📜

કચ્ચાયન ધાતુ મઞ્જૂસા

નમો તસ્સ ભગવતો અરહતો સમ્માસમ્બુદ્ધસ્સ

નિરુત્તિ નિકરા’પાર-પારવાર’ન્તગં મુનિં,

વન્દિત્વા ધાતુમઞ્જૂસં-બ્રૂમિ પાવચનઞ્જસં.

સોગતાગમ મા’ગમ્મ-તં તંવ્યાકરણાનિ ચ,

પાઠે ચા’પઠિતાપે’ત્થ ધાત્વત્થા ચ પવુચ્ચરે.

છન્દ’હાનિત્થમો’કારં-ધાત્વન્તાનં સિયાક્વ ચિ, યૂનં દીઘો ચ ધાતુમ્હા-પુબ્બમ’ત્થપદં અપિ.

.

ભૂ સત્તાયં પચ પાકે ગમુસપ્પ ગતિમ્હિ (ચ);

સિલોક (ધાતુ) સઙ્ઘાતે સકિ સઙ્કાય (વત્તતે;).

.

(અથો) કુક-વકા’દાને કે સદ્દે અકિ લક્ખણે;

કુ સદ્દે કુચ્છિતે ટઙ્ક ધારણે મકિ મણ્ડને.

.

વકિ કોટિલ્લયાત્રાસુ સક્ક-ટીકદ્વયં ગતે;

કકિ લોલત્તને યાતે તકી (ઇધ) ગતાદિસુ.

. વવ, લોકનવિત્તિસુ ચક્ખવુતિમ્હિ (તુ) રુક્ખ (ચ) ખે થિરહિંસખણે નિય, મો’પનયિટ્ઠિ વતાદિસ મુણ્ડિસુ દિક્ખ (’થ) કક્ખ-કખા હસને તુર, હિંસનવુદ્ધિગતીસુ (હિ) દક્ખ’દનમ્હિ (તુ) જક્ખ (ચ) ભક્ખ (મતા) અન, જાલદુખેસુ (તુ) દિક્ખ (ચ) દુક્ખ (ચ) ઇક્ખ દિસ’ઙ્ક ન કો’ખ સુસે.

. [અ] નિક્ખ ચુમ્બને’(પિ) સિક્ખ વિજ્જુ’પાદુ’ પાસાનમ્હિ રક્ખ ગુત્તિવારણે (પિ) ઉઞ્છને (સિયા’પિ) ભિક્ખ યાવલદ્ધ્ય’લદ્ધિસૂ (પિ) વક્ખ રોસસંહતેસુ મોક્ખ મુત્તિયં ચજે (પિ) ચિક્ખ વાચબોધનેસુ.

[બ] નખ મખ રખ નઙ્ખામઙ્ખરક્ખી’ખીલઙ્ખા લખ વખ ઇખ ઇઙ્ખા ઉઙ્ખ વઙ્ખૂ’ખ ગત્યં વખિ મખિ કખિ કઙ્ખે ખી ખયે ઉક્ખ સેકે ખુ ખુતધનિસુ (વુત્તો) ખે(’થ) ખાદે સુપે (ચ.)

.

અગ્ગો (તુ) ગતિકોટિલ્લે લગ સઙ્ગે મગે’સને;

અગી ઇગી રિગી લિગી વગી ગત્ય’ત્થધાતવો.

.

સિલાઘ કત્થને જગ્ઘ હસને અગ્ઘ અગ્ઘને;

સિઘી આઘાયને (હોતિ) લઘિ સોસગતીસુ (ચ;).

.

વચ બ્યત્તવચે યાચ યાચને રુચ દિત્તિયં;

સુચ સોકે કુચ સદ્દે (અથો) વિચ વિવેચને.

.

અઞ્ચ પૂજાગતે વઞ્ચ ગમને કિઞ્ચા’વમદ્દને;

લુઞ્ચા’પનયને નચ્ચ નચ્ચને મચ રોચને.

૧૦.

અચ્ચા’ચ્ચને ચુ વચને સચો (તુ) સમવાયને;

પચ યાતે કચિ-વચ્ચ દિત્તિયં મચિ ધારણે.

૧૧.

પુચ્છ સમ્પુચ્છને મુચ્છ મોહસ્મિં લઞ્છ લક્ખણે;

અઞ્છા’યામે (ભવે) પુઞ્છ પુઞ્છને ઉઞ્છ ઉઞ્છને.

૧૨.

તચ્છો તનુકિરયે પિઞ્છ પિઞ્છને રાજ દિત્તિયં;

વજા’જગમને રઞ્જ રાગે ભઞ્જા’વમદ્દને.

૧૩.

