📜
નમો તસ્સ ભગવતો અરહતો સમ્માસમ્બુદ્ધસ્સ
ચતુરારક્ખદીપની
કાયપચ્ચવેક્ખણા
પણામપટિઞા
ચક્કવાળ ¶ નહુતા ગ, દેવાલિ ગણ ચુમ્બિતો;
બુદ્ધ પાદમ્બુજો ઠાતુ, સીસે દયા તિગન્ધજો.
નન્ત ¶ ચક્કવાળ બ્ભુગ્ગ, ગુણ સન્નિચ્ચિતં જિનં;
વન્દે તપ્પૂજિતં ધમ્મં, તજ્જં સઙ્ઘઞ્ચ નિમ્મલં.
વક્ખામિ ¶ ચતુરારક્ખં, સમ્બુદ્ધ વચન ન્વયં;
અપ્પમાદાવહં એતં, સોત્તબ્બં ભવભીરુહિ.
બુદ્ધાનુસ્સતિ ¶ મરણા, ભુભા મેત્તાચ ભાવના;
અપ્પમાદાય આરક્ખા, ચતસ્સો માનિતા સતં.
બુદ્ધોવાદં ¶ સરિત્વાવ, મચ્ચુબ્બિગ્ગા સુખેસિનો;
સીતા સીતતરં યન્તિ, સુભમેત્તમ્બુસિ-ટ્ઠિતા.
મરણગ્ગિ વારણમ્બુ, સમ્બુદ્ધવચનં યિદં;
બહૂ તદગ્ગિ સન્તત્તા, સીતાવાસું તદમ્બુના.
સદ્ધં ¶ બુદ્ધેન તેજેત્વા, માનં મરણચિન્તયા;
અસુભાય હને રાગં, દોસં મેત્તાય પઞ્ઞવા.
૧. બુદ્ધાનુસ્સતિ નિદ્દેસ
અરહં ¶ સમ્માસમ્બુદ્ધો, વિજ્જક્ખિ ચરણપ્પદો;
સુગતો સુગદો સત્થા, સબ્બઞ્ઞૂ ભગવાદમો.
આરકત્તારિહન્તત્તા ¶ , પાપાકારકતોરહો;
હત ચક્કારતો પૂજા, રહત્તા ચારહં નમે.
સમુત્તે ¶ જિય ગિહીનં, અનુપુબ્બિકથો જિનો;
અદાસિ પરમં તુટ્ઠિં, સચ્ચાનિ દસ્સયં દિવા.
ભિક્ખૂનં ¶ પઠમે યામે, પાયેસિ અમતાગદં;
જાતિખેત્તાગ દેવાનં, કઙ્ખચ્છેદો સ મજ્ઝિમે;
આદો ફલસુખં વેદિ, મજ્ઝે સેય્ય મકા જિનો;
વેનેય્યો લોકનં અન્તે, પચ્છિમેપિ તિધા કતે.
ખેદં ¶ અગણયં નાથો, પઞ્ચ બુદ્ધકતં વહં;
સત્થસિદ્ધો પરત્થંવ, બ્યાવટો સુમહાદયો.
ચઙ્કમિત્વા નિસીદિત્વા, રત્તિંદિવઞ્ચ ઝાયિતું;
સુપિતું મજ્ઝયામેવ, બુદ્ધો ભિક્ખૂન મોવદિ.
નાલ ¶ માલસિતું તસ્સ, મહાવીરસ્સ સાસને;
પમાદાય મુનિન્દસ્સ, કતઞ્ઞૂ સાધુ સમ્મતો.
અનઞ્ઞાતસ્સ ઞાતાય, અપત્તસ્સચ પત્તિયા;
આરભેતુંવ નો યુત્તો, અપ્પમત્તો રહોગતો.
આરબ્ભથ ¶ નિક્કમથ, યુઞ્જથ બુદ્ધસાસને;
ધુનાથ મચ્ચુનો સેનં, નળાગારંવ કુઞ્જરો.
યો ¶ ઇમસ્મિં ધમ્મવિનયે, અપ્પમત્તો વિહિસ્સતિ;
પહાય જાતિ સંસારં, દુક્ખસ્સન્તં કરિસ્સતિ;
ઇતિ ¶ ઉય્યોજનં મ્હાકં, મુત્તસ્સ મુત્તિયા સરં;
નયુત્તોવ પમાદાય, મહાદયસ્સ સત્થુનો.
સુત્તેન દુબ્બિતક્કેન, અકિચ્ચ કરણેનવા;
મોઘ કાલક્ખયો મન્દો, દુક્ખસ્સન્તં કથંકરે.
આકાસં ¶ ચક્કવાળઞ્ચ, સત્તા બુદ્ધગુણા પિચ;
અનન્તાનામ ચત્તારો, પરિચ્છેદો નવિજ્જતિ.
યથાપિ નભ માકાસં, અઙ્ગુલરજ્જુયટ્ઠિભિ;
મિનેતું નેવ સક્કોતિ, એવં કેનચિ તગ્ગુણં.
૨. મરણસ્સતિનિદ્દેસ
મરણસ્સતિ ¶ મિચ્છન્તો, તાવ બુદ્ધવચો સુણ;
અવિક્ખિત્તેન ચિત્તેન, સમ્બુદ્ધ વચનં હિદં.
અનિમિત્ત ¶ મનઞ્ઞાતં, મચ્ચાનં ઇધ જીવિતં;
કસિરઞ્ચ પરિત્તઞ્ચ, તઞ્ચ દુક્ખેન સંયુતં.
ન હિ સો પક્કમો અત્થિ, યેન જાતા નમિય્યરે;
જરમ્પિ પત્વા મરણં, એવંધમ્મા હિ પાણિનો.
ફલાન ¶ મિવ પક્કાનં, પાતો પતનતો ભયં;
એવં જાતાન મચ્ચાનં, નિચ્ચં મરણ તો ભયં.
યથાપિ કુમ્ભકારસ્સ, કતા મત્તિકભાજના;
સબ્બે ભેદપરિયન્તા, એવં મચ્ચાન જીવિતં.
દહરાચ ¶ મહન્તાચ, યેબાલા યેચ પણ્ડિતા;
સબ્બે મચ્ચુવસં યન્તિ, સબ્બે મચ્ચુપરાયના.
તેસં મચ્ચુપરેતાનં, ગચ્છતં પરલોકતો;
નપિતા તાયતે પુત્તં, ઞાતિવાપન ઞાતકે;
પેક્ખતઞ્ઞેવ ¶ ઞાતીનં, પસ્સ લાલપ્પતં પુથુ;
એકમેકોવ મચ્ચાનં, ગો વજ્ઝોવિય નિય્યતિ.
એવ મબ્ભાહતો લોકો, મચ્ચુનાચ જરાયચ;
તસ્મા ધીરા નસોચન્તિ, વિદિત્વા લોક પરિયાયં.
અઞ્ઞેપિ ¶ પસ્સ ગમને, યથા કમ્મુપગે નરે;
મચ્ચુનો વસમાગમ્મ, ફન્દન્તેવિધ પાણિનો.
યેન યેનહિ મઞ્ઞન્તિ,
તતોતસ્સ હિ અઞ્ઞથા;
એતાદિસો વિનાભાવો,
પસ્સ લોકસ્સ પરિયાયન્તિ.
[સુલ્લ સુત્તે વુત્તં.]
યથાપિ ¶ સેલા વિપુલા,
નભં આહચ્ચ પચ્ચતા;
સમન્તા અનુપરિ યેય્યું,
નિપ્પોથેન્તા ચતુદ્દિસા.
એવં જરાચ મચ્ચુચ,
અધિવત્તન્તિ પાણિને;
ખત્તિયેબ્રાહ્મણે વેસ્સે,
સુદ્દે ચણ્ડાલ પક્કુસે;
નકિઞ્ચિ પરિવજ્જેતિ,
સબ્બમેવા ભિમદ્દતિ.
ન ¶ તત્થ હત્થિ નં ભુમ્મિ, ન રથાનં નપત્તિયા;
ન ચાપિ મન્તયુદ્ધેન, સક્કા જેતું ધનેનવા.
તસ્માહિ ¶ પણ્ડિતો પોસો,
સમ્પસ્સં અત્થ મત્તનો;
બુદ્ધે ધમ્મે ચ સઙ્ઘેચ,
ધીરો સદ્દં નિવેસયે.
યો ધમ્મચારી કાયેન, વાચાય ઉદ ચેતસા;
ઇધેવનં પસંસન્તિ, પચ્ચસગ્ગે પમોદતીતિ.
[પબ્બતૂ મમ સુત્તે વુત્તં.]
યથા ¶ વારિવહો પૂરો, વહે રુક્ખે પકૂલજે;
એવં જરામરણેન, વુય્હન્તે સબ્બ પાણિનો.
દહરાપિ હિ મિય્યન્તિ,
નરાચ અથનારિયો;
તત્થ કો વિસાસેપોસો,
દહરો મ્હીતિજીવિતે.
સાય ¶ મેકે નિદિસ્સન્તિ, પાતો દિટ્ઠા બહુજ્જના;
પાતો એકે નદિસ્સન્તિ, સાયં દિટ્ઠા બહુજ્જના.
અજ્જેવ કિચ્ચં આતપ્પં, કો જઞ્ઞા મરણં સુવે;
નહિ નો સઙ્કરં તેન, મહાસેનન મચ્ચુનાતિ.
[જાતકેસુવુત્તં.]
નત્થેત્થઞ્ઞો ¶ નુસાસન્તો, સયંવત્તાન મોવદ;
જિનેરિતા નુસારેન, ભિક્ખુ સંસાર ભીરુકો.
અહિવાપિ ¶ મં ડંસેય્ય, અઞ્ઞેપિ વિસધારિનો;
અપિયાપિચ ઘાતેય્યું, ઉપ્પજ્જેય્યું રુજાપિમે.
મચ્ચુસેના વુધાસઙ્ખ્યા, બાહિરજ્ઝત્તુ પદ્દવા;
તેહાયુ પીળિતંછેજ્જં, મરિસ્સ મજ્જવા સુવે.
અળક્કા ¶ હિ ગવાદીહિ, ચોરાદીહિ અરીહિપિ;
અભિણ્હ સન્નિપાતેહિ, રુજા છનવુતીહિપિ.
બહૂન મુપકારેહિ, અન્નોદકાદિકેહિપિ;
મરિસ્સં પીળિતો નિચ્ચં, નિરુજ્ઝેય્યાયુ અજ્જવા.
બહ્વાવુધે ¶ વિસજ્જેતિ, નિલ્લેણં મચ્ચુનિદ્દયો;
વસન્તં ભવસઙ્ગામે, નમુત્તો કોચિ આવુધા;
મહબ્બલા મહાપઞ્ઞા, મહિદ્ધિકા મહદ્ધના;
નમુત્તા સમ્માસમ્બુદ્ધો, સબ્બલોકાધિપો અપિ;
મયા ¶ સમા નવા વુદ્ધા, તદાવુધેહિ તે મતા;
તથા હમ્પિ મરિસ્સામિ, લેણં પુઞ્ઞંવ મે કતં.
પથબ્યાપાદયો ધાત્થૂ,
આહારા ભોજનાદયો;
સીતુણ્હ મુતુનામેતં,
દોસા પિત્તસેમ્હાનિલા.
ધાત્વાહારુ ¶ તુદોસાનં, સમત્તે વાયુ તિટ્ઠતિ;
વિસમે તઙ્ખણઞ્ઞેવ, છેજ્જ મપ્પં પરાધિનં.
ધાત્વા હારુતુ દોસાનં, વિસમા સ્વેપ્યકલ્લકો;
ઉસ્સાહે કલ્લકાલેવ, કિંકરેય્યઅકલ્લકો;
ઉપ્પજ્જેય્યું ¶ રુજા સ્વેપિ, અસાતો દુક્ખમા ખરા;
પુરેતરંવ આરબ્ભે, માપચ્છા અનુતાપનં.
સત્તાનં ¶ નીચકમ્માનં, સરણોપિ ભયઙ્કરો;
નીચાનીચં નજાનામિ, મરણાસન્નતમ્પિચ.
કમ્મ પીળિત સત્તાનં, તઙ્ખણમ્પિ ભયુબ્ભવો;
મરેય્ય મજ્જવા સ્વેવા, નયુત્તોવ પમજ્જિતું.
પુઞ્ઞક્ખીણા પજા ખિપ્પં, અહેતુનાપિ નસ્સયે;
સુદ્ધચિત્તો મરિસ્સામિ, ન કિલિટ્ઠેન ચેતસા.
ઉપચ્છેદાપિ ¶ મે સન્તિ, ભવાભવચિતા બહૂ;
છેજ્જં તેહાયુ અજ્જાપિ, સાધ્વાસુમારભે મતં;
કમ્મા પરાધ સત્તાનં, વિનાસે પચ્ચુપટ્ઠિતે;
અનયો નયરૂપેન, બુદ્ધિમાકમ્ય તિટ્ઠતિ.
મરણાસન્ન ¶ તઞ્ઞેવ, ચિન્તેય્ય પઞ્ઞવા સતો;
એવં ચિન્તયન્તો સન્તો, નપાપં કત્તુ મુસ્સહે.
મરણાસન્ન તઞ્ઞેવ, ચિન્તેય્ય બુદ્ધસાવકો;
એવં ચિન્તયન્તો સન્તો, કદાચિપિ અનુણ્ણતો.
અદ્ધાગ ¶ મરણં પઞ્ઞો, પુરેતરંવ ચિન્તયે;
કરે કાતબ્બ કમ્મઞ્ચ, એવં સો નાનુસોચતિ.
મરણાસન્ન સઞ્ઞી સો, અપ્પમત્તો વિચક્ખણો;
પત્તેપિ મરણે કાલે, ન સમ્મુળ્હો નસોકવા.
મરણા ¶ સન્નસઞ્ઞી સો, સોધેતિ અત્તનો મલં;
નિમ્મલેન ચુતો ભિક્ખુ, નત્વેવા પાય ગામિકો.
સતિ આસન્ન મરણે,
દૂરસઞ્ઞી પમાદ વા;
યો કરોતિ અકાતબ્બં,
તદા સો અતિસોચતિ.
સતિ ¶ આસન્નમરણે, દૂરસઞ્ઞી પમાદવા;
આકિણ્ણો પાપધમ્મેહિ, પજ્ઝાયિ દુમ્મનો તદા.
સતિ આસન્ન મરણે, દુટ્ઠો દોસોતિ થદ્ધવા;
અભિનન્દતિ સાદેતિ, તદાસો અતિદુક્ખિતો.
સતિ ¶ આસન્નમરણે, તુવટં ન ચિકિચ્છતિ;
સઞ્ચિચ્ચાપત્તિ માપન્નો, તદા સો પરિદેવતિ.
સતિ આસન્ન મરણે, ગિહીહિ નવકેહિચ;
સંસટ્ઠો ન નુલોમેહિ, સ્વતિવસ્સુ મુખો તદા.
સતિ ¶ આસન્ન મરણે, કુહકો કુલદૂસકો;
મિચ્છાજીવ સમાપન્નો, દુન્નિમિત્તોવ સો ચુતો.
સસોકી ¶ સહનન્દીચ, દુક્ખે દુક્ખો સુખે સુખો;
ગિહિકમ્મેસુ ઉસ્સુક્કો, પસ્સં ગિજ્ઝકૂટં ચુતો.
મરિસ્સન્તિ અનાવજ્જ, કિલેસાતુર પીળિતો;
કિમિખજ્જવણો સાવ, ભન્તો કિં સુગતિં વજે.
મરિસ્સન્તિ ¶ અનાવજ્જ, ધુરદ્વયં ન પૂરતિ;
ગન્થં વિપસ્સનં તન્દી, કારુઞ્ઞોયેવ સો ચુતો.
