📜

тхупавам̣со

намо тасса бхагавато арахато самма̄самбуддхасса

йасмим̣ сайим̣су джинадха̄тувара̄ саманта̄

чхаббан̣н̣а рам̣си висарехи самуджджаланта̄,

нимма̄йа локахитахету джинасса рӯпам̣

там̣ тхупамаббхута тамам̣ сираса̄ намитва̄;

чаккха̄махам̣ сакала лока хита̄вахасса

тхупасса сабба джана нан̣дана ка̄ран̣асса,

вам̣сам̣ сура̄сура нарин̣даварехи ниччам̣

сампӯджитасса ратануджджала тхӯпикасса;

кин̃ча̄пи со йатиджанена пура̄танена

атва̄йа сӣхал̣аджанасса като пура̄пи,

ва̄ккена сихал̣абхавена’бхисан̇кхаматта̄

аттхам̣ на са̄дхахати саббаджанасса самма̄;

йасма̄ ча ма̄гадха нируттикатопи тхӯпа-

вам̣со вируддханайа садда сама̄куло со,

ваттаббамева ча бахумпи йато на вуттам̣

тамха̄ ахам̣ пунапи вам̣сами’мам̣ вада̄ми;

сун̣а̄тха са̄дхаво саббе парипун̣н̣амана̄кулам̣

вуччама̄нам̣ майа̄ са̄дху вам̣сам̣ тхӯпасса саттхуноти;

таттха тхӯпасса вам̣сам̣ ваккха̄мӣти еттха татха̄гато арахам̣ самма̄ самбуддхо тхӯпа̄рахо, паччекабуддхо тхӯпа̄рахо, татха̄гатасса са̄вако тхӯпа̄рахо, ра̄джа̄ чаккаватти тхӯпа̄рахоти вачанато тхӯпа̄раха̄нам̣ буддха̄дӣнам̣ дха̄туйо патит̣т̣ха̄петва̄ ката четийам̣ аббхунана тат̣т̣хена тхӯпоти вуччати, идха пана кан̃чана ма̄лика маха̄тхӯпо адхиппето, со касса дха̄туйо патит̣т̣ха̄петва̄ катоти че? йодӣпан̇кара̄дӣнам̣ чатувӣсатийа̄ буддха̄нам̣ сантике ладдхавйа̄каран̣о саматим̣сапа̄рамийо пӯретва̄ парама̄бхисамбодхим̣ патва̄ дхаммачаккаппаваттанато пат̣т̣ха̄йа йа̄ва сухадда парибба̄джака винайа̄на сабба буддхакичча̄ни нит̣т̣ха̄петва̄ анупа̄дийеса̄йа нибба̄надха̄туйа̄ париниббуто тасса бхагавато арахато самма̄ самбуддхасса дха̄туйо патит̣т̣ха̄петва̄ като айаметтха сан̇кхепо, виттха̄ро пана ведитаббо?

2. ито кира каппасатасахасса̄дхика̄нам̣ чатуннам̣ асан̇кхеййа̄нам̣ маттхаке амараватӣ на̄ма нагарам̣ ахоси. таттха сумедхо на̄ма бра̄хман̣о пат̣ивасати. со ан̃н̃ам̣ каммам̣ акатва̄ брахман̣асиппамева угган̣хи тасса дахарака̄лейева ма̄та̄питаро ка̄ламакам̣су. атхасса ра̄сивад̣д̣ханако амаччо а̄йа поттхакам̣ а̄харитва̄ суван̣н̣а раджата ман̣имутта̄ди бхарите габбхе виваритва̄ еттакам̣ те кума̄ра ма̄ту сантакам̣, еттакам̣ питусантакам̣, еттакам̣ аййака паййака̄нанти йа̄ва саттама̄ кулапариват̣т̣а̄ дхакам̣ а̄чиккхитва̄ етампат̣иджагга̄хӣти а̄ха. со са̄дхӯти сампат̣иччхитва̄ ага̄рам̣ аджджха̄васанто екадивасам̣ чинтеси.

3. пунаббхаве пат̣исан̣дхигахан̣ам̣ та̄ма дуккхам̣, татха̄ ниббатта ниббаттат̣т̣ха̄не сарӣрабхеданам̣ ахан̃ча джа̄нидхаммо джара̄дхаммо вйа̄дхидхаммо маран̣адхаммо. евам̣ бхӯтена майа̄ аджа̄ти аджарам̣ авйа̄дхим̣ амаран̣ам̣ сукхам̣ сӣталам̣ нибба̄нам̣ гавеситум̣ ват̣т̣атӣти неккхаммака̄ран̣ам̣ чинтетва̄ пуна чинтеси имам̣ дханам̣ саббам̣ майхам̣ питу пита̄маха̄дайо паралокам̣ гаччханта̄ ека каха̄пан̣ампи гахетва̄ нагата̄ майа̄ пана гахетва̄ гаманака̄ран̣ам̣ ка̄тум̣ ват̣т̣атӣти нагаре бхерим̣ чара̄петва̄ маха̄джанасса да̄нам̣ датва̄ химавантасса пависитва̄ та̄паса паббаджджам̣ паббаджитва̄ сатта̄хаббхантарейева абхин̃н̃а̄ ча сама̄паттийо ча ниббаттетва сама̄паттисукхена вӣтина̄меси.

тада̄ дӣпан̇каро на̄ма саттха̄ парайа̄бхисамбодхим̣ патва̄ сатта сатта̄хам̣ бодхисамӣпечева витина̄метва̄ сунан̣да̄ра̄ме дхаммачаккам̣ паваттетва̄ кот̣исатта̄нам̣ деваманусса̄нам̣ дхаммаматам̣ па̄йетва̄ ча̄туддӣпика маха̄мегхо вийа дхаммавассам̣ вассенто чатӯхи кхӣн̣а̄сайа сатасахассехи паривуто анупуббена ча̄ракам̣ чарама̄но рамма нагарам̣ патва̄ судассана маха̄виха̄ре пат̣ивасати тада̄ рамманагарава̄сино саппи пхан̣ита̄дӣни бхесаджджа̄ни гахетва̄ пуппха дхӯпа ган̣дхахаттха̄ йена буддхо тенапасан̇камитва̄ саттха̄рам̣ вандитва̄ пуппха̄дӣхи пӯджетва̄ екамантам̣ нисӣдитва̄ дхаммам̣ сутва̄ сва̄тана̄йа бхагавантам̣ нимантетва̄ ут̣т̣ха̄йа̄сана̄ дасабалам̣ падаккхӣнам̣ катва̄ паккамим̣су.

те пуна дивасе асадиса маха̄да̄нам̣ саджджетва̄ дасабаласса а̄гамана маггам̣ содхенти. тасмим̣ ка̄ле сумедхата̄пасо аттано ассама падато уггантва̄ рамманагарава̄сӣнам̣ тесам̣ манусса̄нам̣ упарибха̄гена а̄ка̄сена гаччханта̄ те хат̣т̣хапахат̣т̣хе маггам̣ содхенте дисва̄ кинну кхо ка̄ран̣анти чинтенто саббесам̣ пассанта̄нам̣йева а̄ка̄сато ору екаманте т̣хаттха̄йаха те мануссе пуччхи.’хамбхо касса пана имам̣ маггам̣ содхетха̄’ти те а̄хам̣су бханте сумедха тумхе ким̣ нам̣ джа̄на̄тха, дӣпан̇каро на̄ма саттха̄ парама̄бхисамбодхим̣ патва̄ паваттавара дхаммачакко джанапада ча̄рикам̣ чарама̄но ануккамена амха̄кам̣ нагарам̣ патва̄ судассана маха̄виха̄ре пат̣ивасати. майам̣ там̣ бхагавантам̣ нимантайимха тасса бхагавато а̄гаманамаггам̣ содхема̄ти. там̣ сутва̄ сумедхапан̣д̣ито чинтеси. буддхоти кхо панеса гхосопи дуллабхо, пагева буддхуппа̄до тена хи майа̄пи имехи мануссехи саддхим̣ дасабаласса а̄гаманамаггам̣ содхетум̣ ват̣т̣атӣти со те мануссе а̄ха, саче бхо тумхе имам̣ магга буддхасса содхетха - сайахампи екам̣ ока̄сам̣ сампат̣иччхатва̄ айам̣ сумедхапан̣д̣ито махиддхико маха̄нубха̄воти джа̄нанта̄ дуббисодханам̣ удакасамбхиннам̣ ативисамам̣ екам̣ ока̄сам̣ саллаккхетва̄ имам̣ хака̄сам̣ тумхе содхетха. алан̇каротха̄ти адам̣су.

сумедхапан̣д̣ито буддха̄рамман̣а пӣтим̣ уппа̄детва̄ чинтеси. ахампанимам̣ ока̄сам̣ иддхӣйа̄ парамадассанӣйа ка̄тум̣ пахоми евам̣ като пана мам̣ на паритосети аджджа пана майа̄ ка̄йавеййа̄ваччам̣ ка̄тум̣ ват̣т̣атити пам̣сум̣ а̄харитва̄ там̣ пахесам̣ пӯрени, тасса пана тасмим̣ падесе асодхите джайасумана кусума садиси ван̣н̣ам̣ дупат̣т̣ачӣварам̣ тиман̣д̣алам̣ пат̣иччха̄детва̄ нива̄сетва̄ тассупари йун̣н̣ама̄пан̇гена кусумакала̄пам̣ параккхипанто вийа виджджуллата̄ сассӣрӣкам̣ ка̄йабан̣дханам̣ бан̣дхитва̄ канака гирисикхара маттхаке ла̄кха̄расам̣ парисин̃чанте вийа суван̣н̣ачетийам̣ пава̄л̣аджа̄лена париккхипанто вийа суван̣н̣ан̇гхакам̣ раттакамбалена пат̣имун̃чанто вийа сарада самайа раджаникарам̣ раттавала̄хакена пат̣иччха̄денто вийа ча ла̄кха̄расена тинна ким̣ сукаксумаван̣н̣ам̣ раттавара пасукӯла чӣварам̣ па̄рипитва̄ ган̣дхакӯгидва рато канакагуха̄то сӣхо вийа никкхамитва̄ джал̣абхин̃н̃а̄нам̣йева чатӯхи кхӣн̣а̄сава сатасахассехи паривуто амараган̣а паривуто дасасатанайано вийа брахмаган̣апаривуто маха̄ брахма̄ вийа ча апаримита самайа самупачита̄йа кусалабаладжанита̄йа анопамайа̄ буддхалӣла̄йа та̄ра̄ган̣апаривуто сарада самайа раджаникаро вийа гаганаталам̣ алан̇гата пат̣ийаттам̣ маггам̣ пат̣ипаджджи.

5. сумедхата̄пасопи тена алан̇ката пат̣ийаттена маггена а̄гаччхантасса дӣпан̇карасса бхагавато дваттим̣са варалаккхан̣а патиман̣д̣итам̣ асатийа̄ анубйан̃джанехи анубйан̃джитам̣ бйа̄маппаха̄париккхепа сассӣрӣкам̣ ин̣данӣламан̣исам̣ка̄соа̄ка̄се на̄наппака̄ра̄ виджджуллата̄ вийа чхаббан̣н̣абуддхарам̣сийо виссаджджентам̣ рӯпаггаппаттам̣ аттабха̄вам̣ олокетва̄ аджджа майа̄ дасабаласса джӣвитапаричча̄гам̣ ка̄тум̣ ват̣т̣ати ма̄ бхагава̄ калале акками ман̣имайам̣ лакасетум̣ аккаманто вийа саддхим̣ чатӯхи кхӣн̣а̄сава сатасахассехи мама пит̣т̣хим̣ аккаманто гаччхату там̣ ме бхависсати дӣгхараттам̣ хита̄йа сукха̄йа̄ти кесе мочетва̄ аджинаджат̣а̄ ва̄качӣра̄ни калела паттхаритва̄ таттхева калалапит̣т̣хе нипаджджи нипанно ча саче ахам̣ иччхеййам̣ саббакилесе джха̄петва̄ сан̇гханавако хутва̄ рамманагарам̣ пависеййам̣ ан̃н̃а̄такавесена пана ме килесе н̣дхапетва̄ нибба̄напаттийа̄ киччам̣ наттхи, йам̣нӯна̄хам̣ дӣпан̇кара дасабало вийа парама̄бхисамбодхим̣ патва̄ дхаммана̄вам̣ а̄ропетва̄ маха̄джанам̣ сам̣са̄раса̄гара̄ утта̄ретва̄ паччха̄ паринибба̄йеййам̣. идам̣ ме патирупанти чинтетва̄ ат̣т̣хадхамме самодха̄нетва̄ буддхабха̄ва̄йа абхинӣха̄рам̣ катва̄ нипаджджа.

дӣпан̇каропи бхагава̄ а̄гаттва̄ сумедхапан̣д̣итасса сӣсаса̄ге т̣хатва̄ калалапит̣т̣хе нипаннам̣ та̄пасам̣ дисва̄ айам̣ та̄пасо буддхаттха̄йа абхинӣха̄рам̣ катва̄ нипанто, иджджхиссати ну кхо етасса паттхана̄ уда̄ху ноти упадха̄ренто - ана̄гате готамо на̄ма буддхо бхависсатӣти н̃атва̄ т̣хитакова париса маджджхе вйа̄ка̄си, пассатха но тумхе бхиккхаве имам̣ уггатапам̣ та̄пасам̣ калалапит̣т̣хе нипаннанти. евам̣ бханте, айам̣ йиддхаттха̄йа абхинӣха̄рам̣ катва̄ нипанно самиджджхиссати имасса паттхата̄ каппасата сахасса̄дхика̄нам̣ чатунтам̣ асан̇кхеййа̄нам̣ маттхаке готамо на̄ма буддхо бхависсатӣти саббам̣ вйа̄ка̄си.

вуттан̃хетам̣ буддхавам̣се.

дӣпан̇каро локавидӯ - а̄хутӣнам̣ пат̣иггахо,

уссӣсаке мам̣ т̣хатва̄на - идам̣ вачанамабрави;

пассатха имам̣ та̄пасам̣ - джат̣ила уггата̄пасам̣ апаримеййе ито каппе - айам̣ буддхо бхависсати. аху капилавахайа̄ рамма̄ - никкхамитва̄ татха̄гато. падха̄нам̣ падахитва̄на - катва̄ дуккара ка̄рикам̣

буддхе локе - кечи.

аджапа̄ла руккхамӯласмим̣ - нисӣдитва̄ татха̄гато,

таттха па̄йа̄самаггайха - неран̃джарамупехети;

неран̃джара̄йа тӣрамхи - па̄йа̄са̄да̄йа со джино,

пат̣ийаттаварамаггена - бодхимӯлан̃хи ехӣти;

тато падаккхин̣ам̣ катва̄ - бодхиман̣д̣ам̣ ануттаро

ассаттхара̄ккхамӯламхи - вуджджхиссати маха̄йасо;

имассаджаника̄ ма̄та̄ - ма̄йа̄ на̄ма бхависсати, пита̄ суддходано на̄ма - айам̣ хессати готамо. ана̄сава̄ вӣтара̄га̄ - сантачитта̄ сама̄хита̄,

колито упатиссо ча - агга̄ хессанти са̄вака̄;

а̄нан̣до на̄мупат̣т̣ха̄ко - упат̣т̣хиссатӣ’мам̣ джинам̣;

кхема̄ уппалаван̣н̣а̄ ча - агга̄ хессанти са̄вика̄;

ана̄сава̄ вӣтара̄га̄ - сантачитта̄ сама̄хита̄;

бодхи тасса бхагавато ассаттхоти павуччатӣ’’ти.

абхинӣха̄ра катха̄

6. тато дӣпан̇каро дасабало бодхисаттам̣ пасам̣ситва̄ ат̣т̣хахи пуппха мут̣т̣хӣхи пӯджетва̄ падаккхин̣ам̣ катва̄ пакка̄ми. тепи чатӯсата сахасса кхӣн̣а̄сава̄ бодхисаттам̣ пуппхехи ча ган̣дхехи ча пӯджетва̄ падаппхан̣ам̣ катва̄ паккамим̣су. деваманусса̄ ча татхева пӯджетва̄ вандитва̄ атха кхо бодхисатто дасабаласса вйа̄каран̣ам̣ сутва̄ буддхабха̄вам̣ караталагатамива ман̃н̃ама̄но памудита хадайо саббесу пат̣иккантесу сайана̄ вут̣т̣ха̄йа пуппхара̄си маттхаке паллан̇кам̣ а̄бхуджитва̄ нисинно буддхака̄ракадхамме упадха̄ренто каханану кхо буддхака̄рака дхамма̄, ким̣ уддхам̣ адхо диса̄су вӣдӣйа̄сӯти ануккамена сакалам̣ дхаммадха̄тум̣ вичинанто пора̄н̣акабодхисаттехи а̄севита нисевита пат̣хамам̣ да̄напа̄рамим̣ дисва̄ таттха дал̣абхисама̄да̄на катва̄ евам̣ ануккамена сӣла - неккхамма - пан̃н̃а̄ - вӣрийа - кханти - сачча - адхит̣т̣ха̄на - метта̄ - упеккха̄ па̄рамийоча дисва̄ таттхадал̣ха сама̄да̄нам̣ катва̄ девата̄хи абхиттхуто а̄ка̄самабабхугганатва хима химавантамева агама̄си.

дӣпан̇каропи саттха̄ чатӯхи кхӣн̣а̄сава сатасахассехи паривуто рамманагарава̄сӣхи пӯджӣйама̄но девата̄хи абхинан̣дийама̄но алан̇ката пат̣ийаттена маггена рамманагарам̣ пависитва̄ пан̃н̃аттаварабуддха̄сане нисӣди. бхиккхусан̇гхопи аттано аттано патта̄сане нисӣди. рамманагарава̄синопи упа̄сака̄ буддхапамукхасса бхиккхусан̇гхасса маха̄да̄нам̣ датва̄ бхагавантам̣ бхутта̄вим̣ онӣта паттапа̄н̣им̣ ма̄ла̄ган̣дха̄дӣхи пӯджетва̄ да̄на̄нумоданам̣ сотука̄ма̄ нисӣдим̣су. бхагава̄пи тесам̣ анумоданам̣ каронто да̄накатхам̣ сӣлакатхам̣ саггикатхам̣ ка̄ма̄нам̣ а̄дӣнавам̣ ока̄рам̣ сам̣килесам̣ неккхамме а̄нисам̣сан̃ча пака̄сетва̄ амата парийоса̄нам̣ дхаммакатхам̣ катхеси.

евам̣ тасса махаджанасса дхаммам̣ десетва̄ екачче саран̣есу екачче пан̃часу сӣлесу екачче сота̄паттипхале екачче сакада̄га̄ми пхале екачче ана̄га̄мӣ пхале екачче чатусупи пхалесу екачче тӣсу виджджа̄су екачче чхал̣абхин̃н̃а̄су екачче ат̣т̣хасу сама̄паттису патит̣т̣ха̄петва̄ ут̣т̣ха̄йа̄сана̄ рамманагарато никкхамитва̄ судассана маха̄виха̄рамева па̄виси.

вуттан̃хетам̣

‘‘тада̄ те бходжайитва̄на - сасан̇гхам̣ локана̄йакам̣,

упхагачхун̃н̃ам̣ саран̣ам̣ тасса - дӣпан̇карасса саттхуно,

саран̣а̄гамане кан̃чи - нивасети татха̄гато

кан̃чи пан̃часу сӣлесу - сӣле дасавидхе парам̣;

кассачи дети са̄ман̃н̃ам̣ - чатуро пхаламуттаме,

кассачи асатхе дхамме - дети со пат̣исамбхида̄;

кассачи варасама̄паттийо - ат̣т̣ха дети нара̄сабхо,

тиссо кассачи виджджа̄йо - чхал̣абхин̃н̃а павеччхати;

тена йогена джанака̄йам̣ - овадети маха̄муни,

тена виттха̄рикам̣ а̄сӣ - локана̄тхасса са̄санам̣;

маха̄ханӯсабхаккхан̣дхо - дӣпан̇карасана̄мако,

бахӯ джане та̄райати - паримочети дуггатим̣;

бодханеййам̣ джанам̣ дисва̄ - сатасахассепи йоджане

кхан̣ена упагантва̄на - бодхети там̣ маха̄мунӣ’’ти;

ити со дӣпан̇каро саттха̄ вассасата сахасса̄ни т̣хатва̄ сатта̄нам̣ бан̣дханамоккхам̣ курума̄но саббабуддхакичча̄ни нит̣т̣ха̄петва̄ нан̣да̄ра̄ме анупа̄дисеса̄йа нибба̄надха̄туйа̄ паринибба̄йинахева дха̄туйо тасса - саттхуно викирим̣су та̄. т̣хита̄ екагхана̄ хутва̄ - суван̣н̣апат̣има̄ вийа сакаладжамбудӣпава̄сино манусса̄ гханакот̣ит̣имасуван̣н̣ат̣т̣хика̄хи евам̣ чхаттим̣са йоджаникам̣ маха̄тхӯпамакам̣су ниведаси - кечи.

тена вуттам̣

‘‘дӣпан̇каро джино саттха̄ - нан̣да̄ра̄мамхи ниббуто,

таттхева тасса джинатхӯпо - чхаттим̣суббедха йоджано‘‘;

‘‘патта чӣвара париккха̄ра - парибхоган̃джа саттхуно,

бодхимӯле тада̄ тхӯпо - тӣн̣и йоджанамуггато’’ти;

7. дӣпан̇карасса пана бхагавато апарабха̄го екам̣ асан̇кхеййам̣ атиккамитва̄ кон̣д̣ан̃н̃о на̄ма саттха̄ удапа̄ди. тада̄ бодхисатто виджита̄ви на̄ма чаккаватти хутва̄ кот̣исатасахасса сан̇кхасса буддха памукхасса бхиккхусан̇гхасса маха̄да̄нам̣ ада̄йи саттха̄ бодхисаттам̣ буддхо бхависсатӣти вйа̄каритва̄ дхаммам̣ десеси со саттху дхаммам̣катхам̣ сутва̄ раджджи ниййа̄детва̄ паббаджи со тӣн̣и пит̣ака̄ни уггахетва̄ ат̣т̣ха сама̄паттийо пан̃чаабхин̃н̃а̄йоча уппа̄детва̄ апарихӣнаджджха̄но брахмалоке ниббатти. сопи буддхо вассасатасахасса̄ни т̣хатва̄ саббабуддхакичча̄ни нит̣т̣ха̄петва̄ чан̣да̄ра̄ме паринибба̄йи тасса̄пи бхагавато дха̄туйа̄ на викирим̣су сакаладжамбудӣпава̄сино манусса̄ сама̄гантва̄ саттайоджаника̄саттаратанамайам̣ харита̄ламаносила̄йаматтика̄киччам̣ тела саппӣхи удакакиччам̣ катва̄ четийам̣ нит̣т̣ха̄песум̣

кон̣д̣ан̃н̃е кира самбуддхо - чан̣да̄ра̄ме манораме,

нибба̄йи четийо тасса - саттайоджанико катоти;

тасса апарабха̄ге екам̣ асам̣н̇кхаййам̣ атиккамитва̄ екасмим̣йева каппе чатта̄ро буддха̄ уппаджджим̣су - ман̇гало сумано ревато йохитоти. ман̇галасса пана бхагавато ка̄ле бодхисатто суручи на̄ма бра̄хман̣о хутва̄ саттха̄рам̣ нимантесса̄мӣти упасан̇камитва̄ мадхура дхаммам̣катам̣ сутва̄ сва̄тана̄йа нимантетва̄ кот̣исатасахасса сан̇кхасса буддхапамукхасса сан̇гхасса сатта̄хам̣ гавапа̄нам̣ на̄ма да̄намада̄си саттха̄ анумоданам̣ каронто маха̄пурисам̣ а̄мантетва̄ твам̣ каппасатасахасса̄дхика̄нам̣ дваннам̣ асан̇кхеййа̄нам̣ маттхаке готамо на̄ма буддхо бхависсасӣти вйа̄ка̄си маха̄пурисо вйа̄каран̣ам̣ сутва̄ ахам̣ кира буддхо бхависса̄ми ко ме гхара̄ва̄сена аттхо паббаджиссамӣти чинтатва̄ татха̄рӯпам̣ сампаттим̣ кел̣апин̣д̣ам̣ вӣйа паха̄йа саттху сантике паббаджитва̄ буддхавачанам̣ угган̣хитва̄ абхин̃н̃а̄ ча сама̄паттийо ча ниббаттетва̄ а̄йупарийоса̄не брахмалоке ниббатти, тасмимпи буддхе париниббуте дха̄туйо на викирим̣су, джамбудӣпава̄сино пуббе вийа тим̣сайоджанакам̣ тхӯпамакам̣су.

тена вуттам̣ ‘‘уййа̄не васабхо на̄ма - буддхо нибба̄йи ман̇гало, таттхева тасса джинатхӯпо - тим̣сайоджанамуггито’’ти.

тасса апарабха̄ге сумано на̄ма саттха̄ удапа̄ди тада̄ маха̄сатто атуло на̄ма на̄гара̄джа̄ хутва̄ ниббатти-махиддхико маха̄нубха̄во со буддхо уппанноти сутва̄ н̃а̄тисан̇гхапаривуто на̄габхавана̄ никкхамитва̄ кот̣исатасахасса бхиккхупарива̄расса тасса бхагавато диббатурийехи упаха̄рам̣ ка̄ретва̄ маха̄да̄нам̣ паваттетва̄ паччекам̣ дуссайуга̄ни датва̄ саран̣есу патит̣т̣ха̄си сопи нам̣ саттха̄ ана̄гате буддхо бхависсасӣти вйа̄ка̄си тасмимпи буддхе париниббуте дха̄туйо на викирим̣су джамбудӣпава̄сано пуббе вийа чатуйоджаникам̣ тхӯпамакам̣су.

тена вуттам̣

‘‘сумано йасадхаро - буддхо агга̄ра̄мамха ниббуто,

таттхева тасса джинатхӯпо - чатуйоджанамуггато’’ти;

тасса апарабха̄ге ревато на̄ма саттха̄ удапа̄ди тада̄ бодхисатто атидево на̄ма бра̄хман̣о хутва̄ саттху дхаммадесана сутва̄ саран̣есу патит̣т̣ха̄йа сираси ан̃джалим̣ паггахетва̄ тасса саттхуно килесаппаха̄не ван̣н̣ам̣ ватва̄ уттара̄сан̇гхена пӯджамака̄си. сопи нам̣ саттха̄ буддхо бхависсатити вйа̄ка̄си тасмим̣ пана буддхе париниббуте дха̄туйо викирим̣су.

тена вуттам̣

‘‘ревато паваро буддхо - ниббуто со маха̄пуре,

дха̄ту виттха̄рикам̣ а̄сӣ - тесу тесу падесато’’ти;

тасса апарабха̄ге собхито на̄ма саттха̄ удапа̄ди тада̄ бодхисатто аджито на̄ма бра̄хман̣о хутва̄ саттху дхаммадесанам̣ сутва̄ саран̣есу патит̣т̣а̄йа буддхапамукхасса сан̇гхасса маха̄да̄нам̣ ада̄си. сопи нам̣ саттха̄ буддхо бхависсасӣти вйа̄ка̄си тасса̄пи бхагавато дха̄туйо викирим̣су.

тена вуттам̣

‘‘собхито варасамбуддхо - сӣхара̄мамхи ниббуто,

дха̄тувиттха̄рикам̣ а̄сӣ - тесу тесу падесато’’ти;

тасса апарабха̄ге екамасан̇кхеййам̣ атиккамитва̄ екасмим̣йева каппе тайо буддха̄ ниббаттим̣су - аномадасси падумо на̄радоти. аномадассисса бхагавато ка̄ле бодхисатто еко

1. йасаваро дхӣро - кечи.

йаккха сена̄пати ахоси махиддхико маха̄нубха̄во анека кот̣исатасахасса̄нам̣ йаккха̄нам̣ адхипати. со буддхо уппанноти сутва̄ а̄гантва̄ буддхапамукхасса сан̇гхасса маха̄да̄намада̄си саттха̄пи там̣ ана̄гате буддхо бхависсасӣти вйа̄ка̄си. аномадассимхи пана бхагавати париниббуте дха̄туйо на викирим̣су джамбудӣпава̄сино пан̃чавӣсайоджанакам̣ тхӯпам̣ карим̣су

тена вуттам̣

‘‘аномадасси джино саттха̄ - дхамма̄ра̄мамхи ниббуто,

таттхева тасса джинатхӯпо - уббедха̄ пан̣н̣увӣсатӣ’ти;

тасса апарабха̄ге падумо на̄ма саттха̄ удапа̄ди татха̄гате ага̄мака̄ран̃н̃е вихарента̄ бодхисатто сӣхо хутва̄ саттха̄рам̣ ниродхасама̄паттийа̄ сама̄паннам̣ дисва̄ пасанначитто вандитва̄ падаккхин̣ам̣ катва̄ пӣтисоманассаджа̄то тиккхаттум̣ сӣхана̄дам̣ надитва̄ сатта̄хам̣ буддха̄рамман̣ам̣ пӣтим̣ авиджахитва̄ пӣтисукхенева гочара̄йа апаккамитва̄ дживитапаричча̄гам̣ катва̄ пайирупа̄сама̄но ат̣т̣ха̄си саттха̄ сатта̄хаччайена ниродха̄ вут̣т̣хито сӣхам̣ олокетва̄ бхиккхусан̇гхепи читтам̣ паса̄детва̄ сан̇гхам̣ вандиссатӣ‘‘ти бхиккхусан̇гхо а̄гаччхатӯти чинтеси бхиккху та̄вадева а̄гамим̣су сӣхо сан̇гхе читтам̣ паса̄деси. саттха̄ тасса манам̣ олокетва̄ ана̄гате буддхо бхависсатӣти вйа̄ка̄си тасса пана бхагавато дха̄туйо викирим̣су.

тена вуттам̣

‘‘падумо джинаваро саттха̄ - дхамма̄ра̄мамхи ниббуто,

дха̄ту виттха̄рикам̣ а̄си - тесу тесу падесато’’ти;

тасса апарабха̄ге на̄радо на̄ма саттха̄ ахоси тада̄ бодхисатто, исипаббаджджам̣ паббаджитва̄ пан̃часу абхин̃н̃а̄су ат̣т̣хасуча сама̄паттисучин̣н̣авасӣ хутва̄ буддхапамукхасса сан̇гхасса маха̄да̄нам̣ датва̄ лохита чан̣данена пӯджамака̄си сопи нам̣ ана̄гато буддхо бхависсатӣти вйа̄ка̄си на̄рада пана бхагавато дха̄туйо екагхана̄ ахесум̣. саббе дева манусса̄ саннипатитва̄ чатуйоджаникам̣ тхӯпам̣ карим̣су.

тена вуттам̣

‘‘на̄радо джинавасабхо - ниббуто судассане пуре,

таттхева тасса тхӯпаваро - чатуйоджанамуггато’’ти;

тасса апарабха̄ге екамасан̇кхеййаматиккамитва̄ ито каппасатасахасса маттхаке екасмим̣ каппе падумуттаро на̄ма саттха̄ удапа̄ди. тада̄ бодхисатто джат̣ило на̄ма маха̄рат̣т̣хико хутва̄ буддхапамукхасса сан̇гхасса чиварада̄намада̄си. сопи там̣ ана̄гато буддхо бхависсатӣти вйа̄ка̄си. падумуттарасса̄пи бхагавато дха̄туйо екагхана̄ ахесум̣. саббе деваманусса̄ саннипатитва̄ два̄даса йоджаникам̣ маха̄тхӯпамакам̣су.

тена вуттам̣

‘‘падумуттаро джино буддхо - нан̣да̄ра̄мамхи ниббуто,

таттхева тасса тхӯпаваро - два̄дасуббедхайоджано’’ти;

тасса апарабха̄ге тим̣сакаппа сахасса̄ни атиккамитва̄ сумедхо суджа̄то ча̄ти екасмим̣ каппе две буддха̄ ниббаттим̣су сумедхасса пана бхагавато ка̄ле бодхисатто уттаро на̄ма ма̄наво хутва̄ нидахитва̄ т̣хапитам̣йева асӣтикот̣идханам̣ виссаджджетва̄ буддхапамукхасса сан̇гхасса маха̄да̄нам̣ датва̄ дхаммам̣ сутва̄ саран̣есу патит̣т̣ха̄йа никкхамитва̄ паббаджи сопи нам̣ ана̄гате буддхо бхависсатӣти вйа̄ка̄си. сумдхесса пана бхагавато дха̄туйо викирим̣су

тена вуттам̣

‘‘сумедхо джинаваро буддхо - медха̄ра̄мамхи ниббуто,

дха̄тувиттха̄рикам̣ а̄си - тесу тесу падесато’’ти;

тасса апарабха̄ге суджа̄то на̄ма саттха̄ удапа̄ди. тада̄ бодхисатточаккаваттира̄джа̄ хутва̄ буддхо уппанноти сутва̄ упасам̣камитва̄ дхаммам̣ сутва̄ буддхапамукхасса сан̇гхасса саддхим̣ саттахи ратанехи чатумаха̄дӣпам̣ раджджам̣ датва̄ саттху сантике паббаджи сакаларат̣т̣хава̄сино рат̣т̣хуппа̄дам̣ гахетва̄ а̄ра̄мика киччам̣ са̄дхента̄ буддхапамукхасса сан̇гхасса ниччам̣ маха̄да̄намадам̣су. сопи нам̣ саттха̄ ана̄гате буддхобхависсатӣти вйа̄ка̄си суджа̄тасса пана бхагавато дха̄туйо екагхана̄ ахесум̣ джамбудӣпава̄сино тига̄вутам̣ тхӯпамакам̣су

тена вуттам̣

‘‘суджа̄то джинаваро буддхо сӣла̄ра̄мамхи ниббуто,

таттхева четийо тасса - тӣн̣и га̄вутамуггато’’ти;

тасса апарабха̄ге ат̣т̣ха̄раса каппасатаматтхаке екасмим̣ каппе пийадасси аттхадасси дхаммадассити тайо буддха̄ ниббаттим̣су пийадасси буддхака̄ле бодхисатто кассапо на̄ма ма̄н̣аво тин̣н̣ам̣ веда̄нам̣ па̄рагато хутва̄ саттху дхаммадесанам̣ сутва̄ кот̣исатасахасса дхана паричча̄гена сан̇гха̄ра̄мам̣ ка̄ретва̄ саран̣есу ча сӣлесу ча патит̣т̣ха̄си атха нам̣ саттха̄ ат̣т̣ха̄раса каппа сатаччайена буддхо бхависсатӣти вйа̄ка̄си пийадассисса бхагаватопи дха̄туйо екагхана̄ва ахесум̣ джамбудӣпава̄сино саннипатитва̄ тийоджаникам̣ маха̄тхӯпамакам̣су.

тена вуттам̣

‘‘пийадасси муниваро - салала̄ра̄мамхи ниббуто,

таттхева тасса джинатхӯпо - тӣн̣и йоджанамуггато’’ти;

тасса апарабха̄ге аттхадасси на̄ма бхагава̄ удапа̄ди тада̄ бодхисатто махиддхико маха̄нубха̄во сусимо на̄ма та̄пасо хутва̄ бхагавато сантике дхаммам̣ сутва̄ пасӣдитва̄ дибба̄ни ман̣да̄рава падумапа̄риччхаттака̄дӣни пуппха̄ни а̄харитва̄ ча̄тудвӣпика маха̄мегхо вийа пуппхавассам̣ вассетва̄ самантато пуппхаман̣д̣апа пуппхаагагхийа торан̣а̄дӣни катва̄ ман̣да̄рава пуппхаччхаттена дасабалам̣ пӯджеси сопи нам̣ бхагава̄ ана̄гато готамо на̄ма буддхо бхависсатӣти ва̄ка̄си. тасса пана бхагавато дха̄туйо викирим̣су.

тена вуттам̣

‘‘аттхадасси джинаваро - анома̄ра̄мамхи ниббуто,

дха̄тувиттха̄рикам̣ а̄си - тесу тесу ча рат̣т̣хато’’ти;

тасса апарабха̄ге дхаммадасси на̄ма саттха̄ удапа̄ди. тада̄ бодхисатто сакка̄ девара̄джа̄ диббаган̣дхапуппхехи ча диббатурийехи ча пӯджам̣ ака̄си сопи нам̣ буддхо бхависсатӣти вйа̄ка̄си. дхаммадассисса пана бхагавато дха̄туйо екагхана̄ ахесум̣. джамбудӣпава̄сино тийоджаникам̣ тхӯпамакам̣су.

тена вуттам̣

‘‘дхаммадасси маха̄вӣро-кела̄са̄рамамхи ниббуто,

таттхева тхӯпаваро тасса-тӣн̣и йоджанамуггато’’ти;

тасса апарабха̄ге чатунавутикаппа маттхаке екасмим̣ каппе екова сиддхаттхо на̄ма саттха̄ удапа̄ди. тада̄ бодхисатто уггатеджо абхин̃н̃а̄бала сампанно ман̇гало на̄ма та̄пасо хутва̄ маха̄джамбупхалам̣ а̄харитва̄ татха̄гасса ада̄си саттха̄ там̣ пхалам̣ парибхун̃джитва̄ чатунавути каппаматтхаке буддхо бхависсатӣти вйа̄ка̄си тасса̄пи бхагавато дха̄туйо на викирим̣су, чатуйоджаникам̣ ратанамайам̣ тхӯпамакам̣су.

тена вуттам̣

‘‘сиддхатто муниваро буддхо анома̄рамамхи ниббуто,

таттхева тасса тхӯпаваро-чатуйоджанамуггато’’ти;

тасса апарабха̄ге ито два̄навути каппаматтхаке тиссо пхуссоти екасмим̣ каппе дева буддха̄ ниббаттим̣су тиссасса бхагавато ка̄ле бодхисатта̄ маха̄бхого маха̄йасо суджа̄то на̄ма кхаттийо хутва̄ исипаббаджджам̣ паббаджитва̄ махиддхикабха̄вам̣ патва̄ буддхо уппанноти сутва̄ диббаман̣да̄рава падума па̄риччхатта пуппха̄ни а̄да̄йа чатупарисамаджджхе гаччхантам̣ татха̄гатам̣ пӯджеси. а̄ка̄се пуппхавита̄намива ат̣т̣ха̄си сопи нам̣ саттха̄ ито два̄навути каппаматтхаке буддхо бхависсатӣти вйа̄ка̄си. тасса̄пи бхагавато дха̄туйо на викирим̣су дха̄туйо гахетва̄ тийоджаникам̣ тхӯпамакам̣су.

тена вуттам̣

‘‘тиссо джинаваро буддхо-нан̣да̄ра̄мамхи ниббуто

таттхева тасса тхӯпаваро-тӣн̣и йоджанамуссито’’ти;

тасса апарабха̄ге пхуссо на̄ма буддхо удапа̄ди тада̄ бодхисатто виджита̄ви на̄ма кхаттийо хутва̄ маха̄раджджам̣ паха̄йа саттху сантике паббаджитва̄ тӣн̣и пит̣ака̄ни уггахетва̄ маха̄джанасса дхаммакатхам̣ катхетва̄ сӣлапа̄рамин̃ча пӯреси. сопи нам̣ буддхо татхева вйа̄ка̄си тасса пана бхагавато дха̄туйо викирим̣су.

тена вуттам̣

‘‘пхуссо джинаваро саттха̄-сунанда̄ра̄мамхи ниббуто

дха̄тувиттха̄рикам̣ а̄си-тесу тесу падесато’’ти;

тасса апарабха̄ге ито еканавути каппаматтхаке випасси на̄ма буддхо удапа̄ди тада̄ бодхисатто махиддхико маха̄нубха̄во атуло на̄ма на̄гара̄джа̄ хутва̄ саттаратана кхачитам̣ сован̣н̣амаха̄пӣт̣хам̣ бхагавато ада̄си сопи нам̣ ито еканавутикаппаматтхаке буддхо бхависсатӣти вйа̄ка̄си тасса пана бхагавато дха̄туйо на викирим̣су саббе деваманусса̄ сантипатитва̄ дха̄туйо гахетва̄ саттайоджаникам̣ тхӯпамакам̣су.

тена вуттам̣

‘‘випасси джинаваро вӣро-сумитта̄ра̄мамхи ниббуто,

таттхева со тхӯпаваро-саттайоджанико като’’ти;

тасса апарабха̄ге ито екатим̣са каппаматтхаке сикхӣ вессабхӯти две буддха̄ ниббаттим̣су сикхисса бхагавато ка̄ле бодхисатто арин̣дамо на̄ма ра̄джа̄ хутва̄ буддхапамукхасса сан̇гхасса сачиварам̣ маха̄да̄нам̣ паваттетва̄ саттаратана патиман̣д̣итам̣ хаттхиратанам̣ датва̄ хаттхиппама̄н̣ам̣ катва̄ каппийа бхан̣д̣амада̄си сопи нам̣ ито екатим̣са каппе буддхо бхависсатӣти вйа̄ка̄си, сикхисса бхагавато дха̄туйо екагхана̄ хутва̄ ат̣т̣хам̣су, сакала джамбудӣпава̄сино пана манусса̄ дха̄туйо гахетва̄ тийоджануббедхам̣ саттаратанамайам̣ химагири садиса собхам̣ тхӯпамакам̣су.

сикхӣ муниваро буддхо-дусса̄ра̄мамхи ниббуто,

таттхева тасса тхӯпаваро-тӣн̣и йоджанамуггато’’ти;

тасса апарабха̄ге вессабхӯ на̄ма саттха̄ удапа̄ди. тада̄ бодхисатто судассано на̄ма ра̄джа̄ хутва̄ буддхапамукхасса сан̇гхасса сачӣварамаха̄да̄нам̣ датва̄ тасса сантике паббаджитва̄ а̄ча̄рагун̣асампанно буддхаратане читатӣка̄ра пӣти бахуло ахоси сепи нам̣ саттха̄ ито екатим̣сакаппе буддхо бхависсатӣти вйа̄ка̄си вессабхусса пана бхагавато дха̄туйо викирим̣су.

тена вуттам̣

‘‘вессабхӯ джинаваро саттха̄-кхема̄ра̄мамхи ниббуто;

дха̄тувиттха̄рикам̣ а̄си-тесу тесу падесато’’ти;

тасса апарабха̄ге имасмим̣ каппе чатта̄ро буддха̄ ниббаттим̣су какусан̣дхо кона̄гамано кассапо амха̄кам̣ бхагава̄ти катусан̣дхасса пана бхагавато ка̄ло бодхисатто кхемо на̄ма ра̄джа̄ хутва̄ буддхапамукхасса сан̇гхасса сапаттачӣварам̣ да̄нан̃чева ан̃джана̄ди бхесаджджа̄ни ча датва̄ саттху дхаммадесанам̣ сутва̄ паббаджи сопи нам̣ саттха̄ вйа̄ка̄си тасса пана бхагавато дха̄туйо на викирим̣су саббе саннипатитва̄ дха̄туйо гахетва̄ га̄вутуббедхам̣ тхӯпамакам̣су.

тена вуттам̣

‘‘какусан̣дхо джинаваро - кхема̄ра̄мамхи ниббуто,

таттхева тасса тхӯпаваро-га̄вутам̣ набхамуггато’’ти;

тасса апарабха̄ге кона̄гамано на̄ма саттха̄ удапа̄ди тада̄ бодхисатто паббато на̄ма раджа̄ хутва̄ амаччаган̣а паривуто саттху сантике гантва̄ дхаммадесанам̣ сутва̄ буддхапамукхам̣ бхиккхусан̇гхам̣ нимантетва̄ маха̄да̄нам̣ паваттетва̄ паттун̣н̣ачӣнапат̣т̣а косеййа камбала дукула̄ни чева суван̣н̣апат̣т̣акан̃ча датва̄ саттху сантике паббаджи. сопи нам̣ саттха̄ вйа̄ка̄си тасса бхагавато дха̄туйо викирим̣су

тена вуттам̣

‘‘кона̄гамано самбуддхо паббата̄ра̄мамхи ниббуто,

дха̄ту виттха̄рикам̣ а̄си-тесу тесу падесато’’ти;

тасса апарабха̄ге кассапо на̄ма саттха̄ удапа̄ди. тада̄ бодхисатто джотипа̄ло на̄ма ма̄н̣аво хутва̄ тин̣н̣ам̣ веда̄нам̣ па̄рагубхӯмийан̃чева анталиккхева па̄кат̣о гхат̣ӣка̄расса кумбхака̄расса митто ахоси. со тена саддхим̣ саттха̄рам̣ упасан̇камитва̄ дхамма

катхам̣ сутва̄ паббаджитва̄ а̄раддхавӣрийо тӣн̣и пит̣ака̄ни уггахетва̄ ватта̄ ваттасампаттийа̄ буддхаса̄санам̣ собхеси. сопи нам̣ саттха̄ вйа̄ка̄си. кассапасса пана саттхуно дха̄туйо на викирим̣су сакала джамбудӣпава̄сино манусса̄ саннипатитва̄ екекам̣ суван̣н̣ат̣т̣хикам̣ кот̣и аггханакам̣ ратанавичиттам̣ бахи рачанаттхам̣ екекам̣ ад̣д̣хакот̣и аггханакам̣ аббхантара пӯран̣аттхам̣ маносила̄йа маттика̄киччам̣ телена удакакиччам̣ каронта̄ йоджануббедхам̣ тхупамакам̣су.

