📜
ਨਮੋ ਤਸ੍ਸ ਭਗਵਤੋ ਅਰਹਤੋ ਸਮ੍ਮਾਸਮ੍ਬੁਦ੍ਧਸ੍ਸ
ਅਭਿਧਮ੍ਮਪਿਟਕੇ
ਪਞ੍ਚਪਕਰਣ-ਅਟ੍ਠਕਥਾ
ਧਾਤੁਕਥਾ-ਅਟ੍ਠਕਥਾ
ਅਟ੍ਠਾਰਸਹਿ ¶ ¶ ¶ ਭੇਦੇਹਿ, ਵਿਭਙ੍ਗਂ ਮਾਰਭਞ੍ਜਨੋ;
ਦੇਸਯਿਤ੍ਵਾ ਮਹਾਵੀਰੋ, ਯਂ ਤਸ੍ਸੇਵ ਅਨਨ੍ਤਰਂ.
ਅਦੇਸਯਿ ਧਾਤੁਕਥਂ, ਧਾਤੁਭੇਦਪ੍ਪਕਾਸਨੋ;
ਤਸ੍ਸਤ੍ਥਂ ਦੀਪਯਿਸ੍ਸਾਮਿ, ਤਂ ਸੁਣਾਥ ਸਮਾਹਿਤਾਤਿ.
੧. ਮਾਤਿਕਾਵਣ੍ਣਨਾ
੧. ਨਯਮਾਤਿਕਾਵਣ੍ਣਨਾ
੧. ਸਙ੍ਗਹੋ ¶ ਅਸਙ੍ਗਹੋਤਿਆਦੀਨਞ੍ਹਿ ਵਸੇਨ ਇਦਂ ਪਕਰਣਂ ਚੁਦ੍ਦਸਵਿਧੇਨ ਵਿਭਤ੍ਤਨ੍ਤਿ ਵੁਤ੍ਤਂ. ਤਂ ਸਬ੍ਬਮ੍ਪਿ ਉਦ੍ਦੇਸਨਿਦ੍ਦੇਸਤੋ ਦ੍ਵਿਧਾ ਠਿਤਂ. ਤਤ੍ਥ ਮਾਤਿਕਾ ਉਦ੍ਦੇਸੋ. ਸਾ ਪਞ੍ਚਵਿਧਾ – ਨਯਮਾਤਿਕਾ, ਅਬ੍ਭਨ੍ਤਰਮਾਤਿਕਾ, ਨਯਮੁਖਮਾਤਿਕਾ, ਲਕ੍ਖਣਮਾਤਿਕਾ, ਬਾਹਿਰਮਾਤਿਕਾਤਿ. ਤਤ੍ਥ ਸਙ੍ਗਹੋ ਅਸਙ੍ਗਹੋ…ਪੇ… ਵਿਪ੍ਪਯੁਤ੍ਤੇਨ ਸਙ੍ਗਹਿਤਂ ਅਸਙ੍ਗਹਿਤਨ੍ਤਿ – ਅਯਂ ਚੁਦ੍ਦਸਹਿ ਪਦੇਹਿ ਨਿਕ੍ਖਿਤ੍ਤਾ ਨਯਮਾਤਿਕਾ ਨਾਮ. ਅਯਞ੍ਹਿ ਇਮਿਨਾ ਸਙ੍ਗਹਾਦਿਕੇਨ ਨਯੇਨ ਧਾਤੁਕਥਾ ਧਮ੍ਮਾ ਵਿਭਤ੍ਤਾਤਿ ਦਸ੍ਸੇਤੁਂ ਠਪਿਤਤ੍ਤਾ ਨਯਮਾਤਿਕਾਤਿ ਵੁਚ੍ਚਤਿ. ਏਤੇਸਂ ਪਦਾਨਂ ਮੂਲਭੂਤਤ੍ਤਾ ਮੂਲਮਾਤਿਕਾਤਿਪਿ ਵਤ੍ਤੁਂ ਵਟ੍ਟਤਿ.
੨. ਅਬ੍ਭਨ੍ਤਰਮਾਤਿਕਾਵਣ੍ਣਨਾ
੨. ਪਞ੍ਚਕ੍ਖਨ੍ਧਾ ¶ …ਪੇ… ਮਨਸਿਕਾਰੋਤਿ ਅਯਂ ਪਞ੍ਚਵੀਸਾਧਿਕੇਨ ਪਦਸਤੇਨ ਨਿਕ੍ਖਿਤ੍ਤਾ ਅਬ੍ਭਨ੍ਤਰਮਾਤਿਕਾ ਨਾਮ. ਅਯਞ੍ਹਿ ‘‘ਸਬ੍ਬਾਪਿ ਧਮ੍ਮਸਙ੍ਗਣੀ ਧਾਤੁਕਥਾਯ ਮਾਤਿਕਾ’’ਤਿ ਏਵਂ ਅਵਤ੍ਵਾ ਸਙ੍ਗਹਾਦਿਨਾ ਨਯੇਨ ਵਿਭਜਿਤਬ੍ਬੇ ਖਨ੍ਧਾਦਿਧਮ੍ਮੇ ਸਰੂਪਤੋ ਦਸ੍ਸੇਤ੍ਵਾ ਧਾਤੁਕਥਾਯ ਅਬ੍ਭਨ੍ਤਰੇਯੇਵ ਠਪਿਤਤ੍ਤਾ ਅਬ੍ਭਨ੍ਤਰਮਾਤਿਕਾਤਿ ਵੁਚ੍ਚਤਿ. ਖਨ੍ਧਾਦਿਪਦਾਨਂ ਧਮ੍ਮਸਙ੍ਗਣੀਮਾਤਿਕਾਯ ¶ ਅਸਙ੍ਗਹਿਤਤ੍ਤਾ ਪਕਿਣ੍ਣਕਮਾਤਿਕਾਤਿਪਿ ਵਤ੍ਤੁਂ ਵਟ੍ਟਤਿ.
੩. ਨਯਮੁਖਮਾਤਿਕਾਵਣ੍ਣਨਾ
੩. ਤੀਹਿ ਸਙ੍ਗਹੋ, ਤੀਹਿ ਅਸਙ੍ਗਹੋ; ਚਤੂਹਿ ਸਮ੍ਪਯੋਗੋ, ਚਤੂਹਿ ਵਿਪ੍ਪਯੋਗੋਤਿ ਅਯਂ ਚਤੂਹਿ ਪਦੇਹਿ ਨਿਕ੍ਖਿਤ੍ਤਾ ਨਯਮੁਖਮਾਤਿਕਾ ਨਾਮ. ਅਯਞ੍ਹਿ ਸਬ੍ਬੇਸੁਪਿ ਪਞ੍ਚਕ੍ਖਨ੍ਧਾਦੀਸੁ ਚੇਵ ਕੁਸਲਤ੍ਤਿਕਾਦੀਸੁ ਚ ਮਾਤਿਕਾਧਮ੍ਮੇਸੁ, ਤੀਹਿ ਖਨ੍ਧਾਯਤਨਧਾਤੁਪਦੇਹੇਵ ਸਙ੍ਗਹੋ ਚ ਅਸਙ੍ਗਹੋ ਚ ਯੋਜੇਤਬ੍ਬੋ. ਤਥਾ ਚਤੂਹਿ ਅਰੂਪਕ੍ਖਨ੍ਧੇਹਿ ਸਮ੍ਪਯੋਗੋ ਚ ਵਿਪ੍ਪਯੋਗੋ ਚ. ਏਤਾਨਿ ਇਮੇਸਂ ਸਙ੍ਗਹਾਸਙ੍ਗਹਾਦੀਨਂ ਨਯਾਨਂ ਮੁਖਾਨੀਤਿ ਦਸ੍ਸੇਤੁਂ ਠਪਿਤਤ੍ਤਾ ਨਯਮੁਖਮਾਤਿਕਾਤਿ ਵੁਚ੍ਚਤਿ.
੪. ਲਕ੍ਖਣਮਾਤਿਕਾਵਣ੍ਣਨਾ
੪. ਸਭਾਗੋ ¶ , ਵਿਸਭਾਗੋਤਿ ਅਯਂ ਦ੍ਵੀਹਿ ਪਦੇਹਿ ਨਿਕ੍ਖਿਤ੍ਤਾ ਲਕ੍ਖਣਮਾਤਿਕਾ ਨਾਮ. ਅਯਞ੍ਹਿ ਸਭਾਗਲਕ੍ਖਣੇਹਿ ਧਮ੍ਮੇਹਿ ਸਙ੍ਗਹਨਯੋ, ਵਿਸਭਾਗਲਕ੍ਖਣੇਹਿ ਅਸਙ੍ਗਹਨਯੋ, ਤਥਾ ਸਮ੍ਪਯੋਗਵਿਪ੍ਪਯੋਗਨਯੋ ਯੋਜੇਤਬ੍ਬੋਤਿ ਸਭਾਗਵਿਸਭਾਗਲਕ੍ਖਣਵਸੇਨ ਸਙ੍ਗਹਾਦਿਲਕ੍ਖਣਂ ਦਸ੍ਸੇਤੁਂ ਠਪਿਤਤ੍ਤਾ ਲਕ੍ਖਣਮਾਤਿਕਾਤਿ ਵੁਚ੍ਚਤਿ.
੫. ਬਾਹਿਰਮਾਤਿਕਾਵਣ੍ਣਨਾ
੫. ਸਬ੍ਬਾਪਿ ਧਮ੍ਮਸਙ੍ਗਣੀ ਧਾਤੁਕਥਾਯ ਮਾਤਿਕਾਤਿ ਅਯਂ ਛਸਟ੍ਠਿ ਤਿਕਪਦਾਨਿ, ਦ੍ਵੇ ਚ ਦੁਕਪਦਸਤਾਨਿ ਸਙ੍ਖਿਪਿਤ੍ਵਾ ਨਿਕ੍ਖਿਤ੍ਤਾ ਬਾਹਿਰਮਾਤਿਕਾ ਨਾਮ. ਅਯਞ੍ਹਿ ‘‘ਪਞ੍ਚਕ੍ਖਨ੍ਧਾ…ਪੇ… ਮਨਸਿਕਾਰੋ’’ਤਿ ਏਵਂ ਧਾਤੁਕਥਾਯ ਅਬ੍ਭਨ੍ਤਰੇ ਅਵਤ੍ਵਾ ‘‘ਸਬ੍ਬਾਪਿ ਧਮ੍ਮਸਙ੍ਗਣੀ’’ਤਿ ਏਵਂ ਧਾਤੁਕਥਾਯ ਮਾਤਿਕਤੋ ਬਹਿ ਠਪਿਤਤ੍ਤਾ ਬਾਹਿਰਮਾਤਿਕਾਤਿ ਵੁਚ੍ਚਤਿ.
ਏਵਂ ¶ ਮਾਤਿਕਾਯ ਪਞ੍ਚਧਾ ਠਿਤਭਾਵਂ ਵਿਦਿਤ੍ਵਾ ਇਦਾਨਿ ‘ਸਙ੍ਗਹੋ ਅਸਙ੍ਗਹੋ’ਤਿਆਦੀਸੁ ਸਙ੍ਗਹੋ ਤਾਵ ਜਾਤਿਸਞ੍ਜਾਤਿਕਿਰਿਯਾਗਣਨਵਸੇਨ ਚਤੁਬ੍ਬਿਧੋ. ਤਤ੍ਥ – ‘‘ਸਬ੍ਬੇ ਖਤ੍ਤਿਯਾ ਆਗਚ੍ਛਨ੍ਤੁ, ਸਬ੍ਬੇ ਬ੍ਰਾਹ੍ਮਣਾ, ਸਬ੍ਬੇ ਵੇਸ੍ਸਾ, ਸਬ੍ਬੇ ਸੁਦ੍ਦਾ ਆਗਚ੍ਛਨ੍ਤੁ’’, ‘‘ਯਾ ਚਾਵੁਸੋ ਵਿਸਾਖ, ਸਮ੍ਮਾਵਾਚਾ, ਯੋ ਚ ਸਮ੍ਮਾਕਮ੍ਮਨ੍ਤੋ, ਯੋ ਚ ਸਮ੍ਮਾਆਜੀਵੋ, ਇਮੇ ਧਮ੍ਮਾ ਸੀਲਕ੍ਖਨ੍ਧੇ ਸਙ੍ਗਹਿਤਾ’’ਤਿ ਅਯਂ ਜਾਤਿਸਙ੍ਗਹੋ ਨਾਮ. ‘‘ਏਕਜਾਤਿਕਾ ਆਗਚ੍ਛਨ੍ਤੂ’’ਤਿ ਵੁਤ੍ਤਟ੍ਠਾਨੇ ਵਿਯ ਹਿ ਇਧ ਸਬ੍ਬੇਪਿ ਜਾਤਿਯਾ ਏਕਸਙ੍ਗਹਂ ਗਤਾ. ‘‘ਸਬ੍ਬੇ ਕੋਸਲਕਾ ਆਗਚ੍ਛਨ੍ਤੁ, ਸਬ੍ਬੇ ਮਾਗਧਕਾ, ਸਬ੍ਬੇ ਭਾਰੁਕਚ੍ਛਕਾ ਆਗਚ੍ਛਨ੍ਤੁ’’, ‘‘ਯੋ ਚਾਵੁਸੋ ਵਿਸਾਖ, ਸਮ੍ਮਾਵਾਯਾਮੋ; ਯਾ ਚ ਸਮ੍ਮਾਸਤਿ, ਯੋ ਚ ਸਮ੍ਮਾਸਮਾਧਿ, ਇਮੇ ਧਮ੍ਮਾ ¶ ਸਮਾਧਿਕ੍ਖਨ੍ਧੇ ਸਙ੍ਗਹਿਤਾ’’ਤਿ (ਮ. ਨਿ. ੧.੪੬੨) ਅਯਂ ਸਞ੍ਜਾਤਿਸਙ੍ਗਹੋ ਨਾਮ. ‘‘ਏਕਟ੍ਠਾਨੇ ਜਾਤਾ ਸਂਵਡ੍ਢਾ ਆਗਚ੍ਛਨ੍ਤੂ’’ਤਿ ਵੁਤ੍ਤਟ੍ਠਾਨੇ ਵਿਯ ਹਿ ਇਧ ਸਬ੍ਬੇਪਿ ਸਞ੍ਜਾਤਿਠਾਨੇਨ ਨਿਵੁਤ੍ਥੋਕਾਸੇਨ ਏਕਸਙ੍ਗਹਂ ਗਤਾ. ‘‘ਸਬ੍ਬੇ ਹਤ੍ਥਾਰੋਹਾ ਆਗਚ੍ਛਨ੍ਤੁ, ਸਬ੍ਬੇ ਅਸ੍ਸਾਰੋਹਾ, ਸਬ੍ਬੇ ਰਥਿਕਾ ਆਗਚ੍ਛਨ੍ਤੁ’’, ‘‘ਯਾ ਚਾਵੁਸੋ ਵਿਸਾਖ, ਸਮ੍ਮਾਦਿਟ੍ਠਿ, ਯੋ ਚ ਸਮ੍ਮਾਸਙ੍ਕਪ੍ਪੋ, ਇਮੇ ਧਮ੍ਮਾ ਪਞ੍ਞਾਕ੍ਖਨ੍ਧੇ ਸਙ੍ਗਹਿਤਾ’’ਤਿ (ਮ. ਨਿ. ੧.੪੬੨) ਅਯਂ ਕਿਰਿਯਾਸਙ੍ਗਹੋ ਨਾਮ. ਸਬ੍ਬੇਵ ਹੇਤੇ ਅਤ੍ਤਨੋ ਕਿਰਿਯਾਕਰਣੇਨ ਏਕਸਙ੍ਗਹਂ ਗਤਾ. ‘‘ਚਕ੍ਖਾਯਤਨਂ ਕਤਮਕ੍ਖਨ੍ਧਗਣਨਂ ਗਚ੍ਛਤੀਤਿ? ਰੂਪਕ੍ਖਨ੍ਧਗਣਨਂ ਗਚ੍ਛਤੀ’’ਤਿ. ਹਞ੍ਚਿ ਚਕ੍ਖਾਯਤਨਂ ਰੂਪਕ੍ਖਨ੍ਧਗਣਨਂ ਗਚ੍ਛਤਿ, ਤੇਨ ਵਤ ਰੇ ਵਤ੍ਤਬ੍ਬੇ – ‘ਚਕ੍ਖਾਯਤਨਂ ਰੂਪਕ੍ਖਨ੍ਧੇਨ ਸਙ੍ਗਹਿਤ’’ਨ੍ਤਿ (ਕਥਾ. ੪੭੧), ਅਯਂ ¶ ਗਣਨਸਙ੍ਗਹੋ ਨਾਮ. ਅਯਮਿਧ ਅਧਿਪ੍ਪੇਤੋ. ਤਪ੍ਪਟਿਪਕ੍ਖੇਨ ਅਸਙ੍ਗਹੋ ਵੇਦਿਤਬ੍ਬੋ. ਤੇਸਂ ਵਿਕਪ੍ਪਤੋ ਸਙ੍ਗਹਿਤੇਨ ਅਸਙ੍ਗਹਿਤਾਦੀਨਿ. ਏਕੁਪ੍ਪਾਦੇਕਨਿਰੋਧਏਕਵਤ੍ਥੁਕਏਕਾਰਮ੍ਮਣਤਾਵਸੇਨ ਸਮ੍ਪਯੋਗੋ, ਤਪ੍ਪਟਿਪਕ੍ਖਤੋ ਵਿਪ੍ਪਯੋਗੋ. ਤੇਸਂ ਵਿਕਪ੍ਪਤੋ ਸਮ੍ਪਯੁਤ੍ਤੇਨ ਵਿਪ੍ਪਯੁਤ੍ਤਾਦੀਨਿ. ਤਦੁਭਯਸਂਸਗ੍ਗਵਿਕਪ੍ਪਤੋ ਸਙ੍ਗਹਿਤੇਨ ਸਮ੍ਪਯੁਤ੍ਤਂ ਵਿਪ੍ਪਯੁਤ੍ਤਨ੍ਤਿਆਦੀਨਿ. ਪਞ੍ਚਕ੍ਖਨ੍ਧਾਤਿਆਦੀਨਿ ਪਨ ਖਨ੍ਧਵਿਭਙ੍ਗਾਦੀਸੁ ਵੁਤ੍ਤਨਯੇਨੇਵ ਵੇਦਿਤਬ੍ਬਾਨਿ. ਫਸ੍ਸਾਦਯੋ ਪਨੇਤ੍ਥ ਸਨ੍ਨਿਟ੍ਠਾਨਵਸੇਨ ਵੁਤ੍ਤਸਬ੍ਬਚਿਤ੍ਤੁਪ੍ਪਾਦਸਾਧਾਰਣਤੋ ਵੁਤ੍ਤਾਤਿ.
ਮਾਤਿਕਾਵਣ੍ਣਨਾ.
੨. ਨਿਦ੍ਦੇਸਵਣ੍ਣਨਾ
੧. ਪਠਮਨਯੋ ਸਙ੍ਗਹਾਸਙ੍ਗਹਪਦਵਣ੍ਣਨਾ
੧. ਖਨ੍ਧਪਦਵਣ੍ਣਨਾ
੬. ਇਦਾਨਿ ¶ ਪਞ੍ਚਕ੍ਖਨ੍ਧਾਦਿਵਸੇਨ ਨਿਕ੍ਖਿਤ੍ਤਮਾਤਿਕਂ ‘ਸਙ੍ਗਹੋ ਅਸਙ੍ਗਹੋ’ਤਿਆਦੀਹਿ ਨਯਮਾਤਿਕਾਪਦੇਹਿ ਸਦ੍ਧਿਂ ਯੋਜੇਤ੍ਵਾ ਦਸ੍ਸੇਤੁਂ ਰੂਪਕ੍ਖਨ੍ਧੋ ਕਤਿਹਿ ਖਨ੍ਧੇਹੀਤਿਆਦਿਨਾ ¶ ਨਯੇਨ ਨਿਦ੍ਦੇਸਵਾਰੋ ਆਰਦ੍ਧੋ. ਤਤ੍ਥ ਯਸ੍ਮਾ ‘‘ਸਙ੍ਗਹੋ ਅਸਙ੍ਗਹੋਤਿਆਦਿਕਾਯ ਨਯਮਾਤਿਕਾਯ ‘‘ਤੀਹਿ ਸਙ੍ਗਹੋ, ਤੀਹਿ ਅਸਙ੍ਗਹੋ’’ਤਿ ਨਯਮੁਖਮਾਤਿਕਾ ਠਪਿਤਾ, ਤਸ੍ਮਾ ਰੂਪਕ੍ਖਨ੍ਧਾਦੀਨਂ ਸਙ੍ਗਹਂ ਦਸ੍ਸੇਤੁਂ ਕਤਿਹਿ ਖਨ੍ਧੇਹਿ ਕਤਿਹਾਯਤਨੇਹਿ ਕਤਿਹਿ ਧਾਤੂਹੀਤਿ ਤੀਣਿ ਖਨ੍ਧਾਯਤਨਧਾਤੁਪਦਾਨੇਵ ਉਦ੍ਧਟਾਨਿ. ‘ਚਤ੍ਤਾਰਿ ਸਚ੍ਚਾਨੀ’ਤਿਆਦੀਸੁ ਏਕਮ੍ਪਿ ਨ ਪਰਾਮਟ੍ਠਂ. ਯਸ੍ਮਾ ਚ ‘‘ਸਭਾਗੋ ਵਿਸਭਾਗੋ’’ਤਿ ਏਵਂ ਲਕ੍ਖਣਮਾਤਿਕਾ ਠਪਿਤਾ, ਤਸ੍ਮਾ ਇਮਸ੍ਸ ਪਞ੍ਹਸ੍ਸ ਵਿਸ੍ਸਜ੍ਜਨੇ ਰੂਪਕ੍ਖਨ੍ਧੋ ਏਕੇਨ ਖਨ੍ਧੇਨਾਤਿਆਦਿ ਵੁਤ੍ਤਂ. ਸਭਾਗਾ ਹਿ ਤਸ੍ਸ ਏਤੇ ਖਨ੍ਧਾਦਯੋਤਿ. ਤਤ੍ਥ ਏਕੇਨ ਖਨ੍ਧੇਨਾਤਿ ਰੂਪਕ੍ਖਨ੍ਧੇਨੇਵ. ਯਞ੍ਹਿ ਕਿਞ੍ਚਿ ਰੂਪਂ ਰੂਪਕ੍ਖਨ੍ਧਸਭਾਗਤ੍ਤਾ ਰੂਪਕ੍ਖਨ੍ਧੋਤ੍ਵੇਵ ਸਙ੍ਗਹਂ ਗਚ੍ਛਤੀਤਿ ਰੂਪਕ੍ਖਨ੍ਧੇਨੇਵ ਗਣਿਤਂ, ਤਂ ਰੂਪਕ੍ਖਨ੍ਧੇਨੇਵ ਪਰਿਚ੍ਛਿਨ੍ਨਂ. ਏਕਾਦਸਹਾਯਤਨੇਹੀਤਿ ਮਨਾਯਤਨਵਜ੍ਜੇਹਿ. ਸਬ੍ਬੋਪਿ ਹਿ ਰੂਪਕ੍ਖਨ੍ਧੋ ਦਸਾਯਤਨਾਨਿ ਧਮ੍ਮਾਯਤਨੇਕਦੇਸੋ ਚ ਹੋਤਿ, ਤਸ੍ਮਾ ਏਕਾਦਸਹਾਯਤਨੇਹਿ ਗਣਿਤੋ ¶ , ਪਰਿਚ੍ਛਿਨ੍ਨੋ. ਏਕਾਦਸਹਿ ਧਾਤੂਹੀਤਿ ਸਤ੍ਤਵਿਞ੍ਞਾਣਧਾਤੁਵਜ੍ਜਾਹਿ ਏਕਾਦਸਹਿ ਏਤਾਸੁ ਹਿ ਅਪਰਿਯਾਪਨ੍ਨਂ ਰੂਪਂ ਨਾਮ ਨਤ੍ਥਿ.
ਅਸਙ੍ਗਹਨਯਨਿਦ੍ਦੇਸੇ ਕਤਿਹਿ ਅਸਙ੍ਗਹਿਤੋਤਿ ਸਙ੍ਖੇਪੇਨੇਵ ਪੁਚ੍ਛਾ ਕਤਾ. ਵਿਸ੍ਸਜ੍ਜਨੇ ਪਨਸ੍ਸ ਯਸ੍ਮਾ ਰੂਪਕ੍ਖਨ੍ਧਸ੍ਸ ਵਿਸਭਾਗਾ ਚਤ੍ਤਾਰੋ ਅਰੂਪਕ੍ਖਨ੍ਧਾ, ਏਕਂ ਮਨਾਯਤਨਂ, ਸਤ੍ਤ ਵਿਞ੍ਞਾਣਧਾਤੁਯੋ; ਤਸ੍ਮਾ ਚਤੂਹਿ ਖਨ੍ਧੇਹੀਤਿਆਦਿ ਵੁਤ੍ਤਂ. ਇਮਿਨਾ ਨਯੇਨ ਸਬ੍ਬਪਦੇਸੁ ਸਙ੍ਗਹਾਸਙ੍ਗਹੋ ਵੇਦਿਤਬ੍ਬੋ. ਇਮਸ੍ਮਿਂ ਪਨ ਖਨ੍ਧਨਿਦ੍ਦੇਸੇ – ‘‘ਰੂਪਕ੍ਖਨ੍ਧੋ ਕਤਿਹਿ ਖਨ੍ਧੇਹੀ’’ਤਿਆਦਿਮ੍ਹਿ ਤਾਵ ਏਕਮੂਲਕੇ ਸਙ੍ਗਹਨਯੇ ਸਰੂਪੇਨੇਵ ਦਸ੍ਸਿਤਾ ਪਞ੍ਚ ਪੁਚ੍ਛਾ, ਪਞ੍ਚ ਵਿਸ੍ਸਜ੍ਜਨਾਨਿ. ਅਸਙ੍ਗਹਨਯੇ ਸਙ੍ਖੇਪੇਨ ਦਸ੍ਸਿਤਾ ਪਞ੍ਚ ਪੁਚ੍ਛਾ, ਪਞ੍ਚ ਵਿਸ੍ਸਜ੍ਜਨਾਨਿ. ਇਮਿਨਾ ਉਪਾਯੇਨ ਦੁਕਮੂਲਕਾਦੀਸੁਪਿ ਪੁਚ੍ਛਾਵਿਸ੍ਸਜ੍ਜਨਾਨਿ ¶ ਵੇਦਿਤਬ੍ਬਾਨਿ. ਰੂਪਕ੍ਖਨ੍ਧਮੂਲਕਾਯੇਵ ਚੇਤ੍ਥ ਦੁਕਤਿਕਚਤੁਕ੍ਕਾ ਦਸ੍ਸਿਤਾ. ਪਞ੍ਚਕੇ ਪਨ ‘‘ਰੂਪਕ੍ਖਨ੍ਧੋ ¶ ਚ…ਪੇ… ਵਿਞ੍ਞਾਣਕ੍ਖਨ੍ਧੋ ਚਾ’’ਤਿ ਏਵਂ ਭੇਦਤੋ ਚ, ‘‘ਪਞ੍ਚਕ੍ਖਨ੍ਧਾ ਕਤਿਹਿ ਖਨ੍ਧੇਹੀ’’ਤਿ ਏਵਂ ਅਭੇਦਤੋ ਚਾਤਿ ਦ੍ਵਿਧਾ ਪੁਚ੍ਛਾਵਿਸ੍ਸਜ੍ਜਨਾਨਿ ਕਤਾਨਿ. ਏਵਂ ਪਾਲ਼ਿਨਯੋ ਵੇਦਿਤਬ੍ਬੋਤਿ.
੨. ਆਯਤਨਪਦਾਦਿਵਣ੍ਣਨਾ
੨੨. ਆਯਤਨਪਦਨਿਦ੍ਦੇਸਾਦੀਸੁ ਆਯਤਨਪਦਨਿਦ੍ਦੇਸੇ ਤਾਵ ਚਕ੍ਖਾਯਤਨਂ ਏਕੇਨ ਖਨ੍ਧੇਨਾਤਿ ਏਕੇਨ ਰੂਪਕ੍ਖਨ੍ਧੇਨੇਵ, ਏਕੇਨ ਚਕ੍ਖਾਯਤਨੇਨੇਵ ਏਕਾਯ ਚਕ੍ਖੁਧਾਤੁਯਾਵ ਸਙ੍ਗਹਿਤਨ੍ਤਿ ਵੇਦਿਤਬ੍ਬਂ. ਸੋਤਾਯਤਨਾਦੀਸੁਪਿ ਇਮਿਨਾਵ ਨਯੇਨ ਸਙ੍ਗਹਾਸਙ੍ਗਹੋ ਵੇਦਿਤਬ੍ਬੋ. ਅਸਙ੍ਖਤਂ ਖਨ੍ਧਤੋ ਠਪੇਤ੍ਵਾਤਿ ਏਤ੍ਥ ਪਨ ਯਸ੍ਮਾ ਅਸਙ੍ਖਤਂ ਧਮ੍ਮਾਯਤਨਂ ਨਾਮ ਨਿਬ੍ਬਾਨਂ, ਤਞ੍ਚ ਖਨ੍ਧਸਙ੍ਗਹਂ ਨ ਗਚ੍ਛਤਿ; ਤਸ੍ਮਾ ‘ਖਨ੍ਧਤੋ ਠਪੇਤ੍ਵਾ’ਤਿ ਵੁਤ੍ਤਂ. ਚਤੂਹਿ ਖਨ੍ਧੇਹੀਤਿ ਰੂਪਵੇਦਨਾਸਞ੍ਞਾਸਙ੍ਖਾਰਕ੍ਖਨ੍ਧੇਹਿ. ਨਿਬ੍ਬਾਨਵਜ੍ਜਞ੍ਹਿ ਧਮ੍ਮਾਯਤਨਂ ਏਤੇਹਿ ਸਙ੍ਗਹਿਤਂ. ਵਿਞ੍ਞਾਣਕ੍ਖਨ੍ਧੇਨ ਪਨ ਠਪੇਤ੍ਵਾ ਧਮ੍ਮਾਯਤਨਧਮ੍ਮਧਾਤੁਯੋ ਸੇਸਾਯਤਨਧਾਤੂਹਿ ਚ ਤਂ ਨ ਸਙ੍ਗਯ੍ਹਤਿ. ਤੇਨ ਵੁਤ੍ਤਂ – ‘‘ਏਕੇਨ ਖਨ੍ਧੇਨ, ਏਕਾਦਸਹਾਯਤਨੇਹਿ, ਸਤ੍ਤਰਸਹਿ ਧਾਤੂਹਿ ਅਸਙ੍ਗਹਿਤ’’ਨ੍ਤਿ. ਯਥਾ ਚ ਤੇ ਹੇਟ੍ਠਾ ਰੂਪਕ੍ਖਨ੍ਧਮੂਲਕਾ, ਏਵਮਿਧਾਪਿ ਚਕ੍ਖਾਯਤਨਮੂਲਕਾਵ ਨਯਾ ਵੇਦਿਤਬ੍ਬਾ. ਦੁਕਮਤ੍ਤਮੇਵ ਪਨ ਪਾਲ਼ਿਯਂ ਦਸ੍ਸੇਤ੍ਵਾ ‘‘ਦ੍ਵਾਦਸਾਯਤਨਾਨੀ’’ਤਿ ਅਭੇਦਤੋਵ ਪੁਚ੍ਛਾਵਿਸ੍ਸਜ੍ਜਨਂ ਕਤਂ. ਧਾਤੁਨਿਦ੍ਦੇਸੇਪਿ ਏਸੇਵ ਨਯੋ.
੪੦. ਸਚ੍ਚਨਿਦ੍ਦੇਸੇ ¶ – ਸਬ੍ਬੇਪਿ ਦੁਕਤਿਕਚਤੁਕ੍ਕਾ ਪਾਲ਼ਿਯਂ ਦਸ੍ਸਿਤਾ. ਯਸ੍ਮਾ ਚ ਦੁਕਤਿਕੇਸੁ ਸਮੁਦਯਸਚ੍ਚਸਦਿਸਮੇਵ ਮਗ੍ਗਸਚ੍ਚੇਪਿ ਵਿਸ੍ਸਜ੍ਜਨਂ, ਤਸ੍ਮਾ ਤਂ ਸਮੁਦਯਾਨਨ੍ਤਰਂ ਵੁਤ੍ਤਂ.
੫੦. ਇਨ੍ਦ੍ਰਿਯਨਿਦ੍ਦੇਸੇ – ਜੀਵਿਤਿਨ੍ਦ੍ਰਿਯਂ ਦ੍ਵੀਹਿ ਖਨ੍ਧੇਹੀਤਿ ਰੂਪਜੀਵਿਤਿਨ੍ਦ੍ਰਿਯਂ ਰੂਪਕ੍ਖਨ੍ਧੇਨ, ਅਰੂਪਜੀਵਿਤਿਨ੍ਦ੍ਰਿਯਂ ¶ ਸਙ੍ਖਾਰਕ੍ਖਨ੍ਧੇਨ ਸਙ੍ਗਹਿਤਂ. ਸੇਸਂ ਵੁਤ੍ਤਨਯਾਨੁਸਾਰੇਨੇਵ ਵੇਦਿਤਬ੍ਬਂ. ਪਾਲ਼ਿਵਵਤ੍ਥਾਨਂ ਪਨੇਤ੍ਥ ਆਯਤਨਧਾਤੁਨਿਦ੍ਦੇਸਸਦਿਸਮੇਵ.
੬. ਪਟਿਚ੍ਚਸਮੁਪ੍ਪਾਦਵਣ੍ਣਨਾ
੬੧. ਪਟਿਚ੍ਚਸਮੁਪ੍ਪਾਦਨਿਦ੍ਦੇਸੇ – ‘‘ਅਵਿਜ੍ਜਾ ਕਤਿਹਿ ਖਨ੍ਧੇਹੀ’’ਤਿ ਪੁਚ੍ਛਂ ਅਨਾਰਭਿਤ੍ਵਾ ਅਵਿਜ੍ਜਾ ਏਕੇਨ ਖਨ੍ਧੇਨਾਤਿ ਏਵਂ ਵਿਸ੍ਸਜ੍ਜਨਮੇਵ ਦਸ੍ਸਿਤਂ. ਤਤ੍ਥ ਸਙ੍ਖਾਰਪਚ੍ਚਯਾ ਵਿਞ੍ਞਾਣਨ੍ਤਿ ਪਟਿਸਨ੍ਧਿਯਂ ਪਵਤ੍ਤੇ ਚ ਸਬ੍ਬਮ੍ਪਿ ਵਿਪਾਕਵਿਞ੍ਞਾਣਂ. ਤੇਨੇਵਾਹ ¶ – ‘‘ਸਤ੍ਤਹਿ ਧਾਤੂਹਿ ਸਙ੍ਗਹਿਤ’’ਨ੍ਤਿ. ਨਾਮਰੂਪਮ੍ਪਿ ਪਟਿਸਨ੍ਧਿਪਵਤ੍ਤਿਵਸੇਨੇਵ ਵੇਦਿਤਬ੍ਬਂ. ਤੇਨੇਵੇਤ੍ਥ ਸਦ੍ਦਾਯਤਨਮ੍ਪਿ ਸਙ੍ਗਹੇਤ੍ਵਾ ਏਕਾਦਸਹਾਯਤਨੇਹਿ ਸਙ੍ਗਹੋ ਦਸ੍ਸਿਤੋ. ਫਸ੍ਸਾਦੀਸੁ ਖਨ੍ਧਭੇਦੋ ਵੇਦਿਤਬ੍ਬੋ. ਅਞ੍ਞੇਨੇਵ ਹਿ ਏਕੇਨ ਖਨ੍ਧੇਨ ਫਸ੍ਸੋ ਸਙ੍ਗਹਿਤੋ, ਅਞ੍ਞੇਨ ਵੇਦਨਾ, ਤਣ੍ਹਾਉਪਾਦਾਨਕਮ੍ਮਭਵਾ ਪਨ ਸਙ੍ਖਾਰਕ੍ਖਨ੍ਧੇਨੇਵ ਸਙ੍ਗਹਿਤਾ. ਭਵਪਦਞ੍ਚੇਤ੍ਥ ਕਮ੍ਮਭਵਾਦੀਨਂ ਵਸੇਨ ਏਕਾਦਸਧਾ ਵਿਭਤ੍ਤਂ. ਤਤ੍ਥ ਕਮ੍ਮਭਵੋ ਫਸ੍ਸਾਦੀਹਿ ਸਦਿਸਵਿਸਜ੍ਜਨਤ੍ਤਾ ਤੇਹਿ ਸਦ੍ਧਿਂ ਏਕਤੋ ਦਸ੍ਸਿਤੋ. ਉਪਪਤ੍ਤਿਭਵਕਾਮਭਵਸਞ੍ਞਾਭਵਪਞ੍ਚਵੋਕਾਰਭਵਾ ਅਞ੍ਞਮਞ੍ਞਸਦਿਸਵਿਸ੍ਸਜ੍ਜਨਤ੍ਤਾ ਏਕਤੋ ਦਸ੍ਸਿਤਾ. ਯਸ੍ਮਾ ਚੇਤੇ ਉਪਾਦਿਨ੍ਨਕਧਮ੍ਮਾਵ ਤਸ੍ਮਾ ‘‘ਏਕਾਦਸਹਾਯਤਨੇਹਿ ਸਤ੍ਤਰਸਹਿ ਧਾਤੂਹੀ’’ਤਿ ਵੁਤ੍ਤਂ. ਸਦ੍ਦਾਯਤਨਞ੍ਹਿ ਅਨੁਪਾਦਿਨ੍ਨਂ, ਤਂ ਏਤ੍ਥ ਨ ਗਹਿਤਂ.
੬੮. ਰੂਪਭਵਨਿਦ੍ਦੇਸੇ – ਪਞ੍ਚਹਾਯਤਨੇਹੀਤਿ ਚਕ੍ਖੁਸੋਤਮਨਰੂਪਧਮ੍ਮਾਯਤਨੇਹਿ. ਅਟ੍ਠਹਿ ਧਾਤੂਹੀਤਿ ਚਕ੍ਖੁਸੋਤਚਕ੍ਖੁਵਿਞ੍ਞਾਣਸੋਤਵਿਞ੍ਞਾਣਰੂਪਧਮ੍ਮਮਨੋਧਾਤੁਮਨੋਵਿਞ੍ਞਾਣਧਾਤੂਹਿ. ਅਰੂਪਭਵਾਦਯੋਪਿ ਤਯੋ ਸਦਿਸਵਿਸ੍ਸਜ੍ਜਨਤ੍ਤਾਵ ਏਕਤੋ ਦਸ੍ਸਿਤਾ. ਤਥਾ ਅਸਞ੍ਞਾਭਵਏਕਵੋਕਾਰਭਵਾ. ਤਤ੍ਥ ਦ੍ਵੀਹਾਯਤਨੇਹੀਤਿ ਰੂਪਾਯਤਨਧਮ੍ਮਾਯਤਨੇਹਿ. ਧਾਤੂਸੁਪਿ ਏਸੇਵ ਨਯੋ. ਏਕਤਲਵਾਸਿਕਾਨਞ੍ਹਿ ਸੇਸਬ੍ਰਹ੍ਮਾਨਂ ਚਕ੍ਖੁਸਬ੍ਭਾਵਤੋ ਤਸ੍ਸਾਰਮ੍ਮਣਤ੍ਤਾ ਤਤ੍ਥ ਰੂਪਾਯਤਨਂ ਉਦ੍ਧਟਂ.
੭੧. ਜਾਤਿ ਦ੍ਵੀਹਿ ਖਨ੍ਧੇਹੀਤਿ ਰੂਪਜਾਤਿ ਰੂਪਕ੍ਖਨ੍ਧੇਨ, ਅਰੂਪਜਾਤਿ ਸਙ੍ਖਾਰਕ੍ਖਨ੍ਧੇਨ. ਜਰਾਮਰਣੇਸੁਪਿ ¶ ਏਸੇਵ ਨਯੋ. ਸੋਕਾਦੀਸੁਪਿ ¶ ਏਕੇਨ ਖਨ੍ਧੇਨਾਤਿ ਸੋਕਦੁਕ੍ਖਦੋਮਨਸ੍ਸਾਨਿ ਵੇਦਨਾਕ੍ਖਨ੍ਧੇਨ, ਪਰਿਦੇਵੋ ਰੂਪਕ੍ਖਨ੍ਧੇਨ, ਉਪਾਯਾਸਾਦਯੋ ਸਙ੍ਖਾਰਕ੍ਖਨ੍ਧੇਨਾਤਿ ਏਵਂ ਖਨ੍ਧਵਿਸੇਸੋ ਵੇਦਿਤਬ੍ਬੋ.
੭੩. ਇਦ੍ਧਿਪਾਦੋ ਦ੍ਵੀਹੀਤਿ ਸਙ੍ਖਾਰਵਿਞ੍ਞਾਣਕ੍ਖਨ੍ਧੇਹਿ, ਮਨਾਯਤਨਧਮ੍ਮਾਯਤਨੇਹਿ, ਧਮ੍ਮਧਾਤੁਮਨੋਵਿਞ੍ਞਾਣਧਾਤੂਹਿ ਚ. ਝਾਨਂ ਦ੍ਵੀਹੀਤਿ ਵੇਦਨਾਕ੍ਖਨ੍ਧਸਙ੍ਖਾਰਕ੍ਖਨ੍ਧੇਹਿ. ਅਪ੍ਪਮਞ੍ਞਾਦਯੋ ਸਦਿਸਵਿਸ੍ਸਜ੍ਜਨਤ੍ਤਾ ਏਕਤੋ ਨਿਦ੍ਦਿਟ੍ਠਾ. ਚਿਤ੍ਤਂ ਪਨ ਚੇਤਨਾਨਨ੍ਤਰਂ ਨਿਕ੍ਖਿਤ੍ਤਮ੍ਪਿ ਅਸਦਿਸਵਿਸ੍ਸਜ੍ਜਨਤ੍ਤਾ ਪਚ੍ਛਾ ਗਹਿਤਂ. ਤਤ੍ਥ ਅਪ੍ਪਮਞ੍ਞਾਦੀਸੁ ਏਕੇਨ ਖਨ੍ਧੇਨਾਤਿ ਵੇਦਨਾ ਵੇਦਨਾਕ੍ਖਨ੍ਧੇਨ, ਸਞ੍ਞਾ ਸਞ੍ਞਾਕ੍ਖਨ੍ਧੇਨ, ਸੇਸਾ ਸਙ੍ਖਾਰਕ੍ਖਨ੍ਧੇਨ ਸਙ੍ਗਹਿਤਾਤਿ ਏਵਂ ਖਨ੍ਧਵਿਸੇਸੋ ਵੇਦਿਤਬ੍ਬੋ.
੭. ਤਿਕਪਦਵਣ੍ਣਨਾ
੭੭. ਏਵਂ ¶ ਅਬ੍ਭਨ੍ਤਰਮਾਤਿਕਾਯ ਸਙ੍ਗਹਂ ਦਸ੍ਸੇਤ੍ਵਾ ਇਦਾਨਿ ਬਾਹਿਰਮਾਤਿਕਾਯ ਸਙ੍ਗਹਂ ਦਸ੍ਸੇਤੁਂ ਕੁਸਲਾ ਧਮ੍ਮਾਤਿਆਦਿ ਆਰਦ੍ਧਂ. ਤਤ੍ਥ ਵੇਦਨਾਤ੍ਤਿਕੇ ਤੀਹਿ ਧਾਤੂਹੀਤਿ ਕਾਯਵਿਞ੍ਞਾਣਮਨੋਵਿਞ੍ਞਾਣਧਮ੍ਮਧਾਤੂਹਿ. ਸਤ੍ਤਹਿ ਧਾਤੂਹੀਤਿ ਚਕ੍ਖੁਸੋਤਘਾਨਜਿਵ੍ਹਾਵਿਞ੍ਞਾਣਧਾਤੂਹਿ ਚੇਵ ਮਨੋਧਾਤੁਧਮ੍ਮਧਾਤੁਮਨੋਵਿਞ੍ਞਾਣਧਾਤੂਹਿ ਚ. ਵਿਪਾਕਤ੍ਤਿਕੇ ਅਟ੍ਠਹਿ ਧਾਤੂਹੀਤਿ ਕਾਯਵਿਞ੍ਞਾਣਧਾਤੁਯਾ ਸਦ੍ਧਿਂ ਤਾਹਿਯੇਵ. ਵਿਪਾਕਧਮ੍ਮਧਮ੍ਮਾ ਪਨ ਸਂਕਿਲਿਟ੍ਠਸਂਕਿਲੇਸਿਕੇਹਿ ਸਦ੍ਧਿਂ ਸਦਿਸਵਿਸ੍ਸਜ੍ਜਨਤ੍ਤਾ ਏਕਤੋ ਗਹਿਤਾ. ਯਥਾ ਚੇਤੇ, ਏਵਂ ਸਬ੍ਬਤਿਕਦੁਕਪਦੇਸੁ ਯਂ ਯਂ ਪਦਂ ਯੇਨ ਯੇਨ ਪਦੇਨ ਸਦ੍ਧਿਂ ਸਦਿਸਵਿਸ੍ਸਜ੍ਜਨਂ ਹੋਤਿ, ਤਂ ਤਂ ਉਪ੍ਪਟਿਪਾਟਿਯਾਪਿ ਤੇਨ ਤੇਨ ਸਦ੍ਧਿਂ ਗਹੇਤ੍ਵਾ ਵਿਸ੍ਸਜ੍ਜਿਤਂ. ਤਤ੍ਥ ਵੁਤ੍ਤਾਨੁਸਾਰੇਨੇਵ ਸਙ੍ਗਹਾਸਙ੍ਗਹਨਯੋ ਵੇਦਿਤਬ੍ਬੋਤਿ.
ਸਙ੍ਗਹਾਸਙ੍ਗਹਪਦਵਣ੍ਣਨਾ.
੨. ਦੁਤਿਯਨਯੋ ਸਙ੍ਗਹਿਤੇਨਅਸਙ੍ਗਹਿਤਪਦਵਣ੍ਣਨਾ
੧੭੧. ਇਦਾਨਿ ¶ ਸਙ੍ਗਹਿਤੇਨ ਅਸਙ੍ਗਹਿਤਪਦਂ ਭਾਜੇਤੁਂ ਚਕ੍ਖਾਯਤਨੇਨਾਤਿਆਦਿ ਆਰਦ੍ਧਂ. ਤਤ੍ਰਿਦਂ ¶ ਲਕ੍ਖਣਂ – ਇਮਸ੍ਮਿਞ੍ਹਿ ਵਾਰੇ ਯਂ ਖਨ੍ਧਪਦੇਨ ਸਙ੍ਗਹਿਤਂ ਹੁਤ੍ਵਾ ਆਯਤਨਧਾਤੁਪਦੇਹਿ ਅਸਙ੍ਗਹਿਤਂ, ਖਨ੍ਧਾਯਤਨਪਦੇਹਿ ਵਾ ਸਙ੍ਗਹਿਤਂ ਹੁਤ੍ਵਾ ਧਾਤੁਪਦੇਨ ਅਸਙ੍ਗਹਿਤਂ, ਤਸ੍ਸ ਖਨ੍ਧਾਦੀਹਿ ਅਸਙ੍ਗਹਂ ਪੁਚ੍ਛਿਤ੍ਵਾ ਵਿਸ੍ਸਜ੍ਜਨਂ ਕਤਂ. ਤਂ ਪਨ ਰੂਪਕ੍ਖਨ੍ਧਾਦੀਸੁ ਨ ਯੁਜ੍ਜਤਿ. ਰੂਪਕ੍ਖਨ੍ਧੇਨ ਹਿ ਰੂਪਕ੍ਖਨ੍ਧੋਵ ਸਙ੍ਗਹਿਤੋ. ਸੋ ਚ ਅਡ੍ਢੇਕਾਦਸਹਿ ਆਯਤਨਧਾਤੂਹਿ ਅਸਙ੍ਗਹਿਤੋ ਨਾਮ ਨਤ੍ਥਿ. ਵੇਦਨਾਕ੍ਖਨ੍ਧੇਨ ਚ ਵੇਦਨਾਕ੍ਖਨ੍ਧੋਵ ਸਙ੍ਗਹਿਤੋ. ਸੋਪਿ ਧਮ੍ਮਾਯਤਨਧਮ੍ਮਧਾਤੂਹਿ ਅਸਙ੍ਗਹਿਤੋ ਨਾਮ ਨਤ੍ਥਿ. ਏਵਂ ਅਸਙ੍ਗਹਿਤਤਾਯ ਅਭਾਵਤੋ ਏਤਾਨਿ ਅਞ੍ਞਾਨਿ ਚ ਏਵਰੂਪਾਨਿ ਮਨਾਯਤਨਧਮ੍ਮਾਯਤਨਾਦੀਨਿ ਪਦਾਨਿ ਇਮਸ੍ਮਿਂ ਵਾਰੇ ਨ ਗਹਿਤਾਨਿ. ਯਾਨਿ ਪਨ ਪਦਾਨਿ ਰੂਪੇਕਦੇਸਂ ਅਰੂਪੇਨ ਅਸਮ੍ਮਿਸ੍ਸਂ, ਵਿਞ੍ਞਾਣੇਕਦੇਸਞ੍ਚ ਅਞ੍ਞੇਨ ਅਸਮ੍ਮਿਸ੍ਸਂ ਦੀਪੇਨ੍ਤਿ, ਤਾਨਿ ਇਧ ਗਹਿਤਾਨਿ. ਪਰਿਯੋਸਾਨੇ ਚ –
‘‘ਦਸਾਯਤਨਾ ¶ ਸਤ੍ਤਰਸ ਧਾਤੁਯੋ,
ਸਤ੍ਤਿਨ੍ਦ੍ਰਿਯਾ ਅਸਞ੍ਞਾਭਵੋ ਏਕਵੋਕਾਰਭਵੋ;
ਪਰਿਦੇਵੋ ਸਨਿਦਸ੍ਸਨਸਪ੍ਪਟਿਘਂ,
ਅਨਿਦਸ੍ਸਨਂ ਪੁਨਦੇਵ ਸਪ੍ਪਟਿਘਂ ਉਪਾਦਾ’’ਤਿ.
ਏਵਂ ਉਦ੍ਦਾਨਗਾਥਾਯ ਦਸ੍ਸਿਤਾਨੇਵ. ਤਸ੍ਮਾ ਤੇਸਂ ਵਸੇਨੇਵ ਸਙ੍ਗਹਾਸਙ੍ਗਹੋ ਵੇਦਿਤਬ੍ਬੋ. ਪਞ੍ਹਵਸੇਨ ਹਿ ਇਮਸ੍ਮਿਂ ਵਾਰੇ ਆਯਤਨਧਾਤੁਵਸੇਨੇਵ ਸਦਿਸਵਿਸ੍ਸਜ੍ਜਨੇ ਵੀਸਤਿ ਧਮ੍ਮੇ ਸਮੋਧਾਨੇਤ੍ਵਾ ਏਕੋ ਪਞ੍ਹੋ ਕਤੋ, ਸਤ੍ਤ ਵਿਞ੍ਞਾਣਧਾਤੁਯੋ ਸਮੋਧਾਨੇਤ੍ਵਾ ਏਕੋ, ਸਤ੍ਤਿਨ੍ਦ੍ਰਿਯਾਨਿ ਸਮੋਧਾਨੇਤ੍ਵਾ ਏਕੋ, ਦ੍ਵੇ ਭਵੇ ਸਮੋਧਾਨੇਤ੍ਵਾ ਏਕੋ, ਪਰਿਦੇਵੇਨ ਚ ਸਨਿਦਸ੍ਸਨਸਪ੍ਪਟਿਘੇਹਿ ਚ ਏਕੋ, ਅਨਿਦਸ੍ਸਨਸਪ੍ਪਟਿਘੇਹਿ ਏਕੋ, ਸਨਿਦਸ੍ਸਨੇਹਿ ਏਕੋ, ਸਪ੍ਪਟਿਘੇਹਿ ਚ ਉਪਾਦਾਧਮ੍ਮੇਹਿ ਚ ਏਕੋਤਿ ਅਟ੍ਠ ਪਞ੍ਹਾ ਕਤਾ. ਤੇਸੁ ਖਨ੍ਧਾਦਿਵਿਭਾਗੋ ¶ ਏਵਂ ਵੇਦਿਤਬ੍ਬੋ ਸੇਯ੍ਯਥਿਦਂ – ਪਠਮਪਞ੍ਹੇ ਤਾਵ ਚਤੂਹਿ ਖਨ੍ਧੇਹੀਤਿ ਅਰੂਪਕ੍ਖਨ੍ਧੇਹਿ, ਦ੍ਵੀਹਾਯਤਨੇਹੀਤਿ ਚਕ੍ਖਾਯਤਨਾਦੀਸੁ ਏਕੇਕੇਨ ਸਦ੍ਧਿਂ ਮਨਾਯਤਨੇਨ, ਅਟ੍ਠਹਿ ਧਾਤੂਹੀਤਿ ਚਕ੍ਖੁਧਾਤੁਆਦੀਸੁ ਏਕੇਕਾਯ ਸਦ੍ਧਿਂ ਸਤ੍ਤਹਿ ਵਿਞ੍ਞਾਣਧਾਤੂਹਿ.
ਤਤ੍ਰਾਯਂ ਨਯੋ – ਚਕ੍ਖਾਯਤਨੇਨ ਹਿ ਖਨ੍ਧਸਙ੍ਗਹੇਨ ਰੂਪਕ੍ਖਨ੍ਧੋ ਸਙ੍ਗਹਿਤੋ. ਤਸ੍ਮਿਂ ਸਙ੍ਗਹਿਤੇ ਰੂਪਕ੍ਖਨ੍ਧੇ ਆਯਤਨਸਙ੍ਗਹੇਨ ਚਕ੍ਖਾਯਤਨਮੇਵੇਕਂ ਸਙ੍ਗਹਿਤਂ. ਸੇਸਾਨਿ ਦਸ ਆਯਤਨਾਨਿ ਅਸਙ੍ਗਹਿਤਾਨਿ. ਧਾਤੁਸਙ੍ਗਹੇਨਪਿ ਤੇਨ ਚਕ੍ਖੁਧਾਤੁਯੇਵੇਕਾ ਸਙ੍ਗਹਿਤਾ. ਸੇਸਾ ਦਸ ਧਾਤੁਯੋ ਅਸਙ੍ਗਹਿਤਾ. ਇਤਿ ਯਾਨਿ ਤੇਨ ਅਸਙ੍ਗਹਿਤਾਨਿ ਦਸਾਯਤਨਾਨਿ, ਤਾਨਿ ਚਕ੍ਖਾਯਤਨਮਨਾਯਤਨੇਹਿ ਦ੍ਵੀਹਿ ¶ ਅਸਙ੍ਗਹਿਤਾਨਿ. ਯਾਪਿ ਤੇਨ ਅਸਙ੍ਗਹਿਤਾ ਦਸ ਧਾਤੁਯੋ, ਤਾ ਚਕ੍ਖੁਧਾਤੁਯਾ ਚੇਵ ਸਤ੍ਤਹਿ ਚ ਵਿਞ੍ਞਾਣਧਾਤੂਹਿ ਅਸਙ੍ਗਹਿਤਾਤਿ. ਰੂਪਾਯਤਨਾਦੀਸੁਪਿ ਏਸੇਵ ਨਯੋ.
੧੭੨. ਦੁਤਿਯਪਞ੍ਹੇ – ਯਸ੍ਮਾ ਯਾਯ ਕਾਯਚਿ ਵਿਞ੍ਞਾਣਧਾਤੁਯਾ ਸਙ੍ਗਹਿਤੋ ਵਿਞ੍ਞਾਣਕ੍ਖਨ੍ਧੋ ਮਨਾਯਤਨੇਨ ਅਸਙ੍ਗਹਿਤੋ ਨਾਮ ਨਤ੍ਥਿ, ਤਸ੍ਮਾ ਆਯਤਨਸਙ੍ਗਹੇਨ ਸਙ੍ਗਹਿਤਾਤਿ ਵੁਤ੍ਤਂ. ਏਤ੍ਥ ਪਨ ਚਤੂਹਿ ਖਨ੍ਧੇਹੀਤਿ ਰੂਪਾਦੀਹਿ ਚਤੂਹਿ. ਏਕਾਦਸਹਾਯਤਨੇਹੀਤਿ ਮਨਾਯਤਨਵਜ੍ਜੇਹਿ. ਦ੍ਵਾਦਸਹਿ ਧਾਤੂਹੀਤਿ ਯਥਾਨੁਰੂਪਾ ਛ ਵਿਞ੍ਞਾਣਧਾਤੁਯੋ ਅਪਨੇਤ੍ਵਾ ਸੇਸਾਹਿ ਦ੍ਵਾਦਸਹਿ. ਚਕ੍ਖੁਵਿਞ੍ਞਾਣਧਾਤੁਯਾ ਹਿ ਚਕ੍ਖੁਵਿਞ੍ਞਾਣਧਾਤੁਯੇਵ ਸਙ੍ਗਹਿਤਾ, ਇਤਰਾ ਅਸਙ੍ਗਹਿਤਾ. ਸੋਤਵਿਞ੍ਞਾਣਧਾਤੁਆਦੀਸੁਪਿ ਏਸੇਵ ਨਯੋ.
੧੭੩. ਤਤਿਯਪਞ੍ਹੇ ¶ – ਚਕ੍ਖੁਨ੍ਦ੍ਰਿਯਾਦੀਨਂ ਵਿਸ੍ਸਜ੍ਜਨਂ ਚਕ੍ਖਾਯਤਨਾਦਿਸਦਿਸਮੇਵ. ਇਤ੍ਥਿਨ੍ਦ੍ਰਿਯਪੁਰਿਸਿਨ੍ਦ੍ਰਿਯੇਸੁ ਪਨ ਧਮ੍ਮਾਯਤਨੇਨ ਸਦ੍ਧਿਂ ਦ੍ਵੇ ਆਯਤਨਾਨਿ, ਧਮ੍ਮਧਾਤੁਯਾ ਚ ਸਦ੍ਧਿਂ ਅਟ੍ਠ ਧਾਤੁਯੋ ਵੇਦਿਤਬ੍ਬਾ.
੧੭੪. ਚਤੁਤ੍ਥਪਞ੍ਹੇ – ਤੀਹਾਯਤਨੇਹੀਤਿ ਰੂਪਾਯਤਨਧਮ੍ਮਾਯਤਨਮਨਾਯਤਨੇਹਿ. ਤੇਸੁ ਹਿ ਭਵੇਸੁ ਰੂਪਾਯਤਨਧਮ੍ਮਾਯਤਨਵਸੇਨ ਦ੍ਵੇਵ ਆਯਤਨਾਨਿ ਤੇਹਿ ਸਙ੍ਗਹਿਤਾਨਿ ¶ . ਸੇਸਾਨਿ ਨਵ ਰੂਪਾਯਤਨਾਨਿ ਤੇਹੇਵ ਚ ਦ੍ਵੀਹਿ, ਮਨਾਯਤਨੇਨ ਚਾਤਿ ਤੀਹਿ ਅਸਙ੍ਗਹਿਤਾਨਿ ਨਾਮ ਹੋਨ੍ਤਿ. ਨਵਹਿ ਧਾਤੂਹੀਤਿ ਰੂਪਧਾਤੁਧਮ੍ਮਧਾਤੂਹਿ ਸਦ੍ਧਿਂ ਸਤ੍ਤਹਿ ਵਿਞ੍ਞਾਣਧਾਤੂਹਿ.
੧੭੫. ਪਞ੍ਚਮਪਞ੍ਹੇ – ਦ੍ਵੀਹਾਯਤਨੇਹੀਤਿ ਪਠਮਪਦਂ ਸਨ੍ਧਾਯ ਸਦ੍ਦਾਯਤਨਮਨਾਯਤਨੇਹਿ. ਦੁਤਿਯਪਦਂ ਸਨ੍ਧਾਯ ਰੂਪਾਯਤਨਮਨਾਯਤਨੇਹਿ. ਧਾਤੁਯੋਪਿ ਤੇਸਂਯੇਵ ਏਕੇਕੇਨ ਸਦ੍ਧਿਂ ਸਤ੍ਤ ਵਿਞ੍ਞਾਣਧਾਤੁਯੋ ਵੇਦਿਤਬ੍ਬਾ.
੧੭੬. ਛਟ੍ਠਪਞ੍ਹੇ – ਦਸਹਾਯਤਨੇਹੀਤਿ ਰੂਪਾਯਤਨਧਮ੍ਮਾਯਤਨਵਜ੍ਜੇਹਿ. ਸੋਲ਼ਸਹਿ ਧਾਤੂਹੀਤਿ ਰੂਪਧਾਤੁਧਮ੍ਮਧਾਤੁਵਜ੍ਜੇਹੇਵ. ਕਥਂ? ਅਨਿਦਸ੍ਸਨਸਪ੍ਪਟਿਘਾ ਹਿ ਧਮ੍ਮਾ ਨਾਮ ਨਵ ਓਲ਼ਾਰਿਕਾਯਤਨਾਨਿ. ਤੇਹਿ ਖਨ੍ਧਸਙ੍ਗਹੇਨ ਸਙ੍ਗਹਿਤੇ ਰੂਪਕ੍ਖਨ੍ਧੇ, ਆਯਤਨਸਙ੍ਗਹੇਨ ਤਾਨੇਵ ਨਵਾਯਤਨਾਨਿ ਸਙ੍ਗਹਿਤਾਨਿ. ਰੂਪਾਯਤਨਧਮ੍ਮਾਯਤਨਾਨਿ ਅਸਙ੍ਗਹਿਤਾਨਿ. ਧਾਤੁਸਙ੍ਗਹੇਨਪਿ ਤਾ ਏਵ ਨਵ ਧਾਤੁਯੋ ਸਙ੍ਗਹਿਤਾ. ਰੂਪਧਾਤੁਧਮ੍ਮਧਾਤੁਯੋ ਅਸਙ੍ਗਹਿਤਾ. ਇਤਿ ਯਾਨਿ ਤੇਹਿ ਅਸਙ੍ਗਹਿਤਾਨਿ ਦ੍ਵੇ ਆਯਤਨਾਨਿ ¶ , ਤਾਨਿ ਰੂਪਾਯਤਨਵਜ੍ਜੇਹਿ ਨਵਹਿ ਓਲ਼ਾਰਿਕਾਯਤਨੇਹਿ, ਮਨਾਯਤਨੇਨ ਚਾਤਿ ਦਸਹਿ ਅਸਙ੍ਗਹਿਤਾਨਿ. ਯਾਪਿ ਤੇਹਿ ਅਸਙ੍ਗਹਿਤਾ ਦ੍ਵੇ ਧਾਤੁਯੋ, ਤਾ ਰੂਪਧਾਤੁਵਜ੍ਜਾਹਿ ਨਵਹਿ ਓਲ਼ਾਰਿਕਧਾਤੂਹਿ, ਸਤ੍ਤਹਿ ਚ ਵਿਞ੍ਞਾਣਧਾਤੂਹੀਤਿ ਸੋਲ਼ਸਹਿ ਅਸਙ੍ਗਹਿਤਾਤਿ ਵੇਦਿਤਬ੍ਬਾ.
੧੭੭. ਸਤ੍ਤਮਪਞ੍ਹੇ – ਦ੍ਵੀਹਾਯਤਨੇਹੀਤਿ ਰੂਪਾਯਤਨਮਨਾਯਤਨੇਹਿ. ਅਟ੍ਠਹਿ ਧਾਤੂਹੀਤਿ ਰੂਪਧਾਤੁਯਾ ਸਦ੍ਧਿਂ ਸਤ੍ਤਹਿ ਵਿਞ੍ਞਾਣਧਾਤੂਹਿ.
੧੭੮. ਅਟ੍ਠਮਪਞ੍ਹੇ – ਏਕਾਦਸਹਾਯਤਨੇਹੀਤਿ ਸਪ੍ਪਟਿਘਧਮ੍ਮੇ ਸਨ੍ਧਾਯ ਧਮ੍ਮਾਯਤਨਵਜ੍ਜੇਹਿ, ਉਪਾਦਾਧਮ੍ਮੇ ਸਨ੍ਧਾਯ ਫੋਟ੍ਠਬ੍ਬਾਯਤਨਵਜ੍ਜੇਹਿ. ਧਾਤੂਸੁਪਿ ਏਸੇਵ ਨਯੋ. ਅਤ੍ਥਯੋਜਨਾ ਪਨੇਤ੍ਥ ਹੇਟ੍ਠਾ ਵੁਤ੍ਤਨਯੇਨੇਵ ਵੇਦਿਤਬ੍ਬਾਤਿ.
ਸਙ੍ਗਹਿਤੇਨਅਸਙ੍ਗਹਿਤਪਦਵਣ੍ਣਨਾ.
੩. ਤਤਿਯਨਯੋ ਅਸਙ੍ਗਹਿਤੇਨਸਙ੍ਗਹਿਤਪਦਵਣ੍ਣਨਾ
੧੭੯. ਇਦਾਨਿ ¶ ¶ ਅਸਙ੍ਗਹਿਤੇਨਸਙ੍ਗਹਿਤਪਦਂ ਭਾਜੇਤੁਂ ਵੇਦਨਾਕ੍ਖਨ੍ਧੇਨਾਤਿਆਦਿ ਆਰਦ੍ਧਂ. ਤਤ੍ਰਿਦਂ ਲਕ੍ਖਣਂ – ਇਮਸ੍ਮਿਞ੍ਹਿ ਵਾਰੇ ਯਂ ਖਨ੍ਧਪਦੇਨ ਅਸਙ੍ਗਹਿਤਂ ਹੁਤ੍ਵਾ ਆਯਤਨਧਾਤੁਪਦੇਹਿ ਸਙ੍ਗਹਿਤਂ, ਤਸ੍ਸ ਖਨ੍ਧਾਦੀਹਿ ਸਙ੍ਗਹਂ ਪੁਚ੍ਛਿਤ੍ਵਾ ਵਿਸ੍ਸਜ੍ਜਨਂ ਕਤਂ. ਤਂ ਪਨ ਰੂਪਕ੍ਖਨ੍ਧਵਿਞ੍ਞਾਣਕ੍ਖਨ੍ਧਚਕ੍ਖਾਯਤਨਾਦੀਸੁ ਨ ਯੁਜ੍ਜਤਿ. ਰੂਪਕ੍ਖਨ੍ਧੇਨ ਹਿ ਚਤ੍ਤਾਰੋ ਖਨ੍ਧਾ ਖਨ੍ਧਸਙ੍ਗਹੇਨ ਅਸਙ੍ਗਹਿਤਾ. ਤੇਸੁ ਤੇਨ ਏਕਧਮ੍ਮੋਪਿ ਆਯਤਨਧਾਤੁਸਙ੍ਗਹੇਨ ਸਙ੍ਗਹਿਤੋ ਨਾਮ ਨਤ੍ਥਿ. ਨਨੁ ਚ ਵੇਦਨਾਦਯੋ ਧਮ੍ਮਾਯਤਨੇਨ ਸਙ੍ਗਹਿਤਾਤਿ? ਸਙ੍ਗਹਿਤਾ. ਨ ਪਨ ਰੂਪਕ੍ਖਨ੍ਧੋਵ ਧਮ੍ਮਾਯਤਨਂ, ਰੂਪਕ੍ਖਨ੍ਧਤੋ ਹਿ ਸੁਖੁਮਰੂਪਮਤ੍ਤਂ ਧਮ੍ਮਾਯਤਨਂ ਭਜਤਿ. ਤਸ੍ਮਾ ਯੇ ਧਮ੍ਮਾਯਤਨੇਨ ਸਙ੍ਗਹਿਤਾ, ਨ ਤੇ ਰੂਪਕ੍ਖਨ੍ਧੇਨ ਸਙ੍ਗਹਿਤਾ ਨਾਮ. ਵਿਞ੍ਞਾਣਕ੍ਖਨ੍ਧੇਨਪਿ ਇਤਰੇ ਚਤ੍ਤਾਰੋ ਖਨ੍ਧਾ ਅਸਙ੍ਗਹਿਤਾ. ਤੇਸੁ ਤੇਨ ਏਕੋਪਿ ਆਯਤਨਧਾਤੁਸਙ੍ਗਹੇਨ ਸਙ੍ਗਹਿਤੋ ਨਾਮ ਨਤ੍ਥਿ. ਏਵਂ ਸਙ੍ਗਹਿਤਤਾਯ ਅਭਾਵਤੋ ਏਤਾਨਿ ਅਞ੍ਞਾਨਿ ਚ ਏਵਰੂਪਾਨਿ ਚਕ੍ਖਾਯਤਨਾਦੀਨਿ ਪਦਾਨਿ ਇਮਸ੍ਮਿਂ ਵਾਰੇ ਨ ਗਹਿਤਾਨਿ. ਯਾਨਿ ਪਨ ਪਦਾਨਿ ¶ ਵਿਞ੍ਞਾਣੇਨ ਵਾ ਓਲ਼ਾਰਿਕਰੂਪੇਨ ਵਾ ਅਸਮ੍ਮਿਸ੍ਸਂ ਧਮ੍ਮਾਯਤਨੇਕਦੇਸਂ ਦੀਪੇਨ੍ਤਿ, ਤਾਨਿ ਇਧ ਗਹਿਤਾਨਿ. ਤੇਸਂ ਇਦਮੁਦ੍ਦਾਨਂ –
‘‘ਤਯੋ ਖਨ੍ਧਾ ਤਥਾ ਸਚ੍ਚਾ, ਇਨ੍ਦ੍ਰਿਯਾਨਿ ਚ ਸੋਲ਼ਸ;
ਪਦਾਨਿ ਪਚ੍ਚਯਾਕਾਰੇ, ਚੁਦ੍ਦਸੂਪਰਿ ਚੁਦ੍ਦਸ.
‘‘ਸਮਤਿਂਸ ਪਦਾ ਹੋਨ੍ਤਿ, ਗੋਚ੍ਛਕੇਸੁ ਦਸਸ੍ਵਥ;
ਦੁਵੇ ਚੂਲ਼ਨ੍ਤਰਦੁਕਾ, ਅਟ੍ਠ ਹੋਨ੍ਤਿ ਮਹਨ੍ਤਰਾ’’ਤਿ.
ਏਤੇਸੁ ਪਨ ਪਦੇਸੁ ਸਦਿਸਵਿਸ੍ਸਜ੍ਜਨਾਨਿ ਪਦਾਨਿ ਏਕਤੋ ਕਤ੍ਵਾ ਸਬ੍ਬੇਪਿ ਦ੍ਵਾਦਸ ਪਞ੍ਹਾ ਵੁਤ੍ਤਾ. ਤੇਸੁ ਏਵਂ ਖਨ੍ਧਵਿਭਾਗੋ ਵੇਦਿਤਬ੍ਬੋ. ਆਯਤਨਧਾਤੂਸੁ ਪਨ ਭੇਦੋ ਨਤ੍ਥਿ. ਤਤ੍ਥ ਪਠਮਪਞ੍ਹੇ ਤਾਵ – ਤੀਹਿ ਖਨ੍ਧੇਹੀਤਿ ਰੂਪਸਞ੍ਞਾਸਙ੍ਖਾਰਕ੍ਖਨ੍ਧੇਹਿ. ਆਯਤਨਧਾਤੁਯੋ ਪਨ ਧਮ੍ਮਾਯਤਨਧਮ੍ਮਧਾਤੁਵਸੇਨ ਵੇਦਿਤਬ੍ਬਾ.
ਤਤ੍ਰਾਯਂ ਨਯੋ – ਵੇਦਨਾਕ੍ਖਨ੍ਧੇਨ ਹਿ ਨਿਬ੍ਬਾਨਞ੍ਚ ਸੁਖੁਮਰੂਪਸਞ੍ਞਾਸਙ੍ਖਾਰਾ ¶ ਚ ਖਨ੍ਧਸਙ੍ਗਹੇਨ ਅਸਙ੍ਗਹਿਤਾ ਹੁਤ੍ਵਾ ਆਯਤਨਧਾਤੁਸਙ੍ਗਹੇਨ ਸਙ੍ਗਹਿਤਾ. ਤੇਸੁ ਨਿਬ੍ਬਾਨਂ ਖਨ੍ਧਸਙ੍ਗਹਂ ਨ ਗਚ੍ਛਤਿ, ਸੇਸਾ ਰੂਪਸਞ੍ਞਾਸਙ੍ਖਾਰਕ੍ਖਨ੍ਧੇਹਿ ਸਙ੍ਗਹਂ ਗਚ੍ਛਨ੍ਤਿ. ਆਯਤਨਧਾਤੁਸਙ੍ਗਹਂ ਪਨ ਨਿਬ੍ਬਾਨਮ੍ਪਿ ਗਚ੍ਛਤੇਵ. ਤੇਨ ਵੁਤ੍ਤਂ ¶ – ‘‘ਅਸਙ੍ਖਤਂ ਖਨ੍ਧਤੋ ਠਪੇਤ੍ਵਾ ਤੀਹਿ ਖਨ੍ਧੇਹਿ, ਏਕੇਨਾਯਤਨੇਨ, ਏਕਾਯ ਧਾਤੁਯਾ ਸਙ੍ਗਹਿਤਾ’’ਤਿ. ਸਞ੍ਞਾਕ੍ਖਨ੍ਧਪਕ੍ਖੇ ਪਨੇਤ੍ਥ ਸਞ੍ਞਂ ਅਪਨੇਤ੍ਵਾ ਵੇਦਨਾਯ ਸਦ੍ਧਿਂ ਤਯੋ ਖਨ੍ਧਾ ਸਙ੍ਖਾਰਾਦੀਸੁ ਸਙ੍ਖਾਰਕ੍ਖਨ੍ਧਂ ਅਪਨੇਤ੍ਵਾ ਰੂਪਵੇਦਨਾਸਞ੍ਞਾਵਸੇਨ ਤਯੋ ਖਨ੍ਧਾ ਵੇਦਿਤਬ੍ਬਾ.
੧੮੦. ਦੁਤਿਯੇ – ਚਤੂਹਿ ਖਨ੍ਧੇਹੀਤਿ ਵਿਞ੍ਞਾਣਵਜ੍ਜੇਹਿ. ਤੇ ਹਿ ਨਿਰੋਧੇਨ ਖਨ੍ਧਸਙ੍ਗਹੇਨ ਅਸਙ੍ਗਹਿਤਾ ਹੁਤ੍ਵਾ ਆਯਤਨਧਾਤੁਸਙ੍ਗਹੇਨ ਸਙ੍ਗਹਿਤਾ.
੧੮੧. ਤਤਿਯੇ – ਦ੍ਵੀਹੀਤਿ ਵੇਦਨਾਸਞ੍ਞਾਕ੍ਖਨ੍ਧੇਹਿ. ਰੂਪਾਰੂਪਜੀਵਿਤਿਨ੍ਦ੍ਰਿਯੇਨ ਹਿ ਵੇਦਨਾਸਞ੍ਞਾਵਿਞ੍ਞਾਣਕ੍ਖਨ੍ਧਾ ਚ ਖਨ੍ਧਸਙ੍ਗਹੇਨ ਅਸਙ੍ਗਹਿਤਾ. ਤੇਸੁ ਪਨ ਵੇਦਨਾਸਞ੍ਞਾਵ ਆਯਤਨਧਾਤੁਸਙ੍ਗਹੇਨ ਸਙ੍ਗਹਿਤਾ. ਤੇਨ ਵੁਤ੍ਤਂ – ‘‘ਵੇਦਨਾਸਞ੍ਞਾਕ੍ਖਨ੍ਧੇਹੀ’’ਤਿ. ਇਮਿਨਾ ਉਪਾਯੇਨ ਸਬ੍ਬਤ੍ਥ ਖਨ੍ਧਭੇਦੋ ਵੇਦਿਤਬ੍ਬੋ. ਇਤੋ ਪਰਞ੍ਹਿ ਖਨ੍ਧਾਨਂ ਨਾਮਮਤ੍ਤਮੇਵ ਵਕ੍ਖਾਮ.
੧੮੨. ਚਤੁਤ੍ਥੇ ¶ – ਤੀਹਿ ਖਨ੍ਧੇਹੀਤਿ ਇਤ੍ਥਿਨ੍ਦ੍ਰਿਯਪੁਰਿਸਿਨ੍ਦ੍ਰਿਯੇਸੁ ਵੇਦਨਾਸਞ੍ਞਾਸਙ੍ਖਾਰੇਹਿ, ਵੇਦਨਾਪਞ੍ਚਕੇ ਰੂਪਸਞ੍ਞਾਸਙ੍ਖਾਰੇਹਿ; ਸਦ੍ਧਿਨ੍ਦ੍ਰਿਯਾਦੀਸੁ ਫਸ੍ਸਪਰਿਯੋਸਾਨੇਸੁ ਰੂਪਵੇਦਨਾਸਞ੍ਞਾਕ੍ਖਨ੍ਧੇਹਿ. ਵੇਦਨਾਯ ਵੇਦਨਾਕ੍ਖਨ੍ਧਸਦਿਸੋਵ ਤਣ੍ਹੁਪਾਦਾਨਕਮ੍ਮਭਵੇਸੁ ਸਙ੍ਖਾਰਕ੍ਖਨ੍ਧਸਦਿਸੋਵ ਵਿਨਿਚ੍ਛਯੋ.
੧੮੩. ਪਞ੍ਚਮੇ – ਜਾਤਿਜਰਾਮਰਣੇਸੁ ਜੀਵਿਤਿਨ੍ਦ੍ਰਿਯਸਦਿਸੋਵ. ਝਾਨੇਨ ਪਨ ਨਿਬ੍ਬਾਨਂ ਸੁਖੁਮਰੂਪਂ ਸਞ੍ਞਾ ਚ ਖਨ੍ਧਸਙ੍ਗਹੇਨ ਅਸਙ੍ਗਹਿਤਾ ਹੁਤ੍ਵਾ ਆਯਤਨਧਾਤੁਸਙ੍ਗਹੇਨ ਸਙ੍ਗਹਿਤਾ. ਤਸ੍ਮਾ ਤਂ ਸਨ੍ਧਾਯ ਰੂਪਕ੍ਖਨ੍ਧਸਞ੍ਞਾਕ੍ਖਨ੍ਧਾਨਂ ਵਸੇਨ ਦ੍ਵੇ ਖਨ੍ਧਾ ਵੇਦਿਤਬ੍ਬਾ.
੧੮੪. ਛਟ੍ਠੇ – ਸੋਕਾਦਿਤ੍ਤਯੇ ਵੇਦਨਾਯ ਸਦਿਸੋ. ਉਪਾਯਾਸਾਦੀਸੁ ਸਙ੍ਖਾਰਸਦਿਸੋ. ਪੁਨ ਵੇਦਨਾਯ ਵੇਦਨਾਕ੍ਖਨ੍ਧਸਦਿਸੋ, ਸਞ੍ਞਾਯ ਸਞ੍ਞਾਕ੍ਖਨ੍ਧਸਦਿਸੋ, ਚੇਤਨਾਦੀਸੁ ਸਙ੍ਖਾਰਕ੍ਖਨ੍ਧਸਦਿਸੋ ¶ ਵਿਨਿਚ੍ਛਯੋ. ਇਮਿਨਾ ਉਪਾਯੇਨ ਸਤ੍ਤਮਪਞ੍ਹਾਦੀਸੁਪਿ ਸਙ੍ਗਹਾਸਙ੍ਗਹੋ ਵੇਦਿਤਬ੍ਬੋਤਿ.
ਅਸਙ੍ਗਹਿਤੇਨਸਙ੍ਗਹਿਤਪਦਵਣ੍ਣਨਾ.
੪. ਚਤੁਤ੍ਥਨਯੋ ਸਙ੍ਗਹਿਤੇਨਸਙ੍ਗਹਿਤਪਦਵਣ੍ਣਨਾ
੧੯੧. ਇਦਾਨਿ ¶ ਸਙ੍ਗਹਿਤੇਨਸਙ੍ਗਹਿਤਪਦਂ ਭਾਜੇਤੁਂ ਸਮੁਦਯਸਚ੍ਚੇਨਾਤਿਆਦਿ ਆਰਦ੍ਧਂ. ਤਤ੍ਥ ਯਂ ਖਨ੍ਧਾਦੀਹਿ ਸਙ੍ਗਹਿਤੇਨ ਖਨ੍ਧਾਦਿਵਸੇਨ ਸਙ੍ਗਹਿਤਂ, ਪੁਨ ਤਸ੍ਸੇਵ ਖਨ੍ਧਾਦੀਹਿ ਸਙ੍ਗਹਂ ਪੁਚ੍ਛਿਤ੍ਵਾ ਵਿਸ੍ਸਜ੍ਜਨਂ ਕਤਂ. ਤਂ ਖਨ੍ਧਾਯਤਨਧਾਤੂਸੁ ਏਕਮ੍ਪਿ ਸਕਲਕੋਟ੍ਠਾਸਂ ਗਹੇਤ੍ਵਾ ਠਿਤਪਦੇਸੁ ਨ ਯੁਜ੍ਜਤਿ. ਸਕਲੇਨ ਹਿ ਖਨ੍ਧਾਦਿਪਦੇਨ ਅਞ੍ਞਂ ਖਨ੍ਧਾਦਿਵਸੇਨ ਸਙ੍ਗਹਿਤਂ ਨਾਮ ਨਤ੍ਥਿ, ਯਂ ਅਤ੍ਤਨੋ ਸਙ੍ਗਾਹਕਂ ਸਙ੍ਗਣ੍ਹਿਤ੍ਵਾ ਪੁਨ ਤੇਨੇਵ ਸਙ੍ਗਹਂ ਗਚ੍ਛੇਯ੍ਯ. ਤਸ੍ਮਾ ਤਥਾਰੂਪਾਨਿ ਪਦਾਨਿ ਇਮਸ੍ਮਿਂ ਵਾਰੇ ਨ ਗਹਿਤਾਨਿ. ਯਾਨਿ ਪਨ ਪਦਾਨਿ ਸਙ੍ਖਾਰੇਕਦੇਸਂ ਵਾ ਅਞ੍ਞੇਨ ਅਸਮ੍ਮਿਸ੍ਸਂ ਦੀਪੇਨ੍ਤਿ – ਵੇਦਨੇਕਦੇਸਂ ਵਾ ਸੁਖੁਮਰੂਪਂ ਵਾ ਸਦ੍ਦੇਕਦੇਸਂ ਵਾ, ਤਾਨਿ ਇਧ ਗਹਿਤਾਨਿ. ਤੇਸਂ ਇਦਮੁਦ੍ਦਾਨਂ –
‘‘ਦ੍ਵੇ ਸਚ੍ਚਾ ਪਨ੍ਨਰਸਿਨ੍ਦ੍ਰਿਯਾ, ਏਕਾਦਸ ਪਟਿਚ੍ਚਪਦਾ;
ਉਦ੍ਧਂ ਪੁਨ ਏਕਾਦਸ, ਗੋਚ੍ਛਕਪਦਮੇਤ੍ਥ ਤਿਂਸਵਿਧ’’ਨ੍ਤਿ.
ਪਞ੍ਹਾ ¶ ਪਨੇਤ੍ਥ ਦ੍ਵੇਯੇਵ ਹੋਨ੍ਤਿ. ਤਤ੍ਥ ਯਂ ਪੁਚ੍ਛਾਯ ਉਦ੍ਧਟਂ ਪਦਂ, ਤਦੇਵ ਯੇਹਿ ਧਮ੍ਮੇਹਿ ਖਨ੍ਧਾਦਿਵਸੇਨ ਸਙ੍ਗਹਿਤਂ, ਤੇ ਧਮ੍ਮੇ ਸਨ੍ਧਾਯ ਸਬ੍ਬਤ੍ਥ ਏਕੇਨ ਖਨ੍ਧੇਨਾਤਿਆਦਿ ਵੁਤ੍ਤਂ. ਤਤ੍ਰਾਯਂ ਨਯੋ – ਸਮੁਦਯਸਚ੍ਚੇਨ ਹਿ ਤਣ੍ਹਾਵਜ੍ਜਾ ਸੇਸਾ ਸਙ੍ਖਾਰਾ ਖਨ੍ਧਾਦਿਸਙ੍ਗਹੇਨ ਸਙ੍ਗਹਿਤਾ. ਪੁਨ ਤੇਹਿ ਤਣ੍ਹਾਵ ਸਙ੍ਗਹਿਤਾ. ਸਾ ¶ ਤਣ੍ਹਾ ਪੁਨ ਸਙ੍ਖਾਰੇਹੇਵ ਖਨ੍ਧਾਦਿਸਙ੍ਗਹੇਨ ਸਙ੍ਗਹਿਤਾਤਿ. ਏਸੇਵ ਨਯੋ ਸਬ੍ਬਤ੍ਥ. ਅਰੂਪਧਮ੍ਮਪੁਚ੍ਛਾਸੁ ਪਨੇਤ੍ਥ ਸਙ੍ਖਾਰਕ੍ਖਨ੍ਧੋ ਵਾ ਵੇਦਨਾਕ੍ਖਨ੍ਧੋ ਵਾ ਏਕੋ ਖਨ੍ਧੋ ਨਾਮ. ਰੂਪਧਮ੍ਮਪੁਚ੍ਛਾਸੁ ਰੂਪਕ੍ਖਨ੍ਧੋ. ਪਰਿਦੇਵਪੁਚ੍ਛਾਯ ਸਦ੍ਦਾਯਤਨਂ ਏਕਂ ਆਯਤਨਂ ਨਾਮ. ਸਦ੍ਦਧਾਤੁ ਏਕਾ ਧਾਤੁ ਨਾਮ, ਸੇਸਟ੍ਠਾਨੇਸੁ ਧਮ੍ਮਾਯਤਨਧਮ੍ਮਧਾਤੁਵਸੇਨੇਵ ਅਤ੍ਥੋ ਵੇਦਿਤਬ੍ਬੋਤਿ.
ਸਙ੍ਗਹਿਤੇਨਸਙ੍ਗਹਿਤਪਦਵਣ੍ਣਨਾ.
੫. ਪਞ੍ਚਮਨਯੋ ਅਸਙ੍ਗਹਿਤੇਨਅਸਙ੍ਗਹਿਤਪਦਵਣ੍ਣਨਾ
੧੯੩. ਇਦਾਨਿ ਅਸਙ੍ਗਹਿਤੇਨ ਅਸਙ੍ਗਹਿਤਪਦਂ ਭਾਜੇਤੁਂ ਰੂਪਕ੍ਖਨ੍ਧੇਨਾਤਿਆਦਿ ਆਰਦ੍ਧਂ. ਤਤ੍ਥ ਯਂ ਖਨ੍ਧਾਦੀਹਿ ਅਸਙ੍ਗਹਿਤੇਨ ਖਨ੍ਧਾਦਿਵਸੇਨ ਅਸਙ੍ਗਹਿਤਂ, ਪੁਨ ਤਸ੍ਸੇਵ ਖਨ੍ਧਾਦੀਹਿ ਅਸਙ੍ਗਹਂ ਪੁਚ੍ਛਿਤ੍ਵਾ ਵਿਸ੍ਸਜ੍ਜਨਂ ਕਤਂ. ਤਂ ਪਞ੍ਚਕ੍ਖਨ੍ਧਗ੍ਗਾਹਕੇਸੁ ਦੁਕ੍ਖਸਚ੍ਚਾਦੀਸੁ ¶ ਵਿਞ੍ਞਾਣੇਨ ਸਦ੍ਧਿਂ ਸੁਖੁਮਰੂਪਗ੍ਗਾਹਕੇਸੁ ਅਨਿਦਸ੍ਸਨਅਪ੍ਪਟਿਘਾਦੀਸੁ ਚ ਪਦੇਸੁ ਨ ਯੁਜ੍ਜਤਿ. ਤਾਦਿਸੇਨ ਹਿ ਪਦੇਨ ਨਿਬ੍ਬਾਨਂ ਖਨ੍ਧਸਙ੍ਗਹਮਤ੍ਤਂ ਨ ਗਚ੍ਛੇਯ੍ਯ. ਸੇਸਾ ਖਨ੍ਧਾਦੀਹਿ ਅਸਙ੍ਗਹਿਤਧਮ੍ਮਾ ਨਾਮ ਨਤ੍ਥਿ. ਤਸ੍ਮਾ ਤਥਾਰੂਪਾਨਿ ਪਦਾਨਿ ਇਮਸ੍ਮਿਂ ਵਾਰੇ ਨ ਗਹਿਤਾਨਿ. ਯਾਨਿ ਪਨ ਪਞ੍ਚਕ੍ਖਨ੍ਧੇ ਵਿਞ੍ਞਾਣਞ੍ਚ ਸੁਖੁਮਰੂਪੇਨ ਸਦ੍ਧਿਂ ਏਕਤੋ ਨ ਦੀਪੇਨ੍ਤਿ, ਤਾਨਿ ਇਧ ਗਹਿਤਾਨਿ. ਤੇਸਂ ਇਦਮੁਦ੍ਦਾਨਂ –
‘‘ਸਬ੍ਬੇ ਖਨ੍ਧਾ ਤਥਾਯਤਨਧਾਤੁਯੋ ਸਚ੍ਚਤੋ ਤਯੋ;
ਇਨ੍ਦ੍ਰਿਯਾਨਿਪਿ ਸਬ੍ਬਾਨਿ, ਤੇਵੀਸਤਿ ਪਟਿਚ੍ਚਤੋ.
‘‘ਪਰਤੋ ਸੋਲ਼ਸ ਪਦਾ, ਤੇਚਤ੍ਤਾਲੀਸਕਂ ਤਿਕੇ;
ਗੋਚ੍ਛਕੇ ਸਤ੍ਤਤਿ ਦ੍ਵੇ ਚ, ਸਤ੍ਤ ਚੂਲ਼ਨ੍ਤਰੇ ਪਦਾ.
‘‘ਮਹਨ੍ਤਰੇ ¶ ਪਦਾ ਵੁਤ੍ਤਾ, ਅਟ੍ਠਾਰਸ ਤਤੋ ਪਰਂ;
ਅਟ੍ਠਾਰਸੇਵ ਞਾਤਬ੍ਬਾ, ਸੇਸਾ ਇਧ ਨ ਭਾਸਿਤਾ’’ਤਿ.
ਪਞ੍ਹਾ ਪਨੇਤ੍ਥ ਸਦਿਸਵਿਸ੍ਸਜ੍ਜਨਾਨਂ ਵਸੇਨ ਸਮੋਧਾਨੇਤ੍ਵਾ ਕਤਿਹਿ ਸਦ੍ਧਿਂ ਸਬ੍ਬੇਪਿ ਚਤੁਤ੍ਤਿਂਸ ਹੋਨ੍ਤਿ. ਤਤ੍ਥ ਯਂ ¶ ਪੁਚ੍ਛਾਯ ਉਦ੍ਧਟਂ ਪਦਂ, ਤਦੇਵ ਯੇਹਿ ਖਨ੍ਧਾਦੀਹਿ ਅਸਙ੍ਗਹਿਤਂ, ਤੇ ਧਮ੍ਮੇ ਸਨ੍ਧਾਯ ਏਕੇਨ ਖਨ੍ਧੇਨਾਤਿਆਦਿ ਵੁਤ੍ਤਂ.
ਤਤ੍ਰਾਯਂ ਨਯੋ – ਰੂਪਕ੍ਖਨ੍ਧੇਨ ਹਿ ਚਤ੍ਤਾਰੋ ਖਨ੍ਧਾ ਨਿਬ੍ਬਾਨਞ੍ਚ ਖਨ੍ਧਸਙ੍ਗਹੇਨ ਅਸਙ੍ਗਹਿਤਾ. ਆਯਤਨਧਾਤੁਸਙ੍ਗਹੇਨ ਪਨ ਠਪੇਤ੍ਵਾ ਵਿਞ੍ਞਾਣਂ ਅਵਸੇਸਾ ਸਙ੍ਗਹਿਤਾਤਿ ਵਿਞ੍ਞਾਣਮੇਵ ਤੀਹਿਪਿ ਖਨ੍ਧਸਙ੍ਗਹਾਦੀਹਿ ਅਸਙ੍ਗਹਿਤਂ ਨਾਮ. ਪੁਨ ਤੇਨ ਵਿਞ੍ਞਾਣੇਨ ਸਦ੍ਧਿਂ ਨਿਬ੍ਬਾਨੇਨ ਚਤ੍ਤਾਰੋ ਖਨ੍ਧਾ ਖਨ੍ਧਾਦਿਸਙ੍ਗਹੇਨ ਅਸਙ੍ਗਹਿਤਾ. ਤੇ ਸਬ੍ਬੇਪਿ ਪੁਨ ਵਿਞ੍ਞਾਣੇਨੇਵ ਖਨ੍ਧਾਦਿਸਙ੍ਗਹੇਨ ਅਸਙ੍ਗਹਿਤਾਤਿ ਏਕੇਨ ਖਨ੍ਧੇਨ, ਏਕੇਨਾਯਤਨੇਨ, ਸਤ੍ਤਹਿ ਧਾਤੂਹਿ ਅਸਙ੍ਗਹਿਤਾ ਨਾਮ ਹੋਨ੍ਤਿ. ਅਥ ਵਾ – ਯਦੇਤਂ ਰੂਪਕ੍ਖਨ੍ਧੇਨ ਵਿਞ੍ਞਾਣਮੇਵ ਤੀਹਿ ਖਨ੍ਧਾਦਿਸਙ੍ਗਹੇਹਿ ਅਸਙ੍ਗਹਿਤਂ, ਤੇਹਿਪਿ ਵਿਞ੍ਞਾਣਧਮ੍ਮੇਹਿ ਤੇ ਰੂਪਧਮ੍ਮਾਵ ਤੀਹਿ ਸਙ੍ਗਹੇਹਿ ਅਸਙ੍ਗਹਿਤਾ. ਪੁਨ ਤੇ ਰੂਪਧਮ੍ਮਾ ਵਿਞ੍ਞਾਣੇਨੇਵ ਤੀਹਿ ਸਙ੍ਗਹੇਹਿ ਅਸਙ੍ਗਹਿਤਾ. ਵਿਞ੍ਞਾਣਞ੍ਚ ਖਨ੍ਧਤੋ ਏਕੋ ਵਿਞ੍ਞਾਣਕ੍ਖਨ੍ਧੋ ਹੋਤਿ, ਆਯਤਨਤੋ ਏਕਂ ਮਨਾਯਤਨਂ, ਧਾਤੁਤੋ ਸਤ੍ਤ ਵਿਞ੍ਞਾਣਧਾਤੁਯੋ. ਤਸ੍ਮਾ ‘‘ਏਕੇਨ ਖਨ੍ਧੇਨਾ’’ਤਿਆਦਿ ਵੁਤ੍ਤਂ. ਇਮਿਨਾ ਉਪਾਯੇਨ ਸਬ੍ਬਤ੍ਥ ਯਂ ਪੁਚ੍ਛਾਯ ਉਦ੍ਧਟਂ ਪਦਂ, ਤਦੇਵ ਯੇਹਿ ਧਮ੍ਮੇਹਿ ਖਨ੍ਧਾਦਿਵਸੇਨ ਅਸਙ੍ਗਹਿਤਂ, ਤੇਸਂ ਧਮ੍ਮਾਨਂ ਵਸੇਨ ਖਨ੍ਧਾਦਯੋ ਵੇਦਿਤਬ੍ਬਾ. ਤਤ੍ਥ ਦੁਤਿਯਪਞ੍ਹੇ ਤਾਵ – ਰੂਪਵਿਞ੍ਞਾਣਾਨਂ ਵਸੇਨ ¶ ਵੇਦਿਤਬ੍ਬਾ. ਵੇਦਨਾਦਯੋ ਹਿ ਰੂਪਵਿਞ੍ਞਾਣੇਹੇਵ ਖਨ੍ਧਾਦਿਸਙ੍ਗਹੇਨ ਅਸਙ੍ਗਹਿਤਾ. ਤੇ ਚ ਦ੍ਵੇ ਖਨ੍ਧਾ ਏਕਾਦਸਾਯਤਨਾਨਿ ਸਤ੍ਤਰਸ ਧਾਤੁਯੋ ਹੋਨ੍ਤਿ.
੧੯੫. ਤਤਿਯਪਞ੍ਹੇ – ਵਿਞ੍ਞਾਣਂ ਰੂਪਾਦੀਹਿ ਚਤੂਹਿ ਅਸਙ੍ਗਹਿਤਨ੍ਤਿ ਤੇਸਂ ਵਸੇਨ ਖਨ੍ਧਾਦਯੋ ਵੇਦਿਤਬ੍ਬਾ.
੧੯੬. ਚਤੁਤ੍ਥਪਞ੍ਹੇ – ਚਕ੍ਖਾਯਤਨਂ ਵੇਦਨਾਦੀਹਿ ਚਤੂਹੀਤਿ ਇਮਿਨਾ ਨਯੇਨ ਸਬ੍ਬਤ੍ਥ ਖਨ੍ਧਾਦਯੋ ਵੇਦਿਤਬ੍ਬਾ. ਪਰਿਯੋਸਾਨੇ – ਰੂਪਞ੍ਚ ਧਮ੍ਮਾਯਤਨਨ੍ਤਿ ਉਦ੍ਦਾਨਗਾਥਾਯ ਦਸ੍ਸਿਤਧਮ੍ਮਾਯੇਵ ਅਞ੍ਞੇਨਾਕਾਰੇਨ ਸਙ੍ਖਿਪਿਤ੍ਵਾ ਦਸ੍ਸਿਤਾਤਿ.
ਅਸਙ੍ਗਹਿਤੇਨਅਸਙ੍ਗਹਿਤਪਦਵਣ੍ਣਨਾ.
੬. ਛਟ੍ਠਨਯੋ ਸਮ੍ਪਯੋਗਵਿਪ੍ਪਯੋਗਪਦਵਣ੍ਣਨਾ
੨੨੮. ਇਦਾਨਿ ¶ ¶ ਸਮ੍ਪਯੋਗਵਿਪ੍ਪਯੋਗਪਦਂ ਭਾਜੇਤੁਂ ਰੂਪਕ੍ਖਨ੍ਧੋਤਿਆਦਿ ਆਰਦ੍ਧਂ. ਤਤ੍ਥ ਯਂ ਲਬ੍ਭਤਿ ਯਞ੍ਚ ਨ ਲਬ੍ਭਤਿ ਤਂ ਸਬ੍ਬਂ ਪੁਚ੍ਛਾਯ ਗਹਿਤਂ. ਵਿਸ੍ਸਜ੍ਜਨੇ ਪਨ ਯਂ ਨ ਲਬ੍ਭਤਿ, ਤਂ ਨਤ੍ਥੀਤਿ ਪਟਿਕ੍ਖਿਤ੍ਤਂ. ਚਤੂਹਿ ਸਮ੍ਪਯੋਗੋ, ਚਤੂਹਿ ਵਿਪ੍ਪਯੋਗੋ; ਸਭਾਗੋ ਵਿਸਭਾਗੋਤਿ ਹਿ ਵਚਨਤੋ ਚਤੂਹਿ ਅਰੂਪਕ੍ਖਨ੍ਧੇਹੇਵ ਸਭਾਗਾਨਂ ਏਕਸਨ੍ਤਾਨਸ੍ਮਿਂ ਏਕਕ੍ਖਣੇ ਉਪ੍ਪਨ੍ਨਾਨਂ ਅਰੂਪਕ੍ਖਨ੍ਧਾਨਂਯੇਵ ਅਞ੍ਞਮਞ੍ਞਂ ਸਮ੍ਪਯੋਗੋ ਲਬ੍ਭਤਿ. ਰੂਪਧਮ੍ਮਾਨਂ ਪਨ ਰੂਪੇਨ ਨਿਬ੍ਬਾਨੇਨ ਵਾ, ਨਿਬ੍ਬਾਨਸ੍ਸ ਚ ਰੂਪੇਨ ਸਦ੍ਧਿਂ ਸਮ੍ਪਯੋਗੋ ਨਾਮ ਨਤ੍ਥਿ. ਤਥਾ ਰੂਪਨਿਬ੍ਬਾਨਾਨਂ ਅਰੂਪਕ੍ਖਨ੍ਧੇਹਿ, ਵਿਸਭਾਗਾ ਹਿ ਤੇ ਤੇਸਂ. ਯਥਾ ਚ ਅਰੂਪਕ੍ਖਨ੍ਧਾਨਂ ਰੂਪਨਿਬ੍ਬਾਨੇਹਿ, ਏਵਂ ਭਿਨ੍ਨਸਨ੍ਤਾਨੇਹਿ ਨਾਨਾਕ੍ਖਣਿਕੇਹਿ ਅਰੂਪਧਮ੍ਮੇਹਿਪਿ ਸਦ੍ਧਿਂ ਨਤ੍ਥਿਯੇਵ. ਤੇਪਿ ਹਿ ਤੇਸਂ ਸਨ੍ਤਾਨਕ੍ਖਣਵਿਸਭਾਗਤਾਯ ਵਿਸਭਾਗਾਯੇਵ. ਅਯਂ ਪਨ ਵਿਸਭਾਗਤਾ ਸਙ੍ਗਹਟ੍ਠੇਨ ਵਿਰੁਜ੍ਝਨਤੋ ਸਙ੍ਗਹਨਯੇ ਨਤ੍ਥਿ. ਗਣਨੂਪਗਮਤ੍ਤਞ੍ਹਿ ਸਙ੍ਗਹਟ੍ਠੋ. ਸਮ੍ਪਯੋਗਨਯੇ ਪਨ ਅਤ੍ਥਿ, ਏਕੁਪ੍ਪਾਦਤਾਦਿਲਕ੍ਖਣਞ੍ਹਿ ਸਮ੍ਪਯੋਗਟ੍ਠੋਤਿ. ਏਵਮੇਤ੍ਥ ਯਸ੍ਸ ਏਕਧਮ੍ਮੇਨਪਿ ਸਮ੍ਪਯੋਗਲਕ੍ਖਣਂ ਨ ਯੁਜ੍ਝਤਿ, ਤਸ੍ਸ ਪੁਚ੍ਛਾਯ ਸਙ੍ਗਹਂ ਕਤ੍ਵਾਪਿ ਨਤ੍ਥੀਤਿ ਪਟਿਕ੍ਖੇਪੋ ਕਤੋ. ਯਸ੍ਸ ਵਿਪ੍ਪਯੋਗਲਕ੍ਖਣਂ ਯੁਜ੍ਜਤਿ, ਤਸ੍ਸ ਵਿਪ੍ਪਯੋਗੋ ਦਸ੍ਸਿਤੋ. ਯਾਨਿ ਪਨ ਪਦਾਨਿ ਸਤ੍ਤਸੁ ਵਿਞ੍ਞਾਣਧਾਤੂਸੁ ਏਕਾਯਪਿ ਅਵਿਪ੍ਪਯੁਤ੍ਤੇ ਰੂਪੇਨ ਨਿਬ੍ਬਾਨੇਨ ਵਾ ਮਿਸ੍ਸਕਧਮ੍ਮੇ ਦੀਪੇਨ੍ਤਿ, ਤਾਨਿ ਸਬ੍ਬਥਾਪਿ ਇਧ ਨ ਯੁਜ੍ਜਨ੍ਤੀਤਿ ਨ ਗਹਿਤਾਨਿ. ਤੇਸਂ ਇਦਮੁਦ੍ਦਾਨਂ –
‘‘ਧਮ੍ਮਾਯਤਨਂ ¶ ਧਮ੍ਮਧਾਤੁ, ਦੁਕ੍ਖਸਚ੍ਚਞ੍ਚ ਜੀਵਿਤਂ;
ਸਲ਼ਾਯਤਨਂ ਨਾਮਰੂਪਂ, ਚਤ੍ਤਾਰੋ ਚ ਮਹਾਭਵਾ.
‘‘ਜਾਤਿਜਰਾ ਚ ਮਰਣਂ, ਤਿਕੇਸ੍ਵੇਕੂਨਵੀਸਤਿ;
ਗੋਚ੍ਛਕੇਸੁ ਚ ਪਞ੍ਞਾਸ, ਅਟ੍ਠ ਚੂਲ਼ਨ੍ਤਰੇ ਪਦਾ.
‘‘ਮਹਨ੍ਤਰੇ ਪਨ੍ਨਰਸ, ਅਟ੍ਠਾਰਸ ਤਤੋ ਪਰੇ;
ਤੇਵੀਸ ਪਦਸਤਂ ਏਤਂ, ਸਮ੍ਪਯੋਗੇ ਨ ਲਬ੍ਭਤੀ’’ਤਿ.
ਧਮ੍ਮਾਯਤਨਞ੍ਹਿ ¶ ਰੂਪਨਿਬ੍ਬਾਨਮਿਸ੍ਸਕਤ੍ਤਾ ਤਸ੍ਮਿਂ ਅਪਰਿਯਾਪਨ੍ਨੇਨ ਵਿਞ੍ਞਾਣੇਨਪਿ ਨ ਸਕ੍ਕਾ ਸਮ੍ਪਯੁਤ੍ਤਨ੍ਤਿ ¶ ਵਤ੍ਤੁਂ. ਯਸ੍ਮਾ ਪਨੇਤ੍ਥ ਵੇਦਨਾਦਯੋ ਵਿਞ੍ਞਾਣੇਨ ਸਮ੍ਪਯੁਤ੍ਤਾ, ਤਸ੍ਮਾ ਵਿਪ੍ਪਯੁਤ੍ਤਨ੍ਤਿਪਿ ਨ ਸਕ੍ਕਾ ਵਤ੍ਤੁਂ. ਸੇਸੇਸੁਪਿ ਏਸੇਵ ਨਯੋ. ਏਵਂ ਸਬ੍ਬਤ੍ਥਾਪਿ ਏਤਾਨਿ ਨ ਯੁਜ੍ਜਨ੍ਤੀਤਿ ਇਧ ਨ ਗਹਿਤਾਨਿ. ਸੇਸਾਨਿ ਖਨ੍ਧਾਦੀਨਿ ਯੁਜ੍ਜਨ੍ਤੀਤਿ ਤਾਨਿ ਗਹੇਤ੍ਵਾ ਏਕੇਕਵਸੇਨ ਚ ਸਮੋਧਾਨੇਨ ਚ ਪਞ੍ਹਵਿਸ੍ਸਜ੍ਜਨਂ ਕਤਂ. ਤੇਸੁ ਪਞ੍ਹੇਸੁ, ਪਠਮੇ – ਏਕੇਨਾਯਤਨੇਨਾਤਿ ਮਨਾਯਤਨੇਨ. ਕੇਹਿਚੀਤਿ ਧਮ੍ਮਾਯਤਨਧਮ੍ਮਧਾਤੁਪਰਿਯਾਪਨ੍ਨੇਹਿ ਵੇਦਨਾਸਞ੍ਞਾਸਙ੍ਖਾਰੇਹਿ.
੨੨੯. ਦੁਤਿਯੇ – ਤੀਹੀਤਿ ਪੁਚ੍ਛਿਤਂ ਪੁਚ੍ਛਿਤਂ ਠਪੇਤ੍ਵਾ ਸੇਸੇਹਿ. ਕੇਹਿਚਿ ਸਮ੍ਪਯੁਤ੍ਤੋਤਿ ਵੇਦਨਾਕ੍ਖਨ੍ਧੋ ਸਞ੍ਞਾਸਙ੍ਖਾਰੇਹਿ. ਇਤਰੇਪਿ ਅਤ੍ਤਾਨਂ ਠਪੇਤ੍ਵਾ ਇਤਰੇਹਿ. ਕੇਹਿਚਿ ਵਿਪ੍ਪਯੁਤ੍ਤੋਤਿ ਰੂਪਨਿਬ੍ਬਾਨੇਹਿ. ਏਵਂ ਸਬ੍ਬਤ੍ਥ ਰੂਪਸ੍ਸ ਵਿਪ੍ਪਯੋਗੇ ਧਮ੍ਮਾਯਤਨਧਮ੍ਮਧਾਤੂਸੁ ਅਰੂਪਂ, ਅਰੂਪਸ੍ਸ ਵਿਪ੍ਪਯੋਗੇ ਰੂਪਂ ਦਟ੍ਠਬ੍ਬਂ. ਤਤਿਯਪਞ੍ਹੋ ਉਤ੍ਤਾਨਤ੍ਥੋਵ.
੨੩੧. ਚਤੁਤ੍ਥੇ – ‘ਕਤਿਹਿ ਖਨ੍ਧੇਹੀ’ਤਿਆਦਿਂ ਅਵਤ੍ਵਾ ਸਮ੍ਪਯੁਤ੍ਤਨ੍ਤਿ ਨਤ੍ਥੀਤਿ ਵੁਤ੍ਤਂ. ਤਂ ਪਨ ਖਨ੍ਧਾਦੀਨਂਯੇਵ ਵਸੇਨ ਵੇਦਿਤਬ੍ਬਂ. ਪਰਤੋਪਿ ਏਵਰੂਪੇਸੁ ਪਞ੍ਹੇਸੁ ਏਸੇਵ ਨਯੋ. ਆਦਿਪਞ੍ਹਸ੍ਮਿਞ੍ਹਿ ਸਰੂਪਤੋ ਦਸ੍ਸੇਤ੍ਵਾ ਪਰਤੋ ਪਾਲ਼ਿ ਸਂਖਿਤ੍ਤਾ. ਇਮਿਨਾ ਨਯੇਨ ਸਬ੍ਬਤ੍ਥ ਅਤ੍ਥਯੋਜਨਾ ਵੇਦਿਤਬ੍ਬਾ. ਯਤ੍ਥ ਪਨ ਨਾਤਿਪਾਕਟਾ ਭਵਿਸ੍ਸਤਿ, ਤਤ੍ਥ ਨਂ ਪਾਕਟਂ ਕਤ੍ਵਾਵ ਗਮਿਸ੍ਸਾਮ.
੨੩੪. ਸੋਲ਼ਸਹਿ ਧਾਤੂਹੀਤਿ ਚਕ੍ਖੁਵਿਞ੍ਞਾਣਧਾਤੁ ਤਾਵ ਅਤ੍ਤਾਨਂ ਠਪੇਤ੍ਵਾ ਛਹਿ ਵਿਞ੍ਞਾਣਧਾਤੂਹਿ, ਦਸਹਿ ਚ ਰੂਪਧਾਤੂਹਿ. ਸੇਸਾਸੁਪਿ ਏਸੇਵ ਨਯੋ.
੨੩੫. ਤੀਹਿ ¶ ਖਨ੍ਧੇਹੀਤਿ ਸਙ੍ਖਾਰਕ੍ਖਨ੍ਧਂ ਠਪੇਤ੍ਵਾ ਸੇਸੇਹਿ. ਏਕਾਯ ਧਾਤੁਯਾਤਿ ਮਨੋਵਿਞ੍ਞਾਣਧਾਤੁਯਾ. ਸਮੁਦਯਮਗ੍ਗਾਨਞ੍ਹਿ ਅਞ੍ਞਾਯ ਧਾਤੁਯਾ ਸਮ੍ਪਯੋਗੋ ਨਤ੍ਥਿ. ਏਕੇਨ ਖਨ੍ਧੇਨਾਤਿ ਸਙ੍ਖਾਰਕ੍ਖਨ੍ਧੇਨ. ਏਕੇਨਾਯਤਨੇਨਾਤਿ ਧਮ੍ਮਾਯਤਨੇਨ. ਏਕਾਯ ¶ ਧਾਤੁਯਾਤਿ ਧਮ੍ਮਧਾਤੁਯਾ. ਏਤੇਸੁ ਹਿ ਤਂ ਸਚ੍ਚਦ੍ਵਯਂ ਕੇਹਿਚਿ ਸਮ੍ਪਯੁਤ੍ਤਂ.
੨੩੮. ਸੁਖਿਨ੍ਦ੍ਰਿਯਾਦਿਪਞ੍ਹੇ – ਤੀਹੀਤਿ ਸਞ੍ਞਾਸਙ੍ਖਾਰਵਿਞ੍ਞਾਣੇਹਿ. ਏਕਾਯ ਧਾਤੁਯਾਤਿ ਕਾਯਵਿਞ੍ਞਾਣਧਾਤੁਯਾ, ਮਨੋਵਿਞ੍ਞਾਣਧਾਤੁਯਾ ਚ. ਛਹਿ ਧਾਤੂਹੀਤਿ ਕਾਯਵਿਞ੍ਞਾਣਧਾਤੁਵਜ੍ਜਾਹਿ.
੨੪੫. ਰੂਪਭਵਪਞ੍ਹੇ – ਸਬ੍ਬੇਸਮ੍ਪਿ ਅਰੂਪਕ੍ਖਨ੍ਧਾਨਂ ਅਰੂਪਾਯਤਨਾਨਞ੍ਚ ਅਤ੍ਥਿਤਾਯ ਨ ਕੇਹਿਚੀਤਿ ¶ ਵੁਤ੍ਤਂ. ਘਾਨਜਿਵ੍ਹਾਕਾਯਵਿਞ੍ਞਾਣਧਾਤੂਨਂ ਪਨ ਨਤ੍ਥਿਤਾਯ ਤੀਹਿ ਧਾਤੂਹਿ ਵਿਪ੍ਪਯੁਤ੍ਤੋਤਿ ਵੁਤ੍ਤਂ.
੨੫੬. ਅਧਿਮੋਕ੍ਖਪਞ੍ਹੇ – ਦ੍ਵੀਹਿ ਧਾਤੂਹੀਤਿ ਮਨੋਧਾਤੁਮਨੋਵਿਞ੍ਞਾਣਧਾਤੂਹਿ. ਪਨ੍ਨਰਸਹੀਤਿ ਸੇਸਾਹਿ ਦਸਹਿ ਰੂਪਧਾਤੂਹਿ, ਪਞ੍ਚਹਿ ਚ ਚਕ੍ਖੁਵਿਞ੍ਞਾਣਾਦੀਹਿ.
੨੫੭. ਕੁਸਲਪਞ੍ਹੇ – ਕੁਸਲੇਹਿ ਚਤੁਨ੍ਨਮ੍ਪਿ ਖਨ੍ਧਾਨਂ ਗਹਿਤਤ੍ਤਾ ਸਮ੍ਪਯੋਗੋ ਪਟਿਕ੍ਖਿਤ੍ਤੋ.