મરિસ્સન્તિ અનાવજ્જ, કિલેસાનં વસાનુગો;
સમ્બુદ્ધા-ણં વીતિક્કન્તો, કારુઞ્ઞો નત્થિ તસ્સમો.
મરિસ્સન્તિ ¶ અનાવજ્જં, ધનમેસી અધમ્મતો;
પુઞ્ઞે ચિન્તાપિ નુપ્પજ્જિ, નિરયં સો મનં ગતો.
મરેય્યન્તિ અનાવજ્જં, ધનં ચિનિ અધમ્મતો;
ચિતં ચિતં ઇહેવેતં, તસ્મિંગિદ્ધો સ પેત્તિકો.
અત્થા ¶ ગેહે નિવત્તન્તે, સુસાને મિત્તબન્ધવા;
સુકતં દુક્કતં કમ્મં, ગચ્છન્ત મનુગચ્છતિ.
મરેય્યન્તિ અનાવજ્જં, ઇહત્થં વા નુયુઞ્જતિ;
સમ્પરાય મનપેક્ખો, સુજું વા પાયગામિકો.
મરેય્યન્તિ ¶ સમાવજ્જ, ધમ્મતો ધન મેસતિ;
પુઞ્ઞકારી સુલદ્ધેન, મરણેપિ સ મોદતિ.
પઞ્ચસીલ સદારક્ખો, યથાબલઞ્ચ દાયકો;
કાલે ઉપોસથાવાસો, સો નિચ્ચં સુગતિં વજ્જે.
ધોવાપત્તિમલં ¶ ખિપ્પં, મચ્ચુ અદ્ધા ગમિસ્સતિ;
મિચ્છાવિતક્ક મુચ્છિજ્જ, કર કાતબ્બભાવનં.
અતિક્કન્તા બહૂ રત્યો, ખેપેત્વા મમ જીવિતં;
મન્દાયુના પમાદેન, યુત્તો વિહરિતું કથં.
હાસન્તં ¶ નન્દિ મત્તાનં, મચ્ચુસન્ધીહિ તચ્છયે;
કુચ્છિ મેય્યચુતો અજ્જ, કો હાસનન્દિતબ્બકો.
મચ્ચુસેનાવુધા સઙ્ખ્યા, મરણાભિમુખો અહં;
અચ્ચાયિતબ્બ કાલો યં, ઇક્ખિતબ્બ મુદિક્ખતુ.
પુરેમરામિ ¶ દટ્ઠબ્બં,
દક્ખેય્યં મચ્ચુ એસ્સતિ;
અચ્ચાયિતબ્બ કાલો યં,
નોકાસો હાસતુટ્ઠિયા.
આકિણ્ણમચ્ચુસેનાનં ¶ , અજ્જ સ્વેવા વિનાસિનં;
અદ્ધા પહાય ગામીનં, કિં પમાદ વિહારિના.
ખણમત્તોવ પચ્ચક્ખો, અજ્જ સ્વેવા અતિસ્સતિ;
સમ્પરાયો અતિદીઘો, પરમ્પરો અનન્તિકો.
ખણમત્તોવ ¶ પચ્ચક્ખો, મચ્ચુના તં જહિસ્સતિ;
પહાય ગમનીયે-સ્મિં, મહુસ્સાહો નિરત્થકો.
સમ્પરાયો અતિદીઘો, અપાથેય્યે સુદુત્તરો;
મહુસ્સાહેન કાતબ્બો, તદત્થો દીઘદસ્સિના.
સદ્ધા ¶ બન્ધતુ પાથેય્યં, તદેસનં ઇહેવ હિ;
ભવન્તરે નલબ્ભેય્ય, અપાથેય્ય તિદુક્ખિતો.
સંસાર તરણત્થાય, મહોલુમ્પાનિ બન્ધથ;
ભાવના દાન સીલેહિ, તિવિત્તિણ્ણો ભવણ્ણવો.
ભુઞ્જં ¶ ભુઞ્જં જનં કામે,
કાલાકાલા-બુધોન્તકો;
કન્તેકન્તેતિ મંસાસો,
પિવંપિવંવ કં મિગં.
કામે કામેસનાયેય્ય,
કાલોકાલો મતેટ્ઠિયા;
પૂરે પૂરેતબ્બં ધમ્મં,
અદ્ધા અદ્ધાન સંસરં.
મરેય્યન્તિ ¶ અનુબ્બિગ્ગો, પાપકં કત્તુમુસ્સહે;
કરેય્ય હાસનન્દિઞ્ચ, ચાપલ્લઞ્ચ પમાદ વા.
મરેય્યમિતિ ¶ સંવિગ્ગો, લેણમેવ ગવેસતિ;
ન હાસિ નેવનન્દીચ, ન ચાપલ્લો કદાચિપિ.
અચ્ચુટ્ઠિત રુજગ્ગીહિ, અચ્ચાયાસે ભયાનકે;
નોસધે મરણાસન્ને, કતપુઞ્ઞંવ સાત-દં.
ઞાતિસઙ્ઘા ¶ વિયોજેન્તા, મરણન્ત ભુસાતુરા;
સબ્બં પહાય ગન્તાપિ, નન્દિતબ્બાનિ પુઞ્ઞિનો.
પસ્સન્તા સુનિમિત્તાનિ, પાકટાનિ સકમ્મુના;
સુખન્તિ મરણે કાલે, નુમોદન્તા કતાનિચ.
સાત-દાતાનિ ¶ પુઞ્ઞાનિ, એવં મહબ્ભયે અપિ;
સુગતિં લહુનેતાનિ, કાતબ્બાનિ પુરેતરં.
દેવદૂતે ¶ પકાસેત્વા, યમપુટ્ઠો સયંકતં;
પુઞ્ઞં સરતિ ચે સત્તો, તદેવ સુગતિં વજે.
પાપ ¶ કડ્ઢમ્પિ નિરયે, મનં દુક્ખગતં પજં;
દુક્ખા મોચેતિ યંપુઞ્ઞં, સદા કાતબ્બમેવ તં.
પહાયકંવ પુઞ્ઞઞ્હિ, પહાતબ્બંવ પાપકં;
તં પદીપન્ધકારંવ, દ્વયં ઓત્વા ખુકં વિય.
ઞાતિસઙ્ઘા ¶ વિયોજેન્તા, મરણન્ત ભુસાતુરા;
સબ્બં પહાય ગન્તારો, ભયાનકાનિ પાપિનો.
પસ્સન્તા દુન્નિમિત્તાનિ, પાકટાનિ સકમ્મુના;
મરણે અતિદુક્ખન્તિ, નુતાપેન્તા કતાનિચ.
પટિપીળાનિ ¶ પાપાનિ, એવં મહબ્ભયે સતિ;
દુગ્ગતિં લહુનેતાનિ, યુત્તોવ પરિવજ્જિતું.
દેવદૂતે ¶ પકાસેત્વા, યમરાજેન પુચ્છિતો;
પમાદસ્સન્તિ ચિક્ખન્તો, મહગ્ગિમ્હિ તુરં પતિ.
પુઞ્ઞં અકરિવા માવા, યમરાજિન્દ પુચ્છિતો;
પમાદસ્સન્તિ ચિક્ખન્તો, મહાદુક્ખં તુરં ગમિ.
પાપં ¶ અકરિવા માવા, પુચ્છિતો યમસામિના;
પમાદસ્સન્તિ ચિક્ખન્તો, તત્તં ગુળં તુરં ગિલિ.
જાતમત્તા તિજિણ્ણાચ, આતુરાચ મતા વુધા;
દેવદૂતે ઇમે પઞ્ચ, દિસ્વા સંવિગ્ગતં વજે.
ચોદિતા ¶ દેવદૂતેહિ, યે પમજ્જન્તિ માનવા;
તે દીઘરત્તં સોચન્તિ, હિન કાયૂ પગાનરા.
ધુરદ્વય ¶ મનારબ્ભ, ગિહિકમ્માદિકે રતો;
કથં ગિજ્ઝકૂટં સેસં, પેતાવાસં અતિસ્સતિ.
પરિયત્તિ મસિક્ખન્તો,
નારદ્ધો પટિપત્તિયં;
અલસો દુબ્બિતક્કો સો,
કિં તંસેલં અતિસ્સતિ.
મોચનત્થાય ¶ પબ્બજ્જ, સંકિલિટ્ઠા પમાદિનો;
સુગત્યાપિચ તે ભટ્ઠા, અતિદૂરાવ મુત્તિતો.
સીદન્તેવ ¶ જલે ખિત્તા, સિલા મહાવ ખુદ્દકા;
પતન્તિ ખુદ્દકેનાપિ, અપાયં પાપ કમ્મુના.
પતન્તા ખુદ્દકેનેવ, બહૂહિ પુન પીળિતા;
મોક્ખોકાસં નવિન્દન્તિ, પાપં ખુદ્દમ્પિ નાચરે.
જેગુચ્છિત્થૂદરાગમ્મ ¶ , પુનાપિ તત્થ નિચ્ચગૂ;
દુક્ખાતિ દુક્ખ સંકિણ્ણો, હટ્ઠું તુટ્ઠું નસક્કુણે.
અતિબ્યાપિગુણો ¶ પુઞ્ઞો,
મહાયસો સિરિન્ધરો;
કુચ્છિયં રેતસિ વાસો,
અતીવ લજ્જિતબ્બકો.
મચ્ચુદુક્ખં ખણંયેવ, અતિદુક્ખં તદુત્તરિ;
માતુગામુદરે સન્ધિ, પતિટ્ઠાનં ભયાનકં.
મચ્ચુદુક્ખં ¶ ખણંયેવ, અતિદુક્ખં ચિરત્તનં;
આમ પક્કન્તરે સન્ધિ, પતિટ્ઠાનં ભયાનકં.
દુગ્ગત્યંઠાતુ તંદુક્ખં, સુણ ઉચ્ચકુલેઅપિ;
કુચ્છિયં અતિસમ્બાધે, જલાબુમ્હિ જિગુચ્છિતે.
મિળ્હ સેમ્હાદિ સંકિણ્ણે, અતિ દુગ્ગન્ધ વાસિતે;
ગૂથકૂપે કિમીવિય, તમેજા મૂલકમ્મતો.
પરમાણુકાયો ઠાતિ, દુક્ખી નેરયિકો વિય;
ધુવાતુરો સુખામિસ્સો, આમ પક્કાસયન્તરે;
વેદનટ્ટોવ સંવડ્ઢો, અચિત્તોવિય નિચ્ચલો;
દસમાસન્તરે કચ્ચે, બહૂ મરન્તિ પાણિનો.
પરિપક્કો ¶ પમુઞ્છો સો,
અતિસમ્બાધ યોનિતો;
મલાકિણ્ણેન ગત્તેન,
અચ્ચાયાસો વિજાયતિ.
એવં ¶ મચ્ચુઞ્ચ સન્ધિઞ્ચ, વિજાયનઞ્ચ ભેરવં;
પસ્સં નિબ્બિન્દન્તો સન્તો, વિરજ્જેય્ય ભવન્દુકે.
એવં મચ્ચુઞ્ચ સન્દિઞ્ચ, અનુસ્સર મભિણ્હસો;
રાજસેટ્ઠિ ભવાદિમ્પિ, નઇચ્છેય્ય તદન્વિતં.
ભવે ¶ દુક્ખ મચિન્તેત્વા, ભવાસાય પવત્તિતં;
પુઞ્ઞં પુનપ્પુનં દેતિ, સન્ધિં ન નિબ્બુતિં વરં.
ભવે દુક્ખં વિભાયિત્વા, નિબ્બિન્દેન પવત્તિતં;
પુઞ્ઞં ભવ મતિક્કમ્મ, નિબ્બાનં દેતિ નિબ્બુતિં.
ભવે ¶ દુક્ખં સરિત્વાન, મચ્ચુસન્ધિ સયાદિકં;
તિભવેસુ વિરજ્જેય્યા, દિત્ત ગેહેવ સામિકો.
સન્તો પુઞ્ઞાનિ કરોન્તો, સન્ધિદુક્ખ મનુસ્સરં;
નિબ્બિન્દ યુત્ત ચિત્તેન, વજ્જેય્ય ભવસાત તો.
પુઞ્ઞ ¶ નિબ્બત્ત ઠાનેપિ, જેગુચ્છે સન્ધિસમ્ભવો;
ભવ સાત વસા તસ્મા, ધીરો તં લગ્ગનં ચજે.
૩. અસુભભાવના નિદ્દેસ
સિરિમં ¶ ગણિકં દિસ્વા, દમેતું રત્તચેતસં;
દસ્સેત્વા મતસારીરં, તસ્સા જિનો ઇદં બ્રવિ.
ચરંવા ¶ યદિવા તિટ્ઠં, નિસિન્નો ઉદવા સયં;
સમઞ્છેતિ પસારેતિ, એસા કાયસ્સ ઇઞ્જના.
અટ્ઠિ ન્હારૂહિ સંયુત્તો, તચ મંસાવ લેપનો;
છવિયા કાયો પટિચ્છન્નો, યથાભૂતં નદિસ્સતિ.
અન્તપૂરો ¶ દરપૂરો, યકન પેળસ્સ વત્થિનો;
હદયસ્સ પપ્ફાસસ્સ, વક્કસ્સ પિહકસ્સચ.
સિઙ્ઘાનિકાય ખેળસ્સ, સેદસ્સચ મેદસ્સચ;
લોહિતસ્સ લસિકાય, પિત્તસ્સચ વસાયચ.
અથસ્સ ¶ નવહિ સોતેહિ, અસુચિ સવતિ સબ્બદા;
અક્ખિમ્હા અક્ખિગૂથકો, કણ્ણમ્હા કણ્ણગૂથકો.
સિઙ્ઘાનિકાચ નાસતો, મુખતો વમતિ એકદા;
પિત્તં સેમ્હઞ્ચ વમતિ, કાયમ્હા સેદજલ્લિકા.
અથસ્સ ¶ સુસિરં સીસં,
મત્થલુઙ્ગસ્સ પૂરિતં;
સુભતો નં મઞ્ઞતિ બાલો,
અવિજ્જાય પુરક્ખતો.
યદાચ સો મતો સેતિ,
ઉદ્ધુમાતો વિનીલકો;
અપવિદ્ધો સુસાનસ્મિં,
અનપેક્ખા હોન્તિ ઞાતયો.
ખાદન્તિ ¶ નં સુવાનાચ, સિઙ્ગાલકાચ કિમિયો;
કાકા ગિજ્ઝાચ ખાદન્તિ, યેચઞ્ઞે સન્તિ પાણકા.
સુત્વાન ¶ બુદ્ધવચનં, ભિક્ખુ પઞ્ઞાણવા ઇધ;
સોખો નં પરિજાનાતિ, યથાભૂતઞ્હિ પસ્સતિ.
યથાઇદં તથાએતં, યથાએતં તથાઇદં;
અજ્ઝત્તઞ્ચ બહિદ્ધાચ, કાયે છન્દં વિરાજયે.
છન્દ ¶ રાગ વિરત્તો સો, ભિક્ખુ પઞ્ઞાણવા ઇધ;
અજ્ઝગા અમતં સન્તિં, નિબ્બાનં પદ મચ્ચુતં.
દ્વિપાદકો યં અસુચિ, દુગ્ગન્ધો પરિહારતિ;
નાનાકુણપ પરિપૂરો, વિસ્સવન્તો તતોતતો.
એતાદિસેન ¶ કાયેન, યો મઞ્ઞે ઉન્નમેતવે;
પરંવા અવજાનેય્ય, કિમઞ્ઞત્ર અદસ્સનાતિ;
કાય વિચ્છન્દનીયસુત્તં, વિજયસુત્તન્તિપિ વત્તબ્બં.