અઞ્જુ બ્યત્તિગતીકન્તિ મક્ખણેસ્વે’જ કમ્પને;

ભજ સંસેવને સઞ્જ સઙ્ગે (તુ) ઇઞ્જ કમ્પને.

૧૪.

યજ દેવચ્ચને દાનસઙ્ગતીકરણેસુ (ચ);

તિજક્ખમનિસાનેસુ દાને(’પિ) ચજ હાનિયં.

૧૫.

સજા’લિઙ્ગન વિસ્સજ્જ નિમ્માણે મુજ્જ મુજ્જને;

મજ્જ સંસુદ્ધિયં લજ્જ લજ્જને તજ્જ તજ્જને.

૧૬.

અજ્જ-સજ્જા’જ્જને સજ્જ નિમ્માણે ગજ્જ સદ્દને;

ગુજ-કુજ દ્વયં સદ્દે અખ્યત્તે ખજ્જ ભક્ખણે.

૧૭.

ભજ્જ પાકે વિજિ ભયચલને વીજ વીજને;

ખજી ગમનવેકલ્લે જી જયે જુ જવે (સિયા;).

૧૮.

ઝે ચિન્તાયુજ્ઝ ઉસ્સગ્ગે ગમને અટ-પટ દ્વયં;

નટ નચ્ચે રટ પરિભાસને વટ વેઠને.

૧૯.

વટ્ટ આવત્તને વણ્ટ વણ્ટત્થે કટ મદ્દને;

ફુટો વિસરણાદીસુ કટ સંવરણે ગતે.

૨૦.

ઘુટ ઘોસે પતિઘાતે વિટ’ક્કોસે (ચ) પેસને;

ભટ ભત્યં કુટ-કોટ્ટચ્છેદને લુટ લોટને.

૨૧.

જટ-ઝટ-પિટ સઙ્ઘાતે ચિટુ’ત્તાસે ઘટી’હને;

ઘટિ સઙ્ઘટ્ટને તટ્ટ ચ્છેદને મુટ મદ્દને.

૨૨.

પઠ બ્યત્તવચે હેઠ બાધાયં વેઠ વેઠને;

સુઠી-કુઠી દ્વયં સોસે પીઠ હિંસનધારણે.

૨૩.

કઠ સોસનપાકેસુ વઠ થુલત્તને (ભવે);

કઠિ સોસે રુઠ-લુઠો’પઘાતે સઠ કેતવે.

૨૪.

(સિયા હઠ બલક્કારે કડિભેદે કડિચ્છિદે;

મણ્ડ વિભૂસને ચણ્ડ ચણ્ડિક્કે ભડિ ભઙ્ડને.

૨૫.

પડિ ઉપ્પણ્ડને લિઙ્ગવેકલ્લે મુડિ ખણ્ડને,

ગડિ વત્તે’કદેસમ્હિ ગડિ સન્નિવયે(’પિચ;);

૨૬.

રડિ-એરડિ હિંસાયં પિડિ સઙ્ઘાતઆદિસુ,

કુડિ દાહે પડિ ગતે હિડિ આહિણ્ડને (સિયા;);

૨૭.

કરણ્ડ ભાજન’ત્થમ્હિ (અથો) લડિ જિગુચ્છને,

(વત્તતે) મેડિકોટિલ્લે સડિ ગુમ્બત્થમીરણે;

૨૮.

(અથો’પિ) અડિ અણ્ડત્થે (દિસ્સતે) તુડિ તોડને,

વડ્ઢ સંવડ્ઢને કડ્ઢ કડ્ઢણે ભણ ભાસને;

૨૯.

સોણ વણ્ણે ગુણ’ભ્યાસે ઇણ-ફેણ દ્વયં ગતે,

પણ વોહારથોમેસુ (વત્તતે) કણ મિલને;

૩૦.

અણ-રણ-કણ-મુણ-ક્વણ-કુણ સદ્દે,

યત પતિયતને જુત દિત્તિમ્હિ;

અત-પત ગમને ચિત સઞ્ઞાણે,

કિત વાસા’દો વતુ વત્તુમ્હિ.

૩૧.

(ભવે) કત્થ સિલાઘાયં મથ-મત્થ વિલોળને,

નાથ યાચનસન્તાપ ઇસ્સેરા’સિંસનેસુ (ચ;)

૩૨.

પુથ (ચે) પુથુ વિત્થારે બ્યથ ભીતિચલેસુ (ચ),

ગોત્થુ વંસે પથ-પન્થ ગતે નન્દ સમિદ્ધિયં;

૩૩.

વન્દા’ભિવાદથોમેસુ ગદ બ્યત્તવચે’(પિચ),

(અથો) નિન્દ ગરહાયં ખદિ પક્ખન્દનાદિસુ;

૩૪.