੨੫੮. ਵੇਦਨਾਤ੍ਤਿਕਪਞ੍ਹੇ – ਏਕੇਨ ਖਨ੍ਧੇਨਾਤਿ ਵੇਦਨਾਕ੍ਖਨ੍ਧੇਨੇਵ. ਪਨ੍ਨਰਸਹੀਤਿ ਚਕ੍ਖੁਸੋਤਘਾਨਜਿਵ੍ਹਾਵਿਞ੍ਞਾਣਧਾਤੁਮਨੋਧਾਤੂਹਿ ਚੇਵ ਰੂਪਧਾਤੂਹਿ ਚ. ਏਕਾਦਸਹੀਤਿ ਕਾਯਵਿਞ੍ਞਾਣਧਾਤੁਯਾ ਸਦ੍ਧਿਂ ਰੂਪਧਾਤੂਹਿ.
੨੬੨. ਨੇਵਵਿਪਾਕਨਵਿਪਾਕਧਮ੍ਮਧਮ੍ਮਪਞ੍ਹੇ – ਪਞ੍ਚਹੀਤਿ ਚਕ੍ਖੁਵਿਞ੍ਞਾਣਾਦੀਹਿ. ਅਨੁਪਾਦਿਨ੍ਨਅਨੁਪਾਦਾਨਿਯਪਞ੍ਹੇ – ਛਹੀਤਿ ਮਨੋਵਿਞ੍ਞਾਣਧਾਤੁਵਜ੍ਜਾਹਿ. ਸਵਿਤਕ੍ਕਸਵਿਚਾਰਪਞ੍ਹੇ – ਪਨ੍ਨਰਸਹੀਤਿ ਪਞ੍ਚਹਿ ਵਿਞ੍ਞਾਣੇਹਿ ਸਦ੍ਧਿਂ ਰੂਪਧਾਤੂਹਿ. ਅਵਿਤਕ੍ਕਵਿਚਾਰਮਤ੍ਤਪਞ੍ਹੇ – ਏਕੇਨ ਖਨ੍ਧੇਨਾਤਿਆਦਿ ਸਙ੍ਖਾਰਕ੍ਖਨ੍ਧਵਸੇਨੇਵ ਵੇਦਿਤਬ੍ਬਂ. ਦੁਤਿਯਜ੍ਝਾਨਵਿਚਾਰਞ੍ਹਿ ਠਪੇਤ੍ਵਾ ਸੇਸਾ ਅਵਿਤਕ੍ਕਵਿਚਾਰਮਤ੍ਤਾ ਨਾਮ. ਪੀਤਿਂ ਠਪੇਤ੍ਵਾ ਸੇਸਾ ਪੀਤਿਸਹਗਤਾ. ਤਤ੍ਥ ਵਿਚਾਰੋ ਵਿਚਾਰੇਨ, ਪੀਤਿ ਚ ਪੀਤਿਯਾ ਨ ਸਮ੍ਪਯੁਤ੍ਤਾਤਿ ਸਙ੍ਖਾਰਕ੍ਖਨ੍ਧਧਮ੍ਮਾਯਤਨਧਮ੍ਮਧਾਤੂਸੁ ਕੇਹਿਚਿ ਸਮ੍ਪਯੁਤ੍ਤਾ ਨਾਮ. ਸੋਲ਼ਸਹੀਤਿ ਧਮ੍ਮਧਾਤੁਮਨੋਵਿਞ੍ਞਾਣਧਾਤੁਵਜ੍ਜਾਹੇਵ. ਅਵਿਤਕ੍ਕਅਵਿਚਾਰਪਞ੍ਹੇ ¶ ¶ – ਏਕਾਯ ਧਾਤੁਯਾਤਿ ਮਨੋਧਾਤੁਯਾ. ਸੁਖਸਹਗਤਾ ਉਪੇਕ੍ਖਾਸਹਗਤਾ ਚ ਵੇਦਨਾਤ੍ਤਿਕੇ ਵੁਤ੍ਤਾਵ. ਦਸ੍ਸਨੇਨਪਹਾਤਬ੍ਬਾਦਯੋ ਕੁਸਲਸਦਿਸਾਵ.
੨੭੧. ਪਰਿਤ੍ਤਾਰਮ੍ਮਣਂ ਵਿਪਾਕਧਮ੍ਮਸਦਿਸਂ. ਏਕਾਯ ਧਾਤੁਯਾਤਿ ਧਮ੍ਮਧਾਤੁਯਾ. ਕੇਹਿਚੀਤਿ ਯੇ ਤਤ੍ਥ ਪਰਿਤ੍ਤਾਰਮ੍ਮਣਾ ਨ ਹੋਨ੍ਤਿ, ਤੇਹਿ. ਧਮ੍ਮਧਾਤੁ ਪਨ ਪਰਿਤ੍ਤਾਰਮ੍ਮਣਾਨਂ ਛਨ੍ਨਂ ਚਿਤ੍ਤੁਪ੍ਪਾਦਾਨਂ ਵਸੇਨ ਚਤੂਹਿ ਖਨ੍ਧੇਹਿ ਸਙ੍ਗਹਿਤਤ੍ਤਾ ਪਠਮਪਟਿਕ੍ਖੇਪਮੇਵ ਭਜਤਿ. ਮਹਗ੍ਗਤਾਰਮ੍ਮਣਾਦਯੋ ਕੁਸਲਸਦਿਸਾਵ.
੨੭੩. ਅਨੁਪ੍ਪਨ੍ਨੇਸੁ – ਪਞ੍ਚਹਿ ਧਾਤੂਹੀਤਿ ਚਕ੍ਖੁਵਿਞ੍ਞਾਣਾਦੀਹਿ. ਤਾਨਿ ਹਿ ਏਕਨ੍ਤੇਨ ਉਪ੍ਪਾਦਿਧਮ੍ਮਭੂਤਾਨੇਵ, ਉਪ੍ਪਨ੍ਨਕੋਟ੍ਠਾਸਮ੍ਪਿ ਪਨ ਭਜਨ੍ਤਿ. ਪਚ੍ਚੁਪ੍ਪਨ੍ਨਾਰਮ੍ਮਣਾਦਯੋ ਪਰਿਤ੍ਤਾਰਮ੍ਮਣਸਦਿਸਾਵ ¶ . ਹੇਤੁਆਦਯੋ ਸਮੁਦਯਸਦਿਸਾਵ. ਸਹੇਤੁਕਾ ਚੇਵ ਨ ਚ ਹੇਤੂਪਿ ਪੀਤਿਸਹਗਤਸਦਿਸਾਵ. ਤਥਾ ਪਰਾਮਾਸਸਮ੍ਪਯੁਤ੍ਤਾ. ਅਨੁਪਾਦਿਨ੍ਨਾ ਅਨੁਪ੍ਪਨ੍ਨਸਦਿਸਾਵ. ਸੇਸਂ ਸਬ੍ਬਤ੍ਥ ਉਤ੍ਤਾਨਤ੍ਥਮੇਵਾਤਿ.
ਸਮ੍ਪਯੋਗਵਿਪ੍ਪਯੋਗਪਦਵਣ੍ਣਨਾ.
੭. ਸਤ੍ਤਮਨਯੋ ਸਮ੍ਪਯੁਤ੍ਤੇਨਵਿਪ੍ਪਯੁਤ੍ਤਪਦਵਣ੍ਣਨਾ
੩੦੬. ਇਦਾਨਿ ਸਮ੍ਪਯੁਤ੍ਤੇਨਵਿਪ੍ਪਯੁਤ੍ਤਪਦਂ ਭਾਜੇਤੁਂ ਵੇਦਨਾਕ੍ਖਨ੍ਧੇਨਾਤਿਆਦਿ ਆਰਦ੍ਧਂ. ਤਤ੍ਰਿਦਂ ਲਕ੍ਖਣਂ – ਇਮਸ੍ਮਿਞ੍ਹਿ ਵਾਰੇ ਪੁਚ੍ਛਾਯ ਉਦ੍ਧਟਪਦੇਨ ਯੇ ਧਮ੍ਮਾ ਸਮ੍ਪਯੁਤ੍ਤਾ, ਤੇਹਿ ਯੇ ਧਮ੍ਮਾ ਵਿਪ੍ਪਯੁਤ੍ਤਾ, ਤੇਸਂ ਖਨ੍ਧਾਦੀਹਿ ਵਿਪ੍ਪਯੋਗਂ ਪੁਚ੍ਛਿਤ੍ਵਾ ਵਿਸ੍ਸਜ੍ਜਨਂ ਕਤਂ. ਤਂ ਪਨ ਰੂਪਕ੍ਖਨ੍ਧਾਦੀਸੁ ਨ ਯੁਜ੍ਜਤਿ. ਰੂਪਕ੍ਖਨ੍ਧੇਨ ਹਿ ਸਮ੍ਪਯੁਤ੍ਤਾ ਨਾਮ ਨਤ੍ਥਿ. ਤਸ੍ਮਾ ਤਞ੍ਚ ਅਞ੍ਞਾਨਿ ਚ ਏਵਰੂਪਾਨਿ ਪਦਾਨਿ ਇਮਸ੍ਮਿਂ ਵਾਰੇ ਨ ਗਹਿਤਾਨਿ. ਯਾਨਿ ਪਨ ਪਦਾਨਿ ਧਮ੍ਮਧਾਤੁਯਾ ¶ ਸਮ੍ਪਯੁਤ੍ਤੇ ਧਮ੍ਮੇ ਵਿਞ੍ਞਾਣਞ੍ਚ ਅਞ੍ਞੇਨ ਅਸਮ੍ਮਿਸ੍ਸਂ ਦੀਪੇਨ੍ਤਿ, ਤਾਨਿ ਇਧ ਗਹਿਤਾਨਿ. ਤੇਸਂ ਇਦਮੁਦ੍ਦਾਨਂ –
‘‘ਚਤ੍ਤਾਰੋ ¶ ਖਨ੍ਧਾਯਤਨਞ੍ਚ ਏਕਂ,
ਦ੍ਵੇ ਇਨ੍ਦ੍ਰਿਯਾ ਧਾਤੁਪਦਾਨਿ ਸਤ੍ਤ;
ਤਯੋ ਪਟਿਚ੍ਚਾ ਅਥ ਫਸ੍ਸਸਤ੍ਤਕਂ,
ਤਿਕੇ ਤਯੋ ਸਤ੍ਤ ਮਹਨ੍ਤਰੇ ਚ.
‘‘ਏਕਂ ਸਵਿਤਕ੍ਕਂ, ਸਵਿਚਾਰਮੇਕਂ;
ਯੁਤ੍ਤਂ ਉਪੇਕ੍ਖਾਯ ਚ ਏਕਮੇਵਾ’’ਤਿ.
ਪਰਿਯੋਸਾਨੇ – ਖਨ੍ਧਾ ਚਤੁਰੋਤਿਆਦਿਨਾਪਿ ਅਯਮੇਵਤ੍ਥੋ ਸਙ੍ਗਹਿਤੋ. ਤਤ੍ਥ ਯਾਨਿ ਪਦਾਨਿ ਸਦਿਸਵਿਸ੍ਸਜ੍ਜਨਾਨਿ, ਤਾਨਿ ਉਪ੍ਪਟਿਪਾਟਿਯਾਪਿ ਸਮੋਧਾਨੇਤ੍ਵਾ ਤਤ੍ਥ ਵੇਦਨਾਕ੍ਖਨ੍ਧਾਦਿਕਾ ਪਞ੍ਹਾ ਕਤਾ. ਤੇਸੁ ਏਵਂ ਖਨ੍ਧਾਦਿਵਿਭਾਗੋ ਵੇਦਿਤਬ੍ਬੋ. ਵੇਦਨਾਕ੍ਖਨ੍ਧਾਦਿਪਞ੍ਹੇ ਤਾਵ – ਏਕੇਨਾਤਿ ਮਨਾਯਤਨੇਨ. ਸਤ੍ਤਹੀਤਿ ਵਿਞ੍ਞਾਣਧਾਤੂਹਿ. ਕੇਹਿਚੀਤਿ ਧਮ੍ਮਾਯਤਨੇ ਵੇਦਨਾਦੀਹਿ. ਵਿਞ੍ਞਾਣਧਾਤੁਪਞ੍ਹੇ ¶ – ਤੇ ਧਮ੍ਮਾ ਨ ਕੇਹਿਚੀਤਿ ਤੇ ਪੁਚ੍ਛਾਯ ਉਦ੍ਧਟਪਦਂ ਵਿਞ੍ਞਾਣਧਾਤੁਂ ਠਪੇਤ੍ਵਾ ਸੇਸਾ ਛ ਵਿਞ੍ਞਾਣਧਾਤੁਧਮ੍ਮਾ, ਰੂਪਂ, ਨਿਬ੍ਬਾਨਞ੍ਚ. ਤੇਹਿ ਸਬ੍ਬੇਸਂ ਖਨ੍ਧਾਯਤਨਾਨਂ ਸਙ੍ਗਹਿਤਤ੍ਤਾ ਨ ਕੇਹਿਚਿ ਖਨ੍ਧੇਹਿ ਆਯਤਨੇਹਿ ਵਾ ਵਿਪ੍ਪਯੁਤ੍ਤਾ. ਏਕਾਯ ਧਾਤੁਯਾਤਿ ਯਾ ਯਾ ਪੁਚ੍ਛਾਯ ਉਦ੍ਧਟਾ ਹੋਤਿ ਤਾਯ ਤਾਯ.
੩੦੯. ਉਪੇਕ੍ਖਿਨ੍ਦ੍ਰਿਯਪਞ੍ਹੇ – ਪਞ੍ਚਹੀਤਿ ਉਪੇਕ੍ਖਾਸਮ੍ਪਯੁਤ੍ਤਾਹਿ ਚਕ੍ਖੁਵਿਞ੍ਞਾਣਧਾਤੁਆਦੀਹਿ. ਇਮਿਨਾ ਨਯੇਨ ਸਬ੍ਬਤ੍ਥ ਪੁਚ੍ਛਾਯ ਉਦ੍ਧਟਪਦੇਨੇਵ ਸਦ੍ਧਿਂ ਵਿਪ੍ਪਯੁਤ੍ਤਾਨਂ ਵਸੇਨ ਅਤ੍ਥੋ ਵੇਦਿਤਬ੍ਬੋਤਿ.
ਸਮ੍ਪਯੁਤ੍ਤੇਨਵਿਪ੍ਪਯੁਤ੍ਤਪਦਵਣ੍ਣਨਾ.
੮. ਅਟ੍ਠਮਨਯੋ ਵਿਪ੍ਪਯੁਤ੍ਤੇਨਸਮ੍ਪਯੁਤ੍ਤਪਦਵਣ੍ਣਨਾ
੩੧੭. ਇਦਾਨਿ ਵਿਪ੍ਪਯੁਤ੍ਤੇਨਸਮ੍ਪਯੁਤ੍ਤਪਦਂ ਭਾਜੇਤੁਂ ਰੂਪਕ੍ਖਨ੍ਧੇਨਾਤਿਆਦਿ ਆਰਦ੍ਧਂ. ਤਤ੍ਥ ਸਬ੍ਬਾਪਿ ਪੁਚ੍ਛਾ ਮੋਘਪੁਚ੍ਛਾਵ ¶ . ਰੂਪਕ੍ਖਨ੍ਧੇਨ ਹਿ ਵਿਪ੍ਪਯੁਤ੍ਤਾ ਨਾਮ ਚਤ੍ਤਾਰੋ ਖਨ੍ਧਾ, ਤੇਸਂ ਅਞ੍ਞੇਹਿ ਸਮ੍ਪਯੋਗੋ ਨਤ੍ਥਿ. ਵੇਦਨਾਕ੍ਖਨ੍ਧੇਨ ਵਿਪ੍ਪਯੁਤ੍ਤਂ ਰੂਪਂ ਨਿਬ੍ਬਾਨਞ੍ਚ, ਤਸ੍ਸ ਚ ਕੇਨਚਿ ਸਮ੍ਪਯੋਗੋ ਨਤ੍ਥਿ. ਏਵਂ ਸਬ੍ਬਪਦੇਸੁ. ਵਿਪ੍ਪਯੁਤ੍ਤਾਨਂ ਪਨ ਸਮ੍ਪਯੋਗਾਭਾਵੋ ਵੇਦਿਤਬ੍ਬੋ. ਇਤਿ ਪੁਚ੍ਛਾਯ ਮੋਘਤ੍ਤਾ ਸਬ੍ਬਵਿਸ੍ਸਜ੍ਜਨੇਸੁ ਨਤ੍ਥਿ ਨਤ੍ਥਿਇਚ੍ਚੇਵ ਵੁਤ੍ਤਨ੍ਤਿ.
ਵਿਪ੍ਪਯੁਤ੍ਤੇਨਸਮ੍ਪਯੁਤ੍ਤਪਦਵਣ੍ਣਨਾ.
੯. ਨਵਮਨਯੋ ਸਮ੍ਪਯੁਤ੍ਤੇਨਸਮ੍ਪਯੁਤ੍ਤਪਦਵਣ੍ਣਨਾ
੩੧੯. ਇਦਾਨਿ ¶ ਸਮ੍ਪਯੁਤ੍ਤੇਨਸਮ੍ਪਯੁਤ੍ਤਪਦਂ ਭਾਜੇਤੁਂ ਵੇਦਨਾਕ੍ਖਨ੍ਧੇਨਾਤਿਆਦਿ ਆਰਦ੍ਧਂ. ਤਤ੍ਥ ਯਂ ¶ ਖਨ੍ਧਾਦਿਵਸੇਨ ਸਮ੍ਪਯੁਤ੍ਤਂ, ਪੁਨ ਤਸ੍ਸੇਵ ਖਨ੍ਧਾਦੀਹਿ ਸਮ੍ਪਯੋਗਂ ਪੁਚ੍ਛਿਤ੍ਵਾ ਵਿਸ੍ਸਜ੍ਜਨਂ ਕਤਂ. ਤਂ ਰੂਪੇਨ ਵਾ ਰੂਪਮਿਸ੍ਸਕੇਹਿ ਵਾ ਸਬ੍ਬਰੂਪਕ੍ਖਨ੍ਧਸਙ੍ਗਾਹਕੇਹਿ ਵਾ ਪਦੇਹਿ ਸਦ੍ਧਿਂ ਨ ਯੁਜ੍ਜਤਿ. ਰੂਪੇਨ ਹਿ ਰੂਪਮਿਸ੍ਸਕੇਨ ਵਾ ਅਞ੍ਞੇਸਂ ਸਮ੍ਪਯੋਗੋ ਨਤ੍ਥਿ. ਸਬ੍ਬਰੂਪਕ੍ਖਨ੍ਧਸਙ੍ਗਾਹਕੇਹਿ ਸਬ੍ਬੇਸਂ ਸਮ੍ਪਯੋਗਾਰਹਾਨਂ ਖਨ੍ਧਾਦੀਨਂ ਗਹਿਤਤ੍ਤਾ ਅਞ੍ਞਂਯੇਵ ਨਤ੍ਥਿ, ਯਂ ਤੇਨ ਸਹ ਸਮ੍ਪਯੋਗਂ ਗਚ੍ਛੇਯ੍ਯ. ਤਸ੍ਮਾ ਤਥਾਰੂਪਾਨਿ ਪਦਾਨਿ ਇਧ ਨ ਗਹਿਤਾਨਿ. ਯਾਨਿ ਪਨ ਪਦਾਨਿ ਰੂਪੇਨ ਅਸਮ੍ਮਿਸ੍ਸਂ ਅਰੂਪੇਕਦੇਸਂ ਦੀਪੇਨ੍ਤਿ, ਤਾਨਿ ਇਧ ਗਹਿਤਾਨਿ. ਤੇਸਂ ਇਦਮੁਦ੍ਦਾਨਂ –
‘‘ਅਰੂਪਕ੍ਖਨ੍ਧਾ ਚਤ੍ਤਾਰੋ, ਮਨਾਯਤਨਮੇਵ ਚ;
ਵਿਞ੍ਞਾਣਧਾਤੁਯੋ ਸਤ੍ਤ, ਦ੍ਵੇ ਸਚ੍ਚਾ ਚੁਦ੍ਦਸਿਨ੍ਦ੍ਰਿਯਾ.
‘‘ਪਚ੍ਚਯੇ ਦ੍ਵਾਦਸ ਪਦਾ, ਤਤੋ ਉਪਰਿ ਸੋਲ਼ਸ;
ਤਿਕੇਸੁ ਅਟ੍ਠ ਗੋਚ੍ਛਕੇ, ਤੇਚਤ੍ਤਾਲੀਸਮੇਵ ਚ.
‘‘ਮਹਨ੍ਤਰਦੁਕੇ ਸਤ੍ਤ, ਪਦਾ ਪਿਟ੍ਠਿਦੁਕੇਸੁ ਛ;
ਨਵਮਸ੍ਸ ਪਦਸ੍ਸੇਤੇ, ਨਿਦ੍ਦੇਸੇ ਸਙ੍ਗਹਂ ਗਤਾ’’ਤਿ.
ਸਬ੍ਬਪਞ੍ਹੇਸੁ ਪਨ ਯੇ ਧਮ੍ਮਾ ਪੁਚ੍ਛਾਯ ਉਦ੍ਧਟਾ, ਤੇ ਯੇਹਿ ਸਮ੍ਪਯੁਤ੍ਤਾ ਹੋਨ੍ਤਿ, ਤੇਸਂ ਵਸੇਨ ਖਨ੍ਧਾਦਿਭੇਦੋ ਵੇਦਿਤਬ੍ਬੋ ¶ . ਵੇਦਨਾਕ੍ਖਨ੍ਧੇਨ ਹਿ ਇਤਰੇ ਤਯੋ ਖਨ੍ਧਾ ਸਮ੍ਪਯੁਤ੍ਤਾ, ਪੁਨ ਤੇਹਿ ਵੇਦਨਾਕ੍ਖਨ੍ਧੋ ਸਮ੍ਪਯੁਤ੍ਤੋ. ਸੋ ਤੇਹਿ ਸਞ੍ਞਾਦੀਹਿ ਤੀਹਿ ਖਨ੍ਧੇਹਿ, ਏਕੇਨ ਮਨਾਯਤਨੇਨ, ਸਤ੍ਤਹਿ ਵਿਞ੍ਞਾਣਧਾਤੂਹਿ, ਏਕਸ੍ਮਿਂ ਧਮ੍ਮਾਯਤਨੇ, ਧਮ੍ਮਧਾਤੁਯਾ ਚ, ਕੇਹਿਚਿ ਸਞ੍ਞਾਸਙ੍ਖਾਰੇਹੇਵ ਸਮ੍ਪਯੁਤ੍ਤੋ. ਏਸੇਵ ਨਯੋ ਸਬ੍ਬਤ੍ਥਾਤਿ.
ਸਮ੍ਪਯੁਤ੍ਤੇਨਸਮ੍ਪਯੁਤ੍ਤਪਦਵਣ੍ਣਨਾ.
੧੦. ਦਸਮਨਯੋ ਵਿਪ੍ਪਯੁਤ੍ਤੇਨਵਿਪ੍ਪਯੁਤ੍ਤਪਦਵਣ੍ਣਨਾ
੩੫੩. ਇਦਾਨਿ ¶ ਵਿਪ੍ਪਯੁਤ੍ਤੇਨਵਿਪ੍ਪਯੁਤ੍ਤਪਦਂ ਭਾਜੇਤੁਂ ਰੂਪਕ੍ਖਨ੍ਧੇਨਾਤਿਆਦਿ ਆਰਦ੍ਧਂ. ਤਤ੍ਥ ਯੇ ਸਮ੍ਪਯੋਗਵਿਪ੍ਪਯੋਗਪਦਨਿਦ੍ਦੇਸੇ ਰੂਪਕ੍ਖਨ੍ਧਾਦਯੋ ਧਮ੍ਮਾ ਉਦ੍ਧਟਾ, ਸਬ੍ਬਪੁਚ੍ਛਾਸੁ ਤੇਯੇਵ ਉਦ੍ਧਟਾ. ਸਦਿਸਵਿਸ੍ਸਜ੍ਜਨਾਨਂ ਪਨ ਏਕਤੋ ਗਹਿਤਤ੍ਤਾ ¶ ਪਦਾਨਿ ਅਞ੍ਞਾਯ ਪਟਿਪਾਟਿਯਾ ਆਗਤਾਨਿ. ਤਤ੍ਥ ਯਂ ਪਦਂ ਪੁਚ੍ਛਾਯ ਉਦ੍ਧਟਂ, ਤਂ ਯੇਹਿ ਧਮ੍ਮੇਹਿ ਵਿਪ੍ਪਯੁਤ੍ਤਂ, ਤੇਸਂ ਵਸੇਨ ਖਨ੍ਧਾਦਿਵਿਭਾਗੋ ਵੇਦਿਤਬ੍ਬੋ. ਰੂਪਕ੍ਖਨ੍ਧੇਨ ਹਿ ਵੇਦਨਾਦਯੋ ਵਿਪ੍ਪਯੁਤ੍ਤਾ, ਤੇਹਿ ਚ ਰੂਪਕ੍ਖਨ੍ਧੋ ਵਿਪ੍ਪਯੁਤ੍ਤੋ. ਨਿਬ੍ਬਾਨਂ ਪਨ ਸੁਖੁਮਰੂਪਗਤਿਕਮੇਵ. ਸੋ ਰੂਪਕ੍ਖਨ੍ਧੋ ਚਤੂਹਿ ਖਨ੍ਧੇਹਿ, ਏਕੇਨ ਮਨਾਯਤਨੇਨ ਸਤ੍ਤਹਿ ਵਿਞ੍ਞਾਣਧਾਤੂਹਿ, ਧਮ੍ਮਾਯਤਨਧਮ੍ਮਧਾਤੂਸੁ, ਕੇਹਿਚਿ ਵੇਦਨਾਦੀਹਿ ਧਮ੍ਮੇਹੇਵ ਵਿਪ੍ਪਯੁਤ੍ਤੋ. ਏਸੇਵ ਨਯੋ ਸਬ੍ਬਤ੍ਥਾਤਿ.
ਵਿਪ੍ਪਯੁਤ੍ਤੇਨਵਿਪ੍ਪਯੁਤ੍ਤਪਦਵਣ੍ਣਨਾ.
੧੧. ਏਕਾਦਸਮਨਯੋ ਸਙ੍ਗਹਿਤੇਨਸਮ੍ਪਯੁਤ੍ਤਵਿਪ੍ਪਯੁਤ੍ਤਪਦਵਣ੍ਣਨਾ
੪੦੯. ਇਦਾਨਿ ਸਙ੍ਗਹਿਤੇਨਸਮ੍ਪਯੁਤ੍ਤਵਿਪ੍ਪਯੁਤ੍ਤਪਦਂ ਭਾਜੇਤੁਂ ਸਮੁਦਯਸਚ੍ਚੇਨਾਤਿਆਦਿ ਆਰਦ੍ਧਂ. ਤਤ੍ਥ ਯੇ ਸਙ੍ਗਹਿਤੇਨਸਙ੍ਗਹਿਤਪਦਨਿਦ੍ਦੇਸੇ ਸਮੁਦਯਸਚ੍ਚਾਦਯੋਵ ਧਮ੍ਮਾ ਉਦ੍ਧਟਾ, ਸਬ੍ਬਪੁਚ੍ਛਾਸੁ ਤੇਯੇਵ ਉਦ੍ਧਟਾ. ਸਦਿਸਵਿਸ੍ਸਜ੍ਜਨਾਨਂ ਪਨ ਏਕਤੋ ਗਹਿਤਤ੍ਤਾ ਪਦਾਨਿ ਅਞ੍ਞਾਯ ਪਟਿਪਾਟਿਯਾ ਆਗਤਾਨਿ. ਤਤ੍ਥ ਯੇ ਧਮ੍ਮਾ ਪੁਚ੍ਛਾਯ ਉਦ੍ਧਟਪਦੇਨ ਖਨ੍ਧਾਦਿਸਙ੍ਗਹੇਨ ਸਙ੍ਗਹਿਤਾ, ਤੇਸਂ ਯੇਹਿ ਸਮ੍ਪਯੋਗੋ ਵਾ ਵਿਪ੍ਪਯੋਗੋ ਵਾ ਹੋਤਿ, ਤੇਸਂ ਵਸੇਨ ¶ ਖਨ੍ਧਾਦਿਵਿਭਾਗੋ ਵੇਦਿਤਬ੍ਬੋ.
ਤਤ੍ਰਾਯਂ ਨਯੋ – ਸਮੁਦਯਸਚ੍ਚੇਨ ਤਾਵ ਸਙ੍ਖਾਰਕ੍ਖਨ੍ਧਪਰਿਯਾਪਨ੍ਨਾ ਧਮ੍ਮਾ ਖਨ੍ਧਾਦਿਸਙ੍ਗਹੇਨ ਸਙ੍ਗਹਿਤਾ. ਤੇ ਚ ਸੇਸੇਹਿ ਤੀਹਿ ਖਨ੍ਧੇਹਿ, ਏਕੇਨ ਮਨਾਯਤਨੇਨ, ਸਤ੍ਤਹਿ ਵਿਞ੍ਞਾਣਧਾਤੂਹਿ, ਸਙ੍ਖਾਰਕ੍ਖਨ੍ਧੇ ਧਮ੍ਮਾਯਤਨਧਮ੍ਮਧਾਤੂਸੁ ਚ ਠਪੇਤ੍ਵਾ ਤਣ੍ਹਂ ਸੇਸੇਹਿ ਸਮ੍ਪਯੁਤ੍ਤਤ੍ਤਾ ਕੇਹਿਚਿ ਸਮ੍ਪਯੁਤ੍ਤਾ ਨਾਮ. ਏਕੇਨ ਪਨ ਰੂਪਕ੍ਖਨ੍ਧੇਨ, ਦਸਹਿ ਰੂਪਾਯਤਨੇਹਿ, ਰੂਪਧਾਤੂਹਿ ਚ ਵਿਪ੍ਪਯੁਤ੍ਤਾ, ਏਕਸ੍ਮਿਂ ਧਮ੍ਮਾਯਤਨੇ ¶ ਧਮ੍ਮਧਾਤੁਯਾ ਚ, ਰੂਪਨਿਬ੍ਬਾਨੇਹਿ ਵਿਪ੍ਪਯੁਤ੍ਤਤ੍ਤਾ ਕੇਹਿਚਿ ਵਿਪ੍ਪਯੁਤ੍ਤਾ ਨਾਮ. ਇਮਿਨਾ ਉਪਾਯੇਨ ਸਬ੍ਬਤ੍ਥ ਅਤ੍ਥੋ ਵੇਦਿਤਬ੍ਬੋਤਿ.
ਸਙ੍ਗਹਿਤੇਨਸਮ੍ਪਯੁਤ੍ਤਵਿਪ੍ਪਯੁਤ੍ਤਪਦਵਣ੍ਣਨਾ.
੧੨. ਦ੍ਵਾਦਸਮਨਯੋ ਸਮ੍ਪਯੁਤ੍ਤੇਨਸਙ੍ਗਹਿਤਾਸਙ੍ਗਹਿਤਪਦਵਣ੍ਣਨਾ
੪੧੭. ਇਦਾਨਿ ¶ ਸਮ੍ਪਯੁਤ੍ਤੇਨਸਙ੍ਗਹਿਤਾਸਙ੍ਗਹਿਤਪਦਂ ਭਾਜੇਤੁਂ ਵੇਦਨਾਕ੍ਖਨ੍ਧੇਨਾਤਿਆਦਿ ਆਰਦ੍ਧਂ. ਤਤ੍ਥ ਯੇ ਸਮ੍ਪਯੁਤ੍ਤੇਨਸਮ੍ਪਯੁਤ੍ਤਪਦਨਿਦ੍ਦੇਸੇ ਵੇਦਨਾਕ੍ਖਨ੍ਧਾਦਯੋ ਧਮ੍ਮਾ ਉਦ੍ਧਟਾ, ਸਬ੍ਬਪੁਚ੍ਛਾਸੁ ਤੇਯੇਵ ਉਦ੍ਧਟਾ. ਤਤ੍ਥ ਯੇ ਧਮ੍ਮਾ ਪੁਚ੍ਛਾਯ ਉਦ੍ਧਟਪਦੇਨ ਸਮ੍ਪਯੁਤ੍ਤਾ, ਤੇਸਂ ਯੇਹਿ ਸਙ੍ਗਹੋ ਵਾ ਅਸਙ੍ਗਹੋ ਵਾ ਹੋਤਿ, ਤੇਸਂ ਵਸੇਨ ਖਨ੍ਧਾਦਿਭੇਦੋ ਵੇਦਿਤਬ੍ਬੋ.
ਤਤ੍ਰਾਯਂ ਨਯੋ – ਵੇਦਨਾਕ੍ਖਨ੍ਧੋ ਹਿ ਸਞ੍ਞਾਦੀਹਿ ਸਮ੍ਪਯੁਤ੍ਤੋ. ਤੇ ਸਞ੍ਞਾਦਯੋ ਤੀਹਿ ਸਞ੍ਞਾਦਿਕ੍ਖਨ੍ਧੇਹਿ, ਦ੍ਵੀਹਿ ਧਮ੍ਮਾਯਤਨਮਨਾਯਤਨੇਹਿ, ਧਮ੍ਮਧਾਤੁਯਾ ਚੇਵ, ਸਤ੍ਤਹਿ ਚ ਵਿਞ੍ਞਾਣਧਾਤੂਹੀਤਿ ਅਟ੍ਠਹਿ ਧਾਤੂਹਿ ਸਙ੍ਗਹਿਤਾ, ਸੇਸਾਹਿ ਖਨ੍ਧਾਯਤਨਧਾਤੂਹਿ ਅਸਙ੍ਗਹਿਤਾ. ਇਮਿਨਾ ਉਪਾਯੇਨ ਸਬ੍ਬਤ੍ਥ ਅਤ੍ਥੋ ਵੇਦਿਤਬ੍ਬੋਤਿ.
ਸਮ੍ਪਯੁਤ੍ਤੇਨਸਙ੍ਗਹਿਤਾਸਙ੍ਗਹਿਤਪਦਵਣ੍ਣਨਾ.
੧੩. ਤੇਰਸਮਨਯੋ ਅਸਙ੍ਗਹਿਤੇਨਸਮ੍ਪਯੁਤ੍ਤਵਿਪ੍ਪਯੁਤ੍ਤਪਦਵਣ੍ਣਨਾ
੪੪੮. ਇਦਾਨਿ ਅਸਙ੍ਗਹਿਤੇਨਸਮ੍ਪਯੁਤ੍ਤਵਿਪ੍ਪਯੁਤ੍ਤਪਦਂ ¶ ਭਾਜੇਤੁਂ ਰੂਪਕ੍ਖਨ੍ਧੇਨਾਤਿਆਦਿ ਆਰਦ੍ਧਂ. ਤਤ੍ਥ ਯੇ ਪਞ੍ਚਮੇ ਅਸਙ੍ਗਹਿਤੇਨਅਸਙ੍ਗਹਿਤਪਦਨਿਦ੍ਦੇਸੇ ਰੂਪਕ੍ਖਨ੍ਧੇਨ ਸਦਿਸਪਞ੍ਹਾ ਧਮ੍ਮਾ, ਯੇ ਚ ਅਰੂਪਭਵੇਨ ਸਦਿਸਾ, ਤੇਯੇਵ ਉਦ੍ਧਟਾ. ਸੇਸਾ ਪਨ ਨ ਰੁਹਨ੍ਤੀਤਿ ਨ ਉਦ੍ਧਟਾ. ਵੇਦਨਾਕ੍ਖਨ੍ਧੇਨ ਹਿ ¶ ਖਨ੍ਧਾਦਿਵਸੇਨ ਪਨ ਰੂਪਾਰੂਪਧਮ੍ਮਾ ਅਸਙ੍ਗਹਿਤਾ ਹੋਨ੍ਤਿ. ਤੇਸਞ੍ਚ ਸਮ੍ਪਯੋਗੋ ਨਾਮ ਨਤ੍ਥਿ. ਤਸ੍ਮਾ ਯਾਨਿ ਪਦਾਨਿ ਰੁਹਨ੍ਤਿ, ਤਾਨੇਵ ਸਦਿਸਵਿਸ੍ਸਜ੍ਜਨੇਹਿ ਸਦ੍ਧਿਂ ਸਮੋਧਾਨੇਤ੍ਵਾ ਉਦ੍ਧਟਾਨਿ. ਤਤ੍ਥ ਯੇ ਧਮ੍ਮਾ ਪੁਚ੍ਛਾਯ ਉਦ੍ਧਟਧਮ੍ਮੇਹਿ ਖਨ੍ਧਾਦਿਵਸੇਨ ਅਸਙ੍ਗਹਿਤਾ, ਤੇ ਯੇਹਿ ਸਮ੍ਪਯੁਤ੍ਤਾ ਚ ਵਿਪ੍ਪਯੁਤ੍ਤਾ ਚ, ਤੇਸਂ ਵਸੇਨ ਖਨ੍ਧਾਦਿਵਿਭਾਗੋ ਵੇਦਿਤਬ੍ਬੋ.
ਤਤ੍ਰਾਯਂ ਨਯੋ – ਰੂਪਕ੍ਖਨ੍ਧੇਨ ਤਾਵ ਵਿਞ੍ਞਾਣਮੇਵ ਤੀਹਿ ਸਙ੍ਗਹੇਹਿ ਅਸਙ੍ਗਹਿਤਂ. ਤਂ ਵੇਦਨਾਦੀਹਿ ਤੀਹਿ ਖਨ੍ਧੇਹਿ, ਧਮ੍ਮਾਯਤਨਧਮ੍ਮਧਾਤੂਸੁ ਚ ਵੇਦਨਾਦੀਹੇਵ ਸਮ੍ਪਯੁਤ੍ਤਂ. ਏਕੇਨ ਰੂਪਕ੍ਖਨ੍ਧੇਨ, ਦਸਹਿ ਰੂਪਾਯਤਨਰੂਪਧਾਤੂਹਿ, ਧਮ੍ਮਾਯਤਨਧਮ੍ਮਧਾਤੂਸੁ ¶ ਚ ਰੂਪਨਿਬ੍ਬਾਨਧਮ੍ਮੇਹਿ ਵਿਪ੍ਪਯੁਤ੍ਤਂ. ਤਂ ਸਨ੍ਧਾਯ ਤੇ ਧਮ੍ਮਾ ਤੀਹਿ ਖਨ੍ਧੇਹੀਤਿਆਦਿ ਵੁਤ੍ਤਂ. ਇਮਿਨਾ ਨਯੇਨ ਸਬ੍ਬਤ੍ਥ ਅਤ੍ਥੋ ਵੇਦਿਤਬ੍ਬੋਤਿ.
ਅਸਙ੍ਗਹਿਤੇਨਸਮ੍ਪਯੁਤ੍ਤਵਿਪ੍ਪਯੁਤ੍ਤਪਦਵਣ੍ਣਨਾ.
੧੪. ਚੁਦ੍ਦਸਮਨਯੋ ਵਿਪ੍ਪਯੁਤ੍ਤੇਨਸਙ੍ਗਹਿਤਾਸਙ੍ਗਹਿਤਪਦਵਣ੍ਣਨਾ
੪੫੬. ਇਦਾਨਿ ਵਿਪ੍ਪਯੁਤ੍ਤੇਨਸਙ੍ਗਹਿਤਾਸਙ੍ਗਹਿਤਪਦਂ ਭਾਜੇਤੁਂ ਰੂਪਕ੍ਖਨ੍ਧੇਨਾਤਿਆਦਿ ਆਰਦ੍ਧਂ. ਤਤ੍ਥ ਯੇਸਂ ਪਦਾਨਂ ਵਿਪ੍ਪਯੋਗੋ ਨ ਰੁਹਤਿ, ਤਾਨਿ ਇਮਸ੍ਮਿਂ ਵਾਰੇ ਨ ਗਹਿਤਾਨਿ. ਕਾਨਿ ਪਨ ਤਾਨੀਤਿ? ਧਮ੍ਮਾਯਤਨਾਦੀਨਿ. ਧਮ੍ਮਾਯਤਨਸ੍ਸ ਹਿ ਖਨ੍ਧਾਦੀਸੁ ਏਕੇਨਾਪਿ ਵਿਪ੍ਪਯੋਗੋ ਨ ਰੁਹਤਿ. ਧਮ੍ਮਧਾਤੁਆਦੀਸੁਪਿ ਏਸੇਵ ਨਯੋ. ਤੇਸਂ ਇਦਮੁਦ੍ਦਾਨਂ –
‘‘ਧਮ੍ਮਾਯਤਨਂ ਧਮ੍ਮਧਾਤੁ, ਜੀਵਿਤਿਨ੍ਦ੍ਰਿਯਮੇਵ ਚ;
ਨਾਮਰੂਪਪਦਞ੍ਚੇਵ, ਸਲ਼ਾਯਤਨਮੇਵ ਚ.
‘‘ਜਾਤਿਆਦਿਤ੍ਤਯਂ ਏਕਂ, ਪਦਂ ਵੀਸਤਿਮੇ ਤਿਕੇ;
ਤਿਕਾਵਸਾਨਿਕਂ ਏਕਂ, ਸਤ੍ਤ ਚੂਲ਼ਨ੍ਤਰੇ ਪਦਾ.
‘‘ਦਸੇਵ ¶ ਗੋਚ੍ਛਕੇ ਹੋਨ੍ਤਿ, ਮਹਨ੍ਤਰਮ੍ਹਿ ਚੁਦ੍ਦਸ;
ਛ ਪਦਾਨਿ ਤਤੋ ਉਦ੍ਧਂ ਸਬ੍ਬਾਨਿਪਿ ਸਮਾਸਤੋ;
ਪਦਾਨਿ ਚ ਨ ਲਬ੍ਭਨ੍ਤਿ, ਚਤ੍ਤਾਲੀਸਞ੍ਚ ਸਤ੍ਤ ਚਾ’’ਤਿ.
ਪਰਿਯੋਸਾਨੇ ¶ ਚ – ਧਮ੍ਮਾਯਤਨਂ ਧਮ੍ਮਧਾਤੂਤਿ ਗਾਥਾਪਿ ਇਮਮੇਵਤ੍ਥਂ ਦੀਪੇਤੁਂ ਵੁਤ੍ਤਾ. ਇਮਾਨਿ ਪਨ ਠਪੇਤ੍ਵਾ ਸੇਸਾਨਿ ਸਬ੍ਬਾਨਿਪਿ ਲਬ੍ਭਨ੍ਤਿ. ਤੇਸੁ ਖਨ੍ਧਾਦਿਵਿਭਾਗੋ ਵੁਤ੍ਤਨਯਾਨੁਸਾਰੇਨੇਵ ਵੇਦਿਤਬ੍ਬੋਤਿ.
ਵਿਪ੍ਪਯੁਤ੍ਤੇਨਸਙ੍ਗਹਿਤਾਸਙ੍ਗਹਿਤਪਦਵਣ੍ਣਨਾ.
ਨਿਗਮਨਕਥਾ
ਏਤ੍ਤਾਵਤਾ ¶ ਚ –
ਧਾਤੁਪ੍ਪਭੇਦਕੁਸਲੋ, ਯਂ ਧਾਤੁਕਥਂ ਤਥਾਗਤੋ ਆਹ;
ਤਸ੍ਸਾ ਨਯਮੁਖਭੇਦ-ਪ੍ਪਕਾਸਨਂ ਨਿਟ੍ਠਿਤਂ ਹੋਤਿ.
ਇਮਿਨਾ ਨਯਮੁਖਭੇਦ-ਪ੍ਪਕਾਸਨੇਨ ਹਿ ਵਿਭਾਵਿਨਾ ਸਕ੍ਕਾ;
ਞਾਤੁਂ ਸਬ੍ਬੇਪਿ ਨਯਾ, ਸਙ੍ਖੇਪਕਥਾਵ ਇਤਿ ਵੁਤ੍ਤਾ.
ਏਕੇਕਸ੍ਸ ਪਨ ਸਚੇ, ਪਦਸ੍ਸ ਵਿਤ੍ਥਾਰਮੇਵ ਭਾਸੇਯ੍ਯਂ;
ਵਚਨਞ੍ਚ ਅਤਿਵਿਯ ਬਹੁਂ, ਭਵੇਯ੍ਯ ਅਤ੍ਥੋ ਚ ਅਵਿਸੇਸੋ.
ਇਤਿ ਊਨਭਾਣਵਾਰਦ੍ਵਯਾਯ, ਯਂ ਤਨ੍ਤਿਯਾ ਮਯਾ ਏਤਂ;
ਕੁਰੁਨਾ ਪਤ੍ਤਂ ਪੁਞ੍ਞਂ, ਸੁਖਾਯ ਤਂ ਹੋਤੁ ਲੋਕਸ੍ਸਾਤਿ.
ਧਾਤੁਕਥਾ-ਅਟ੍ਠਕਥਾ ਨਿਟ੍ਠਿਤਾ.
ਨਮੋ ਤਸ੍ਸ ਭਗਵਤੋ ਅਰਹਤੋ ਸਮ੍ਮਾਸਮ੍ਬੁਦ੍ਧਸ੍ਸ
ਅਭਿਧਮ੍ਮਪਿਟਕੇ
ਪੁਗ੍ਗਲਪਞ੍ਞਤ੍ਤਿ-ਅਟ੍ਠਕਥਾ
ਨਿਪੁਣਤ੍ਥਂ ¶ ¶ ¶ ਪਕਰਣਂ, ਧਾਤੁਭੇਦਪ੍ਪਕਾਸਨੋ;
ਸਤ੍ਥਾ ਧਾਤੁਕਥਂ ਨਾਮ, ਦੇਸਯਿਤ੍ਵਾ ਸੁਰਾਲਯੇ.
ਅਨਨ੍ਤਰਂ ਤਸ੍ਸ ਜਿਨੋ, ਪਞ੍ਞਤ੍ਤਿਭੇਦਦੀਪਨਂ;
ਆਹ ਪੁਗ੍ਗਲਪਞ੍ਞਤ੍ਤਿਂ, ਯਂ ਲੋਕੇ ਅਗ੍ਗਪੁਗ੍ਗਲੋ.
ਤਸ੍ਸਾ ਸਂਵਣ੍ਣਨੋਕਾਸੋ, ਯਸ੍ਮਾ ਦਾਨਿ ਉਪਾਗਤੋ;
ਤਸ੍ਮਾ ਨਂ ਵਣ੍ਣਯਿਸ੍ਸਾਮਿ, ਤਂ ਸੁਣਾਥ ਸਮਾਹਿਤਾਤਿ.
੧. ਮਾਤਿਕਾਵਣ੍ਣਨਾ
੧. ਛ ¶ ਪਞ੍ਞਤ੍ਤਿਯੋ – ਖਨ੍ਧਪਞ੍ਞਤ੍ਤਿ…ਪੇ… ਪੁਗ੍ਗਲਪਞ੍ਞਤ੍ਤੀਤਿ ਅਯਂ ਤਾਵ ਪੁਗ੍ਗਲਪਞ੍ਞਤ੍ਤਿਯਾ ਉਦ੍ਦੇਸੋ. ਤਤ੍ਥ ਛਾਤਿ ਗਣਨਪਰਿਚ੍ਛੇਦੋ. ਤੇਨ ਯੇ ਧਮ੍ਮੇ ਇਧ ਪਞ੍ਞਪੇਤੁਕਾਮੋ ਤੇਸਂ ਗਣਨਵਸੇਨ ਸਂਖੇਪਤੋ ਪਞ੍ਞਤ੍ਤਿਪਰਿਚ੍ਛੇਦਂ ਦਸ੍ਸੇਤਿ. ਪਞ੍ਞਤ੍ਤਿਯੋਤਿ ਪਰਿਚ੍ਛਿਨ੍ਨਧਮ੍ਮਨਿਦਸ੍ਸਨਂ. ਤਤ੍ਥ ‘‘ਆਚਿਕ੍ਖਤਿ ਦੇਸੇਤਿ ਪਞ੍ਞਪੇਤਿ ਪਟ੍ਠਪੇਤੀ’’ਤਿ (ਸਂ. ਨਿ. ੨.੨੦) ਆਗਤਟ੍ਠਾਨੇ ਪਞ੍ਞਾਪਨਾ ਦਸ੍ਸਨਾ ਪਕਾਸਨਾ ਪਞ੍ਞਤ੍ਤਿ ਨਾਮ. ‘‘ਸੁਪਞ੍ਞਤ੍ਤਂ ਮਞ੍ਚਪੀਠ’’ਨ੍ਤਿ (ਪਾਰਾ. ੨੬੯) ਆਗਤਟ੍ਠਾਨੇ ਠਪਨਾ ਨਿਕ੍ਖਿਪਨਾ ਪਞ੍ਞਤ੍ਤਿ ਨਾਮ. ਇਧ ਉਭਯਮ੍ਪਿ ਵਟ੍ਟਤਿ. ਛ ਪਞ੍ਞਤ੍ਤਿਯੋਤਿ ਹਿ ਛ ਪਞ੍ਞਾਪਨਾ, ਛ ਦਸ੍ਸਨਾ ਪਕਾਸਨਾਤਿਪਿ; ਛ ਠਪਨਾ ਨਿਕ੍ਖਿਪਨਾਤਿਪਿ ਇਧ ਅਧਿਪ੍ਪੇਤਮੇਵ. ਨਾਮਪਞ੍ਞਤ੍ਤਿ ਹਿ ਤੇ ਤੇ ਧਮ੍ਮੇ ਦਸ੍ਸੇਤਿਪਿ, ਤੇਨ ਤੇਨ ਕੋਟ੍ਠਾਸੇਨ ਠਪੇਤਿਪਿ.
ਖਨ੍ਧਪਞ੍ਞਤ੍ਤੀਤਿਆਦਿ ਪਨ ਸਂਖੇਪਤੋ ਤਾਸਂ ਪਞ੍ਞਤ੍ਤੀਨਂ ਸਰੂਪਦਸ੍ਸਨਂ. ਤਤ੍ਥ ਖਨ੍ਧਾਨਂ ‘ਖਨ੍ਧਾ’ਤਿ ਪਞ੍ਞਾਪਨਾ ਦਸ੍ਸਨਾ ਪਕਾਸਨਾ ਠਪਨਾ ਨਿਕ੍ਖਿਪਨਾ ਖਨ੍ਧਪਞ੍ਞਤ੍ਤਿ ਨਾਮ. ਆਯਤਨਾਨਂ ਆਯਤਨਾਨੀਤਿ, ਧਾਤੂਨਂ ਧਾਤੁਯੋਤਿ, ਸਚ੍ਚਾਨਂ ਸਚ੍ਚਾਨੀਤਿ, ਇਨ੍ਦ੍ਰਿਯਾਨਂ ਇਨ੍ਦ੍ਰਿਯਾਨੀਤਿ, ਪੁਗ੍ਗਲਾਨਂ ਪੁਗ੍ਗਲਾਤਿ ਪਞ੍ਞਾਪਨਾ ਦਸ੍ਸਨਾ ਪਕਾਸਨਾ ਠਪਨਾ ਨਿਕ੍ਖਿਪਨਾ ਪੁਗ੍ਗਲਪਞ੍ਞਤ੍ਤਿ ਨਾਮ.
ਪਾਲ਼ਿਮੁਤ੍ਤਕੇਨ ¶ ਪਨ ਅਟ੍ਠਕਥਾਨਯੇਨ ਅਪਰਾਪਿ ਛ ਪਞ੍ਞਤ੍ਤਿਯੋ – ਵਿਜ੍ਜਮਾਨਪਞ੍ਞਤ੍ਤਿ, ਅਵਿਜ੍ਜਮਾਨਪਞ੍ਞਤ੍ਤਿ, ਵਿਜ੍ਜਮਾਨੇਨ ¶ ਅਵਿਜ੍ਜਮਾਨਪਞ੍ਞਤ੍ਤਿ, ਅਵਿਜ੍ਜਮਾਨੇਨ ਵਿਜ੍ਜਮਾਨਪਞ੍ਞਤ੍ਤਿ, ਵਿਜ੍ਜਮਾਨੇਨ ਵਿਜ੍ਜਮਾਨਪਞ੍ਞਤ੍ਤਿ, ਅਵਿਜ੍ਜਮਾਨੇਨ ਅਵਿਜ੍ਜਮਾਨਪਞ੍ਞਤ੍ਤੀਤਿ. ਤਤ੍ਥ ਕੁਸਲਾਕੁਸਲਸ੍ਸੇਵ ਸਚ੍ਚਿਕਟ੍ਠਪਰਮਤ੍ਥਵਸੇਨ ਵਿਜ੍ਜਮਾਨਸ੍ਸ ਸਤੋ ਸਮ੍ਭੂਤਸ੍ਸ ਧਮ੍ਮਸ੍ਸ ਪਞ੍ਞਾਪਨਾ ਵਿਜ੍ਜਮਾਨਪਞ੍ਞਤ੍ਤਿ ਨਾਮ. ਤਥਾ ਅਵਿਜ੍ਜਮਾਨਸ੍ਸ ਲੋਕਨਿਰੁਤ੍ਤਿਮਤ੍ਤਸਿਦ੍ਧਸ੍ਸ ਇਤ੍ਥਿਪੁਰਿਸਾਦਿਕਸ੍ਸ ਪਞ੍ਞਾਪਨਾ ਅਵਿਜ੍ਜਮਾਨਪਞ੍ਞਤ੍ਤਿ ਨਾਮ. ਸਬ੍ਬਾਕਾਰੇਨਪਿ ਅਨੁਪਲਬ੍ਭਨੇਯ੍ਯਸ੍ਸ ਵਾਚਾਵਤ੍ਥੁਮਤ੍ਤਸ੍ਸੇਵ ਪਞ੍ਚਮਸਚ੍ਚਾਦਿਕਸ੍ਸ ਤਿਤ੍ਥਿਯਾਨਂ ਅਣੁਪਕਤਿਪੁਰਿਸਾਦਿਕਸ੍ਸ ਵਾ ਪਞ੍ਞਾਪਨਾਪਿ ਅਵਿਜ੍ਜਮਾਨਪਞ੍ਞਤ੍ਤਿਯੇਵ. ਸਾ ਪਨ ਸਾਸਨਾਵਚਰਾ ਨ ਹੋਤੀਤਿ ਇਧ ਨ ਗਹਿਤਾ. ਇਤਿ ਇਮੇਸਂ ਵਿਜ੍ਜਮਾਨਾਵਿਜ੍ਜਮਾਨਾਨਂ ਵਿਕਪ੍ਪਨਵਸੇਨ ਸੇਸਾ ਵੇਦਿਤਬ੍ਬਾ. ‘ਤੇਵਿਜ੍ਜੋ’, ‘ਛਲ਼ਭਿਞ੍ਞੋ’ਤਿਆਦੀਸੁ ਹਿ ਤਿਸ੍ਸੋ ਵਿਜ੍ਜਾ ਛ ਅਭਿਞ੍ਞਾ ਚ ਵਿਜ੍ਜਮਾਨਾ, ਪੁਗ੍ਗਲੋ ਅਵਿਜ੍ਜਮਾਨੋ. ਤਸ੍ਮਾ ਤਿਸ੍ਸੋ ਵਿਜ੍ਜਾ ਅਸ੍ਸਾਤਿ ਤੇਵਿਜ੍ਜੋ, ਛ ਅਭਿਞ੍ਞਾ ਅਸ੍ਸਾਤਿ ਛਲ਼ਭਿਞ੍ਞੋਤਿ ਏਵਂ ਵਿਜ੍ਜਮਾਨੇਨ ਅਵਿਜ੍ਜਮਾਨਸ੍ਸ ਪਞ੍ਞਾਪਨਤੋ ਏਵਰੂਪਾ ਵਿਜ੍ਜਮਾਨੇਨ ਅਵਿਜ੍ਜਮਾਨਪਞ੍ਞਤ੍ਤਿ ਨਾਮ. ‘ਇਤ੍ਥਿਰੂਪਂ’, ‘ਪੁਰਿਸਰੂਪ’ਨ੍ਤਿਆਦੀਸੁ ¶ ਪਨ ਇਤ੍ਥਿਪੁਰਿਸਾ ਅਵਿਜ੍ਜਮਾਨਾ, ਰੂਪਂ ਵਿਜ੍ਜਮਾਨਂ. ਤਸ੍ਮਾ ਇਤ੍ਥਿਯਾ ਰੂਪਂ ਇਤ੍ਥਿਰੂਪਂ, ਪੁਰਿਸਸ੍ਸ ਰੂਪਂ ਪੁਰਿਸਰੂਪਨ੍ਤਿ ਏਵਂ ਅਵਿਜ੍ਜਮਾਨੇਨ ਵਿਜ੍ਜਮਾਨਸ੍ਸ ਪਞ੍ਞਾਪਨਤੋ ਏਵਰੂਪਾ ਅਵਿਜ੍ਜਮਾਨੇਨ ਵਿਜ੍ਜਮਾਨਪਞ੍ਞਤ੍ਤਿ ਨਾਮ. ਚਕ੍ਖੁਸਮ੍ਫਸ੍ਸੋ, ਸੋਤਸਮ੍ਫਸ੍ਸੋਤਿਆਦੀਸੁ ਚਕ੍ਖੁਸੋਤਾਦਯੋਪਿ ਫਸ੍ਸੋਪਿ ਵਿਜ੍ਜਮਾਨੋਯੇਵ. ਤਸ੍ਮਾ ਚਕ੍ਖੁਮ੍ਹਿ ਸਮ੍ਫਸ੍ਸੋ, ਚਕ੍ਖੁਤੋ ਜਾਤੋ ਸਮ੍ਫਸ੍ਸੋ, ਚਕ੍ਖੁਸ੍ਸ ਵਾ ਫਲਭੂਤੋ ਸਮ੍ਫਸ੍ਸੋ ਚਕ੍ਖੁਸਮ੍ਫਸ੍ਸੋਤਿ ਏਵਂ ਵਿਜ੍ਜਮਾਨੇਨ ਵਿਜ੍ਜਮਾਨਸ੍ਸ ਪਞ੍ਞਾਪਨਤੋ ਏਵਰੂਪਾ ਵਿਜ੍ਜਮਾਨੇਨ ਵਿਜ੍ਜਮਾਨਪਞ੍ਞਤ੍ਤਿ ਨਾਮ. ਖਤ੍ਤਿਯਪੁਤ੍ਤੋ, ਬ੍ਰਾਹ੍ਮਣਪੁਤ੍ਤੋ, ਸੇਟ੍ਠਿਪੁਤ੍ਤੋਤਿਆਦੀਸੁ ਖਤ੍ਤਿਯਾਦਯੋਪਿ ਅਵਿਜ੍ਜਮਾਨਾ, ਪੁਤ੍ਤੋਪਿ. ਤਸ੍ਮਾ ਖਤ੍ਤਿਯਸ੍ਸ ਪੁਤ੍ਤੋ ਖਤ੍ਤਿਯਪੁਤ੍ਤੋਤਿ ਏਵਂ ਅਵਿਜ੍ਜਮਾਨੇਨ ਅਵਿਜ੍ਜਮਾਨਸ੍ਸ ਪਞ੍ਞਾਪਨਤੋ ਏਵਰੂਪਾ ਅਵਿਜ੍ਜਮਾਨੇਨ ਅਵਿਜ੍ਜਮਾਨਪਞ੍ਞਤ੍ਤਿ ਨਾਮ. ਤਾਸੁ ਇਮਸ੍ਮਿਂ ਪਕਰਣੇ ਪੁਰਿਮਾ ਤਿਸ੍ਸੋਵ ਪਞ੍ਞਤ੍ਤਿਯੋ ਲਬ੍ਭਨ੍ਤਿ. ‘‘ਖਨ੍ਧਪਞ੍ਞਤ੍ਤਿ…ਪੇ… ਇਨ੍ਦ੍ਰਿਯਪਞ੍ਞਤ੍ਤੀ’’ਤਿ ਇਮਸ੍ਮਿਞ੍ਹਿ ¶ ਠਾਨੇ ਵਿਜ੍ਜਮਾਨਸ੍ਸੇਵ ਪਞ੍ਞਾਪਿਤਤ੍ਤਾ ਵਿਜ੍ਜਮਾਨਪਞ੍ਞਤ੍ਤਿ ਲਬ੍ਭਤਿ. ‘‘ਪੁਗ੍ਗਲਪਞ੍ਞਤ੍ਤੀ’’ਤਿ ਪਦੇ ਅਵਿਜ੍ਜਮਾਨਪਞ੍ਞਤ੍ਤਿ. ਪਰਤੋ ਪਨ ‘ਤੇਵਿਜ੍ਜੋ’, ‘ਛਲ਼ਭਿਞ੍ਞੋ’ਤਿਆਦੀਸੁ ਵਿਜ੍ਜਮਾਨੇਨ ਅਵਿਜ੍ਜਮਾਨਪਞ੍ਞਤ੍ਤਿ ਲਬ੍ਭਤੀਤਿ.
ਅਟ੍ਠਕਥਾਮੁਤ੍ਤਕੇਨ ਪਨ ਆਚਰਿਯਨਯੇਨ ਅਪਰਾਪਿ ਛ ਪਞ੍ਞਤ੍ਤਿਯੋ – ਉਪਾਦਾਪਞ੍ਞਤ੍ਤਿ, ਉਪਨਿਧਾਪਞ੍ਞਤ੍ਤਿ, ਸਮੋਧਾਨਪਞ੍ਞਤ੍ਤਿ, ਉਪਨਿਕ੍ਖਿਤ੍ਤਪਞ੍ਞਤ੍ਤਿ, ਤਜ੍ਜਾਪਞ੍ਞਤ੍ਤਿ, ਸਨ੍ਤਤਿਪਞ੍ਞਤ੍ਤੀਤਿ ¶ . ਤਤ੍ਥ ਯੋ ਰੂਪਵੇਦਨਾਦੀਹਿ ਏਕਤ੍ਤੇਨ ਵਾ ਅਞ੍ਞਤ੍ਤੇਨ ਵਾ ਰੂਪਵੇਦਨਾਦਯੋ ਵਿਯ ਸਚ੍ਚਿਕਟ੍ਠਪਰਮਤ੍ਥੇਨ ਅਨੁਪਲਬ੍ਭਸਭਾਵੋਪਿ ਰੂਪਵੇਦਨਾਦਿਭੇਦੇ ਖਨ੍ਧੇ ਉਪਾਦਾਯ ਨਿਸ੍ਸਾਯ ਕਾਰਣਂ ਕਤ੍ਵਾ ਸਮ੍ਮਤੋ ਸਤ੍ਤੋ. ਤਾਨਿ ਤਾਨਿ ਅਙ੍ਗਾਨਿ ਉਪਾਦਾਯ ਰਥੋ ਗੇਹਂ ਮੁਟ੍ਠਿ ਉਦ੍ਧਨਨ੍ਤਿ ਚ; ਤੇ ਤੇਯੇਵ ਰੂਪਾਦਯੋ ਉਪਾਦਾਯ ਘਟੋ ਪਟੋ; ਚਨ੍ਦਸੂਰਿਯਪਰਿਵਤ੍ਤਾਦਯੋ ਉਪਾਦਾਯ ਕਾਲੋ, ਦਿਸਾ; ਤਂ ਤਂ ਭੂਤਨਿਮਿਤ੍ਤਞ੍ਚੇਵ ਭਾਵਨਾਨਿਸਂਸਞ੍ਚ ਉਪਾਦਾਯ ਨਿਸ੍ਸਾਯ ਕਾਰਣਂ ਕਤ੍ਵਾ ਸਮ੍ਮਤਂ ਤੇਨ ਤੇਨਾਕਾਰੇਨ ਉਪਟ੍ਠਿਤਂ ਉਗ੍ਗਹਨਿਮਿਤ੍ਤਂ ਪਟਿਭਾਗਨਿਮਿਤ੍ਤਨ੍ਤਿ ਅਯਂ ਏਵਰੂਪਾ ਉਪਾਦਾਪਞ੍ਞਤ੍ਤਿ ਨਾਮ. ਪਞ੍ਞਪੇਤਬ੍ਬਟ੍ਠੇਨ ਚੇਸਾ ਪਞ੍ਞਤ੍ਤਿ ਨਾਮ, ਨ ਪਞ੍ਞਾਪਨਟ੍ਠੇਨ. ਯਾ ਪਨ ਤਸ੍ਸਤ੍ਥਸ੍ਸ ਪਞ੍ਞਾਪਨਾ, ਅਯਂ ਅਵਿਜ੍ਜਮਾਨਪਞ੍ਞਤ੍ਤਿਯੇਵ.
ਯਾ ਪਠਮਦੁਤਿਯਾਦੀਨਿ ਉਪਨਿਧਾਯ ਦੁਤਿਯਂ ਤਤਿਯਨ੍ਤਿਆਦਿਕਾ, ਅਞ੍ਞਮਞ੍ਞਞ੍ਚ ਉਪਨਿਧਾਯ ਦੀਘਂ ਰਸ੍ਸਂ, ਦੂਰਂ, ਸਨ੍ਤਿਕਨ੍ਤਿਆਦਿਕਾ ਪਞ੍ਞਾਪਨਾ; ਅਯਂ ਉਪਨਿਧਾਪਞ੍ਞਤ੍ਤਿ ਨਾਮ. ਅਪਿਚੇਸਾ ਉਪਨਿਧਾਪਞ੍ਞਤ੍ਤਿ – ਤਦਞ੍ਞਾਪੇਕ੍ਖੂਪਨਿਧਾ, ਹਤ੍ਥਗਤੂਪਨਿਧਾ, ਸਮ੍ਪਯੁਤ੍ਤੂਪਨਿਧਾ, ਸਮਾਰੋਪਿਤੂਪਨਿਧਾ, ਅਵਿਦੂਰਗਤੂਪਨਿਧਾ ¶ , ਪਟਿਭਾਗੂਪਨਿਧਾ, ਤਬ੍ਬਹੁਲੂਪਨਿਧਾ, ਤਬ੍ਬਿਸਿਟ੍ਠੂਪਨਿਧਾਤਿਆਦਿਨਾ ਭੇਦੇਨ ਅਨੇਕਪ੍ਪਕਾਰਾ.
ਤਤ੍ਥ ਦੁਤਿਯਂ ਤਤਿਯਨ੍ਤਿਆਦਿਕਾਵ ਤਦਞ੍ਞਂ ਅਪੇਕ੍ਖਿਤ੍ਵਾ ਵੁਤ੍ਤਤਾਯ ਤਦਞ੍ਞਾਪੇਕ੍ਖੂਪਨਿਧਾ ਨਾਮ. ਛਤ੍ਤਪਾਣਿ, ਸਤ੍ਥਪਾਣੀਤਿਆਦਿਕਾ ਹਤ੍ਥਗਤਂ ਉਪਨਿਧਾਯ ਵੁਤ੍ਤਤਾਯ ¶ ਹਤ੍ਥਗਤੂਪਨਿਧਾ ਨਾਮ. ਕੁਣ੍ਡਲੀ, ਸਿਖਰੀ, ਕਿਰਿਟੀਤਿਆਦਿਕਾ ਸਮ੍ਪਯੁਤ੍ਤਂ ਉਪਨਿਧਾਯ ਵੁਤ੍ਤਤਾਯ ਸਮ੍ਪਯੁਤ੍ਤੂਪਨਿਧਾ ਨਾਮ. ਧਞ੍ਞਸਕਟਂ, ਸਪ੍ਪਿਕੁਮ੍ਭੋਤਿਆਦਿਕਾ ਸਮਾਰੋਪਿਤਂ ਉਪਨਿਧਾਯ ਵੁਤ੍ਤਤਾਯ ਸਮਾਰੋਪਿਤੂਪਨਿਧਾ ਨਾਮ. ਇਨ੍ਦਸਾਲਗੁਹਾ, ਪਿਯਙ੍ਗੁਗੁਹਾ, ਸੇਰੀਸਕਨ੍ਤਿਆਦਿਕਾ ਅਵਿਦੂਰਗਤਂ ਉਪਨਿਧਾਯ ਵੁਤ੍ਤਤਾਯ ਅਵਿਦੂਰਗਤੂਪਨਿਧਾ ਨਾਮ. ਸੁਵਣ੍ਣਵਣ੍ਣੋ, ਉਸਭਗਾਮੀਤਿਆਦਿਕਾ ਪਟਿਭਾਗਂ ਉਪਨਿਧਾਯ ਵੁਤ੍ਤਤਾਯ ਪਟਿਭਾਗੂਪਨਿਧਾ ਨਾਮ. ਪਦੁਮਸ੍ਸਰੋ, ਬ੍ਰਾਹ੍ਮਣਗਾਮੋਤਿਆਦਿਕਾ ਤਬ੍ਬਹੁਲਂ ਉਪਨਿਧਾਯ ਵੁਤ੍ਤਤਾਯ ਤਬ੍ਬਹੁਲੂਪਨਿਧਾ ਨਾਮ. ਮਣਿਕਟਕਂ, ਵਜਿਰਕਟਕਨ੍ਤਿਆਦਿਕਾ ਤਬ੍ਬਿਸਿਟ੍ਠਂ ਉਪਨਿਧਾਯ ਵੁਤ੍ਤਤਾਯ ਤਬ੍ਬਿਸਿਟ੍ਠੂਪਨਿਧਾ ਨਾਮ.
ਯਾ ਪਨ ਤੇਸਂ ਤੇਸਂ ਸਮੋਧਾਨਮਪੇਕ੍ਖਿਤ੍ਵਾ ਤਿਦਣ੍ਡਂ, ਅਟ੍ਠਪਦਂ, ਧਞ੍ਞਰਾਸਿ, ਪੁਪ੍ਫਰਾਸੀਤਿਆਦਿਕਾ ਪਞ੍ਞਾਪਨਾ, ਅਯਂ ਸਮੋਧਾਨਪਞ੍ਞਤ੍ਤਿ ਨਾਮ. ਯਾ ਪੁਰਿਮਸ੍ਸ ਪੁਰਿਮਸ੍ਸ ਉਪਨਿਕ੍ਖਿਪਿਤ੍ਵਾ ਦ੍ਵੇ, ਤੀਣਿ, ਚਤ੍ਤਾਰੀਤਿਆਦਿਕਾ ਪਞ੍ਞਾਪਨਾ, ਅਯਂ ¶ ਉਪਨਿਕ੍ਖਿਤ੍ਤਪਞ੍ਞਤ੍ਤਿ ਨਾਮ. ਯਾ ਤਂ ਤਂ ਧਮ੍ਮਸਭਾਵਂ ਅਪੇਕ੍ਖਿਤ੍ਵਾ ਪਥਵੀ, ਤੇਜੋ, ਕਕ੍ਖਲ਼ਤਾ, ਉਣ੍ਹਤਾਤਿਆਦਿਕਾ ਪਞ੍ਞਾਪਨਾ, ਅਯਂ ਤਜ੍ਜਾਪਞ੍ਞਤ੍ਤਿ ਨਾਮ. ਯਾ ਪਨ ਸਨ੍ਤਤਿਵਿਚ੍ਛੇਦਾਭਾਵਂ ਅਪੇਕ੍ਖਿਤ੍ਵਾ ਆਸੀਤਿਕੋ, ਨਾਵੁਤਿਕੋਤਿਆਦਿਕਾ ਪਞ੍ਞਾਪਨਾ, ਅਯਂ ਸਨ੍ਤਤਿਪਞ੍ਞਤ੍ਤਿ ਨਾਮ. ਏਤਾਸੁ ਪਨ ਤਜ੍ਜਾਪਞ੍ਞਤ੍ਤਿ ਵਿਜ੍ਜਮਾਨਪਞ੍ਞਤ੍ਤਿਯੇਵ. ਸੇਸਾ ਅਵਿਜ੍ਜਮਾਨਪਕ੍ਖਞ੍ਚੇਵ, ਅਵਿਜ੍ਜਮਾਨੇਨ ਅਵਿਜ੍ਜਮਾਨਪਕ੍ਖਞ੍ਚ ਭਜਨ੍ਤਿ.
ਅਟ੍ਠਕਥਾਮੁਤ੍ਤਕੇਨ ਆਚਰਿਯਨਯੇਨੇਵ ਅਪਰਾਪਿ ਛ ਪਞ੍ਞਤ੍ਤਿਯੋ – ਕਿਚ੍ਚਪਞ੍ਞਤ੍ਤਿ, ਸਣ੍ਠਾਨਪਞ੍ਞਤ੍ਤਿ, ਲਿਙ੍ਗਪਞ੍ਞਤ੍ਤਿ, ਭੂਮਿਪਞ੍ਞਤ੍ਤਿ, ਪਚ੍ਚਤ੍ਤਪਞ੍ਞਤ੍ਤਿ, ਅਸਙ੍ਖਤਪਞ੍ਞਤ੍ਤੀਤਿ. ਤਤ੍ਥ ਭਾਣਕੋ, ਧਮ੍ਮਕਥਿਕੋਤਿਆਦਿਕਾ ਕਿਚ੍ਚਵਸੇਨ ਪਞ੍ਞਾਪਨਾ ਕਿਚ੍ਚਪਞ੍ਞਤ੍ਤਿ ਨਾਮ. ਕਿਸੋ, ਥੂਲੋ, ਪਰਿਮਣ੍ਡਲੋ, ਚਤੁਰਸ੍ਸੋਤਿਆਦਿਕਾ ਸਣ੍ਠਾਨਵਸੇਨ ਪਞ੍ਞਾਪਨਾ ਸਣ੍ਠਾਨਪਞ੍ਞਤ੍ਤਿ ¶ ਨਾਮ. ਇਤ੍ਥੀ, ਪੁਰਿਸੋਤਿਆਦਿਕਾ ਲਿਙ੍ਗਵਸੇਨ ਪਞ੍ਞਾਪਨਾ ਲਿਙ੍ਗਪਞ੍ਞਤਿ ਨਾਮ. ਕਾਮਾਵਚਰਾ, ਰੂਪਾਵਚਰਾ, ਅਰੂਪਾਵਚਰਾ, ਕੋਸਲਕਾ, ਮਾਧੁਰਾਤਿਆਦਿਕਾ ਭੂਮਿਵਸੇਨ ਪਞ੍ਞਾਪਨਾ ਭੂਮਿਪਞ੍ਞਤ੍ਤਿ ਨਾਮ. ਤਿਸ੍ਸੋ ¶ , ਨਾਗੋ, ਸੁਮਨੋਤਿਆਦਿਕਾ ਪਚ੍ਚਤ੍ਤਨਾਮਕਰਣਮਤ੍ਤਵਸੇਨ ਪਞ੍ਞਾਪਨਾ ਪਚ੍ਚਤ੍ਤਪਞ੍ਞਤ੍ਤਿ ਨਾਮ. ਨਿਰੋਧੋ, ਨਿਬ੍ਬਾਨਨ੍ਤਿਆਦਿਕਾ ਅਸਙ੍ਖਤਧਮ੍ਮਸ੍ਸ ਪਞ੍ਞਾਪਨਾ ਅਸਙ੍ਖਤਪਞ੍ਞਤ੍ਤਿ ਨਾਮ. ਤਤ੍ਥ ਏਕਚ੍ਚਾ ਭੂਮਿਪਞ੍ਞਤ੍ਤਿ ਅਸਙ੍ਖਤਪਞ੍ਞਤ੍ਤਿ ਚ ਵਿਜ੍ਜਮਾਨਪਞ੍ਞਤ੍ਤਿਯੇਵ, ਕਿਚ੍ਚਪਞ੍ਞਤ੍ਤਿ ਵਿਜ੍ਜਮਾਨੇਨ ਅਵਿਜ੍ਜਮਾਨਪਕ੍ਖਂ ਭਜਤਿ. ਸੇਸਾ ਅਵਿਜ੍ਜਮਾਨਪਞ੍ਞਤ੍ਤਿਯੋ ਨਾਮ.
੨. ਇਦਾਨਿ ਯਾਸਂ ਪਞ੍ਞਤ੍ਤੀਨਂ ਉਦ੍ਦੇਸਵਾਰੇ ਸਙ੍ਖੇਪਤੋ ਸਰੂਪਦਸ੍ਸਨਂ ਕਤਂ, ਸਙ੍ਖੇਪਤੋਯੇਵ ਤਾਵ ਤਾਸਂ ਵਤ੍ਥੁਂ ਵਿਭਜਿਤ੍ਵਾ ਦਸ੍ਸਨਵਸੇਨ ਤਾ ਦਸ੍ਸੇਤੁਂ ਕਿਤ੍ਤਾਵਤਾਤਿਆਦਿਮਾਹ. ਤਤ੍ਥ ਪੁਚ੍ਛਾਯ ਤਾਵ ਏਵਮਤ੍ਥੋ ਵੇਦਿਤਬ੍ਬੋ – ਯਾ ਅਯਂ ਖਨ੍ਧਾਨਂ ‘ਖਨ੍ਧਾ’ਤਿ ਪਞ੍ਞਾਪਨਾ, ਦਸ੍ਸਨਾ, ਠਪਨਾ, ਸਾ ਕਿਤ੍ਤਕੇਨ ਹੋਤੀਤਿ ਕਥੇਤੁਕਮ੍ਯਤਾਪੁਚ੍ਛਾ. ਪਰਤੋ ਕਿਤ੍ਤਾਵਤਾ ਆਯਤਨਾਨਨ੍ਤਿਆਦੀਸੁਪਿ ਏਸੇਵ ਨਯੋ. ਵਿਸ੍ਸਜ੍ਜਨੇਪਿ ਏਵਮਤ੍ਥੋ ਵੇਦਿਤਬ੍ਬੋ – ਯਤ੍ਤਕੇਨ ਪਞ੍ਞਾਪਨੇਨ ਸਙ੍ਖੇਪਤੋ ਪਞ੍ਚਕ੍ਖਨ੍ਧਾਤਿ ਵਾ ਪਭੇਦਤੋ ‘‘ਰੂਪਕ੍ਖਨ੍ਧੋ…ਪੇ… ਵਿਞ੍ਞਾਣਕ੍ਖਨ੍ਧੋ’’ਤਿ ਵਾ; ਤਤ੍ਰਾਪਿ ਰੂਪਕ੍ਖਨ੍ਧੋ ਕਾਮਾਵਚਰੋ, ਸੇਸਾ ਚਤੁਭੂਮਿਕਾਤਿ ਵਾ ਏਵਰੂਪਂ ਪਞ੍ਞਾਪਨਂ ਹੋਤਿ; ਏਤ੍ਤਕੇਨ ਖਨ੍ਧਾਨਂ ‘ਖਨ੍ਧਾ’ਤਿ ਪਞ੍ਞਤ੍ਤਿ ਹੋਤਿ.
੩. ਤਥਾ ਯਤ੍ਤਕੇਨ ਪਞ੍ਞਾਪਨੇਨ ਸਙ੍ਖੇਪਤੋ ਦ੍ਵਾਦਸਾਯਤਨਾਨੀਤਿ ਵਾ, ਪਭੇਦਤੋ ‘‘ਚਕ੍ਖਾਯਤਨਂ…ਪੇ… ਧਮ੍ਮਾਯਤਨ’’ਨ੍ਤਿ ਵਾ; ਤਤ੍ਰਾਪਿ ਦਸਾਯਤਨਾ ਕਾਮਾਵਚਰਾ ¶ , ਦ੍ਵਾਯਤਨਾ ਚਤੁਭੂਮਿਕਾਤਿ ਵਾ, ਏਵਰੂਪਂ ਪਞ੍ਞਾਪਨਂ ਹੋਤਿ; ਏਤ੍ਤਕੇਨ ਆਯਤਨਾਨਂ ਆਯਤਨਾਨੀਤਿ ਪਞ੍ਞਤ੍ਤਿ ਹੋਤਿ.
੪. ਯਤ੍ਤਕੇਨ ਪਞ੍ਞਾਪਨੇਨ ਸਙ੍ਖੇਪਤੋ ਅਟ੍ਠਾਰਸ ਧਾਤੁਯੋਤਿ ਵਾ ¶ , ਪਭੇਦਤੋ ‘‘ਚਕ੍ਖੁਧਾਤੁ…ਪੇ… ਮਨੋਵਿਞ੍ਞਾਣਧਾਤੂ’’ਤਿ ਵਾ; ਤਤ੍ਰਾਪਿ ਸੋਲ਼ਸ ਧਾਤੁਯੋ ਕਾਮਾਵਚਰਾ, ਦ੍ਵੇ ਧਾਤੁਯੋ ਚਤੁਭੂਮਿਕਾਤਿ ਵਾ ਏਵਰੂਪਂ ਪਞ੍ਞਾਪਨਂ ਹੋਤਿ; ਏਤ੍ਤਕੇਨ ਧਾਤੂਨਂ ਧਾਤੂਤਿ ਪਞ੍ਞਤ੍ਤਿ ਹੋਤਿ.
੫. ਯਤ੍ਤਕੇਨ ਪਞ੍ਞਾਪਨੇਨ ਸਙ੍ਖੇਪਤੋ ਚਤ੍ਤਾਰਿ ਸਚ੍ਚਾਨੀਤਿ ਵਾ, ਪਭੇਦਤੋ ‘‘ਦੁਕ੍ਖਸਚ੍ਚਂ…ਪੇ… ਨਿਰੋਧਸਚ੍ਚ’’ਨ੍ਤਿ ਵਾ; ਤਤ੍ਰਾਪਿ ਦ੍ਵੇ ਸਚ੍ਚਾ ਲੋਕਿਯਾ, ਦ੍ਵੇ ਸਚ੍ਚਾ ਲੋਕੁਤ੍ਤਰਾਤਿ ਵਾ ਏਵਰੂਪਂ ਪਞ੍ਞਾਪਨਂ ਹੋਤਿ; ਏਤ੍ਤਕੇਨ ਸਚ੍ਚਾਨਂ ‘ਸਚ੍ਚਾਨੀ’ਤਿ ਪਞ੍ਞਤ੍ਤਿ ਹੋਤਿ.
੬. ਯਤ੍ਤਕੇਨ ਪਞ੍ਞਾਪਨੇਨ ਸਙ੍ਖੇਪਤੋ ਬਾਵੀਸਤਿਨ੍ਦ੍ਰਿਯਾਨੀਤਿ ਵਾ, ਪਭੇਦਤੋ ‘‘ਚਕ੍ਖੁਨ੍ਦ੍ਰਿਯਂ…ਪੇ… ਅਞ੍ਞਾਤਾਵਿਨ੍ਦ੍ਰਿਯ’’ਨ੍ਤਿ ਵਾ; ਤਤ੍ਰਾਪਿ ਦਸਿਨ੍ਦ੍ਰਿਯਾਨਿ ਕਾਮਾਵਚਰਾਨਿ, ਨਵਿਨ੍ਦ੍ਰਿਯਾਨਿ ¶ ਮਿਸ੍ਸਕਾਨਿ, ਤੀਣਿ ਇਨ੍ਦ੍ਰਿਯਾਨਿ ਲੋਕੁਤ੍ਤਰਾਨੀਤਿ ਵਾ ਏਵਰੂਪਂ ਪਞ੍ਞਾਪਨਂ ਹੋਤਿ; ਏਤ੍ਤਕੇਨ ਇਨ੍ਦ੍ਰਿਯਾਨਂ ਇਨ੍ਦ੍ਰਿਯਾਨੀਤਿ ਪਞ੍ਞਤ੍ਤਿ ਹੋਤਿ. ਏਤ੍ਤਾਵਤਾ ਸਙ੍ਖੇਪਤੋ ਵਤ੍ਥੁਂ ਵਿਭਜਿਤ੍ਵਾ ਦਸ੍ਸਨਵਸੇਨ ਪਞ੍ਚ ਪਞ੍ਞਤ੍ਤਿਯੋ ਦਸ੍ਸਿਤਾ ਹੋਨ੍ਤਿ.
੭. ਇਦਾਨਿ ਵਿਤ੍ਥਾਰਤੋ ਵਤ੍ਥੁਂ ਵਿਭਜਿਤ੍ਵਾ ਦਸ੍ਸਨਵਸੇਨ ਪੁਗ੍ਗਲਪਞ੍ਞਤ੍ਤਿਂ ਦਸ੍ਸੇਤੁਂ ਸਮਯਵਿਮੁਤ੍ਤੋ ਅਸਮਯਵਿਮੁਤ੍ਤੋਤਿਆਦਿਮਾਹ. ਸਮ੍ਮਾਸਮ੍ਬੁਦ੍ਧੇਨ ਹਿ ਤਿਲੇ ਵਿਸਾਰਯਮਾਨੇਨ ਵਿਯ, ਵਾਕੇ ਹੀਰਯਮਾਨੇਨ ਵਿਯ ਚ, ਹੇਟ੍ਠਾ ਵਿਭਙ੍ਗਪ੍ਪਕਰਣੇ ਇਮਾਸਂ ਪਞ੍ਚਨ੍ਨਂ ਪਞ੍ਞਤ੍ਤੀਨਂ ਵਤ੍ਥੁਭੂਤਾ ਖਨ੍ਧਾਦਯੋ ਨਿਪ੍ਪਦੇਸੇਨ ਕਥਿਤਾਤਿ ਤੇਨ ਤੇ ਇਧ ਏਕਦੇਸੇਨੇਵ ਕਥੇਸਿ. ਛਟ੍ਠਾ ਪੁਗ੍ਗਲਪਞ੍ਞਤ੍ਤਿ ਹੇਟ੍ਠਾ ਅਕਥਿਤਾਵ. ਇਧਾਪਿ ਉਦ੍ਦੇਸਵਾਰੇ ਏਕਦੇਸੇਨੇਵ ਕਥਿਤਾ; ਤਸ੍ਮਾ ਤਂ ਵਿਤ੍ਥਾਰਤੋ ਕਥੇਤੁਕਾਮੋ ਸਮਯਵਿਮੁਤ੍ਤੋ ਅਸਮਯਵਿਮੁਤ੍ਤੋਤਿ ਏਕਕਤੋ ਪਟ੍ਠਾਯ ਯਾਵ ਦਸਕਾ ਮਾਤਿਕਂ ਠਪੇਸੀਤਿ.
ਮਾਤਿਕਾਵਣ੍ਣਨਾ.
੨. ਨਿਦ੍ਦੇਸਵਣ੍ਣਨਾ
੧. ਏਕਕਨਿਦ੍ਦੇਸਵਣ੍ਣਨਾ
੧. ਇਦਾਨਿ ¶ ¶ ਯਥਾਠਪਿਤਂ ਮਾਤਿਕਂ ਆਦਿਤੋ ਪਟ੍ਠਾਯ ਵਿਭਜਿਤ੍ਵਾ ਦਸ੍ਸੇਤੁਂ – ਕਤਮੋ ਚ ਪੁਗ੍ਗਲੋ ਸਮਯਵਿਮੁਤ੍ਤੋਤਿਆਦਿਮਾਹ. ਤਤ੍ਥ ਇਧਾਤਿ ਇਮਸ੍ਮਿਂ ਸਤ੍ਤਲੋਕੇ. ਏਕਚ੍ਚੋ ਪੁਗ੍ਗਲੋਤਿ ਏਕੋ ਪੁਗ੍ਗਲੋ. ਕਾਲੇਨ ਕਾਲਨ੍ਤਿ ਏਤ੍ਥ ਭੁਮ੍ਮਵਸੇਨ ਅਤ੍ਥੋ ਵੇਦਿਤਬ੍ਬੋ. ਏਕੇਕਸ੍ਮਿਂ ਕਾਲੇਤਿ ਵੁਤ੍ਤਂ ਹੋਤਿ. ਸਮਯੇਨ ਸਮਯਨ੍ਤਿ ਇਦਂ ਪੁਰਿਮਸ੍ਸੇਵ ਵੇਵਚਨਂ. ਅਟ੍ਠ ਵਿਮੋਕ੍ਖੇਤਿ ਰੂਪਾਵਚਰਾਰੂਪਾਵਚਰਅਟ੍ਠਸਮਾਪਤ੍ਤਿਯੋ. ਤਾਸਞ੍ਹਿ ਪਚ੍ਚਨੀਕਧਮ੍ਮੇਹਿ ਵਿਮੁਚ੍ਚਨਤੋ ਵਿਮੋਕ੍ਖੋਤਿ ਨਾਮਂ. ਕਾਯੇਨਾਤਿ ਵਿਮੋਕ੍ਖਸਹਜਾਤੇਨ ਨਾਮਕਾਯੇਨ. ਫੁਸਿਤ੍ਵਾ ਵਿਹਰਤੀਤਿ ਪਟਿਲਭਿਤ੍ਵਾ ਇਰਿਯਤਿ. ਕਤਮਸ੍ਮਿਂ ਪਨੇਸ ਕਾਲੇ ਵਿਮੋਕ੍ਖੇ ਫੁਸਿਤ੍ਵਾ ਵਿਹਰਤੀਤਿ? ਸਮਾਪਤ੍ਤਿਂ ਸਮਾਪਜ੍ਜਿਤੁਕਾਮਸ੍ਸ ਹਿ ਕਾਲੋ ਨਾਮ ਅਤ੍ਥਿ, ਅਕਾਲੋ ਨਾਮ ਅਤ੍ਥਿ. ਤਤ੍ਥ ਪਾਤੋਵ ਸਰੀਰਪਟਿਜਗ੍ਗਨਕਾਲੋ, ਵਤ੍ਤਕਰਣਕਾਲੋ ਚ ਸਮਾਪਜ੍ਜਨਸ੍ਸ ਅਕਾਲੋ ਨਾਮ. ਸਰੀਰਂ ਪਨ ਪਟਿਜਗ੍ਗਿਤ੍ਵਾ ਵਤ੍ਤਂ ਕਤ੍ਵਾ ਵਸਨਟ੍ਠਾਨਂ ¶ ਪਵਿਸਿਤ੍ਵਾ ਨਿਸਿਨ੍ਨਸ੍ਸ ਯਾਵ ਪਿਣ੍ਡਾਯ ਗਮਨਕਾਲੋ ਨਾਗਚ੍ਛਤਿ, ਏਤਸ੍ਮਿਂ ਅਨ੍ਤਰੇ ਸਮਾਪਜ੍ਜਨਸ੍ਸ ਕਾਲੋ ਨਾਮ.
ਪਿਣ੍ਡਾਯ ਗਮਨਕਾਲਂ ਪਨ ਸਲ੍ਲਕ੍ਖੇਤ੍ਵਾ ਨਿਕ੍ਖਨ੍ਤਸ੍ਸ ਚੇਤਿਯਵਨ੍ਦਨਕਾਲੋ, ਭਿਕ੍ਖੁਸਙ੍ਘਪਰਿਵੁਤਸ੍ਸ ਵਿਤਕ੍ਕਮਾਲ਼ਕੇ ਠਾਨਕਾਲੋ ਪਿਣ੍ਡਾਯ ਗਮਨਕਾਲੋ ਗਾਮੇ ਚਰਣਕਾਲੋ; ਆਸਨਸਾਲਾਯ ਯਾਗੁਪਾਨਕਾਲੋ ਵਤ੍ਤਕਰਣਕਾਲੋਤਿ ਅਯਮ੍ਪਿ ਸਮਾਪਜ੍ਜਨਸ੍ਸ ਅਕਾਲੋ ਨਾਮ. ਆਸਨਸਾਲਾਯ ਪਨ ਵਿਵਿਤ੍ਤੇ ਓਕਾਸੇ ਸਤਿ ਯਾਵ ਭਤ੍ਤਕਾਲੋ ਨਾਗਚ੍ਛਤਿ, ਏਤਸ੍ਮਿਮ੍ਪਿ ਅਨ੍ਤਰੇ ਸਮਾਪਜ੍ਜਨਸ੍ਸ ਕਾਲੋ ਨਾਮ. ਭਤ੍ਤਂ ਪਨ ਭੁਞ੍ਜਨਕਾਲੋ, ਵਿਹਾਰਗਮਨਕਾਲੋ, ਪਤ੍ਤਚੀਵਰਪਟਿਸਾਮਨਕਾਲੋ, ਦਿਵਾਵਤ੍ਤਕਰਣਕਾਲੋ, ਪਰਿਪੁਚ੍ਛਾਦਾਨਕਾਲੋਤਿ ਅਯਮ੍ਪਿ ਸਮਾਪਜ੍ਜਨਸ੍ਸ ਅਕਾਲੋ ਨਾਮ. ਯੋ ਅਕਾਲੋ, ਸ੍ਵੇਵ ਅਸਮਯੋ. ਤਂ ਸਬ੍ਬਮ੍ਪਿ ਠਪੇਤ੍ਵਾ ਅਵਸੇਸੇ ਕਾਲੇ ਕਾਲੇ, ਸਮਯੇ ਸਮਯੇ ਵੁਤ੍ਤਪ੍ਪਕਾਰੇ ਅਟ੍ਠ ¶ ਵਿਮੋਕ੍ਖੇ ਸਹਜਾਤਨਾਮਕਾਯੇਨ ਪਟਿਲਭਿਤ੍ਵਾ ਵਿਹਰਨ੍ਤੋ, ‘‘ਇਧੇਕਚ੍ਚੋ ਪੁਗ੍ਗਲੋ…ਪੇ… ਵਿਹਰਤੀ’’ਤਿ ਵੁਚ੍ਚਤਿ.
ਅਪਿਚੇਸ ¶ ਸਫਸ੍ਸਕੇਹਿ ਸਹਜਾਤਨਾਮਧਮ੍ਮੇਹਿ ਸਹਜਾਤਧਮ੍ਮੇ ਫੁਸਤਿਯੇਵ ਨਾਮ, ਉਪਚਾਰੇਨ ਅਪ੍ਪਨਂ ਫੁਸਤਿਯੇਵ ਨਾਮ. ਪੁਰਿਮਾਯ ਅਪ੍ਪਨਾਯ ਅਪਰਂ ਅਪ੍ਪਨਂ ਫੁਸਤਿਯੇਵ. ਯੇਨ ਹਿ ਸਦ੍ਧਿਂ ਯੇ ਧਮ੍ਮਾ ਸਹਜਾਤਾ, ਤੇਨ ਤੇ ਪਟਿਲਦ੍ਧਾ ਨਾਮ ਹੋਨ੍ਤਿ. ਫਸ੍ਸੇਨਾਪਿ ਫੁਟ੍ਠਾਯੇਵ ਨਾਮ ਹੋਨ੍ਤਿ. ਉਪਚਾਰਮ੍ਪਿ ਅਪ੍ਪਨਾਯ ਪਟਿਲਾਭਕਾਰਣਮੇਵ, ਤਥਾ ਪੁਰਿਮਾ ਅਪ੍ਪਨਾ ਅਪਰਅਪ੍ਪਨਾਯ. ਤਤ੍ਰਾਸ੍ਸ ਏਵਂ ਸਹਜਾਤੇਹਿ ਸਹਜਾਤਾਨਂ ਫੁਸਨਾ ਵੇਦਿਤਬ੍ਬਾ – ਪਠਮਜ੍ਝਾਨਞ੍ਹਿ ਵਿਤਕ੍ਕਾਦੀਹਿ ਪਞ੍ਚਙ੍ਗਿਕਂ. ਤਸ੍ਮਿਂ ਠਪੇਤ੍ਵਾ ਤਾਨਿ ਅਙ੍ਗਾਨਿ ਸੇਸਾ ਅਤਿਰੇਕਪਣ੍ਣਾਸਧਮ੍ਮਾ ਚਤ੍ਤਾਰੋ ਖਨ੍ਧਾ ਨਾਮ ਹੋਨ੍ਤਿ. ਤੇਨ ਨਾਮਕਾਯੇਨ ਪਠਮਜ੍ਝਾਨਸਮਾਪਤ੍ਤਿਵਿਮੋਕ੍ਖਂ ਫੁਸਿਤ੍ਵਾ ਪਟਿਲਭਿਤ੍ਵਾ ਵਿਹਰਤਿ. ਦੁਤਿਯਂ ਝਾਨਂ ਪੀਤਿਸੁਖਚਿਤ੍ਤੇਕਗ੍ਗਤਾਹਿ ਤਿਵਙ੍ਗਿਕਂ, ਤਤਿਯਂ ਸੁਖਚਿਤ੍ਤੇਕਗ੍ਗਤਾਹਿ ਦੁਵਙ੍ਗਿਕਂ, ਚਤੁਤ੍ਥਂ ਉਪੇਕ੍ਖਾਚਿਤ੍ਤੇਕਗ੍ਗਤਾਹਿ ਦੁਵਙ੍ਗਿਕਂ, ਤਥਾ ਆਕਾਸਾਨਞ੍ਚਾਯਤਨਂ…ਪੇ… ਨੇਵਸਞ੍ਞਾਨਾਸਞ੍ਞਾਯਤਨਞ੍ਚ. ਤਤ੍ਥ ਠਪੇਤ੍ਵਾ ਤਾਨਿ ਅਙ੍ਗਾਨਿ ਸੇਸਾ ਅਤਿਰੇਕਪਣ੍ਣਾਸਧਮ੍ਮਾ ਚਤ੍ਤਾਰੋ ਖਨ੍ਧਾ ਨਾਮ ਹੋਨ੍ਤਿ. ਤੇਨ ਨਾਮਕਾਯੇਨ ਨੇਵਸਞ੍ਞਾਨਾਸਞ੍ਞਾਯਤਨਸਮਾਪਤ੍ਤਿਵਿਮੋਕ੍ਖਂ ਫੁਸਿਤ੍ਵਾ ਪਟਿਲਭਿਤ੍ਵਾ ਵਿਹਰਤਿ.
ਪਞ੍ਞਾਯ ਚਸ੍ਸ ਦਿਸ੍ਵਾਤਿ ਵਿਪਸ੍ਸਨਾਪਞ੍ਞਾਯ ਸਙ੍ਖਾਰਗਤਂ, ਮਗ੍ਗਪਞ੍ਞਾਯ ਚਤੁਸਚ੍ਚਧਮ੍ਮੇ ਪਸ੍ਸਿਤ੍ਵਾ. ਏਕਚ੍ਚੇ ਆਸਵਾ ਪਰਿਕ੍ਖੀਣਾ ਹੋਨ੍ਤੀਤਿ ਉਪਡ੍ਢੁਪਡ੍ਢਾ ਪਠਮਮਗ੍ਗਾਦਿਵਜ੍ਝਾ ਆਸਵਾ ਪਰਿਕ੍ਖੀਣਾ ਹੋਨ੍ਤਿ. ਅਯਂ ਵੁਚ੍ਚਤਿ ਪੁਗ੍ਗਲੋ ਸਮਯਵਿਮੁਤ੍ਤੋਤਿ ਏਤ੍ਥ ਅਟ੍ਠਸਮਾਪਤ੍ਤਿਲਾਭੀ ਪੁਥੁਜ੍ਜਨੋ ਤੇਨ ¶ ਨਾਮਕਾਯੇਨ ਫੁਸਿਤ੍ਵਾ ਵਿਹਰਤੀਤਿ ¶ ਵਤ੍ਤੁਂ ਵਟ੍ਟਤਿ. ਪਾਲ਼ਿਯਂ ਪਨ ‘‘ਏਕਚ੍ਚੇ ਆਸਵਾ ਪਰਿਕ੍ਖੀਣਾ’’ਤਿ ਵੁਤ੍ਤਂ. ਪੁਥੁਜ੍ਜਨਸ੍ਸ ਚ ਖੀਣਾ ਆਸਵਾ ਨਾਮ ਨਤ੍ਥਿ, ਤਸ੍ਮਾ ਸੋ ਨ ਗਹਿਤੋ. ਅਟ੍ਠਸਮਾਪਤ੍ਤਿਲਾਭੀ ਖੀਣਾਸਵੋਪਿ ਤੇਨ ਨਾਮਕਾਯੇਨ ਫੁਸਿਤ੍ਵਾ ਵਿਹਰਤੀਤਿ ਵਤ੍ਤੁਂ ਵਟ੍ਟਤਿ. ਤਸ੍ਸ ਪਨ ਅਪਰਿਕ੍ਖੀਣਾਸਵਾ ਨਾਮ ਨਤ੍ਥਿ, ਤਸ੍ਮਾ ਸੋਪਿ ਨ ਗਹਿਤੋ. ਸਮਯਵਿਮੁਤ੍ਤੋਤਿ ਪਨ ਤਿਣ੍ਣਂ ਸੋਤਾਪਨ੍ਨਸਕਦਾਗਾਮਿਅਨਾਗਾਮੀਨਂਯੇਵੇਤਂ ਨਾਮਨ੍ਤਿ ਵੇਦਿਤਬ੍ਬਂ.
੨. ਅਸਮਯਵਿਮੁਤ੍ਤਨਿਦ੍ਦੇਸੇ – ਪੁਰਿਮਸਦਿਸਂ ਵੁਤ੍ਤਨਯੇਨੇਵ ਵੇਦਿਤਬ੍ਬਂ. ਅਸਮਯਵਿਮੁਤ੍ਤੋਤਿ ਪਨੇਤ੍ਥ ਸੁਕ੍ਖਵਿਪਸ੍ਸਕਖੀਣਾਸਵਸ੍ਸੇਤਂ ਨਾਮਂ. ਸੁਕ੍ਖਵਿਪਸ੍ਸਕਾ ਪਨ ਸੋਤਾਪਨ੍ਨਸਕਦਾਗਾਮਿਅਨਾਗਾਮਿਨੋ ਅਟ੍ਠਸਮਾਪਤ੍ਤਿਲਾਭਿਨੋ ਚ ਖੀਣਾਸਵਾ ਪੁਥੁਜ੍ਜਨਾ ਚ ਇਮਸ੍ਮਿਂ ਦੁਕੇ ਨ ਲਬ੍ਭਨ੍ਤਿ, ਦੁਕਮੁਤ੍ਤਕਪੁਗ੍ਗਲਾ ¶ ਨਾਮ ਹੋਨ੍ਤਿ. ਤਸ੍ਮਾ ਸਤ੍ਥਾ ਅਤ੍ਤਨੋ ਬੁਦ੍ਧਸੁਬੁਦ੍ਧਤਾਯ ਹੇਟ੍ਠਾ ਗਹਿਤੇ ਚ ਅਗ੍ਗਹਿਤੇ ਚ ਸਙ੍ਕਡ੍ਢਿਤ੍ਵਾ ਸਦ੍ਧਿਂ ਪਿਟ੍ਠਿਵਟ੍ਟਕੇਹਿ ਤਨ੍ਤਿਂ ਆਰੋਪੇਨ੍ਤੋ ਸਬ੍ਬੇਪਿ ਅਰਿਯਪੁਗ੍ਗਲਾਤਿਆਦਿਮਾਹ. ਤਤ੍ਥ ਅਰਿਯੇ ਵਿਮੋਕ੍ਖੇਤਿ ਕਿਲੇਸੇਹਿ ਆਰਕਤ੍ਤਾ ਅਰਿਯੇਤਿ ਸਙ੍ਖਂ ਗਤੇ ਲੋਕੁਤ੍ਤਰਵਿਮੋਕ੍ਖੇ. ਇਦਂ ਵੁਤ੍ਤਂ ਹੋਤਿ – ਬਾਹਿਰਾਨਞ੍ਹਿ ਅਟ੍ਠਨ੍ਨਂ ਸਮਾਪਤ੍ਤੀਨਂ ਸਮਾਪਜ੍ਜਨ੍ਤਸ੍ਸ ਸਮਯੋਪਿ ਅਤ੍ਥਿ ਅਸਮਯੋਪਿ. ਮਗ੍ਗਵਿਮੋਕ੍ਖੇਨ ਵਿਮੁਚ੍ਚਨਸ੍ਸ ਸਮਯੋ ਵਾ ਅਸਮਯੋ ਵਾ ਨਤ੍ਥਿ. ਯਸ੍ਸ ਸਦ੍ਧਾ ਬਲਵਤੀ, ਵਿਪਸ੍ਸਨਾ ਚ ਆਰਦ੍ਧਾ, ਤਸ੍ਸ ਗਚ੍ਛਨ੍ਤਸ੍ਸ ਤਿਟ੍ਠਨ੍ਤਸ੍ਸ ਨਿਸੀਦਨ੍ਤਸ੍ਸ ਨਿਪਜ੍ਜਨ੍ਤਸ੍ਸ ਖਾਦਨ੍ਤਸ੍ਸ ਭੁਞ੍ਜਨ੍ਤਸ੍ਸ ਮਗ੍ਗਫਲਪਟਿਵੇਧੋ ਨਾਮ ਨ ਹੋਤੀਤਿ ਨਤ੍ਥਿ. ਇਤਿ ਮਗ੍ਗਵਿਮੋਕ੍ਖੇਨ ਵਿਮੁਚ੍ਚਨਸ੍ਸ ਸਮਯੋ ਵਾ ਅਸਮਯੋ ਵਾ ਨਤ੍ਥੀਤਿ ਹੇਟ੍ਠਾ ਗਹਿਤੇ ਚ ਅਗ੍ਗਹਿਤੇ ਚ ਸਙ੍ਕਡ੍ਢਿਤ੍ਵਾ ਇਮਂ ਪਿਟ੍ਠਿਵਟ੍ਟਕਂ ਤਨ੍ਤਿਂ ਆਰੋਪੇਸਿ ਧਮ੍ਮਰਾਜਾ. ਸਮਾਪਤ੍ਤਿਲਾਭੀ ਪੁਥੁਜ੍ਜਨੋ ਇਮਾਯਪਿ ਤਨ੍ਤਿਯਾ ਅਗ੍ਗਹਿਤੋਵ. ਭਜਾਪਿਯਮਾਨੋ ਪਨ ¶ ਸਮਾਪਤ੍ਤਿਵਿਕ੍ਖਮ੍ਭਿਤਾਨਂ ਕਿਲੇਸਾਨਂ ਵਸੇਨ ਸਮਯਵਿਮੁਤ੍ਤਭਾਵਂ ਭਜੇਯ੍ਯ.
੩. ਕੁਪ੍ਪਧਮ੍ਮਾਕੁਪ੍ਪਧਮ੍ਮਨਿਦ੍ਦੇਸੇਸੁ – ਯਸ੍ਸ ਅਧਿਗਤੋ ਸਮਾਪਤ੍ਤਿਧਮ੍ਮੋ ਕੁਪ੍ਪਤਿ ਨਸ੍ਸਤਿ, ਸੋ ਕੁਪ੍ਪਧਮ੍ਮੋ. ਰੂਪਸਹਗਤਾਨਨ੍ਤਿ ਰੂਪਨਿਮਿਤ੍ਤਸਙ੍ਖਾਤੇਨ ਰੂਪੇਨ ਸਹਗਤਾਨਂ. ਤੇਨ ਸਦ੍ਧਿਂ ਪਵਤ੍ਤਾਨਂ ਨ ਵਿਨਾ ਰੂਪਾਰਮ੍ਮਣਾਨਂ ਚਤੁਨ੍ਨਂ ਰੂਪਾਵਚਰਜ੍ਝਾਨਾਨਨ੍ਤਿ ਅਤ੍ਥੋ. ਅਰੂਪਸਹਗਤਾਨਨ੍ਤਿ ਰੂਪਤੋ ਅਞ੍ਞਂ, ਨ ਰੂਪਨ੍ਤਿ ਅਰੂਪਂ. ਅਰੂਪੇਨ ਸਹਗਤਾਨਂ ਤੇਨ ਸਦ੍ਧਿਂ ਪਵਤ੍ਤਾਨਂ ਨ ਵਿਨਾ ਅਰੂਪਾਰਮ੍ਮਣਾਨਂ ਚਤੁਨ੍ਨਂ ਅਰੂਪਾਵਚਰਜ੍ਝਾਨਾਨਨ੍ਤਿ ਅਤ੍ਥੋ. ਨ ਨਿਕਾਮਲਾਭੀਤਿ ਪਞ੍ਚਹਾਕਾਰੇਹਿ ਅਚਿਣ੍ਣਵਸਿਤਾਯ ਇਚ੍ਛਿਤਾਕਾਰੇਨ ਅਲਦ੍ਧਤ੍ਤਾ ਨ ਨਿਕਾਮਲਾਭੀ. ਅਪ੍ਪਗੁਣਸਮਾਪਤ੍ਤਿਕੋਤਿ ਅਤ੍ਥੋ. ਨ ਅਕਿਚ੍ਛਲਾਭੀਤਿ ਕਿਚ੍ਛਲਾਭੀ ਦੁਕ੍ਖਲਾਭੀ. ਯੋ ਆਗਮਨਮ੍ਹਿ ਕਿਲੇਸੇ ਵਿਕ੍ਖਮ੍ਭੇਨ੍ਤੋ ਉਪਚਾਰਂ ਪਾਪੇਨ੍ਤੋ ¶ ਅਪ੍ਪਨਂ ਪਾਪੇਨ੍ਤੋ ਚਿਤ੍ਤਮਞ੍ਜੂਸਂ ਲਭਨ੍ਤੋ ਦੁਕ੍ਖੇਨ ਕਿਚ੍ਛੇਨ ਸਸਙ੍ਖਾਰੇਨ ਸਪ੍ਪਯੋਗੇਨ ਕਿਲਮਨ੍ਤੋ ਤਂ ਸਮ੍ਪਦਂ ਪਾਪੁਣਿਤੁਂ ਸਕ੍ਕੋਤਿ, ਸੋ ਨ ਅਕਿਚ੍ਛਲਾਭੀ ਨਾਮ. ਨ ਅਕਸਿਰਲਾਭੀਤਿ ਅਵਿਪੁਲਲਾਭੀ. ਸਮਾਪਤ੍ਤਿਂ ਅਪ੍ਪੇਤ੍ਵਾ ਅਦ੍ਧਾਨਂ ਫਰਿਤੁਂ ਨ ਸਕ੍ਕੋਤਿ. ਏਕਂ ਦ੍ਵੇ ਚਿਤ੍ਤਵਾਰੇ ਵਤ੍ਤੇਤ੍ਵਾ ਸਹਸਾਵ ਵੁਟ੍ਠਾਤੀਤਿ ਅਤ੍ਥੋ.
ਯਤ੍ਥਿਚ੍ਛਕਨ੍ਤਿ ਯਸ੍ਮਿਂ ਓਕਾਸੇ ਸਮਾਪਤ੍ਤਿਂ ਅਪ੍ਪੇਤ੍ਵਾ ਨਿਸੀਦਿਤੁਂ ਇਚ੍ਛਤਿ. ਯਦਿਚ੍ਛਕਨ੍ਤਿ ਕਸਿਣਜ੍ਝਾਨਂ ਵਾ ਆਨਾਪਾਨਜ੍ਝਾਨਂ ਵਾ ਬ੍ਰਹ੍ਮਵਿਹਾਰਜ੍ਝਾਨਂ ਵਾ ਅਸੁਭਜ੍ਝਾਨਂ ¶ ਵਾਤਿ ਯਂ ਯਂ ਸਮਾਪਤ੍ਤਿਂ ਅਪ੍ਪੇਤ੍ਵਾ ਨਿਸੀਦਿਤੁਂ ਇਚ੍ਛਤਿ. ਯਾਵਤਿਚ੍ਛਕਨ੍ਤਿ ਅਦ੍ਧਾਨਪਰਿਚ੍ਛੇਦੇਨ ਯਤ੍ਤਕਂ ਕਾਲਂ ਇਚ੍ਛਤਿ. ਇਦਂ ਵੁਤ੍ਤਂ ਹੋਤਿ – ਯਤ੍ਥ ਯਤ੍ਥ ਯਂ ਯਂ ਸਮਾਪਤ੍ਤਿਂ ਯਤ੍ਤਕਂ ਅਦ੍ਧਾਨਂ ਸਮਾਪਜ੍ਜਿਤੁਮ੍ਪਿ ਵੁਟ੍ਠਾਤੁਮ੍ਪਿ ਇਚ੍ਛਤਿ, ਤਤ੍ਥ ਤਤ੍ਥ ਤਂ ਤਂ ਸਮਾਪਤ੍ਤਿਂ ਤਤ੍ਤਕਂ ਅਦ੍ਧਾਨਂ ਸਮਾਪਜ੍ਜਿਤੁਮ੍ਪਿ ਵੁਟ੍ਠਾਤੁਮ੍ਪਿ ਨ ਸਕ੍ਕੋਤਿ. ਚਨ੍ਦਂ ਵਾ ਸੂਰਿਯਂ ਵਾ ਉਲ੍ਲੋਕੇਤ੍ਵਾ ‘ਇਮਸ੍ਮਿਂ ¶ ਚਨ੍ਦੇ ਵਾ ਸੂਰਿਯੇ ਵਾ ਏਤ੍ਤਕਂ ਠਾਨਂ ਗਤੇ ਵੁਟ੍ਠਹਿਸ੍ਸਾਮੀ’ਤਿ ਪਰਿਚ੍ਛਿਨ੍ਦਿਤ੍ਵਾ ਝਾਨਂ ਸਮਾਪਨ੍ਨੋ ਯਥਾਪਰਿਚ੍ਛੇਦੇਨ ਵੁਟ੍ਠਾਤੁਂ ਨ ਸਕ੍ਕੋਤਿ, ਅਨ੍ਤਰਾਵ ਵੁਟ੍ਠਾਤਿ; ਸਮਾਪਤ੍ਤਿਯਾ ਅਪ੍ਪਗੁਣਤਾਯਾਤਿ.
ਪਮਾਦਮਾਗਮ੍ਮਾਤਿ ਪਮਾਦਂ ਪਟਿਚ੍ਚ. ਅਯਂ ਵੁਚ੍ਚਤੀਤਿ ਅਯਂ ਏਵਂਵਿਧੋ ਪੁਗ੍ਗਲੋ ਕੁਪ੍ਪਧਮ੍ਮੋਤਿ ਵੁਚ੍ਚਤਿ. ਇਦਂ ਪਨ ਅਟ੍ਠਸਮਾਪਤ੍ਤਿਲਾਭਿਨੋ ਪੁਥੁਜ੍ਜਨਸ੍ਸ ਸੋਤਾਪਨ੍ਨਸ੍ਸ ਸਕਦਾਗਾਮਿਨੋਤਿ ਤਿਣ੍ਣਂ ਪੁਗ੍ਗਲਾਨਂ ਨਾਮਂ. ਏਤੇਸਞ੍ਹਿ ਸਮਾਧਿਪਾਰਿਬਨ੍ਧਕਾ ਵਿਪਸ੍ਸਨਾਪਾਰਿਬਨ੍ਧਕਾ ਚ ਧਮ੍ਮਾ ਨ ਸੁਵਿਕ੍ਖਮ੍ਭਿਤਾ, ਨ ਸੁਵਿਕ੍ਖਾਲਿਤਾ, ਤੇਨ ਤੇਸਂ ਸਮਾਪਤ੍ਤਿ ਨਸ੍ਸਤਿ ਪਰਿਹਾਯਤਿ. ਸਾ ਚ ਖੋ ਨੇਵ ਸੀਲਭੇਦੇਨ, ਨਾਪਤ੍ਤਿਵੀਤਿਕ੍ਕਮੇਨ. ਨ ਗਰੁਕਮੋਕ੍ਖਧਮ੍ਮੋ ਪਨੇਸ ਅਪ੍ਪਮਤ੍ਤਕੇਨਪਿ ਕਿਚ੍ਚਕਰਣੀਯੇਨ ਵਾ ਵਤ੍ਤਭੇਦਮਤ੍ਤਕੇਨ ਵਾ ਨਸ੍ਸਤਿ.