тена вуттам̣

‘‘маха̄кассапо джино саттха̄-сетавйа̄йан̃хи ниббуто,

таттхева тасса джинатхупо-йоджануббедхамуггато’’ти;

еттха ча

дӣпан̇каро ча кон̣д̣ан̃н̃о-ман̇гало сумано татха̄,

аномадассӣ буддхо ча-на̄радо падумуттаро;

суджа̄то пийадассӣ ча-дхаммадасси наруттамо,

сиддхаттхабуддхо тиссо ча-випасси ча сикхӣ татха̄;

какусан̣дхо кассапо ча̄ти-сол̣асете махесайо,

тхупаппама̄н̣аметесам̣ па̄лийам̣йева дасситам̣;

йасма̄ тасма̄ майа̄ са̄дхӯ-те саббепи пака̄сита̄,

тхӯпа̄ саддха̄ джана̄ са̄дхӯ-те вандеййатха са̄дарам̣;

йеса̄нам̣ пана ат̣т̣ханнам̣ - сугата̄нам̣ хитесинам̣

дха̄ту виттха̄рика̄ а̄сум̣ - тесу тесу падесатоти;

са̄дхуджана манопаса̄данаттха̄йа кате тхӯпавам̣се виджджама̄натхӯпа̄нам̣ буддха̄нам̣ тхӯпакатха̄ чева саббесам̣ сантике абхиниха̄раката̄че. саматта̄.

кассапасса пана бхагавато апарабха̄ге т̣хапетва̄ имам̣ самма̄ самбуддхам̣ ан̃н̃о буддхо на̄ма наттхи. евам̣ дӣпан̇кара̄дӣнам̣ чатувӣсатийа̄ буддха̄нам̣ сантике ладдхавйа̄каран̣о бодхисатто па̄рамийо пӯретва̄ вессантараттабха̄ве т̣хито-

‘‘ачетана̄йам̣ патхавӣ-авин̃н̃а̄йа сукхам̣ дукхам̣,

са̄пи да̄набало майхам̣-саттаккаттум̣ пакампатха̄’’ти;

евам̣ маха̄патхави кампана̄ни пун̃н̃а̄ни катва̄ а̄йупарийоса̄не тато чуто туситабхаване ниббатти таттха ан̃н̃е деве дасахи т̣ха̄нехи адхиган̣хитва̄ йа̄вата̄йукам̣ диббасампаттим̣ анубхаванто мануссаган̣ана̄йа саттахи дивасехи а̄йуккхайам̣ па̄пун̣иссатити ваттха̄ни кил̣иссанти, ма̄ла̄ мила̄йанти, каччхехи седа̄ муччанти, ка̄йечева дуббан̣н̣ийам̣ оккамати. дево дева̄сане на̄бхираматӣти имесу пан̃часу пуббанимиттесу уппаннесу та̄ни дисва̄сун̃н̃а̄вата но сагга̄ бхависсантити сам̣вегаджа̄та̄хи девата̄хи маха̄саттасса па̄раминам̣ пӯритабха̄вам̣ н̃атва̄ имасмим̣ ида̄ни ан̃н̃ам̣ девалокам̣ анупагантва̄ мануссалоке уппаджджитва̄ буддхабха̄вам̣ патте пун̃н̃а̄ни катва̄ чута чута̄ девалокам̣ пӯрессантӣти чинтетва̄.

‘‘йатохам̣ тусите ка̄йе-сантусито на̄махам̣ тада̄,

дасасахасси сама̄гантва̄-йа̄чанти пан̃джалӣ мамам̣;

ка̄лойам̣те маха̄вӣра-уппаджджа ма̄тукуччхийам̣,

садевакам̣ та̄райанто-буджджхассу аматам̣ паданти’’;

евам̣ буддхабха̄ваттха̄йа а̄йа̄чито ка̄лам̣-дӣпам̣-десам̣ кулам̣-джанеттийа̄ а̄йуппама̄н̣анти има̄ни пан̃ча маха̄вилокана̄ни вилокетва̄ катасаннит̣т̣ха̄но тато чуто сакйара̄джакуле пат̣исан̣дхим̣гахетва̄ таттха маха̄сампаттийа̄ парихарийама̄но ануккамена бхаддам̣ йоббанам̣ анупа̄пун̣итва̄ тин̣н̣ам̣ утӯнам̣ ануччхавикесу тӣсу па̄са̄десу девалокасирим̣ вийа раджджасирим̣ анубхавама̄но уййа̄накӣл̣а̄йа гаманасамайе ануккамена джин̣н̣а - вйа̄дхи - матасан̇кха̄те тайо девадӯте дисва̄ сам̣джа̄та сам̣вега̄ ниваттитва̄ чатуттхе ва̄ре паббаджитам̣ дисва̄ са̄дху паббаджджа̄ти паббаджджа̄йа ручим̣ уппа̄детва̄ уййа̄нам̣ гантва̄ таттха дивасам̣ кхепетва̄ ман̇гала поккхаран̣итӣре нисинно каппака весам̣ гахетва̄ а̄гатена виссакамма девапуттена алан̇ката пат̣ийатто ра̄хулакума̄расса па̄таса̄санам̣ сутва̄ путтасинехасса балавабха̄вам̣ н̃атва̄ йа̄ва имам̣ бан̣дханам̣ на вад̣д̣хати та̄вадеванам̣ чхин̣дисса̄мӣти чинтетва̄ са̄йам̣ нагарам̣ пависанто-

‘‘ниббута̄ нӯна са̄ ма̄та̄ - ниббуто нӯна со пита̄,

ниббута̄ нӯна са̄ на̄рӣ - йасса̄йам̣ ӣдисо пати’’ти;

киса̄готамийа̄ на̄ма питуччха̄ дхӣта̄йа бха̄ситам̣ имам̣ га̄тха̄ сутва̄ ихам̣ има̄йа ниббутападам̣ са̄витоти гӣвато сатасахассаггханакам̣ мутта̄ха̄рам̣ омун̃читва̄ тасса̄ песетва̄ аттано бхаванам̣ пависитва̄ сирӣсайане нипанно нидда̄васа гата̄нам̣ на̄т̣ака̄нам̣ виппака̄рам̣ дисва̄ ниббиннахадайо чханнам̣ ут̣т̣ха̄петва̄ кан̣тхакам̣ а̄ха̄ра̄петва̄ там̣ а̄руйха чханнасаха̄йо дасасахасса чаккава̄л̣а девата̄хи ката парива̄ро маха̄бхиниккхамана̄ никкхамитва̄ тенева ратта̄васесена тӣн̣и раджджа̄ни атиккамма анома̄йа надийа̄ паратӣрам̣ патва̄ асса̄пит̣т̣хито оруйха муттара̄си садисе ча̄лика̄пулин̣е т̣хатва̄ чханнатвам̣ майхам̣ а̄бхаран̣а̄ни чева кан̣тхакан̃ча а̄да̄йа гаччха̄хи а̄бхаран̣а̄ни ча кан̣тхакан̃ча пат̣иччха̄петва̄ даккхин̣а хаттхена ман̇галакхаггама̄да̄йа ва̄махаттхена молийа̄ саддхим̣ чӯл̣ам̣ чхин̣дитва̄ саче ахам̣ буддхо бхависса̄ми а̄ка̄се тит̣т̣хату но че бхӯмийам̣ пататӯти а̄ка̄се кхипи чул̣а̄ман̣ӣ бан̣дханам̣ йоджанаппама̄н̣ам̣ т̣ха̄нам̣гантва̄ а̄ка̄се ат̣т̣ха̄си атха сакко девара̄джа̄ йоджаникена ратаначан̇гот̣акена пат̣иггахеси.

йатха̄ха

чхетва̄на молим̣ варагандхава̄ситам̣

веха̄сайам̣ уккхипи сакйапун̇гайаво,

сахассанетто сираса̄ пат̣иггахи

суван̣н̣а ван̇гот̣аварена ва̄саво’ти;

пат̣иггахетва̄ ча пана девалокам̣ нетва̄ сунеру муддхани тийоджанаппама̄н̣ам̣ ин̣данӣламан̣имайам̣ чул̣а̄ман̣и четийам̣ на̄ма ака̄си атха кассапа буддхака̄ле пора̄н̣а саха̄йако гхат̣ика̄ра маха̄брахма̄ екам̣ буддхантарам̣ вина̄ва̄сабха̄ваппаттена маттабха̄во читтеси. аджджа ме саха̄йако маха̄бхиниккхаманам̣ никкханто саман̣а париккха̄рамасса гахетва̄ гаччха̄мӣти-

‘‘тичӣваран̃ча патто ча ва̄си сӯчи ча бан̣дханам̣,

парисса̄вана ат̣т̣хетена-йуттайогасса бхиккхуно’’ти;

име саман̣апариккха̄ре а̄харитва̄ ада̄си маха̄пурисо арахаддхаджам̣ нива̄сетва̄ уттамам̣ паббаджджа̄весам̣ ган̣хитва̄ са̄т̣акайугалам̣ а̄ка̄се кхипи там̣ брахма̄ пат̣иггахетва̄ брахмалоке два̄дасайоджаникам̣ саббаратанамайам̣ дуссачетийамака̄си.

‘‘килеса аппахӣн̣епи=маха̄саттасса там̣ кхан̣е,

йасса̄нубха̄вато евам̣ дуссачӯл̣а̄ хи пӯджита̄

тасма̄ тамма маха̄бодхи-сатта̄нам̣ пат̣ипаттийам̣,

на кареййа махусса̄хам̣ва-ко хи на̄ма будхо джано’’ти;

чӯл̣а̄ман̣идусса тхупадвайакатха̄

9. бодхисатто паббаджитва̄ ануккамена ра̄джагахам̣ гантва̄ таттха пин̣д̣а̄йа чаритва̄ пан̣д̣ава паббатапаббха̄ре нисинно магадхара̄джена раджджена нимантийама̄но там̣ пат̣иккхипитва̄ саббан̃н̃утам̣ патва̄ тиссавиджитам̣ а̄гаманаттха̄йатенагахита пат̣ин̃н̃о а̄л̣а̄рам̣-уддакан̃ча упасан̇камитва̄ тесам̣ сантике адхигатависесена апаритут̣т̣хо чхаббасса̄ни маха̄падха̄нам̣ падахитва̄ виса̄кха пун̣н̣ама дивасе сена̄нинигаме суджа̄та̄йа диннапа̄йа̄сам̣ парибхун̃джитва̄ неран̃джара̄йа надийа̄ суван̣н̣апа̄тим̣ пава̄хетва̄ неран̃джара̄йа тӣре маха̄ванасан̣д̣е на̄на̄сама̄паттӣхи дива̄бха̄гам̣ витина̄метва̄ са̄йан̣ха самайе соттхийена диннам̣ тин̣амут̣т̣хим̣ гахетва̄ ка̄л̣ена на̄гара̄джена абхиттхутагун̣о бодхиман̣д̣ам̣ а̄руйха тин̣а̄ни. саттхаритва̄ на та̄вӣмам̣ паллан̇кам̣ бхин̣дисса̄ми йа̄ва ме анупа̄да̄йа а̄савехи читтам̣ вимуччиссатӣ’’ти пат̣ин̃н̃ам̣ катва̄ па̄чӣна да̄са̄бхимукхо нисӣдитва̄-сӯрийе анаттхамитейева ма̄рабалам̣ видхаметва̄ пат̣хамайа̄ме пуббе нива̄сан̃а̄н̣ам̣ маджджхимайа̄ме чутӯпапа̄тан̃а̄н̣ам̣ патва̄ паччхимайа̄ма̄васа̄не дасабала чатувеса̄раджджа̄ди саббагун̣апатиман̣д̣итам̣саббан̃н̃утан̃а̄н̣ам̣ пат̣ивиджджхитва̄ сатта сатта̄хам̣ бодхисамӣпейева вӣтина̄метва̄ ат̣т̣хаме сатта̄хе аджапа̄ла нигродхамӯле нисинно дхаммагамбхӣрата̄ паччавеккханена аппоссуккатам̣ а̄паджджама̄но дасадахассӣ маха̄брахма парива̄рена сахампати маха̄брахмуна̄ а̄йа̄чита дхаммадесано буддхачаккхуна̄ локам̣ олокенто брахмуно аджджхесанам̣ а̄да̄йа касса ну кхо пат̣хамам̣ дхаммам̣ десеййанти олокенто а̄л̣а̄руддака̄нам̣ ка̄лакатабха̄вам̣ н̃атва̄ пан̃чаваггӣйа̄нам̣ бхиккхунам̣ бахӯпака̄ратам̣ ануссаритва̄ ут̣т̣ха̄йа̄сана̄ ка̄сипурам̣ гаччханто антара̄магге упакена саддхим̣ мантетва̄ а̄са̄л̣ахипун̣н̣ама дивасе исипатане мигада̄йе пан̃ча ваггийа̄нам̣ бхиккхунам̣ васанат̣т̣ха̄нам̣ патва̄ те анануччхавикена а̄вусо ва̄дена самуда̄чаранте ан̃н̃а̄петва̄ дхаммачаккам̣ паваттенто ан̃н̃а̄кон̣д̣ан̃н̃аттхерапамукхе ат̣т̣ха̄раса кот̣ийо аматапа̄нам̣ па̄йеси.

тато пат̣т̣ха̄йа чатта̄лӣса сам̣ваччхара̄ни т̣хатва̄ чатура̄сӣти дхаммаккхан̣дха сахасса̄ни десетва̄ ган̣анапатхаматӣте сатте бхаваканта̄рато санта̄ретва̄ саббабуддхакичча̄ни нит̣т̣хапетва̄ кусина̄ра̄йам̣ упаваттане малла̄нам̣ са̄лаване йамакаса̄ла̄на мантаре уттасӣсакам̣ пан̃н̃атте ман̃чаке виса̄кхапун̣н̣ама дивасе даккхин̣ена пассена сато сампаджа̄но анут̣т̣ха̄насеййа̄йа нипаджджи. тада̄ кира бхагавато пӯджа̄йа йамакаса̄ла̄ саббапа̄липхулла̄ мӯлато пат̣т̣ха̄йа йа̄ва агга̄ екаччханна̄ ахесум̣. на кевалан̃ча йамакаса̄ла̄йева саббепи руккхаса̄кха̄ саббапа̄липхулла̄ва ахесум̣.

на кевалан̃ча тасмим̣йева уййа̄не сакалепи дасасахасса чаккава̄л̣е пхалупага руккха̄ пхалам̣ ган̣хим̣су. саббаруккха̄нам̣ кхан̣дхесу кхан̣дха падума̄ни, валалӣсу валалипадума̄ни. а̄ка̄се уллокападума̄ни, патхавиталам̣ бхин̣дитва̄ дан̣д̣акападума̄ни пуппхим̣су. саббо маха̄ самуддо пан̃чаван̣н̣а падумасан̃чханно ахоси тийоджана сахассавиттхато пана химава̄ гханабаддхаморапин̃чхакала̄по вийа нирантарам̣ ма̄ла̄да̄магаваккхито вийа сут̣т̣ху пӣл̣етва̄ а̄баддхапуппхават̣ам̣сако вийа супӯрита пуппхачан̇гет̣акам̣ вийа ча атираман̣ӣйо ахоси.

йамакаса̄ла̄ бхуммадевата̄ни сан̃ча̄литаккхавин̣дхат̣апа̄ татха̄гатасарӣрасса упарипуппха̄ни викиранти. дибба̄нипи ман̣да̄рава пуппха̄ни анталиккха̄ патанти. та̄ни хонти суван̣н̣а ван̣н̣а̄ни пан̣н̣аччхаттаппама̄н̣а̄ни маха̄тумбаматтам̣ рен̣у ган̣ханти на кевалан̃ча ман̣да̄рава пуппха̄неча, ан̃н̃а̄нипи сабба̄ни па̄риччхаттака пуппха̄дӣни суван̣н̣аван̇гот̣ака̄ни раджатачан̇гот̣ака̄ни ча пӯретва̄ пӯретва̄ тидаса пурепи брахмалокепи т̣хита̄хи девата̄хи вивидха̄ни антара̄ авиппакин̣н̣а̄нева хутва̄ а̄гантва̄ паттаким̣джаккха рен̣у чун̣н̣ехи татха̄гатасса сарӣрамева окӣранти на кевалан̃ча девата̄нам̣йева на̄га супан̣н̣а манусса̄нампи упакаппана чан̣дана чун̣н̣а̄ни на кевалан̃ча чан̣даначун̣н̣а̄нева ка̄л̣а̄нуса̄рӣ тагара лохитачан̣дана̄ди саббагандхаджа̄тачун̣н̣а̄ни, харита̄лан̃джана суван̣н̣а раджата чун̣н̣а̄ни, саббагандхава̄са викатийо суван̣н̣а раджата̄дисамугге пӯретва̄ чаккава̄л̣а мукхават̣т̣иа̄дису т̣хита̄хи девата̄хи павиддха̄ антара̄ авиппакиритва̄ татха̄гатассева сарӣрам̣ окиранти дибба̄нипи турийа̄ни анталиккхе ваджджанти. на кевалан̃ча та̄нийева сабба̄нипи тантибаддха чаммапарийонаддха сусира̄ди бхеда̄ни дасасахассачаккава̄л̣е дева-на̄гава-супан̣н̣а-манусса̄нам̣ турийа̄ни екачаккава̄л̣е саннипатитва̄ анталиккхе ваджджанти.

варача̄ран̣адевата̄ кира на̄мека̄ дӣгха̄йука̄ девата̄ маха̄пурисо мануссапатхе ниббаттитва̄ буддхо бхависсатӣти сутва пат̣исан̣дхидивасе ган̣хитва̄ гамисса̄ма̄ти ма̄ла̄ гантхитум̣ а̄рабхим̣су та̄ ган̣тхама̄на̄ва маха̄пурисе ма̄тукуччхийам̣ ниббатте тумбхе касса ган̣тхатха̄ти вутта̄ на та̄ва тит̣т̣ха̄ти куччхито никкхамана дивасе гахетва̄ гамисса̄ма̄ти а̄хам̣су пуна никкхентоти сутва̄ маха̄бхиниккхаманадивасе гамисса̄ма̄ти маха̄бхиниккхаманам̣ никкхантоти сутва̄ абхисамбодхи дивасе гамисса̄ма̄ти. аджджа абхисамбуддхоти сутва̄ дхаммачаккаппаваттанадивасе гамисса̄ма̄ти дхаммачаккам̣ паваттайӣти сутва̄ йамакапа̄т̣иха̄рийадивасе гамисса̄ма̄ти. аджджа йамакапа̄т̣иха̄рийам̣ карӣти сутва̄ дево роханадивасе гамисса̄ма̄ти. аджджа девороханам̣ карӣти сутва̄ а̄йусан̇кха̄россаджджане гамисса̄ма̄ти а̄йусан̇кха̄рам̣ оссаджӣти сутва̄ на та̄ва нит̣т̣ха̄ти паринибба̄надивасе гамисса̄ма̄ти?

аджджа бхагава̄ йамакаса̄ла̄намантаре даккхин̣ена пассена сато сампаджа̄но сӣхасеййам̣ упагато балава паччусамайе паринибба̄йиссати тумхе касса ган̣тхатха̄ти вутта̄ пана кинна̄метам̣ аджджева ма̄тукуччхийам̣ пат̣исан̣дхим̣ ган̣хи аджджева куччхито никкханто, аджджева маха̄бхиниккхаманам̣ никкхами. аджджевабуддхо ахоси аджджева дхаммачаккам̣ паваттайи. аджджева йамакапа̄т̣иха̄рийам̣ ака̄си. аджджева девалока̄ отинан̣н̣а̄. аджджева а̄йусан̇кхарам̣ оссаджи. аджджева кира париниббуто. нану на̄ма дутийа дивасе йа̄гупа̄на ка̄ламаттампи т̣ха̄таббам̣ асса, даса па̄рамийо пӯретва̄ буддхаттам̣ паттасса на̄ма анануччхавиканти апари нит̣т̣хита̄ва ма̄ла̄йо гахетва̄ а̄гамма анто чаккава̄л̣е ока̄сам̣ а̄лабхама̄на̄ чаккава̄л̣а мукхават̣т̣ийам̣ лабхитва̄ а̄дха̄вантийо хаттхена хаттхам̣ гӣва̄йа гӣвам̣ гахетва̄ тӣн̣и ратана̄ни а̄раббхадваттим̣самахапурисалаккхан̣а̄ни чхаббан̣н̣арам̣сийо дасапа̄рамийо аддхаччхат̣т̣ха̄ни джа̄такасата̄ни чуддасса буддхан̃а̄н̣а̄ни а̄раббха га̄йитва̄ тасса тасса аваса̄не саха̄йа хе саха̄йа хети ваданти. идаметам̣ пат̣иччавуттам̣-дибба̄нипи сам̣гӣта̄ни анталиккхе ваттантити.

бхагава̄ пана евам̣ махатийа̄ пӯджа̄йа ваттама̄найа̄ пат̣хамайа̄ме малла̄нам̣ дхаммам̣ десеси маджджхимайа̄ме субхаддасса дхаммам̣ десетва̄ там̣ маггапхале патит̣т̣ха̄песи паччхимайа̄ме бхиккху овадитва̄ балава паччӯса самайе маха̄патхавим̣ кампенто анупа̄дисеса̄йа нибба̄надха̄туйа̄ паринибба̄йи париниббуте пана бхагавати локана̄тхе а̄нан̣даттхеро маллара̄джунам̣ там̣ паваттим̣ а̄рочети те сутва̄ва ган̣дхама̄лам̣ саббан̃ча та̄ла̄вачарам̣ пан̃ча ча дуссайугасата̄ни а̄да̄йа гантва̄ бхагавато сарӣрам̣ наччехи - гӣтехи - ва̄дитехи - ма̄лехи - ган̣дхехи саккаронта̄ гарукаронта̄ ма̄нента̄ - пӯджента̄ челавита̄на̄ни каронта̄ ман̣д̣ала ма̄ла̄ни пат̣ийа̄дента̄ евам̣ та̄ дивасам̣ вӣтина̄месум̣.

атха девата̄нан̃ча косина̄рака̄нам̣ малла̄нан̃ча етадахоси-ативика̄ло кхо аджджа бхагавато сарӣра джха̄петум̣, сведа̄ни бхагавато сарӣрам̣ джхапесса̄ма̄ти татха̄ дутийампи дивасам̣ вӣтина̄месум̣. татха̄ татийам̣ чатуттхам̣ пан̃чамам̣ чхат̣т̣хампи дивасам̣ вӣтина̄месум̣ сатта ме дивасе девата̄ ча досина̄рака̄ малла̄ ча бхагавато сарӣрам̣ диббехи ма̄нусакехи ча наччхехи - гӣтехи - ва̄дитехи - ма̄лехи - ган̣дхехи сакка̄ронто гарукаронта̄ ма̄нента̄ пӯджента̄ нагарамаджджхена нӣхаритва̄ йаттха макут̣абан̣дханам̣ на̄ма малла̄нам̣ четийам̣ таттха никкхипим̣су

тена кхо пана самайена кусина̄ра̄ йа̄ва сандхисамала сам̣кат̣ӣра̄джаннуматтена одхина̄ ман̣да̄рава пуппхена саттхата̄ хоти атха кхо косина̄рака̄ малла̄ бхагавато сарӣрам̣ чаккаваттисса сарӣрам̣ вийа ахатена ваттхена вет̣хесум̣ ахатена ваттхена вет̣хетва̄ вихатена каппа̄сена вет̣хесум̣ вихатена каппа̄сена вет̣хетва̄ ахатена ваттхена вет̣хесум̣. етенева найена пан̃чахийугасатехи вет̣хетва̄ а̄йаса̄йа теладон̣ийа̄ паккхипитва̄ ан̃н̃исса̄ а̄йаса̄йа дон̣ийа̄ пат̣икуджджетва̄ саббагандха̄нам̣ читакам̣ каритва̄ бхагавато сарӣрам̣ читакам̣ а̄ропесум̣. тена кхо пана самайена а̄йасма̄ маха̄ кассапо па̄ва̄йа кусина̄рам̣ аддха̄намагга пат̣ипанно хоти махата̄бхиккхусан̇гхена саддхим̣ пан̃чаматтехи бхиккхусатехи тена кхо пана самайена тхере читтам̣ паса̄детва̄ сагге ниббатта̄ девата̄ тасмим̣ сама̄гаме тхерам̣ адисва̄ кухинну кхо амха̄кам̣ кулупага тхероти а̄вадждженто антара̄маггапат̣ипаннам̣ дисва̄ амха̄кам̣ кулупага тхере аван̣дите читако ма̄ паджджалиттха̄ти адхит̣т̣хихим̣су.

атха кхо чатта̄ро маллапа̄моккха̄ сӣсам̣ наха̄та̄ ахата̄ни ваттха̄ни ничаттха̄ вӣ сам̣ратанасатикам̣ чан̣даначитакам̣ а̄лимпесса̄ма̄ти ат̣т̣хапи соласапи дваттим̣са̄пи джана̄ хутва̄ йамака уккайо гахетва̄ та̄лаван̣ет̣ахи виджанта̄ бхаста̄ни дхаманта̄ на сакконтийева аггим̣ га̄ха̄петум̣. атха кхо косина̄рака̄ малла̄ читакасса ападжджалана ка̄ран̣ам̣ а̄йасмантам̣ ануруддхам̣ пуччхитвам̣ девата̄нам̣ абхиппа̄йам̣ сутва̄ маха̄кассапо кира бхо пан̃чахи бхиккхусатехи саддхим̣ дасабаласса па̄де вандисса̄мӣти а̄гаччхати тасмим̣ кира ана̄гате читако на паджджалати кӣдисо бхосо бхиккху ка̄ло ода̄то дӣгхо рассо еварӯпе на̄ма бхо бхиккхумхи т̣хито ким̣ дасабаласса паринибба̄нам̣ на̄ма̄ти дечи ган̣дхама̄ла̄ди хаттха̄ пат̣ипатхам̣ гаччхим̣су кечи вӣтхийо вичитта̄ катва̄ а̄гаманамаггам̣ олокайама̄на̄ ат̣т̣хам̣су. атха кхо а̄йасма̄ маха̄кассапо йена кусина̄ра̄ макӯт̣абан̣дханам̣ на̄ма малла̄нам̣ четийам̣, йена бхагавато читако тенупасан̇ками. упасан̇камитва̄ екам̣сам̣ чӣварам̣ катва̄ тиккхаттум̣ читакам̣ падаккхин̣ам̣ катва̄ а̄ваджджентова саллаккхеси-имасмим̣ т̣ха̄не па̄да̄ти тате па̄дасамӣпе т̣хатва̄ абхин̃н̃а̄па̄дакам̣ чатуттхаджджха̄нам̣ сама̄паджджитва̄ вут̣т̣ха̄йа арасахасса патиман̣д̣ита̄ дасабаласса па̄да̄ саддхим̣ каппа̄са пат̣алехи пан̃чадуссайугасата̄ни суван̣н̣адон̣им̣ ван̣даначитакан̃ча дведха̄ катва̄ майхам̣ уттаман̇ге сираси патит̣т̣хахантӯти адхит̣т̣ха̄си саха адхит̣т̣ха̄на читтена та̄ни дуссайуга̄дини дведха̄ катва̄ вала̄хакантара̄ пун̣н̣ачан̣до вийа па̄да̄ никкхамим̣су.

тхеро викасита раттападума садисе хаттхе паса̄ретва̄ суван̣н̣аван̣н̣е саттху па̄де йа̄ва гоппхака̄ ба̄л̣хам̣ гахетва аттано сираваре патит̣т̣ха̄песи маха̄джано там̣ аччхарийам̣ дисва̄ екаппаха̄ре нева маха̄на̄дам̣ нади. ган̣дхама̄ла̄дӣхи пӯджетва̄ йатха̄ручим̣ ван̣ди. ева пана тхерена ча маха̄джанена ча техи ча пан̃чахи бхиккхусатехи ван̣дита маттетхерасса хаттхато мун̃читва̄ алаттака ван̣н̣а̄ни бхагавато па̄дата̄ла̄ни да̄руа̄дису кин̃чи ача̄летва̄ва йатха̄т̣т̣ха̄не патит̣т̣хахим̣су. бхагавато па̄десу никкхамантесу ва̄ пависантесу ва̄ каппа̄саам̣су ва̄ даса̄танту ва̄ телабин̣ду ва̄ да̄рукхан̣д̣ам̣ ва̄ т̣ха̄на̄ чалитам̣ на̄ма на̄хоси. саббам̣ йатха̄т̣т̣ха̄не т̣хитамева ахоси. ут̣т̣хахитва̄ пана аттхан̇гате чан̣де вийа сӯрийе вийа ча татха̄гатасса па̄десу антарахитесу маха̄джано маха̄кан̣дитам̣ кан̣ди. париниббутака̄лато адхикатарам̣ ка̄рун̃н̃ам̣ ахоси атха кхо дева̄та̄нубха̄вена панеса читаке самантато екаппаха̄ренева паджджали. джха̄йама̄насса бхагавато сарӣрасса чхави чамма мам̣са̄дӣнам̣ нева чха̄рика̄маттампи антамасо пан̃н̃а̄йиттха на маси, сумана макула садиса̄ пана дхотамутта садиса̄ суван̣н̣асадиса̄ ча дха̄туйо авасиссим̣су.

дӣгха̄йука буддха̄нан̃хи сарӣрам̣ суван̣н̣аккхан̣дхасадисам̣ екагханамева хоти. бхагава̄ пана ахам̣на чирам̣ т̣хатва̄ т̣хатва̄ паринибба̄йа̄ми. майхам̣ са̄санам̣ на та̄ва саббаттха виттха̄ритам̣, тасма̄ париниббутассапи ме са̄сасаматтампи дха̄тум̣ гахетва̄ аттано аттано васанат̣т̣ха̄не четийам̣ катва̄ паричаранто маха̄джано саггапара̄йано хотити дха̄тӯнам̣ викиран̣ам̣ адхит̣т̣ха̄си. кати панасса дха̄туйо виппакин̣н̣а̄, кати на виппакин̣н̣а̄ти чатассо да̄т̣т̣ха̄, две аккхака̄, ун̣хӣсанти има̄ саттадха̄туйо на виппакин̣н̣а̄. сеса̄ виппакирим̣су. таттха саббакхуддака̄ дха̄ту са̄сапа бӣджаматта̄ ахоси маха̄дха̄ту маджджхе бхинна тан̣д̣уламатта̄. атимахатӣ маджджхе бхиннамугга бӣджаматта̄ ахоси.

дад̣д̣хе кхо пана бхагавато сарӣре а̄ка̄сато аггаба̄хуматта̄пи джан̇гхаматта̄пи та̄лаккхан̣дхаматта̄пи удакадха̄ра̄ патитва̄ читакам̣ нибба̄песи на кевалам̣ а̄ка̄сатойева парива̄ретва̄ т̣хитаса̄ларуккха̄нампи са̄кхаттара вит̣апантарехи удакадха̄ра̄ никкхамитва̄ нибба̄песум̣, бхагавато читако маханто, саманта̄ патхавим̣ бхин̣дитва̄ там̣н̇галасӣсаматта̄ удакават̣т̣и ел̣ика ват̣ам̣сака садиса̄ гантва̄ читакамева ган̣хи маллара̄джа̄но ча суван̣н̣агхат̣е раджатагхат̣е ча пӯретва̄ а̄бхата на̄на̄ган̣дходакена суван̣н̣а раджатамайехи ат̣т̣хадантакехи викиритва̄ чан̣даначитакам̣ нибба̄песум̣. таттха читаке джхайама̄не парива̄ретва̄ т̣хита са̄ларуккха̄нам̣ са̄кхантарехи вит̣апантарехи паттантарехи ча джа̄ле уггаччханте паттам̣ ва̄ са̄кха̄ ва̄ дад̣д̣ха̄ на̄ма наттхи кипиллика̄пи маккат̣ака̄пи па̄н̣ака̄пи джа̄ла̄нам̣ антаре нева вичаранти.

а̄ка̄сато патита удакадха̄ра̄супи са̄ларуккхехи никкхантौдакадха̄ра̄супи патхавим̣ бхин̣дитва̄ никкханта удакадха̄ра̄супи дхаммата̄ва пама̄н̣ам̣ евам̣ читакам̣ нибба̄петва̄ пана маллара̄джа̄но сантха̄га̄ре чатуджа̄тиган̣дха парибхан̣д̣ам̣ ка̄ретва̄ ла̄джа пан̃чама̄ни пуппха̄ни викиритва̄ упари челавита̄нам̣ бан̣дха̄петва̄ суван̣н̣ата̄рака̄хи кхачетва̄ таттха ган̣дхада̄ма ма̄ла̄да̄ма ратанада̄ма̄ни оламбетва̄ саттха̄га̄рато йа̄ва макут̣а бан̣дхана сан̇кха̄та̄ сӣсаппаса̄дхана ман̇галаса̄ла̄ та̄ва убхохи пассехи са̄н̣икилан̃джа париккхепам̣ ка̄ретва̄ упари челавита̄нам̣ бан̣дха̄петва̄ суван̣н̣ата̄рака̄хи кхачетва̄ таттха̄пи ган̣дхада̄ма ма̄ла̄да̄ма ратанада̄ма̄ни оламбетва̄ ман̣идан̣д̣ехи пан̃чаван̣н̣адхадже уссапетва̄ саманта̄ дхаджапата̄ка̄ пириккхипитва̄ ситтасаммат̣т̣ха̄су вӣтхису кадалийо пун̣н̣агхат̣е ча т̣хапетва̄ дан̣д̣адӣпика̄ джа̄летва̄ алан̇ката хаттхиккхан̣дхе сахадха̄тӯхи суван̣н̣адон̣им̣ т̣хапетва̄ ма̄ла̄ган̣дха̄дӣхи пӯджетва̄ са̄дхукӣл̣ам̣ кӣл̣анта̄ антонагарам̣ павесетва̄ сантха̄га̄ре сарабхамайа паллан̇ке т̣хапетва̄ упари сетаччхаттам̣ дха̄райитва̄ сатти хаттхехи пурисехи париккхипа̄петва̄ хаттхӣхи кумбхена кумбхам̣ пахарантехи париккхипа̄петва̄ тато ассехи гӣва̄йа гӣвам̣ пахарантехи тато ратхехи а̄н̣икот̣ийа̄ а̄н̣икот̣им̣ пахантехи тато йодхехи ба̄хӯхи ба̄хум̣ пахарантехи тесам̣ парийанте кот̣ийа̄ кот̣им̣ пахарама̄нехи дханӯхи париккхипа̄песум̣.

ити саманта̄ йоджанаппама̄н̣ам̣ т̣ха̄нам̣ санна̄хагаччхитам̣ вийа катва̄ а̄раккхам̣ сам̣видахим̣су. касма̄ панете евамакам̣сӯти. ито пуримесу двӣсу сатта̄хесу те бхиккхусан̇гхасса т̣ха̄нанисаджджока̄сам̣ каронта̄ кха̄данӣйа бходжанӣйам̣ сам̣видаханта̄ са̄дхукӣл̣а̄йа ока̄сам̣ на лабхим̣су тато тесам̣ ахоси - имам̣ сатта̄хам̣ са̄дхукӣл̣ам̣ кӣл̣исса̄ма. т̣ха̄нам̣ кхо панетам̣ виджджати йам̣ амха̄кам̣ паматтабха̄вам̣ н̃атва̄ кочӣдева а̄гантва̄ дха̄туйо ган̣хаййа-тасма̄ а̄раккхам̣ т̣хапетва̄ кӣл̣исса̄ма̄ти тена те евамакам̣су.

атха кхо ассоси кхо ра̄джа̄ ма̄гадхо аджа̄тасатту бхагава̄ кира кусина̄ра̄йам̣ париниббутоти катхам̣ ассоси пат̣хамамевасса амачча̄ сутва̄ чинтайим̣су? саттха̄ на̄ма париниббуто, на со сакка̄ пуна а̄харим̣ту потхуджджаника саддха̄йа пана амха̄кам̣ ран̃н̃а̄ садисо наттхи. саче еса имина̄ва нийа̄мена сун̣иссати, хадайамасса ел̣иссати ра̄джа̄ кхо панамбхехи анураккхитабботи те тиссо суван̣н̣адон̣ийо а̄харитва̄ чатумадхурасса пӯретва̄ ран̃н̃о сантикам̣ гантва̄ етадавочум̣. две амхехи супинако дит̣т̣хо тасса пат̣игха̄таттхам̣ тумхехи дукӯлапат̣т̣ам̣ нива̄сетва̄ йатха̄ на̄са̄пут̣аматтам̣ пан̃н̃а̄йати евам̣ чатумадхурадон̣ийам̣ нипаджджитум̣ ват̣т̣атӣти. ра̄джа̄ аттхаварака̄нам̣ вачанам̣ сутва̄ евам̣ хоту та̄та̄’ти сампат̣иччхитва̄ татха̄ ака̄си.

атхеко амаччо алан̇ка̄рам̣ омун̃читва̄ кесе парикирийа йа̄йа диса̄йа саттха̄ париниббуто тадабхимукхо хутва̄ ан̃джалимпаггайха ра̄джа̄нам̣ а̄ха- девамаран̣ато мун̃чанакасатто на̄ма наттхи. амха̄кам̣ а̄йуваддхакена̄ четийат̣т̣ха̄нам̣ пун̃н̃аккхеттам̣ абхисекапит̣т̣хика̄ бхагава̄ саттха̄ кусина̄ра̄йам̣ париниббутоти ра̄джа̄ сутва̄ висан̃н̃ӣ джа̄то чатумадхурадон̣и усумам̣ мун̃чи ра̄джа̄нам̣ уккхипитва̄ дутийа̄йа дон̣ийа̄ нипаджджа̄песум̣ со сан̃н̃ам̣ лабхитва̄ та̄та ким̣ вадатха̄ти пуччхи. саттха̄ маха̄ра̄джа париниббутоти, пуна висан̃н̃и джа̄то чатумадхурадон̣им̣ усумам̣ мун̃чи. атха нам̣ татопи уккхипитва̄ татийа̄йа дон̣ийа̄ нипаджджа̄песум̣ со пуна сан̃н̃ам̣ пат̣илабхитва̄ та̄та ким̣ вадатха̄ти пуччхи саттха̄ маха̄ра̄джа париниббутоти. ра̄джа̄ пуна висан̃н̃ӣ джа̄то ча мадхурадон̣и усумам̣ мун̃чи.

атха нам̣ татопи уккхипитва̄ наха̄петва̄ маттхаке гхат̣ехи удакам̣ а̄син̃чим̣су ра̄джа̄ сан̃н̃ам̣ пат̣илабхитва̄ а̄сана̄ ут̣т̣ха̄йа ган̣дхапарибха̄вӣте ман̣иван̣н̣акесе суван̣н̣апхалака ван̣н̣а̄йа пит̣т̣хийам̣ пакиритва̄ пава̄л̣ан̇гураван̣н̣а̄хи суват̣т̣итан̇гулӣхи суван̣н̣абимбака ван̣н̣ам̣ урам̣ сам̣сиббанто вийа гахетва̄ паридевама̄но умматтакавесенева антаравӣтхим̣ отин̣н̣о со алан̇ката на̄т̣ака паривуто нагара̄ никкхамма джӣвакамбаванам̣ гантва̄ йасмим̣ т̣ха̄не нисиннена бхагавата̄ дхаммо десито там̣ олокетва̄ бхагава̄ саббан̃н̃у нану ме имасмим̣ т̣ха̄не нисӣдитва̄ дхаммам̣ десайиттха тумхе сокасаллам̣ винодайиттха. тумхе майхам̣ сокасаллам̣ нӣхариттха. ахам̣ тумха̄кам̣ саран̣ам̣ гато. ида̄ни пана ме пат̣ивачанампи на детха бхагава̄ти пунаппуна паридевитва̄ нану бхагава̄ ахам̣ ан̃н̃ада̄ еварӯпе ка̄ле тут̣т̣хе маха̄бхиккхусан̇гхапарива̄ра̄ джамбудӣпатале ча̄рикам̣ чаратха̄ти сун̣а̄ма ида̄ни пана ахам̣ тумха̄кам̣ ананурӯпам̣ айуттам̣ паваттим̣ сун̣а̄мӣти евама̄дӣни ча ватта̄ сат̣т̣химатта̄хи га̄тха̄хи бхагавато гун̣ам̣ ануссаритва̄ чинтеси мама паридевите нева на сиджджхати. дасабаласса дха̄туйо а̄хара̄песса̄мити маллара̄джунам̣ дӯтан̃ча пан̣н̣ан̃ча па̄хеси.

бхагава̄пи кхаттийо, ахампи кхаттийо, ахампи араха̄ми бхагавато сарӣра̄нам̣ тхӯпан̃ча махан̃ча ка̄ретунти песетва̄ пана саче дассанти сун̣дарам̣, но че дассанти а̄харан̣упа̄йена а̄харисса̄мӣти чатуран̇гиним̣ сенам̣ саннайхитва̄ сайампи никкхантойева йатха̄ ча аджа̄тасатту евам̣ веса̄лийам̣ личчхавира̄джа̄но капилаваттхумхи сакйара̄джа̄но аллакаппаке булайо ра̄мага̄маке кол̣ийа̄ вет̣хадӣпаке бра̄хман̣о па̄ва̄йан̃ча малла̄ дӯтам̣ песетва̄ сайампи чатуран̇гинийа̄ сена̄йа никкхамим̣суйева таттха па̄чеййака̄ саббехи а̄саннатара̄ кусина̄ра̄то тига̄вутантаре нагаре васанти. бхагава̄пи па̄вам̣ пависитва̄ кусина̄рам̣ гато. маха̄париха̄ра̄ панете ра̄джа̄но париха̄ра̄ ка̄рем̣нта̄ва паччхато джа̄та̄. те саббепи саттанагарава̄сино а̄гаттва̄ амха̄кам̣ дха̄туйо ва̄ денту йуддхам̣ ва̄ти кусина̄ра̄ нагарам̣ парива̄райим̣су.

тато маллара̄джа̄ноетадавочум̣-бхагава̄амха̄кам̣га̄маккхетте париниббуто, на майам̣ саттху са̄санам̣ пахин̣имха на гаттва̄ а̄найимха. саттха̄ паса сайамева а̄гантва̄ са̄санам̣ песетва̄ амхе паккосапеси тумхепи кхо пана йам̣ тумха̄кам̣ га̄маккхетте ратанам̣ уппаджджати на там̣ амха̄кам̣ детха садеваке локе буддхаратанасамам̣ ратанам̣ на̄ма наттхи, еварӯпам̣. уттамам̣ ратанам̣ лабхитва̄ майам̣ на дассама̄ти евам̣ те калахам̣ вад̣д̣хетва̄ на кхо пана тумхехийева ма̄ту тханато кхирам̣ пӣтам̣, амхехипи пӣтам̣ тумхейева пуриса̄ амхе на пуриса̄ хоту хотӯти ан̃н̃аман̃н̃ам̣ ахам̣ка̄рам̣ катва̄ са̄сана пат̣иса̄санам̣ песента̄ ан̃н̃аман̃н̃ам̣ ма̄нагаджджитам̣ гаджджим̣су йуддхе пана сати косина̄рака̄нам̣йева джайо абхависса, касма̄ дха̄тупа̄санаттхам̣ а̄гата̄ девата̄ тесам̣ паккха̄ахесум̣.

