📜
ধাতুপাঠ ¶ ৰিলাসিনিযা
নমো তস্স ভগৰতো অরহতো সম্মাসম্বুদ্ধস্স
সম্মাসম্বুদ্ধ সূরিযো যো সম্বোধো দযো দিতো;
জগু পঙ্কজ সঙ্ঘাতে বোধযী পণমামি তং.
সদ্ধম্মভানু যো লোকা লোকং কত্ৰান ধী তমং;
ধংসযী মুনিনা সম্মা পাতুভূতো নমামি তং.
সিলগন্ধসমাকিণ্ণো বুদ্ধো সদ্ধম্মহায যো;
সঙ্ঘতোযরুহো পাণ লী তোসেসি নমামি তং-
নত্ৰা মম গরুংৰাসি পদুমারাম নামকং;
পাল়িং নিস্সায কস্সা হং ধাতুপাঠৰিলাসিনি-
ইমঞ্হি গন্থকরণং সত্থাগমনযে রতো;
মূকলংগমু সঙ্খাতে গামে সজ্জনকারিতে-
সুৰিসুদ্ধারামনাম ৰিহারম্হি নিৰাসকো;
তস্মিং পধান থেরো সি কতঞ্ঞূ সন্তৰুত্তি যো-
গুণালঙ্কারনামো সো থেরো থেরন্ৰযে রতো;
যাচি মং অভিগন্ত্ৰান মিত্তো মে ৰঙ্কমানসো.
বুদ্ধো হেস্সং যদা লোকে নিদ্দেসো হং তদা ইতি;
পাপুণিস্স মহঙ্কারং কো ৰাদো পনি হন্তরে-
অপ্পচ্চযো ¶ পরো হোতি ভূৰাদি গণতো সতি;
সুদ্ধকত্তু কিরযাখ্যানে সব্বধাতুক নিস্সিতং-
পযুত্তো ¶ কত্তুনা যোগে ঠিতো যেৰা প্পধানিযে;
কিরযং সাধেতি এতস্স দীপকং সাসনে পদং-
করণ ৰচনংযেৰ যেভুয্যেন পদিস্সতি;
আখ্যাতে কারিতট্ঠানং সন্ধায কথিতং ইদং;
ন নামে কারতট্ঠানং বোধেতা ইতিআদিকং-
সুনখেহিপি খাদাপেন্তি ইচ্চাদিনি পদানিতু;
আহরিত্ৰান দীপেয্য পযোগ কুসলো বুধো-যী.
কথিতো ¶ সচ্চ সঙ্খেপে পচ্চন্ত ৰচনেন ৰে;
ভুয্যতে ইতি সদ্দস্স সম্বন্ধো ভাৰদীপনো-
নিদ্দেসপাল়িযং রূপং ৰিহোতি ৰিহৰীযতি;
ইতি দস্সনতোৰাপি পচ্চত্তৰচনং থিরং-
তথা ধজগ্গসুত্তন্তে মুনিনা হচ্চ ভাসিতে;
সো পহীযিস্সতি ইতি পাল়িদস্সনতোপিচ-
পারমিতানু ভাৰেন মহেসীনংৰ দেহতো;
সন্নি নিপ্ফাদনা নেৰ সক্কটাদি ৰচো ৰিয-
পচ্চত্ত দস্সনেনেৰ পুরিসত্তয যোজনং;
একৰচনিকঞ্চাপি বহুৰচনিকম্পিচ;
কাতব্ব মিতি নো খন্তী পরস্সপদআদিকে-
ভাৰে কিরযাপদং নাম পাল়িযা অতিদুদ্দসং;
তস্মা তগ্গহণূপাযো ৰুত্তো এত্তাৰতা মযা-যী.
যং ¶ তিকালং তিপুরিসং কিরযাৰাচি তিকারকং;
অত্তিলিঙ্গং দ্ৰিৰচনং ত দাখ্যাতন্তি ৰুচ্চতি-যী.
আখ্যাত ¶ সাগর মথ জ্জতনি তরঙ্গং,
ধাতুজ্জলং ৰিকরণ গম কালমীনং;
লোপা নুবন্ধ রয মত্থ ৰিভাগতীরং,
ধীরা তরন্তি কৰিনো পুথু বুদ্ধি নাৰা-যী.
চক্খক্খী ¶ নযনং নেত্তং লোচনং দিট্ঠি দস্সনং;
পেক্খনং অচ্ছি পম্হন্তু পখুমন্তি পৰুচ্চতি-যি.