ર-અક્ખરો ¶ સિયાગ્ગિમ્હિ, રોવ અગ્ગિવ આગતો;
તસ્મા રાગોતિ વત્તબ્બો, તણ્હાવ નિચ્ચતાપિકા.
અભિણ્હમેવ રાગગ્ગિ, દય્હતે સુભસઞ્ઞિનં;
કિમિખજ્જવણો સાવ, દુક્ખી રાગી સ સબ્બદા.
દુક્ખી ¶ પિય મલદ્ધાન, લદ્ધાપ્ય પરિપુણ્ણતો;
નત્થિ રાગગ્ગિખન્ધસ્સ, પિયિન્ધેન હિ પુણ્ણતા.
નત્થિ ¶ રાગસમો અગ્ગિ,
ઇતિ વુત્તં મહેસિના;
તેન રાગગ્ગિના દડ્ઢો,
સબ્બો લોકો તિદુક્ખિતો.
એકસ્સ પિવિતં ખીરં, ચતૂ દધિ જલા બહુ;
રાગહેતુ ભવે સન્ધિ, ટ્ઠાનં અનમતગ્ગિકં.
ચતૂદમિ ¶ જલા ભિય્યો, સીસચ્છેદન લોહિતં;
રાગહેતુ ભવે મચ્ચ, ભયં અનમતગ્ગિકં.
એકસ્સ રુદતો અસ્સુ, ચતૂ દધિ જલા બહુ;
દુક્ખં અનમતગ્ગંવ, તંહેતુ પરિદેવનં.
તત્તાયો ¶ ગુળ ગિલિત, વધગ્ગિ દય્હના દિકં;
અસઙ્ખ્યેય્યં મહાદુક્ખં, તંહેતુ નિરયે લભિ.
એક દ્વિત્તિ ચતુ પઞ્ચ, બુદ્ધુપ્પાદેપ્ય મોચિતં;
ખુપ્પિપાસિત નિજ્ઝામં, લભિ તંહેતુ પેત્તિકં.
તિરચ્છાને ¶ અસૂરેચ, દુક્ખં નાનાવિધં લભિ;
નમતગ્ગિક સંસારે, સબ્બન્તં રાગહેતુકં.
એકસ્સેકેન કપ્પેન, પુગ્ગલસ્સટ્ઠિ સઞ્ચયો;
સચે સંહારિતો અસ્સ, વેપુલ્લ પબ્બતાધિકો.
એક કપ્પે ઇદં દુક્ખં, નાદિકપ્પેસુ કાકથા;
રાગો નનુ મહાવેરી, બાલો જનો ત મિચ્છતિ.
રાગસુદ્ધિ ¶ અસોકોચ, નિદ્દુક્ખો ઞાયપત્તિચ;
નિબ્બાનં પઞ્ચ પચ્ચક્ખા, અસુભાય ફલા મતા.
અસુભગ્ગહણં ¶ ઝાયી, મિતા સિન્દ્રિય સંવરો;
સોમિત્ય મુક્કટ્ઠાવાચા, છળિમે રાગ સુદ્ધિયા.
નિચ્ચુગ્ગરાગ રોગીનં, અસુભા વાતુલોસધા;
રાગયક્ખાભિ ગય્હાનં, અસુભા મન્ત મુત્તરં.
સજીવકાચ ¶ નિજ્જીવા, અસુભા દુવિધા મતા;
સજીવા કેસલોમાદિ, દસેવિમે અજીવકા.
ઉદ્ધુમાતક ¶ વીનીલં, વિપુબ્બકં વિછિદ્દકં;
વિક્ખાયિતક વિક્ખિત્તં, હતિવિક્ખિત્ત લોહિતં.
પુળુવ ટ્ઠિક મિચ્ચેસુ, લદ્ધા અઞ્ઞતરં સતો;
રતન વાનપસ્સેય્ય, યથા ચેતસિ પાકટં.
મતં ¶ ખજ્જં સ મંસઞ્ચ, નિલોહિતં નિમંસકં;
વિક્ખિત્તં સેત પુઞ્જટ્ઠિં, નવધા પુતિમિક્ખયે.
મચ્ચુતો ¶ પરિમુચ્ચામિ, પટિવત્તિ યિમા યિતિ;
પયોજન સમાવજ્જ, મોદિતબ્બં જિગુચ્છકે.
સજીવકે જિગુચ્છત્થં, નિજ્જીવા સુભ મીરિતં;
તથૂપમો અયંકાયો, એવમેવ ભવિસ્સતિ.
એવંધમ્મો ¶ અયંકાયો, એવંભાવી નતિક્કમો;
ઇચ્ચુપ સંહરે દિસ્વા, એકદ્વિહ મતાદિકં.
યથા ¶ ઇદં તથાએતં, યથાએતં તથા ઇદં;
જેગુચ્છં પટિકૂલ્યઞ્ચ, કાયે ઇચ્ચુપ સંહરે.
ઉદ્ધુમાત વિનીલાદિ,
પટિકૂલ્યો જિગુચ્છિતો;
તથેવાયમ્પિ મે કાયો,
વિસેસો નાયુ-સાયુવ.
ઉદ્ધુમાત ¶ વિનીલાદો, સોભણં નત્થિ કિઞ્ચિપિ;
ઇમસ્મિંપિ મે કાયે, ગવેસન્તોપિ સબ્બસો.
પટિકૂલવસા ધાતુ, વસાચ દ્વિપ્પકારતો;
પચ્ચવેક્ખેય્યિમં કાયં, ઇચ્છં વિરાગ મત્તનિ.
વણ્ણ ¶ સણ્ઠાન ગન્ધેહિ, આસયો કાસતોપિચ;
જેગુચ્છ પટિકૂલ્યાચ, કેસા ન તુટ્ઠમાનિતા.
ઇતિ કેસેસુ ઇક્ખેય્ય,
લોમા દીસુપ્યયં નયો;
દ્વત્તિંસેવઞ્હિ કોટ્ઠાસે,
પચ્ચવેક્ખે વિસુંવિસું.
કાયતો ¶ બહિનિક્ખન્તં, પટિકૂલ્યં જિગુચ્છિતં;
અનિક્ખન્તમ્પિ જેગુચ્છં, પટિકૂલ્યંવ તસ્સમં.
સઙ્ખતમ્પિ યથા વચ્ચં, મનુઞ્ઞતં ન પાપુણે;
ઉપક્કમ સહસ્સેહિ, એવં કેસાદિકમ્પિચ.
સભાવ ¶ પટિકૂલ્યંવ, એકમ્પિ વચ્ચ પુઞ્જકં;
નનુ જેગુચ્છિતા ભિય્યો, દ્વત્તિંસ વચ્ચપુઞ્જકા.
પચ્ચેકમ્પિ ¶ પટિકૂલ્યં, કેસાદિકં સભાવતો;
કેસાદિદ્વત્તિંસ પુઞ્જો, ભિય્યો જેગુચ્છિતો નનુ.
પુઞ્જિતેસ્વેવ કન્તેસુ, કન્તોહોતિ સ પુઞ્જકો;
પુઞ્જિતેસુ અકન્તેસ, અકન્તોવ સ પુઞ્જકો.
પચ્ચેકં ¶ વિનિભુત્તેસ, કેસ લોમ નખાદિસુ;
નત્થિ તઞ્ઞા કુમારીવા, મુખહત્થાદિકાનિવા.
સમ્પિણ્ડિ તેસુ તેસ્વેવ,
કુતો તા તાનિ આગતા;
પઞ્ઞત્તિ મત્ત મેવેસા,
જિગુચ્છઞ્ઞા ન કાચિપિ.
સન્તં ¶ ચિન્તેય્ય નાસન્તં, સન્ત ચિન્તયતો સુખં;
અસન્તં પરિકપ્પેન્તો, નાનાદુક્ખેહિ તપ્પતિ.
નાવજ્જ સન્તજેગુચ્છં, સઞ્ઞં અસતિ કાતુન;
સુભા ઇત્થીતિ ગારગ્ગિ, ઉપ્પજ્જિ સુભસઞ્ઞિનો.
અસન્તંવ ¶ અભૂતંવ, પસ્સે રાગગ્ગિજોતિયા;
તાય સન્તઞ્ચ ભૂતઞ્ચ, ન પસ્સતિ કદાચિપિ.
એકસ્સ ¶ પિવિતં ખીરં, સીસચ્છેદન લોહિતં;
રુદતો અસ્સુ તંહેતુ, ચતૂદધિ જલા બહુ.
આયતિમ્પિ અતીતેવ, સંસરન્તસ્સ હેસ્સતિ;
રાગં હન્તુ મનીહોચે, ખીરં અસ્સુચ લોહિતં.
સુભસઞ્ઞાય ¶ સો વડ્ઢો,
તદભાવે સ નસ્સતિ;
થિરં હન્તું ન તંસઞ્ઞં,
સક્કા સિથિલ વીરિયો.
ઉસ્સોળ્હિ ¶ વીરિયો હુત્વા, બ્રૂહેય્યાસુભ ભાવનં;
સુભસઞ્ઞાપ્પ હાનાય, પરિચ્ચજ્જાપિ જીવિતં.
અઞ્ઞકિચ્ચ મુપેક્ખાય, બ્રૂહેય્યાસુભ ભાવનં;
મન્દિ હુત્વેહ રાગગ્ગિ, નિબ્બાયિસ્સતિ આયતિં.
કિચ્ચં મે ઇદમેવેતિ, બ્રૂહેય્યાસુભ ભાવનં;
દાનિ મન્દગ્ગિ હુત્વાન, પામોજ્જં વે લભિસ્સતિ.
કાયે ¶ દટ્ઠબ્બ જેગુચ્છં, અપસ્સન્તો પમાદવા;
અલદ્ધા કિઞ્ચિ પામોજ્જં, પબ્બજ્જમ્પિ ન મોદતિ.
પુરે મરામિ કાયે સ્મિં, પસ્સા મિ પસ્સિતબ્બકં;
ઇચ્ચા રદ્ધો વીતિંલદ્ધા, પબ્બજ્જં અતિમોદતિ.
કાયે ¶ દટ્ઠબ્બ જેગુચ્છં, અપસ્સન્તો પમાદ વા;
મોઘંવ દુલ્લભાતીતો, મહાજાનીયતં ગતો.
સન્તં ભૂતઞ્ચ જેગુચ્છં, રાગગ્ગિના અપસ્સિયં;
પઞ્ઞાપદીપજોતેન, સમિક્ખેય્ય અભિણ્હસો.
સન્તં ¶ ભૂતઞ્ચ કાયે સ્મિં, દટ્ઠુકામો સદાસતો;
પઞ્ઞાપદીપકેનેવ, દક્ખે ન રાગીસીખિના.
જેગુચ્છિતેન કાયેન, નિક્ખન્તેન જિગુચ્છતો;
અજ્જ સ્વેવા વિનટ્ઠેન, નાલ મુન્નમિતું સતો.
કીદિસં ¶ મં તુવં મઞ્ઞિ, અહં સબ્બ જેગુચ્છકો;
જેગુચ્છતોચ નિક્ખન્તો, ઇચ્ચેવ વત્તુ મરહતિ.
કાયે જેગુચ્છસઞ્ઞંવ, કરે સબ્બિરિયા પથે;
તસ્મિં તુટ્ઠબ્બકં નત્થિ, પિયાયિતં મમાયિતં.
સુભાય ¶ નવ મત્તાનં, અસુભા પરિપાચયે;
સન્તો પક્કસ્સ સંસારો, નન્તો નવસ્સ રાગિનો.
કાયે અસુભ સઞ્ઞાય, પરિપક્ક સભાવિનો;
આલમ્બેસુ અચાપલ્લા, થિરા સમ્બુદ્ધ સાસને.
અન્તો ¶ ગોચરિકા પક્કા, બહિ ગોચરિકા નવા;
પક્કા નાસાય ઉચ્ચા તે, નીચાયેવ નવા સિનો.
નવાનવા ¶ સુભાભોગી, નીચાનીચા ભિગામિનો;
પક્કા પક્કાવ ધીઝાયી, સન્તાસન્તા વિરાગિનો.
સક્કા સક્કા ન દસ્સેતું, સુભંસુભં સતંસતં;
ધીરાધીરાગ મુજ્ઝન્તિ, કાયે કાયે ક્રિયેક્રિયે.
સક્કા ¶ સક્કાપિ તં કાતું, સુભંસુભં ન ધીમયં;
સન્તોસન્તોજિગુચ્છઞ્ઞૂ, ન વાનવા સુભેસકો.
દુકાયં ¶ સુતિ ચિન્તેત્વા, મમાયન્તા મહાતપા;
તપં નિબ્બાયિતું ઇચ્છં, દુકાયં દુતિ ચિન્તયે.
ય્વાસુભં સુભતો મઞ્ઞિ, કોનુબાલોતદુત્તરિ;
અન્ધો ઉમ્મત્તકોવા સો, નત્તાનં મઞ્ઞતે તથા.
સરિતબ્બક ¶ મેવેતં, કાયે જેગુચ્છ પુઞ્જતં;
મન્દરાગો મનોસીતં, લભેય્ય તમનુસ્સનં.
ગિહિભાવે અપાયેચ, રાગયક્ખન્ધ નિન્નિતા;
મંપિ નેસ્સતિ સોયક્ખો, સાદેમિચે તદાગતં.
અભિણ્હ ¶ ગાહિનં રાગ, યક્ખં અનન્ત દુક્ખ દં;
અસુભા તુલ મન્તેન, વારેહિ તં સ ભાયતિ.
રાગયક્ખો બહુમાયો, સદ્ધામેત્તા દિવેસવા;
રાગમ્પિ કુસલં મઞ્ઞિ, જનો તેનેવ વઞ્ચિતો.
આતુરં ¶ અસુચિં પુતિં, પસ્સ નન્દે સમુસ્સયં;
ઉગ્ઘરન્તં પગ્ઘરન્તં, બાલાનં અભિપત્થિતં.
સુભતો નં મઞ્ઞતિ બાલો, અવિજ્જાય પુરક્ખતો;
ઇચ્ચાહ ભગવા નિન્દિ, બાલોતિ સુભસઞ્ઞિનં.
ન્હારુટ્ઠિ ¶ તચ મંસાનિ, સરં સતં ન નિન્દિતો;
બુદ્ધનિન્દાય મોચેતું, તાનારબ્ભ અનુસ્સરે.
મઞ્ઞિત્વા અત્તનો બાલ્યં, અસુભે સુભદસ્સિનો;
વાયામેય્ય અબાલાય, કાયં અસુભતો સરં.
અત્તાનં ¶ ગરહિત્વાન, બાલં વિપરિદસ્સિનં;
સુભસઞ્ઞં પહિન્નેય્ય, કરેય્યાસુભ સઞ્ઞિતં.
વિસ ભેસજ્જરુક્ખટ્ઠો, અહિ ડંસેય્યસોસતો;
યથા તસ્સેવ પણ્ણાદિં, ખાદેત્વા વિસ મુજ્જહે.
એવં રાગો સમુપ્પજ્જે, કાયે ગન્ધાદિ વાસિતે;
અન્તો તસ્સેવ જેગુચ્છં, ચિન્તેત્વા રાગ મુજ્જહે.
જિગુચ્છિતેન ¶ કાયેન, અપસ્સન્તો જિગુચ્છતં;
ઉન્નમેતિ અવઞ્ઞાતિ, અવિજ્જાય પુરક્ખતો.
આયતિં ¶ મગ્ગલાભાય, બીજં કરેય્ય ભાવનં;
બીજા ભાવે કુતો મગ્ગો, મગ્ગબીજા હિ ભાવના.