тато дон̣о бра̄хман̣о имам̣ вива̄дам̣ сутва̄ ете ра̄джа̄но бхагавате париниббутат̣т̣ха̄не вивидам̣ каронти на кхо панетам̣ патирӯпам̣ алам̣ имина̄ калахена чӯпасамесса̄ми на нти ун̣н̣атаппадесе т̣хатва̄ двебха̄н̣ава̄рапарима̄н̣ам̣ дон̣агаджджитам̣ на̄ма авоча таттха пат̣т̣хамакабха̄н̣ава̄ре та̄ва екападампи те на джа̄ним̣су дутийака бха̄н̣ава̄ра парийоса̄не’а̄чарийасса вийа бхосаддо, а̄чарийасса вийа бхо саддо’ти саббе нӣ рава̄ ахесум̣ сакаладжамбудӣпатале кира кулагхаре джа̄то йебхуййена тасса на антева̄сико на̄ма наттхи атха со те аттано вачанам̣ сутва̄ тун̣хӣбхӯте видитва̄ пуна етадавоча

‘‘сун̣анту бхонто мама екава̄кйам̣

амха̄кам̣ буддхо аху кхантива̄до,

на хи са̄дхайам̣ уттама пуггаласса

сарӣрабхан̇ге сийа̄ сампаха̄ро

саббева бхонто сахита̄ самагга̄

саммодама̄на̄ каромат̣т̣хабха̄ге,

виттха̄рика̄ хонту диса̄йу тхӯпа̄

бахуджджано чаккхумато пасанно’’ти;

татра̄йаматтхо ‘‘амха̄кам̣ буддхо аху кхантива̄до‘‘ти буддхабхӯмим̣ аппатва̄пи па̄рамийо пӯренто кхантива̄да та̄пасака̄ле дхаммапа̄лакума̄ра ка̄ле чхаддантахаттхика̄ле бхӯридатта на̄гара̄джа ка̄ле чампеййа на̄гара̄джа ка̄ле сан̇кхапа̄ла на̄гара̄джа ка̄ле маха̄капика̄ле ан̃н̃есупи бахӯсу джа̄такесу паресу копам̣ акатва̄ кхантимева ака̄си. кхантимева ван̣н̣айи, киман̇га пана етарахи ит̣т̣ха̄нит̣т̣хесу та̄дилаккхан̣ам̣ патто саббатха̄пи амха̄кам̣ буддхо кхантива̄до ахоси.

тасса евам̣ видхасса на хи са̄дхайа уттамапуггаласса сарӣрабхан̇ге сийа̄ сампаха̄ро, ‘‘на хи са̄дхайанти‘‘на хи са̄дху айам̣, ‘‘сарӣрабхан̇гети сарӣра бхан̇ганимиттам̣ дха̄тукот̣т̣ха̄сахетӯти аттхо ‘‘сийа̄ сампаха̄ро‘‘ти а̄йудха сампаха̄ро на хи са̄дху сийа̄ти вуттам̣ хоти. ‘‘саббева бхонто сахита̄‘‘ти саббева бхаванто сахита̄ бхотха ма̄ бхиджджиттха. ‘‘самагга̄ти‘‘ ка̄йена ва̄ча̄йа ча екасаннипа̄та̄ екавачана̄ самагга̄ бхотха ‘‘саммодама̄на̄‘‘ти читтена̄пи ан̃н̃аман̃н̃ам̣ модама̄на̄ бхотха.’каромат̣т̣хабха̄ге‘‘ти бхагавата̄ сарӣра̄ни ат̣т̣хабха̄ге карома. ‘‘чаккхумато‘‘ти пан̃чахи чаккхухӣ чаккхута̄ буддхасса, на кевалам̣ тумхейева бахуджджано пасанно тесу екопи ладдху айутто на̄ма наттхити бахум̣ ка̄ран̣ам̣ ватва̄ сан̃н̃а̄песи.

атха саббепи ра̄джа̄но евама̄хам̣су-тена хи бра̄хман̣а тван̃н̃ева бхагавато сарӣра̄ни ат̣т̣хадха̄ самам̣ сувибхаттам̣ вибхаджа̄хӣти. евам̣ бхоти кхо дон̣о бра̄хман̣о тесам̣ ра̄джӯнам̣ пат̣иссутва̄ дха̄туйо самам̣ сувибхаттам̣ вибхаджи.

татра̄йамануккамо дон̣о кира тесам̣ пат̣иссутва̄ суван̣н̣адон̣им̣ вивара̄песи. ра̄джа̄но а̄гантва̄ дон̣ийам̣ йевата̄ суван̣н̣аван̣н̣а̄ дха̄туйо дисва̄ бхагава̄ саббан̃н̃у пуббе майам̣ тумха̄кам̣ дваттим̣са лаккхан̣а патиман̣д̣итам̣ чхаббан̣н̣абуддхарасмикхачитам̣ суван̣н̣аван̣н̣ам̣ сарӣрам̣ аддаса̄ма ида̄ни пана суван̣н̣аван̣н̣а̄ дха̄туйова авасит̣т̣ха̄ джа̄та̄, на йуттамидам̣ бхагава̄ тумха̄канти паридевим̣су. бра̄хман̣о тасмим̣ самайе тесам̣ паматтабха̄вам̣ н̃атва̄ даккхин̣ада̄т̣хам̣ гахетва̄ вет̣хантаре т̣хапеси атха паччха̄ самам̣ сувибхаттам̣ вибхаджи. сабба̄пи дха̄туйо па̄катика на̄л̣ийа̄ сол̣аса на̄л̣ийо ахосум̣. екека нагарава̄сино две две на̄л̣ийо лабхим̣су.

бра̄хман̣асса пана дха̄туйо вибхаджантассева сакко дева̄наминдо кена ну кхо садевакасса локасса кан̇кха̄ччхедана̄йа чатусаччакатха̄йа паччайабхӯта̄ бхагавато даккхин̣ада̄т̣ха̄ гахита̄ти олокенто бра̄хман̣ена гахита̄ти дисва̄ бра̄хман̣о да̄т̣ха̄йа ануччхавикам̣ сакка̄рам̣ ка̄тум̣ на саккхиссати ган̣ха̄ми нанти вет̣хантарато гахетва̄ суван̣н̣а чан̇гот̣аке т̣хапетва̄ девалокам̣ нетва̄ чул̣а̄ман̣ӣ четийе патит̣т̣ха̄песи бра̄хман̣опи дха̄туйо вибхаджитва̄ да̄т̣хам̣ апассанто кена ме т̣ха̄ гахита̄ти пуччхитумпи на̄саккхи. нану тайа̄ дха̄туйо вибхаджита̄, ким̣ твам̣ пат̣хамам̣йева аттано дха̄тӯхи аттхибха̄вам̣ на ан̃н̃а̄сӣти, аттани доса̄ропанам̣ сампассама̄но майхампи кот̣т̣ха̄сам̣ детха̄ти ваттумпи на̄саккхи.

тато айам̣ суван̣н̣акумбхопи дха̄тугатикойева йена татха̄гатасса дха̄туйо минита̄. имасса̄хам̣ тхӯпам̣ карисса̄мӣти чинтетва̄ имам̣ ме бхонто кумбхам̣ дадантӯти а̄ха тато ра̄джа̄но бра̄хман̣асса кумбхамадам̣су пиппхаливанийа̄пи кхо морийа̄ бхагавато париниббутабха̄вам̣ сутва̄ бхагава̄пи кхаттийо, майампи кхаттийо майампи, араха̄ма лабхитум̣ бхагавато сарӣра̄нам̣ бха̄ганти дӯтам̣ песетва̄ йуддха саджджа̄ никкхамитва̄ а̄гата̄ тесам̣ ра̄джа̄но евама̄хам̣су - наттхи бхагавато сарӣра̄нам̣ бха̄го, вибхатта̄ни бхагавато сарӣра̄ни ито ан̇га̄рам̣ гаратха̄ти. те тато ан̇га̄рам̣ харим̣су.

атха кхо ра̄джа̄ аджа̄тасатту кусина̄ра̄йа ча ра̄джагахасса ча антаре пан̃чавӣсати йоджанамаггам̣ ат̣т̣ха усабхавиттхатам̣ саматалам̣ ка̄ретва̄ са̄дисам̣ маллара̄джа̄но макут̣абан̣дханасса ча сантха̄га̄расса ча антаре пӯджам̣ ка̄ресум̣ та̄дисам̣ пан̃чавӣсатийоджанепи магге пӯджа̄ ка̄ретва̄ локасса ануккан̣т̣ханаттхам̣ саббаттха антара̄пан̣е паса̄ретва̄ суван̣н̣адон̣ийам̣ паккхиттадха̄туйо саттипан̃джарена париккхипа̄петва̄ аттано виджите пан̃чайоджанасата париман̣д̣але мануссе саннипа̄та̄песи.

те дха̄туйо гахетва̄ кусина̄ра̄то дха̄тукӣл̣ам̣ кӣл̣анта̄ никкхамитва̄ йаттха йаттха ван̣н̣аванта̄ни пуппха̄ни пассанти, таттха таттха дха̄туйо сатти антаре т̣хапетва̄ тесам̣ пуппха̄нам̣ кхӣн̣ака̄ле гаччханти. ратхасса дхурат̣т̣ха̄нам̣ паччхимат̣т̣ха̄не сампатте сатта дивасе са̄дхукӣл̣ам̣ кӣл̣анти евам̣ дха̄туйо гахетва̄ а̄гаччханта̄нам̣ саттавасса̄ни саттама̄са̄ни сатта ча диваса̄ни витиватта̄ни миччха̄дит̣т̣хика̄ саман̣асса готамасса париниббута ка̄лато пат̣т̣ха̄йа балакка̄рена са̄дхукӣл̣ика̄йа упаддутамха̄, саббе но камманта̄ нат̣т̣ха̄ти уджджха̄йанта̄ манам̣ падӯсетва̄ чхал̣а̄сӣтисахассаматта̄ апа̄йе ниббатта̄, кхӣн̣а̄сава а̄ваджджитва̄ маха̄джано манам̣ падӯсетва̄ апа̄йе ниббаттоти саккам̣ девара̄джа̄нам̣ дисва̄ дха̄ту а̄харан̣упа̄йам̣ карисса̄ма̄ти тасса сантикам̣ гантва̄ таматтхам̣ а̄рочетва̄ дха̄ту а̄харан̣упа̄йам̣ ка̄рохи маха̄ра̄джа̄ти а̄хам̣су. сакко а̄ха ‘‘путхуджджано на̄ма аджа̄тасаттуна̄ само саддхо наттхи, на со мама вачанам̣ кариссати апи ча кхо ма̄равибхисакасадисам̣ вибхӣсакам̣ дассесса̄ми йаккха га̄хака кхипанака арочаке карисса̄ми тумхе ’маха̄ра̄джа аманусса̄ купита̄, дха̄туйо а̄хара̄петха̄ти’. вадеййа̄тха евам̣ со а̄хара̄пессатӣти. атха кхо сакко там̣ саббам̣ ака̄си.

тхера̄пи ра̄джа̄нам̣ упасан̇камитва̄ маха̄ра̄джа аманусса̄ купитам̣, дха̄туйо а̄хара̄пехӣти бхан̣им̣су ра̄джа̄ на та̄ва бханте майхам̣ читтам̣ туссати. евам̣ сантепи а̄харатӯти а̄ха саттаме дивасе дха̄туйо а̄харим̣су. евам̣ а̄хатадха̄туйо гахетва̄ ра̄джа̄ ра̄джагахе тхупамака̄си итарепи ра̄джа̄но аттано аттано бала̄нурӯпена нӣхаритва̄ сакасакат̣т̣ха̄не тхӯпамакам̣су. дон̣ипи бра̄хман̣о пипхпхалӣванийа̄пи морийа̄ сакасакат̣т̣ха̄не тхӯпамакам̣сӯти.

еко тхӯпо ра̄джагахе - еко веса̄лийа̄ пуре,

еко капилаваттхусмим̣ - еко ча аллакаппаке;

еко тхӯпо ра̄мага̄ме - еко ча вет̣хадӣпаке,

еко па̄чеййаке малле - еко ча кусина̄раке;

йе те са̄рӣрика̄ тхӯпа̄ - джамбувадӣпе патит̣т̣хита̄;

ан̇га̄ракумбхатхӯпехи - даса тхӯпа̄ бхаванти те;

даса̄пи тхӯпа̄ пурисуттамасса йе-

йатха̄нурӯпам̣ нарара̄джа пӯджита̄,

саббена локена садевакена те-

намассанеййа̄ча бхаванти саббада̄ти;

дасатхӯпакатха̄

10. евам̣ патит̣т̣хитесу пана тхӯпесу маха̄кассапаттхеро дха̄тӯнам̣ антара̄йам̣ дисва̄ аджа̄тасаттум̣ упасан̇камитва̄ маха̄ра̄джа екам̣ дха̄тунидха̄нам̣ ка̄тум̣ ват̣т̣атити а̄ха са̄дху бханте нидха̄накаммам̣ та̄ва мама хоту, дха̄туйо пана катхам̣ а̄хара̄пемити. на маха̄ра̄джа дха̄ту а̄харан̣ам̣ туйхам̣ бха̄ро, амха̄кам̣ бха̄роти. са̄дху бханте тумхе дха̄туйо а̄харатха. ахам̣ дха̄тунидха̄нам̣ карисса̄мӣти. тхеро тесам̣ тесам̣ ра̄джакула̄нам̣ паричаран̣аматтакамева т̣хапетва̄ сеседха̄туйо а̄хари.

ра̄мага̄ме пана дха̄туйо на̄га̄ ган̣хим̣су та̄сам̣ антара̄йо наттхи, ана̄гате лан̇ка̄дӣпе маха̄виха̄ре маха̄четийамхи нидхийисса нӣти. та̄ на а̄хариттха, сесехи саттахи нагарехи а̄харитва̄ ра̄джагахасса па̄чӣна даккхина диса̄бха̄ге т̣хапетва̄ имасмим̣ т̣ха̄не йо па̄са̄н̣о аттхи, со антарадха̄йату, пам̣су сувисуддха̄ хоту, удакан̃ча ма̄ ут̣т̣хахатӯти адхит̣т̣ха̄си.

ра̄джа̄ там̣ т̣ха̄нам̣ кхан̣а̄петва̄ тато уддхат̣а пам̣суна̄ ит̣т̣хика̄ ка̄ретва̄ асӣти маха̄са̄вака̄нам̣ тхӯпе ка̄рети идха ра̄джа̄ ким̣ ка̄рехӣти пуччханта̄нампи маха̄са̄вака̄нам̣четийа̄ нӣти ваданти на кочи дха̄тунидха̄набха̄вам̣ джа̄на̄ти асӣтихаттхагамбхӣре пана тасмим̣ падесе джа̄те хет̣т̣ха̄ лобхасаттхарам̣ саттхара̄петва̄ таттха тхӯпа̄ра̄ме четийа гхараппама̄н̣ам̣ тамбалохамайам̣ гехам̣ ка̄ра̄петва̄ ат̣т̣хат̣т̣ха хари чан̣дана̄димайе каран̣д̣е ча тхӯпе ча ка̄ра̄песи.

атха кхо бхагавато дха̄туйо харичан̣дана каран̣д̣е паккхипитва̄ там̣ харичан̣данам̣ каран̣д̣ам̣ ан̃н̃асмим̣ харичан̣дана каран̣д̣е тампи ан̃н̃асминти евам̣ ат̣т̣ха харичан̣дана каран̣д̣е екато катва̄ етенева упа̄йена ат̣т̣ха каран̣д̣е ат̣т̣хасу харичан̣дана тхӯпесу ат̣т̣ха харичан̣данатхӯпе ат̣т̣хасу лохитачан̣дана каран̣д̣есу, ат̣т̣ха лохитачан̣данакаран̣д̣е ат̣т̣хасу лохитачан̣данатхӯпесу, ат̣т̣халохита чан̣данатхӯпе ат̣т̣хасу дантакаран̣д̣есу, ат̣т̣ха дантакаран̣д̣е ат̣т̣хасу дантатхӯпесу, ат̣т̣хадантатхӯпе ат̣т̣хасусабба ратанакаран̣д̣есу, ат̣т̣ха сабба ратанакаран̣д̣е ат̣т̣хасу саббаратанатхӯпесу, ат̣т̣ха саббаратана тхӯпе ат̣т̣хасу суван̣н̣акаран̣д̣есу. ат̣т̣хасуван̣н̣акаран̣д̣е ат̣т̣хасу суван̣н̣атхӯпесу, ат̣т̣хасуван̣н̣атхӯпе ат̣т̣хасураджатакаран̣д̣есу, ат̣т̣ха раджатакаран̣д̣е ат̣т̣хасу раджататхӯпесе ат̣т̣ха раджататхӯпе ат̣т̣хасу ман̣икаран̣д̣есу ат̣т̣хаман̣икарен̣д̣аат̣т̣хасуван̣н̣атхӯпесу, ат̣т̣ха ман̣итхӯпе ат̣т̣хасу лохитан̇ка каран̣д̣есу, ат̣т̣халохитан̇ка каран̣д̣е ат̣т̣хасу лохитан̇катхӯпесу, ат̣т̣ха лохитан̇катхӯпе ат̣т̣хасу маса̄рагаллатхӯпесу, ат̣т̣ха маса̄рагаллатхӯпе ат̣т̣хасу пхалика каран̣д̣есу, ат̣т̣ха пхал̣ика каран̣д̣е ат̣т̣хасу пхал̣икатхӯпесу паккхипи сабба упаримам̣ пхал̣икачетийам̣ тхӯпа̄ра̄ма четийаппама̄н̣ам̣ ахоси.

тасса упарисаббаратанамайам̣ гехам̣ ка̄реси тасса упари суван̣н̣амайам̣, тасса упари раджатамайам̣, тасса упари тамбалохамайам̣ гехам̣ ка̄реси таттха саббаратанамайам̣ ва̄лукам̣ окиритва̄ джаладжа тхаладжа пуппха̄нам̣ сахасса̄ни виппакиритва̄ аддхаччхат̣т̣ха̄ни джа̄такасата̄ни а̄сӣти маха̄тхере суддходана маха̄ра̄джа̄нам̣ маха̄ма̄йа̄девим̣ сатта сахаджа̄те сабба̄нета̄ни суван̣н̣амайа̄нева ка̄реси пан̃чапан̃часате суван̣н̣араджатамайе пун̣н̣агхат̣е т̣хапа̄песи пан̃часуван̣н̣адхаджасате пан̃часате суван̣н̣адӣпаке ча ка̄ра̄петва̄ суган̣дхателасса пӯретва̄ тесу дукӯлават̣т̣ийо т̣хапеси.

атха̄йасма̄ маха̄кассапо ма̄ла̄ ма̄ мила̄йанту. ган̣дха̄ ма̄ винассанту, дӣпа̄ ма̄ виджджха̄йантӯти адхит̣т̣хахитва̄ суван̣н̣апат̣т̣ааккхара̄ни чхин̣да̄песи. ана̄гате пийада̄со на̄ма кума̄ро чхаттам̣ усса̄петва̄ асоко на̄ма дхаммара̄джа̄ бхависсати со имам̣ дха̄туйо виттха̄рика̄ кариссатӣти ра̄джа̄ саббапаса̄дханехи пӯджетва̄ а̄дито пат̣т̣ха̄йа два̄рам̣ пидаханто никкхами тамбалохадва̄рам̣ пидахитва̄ а̄вин̃джана раджджуйам̣ кун̃чикамуддикам̣ бан̣дхи таттхева махантам̣ ман̣иккхан̣дхам̣ т̣хапеси ана̄гате дал̣иддара̄джа̄но имам̣ ман̣им̣ гахетва̄ дха̄тӯнам̣ сакка̄рам̣ каронтӯти аккхара̄ни чхин̣да̄песӣ.

сакко девара̄джа̄ виссакаммам̣ а̄мантетва̄’та̄та, аджа̄тасаттуна̄ дха̄тунидха̄нам̣ катам̣. еттха а̄раккхам̣ т̣хапехи’ти пахин̣и со а̄гантва̄ ва̄л̣асан̇гха̄т̣айантам̣ йоджеси. кат̣т̣харӯпака̄ни тасмим̣ дха̄тугаббхе пхал̣икаван̣н̣а кхагге гахетва̄ ва̄тасадисена вегена анупарийа̄йантам̣ йоджетва̄ ека̄йа ева а̄н̣ива̄ бан̣дхитва̄ самантато гин̃джака васатха̄ка̄рена сила̄париккхепам̣ катва̄ упари ека̄йа пидахитва̄ пам̣сум̣ паккхипитва̄ бхӯмим̣ самам̣ катва̄ тассупари па̄са̄н̣атхӯпам̣ патит̣т̣ха̄песи.

дха̄тунидха̄на катха̄

11. евам̣ нит̣т̣хите дха̄тунидха̄не йа̄вата̄йукам̣ т̣хатва̄ тхеро париниббуто, ра̄джа̄пи йатха̄каммам̣ гато, тепи манусса̄ ка̄лаката̄, апарабха̄ге пийада̄со кума̄ро чхаттам̣ усса̄петва̄ асоко на̄ма дхамма ра̄джа̄ хутва̄ та̄ дха̄туйо гахетва̄ джамбудӣпе чатура̄сӣтийа̄ четийа сахассесу патит̣т̣ха̄песи. катхам̣ бин̣дуса̄расса кира екасатам̣ путта̄ ахесум̣ те саббе асоко аттана̄ саддхим̣ екама̄тикам̣ тисса кума̄рам̣ т̣хапетва̄ гха̄теси. гха̄тенто чатта̄ри васса̄ни анабхиситто раджджам̣ ка̄ретва̄ чатуннам̣ васса̄нам̣ аччайена татха̄гатасса паринибба̄нато двиннам̣ вассасата̄нам̣ упари ат̣т̣ха̄расаме вассе сакаладжамбудӣпе екараджджа̄бхисекам̣ па̄пун̣и.

абхисека̄нубха̄вена има̄ ра̄джиддхийо а̄гата̄ маха̄патхавийа̄ хет̣т̣ха̄ йоджанаппама̄н̣е а̄н̣а̄ паватти, татха̄ упари а̄ка̄се, анотаттадахато ат̣т̣хахи ка̄джехи сол̣аса па̄нӣйагхат̣е дивасе дивасе девата̄ а̄харанти. йато са̄сане уппаннасаддхо хутва̄ ат̣т̣ха гхат̣е бхиккхусан̇гхасса ада̄си две гхат̣е сат̣т̣химатта̄нам̣ типит̣ака бхиккхунам̣ двегхат̣е аггамахесийа̄ асан̣дхимитта̄йа чатта̄ро гхат̣е аттана̄ парибхун̃джи. девата̄ ева химаванте на̄галата̄ дантакат̣т̣ха на̄ма аттхи синиддха̄ мудукам̣ расавантам̣, там̣ дивасе дивасе а̄бхиранти йена ран̃н̃о ча аггамахесийа̄ ча сол̣асаннам̣ на̄т̣акасахасса̄нам̣ сат̣т̣химатта̄нам̣ бхиккхусахасса̄нам̣ девасикам̣ дантапон̣акиччам̣ ниппхаджджи.

девасикамевасса девата̄ агада̄малакам̣ агадахарӣт̣акам̣ суван̣н̣аван̣н̣ан̃ча ган̣дхасампаннам̣ амбапаккам̣ а̄харанти татха̄ чхадданта дахато пан̃чаван̣н̣ам̣ нива̄сана па̄рупан̣ам̣, пӣтакаван̣н̣ам̣ хаттхапун̃чханака пат̣т̣ам̣диббан̃чаджа̄накам̣ а̄харанти девасикамева панасса анулепаган̣дхам̣ па̄рупанаттха̄йа асуттамайикам̣ суманапуппхапат̣ам̣ маха̄рахан̃ча ан̃джанам̣ на̄габхаванато на̄гара̄джа̄но а̄харанти. чхаддантадахейева ут̣т̣хитасса са̄лино нава ча̄ха сахасса̄ни дивасе дивасе сува̄ а̄харанти. мӯсика̄ ниттхуса кан̣е каронти екопи кхан̣д̣атан̣д̣уло на хоти. ран̃н̃о саббат̣т̣ха̄несу айамева тан̣д̣уло парибхогам̣ гаччхати. мадхумаккхика̄ мадхум̣ каронти. камма̄раса̄ла̄су аччха̄ кӯт̣ам̣ пахаранти. дӣпика̄ чамма̄ни ча̄ленти каравӣка сакун̣а̄ а̄гаттва̄ мадхурассарам̣ викуджента̄ ран̃н̃о баликаммам̣ каронти.

има̄хи иддхӣхи саманна̄гато ра̄джа̄ека дивасам̣ суван̣н̣а сан̇кхалика бан̣дханам̣ песетва̄ чатуннам̣ буддха̄нам̣ адхигата рӯпадассанам̣ каппа̄йукам̣ маха̄ка̄л̣а на̄гара̄джа̄нам̣ а̄найитва̄ сетаччхаттасса хет̣т̣ха̄ маха̄рахе паллан̇ке нисӣда̄петва̄ анека сатаван̣н̣ехи джаладжа тхаладжа пуппхехи суван̣н̣апуппхехи ча пӯджам̣ катва̄ сабба̄лан̇ка̄ра патиман̣д̣итехи ча сол̣асахи на̄т̣ака сахассехи самантато париккхипитва̄ анантан̃а̄н̣асса та̄ва ме саддхаммавара чаккаваттино самма̄самбуддхасса рӯпам̣ имесам̣ аккхӣнам̣ а̄па̄тхам̣ карохӣти ниббатта̄сӣти анубйан̃джана патиман̣д̣итам̣ дваттим̣са маха̄ пуриса лаккхан̣а сассирӣката̄йа викасита камалуппхала пун̣д̣арӣка патиман̣д̣итамива салилаталам̣ та̄ра̄ган̣арам̣сиджа̄ла висаравиппхутасобха̄самуджджаламивагаганаталам̣ нӣла-пӣта-лохита̄ди бхеда вичиттаван̣н̣арам̣си винаддха бйа̄маппабха̄ париккхепа вила̄сита̄йа сан̃джхаппабха̄нура̄га ин̣дадхану виджджуллата̄ париккхиттамива канакагири сикхарам̣ на̄на̄вира̄га вималакетума̄ла̄ самуджджалитача̄руматтхакасобхам̣ найанараса̄йанамива брахмадева-мануджа на̄га-йаккха ган̣а̄нам̣ буддхарӯпам̣ пассанто саттадивасам̣ аккхипӯджам̣ на̄ма ака̄си

ра̄джа̄ кира абхисекам̣ па̄пун̣итва̄ тӣн̣ийева сам̣ваччхара̄ни ба̄хирака па̄сан̣д̣ам̣ париган̣хи чатуттхе сам̣ваччхаре буддхаса̄сане пасӣдинам̣ бра̄хман̣а джа̄тийа па̄сан̣д̣а̄нан̃ча пан̣д̣аран̇га парибба̄джака̄нан̃ча сат̣т̣хисахассаматта̄нам̣ ниччабхаттам̣ пат̣т̣хапеси.

асоко питара̄ паваттитам̣ да̄нам̣ аттано антепуре татхева дадама̄но екадивасам̣ сӣхапан̃джаре т̣хито упасама париба̄хирена а̄ча̄рена бхун̃джама̄не асам̣йатин̣дрийе авинита ирийа̄патхе дисва̄ чинтеси ӣдисам̣ да̄нам̣ упапариккхитва̄ йуттат̣т̣ха̄не да̄тум̣ ват̣т̣атити евам̣ чинтетва̄ амачче а̄ха. гаччхатха бхан̣е аттано аттано са̄дхусаммате саман̣а бра̄хман̣е антепурам̣ атихаратха, да̄нам̣ дасса̄ма̄ти амачча̄ са̄дху дева̄ти ран̃н̃о пат̣иссутва̄ те те пан̣д̣аран̇га парибба̄джака̄джӣвака ниган̣т̣ха̄дайо а̄нетва̄ име маха̄ра̄джа амха̄кам̣ арахантоти а̄хам̣су.

атха ра̄джа̄ антепуре учча̄вача̄ни а̄сана̄ни пан̃н̃а̄петва а̄гаччхантӯти ватва̄ а̄гата̄гате а̄ха аттано аттано анурӯпе а̄сане нисӣдатха̄ти екачче бхаддапӣт̣хаке екачче пхалакапӣт̣хакесе нисӣдим̣су. там̣ дисва̄ ра̄джа̄ наттхи етесам̣ антеса̄роти н̃атва̄ тесам̣ анурӯпам̣ кха̄данӣйам̣ бходжанӣйам̣ датва̄ уййоджеси.

евам̣ гаччханте ка̄ле ека дивасам̣ сӣхапан̃джаре т̣хито аддаса нигродха са̄ман̣ерам̣ ра̄джан̇ган̣ена гаччхантам̣ дантам̣ гуттам̣ сантиндрийам̣ ирийа̄патха сампаннам̣. ко пана̄йам̣ нигродхо на̄ма, бин̣дуса̄ра ран̃н̃о джет̣т̣хапуттасса суманара̄джа кума̄расса путто. татра̄йам̣ а̄нупуббӣ катха̄-бин̣дуса̄ра ран̃н̃о кира дуббалака̄лейева асока кума̄ро аттана̄ ладдхам̣ удждженираджджам̣ паха̄йа а̄гантва̄ саббам̣ нагарам̣ аттано хаттхагатам̣ катва̄ сумана ра̄джакума̄рам̣ аггахеси.

там̣ дивасамева суманасса ра̄джакума̄расса сумана̄ на̄ма девӣ парипун̣н̣агаббха̄ ахоси. са̄ ан̃н̃а̄такавесена никкхамитва̄ авидӯре ан̃н̃атарам̣ чан̣д̣а̄лага̄мам̣ сандха̄йа гаччханти, джет̣т̣хака чан̣д̣а̄ласса гехато авидӯре екасмим̣ нигродха руккхе адхиваттха̄йа девата̄йа ито суманети вахантийа̄ саддам̣ сутва̄ тасса̄ самӣпам̣ гата̄ девата̄ аттано а̄нубха̄вена екам̣ са̄лам̣ ниммин̣итва̄ еттха васа̄хити пада̄си. са̄ там̣ са̄лам̣ па̄виси. гатадивасейева путтам̣ виджа̄йи.

са̄ тасса нигродха девата̄йа париггахитатта̄ нигродхотвева на̄мам̣ ака̄си. джет̣т̣хака чан̣д̣а̄ло дат̣т̣хадивасатоппабхӯти там̣ аттано са̄мидхӣтарам̣ вийа ман̃н̃ама̄но нибаддхам̣ ват̣т̣ам̣ пат̣т̣хапеси. ра̄джадхӣта̄ таттха сатта васса̄ни васи. нигродхакума̄ропи саттавассико джа̄то тада̄ маха̄варун̣аттхеро на̄ма еко араха̄ да̄ракасса хетусампадам̣ дисва̄ вихарама̄но саттавассикода̄ни да̄рако ка̄ло нам̣ пабба̄джетунти чинтетва̄ ра̄джадхӣтайа̄ а̄роча̄петва̄ нигродхакума̄рам̣ пабба̄джеси. кума̄ро кхураггейева арахаттам̣ па̄пун̣и. со екадивасам̣ па̄това сарӣрам̣ пат̣иджаггитва̄ а̄чарийупаджджха̄нам̣ ваттам̣ катва̄ паттачӣварама̄да̄йа ма̄туупа̄сика̄йа гехадва̄рам̣ гаччха̄мӣти никкхами ма̄ту нивесанат̣т̣ха̄нан̃часса даккхин̣адва̄рена нагарам̣ пависитва̄ нагарамаджджхена гантва̄ па̄чӣнадва̄рена никкхамитва̄ гантаббам̣ хоти тена ча самайена асоко дхаммара̄джа̄ па̄чӣна диса̄бхимукхо сӣхапан̃джаре чан̇камати.

там̣ кхан̣ам̣йева сигродхо са̄ман̣еро ра̄джан̇ган̣ам̣ па̄пун̣и сантиндрийо сантама̄насо йугаматтам̣ пеккхама̄но. тена вуттам̣. екадивасам̣ сӣхапан̃джаре т̣хито аддаса нигродхаса̄ман̣ерам̣ ра̄джан̇ган̣ена гаччхантам̣ дантам̣ гуттам̣ сантиндрийам̣ ирийа̄патха сампаннанти. дисва̄ панасса етадахоси? айам̣ джано саббопи виккхиттачиттохантамагапат̣ибха̄го, айампана да̄рако авиккхиттачитто ативийасса алокита вилокитам̣ саммин̃джана паса̄ран̣ан̃ча собхати, аддха̄ етасса аббхантаре локуттарадхаммо бхависсатӣти ран̃н̃о сахадассаненева са̄ман̣ере читтам̣ пасӣди. пемам̣ сан̣т̣хахи касма̄? пуббе кира пун̃н̃а каран̣ака̄ле еса ран̃н̃о джет̣т̣хабха̄та̄ ва̄н̣иджако ахоси.

атха ра̄джа̄ сан̃джа̄тапемо сабахума̄но са̄ман̣ерам̣ паккосатха̄ти амачче песеси атичира̄йатӣти пуна две тайо песеси туритам̣ а̄гаччхатӯти са̄маран̣еро аттано пакатийа̄ ева агама̄си ра̄джа̄ патирӯпа̄санам̣ н̃атва̄ нисӣдатха̄ти а̄ха. ито чито ча олокетва̄ наттхида̄ни ан̃н̃о бхиккхути самуссита сетаччхаттам̣ ра̄джапал̣лан̇кам̣ упасан̇камитва̄ паттагахан̣аттха̄йа ран̃н̃о а̄ка̄рам̣ дассеси. ра̄джа̄ там̣ паллан̇кам̣ самӣпам̣ гаччхантам̣ дисва̄ евам̣ чинтеси. аджджевада̄ни айам̣ са̄ман̣еро имасса гехасса са̄мико бхависсати. са̄ман̣еро ран̃н̃о хаттхе паттам̣ датва̄ паллан̇кам̣ абхарухитва̄ нисӣди.

ра̄джа̄ аттано аттха̄йа сампа̄дитам̣ саббам̣ йа̄гу-каджджака бхатта викатим̣ упана̄меси. са̄ман̣еро аттано йа̄панаматтамева сампат̣иччхи. бхаттакичча̄васа̄не ра̄джа̄ а̄ха саттха̄ра̄ тумха̄кам̣ диннова̄дам̣ джа̄на̄тха̄ти джа̄нами маха̄ра̄джа екадесена̄ти. та̄та, майхампи нам̣ катхехӣти са̄дху маха̄ра̄джа̄ти ран̃н̃о анурӯпам̣ дхаммападе аппама̄да ваггам̣ анумоданаттха̄йа абха̄си.

ра̄джа̄ пана аппама̄до аматападам̣, пама̄до маччуно паданти сутва ча, ан̃н̃а̄там̣ та̄та парийоса̄пехӣти а̄ха анумодана̄васа̄не дваттим̣са дхурабхатта̄ни лабхитва̄ пуна дивасе дваттим̣са бхиккху гахетва̄ ра̄джантепурам̣ пависитва̄ бхаттакиччамака̄си ра̄джа̄ ан̃н̃епи дваттим̣са бхиккху тумхехи саддхим̣йева бхиккхам̣ ган̣хантӯти етенева упа̄йена дивасе дивасе вад̣д̣ха̄пенте сат̣т̣хи сахасса̄нам̣ бра̄хман̣а парибба̄джака̄нам̣ бхаттам̣ упаччхин̣дитва̄ анто нивесане сат̣т̣хисахасса̄нам̣ бхиккхунам̣ ниччабхаттам̣ пат̣т̣хапеси, нигродхаттхера гатенева паса̄дена, нигродхаттхеропи ра̄джа̄нам̣ сапарисам̣ тӣсу саран̣есу пан̃часу ча сӣлесу патит̣т̣ха̄петва̄ буддхаса̄сане потхуджджаникена паса̄дена ачалаппаса̄дам̣ катва̄ патит̣т̣ха̄песи.

пуна ра̄джа асока̄ра̄мам̣ на̄ма маха̄виха̄рам̣ ка̄рапетва̄ сат̣т̣хисахасса̄нам̣ бхиккхӯнам̣ бхаттам̣ пат̣т̣хапеси. сакаладжамбудӣпе чатура̄сӣтийа̄ нагарасахассесу чатура̄сӣти виха̄расахасса̄ни ка̄ра̄песи. чатура̄сӣти четийасахасса патиман̣д̣ита̄ни дхамменева но адхаммена, екадивасам̣ кира ра̄джа̄ асока̄ра̄ме маха̄да̄нам̣ датва̄ сат̣т̣хисахасса сан̇кхасса бхиккхусан̇гхасса маджджхе нисаджджа сан̇гхам̣ чатӯхи павчайехи пава̄ретва̄ имам̣ пан̃хам̣ пуччхи бханте бхагавато десита дхаммо на̄ма киттако хотӣти. маха̄ра̄джа нава ан̇га̄ни, кхан̣дато чатура̄сӣти дхаммаккхан̣дха сахасса̄нӣти.

ра̄джа̄ дхамме пасӣдитва̄ екекам̣ дхаммаккхан̣дхам̣ екекена виха̄рена пӯджесса̄мӣти екадивасамева чханнавути кот̣идханам̣ виссаджджетва̄ амачче а̄н̣а̄песи. етха бхан̣е екекасмим̣ нагаре екамекам̣ виха̄рам̣ ка̄рента̄ чатура̄сӣтийа̄ нагарасахассесу чатура̄сӣти виха̄расахасса̄ни ка̄ра̄петха̄ти сайан̃ча асока̄ра̄ме асока маха̄виха̄раттха̄йа каммам̣ пат̣т̣хапеси.

сан̇гхо ин̣дагуттаттхерам̣ на̄ма махиддхийам̣ маха̄нубха̄вам̣ кхӣн̣а̄савам̣ навакамма̄дхит̣т̣ха̄йакам̣ ада̄си. тхеро йам̣ йам̣ на нит̣т̣ха̄ти там̣ там̣ аттано а̄нубха̄вена нит̣т̣ха̄песи. евам̣ тӣхи сам̣ваччхарехи виха̄ракаммам̣ нит̣т̣ха̄песи. екадивасамева саббанагарехи пан̣н̣а̄ни а̄гамим̣су амачча̄ ран̃н̃о а̄рочесум̣. нит̣т̣хита̄ни дева чатура̄сӣти виха̄расахасса̄нӣти атха ра̄джа̄ бхиккхусан̇гхам̣ упасан̇камитва̄ бханте майа̄ чатура̄сӣти виха̄расахасса̄ни ка̄рита̄ни дха̄туйокуто лабхисса̄мӣти пуча пуччхи.

маха̄ра̄джа дха̄тунидха̄нам̣ на̄ма аттхӣти сун̣ома. на пана пан̃н̃а̄йати асука̄т̣т̣ха̄нети ра̄джа̄ ра̄джагахе четийам̣ бхин̣да̄петва̄ дха̄тум̣ апассанто пат̣ипа̄катийам̣ ка̄ретва̄ бхиккху-бхиккхунийо-упа̄сака-упа̄сика̄йоти чатассо париса̄ гахетва̄ веса̄лим̣ гато. татра̄пи алабхитва̄ капил̣аваттхум̣, татра̄пи алабхитва̄ ра̄мага̄мам̣ гато, ра̄мага̄ме на̄га̄ четийам̣ бхин̣дитум̣ на адам̣су. четийе нипатита кудда̄ло кхан̣д̣а̄кхан̣д̣ам̣ хоти евам̣ татра̄пи алабхитва̄ аллакаппам̣-па̄вам̣-кусина̄ранти саббаттха четийа̄ти бхин̣дитва̄ дха̄тум̣ алабхитва̄ пат̣ипа̄катика̄ни катва̄ ра̄джагахам̣ гантва̄ чатассо париса̄ саннипа̄тетва̄ аттхи кеначи сутапуббам̣ асукат̣т̣ха̄не на̄ма дха̄ту нидха̄нанти пуччхи.

таттхеко висам̣васса сатико тхеро асукат̣т̣ха̄не дха̄тунидха̄нанти на джа̄на̄ми. майхам̣ пана пита̄махаттхеро майи саттавассикака̄ле ма̄ла̄чан̇гот̣акам̣ га̄ха̄петва̄ ехи са̄ман̣ера, асука гаччхантаре па̄са̄натхӯпо аттхи, таттха гаччха̄ма̄ти гантва̄ пӯджетва̄ имам̣ т̣ха̄нам̣ упадха̄ретум̣ ват̣т̣ати са̄ман̣ероти а̄ха. ахам̣ еттакамева джа̄на̄ми маха̄ра̄джа̄ти а̄ха.

ра̄джа̄ етадева т̣ха̄нанти ватва̄ гаччхе хара̄петва̄ па̄са̄н̣атхӯпам̣ пам̣сун̃ча апанетва̄ хет̣т̣ха̄ судха̄бхӯмим̣ аддаса. тато судхан̃ча ит̣т̣хака̄йо ча хара̄петва̄ анупуббена паривен̣а̄ оруйха сатта ратанава̄ликам̣ асӣти хаттха̄ни ча кат̣т̣харӯпа̄ни сампариваттанта̄ни аддаса. со йаккха да̄саке паккоса̄петва̄ баликаммам̣ ка̄ретва̄пи нева антам̣ на кот̣им̣ паннанто девата̄ намассама̄но ахам̣ има̄ дха̄туйо гахетва̄ чатура̄сӣтийа̄ виха̄расахассесу нидахитва̄ сакка̄рам̣ кароми ма̄ девата̄ антара̄йам̣ карентӯти а̄ха.

сакко девара̄джа̄ ча̄рикам̣ чаранто там̣ дисва̄ виссакаммам̣ а̄мантетва̄ а̄ха. та̄та, асоко дхаммара̄джа̄ дха̄туйо нӣхарисса̄мӣти паривен̣ам̣ отин̣н̣о, гантва̄ кат̣т̣харӯпа̄ни ха̄рехӣти со пан̃чачӯл̣ага̄ма да̄ракавесена̄гантва̄ ран̃н̃о пурато дханукахаттхо т̣хатва̄ ха̄реми маха̄ра̄джа̄ти а̄ха. хара та̄та̄ти. сарам̣ гахетва̄ сандхимхийева виджджхи, саббам̣ виппакирӣйиттха.

атха ра̄джа̄ а̄чин̃джане баддха кун̃чика муддикам̣ ган̣хи, ман̣иккхан̣дхам̣ пасси, ана̄гате дал̣иддара̄джа̄но имам̣ ман̣им̣ гахетва̄ дха̄тӯнам̣ сакка̄рам̣ каронтӯти пана аккхара̄ни дисва̄ куджджхитва̄ ма̄дисам̣ на̄ма ра̄джа̄нам̣ дал̣иддара̄джа̄ти чатту йуттанти пунаппуна гхат̣етва̄ два̄рам̣ вичаритва̄ антогехам̣ павит̣т̣хо. ат̣т̣ха̄раса васса̄дхика̄нам̣ двиннам̣ вассасата̄нам̣ упари а̄ропитадӣпа̄ татхева паджджаланти нилуппала пуппха̄ни там̣ кхан̣ам̣ а̄харитва̄ а̄ропита̄ни вийа, пуппхасан̣тхаро там̣ кхан̣ам̣ сантхато вийа, ган̣дха̄ там̣ мухуттам̣ пим̣ситва̄ т̣хапита̄ вийа.

ра̄джа̄ суван̣н̣апат̣т̣ам̣ гахетва̄ ана̄гате пийада̄сона̄ма кума̄ро чхаттам̣ усса̄петва̄ асоко на̄ма дхаммара̄джа̄ бхависсати со има̄ дха̄туйо гахетва̄ виттха̄рика̄ кариссатӣти ва̄четва̄ дит̣т̣хо’хам̣ аййона маха̄кассапаттхерена̄ти ватва̄ ва̄махаттхам̣ а̄бхуджитва̄ даккхин̣ахаттхена аппот̣хеси.

со тасмим̣ т̣ха̄не паричаран̣ака дха̄туматтакамева т̣хапетва̄ сесадха̄туйо сабба̄ гахетва̄ дха̄тугхарам̣ пуббе пихитанайенева пидахитва̄ саббам̣ йатха̄ пакатийа̄ва ка̄ретва̄ упари па̄са̄н̣ачетийам̣ патит̣т̣ха̄петва̄ чатура̄сӣтийа̄ виха̄расахассесудха̄туйо патит̣т̣ха̄песи евам̣ джамбудӣпатале асоко дхаммара̄джа̄ чатура̄сити четийа сахасса̄ни ка̄ра̄песи.

саббе тхӯпа̄ саббалокекадӣпа̄ саббесам̣ йе саггамоккха̄ваха̄ ча, хитва̄ саббам̣ киччаман̃н̃ам̣ джанена ван̣даййа̄ те саббатха̄ саббака̄ланти.

чатура̄сӣти сахасса тхӯпакатха̄

12. евам̣ асоко дхаммара̄джа̄ чатура̄сӣти виха̄расахассамахам̣ катва̄ маха̄тхеро вандитва̄ пуччхи да̄йа̄домхи бханте буддхаса̄сане’ти. кисса да̄йа̄до твам̣ маха̄ра̄джа, ба̄хирако твам̣ са̄санасса̄ти. бханте чханнавутикот̣идханам̣ виссаджджетва̄ чатура̄сӣти виха̄расахасса̄ни сачетийа̄ни ка̄ра̄петва̄ ахам̣ на да̄йа̄до, ан̃н̃е ко да̄йа̄доти, паччайа да̄йако на̄ма твам̣ маха̄ра̄джа, йо пана аттано путтан̃ча дхӣтаран̃ча пабба̄джети, айам̣ са̄сане да̄йа̄до на̄ма̄ти.