ਤਤ੍ਰਿਦਂ ਵਤ੍ਥੁ – ਏਕੋ ਕਿਰ ਥੇਰੋ ਸਮਾਪਤ੍ਤਿਂ ਵਲ਼ਞ੍ਜੇਤਿ. ਤਸ੍ਮਿਂ ਪਿਣ੍ਡਾਯ ਗਾਮਂ ਪਵਿਟ੍ਠੇ ਦਾਰਕਾ ਪਰਿਵੇਣੇ ਕੀਲ਼ਿਤ੍ਵਾ ਪਕ੍ਕਮਿਂਸੁ. ਥੇਰੋ ਆਗਨ੍ਤ੍ਵਾ ‘ਪਰਿਵੇਣਂ ਸਮ੍ਮਜ੍ਜਿਤਬ੍ਬ’ਨ੍ਤਿ ਚਿਨ੍ਤੇਤ੍ਵਾ ਅਸਮ੍ਮਜ੍ਜਿਤ੍ਵਾ ਵਿਹਾਰਂ ਪਵਿਸਿਤ੍ਵਾ ‘ਸਮਾਪਤ੍ਤਿਂ ਅਪ੍ਪੇਸ੍ਸਾਮੀ’ਤਿ ਨਿਸੀਦਿ. ਸੋ ਅਪ੍ਪੇਤੁਂ ਅਸਕ੍ਕੋਨ੍ਤੋ, ‘ਕਿਂ ਨੁ ਖੋ ਆਵਰਣ’ਨ੍ਤਿ ਸੀਲਂ ਆਵਜ੍ਜਨ੍ਤੋ ਅਪ੍ਪਮਤ੍ਤਕਮ੍ਪਿ ਵੀਤਿਕ੍ਕਮਂ ਅਦਿਸ੍ਵਾ ‘ਵਤ੍ਤਭੇਦੋ ਨੁ ਖੋ ਅਤ੍ਥੀ’ਤਿ ਓਲੋਕੇਨ੍ਤੋ ਪਰਿਵੇਣਸ੍ਸ ਅਸਮ੍ਮਟ੍ਠਭਾਵਂ ਞਤ੍ਵਾ ਸਮ੍ਮਜ੍ਜਿਤ੍ਵਾ ਪਵਿਸਿਤ੍ਵਾ ਨਿਸੀਦਨ੍ਤੋ ਸਮਾਪਤ੍ਤਿਂ ਅਪ੍ਪੇਨ੍ਤੋਵ ਨਿਸੀਦਿ.
੪. ਅਕੁਪ੍ਪਧਮ੍ਮਨਿਦ੍ਦੇਸੋ ¶ ਵੁਤ੍ਤਪਟਿਪਕ੍ਖਵਸੇਨੇਵ ਵੇਦਿਤਬ੍ਬੋ. ਅਕੁਪ੍ਪਧਮ੍ਮੋਤਿ ਇਦਂ ਪਨ ਅਟ੍ਠਸਮਾਪਤ੍ਤਿਲਾਭਿਨੋ ਅਨਾਗਾਮਿਸ੍ਸ ਚੇਵ ਖੀਣਾਸਵਸ੍ਸ ਚਾਤਿ ਦ੍ਵਿਨ੍ਨਂ ਪੁਗ੍ਗਲਾਨਂ ਨਾਮਂ. ਤੇਸਞ੍ਹਿ ਸਮਾਧਿਪਾਰਿਬਨ੍ਧਕਾ ਵਿਪਸ੍ਸਨਾਪਾਰਿਬਨ੍ਧਕਾ ਚ ਧਮ੍ਮਾ ਸੁਵਿਕ੍ਖਮ੍ਭਿਤਾ ਸੁਵਿਕ੍ਖਾਲਿਤਾ; ਤੇਨ ਤੇਸਂ ¶ ਭਸ੍ਸਸਙ੍ਗਣਿਕਾਰਾਮਾਦਿਕਿਚ੍ਚੇਨ ਵਾ ਅਞ੍ਞੇਨ ਵਾ ਯੇਨ ਕੇਨਚਿ ਅਤ੍ਤਨੋ ਅਨੁਰੂਪੇਨ ਪਮਾਦੇਨ ਵੀਤਿਨਾਮੇਨ੍ਤਾਨਮ੍ਪਿ ਸਮਾਪਤ੍ਤਿ ਨ ਕੁਪ੍ਪਤਿ, ਨ ਨਸ੍ਸਤਿ. ਸੁਕ੍ਖਵਿਪਸ੍ਸਕਾ ਪਨ ਸੋਤਾਪਨ੍ਨਸਕਦਾਗਾਮਿਅਨਾਗਾਮਿਖੀਣਾਸਵਾ ਇਮਸ੍ਮਿਂ ਦੁਕੇ ¶ ਨ ਲਬ੍ਭਨ੍ਤਿ; ਦੁਕਮੁਤ੍ਤਕਪੁਗ੍ਗਲਾ ਨਾਮ ਹੋਨ੍ਤਿ. ਤਸ੍ਮਾ ਸਤ੍ਥਾ ਅਤ੍ਤਨੋ ਬੁਦ੍ਧਸੁਬੁਦ੍ਧਤਾਯ ਹੇਟ੍ਠਾ ਗਹਿਤੇ ਚ ਅਗ੍ਗਹਿਤੇ ਚ ਸਙ੍ਕਡ੍ਢਿਤ੍ਵਾ ਇਮਸ੍ਮਿਮ੍ਪਿ ਦੁਕੇ ਸਦ੍ਧਿਂ ਪਿਟ੍ਠਿਵਟ੍ਟਕੇਹਿ ਤਨ੍ਤਿਂ ਆਰੋਪੇਨ੍ਤੋ ਸਬ੍ਬੇਪਿ ਅਰਿਯਪੁਗ੍ਗਲਾਤਿਆਦਿਮਾਹ. ਅਟ੍ਠਨ੍ਨਞ੍ਹਿ ਸਮਾਪਤ੍ਤੀਨਂ ਕੁਪ੍ਪਨਂ ਨਸ੍ਸਨਂ ਭਵੇਯ੍ਯ, ਲੋਕੁਤ੍ਤਰਧਮ੍ਮਸ੍ਸ ਪਨ ਸਕਿਂ ਪਟਿਵਿਦ੍ਧਸ੍ਸ ਕੁਪ੍ਪਨਂ ਨਸ੍ਸਨਂ ਨਾਮ ਨਤ੍ਥਿ, ਤਂ ਸਨ੍ਧਾਯੇਤਂ ਵੁਤ੍ਤਂ.
੫. ਪਰਿਹਾਨਧਮ੍ਮਾਪਰਿਹਾਨਧਮ੍ਮਨਿਦ੍ਦੇਸਾਪਿ ਕੁਪ੍ਪਧਮ੍ਮਾਕੁਪ੍ਪਧਮ੍ਮਨਿਦ੍ਦੇਸਵਸੇਨੇਵ ਵੇਦਿਤਬ੍ਬਾ. ਕੇਵਲਞ੍ਹਿ ਇਧ ਪੁਗ੍ਗਲਸ੍ਸ ਪਮਾਦਂ ਪਟਿਚ੍ਚ ਧਮ੍ਮਾਨਂ ਪਰਿਹਾਨਮ੍ਪਿ ਅਪਰਿਹਾਨਮ੍ਪਿ ਗਹਿਤਨ੍ਤਿ ਇਦਂ ਪਰਿਯਾਯਦੇਸਨਾਮਤ੍ਤਮੇਵ ਨਾਨਂ. ਸੇਸਂ ਸਬ੍ਬਤ੍ਥ ਤਾਦਿਸਮੇਵ.
੭. ਚੇਤਨਾਭਬ੍ਬਨਿਦ੍ਦੇਸੇ – ਚੇਤਨਾਭਬ੍ਬੋਤਿ ਚੇਤਨਾਯ ਅਪਰਿਹਾਨਿਂ ਆਪਜ੍ਜਿਤੁਂ ਭਬ੍ਬੋ. ਸਚੇ ਅਨੁਸਞ੍ਚੇਤੇਤੀਤਿ, ਸਚੇ ਸਮਾਪਜ੍ਜਤਿ. ਸਮਾਪਤ੍ਤਿਞ੍ਹਿ ਸਮਾਪਜ੍ਜਨ੍ਤੋ ਅਨੁਸਞ੍ਚੇਤੇਤਿ ਨਾਮ. ਸੋ ਨ ਪਰਿਹਾਯਤਿ, ਇਤਰੋ ਪਰਿਹਾਯਤਿ.
੮. ਅਨੁਰਕ੍ਖਣਾਭਬ੍ਬਨਿਦ੍ਦੇਸੇ – ਅਨੁਰਕ੍ਖਣਾਭਬ੍ਬੋਤਿ ਅਨੁਰਕ੍ਖਣਾਯ ਅਪਰਿਹਾਨਿਂ ਆਪਜ੍ਜਿਤੁਂ ਭਬ੍ਬੋ. ਸਚੇ ਅਨੁਰਕ੍ਖਤੀਤਿ ਸਚੇ ਅਨੁਪਕਾਰਧਮ੍ਮੇ ਪਹਾਯ ਉਪਕਾਰਧਮ੍ਮੇ ਸੇਵਨ੍ਤੋ ਸਮਾਪਜ੍ਜਤਿ. ਏਵਞ੍ਹਿ ਪਟਿਪਜ੍ਜਨ੍ਤੋ ਅਨੁਰਕ੍ਖਤਿ ਨਾਮ. ਸੋ ਨ ਪਰਿਹਾਯਤਿ, ਇਤਰੋ ਪਰਿਹਾਯਤਿ.
ਇਮੇ ਦ੍ਵੇਪਿ ਸਮਾਪਤ੍ਤਿਂ ਠਪੇਤੁਂ ਥਾਵਰਂ ਕਾਤੁਂ ਪਟਿਬਲਾ. ਚੇਤਨਾਭਬ੍ਬਤੋ ਪਨ ਅਨੁਰਕ੍ਖਣਾਭਬ੍ਬੋਵ ਬਲਵਤਰੋ. ਚੇਤਨਾਭਬ੍ਬੋ ਹਿ ਉਪਕਾਰਾਨੁਪਕਾਰੇ ਧਮ੍ਮੇ ਨ ਜਾਨਾਤਿ. ਅਜਾਨਨ੍ਤੋ ਉਪਕਾਰਧਮ੍ਮੇ ਨੁਦਤਿ ਨੀਹਰਤਿ, ਅਨੁਪਕਾਰਧਮ੍ਮੇ ਸੇਵਤਿ. ਸੋ ਤੇ ਸੇਵਨ੍ਤੋ ਸਮਾਪਤ੍ਤਿਤੋ ਪਰਿਹਾਯਤਿ ¶ . ਅਨੁਰਕ੍ਖਣਾਭਬ੍ਬੋ ਉਪਕਾਰਾਨੁਪਕਾਰੇ ਧਮ੍ਮੇ ਜਾਨਾਤਿ. ਜਾਨਨ੍ਤੋ ਅਨੁਪਕਾਰਧਮ੍ਮੇ ¶ ਨੁਦਤਿ ਨੀਹਰਤਿ, ਉਪਕਾਰਧਮ੍ਮੇ ਸੇਵਤਿ. ਸੋ ਤੇ ਸੇਵਨ੍ਤੋ ਸਮਾਪਤ੍ਤਿਤੋ ਨ ਪਰਿਹਾਯਤਿ.
ਯਥਾ ਹਿ ਦ੍ਵੇ ਖੇਤ੍ਤਪਾਲਾ ਏਕੋ ਪਣ੍ਡੁਰੋਗੇਨ ਸਰੋਗੋ ਅਕ੍ਖਮੋ ਸੀਤਾਦੀਨਂ, ਏਕੋ ਅਰੋਗੋ ਸੀਤਾਦੀਨਂ ਸਹੋ. ਸਰੋਗੋ ਹੇਟ੍ਠਾਕੁਟਿਂ ਨ ਓਤਰਤਿ, ਰਤ੍ਤਾਰਕ੍ਖਂ ਦਿਵਾਰਕ੍ਖਂ ਵਿਜਹਤਿ. ਤਸ੍ਸ ਦਿਵਾ ਸੁਕਮੋਰਾਦਯੋ ਖੇਤ੍ਤਂ ਓਤਰਿਤ੍ਵਾ ਸਾਲਿਸੀਸਂ ਖਾਦਨ੍ਤਿ, ਰਤ੍ਤਿਂ ਮਿਗਸੂਕਰਾਦਯੋ ਪਵਿਸਿਤ੍ਵਾ ਖਲਂ ¶ ਤਚ੍ਛਿ ਤਂ ਵਿਯ ਛੇਤ੍ਵਾ ਗਚ੍ਛਨ੍ਤਿ. ਸੋ ਅਤ੍ਤਨੋ ਪਮਤ੍ਤਕਾਰਣਾ ਪੁਨ ਬੀਜਮਤ੍ਤਮ੍ਪਿ ਨ ਲਭਤਿ. ਇਤਰੋ ਰਤ੍ਤਾਰਕ੍ਖਂ ਦਿਵਾਰਕ੍ਖਂ ਨ ਵਿਜਹਤਿ. ਸੋ ਅਤ੍ਤਨੋ ਅਪ੍ਪਮਤ੍ਤਕਾਰਣਾ ਏਕਕਰੀਸਤੋ ਚਤ੍ਤਾਰਿਪਿ ਅਟ੍ਠਪਿ ਸਕਟਾਨਿ ਲਭਤਿ.
ਤਤ੍ਥ ਸਰੋਗਖੇਤ੍ਤਪਾਲੋ ਵਿਯ ਚੇਤਨਾਭਬ੍ਬੋ, ਅਰੋਗੋ ਵਿਯ ਅਨੁਰਕ੍ਖਣਾਭਬ੍ਬੋ ਦਟ੍ਠਬ੍ਬੋ. ਸਰੋਗਸ੍ਸ ਅਤ੍ਤਨੋ ਪਮਾਦੇਨ ਪੁਨ ਬੀਜਮਤ੍ਤਸ੍ਸਪਿ ਅਲਭਨਂ ਵਿਯ ਚੇਤਨਾਭਬ੍ਬਸ੍ਸ ਉਪਕਾਰਾਨੁਪਕਾਰੇ ਧਮ੍ਮੇ ਅਜਾਨਿਤ੍ਵਾ ਉਪਕਾਰੇ ਪਹਾਯ ਅਨੁਪਕਾਰੇ ਸੇਵਨ੍ਤਸ੍ਸ ਸਮਾਪਤ੍ਤਿਯਾ ਪਰਿਹਾਨਂ. ਇਤਰਸ੍ਸ ਅਤ੍ਤਨੋ ਅਪ੍ਪਮਾਦੇਨ ਏਕਕਰੀਸਮਤ੍ਤਤੋ ਚਤੁਅਟ੍ਠਸਕਟਉਦ੍ਧਰਣਂ ਵਿਯ ਅਨੁਰਕ੍ਖਣਾਭਬ੍ਬਸ੍ਸ ਉਪਕਾਰਾਨੁਪਕਾਰੇ ਧਮ੍ਮੇ ਜਾਨਿਤ੍ਵਾ ਅਨੁਪਕਾਰੇ ਪਹਾਯ ਉਪਕਾਰੇ ਸੇਵਨ੍ਤਸ੍ਸ ਸਮਾਪਤ੍ਤਿਯਾ ਅਪਰਿਹਾਨਂ ਵੇਦਿਤਬ੍ਬਂ. ਏਵਂ ਚੇਤਨਾਭਬ੍ਬਤੋ ਅਨੁਰਕ੍ਖਣਾਭਬ੍ਬੋਵ ਸਮਾਪਤ੍ਤਿਂ ਥਾਵਰਂ ਕਾਤੁਂ ਬਲਵਤਰੋਤਿ ਵੇਦਿਤਬ੍ਬੋ.
੯. ਪੁਥੁਜ੍ਜਨਨਿਦ੍ਦੇਸੇ – ਤੀਣਿ ਸਂਯੋਜਨਾਨੀਤਿ ਦਿਟ੍ਠਿਸਂਯੋਜਨਸੀਲਬ੍ਬਤਪਰਾਮਾਸਸਂਯੋਜਨਵਿਚਿਕਿਚ੍ਛਾਸਂਯੋਜਨਾਨਿ. ਏਤਾਨਿ ਹਿ ਫਲਕ੍ਖਣੇ ਪਹੀਨਾਨਿ ਨਾਮ ਹੋਨ੍ਤਿ. ਅਯਂ ਪਨ ਫਲਕ੍ਖਣੇਪਿ ਨ ਹੋਤੀਤਿ ਦਸ੍ਸੇਤਿ. ਤੇਸਂ ਧਮ੍ਮਾਨਨ੍ਤਿ ਤੇਸਂ ਸਂਯੋਜਨਧਮ੍ਮਾਨਂ. ਮਗ੍ਗਕ੍ਖਣਸ੍ਮਿਞ੍ਹਿ ਤੇਸਂ ਪਹਾਨਾਯ ਪਟਿਪਨ੍ਨੋ ਨਾਮ ਹੋਤਿ. ਅਯਂ ਪਨ ਮਗ੍ਗਕ੍ਖਣੇਪਿ ਨ ਹੋਤਿ. ਏਤ੍ਤਾਵਤਾ ਵਿਸ੍ਸਟ੍ਠਕਮ੍ਮਟ੍ਠਾਨੋ ਥੂਲਬਾਲਪੁਥੁਜ੍ਜਨੋਵ ਇਧ ਕਥਿਤੋਤਿ ਵੇਦਿਤਬ੍ਬੋ.
੧੦. ਗੋਤ੍ਰਭੁਨਿਦ੍ਦੇਸੇ ¶ – ਯੇਸਂ ਧਮ੍ਮਾਨਨ੍ਤਿ ਯੇਸਂ ਗੋਤ੍ਰਭੁਞਾਣੇਨ ਸਦ੍ਧਿਂ ਉਪ੍ਪਨ੍ਨਾਨਂ ਪਰੋਪਣ੍ਣਾਸਕੁਸਲਧਮ੍ਮਾਨਂ. ਅਰਿਯਧਮ੍ਮਸ੍ਸਾਤਿ ਲੋਕੁਤ੍ਤਰਮਗ੍ਗਸ੍ਸ. ਅਵਕ੍ਕਨ੍ਤਿ ਹੋਤੀਤਿ ਓਕ੍ਕਨ੍ਤਿ ਨਿਬ੍ਬਤ੍ਤਿ ਪਾਤੁਭਾਵੋ ਹੋਤਿ. ਅਯਂ ਵੁਚ੍ਚਤੀਤਿ ਅਯਂ ਨਿਬ੍ਬਾਨਾਰਮ੍ਮਣੇਨ ਞਾਣੇਨ ਸਬ੍ਬਂ ਪੁਥੁਜ੍ਜਨਸਙ੍ਖਂ ਪੁਥੁਜ੍ਜਨਗੋਤ੍ਤਂ ¶ ਪੁਥੁਜ੍ਜਨਮਣ੍ਡਲਂ ਪੁਥੁਜ੍ਜਨਪਞ੍ਞਤ੍ਤਿਂ ਅਤਿਕ੍ਕਮਿਤ੍ਵਾ ਅਰਿਯਸਙ੍ਖਂ ਅਰਿਯਗੋਤ੍ਤਂ ਅਰਿਯਮਣ੍ਡਲਂ ਅਰਿਯਪਞ੍ਞਤ੍ਤਿਂ ਓਕ੍ਕਮਨਤੋ ਗੋਤ੍ਰਭੂਪੁਗ੍ਗਲੋ ਨਾਮ ਵੁਚ੍ਚਤਿ.
੧੧. ਭਯੂਪਰਤਨਿਦ੍ਦੇਸੇ – ਭਯੇਨ ਉਪਰਤੋਤਿ ਭਯੂਪਰਤੋ. ਸਤ੍ਤਪਿ ਸੇਕ੍ਖਾ ਪੁਥੁਜ੍ਜਨਾ ਚ ਭਾਯਿਤ੍ਵਾ ਪਾਪਤੋ ਓਰਮਨ੍ਤਿ ਪਾਪਂ ਨ ਕਰੋਨ੍ਤਿ ¶ . ਤਤ੍ਥ ਪੁਥੁਜ੍ਜਨਾ ਦੁਗ੍ਗਤਿਭਯਂ, ਵਟ੍ਟਭਯਂ, ਕਿਲੇਸਭਯਂ, ਉਪਵਾਦਭਯਨ੍ਤਿ ਚਤ੍ਤਾਰਿ ਭਯਾਨਿ ਭਾਯਨ੍ਤਿ. ਤੇਸੁ ਭਾਯਿਤਬ੍ਬਟ੍ਠੇਨ ਦੁਗ੍ਗਤਿਯੇਵ ਭਯਂ ਦੁਗ੍ਗਤਿਭਯਂ. ਸੇਸੇਸੁਪਿ ਏਸੇਵ ਨਯੋ. ਤਤ੍ਥ ਪੁਥੁਜ੍ਜਨੋ ‘ਸਚੇ ਤ੍ਵਂ ਪਾਪਂ ਕਰਿਸ੍ਸਸਿ, ਚਤ੍ਤਾਰੋ ਅਪਾਯਾ ਮੁਖਂ ਵਿਵਰਿਤ੍ਵਾ ਠਿਤਚ੍ਛਾਤਅਜਗਰਸਦਿਸਾ, ਤੇਸੁ ਦੁਕ੍ਖਂ ਅਨੁਭਵਨ੍ਤੋ ਕਥਂ ਭਵਿਸ੍ਸਸੀ’ਤਿ ਦੁਗ੍ਗਤਿਭਯਂ ਭਾਯਿਤ੍ਵਾ ਪਾਪਂ ਨ ਕਰੋਤਿ. ਅਨਮਤਗ੍ਗਸਂਸਾਰਵਟ੍ਟਂਯੇਵ ਪਨ ਵਟ੍ਟਭਯਂ ਨਾਮ. ਸਬ੍ਬਮ੍ਪਿ ਅਕੁਸਲਂ ਕਿਲੇਸਭਯਂ ਨਾਮ. ਗਰਹਾ ਪਨ ਉਪਵਾਦਭਯਂ ਨਾਮ. ਤਾਨਿਪਿ ਭਾਯਿਤ੍ਵਾ ਪੁਥੁਜ੍ਜਨੋ ਪਾਪਂ ਨ ਕਰੋਤਿ. ਸੋਤਾਪਨ੍ਨਸਕਦਾਗਾਮਿਅਨਾਗਾਮਿਨੋ ਪਨ ਤਯੋ ਸੇਕ੍ਖਾ ਦੁਗ੍ਗਤਿਂ ਅਤੀਤਤ੍ਤਾ ਸੇਸਾਨਿ ਤੀਣਿ ਭਯਾਨਿ ਭਾਯਿਤ੍ਵਾ ਪਾਪਂ ਨ ਕਰੋਨ੍ਤਿ. ਮਗ੍ਗਟ੍ਠਕਸੇਕ੍ਖਾ ਆਗਮਨਵਸੇਨ ਵਾ ਅਸਮੁਚ੍ਛਿਨ੍ਨਭਯਤ੍ਤਾ ਵਾ ਭਯੂਪਰਤਾ ਨਾਮ ਹੋਨ੍ਤਿ. ਖੀਣਾਸਵੋ ਇਮੇਸੁ ਚਤੂਸੁ ਭਯੇਸੁ ਏਕਮ੍ਪਿ ਨ ਭਾਯਤਿ. ਸੋ ਹਿ ਸਬ੍ਬਸੋ ਸਮੁਚ੍ਛਿਨ੍ਨਭਯੋ; ਤਸ੍ਮਾ ਅਭਯੂਪਰਤੋਤਿ ਵੁਚ੍ਚਤਿ. ਕਿਂ ਪਨ ਸੋ ਉਪਵਾਦਮ੍ਪਿ ਨ ਭਾਯਤੀਤਿ? ਨ ਭਾਯਤਿ. ਉਪਵਾਦਂ ਪਨ ਰਕ੍ਖਤੀਤਿ ਵਤ੍ਤੁਂ ਵਟ੍ਟਤਿ. ਦੋਣੁਪ੍ਪਲਵਾਪਿਗਾਮੇ ਖੀਣਾਸਵਤ੍ਥੇਰੋ ਵਿਯ.
੧੨. ਅਭਬ੍ਬਾਗਮਨਨਿਦ੍ਦੇਸੇ ¶ – ਸਮ੍ਮਤ੍ਤਨਿਯਾਮਾਗਮਨਸ੍ਸ ਅਭਬ੍ਬੋਤਿ ਅਭਬ੍ਬਾਗਮਨੋ. ਕਮ੍ਮਾਵਰਣੇਨਾਤਿ ਪਞ੍ਚਵਿਧੇਨ ਆਨਨ੍ਤਰਿਯਕਮ੍ਮੇਨ. ਕਿਲੇਸਾਵਰਣੇਨਾਤਿ ਨਿਯਤਮਿਚ੍ਛਾਦਿਟ੍ਠਿਯਾ. ਵਿਪਾਕਾਵਰਣੇਨਾਤਿ ਅਹੇਤੁਕਦੁਹੇਤੁਕਪਟਿਸਨ੍ਧਿਯਾ. ਅਸ੍ਸਦ੍ਧਾਤਿ ਬੁਦ੍ਧਧਮ੍ਮਸਙ੍ਘੇਸੁ ਸਦ੍ਧਾਰਹਿਤਾ. ਅਚ੍ਛਨ੍ਦਿਕਾਤਿ ਕਤ੍ਤੁਕਮ੍ਯਤਾਕੁਸਲਚ੍ਛਨ੍ਦਰਹਿਤਾ. ਤੇ ਠਪੇਤ੍ਵਾ ਜਮ੍ਬੁਦੀਪਂ ਇਤਰਦੀਪਤ੍ਤਯਵਾਸਿਨੋ ਵੇਦਿਤਬ੍ਬਾ. ਤੇਸੁ ਹਿ ਮਨੁਸ੍ਸਾ ਅਚ੍ਛਨ੍ਦਿਕਭਾਵਂ ਪਵਿਟ੍ਠਾ ਨਾਮ. ਦੁਪ੍ਪਞ੍ਞਾਤਿ ਭਵਙ੍ਗਪਞ੍ਞਾਰਹਿਤਾ. ਅਭਬ੍ਬਾਤਿ ਅਪ੍ਪਟਿਲਦ੍ਧਮਗ੍ਗਫਲੂਪਨਿਸ੍ਸਯਾ. ਨਿਯਾਮਨ੍ਤਿ ਮਗ੍ਗਨਿਯਾਮਂ, ਸਮ੍ਮਤ੍ਤਨਿਯਾਮਂ. ਓਕ੍ਕਮਿਤੁਨ੍ਤਿ ਏਤਂ ਕੁਸਲੇਸੁ ਧਮ੍ਮੇਸੁ ਸਮ੍ਮਤ੍ਤਸਙ੍ਖਾਤਂ ਨਿਯਾਮਂ ਓਕ੍ਕਮਿਤੁਂ ਪਵਿਸਿਤੁਂ ਤਤ੍ਥ ਪਤਿਟ੍ਠਾਤੁਂ ਅਭਬ੍ਬਾ.
੧੩. ਭਬ੍ਬਾਗਮਨਨਿਦ੍ਦੇਸੋ ਵੁਤ੍ਤਪਟਿਪਕ੍ਖਨਯੇਨ ਵੇਦਿਤਬ੍ਬੋ. ਏਵਮਿਮਸ੍ਮਿਂ ਦੁਕੇ ਯੇ ਚ ਪੁਗ੍ਗਲਾ ਪਞ੍ਚਾਨਨ੍ਤਰਿਯਕਾ, ਯੇ ਚ ਨਿਯਤਮਿਚ੍ਛਾਦਿਟ੍ਠਿਕਾ, ਯੇਹਿ ਚ ਅਹੇਤੁਕਦੁਹੇਤੁਕਪਟਿਸਨ੍ਧਿ ਗਹਿਤਾ ¶ , ਯੇ ਚ ਬੁਦ੍ਧਾਦੀਨਂ ਨ ਸਦ੍ਦਹਨ੍ਤਿ, ਯੇਸਞ੍ਚ ਕਤ੍ਤੁਕਮ੍ਯਤਾਛਨ੍ਦੋ ਨਤ੍ਥਿ, ਯੇ ਚ ਅਪਰਿਪੁਣ੍ਣਭਵਙ੍ਗਪਞ੍ਞਾ, ਯੇਸਞ੍ਚ ਮਗ੍ਗਫਲਾਨਂ ਉਪਨਿਸ੍ਸਯੋ ਨਤ੍ਥਿ, ਤੇ ਸਬ੍ਬੇਪਿ ਸਮ੍ਮਤ੍ਤਨਿਯਾਮਂ ਓਕ੍ਕਮਿਤੁਂ ਅਭਬ੍ਬਾ, ਵਿਪਰੀਤਾ ਭਬ੍ਬਾਤਿ ਵੁਤ੍ਤਾ.
੧੪. ਨਿਯਤਾਨਿਯਤਨਿਦ੍ਦੇਸੇ ¶ – ਆਨਨ੍ਤਰਿਕਾਤਿ ਆਨ੍ਤਰਿਕਕਮ੍ਮਸਮਙ੍ਗਿਨੋ. ਮਿਚ੍ਛਾਦਿਟ੍ਠਿਕਾਤਿ ਨਿਯਤਮਿਚ੍ਛਾਦਿਟ੍ਠਿਸਮਙ੍ਗਿਨੋ. ਸਬ੍ਬੇਪਿ ਹੇਤੇ ਨਿਰਯਸ੍ਸ ਅਤ੍ਥਾਯ ਨਿਯਤਤ੍ਤਾ ਨਿਯਤਾ ਨਾਮ. ਅਟ੍ਠ ਪਨ ਅਰਿਯਪੁਗ੍ਗਲਾ ਸਮ੍ਮਾਭਾਵਾਯ ਉਪਰੂਪਰਿਮਗ੍ਗਫਲਤ੍ਥਾਯ ਚੇਵ ਅਨੁਪਾਦਾਪਰਿਨਿਬ੍ਬਾਨਤ੍ਥਾਯ ਚ ਨਿਯਤਤ੍ਤਾ ਨਿਯਤਾ ਨਾਮ. ਅਵਸੇਸਪੁਗ੍ਗਲਾ ਪਨ ਅਨਿਬਦ੍ਧਗਤਿਕਾ. ਯਥਾ ਆਕਾਸੇ ਖਿਤ੍ਤਦਣ੍ਡੋ ਪਥਵਿਯਂ ਪਤਨ੍ਤੋ ‘ਅਗ੍ਗੇਨ ਵਾ ਮਜ੍ਝੇਨ ਵਾ ਮੂਲੇਨ ਵਾ ਪਤਿਸ੍ਸਤੀ’ਤਿ ਨ ਞਾਯਤਿ; ਏਵਮੇਵ ‘ਅਸੁਕਗਤਿਯਾ ਨਾਮ ਨਿਬ੍ਬਤ੍ਤਿਸ੍ਸਨ੍ਤੀ’ਤਿ ਨਿਯਮਾਭਾਵਾ ਅਨਿਯਤਾ ਨਾਮਾਤਿ ਵੇਦਿਤਬ੍ਬਾ. ਯਾ ਪਨ ਉਤ੍ਤਰਕੁਰੁਕਾਨਂ ਨਿਯਤਗਤਿਕਤਾ ¶ ਵੁਤ੍ਤਾ, ਨ ਸਾ ਨਿਯਤਧਮ੍ਮਵਸੇਨ. ਮਿਚ੍ਛਤ੍ਤਸਮ੍ਮਤ੍ਤਨਿਯਤਧਮ੍ਮਾਯੇਵ ਹਿ ਨਿਯਤਾ ਨਾਮ. ਤੇਸਞ੍ਚ ਵਸੇਨਾਯਂ ਪੁਗ੍ਗਲਨਿਯਮੋ ਕਥਿਤੋਤਿ.
੧੫. ਪਟਿਪਨ੍ਨਕਨਿਦ੍ਦੇਸੇ – ਮਗ੍ਗਸਮਙ੍ਗਿਨੋਤਿ ਮਗ੍ਗਟ੍ਠਕਪੁਗ੍ਗਲਾ. ਤੇ ਹਿ ਫਲਤ੍ਥਾਯ ਪਟਿਪਨ੍ਨਤ੍ਤਾ ਪਟਿਪਨ੍ਨਕਾ ਨਾਮ. ਫਲਸਮਙ੍ਗਿਨੋਤਿ ਫਲਪਟਿਲਾਭਸਮਙ੍ਗਿਤਾਯ ਫਲਸਮਙ੍ਗਿਨੋ. ਫਲਪਟਿਲਾਭਤੋ ਪਟ੍ਠਾਯ ਹਿ ਤੇ ਫਲਸਮਾਪਤ੍ਤਿਂ ਅਸਮਾਪਨ੍ਨਾਪਿ ਫਲੇ ਠਿਤਾਯੇਵ ਨਾਮ.
੧੬. ਸਮਸੀਸੀਨਿਦ੍ਦੇਸੇ – ਅਪੁਬ੍ਬਂ ਅਚਰਿਮਨ੍ਤਿ ਅਪੁਰੇ ਅਪਚ੍ਛਾ, ਏਕਪ੍ਪਹਾਰੇਨੇਵਾਤਿ ਅਤ੍ਥੋ. ਪਰਿਯਾਦਾਨਨ੍ਤਿ ਪਰਿਕ੍ਖਯੋ. ਅਯਂ ਵੁਚ੍ਚਤੀਤਿ ਅਯਂ ਪੁਗ੍ਗਲੋ ਸਮਸੀਸੀ ਨਾਮ ਵੁਚ੍ਚਤਿ. ਸੋ ਪਨੇਸ ਤਿਵਿਧੋ ਹੋਤਿ – ਇਰਿਯਾਪਥਸਮਸੀਸੀ, ਰੋਗਸਮਸੀਸੀ, ਜੀਵਿਤਸਮਸੀਸੀਤਿ. ਤਤ੍ਥ ਯੋ ਚਙ੍ਕਮਨ੍ਤੋਵ ਵਿਪਸ੍ਸਨਂ ਪਟ੍ਠਪੇਤ੍ਵਾ ਅਰਹਤ੍ਤਂ ਪਤ੍ਵਾ ਚਙ੍ਕਮਨ੍ਤੋਵ ਪਰਿਨਿਬ੍ਬਾਤਿ ਪਦੁਮਤ੍ਥੇਰੋ ਵਿਯ; ਠਿਤਕੋਵ ਵਿਪਸ੍ਸਨਂ ਪਟ੍ਠਪੇਤ੍ਵਾ ਅਰਹਤ੍ਤਂ ਪਤ੍ਵਾ ਠਿਤਕੋਵ ਪਰਿਨਿਬ੍ਬਾਤਿ ਕੋਟਪਬ੍ਬਤਵਿਹਾਰਵਾਸੀਤਿਸ੍ਸਤ੍ਥੇਰੋ ਵਿਯ; ਨਿਸਿਨ੍ਨੋਵ ਵਿਪਸ੍ਸਨਂ ਪਟ੍ਠਪੇਤ੍ਵਾ ਅਰਹਤ੍ਤਂ ਪਤ੍ਵਾ ਨਿਸਿਨ੍ਨੋਵ ਪਰਿਨਿਬ੍ਬਾਤਿ, ਨਿਪਨ੍ਨੋਵ ਵਿਪਸ੍ਸਨਂ ਪਟ੍ਠਪੇਤ੍ਵਾ ਅਰਹਤ੍ਤਂ ਪਤ੍ਵਾ ਨਿਪਨ੍ਨੋਵ ਪਰਿਨਿਬ੍ਬਾਤਿ – ਅਯਂ ਇਰਿਯਾਪਥਸਮਸੀਸੀ ਨਾਮ.
ਯੋ ਪਨ ਏਕਂ ਰੋਗਂ ਪਤ੍ਵਾ ਅਨ੍ਤੋਰੋਗੇਯੇਵ ਵਿਪਸ੍ਸਨਂ ਪਟ੍ਠਪੇਤ੍ਵਾ ਅਰਹਤ੍ਤਂ ਪਤ੍ਵਾ ਤੇਨੇਵ ਰੋਗੇਨ ਪਰਿਨਿਬ੍ਬਾਤਿ – ਅਯਂ ਰੋਗਸਮਸੀਸੀ ਨਾਮ.
ਕਤਰੋ ¶ ¶ ਜੀਵਿਤਸਮਸੀਸੀ ਨਾਮ? ‘‘ਸੀਸਨ੍ਤਿ ਤੇਰਸ ਸੀਸਾਨਿ – ਪਲਿਬੋਧਸੀਸਞ੍ਚ ਤਣ੍ਹਾ, ਵਿਨਿਬਨ੍ਧਨਸੀਸਞ੍ਚ ਮਾਨੋ, ਪਰਾਮਾਸਸੀਸਞ੍ਚ ਦਿਟ੍ਠਿ, ਵਿਕ੍ਖੇਪਸੀਸਞ੍ਚ ਉਦ੍ਧਚ੍ਚਂ, ਸਂਕਿਲੇਸਸੀਸਞ੍ਚ ਅਵਿਜ੍ਜਾ, ਅਧਿਮੋਕ੍ਖਸੀਸਞ੍ਚ ਸਦ੍ਧਾ, ਪਗ੍ਗਹਸੀਸਞ੍ਚ ਵੀਰਿਯਂ, ਉਪਟ੍ਠਾਨਸੀਸਞ੍ਚ ਸਤਿ, ਅਵਿਕ੍ਖੇਪਸੀਸਞ੍ਚ ਸਮਾਧਿ, ਦਸ੍ਸਨਸੀਸਞ੍ਚ ਪਞ੍ਞਾ, ਪਵਤ੍ਤਸੀਸਞ੍ਚ ਜੀਵਿਤਿਨ੍ਦ੍ਰਿਯਂ, ਗੋਚਰਸੀਸਞ੍ਚ ਵਿਮੋਕ੍ਖੋ, ਸਙ੍ਖਾਰਸੀਸਞ੍ਚ ਨਿਰੋਧੋ’’ਤਿ (ਪਟਿ. ਮ. ੧.੮੭). ਤਤ੍ਥ ਕਿਲੇਸਸੀਸਂ ਅਵਿਜ੍ਜਂ ਅਰਹਤ੍ਤਮਗ੍ਗੋ ਪਰਿਯਾਦਿਯਤਿ. ਪਵਤ੍ਤਸੀਸਂ ਜੀਵਿਤਿਨ੍ਦ੍ਰਿਯਂ ਚੁਤਿਚਿਤ੍ਤਂ ਪਰਿਯਾਦਿਯਤਿ. ਅਵਿਜ੍ਜਾਪਰਿਯਾਦਾਯਕਂ ¶ ਚਿਤ੍ਤਂ ਜੀਵਿਤਿਨ੍ਦ੍ਰਿਯਂ ਪਰਿਯਾਦਾਤੁਂ ਨ ਸਕ੍ਕੋਤਿ. ਜੀਵਿਤਿਨ੍ਦ੍ਰਿਯਪਰਿਯਾਦਾਯਕਂ ਚਿਤ੍ਤਂ ਅਵਿਜ੍ਜਂ ਪਰਿਯਾਦਾਤੁਂ ਨ ਸਕ੍ਕੋਤਿ. ਅਵਿਜ੍ਜਾਪਰਿਯਾਦਾਯਕਂ ਚਿਤ੍ਤਂ ਅਞ੍ਞਂ, ਜੀਵਿਤਿਨ੍ਦ੍ਰਿਯਪਰਿਯਾਦਾਯਕਂ ਚਿਤ੍ਤਂ ਅਞ੍ਞਂ. ਯਸ੍ਸ ਚੇਤਂ ਸੀਸਦ੍ਵਯਂ ਸਮਂ ਪਰਿਯਾਦਾਨਂ ਗਚ੍ਛਤਿ, ਸੋ ਜੀਵਿਤਸਮਸੀਸੀ ਨਾਮ.
ਕਥਮਿਦਂ ਸਮਂ ਹੋਤੀਤਿ? ਵਾਰਸਮਤਾਯ. ਯਸ੍ਮਿਞ੍ਹਿ ਵਾਰੇ ਮਗ੍ਗਵੁਟ੍ਠਾਨਂ ਹੋਤਿ – ਸੋਤਾਪਤ੍ਤਿਮਗ੍ਗੇ ਪਞ੍ਚ ਪਚ੍ਚਵੇਕ੍ਖਣਾਨਿ, ਸਕਦਾਗਾਮਿਮਗ੍ਗੇ ਪਞ੍ਚ, ਅਨਾਗਾਮਿਮਗ੍ਗੇ ਪਞ੍ਚ, ਅਰਹਤ੍ਤਮਗ੍ਗੇ ਚਤ੍ਤਾਰੀਤਿ ਏਕੂਨਵੀਸਤਿਯਾ ਪਚ੍ਚਵੇਕ੍ਖਣਞਾਣੇ ਪਤਿਟ੍ਠਾਯ ਭਵਙ੍ਗਂ ਓਤਰਿਤ੍ਵਾ ਪਰਿਨਿਬ੍ਬਾਯਤਿ. ਇਮਾਯ ਵਾਰਸਮਤਾਯ ਇਦਂ ਉਭਯਸੀਸਪਰਿਯਾਦਾਨਂ ਸਮਂ ਹੋਤਿ ਨਾਮ. ਤੇਨਾਯਂ ਪੁਗ੍ਗਲੋ ਜੀਵਿਤਸਮਸੀਸੀਤਿ ਵੁਚ੍ਚਤਿ. ਅਯਮੇਵ ਚ ਇਧ ਅਧਿਪ੍ਪੇਤੋ.
੧੭. ਠਿਤਕਪ੍ਪੀਨਿਦ੍ਦੇਸੇ – ਠਿਤੋ ਕਪ੍ਪੋਤਿ ਠਿਤਕਪ੍ਪੋ, ਠਿਤਕਪ੍ਪੋ ਅਸ੍ਸ ਅਤ੍ਥੀਤਿ ਠਿਤਕਪ੍ਪੀ. ਕਪ੍ਪਂ ਠਪੇਤੁਂ ਸਮਤ੍ਥੋਤਿ ਅਤ੍ਥੋ. ਉਡ੍ਡਯ੍ਹਨਵੇਲਾ ਅਸ੍ਸਾਤਿ ਝਾਯਨਕਾਲੋ ਭਵੇਯ੍ਯ. ਨੇਵ ਤਾਵਾਤਿ ਯਾਵ ਏਸ ਮਗ੍ਗਸਮਙ੍ਗੀ ਪੁਗ੍ਗਲੋ ਸੋਤਾਪਤ੍ਤਿਫਲਂ ਨ ਸਚ੍ਛਿਕਰੋਤਿ, ਨੇਵ ਤਾਵ ਕਪ੍ਪੋ ਝਾਯੇਯ੍ਯ. ਝਾਯਮਾਨੋਪਿ ਅਜ੍ਝਾਯਿਤ੍ਵਾਵ ਤਿਟ੍ਠੇਯ੍ਯ. ਕਪ੍ਪਵਿਨਾਸੋ ਹਿ ਨਾਮ ਮਹਾਵਿਕਾਰੋ ਮਹਾਪਯੋਗੋ ਕੋਟਿਸਤਸਹਸ੍ਸਚਕ੍ਕਵਾਲ਼ਸ੍ਸ ਝਾਯਨਵਸੇਨ ਮਹਾਲੋਕਵਿਨਾਸੋ. ਅਯਮ੍ਪਿ ਏਵਂ ਮਹਾਵਿਨਾਸੋ ਤਿਟ੍ਠੇਯ੍ਯ ਵਾਤਿ ਵਦਤਿ. ਸਾਸਨੇ ਪਨ ਧਰਮਾਨੇ ਅਯਂ ਕਪ੍ਪਵਿਨਾਸੋ ਨਾਮ ਨਤ੍ਥਿ. ਕਪ੍ਪਵਿਨਾਸੇ ਸਾਸਨਂ ਨਤ੍ਥਿ. ਗਤਕੋਟਿਕੇ ਹਿ ਕਾਲੇ ਕਪ੍ਪਵਿਨਾਸੋ ਨਾਮ ਹੋਤਿ. ਏਵਂ ਸਨ੍ਤੇਪਿ ਸਤ੍ਥਾ ਅਨ੍ਤਰਾਯਾਭਾਵਂ ਦੀਪੇਤੁਂ ਇਦਂ ਕਾਰਣਂ ਆਹਰਿ – ‘‘ਇਦਮ੍ਪਿ ਭਵੇਯ੍ਯ, ਮਗ੍ਗਸਮਙ੍ਗਿਨੋ ਪਨ ਫਲਸ੍ਸ ਅਨ੍ਤਰਾਯੋ ਨ ਸਕ੍ਕਾ ਕਾਤੁ’’ਨ੍ਤਿ. ਅਯਂ ਪਨ ਪੁਗ੍ਗਲੋ ਕਪ੍ਪਂ ਠਪੇਨ੍ਤੋ ਕਿਤ੍ਤਕਂ ਕਾਲਂ ਠਪੇਯ੍ਯਾਤਿ? ਯਸ੍ਮਿਂ ¶ ਵਾਰੇ ਮਗ੍ਗਵੁਟ੍ਠਾਨਂ ਹੋਤਿ, ਅਥ ਭਵਙ੍ਗਂ ਆਵਟ੍ਟੇਨ੍ਤਂ ਮਨੋਦ੍ਵਾਰਾਵਜ੍ਜਨਂ ਉਪ੍ਪਜ੍ਜਤਿ. ਤਤੋ ਤੀਣਿ ਅਨੁਲੋਮਾਨਿ, ਏਕਂ ਗੋਤ੍ਰਭੁਚਿਤ੍ਤਂ, ਏਕਂ ਮਗ੍ਗਚਿਤ੍ਤਂ, ਦ੍ਵੇ ਫਲਚਿਤ੍ਤਾਨਿ, ਪਞ੍ਚ ¶ ਪਚ੍ਚਵੇਕ੍ਖਣਞਾਣਾਨੀਤਿ ¶ ਏਤ੍ਤਕਂ ਕਾਲਂ ਠਪੇਯ੍ਯ. ਇਮਂ ਪਨਤ੍ਥਂ ਬਾਹਿਰਾਯ ਆਗਨ੍ਤੁਕੂਪਮਾਯਪਿ ਏਵਂ ਦੀਪਯਿਂਸੁ. ਸਚੇ ਹਿ ਸੋਤਾਪਤ੍ਤਿਮਗ੍ਗਸਮਙ੍ਗਿਸ੍ਸ ਮਤ੍ਥਕੂਪਰਿ ਯੋਜਨਿਕਂ ਏਕਗ੍ਘਨਸੇਲਂ ਤਿਵਟ੍ਟਾਯ ਰਜ੍ਜੁਯਾ ਬਨ੍ਧਿਤ੍ਵਾ ਓਲਮ੍ਬੇਯ੍ਯ, ਏਕਸ੍ਮਿਂ ਵਟ੍ਟੇ ਛਿਨ੍ਨੇ ਦ੍ਵੀਹਿ ਓਲਮ੍ਬੇਯ੍ਯ, ਦ੍ਵੀਸੁ ਛਿਨ੍ਨੇਸੁ ਏਕੇਨ ਓਲਮ੍ਬੇਯ੍ਯੇਵ, ਤਸ੍ਮਿਮ੍ਪਿ ਛਿਨ੍ਨੇ ਅਬ੍ਭਕੂਟਂ ਵਿਯ ਆਕਾਸੇ ਤਿਟ੍ਠੇਯ੍ਯ, ਨ ਤ੍ਵੇਵ ਤਸ੍ਸ ਪੁਗ੍ਗਲਸ੍ਸ ਮਗ੍ਗਾਨਨ੍ਤਰਫਲਸ੍ਸ ਅਨ੍ਤਰਾਯਂ ਕਰੇਯ੍ਯਾਤਿ. ਅਯਂ ਪਨ ਦੀਪਨਾ ਪਰਿਤ੍ਤਾ, ਪੁਰਿਮਾਵ ਮਹਨ੍ਤਾ. ਨ ਕੇਵਲਂ ਪਨ ਸੋਤਾਪਤ੍ਤਿਮਗ੍ਗਟ੍ਠੋਵ ਕਪ੍ਪਂ ਠਪੇਤਿ, ਇਤਰੇ ਮਗ੍ਗਸਮਙ੍ਗਿਨੋਪਿ ਠਪੇਨ੍ਤਿਯੇਵ. ਤੇਨ ਭਗਵਾ ਹੇਟ੍ਠਾ ਗਹਿਤਞ੍ਚ ਅਗ੍ਗਹਿਤਞ੍ਚ ਸਬ੍ਬਂ ਸਙ੍ਕਡ੍ਢਿਤ੍ਵਾ ਸਦ੍ਧਿਂ ਪਿਟ੍ਠਿਵਟ੍ਟਕਪੁਗ੍ਗਲੇਹਿ ਇਮਂ ਤਨ੍ਤਿਂ ਆਰੋਪੇਸਿ – ‘‘ਸਬ੍ਬੇਪਿ ਮਗ੍ਗਸਮਙ੍ਗਿਨੋ ਪੁਗ੍ਗਲਾ ਠਿਤਕਪ੍ਪਿਨੋ’’ਤਿ.
੧੮. ਅਰਿਯਨਿਦ੍ਦੇਸੇ – ਕਿਲੇਸੇਹਿ ਆਰਕਤ੍ਤਾ ਅਰਿਯਾ. ਸਦੇਵਕੇਨ ਲੋਕੇਨ ਅਰਣੀਯਤ੍ਤਾ ਅਰਿਯਾ. ਅਰਿਯਟ੍ਠੋ ਨਾਮ ਪਰਿਸੁਦ੍ਧਟ੍ਠੋਤਿ ਪਰਿਸੁਦ੍ਧਤ੍ਤਾਪਿ ਅਰਿਯਾ. ਸੇਸਾ ਅਪਰਿਸੁਦ੍ਧਤਾਯ ਅਨਰਿਯਾ.
੧੯. ਸੇਕ੍ਖਨਿਦ੍ਦੇਸੇ – ਮਗ੍ਗਸਮਙ੍ਗਿਨੋ ਮਗ੍ਗਕ੍ਖਣੇ, ਫਲਸਮਙ੍ਗਿਨੋ ਚ ਫਲਕ੍ਖਣੇ, ਅਧਿਸੀਲਸਿਕ੍ਖਾਦਿਕਾ ਤਿਸ੍ਸੋਪਿ ਸਿਕ੍ਖਾ ਸਿਕ੍ਖਨ੍ਤਿਯੇਵਾਤਿ ਸੇਕ੍ਖਾ. ਅਰਹਤਾ ਪਨ ਅਰਹਤ੍ਤਫਲਕ੍ਖਣੇ ਤਿਸ੍ਸੋ ਸਿਕ੍ਖਾ ਸਿਕ੍ਖਿਤਾ. ਪੁਨ ਤਸ੍ਸ ਸਿਕ੍ਖਨਕਿਚ੍ਚਂ ਨਤ੍ਥੀਤਿ ਅਸੇਕ੍ਖਾ. ਇਤਿ ਸਤ੍ਤ ਅਰਿਯਾ ਸਿਕ੍ਖਨ੍ਤੀਤਿ ਸੇਕ੍ਖਾ. ਖੀਣਾਸਵਾ ਅਞ੍ਞਸ੍ਸ ਸਨ੍ਤਿਕੇ ਸੀਲਾਦੀਨਂ ਸਿਕ੍ਖਿਤਤ੍ਤਾ ਸਿਕ੍ਖਿਤਅਸੇਕ੍ਖਾ ਨਾਮ. ਬੁਦ੍ਧਪਚ੍ਚੇਕਬੁਦ੍ਧਾ ਸਯਮ੍ਭੂਤਤਾਯ ਅਸਿਕ੍ਖਿਤਅਸੇਕ੍ਖਾ ਨਾਮ. ਸੇਸਪੁਗ੍ਗਲਾ ਨੇਵ ਸਿਕ੍ਖਨ੍ਤਿ ਨ ਸਿਕ੍ਖਿਤਾਤਿ ਨੇਵਸੇਕ੍ਖਾਨਾਸੇਕ੍ਖਾ.
੨੦. ਤੇਵਿਜ੍ਜਨਿਦ੍ਦੇਸੇ – ਪਠਮਂ ਪੁਬ੍ਬੇਨਿਵਾਸਦਿਬ੍ਬਚਕ੍ਖੁਞਾਣਾਨਿ ਨਿਬ੍ਬਤ੍ਤੇਤ੍ਵਾ ਪਚ੍ਛਾ ਅਰਹਤ੍ਤਂ ਪਤ੍ਤੋਪਿ, ਪਠਮਂ ਅਰਹਤ੍ਤਂ ¶ ਪਤ੍ਵਾ ਪਚ੍ਛਾ ਪੁਬ੍ਬੇਨਿਵਾਸਦਿਬ੍ਬਚਕ੍ਖੁਞਾਣਨਿਬ੍ਬਤ੍ਤਕੋਪਿ ਤੇਵਿਜ੍ਜੋਯੇਵ ਨਾਮ. ਸੁਤ੍ਤਨ੍ਤਕਥਾ ਪਨ ਪਰਿਯਾਯਦੇਸਨਾ ਅਭਿਧਮ੍ਮਕਥਾ ਨਿਪ੍ਪਰਿਯਾਯਦੇਸਨਾਤਿ ਇਮਸ੍ਮਿਂ ਠਾਨੇ ਆਗਮਨੀਯਮੇਵ ਧੁਰਂ. ਤਸ੍ਮਾ ਪਠਮਂ ਦ੍ਵੇ ਵਿਜ੍ਜਾ ਨਿਬ੍ਬਤ੍ਤੇਤ੍ਵਾ ਪਚ੍ਛਾ ਅਰਹਤ੍ਤਂ ਪਤ੍ਤੋਵ ਇਧ ਅਧਿਪ੍ਪੇਤੋ. ਛਲ਼ਭਿਞ੍ਞੇਪਿ ਏਸੇਵ ਨਯੋ.
੨੨. ਸਮ੍ਮਾਸਮ੍ਬੁਦ੍ਧਨਿਦ੍ਦੇਸੇ ¶ – ਪੁਬ੍ਬੇ ਅਨਨੁਸ੍ਸੁਤੇਸੂਤਿ ਪਚ੍ਛਿਮਭਵੇ ਸਚ੍ਚਪ੍ਪਟਿਵੇਧਤੋ ਪੁਬ੍ਬੇ ਅਞ੍ਞਸ੍ਸ ¶ ਕਸ੍ਸਚਿ ਸਨ੍ਤਿਕੇ ਅਸ੍ਸੁਤਪੁਬ੍ਬੇਸੁ. ਤਤੋ ਪੁਰਿਮਪੁਰਿਮੇਸੁ ਪਨ ਭਵੇਸੁ ਸਬ੍ਬਞ੍ਞੁਬੋਧਿਸਤ੍ਤਾ ਬੁਦ੍ਧਸਾਸਨੇ ਪਬ੍ਬਜਿਤ੍ਵਾ ਤੀਣਿ ਪਿਟਕਾਨਿ ਉਗ੍ਗਹੇਤ੍ਵਾ ਗਤਪਚ੍ਚਾਗਤਵਤ੍ਤਂ ਆਰੁਯ੍ਹ ਕਮ੍ਮਟ੍ਠਾਨਂ ਅਨੁਲੋਮਂ ਗੋਤ੍ਰਭੁਂ ਆਹਚ੍ਚ ਠਪੇਨ੍ਤਿ. ਤਸ੍ਮਾ ਪਚ੍ਛਿਮਭਵਸ੍ਮਿਂਯੇਵ ਅਨਾਚਰਿਯਕਭਾਵਂ ਸਨ੍ਧਾਯੇਤਂ ਵੁਤ੍ਤਂ. ਤਦਾ ਹਿ ਤਥਾਗਤੋ ਪੂਰਿਤਪਾਰਮਿਤ੍ਤਾ ਅਞ੍ਞਸ੍ਸ ਸਨ੍ਤਿਕੇ ਸਾਮਂ ਅਨਨੁਸ੍ਸੁਤੇਸੁ ਸਙ੍ਖਤਾਸਙ੍ਖਤਧਮ੍ਮੇਸੁ ‘‘ਇਦਂ ਦੁਕ੍ਖਂ…ਪੇ… ਅਯਂ ਦੁਕ੍ਖਨਿਰੋਧਗਾਮਿਨੀ ਪਟਿਪਦਾ’’ਤਿ ਅਤ੍ਤਪਚ੍ਚਕ੍ਖੇਨ ਞਾਣੇਨ ਚਤ੍ਤਾਰਿ ਸਚ੍ਚਾਨਿ ਅਭਿਸਮ੍ਬੁਜ੍ਝਤਿ.
ਤਤ੍ਥ ਚਾਤਿ ਤਸ੍ਮਿਞ੍ਚ ਚਤੁਸਚ੍ਚਸਮ੍ਬੋਧਿਸਙ੍ਖਾਤੇ ਅਰਹਤ੍ਤਮਗ੍ਗੇ. ਸਬ੍ਬਞ੍ਞੁਤਂ ਪਾਪੁਣਾਤਿ ਬਲੇਸੁ ਚ ਵਸੀਭਾਵਨ੍ਤਿ ਸਬ੍ਬਞ੍ਞੁਤਞ੍ਞਾਣਞ੍ਚੇਵ ਬਲੇਸੁ ਚ ਚਿਣ੍ਣਵਸੀਭਾਵਂ ਪਾਪੁਣਾਤਿ. ਬੁਦ੍ਧਾਨਞ੍ਹਿ ਸਬ੍ਬਞ੍ਞੁਤਞ੍ਞਾਣਸ੍ਸ ਚੇਵ ਦਸਬਲਞਾਣਸ੍ਸ ਚ ਅਧਿਗਮਨਤੋ ਪਟ੍ਠਾਯ ਅਞ੍ਞਂ ਕਾਤਬ੍ਬਂ ਨਾਮ ਨਤ੍ਥਿ. ਯਥਾ ਪਨ ਉਭਤੋਸੁਜਾਤਸ੍ਸ ਖਤ੍ਤਿਯਕੁਮਾਰਸ੍ਸ ਅਭਿਸੇਕਪ੍ਪਤ੍ਤਿਤੋ ਪਟ੍ਠਾਯ ‘ਇਦਂ ਨਾਮ ਇਸ੍ਸਰਿਯਂ ਅਨਾਗਤ’ਨ੍ਤਿ ਨ ਵਤ੍ਤਬ੍ਬਂ, ਸਬ੍ਬਂ ਆਗਤਮੇਵ ਹੋਤਿ. ਏਵਮੇਵ ਬੁਦ੍ਧਾਨਂ ਅਰਹਤ੍ਤਮਗ੍ਗਸ੍ਸ ਆਗਮਨਤੋ ਪਟ੍ਠਾਯ ‘ਅਯਂ ਨਾਮ ਗੁਣੋ ਨ ਆਗਤੋ, ਨ ਪਟਿਵਿਦ੍ਧੋ, ਨ ਪਚ੍ਚਕ੍ਖੋ’ਤਿ ਨ ਵਤ੍ਤਬ੍ਬੋ, ਸਬ੍ਬੇਪਿ ਸਬ੍ਬਞ੍ਞੁਗੁਣਾ ਆਗਤਾ ਪਟਿਵਿਦ੍ਧਾ ਪਚ੍ਚਕ੍ਖਕਤਾਵ ਹੋਨ੍ਤਿ. ਅਯਂ ਵੁਚ੍ਚਤੀਤਿ ਅਯਂ ਏਵਂ ਪਾਰਮੀਪੂਰਣਸਿਦ੍ਧਾਨੁਭਾਵੇਨ ਅਰਿਯਮਗ੍ਗੇਨ ਪਟਿਵਿਦ੍ਧਸਬ੍ਬਞ੍ਞੁਗੁਣੋ ਪੁਗ੍ਗਲੋ ਸਮ੍ਮਾਸਮ੍ਬੁਦ੍ਧੋਤਿ ਵੁਚ੍ਚਤਿ.
੨੩. ਪਚ੍ਚੇਕਬੁਦ੍ਧਨਿਦ੍ਦੇਸੇਪਿ ¶ – ਪੁਬ੍ਬੇ ਅਨਨੁਸ੍ਸੁਤੇਸੂਤਿ ਪਦੇ ਪੁਬ੍ਬੇ ਵੁਤ੍ਤਨਯੇਨੇਵ ਅਤ੍ਥੋ ਵੇਦਿਤਬ੍ਬੋ. ਪਚ੍ਚੇਕਬੁਦ੍ਧੋਪਿ ਹਿ ਪਚ੍ਛਿਮਭਵੇ ਅਨਾਚਰਿਯਕੋ ਅਤ੍ਤੁਕ੍ਕਂਸਿਕਞਾਣੇਨੇਵ ਪਟਿਵਿਦ੍ਧਸਚ੍ਚੋ ਸਬ੍ਬਞ੍ਞੁਤਞ੍ਞਾਣਞ੍ਚੇਵ ਬਲੇਸੁ ਚ ਚਿਣ੍ਣਵਸੀਭਾਵਂ ਨ ਪਾਪੁਣਾਤਿ.
੨੪. ਉਭਤੋਭਾਗਵਿਮੁਤ੍ਤਨਿਦ੍ਦੇਸੇ – ਅਟ੍ਠ ਵਿਮੋਕ੍ਖੇ ਕਾਯੇਨ ਫੁਸਿਤ੍ਵਾ ਵਿਹਰਤੀਤਿ ਅਟ੍ਠ ਸਮਾਪਤ੍ਤਿਯੋ ਸਹਜਾਤਨਾਮਕਾਯੇਨ ਪਟਿਲਭਿਤ੍ਵਾ ਵਿਹਰਤਿ. ਪਞ੍ਞਾਯ ਚਸ੍ਸ ਦਿਸ੍ਵਾਤਿ ਵਿਪਸ੍ਸਨਾਪਞ੍ਞਾਯ ਸਙ੍ਖਾਰਗਤਂ, ਮਗ੍ਗਪਞ੍ਞਾਯ ਚਤ੍ਤਾਰਿ ਸਚ੍ਚਾਨਿ ਪਸ੍ਸਿਤ੍ਵਾ ਚਤ੍ਤਾਰੋਪਿ ਆਸਵਾ ਖੀਣਾ ਹੋਨ੍ਤਿ. ਅਯਂ ਵੁਚ੍ਚਤੀਤਿ ¶ ਅਯਂ ਏਵਰੂਪੋ ਪੁਗ੍ਗਲੋ ਉਭਤੋਭਾਗਵਿਮੁਤ੍ਤੋ ਨਾਮਾਤਿ ਵੁਚ੍ਚਤਿ. ਅਯਞ੍ਹਿ ਦ੍ਵੀਹਿ ਭਾਗੇਹਿ ਦ੍ਵੇ ਵਾਰੇ ਵਿਮੁਤ੍ਤੋਤਿ ਉਭਤੋਭਾਗਵਿਮੁਤ੍ਤੋ. ਤਤ੍ਰਾਯਂ ਥੇਰਵਾਦੋ – ਤਿਪਿਟਕਚੂਲ਼ਨਾਗਤ੍ਥੇਰੋ ਤਾਵ ਆਹ – ‘‘ਸਮਾਪਤ੍ਤਿਯਾ ਵਿਕ੍ਖਮ੍ਭਨਵਿਮੋਕ੍ਖੇਨ, ਮਗ੍ਗੇਨ ਸਮੁਚ੍ਛੇਦਵਿਮੋਕ੍ਖੇਨ ¶ ਵਿਮੁਤ੍ਤੋਤਿ ਉਭਤੋਭਾਗੇਹਿ ਦ੍ਵੇ ਵਾਰੇ ਵਿਮੁਤ੍ਤੋ’’ਤਿ. ਤਿਪਿਟਕਮਹਾਧਮ੍ਮਰਕ੍ਖਿਤਤ੍ਥੇਰੋ ‘‘ਨਾਮਨਿਸ੍ਸਿਤਕੋ ਏਸੋ’’ਤਿ ਵਤ੍ਵਾ –
‘‘ਅਚ੍ਚੀ ਯਥਾ ਵਾਤਵੇਗੇਨ ਖਿਤ੍ਤਾ, (ਉਪਸੀਵਾਤਿ ਭਗਵਾ;)
ਅਤ੍ਥਂ ਪਲੇਤਿ ਨ ਉਪੇਤਿ ਸਙ੍ਖਂ;
ਏਵਂ ਮੁਨੀ ਨਾਮਕਾਯਾ ਵਿਮੁਤ੍ਤੋ,
ਅਤ੍ਥਂ ਪਲੇਤਿ ਨ ਉਪੇਤਿ ਸਙ੍ਖ’’ਨ੍ਤਿ. (ਸੁ. ਨਿ. ੧੦੮੦);
ਵਤ੍ਵਾ ਸੁਤ੍ਤਂ ਆਹਰਿਤ੍ਵਾ ‘‘ਨਾਮਕਾਯਤੋ ਚ ਰੂਪਕਾਯਤੋ ਚ ਸੁਵਿਮੁਤ੍ਤਤ੍ਤਾ ਉਭਤੋਭਾਗਵਿਮੁਤ੍ਤੋ’’ਤਿ ਆਹ. ਤਿਪਿਟਕਚੂਲ਼ਾਭਯਤ੍ਥੇਰੋ ਪਨਾਹ – ‘‘ਸਮਾਪਤ੍ਤਿਯਾ ਵਿਕ੍ਖਮ੍ਭਨਵਿਮੋਕ੍ਖੇਨ ਏਕਵਾਰਂ ਵਿਮੁਤ੍ਤੋ ਮਗ੍ਗੇਨ ਸਮੁਚ੍ਛੇਦਵਿਮੋਕ੍ਖੇਨ ਏਕਵਾਰਂ ਵਿਮੁਤ੍ਤੋਤਿ ਉਭਤੋਭਾਗਵਿਮੁਤ੍ਤੋ’’ਤਿ. ਇਮੇ ਪਨ ਤਯੋਪਿ ਥੇਰਾ ਪਣ੍ਡਿਤਾ, ‘ਤਿਣ੍ਣਮ੍ਪਿ ਵਾਦੇ ਕਾਰਣਂ ਦਿਸ੍ਸਤੀ’ਤਿ ਤਿਣ੍ਣਮ੍ਪਿ ¶ ਵਾਦਂ ਤਨ੍ਤਿਂ ਕਤ੍ਵਾ ਠਪਯਿਂਸੁ.
ਸਙ੍ਖੇਪਤੋ ਪਨ ਅਰੂਪਸਮਾਪਤ੍ਤਿਯਾ ਰੂਪਕਾਯਤੋ ਵਿਮੁਤ੍ਤੋ, ਮਗ੍ਗੇਨ ਨਾਮਕਾਯਤੋ ਵਿਮੁਤ੍ਤੋਤਿ ਉਭੋਹਿ ਭਾਗੇਹਿ ਵਿਮੁਤ੍ਤਤ੍ਤਾ ਉਭਤੋਭਾਗਵਿਮੁਤ੍ਤੋ. ਸੋ ਚਤੁਨ੍ਨਂ ਅਰੂਪਸਮਾਪਤ੍ਤੀਨਂ ਏਕੇਕਤੋ ਵੁਟ੍ਠਾਯ ਸਙ੍ਖਾਰੇ ਸਮ੍ਮਸਿਤ੍ਵਾ ਅਰਹਤ੍ਤਂ ਪਤ੍ਤਾਨਂ ਚਤੁਨ੍ਨਂ, ਨਿਰੋਧਾ ਵੁਟ੍ਠਾਯ ਅਰਹਤ੍ਤਂ ਪਤ੍ਤਸ੍ਸ ਅਨਾਗਾਮਿਨੋ ਚ ਵਸੇਨ ਪਞ੍ਚਵਿਧੋ ਹੋਤਿ. ਤਤ੍ਥ ਪੁਰਿਮਾ ਚਤ੍ਤਾਰੋ ਸਮਾਪਤ੍ਤਿਸੀਸਂ ਨਿਰੋਧਂ ਨ ਸਮਾਪਜ੍ਜਨ੍ਤੀਤਿ ਪਰਿਯਾਯੇਨ ਉਭਤੋਭਾਗਵਿਮੁਤ੍ਤਾ ਨਾਮ. ਅਟ੍ਠਸਮਾਪਤ੍ਤਿਲਾਭੀ ਅਨਾਗਾਮੀ ਤਂ ਸਮਾਪਜ੍ਜਿਤ੍ਵਾ ਤਤੋ ਵੁਟ੍ਠਾਯ ਵਿਪਸ੍ਸਨਂ ਵਡ੍ਢੇਤ੍ਵਾ ਅਰਹਤ੍ਤਂ ਪਤ੍ਤੋਤਿ ਨਿਪ੍ਪਰਿਯਾਯੇਨ ਉਭਤੋਭਾਗਵਿਮੁਤ੍ਤਸੇਟ੍ਠੋ ਨਾਮ. ਨਨੁ ਚ ਅਰੂਪਾਵਚਰਜ੍ਝਾਨਮ੍ਪਿ ਉਪੇਕ੍ਖਾਚਿਤ੍ਤੇਕਗ੍ਗਤਾਹਿ ਦੁਵਙ੍ਗਿਕਂ ਰੂਪਾਵਚਰਚਤੁਤ੍ਥਜ੍ਝਾਨਮ੍ਪਿ, ਤਸ੍ਮਾ ਤਮ੍ਪਿ ਪਦਟ੍ਠਾਨਂ ਕਤ੍ਵਾ ਅਰਹਤ੍ਤਂ ਪਤ੍ਤੇਨ ਉਭਤੋਭਾਗਵਿਮੁਤ੍ਤੇਨ ਭਵਿਤਬ੍ਬਨ੍ਤਿ? ਨ ਭਵਿਤਬ੍ਬਂ. ਕਸ੍ਮਾ? ਰੂਪਕਾਯਤੋ ਅਵਿਮੁਤ੍ਤਤ੍ਤਾ. ਤਞ੍ਹਿ ਕਿਲੇਸਕਾਯਤੋਵ ਵਿਮੁਤ੍ਤਂ, ਨ ਰੂਪਕਾਯਤੋ; ਤਸ੍ਮਾ ਤਤੋ ਵੁਟ੍ਠਾਯ ਅਰਹਤ੍ਤਂ ਪਤ੍ਤੋ ਉਭਤੋਭਾਗਵਿਮੁਤ੍ਤੋ ਨਾਮ ਨ ਹੋਤਿ ¶ . ਅਰੂਪਾਵਚਰਂ ਪਨ ਨਾਮਕਾਯਤੋ ਚ ਵਿਮੁਤ੍ਤਂ ਰੂਪਕਾਯਤੋ ਚਾਤਿ ਤਦੇਵ ਪਾਦਕਂ ਕਤ੍ਵਾ ਅਰਹਤ੍ਤਂ ਪਤ੍ਤੋ ਉਭਤੋਭਾਗਵਿਮੁਤ੍ਤੋ ਹੋਤੀਤਿ ਵੇਦਿਤਬ੍ਬੋ.
੨੫. ਪਞ੍ਞਾਵਿਮੁਤ੍ਤਨਿਦ੍ਦੇਸੇ – ਪਞ੍ਞਾਯ ਵਿਮੁਤ੍ਤੋਤਿ ਪਞ੍ਞਾਵਿਮੁਤ੍ਤੋ. ਸੋ ਸੁਕ੍ਖਵਿਪਸ੍ਸਕੋ ਚਤੂਹਿ ¶ ਝਾਨੇਹਿ ਵੁਟ੍ਠਾਯ ਅਰਹਤ੍ਤਂ ਪਤ੍ਤਾ ਚਤ੍ਤਾਰੋ ਚਾਤਿ ਪਞ੍ਚਵਿਧੋ ਹੋਤਿ. ਏਤੇਸੁ ਹਿ ਏਕੋਪਿ ਅਟ੍ਠਵਿਮੋਕ੍ਖਲਾਭੀ ਨ ਹੋਤਿ. ਤੇਨੇਵ ਨ ਹੇਵ ਖੋ ਅਟ੍ਠ ਵਿਮੋਕ੍ਖੇਤਿਆਦਿਮਾਹ. ਅਰੂਪਾਵਚਰਜ੍ਝਾਨੇਸੁ ਪਨ ਏਕਸ੍ਮਿਂ ਸਤਿ ਉਭਤੋਭਾਗਵਿਮੁਤ੍ਤੋਯੇਵ ਨਾਮ ਹੋਤੀਤਿ.
੨੬. ਕਾਯਸਕ੍ਖਿਨਿਦ੍ਦੇਸੇ – ਏਕਚ੍ਚੇ ਆਸਵਾਤਿ ਹੇਟ੍ਠਿਮਮਗ੍ਗਤ੍ਤਯਵਜ੍ਝਾ. ਅਯਂ ਵੁਚ੍ਚਤੀਤਿ ਅਯਂ ਏਵਰੂਪੋ ਪੁਗ੍ਗਲੋ ਕਾਯਸਕ੍ਖੀਤਿ ਵੁਚ੍ਚਤਿ. ਸੋ ਹਿ ਫੁਟ੍ਠਨ੍ਤਂ ਸਚ੍ਛਿਕਰੋਤੀਤਿ ਕਾਯਸਕ੍ਖੀ. ਝਾਨਫਸ੍ਸਂ ਪਠਮਂ ਫੁਸਤਿ, ਪਚ੍ਛਾ ਨਿਰੋਧਂ ਨਿਬ੍ਬਾਨਂ ਸਚ੍ਛਿਕਰੋਤੀਤਿਪਿ ਕਾਯਸਕ੍ਖੀ. ਸੋ ਸੋਤਾਪਤ੍ਤਿਫਲਟ੍ਠਂ ਆਦਿਂ ਕਤ੍ਵਾ ਯਾਵ ਅਰਹਤ੍ਤਮਗ੍ਗਟ੍ਠਾ ਛਬ੍ਬਿਧੋ ਹੋਤਿ.
੨੭. ਦਿਟ੍ਠਿਪ੍ਪਤ੍ਤਨਿਦ੍ਦੇਸੇ ¶ – ਇਦਂ ਦੁਕ੍ਖਨ੍ਤਿ ਇਦਂ ਦੁਕ੍ਖਂ, ਏਤ੍ਤਕਂ ਦੁਕ੍ਖਂ, ਨ ਇਤੋ ਉਦ੍ਧਂ ਦੁਕ੍ਖਂ. ਦੁਕ੍ਖਸਮੁਦਯਾਦੀਸੁਪਿ ਏਸੇਵ ਨਯੋ. ਯਥਾਭੂਤਂ ਪਜਾਨਾਤੀਤਿ ਠਪੇਤ੍ਵਾ ਤਣ੍ਹਂ ਪਞ੍ਚੁਪਾਦਾਨਕ੍ਖਨ੍ਧੇ ‘ਦੁਕ੍ਖਸਚ੍ਚ’ਨ੍ਤਿ ਯਾਥਾਵਸਰਸਤੋ ਪਜਾਨਾਤਿ. ਤਣ੍ਹਾ ਪਨ ਦੁਕ੍ਖਂ ਜਨੇਤਿ ਨਿਬ੍ਬਤ੍ਤੇਤਿ, ਪਭਾਵੇਤਿ, ਤਤੋ ਤਂ ਦੁਕ੍ਖਂ ਸਮੁਦੇਤਿ; ਤਸ੍ਮਾ ਨਂ ਅਯਂ ‘ਦੁਕ੍ਖਸਮੁਦਯੋ’ਤਿ ਯਥਾਭੂਤਂ ਪਜਾਨਾਤਿ. ਯਸ੍ਮਾ ਪਨ ਇਦਂ ਦੁਕ੍ਖਞ੍ਚ ਸਮੁਦਯੋ ਚ ਨਿਬ੍ਬਾਨਂ ਪਤ੍ਵਾ ਨਿਰੁਜ੍ਝਨ੍ਤਿ ਵੂਪਸਮ੍ਮਨ੍ਤਿ ਅਪ੍ਪਵਤ੍ਤਿਂ ਗਚ੍ਛਨ੍ਤਿ; ਤਸ੍ਮਾ ਨਂ ‘ਅਯਂ ਦੁਕ੍ਖਨਿਰੋਧੋ’ਤਿ ਯਥਾਭੂਤਂ ਪਜਾਨਾਤਿ. ਅਰਿਯੋ ਪਨ ਅਟ੍ਠਙ੍ਗਿਕੋ ਮਗ੍ਗੋ, ਤਂ ਦੁਕ੍ਖਨਿਰੋਧਂ ਗਚ੍ਛਤਿ; ਤੇਨ ਤਂ ‘ਅਯਂ ਦੁਕ੍ਖਨਿਰੋਧਗਾਮਿਨੀ ਪਟਿਪਦਾ’ਤਿ ਯਥਾਭੂਤਂ ਪਜਾਨਾਤਿ. ਏਤ੍ਤਾਵਤਾ ਨਾਨਾਕ੍ਖਣੇ ਸਚ੍ਚਵਵਤ੍ਥਾਨਂ ਦਸ੍ਸਿਤਂ. ਇਦਾਨਿ ਏਕਕ੍ਖਣੇ ਦਸ੍ਸੇਤੁਂ ਤਥਾਗਤਪ੍ਪਵੇਦਿਤਾਤਿਆਦਿਮਾਹ. ਤਤ੍ਥ ਤਥਾਗਤਪ੍ਪਵੇਦਿਤਾਤਿ ਮਹਾਬੋਧਿਮਣ੍ਡੇ ਨਿਸੀਦਤ੍ਵਾ ਤਥਾਗਤੇਨ ਪਟਿਵਿਦ੍ਧਾ ਵਿਦਿਤਾ ਪਾਕਟੀਕਤਾ. ਧਮ੍ਮਾਤਿ ਚਤੁਸਚ੍ਚਧਮ੍ਮਾ. ਵੋਦਿਟ੍ਠਾ ਹੋਨ੍ਤੀਤਿ ਸੁਦਿਟ੍ਠਾ ਹੋਨ੍ਤਿ. ਵੋਚਰਿਤਾਤਿ ਸੁਚਰਿਤਾ. ਤੇਸੁ ਅਨੇਨ ਪਞ੍ਞਾ ਸੁਟ੍ਠੁ ਚਰਾਪਿਤਾ ਹੋਤੀਤਿ ਅਤ੍ਥੋ. ਅਯਂ ਵੁਚ੍ਚਤੀਤਿ ਅਯਂ ਏਵਰੂਪੋ ਪੁਗ੍ਗਲੋ ਦਿਟ੍ਠਿਪ੍ਪਤ੍ਤੋਤਿ ਵੁਚ੍ਚਤਿ. ਅਯਞ੍ਹਿ ਦਿਟ੍ਠਨ੍ਤਂ ਪਤ੍ਤੋ. ‘‘ਦੁਕ੍ਖਾ ਸਙ੍ਖਾਰਾ, ਸੁਖੋ ਨਿਰੋਧੋ’’ਤਿ ਞਾਣਂ ਹੋਤਿ ¶ . ਦਿਟ੍ਠਂ ਵਿਦਿਤਂ ਸਚ੍ਛਿਕਤਂ ਪਸ੍ਸਿਤਂ ਪਞ੍ਞਾਯਾਤਿ ਦਿਟ੍ਠਪ੍ਪਤ੍ਤੋ. ਅਯਮ੍ਪਿ ਕਾਯਸਕ੍ਖੀ ਵਿਯ ਛਬ੍ਬਿਧੋਵ ਹੋਤਿ.
੨੮. ਸਦ੍ਧਾਵਿਮੁਤ੍ਤਨਿਦ੍ਦੇਸੇ – ਨੋ ਚ ਖੋ ਯਥਾ ਦਿਟ੍ਠਿਪ੍ਪਤ੍ਤਸ੍ਸਾਤਿ ਯਥਾ ਦਿਟ੍ਠਿਪ੍ਪਤ੍ਤਸ੍ਸ ਆਸਵਾ ਪਰਿਕ੍ਖੀਣਾ, ਨ ਏਵਂ ਸਦ੍ਧਾਵਿਮੁਤ੍ਤਸ੍ਸਾਤਿ ਅਤ੍ਥੋ. ਕਿਂ ਪਨ ਨੇਸਂ ਕਿਲੇਸਪ੍ਪਹਾਨੇ ਨਾਨਤ੍ਤਂ ਅਤ੍ਥੀਤਿ? ਨਤ੍ਥਿ. ਅਥ ਕਸ੍ਮਾ ਸਦ੍ਧਾਵਿਮੁਤ੍ਤੋ ਦਿਟ੍ਠਿਪ੍ਪਤ੍ਤਂ ਨ ਪਾਪੁਣਾਤੀਤਿ? ਆਗਮਨੀਯਨਾਨਤ੍ਤੇਨ. ਦਿਟ੍ਠਿਪ੍ਪਤੋ ਹਿ ਆਗਮਨਮ੍ਹਿ ਕਿਲੇਸੇ ਵਿਕ੍ਖਮ੍ਭੇਨ੍ਤੋ ਅਪ੍ਪਦੁਕ੍ਖੇਨ ਅਪ੍ਪਕਸਿਰੇਨ ਅਕਿਲਮਨ੍ਤੋਵ ¶ ਵਿਕ੍ਖਮ੍ਭੇਤੁਂ ਸਕ੍ਕੋਤਿ. ਸਦ੍ਧਾਵਿਮੁਤ੍ਤੋ ¶ ਪਨ ਦੁਕ੍ਖੇਨ ਕਸਿਰੇਨ ਕਿਲਮਨ੍ਤੋ ਹੁਤ੍ਵਾ ਵਿਕ੍ਖਮ੍ਭੇਤੁਂ ਸਕ੍ਕੋਤਿ, ਤਸ੍ਮਾ ਦਿਟ੍ਠਿਪ੍ਪਤ੍ਤਂ ਨ ਪਾਪੁਣਾਤਿ. ਅਪਿਚ ਨੇਸਂ ਪਞ੍ਞਾਯਪਿ ਨਾਨਤ੍ਤਂ ਅਤ੍ਥਿਯੇਵ. ਦਿਟ੍ਠਿਪ੍ਪਤ੍ਤਸ੍ਸ ਹਿ ਉਪਰਿ ਤਿਣ੍ਣਂ ਮਗ੍ਗਾਨਂ ਵਿਪਸ੍ਸਨਾਞਾਣਂ ਤਿਕ੍ਖਂ ਸੂਰਂ ਪਸਨ੍ਨਂ ਹੁਤ੍ਵਾ ਵਹਤਿ. ਸਦ੍ਧਾਵਿਮੁਤ੍ਤਸ੍ਸ ਵਿਪਸ੍ਸਨਾਞਾਣਂ ਨੋ ਤਿਕ੍ਖਂ ਸੂਰਂ ਪਸਨ੍ਨਂ ਹੁਤ੍ਵਾ ਵਹਤਿ, ਤਸ੍ਮਾਪਿ ਸੋ ਦਿਟ੍ਠਿਪ੍ਪਤ੍ਤਂ ਨ ਪਾਪੁਣਾਤਿ.
ਯਥਾ ਹਿ ਦ੍ਵੀਸੁ ਤਰੁਣੇਸੁ ਸਿਪ੍ਪਂ ਦਸ੍ਸੇਨ੍ਤੇਸੁ ਏਕਸ੍ਸ ਹਤ੍ਥੇ ਤਿਖਿਣੋ ਅਸਿ, ਏਕਸ੍ਸ ਕੁਣ੍ਠੋ. ਤਿਖਿਣੇਨ ਅਸਿਨਾ ਕਦਲੀ ਛਿਜ੍ਜਮਾਨਾ ਸਦ੍ਦਂ ਨ ਕਰੋਤਿ. ਕੁਣ੍ਠੇਨ ਅਸਿਨਾ ਛਿਜ੍ਜਮਾਨਾ ‘ਕਟਕਟਾ’ਤਿ ਸਦ੍ਦਂ ਕਰੋਤਿ. ਤਤ੍ਥ ਤਿਖਿਣੇਨ ਅਸਿਨਾ ਸਦ੍ਦਂ ਅਕਰੋਨ੍ਤਿਯਾ ਏਵ ਕਦਲਿਯਾ ਛੇਦਨਂ ਵਿਯ ਦਿਟ੍ਠਿਪ੍ਪਤ੍ਤਸ੍ਸ ਤਿਣ੍ਣਂ ਮਗ੍ਗਾਨਂ ਵਿਪਸ੍ਸਨਾਞਾਣਸ੍ਸ ਤਿਖਿਣਸੂਰਵਿਪ੍ਪਸਨ੍ਨਭਾਵੋ. ਕੁਣ੍ਠੇਨ ਅਸਿਨਾ ਸਦ੍ਦਂ ਕਰੋਨ੍ਤਿਯਾਪਿ ਕਦਲਿਯਾ ਛੇਦਨਂ ਵਿਯ ਸਦ੍ਧਾਵਿਮੁਤ੍ਤਸ੍ਸ ਤਿਣ੍ਣਂ ਮਗ੍ਗਾਨਂ ਵਿਪਸ੍ਸਨਾਞਾਣਸ੍ਸ ਅਤਿਖਿਣਅਸੂਰਅਪ੍ਪਸਨ੍ਨਭਾਵੋ ਵੇਦਿਤਬ੍ਬੋ. ਇਮਂ ਪਨ ਨਯਂ ‘ਨੋ’ਤਿ ਪਟਿਕ੍ਖਿਪਿਤ੍ਵਾ, ਆਗਮਨੀਯਨਾਨਤ੍ਤੇਨੇਵ ਸਦ੍ਧਾਵਿਮੁਤ੍ਤੋ ਦਿਟ੍ਠਿਪ੍ਪਤ੍ਤਂ ਨ ਪਾਪੁਣਾਤੀਤਿ ਸਨ੍ਨਿਟ੍ਠਾਨਂ ਕਤਂ.
ਆਗਮਟ੍ਠਕਥਾਸੁ ਪਨ ਵੁਤ੍ਤਂ – ‘‘ਏਤੇਸੁ ਹਿ ਸਦ੍ਧਾਵਿਮੁਤ੍ਤਸ੍ਸ ਪੁਬ੍ਬਭਾਗਮਗ੍ਗਕ੍ਖਣੇ ਸਦ੍ਦਹਨ੍ਤਸ੍ਸ ਵਿਯ ਓਕਪ੍ਪੇਨ੍ਤਸ੍ਸ ਵਿਯ ਅਧਿਮੁਚ੍ਚਨ੍ਤਸ੍ਸ ਵਿਯ ਚ ਕਿਲੇਸਕ੍ਖਯੋ ਹੋਤਿ. ਦਿਟ੍ਠਿਪ੍ਪਤ੍ਤਸ੍ਸ ਪੁਬ੍ਬਭਾਗਮਗ੍ਗਕ੍ਖਣੇ ਕਿਲੇਸਚ੍ਛੇਦਕਞਾਣਂ ਅਦਨ੍ਧਂ ਤਿਖਿਣਂ ਸੂਰਂ ਹੁਤ੍ਵਾ ਵਹਤਿ. ਤਸ੍ਮਾ ਯਥਾ ਨਾਮ ਅਤਿਖਿਣੇਨ ਅਸਿਨਾ ਕਦਲਿਂ ਛਿਨ੍ਦਨ੍ਤਸ੍ਸ ਛਿਨ੍ਨਟ੍ਠਾਨਂ ਨ ਮਟ੍ਠਂ ਹੋਤਿ, ਅਸਿ ਨ ਸੀਘਂ ਵਹਤਿ, ਸਦ੍ਦੋ ਸੁਯ੍ਯਤਿ, ਬਲਵਤਰੋ ਵਾਯਾਮੋ ਕਾਤਬ੍ਬੋ ਹੋਤਿ ¶ ; ਏਵਰੂਪਾ ਸਦ੍ਧਾਵਿਮੁਤ੍ਤਸ੍ਸ ਪੁਬ੍ਬਭਾਗਮਗ੍ਗਭਾਵਨਾ. ਯਥਾ ਪਨ ਸੁਨਿਸਿਤੇਨੇਵ ਅਸਿਨਾ ਕਦਲਿਂ ਛਿਨ੍ਦਨ੍ਤਸ੍ਸ ਛਿਨ੍ਨਟ੍ਠਾਨਂ ਮਟ੍ਠਂ ਹੋਤਿ, ਅਸਿ ਸੀਘਂ ਵਹਤਿ, ਸਦ੍ਦੋ ਨ ਸੁਯ੍ਯਤਿ, ਬਲਵਵਾਯਾਮਕਿਚ੍ਚਂ ਨ ਹੋਤਿ; ਏਵਰੂਪਾ ¶ ਦਿਟ੍ਠਿਪ੍ਪਤ੍ਤਸ੍ਸ ਪੁਬ੍ਬਭਾਗਮਗ੍ਗਭਾਵਨਾ ਵੇਦਿਤਬ੍ਬਾ’’ਤਿ. ਅਯਂ ਵੁਚ੍ਚਤੀਤਿ ਅਯਂ ਏਵਰੂਪੋ ਪੁਗ੍ਗਲੋ ਸਦ੍ਧਾਵਿਮੁਤ੍ਤੋਤਿ ਵੁਚ੍ਚਤਿ. ਅਯਞ੍ਹਿ ਸਦ੍ਦਹਨ੍ਤੋ ਵਿਮੁਤ੍ਤੋਤਿ ਸਦ੍ਧਾਵਿਮੁਤ੍ਤੋ. ਅਯਮ੍ਪਿ ਕਾਯਸਕ੍ਖੀ ਵਿਯ ਛਬ੍ਬਿਧੋਵ ਹੋਤਿ.
੨੯. ਧਮ੍ਮਾਨੁਸਾਰੀਨਿਦ੍ਦੇਸੇ – ਪਟਿਪਨ੍ਨਸ੍ਸਾਤਿ ਇਮਿਨਾ ਸੋਤਾਪਤ੍ਤਿਮਗ੍ਗਟ੍ਠੋ ਦਸ੍ਸਿਤੋ. ਅਧਿਮਤ੍ਤਨ੍ਤਿ ਬਲਵਂ. ਪਞ੍ਞਂ ਵਾਹੇਤੀਤਿ ਪਞ੍ਞਾਵਾਹੀ. ਪਞ੍ਞਾ ਇਮਂ ਪੁਗ੍ਗਲਂ ਵਹਤੀਤਿ ਪਞ੍ਞਾਵਾਹੀਤਿਪਿ ¶ ਵੁਤ੍ਤਂ ਹੋਤਿ. ਪਞ੍ਞਾਪੁਬ੍ਬਙ੍ਗਮਨ੍ਤਿ ਪਞ੍ਞਂ ਪੁਰੇਚਾਰਿਕਂ ਕਤ੍ਵਾ. ਅਯਂ ਵੁਚ੍ਚਤੀਤਿ ਅਯਂ ਏਵਰੂਪੋ ਪੁਗ੍ਗਲੋ ਧਮ੍ਮਾਨੁਸਾਰੀਤਿ ਵੁਚ੍ਚਤਿ. ਸੋ ਹਿ ਪਞ੍ਞਾਸਙ੍ਖਾਤੇਨ ਧਮ੍ਮੇਨ ਸਰਤਿ ਅਨੁਸ੍ਸਰਤੀਤਿ ਧਮ੍ਮਾਨੁਸਾਰੀ. ਸੋਤਾਪਤ੍ਤਿਮਗ੍ਗਟ੍ਠਸ੍ਸੇਵੇਤਂ ਨਾਮਂ. ਫਲੇ ਪਨ ਪਤ੍ਤੇ ਦਿਟ੍ਠਿਪ੍ਪਤ੍ਤੋ ਨਾਮ ਹੋਤਿ.
੩੦. ਸਦ੍ਧਾਨੁਸਾਰੀਨਿਦ੍ਦੇਸੇਪਿ – ਸਦ੍ਧਂ ਵਾਹੇਤੀਤਿ ਸਦ੍ਧਾਵਾਹੀ. ਸਦ੍ਧਾ ਇਮਂ ਪੁਗ੍ਗਲਂ ਵਹਤੀਤਿ ਸਦ੍ਧਾਵਾਹੀਤਿਪਿ ਵੁਤ੍ਤਮੇਵ. ਸਦ੍ਧਾਪੁਬ੍ਬਙ੍ਗਮਨ੍ਤਿ ਸਦ੍ਧਂ ਪੁਰੇਚਾਰਿਕਂ ਕਤ੍ਵਾ. ਅਯਂ ਵੁਚ੍ਚਤੀਤਿ ਅਯਂ ਏਵਰੂਪੋ ਪੁਗ੍ਗਲੋ ਸਦ੍ਧਾਨੁਸਾਰੀਤਿ ਵੁਚ੍ਚਤਿ. ਸੋ ਹਿ ਸਦ੍ਧਾਯ ਸਰਤਿ. ਅਨੁਸ੍ਸਰਤੀਤਿ ਸਦ੍ਧਾਨੁਸਾਰੀ. ਸੋਤਾਪਤ੍ਤਿਮਗ੍ਗਟ੍ਠਸ੍ਸੇਵੇਤਂ ਨਾਮਂ. ਫਲੇ ਪਨ ਪਤ੍ਤੇ ਸਦ੍ਧਾਵਿਮੁਤ੍ਤੋ ਨਾਮ ਹੋਤਿ. ਲੋਕੁਤ੍ਤਰਧਮ੍ਮਞ੍ਹਿ ਨਿਬ੍ਬਤ੍ਤੇਨ੍ਤਾਨਂ ਦ੍ਵੇ ਧੁਰਾਨਿ ਨਾਮ, ਦ੍ਵੇ ਅਭਿਨਿਵੇਸਾ ਨਾਮ, ਦ੍ਵੇ ਸੀਸਾਨਿ ਨਾਮ. ਤਤ੍ਥ ਸਦ੍ਧਾਧੁਰਂ ਪਞ੍ਞਾਧੁਰਨ੍ਤਿ – ਦ੍ਵੇ ਧੁਰਾਨਿ ਨਾਮ. ਏਕੋ ਪਨ ਭਿਕ੍ਖੁ ਸਮਥਾਭਿਨਿਵੇਸੇਨ ਅਭਿਨਿਵਿਸਤਿ, ਏਕੋ ਵਿਪਸ੍ਸਨਾਭਿਨਿਵੇਸੇਨਾਤਿ – ਇਮੇ ਦ੍ਵੇ ਅਭਿਨਿਵੇਸਾ ਨਾਮ. ਏਕੋ ਚ ਮਤ੍ਥਕਂ ਪਾਪੁਣਨ੍ਤੋ ਉਭਤੋਭਾਗਵਿਮੁਤ੍ਤੋ ਹੋਤਿ, ਏਕੋ ਪਞ੍ਞਾਵਿਮੁਤ੍ਤੋਤਿ – ਇਮਾਨਿ ਦ੍ਵੇ ਸੀਸਾਨਿ ਨਾਮ. ਯੇ ਕੇਚਿ ਹਿ ਲੋਕੁਤ੍ਤਰਧਮ੍ਮਂ ਨਿਬ੍ਬਤ੍ਤੇਨ੍ਤਿ, ਸਬ੍ਬੇ ਤੇ ਇਮੇ ਦ੍ਵੇ ਧਮ੍ਮੇ ਧੁਰਂ ਕਤ੍ਵਾ ਇਮੇਸੁ ਦ੍ਵੀਸੁ ਠਾਨੇਸੁ ਅਭਿਨਿਵਿਸਿਤ੍ਵਾ ਇਮੇਹਿ ਦ੍ਵੀਹਿ ਠਾਨੇਹਿ ਵਿਮੁਚ੍ਚਨ੍ਤਿ. ਤੇਸੁ ਯੋ ਭਿਕ੍ਖੁ ਅਟ੍ਠਸਮਾਪਤ੍ਤਿਲਾਭੀ ਪਞ੍ਞਂ ਧੁਰਂ ਕਤ੍ਵਾ ਸਮਥਵਸੇਨ ਅਭਿਨਿਵਿਟ੍ਠੋ ਅਞ੍ਞਤਰਂ ਅਰੂਪਸਮਾਪਤ੍ਤਿਂ ਪਦਟ੍ਠਾਨਂ ਕਤ੍ਵਾ ਵਿਪਸ੍ਸਨਂ ਪਟ੍ਠਪੇਤ੍ਵਾ ਅਰਹਤ੍ਤਂ ਪਾਪੁਣਾਤਿ, ਸੋ ਸੋਤਾਪਤ੍ਤਿਮਗ੍ਗਕ੍ਖਣੇ ਧਮ੍ਮਾਨੁਸਾਰੀ ਨਾਮ. ਪਰਤੋ ਪਨ ਛਸੁ ਠਾਨੇਸੁ ਕਾਯਸਕ੍ਖੀ ਨਾਮ. ਅਰਹਤ੍ਤਫਲੇ ਪਤ੍ਤੇ ਉਭਤੋਭਾਗਵਿਮੁਤ੍ਤੋ ਨਾਮ.
ਅਪਰੋ ¶ ਪਞ੍ਞਮੇਵ ¶ ਧੁਰਂ ਕਤ੍ਵਾ ਵਿਪਸ੍ਸਨਾਵਸੇਨ ਅਭਿਨਿਵਿਟ੍ਠੋ ਸੁਦ੍ਧਸਙ੍ਖਾਰੇ ਵਾ ਰੂਪਾਵਚਰਜ੍ਝਾਨੇਸੁ ਵਾ ਅਞ੍ਞਤਰਂ ਸਮ੍ਮਸਿਤ੍ਵਾ ਅਰਹਤ੍ਤਂ ਪਾਪੁਣਾਤਿ, ਅਯਮ੍ਪਿ ਸੋਤਾਪਤ੍ਤਿਮਗ੍ਗਕ੍ਖਣੇਯੇਵ ਧਮ੍ਮਾਨੁਸਾਰੀ ਨਾਮ. ਪਰਤੋ ਪਨ ਛਸੁ ਠਾਨੇਸੁ ਦਿਟ੍ਠਿਪ੍ਪਤ੍ਤੋ ਨਾਮ. ਅਰਹਤ੍ਤੇ ਪਤ੍ਤੇ ਪਞ੍ਞਾਵਿਮੁਤ੍ਤੋ ਨਾਮ. ਇਧ ਦ੍ਵੇ ਨਾਮਾਨਿ ਅਪੁਬ੍ਬਾਨਿ, ਤਾਨਿ ਪੁਰਿਮੇਹਿ ਸਦ੍ਧਿਂ ਪਞ੍ਚ ਹੋਨ੍ਤਿ. ਅਪਰੋ ਅਟ੍ਠਸਮਾਪਤ੍ਤਿਲਾਭੀ ਸਦ੍ਧਂ ਧੁਰਂ ਕਤ੍ਵਾ ਸਮਾਧਿਵਸੇਨ ਅਭਿਨਿਵਿਟ੍ਠੋ ਅਞ੍ਞਤਰਂ ਅਰੂਪਸਮਾਪਤ੍ਤਿਂ ਪਦਟ੍ਠਾਨਂ ਕਤ੍ਵਾ ਵਿਪਸ੍ਸਨਂ ਪਟ੍ਠਪੇਤ੍ਵਾ ਅਰਹਤ੍ਤਂ ਪਾਪੁਣਾਤਿ – ਅਯਂ ਸੋਤਾਪਤ੍ਤਿਮਗ੍ਗਕ੍ਖਣੇ ਸਦ੍ਧਾਨੁਸਾਰੀ ਨਾਮ. ਪਰਤੋ ਛਸੁ ਠਾਨੇਸੁ ਕਾਯਸਕ੍ਖੀਯੇਵ ਨਾਮ. ਅਰਹਤ੍ਤੇ ਪਤ੍ਤੇ ਉਭਤੋਭਾਗਵਿਮੁਤ੍ਤੋਯੇਵ ਨਾਮ. ਇਧ ਏਕਮੇਵ ਨਾਮਂ ਅਪੁਬ੍ਬਂ. ਤੇਨ ਸਦ੍ਧਿਂ ਪੁਰਿਮਾਨਿ ਪਞ੍ਚ ਛ ਹੋਨ੍ਤਿ. ਅਪਰੋ ਸਦ੍ਧਮੇਵ ਧੁਰਂ ਕਤ੍ਵਾ ਵਿਪਸ੍ਸਨਾਵਸੇਨ ਅਭਿਨਿਵਿਟ੍ਠੋ ਸੁਦ੍ਧਸਙ੍ਖਾਰੇ ਵਾ ਰੂਪਾਵਚਰਜ੍ਝਾਨੇਸੁ ਵਾ ਅਞ੍ਞਤਰਂ ਸਮ੍ਮਸਿਤ੍ਵਾ ਅਰਹਤ੍ਤਂ ਪਾਪੁਣਾਤਿ. ਅਯਮ੍ਪਿ ਸੋਤਾਪਤ੍ਤਿਮਗ੍ਗਕ੍ਖਣੇ ਸਦ੍ਧਾਨੁਸਾਰੀ ¶ ਨਾਮ. ਪਰਤੋ ਛਸੁ ਠਾਨੇਸੁ ਸਦ੍ਧਾਵਿਮੁਤ੍ਤੋ ਨਾਮ. ਅਰਹਤ੍ਤੇ ਪਤ੍ਤੇ ਪਞ੍ਞਾਵਿਮੁਤ੍ਤੋ ਨਾਮ. ਇਧਾਪਿ ਏਕਮੇਵ ਨਾਮਂ ਅਪੁਬ੍ਬਂ. ਤੇਨ ਸਦ੍ਧਿਂ ਪੁਰਿਮਾਨਿ ਛ ਸਤ੍ਤ ਹੋਨ੍ਤਿ. ਇਮੇ ਸਤ੍ਤ ਪੁਗ੍ਗਲਾ ਲੋਕੇ ਅਗ੍ਗਦਕ੍ਖਿਣੇਯ੍ਯਾ ਨਾਮਾਤਿ.
੩੧. ਸਤ੍ਤਕ੍ਖਤ੍ਤੁਪਰਮਨਿਦ੍ਦੇਸੇ – ਸਤ੍ਤਕ੍ਖਤ੍ਤੁਨ੍ਤਿ ਸਤ੍ਤਵਾਰੇ. ਸਤ੍ਤਕ੍ਖਤ੍ਤੁਪਰਮਾ ਭਵੂਪਪਤ੍ਤਿ ਅਤ੍ਤਭਾਵਗ੍ਗਹਣਂ ਅਸ੍ਸ, ਤਤੋ ਪਰਂ ਅਟ੍ਠਮਂ ਭਵਂ ਨਾਦਿਯਤੀਤਿ ਸਤ੍ਤਕ੍ਖਤ੍ਤੁਪਰਮੋ. ਸੋਤਾਪਨ੍ਨੋ ਹੋਤੀਤਿ ਏਤ੍ਥ ਸੋਤੋਤਿ ਅਰਿਯਮਗ੍ਗੋ, ਤੇਨ ਸਮਨ੍ਨਾਗਤੋ ਸੋਤਾਪਨ੍ਨੋ ਨਾਮ. ਯਥਾਹ –
‘‘ਸੋਤੋ ਸੋਤੋਤਿ ਹਿਦਂ, ਸਾਰਿਪੁਤ੍ਤ, ਵੁਚ੍ਚਤਿ. ਕਤਮੋ ਨੁ ਖੋ, ਸਾਰਿਪੁਤ੍ਤ, ਸੋਤੋਤਿ? ਅਯਮੇਵ ਹਿ, ਭਨ੍ਤੇ, ਅਰਿਯੋ ਅਟ੍ਠਙ੍ਗਿਕੋ ਮਗ੍ਗੋ ਸੋਤੋ, ਸੇਯ੍ਯਥਿਦਂ – ਸਮ੍ਮਾਦਿਟ੍ਠਿ…ਪੇ… ਸਮ੍ਮਾਸਮਾਧੀਤਿ. ਸੋਤਾਪਨ੍ਨੋ ਸੋਤਾਪਨ੍ਨੋਤਿ, ਹਿਦਂ, ਸਾਰਿਪੁਤ੍ਤ, ਵੁਚ੍ਚਤਿ. ਕਤਮੋ ਨੁ ਖੋ, ਸਾਰਿਪੁਤ੍ਤ, ਸੋਤਾਪਨ੍ਨੋਤਿ? ਯੋ ਹਿ, ਭਨ੍ਤੇ, ਇਮਿਨਾ ਅਰਿਯੇਨ ਅਟ੍ਠਙ੍ਗਿਕੇਨ ਮਗ੍ਗੇਨ ਸਮਨ੍ਨਾਗਤੋ ਅਯਂ ਵੁਚ੍ਚਤਿ ਸੋਤਾਪਨ੍ਨੋ, ਸ੍ਵਾਯਂ ਆਯਸ੍ਮਾ ਏਵਂਨਾਮੋ ਏਵਂਗੋਤ੍ਤੋ ਇਤਿ ਵਾ’’ਤਿ (ਸਂ. ਨਿ. ੫.੧੦੦੧).
ਏਵਂ ¶ ਮਗ੍ਗਕ੍ਖਣੇਪਿ ਸੋਤਾਪਨ੍ਨੋ ਨਾਮ ਹੋਤਿ. ਇਧ ¶ ਪਨ ਮਗ੍ਗੇਨ ਫਲਸ੍ਸ ਨਾਮਂ ਦਿਨ੍ਨਨ੍ਤਿ ਫਲਕ੍ਖਣੇ ਸੋਤਾਪਨ੍ਨੋ ਅਧਿਪ੍ਪੇਤੋ.
ਅਵਿਨਿਪਾਤਧਮ੍ਮੋਤਿ ਵਿਨਿਪਾਤਸਙ੍ਖਾਤਂ ਅਪਾਯਂ ਉਪਪਤ੍ਤਿਵਸੇਨ ਅਨਾਗਮਨਸਭਾਵੋ. ਨਿਯਤੋਤਿ ਮਗ੍ਗਨਿਯਾਮੇਨ ਨਿਯਤੋ. ਸਮ੍ਬੋਧਿਪਰਾਯਣੋਤਿ ਬੁਜ੍ਝਨਕਭਾਵਪਰਾਯਣੋ. ਸੋ ਹਿ ਪਟਿਲਦ੍ਧਮਗ੍ਗੇਨ ਬੁਜ੍ਝਤੀਤਿ ਸਮ੍ਬੋਧਿਪਰਾਯਣੋ. ਉਪਰਿ ਤੀਹਿ ਮਗ੍ਗੇਹਿ ਅਵਸ੍ਸਂ ਬੁਜ੍ਝਿਸ੍ਸਤੀਤਿ ਸਮ੍ਬੋਧਿਪਰਾਯਣੋ. ਦੇਵੇ ਚ ਮਨੁਸ੍ਸੇ ਚਾਤਿ ਦੇਵਲੋਕਞ੍ਚ ਮਨੁਸ੍ਸਲੋਕਞ੍ਚ. ਸਨ੍ਧਾਵਿਤ੍ਵਾ ਸਂਸਰਿਤ੍ਵਾਤਿ ਪਟਿਸਨ੍ਧਿਵਸੇਨ ਅਪਰਾਪਰਂ ਗਨ੍ਤ੍ਵਾ. ਦੁਕ੍ਖਸ੍ਸਨ੍ਤਂ ਕਰੋਤੀਤਿ ਵਟ੍ਟਦੁਕ੍ਖਸ੍ਸ ਪਰਿਯਨ੍ਤਂ ਪਰਿਵਟੁਮਂ ਕਰੋਤਿ. ਅਯਂ ਵੁਚ੍ਚਤੀਤਿ ਅਯਂ ਏਵਰੂਪੋ ਪੁਗ੍ਗਲੋ ਸਤ੍ਤਕ੍ਖਤ੍ਤੁਪਰਮੋ ਨਾਮ ਵੁਚ੍ਚਤਿ. ਅਯਂ ਪਨ ਕਾਲੇਨ ਦੇਵਲੋਕਸ੍ਸ ਕਾਲੇਨ ਮਨੁਸ੍ਸਲੋਕਸ੍ਸ ਵਸੇਨ ਮਿਸ੍ਸਕਭਵੇਨ ਕਥਿਤੋਤਿ ਵੇਦਿਤਬ੍ਬੋ.
੩੨. ਕੋਲਂਕੋਲਨਿਦ੍ਦੇਸੇ – ਕੁਲਤੋ ਕੁਲਂ ਗਚ੍ਛਤੀਤਿ ਕੋਲਂਕੋਲੋ. ਸੋਤਾਪਤ੍ਤਿਫਲਸਚ੍ਛਿਕਿਰਿਯਤੋ ਹਿ ਪਟ੍ਠਾਯ ਨੀਚੇ ਕੁਲੇ ਉਪਪਤ੍ਤਿ ਨਾਮ ਨਤ੍ਥਿ, ਮਹਾਭੋਗਕੁਲੇਸੁਯੇਵ ਨਿਬ੍ਬਤ੍ਤਤੀਤਿ ¶ ਅਤ੍ਥੋ. ਦ੍ਵੇ ਵਾ ਤੀਣਿ ਵਾ ਕੁਲਾਨੀਤਿ ਦੇਵਮਨੁਸ੍ਸਵਸੇਨ ਦ੍ਵੇ ਵਾ ਤਯੋ ਵਾ ਭਵੇ. ਇਤਿ ਅਯਮ੍ਪਿ ਮਿਸ੍ਸਕਭਵੇਨੇਵ ਕਥਿਤੋ. ਦੇਸਨਾਮਤ੍ਤਮੇਵ ਚੇਤਂ – ‘ਦ੍ਵੇ ਵਾ ਤੀਣਿ ਵਾ’ਤਿ. ਯਾਵ ਛਟ੍ਠਭਵਾ ਸਂਸਰਨ੍ਤੋਪਿ ਪਨ ਕੋਲਂਕੋਲੋਵ ਹੋਤਿ.
੩੩. ਏਕਬੀਜਿਨਿਦ੍ਦੇਸੇ – ਖਨ੍ਧਬੀਜਂ ਨਾਮ ਕਥਿਤਂ. ਯਸ੍ਸ ਹਿ ਸੋਤਾਪਨ੍ਨਸ੍ਸ ਏਕਂਯੇਵ ਖਨ੍ਧਬੀਜਂ ਅਤ੍ਥਿ, ਏਕਂ ਅਤ੍ਤਭਾਵਗ੍ਗਹਣਂ, ਸੋ ਏਕਬੀਜੀ ਨਾਮ. ਮਾਨੁਸਕਂ ਭਵਨ੍ਤਿ ਇਦਂ ਪਨੇਤ੍ਥ ਦੇਸਨਾਮਤ੍ਤਮੇਵ. ਦੇਵਭਵਂ ਨਿਬ੍ਬਤ੍ਤੇਤੀਤਿਪਿ ਪਨ ਵਤ੍ਤੁਂ ਵਟ੍ਟਤਿਯੇਵ. ਭਗਵਤਾ ਗਹਿਤਨਾਮਵਸੇਨੇਵ ਚੇਤਾਨਿ ਏਤੇਸਂ ਨਾਮਾਨਿ. ਏਤ੍ਤਕਂ ਠਾਨਂ ਗਤੋ ਸਤ੍ਤਕ੍ਖਤ੍ਤੁਪਰਮੋ ਨਾਮ ਹੋਤਿ, ਏਤ੍ਤਕਂ ਕੋਲਂਕੋਲੋ, ਏਤ੍ਤਕਂ ਏਕਬੀਜੀਤਿ ਭਗਵਤਾ ਏਤੇਸਂ ਨਾਮਂ ਗਹਿਤਂ. ਨਿਯਮਤੋ ਪਨ ਅਯਂ ਸਤ੍ਤਕ੍ਖਤ੍ਤੁਪਰਮੋ, ਅਯਂ ਕੋਲਂਕੋਲੋ, ਅਯਂ ਏਕਬੀਜੀਤਿ ਨਤ੍ਥਿ.
ਕੋ ¶ ਪਨ ਤੇਸਂ ਏਤਂ ਪਭੇਦਂ ਨਿਯਮੇਤੀਤਿ? ਕੇਚਿ ਤਾਵ ਥੇਰਾ ‘ਪੁਬ੍ਬਹੇਤੁ ਨਿਯਮੇਤੀ’ਤਿ ਵਦਨ੍ਤਿ, ਕੇਚਿ ‘ਪਠਮਮਗ੍ਗੋ’, ਕੇਚਿ ‘ਉਪਰਿ ਤਯੋ ਮਗ੍ਗਾ’, ਕੇਚਿ ‘ਤਿਣ੍ਣਂ ਮਗ੍ਗਾਨਂ ਵਿਪਸ੍ਸਨਾ’ਤਿ. ਤਤ੍ਥ ‘ਪੁਬ੍ਬਹੇਤੁ ਨਿਯਮੇਤੀ’ਤਿ ਵਾਦੇ ‘ਪਠਮਮਗ੍ਗਸ੍ਸ ਉਪਨਿਸ੍ਸਯੋ ਕਤੋ ਨਾਮ ਹੋਤਿ, ਉਪਰਿ ਤਯੋ ਮਗ੍ਗਾ ਨਿਰੁਪਨਿਸ੍ਸਯਾ ਉਪ੍ਪਨ੍ਨਾ’ਤਿ ਵਚਨਂ ਆਪਜ੍ਜਤਿ. ‘ਪਠਮਮਗ੍ਗੋ ਨਿਯਮੇਤੀ’ਤਿ ¶ ਵਾਦੇ ਉਪਰਿ ਤਿਣ੍ਣਂ ਮਗ੍ਗਾਨਂ ਨਿਰਤ੍ਥਕਤਾ ਆਪਜ੍ਜਤਿ. ‘ਉਪਰਿ ਤਯੋ ਮਗ੍ਗਾ ਨਿਯਮੇਨ੍ਤੀ’ਤਿ ਵਾਦੇ ‘ਅਟ੍ਠਮਮਗ੍ਗੇ ਅਨੁਪ੍ਪਨ੍ਨੇਯੇਵ ਉਪਰਿ ਤਯੋ ਮਗ੍ਗਾ ਉਪ੍ਪਨ੍ਨਾ’ਤਿ ਆਪਜ੍ਜਤਿ. ‘ਤਿਣ੍ਣਂ ਮਗ੍ਗਾਨਂ ਵਿਪਸ੍ਸਨਾ ਨਿਯਮੇਤੀ’ਤਿ ਵਾਦੋ ਪਨ ਯੁਜ੍ਜਤਿ. ਸਚੇ ਹਿ ਉਪਰਿ ਤਿਣ੍ਣਂ ਮਗ੍ਗਾਨਂ ਵਿਪਸ੍ਸਨਾ ਬਲਵਤੀ ਹੋਤਿ, ਏਕਬੀਜੀ ਨਾਮ ਹੋਤਿ; ਤਤੋ ਮਨ੍ਦਤਰਾਯ ਕੋਲਂਕੋਲੋ; ਤਤੋ ਮਨ੍ਦਤਰਾਯ ਸਤ੍ਤਕ੍ਖਤ੍ਤੁਪਰਮੋਤਿ.