એદી (તુ) કિઞ્ચિચલેન ચદિ કન્તિહિળાદને,

કિલિદી પરિદેવાદો ઉદિસ્સવકિલેદને;

૩૫.

ઇદી (તુ) પરમિસ્સરિયે અદિઅન્દુ (ચ) બન્ધને,

ભગન્દ સેવને (હોતિ) ભદ્દ કલ્યાણકમ્મનિ;

૩૬.

સિદ સિઙ્ગારપાકેસુ સદ્દુહરિતસોસને,

મદિ બલ્યે મુદ-મદા સન્તોસે મદ્દ મદ્દને;

૩૭.

સન્દુ પસ્સવનાદીસુ કન્દ’વ્હાને (ચ’) રોદને,

વિદ લાભે દદ દાને રુદિ અસ્સુવિમોચને;

૩૮.

સદો વિસરણા’દાનગમને (ચા’)વસાદને,

હિળાદ (તુ) સુખે સૂદક્ખરણે રદ વિલેખણે;

૩૯.

સાદ અસ્સાદનાદીસુ ગદ બ્યત્તવચે’(પિચ),

નદ અબ્યત્તસદ્દે (તુ) રદા’દા-ખાદ-ભક્ખણે;

૪૦.

અદ્દ યાચનયાત્રાદિસ્વ (થો) મિદ સિનેહને,

(સિયા) ખુદ જિગચ્છાયં દળિદ્દ દુગ્ગચ્ચં (હિ તુ;)

૪૧.

દા દવે દુ ગતીવુદ્ધયં દા દાને વિદ જાનને,

તદિ આલસિયે બાધ બાધાયં ગુધ કીળને;

૪૨.

(અથો) ગાધ પતિટ્ઠાયં વુઠુ-એધ (ચ) વુદ્ધિયં,

ધા (હોતિ) ધારણે (ચેવ) ચિન્તાયં બુધ બોધને;

૪૩.

સિધુ ગતિમ્હિ યુધ સમ્પહારે વિધ વેધને,

રાધ હિંસાયસંરાધે બધ-બન્ધ (ચ) બન્ધને;

૪૪.

સિધ-સાધ (ચ) સિદ્ધિમ્હિ ધે પાને ઇન્ધ દિત્તિયં,

માન પૂજાય વન-સન સમ્ભવે અન પાણને;

કન દિત્તિગતીકન્ત્યં ખન-ખન્વ’વદારણે.

૪૫.

ગુપ ગોપનકે ગુપ સંવરણે તપ સન્તાપે તપ ઇસ્સરિયે,

ચુપ મન્દગતે તપુઉબ્બેગે રપ-લપ વાક્યે સપ અક્કોસે;

૪૬.

જપ-જપ્પ વચે’બ્યત્તે તપ્પ સન્તપ્પને (સિયા),

કપિ કિઞ્ચિચલે કપ્પ સામત્થે વેપુ કમ્પને;

૪૭.

તપ્પ સન્તગતેચ્છેદે તક્કે હિંસાદિસુ’(ચ્ચતે),

વપ બીજવિનિક્ખેપે ધૂપ સન્તપને’(પિ ચ);

૪૮.

ચપ સાન્ત્વે પુ પવને ઝપ દાહે સુપો સયે,

પુપ્ફ વિકસને (હોતિ) રમ્બ’લમ્બવસંસને;

૪૯.

ચુમ્બ વદનસંયોગે કમ્બ સંવરણે (મતો),

અમ્બ સદ્દે (ચ) અસ્સાદે તાયને સબિ મણ્ડને;

૫૦.

ગબ્બ દપ્પે’બ્બ-સબ્બા’(પિ) ગમને પુબ્બ પૂરણે,

ગુમ્બ’બ્બગુમ્બને ચબ્બ અદને ઉબ્બ ધારણે;

૫૧.

લભ લાભે જમ્ભ ગત્તવિનામે સુભ સોભને,

ભી ભયે રભ રાભસ્સે (ચા)’રમ્ભે ખુભ સઞ્ચલે;

૫૨.

થમ્ભ-ખમ્ભ પતિબન્ધે ગબ્ભ પાગબ્ભિયે વધે,

સુમ્ભ સંસુમ્ભને સમ્ભ વિસ્સાસે યભ મેથુને;

૫૩.

દુભ જીગિંસને દબ્ભ ગન્થને ઉદ્રભા’દને,

કમૂ (તુ) પદવિક્ખેપે ખમૂ (તુ) સહણે (સિયા;)

૫૪.

ભમુ અનવટ્ઠાને (ચ) વમુ ઉગ્ગિરણાદિસુ,

કિલમુ-ક્લમૂ ગેલઞ્ઞે રમુ કીળા’ય (મીરિતો;)

૫૫.