евам̣ вутте асоко ра̄джа̄ са̄сане да̄йа̄дабха̄вам̣ паттхайама̄но авидӯре т̣хитам̣ махин̣дакума̄рам̣ дисва̄ саккхиссаситвам̣ та̄та паббаджитунти а̄ха. кума̄ро пакатийа̄ паббаджитука̄мо ран̃н̃о вачанам̣ сутва̄ ативийа па̄моджджаджа̄то паббджа̄ми дева, мам̣ пабба̄джетва̄ са̄сане да̄йа̄до хотха̄ти а̄ха тена ча самайена ра̄джадхӣта̄ сан̇гхамитта̄пи тасмим̣ т̣ха̄не т̣хита̄ хоти там̣ дисва̄ а̄ха-’твампи амма паббаджитум̣ саккхиссасӣ’ти, са̄дху та̄та̄ти сампат̣иччхи. ра̄джа̄ путта на манам̣ лабхитва̄ пахат̣т̣хачитто бхиккхусан̇гхам̣ упасан̇камитва̄ бханте име да̄раке пабба̄джетва̄ мам̣ са̄сане да̄йа̄дам̣ каротха̄ти сан̇гхо ран̃н̃о вачанам̣ сампат̣иччхитва̄ кума̄рам̣ моггалипутта тиссаттхерена упаджджха̄йена маха̄деваттхерена ча а̄чарийена паббаджджа̄песи. маджджхантикаттхерена а̄чарийена упасампа̄деси упасампада̄ма̄лакейева сахапат̣исамбхида̄хи арахаттам̣ па̄пун̣и.

сан̇гхамитта̄йапи ра̄джадхӣта̄йа а̄чарийа̄ а̄йупа̄латтхери на̄ма, упаджджха̄йа̄ пана дхаммапа̄латтхерӣ на̄ма ахоси. атха махин̣даттхеро упасампанна ка̄латоппабхӯти аттано упаджджха̄йассева сантике дхамман̃ча винайан̃ча парийа̄пун̣анто двепи сан̇гитийо а̄рул̣хам̣ типит̣ака сан̇гахӣтам̣ са̄т̣т̣хакатхам̣ тхерава̄дам̣ тин̣н̣ам̣ васса̄нам̣ аббхантаре уггахетва̄ аттано упаджджха̄йасса антева̄сика̄нам̣ сахассаматта̄нам̣ бхиккхӯнам̣ па̄моккхам̣ ахоси.

тена кхо пана самайена моггалипуттатиссаттхеро каттха ну кхо ана̄гате са̄санам̣ суппатит̣т̣хитам̣ гавеййа̄ти упапариккханто паччантимесу джанападесу суппатит̣т̣хитам̣ бхависсатӣти н̃атва̄ тесам̣ тесам̣ бхиккхӯнам̣ бха̄рам̣ катва̄ те те бхиккху таттха таттха песеси.

маджджхантикаттхерам̣ касмӣра ган̣дха̄ра рат̣т̣хам̣песеси твам̣ етам̣ рат̣т̣хам̣ гантва̄ таттха са̄санам̣ патит̣т̣ха̄пехӣти маха̄деваттхерам̣ татхева ватва̄ махим̣сакаман̣д̣алам̣ песеси. раккхитаттхерам̣ванава̄сӣм̣, йонакадхаммараккхитаттхерам̣ апарантакам̣, маха̄дхаммараккхитаттхерам̣ маха̄рат̣т̣хам̣ маха̄раккхитаттхерам̣ йонака локам̣. маджджхиматтхерам̣ химавантадеса бха̄гам̣, сон̣аттхерам̣-уттараттхеран̃ча суван̣н̣абхӯмим̣. аттано саддхивиха̄рикам̣ махин̣даттхерам̣ ит̣т̣ийаттхерена уттийаттхерена бхаддаса̄латтхерена самбалаттхерена ча саддхим̣ тамбапан̣н̣идӣпам̣ гантва̄ еттха са̄санам̣ патит̣т̣ха̄петха̄ти. саббепи там̣ там̣ диса̄бха̄гам̣ гаччханта̄ аттапан̃чама̄ агамим̣су саббепи тхера̄ гатагатат̣т̣ха̄не мануссе паса̄детва̄ са̄санам̣ патит̣т̣ха̄песум̣.

махин̣даттхеро пана тамбапан̣н̣идӣпам̣ гантва̄ са̄санам̣ патит̣т̣ха̄пехӣти упаджджха̄йена бхиккхусан̇гхена ча аджджхит̣т̣хо ка̄ло ну кхо ме тамбапан̣н̣идӣпам̣ гантум̣ ноти упадха̄ренто мут̣асӣваран̃н̃о махаллакабха̄вам̣ чинтеси. айам̣ маха̄ра̄джа̄ махаллако, на сакка̄ имам̣ ган̣хитва̄ са̄санам̣ паггахетум̣, ида̄ни панасса путто дева̄нампийатиссо раджджам̣ ка̄рессати. там̣ ган̣хитва̄ сакка̄ бхависсати са̄санам̣ паггахетум̣, хан̣да йа̄ва со самайо а̄гаччхати та̄ва н̃а̄таке олокема, пуна’да̄ни имам̣ джанападам̣ а̄гаччхеййа̄ма ва̄ на ва̄ти.

со евам̣ чинтетва̄ упаджджха̄йан̃ча бхиккхусан̇гхан̃ча вандитва̄ асока̄ра̄мато никкхамма техи ит̣т̣ийа̄дӣхи чатӯхи тхерехи сан̇гхамитта̄йа путтена суманаса̄ман̣ерена бхан̣д̣укенака ча упа̄сакена саддхим̣ ра̄джагаханагара упаваттаке даккхин̣а гириджанападе ча̄рикам̣ чарама̄но н̃а̄таке олокенто чха ма̄се атикка̄меси атха̄нупуббена ма̄тунивесанат̣т̣ха̄нам̣ вет̣иса нагарам̣ на̄ма сампатто сампаттан̃ча пана тхерам̣ дисва̄ тхерама̄та̄ девӣ па̄де сираса̄ вандитва̄ бхиккхам̣ датва̄ тхерам̣ аттана̄ катам̣ вет̣исагири виха̄рам̣ на̄ма а̄ропеси.

тхеро тасмим̣ виха̄ре нисанно чинтеси амха̄кам̣ идха каттабба киччам̣ нит̣т̣хитам̣. самайо ну кхо ида̄ни лан̇ка̄дипам̣ гантунти. тато чинтеси-анубхавату та̄ва ме питара̄ песитам̣ абхисекам̣ дева̄нампийатиссо ратанаттайагун̣ан̃ча сун̣а̄ту, чхан̣аттхан̃ча нагарато никкхамитва̄ миссакапаббатам̣ абхирӯхату тада̄ там̣ таттха даккхисса̄ма̄ти. атха̄парам̣ екама̄сам̣ таттхева ва̄сам̣ каппеси.

ма̄са̄тиккаме сакко дева̄наминдо махин̣даттхерам̣ упасан̇камитва̄ етадавоча.’ ка̄лакато бханте мут̣асӣвара̄джа̄, ида̄ни дева̄нампийатисса ра̄джа̄ раджджам̣ ка̄рети. самма̄самбуддхена ча тумхе вйа̄ката̄ ана̄гате махин̣до на̄ма бхиккху тамбапан̣н̣идӣпам̣ паса̄дессатӣ’ти. тасма̄ тиха во бханте ка̄ло дӣпаварам̣ гамана̄йа, ахампи во саха̄йо бхависса̄мӣ.

тхеро тасса вачанам̣ сампат̣иччхитва̄аттасаттамо вет̣иса паббатавиха̄ра̄ веха̄сам̣ уппатитва анура̄дхапурасса пураттхима̄йа диса̄йа миссакапаббате патит̣т̣хахи йам̣ етарахи четийапаббатотипи сан̃джа̄нанти тассамим̣ дивасе тамбапан̣н̣идипе джет̣т̣хамӯла наккхаттам̣ на̄ма хоти ра̄джа̄ наккхаттам̣ гхоса̄петва̄ чхан̣ам̣ каротха̄ти амачче а̄н̣а̄петва̄ чатта̄лӣса пуриса сахассапарива̄ро нагарамбха̄ никкхамитва̄ йена миссакапаббато тена па̄йа̄си мигавам̣ кӣл̣итука̄мо атха тасмим̣ паббате адхиваттха̄ девата̄ ран̃н̃о тхере дассесса̄мӣти рохита мигарӯпам̣ гахетва̄ авидӯре тин̣апан̣н̣а̄ни кха̄дама̄на̄ вийа чарати.

ра̄джа̄ дисва̄ айуттам̣ да̄ни паматтам̣ виджджхитунти джӣйам̣ пот̣хеси. маго амбаттхаламаггам̣ гахетва̄ пала̄йитум̣ а̄рабхи ра̄джа̄пи пит̣т̣хито пит̣т̣хито анубан̣дханто амбаттхаламева а̄рухи. миго тхера̄нам̣ авидӯре антарадха̄йи.

махин̣даттхеро ра̄джа̄нам̣ авидӯре а̄гаччхантам̣’мамам̣йева ра̄джа̄ пассату, ма̄ итаре’ти адхит̣т̣хахитва̄’тисса! тисса! ито ехӣ’ти а̄ха. ра̄джа̄ сутва̄ чинтеси-имасмим̣ тамбапан̣н̣идӣпе джа̄то мам̣ тиссоти на̄мам̣ гахетва̄ а̄лапитум̣ саматтхо на̄ма наттхи. айампана чхиннабхиннапат̣адхаро бхан̣д̣ука̄са̄ва васано мам̣ на̄мена а̄лапати, ко ну кхо айам̣ бхависсати мануссо ва̄ амануссо ва̄ти. тхеро а̄ха.

саман̣а̄ майам̣ маха̄ра̄джа - дхаммара̄джасса са̄вака̄,

тавева анукампа̄йа - джамбудӣпа̄ идха̄гата̄ти;

тена самайена дева̄нампийатисса ра̄джа̄ ча асокадхаммара̄джа̄ ча адит̣т̣ха саха̄йака̄ хонти. дева̄нампийатисса ран̃н̃е ча пун̃н̃а̄нубха̄вена чха̄тапаббатапа̄де екасмим̣ вел̣угумбе тиссо вел̣уйат̣т̣хийо ниббаттим̣су ека̄ лата̄йат̣т̣хи на̄ма, ека̄ пуппхайат̣т̣хи на̄ма ека̄ сакун̣айат̣т̣хи на̄ма. та̄су лата̄йат̣т̣хи сайам̣ раджатаван̣н̣а̄ хоти там̣ алан̇каритва̄ уппанналата̄ кан̃чана ван̣н̣а̄ кха̄йати пуппхайат̣т̣хийам̣ пана нӣла-пӣта-лохита-ода̄та-ка̄л̣аван̣н̣а̄ни пуппха̄ни сучибхаттаван̣т̣а патта кин̃джаккха̄ хутва̄ кха̄йанти сакун̣айат̣т̣хийам̣ хам̣сакуккут̣а-джӣвам̣джӣвака̄дайо сакун̣а̄ на̄на̄ппака̄ра̄ни ча чатуппада̄ни саджӣва̄ни вийа кха̄йанти самуддатописса мутта̄-ман̣и-вел̣урийа̄ди анекавихитам̣ ратанам̣ уппаджджи.

тамбапан̣н̣ийам̣ пана ат̣т̣хамуттам̣ уппаджджим̣су-бхайамутта̄ гаджамутта̄ ратхамутта̄ а̄малакамутта̄ чалайамутта̄ ан̇гулӣвет̣хакамутта̄ какудхапхаламутта̄ па̄катикамутта̄ти со та̄ ча йат̣т̣хийо та̄ ча мутта̄йо ан̃н̃ча бахум̣ ратанам̣ асокасса дхаммаран̃н̃о пан̣н̣а̄ка̄раттха̄йа песеси. асокопи пасӣдитва̄ пан̃ча ра̄джакакудхабхан̣д̣а̄ничева ан̃н̃е ча абхисекаттха̄йа бахӯпан̣н̣а̄ка̄ре пахин̣и. на кевалан̃ча етам̣ а̄миса пан̣н̣а̄ка̄рам̣, имам̣ кира дхамма пан̣н̣а̄ка̄рампи песеси.

‘‘ахам̣ буддхан̃ча дхамман̃ча-сан̇гхан̃ча саран̣ам̣ гато,

упа̄сакаттам̣ ведесим̣-сакйапуттасса са̄сане,

имесу тӣсу ваттхӯсу-уннамесу наруттама,

читтам̣ паса̄дайитва̄на-саддха̄йа саран̣ам̣ ваджа̄’ти;’’

ра̄джа̄ авирасутам̣ са̄санапаваттим̣ ануссарама̄но тхерасса там̣ ‘‘саман̣а̄майам̣ маха̄ра̄джа дхаммара̄джасса са̄вака̄‘‘ти вачанам̣ сутва̄ аййа̄ ну кхо а̄гата̄ти та̄вадева а̄вудхам̣ никкхипитва̄ екамантам̣ нисӣди саммоданӣйам̣ катхам̣ катхайама̄но, саммоданӣйакатхам̣ курума̄нейева тасмим̣ та̄нипи чатта̄лӣса пурисасахасса̄ни а̄гантва̄ там̣ парива̄ресум̣. тада̄ тхеро итарепи джане дассеси.

ра̄джа̄ дисва̄ име када̄ а̄гата̄ти пуччхи майа̄ саддхим̣йева маха̄ ра̄джа̄ти. ида̄ни пана джамбудӣпе ан̃н̃н̃опи еварӯпа̄ саман̣а̄ сантӣти. маха̄ра̄джа етарахи джамбудӣпо ка̄са̄ва паджджото исива̄тапарива̄то, тасмим̣-

‘‘те виджджа̄ иддхипатта̄ ча четопарийа̄йа кочида̄,

кхӣн̣а̄са̄ва араханто-бахӯ буддхасса са̄вака̄ти’’;

атха ра̄джа̄ бханте све ратхам̣ песесса̄ми. там̣ абхирӯхитва̄ а̄гаччхеййа̄тха̄ти ватва̄ пакка̄ками тхеро ачирапаккантасса ран̃н̃о суман̣аса̄ман̣ерам̣ а̄мантеси ехи твам̣ сумана дхаммасаванака̄лам̣ гхосехӣти са̄ман̣еро абхин̃н̃а̄па̄дакам̣ чатуттхаджджха̄нам̣ сама̄паджджитва̄ вут̣т̣ха̄йа адхит̣т̣хахитва̄ сама̄хитена читтена сакалатамбапан̣н̣идӣпам̣ са̄ченто дхаммасаванака̄лам̣ гхосеси.

са̄ман̣ерасса саддам̣ сутва̄ бхумма̄ девата̄ саддаманусса̄весу, етенупа̄йена йа̄ва брахмалока̄ саддо аббхугган̃чхи. тена саддена маха̄девата̄ саннипа̄то ахоси тхеро махантам̣ девата̄ сантипа̄там̣ дисва̄ самачиттасуттантам̣ катхеси. катха̄ парийоса̄не асан̇кхеййа̄нам̣ дева̄нам̣ дхамма̄бхисамайо ахоси. бахӯ на̄га супан̣н̣а̄ ча саран̣есу патит̣т̣хахим̣су. атха тасса̄ раттийа̄ аччайена ра̄джа̄ тхера̄нам̣ ратхам̣ песеси. тхера̄ на майам̣ ратхам̣ а̄руха̄ма. гаччха твам̣, паччха̄ майам̣ а̄гаччхисса̄ма̄ти ватва̄ веха̄сам̣ аббхуггантва̄ анура̄дхапурасса паччхимадиса̄йа пат̣хамака четийат̣т̣ха̄не отарим̣су.

ра̄джа̄пи са̄ратхим̣ песетва̄ анто нивесане ман̣д̣апам̣ пат̣ийа̄детва̄ чинтеси’ нисӣдиссанти ну кхо аййа̄ а̄сане на нисӣдиссантӣ‘‘ти. тассевам̣ чинтайантассева са̄ратхи нагарадва̄рам̣ патва̄ аддаса тхере пат̣хаматарам̣ а̄гантва̄ ка̄йабан̣дханам̣ бан̣дхитва̄ чӣварам̣ па̄рупанте, дисва̄ ативийа пасаннама̄насо хутва̄ а̄гантва̄ ран̃н̃о а̄рочеси а̄гата̄ дева тхера̄ти.

ра̄джа̄ ратхам̣ а̄рул̣ха̄ти пуччхи на а̄рӯл̣ха̄ дева, апи ча паччхато никкхамитва̄ пат̣хаматарам̣ а̄гантва̄ па̄чӣнадва̄ре т̣хита̄ти. ра̄джа̄ ратхам̣ на а̄рубхим̣сӯтӣ сутва̄ тена хи бхан̣е бхумматтхаран̣а сан̇кхепена а̄сана̄ни пан̃н̃а̄петха̄ти ватва̄ пат̣ипатха̄ а̄гама̄си амачча̄ патхавийам̣ тат̣т̣икам̣ пан̃н̃а̄петва̄ упари коджавака̄дӣни вичиттаттхаран̣а̄ни пан̃н̃а̄песум̣ ра̄джа̄пи гантва̄ тхере вандитва̄ махин̣даттхерасса хаттхато паттам̣ гахетва̄ махатийа̄ пӯджа̄йа ча сакка̄рена ча тхере пан̣ӣтена кха̄данӣйена бходжанӣйена сахаттха̄ сантаппетва̄ анула̄девӣ памукха̄ пан̃ча иттхисата̄ни тхера̄нам̣ абхива̄данам̣ пӯджа̄сакка̄ран̃ча ка̄ронатӯти паккоса̄петва̄ екамантам̣ нисӣди. тхеро ран̃н̃о сапариджанасса дхаммаратанавассам̣ вассенто петаваттхум̣-вима̄наваттхум̣-саччасам̣йуттан̃ча катхеси. там̣ сутва̄ та̄нипи пан̃ча иттхисата̄ни сота̄паттипхалам̣ саччхикарим̣су.

тада̄ на̄гара̄ тхера̄нам̣ гун̣е сутва̄ тхере дат̣т̣хум̣ на лабха̄ма̄ти упаккосанти атха ра̄джа̄ идха ока̄со наттхӣти чинтетва̄,’гаччхатха бхан̣е хаттхиса̄лам̣ пат̣иджаггитва̄ ва̄лукам̣ окиритва̄ пан̃чаван̣н̣а̄ни пуппха̄ни викиритва̄ вита̄нам̣ бан̣дхитва̄ ман̇гала хаттхит̣т̣ха̄не тхера̄нам̣ а̄сана̄ни пан̃н̃а̄петха̄’ти а̄ха, амачча̄ татха̄ акам̣су.

тхеро таттха гантва̄ нисӣдитва̄ девадӯтасуттантам̣ катхеси катха̄ парийоса̄не па̄н̣асахассам̣ сота̄паттипхале патит̣т̣хахи татха̄ хаттхиса̄ла̄ самба̄дха̄ти даккхин̣адва̄ре нан̣дануййа̄не а̄санам̣ пан̃н̃а̄песум̣. тхеро таттха нисӣдитва̄ а̄сивисопама суттантам̣ катхеси. тампи сутва̄ па̄н̣асахассам̣ сота̄паттипхалам̣ пат̣илабхи евам̣ а̄гатадивасато дутийадивасе ад̣д̣хатеййа̄нам̣ па̄н̣асахасса̄нам̣ дхамма̄бхисамайо ахоси.

тхерасса нан̣данаване а̄гата̄гата̄хи кулиттхӣхи куласун̣ха̄хи кулакума̄рӣхи саддхи самодама̄нассева са̄йан̣хасамайо джа̄то, тхеро ка̄лам̣ саллаккхетва̄ гаччха̄ми’да̄ни миссака паббатанти ут̣т̣хахи. амачча̄ маха̄мегхавануййа̄не тхере ва̄сесум̣ ра̄джа̄пи кхо тасса̄ раттийа̄ аччайена тхерасса самӣпам̣ гантва̄ сукхасайитабха̄вам̣ пуччхитва̄ каппати бханте бхиккхусан̇гхасса а̄ра̄моти пуччхи. тхеро каппати маха̄ра̄джа̄ти а̄ха.

ра̄джа̄ тут̣т̣хо суван̣н̣а бхим̣ка̄рам̣ гахетва̄ тхерасса хаттхе удакам̣ па̄тетва̄ маха̄мегхавануййа̄нам̣ ада̄си тхеро пунадивасепи ра̄джагехейева бхун̃джитва̄ нан̣данаване анаматаггийа̄ни катхеси. пуна дивасе аггиккхан̣дхопама суттантам̣ катхеси. етенева упа̄йена сатта диваса̄ни катхеси ад̣д̣ха начама̄нам̣ па̄н̣асахасса̄нам̣ дхамма̄бхисамайо ахоси. саттаме дивасе пана тхеро антопуре ран̃н̃о аппама̄да суттантам̣ катхайитва̄ четийагиримева агама̄си.

атха кхо ра̄джа̄ тхеро а̄йа̄чито сайамева̄гато, тасма̄ тасса ана̄пуччха̄ гаманампи бхавеййа̄ти чинтетва̄ ратхам̣ абхирӯхитва̄, четийагирим̣ агама̄си махата̄ ра̄джа̄нубха̄вена гантва̄ тхера̄нам̣ сантикам̣ упасан̇каманто ативийа килантарӯпо хутва̄ упасан̇ками. тато нам̣ тхеро а̄ха касма̄ твам̣ маха̄ра̄джа евам̣ килама ма̄но а̄гатоти. тумхе мама га̄л̣хам̣ ова̄дам̣ датва̄ ида̄ни гантука̄ма̄ нукхоти джа̄нанаттхам̣ бхантети. на майам̣ маха̄ра̄джа гантука̄ма̄, апи ча вассупана̄йика ка̄лонама̄йам̣ саман̣ена на̄ма вассупана̄йикам̣ т̣ха̄нам̣ н̃а̄тум̣ ват̣т̣атӣти. ра̄джа̄пи кхо там̣кхан̣ам̣йева каран̣д̣ака четийан̇ган̣ам̣ париккхипитва̄ ат̣т̣хасат̣т̣хийа̄ лен̣есу каммам̣ пат̣т̣хапетва̄ нагарамева агама̄си.

тепи тхеро маха̄джанам̣ овадама̄на̄ четийагиримхи вассам̣ васим̣су. атха̄йасма̄ маха̄махин̣до вуттхавассо пава̄ретва̄ каттикапун̣н̣ама̄йам̣ упосатхадивасе ра̄джа̄нам̣ етадавоча чирадит̣т̣хо но маха̄ра̄джа самма̄самбуддхо абхива̄дана паччупат̣т̣ха̄на ан̃джали камма са̄мӣчи камма каран̣ат̣т̣ха̄нам̣ наттхи, тенамхам̣ уккан̣т̣хита̄ти тану бханте тумхе авочуттха париниббуто самма̄самбуддхоти кин̃ча̄пи маха̄ра̄джа париниббуто, атхасса сарӣрадха̄туйо тит̣т̣хантӣти. ан̃н̃а̄ тамбханте тхӯпам̣ патит̣т̣ха̄пеми бхӯмибха̄гам̣ вичинатха̄ти. апи ча дха̄туйо куто лаччха̄мӣти суманена саддхим̣ мантехи маха̄ра̄джа̄ти ра̄джа̄ суманам̣ упасан̇камитва̄ пуччхи’кутода̄ни бхантедха̄туйо лаччха̄ма̄’ти сумано а̄ха-аппоссукко твам̣ маха̄ра̄джа, вӣтхийо содха̄петва̄ дхаджа пата̄ка пун̣н̣агхат̣а̄дӣхи алан̇ка̄ра̄петва̄ сапариджджано упосатхам̣ сама̄дийитва̄ саббата̄ла̄вачаре упат̣т̣хапетва̄ ман̇галахаттхим̣ сабба̄лан̇ка̄рехи патиман̣д̣итам̣ ка̄ретва̄ упари васса сетаччхаттам̣ усса̄петва̄ са̄йан̣хасамайе маха̄на̄гавануййа̄на̄бхимукхо йа̄ хи аддха̄ тасмим̣ т̣ха̄не дха̄туйо лаччхасити, ра̄джа̄ са̄дхӯти сампат̣иччхи. тхеро четийагиримева агамим̣су.

татра̄йасма̄ махин̣даттхеро сумана са̄ман̣ерама̄ха- гаччха твам̣ са̄ман̣ера джамбудӣпе аййакам̣ асокадхаммара̄джа̄нам̣ упасан̇камитва̄ мама вачанена евам̣ вадехи’саха̄йо те маха̄ра̄джа дева̄нампийа тиссо буддхаса̄сане пасанно тхӯпам̣ патит̣т̣ха̄петука̄мо тумха̄кам̣ кира хаттхе бхагавато парибхуттапатто чевадха̄ту ча аттхи, тамме детха̄’ти там̣ гахетва̄ саккам̣ девара̄джа̄нам̣ упасан̇камитва̄ тумха̄кам̣ кира маха̄ра̄джа хаттхе две дха̄туйо аттхи даккхин̣ада̄т̣ха̄ ча даккхин̣аккхакан̃ча, татотумхе даккхин̣ада̄т̣хам̣пӯджетха, даккхин̣аккхакам̣ пана майхам̣ детха̄ти, еван̃ча нам̣ вадехи касма̄ твам̣ маха̄ра̄джа амхе тамбапан̣н̣идӣпам̣ пахин̣итва̄ памаджджиттха̄ти.

са̄дху бхантети кхо сумано тхерасса вачанам̣ сампат̣иччхитва̄ та̄вадева паттачӣварама̄да̄йа веха̄самаббхуггантва̄ па̄т̣алипуттадва̄ре оруйха ран̃н̃о сантикам̣ гантва̄ таматтхам̣ а̄рочеси ра̄джа̄ тут̣т̣хо са̄ман̣ерасса хаттхато паттам̣ гахетва̄ бходжетва̄ бхагавато паттам̣ ган̣дхехи уббат̣т̣етва̄ варамуттасадиса̄нам̣ дха̄тӯнам̣ пӯретва̄ ада̄си.

со тум̣ гахетва̄ саккам̣ девара̄джа̄нам̣ упасан̇ками сакко дева̄ра̄джа̄ са̄ман̣ерам̣ дисва̄ ким̣ бханте сумана а̄хин̣д̣асӣти а̄ха. твам̣ маха̄ра̄джа амхе тамбапан̣н̣идӣпам̣ пахин̣итва̄ касма̄ памаджджасӣти, таппамаджджа̄ми бханте, вадехи ким̣ каромӣти. тумха̄кам̣ кира хаттхе две дха̄туйо аттхи даккхин̣ада̄т̣ха̄ ча даккхин̣аккхакан̃ча, тато тумхе даккхин̣ада̄т̣хам̣ пӯджетха даккхин̣аккхакам̣ пана майхам̣ детха̄ти. са̄дху бхантети кхо сакко дева̄намин̣до йоджанаппама̄нам̣ ман̣итхӯпам̣ уггха̄т̣етва̄ даккхин̣аккхакам̣ нӣхаритва̄ суманасса ада̄си.

со там̣ гахетва̄ четийагиримхийева патит̣т̣ха̄си атха кхо махин̣дапамукха̄ саббе те маха̄на̄га̄ асокадхаммара̄джена динна дха̄туйо четийагирийамхийева патит̣т̣ха̄петва̄ даккхин̣аккхакам̣ а̄да̄йа вад̣д̣хама̄накаччха̄йа̄йа маха̄на̄га вануййа̄намагамам̣су. ра̄джа̄пи кхо суманена вуттаппака̄рам̣ пӯджа̄сакка̄рам̣ катва̄ хаттхиккхан̣дхаварагато са̄йам̣ ман̇галахаттхиматтхаке сетаччхаттам̣ дха̄райама̄но маха̄на̄га вануййа̄нам̣ сампа̄пун̣и.

атхасса етадахоси- саче айам̣ самма̄самбуддхасса дха̄ту, чхаттам̣ апанамату, ман̇галахаттхи джан̣н̣укехи бхӯмийам̣ патит̣т̣ха̄хату, дха̄ту чан̇гот̣акам̣ майхам̣ маттхаке патит̣т̣хахатӯти саха ран̃н̃о читтуппа̄дена чхаттам̣ апанами хаттхиджан̣н̣укехи патит̣т̣хахи дха̄тучан̇гот̣акам̣ ран̃н̃о маттхаке патит̣т̣хахи ра̄джа̄ аматенева̄бхиситтагатто парамена пӣтипа̄моджджена саманна̄гато хутва̄ пуччхи дха̄тум̣ бханте ким̣ каромӣти. хаттхикумбхийева та̄ва маха̄ра̄джа т̣хапехӣти. ра̄джа̄ дха̄туван̇гот̣акам̣ хаттхикумбхе т̣хапеси. памудито на̄го кун̃чана̄дам̣ нади маха̄мегхо ут̣т̣хахитва̄ поккхаравассам̣ васиси укадапарийантам̣ катва̄ маха̄бхӯмича̄ло ахоси паччантепи на̄ма самма̄самбуддхасса дха̄туйо патит̣т̣хахиссантӣти.

атха со хаттхина̄го анека та̄ла̄вачарапаривуто ативийа ул̣а̄рена пӯджа̄сакка̄рена саккарийама̄но паччхимадиса̄бхимукхо хутва̄ апасакканто йа̄ва нагарасса пураттхима два̄рам̣ та̄ва гантва̄ пураттхимена два̄рена нагарам̣ пависитва̄ сакаланагаре ул̣а̄ра̄йа пӯджа̄йа кайира̄ма̄на̄йа даккхин̣адва̄рена никкхамитва̄ тхӯпа̄ра̄масса паччхимадиса̄бха̄ге пабхеджаваттху на̄ма кира аттхи таттха гантва̄ пуна тхӯпа̄ра̄ма̄бхимукхо ева пат̣иниватти. со ча пуримака̄нам̣ тин̣н̣ам̣ самма̄самбуддха̄нам̣ дхаммакаракам̣ ка̄йабан̣дханам̣ удакаса̄т̣ӣкам̣ патит̣т̣ха̄петва̄ катачетийат̣т̣ха̄нам̣ хотӣ. тадетам̣ винат̣т̣хесупи четийесу девата̄нубха̄вена кан̣т̣ака сама̄кин̣н̣аса̄кха̄хи на̄на̄гаччхехи паривутам̣ тит̣т̣хати. ма̄ нам̣ кочи уччит̣т̣ха̄ сувимала качаварехи сандусесӣти.

атха тасса хаттхино пурато гантва̄ ра̄джапуриса̄ сабба гаччхе чхин̣дитва̄ бхӯмим̣ содхетва̄ там̣ хаттхаталасадисам̣ акам̣су. хаттхина̄го гантва̄ там̣ т̣ха̄нам̣ пурато катва̄ тасса паччхимадиса̄бха̄ге бодхируккхат̣т̣хане ат̣т̣ха̄си. атхасса маттхакато дха̄тум̣ оропетум̣ а̄рабхим̣су на̄го оропетум̣ на дети. тхерам̣ пуччхи, касма̄ бханте на̄го дха̄тум̣ оропетум̣ на детӣти

а̄рул̣хам̣ маха̄ра̄джа оропетум̣ на ват̣т̣атити. тасмин̃ча ка̄ле абхайава̄пийа̄ удакам̣ джиннам̣ хоти саманта̄ бхӯми пхалита̄ сууддхара̄ маттикапин̣д̣а̄. тато маха̄джано сӣгхасӣгхам̣ маттикам̣ а̄харитва̄ хаттхакумбхаппама̄н̣ам̣ ваттхумака̄си. та̄вадева тхӯпакаран̣аттхам̣ ит̣т̣хика̄ ка̄тум̣ а̄рабхим̣су. йа̄ва ит̣т̣хика̄ паринит̣т̣ханти та̄ва хаттхина̄го катипа̄хам̣ дива̄ бодхируккхат̣т̣ха̄не хаттхиса̄ла̄йам̣ тит̣т̣хати. раттийам̣ тхӯпапатит̣т̣ха̄на бхӯмийам̣ парийа̄йати.

атха ваттхум̣ вина̄петва̄ ра̄джа̄ тхерам̣ пуччхи, кӣдисо бханте тхӯпо ка̄табботи. вӣхира̄си садисо маха̄ра̄джа̄ти, са̄дху бхантети ра̄джа̄ джан̇гхаппама̄н̣ам̣ тхӯпам̣ чина̄петва̄ дха̄туоропанаттха̄йа маха̄сакка̄рам̣ ка̄реси.

тато сакалана̄гара̄ ча джа̄напада̄ ча дха̄тумха дассанаттхам̣ сантипатим̣су саннипатите ча тасмим̣ маха̄джане дасабаласса дха̄ту хаттхикумбхато саттата̄лаппама̄нам̣ веха̄самаббхуггантва̄ йамакапа̄т̣иха̄рийам̣ дассеси. техи техи дха̄туппадесехи чхаббан̣н̣арам̣сийо удакадхара̄ ча аггиккхан̣дха̄ ча паваттанти. са̄ваттхийам̣ ган̣д̣амбамӯле бхагавата̄ дассита па̄т̣иха̄рийа садисам̣ ева па̄т̣иха̄рийам̣ ахоси. тан̃ча кхо нева тхера̄нубха̄венана девата̄нубха̄вена, апи ча кхо буддха̄нам̣йева а̄нубха̄вена бхагава̄ кира дхарама̄нова адхит̣т̣ха̄си - тамбапан̣н̣идӣпе анура̄дхапурасса даккхин̣адиса̄бха̄ге пуримака̄нам̣ тин̣н̣ам̣ буддха̄нам̣ четийат̣т̣ха̄не мама даккхин̣аккхакадха̄ту патит̣т̣ха̄на дивасе йамакапа̄т̣иха̄рийам̣ хотӯти.

евам̣ ачинтийа̄ буддха̄-буддхадхамма̄ ачинтийа̄,

ачинтийесу пасанна̄нам̣-випа̄ко хоти ачинтийоти;

дха̄тусарӣрато никкханта удакапхуситехи сакалехи тамбапан̣н̣идӣпатале на кочи апхут̣т̣хока̄со на̄ма ахоси. евамасса там̣ дха̄ту сарӣрам̣ удакапхуситехи тамбапан̣н̣иттхаласса парида̄хам̣ вӯпасаметва̄ маха̄джанасса па̄т̣иха̄рийам̣ дассетва̄ отаритва̄ ран̃н̃о маттхаке патит̣т̣ха̄си ра̄джа̄ сапхалам̣ мануссаттапат̣ила̄бхам̣ ман̃н̃ама̄но махантам̣ сакка̄рам̣ катва̄ дха̄тум̣ патит̣т̣ха̄песи. саха дха̄тупатит̣т̣ха̄нена маха̄бхӯмича̄ло ахоси нит̣т̣хите пана тхӯпе ра̄джа̄ ча ра̄джа̄ бха̄тика̄ ча девийо ча де-на̄га-йаккха̄нам̣ вимбхайакарам̣ паччекам̣ тхӯпамакам̣су.

евам̣ джино дха̄тусарӣракена

гатопи сантим̣ джаната̄хитан̃ча,

сукхан̃ча дхамма̄ бахудха̄ кареййа

т̣хито хи на̄тхонукарам̣ кареййа;

са̄дхуджана манопаса̄данаттха̄йа кате тхӯпавам̣се тхӯпа̄ра̄ма катха̄,

13. нит̣т̣хита̄йа пана дха̄тупӯджа̄йа патит̣т̣хите дха̄туваре махин̣даттхеро маха̄мегхавануййа̄намева гантва̄ва̄сам̣ каппеси. тасмим̣ кхо пана самайе анула̄девӣ паббаджитука̄ма̄ хутва̄ ран̃н̃о а̄рочеси. ра̄джа̄ тасса̄ вачанам̣ сутва̄ тхерам̣ етадавоча? бханте анула̄девӣ паббаджитука̄ма̄, пабба̄джетха нанта на маха̄ра̄джа амха̄кам̣ ма̄туга̄мам̣ пабба̄джетум̣ каппати. па̄т̣алипутте пана майхам̣ бхагини сан̇гхамитта̄ тхерӣ на̄ма аттхи, там̣ паккоса̄пехи маха̄ра̄джа, имасмин̃ча дӣпе пуримака̄нан̃ча тин̣н̣ам̣ самма̄самбуддха̄нам̣ бодхи патит̣т̣хам̣си амха̄кампи бхагавато сараса рам̣сиджа̄ла виссаджджанакена бодхина̄ патит̣т̣ха̄таббам̣, тасма̄ са̄санам̣ пахин̣еййаси йатха̄ сан̇гхамитта̄ бодхим̣ гахетва̄ а̄гаччхеййа̄ти.

ра̄джа̄ тхерасса вачанам̣ сампат̣иччхитва̄ амаччехи саддхим̣ мантенто арит̣т̣хам̣ на̄ма аттано бха̄гинеййам̣ а̄ха саккхиссаси твам̣ та̄та па̄т̣алӣпуттам̣ гантва̄ маха̄бодхина̄ саддхим̣ аййам̣ сан̇гхамиттаттхерим̣ а̄нетунти саккхисса̄ми дева саче ме паббаджджам̣ ануджа̄ниссасӣти.

гаччха та̄та тхерим̣ а̄нетва̄ паббаджджа̄хӣти. со ран̃н̃о ча тхерисса ча са̄санам̣ гахетва̄ тхерасса адхит̣т̣ха̄навасена екадивасе на джамбуколапат̣т̣анам̣ гантва̄ на̄вам̣ абхирӯхитва самуддам̣ атиккамитва̄ па̄т̣алӣпуттам̣ гантва̄ ран̃н̃о са̄санам̣ а̄чиккхи-путто те дева махин̣датхеро евама̄ха. саха̄йасса кира те дева̄нампийатиссасса бха̄туджа̄йа̄ анула̄девӣ на̄ма паббаджитука̄ма̄, там̣ пабба̄джетум̣ аййам̣ сан̇гхамиттаттхерим̣ пахин̣еййа̄тха, аййа̄йа ева ча саддхим̣ маха̄бодхинти.

тхерасса са̄санам̣ а̄рочетва̄ сан̇гхамиттаттхерим̣ упасан̇камитва̄ евама̄ха. аййе тумха̄кам̣ бха̄та̄ махин̣даттхеро мам̣ тумха̄кам̣ сантикам̣ песеси дева̄нампийатисса ран̃н̃о бха̄туджа̄йа̄ анула̄девӣ на̄ма пан̃чахи кан̃н̃а̄сатехи пан̃чахи ча антепуриса̄ сатехи саддхим̣ паббаджитука̄ма̄ти, там̣ кира а̄гантва̄ пабба̄джетха̄ти.

са̄ та̄ва дева турита турита̄ гантва̄ ран̃н̃а̄ тैматтхам̣ а̄рочетва̄ гаччха̄махам̣ маха̄ра̄джа тамбапан̣н̣идӣпанти а̄ха.

тена хи амма маха̄бодхим̣ гахетва̄ гаччха̄хӣти ватва̄ па̄т̣алӣпуттато йа̄ва маха̄бодхи та̄ва маггам̣ пат̣иджагга̄петва̄ саттайоджана̄йа̄майа тийоджана виттхата̄йа махатийа̄ сена̄йа па̄т̣алипуттато никкхамитва̄ арийасан̇гхам̣ а̄да̄йа маха̄бодхисамӣпам̣ агама̄си.

сена̄йа самуссита дхаджапата̄кам̣ на̄на̄ратана вичиттам̣ анека̄лан̇ка̄ра патиман̣д̣итам̣ на̄на̄видха кусума сама̄кин̣н̣ам̣ анека турийа сам̣гхрат̣т̣хам̣ маха̄бодхим̣ париккхипи тато ра̄джа̄ пуппха-ган̣дха-ма̄ла̄дӣхи пӯджетва̄ тиккхаттум̣ падаккхин̣ам̣ катва̄ ат̣т̣хасу т̣ха̄несу вандитва̄ ут̣т̣ха̄йа ан̃джалимпаггайха т̣хатва̄ саччавачанакирийа̄йа бодхим̣ ган̣хитука̄мо ратанапӣт̣хам̣ а̄руйха туликам̣ гахетва̄ маносила̄йа лекхам̣ катва̄ йади маха̄бодхина̄ лан̇ка̄дӣпе патит̣т̣ха̄таббам̣, йади ча̄хам̣ буддхаса̄сане ниббематико бхавеййам̣, маха̄бодхи сайамева имасмим̣ суван̣н̣акат̣а̄хе патит̣т̣хахатӯти саччакирийамака̄си саха саччакирийа̄йа бодхиса̄кха̄ маносила̄йа париччхиннат̣т̣ха̄нехи чхин̣дитва̄ ган̣дха калала пӯрасса суван̣н̣акат̣а̄хасса упари ат̣т̣ха̄си.

тато ра̄джа̄ маха̄бодхим̣ бодхиман̣д̣ато махантена сакка̄рена па̄т̣алӣпуттам̣ а̄нетва̄ саббапариха̄ра̄ни датва̄ маха̄бодхим̣ ган̇га̄йа на̄вам̣ а̄ропетва̄ сайампи нагарато никкхамитва̄ вин̃джха̄т̣авим̣ саматиккамма анупуббена саттадивасехи та̄малиттим̣ ануппатто антарамагге дева-на̄га-манусса̄ ул̣а̄рам̣ маха̄бодхи пӯджамакам̣су.

ра̄джа̄пи самуддатӣре саттадиваса̄ни маха̄бодхим̣ т̣хапетва̄ махантам̣ сакка̄рам̣ катва̄ бодхимпи сам̣н̇гхамиттаттхеримпи сапарива̄рам̣ на̄вам̣ а̄ропетва̄ гаччхати ватаре дасабаласса сараса рам̣сиджа̄ла̄ мун̃чама̄но маха̄бодхи руккхоти кан̣дитва̄ ан̃джалимпаггахетва̄ ассӯни паваттайама̄но ат̣т̣ха̄си са̄пи кхо маха̄бодхи самарӯл̣хана̄ва̄ пассато пассато маха̄ра̄джасса маха̄самуддаталам̣ паккхан̣ди маха̄самуддепи саманта̄ йоджанам̣ вӣчи вӯпасанта̄ пан̃чаван̣н̣а̄ни падума̄ни пуппхита̄ни анталиккхе диббатурийа̄ни ваджджим̣су а̄ка̄се джала тхала санниссита̄хи девата̄хи паваттита̄ ативийа ул̣а̄ра пӯджа̄ ахоси. евам̣ махатийа̄ пӯджа̄йа са̄ на̄ва̄ джамбуколапат̣т̣анам̣ па̄виси.

дева̄нампийатисса маха̄ра̄джа̄пи уттарадва̄рато пат̣т̣ха̄йа йа̄ва джамбуколапат̣т̣ана̄ маггам̣ содха̄петва̄ алан̇ка̄ра̄петва̄ нагарато никкхамана дивасе уттарадва̄ра самӣпе саддаса̄ла̄ваттхусмим̣ т̣хито та̄йа вибхӯтийа̄ маха̄самудде а̄гаччхантам̣йева маха̄бодхим̣ тхерасса̄нубха̄вена дисва̄ тут̣т̣хама̄насо никкхамитва̄ саббам̣ маггам̣ пан̃чаван̣н̣ехи пуппхехи окиранто антарантара̄ пуппхааггхийа̄ни т̣хапенто ека̄хенева джамбуколапат̣т̣анам̣ гантва̄ саббата̄ла̄вачара паривуто пуппха дхӯпаган̣дха̄дӣхи пӯджайама̄но галаппамам̣нам̣ удакам̣ оруйха а̄гато вата редасабаласса сараса рам̣сиджа̄лам̣ виссаджджанако бодхируккхоти пасанначитто маха̄бодхим̣ уккхипитва̄ уттаман̇ге сирасмим̣ патит̣т̣хапетва̄ маха̄бодхим̣ парива̄ретва̄ а̄гатехи сол̣асахи джа̄тисампаннакулехи саддхим̣ самуддато паччуттаритва̄ самуддатӣре бодхим̣ т̣хапетва̄ тӣн̣и диваса̄ни сакала тамбапан̣н̣и раджджена пӯджеси.

атха чатуттхе дивасе маха̄бодхим̣ а̄да̄йа ул̣а̄рам̣ пӯджам̣ курума̄но анупуббена анура̄дхапурам̣ сампатте анура̄дхапурепи маха̄сакка̄рам̣ катва̄ ча̄туддасӣ дивасе вад̣д̣хама̄накаччха̄йа̄йа маха̄бодхим̣ уттарадва̄рена павесетва̄ нагарамаджджхана атихаритва̄ даккхин̣адва̄рена никкхамитва̄ даккхин̣адва̄рато пан̃чадхану сатике т̣ха̄не йаттха амха̄кам̣ самма̄самбуддхо ниродха сама̄паттим̣ сама̄паджджитва̄ нисӣди. пуримака̄ ча тайо самма̄самбуддха̄ сама̄паттим̣ аппетва̄ нисӣдим̣су. йаттха ча какусан̣дхасса бхагавато сирӣсабодхи, кона̄гаманасса бхагавато удумбарабодхи, кассапасса бхагавато нигродхабодхи, патит̣т̣ха̄песи -тасмим̣ маха̄мегхавануййа̄насса тилакабхӯте катабхӯми парикамме ра̄джаваттхудва̄ракот̣т̣хакат̣т̣ха̄не маха̄бодхим̣ патит̣т̣ха̄песи.