‘‘পব্বাজিতো ¶ সকা রট্ঠা, অঞ্ঞং জনপদং গতো,
মহন্তং কোট্ঠং কযিরাথ, দুরুত্তানং নিৰেতৰে’’-
পোরাণ ¶ মেতং অতুল নেতং অজ্জতনামিৰ,
নিন্দন্তি তুণ্হি মাসীনং নিন্দন্তি বহুভাণিনং;
মিতভাণিনম্পি নিন্দন্তি নত্থি লোকে অনিন্দিতো-
নগরং ¶ যথা পচ্চন্তং ‘‘গুত্তং’’ সন্তরবাহিযং,
এৰং ‘গোপেথ’ অত্তানং, খণে ৰে মা উপচ্চগা-
ধিরত্থু ¶ তং ৰিসৰন্তং, যমহং জীৰিত কারণা,
ৰন্তং পচ্ছা ৰমিস্সামি, মতং মে জিৰিতং ৰরং-
ৰিলুপ্পতেৰ ¶ পুরিসো, যাৰস্স উপকপ্পতি,
যদা চঞ্ঞে ৰিলুম্পন্তী, সো ৰিলুত্তো ৰিলুম্পতী-
‘‘অপ্পমাদো ¶ অমতপদং, পমাদো মচ্চুনো পদং,
অপ্পমত্তা ন মীযন্তি, যে পমত্তা যথামতা’’.
১. ¶
ঞাণৰিমল তিস্সাখ্যো, যো মহাসঙ্ঘ নাযকো,
মরম্মৰংসং আদোচ, দীপে সণ্ঠাপযী ইধ-
তস্স পধান সিস্সোসি, পাল়ি যট্ঠকথা ৰিদূ,
ধম্মধার সমঞ্ঞাতো, যো মহা সঙ্ঘসামিকো-
যো তস্স মুখ্যসিংস্সা সি, ধম্মে সত্থেৰ কোৰিদো,
ঞাণানন্দ মহাথেরো, খে মা ৰিয সুপাকটো-
ৰিমলসার তিস্সাখ্যো, মহাসংসাধিপো কৰি,
সিস্সোসি দুতিযো তস্স, পরিযত্তি ৰিসারদো-
পদুমারাম নামো মে, আচেরো থেরপুঙ্গৰো,
ততিযো তস্স সিস্সো সি সিক্খাগারৰ সঞ্ঞুতো-
সঙ্ঘাধিপোচ ৰিমল, সারাখ্যো থেরকুঞ্জরো,
পদুমারাম ৰিখ্যাত, মহাথেরো চিমে দুৰে-
ধম্মাধার মহাসঙ্ঘ, সামিনোচ উপন্তিকে,
ঞাণানন্দ মহাথের, স্সন্তিকেৰ সমুগ্গহুং-
৮. ¶
তেসু খো পদুমারাম মহাথেরো অৰং মমং,
সিক্খযি সদ্দ সত্থেচ, পাল়িযট্ঠকথাসু চ-
তস্মিং দিৰঙ্গতে পচ্ছা, ছন্দো ৰ্যাকরণাদিকং,
ৰিমলসার মহাথের, স্সন্তিকেচ সমুগ্গহিং-
তস্স খো পদুমারাম মহাথেরস্স ধীমতো,
সিস্সেন ঞাণতিলক থেরেন সংসসামিনা-
বুদ্ধস্স পরিনিব্বাণ ৰীসহস্সে চতুস্সতে,
স সত্তত্যাধিকে ৰস্সে জেট্ঠমাসে মনোরমে-
অট্ঠমিযং কাল়পক্খে, কতাযং মতিসূদনী,
ধাতুপাঠত্থ বোধায ধাতুপাঠ ৰিলাসিনী-
আদি মুদ্দাপনং অস্সা, গুণালঙ্কার নামিনো,
ওনোজিতং, মমাযত্তং ততোপরি তপস্সিনো-
সিস্সো ময্হং গুনানন্দো উনাকুরুৰ গামজো,
মমু পত্থম্হিতো আসি, গণ্ঠিট্ঠানেসনাদিতো;
বস্ত্যং সমঞ্ঞকো রাজা, মচ্চো মম পিতা অহু,
ওন্তীন্যা ৰী সনামা মে মাতা সেনাপতান্যনু–
আচেরা চেৰ পাচেরা, জনকো জননীৰ মে,
দেৰা চেত্যঙ্গিনো সব্বে, নেনপপ্পোন্তু নিব্বুতিন্তি-
ধাতুপাঠৰিলাসিনিযা সমাপ্তযি.