ਏਕਚ੍ਚੋ ਹਿ ਸੋਤਾਪਨ੍ਨੋ ਵਟ੍ਟਜ੍ਝਾਸਯੋ ਹੋਤਿ, ਵਟ੍ਟਾਭਿਰਤੋ, ਪੁਨਪ੍ਪੁਨਂ ਵਟ੍ਟਸ੍ਮਿਂਯੇਵ ਵਿਚਰਤਿ ਸਨ੍ਦਿਸ੍ਸਤਿ. ਅਨਾਥਪਿਣ੍ਡਿਕੋ ਸੇਟ੍ਠਿ, ਵਿਸਾਖਾ ਉਪਾਸਿਕਾ, ਚੂਲ਼ਰਥਮਹਾਰਥਾ ਦੇਵਪੁਤ੍ਤਾ, ਅਨੇਕਵਣ੍ਣੋ ਦੇਵਪੁਤ੍ਤੋ, ਸਕ੍ਕੋ ਦੇਵਰਾਜਾ, ਨਾਗਦਤ੍ਤੋ ਦੇਵਪੁਤ੍ਤੋਤਿ ਇਮੇ ਹਿ ਏਤ੍ਤਕਾ ਜਨਾ ਵਟ੍ਟਜ੍ਝਾਸਯਾ ਵਟ੍ਟਾਭਿਰਤਾ ਆਦਿਤੋ ਪਟ੍ਠਾਯ ਛ ਦੇਵਲੋਕੇ ਸੋਧੇਤ੍ਵਾ ਅਕਨਿਟ੍ਠੇ ਠਤ੍ਵਾ ਪਰਿਨਿਬ੍ਬਾਯਿਸ੍ਸਨ੍ਤਿ, ਇਮੇ ਇਧ ਨ ਗਹਿਤਾ. ਨ ਕੇਵਲਞ੍ਚਿਮੇ; ਯੋਪਿ ਮਨੁਸ੍ਸੇਸੁਯੇਵ ਸਤ੍ਤਕ੍ਖਤ੍ਤੁਂ ਸਂਸਰਿਤ੍ਵਾ ਅਰਹਤ੍ਤਂ ਪਾਪੁਣਾਤਿ, ਯੋਪਿ ਦੇਵਲੋਕੇ ਨਿਬ੍ਬਤ੍ਤੋ ਦੇਵੇਸੁਯੇਵ ਸਤ੍ਤਕ੍ਖਤ੍ਤੁਂ ਅਪਰਾਪਰਂ ਸਂਸਰਿਤ੍ਵਾ ਅਰਹਤ੍ਤਂ ਪਾਪੁਣਾਤਿ, ਇਮੇਪਿ ਇਧ ਨ ਗਹਿਤਾ. ਮਿਸ੍ਸਕਭਵਵਸੇਨੇਵ ਪਨੇਤ੍ਥ ਸਤ੍ਤਕ੍ਖਤ੍ਤੁਪਰਮਕੋਲਂਕੋਲਾ ¶ ਮਾਨੁਸਕਭਵਨਿਬ੍ਬਤ੍ਤਕੋਯੇਵ ਚ ਏਕਬੀਜੀ ਗਹਿਤੋਤਿ ਵੇਦਿਤਬ੍ਬੋ. ਤਤ੍ਥ ਏਕੇਕੋ ਦੁਕ੍ਖਾਪਟਿਪਦਾਦਿਵਸੇਨ ਚਤੁਬ੍ਬਿਧਭਾਵਂ ਆਪਜ੍ਜਤਿ. ਸਦ੍ਧਾਧੁਰੇਨੇਵ ਚਤ੍ਤਾਰੋ ਸਤ੍ਤਕ੍ਖਤ੍ਤੁਪਰਮਾ, ਚਤ੍ਤਾਰੋ ਕੋਲਂਕੋਲਾ, ਚਤ੍ਤਾਰੋ ਏਕਬੀਜਿਨੋਤਿ ਦ੍ਵਾਦਸ ਹੋਨ੍ਤਿ. ਸਚੇ ਪਞ੍ਞਾਯ ਸਕ੍ਕਾ ਨਿਬ੍ਬਤ੍ਤੇਤੁਂ, ‘ਅਹਂ ਲੋਕੁਤ੍ਤਰਂ ਧਮ੍ਮਂ ਨਿਬ੍ਬਤ੍ਤੇਸ੍ਸਾਮੀ’ਤਿ ਏਵਂ ਪਞ੍ਞਂ ਧੁਰਂ ਕਤ੍ਵਾ ਸਤ੍ਤਕ੍ਖਤ੍ਤੁਪਰਮਾਦਿਭਾਵਂ ਪਤ੍ਤਾਪਿ ਪਟਿਪਦਾਵਸੇਨ ਦ੍ਵਾਦਸੇਵਾਤਿ ਇਮੇ ਚਤੁਵੀਸਤਿ ਸੋਤਾਪਨ੍ਨਾ ਇਹਟ੍ਠਕਨਿਜ੍ਝਾਨਿਕਵਸੇਨੇਵ ਇਮਸ੍ਮਿਂ ਠਾਨੇ ਕਥਿਤਾਤਿ ਵੇਦਿਤਬ੍ਬਾ.
੩੪. ਸਕਦਾਗਾਮਿਨਿਦ੍ਦੇਸੇ – ਪਟਿਸਨ੍ਧਿਵਸੇਨ ਸਕਿਂ ਆਗਚ੍ਛਤੀਤਿ ਸਕਦਾਗਾਮੀ. ਸਕਿਦੇਵਾਤਿ ਏਕਵਾਰਂਯੇਵ. ਇਮਂ ਲੋਕਂ ਆਗਨ੍ਤ੍ਵਾਤਿ ਇਮਿਨਾ ਪਞ੍ਚਸੁ ¶ ਸਕਦਾਗਾਮੀਸੁ ਚਤ੍ਤਾਰੋ ਵਜ੍ਜੇਤ੍ਵਾ ਏਕੋਵ ਗਹਿਤੋ. ਏਕਚ੍ਚੋ ਹਿ ਇਧ ਸਕਦਾਗਾਮਿਫਲਂ ਪਤ੍ਵਾ ਇਧੇਵ ਪਰਿਨਿਬ੍ਬਾਯਤਿ, ਏਕਚ੍ਚੋ ਇਧ ਪਤ੍ਵਾ ਦੇਵਲੋਕੇ ਪਰਿਨਿਬ੍ਬਾਯਤਿ, ਏਕਚ੍ਚੋ ਦੇਵਲੋਕੇ ਪਤ੍ਵਾ ਤਤ੍ਥੇਵ ਪਰਿਨਿਬ੍ਬਾਯਤਿ, ਏਕਚ੍ਚੋ ਦੇਵਲੋਕੇ ¶ ਪਤ੍ਵਾ ਇਧੂਪਪਜ੍ਜਿਤ੍ਵਾ ਪਰਿਨਿਬ੍ਬਾਯਤਿ – ਇਮੇ ਚਤ੍ਤਾਰੋਪਿ ਇਧ ਨ ਗਹਿਤਾ. ਯੋ ਪਨ ਇਧ ਪਤ੍ਵਾ ਦੇਵਲੋਕੇ ਯਾਵਤਾਯੁਕਂ ਵਸਿਤ੍ਵਾ ਪੁਨ ਇਧੂਪਪਜ੍ਜਿਤ੍ਵਾ ਪਰਿਨਿਬ੍ਬਾਯਤਿ – ਅਯਂ ਏਕੋਵ ਇਧ ਗਹਿਤੋਤਿ ਵੇਦਿਤਬ੍ਬੋ. ਸੇਸਮੇਤ੍ਥ ਯਂ ਵਤ੍ਤਬ੍ਬਂ ਸਿਯਾ ਤਂ ਸਬ੍ਬਂ ਹੇਟ੍ਠਾ ਧਮ੍ਮਸਙ੍ਗਹਟ੍ਠਕਥਾਯਂ ਲੋਕੁਤ੍ਤਰਕੁਸਲਨਿਦ੍ਦੇਸੇ ਵੁਤ੍ਤਮੇਵ. ਇਮਸ੍ਸ ਪਨ ਸਕਦਾਗਾਮਿਨੋ ਏਕਬੀਜਿਨਾ ਸਦ੍ਧਿਂ ਕਿਂ ਨਾਨਾਕਰਣਨ੍ਤਿ? ਏਕਬੀਜਿਸ੍ਸ ਏਕਾਵ ਪਟਿਸਨ੍ਧਿ, ਸਕਦਾਗਾਮਿਸ੍ਸ ਦ੍ਵੇ ਪਟਿਸਨ੍ਧਿਯੋ – ਇਦਂ ਨੇਸਂ ਨਾਨਾਕਰਣਨ੍ਤਿ.
੩੫. ਅਨਾਗਾਮਿਨਿਦ੍ਦੇਸੇ – ਓਰਮ੍ਭਾਗਿਯਾਨਂ ਸਂਯੋਜਨਾਨਨ੍ਤਿ ਓਰਂ ਵੁਚ੍ਚਤਿ ਕਾਮਧਾਤੁ. ਯਸ੍ਸ ਇਮਾਨਿ ਪਞ੍ਚ ਬਨ੍ਧਨਾਨਿ ਅਪ੍ਪਹੀਨਾਨਿ ਹੋਨ੍ਤਿ, ਸੋ ਭਵਗ੍ਗੇ ਨਿਬ੍ਬਤ੍ਤੋਪਿ ਗਿਲਿਤਬਲ਼ਿਸੋ ਮਚ੍ਛੋ ਵਿਯ ਦੀਘਸੁਤ੍ਤਕੇਨ ਪਾਦੇ ਬਦ੍ਧਕਾਕੋ ਵਿਯ ਤੇਹਿ ਬਨ੍ਧਨੇਹਿ ਆਕਡ੍ਢਿਯਮਾਨੋ ਕਾਮਧਾਤੁਯਂਯੇਵ ਪਵਤ੍ਤਤੀਤਿ ਪਞ੍ਚ ਬਨ੍ਧਨਾਨਿ ਓਰਮ੍ਭਾਗਿਯਾਨੀਤਿ ਵੁਚ੍ਚਨ੍ਤਿ. ਹੇਟ੍ਠਾਭਾਗਿਯਾਨਿ ਹੇਟ੍ਠਾਕੋਟ੍ਠਾਸਿਕਾਨੀਤਿ ਅਤ੍ਥੋ. ਪਰਿਕ੍ਖਯਾਤਿ ਤੇਸਂ ਬਨ੍ਧਨਾਨਂ ਪਰਿਕ੍ਖਯੇਨ. ਓਪਪਾਤਿਕੋਤਿ ਉਪਪਾਤਯੋਨਿਕੋ. ਇਮਿਨਾਸ੍ਸ ਗਬ੍ਭਸੇਯ੍ਯਾ ਪਟਿਕ੍ਖਿਤ੍ਤਾ. ਤਤ੍ਥ ਪਰਿਨਿਬ੍ਬਾਯੀਤਿ ਤਤ੍ਥ ਸੁਦ੍ਧਾਵਾਸਲੋਕੇ ਪਰਿਨਿਬ੍ਬਾਯਿਤਾ. ਅਨਾਵਤ੍ਤਿਧਮ੍ਮੋ ਤਸ੍ਮਾ ਲੋਕਾਤਿ ਪਟਿਸਨ੍ਧਿਗ੍ਗਹਣਵਸੇਨ ਤਸ੍ਮਾ ਲੋਕਾ ਇਧ ਅਨਾਵਤ੍ਤਨਸਭਾਵੋ. ਬੁਦ੍ਧਦਸ੍ਸਨਥੇਰਦਸ੍ਸਨਧਮ੍ਮਸ੍ਸਵਨਾਨਂ ਪਨਤ੍ਥਾਯਸ੍ਸ ਆਗਮਨਂ ਅਨਿਵਾਰਿਤਂ. ਅਯਂ ਵੁਚ੍ਚਤੀਤਿ ਅਯਂ ਏਵਂਵਿਧੋ ਪੁਗ੍ਗਲੋ ਪਟਿਸਨ੍ਧਿਵਸੇਨ ਪੁਨ ਅਨਾਗਮਨਤੋ ਅਨਾਗਾਮੀ ਨਾਮ ਵੁਚ੍ਚਤਿ.
੩੬. ਅਨ੍ਤਰਾਪਰਿਨਿਬ੍ਬਾਯਿਨਿਦ੍ਦੇਸੇ ¶ – ਉਪਪਨ੍ਨਂ ਵਾ ਸਮਨਨ੍ਤਰਾਤਿ ਉਪਪਨ੍ਨਸਮਨਨ੍ਤਰਾ ਵਾ ਹੁਤ੍ਵਾ. ਅਪ੍ਪਤ੍ਤਂ ਵਾ ਵੇਮਜ੍ਝਂ ਆਯੁਪ੍ਪਮਾਣਨ੍ਤਿ ਆਯੁਪ੍ਪਮਾਣਂ ਵੇਮਜ੍ਝਂ ਅਪ੍ਪਤ੍ਤਂ ਵਾ ਹੁਤ੍ਵਾ ਅਰਿਯਮਗ੍ਗਂ ਸਞ੍ਜਨੇਤੀਤਿ ਅਤ੍ਥੋ. ਵਾਸਦ੍ਦਵਿਕਪ੍ਪਤੋ ਪਨ ਵੇਮਜ੍ਝਂ ਪਤ੍ਤਨ੍ਤਿਪਿ ਅਤ੍ਥੋ ਵੇਦਿਤਬ੍ਬੋ. ਏਵਂ ਤਯੋ ਅਨ੍ਤਰਾਪਰਿਨਿਬ੍ਬਾਯਿਨੋ ਸਿਦ੍ਧਾ ਹੋਨ੍ਤਿ. ਉਪਰਿਟ੍ਠਿਮਾਨਂ ਸਂਯੋਜਨਾਨਨ੍ਤਿ ਉਪਰਿ ਪਞ੍ਚਨ੍ਨਂ ਉਦ੍ਧਮ੍ਭਾਗਿਯਸਂਯੋਜਨਾਨਂ ਅਟ੍ਠਨ੍ਨਂ ਵਾ ਕਿਲੇਸਾਨਂ. ਪਹਾਨਾਯਾਤਿ ਏਤੇਸਂ ਪਜਹਨਤ੍ਥਾਯ ¶ ਮਗ੍ਗਂ ਸਞ੍ਜਨੇਤਿ. ਅਯਂ ਵੁਚ੍ਚਤੀਤਿ ਅਯਂ ਏਵਰੂਪੋ ਪੁਗ੍ਗਲੋ ਆਯੁਵੇਮਜ੍ਝਸ੍ਸ ਅਨ੍ਤਰਾਯੇਵ ਪਰਿਨਿਬ੍ਬਾਯਨਤੋ ਅਨ੍ਤਰਾਪਰਿਨਿਬ੍ਬਾਯੀਤਿ ਵੁਚ੍ਚਤਿ.
੩੭. ਉਪਹਚ੍ਚਪਰਿਨਿਬ੍ਬਾਯਿਨਿਦ੍ਦੇਸੇ ¶ – ਅਤਿਕ੍ਕਮਿਤ੍ਵਾ ਵੇਮਜ੍ਝਂ ਆਯੁਪ੍ਪਮਾਣਨ੍ਤਿ ਆਯੁਪ੍ਪਮਾਣਂ ਵੇਮਜ੍ਝਂ ਅਤਿਕ੍ਕਮਿਤ੍ਵਾ. ਉਪਹਚ੍ਚ ਵਾ ਕਾਲਕਿਰਿਯਨ੍ਤਿ ਉਪਗਨ੍ਤ੍ਵਾ ਕਾਲਕਿਰਿਯਂ. ਆਯੁਕ੍ਖਯਸ੍ਸ ਆਸਨ੍ਨੇ ਠਤ੍ਵਾਤਿ ਅਤ੍ਥੋ. ਅਯਂ ਵੁਚ੍ਚਤੀਤਿ ਅਯਂ ਏਵਰੂਪੋ ਪੁਗ੍ਗਲੋ ਅਵਿਹੇਸੁ ਤਾਵ ਕਪ੍ਪਸਹਸ੍ਸਪ੍ਪਮਾਣਸ੍ਸ ਆਯੁਨੋ ਪਞ੍ਚਕਪ੍ਪਸਤਸਙ੍ਖਾਤਂ ਵੇਮਜ੍ਝਂ ਅਤਿਕ੍ਕਮਿਤ੍ਵਾ ਛਟ੍ਠੇ ਵਾ ਕਪ੍ਪਸਤੇ ਸਤ੍ਤਮਟ੍ਠਮਨਵਮਾਨਂ ਵਾ ਅਞ੍ਞਤਰਸ੍ਮਿਂ ਦਸਮੇਯੇਵ ਵਾ ਕਪ੍ਪਸਤੇ ਠਤ੍ਵਾ ਅਰਹਤ੍ਤਂ ਪਤ੍ਵਾ ਕਿਲੇਸਪਰਿਨਿਬ੍ਬਾਨੇਨ ਪਰਿਨਿਬ੍ਬਾਯਨਤੋ ਉਪਹਚ੍ਚਪਰਿਨਿਬ੍ਬਾਯੀਤਿ ਵੁਚ੍ਚਤਿ.
੩੮. ਅਸਙ੍ਖਾਰਸਸਙ੍ਖਾਰਪਰਿਨਿਬ੍ਬਾਯਿਨਿਦ੍ਦੇਸੇਸੁ – ਅਸਙ੍ਖਾਰੇਨ ਅਪ੍ਪਦੁਕ੍ਖੇਨ ਅਧਿਮਤ੍ਤਪਯੋਗਂ ਅਕਤ੍ਵਾਵ ਕਿਲੇਸਪਰਿਨਿਬ੍ਬਾਨੇਨ ਪਰਿਨਿਬ੍ਬਾਨਧਮ੍ਮੋਤਿ ਅਸਙ੍ਖਾਰਪਰਿਨਿਬ੍ਬਾਯੀ. ਸਸਙ੍ਖਾਰੇਨ ਦੁਕ੍ਖੇਨ ਕਸਿਰੇਨ ਅਧਿਮਤ੍ਤਪਯੋਗਂ ਕਤ੍ਵਾਵ ਕਿਲੇਸਪਰਿਨਿਬ੍ਬਾਨੇਨ ਪਰਿਨਿਬ੍ਬਾਯਨਧਮ੍ਮੋਤਿ ਸਸਙ੍ਖਾਰਪਰਿਨਿਬ੍ਬਾਯੀ.
੪੦. ਉਦ੍ਧਂਸੋਤਨਿਦ੍ਦੇਸੇ – ਉਦ੍ਧਂ ਵਾਹਿਭਾਵੇਨ ਉਦ੍ਧਮਸ੍ਸ ਤਣ੍ਹਾਸੋਤਂ ਵਟ੍ਟਸੋਤਂ ਵਾਤਿ ਉਦ੍ਧਂਸੋਤੋ. ਉਦ੍ਧਂ ਵਾ ਗਨ੍ਤ੍ਵਾ ਪਟਿਲਭਿਤਬ੍ਬਤੋ ਉਦ੍ਧਮਸ੍ਸ ਮਗ੍ਗਸੋਤਨ੍ਤਿ ਉਦ੍ਧਂਸੋਤੋ. ਅਕਨਿਟ੍ਠਂ ਗਚ੍ਛਤੀਤਿ ਅਕਨਿਟ੍ਠਗਾਮੀ. ਅਵਿਹਾ ਚੁਤੋ ਅਤਪ੍ਪਂ ਗਚ੍ਛਤੀਤਿਆਦੀਸੁ ਅਵਿਹੇ ਕਪ੍ਪਸਹਸ੍ਸਂ ਵਸਨ੍ਤੋ ਅਰਹਤ੍ਤਂ ਪਤ੍ਤੁਂ ਅਸਕ੍ਕੁਣਿਤ੍ਵਾ ਅਤਪ੍ਪਂ ਗਚ੍ਛਤਿ. ਤਤ੍ਰਾਪਿ ਦ੍ਵੇ ਕਪ੍ਪਸਹਸ੍ਸਾਨਿ ਵਸਨ੍ਤੋ ਅਰਹਤ੍ਤਂ ਪਤ੍ਤੁਂ ਅਸਕ੍ਕੁਣਿਤ੍ਵਾ ਸੁਦਸ੍ਸਂ ਗਚ੍ਛਤਿ. ਤਤ੍ਰਾਪਿ ਚਤ੍ਤਾਰਿ ਕਪ੍ਪਸਹਸ੍ਸਾਨਿ ਵਸਨ੍ਤੋ ਅਰਹਤ੍ਤਂ ਪਤ੍ਤੁਂ ਅਸਕ੍ਕੁਣਿਤ੍ਵਾ ਸੁਦਸ੍ਸਿਂ ਗਚ੍ਛਤਿ. ਤਤ੍ਰਾਪਿ ਅਟ੍ਠ ਕਪ੍ਪਸਹਸ੍ਸਾਨਿ ਵਸਨ੍ਤੋ ਅਰਹਤ੍ਤਂ ਪਤ੍ਤੁਂ ਅਸਕ੍ਕੁਣਿਤ੍ਵਾ ਅਕਨਿਟ੍ਠਂ ਗਚ੍ਛਤਿ. ਤਤ੍ਥ ਵਸਨ੍ਤੋ ਅਰਿਯਮਗ੍ਗਂ ਸਞ੍ਜਨੇਤੀਤਿ ਅਤ੍ਥੋ.
ਇਮੇਸਂ ¶ ਪਨ ਅਨਾਗਾਮੀਨਂ ਪਭੇਦਜਾਨਨਤ੍ਥਂ ਉਦ੍ਧਂਸੋਤੋ ਅਕਨਿਟ੍ਠਗਾਮੀਚਤੁਕ੍ਕਂ ਵੇਦਿਤਬ੍ਬਂ. ਤਤ੍ਥ ਯੋ ਅਵਿਹਤੋ ਪਟ੍ਠਾਯ ਚਤ੍ਤਾਰੋ ਦੇਵਲੋਕੇ ਸੋਧੇਤ੍ਵਾ ਅਕਨਿਟ੍ਠਂ ਗਨ੍ਤ੍ਵਾ ਪਰਿਨਿਬ੍ਬਾਯਤਿ ਅਯਂ ਉਦ੍ਧਂਸੋਤੋ ਅਕਨਿਟ੍ਠਗਾਮੀ ਨਾਮ. ਯੋ ਪਨ ਹੇਟ੍ਠਾ ਤਯੋ ਦੇਵਲੋਕੇ ਸੋਧੇਤ੍ਵਾ ਸੁਦਸ੍ਸੀਦੇਵਲੋਕੇ ਠਤ੍ਵਾ ਪਰਿਨਿਬ੍ਬਾਯਤਿ – ਅਯਂ ਉਦ੍ਧਂਸੋਤੋ, ਨ ਅਕਨਿਟ੍ਠਗਾਮੀ ਨਾਮ ¶ . ਯੋ ਪਨ ਇਤੋ ਅਕਨਿਟ੍ਠਮੇਵ ਗਨ੍ਤ੍ਵਾ ਪਰਿਨਿਬ੍ਬਾਯਤਿ, ਅਯਂ ਨ ਉਦ੍ਧਂਸੋਤੋ, ਅਕਨਿਟ੍ਠਗਾਮੀ ਨਾਮ ¶ . ਯੋ ਪਨ ਹੇਟ੍ਠਾ ਚਤੂਸੁ ਦੇਵਲੋਕੇਸੁ ਤਤ੍ਥ ਤਤ੍ਥੇਵ ਪਰਿਨਿਬ੍ਬਾਯਤਿ, ਅਯਂ ਨ ਉਦ੍ਧਂਸੋਤੋ, ਨ ਅਕਨਿਟ੍ਠਗਾਮੀ ਨਾਮਾਤਿ. ਏਵਮੇਤੇ ਅਟ੍ਠਚਤ੍ਤਾਲੀਸ ਅਨਾਗਾਮਿਨੋ ਹੋਨ੍ਤਿ.
ਕਥਂ? ਅਵਿਹੇ ਤਾਵ ਤਯੋ ਅਨ੍ਤਰਾਪਰਿਨਿਬ੍ਬਾਯਿਨੋ, ਏਕੋ ਉਪਹਚ੍ਚਪਰਿਨਿਬ੍ਬਾਯੀ, ਏਕੋ ਉਦ੍ਧਂਸੋਤੋ ਤੇ ਅਸਙ੍ਖਾਰਪਰਿਨਿਬ੍ਬਾਯਿਨੋ ਪਞ੍ਚ, ਸਸਙ੍ਖਾਰਪਰਿਨਿਬ੍ਬਾਯਿਨੋ ਪਞ੍ਚਾਤਿ ਦਸ ਹੋਨ੍ਤਿ. ਤਥਾ ਅਤਪ੍ਪਾਸੁਦਸ੍ਸਾਸੁਦਸ੍ਸੀਸੂਤਿ ਚਤ੍ਤਾਰੋ ਦਸਕਾ ਚਤ੍ਤਾਲੀਸਂ. ਅਕਨਿਟ੍ਠੇ ਪਨ ਉਦ੍ਧਂਸੋਤੋ ਨਤ੍ਥਿ. ਤਯੋ ਪਨ ਅਨ੍ਤਰਾਪਰਿਨਿਬ੍ਬਾਯਿਨੋ, ਏਕੋ ਉਪਹਚ੍ਚਪਰਿਨਿਬ੍ਬਾਯੀ. ਤੇ ਅਸਙ੍ਖਾਰਪਰਿਨਿਬ੍ਬਾਯਿਨੋ ਚਤ੍ਤਾਰੋ, ਸਸਙ੍ਖਾਰਪਰਿਨਿਬ੍ਬਾਯਿਨੋ ਚਤ੍ਤਾਰੋਤਿ ਅਟ੍ਠ. ਏਵਂ ਅਟ੍ਠਚਤ੍ਤਾਲੀਸਂ ਹੋਨ੍ਤਿ.
ਤੇ ਸਬ੍ਬੇਪਿ ਪਪਟਿਕੋਪਮਾਯ ਦੀਪਿਤਾ – ਦਿਵਸਂ ਸਨ੍ਤਤ੍ਤਾਨਮ੍ਪਿ ਹਿ ਆਰਕਣ੍ਟਕਵਿਪ੍ਫਲਿਕਨਖਚ੍ਛੇਦਨਾਨਂ ਅਯੋਮੁਖੇ ਹਞ੍ਞਮਾਨੇ ਪਪਟਿਕਾ ਉਪ੍ਪਜ੍ਜਿਤ੍ਵਾਵ ਨਿਬ੍ਬਾਯਤਿ – ਏਵਰੂਪੋ ਪਠਮੋ ਅਨ੍ਤਰਾਪਰਿਨਿਬ੍ਬਾਯੀ ਵੇਦਿਤਬ੍ਬੋ. ਕਸ੍ਮਾ? ਉਪ੍ਪਨ੍ਨਸਮਨਨ੍ਤਰਾਵ ਕਿਲੇਸਪਰਿਨਿਬ੍ਬਾਨੇਨ ਪਰਿਨਿਬ੍ਬਾਯਨਤੋ. ਤਤੋ ਮਹਨ੍ਤਤਰੇ ਅਯੋਮੁਖੇ ਹਞ੍ਞਮਾਨੇ ਪਪਟਿਕਾ ਆਕਾਸਂ ਉਲ੍ਲਙ੍ਘਿਤ੍ਵਾ ਨਿਬ੍ਬਾਯਤਿ – ਏਵਰੂਪੋ ਦੁਤਿਯੋ ਅਨ੍ਤਰਾਪਰਿਨਿਬ੍ਬਾਯੀ ਦਟ੍ਠਬ੍ਬੋ. ਕਸ੍ਮਾ? ਵੇਮਜ੍ਝਂ ਅਪ੍ਪਤ੍ਵਾ ਪਰਿਨਿਬ੍ਬਾਯਨਤੋ. ਤਤੋ ਮਹਨ੍ਤਤਰੇ ਅਯੋਮੁਖੇ ਹਞ੍ਞਮਾਨੇ ਪਪਟਿਕਾ ਆਕਾਸਂ ਉਲ੍ਲਙ੍ਘਿਤ੍ਵਾ ਨਿਵਤ੍ਤਮਾਨਾ ਪਥਵਿਯਂ ਅਨੁਪਹਚ੍ਚਤਲਾ ਹੁਤ੍ਵਾ ਪਰਿਨਿਬ੍ਬਾਯਤਿ – ਏਵਰੂਪੋ ਤਤਿਯੋ ਅਨ੍ਤਰਾਪਰਿਨਿਬ੍ਬਾਯੀ ਦਟ੍ਠਬ੍ਬੋ. ਕਸ੍ਮਾ? ਵੇਮਜ੍ਝਂ ਪਤ੍ਵਾ ਅਨੁਪਹਚ੍ਚ ਪਰਿਨਿਬ੍ਬਾਯਨਤੋ. ਤਤੋ ਮਹਨ੍ਤਤਰੇ ਅਯੋਮੁਖੇ ਹਞ੍ਞਮਾਨੇ ਪਪਟਿਕਾ ਆਕਾਸਂ ਉਲ੍ਲਙ੍ਘਿਤ੍ਵਾ ਪਥਵਿਯਂ ਪਤਿਤ੍ਵਾ ਉਪਹਚ੍ਚਤਲਾ ਹੁਤ੍ਵਾ ਨਿਬ੍ਬਾਯਤਿ – ਏਵਰੂਪੋ ਉਪਹਚ੍ਚਪਰਿਨਿਬ੍ਬਾਯੀ ਵੇਦਿਤਬ੍ਬੋ. ਕਸ੍ਮਾ? ਕਾਲਕਿਰਿਯਂ ਉਪਗਨ੍ਤ੍ਵਾ ਆਯੁਗਤਿਂ ਖੇਪੇਤ੍ਵਾ ਪਰਿਨਿਬ੍ਬਾਯਨਤੋ. ਤਤੋ ਮਹਨ੍ਤਤਰੇ ਅਯੋਮੁਖੇ ਹਞ੍ਞਮਾਨੇ ਪਪਟਿਕਾ ਪਰਿਤ੍ਤੇ ਤਿਣਕਟ੍ਠੇ ਪਤਿਤ੍ਵਾ ਤਂ ਪਰਿਤ੍ਤਂ ਤਿਣਕਟ੍ਠਂ ਝਾਪੇਤ੍ਵਾ ਨਿਬ੍ਬਾਯਤਿ – ਏਵਰੂਪੋ ਅਸਙ੍ਖਾਰਪਰਿਨਿਬ੍ਬਾਯੀ ਵੇਦਿਤਬ੍ਬੋ. ਕਸ੍ਮਾ? ਅਪ੍ਪਯੋਗੇਨ ਲਹੁਸਾਯ ਗਤਿਯਾ ਪਰਿਨਿਬ੍ਬਾਯਨਤੋ. ਤਤੋ ਮਹਨ੍ਤਤਰੇ ਅਯੋਮੁਖੇ ਹਞ੍ਞਮਾਨੇ ਪਪਟਿਕਾ ਵਿਪੁਲੇ ਤਿਣਕਟ੍ਠਪੁਞ੍ਜੇ ¶ ਪਤਿਤ੍ਵਾ ਤਂ ਵਿਪੁਲਂ ਤਿਣਕਟ੍ਠਪੁਞ੍ਜਂ ¶ ਝਾਪੇਤ੍ਵਾ ਨਿਬ੍ਬਾਯਤਿ – ਏਵਰੂਪੋ ਸਸਙ੍ਖਾਰਪਰਿਨਿਬ੍ਬਾਯੀ ਵੇਦਿਤਬ੍ਬੋ. ਕਸ੍ਮਾ? ਸਪ੍ਪਯੋਗੇਨ ਅਲਹੁਸਾਯ ¶ ਗਤਿਯਾ ਪਰਿਨਿਬ੍ਬਾਯਨਤੋ. ਅਪਰਾ ਮਹਨ੍ਤੇਸੁ ਤਿਣਕਟ੍ਠਪੁਞ੍ਜੇਸੁ ਪਤਤਿ, ਤਤ੍ਥ ਮਹਨ੍ਤੇਸੁ ਤਿਣਕਟ੍ਠਪੁਞ੍ਜੇਸੁ ਝਾਯਮਾਨੇਸੁ ਵੀਤਚ੍ਚਿਤਙ੍ਗਾਰੋ ਵਾ ਜਾਲਾ ਵਾ ਉਪ੍ਪਤਿਤ੍ਵਾ ਕਮ੍ਮਾਰਸਾਲਂ ਝਾਪੇਤ੍ਵਾ ਗਾਮਨਿਗਮਨਗਰਰਟ੍ਠਂ ਝਾਪੇਤ੍ਵਾ ਸਮੁਦ੍ਦਨ੍ਤਂ ਪਤ੍ਵਾ ਨਿਬ੍ਬਾਯਤਿ – ਏਵਰੂਪੋ ਉਦ੍ਧਂਸੋਤੋ ਅਕਨਿਟ੍ਠਗਾਮੀ ਦਟ੍ਠਬ੍ਬੋ. ਕਸ੍ਮਾ? ਅਨੇਕਭਵਬੀਜਵਿਪ੍ਫਾਰਂ ਫੁਸ੍ਸ ਫੁਸ੍ਸ ਬ੍ਯਨ੍ਤੀਕਤ੍ਵਾ ਪਰਿਨਿਬ੍ਬਾਯਨਤੋ. ਯਸ੍ਮਾ ਪਨ ਆਰਕਣ੍ਟਕਾਦਿਭੇਦਂ ਖੁਦ੍ਦਕਮ੍ਪਿ ਮਹਨ੍ਤਮ੍ਪਿ ਅਯੋਕਪਾਲਮੇਵ, ਤਸ੍ਮਾ ਸੁਤ੍ਤੇ ਸਬ੍ਬਵਾਰੇਸੁ ਅਯੋਕਪਾਲਨ੍ਤ੍ਵੇਵ ਵੁਤ੍ਤਂ (ਅ. ਨਿ. ੭.੫੫). ਯਥਾਹ –
‘‘ਇਧ, ਭਿਕ੍ਖਵੇ, ਭਿਕ੍ਖੁ ਏਵਂ ਪਟਿਪਨ੍ਨੋ ਹੋਤਿ – ‘ਨੋ ਚਸ੍ਸ, ਨੋ ਚ ਮੇ ਸਿਯਾ, ਨ ਭਵਿਸ੍ਸਤਿ, ਨ ਮੇ ਭਵਿਸ੍ਸਤਿ, ਯਦਤ੍ਥਿ ਯਂ ਭੂਤਂ, ਤਂ ਪਜਹਾਮੀ’’’ਤਿ ਉਪੇਕ੍ਖਂ ਪਟਿਲਭਤਿ. ਸੋ ਭਵੇ ਨ ਰਜ੍ਜਤਿ, ਸਮ੍ਭਵੇ ਨ ਰਜ੍ਜਤਿ, ਅਤ੍ਥੁਤ੍ਤਰਿ ਪਦਂ ਸਨ੍ਤਂ ਸਮ੍ਮਪ੍ਪਞ੍ਞਾਯ ਪਸ੍ਸਤਿ. ਤਞ੍ਚ ਖ੍ਵਸ੍ਸ ਪਦਂ ਨ ਸਬ੍ਬੇਨ ਸਬ੍ਬਂ ਸਚ੍ਛਿਕਤਂ ਹੋਤਿ. ਤਸ੍ਸ ਨ ਸਬ੍ਬੇਨ ਸਬ੍ਬਂ ਮਾਨਾਨੁਸਯੋ ਪਹੀਨੋ ਹੋਤਿ, ਨ ਸਬ੍ਬੇਨ ਸਬ੍ਬਂ ਭਵਰਾਗਾਨੁਸਯੋ ਪਹੀਨੋ ਹੋਤਿ, ਨ ਸਬ੍ਬੇਨ ਸਬ੍ਬਂ ਅਵਿਜ੍ਜਾਨੁਸਯੋ ਪਹੀਨੋ ਹੋਤਿ. ਸੋ ਪਞ੍ਚਨ੍ਨਂ ਓਰਮ੍ਭਾਗਿਯਾਨਂ ਸਂਯੋਜਨਾਨਂ ਪਰਿਕ੍ਖਯਾ ਅਨ੍ਤਰਾਪਰਿਨਿਬ੍ਬਾਯੀ ਹੋਤਿ. ਸੇਯ੍ਯਥਾਪਿ, ਭਿਕ੍ਖਵੇ, ਦਿਵਸਂ ਸਨ੍ਤਤ੍ਤੇ ਅਯੋਕਪਾਲੇ ਹਞ੍ਞਮਾਨੇ ਪਪਟਿਕਾ ਨਿਬ੍ਬਤ੍ਤਿਤ੍ਵਾ ਨਿਬ੍ਬਾਯੇਯ੍ਯ; ਏਵਮੇਵ ਖੋ ¶ , ਭਿਕ੍ਖਵੇ, ਭਿਕ੍ਖੁ ਏਵਂ ਪਟਿਪਨ੍ਨੋ ਹੋਤਿ – ਨੋ ਚਸ੍ਸ…ਪੇ… ਅਨ੍ਤਰਾਪਰਿਨਿਬ੍ਬਾਯੀ ਹੋਤਿ.
‘‘ਇਧ ਪਨ, ਭਿਕ੍ਖਵੇ, ਭਿਕ੍ਖੁ ਏਵਂ ਪਟਿਪਨ੍ਨੋ ਹੋਤਿ – ਨੋ ਚਸ੍ਸ…ਪੇ… ਅਨ੍ਤਰਾਪਰਿਨਿਬ੍ਬਾਯੀ ਹੋਤਿ. ਸੇਯ੍ਯਥਾਪਿ, ਭਿਕ੍ਖਵੇ, ਦਿਵਸਂ ਸਨ੍ਤਤ੍ਤੇ ਅਯੋਕਪਾਲੇ ਹਞ੍ਞਮਾਨੇ ਪਪਟਿਕਾ ਨਿਬ੍ਬਤ੍ਤਿਤ੍ਵਾ ਉਪ੍ਪਤਿਤ੍ਵਾ ਨਿਬ੍ਬਾਯੇਯ੍ਯ; ਏਵਮੇਵ ਖੋ, ਭਿਕ੍ਖਵੇ, ਭਿਕ੍ਖੁ ਏਵਂ ਪਟਿਪਨ੍ਨੋ ਹੋਤਿ – ਨੋ ਚਸ੍ਸ…ਪੇ… ਅਨ੍ਤਰਾਪਰਿਨਿਬ੍ਬਾਯੀ ਹੋਤਿ.
‘‘ਇਧ ਪਨ, ਭਿਕ੍ਖਵੇ, ਭਿਕ੍ਖੁ ਏਵਂ ਪਟਿਪਨ੍ਨੋ ਹੋਤਿ – ਨੋ ਚਸ੍ਸ…ਪੇ… ਅਨ੍ਤਰਾਪਰਿਨਿਬ੍ਬਾਯੀ ¶ ਹੋਤਿ. ਸੇਯ੍ਯਥਾਪਿ, ਭਿਕ੍ਖਵੇ, ਦਿਵਸਂ ਸਨ੍ਤਤ੍ਤੇ ਅਯੋਕਪਾਲੇ ਹਞ੍ਞਮਾਨੇ ਪਪਟਿਕਾ ਨਿਬ੍ਬਤ੍ਤਿਤ੍ਵਾ ਉਪ੍ਪਤਿਤ੍ਵਾ ਅਨੁਪਹਚ੍ਚ ¶ ਤਲਂ ਨਿਬ੍ਬਾਯੇਯ੍ਯ; ਏਵਮੇਵ ਖੋ, ਭਿਕ੍ਖਵੇ, ਭਿਕ੍ਖੁ ਏਵਂ ਪਟਿਪਨ੍ਨੋ ਹੋਤਿ – ਨੋ ਚਸ੍ਸ…ਪੇ… ਅਨ੍ਤਰਾਪਰਿਨਿਬ੍ਬਾਯੀ ਹੋਤਿ.
‘‘ਇਧ ਪਨ, ਭਿਕ੍ਖਵੇ, ਭਿਕ੍ਖੁ ਏਵਂ ਪਟਿਪਨ੍ਨੋ ਹੋਤਿ – ਨੋ ਚਸ੍ਸ…ਪੇ… ਉਪਹਚ੍ਚਪਰਿਨਿਬ੍ਬਾਯੀ ਹੋਤਿ. ਸੇਯ੍ਯਥਾਪਿ, ਭਿਕ੍ਖਵੇ, ਦਿਵਸਂ ਸਨ੍ਤਤ੍ਤੇ ਅਯੋਕਪਾਲੇ ਹਞ੍ਞਮਾਨੇ ਪਪਟਿਕਾ ਨਿਬ੍ਬਤ੍ਤਿਤ੍ਵਾ ਉਪ੍ਪਤਿਤ੍ਵਾ ਉਪਹਚ੍ਚ ਤਲਂ ਨਿਬ੍ਬਾਯੇਯ੍ਯ; ਏਵਮੇਵ ਖੋ, ਭਿਕ੍ਖਵੇ, ਭਿਕ੍ਖੁ ਏਵਂ ਪਟਿਪਨ੍ਨੋ ਹੋਤਿ – ਨੋ ਚਸ੍ਸ…ਪੇ… ਉਪਹਚ੍ਚਪਰਿਨਿਬ੍ਬਾਯੀ ਹੋਤਿ.
‘‘ਇਧ ਪਨ, ਭਿਕ੍ਖਵੇ, ਭਿਕ੍ਖੁ ਏਵਂ ਪਟਿਪਨ੍ਨੋ ਹੋਤਿ – ਨੋ ਚਸ੍ਸ…ਪੇ… ਪਰਿਕ੍ਖਯਾ ਅਸਙ੍ਖਾਰਪਰਿਨਿਬ੍ਬਾਯੀ ਹੋਤਿ. ਸੇਯ੍ਯਥਾਪਿ, ਭਿਕ੍ਖਵੇ, ਦਿਵਸਂ ਸਨ੍ਤਤ੍ਤੇ ਅਯੋਕਪਾਲੇ ਹਞ੍ਞਮਾਨੇ ਪਪਟਿਕਾ ਨਿਬ੍ਬਤ੍ਤਿਤ੍ਵਾ ਉਪ੍ਪਤਿਤ੍ਵਾ ਪਰਿਤ੍ਤੇ ਤਿਣਪੁਞ੍ਜੇ ਵਾ ਕਟ੍ਠਪੁਞ੍ਜੇ ਵਾ ਨਿਪਤੇਯ੍ਯ, ਸਾ ਤਤ੍ਥ ਅਗ੍ਗਿਮ੍ਪਿ ਜਨੇਯ੍ਯ, ਧੂਮਮ੍ਪਿ ਜਨੇਯ੍ਯ, ਅਗ੍ਗਿਮ੍ਪਿ ਜਨੇਤ੍ਵਾ ਧੂਮਮ੍ਪਿ ਜਨੇਤ੍ਵਾ ਤਮੇਵ ਪਰਿਤ੍ਤਂ ਤਿਣਪੁਞ੍ਜਂ ਵਾ ¶ ਕਟ੍ਠਪੁਞ੍ਜਂ ਵਾ ਪਰਿਯਾਦਿਯਿਤ੍ਵਾ ਅਨਾਹਾਰਾ ਨਿਬ੍ਬਾਯੇਯ੍ਯ; ਏਵਮੇਵ ਖੋ, ਭਿਕ੍ਖਵੇ, ਭਿਕ੍ਖੁ ਏਵਂ ਪਟਿਪਨ੍ਨੋ ਹੋਤਿ – ਨੋ ਚਸ੍ਸ…ਪੇ… ਪਰਿਕ੍ਖਯਾ ਅਸਙ੍ਖਾਰਪਰਿਨਿਬ੍ਬਾਯੀ ਹੋਤਿ.
‘‘ਇਧ ਪਨ, ਭਿਕ੍ਖਵੇ, ਭਿਕ੍ਖੁ ਏਵਂ ਪਟਿਪਨ੍ਨੋ ਹੋਤਿ – ਨੋ ਚਸ੍ਸ…ਪੇ… ਸਸਙ੍ਖਾਰਪਰਿਨਿਬ੍ਬਾਯੀ ਹੋਤਿ. ਸੇਯ੍ਯਥਾਪਿ, ਭਿਕ੍ਖਵੇ, ਦਿਵਸਂ ਸਨ੍ਤਤ੍ਤੇ ਅਯੋਕਪਾਲੇ ਹਞ੍ਞਮਾਨੇ ਪਪਟਿਕਾ ਨਿਬ੍ਬਤ੍ਤਿਤ੍ਵਾ ਉਪ੍ਪਤਿਤ੍ਵਾ ਵਿਪੁਲੇ ਤਿਣਪੁਞ੍ਜੇ ਵਾ ਕਟ੍ਠਪੁਞ੍ਜੇ ਵਾ ਨਿਪਤੇਯ੍ਯ, ਸਾ ਤਤ੍ਥ ਅਗ੍ਗਿਮ੍ਪਿ ਜਨੇਯ੍ਯ…ਪੇ… ਤਮੇਵ ਵਿਪੁਲਂ ਤਿਣਪੁਞ੍ਜਂ ਵਾ ਕਟ੍ਠਪੁਞ੍ਜਂ ਵਾ ਪਰਿਯਾਦਿਯਿਤ੍ਵਾ ਅਨਾਹਾਰਾ ਨਿਬ੍ਬਾਯੇਯ੍ਯ; ਏਵਮੇਵ ਖੋ, ਭਿਕ੍ਖਵੇ, ਭਿਕ੍ਖੁ ਏਵਂ ਪਟਿਪਨ੍ਨੋ ਹੋਤਿ – ਨੋ ਚਸ੍ਸ…ਪੇ… ਸਸਙ੍ਖਾਰਪਰਿਨਿਬ੍ਬਾਯੀ ਹੋਤਿ.
‘‘ਇਧ ਪਨ, ਭਿਕ੍ਖਵੇ, ਭਿਕ੍ਖੁ ਏਵਂ ਪਟਿਪਨ੍ਨੋ ਹੋਤਿ – ਨੋ ਚਸ੍ਸ…ਪੇ… ਪਰਿਕ੍ਖਯਾ ਉਦ੍ਧਂਸੋਤੋ ਹੋਤਿ ਅਕਨਿਟ੍ਠਗਾਮੀ. ਸੇਯ੍ਯਥਾਪਿ, ਭਿਕ੍ਖਵੇ, ਦਿਵਸਂ ਸਨ੍ਤਤ੍ਤੇ ਅਯੋਕਪਾਲੇ ਹਞ੍ਞਮਾਨੇ ਪਪਟਿਕਾ ਨਿਬ੍ਬਤ੍ਤਿਤ੍ਵਾ ਉਪ੍ਪਤਿਤ੍ਵਾ ਮਹਨ੍ਤੇ ਤਿਣਪੁਞ੍ਜੇ ਵਾ ਕਟ੍ਠਪੁਞ੍ਜੇ ਵਾ ਨਿਪਤੇਯ੍ਯ, ਸਾ ਤਤ੍ਥ ਅਗ੍ਗਿਮ੍ਪਿ ਜਨੇਯ੍ਯ…ਪੇ… ਤਮੇਵ ਮਹਨ੍ਤਂ ਤਿਣਪੁਞ੍ਜਂ ਵਾ ਕਟ੍ਠਪੁਞ੍ਜਂ ਵਾ ਪਰਿਯਾਦਿਯਿਤ੍ਵਾ ਗਚ੍ਛਮ੍ਪਿ ਦਹੇਯ੍ਯ, ਦਾਯਮ੍ਪਿ ਦਹੇਯ੍ਯ ¶ , ਗਚ੍ਛਮ੍ਪਿ ਦਹਿਤ੍ਵਾ ਦਾਯਮ੍ਪਿ ¶ ਦਹਿਤ੍ਵਾ ਹਰਿਤਨ੍ਤਂ ਵਾ ਪਥਨ੍ਤਂ ਵਾ ਸੇਲਨ੍ਤਂ ਵਾ ਉਦਕਨ੍ਤਂ ਵਾ ਰਮਣੀਯਂ ਵਾ ਭੂਮਿਭਾਗਂ ਆਗਮ੍ਮ ਅਨਾਹਾਰਾ ਨਿਬ੍ਬਾਯੇਯ੍ਯ; ਏਵਮੇਵ ਖੋ, ਭਿਕ੍ਖਵੇ, ਭਿਕ੍ਖੁ ਏਵਂ ਪਟਿਪਨ੍ਨੋ ਹੋਤਿ – ਨੋ ਚਸ੍ਸ…ਪੇ… ਪਰਿਕ੍ਖਯਾ ਉਦ੍ਧਂਸੋਤੋ ਹੋਤਿ ਅਕਨਿਟ੍ਠਗਾਮੀ’’ਤਿ (ਅ. ਨਿ. ੭.੫੫).
੪੧-੪੪. ਸੋਤਾਪਤ੍ਤਿਫਲਸਚ੍ਛਿਕਿਰਿਯਾਯ ਪਟਿਪਨ੍ਨਾਦਿਨਿਦ੍ਦੇਸਾ ਉਤ੍ਤਾਨਤ੍ਥਾਵ. ਅਯਂ ਵੁਚ੍ਚਤਿ ਪੁਗ੍ਗਲੋ ਅਰਹਾਤਿ ਏਤ੍ਥ ਪਨ ਦ੍ਵਾਦਸ ਅਰਹਨ੍ਤੋ ਵੇਦਿਤਬ੍ਬਾ. ਕਥਂ? ਤਯੋ ਹਿ ਵਿਮੋਕ੍ਖਾ – ਸੁਞ੍ਞਤੋ, ਅਨਿਮਿਤ੍ਤੋ, ਅਪ੍ਪਣਿਹਿਤੋਤਿ. ਤਤ੍ਥ ਸੁਞ੍ਞਤਵਿਮੋਕ੍ਖੇਨ ਵਿਮੁਤ੍ਤਖੀਣਾਸਵੋ ਪਟਿਪਦਾਵਸੇਨ ਚਤੁਬ੍ਬਿਧੋ ਹੋਤਿ; ਤਥਾ ਅਨਿਮਿਤ੍ਤਅਪ੍ਪਣਿਹਿਤਵਿਮੋਕ੍ਖੇਹੀਤਿ – ਏਵਂ ਦ੍ਵਾਦਸ ਅਰਹਨ੍ਤੋ ਵੇਦਿਤਬ੍ਬਾ. ਇਤਿ ਇਮੇ ਦ੍ਵਾਦਸ ਅਰਹਨ੍ਤੋ ਵਿਯ ਦ੍ਵਾਦਸੇਵ ਸਕਦਾਗਾਮਿਨੋ, ਚਤੁਵੀਸਤਿ ਸੋਤਾਪਨ੍ਨਾ, ਅਟ੍ਠਚਤ੍ਤਾਲੀਸ ਅਨਾਗਾਮਿਨੋਤਿ ਏਤ੍ਤਕਾ ਪੁਗ੍ਗਲਾ ਇਤੋ ਮੁਚ੍ਚਿਤ੍ਵਾ ਬਹਿਦ੍ਧਾ ਨੁਪ੍ਪਜ੍ਜਨ੍ਤਿ, ਇਮਸ੍ਮਿਞ੍ਞੇਵ ਸਬ੍ਬਞ੍ਞੁਬੁਦ੍ਧਸਾਸਨੇ ਉਪ੍ਪਜ੍ਜਨ੍ਤੀਤਿ.
ਏਕਕਨਿਦ੍ਦੇਸਵਣ੍ਣਨਾ.
੨. ਦੁਕਨਿਦ੍ਦੇਸਵਣ੍ਣਨਾ
੪੫. ਦੁਕਨਿਦ੍ਦੇਸੇ ਕੋਧਨੋਤਿ ਕੁਜ੍ਝਨਸੀਲੋ ਮਹਾਕੋਧੋ. ਏਵਂ ਪੁਗ੍ਗਲਂ ਪੁਚ੍ਛਿਤ੍ਵਾਪਿ ਧਮ੍ਮੇਨ ਪੁਗ੍ਗਲਂ ਦਸ੍ਸੇਤੁਂ ਤਤ੍ਥ ਕਤਮੋ ਕੋਧੋਤਿਆਦਿਮਾਹ. ਉਪਨਾਹੀਨਿਦ੍ਦੇਸਾਦੀਸੁਪਿ ਏਸੇਵ ਨਯੋ. ਕੋਧੋ ਕੁਜ੍ਝਨਾਤਿਆਦੀਨਿ ਹੇਟ੍ਠਾ ਵੁਤ੍ਤਤ੍ਥਾਨੇਵ. ਤਥਾ ਉਪਨਾਹੀਨਿਦ੍ਦੇਸਾਦੀਸੁ ਪੁਬ੍ਬਕਾਲਂ ਕੋਧੋਤਿਆਦੀਨਿ. ਅਯਂ ਕੋਧੋ ਅਪ੍ਪਹੀਨੋਤਿ ਅਯਂ ਏਤ੍ਤਕੋ ਕੋਧੋ ਵਿਕ੍ਖਮ੍ਭਨਪ੍ਪਹਾਨੇਨ ਵਾ ਤਦਙ੍ਗਪ੍ਪਹਾਨੇਨ ਵਾ ਸਮੁਚ੍ਛੇਦਪ੍ਪਹਾਨੇਨ ਵਾ ਅਪ੍ਪਹੀਨੋ. ਪਰਤੋ ਉਪਨਾਹਾਦੀਸੁਪਿ ਏਸੇਵ ਨਯੋ.
੫੩. ਅਹਿਰਿਕਨਿਦ੍ਦੇਸਾਦੀਸੁ – ਇਮਿਨਾ ਅਹਿਰਿਕੇਨਾਤਿ ਇਮਿਨਾ ਏਵਂਪਕਾਰੇਨ ਅਹਿਰਿਕਧਮ੍ਮੇਨ ਸਮਨ੍ਨਾਗਤੋ. ਇਮਿਨਾ ਅਨੋਤ੍ਤਪ੍ਪੇਨਾਤਿਆਦੀਸੁਪਿ ਏਸੇਵ ਨਯੋ.
੬੩. ਅਜ੍ਝਤ੍ਤਸਂਯੋਜਨੋਤਿ ¶ ¶ ਅਜ੍ਝਤ੍ਤਬਨ੍ਧਨੋ. ਬਹਿਦ੍ਧਾਸਂਯੋਜਨੋਤਿ ਬਹਿਦ੍ਧਾਬਨ੍ਧਨੋ. ਤੇ ਉਭੋਪਿ ਵਚ੍ਛਕਸਾਲੂਪਮਾਯ ਦੀਪੇਤਬ੍ਬਾ. ਵਚ੍ਛਕਸਾਲਾਯ ਹਿ ਅਨ੍ਤੋ ਬਦ੍ਧੋ ਅਨ੍ਤੋਯੇਵ ¶ ਸਯਿਤਵਚ੍ਛਕੋ ਵਿਯ ਇਧਟ੍ਠਕਸੋਤਾਪਨ੍ਨਸਕਦਾਗਾਮਿਨੋ. ਤੇਸਞ੍ਹਿ ਬਨ੍ਧਨਮ੍ਪਿ ਇਧੇਵ, ਸਯਮ੍ਪਿ ਇਧੇਵ. ਅਨ੍ਤੋ ਬਦ੍ਧੋ ਪਨ ਬਹਿ ਸਯਿਤਵਚ੍ਛਕੋ ਵਿਯ ਰੂਪਾਰੂਪਭਵੇ ਸੋਤਾਪਨ੍ਨਸਕਦਾਗਾਮਿਨੋ. ਤੇਸਞ੍ਹਿ ਬਨ੍ਧਨਮੇਵ ਇਧ, ਸਯਂ ਪਨ ਬ੍ਰਹ੍ਮਲੋਕੇ ਠਿਤਾ. ਬਹਿ ਬਦ੍ਧੋ ਬਹਿ ਸਯਿਤਵਚ੍ਛਕੋ ਵਿਯ ਰੂਪਾਰੂਪਭਵੇ ਅਨਾਗਾਮੀ. ਤਸ੍ਸ ਹਿ ਬਨ੍ਧਨਮ੍ਪਿ ਬਹਿਦ੍ਧਾ, ਸਯਮ੍ਪਿ ਬਹਿਦ੍ਧਾਵ. ਬਹਿ ਬਦ੍ਧੋ ਪਨ ਅਨ੍ਤੋਸਯਿਤਵਚ੍ਛਕੋ ਵਿਯ ਇਧਟ੍ਠਕਅਨਾਗਾਮੀ. ਤਸ੍ਸ ਹਿ ਬਨ੍ਧਨਂ ਰੂਪਾਰੂਪਭਵੇਸੁ, ਸਯਂ ਪਨ ਇਧ ਠਿਤੋ.
੬੫. ਅਕ੍ਕੋਧਨਨਿਦ੍ਦੇਸਾਦੀਸੁ – ਪਹੀਨੋਤਿ ਵਿਕ੍ਖਮ੍ਭਨਪ੍ਪਹਾਨੇਨ ਵਾ, ਤਦਙ੍ਗਪ੍ਪਹਾਨੇਨ ਵਾ, ਸਮੁਚ੍ਛੇਦਪ੍ਪਹਾਨੇਨ ਵਾ ਪਹੀਨੋ.
੮੩. ਦੁਲ੍ਲਭਨਿਦ੍ਦੇਸੇ – ਦੁਲ੍ਲਭਾਤਿ ਨ ਸੁਲਭਾ. ਪੁਬ੍ਬਕਾਰੀਤਿ ਪਠਮਮੇਵ ਕਾਰਕੋ. ਕਤਵੇਦੀਤਿ ਕਤਂ ਵੇਦੇਤਿ, ਵਿਦਿਤਂ ਪਾਕਟਂ ਕਰੋਤਿ. ਤੇ ਅਗਾਰਿਯਾਨਗਾਰਿਯੇਹਿ ਦੀਪੇਤਬ੍ਬਾ. ਅਗਾਰਿਯੇਸੁ ਹਿ ਮਾਤਾਪਿਤਰੋ ਪੁਬ੍ਬਕਾਰਿਨੋ ਨਾਮ. ਪੁਤ੍ਤਧੀਤਰੋ ਪਨ ਮਾਤਾਪਿਤਰੋ ਪਟਿਜਗ੍ਗਨ੍ਤਾ ਅਭਿਵਾਦਨਾਦੀਨਿ ਤੇਸਂ ਕੁਰੁਮਾਨਾ ਕਤਵੇਦਿਨੋ ਨਾਮ. ਅਨਗਾਰਿਯੇਸੁ ਆਚਰਿਯੁਪਜ੍ਝਾਯਾ ਪੁਬ੍ਬਕਾਰਿਨੋ ਨਾਮ. ਅਨ੍ਤੇਵਾਸਿਕਸਦ੍ਧਿਵਿਹਾਰਿਕਾ ਆਚਰਿਯੁਪਜ੍ਝਾਯੇ ਪਟਿਜਗ੍ਗਨ੍ਤਾ ਅਭਿਵਾਦਨਾਦੀਨਿ ਤੇਸਂ ਕੁਰੁਮਾਨਾ ਕਤਵੇਦਿਨੋ ਨਾਮ. ਤੇਸਂ ਆਵਿਭਾਵਤ੍ਥਾਯ ਉਪਜ੍ਝਾਯਪੋਸਕਸੋਣਤ੍ਥੇਰਾਦੀਨਂ ਵਤ੍ਥੂਨਿ ਕਥੇਤਬ੍ਬਾਨਿ.
ਅਪਰੋ ਨਯੋ – ਪਰੇਨ ਅਕਤੇਯੇਵ ਉਪਕਾਰੇ ਅਤ੍ਤਨਿ ਕਤਂ ਉਪਕਾਰਂ ਅਨਪੇਕ੍ਖਿਤ੍ਵਾ ਕਾਰਕੋ ਪੁਬ੍ਬਕਾਰੀ, ਸੇਯ੍ਯਥਾਪਿ ਮਾਤਾਪਿਤਰੋ ਚੇਵ ਆਚਰਿਯੁਪਜ੍ਝਾਯਾ ਚ. ਸੋ ਦੁਲ੍ਲਭੋ; ਸਤ੍ਤਾਨਂ ਤਣ੍ਹਾਭਿਭੂਤਤ੍ਤਾ. ਪਰੇਨ ਕਤਸ੍ਸ ਉਪਕਾਰਸ੍ਸ ਅਨੁਰੂਪਪ੍ਪਵਤ੍ਤਿਂ ਅਤ੍ਤਨਿ ਕਤਂ ਉਪਕਾਰਂ ਉਪਕਾਰਤੋ ਜਾਨਨ੍ਤੋ, ਵੇਦਿਯਨ੍ਤੋ, ਕਤਞ੍ਞੁਕਤਵੇਦੀ. ਸੇਯ੍ਯਥਾਪਿ ਮਾਤਾਪਿਤੁਆਚਰਿਯੁਪਜ੍ਝਾਯੇਸੁ ਸਮ੍ਮਾ ਪਟਿਪਨ੍ਨੋ. ਸੋਪਿ ਦੁਲ੍ਲਭੋ; ਸਤ੍ਤਾਨਂ ਅਵਿਜ੍ਜਾਭਿਭੂਤਤ੍ਤਾ.
ਅਪਿਚ – ਅਕਾਰਣਵਚ੍ਛਲੋ ਪੁਬ੍ਬਕਾਰੀ, ਸਕਾਰਣਵਚ੍ਛਲੋ ਕਤਞ੍ਞੁਕਤਵੇਦੀ. ‘ਕਰਿਸ੍ਸਤਿ ਮੇ’ਤਿ ਏਵਮਾਦਿਕਾਰਣਨਿਰਪੇਕ੍ਖਕਿਰਿਯੋ ¶ ਪੁਬ੍ਬਕਾਰੀ. ‘ਕਰਿਸ੍ਸਤਿ ¶ ਮੇ’ਤਿ ਏਵਮਾਦਿਕਾਰਣਸਾਪੇਕ੍ਖਕਿਰਿਯੋ ਕਤਞ੍ਞੁਕਤਵੇਦੀ. ਤਮੋਜੋਤਿਪਰਾਯਣੋ ਪੁਬ੍ਬਕਾਰੀ, ਜੋਤਿਜੋਤਿਪਰਾਯਣੋ ਕਤਞ੍ਞੁਕਤਵੇਦੀ. ਦੇਸੇਤਾ ਪੁਬ੍ਬਕਾਰੀ, ਪਟਿਪਜ੍ਜਿਤਾ ਕਤਞ੍ਞੁਕਤਵੇਦੀ. ਸਦੇਵਕੇ ਲੋਕੇ ਅਰਹਂ ਸਮ੍ਮਾਸਮ੍ਬੁਦ੍ਧੋ ¶ ਪੁਬ੍ਬਕਾਰੀ, ਅਰਿਯਸਾਵਕੋ ਕਤਞ੍ਞੁਕਤਵੇਦੀਤਿ. ਦੁਕਨਿਪਾਤਟ੍ਠਕਥਾਯਂ (ਅ. ਨਿ. ਅਟ੍ਠ. ੨.੨.੧੨੦) ਪਨ – ‘‘‘ਪੁਬ੍ਬਕਾਰੀ’ਤਿ ਪਠਮਂ ਉਪਕਾਰਸ੍ਸ ਕਾਰਕੋ, ‘ਕਤਞ੍ਞੁਕਤਵੇਦੀ’ਤਿ ਤੇਨ ਕਤਂ ਞਤ੍ਵਾ ਪਚ੍ਛਾ ਕਾਰਕੋ. ਤੇਸੁ ਪੁਬ੍ਬਕਾਰੀ ਇਣਂ ਦੇਮੀਤਿ ਸਞ੍ਞਂ ਕਰੋਤਿ, ਪਚ੍ਛਾਕਾਰਕੋ ‘ਇਣਂ ਜੀਰਾਪੇਮੀ’ਤਿ ਸਞ੍ਞਂ ਕਰੋਤੀ’’ਤਿ ਏਤ੍ਤਕਮੇਵ ਵੁਤ੍ਤਂ.
੮੪. ਦੁਤ੍ਤਪ੍ਪਯਨਿਦ੍ਦੇਸੇ – ਦੁਤ੍ਤਪ੍ਪਯਾਤਿ ਅਤਪ੍ਪਯਾ, ਨ ਸਕ੍ਕਾ ਕੇਨਚਿ ਤਪ੍ਪੇਤੁਂ. ਯੋ ਹਿ ਉਪਟ੍ਠਾਕਕੁਲਂ ਵਾ ਞਾਤਿਕੁਲਂ ਵਾ ਨਿਸ੍ਸਾਯ ਵਸਮਾਨੋ ਚੀਵਰੇ ਜਿਣ੍ਣੇ ਤੇਹਿ ਦਿਨ੍ਨਂ ਚੀਵਰਂ ਨਿਕ੍ਖਿਪਤਿ, ਨ ਪਰਿਭੁਞ੍ਜਤਿ. ਪੁਨਪ੍ਪੁਨਂ ਦਿਨ੍ਨਮ੍ਪਿ ਗਹੇਤ੍ਵਾ ਨਿਕ੍ਖਿਪਤੇਵ. ਯੋ ਚ ਤੇਨੇਵ ਨਯੇਨ ਲਦ੍ਧਂ ਲਦ੍ਧਂ ਵਿਸ੍ਸਜ੍ਜੇਤਿ ਪਰਸ੍ਸ ਦੇਤਿ. ਪੁਨਪ੍ਪੁਨਂ ਲਦ੍ਧਮ੍ਪਿ ਤਥੇਵ ਕਰੋਤਿ. ਇਮੇ ਦ੍ਵੇ ਪੁਗ੍ਗਲਾ ਸਕਟੇਹਿਪਿ ਪਚ੍ਚਯੇ ਉਪਨੇਨ੍ਤੇਨ ਤਪ੍ਪੇਤੁਂ ਨ ਸਕ੍ਕਾਤਿ ਦੁਤ੍ਤਪ੍ਪਯਾ ਨਾਮ.
੮੫. ਸੁਤਪ੍ਪਯਨਿਦ੍ਦੇਸੇ – ਨ ਵਿਸ੍ਸਜ੍ਜੇਤੀਤਿ ਅਤ੍ਤਨੋ ਅਕਤ੍ਵਾ ਪਰਸ੍ਸ ਨ ਦੇਤਿ. ਅਤਿਰੇਕੇ ਪਨ ਸਤਿ ਨ ਨਿਕ੍ਖਿਪਤਿ ਪਰਸ੍ਸ ਦੇਤਿ. ਇਦਂ ਵੁਤ੍ਤਂ ਹੋਤਿ – ਯੋ ਪਨ ਭਿਕ੍ਖੁ ਉਪਟ੍ਠਾਕਕੁਲਾ ਵਾ ਞਾਤਿਕੁਲਾ ਵਾ ਜਿਣ੍ਣਚੀਵਰੋ ਸਾਟਕਂ ਲਭਿਤ੍ਵਾ ਚੀਵਰਂ ਕਤ੍ਵਾ ਪਰਿਭੁਞ੍ਜਤਿ, ਨ ਨਿਕ੍ਖਿਪਤਿ; ਅਗ੍ਗਲ਼ਂ ਦਤ੍ਵਾ ਪਾਰੁਪਨ੍ਤੋਪਿ ਪੁਨ ਦਿਯ੍ਯਮਾਨੇ ਸਹਸਾ ਨ ਪਟਿਗ੍ਗਣ੍ਹਾਤਿ. ਯੋ ਚ ਲਦ੍ਧਂ ਲਦ੍ਧਂ ਅਤ੍ਤਨਾ ਪਰਿਭੁਞ੍ਜਤਿ, ਪਰੇਸਂ ਨ ਦੇਤਿ. ਇਮੇ ਦ੍ਵੇਪਿ ਸੁਖੇਨ ਸਕ੍ਕਾ ਤਪ੍ਪੇਤੁਨ੍ਤਿ ਸੁਤਪ੍ਪਯਾ ਨਾਮਾਤਿ.
੮੬. ਆਸਵਾਤਿ ਕਿਲੇਸਾ. ਨ ਕੁਕ੍ਕੁਚ੍ਚਾਯਿਤਬ੍ਬਂ ਕੁਕ੍ਕੁਚ੍ਚਾਯਤੀਤਿ ਨ ਕੁਕ੍ਕੁਚ੍ਚਾਯਿਤਬ੍ਬਯੁਤ੍ਤਕਂ ਕੁਕ੍ਕੁਚ੍ਚਾਯਤਿ. ਸੂਕਰਮਂਸਂ ਲਭਿਤ੍ਵਾ ਅਚ੍ਛਮਂਸਨ੍ਤਿ ਕੁਕ੍ਕੁਚ੍ਚਾਯਤਿ, ਮਿਗਮਂਸਂ, ਲਭਿਤ੍ਵਾ ਦੀਪਿਮਂਸਨ੍ਤਿ ਕੁਕ੍ਕੁਚ੍ਚਾਯਤਿ. ਕਾਲੇ ਸਨ੍ਤੇਯੇਵ ‘ਕਾਲੋ ਨਤ੍ਥੀ’ਤਿ, ਅਪ੍ਪਵਾਰੇਤ੍ਵਾਵ ‘ਪਵਾਰਿਤੋਸ੍ਮੀ’ਤਿ, ਪਤ੍ਤੇ ਰਜਸ੍ਮਿਂ ਅਪਤਿਤੇਯੇਵ ‘ਪਤਿਤ’ਨ੍ਤਿ, ਅਤ੍ਤਾਨਂ ਉਦ੍ਦਿਸ੍ਸ ਮਚ੍ਛਮਂਸੇ ਅਕਤੇਯੇਵ ‘ਮਂ ਉਦ੍ਦਿਸ੍ਸ ਕਤ’ਨ੍ਤਿ ਕੁਕ੍ਕੁਚ੍ਚਾਯਤਿ. ਕੁਕ੍ਕੁਚ੍ਚਾਯਿਤਬ੍ਬਂ ਨ ਕੁਕ੍ਕੁਚ੍ਚਾਯਤੀਤਿ ਕੁਕ੍ਕੁਚ੍ਚਾਯਿਤਬ੍ਬਯੁਤ੍ਤਕਂ ਨ ਕੁਕ੍ਕੁਚ੍ਚਾਯਤਿ. ਅਚ੍ਛਮਂਸਂ ਲਭਿਤ੍ਵਾ ਸੂਕਰਮਂਸਨ੍ਤਿ ਨ ¶ ਕੁਕ੍ਕੁਚ੍ਚਾਯਤਿ…ਪੇ… ਅਤ੍ਤਾਨਂ ਉਦ੍ਦਿਸ੍ਸ ਮਚ੍ਛਮਂਸੇ ਕਤੇ ‘ਮਂ ਉਦ੍ਦਿਸ੍ਸ ਕਤ’ਨ੍ਤਿ ਨ ਕੁਕ੍ਕੁਚ੍ਚਾਯਤਿ ¶ . ਅਙ੍ਗੁਤ੍ਤਰਟ੍ਠਕਥਾਯਂ ਪਨ – ‘‘‘ਨ ਕੁਕ੍ਕੁਚ੍ਚਾਯਿਤਬ੍ਬ’ਨ੍ਤਿ ਸਙ੍ਘਭੋਗਸ੍ਸ ਅਪਟ੍ਠਪਨਂ ਅਵਿਚਾਰਣਂ ਨ ਕੁਕ੍ਕੁਚ੍ਚਾਯਿਤਬ੍ਬਂ ¶ ਨਾਮ, ਤਂ ਕੁਕ੍ਕੁਚ੍ਚਾਯਤਿ. ‘ਕੁਕ੍ਕੁਚ੍ਚਾਯਿਤਬ੍ਬ’ਨ੍ਤਿ ਤਸ੍ਸੇਵ ਪਟ੍ਠਪਨਂ ਵਿਚਾਰਣਂ, ਤਂ ਨ ਕੁਕ੍ਕੁਚ੍ਚਾਯਤੀ’’ਤਿ ਏਤ੍ਤਕਮੇਵ ਵੁਤ੍ਤਂ. ਇਮੇਸਨ੍ਤਿ ਇਮੇਸਂ ਦ੍ਵਿਨ੍ਨਂ ਪੁਗ੍ਗਲਾਨਂ ਸੁਭੂਮਿਯਂ ਤਿਣਲਤਾਦੀਨਿ ਵਿਯ ਰਤ੍ਤਿਮ੍ਪਿ ਦਿਵਾਪਿ ਆਸਵਾ ਵਡ੍ਢਨ੍ਤਿਯੇਵ. ਸੁਕ੍ਕਪਕ੍ਖੇ ਕਪ੍ਪਿਯਮਂਸਂ ਲਭਿਤ੍ਵਾ ਕਪ੍ਪਿਯਮਂਸਨ੍ਤ੍ਵੇਵ ਗਣ੍ਹਨ੍ਤੋ ਨ ਕੁਕ੍ਕੁਚ੍ਚਾਯਿਤਬ੍ਬਂ ਨ ਕੁਕ੍ਕੁਚ੍ਚਾਯਤਿ ਨਾਮਾਤਿ ਇਮਿਨਾ ਨਯੇਨ ਅਤ੍ਥੋ ਵੇਦਿਤਬ੍ਬੋ.
੮੮. ਹੀਨਾਧਿਮੁਤ੍ਤੋਤਿ ਹੀਨਜ੍ਝਾਸਯੋ. ਦੁਸ੍ਸੀਲੋਤਿ ਨਿਸ੍ਸੀਲੋ. ਪਾਪਧਮ੍ਮੋਤਿ ਲਾਮਕਧਮ੍ਮੋ.
੮੯. ਪਣੀਤਾਧਿਮੁਤ੍ਤੋਤਿ ਪਣੀਤਜ੍ਝਾਸਯੋ. ਕਲ੍ਯਾਣਧਮ੍ਮੋਤਿ ਭਦ੍ਦਕਧਮ੍ਮੋ, ਸੁਚਿਧਮ੍ਮੋ, ਸੁਨ੍ਦਰਧਮ੍ਮੋ.
੯੦. ਤਿਤ੍ਤੋਤਿ ਸੁਹਿਤੋ ਪਰਿਯੋਸਿਤੋ. ਤਪ੍ਪੇਤਾਤਿ ਅਞ੍ਞੇਸਮ੍ਪਿ ਤਿਤ੍ਤਿਕਰੋ. ਪਚ੍ਚੇਕਸਮ੍ਬੁਦ੍ਧਾ ਯੇ ਚ ਤਥਾਗਤਸਾਵਕਾਤਿ ਏਤ੍ਥ ਪਚ੍ਚੇਕਬੁਦ੍ਧਾ ਨਵਹਿ ਲੋਕੁਤ੍ਤਰਧਮ੍ਮੇਹਿ ਸਯਂ ਤਿਤ੍ਤਾ ਪਰਿਪੁਣ੍ਣਾ. ਅਞ੍ਞੇ ਪਨ ਤਪ੍ਪੇਤੁਂ ਨ ਸਕ੍ਕੋਨ੍ਤਿ. ਤੇਸਞ੍ਹਿ ਧਮ੍ਮਕਥਾਯ ਅਭਿਸਮਯੋ ਨ ਹੋਤਿ. ਸਾਵਕਾਨਂ ਪਨ ਧਮ੍ਮਕਥਾਯ ਅਪਰਿਮਾਣਾਨਮ੍ਪਿ ਦੇਵਮਨੁਸ੍ਸਾਨਂ ਅਭਿਸਮਯੋ ਹੋਤਿ. ਏਵਂ ਸਨ੍ਤੇਪਿ ਯਸ੍ਮਾ ਪਨ ਤੇ ਧਮ੍ਮਂ ਦੇਸੇਨ੍ਤਾ ਨ ਅਤ੍ਤਨੋ ਵਚਨਂ ਕਤ੍ਵਾ ਕਥੇਨ੍ਤਿ, ਬੁਦ੍ਧਾਨਂ ਵਚਨਂ ਕਤ੍ਵਾ ਕਥੇਨ੍ਤਿ. ਸੋਤੁਂ ਨਿਸਿਨ੍ਨਪਰਿਸਾਪਿ ‘ਅਯਂ ਭਿਕ੍ਖੁ ਨ ਅਤ੍ਤਨਾ ਪਟਿਵਿਦ੍ਧਧਮ੍ਮਂ ਕਥੇਤਿ, ਬੁਦ੍ਧੇਹਿ ਪਟਿਵਿਦ੍ਧਧਮ੍ਮਂ ਕਥੇਤੀ’ਤਿ ਚਿਤ੍ਤੀਕਾਰਂ ਕਰੋਤਿ. ਇਤਿ ਸੋ ਚਿਤ੍ਤੀਕਾਰੋ ਬੁਦ੍ਧਾਨਂਯੇਵ ਹੋਤਿ. ਏਵਂ ਤਤ੍ਥ ਸਮ੍ਮਾਸਮ੍ਬੁਦ੍ਧੋਵ ਤਪ੍ਪੇਤਾ ਨਾਮ. ਯਥਾ ਹਿ ‘ਅਸੁਕਸ੍ਸ ਨਾਮ ਇਦਞ੍ਚਿਦਞ੍ਚ ਦੇਥਾ’ਤਿ ਰਞ੍ਞਾ ਆਣਤ੍ਤਾ ਕਿਞ੍ਚਾਪਿ ਆਨੇਤ੍ਵਾ ਦੇਨ੍ਤਿ, ਅਥ ਖੋ ਰਾਜਾਵ ਤਤ੍ਥ ਦਾਯਕੋ. ਯੇਹਿਪਿ ਲਦ੍ਧਂ ਹੋਤਿ, ਤੇ ‘ਰਞ੍ਞਾ ਅਮ੍ਹਾਕਂ ਠਾਨਨ੍ਤਰਂ ਦਿਨ੍ਨਂ, ਇਸ੍ਸਰਿਯਵਿਭਵੋ ਦਿਨ੍ਨੋ’ਤ੍ਵੇਵ ਗਣ੍ਹਨ੍ਤਿ, ਨ ਰਾਜਪੁਰਿਸੇਹੀਤਿ. ਏਵਂਸਮ੍ਪਦਮਿਦਂ ਵੇਦਿਤਬ੍ਬਂ. ਸੇਸਂ ਸਬ੍ਬਤ੍ਥ ਉਤ੍ਤਾਨਤ੍ਥਮੇਵਾਤਿ.
ਦੁਕਨਿਦ੍ਦੇਸਵਣ੍ਣਨਾ.
੩. ਤਿਕਨਿਦ੍ਦੇਸਵਣ੍ਣਨਾ
੯੧. ਤਿਕਨਿਦ੍ਦੇਸੇ ¶ ¶ – ਦੁਸ੍ਸੀਲੋਤਿ ਨਿਸ੍ਸੀਲੋ. ਪਾਪਧਮ੍ਮੋਤਿ ਲਾਮਕਧਮ੍ਮੋ. ਸੀਲਵਿਪਤ੍ਤਿਯਾ ਵਾ ਦੁਸ੍ਸੀਲੋ, ਦਿਟ੍ਠਿਵਿਪਤ੍ਤਿਯਾ ਪਾਪਧਮ੍ਮੋ ¶ . ਕਾਯਵਚੀਸਂਵਰਭੇਦੇਨ ਦੁਸ੍ਸੀਲੋ, ਸੇਸਸਂਵਰਭੇਦੇਨ ਪਾਪਧਮ੍ਮੋ. ਅਸੁਦ੍ਧਪਯੋਗਤਾਯ ਦੁਸ੍ਸੀਲੋ, ਅਸੁਦ੍ਧਾਸਯਤਾਯ ਪਾਪਧਮ੍ਮੋ. ਕੁਸਲਸੀਲਵਿਰਹੇਨ ਦੁਸ੍ਸੀਲੋ; ਅਕੁਸਲਸੀਲਸਮਨ੍ਨਾਗਮੇਨ ਪਾਪਧਮ੍ਮੋ. ਅਸੁਚੀਤਿ ਅਸੁਚੀਹਿ ਕਾਯਕਮ੍ਮਾਦੀਹਿ ਸਮਨ੍ਨਾਗਤੋ. ਸਙ੍ਕਸ੍ਸਰਸਮਾਚਾਰੋਤਿ ਸਙ੍ਕਾਯ ਪਰੇਹਿ ਸਰਿਤਬ੍ਬਸਮਾਚਾਰੋ. ਕਿਞ੍ਚਿਦੇਵ ਅਸਾਰੁਪ੍ਪਂ ਦਿਸ੍ਵਾ ‘ਇਦਂ ਇਮਿਨਾ ਕਤਂ ਭਵਿਸ੍ਸਤੀ’ਤਿ ਏਵਂ ਪਰੇਹਿ ਆਸਙ੍ਕਨੀਯਸਮਾਚਾਰੋ, ਅਤ੍ਤਨੋਯੇਵ ਵਾ ਸਙ੍ਕਾਯ ਸਰਿਤਬ੍ਬਸਮਾਚਾਰੋ – ਸਾਸਙ੍ਕਸਮਾਚਾਰੋਤਿ ਅਤ੍ਥੋ. ਤਸ੍ਸ ਹਿ ਦਿਵਾਟ੍ਠਾਨਾਦੀਸੁ ਸਨ੍ਨਿਪਤਿਤ੍ਵਾ ਕਿਞ੍ਚਿਦੇਵ ਮਨ੍ਤਯਨ੍ਤੇ ਭਿਕ੍ਖੂ ਦਿਸ੍ਵਾ ‘ਇਮੇ ਏਕਤੋ ਹੁਤ੍ਵਾ ਮਨ੍ਤੇਨ੍ਤਿ, ਕਚ੍ਚਿ ਨੁ ਖੋ ਮਯਾ ਕਤਕਮ੍ਮਂ ਜਾਨਿਤ੍ਵਾ ਮਨ੍ਤੇਨ੍ਤੀ’ਤਿ ਏਵਂ ਸਾਸਙ੍ਕਸਮਾਚਾਰੋ ਹੋਤਿ.
ਪਟਿਚ੍ਛਨ੍ਨਕਮ੍ਮਨ੍ਤੋਤਿ ਪਟਿਚ੍ਛਾਦੇਤਬ੍ਬਯੁਤ੍ਤਕੇਨ ਪਾਪਕਮ੍ਮੇਨ ਸਮਨ੍ਨਾਗਤੋ. ਅਸ੍ਸਮਣੋ ਸਮਣਪਟਿਞ੍ਞੋਤਿ ਅਸ੍ਸਮਣੋ ਹੁਤ੍ਵਾਵ ਸਮਣਪਤਿਰੂਪਕਤਾਯ ‘ਸਮਣੋ ਅਹ’ਨ੍ਤਿ ਏਵਂ ਪਟਿਞ੍ਞੋ. ਅਬ੍ਰਹ੍ਮਚਾਰੀ ਬ੍ਰਹ੍ਮਚਾਰਿਪਟਿਞ੍ਞੋਤਿ ਅਞ੍ਞੇ ਬ੍ਰਹ੍ਮਚਾਰਿਨੋ ਸੁਨਿਵਤ੍ਥੇ ਸੁਪਾਰੁਤੇ ਸੁਮ੍ਭਕਪਤ੍ਤਧਰੇ ਗਾਮਨਿਗਮਜਨਪਦਰਾਜਧਾਨੀਸੁ ਪਿਣ੍ਡਾਯ ਚਰਿਤ੍ਵਾ ਜੀਵਿਕਂ ਕਪ੍ਪੇਨ੍ਤੇ ਦਿਸ੍ਵਾ ਸਯਮ੍ਪਿ ਤਾਦਿਸੇਨ ਆਕਾਰੇਨ ਤਥਾ ਪਟਿਪਜ੍ਜਨਤੋ ‘ਅਹਂ ਬ੍ਰਹ੍ਮਚਾਰੀ’ਤਿ ਪਟਿਞ੍ਞਂ ਦੇਨ੍ਤੋ ਵਿਯ ਹੋਤਿ. ‘ਅਹਂ ਭਿਕ੍ਖੂ’ਤਿ ਵਤ੍ਵਾ ਉਪੋਸਥਗ੍ਗਾਦੀਨਿ ਪਵਿਸਨ੍ਤੋ ਪਨ ਬ੍ਰਹ੍ਮਚਾਰਿਪਟਿਞ੍ਞੋ ਹੋਤਿਯੇਵ, ਤਥਾ ਸਙ੍ਘਿਕਂ ਲਾਭਂ ਗਣ੍ਹਨ੍ਤੋ. ਅਨ੍ਤੋਪੂਤੀਤਿ ਪੂਤਿਨਾ ਕਮ੍ਮੇਨ ਅਨ੍ਤੋ ਅਨੁਪਵਿਟ੍ਠੋ, ਨਿਗ੍ਗੁਣਤਾਯ ਵਾ ਗੁਣਸਾਰਵਿਰਹਿਤਤ੍ਤਾ ਅਨ੍ਤੋਪੂਤਿ. ਅਵਸ੍ਸੁਤੋਤਿ ਰਾਗਾਦੀਹਿ ਤਿਨ੍ਤੋ. ਕਸਮ੍ਬੁਜਾਤੋਤਿ ਸਞ੍ਜਾਤਰਾਗਾਦਿਕਚਵਰੋ. ਅਥ ਵਾ ਕਸਮ੍ਬੁ ਵੁਚ੍ਚਤਿ ਤਿਨ੍ਤਕੁਣਪਗਤਂ ਕਸਟਉਦਕਂ. ਇਮਸ੍ਮਿਞ੍ਚ ਸਾਸਨੇ ਦੁਸ੍ਸੀਲੋ ਨਾਮ ਜਿਗੁਚ੍ਛਨੀਯਤ੍ਤਾ ਤਿਨ੍ਤਕੁਣਪਕਸਟਉਦਕਸਦਿਸੋ. ਤਸ੍ਮਾ ਕਸਮ੍ਬੁ ਵਿਯ ਜਾਤੋਤਿ ਕਸਮ੍ਬੁਜਾਤੋ.
ਤਸ੍ਸ ਨ ਏਵਂ ਹੋਤੀਤਿ ਕਸ੍ਮਾ ਨ ਹੋਤਿ? ਯਤ੍ਥ ਪਤਿਟ੍ਠਿਤੇਨ ਸਕ੍ਕਾ ਭਵੇਯ੍ਯ ਅਰਹਤ੍ਤਂ ਲਦ੍ਧੁਂ, ਤਸ੍ਸਾ ਪਤਿਟ੍ਠਾਯ ਭਿਨ੍ਨਤ੍ਤਾ. ਯਥਾ ਹਿ ਚਣ੍ਡਾਲਕੁਮਾਰਕਸ੍ਸ ¶ ‘ਅਸੁਕੋ ਨਾਮ ਖਤ੍ਤਿਯਕੁਮਾਰੋ ¶ ਰਜ੍ਜੇ ਅਭਿਸਿਤ੍ਤੋ’ਤਿ ਸੁਤ੍ਵਾਪਿ, ਯਸ੍ਮਿਂ ਕੁਲੇ ਪਚ੍ਚਾਜਾਤਾ ਅਭਿਸੇਕਂ ਪਾਪੁਣਨ੍ਤਿ, ਤਸ੍ਮਿਂ ਕੁਲੇ ਅਪਚ੍ਚਾਜਾਤਤ੍ਤਾ ਨ ਏਵਂ ਹੋਤਿ – ‘ਕੁਦਾਸ੍ਸੁ ਨਾਮਾਹਮ੍ਪਿ ਸੋ ਖਤ੍ਤਿਯਕੁਮਾਰੋ ਵਿਯ ਅਭਿਸੇਕਂ ¶ ਪਾਪੁਣੇਯ੍ਯ’ਨ੍ਤਿ; ਏਵਮੇਵ ਦੁਸ੍ਸੀਲਸ੍ਸ ‘ਅਸੁਕੋ ਨਾਮ ਭਿਕ੍ਖੁ ਅਰਹਤ੍ਤਂ ਪਤ੍ਤੋ’ਤਿ ਸੁਤ੍ਵਾਪਿ, ਯਸ੍ਮਿਂ ਸੀਲੇ ਪਤਿਟ੍ਠਿਤੇਨ ਅਰਹਤ੍ਤਂ ਪਤ੍ਤਬ੍ਬਂ, ਤਸ੍ਸ ਅਭਾਵਤੋ ‘ਕੁਦਾਸ੍ਸੁ ਨਾਮਾਹਮ੍ਪਿ ਸੋ ਸੀਲਵਾ ਵਿਯ ਅਰਹਤ੍ਤਂ ਪਾਪੁਣੇਯ’ਨ੍ਤਿ ਨ ਏਵਂ ਹੋਤਿ. ਅਯਂ ਵੁਚ੍ਚਤੀਤਿ ਅਯਂ ਏਵਰੂਪੋ ਪੁਗ੍ਗਲੋ ਅਰਹਤ੍ਤਾਸਾਯ ਅਭਾਵਾ ਨਿਰਾਸੋਤਿ ਵੁਚ੍ਚਤਿ.
੯੨. ਤਸ੍ਸ ਏਵਂ ਹੋਤੀਤਿ ਕਸ੍ਮਾ ਹੋਤਿ? ਯਸ੍ਮਿਂ ਪਤਿਟ੍ਠਿਤੇਨ ਸਕ੍ਕਾ ਭਵੇਯ੍ਯ ਅਰਹਤ੍ਤਂ ਪਾਪੁਣਿਤੁਂ, ਤਸ੍ਸਾ ਪਤਿਟ੍ਠਾਯ ਥਿਰਤ੍ਤਾ. ਯਥਾ ਹਿ ਸੁਜਾਤਸ੍ਸ ਖਤ੍ਤਿਯਕੁਮਾਰਸ੍ਸ ‘ਅਸੁਕੋ ਨਾਮ ਖਤ੍ਤਿਯਕੁਮਾਰੋ ਰਜ੍ਜੇ ਅਭਿਸਿਤ੍ਤੋ’ਤਿ ਸੁਤ੍ਵਾਵ ਯਸ੍ਮਿਂ ਕੁਲੇ ਪਚ੍ਚਾਜਾਤਾ ਅਭਿਸੇਕਂ ਪਾਪੁਣਨ੍ਤਿ, ਤਸ੍ਮਿਂ ਪਚ੍ਚਾਜਾਤਸ੍ਸ ਏਵਂ ਹੋਤਿ – ‘ਕੁਦਾਸ੍ਸੁ ਨਾਮਾਹਮ੍ਪਿ, ਸੋ ਕੁਮਾਰੋ ਵਿਯ ਅਭਿਸੇਕਂ ਪਾਪੁਣੇਯ੍ਯ’ਨ੍ਤਿ ਏਵਮੇਵ ਸੀਲਵਤੋ ‘ਅਸੁਕੋ ਨਾਮ ਭਿਕ੍ਖੁ ਅਰਹਤ੍ਤਂ ਪਤ੍ਤੋ’ਤਿ ਸੁਤ੍ਵਾਵ ਯਸ੍ਮਿਂ ਸੀਲੇ ਪਤਿਟ੍ਠਿਤੇਨ ਅਰਹਤ੍ਤਂ ਪਤ੍ਤਬ੍ਬਂ, ਤਸ੍ਸਾ ਪਤਿਟ੍ਠਾਯ ਥਿਰਤ੍ਤਾ – ‘ਕੁਦਾਸ੍ਸੁ ਨਾਮਾਹਮ੍ਪਿ ਸੋ ਭਿਕ੍ਖੁ ਵਿਯ ਅਰਹਤ੍ਤਂ ਪਾਪੁਣੇਯ੍ਯ’ਨ੍ਤਿ ਏਵਂ ਹੋਤਿ. ਅਯਂ ਵੁਚ੍ਚਤੀਤਿ ਅਯਂ ਏਵਰੂਪੋ ਪੁਗ੍ਗਲੋ ਆਸਂਸੋ ਨਾਮ ਵੁਚ੍ਚਤਿ. ਸੋ ਹਿ ਅਰਹਤ੍ਤਂ ਆਸਂਸਤਿ ਪਤ੍ਥੇਤੀਤਿ ਆਸਂਸੋ.
੯੩. ਯਾ ਹਿਸ੍ਸ ਪੁਬ੍ਬੇ ਅਵਿਮੁਤ੍ਤਸ੍ਸਾਤਿ ਯਾ ਤਸ੍ਸ ਖੀਣਾਸਵਸ੍ਸ ਪੁਬ੍ਬੇ ਅਰਹਤ੍ਤਵਿਮੁਤ੍ਤਿਯਾ ਅਵਿਮੁਤ੍ਤਸ੍ਸ ਵਿਮੁਤ੍ਤਾਸਾ ਅਹੋਸਿ, ਸਾ ਪਟਿਪ੍ਪਸ੍ਸਦ੍ਧਾ, ਤਸ੍ਮਾ ਨ ਏਵਂ ਹੋਤਿ. ਯਥਾ ਹਿ ਅਭਿਸਿਤ੍ਤਸ੍ਸ ਖਤ੍ਤਿਯਸ੍ਸ ‘ਅਸੁਕੋ ਨਾਮ ਖਤ੍ਤਿਯਕੁਮਾਰੋ ਰਜ੍ਜੇ ਅਭਿਸਿਤ੍ਤੋ’ਤਿ ਸੁਤ੍ਵਾ ਏਕਸ੍ਸ ਰਞ੍ਞੋ ਦ੍ਵਿਨ੍ਨਂ ਰਜ੍ਜਾਭਿਸੇਕਾਨਂ ਦ੍ਵਿਨ੍ਨਂ ਸੇਤਚ੍ਛਤ੍ਤਾਨਂ ਅਭਾਵਾ ਨ ਏਵਂ ਹੋਤਿ – ‘‘ਕੁਦਾਸ੍ਸੁ ਨਾਮਾਹਮ੍ਪਿ ਸੋ ਕੁਮਾਰੋ ਵਿਯ ਅਭਿਸੇਕਂ ਪਾਪੁਣੇਯ੍ਯ’’ਨ੍ਤਿ; ਏਵਮੇਵ ਖੀਣਾਸਵਸ੍ਸ ‘ਅਸੁਕੋ ਨਾਮ ਭਿਕ੍ਖੁ ਅਰਹਤ੍ਤਂ ਪਤ੍ਤੋ’ਤਿ ਸੁਤ੍ਵਾ, ਦ੍ਵਿਨ੍ਨਂ ਅਰਹਤ੍ਤਾਨਂ ਅਭਾਵਾ – ‘ਕੁਦਾਸ੍ਸੁ ਨਾਮਾਹਮ੍ਪਿ ਸੋ ਭਿਕ੍ਖੁ ਵਿਯ ਅਰਹਤ੍ਤਂ ਪਾਪੁਣੇਯ੍ਯ’ਨ੍ਤਿ ¶ ਨ ਏਵਂ ਹੋਤਿ. ਅਯਂ ਵੁਚ੍ਚਤੀਤਿ ਅਯਂ ਏਵਰੂਪੋ ਪੁਗ੍ਗਲੋ ਅਰਹਤ੍ਤਾਸਾਯ ਵਿਗਤਤ੍ਤਾ ਵਿਗਤਾਸੋਤਿ ਵੁਚ੍ਚਤਿ.
੯੪. ਗਿਲਾਨੂਪਮਨਿਦ੍ਦੇਸੇ – ਯਾਯ ਉਪਮਾਯ ਤੇ ਗਿਲਾਨੂਪਮਾਤਿ ਵੁਚ੍ਚਨ੍ਤਿ, ਤਂ ਤਾਵ ਉਪਮਂ ਦਸ੍ਸੇਤੁਂ ਤਯੋ ਗਿਲਾਨਾਤਿਆਦਿ ਵੁਤ੍ਤਂ. ਤਤ੍ਥ ਸਪ੍ਪਾਯਾਨੀਤਿ ਹਿਤਾਨਿ ਵੁਦ੍ਧਿਕਰਾਨਿ. ਪਤਿਰੂਪਨ੍ਤਿ ¶ ਅਨੁਚ੍ਛਵਿਕਂ. ਨੇਵ ਵੁਟ੍ਠਾਤਿ ਤਮ੍ਹਾ ਆਬਾਧਾਤਿ ਇਮਿਨਾ ਅਤੇਕਿਚ੍ਛੇਨ ਵਾਤਾਪਮਾਰਾਦਿਨਾ ਰੋਗੇਨ ਸਮਨ੍ਨਾਗਤੋ ਨਿਟ੍ਠਪ੍ਪਤ੍ਤੋ ਗਿਲਾਨੋ ਕਥਿਤੋ. ਵੁਟ੍ਠਾਤਿ ਤਮ੍ਹਾ ਆਬਾਧਾਤਿ ਇਮਿਨਾ ਖਿਪਿਤਕਚ੍ਛੁਤਿਣਪੁਪ੍ਫਕਜਰਾਦਿਪ੍ਪਭੇਦੋ ਅਪ੍ਪਮਤ੍ਤਕਾਬਾਧੋ ਕਥਿਤੋ.
ਲਭਨ੍ਤੋ ¶ ਸਪ੍ਪਾਯਾਨਿ ਭੋਜਨਾਨਿ ਨੋ ਅਲਭਨ੍ਤੋਤਿ ਇਮਿਨਾ ਪਨ ਯੇਸਂ ਪਟਿਜਗ੍ਗਨੇਨ ਫਾਸੁਕਂ ਹੋਤਿ, ਸਬ੍ਬੇਪਿ ਤੇ ਆਬਾਧਾ ਕਥਿਤਾ. ਏਤ੍ਥ ਚ ਪਤਿਰੂਪੋ ਉਪਟ੍ਠਾਕੋ ਨਾਮ ਗਿਲਾਨੁਪਟ੍ਠਾਕਅਙ੍ਗੇਹਿ ਸਮਨ੍ਨਾਗਤੋ ਪਣ੍ਡਿਤੋ ਦਕ੍ਖੋ ਅਨਲਸੋ ਵੇਦਿਤਬ੍ਬੋ.
ਗਿਲਾਨੁਪਟ੍ਠਾਕੋ ਅਨੁਞ੍ਞਾਤੋਤਿ ‘ਭਿਕ੍ਖੁਸਙ੍ਘੇਨ ਦਾਤਬ੍ਬੋ’ਤਿ ਅਨੁਞ੍ਞਾਤੋ. ਤਸ੍ਮਿਞ੍ਹਿ ਗਿਲਾਨੇ ਅਤ੍ਤਨੋ ਧਮ੍ਮਤਾਯ ਯਾਪੇਤੁਂ ਅਸਕ੍ਕੋਨ੍ਤੇ ਭਿਕ੍ਖੁਸਙ੍ਘੇਨ ਤਸ੍ਸ ਭਿਕ੍ਖੁਨੋ ‘ਏਕੋ ਭਿਕ੍ਖੁ ਚ ਸਾਮਣੇਰੋ ਚ ਇਮਂ ਪਟਿਜਗ੍ਗਥਾ’ਤਿ ਅਪਲੋਕੇਤ੍ਵਾ ਦਾਤਬ੍ਬਾ. ਯਾਵ ਪਨ ਤੇ ਤਂ ਪਟਿਜਗ੍ਗਨ੍ਤਿ, ਤਾਵ ਗਿਲਾਨਸ੍ਸ ਚ ਤੇਸਞ੍ਚ ਦ੍ਵਿਨ੍ਨਂ ਯੇਨਤ੍ਥੋ ਸਬ੍ਬਂ ਭਿਕ੍ਖੁਸਙ੍ਘਸ੍ਸੇਵ ਭਾਰੋ. ਅਞ੍ਞੇਪਿ ਗਿਲਾਨਾ ਉਪਟ੍ਠਾਤਬ੍ਬਾਤਿ ਇਤਰੇਪਿ ਦ੍ਵੇ ਗਿਲਾਨਾ ਉਪਟ੍ਠਾਤਬ੍ਬਾ. ਕਿਂ ਕਾਰਣਾ? ਯੋਪਿ ਹਿ ਨਿਟ੍ਠਪ੍ਪਤ੍ਤਗਿਲਾਨੋ, ਸੋ ਅਨੁਪਟ੍ਠਿਯਮਾਨੋ ‘ਸਚੇ ਮਂ ਪਟਿਜਗ੍ਗੇਯ੍ਯੁਂ, ਫਾਸੁਕਂ ਮੇ ਭਵੇਯ੍ਯ, ਨ ਖੋ ਪਨ ਮਂ ਪਟਿਜਗ੍ਗਨ੍ਤੀ’ਤਿ ਮਨੋਪਦੋਸਂ ਕਤ੍ਵਾ ਅਪਾਯੇ ਨਿਬ੍ਬਤ੍ਤੇਯ੍ਯ. ਪਟਿਜਗ੍ਗਿਯਮਾਨਸ੍ਸ ਪਨ ਏਵਂ ਹੋਤਿ – ‘ਭਿਕ੍ਖੁਸਙ੍ਘੇਨ ਯਂ ਕਤ੍ਤਬ੍ਬਂ ਤਂ ਸਬ੍ਬਂ ਕਤਂ, ਮਯ੍ਹਂ ਪਨ ਕਮ੍ਮਵਿਪਾਕੋ ਈਦਿਸੋ’ਤਿ ਸੋ ਭਿਕ੍ਖੁਸਙ੍ਘੇ ਮੇਤ੍ਤਂ ਪਚ੍ਚੁਪਟ੍ਠਪੇਤ੍ਵਾ ਸਗ੍ਗੇ ਨਿਬ੍ਬਤ੍ਤਤਿ. ਯੋ ਪਨ ਅਪ੍ਪਮਤ੍ਤਕੇਨ ਬ੍ਯਾਧਿਨਾ ਸਮਨ੍ਨਾਗਤੋ ਲਭਨ੍ਤੋਪਿ ਅਲਭਨ੍ਤੋਪਿ ਵੁਟ੍ਠਾਤਿਯੇਵ, ਤਸ੍ਸ ਵਿਨਾਪਿ ਭੇਸਜ੍ਜੇਨ ਵੂਪਸਮਨਕਬ੍ਯਾਧਿ ਭੇਸਜ੍ਜੇ ਕਤੇ ਖਿਪ੍ਪਤਰਂ ਵੂਪਸਮ੍ਮਤਿ. ਤਤੋ ਸੋ ਬੁਦ੍ਧਵਚਨਂ ¶ ਵਾ ਉਗ੍ਗਣ੍ਹਿਤੁਂ ਸਮਣਧਮ੍ਮਂ ਵਾ ਕਾਤੁਂ ਸਕ੍ਖਿਸ੍ਸਤਿ. ਇਮਿਨਾ ਕਾਰਣੇਨ ਅਞ੍ਞੇਪਿ ਗਿਲਾਨਾ ਉਪਟ੍ਠਾਤਬ੍ਬਾਤਿ ਵੁਤ੍ਤਂ.
ਨੇਵ ਓਕ੍ਕਮਤੀਤਿ ਨੇਵ ਪਵਿਸਤਿ. ਨਿਯਾਮਂ ਕੁਸਲੇਸੁ ਧਮ੍ਮੇਸੁ ਸਮ੍ਮਤ੍ਤਨ੍ਤਿ ਕੁਸਲੇਸੁ ਧਮ੍ਮੇਸੁ ਮਗ੍ਗਨਿਯਾਮਸਙ੍ਖਾਤਂ ਸਮ੍ਮਤ੍ਤਂ. ਇਮਿਨਾ ਪਦਪਰਮੋ ਪੁਗ੍ਗਲੋ ਕਥਿਤੋ. ਦੁਤਿਯਵਾਰੇਨ ਉਗ੍ਘਟਿਤਞ੍ਞੂ ਗਹਿਤੋ ਸਾਸਨੇ ਨਾਲ਼ਕਤ੍ਥੇਰਸਦਿਸੋ ¶ . ਬੁਦ੍ਧਨ੍ਤਰੇ ਏਕਵਾਰਂ ਪਚ੍ਚੇਕਬੁਦ੍ਧਾਨਂ ਸਨ੍ਤਿਕੇ ਓਵਾਦਂ ਲਭਿਤ੍ਵਾ ਪਟਿਵਿਦ੍ਧਪਚ੍ਚੇਕਬੋਧਿਞਾਣੋ ਚ. ਤਤਿਯਵਾਰੇਨ ਵਿਪਞ੍ਚਿਤਞ੍ਞੂ ਪੁਗ੍ਗਲੋ ਕਥਿਤੋ. ਨੇਯ੍ਯੋ ਪਨ ਤਨ੍ਨਿਸ੍ਸਿਤੋਵ ਹੋਤਿ.
ਧਮ੍ਮਦੇਸਨਾ ਅਨੁਞ੍ਞਾਤਾਤਿ ਮਾਸਸ੍ਸ ਅਟ੍ਠ ਵਾਰੇ ਧਮ੍ਮਕਥਾ ਅਨੁਞ੍ਞਾਤਾ. ਅਞ੍ਞੇਸਮ੍ਪਿ ਧਮ੍ਮੋ ਦੇਸੇਤਬ੍ਬੋਤਿ ਇਤਰੇਸਮ੍ਪਿ ਧਮ੍ਮੋ ਕਥੇਤਬ੍ਬੋ. ਕਿਂ ਕਾਰਣਾ? ਪਦਪਰਮਸ੍ਸ ਹਿ ਇਮਸ੍ਮਿਂ ਅਤ੍ਤਭਾਵੇ ਧਮ੍ਮਂ ਪਟਿਵਿਜ੍ਝਿਤੁਂ ਅਸਕ੍ਕੋਨ੍ਤਸ੍ਸਾਪਿ ਅਨਾਗਤੇ ਪਚ੍ਚਯੋ ਭਵਿਸ੍ਸਤਿ. ਯੋ ਪਨ ਤਥਾਗਤਸ੍ਸ ਰੂਪਦਸ੍ਸਨਂ ਲਭਨ੍ਤੋਪਿ ਅਲਭਨ੍ਤੋਪਿ ਧਮ੍ਮਵਿਨਯਞ੍ਚ ਸਵਨਾਯ ਲਭਨ੍ਤੋਪਿ ਅਲਭਨ੍ਤੋਪਿ ਧਮ੍ਮਂ ਅਭਿਸਮੇਤਿ; ਸੋ ਅਲਭਨ੍ਤੋ ਨ ਤਾਵ ਅਭਿਸਮੇਤਿ, ਲਭਨ੍ਤੋ ਪਨ ਖਿਪ੍ਪਮੇਵ ਅਭਿਸਮੇਸ੍ਸਤੀਤਿ ਇਮਿਨਾ ¶ ਕਾਰਣੇਨ ਤੇਸਂ ਧਮ੍ਮੋ ਦੇਸੇਤਬ੍ਬੋ. ਤਤਿਯਸ੍ਸ ਪਨ ਪੁਨਪ੍ਪੁਨਂ ਦੇਸੇਤਬ੍ਬੋਵ. ਕਾਯਸਕ੍ਖਿਦਿਟ੍ਠਪ੍ਪਤ੍ਤਸਦ੍ਧਾਵਿਮੁਤ੍ਤਾ ਹੇਟ੍ਠਾ ਕਥਿਤਾਯੇਵ.
੯੮. ਗੂਥਭਾਣੀਆਦੀਸੁ – ਸਭਗ੍ਗਤੋਤਿ ਸਭਾਯਂ ਠਿਤੋ. ਪਰਿਸਗ੍ਗਤੋਤਿ ਗਾਮਪਰਿਸਾਯ ਠਿਤੋ. ਞਾਤਿਮਜ੍ਝਗਤੋਤਿ ਦਾਯਾਦਾਨਂ ਮਜ੍ਝੇ ਠਿਤੋ. ਪੂਗਮਜ੍ਝਗਤੋਤਿ ਸੇਣੀਨਂ ਮਜ੍ਝੇ ਠਿਤੋ. ਰਾਜਕੁਲਮਜ੍ਝਗਤੋਤਿ ਰਾਜਕੁਲਸ੍ਸ ਮਜ੍ਝੇ ਮਹਾਵਿਨਿਚ੍ਛਯੇ ਠਿਤੋ. ਅਭਿਨੀਤੋਤਿ ਪੁਚ੍ਛਨਤ੍ਥਾਯ ਨੀਤੋ. ਸਕ੍ਖਿਪੁਟ੍ਠੋਤਿ ਸਕ੍ਖਿਂ ਕਤ੍ਵਾ ਪੁਚ੍ਛਿਤੋ. ਏਹਮ੍ਭੋ ਪੁਰਿਸਾਤਿ ਆਲਪਨਮੇਤਂ. ਅਤ੍ਤਹੇਤੁ ਵਾ ਪਰਹੇਤੁ ਵਾਤਿ ਅਤ੍ਤਨੋ ਵਾ ਪਰਸ੍ਸ ਵਾ ਹਤ੍ਥਪਾਦਾਦਿਹੇਤੁ ਵਾ ਧਨਹੇਤੁ ਵਾ. ਆਮਿਸਕਿਞ੍ਚਿਕ੍ਖਹੇਤੁ ਵਾਤਿ ਏਤ੍ਥ ਆਮਿਸਨ੍ਤਿ ਲਾਭੋ ਅਧਿਪ੍ਪੇਤੋ. ਕਿਞ੍ਚਿਕ੍ਖਨ੍ਤਿ ਯਂ ਵਾ ਤਂ ਵਾ ਅਪ੍ਪਮਤ੍ਤਕਂ. ਅਨ੍ਤਮਸੋ ਤਿਤ੍ਤਿਰਵਟ੍ਟਕਸਪ੍ਪਿਪਿਣ੍ਡਨਵਨੀਤਪਿਣ੍ਡਾਦਿਅਪ੍ਪਮਤ੍ਤਕਸ੍ਸਾਪਿ ਲਞ੍ਜਸ੍ਸ ਹੇਤੂਤਿ ਅਤ੍ਥੋ. ਸਮ੍ਪਜਾਨਮੁਸਾ ਭਾਸਿਤਾ ਹੋਤੀਤਿ ਜਾਨਨ੍ਤੋਯੇਵ ਮੁਸਾਵਾਦਂ ਕਤ੍ਤਾ ਹੋਤਿ. ਅਯਂ ਵੁਚ੍ਚਤੀਤਿ ਅਯਂ ਏਵਰੂਪੋ ਪੁਗ੍ਗਲੋ ਗੂਥਸਦਿਸਵਚਨਤ੍ਤਾ ਗੂਥਭਾਣੀਤਿ ਵੁਚ੍ਚਤਿ. ਯਥਾ ਹਿ ਗੂਥਂ ਨਾਮ ਮਹਾਜਨਸ੍ਸ ਅਨਿਟ੍ਠਂ ¶ ਹੋਤਿ ਅਕਨ੍ਤਂ; ਏਵਮੇਵ ਇਮਸ੍ਸ ਪੁਗ੍ਗਲਸ੍ਸ ਵਚਨਂ ਦੇਵਮਨੁਸ੍ਸਾਨਂ ਅਨਿਟ੍ਠਂ ਹੋਤਿ ਅਕਨ੍ਤਂ.
੯੯. ਅਯਂ ਵੁਚ੍ਚਤੀਤਿ ਅਯਂ ਏਵਰੂਪੋ ਪੁਗ੍ਗਲੋ ਪੁਪ੍ਫਸਦਿਸਵਚਨਤ੍ਤਾ ਪੁਪ੍ਫਭਾਣੀਤਿ ਵੁਚ੍ਚਤਿ. ਯਥਾ ਹਿ ਫੁਲ੍ਲਾਨਿ ਵਸ੍ਸਿਕਾਨਿ ਵਾ ਅਧਿਮੁਤ੍ਤਕਾਨਿ ਵਾ ਮਹਾਜਨਸ੍ਸ ਇਟ੍ਠਾਨਿ ਕਨ੍ਤਾਨਿ ਹੋਨ੍ਤਿ; ਏਵਮੇਵ ਇਮਸ੍ਸ ਪੁਗ੍ਗਲਸ੍ਸ ਵਚਨਂ ਦੇਵਮਨੁਸ੍ਸਾਨਂ ਇਟ੍ਠਂ ¶ ਹੋਤਿ ਕਨ੍ਤਂ.
੧੦੦. ਨੇਲਾਤਿ ਏਲਂ ਵੁਚ੍ਚਤਿ ਦੋਸੋ. ਨਾਸ੍ਸਾ ਏਲਨ੍ਤਿ ਨੇਲਾ. ਨਿਦ੍ਦੋਸਾਤਿ ਅਤ੍ਥੋ, ‘‘ਨੇਲਙ੍ਗੋ ਸੇਤਪਚ੍ਛਾਦੋ’’ਤਿ (ਉਦਾ. ੬੫) ਏਤ੍ਥ ਵੁਤ੍ਤਨੇਲਂ ਵਿਯ. ਕਣ੍ਣਸੁਖਾਤਿ ਬ੍ਯਞ੍ਜਨਮਧੁਰਤਾਯ ਕਣ੍ਣਾਨਂ ਸੁਖਾ. ਸੂਚਿਵਿਜ੍ਝਨਂ ਵਿਯ ਕਣ੍ਣਸੂਲਂ ਨ ਜਨੇਤਿ. ਅਤ੍ਥਮਧੁਰਤਾਯ ਸਕਲਸਰੀਰੇ ਕੋਪਂ ਅਜਨੇਤ੍ਵਾ ਪੇਮਂ ਜਨੇਤੀਤਿ ਪੇਮਨੀਯਾ. ਹਦਯਂ ਗਚ੍ਛਤਿ ਅਪ੍ਪਟਿਹਞ੍ਞਮਾਨਾ ਸੁਖੇਨ ਚਿਤ੍ਤਂ ਪਵਿਸਤੀਤਿ ਹਦਯਙ੍ਗਮਾ. ਗੁਣਪਰਿਪੁਣ੍ਣਤਾਯ ਪੁਰੇ ਭਵਾਤਿ ਪੋਰੀ. ਪੁਰੇ ਸਂਵਡ੍ਢਨਾਰੀ ਵਿਯ ਸੁਕੁਮਾਰਾਤਿਪਿ ਪੋਰੀ. ਪੁਰਸ੍ਸ ਏਸਾਤਿਪਿ ਪੋਰੀ. ਨਗਰਵਾਸੀਨਂ ਕਥਾਤਿ ਅਤ੍ਥੋ. ਨਗਰਵਾਸਿਨੋ ਹਿ ਯੁਤ੍ਤਕਥਾ ਹੋਨ੍ਤਿ. ਪਿਤਿਮਤ੍ਤਂ ਪਿਤਾਤਿ, ਮਾਤਿਮਤ੍ਤਂ ਮਾਤਾਤਿ, ਭਾਤਿਮਤ੍ਤਂ ਭਾਤਾਤਿ ਵਦਨ੍ਤਿ. ਏਵਰੂਪੀ ਕਥਾ ਬਹੁਨੋ ਜਨਸ੍ਸ ਕਨ੍ਤਾ ਹੋਤੀਤਿ ਬਹੁਜਨਕਨ੍ਤਾ. ਬਹੁਜਨਸ੍ਸ ਕਨ੍ਤਭਾਵੇਨੇਵ ਬਹੁਨੋ ਜਨਸ੍ਸ ਮਨਾਪਾ ਚਿਤ੍ਤਵੁਦ੍ਧਿਕਰਾਤਿ ਬਹੁਜਨਮਨਾਪਾ. ਅਯਂ ਵੁਚ੍ਚਤੀਤਿ ਅਯਂ ਏਵਰੂਪੋ ਪੁਗ੍ਗਲੋ ਮਧੁਭਾਣੀਤਿ ¶ ਵੁਚ੍ਚਤਿ. ਮੁਦੁਭਾਣੀਤਿਪਿ ਪਾਠੋ. ਉਭਯਤ੍ਥਾਪਿ ਮਧੁਰਵਚਨੋਤਿ ਅਤ੍ਥੋ. ਯਥਾ ਹਿ ਚਤੁਮਧੁਰਂ ਨਾਮ ਮਧੁਰਂ ਪਣੀਤਂ; ਏਵਮੇਵ ਇਮਸ੍ਸ ਪੁਗ੍ਗਲਸ੍ਸ ਵਚਨਂ ਦੇਵਮਨੁਸ੍ਸਾਨਂ ਮਧੁਰਂ ਹੋਤਿ.