દમો દમે નમ નમે (અથો) સમ પરિસ્સમે,

યમુ ઉપરમે નાસે અમ યાતે મુ બન્ધને;

૫૬.

ધમો પુમો (ચ) ધમને તમ સઙ્કાવિભૂસને,

ધુમ-થીમ (ચ) સઙ્ઘાતે તમ સાન્ત્વ’વસાદિયે;

૫૭.

અયો વયો પય-મયો નયો રયગતિમ્હિ (ચ)

દય દાનગતીરક્ખા હિંસાદિસુ યુ મિસ્સને;

ચાય સમ્પૂજને તાય સન્તાને પાય વુદ્ધિયં,

(અથો) ઉસૂય દોસા’વિકરણે સાય સાયને;

૫૮.

તર તરણસ્મિં થર સન્થરણે ભર ભરણસ્મિં ફર સમ્ફરણે,

સર ગતિ ચિન્તા હિંસા સદ્દે ફુર ચલનાદો હર હરણસ્મિં;

૫૯.

રિ સન્તતિસ્મિં રિ ગતે રુ સદ્દે ખુરચ્છિદસ્મિં ધર ધારણમ્હિ,

જર જીરણત્થે મરપાણચાગે ખર સેકનાસે ઘર સેવનમ્હિ;

૬૦.

ગરો નિગરેણ સેકે દર ડાહે વિદારણે,

ચર ગતિભક્ખણેસુ વર સંવરણાદિસુ;

૬૧.

ચરચ્છેદે અરનાસે ગતે (ચ) પૂર પૂરણે,

કુર ક્કોસે નર નયે જાગર સુપિનક્ખયે;

૬૨.

પીલુ-પલૂ-સલ-હુલા ગત્ય’ત્થા ચલ કમ્પને,

ખલ સઞ્ચલને ફુલ્લ વિકાસે જલ દિત્તિયં;

૬૩.

ફલ નિપ્ફત્તિયં (હોતિ) દલ દિત્તિવિદારણે,

દલ દુગ્ગતિયં નીલ વણ્ણે મીલ નિમીલને;

૬૪.

સિલ સમાધિમ્હિ કીલ બન્ધે ગલ-ગિલા’દને,

કૂલ આવરણે સૂલ રુજાયં બલપાણને;

૬૫.

તલ-મૂલ પતિટ્ઠાયં વલ-વલ્લ નિવારણે,

પલ્લ નિન્ને (ચ) ગમને મલ-મલ્લ’વધારણે;

૬૬.

(વત્તતે) ખિલ કાઠિન્ને કલિલે અલ-કલ દ્વયં,

વેલ્લ સઞ્ચલને કલ્લ સજ્જને અલિબન્ધને;

૬૭.

ચુલ્લ હાવકિરયે થૂલા’કસ્સને ચૂલ મદ્દને,

(વત્તતે) ખલ સોચેય્યો પલ રક્ખગતેસુ(પિ;)

૬૮.

કેલ-ખેલ-ચેલ-પેલ-વેલ-સઞ્ચલનાદિસુ,

અવ રક્ખણે જીવ પાણધારણે (તુ) પ્લવો ગતે;

૬૯.

કણ્ડુવનમ્હિ કણ્ડુવો સરણે છેદને દવે,

દવો (તુ) દવને દેવુ દેવને સેવુ સેવને;

૭૦.

ધાવ ગમનવુદ્ધિમ્હિ (પઠિતો) ધોવુ ધોવને;

વે-વી દ્વે તન્તુસન્તાને વે-વુ સંવરણે (સિયા)

હ્વે અવ્હાને કેવ સેકે ધુવ યાત્રા થિરેસુ (ચ;);

૭૧.

અસ ગસ અદને ઘસ અદનસ્મિં-ઇસ પરિયેસે ઇસુઇચ્છાયં,

સસુ પાણનગતિહિંસા’દ્ય’ત્થે-મસ આમસને મુસ સમ્મોસે;

૭૨.

કુસ અક્કોસે દુસ અપ્પીતે-તુસ સન્તોસે પુસ પોસમ્હિ,

રુસ આલેપે રુસ હિંસાયં-મસુ મચ્છેરે ઉસુ દાહે (’પિ;)

૭૩.

હસ હસનસ્મિં ઘુસ સદ્દસ્મિં-તસ ઉબ્બેગે ત્રસ ઉબ્બેગે,

લસ કન્ત્ય’ત્થે રસ અસ્સાદે-(પુન)ભસ ભસ્મિકરણે(ચા’પિ;)

૭૪.

ગવેસ મગ્ગણે પંસ નાસને દિસ પેક્ખણે,

સાસા’નુસિટ્ઠિયં હંસ પિતિયં પાસ બન્ધને;

૭૫.