મગ્ગબીજો અપાયેપિ, નિમ્મુગ્ગો સમયે ગતે;
ઉમ્મુજ્જિત્વાવ બુદ્ધાનં, મગ્ગં લભેય્ય સન્તિકે.
અજીજસ્સ ¶ તુ સંસારો, દીઘોયેવ અનન્તિકો;
તસ્માહિ ભાવનાબીજં, કરેય્ય મોચનત્થિકો.
અભિણ્હ પીળિતં રાગં, અસુભાય નિવારયે;
મન્દીહુત્વા પહીયેય્ય, રાગો અસુભ ભીરુકો.
માજેગુચ્છં ¶ મમાયેથ, સાવ જેગુચ્છમામકો;
અનન્ત દુક્ખ માપાદિ, જેગુચ્છિત મમાયના.
મંસલગ્ગો તચચ્છન્નો,
ન્હારુબન્ધો ટ્ઠિપુઞ્જકો;
મોહેતિ છવિયા લોકં,
મહાદુક્ખો સ મોહિતો.
ન્હારુટ્ઠિ ¶ તચ મંસેહિ, રાગવડ્ઢકિ સઙ્ખતે;
ગેહે રોગા પુતી પાપા, વસન્તિ કુચ્છિતા સદા.
લુઙ્ગન્તા વીસ ભૂધાતૂ, પિત્તાદી દ્વાદસમ્બુવ;
તાપં જિરં દહં પક્કં, ચતુરગ્ગિ છવાયુકા.
અધોદ્ધં કુચ્છિ કોટ્ઠાસા,
અઙ્ગચારીચ પાણકા;
ધાતુયોયેવ કાયેસ્મિં,
દ્વિતાલીસ અનઞ્ઞકા.
યથા ¶ બહિ તથા અજ્ઝત્તં, ધાતૂ ભ્વાપા નલાનિલા;
નમે નાહં નઅત્તાતિ, સંમસેય્ય પુનપ્પુનન્તિ.
૪. મેત્તાભાવનાનિદ્દેસ
મેત્તા ¶ ભાવન મિચ્છમ્પિ, સુણ બુદ્ધવચો યિદં;
દોસ નિગ્ગહણત્થાય, દોસો મેત્તાયવેરિહિ.
અક્કોચ્છિમં અવધિમં, અજિનિમં અહાસિમે;
યેચ તં ઉપનય્હન્તિ, વેરં તેસં નસમ્મતિ.
અક્કોચ્છિમં ¶ અવધિમં, અજિનિમં અહાસિમે;
યેચતં નુપનય્હન્તિ, વેરં તેસં ઉપસમ્મતિ.
નહિવેરેન વેરાનિ, સમ્મન્તિધ કુદાચન;
અવેરેનચ સમ્મન્તિ, એસધમ્મો સનન્તનો.
પરેચ ¶ નવિજાનન્તિ, મય મેત્થ યમામસે;
યેચ તત્થ વિજાનન્તિ, તતો સમ્મન્તિ મેધગા.
કુદ્ધો અત્થં નજાનાતિ, કુદ્ધો ધમ્મં નપસ્સતિ;
સદા અન્ધતમં હોતિ, યંકોધો સહતેનરં.
ઉભિન્ન ¶ મત્થં ચરતિ, અત્તનોચ પરસ્સચ;
પરં સંકુપ્પિતં ઞત્વા, યો સતો ઉપસમ્મતિ.
તસ્સેવ તેન પાપિય્યો, યો કુદ્ધં પટિકુજ્ઝતિ;
કુદ્ધં અપટિકુજ્ઝન્તો, સઙ્ગામં જેતિ દુજ્જયં.
ખન્તી ¶ પરમં તપો તિતિક્ખા,
નિબ્બાનં પરમં વદન્તિ બુદ્ધા;
નહિ પબ્બજિતો પરૂપઘાતી,
નસમણો હોતિ પરં વિહેઠયન્તો.
અકોધેન જિને કોધં, અસાધું સાધુના જિને;
જિને કદરિયં દાનેન, સચ્ચેના લિકવાદિનં.
યો ¶ વે ઉપ્પતિતં કોધં, રથં ભન્તંવ વારયે;
ત મહં સારથી બ્રૂમિ, રસ્મિગ્ગાહો ઇતરોજનો.
પુરિસસ્સ ¶ હિ જાતસ્સ, કુધારી જાયતે મુખે;
યાય છિન્દતિ અત્તાનં, બાલો દુબ્ભાસિતંભણં.
સેલો યથા એકગ્ઘનો, વાતેન નસમીરતિ;
એવં નિન્દા પસંસાસુ, નસમિઞ્જન્તિ પણ્ડિતા.
સમાનભાગં ¶ ક્રુબ્બેથ, ગામે અક્કુટ્ઠ વન્દિતં;
મનોપદોસં રક્ખેય્ય, સન્તો અનુણ્ણતો સિયા.
નપરો પરં નિકુપ્પેથ, નાતિમઞ્ઞેથ કત્થચિ નકિઞ્ચિ;
બ્યારોસના પટિઘસઞ્ઞા, નઞ્ઞમઞ્ઞસ્સ દુક્ખ મિચ્છેય્ય.
માતા ¶ યથા નિયં પુત્ત,
માયુસા એકપુત્ત મનુરક્ખે;
એવમ્પિ સબ્બ ભૂતેસુ,
માનસં ભાવયે અપરિમાણં.
સુત્વાન દુસિતો બહું વાચં,
સમણાનંવા પુથુજનાનં;
ફરુસેન હિ ન પટિવજ્જા,
ન હિ સન્તો પટિસેનિં કરોન્તિ.
સચ્ચં ¶ ભણે નકુજ્ઝેય્ય, દજ્જા અપ્પમ્પિ યાચિતો;
એતેહિ તીહિ ઠાનેહિ, ગચ્છે દેવાન સન્તિકે.
ન પરેસં વિલોમાનિ, ન પરેસં કતાકતં;
અત્તનોવ અવેક્ખેય્ય, કતાનિ અકતાનિચ.
સુ ¶ દસં વજ્જમઞ્ઞેસં, અત્તનો પન દુદ્દસં;
પરેસઞ્હિ સો વજ્જાનિ, ઓફુનાતિ યથા ભુસં;
અત્તનો પન છાદેતિ, કલિંવ કિતવા સટ્ઠો.
નિધીનંવ ¶ પવત્તાનં, યં પસ્સે વજ્જદસ્સિનં;
નિગ્ગય્હવાદિં મેધાવિં, તાદિસં પણ્ડિતં ભજે.
તાદિસં ભજમાનસ્સ,
સેય્યોહોતિ નપાપિયો;
ઇતિ વુત્તં મુનિન્દેન,
તિલોકગ્ગેન સત્થુના.
મેત્તા ¶ ગન્ધેન વાસેન્તો,
દોસં દૂરેકરે બુધો;
દૂરાસન્નેસુ સબ્બેસુ,
અત્તનો વેરિકેસુપિ.
હને દોસૂ પનાહાનિ, અનત્થ કારકાનિ હિ;
તેસ્વ સન્તેસુ સબ્બેસુ, મેત્તાહોતિ સુનિમ્મલા.
સતં ¶ દુજ્જન વાક્યેહિ, નમનો યાતિ વિક્રિયં;
નહિતાપયિતું સક્કા, ગઙ્ગાનદિં તિણુક્કયા.
નહિ નિન્દા પસંસાહિ, સતં મનોવિકારતા;
ન કદાચિપિ કમ્પેય્ય, વાતેહિ સેલપબ્બતો.
નદિયં ¶ ખુદ્દકા નાવા, વિચીહિ ઉન્નતોનતા;
મહાનાવા નકમ્પન્તિ, મહન્તીહિ વિચીહિપિ.
લોકે પસંસ નિન્દાહિ, દુજ્જનોવુન્નતોનતો;
સન્તોપઞ્ઞો નચલતિ, મહાનિન્દા થુતીહિપિ.
સેલોસેલો ¶ નિલેહેવ,
વણ્ણાવણ્ણા અસસ્સતા;
લાભાલાભા સુખાદુક્ખા,
યસાયસા નકમ્પતિ.
ખમાધગ્ગ કરેતસ્સ, દુજ્જનો કિં કરિસ્સતિ;
અતિણે પતિતો અગ્ગિ, સયમેવ પસમ્ભતિ.
સયમેવ ¶ સકત્તાનં, મચ્ચુબ્ભયેન તચ્છતુ;
માઞ્ઞે તચ્છતુ દોસેન, કિમત્થં અઞ્ઞતચ્છનં.
માઞ્ઞે તચ્છ તુદોસેન, નસેય્યો અઞ્ઞતચ્છનં;
માઞ્ઞો તં અહિબ્યગ્ઘેવ, દોમનસ્સેન ભાયતુ.
નિસ્સાય ¶ ગરુકાતબ્બં, બહૂનં પાપમોચનં;
અચાપલ્લેન સન્તેન, ગરુકાતબ્બતં વજે.
નિસ્સાય ગરુકાતબ્બં, બહૂનં પુઞ્ઞવડ્ઢનં;
ગરુકાતબ્બતં ગચ્છે, ધીતિયા સીલ ગુત્તિયા.
સન્તં ¶ હિ સીલવં ધીતિં, હિરોત્તપ્પેન ભાયતિ;
દુજ્જનં દોમનસ્સેન, અહિબ્યગ્ઘેવ ભાયતિ.
નફરુસાય વાચાય, અઞ્ઞે દમેય્ય પણ્ડિતો;
અત્તાનંવ દમેત્વાન, અઞ્ઞે સણ્હેન ઓવદે.
ચિત્તે ¶ સણ્હે અસણ્હાપિ, નવાચાફરુસા ભવે;
તસ્મા ઓવા દનાદીસુ, રક્ખેય્ય થદ્ધચિત્તતો.
અત્તાન મોવદત્થાય, સિક્ખેય્ય બુદ્ધભાસિતં;
પરમ્પિ અનુકમ્પાય, ઇચ્છન્તો અનુસાસયે.
અઞ્ઞં નનિગ્ગહે કિઞ્ચિ, સુતેન પટિપત્તિયા;
અત્તનિગ્ગહણં સેય્યો, નુન્નમેય્ય જિનોરસો.
નાવીકરેય્ય ¶ દોસંવા, લોભં માનં સકંમલં;
માઞ્ઞે મઞ્ઞન્તુ તં દિસ્વા, ચિરપ્પબ્બ જિતો નુતિ.
કકચેન ત્તછેદેન્તે, વેરિકેપિનદોસયે;
ઇચ્ચોવાદં મુનિન્દસ્સ, સમ્પટિચ્છ જિનોરસો.
વેરી ¶ અચ્ચુપનાહીપિ, રૂપેવ દુક્ખકારકો;
ન ત્વ તબ્બિસયે નામે, દુક્ખં માકરિ ચેતસિ.
વેરી તિબન્ધ વેરોપિ, ઇહેવ દુક્ખકારકો;
ભવન્તરં નઅન્વેતિ, સકમ્મુના ગતો હિસો.
દોસોતુ ¶ ઇહ પીળેત્વા,
દુક્ખાવહો ભવેભવે;
મહાનત્થ કરં દોસં,
કસ્મા વડ્ઢેતિ ચેતસિ.
મેત્તાસીતમ્બુસેકેન, જિનોવાદ મનુસ્સરં;
મહા નત્થ કરં દોસં, નિબ્બાયતુ સ ચેતસિ.
છદ્દન્તો ¶ લુદ્દકં પાપં, ભૂરિદત્તોહિ તુણ્ડિકં;
ધમ્મપાલો ખમિ તાતં, કપિન્દો કન્દરો પતં.
અસઙ્ખ્યેય્ય ત્તભાવેસુ, પરવજ્જં તિતિક્ખતો;
નાથસ્સ પારમિં ખન્તિં, સરં ધીરો તિતિક્ખતુ.
સાસને ¶ ચિરવાસેન, એવં નિદ્દોસકા ઇતિ;
તુવં પટિચ્ચ મઞ્ઞન્તુ, સાસને સપ્પયોજનં.
સાસને ચિર વાસાપિ, માદિસાવ ઇમે ઇતિ;
તમાગમ્મ નમઞ્ઞન્તુ, સાસને નિપ્પયોજનં.
દ્વે ઉસેતીતિ દોસો સો, સપરં દય્હતે દ્વયં;
પહાતબ્બો સ સબ્બેસુ, પરત્થ સત્થ મિચ્છતા.
પરદિન્નેહિ ¶ નોઆયુ, તિટ્ઠતે નાત્તનો વસા;
પરવજ્જં ખમેતબ્બં, નસાધુ અઞ્ઞવિરોધિતો.
જેગુચ્છ ¶ ક્કોસ નિન્દાનિ, બાલો ગણ્હાતિ અક્ખમો;
ખમન્તોતુ નગણ્હાતિ, જાનં જેગુચ્છિતાનિતિ.
પરદિન્નાનિ વચ્ચાનિ, પાભતન્તિ નકોચિપિ;
ગણ્હેય્યેવં દુરુત્તાનિ, અગણ્હન્તો ખમે સતો.
નદિ ¶ કલ્લોલ વિચિયો, તીરં પત્વા સમન્તિધ;
સબ્બે ઉપ્પતિતા દોસા, ખન્તિપત્વા સમન્તિ તે.
દોસુમ્મત્તક વાચાય, નુમ્મત્તો કિંકરિસ્સતિ;
ભવે ય્યુમ્મત્તકો સોવ, તાદિસં વચનં ભણં.
કોધનો અક્ખમો અઞ્ઞ, દુટ્ઠસઞ્ઞી ભયાલુકો;
ગામમજ્ઝે અળક્કોવ, તથા માહોહિ તં જહ.
મેત્તાલુકો ¶ ખમાસીલો,
સબ્બટ્ઠાનેસુનિબ્ભયો;
પરત્થ સત્થ મિચ્છન્તો,
ખન્તિ મેત્તઞ્ચ ભાવયે.
પરક્કોસાનિ નિન્દાનિ, તંવ પચ્ચેન્તિ નાઞ્ઞગૂ;
ખિત્તંપંસુવ વાતુદ્ધં, ગરુકં કિં ખમાયતે.
અક્કોસન્તોચ ¶ નિન્દીચ, પીળિતો સક કમ્મુના;
ઇધ પેચ્ચચ નીચેય્યો, નંનયં ગણ્હિ અક્ખમો.
અક્કોસો ¶ મં નઆગચ્છિ,
તસ્સેવા નત્થકારકો;
ઇતિ ઞત્વાવ સપ્પઞ્ઞો,
અક્કોસં ન ગરું કરે.
વિકારાપત્તિ મિચ્છન્તો, વેરી બહુ મુપક્કમિ;
મામિત્તવસ મન્વેહિ, નિબ્બિકારો તુવંભવ.
મેત્તમ્બુના સદ્દોસોચ, પરદોસોચ સમ્મતિ;
મેત્તાસેકેન સબ્બેસુ, સબ્બતોગ્ગિં નિપારયે.
સદોસ ¶ પરદોસગ્ગિં, સબ્બતો દિસતો ટ્ઠિતં;
મેત્તા તોયેન વારેય્ય, સિયા નિબ્બુતિ સબ્બધિ.
નગમે અત્તનો અગ્ગિં, પરગ્ગિંવાપિ નાગમે;
મેત્તમ્બુનાવ નિબ્બાતુ, સપરગ્ગિ દ્વયં ભુસં.
ગુણી ¶ ગુણી નન્દિન્દાય, પસંસાય ગુણી ગુણી;
નિન્દંનિન્દં નકુપ્પેય્ય, નસાદિયે થુતિં થુતિં.
ગુણં નિન્દાય નાસેતું, નસક્કા કોચિ કુસ્સકો;
વડ્ઢેતુંવા પસંસાય, ગરુંકરે ન તંદ્વયં.