евам̣ лан̇ка̄хитаттха̄йа-са̄санассача вуддхийа̄,

маха̄мегхаване рамме-маха̄бодхи патит̣т̣хитоти;

бодхи а̄гаманакатха̄

14. анула̄девӣ пан̃чахи кан̃н̃а̄сатехи пан̃чахи антепуриса̄ сатехӣти ма̄туга̄масахассена саддхим̣ сан̇гхамиттаттхерийа̄ сантике паббаджитва̄ начирассева сапарива̄ра̄ арахатте патит̣т̣ха̄си. арит̣т̣хопи кхо ран̃н̃о бха̄гинеййо пан̃чахи пуриса сатехи саддхим̣ тхерасса сантике паббаджитва̄ сапарива̄ро начирассева арахатте патит̣т̣ха̄си. атхекадивасам̣ ра̄джа̄ бодхим̣ вандитва̄ тхерена саддхим̣ тхӯпа̄ра̄мам̣ гаччхати. тасса лохапа̄са̄дат̣т̣ха̄нам̣ сампаттасса пуриса̄ пуппха̄ни а̄харим̣су ра̄джа̄ тхерасса пуппха̄ни ада̄си. тхеро пуппхехи лохапа̄са̄дат̣т̣ха̄нам̣ пӯджеси пуппхесу бхӯмийа̄ патита маттесу маха̄бхӯмича̄ло ахоси?

ра̄джа̄ касма̄ бханте бхӯми чалита̄ни пуччхи. имасмим̣ маха̄ра̄джа ока̄се ана̄гате сан̇гхасса упосатха̄га̄рам̣ бхависсати. тассетам̣ пуббанимиттанти а̄ха. пуна тасса маха̄четийат̣т̣ха̄нам̣ сампаттасса чампака пуппха̄ни абхихарим̣су. та̄нипи ра̄джа̄ тхерасса ада̄си. тхеро маха̄четийат̣т̣ха̄нам̣ пуппхехи пӯджетва̄ ванди та̄вадева маха̄патхавӣ сам̣кампи. ра̄джа̄ бханте касма̄ патхавӣ кампиттха̄ти пуччхи. маха̄ра̄джа имасмим̣ т̣ха̄не ана̄гате буддхасса бхагавато асадисо маха̄тхӯпо бхависсати. тассетам̣ пуббанимиттанти а̄ха. ахамева кароми бхантети. алам̣ маха̄ра̄джа тумха̄кам̣ ан̃н̃ам̣ бахум̣ каммам̣ аттхи. тумха̄кам̣ пана нанта̄ дут̣т̣хага̄ман̣ӣ абхайо на̄ма ка̄рессатӣти.

атха ра̄джа̄ саче бханте майхам̣ нанта̄ кариссати. катам̣йева майа̄ти два̄дасахаттхам̣ па̄са̄н̣аттхамхам̣ а̄хара̄петва̄ дева̄нампийатисса ран̃н̃о натта̄ дут̣т̣хага̄ман̣и абхайо на̄ма имасмим̣ падесе тхӯпам̣ каротӣти аккхара̄ни ликха̄петва̄ патит̣т̣ха̄песӣти атха дева̄нампийатиссара̄джа̄ четийапаппате нихита̄ самма̄самбуддха бхутта патта пӯретва̄ а̄хат̣а̄ дха̄туйохаттхиккхан̣дхена а̄хара̄петва̄ сакалатамбапан̣н̣идӣпе йоджане йоджане тхӯпам̣ ка̄ретва̄ дха̄туйо патит̣т̣ха̄песи бхагавато паттам̣ пана ра̄джа гехейава т̣хапетва̄ пӯджамака̄сӣти.

нидха̄петва̄на самбуддха-дха̄туйо паттаматтака̄,

ка̄ра̄песи маха̄ра̄джа-тхӯпе йоджана йоджанети;

йоджанатхӯпа катха̄

атха ра̄джа̄ ан̃н̃а̄ни ча бахӯни пун̃н̃акамма̄ни катва̄ чатта̄лӣса васса̄ни раджджам̣ ка̄реси. тасса аччайена там̣ канит̣т̣хо уттийа ра̄джа̄ дасавасса̄ни раджджам̣ ка̄реси. тасса аччайена там̣ канит̣т̣хо маха̄сӣво дасавасса̄нева раджджам̣ ка̄реси тасса аччайена тасса̄пи канит̣т̣хо сӯратиссо дасавасса̄нева раджджам̣ ка̄реси тато ассана̄вика путта̄ две дамил̣а̄ сӯратиссам̣ гахетва̄ двевӣса васса̄ни дхаммена раджджам̣ ка̄ресум̣. те гахетва̄ мут̣асӣвасса ран̃н̃о путто асело на̄ма дасавасса̄ни раджджам̣ ка̄реси атха чол̣арат̣т̣хато агантва̄ ел̣а̄ро на̄ма дамило асела бхӯпатим̣ гахетва̄ чатучатта̄лӣса васса̄ни раджджам̣ ка̄реси ел̣а̄рам̣ гахетва̄ дут̣т̣хага̄ман̣и абхайо ра̄джа̄ ахоси.

тадаттхадӣпанаттхам̣ айаманупуббакатха̄

15. дева̄нампийатисса ран̃н̃о кира дутийабха̄тико упара̄джа̄ маха̄на̄го на̄ма ахоси. атха ран̃н̃о девӣ аттано путтасса раджджам̣ иччханти тараччхана̄ва̄ ва̄пим̣ каронтасса упара̄джассависена амбам̣ йоджетва̄ амбаматтхаке т̣хапетва̄ песеси девийи путте, упара̄джена саддхим̣ гато бха̄джане виват̣е сайамева амабам̣ гахетва̄ кха̄дитва̄ ка̄ламака̄си упара̄джа̄ там̣ ка̄ран̣ам̣ н̃атва̄ девийа̄ бхӣто татойева аттано девин̃ча балава̄ханан̃ча гахетва̄ рохан̣ам̣ агама̄си. тасса аггамахеси антара̄магге йат̣т̣а̄лавиха̄ре на̄ма путтам̣ виджа̄йи тасса тиссоти бха̄туна̄ма’макам̣си.

со тато гантва̄ маха̄га̄ме васанто рохан̣е раджджам̣ ка̄реси тасса аччайена тасса путто йат̣т̣а̄латиссо маха̄га̄мейева раджджам̣ ка̄реси. тасса аччайена тасса̄пи путто гот̣ха̄бхайо на̄ма таттхева раджджам̣ ка̄реси. гот̣ха̄бхайасса путто ка̄каван̣н̣атиссо на̄ма таттхева раджджам̣ ка̄реси. ка̄каван̣н̣атисса ран̃н̃о кира калйа̄н̣итисса ран̃н̃о дхӣта̄ виха̄рамаха̄девӣ на̄ма аггамахеси ахоси са̄ ран̃н̃о пийа̄ ахоси мана̄па̄. ра̄джа̄ та̄йа саддхим̣ самаггава̄сам̣ васанто пун̃н̃а̄ни каронто виха̄си. атхекадивасам̣ девӣ ра̄джагехейева бхиккхусан̇гхасса маха̄да̄нам̣ датва̄ са̄йан̣хасамайе ган̣дхама̄ла̄дӣни га̄ха̄петва̄ дхаммам̣ сотум̣ виха̄рам̣гата̄, таттха нипаннам̣ ба̄л̣хагила̄нам̣ а̄саннамаран̣ам̣ сӣлавантам̣ са̄ман̣ерам̣ дисва̄ ган̣дхама̄ла̄дӣхи пӯджетва̄ аттано сампаттим̣ ван̣н̣етва̄ мама путтабха̄вам̣ паттхетха бхантети йа̄чи.

со на иччхи, йа̄пи пунаппуна йа̄чийева. са̄ман̣еропи евам̣ санте са̄сана̄нуггахам̣ ка̄тум̣ сакка̄тисампат̣иччхитва̄ гатинимиттавасена упат̣т̣хитампи девалокам̣ чхад̣д̣етва̄ никантивасена суван̣н̣а сивика̄йа гаччхантийа̄ девийа̄ куччхимхи пат̣исан̣дхим̣ ган̣хи.

са̄ дасама̄саччайена путтам̣ виджа̄йи. тасса га̄ман̣и абхайоти на̄мам̣ карим̣су. апарабха̄ге апарампи тасса тиссоти на̄мам̣ карим̣су. га̄ман̣и кума̄ро камена вад̣д̣хенто сол̣аса вассико хутва̄ хаттхасса тхара̄ сиппесу ковидо теджобала параккама сампанно ахоси. атха кхо ка̄каван̣н̣атисса ра̄джа̄ нан̣дхимитто-сураниммало-маха̄сено-гот̣хайимбаро-тхерапутта̄бха- йо-бхаран̣о-вел̣усумано-кхан̃чадево-пхуссадево-лабхиййавасабхоти име даса̄маха̄йодхе путтасса сантике т̣хапетва̄ ва̄сеси.

тесам̣ уппаттикатха̄ маха̄вам̣сато гахетабба̄ ра̄джа̄ дасамаха̄йодха̄нам̣ путтасса сакка̄расамам̣сакка̄рам̣ ка̄реси тиссакума̄рам̣ джанапада раккханаттха̄йа дӣгхава̄пийам̣ т̣хапеси атхекадивасам̣ га̄мин̣ӣ кума̄ро аттано балава̄хана сампаттим̣ дисва̄ дамил̣ехи саддхим̣ йуджджхасса̄мӣти ран̃н̃о катха̄песи. ра̄джа̄ путтам̣ анураккханто алам̣ ораган̇ганти нива̄реси. со йа̄ва татийам̣ катха̄песи ра̄джа̄ куджджхитва̄ хемасан̇кхаликам̣ каротха бан̣дхитва̄ раккхисса̄мӣти. абхайо питу ран̃н̃о куджджхитва̄ пала̄йитва̄ малайам̣ агама̄си тато пат̣т̣ха̄йа питари дут̣т̣хатта̄ дут̣т̣хага̄ман̣ӣти пан̃н̃а̄то ра̄джа̄ путта̄нам̣ калахат̣т̣ха̄нам̣ а̄гаманаттха̄йа йодхехи сапатхам̣ ка̄реси.

атха ка̄каван̣н̣атисса ра̄джа̄ чатусат̣т̣хивиха̄ре ка̄ретва̄ чатусат̣т̣хи сам̣ваччхара̄нева т̣хатва̄ ка̄ламака̄си тиссакума̄ро питука̄лакатабха̄вам̣ сутва̄ дӣгхава̄пито а̄гантва̄ питу сарӣракиччам̣ ка̄ретва̄ ма̄тарам̣ - кан̣д̣ула хаттхин̃ча гахетва̄ бха̄ту бхайа̄ дӣгхава̄пим̣ агама̄си. амачча̄ саннипатитва̄ там̣ паваттим̣ ватва̄ дут̣т̣хага̄ман̣итисса сантикам̣ песесум̣. со там̣ са̄санам̣ сутва̄ бхуттаса̄лам̣ а̄гамма бха̄ту сантикам̣ дӯте песетва̄ тато маха̄га̄мам̣ а̄гантва̄ абхисекам̣ патва̄ ма̄тарам̣ кан̣д̣улахаттхин̃ча песетӯти йа̄ва татийам̣ бха̄ту сантикам̣ лекха̄ песетва̄ апесана бха̄вам̣ н̃атва̄ йуддха̄йа никкхами. кума̄ропи йуддхасаджджохутва̄никкхами. чул̣ан̇ган̣ийа пит̣т̣хийам̣ двиннам̣ бха̄тӯнам̣ маха̄йуддхам̣ ахоси.

те кира йодха̄ сапатхасса кататта̄ тесам̣ йуддхе саха̄йа̄ на бхавим̣су. тада̄ ран̃н̃о анекасахасса манусса̄ марим̣су. ра̄джа̄ параджджитва̄ тисса̄маччам̣ дигхатун̣икам̣ вал̣аван̃ча гахетва̄ пала̄йи. кума̄ро паччхато паччхато анубан̣дхи. антаре бхиккху паббатам̣ ма̄песум̣. там̣ дисва̄ кума̄ро бхиккхусан̇гхасса камманти н̃атва̄ ниватти ра̄джа̄ пала̄йитва̄ каппан̣дакара надийа̄ джалама̄латиттхам̣ на̄ма гантвам̣ чха̄томхити а̄ха. амаччо суван̣н̣асараке паккхиттабхатта̄ нихаритва̄ ада̄си.

ра̄джа̄ ка̄лам̣ саллаккхетва̄ сан̇гхасса датва̄ бхун̃джа̄мити сан̇гхасса-амаччасса-вал̣ава̄йа-аттано ча̄ти чатубха̄гам̣ катва̄ ка̄ла̄ гхоса̄песи тада̄ пийан̇гудипато кут̣умбийатиссаттхеро на̄ма а̄гантва̄ пурато ат̣т̣ха̄си. ра̄джа̄ тхерам̣ дисва̄ пасаннама̄насо сан̇гхасса т̣хапитабха̄гам̣ аттано бха̄ган̃ча тхерасса патте паккхипим̣ амаччопи аттано бха̄гам̣ паккхипи вал̣ава̄пи да̄тука̄ма̄ ахоси. тасса̄бхиппа̄йам̣ н̃атва̄ амаччо тасса̄пи бха̄гам̣ патте паккхипи.

ити со ра̄джа̄ тхерасса парипун̣н̣а бхаттапаттам̣ ада̄си. тхеро паттам̣ гахетва̄ гантва̄ готаматтхерасса на̄ма ада̄си. со пан̃часата бхиккху бходжетва̄ пуна тато ладдхехи бха̄гехи паттапӯретва̄ а̄ка̄се кхипи патто гантва̄ ран̃н̃о пурато ат̣т̣ха̄си тиссо паттам̣ гахетва̄ ра̄джа̄нам̣ бходжетва̄ тато сайам̣ бхун̃джитва̄ вал̣авам̣ бходжеси. тато ра̄джа̄ санна̄хам̣ чумбат̣акам̣ катва̄ паттам̣ виссаджджеси. тато гантва̄ тхерасса хаттхе патит̣т̣ха̄си, ра̄джа̄ пуна маха̄га̄мам̣ а̄гантва̄ сенам̣ сан̇кад̣д̣иво сат̣т̣хисахассабала̄ гахетва̄ пуна бха̄тара̄ саддхим̣ йуджджхи тада̄ кума̄расса анека сахассам̣ манусса̄ патим̣су.

кума̄ро пала̄йитва̄ виха̄рам̣ пависитва̄ маха̄тхерасса гехам̣ па̄виси.

ра̄джа̄ паччхато паччхато анубан̣дханто виха̄рам̣ павит̣т̣хабха̄вам̣ н̃атва̄ ниватти паччха̄ тхера̄ те убхо бха̄таро ан̃н̃аман̃н̃ам̣ кхама̄песум̣. тада̄ ра̄джа̄ сассакамма̄ни ка̄ретум̣ тиссакума̄рам̣ дӣгхава̄пимева пахин̣итва̄ сайампи бхерам̣ чара̄петва̄ сассакамма̄ни ка̄реси. атха маха̄джанасса сан̇гахам̣катва̄ кунте дха̄тум̣ нидха̄петва̄ балава̄хана паривуто тисса̄ра̄мам̣ гантва̄ сан̇гхам̣ вандитва̄ бханте са̄санам̣ джотетум̣ па̄раган̇гам̣ гамисса̄ми сакка̄ретум̣ амхехи сахага̄мино бхиккху детха̄ти а̄ха.

сан̇гхо пан̃часатабхиккху ада̄си. ра̄джа̄ бхиккхусан̇гхам̣ гахетва̄ кан̣д̣улахаттхима̄руйха йодхехи паривуто махата̄ балака̄йена йуддха̄йа никкхамитва̄ махийан̇ган̣ам̣ а̄ганантва̄ таттха дамил̣ехи саддхим̣ йуджджханто махийан̇ган̣е кан̃чука тхӯпам̣ ка̄реси. тасса тхӯпасса вибха̄ванаттхам̣ айама̄нупуббакатха̄.

16. бхагава̄ кира бодхите наваме ма̄се имам̣ дӣпама̄гантва̄ ган̇га̄тӣре тийоджана̄йате йоджанавиттхате маха̄на̄гавануййа̄не йаккхасама̄гамам̣ а̄гантва̄ тесам̣ йаккха̄нам̣ упарибха̄ге махийан̇ган̣а тхӯпасса т̣ха̄не веха̄сайам̣ т̣хито вут̣т̣хи ва̄тандхака̄ра̄дӣхи йаккхе санта̄сетва̄ техи абхайам̣ йа̄чито тумха̄кам̣ абхайам̣ дасса̄ми тумхе самагга̄ майхам̣ нисӣданат̣т̣ха̄нам̣ детха̄ти а̄ха.

йаккха̄, ма̄риса те имам̣ сакаладӣпам̣ деми. абхайам̣ но дехӣти а̄хам̣су. тато бхагава̄ тесам̣ бхайам̣ апанудитва̄ техи диннабхабхӯмийам̣ чаммакхан̣д̣ам̣ паттхаритва̄ таттха нисинно теджокасин̣ам̣ сама̄паджджитва̄ чаммакхан̣д̣ам̣ самантато джа̄летва̄ вад̣д̣хеси. те чаммакхан̣д̣ена абхибхӯна̄ самантато са̄гара парийанте ра̄сибхӯта̄ ахесум̣ бхагава̄ иддхибалена гиридӣпам̣ на̄ма идха̄нетва̄ таттха йаккхе павесетва̄ дӣпам̣ йатха̄т̣т̣ха̄не т̣хапетва̄ чаммакхан̣д̣ам̣ сан̇кхипи тада̄ девата̄ сама̄гамо ахоси. тасмим̣ сама̄гаме бхагава̄ дхаммам̣ десеси-тада̄.

‘‘некесам̣ па̄н̣акот̣ӣнам̣-дхамма̄бхисамайо ахӯ,

саран̣есу ча сӣлесу-т̣хита̄ а̄сум̣ асан̇кхийа̄;

сота̄паттипхалам̣ патва̄-селе суманакӯт̣аке,

маха̄сумана девин̣до-пӯджийам̣ йа̄чи пӯчхийам̣;

сирам̣ пара̄маситва̄на-нила̄маласирорухе,

па̄н̣иматте ада̄ кесе тасса па̄н̣ихито джино;

со там̣ суван̣н̣ичан̇гот̣ам̣-чарена̄да̄йа саттхуно, нисиннат̣т̣ха̄на рачите-на̄на̄ратанасан̃чайе.

уччато саттаратане-т̣хапетва̄на сирорухе,

там̣ ин̣данӣла тхӯпена-пидахеси намасси ча’’;

париниббуте пана бхагавати дхаммасена̄пати са̄ри путтаттхерасса антева̄сико сарабхӯ на̄меко тхеро читакато гӣват̣т̣хидха̄ту гахетва̄ бхиккху сан̇гхапаривуто а̄гантва̄ тасмим̣йева четийе патит̣т̣ха̄петва̄ мегхаван̣н̣апа̄са̄н̣ехи чха̄детва̄ два̄даса хаттхуббедхам̣ тхӯпам̣ ка̄ретва̄ пакка̄ми. атха дева̄нампийатисса ран̃н̃о бха̄та̄ чӯл̣а̄бхайо на̄ма там̣ аббхутам̣ четийам̣ дисва̄ тим̣сахаттхуббедхам̣ четийам̣ ка̄реси. ида̄ни дут̣т̣хага̄ман̣ӣпи абхайара̄джа̄ махийан̇ган̣ам̣ а̄гантва̄ таттха дамил̣е мадданто аситихаттхуббедхам̣ кан̃чукачетийам̣ ка̄ретва̄ пӯджамака̄си.

евамачча̄йикам̣ каммам̣-каронта̄пи гун̣а̄кара̄, каронти пун̃н̃ам̣ саппан̃н̃а̄-сам̣са̄рабхаса бхӣрука̄ти.

махийан̇гана тхӯпакатха̄

17. тато ра̄джа̄ дамил̣ехи саддхим̣ йуджджхитва̄ чхаттадамил̣ам̣ ган̣хитва̄ татра баху дамил̣е гха̄тетва̄ амбатиттхам̣ а̄гантва̄ амбадамил̣ам̣ чатӯхи ма̄сехи ган̣хи. тато оруйха махаббале саттадамил̣е ека̄хенева ган̣хи тато антарасоббхе маха̄кот̣т̣ха дамил̣ам̣-дон̣ага̄ме гавара дамил̣ам̣-ха̄лаколе махиссарийа дамил̣ам̣-на̄л̣исоббхе на̄л̣ика дамил̣ам̣-дигха̄бхасагалламхи дигха̄бхайа дамил̣ам̣ ган̣хи. тато каччхатиттхе кин̃чисӣса дамил̣ам̣ чатӯхи ма̄сехи ган̣хи тато вет̣ха нагаре та̄л̣а дамил̣ам̣, бха̄н̣акадамил̣ан̃ча-вахит̣т̣хе вахит̣т̣ха дамил̣ам̣=га̄ман̣имхи га̄ман̣и дамил̣ам̣-кумбуга̄мамхи кумбу дамил̣ам̣-нан̣дика га̄мамхи нан̣дика дамил̣ам̣-кха̄н̣уга̄мамхи кха̄н̣у дамил̣ам̣-тамбуннага̄маке ма̄тула бха̄гинеййе две дамил̣е ган̣хи тада̄-

‘‘аджа̄нитва̄ сакам̣ сенам̣-гха̄тенти саджана̄ ити,

сутва̄на саччакирийам̣-акари таттха бхупати;

раджджасукха̄йа ва̄йа̄мо-на̄йам̣ мама када̄пи ча,

самбуддхаса̄санассева-т̣хапана̄йа айам̣ мама;

тена саччена ме сена̄-ка̄йопагата бхан̣д̣акам̣,

джа̄лаван̣н̣ам̣ва хотӯти-там̣ татхева тада̄ аху;’’

евам̣ ра̄джа̄ ган̇га̄тӣре дамил̣е гха̄теси. гха̄тита со саббе а̄гантва̄ виджита нагаре пависим̣су. тада̄ ра̄джа̄ виджита нагарам̣ ган̣хитум̣ вӣмам̣санаттха̄йа а̄гаччхантам̣ нан̣дхимиттам̣ дисва̄ кан̣д̣улам̣ мун̃чеси. кан̣д̣улопи там̣ ган̣хитум̣ а̄ган̃чхи тада̄ нан̣дхимитто хаттхетахи убхо данте ба̄л̣хам̣ гахетва̄ пӣл̣етва̄ уккут̣икам̣ нисӣда̄песи. ра̄джа̄ убхо вимам̣сетва̄ виджитанагарам̣ а̄гато. тато даккхин̣адва̄ре йодха̄нам̣ маха̄сан̇га̄мо ахоси пураттхимадва̄ре вел̣усумано ассам̣ а̄руйха бахӯ дамил̣е гха̄теси дамил̣а̄ анто пивиситва̄ два̄рам̣ тхакесум̣. тато ра̄джа̄ йодхе виссаджджеси, кан̣д̣улахаттхи нан̣дхимитто сураниммало ча даккхин̣адва̄ре каммам̣ карим̣су маха̄сон̣о гот̣хайимбаро тхерапутта̄бхайо ча̄ти име тайо итаресу тӣсу два̄ресу каммам̣ карим̣су.

тан̃ча нагарам̣ парикха̄ттайа париккхиттам̣, дал̣ха па̄ка̄ра гопурам̣, айо два̄райуттам̣ ахоси кан̣д̣уло джа̄н̣ухи т̣хатва̄ сила̄ судха̄ ит̣т̣хака̄ бхин̣дитва̄ айодва̄рам̣ па̄пун̣и тада̄ дамил̣а̄ гопуре т̣хатва̄ на̄на̄вудха̄ни кхипим̣су пакка айогул̣е чевапаккат̣т̣хита силесан̃ча хаттхипит̣т̣хийам̣ паккхипим̣су? тада̄ кан̣д̣уло веданат̣т̣о удакат̣т̣ха̄нам̣ гантва̄ удаке ога̄хи. тада̄ гот̣хайимбаро на идам̣ сура̄па̄нам̣ бхавати. айодва̄ра вигха̄т̣анам̣ на̄ма, гаччха два̄рам̣ вигха̄т̣ехӣти а̄ха. там̣ сутва̄ джа̄та̄бхима̄то кун̃чана̄дам̣ катва̄ удана уггамма тхале ат̣т̣ха̄си атха хаттхиведжджо силесам̣ дховитва̄ осадхам̣ ака̄си. тато ра̄джа̄ хаттхим̣ а̄руйха па̄н̣ина̄ кумбхе пара̄маситва̄ сакала лан̇ка̄тале раджджам̣ тава даммӣти тосетва̄ варабходжанам̣ бходжетва̄ ван̣ам̣ са̄т̣акена вет̣хетва̄ суваммӣтам̣ катва̄ ваммапит̣т̣хийам̣ махисачаммам̣ саттагун̣ам̣ катва̄ бан̣дхитва̄ тассупари телачаммам̣ бан̣дхитва̄ там̣ виссаджджеси со асани вийагаджджанто гантва̄ да̄т̣ха̄хи падарам̣ виджджхитва̄ па̄дена умма̄рам̣ хани. два̄рам̣ ба̄ха̄хи саддхим̣ айодва̄рам̣ маха̄саддена бхӯмийам̣ пати. гопуре даббасамбха̄рам̣ пана хаттхипит̣т̣хийам̣ патантам̣ дисва̄ нан̣дхимитто ба̄ха̄хи пахаритва̄ пават̣т̣еси тада̄ кан̣д̣уло да̄т̣ха̄пӣл̣анаверам̣ чхад̣д̣хеси.

тато кан̣д̣уло аттано пит̣т̣хим̣ а̄рӯханаттха̄йа нан̣дхимиттам̣ олокеси. со тайа̄ катамаггена на пависисса̄мӣти ат̣т̣ха̄раса хаттхуббедхам̣ па̄ка̄рам̣ ба̄хуна̄ пахаритва̄ ат̣т̣хусахаппама̄н̣ам̣ па̄ка̄раппадесам̣ па̄тетва̄ сураниммалам̣ олокеси сопи тена катамаггам̣ аниччханто па̄ка̄рам̣ лад̣д̣ӣтва̄ нагараббхантаре пати гот̣хайимбаропи - сон̣опи - тхерапутта̄бхайопи екека два̄рам̣ бхин̣дитва̄ пависим̣су-тато.

‘‘хаттхи гахетва̄ ратхачаккам̣-митто сакат̣а пан̃джарам̣,

на̄л̣икератарум̣ гот̣хо-ниммало кхаггамуттамам̣;

та̄ларуккхам̣ маха̄сон̣о-тхерапутто маха̄гадам̣,

висум̣ висум̣ вӣтхигата̄-дамил̣е наттха чун̣н̣айум̣’’;

евам̣ виджитанагарам̣ чатӯхи ма̄сехи бхин̣дитва̄ дамил̣е ма̄ретва̄ тато гарилокам̣ на̄ма гантва̄ гирийа дамил̣ам̣ аггахеси. тато махела нагарам̣ гантва̄ чатӯхи ма̄сехи махела ра̄джа̄нам̣ ган̣хим̣ тато ра̄джа̄ анурудхапурам̣ гаччханто паритока̄сапаббате на̄ма кхан̣дха̄ва̄рам̣ нива̄сетва̄ таттха тал̣а̄кам̣ ка̄ретва̄ джет̣т̣хамӯлама̄самхи удакакӣл̣ам̣ кӣл̣и. ел̣а̄ропи дут̣т̣хага̄ман̣исса а̄гатабха̄вам̣ сутва̄ амаччехи саддхим̣ мантетва̄ све йуддхам̣ карисса̄ма̄ти ниччхайам̣ ака̄си пунадивасе саннаддхо маха̄паббата хаттхим̣ а̄руйха маха̄ балака̄йа паривуто никкхами. га̄ман̣ӣпи ма̄тара̄ саддхим̣ мантетва̄ дваттим̣са бала кот̣т̣хаке ка̄ретва̄ чхаттадхаре ра̄джарӯпаке таттха таттха т̣хапеси. аббхантара кот̣т̣хаке сайам̣ ат̣т̣ха̄си.

тато сан̇га̄ме ваттама̄не ел̣а̄ра ран̃н̃о дӣгхаджатту на̄ма маха̄ йодхо кхаггапхалакам̣ гахетва̄ бхӯмито ат̣т̣ха̄раса хаттхам̣ набхамуггантва̄ ра̄джарӯпам̣ чхин̣дитва̄ пат̣хамам̣ бала кот̣т̣хакам̣ бхин̣ди евам̣ сесепи балакот̣т̣хаке бхин̣дитва̄ маха̄гаман̣ина̄ т̣хатам̣ балакот̣т̣хакам̣ а̄гами. тада̄ сураниммало ран̃н̃о паригаччхантам̣ дисва̄ аттано на̄мам̣ са̄ветва̄ там̣ аккоси там̣ сутва̄ дӣгхаджанту пат̣хамам̣ имам̣ ма̄ремӣти куджджхитва̄ а̄касамаббхуггантва̄ аттанопари отарантам̣ дисва̄ сараниммало аттано пхалакам̣ упана̄меси. итаропи пхалакена саддхим̣ там̣ бхин̣дисса мӣти чинтетва̄ пхалакам̣ пахари. итаро пхалакам̣ мун̃чи, дӣгхаджанту пхалакам̣ чхин̣данто бхӯмийам̣ пати. сураниммало там̣ саттийа̄ пахари, пхуссадево там̣ кхан̣е сан̇кхам̣ дхами, асанисаддо вийа ахоси умма̄даппатта̄ вийа манусса̄ ахесум̣. тато дамил̣а сена̄ бхиджджиттха, ел̣а̄ро пала̄йиттха тада̄пи баху дамил̣е гха̄тесум̣.

‘‘таттха ва̄пиджалам̣ а̄си-хата̄нам̣ лохита̄вилам̣,

тасма̄ кулаттхава̄пӣти-на̄мато виссута̄ ахӯ;

чара̄петва̄ тахим̣ бхерим̣-дут̣т̣хага̄мин̣и бхӯпати,

на ханиссату ел̣а̄рам̣-мам̣ мун̃чийа паро ити;

саннаддхо сайама̄руйха-саннаддхам̣ кан̣д̣улам̣ карим̣,

ел̣а̄рам̣ анубан̣дханто-даккхин̣адва̄ра ма̄гами;

пуре даккхин̣абха̄гамхи-убхо йуджджхим̣су бхӯмипа̄,

томарам̣ кхипи ел̣а̄ро-га̄ман̣и там̣ аван̃чайи;

виджджха̄песи ча дантехи-там̣ хаттхим̣ сакахаттхина̄,

томарам̣ кхипи ел̣а̄ро-сахаттхи таттха со пати;

тато виджита сан̇га̄мо-сайоггабалава̄хано,

лан̇ка̄ ека̄тапаттам̣ со-катва̄на па̄виси пурам̣;’’

атха ра̄джа̄ нагаре бхерим̣ чара̄петва̄ саманта̄ йоджанаппама̄н̣е мануссе саннипа̄тетва̄ ел̣а̄ра ран̃н̃о сарӣрам̣ махантам̣ сакка̄рам̣ ка̄ретва̄ кӯт̣а̄га̄рена нетва̄ джха̄петва̄ таттха течийам̣ ка̄ретва̄ париха̄рамада̄си. аджджапи ра̄джа̄но там̣ падесампатва̄ бхерим̣ на ва̄да̄пенти. евам̣ дут̣т̣хага̄ман̣и абхайа маха̄ра̄джа̄ дваттим̣са дамил̣а ра̄джа̄но ма̄ретва̄ лан̇ка̄дӣпам̣ екаччхаттамака̄си.

йада̄ дут̣т̣хага̄ман̣и виджитам̣ нагарам̣ ган̣хи тада̄ дӣгхаджанту йодхо ел̣а̄рам̣ упасан̇камитва̄ аттано бха̄гинеййасса бхаллукасса йодха бха̄вам̣ а̄чиккхитва̄ идха̄гаманаттха̄йа тасса сантикам̣ песеси. бхаллукопи ел̣а̄расса дад̣д̣хадивасато саттаме дивасе сат̣т̣хийа̄ пуриса сахассехи саддхим̣ отин̣н̣о ран̃н̃о матабха̄вам̣ сутва̄пи ладжджа̄йа йуджджхисса̄мӣти маха̄титтхато никкхамитва̄ коламбаха̄лаке на̄ма га̄ме кхан̣дха̄ва̄рам̣ нивесеси. ра̄джа̄пи тасса̄’гаманам̣ сутва̄ саннаддхо кан̣д̣улам̣ а̄руйха йодхапаривуто махата̄ балака̄йена абхиниккхами. пхуссадевопи пан̃ча̄вудха саннаддхо ран̃н̃о паччхима̄сане нисӣди. бхаллукопи пан̃ча̄вудха саннаддхо хаттхим̣ а̄руйха ра̄джа̄бхимукхо аган̃чхи. тада̄ кан̣д̣уло тасса вегаман̣ди бха̄ваттхам̣ саникам̣ саникам̣ паччосакаки сена̄пи хаттхина̄ саддхим̣ татхева паччосакаки.

ра̄джа̄ пхуссадевам̣ а̄ха айам̣ хаттхи пуббе ат̣т̣хавӣсатийа̄ йуддхесу апаччосакакитва̄ ида̄ни касма̄ пана паччосаккатӣти. со а̄ха̄дева. амха̄камева джайо айам̣ гаджо джайабхӯмим̣ авеккханто паччосаккати джайабхӯмим̣ патва̄ т̣хассатӣти? на̄гопи паччосакакитва пура девасса пассе маха̄виха̄ра сӣманте ат̣т̣ха̄си.

тато бхаллуко ра̄джа̄бхимукха̄ а̄гантва̄ ра̄джа̄нам̣ уппан̣д̣еси ра̄джа̄пи кхаггаталена мукхам̣ пидха̄йа там̣ аккоси ран̃н̃о мукхе виджджхисса̄мӣти сарам̣ кхипи. со кхаггатала ма̄гаччабхӯмийам̣ пати, бхаллуко мукхе виддхесмити сан̃н̃а̄йа уккут̣т̣хи, ака̄си тада̄ ран̃н̃о паччхима̄сане нисинно пхуссадево ран̃н̃о кун̣д̣алам̣ гхат̣енто тасса мукхе кан̣д̣ам̣ па̄теси ран̃н̃о па̄де катва̄ патама̄насса джа̄н̣умхи апарена кан̣д̣ена виджджхитва̄ ран̃н̃о сӣсам̣ катва̄ па̄теси. ра̄джа̄ ладдхаджайо нагарам̣ а̄гантва̄ сарам̣ а̄хара̄петва̄ пун̇кхена уджукам̣ т̣хапа̄петва̄ там̣ пама̄н̣ам̣ каха̄пан̣ара̄сим̣ катва̄ пхуссадевасса ада̄си.

евам̣ лан̇ка̄раджджам̣ екаччхаттам̣ катва̄ ра̄джа̄ йодха̄нам̣ йатха̄нурӯпам̣ т̣ха̄нантарам̣ ада̄си. тхерапутта̄бхайо пана дӣйама̄нам̣ т̣т̣ха̄нантарам̣ на ган̣хи касма̄ на ган̣хасити пуччхино йуддхам̣ аттхи маха̄ра̄джа̄ти а̄хам̣. ида̄ни екарадждже кате ким̣ на̄ма йуддханти пуччхите килеса чорехи йуджджхисса мӣти а̄ха. ра̄джа̄ пунаппунам̣ нива̄реси сопи пунаппуна йа̄читва̄ ра̄джа̄нун̃н̃а̄йа паббаджитва̄ випассана̄йа каммам̣ каронто арахаттам̣ патва̄ пан̃ча кхӣн̣а̄савасата парива̄ро ахоси.

тато ра̄джа̄ аттано па̄са̄датале сирӣсайанагато махатим̣ сампаттим̣ олокетва̄ аккхобхин̣и сена̄гха̄там̣ ануссари. ануссарантасса ран̃н̃о махантам̣ деманассам̣ уппаджджи сагга маггантара̄йо ме бхавеййа̄ти.

тада̄ пийан̇гудӣпе араханто ран̃н̃о паричитаккам̣ н̃атва̄ там̣ асса̄сетум̣ ат̣т̣ха араханте пессе. те а̄гантва̄ а̄гатабха̄ва̄ ниведетва̄ па̄са̄даталам̣ абхирухим̣су ра̄джа̄ тхере вандитва̄ а̄сане нисӣда̄петва̄ а̄гата ка̄ран̣ам̣ пуччхи. тхера̄пи а̄гата ка̄ран̣ам̣ ватва̄ ран̃н̃о тена каммуна̄ сагга-моккхантара̄йабха̄вам̣ бодхетва паккамим̣су ра̄джа̄ тесам̣ вачанам̣ сутва̄ асса̄сам̣ пат̣илабхитва̄ вандитва̄ (те виссаджджетва̄) сирисайанагато пуна чинтеси.

ма̄типитаро кхо пана ма̄ чо када̄чипи вина̄ сан̇гхена а̄ха̄рам̣ бхун̃джатха̄ти амхехи сапатхам̣ ка̄ресум̣ бхиккхусан̇гхасса адатва̄ бхуттам̣ аттхи ну кхо наттхити чинтайанто сатисаммосена сан̇гхасса адатва̄ па̄тара̄сака̄ле парибхуттам̣ екам̣йева маричават̣т̣им̣ аддаса. дисва̄ ча айуттам̣ майа̄ катам̣ дан̣д̣акаммам̣ ме ка̄таббантӣ чинтеси атха ра̄джа̄ чхаттаман̇гала сатта̄хе вӣтиватте махата̄ ра̄джа̄нубха̄вена махантена кӣл̣а̄видха̄нена удакакӣл̣ам̣ кӣл̣итум̣ абхиситта̄нам̣ ра̄джунам̣ ча̄ритта̄ну па̄ланаттхан̃ча тиссава̄пим̣ агама̄си. ран̃н̃о саббам̣ париччхадам̣ упа̄ханачхатта̄ни ча маричават̣т̣и виха̄рат̣т̣ха̄намхи т̣хапайим̣су.

татра̄пи тхӯпат̣т̣ха̄не ра̄джапуриса̄ ран̃н̃о садха̄тукам̣ кунтам̣ уджукам̣ т̣хапесум̣. ра̄джа̄ дивасабха̄гам̣ ородха паривуто кӣл̣итва̄ са̄йан̣хе джа̄те нагарам̣ гамисса̄ма кунтам̣ вад̣д̣хетха̄ти а̄ха. ра̄джапуриса̄ кунтам̣ ган̣ханта̄ ча̄летум̣ на̄саккхим̣су ра̄джасена, там̣ аччхарийам̣ дисва̄ сама̄гантва̄ ган̣дхама̄ла̄дӣхи пӯджеси ра̄джа̄пи махантам̣ аччхарийам̣ дисва̄ хат̣т̣хама̄насо саманта̄ а̄раккхам̣ сам̣видахитва̄ нагарам̣ па̄виси.

тато ра̄джа̄ кунтам̣ париккхипа̄петва̄ четийам̣ там̣ париккхипа̄петва̄ виха̄ран̃ча ка̄реси. виха̄ро тӣхи сам̣ваччхарехи нит̣т̣ха̄сим̣ ра̄джа̄ виха̄рамахаттха̄йа сан̇гхам̣ саннипа̄теси бхиккхӯнам̣ сатасахасса̄ни бхиккхунӣнам̣ навути сахасса̄ни саннипатим̣су тасмим̣ сама̄гаме ра̄джа̄ сан̇гхам̣ вандитва̄ евама̄ха бханте виссаритва̄ вина̄ сан̇гхена маричават̣т̣икам̣ парибхун̃джим̣ тадаттхам̣ дан̣д̣акаммам̣ ме хотӯти-сачетийам̣ маричават̣т̣ийам̣ виха̄рам̣ ка̄ресим̣ патиган̣ха̄ту бханте сан̇гхо сачетийам̣ виха̄ранти даккхин̣одакам̣ па̄тетва̄ бхиккхусан̇гхасса виха̄рам̣ ада̄си.

виха̄расса самантато бхиккхусан̇гхасса нисӣданаттха̄йа махантам̣ ман̣д̣апам̣ ка̄реси ман̣д̣апа па̄да̄ абхайава̄пийа̄ джале патит̣т̣хита̄ ахесум̣. сесока̄се катха̄чанаттхи. таттха бхиккхусан̇гхам̣ нисӣда̄петва̄ сатта̄хам̣ маха̄да̄нам̣ датва̄ саббапариккха̄рам̣ ада̄си. таттха сан̇гхаттхерена ладдха париккха̄ро сатасахассаггханако ахоси.

евам̣-

‘‘йуддхе да̄не ча сӯрена-сӯрина̄ ратанаттаме,

пасанна̄малачиттена-са̄сануджджотанаттхина̄;

ран̃н̃а̄ катан̃н̃уна̄ тена-тхӯпака̄ра̄пана̄дито,

виха̄рамахананта̄ни - пӯджетум̣ ратанаттайам̣;

париччаттадхана̄неттха-анаггха̄ни вимун̃чийа,

сеса̄ни хонти ека̄йа-ӯна̄ висатикот̣ийо;’’

евам̣ сапан̃н̃о бхидӯре аса̄ре,

дехе дхане сан̇гаматиккамитва̄

катва̄на пун̃н̃ам̣ сукхаса̄данаттхам̣,

са̄рам̣ гахетум̣ сататам̣ йатеййа̄ти;

марӣчават̣т̣и виха̄ракатха̄

18. тато ра̄джа̄ чинтеси маха̄махин̣даттхеро кира мама аййакасса дева̄нампийатисса ран̃н̃о евама̄ха. натта̄ те маха̄ра̄джа дут̣т̣хага̄ман̣и абхайо висам̣ хаттхасатикам̣ сован̣н̣ама̄лим̣ тхӯпам̣ ка̄рессати. сан̇гхасса ча упосатха̄га̄рабхӯтам̣ навабхӯмакам̣ лохапа̄са̄дам̣ ка̄рессатӣти чинтетва̄ ча пана олокенто ра̄джагехе каран̣д̣аке т̣хапитам̣ суван̣н̣апат̣т̣алекхам̣ дисва̄ там̣ ва̄чеси. ана̄гате чатта̄лӣсам̣ вассасатам̣ атиккамма ка̄каван̣н̣атиссасса путто дут̣т̣хага̄ман̣и абхайо идан̃чидан̃ча ка̄рессатӣти сутва̄ хат̣т̣хо удагго аппот̣хеси-аййена кира ватамхи дит̣т̣хо маха̄ махин̣дена̄ти.

тато па̄това маха̄мегхаванам̣ гантва̄ бхиккхусан̇гхам̣ саннипа̄тетва̄ етадавоча? бханте бхиккхусан̇гхасса упосатха̄га̄рам̣ катва̄ девавима̄на садисам̣ па̄са̄дам̣ ка̄ресса̄ми девалокам̣ песетва̄ пат̣е вима̄на̄ка̄рам̣ ликха̄петва̄ ме детха̄ти? сан̇гхо ат̣т̣ха кхӣн̣а̄саве песеси. те та̄ватим̣сабхаванам̣ гантва̄ два̄дасайоджануббедха̄ ат̣т̣хачатта̄лӣса йоджана париккхепам̣ кӯт̣а̄га̄рам̣ сахасса патиман̣д̣итам̣ навабхӯмакам̣ сахассагаббхам̣ кхӣран̣а девадхӣта̄йа пун̃н̃а̄нубха̄ваниббаттам̣ а̄ка̄сат̣т̣хам̣ ратанапа̄са̄дам̣ олокетва̄ хин̇гулакена пат̣е тада̄ка̄рам̣ ликхитва̄ а̄нетва̄ бхиккхусан̇гхасса адам̣су сан̇гхо ран̃н̃о па̄хеси.