સંસ પસંસને ઇસ્સ ઇસ્સાયં કસ્સ કસ્સને,

ધંસ પધંસને સિંસ ઇચ્છાયં ઘંસ ઘંસને;

૭૬.

સંસ-દંસા (તુ) ડસને ભાસ વાચાય દિત્તિયં,

(સિયા) ભુસ અલઙ્કારે (અથો) આસૂ’પવેસને;

૭૭.

વસ કન્તિનિવાસેસુ વસ્સસેચનસદ્દને,

કિસ સાણે કસ ગતે કસ હિંસાવિલેખને;

૭૮.

દિસા’તિસજ્જના’દીસુ કાસ દિત્તિમ્હિ સજ્જને,

(દુવે ધાતુ) ખસ-ઝસ હિંસાયં મિસ મિલને;

૭૯.

સુ હિંસાકુલસન્ધાનયાત્રા’દીસુ સુ પસ્સવે,

સુ સદ્દે સુ પસવને સિ સયે (ચ) સિ સેવને;

૮૦.

મહ પૂજાયા’રહપૂજાયં-ગુહ સંવરણે લિહ અસ્સાદે,

રહ ચાગસ્મિં મુહ મુચ્છાયં-મહ સત્તાયં બહુ સંખ્યાને;

૮૧.

સહ ખમે દહ ભસ્મિકરણે (ચ) પતિટ્ઠાયં,

રુહ સઞ્જનને ઊહ વિતક્કે વહ પાપણે;

૮૨.

દુહ’પ્પપૂરણે નાસે દિહો ઉપચયે (મતો),

નિન્દાયં ગરહો ઈહ ઘટ્ટને મિહ સેવને;

૮૩.

ગાહ વિલોળને બ્રૂહ-બહ-બ્રહ (ચ) વુદ્ધિયં,

વ્હે સદ્દમ્હિ હસને હા ચાગે લુળ મન્થને

કીળવિહારમ્હિ લળ વિલાસે’(મેસવુદ્ધિકા;)

તુદાદયો અવુદ્ધિકા

૮૪.

તુદ બ્યથાયં (તુ) નુદ ક્ખેપણે લિખ લેખણે,

કુચ સઙ્કોચને રિચ ક્ખરણે ખચ બન્ધને;

૮૫.

ઉચ સદ્દે સમવાયે વિજી ભયચલેસુ (ચ),

(વત્તતે) ભુજ કોટિલ્લે વલઞ્જો (તુ) વલઞ્જને;

૮૬.

ભજ સેવાપુથક્કારે રુજ રોગે અટા’ટને,

કુટચ્છેદે (ચ) કોટિલ્લે અગા સજ્ઝાયના’દિસુ;

૮૭.

પુણો સુભ કિરયે વત્ત વત્તને ચત યાચને,

પુથ પાકે પૂતિભાવે કુથસંક્લેસને’(પિ ચ;)

૮૮.

(ઉભો ધાતુ) પુથ-પથ વિત્થારે વિદ જાનને,

હદ ઉચ્ચાર ઉસ્સગ્ગે-ચિન્તાયં મિદ હિંસને;

૮૯.

નન્ધ વિનન્ધને થીન-પુન સઙ્ઘાતવાચિનો,

કપ અચ્છાદને વપ્પ વારણે ખિપ પેરણે;

૯૦.

સુપો સયે છુપો ફસ્સે (વત્તતે) ચપ સાન્ત્વને,

નભ (ધાતુ) વિહિંસાયં રુમ્ભ ઉપ્પીળનાદિસુ;

૯૧.

સુમ્ભ સંસુમ્ભને જમ્ભ જમ્ભને જુભ નિચ્છુભે,

ઠુભ નિટ્ઠુભને ચમુ અદને છમુ હીળને;

૯૨.

ઝમુ દાહે છમુ અદને ઇરીય વત્તને’(પિ ચ),

કિર (ધાતુ) વિકિરણે ગિરો નિગિરણા’દિસુ;

૯૩.

ફુર સઞ્ચલનાદીસુ કુર સદ્દા’દનેસુ (ચ),

ખુરચ્છેદે વિલિખણે ઘુર ભીમે ગિલા’દને;

૯૪.

તિલ સ્નેહે ચિલ વાસે હિલ હાવે સિલુ’ઞ્છને,

બિલ ભેદે થૂલ ચયે કુસચ્છેદન પૂરણે;

૯૫.

વિસપ્પવેસે ફરણે દિસા’તિસજ્જના’દિસુ

ફુલ ફસ્સે મુસ થેય્યે થુસ અપ્પિકિરયાય (તુ)

ગુળ મોક્ખે ગુળ પરિવત્તનમ્હિ (તુદાદયો;)

હૂ ભુવાદયો લુત્તવિકરણા

૯૬.