દોસબ્ભા ¶ મલ સઞ્છન્નો, મેત્તાચન્દો ન રોચતિ;
તંમુત્તસ્સ તુ એતસ્સ, અતિસ્સય પભાવતો.
સુ સુત્ત બુદ્ધ સુપિના, દ્વેપિયા ગુત્તિ નાક્કમો;
સમાધિ સુમુખા મુળ્હા, બ્રહ્મા ત્યેકા દસ ગ્ગુણા.
સીતં ¶ કરોતુ મેત્તાય, ચક્ખું લાભેતુ પઞ્ઞાય;
માકાસિનિપ્પભે ચઞ્ઞે, ચન્દો હોહિ ગતેગતે.
દૂરાસન્નેસુ ¶ સબ્બેસુ, મેત્તં પેસેતુ પાભતં;
ધમ્મં દેસેતુ પત્તાનં, ચન્દો હોહિ ગતેગતે.
સમ્પત્તાનં મલં ધોવ, સીતંકરે સદાદયો;
ઉચ્ચનીચે નવિસેસે, જલસ્સમો ગતેગતે.
અસઅસ્સતેસુ ¶ ફુટ્ઠેસુ, લોકધમ્મેસુ અટ્ઠસુ;
પતિટ્ઠો નિબ્બિકારો ત્વં, પથવીસદિસો ભવ.
નાકાસિ કલહં સિલા, સદા કેનચિ નિચ્ચલા;
મેત્તાયન્તો ખમાયન્તો, મહાસિલં ગુરુંકરે.
સિલાવ ¶ સીલવા હોતુ, દુરુત્તાનિ તિતિક્ખતુ;
પચ્ચુત્તે દોસસંવડ્ઢો, અનુત્તોવ પસમ્ભતિ.
સબ્બે અહંવ ઇચ્છન્તિ, સત્તા સુખન્તિ ઞાતુન;
ભાવેય્ય કમતો મેત્તં, પિય મજ્ઝત્ત વેરિકે.
સબ્બે ¶ તસન્તિ દણ્ડસ્સ, સબ્બે ભાયન્તિ મચ્ચુનો;
અત્તાનં ઉપમં કત્વા, નહનેય્ય નઘાતયે.
સુખ કામાનિ ભૂતાનિ,
યોદણ્ડેન વિહિંસતિ;
અત્તનો સુખ મેસાનો,
પેચ્ચ સો નલભેસુખં.
અવેરા ¶ બ્યાપજ્જા નીઘો, સુખી ચસ્સં અહંવ મે;
હિતકામા તથા અસ્સુ, મજ્ઝત્તા વેરિનોપિચ.
માતરો ¶ ભાતરો ઞાતી, દાયકો પાસકાપિચ;
સુખીહોન્તૂતિ ભાવેય્ય, ચજે તેસુચ લગ્ગનં.
દોસો મેત્તાય દૂરારિ, તણ્હા આસન્ન વેરિકા;
તણ્હં પિયેસુ વારેય્ય, દોસં વેરીસુ મેત્તિકો.
એકુદ્દેસે ¶ કકમ્માચ, સિસ્સા આચરિયા સુખી;
હોન્તુ સબ્રહ્મચારીચ, તેચ ઞ્ઞોઞ્ઞ હિતાવહા.
રાજાનોચ અમચ્ચાચ, ગામે ઇસ્સરિયા સુખી;
ભવન્તુ દેવતાયોચ, તેહિ સુરક્ખિતો સુખો.
મયં ¶ યેન સુગુત્તાવ,
સુખિતા રટ્ઠવાસિનો;
સુખી કલ્લ ત્થુ સોરાજા,
તેજવન્તો ચિરાયુકો.
રટ્ઠ ¶ પિણ્ડેન જીવામ, રટ્ઠવાસી સુખન્તુતિ;
ભાવેય્યેવં અમોઘંવ, રટ્ઠપિણ્ડં સુભુઞ્જતિ.
આપાયિકા બહૂ સન્તિ, માતાપિતાદિ પુબ્બકા;
તેચઞ્ઞેચ સુખીનીઘા, સ્સ્વ બ્યાપજ્જા અવેરિનો.
સત્તા ¶ ભૂતાચ પાણાચ, પુગ્ગલા અત્તભાવિકા;
થી પૂ રિયા નરિયાચ, દેવાનરા નિપાતિકા.
અવેરા હોન્તુ બ્યાપજ્જા, અનીઘાચ સુખી ઇમે;
અત્તાનં પરિહારન્તુ, ચતુધા ઇતિ ભાવયે.
પુરત્થિમાય ¶ દિસાય, સબ્બેસત્તા અવેરિનો;
અબ્યાપજ્જા સુખીનીઘા, હોન્તૂતિ તાવ ભાવયે.
પુરત્થિમાય દિસાય, સબ્બેપાણાતિઆદિના;
દ્વાદસક્ખત્તું ભાવેય્ય, સેસાસુપિ અયંનયો.
ચતુદ્દિસા ¶ નુદિસા ધો, ઉદ્ધં સત્તાચ પાણિનો;
ભૂતાચ પુગ્ગલા અત્ત, ભાવી સબ્બે થિ પૂરિસા.
અરિયા અરિયા દેવા, નરાચ વિનિપાતિકા;
અવેરા બ્યાપજ્જા નીઘા, સુખત્તાચ ભવન્તુ તે.
ચતુદ્દિસા ¶ નુદિસા ધો, ઉદ્ધન્તિ દસકેદિસિ;
દ્વાદસે તે પરિચ્છિજ્જ, ભાવેય્ય પુગ્ગલે બુધો.
મેત્તા ¶ વસ્સેન તેમેતુ, પજ્જુન્તોવિય સબ્બધિ;
માકિઞ્ચિ પરિવજ્જેહિ, એવં મેત્તા સુભાવિતા.
પઞ્ચા નોધિ સત્તોધિસા, સિયું દ્વાદસપુગ્ગલા;
ન્તુ ચતૂહેસુ ભાવેત્વા, અટ્ઠતાલીસકા સિયું.
દસકેદિસિ ¶ તામેત્તા, ચતુસ્સત અસીતિયો;
અટ્ઠતાલીસાહિ પઞ્ચ, સતા ટ્ઠવીસ સાધિકા.
દુક્ખિતે ¶ કરુણં બ્રૂહે, મુદિતં સુખિતે જને;
મેત્તાચેવ ઉપેક્ખાચ, ઉભો ઉભોસુ ભાવિતા.
બ્રહ્મવાસીતિ વત્તબ્બો, તેસ્વઞ્ઞતર વાસિતો;
ગન્ધભૂતેસુ સો લોકે, બ્રહ્માવિય વિરોચતિ.
અપ્પમાદાવહ પકિણ્ણકનિદ્દેસ
સંવિજ્જન્તિ ¶ ધ લોકસ્મિં,
બહૂ જીવિતકપ્પના;
ગહેત્વા પત્ત મુઞ્છો યો,
જીવિકાનં સ લામકો.
સુકુલાચ તદુપગા, કામભોગા નપેક્ખિનો;
ન ભયટ્ટા ન ઇણટ્ટા, નેવ આજીવ કારણા.
નાલંવ ¶ ગિહિના બ્રહ્મ, ચરિયાય અખણ્ડિતં;
ઘરાવાસો તિસમ્બાધો, પબ્બજ્જાવ નિરાલયા.
ભવપઙ્કા ¶ પમુચ્ચામ, તિવિત્તિણ્ણા ભયાનકા;
પટિપત્તિ યિમાયાતિ, કત્વા તદુપગા ઇમે.
ઉત્તિટ્ઠે નપ્પમજ્જેય્ય, ધમ્મં ચરિતં સુચરે;
ધમ્મચારી સુખંસેતિ, અસ્મિંલોકે પરમ્હિચ.
સ્વાગતા ¶ વત તેભિક્ખૂ, પત્તા સમ્બુદ્ધપુત્ત તં;
ગિહિ બન્ધન પુચ્છિજ્જ, સુખિતા સાસને રતા.
કતપુઞ્ઞ વિસેસાવ, એતે સુલદ્ધ દુલ્લભા;
છટ્ટેત્વાપિ મહારજ્જં, નેદિસં લદ્ધ મઞ્ઞદા.
સ્વાગતા ¶ સુગતી હોન્તુ, માદુગ્ગતી પમાદિનો;
દુસ્સીલા ચે ગમિસ્સન્તિ, અપાયં તિભયાનકં.
ગિહિભોગા ¶ પરીહિન્નો, સામઞ્ઞત્તઞ્ચ દૂભતો;
પરિધંસમાનો પકિરેતિ, છવાલાતંવ નસ્સતિ.
કુસો યથા દુગ્ગહિતો, હત્થમેવા નુકન્તતિ;
સામઞ્ઞં દુપ્પરામટ્ઠં, નિરયા યુપ કડ્ઢતિ.
યંકિઞ્ચિ ¶ સિથિલં કમ્મં, સંકિલિટ્ઠઞ્ચ યંકતં;
સઙ્કસ્સરં બ્રહ્મચરિયં, નતંહોતિ મહપ્ફલં.
કરિયાચે કરિયા વેનં, દળ્હમેનં પરક્કમે;
સિથિલોહિ પરિબ્બજો, ભિય્યો આકિરતે રજં.
ઇતિ ¶ વુત્તં મુનિન્દેન, નુસ્સરં અનિ વત્તિતો;
સદા અલિન ચિત્તેન, ચરેય્ય બુદ્ધસાવકો.
રાગં અસુભચિન્તાય, દોસં મેત્તાય વારયે;
મરણેન ધજંમાનં, સમ્બુદ્ધે તિક્ખ સદ્ધિકો.
અસુભા કામવિતક્કં, મેત્તા બ્યાપાદ તક્કિતં;
વિહિંસં કરુણાયેવ, નિવારેય્ય સદાસતો.
બુદ્ધાણત્તિ ¶ સદાતીતો, મિચ્છાવિતક્ક પીળિતો;
પાપધમ્મેહિ સંકિણ્ણો, સોનિચ્ચાપાય ગામિકો.
ધોવિત્વા પત્તિમલાનિ, પુનાતિક્કમ સંવુતો;
મિચ્છાવિતક્ક સઞ્છેદી, દૂરો અપાય ગામિતો.
ખીણાસવત્ત ¶ બુદ્ધત્તં, નિય્યાનિક ન્તરા યિકં;
સીહનાદં ચતુટ્ઠાને, વેસારજ્જો જિનો નદિ.
સીલં ¶ નિય્યાનિકં નામ, આપત્તિ અન્તરાયિકં;
અન્તરાય મનાપજ્જ, નિય્યાનેવ પતિટ્ઠતુ.
નિય્યાનિકાચ ¶ અસુભા, સુભસઞ્ઞા ન્તરાયિકા;
અન્તરાય મનાપજ્જ, નિય્યાનેવ પતિટ્ઠતુ.
નાનાપત્તિ ¶ પકિણ્ણોપિ, પારાજિકા વસેસકો;
સો મિત્યત્ત પણીધીહિ, લજ્જીયેવ વિસોધકો.
અલજ્જીકમ્મ કિણ્ણોપિ,
સંવેજેત્વા સુમિત્તિકો;
લજ્જીયેવ વિસોધેન્તો,
મતકોવ અસોધકો.
યો ¶ પુબ્બેવ પમજ્જિત્વા, પચ્છાસો નપ્પમજ્જતિ;
સોમં લોકં પભાસેતિ, અબ્ભામુત્તોવચન્દિમા.
ધુરંકત્વા ¶ ધિપતયો, યો પુઞ્ઞેસુ પરક્કમે;
તસ્સ નિય્યાનિકં કમ્મં, કિંનામકં નસિજ્ઝતે.
પચ્ચતે ¶ મુનિનો ભત્તં, થોકંથોકં ઘરેઘરે;
પિણ્ડિકાયેવ જીવન્તુ, માપજ્જન્તુ અનેસનં.
ધોવેય્યા પત્તિમગાનિ, વુટ્ઠાન દેસનમ્બુહિ;
સંવરિસ્સન્તિ ચિત્તેન, સીલં ધોતસ્સ નિમ્મલં.
બુદ્ધાણાતિક્કમાપત્તિ ¶ , નિગ્ગહે રાગદોસકે;
નત્થિ સઞ્ચિચ્ચ આપત્તિ, લજીવ સો પવુચ્ચતિ.
વાણિજ્જ કસિકાદીહિ, નાહારેટ્ઠિ ધસાસને;
ધુર દ્વયંવ કિચ્ચં તં, નાઞ્ઞકિચ્ચેહિ હાપયે.
નિગ્ગણ્હેય્ય ¶ સકંચિત્તં, કિટ્ઠાદિં વિય દુપ્પસું;
સતિમા સમ્પજાનોચ, ચરે સબ્બિરિયાપથે.
યથા ¶ થમ્ભે નિબન્ધેય્ય, વચ્છં દમં નરો ઇધ;
બન્ધેય્યેવં સકંચિત્તં, સતિયા રમ્મણે દળ્હં.
અધિસીલાધિચિત્તાનં, અધિપઞ્ઞાય સિક્ખનં;
ભિક્ખુ કિચ્ચત્તયં એતં, કરોન્તોવ સુભિક્ખુકો.
પઞ્ચાટ્ઠ ¶ દસ સીલાનિ, નાધિસીલં તદુત્તરિ;
પાતિમોક્ખં અધિસીલં, પબ્બતા ધિક મેરુવ.
પાતિમોક્ખં ¶ વિસોધેન્તો, અપ્પેવ જીવિતં જહે;
પઞ્ઞત્તં લોકનાથેન, નભિન્દે સીલસંવરં.
સીલેના તિક્કમં થુલ્લં, પરિયુટ્ઠં સમાધિના;
પઞ્ઞાયા નુસયં સણ્હં, કિલેસં ભિક્ખુ ભિન્દતિ.
સાસનસ્સાદિ ¶ સીલંવ, મજ્ઝે તસ્સ સમાધિવ;
પઞ્ઞાવ પરિયોસાનં, કલ્યાણાવ ઇમેતયો.
મહાપુઞ્ઞે ¶ ઠિતં સીલં, સમાધિ અપ્પના ગતં;
ચતુમગ્ગ યુતા પઞ્ઞા, એતં સિક્ખત્તયં મતં.
સીલનલક્ખણં સીલં, દુસ્સીલ્ય ધંસનં રસં;
હિરોત્તપ્પ પદટ્ઠાનં, સુચિ પચ્ચુપટ્ઠાનકં.
સસીલગુત્તિ ¶ નાથોચ, દુન્નિગહો વિસારદો;
ધમ્મટ્ઠીતીતિ પઞ્ચેતે, ગુણા વેનયિકે મતા.
આદિ ¶ કલ્રાણ સંવેદી, સીલમત્તટ્ઠ ભિક્ખવો;
ઉદ્ધં કલ્યાણ લાભાય, અલિનો અનિવત્તિકો.
ધોવિત્વા પત્તિમલાનિ, વુટ્ઠાન દેસન મ્બુહિ;
સુદ્ધસીલે ઠિતોયેવ, એવં ચિન્તેય્ય પઞ્ઞવા.
સમ્પુદ્ધોરસ ¶ પુત્તાવ, બુદ્ધુરોજા નુસ્સાવના;
સમ્ભૂતા પિતુ દાયાદા, પુત્તાનામ સભાવતો.
ખીરં પિત્વાવ જીવન્તિ, જાતાપિ ઇધ પુત્તકા;
પરિયત્તિ જિનક્ખીરં, પિત્વાવ જિનપુત્તકા.
દાયોચ ¶ નામ બુદ્ધસ્સ, ધમ્મામિસ વસાદ્વિધા;
મગ્ગઞાણા દયો ધમ્મો, ચત્તારો પચ્ચયામિસા.