੧੦੧. ਅਰੁਕੂਪਮਚਿਤ੍ਤਾਦੀਸੁ – ਅਭਿਸਜ੍ਜਤੀਤਿ ਲਗ੍ਗਤਿ. ਕੁਪ੍ਪਤੀਤਿ ਕੋਪਵਸੇਨ ਕੁਪ੍ਪਤਿ. ਬ੍ਯਾਪਜ੍ਜਤੀਤਿ ਪਕਤਿਭਾਵਂ ਪਜਹਤਿ, ਪੂਤਿਕੋ ਹੋਤਿ. ਪਤਿਤ੍ਥੀਯਤੀਤਿ ਥਿਨਭਾਵਂ ਥਦ੍ਧਭਾਵਞ੍ਚ ਆਪਜ੍ਜਤਿ. ਕੋਪਨ੍ਤਿ ਦੁਬ੍ਬਲਕੋਧਂ. ਦੋਸਨ੍ਤਿ ਦੁਸ੍ਸਨਵਸੇਨ ਤਤੋ ਬਲਵਤਰਂ. ਅਪ੍ਪਚ੍ਚਯਨ੍ਤਿ ਅਤੁਟ੍ਠਾਕਾਰਂ ਦੋਮਨਸ੍ਸਂ. ਦੁਟ੍ਠਾਰੁਕੋਤਿ ਪੁਰਾਣਵਣੋ. ਕਟ੍ਠੇਨਾਤਿ ਦਣ੍ਡਕਕੋਟਿਯਾ. ਕਠਲਾਯਾਤਿ ਕਪਾਲੇਨ. ਆਸਵਂ ਦੇਤੀਤਿ ਅਪਰਾਪਰਂ ਸਵਤਿ. ਪੁਰਾਣਵਣੋ ਹਿ ਅਤ੍ਤਨੋ ਧਮ੍ਮਤਾਯ ਏਵ ਪੁਬ੍ਬਂ ਲੋਹਿਤਂ ਯੂਸਨ੍ਤਿ ਇਮਾਨਿ ਤੀਣਿ ਸਵਤਿ ¶ , ਘਟ੍ਟਿਤੋ ਪਨ ਤਾਨਿ ਅਧਿਕਤਰਂ ਸਵਤਿ. ਏਵਮੇਵਂ ਖੋਤਿ ਏਤ੍ਥ ਇਦਂ ਓਪਮ੍ਮਸਂਸਨ੍ਦਨਂ, ਦੁਟ੍ਠਾਰੁਕੋ ਵਿਯ ਹਿ ਕੋਧਨੋ ਪੁਗ੍ਗਲੋ. ਤਸ੍ਸ ਅਤ੍ਤਨੋ ਧਮ੍ਮਤਾਯ ਸਵਨਂ ਵਿਯ ਕੋਧਨਸ੍ਸਪਿ ਅਤ੍ਤਨੋ ਧਮ੍ਮਤਾਯ ਉਦ੍ਧੁਮਾਤਕਸ੍ਸ ਵਿਯ ਚਣ੍ਡਿਕਤਸ੍ਸ ਚਰਣਂ. ਕਟ੍ਠੇਨ ਵਾ ਕਠਲਾਯ ਵਾ ਘਟ੍ਟਨਂ ਵਿਯ ਅਪ੍ਪਮਤ੍ਤਕਮ੍ਪਿ ¶ ਵਚਨਂ ਭਿਯ੍ਯੋਸੋ ਮਤ੍ਤਾਯ ਸਵਨਂ ਵਿਯ ‘ਮਾਦਿਸਂ ਨਾਮ ਏਸ ਏਵਂ ਵਦਤੀ’ਤਿ ਭਿਯ੍ਯੋਸੋ ਮਤ੍ਤਾਯ ਉਦ੍ਧੁਮਾਯਨਭਾਵੋ ਦਟ੍ਠਬ੍ਬੋ. ਅਯਂ ਵੁਚ੍ਚਤੀਤਿ ਅਯਂ ਏਵਰੂਪੋ ਪੁਗ੍ਗਲੋ ਅਰੁਕੂਪਮਚਿਤ੍ਤੋਤਿ ਵੁਚ੍ਚਤਿ. ਪੁਰਾਣਵਣਸਦਿਸਚਿਤ੍ਤੋਤਿ ਅਤ੍ਥੋ.
੧੦੨. ਰਤ੍ਤਨ੍ਧਕਾਰਤਿਮਿਸਾਯਾਤਿ ਰਤ੍ਤਿਂ ਚਕ੍ਖੁਵਿਞ੍ਞਾਣੁਪ੍ਪਤ੍ਤਿਨਿਵਾਰਣੇਨ ਅਨ੍ਧਭਾਵਕਰਣੇ ਬਹਲਤਮੇ. ਵਿਜ੍ਜਨ੍ਤਰਿਕਾਯਾਤਿ ਵਿਜ੍ਜੁਪ੍ਪਤ੍ਤਿਕ੍ਖਣੇ. ਇਧਾਪਿ ਇਦਂ ਓਪਮ੍ਮਸਂਸਨ੍ਦਨਂ – ਚਕ੍ਖੁਮਾ ਪੁਰਿਸੋ ਵਿਯ ਹਿ ਯੋਗਾਵਚਰੋ ਦਟ੍ਠਬ੍ਬੋ. ਅਨ੍ਧਕਾਰਂ ਵਿਯ ਸੋਤਾਪਤ੍ਤਿਮਗ੍ਗਵਜ੍ਝਾ ਕਿਲੇਸਾ. ਵਿਜ੍ਜੁਸਞ੍ਚਰਣਂ ਵਿਯ ਸੋਤਾਪਤ੍ਤਿਮਗ੍ਗਞਾਣਸ੍ਸ ਉਪ੍ਪਤ੍ਤਿਕਾਲੋ. ਵਿਜ੍ਜਨ੍ਤਰਿਕਾਯ ਚਕ੍ਖੁਮਤੋ ਪੁਰਿਸਸ੍ਸ ਸਾਮਨ੍ਤਾ ਰੂਪਦਸ੍ਸਨਂ ਵਿਯ ਸੋਤਾਪਤ੍ਤਿਮਗ੍ਗਕ੍ਖਣੇ ਨਿਬ੍ਬਾਨਦਸ੍ਸਨਂ. ਪੁਨ ਅਨ੍ਧਕਾਰਾਵਤ੍ਥਰਣਂ ਵਿਯ ਸਕਦਾਗਾਮਿਮਗ੍ਗਵਜ੍ਝਾ ਕਿਲੇਸਾ. ਪੁਨ ਵਿਜ੍ਜੁਸਞ੍ਚਰਣਂ ਵਿਯ ਸਕਦਾਗਾਮਿਮਗ੍ਗਞਾਣਸ੍ਸ ਉਪ੍ਪਾਦੋ. ਵਿਜ੍ਜਨ੍ਤਰਿਕਾਯ ਚਕ੍ਖੁਮਤੋ ਪੁਰਿਸਸ੍ਸ ਸਾਮਨ੍ਤਾ ਰੂਪਦਸ੍ਸਨਂ ਵਿਯ ਸਕਦਾਗਾਮਿਮਗ੍ਗਕ੍ਖਣੇ ਨਿਬ੍ਬਾਨਦਸ੍ਸਨਂ. ਪੁਨ ਅਨ੍ਧਕਾਰਾਵਤ੍ਥਰਣਂ ਵਿਯ ਅਨਾਗਾਮਿਮਗ੍ਗਵਜ੍ਝਾ ਕਿਲੇਸਾ. ਪੁਨ ਵਿਜ੍ਜੁਸਞ੍ਚਰਣਂ ਵਿਯ ਅਨਾਗਾਮਿਮਗ੍ਗਞਾਣਸ੍ਸ ਉਪ੍ਪਾਦੋ. ਵਿਜ੍ਜਨ੍ਤਰਿਕਾਯ ਚਕ੍ਖੁਮਤੋ ਪੁਰਿਸਸ੍ਸ ਸਾਮਨ੍ਤਾ ਰੂਪਦਸ੍ਸਨਂ ਵਿਯ ਅਨਾਗਾਮਿਮਗ੍ਗਕ੍ਖਣੇ ਨਿਬ੍ਬਾਨਦਸ੍ਸਨਂ ਵੇਦਿਤਬ੍ਬਂ. ਅਯਂ ਵੁਚ੍ਚਤੀਤਿ ਅਯਂ ਏਵਰੂਪੋ ਪੁਗ੍ਗਲੋ ਵਿਜ੍ਜੂਪਮਚਿਤ੍ਤੋਤਿ ਵੁਚ੍ਚਤਿ. ਇਤ੍ਤਰਕਾਲੋਭਾਸੇਨ ਵਿਜ੍ਜੁਸਦਿਸਚਿਤ੍ਤੋਤਿ ਅਤ੍ਥੋ.
੧੦੩. ਵਜਿਰੂਪਮਚਿਤ੍ਤਤਾਯਪਿ ¶ ਇਦਂ ਓਪਮ੍ਮਸਂਸਨ੍ਦਨਂ – ਵਜਿਰਂ ਵਿਯ ਹਿ ਅਰਹਤ੍ਤਮਗ੍ਗਞਾਣਂ ਦਟ੍ਠਬ੍ਬਂ. ਮਣਿਗਣ੍ਠਿਪਾਸਾਣਗਣ੍ਠਿ ਵਿਯ ਅਰਹਤ੍ਤਮਗ੍ਗਵਜ੍ਝਾ ਕਿਲੇਸਾ. ਵਜਿਰਸ੍ਸ ਮਣਿਗਣ੍ਠਿਂ ਵਾ ਪਾਸਾਣਗਣ੍ਠਿਂ ਵਾ ਵਿਨਿਵਿਜ੍ਝਿਤ੍ਵਾ ਅਗਮਨਭਾਵਸ੍ਸ ਨਤ੍ਥਿਭਾਵੋ ਵਿਯ ਅਰਹਤ੍ਤਮਗ੍ਗਞਾਣੇਨ ਅਚ੍ਛੇਜ੍ਜਾਨਂ ਕਿਲੇਸਾਨਂ ਨਤ੍ਥਿਭਾਵੋ. ਵਜਿਰੇਨ ਨਿਬ੍ਬਿਦ੍ਧਵੇਧਸ੍ਸ ਪੁਨ ਅਪਟਿਪੂਰਣਂ ਵਿਯ ਅਰਹਤ੍ਤਮਗ੍ਗੇਨ ਛਿਨ੍ਨਾਨਂ ਕਿਲੇਸਾਨਂ ਪੁਨ ਅਨੁਪ੍ਪਾਦੋ ਦਟ੍ਠਬ੍ਬੋ. ਅਯਂ ਵੁਚ੍ਚਤੀਤਿ ਅਯਂ ਏਵਰੂਪੋ ਪੁਗ੍ਗਲੋ ¶ ਵਜਿਰੂਪਮਚਿਤ੍ਤੋਤਿ ਵੁਚ੍ਚਤਿ. ਕਿਲੇਸਾਨਂ ਮੂਲਘਾਤਕਰਣਸਮਤ੍ਥਤਾਯ ਵਜਿਰੇਨ ਸਦਿਸਚਿਤ੍ਤੋਤਿ ਅਤ੍ਥੋ.
੧੦੪. ਅਨ੍ਧਾਦੀਸੁ ਤਥਾਰੂਪਂ ਚਕ੍ਖੁ ਨ ਹੋਤੀਤਿ ਤਥਾਜਾਤਿਕਂ ਤਥਾਸਭਾਵਂ ¶ ਪਞ੍ਞਾਚਕ੍ਖੁ ਨ ਹੋਤਿ. ਫਾਤਿਂ ਕਰੇਯ੍ਯਾਤਿ ਫੀਤਂ ਵਡ੍ਢਿਤਂ ਕਰੇਯ੍ਯ. ਸਾਵਜ੍ਜਾਨਵਜ੍ਜੇਤਿ ਸਦੋਸਨਿਦ੍ਦੋਸੇ. ਹੀਨਪ੍ਪਣੀਤੇਤਿ ਅਧਮੁਤ੍ਤਮੇ. ਕਣ੍ਹਸੁਕ੍ਕਸਪ੍ਪਟਿਭਾਗੇਤਿ ਕਣ੍ਹਸੁਕ੍ਕਾਯੇਵ ਅਞ੍ਞਮਞ੍ਞਪਟਿਬਾਹਨਤੋ ਪਟਿਪਕ੍ਖਵਸੇਨ ਸਪ੍ਪਟਿਭਾਗਾਤਿ ਵੁਚ੍ਚਨ੍ਤਿ. ਅਯਂ ਪਨੇਤ੍ਥ ਸਙ੍ਖੇਪੋ – ਕੁਸਲੇ ਧਮ੍ਮੇ ‘ਕੁਸਲਾ ਧਮ੍ਮਾ’ਤਿ ਯੇਨ ਪਞ੍ਞਾਚਕ੍ਖੁਨਾ ਜਾਨੇਯ੍ਯ, ਅਕੁਸਲੇ ਧਮ੍ਮੇ ‘ਅਕੁਸਲਾ ਧਮ੍ਮਾ’ਤਿ, ਸਾਵਜ੍ਜਾਦੀਸੁਪਿ ਏਸੇਵ ਨਯੋ. ਕਣ੍ਹਸੁਕ੍ਕਸਪ੍ਪਟਿਭਾਗੇਸੁ ਪਨ ਕਣ੍ਹਧਮ੍ਮੇ ‘ਸੁਕ੍ਕਸੁਪ੍ਪਟਿਭਾਗਾ’ਤਿ, ਸੁਕ੍ਕਧਮ੍ਮੇ ‘ਕਣ੍ਹਸਪ੍ਪਟਿਭਾਗਾ’ਤਿ ਯੇਨ ਪਞ੍ਞਾਚਕ੍ਖੁਨਾ ਜਾਨੇਯ੍ਯ. ਤਥਾਰੂਪਮ੍ਪਿਸ੍ਸ ਚਕ੍ਖੁ ਨ ਹੋਤੀਤਿ ਇਮਿਨਾ ਨਯੇਨ ਸੇਸਟ੍ਠਾਨੇਸੁਪਿ ਅਤ੍ਥੋ ਵੇਦਿਤਬ੍ਬੋ. ਅਯਂ ਵੁਚ੍ਚਤੀਤਿ ਅਯਂ ਏਵਰੂਪੋ ਪੁਗ੍ਗਲੋ ਦਿਟ੍ਠਧਮ੍ਮਿਕਭੋਗਸਂਹਰਣਪਞ੍ਞਾਚਕ੍ਖੁਨੋ ਚ ਸਮ੍ਪਰਾਯਿਕਤ੍ਥਸੋਧਨਪਞ੍ਞਾਚਕ੍ਖੁਨੋ ਚ ਅਭਾਵਾ ਅਨ੍ਧੋਤਿ ਵੁਚ੍ਚਤਿ. ਦੁਤਿਯੋ ਦਿਟ੍ਠਧਮ੍ਮਿਕਭੋਗਸਂਹਰਣਪਞ੍ਞਾਚਕ੍ਖੁਨੋ ਭਾਵਾ, ਸਮ੍ਪਰਾਯਿਕਤ੍ਥਸੋਧਨਪਞ੍ਞਾਚਕ੍ਖੁਨੋ ਪਨ ਅਭਾਵਾ ਏਕਚਕ੍ਖੂਤਿ ਵੁਚ੍ਚਤਿ. ਤਤਿਯੋ ਦ੍ਵਿਨ੍ਨਮ੍ਪਿ ਭਾਵਾ ਦ੍ਵਿਚਕ੍ਖੂਤਿ ਵੁਚ੍ਚਤਿ.
੧੦੭. ਅਵਕੁਜ੍ਜਪਞ੍ਞਾਦੀਸੁ ਧਮ੍ਮਂ ਦੇਸੇਨ੍ਤੀਤਿ ਉਪਾਸਕੋ ਧਮ੍ਮਸ੍ਸਵਨਤ੍ਥਾਯ ਆਗਤੋਤਿ ਅਤ੍ਤਨੋ ਕਮ੍ਮਂ ਪਹਾਯ ਧਮ੍ਮਂ ਦੇਸੇਨ੍ਤਿ. ਆਦਿਕਲ੍ਯਾਣਨ੍ਤਿ ਆਦਿਮ੍ਹਿ ਕਲ੍ਯਾਣਂ ਭਦ੍ਦਕਂ ਅਨਵਜ੍ਜਂ ਨਿਦ੍ਦੋਸਂ ਕਤ੍ਵਾ ਦੇਸੇਨ੍ਤਿ. ਸੇਸਪਦੇਸੁਪਿ ਏਸੇਵ ਨਯੋ. ਏਤ੍ਥ ਪਨ ਆਦੀਤਿ ਪੁਬ੍ਬਪਟ੍ਠਪਨਾ. ਮਜ੍ਝਨ੍ਤਿ ਕਥਾਵੇਮਜ੍ਝਂ. ਪਰਿਯੋਸਾਨਨ੍ਤਿ ਸਨ੍ਨਿਟ੍ਠਾਨਂ. ਇਤਿਸ੍ਸ ਧਮ੍ਮਂ ਕਥੇਨ੍ਤਾ ਪੁਬ੍ਬਪਟ੍ਠਪਨੇਪਿ ਕਲ੍ਯਾਣਂ ਭਦ੍ਦਕਂ ਅਨਵਜ੍ਜਮੇਵ ਕਤ੍ਵਾ ਕਥੇਨ੍ਤਿ, ਵੇਮਜ੍ਝੇਪਿ, ਪਰਿਯੋਸਾਨੇਪਿ. ਏਤ੍ਥ ਚ ਅਤ੍ਥਿ ਦੇਸਨਾਯ ਆਦਿਮਜ੍ਝਪਰਿਯੋਸਾਨਾਨਿ, ਅਤ੍ਥਿ ਸਾਸਨਸ੍ਸ. ਤਤ੍ਥ ਦੇਸਨਾਯ ਤਾਵ – ਚਤੁਪ੍ਪਦਿਕਗਾਥਾਯ ਪਠਮਪਦਂ ਆਦਿ, ਦ੍ਵੇ ਪਦਾਨਿ ਮਜ੍ਝਂ, ਅਵਸਾਨਪਦਂ ਪਰਿਯੋਸਾਨਂ. ਏਕਾਨੁਸਨ੍ਧਿਕਸੁਤ੍ਤਸ੍ਸ – ਨਿਦਾਨਂ ਆਦਿ, ਅਨੁਸਨ੍ਧਿ ਮਜ੍ਝਂ, ਇਦਮਵੋਚਾਤਿ ਅਪ੍ਪਨਾ ਪਰਿਯੋਸਾਨਂ. ਅਨੇਕਾਨੁਸਨ੍ਧਿਕਸ੍ਸ – ਪਠਮੋ ਅਨੁਸਨ੍ਧਿ ਆਦਿ ¶ , ਤਤੋ ਪਰਂ ਏਕੋ ਵਾ ਅਨੇਕਾ ਵਾ ਮਜ੍ਝਂ, ਪਚ੍ਛਿਮੋ ਪਰਿਯੋਸਾਨਂ. ਅਯਂ ਤਾਵ ਦੇਸਨਾਯ ਨਯੋ.
ਸਾਸਨਸ੍ਸ ¶ ਪਨ ਸੀਲਂ ਆਦਿ, ਸਮਾਧਿ ਮਜ੍ਝਂ, ਵਿਪਸ੍ਸਨਾ ਪਰਿਯੋਸਾਨਂ. ਸਮਾਧਿ ਵਾ ਆਦਿ, ਵਿਪਸ੍ਸਨਾ ਮਜ੍ਝਂ, ਮਗ੍ਗੋ ਪਰਿਯੋਸਾਨਂ. ਵਿਪਸ੍ਸਨਾ ਵਾ ਆਦਿ, ਮਗ੍ਗੋ ਮਜ੍ਝਂ, ਫਲਂ ਪਰਿਯੋਸਾਨਂ. ਮਗ੍ਗੋ ਵਾ ਆਦਿ, ਫਲਂ ਮਜ੍ਝਂ, ਨਿਬ੍ਬਾਨਂ ਪਰਿਯੋਸਾਨਂ ¶ . ਦ੍ਵੇ ਦ੍ਵੇ ਵਾ ਕਰਿਯਮਾਨੇ ਸੀਲਸਮਾਧਯੋ ਆਦਿ, ਵਿਪਸ੍ਸਨਾਮਗ੍ਗਾ ਮਜ੍ਝਂ, ਫਲਨਿਬ੍ਬਾਨਾਨਿ ਪਰਿਯੋਸਾਨਂ. ਸਾਤ੍ਥਨ੍ਤਿ ਸਾਤ੍ਥਕਂ ਕਤ੍ਵਾ ਦੇਸੇਨ੍ਤਿ. ਸਬ੍ਯਞ੍ਜਨਨ੍ਤਿ ਅਕ੍ਖਰਪਾਰਿਪੂਰਿਂ ਕਤ੍ਵਾ ਦੇਸੇਨ੍ਤਿ. ਕੇਵਲਪਰਿਪੁਣ੍ਣਨ੍ਤਿ ਸਕਲਪਰਿਪੁਣ੍ਣਂ ਅਨੂਨਂ ਕਤ੍ਵਾ ਦੇਸੇਨ੍ਤਿ. ਪਰਿਸੁਦ੍ਧਨ੍ਤਿ ਪਰਿਸੁਦ੍ਧਂ ਨਿਜ੍ਜਟਂ ਨਿਗ੍ਗਣ੍ਠਿਂ ਕਤ੍ਵਾ ਦੇਸੇਨ੍ਤਿ. ਬ੍ਰਹ੍ਮਚਰਿਯਂ ਪਕਾਸੇਨ੍ਤੀਤਿ ਏਵਂ ਦੇਸੇਨ੍ਤਾ ਚ ਸੇਟ੍ਠਚਰਿਯਭੂਤਂ ਸਿਕ੍ਖਤ੍ਤਯਸਙ੍ਗਹਿਤਂ ਅਰਿਯਂ ਅਟ੍ਠਙ੍ਗਿਕਂ ਮਗ੍ਗਂ ਪਕਾਸੇਨ੍ਤਿ. ਨੇਵ ਆਦਿਂ ਮਨਸਿ ਕਰੋਤੀਤਿ ਨੇਵ ਪੁਬ੍ਬਪਟ੍ਠਪਨਂ ਮਨਸਿ ਕਰੋਤਿ. ਕੁਮ੍ਭੋਤਿ ਘਟੋ. ਨਿਕ੍ਕੁਜ੍ਜੋਤਿ ਅਧੋਮੁਖੋ ਠਪਿਤੋ. ਏਵਮੇਵਨ੍ਤਿ ਏਤ੍ਥ ਕੁਮ੍ਭੋ ਨਿਕ੍ਕੁਜ੍ਜੋ ਵਿਯ ਅਵਕੁਜ੍ਜਪਞ੍ਞੋ ਪੁਗ੍ਗਲੋ ਦਟ੍ਠਬ੍ਬੋ. ਉਦਕਾਸਿਞ੍ਚਨਕਾਲੋ ਵਿਯ ਧਮ੍ਮਦੇਸਨਾਯ ਲਦ੍ਧਕਾਲੋ. ਉਦਕਸ੍ਸ ਵਿਵਟ੍ਟਨਕਾਲੋ ਵਿਯ ਤਸ੍ਮਿਂ ਆਸਨੇ ਨਿਸਿਨ੍ਨਸ੍ਸ ਉਗ੍ਗਹੇਤੁਂ ਅਸਮਤ੍ਥਕਾਲੋ. ਉਦਕਸ੍ਸ ਅਸਣ੍ਠਾਨਕਾਲੋ ਵਿਯ ਉਟ੍ਠਹਿਤ੍ਵਾ ਅਸਲ੍ਲਕ੍ਖਣਕਾਲੋ ਵੇਦਿਤਬ੍ਬੋ. ਅਯਂ ਵੁਚ੍ਚਤੀਤਿ ਅਯਂ ਏਵਰੂਪੋ ਪੁਗ੍ਗਲੋ ਅਵਕੁਜ੍ਜਪਞ੍ਞੋਤਿ ਵੁਚ੍ਚਤਿ. ਅਧੋਮੁਖਪਞ੍ਞੋਤਿ ਅਤ੍ਥੋ.
੧੦੮. ਆਕਿਣ੍ਣਾਨੀਤਿ ਪਕ੍ਖਿਤ੍ਤਾਨਿ. ਸਤਿਸਮ੍ਮੋਸਾ ਪਕਿਰੇਯ੍ਯਾਤਿ ਮੁਟ੍ਠਸ੍ਸਤਿਤਾਯ ਵਿਕਿਰੇਯ੍ਯ. ਏਵਮੇਵਨ੍ਤਿ ਏਤ੍ਥ ਉਚ੍ਛਙ੍ਗੋ ਵਿਯ ਉਚ੍ਛਙ੍ਗਪਞ੍ਞੋ ਪੁਗ੍ਗਲੋ ਦਟ੍ਠਬ੍ਬੋ. ਨਾਨਾਖਜ੍ਜਕਾਨਿ ਵਿਯ ਨਾਨਪ੍ਪਕਾਰਂ ਬੁਦ੍ਧਵਚਨਂ. ਉਚ੍ਛਙ੍ਗੇ ਨਾਨਾਖਜ੍ਜਕਾਨਿ ਖਾਦਨ੍ਤਸ੍ਸ ਨਿਸਿਨ੍ਨਕਾਲੋ ਵਿਯ ਤਸ੍ਮਿਂ ਆਸਨੇ ਨਿਸਿਨ੍ਨਸ੍ਸ ਉਗ੍ਗਹਣਕਾਲੋ. ਵੁਟ੍ਠਹਨ੍ਤਸ੍ਸ ਸਤਿਸਮ੍ਮੋਸਾ ਵਿਕਿਰਣਕਾਲੋ ਵਿਯ ਤਸ੍ਮਾ ਆਸਨਾ ਵੁਟ੍ਠਾਯ ਗਚ੍ਛਨ੍ਤਸ੍ਸ ਅਸਲ੍ਲਕ੍ਖਣਕਾਲੋ ਵੇਦਿਤਬ੍ਬੋ. ਅਯਂ ਵੁਚ੍ਚਤੀਤਿ ਅਯਂ ਏਵਰੂਪੋ ਪੁਗ੍ਗਲੋ ਉਚ੍ਛਙ੍ਗਪਞ੍ਞੋਤਿ ਵੁਚ੍ਚਤਿ. ਉਚ੍ਛਙ੍ਗਸਦਿਸਪਞ੍ਞੋਤਿ ਅਤ੍ਥੋ.
੧੦੯. ਉਕ੍ਕੁਜ੍ਜੋਤਿ ਉਪਰਿਮੁਖੋ ਠਪਿਤੋ. ਸਣ੍ਠਾਤੀਤਿ ਪਤਿਟ੍ਠਹਤਿ. ਏਵਮੇਵ ਖੋਤਿ ਏਤ੍ਥ ਉਪਰਿਮੁਖੋ ਠਪਿਤੋ ਕੁਮ੍ਭੋ ਵਿਯ ਪੁਥੁਪਞ੍ਞੋ ਪੁਗ੍ਗਲੋ ਦਟ੍ਠਬ੍ਬੋ. ਉਦਕਸ੍ਸ ਆਸਿਤ੍ਤਕਾਲੋ ਵਿਯ ਦੇਸਨਾਯ ਲਦ੍ਧਕਾਲੋ. ਉਦਕਸ੍ਸ ਸਣ੍ਠਾਨਕਾਲੋ ਵਿਯ ਤਤ੍ਥ ਨਿਸਿਨ੍ਨਸ੍ਸ ਉਗ੍ਗਹਣਕਾਲੋ. ਨੋ ਵਿਵਟ੍ਟਨਕਾਲੋ ¶ ¶ ਵਿਯ ਉਟ੍ਠਾਯ ਗਚ੍ਛਨ੍ਤਸ੍ਸ ਸਲ੍ਲਕ੍ਖਣਕਾਲੋ ਵੇਦਿਤਬ੍ਬੋ. ਅਯਂ ਵੁਚ੍ਚਤੀਤਿ ਅਯਂ ਏਵਰੂਪੋ ਪੁਗ੍ਗਲੋ ਪੁਥੁਪਞ੍ਞੋਤਿ ਵੁਚ੍ਚਤਿ. ਵਿਤ੍ਥਾਰਿਕਪਞ੍ਞੋਤਿ ਅਤ੍ਥੋ.
੧੧੦. ਅਵੀਤਰਾਗਾਦੀਸੁ – ਯਥਾ ਸੋਤਾਪਨ੍ਨਸਕਦਾਗਾਮਿਨੋ, ਏਵਂ ਪੁਥੁਜ੍ਜਨੋਪਿ ¶ ਪਞ੍ਚਸੁ ਕਾਮਗੁਣੇਸੁ, ਤੀਸੁ ਚ ਭਵੇਸੁ ਅਵੀਤਰਾਗੋ. ਅਦਬ੍ਬਤਾਯ ਪਨ ਨ ਗਹਿਤੋ. ਯਥਾ ਹਿ ਛੇਕੋ ਵਡ੍ਢਕੀ ਦਬ੍ਬਸਮ੍ਭਾਰਤ੍ਥਂ ਵਨਂ ਪਵਿਟ੍ਠੋ ਨ ਆਦਿਤੋ ਪਟ੍ਠਾਯ ਸਮ੍ਪਤ੍ਤਸਮ੍ਪਤ੍ਤਰੁਕ੍ਖੇ ਛਿਨ੍ਦਤਿ, ਯੇ ਪਨਸ੍ਸ ਦਬ੍ਬਸਮ੍ਭਾਰੂਪਗਾ ਹੋਨ੍ਤਿ, ਤੇਯੇਵ ਛਿਨ੍ਦਤਿ; ਏਵਮਿਧਾਪਿ ਭਗਵਤਾ ਦਬ੍ਬਜਾਤਿਕਾ ਅਰਿਯਾਵ ਗਹਿਤਾ, ਪੁਥੁਜ੍ਜਨਾ ਪਨ ਅਦਬ੍ਬਤਾਯ ਨ ਗਹਿਤਾਤਿ ਵੇਦਿਤਬ੍ਬਾ. ਕਾਮੇਸੁ ਵੀਤਰਾਗੋਤਿ ਪਞ੍ਚਸੁ ਕਾਮਗੁਣੇਸੁ ਵੀਤਰਾਗੋ. ਭਵੇਸੁ ਅਵੀਤਰਾਗੋਤਿ ਰੂਪਾਰੂਪਭਵੇਸੁ ਅਵੀਤਰਾਗੋ.
੧੧੩. ਪਾਸਾਣਲੇਖੂਪਮਾਦੀਸੁ – ਅਨੁਸੇਤੀਤਿ ਅਪ੍ਪਹੀਨਤਾਯ ਅਨੁਸੇਤਿ. ਨ ਖਿਪ੍ਪਂ ਲੁਜ੍ਜਤੀਤਿ ਨ ਅਨ੍ਤਰਾ ਨਸ੍ਸਤਿ, ਕਪ੍ਪੁਟ੍ਠਾਨੇਨੇਵ ਨਸ੍ਸਤਿ. ਏਵਮੇਵਨ੍ਤਿ ਏਵਂ ਤਸ੍ਸਾਪਿ ਪੁਗ੍ਗਲਸ੍ਸ ਕੋਧੋ ਨ ਅਨ੍ਤਰਾ ਪੁਨਦਿਵਸੇ ਵਾ ਅਪਰਦਿਵਸੇ ਵਾ ਨਿਬ੍ਬਾਤਿ, ਅਦ੍ਧਨਿਯੋ ਪਨ ਹੋਤਿ. ਮਰਣੇਨੇਵ ਨਿਬ੍ਬਾਤੀਤਿ ਅਤ੍ਥੋ. ਅਯਂ ਵੁਚ੍ਚਤੀਤਿ ਅਯਂ ਏਵਰੂਪੋ ਪੁਗ੍ਗਲੋ ਪਾਸਾਣਲੇਖਾ ਵਿਯ ਕੁਜ੍ਝਨਭਾਵੇਨ ਚਿਰਟ੍ਠਿਤਿਕਤੋ ਪਾਸਾਣਲੇਖੂਪਮੋਤਿ ਵੁਚ੍ਚਤਿ.
੧੧੪. ਸੋ ਚ ਖ੍ਵਸ੍ਸ ਕੋਧੋਤਿ ਸੋ ਅਪ੍ਪਮਤ੍ਤਕੇਪਿ ਕਾਰਣੇ ਸਹਸਾ ਕੁਦ੍ਧਸ੍ਸ ਕੋਧੋ. ਨ ਚਿਰਨ੍ਤਿ ਅਚਿਰਂ ਅਪ੍ਪਹੀਨਤਾਯ ਨਾਨੁਸੇਤਿ. ਯਥਾ ਪਨ ਪਥਵਿਯਂ ਆਕਡ੍ਢਿਤ੍ਵਾ ਕਤਲੇਖਾ ਵਾਤਾਦੀਹਿ ਖਿਪ੍ਪਂ ਨਸ੍ਸਤਿ, ਏਵਮਸ੍ਸ ਸਹਸਾ ਉਪ੍ਪਨ੍ਨੋਪਿ ਕੋਧੋ ਖਿਪ੍ਪਮੇਵ ਨਿਬ੍ਬਾਤੀਤਿ ਅਤ੍ਥੋ. ਅਯਂ ਵੁਚ੍ਚਤੀਤਿ ਅਯਂ ਏਵਰੂਪੋ ਪੁਗ੍ਗਲੋ ਪਥਵਿਯਂ ਲੇਖਾ ਵਿਯ ਕੁਜ੍ਝਨਭਾਵੇਨ ਅਚਿਰਟ੍ਠਿਤਿਕਤੋ ਪਥਵੀਲੇਖੂਪਮੋਤਿ ਵੁਚ੍ਚਤਿ.
੧੧੫. ਆਗਾਲ਼੍ਹੇਨਾਤਿ ਅਤਿਗਾਲ਼੍ਹੇਨ ਮਮ੍ਮਚ੍ਛੇਦਕੇਨ ਥਦ੍ਧਵਚਨੇਨ. ਫਰੁਸੇਨਾਤਿ ਨ ਸੋਤਸੁਖੇਨ. ਅਮਨਾਪੇਨਾਤਿ ਨ ਚਿਤ੍ਤਸੁਖੇਨ. ਸਂਸਨ੍ਦਤੀਤਿ ਏਕੀਭਵਤਿ. ਸਨ੍ਧਿਯਤੀਤਿ ਘਟਯਤਿ. ਸਮ੍ਮੋਦਤੀਤਿ ਨਿਰਨ੍ਤਰੋ ਹੋਤਿ. ਅਥ ਵਾ – ਸਂਸਨ੍ਦਤੀਤਿ ਚਿਤ੍ਤਕਿਰਿਯਾਦੀਸੁ ਚਿਤ੍ਤੇਨ ਸਮੋਧਾਨਂ ਗਚ੍ਛਤਿ. ਖੀਰੋਦਕਂ ਵਿਯ ਏਕੀਭਾਵਂ ਉਪੇਤੀਤਿ ਅਤ੍ਥੋ. ਸਨ੍ਧਿਯਤੀਤਿ ਠਾਨਗਮਨਾਦੀਸੁ ਕਾਯਕਿਰਿਯਾਦੀਸੁ ¶ ਕਾਯੇਨ ਸਮੋਧਾਨਂ ਗਚ੍ਛਤਿ. ਤਿਲਤਣ੍ਡੁਲਾ ਵਿਯ ਮਿਸ੍ਸੀਭਾਵਂ ਉਪੇਤੀਤਿ ਅਤ੍ਥੋ. ਸਮ੍ਮੋਦਤੀਤਿ ਉਦ੍ਦੇਸਪਰਿਪੁਚ੍ਛਾਦੀਸੁ ਵਚੀਕਿਰਿਯਾਸੁ ਵਾਚਾਯ ਸਮੋਧਾਨਂ ਗਚ੍ਛਤਿ. ਵਿਪ੍ਪਵਾਸਗਤੋਪਿ ¶ ਪਿਯਸਹਾਯਕੋ ਵਿਯ ਪਿਯਤਰਭਾਵਂ ਉਪੇਤੀਤਿ ਅਤ੍ਥੋ. ਅਪਿਚ – ਕਿਚ੍ਚਕਰਣੀਯੇਸੁ ਤੇਹਿ ਸਦ੍ਧਿਂ ਆਦਿਤੋਵ ਏਕਕਿਰਿਯਭਾਵਂ ਉਪਗਚ੍ਛਨ੍ਤੋ ਸਂਸਨ੍ਦਤਿ. ਯਾਵ ਮਜ੍ਝਾ ਪਵਤ੍ਤਨ੍ਤੋ ਸਨ੍ਧਿਯਤਿ, ਯਾਵ ਪਰਿਯੋਸਾਨਾ ਅਨਿਵਤ੍ਤਨ੍ਤੋ ਸਮ੍ਮੋਦਤੀਤਿਪਿ ਵੇਦਿਤਬ੍ਬੋ. ਅਯਂ ਵੁਚ੍ਚਤੀਤਿ ਅਯਂ ਏਵਰੂਪੋ ਪੁਗ੍ਗਲੋ ਉਦਕਲੇਖਾ ¶ ਵਿਯ ਖਿਪ੍ਪਂ ਸਂਸਨ੍ਦਨਤੋ ਉਦਕਲੇਖੂਪਮੋਤਿ ਵੁਚ੍ਚਤਿ.
੧੧੬. ਪੋਤ੍ਥਕੂਪਮੇਸੁ – ਯਾਯ ਉਪਮਾਯ ਤੇ ਪੋਤ੍ਥਕੂਪਮਾਤਿ ਵੁਚ੍ਚਨ੍ਤਿ, ਤਂ ਤਾਵ ਉਪਮਂ ਦਸ੍ਸੇਤੁਂ ਤਯੋ ਪੋਤ੍ਥਕਾਤਿਆਦਿ ਵੁਤ੍ਤਂ. ਤਤ੍ਥ ਨਵੋਤਿ ਨਵਵਾਯਿਮੋ. ਪੋਤ੍ਥਕੋਤਿ ਸਾਣਵਾਕਸਾਟਕੋ. ਦੁਬ੍ਬਣ੍ਣੋਤਿ ਵਿਵਣ੍ਣੋ. ਦੁਕ੍ਖਸਮ੍ਫਸ੍ਸੋਤਿ ਖਰਸਮ੍ਫਸ੍ਸੋ. ਅਪ੍ਪਗ੍ਘੋਤਿ ਅਤਿਬਹੁਂ ਅਗ੍ਘਨ੍ਤੋ ਕਹਾਪਣਗ੍ਘਨਕੋ ਹੋਤਿ. ਮਜ੍ਝਿਮੋਤਿ ਪਰਿਭੋਗਮਜ੍ਝਿਮੋ. ਸੋ ਹਿ ਨਵਭਾਵਂ ਅਤਿਕ੍ਕਮਿਤ੍ਵਾ ਜਿਣ੍ਣਭਾਵਂ ਅਪ੍ਪਤ੍ਤੋ ਮਜ੍ਝੇ ਪਰਿਭੋਗਕਾਲੇਪਿ ਦੁਬ੍ਬਣ੍ਣੋ ਚ ਦੁਕ੍ਖਸਮ੍ਫਸ੍ਸੋ ਚ ਅਪ੍ਪਗ੍ਘੋਯੇਵ ਚ ਹੋਤਿ. ਅਤਿਬਹੁਂ ਅਗ੍ਘਨ੍ਤੋ ਅਡ੍ਢਂ ਅਗ੍ਘਤਿ. ਜਿਣ੍ਣਕਾਲੇ ਪਨ ਅਡ੍ਢਮਾਸਕਂ ਵਾ ਕਾਕਣਿਕਂ ਵਾ ਅਗ੍ਘਤਿ. ਉਕ੍ਖਲਿਪਰਿਮਜ੍ਜਨਨ੍ਤਿ ਕਾਲ਼ੁਕ੍ਖਲਿਪਰਿਪੁਞ੍ਛਨਂ.
ਨਵੋਤਿ ਉਪਸਮ੍ਪਦਾਯ ਪਞ੍ਚਵਸ੍ਸਕਾਲਤੋ ਹੇਟ੍ਠਾ ਜਾਤਿਯਾ ਸਟ੍ਠਿਵਸ੍ਸੋਪਿ ਨਵੋਯੇਵ. ਦੁਬ੍ਬਣ੍ਣਤਾਯਾਤਿ ਸਰੀਰਵਣ੍ਣੇਨਪਿ ਗੁਣਵਣ੍ਣੇਨਪਿ ਦੁਬ੍ਬਣ੍ਣਤਾਯ. ਦੁਸ੍ਸੀਲਸ੍ਸ ਹਿ ਪਰਿਸਮਜ੍ਝੇ ਨਿਸਿਨ੍ਨਸ੍ਸ ਨਿਤ੍ਤੇਜਤਾਯ ਸਰੀਰਵਣ੍ਣੋਪਿ ਨ ਸਮ੍ਪਜ੍ਜਤਿ, ਗੁਣਵਣ੍ਣੇ ਵਤ੍ਤਬ੍ਬਮੇਵ ਨਤ੍ਥਿ. ਯੇ ਖੋ ਪਨਸ੍ਸਾਤਿ ਯੇ ਖੋ ਪਨ ਤਸ੍ਸ ਉਪਟ੍ਠਾਕਾ ਵਾ ਞਾਤਿਮਿਤ੍ਤਾਦਯੋ ਵਾ ਏਤਂ ਪੁਗ੍ਗਲਂ ਸੇਵਨ੍ਤਿ. ਤੇਸਂ ਤਨ੍ਤਿ ਤੇਸਂ ਪੁਗ੍ਗਲਾਨਂ ਛ ਸਤ੍ਥਾਰੇ ਸੇਵਨ੍ਤਾਨਂ ਮਿਚ੍ਛਾਦਿਟ੍ਠਿਕਾਨਂ ਵਿਯ, ਦੇਵਦਤ੍ਤਂ ਸੇਵਨ੍ਤਾਨਂ ਕੋਕਾਲਿਕਾਦੀਨਂ ਵਿਯ ਚ ਤਂ ਸੇਵਨਂ ਦੀਘਰਤ੍ਤਂ ਅਹਿਤਾਯ ਦੁਕ੍ਖਾਯ ਹੋਤਿ. ਮਜ੍ਝਿਮੋਤਿ ਪਞ੍ਚਵਸ੍ਸਕਾਲਤੋ ਪਟ੍ਠਾਯ ਯਾਵ ਨਵਵਸ੍ਸਕਾਲਾ ਮਜ੍ਝਿਮੋ ਨਾਮ. ਥੇਰੋਤਿ ਦਸਵਸ੍ਸਕਾਲਤੋ ਪਟ੍ਠਾਯ ਥੇਰੋ ਨਾਮ. ਏਵਮਾਹਂਸੂਤਿ ਏਵਂ ਵਦਨ੍ਤਿ. ਕਿਂ ਨੁ ਖੋ ਤੁਯ੍ਹਨ੍ਤਿ ਤੁਯ੍ਹਂ ਬਾਲਸ੍ਸ ਭਣਿਤੇਨ ਕੋ ਅਤ੍ਥੋਤਿ ਵੁਤ੍ਤਂ ਹੋਤਿ. ਤਥਾਰੂਪਨ੍ਤਿ ਤਥਾਜਾਤਿਕਂ ਤਥਾਸਭਾਵਂ ਉਕ੍ਖੇਪਨੀਯਕਮ੍ਮਸ੍ਸ ਕਾਰਣਭੂਤਂ.
੧੧੭. ਕਾਸਿਕਵਤ੍ਥੂਪਮੇਸੁ ¶ – ਕਾਸਿਕਵਤ੍ਥਂ ਨਾਮ ਤਯੋ ਕਪ੍ਪਾਸਂਸੂ ਗਹੇਤ੍ਵਾ ਕਨ੍ਤਿਤਸੁਤ੍ਤੇਨ ਵਾਯਿਤਂ ਸੁਖੁਮਵਤ੍ਥਂ. ਤਂ ਨਵਵਾਯਿਮਂ ਅਨਗ੍ਘਂ ਹੋਤਿ. ਪਰਿਭੋਗਮਜ੍ਝਿਮਂ ਵੀਸਮ੍ਪਿ ਤਿਂਸਮ੍ਪਿ ਸਹਸ੍ਸਾਨਿ ਅਗ੍ਘਤਿ. ਜਿਣ੍ਣਕਾਲੇ ਪਨ ਅਟ੍ਠਪਿ ਦਸਪਿ ਸਹਸ੍ਸਾਨਿ ਅਗ੍ਘਤਿ.
ਤੇਸਂ ¶ ਤਂ ਹੋਤੀਤਿ ਤੇਸਂ ਸਮ੍ਮਾਸਮ੍ਬੁਦ੍ਧਾਦਯੋ ਸੇਵਨ੍ਤਾਨਂ ਵਿਯ ਤਂ ਸੇਵਨਂ ਦੀਘਰਤ੍ਤਂ ¶ ਹਿਤਾਯ ਸੁਖਾਯ ਹੋਤਿ. ਸਮ੍ਮਾਸਮ੍ਬੁਦ੍ਧਞ੍ਹਿ ਏਕਂ ਨਿਸ੍ਸਾਯ ਯਾਵਜ੍ਜਕਾਲਾ ਮੁਚ੍ਚਨਕਸਤ੍ਤਾਨਂ ਪਮਾਣਂ ਨਤ੍ਥਿ. ਤਥਾ ਸਾਰਿਪੁਤ੍ਤਤ੍ਥੇਰਮਹਾਮੋਗ੍ਗਲ੍ਲਾਨਤ੍ਥੇਰੇ ਅਵਸੇਸੇ ਚ ਅਸੀਤਿਮਹਾਸਾਵਕੇ ਨਿਸ੍ਸਾਯ ਸਗ੍ਗਂ ਗਤਸਤ੍ਤਾਨਂ ਪਮਾਣਂ ਨਤ੍ਥਿ. ਯਾਵਜ੍ਜਕਾਲਾ ਤੇਸਂ ਦਿਟ੍ਠਾਨੁਗਤਿਂ ਪਟਿਪਨ੍ਨਸਤ੍ਤਾਨਮ੍ਪਿ ਪਮਾਣਂ ਨਤ੍ਥਿਯੇਵ. ਆਧੇਯ੍ਯਂ ਗਚ੍ਛਤੀਤਿ ਤਸ੍ਸ ਮਹਾਥੇਰਸ੍ਸ ਤਂ ਅਤ੍ਥਨਿਸ੍ਸਿਤਂ ਵਚਨਂ ਯਥਾ ਗਨ੍ਧਕਰਣ੍ਡਕੇ ਕਾਸਿਕਵਤ੍ਥਂ ਆਧਾਤਬ੍ਬਤਂ ਠਪੇਤਬ੍ਬਤਂ ਗਚ੍ਛਤਿ, ਏਵਂ ਉਤ੍ਤਮਙ੍ਗੇ ਸਿਰਸ੍ਮਿਂ ਹਦਯੇ ਚ ਆਧਾਤਬ੍ਬਤਂ ਠਪੇਤਬ੍ਬਤਮ੍ਪਿ ਗਚ੍ਛਤਿ. ਸੇਸਮੇਤ੍ਥ ਹੇਟ੍ਠਾ ਵੁਤ੍ਤਾਨੁਸਾਰੇਨੇਵ ਵੇਦਿਤਬ੍ਬਂ.
੧੧੮. ਸੁਪ੍ਪਮੇਯ੍ਯਾਦੀਸੁ – ਸੁਖੇਨ ਪਮੇਤਬ੍ਬੋਤਿ ਸੁਪ੍ਪਮੇਯ੍ਯੋ. ਇਧਾਤਿ ਇਮਸ੍ਮਿਂ ਸਤ੍ਤਲੋਕੇ. ਉਦ੍ਧਤੋਤਿ ਉਦ੍ਧਚ੍ਚੇਨ ਸਮਨ੍ਨਾਗਤੋ. ਉਨ੍ਨਲ਼ੋਤਿ ਉਗ੍ਗਤਨਲ਼ੋ; ਤੁਚ੍ਛਮਾਨਂ ਉਕ੍ਖਿਪਿਤ੍ਵਾ ਠਿਤੋਤਿ ਅਤ੍ਥੋ. ਚਪਲੋਤਿ ਪਤ੍ਤਮਣ੍ਡਨਾਦਿਨਾ ਚਾਪਲ੍ਲੇਨ ਸਮਨ੍ਨਾਗਤੋ. ਮੁਖਰੋਤਿ ਮੁਖਖਰੋ. ਵਿਕਿਣ੍ਣਵਾਚੋਤਿ ਅਸਂਯਤਵਚਨੋ. ਅਸਮਾਹਿਤੋਤਿ ਚਿਤ੍ਤੇਕਗ੍ਗਤਾਰਹਿਤੋ. ਵਿਬ੍ਭਨ੍ਤਚਿਤ੍ਤੋਤਿ ਭਨ੍ਤਚਿਤ੍ਤੋ, ਭਨ੍ਤਗਾਵੀਭਨ੍ਤਮਿਗੀਸਪ੍ਪਟਿਭਾਗੋ. ਪਾਕਟਿਨ੍ਦ੍ਰਿਯੋਤਿ ਵਿਵਟਿਨ੍ਦ੍ਰਿਯੋ. ਅਯਂ ਵੁਚ੍ਚਤੀਤਿ ਅਯਂ ਏਵਰੂਪੋ ਪੁਗ੍ਗਲੋ ‘ਸੁਪ੍ਪਮੇਯ੍ਯੋ’ਤਿ ਵੁਚ੍ਚਤਿ. ਯਥਾ ਹਿ ਪਰਿਤ੍ਤਸ੍ਸ ਉਦਕਸ੍ਸ ਸੁਖੇਨ ਪਮਾਣਂ ਗਯ੍ਹਤਿ; ਏਵਮੇਵ ਇਮੇਹਿ ਅਗੁਣਙ੍ਗੇਹਿ ਸਮਨ੍ਨਾਗਤਸ੍ਸ ਸੁਖੇਨ ਪਮਾਣਂ ਗਯ੍ਹਤਿ. ਤੇਨੇਸ ‘ਸੁਪ੍ਪਮੇਯ੍ਯੋ’ਤਿ ਵੁਤ੍ਤੋ.
੧੧੯. ਦੁਕ੍ਖੇਨ ਪਮੇਤਬ੍ਬੋਤਿ ਦੁਪ੍ਪਮੇਯ੍ਯੋ. ਅਨੁਦ੍ਧਤਾਦੀਨਿ ਵੁਤ੍ਤਪਟਿਪਕ੍ਖਵਸੇਨ ਵੇਦਿਤਬ੍ਬਾਨਿ. ਅਯਂ ਵੁਚ੍ਚਤੀਤਿ ਅਯਂ ਏਵਰੂਪੋ ਪੁਗ੍ਗਲੋ ‘ਦੁਪ੍ਪਮੇਯ੍ਯੋ’ਤਿ ਵੁਚ੍ਚਤਿ. ਯਥਾ ਹਿ ਮਹਾਸਮੁਦ੍ਦਸ੍ਸ ਦੁਕ੍ਖੇਨ ਪਮਾਣਂ ਗਯ੍ਹਤਿ; ਏਵਮੇਵ ਇਮੇਹਿ ਗੁਣਙ੍ਗੇਹਿ ਸਮਨ੍ਨਾਗਤਸ੍ਸ ਦੁਕ੍ਖੇਨ ਪਮਾਣਂ ਗਯ੍ਹਤਿ. ਤਾਦਿਸੋ ‘ਅਨਾਗਾਮੀ ਨੁ ਖੋ, ਖੀਣਾਸਵੋ ਨੁ ਖੋ’ਤਿ ਵਤ੍ਤਬ੍ਬਤਂ ਗਚ੍ਛਤਿ, ਤੇਨੇਸ ‘ਦੁਪ੍ਪਮੇਯ੍ਯੋ’ਤਿ ਵੁਤ੍ਤੋ.
੧੨੦. ਨ ¶ ਸਕ੍ਕਾ ਪਮੇਤੁਨ੍ਤਿ ਅਪ੍ਪਮੇਯ੍ਯੋ. ਯਥਾ ਹਿ ਆਕਾਸਸ੍ਸ ਨ ਸਕ੍ਕਾ ਪਮਾਣਂ ਗਹੇਤੁਂ, ਏਵਂ ਖੀਣਾਸਵਸ੍ਸ. ਤੇਨੇਸ ‘ਅਪ੍ਪਮੇਯ੍ਯੋ’ਤਿ ਵੁਤ੍ਤੋ.
੧੨੧. ਨ ਸੇਵਿਤਬ੍ਬਾਦੀਸੁ – ਨ ਸੇਵਿਤਬ੍ਬੋਤਿ ਨ ਉਪਸਙ੍ਕਮਿਤਬ੍ਬੋ. ਨ ਭਜਿਤਬ੍ਬੋਤਿ ਨ ਅਲ੍ਲੀਯਿਤਬ੍ਬੋ. ਨ ਪਯਿਰੁਪਾਸਿਤਬ੍ਬੋਤਿ ਨ ਸਨ੍ਤਿਕੇ ਨਿਸੀਦਨਵਸੇਨ ਪੁਨਪ੍ਪੁਨਂ ਉਪਾਸਿਤਬ੍ਬੋ. ਹੀਨੋ ¶ ਹੋਤਿ ਸੀਲੇਨਾਤਿਆਦੀਸੁ ਉਪਾਦਾਯੁਪਾਦਾਯ ਹੀਨਤਾ ਵੇਦਿਤਬ੍ਬਾ ¶ . ਯੋ ਹਿ ਪਞ੍ਚ ਸੀਲਾਨਿ ਰਕ੍ਖਤਿ, ਸੋ ਦਸ ਸੀਲਾਨਿ ਰਕ੍ਖਨ੍ਤੇਨ ਨ ਸੇਵਿਤਬ੍ਬੋ. ਯੋ ਪਨ ਦਸ ਸੀਲਾਨਿ ਰਕ੍ਖਤਿ, ਸੋ ਚਤੁਪਾਰਿਸੁਦ੍ਧਿਸੀਲਂ ਰਕ੍ਖਨ੍ਤੇਨ ਨ ਸੇਵਿਤਬ੍ਬੋ. ਅਞ੍ਞਤ੍ਰ ਅਨੁਦ੍ਦਯਾ ਅਞ੍ਞਤ੍ਰ ਅਨੁਕਮ੍ਪਾਤਿ ਠਪੇਤ੍ਵਾ ਅਨੁਦ੍ਦਯਞ੍ਚ ਅਨੁਕਮ੍ਪਞ੍ਚ. ਅਤ੍ਤਨੋ ਅਤ੍ਥਾਯ ਏਵ ਹਿ ਏਵਰੂਪੋ ਪੁਗ੍ਗਲੋ ਨ ਸੇਵਿਤਬ੍ਬੋ. ਅਨੁਦ੍ਦਯਾਨੁਕਮ੍ਪਾਵਸੇਨ ਪਨ ਤਂ ਉਪਸਙ੍ਕਮਿਤੁਂ ਵਟ੍ਟਤਿ.
੧੨੨. ਸਦਿਸੋ ਹੋਤੀਤਿ ਸਮਾਨੋ ਹੋਤਿ. ਸੀਲਸਾਮਞ੍ਞਗਤਾਨਂ ਸਤਨ੍ਤਿ ਸੀਲੇਨ ਸਮਾਨਭਾਵਂ ਗਤਾਨਂ ਸਨ੍ਤਾਨਂ. ਸੀਲਕਥਾ ਚ ਨੋ ਭਵਿਸ੍ਸਤੀਤਿ ਏਵਂ ਸਮਾਨਸੀਲਾਨਂ ਅਮ੍ਹਾਕਂ ਸੀਲਮੇਵ ਆਰਬ੍ਭ ਕਥਾ ਭਵਿਸ੍ਸਤਿ. ਸਾ ਚ ਨੋ ਫਾਸੁ ਭਵਿਸ੍ਸਤੀਤਿ ਸਾ ਚ ਸੀਲਕਥਾ ਅਮ੍ਹਾਕਂ ਫਾਸੁਵਿਹਾਰੋ ਸੁਖਵਿਹਾਰੋ ਭਵਿਸ੍ਸਤਿ. ਸਾ ਚ ਨੋ ਪਵਤ੍ਤਿਨੀ ਭਵਿਸ੍ਸਤੀਤਿ ਸਾ ਚ ਅਮ੍ਹਾਕਂ ਕਥਾ ਦਿਵਸਮ੍ਪਿ ਕਥੇਨ੍ਤਾਨਂ ਪਵਤ੍ਤਿਨੀ ਭਵਿਸ੍ਸਤਿ, ਨ ਪਟਿਹਞ੍ਞਿਸ੍ਸਤਿ. ਦ੍ਵੀਸੁ ਹਿ ਸੀਲਵਨ੍ਤੇਸੁ ਏਕੇਨ ਸੀਲਸ੍ਸ ਵਣ੍ਣੇ ਕਥਿਤੇ ਇਤਰੋ ਅਨੁਮੋਦਤਿ; ਤੇਨ ਤੇਸਂ ਕਥਾ ਫਾਸੁ ਚੇਵ ਹੋਤਿ, ਪਵਤ੍ਤਿਨੀ ਚ. ਏਕਸ੍ਮਿਂ ਪਨ ਦੁਸ੍ਸੀਲੇ ਸਤਿ ਦੁਸ੍ਸੀਲਸ੍ਸ ਸੀਲਕਥਾ ਦੁਕ੍ਕਥਾਤਿ ਨੇਵ ਸੀਲਕਥਾ ਹੋਤਿ, ਨ ਫਾਸੁ ਹੋਤਿ, ਨ ਪਵਤ੍ਤਿਨੀ. ਸਮਾਧਿਪਞ੍ਞਾਕਥਾਸੁਪਿ ਏਸੇਵ ਨਯੋ. ਦ੍ਵੇ ਹਿ ਸਮਾਧਿਲਾਭਿਨੋ ਸਮਾਧਿਕਥਂ, ਸਪ੍ਪਞ੍ਞਾ ਚ ਪਞ੍ਞਾਕਥਂ ਕਥੇਨ੍ਤਾ, ਰਤ੍ਤਿਂ ਵਾ ਦਿਵਸਂ ਵਾ ਅਤਿਕ੍ਕਨ੍ਤਮ੍ਪਿ ਨ ਜਾਨਨ੍ਤਿ.
੧੨੩. ਸਕ੍ਕਤ੍ਵਾ ਗਰੁਂ ਕਤ੍ਵਾਤਿ ਸਕ੍ਕਾਰਞ੍ਚੇਵ ਗਰੁਕਾਰਞ੍ਚ ਕਰਿਤ੍ਵਾ. ਅਧਿਕੋ ਹੋਤੀਤਿ ਅਤਿਰੇਕੋ ਹੋਤਿ. ਸੀਲਕ੍ਖਨ੍ਧਨ੍ਤਿ ਸੀਲਰਾਸਿਂ. ਪਰਿਪੂਰੇਸ੍ਸਾਮੀਤਿ ਤਂ ਅਤਿਰੇਕਸੀਲਂ ਪੁਗ੍ਗਲਂ ਨਿਸ੍ਸਾਯ ਅਤ੍ਤਨੋ ਅਪਰਿਪੂਰਂ ਸੀਲਰਾਸਿਂ ਪਰਿਪੂਰਂ ਕਰਿਸ੍ਸਾਮਿ. ਤਤ੍ਥ ਤਤ੍ਥ ਪਞ੍ਞਾਯ ਅਨੁਗ੍ਗਹੇਸ੍ਸਾਮੀਤਿ ਏਤ੍ਥ ਸੀਲਸ੍ਸ ¶ ਅਸਪ੍ਪਾਯੇ ਅਨੁਪਕਾਰਧਮ੍ਮੇ ਵਜ੍ਜੇਤ੍ਵਾ ਸਪ੍ਪਾਯੇ ਉਪਕਾਰਧਮ੍ਮੇ ਸੇਵਨ੍ਤੋ ਤਸ੍ਮਿਂ ਤਸ੍ਮਿਂ ਠਾਨੇ ਸੀਲਕ੍ਖਨ੍ਧਂ ਪਞ੍ਞਾਯ ਅਨੁਗ੍ਗਣ੍ਹਾਤਿ ਨਾਮ. ਸਮਾਧਿਪਞ੍ਞਾਕ੍ਖਨ੍ਧੇਸੁਪਿ ਏਸੇਵ ਨਯੋ.
੧੨੪. ਜਿਗੁਚ੍ਛਿਤਬ੍ਬਾਦੀਸੁ – ਜਿਗੁਚ੍ਛਿਤਬ੍ਬੋਤਿ ਗੂਥਂ ਵਿਯ ਜਿਗੁਚ੍ਛਿਤਬ੍ਬੋ. ਅਥ ਖੋ ਨਨ੍ਤਿ ਅਥ ਖੋ ਅਸ੍ਸ. ਕਿਤ੍ਤਿਸਦ੍ਦੋਤਿ ਕਥਾਸਦ੍ਦੋ. ਏਵਮੇਵਨ੍ਤਿ ਏਤ੍ਥ ਗੂਥਕੂਪੋ ਵਿਯ ਦੁਸ੍ਸੀਲ੍ਯਂ ਦਟ੍ਠਬ੍ਬਂ. ਗੂਥਕੂਪੇ ਪਤਿਤ੍ਵਾ ਠਿਤੋ ਧਮਨੀਅਹਿ ਵਿਯ ਦੁਸ੍ਸੀਲਪੁਗ੍ਗਲੋ. ਗੁਥਕੂਪਤੋ ਉਦ੍ਧਰਿਯਮਾਨੇਨ ਤੇਨ ਅਹਿਨਾ ਪੁਰਿਸਸ੍ਸ ਸਰੀਰਂ ਆਰੁਲ਼੍ਹੇਨਾਪਿ ਅਦਟ੍ਠਭਾਵੋ ਵਿਯ ਦੁਸ੍ਸੀਲਂ ਸੇਵਮਾਨਸ੍ਸਾਪਿ ¶ ਤਸ੍ਸ ਕਿਰਿਯਾਯ ¶ ਕਾਰਣਭਾਵੋ ਸਰੀਰਂ ਗੂਥੇਨ ਮਕ੍ਖੇਤ੍ਵਾ ਅਹਿਨੋ ਗਤਕਾਲੋ ਵਿਯ ਦੁਸ੍ਸੀਲਂ ਸੇਵਮਾਨਸ੍ਸ ਪਾਪਕਿਤ੍ਤਿਸਦ੍ਦਸ੍ਸ ਅਬ੍ਭੁਗ੍ਗਮਨਕਾਲੋ ਵੇਦਿਤਬ੍ਬੋ.
੧੨੫. ਤਿਨ੍ਦੁਕਾਲਾਤਨ੍ਤਿ ਤਿਨ੍ਦੁਕਰੁਕ੍ਖਅਲਾਤਂ. ਭਿਯ੍ਯੋਸੋ ਮਤ੍ਤਾਯ ਚਿਚ੍ਚਿਟਾਯਤੀਤਿ ਤਞ੍ਹਿ ਝਾਯਮਾਨਂ ਪਕਤਿਯਾਪਿ ਪਪਟਿਕਾਯੋ ਮੁਞ੍ਚਨ੍ਤਂ ਚਿਚ੍ਚਿਟਾਯਤਿ ਚਿਟਿਚਿਟਾਤਿ ਸਦ੍ਦਂ ਕਰੋਤਿ. ਘਟ੍ਟਿਤਂ ਪਨ ਅਧਿਮਤ੍ਤਂ ਕਰੋਤੀਤਿ ਅਤ੍ਥੋ. ਏਵਮੇਵਨ੍ਤਿ ਏਵਮੇਵਂ ਕੋਧਨੋ ਅਤ੍ਤਨੋ ਧਮ੍ਮਤਾਯਪਿ ਉਦ੍ਧਤੋ ਚਣ੍ਡਿਕਤੋ ਹੁਤ੍ਵਾ ਚਰਤਿ. ਅਪ੍ਪਮਤ੍ਤਕਂ ਪਨ ਵਚਨਂ ਵੁਤ੍ਤਕਾਲੇ ‘ਮਾਦਿਸਂ ਨਾਮ ਏਵਂ ਵਦਤੀ’ਤਿ ਅਤਿਰੇਕਤਰਂ ਉਦ੍ਧਤੋ ਚਣ੍ਡਿਕਤੋ ਹੁਤ੍ਵਾ ਚਰਤਿ. ਗੂਥਕੂਪੋਤਿ ਗੂਥਪੁਣ੍ਣਕੂਪੋ, ਗੂਥਰਾਸਿਯੇਵ ਵਾ. ਓਪਮ੍ਮਸਂਸਨ੍ਦਨਂ ਪਨੇਤ੍ਥ ਪੁਰਿਮਨਯੇਨੇਵ ਵੇਦਿਤਬ੍ਬਂ. ਤਸ੍ਮਾ ਏਵਰੂਪੋ ਪੁਗ੍ਗਲੋ ਅਜ੍ਝੁਪੇਕ੍ਖਿਤਬ੍ਬੋ, ਨ ਸੇਵਿਤਬ੍ਬੋਤਿ ਯਸ੍ਮਾ ਕੋਧਨੋ ਅਤਿਸੇਵਿਯਮਾਨੋਪਿ ਅਤਿਉਪਸਙ੍ਕਮਿਯਮਾਨੋਪਿ ਕੁਜ੍ਝਤਿਯੇਵ, ‘ਕਿਂ ਇਮਿਨਾ’ਤਿ ਪਟਿਕ੍ਕਮਨ੍ਤੋਪਿ ਕੁਜ੍ਝਤਿਯੇਵ, ਤਸ੍ਮਾ ਪਲਾਲਗ੍ਗਿ ਵਿਯ ਅਜ੍ਝੁਪੇਕ੍ਖਿਤਬ੍ਬੋ, ਨ ਸੇਵਿਤਬ੍ਬੋ. ਕਿਂ ਵੁਤ੍ਤਂ ਹੋਤਿ? ਯੋ ਹਿ ਪਲਾਲਗ੍ਗਿਂ ਅਤਿਉਪਸਙ੍ਕਮਿਤ੍ਵਾ ਤਪ੍ਪਤਿ, ਤਸ੍ਸ ਸਰੀਰਂ ਝਾਯਤਿ. ਯੋ ਅਤਿਪਟਿਕ੍ਕਮਿਤ੍ਵਾ ਤਪ੍ਪਤਿ, ਤਸ੍ਸ ਸੀਤਂ ਨ ਵੂਪਸਮ੍ਮਤਿ. ਅਨੁਪਸਙ੍ਕਮਿਤ੍ਵਾ ਅਪਟਿਕ੍ਕਮਿਤ੍ਵਾ ਪਨ ਮਜ੍ਝਤ੍ਤਭਾਵੇਨ ਤਪ੍ਪੇਨ੍ਤਸ੍ਸ ਸੀਤਂ ਵੂਪਸਮ੍ਮਤਿ, ਕਾਯੋਪਿ ਨ ਡਯ੍ਹਤਿ. ਤਸ੍ਮਾ ਪਲਾਲਗ੍ਗਿ ਵਿਯ ਕੋਧਨੋ ਪੁਗ੍ਗਲੋ ਮਜ੍ਝਤ੍ਤਭਾਵੇਨ ਅਜ੍ਝੁਪੇਕ੍ਖਿਤਬ੍ਬੋ, ਨ ਸੇਵਿਤਬ੍ਬੋ, ਨ ਭਜਿਤਬ੍ਬੋ, ਨ ਪਯਿਰੁਪਾਸਿਤਬ੍ਬੋ.
੧੨੬. ਕਲ੍ਯਾਣਮਿਤ੍ਤੋਤਿ ਸੁਚਿਮਿਤ੍ਤੋ. ਕਲ੍ਯਾਣਸਹਾਯੋਤਿ ਸੁਚਿਸਹਾਯੋ. ਸਹਾਯੋਤਿ ਸਹਗਾਮੀ ਸਦ੍ਧਿਂਚਰੋ. ਕਲ੍ਯਾਣਸਮ੍ਪਵਙ੍ਕੋਤਿ ਕਲ੍ਯਾਣੇਸੁ ¶ ਸੁਚਿਪੁਗ੍ਗਲੇਸੁ ਸਮ੍ਪਵਙ੍ਕੋ, ਤਨ੍ਨਿਨ੍ਨਤਪ੍ਪੋਣਤਪ੍ਪਬ੍ਭਾਰਮਾਨਸੋਤਿ ਅਤ੍ਥੋ.
੧੨੭. ਸੀਲੇਸੁ ਪਰਿਪੂਰਕਾਰੀਤਿਆਦੀਸੁ – ਸੀਲੇਸੁ ਪਰਿਪੂਰਕਾਰਿਨੋਤਿ ਏਤੇ ਅਰਿਯਸਾਵਕਾ ਯਾਨਿ ਤਾਨਿ ਮਗ੍ਗਬ੍ਰਹ੍ਮਚਰਿਯਸ੍ਸ ਆਦਿਭੂਤਾਨਿ, ਆਦਿਬ੍ਰਹ੍ਮਚਰਿਯਕਾਨਿ, ਪਾਰਾਜਿਕਸਙ੍ਖਾਤਾਨਿ ਚਤ੍ਤਾਰਿ ਮਹਾਸੀਲਸਿਕ੍ਖਾਪਦਾਨਿ, ਤੇਸਂ ਅਵੀਤਿਕ੍ਕਮਨਤੋ ਯਾਨਿ ਖੁਦ੍ਦਾਨੁਖੁਦ੍ਦਕਾਨਿ ਆਪਜ੍ਜਨ੍ਤਿ, ਤੇਹਿ ਚ ਵੁਟ੍ਠਾਨਤੋ ਸੀਲੇਸੁ ਯਂ ਕਤ੍ਤਬ੍ਬਂ, ਤਂ ਪਰਿਪੂਰਂ ਸਮਤ੍ਤਂ ਕਰੋਨ੍ਤੀਤਿ ‘ਸੀਲੇਸੁ ਪਰਿਪੂਰਕਾਰਿਨੋ’ਤਿ ਵੁਚ੍ਚਨ੍ਤਿ. ਸਮਾਧਿਪਾਰਿਬਨ੍ਧਕਾਨਂ ਪਨ ਕਾਮਰਾਗਬ੍ਯਾਪਾਦਾਨਂ, ਪਞ੍ਞਾਪਾਰਿਬਨ੍ਧਕਸ੍ਸ ਚ ਸਚ੍ਚਪਟਿਚ੍ਛਾਦਕਸ੍ਸ ਮੋਹਸ੍ਸ ¶ ਅਸਮੂਹਤਤ੍ਤਾ, ਸਮਾਧਿਂ ਪਞ੍ਞਞ੍ਚ ਭਾਵੇਨ੍ਤਾਪਿ ਸਮਾਧਿਪਞ੍ਞਾਸੁ ਯਂ ¶ ਕਤ੍ਤਬ੍ਬਂ ਤਂ ਮਤ੍ਤਸੋ ਪਮਾਣੇਨ ਪਦੇਸਮਤ੍ਤਮੇਵ ਕਰੋਨ੍ਤੀਤਿ ਸਮਾਧਿਸ੍ਮਿਂ ਪਞ੍ਞਾਯ ਚ ਮਤ੍ਤਸੋ ਕਾਰਿਨੋਤਿ ਵੁਚ੍ਚਨ੍ਤਿ. ਇਮਿਨਾ ਉਪਾਯੇਨ ਇਤਰੇਸੁਪਿ ਦ੍ਵੀਸੁ ਨਯੇਸੁ ਅਤ੍ਥੋ ਵੇਦਿਤਬ੍ਬੋ.
ਤਤ੍ਰਾਯਂ ਅਪਰੋਪਿ ਸੁਤ੍ਤਨ੍ਤਨਯੋ –
‘‘ਇਧ, ਭਿਕ੍ਖਵੇ, ਭਿਕ੍ਖੁ ਸੀਲੇਸੁ ਪਰਿਪੂਰਕਾਰੀ ਹੋਤਿ, ਸਮਾਧਿਸ੍ਮਿਂ ਮਤ੍ਤਸੋ ਕਾਰੀ, ਪਞ੍ਞਾਯ ਮਤ੍ਤਸੋ ਕਾਰੀ. ਸੋ ਯਾਨਿ ਤਾਨਿ ਖੁਦ੍ਦਾਨੁਖੁਦ੍ਦਕਾਨਿ ਸਿਕ੍ਖਾਪਦਾਨਿ ਤਾਨਿ ਆਪਜ੍ਜਤਿਪਿ, ਵੁਟ੍ਠਾਤਿਪਿ. ਤਂ ਕਿਸ੍ਸ ਹੇਤੁ? ਨ ਹਿ ਮੇਤ੍ਥ, ਭਿਕ੍ਖਵੇ, ਅਭਬ੍ਬਤਾ ਵੁਤ੍ਤਾ. ਯਾਨਿ ਚ ਖੋ ਤਾਨਿ ਸਿਕ੍ਖਾਪਦਾਨਿ ਆਦਿਬ੍ਰਹ੍ਮਚਰਿਯਕਾਨਿ ਬ੍ਰਹ੍ਮਚਰਿਯਸਾਰੁਪ੍ਪਾਨਿ, ਤਤ੍ਥ ਧੁਵਸੀਲੋ ਚ ਹੋਤਿ, ਠਿਤਸੀਲੋ ਚ, ਸਮਾਦਾਯ ਸਿਕ੍ਖਤਿ ਸਿਕ੍ਖਾਪਦੇਸੁ. ਸੋ ਤਿਣ੍ਣਂ ਸਂਯੋਜਨਾਨਂ ਪਰਿਕ੍ਖਯਾ ਸੋਤਾਪਨ੍ਨੋ ਹੋਤਿ, ਅਵਿਨਿਪਾਤਧਮ੍ਮੋ ਨਿਯਤੋ ਸਮ੍ਬੋਧਿਪਰਾਯਣੋ. ਇਧ ਪਨ, ਭਿਕ੍ਖਵੇ, ਭਿਕ੍ਖੁ ਸੀਲੇਸੁ…ਪੇ… ਸੋ ਤਿਣ੍ਣਂ ਸਂਯੋਜਨਾਨਂ ਪਰਿਕ੍ਖਯਾ, ਰਾਗਦੋਸਮੋਹਾਨਂ ਤਨੁਤ੍ਤਾ, ਸਕਦਾਗਾਮੀ ਹੋਤਿ; ਸਕਿਦੇਵ ਇਮਂ ਲੋਕਂ ਆਗਨ੍ਤ੍ਵਾ ਦੁਕ੍ਖਸ੍ਸਨ੍ਤਂ ਕਰੋਤਿ. ਇਧ ਪਨ, ਭਿਕ੍ਖਵੇ, ਭਿਕ੍ਖੁ ਸੀਲੇਸੁ ਪਰਿਪੂਰਕਾਰੀ ਹੋਤਿ, ਸਮਾਧਿਸ੍ਮਿਂ ਪਰਿਪੂਰਕਾਰੀ, ਪਞ੍ਞਾਯ ਮਤ੍ਤਸੋ ਕਾਰੀ. ਸੋ ਯਾਨਿ ਤਾਨਿ…ਪੇ… ਸਿਕ੍ਖਤਿ ਸਿਕ੍ਖਾਪਦੇਸੁ. ਸੋ ਪਞ੍ਚਨ੍ਨਂ ਓਰਮ੍ਭਾਗਿਯਾਨਂ…ਪੇ… ਅਨਾਵਤ੍ਤਿਧਮ੍ਮੋ ਤਸ੍ਮਾ ਲੋਕਾ. ਇਧ ਪਨ, ਭਿਕ੍ਖਵੇ ¶ , ਭਿਕ੍ਖੁ ਸੀਲੇਸੁ ਪਰਿਪੂਰਕਾਰੀ, ਸਮਾਧਿਸ੍ਮਿਂ ਪਰਿਪੂਰਕਾਰੀ, ਪਞ੍ਞਾਯ ਪਰਿਪੂਰਕਾਰੀ. ਸੋ ਯਾਨਿ ਤਾਨਿ ਖੁਦ੍ਦਾਨੁਖੁਦ੍ਦਕਾਨਿ…ਪੇ… ਸਿਕ੍ਖਤਿ ਸਿਕ੍ਖਾਪਦੇਸੁ. ਸੋ ਆਸਵਾਨਂ ਖਯਾ…ਪੇ… ਉਪਸਮ੍ਪਜ੍ਜ ਵਿਹਰਤੀ’’ਤਿ (ਅ. ਨਿ. ੩.੮੭).
੧੩੦. ਸਤ੍ਥਾਰਨਿਦ੍ਦੇਸੇ – ਪਰਿਞ੍ਞਂ ਪਞ੍ਞਪੇਤੀਤਿ ਪਹਾਨਂ ਸਮਤਿਕ੍ਕਮਂ ਪਞ੍ਞਪੇਤਿ. ਤਤ੍ਰਾਤਿ ਤੇਸੁ ਤੀਸੁ ਜਨੇਸੁ. ਤੇਨ ਦਟ੍ਠਬ੍ਬੋਤਿ ਤੇਨ ਪਞ੍ਞਾਪਨੇਨ ਸੋ ਸਤ੍ਥਾ ਰੂਪਾਵਚਰਸਮਾਪਤ੍ਤਿਯਾ ਲਾਭੀਤਿ ਦਟ੍ਠਬ੍ਬੋਤਿ ਅਤ੍ਥੋ. ਦੁਤਿਯਵਾਰੇਪਿ ਏਸੇਵ ਨਯੋ. ਸਮ੍ਮਾਸਮ੍ਬੁਦ੍ਧੋ ਸਤ੍ਥਾ ਤੇਨ ਦਟ੍ਠਬ੍ਬੋਤਿ ਤੇਨ ਤਿਤ੍ਥਿਯੇਹਿ ਅਸਾਧਾਰਣੇਨ ਪਞ੍ਞਾਪਨੇਨ ਅਯਂ ਤਤਿਯੋ ਸਤ੍ਥਾ ਸਬ੍ਬਞ੍ਞੁਬੁਦ੍ਧੋ ਦਟ੍ਠਬ੍ਬੋ. ਤਿਤ੍ਥਿਯਾ ਹਿ ਕਾਮਾਨਂ ਪਰਿਞ੍ਞਂ ਪਞ੍ਞਪੇਨ੍ਤਾ ਰੂਪਭਵਂ ਵਕ੍ਖਨ੍ਤਿ. ਰੂਪਾਨਂ ਪਰਿਞ੍ਞਂ ਪਞ੍ਞਪੇਨ੍ਤਾ ¶ ਅਰੂਪਭਵਂ ਵਕ੍ਖਨ੍ਤਿ. ਵੇਦਨਾਨਂ ਪਰਿਞ੍ਞਂ ਪਞ੍ਞਪੇਨ੍ਤਾ ਅਸਞ੍ਞਭਵਂ ਵਕ੍ਖਨ੍ਤਿ. ਸਮ੍ਮਾ ਪਞ੍ਞਪੇਨ੍ਤਾ ‘ਏਵਂ ਪਞ੍ਞਪੇਯ੍ਯੁਂ’, ਨੋ ਚ ਸਮ੍ਮਾ ਪਞ੍ਞਪੇਤੁਂ ਸਕ੍ਕੋਨ੍ਤਿ. ਸਮ੍ਮਾਸਮ੍ਬੁਦ੍ਧੋ ਪਨ ਕਾਮਾਨਂ ਪਰਿਞ੍ਞਂ ਪਹਾਨਂ ਅਨਾਗਾਮਿਮਗ੍ਗੇਨ ਪਞ੍ਞਪੇਤਿ ¶ . ਰੂਪਵੇਦਨਾਨਂ ਪਰਿਞ੍ਞਂ ਪਹਾਨਂ ਅਰਹਤ੍ਤਮਗ੍ਗੇਨ ਪਞ੍ਞਪੇਤਿ. ਇਮੇ ਤਯੋ ਸਤ੍ਥਾਰੋਤਿ ਇਮੇ ਦ੍ਵੇ ਜਨਾ ਬਾਹਿਰਕਾ, ਏਕੋ ਸਮ੍ਮਾਸਮ੍ਬੁਦ੍ਧੋਤਿ – ਇਮਸ੍ਮਿਂ ਲੋਕੇ ਤਯੋ ਸਤ੍ਥਾਰੋ ਨਾਮ.
੧੩੧. ਦੁਤਿਯੇ ਸਤ੍ਥਾਰਨਿਦ੍ਦੇਸੇ – ਦਿਟ੍ਠੇ ਚੇਵ ਧਮ੍ਮੇਤਿ ਇਮਸ੍ਮਿਂ ਅਤ੍ਤਭਾਵੇ. ਅਤ੍ਤਾਨਂ ਸਚ੍ਚਤੋ ਥੇਤਤੋ ਪਞ੍ਞਪੇਤੀਤਿ ‘‘ਅਤ੍ਤਾ ਨਾਮੇਕੋ ਅਤ੍ਥਿ ਨਿਚ੍ਚੋ ਧੁਵੋ ਸਸ੍ਸਤੋ’’ਤਿ ਭੂਤਤੋ ਥਿਰਤੋ ਪਞ੍ਞਪੇਤਿ. ਅਭਿਸਮ੍ਪਰਾਯਞ੍ਚਾਤਿ ਅਪਰਸ੍ਮਿਂ ਅਤ੍ਤਭਾਵੇ ਏਵਮੇਵ ਪਞ੍ਞਪੇਤਿ. ਸੇਸਮੇਤ੍ਥ ਵੁਤ੍ਤਨਯੇਨੇਵ ਵੇਦਿਤਬ੍ਬਨ੍ਤਿ.
ਤਿਕਨਿਦ੍ਦੇਸਵਣ੍ਣਨਾ.
੪. ਚਤੁਕ੍ਕਨਿਦ੍ਦੇਸਵਣ੍ਣਨਾ
੧੩੨. ਚਤੁਕ੍ਕਨਿਦ੍ਦੇਸੇ – ਅਸਪ੍ਪੁਰਿਸੋਤਿ ਲਾਮਕਪੁਰਿਸੋ. ਪਾਣਂ ਅਤਿਪਾਤੇਤੀਤਿ ਪਾਣਾਤਿਪਾਤੀ. ਅਦਿਨ੍ਨਂ ਆਦਿਯਤੀਤਿ ਅਦਿਨ੍ਨਾਦਾਯੀ. ਕਾਮੇਸੁ ਮਿਚ੍ਛਾ ਚਰਤੀਤਿ ਕਾਮੇਸੁਮਿਚ੍ਛਾਚਾਰੀ. ਮੁਸਾ ਵਦਤੀਤਿ ਮੁਸਾਵਾਦੀ. ਸੁਰਾਮੇਰਯਮਜ੍ਜਪਮਾਦੇ ਤਿਟ੍ਠਤੀਤਿ ਸੁਰਾਮੇਰਯਮਜ੍ਜਪਮਾਦਟ੍ਠਾਯੀ.
੧੩੩. ਪਾਣਾਤਿਪਾਤੇ ¶ ਸਮਾਦਪੇਤੀਤਿ ਯਥਾ ਪਾਣਂ ਅਤਿਪਾਤੇਤਿ, ਤਥਾ ਨਂ ਤਤ੍ਥ ਗਹਣਂ ਗਣ੍ਹਾਪੇਤਿ. ਸੇਸੇਸੁਪਿ ਏਸੇਵ ਨਯੋ. ਅਯਂ ਵੁਚ੍ਚਤੀਤਿ ਅਯਂ ਏਵਰੂਪੋ ਪੁਗ੍ਗਲੋ ਯਸ੍ਮਾ ਸਯਂ ਕਤੇਨ ਚ ਦੁਸ੍ਸੀਲ੍ਯੇਨ ਸਮਨ੍ਨਾਗਤੋ ਯਞ੍ਚ ਸਮਾਦਪਿਤੇਨ ਕਤਂ, ਤਤੋ ਉਪਡ੍ਢਸ੍ਸ ਦਾਯਾਦੋ, ਤਸ੍ਮਾ ਅਸਪ੍ਪੁਰਿਸੇਨ ਅਸਪ੍ਪੁਰਿਸਤਰੋਤਿ ਵੁਚ੍ਚਤਿ. ਸਪ੍ਪੁਰਿਸੋਤਿ ਉਤ੍ਤਮਪੁਰਿਸੋ.
੧੩੫. ਸਪ੍ਪੁਰਿਸੇਨ ਸਪ੍ਪੁਰਿਸਤਰੋਤਿ ਅਤ੍ਤਨਾ ਕਤੇਨ ਸੁਸੀਲ੍ਯੇਨ ਸਮਨ੍ਨਾਗਤਤ੍ਤਾ ਯਞ੍ਚ ਸਮਾਦਪਿਤੋ ਕਰੋਤਿ. ਤਤੋ ਉਪਡ੍ਢਸ੍ਸ ਦਾਯਾਦਤ੍ਤਾ ਉਤ੍ਤਮਪੁਰਿਸੇਨ ਉਤ੍ਤਮਪੁਰਿਸਤਰੋ.
੧੩੬. ਪਾਪੋਤਿ ਅਕੁਸਲਕਮ੍ਮਪਥਸਙ੍ਖਾਤੇਨ ਦਸਵਿਧੇਨ ਪਾਪੇਨ ਸਮਨ੍ਨਾਗਤੋ.
੧੩੮. ਕਲ੍ਯਾਣੋਤਿ ¶ ਕੁਸਲਕਮ੍ਮਪਥਸਙ੍ਖਾਤੇਨ ਦਸਵਿਧੇਨ ਕਲ੍ਯਾਣਧਮ੍ਮੇਨ ਸਮਨ੍ਨਾਗਤੋ ਸੁਦ੍ਧਕੋ ¶ ਭਦ੍ਰਕੋ. ਸੇਸਮੇਤ੍ਥ ਹੇਟ੍ਠਾ ਵੁਤ੍ਤਨਯਤ੍ਤਾ ਉਤ੍ਤਾਨਤ੍ਥਮੇਵ.
੧੪੦. ਪਾਪਧਮ੍ਮਾਦੀਸੁ – ਪਾਪੋ ਧਮ੍ਮੋ ਅਸ੍ਸਾਤਿ ਪਾਪਧਮ੍ਮੋ. ਕਲ੍ਯਾਣੋ ਧਮ੍ਮੋ ਅਸ੍ਸਾਤਿ ਕਲ੍ਯਾਣਧਮ੍ਮੋ. ਸੇਸਮੇਤ੍ਥ ਉਤ੍ਤਾਨਤ੍ਥਮੇਵ.
੧੪੪. ਸਾਵਜ੍ਜਾਦੀਸੁ – ਸਾਵਜ੍ਜੋਤਿ ਸਦੋਸੋ. ਸਾਵਜ੍ਜੇਨ ਕਾਯਕਮ੍ਮੇਨਾਤਿ ਸਦੋਸੇਨ ਪਾਣਾਤਿਪਾਤਾਦਿਨਾ ਕਾਯਕਮ੍ਮੇਨ. ਇਤਰੇਸੁਪਿ ਏਸੇਵ ਨਯੋ. ਅਯਂ ਵੁਚ੍ਚਤੀਤਿ ਅਯਂ ਏਵਰੂਪੋ ਪੁਗ੍ਗਲੋ ਤੀਹਿ ਦ੍ਵਾਰੇਹਿ ਆਯੂਹਨਕਮ੍ਮਸ੍ਸ ਸਦੋਸਤ੍ਤਾ, ਗੂਥਕੁਣਪਾਦਿਭਰਿਤੋ ਪਦੇਸੋ ਵਿਯ ਸਾਵਜ੍ਜੋਤਿ ਵੁਚ੍ਚਤਿ.
੧੪੫. ਸਾਵਜ੍ਜੇਨ ਬਹੁਲਨ੍ਤਿ ਯਸ੍ਸ ਸਾਵਜ੍ਜਮੇਵ ਕਾਯਕਮ੍ਮਂ ਬਹੁ ਹੋਤਿ, ਅਪ੍ਪਂ ਅਨਵਜ੍ਜਂ; ਸੋ ਸਾਵਜ੍ਜੇਨ ਬਹੁਲਂ ਕਾਯਕਮ੍ਮੇਨ ਸਮਨ੍ਨਾਗਤੋ, ਅਪ੍ਪਂ ਅਨਵਜ੍ਜੇਨਾਤਿ ਵੁਚ੍ਚਤਿ. ਇਤਰੇਸੁਪਿ ਏਸੇਵ ਨਯੋ. ਕੋ ਪਨ ਏਵਰੂਪੋ ਹੋਤੀਤਿ? ਯੋ ਗਾਮਧਮ੍ਮਤਾਯ ਵਾ ਨਿਗਮਧਮ੍ਮਤਾਯ ਵਾ ਕਦਾਚਿ ਕਰਹਚਿ ਉਪੋਸਥਂ ਸਮਾਦਿਯਤਿ, ਸੀਲਾਨਿ ਪੂਰੇਤਿ. ਅਯਂ ਵੁਚ੍ਚਤੀਤਿ ਅਯਂ ਏਵਰੂਪੋ ਪੁਗ੍ਗਲੋ ¶ ਤੀਹਿ ਦ੍ਵਾਰੇਹਿ ਆਯੂਹਨਕਮ੍ਮੇਸੁ ਸਾਵਜ੍ਜਸ੍ਸੇਵ ਬਹੁਲਤਾਯ ਅਨਵਜ੍ਜਸ੍ਸ ਅਪ੍ਪਤਾਯ ਵਜ੍ਜਬਹੁਲੋਤਿ ਵੁਚ੍ਚਤਿ.
ਯਥਾ ਹਿ ਏਕਸ੍ਮਿਂ ਪਦੇਸੇ ਦੁਬ੍ਬਣ੍ਣਾਨਿ ਦੁਗ੍ਗਨ੍ਧਾਨਿ ਪੁਪ੍ਫਾਨਿ ਰਾਸਿਕਤਾਨਸ੍ਸੁ, ਤੇਸਂ ਉਪਰਿ ਤਹਂ ਤਹਂ ਅਤਿਮੁਤ੍ਤਕਵਸ੍ਸਿਕਪਾਟਲਾਨਿ ਪਤਿਤਾਨਿ ਭਵੇਯ੍ਯੁਂ. ਏਵਰੂਪੋ ਅਯਂ ਪੁਗ੍ਗਲੋ ਵੇਦਿਤਬ੍ਬੋ. ਯਥਾ ਪਨ ਏਕਸ੍ਮਿਂ ਪਦੇਸੇ ਅਤਿਮੁਤ੍ਤਕਵਸ੍ਸਿਕਪਾਟਲਾਨਿ ਰਾਸਿਕਤਾਨਸ੍ਸੁ, ਤੇਸਂ ਉਪਰਿ ਤਹਂ ਤਹਂ ਦੁਬ੍ਬਣ੍ਣਦੁਗ੍ਗਨ੍ਧਾਨਿ ਬਦਰਪੁਪ੍ਫਾਦੀਨਿ ਪਤਿਤਾਨਿ ਭਵੇਯ੍ਯੁਂ. ਏਵਰੂਪੋ ਤਤਿਯੋ ਪੁਗ੍ਗਲੋ ਵੇਦਿਤਬ੍ਬੋ. ਚਤੁਤ੍ਥੋ ਪਨ ਤੀਹਿਪਿ ਦ੍ਵਾਰੇਹਿ ਆਯੂਹਨਕਮ੍ਮਸ੍ਸ ਨਿਦ੍ਦੋਸਤ੍ਤਾ, ਚਤੁਮਧੁਰਭਰਿਤਸੁਵਣ੍ਣਪਾਤਿ ਵਿਯ ਦਟ੍ਠਬ੍ਬੋ. ਤੇਸੁ ਪਠਮੋ ਅਨ੍ਧਬਾਲਪੁਥੁਜ੍ਜਨੋ. ਦੁਤਿਯੋ ਅਨ੍ਤਰਨ੍ਤਰਾ ਕੁਸਲਸ੍ਸ ਕਾਰਕੋ ਲੋਕਿਯਪੁਥੁਜ੍ਜਨੋ. ਤਤਿਯੋ ਸੋਤਾਪਨ੍ਨੋ ਸਕਦਾਗਾਮਿਅਨਾਗਾਮਿਨੋਪਿ ਏਤੇਨੇਵ ਸਙ੍ਗਹਿਤਾ. ਚਤੁਤ੍ਥੋ ਖੀਣਾਸਵੋ. ਸੋ ਹਿ ਏਕਨ੍ਤੇਨ ਅਨਵਜ੍ਜੋਯੇਵ. ਅਯਂ ਅਙ੍ਗੁਤ੍ਤਰਟ੍ਠਕਥਾਯੋ.
੧੪੮. ਉਗ੍ਘਟਿਤਞ੍ਞੂਆਦੀਸੁ – ਉਗ੍ਘਟਿਤਞ੍ਞੂਤਿ ਏਤ੍ਥ ਉਗ੍ਘਟਿਤਂ ਨਾਮ ¶ ਞਾਣੁਗ੍ਘਾਟਨਂ, ਞਾਣੇ ਉਗ੍ਘਟਿਤਮਤ੍ਤੇਯੇਵ ¶ ਜਾਨਾਤੀਤਿ ਅਤ੍ਥੋ. ਸਹ ਉਦਾਹਟਵੇਲਾਯਾਤਿ ਉਦਾਹਾਰੇ ਉਦਾਹਟਮਤ੍ਤੇਯੇਵ. ਧਮ੍ਮਾਭਿਸਮਯੋਤਿ ਚਤੁਸਚ੍ਚਧਮ੍ਮਸ੍ਸ ਞਾਣੇਨ ਸਦ੍ਧਿਂ ਅਭਿਸਮਯੋ. ਅਯਂ ਵੁਚ੍ਚਤੀਤਿ ਅਯਂ ‘ਚਤ੍ਤਾਰੋ ਸਤਿਪਟ੍ਠਾਨਾ’ਤਿਆਦਿਨਾ ਨਯੇਨ ਸਂਖਿਤ੍ਤੇਨ ਮਾਤਿਕਾਯ ਠਪਿਯਮਾਨਾਯ ਦੇਸਨਾਨੁਸਾਰੇਨ ਞਾਣਂ ਪੇਸੇਤ੍ਵਾ ਅਰਹਤ੍ਤਂ ਗਣ੍ਹਿਤੁਂ ਸਮਤ੍ਥੋ ਪੁਗ੍ਗਲੋ ਉਗ੍ਘਟਿਤਞ੍ਞੂਤਿ ਵੁਚ੍ਚਤਿ.
੧੪੯. ਵਿਪਞ੍ਚਿਤਂ ਵਿਤ੍ਥਾਰਿਤਮੇਵ ਅਤ੍ਥਂ ਜਾਨਾਤੀਤਿ ਵਿਪਞ੍ਚਿਤਞ੍ਞੂ. ਅਯਂ ਵੁਚ੍ਚਤੀਤਿ ਅਯਂ ਸਙ੍ਖਿਤ੍ਤੇਨ ਮਾਤਿਕਂ ਠਪੇਤ੍ਵਾ ਵਿਤ੍ਥਾਰੇਨ ਅਤ੍ਥੇ ਭਾਜਿਯਮਾਨੇ ਅਰਹਤ੍ਤਂ ਪਾਪੁਣਿਤੁਂ ਸਮਤ੍ਥੋ ਪੁਗ੍ਗਲੋ ਵਿਪਞ੍ਚਿਤਞ੍ਞੂਤਿ ਵੁਚ੍ਚਤਿ.
੧੫੦. ਉਦ੍ਦੇਸਾਦੀਹਿ ਨੇਤਬ੍ਬੋਤਿ ਨੇਯ੍ਯੋ. ਅਨੁਪੁਬ੍ਬੇਨ ਧਮ੍ਮਾਭਿਸਮਯੋ ਹੋਤੀਤਿ ਅਨੁਕ੍ਕਮੇਨ ਅਰਹਤ੍ਤਪ੍ਪਤ੍ਤਿ.
੧੫੧. ਬ੍ਯਞ੍ਜਨਪਦਮੇਵ ¶ ਪਰਮਂ ਅਸ੍ਸਾਤਿ ਪਦਪਰਮੋ. ਨ ਤਾਯ ਜਾਤਿਯਾ ਧਮ੍ਮਾਭਿਸਮਯੋ ਹੋਤੀਤਿ ਨ ਤੇਨ ਅਤ੍ਤਭਾਵੇਨ ਝਾਨਂ ਵਾ ਵਿਪਸ੍ਸਨਂ ਵਾ ਮਗ੍ਗਂ ਵਾ ਫਲਂ ਵਾ ਨਿਬ੍ਬਤ੍ਤੇਤੁਂ ਸਕ੍ਕੋਤੀਤਿ ਅਤ੍ਥੋ.
੧੫੨. ਯੁਤ੍ਤਪਟਿਭਾਨਾਦੀਸੁ – ਪਟਿਭਾਨਂ ਵੁਚ੍ਚਤਿ ਞਾਣਮ੍ਪਿ, ਞਾਣਸ੍ਸ ਉਪਟ੍ਠਿਤਵਚਨਮ੍ਪਿ. ਤਂ ਇਧ ਅਧਿਪ੍ਪੇਤਂ. ਅਤ੍ਥਯੁਤ੍ਤਂ ਕਾਰਣਯੁਤ੍ਤਞ੍ਚ ਪਟਿਭਾਨਮਸ੍ਸਾਤਿ ਯੁਤ੍ਤਪ੍ਪਟਿਭਾਨੋ. ਪੁਚ੍ਛਿਤਾਨਨ੍ਤਰਮੇਵ ਸੀਘਂ ਬ੍ਯਾਕਾਤੁਂ ਅਸਮਤ੍ਥਤਾਯ ਨੋ ਮੁਤ੍ਤਂ ਪਟਿਭਾਨਮਸ੍ਸਾਤਿ ਨੋ ਮੁਤ੍ਤਪ੍ਪਟਿਭਾਨੋ. ਇਮਿਨਾ ਨਯੇਨ ਸੇਸਾ ਵੇਦਿਤਬ੍ਬਾ. ਏਤ੍ਥ ਪਨ ਪਠਮੋ – ਕਿਞ੍ਚਿ ਕਾਲਂ ਵੀਮਂਸਿਤ੍ਵਾ ਯੁਤ੍ਤਮੇਵ ਪੇਕ੍ਖਤਿ, ਤਿਪਿਟਕਚੂਲ਼ਨਾਗਤ੍ਥੇਰੋ ਵਿਯ. ਸੋ ਕਿਰ ਪਞ੍ਹਂ ਪੁਟ੍ਠੋ ਪਰਿਗ੍ਗਹੇਤ੍ਵਾ ਯੁਤ੍ਤਪਯੁਤ੍ਤਕਾਰਣਮੇਵ ਕਥੇਤਿ.
ਦੁਤਿਯੋ – ਪੁਚ੍ਛਾਨਨ੍ਤਰਮੇਵ ਯੇਨ ਵਾ ਤੇਨ ਵਾ ਵਚਨੇਨ ਪਟਿਬਾਹਤਿ, ਵੀਮਂਸਿਤ੍ਵਾਪਿ ਚ ਯੁਤ੍ਤਂ ਨ ਪੇਕ੍ਖਤਿ ਚਤੁਨਿਕਾਯਿਕਪਣ੍ਡਿਤਤਿਸ੍ਸਤ੍ਥੇਰੋ ਵਿਯ. ਸੋ ਕਿਰ ਪਞ੍ਹਂ ਪੁਟ੍ਠੋ ਪਞ੍ਹਪਰਿਯੋਸਾਨਮ੍ਪਿ ਨਾਗਮੇਤਿ, ਯਂ ਵਾ ਤਂ ਵਾ ਕਥੇਤਿਯੇਵ. ਵਚਨਤ੍ਥਂ ਪਨਸ੍ਸ ਵੀਮਂਸਿਯਮਾਨਂ ਕਤ੍ਥਚਿ ਨ ਲਗ੍ਗਤਿ.
ਤਤਿਯੋ – ਪੁਚ੍ਛਾਸਮਕਾਲਮੇਵ ਯੁਤ੍ਤਂ ਪੇਕ੍ਖਤਿ, ਤਙ੍ਖਣਞ੍ਞੇਵ ਵਚਨਂ ਬ੍ਯਾਕਰੋਤਿ ਤਿਪਿਟਕਚੂਲ਼ਾਭਯਤ੍ਥੇਰੋ ¶ ਵਿਯ. ਸੋ ਕਿਰ ਪਞ੍ਹਂ ਪੁਟ੍ਠੋ ਸੀਘਮੇਵ ਕਥੇਤਿ, ਯੁਤ੍ਤਪਯੁਤ੍ਤਕਾਰਣੋ ਚ ਹੋਤਿ.
ਚਤੁਤ੍ਥੋ – ਪੁਟ੍ਠੋ ਸਮਾਨੋ ਨੇਵ ਯੁਤ੍ਤਂ ਪੇਕ੍ਖਤਿ ¶ , ਨ ਯੇਨ ਵਾ ਤੇਨ ਵਾ ਪਟਿਬਾਹਿਤੁਂ ਸਕ੍ਕੋਤਿ ਤਿਬ੍ਬਨ੍ਧਕਾਰਨਿਮੁਗ੍ਗੋ ਵਿਯ ਹੋਤਿ ਲਾਲ਼ੁਦਾਯਿਤ੍ਥੇਰੋ ਵਿਯ.
੧੫੬. ਧਮ੍ਮਕਥਿਕੇਸੁ – ਅਪ੍ਪਞ੍ਚ ਭਾਸਤੀਤਿ ਸਮ੍ਪਤ੍ਤਪਰਿਸਾਯ ਥੋਕਮੇਵ ਕਥੇਤਿ. ਅਸਹਿਤਞ੍ਚਾਤਿ ਕਥੇਨ੍ਤੋ ਚ ਪਨ ਨ ਅਤ੍ਥਯੁਤ੍ਤਂ ਕਾਰਣਯੁਤ੍ਤਂ ਕਥੇਤਿ. ਪਰਿਸਾ ਚਸ੍ਸ ਨ ਕੁਸਲਾ ਹੋਤੀਤਿ ਸੋਤੁਂ ਨਿਸਿਨ੍ਨਪਰਿਸਾ ਚਸ੍ਸ ਯੁਤ੍ਤਾਯੁਤ੍ਤਂ ਕਾਰਣਾਕਾਰਣਂ ਸਿਲਿਟ੍ਠਾਸਿਲਿਟ੍ਠਂ ਨ ਜਾਨਾਤੀਤਿ ਅਤ੍ਥੋ. ਏਵਰੂਪੋਤਿ ਅਯਂ ਏਵਂਜਾਤਿਕੋ ਬਾਲਧਮ੍ਮਕਥਿਕੋ. ਏਵਂਜਾਤਿਕਾਯ ਬਾਲਪਰਿਸਾਯ ਧਮ੍ਮਕਥਿਕੋਤ੍ਵੇਵ ਨਾਮਂ ਲਭਤਿ. ਇਮਿਨਾ ਨਯੇਨ ਸਬ੍ਬਤ੍ਥ ਅਤ੍ਥੋ ਵੇਦਿਤਬ੍ਬੋ. ਏਤ੍ਥ ਚ ਦ੍ਵੇਯੇਵ ਜਨਾ ਸਭਾਵਧਮ੍ਮਕਥਿਕਾ, ਇਤਰੇ ਪਨ ਧਮ੍ਮਕਥਿਕਾਨਂ ਅਨ੍ਤਰੇ ਪਵਿਟ੍ਠਤ੍ਤਾ ਏਵਂ ਵੁਤ੍ਤਾ.
੧੫੭. ਵਲਾਹਕੂਪਮੇਸੁ ¶ ਵਲਾਹਕਾਤਿ ਮੇਘਾ. ਗਜ੍ਜਿਤਾਤਿ ਥਨਿਤਾ. ਤਤ੍ਥ ਗਜ੍ਜਿਤ੍ਵਾ ਨੋ ਵਸ੍ਸਨਭਾਵੋ ਨਾਮ ਪਾਪਕੋ. ਮਨੁਸ੍ਸਾ ਹਿ ਯਥਾ ਦੇਵੋ ਗਜ੍ਜਤਿ ‘ਸੁਵੁਟ੍ਠਿਕਾ ਭਵਿਸ੍ਸਤੀ’ਤਿ ਬੀਜਾਨਿ ਨੀਹਰਿਤ੍ਵਾ ਵਪਨ੍ਤਿ. ਅਥ ਦੇਵੇ ਅਵਸ੍ਸਨ੍ਤੇ ਖੇਤ੍ਤੇ ਬੀਜਾਨਿ ਖੇਤ੍ਤੇਯੇਵ ਨਸ੍ਸਨ੍ਤਿ, ਗੇਹੇ ਬੀਜਾਨਿ ਗੇਹੇਯੇਵ ਨਸ੍ਸਨ੍ਤੀਤਿ ਦੁਬ੍ਭਿਕ੍ਖਂ ਹੋਤਿ. ਨੋ ਗਜ੍ਜਿਤ੍ਵਾ ਵਸ੍ਸਨਭਾਵੋਪਿ ਪਾਪਕੋਵ. ਮਨੁਸ੍ਸਾ ਹਿ ‘ਇਮਸ੍ਮਿਂ ਕਾਲੇ ਦੁਬ੍ਬੁਟ੍ਠਿਕਾ ਭਵਿਸ੍ਸਤੀ’ਤਿ ਨਿਨ੍ਨਟ੍ਠਾਨੇਸੁਯੇਵ ਵਪ੍ਪਂ ਕਰੋਨ੍ਤਿ. ਅਥ ਦੇਵੋ ਵਸ੍ਸਿਤ੍ਵਾ ਸਬ੍ਬਬੀਜਾਨਿ ਮਹਾਸਮੁਦ੍ਦਂ ਪਾਪੇਤਿ, ਦੁਬ੍ਭਿਕ੍ਖਮੇਵ ਹੋਤਿ. ਗਜ੍ਜਿਤ੍ਵਾ ਵਸ੍ਸਨਭਾਵੋ ਪਨ ਭਦ੍ਦਕੋ. ਤਦਾ ਹਿ ਸੁਭਿਕ੍ਖਂ ਹੋਤਿ. ਨੋ ਗਜ੍ਜਿਤ੍ਵਾ ਨੋ ਵਸ੍ਸਨਭਾਵੋ ਏਕਨ੍ਤਪਾਪਕੋਵ.
ਭਾਸਿਤਾ ਹੋਤਿ ਨੋ ਕਤ੍ਤਾਤਿ ‘ਇਦਾਨਿ ਗਨ੍ਥਧੁਰਂ ਪੂਰੇਸ੍ਸਾਮਿ, ਵਾਸਧੁਰਂ ਪੂਰੇਸ੍ਸਾਮੀ’ਤਿ ਕਥੇਤਿਯੇਵ, ਨ ਪਨ ਉਦ੍ਦੇਸਂ ਗਣ੍ਹਾਤਿ, ਨ ਕਮ੍ਮਟ੍ਠਾਨਂ ਭਾਵੇਤਿ.
ਕਤ੍ਤਾ ਹੋਤਿ ਨੋ ਭਾਸਿਤਾਤਿ ‘ਗਨ੍ਥਧੁਰਂ ਵਾ ਪੂਰੇਸ੍ਸਾਮਿ ਵਾਸਧੁਰਂ ਵਾ’ਤਿ ਨ ਭਾਸਤਿ. ਸਮ੍ਪਤ੍ਤੇ ਪਨ ਕਾਲੇ ਤਮਤ੍ਥਂ ਸਮ੍ਪਾਦੇਤਿ. ਇਮਿਨਾ ਨਯੇਨ ਇਤਰੇਪਿ ਵੇਦਿਤਬ੍ਬਾ. ਸਬ੍ਬਂ ਪਨੇਤਂ ਪਚ੍ਚਯਦਾਯਕੇਨੇਵ ਕਥਿਤਂ. ਏਕੋ ਹਿ ‘ਅਸੁਕਦਿਵਸੇ ਨਾਮ ਦਾਨਂ ਦਸ੍ਸਾਮੀ’ਤਿ ਸਙ੍ਘਂ ਨਿਮਨ੍ਤੇਤਿ, ਸਮ੍ਪਤ੍ਤਕਾਲੇ ਨੋ ਕਰੋਤਿ. ਅਯਂ ਪੁਗ੍ਗਲੋ ਪੁਞ੍ਞੇਨ ਪਰਿਹਾਯਤਿ, ਭਿਕ੍ਖੁਸਙ੍ਘੋਪਿ ਲਾਭੇਨ ਪਰਿਹਾਯਤਿ ¶ . ਅਪਰੋ ਸਙ੍ਘਂ ਅਨਿਮਨ੍ਤੇਤ੍ਵਾਵ ਸਕ੍ਕਾਰਂ ਕਤ੍ਵਾ ‘ਭਿਕ੍ਖੂ ਆਨੇਸ੍ਸਾਮੀ’ਤਿ ਨ ਲਭਤਿ, ਸਬ੍ਬੇ ਅਞ੍ਞਤ੍ਥ ਨਿਮਨ੍ਤਿਤਾ ਹੋਨ੍ਤਿ. ਅਯਮ੍ਪਿ ਪੁਞ੍ਞੇਨ ਪਰਿਹਾਯਤਿ ¶ , ਸਙ੍ਘੋਪਿ ਤੇਨ ਲਾਭੇਨ ਪਰਿਹਾਯਤਿ. ਅਪਰੋ ਪਠਮਂ ਸਙ੍ਘਂ ਨਿਮਨ੍ਤੇਤ੍ਵਾ, ਪਚ੍ਛਾ ਸਕ੍ਕਾਰਂ ਕਤ੍ਵਾ ਦਾਨਂ ਦੇਤਿ, ਅਯਂ ਕਿਚ੍ਚਕਾਰੀ ਹੋਤਿ. ਅਪਰੋ ਨੇਵ ਸਙ੍ਘਂ ਨਿਮਨ੍ਤੇਤਿ, ਨ ਦਾਨਂ ਦੇਤਿ, ਅਯਂ ‘ਪਾਪਪੁਗ੍ਗਲੋ’ਤਿ ਵੇਦਿਤਬ੍ਬੋ.
੧੫੮. ਮੂਸਿਕੂਪਮੇਸੁ – ਗਾਧਂ ਕਤ੍ਤਾ ਨੋ ਵਸਿਤਾਤਿ ਅਤ੍ਤਨੋ ਆਸਯਂ ਬਿਲਂ ਕੂਪਂ ਖਣਤਿ, ਨੋ ਤਤ੍ਥ ਵਸਤਿ, ਕਿਸ੍ਮਿਞ੍ਚਿਦੇਵ ਠਾਨੇ ਵਸਤਿ, ਏਵਂ ਬਿਲ਼ਾਰਾਦਿਅਮਿਤ੍ਤਵਸਂ ਗਚ੍ਛਤਿ. ਖਤ੍ਤਾਤਿਪਿ ਪਾਠੋ. ਵਸਿਤਾ ਨੋ ਗਾਧਂ ਕਤ੍ਤਾਤਿ ਸਯਂ ਨ ਖਣਤਿ, ਪਰੇਨ ਖਤੇ ਬਿਲੇ ਵਸਤਿ, ਏਵਂ ਜੀਵਿਤਂ ਰਕ੍ਖਤਿ. ਤਤਿਯਾ ਦ੍ਵੇਪਿ ਕਰੋਨ੍ਤੀ, ਜੀਵਿਤਂ ਰਕ੍ਖਤਿ. ਚਤੁਤ੍ਥਾ ਦ੍ਵੇਪਿ ਅਕਰੋਨ੍ਤੀ ਅਮਿਤ੍ਤਵਸਂ ਗਚ੍ਛਤਿ. ਇਮਾਯ ਪਨ ਉਪਮਾਯ ਉਪਮਿਤੇਸੁ ਪੁਗ੍ਗਲੇਸੁ ¶ ਪਠਮੋ ਯਥਾ ਸਾ ਮੂਸਿਕਾ ਗਾਧਂ ਖਣਤਿ, ਏਵਂ ਨਵਙ੍ਗਂ ਸਤ੍ਥੁਸਾਸਨਂ ਉਗ੍ਗਣ੍ਹਾਤਿ. ਯਥਾ ਪਨ ਸਾ ਤਤ੍ਥ ਨ ਵਸਤਿ, ਕਿਸ੍ਮਿਞ੍ਚਿਦੇਵ ਠਾਨੇ ਵਸਨ੍ਤੀ, ਅਮਿਤ੍ਤਵਸਂ ਗਚ੍ਛਤਿ; ਤਥਾ ਅਯਮ੍ਪਿ ਪਰਿਯਤ੍ਤਿਵਸੇਨ ਞਾਣਂ ਪੇਸੇਤ੍ਵਾ ਚਤੁਸਚ੍ਚਧਮ੍ਮਂ ਨ ਪਟਿਵਿਜ੍ਝਤਿ, ਲੋਕਾਮਿਸਟ੍ਠਾਨੇਸੁਯੇਵ ਚਰਨ੍ਤੋ ਮਚ੍ਚੁਮਾਰਕਿਲੇਸਮਾਰਦੇਵਪੁਤ੍ਤਮਾਰਸਙ੍ਖਾਤਾਨਂ ਅਮਿਤ੍ਤਾਨਂ ਵਸਂ ਗਚ੍ਛਤਿ. ਦੁਤਿਯੋ ਯਥਾ ਸਾ ਮੂਸਿਕਾ ਗਾਧਂ ਨ ਖਣਤਿ, ਏਵਂ ਨਵਙ੍ਗਂ ਸਤ੍ਥੁਸਾਸਨਂ ਨ ਉਗ੍ਗਣ੍ਹਾਤਿ. ਯਥਾ ਪਨ ਪਰੇਨ ਖਤਬਿਲੇ ਵਸਨ੍ਤੀ ਜੀਵਿਤਂ ਰਕ੍ਖਤਿ; ਏਵਂ ਪਰਸ੍ਸ ਕਥਂ ਸੁਤ੍ਵਾ ਚਤੁਸਚ੍ਚਧਮ੍ਮਂ ਪਟਿਵਿਜ੍ਝਿਤ੍ਵਾ ਤਿਣ੍ਣਂ ਮਾਰਾਨਂ ਵਸਂ ਅਤਿਕ੍ਕਮਤਿ. ਇਮਿਨਾ ਨਯੇਨ ਤਤਿਯਚਤੁਤ੍ਥੇਸੁਪਿ ਓਪਮ੍ਮਸਂਸਨ੍ਦਨਂ ਵੇਦਿਤਬ੍ਬਂ.