там̣ дисва̄ ра̄джа̄ тут̣т̣хама̄насо тада̄ там̣ лекхатулйам̣ лохапа̄са̄дам̣ ка̄реси. камманта̄рамбха ка̄ле пана чатусу два̄ресу ат̣т̣хасатасахасса̄ни хиран̃н̃а̄ни т̣хапа̄песи тада̄ чатусу два̄ресу сахасса сахассам̣ ваттхапут̣а̄ни чева гул̣а-тела-саккхара-мадхупура̄ анекасахассача̄т̣ийо ча т̣хапа̄песи. па̄са̄де амӯлакена каммам̣ на ка̄таббанти бхерим̣ ча̄рапетва̄ амӯлакена катакаммам̣ аггха̄петва̄ ка̄рака̄нам̣ мӯлам̣ да̄песи. па̄са̄до екекена пассена хаттхасата хаттхасатаппама̄н̣о ахоси татха̄ уббедхана, навабхӯма̄йо часса ахесум̣ екекисса̄ бхӯмийа̄ сатам̣ сатам̣ кӯт̣а̄га̄ра̄ни, та̄ни сабба̄нипи ратанакхачита̄ни чева суван̣н̣а кин̇кин̣ика̄панти париккхитта̄ни ча ахесум̣ тесам̣ кӯт̣а̄га̄ра̄ни на̄на̄ратана бхӯсика̄ пава̄л̣а ведика̄ чева, та̄сам̣ падума̄ни ча на̄на̄ратана вичитта̄нева ахесум̣. татха̄ сахассагаббха̄ ча на̄на̄ратана кхачита̄ сӣйапан̃джара вибхӯсита̄ ча. вессаванасса на̄рива̄бханайа̄нам̣ сутва̄ тада̄ка̄рам̣ маджджхе ратана ман̣д̣апам̣ ка̄реси.

со анекехи ратанаттхамбхехи сӣхавйаггха̄ди рӯпехи девата̄ рӯпехи ча патиман̣д̣ито самантато оламбака мутта̄ джа̄лена ча париккхитто ахоси пава̄л̣аведика̄ часса пуббе вуттаппака̄ра̄ва саттаратана вичиттаман̣д̣апа маджджхе пана ел̣икамайа бхӯмийа̄ дантамайа паллан̇ко ахоси апассенампи дантамайамева, со суван̣н̣асӯрийаман̣д̣алехи раджата чан̣да ман̣д̣алехи мутта̄майа та̄рака̄хи ча вичитто таттха таттха йатха̄рахам̣ на̄на̄ратанамайа падума̄ни чева паса̄да джанака̄ни ча джа̄така̄ни антарантара̄ суван̣н̣алата̄йо ча ка̄реси. таттха махаггхам̣ паччаттхаран̣ам̣ аттхаритва̄ манун̃н̃ам̣ данта виджаним̣ т̣хапеси. пава̄л̣амайа па̄дука̄ ка̄реси. татха̄ паллан̇кассопари ел̣икабхӯмийа̄ патит̣т̣хитам̣ раджатамайадан̣д̣ам̣ сетаччаттам̣ ка̄реси. таттха саттаратанамайа̄ни ат̣т̣хаман̇гала̄ни антарантара̄ ча ман̣имутта̄майа̄ чатуппа̄да пантийо ча ка̄реси. чхаттанте часса ратанамайа гхан̣т̣а̄пантийо оламбим̣су.

па̄са̄до чхаттам̣ паллан̇ко ман̣д̣апо ча̄ти чатта̄ро анаггха̄ ахесум̣ махаггха̄ни ман̃чапӣт̣ха̄ни пан̃н̃атво таттха махаггха̄ни камбала̄ни бхумматтхаран̣а̄ни аттхара̄песи а̄вамана кумхи ул̣ун̇ко ча сован̣н̣амайа̄йева ахесум̣. сеса парибхога бхан̣д̣есу ваттаббамева наттхи два̄ракот̣т̣хакопи манохара па̄ка̄рена париккхитто. тамбалохит̣т̣хика̄бхи пана чха̄дитатта̄ па̄са̄дасса лохапа̄са̄доти воха̄ро ахоси.

евам̣ та̄ватим̣сабхаване девасабха̄ вийа па̄са̄дам̣ нит̣т̣ха̄петва̄ сан̇гхам̣ саннипа̄теси. маричават̣т̣и виха̄рамаге вийа сан̇гхо саннипати. пат̣хамабхӯмийам̣ путхуджджана̄йева ат̣т̣хам̣су дутийабхӯмийа̄ тепит̣ака̄, татийа̄дису тӣсу бхӯмису камена сота̄панна - сакада̄га̄ми - ана̄га̄мино, упари чатусу бхӯмису кхӣн̣а̄сава̄йева ат̣т̣хам̣су. евам̣ сан̇гхам̣ саннипа̄тетва̄ сан̇гхасса па̄са̄дам̣ датва̄ маричават̣т̣и виха̄рамахе вийа сатта̄хам̣ маха̄да̄намада̄сӣти.

‘‘па̄са̄дахету чатта̄ни-маха̄ча̄гена ра̄джина̄,

анаггха̄ни т̣хапетва̄на-ахесум̣ тим̣сакот̣ийо;’’

паха̄йа гаманӣйантам̣-датва̄на дханасан̃чайам̣,

ануга̄мидханам̣ да̄нам̣-евам̣ куббанти пан̣д̣ита̄;

19. атхекадивасам̣ ра̄джа̄ сатасахассам̣ виссаджджетва̄ маха̄бодхи пӯджам̣ ка̄ретва̄ нагарам̣ пависанто тхӯпат̣т̣ха̄не патит̣т̣хитам̣ сила̄тхӯпам̣ дисва̄ махин̣даттхерена вуттавачанам̣ ануссаритва̄ маха̄тхӯпам̣ ка̄ресса̄мӣти катасаннит̣т̣ха̄но нагарам̣ пависитва̄ махам̣талам̣ а̄руйха субходжанам̣ бхун̃джитва̄ сирисайанагато евам̣ чинтеси майа̄ дамил̣е маддама̄нена айам̣ локо ативийа пӣл̣ито, кена ну кхо упа̄йена локасса пил̣анам̣ акатва̄ дхаммена самена маха̄ четийасса ануччхавикам̣ ит̣т̣хака̄ уппа̄десса̄мӣти там̣ чинтитам̣ чхаттам̣ адхиваттха̄ девата̄ джа̄нитва̄ ра̄джа̄ евам̣ чинтесӣти уггхосеси.

парампара̄йа девалокепи кола̄халамахоси там̣ н̃атва̄ сакко девара̄джам̣ виссакаммам̣ а̄мантетва̄’та̄та! висса камма! дут̣т̣хага̄ман̣и абхайа маха̄ра̄джа̄ маха̄ четийасса ит̣т̣хакаттха̄йа чинтеси. твам̣ гантва̄ уттарапассе нагарато йоджанаппама̄н̣е т̣ха̄не гамбхира надийа̄ тӣре ит̣т̣хака̄ ма̄петва̄ ехи’ти песеси.

там̣ н̃атва̄ виссакамма девапутто а̄гантва̄ таттхева маха̄четийа̄нуччхавикам̣ ит̣т̣хака̄ ма̄петва̄ девапурамева гато. пуна дивасе еко сунакхалуддо сунакхе гахетва̄ аран̃н̃ам̣ гантва̄ таттха таттха вичаранто там̣ т̣ха̄нам̣ патва̄ ит̣т̣хака̄ адисва̄ ча никкхами. тасмим̣ кхан̣е ека̄ бхумма̄ девата̄ тасса ит̣т̣хака̄ дассетум̣ махантам̣ годха̄ван̣н̣ам̣ гахетва̄ луддасса сунакха̄нан̃ча атта̄нам̣ дассетва̄ техи анубаддхо ит̣т̣хака̄бхимукхам̣ аттва̄ антарадха̄йи.

сунакхалуддо ит̣т̣хака̄ дисва̄ амха̄кам̣ ра̄джа̄ тхӯпам̣ ка̄ретука̄мо, маханто вата но пан̣н̣а̄ка̄ро ладдхоти хат̣т̣хама̄насо пуна дивасе па̄точа а̄гантва̄ аттана̄ дит̣т̣хам̣ ит̣т̣хака пан̣н̣а̄ка̄рам̣ ран̃н̃о ниведеси. ра̄джа̄ там̣ са̄санам̣ сутва̄ аттамано хутва̄ тасса махантам̣ сакка̄рам̣ ка̄ретва̄ там̣йева ит̣т̣хака гопанам̣ ка̄реси. тато ра̄джа̄ ахамева ит̣т̣хаколоканаттха̄йа гаччха̄ми - кунтам̣ вад̣д̣хетха̄ти а̄ха.

тасмим̣йева кхан̣е пуна ан̃н̃ам̣ са̄санам̣ а̄харим̣су. нагарато тийоджанаматтхаке т̣ха̄не пуббуттаракан̣н̣е а̄ча̄ра вит̣т̣хига̄ме тийа̄мараттим̣ абхиппават̣т̣е деве сол̣аса карӣсаппама̄н̣е падесе суван̣н̣абӣджа̄ни ут̣т̣хахим̣су. та̄ни пама̄н̣ато уккат̣т̣ха̄ни видаттхиппама̄н̣а̄ни. омака̄ни ат̣т̣хан̇гулаппама̄н̣а̄ни ахесум̣, атха вибха̄та̄йа раттийа̄ га̄мава̄сино суван̣н̣абиджа̄ни дисва̄ ра̄чха̄’рахам̣ вата бхан̣д̣ам̣ уппаннанти самантато а̄раккха̄ сам̣видахитва̄ суван̣н̣абӣджа̄ни па̄тийам̣ пӯретва̄ а̄гантва̄ ран̃н̃о дассесум̣ ра̄джа̄ тесампи йатха̄рахам̣ сакка̄рам̣ ка̄ретва̄ тейева суван̣н̣а гопаке ака̄си.

атха тасмим̣йева кхан̣е ан̃н̃ам̣ са̄санам̣ а̄харим̣су. нагарато па̄чӣнапассе саттайоджана маттхако т̣ха̄не па̄раган̇га̄йа тамбавит̣т̣хи на̄ма джанападе тамбалохам̣ уппаджджи. га̄мика̄ па̄тим̣ пӯретва̄ тамбалохам̣ гахетва̄ а̄гантва̄ ран̃н̃о дассесум̣ ра̄джа̄ йатха̄нурӯпам̣ сакка̄рам̣ тесампи ка̄ретва̄ тейева гопаке ака̄си.

таданантарам̣ ан̃н̃ам̣ са̄санам̣ а̄харим̣су. пурато чатуйоджанаматтхако т̣ха̄не пуббадаккхин̣а кан̣н̣е суманава̄пига̄ме уппалакурувин̣да миссака̄ бахӯ ман̣айо уппаджджим̣су га̄мика̄ па̄тим̣ пӯретва̄ а̄гантва̄ ма̄найо ран̃н̃о дассесум̣. ра̄джа̄ тесампи сакка̄рам̣ ка̄ретва̄ тейева гопаке ака̄си.

таданантарам̣ ан̃н̃ампи са̄санам̣ а̄харим̣су. нагарато даккхин̣а пассе ат̣т̣хайоджана маттхаке т̣ха̄не амбат̣т̣хакола джанападе екасмим̣ лен̣е раджатам̣ уппаджджи тасмим̣ самайе нагарава̄сико еко ва̄н̣иджо бахӯхи сакат̣ехи хал̣идди син̇гивера̄дӣнаматтха̄йа малайам̣ гато, лен̣асса авидӯре сакат̣а̄ни мун̃читва̄ патодада̄рум̣ парийесанто там̣ паббатам̣ абхирӯл̣хо екам̣ пан̣асайат̣т̣хим̣ аддаса.

тасса махантам̣ ча̄т̣иппама̄н̣ам̣ екамева пан̣аса пхалам̣ нарун̣айат̣т̣хим̣ на̄метва̄ хет̣т̣ха̄ па̄са̄н̣апит̣т̣хийам̣ ат̣т̣ха̄си. со там̣ пхалабха̄рена намитам̣ дисва̄ упагантва̄ хаттхена пара̄маситва̄ паккабха̄вам̣ н̃атва̄ ван̣т̣ам̣ чхин̣ди пан̣асайат̣т̣хи уггантва̄ йат̣а̄т̣т̣ха̄нам̣ ат̣т̣ха̄си ва̄н̣иджо аггам̣ датва̄ бхун̃джисса̄мӣти чинтетва̄ ка̄лам̣ гхосеси. тада̄ чатта̄ро кхӣн̣а̄сава а̄гантва̄ тасса пурато па̄турахесум̣. ва̄н̣иджо те дисва̄ аттамано па̄де вандитва̄ нисӣда̄петва̄ тасса пхаласса ван̣т̣а̄саманта̄ ва̄сийа̄ таччхетва̄ апассайам̣ лун̃читва̄ апана̄меси. самантато йусам̣ отаритва̄ апассайа̄нитам̣ а̄ва̄т̣ам̣ пӯреси ва̄н̣иджо маносилодакаван̣н̣а пан̣асайусам̣ патте пӯретва̄ ада̄си. те кхӣн̣а̄сава̄ тасса пассантассева а̄ка̄самаббхуггантва̄ паккамим̣су.

со пуна ка̄лам̣гхосеси ан̃н̃е чаттаро кхӣн̣а̄сава̄ а̄гамим̣су. тесампи хаттхато патте гахетва̄ суван̣н̣аван̣н̣ехи пана самин̃джехи пӯретва̄ ада̄си тесу тайо тхера̄ а̄ка̄сена паккамим̣су итаро ин̣дагуттаттхеро на̄ма кхӣн̣а̄саво тасса там̣ раджатам̣ дассетука̄мо упари паббата̄ отаритва̄ тасса лен̣асса авидӯре нисӣдитва̄ пан̣аса мин̃джам̣ парибхун̃джати упа̄сако тхерасса гатака̄ле авасеса мин̃джам̣ аттана̄пи кха̄дитва̄ сесакам̣ бхан̣д̣икам̣ катва̄ а̄да̄йа гаччханто тхерам̣ дисва̄ удакан̃ча паттадхованаса̄кхан̃ча ада̄си.

тхеропи лен̣адва̄рена сакат̣а самӣпага̄ми маггам̣ ма̄петва̄ имина̄ маггена гаччха упа̄сака̄ти а̄ха. со тхерам̣ вандитва̄ тена маггена гаччханто лен̣адва̄рам̣ патва̄ саманта̄ лен̣ам̣ олокенто там̣ раджатара̄сим̣ дисва̄ раджатапин̣д̣ам̣ гахетва̄ ча̄сийа̄ чхин̣дитва̄ раджатабха̄вам̣ н̃атва̄ махантам̣ саджджхапин̣д̣ам̣ гахетва̄ сакат̣а сантикам̣ гантва̄ тин̣одака сампанне т̣ха̄не сакат̣а̄ни нивесетва̄ лахум̣ анура̄дхапурам̣ гантва̄ ран̃н̃н̃о дассетва̄ таматтхам̣ ниведеси ра̄джа̄ тасса̄пи йатха̄рахам̣ сакка̄рам̣ ка̄реси.

тадантарам̣ ан̃н̃ампи са̄санам̣ а̄харим̣су нагарато паччхима диса̄бха̄ге пан̃ча йоджана маттхаке т̣ха̄не урувела паббата маха̄малакаматта̄ пача̄л̣а миссака̄ сат̣т̣хи сакат̣аппама̄н̣амутта̄ самуддато тхаламуггамим̣су кеват̣т̣а̄ дисва̄ ра̄джа̄рахам̣ вата бхан̣д̣ам̣ уппаннанти ра̄сим̣ катва̄ а̄раккхам̣ датва̄ па̄тим̣ пӯретва̄ а̄гантва̄ ран̃н̃о дассетва̄ таматтхам̣ ниведесум̣. ра̄джа̄ тесампи йатха̄рахам̣ сакка̄рам̣ ка̄реси.

пуна ан̃н̃ам̣ са̄санам̣ а̄харим̣су нагарато паччхимуттара кан̣н̣е саттайоджана маттхаке т̣ха̄не пел̣ива̄пи га̄масса ва̄пийа̄ отин̣н̣а кан̣даре пулина пут̣т̣хе нисадапотаппама̄н̣а дӣгхато видаттхичатуран̇гула̄ умма̄пуппхаван̣н̣а̄ чатта̄ро маха̄ман̣и уппаджджим̣су. атхеко матто на̄ма сунакхалуддо сунакхе гахетва̄ таттха вичаранто там̣ т̣ха̄нам̣ патва̄ дисва̄ ра̄джа̄рахам̣ вата бхан̣д̣анти ва̄лика̄хи пат̣иччха̄детва̄ а̄гантва̄ ран̃н̃о ниведеси. ра̄джа̄ тасса̄пи йатха̄рахам̣ сакка̄рам̣ ка̄реси. евам̣ ра̄джа̄ тхӯпаттха̄йа уппанна̄ни ит̣т̣хака̄дӣни тадахева ассоси ит̣т̣хака раджата̄нам̣ уппаннат̣т̣ха̄нам̣ тенева на̄мам̣ лабхи.

тхӯпаса̄дхана ла̄бхакатха̄

20. атха ра̄джа̄ тхӯпаттха̄йа уппанна̄ни суван̣н̣а̄дӣни а̄хара̄петва̄ бхан̣д̣а̄га̄ресу ра̄сим̣ ка̄реси тато саббасамбха̄ре саматте виса̄кха пун̣н̣амупосатхадивасе патта виса̄кха наккхатте маха̄тхӯпакаран̣аттха̄йа бхӯмипарикаммам̣ а̄рабхи. ра̄джа̄ тхупат̣т̣ха̄не патит̣т̣ха̄питам̣ сила̄тхӯпам̣ хара̄петва̄ тхирабха̄ваттха̄йа самантато хаттхипа̄ка̄ра парийантам̣ гамбхӣрато сатаратанаппама̄н̣ам̣ бхӯмим̣ кхана̄петва̄ пам̣сум̣ апанетва̄ йодхехи гул̣апа̄са̄н̣е аттхара̄петва̄ камма̄ракӯт̣ехи а̄хана̄петва̄ чун̣н̣авичун̣н̣е ка̄реси.

тато чаммавинаддхехи па̄дехи маха̄ хаттхӣхи мадда̄петва̄ па̄са̄н̣акот̣т̣имассупари наванӣта маттикам̣ аттхара̄песи. а̄ка̄са ган̇га̄йахи типатитат̣т̣ха̄не удакабиндӯни уггантва̄ саманта̄ тим̣са йоджанаппама̄н̣ападесе патанти йаттха сайан̃джа̄таса̄лӣ уппаджджатти там̣ т̣ха̄нам̣ ниччамева тинтатта̄ нинтасӣсакол̣ам̣ на̄ма чха̄там̣. таттха маттика̄ сукхумутта̄ наванӣта маттика̄ти вуччати.

там̣ тато кхӣн̣асава̄ са̄ман̣ера̄ а̄харанти та̄йа саббаттха маттика̄киччанти н̃а̄таббам̣. маттикопари ит̣т̣хака̄ аттхара̄песи. ит̣т̣хакопари кхарасукаммам̣, тассопарикурувин̣дапа̄са̄н̣ам̣, тассопариайоджа̄лам̣, тассопари кхӣн̣а̄сава са̄ман̣ерехи химавантато а̄хат̣ам̣ суган̣дхама̄румбам̣, тассопари кхӣрапа̄са̄н̣ам̣, тассопари ел̣икапа̄са̄н̣ам̣, тассопари сӣлам̣ аттхара̄песи. саббаматтика̄кичче наванӣтаматтика̄ ева ахоси.

сила̄саттха̄ропари расодака сантинтена капиттха ниййа̄сена ат̣т̣хан̇гулабахалатамбалохапат̣т̣ам̣, тассопари тилателайантинта̄йа маносила̄йа саттан̇гула бахалам̣ раджатапат̣т̣ам̣ аттхара̄песи евам̣ ра̄джа̄ сабба̄ка̄рена бхӯмипарикаммам̣ ка̄ра̄петва̄ а̄са̄л̣ахи суккапаккхасса ча̄туддаса дивасе бхиккхусан̇гха̄ саннипа̄тетва̄ евама̄ха. све пун̣н̣амупосатхадивасе уттара̄са̄л̣ха наккхаттена маха̄четийе ман̇галит̣т̣хакам̣ патит̣т̣ха̄песса̄ми све тхӯпӯт̣т̣ха̄не саббо сан̇гхо сантипататӯти нагаре бхерим̣ чара̄песи маха̄джано упосатхико хутва̄ ган̣дхама̄ла̄дӣни гахетва̄ тхӯпат̣т̣ха̄не саннипататӯти.

тато виса̄кхасири девана̄маке две амачче а̄н̣а̄песи. тумхе гантва̄ маха̄ четийат̣т̣ха̄нам̣ алан̇каротха̄ти. те гантва̄ самантато раджатапат̣т̣аван̣н̣ава̄лукам̣ окӣра̄петва̄ ла̄джапан̃чамака̄ни пуппха̄ни викиритва̄ кадалиторан̣ам̣ усса̄петва̄ пун̣н̣агхат̣е т̣хапа̄петва̄ ман̣иван̣н̣е вел̣умхи пан̃чапан̣н̣адхаджам̣ бан̣дха̄петва̄ ган̣дхасампанна̄ни на̄на̄видха кусума̄нисан̣тхара̄петва̄ на̄на̄ппака̄рехи там̣ т̣ха̄нам̣ алан̇карим̣су.

атха ра̄джа̄ сакаланагаран̃ча виха̄рага̄ми магган̃ча алан̇ка̄ра̄песи пабха̄та̄йа раттийа̄ нагаре чатусу два̄ресу массу камматтха̄йа наха̄пите, наха̄панаттха̄йанаха̄панаке, алан̇ка̄раттха̄йа каппакева на̄на̄вира̄га ваттха ган̣дхама̄ла̄дӣни ча сӯпавйан̃джана сампанна̄ни мадхурабхатта̄ни ча т̣хапа̄петва̄ саббе нагара̄ ча джа̄напада̄ ча йатха̄ручим̣ массӯкаммам̣ ка̄ретва̄ наха̄тва̄ бхун̃джитва̄ ваттха̄бхаран̣а̄дӣхи алан̇каритва̄ маха̄четийат̣т̣ха̄нам̣ а̄гаччхантӯти а̄йуттакехи а̄роча̄песи.

сайампи сабба̄бхаран̣а вибхӯсито чатта̄лӣса пуриса сахассехи саддхим̣ упосако хутва̄ анекехи суман̣д̣ита паса̄дхитехи амаччехи гахита̄раккхо алан̇ката̄хи девакан̃н̃а пама̄хи на̄т̣акиттхихи паривуто амараган̣а паривуто девара̄джа̄ вийа аттано сирисампаттиха̄ маха̄джанам̣ тосайанто анекехи турийа сан̇гхут̣т̣хехи ваттама̄нехи апаран̣хе маха̄тхӯпат̣т̣ха̄нам̣ упаган̃джи. маха̄ четийат̣т̣ха̄на ман̇галаттха̄йа пут̣абаддха̄ни ваттха̄ни ат̣т̣хуттара сахассам̣ т̣хапа̄песи. чатусу пассесу ваттхара̄сим̣ ка̄реси тела-мадху-саккара-пха̄н̣ита̄дӣни ча т̣хапа̄песи.

атха на̄на̄десато бахӯ бхиккхӯ а̄гамим̣су ра̄джагаха̄ саманта̄ ин̣дигуттаттхеро на̄ма асӣти бхиккхусахасса̄ни гахетва̄ а̄ка̄сена̄ган̃чхи татха̄ ба̄ра̄н̣асийам̣ исипатане маха̄ виха̄рато дхаммасенаттхеро на̄ма два̄даса бхиккхусахасса̄ни. са̄ваттхийам̣ джетавана виха̄рато пийадасси на̄ма тхеро сат̣т̣хи бхиккху сахасса̄ни веса̄лийам̣ маха̄ ванато буддхараккхитаттхеро ат̣т̣ха̄раса бхиккху сахасса̄ни, косамбийам̣ гхосита̄ра̄мато маха̄дхаммараккхитаттхеро тим̣са бхиккхусахасса̄ни. удждженийам̣ даккхин̣агири маха̄ виха̄рато дхаммараккхитаттхеро чатта̄лӣса бхиккхусахасса̄ни-па̄т̣алипутте асока̄ра̄мато миттин̣н̣аттхеро бхиккхӯнам̣ сатасахасса̄ни сат̣т̣хин̃ча сахасса̄ни ган̣дха̄ра рат̣т̣хато аттинна тхеро на̄ма бхиккхӯнам̣ две сатасахасса̄ни асӣтин̃ча сахасса̄ни. маха̄паллава бхогато маха̄деваттхеро бхиккхӯнам̣ чатта̄ри сатасахасса̄ни сат̣т̣хин̃ча сахасса̄ни йонакарат̣т̣хе аласан̣да̄ нагарато йонака дхаммараккхитаттхеро тим̣са бхиккху сахасса̄ни. вин̃джха̄т̣авиваттанийа сена̄санато уттараттхеро асӣти бхиккхусахасса̄ни. маха̄бодхиман̣д̣а виха̄рато читтагуттаттхеро тим̣са бхиккхусахасса̄ни ванава̄сибхогато чан̣дагуттаттхеро асӣти бхиккхусахасса̄ни. кела̄са маха̄виха̄рато сурибхагуттаттхеро чханнавути сахасса̄ни гахетва̄ а̄ка̄сена̄ган̃чхи.

‘‘бхиккхӯнам̣ дӣпава̄сӣнам̣-а̄гата̄нан̃ча саббасо,

ган̣ана̄йа париччхедо-пора̄н̣ехи на бха̄сито;

сама̄гата̄нам̣ бхиккхӯнам̣-саббесам̣ там̣ сама̄гаме,

вутта̄ кхӣн̣а̄сава̄йева-те чханнавути кот̣ийо;’’

атха сан̇гхо париккхитта пава̄л̣аведика̄ вийа маджджхе ран̃н̃о ока̄се т̣хапетва̄ ан̃н̃аман̃н̃ам̣ агхат̣т̣етва̄ ат̣т̣ха̄си. па̄чинапассе буддхараккхитана̄мако кхӣн̣а̄са̄ваттхеро аттана̄садисана̄маке пан̃часатакхӣн̣а̄саве гахетва̄ ат̣т̣ха̄си. татха̄ даккхин̣апассе паччхимапассе уттарапассе ча дхаммараккхита - сан̇гхараккхита - а̄нан̣да на̄мака̄ кхӣн̣а̄саваттхера̄ аттана̄ садисана̄маке пан̃чапан̃часата кхӣн̣а̄саве гахетва̄ ат̣т̣хам̣су пийадасси на̄ма кхӣн̣а̄саваттхеро маха̄бхиккхусан̇гхам̣ гахетва̄ пуббуттара кан̣н̣е ат̣т̣ха̄си.

ра̄джа̄ кира сан̇гхамаджджхам̣ пависантойева саче майа̄ кайирама̄нам̣ четийакаммам̣ анантара̄йена нит̣т̣хам̣ гаччхати па̄чина-даккхин̣а-паччхима-уттарапассесу буддхараккхита-чаммараккхита-сан̇гхараккхита-а̄нан̣да на̄мака̄ тхера̄ аттана̄садисана̄маке пан̃чапан̃часатабхиккху гахетва̄ тит̣т̣ханту пийадасси на̄ма тхеро пуббуттаракан̣н̣е бхиккхусан̇гхам̣ гахетва̄ тит̣т̣хатӯти чинтеси. тхера̄пи ран̃н̃о адхиппа̄йам̣ н̃атва̄ татха̄ т̣хита̄ти вадантӣ сиддхаттхеро пана ман̇гало-сумано-падумо-сӣвали-чан̣дагутто-сӯрийагутто-ин̣дагу- тто-са̄гаро-читтасено -джайасено-ачалоти имехи ека̄дасахи тхерехи паривуто пун̣н̣агхат̣е пӯрато катва̄ пураттха̄бхимукхо ат̣т̣ха̄си.

атха ра̄джа̄ татха̄ т̣хитам̣ бхиккхусан̇гхам̣ дисва̄ пасанначитто ган̣дхама̄ла̄дӣхи пӯджетва̄ падаккхин̣ам̣ катва̄ чатӯсу т̣ха̄несу вандитва̄ пун̣н̣асат̣ат̣т̣ха̄нам̣ пависитва̄ суйан̣н̣акхӣле пат̣имуккам̣раджатамайам̣ париббхамана дан̣д̣ам̣ виджджама̄нама̄та̄питӯнам̣ убхато суджа̄тена суман̣д̣ита паса̄дхитена абхиман̇гала самматена амаччапуттена га̄ха̄петва̄ махантам̣ четийа̄ват̣т̣ам̣ ка̄ретум̣ а̄рабхи. татха̄ ка̄рентам̣ пана сиддхаттхаттхеро нива̄реси. евам̣ кирасса ахоси - йади маха̄ра̄джа̄ махантам̣ четийам̣ кароти, анит̣т̣хитейева мариссати ана̄гате дуппарихарийан̃ча бхависсатӣти. тасмим̣ кхан̣е бхиккхусан̇гхо маха̄ ра̄джа тхеро па̄н̣д̣ито, тхерасса вачанам̣ ка̄тум̣ ват̣т̣атӣти а̄ха.

ра̄джа̄ бхиккхусан̇гхасса адхиппа̄йам̣ н̃атва̄ тхеро каротӣти ман̃н̃ама̄но кӣдисам̣ бханте пама̄н̣ам̣ каромӣти а̄ха. тхеро мама гатагатат̣т̣ха̄нато четийа̄ват̣т̣ам̣ карохӣти ватва̄ упадисанто а̄виджджхитва̄ агама̄си. ра̄джа̄ тхерасса вуттанайена четийа̄ват̣т̣ам̣ ка̄ретва̄ тхерам̣ упасан̇камитва̄ на̄мам̣ пуччхитва̄ ган̣дхама̄ла̄дӣхи пӯджетва̄ вамбатва̄ парива̄ретва̄ т̣хите сеса ека̄даса тхере ча упасан̇камитва̄ пӯджетва̄ вандитва̄ тесам̣ на̄ма̄ни ча пуччхитва̄ париббхамана дан̣д̣ага̄хакасса амачча путтасса та̄ма пуччхи.

ахам̣ дева суппатит̣т̣хита брахма̄ на̄ма̄ти вутте тава пита̄ ким̣ на̄моти пуччхитва̄на нан̣дисено на̄ма̄ти вутте ма̄туна̄мам̣ пуччхи. сумана̄девӣ на̄ма̄ти вутте саббесам̣ на̄ма̄ни абхиман̇галасаммата̄ни, майа̄ кайарама̄нам̣ четийакаммам̣ авассам̣ нит̣т̣ха̄нам̣ гаччхатити хат̣т̣хо ахоси, тато ра̄джа̄ маджджхе ат̣т̣ха суван̣н̣агхат̣е раджатагхат̣е ча т̣хапа̄петва̄ те парива̄ретва̄ ат̣т̣хуттарасайасса пун̣н̣агхат̣е т̣хапа̄песи.

атха ат̣т̣ха суван̣н̣ит̣т̣хака̄ т̣хапа̄песи. та̄су екекам̣ парива̄ретва̄ ат̣т̣хуттарасата ат̣т̣хуттарасата раджатит̣т̣хака̄йо. ат̣т̣хуттарасата ат̣т̣хуттарасата ваттха̄ни ча т̣хапа̄песи. атха суппатит̣т̣хита брахмана̄мена амаччапуттена екам̣ суван̣н̣ит̣т̣хакам̣ га̄ха̄петва̄ тена садиса на̄мехи ча джӣвама̄нака ма̄та̄питӯхи саттахи амаччапуттехи сеса саттит̣т̣хака̄йо га̄ха̄песи.

тасмим̣ кхан̣е миттаттхеро на̄ма пураттхима диса̄бха̄ге париббхамита лекха̄йа бхӯмийам̣ ган̣дхапин̣д̣ам̣ т̣хапеси. джайасенаттхеро на̄ма удакам̣ а̄син̃читва̄ сантинтетва̄ самам̣ ака̄си. суппатит̣т̣хитабрахма̄ бхадда наккхаттена евам̣ на̄на̄видха ман̇гала̄нисан̇кхат̣ат̣т̣ха̄не пат̣хамам̣ ман̇галикат̣т̣хакам̣ патит̣т̣ха̄песи. суманаттхерона̄ма джа̄тисуманапуппхехи там̣ пӯджеси. тасмим̣ кхан̣е удакапарийантам̣ катва̄ маха̄патхави кампо ахоси. етенева найена сеса саттит̣т̣хака̄йопи патит̣т̣ха̄песум̣.

тато ра̄джа̄ раджатит̣т̣хака̄йопи патит̣т̣ха̄петва̄ ган̣дхама̄ла̄дӣхи пӯджетва̄ ман̇галавидха̄нам̣ нит̣т̣ха̄петва̄ суван̣н̣апела̄йапуппха̄ни га̄ха̄петва̄ па̄чӣнапассе бхиккхусан̇гхасса пурато т̣хитам̣ маха̄ буддхараккхитаттхерам̣ упасан̇камитва̄ ган̣дхама̄ла̄дӣхи пӯджетва̄ вандитва̄ тхерасса парива̄ретва̄ т̣хита бхиккхӯнан̃ча на̄ма̄ни пуччхитва̄ тато даккхин̣апассе т̣хитам̣ маха̄дхаммараккхитаттхерам̣ паччхимапассе т̣хитам̣ маха̄сан̇гхараккхитаттхерам̣ уттарапассе т̣хитам̣ а̄нан̣даттхеран̃ча упасан̇камитва̄ ган̣дхама̄ла̄дӣхи пӯджетва̄ пан̃чапатит̣т̣хитена вандитва̄ татхева на̄ма̄ни пуччхитва̄ пуббуттара кан̣н̣ам̣ гантва̄ таттха т̣хитам̣ пийадасси маха̄тхерам̣ вандитва̄ пӯджетва̄ на̄ма̄ни пуччхитва̄ сантике ат̣т̣ха̄си.

тхеро ман̇галам̣ вад̣д̣хенто ран̃н̃о дхаммам̣ десеси. ман̇галапарийоса̄не сампатта гихипариса̄су чатта̄лӣса сахасса̄ни араханто патит̣т̣хахим̣су. чатта̄лӣса сахасса̄ни сота̄паттипхало сахассам̣ сакада̄га̄мипхале, сахассам̣ ана̄га̄мипхале, бхиккхӯнам̣ пана ат̣т̣ха̄расасахасса̄ни арахаттам̣ па̄пун̣им̣су. бхиккхунӣнам̣ чатуддаса сахасса̄нӣти.

тхӯпа̄рамха катха̄

21. тато ра̄джа̄ бхиккхусан̇гхам̣ вандитва̄ йа̄ча маха̄четийам̣ нит̣т̣ха̄тина̄ва ме бхиккхусан̇гхо бхиккхам̣ ган̣ха̄тӯти а̄ха. бхиккхӯ на̄дхива̄сесу, анупуббена йа̄чанто упаллабхиккхӯнам̣ сатта̄хам̣ адхива̄санам̣ лабхитва̄ тхӯпат̣т̣ха̄насса самантато ат̣т̣ха̄расасу т̣ха̄несу ман̣д̣апе ка̄райитва̄ бхиккхусан̇гхам̣ нисӣда̄петва̄ сатта̄хам̣ маха̄да̄нам̣ датва̄ саббесам̣йева тела-мадху-па̄н̣ита̄ди бхесаджджам̣ датва̄ бхиккхусан̇гхам̣ виссаджджеси тато нагаре бхерим̣ча̄ра̄петва̄ саббе ит̣т̣хака вад̣д̣хаки сантипа̄теси. те пан̃часатаматта̄ ахесум̣.

тесу еко ахам̣ ран̃н̃о читтам̣ а̄ра̄дхетва̄ маха̄четийам̣ ка̄тум̣ саккомӣти ра̄джа̄нам̣ пасси ра̄джа̄ катхам̣ каросӣти пуччхи. ахам̣ дева песика̄нам̣ сатам̣ гахетва̄ ека̄хам̣ екам̣ пам̣сусакат̣ам̣ кхепетва̄ каммам̣ каромӣти а̄ха. ра̄джа̄ евам̣ сати пам̣сура̄сикам̣ бхависсати. тин̣аруккха̄дӣни уппаджджиссанти аддха̄нам̣ наппаваттатӣти там̣ пат̣иба̄хи.

ан̃н̃о ахам̣ пурисасатам̣ гахетва̄ ека̄хам̣ екам̣ пам̣сугумбам̣ кхепетва̄ каммам̣ каромӣти а̄ха.

ан̃н̃о пам̣сӯнам̣ пан̃чамман̣а̄ни кхепетва̄ каммам̣ каромӣти а̄ха.

ан̃н̃о две амман̣а̄ни кхепетва̄ каммам̣ каромӣти а̄ха. тепи ра̄джа̄ пат̣иба̄хийева.

атха ан̃н̃о пан̣д̣ито ит̣т̣хака вад̣д̣хакӣ ахам̣ дева удуккхале кот̣т̣етва̄ суппехи ват̣т̣етва̄ нисадепим̣ситва̄ пам̣сӯнам̣ екамман̣ам̣ ека̄хенева кхепетва̄ песика̄нам̣ сатам̣ гахетва̄ каммам̣ каромӣти а̄ха.

ра̄джа̄ евам̣ сати маха̄четийе тин̣а̄дӣни на бхависсанти чират̣т̣хитикан̃ча бхависсатити сампат̣иччхитва̄ пуна пуччхи-ким̣ сан̣т̣ха̄нам̣ пана кариссасӣти.

тасмим̣ кхан̣е виссакамма девапутто вад̣д̣хакисса сарӣре адхимуччи. вад̣д̣хакӣ суван̣н̣апа̄тим̣ пӯретва̄ удакама̄хара̄петва̄ па̄н̣ина̄ удакам̣ гахетва̄ удакапит̣т̣хийам̣ а̄хани. ел̣икагхат̣а садисам̣ махантам̣ удакабуббулам̣ ут̣хт̣ха̄си. дева ӣдисам̣ каромӣти а̄ха.

ра̄джа̄ са̄дхӯти сампат̣иччхитва̄ тасса сахассаггханакам̣ са̄т̣ака йугалам̣, сахассаггханакам̣йева пун̣н̣акам̣ на̄ма суван̣н̣а̄лан̇ка̄рам̣ сахассаггханака̄ па̄дука̄, два̄даса каха̄пана сахасса̄ни ча датва̄ анурӯпат̣т̣ха̄не гехан̃ча кхеттан̃ча да̄песи.

тато ра̄джа̄раттибха̄ге чинтеси катхам̣ на̄ма мануссе апӣлетва̄ ит̣т̣хака̄ а̄хара̄пеййанти девата̄ ран̃н̃о читтам̣ н̃атва̄ четийасса чатусу два̄ресу екекадивасаппахон̣акам̣ катва̄ тасса̄йева раттийа̄ ит̣т̣хака̄ра̄сим̣ акам̣су виха̄та̄йа раттийа̄ манусса̄ дисва̄ ран̃н̃о а̄рочесум̣. ра̄джа̄ тусситва̄ вад̣д̣хаким̣ камме пат̣т̣хапеси. девата̄ етенева найена йа̄ва маха̄четийасса нит̣т̣ха̄нам̣ та̄ва екекасса дивасасса пахон̣акам̣ катва̄ ит̣т̣хака̄ а̄харим̣су. сакаладивасабха̄ге каммам̣ катат̣т̣ха̄не маттика̄ ит̣т̣хака чун̣н̣ам̣ ва̄пи на пан̃н̃а̄йати. раттийам̣ девата̄ антарадха̄пенти.

атха ра̄джа̄ маха̄четийекаммака̄ра̄йачатупариса̄йахаттха каммамӯлаттхам̣чатусу два̄ресу екекасмим̣ два̄ре сол̣аса каха̄пана сахасса̄ни ваттха̄лан̇ка̄ра-гандха-ма̄ла-тела-мадху-пха̄н̣ита-пан̃чакат̣ука бхесаджджа̄ни на̄на̄видха сӯпавйан̃джана сам̣йуттам̣ бхаттам̣ йа̄гукхаджджака̄дӣни ат̣т̣хавидха каппийайа па̄нака̄ни пан̃чавидха мукхава̄са сахита та̄мбӯла̄ни ча т̣хапа̄петва̄ маха̄четийе каммам̣ каронта̄гахат̣т̣ха̄ ва̄ паббаджита̄ ва̄ йатха̄джджха̄сайам̣ ган̣ханту мулам̣ агахетва̄ каммам̣ каронта̄нам̣ ка̄тум̣ на детха̄ти а̄н̣а̄песи.

атхеко тхеро четийакамме саха̄йа бха̄вам̣ иччханто каммакаран̣ат̣т̣ха̄не маттика̄ садисам̣ катва̄ атта̄нам̣ абхисан̇кхат̣ам̣ маттика̄ пин̣д̣ам̣ екена хаттхена гахетва̄ ан̃н̃ена ма̄ла̄ гахетва̄ маха̄четийан̇ган̣ам̣ а̄руйха ра̄джакаммике ван̃четва̄ вад̣д̣хакисса ада̄си. со ган̣хантова пакатиматти ка̄ на̄ бхаватӣти н̃атва̄ тхерасса мукхам̣ олокеси тасса̄ка̄рам̣ н̃атва̄ таттха кола̄хала махоси ануккамена ра̄джа̄ сутва̄ а̄гантва̄ вад̣д̣хаким̣ пуччхи-туйхам̣ кира бхан̣е еко бхиккху амӯлака маттика̄пин̣д̣ам̣ ада̄сӣти.

со евама̄ха-йебхуййена аййа̄ екена хаттхена пуппхам̣ екена маттика̄пин̣д̣е гахетва̄ а̄харитва̄ денти тена̄хам̣ аджа̄нитва̄ камме упанесим̣ ‘‘айам̣ пана а̄гантуко, айам̣ нева̄сикоти еттакам̣ джа̄на̄мӣти.‘‘тена хи там̣ тхерам̣ имасса дассехӣти екам̣ махаллака балаттхам̣ вад̣д̣хакисса сантике т̣хапеси вад̣д̣хакӣ пуна а̄гатака̄ле там̣ тхерам̣ балаттхасса дассеси со там̣ сан̃джа̄нитва̄ ран̃н̃о а̄рочеси.

ра̄джа̄ тасса сан̃н̃ам̣ ада̄си. то твам̣ тайо джа̄тисумана макулакумбхе маха̄бодхи ан̇ган̣е ра̄сим̣ катва̄ ган̣дхан̃ча т̣хапетва̄ маха̄бодхи ан̇ган̣ам̣ гата ка̄ле а̄гантукасса тхерасса пӯджанаттха̄йа ран̃н̃о да̄питам̣ ган̣дхама̄ла̄нти ватва̄ дехӣти. балаттхо ран̃н̃о вуттанайенева тасса бодхи ан̇ган̣ам̣ гата ка̄ле там̣ ган̣дхама̄лам̣ ада̄си.

сопи соманассаппатто хутва̄ селасан̣тхарам̣ дховитва̄ ган̣дхена парибхан̣д̣ам̣ катва̄ сила̄сантхарам̣ катва̄ пуппхам̣ пӯджетва̄ чатусу т̣ха̄несу вандитва̄ па̄чӣнадва̄ре ан̃джалим̣ паггайха пӣтим̣ уппа̄детва̄ пуппха пӯджам̣ олокенто ат̣т̣ха̄си.

балаттхо тасмим̣ ка̄ле там̣ тхерам̣ упасан̇камитва̄ вандитва̄ евама̄ха. бханте тумха̄кам̣ четийакамме саха̄йабха̄ваттха̄йа диннасса амӯлака маттика̄пин̣д̣асса мӯлам̣ диннабха̄вам̣ ра̄джа̄ джа̄на̄пети аттано ванданена ванда̄петӣти. там̣ сутва̄ тхеро анаттамано ахоси. балаттхо тит̣т̣ханту бханте тайо сумана макула кумбха̄таттака̄нева суван̣н̣апуппха̄нипи етам̣ маттикапин̣д̣ам̣ на̄ггханти. читтам̣ паса̄детха бхантети пакка̄ми.

тада̄ кот̣т̣хива̄ладжанападе пийан̇галла виха̄рава̄сӣ еко тхеро ит̣т̣хакавад̣д̣хакисса н̃а̄тако ахоси. со а̄гантва̄ вад̣д̣хакина̄ саддхим̣ мантетва̄ дӣгха бахала кирийато ит̣т̣хакаппама̄н̣ам̣ джа̄нитва̄ гантва̄ сахаттхенева саккаччам̣ маттикам̣ маддитва̄ ит̣т̣хакам̣ катва̄ пачитва̄ паттаттхавика̄йа паккхипитва̄ пачча̄гантва̄ екена хаттхена ран̃н̃о ит̣т̣хакам̣ екена пуппхам̣ гахетва̄ аттано ит̣т̣хака̄са саддхим̣ ран̃н̃о ит̣т̣хакам̣ ада̄си. вад̣д̣хакӣ гахетва̄ камме упанеси.