ચિર મામિસ દાયાદા, રાજપૂજાદિ ગાહિનો;
દાયા મિસ્સગ્ગહં નિચ્છિ, સદ્ધમ્મ ગરુકો જિનો.
લક્ખ ¶ કપ્પ ચતુસ્સઙ્ખ્ય, કાલં વિચિત નિચ્ચિતં;
ધમ્મદાયં નવિન્દમ્હા, બુદ્ધપુત્તાપિ યેમયં.
બુદ્ધવારિત દાયાદા, સદ્ધમ્મદાય બાહિરા;
પુત્તાપિ સત્થુદાસાભા, ભુત્તમત્તા હિ દાસકા.
ભદ્દન્ત ¶ રાહુલસ્સેવ, દાયં નોપિ અદા જિનો;
નાદિયિમ્હા પમાદાય, તં દાયં કુસલન્તકં.
ધમ્મદાયાદા મેભિક્ખવે તુમ્હેભવથ,
માઆમિસ દાયાદા;
ઇતિ વુત્તં મુનિન્દેન,
સાવકેસુ દયાવતા.
ઇમાય ¶ બુદ્ધવાચાય, બુદ્ધસન્તક તં સરે;
દ્વિન્નં આમિસઅ દાયાદ, ભાવસ્સચ નિવારણં.
રજ્જે ચણ્ડાલપુત્તાવ, સદ્ધમ્મચક્ક વત્તિનો;
પુત્તા હોન્તાપિ દાયેસ્મિં, નિરાસા તિવ નિન્દિતા.
મિચ્છાજીવ ¶ સમાપન્ના, અચ્ચાસા પચ્ચયામિસે;
મહાજાનીય સમ્પત્તા, મોઘકત્વા તિદુલ્લભં.
ગિહિકામે ¶ પહાયાગો, પરવન્તોસુ લગ્ગિતો;
ગઙ્ગાતિણ્ણો તળાકમ્હિ, નિમુગ્ગોવા તિનિન્દિતો.
ચીવરે ¶ પિણ્ડપાતેચ, પચ્ચયે સયનાસને;
એતેસુ તણ્હ માકાસિ, માલોકં પુનરાગમિ.
ઇતિવુત્તા નુસારેન, પચ્ચવેક્ખણ સુદ્ધિયા;
આમિસેસુ હને આસં, પુત્તમંસુ પમં સરં.
સેય્યો ¶ અયોગુળો ભુત્તો,
તત્તો અગ્ગિસિખૂપમો;
યઞ્ચે ભુઞ્જેય્ય દુસ્સીલો,
રટ્ઠપિણ્ડં અસઞ્ઞતો.
ઇતિવુત્તં ¶ નુચિન્તેન્તો, વજ્જે દુસ્સીલ ભાવતો;
સીલે ઠિતોવ ભુઞ્જેય્ય, માદિત્ત ગુળકં ગિલિ.
અન્નાન મથો પાનાનં,
ખાદનીયાન મથોપિ વત્થાનં;
લદ્ધાન સન્નિધિં કરિયા,
નચ પરિત્તસે તાનિ અલભમાનો.
અઞ્ઞાહિ ¶ લાભુપનિસા, અઞ્ઞા નિબ્બાન ગામિની;
સક્કારં નાભિનન્દેય્ય, વિવેક મનુબ્રૂહયે.
અકત્વા ¶ આમિસે આસં,
સદ્ધમ્મેયેવ આસિકો;
અપ્પમત્તો સમારદ્ધો,
ધમ્મદાયં લભિસ્સતિ.
પરિયત્તિં વિના સેય્યં, નલભન્તિ બુધાઅપિ;
સેય્યત્થિકોવ સિક્ખેય્ય, નેવ પૂજાદિ કારણા.
ભવનિસ્સરણત્થંવ ¶ , સિક્ખે ના લગ્ગદૂપમો;
તથૂપમાય સિક્ખન્તો, અપાયેસુ પતિસ્સતિ.
સિક્ખિતેન અમાનત્થં, નસાધુ માનથદ્ધિકો;
મુદુભાવાય સિક્ખિત્વા, દમેન્તો મુદુકો ભવે.
રાગં ¶ દોસં ધજંમાનં, સિક્ખન્તોપિ વિવજ્જયે;
દહરાપિ હિ મિય્યન્તિ, નત્થિ વસ્સગ્ગતો મતં.
સદ્ધંતિક્ખેય્ય બુદ્ધેન, રાગં અસુભ ચિન્તયા;
મરણેન ધજંમાનં, દોસં મેત્તાય વારયે.
એતેહિ ¶ ચતુરક્ખેહિ, ગન્થં સિક્ખેય્ય સં વુતો;
સિક્ખન્તસ્સેહિ રક્ખેહિ, નકોચિ સંકિલેસિકો.
બુદ્ધવાચમ્પિ ¶ સજ્ઝાય, એતેપિ મનસીકર;
વુત્તો ધમ્મવિહારીતિ, એદિસો સાસને વરો.
ગરૂન મુપદેસેન,
ચતુરક્ખો સુસીલવા;
અપ્પસ્સુતોપિ પાસંસો,
ભિય્યોયેવ બહુસ્સુતો.
સાતં ¶ સેવક્ખણેવપ્પં, તંહેત્વા નન્તાદુક્ખન્તિ;
ધીરો આસં હને કામે, ખુરધારમધૂપમે.
યોધ કામે સુખંમઞ્ઞિ,
ન સો દુક્ખા વિમુચ્ચતિ;
માતાહિ બ્યગ્ઘ મન્વેન્તો,
વછો મુત્તો કથંભયા.
તિરચ્છા ¶ પેત લદ્ધબ્બે, નાસં કામસુખે કરે;
ભાયિતબ્બ સુખં તઞ્હિ, તસ્મિં લગ્ગા મહાતપા.
લદ્ધા કામસુખં બાલા, પમોદન્તિ નપણ્ડિતા;
પસુપક્ખીભિ લદ્ધબ્બં, અનન્તદુક્ખ કારણં.
લદ્ધા ¶ ધમ્મરતિંવિઞ્ઞૂ, મોદન્તિ ન અપણ્ડિતા;
અનોમ સત્ત પરિભોગં, ભગનિસ્સરણાવહં.
હીનકમ્મં ¶ પટિચ્છન્નં, કામસ્સાદં નપત્થયે;
ધમ્મે પીતિઞ્ચ પામોજ્જં, પત્થેય્ય સાધુસમ્પતો.
પરિગ્ગણ્હન્તિ યેકામે, હિં સન્તિતે તદત્થિકા;
પરિચ્ચત્તં ન હિં સન્તિ, મુત્તં વણ્ણેન્તિ સાધવો.
નિચ્ચુપક્કમ્મ ¶ પુટ્ઠોપિ, કાયો વેરીવસા નુગો;
અચિરંયેવ ભૂસાયી, યુત્તોવ ત મુપેક્ખિતું.
રક્ખિતોપિ અગુત્તોવ, કાયો ભયમુખે ઠિતો;
તસ્મા કાય મુપેક્ખિત્વા, ચરેધમ્મ મછમ્ભિતો.
પુટ્ઠો ¶ પુટ્ઠોપિ યંકાયો, ભુવિ રોગાસયીસયી;
કતંકતં મુધાતો ન, તદત્થં દુચ્ચરે ચરે.
પાપં ¶ કરોતિ યોબાલો,
પુટ્ઠું કાયં તિદુબ્ભરં;
ભૂમ્યં કાયં ઠપેત્વાન,
અનાથો સો અપાયિકો.
વેરીવસા નુગં કાયં,
બાલો પોસેતિ દુચ્ચરો;
પોસેન્તો નિરયે પક્કો,
કાયો ભૂમ્યં વિકારગૂ.
પાપં ¶ માકર કાયત્થં, કાયો વેરી વસાનુગો;
ભૂમ્યં સેસ્સતિ વેકારી, પાપિકો નિરયં ગતો.
અમય્હં મય્હસઞ્ઞાય,
કાયં રોગવસાનુગં;
પોસં પત્તો મહાજાનિં,
નોકાસો ધમ્મ મિક્ખિતું.
કાયાપેક્ખાય ¶ નોકાસો,
ધમ્મં દટ્ઠું રહોગતો;
ઉપેક્ખાયેવ ઓકાસો,
દુક્ખિતા મ્હ અપેક્ખયા.
ચિત્ત ¶ સંસોધકા પક્કા, કાયસંસોધકા નવા;
સોધે ચિત્તંવ પક્કત્થં, નકાયં ભવભીરુકો.
ચિત્તસઙ્ખરણં ¶ સાધુ, તં સઙ્ખતં પભસ્સરં;
નસાધુ કાયસઙ્ખારો, સઙ્ખતોપ્યસુભોવ સો.
સભાવ મલિનં કાયં, નિમ્મલાય કથં કરે;
આગન્તુમલિનં ચિત્તં, સક્કા કાતું સુનિમ્મલં.
આધિબ્યાધિ ¶ પરોતાય, અજ્જસ્વેવા વિનાસિના;
કોહિનામ સરીરાય, ધમ્માપેતં સમાચરે.
સભાવજેગુચ્છં કાયં, સોભેતુંનેવસક્કુણે;
ચિત્તં વા લઙ્કતં સોભં, સીલાદિ ગન્ધવાસિતં.
સચે ¶ ભાયથ દુક્ખસ્સ, સચે વો દુક્ખ મપ્પિયં;
માકત્થ પાપકં કમ્મં, આવિવા યદિવા રહો.
કિલેસા ગન્તુમલંચિત્તં, પભસ્સર સભાવિકં;
તદાગન્તુમલં ધોવ, ચિત્તં ધોતે પભસ્સરં.
કિલેસા ¶ ગન્તુમલંચિત્તં, ઉપક્કમેન સોધયે;
સુવિસુદ્ધ મનાયેવ, ઉત્તરિંસુ ભવણ્ણવા.
કાયે મલમુપેક્ખાય, ચિત્તે મલંવ ધોવતુ;
ચિત્તે હિ નિમ્મલેસન્તો, પૂતિકાયોપિ પૂજિતો.
કાયરોગં ¶ તિતિક્ખાય, ચિત્તરોગં ચિકિચ્છતુ;
સુખિતો કાયરોગીપિ, ચિત્તે નિરામયે સતિ.
કાયરોગે બહૂ વેજ્જા, બુદ્ધુત્તિવ મનોગદે;
ઇધાપિ કાયિકો સન્તો, અનન્તાવ મનોરુજા.
સીસદડ્ઢ ¶ મુપેક્ખાય, નિબ્બાતુ રાગપાવકં;
ખિપ્પં અસુભ સઞ્ઞાય, નિચ્ચદડ્ઢં ભવેભવે.
સુભાય ઉટ્ઠિતં રાગં, અસુભાય નિવારયે;
સોરાગો સાદિતં જન્તું, ચત્વાપાયં નયિસ્સતિ.
પણ્ડિતાનં ¶ મલં માનો, સોત્તુક્કંસેન પાકટો;
માખો અત્તાન મુક્કંસે, માવિભાવે સકંમલં.
ગુણં પટિચ્ચ ગુણીનં, અહંમાનો સમુટ્ઠહે;
મરણં અનુચિન્તાય, ધજંમાનં નિપાતય.
એકો ¶ કાયવિવેકેસી, કત્વા કિલેસનિગ્ગહં;
વસે ચિત્તવિવેકેસી, ઉભો પધિ વિવેકાદા.
અદિટ્ઠે અસુતે ઠાને, વસેય્ય મોચનત્થિકો;
અસ્સાદંહિ નિવારેતું, દિટ્ઠે સુતે તિદુક્કરં.
અદિટ્ઠે ¶ અસુતે રઞ્ઞે, વસેય્યિ ન્દ્રિયગોપકો;
વારેતું વિસયાકિણ્ણે, ચક્ખુસોતં તિદુક્કરં.
રાગં અસતિ ઉપ્પન્નં, સન્તાભુજેન વારયે;
બાહિરે રાગ મુપ્પન્નં, અન્તો અસુભચિન્તયા.
રાગં ¶ છિન્દાતિ બુદ્ધાણં, સરં ભિક્ખુ રહોગતો;
પસ્સં કાયેધ જેગુચ્છં, લભેય્યા સિટ્ઠમોચનં.
કાયં અસુભતોપસ્સ, કલ્લકાલેવ દસ્સનં;
મોઘં કાલં નખીયેય્ય, ભવેય્યુંસ્વેપિઆતુરા.
કાયં ¶ જેગુચ્છતોપસ્સ, બાલ્યન્તો પચ્ચવેક્ખિય;
આદો કિઞ્ચિ જિગુચ્છાય, જિગુચ્છેય્યાયતિં ભુસં.
કાયાદિનવ મિક્ખેય્ય, દાનિ કિઞ્ચિપિ દસ્સનં;
આયતિં મગ્ગલાભાય, ભવેય્ય ઉપનિસ્સ યો.
ઇત્થીન ¶ મઙ્ગમઙ્ગાનિ, નપસ્સેય્ય નચિન્તયે;
તદાસા ઉભતો ભટ્ઠા, સુગત્યા સાસનાપિચ.
ઇત્થિરૂપ સરાકડ્ઢા, ભટ્ઠા બહૂવ સાસના;
ઇહાપિ દુક્ખિતા હુત્વા, તે પેચ્ચ અતિદુક્ખિનો.
પુંમનો ¶ પરિયાદાય, ઇત્થિરૂપસરા ઠિતા;
તસ્સમ મઞ્ઞ મેકમ્પિ, નવિજ્જતેવ સબ્બધિ.
સલ્લપે ¶ અસિહત્થેન, પિસાચેનાપિ સલ્લપે;
આસદે આસિવિસેપિ, અગ્ગિક્ખન્ધેપિ આસદે;
નત્વેવ માતુગામેન, એકેકાય સુપેસલો.
કામં અસુભચિન્તાય, બ્યાપાદં સ્નેહચેતસા;
વિહિંસં કરુણાયેહિ, વિતક્કગ્ગી તયોસમે.
અસમેત ¶ વિતક્કગ્ગી, થુસરાસિમ્હિ ખાણુવ;
અથિરા સાસને તાપી, તેપચ્છાઅતિતાપિનો.
અસુભા ¶ પગમે લોકા, તં મેત્તાયુપસઙ્કમે;
સુભાવિતાહિ એતાહિ, જહેલોકે પિયાપિયં.
ગતટ્ઠિતાદો ઉપ્પન્ને, વિતક્કગ્ગી તયો સમે;
આતાપી પહિતત્તોતિ, એવંભૂતો પવુચ્ચતિ.
વિવાદપ્પત્તો ¶ દુતીયો, કેનેકો વિવદિસ્સતિ;
તસ્સતે સગ્ગકામસ્સ, એકત્ત મુપરોચિતં.
સિનિહપ્પત્તો દુતીયો, કમેકા સિનિહિસ્સતિ;
તસ્સતે મોક્ખકામસ્સ, એકત્ત મુપરોચિતં.
પુરતો ¶ પચ્છતોવાપિ, અપરો ચે નવિજ્જતિ;
તસ્સેવ ફાસુ ભવતિ, એકસ્સ વસતો વને.
સુખઞ્ચ કામ મયિકં, દુક્ખઞ્ચ પવિવેકિકં;
પવિવેકં દુક્ખં સેય્યો, યઞ્ચે કામમયં સુખં.
યોચ ¶ વસ્સસતં જીવે, અપસ્સં ઉદયબ્બયં;
એકાહં જીવિતં સેય્યો, પસ્સતો ઉદયબ્બયં.