હૂ-ભૂ સત્તાય (મુ’ચ્ચન્તિ) ઇ અજ્ઝાને ગતિમ્હિ (ચ,)

ખા-ખ્યા (દ્વયં) પકથને જિ જયે ઞા’વબોધને;

૯૭.

સી-ળી વેહાસગમને ઠા ગતીવિનિવુત્તિયં,

ની પાપણે મુન ઞાણે હન હિંસાગતીસુ (’પિ)

૯૮.

પારક્ખણમ્હિ પા પાને બ્રૂ વાચાયં વિયત્તિયં,

ભા દિત્તિયં મા પમાણે (અથો) યા પાપુણે (સિયા;)

૯૯.

(દુવેપિ) રા-લા આદાને વા ગતીગન્ધનેસુ (પિ,)

અસ (ધાતુ) ભુવિ (ખ્યાતો) સિ સયે સા સમત્થિયે;

જુહોત્યા’દયો સદ્વિભાવલુત્તવિકરણા.

૧૦૦.

હૂ દાને’(પિ ચ) આદાને હવ્યદાને (ચ વત્તતે,)

હા ચાગે કમુ યાત્રાયં દા દાને ધા (ચ) ધારણે;

અવિકરણભૂવાદયો સમત્તા.

રુધાદયો

૧૦૧.

રુધિ આવરણે મુચ મોચને રિચ રેચને,

સિચ સેકે યુજ યોગે ભુજ પાલનભોજને;

૧૦૨.

કતિચ્છેદે છિદિ દ્વેધાકરણે ભિદ વિદારણે

વિદ લાભે લુપચ્છેદે વિનાસે લિપલિમ્પને

પિસ સંચુણ્ણને હિસિ વિહિંસાયં (રુધાદયો;)

દિવાદયો

૧૦૩.

દિવુ કીલા વિજિગિંસા વોહારજ્જુતિ થોમિતે,

સિવુ તન્તૂનસન્તાને ખી ખયે ખા પકાસને;

૧૦૪.

કા-ગા સદ્દે (પિ) ઘા ગન્ધો’પાદાને રુચ રોચને,

કચ દિત્યં મુચ મોચે (અથો) વિચ વિવેચને;

૧૦૫.

રઞ્જ રાગે સઞ્જ સઙ્ગે ખલને મજ્જ સુદ્ધિયં,

યુજો સમાધિમ્હિ લુજો વિનાસે ઝા વિચિન્તને;

૧૦૬.

તા પાલને છિદિ દ્વેધાકારે મિદ સિનેહને,

મદુ’મ્માદે ખિદ દીનભાવે ભિદ વિદારણે;

૧૦૭.

સિદ પાકે પદગતે વિદ સત્તા વિચિન્તને,

દી ખયે સુપને દા (ચ) દાને દાત્વ’વખણ્ડને;

૧૦૮.

બુધા’વગમના’દીસુ અત્થેસુ યુધ યુજ્ઝને,

કુધ કોપે સુધ સોચે રાધ હિંસાય સિદ્ધિયં;

૧૦૯.

ઇધ સંસિદ્ધિવુદ્ધીસુ સિધ-સાધ (ચ) સિદ્ધિયં,

વિધ વેધે ગિધ ગેધે રુધિ આવરણા’દિસુ;

૧૧૦.

મન ઞાણે જનુ’પ્પાદે હન હિંસાગતીસુ (પિ,)

સિના સોચે કુપ કોપે તપ સન્તાપ પીણને;

૧૧૧.

લુપચ્છેદે રુપ નાસે પકાસે દિપ દિત્તિયં,

દપ હાસે લભ લાભે લુભ ગેધે ખુભો ચલે;

૧૧૨.

સમૂ’પસમ ખેદેસુ હર-હિરી (ચ) લજ્જને,

મિલા ગત્તવીનામે (ચ) ગિલા હાસક્ખયે (પિ ચ;)

૧૧૩.

લી સિલેસે દ્રવીકારે વા ગતી બન્ધનેસુ (ચ,)

લિસિ લેસે તુસ તોસે સિલિસા’લિઙ્ગનાદિસુ;

૧૧૪.

કિલિસ કલિસો’પતાપે (અથો) તસ પિપાસને,

રુસ રોસે દિસ-દુસ અપ્પીતિમ્હિ (દુવે સિયું;)

૧૧૫.

યસુપ્પયતને અસુ ખેપને (પિ ચ વત્તતે,)

સુસ સોસે ભસ અધોપાતે નસ અદસ્સને;

૧૧૬. સા’સ્સાદે સા’વસાને (ચ) સા તનૂકરણે (પિ ચ) હા ચાગે મુહ વેચિત્તે નહ સજ્જનબન્ધને નહ સોચે પિહિચ્છાયં સિનિહ-સનિહ પીતિયં.