੧੫੯. ਅਮ੍ਬੂਪਮੇਸੁ – ਆਮਂ ਪਕ੍ਕਵਣ੍ਣੀਤਿ ਅਨ੍ਤੋ ਆਮਂ ਬਹਿ ਪਕ੍ਕਸਦਿਸਂ. ਪਕ੍ਕਂ ਆਮਵਣ੍ਣੀਤਿ ਅਨ੍ਤੋ ਪਕ੍ਕਂ ਬਹਿ ਆਮਸਦਿਸਂ. ਸੇਸਦ੍ਵਯੇਸੁਪਿ ਏਸੇਵ ਨਯੋ. ਤਤ੍ਥ ਯਥਾ ਅਮ੍ਬੇ ਅਪਕ੍ਕਭਾਵੋ ਆਮਤਾ ਹੋਤਿ, ਏਵਂ ਪੁਗ੍ਗਲੇਪਿ ਪੁਥੁਜ੍ਜਨਭਾਵੋ ਆਮਤਾ, ਅਰਿਯਭਾਵੋ ਪਕ੍ਕਤਾ. ਯਥਾ ਚ ਤਤ੍ਥ ਪਕ੍ਕਸਦਿਸਤਾ ਪਕ੍ਕਵਣ੍ਣਿਤਾ; ਏਵਂ ਪੁਗ੍ਗਲੇਪਿ ਅਰਿਯਾਨਂ ਅਭਿਕ੍ਕਮਨਾਦਿਸਦਿਸਤਾ ਪਕ੍ਕਵਣ੍ਣਿਤਾਤਿ – ਇਮਿਨਾ ਨਯੇਨ ਉਪਮਿਤਪੁਗ੍ਗਲੇਸੁ ਓਪਮ੍ਮਸਂਸਨ੍ਦਨਂ ਵੇਦਿਤਬ੍ਬਂ.
੧੬੦. ਕੁਮ੍ਭੂਪਮੇਸੁ ¶ – ਕੁਮ੍ਭੋਤਿ ਘਟੋ. ਤੁਚ੍ਛੋਤਿ ਅਨ੍ਤੋ ਰਿਤ੍ਤੋ. ਪਿਹਿਤੋਤਿ ਪਿਦਹਿਤ੍ਵਾ ਠਪਿਤੋ. ਪੁਰੋਤਿ ਅਨ੍ਤੋ ਪੁਣ੍ਣੋ. ਵਿਵਟੋਤਿ ਵਿਵਰਿਤ੍ਵਾ ਠਪਿਤੋ. ਉਪਮਿਤਪੁਗ੍ਗਲੇਸੁ ਪਨੇਤ੍ਥ ਅਨ੍ਤੋ ਗੁਣਸਾਰਵਿਰਹਿਤੋ ¶ ਤੁਚ੍ਛੋ ਬਾਹਿਰਸੋਭਨਤਾਯ ਪਿਹਿਤੋ ਪੁਗ੍ਗਲੋ ਵੇਦਿਤਬ੍ਬੋ. ਸੇਸੇਸੁਪਿ ਏਸੇਵ ਨਯੋ.
੧੬੧. ਉਦਕਰਹਦੂਪਮੇਸੁ – ਉਦਕਰਹਦੋ ਤਾਵ ਜਣ੍ਣੁਮਤ੍ਤੇਪਿ ਉਦਕੇ ਸਤਿ ਪਣ੍ਣਰਸਸਮ੍ਭਿਨ੍ਨਵਣ੍ਣਤ੍ਤਾ ਵਾ ਬਹਲਤ੍ਤਾ ਵਾ ਉਦਕਸ੍ਸ ਅਪਞ੍ਞਾਯਮਾਨਤਲੋ ਉਤ੍ਤਾਨੋ ਗਮ੍ਭੀਰੋਭਾਸੋ ਨਾਮ ਹੋਤਿ. ਤਿਪੋਰਿਸ ਚਤੁਪੋਰਿਸੇਪਿ ਪਨ ਉਦਕੇ ਸਤਿ ਅਚ੍ਛਤ੍ਤਾ ਉਦਕਸ੍ਸ ਪਞ੍ਞਾਯਮਾਨਤਲੋ ਗਮ੍ਭੀਰੋ ਉਤ੍ਤਾਨੋਭਾਸੋ ਨਾਮ ਹੋਤਿ. ਉਭਯਕਾਰਣਸਮ੍ਭਾਵਤੋ ਪਨ ਇਤਰੇ ਦ੍ਵੇ ਵੇਦਿਤਬ੍ਬਾ. ਪੁਗ੍ਗਲੋਪਿ ਕਿਲੇਸੁਸ੍ਸਦਭਾਵਤੋ ਗੁਣਗਮ੍ਭੀਰਤਾਯ ਚ ਅਭਾਵਤੋ ਗੁਣਗਮ੍ਭੀਰਾਨਂ ਸਦਿਸੇਹਿ ਅਭਿਕ੍ਕਮਾਦੀਹਿ ਯੁਤ੍ਤੋ ਉਤ੍ਤਾਨੋ ਗਮ੍ਭੀਰੋਭਾਸੋ ਨਾਮ. ਇਮਿਨਾ ਨਯੇਨ ਸੇਸਾਪਿ ਵੇਦਿਤਬ੍ਬਾ.
੧੬੨. ਬਲੀਬਦ੍ਦੂਪਮੇਸੁ ¶ – ਬਲੀਬਦ੍ਦੋ ਤਾਵ ਯੋ ਅਤ੍ਤਨੋ ਗੋਗਣਂ ਘਟ੍ਟੇਤਿ ਉਬ੍ਬੇਜੇਤਿ, ਪਰਗੋਗਣੇ ਪਨ ਸੋਰਤੋ ਸੁਖਸੀਲੋ ਹੋਤਿ – ਅਯਂ ਸਕਗਵਚਣ੍ਡੋ ਨੋ ਪਰਗਵਚਣ੍ਡੋ ਨਾਮ. ਪੁਗ੍ਗਲੋਪਿ ਅਤ੍ਤਨੋ ਪਰਿਸਂ ਘਟ੍ਟੇਨ੍ਤੋ ਵਿਜ੍ਝਨ੍ਤੋ ਫਰੁਸੇਨ ਸਮੁਦਾਚਰਨ੍ਤੋ, ਪਰਪਰਿਸਾਯ ਪਨ ਸੋਰਚ੍ਚਂ ਨਿਵਾਤਵੁਤ੍ਤਿਤਂ ਆਪਜ੍ਜਨ੍ਤੋ ਸਕਗਵਚਣ੍ਡੋ ਹੋਤਿ ਨੋ ਪਰਗਵਚਣ੍ਡੋ ਨਾਮਾਤਿ. ਇਮਿਨਾ ਨਯੇਨ ਸੇਸਾਪਿ ਵੇਦਿਤਬ੍ਬਾ. ਨਿਦ੍ਦੇਸਵਾਰੇ ਪਨੇਤ੍ਥ ਉਬ੍ਬੇਜਿਤਾ ਹੋਤੀਤਿ ਘਟ੍ਟੇਤ੍ਵਾ ਵਿਜ੍ਝਿਤ੍ਵਾ ਉਬ੍ਬੇਗਪ੍ਪਤ੍ਤਂ ਕਰੋਤਿਚ੍ਚੇਵ ਅਤ੍ਥੋ.
੧੬੩. ਆਸੀਵਿਸੂਪਮੇਸੁ – ਆਸੀਵਿਸੋ ਤਾਵ ਯਸ੍ਸ ਵਿਸਂ ਆਸੁਂ ਆਗਚ੍ਛਤਿ ਸੀਘਂ ਫਰਤਿ; ਘੋਰਂ ਪਨ ਨ ਹੋਤਿ, ਚਿਰਕਾਲਂ ਨ ਪੀਲ਼ੇਤਿ – ਅਯਂ ਆਗਤਵਿਸੋ ਨੋ ਘੋਰਵਿਸੋ. ਸੇਸਪਦੇਸੁਪਿ ਏਸੇਵ ਨਯੋ. ਪੁਗ੍ਗਲਵਿਭਾਜਨਂ ਪਨ ਉਤ੍ਤਾਨਤ੍ਥਮੇਵ.
੧੬੪. ਅਨਨੁਵਿਚ੍ਚ ਅਪਰਿਯੋਗਾਹੇਤ੍ਵਾ ਅਵਣ੍ਣਾਰਹਸ੍ਸ ਵਣ੍ਣਂ ਭਾਸਿਤਾ ਹੋਤੀਤਿਆਦੀਸੁ ਅਨਨੁਵਿਚ੍ਚਾਤਿ ਅਤੁਲਯਿਤ੍ਵਾ, ਅਪਰਿਗ੍ਗਣ੍ਹਿਤ੍ਵਾ. ਅਪਰਿਯੋਗਾਹੇਤ੍ਵਾਤਿ ਪਞ੍ਞਾਯ ਗੁਣੇ ਅਨੋਗਾਹੇਤ੍ਵਾ.
੧੬੬. ਭੂਤਂ ਤਚ੍ਛਨ੍ਤਿ ਵਿਜ੍ਜਮਾਨਤੋ ਭੂਤਂ, ਅਵਿਪਰੀਤਤੋ ਤਚ੍ਛਂ. ਕਾਲੇਨਾਤਿ ਯੁਤ੍ਤਪਯੁਤ੍ਤਕਾਲੇਨ. ਤਤ੍ਰ ਕਾਲਞ੍ਞੂ ਹੋਤੀਤਿ ਯਮਿਦਂ ¶ ਕਾਲੇਨਾਤਿ ਵੁਤ੍ਤਂ. ਤਤ੍ਰ ਯੋ ਪੁਗ੍ਗਲੋ ਕਾਲਞ੍ਞੂ ਹੋਤਿ, ਕਾਲਂ ਜਾਨਾਤਿ, ਤਸ੍ਸ ਪਞ੍ਹਸ੍ਸ ਵੇਯ੍ਯਾਕਰਣਤ੍ਥਾਯ ‘‘ਇਮਸ੍ਮਿਂ ਕਾਲੇ ਪੁਚ੍ਛਿਤੇਨਾਪਿ ਮਯਾ ¶ ਨ ਕਥੇਤਬ੍ਬਾ, ਇਮਸ੍ਮਿਂ ਕਾਲੇ ਕਥੇਤਬ੍ਬਾ’’ਤਿ – ਅਯਂ ਕਾਲੇਨ ਭਣਤਿ ਨਾਮ. ਉਪੇਕ੍ਖਕੋ ਵਿਹਰਤੀਤਿ ਮਜ੍ਝਤ੍ਤਭੂਤਾਯ ਉਪੇਕ੍ਖਾਯ ਠਿਤੋ ਹੁਤ੍ਵਾ ਵਿਹਰਤਿ. ਸੇਸਂ ਸਬ੍ਬਤ੍ਥ ਉਤ੍ਤਾਨਤ੍ਥਮੇਵ.
੧੬੭. ਉਟ੍ਠਾਨਫਲੂਪਜੀਵੀਤਿਆਦੀਸੁ – ਯੋ ਉਟ੍ਠਾਨਵੀਰਿਯੇਨੇਵ ਦਿਵਸਂ ਵੀਤਿਨਾਮੇਤ੍ਵਾ ਤਸ੍ਸ ਨਿਸ੍ਸਨ੍ਦਫਲਮਤ੍ਤਂ ਕਿਞ੍ਚਿਦੇਵ ਲਭਿਤ੍ਵਾ ਜੀਵਿਕਂ ਕਪ੍ਪੇਤਿ, ਤਂ ਪਨ ਉਟ੍ਠਾਨਂ ਆਗਮ੍ਮ ਕਿਞ੍ਚਿ ਪੁਞ੍ਞਫਲਂ ਨ ਪਟਿਲਭਤਿ, ਤਂ ਸਨ੍ਧਾਯ ਯਸ੍ਸ ਪੁਗ੍ਗਲਸ੍ਸ ਉਟ੍ਠਹਤੋਤਿਆਦਿ ਵੁਤ੍ਤਂ. ਤਤੂਪਰਿ ਦੇਵਾਤਿ ਤਤੋ ਉਪਰਿ ਬ੍ਰਹ੍ਮਕਾਯਿਕਾਦਯੋ ਦੇਵਾ. ਤੇਸਞ੍ਹਿ ਉਟ੍ਠਾਨਵੀਰਿਯੇਨ ਕਿਚ੍ਚਂ ਨਾਮ ਨਤ੍ਥਿ. ਪੁਞ੍ਞਫਲਮੇਵ ਉਪਜੀਵਨ੍ਤਿ. ਪੁਞ੍ਞਵਤੋ ਚਾਤਿ ਇਦਂ ਪੁਞ੍ਞਵਨ੍ਤੇ ਖਤ੍ਤਿਯਬ੍ਰਾਹ੍ਮਣਾਦਯੋ ਚੇਵ ਭੁਮ੍ਮਦੇਵੇ ਆਦਿਂ ਕਤ੍ਵਾ ਨਿਮ੍ਮਾਨਰਤਿਪਰਿਯੋਸਾਨੇ ਦੇਵੇ ਚ ਸਨ੍ਧਾਯ ¶ ਵੁਤ੍ਤਂ. ਸਬ੍ਬੇਪਿ ਹੇਤੇ ਵਾਯਾਮਫਲਞ੍ਚੇਵ ਪੁਞ੍ਞਫਲਞ੍ਚ ਅਨੁਭਵਨ੍ਤਿ. ਨੇਰਯਿਕਾ ਪਨ ਨੇਵ ਉਟ੍ਠਾਨੇਨ ਆਜੀਵਂ ਉਪ੍ਪਾਦੇਤੁਂ ਸਕ੍ਕੋਨ੍ਤਿ, ਨਾਪਿ ਨੇਸਂ ਪੁਞ੍ਞਫਲੇਨ ਕੋਚਿ ਆਜੀਵੋ ਉਪ੍ਪਜ੍ਜਤਿ.
੧੬੮. ਤਮਾਦੀਸੁ – ‘‘ਨੀਚੇ ਕੁਲੇ ਪਚ੍ਚਾਜਾਤੋ’’ਤਿਆਦਿਕੇਨ ਤਮੇਨ ਯੁਤ੍ਤੋਤਿ ਤਮੋ. ਕਾਯਦੁਚ੍ਚਰਿਤਾਦੀਹਿ ਪੁਨ ਨਿਰਯਤਮੂਪਗਮਨਤੋ ਤਮਪਰਾਯਣੋ. ਨੇਸਾਦਕੁਲੇਤਿ ਮਿਗਲੁਦ੍ਦਕਾਦੀਨਂ ਕੁਲੇ. ਵੇਨਕੁਲੇਤਿ ਵਿਲੀਵਕਾਰਕੁਲੇ. ਰਥਕਾਰਕੁਲੇਤਿ ਚਮ੍ਮਕਾਰਕੁਲੇ. ਪੁਕ੍ਕੁਸਕੁਲੇਤਿ ਪੁਪ੍ਫਛਡ੍ਡਕਕੁਲੇ. ਕਸਿਰਵੁਤ੍ਤਿਕੇਤਿ ਦੁਕ੍ਖਵੁਤ੍ਤਿਕੇ. ਦੁਬ੍ਬਣ੍ਣੋਤਿ ਪਂਸੁਪਿਸਾਚਕੋ ਵਿਯ ਝਾਮਖਾਣੁਵਣ੍ਣੋ. ਦੁਦ੍ਦਸਿਕੋਤਿ ਵਿਜਾਤਮਾਤੁਯਾਪਿ ਅਮਨਾਪਦਸ੍ਸਨੋ. ਓਕੋਟਿਮਕੋਤਿ ਲਕੁਣ੍ਡਕੋ. ਕਾਣੋਤਿ ਏਕਕ੍ਖਿਕਾਣੋ ਵਾ ਉਭਯਕ੍ਖਿਕਾਣੋ ਵਾ. ਕੁਣੀਤਿ ਏਕਹਤ੍ਥਕੁਣੀ ਵਾ ਉਭਯਹਤ੍ਥਕੁਣੀ ਵਾ. ਖਞ੍ਜੋਤਿ ਏਕਪਾਦਖਞ੍ਜੋ ਵਾ ਉਭਯਪਾਦਖਞ੍ਜੋ ਵਾ. ਪਕ੍ਖਹਤੋਤਿ ਹਤਪਕ੍ਖੋ ਪੀਠਸਪ੍ਪੀ. ਪਦੀਪੇਯ੍ਯਸ੍ਸਾਤਿ ਤੇਲਕਪਲ੍ਲਕਾਦਿਨੋ ਪਦੀਪੂਪਕਰਣਸ੍ਸ. ਏਵਂ ਪੁਗ੍ਗਲੋ ਤਮੋ ਹੋਤਿ ਤਮਪਰਾਯਣੋਤਿ ਏਤ੍ਥ ਏਕੋ ਪੁਗ੍ਗਲੋ ਬਹਿਦ੍ਧਾ ਆਲੋਕਂ ਅਦਿਸ੍ਵਾ ਮਾਤੁਕੁਚ੍ਛਿਸ੍ਮਿਞ੍ਞੇਵ ਕਾਲਂ ਕਤ੍ਵਾ ਅਪਾਯੇਸੁ ਨਿਬ੍ਬਤ੍ਤਨ੍ਤੋ ਸਕਲੇਪਿ ਕਪ੍ਪੇ ਸਂਸਰਤਿ. ਸੋਪਿ ਤਮੋ ਤਮਪਰਾਯਣੋਵ. ਸੋ ਪਨ ਕੁਹਕਪੁਗ੍ਗਲੋ ਭਵੇਯ੍ਯ. ਕੁਹਕਸ੍ਸ ਹਿ ਏਵਰੂਪਾ ਨਿਬ੍ਬਤ੍ਤਿ ਹੋਤੀਤਿ ਵੁਤ੍ਤਂ.
ਏਤ੍ਥ ਚ ਨੀਚੇ ਕੁਲੇ ਪਚ੍ਚਾਜਾਤੋ ¶ ਹੋਤਿ ਚਣ੍ਡਾਲਕੁਲੇ ਵਾਤਿਆਦੀਹਿ ਆਗਮਨਵਿਪਤ੍ਤਿ ਚੇਵ ਪੁਬ੍ਬੁਪ੍ਪਨ੍ਨਪਚ੍ਚਯਵਿਪਤ੍ਤਿ ਚ ਦਸ੍ਸਿਤਾ. ਦਲਿਦ੍ਦੇਤਿਆਦੀਹਿ ਪਵਤ੍ਤਿਪਚ੍ਚਯਵਿਪਤ੍ਤਿ. ਕਸਿਰਵੁਤ੍ਤਿਕੇਤਿਆਦੀਹਿ ਆਜੀਵੁਪਾਯਵਿਪਤ੍ਤਿ. ਦੁਬ੍ਬਣ੍ਣੋਤਿਆਦੀਹਿ ਰੂਪਵਿਪਤ੍ਤਿ. ਬਹ੍ਵਾਬਾਧੋਤਿਆਦੀਹਿ ਦੁਕ੍ਖਕਾਰਣਸਮਾਯੋਗੋ. ਨ ਲਾਭੀਤਿਆਦੀਹਿ ਸੁਖਕਾਰਣਵਿਪਤ੍ਤਿ ਚੇਵ ਉਪਭੋਗਵਿਪਤ੍ਤਿ ¶ ਚ. ਕਾਯੇਨ ਦੁਚ੍ਚਰਿਤਨ੍ਤਿਆਦੀਹਿ ਤਮਪਰਾਯਣਭਾਵਸ੍ਸ ਕਾਰਣਸਮਾਯੋਗੋ. ਕਾਯਸ੍ਸ ਭੇਦਾਤਿਆਦੀਹਿ ਸਮ੍ਪਰਾਯਿਕਤਮੂਪਗਮੋ. ਸੁਕ੍ਕਪਕ੍ਖੋ ਵੁਤ੍ਤਪਟਿਪਕ੍ਖਨਯੇਨ ਵੇਦਿਤਬ੍ਬੋ.
ਅਪਿਚੇਤ੍ਥ ਤਿਵਿਧਾਯ ਕੁਲਸਮ੍ਪਤ੍ਤਿਯਾ ਪਚ੍ਚਾਜਾਤਿਆਦਿਕੇਨ ਜੋਤਿਨਾ ਯੁਤ੍ਤਤੋ ਜੋਤਿ, ਆਲੋਕਭੂਤੋਤਿ ਵੁਤ੍ਤਂ ਹੋਤਿ. ਕਾਯਸੁਚਰਿਤਾਦੀਹਿ ਪਨ ਸਗ੍ਗੂਪਪਤ੍ਤਿਜੋਤਿਭਾਵੂਪਗਮਨਤੋ ਜੋਤਿਪਰਾਯਣੋ. ਖਤ੍ਤਿਯਮਹਾਸਾਲਕੁਲੇ ਵਾਤਿਆਦੀਸੁ ਖਤ੍ਤਿਯਮਹਾਸਾਲਾਤਿ ਖਤ੍ਤਿਯਾ ਮਹਾਸਾਰਾ ¶ ਮਹਾਸਾਰਪ੍ਪਤ੍ਤਾ ਖਤ੍ਤਿਯਾ. ਯੇਸਞ੍ਹਿ ਖਤ੍ਤਿਯਾਨਂ ਹੇਟ੍ਠਿਮਨ੍ਤੇਨ ਕੋਟਿਸਤਂ ਨਿਧਾਨਗਤਂ ਹੋਤਿ, ਤਯੋ ਕਹਾਪਣਕੁਮ੍ਭਾ ਵਲ਼ਞ੍ਜਨਤ੍ਥਾਯ ਗੇਹਮਜ੍ਝੇ ਰਾਸਿਂ ਕਤ੍ਵਾ ਠਪਿਤਾ ਹੋਨ੍ਤਿ, ਤੇ ਖਤ੍ਤਿਯਮਹਾਸਾਲਾ ਨਾਮ. ਯੇਸਂ ਬ੍ਰਾਹ੍ਮਣਾਨਂ ਅਸੀਤਿਕੋਟਿਧਨਂ ਨਿਹਿਤਂ ਹੋਤਿ, ਦਿਯਡ੍ਢੋ ਕਹਾਪਣਕੁਮ੍ਭੋ ਵਲ਼ਞ੍ਜਨਤ੍ਥਾਯ ਗੇਹਮਜ੍ਝੇ ਰਾਸਿਂ ਕਤ੍ਵਾ ਠਪਿਤੋ ਹੋਤਿ, ਤੇ ਬ੍ਰਾਹ੍ਮਣਮਹਾਸਾਲਾ ਨਾਮ. ਯੇਸਂ ਗਹਪਤੀਨਂ ਚਤ੍ਤਾਲੀਸਕੋਟਿਧਨਂ ਨਿਹਿਤਂ ਹੋਤਿ, ਕਹਾਪਣਕੁਮ੍ਭੋ ਵਲ਼ਞ੍ਜਤ੍ਥਾਯ ਗੇਹਮਜ੍ਝੇ ਰਾਸਿਂ ਕਤ੍ਵਾ ਠਪਿਤੋ ਹੋਤਿ, ਤੇ ਗਹਪਤਿਮਹਾਸਾਲਾ ਨਾਮ. ਤੇਸਂ ਕੁਲੇਤਿ ਅਤ੍ਥੋ. ਅਡ੍ਢੇਤਿ ਇਸ੍ਸਰੇ. ਨਿਧਾਨਗਤਧਨਸ੍ਸ ਮਹਨ੍ਤਤਾਯ ਮਹਦ੍ਧਨੇ. ਸੁਵਣ੍ਣਰਜਤਭਾਜਨਾਦੀਨਂ ਉਪਭੋਗਭਣ੍ਡਾਨਂ ਮਹਨ੍ਤਤਾਯ ਮਹਾਭੋਗੇ. ਨਿਧਾਨਗਤਸ੍ਸ ਜਾਤਰੂਪਰਜਤਸ੍ਸ ਪਹੂਤਤਾਯ ਪਹੂਤਜਾਤਰੂਪਰਜਤੇ. ਵਿਤ੍ਤੂਪਕਰਣਸ੍ਸ ਤੁਟ੍ਠਿਕਰਣਸ੍ਸ ਪਹੂਤਤਾਯ ਪਹੂਤਵਿਤ੍ਤੂਪਕਰਣੇ. ਗੋਧਨਾਦੀਨਞ੍ਚ ਸਤ੍ਤਵਿਧਧਞ੍ਞਾਨਞ੍ਚ ਪਹੂਤਤਾਯ ਪਹੂਤਧਨਧਞ੍ਞੇ. ਅਭਿਰੂਪੋਤਿ ਸੁਨ੍ਦਰਰੂਪੋ. ਦਸ੍ਸਨੀਯੋਤਿ ਅਞ੍ਞਂ ਕਮ੍ਮਂ ਪਹਾਯ ਦਿਵਸਮ੍ਪਿ ਪਸ੍ਸਿਤਬ੍ਬਯੁਤ੍ਤੋ. ਪਾਸਾਦਿਕੋਤਿ ਦਸ੍ਸਨੇਨੇਵ ਚਿਤ੍ਤਪਸਾਦਾਵਹੋ. ਪਰਮਾਯਾਤਿ ਉਤ੍ਤਮਾਯ. ਵਣ੍ਣਪੋਕ੍ਖਰਤਾਯਾਤਿ ਪੋਕ੍ਖਰਵਣ੍ਣਤਾਯ. ਪੋਕ੍ਖਰਂ ਵੁਚ੍ਚਤਿ ਸਰੀਰਂ. ਤਸ੍ਸ ਵਣ੍ਣਸਮ੍ਪਤ੍ਤਿਯਾਤਿ ਅਤ੍ਥੋ. ਸਮਨ੍ਨਾਗਤੋਤਿ ਉਪੇਤੋ.
੧੬੯. ਓਣਤੋਣਤਾਦੀਸੁ ¶ – ਦਿਟ੍ਠਧਮ੍ਮਿਕਾਯ ਵਾ ਸਮ੍ਪਰਾਯਿਕਾਯ ਵਾ ਸਮ੍ਪਤ੍ਤਿਯਾ ਵਿਰਹਿਤੋ ਓਣਤੋ. ਨੀਚੋ, ਲਾਮਕੋਤਿ ਅਤ੍ਥੋ. ਤਬ੍ਬਿਪਕ੍ਖਤੋ ਉਣ੍ਣਤੋ. ਉਚ੍ਚੋ, ਉਗ੍ਗਤੋਤਿ ਅਤ੍ਥੋ. ਸੇਸਮੇਤ੍ਥ ਤਮਾਦੀਸੁ ਵੁਤ੍ਤਨਯੇਨੇਵ ਵੇਦਿਤਬ੍ਬਂ. ਅਪਿਚ – ਓਣਤੋਣਤੋਤਿ ਇਦਾਨਿ ਨੀਚੋ, ਆਯਤਿਮ੍ਪਿ ਨੀਚੋਵ ਭਵਿਸ੍ਸਤਿ. ਓਣਤੁਣ੍ਣਤੋਤਿ ਇਦਾਨਿ ਨੀਚੋ, ਆਯਤਿਂ ਉਚ੍ਚੋ ਭਵਿਸ੍ਸਤਿ. ਉਣ੍ਣਤੋਣਤੋਤਿ ਇਦਾਨਿ ਉਚ੍ਚੋ, ਆਯਤਿਂ ਨੀਚੋ ਭਵਿਸ੍ਸਤਿ. ਉਣ੍ਣਤੁਣ੍ਣਤੋਤਿ ਇਦਾਨਿ ਉਚ੍ਚੋ, ਆਯਤਿਮ੍ਪਿ ਉਚ੍ਚੋਵ ਭਵਿਸ੍ਸਤੀਤਿ.
੧੭੦. ਰੁਕ੍ਖੂਪਮੇਸੁ – ਰੁਕ੍ਖੋ ਤਾਵ ਫੇਗ੍ਗੁਸਾਰਪਰਿਵਾਰੋਤਿ ਵਨਜੇਟ੍ਠਕਰੁਕ੍ਖੋ ਸਯਂ ਫੇਗ੍ਗੁ ਹੋਤਿ ¶ , ਪਰਿਵਾਰਰੁਕ੍ਖਾ ਪਨਸ੍ਸ ਸਾਰਾ ਹੋਨ੍ਤਿ. ਇਮਿਨਾ ਨਯੇਨ ਸੇਸਾ ਵੇਦਿਤਬ੍ਬਾ. ਪੁਗ੍ਗਲੇਸੁ ਪਨ ਸੀਲਸਾਰਵਿਰਹਤੋ ਫੇਗ੍ਗੁਤਾ, ਸੀਲਾਚਾਰਸਮਨ੍ਨਾਗਮੇਨ ਚ ਸਾਰਤਾ ਵੇਦਿਤਬ੍ਬਾ.
੧੭੧. ਰੂਪਪ੍ਪਮਾਣਾਦੀਸੁ ¶ – ਸਮ੍ਪਤ੍ਤਿਯੁਤ੍ਤਂ ਰੂਪਂ ਪਮਾਣਂ ਕਰੋਤੀਤਿ ਰੂਪਪ੍ਪਮਾਣੋ. ਤਤ੍ਥ ਪਸਾਦਂ ਜਨੇਤੀਤਿ ਰੂਪਪ੍ਪਸਨ੍ਨੋ. ਕਿਤ੍ਤਿਸਦ੍ਦਭੂਤਂ ਘੋਸਂ ਪਮਾਣਂ ਕਰੋਤੀਤਿ ਘੋਸਪ੍ਪਮਾਣੋ. ਆਰੋਹਂ ਵਾਤਿਆਦੀਸੁ ਪਨ – ਆਰੋਹਨ੍ਤਿ ਉਚ੍ਚਤ੍ਤਨਂ. ਪਰਿਣਾਹਨ੍ਤਿ ਕਿਸਥੂਲਭਾਵਾਪਗਤਂ ਪਰਿਕ੍ਖੇਪਸਮ੍ਪਤ੍ਤਿਂ. ਸਣ੍ਠਾਨਨ੍ਤਿ ਅਙ੍ਗਪਚ੍ਚਙ੍ਗਾਨਂ ਦੀਘਰਸ੍ਸਵਟ੍ਟਤਾਦਿਯੁਤ੍ਤਟ੍ਠਾਨੇਸੁ ਤਥਾਭਾਵਂ. ਪਾਰਿਪੂਰਿਨ੍ਤਿ ਯਥਾਵੁਤ੍ਤਪ੍ਪਕਾਰਾਨਂ ਅਨੂਨਤਂ, ਲਕ੍ਖਣਪਰਿਪੁਣ੍ਣਭਾਵਂ ਵਾ. ਪਰਵਣ੍ਣਨਾਯਾਤਿ ਪਰੇਹਿ ਪਰਮ੍ਮੁਖਾ ਨਿਚ੍ਛਾਰਿਤਾਯ ਗੁਣਵਣ੍ਣਨਾਯ. ਪਰਥੋਮਨਾਯਾਤਿ ਪਰੇਹਿ ਥੁਤਿਵਸੇਨ ਗਾਥਾਦਿਉਪਨਿਬਨ੍ਧਨੇਨ ਵੁਤ੍ਤਾਯ ਥੋਮਨਾਯ. ਪਰਪਸਂਸਨਾਯਾਤਿ ਪਰੇਹਿ ਸਮ੍ਮੁਖਾ ਵੁਤ੍ਤਾਯ ਪਸਂਸਾਯ. ਪਰਵਣ੍ਣਹਾਰਿਕਾਯਾਤਿ ਪਰਮ੍ਪਰਥੁਤਿਵਸੇਨ ਪਰੇਹਿ ਪਵਤ੍ਤਿਤਾਯ ਵਣ੍ਣਹਰਣਾਯ.
੧੭੨. ਚੀਵਰਲੂਖਨ੍ਤਿ ਚੀਵਰਸ੍ਸ ਦੁਬ੍ਬਣ੍ਣਾਦਿਭਾਵੇਨ ਲੂਖਤਂ. ਪਤ੍ਤਲੂਖਨ੍ਤਿ ਭਾਜਨਸ੍ਸ ਵਣ੍ਣਸਣ੍ਠਾਨਵਤ੍ਥੂਹਿ ਲੂਖਤਂ. ਸੇਨਾਸਨਲੂਖਨ੍ਤਿ ਨਾਟਕਾਦਿਸਮ੍ਪਤ੍ਤਿਵਿਰਹੇਨ ਸੇਨਾਸਨਸ੍ਸ ਲੂਖਤਂ. ਵਿਵਿਧਨ੍ਤਿ ਅਚੇਲਕਾਦਿਭਾਵੇਨ ਅਨੇਕਪ੍ਪਕਾਰਂ. ਦੁਕ੍ਕਰਕਾਰਿਕਨ੍ਤਿ ਸਰੀਰਤਾਪਨਂ.
ਅਪਰੋ ਨਯੋ – ਇਮੇਸੁ ਹਿ ਚਤੂਸੁ ਪੁਗ੍ਗਲੇਸੁ ਰੂਪੇ ਪਮਾਣਂ ਗਹੇਤ੍ਵਾ ਪਸਨ੍ਨੋ ਰੂਪਪ੍ਪਮਾਣੋ ਨਾਮ. ਰੂਪਪ੍ਪਸਨ੍ਨੋਤਿ ਤਸ੍ਸੇਵ ਅਤ੍ਥਵਚਨਂ. ਘੋਸੇ ਪਮਾਣਂ ਗਹੇਤ੍ਵਾ ਪਸਨ੍ਨੋ ਘੋਸਪ੍ਪਮਾਣੋ ¶ ਨਾਮ. ਚੀਵਰਲੂਖਪਤ੍ਤਲੂਖੇਸੁ ਪਮਾਣਂ ਗਹੇਤ੍ਵਾ ਪਸਨ੍ਨੋ ਲੂਖਪ੍ਪਮਾਣੋ ਨਾਮ. ਧਮ੍ਮੇ ਪਮਾਣਂ ਗਹੇਤ੍ਵਾ ਪਸਨ੍ਨੋ ਧਮ੍ਮਪ੍ਪਮਾਣੋ ਨਾਮ. ਇਤਰਾਨਿ ਤੇਸਂਯੇਵ ਅਤ੍ਥਵਚਨਾਨਿ. ਸਬ੍ਬਸਤ੍ਤੇ ਚ ਤਯੋ ਕੋਟ੍ਠਾਸੇ ਕਤ੍ਵਾ ਦ੍ਵੇ ਕੋਟ੍ਠਾਸਾ ਰੂਪਪ੍ਪਮਾਣਾ, ਏਕੋ ਨ ਰੂਪਪ੍ਪਮਾਣੋ. ਪਞ੍ਚ ਕੋਟ੍ਠਾਸੇ ਕਤ੍ਵਾ ਚਤ੍ਤਾਰੋ ਕੋਟ੍ਠਾਸਾ ਘੋਸਪ੍ਪਮਾਣਾ, ਏਕੋ ਨ ਘੋਸਪ੍ਪਮਾਣੋ. ਦਸ ਕੋਟ੍ਠਾਸੇ ਕਤ੍ਵਾ ਨਵ ਕੋਟ੍ਠਾਸਾ ਲੂਖਪ੍ਪਮਾਣਾ, ਏਕੋ ਨ ਲੂਖਪ੍ਪਮਾਣੋ. ਸਤਸਹਸ੍ਸਂ ਕੋਟ੍ਠਾਸੇ ਕਤ੍ਵਾ ਪਨ ਏਕੋ ਕੋਟ੍ਠਾਸੋਵ ਧਮ੍ਮਪ੍ਪਮਾਣੋ, ਸੇਸਾ ਨ ਧਮ੍ਮਪ੍ਪਮਾਣਾ. ਏਵਮਯਂ ਚਤੁਪ੍ਪਮਾਣੋ ਲੋਕਸਨ੍ਨਿਵਾਸੋ.
ਏਤਸ੍ਮਿਂ ਚਤੁਪ੍ਪਮਾਣੇ ਲੋਕਸਨ੍ਨਿਵਾਸੇ ਬੁਦ੍ਧੇਸੁ ਅਪ੍ਪਸਨ੍ਨਾ ਮਨ੍ਦਾ, ਪਸਨ੍ਨਾਵ ਬਹੁਕਾ. ਰੂਪਪ੍ਪਮਾਣਸ੍ਸ ਹਿ ਬੁਦ੍ਧਰੂਪਤੋ ਉਤ੍ਤਰਿ ਪਸਾਦਾਵਹਂ ਰੂਪਂ ਨਾਮ ਨਤ੍ਥਿ. ਘੋਸਪ੍ਪਮਾਣਸ੍ਸ ਬੁਦ੍ਧਾਨਂ ਕਿਤ੍ਤਿਘੋਸਤੋ ਉਤ੍ਤਰਿ ਪਸਾਦਾਵਹੋ ਘੋਸੋ ਨਾਮ ਨਤ੍ਥਿ. ਲੂਖਪ੍ਪਮਾਣਸ੍ਸ ਕਾਸਿਕਾਨਿ ਵਤ੍ਥਾਨਿ ਮਹਾਰਹਾਨਿ ¶ ¶ ਕਞ੍ਚਨਭਾਜਨਾਨਿ ਤਿਣ੍ਣਂ ਉਤੂਨਂ ਅਨੁਚ੍ਛਵਿਕੇ ਸਬ੍ਬਸਮ੍ਪਤ੍ਤਿਯੁਤ੍ਤੇ ਪਾਸਾਦਵਰੇ ਪਹਾਯ ਪਂਸੁਕੂਲਚੀਵਰਸੇਲਮਯਪਤ੍ਤਰੁਕ੍ਖਮੂਲਾਦਿਸੇਨਾਸਨਸੇਵਿਨੋ ਬੁਦ੍ਧਸ੍ਸ ਭਗਵਤੋ ਲੂਖਤੋ ਉਤ੍ਤਰਿ ਪਸਾਦਾਵਹਂ ਅਞ੍ਞਂ ਲੂਖਂ ਨਾਮ ਨਤ੍ਥਿ. ਧਮ੍ਮਪ੍ਪਮਾਣਸ੍ਸ ਸਦੇਵਕੇ ਲੋਕੇ ਅਸਾਧਾਰਣਸੀਲਾਦਿਗੁਣਸ੍ਸ ਤਥਾਗਤਸ੍ਸ ਸੀਲਾਦਿਗੁਣਤੋ ਉਤ੍ਤਰਿ ਪਸਾਦਾਵਹੋ ਅਞ੍ਞੋ ਸੀਲਾਦਿਗੁਣੋ ਨਾਮ ਨਤ੍ਥਿ. ਇਤਿ ਭਗਵਾ ਇਮਂ ਚਤੁਪ੍ਪਮਾਣਿਕਂ ਲੋਕਸਨ੍ਨਿਵਾਸਂ ਮੁਟ੍ਠਿਨਾ ਗਹੇਤ੍ਵਾ ਵਿਯ ਠਿਤੋਤਿ.
੧੭੩. ਅਤ੍ਤਹਿਤਾਯ ਪਟਿਪਨ੍ਨਾਦੀਸੁ – ਸੀਲਸਮ੍ਪਨ੍ਨੋਤਿ ਸੀਲੇਨ ਸਮ੍ਪਨ੍ਨੋ ਸਮਨ੍ਨਾਗਤੋ. ਸਮਾਧਿਸਮ੍ਪਨ੍ਨੋਤਿਆਦੀਸੁਪਿ ਏਸੇਵ ਨਯੋ. ਏਤ੍ਥ ਚ ਸੀਲਂ ਲੋਕਿਯਲੋਕੁਤ੍ਤਰਂ ਕਥਿਤਂ. ਤਥਾ ਸਮਾਧਿਪਞ੍ਞਾ ਚ. ਵਿਮੁਤ੍ਤਿ ਅਰਹਤ੍ਤਫਲਵਿਮੁਤ੍ਤਿਯੇਵ. ਞਾਣਦਸ੍ਸਨਂ ਏਕੂਨਵੀਸਤਿਵਿਧਂ ਪਚ੍ਚਵੇਕ੍ਖਣਞਾਣਂ. ਨੋ ਪਰਨ੍ਤਿਆਦੀਸੁ – ਪਰਪੁਗ੍ਗਲਂ ‘‘ਤਯਾਪਿ ਸੀਲਸਮ੍ਪਨ੍ਨੇਨ ਭਵਿਤੁਂ ਵਟ੍ਟਤੀ’’ਤਿ ਵਤ੍ਵਾ ਯਥਾ ਸੀਲਂ ਸਮਾਦਿਯਤਿ, ਏਵਂ ਨ ਸਮਾਦਪੇਤਿ, ਨ ਗਣ੍ਹਾਪੇਤਿ. ਏਸੇਵ ਨਯੋ ਸਬ੍ਬਤ੍ਥ. ਏਤੇਸੁ ਪਨ ਚਤੂਸੁ ਪਠਮੋ ਵਕ੍ਕਲਿਤ੍ਥੇਰਸਦਿਸੋ ਹੋਤਿ. ਦੁਤਿਯੋ ਉਪਨਨ੍ਦਸਕ੍ਯਪੁਤ੍ਤਸਦਿਸੋ ¶ . ਤਤਿਯੋ ਸਾਰਿਪੁਤ੍ਤਮੋਗ੍ਗਲ੍ਲਾਨਤ੍ਥੇਰਸਦਿਸੋ. ਚਤੁਤ੍ਥੋ ਦੇਵਦਤ੍ਤਸਦਿਸੋਤਿ ਵੇਦਿਤਬ੍ਬੋ.
੧੭੪. ਅਤ੍ਤਨ੍ਤਪਾਦੀਸੁ – ਅਤ੍ਤਾਨਂ ਤਪਤਿ ਦੁਕ੍ਖਾਪੇਤੀਤਿ ਅਤ੍ਤਨ੍ਤਪੋ. ਅਤ੍ਤਨੋ ਪਰਿਤਾਪਨਾਨੁਯੋਗਂ ਅਤ੍ਤਪਰਿਤਾਪਨਾਨੁਯੋਗਂ. ਅਚੇਲਕੋਤਿ ਨਿਚ੍ਚੇਲੋ, ਨਗ੍ਗੋ. ਮੁਤ੍ਤਾਚਾਰੋਤਿ ਵਿਸਟ੍ਠਾਚਾਰੋ. ਉਚ੍ਚਾਰਕਮ੍ਮਾਦੀਸੁ ਲੋਕਿਯਕੁਲਪੁਤ੍ਤਾਚਾਰੇਨ ਵਿਰਹਿਤੋ ਠਿਤਕੋਵ ਉਚ੍ਚਾਰਂ ਕਰੋਤਿ, ਪਸ੍ਸਾਵਂ ਕਰੋਤਿ, ਖਾਦਤਿ, ਭੁਞ੍ਜਤਿ ਚ. ਹਤ੍ਥਾਪਲੇਖਨੋਤਿ ਹਤ੍ਥੇ ਪਿਣ੍ਡਮ੍ਹਿ ਨਿਟ੍ਠਿਤੇ ਜਿਵ੍ਹਾਯ ਹਤ੍ਥਂ ਅਪਲੇਖਤਿ. ਉਚ੍ਚਾਰਂ ਵਾ ਕਤ੍ਵਾ ਹਤ੍ਥਸ੍ਮਿਞ੍ਞੇਵ ਦਣ੍ਡਕਸਞ੍ਞੀ ਹੁਤ੍ਵਾ ਹਤ੍ਥੇਨ ਅਪਲੇਖਤੀਤਿ ਦਸ੍ਸੇਤਿ. ਤੇ ਕਿਰ ਦਣ੍ਡਕਂ ਸਤ੍ਤੋਤਿ ਪਞ੍ਞਪੇਨ੍ਤਿ. ਤਸ੍ਮਾ ਤੇਸਂ ਪਟਿਪਦਂ ਪੂਰੇਨ੍ਤੋ ਏਵਂ ਕਰੋਤਿ. ਭਿਕ੍ਖਾਗਹਣਤ੍ਥਂ ‘ਏਹਿ ਭਦ੍ਦਨ੍ਤੇ’ਤਿ ਵੁਤ੍ਤੋ, ਨ ਏਤੀਤਿ ਨਏਹਿਭਦ੍ਦਨ੍ਤਿਕੋ. ਤੇਨ ਹਿ ‘ਤਿਟ੍ਠ ਭਦ੍ਦਨ੍ਤੇ’ਤਿ ਵੁਤ੍ਤੋਪਿ ਨ ਤਿਟ੍ਠਤੀਤਿ ਨਤਿਟ੍ਠਭਦ੍ਦਨ੍ਤਿਕੋ. ਤਦੁਭਯਮ੍ਪਿ ਹੇਤਂ ਤਿਤ੍ਥਿਯਾ ‘‘ਏਤਸ੍ਸ ਵਚਨਂ ਕਤਂ ਭਵਿਸ੍ਸਤੀ’’ਤਿ ਨ ਕਰੋਨ੍ਤਿ. ਅਭਿਹਟਨ੍ਤਿ ਪੁਰੇਤਰਂ ਗਹੇਤ੍ਵਾ ਆਹਟਂ ਭਿਕ੍ਖਂ. ਉਦ੍ਦਿਸ੍ਸਕਤਨ੍ਤਿ ‘‘ਇਮਂ ਤੁਮ੍ਹੇ ਉਦ੍ਦਿਸ੍ਸ ਕਤ’’ਨ੍ਤਿ ਏਵਂ ਆਰੋਚਿਤਭਿਕ੍ਖਂ. ਨ ਨਿਮਨ੍ਤਨਨ੍ਤਿ ‘‘ਅਸੁਕਂ ਨਾਮ ਕੁਲਂ ਵਾ ਵੀਥਿਂ ਵਾ ਗਾਮਂ ਵਾ ਪਵਿਸੇਯ੍ਯਾਥਾ’’ਤਿ ਏਵਂ ਨਿਮਨ੍ਤਿਤਭਿਕ੍ਖਮ੍ਪਿ ਨ ਸਾਦਿਯਤਿ, ਨ ਗਣ੍ਹਾਤਿ.
ਨ ¶ ਕੁਮ੍ਭਿਮੁਖਾਤਿ ਕੁਮ੍ਭਿਤੋ ਉਦ੍ਧਰਿਤ੍ਵਾ ਦਿਯ੍ਯਮਾਨਂ ਭਿਕ੍ਖਂ ਨ ਗਣ੍ਹਾਤਿ. ਨ ਕਲ਼ੋਪਿਮੁਖਾਤਿ ¶ ਕਲ਼ੋਪੀਤਿ ਉਕ੍ਖਲਿ, ਪਚ੍ਛਿ ਵਾ. ਤਤੋਪਿ ਨ ਗਣ੍ਹਾਤਿ. ਕਸ੍ਮਾ? ਕੁਮ੍ਭੀ ਕਲ਼ੋਪਿਯੋ ਕਟਚ੍ਛੁਨਾ ਪਹਾਰਂ ਲਭਨ੍ਤੀਤਿ. ਨ ਏਲ਼ਕਮਨ੍ਤਰਨ੍ਤਿ ਉਮ੍ਮਾਰਂ ਅਨ੍ਤਰਂ ਕਤ੍ਵਾ ਦਿਯ੍ਯਮਾਨਂ ਨ ਗਣ੍ਹਾਤਿ. ਕਸ੍ਮਾ? ਅਯਂ ਮਂ ਨਿਸ੍ਸਾਯ ਅਨ੍ਤਰਕਰਣਂ ਲਭਤੀਤਿ. ਦਣ੍ਡਮੁਸਲੇਸੁਪਿ ਏਸੇਵ ਨਯੋ. ਦ੍ਵਿਨ੍ਨਨ੍ਤਿ ਦ੍ਵੀਸੁ ਭੁਞ੍ਜਮਾਨੇਸੁ ਏਕਸ੍ਮਿਂ ਉਟ੍ਠਾਯ ਦੇਨ੍ਤੇ ਨ ਗਣ੍ਹਤਿ. ਕਸ੍ਮਾ? ਕਬਲ਼ਨ੍ਤਰਾਯੋ ਹੋਤੀਤਿ. ਨ ਗਬ੍ਭਿਨਿਯਾਤਿਆਦੀਸੁ ਪਨ ਗਬ੍ਭਿਨਿਯਾ ਕੁਚ੍ਛਿਯਂ ਦਾਰਕੋ ਕਿਲਮਤਿ. ਪਾਯਨ੍ਤਿਯਾ ਦਾਰਕਸ੍ਸ ਖੀਰਨ੍ਤਰਾਯੋ ਹੋਤਿ. ਪੁਰਿਸਨ੍ਤਰਗਤਾਯ ਰਤਿਅਨ੍ਤਰਾਯੋ ਹੋਤੀਤਿ ਨ ਗਣ੍ਹਾਤਿ ਨ ਸਙ੍ਕਿਤ੍ਤੀਸੂਤਿ ਸਙ੍ਕਿਤ੍ਤੇਤ੍ਵਾ ਕਤਭਤ੍ਤੇਸੁ. ਦੁਬ੍ਭਿਕ੍ਖਸਮਯੇ ਕਿਰ ਅਚੇਲਕਸਾਵਕਾ ਅਚੇਲਕਾਨਂ ਅਤ੍ਥਾਯ ਤਤੋ ਤਤੋ ਤਣ੍ਡੁਲਾਦੀਨਿ ਸਮਾਦਪੇਤ੍ਵਾ ¶ ਭਤ੍ਤਂ ਪਚਨ੍ਤਿ, ਉਕ੍ਕਟ੍ਠਾਚੇਲਕੋ ਤਤੋ ਨ ਪਟਿਗ੍ਗਣ੍ਹਾਤਿ. ਨ ਯਤ੍ਥ ਸਾਤਿ ਯਤ੍ਥ ਸੁਨਖੋ ‘ਪਿਣ੍ਡਂ ਲਭਿਸ੍ਸਾਮੀ’ਤਿ ਉਪਟ੍ਠਿਤੋ ਹੋਤਿ, ਤਤ੍ਥ ਤਸ੍ਸ ਅਦਤ੍ਵਾ ਆਹਟਂ ਨ ਗਣ੍ਹਾਤਿ. ਕਸ੍ਮਾ? ਏਤਸ੍ਸ ਪਿਣ੍ਡਨ੍ਤਰਾਯੋ ਹੋਤੀਤਿ.
ਸਣ੍ਡਸਣ੍ਡਚਾਰਿਨੀਤਿ ਸਮੂਹਸਮੂਹਚਾਰਿਨੀ. ਸਚੇ ਹਿ ਅਚੇਲਕਂ ਦਿਸ੍ਵਾ ‘ਇਮਸ੍ਸ ਭਿਕ੍ਖਂ ਦਸ੍ਸਾਮਾ’ਤਿ ਮਾਨੁਸ੍ਸਕਾ ਭਤ੍ਤਗੇਹਂ ਪਵਿਸਨ੍ਤਿ, ਤੇਸੁ ਚ ਪਵਿਸਨ੍ਤੇਸੁ ਕਲ਼ੋਪਿਮੁਖਾਦੀਸੁ ਨਿਲੀਨਾ ਮਕ੍ਖਿਕਾ ਉਪ੍ਪਤਿਤ੍ਵਾ ਸਣ੍ਡਸਣ੍ਡਾ ਚਰਨ੍ਤਿ, ਤਤੋ ਆਹਟਂ ਭਿਕ੍ਖਂ ਨ ਗਣ੍ਹਾਤਿ. ਕਸ੍ਮਾ? ਮਂ ਨਿਸ੍ਸਾਯ ਮਕ੍ਖਿਕਾਨਂ ਗੋਚਰਨ੍ਤਰਾਯੋ ਜਾਤੋਤਿ. ਥੁਸੋਦਕਨ੍ਤਿ ਸਬ੍ਬਸਸ੍ਸਸਮ੍ਭਾਰੇਹਿ ਕਤਂ ਸੋਵੀਰਕਂ. ਏਤ੍ਥ ਚ ਸੁਰਾਪਾਨਮੇਵ ਸਾਵਜ੍ਜਂ. ਅਯਂ ਪਨ ਏਤਸ੍ਮਿਮ੍ਪਿ ਸਾਵਜ੍ਜਸਞ੍ਞੀ. ਏਕਾਗਾਰਿਕੋਤਿ ਯੋ ਏਕਸ੍ਮਿਂਯੇਵ ਗੇਹੇ ਭਿਕ੍ਖਂ ਲਭਿਤ੍ਵਾ ਨਿਵਤ੍ਤਤਿ. ਏਕਾਲੋਪਿਕੋਤਿ ਯੋ ਏਕੇਨੇਵ ਆਲੋਪੇਨ ਯਾਪੇਤਿ. ਦ੍ਵਾਗਾਰਿਕਾਦੀਸੁਪਿ ਏਸੇਵ ਨਯੋ. ਏਕਿਸ੍ਸਾਪਿ ਦਤ੍ਤਿਯਾਤਿ ਏਕਾਯ ਦਤ੍ਤਿਯਾ. ਦਤ੍ਤਿ ਨਾਮ ਏਕਾ ਖੁਦ੍ਦਕਪਾਤਿ ਹੋਤਿ, ਯਤ੍ਥ ਅਗ੍ਗਭਿਕ੍ਖਂ ਪਕ੍ਖਿਪਿਤ੍ਵਾ ਠਪੇਨ੍ਤਿ.
ਏਕਾਹਿਕਨ੍ਤਿ ਏਕਦਿਵਸਨ੍ਤਰਿਕਂ. ਅਡ੍ਢਮਾਸਿਕਨ੍ਤਿ ਅਡ੍ਢਮਾਸਨ੍ਤਰਿਕਂ. ਪਰਿਯਾਯਭਤ੍ਤਭੋਜਨਨ੍ਤਿ ਵਾਰਭਤ੍ਤਭੋਜਨਂ. ਏਕਾਹਵਾਰੇਨ ਦ੍ਵੀਹਵਾਰੇਨ ਸਤ੍ਤਾਹਵਾਰੇਨ ਅਡ੍ਢਮਾਸਵਾਰੇਨਾਤਿ – ਏਵਂ ਦਿਵਸਵਾਰੇਨ ਆਭਤਭਤ੍ਤਭੋਜਨਂ. ਸਾਕਭਕ੍ਖੋਤਿ ਅਲ੍ਲਸਾਕਭਕ੍ਖੋ. ਸਾਮਾਕਭਕ੍ਖੋਤਿ ਸਾਮਾਕਤਣ੍ਡੁਲਭਕ੍ਖੋ. ਨੀਵਾਰਾਦੀਸੁ – ਨੀਵਾਰਾ ਨਾਮ ਤਾਵ ਅਰਞ੍ਞੇ ਸਯਂ ਜਾਤਾ ਵੀਹਿਜਾਤਿ. ਦਦ੍ਦੁਲਨ੍ਤਿ ਚਮ੍ਮਕਾਰੇਹਿ ਚਮ੍ਮਂ ਵਿਲਿਖਿਤ੍ਵਾ ਛਡ੍ਡਿਤਕਸਟਂ. ਹਟਂ ਵੁਚ੍ਚਤਿ ¶ ਸਿਲੇਸੋਪਿ, ਸੇਵਾਲੋਪਿ ਕਣਿਕਾਰਾਦਿਰੁਕ੍ਖਨਿਯ੍ਯਾਸੋਪਿ. ਕਣਨ੍ਤਿ ਕੁਣ੍ਡਕਂ. ਆਚਾਮੋਤਿ ਭਤ੍ਤਉਕ੍ਖਲਿਕਾਯ ਲਗ੍ਗੋ ਝਾਮੋਦਨੋ. ਤਂ ਛਡ੍ਡਿਤਟ੍ਠਾਨੇ ਗਹੇਤ੍ਵਾ ਖਾਦਤਿ. ‘‘ਓਦਨਕਞ੍ਜਿਯ’’ਨ੍ਤਿਪਿ ਵਦਨ੍ਤਿ. ਪਿਞ੍ਞਾਕਾਦਯੋ ਪਾਕਟਾ ਏਵ. ਪਵਤ੍ਤਫਲਭੋਜੀਤਿ ਪਤਿਤਫਲਭੋਜੀ.
ਸਾਣਾਨੀਤਿ ¶ ਸਾਣਵਾਕਚੇਲਾਨਿ. ਮਸਾਣਾਨੀਤਿ ਮਿਸ੍ਸਕਚੇਲਾਨਿ. ਛਵਦੁਸ੍ਸਾਨੀਤਿ ਮਤਸਰੀਰਤੋ ਛਡ੍ਡਿਤਵਤ੍ਥਾਨਿ. ਏਰਕਤਿਣਾਦੀਨਿ ਵਾ ਗਨ੍ਥੇਤ੍ਵਾ ਕਤਨਿਵਾਸਨਾਨਿ. ਪਂਸੁਕੂਲਾਨੀਤਿ ਪਥਵਿਯਂ ਛਡ੍ਡਿਤਨਨ੍ਤਕਾਨਿ. ਤਿਰੀਟਾਨੀਤਿ ਰੁਕ੍ਖਤ੍ਤਚਵਤ੍ਥਾਨਿ. ਅਜਿਨਨ੍ਤਿ ¶ ਅਜਿਨਮਿਗਚਮ੍ਮਂ. ਅਜਿਨਕ੍ਖਿਪਨ੍ਤਿ ਤਦੇਵ ਮਜ੍ਝੇ ਫਾਲਿਤਂ. ਸਖੁਰਕਨ੍ਤਿਪਿ ਵਦਨ੍ਤਿ. ਕੁਸਚੀਰਨ੍ਤਿ ਕੁਸਤਿਣਾਨਿ ਗਨ੍ਥੇਤ੍ਵਾ ਕਤਚੀਰਕਂ. ਵਾਕਚੀਰਫਲਕਚੀਰੇਸੁਪਿ ਏਸੇਵ ਨਯੋ. ਕੇਸਕਮ੍ਬਲਨ੍ਤਿ ਮਨੁਸ੍ਸਕੇਸੇਹਿ ਕਤਕਮ੍ਬਲਂ. ਯਂ ਸਨ੍ਧਾਯ ਵੁਤ੍ਤਂ – ‘‘ਸੇਯ੍ਯਥਾਪਿ, ਭਿਕ੍ਖਵੇ, ਯਾਨਿ ਕਾਨਿਚਿ ਤਨ੍ਤਾਵੁਤਾਨਂ ਵਤ੍ਥਾਨਂ ਕੇਸਕਮ੍ਬਲੋ ਤੇਸਂ ਪਤਿਕੁਟ੍ਠੋ ਅਕ੍ਖਾਯਤੀ’’ਤਿ (ਅ. ਨਿ. ੩.੧੩੮). ਵਾਲ਼ਕਮ੍ਬਲਨ੍ਤਿ ਅਸ੍ਸਵਾਲ਼ਾਦੀਹਿ ਕਤਕਮ੍ਬਲਂ. ਉਲੂਕਪਕ੍ਖਨ੍ਤਿ ਉਲੂਕਪਤ੍ਤਾਨਿ ਗਨ੍ਥੇਤ੍ਵਾ ਕਤਨਿਵਾਸਨਂ. ਉਬ੍ਭਟ੍ਠਕੋਤਿ ਉਦ੍ਧਂ ਠਿਤਕੋ.
ਉਕ੍ਕੁਟਿਕਪ੍ਪਧਾਨਮਨੁਯੁਤ੍ਤੋਤਿ ਉਕ੍ਕੁਟਿਕਵੀਰਿਯਂ ਅਨੁਯੁਤ੍ਤੋ. ਗਚ੍ਛਨ੍ਤੋਪਿ ਉਕ੍ਕੁਟਿਕੋਵ ਹੁਤ੍ਵਾ ਉਪ੍ਪਤਿਤ੍ਵਾ ਉਪ੍ਪਤਿਤ੍ਵਾ ਗਚ੍ਛਤਿ. ਕਣ੍ਟਕਾਪਸ੍ਸਯਿਕੋਤਿ ਅਯਕਣ੍ਟਕੇ ਵਾ ਪਕਤਿਕਣ੍ਟਕੇ ਵਾ ਭੂਮਿਯਂ ਕੋਟ੍ਟੇਤ੍ਵਾ ਤਤ੍ਥ ਚਮ੍ਮਂ ਅਤ੍ਥਰਿਤ੍ਵਾ ਠਾਨਚਙ੍ਕਮਾਦੀਨਿ ਕਰੋਤਿ. ਸੇਯ੍ਯਨ੍ਤਿ ਸਯਨ੍ਤੋਪਿ ਤਤ੍ਥੇਵ ਸੇਯ੍ਯਂ ਕਪ੍ਪੇਤਿ. ਸਾਯਂ ਤਤਿਯਮਸ੍ਸਾਤਿ ਸਾਯਤਤਿਯਕਂ. ‘‘ਪਾਤੋ, ਮਜ੍ਝਨ੍ਹਿਕੇ, ਸਾਯਨ੍ਤਿ ਦਿਵਸਸ੍ਸ ਤਿਕ੍ਖਤ੍ਤੁਂ ਪਾਪਂ ਪਵਾਹੇਸ੍ਸਾਮੀ’’ਤਿ ਉਦਕੋਰੋਹਨਾਨੁਯੋਗਂ ਅਨੁਯੁਤ੍ਤੋ ਵਿਹਰਤਿ.
੧੭੫. ਪਰਂ ਤਪਤੀਤਿ ਪਰਨ੍ਤਪੋ. ਪਰੇਸਂ ਪਰਿਤਾਪਨਾਨੁਯੋਗਂ ਪਰਪਰਿਤਾਪਨਾਨੁਯੋਗਂ. ਓਰਬ੍ਭਿਕਾਦੀਸੁ – ਉਰਬ੍ਭਾ ਵੁਚ੍ਚਨ੍ਤਿ ਏਲ਼ਕਾ. ਉਰਬ੍ਭੇ ਹਨਤੀਤਿ ਓਰਬ੍ਭਿਕੋ. ਸੂਕਰਿਕਾਦੀਸੁਪਿ – ਏਸੇਵ ਨਯੋ. ਲੁਦ੍ਦੋਤਿ ਦਾਰੁਣੋ ਕਕ੍ਖਲ਼ੋ. ਮਚ੍ਛਘਾਤਕੋਤਿ ਮਚ੍ਛਬਨ੍ਧੋ ਕੇਵਟ੍ਟੋ. ਬਨ੍ਧਨਾਗਾਰਿਕੋਤਿ ਬਨ੍ਧਨਾਗਾਰਗੋਪਕੋ. ਕੁਰੂਰਕਮ੍ਮਨ੍ਤਾਤਿ ਦਾਰੁਣਕਮ੍ਮਨ੍ਤਾ.
੧੭੬. ਮੁਦ੍ਧਾਵਸਿਤ੍ਤੋਤਿ ਖਤ੍ਤਿਯਾਭਿਸੇਕੇਨ ਮੁਦ੍ਧਨਿ ਅਭਿਸਿਤ੍ਤੋ. ਪੁਰਤ੍ਥਿਮੇਨ ਨਗਰਸ੍ਸਾਤਿ ਨਗਰਤੋ ਪੁਰਤ੍ਥਿਮਦਿਸਾਯ. ਸਨ੍ਧਾਗਾਰਨ੍ਤਿ ਯਞ੍ਞਸਾਲਂ ¶ . ਖਰਾਜਿਨਂ ਨਿਵਾਸੇਤ੍ਵਾਤਿ ਸਖੁਰਂ ਅਜਿਨਚਮ੍ਮਂ ਨਿਵਾਸੇਤ੍ਵਾ. ਸਪ੍ਪਿਤੇਲੇਨਾਤਿ ਸਪ੍ਪਿਨਾ ਚ ਤੇਲੇਨ ਚ. ਠਪੇਤ੍ਵਾ ਹਿ ਸਪ੍ਪਿਂ ਅਵਸੇਸੋ ਯੋ ਕੋਚਿ ਸ੍ਨੇਹੋ ਤੇਲਨ੍ਤਿ ਵੁਚ੍ਚਤਿ. ਕਣ੍ਡੁਵਮਾਨੋਤਿ ਨਖਾਨਂ ਛਿਨ੍ਨਤ੍ਤਾ ਕਣ੍ਡੁਵਿਤਬ੍ਬਕਾਲੇ ਤੇਨ ਕਣ੍ਡੁਵਮਾਨੋ. ਅਨਨ੍ਤਰਹਿਤਾਯਾਤਿ ਅਸਨ੍ਥਤਾਯ. ਸਰੂਪਵਚ੍ਛਾਯਾਤਿ ਸਦਿਸਵਚ੍ਛਾਯ. ਸਚੇ ਗਾਵੀ ਸੇਤਾ ਹੋਤਿ, ਵਚ੍ਛੋਪਿ ਸੇਤਕੋਵ ਸਚੇ ਕਬਰਾ ਵਾ, ਰਤ੍ਤਾ ਵਾ, ਵਚ੍ਛੋਪਿ ਤਾਦਿਸੋਵਾਤਿ – ਏਵਂ ਸਰੂਪਵਚ੍ਛਾਯ. ਸੋ ਏਵਮਾਹਾਤਿ ¶ ਸੋ ਰਾਜਾ ਏਵਂ ਵਦੇਤਿ. ਵਚ੍ਛਤਰਾਤਿ ਤਰੁਣਵਚ੍ਛਕਭਾਵਂ ਅਤਿਕ੍ਕਨ੍ਤਾ ¶ ਬਲਵਵਚ੍ਛਾ. ਵਚ੍ਛਤਰੀਸੁਪਿ ਏਸੇਵ ਨਯੋ. ਬਰਿਹਿਸਤ੍ਥਾਯਾਤਿ ਪਰਿਕ੍ਖੇਪਕਰਣਤ੍ਥਾਯ ਚੇਵ ਯਞ੍ਞਭੂਮਿਯਂ ਅਤ੍ਥਰਣਤ੍ਥਾਯ ਚ.
੧੭੭. ਦਿਟ੍ਠੇਵ ਧਮ੍ਮੇਤਿ ਇਮਸ੍ਮਿਂਯੇਵ ਅਤ੍ਤਭਾਵੇ. ਨਿਚ੍ਛਾਤੋਤਿ ਛਾਤਂ ਵੁਚ੍ਚਤਿ ਤਣ੍ਹਾ, ਸਾ ਅਸ੍ਸ ਨਤ੍ਥੀਤਿ ਨਿਚ੍ਛਾਤੋ. ਸਬ੍ਬਕਿਲੇਸਾਨਂ ਨਿਬ੍ਬੁਤਤ੍ਤਾ ਨਿਬ੍ਬੁਤੋ. ਅਨ੍ਤੋ ਤਾਪਨਕਿਲੇਸਾਨਂ ਅਭਾਵਾ ਸੀਤਲੋ ਜਾਤੋਤਿ ਸੀਤੀਭੂਤੋ. ਝਾਨਮਗ੍ਗਫਲਨਿਬ੍ਬਾਨਸੁਖਾਨਿ ਪਟਿਸਂਵੇਦੇਤੀਤਿ ਸੁਖਪ੍ਪਟਿਸਂਵੇਦੀ. ਬ੍ਰਹ੍ਮਭੂਤੇਨ ਅਤ੍ਤਨਾਤਿ ਸੇਟ੍ਠਭੂਤੇਨ ਅਤ੍ਤਨਾ.
ਇਮਂ ਪਨ ਪੁਗ੍ਗਲਂ ਬੁਦ੍ਧੁਪ੍ਪਾਦਤੋ ਪਟ੍ਠਾਯ ਦਸ੍ਸੇਤੁਂ – ਇਧ ਤਥਾਗਤੋਤਿਆਦਿਮਾਹ. ਤਤ੍ਥ ਤਥਾਗਤੋਤਿ ਅਟ੍ਠਹਿ ਕਾਰਣੇਹਿ ਭਗਵਾ ਤਥਾਗਤੋ – ਤਥਾ ਆਗਤੋਤਿ ਤਥਾਗਤੋ, ਤਥਾ ਗਤੋਤਿ ਤਥਾਗਤੋ, ਤਥਲਕ੍ਖਣਂ ਆਗਤੋਤਿ ਤਥਾਗਤੋ, ਤਥਧਮ੍ਮੇ ਯਾਥਾਵਤੋ ਅਭਿਸਮ੍ਬੁਦ੍ਧੋਤਿ ਤਥਾਗਤੋ, ਤਥਦਸ੍ਸਿਤਾਯ ਤਥਾਗਤੋ, ਤਥਾਵਾਦਿਤਾਯ ਤਥਾਗਤੋ, ਤਥਾਕਾਰਿਤਾਯ ਤਥਾਗਤੋ, ਅਭਿਭਵਨਟ੍ਠੇਨ ਤਥਾਗਤੋਤਿ. ਅਰਹਂ ਸਮ੍ਮਾਸਮ੍ਬੁਦ੍ਧੋਤਿਆਦੀਨਿ ਵਿਸੁਦ੍ਧਿਮਗ੍ਗੇ ਵਿਤ੍ਥਾਰਿਤਾਨੇਵ. ਤਂ ਧਮ੍ਮਨ੍ਤਿ ਤਂ ਵੁਤ੍ਤਪ੍ਪਕਾਰਸਮ੍ਪਦਂ ਧਮ੍ਮਂ. ਸੁਣਾਤਿ ਗਹਪਤਿ ਵਾਤਿ ਕਸ੍ਮਾ ਪਠਮਂ ਗਹਪਤਿਂ ਨਿਦ੍ਦਿਸਤਿ? ਨਿਹਤਮਾਨਤ੍ਤਾ ਉਸ੍ਸਨ੍ਨਤ੍ਤਾ ਚ. ਯੇਭੁਯ੍ਯੇਨ ਹਿ ਖਤ੍ਤਿਯਕੁਲਤੋ ਪਬ੍ਬਜਿਤਾ ਜਾਤਿਂ ਨਿਸ੍ਸਾਯ ਮਾਨਂ ਕਰੋਨ੍ਤਿ. ਬ੍ਰਾਹ੍ਮਣਕੁਲਾ ਪਬ੍ਬਜਿਤਾ ਮਨ੍ਤੇ ਨਿਸ੍ਸਾਯ ਮਾਨਂ ਕਰੋਨ੍ਤਿ. ਹੀਨਜਚ੍ਚਕੁਲਾ ਪਬ੍ਬਜਿਤਾ ਅਤ੍ਤਨੋ ਵਿਜਾਤਿਤਾਯ ਪਤਿਟ੍ਠਾਤੁਂ ਨ ਸਕ੍ਕੋਨ੍ਤਿ. ਗਹਪਤਿਦਾਰਕਾ ਪਨ ਕਚ੍ਛੇਹਿ ਸੇਦਂ ਮੁਞ੍ਚਨ੍ਤੇਹਿ ਪਿਟ੍ਠਿਯਾ ਲੋਣਂ ਪੁਪ੍ਫਮਾਨਾਯ ਭੂਮਿਂ ਕਸਿਤ੍ਵਾ ਤਾਦਿਸਸ੍ਸ ਮਾਨਸ੍ਸ ਅਭਾਵਤੋ ਨਿਹਤਮਾਨਦਪ੍ਪਾ ਹੋਨ੍ਤਿ. ਤੇ ਪਬ੍ਬਜਿਤ੍ਵਾ ਮਾਨਂ ਵਾ ਦਪ੍ਪਂ ਵਾ ਅਕਤ੍ਵਾ ਯਥਾਬਲਂ ਬੁਦ੍ਧਵਚਨਂ ¶ ਉਗ੍ਗਹੇਤ੍ਵਾ ਵਿਪਸ੍ਸਨਾਯ ਕਮ੍ਮਂ ਕਰੋਨ੍ਤਾ ਸਕ੍ਕੋਨ੍ਤਿ ਅਰਹਤ੍ਤੇ ਪਤਿਟ੍ਠਾਤੁਂ. ਇਤਰੇਹਿ ਚ ਕੁਲੇਹਿ ਨਿਕ੍ਖਮਿਤ੍ਵਾ ਪਬ੍ਬਜਿਤਾ ਨਾਮ ਨ ਬਹੁਕਾ, ਗਹਪਤਿਕਾਵ ਬਹੁਕਾ. ਇਤਿ ਨਿਹਤਮਾਨਤ੍ਤਾ ਉਸ੍ਸਨ੍ਨਤ੍ਤਾ ਚ ਪਠਮਂ ਗਹਪਤਿਂ ਨਿਦ੍ਦਿਸਤੀਤਿ.
ਅਞ੍ਞਤਰਸ੍ਮਿਂ ਵਾਤਿ ਇਤਰੇਸਂ ਵਾ ਕੁਲਾਨਂ ਅਞ੍ਞਤਰਸ੍ਮਿਂ. ਪਚ੍ਚਾਜਾਤੋਤਿ ਪਤਿਜਾਤੋ. ਤਥਾਗਤੇ ਸਦ੍ਧਂ ਪਟਿਲਭਤੀਤਿ ਪਰਿਸੁਦ੍ਧਂ ¶ ਧਮ੍ਮਂ ਸੁਤ੍ਵਾ ਧਮ੍ਮਸ੍ਸਾਮਿਮ੍ਹਿ ਤਥਾਗਤੇ ‘‘ਸਮ੍ਮਾਸਮ੍ਬੁਦ੍ਧੋ ਵਤ ਸੋ ਭਗਵਾ’’ਤਿ ਸਦ੍ਧਂ ਪਟਿਲਭਤਿ. ਇਤਿ ਪਟਿਸਞ੍ਚਿਕ੍ਖਤੀਤਿ ਏਵਂ ਪਚ੍ਚਵੇਕ੍ਖਤਿ. ਸਮ੍ਬਾਧੋ ਘਰਾਵਾਸੋਤਿ ਸਚੇਪਿ ਸਟ੍ਠਿਹਤ੍ਥੇ ਘਰੇ ਯੋਜਨਸਤਨ੍ਤਰੇਪਿ ਵਾ ਦ੍ਵੇ ਜਾਯਮ੍ਪਤਿਕਾ ਵਸਨ੍ਤਿ, ਤਥਾਪਿ ਨੇਸਂ ਸਕਿਞ੍ਚਨਸਪਲਿਬੋਧਟ੍ਠੇਨ ਘਰਾਵਾਸੋ ਸਮ੍ਬਾਧੋਯੇਵ. ਰਜੋਪਥੋਤਿ ਰਾਗਰਜਾਦੀਨਂ ਉਟ੍ਠਾਨਟ੍ਠਾਨਨ੍ਤਿ ਮਹਾਅਟ੍ਠਕਥਾਯਂ ¶ ਵੁਤ੍ਤਂ. ਆਗਮਨਪਥੋਤਿਪਿ ਵਤ੍ਤੁਂ ਵਟ੍ਟਤਿ. ਅਲਗ੍ਗਨਟ੍ਠੇਨ ਅਬ੍ਭੋਕਾਸੋ ਵਿਯਾਤਿ ਅਬ੍ਭੋਕਾਸੋ. ਪਬ੍ਬਜਿਤੋ ਹਿ ਕੂਟਾਗਾਰਰਤਨਪਾਸਾਦੇ ਚ ਦੇਵਵਿਮਾਨਾਦੀਸੁ ਚ ਸੁਪਿਹਿਤਦ੍ਵਾਰਵਾਤਪਾਨੇਸੁ ਪਟਿਚ੍ਛਨ੍ਨੇਸੁ ਵਸਨ੍ਤੋਪਿ ਨੇਵ ਲਗ੍ਗਤਿ, ਨ ਸਜ੍ਜਤਿ, ਨ ਬਜ੍ਝਤਿ. ਤੇਨ ਵੁਤ੍ਤਂ – ‘‘ਅਬ੍ਭੋਕਾਸੋ ਪਬ੍ਬਜ੍ਜਾ’’ਤਿ.
ਅਪਿਚ – ਸਮ੍ਬਾਧੋ ਘਰਾਵਾਸੋ ਕੁਸਲਕਿਰਿਯਾਯ ਓਕਾਸਾਭਾਵਤੋ. ਰਜੋਪਥੋ ਅਸਂਵੁਤਸਙ੍ਕਾਰਟ੍ਠਾਨਂ ਵਿਯ ਰਜਾਨਂ ਕਿਲੇਸਰਜਾਨਂ ਸਨ੍ਨਿਪਾਤਟ੍ਠਾਨਤੋ. ਅਬ੍ਭੋਕਾਸੋ ਪਬ੍ਬਜ੍ਜਾ ਕੁਸਲਕਿਰਿਯਾਯ ਯਥਾਸੁਖਂ ਓਕਾਸਸਮ੍ਭਾਵਤੋ. ਨਯਿਦਂ ਸੁਕਰਂ…ਪੇ… ਪਬ੍ਬਜੇਯ੍ਯਨ੍ਤਿ ਏਤ੍ਥ ਅਯਂ ਸਙ੍ਖੇਪਕਥਾ – ਯਦੇਤਂ ਸਿਕ੍ਖਤ੍ਤਯਬ੍ਰਹ੍ਮਚਰਿਯਂ ਏਕਮ੍ਪਿ ਦਿਵਸਂ ਅਖਣ੍ਡਂ ਕਤ੍ਵਾ ਚਰਿਮਕਚਿਤ੍ਤਂ ਪਾਪੇਤਬ੍ਬਤਾਯ ਏਕਨ੍ਤਪਰਿਪੁਣ੍ਣਂ. ਏਕਦਿਵਸਮ੍ਪਿ ਚ ਕਿਲੇਸਮਲੇਨ ਅਮਲਿਨਂ ਕਤ੍ਵਾ ਚਰਿਮਕਚਿਤ੍ਤਂ ਪਾਪੇਤਬ੍ਬਤਾਯ ਏਕਨ੍ਤਪਰਿਸੁਦ੍ਧਂ. ਸਙ੍ਖਲਿਖਿਤਂ ਲਿਖਿਤਸਙ੍ਖਸਦਿਸਂ ਧੋਤਸਙ੍ਖਸਪ੍ਪਟਿਭਾਗਂ ਚਰਿਤਬ੍ਬਂ. ਇਦਂ ਨ ਸੁਕਰਂ ਅਗਾਰਂ ਅਜ੍ਝਾਵਸਤਾ ਅਗਾਰਮਜ੍ਝੇ ਵਸਨ੍ਤੇਨ ਏਕਨ੍ਤਪਰਿਪੁਣ੍ਣਂ…ਪੇ… ਚਰਿਤੁਂ – ‘‘ਯਂਨੂਨਾਹਂ ਕੇਸੇ ਚ ਮਸ੍ਸੁਞ੍ਚ ਓਹਾਰੇਤ੍ਵਾ ਕਸਾਯਰਸਪੀਤਤਾਯ ਕਾਸਾਯਾਨਿ ਬ੍ਰਹ੍ਮਚਰਿਯਂ ਚਰਨ੍ਤਾਨਂ ਅਨੁਚ੍ਛਵਿਕਾਨਿ ਵਤ੍ਥਾਨਿ ਅਚ੍ਛਾਦੇਤ੍ਵਾ ਪਰਿਦਹਿਤ੍ਵਾ ਅਗਾਰਸ੍ਮਾ ਨਿਕ੍ਖਮਿਤ੍ਵਾ ਅਨਗਾਰਿਯਂ ਪਬ੍ਬਜੇਯ੍ਯ’’ਨ੍ਤਿ. ਏਤ੍ਥ ਚ ਯਸ੍ਮਾ ਅਗਾਰਸ੍ਸ ਹਿਤਂ ਕਸਿਵਾਣਿਜ੍ਜਾਦਿਕਮ੍ਮਂ ‘‘ਅਗਾਰਿਯ’’ਨ੍ਤਿ ਵੁਚ੍ਚਤਿ, ਤਞ੍ਚ ਪਬ੍ਬਜ੍ਜਾਯ ਨਤ੍ਥਿ, ਤਸ੍ਮਾ ਪਬ੍ਬਜ੍ਜਾ ‘‘ਅਨਗਾਰਿਯ’’ਨ੍ਤਿ ਞਾਤਬ੍ਬਾ. ਤਂ ਅਨਗਾਰਿਯਂ. ਪਬ੍ਬਜੇਯ੍ਯਨ੍ਤਿ ¶ ਪਟਿਪਜ੍ਜੇਯ੍ਯਂ. ਅਪ੍ਪਂ ਵਾਤਿ ਸਹਸ੍ਸਤੋ ਹੇਟ੍ਠਾ ਭੋਗਕ੍ਖਨ੍ਧੋ ਅਪ੍ਪੋ ਨਾਮ ਹੋਤਿ, ਸਹਸ੍ਸਤੋ ਪਟ੍ਠਾਯ ¶ ਮਹਾ. ਅਬਨ੍ਧਨਟ੍ਠੇਨ ਞਾਤਿਯੇਵ ਞਾਤਿਪਰਿਵਟ੍ਟੋ. ਸੋਪਿ ਵੀਸਤਿਯਾ ਹੇਟ੍ਠਾ ਅਪ੍ਪੋ ਹੋਤਿ, ਵੀਸਤਿਯਾ ਪਟ੍ਠਾਯ ਮਹਾ.
੧੭੮. ਭਿਕ੍ਖੂਨਂ ਸਿਕ੍ਖਾਸਾਜੀਵਸਮਾਪਨ੍ਨੋਤਿ ਯਾ ਭਿਕ੍ਖੂਨਂ ਅਧਿਸੀਲਸਙ੍ਖਾਤਾ ਸਿਕ੍ਖਾ, ਤਞ੍ਚ. ਯਤ੍ਥ ਚੇਤੇ ਸਹ ਜੀਵਨ੍ਤਿ, ਏਕਜੀਵਿਕਾ ਸਭਾਗਵੁਤ੍ਤਿਨੋ ਹੋਨ੍ਤਿ, ਤਂ ਭਗਵਤਾ ਪਞ੍ਞਤ੍ਤਸਿਕ੍ਖਾਪਦਸਙ੍ਖਾਤਂ ਸਾਜੀਵਞ੍ਚ. ਤਤ੍ਥ ਸਿਕ੍ਖਨਭਾਵੇਨ ਸਮਾਪਨ੍ਨੋਤਿ ਭਿਕ੍ਖੂਨਂ ਸਿਕ੍ਖਾਸਾਜੀਵਸਮਾਪਨ੍ਨੋ. ਸਮਾਪਨ੍ਨੋਤਿ ਸਿਕ੍ਖਂ ਪਰਿਪੂਰੇਨ੍ਤੋ ਸਾਜੀਵਞ੍ਚ ਅਵੀਤਿਕ੍ਕਮਨ੍ਤੋ ਹੁਤ੍ਵਾ ਤਦੁਭਯਂ ਉਪਗਤੋਤਿ ਅਤ੍ਥੋ. ਪਾਣਾਤਿਪਾਤਂ ਪਹਾਯਾਤਿਆਦੀਸੁ ਪਾਣਾਤਿਪਾਤਾਦਿਕਥਾ ਹੇਟ੍ਠਾ ਵਿਤ੍ਥਾਰਿਤਾ ਏਵ. ਪਹਾਯਾਤਿ ਇਮਂ ਪਾਣਾਤਿਪਾਤਚੇਤਨਾਸਙ੍ਖਾਤਂ ਦੁਸ੍ਸੀਲ੍ਯਂ ਪਜਹਿਤ੍ਵਾ. ਪਟਿਵਿਰਤੋ ਹੋਤੀਤਿ ਪਹੀਨਕਾਲਤੋ ਪਟ੍ਠਾਯ ਤਤੋ ਦੁਸ੍ਸੀਲ੍ਯਤੋ ਓਰਤੋ ਵਿਰਤੋਵ ਹੋਤਿ. ਨਿਹਿਤਦਣ੍ਡੋ ਨਿਹਿਤਸਤ੍ਥੋਤਿ ਪਰੂਪਘਾਤਤ੍ਥਾਯ ਦਣ੍ਡਂ ਵਾ ਸਤ੍ਥਂ ਵਾ ਆਦਾਯ ਅਵਤ੍ਤਨਤੋ ਨਿਕ੍ਖਿਤ੍ਤਦਣ੍ਡੋ ਚੇਵ ਨਿਕ੍ਖਿਤ੍ਤਸਤ੍ਥੋ ਚਾਤਿ ¶ ਅਤ੍ਥੋ. ਏਤ੍ਥ ਚ ਠਪੇਤ੍ਵਾ ਦਣ੍ਡਂ, ਸਬ੍ਬਮ੍ਪਿ ਅਵਸੇਸਂ ਉਪਕਰਣਂ ਸਤ੍ਤਾਨਂ ਵਿਨਾਸਨਭਾਵਤੋ ‘ਸਤ੍ਥ’ਨ੍ਤਿ ਵੇਦਿਤਬ੍ਬਂ. ਯਂ ਪਨ ਭਿਕ੍ਖੂ ਕਤ੍ਤਰਦਣ੍ਡਂ ਵਾ ਦਨ੍ਤਕਟ੍ਠਵਾਸਿਂ ਵਾ ਪਿਪ੍ਫਲਿਕਂ ਵਾ ਗਹੇਤ੍ਵਾ ਵਿਚਰਨ੍ਤਿ, ਨ ਤਂ ਪਰੂਪਘਾਤਤ੍ਥਾਯ. ਤਸ੍ਮਾ ਨਿਹਿਤਦਣ੍ਡਾ ਨਿਹਿਤਸਤ੍ਥਾਤ੍ਵੇਵ ਸਙ੍ਖਂ ਗਚ੍ਛਨ੍ਤਿ. ਲਜ੍ਜੀਤਿ ਪਾਪਜਿਗੁਚ੍ਛਨਲਕ੍ਖਣਾਯ ਲਜ੍ਜਾਯ ਸਮਨ੍ਨਾਗਤੋ. ਦਯਾਪਨ੍ਨੋਤਿ ਦਯਂ ਮੇਤ੍ਤਚਿਤ੍ਤਤਂ ਆਪਨ੍ਨੋ. ਸਬ੍ਬਪਾਣਭੂਤਹਿਤਾਨੁਕਮ੍ਪੀਤਿ ਸਬ੍ਬੇ ਪਾਣਭੂਤੇ ਹਿਤੇਨ ਅਨੁਕਮ੍ਪਕੋ. ਤਾਯ ਦਯਾਪਨ੍ਨਤਾਯ ਸਬ੍ਬੇਸਂ ਪਾਣਭੂਤਾਨਂ ਹਿਤਚਿਤ੍ਤਕੋਤਿ ਅਤ੍ਥੋ. ਵਿਹਰਤੀਤਿ ਇਰਿਯਤਿ, ਪਾਲੇਤਿ.
ਦਿਨ੍ਨਮੇਵ ਆਦਿਯਤੀਤਿ ਦਿਨ੍ਨਾਦਾਯੀ. ਚਿਤ੍ਤੇਨਪਿ ਦਿਨ੍ਨਮੇਵ ਪਟਿਕਙ੍ਖਤੀਤਿ ਦਿਨ੍ਨਪਾਟਿਕਙ੍ਖੀ. ਥੇਨੇਤੀਤਿ ਥੇਨੋ. ਨ ਥੇਨੇਨ ਅਥੇਨੇਨ. ਅਥੇਨਤ੍ਤਾਯੇਵ ਸੁਚਿਭੂਤੇਨ. ਅਤ੍ਤਨਾਤਿ ਅਤ੍ਤਭਾਵੇਨ. ਅਥੇਨਂ ਸੁਚਿਭੂਤਂ ਅਤ੍ਤਭਾਵਂ ਕਤ੍ਵਾ ਵਿਹਰਤੀਤਿ ਵੁਤ੍ਤਂ ਹੋਤਿ.
ਅਬ੍ਰਹ੍ਮਚਰਿਯਨ੍ਤਿ ¶ ਅਸੇਟ੍ਠਚਰਿਯਂ. ਬ੍ਰਹ੍ਮਂ ਸੇਟ੍ਠਂ ਆਚਾਰਂ ਚਰਤੀਤਿ ਬ੍ਰਹ੍ਮਚਾਰੀ. ਆਰਾਚਾਰੀਤਿ ਅਬ੍ਰਹ੍ਮਚਰਿਯਤੋ ਦੂਰਚਾਰੀ. ਮੇਥੁਨਾਤਿ ਰਾਗਪਰਿਯੁਟ੍ਠਾਨਵਸੇਨ ਸਦਿਸਤ੍ਤਾ ਮੇਥੁਨਕਾਤਿ ਲਦ੍ਧਵੋਹਾਰੇਹਿ ਪਟਿਸੇਵਿਤਬ੍ਬਤੋ ਮੇਥੁਨਾਤਿ ਸਙ੍ਖਂ ਗਤਾ ਅਸਦ੍ਧਮ੍ਮਾ. ਗਾਮਧਮ੍ਮਾਤਿ ਗਾਮਵਾਸੀਨਂ ਧਮ੍ਮਾ.
ਸਚ੍ਚਂ ¶ ਵਦਤੀਤਿ ਸਚ੍ਚਵਾਦੀ. ਸਚ੍ਚੇਨ ਸਚ੍ਚਂ ਸਨ੍ਦਹਤਿ ਘਟੇਤੀਤਿ ਸਚ੍ਚਸਨ੍ਧੋ. ਨ ਅਨ੍ਤਰਨ੍ਤਰਾ ਮੁਸਾ ਵਦਤੀਤਿ ਅਤ੍ਥੋ. ਯੋ ਹਿ ਪੁਰਿਸੋ ਕਦਾਚਿ ਮੁਸਾ ਵਦਤਿ, ਕਦਾਚਿ ਸਚ੍ਚਂ, ਤਸ੍ਸ ਮੁਸਾਵਾਦੇਨ ਅਨ੍ਤਰਿਤਤ੍ਤਾ ਸਚ੍ਚਂ ਸਚ੍ਚੇਨ ਨ ਘਟੀਯਤਿ, ਤਸ੍ਮਾ ਨ ਸੋ ਸਚ੍ਚਸਨ੍ਧੋ. ਅਯਂ ਪਨ ਨ ਤਾਦਿਸੋ. ਜੀਵਿਤਹੇਤੁਪਿ ਮੁਸਾ ਅਵਤ੍ਵਾ ਸਚ੍ਚੇਨ ਸਚ੍ਚਂ ਸਨ੍ਦਹਤਿਯੇਵਾਤਿ ਸਚ੍ਚਸਨ੍ਧੋ. ਥੇਤੋਤਿ ਥਿਰੋ, ਥਿਰਕਥੋਤਿ ਅਤ੍ਥੋ. ਏਕੋ ਹਿ ਪੁਗ੍ਗਲੋ ਹਲਿਦ੍ਦਿਰਾਗੋ ਵਿਯ, ਥੁਸਰਾਸਿਮ੍ਹਿ ਨਿਖਾਤਖਾਣੁਕੋ ਵਿਯ, ਅਸ੍ਸਪਿਟ੍ਠੇ ਠਪਿਤਕੁਮ੍ਭਣ੍ਡਮਿਵ ਚ, ਨ ਥਿਰਕਥੋ ਹੋਤਿ. ਏਕੋ ਪਾਸਾਣਲੇਖਾ ਵਿਯ, ਇਨ੍ਦਖੀਲੋ ਵਿਯ ਚ ਥਿਰਕਥੋ ਹੋਤਿ. ਅਸਿਨਾ ਸੀਸੇ ਛਿਨ੍ਦਨ੍ਤੇਪਿ ਦ੍ਵੇ ਕਥਾ ਨ ਕਥੇਤਿ. ਅਯਂ ਵੁਚ੍ਚਤਿ ਥੇਤੋ. ਪਚ੍ਚਯਿਕੋਤਿ ਪਤ੍ਤਿਯਾਯਿਤਬ੍ਬਕੋ, ਸਦ੍ਧਾਯਿਕੋਤਿ ਅਤ੍ਥੋ. ਏਕਚ੍ਚੋ ਹਿ ਪੁਗ੍ਗਲੋ ਨ ਪਚ੍ਚਯਿਕੋ ਹੋਤਿ. ‘ਇਦਂ ਕੇਨ ਵੁਤ੍ਤਂ? ਅਸੁਕੇਨਾ’ਤਿ ਵੁਤ੍ਤੇ ‘ਮਾ ਤਸ੍ਸ ਵਚਨਂ ਸਦ੍ਦਹਥਾ’ਤਿ ਵਤ੍ਤਬ੍ਬਤਂ ਆਪਜ੍ਜਤਿ. ਏਕੋ ਪਚ੍ਚਯਿਕੋ ਹੋਤਿ. ‘ਇਦਂ ਕੇਨ ਵੁਤ੍ਤਂ? ਅਸੁਕੇਨਾ’ਤਿ ਵੁਤ੍ਤੇ ‘ਯਦਿ ਤੇਨ ਵੁਤ੍ਤਂ, ਇਦਮੇਵ ਪਮਾਣਂ, ਇਦਾਨਿ ਉਪਪਰਿਕ੍ਖਿਤਬ੍ਬਂ ਨਤ੍ਥਿ, ਏਵਮੇਵ ਇਦ’ਨ੍ਤਿ ਵਤ੍ਤਬ੍ਬਤਂ ਆਪਜ੍ਜਤਿ. ਅਯਂ ਵੁਚ੍ਚਤਿ ਪਚ੍ਚਯਿਕੋ. ਅਵਿਸਂਵਾਦਕੋ ਲੋਕਸ੍ਸਾਤਿ ਤਾਯ ਸਚ੍ਚਵਾਦਿਤਾਯ ਲੋਕਂ ਨ ਵਿਸਂਵਾਦੇਤੀਤਿ ਅਤ੍ਥੋ.
ਇਮੇਸਂ ¶ ਭੇਦਾਯਾਤਿ ਯੇਸਂ ਇਤੋ ਸੁਤ੍ਵਾਤਿ ਵੁਤ੍ਤਾਨਂ ਸਨ੍ਤਿਕੇ ਸੁਤਂ, ਤੇਸਂ ਭੇਦਾਯ. ਭਿਨ੍ਨਾਨਂ ਵਾ ਸਨ੍ਧਾਤਾਤਿ ਦ੍ਵਿਨ੍ਨਂ ਮਿਤ੍ਤਾਨਂ ਵਾ ਸਮਾਨੁਪਜ੍ਝਾਯਕਾਦੀਨਂ ਵਾ ਕੇਨਚਿਦੇਵ ਕਾਰਣੇਨ ਭਿਨ੍ਨਾਨਂ ਏਕਮੇਕਂ ਉਪਸਙ੍ਕਮਿਤ੍ਵਾ – ‘ਤੁਮ੍ਹਾਕਂ ਈਦਿਸੇ ਕੁਲੇ ਜਾਤਾਨਂ, ਏਵਂ ਬਹੁਸ੍ਸੁਤਾਨਂ ਇਦਂ ਨ ਯੁਤ੍ਤ’ਨ੍ਤਿਆਦੀਨਿ ਵਤ੍ਵਾ ਸਨ੍ਧਾਨਂ ਕਤ੍ਤਾ. ਅਨੁਪ੍ਪਦਾਤਾਤਿ ਸਨ੍ਧਾਨਾਨੁਪ੍ਪਦਾਤਾ. ਦ੍ਵੇ ਜਨੇ ਸਮਗ੍ਗੇ ਦਿਸ੍ਵਾ – ‘ਤੁਮ੍ਹਾਕਂ ਏਵਰੂਪੇ ਕੁਲੇ ਜਾਤਾਨਂ, ਏਵਰੂਪੇਹਿ ਗੁਣੇਹਿ ਸਮਨ੍ਨਾਗਤਾਨਂ ¶ ਅਨੁਚ੍ਛਵਿਕਮੇਤ’ਨ੍ਤਿਆਦੀਨਿ ਵਤ੍ਵਾ ਦਲ਼੍ਹੀਕਮ੍ਮਂ ਕਤ੍ਤਾਤਿ ਅਤ੍ਥੋ. ਸਮਗ੍ਗੋ ਆਰਾਮੋ ਅਸ੍ਸਾਤਿ ਸਮਗ੍ਗਾਰਾਮੋ. ਯਤ੍ਥ ਸਮਗ੍ਗਾ ਨਤ੍ਥਿ, ਤਤ੍ਥ ਵਸਿਤੁਮ੍ਪਿ ਨ ਇਚ੍ਛਤੀਤਿ ਅਤ੍ਥੋ. ਸਮਗ੍ਗਰਾਮੋਤਿਪਿ ਪਾਲ਼ਿ. ਅਯਮੇਵ ਅਤ੍ਥੋ. ਸਮਗ੍ਗਰਤੋਤਿ ਸਮਗ੍ਗੇਸੁ ਰਤੋ. ਤੇ ਪਹਾਯ ਅਞ੍ਞਤ੍ਰ ਗਨ੍ਤੁਮ੍ਪਿ ਨ ਇਚ੍ਛਤੀਤਿ ਅਤ੍ਥੋ. ਸਮਗ੍ਗੇ ਦਿਸ੍ਵਾਪਿ ਸੁਤ੍ਵਾਪਿ ਨਨ੍ਦਤੀਤਿ ਸਮਗ੍ਗਨਨ੍ਦੀ. ਸਮਗ੍ਗਕਰਣਿਂ ਵਾਚਂ ਭਾਸਿਤਾਤਿ ਯਾ ਵਾਚਾ ਸਤ੍ਤੇ ਸਮਗ੍ਗੇਯੇਵ ਕਰੋਤਿ, ਤਂ ਸਾਮਗ੍ਗੀਗੁਣਪਰਿਦੀਪਕਮੇਵ ¶ ਵਾਚਂ ਭਾਸਤਿ, ਨ ਇਤਰਨ੍ਤਿ.
ਕਾਲੇਨ ਵਦਤੀਤਿ ਕਾਲਵਾਦੀ. ਵਤ੍ਤਬ੍ਬਯੁਤ੍ਤਕਾਲਂ ਸਲ੍ਲਕ੍ਖੇਤ੍ਵਾ ਵਦਤੀਤਿ ਅਤ੍ਥੋ. ਭੂਤਂ ਤਥਂ ਤਚ੍ਛਂ ਸਭਾਵਮੇਵ ਵਦਤੀਤਿ ਭੂਤਵਾਦੀ. ਦਿਟ੍ਠਧਮ੍ਮਿਕਸਮ੍ਪਰਾਯਿਕਤ੍ਥਸਨ੍ਨਿਸ੍ਸਿਤਮੇਵ ਕਤ੍ਵਾ ਵਦਤੀਤਿ ਅਤ੍ਥਵਾਦੀ. ਨਵਲੋਕੁਤ੍ਤਰਧਮ੍ਮਸਨ੍ਨਿਸ੍ਸਿਤਂ ਕਤ੍ਵਾ ਵਦਤੀਤਿ ਧਮ੍ਮਵਾਦੀ. ਸਂਵਰਵਿਨਯਪਹਾਨਵਿਨਯਸਨ੍ਨਿਸ੍ਸਿਤਂ ਕਤ੍ਵਾ ਵਦਤੀਤਿ ਵਿਨਯਵਾਦੀ. ਨਿਧਾਨਂ ਵੁਚ੍ਚਤਿ ਠਪਨੋਕਾਸੋ. ਨਿਧਾਨਮਸ੍ਸ ਅਤ੍ਥੀਤਿ ਨਿਧਾਨਵਤੀ. ਹਦਯੇ ਨਿਧਾਤਬ੍ਬਯੁਤ੍ਤਕਂ ਵਾਚਂ ਭਾਸਿਤਾਤਿ ਅਤ੍ਥੋ. ਕਾਲੇਨਾਤਿ ਏਵਰੂਪਿਂ ਭਾਸਮਾਨੋਪਿ ਚ ‘‘ਅਹਂ ਨਿਧਾਨਵਤਿਂ ਵਾਚਂ ਭਾਸਿਸ੍ਸਾਮੀ’’ਤਿ ਨ ਅਕਾਲੇਨ ਭਾਸਤਿ. ਯੁਤ੍ਤਕਾਲਂ ਪਨ ਸਲ੍ਲਕ੍ਖੇਤ੍ਵਾਵ ਭਾਸਤੀਤਿ ਅਤ੍ਥੋ. ਸਾਪਦੇਸਨ੍ਤਿ ਸਉਪਮਂ, ਸਕਾਰਣਨ੍ਤਿ ਅਤ੍ਥੋ. ਪਰਿਯਨ੍ਤਵਤਿਨ੍ਤਿ ਪਰਿਚ੍ਛੇਦਂ ਦਸ੍ਸੇਤ੍ਵਾ. ਯਥਾਸ੍ਸਾ ਪਰਿਚ੍ਛੇਦੋ ਪਞ੍ਞਾਯਤਿ, ਏਵਂ ਭਾਸਤੀਤਿ ਅਤ੍ਥੋ. ਅਤ੍ਥਸਂਹਿਤਨ੍ਤਿ ਅਨੇਕੇਹਿਪਿ ਨਯੇਹਿ ਵਿਭਜਨ੍ਤੇਨ ਪਰਿਯਾਦਾਤੁਂ ਅਸਕ੍ਕੁਣੇਯ੍ਯਤਾਯ ਅਤ੍ਥਸਮ੍ਪਨ੍ਨਂ ਭਾਸਤਿ. ਯਂ ਵਾ ਸੋ ਅਤ੍ਥਵਾਦੀ ਅਤ੍ਥਂ ਵਦਤਿ, ਤੇਨ ਅਤ੍ਥੇਨ ਸਂਹਿਤਤ੍ਤਾ ਅਤ੍ਥਸਂਹਿਤਂ ਵਾਚਂ ਭਾਸਤਿ. ਨ ਅਞ੍ਞਂ ਨਿਕ੍ਖਿਪਿਤ੍ਵਾ ਅਞ੍ਞਂ ਭਾਸਤੀਤਿ ਵੁਤ੍ਤਂ ਹੋਤਿ.
੧੭੯. ਬੀਜਗਾਮਭੂਤਗਾਮਸਮਾਰਮ੍ਭਾਤਿ ਮੂਲਬੀਜਂ, ਖਨ੍ਧਬੀਜਂ, ਫਲ਼ੁਬੀਜਂ, ਅਗ੍ਗਬੀਜਂ ਬੀਜਬੀਜਨ੍ਤਿ ਪਞ੍ਚਵਿਧਸ੍ਸ ਬੀਜਗਾਮਸ੍ਸ ਚੇਵ ਯਸ੍ਸ ਕਸ੍ਸਚਿ ਨੀਲਤਿਣਰੁਕ੍ਖਾਦਿਕਸ੍ਸ ਭੂਤਗਾਮਸ੍ਸ ਚ ਸਮਾਰਮ੍ਭਾ. ਛੇਦਨਭੇਦਨਪਚਨਾਦਿਭਾਵੇਨ ਵਿਕੋਪਨਾ ਪਟਿਵਿਰਤੋਤਿ ਅਤ੍ਥੋ. ਏਕਭਤ੍ਤਿਕੋਤਿ ਪਾਤਰਾਸਭਤ੍ਤਂ, ਸਾਯਮਾਸਭਤ੍ਤਨ੍ਤਿ ਦ੍ਵੇ ਭਤ੍ਤਾਨਿ. ਤੇਸੁ ਪਾਤਰਾਸਭਤ੍ਤਂ ਅਨ੍ਤੋਮਜ੍ਝਨ੍ਹਿਕੇਨ ਪਰਿਚ੍ਛਿਨ੍ਨਂ. ਇਤਰਂ ਮਜ੍ਝਨ੍ਹਿਕਤੋ ਉਦ੍ਧਂ ਅਨ੍ਤੋਅਰੁਣੇਨ. ਤਸ੍ਮਾ ਅਨ੍ਤੋਮਜ੍ਝਨ੍ਹਿਕੇ ¶ ਦਸਕ੍ਖਤ੍ਤੁਂ ¶ ਭੁਞ੍ਜਮਾਨੋਪਿ ਏਕਭਤ੍ਤਿਕੋਵ ਹੋਤਿ. ਤਂ ਸਨ੍ਧਾਯ ਵੁਤ੍ਤਂ – ਏਕਭਤ੍ਤਿਕੋਤਿ. ਰਤ੍ਤਿਯਾ ਭੋਜਨਂ ਰਤ੍ਤਿ, ਤਤੋ ਉਪਰਤੋਤਿ ਰਤ੍ਤੂਪਰਤੋ. ਅਤਿਕ੍ਕਨ੍ਤੇ ਮਜ੍ਝਨ੍ਹਿਕੇ ਯਾਵ ਸੂਰਿਯਸਤ੍ਥਙ੍ਗਮਨਾ ਭੋਜਨਂ ਵਿਕਾਲਭੋਜਨਂ ਨਾਮ, ਤਤੋ ਵਿਰਤਤ੍ਤਾ ਵਿਰਤੋ ਵਿਕਾਲਭੋਜਨਾ. ਸਾਸਨਸ੍ਸ ਅਨਨੁਲੋਮਤ੍ਤਾ ਵਿਸੂਕਂ ਪਟਾਣੀਭੂਤਂ ਦਸ੍ਸਨਨ੍ਤਿ ਵਿਸੂਕਦਸ੍ਸਨਂ. ਅਤ੍ਤਨਾ ਨਚ੍ਚਨਨਚ੍ਚਾਪਨਾਦਿਵਸੇਨ ਨਚ੍ਚਾ ਚ ਗੀਤਾ ਚ ਵਾਦਿਤਾ ਚ ਅਨ੍ਤਮਸੋ ਮਯੂਰਨਚ੍ਚਨਾਪਨਾਦਿਵਸੇਨਪਿ ਪਵਤ੍ਤਾਨਂ ਨਚ੍ਚਾਦੀਨਂ ਵਿਸੂਕਭੂਤਾ ਦਸ੍ਸਨਾ ਚਾਤਿ ਨਚ੍ਚਗੀਤਵਾਦਿਤਵਿਸੂਕਦਸ੍ਸਨਾ. ਨਚ੍ਚਾਦੀਨਿ ¶ ਹਿ ਅਤ੍ਤਨਾ ਪਯੋਜੇਤੁਂ ਵਾ ਪਰੇਹਿ ਪਯੋਜਾਪੇਤੁਂ ਵਾ ਯੁਤ੍ਤਾਨਿ ਪਸ੍ਸਿਤੁਂ ਵਾ ਨੇਵ ਭਿਕ੍ਖੂਨਂ ਨ ਭਿਕ੍ਖੁਨੀਨਂ ਵਟ੍ਟਨ੍ਤਿ. ਮਾਲਾਦੀਸੁ – ਮਾਲਾਤਿ ਯਂਕਿਞ੍ਚਿ ਪੁਪ੍ਫਂ. ਗਨ੍ਧਨ੍ਤਿ ਯਂਕਿਞ੍ਚਿ ਗਨ੍ਧਜਾਤਂ. ਵਿਲੇਪਨਨ੍ਤਿ ਛਵਿਰਾਗਕਰਣਂ. ਤਤ੍ਥ ਪਿਲ਼ਨ੍ਧਨ੍ਤੋ ਧਾਰੇਤਿ ਨਾਮ. ਊਨਟ੍ਠਾਨਂ ਪੂਰੇਨ੍ਤੋ ਮਣ੍ਡੇਤਿ ਨਾਮ. ਗਨ੍ਧਵਸੇਨ ਛਵਿਰਾਗਵਸੇਨ ਚ ਸਾਦਿਯਨ੍ਤੋ ਵਿਭੂਸੇਤਿ ਨਾਮ. ਠਾਨਂ ਵੁਚ੍ਚਤਿ ਕਾਰਣਂ. ਤਸ੍ਮਾ ਯਾਯ ਦੁਸ੍ਸੀਲ੍ਯਚੇਤਨਾਯ ਤਾਨਿ ਮਾਲਾਧਾਰਣਾਦੀਨਿ ਮਹਾਜਨੋ ਕਰੋਤਿ, ਤਤੋ ਪਟਿਵਿਰਤੋਤਿ ਅਤ੍ਥੋ. ਉਚ੍ਚਾਸਯਨਂ ਵੁਚ੍ਚਤਿ ਪਮਾਣਾਤਿਕ੍ਕਨ੍ਤਂ. ਮਹਾਸਯਨਂ ਅਕਪ੍ਪਿਯਸਨ੍ਥਤਂ, ਤਤੋ ਪਟਿਵਿਰਤੋਤਿ ਅਤ੍ਥੋ. ਜਾਤਰੂਪਨ੍ਤਿ ਸੁਵਣ੍ਣਂ. ਰਜਤਨ੍ਤਿ ਕਹਾਪਣੋ, ਲੋਹਮਾਸਕੋ, ਜਤੁਮਾਸਕੋ, ਦਾਰੁਮਾਸਕੋਤਿ ਯੇ ਵੋਹਾਰਂ ਗਚ੍ਛਨ੍ਤਿ. ਤਸ੍ਸ ਉਭਯਸ੍ਸਾਪਿ ਪਟਿਗ੍ਗਹਣਾ ਪਟਿਵਿਰਤੋ, ਨੇਵ ਨਂ ਉਗ੍ਗਣ੍ਹਾਤਿ, ਨ ਉਗ੍ਗਣ੍ਹਾਪੇਤਿ, ਨ ਉਪਨਿਕ੍ਖਿਤ੍ਤਂ ਸਾਦਿਯਤੀਤਿ ਅਤ੍ਥੋ.
ਆਮਕਧਞ੍ਞਪਟਿਗ੍ਗਹਣਾਤਿ ਸਾਲਿਵੀਹਿਯਵਗੋਧੁਮਕਙ੍ਗੁਵਰਕਕੁਦ੍ਰੂਸਕਸਙ੍ਖਾਤਸ੍ਸ ਸਤ੍ਤਵਿਧਸ੍ਸਾਪਿ ਆਮਕਧਞ੍ਞਸ੍ਸ ਪਟਿਗ੍ਗਹਣਾ. ਨ ਕੇਵਲਞ੍ਚ ਏਤੇਸਂ ਪਟਿਗ੍ਗਹਣਮੇਵ, ਆਮਸਨਮ੍ਪਿ ਭਿਕ੍ਖੂਨਂ ਨ ਵਟ੍ਟਤਿਯੇਵ. ਆਮਕਮਂਸਪਟਿਗ੍ਗਹਣਾਤਿ ਏਤ੍ਥ ਅਞ੍ਞਤ੍ਰ ਓਦਿਸ੍ਸ ਅਨੁਞ੍ਞਾਤਾ ਆਮਕਮਚ੍ਛਮਂਸਾਨਂ ਪਟਿਗ੍ਗਹਣਮੇਵ ਭਿਕ੍ਖੂਨਂ ਨ ਵਟ੍ਟਤਿ, ਨੋ ਆਮਸਨਂ. ਇਤ੍ਥਿਕੁਮਾਰਿਕਪਟਿਗ੍ਗਹਣਾਤਿ ਏਤ੍ਥ ਇਤ੍ਥੀਤਿ ਪੁਰਿਸਨ੍ਤਰਗਤਾ. ਇਤਰਾ ਕੁਮਾਰਿਕਾ ਨਾਮ. ਤਾਸਂ ਪਟਿਗ੍ਗਹਣਮ੍ਪਿ ਆਮਸਨਮ੍ਪਿ ਅਕਪ੍ਪਿਯਮੇਵ. ਦਾਸਿਦਾਸਪਟਿਗ੍ਗਹਣਾਤਿ ਏਤ੍ਥ ਦਾਸਿਦਾਸਵਸੇਨੇਵ ਤੇਸਂ ਪਟਿਗ੍ਗਹਣਂ ਨ ਵਟ੍ਟਤਿ. ‘ਕਪ੍ਪਿਯਕਾਰਕਂ ਦਮ੍ਮਿ’, ‘ਆਰਾਮਿਕਂ ਦਮ੍ਮੀ’ਤਿ ਏਵਂ ਵੁਤ੍ਤੇ ਪਨ ਵਟ੍ਟਤਿ. ਅਜੇਲ਼ਕਾਦੀਸੁਪਿ ਖੇਤ੍ਤਵਤ੍ਥੁਪਰਿਯੋਸਾਨੇਸੁ ਕਪ੍ਪਿਯਾਕਪ੍ਪਿਯਨਯੋ ਵਿਨਯਵਸੇਨ ਉਪਪਰਿਕ੍ਖਿਤਬ੍ਬੋ. ਤਤ੍ਥ ਖੇਤ੍ਤਂ ਨਾਮ ਯਸ੍ਮਿਂ ਪੁਬ੍ਬਣ੍ਣਂ ਰੁਹਤਿ. ਵਤ੍ਥੁ ਨਾਮ ਯਸ੍ਮਿਂ ਅਪਰਣ੍ਣਂ ਰੁਹਤਿ. ਯਤ੍ਥ ਵਾ ਉਭਯਮ੍ਪਿ ¶ ਰੁਹਤਿ ਤਂ ਖੇਤ੍ਤਂ. ਤਦਤ੍ਥਾਯ ਅਕਤਭੂਮਿਭਾਗੋ ਵਤ੍ਥੁ. ਖੇਤ੍ਤਵਤ੍ਥੁਸੀਸੇਨ ਚੇਤ੍ਥ ਵਾਪਿਤਲ਼ਾਕਾਦੀਨਿਪਿ ਸਙ੍ਗਹਿਤਾਨੇਵ.