સુઞ્ઞાગારં ¶ પવિટ્ઠસ્સ, સન્તચિત્તસ્સ ભિક્ખુનો;
અમાનુસ્સી રતિ હોતિ, સમ્માધમ્મં વિપસ્સતો.
યતોયતો ¶ સમ્મસતિ, ખન્ધાનં ઉદયબ્બયં;
લભતિ પીતિપામોજ્જં, અમતં તં વિજાનતં.
ઇચ્ચુત્તં ધમ્મપામોજ્જં, વિવેકજં રસાધિકં;
ઇચ્છન્તો સીલવા ભિક્ખુ, અનિવત્તિત વીરિયો.
વના વાસે વસિત્વાન, અપ્પિચ્છાદિગુણાવહો;
પલિ બોધે સમુચ્છિજ્જ, ભાવેય્યેવંરહોગતો.
કાયે ¶ જેગુચ્છપુઞ્જાનિ, રૂપં રુપ્પનભાવતો;
તસ્સિતા વેદના સઞ્ઞા, સઙ્ખારાચ તતોપરે.
વિઞ્ઞાણઞ્ચ ઇમેપઞ્ચ, ખન્ધા રાસત્થતો મતા;
તેચાનિચ્ચ દુક્ખા નત્તા, ઉપાદા વયધમ્મિનો.
ફેણપિણ્ડૂ ¶ પમં રૂપં, વેદના પુપ્ફુળૂપમા;
મરીચિકૂપમા સઞ્ઞા, સઙ્ખારા કદલૂપમા.
માયૂપમન્તિ વિઞ્ઞાણં, દસ્સિતે સબ્બ દસ્સિના;
ઉપમાહિ સમસ્સે ય્ય, પઞ્ચક્ખન્ધે અસારકે.
યાવ ¶ બ્યાતિ નિમ્મિસ્સતિ,
કોટિલક્ખાતહિંખણે;
ખન્ધા ભિજ્જન્તિ હુત્વાન,
અનિચ્ચાનામ તે તતો.
ભય પીળિતતો દુક્ખા, અનત્તા અવિધેય્યતો;
ખન્ધાવ હોન્તિ ભિજ્જન્તિ, અઞ્ઞો કોચિ નલબ્ભતિ.
ખન્ધા ¶ નિચ્ચા ખયટ્ઠેન, ભયટ્ઠેન દુખાચતે;
અનત્તા સારકટ્ઠેન, ઇતિ પસ્સે પુનપ્પુનં.
ભાણૂદયે કયં એન્તિ, હેમન્તે પતિતુસ્સવા;
રાગા માનાચ સબ્બેવં, સત્યા નિચ્ચાનુપસ્સને.
સીહનાદં ¶ વનેસુત્વા, સંવેજેન્તિ સસોતકા;
વેહપ્ફલાપિ લોકેવં, જિનેરિત તિલક્ખણં.
વેદનાદીનિ ¶ નામાનિ, નામરૂપદ્વયંવ તે;
તણ્હાવિજ્જાચ કમ્માદિ, નામરૂપસ્સ પચ્ચયા.
નામરૂપં પરિગ્ગય્હ, તતો તસ્સચ પચ્ચયં;
હુત્વા અભાવતો નિચ્ચા, ઉદયબ્બય પીળના.
દુક્ખા અવસવત્તિત્તા, અનત્તાતિતિલક્ખણં;
આરોપેત્વાવ સઙ્ખારે, સમ્મસન્તો પુનપ્પુનં.
પાપુણેય્યા ¶ નુપુબ્બેન,
સબ્બસંયોજન ક્ખયં;
તમ્પત્તો અરહા ભિક્ખુ,
ભવતિણ્ણો સુનિબ્બુતો.
નતુમ્હં ¶ ભિક્ખવે રૂપં, તં જહેથાતિ વુત્તતો;
મેમેતન્તિ ઉપાદાનં, પઞ્ચક્ખન્ધે વિનાસયે.
પુત્તા મત્થિ ધના મત્થિ, ઇતિ બાલો વિહઞ્ઞતિ;
અત્તાપિ અત્તનો નત્થિ, કુતોપુત્તોકુતોધનં.
ઇચ્ચુત્ત મનુચિન્તાય, અત્તાતિ અત્થિમેતિવા;
સઞ્ઞં નાસેય્ય ખન્ધાવ, અત્થીતિ આભુજે બુધો.
ખન્ધનાસ ¶ મનાભુજ્જ, મતો મે પુત્તકો ઇતિ;
સોચન્તિ પરિદેવન્તિ પુત્તોનત્થિ નસોમતો.
ભિજ્જમાનેસુ ¶ ખન્ધેસુ, અત્તસઞ્ઞી અનત્તેસુ;
નાદિકાલ વિપરિતા, મહાજાનીયતં ગતા.
ભિજ્જમાનેસુ ખન્ધેસુ, લગ્ગા રત્તા મમાયિતા;
નારીપુમાદિ સઞ્ઞાય, વિપરેતા અનાદિકે.
નાદિકાલ ¶ વિપરિતો, અત્તસઞ્ઞી અનત્તનિ;
ભિજ્જમાનેસુ ખન્ધેસુ, જહ ત્તાતિ મમાયનં.
અભિણ્હુપ્પત્તિયાયેવ, ભિજ્જમાનો નઞ્ઞયતિ;
અનિચ્ચલક્ખણં છન્નં, તં ચિન્તેય્ય સુપઞ્ઞવા.
અસન્તેયેવ ¶ લગ્ગન્તા, નમુચ્ચન્તિ ભવત્તયા;
નત્થિ સન્તેસુ લગ્ગન્તા, રૂપક્ખન્ધા દિકે સ્વિધ.
તણ્હા ગિજ્ઝતિ મેતન્તિ, માનો અહન્તિ મઞ્ઞતિ;
દિટ્ઠિ ગણ્હાતિ અત્તાતિ, એતે પપઞ્ચકા તયો.
મમે ¶ ત મહ મત્તાતિ, પપઞ્ચાનં વસાનુગો;
ગણ્હન્તો ભવ પઙ્કમ્હિ, નિમ્મુગ્ગોવ ભયાનકે.
નમે નાહં નઅત્તાતિ, એતેહિ વિવદં કરે;
વિવદન્તાવ મુચ્ચન્તિ, ભવપઙ્કા ભયાનકા.
નમે ¶ નાહં નઅત્તાતિ, દટ્ઠબ્બન્તિ જિનેરિતં;
તથેવ સબ્બદા મઞ્ઞે, મા પપઞ્ચ વસાનુગો.
લોકો વિવદિ બુદ્ધેન, નલોકેન કદાચિસો;
અનત્તાતિ જિનુદ્દિટ્ઠં, લોકો અત્તાતિ મઞ્ઞતિ.
મો ¶ લોકેન સમો હોતુ,
તસ્સમો કિંતદુત્તરે;
અન્ધિભૂતો અયંલોકો,
સમ્બુદ્ધસ્સ વિરોધિકો.
સમ્બુદ્ધસ્સ વસં ન્વેતુ, સન્ઝાદિ ભયતજ્જિતો;
તબ્બસંયેવ અન્વેન્તો, ભવતિણ્ણો ભવિસ્સતિ.
અનત્તાતિ ¶ ગિરા સચ્ચા, અત્તાતિ વચનં મુસા;
મુસાય વિવદે લોકો, બુદ્ધેન સચ્ચ વાદિના.
તુરઙ્ગવજગામમ્હા, પુરિમે ચમક્ય કાનને;
વસતા અગ્ગધમ્મેન, થેરેન રચિતો અયં.
અરિમત્તેય્ય બુદ્ધસ્સ,
ધમ્મ સ્સુતક્ખણે ભવે;
ખીણાસવો મહાપઞ્ઞો,
પુઞ્ઞેન તેન સાવકોતિ.
કાયપચ્ચવેક્ખણા
નાદિકાલ ¶ વિપરિત, જન ભૂતત્થ દસ્સિનો;
દાતુમે કન્તિકસ્સાદં, સત્થુ પાદો તિમાનિતો.
સીસે ¶ પિલન્દિયા મોદી, સમ્બુદ્ધ ચરણ મ્બુજં;
સાધુ તુટ્ઠિકરં બ્રૂમિ, સુકાય પચ્ચવેક્ખણં.
યોનિસો મનસીકત્વા, નાદા વિરુદ્ધ મઞ્ઞિતં;
સાધવો ત મુદિક્ખન્તુ, મયાપિ મન્દબુદ્ધિનો.
ઇચ્છિતબ્બાન ¶ માયત્તા, તેસઞ્ચ ચયભાવતો;
તદાકારેન વત્તિતા, કાયો જેગુચ્છ પુઞ્જકો.
પુનપ્પુનંવ ઓક્કમ, ઞાણ મન્તો પવેસિય;
બાહિરંવ અનાલમ્બ, ઇક્ખણા પચ્ચવેક્ખણા.
મંસચ્છન્ન ¶ ટ્ઠિરૂપેવ, મનોજ વાયુ ચાલિતે;
નારી ગતાતિ યાચિન્તા, નેવ સાપચ્ચવેક્ખણા.
સઞ્ઞાદિટ્ઠિચ ચિત્તઞ્ચ, વિપલ્લાસા ઇમેતયો;
ત દાકારેન વત્તન્તિ, અવિજ્જો ત્થરિતા ભુસં.
આસા ¶ વિપરિતે યેસં,
વિપલ્લાસાતિ તેમતા;
આસા આસિસના વુત્તા,
તણ્હાયેવ સભાવતો.
અસુભેવ સુભમિતિ, અનિચ્ચેએવ નિચ્ચતો;
દુક્ખેયેવ સુખંવાતિ, અનત્તનિવ અત્તતો.
સઞ્ઞાણં દસ્સનં ચિન્તા,
દ્વાદસા કારતો તયો;
દિટ્ઠિસા ચાદિ મગ્ગેન,
સેસા સેસેહિ વજ્ઝિતા.
તણ્હા ¶ તસ્સિ મમેતન્તિ, માનો મઞ્ઞિ અહન્તિચ;
યસ્સિ દિટ્ઠિચ અત્તાતિ, પપઞ્ચા નામિમે તયો.
પપઞ્ચન્તિ સંસારં, તસ્મા પપઞ્ચનામકા;
ભવયન્તે પયોજેન્તા, મોક્ખં નાદંસુ તે ચિરં.
ભવપઙ્કે નિ મુજ્જન્તા, પપઞ્ચાનં વસાનુગા;
ચિરસ્સં દુક્ખિતા હોન્તિ, આરા નિબ્બાનતો તિવ.
નમે ¶ નાહં નઅત્તાતિ, એતેહિ વિવદં કરે;
ભણ્ડન્તા વિવદન્તા તે, નિબ્બાનતો અદૂરિનો.
વિપલ્લાસે પપઞ્ચેચ, દ્વેપિએતે પહાતવે;
સોપચ્ચવેક્ખિતબ્બે વં, કાયો જેગુચ્છપુઞ્જકો.
કેસા ¶ લોમા નખાદન્તા,
તણ્હાયાપિચ ગોચરા;
તસ્મા તે દટ્ઠુકામેન,
તણ્હા નિવારિતા સદા.
લગ્ગિકા છવિયંયેવ, તણ્હા બાહિરગોચરા;
તસ્મા એત્થ તચોવાહ, સમ્બુદ્ધો ન બહિચ્છવિં.
એસા ¶ તચપરિયન્ત, પદેનાપિ નિવારિતા;
અતો છવિ મનાલમ્બ, તચસીવ મનેકરે.
જિગુચ્છિતાનિ છાદેતિ, અટ્ઠિ મંસ તચાદિનિ;
ઞાણેન છિન્દિ તબ્બાચ, તસ્મા છવીતિ વુચ્ચતિ.
છવિં ¶ છેત્વા તચં પસ્સે,
તં છેત્વા મંસકાદયો;
ગબ્ભેવત્થૂનિ દીપેન,
યથા પઞ્ઞાપદીપિકો.
જેગુચ્છો છવિયા કાયો,
અસુભોવ સુભાયતે;
નિચ્છવા તચમત્તેન,
કથં સુભાયતે અયં.
ન્હારુબન્ધો ¶ ટ્ઠિસઙ્ઘાતો, મંસલોહિ ત લિમ્પિતો;
છવિયાવ વિમોહેતિ, તચચ્છન્નો ઇમં પજં.
વણ્ણ સણ્ઠાન તોચેવ,
ગન્ધો કાસા સયેહિચ;
જેગુચ્છા પટિકુલ્યાચ,
કેસાનામ ન મેપિયા.
એકેકં ¶ મનસીકત્વા, નયે નિચ્ચેવ માદિના;
ભાવેતબ્બા સમારમ્ભ, યથાપઞ્ઞાયતે તથા.
પૂરિતં મત્થલુઙ્ગસ્સ, સીસટ્ઠિપિ જિગુચ્છિતં;
મુખ નાસક્ખિ કણ્ણાદિ, છિદ્દા વછિદ્દ દુદ્દસં.
પૂતિ ¶ વાયુ વિચરિત, કુચ્છિટ્ઠન્તાનિ લોહિતં;
પિત્તં સેમ્હઞ્ચ પપ્ફાસં, હદયં યકનમ્પિ ધી.
અન્ન પાનં મનુઞ્ઞમ્પિ, ખેળ તિન્ત મધોપરિ;
દન્તેહિ પિસિતં સ્વાન, વમથૂવ જિગુચ્છિતં.
યાવતાયુ ¶ અધોતેવા, માસયે ગિલિતં ઠિતં;
કિમિકૂલ સમાકિણ્ણે, તહિમેવા સિતાસિતં.
એતં ઉદરિયં નામ, તમ્હા પક્કાસયં ગતં;
દિનચ્ચયે કરીસન્તં, સા સયં તંદ્વયમ્પિ ધી.
પકાસેત્વા ¶ પવેસેતિ, અન્નપાનં મહારહં;
પટિચ્છન્નો નિહરતિ, તમેવ ન્તો ઠિતં જનો.
પવેસે તં પરિવતો,
નિહરેકો રહો લિનો;
મનુઞ્ઞંવ પવીસન્તે,
નિક્ખમન્તે જિગુચ્છિતં.
જેગુચ્છ ¶ પટિકુલ્યાનિ, મંસન્હારુ તચટ્ઠિનિ;
નપિયાનિ ન તુટ્ઠાનિ, નેવઇત્થી નપૂપિસો.
હત્થ પાદ મુખાદીનિ,
નત્થઞ્ઞાનિ જિગુચ્છિતા;
તત્થા કુમારિકા કઞ્ઞા,
મોહેન અત્થિસઞ્ઞિતા.
પચ્ચેકં ¶ વિનિભુત્તેસ, કેસ લોમ નખાદિસુ;
નત્થિકઞ્ઞા કુમારીવા, સમ્પિણ્ડિતેસુ સા કુતો.
આકાસોયેવ ¶ કાયાઙ્ખ્યો,
તચાદિ પરિવારિતો;
તથાસીસં મુખંહત્થો,
પાદોરુ કટિઆદયો.
થમ્ભાદીસ્વિવ ગેહોતિ,
પિણ્ડિતે સ્વેસુ સમ્મુતિ;
કાયોતિ ઇત્થિપોસોતિ,
સંમુળ્હો તાયરજ્જતિ.
સન્તં ¶ ચિન્તેય્ય નાસન્તં, સન્તં ચિન્તયતો સુખં;
અસન્તં અનુચિન્તેન્તો, નાનાદુક્ખેહિ તપ્પતિ.
જવત્યા વિજ્જમાનેવ, નાવિજ્જા વિજ્જમાનકે;
તસ્માતંનામકો મોહો, તણ્હાપિચ તદન્વિતા.
પુંકાયોવાથીકાયોવા ¶ , મલાસુચિજિગુચ્છિતો;
તસ્સમં નત્થિગારય્હં, ય્વામલમ્પિ મલંકરે.