સ્વાદયો

૧૧૭. સુ સવણે સક સત્તિમ્હિ ખી ખયમ્હિ ગિ સદ્દને,

અપ-સમ્ભૂ (ચ) પાપુણને હિ ગતિમ્હિ વૂ સંવરે;

કિયાદયો

૧૧૮.

કી વિનિમયે ચિ ચયે જિ જયે ઞા’વબોધને,

થવ’ભિત્થવે કમ્પને ધુ (અથો) પુ પવને (સિયા;)

૧૧૯.

પી તપ્પણે મા પમાણે ખિપક્ખેપે મિ હિંસને,

મિ પમાણે મુ બન્ધે (ચ) લુ પચ્છેદે સિ બન્ધને

અસ ભક્ખણે (અથો) ગહ ઉપાદાને (કિયાદયો;)

તનાદયો

૧૨૦.

તનુ વિત્થારે સક સત્તિસ્મિં-દુ પરિતાપે સનુ દાનસ્મિં,

વન યાચાયં મનુ બોધસ્મિં-હિ ગતે અપ પાપુણનસ્મિં (હિ,)

કર કરણસ્મિં(ભવતિ)સિ બન્ધે-સુ અભિસ્સવને(તનુ આદીનિ;)

નિચ્ચં ણેણયન્તા ચુરાદયો.

૧૨૧.

ચુર થેય્યે લોક (ધાતુ) દસ્સને અકિ લક્ખણે,

સિયા થક પતિઘાતે (પુન) તક્ક વિતક્કણે;

૧૨૨.

લક્ખ દસ્સનઅઙ્કેસુ (વત્તતે) મક્ખ મક્ખણે,

ભક્ખા’દને મોક્ખ મોચે સુખ-દુક્ખ (ચ) તકિરયે;

૧૨૩.

લિઙ્ગ ચિત્તકિરયા’દીસુ મગ-મગ્ગ ગવેસને,

(પુના’પિ) પચ વિત્થારે ક્લેસે વઞ્ચ પલમ્ભને.

૧૨૪.

વચ્ચ અજ્ઝાયને અચ્ચ પૂજાયં વચ ભાસને,

રચ પતિયતને સુચ પેસુઞ્ઞે રુચ રોચને;

૧૨૫.

મુચપ્પમોચને લોચ દસ્સને કચ દિત્તિયં,

સજ્જા’જ્જ અજ્જને તજ્જ તજ્જને વજ્જ વજ્જને;

૧૨૬.

યુજ સંયમને પૂજ પૂજાયં તિજ તેજને,

પજ મગ્ગ સંવરણે ગતે ભજ વિભાજને;

૧૨૭.

(અથો) ભાજ પુથક્કારે સભાજ પીતિદસ્સને,

(અથો તુ) ઘટ સઙ્ઘાતે ઘટ્ટ સઞ્ચલના’દિસુ;

૧૨૮.

કુટ-કોટ્ટચ્છેદને (દ્વે) કુટ આકોટના’દિસુ,

નટ નચ્ચે ચટ-પુટ ભેદે વણ્ટ વિભાજને;

૧૨૯.

તુવટ્ટ એકસયને ઘટો વિસરણે (સિયા),

ગુણ્ઠ ઓગુણ્ઠને હેઠ બાધાયં વેઠ વેઠને

ગુડિ વેઠે કડિ-ખડિ ભેદને મડિ ભૂસને;

૧૩૦.

પણ્ડ-ભણ્ડ પરિભાસે દડિ આણાય (મીરિતો),

તડિ સંતાળને પિણ્ડ સઙ્ઘાતે છડ્ડ છડ્ડને;

૧૩૧.

વણ્ણ સંવણ્ણને ચુણ્ણ ચુણ્ણને આણ પેસને,

ગણ સંકલને કણ્ણ સવણે ચિન્ત ચિન્તને;

૧૩૨.

સન્ત સઙ્કોચને મન્ત ગુત્ત ભાસન જાનને,

ચિત સંચેતના’દિસુ કિત્ત સંસદ્દને (ભવે;)

૧૩૩.

યત નીય્યાતને ગન્થ સન્દબ્ભે અત્થ યાચને,

કથ વાક્યપ્પબન્ધે (ચ) વિદ ઞાણે નુદે ચુદ;

૧૩૪.

છદા’પવારણે છદ્દ વમને છન્દ ઇચ્છયં,

વદી’ભિવાદ થોમેસુ ભદિકલ્યાણકમ્મનિ;

૧૩૫.

હિળાદ (તુ) સુખે ગન્ધ સૂચને વિધ કમ્પને,

રન્ધ પાકે (અથો) માન પૂજાયં નુ ત્થુતિમ્હિ (તુ;)

૧૩૬.