ਦੂਤੇਯ੍ਯਂ ਵੁਚ੍ਚਤਿ ਦੂਤਕਮ੍ਮਂ. ਗਿਹੀਨਂ ਪਹਿਤਂ ਪਣ੍ਣਂ ਵਾ ਸਾਸਨਂ ਵਾ ਗਹੇਤ੍ਵਾ ਤਤ੍ਥ ਤਤ੍ਥ ਗਮਨਂ ¶ . ਪਹੀਣਗਮਨਂ ਵੁਚ੍ਚਤਿ ਪਰਘਰਂ ਪੇਸਿਤਸ੍ਸ ਖੁਦ੍ਦਕਗਮਨਂ. ਅਨੁਯੋਗੋ ਨਾਮ ਤਦੁਭਯਕਰਣਂ. ਤਸ੍ਮਾ ਦੂਤੇਯ੍ਯਪਹੀਣਗਮਨਾਨਂ ਅਨੁਗੋਤਿ ¶ ਏਵਮੇਤ੍ਥ ਅਤ੍ਥੋ ਦਟ੍ਠਬ੍ਬੋ. ਕਯਵਿਕ੍ਕਯਾਤਿ ਕਯਾ ਚ ਵਿਕ੍ਕਯਾ ਚ. ਤੁਲਾਕੂਟਾਦੀਸੁ – ਕੂਟਨ੍ਤਿ ਵਞ੍ਚਨਂ. ਤਤ੍ਥ ਤੁਲਾਕੂਟਂ ਨਾਮ ਰੂਪਕੂਟਂ, ਅਙ੍ਗਕੂਟਂ ਗਹਣਕੂਟਂ, ਪਟਿਚ੍ਛਨ੍ਨਕੂਟਨ੍ਤਿ ਚਤੁਬ੍ਬਿਧਂ ਹੋਤਿ. ਤਤ੍ਥ ਰੂਪਕੂਟਂ ਨਾਮ ਦ੍ਵੇ ਤੁਲਾ ਸਮਰੂਪਾ ਕਤ੍ਵਾ ਗਣ੍ਹਨ੍ਤੋ ਮਹਤਿਯਾ ਗਣ੍ਹਾਤਿ, ਦਦਨ੍ਤੋ ਖੁਦ੍ਦਿਕਾਯ ਦੇਤਿ. ਅਙ੍ਗਕੂਟਂ ਨਾਮ ਗਣ੍ਹਨ੍ਤੋ ਪਚ੍ਛਾਭਾਗੇ ਹਤ੍ਥੇਨ ਤੁਲਂ ਅਕ੍ਕਮਤਿ, ਦਦਨ੍ਤੋ ਪੁਬ੍ਬਭਾਗੇ. ਗਹਣਕੂਟਂ ਨਾਮ ਗਣ੍ਹਨ੍ਤੋ ਮੂਲੇ ਰਜ੍ਜੁਂ ਗਣ੍ਹਾਤਿ, ਦਦਨ੍ਤੋ ਅਗ੍ਗੇ. ਪਟਿਚ੍ਛਨ੍ਨਕੂਟਂ ਨਾਮ ਤੁਲਂ ਸੁਸਿਰਂ ਕਤ੍ਵਾ ਅਨ੍ਤੋ ਅਯਚੁਣ੍ਣਂ ਪਕ੍ਖਿਪਿਤ੍ਵਾ ਗਣ੍ਹਨ੍ਤੋ ਤਂ ਪਚ੍ਛਾਭਾਗੇ ਕਰੋਤਿ, ਦਦਨ੍ਤੋ ਅਗ੍ਗਭਾਗੇ.
ਕਂਸੋ ਵੁਚ੍ਚਤਿ ਸੁਵਣ੍ਣਪਾਤਿ. ਤਾਯ ਵਞ੍ਚਨਂ ਕਂਸਕੂਟਂ. ਕਥਂ? ਏਕਂ ਸੁਵਣ੍ਣਪਾਤਿਂ ਕਤ੍ਵਾ ਅਞ੍ਞਾ ਦ੍ਵੇ ਤਿਸ੍ਸੋ ਲੋਹਪਾਤਿਯੋ ਸੁਵਣ੍ਣਵਣ੍ਣਾ ਕਰੋਨ੍ਤਿ, ਤਤੋ ਜਨਪਦਂ ਗਨ੍ਤ੍ਵਾ ਕਿਞ੍ਚਿਦੇਵ ਅਡ੍ਢਕੁਲਂ ਪਵਿਸਿਤ੍ਵਾ ਸੁਵਣ੍ਣਭਾਜਨਾਨਿ ਕਿਣਥਾ’ਤਿ ਵਤ੍ਵਾ ਅਗ੍ਘੇ ਪੁਚ੍ਛਿਤੇ ਸਮਗ੍ਘਤਰਂ ਦਾਤੁਕਾਮਾ ਹੋਨ੍ਤਿ. ਤਤੋ ਤੇਹਿ ‘ਕਥਂ ਇਮੇਸਂ ਸੁਵਣ੍ਣਭਾਵੋ ਜਾਨਿਤਬ੍ਬੋ’ਤਿ ਵੁਤ੍ਤੇ ‘ਵੀਮਂਸਿਤ੍ਵਾ ਗਣ੍ਹਥਾ’ਤਿ ਸੁਵਣ੍ਣਪਾਤਿਂ ਪਾਸਾਣੇ ਘਂਸਿਤ੍ਵਾ ਸਬ੍ਬਪਾਤਿਯੋ ਦਤ੍ਵਾ ਗਚ੍ਛਨ੍ਤਿ.
ਮਾਨਕੂਟਂ ਨਾਮ ਹਦਯਭੇਦਸਿਖਾਭੇਦਰਜ੍ਜੁਭੇਦਵਸੇਨ ਤਿਵਿਧਂ ਹੋਤਿ. ਤਤ੍ਥ ਹਦਯਭੇਦੋ ਸਪ੍ਪਿਤੇਲਾਦਿਮਿਨਨਕਾਲੇ ਲਬ੍ਭਤਿ. ਤਾਨਿ ਹਿ ਗਣ੍ਹਨ੍ਤੋ ਹੇਟ੍ਠਾ ਛਿਦ੍ਦੇਨ ਮਾਨੇਨ ‘ਸਣਿਕਂ ਆਸਿਞ੍ਚਾ’ਤਿ ਵਤ੍ਵਾ ਅਨ੍ਤੋਭਾਜਨੇ ਬਹੁਂ ਪਗ੍ਘਰਾਪੇਤ੍ਵਾ ਗਣ੍ਹਾਤਿ. ਦਦਨ੍ਤੋ ਛਿਦ੍ਦਂ ਪਿਧਾਯ ਸੀਘਂ ਪੂਰੇਤ੍ਵਾ ਦੇਤਿ. ਸਿਖਾਭੇਦੋ ਤਿਲਤਣ੍ਡੁਲਾਦਿਮਿਨਨਕਾਲੇ ਲਬ੍ਭਤਿ. ਤਾਨਿ ਹਿ ਗਣ੍ਹਨ੍ਤੋ ਸਣਿਕਂ ਸਿਖਂ ਉਸ੍ਸਾਪੇਤ੍ਵਾ ਗਣ੍ਹਾਤਿ. ਦਦਨ੍ਤੋ ਵੇਗੇਨ ਪੂਰੇਤ੍ਵਾ ਸਿਖਂ ਛਿਨ੍ਦਨ੍ਤੋ ਦੇਤਿ. ਰਜ੍ਜੁਭੇਦੋ ਖੇਤ੍ਤਵਤ੍ਥੁਮਿਨਨਕਾਲੇ ਲਬ੍ਭਤਿ. ਲਞ੍ਜਂ ਅਲਭਨ੍ਤਾ ਹਿ ਖੇਤ੍ਤਂ ਅਮਹਨ੍ਤਮ੍ਪਿ ਮਹਨ੍ਤਂ ਕਤ੍ਵਾ ਮਿਨਨ੍ਤਿ.
ਉਕ੍ਕੋਟਨਾਦੀਸੁ ¶ – ਉਕ੍ਕੋਟਨਨ੍ਤਿ ਅਸ੍ਸਾਮਿਕੇ ਸਾਮਿਕੇ ਕਾਤੁਂ ਲਞ੍ਜਗ੍ਗਹਣਂ. ਵਞ੍ਚਨਨ੍ਤਿ ਤੇਹਿ ਤੇਹਿ ਉਪਾਯੇਹਿ ਪਰੇਸਂ ਵਞ੍ਚਨਂ. ਤਤ੍ਰਿਦਮੇਕਂ ਵਤ੍ਥੁ – ਏਕੋ ਕਿਰ ਲੁਦ੍ਦਕੋ ਮਿਗਞ੍ਚ ਮਿਗਪੋਤਕਞ੍ਚ ਗਹੇਤ੍ਵਾ ਆਗਚ੍ਛਤਿ. ਤਮੇਕੋ ਧੁਤ੍ਤੋ – ‘‘ਕਿਂ ਭੋ ਮਿਗੋ ਅਗ੍ਘਤਿ, ਕਿਂ ਮਿਗਪੋਤਕੋ’’ਤਿ ਆਹ. ‘‘ਮਿਗੋ ਦ੍ਵੇ ਕਹਾਪਣੇ, ਮਿਗਪੋਤਕੋ ਏਕ’’ਨ੍ਤਿ ਚ ਵੁਤ੍ਤੇ ਕਹਾਪਣਂ ਦਤ੍ਵਾ ਮਿਗਪੋਤਕਂ ਗਹੇਤ੍ਵਾ ਥੋਕਂ ਗਨ੍ਤ੍ਵਾ ਨਿਵਤ੍ਤੋ ¶ , ‘‘ਨ ਮੇ ਭੋ ਮਿਗਪੋਤਕੇਨ ਅਤ੍ਥੋ, ਮਿਗਂ ਮੇ ਦੇਹੀ’’ਤਿ ਆਹ. ਤੇਨ ਹਿ ‘‘ਦ੍ਵੇ ਕਹਾਪਣੇ ਦੇਹੀ’’ਤਿ. ਸੋ ਆਹ – ‘‘ਨਨੁ ਤੇ, ਭੋ, ਮਯਾ ਪਠਮਂ ¶ ਏਕੋ ਕਹਾਪਣੋ ਦਿਨ੍ਨੋ’’ਤਿ? ‘‘ਆਮ ਦਿਨ੍ਨੋ’’ਤਿ. ਇਦਮ੍ਪਿ ਮਿਗਪੋਤਕਂ ਗਣ੍ਹ, ਏਵਂ ਸੋ ਚ ਕਹਾਪਣੋ ਅਯਞ੍ਚ ਕਹਾਪਣਗ੍ਘਣਕੋ ਮਿਗਪੋਤਕੋਤਿ ਦ੍ਵੇ ਕਹਾਪਣਾ ਭਵਿਸ੍ਸਨ੍ਤੀਤਿ. ਸੋ ‘‘ਕਾਰਣਂ ਵਦਤੀ’’ਤਿ ਸਲ੍ਲਕ੍ਖੇਤ੍ਵਾ ਮਿਗਪੋਤਕਂ ਗਹੇਤ੍ਵਾ ਮਿਗਂ ਅਦਾਸੀਤਿ.
ਨਿਕਤੀਤਿ ਯੋਗਵਸੇਨ ਵਾ ਮਾਯਾਵਸੇਨ ਵਾ ਅਪਾਮਙ੍ਗਂ ਪਾਮਙ੍ਗਨ੍ਤਿ, ਅਮਣਿਂ ਮਣੀਤਿ, ਅਸੁਵਣ੍ਣਂ ਸੁਵਣ੍ਣਨ੍ਤਿ ਕਤ੍ਵਾ ਪਤਿਰੂਪਕੇਨ ਵਞ੍ਚਨਂ. ਸਾਚਿਯੋਗੋਤਿ ਕੁਟਿਲਯੋਗੋ. ਏਤੇਸਂਯੇਵ ਉਕ੍ਕੋਟਨਾਦੀਨਮੇਤਂ ਨਾਮਂ. ਤਸ੍ਮਾ ਉਕ੍ਕੋਟਨਸਾਚਿਯੋਗੋ ਵਞ੍ਚਨਸਾਚਿਯੋਗੋ ਨਿਕਤਿਸਾਚਿਯੋਗੋਤਿ ਏਵਮੇਤ੍ਥ ਅਤ੍ਥੋ ਦਟ੍ਠਬ੍ਬੋ. ਕੇਚਿ ਅਞ੍ਞਂ ਦਸ੍ਸੇਤ੍ਵਾ ਅਞ੍ਞਸ੍ਸ ਪਰਿਵਤ੍ਤਨਂ ‘ਸਾਚਿਯੋਗੋ’ਤਿ ਵਦਨ੍ਤਿ. ਤਂ ਪਨ ਵਞ੍ਚਨੇਨੇਵ ਸਙ੍ਗਹਿਤਂ.
ਛੇਦਨਾਦੀਸੁ – ਛੇਦਨਨ੍ਤਿ ਹਤ੍ਥਚ੍ਛੇਦਨਾਦਿ. ਵਧੋਤਿ ਮਾਰਣਂ. ਬਨ੍ਧੋਤਿ ਰਜ੍ਜੁਬਨ੍ਧਨਾਦੀਹਿ ਬਨ੍ਧਨਂ. ਵਿਪਰਾਮੋਸੋਤਿ ਹਿਮਵਿਪਰਾਮੋਸੋ, ਗੁਮ੍ਬਵਿਪਰਾਮੋਸੋਤਿ ਦੁਵਿਧੋ. ਯਞ੍ਹਿ ਹਿਮਪਾਤਸਮਯੇ ਹਿਮੇਨ ਪਟਿਚ੍ਛਨ੍ਨਾ ਹੁਤ੍ਵਾ ਮਗ੍ਗਪ੍ਪਟਿਪਨ੍ਨਂ ਜਨਂ ਮੁਸਨ੍ਤਿ, ਅਯਂ ਹਿਮਵਿਪਰਾਮੋਸੋ. ਯਂ ਗੁਮ੍ਬਾਦੀਹਿ ਪਟਿਚ੍ਛਨ੍ਨਾ ਮੁਸਨ੍ਤਿ, ਅਯਂ ਗੁਮ੍ਬਵਿਪਰਾਮੋਸੋ. ਆਲੋਪੋ ਵੁਚ੍ਚਤਿ ਗਾਮਨਿਗਮਾਦੀਨਂ ਵਿਲੋਪਕਰਣਂ. ਸਹਸਾਕਾਰੋਤਿ ਸਾਹਸਿਕਕਿਰਿਯਾ. ਗੇਹਂ ਪਵਿਸਿਤ੍ਵਾ ਮਨੁਸ੍ਸਾਨਂ ਉਰੇ ਸਤ੍ਥਂ ਠਪੇਤ੍ਵਾ ਇਚ੍ਛਿਤਭਣ੍ਡਗ੍ਗਹਣਂ. ਏਵਮੇਤਸ੍ਮਾ ਛੇਦਨ…ਪੇ… ਸਹਸਾਕਾਰਾ ਪਟਿਵਿਰਤੋ ਹੋਤਿ.
੧੮੦. ਸੋ ਸਨ੍ਤੁਟ੍ਠੋ ਹੋਤੀਤਿ ਸੋ ਚਤੂਸੁ ਪਚ੍ਚਯੇਸੁ ਦ੍ਵਾਦਸਵਿਧੇਨ ਇਤਰੀਤਰਪਚ੍ਚਯਸਨ੍ਤੋਸੇਨ ਸਮਨ੍ਨਾਗਤੋ ਹੋਤਿ. ਕਾਯਪਰਿਹਾਰਿਕੇਨਾਤਿ ਕਾਯਂ ਪਰਿਹਰਣਮਤ੍ਤਕੇਨ. ਕੁਚ੍ਛਿਪਰਿਹਾਰਿਕੇਨਾਤਿ ਕੁਚ੍ਛਿਪਰਿਹਰਣਮਤ੍ਤਕੇਨ. ਸਮਾਦਾਯੇਵ ਪਕ੍ਕਮਤੀਤਿ ਅਟ੍ਠਵਿਧਂ ਭਿਕ੍ਖੁ ਪਰਿਕ੍ਖਾਰਮਤ੍ਤਕਂ ਸਬ੍ਬਂ ਗਹੇਤ੍ਵਾਵ ਕਾਯਪਟਿਬਦ੍ਧਂ ਕਤ੍ਵਾਵ ਗਚ੍ਛਤਿ. ‘‘ਮਮ ¶ ਵਿਹਾਰੋ ਪਰਿਵੇਣਂ ਉਪਟ੍ਠਾਕੋ’’ਤਿ ਸਙ੍ਗੋ ਵਾ ਬਦ੍ਧੋ ਵਾ ਨ ਹੋਤਿ. ਸੋ ਜਿਯਾ ਮੁਤ੍ਤਸਰੋ ਵਿਯ ਯੂਥਾ ਪਕ੍ਕਨ੍ਤੋ, ਮਤ੍ਤਹਤ੍ਥੀ ਵਿਯ ਇਚ੍ਛਿਤਿਚ੍ਛਿਤਂ ਸੇਨਾਸਨਂ ਵਨਸਣ੍ਡਂ ਰੁਕ੍ਖਮੂਲਂ ਵਨਪਤ੍ਥਂ ਪਬ੍ਭਾਰਂ ਪਰਿਭੁਞ੍ਜਨ੍ਤੋ ਏਕੋਵ ਤਿਟ੍ਠਤਿ, ਏਕੋਵ ਨਿਸੀਦਤਿ. ਸਬ੍ਬਿਰਿਯਾਪਥੇਸੁ ਏਕੋਵ ਅਦੁਤਿਯੋ.
‘‘ਚਾਤੁਦ੍ਦਿਸੋ ¶ ਅਪ੍ਪਟਿਘੋ ਚ ਹੋਤਿ,
ਸਨ੍ਤੁਸ੍ਸਮਾਨੋ ਇਤਰੀਤਰੇਨ;
ਪਰਿਸ੍ਸਯਾਨਂ ¶ ਸਹਿਤਾ ਅਛਮ੍ਭੀ,
ਏਕੋ ਚਰੇ ਖਗ੍ਗਵਿਸਾਣਕਪ੍ਪੋ’’ਤਿ. (ਸੁ. ਨਿ. ੪੨);
ਏਵਂ ਵਣ੍ਣਿਤਂ ਖਗ੍ਗਵਿਸਾਣਕਪ੍ਪਤਂ ਆਪਜ੍ਜਤਿ.
ਇਦਾਨਿ ਤਮਤ੍ਥਂ ਉਪਮਾਯ ਸਾਧੇਨ੍ਤੋ, ‘‘ਸੇਯ੍ਯਥਾਪੀ’’ਤਿਆਦਿਮਾਹ. ਤਤ੍ਥ ਪਕ੍ਖੀ ਸਕੁਣੋਤਿ ਪਕ੍ਖਯੁਤ੍ਤੋ ਸਕੁਣੋ. ਡੇਤੀਤਿ ਉਪ੍ਪਤਤਿ. ਅਯਂ ਪਨੇਤ੍ਥ ਸਙ੍ਖੇਪਤ੍ਥੋ – ਸਕੁਣੋ ਨਾਮ ‘‘ਅਸੁਕਸ੍ਮਿਂ ਪਦੇਸੇ ਰੁਕ੍ਖੋ ਪਰਿਪਕ੍ਕਫਲੋ’’ਤਿ ਞਤ੍ਵਾ ਨਾਨਾਦਿਸਾਹਿ ਆਗਨ੍ਤ੍ਵਾ ਨਖਪਕ੍ਖਤੁਣ੍ਡਾਦੀਹਿ ਤਸ੍ਸ ਫਲਾਨਿ ਵਿਜ੍ਝਨ੍ਤਾ ਵਿਧੁਨਨ੍ਤਾ ਖਾਦਨ੍ਤਿ. ‘‘ਇਦਂ ਅਜ੍ਜਤਨਾਯ, ਇਦਂ ਸ੍ਵਾਤਨਾਯ ਭਵਿਸ੍ਸਤੀ’’ਤਿ ਤੇਸਂ ਨ ਹੋਤਿ. ਫਲੇ ਪਨ ਖੀਣੇ ਨੇਵ ਰੁਕ੍ਖਸ੍ਸ ਆਰਕ੍ਖਂ ਠਪੇਨ੍ਤਿ, ਨ ਤਤ੍ਥ ਪਤ੍ਤਂ ਵਾ ਨਖਂ ਵਾ ਤੁਣ੍ਡਂ ਵਾ ਠਪੇਨ੍ਤਿ. ਅਥ ਖੋ ਤਸ੍ਮਿਂ ਰੁਕ੍ਖੇ ਅਨਪੇਕ੍ਖੋ ਹੁਤ੍ਵਾ ਯੋ ਯਂ ਦਿਸਾਭਾਗਂ ਇਚ੍ਛਤਿ, ਸੋ ਤੇਨ ਸਪਤ੍ਤਭਾਰੋਵ ਉਪ੍ਪਤਿਤ੍ਵਾ ਗਚ੍ਛਤਿ. ਏਵਮੇਵ ਅਯਂ ਭਿਕ੍ਖੁ ਨਿਸ੍ਸਙ੍ਗੋ ਨਿਰਪੇਕ੍ਖੋਯੇਵ ਪਕ੍ਕਮਤਿ, ਤੇਨ ਵੁਤ੍ਤਂ ਸਮਾਦਾਯੇਵ ਪਕ੍ਕਮਤੀਤਿ. ਅਰਿਯੇਨਾਤਿ ਨਿਦ੍ਦੋਸੇਨ. ਅਜ੍ਝਤ੍ਤਨ੍ਤਿ ਸਕੇ ਅਤ੍ਤਭਾਵੇ. ਅਨਵਜ੍ਜਸੁਖਨ੍ਤਿ ਨਿਦ੍ਦੋਸਸੁਖਂ.
੧੮੧. ਸੋ ਚਕ੍ਖੁਨਾ ਰੂਪਂ ਦਿਸ੍ਵਾਤਿ ਸੋ ਇਮਿਨਾ ਅਰਿਯੇਨ ਸੀਲਕ੍ਖਨ੍ਧੇਨ ਸਮਨ੍ਨਾਗਤੋ ਭਿਕ੍ਖੁ ਚਕ੍ਖੁਵਿਞ੍ਞਾਣੇਨ ਰੂਪਂ ਪਸ੍ਸਿਤ੍ਵਾਤਿ ਅਤ੍ਥੋ. ਸੇਸਪਦੇਸੁਪਿ ਯਂ ਵਤ੍ਤਬ੍ਬਂ, ਤਂ ਸਬ੍ਬਂ ਹੇਟ੍ਠਾ ਵੁਤ੍ਤਮੇਵ. ਅਬ੍ਯਾਸੇਕਸੁਖਨ੍ਤਿ ਕਿਲੇਸੇਹਿ ਅਨਵਸਿਤ੍ਤਸੁਖਂ. ਅਵਿਕਿਣ੍ਣਸੁਖਨ੍ਤਿਪਿ ਵੁਤ੍ਤਂ. ਇਨ੍ਦ੍ਰਿਯਸਂਵਰਸੁਖਞ੍ਹਿ ਦਿਟ੍ਠਾਦੀਸੁ ਦਿਟ੍ਠਮਤ੍ਤਾਦਿਵਸੇਨ ਪਵਤ੍ਤਤਾਯ ਅਵਿਕਿਣ੍ਣਂ ਹੋਤਿ.
੧੮੨. ਸੋ ¶ ਅਭਿਕ੍ਕਨ੍ਤੇ ਪਟਿਕ੍ਕਨ੍ਤੇਤਿ ਸੋ ਮਨਚ੍ਛਟ੍ਠਾਨਂ ਇਨ੍ਦ੍ਰਿਯਾਨਂ ਸਂਵਰੇਨ ਸਮਨ੍ਨਾਗਤੋ ਭਿਕ੍ਖੁ ਇਮੇਸੁ ਅਭਿਕ੍ਕਨ੍ਤਪਟਿਕ੍ਕਨ੍ਤਾਦੀਸੁ ਸਤ੍ਤਸੁ ਠਾਨੇਸੁ ਸਤਿਸਮ੍ਪਜਞ੍ਞਵਸੇਨ ਸਮ੍ਪਜਾਨਕਾਰੀ ਹੋਤਿ. ਤਤ੍ਥ ਯਂ ਵਤ੍ਤਬ੍ਬਂ ਸਿਯਾ, ਤਂ ਝਾਨਵਿਭਙ੍ਗੇ ਵੁਤ੍ਤਮੇਵ.
ਸੋ ਇਮਿਨਾ ਚਾਤਿਆਦਿਨਾ ਕਿਂ ਦਸ੍ਸੇਤਿ? ਅਰਞ੍ਞਵਾਸਸ੍ਸ ਪਚ੍ਚਯਸਮ੍ਪਤ੍ਤਿਂ ਦਸ੍ਸੇਤਿ. ਯਸ੍ਸ ਹਿ ਇਮੇ ਚਤ੍ਤਾਰੋ ਪਚ੍ਚਯਾ ਨਤ੍ਥਿ ¶ , ਤਸ੍ਸ ਅਰਞ੍ਞਵਾਸੋ ਨ ਇਜ੍ਝਤਿ, ਤਿਰਚ੍ਛਾਨਗਤੇਹਿ ਵਾ ਵਨਚਰਕੇਹਿ ਵਾ ਸਦ੍ਧਿਂ ਵਤ੍ਤਬ੍ਬਤਂ ਆਪਜ੍ਜਤਿ. ਅਰਞ੍ਞੇ ਅਧਿਵਤ੍ਥਾ ਦੇਵਤਾ ‘‘ਕਿਂ ਏਵਰੂਪਸ੍ਸ ਪਾਪਭਿਕ੍ਖੁਨੋ ਅਰਞ੍ਞਵਾਸੇਨਾ’’ਤਿ ਭੇਰਵਂ ਸਦ੍ਦਂ ਸਾਵੇਨ੍ਤਿ. ਹਤ੍ਥੇਹਿ ਸੀਸਂ ਪਹਰਿਤ੍ਵਾ ਪਲਾਯਨਾਕਾਰਂ ਕਰੋਨ੍ਤਿ ¶ . ‘‘ਅਸੁਕੋ ਭਿਕ੍ਖੁ ਅਰਞ੍ਞਂ ਪਵਿਸਿਤ੍ਵਾ ਇਦਞ੍ਚਿਦਞ੍ਚ ਪਾਪਕਮ੍ਮਂ ਅਕਾਸੀ’’ਤਿ ਅਯਸੋ ਪਤ੍ਥਰਤਿ. ਯਸ੍ਸ ਪਨੇਤੇ ਚਤ੍ਤਾਰੋ ਪਚ੍ਚਯਾ ਅਤ੍ਥਿ, ਤਸ੍ਸ ਅਰਞ੍ਞਵਾਸੋ ਇਜ੍ਝਤਿ. ਸੋ ਹਿ ਅਤ੍ਤਨੋ ਸੀਲਂ ਪਚ੍ਚਵੇਕ੍ਖਨ੍ਤੋ ਕਿਞ੍ਚਿ ਕਾਲ਼ਕਂ ਵਾ ਤਿਲਕਂ ਵਾ ਅਪਸ੍ਸਨ੍ਤੋ ਪੀਤਿਂ ਉਪ੍ਪਾਦੇਤ੍ਵਾ ਤਂ ਖਯਤੋ ਵਯਤੋ ਸਮ੍ਮਸਨ੍ਤੋ ਅਰਿਯਭੂਮਿਂ ਓਕ੍ਕਮਤਿ. ਅਰਞ੍ਞੇ ਅਧਿਵਤ੍ਥਾ ਦੇਵਤਾ ਅਤ੍ਤਮਨਾ ਵਣ੍ਣਂ ਭਾਸਨ੍ਤਿ. ਇਤਿਸ੍ਸ ਉਦਕੇ ਪਕ੍ਖਿਤ੍ਤਤੇਲਬਿਨ੍ਦੁ ਵਿਯ ਯਸੋ ਵਿਤ੍ਥਾਰਿਕੋ ਹੋਤਿ. ਵਿਵਿਤ੍ਤਨ੍ਤਿਆਦੀਨਿ ਹੇਟ੍ਠਾ ਵੁਤ੍ਤਤ੍ਥਾਨੇਵ. ਸੋ ਏਵਂ ਸਮਾਹਿਤੇ ਚਿਤ੍ਤੇ…ਪੇ… ਯਥਾਕਮ੍ਮੂਪਗੇ ਸਤ੍ਤੇ ਪਜਾਨਾਤੀਤਿ ਏਤ੍ਤਕੇ ਠਾਨੇ ਯਂ ਵਤ੍ਤਬ੍ਬਂ ਸਿਯਾ, ਤਂ ਸਬ੍ਬਂ ਵਿਸੁਦ੍ਧਿਮਗ੍ਗੇ ਵੁਤ੍ਤਮੇਵ.
੧੮੫. ਤਤਿਯਵਿਜ੍ਜਾਯ ਸੋ ਏਵਂ ਸਮਾਹਿਤੇ ਚਿਤ੍ਤੇਤਿ ਵਿਪਸ੍ਸਨਾਪਾਦਕਂ ਚਤੁਤ੍ਥਜ੍ਝਾਨਚਿਤ੍ਤਂ ਵੇਦਿਤਬ੍ਬਂ. ਆਸਵਾਨਂ ਖਯਞਾਣਾਯਾਤਿ ਅਰਹਤ੍ਤਮਗ੍ਗਞਾਣਤ੍ਥਾਯ. ਅਰਹਤ੍ਤਮਗ੍ਗੋ ਹਿ ਆਸਵਾਨਂ ਵਿਨਾਸਨਤੋ ਆਸਵਾਨਂ ਖਯੋਤਿ ਵੁਚ੍ਚਤਿ. ਤਤ੍ਰ ਚੇਤਂ ਞਾਣਂ ਤਪ੍ਪਰਿਯਾਪਨ੍ਨਤ੍ਤਾਤਿ. ਚਿਤ੍ਤਂ ਅਭਿਨਿਨ੍ਨਾਮੇਤੀਤਿ ਵਿਪਸ੍ਸਨਾਚਿਤ੍ਤਂ ਅਭਿਨੀਹਰਤਿ. ਸੋ ਇਦਂ ਦੁਕ੍ਖਨ੍ਤਿ ਏਵਮਾਦੀਸੁ – ‘‘ਏਤ੍ਤਕਂ ਦੁਕ੍ਖਂ, ਨ ਇਤੋ ਭਿਯ੍ਯੋ’’ਤਿ ਸਬ੍ਬਮ੍ਪਿ ਦੁਕ੍ਖਸਚ੍ਚਂ ਸਰਸਲਕ੍ਖਣਪ੍ਪਟਿਵੇਧੇਨ ਯਥਾਭੂਤਂ ਪਜਾਨਾਤਿ, ਪਟਿਵਿਜ੍ਝਤਿ. ਤਸ੍ਸ ਚ ਦੁਕ੍ਖਸ੍ਸ ਨਿਬ੍ਬਤ੍ਤਿਕਂ ਤਣ੍ਹਂ – ਅਯਂ ਦੁਕ੍ਖਸਮੁਦਯੋਤਿ; ਤਦੁਭਯਮ੍ਪਿ ਯਂ ਠਾਨਂ ਪਤ੍ਵਾ ਨਿਰੁਜ੍ਝਤਿ, ਤਂ ਤੇਸਂ ਅਪ੍ਪਵਤ੍ਤਿਂ ਨਿਬ੍ਬਾਨਂ – ਅਯਂ ਦੁਕ੍ਖਨਿਰੋਧੋਤਿ; ਤਸ੍ਸ ਚ ਸਮ੍ਪਾਪਕਂ ਅਰਿਯਮਗ੍ਗਂ – ਅਯਂ ਦੁਕ੍ਖਨਿਰੋਧਗਾਮਿਨੀ ਪਟਿਪਦਾਤਿ ਸਰਸਲਕ੍ਖਣਪਟਿਵੇਧੇਨ ਯਥਾਭੂਤਂ ਪਜਾਨਾਤਿ, ਪਟਿਵਿਜ੍ਝਤੀਤਿ – ਏਵਮਤ੍ਥੋ ਵੇਦਿਤਬ੍ਬੋ.
ਏਵਂ ¶ ਸਰੂਪਤੋ ਸਚ੍ਚਾਨਿ ਦਸ੍ਸੇਤ੍ਵਾ ਇਦਾਨਿ ਕਿਲੇਸਵਸੇਨ ਪਰਿਯਾਯਤੋ ਦਸ੍ਸੇਨ੍ਤੋ ਇਮੇ ਆਸਵਾਤਿਆਦਿਮਾਹ. ਤਸ੍ਸ ਏਵਂ ਜਾਨਤੋ ਏਵਂ ¶ ਪਸ੍ਸਤੋਤਿ ਤਸ੍ਸ ਏਵਂ ਜਾਨਨ੍ਤਸ੍ਸ ਏਵਂ ਪਸ੍ਸਨ੍ਤਸ੍ਸ ਸਹ ਵਿਪਸ੍ਸਨਾਯ ਕੋਟਿਪ੍ਪਤ੍ਤਂ ਮਗ੍ਗਂ ਕਥੇਤਿ. ਕਾਮਾਸਵਾਤਿ ਕਾਮਾਸਵਤੋ. ਵਿਮੁਚ੍ਚਤੀਤਿ ਇਮਿਨਾ ਮਗ੍ਗਕ੍ਖਣਂ ਦਸ੍ਸੇਤਿ. ਵਿਮੁਤ੍ਤਸ੍ਮਿਨ੍ਤਿ ਇਮਿਨਾ ਫਲਕ੍ਖਣਂ ਦਸ੍ਸੇਤਿ. ਮਗ੍ਗਕ੍ਖਣੇ ਹਿ ਚਿਤ੍ਤਂ ਵਿਮੁਚ੍ਚਤਿ, ਫਲਕ੍ਖਣੇ ਵਿਮੁਤ੍ਤਂ ਹੋਤਿ. ਵਿਮੁਤ੍ਤਸ੍ਮਿਂ ਵਿਮੁਤ੍ਤਮਿਤਿ ਞਾਣਨ੍ਤਿ ਇਮਿਨਾ ਪਚ੍ਚਵੇਕ੍ਖਣਞਾਣਂ ਦਸ੍ਸੇਤਿ. ਖੀਣਾ ਜਾਤੀਤਿਆਦੀਹਿ ਤਸ੍ਸ ਭੂਮਿਂ. ਤੇਨ ਹਿ ਞਾਣੇਨ ਸੋ ਪਚ੍ਚਵੇਕ੍ਖਨ੍ਤੋ ‘ਖੀਣਾ ਜਾਤੀ’ਤਿਆਦੀਨਿ ਪਜਾਨਾਤਿ. ਵੁਸਿਤਨ੍ਤਿ ਵੁਟ੍ਠਂ ਪਰਿਵੁਟ੍ਠਂ ਕਤਂ ਚਰਿਤਂ ਨਿਟ੍ਠਿਤਨ੍ਤਿ ਅਤ੍ਥੋ. ਬ੍ਰਹ੍ਮਚਰਿਯਨ੍ਤਿ ਮਗ੍ਗਬ੍ਰਹ੍ਮਚਰਿਯਂ. ਪੁਥੁਜ੍ਜਨਕਲ੍ਯਾਣਕੇਨ ਹਿ ਸਦ੍ਧਿਂ ਸਤ੍ਤ ਸੇਕ੍ਖਾ ਬ੍ਰਹ੍ਮਚਰਿਯਵਾਸਂ ਵਸਨ੍ਤਿ ਨਾਮ. ਖੀਣਾਸਵੋ ਵੁਟ੍ਠਵਾਸੋ. ਤਸ੍ਮਾ ਸੋ ਅਤ੍ਤਨੋ ਬ੍ਰਹ੍ਮਚਰਿਯਵਾਸਂ ਪਚ੍ਚਵੇਕ੍ਖਨ੍ਤੋ ਵੁਸਿਤਂ ਬ੍ਰਹ੍ਮਚਰਿਯਨ੍ਤਿ ਪਜਾਨਾਤਿ. ਕਤਂ ਕਰਣੀਯਨ੍ਤਿ ਚਤੂਸੁ ਸਚ੍ਚੇਸੁ ਚਤੂਹਿ ਮਗ੍ਗੇਹਿ ¶ ਪਰਿਞ੍ਞਾਪਹਾਨਸਚ੍ਛਿਕਿਰਿਯਾਭਾਵਨਾਵਸੇਨ ਸੋਲ਼ਸਵਿਧਮ੍ਪਿ ਕਿਚ੍ਚਂ ਨਿਟ੍ਠਾਪਿਤਨ੍ਤਿ ਅਤ੍ਥੋ. ਪੁਥੁਜ੍ਜਨਕਲ੍ਯਾਣਕਾਦਯੋ ਹਿ ਤਂ ਕਿਚ੍ਚਂ ਕਰੋਨ੍ਤਿ; ਖੀਣਾਸਵੋ ਕਤਕਰਣੀਯੋ. ਤਸ੍ਮਾ ਸੋ ਅਤ੍ਤਨੋ ਕਰਣੀਯਂ ਪਚ੍ਚਵੇਕ੍ਖਨ੍ਤੋ. ‘‘ਕਤਂ ਕਰਣੀਯ’’ਨ੍ਤਿ ਪਜਾਨਾਤਿ. ਨਾਪਰਂ ਇਤ੍ਥਤ੍ਤਾਯਾਤਿ ‘‘ਇਦਾਨਿ ਪੁਨ ਏਤ੍ਥਭਾਵਾਯ ਏਵਂ ਸੋਲ਼ਸਕਿਚ੍ਚਭਾਵਾਯ ਕਿਲੇਸਕ੍ਖਯਾਯ ਵਾ ਮਗ੍ਗਭਾਵਨਾਕਿਚ੍ਚਂ ਨਤ੍ਥੀ’’ਤਿ ਪਜਾਨਾਤਿ.
੧੮੬. ਸਰਾਗਾਦੀਸੁ – ਅਪ੍ਪਹੀਨੋਤਿ ਵਿਕ੍ਖਮ੍ਭਨਪ੍ਪਹਾਨੇਨ ਵਾ ਤਦਙ੍ਗਪ੍ਪਹਾਨੇਨ ਵਾ ਸਮੁਚ੍ਛੇਦਪ੍ਪਹਾਨੇਨ ਵਾ ਅਪ੍ਪਹੀਨੋ.
੧੮੭. ਲਾਭੀ ਹੋਤੀਤਿਆਦੀਸੁ – ਲਾਭੀਤਿ ਲਾਭਵਾ ਪਟਿਲਭਿਤ੍ਵਾ ਠਿਤੋ. ਅਜ੍ਝਤ੍ਤਂ ਚੇਤੋਸਮਥਸ੍ਸਾਤਿ ਨਿਯਕਜ੍ਝਤ੍ਤਸਙ੍ਖਾਤੇ ਅਤ੍ਤਨੋ ਚਿਤ੍ਤੇ ਉਪ੍ਪਨ੍ਨਸ੍ਸ ਚੇਤੋਸਮਥਸ੍ਸ. ਅਧਿਪਞ੍ਞਾਧਮ੍ਮਵਿਪਸ੍ਸਨਾਯਾਤਿ ਅਧਿਪਞ੍ਞਾਸਙ੍ਖਾਤਾਯ ਖਨ੍ਧਧਮ੍ਮੇਸੁ ਅਨਿਚ੍ਚਾਦਿਵਸੇਨ ਪਵਤ੍ਤਾਯ ਵਿਪਸ੍ਸਨਾਯ. ਰੂਪਸਹਗਤਾਨਨ੍ਤਿ ਰੂਪਨਿਮਿਤ੍ਤਾਰਮ੍ਮਣਾਨਂ ਰੂਪਾਵਚਰਸਮਾਪਤ੍ਤੀਨਂ. ਅਰੂਪਸਹਗਤਾਨਨ੍ਤਿ ਨ ਰੂਪਨਿਮਿਤ੍ਤਾਰਮ੍ਮਣਾਨਂ ਅਰੂਪਸਮਾਪਤ੍ਤੀਨਂ. ਏਤ੍ਥ ਚ ਪਠਮੋ ਅਟ੍ਠਸਮਾਪਤ੍ਤਿਲਾਭੀ ਪੁਥੁਜ੍ਜਨੋ. ਦੁਤਿਯੋ ਸੁਕ੍ਖਵਿਪਸ੍ਸਕਅਰਿਯਸਾਵਕੋ. ਤਤਿਯੋ ਅਟ੍ਠਸਮਾਪਤ੍ਤਿਲਾਭੀ ¶ ਅਰਿਯਸਾਵਕੋ. ਚਤੁਤ੍ਥੋ ਲੋਕਿਯਮਹਾਜਨੋ ਵੇਦਿਤਬ੍ਬੋ.
੧੮੮. ਅਨੁਸੋਤਗਾਮੀਆਦੀਸੁ – ਅਨੁਸੋਤਗਾਮੀਤਿ ਵਟ੍ਟਸੋਤਂ ਅਨੁਗਤੋ, ਵਟ੍ਟਸੋਤੇ ਨਿਮੁਗ੍ਗੋ ਪੁਥੁਜ੍ਜਨੋ ਵੇਦਿਤਬ੍ਬੋ. ਪਟਿਸੋਤਗਾਮੀਤਿ ਪਟਿਸੋਤਗਮਨੋ ¶ . ਅਨੁਸੋਤਂ ਅਗਨ੍ਤ੍ਵਾ ਪਟਿਸੋਤਂ ਗਚ੍ਛਨ੍ਤਸ੍ਸੇਤਂ ਅਧਿਵਚਨਂ. ਪਾਪਞ੍ਚ ਕਮ੍ਮਂ ਨ ਕਰੋਤੀਤਿ ਪਞ੍ਞਤ੍ਤਂ ਵੀਤਿਕ੍ਕਮਨ੍ਤੋ ਨ ਕਰੋਤਿ. ਸਹਾਪਿ ਦੁਕ੍ਖੇਨ ਸਹਾਪਿ ਦੋਮਨਸ੍ਸੇਨਾਤਿ ਕਿਲੇਸਪਰਿਯੁਟ੍ਠਾਨੇ ਸਤਿ ਉਪ੍ਪਨ੍ਨੇਨ ਦੁਕ੍ਖਦੋਮਨਸ੍ਸੇਨ ਸਦ੍ਧਿਮ੍ਪਿ. ਪਰਿਪੁਣ੍ਣਨ੍ਤਿ ਤਿਸ੍ਸਨ੍ਨਂ ਸਿਕ੍ਖਾਨਂ ਏਕਾਯਪਿ ਅਨੂਨਂ. ਪਰਿਸੁਦ੍ਧਨ੍ਤਿ ਨਿਰੁਪਕ੍ਕਿਲੇਸਂ. ਬ੍ਰਹ੍ਮਚਰਿਯਨ੍ਤਿ ਸੇਟ੍ਠਚਰਿਯਂ. ਇਮਿਨਾ ਵਾਰੇਨ ਸੋਤਾਪਨ੍ਨਸਕਦਾਗਾਮਿਨੋ ਕਥਿਤਾ. ਕਿਂ ਪਨ ਤੇ ਰੁਦਨ੍ਤਾ ਬ੍ਰਹ੍ਮਚਰਿਯਂ ਚਰਨ੍ਤੀਤਿ? ਆਮ. ਕਿਲੇਸਰੋਦਨੇਨ ਰੁਦਨ੍ਤਾ ਚਰਨ੍ਤਿ ਨਾਮ. ਸੀਲਸਮ੍ਪਨ੍ਨੋ ਪੁਥੁਜ੍ਜਨਭਿਕ੍ਖੁਪਿ ਏਤ੍ਥੇਵ ਸਙ੍ਗਹਿਤੋ.
ਠਿਤਤ੍ਤੋਤਿ ਠਿਤਸਭਾਵੋ. ਅਨਾਗਾਮੀਤਿ ਕਾਮਰਾਗਬ੍ਯਾਪਾਦੇਹਿ ਅਕਮ੍ਪਨੀਯਚਿਤ੍ਤਤਾਯ ਚ ਤਮ੍ਹਾ ਲੋਕਾ ਅਨਾਵਤ੍ਤਿਧਮ੍ਮਤਾਯ ਚ ਠਿਤਸਭਾਵੋ ਨਾਮ. ਤਿਣ੍ਣੋਤਿ ਤਣ੍ਹਾਸੋਤਂ ਉਤ੍ਤਿਣ੍ਣੋ. ਪਾਰਙ੍ਗਤੋਤਿ ਨਿਬ੍ਬਾਨਪਾਰਂ ¶ ਗਤੋ. ਥਲੇ ਤਿਟ੍ਠਤੀਤਿ ਅਰਹਤ੍ਤਫਲਸਮਾਪਤ੍ਤਿਥਲੇ ਤਿਟ੍ਠਤਿ. ਚੇਤੋਵਿਮੁਤ੍ਤਿਨ੍ਤਿ ਫਲਸਮਾਧਿਂ. ਪਞ੍ਞਾਵਿਮੁਤ੍ਤਿਨ੍ਤਿ ਫਲਞਾਣਂ. ਅਯਂ ਵੁਚ੍ਚਤੀਤਿ ਅਯਂ ਖੀਣਾਸਵੋ ‘‘ਤਿਣ੍ਣੋ ਪਾਰਙ੍ਗਤੋ ਥਲੇ ਤਿਟ੍ਠਤਿ ਬ੍ਰਾਹ੍ਮਣੋ’’ਤਿ ਵੁਚ੍ਚਤਿ. ਬਾਹਿਤਪਾਪਤਾਯ ਹਿ ਏਸ ਬ੍ਰਾਹ੍ਮਣੋ ਨਾਮ.
੧੮੯. ਅਪ੍ਪਸ੍ਸੁਤਾਦੀਸੁ – ਅਪ੍ਪਕਂ ਸੁਤਂ ਹੋਤੀਤਿ ਨਵਙ੍ਗੇ ਸਤ੍ਥੁਸਾਸਨੇ ਕਿਞ੍ਚਿਦੇਵ ਥੋਕਂ ਸੁਤਂ ਹੋਤਿ. ਨ ਅਤ੍ਥਮਞ੍ਞਾਯ, ਨ ਧਮ੍ਮਮਞ੍ਞਾਯ ਧਮ੍ਮਾਨੁਧਮ੍ਮਪਟਿਪਨ੍ਨੋ ਹੋਤੀਤਿ ਅਟ੍ਠਕਥਞ੍ਚ ਪਾਲ਼ਿਞ੍ਚ ਜਾਨਿਤ੍ਵਾ ਲੋਕੁਤ੍ਤਰਧਮ੍ਮਸ੍ਸ ਅਨੁਰੂਪਧਮ੍ਮਂ ਪੁਬ੍ਬਭਾਗਪਟਿਪਦਂ ਪਟਿਪਨ੍ਨੋ ਨ ਹੋਤਿ. ਇਮਿਨਾ ਨਯੇਨ ਸਬ੍ਬਤ੍ਥ ਅਤ੍ਥੋ ਵੇਦਿਤਬ੍ਬੋ.
੧੯੦. ਸਮਣਮਚਲਾਦੀਸੁ – ਸਮਣਮਚਲੋਤਿ ਸਮਣਅਚਲੋ, ਮਕਾਰੋ ਪਦਸਨ੍ਧਿਕਰੋ. ਨਿਚ੍ਚਲਸਮਣੋ, ਥਿਰਸਮਣੋਤਿ ਅਤ੍ਥੋ ¶ . ਅਯਂ ਵੁਚ੍ਚਤੀਤਿ ਅਯਂ ਸੋਤਾਪਨ੍ਨੋ ਸਾਸਨੇ ਮੂਲਜਾਤਾਯ ਸਦ੍ਧਾਯ ਪਤਿਟ੍ਠਿਤਤ੍ਤਾ ‘ਸਮਣਮਚਲੋ’ਤਿ ਵੁਚ੍ਚਤਿ. ਸਕਦਾਗਾਮੀ ਪਨ ਰਜ੍ਜਨਕਿਲੇਸਸ੍ਸ ਅਤ੍ਥਿਤਾਯ ਸਮਣਪਦੁਮੋਤਿ ਵੁਤ੍ਤੋ. ਰਤ੍ਤਟ੍ਠੋ ਹਿ ਇਧ ਪਦੁਮਟ੍ਠੋ ਨਾਮਾਤਿ ਵੁਤ੍ਤਂ. ਅਨਾਗਾਮੀ ਕਾਮਰਾਗਸਙ੍ਖਾਤਸ੍ਸ ਰਜ੍ਜਨਕਿਲੇਸਸ੍ਸ ਨਤ੍ਥਿਤਾਯ ਸਮਣਪੁਣ੍ਡਰੀਕੋਤਿ ਵੁਤ੍ਤੋ. ਪਣ੍ਡਰਟ੍ਠੋ ਹਿ ਇਧ ਪੁਣ੍ਡਰੀਕਟ੍ਠੋ ਨਾਮਾਤਿ ਵੁਤ੍ਤਂ ¶ . ਖੀਣਾਸਵੋ ਚ ਥਦ੍ਧਭਾਵਕਰਾਨਂ ਕਿਲੇਸਾਨਂ ਅਭਾਵੇਨ ਸਮਣੇਸੁ ਸਮਣਸੁਖੁਮਾਲੋ ਨਾਮਾਤਿ ਵੁਤ੍ਤੋ. ਅਪ੍ਪਦੁਕ੍ਖਟ੍ਠੇਨਪਿ ਚੇਸ ਸਮਣਸੁਖੁਮਾਲੋਯੇਵਾਤਿ.
ਚਤੁਕ੍ਕਨਿਦ੍ਦੇਸਵਣ੍ਣਨਾ.
੫. ਪਞ੍ਚਕਨਿਦ੍ਦੇਸਵਣ੍ਣਨਾ
੧੯੧. ਪਞ੍ਚਕੇ – ਤਤ੍ਰਾਤਿ ਤੇਸੁ ‘‘ਆਰਭਤਿ ਚ ਵਿਪ੍ਪਟਿਸਾਰੀ ਚ ਹੋਤੀ’’ਤਿਆਦਿਨਾ ਨਯੇਨ ਹੇਟ੍ਠਾ ਉਦ੍ਦਿਟ੍ਠਪੁਗ੍ਗਲੇਸੁ. ਯ੍ਵਾਯਨ੍ਤਿ ਯੋ ਅਯਂ. ਆਰਭਤੀਤਿ ਏਤ੍ਥ ਆਰਮ੍ਭਸਦ੍ਦੋ ਕਮ੍ਮਕਿਰਿਯਾਹਿਂਸਨਵੀਰਿਯਵਿਕੋਪਨਾਪਤ੍ਤਿਵੀਤਿਕ੍ਕਮੇਸੁ ਵਤ੍ਤਤਿ. ਤਥਾ ਹੇਸ ‘‘ਯਂਕਿਞ੍ਚਿ ਦੁਕ੍ਖਂ ਸਮ੍ਭੋਤਿ, ਸਬ੍ਬਂ ਆਰਮ੍ਭਪਚ੍ਚਯਾ’’ਤਿ (ਸੁ. ਨਿ. ੭੪੮) ਕਮ੍ਮੇ ਆਗਤੋ. ‘‘ਮਹਾਯਞ੍ਞਾ ਮਹਾਰਮ੍ਭਾ, ਨ ਤੇ ਹੋਨ੍ਤਿ ਮਹਪ੍ਫਲਾ’’ਤਿ (ਅ. ਨਿ. ੪.੩੯) ਕਿਰਿਯਾਯਂ. ‘‘ਸਮਣਂ ਗੋਤਮਂ ਉਦ੍ਦਿਸ੍ਸ ¶ ਪਾਣਂ ਆਰਭਨ੍ਤੀ’’ਤਿ (ਮ. ਨਿ. ੨.੫੧-੫੨) ਹਿਂਸਨੇ. ‘‘ਆਰਭਥ, ਨਿਕ੍ਖਮਥ, ਯੁਞ੍ਜਥ ਬੁਦ੍ਧਸਾਸਨੇ’’ਤਿ (ਸਂ. ਨਿ. ੧.੧੮੫) ਵੀਰਿਯੇ. ‘‘ਬੀਜਗਾਮਭੂਤਗਾਮਸਮਾਰਮ੍ਭਾ ਪਟਿਵਿਰਤੋ ਹੋਤੀ’’ਤਿ (ਦੀ. ਨਿ. ੧.੧੦, ੧੯੪; ਮ. ਨਿ. ੧.੨੯੩) ਵਿਕੋਪਨੇ. ‘‘ਆਰਭਤਿ ਚ ਵਿਪ੍ਪਟਿਸਾਰੀ ਚ ਹੋਤੀ’’ਤਿ (ਅ. ਨਿ. ੫.੧੪੨) ਅਯਂ ਪਨ ਆਪਤ੍ਤਿਵੀਤਿਕ੍ਕਮੇ ਆਗਤੋ. ਤਸ੍ਮਾ ਆਪਤ੍ਤਿਵੀਤਿਕ੍ਕਮਵਸੇਨ ਆਰਭਤਿ ਚੇਵ ਤਪ੍ਪਚ੍ਚਯਾ ਵਿਪ੍ਪਟਿਸਾਰੀ ਚ ਹੋਤੀਤਿ ਅਯਮੇਤ੍ਥ ਅਤ੍ਥੋ.
ਯਥਾਭੂਤਂ ਨਪ੍ਪਜਾਨਾਤੀਤਿ ਅਨਧਿਗਤਤ੍ਤਾ ਯਥਾਸਭਾਵਤੋ ਨ ਜਾਨਾਤਿ. ਯਤ੍ਥਸ੍ਸਾਤਿ ਯਸ੍ਮਿਂ ਅਸ੍ਸ, ਯਂ ਠਾਨਂ ਪਤ੍ਵਾ ਏਤਸ੍ਸ ਪੁਗ੍ਗਲਸ੍ਸ ਉਪ੍ਪਨ੍ਨਾ ਪਾਪਕਾ ਅਕੁਸਲਾ ਧਮ੍ਮਾ ਅਪਰਿਸੇਸਾ ਨਿਰੁਜ੍ਝਨ੍ਤੀਤਿ ਅਤ੍ਥੋ. ਕਿਂ ਪਨ ਪਤ੍ਵਾ ਤੇ ਨਿਰੁਜ੍ਝਨ੍ਤੀਤਿ? ਅਰਹਤ੍ਤਮਗ੍ਗਂ. ਫਲਪ੍ਪਤ੍ਤਸ੍ਸ ਪਨ ਨਿਰੁਦ੍ਧਾ ਨਾਮ ਹੋਨ੍ਤਿ. ਏਵਂ ¶ ਸਨ੍ਤੇਪਿ ਇਧ ਮਗ੍ਗਕਿਚ੍ਚਵਸੇਨ ਫਲਮੇਵ ਵੁਤ੍ਤਨ੍ਤਿ ਵੇਦਿਤਬ੍ਬਂ. ਆਰਮ੍ਭਜਾਤਿ ਆਪਤ੍ਤਿਵੀਤਿਕ੍ਕਮਸਮ੍ਭਵਾ. ਵਿਪ੍ਪਟਿਸਾਰਜਾਤਿ ਵਿਪ੍ਪਟਿਸਾਰਤੋ ਜਾਤਾ. ਪਵਡ੍ਢਨ੍ਤੀਤਿ ਪੁਨਪ੍ਪੁਨਂ ਉਪ੍ਪਜ੍ਜਨੇਨ ਵਡ੍ਢਨ੍ਤਿ. ਸਾਧੂਤਿ ਆਯਾਚਨਸਾਧੁ. ਇਦਂ ਵੁਤ੍ਤਂ ਹੋਤਿ – ਯਾਵ ਅਪਰਦ੍ਧਞ੍ਚ ਵਤ ਆਯਸ੍ਮਤਾ, ਏਵਂ ਸਨ੍ਤੇਪਿ ਮਯਂ ਆਯਸ੍ਮਨ੍ਤਂ ਯਾਚਾਮ – ‘‘ਦੇਸੇਤਬ੍ਬਯੁਤ੍ਤਕਸ੍ਸ ਦੇਸਨਾਯ, ਵੁਟ੍ਠਾਤਬ੍ਬਯੁਤ੍ਤਕਸ੍ਸ ਵੁਟ੍ਠਾਨੇਨ, ਆਵਿਕਾਤਬ੍ਬਯੁਤ੍ਤਕਸ੍ਸ ਆਵਿਕਿਰਿਯਾਯ, ਆਰਮ੍ਭਜੇ ਆਸਵੇ ¶ ਪਹਾਯ, ਸੁਦ੍ਧਨ੍ਤੇ ਠਿਤਭਾਵਪਚ੍ਚਵੇਕ੍ਖਣੇਨ ਵਿਪ੍ਪਟਿਸਾਰਜੇ ਆਸਵੇ ਪਟਿਵਿਨੋਦੇਤ੍ਵਾ ਨੀਹਰਿਤ੍ਵਾ ਵਿਪਸ੍ਸਨਾਚਿਤ੍ਤਞ੍ਚੇਵ ਵਿਪਸ੍ਸਨਾਪਞ੍ਞਞ੍ਚ ਭਾਵੇਤੂ’’ਤਿ. ਅਮੁਨਾ ਪਞ੍ਚਮੇਨ ਪੁਗ੍ਗਲੇਨਾਤਿ ਏਤੇਨ ਪਞ੍ਚਮੇਨ ਖੀਣਾਸਵਪੁਗ੍ਗਲੇਨ. ਸਮਸਮੋ ਭਵਿਸ੍ਸਤੀਤਿ ਲੋਕੁਤ੍ਤਰਗੁਣੇਹਿ ਸਮਭਾਵੇਨੇਵ ਸਮੋ ਭਵਿਸ੍ਸਤੀਤਿ ਏਵਂ ਖੀਣਾਸਵੇਨ ਓਵਦਿਤਬ੍ਬੋਤਿ ਅਤ੍ਥੋ.
ਆਰਭਤਿ ਨ ਵਿਪ੍ਪਟਿਸਾਰੀ ਹੋਤੀਤਿ ਆਪਤ੍ਤਿਂ ਆਪਜ੍ਜਤਿ. ਤਂ ਪਨ ਦੇਸੇਤੁਂ ਸਭਾਗਪੁਗ੍ਗਲਂ ਪਰਿਯੇਸਤਿ. ਤਸ੍ਮਾ ਨ ਵਿਪ੍ਪਟਿਸਾਰੀ ਹੋਤਿ. ਅਙ੍ਗੁਤ੍ਤਰਟ੍ਠਕਥਾਯਂ ਪਨ ‘‘ਵੁਟ੍ਠਿਤਤ੍ਤਾ ਨ ਵਿਪ੍ਪਟਿਸਾਰੀ ਹੋਤੀ’’ਤਿ ਵੁਤ੍ਤਂ. ਨ ਆਰਭਤਿ ਵਿਪ੍ਪਟਿਸਾਰੀ ਹੋਤੀਤਿ ਆਪਤ੍ਤਿਂ ਨਾਪਜ੍ਜਤਿ, ਵਿਨਯਪਞ੍ਞਤ੍ਤਿਯਂ ਪਨ ਅਕੋਵਿਦਤ੍ਤਾ ਅਨਾਪਤ੍ਤਿਯਂ ਆਪਤ੍ਤਿਸਞ੍ਞੀ ਹੁਤ੍ਵਾ ਵਿਪ੍ਪਟਿਸਾਰੀ ਹੋਤਿ. ਅਙ੍ਗੁਤ੍ਤਰਟ੍ਠਕਥਾਯਂ ਪਨ ‘‘ਸਕਿਂ ਆਪਤ੍ਤਿਂ ਆਪਜ੍ਜਿਤ੍ਵਾ ਤਤੋ ਵੁਟ੍ਠਾਯ ਪਚ੍ਛਾ ਕਿਞ੍ਚਾਪਿ ਨਾਪਜ੍ਜਤਿ, ਵਿਪ੍ਪਟਿਸਾਰਂ ਪਨ ਵਿਨੋਦੇਤੁਂ ਨ ਸਕ੍ਕੋਤੀ’’ਤਿ ਵੁਤ੍ਤਂ. ਨ ਆਰਭਤਿ ਨ ਵਿਪ੍ਪਟਿਸਾਰੀ ਹੋਤੀਤਿ ਨੇਵ ਆਪਤ੍ਤਿਂ ਆਪਜ੍ਜਤਿ, ਨ ਵਿਪ੍ਪਟਿਸਾਰੀ ਹੋਤਿ. ਕਤਮੋ ਪਨੇਸ ਪੁਗ੍ਗਲੋਤਿ? ਓਸ੍ਸਟ੍ਠਵੀਰਿਯਪੁਗ੍ਗਲੋ. ਸੋ ਹਿ ‘‘ਕਿਂ ਮੇ ਇਮਸ੍ਮਿਂ ਬੁਦ੍ਧਕਾਲੇ ਪਰਿਨਿਬ੍ਬਾਨੇਨ, ਅਨਾਗਤੇ ਮੇਤ੍ਤੇਯ੍ਯਸਮ੍ਮਾਸਮ੍ਬੁਦ੍ਧਕਾਲੇ ਪਰਿਨਿਬ੍ਬਾਯਿਸ੍ਸਾਮੀ’’ਤਿ ¶ ਵਿਸੁਦ੍ਧਸੀਲੋਪਿ ਪਟਿਪਤ੍ਤਿਂ ਨ ਪੂਰੇਤਿ. ਸੋਪਿ ‘‘ਕਿਮਤ੍ਥਂ ਆਯਸ੍ਮਾ ਪਮਤ੍ਤੋ ਵਿਹਰਤਿ ਪੁਥੁਜ੍ਜਨਸ੍ਸ ਨਾਮ ਗਤਿ ਅਨਿਬਦ੍ਧਾ. ਆਯਸ੍ਮਾ ਹਿ ਮੇਤ੍ਤੇਯ੍ਯਸਮ੍ਮਾਸਮ੍ਬੁਦ੍ਧਸ੍ਸ ਸਮ੍ਮੁਖਭਾਵਂ ਲਭੇਯ੍ਯਪਿ ਨ ਲਭੇਯ੍ਯਾਪੀਤਿ ਅਰਹਤ੍ਤਤ੍ਥਾਯ ਵਿਪਸ੍ਸਨਂ ਭਾਵੇਹੀ’’ਤਿ ਓਵਦਿਤਬ੍ਬੋਵ. ਸੇਸਂ ਸਬ੍ਬਤ੍ਥ ਵੁਤ੍ਤਨਯੇਨੇਵ ਵੇਦਿਤਬ੍ਬਂ.
੧੯੨. ਦਤ੍ਵਾ ¶ ਅਵਜਾਨਾਤੀਤਿਆਦੀਸੁ – ਏਕੋ ਭਿਕ੍ਖੁ ਮਹਾਪੁਞ੍ਞੋ ਚਤੁਪਚ੍ਚਯਲਾਭੀ ਹੋਤਿ. ਸੋ ਚੀਵਰਾਦੀਨਿ ਲਭਿਤ੍ਵਾ ਅਞ੍ਞਂ ਅਪ੍ਪਪੁਞ੍ਞਂ ਆਪੁਚ੍ਛਤਿ. ਸੋਪਿ ਤਸ੍ਮਿਂ ਪੁਨਪ੍ਪੁਨਂ ਆਪੁਚ੍ਛਨ੍ਤੇਪਿ ਗਣ੍ਹਾਤਿਯੇਵ. ਅਥਸ੍ਸ ਇਤਰੋ ਥੋਕਂ ਕੁਪਿਤੋ ਹੁਤ੍ਵਾ ਮਙ੍ਕੁਭਾਵਂ ਉਪ੍ਪਾਦੇਤੁਕਾਮੋ ਵਦਤਿ – ‘‘ਅਯਂ ਅਤ੍ਤਨੋ ਧਮ੍ਮਤਾਯ ਚੀਵਰਾਦੀਨਿ ਨ ਲਭਤਿ, ਅਮ੍ਹੇ ਨਿਸ੍ਸਾਯ ਲਭਤੀ’’ਤਿ. ਏਵਂ ਪੁਗ੍ਗਲੋ ਦਤ੍ਵਾ ਅਵਜਾਨਾਤਿ ਨਾਮ. ਏਕੋ ਪਨ ਏਕੇਨ ਸਦ੍ਧਿਂ ਦ੍ਵੇ ਤੀਣਿ ਵਸ੍ਸਾਨਿ ਵਸਨ੍ਤੋ ਪੁਬ੍ਬੇ ਤਂ ਪੁਗ੍ਗਲਂ ਗਰੁਂ ਕਤ੍ਵਾ ਪਚ੍ਛਾ ਗਚ੍ਛਨ੍ਤੇ ਗਚ੍ਛਨ੍ਤੇ ਕਾਲੇ ਚਿਤ੍ਤੀਕਾਰਂ ਨ ਕਰੋਤਿ, ਆਸਨਾਪਿ ਨ ਵੁਟ੍ਠਾਤਿ, ਉਪਟ੍ਠਾਨਮ੍ਪਿ ਨ ਗਚ੍ਛਤਿ. ਏਵਂ ਪੁਗ੍ਗਲੋ ਸਂਵਾਸੇਨ ਅਵਜਾਨਾਤਿ ਨਾਮ.
ਆਧੇਯ੍ਯਮੁਖੋਤਿ ¶ ਆਦਿਤੋ ਧੇਯ੍ਯਮੁਖੋ. ਪਠਮਵਚਨਸ੍ਮਿਂਯੇਵ ਠਪਿਤਮੁਖੋਤਿ ਅਤ੍ਥੋ. ਅਧਿਮੁਚ੍ਚਿਤਾ ਹੋਤੀਤਿ ਸਦ੍ਧਾਤਾ ਹੋਤਿ. ਤਤ੍ਰਾਯਂ ਨਯੋ – ਏਕੋ ਪੁਗ੍ਗਲੋ ਸਾਰੁਪ੍ਪਂਯੇਵ ਭਿਕ੍ਖੁਂ ‘ਅਸਾਰੁਪ੍ਪੋ ਏਸੋ’ਤਿ ਕਥੇਤਿ, ਤਂ ਸੁਤ੍ਵਾ ਏਸ ਨਿਟ੍ਠਂ ਗਚ੍ਛਤਿ. ਪੁਨ ਅਞ੍ਞੇਨ ਸਭਾਗੇਨ ਭਿਕ੍ਖੁਨਾ ‘ਸਾਰੁਪ੍ਪੋ ਅਯ’ਨ੍ਤਿ ਵੁਤ੍ਤੇਪਿ ਤਸ੍ਸ ਵਚਨਂ ਨ ਗਣ੍ਹਾਤਿ ‘‘ਅਸੁਕੇਨ ਨਾਮ ‘ਅਸਾਰੁਪ੍ਪੋ ਅਯ’ਨ੍ਤਿ ਅਮ੍ਹਾਕਂ ਕਥਿਤ’’ਨ੍ਤਿ ਪੁਰਿਮਭਿਕ੍ਖੁਨੋਵ ਕਥਂ ਗਣ੍ਹਾਤਿ. ਅਪਰੋਪਿਸ੍ਸ ਦੁਸ੍ਸੀਲਂ ‘ਸੀਲਵਾ’ਤਿ ਕਥੇਤਿ. ਤਸ੍ਸ ਵਚਨਂ ਸਦ੍ਦਹਿਤ੍ਵਾ ਪੁਨ ਅਞ੍ਞੇਨ ‘‘ਅਸਾਰੁਪ੍ਪੋ ਏਸ ਭਿਕ੍ਖੁ, ਨਾਯਂ ਤੁਮ੍ਹਾਕਂ ਸਨ੍ਤਿਕਂ ਉਪਸਙ੍ਕਮਿਤੁਂ ਯੁਤ੍ਤੋ’’ਤਿ ਵੁਤ੍ਤੋਪਿ ਤਸ੍ਸ ਵਚਨਂ ਅਗ੍ਗਹੇਤ੍ਵਾ ਪੁਰਿਮਸ੍ਸੇਵ ਕਥਂ ਗਣ੍ਹਾਤਿ. ਅਪਰੋ ਵਣ੍ਣਮ੍ਪਿ ਕਥਿਤਂ ਗਣ੍ਹਾਤਿ, ਅਵਣ੍ਣਮ੍ਪਿ ਕਥਿਤਂ ਗਣ੍ਹਾਤਿਯੇਵ. ਅਯਮ੍ਪਿ ਆਧੇਯ੍ਯਮੁਖੋਯੇਵ ਨਾਮ. ਆਧਾਤਬ੍ਬਮੁਖੋ ਯਂ ਯਂ ਸੁਣਾਤਿ, ਤਤ੍ਥ ਤਤ੍ਥ ਠਪਿਤਮੁਖੋਤਿ ਅਤ੍ਥੋ.
ਲੋਲੋਤਿ ਸਦ੍ਧਾਦੀਨਂ ਇਤ੍ਤਰਕਾਲਟ੍ਠਿਤਿਕਤ੍ਤਾ ਅਸ੍ਸਦ੍ਧਿਯਾਦੀਹਿ ਲੁਲਿਤਭਾਵੇਨ ਲੋਲੋ. ਇਤ੍ਤਰਸਦ੍ਧੋਤਿ ਪਰਿਤ੍ਤਸਦ੍ਧੋ, ਅਪਰਿਪੁਣ੍ਣਸਦ੍ਧੋ. ਸੇਸੇਸੁਪਿ ਏਸੇਵ ਨਯੋ. ਏਤ੍ਥ ਪਨ ਪੁਨਪ੍ਪੁਨਂ ਭਜਨਵਸੇਨ ਸਦ੍ਧਾਵ ਭਤ੍ਤਿ. ਪੇਮਂ ਸਦ੍ਧਾਪੇਮਂ ਗੇਹਸਿਤਪੇਮਮ੍ਪਿ ਵਟ੍ਟਤਿ. ਪਸਾਦੋ ਸਦ੍ਧਾਪਸਾਦੋਵ. ਏਵਂ ਪੁਗ੍ਗਲੋ ਲੋਲੋ ਹੋਤੀਤਿ ਏਵਂ ਇਤ੍ਤਰਸਦ੍ਧਾਦਿਤਾਯ ਪੁਗ੍ਗਲੋ ਲੋਲੋ ਨਾਮ ਹੋਤਿ. ਹਲਿਦ੍ਦਿਰਾਗੋ ਵਿਯ ¶ , ਥੁਸਰਾਸਿਮ੍ਹਿ ਕੋਟ੍ਟਿਤਖਾਣੁਕੋ ਵਿਯ, ਅਸ੍ਸਪਿਟ੍ਠਿਯਂ ਠਪਿਤਕੁਮ੍ਭਣ੍ਡਂ ¶ ਵਿਯ ਚ ਅਨਿਬਦ੍ਧਟ੍ਠਾਨੋ ਮੁਹੁਤ੍ਤੇਨ ਪਸੀਦਤਿ, ਮੁਹੁਤ੍ਤੇਨ ਕੁਪ੍ਪਤਿ.
ਮਨ੍ਦੋ ਮੋਮੂਹੋਤਿ ਅਞ੍ਞਾਣਭਾਵੇਨ ਮਨ੍ਦੋ ਅਵਿਸਦਤਾਯ ਮੋਮੂਹੋ. ਮਹਾਮੂਲ਼੍ਹੋਤਿ ਅਤ੍ਥੋ.
੧੯੩. ਯੋਧਾਜੀਵੂਪਮੇਸੁ – ਯੋਧਾਜੀਵਾਤਿ ਯੁਦ੍ਧੂਪਜੀਵਿਨੋ. ਰਜਗ੍ਗਨ੍ਤਿ ਹਤ੍ਥਿਅਸ੍ਸਾਦੀਨਂ ਪਾਦਪ੍ਪਹਾਰਭਿਨ੍ਨਾਯ ਭੂਮਿਯਾ ਉਗ੍ਗਤਂ ਰਜਕ੍ਖਨ੍ਧਂ. ਨ ਸਨ੍ਥਮ੍ਭਤੀਤਿ ਸਨ੍ਥਮ੍ਭਿਤ੍ਵਾ ਠਾਤੁਂ ਨ ਸਕ੍ਕੋਤਿ. ਸਹਤਿ ਰਜਗ੍ਗਨ੍ਤਿ ਰਜਕ੍ਖਨ੍ਧਂ ਦਿਸ੍ਵਾਪਿ ਅਧਿਵਾਸੇਤਿ. ਧਜਗ੍ਗਨ੍ਤਿ ਹਤ੍ਥਿਅਸ੍ਸਾਦਿਪਿਟ੍ਠੇਸੁ ਵਾ ਰਥੇਸੁ ਵਾ ਉਸ੍ਸਾਪਿਤਾਨਂ ਧਜਾਨਂ ਅਗ੍ਗਂ. ਉਸ੍ਸਾਰਣਨ੍ਤਿ ਹਤ੍ਥਿਅਸ੍ਸਰਥਾਦੀਨਞ੍ਚੇਵ ਬਲਕਾਯਸ੍ਸ ਚ ਉਚ੍ਚਾਸਦ੍ਦਮਹਾਸਦ੍ਦਂ. ਸਮ੍ਪਹਾਰੇਤਿ ਸਮਾਗਤੇ ਅਪ੍ਪਮਤ੍ਤਕੇਪਿ ਪਹਾਰੇ. ਹਞ੍ਞਤੀਤਿ ਵਿਹਞ੍ਞਤਿ, ਵਿਘਾਤਂ ਆਪਜ੍ਜਤਿ. ਬ੍ਯਾਪਜ੍ਜਤੀਤਿ ਵਿਪਤ੍ਤਿਂ ਆਪਜ੍ਜਤਿ, ਪਕਤਿਭਾਵਂ ਜਹਤਿ. ਸਹਤਿ ਸਮ੍ਪਹਾਰਨ੍ਤਿ ਦ੍ਵੇ ਤਯੋ ਪਹਾਰੇ ਪਤ੍ਵਾਪਿ ਸਹਤਿ, ਅਧਿਵਾਸੇਤਿ ¶ . ਤਮੇਵ ਸਙ੍ਗਾਮਸੀਸਨ੍ਤਿ ਤਮੇਵ ਜਯਖਨ੍ਧਾਵਾਰਟ੍ਠਾਨਂ. ਅਜ੍ਝਾਵਸਤੀਤਿ ਸਤ੍ਤਾਹਮਤ੍ਤਂ ਅਭਿਭਵਿਤ੍ਵਾ ਆਵਸਤਿ. ਕਿਂ ਕਾਰਣਾ? ਲਦ੍ਧਪ੍ਪਹਾਰਾਨਂ ਪਹਾਰਜਗ੍ਗਨਤ੍ਥਞ੍ਚੇਵ ਕਤਕਮ੍ਮਾਨਂ ਵਿਸੇਸਂ ਞਤ੍ਵਾ ਠਾਨਨ੍ਤਰਦਾਨਤ੍ਥਞ੍ਚ ਇਸ੍ਸਰਿਯਸੁਖਾਨੁਭਵਨਤ੍ਥਞ੍ਚ.
੧੯੪. ਇਦਾਨਿ ਯਸ੍ਮਾ ਸਤ੍ਥੁ ਯੋਧਾਜੀਵੇਹਿ ਕਿਚ੍ਚਂ ਨਤ੍ਥਿ, ਇਮਸ੍ਮਿਂ ਪਨ ਸਾਸਨੇ ਤਥਾਰੂਪੇ ਪਞ੍ਚ ਪੁਗ੍ਗਲੇ ਦਸ੍ਸੇਤੁਂ ਇਦਂ ਓਪਮ੍ਮਂ ਆਭਤਂ, ਤਸ੍ਮਾ ਤੇ ਪੁਗ੍ਗਲੇ ਦਸ੍ਸੇਨ੍ਤੋ ਏਵਮੇਵਨ੍ਤਿਆਦਿਮਾਹ.
ਤਤ੍ਥ ਸਂਸੀਦਤੀਤਿ ਮਿਚ੍ਛਾਵਿਤਕ੍ਕਸ੍ਮਿਂ ਵਿਸੀਦਤਿ, ਅਨੁਪਵਿਸਤਿ. ਨ ਸਕ੍ਕੋਤਿ ਬ੍ਰਹ੍ਮਚਰਿਯਂ ਸਨ੍ਧਾਰੇਤੁਨ੍ਤਿ ਬ੍ਰਹ੍ਮਚਰਿਯਵਾਸਂ ਅਨੁਪਚ੍ਛਿਜ੍ਜਮਾਨਂ ਗੋਪੇਤੁਂ ਨ ਸਕ੍ਕੋਤਿ. ਸਿਕ੍ਖਾਦੁਬ੍ਬਲ੍ਯਂ ਆਵਿਕਤ੍ਵਾਤਿ ਸਿਕ੍ਖਾਯ ਦੁਬ੍ਬਲਭਾਵਂ ਪਕਾਸੇਤ੍ਵਾ. ਕਿਮਸ੍ਸ ਰਜਗ੍ਗਸ੍ਮਿਨ੍ਤਿ ਕਿਂ ਤਸ੍ਸ ਪੁਗ੍ਗਲਸ੍ਸ ਰਜਗ੍ਗਂ ਨਾਮਾਤਿ ਵਦਤਿ. ਅਭਿਰੂਪਾਤਿ ਅਭਿਰੂਪਵਤੀ. ਦਸ੍ਸਨੀਯਾਤਿ ਦਸ੍ਸਨਯੋਗ੍ਗਾ. ਪਾਸਾਦਿਕਾਤਿ ਦਸ੍ਸਨੇਨੇਵ ਚਿਤ੍ਤਪ੍ਪਸਾਦਾਵਹਾ. ਪਰਮਾਯਾਤਿ ਉਤ੍ਤਮਾਯ. ਵਣ੍ਣਪੋਕ੍ਖਰਤਾਯਾਤਿ ਸਰੀਰਵਣ੍ਣੇਨ ਚੇਵ ਅਙ੍ਗਸਣ੍ਠਾਨੇਨ ਚ.
੧੯੬. ਊਹਸਤੀਤਿ ਅਵਹਸਤਿ. ਉਲ੍ਲਪਤੀਤਿ ਕਥੇਤਿ. ਉਜ੍ਜਗ੍ਘਤੀਤਿ ਪਾਣਿਂ ਪਹਰਿਤ੍ਵਾ ਮਹਾਹਸਿਤਂ ¶ ਹਸਤਿ. ਉਪ੍ਪਣ੍ਡੇਤੀਤਿ ਉਪ੍ਪਣ੍ਡਨਕਥਂ ਕਥੇਤਿ.
੧੯੭. ਅਭਿਨਿਸੀਦਤੀਤਿ ¶ ਅਭਿਭਵਿਤ੍ਵਾ ਸਨ੍ਤਿਕੇ ਵਾ ਏਕਾਸਨੇ ਵਾ ਨਿਸੀਦਤਿ. ਦੁਤਿਯਪਦੇਪਿ ਏਸੇਵ ਨਯੋ. ਅਜ੍ਝੋਤ੍ਥਰਤੀਤਿ ਅਵਤ੍ਥਰਤਿ.
੧੯੮. ਵਿਨਿਵੇਠੇਤ੍ਵਾ ਵਿਨਿਮੋਚੇਤ੍ਵਾਤਿ ਗਹਿਤਟ੍ਠਾਨਤੋ ਤਸ੍ਸ ਹਤ੍ਥਂ ਵਿਨਿਵੇਠੇਤ੍ਵਾ ਚੇਵ, ਮੋਚੇਤ੍ਵਾ ਚ. ਸੇਸਮੇਤ੍ਥ ਉਤ੍ਤਾਨਤ੍ਥਮੇਵ.
੧੯੯. ਪਿਣ੍ਡਪਾਤਿਕੇਸੁ – ਮਨ੍ਦਤ੍ਤਾ ਮੋਮੂਹਤ੍ਤਾਤਿ ਨੇਵ ਸਮਾਦਾਨਂ ਜਾਨਾਤਿ, ਨ ਆਨਿਸਂਸਂ; ਅਤ੍ਤਨੋ ਪਨ ਮਨ੍ਦਤ੍ਤਾ ਮੋਮੂਹਤ੍ਤਾ ਅਞ੍ਞਾਣੇਨੇਵ ਪਿਣ੍ਡਪਾਤਿਕੋ ਹੋਤਿ. ਪਾਪਿਚ੍ਛੋ ਇਚ੍ਛਾਪਕਤੋਤਿ ਪਿਣ੍ਡਪਾਤਿਕਸ੍ਸ ਮੇ ਸਤੋ ‘‘ਅਯਂ ਪਿਣ੍ਡਪਾਤਿਕੋ’’ਤਿ ਚਤੁਪਚ੍ਚਯਸਕ੍ਕਾਰਂ ਕਰਿਸ੍ਸਨ੍ਤਿ. ਲਜ੍ਜੀ, ਅਪ੍ਪਿਚ੍ਛੋਤਿਆਦੀਹਿ ਚ ਗੁਣੇਹਿ ਸਮ੍ਭਾਵੇਸ੍ਸਨ੍ਤੀਤਿ. ਏਵਂ ਪਾਪਿਕਾਯ ਇਚ੍ਛਾਯ ਠਤ੍ਵਾ ਤਾਯ ਪਾਪਿਚ੍ਛਾਯ ਅਭਿਭੂਤੋ ਹੁਤ੍ਵਾ ਪਿਣ੍ਡਪਾਤਿਕੋ ਹੋਤਿ. ਉਮ੍ਮਾਦਵਸੇਨ ਪਿਣ੍ਡਾਯ ਚਰਨ੍ਤੋ ਪਨ ਉਮ੍ਮਾਦਾ ਚਿਤ੍ਤਵਿਕ੍ਖੇਪਾ ਪਿਣ੍ਡਪਾਤਿਕੋ ¶ ਨਾਮ ਹੋਤਿ. ਵਣ੍ਣਿਤਨ੍ਤਿ ਇਦਂ ਪਿਣ੍ਡਪਾਤਿਕਙ੍ਗਂ ਨਾਮ ਬੁਦ੍ਧੇਹਿ ਚ ਬੁਦ੍ਧਸਾਵਕੇਹਿ ਚ ਵਣ੍ਣਿਤਂ ਪਸਤ੍ਥਨ੍ਤਿ ਪਿਣ੍ਡਪਾਤਿਕੋ ਹੋਤਿ. ਅਪ੍ਪਿਚ੍ਛਤਂਯੇਵ ਨਿਸ੍ਸਾਯਾਤਿਆਦੀਸੁ – ‘‘ਇਤਿ ਅਪ੍ਪਿਚ੍ਛੋ ਭਵਿਸ੍ਸਾਮਿ, ਇਦਂ ਮੇ ਪਿਣ੍ਡਪਾਤਿਕਙ੍ਗਂ ਅਪ੍ਪਿਚ੍ਛਤਾਯ ਸਂਵਤ੍ਤਿਸ੍ਸਤਿ; ‘ਇਤਿ ਸਨ੍ਤੁਟ੍ਠੋ ਭਵਿਸ੍ਸਾਮਿ ਇਦਂ ਮੇ ਪਿਣ੍ਡਪਾਤਿਕਙ੍ਗਂ ਸਨ੍ਤੁਟ੍ਠਿਯਾ ਸਂਵਤ੍ਤਿਸ੍ਸਤਿ’; ‘ਇਤਿ ਕਿਲੇਸੇ ਸਂਲਿਖਿਸ੍ਸਾਮਿ’, ਇਦਂ ਮੇ ਪਿਣ੍ਡਪਾਤਿਕਙ੍ਗਂ ਕਿਲੇਸਸਲ੍ਲੇਖਨਤ੍ਥਾਯ ਸਂਵਤ੍ਤਿਸ੍ਸਤੀ’’ਤਿ ਪਿਣ੍ਡਪਾਤਿਕੋ ਹੋਤਿ. ਇਦਮਤ੍ਥਿਤਨ੍ਤਿ ਇਮਾਯ ਕਲ੍ਯਾਣਾਯ ਪਟਿਪਤ੍ਤਿਯਾ ਅਤ੍ਥਿਕਭਾਵਂ, ਇਮਿਨਾ ਵਾ ਪਿਣ੍ਡਪਾਤਮਤ੍ਤੇਨ ਅਤ੍ਥਿਕਭਾਵਂ. ਯਂ ਯਂ ਲਦ੍ਧਂ ਤੇਨ ਤੇਨੇਵ ਯਾਪਨਭਾਵਂ ਨਿਸ੍ਸਾਯਾਤਿ ਅਤ੍ਥੋ. ਅਗ੍ਗੋਤਿ ਜੇਟ੍ਠਕੋ. ਸੇਸਾਨਿ ਤਸ੍ਸੇਵ ਵੇਵਚਨਾਨਿ.
ਗਵਾ ਖੀਰਨ੍ਤਿ ਗਾਵਿਤੋ ਖੀਰਂ ਨਾਮ ਹੋਤਿ, ਨ ਵਿਨਾ ਗਾਵਿਯਾ. ਖੀਰਮ੍ਹਾ ਦਧੀਤਿਆਦੀਸੁਪਿ ਏਸੇਵ ਨਯੋ. ਏਵਮੇਵਨ੍ਤਿ ਯਥਾ ਏਤੇਸੁ ਪਞ੍ਚਸੁ ਗੋਰਸੇਸੁ ਸਪ੍ਪਿਮਣ੍ਡੋ ਅਗ੍ਗੋ; ਏਵਮੇਵਂ ਇਮੇਸੁ ਪਞ੍ਚਸੁ ਪਿਣ੍ਡਪਾਤਿਕੇਸੁ ਯ੍ਵਾਯਂ ਅਪ੍ਪਿਚ੍ਛਤਾਦੀਨਿ ਨਿਸ੍ਸਾਯ ਪਿਣ੍ਡਪਾਤਿਕੋ ਹੋਤਿ. ਅਯਂ ਅਗ੍ਗੋ ਚ ਸੇਟ੍ਠੋ ਚ ਪਾਮੋਕ੍ਖੋ ਚ ਉਤ੍ਤਮੋ ਚ ਪਵਰੋ ਚ. ਇਮੇਸੁ ਪਨ ਪਞ੍ਚਸੁ ਪਿਣ੍ਡਪਾਤਿਕੇਸੁ ਦ੍ਵੇਵ ਜਨਾ ਪਿਣ੍ਡਪਾਤਿਕਾ ¶ , ਤਯੋ ਨ ਪਿਣ੍ਡਪਾਤਿਕਾ. ਨਾਮਮਤ੍ਤੇਨ ਪਨ ਪਿਣ੍ਡਪਾਤਿਕਾਤਿ ਵੇਦਿਤਬ੍ਬਾ. ਖਲੁਪਚ੍ਛਾਭਤ੍ਤਿਕਾਦੀਸੁਪਿ ਏਸੇਵ ਨਯੋਤਿ.
ਪਞ੍ਚਕਨਿਦ੍ਦੇਸਵਣ੍ਣਨਾ.
੬. ਛਕ੍ਕਨਿਦ੍ਦੇਸਵਣ੍ਣਨਾ
੨੦੨. ਛਕ੍ਕੇ ¶ – ਤਤ੍ਰਾਤਿ ਤੇਸੁ ਛਸੁ ਪੁਗ੍ਗਲੇਸੁ. ਸਮ੍ਮਾਸਮ੍ਬੁਦ੍ਧੋ ਤੇਨ ਦਟ੍ਠਬ੍ਬੋਤਿ ਸੋ ਪੁਗ੍ਗਲੋ ਤੇਨ ਅਨਾਚਰਿਯਕੇਨ ਅਤ੍ਤਨਾ ਉਪ੍ਪਾਦਿਤੇਨ ਸਬ੍ਬਞ੍ਞੁਤਞ੍ਞਾਣੇਨ ਸਬ੍ਬਞ੍ਞੁਬੁਦ੍ਧੋ ਦਟ੍ਠਬ੍ਬੋ.
ਪਚ੍ਚੇਕਸਮ੍ਬੁਦ੍ਧੋ ਤੇਨਾਤਿਆਦੀਸੁਪਿ ਤੇਨ ਪਚ੍ਚੇਕਸਮ੍ਬੋਧਿਞਾਣੇਨ ਸੋ ਪੁਗ੍ਗਲੋ ਪਚ੍ਚੇਕਸਮ੍ਬੁਦ੍ਧੋ. ਤੇਨ ਸਾਵਕਪਾਰਮੀਞਾਣੇਨ ਤੇ ਪੁਗ੍ਗਲਾ ਸਾਰਿਪੁਤ੍ਤਮੋਗ੍ਗਲ੍ਲਾਨਾ. ਤੇਨ ਦੁਕ੍ਖਸ੍ਸ ਅਨ੍ਤਕਰਣੇਨ ਤੇ ਪੁਗ੍ਗਲਾ ਅਵਸੇਸਾ ਅਰਹਨ੍ਤੋ. ਤੇਨ ਇਤ੍ਥਤ੍ਤਂ ਅਨਾਗਮਨੇਨ ਸੋ ਪੁਗ੍ਗਲੋ ਅਨਾਗਾਮੀ. ਤੇਨ ਇਤ੍ਥਤ੍ਤਂ ਆਗਮਨੇਨ ਤੇ ਪੁਗ੍ਗਲਾ ਸੋਤਾਪਨ੍ਨਸਕਦਾਗਾਮਿਨੋ ਦਟ੍ਠਬ੍ਬਾਤਿ.
ਛਕ੍ਕਨਿਦ੍ਦੇਸਵਣ੍ਣਨਾ.
੭. ਸਤ੍ਤਕਨਿਦ੍ਦੇਸਵਣ੍ਣਨਾ
੨੦੩. ਸਤ੍ਤਕੇ ¶ – ਸਕਿਂ ਨਿਮੁਗ੍ਗੋਤਿ ਏਕਵਾਰਂ ਨਿਮੁਗ੍ਗੋ. ਏਕਨ੍ਤਕਾਲ਼ਕੇਹੀਤਿ ਏਕਨ੍ਤੇਨੇਵ ਕਾਲ਼ਕੇਹਿ ਨਤ੍ਥਿਕਵਾਦਅਹੇਤੁਕਵਾਦਅਕਿਰਿਯਵਾਦਸਙ੍ਖਾਤੇਹਿ ਨਿਯਤਮਿਚ੍ਛਾਦਿਟ੍ਠਿਧਮ੍ਮੇਹਿ. ਏਵਂ ਪੁਗ੍ਗਲੋਤਿ ਇਮਿਨਾ ਕਾਰਣੇਨ ਪੁਗ੍ਗਲੋ ਏਕਵਾਰਂ ਨਿਮੁਗ੍ਗੋ ਤਥਾ ਨਿਮੁਗ੍ਗੋਵ ਹੋਤਿ. ਏਤਸ੍ਸ ਹਿ ਪੁਨ ਭਵਤੋ ਵੁਟ੍ਠਾਨਂ ਨਾਮ ਨਤ੍ਥੀਤਿ ਵਦਨ੍ਤਿ. ਮਕ੍ਖਲਿਗੋਸਾਲਾਦਯੋ ਵਿਯ ਹੇਟ੍ਠਾ ਨਰਕਗ੍ਗੀਨਂਯੇਵ ਆਹਾਰੋ ਹੋਤਿ.
ਸਾਹੁ ਸਦ੍ਧਾ ਕੁਸਲੇਸੁ ਧਮ੍ਮੇਸੂਤਿ ਕੁਸਲਧਮ੍ਮੇਸੁ ਸਦ੍ਧਾ ਨਾਮ ਸਾਧੁਲਦ੍ਧਿਕਾਤਿ ਉਮ੍ਮੁਜ੍ਜਤਿ. ਸੋ ਤਾਵਤਕੇਨੇਵ ਕੁਸਲੇਨ ਉਮ੍ਮੁਜ੍ਜਤਿ ਨਾਮ. ਸਾਧੁ ਹਿਰੀਤਿਆਦੀਸੁਪਿ ਏਸੇਵ ਨਯੋ. ਹਾਯਤਿਯੇਵਾਤਿ ਚਙ੍ਕਵਾਰੇ ਆਸਿਤ੍ਤਉਦਕਂ ਵਿਯ ਏਕਨ੍ਤੇਨ ਪਰਿਹਾਯਤੇਵ. ਏਵਂ ਪੁਗ੍ਗਲੋਤਿ ਏਵਂ ਸਾਹੁ ਸਦ੍ਧਾਤਿ. ਇਮੇਸਂ ਸਦ੍ਧਾਦੀਨਂ ਵਸੇਨ ਏਕਵਾਰਂ ਉਮ੍ਮੁਜ੍ਜਿਤ੍ਵਾ ਤੇਸਂ ਪਰਿਹਾਨਿਯਾ ਪੁਨ ਨਿਮੁਜ੍ਜਤਿਯੇਵ, ਦੇਵਦਤ੍ਤਾਦਯੋ ਵਿਯ. ਦੇਵਦਤ੍ਤੋ ਹਿ ਅਟ੍ਠ ਸਮਾਪਤ੍ਤਿਯੋ, ਪਞ੍ਚ ਚ ਅਭਿਞ੍ਞਾਯੋ ਨਿਬ੍ਬਤ੍ਤੇਤ੍ਵਾਪਿ ਪੁਨ ਬੁਦ੍ਧਾਨਂ ਪਟਿਕਣ੍ਟਕਤਾਯ ਤੇਹਿ ਗੁਣੇਹਿ ਪਰਿਹੀਨੋ ਰੁਹਿਰੁਪ੍ਪਾਦਕਮ੍ਮਂ ¶ ਸਙ੍ਘਭੇਦਕਮ੍ਮਞ੍ਚ ¶ ਕਤ੍ਵਾ ਕਾਯਸ੍ਸ ਭੇਦਾ ਦੁਤਿਯਚਿਤ੍ਤਵਾਰੇਨ ਨਿਰਯੇ ਨਿਬ੍ਬਤ੍ਤਿ. ਕੋਕਾਲਿਕੋ ਦ੍ਵੇ ਅਗ੍ਗਸਾਵਕੇ ਉਪਵਦਿਤ੍ਵਾ ਪਦੁਮਨਿਰਯੇ ਨਿਬ੍ਬਤ੍ਤੋ.
ਨੇਵ ਹਾਯਤਿ ਨੋ ਵਡ੍ਢਤੀਤਿ ਅਪ੍ਪਹੋਨਕਕਾਲੇਪਿ ਨ ਹਾਯਤਿ, ਪਹੋਨਕਕਾਲੇਪਿ ਨ ਵਡ੍ਢਤਿ. ਉਭਯਮ੍ਪਿ ਪਨੇਤਂ ਅਗਾਰਿਕੇਨਪਿ ਅਨਗਾਰਿਕੇਨਪਿ ਦੀਪੇਤਬ੍ਬਂ. ਏਕਚ੍ਚੋ ਹਿ ਅਗਾਰਿਕੋ ਅਪ੍ਪਹੋਨਕਕਾਲੇ ਪਕ੍ਖਿਕਭਤ੍ਤਂ ਵਾ ਸਲਾਕਭਤ੍ਤਂ ਵਾ ਵਸ੍ਸਾਵਾਸਿਕਂ ਵਾ ਉਪਨਿਬਨ੍ਧਾਪੇਤਿ. ਸੋ ਪਚ੍ਛਾ ਪਹੋਨਕਕਾਲੇਪਿ ਪਕ੍ਖਿਕਭਤ੍ਤਾਦਿਮਤ੍ਤਮੇਵ ਪਵਤ੍ਤੇਤਿ. ਅਨਗਾਰਿਕੋਪਿ ਆਦਿਮ੍ਹਿ ਅਪ੍ਪਹੋਨਕਕਾਲੇ ਉਦ੍ਦੇਸਂ ਵਾ ਧੁਤਙ੍ਗਂ ਵਾ ਗਣ੍ਹਾਤਿ, ਮੇਧਾਬਲਵੀਰਿਯਸਮ੍ਪਤ੍ਤਿਯਾ ਪਹੋਨਕਕਾਲੇਪਿ ਤਤੋ ਉਤ੍ਤਰਿਂ ਨ ਕਰੋਤਿ. ਏਵਂ ਪੁਗ੍ਗਲੋਤਿ ਏਵਂ ਇਮਾਯ ਸਦ੍ਧਾਦੀਨਂ ਠਿਤਿਯਾ ਪੁਗ੍ਗਲੋ ਉਮ੍ਮੁਜ੍ਜਿਤ੍ਵਾ ਠਿਤੋ ਨਾਮ ਹੋਤਿ.
ਉਮ੍ਮੁਜ੍ਜਿਤ੍ਵਾ ਵਿਪਸ੍ਸਤਿ ਵਿਲੋਕੇਤੀਤਿ ਸੋਤਾਪਨ੍ਨੋ ਪੁਗ੍ਗਲੋ ਉਟ੍ਠਹਿਤ੍ਵਾ ਗਮਨਮਗ੍ਗਂ ਗਨ੍ਤਬ੍ਬਂ ਦਿਸਂ ਵਾ ਆਲੋਕੇਤਿ ਨਾਮ.
ਉਮ੍ਮੁਜ੍ਜਿਤ੍ਵਾ ¶ ਪਤਰਤੀਤਿ ਸਕਦਾਗਾਮਿਪੁਗ੍ਗਲੋ ਕਿਲੇਸਤਨੁਤਾਯ ਉਟ੍ਠਹਿਤ੍ਵਾ ਗਨ੍ਤਬ੍ਬਦਿਸਾਭਿਮੁਖੋ ਪਤਰਤਿ ਨਾਮ.
ਪਤਿਗਾਧਪ੍ਪਤ੍ਤੋ ਹੋਤੀਤਿ ਅਨਾਗਾਮਿਪੁਗ੍ਗਲੋ ਉਟ੍ਠਾਯ ਵਿਲੋਕੇਤ੍ਵਾ ਪਤਰਿਤ੍ਵਾ ਗਨ੍ਤ੍ਵਾ ਏਕਸ੍ਮਿਂ ਠਾਨੇ ਪਤਿਟ੍ਠਾਪਤ੍ਤੋ ਨਾਮ ਹੋਤਿ, ਤਿਟ੍ਠਤਿ, ਨ ਪੁਨਾਗਚ੍ਛਤਿ.
ਤਿਣ੍ਣੋ ਪਾਰਙ੍ਗਤੋ ਥਲੇ ਤਿਟ੍ਠਤੀਤਿ ਸਬ੍ਬਕਿਲੇਸੋਘਂ ਤਰਿਤ੍ਵਾ ਪਰਤੀਰਂ ਗਨ੍ਤ੍ਵਾ ਨਿਬ੍ਬਾਨਥਲੇ ਠਿਤੋ ਨਾਮ ਹੋਤਿ. ਇਮੇ ਪਨ ਸਤ੍ਤ ਪੁਗ੍ਗਲਾ ਉਦਕੋਪਮੇਨ ਦੀਪਿਤਾ.
ਸਤ੍ਤ ਕਿਰ ਜਙ੍ਘਵਾਣਿਜਾ ਅਦ੍ਧਾਨਮਗ੍ਗਪਟਿਪਨ੍ਨਾ ਅਨ੍ਤਰਾਮਗ੍ਗੇ ਏਕਂ ਪੁਣ੍ਣਨਦਿਂ ਪਾਪੁਣਿਂਸੁ. ਤੇਸੁ ਪਠਮਂ ਓਤਿਣ੍ਣੋ ਉਦਕਭੀਰੁਕੋ ਪੁਰਿਸੋ ਓਤਿਣ੍ਣਟ੍ਠਾਨੇਯੇਵ ਨਿਮੁਜ੍ਜਿਤ੍ਵਾ ਪੁਨ ਉਟ੍ਠਾਤੁਂ ਨਾਸਕ੍ਖਿ, ਅਨ੍ਤੋਯੇਵ ਮਚ੍ਛਕਚ੍ਛਪਭਕ੍ਖੋ ਜਾਤੋ. ਦੁਤਿਯੋ ਓਤਿਣ੍ਣਟ੍ਠਾਨੇ ਨਿਮੁਜ੍ਜਿਤ੍ਵਾ ਸਕਿਂ ਉਟ੍ਠਹਿਤ੍ਵਾ ਪੁਨ ਨਿਮੁਗ੍ਗੋ ਉਟ੍ਠਾਤੁਂ ਨਾਸਕ੍ਖਿ, ਅਨ੍ਤੋਯੇਵ ਮਚ੍ਛਕਚ੍ਛਪਭਕ੍ਖੋ ਜਾਤੋ. ਤਤਿਯੋ ਨਿਮੁਜ੍ਜਿਤ੍ਵਾ ਉਟ੍ਠਹਿ. ਸੋ ਮਜ੍ਝੇ ਨਦਿਯਾ ਠਤ੍ਵਾ ਨੇਵ ਓਰਤੋ ਆਗਨ੍ਤੁਂ, ਨ ਪਰਤੋ ਗਨ੍ਤੁਂ ਅਸਕ੍ਖਿ ¶ . ਚਤੁਤ੍ਥੋ ਉਟ੍ਠਾਯ ਠਿਤੋ ਉਤ੍ਤਰਣਤਿਤ੍ਥਂ ਓਲੋਕੇਸਿ. ਪਞ੍ਚਮੋ ਓਤਰਣਤਿਤ੍ਥਂ ਓਲੋਕੇਤ੍ਵਾ ਪਤਰਿ. ਛਟ੍ਠੋ ਤਰਿਤ੍ਵਾ ਪਾਰਿਮਤੀਰਂ ਗਨ੍ਤ੍ਵਾ ਕਟਿਪ੍ਪਮਾਣੇ ਉਦਕੇ ਠਿਤੋ. ਸਤ੍ਤਮੋ ਪਾਰਿਮਤੀਰਂ ਗਨ੍ਤ੍ਵਾ ਗਨ੍ਧਚੁਣ੍ਣਾਦੀਹਿ ਨ੍ਹਾਤ੍ਵਾ ਵਰਵਤ੍ਥਾਨਿ ¶ ਨਿਵਾਸੇਤ੍ਵਾ ਸੁਰਭਿਵਿਲੇਪਨਂ ਵਿਲਿਮ੍ਪਿਤ੍ਵਾ ਨੀਲੁਪ੍ਪਲਾਦੀਨਿ ਪਿਲ਼ਨ੍ਧਿਤ੍ਵਾ ਨਾਨਾਲਙ੍ਕਾਰਪਟਿਮਣ੍ਡਿਤੋ ਮਹਾਨਗਰਂ ਪਵਿਸਿਤ੍ਵਾ ਪਾਸਾਦਵਰਮਾਰੁਯ੍ਹ ਉਤ੍ਤਮਭੋਜਨਂ ਭੁਞ੍ਜਿ.
ਤਤ੍ਥ ਸਤ੍ਤ ਜਙ੍ਘਵਾਣਿਜਾ ਵਿਯ ਇਮੇ ਸਤ੍ਤ ਪੁਗ੍ਗਲਾ. ਨਦੀ ਵਿਯ ਵਟ੍ਟਂ. ਪਠਮਸ੍ਸ ਉਦਕਭੀਰੁਕਸ੍ਸ ਪੁਰਿਸਸ੍ਸ ਓਤਿਣ੍ਣਟ੍ਠਾਨੇਯੇਵ ਨਿਮੁਜ੍ਜਨਂ ਵਿਯ ਮਿਚ੍ਛਾਦਿਟ੍ਠਿਕਸ੍ਸ ਵਟ੍ਟੇ ਨਿਮੁਜ੍ਜਨਂ. ਉਮ੍ਮੁਜ੍ਜਿਤ੍ਵਾ ਨਿਮੁਗ੍ਗਪੁਰਿਸੋ ਵਿਯ ਸਦ੍ਧਾਦੀਨਂ ਉਪ੍ਪਤ੍ਤਿਮਤ੍ਤਕੇਨ ਉਮ੍ਮੁਜ੍ਜਿਤ੍ਵਾ ਤੇਸਂ ਪਰਿਹਾਨਿਯਾ ਨਿਮੁਗ੍ਗਪੁਗ੍ਗਲੋ. ਮਜ੍ਝੇ ਨਦਿਯਾ ਠਿਤੋ ਵਿਯ ਸਦ੍ਧਾਦੀਨਂ ਠਿਤਿਯਾ ਠਿਤਪੁਗ੍ਗਲੋ. ਉਤ੍ਤਰਣਤਿਤ੍ਥਂ ਓਲੋਕੇਨ੍ਤੋ ਵਿਯ ਗਨ੍ਤਬ੍ਬਮਗ੍ਗਂ ਗਨ੍ਤਬ੍ਬਦਿਸਂ ਵਾ ਓਲੋਕੇਨ੍ਤੋ ਸੋਤਾਪਨ੍ਨੋ. ਪਤਰਿਤਪੁਰਿਸੋ ਵਿਯ ਕਿਲੇਸਤਨੁਤਾਯ ਪਤਰਨ੍ਤੋ ਸਕਦਾਗਾਮੀ. ਤਰਿਤ੍ਵਾ ਕਟਿਮਤ੍ਤੇ ਉਦਕੇ ਠਿਤਪੁਰਿਸੋ ਵਿਯ ਅਨਾਵਤ੍ਤਿਤਧਮ੍ਮਤਾਯ ਠਿਤੋ ਅਨਾਗਾਮੀ. ਨ੍ਹਤ੍ਵਾ ਪਾਰਿਮਤੀਰਂ ¶ ਉਤ੍ਤਰਿਤ੍ਵਾ ਥਲੇ ਠਿਤਪੁਰਿਸੋ ਵਿਯ ਚਤ੍ਤਾਰੋ ਓਘੇ ਅਤਿਕ੍ਕਮਿਤ੍ਵਾ ਨਿਬ੍ਬਾਨਥਲੇ ਠਿਤੋ ਖੀਣਾਸਵਬ੍ਰਾਹ੍ਮਣੋ. ਥਲੇ ਠਿਤਪੁਰਿਸਸ੍ਸ ਨਗਰਂ ਪਵਿਸਿਤ੍ਵਾ ਪਾਸਾਦਵਰਂ ਆਰੁਯ੍ਹ ਉਤ੍ਤਮਭੋਜਨਭੁਞ੍ਜਨਂ ਵਿਯ ਖੀਣਾਸਵਸ੍ਸ ਨਿਬ੍ਬਾਨਾਰਮ੍ਮਣਂ ਫਲਸਮਾਪਤ੍ਤਿਂ ਅਪ੍ਪੇਤ੍ਵਾ ਵੀਤਿਨਾਮਨਂ ਵੇਦਿਤਬ੍ਬਂ. ਉਭਤੋਭਾਗਵਿਮੁਤ੍ਤਾਦਯੋ ਹੇਟ੍ਠਾ ਪਕਾਸਿਤਾਯੇਵਾਤਿ.
ਸਤ੍ਤਕਨਿਦ੍ਦੇਸਵਣ੍ਣਨਾ.
੨੦੭. ਅਟ੍ਠਕਨਵਕਨਿਦ੍ਦੇਸਾਪਿ ਹੇਟ੍ਠਾ ਵੁਤ੍ਤਨਯੇਨੇਵ ਵੇਦਿਤਬ੍ਬਾ.
੧੦. ਦਸਕਨਿਦ੍ਦੇਸਵਣ੍ਣਨਾ
੨੦੯. ਦਸਕਨਿਦ੍ਦੇਸੇ – ਇਧਾਤਿ ਕਾਮਾਵਚਰਭੂਮਿਯਂ. ਕਾਮਾਵਚਰਭੂਮਿਯਞ੍ਹਿ ਸਤ੍ਤਕ੍ਖਤ੍ਤੁਪਰਮਾਦੀਨਂ ਕਾਮਾਵਚਰਭੂਮਿਯਞ੍ਞੇਵ ਨਿਟ੍ਠਾ ਹੋਤਿ. ਕਾਮਾਵਚਰਤ੍ਤਭਾਵੇਨੇਵ ਅਰਹਤ੍ਤਪ੍ਪਤ੍ਤਿ ਚ ਅਨੁਪਾਦਿਸੇਸਨਿਬ੍ਬਾਨਪ੍ਪਤ੍ਤਿ ਚ ਹੋਤੀਤਿ ਅਤ੍ਥੋ.
ਇਧ ¶ ਵਿਹਾਯਾਤਿ ਇਧ ਕਾਮਾਵਚਰੇ ਅਤ੍ਤਭਾਵੇ ਵਿਹਾਯ ਸੁਦ੍ਧਾਵਾਸਤ੍ਤਭਾਵੇ ਠਿਤਾਨਂ ਨਿਟ੍ਠਾ ਹੋਤੀਤਿ ਅਤ੍ਥੋ. ਅਨ੍ਤਰਾਪਰਿਨਿਬ੍ਬਾਯਿਆਦਯੋ ਹਿ ਇਧ ਅਨਾਗਾਮਿਫਲਂ ਪਤ੍ਵਾ ਇਤੋ ਚੁਤਾ ਸੁਦ੍ਧਾਵਾਸੇਸੁ ਉਪ੍ਪਜ੍ਜਿਤ੍ਵਾ ਤੇਨ ਅਤ੍ਤਭਾਵੇਨ ਅਰਹਤ੍ਤਞ੍ਚੇਵ ਅਨੁਪਾਦਿਸੇਸਨਿਬ੍ਬਾਨਧਾਤੁਞ੍ਚ ¶ ਪਾਪੁਣਨ੍ਤਿ. ਤੇਨ ਵੁਤ੍ਤਂ – ‘‘ਇਮੇਸਂ ਪਞ੍ਚਨ੍ਨਂ ਇਧ ਵਿਹਾਯ ਨਿਟ੍ਠਾ’’ਤਿ.
ਦਸਕਨਿਦ੍ਦੇਸਵਣ੍ਣਨਾ.
ਨਿਗਮਨਕਥਾ
ਏਤ੍ਤਾਵਤਾ ਚ –
ਯਂ ਵੇ ਪੁਗ੍ਗਲਪਞ੍ਞਤ੍ਤਿਂ, ਲੋਕੇ ਅਪ੍ਪਟਿਪੁਗ੍ਗਲੋ;
ਨਾਤਿਸਙ੍ਖੇਪਤੋ ਸਤ੍ਥਾ, ਦੇਸੇਸਿ ਤਿਦਸਾਲਯੇ.
ਤਸ੍ਸਾ ਅਟ੍ਠਕਥਞ੍ਚੇਵ, ਦੀਪਭਾਸਾਯ ਸਙ੍ਖਤਂ;
ਆਗਮਟ੍ਠਕਥਾਯੋ ਚ, ਓਗਾਹੇਤ੍ਵਾ ਅਸੇਸਤੋ.
ਸੁਵਿਭਤ੍ਤੋ ¶ ਅਸਂਕਿਣ੍ਣੋ, ਯੋ ਯੋ ਅਤ੍ਥੋ ਯਹਿਂ ਯਹਿਂ;
ਤਤੋ ਤਤੋ ਤਂ ਗਹੇਤ੍ਵਾ, ਪਹਾਯ ਅਤਿਵਿਤ੍ਥਾਰਂ.
ਵਿਸੁਦ੍ਧਿਮਗ੍ਗੇ ਯਂ ਵੁਤ੍ਤਂ, ਤਂ ਅਨਾਦਾਯ ਸਙ੍ਖਤਾ;
ਨਾਤਿਸਙ੍ਖੇਪਵਿਤ੍ਥਾਰ-ਨਯੇਨਟ੍ਠਕਥਾ ਅਯਂ.
ਤਂ ਏਤਂ ਸਤ੍ਤਮਤ੍ਤੇਹਿ, ਭਾਣਵਾਰੇਹਿ ਤਨ੍ਤਿਯਾ;
ਚਿਰਟ੍ਠਿਤਤ੍ਥਂ ਧਮ੍ਮਸ੍ਸ, ਸਙ੍ਖਰੋਨ੍ਤੇਨ ਯਂ ਮਯਾ.
ਸਮ੍ਪਤ੍ਤਂ ਕੁਸਲਂ ਤੇਨ, ਸਦ੍ਧਮ੍ਮਂ ਸੁਖੁਮਂ ਸਿਵਂ;
ਓਲੋਕੇਨ੍ਤੁ ਵਿਸੁਦ੍ਧੇਨ, ਪਾਣਯੋ ਧਮ੍ਮਚਕ੍ਖੁਨਾਤਿ.
ਪੁਗ੍ਗਲਪਞ੍ਞਤ੍ਤਿ-ਅਟ੍ਠਕਥਾ ਨਿਟ੍ਠਿਤਾ.
ਨਮੋ ਤਸ੍ਸ ਭਗਵਤੋ ਅਰਹਤੋ ਸਮ੍ਮਾਸਮ੍ਬੁਦ੍ਧਸ੍ਸ
ਅਭਿਧਮ੍ਮਪਿਟਕੇ
ਕਥਾਵਤ੍ਥੁ-ਅਟ੍ਠਕਥਾ
ਨਿਸਿਨ੍ਨੋ ¶ ¶ ¶ ਦੇਵਲੋਕਸ੍ਮਿਂ, ਦੇਵਸਙ੍ਘਪੁਰਕ੍ਖਤੋ;
ਸਦੇਵਕਸ੍ਸ ਲੋਕਸ੍ਸ, ਸਤ੍ਥਾ ਅਪ੍ਪਟਿਪੁਗ੍ਗਲੋ.
ਸਬ੍ਬਪਞ੍ਞਤ੍ਤਿਕੁਸਲੋ, ਪਞ੍ਞਤ੍ਤਿਪਰਿਦੀਪਨਂ;
ਵਤ੍ਵਾ ਪੁਗ੍ਗਲਪਞ੍ਞਤ੍ਤਿਂ, ਲੋਕੇ ਉਤ੍ਤਮਪੁਗ੍ਗਲੋ.
ਯਂ ਪੁਗ੍ਗਲਕਥਾਦੀਨਂ, ਕਥਾਨਂ ਵਤ੍ਥੁਭਾਵਤੋ;
ਕਥਾਵਤ੍ਥੁਪ੍ਪਕਰਣਂ, ਸਙ੍ਖੇਪੇਨ ਅਦੇਸਯੀ.
ਮਾਤਿਕਾਠਪਨੇਨੇਵ ¶ , ਠਪਿਤਸ੍ਸ ਸੁਰਾਲਯੇ;
ਤਸ੍ਸ ਮੋਗ੍ਗਲਿਪੁਤ੍ਤੇਨ, ਵਿਭਤ੍ਤਸ੍ਸ ਮਹੀਤਲੇ.
ਇਦਾਨਿ ਯਸ੍ਮਾ ਸਮ੍ਪਤ੍ਤੋ, ਅਤ੍ਥਸਂਵਣ੍ਣਨਾਕ੍ਕਮੋ;
ਤਸ੍ਮਾ ਨਂ ਵਣ੍ਣਯਿਸ੍ਸਾਮਿ, ਤਂ ਸੁਣਾਥ ਸਮਾਹਿਤਾਤਿ.