тхеро сан̃джа̄та пӣти соманассо маха̄четийе каммам̣ каронто ит̣т̣ха каса̄лапаривен̣е васати тасса там̣ каммам̣ па̄кат̣ам̣ ахоси. ра̄джа̄ вад̣д̣хаким̣ пуччхи-бхан̣е екена кира аййена амӯлика ит̣т̣хака̄ динна̄ти. саччам̣ дева, екена аййена динна ит̣т̣хака̄ амха̄кам̣ ит̣т̣хака̄йа садиса̄ти камме упанесинти а̄ха. пуна там̣ ит̣т̣хакам̣ сан̃джа̄на̄сӣти ран̃н̃а̄ вутте н̃а̄така̄нуггахена на джа̄на̄мӣти а̄ха.

ра̄джа̄ йади евам̣ там̣ имасса даннехӣти балаттхам̣ т̣хапеси со там̣ пуббе вийа балаттхасса дассеси. балаттхо паривен̣ам̣ гантва̄ сантике нисӣдитва̄ пат̣исан̣тха̄рам̣ катва̄ бханте тумхе а̄гантука̄ нева̄сика̄ти пуччхи. а̄гантукомхӣ упа̄сака̄ти. катара рат̣т̣хава̄сико бхантети кот̣т̣хива̄ладжанападе пийан̇галла виха̄рава̄симхи упа̄сака̄ти идхева васатха гаччхатха̄ти. идха на васа̄ма асукадивасе гаччха̄ма̄ти а̄ха. балаттхопи ахампи тумхехи саддхим̣ а̄гамисса̄ми. майхампи га̄мо етасмим̣йева джанападе асука га̄мо на̄ма̄ти а̄ха. тхеро са̄дхӯти сампат̣иччхи. балаттхо там̣ паваттим̣ ран̃н̃о ниведеси.

ра̄джа̄ балаттхасса сахассаггханакам̣ ваттхайугалам̣ махаггхам̣ раттакамбалам̣ упа̄ханайугам̣ суган̣дхателана̄л̣им̣ ан̃н̃ча бахум̣ саман̣апариккха̄рам̣ тхерасса дехӣти да̄песи сопи париккха̄рам̣ гахетва̄ паривен̣ам̣ гантва̄ тхерена саддхим̣ раттим̣ васитва̄ па̄то саддхим̣йева никкхамитва̄ анупуббена гантва̄ пийан̇галла виха̄расса диссама̄не т̣ха̄не сӣтаччха̄йа̄йа тхерам̣ нисӣда̄петва̄ па̄де дховитва̄ ган̣дхателена маккхетва̄ гул̣одакам̣ па̄йетва̄ упа̄ханам̣ пат̣имун̃читва̄ идам̣ ме париккха̄рам̣ кулӯпагатхерассаттха̄йа гахитам̣, ида̄ни тумха̄кам̣ дамми, идам̣ пана са̄т̣акайугам̣ мама путтасса ман̇галаттха̄йа гахитам̣, тумхе чӣварам̣ катва̄ па̄рупатха̄ти ватва̄ тхерасса па̄дамӯле т̣хапеси.

тхеро са̄т̣акайугам̣ паттаттхавика̄йа паккхипитва̄ сесапариккха̄рам̣ бхан̣д̣икам̣ катва̄ упа̄ханам̣ а̄руйхам̣ каттайат̣т̣хим̣ гахетва̄ маггам̣ пат̣паджджи. балаттхо тена саддхим̣ тхокам̣ гантва̄ ‘‘тит̣т̣хатха бханте, майхам̣ айам̣ магго‘‘ти ватва̄ пуббе вуттанайенева ран̃н̃о са̄санам̣ тхерасса а̄рочеси

тхеро там̣ сутва̄ махантена параккамена катакаммам̣ акатам̣ вийа джа̄танти доманассаппатто хутва̄ ассудха̄рам̣ паваттетва̄’упа̄сака тава париккха̄рам̣ твамева ган̣ха̄хӣ‘‘ти т̣хитакова сабба̄париккха̄рам̣ чхад̣д̣еси балаттхо ким̣ на̄ма бханте вадатха еса ра̄джа̄ туйхам̣ бхаваггаппама̄н̣ам̣ катва̄ паччайам̣ дентопи тава ит̣т̣хака̄нурӯпам̣ ка̄тум̣ на саккоти. кевалам̣ пана маха̄четийе каммам̣ ан̃н̃есам̣ апаттакам̣ катва̄ каромӣти адхиппа̄йена евам̣ ка̄рети тумхе пана бханте аттана̄ ладдхапариккха̄рам̣ гахетва̄ читтам̣ паса̄детха̄ти ватва̄ тхерам̣ сан̃н̃а̄петва̄ пакка̄ми. имасмим̣ пана четийе бхатийа̄ каммам̣ катва̄ читтам̣ паса̄детва̄ сагге ниббатта сатта̄нам̣ пама̄н̣ам̣ наттхи.

та̄ватим̣са бхаване кира ниббатта девадхӣтаро аттано сампаттим̣ олокетва̄ кена ну ко каммена имам̣ сампаттим̣ лабхимха̄ти а̄ваджджама̄на̄ маха̄четийе бхатийа̄ каммам̣ катва̄ ладдхабха̄вам̣ н̃атва̄ бхатийа̄ катакаммасса̄пи пхалам̣ ӣдисам̣, аттано сантакена каммапхалам̣ саддахитва̄ катакаммасса пхалам̣ кӣдисам̣ бхависсатӣти чинтетва̄ диббаган̣дхама̄лам̣ а̄да̄йа раттибха̄ге а̄гантва̄ пӯджетва̄ четийам̣ ванданти.

тасмим̣ кхан̣е бха̄тиван̇кава̄сӣ маха̄сӣваттхеро на̄ма четийам̣ ванданаттха̄йа гато, та̄ вандантийо дисва̄ маха̄саттапан̣н̣ируккхасамӣпе т̣хито та̄сам̣ йатха̄ручим̣ вандитва̄ гаманака̄ле пуччхи? тумха̄кам̣ сарӣра̄локена сакалатамбапан̣н̣идипо ека̄локо, ким̣ каммам̣ кариттха̄ти бханте амха̄кам̣ сантаке катакаммам̣ на̄ма наттхи имасмим̣ четийе манам̣ паса̄детва̄ бхатийа̄ каммам̣ каримха̄ти а̄хам̣су евам̣ буддхаса̄сане пасанначиттена бхатийа̄ катакаммампи махаппхалам̣ хоти. тасма̄-

‘‘читтаппаса̄даматтена-сугате гати уттама̄,

лаббхатӣти видитва̄на-тхӯпапӯджам̣ каре буддхо’’ти;

евам̣ ра̄джа̄ четийакаммам̣ ка̄ра̄пенто пуппхадха̄наттайам̣ нит̣т̣ха̄песи. там̣ кхӣн̣а̄сава тхирабха̄ваттха̄йа бхӯмисамам̣ катва̄ осӣда̄песум̣, евам̣ навава̄ре читам̣ читам̣ осӣда̄песум̣. ра̄джа̄ ка̄ран̣ам̣ аджа̄нанто анаттамано хутва̄ бхиккхусан̇гхам̣ саннипа̄теси. асӣти бхиккхусахасса̄ни саннипатим̣су ра̄джа̄ бхиккхусан̇гхам̣ ган̣дхама̄ла̄дӣхи пӯджетва̄ вандитва̄ пуччхи’бханте маха̄четийе пуппхадха̄наттайам̣ навава̄ре на джа̄на̄мӣ’ти бхиккхусан̇гхо а̄ха маха̄ра̄джа туйхам̣ каммасса ва̄ джӣвитасса ва̄ антара̄йо наттхи. ана̄гате тхирабха̄ваттха̄йа иддхимантехи осӣда̄питам̣, ито пат̣т̣ха̄йа на осӣда̄пессанти. твам̣ ан̃н̃атхаттам̣ акатва̄ маха̄тхӯпам̣ сама̄пехӣти. там̣ сутва̄ хат̣т̣хо ра̄джа̄ тхӯпакаммам̣ ка̄реси.

дасапуппхадха̄на̄ни дасахи ит̣т̣хака̄кот̣ӣхи нит̣т̣ханам̣ гамим̣су пуна пуппхадха̄наттайе нит̣т̣хите бхиккхусан̇гхо уттара-сумана на̄маке две кхӣн̣а̄сава са̄ман̣ере а̄н̣а̄песи. тумхе самачатурассам̣ ат̣т̣харатана бахалам̣ екека пассато асӣти асити хаттхаппама̄н̣ам̣ чхамедака ван̣н̣апа̄са̄н̣е а̄харатха̄ти. те са̄дхӯти сампат̣иччхитва̄ уттаракурум̣ гантва̄ чуттаппака̄раппама̄н̣е бхан̣д̣ипуппханихечха медаван̣н̣апа̄са̄н̣е а̄харитва̄ екам̣ па̄са̄н̣ам̣ дха̄тугаббхасса бхӯмийам̣ аттхаритва̄ чатта̄ро па̄са̄н̣е чатусу пассесу сам̣видха̄йа апарам̣ дха̄тугаббхам̣ пидаханаттха̄йа па̄чӣна диса̄бха̄ге ва̄лука па̄ка̄ра самӣпе адиссама̄нам̣ катва̄ т̣хапесум̣.

22. тато ра̄джа̄ дха̄тугаббхасса маджджхе саббаратанамайам̣ сабба̄ка̄расампаннам̣ манохарам̣ бодхируккхам̣ ка̄реси со хи ин̣данӣламан̣ибхӯмийам̣ патит̣т̣хито, тассамӯла̄ни пача̄л̣амайа̄ни, кхан̣дхо сириваччха̄дӣхи ат̣т̣хаман̇галикехи пуппхапанти лата̄панти чатуппада хам̣сапантихи ча вичитто ат̣т̣ха̄раса хаттхуббедхо раджатамайо ахоси.

пан̃чамаха̄са̄кха̄пи ат̣т̣ха̄расахаттха̄ча, патта̄пи ман̣имайа̄ни, пан̣д̣упатта̄ни, хемамайа̄ни, пхала̄ пава̄л̣амайа̄ни. татха̄ ан̇куропари челавита̄нам̣ бан̣дха̄песи. тасса анте саманнато муттамайа кин̇кин̣икаджа̄лам̣ оламбати. сван̣н̣агхан̣т̣а̄панти ча суван̣н̣ада̄ма̄ни ча тахим̣ тахим̣ оламбанти вита̄насса чатусу кан̣н̣есу навасатасахассаггханако екеко мутта̄кала̄по оламбати. таттха йатха̄нурӯпам̣ на̄на̄ратана ката̄нева чан̣да-сӯрийа-та̄рака̄рӯпа̄ни падума̄ни ча аппита̄ни ахесум̣. махаггха̄ни анекаван̣н̣а̄ни ат̣т̣хуттара сахасса̄ни ваттха̄ни оламбим̣су.

тато бодхируккхасса самантато сатта ратанамайа ведика̄ ка̄ретва̄ маха̄малака мутта̄ аттхара̄песи мутта̄ ведика̄нам̣ антаре ган̣дходака пун̣н̣а саттаратанамайа пун̣н̣агхат̣а пантийо т̣хапа̄песи. та̄су суван̣н̣агхат̣е пава̄л̣амайа̄ни пуппха̄ни ахесум̣. пава̄л̣агхат̣е суван̣н̣амайа̄ни пуппха̄ни. ман̣игхат̣е раджатамайа̄ни пуппха̄ни раджатагхат̣е ман̣имайа̄нипуппха̄ти. саттаратанагхат̣е саттаратанамайа̄ни пуппха̄ни ахесум̣.

бодхируккхасса па̄чӣна диса̄бха̄ге ратанамайе кот̣иаггханаке паллан̇ке гханакот̣т̣има суван̣н̣амайам̣ буддхапат̣имам̣ нисӣда̄песи. тасса̄ пат̣има̄йа вӣсати накха̄ аккхинам̣ сетат̣т̣ха̄на̄ни ча пхал̣акамайа̄ни. хаттхатала па̄датала данта̄варан̣а̄ни аккхӣнам̣ раттат̣т̣ха̄та̄ни ча пава̄л̣амайа̄ни кеса бхамука̄ни аккхинам̣ ка̄л̣акат̣т̣ха̄на̄ни ча ин̣данӣла ман̣имайа̄ни ун̣н̣а̄ломам̣ панам̣ раджатамайам̣ ахоси. тато сахампати маха̄ брахма̄нам̣ раджатаччхаттам̣ дха̄ретва̄ т̣хинам̣ ка̄реси. тата̄ двӣсу девалокесу девата̄хи саддхим̣ виджайуттарасан̇кхам̣ гахетва̄ абхисекам̣ дадама̄нам̣ саккам̣ девара̄джа̄нам̣ пан̃часикха девапуттам̣ бел̣ува пан̣д̣у вӣн̣ама̄да̄йа ган̣дхаббам̣ курума̄нам̣. маха̄ка̄л̣а на̄гара̄джа̄нам̣ на̄гакан̃н̃а̄паривутам̣ на̄на̄видхенатхутигхосена татха̄гатам̣ ван̣н̣ентам̣ ка̄реси.

васаваттима̄рампана ба̄хусахассам̣ ма̄петва̄ тисӯла муггара̄ди на̄на̄вудха̄ни гахетва̄ сахассакумбхам̣ гиримекхала хаттхиккхан̣дха ма̄руйха ма̄рабалам̣ парива̄ретва̄ бодхиман̣д̣ам̣ а̄гантва̄ анека бхим̣санакам̣ курума̄нам̣ ка̄реси. сеса̄су диса̄су па̄чӣна диса̄бха̄ге паллан̇касадисе кот̣и кот̣и аггханаке тайо паллан̇ке аттхара̄петва̄ дантамайам̣ дан̣д̣ам̣ пава̄л̣авӣджаним̣ т̣хапа̄песи. бодхиккхан̣дхам̣ уссӣсаке катва̄ на̄на̄ратанам̣ ман̣д̣итам̣ кот̣иаггханакам̣ раджата сайанам̣ аттхара̄песи.

дасабаласса абхисамбодхимпатва̄ анимисена чаккхуна̄ бодхипаллан̇кам̣ олокитат̣т̣ха̄нам̣ сатта̄хамева ратаначан̇каме чан̇камитат̣т̣ха̄нам̣ олокитат̣т̣ха̄нам̣ сатта̄хамева ратаначан̇каме чан̇камитат̣т̣ха̄нам̣ ратанагхарам̣ пависитва̄ дхаммасаммаситат̣т̣ха̄нам̣ мучалин̣дамӯлам̣ гантва̄ нисиннасса мучалин̣дена на̄гена саттаккхаттум̣ бхогехи париккхипитва̄ упари пхан̣ам̣ катва̄ т̣хитат̣т̣ха̄нам̣, тато аджапа̄ла нигродха мӯлам̣ гантва̄ нисиннат̣т̣ха̄нам̣, тато ра̄джа̄йатанам̣ бходжане упанӣте чатумаха̄ра̄джехи упанӣта паттапат̣иггахан̣ам̣ ка̄реси.

тато брахма̄йа̄чанам̣ дхаммачаккаппаваттанам̣ сасапаббаджджам̣, бхаддаваггийа паббаджджам̣, тебха̄тика джат̣ила даманам̣, лат̣т̣хивануййа̄не бимбиса̄ропагаман̣ам̣, ра̄джагахаппавесанам̣, вел̣увана пат̣иггахан̣ам̣ асӣти маха̄са̄ваке ча ка̄реси тато капилаваттхугаманам̣ ратаначан̇каме т̣хатат̣т̣ха̄нам̣, ра̄хулапаббаджджам̣, нан̣драпаббаджджам̣ джетаванапат̣иггахан̣ам̣, ган̣д̣амбамӯле йамака па̄т̣иха̄рикам̣ девалоке.

‘‘нисинне’’ти каттхачи.

абхидхамма десана̄ деворохан̣а па̄т̣ӣхӣрам̣ тхерапан̃ха сама̄гаман̃ча ка̄реси.

татха̄ маха̄самайасутта-ра̄хулова̄да сутта-ман̇гасуттапа̄ра̄йана сутта сама̄гамам̣ дханапа̄ла-а̄л̣авака-ан̇гулима̄ла-апала̄ла даманам̣ а̄йусан̇кха̄ра воссаджджанам̣ сӯкарамаддава париггахан̣ам̣ син̇гиван̣н̣а ваттхайуга пат̣иггахан̣ам̣ пасаннодакапа̄нам̣ паринибба̄нам̣ деваманусса паридеванам̣ маха̄кассапаттхерассабхагаватопа̄даван̣данам̣ сарӣра н̇аханам̣ аггинибба̄нам̣ а̄л̣а̄ханасакка̄рам̣ ден̣ена бра̄хман̣ена катадха̄ту вибха̄ган̃ча ка̄реси.

татха̄ аддхаччхат̣т̣ха̄ни джа̄такасата̄ни ка̄реси. вессантараджа̄такам̣ пана ка̄ренто сан̃джайа маха̄ра̄джам̣ пхусатӣдевим̣ маддидевим̣ джа̄лийа кума̄рам̣ кан̣ха̄джинан̃ча ка̄реси. тато пан̣д̣ава хаттхида̄нам̣ сатта сатака маха̄да̄нам̣ нагара вилоканам̣ синдхавада̄нам̣ девата̄хи рохитатха ван̣н̣ена ратхасса ваханам̣ ратхада̄нам̣ сайамевон̣ата думато пхалам̣ гахетва̄ да̄рака̄нам̣ мадхумам̣са динна неса̄дасса суван̣н̣а сӯчида̄нам̣ ван̇капаббатакуччхимхи паббаджджа̄весена васитат̣т̣ха̄нам̣ пӯджакасса да̄ракада̄нам̣ саккабра̄хман̣асса бхарийам̣да̄нам̣ пӯджакасса девата̄нубха̄века да̄раке гахетва̄ гантва̄ сан̃джайа нарин̣дасса пурато гатат̣т̣ха̄нам̣ тато ван̇капаббатакуччхийам̣ чханнам̣ кхаттийа̄нам̣ сама̄гамам̣ вессантарасса маддийа̄ ча абхисекам̣ паттат̣т̣ха̄нам̣ накарампавит̣т̣хе саттаратанавассам̣ васситат̣т̣ха̄нам̣ тато чавитва̄ туситапуре ниббаттат̣т̣ха̄нан̃ча саббам̣ виттха̄рена ка̄реси.

тато даса сахасса чаккава̄л̣адевата̄хи буддха бха̄ва̄йа а̄йа̄читат̣т̣ха̄нам̣ апунара̄ваттанам̣ ма̄тукуччхиоккаманам̣ маха̄ма̄йа̄девим̣ суддходана маха̄ра̄джам̣ лумбинӣване джа̄тат̣т̣ха̄нам̣ анталиккхато двиннам̣ удакадха̄ра̄нам̣ патанам̣ уттара̄бхимукхам̣ саттападавӣтиха̄ра гаманам̣ ка̄л̣адевал̣асса джат̣а̄маттхаке маха̄пурисасса па̄дапатит̣т̣ха̄на анативаттама̄на̄йа джамбуччха̄йа̄йа дха̄тӣнам̣ пама̄дам̣ дисва̄ сирисайане паллан̇ке нисӣдитва̄ джха̄насама̄паннат̣т̣ха̄нан̃ча ка̄реси.

тато ра̄хула ма̄тарам̣ ра̄хула бхаддакан̃ча ка̄реси тато екӯна тим̣савассака̄ле уййа̄не кӣл̣ататтха̄йа гамана самайе джин̣н̣а вйа̄дхита мата сан̇кхйа̄те тайо девадӯте дисва̄ ниваттанат̣т̣ха̄нам̣ чатуттхава̄ре паббаджитарӯпам̣ дисва̄ са̄дхупаббаджджа̄ти читтам̣ уппа̄детва̄ уййа̄нам̣ гантва̄ уййа̄насирим̣ анубхавитва̄ са̄йан̣ха самайе наха̄тва̄ ман̇гала сила̄пат̣т̣е нисиннаматта виссакат̣т̣ха̄на̄ алан̇каран̣ат̣т̣ха̄н̣ам̣ тато маджджхимараттийам̣ на̄т̣ака̄нам̣ виппака̄рам̣ дисва̄ кан̣тхака хайа варама̄руйха) маха̄бхиниккхаман̣ам̣ никкхамитат̣т̣ха̄нам̣ даса сахасса) чаккава̄л̣а девата̄хи ката пӯджа̄видхим̣ кан̣тхаканиваттана четийат̣т̣ха̄нам̣ анома̄ надӣтӣре паббаджджам̣ ра̄джагахаппавесанам̣ пан̣д̣ава паббатаччха йа̄йа ран̃н̃о бимбиса̄рамма раджджакаран̣аттха̄йа а̄йа̄чанам̣ суджа̄та̄йа динна кхӣрапа̄йа̄са пат̣иггахан̣ам̣ неран̃джара̄йа надийа̄ тӣре па̄йа̄са парибхогам̣ надийа̄ па̄тивиссат̣т̣хам̣ па̄т̣иха̄рийам̣ са̄лаване дива̄виха̄ра гатат̣т̣ха̄нам̣ соттхийена динна кусатин̣апат̣иггахан̣ам̣ бодхиман̣д̣ам̣ а̄руйха нисиннат̣т̣ха̄нан̃ча саббам̣ виттха̄рена ка̄реси.

тато махин̣даттхера памукхе сатта саха а̄гате ча ка̄ра̄песи. чатусу диса̄су кхаггахаттхе чатта̄ро маха̄ра̄джа̄но ка̄реси тато дваттим̣са девапутте тато суван̣н̣а дан̣д̣а дӣпакадха̄ра̄ дваттим̣са девакума̄рийо тато ат̣т̣хавӣсати йаккхасена̄патино тато ан̃джалим̣ паггайха т̣хита девата̄йо тато ратанамайа пуппакала̄пе гахетва̄ т̣хита девата̄йо тато суван̣н̣агхат̣е гахетва̄ т̣хити девата̄йо тато наччанака девата̄йо тато турийава̄дака девата̄йо тато паччека сатасахассаггханаке дасахаттхаппама̄н̣е а̄да̄се гахетва̄ т̣хита девата̄йо тато татхева сатасахассаггханака пуппха са̄кха̄йо гахетва̄ т̣хитадевата̄йо тато чан̣даман̣д̣але гахетва̄ т̣хитадевата̄йо сӯрийаман̣д̣але гахетва̄ т̣хитадевата̄йо тато падума̄ни гахетва̄ т̣хита девата̄йо тато чхатта̄ни гахетва̄ т̣хитадевата̄йо тато вичиттавесадхаре малладевапутте тато дуссапот̣хана девата̄йо тато ратанаггхике гахетва̄ т̣хитадевата̄йо тато дхаммачакка̄ки гахетва̄ т̣хитадевата̄йо тато кхаггадхара̄ девата̄йо тато пан̃чахаттхаппама̄н̣а ган̣дхителапӯрита̄ дукӯлават̣т̣ийам̣ паджджалита дӣпакан̃чанана па̄тийо сӣсехи дха̄ретва̄ т̣хитадевата̄йо ча ка̄ра̄песи.

тато чатусукан̣н̣есупхал̣икамайааггхийа маттхаке чатта̄ромаха̄ман̣а т̣хапа̄песи чатусу кан̣н̣есу суван̣н̣а-ман̣и-мутта-ваджира̄нам̣ чатта̄ро ра̄сийо ка̄реси тато мегхаван̣н̣а па̄са̄н̣абхиттийам̣ виджджуллата̄ ка̄реси тато ратана лата̄йо тато ча̄л̣авиджатийо тато нилуппале гахетва̄ т̣хита на̄гаман̣авика̄йо ка̄реси.

ра̄джа̄ ектика̄ни рӯпака̄ни гханакот̣т̣има суван̣н̣ехева ка̄реси. авасесампи пӯджа̄видхим̣ саттаратанехева ка̄ресӣти. еттха ча вуттаппака̄рампана пӯджанӣйабхан̣д̣ам̣ анантамапарима̄н̣ам̣ хоти татха̄ хи амбапа̄са̄нава̄сӣ читтагуттаттхерона̄ма хет̣т̣ха̄ лохапа̄са̄де саннипатита̄нам̣ два̄дасаннам̣ бхиккхусахасса̄нам̣ дхаммам̣ катхенто ратхавинӣтасуттам̣ а̄рабхитва̄ маха̄ дха̄тунидха̄нам̣ ван̣н̣енто екачче на саддахиссантӣти ман̃н̃ама̄но осаккитва̄ катхеси. тасмим̣ кхан̣е кот̣апаббатава̄сӣ маха̄тиссаттхеро на̄ма кхӣн̣а̄саво авидӯре нисӣдитва̄ дхаммам̣ сун̣анто а̄вусо дхаммакатхика тава катха̄то парихӣнампи аттхи. апаччо сакакитва̄ виттха̄рена катхехӣти а̄ха. атха имасмим̣йева дӣпе бха̄тийа маха̄ра̄джа̄ на̄ма саддо пасанно ахоси со са̄йам̣ па̄там̣ махачетийам̣ вандитва̄ва бхун̃джати. екадивасам̣ виниччхайе нисӣдитва дуббӣниччхитам̣ ат̣т̣ам̣ виниччхинанто атиса̄йам̣ вут̣т̣хито тхӯпаван̣данам̣ виссаритва̄ бходжане упанӣте хаттхам̣ ота̄ретва̄ мануссе пуччхиаджджа майа̄ аййако вандито на вандитоти. пора̄н̣ака ра̄джа̄но хи саттха̄рам̣ аййакоти ваданти. манусса̄ на вандито дева̄ти а̄хам̣су.

тасмим̣ кхан̣е ра̄джа̄ хаттхена гахита бхаттапин̣д̣ам̣ па̄тийам̣ па̄тетва̄ ут̣т̣ха̄йа даккхин̣адва̄рам̣ вивара̄петва̄ а̄гантва̄ па̄чӣна два̄рена маха̄четийан̇ган̣ам̣ а̄руйха ванданто анто дха̄тугаббхе кхӣн̣а̄сава̄нам̣ дхаммам̣ оса̄ран̣асаддам̣ сутва̄ даккхин̣адва̄рети ман̃н̃ама̄но таттха гантва̄ адисва̄ етенева найена итара̄нипи два̄ра̄ни гантва̄ таттха̄пи адисва̄ аййа̄ дхаммам̣ оса̄ренто вичарантӣти ман̃н̃ама̄но олоканаттха̄йа чатусу два̄ресу мануссе т̣хапетва̄ сайам̣ пуна вичаритва̄ апассанто мануссе пуччхитва̄ бахиддха̄ наттхи бха̄вам̣ н̃атва̄ анто дха̄тугаббхе бхависсатити саннит̣т̣ха̄нам̣ катва̄ па̄чӣнадва̄ре а̄саннатаре маха̄ четийа̄бхимукхо хаттхапа̄де паса̄ретва̄ джӣвитум̣ париччаджитва̄ дал̣хасама̄да̄нам̣ катва̄ нипаджджи. саче ма̄ аййа̄ дха̄тугаббхам̣ на олока̄пенти-сатта̄хам̣ нира̄ха̄ро хутва̄ суссама̄но бхӯсамут̣т̣хи вийа виппакирийама̄нопи на ут̣т̣хахисса̄мӣти. тасса гун̣а̄нубха̄вена саккасса бхаванам̣ ун̣ха̄ка̄рам̣ дассеси.

сакко а̄ваджджанто там̣ ка̄ран̣ам̣ н̃атва̄ агантва̄ дхаммам̣ оса̄рента̄нам̣ тхера̄нам̣ евама̄ха. айам̣ бханте ра̄джа̄ дхаммико буддхаса̄сане пасанно имасмим̣ т̣ха̄не саджджха̄йана саддам̣ сутва̄ дха̄тугаббхам̣ апасситва̄ на ут̣т̣хахисса̄мӣти дал̣хасама̄да̄нам̣ катва̄ нипанно саче дха̄тугаббхам̣ на пассати таттхева мариссати. там̣ павесетва̄ дха̄ту габбхам̣ олока̄петха̄ти. тхера̄пи тасса анукампа̄йа дха̄тугаббхам̣ дассетум̣ екам̣ тхерам̣ а̄н̣а̄песум̣ ра̄джа̄нам̣ а̄нетва̄ дха̄тугаббха̄ олока̄петва̄ песехӣти. со ран̃н̃о хаттхе гахетва̄ дха̄тугаббхам̣ павесетва̄ йатха̄ручим̣ ванда̄петва̄ саббам̣ саллаккхитака̄ле песеси ра̄джа̄ нагарам̣ гантва̄ апарена самайена дха̄тугаббхе аттана̄ дит̣т̣харӯпакесу екадеса̄ни суван̣н̣акхачита̄ни ка̄ретва̄ ра̄джан̇ган̣е махантам̣ ман̣д̣апам̣ ка̄ретва̄ тасмим̣ ман̣д̣апе та̄ни рӯпака̄ни сам̣видаха̄петва̄ нагаре саннипа̄тетва̄ дха̄тугаббхе майа̄ дит̣т̣ха̄ни суван̣н̣арӯпака̄ни ӣдиса̄ни а̄ха. тесам̣ рӯпака̄нам̣ нийа̄мена кататта̄ нийа̄мака рӯпака̄ни на̄ма джа̄та̄ни.

ра̄джа̄ сам̣ваччхаре сам̣ваччхаре та̄ни рӯпака̄ни нӣхара̄петва̄ на̄гара̄нам̣ дассеси пат̣хамам̣ дасситака̄ле на̄гара̄ пасӣдитва̄ екека кулато екекам̣ да̄ракам̣ нӣхаритва̄ пабба̄джесум̣. пуна ра̄джа̄ аййа̄ етам̣ пака̄рам̣ аджа̄нанака̄ бахӯ тесампи а̄рочесса̄мӣти виха̄рам̣ гантва̄ хет̣т̣ха̄ лохапа̄са̄де бхиккхусан̇гхам̣ саннипа̄тетва̄ сайам̣ дхамма̄санагато тийа̄ма раттим̣ дха̄тугаббхе адхика̄рам̣ катхетва̄ парийоса̄петумасакка̄нтосева ут̣т̣ха̄си. таттхеко бхиккху ра̄джа̄нам̣ пуччхи-маха̄ра̄джа твам̣ па̄тара̄сабхаттам̣ бхӯтва̄ а̄гатоси. тийа̄ма раттим̣ ван̣н̣енто дха̄тугаббхе пӯджа̄видхимпи парийоса̄петум̣ на̄саккхи ан̃н̃ампи бахум̣ аттхити.

ра̄джа̄ ким̣ катхета бханте, тумха̄кам̣ майа̄ катхитам̣ дасабха̄гесу екабха̄гампи наппахоти. ахампана майа̄ саллаккхита маттамева катхесим̣. анантам̣ бханте дха̄тугаббхе пӯджа̄видха̄нанти а̄ха евам̣ анантам̣ пӯджанӣйабхан̣д̣ам̣ самачатурассе екека пассато асӣти асӣти хаттхаппама̄н̣е дха̄тугаббхе нирантарам̣ катва̄ пуретумпи на сукарам̣, пагева йатха̄рахам̣ сам̣видха̄ту тит̣т̣хату та̄ва дха̄тугаббхо йа̄ва маха̄четийе ва̄лука па̄ка̄ра париччхеда̄ нирантарам̣ пуретумпи на сакка̄. тасма̄ там̣ саббам̣ пӯджанӣйабхан̣д̣ам̣ таттха катхам̣ ган̣хӣти йадеттха ваттаббам̣ пора̄н̣ехи вуттамева.

нигро дхапит̣т̣хи тепит̣ака маха̄сӣваттхеро кира ра̄джагехе нисидитва̄ ран̃н̃о дасабала сӣхана̄дасутатам̣ катхенто дха̄тунидха̄нам̣ ван̣н̣етва̄ суттантам̣ виниват̣т̣еси. ра̄джа̄ тхерасса евама̄ха-айам̣ бханте дха̄тугаббха̄ самачатурассо, екекапассато асӣти асӣти хаттхаппама̄н̣е еттака̄ни пӯджанӣйа бхан̣д̣а̄ни еттха т̣т̣хита̄нӣти ко саддахессатити. тхеро а̄ха. ин̣даса̄лагуха̄киттакаппама̄н̣а̄ти тайа̄ сутапубба̄ти. ра̄джа̄ кхуддака ман̃чакаппама̄н̣а̄ бхантети а̄ха. тато тхеро а̄ха, маха̄ра̄джа амха̄кам̣ саттха̄ра̄ саккасаса сакка пан̃хасуттантам̣ катханадивасе гуха̄йа киттака̄ париса̄ осат̣а̄ти сутапубба̄ти. ра̄джа̄ двӣсу бханте девалокесу девата̄ти а̄ха. евам̣ санте тампи асаддахеййам̣ ну маха̄ра̄джа̄ти тхерена вутте ра̄джа̄ там̣ пана дева̄нам̣ девиддхийа̄ ахоси девиддхи на̄ма ачинтеййа̄ бхантети а̄ха.

тато тхеро маха̄ра̄джа там̣ ека̄йайева девиддхийа̄ ахоси. идам̣ пана ран̃н̃о ра̄джиддхийа̄ дева̄нам̣ девиддхийа̄ арийа̄нам̣ арийиддхийа̄ти има̄хи тӣхи иддхӣхи джа̄танти авоча. ра̄джа̄ тхерасса вачанам̣ са̄дхӯти сампат̣иччхитва̄ тхерам̣ сетаччхаттена пӯджетва̄ маттхаке чхаттам̣ дха̄ренто маха̄ виха̄рам̣ а̄нетва̄ пуна маха̄четийасса сатта̄хам̣ чхаттам̣ датва̄ джа̄ти суманапуппха пӯджам̣ ака̄сӣти. етассаттхасса са̄дханаттхамева ан̃н̃а̄нипи бахӯни ваттхӯни дассита̄ни та̄ни кинтехӣти амхе упеккхита̄ни еттха ча ра̄джа̄ махесаккхо маха̄нубха̄во пӯритапа̄рами ката̄бхинӣха̄роти тассавасена ра̄джиддхиведитабба̄ саккена а̄н̣аттена виссакаммуна̄ девапуттена а̄дито пат̣т̣ха̄йа а̄виситва̄ кататта̄ тасса васена девидадхи ведитабба̄, камма̄дхит̣т̣ха̄йака ин̣дагуттаттхеро кхудда̄нукхуддакам̣ каммам̣ анувидха̄йанто ка̄реси на кевалам̣тхеройева, саббепи арийа̄ аттана̄ аттана̄ каттабба киччесу уссуккама̄панна̄йева ахесунти има̄хи тӣхи иддхӣхи катанти ведитаббам̣.

вуттан̃хетам̣ маха̄вам̣со.

ин̣дагутта маха̄тхеро-чхал̣абхин̃н̃о маха̄мати,

камма̄дхит̣т̣ха̄йако еттха-саббам̣ сам̣видахи имам̣;

саббам̣ ра̄джиддхийа̄ етам̣ девата̄нан̃ча иддхийа̄;

иддхийа̄ арийа̄нан̃ча-асамба̄дха̄ патит̣т̣хита’’нти;

дха̄тугабба рӯпаван̣н̣ана̄катха̄

23. евам̣ ра̄джа̄ дха̄тугаббхе каттабба каммам̣ нит̣т̣ха̄петва̄ ча̄туддаси дивасе виха̄рам̣ гантва̄ бхиккхусан̇гхам̣ саннипа̄теси, саннипатти бхиккхӯ тим̣са сахасса̄ни ахесум̣ ра̄джа̄ бхиккхусан̇гхам̣ вандитва̄ евама̄ха. дха̄тугаббхе майа̄ каттаббакаммам̣ нит̣т̣ха̄питам̣, све а̄са̄л̣абхимупосатха дивасе уттараса̄л̣ха наккхаттена дха̄тунидха̄нам̣ бхависсати дха̄туйо джана̄тха бхантети бхиккхусан̇гхасса бха̄рам̣ катва̄ нагарамева̄ган̃джи.

атха бхиккхусан̇гхо дха̄ту а̄харан̣акам̣ бхиккхум̣ гавесанто пӯджа̄ паривен̣а ва̄сикам̣ сол̣аса вассуддесикам̣ чхал̣абхин̃н̃ам̣ сон̣уттарам̣ на̄ма са̄ман̣ерам̣ дисва̄ там̣ паккоса̄петва̄ а̄вусо сон̣уттара ра̄джа̄ дха̄тугаббхам̣ нит̣т̣ха̄петва̄ дха̄ту а̄бхаран̣ам̣ бхиккхусан̇гхасса бха̄рамака̄си. тасма̄ тайа̄ дха̄туйо а̄харитабба̄ти а̄хара̄ми бханте дха̄туйо куто лаччха̄мӣти пуччхи тасса бхиккхусан̇гхо евама̄ха. а̄вусо сон̣уттара тата̄гато маран̣аман̃че нипанно саккам̣ девара̄джа̄нам̣ а̄мантетва̄ майхам̣ ат̣т̣хадон̣аппама̄н̣есу са̄рӣрика дха̄тусу екам̣ дон̣ам̣ кол̣ийара̄джухи саккатам̣, ана̄гате тамбапан̣н̣и дӣпе маха̄четийе патит̣т̣хахиссатӣти а̄ха.

атха бхагавати париниббуте дон̣а бра̄хман̣о дха̄туйо ат̣т̣ха кот̣т̣ха̄се катва̄ ат̣т̣ханнам̣ нагарава̄сӣнам̣ ада̄си те аттано аттано нагаре четийам̣ ка̄ретва̄ парихарим̣су тесу ра̄мага̄ме кол̣ийехи катачетийе махогхена бхинне дха̄тукаран̣д̣ако самуддам̣ пависитва̄ ратанава̄лука̄ пит̣т̣хе чхаббан̣н̣арам̣си сама̄кин̣н̣о ат̣т̣ха̄си.

на̄га̄ дисва̄ ман̃джерика на̄га бхаванам̣ гантва̄ маха̄ка̄л̣а на̄га ран̃н̃о а̄рочесум̣ со дасакот̣и на̄га сахасса паривуто а̄гантва̄ ган̣дхама̄ла̄дӣхи пӯджетва̄ суван̣н̣а-пава̄л̣а-мин̣и-раджатадхадже усса̄петва̄ пан̃чан̇гика турийа паггахӣта на̄на̄видха на̄га на̄т̣ака̄нам̣ маджджхахато дха̄кукаран̣д̣ам̣ ман̣ичан̇гот̣аке т̣хапетва̄ сӣсена̄да̄йа маха̄сакка̄ра самма̄нам̣ каронто на̄габхаванам̣ нетва̄ чханнавути кот̣идхане пӯджетва̄ саббаратанехи четийан̃ча четийагхаран̃ча ма̄петва̄ дха̄туйо парихарати. маха̄кассапаттхеро аджа̄тасаттуно дха̄тунидха̄нам̣ каронто ра̄мага̄ме дха̄туйо т̣хапетва̄ сеса дха̄туйо а̄харитва̄ ада̄си ра̄джа̄ ра̄мага̄ме дха̄туйо касма̄ на̄хат̣а̄ти пуччхи.

тхеро маха̄ра̄джа та̄сам̣ антара̄йо наттхи ана̄гате тамбапан̣н̣идӣпе маха̄четийе патит̣т̣хахиссантӣти а̄ха. асоко дхаммара̄джа̄пи дха̄тунидха̄нам̣ уггха̄т̣етва̄ олокенто ат̣т̣хамам̣ дха̄тудон̣ам̣ адисва̄ апарам̣ дха̄тум̣ дон̣ам̣ каттха бхантети пуччхи маха̄ра̄джа там̣ кол̣ийехи ган̇га̄тӣре ката четийе патит̣т̣хитам̣, махогхена четийе бхинне маха̄самуддам̣ па̄виси.

там̣ на̄га̄ дисва̄ аттано на̄габхаванам̣ нетва̄ парихарантӣти кхӣн̣а̄сава̄ а̄хам̣су ра̄джа̄ на̄габхаванам̣ на̄ма мама а̄н̣а̄паваттанат̣т̣ха̄нам̣, тампи а̄хара̄ми бхантети а̄ха. маха̄ра̄джа та̄ дха̄туйо ана̄гате тамбапан̣н̣идӣпе маха̄четийе патит̣т̣хахиссантити нива̄ресум̣. тасма̄ твам̣ ман̃чхерика на̄га бхаванам̣ гантва̄ там̣ паваттим̣ на̄га ран̃н̃о ниведетва̄ дха̄туйо а̄хара, све дха̄ту нидха̄нам̣ бхависсатӣти. сон̣уттаро са̄дхӯти сампат̣иччхитва̄ аттано паривен̣ам̣ агама̄си.

ра̄джа̄пи нагарам̣ антва̄ нагаре бхерим̣ чара̄песи- све дха̄тунидха̄нам̣ бхависсати на̄гара̄ аттано аттано вибхава̄нурӯпена алан̇каритва̄ ган̣дхама̄ла̄дӣни гахетва̄ маха̄четийан̇ган̣ам̣ отарантути. саккопи виссакаммам̣ а̄н̣а̄песи-све маха̄четийе дха̄тунидха̄нам̣ бхависсати. сакала тампапан̣н̣идӣпам̣ алан̇карохӣти. со пунадивасе екӯнайоджанасатикам̣ тамбапан̣н̣идӣпам̣ касӣн̣аман̣д̣алам̣ вийа самам̣ катва̄ раджатапат̣т̣асадисам̣ ва̄лука̄кин̣н̣ам̣пан̃чаван̣н̣апуппхасама̄кӯлам̣ катва̄ самантато пун̣н̣агхат̣апантийо т̣хапа̄петва̄ са̄н̣ӣхи париккхипитва̄ упари челавита̄нам̣ бан̣дхитва̄ патхавитале тхалападума̄ни а̄ка̄се оламбака падума̄ни дассетва̄ алан̇ката девасабхам̣ вийа саджджеси. маха̄самуддан̃ча саннисиннам̣ пан̃чавидха падумасан̃чаннам̣ ака̄си.

дха̄ту а̄нубха̄вена сакала чаккава̄л̣ам̣ габбхоккамана̄бхисамбодхика̄ла̄дису вийа саджджитам̣ ахоси на̄гара̄па нагара вӣтхийо саммаджджитва̄ мутта̄пхала садисам̣ ва̄лукам̣ окиритва̄ ла̄джапан̃чамака пуппха̄ни самокиритва̄ на̄на̄вира̄га дхаджапат̣а̄ка̄йо усса̄петва̄ суван̣н̣агхат̣а кадалиторан̣а ма̄лагагхика̄дӣхи алан̇каритва̄ нагарам̣ саджджесу. ра̄джа̄ нагарасса чатусу два̄ресу ана̄тха̄нам̣ манусса̄нам̣ парибхоттха̄йа на̄на̄ппака̄ра кха̄данӣйа бходжанӣйа ган̣дхама̄ла ваттха̄бхаран̣а пан̃чавидхи мудхава̄са сахита та̄мбула̄ни ча т̣хапа̄песи.

атха ра̄джа̄ сабба̄бхаран̣а вибхӯсито кумуда паннаван̣н̣а чатусин̣дхавайутта ратхаварама̄руйха алан̇катам̣ кан̣д̣улам̣ хаттхим̣ пурато катва̄ суван̣н̣ачан̇гот̣акам̣ сӣсе катва̄ сетаччхаттасса хет̣т̣ха̄ ат̣т̣ха̄си. тасмим̣ кхан̣е саккам̣ девара̄джа̄нам̣ деваччхара̄ вийа на̄на̄бхаран̣авибхӯсита̄ девакан̃н̃упама̄ анека сахасса на̄т̣акиттхийо чева дасамаха̄йодха̄ ча чатуран̇гинӣ сена̄ ча ра̄джа̄нам̣ парива̄ресум̣.

татха̄ ат̣т̣хуттара сахасса иттхийо ча пун̣н̣агхат̣е гарахатва̄ парива̄ресум̣. ат̣т̣хуттара сахасса ат̣т̣хуттара сарассаппама̄н̣ейева пуриса̄ чева иттхийо ча пуппхасамугга̄ни дан̣д̣адӣпика̄ на̄на̄ван̣н̣а дхадже ча гахетва̄ парива̄ресум̣. евам̣ ра̄джа̄ махантена ра̄джа̄нубха̄вена нан̣данаванам̣ никкханта девара̄джа̄ вийа никкхами. тада̄ на̄на̄видха турийа гхосехи чева хаттхасса ратха саддехи ча маха̄патхавибхиджджана̄ка̄раппатта̄ вийа ахоси.