નત્થિ ¶ કાયસમોવેરી,
મહાનત્થકરો ચીરં;
નત્થિ કાયસમો વઞ્ચો,
અસુભોવ સુભાયતે.
થીપું સપરકાયોતિ, પસ્સતિપિ નપસ્સતિ;
જેગુચ્છ પટિકુલ્યોતિ, સમ્મા પસ્સતિ પસ્સતિ.
સુભોસુભોતિ ¶ મઞ્ઞન્તા,
ધીતિ ધીતિ જિનેરિતે;
લોકાલોકા નધીયેસં,
ભવા ભવા વચારિનો.
ભિય્યોભિય્યોવ રાગગ્ગિ,
સુભોસુભોતિપસ્સતો;
મન્દોમન્દોવ સોઅગ્ગિ,
ધીવધીવવિપસ્સતો.
બહુસ્સુતોપિ ¶ બાલોવ, અસુભે સુભમઞ્ઞકો;
અસુભોતિ વિપસ્સન્તો, અપ્પસ્સુતોપિપણ્ડિતો.
યોચ સિપ્પાનિ જાનેય્ય, સતાનિ સહસ્સાનિપિ;
કાયેકજાનનં સેય્યો, યઞ્ચે અઞ્ઞ વિજાનંનં.
કાયમેકમ્પિ ¶ નઞ્ઞામિ, બુદ્ધાલદ્ધનયો અપિ;
સુતાચ પણ્ડિતાત્યમ્હા, યુત્તોયેવા તિલજ્જિતું.
સુભતોયેવ મઞ્ઞામિ, એવં જિગુચ્છિતમ્પિનં;
મઞ્ચ ઞે પણ્ડિતો ત્યાહુ, અલમેવાતિલજ્જિતું.
કાયે ¶ અસુભસઞ્ઞંયો, નલભામિ કદાચિપિ;
સુલદ્ધ સુગતો વાદો, સ્વારહોવાતિલજ્જિતું.
કાયેન સંસરન્તોપિ, તદાકારં યથાતથં;
ભવેભવે અજાનન્તો, મમાયિત્વાવ તં ચજિં.
કાયેન ¶ સંસરન્તોપિ, નઞ્ઞા કાય જિગુચ્ચતં;
નિચ્ચુપાદા મમાયન્તો, પિયાયિત્વાવ તં ચજિં.
કુભારં સારસઞ્ઞાય, પિયાયિત્વાવ હિંસકં;
અનન્તદુક્ખ માપાદિં, વિપલ્લાસો ભવેભવે.
મહાજાનીય ¶ પત્તોતિ, સંવેજેત્વા સકંમનં;
દિરોકત જિનોવાદો, અનિવત્તિત વીરિયો.
અદિટ્ઠપુબ્બ મેતસ્સ, તથાકારંવ પસ્સતુ;
કિચ્ચ મઞ્ઞ મુપેક્ખાય, સંસાર ભય ભીરુકો.
યઞ્હિકિચ્ચં ¶ અપવિટ્ઠં, અકિચ્ચં પન કયિરા;
ઉન્નળાનં પમત્તાનં, તેસં વડ્ઢન્તિ આસવા.
યેસઞ્ચ સુસમારદ્ધા, નિચ્ચં કાયગતા સતિ;
અકિચ્ચં તે નસેવન્તિ, કિચ્ચે સાતત કારિનો;
સતાનં સમ્પજાનાનં, અત્થં ગચ્છન્તિ આસવાતિ.
થોમેન્તા ¶ સોણ્ણં કાયોર,
મુખક્ખિ ત્યાદિના ઇમં;
રત્તે મુટ્ઠે કરોન્તેતે,
અઞ્ઞેજને સયંવિય.
કાયસોભ્ય પકાસેતા,
વાચા વે મારદેસના;
તદસોભ્ય પકાસેતા,
વાચા સમ્મુદ્ધ દેસના.
અસુભોતિ ¶ જિનુદ્દિટ્ઠં, કાયં સુભોતિ ગાહિનો;
સંમુળ્હાતે ન મુચ્ચન્તિ, ભવા બુદ્ધ વિરોધિનો.
અસુભોતિ જિનુદ્દિટ્ઠં, કાયં તથેવ ગાહિનો;
પણ્ડિતા તેવ મુચ્ચન્તિ, ભવા બુદ્ધમતાનુગા.
સોધેન્તેલઙ્કરોન્તેવ ¶ , મલાસવન્તિકાયતો;
અલં કાયવિસોધેન, બાલોવ તં ગરું કરો.
ગોપેન્તેવ અરોગાય,
કાયો રોગેનસંવસે;
ગાયગુત્તં મુધાયેવ,
ચિત્તગુત્તંવ સાત્થકં.
ચન્દનાદિ ¶ વિલિત્તોપિ,
મુત્તોમણિ વિભૂસિતો;
તંસભાવોવ સોકાયો,
વિસ્સવન્તો તતોતતો.
પતિતેચ ¶ અપતિતે,
વિસેસો નત્થિ કિઞ્ચિપિ;
કાયો ચેમનુઞ્ઞો તમ્હા,
પતિતોપિ તથાસિયા.
કાયો મનુસ્સજાતીનં, તિરચ્છાન ત્તભાવતો;
જેગુચ્છિત તરોહોતિ, દુબ્બિસોધોચ દુબ્ભરો.
યથાજાતેન ¶ કાયેન, સક્કા વિહરિતું નચ;
પચ્ચહં સોધનીયોચ, ધોવન મજ્જનાદિભિ.
રત્તં પાતું છવિં છેત્વા, સક્કા ડંસાદયોપિનં;
છેત્વા મંસ ટ્ઠિકાદીનિ, ધીરો નાલમ્બિતું કથં.
લગ્ગન્તિ ¶ છવિમત્તે યે, મક્ખિકા સેદપા યથા;
થીપું મુખાદિ સઞ્ઞાય, તે પમુળ્હા મહાતપા.
ચારી અગોચરે કામે, લગ્ગાલેપે કપીરિવ;
બહૂહિ પીળિતા રીહિ, મરન્તિ અતિદુક્ખિનો.
રાગારિં ¶ દુજ્જયં જેય્યું, જયભુમ્માસુભે ચરા;
સીતાનિસ્સિત લટુકી, સેનકંવ મહબ્બલં.
કાયધિ ¶ ગ્ગોચરો વેસો,
જયભૂબુદ્ધ દુત્તિયા;
એત્થેવ ગોચરા હોન્તુ,
માભો કામે જયત્થિકા.
કાયા ¶ સુભં વિપસ્સન્તુ, દિબ્બ ક્ખિનાપ્ય પસ્સિયં;
આયતિં મગ્ગલાભાય, તં દસ્સનં ભવિસ્સતિ.
ધીચક્ખુનાવ ધિક્કાયં, પસ્સે ન મંસચક્ખુના;
ઉમ્મિલિત્વાવ ધીચક્ખું, વિવેકટ્ઠો ઉદિક્ખતુ.
પઞ્ચઙ્ગાનિ ¶ યથા કુમ્મો, ચક્ખાદીનિ નિગૂહયે;
વેરી લભતુ મોકાસં, પઞ્ચદ્વારા અરક્ખિતા.
ચક્ખુરૂપેન ¶ સંવાસા, રાગપુત્તં વિજાયતિ;
મહાનત્થકરો સોચ, સંવાસં તેન વારયે.
રૂપાદીસુસઞ્જન્તીતિ, સત્તા ઇત્થ્યાદિ સઞ્ઞાય;
નત્વેવ ખન્ધસઞ્ઞાય, તંસઞ્ઞિહિ વિરાગિનો.
સકાયેપરકાયેચ ¶ ,
આસં છિન્દેય્ય પણ્ડિતો;
આસં છેત્વા સુખંસેતિ,
આસાય દુક્ખિતા પજા.
દસ્સને સવને કાય,
સંસગ્ગે મેથુનેપિચ;
નિરાસો સુખિતો હોતિ,
અનિરાસોતિદુક્ખિતો.
બહીવ ¶ સોધિતં યસ્સ, ન વન્તો જેગુચ્છ પુઞ્જકં;
તંકાયં અસુતંજાન, તનુરાગો સિયાત્તનિ.
કાયેવિરાગ મિચ્છન્તો, નુપસ્સેય્ય તદન્તરં;
અન્તોદસ્સી અતપ્પન્તો, લભે સંસારમોચનં.
સત્તા ¶ સત્તા બહિટ્ઠેવા, સારંસારં મમાયિનો;
સન્તોસન્તો વિપસ્સન્તો, નવાનવાયતિંભવે.
અલં ¶ અલં કત્વા કાયં, મલામલાસવન્તિતો;
સોભં સોભં નયે ઠાનં, મનં મનં પ્યલં કતં.
સંસગ્ગજાતસ્સ ભવન્તિ સ્નેહા,
સ્નેહાન્વયં દુક્ખ મિદં પહોતિ;
આદિનવં સ્નેહજંપેક્ખ માનો,
એકો ચરેખગ્ગ વિસાણ કપ્પો.
ખિટ્ટા ¶ રતિ હોતિ સહાય મજ્ઝે,
પુત્તેસુચ વિપુલં હોતિ પેમં;
પિયવિપ્પયોગં વિજિગુચ્છમાનો,
એકો ચરે ખગ્ગવિસાણ કપ્પો.
વંસો ¶ વિસાલોયથા વિસત્તો,
પુત્તેસુ દારેસુચ યાઅપેક્ખા;
વંસકળિરોવ અસજ્જમાનો,
એકો ચરે ખગ્ગવિસાણ કપ્પો.
કામં ¶ કામય માનસ્સ, તસ્સચેતં સમિજ્ઝતિ;
અદ્ધા પીતિમનો હોતિ, મચ્ચો લદ્ધા યદિચ્છતિ.
તસ્સચે કામયાનસ્સ, છન્દજાતસ્સ જન્તુનો;
તેકામા પરિહાયન્તિ, સલ્લવિદ્ધોવ રુપ્પતિ.
યોકામે ¶ પરિવજ્જેતિ, સપ્પસ્સેવ પદા સિરો;
સોમં વિસત્તિકં લોકે, સતો સમતિવત્તતિ.
ખેત્તં વત્થું તળાકંવા, ગવસ્સં દાસપોરિસં;
થિયો બન્ધૂ પુથુકામે, યોનરો અનુગિજ્ઝતિ.
અબલા નં બલીયન્તિ, મદ્દન્તેનં પરિસ્સયા;
તતોનં દુક્ખમન્વેતિ, નાવં ભિન્ન મિવોદકં.
તસ્માજન્તુ ¶ સદાસતો, કામાનિ પરિવજ્જયે;
તે પહાય તરે ઓઘં, નાવં સિત્વાવ પારગૂ.
કામતો ¶ જાયતે સોકો,
કામતો જાયતે ભયં;
કામતો વિપ્પમુત્તસ્સ,
નત્થિ સોકો કુતો ભયં.
સુભાનુપસ્સિં ¶ વિહરન્તં, ઇન્દ્રિયેસુ અસંવુતં;
ભોજનમ્હિ અમત્તઞ્ઞું, કુસિતં હીન વીરિયં;
તંવે પસહતિ મારો, વાતો રુક્ખંવ દુબ્બલં.
અસુભાનુપસ્સિં વિહરન્તં, ઇન્દ્રિયેસુ સુસંવુતં;
ભોજનમ્હિચ મત્તઞ્ઞું, સદ્ધં આરદ્ધ વીરિયં;
તંવે નપ્પસહતિ મારો, વાતો સેલંવ પબ્બતં.
યથા ¶ અગારં દુચ્છન્નં, વુટ્ઠિ સમતિ વિજ્ઝતિ;
એવં અભાવિતં ચિત્તં, રાગો સમતિવિજ્ઝતિ.
તદેવં ¶ પચ્ચવેક્ખન્તિ, યે તે રાગગ્ગિદુબ્બલા;
પતિટ્ઠં સાસને લદ્ધા, નુક્કણ્ઠા નલસા રતા.
બુદ્ધાવાદં ¶ લભિત્વાપિ, નાહંસક્કા નવોમ્હિતિ;
દોસં તણ્હં અનાસેન્તો, પરિપક્કો કદાભવે;
પુઞ્ઞકમ્મં અકરોન્તો, પરવજ્જં અખમન્તો.
કાય સઙ્ખારિકા તણ્હા, નીચાનીચકરાચ સા;
ચિત્તસઙ્ખારિકા સદ્ધા, ઉચ્ચા ઉચ્ચકરાચ સા.
દસ્સનીયે ¶ રતા તણ્હા, સદ્ધાસ્વાચારભત્તિકા;
વિકિણ્ણચારિકા તણ્હા, સદ્ધા વિસદચારિની.
મનોકિલેસિકા તણ્હા, સાનુગાનન્ત દુક્ખદા;
ચિત્તપ્પસાદિકા સદ્ધા, અત્તાનુગ સુખાવહા.
તણ્હા ¶ સદ્ધાન મિચ્ચેવં, વિસેસં જાન તત્વતો;
ઞત્વા તણ્હં વિનાસેય્ય, સદ્ધંભાવેય્ય ચેતસિ.
ઉચ્છુકં યન્તપત્તમ્પિ, સઞ્ચુણ્ણિતમ્પિ ચન્દનં;
મધુરંવ સુગન્ધંવ, મેત્તિવ હિંસિતોપિ સં.
અત્તચ્છેદમ્પિ ¶ વાસેતિ, સુગન્ધેનિવ ચન્દનં;
સન્તો મેત્તાસુગન્ધેન, અત્તહિંસમ્પિ વાસયે.
કદાચિપિ ન દુગ્ગન્ધિ, સુક્ખં ચુણ્ણમ્પિ ચન્દનં;
તથેવ દુક્ખપત્તોપિ, ન સન્તો પાપકારકો.
ખમે ¶ વજ્જં કરેય્યત્થં, બુદ્ધખન્તિ મનુસ્સરં;
મેત્તાતિન્તેન વેરીપિ, નુપનાહો સિયત્તનિ.
નગચ્છતિ ત મક્કોસો, મમેવા નત્થકારકો;
ઇતિ ઞત્વાવ સપ્પઞ્ઞો, નેવ ક્કોસેય્ય કિઞ્ચનં.
અક્કોસો ¶ મં નઆગચ્છે,
તસ્સેવા નત્થકારકો;
ઇતિ ઞત્વા તિતિક્ખેય્ય,
ન પચ્ચક્કોસનં કરે.
અક્કોસક નયં ગણ્હિ,
પચ્ચક્કોસો ન સો વરો;
બુધો તં નાનુગાહેય્ય,
મા સોવ પાપિયો ભવે.
તણ્હાવિજ્જાચ ¶ મૂલાદ્વે, સંસારવિસપાદપે;
સબ્ભત્તિ સદ્ધમ્મસ્સુતં, દ્વેયેવ મધુરા ફલા.
સોધે ચિત્ત મુપક્કમ્મ, સુદ્ધં ઉપક્કમેન તં;
વહે સુખં અસઙ્ખેય્યં, દુક્ખં અસોધિતં મલિ.
સોધિતં ¶ સુગતિંનેતિ, દુગ્ગતિંવ અસોધિતં;
ચિત્તં સોધેતુ માલિમ્પે, રાગદોસ મલેહિ તં.
દોસેજા નાસિતા યેન,
સાસનેવત્થિ સોનયો;
નત્થઞ્ઞત્થ તમાદાય,
બુધો નાસેતુ તંદ્વયં.
રનકુનવાસિ ¶ કતાવાસે, દગુંચેતી પુરત્થિમે;
વસતા અગ્ગધમ્મેન, થેરેન રચિતો અયન્તિ.