થન દેવસદ્દે ઊન પરિહાને થેન ચોરિયે,

ધન સદ્દે ઞપ તોસ નિસાન મારણા’દિસુ;

૧૩૭.

લપ વાક્યે ઝપ દાહે રુપ રોપણઆદિસુ,

પી તપ્પને (સિયા) કપ્પ વિતક્કે લભિ વઞ્ચને;

૧૩૮.

(અથો) વહિ ગરહાયં સમુ સાન્ત્વન દસ્સને,

કમુ ઇચ્છાય કન્તિમ્હિ (સિયા) થોમ સિલાઘને;

૧૩૯.

તિમુ તેમન સઙ્કાસુ અમ રોગગતા’દિસુ,

સંગામ યુદ્ધે (વત્તેય્ય) ઈર વાચા પકમ્પને;

૧૪૦.

વર આવરણિ’ચ્છાસુ યાચાયં ધર ધારણે,

તીર કમ્મ સમત્તિમ્હિ પાર સામત્થિયા’દિસુ;

૧૪૧.

તુલુ’મ્માને ખલ સોવે સઞ્ચયે પાલરક્ખણે,

કલ સઙ્કલના’દીસુ (ભવે) મીલ નિમીલને;

૧૪૨.

સીલૂ’પધારણે મૂલ રોહણે લલ ઇચ્છને,

દુલ ઉક્ખેપણે પૂલ મહત્તન સમુસ્સયે;

૧૪૩.

ઘુસ સદ્દે પિસ પેસે ભુસા’લઙ્કરણે (સિયા,)

રુસ પારુસિયે ખુંસ અક્કોસે પુસ પોસને;

૧૪૪.

દિસ ઉચ્ચારણા’દીસુ વસ અચ્છાદને (સિયા,)

રસ’સ્સાદે રવે સ્નેહે (અથો) સિસ વિસેસને;

૧૪૫.

સિ બન્ધે મિસ્સ સમ્મિસ્સે કુહ વિમ્ભાપને સિયા,

રહ ચાગે ગતે (ચા’પિ) મહ પૂજાય (મીરિતો;)

૧૪૬.

પિહિ’ચ્છાયં સિયા વીળ લજ્જાયં એળ ફાળને

હીળ ગારહિયે પીળ બાધાયં તળ તાળને

લળ (ધાતૂ)’પસેવા’યં (વત્તતી’મેચુરાદયો;)

સમત્તા સત્તગણા.

૧૪૭.

ભુવાદી ચ રુધાદી ચ-દિવાદિ સ્વા’દયો ગણા,

કિયાદી ચ તનાદી ચ-ચુરાદીતી’ધ સત્તધા;

૧૪૮.

કિરયાવાચિત્તમક્ખાતુ-મે’કેકત્થો બહૂ’દિતો,

પયોગતો’નુગન્તબ્બા-અનેકત્થા હિ ધાતવો;

૧૪૯.

હિતાય મન્દબુદ્ધીનં-વ્યત્તં વણ્ણક્કમા લહું,

રચિતા ધાતુમઞ્જુસા-સીલવંસેન ધીમતા;

૧૫૦.

સદ્ધમ્મપઙ્કેરુહરાજહંસો,

આસિટ્ઠધમ્મટ્ઠિતિ સીલવંસો;

યક્ખદ્દિલેનાખ્ય નિવાસવાસી,

યતિસ્સરો સોયમિદં અકાસિ;

કચ્ચાયન ધાતુમઞ્જૂસા સમત્તા.

સાચરિયાનુસિટ્ઠા પરિસિટ્ઠપરિભાસા

.

એકા નેકસ્સ રાનન્તૂ-’ભયેસં અન્તિમા સરા,

અઙ્ગાનુબન્ધા ધાતૂનં-વુચ્ચન્તે’પિ યથાક્કમં;

.

ધાતુનો વ્યાઞ્જના પુબ્બે-નિગ્ગહીતં સમ’ન્તિમા,

ઇવણ્ણેના’રુધાદીન-મનુબન્ધેન ચિણ્હિતં;

.

સેસા’નુબન્ધા સબ્બેસં-હોન્તી’ધુ’ચ્ચારણપ્ફલા,

ઉચ્ચાવચપ્ફલા ભાસ-ન્તરમ્પત્વા ભ વન્તિ’પિ;

.

નામધાતુક ભાવો’પિ-કિરયાય અધિકારતો,

વિરુદ્ધન્તરાભાવા-ક્વચિદેવ પયુજ્જતે;

.

દ્વન્દયુત્તિવસા ક્વાપિ-આદેસો યોવિભત્તિયા,

ગુણાદિભાવ સદ્દો’પિ-તકિરયત્થે વિધીયતે;