тасмим̣ кхан̣е сон̣уттаро аттано паривен̣ейева нисинно турийа гхосена ран̃н̃о никкхантабха̄вам̣ н̃атва̄ абхин̃н̃а̄па̄дакам̣ чатуттхаджджха̄нам̣ сама̄паджджитва̄ адхит̣т̣хайа̄ патхавийам̣ нимуджджитва̄ ман̃джерика на̄габхаване маха̄ка̄л̣а̄на̄гаран̃н̃о пурато па̄турахоси. на̄гара̄джа̄ сон̣уттарам̣ дисва̄ ут̣т̣ха̄йа̄сана̄ абхива̄детва̄ ган̣дходакена па̄де дховитва̄ ван̣н̣а ган̣дха сампанна кусумехи пӯджетва̄ ека̄мантам̣ нисӣдитва̄ куто а̄гататтха бхантети пуччхи тамбапан̣н̣и дӣпато а̄гатамха̄хи вутте киматтха̄йа̄ти пуччхи.

маха̄ра̄джа тамбапан̣н̣идӣпе дут̣т̣хага̄ман̣и абхайа маха̄ра̄джа̄ маха̄ четийам̣ ка̄ренто дха̄туйо бхиккхусан̇гхасса бха̄рамака̄си. маха̄виха̄ре тим̣саматта̄ни бхиккхусахасса̄ни саннипатитва̄ маха̄тхӯпаттха̄йа т̣хапитадха̄туйо маха̄ка̄л̣а на̄га ран̃н̃о сантике т̣хита̄, тасса там̣ паваттим̣ катхетва̄ дха̄туйо а̄хара̄ти мам̣ песесум̣, тасма̄ идха̄гатомхӣти а̄ха.

там̣ сутва̄ на̄гара̄джа̄ паббатена вийа аджджхоттхат̣о махантена мада̄манассена абхибхӯто евам̣ чинтеси майам̣ пана има̄ дха̄туйо пӯджетва̄ апа̄йато мун̃читва̄ сагге ниббаттиссама̄ти аман̃н̃имха. айам̣ пана бхиккху махиддхико маха̄нубха̄во, саче има̄ дха̄туйо имасмим̣ т̣ха̄не т̣хито бхавеййум̣, амхе абхибхавитва̄пи ган̣хитум̣ саккун̣еййа. дха̄туйо апанетум̣ ват̣т̣атӣти чинтетва̄ парисам̣ олокенто париса парийанте т̣хитам̣ ва̄суладаттам̣ на̄ма аттано бха̄гинеййам̣ дисва̄ тасса сан̃н̃амада̄си со ма̄туласса адхиппа̄йам̣ н̃атва̄ четийагхарам̣ гантва̄ дха̄тукаран̣д̣акам̣ а̄да̄йа гилитва̄ синерупаббата па̄дамӯлам̣ гантва̄-

йоджанасата̄ма̄ват̣т̣ам̣ дӣгхам̣ тисата йоджанам̣,

пхан̣а̄некасахасса̄ни-ма̄писитва̄ махиддхико,

синеру па̄дамӯламхи-дхума̄йанто ча паджджалам̣,

а̄бхуджитва̄на со бхоге-нипаджджи ва̄лука̄тале;

‘‘анека̄ни сахасса̄ни-аттана̄ садисе ахи,

ма̄пайитва̄ сайа̄песи-саманта̄ парива̄рите,

бахӯ дева̄ ча на̄га̄ ча-осарим̣су тахим̣ тада̄,

йуддхам̣ убхиннам̣ на̄га̄нам̣-сассисса̄ма майам̣ ити;’’

тато на̄гара̄джа̄ бха̄гинеййена дха̄туйо апанӣтабха̄вам̣ н̃атва̄ евама̄ха- мама сантике дха̄туйо наттхи, тумхе идха папан̃ча акатва̄ сӣгхам̣ гантва̄ бхиккхусан̇гхасса там̣ паваттим̣ а̄рочетха бхиккхусан̇гхо ан̃н̃ато дха̄тум̣ парийесиссатӣти са̄ман̣еро а̄дите пат̣т̣ха̄йа дха̄ту а̄гаманам̣ ватва̄ дха̄туйо тава сантикейева, папан̃чам̣ акатва̄ дехӣти чодеси.

тато на̄гара̄джа̄ са̄ман̣ерена мӯламхи гахитабха̄вам̣ н̃атва̄ йена кеначи парийа̄йена дха̄туйо адатва̄ва песитум̣ ват̣т̣атӣти чинтетва̄ са̄ман̣ерам̣ дха̄тугхарам̣ нетва̄ четийан̃ча четийагхаран̃ча дассеси. там̣ пана четийан̃ча четийагхаран̃ча саббаратанамайамева ахоси.

вуттан̃хетам̣ маха̄вам̣се

‘‘анекадха̄ анекехи ратанехи сусан̇кхатам̣,

четийам̣ четийагхарам̣-пасса бхиккху суниммита’’нти;

дассетва̄ ча пана четийагхарато оруйха аддхачан̣дакапа̄са̄н̣е пава̄л̣ападумамхи т̣хатва̄ имасса четийасса четийагхарасса ча аггхам̣ карохи бхантети а̄ха са̄ман̣еро на саккома маха̄ра̄джа аггхам̣ ка̄тум̣, сакалепи тамбхапан̣н̣идӣпе ратана̄ни имам̣ аддхачан̣дака па̄са̄н̣ам̣ на̄ггхатӣти а̄ха.

на̄гара̄джа̄ евам̣ санте маха̄сакка̄рат̣т̣ха̄нато аппасакка̄рат̣т̣ха̄нам̣ дха̄тӯнам̣ найанам̣ айуттам̣ нану бхиккхӯти а̄ха. са̄ман̣еро евама̄хамаха̄ра̄джа буддха̄ на̄ма дхаммагарука̄, на а̄миса гарукам̣, тумхесу чаккава̄л̣аппама̄н̣ам̣ ратанагхарам̣ ма̄петва̄ саббаратанасса пӯретва̄ дха̄туйо парихарантесупи екана̄гопи дхамма̄бхисамайам̣ ка̄тум̣ саматтхо на̄ма наттхи йасма̄-

‘‘сачча̄бхисамайо на̄га-тумха̄кампи на виджджати. сачча̄бхисамайат̣т̣ха̄нам̣-нетум̣ йуттан̃хи дха̄туйо. сам̣са̄радуккхамоккха̄йа-уппаджджанта татха̄гата̄, буддхасса веттха̄дӣппа̄йо-тена несса̄ми дха̄туйо. дха̄тунидха̄нам̣ аджджева-со хи ра̄джа̄ кариссати.

тасма̄ папан̃чамакаритва̄-лахум̣ ме дехи дха̄туйе’’ти-а̄ха. евам̣ вутте на̄гара̄джа̄ аппат̣иха̄но йутва̄ аттано бха̄гинеййена дха̄туйо гопитоти ман̃н̃ама̄но евама̄ха. тумхе бханте четийе дха̄тӯнам̣ аттхибха̄вам̣ ва̄ наттхибха̄вам̣ ва̄ аджа̄нанта̄ дехи дехӣти вадатха. ахам̣ наттхӣти вада̄ми. саче пассатха гахетва̄ гаччхатха̄ти. ган̣ха̄ми маха̄ра̄джа̄ти, ган̣ха бхиккхӯти. ган̣ха̄ми маха̄ра̄джа̄ти, ган̣ха бхиккхӯти тиккхаттум̣ пат̣ин̃н̃ам̣ гахетва̄.

‘‘сукхумам̣ карам̣ ма̄пайитва̄-тхиккхӯ татра т̣хиточа со,

бха̄гинеййасса вадане-хаттхампаккхиппа та̄ваде,

дха̄тукаран̣д̣амада̄йа-тит̣т̣ха на̄га̄ти бха̄сиха,

нимуджджитва̄ патхавийам̣-паривен̣амхи ут̣т̣хахи;’’

тада̄ са̄ман̣ерасса на̄гена саддхим̣ йуддхам̣ пассисса̄ма̄ти сама̄гата̄ дева-на̄га париса̄па бхиккхуна̄гасса виджайам̣ дисва̄ хат̣т̣ха̄ памодито дха̄туйо пӯджайанта̄ва тенева саха а̄гамум̣, на̄гара̄джа̄ са̄ман̣ерасса гата ка̄ле бхиккхум̣ ван̃четва̄ песитомхӣти хат̣т̣хатут̣т̣хо дха̄туйо гахетва̄ а̄гаматтха̄йа бха̄гинеййасса са̄санам̣ песеси.

‘‘бха̄гинеййо’тха куччхимхи-апасситва̄ каран̣д̣акам̣,

паридевама̄но а̄гантва̄-ма̄туласса ниведайи;

тада̄ со на̄гара̄джа̄пи-ван̃читамха майам̣ ити,

паридеви на̄га̄ саббепи-паридевим̣су пин̣д̣ита̄;’’

тато на̄габхаване саббе на̄га̄ сама̄гантва̄ кесе мун̃читва̄ убхохи хаттхехи хадайе гахетва̄ нӣлуппала садисехи неттехи вилӣна сокамива ассудха̄рам̣ паваттайама̄на̄-

‘‘паридевама̄на̄ а̄гантва̄-на̄га̄ сан̇гхасса сантике,

бахудха̄ паридевим̣са-дха̄та̄харан̣а дуккхита̄’’ти;

паридевитва̄ ча бхиккхусан̇гхасса евама̄хам̣су- бханте кассачи пӣл̣ам̣ акатва̄ амха̄кам̣ пун̃н̃а̄нубха̄вена лабхитва̄ чӣрапарихат̣а дха̄туйо касма̄ анавасесам̣ катва̄ ахара̄петха амха̄кам̣ саггамоккхантара̄йам̣ каротха̄ти.

’тесам̣ сан̇гхо’нукампа̄йа-тхокам̣ дха̄тумада̄пайи,

те тена тут̣т̣ха̄ гантва̄на-пӯджа̄бхан̣д̣а̄ни а̄харум̣;

тато сакко дева̄намин̣до виссакаммам̣ а̄мантетва̄ са̄ман̣ерасса ут̣т̣хитат̣т̣ха̄не саттаратанамайам̣ ман̣д̣апам̣ ма̄пехӣти а̄ха. со тасмийева кхан̣е ман̣д̣апам̣ ма̄песи атха сакко двӣсу девалокесу девапариса̄йа паривуто суван̣н̣ачан̇гот̣акена саддхим̣ ратана паллан̇кама̄да̄йа а̄гантва̄ тасмим̣ ман̣д̣апе патит̣т̣ха̄петва̄ са̄ман̣ерасса хаттхато дха̄тукаран̣д̣акам̣ гахетва̄ тасмим̣ паллан̇ке патит̣т̣ха̄песи. тада̄-

’брахма̄ чхаттамадха̄реси-сантусито ва̄лавиджаним̣,

ман̣ита̄лаван̣т̣ам̣ суйа̄мо-сакко сан̇кханту содакам̣;

чатта̄ро ту маха̄ра̄джа-ат̣т̣хам̣су кхаггапа̄н̣ино,

самуггахаттха̄ дваттим̣са̄-девапутта̄ махиддхика̄;

па̄риччхаттака пуппхехи пӯджайанта̄ тахим̣ т̣хита̄,

кума̄рийопи дваттим̣са̄-дан̣д̣идӣпадхара̄ т̣хита̄;

пала̄петва̄ дут̣т̣хайаккхе-йаккхасена̄пати пана

ат̣т̣хавӣсати ат̣т̣хам̣су-а̄раккхам̣ курума̄нака̄;

вӣн̣ам̣ ва̄дайама̄нова-ат̣т̣ха̄ пан̃часикхо тахим̣,

ран̇габхӯмим̣ ма̄пайитва̄-тимбарӯ турийагхосава̄;

анека̄ девапутта̄ ча-са̄дхугӣтаппайоджака̄,

маха̄ка̄ло на̄гара̄джа̄-тхӯйама̄но анекадха̄;

диббатурийа̄ни ваджджанти-диббасан̇гити ваттати,

диббаган̣дха̄ ча васса̄ни-васса̄пенти ча девата̄;

тада̄ ин̣дагуттаттхеро ма̄расса пат̣иба̄ханаттха̄йа чаккава̄л̣апарийантам̣ катва̄ а̄ка̄се лохачхаттам̣ ма̄песи. пан̃чаника̄йика тхера̄ дха̄туйо парива̄ретва̄ пан̃часу т̣ха̄несу нисӣдитва̄ ган̣асаджджха̄йамакам̣су. тасмим̣ ка̄ле ра̄джа̄ там̣ т̣ханам̣ а̄гантва̄ сисато суван̣н̣а чан̇гот̣акам̣ ота̄ретва̄ дха̄ту чан̇гот̣акам̣ аттано чан̇гот̣аке т̣хапетва̄ паллан̇ке патит̣т̣ха̄петва̄ ган̣дхама̄ла̄дӣхи пӯджетва̄ пан̃чапатит̣т̣хитена вандитва̄ сираси ан̃джалим̣ паггайха аккхӣни уммӣлетва̄ олокенто ат̣т̣ха̄си. тасмим̣ кхан̣е дха̄туматтхаке сетаччхаттам̣ диссати чхаттага̄хака брахма̄ на диссати. татха̄ та̄лаван̣т̣а виджани а̄дайо диссанти га̄хака̄ на диссанти диббатурийагхоса сан̇гитийо суййанти ган̣дхабба девата̄ на диссанти. ра̄джа̄ етам̣ аччхарийам̣ дисва̄ ин̣дагуттаттхерам̣ евама̄ха-девата̄ диббачхаттена пӯджесум̣ ахам̣ ма̄нуса каччхаттена пӯджеми бханнети. тхеро йуттам̣ маха̄ра̄джа̄ти а̄ха. ра̄джа̄ аттано суван̣н̣апин̣д̣ике сетаччхаттена пӯджетва̄ суван̣н̣абхим̣ка̄рам̣ гахетва̄ абхисекодакам̣ датва̄ там̣ дивасам̣ сакалатамбапан̣н̣и дӣпе раджджам̣ ада̄си.

тато саббатурийа̄ни пагган̣хим̣су, ган̣дхама̄ла̄дӣхи пӯджетва махантам̣ сакка̄рамакам̣су пуна ра̄джа̄ тхерам̣ пуччхи - амха̄кам̣ саттха̄ диббама̄нусака̄ни две чхатта̄ни дха̄реси бханте. на две чхатта̄ни тӣн̣и чхатта̄ни маха̄ра̄джа̄ти. ан̃н̃ам̣ чхаттам̣ напасса̄ми бханнети. сӣлапатит̣т̣хам̣ сама̄дхидан̣д̣акам̣ ин̣дрийасала̄кам̣ балама̄лам̣ маггапхалапатта сан̃чханнам̣ вимуттиварасетаччхаттам̣ усса̄петва̄ н̃а̄н̣а̄бхисекампатто дхаммаратана чаккам̣ паваттетва̄ дасасахасса чаккава̄л̣есу буддхараджджам̣ хаттхагатам̣ катва̄ раджджам̣ ка̄ресӣти ра̄джа̄ тӣн̣иччхатта дха̄ракасса саттхуно тиккхаттум̣ раджджам̣ даммӣти тиккхаттум̣ дха̄туйо раджджена пӯджеси.

тато ра̄джа̄ девамануссесу диббаган̣дхама̄ла̄дӣхи пӯджентесу анекесу турийагхоса сан̇гитесу ваттама̄несу дха̄тукаран̣д̣акам̣ сӣсена̄да̄йа ратанаман̣д̣апато никкхамитва̄ бхиккхусан̇гха паривуто маха̄четийам̣ падаккхин̣ам̣ катва̄ па̄чӣнадва̄рена̄руйха дха̄тугаббхам̣ отари. тато маха̄четийам̣ парива̄ретва̄ чханнавути кот̣иппама̄н̣а араханто ат̣т̣хам̣су.

ра̄джа̄ сӣсато дха̄тукаран̣д̣акам̣ ота̄ретва̄ маха̄рахе сайанапит̣т̣хе т̣хапесса̄мӣти чинтеси тасмим̣ кхан̣е дха̄тукаран̣д̣ако ран̃н̃о сӣсато сатта та̄лаппама̄н̣е т̣ха̄не гантва̄ сайамева вичари дха̄туйо а̄ка̄самуггантва̄ дваттим̣са маха̄ пурисалаккхан̣а асити анубйан̃джана̄ бйа̄маппабха̄ патиман̣д̣итам̣ кетума̄лопа собхитам̣ нила-пӣта-лохита̄ди бхеда вичитра рам̣сиджа̄ла̄ самуджджалам̣ буддхавесам̣ гахетва̄ ган̣д̣амбамӯле йамака па̄т̣иха̄рийам̣ садиса йамака па̄т̣иха̄рийам̣ акам̣су. там̣ дха̄тупа̄т̣иха̄рийам̣ дисва̄ пасӣдитва̄ арахаттампатта̄ деваманусса̄ два̄дасакот̣ийо ахесум̣. сесапхалаттайам̣ патта̄ ган̣анапатхаматӣта̄ ахесум̣. евам̣ дха̄туйо анекадха̄ па̄т̣иха̄рийам̣ дассетва̄ буддхавесам̣ виссаджджетва̄ каран̣д̣акам̣ пависитва̄ тена саддхим̣ отаритва̄ ран̃н̃о сӣсе патит̣т̣хахим̣су.

ра̄джа̄ аматена вийа абхиситто сапхалам̣ мануссатта пат̣ила̄бхам̣ ман̃н̃ама̄но убхохи хаттхехи дха̄тукаран̣д̣акам̣ гахетва̄ на̄т̣ака паривуто алан̇ката сайана самӣпам̣ гантва̄ дха̄тучан̇гот̣акам̣ ратанапаллан̇ке т̣хапетва̄ ган̣дхава̄ситодакена хаттхе дховитва̄ ватуджа̄тийа ган̣дхена уббат̣т̣етва̄ ратанакаран̣д̣акам̣ вичаритва̄ дха̄туйо гахетва̄ евам̣ чинтеси.

‘‘ана̄кула̄ кехичипи йади хессасти дха̄туйо,

джанасса саран̣ам̣ хутва̄ йади т̣хассанти дха̄туйо;

саттхунипанна̄ ка̄рена паринибба̄на ман̃чаке,

нипаджджанту супан̃н̃атте-сайанамхи маха̄рахе’’ти;

евам̣ чинтетва̄ пана варасайанапит̣т̣хе дха̄туйо т̣хапеси тасмим̣ кхан̣е дха̄туйо ран̃н̃а̄ чинтита нийа̄менева маха̄рахе сайане буддхавесена сайим̣су.

‘‘а̄са̄л̣ахи суккапаккхасса паннараса упосатхе,

уттара̄са̄л̣ха наккхатте евам̣ дха̄ту патит̣т̣хита̄;

саха дха̄ту патит̣т̣ха̄на̄ акампиттха маха̄махӣ, па̄т̣ихӣра̄ни нека̄ни паваттим̣су анекадха̄.’’

тадахи удакапарийантам̣ катва̄ айам̣ маха̄патхавӣ сан̇кампи сампакампи сампаведхи, маха̄самуддо сан̇кхӯбхи, а̄ка̄се виджджуллата̄ ниччхарим̣су. кхан̣икавассам̣ васси, чха девалока̄ екакола̄хала махоси ра̄джа̄ етам̣ аччхарийам̣ дисва̄ пасанно аттано кан̃чана ма̄лика сетаччхаттена дха̄туйо пӯджетва̄ тамбапан̣н̣идипе раджджам̣ сатта̄хам̣ датва̄ тим̣са сатасахассаггханакам̣ алан̇ка̄ра бхан̣д̣ам̣ омун̃читва̄ пӯджеси. татха̄ сабба̄пи на̄т̣акиттхийо амачча̄ сеса маха̄джано дева̄ ча сабба̄бхаран̣а̄ни пӯджесум̣ тасма̄-

тит̣т̣хантам̣ сугатам̣ тилокамахитам̣ йо пӯджайе са̄дарам̣,

йо ва̄ са̄сапа бӣджаматтампи там̣ дха̄тум̣ наро пӯджайе;

тесам̣ пун̃н̃апхалам̣ сама̄намӣти там̣ читтаппаса̄де саме,

н̃атва̄ там̣ париниббутепи сугате дха̄тум̣ будхо пӯджайе’ти;

тато ра̄джа̄ чӣвараваттха̄ни чева гул̣а-саппи а̄ди бхесаджджа̄ни ча сан̇гхасса датва̄ саббараттим̣ ган̣асаджджха̄йам̣ ка̄реси пуна дивасе нагаре бхерим̣ чара̄песи маха̄джано имам̣ сатта̄хам̣ ган̣дхама̄ла̄дӣни а̄дийа гантва̄ дха̄туйо вандатӯти ин̣дагуттаттхеропи сакала тамбапан̣н̣и дӣпе манусса̄ дха̄туйо вандитука̄ма̄, там̣ кхан̣ам̣йева а̄гантва̄ вандитва̄ йатха̄т̣т̣ха̄нам̣ гаччхантӯти адхит̣т̣ха̄си.

те татхева дха̄туйо вандитва̄ гамим̣су ра̄джа̄ сатта̄хам̣ сан̇гхасса маха̄да̄нам̣ паваттетва̄ сатта̄хасса аччайена дха̄тугаббхе майа̄ каттаббакиччам̣ нит̣т̣ха̄питам̣, дха̄тугаббхам̣ пидахатха бхантети сан̇гхасса а̄рочеси. сан̇гхо уттарасумана са̄ман̣ере а̄мантетва̄ тумхехи пуббе а̄хат̣а медаван̣н̣а па̄са̄н̣ена дха̄ту габбхам̣ пидахатха̄ти а̄ха. те са̄дхӯти сампат̣иччхитва̄ дха̄тугаббхам̣ пидахим̣су.

тато кхӣн̣а̄сава̄ дха̄тугаббхе ган̣дха̄ ма̄ сусанту ма̄ла̄ ма̄ мила̄йанту. дӣпа̄ ма̄ нибба̄йанту ратана̄ни ма̄ виван̣н̣а̄ни хонту пӯджанӣйабхан̣д̣а̄ни ма̄ нассанту. медаван̣н̣а па̄са̄н̣а̄ сандхӣйанту, паччаттхика̄нам̣ ока̄со ма̄ хотӯти адхит̣т̣хахим̣су.

евам̣ ра̄джа̄ дха̄ту нидха̄петва̄ пуна нагаре бхерим̣ чара̄песи маха̄ четийе дха̄тум̣ нидха̄петва̄ дха̄тум̣ а̄харитва̄ нидха̄нам̣ каронтӯти. маха̄джано аттано аттано бала̄нурӯпена суван̣н̣а раджата̄ди каран̣д̣е ка̄ра̄петва̄ таттха дха̄туйо патит̣т̣ха̄петва̄ дха̄тунидха̄нассупари медаван̣н̣а па̄са̄н̣а пит̣т̣хийам̣ нидахим̣су. саббехи саннихита дха̄туйо сахассаматта̄ ахесунти.

ити са̄дхуджана манопаса̄данаттха̄йа кате тхӯпавам̣се дха̄тунидха̄на катха̄ нит̣т̣хита̄.

24. тато ра̄джа̄ там̣ саббам̣ пидахетва̄ четийам̣ каронто ударена саддхим̣ чатурасса кот̣т̣хакам̣ нит̣т̣ха̄песи атха чхаттакамме судха̄камме ча анит̣т̣хитейева ма̄ран̣антика рогена гила̄но хутва̄ дӣгхава̄пито канит̣т̣хабха̄тарам̣ паккоса̄петва̄ четийе анит̣т̣хитам̣ чхаттакаммам̣ судха̄камман̃ча сӣгхам̣ нит̣т̣ха̄петва̄ мам̣ тосехи та̄та̄ти а̄ха. со ран̃н̃о дуббалабха̄вам̣ н̃атва̄ антаре анит̣т̣хитакаммам̣ ка̄тум̣ на сакка̄ти суддхаваттхехи кан̃чукам̣ ка̄ретва̄ четийе пат̣имун̃ча̄петва̄ читтака̄рехи кан̃чука маттхаке ведика̄ ча пун̣н̣агхат̣а пан̃чан̇гули пантийо ча ка̄ра̄песи.

нал̣ака̄рехи вел̣умайа чхаттам̣ ка̄ретва̄ кхарапаттамайе чан̣дасӯрийаман̣д̣але муддхани ведика̄ ка̄ретва̄ ла̄кха̄кукут̣т̣хакехи там̣ вичиттам̣ катва̄ тхӯпакаммам̣ нит̣т̣хитанти ран̃н̃о арочеси ра̄джа̄ тена хи мам̣ маха̄четийам̣ дассехӣти ватва̄ сивика̄йа нипаджджитва̄ четийа̄ падаккхин̣ам̣ катва̄ даккхин̣адва̄ре бхӯмисайанам̣ пан̃н̃а̄петва̄ таттха нипанно даккхин̣ена пассена сайитва̄ маха̄тхӯпам̣ ва̄мапассена сайитва̄ лохапа̄са̄дам̣ олокенто пасанна читто ахоси. тада̄ ран̃н̃о са̄санасса бахӯпака̄рабха̄вам̣ саллаккхетва̄ гила̄на пуччханаттха̄йа тато тато а̄гата̄ бхиккху чханнавути кот̣ийо ра̄джа̄нам̣ парива̄ретва̄ ат̣т̣хам̣су. тато сан̇гхо вагга вагга̄ хутва̄ ган̣асаджджха̄йам̣ ака̄си.

ра̄джа̄ тасмим̣ сама̄гаме тхерапутта̄бхайаттхерам̣ адисва̄ евам̣ чинтеси. со майи дамил̣ехи саддхим̣ ат̣т̣хавӣсати маха̄йуддхе кайирама̄се апаччосакакитва̄ ида̄ни маран̣айуддхе ваттама̄н̣е майхам̣ пара̄джайам̣ дисва̄ ман̃н̃е на̄гаччхатӣти. тада̄ тхеро карин̣да надӣ сӣсе паджджалита паббате васанто ран̃н̃о паривитаккам̣ н̃атва̄ пан̃часата кхӣн̣а̄сава паривусета̄ а̄ка̄сена̄гантва̄ ран̃н̃о пурато па̄турахоси.

ра̄джа̄ тхерам̣ дисва̄ аттано пурато нисӣда̄петва̄ евама̄ха бханте тумхехи саддхим̣ дасамаха̄ йодхе гахетва̄ дамил̣ехи саддхи йуджджхим̣. ида̄ни екакова маччӯна̄ саддхим̣ йуджджхитум̣ а̄рабхим̣. маччу саттумпана пара̄джетум̣ на саккомӣти. тато-

тхерапутта̄бхайаттхеро ма̄ бха̄йи мануджа̄дхипа,

килеса саттум̣ аджинитва̄ аджеййо маччӯсаттуко;

ити ватва̄ евам̣ ануса̄си. маха̄ра̄джа саббойева лока саннива̄се джа̄тийа̄ анугато, джара̄йа анусат̣о, вйа̄дхина̄ абхибхӯто, маран̣ена аббха̄хато. тета̄ха-

‘‘йатха̄пи села̄ випула̄-нахам̣ а̄хачча паббата̄,

саманта̄ анупарийеййум̣-ниппотхента̄ чатуддисам̣;

евам̣ джара̄ ча маччу ча-адхиваттанти па̄н̣ино,

кхаттийо бра̄хман̣е вессе судде чан̣д̣а̄ла пуккусе,

на кин̃чи париваджджети-саббамева̄бхимаддати;

на таттха хаттхинам̣ бхӯми-на ратха̄нам̣ на паттийа̄,

на ча̄пи мантайуддхена-сакка̄ джетум̣ дханена ва̄’’ти;

тасма̄ идам̣ маран̣ам̣ на̄ма маха̄йаса̄нам̣ маха̄саммата̄дӣнам̣ маха̄ пун̃н̃а̄нам̣ джотийа̄дӣнам̣ маха̄тха̄ма̄нам̣ баладева̄дӣнам̣ иддхиманта̄нам̣ маха̄моггалла̄на̄дӣнам̣ пан̃н̃а̄ванта̄нам̣ са̄рипутта̄дӣнам̣ сайамбхӯн̃а̄н̣ена адхигата сачча̄нам̣, паччекабуддха̄нам̣ саббагун̣асаманна̄гата̄нам̣ самма̄самбуддха̄нампи упари нира̄сан̇камева патати киман̇гапанан̃н̃есу саттесу.

тасма̄-

маха̄йаса̄ ра̄джавара̄ гата̄ те саббе маха̄саммата а̄дайопи,

аниччабха̄вам̣ баладева а̄ди маха̄бала̄ чева татха̄ гамим̣су;

йе пун̃н̃аванта̄ни гата̄ пасиддхим̣ махаддханам̣ джотийамен̣д̣ака̄дӣ,

упа̄висим̣ ваччумукхам̣ сабхога̄ саббепи те ра̄хумукхам̣ сасӣва;

йо иддхимантесу татха̄гатасса путтесусет̣т̣хо ити виссутопи,

тхеро маха̄ра̄джасахева иддхибалена со маччумукхам̣ павит̣т̣хо;

саббесу саттесу джинам̣ т̣хапетва̄ неваттхи пан̃н̃а̄йа самопи йена,

со дхаммасена̄пати са̄вакопи гато маха̄ра̄джа аниччатам̣’ча;

сайамбхӯн̃а̄н̣асса балена сантим̣ гата̄ маха̄ра̄джа сайамбхӯнопи,

саббепи те н̃а̄н̣абалӯпа панна̄ аниччатам̣ нева атиккамим̣су;

тилокана̄тхо пурисуттамо со аниччабха̄вам̣ саматиккамитва̄,

на̄саккхи гантум̣ сугатопи ра̄джа ан̃н̃есу саттесу катха̄ва наттхи;

тасма̄ маха̄ра̄джа бхавесу сатта̄ саббепи на̄сум̣ маран̣а̄ вимутта̄,

саббампи сан̇кха̄рагатам̣ аниччам̣ дӯккхам̣ анатта̄ти вичинтайассу;

‘‘дутийе аттабха̄вепи дхаммаччхан̣до маха̄ хи те,

упат̣т̣хите девалоке хитва̄ диббасукхам̣ тувам̣;

идха̄гамма бахум̣ пун̃н̃ам̣ ака̄си ча анекадха̄,

каран̣ампека раджджасса са̄санаджджотана̄йа те;

маха̄ ра̄джа катам̣ пун̃н̃ам̣ йа̄ваджджа диваса̄ тайа̄,

саббам̣ ануссаретхева сукхам̣ саджджу бхависсати;

там̣ сутва̄ тут̣т̣хама̄насо ра̄джа̄ бханте тумхе маччуйуддхепи апассайа̄ти ватва̄ ладдхасса̄со пун̃н̃апоттхакам̣ ва̄четум̣ а̄н̣а̄песи лекхако пун̃н̃апоттхакам̣ евам̣ ва̄чеси.

‘‘екӯнасатавиха̄ра̄ маха̄ра̄джена ка̄рита̄,

екӯнасатакот̣ӣхи виха̄ро маричат̣т̣и ча;

уттамо лохапа̄са̄до тим̣сакот̣ӣхи ка̄рито,

маха̄тхӯпе анаггха̄ни ка̄рита̄ чатувӣсати;

маха̄тхӯпамхи сеса̄ни карита̄ни субуддхина̄,

кот̣исахассам̣ аггханти маха̄ра̄джа тайа̄ пуна;

кол̣амба на̄ма малейа аккхаккха̄йика чха̄таке,

кун̣д̣ала̄ни махаггха̄ни дуве датва̄на ган̣хийа;

кхӣн̣а̄сава̄нам̣ пан̃чаннам̣ маха̄тхера̄намуттамо,

динно пасанначиттена кан̇гу амбила пин̣д̣ако;

чӯл̣ан̇ган̣ийа йуддхамхи параджджхитва̄ пала̄йата̄,

ка̄лам̣ гхоса̄пайитва̄на а̄гатасса виха̄йаса̄;

кхӣн̣а̄савасса йатино атта̄наманапеккхийа,

диннам̣ сарака бхаттанти пун̃н̃апоттхам̣ ава̄чайи;

25. там̣ сутва̄ ра̄джа̄ тусситва̄ т̣хапехи т̣хапехи бхан̣ети ватва̄ евама̄ха. маричават̣т̣и виха̄рамахасатта̄хе тхӯпа̄рамхасатта̄хе ча ча̄туддиса убхато сан̇гхасса маха̄рахам̣ маха̄да̄нам̣ паваттесим̣. чатувӣсати маха̄виса̄кхапӯджа̄ ка̄ресим̣ тамбапан̣н̣идӣпе маха̄бхиккхусан̇гхасса тиккхаттум̣ чӣварамада̄сим̣ сатта сатта дӣна̄ни лан̇ка̄ раджджам̣ са̄санасса пан̃чаккхаттум̣ ада̄сим̣ саппи саннитта супарисуддха ват̣т̣ийа̄ два̄дасат̣ха̄несу, саттам̣ дӣпасахассам̣ джа̄лесим̣ ат̣т̣ха̄рассу т̣ха̄несу гила̄на̄нам̣ веджджехи бхесаджджан̃ча бхаттан̃ча ниччам̣ да̄песи. чатучатта̄лӣса т̣ха̄несу телуллопакан̃ча ада̄сим̣. таттакесуйева т̣ха̄несу гхатапаккаджа̄лапӯве бхаттена саддхим̣ ниччам̣ да̄песим̣.

ма̄се ма̄се ат̣т̣хасу упосатхадивасесу лан̇ка̄дӣпе саббавиха̄ресу дӣпателам̣ да̄песим̣. а̄миса да̄нато дхаммада̄нам̣ махантанти сутва̄ хет̣т̣хам̣ лохапа̄са̄де дхамма̄сане нисӣдитва̄ ман̇гала суттам̣ оса̄ретум̣ а̄рабхитва̄пи сан̇гха га̄равена оса̄ретум̣ на̄саккхим̣. тато пат̣т̣ха̄йа дхаммадесаке саккаритва̄ саббавиха̄ресу дхаммакатхам̣ катха̄песим̣ екекасса дхаммакатхикасса на̄л̣а на̄л̣иппама̄н̣а̄ни саппипха̄н̣ита саккхара̄ни чатуран̇гула мут̣т̣хиппама̄н̣ам̣ йат̣т̣химадхукам̣ са̄т̣акадвайан̃ча ма̄сасса ат̣т̣хасу упосатха дисесу да̄песим̣. етам̣ саббампи иссарийе т̣хатва̄ диннатта̄ мама читтам̣ са а̄ра̄дхети. джӣвитам̣ пана анапеккхитва̄ дуггатена майа̄ диннада̄надвайамева а̄ра̄дхетӣти.

там̣ сутва̄ абхайаттхеро маха̄ра̄джа паса̄данӣйат̣т̣ха̄нейева паса̄дам̣ ака̄си там̣ пана пин̣д̣апа̄тадвайам̣ парисса пӣл̣ам̣ акатва̄ ладдха дхаммика паччайатта̄ атта̄нам̣ анавалокетва̄ асаджджама̄нена диннатта̄ пат̣игга̄хака̄нам̣ йа̄вадаттхам̣ катва̄ диннатта̄ пӣтипа̄моджджам̣джанайитва̄ балава саддха̄йа диннатта̄ деййадхаммасса ниравасесам̣ парибхогам̣ гататта̄ти имехи пан̃чахи ка̄ран̣ехи махантатти ватва̄ маха̄ра̄джа кан̇гу амбили пин̣д̣ага̄хакаттхересу малийамаха̄деваттхеро самантакӯт̣е пан̃чаннам̣ бхиккхусата̄нам̣ датва̄ парибхун̃джи патхави ча̄ланака дхаммагуттаттхеро калйа̄н̣ӣйа виха̄ре пан̃чаннам̣ бхиккхусата̄нам̣ датва̄ парибхун̃джи.

талан̇гарава̄сӣ дхаммагуттаттхеропи пийан̇гудӣпе два̄дасаннам̣ бхиккхусахасса̄нам̣ датва̄ парибхун̃джи. ман̇ган̣ава̄сӣ чул̣атиссаттхеро кела̄сакӯт̣е виха̄ре сат̣т̣хисахасса̄нам̣ бхиккхӯнам̣ датва̄ парибхун̃джи маха̄бхаггаттхеропи укка̄нагара виха̄ре саттасата̄нам̣ бхиккхӯнам̣ датва̄ парибхун̃джи сарака бхаттага̄хакаттхеро пана пийан̇гудӣпе два̄дасаннам̣ бхиккхусахасса̄нам̣ датва̄ парибхогамака̄сӣти ватва̄ ран̃н̃о читтам̣ ха̄сеси.

ра̄джа̄ читтам̣ паса̄детва̄ евама̄ха-ахамбханте чатувӣсати васса̄ни раджджам̣ ка̄ренто бхиккхусан̇гхасса пахӯпака̄ро ахосим̣. ка̄йопи ме сан̇гхасса упака̄рако хоту сан̇гхада̄сасса ме сарӣрам̣ маха̄четийасса дассанат̣т̣ха̄не сан̇гхасса каммама̄лаке джха̄петха̄ти. тато канит̣т̣хам̣ а̄мантетва̄’та̄та! тисса! маха̄тхӯпе анит̣т̣хитам̣ каммам̣ са̄дхукам̣ нит̣т̣ха̄песи. са̄йам̣ па̄то ча маха̄тхӯпе пуппхапӯджам̣ ка̄ретва̄ тиккхаттум̣ упаха̄рам̣ ка̄рехи. майа̄ т̣хапитам̣ да̄нават̣т̣ам̣ саббам̣ апариха̄петва̄ сан̇гхасса каттаббакиччесу сада̄ аппаматто хохӣ’ти ануса̄йитва̄ тун̣хи ахоси.

тасмим̣ кхан̣е бхиккху ган̣асаджджха̄йам̣ а̄рабхим̣су девата̄ пана чхадева локато чха ратхе гахетва̄ а̄да̄йа пат̣ипа̄т̣ийа̄ т̣хапетва̄ маха̄ра̄джа амха̄кам̣ девалоко раман̣ӣйо, амха̄кам̣ девалоко раман̣ӣйоти ватва̄ аттано аттано девалокам̣ а̄гаманаттха̄йа йа̄чим̣су ра̄джа̄ тесам̣ вачанам̣ сутва̄ йа̄ва̄хам̣ дхаммам̣ сун̣а̄ми- та̄ва адхива̄сетха̄ти те хаттхасан̃н̃а̄йа нива̄реси сан̇гхо ган̣асаджджха̄йам̣ нива̄ресӣти ман̃н̃итва̄ саджджха̄йам̣ т̣хапа̄песи.

ра̄джа̄ касма̄ бханте ган̣асаджджха̄йам̣ т̣хапетха̄ти а̄ха. маха̄ра̄джа тайа̄ хаттхасан̃н̃а̄йа нива̄ритатта̄ти. бханте тумха̄кам̣ сан̃н̃ам̣ на̄да̄сим̣. девата̄ чхадевалокато чха ратхе а̄нетва̄ аттано аттано девалокам̣ гантум̣ йа̄чанти тасма̄ тесам̣ йа̄ва̄хам̣ дхаммам̣ сун̣а̄ми та̄ва а̄гаметха̄ти сан̃н̃ам̣ ада̄синти там̣ сутва̄ кечи айам̣ ра̄джа̄ маран̣абхайабхито виппалапати, маран̣ато абха̄йанака сатто на̄ма наттхӣти ман̃н̃им̣су.

тато абхайаттхеро а̄ха катхам̣ маха̄ра̄джа саддахитум̣ сакка̄ чха девалокато чха ратха̄ а̄нӣта̄ти там̣ сутва̄ ра̄джа̄ а̄ка̄се пуппхада̄ма̄ни кхипа̄песи. та̄ни гантва̄ висум̣ ратхадхуре оламбим̣су маха̄джано а̄ка̄се оламбанта̄ни пуппхада̄ма̄ни дисва̄ никкан̇кхо ахоси.

тато ра̄джа̄ тхерам̣ пуччхи-катамо пана бханте девалоко раман̣ӣйоти. туситабхаванам̣ пана маха̄ра̄джа раман̣ӣйам̣, буддхабха̄ва̄йа самайам̣ олокенто меттеййо бодхисаттопи тасмим̣йева васатӣти а̄ха.

там̣ сутва̄ ра̄джа̄ тасмим̣ а̄лайам̣ катва̄ маха̄тхӯпам̣ олокенто нипаннова чавитва̄ суттаппабуддхо вийа тусита бхаванато а̄хат̣а. ратхе ниббаттитва̄ аттано катапун̃н̃асса тхалам̣ маха̄джанасса па̄кат̣ам̣ ка̄тум̣ ратхейева т̣хатва̄ дибба̄бхаран̣а вибхӯсито маха̄джанасса пассантассева тиккхаттум̣ маха̄тхӯпам̣ падаккхин̣ам̣ катва̄ бхиккхусан̇гхан̃ча вандитва̄ туситабхаванам̣ агама̄си.

евам̣ аса̄ре ничайе дхана̄нам̣ аниччасан̇гхам̣ саттам̣ сапан̃н̃а̄,

катвана ча̄гам̣ ратанаттайамахи а̄да̄йа са̄рам̣ сугатим̣ ваджанти;

ран̃н̃о на̄т̣акаттхийо матабха̄вам̣ н̃атва̄ йаттха т̣хита̄ макул̣ам̣ мочайим̣су таттхам̣ т̣ха̄не катаса̄ла̄ макул̣амуттаса̄ла̄на̄маджа̄та̄. ран̃н̃о сарӣрасмим̣ читакам̣ а̄ропите йаттха маха̄джано хаттхе паггахетва̄ вирачи. таттха катаса̄ла̄ вирачиттхаса̄ла̄ на̄ма джа̄та̄. ран̃н̃о сарӣрам̣ йаттха джха̄песум̣ - со сӣма̄ма̄лако ра̄джама̄лако на̄ма джа̄то. атха ран̃н̃о канит̣т̣хабха̄та̄ саддха̄тиссамаха̄ра̄джа̄ на̄ма хутва̄ четийе анит̣т̣хатам̣ джаттакаммам̣ судха̄камман̃ча нит̣т̣ха̄петва̄ тхӯпамака̄сӣти

ити са̄дхуджана манопаса̄данаттха̄йа кате тхӯпавам̣се маха̄четийе ката̄ нит̣т̣хита̄.

26. етарахи дут̣т̣хага̄ман̣и абхайа маха̄ра̄джасса пита̄ ка̄каван̣н̣атисса ра̄джа̄ меттеййасса бхагавато пита̄ бхависсати. виха̄рамаха̄девӣ ма̄та̄ бхависсати. дут̣т̣хага̄мин̣и абхайо аггаса̄вако бхависсати. канит̣т̣хо дутийа са̄вако бхависасати. ран̃н̃о питуччха̄ анул̣а̄девӣ аггамахесӣ бхависсати. ран̃н̃о путто са̄ли ра̄джакума̄ро путто бхависсати. бхан̣д̣а̄га̄рика сан̇гха̄маччо аггупат̣т̣ха̄ко бхависсати тасса̄маччасса дхӣта̄ аггупат̣т̣ха̄йика̄ бхависсатӣти евам̣ саббепи ката̄дхика̄ра̄ хету сампанна̄ тасса бхагавато дхаммам̣ сутва̄ дуккхассантам̣ каритва̄ анупа̄дисеса̄йа нибба̄надха̄туйа̄ паринибба̄йиссантӣти.

етта̄вата̄ ча

27.

махин̣дасена на̄мамхи васанто паривен̣аке,

паттачӣварапа̄до? йо пит̣акаттайа па̄раго;

саддха̄силагун̣упето саббасаттахите рато,

тена са̄дху самаджджхит̣т̣хо йамахам̣ ка̄тума̄рабхим̣;

сода̄ни нит̣т̣хам̣ сампатто тхӯпавам̣со ана̄куло,

парипун̣н̣о сан̇кхатха̄ са̄дху пан̣д̣итехи пасам̣сито;

йам̣ паттам̣ кусалам̣ каммам̣ каронтена имам̣ майам̣,

тена етена пун̃н̃ена сатта̄ гаччханту ниббутим̣;

анантара̄йена йатха̄ ча сиддхим̣

мӯпа̄гато тхӯпаварасса вам̣со,

татхева саддхаммасита̄ джана̄нам̣

мано ратха̄ сӣгхамупенту сиддхим̣;

парисамбхида̄маггасса йена лӣлаттха дӣпани

т̣ӣка̄ вирачита̄ са̄дху саддхаммодайа ка̄мина̄;

татха̄ пакаран̣е саччасан̇кхепе аттхадӣпана̄,

дхӣмата̄ суката̄ йена сут̣т̣ху сӣхал̣а бха̄сато

висуддхимагга сан̇кхепе йена аттхаппака̄сана̄,

йогӣ намупака̄ра̄йа ката̄ сӣхал̣абха̄сато;

параккама нарин̣дасса саббабхӯпа̄на кетуно,

дхамма̄га̄ре нийутто йо пит̣акаттайа па̄раго;

са̄санам̣ сут̣т̣хитам̣ йасса антева̄сика бхиккхусу,

тена ва̄чиссараттхера па̄дена ликхито айанти;

тхӯпавам̣со нит̣т̣хито.