ਨਿਦਾਨਕਥਾ
ਯਮਕਪਾਟਿਹੀਰਾਵਸਾਨਸ੍ਮਿਞ੍ਹਿ ਭਗਵਾ ਤਿਦਸਪੁਰੇ ਪਾਰਿਚ੍ਛਤ੍ਤਕਮੂਲੇ ਪਣ੍ਡੁਕਮ੍ਬਲਸਿਲਾਯਂ ਵਸ੍ਸਂ ਉਪਗਨ੍ਤ੍ਵਾ ਮਾਤਰਂ ਕਾਯਸਕ੍ਖਿਂ ਕਤ੍ਵਾ ਦੇਵਪਰਿਸਾਯ ਅਭਿਧਮ੍ਮਕਥਂ ਕਥੇਨ੍ਤੋ ਧਮ੍ਮਸਙ੍ਗਣੀਵਿਭਙ੍ਗਧਾਤੁਕਥਾਪੁਗ੍ਗਲਪਞ੍ਞਤ੍ਤਿਪ੍ਪਕਰਣਾਨਿ ਦੇਸਯਿਤ੍ਵਾ ਕਥਾਵਤ੍ਥੁਦੇਸਨਾਯ ਵਾਰੇ ਸਮ੍ਪਤ੍ਤੇ ‘‘ਅਨਾਗਤੇ ਮਮ ਸਾਵਕੋ ਮਹਾਪਞ੍ਞੋ ਮੋਗ੍ਗਲਿਪੁਤ੍ਤਤਿਸ੍ਸਤ੍ਥੇਰੋ ਨਾਮ ਉਪ੍ਪਨ੍ਨਂ ਸਾਸਨਮਲਂ ਸੋਧੇਤ੍ਵਾ ਤਤਿਯਸਙ੍ਗੀਤਿਂ ਕਰੋਨ੍ਤੋ ਭਿਕ੍ਖੁਸਙ੍ਘਸ੍ਸ ਮਜ੍ਝੇ ਨਿਸਿਨ੍ਨੋ ਸਕਵਾਦੇ ਪਞ੍ਚ ਸੁਤ੍ਤਸਤਾਨਿ ਪਰਵਾਦੇ ਪਞ੍ਚਾਤਿ ਸੁਤ੍ਤਸਹਸ੍ਸਂ ¶ ਸਮੋਧਾਨੇਤ੍ਵਾ ਇਮਂ ਪਕਰਣਂ ਭਾਜੇਸ੍ਸਤੀ’’ਤਿ ਤਸ੍ਸੋਕਾਸਂ ਕਰੋਨ੍ਤੋ ਯਾ ਚੇਸਾ ਪੁਗ੍ਗਲਵਾਦੇ ਤਾਵ ਚਤੂਸੁ ਪਞ੍ਹੇਸੁ ਦ੍ਵਿਨ੍ਨਂ ਪਞ੍ਚਕਾਨਂ ਵਸੇਨ ਅਟ੍ਠਮੁਖਾ ਵਾਦਯੁਤ੍ਤਿ, ਤਂ ਆਦਿਂ ਕਤ੍ਵਾ ਸਬ੍ਬਕਥਾਮਗ੍ਗੇਸੁ ਅਸਮ੍ਪੁਣ੍ਣਭਾਣਵਾਰਮਤ੍ਤਾਯ ਤਨ੍ਤਿਯਾ ਮਾਤਿਕਂ ਠਪੇਸਿ. ਅਥਾਵਸੇਸਂ ¶ ਅਭਿਧਮ੍ਮਕਥਂ ਵਿਤ੍ਥਾਰਨਯੇਨੇਵ ਕਥੇਤ੍ਵਾ ਵੁਤ੍ਥਵਸ੍ਸੋ ਸੁਵਣ੍ਣਰਜਤਸੋਪਾਨਮਜ੍ਝੇ ਮਣਿਮਯੇਨ ਸੋਪਾਨੇਨ ਦੇਵਲੋਕਤੋ ਸਙ੍ਕਸ੍ਸਨਗਰੇ ਓਰੁਯ੍ਹ ਸਤ੍ਤਹਿਤਂ ਸਮ੍ਪਾਦੇਨ੍ਤੋ ਯਾਵਤਾਯੁਕਂ ਠਤ੍ਵਾ ਅਨੁਪਾਦਿਸੇਸਾਯ ਨਿਬ੍ਬਾਨਧਾਤੁਯਾ ਪਰਿਨਿਬ੍ਬਾਯਿ.
ਅਥਸ੍ਸ ਮਹਾਕਸ੍ਸਪਪ੍ਪਮੁਖੋ ਵਸੀਗਣੋ ਅਜਾਤਸਤ੍ਤੁਰਾਜਾਨਂ ਸਹਾਯਂ ਗਹੇਤ੍ਵਾ ਧਮ੍ਮਵਿਨਯਸਰੀਰਂ ਸਙ੍ਗਹਂ ਆਰੋਪੇਸਿ. ਤਤੋ ਵਸ੍ਸਸਤਸ੍ਸ ਅਚ੍ਚਯੇਨ ਵਜ੍ਜਿਪੁਤ੍ਤਕਾ ਭਿਕ੍ਖੂ ਦਸ ਵਤ੍ਥੂਨਿ ਦੀਪਯਿਂਸੁ. ਤਾਨਿ ਸੁਤ੍ਵਾ ਕਾਕਣ੍ਡਕਸ੍ਸ ਬ੍ਰਾਹ੍ਮਣਸ੍ਸ ਪੁਤ੍ਤੋ ਯਸਤ੍ਥੇਰੋ ਸੁਸੁਨਾਗਪੁਤ੍ਤਂ ਕਾਲਾਸੋਕਂ ਨਾਮ ਰਾਜਾਨਂ ਸਹਾਯਂ ਗਹੇਤ੍ਵਾ ਦ੍ਵਾਦਸਨ੍ਨਂ ਭਿਕ੍ਖੁਸਤਸਹਸ੍ਸਾਨਂ ਅਨ੍ਤਰੇ ਸਤ੍ਤਥੇਰਸਤਾਨਿ ਉਚ੍ਚਿਨਿਤ੍ਵਾ ਤਾਨਿ ਦਸਵਤ੍ਥੂਨਿ ਮਦ੍ਦਿਤ੍ਵਾ ਧਮ੍ਮਵਿਨਯਸਰੀਰਂ ਸਙ੍ਗਹਂ ਆਰੋਪੇਸਿ.
ਤੇਹਿ ਪਨ ਧਮ੍ਮਸਙ੍ਗਾਹਕਤ੍ਥੇਰੇਹਿ ਨਿਗ੍ਗਹਿਤਾ ਦਸਸਹਸ੍ਸਾ ਵਜ੍ਜਿਪੁਤ੍ਤਕਾ ਭਿਕ੍ਖੂ ਪਕ੍ਖਂ ਪਰਿਯੇਸਮਾਨਾ ਅਤ੍ਤਨੋ ਅਨੁਰੂਪਂ ਦੁਬ੍ਬਲਪਕ੍ਖਂ ਲਭਿਤ੍ਵਾ ਵਿਸੁਂ ਮਹਾਸਙ੍ਘਿਕਾਚਰਿਯਕੁਲਂ ਨਾਮ ਅਕਂਸੁ ¶ . ਤਤੋ ਭਿਜ੍ਜਿਤ੍ਵਾ ਅਪਰਾਨਿ ਦ੍ਵੇ ਆਚਰਿਯਕੁਲਾਨਿ ਜਾਤਾਨਿ – ਗੋਕੁਲਿਕਾ ਚ ਏਕਬ੍ਯੋਹਾਰਿਕਾ ਚ. ਗੋਕੁਲਿਕਨਿਕਾਯਤੋ ਭਿਜ੍ਜਿਤ੍ਵਾ ਅਪਰਾਨਿ ਦ੍ਵੇ ਆਚਰਿਯਕੁਲਾਨਿ ਜਾਤਾਨਿ – ਪਣ੍ਣਤ੍ਤਿਵਾਦਾ ਚ ਬਾਹੁਲਿਯਾ ਚ. ਬਹੁਸ੍ਸੁਤਿਕਾਤਿਪਿ ਤੇਸਂਯੇਵ ਨਾਮਂ. ਤੇਸਂਯੇਵ ਅਨ੍ਤਰੇ ਚੇਤਿਯਵਾਦਾ ਨਾਮ ਅਪਰੇ ਆਚਰਿਯਵਾਦਾ ਉਪ੍ਪਨ੍ਨਾ. ਏਵਂ ਮਹਾਸਙ੍ਘਿਕਾਚਰਿਯਕੁਲਤੋ ਦੁਤਿਯੇ ਵਸ੍ਸਸਤੇ ਪਞ੍ਚਾਚਰਿਯਕੁਲਾਨਿ ਉਪ੍ਪਨ੍ਨਾਨਿ. ਤਾਨਿ ਮਹਾਸਙ੍ਘਿਕੇਹਿ ਸਦ੍ਧਿਂ ਛ ਹੋਨ੍ਤਿ.
ਤਸ੍ਮਿਂਯੇਵ ¶ ਦੁਤਿਯੇ ਵਸ੍ਸਸਤੇ ਥੇਰਵਾਦਤੋ ਭਿਜ੍ਜਿਤ੍ਵਾ ਦ੍ਵੇ ਆਚਰਿਯਵਾਦਾ ਉਪ੍ਪਨ੍ਨਾ – ਮਹਿਸਾਸਕਾ ਚ ਵਜ੍ਜਿਪੁਤ੍ਤਕਾ ਚ. ਤਤ੍ਥ ਵਜ੍ਜਿਪੁਤ੍ਤਕਵਾਦਤੋ ਭਿਜ੍ਜਿਤ੍ਵਾ ਅਪਰੇ ਚਤ੍ਤਾਰੋ ਆਚਰਿਯਵਾਦਾ ਉਪ੍ਪਨ੍ਨਾ – ਧਮ੍ਮੁਤ੍ਤਰਿਯਾ, ਭਦ੍ਰਯਾਨਿਕਾ, ਛਨ੍ਨਾਗਾਰਿਕਾ, ਸਮਿਤਿਯਾਤਿ. ਪੁਨ ਤਸ੍ਮਿਂਯੇਵ ਦੁਤਿਯੇ ਵਸ੍ਸਸਤੇ ਮਹਿਸਾਸਕਵਾਦਤੋ ਭਿਜ੍ਜਿਤ੍ਵਾ ਸਬ੍ਬਤ੍ਥਿਵਾਦਾ ਧਮ੍ਮਗੁਤ੍ਤਿਕਾਤਿ ਦ੍ਵੇ ਆਚਰਿਯਵਾਦਾ ਉਪ੍ਪਨ੍ਨਾ. ਪੁਨ ਸਬ੍ਬਤ੍ਥਿਵਾਦਕੁਲਤੋ ਭਿਜ੍ਜਿਤ੍ਵਾ ਕਸ੍ਸਪਿਕਾ ਨਾਮ ਜਾਤਾ. ਕਸ੍ਸਪਿਕੇਸੁ ਭਿਨ੍ਨੇਸੁ ਅਪਰੇ ਸਙ੍ਕਨ੍ਤਿਕਾ ਨਾਮ ਜਾਤਾ. ਸਙ੍ਕਨ੍ਤਿਕੇਸੁ ਭਿਨ੍ਨੇਸੁ ਸੁਤ੍ਤਵਾਦਾ ਨਾਮ ਜਾਤਾਤਿ ਥੇਰਵਾਦਤੋ ਭਿਜ੍ਜਿਤ੍ਵਾ ਇਮੇ ਏਕਾਦਸ ¶ ਆਚਰਿਯਵਾਦਾ ਉਪ੍ਪਨ੍ਨਾ. ਤੇ ਥੇਰਵਾਦੇਹਿ ਸਦ੍ਧਿਂ ਦ੍ਵਾਦਸ ਹੋਨ੍ਤਿ. ਇਤਿ ਇਮੇ ਚ ਦ੍ਵਾਦਸ, ਮਹਾਸਙ੍ਘਿਕਾਨਞ੍ਚ ਛ ਆਚਰਿਯਵਾਦਾਤਿ ਸਬ੍ਬੇਵ ਅਟ੍ਠਾਰਸ ਆਚਰਿਯਵਾਦਾ ਦੁਤਿਯੇ ਵਸ੍ਸਸਤੇ ਉਪ੍ਪਨ੍ਨਾ. ਅਟ੍ਠਾਰਸ ਨਿਕਾਯਾਤਿਪਿ, ਅਟ੍ਠਾਰਸਾਚਰਿਯਕੁਲਾਨੀਤਿਪਿ ਏਤੇਸਂਯੇਵ ਨਾਮਂ. ਏਤੇਸੁ ਪਨ ਸਤ੍ਤਰਸ ਵਾਦਾ ਭਿਨ੍ਨਕਾ, ਥੇਰਵਾਦੋ ਅਸਮ੍ਭਿਨ੍ਨਕੋਤਿ ਵੇਦਿਤਬ੍ਬੋ. ਵੁਤ੍ਤਮ੍ਪਿ ਚੇਤਂ ਦੀਪਵਂਸੇ –
‘‘ਨਿਕ੍ਕਡ੍ਢਿਤਾ ਪਾਪਭਿਕ੍ਖੂ, ਥੇਰੇਹਿ ਵਜ੍ਜਿਪੁਤ੍ਤਕਾ;
ਅਞ੍ਞਂ ਪਕ੍ਖਂ ਲਭਿਤ੍ਵਾਨ, ਅਧਮ੍ਮਵਾਦੀ ਬਹੂ ਜਨਾ.
‘‘ਦਸਸਹਸ੍ਸਾ ਸਮਾਗਨ੍ਤ੍ਵਾ, ਅਕਂਸੁ ਧਮ੍ਮਸਙ੍ਗਹਂ;
ਤਸ੍ਮਾਯਂ ਧਮ੍ਮਸਙ੍ਗੀਤਿ, ਮਹਾਸਙ੍ਗੀਤਿ ਵੁਚ੍ਚਤਿ.
‘‘ਮਹਾਸਙ੍ਗੀਤਿਕਾ ਭਿਕ੍ਖੂ, ਵਿਲੋਮਂ ਅਕਂਸੁ ਸਾਸਨੇ;
ਭਿਨ੍ਦਿਤ੍ਵਾ ਮੂਲਸਙ੍ਗਹਂ, ਅਞ੍ਞਂ ਅਕਂਸੁ ਸਙ੍ਗਹਂ.
‘‘ਅਞ੍ਞਤ੍ਰ ¶ ¶ ਸਙ੍ਗਹਿਤਾ ਸੁਤ੍ਤਂ, ਅਞ੍ਞਤ੍ਰ ਅਕਰਿਂਸੁ ਤੇ;
ਅਤ੍ਥਂ ਧਮ੍ਮਞ੍ਚ ਭਿਨ੍ਦਿਂਸੁ, ਵਿਨਯੇ ਨਿਕਾਯੇਸੁ ਚ ਪਞ੍ਚਸੁ.
‘‘ਪਰਿਯਾਯਦੇਸਿਤਞ੍ਚਾਪਿ, ਅਥੋ ਨਿਪ੍ਪਰਿਯਾਯਦੇਸਿਤਂ;
ਨੀਤਤ੍ਥਞ੍ਚੇਵ ਨੇਯ੍ਯਤ੍ਥਂ, ਅਜਾਨਿਤ੍ਵਾਨ ਭਿਕ੍ਖਵੋ.
‘‘ਅਞ੍ਞਂ ਸਨ੍ਧਾਯ ਭਣਿਤਂ, ਅਞ੍ਞਂ ਅਤ੍ਥਂ ਠਪਯਿਂਸੁ ਤੇ;
ਬ੍ਯਞ੍ਜਨਚ੍ਛਾਯਾਯ ਤੇ ਭਿਕ੍ਖੂ, ਬਹੁਂ ਅਤ੍ਥਂ ਵਿਨਾਸਯੁਂ.
‘‘ਛਡ੍ਡੇਤ੍ਵਾਨ ਏਕਦੇਸਂ, ਸੁਤ੍ਤਂ ਵਿਨਯਗਮ੍ਭੀਰਂ;
ਪਤਿਰੂਪਂ ਸੁਤ੍ਤਂ ਵਿਨਯਂ, ਤਞ੍ਚ ਅਞ੍ਞਂ ਕਰਿਂਸੁ ਤੇ.
‘‘ਪਰਿਵਾਰਂ ਅਤ੍ਥੁਦ੍ਧਾਰਂ, ਅਭਿਧਮ੍ਮਂ ਛਪ੍ਪਕਰਣਂ;
ਪਟਿਸਮ੍ਭਿਦਞ੍ਚ ਨਿਦ੍ਦੇਸਂ, ਏਕਦੇਸਞ੍ਚ ਜਾਤਕਂ.
‘‘ਏਤ੍ਤਕਂ ਵਿਸ੍ਸਜ੍ਜਿਤ੍ਵਾਨ, ਅਞ੍ਞਾਨਿ ਅਕਰਿਂਸੁ ਤੇ;
ਨਾਮਂ ਲਿਙ੍ਗਂ ਪਰਿਕ੍ਖਾਰਂ, ਆਕਪ੍ਪਕਰਣਾਨਿ ਚ.
‘‘ਪਕਤਿਭਾਵਂ ਜਹਿਤ੍ਵਾ, ਤਞ੍ਚ ਅਞ੍ਞਂ ਅਕਂਸੁ ਤੇ;
ਪੁਬ੍ਬਙ੍ਗਮਾ ਭਿਨ੍ਨਵਾਦਾ, ਮਹਾਸਙ੍ਗੀਤਿਕਾਰਕਾ.
‘‘ਤੇਸਞ੍ਚ ¶ ਅਨੁਕਾਰੇਨ, ਭਿਨ੍ਨਵਾਦਾ ਬਹੂ ਅਹੁ;
ਤਤੋ ਅਪਰਕਾਲਮ੍ਹਿ, ਤਸ੍ਮਿਂ ਭੇਦੋ ਅਜਾਯਥ.
‘‘ਗੋਕੁਲਿਕਾ ਏਕਬ੍ਯੋਹਾਰਿ, ਦ੍ਵਿਧਾ ਭਿਜ੍ਜਿਤ੍ਥ ਭਿਕ੍ਖਵੋ;
ਗੋਕੁਲਿਕਾਨਂ ਦ੍ਵੇ ਭੇਦਾ, ਅਪਰਕਾਲਮ੍ਹਿ ਜਾਯਥ.
‘‘ਬਹੁਸ੍ਸੁਤਿਕਾ ¶ ਚ ਪਞ੍ਞਤ੍ਤਿ, ਦ੍ਵਿਧਾ ਭਿਜ੍ਜਿਤ੍ਥ ਭਿਕ੍ਖਵੋ;
ਚੇਤਿਯਾ ਚ ਪੁਨਵਾਦੀ, ਮਹਾਸਙ੍ਗੀਤਿਭੇਦਕਾ.
‘‘ਪਞ੍ਚਵਾਦਾ ਇਮੇ ਸਬ੍ਬੇ, ਮਹਾਸਙ੍ਗੀਤਿਮੂਲਕਾ;
ਅਤ੍ਥਂ ਧਮ੍ਮਞ੍ਚ ਭਿਨ੍ਦਿਂਸੁ, ਏਕਦੇਸਞ੍ਚ ਸਙ੍ਗਹਂ.
‘‘ਗਨ੍ਥਞ੍ਚ ਏਕਦੇਸਞ੍ਹਿ, ਛਡ੍ਡੇਤ੍ਵਾ ਅਞ੍ਞਂ ਅਕਂਸੁ ਤੇ;
ਨਾਮਂ ¶ ਲਿਙ੍ਗਂ ਪਰਿਕ੍ਖਾਰਂ, ਆਕਪ੍ਪਕਰਣਾਨਿ ਚ.
‘‘ਪਕਤਿਭਾਵਂ ਜਹਿਤ੍ਵਾ, ਤਞ੍ਚ ਅਞ੍ਞਂ ਅਕਂਸੁ ਤੇ;
ਵਿਸੁਦ੍ਧਤ੍ਥੇਰਵਾਦਮ੍ਹਿ, ਪੁਨ ਭੇਦੋ ਅਜਾਯਥ.
‘‘ਮਹਿਸਾਸਕਾ ਵਜ੍ਜਿਪੁਤ੍ਤਕਾ, ਦ੍ਵਿਧਾ ਭਿਜ੍ਜਿਤ੍ਥ ਭਿਕ੍ਖਵੋ;
ਵਜ੍ਜਿਪੁਤ੍ਤਕਵਾਦਮ੍ਹਿ, ਚਤੁਧਾ ਭੇਦੋ ਅਜਾਯਥ.
‘‘ਧਮ੍ਮੁਤ੍ਤਰਿਕਾ ਭਦ੍ਦਯਾਨਿਕਾ, ਛਨ੍ਨਾਗਾਰਿਕਾ ਚ ਸਮਿਤਿ;
ਮਹਿਸਾਸਕਾਨਂ ਦ੍ਵੇ ਭੇਦਾ, ਅਪਰਕਾਲਮ੍ਹਿ ਅਜਾਯਥ.
‘‘ਸਬ੍ਬਤ੍ਥਿਵਾਦਾ ਧਮ੍ਮਗੁਤ੍ਤਾ, ਦ੍ਵਿਧਾ ਭਿਜ੍ਜਿਤ੍ਥ ਭਿਕ੍ਖਵੋ;
ਸਬ੍ਬਤ੍ਥਿਵਾਦਾਨਂ ਕਸ੍ਸਪਿਕਾ, ਸਙ੍ਕਨ੍ਤਿਕਸ੍ਸਪਿਕੇਨ ਚ.
‘‘ਸਙ੍ਕਨ੍ਤਿਕਾਨਂ ਸੁਤ੍ਤਵਾਦੀ, ਅਨੁਪੁਬ੍ਬੇਨ ਭਿਜ੍ਜਥ;
ਇਮੇ ਏਕਾਦਸ ਵਾਦਾ, ਸਮ੍ਭਿਨ੍ਨਾ ਥੇਰਵਾਦਤੋ.
‘‘ਅਤ੍ਥਂ ਧਮ੍ਮਞ੍ਚ ਭਿਨ੍ਦਿਂਸੁ, ਏਕਦੇਸਞ੍ਚ ਸਙ੍ਗਹਂ;
ਗਨ੍ਥਞ੍ਚ ਏਕਦੇਸਞ੍ਹਿ, ਛਡ੍ਡੇਤ੍ਵਾ ਅਞ੍ਞਂ ਅਕਂਸੁ ਤੇ.
‘‘ਨਾਮਂ ¶ ਲਿਙ੍ਗਂ ਪਰਿਕ੍ਖਾਰਂ, ਆਕਪ੍ਪਕਰਣਾਨਿ ਚ;
ਪਕਤਿਭਾਵਂ ਜਹਿਤ੍ਵਾ, ਤਞ੍ਚ ਅਞ੍ਞਂ ਅਕਂਸੁ ਤੇ.
‘‘ਸਤ੍ਤਰਸ ਭਿਨ੍ਨਵਾਦਾ, ਏਕਵਾਦੋ ਅਭਿਨ੍ਨਕੋ;
ਸਬ੍ਬੇਵਟ੍ਠਾਰਸ ਹੋਨ੍ਤਿ, ਭਿਨ੍ਨਵਾਦੇਨ ਤੇ ਸਹ.
‘‘ਨਿਗ੍ਰੋਧੋਵ ¶ ਮਹਾਰੁਕ੍ਖੋ, ਥੇਰ ਵਾਦਾਨਮੁਤ੍ਤਮੋ;
ਅਨੂਨਂ ਅਨਧਿਕਞ੍ਚ, ਕੇਵਲਂ ਜਿਨਸਾਸਨਂ.
‘‘ਸਨ੍ਤਕਾ ਵਿਯ ਰੁਕ੍ਖਮ੍ਹਿ, ਨਿਬ੍ਬਤ੍ਤਾ ਵਾਦਸੇਸਕਾ;
ਪਠਮੇ ਵਸ੍ਸਸਤੇ ਨਤ੍ਥਿ, ਦੁਤਿਯੇ ਵਸ੍ਸਸਤਨ੍ਤਰੇ;
ਭਿਨ੍ਨਾ ਸਤ੍ਤਰਸ ਵਾਦਾ, ਉਪ੍ਪਨ੍ਨਾ ਜਿਨਸਾਸਨੇ’’ਤਿ.
ਅਪਰਾਪਰਂ ਪਨ ਹੇਮਵਤਿਕਾ, ਰਾਜਗਿਰਿਕਾ, ਸਿਦ੍ਧਤ੍ਥਿਕਾ, ਪੁਬ੍ਬਸੇਲਿਯਾ, ਅਪਰਸੇਲਿਯਾ, ਵਾਜਿਰਿਯਾਤਿ ਅਞ੍ਞੇਪਿ ਛ ਆਚਰਿਯਵਾਦਾ ਉਪ੍ਪਨ੍ਨਾ. ਤੇ ਇਧ ਅਨਧਿਪ੍ਪੇਤਾ. ਪੁਰਿਮਕਾਨਂ ¶ ਪਨ ਅਟ੍ਠਾਰਸਨ੍ਨਂ ਆਚਰਿਯਵਾਦਾਨਂ ਵਸੇਨ ਪਵਤ੍ਤਮਾਨੇ ਸਾਸਨੇ ਪਟਿਲਦ੍ਧਸਦ੍ਧੋ ਅਸੋਕੋ ਧਮ੍ਮਰਾਜਾ ਦਿਵਸੇ ਦਿਵਸੇ ਬੁਦ੍ਧਪੂਜਾਯ ਸਤਸਹਸ੍ਸਂ, ਧਮ੍ਮਪੂਜਾਯ ਸਤਸਹਸ੍ਸਂ, ਸਙ੍ਘਪੂਜਾਯ ਸਤਸਹਸ੍ਸਂ, ਅਤ੍ਤਨੋ ਆਚਰਿਯਸ੍ਸ ਨਿਗ੍ਰੋਧਤ੍ਥੇਰਸ੍ਸ ਸਤਸਹਸ੍ਸਂ, ਚਤੂਸੁ ਦ੍ਵਾਰੇਸੁ ਭੇਸਜ੍ਜਤ੍ਥਾਯ ਸਤਸਹਸ੍ਸਨ੍ਤਿ ਪਞ੍ਚਸਤਸਹਸ੍ਸਾਨਿ ਪਰਿਚ੍ਚਜਨ੍ਤੋ ਸਾਸਨੇ ਉਲ਼ਾਰਂ ਲਾਭਸਕ੍ਕਾਰਂ ਪਵਤ੍ਤੇਸਿ.
ਤਿਤ੍ਥਿਯਾ ਹਤਲਾਭਸਕ੍ਕਾਰਾ ਅਨ੍ਤਮਸੋ ਘਾਸਚ੍ਛਾਦਨਮਤ੍ਤਮ੍ਪਿ ਅਲਭਨ੍ਤਾ ਲਾਭਸਕ੍ਕਾਰਂ ਪਤ੍ਥਯਮਾਨਾ ਭਿਕ੍ਖੂਸੁ ਪਬ੍ਬਜਿਤ੍ਵਾ ਸਕਾਨਿ ਸਕਾਨਿ ਦਿਟ੍ਠਿਗਤਾਨਿ – ‘‘ਅਯਂ ਧਮ੍ਮੋ, ਅਯਂ ਵਿਨਯੋ, ਇਦਂ ਸਤ੍ਥੁਸਾਸਨ’’ਨ੍ਤਿ ਦੀਪੇਨ੍ਤਿ. ਪਬ੍ਬਜ੍ਜਂ ਅਲਭਮਾਨਾਪਿ ਸਯਮੇਵ ਕੇਸੇ ਛਿਨ੍ਦਿਤ੍ਵਾ ਕਾਸਾਯਾਨਿ ਵਤ੍ਥਾਨਿ ਅਚ੍ਛਾਦੇਤ੍ਵਾ ਵਿਹਾਰੇਸੁ ਵਿਚਰਨ੍ਤਾ ਉਪੋਸਥਕਮ੍ਮਾਦਿਕਰਣਕਾਲੇ ਸਙ੍ਘਮਜ੍ਝਂ ਪਵਿਸਨ੍ਤਿ. ਤੇ ਭਿਕ੍ਖੁਸਙ੍ਘੇਨ ਧਮ੍ਮੇਨ ਵਿਨਯੇਨ ਸਤ੍ਥੁਸਾਸਨੇਨ ਨਿਗ੍ਗਯ੍ਹਮਾਨਾਪਿ ਧਮ੍ਮਵਿਨਯਾਨੁਲੋਮਾਯ ਪਟਿਪਤ੍ਤਿਯਾ ਅਸਣ੍ਠਹਨ੍ਤਾ ਅਨੇਕਰੂਪਂ ਸਾਸਨਸ੍ਸ ਅਬ੍ਬੁਦਞ੍ਚ ਮਲਞ੍ਚ ਕਣ੍ਟਕਞ੍ਚ ਸਮੁਟ੍ਠਾਪੇਨ੍ਤਿ. ਕੇਚਿ ਅਗ੍ਗਿਂ ਪਰਿਚਰਨ੍ਤਿ, ਕੇਚਿ ਪਞ੍ਚਾਤਪੇ ਤਪਨ੍ਤਿ, ਕੇਚਿ ਆਦਿਚ੍ਚਂ ਅਨੁਪਰਿਵਤ੍ਤਨ੍ਤਿ, ਕੇਚਿ ‘‘ਧਮ੍ਮਞ੍ਚ ਵਿਨਯਞ੍ਚ ਵੋਭਿਨ੍ਦਿਸ੍ਸਾਮਾ’’ਤਿ ਤਥਾ ਤਥਾ ਪਗ੍ਗਣ੍ਹਿਂਸੁ. ਤਦਾ ਭਿਕ੍ਖੁਸਙ੍ਘੋ ਨ ਤੇਹਿ ਸਦ੍ਧਿਂ ¶ ਉਪੋਸਥਂ ਵਾ ਪਵਾਰਣਂ ਵਾ ਅਕਾਸਿ. ਅਸੋਕਾਰਾਮੇ ਸਤ੍ਤ ਵਸ੍ਸਾਨਿ ਉਪੋਸਥੋ ਉਪਚ੍ਛਿਜ੍ਜਿ.
ਰਾਜਾ ‘‘ਆਣਾਯ ਕਾਰੇਸ੍ਸਾਮੀ’’ਤਿ ਵਾਯਮਨ੍ਤੋਪਿ ਕਾਰੇਤੁਂ ਨਾਸਕ੍ਖਿ, ਅਞ੍ਞਦਤ੍ਥੁ ਦੁਗ੍ਗਹਿਤਗਾਹਿਨਾ ਬਾਲੇਨ ਅਮਚ੍ਚੇਨ ਅਨੇਕੇਸੁ ਭਿਕ੍ਖੂਸੁ ਜੀਵਿਤਾ ਵੋਰੋਪਿਤੇਸੁ ਵਿਪ੍ਪਟਿਸਾਰੀ ਅਹੋਸਿ. ਸੋ ਤਞ੍ਚ ਵਿਪ੍ਪਟਿਸਾਰਂ ਤਞ੍ਚ ਸਾਸਨੇ ਉਪ੍ਪਨ੍ਨਂ ਅਬ੍ਬੁਦਂ ਵੂਪਸਮੇਤੁਕਾਮੋ ‘‘ਕੋ ਨੁ ਖੋ ਇਮਸ੍ਮਿਂ ਅਤ੍ਥੇ ਪਟਿਬਲੋ’’ਤਿ ¶ ਸਙ੍ਘਂ ਪੁਚ੍ਛਿਤ੍ਵਾ ‘‘ਮੋਗ੍ਗਲਿਪੁਤ੍ਤਤਿਸ੍ਸਤ੍ਥੇਰੋ, ਮਹਾਰਾਜਾ’’ਤਿ ਸੁਤ੍ਵਾ ਸਙ੍ਘਸ੍ਸ ਵਚਨੇਨ ਅਹੋਗਙ੍ਗਾਪਬ੍ਬਤਤੋ ਥੇਰਂ ਪਕ੍ਕੋਸਾਪੇਤ੍ਵਾ ਇਦ੍ਧਿਪਾਟਿਹਾਰਿਯਦਸ੍ਸਨੇਨ ਥੇਰਸ੍ਸ ਆਨੁਭਾਵੇ ਨਿਬ੍ਬਿਚਿਕਿਚ੍ਛੋ ਅਤ੍ਤਨੋ ਕੁਕ੍ਕੁਚ੍ਚਂ ਪੁਚ੍ਛਿਤ੍ਵਾ ਵਿਪ੍ਪਟਿਸਾਰਂ ਵੂਪਸਮੇਸਿ. ਥੇਰੋਪਿ ਤਂ ਰਾਜੁਯ੍ਯਾਨੇਯੇਵ ਵਸਨ੍ਤੋ ਸਤ੍ਤ ਦਿਵਸਾਨਿ ਸਮਯਂ ਉਗ੍ਗਣ੍ਹਾਪੇਸਿ. ਸੋ ਉਗ੍ਗਹਿਤਸਮਯੋ ਸਤ੍ਤਮੇ ਦਿਵਸੇ ਅਸੋਕਾਰਾਮੇ ਭਿਕ੍ਖੁਸਙ੍ਘਂ ਸਨ੍ਨਿਪਾਤਾਪੇਤ੍ਵਾ ਸਾਣਿਪਾਕਾਰਂ ਪਰਿਕ੍ਖਿਪਾਪੇਤ੍ਵਾ ਸਾਣਿਪਾਕਾਰਨ੍ਤਰੇ ਨਿਸਿਨ੍ਨੋ ਏਕਲਦ੍ਧਿਕੇ ਏਕਲਦ੍ਧਿਕੇ ਭਿਕ੍ਖੂ ¶ ਏਕਤੋ ਏਕਤੋ ਕਾਰੇਤ੍ਵਾ ਏਕਮੇਕਂ ਭਿਕ੍ਖੁਸਮੂਹਂ ਪਕ੍ਕੋਸਾਪੇਤ੍ਵਾ ਪੁਚ੍ਛਿ – ‘‘ਭਨ੍ਤੇ, ਕਿਂਵਾਦੀ ਸਮ੍ਮਾਸਮ੍ਬੁਦ੍ਧੋ’’ਤਿ? ਤਤੋ ਸਸ੍ਸਤਵਾਦਿਨੋ – ‘‘ਸਸ੍ਸਤਵਾਦੀ’’ਤਿ ਆਹਂਸੁ. ਏਕਚ੍ਚਸਸ੍ਸਤਿਕਾ, ਅਨ੍ਤਾਨਨ੍ਤਿਕਾ, ਅਮਰਾਵਿਕ੍ਖੇਪਿਕਾ, ਅਧਿਚ੍ਚਸਮੁਪ੍ਪਨ੍ਨਿਕਾ, ਸਞ੍ਞੀਵਾਦਾ, ਅਸਞ੍ਞੀਵਾਦਾ, ਨੇਵਸਞ੍ਞੀਨਾਸਞ੍ਞੀਵਾਦਾ, ਉਚ੍ਛੇਦਵਾਦਾ, ਦਿਟ੍ਠਧਮ੍ਮਨਿਬ੍ਬਾਨਵਾਦਾ – ‘‘ਦਿਟ੍ਠਧਮ੍ਮਨਿਬ੍ਬਾਨਵਾਦੀ’’ਤਿ ਆਹਂਸੁ. ਰਾਜਾ ਪਠਮਮੇਵ ਸਮਯਸ੍ਸ ਉਗ੍ਗਹਿਤਤ੍ਤਾ ਨਯਿਮੇ ਭਿਕ੍ਖੂ ਅਞ੍ਞਤਿਤ੍ਥਿਯਾ ਇਮੇਤਿ ਞਤ੍ਵਾ ਤੇਸਂ ਸੇਤਕਾਨਿ ਵਤ੍ਥਾਨਿ ਦਤ੍ਵਾ ਉਪ੍ਪਬ੍ਬਾਜੇਸਿ. ਤੇ ਸਬ੍ਬੇਪਿ ਸਟ੍ਠਿਸਹਸ੍ਸਾ ਅਹੇਸੁਂ.
ਅਥਞ੍ਞੇ ਭਿਕ੍ਖੂ ਪਕ੍ਕੋਸਾਪੇਤ੍ਵਾ ਪੁਚ੍ਛਿ – ‘‘ਕਿਂਵਾਦੀ, ਭਨ੍ਤੇ, ਸਮ੍ਮਾਸਮ੍ਬੁਦ੍ਧੋ’’ਤਿ? ‘‘ਵਿਭਜ੍ਜਵਾਦੀ, ਮਹਾਰਾਜਾ’’ਤਿ. ਏਵਂ ਵੁਤ੍ਤੇ ਰਾਜਾ ਥੇਰਂ ਪੁਚ੍ਛਿ – ‘‘ਵਿਭਜ੍ਜਵਾਦੀ, ਭਨ੍ਤੇ, ਸਮ੍ਮਾਸਮ੍ਬੁਦ੍ਧੋ’’ਤਿ? ‘‘ਆਮ, ਮਹਾਰਾਜਾ’’ਤਿ. ਤਤੋ ਰਾਜਾ ‘ਸੁਦ੍ਧਂ ਦਾਨਿ, ਭਨ੍ਤੇ, ਸਾਸਨਂ, ਕਰੋਤੁ ਭਿਕ੍ਖੁਸਙ੍ਘੋ ਉਪੋਸਥ’ਨ੍ਤਿ ਆਰਕ੍ਖਂ ਦਤ੍ਵਾ ਨਗਰਂ ਪਾਵਿਸਿ. ਸਮਗ੍ਗੋ ਸਙ੍ਘੋ ਸਨ੍ਨਿਪਤਿਤ੍ਵਾ ਉਪੋਸਥਂ ਅਕਾਸਿ. ਤਸ੍ਮਿਂ ਸਨ੍ਨਿਪਾਤੇ ਸਟ੍ਠਿਭਿਕ੍ਖੁਸਤਸਹਸ੍ਸਾਨਿ ਅਹੇਸੁਂ. ਤਸ੍ਮਿਂ ਸਮਾਗਮੇ ਮੋਗ੍ਗਲਿਪੁਤ੍ਤਤਿਸ੍ਸਤ੍ਥੇਰੋ ਯਾਨਿ ਚ ਤਦਾ ਉਪ੍ਪਨ੍ਨਾਨਿ ਵਤ੍ਥੂਨਿ, ਯਾਨਿ ਚ ਆਯਤਿਂ ਉਪ੍ਪਜ੍ਜਿਸ੍ਸਨ੍ਤਿ, ਸਬ੍ਬੇਸਮ੍ਪਿ ਤੇਸਂ ਪਟਿਬਾਹਨਤ੍ਥਂ ਸਤ੍ਥਾਰਾ ਦਿਨ੍ਨਨਯਵਸੇਨੇਵ ਤਥਾਗਤੇਨ ਠਪਿਤਮਾਤਿਕਂ ਵਿਭਜਨ੍ਤੋ ਸਕਵਾਦੇ ਪਞ੍ਚ ਸੁਤ੍ਤਸਤਾਨਿ ਪਰਵਾਦੇ ਪਞ੍ਚਾਤਿ ਸੁਤ੍ਤਸਹਸ੍ਸਂ ਆਹਰਿਤ੍ਵਾ ਇਮਂ ਪਰਪ੍ਪਵਾਦਮਥਨਂ ਆਯਤਿਲਕ੍ਖਣਂ ਕਥਾਵਤ੍ਥੁਪ੍ਪਕਰਣਂ ਅਭਾਸਿ.
ਤਤੋ ¶ ਸਟ੍ਠਿਸਤਸਹਸ੍ਸਸਙ੍ਖ੍ਯੇਸੁ ਭਿਕ੍ਖੂ ਉਚ੍ਚਿਨਿਤ੍ਵਾ ਤਿਪਿਟਕਪਰਿਯਤ੍ਤਿਧਰਾਨਂ ਪਭਿਨ੍ਨਪਟਿਸਮ੍ਭਿਦਾਨਂ ਭਿਕ੍ਖੂਨਂ ਸਹਸ੍ਸਮੇਕਂ ਗਹੇਤ੍ਵਾ ਯਥਾ ਮਹਾਕਸ੍ਸਪਤ੍ਥੇਰੋ ਚ ਯਸਤ੍ਥੇਰੋ ਚ ਧਮ੍ਮਞ੍ਚ ਵਿਨਯਞ੍ਚ ਸਙ੍ਗਾਯਿਂਸੁ; ਏਵਮੇਵ ਸਙ੍ਗਾਯਨ੍ਤੋ ¶ ਸਾਸਨਮਲਂ ਵਿਸੋਧੇਤ੍ਵਾ ਤਤਿਯਸਙ੍ਗੀਤਿਂ ਅਕਾਸਿ. ਤਤ੍ਥ ਅਭਿਧਮ੍ਮਂ ਸਙ੍ਗਾਯਨ੍ਤੋ ਇਮਂ ਯਥਾਭਾਸਿਤਂ ਪਕਰਣਂ ਸਙ੍ਗਹਂ ਆਰੋਪੇਸਿ. ਤੇਨ ਵੁਤ੍ਤਂ –
‘‘ਯਂ ¶ ਪੁਗ੍ਗਲਕਥਾਦੀਨਂ, ਕਥਾਨਂ ਵਤ੍ਥੁਭਾਵਤੋ;
ਕਥਾਵਤ੍ਥੁਪ੍ਪਕਰਣਂ, ਸਙ੍ਖੇਪੇਨ ਅਦੇਸਯੀ.
‘‘ਮਾਤਿਕਾਠਪਨੇਨੇਵ, ਠਪਿਤਸ੍ਸ ਸੁਰਾਲਯੇ;
ਤਸ੍ਸ ਮੋਗ੍ਗਲਿਪੁਤ੍ਤੇਨ, ਵਿਭਤ੍ਤਸ੍ਸ ਮਹੀਤਲੇ.
‘‘ਇਦਾਨਿ ਯਸ੍ਮਾ ਸਮ੍ਪਤ੍ਤੋ, ਅਤ੍ਥਸਂਵਣ੍ਣਨਾਕ੍ਕਮੋ;
ਤਸ੍ਮਾ ਨਂ ਵਣ੍ਣਯਿਸ੍ਸਾਮਿ, ਤਂ ਸੁਣਾਥ ਸਮਾਹਿਤਾ’’ਤਿ.
ਨਿਦਾਨਕਥਾ ਨਿਟ੍ਠਿਤਾ.
ਮਹਾਵਗ੍ਗੋ
੧. ਪੁਗ੍ਗਲਕਥਾ
੧. ਸੁਦ੍ਧਸਚ੍ਚਿਕਟ੍ਠੋ
੧. ਅਨੁਲੋਮਪਚ੍ਚਨੀਕਵਣ੍ਣਨਾ
੧. ਤਤ੍ਥ ¶ ¶ ¶ ਪੁਗ੍ਗਲੋ ਉਪਲਬ੍ਭਤਿ ਸਚ੍ਚਿਕਟ੍ਠਪਰਮਤ੍ਥੇਨਾਤਿ ਅਯਂ ਪੁਚ੍ਛਾ. ਆਮਨ੍ਤਾਤਿ ਅਯਂ ਪਟਿਜਾਨਨਾ. ਕਸ੍ਸ ਪਨਾਯਂ ਪੁਚ੍ਛਾ, ਕਸ੍ਸ ਪਟਿਜਾਨਨਾਤਿ? ਅਸੁਕਸ੍ਸਾਤਿ ਨ ਵਤ੍ਤਬ੍ਬਾ. ਭਗਵਤਾ ਹਿ ਇਮਸ੍ਮਿਂ ਪਕਰਣੇ ਨਾਨਪ੍ਪਕਾਰਾਨਂ ਲਦ੍ਧੀਨਂ ਵਿਸੋਧਨਤ੍ਥਂ ਤਨ੍ਤਿਵਸੇਨ ਮਾਤਿਕਾ ਠਪਿਤਾ. ਸਾ ਥੇਰੇਨ ਸਤ੍ਥਾਰਾ ਦਿਨ੍ਨਨਯੇ ਠਤ੍ਵਾ ਤਨ੍ਤਿਵਸੇਨ ਵਿਭਤ੍ਤਾ. ਨ ਹਿ ਥੇਰੋ ਯਤ੍ਤਕਾ ਏਤ੍ਥ ਵਾਦਮਗ੍ਗਾ ਦਸ੍ਸਿਤਾ, ਤਤ੍ਤਕੇਹਿ ਵਾਦੀਹਿ ਸਦ੍ਧਿਂ ਵਾਦੇਨ ਵਿਗ੍ਗਾਹਿਕਕਥਂ ਕਥੇਸਿ. ਏਵਂ ਸਨ੍ਤੇਪਿ ਪਨ ਤਾਸਂ ਤਾਸਂ ਕਥਾਨਂ ਅਤ੍ਥਸ੍ਸ ਸੁਖਾਵਧਾਰਣਤ੍ਥਂ ਸਕਵਾਦੀਪੁਚ੍ਛਾ, ਪਰਵਾਦੀਪੁਚ੍ਛਾ, ਸਕਵਾਦੀਪਟਿਞ੍ਞਾ, ਪਰਵਾਦੀਪਟਿਞ੍ਞਾਤਿ ਏਵਂ ਵਿਭਾਗਂ ਦਸ੍ਸੇਤ੍ਵਾਵ ਅਤ੍ਥਵਣ੍ਣਨਂ ਕਰਿਸ੍ਸਾਮ.
ਪੁਗ੍ਗਲੋ ਉਪਲਬ੍ਭਤਿ ਸਚ੍ਚਿਕਟ੍ਠਪਰਮਤ੍ਥੇਨਾਤਿ ਹਿ ਅਯਂ ਸਕਵਾਦੀਪੁਚ੍ਛਾ. ਤਾਯ ‘‘ਯੇ ਅਤ੍ਥਿ ਪੁਗ੍ਗਲੋਤਿ ਏਵਂਲਦ੍ਧਿਕਾ ਪੁਗ੍ਗਲਵਾਦਿਨੋ, ਤੇ ਏਵਂ ਪੁਚ੍ਛਿਤਬ੍ਬਾ’’ਤਿ ਦੀਪੇਤਿ. ਕੇ ਪਨ ਪੁਗ੍ਗਲਵਾਦਿਨੋਤਿ? ਸਾਸਨੇ ਵਜ੍ਜਿਪੁਤ੍ਤਕਾ ਚੇਵ ਸਮਿਤਿਯਾ ਚ ਬਹਿਦ੍ਧਾ ਚ ਬਹੂ ਅਞ੍ਞਤਿਤ੍ਥਿਯਾ. ਤਤ੍ਥ ਪੁਗ੍ਗਲੋਤਿ ਅਤ੍ਤਾ, ਸਤ੍ਤੋ ਜੀਵੋ. ਉਪਲਬ੍ਭਤੀਤਿ ਪਞ੍ਞਾਯ ਉਪਗਨ੍ਤ੍ਵਾ ਲਬ੍ਭਤਿ, ਞਾਯਤੀਤਿ ਅਤ੍ਥੋ. ਸਚ੍ਚਿਕਟ੍ਠਪਰਮਤ੍ਥੇਨਾਤਿ ਏਤ੍ਥ ਸਚ੍ਚਿਕਟ੍ਠੋਤਿ ਮਾਯਾਮਰੀਚਿਆਦਯੋ ਵਿਯ ਅਭੂਤਾਕਾਰੇਨ ਅਗ੍ਗਹੇਤਬ੍ਬੋ ਭੂਤਟ੍ਠੋ. ਪਰਮਤ੍ਥੋਤਿ ਅਨੁਸ੍ਸਵਾਦਿਵਸੇਨ ਅਗ੍ਗਹੇਤਬ੍ਬੋ ਉਤ੍ਤਮਤ੍ਥੋ. ਉਭਯੇਨਾਪਿ ਯੋ ਪਰਤੋ ¶ ‘‘ਪੁਗ੍ਗਲੋ ਉਪਲਬ੍ਭਤਿ ਸਚ੍ਚਿਕਟ੍ਠਪਰਮਤ੍ਥੇਨ, ਰੂਪਞ੍ਚ ਉਪਲਬ੍ਭਤੀ’’ਤਿਆਦਿਨਾ ਖਨ੍ਧਾਯਤਨਧਾਤੁਇਨ੍ਦ੍ਰਿਯਵਸੇਨ ਸਤ੍ਤਪਞ੍ਞਾਸਵਿਧੋ ਧਮ੍ਮਪ੍ਪਭੇਦੋ ਦਸ੍ਸਿਤੋ ¶ . ਯਥਾ ਸੋ ਭੂਤੇਨ ਸਭਾਵਟ੍ਠੇਨ ਉਪਲਬ੍ਭਤਿ, ਏਵਂ ਤਵ ਪੁਗ੍ਗਲੋ ਉਪਲਬ੍ਭਤੀਤਿ ਪੁਚ੍ਛਤਿ. ਪਰਵਾਦੀ ਆਮਨ੍ਤਾਤਿ ਪਟਿਜਾਨਾਤਿ. ਪਟਿਜਾਨਨਞ੍ਹਿ ਕਤ੍ਥਚਿ ‘‘ਆਮ, ਭਨ੍ਤੇ’’ਤਿ ਆਗਚ੍ਛਤਿ, ਕਤ੍ਥਚਿ ‘‘ਆਮੋ’’ਤਿ ਪਟਿਜਾਨਨਂ ਆਗਚ੍ਛਤਿ. ਇਧ ਪਨ ‘‘ਆਮਨ੍ਤਾ’’ਤਿ ਆਗਤਂ. ਤਤ੍ਰਾਯਂ ਅਧਿਪ੍ਪਾਯੋ – ਸੋ ਹਿ ਯਂ ਤਂ ਪਰਤੋ ਵੁਤ੍ਤਂ ਭਗਵਤਾ – ‘‘ਅਤ੍ਥਿ ਪੁਗ੍ਗਲੋ ਅਤ੍ਤਹਿਤਾਯ ਪਟਿਪਨ੍ਨੋ’’ਤਿ ਸੁਤ੍ਤਂ ¶ ਆਗਤਂ, ਤਂ ਗਹੇਤ੍ਵਾ ਯਸ੍ਮਾ ਪਨ ਭਗਵਾ ਸਚ੍ਚਵਾਦੀ ਨ ਵਿਸਂਵਾਦਨਪੁਰੇਕ੍ਖਾਰੋ ਵਾਚਂ ਭਾਸਤਿ, ਨਾਪਿ ਅਨੁਸ੍ਸਵਾਦਿਵਸੇਨ ਧਮ੍ਮਂ ਦੇਸੇਤਿ, ਸਦੇਵਕਂ ਪਨ ਲੋਕਂ ਸਯਂ ਅਭਿਞ੍ਞਾ ਸਚ੍ਛਿਕਤ੍ਵਾ ਪਵੇਦੇਤਿ, ਤਸ੍ਮਾ ਯੋ ਤੇਨ ਵੁਤ੍ਤੋ ‘‘ਅਤ੍ਥਿ ਪੁਗ੍ਗਲੋ ਅਤ੍ਤਹਿਤਾਯ ਪਟਿਪਨ੍ਨੋ’’ਤਿ, ਸੋ ਸਚ੍ਚਿਕਟ੍ਠਪਰਮਤ੍ਥੇਨੇਵ ਅਤ੍ਥੀਤਿ ਲਦ੍ਧਿਂ ਗਹੇਤ੍ਵਾ ‘‘ਆਮਨ੍ਤਾ’’ਤਿ ਪਟਿਜਾਨਾਤਿ.
ਅਥਸ੍ਸ ਤਾਦਿਸਸ੍ਸ ਲੇਸਵਚਨਸ੍ਸ ਛਲਵਾਦਸ੍ਸ ਓਕਾਸਂ ਅਦਦਮਾਨੋ ਸਕਵਾਦੀ ਯੋ ਸਚ੍ਚਿਕਟ੍ਠੋਤਿਆਦਿਮਾਹ. ਤਤ੍ਰਾਯਂ ਅਧਿਪ੍ਪਾਯੋ – ਯ੍ਵਾਯਂ ਪਰਤੋ ‘‘ਸਪ੍ਪਚ੍ਚਯੋ ਅਪ੍ਪਚ੍ਚਯੋ, ਸਙ੍ਖਤੋ ਅਸਙ੍ਖਤੋ, ਸਸ੍ਸਤੋ, ਅਸਸ੍ਸਤੋ ਸਨਿਮਿਤ੍ਤੋ ਅਨਿਮਿਤ੍ਤੋ’’ਤਿ ਏਵਂ ਪਰਿਦੀਪਿਤੋ ਰੂਪਾਦਿਸਤ੍ਤਪਞ੍ਞਾਸਵਿਧੋ ਧਮ੍ਮਪ੍ਪਭੇਦੋ ਆਗਤੋ; ਨ ਸਮ੍ਮੁਤਿਸਚ੍ਚਵਸੇਨ, ਨਾਪਿ ਅਨੁਸ੍ਸਵਾਦਿਵਸੇਨ ਗਹੇਤਬ੍ਬੋ. ਅਤ੍ਤਨੋ ਪਨ ਭੂਤਤਾਯ ਏਵ ਸਚ੍ਚਿਕਟ੍ਠੋ, ਅਤ੍ਤਪਚ੍ਚਕ੍ਖਤਾਯ ਚ ਪਰਮਤ੍ਥੋ. ਤਂ ਸਨ੍ਧਾਯਾਹ – ‘‘ਯੋ ਸਚ੍ਚਿਕਟ੍ਠੋ ਪਰਮਤ੍ਥੋ, ਤਤੋ ਸੋ ਪੁਗ੍ਗਲੋ ਉਪਲਬ੍ਭਤਿ ਸਚ੍ਚਿਕਟ੍ਠਪਰਮਤ੍ਥੇਨਾ’’ਤਿ.
ਤਤੋਤਿ ਕਰਣਵਚਨਮੇਤਂ, ਤਸ੍ਮਾ ਤੇਨ ਸਚ੍ਚਿਕਟ੍ਠਪਰਮਤ੍ਥੇਨ ਸੋ ਪੁਗ੍ਗਲੋ ਉਪਲਬ੍ਭਤੀਤਿ ਅਯਮੇਤ੍ਥ ਅਤ੍ਥੋ. ਇਦਂ ਵੁਤ੍ਤਂ ਹੋਤਿ – ਰੁਪ੍ਪਨਾਦਿਭੇਦੇਨ ਵਾ ਸਪ੍ਪਚ੍ਚਯਾਦਿਭੇਦੇਨ ਵਾ ਆਕਾਰੇਨ ਯੋ ਸਚ੍ਚਿਕਟ੍ਠਪਰਮਤ੍ਥੋ ਉਪਲਬ੍ਭਤਿ, ਕਿਂ ਤੇ ਪੁਗ੍ਗਲੋਪਿ ਤੇਨਾਕਾਰੇਨ ਉਪਲਬ੍ਭਤੀਤਿ? ਨ ਹੇਵਂ ਵਤ੍ਤਬ੍ਬੇਤਿ ਅਵਜਾਨਨਾ ਪਰਵਾਦਿਸ੍ਸ. ਸੋ ਹਿ ਤਥਾਰੂਪਂ ਪੁਗ੍ਗਲਂ ਅਨਿਚ੍ਛਨ੍ਤੋ ਅਵਜਾਨਾਤਿ. ਤਤ੍ਰਾਯਂ ਪਦਚ੍ਛੇਦੋ – ‘ਨ ਹਿ ਏਵਂ ਵਤ੍ਤਬ੍ਬੇ’ਤਿ, ਨ ਹਿ ਏਵਨ੍ਤਿਪਿ ਵਟ੍ਟਤਿ. ਦ੍ਵਿਨ੍ਨਮ੍ਪਿ ਏਵਂ ਨ ਵਤ੍ਤਬ੍ਬੋਤਿ ਅਤ੍ਥੋ.
ਆਜਾਨਾਹਿ ਨਿਗ੍ਗਹਨ੍ਤਿ ਸਕਵਾਦਿਵਚਨਂ. ਯਸ੍ਮਾ ਤੇ ਪੁਰਿਮਾਯ ਵਤ੍ਤਬ੍ਬਪਟਿਞ੍ਞਾਯ ਪਚ੍ਛਿਮਾ ਨਵਤ੍ਤਬ੍ਬਪਟਿਞ੍ਞਾ, ਪਚ੍ਛਿਮਾਯ ਚ ਪੁਰਿਮਾ ਨ ਸਨ੍ਧਿਯਤਿ, ਤਸ੍ਮਾਪਿ ਨਿਗ੍ਗਹਂ ਪਤ੍ਤੋ. ਤਂ ਨਿਗ੍ਗਹਂ ਦੋਸਂ ¶ ਅਪਰਾਧਂ ਸਮ੍ਪਟਿਚ੍ਛਾਹੀਤਿ ਅਤ੍ਥੋ. ਏਵਂ ¶ ਨਿਗ੍ਗਹਂ ਆਜਾਨਾਪੇਤ੍ਵਾ ਇਦਾਨਿ ਤਂ ਠਪਨਾਯ ਚੇਵ ਅਨੁਲੋਮਪਟਿਲੋਮਤੋ ਪਾਪਨਾਰੋਪਨਾਨਞ੍ਚ ਵਸੇਨ ਪਾਕਟਂ ਕਰੋਨ੍ਤੋ ਹਞ੍ਚਿ ਪੁਗ੍ਗਲੋਤਿਆਦਿਮਾਹ. ਤਤ੍ਥ ਹਞ੍ਚਿ ਪੁਗ੍ਗਲੋ ਉਪਲਬ੍ਭਤੀਤਿ ਯਦਿ ਪੁਗ੍ਗਲੋ ਉਪਲਬ੍ਭਤਿ, ਸਚੇ ਪੁਗ੍ਗਲੋ ਉਪਲਬ੍ਭਤਿ ਸਚ੍ਚਿਕਟ੍ਠਪਰਮਤ੍ਥੇਨਾਤਿ ਅਤ੍ਥੋ. ਅਯਂ ਤਾਵ ਪਰਵਾਦੀਪਕ੍ਖਸ੍ਸ ਠਪਨਤੋ ਨਿਗ੍ਗਹਪਾਪਨਾਰੋਪਨਾਨਂ ਲਕ੍ਖਣਭੂਤਾ ¶ ਅਨੁਲੋਮਠਪਨਾ ਨਾਮ. ਤੇਨ ਵਤ ਰੇਤਿਆਦਿ ਅਨੁਲੋਮਪਕ੍ਖੇ ਨਿਗ੍ਗਹਸ੍ਸ ਪਾਪਿਤਤ੍ਤਾ ਅਨੁਲੋਮਪਾਪਨਾ ਨਾਮ. ਤਤ੍ਥ ਤੇਨਾਤਿ ਕਾਰਣਵਚਨਂ. ਵਤਾਤਿ ਓਕਪ੍ਪਨਵਚਨਂ. ਰੇਤਿ ਆਮਨ੍ਤਨਵਚਨਂ. ਇਦਂ ਵੁਤ੍ਤਂ ਹੋਤਿ – ਤੇਨ, ਰੇ ਵਤ੍ਤਬ੍ਬੇ ਵਤ, ਰੇ ਹਮ੍ਭੋ, ਭਦ੍ਰਮੁਖ, ਤੇਨ ਕਾਰਣੇਨ ਵਤ੍ਤਬ੍ਬੋਯੇਵਾਤਿ. ਯਂ ਤਤ੍ਥ ਵਦੇਸੀਤਿਆਦਿ ਅਨੁਲੋਮਪਕ੍ਖੇ ਨਿਗ੍ਗਹਸ੍ਸ ਆਰੋਪਿਤਤ੍ਤਾ ਅਨੁਲੋਮਰੋਪਨਾ ਨਾਮ. ਯਂ ਤਸ੍ਸ ਪਰਿਯੋਸਾਨੇ ਮਿਚ੍ਛਾਤਿਪਦਂ ਤਸ੍ਸ ਪੁਰਤੋ ਇਦਂ ਤੇ’ਤਿ ਆਹਰਿਤਬ੍ਬਂ. ਇਦਂ ਤੇ ਮਿਚ੍ਛਾਤਿ ਅਯਞ੍ਹੇਤ੍ਥ ਅਤ੍ਥੋ. ਪਰਤੋ ਚ ਪਾਲ਼ਿਯਂ ਏਤਂ ਆਗਤਮੇਵ.
ਨੋ ਚੇ ਪਨ ਵਤ੍ਤਬ੍ਬੇਤਿਆਦਿ ‘‘ਨ ਹੇਵਂ ਵਤ੍ਤਬ੍ਬੇ’’ਤਿ ਪਟਿਕ੍ਖਿਤ੍ਤਪਕ੍ਖਸ੍ਸ ਠਪਿਤਤ੍ਤਾ ਪਟਿਲੋਮਤੋ ਨਿਗ੍ਗਹਪਾਪਨਾਰੋਪਨਾਨਂ ਲਕ੍ਖਣਭੂਤਾ ਪਟਿਲੋਮਠਪਨਾ ਨਾਮ. ਨੋ ਚ ਵਤ ਰੇਤਿਆਦਿ ਪਟਿਲੋਮਪਕ੍ਖੇ ਨਿਗ੍ਗਹਸ੍ਸ ਪਾਪਿਤਤ੍ਤਾ ਪਟਿਲੋਮਪਾਪਨਾ ਨਾਮ. ਪੁਨ ਯਂ ਤਤ੍ਥ ਵਦੇਸੀਤਿਆਦਿ ਪਟਿਲੋਮਪਕ੍ਖੇ ਨਿਗ੍ਗਹਸ੍ਸ ਆਰੋਪਿਤਤ੍ਤਾ ਪਟਿਲੋਮਰੋਪਨਾ ਨਾਮ. ਇਧਾਪਿ ਪਰਿਯੋਸਾਨੇ ਮਿਚ੍ਛਾਤਿਪਦਸ੍ਸ ਪੁਰਤੋ ਇਦਂ ਤੇਤਿ ਆਹਰਿਤਬ੍ਬਮੇਵ. ਪਰਤੋਪਿ ਏਵਰੂਪੇਸੁ ਠਾਨੇਸੁ ਏਸੇਵ ਨਯੋ.
ਤਤ੍ਰਾਯਂ ਆਦਿਤੋ ਪਟ੍ਠਾਯ ਸਙ੍ਖੇਪਤ੍ਥੋ – ਯਦਿ ਪੁਗ੍ਗਲੋ ਉਪਲਬ੍ਭਤਿ ਸਚ੍ਚਿਕਟ੍ਠਪਰਮਤ੍ਥੇਨ, ਤੇਨ ਵਤ ਭੋ ਸੋ ਉਪਲਬ੍ਭਤੀਤਿ ਵਤ੍ਤਬ੍ਬੋ. ਯਂ ਪਨ ਤਤ੍ਥ ਵਦੇਸਿ ‘‘ਵਤ੍ਤਬ੍ਬੋ ਖੋ ਪੁਰਿਮਪਞ੍ਹੇ ‘ਸਚ੍ਚਿਕਟ੍ਠਪਰਮਤ੍ਥੇਨ ਉਪਲਬ੍ਭਤੀ’ਤਿ, ਨੋ ਚ ਵਤ੍ਤਬ੍ਬੋ ਦੁਤਿਯਪਞ੍ਹੇ ‘ਤਤੋ ਸੋ ਪੁਗ੍ਗਲੋ ਉਪਲਬ੍ਭਤੀ’’’ਤਿ, ਇਦਂ ਤੇ ਮਿਚ੍ਛਾਤਿ ਏਵਂ ਤਾਵ ਅਨੁਲੋਮਤੋ ਠਪਨਾਪਾਪਨਾਰੋਪਨਾ ਹੋਨ੍ਤਿ. ਅਥ ਨ ਵਤ੍ਤਬ੍ਬੋ ਦੁਤਿਯਪਞ੍ਹੇ ‘‘ਤਤੋ ਸੋ ਉਪਲਬ੍ਭਤੀ’’ਤਿ, ਪੁਰਿਮਪਞ੍ਹੇਪਿ ਨ ਵਤ੍ਤਬ੍ਬੋਵ. ਯਂ ਪਨੇਤ੍ਥ ਵਦੇਸਿ ‘‘ਵਤ੍ਤਬ੍ਬੋ ਖੋ ਪੁਰਿਮਪਞ੍ਹੇ ‘ਸਚ੍ਚਿਕਟ੍ਠਪਰਮਤ੍ਥੇਨ ਉਪਲਬ੍ਭਤੀ’ਤਿ, ਨੋ ¶ ਚ ਵਤ੍ਤਬ੍ਬੋ ਦੁਤਿਯਪਞ੍ਹੇ ‘ਤਤੋ ਸੋ ਪੁਗ੍ਗਲੋ ਉਪਲਬ੍ਭਤੀ’’’ਤਿ, ਇਦਂ ਤੇ ਮਿਚ੍ਛਾਤਿ ਏਵਂ ਪਟਿਲੋਮਤੋ ਠਪਨਾਪਾਪਨਾਰੋਪਨਾ ਹੋਨ੍ਤਿ. ਏਵਮੇਤਂ ਨਿਗ੍ਗਹਸ੍ਸ ਚ ਅਨੁਲੋਮਪਟਿਲੋਮਤੋ ਚਤੁਨ੍ਨਂ ਪਾਪਨਾਰੋਪਨਾਨਞ੍ਚ ਵੁਤ੍ਤਤ੍ਤਾ ਉਪਲਬ੍ਭਤੀਤਿਆਦਿਕਂ ਅਨੁਲੋਮਪਞ੍ਚਕਂ ਨਾਮ. ਏਤ੍ਥ ਚ ਕਿਞ੍ਚਾਪਿ ਅਨੁਲੋਮਤੋ ਪਾਪਨਾਰੋਪਨਾਹਿ ਏਕੋ, ਪਟਿਲੋਮਤੋ ਪਾਪਨਾਰੋਪਨਾਹਿ ਏਕੋਤਿ ਦ੍ਵੇ ਨਿਗ੍ਗਹਾ ਕਤਾ. ‘ਆਜਾਨਾਹਿ ¶ ਨਿਗ੍ਗਹ’ਨ੍ਤਿ ਏਤਸ੍ਸੇਵ ਪਨੇਤ੍ਥ ¶ ਪੁਗ੍ਗਲੋ ਉਪਲਬ੍ਭਤੀਤਿ ਪਠਮਂ ਵਾਦਂ ਨਿਸ੍ਸਾਯ ਪਠਮਸ੍ਸ ਨਿਗ੍ਗਹਸ੍ਸ ਦ੍ਵੀਹਾਕਾਰੇਹਿ ਆਰੋਪਿਤਤ੍ਤਾ ਏਕੋਵਾਯਂ ਨਿਗ੍ਗਹੋਤਿ ਪਠਮੋ ਨਿਗ੍ਗਹੋ.
੨. ਇਦਾਨਿ ਪਚ੍ਚਨੀਕਨਯੋ ਹੋਤਿ. ਤਤ੍ਥ ਪੁਚ੍ਛਾ ਪਰਵਾਦਿਸ੍ਸ. ਸੋ ਹਿ ‘‘ਅਤ੍ਥਿ ਪੁਗ੍ਗਲੋ ਅਤ੍ਤਹਿਤਾਯ ਪਟਿਪਨ੍ਨੋ’’ਤਿ ਗਹਿਤਤ੍ਤਾ ‘‘ਨੁਪਲਬ੍ਭਤੀ’’ਤਿ ਅਸਮ੍ਪਟਿਚ੍ਛਨ੍ਤੋ ਏਵਂ ਪੁਚ੍ਛਤਿ. ਸਕਵਾਦੀ ਯਥਾ ਰੂਪਾਦਿਧਮ੍ਮਾ ਉਪਲਬ੍ਭਨ੍ਤਿ, ਏਵਂ ਅਨੁਪਲਬ੍ਭਨੀਯਤੋ ਆਮਨ੍ਤਾਤਿ ਪਟਿਜਾਨਾਤਿ. ਪੁਨ ਇਤਰੋ ਅਤ੍ਤਨਾ ਅਧਿਪ੍ਪੇਤਂ ਸਚ੍ਚਿਕਟ੍ਠਂਯੇਵ ਸਨ੍ਧਾਯ ਯੋ ਸਚ੍ਚਿਕਟ੍ਠੋਤਿਆਦਿਮਾਹ. ਸਮ੍ਮੁਤਿਸਚ੍ਚਪਰਮਤ੍ਥਸਚ੍ਚਾਨਿ ਵਾ ਏਕਤੋ ਕਤ੍ਵਾਪਿ ਏਵਮਾਹ. ਸਕਵਾਦੀ ‘ਪੁਗ੍ਗਲੋ’ਤਿ ਉਪਾਦਾਪਞ੍ਞਤ੍ਤਿਸਬ੍ਭਾਵਤੋਪਿ ਦ੍ਵਿਨ੍ਨਂ ਸਚ੍ਚਾਨਂ ਏਕਤੋ ਕਤ੍ਵਾ ਪੁਚ੍ਛਿਤਤ੍ਤਾਪਿ ਨ ਹੇਵਨ੍ਤਿ ਪਟਿਕ੍ਖਿਪਤਿ.
ਇਦਾਨਿ ਕਿਞ੍ਚਾਪਿ ਤੇਨ ਪਠਮਂ ਪਰਮਤ੍ਥਸਚ੍ਚਵਸੇਨ ਨੁਪਲਬ੍ਭਨੀਯਤਾ ਸਮ੍ਪਟਿਚ੍ਛਿਤਾ, ਪਚ੍ਛਾ ਸਮ੍ਮੁਤਿਸਚ੍ਚਵਸੇਨ ਵੋਮਿਸ੍ਸਕਵਸੇਨ ਵਾ ਪਟਿਕ੍ਖਿਤ੍ਤਾ. ਪਰਵਾਦੀ ਪਨ ‘ਨੁਪਲਬ੍ਭਤੀ’ਤਿ ਵਚਨਸਾਮਞ੍ਞਮਤ੍ਤਂ ਛਲਵਾਦਂ ਨਿਸ੍ਸਾਯ ਯਂ ਤਯਾ ਪਠਮਂ ਪਟਿਞ੍ਞਾਤਂ, ਤਂ ਪਚ੍ਛਾ ਪਟਿਕ੍ਖਿਤ੍ਤਨ੍ਤਿ ਭਣ੍ਡਨਸ੍ਸ ਪਟਿਭਣ੍ਡਨਂ ਵਿਯ ਅਤ੍ਤਨੋ ਕਤਸ੍ਸ ਨਿਗ੍ਗਹਕਮ੍ਮਸ੍ਸ ਪਟਿਕਮ੍ਮਂ ਕਰੋਨ੍ਤੋ ਆਜਾਨਾਹਿ ਪਟਿਕਮ੍ਮਨ੍ਤਿ ਆਹ. ਇਦਾਨਿ ਯਥਾਸ੍ਸ ਅਨੁਲੋਮਪਞ੍ਚਕੇ ਸਕਵਾਦਿਨਾ ਵਾਦਟ੍ਠਪਨਂ ਕਤ੍ਵਾ ਅਨੁਲੋਮਪਟਿਲੋਮਤੋ ਪਾਪਨਾਰੋਪਨਾਹਿ ਨਿਗ੍ਗਹੋ ਪਾਕਟੋ ਕਤੋ, ਏਵਂ ਪਟਿਕਮ੍ਮਂ ਪਾਕਟਂ ਕਰੋਨ੍ਤੋ ਹਞ੍ਚਿ ਪੁਗ੍ਗਲੋਤਿਆਦਿਮਾਹ. ਤਂ ਹੇਟ੍ਠਾ ਵੁਤ੍ਤਨਯੇਨੇਵ ਅਤ੍ਥਤੋ ਵੇਦਿਤਬ੍ਬਂ. ਯਸ੍ਮਾ ਪਨੇਤ੍ਥ ਠਪਨਾ ਨਾਮ ਪਰਵਾਦੀਪਕ੍ਖਸ੍ਸ ਠਪਨਤੋ ¶ ‘‘ਅਯਂ ਤਵ ਦੋਸੋ’’ਤਿ ਦਸ੍ਸੇਤੁਂ ਠਪਨਮਤ੍ਤਮੇਵ ਹੋਤਿ, ਨ ਨਿਗ੍ਗਹਸ੍ਸ ਵਾ ਪਟਿਕਮ੍ਮਸ੍ਸ ਵਾ ਪਾਕਟਭਾਵਕਰਣਂ, ਪਾਪਨਾਰੋਪਨਾਹਿ ਪਨਸ੍ਸ ਪਾਕਟਕਰਣਂ ਹੋਤਿ. ਤਸ੍ਮਾ ਇਦਂ ਅਨੁਲੋਮਪਟਿਲੋਮਤੋ ਪਾਪਨਾਰੋਪਨਾਨਂ ਵਸੇਨ ਚਤੂਹਾਕਾਰੇਹਿ. ਪਟਿਕਮ੍ਮਸ੍ਸ ਕਤਤ੍ਤਾ ਪਟਿਕਮ੍ਮਚਤੁਕ੍ਕਂ ਨਾਮਾਤਿ ਏਕਂ ਚਤੁਕ੍ਕਂ ਵੇਦਿਤਬ੍ਬਂ.
੩. ਏਵਂ ਪਟਿਕਮ੍ਮਂ ਕਤ੍ਵਾ ਇਦਾਨਿ ਯ੍ਵਾਸ੍ਸ ਅਨੁਲੋਮਪਞ੍ਚਕੇ ਸਕਵਾਦਿਨਾ ਨਿਗ੍ਗਹੋ ਕਤੋ, ਤਸ੍ਸ ਤਮੇਵ ਛਲਵਾਦਂ ਨਿਸ੍ਸਾਯ ਦੁਕ੍ਕਟਭਾਵਂ ਦਸ੍ਸੇਨ੍ਤੋ ਤ੍ਵਞ੍ਚੇ ਪਨ ਮਞ੍ਞਸੀਤਿਆਦਿਮਾਹ. ਤਤ੍ਥ ਤ੍ਵਂ ਚੇ ਪਨ ਮਞ੍ਞਸੀਤਿ ਯਦਿ ਤ੍ਵਂ ਮਞ੍ਞਸਿ. ਵਤ੍ਤਬ੍ਬੇ ਖੋਤਿ ਇਦਂ ਪਚ੍ਚਨੀਕੇ ਆਮਨ੍ਤਾਤਿ ਪਟਿਞ੍ਞਂ ਸਨ੍ਧਾਯ ਵੁਤ੍ਤਂ ¶ . ਨੋ ਚ ਵਤ੍ਤਬ੍ਬੇਤਿ ਇਦਂ ਪਨ ਨ ਹੇਵਾਤਿ ਅਵਜਾਨਨਂ ਸਨ੍ਧਾਯ ਵੁਤ੍ਤਂ. ਤੇਨ ਤਵ ਤਤ੍ਥਾਤਿ ਤੇਨ ਕਾਰਣੇਨ ਤ੍ਵਂਯੇਵ ਤਸ੍ਮਿਂ ਨੁਪਲਬ੍ਭਤੀਤਿ ਪਕ੍ਖੇ – ‘‘ਹੇਵਂ ਪਟਿਜਾਨਨ੍ਤਨ੍ਤਿ ਆਮਨ੍ਤਾ’’ਤਿ ¶ ਏਵਂ ਪਟਿਜਾਨਨ੍ਤੋ. ਹੇਵਂ ਨਿਗ੍ਗਹੇਤਬ੍ਬੇਤਿ ਪੁਨ ਨ ਹੇਵਾਤਿ ਅਵਜਾਨਨ੍ਤੋ ਏਵਂ ਨਿਗ੍ਗਹੇਤਬ੍ਬੋ. ਅਥ ਤਂ ਨਿਗ੍ਗਣ੍ਹਾਮਾਤਿ ਅਥੇਵਂ ਨਿਗ੍ਗਹਾਰਹਂ ਤਂ ਨਿਗ੍ਗਣ੍ਹਾਮ. ਸੁਨਿਗ੍ਗਹਿਤੋ ਚ ਹੋਸੀਤਿ ਸਕੇਨ ਮਤੇਨ ਨਿਗ੍ਗਹਿਤਤ੍ਤਾ ਸੁਨਿਗ੍ਗਹਿਤੋ ਚ ਭਵਸਿ.
ਏਵਮਸ੍ਸ ਨਿਗ੍ਗਹੇਤਬ੍ਬਭਾਵਂ ਦਸ੍ਸੇਤ੍ਵਾ ਇਦਾਨਿ ਤਂ ਨਿਗ੍ਗਣ੍ਹਨ੍ਤੋ ਹਞ੍ਚੀਤਿਆਦਿਮਾਹ. ਤਤ੍ਥ ਠਪਨਾਪਾਪਨਾਰੋਪਨਾ ਹੇਟ੍ਠਾ ਵੁਤ੍ਤਨਯੇਨੇਵ ਵੇਦਿਤਬ੍ਬਾ. ਪਰਿਯੋਸਾਨੇ ਪਨ ਇਦਂ ਤੇ ਮਿਚ੍ਛਾਤਿ ਇਦਂ ਤਵ ਵਚਨਂ ਮਿਚ੍ਛਾ ਹੋਤੀਤਿ ਅਤ੍ਥੋ. ਇਦਂ ਛਲਵਾਦੇਨ ਚਤੂਹਿ ਆਕਾਰੇਹਿ ਨਿਗ੍ਗਹਸ੍ਸ ਕਤਤ੍ਤਾ ਨਿਗ੍ਗਹਚਤੁਕ੍ਕਂ ਨਾਮ.
੪. ਏਵਂ ਨਿਗ੍ਗਹਂ ਕਤ੍ਵਾਪਿ ਇਦਾਨਿ ‘‘ਯਦਿ ਅਯਂ ਮਯਾ ਤਵ ਮਤੇਨ ਕਤੋ ¶ ਨਿਗ੍ਗਹੋ ਦੁਨ੍ਨਿਗ੍ਗਹੋ, ਯੋ ਮਮ ਤਯਾ ਹੇਟ੍ਠਾ ਅਨੁਲੋਮਪਞ੍ਚਕੇ ਕਤੋ ਨਿਗ੍ਗਹੋ, ਸੋਪਿ ਦੁਨ੍ਨਿਗ੍ਗਹੋ’’ਤਿ ਦਸ੍ਸੇਨ੍ਤੋ ਏਸੇ ਚੇ ਦੁਨ੍ਨਿਗ੍ਗਹਿਤੇਤਿਆਦਿਮਾਹ. ਤਤ੍ਥ ਏਸੇ ਚੇ ਦੁਨ੍ਨਿਗ੍ਗਹਿਤੇਤਿ ਏਸੋ ਚੇ ਤਵ ਵਾਦੋ ਮਯਾ ਦੁਨ੍ਨਿਗ੍ਗਹਿਤੋ. ਅਥ ਵਾ ਏਸੋ ਚੇ ਤਵ ਮਯਾ ਕਤੋ ਨਿਗ੍ਗਹੋ ਦੁਨ੍ਨਿਗ੍ਗਹੋ. ਹੇਵਮੇਵਂ ਤਤ੍ਥ ਦਕ੍ਖਾਤਿ ਤਤ੍ਥਾਪਿ ਤਯਾ ਮਮ ਹੇਟ੍ਠਾ ਕਤੇ ਨਿਗ੍ਗਹੇ ਏਵਮੇਵਂ ਪਸ੍ਸ. ਇਦਾਨਿ ਯ੍ਵਾਸ੍ਸ ਹੇਟ੍ਠਾ ਸਕਵਾਦਿਨਾ ਨਿਗ੍ਗਹੋ ਕਤੋ, ਤਂ ‘‘ਵਤ੍ਤਬ੍ਬੇ ਖੋ’’ਤਿਆਦਿਵਚਨੇਨ ਦਸ੍ਸੇਤ੍ਵਾ ਪੁਨ ਤਂ ਨਿਗ੍ਗਹਂ ਅਨਿਗ੍ਗਹਭਾਵਂ ਉਪਨੇਨ੍ਤੋ ਨੋ ਚ ਮਯਂ ਤਯਾਤਿਆਦਿਮਾਹ. ਤਤ੍ਥ ਨੋ ਚ ਮਯਂ ਤਯਾ ਤਤ੍ਥ ਹੇਤਾਯ ਪਟਿਞ੍ਞਾਯਾਤਿਆਦੀਸੁ ਅਯਮਤ੍ਥੋ – ਯਸ੍ਮਾ ਸੋ ਤਯਾ ਮਮ ਕਤੋ ਨਿਗ੍ਗਹੋ ਦੁਨ੍ਨਿਗ੍ਗਹੋ, ਤਸ੍ਮਾ ਮਯਂ ਤਯਾ ਤਤ੍ਥ ਅਨੁਲੋਮਪਞ੍ਚਕੇ ਆਮਨ੍ਤਾਤਿ ਏਤਾਯ ਪਟਿਞ੍ਞਾਯ ਏਵਂ ਪਟਿਜਾਨਨ੍ਤਾ ਪੁਨ ਨ ਹੇਵਾਤਿ ਪਟਿਕ੍ਖੇਪੇ ਕਤੇਪਿ ‘‘ਆਜਾਨਾਹਿ ਨਿਗ੍ਗਹ’’ਨ੍ਤਿ ਏਵਂ ਨ ਨਿਗ੍ਗਹੇਤਬ੍ਬੋਯੇਵ. ਏਵਂ ਅਨਿਗ੍ਗਹੇਤਬ੍ਬਮ੍ਪਿ ਮਂ ਨਿਗ੍ਗਣ੍ਹਾਸਿ, ਈਦਿਸੇਨ ਪਨ ਨਿਗ੍ਗਹੇਨ ਦੁਨ੍ਨਿਗ੍ਗਹਿਤਾ ਮਯਂ ਹੋਮ.
ਇਦਾਨਿ ਯਂ ਨਿਗ੍ਗਹਂ ਸਨ੍ਧਾਯ ‘‘ਦੁਨ੍ਨਿਗ੍ਗਹਿਤਾ ਚ ਹੋਮਾ’’ਤਿ ਅਵੋਚ, ਤਂ ਦਸ੍ਸੇਤੁਂ ਹਞ੍ਚਿ ਪੁਗ੍ਗਲੋ…ਪੇ… ਇਦਂ ਤੇ ਮਿਚ੍ਛਾਤਿਆਹ. ਏਵਮਿਦਂ ਅਨੁਲੋਮਪਟਿਲੋਮਤੋ ¶ ਚਤੂਹਿ ਪਾਪਨਾਰੋਪਨਾਹਿ ਨਿਗ੍ਗਹਸ੍ਸ ਉਪਨੀਤਤ੍ਤਾ ਉਪਨਯਨਚਤੁਕ੍ਕਂ ਨਾਮ ਹੋਤਿ.
੫. ਇਦਾਨਿ ‘‘ਨ ਹੇਵਂ ਨਿਗ੍ਗਹੇਤਬ੍ਬੇ’’ਤਿਆਦਿਕਂ ਨਿਗ੍ਗਮਨਚਤੁਕ੍ਕਂ ਨਾਮ ਹੋਤਿ. ਤਤ੍ਥ ਨ ਹੇਵਂ ਨਿਗ੍ਗਹੇਤਬ੍ਬੇਤਿ ਯਥਾਹਂ ਤਯਾ ਨਿਗ੍ਗਹਿਤੋ, ਨ ਹਿ ਏਵਂ ਨਿਗ੍ਗਹੇਤਬ੍ਬੋ. ਏਤਸ੍ਸ ਹਿ ਨਿਗ੍ਗਹਸ੍ਸ ਦੁਨ੍ਨਿਗ੍ਗਹਭਾਵੋ ਮਯਾ ਸਾਧਿਤੋ. ਤੇਨ ਹੀਤਿ ਤੇਨ ਕਾਰਣੇਨ, ਯਸ੍ਮਾ ਏਸ ਨਿਗ੍ਗਹੋ ਦੁਨ੍ਨਿਗ੍ਗਹੋ, ਤਸ੍ਮਾ ¶ ਯਂ ਮਂ ਨਿਗ੍ਗਣ੍ਹਾਸਿ ਹਞ੍ਚਿ ਪੁਗ੍ਗਲੋ…ਪੇ… ਇਦਂ ਤੇ ਮਿਚ੍ਛਾਤਿ, ਇਦਂ ਨਿਗ੍ਗਣ੍ਹਨਂ ਤਵ ਮਿਚ੍ਛਾਤਿ ਅਤ੍ਥੋ. ਤੇਨ ਹਿ ਯੇ ਕਤੇ ਨਿਗ੍ਗਹੇਤਿ ਯੇਨ ਕਾਰਣੇਨ ਇਦਂ ਮਿਚ੍ਛਾ, ਤੇਨ ਕਾਰਣੇਨ ਯੋ ਤਯਾ ਨਿਗ੍ਗਹੋ ਕਤੋ, ਸੋ ਦੁਕ੍ਕਟੋ. ਯਂ ਮਯਾ ਪਟਿਕਮ੍ਮਂ ਕਤਂ, ਤਦੇਵ ਸੁਕਤਂ. ਯਾਪਿ ¶ ਚੇਸਾ ਪਟਿਕਮ੍ਮਚਤੁਕ੍ਕਾਦਿਵਸੇਨ ਕਥਾਮਗ੍ਗਸਮ੍ਪਟਿਪਾਦਨਾ ਕਤਾ, ਸਾਪਿ ਸੁਕਤਾ. ਏਵਮੇਤਂ ਪੁਗ੍ਗਲੋ ਉਪਲਬ੍ਭਤੀਤਿਆਦਿਕਸ੍ਸ ਅਨੁਲੋਮਪਞ੍ਚਕਸ੍ਸ ਨੁਪਲਬ੍ਭਤੀਤਿਆਦਿਕਾਨਂ ਪਟਿਕਮ੍ਮਨਿਗ੍ਗਹੋਪਨਯਨਨਿਗ੍ਗਮਨਚਤੁਕ੍ਕਾਨਂ ਵਸੇਨ ਅਨੁਲੋਮਪਚ੍ਚਨੀਕਪਞ੍ਚਕਂ ਨਾਮ ਨਿਦ੍ਦਿਟ੍ਠਨ੍ਤਿ ਵੇਦਿਤਬ੍ਬਂ. ਏਤ੍ਤਾਵਤਾ ਸਕਵਾਦਿਨੋ ਪੁਬ੍ਬਪਕ੍ਖੇ ਸਤਿ ਪਰਵਾਦਿਨੋ ਵਚਨਸਾਮਞ੍ਞਮਤ੍ਤੇਨ ਛਲਵਾਦੇਨ ਜਯੋ ਹੋਤਿ.
੨. ਪਚ੍ਚਨੀਕਾਨੁਲੋਮਵਣ੍ਣਨਾ
੬. ਇਦਾਨਿ ਯਥਾ ਪਰਵਾਦਿਨੋ ਪੁਬ੍ਬਪਕ੍ਖੇ ਸਤਿ ਸਕਵਾਦਿਨੋ ਧਮ੍ਮੇਨੇਵ ਤਥੇਨ ਸੁਜਯੋ ਹੋਤਿ, ਤਥਾ ਵਾਦੁਪ੍ਪਤ੍ਤਿਂ ਦਸ੍ਸੇਤੁਂ ਪੁਗ੍ਗਲੋ ਨੁਪਲਬ੍ਭਤੀਤਿ ਪਚ੍ਚਨੀਕਾਨੁਲੋਮਪਞ੍ਚਕਂ ਆਰਦ੍ਧਂ. ਤਤ੍ਥ ਪਚ੍ਚਨੀਕੇ ਪੁਚ੍ਛਾ ਪਰਵਾਦਿਸ੍ਸ, ਰੂਪਾਦਿਭੇਦਂ ਸਚ੍ਚਿਕਟ੍ਠਪਰਮਤ੍ਥਂ ਸਨ੍ਧਾਯ ਪਟਿਞ੍ਞਾ ਸਕਵਾਦਿਸ੍ਸ. ਸੁਦ੍ਧਸਮ੍ਮੁਤਿਸਚ੍ਚਂ ਵਾ ਪਰਮਤ੍ਥਮਿਸ੍ਸਕਂ ਵਾ ਸਮ੍ਮੁਤਿਸਚ੍ਚਂ ਸਨ੍ਧਾਯ ਯੋ ਸਚ੍ਚਿਕਟ੍ਠੋਤਿ ਪੁਨ ਅਨੁਯੋਗੋ ਪਰਵਾਦਿਸ੍ਸ, ਸਮ੍ਮੁਤਿਵਸੇਨ ਨੁਪਲਬ੍ਭਤੀਤਿ ਨਵਤ੍ਤਬ੍ਬਤ੍ਤਾ ਮਿਸ੍ਸਕਵਸੇਨ ਵਾ ਅਨੁਯੋਗਸ੍ਸ ਸਂਕਿਣ੍ਣਤ੍ਤਾ ਨ ਹੇਵਨ੍ਤਿ ਪਟਿਕ੍ਖੇਪੋ ਸਕਵਾਦਿਸ੍ਸ. ਪਟਿਞ੍ਞਾਤਂ ਪਟਿਕ੍ਖਿਪਤੀਤਿ ਵਚਨਸਾਮਞ੍ਞਮਤ੍ਤੇਨ ਆਜਾਨਾਹਿ ਨਿਗ੍ਗਹਨ੍ਤਿਆਦਿਵਚਨਂ ਪਰਵਾਦਿਸ੍ਸ. ਏਵਮਯਂ ਪੁਗ੍ਗਲੋ ਨੁਪਲਬ੍ਭਤੀਤਿ ਦੁਤਿਯਵਾਦਂ ਨਿਸ੍ਸਾਯ ਦੁਤਿਯੋ ਨਿਗ੍ਗਹੋ ਹੋਤੀਤਿ ਵੇਦਿਤਬ੍ਬੋ. ਏਵਂ ਤੇਨ ਛਲੇਨ ਨਿਗ੍ਗਹੋ ਆਰੋਪਿਤੋ.
੭-੧੦. ਇਦਾਨਿ ¶ ਧਮ੍ਮੇਨ ਸਮੇਨ ਅਤ੍ਤਨੋ ਵਾਦੇ ਜਯਂ ¶ ਦਸ੍ਸੇਤੁਂ ਅਨੁਲੋਮਨਯੇ ਪੁਚ੍ਛਾ ਸਕਵਾਦਿਸ੍ਸ, ਅਤ੍ਤਨੋ ਲਦ੍ਧਿਂ ਨਿਸ੍ਸਾਯ ਪਟਿਞ੍ਞਾ ਪਰਵਾਦਿਸ੍ਸ. ਲਦ੍ਧਿਯਾ ਓਕਾਸਂ ਅਦਤ੍ਵਾ ਪਰਮਤ੍ਥਵਸੇਨ ਪੁਨ ਅਨੁਯੋਗੋ ਸਕਵਾਦਿਸ੍ਸ, ਪਰਮਤ੍ਥਵਸੇਨ ਪੁਗ੍ਗਲਸ੍ਸ ਅਭਾਵਤੋ ਪਟਿਕ੍ਖੇਪੋ ਪਰਵਾਦਿਸ੍ਸ. ਤਤੋ ਪਰਂ ਧਮ੍ਮੇਨ ਸਮੇਨ ਅਤ੍ਤਨੋ ਜਯਦਸ੍ਸਨਤ੍ਥਂ ਆਜਾਨਾਹਿ ਪਟਿਕਮ੍ਮਨ੍ਤਿਆਦਿ ਸਬ੍ਬਂ ਸਕਵਾਦੀਵਚਨਮੇਵ ਹੋਤਿ. ਤਤ੍ਥ ਸਬ੍ਬੇਸਂ ਪਟਿਕਮ੍ਮਨਿਗ੍ਗਹੋਪਨਯਨਨਿਗ੍ਗਮਨਚਤੁਕ੍ਕਾਨਂ ਹੇਟ੍ਠਾ ਵੁਤ੍ਤਨਯੇਨੇਵ ਅਤ੍ਥੋ ਵੇਦਿਤਬ੍ਬੋ. ਏਵਮਿਦਂ ਪੁਗ੍ਗਲੋ ਨੁਪਲਬ੍ਭਤੀਤਿਆਦਿਕਸ੍ਸ ਪਚ੍ਚਨੀਕਪਞ੍ਚਕਸ੍ਸ ਉਪਲਬ੍ਭਤੀਤਿਆਦੀਨਂ ਪਟਿਕਮ੍ਮਨਿਗ੍ਗਹੋਪਨਯਨਨਿਗ੍ਗਮਨਚਤੁਕ੍ਕਾਨਞ੍ਚ ਵਸੇਨ ਪਚ੍ਚਨੀਕਾਨੁਲੋਮਪਞ੍ਚਕਂ ਨਾਮ ਨਿਦ੍ਦਿਟ੍ਠਂ ਹੋਤਿ. ਏਵਮੇਤਾਨਿ ਪਠਮਸਚ੍ਚਿਕਟ੍ਠੇ ਦ੍ਵੇ ਪਞ੍ਚਕਾਨਿ ਨਿਦ੍ਦਿਟ੍ਠਾਨਿ. ਤਤ੍ਥ ਪੁਰਿਮਪਞ੍ਚਕੇ ¶ ਪਰਵਾਦਿਸ੍ਸ ਸਕਵਾਦਿਨਾ ਕਤੋ ਨਿਗ੍ਗਹੋ ਸੁਨਿਗ੍ਗਹੋ. ਸਕਵਾਦਿਸ੍ਸ ਪਨ ਪਰਵਾਦਿਨਾ ਛਲਵਾਦਂ ਨਿਸ੍ਸਾਯ ਪਟਿਕਮ੍ਮਂ ਕਤ੍ਵਾ ਅਤ੍ਤਨਾ ਸਾਧਿਤੋ ਜਯੋ ਦੁਜ੍ਜਯੋ. ਦੁਤਿਯਪਞ੍ਚਕੇ ਸਕਵਾਦਿਸ੍ਸ ਪਰਵਾਦਿਨਾ ਕਤੋ ਨਿਗ੍ਗਹੋ ਦੁਨ੍ਨਿਗ੍ਗਹੋ. ਪਰਵਾਦਿਸ੍ਸ ਪਨ ਸਕਵਾਦਿਨਾ ਧਮ੍ਮਵਾਦਂ ਨਿਸ੍ਸਾਯ ਪਟਿਕਮ੍ਮਂ ਕਤ੍ਵਾ ਅਤ੍ਤਨਾ ਸਾਧਿਤੋ ਜਯੋ ਸੁਜਯੋਤਿ ਪਠਮਸਚ੍ਚਿਕਟ੍ਠੋ. ਤਤ੍ਥੇਤਂ ਵੁਚ੍ਚਤਿ –
‘‘ਨਿਗ੍ਗਹੋ ਪਰਵਾਦਿਸ੍ਸ, ਸੁਦ੍ਧੋ ਪਠਮਪਞ੍ਚਕੇ;
ਅਸੁਦ੍ਧੋ ਪਨ ਤਸ੍ਸੇਵ, ਪਟਿਕਮ੍ਮਜਯੋ ਤਹਿਂ.
‘‘ਨਿਗ੍ਗਹੋ ਸਕਵਾਦਿਸ੍ਸ, ਅਸੁਦ੍ਧੋ ਦੁਤਿਯਪਞ੍ਚਕੇ;
ਵਿਸੁਦ੍ਧੋ ਪਨ ਤਸ੍ਸੇਵ, ਪਟਿਕਮ੍ਮਜਯੋ ਤਹਿਂ.
‘‘ਤਸ੍ਮਾ ਦ੍ਵੀਸੁਪਿ ਠਾਨੇਸੁ, ਜਯੋਵ ਸਕਵਾਦਿਨੋ;
ਧਮ੍ਮੇਨ ਹਿ ਜਯੋ ਨਾਮ, ਅਧਮ੍ਮੇਨ ਕੁਤੋ ਜਯੋ.
‘‘ਸਚ੍ਚਿਕਟ੍ਠੇ ਯਥਾ ਚੇਤ੍ਥ, ਪਞ੍ਚਕਦ੍ਵਯਮਣ੍ਡਿਤੇ;
ਧਮ੍ਮਾਧਮ੍ਮਵਸੇਨੇਵ, ਵੁਤ੍ਤੋ ਜਯਪਰਾਜਯੋ.
‘‘ਇਤੋ ਪਰੇਸੁ ਸਬ੍ਬੇਸੁ, ਸਚ੍ਚਿਕਟ੍ਠੇਸੁ ਪਣ੍ਡਿਤੋ;
ਏਵਮੇਵ ਵਿਭਾਵੇਯ੍ਯ, ਉਭੋ ਜਯਪਰਾਜਯੇ’’ਤਿ.
੨. ਓਕਾਸਸਚ੍ਚਿਕਟ੍ਠੋ
੧. ਅਨੁਲੋਮਪਚ੍ਚਨੀਕਵਣ੍ਣਨਾ
੧੧. ਏਵਂ ¶ ¶ ਸੁਦ੍ਧਿਕਸਚ੍ਚਿਕਟ੍ਠਂ ਵਿਤ੍ਥਾਰੇਤ੍ਵਾ ਇਦਾਨਿ ਤਮੇਵ ਅਪਰੇਹਿ ਓਕਾਸਾਦੀਹਿ ਨਯੇਹਿ ਵਿਤ੍ਥਾਰੇਤੁਂ ਪੁਨ ਪੁਗ੍ਗਲੋ ਉਪਲਬ੍ਭਤੀਤਿਆਦਿ ਆਰਦ੍ਧਂ. ਤਤ੍ਥ ਪੁਚ੍ਛਾ ਸਕਵਾਦਿਸ੍ਸ, ਪਟਿਞ੍ਞਾ ਪਰਵਾਦਿਸ੍ਸ. ਪੁਨ ਸਬ੍ਬਤ੍ਥਾਤਿ ਸਰੀਰਂ ਸਨ੍ਧਾਯ ਅਨੁਯੋਗੋ ਸਕਵਾਦਿਸ੍ਸ, ਰੂਪਸ੍ਮਿਂ ਅਤ੍ਤਾਨਂ ਸਮਨੁਪਸ੍ਸਨਾਦੋਸਞ੍ਚ ‘ਅਞ੍ਞਂ ਜੀਵਂ ਅਞ੍ਞਂ ਸਰੀਰ’ਨ੍ਤਿ ਆਪਜ੍ਜਨਦੋਸਞ੍ਚ ਦਿਸ੍ਵਾ ਪਟਿਕ੍ਖੇਪੋ ਪਰਵਾਦਿਸ੍ਸ. ਸੇਸਮੇਤ੍ਥ ਅਨੁਲੋਮਪਚ੍ਚਨੀਕਪਞ੍ਚਕੇ ਹੇਟ੍ਠਾ ਵੁਤ੍ਤਨਯੇਨੇਵ ਵੇਦਿਤਬ੍ਬਂ. ਪਾਠੋ ਪਨ ਸਙ੍ਖਿਤ੍ਤੋ ¶ . ਤਤ੍ਥ ਯਸ੍ਮਾ ਸਰੀਰਂ ਸਨ੍ਧਾਯ ‘‘ਸਬ੍ਬਤ੍ਥ ਨ ਉਪਲਬ੍ਭਤੀ’’ਤਿ ਵੁਤ੍ਤੇ ਸਰੀਰਤੋ ਬਹਿ ਉਪਲਬ੍ਭਤੀਤਿ ਆਪਜ੍ਜਤਿ. ਤਸ੍ਮਾ ਪਚ੍ਚਨੀਕੇ ਪਟਿਕ੍ਖੇਪੋ ਸਕਵਾਦਿਸ੍ਸ, ਪਠਮਂ ਅਨੁਜਾਨਿਤ੍ਵਾ ਪਚ੍ਛਾ ਅਵਜਾਨਾਤੀਤਿ ਛਲਵਾਦਸ੍ਸ ਵਸੇਨ ਪਟਿਕਮ੍ਮਂ ਪਰਵਾਦਿਸ੍ਸ. ਸੇਸਂ ਪਾਕਟਮੇਵ.
੩. ਕਾਲਸਚ੍ਚਿਕਟ੍ਠੋ
੧. ਅਨੁਲੋਮਪਚ੍ਚਨੀਕਵਣ੍ਣਨਾ
੧੨. ਦੁਤਿਯਨਯੇ ਸਬ੍ਬਦਾਤਿ ਪੁਰਿਮਪਚ੍ਛਿਮਜਾਤਿਕਾਲਞ੍ਚ ਧਰਮਾਨਪਰਿਨਿਬ੍ਬੁਤਕਾਲਞ੍ਚ ਸਨ੍ਧਾਯ ਅਨੁਯੋਗੋ ਸਕਵਾਦਿਸ੍ਸ, ਸ੍ਵੇਵ ਖਤ੍ਤਿਯੋ ਸੋ ਬ੍ਰਾਹ੍ਮਣੋਤਿਆਦੀਨਂ ਆਪਤ੍ਤਿਦੋਸਞ੍ਚ ਧਰਮਾਨਪਰਿਨਿਬ੍ਬੁਤਾਨਂ ਵਿਸੇਸਾਭਾਵਦੋਸਞ੍ਚ ਦਿਸ੍ਵਾ ਪਟਿਕ੍ਖੇਪੋ ਪਰਵਾਦਿਸ੍ਸ. ਸੇਸਂ ਪਠਮਨਯੇ ਵੁਤ੍ਤਸਦਿਸਮੇਵ.
੪. ਅਵਯਵਸਚ੍ਚਿਕਟ੍ਠੋ
੧. ਅਨੁਲੋਮਪਚ੍ਚਨੀਕਵਣ੍ਣਨਾ
੧੩. ਤਤਿਯਨਯੇ ਸਬ੍ਬੇਸੂਤਿ ਖਨ੍ਧਾਯਤਨਾਦੀਨਿ ਸਨ੍ਧਾਯ ਅਨੁਯੋਗੋ ਸਕਵਾਦਿਸ੍ਸ, ਰੂਪਸ੍ਮਿਂ ਅਤ੍ਤਾ, ਚਕ੍ਖੁਸ੍ਮਿਂ ਅਤ੍ਤਾਤਿਆਦਿਦੋਸਭਯੇਨ ਪਟਿਕ੍ਖੇਪੋ ਪਰਵਾਦਿਸ੍ਸ. ਸੇਸਂ ਤਾਦਿਸਮੇਵਾਤਿ.
ਓਕਾਸਦਿਸਚ੍ਚਿਕਟ੍ਠਾਦਿ
੨. ਪਚ੍ਚਨੀਕਾਨੁਲੋਮਵਣ੍ਣਨਾ
੧੪. ਏਵਮੇਤਾਨਿ ¶ ¶ ਤੀਣਿ ਅਨੁਲੋਮਪਚ੍ਚਨੀਕਪਞ੍ਚਕੇ ਅਨੁਲੋਮਮਤ੍ਤਵਸੇਨੇਵ ਤਾਵ ਪਟਿਪਾਟਿਯਾ ਭਾਜੇਤ੍ਵਾ ਪੁਨ ਪਚ੍ਚਨੀਕਾਨੁਲੋਮਪਞ੍ਚਕੇ ਪਚ੍ਚਨੀਕਮਤ੍ਤਵਸੇਨੇਵ ਭਾਜੇਤੁਂ ਪੁਗ੍ਗਲੋ ਨੁਪਲਬ੍ਭਤੀਤਿਆਦਿ ਆਰਦ੍ਧਂ. ਤਤ੍ਥ ਅਨੁਲੋਮਪਞ੍ਚਕਸ੍ਸ ਪਾਲ਼ਿਯਂ ਸਙ੍ਖਿਪਿਤ੍ਵਾ ਆਗਤੇ ਪਚ੍ਚਨੀਕੇ ਵੁਤ੍ਤਨਯੇਨੇਵ ਪਚ੍ਚਨੀਕਸ੍ਸ ਚ ਪਾਲ਼ਿਯਂ ਸਙ੍ਖਿਪਿਤ੍ਵਾ ਆਗਤੇ ਅਨੁਲੋਮੇ ਵੁਤ੍ਤਨਯੇਨੇਵ ਅਤ੍ਥੋ ਵੇਦਿਤਬ੍ਬੋ. ਏਤ੍ਤਾਵਤਾ ਸੁਦ੍ਧਿਕਸ੍ਸ ਚੇਵ ਇਮੇਸਞ੍ਚ ਤਿਣ੍ਣਨ੍ਤਿ ਚਤੁਨ੍ਨਂ ਸਚ੍ਚਿਕਟ੍ਠਾਨਂ ਏਕੇਕਸ੍ਮਿਂ ਸਚ੍ਚਿਕਟ੍ਠੇ ¶ ਅਨੁਲੋਮਪਚ੍ਚਨੀਕਸ੍ਸ ਪਚ੍ਚਨੀਕਾਨੁਲੋਮਸ੍ਸ ਚਾਤਿ ਦ੍ਵਿਨ੍ਨਂ ਦ੍ਵਿਨ੍ਨਂ ਪਚ੍ਚਨੀਕਾਨਂ ਵਸੇਨ ਅਯਂ ਅਟ੍ਠਮੁਖਾ ਨਾਮ ਵਾਦਯੁਤ੍ਤਿ ਨਿਦ੍ਦਿਟ੍ਠਾ ਹੋਤੀਤਿ ਵੇਦਿਤਬ੍ਬਾ. ਯਾ ਏਕੇਕਸ੍ਮਿਂ ਮੁਖੇ ਏਕੇਕਸ੍ਸ ਨਿਗ੍ਗਹਸ੍ਸ ਵਸੇਨ ਅਟ੍ਠਕਨਿਗ੍ਗਹੋਤਿ ਪਾਲ਼ਿਯਂ ਲਿਖਿਯਤਿ. ਤਤ੍ਥੇਤਂ ਵੁਚ੍ਚਤਿ –
‘‘ਏਵਂ ਚਤੁਬ੍ਬਿਧੇ ਪਞ੍ਹੇ, ਪਞ੍ਚਕਦ੍ਵਯਭੇਦਤੋ;
ਏਸਾ ਅਟ੍ਠਮੁਖਾ ਨਾਮ, ਵਾਦਯੁਤ੍ਤਿ ਪਕਾਸਿਤਾ.
‘‘ਅਟ੍ਠੇਵ ਨਿਗ੍ਗਹਾ ਤਤ੍ਥ, ਚਤ੍ਤਾਰੋ ਤੇਸੁ ਧਮ੍ਮਿਕਾ;
ਅਧਮ੍ਮਿਕਾ ਚ ਚਤ੍ਤਾਰੋ, ਸਬ੍ਬਤ੍ਥ ਸਕਵਾਦਿਨੋ;
ਜਯੋ ਪਰਾਜਯੋ ਚੇਵ, ਸਬ੍ਬਤ੍ਥ ਪਰਵਾਦਿਨੋ’’ਤਿ.
ਸਚ੍ਚਿਕਟ੍ਠਵਣ੍ਣਨਾ ਨਿਟ੍ਠਿਤਾ.
੫. ਸੁਦ੍ਧਿਕਸਂਸਨ੍ਦਨਵਣ੍ਣਨਾ
੧੭-੨੭. ਇਦਾਨਿ ਰੂਪਾਦੀਹਿ ਸਦ੍ਧਿਂ ਸਚ੍ਚਿਕਟ੍ਠਸਂਸਨ੍ਦਨਂ ਹੋਤਿ. ਤਤ੍ਥ ਰੂਪਞ੍ਚਾਤਿ ਯਥਾ ਰੂਪਂ ਪਰਮਤ੍ਥਤੋ ਉਪਲਬ੍ਭਤਿ, ਕਿਂ ਤੇ ਪੁਗ੍ਗਲੋਪਿ ਤਥੇਵ ਉਪਲਬ੍ਭਤੀਤਿ ਸਨ੍ਧਾਯ ਪੁਚ੍ਛਾ ਸਕਵਾਦਿਸ੍ਸ, ਅਤ੍ਥਿ ਪੁਗ੍ਗਲੋਤਿ ਵਚਨਮਤ੍ਤਂ ਗਹੇਤ੍ਵਾ ਪਟਿਞ੍ਞਾ ਪਰਵਾਦਿਸ੍ਸ. ਯਦਿ ਤੇ ਰੂਪਂ ਵਿਯ ਪਰਮਤ੍ਥਤੋ ਪੁਗ੍ਗਲੋ ਅਤ੍ਥਿ, ਰੂਪਤੋ ਵੇਦਨਾਦੀਨਂ ਵਿਯ ¶ ਪੁਗ੍ਗਲਸ੍ਸਾਪਿ ਅਞ੍ਞਤ੍ਤਂ ਆਪਜ੍ਜਤੀਤਿ ਅਨੁਯੋਗੋ ਸਕਵਾਦਿਸ੍ਸ, ਸਮਯਸੁਤ੍ਤਵਿਰੋਧਂ ਦਿਸ੍ਵਾ ਪਟਿਕ੍ਖੇਪੋ ਪਰਵਾਦਿਸ੍ਸ. ਸੇਸਂ ਅਤ੍ਥਤੋ ¶ ਪਾਕਟਮੇਵ. ਧਮ੍ਮਤੋ ਪਨੇਤ੍ਥ ਸਤ੍ਤਪਞ੍ਞਾਸਭੇਦਸ੍ਸ ਸਚ੍ਚਿਕਟ੍ਠਪਰਮਤ੍ਥਸ੍ਸ ਵਸੇਨ ਸਕਵਾਦੀਪਕ੍ਖਮੂਲਕੇ ਅਨੁਲੋਮਪਚ੍ਚਨੀਕੇ ਸਤ੍ਤਪਞ੍ਞਾਸ ਅਨੁਲੋਮਪਞ੍ਚਕਾਨਿ ਦਸ੍ਸਿਤਾਨਿ. ਪਟਿਕਮ੍ਮਚਤੁਕ੍ਕਾਦੀਨਿ ਸਙ੍ਖਿਤ੍ਤਾਨਿ. ਪਰਵਾਦੀਪਕ੍ਖਮੂਲਕੇਪਿ ਪਚ੍ਚਨੀਕਾਨੁਲੋਮੇ ਸਤ੍ਤਪਞ੍ਞਾਸ ਪਟਿਲੋਮਪਞ੍ਚਕਾਨਿ ਦਸ੍ਸਿਤਾਨਿ. ਪਟਿਕਮ੍ਮਚਤੁਕ੍ਕਾਦੀਨਿ ਸਙ੍ਖਿਤ੍ਤਾਨਿ. ਤਤ੍ਥ ‘‘ਵੁਤ੍ਤਂ ਭਗਵਤਾ’’ਤਿ ਵਚਨਮਤ੍ਤੇਨ ਪੁਗ੍ਗਲਸ੍ਸ ਅਤ੍ਥਿਤਂ ਰੂਪਸ੍ਸ ਚ ਸਚ੍ਚਿਕਟ੍ਠਪਰਮਤ੍ਥਵਸੇਨ ਉਪਲਬ੍ਭਨੀਯਤਂ ਦਸ੍ਸੇਤ੍ਵਾ ਉਭਿਨ੍ਨਂ ਅਞ੍ਞਤ੍ਤਂ ਪਟਿਜਾਨਾਪਨਤ੍ਥਂ ¶ ਵੁਤ੍ਤਂ ਭਗਵਤਾਤਿ ਅਨੁਯੋਗੋ ਪਰਵਾਦਿਸ੍ਸ, ਸਮ੍ਮੁਤਿਪਰਮਤ੍ਥਾਨਂ ਏਕਤ੍ਤਨਾਨਤ੍ਤਪਞ੍ਹਸ੍ਸ ਠਪਨੀਯਤ੍ਤਾ ਪਟਿਕ੍ਖੇਪੋ ਸਕਵਾਦਿਸ੍ਸ. ਸੇਸਮਿਧਾਪਿ ਅਤ੍ਥਤੋ ਪਾਕਟਮੇਵਾਤਿ.
ਸੁਦ੍ਧਿਕਸਂਸਨ੍ਦਨਵਣ੍ਣਨਾ.
੬. ਓਪਮ੍ਮਸਂਸਨ੍ਦਨਵਣ੍ਣਨਾ
੨੮-੩੬. ਇਦਾਨਿ ਰੂਪਾਦੀਹੇਵ ਸਦ੍ਧਿਂ ਓਪਮ੍ਮਵਸੇਨ ਸਚ੍ਚਿਕਟ੍ਠਸਂਸਨ੍ਦਨਂ ਹੋਤਿ. ਤਤ੍ਥ ਰੂਪਵੇਦਨਾਨਂ ਉਪਲਦ੍ਧਿਸਾਮਞ੍ਞੇਨ ਅਞ੍ਞਤ੍ਤਪੁਚ੍ਛਾ ਚ ਪੁਗ੍ਗਲਰੂਪਾਨਂ ਉਪਲਦ੍ਧਿਸਾਮਞ੍ਞਪੁਚ੍ਛਾ ਚਾਤਿ ਪੁਚ੍ਛਾਦ੍ਵਯਮ੍ਪਿ ਸਕਵਾਦਿਸ੍ਸ, ਉਭੋਪਿ ਪਟਿਞ੍ਞਾ ਪਰਵਾਦਿਸ੍ਸ. ਪਰਵਾਦਿਨਾ ਅਨੁਞ੍ਞਾਤੇਨ ਉਪਲਦ੍ਧਿਸਾਮਞ੍ਞੇਨ ਰੂਪਵੇਦਨਾਨਂ ਵਿਯ ਰੂਪਪੁਗ੍ਗਲਾਨਂ ਅਞ੍ਞਤ੍ਤਾਨੁਯੋਗੋ ਸਕਵਾਦਿਸ੍ਸ, ਪਟਿਕ੍ਖੇਪੋ ਇਤਰਸ੍ਸ. ਸੇਸਮਿਧਾਪਿ ਅਤ੍ਥਤੋ ਪਾਕਟਮੇਵ. ਧਮ੍ਮਤੋ ਪਨੇਤ੍ਥ ਰੂਪਮੂਲਕਾਦੀਨਂ ਚਕ੍ਕਾਨਞ੍ਚ ਵਸੇਨ ਸਕਵਾਦੀਪਕ੍ਖੇ ਵੀਸਾਧਿਕਾਨਿ ਨਵ ਨਿਗ੍ਗਹਪਞ੍ਚਕਸਤਾਨਿ ਦਸ੍ਸਿਤਾਨਿ. ਕਥਂ? ਖਨ੍ਧੇਸੁ ਤਾਵ ਰੂਪਮੂਲਕੇ ਚਕ੍ਕੇ ਚਤ੍ਤਾਰਿ, ਤਥਾ ਵੇਦਨਾਦਿਮੂਲਕੇਸੂਤਿ ਵੀਸਤਿ. ਆਯਤਨੇਸੁ ਚਕ੍ਖਾਯਤਨਮੂਲਕੇ ਚਕ੍ਕੇ ਏਕਾਦਸ, ਤਥਾ ਸੇਸੇਸੂਤਿ ਦ੍ਵਤ੍ਤਿਂਸਸਤਂ. ਧਾਤੂਸੁ ਚਕ੍ਖੁਧਾਤੁਮੂਲਕੇ ਚਕ੍ਕੇ ਸਤ੍ਤਰਸ, ਤਥਾ ਸੇਸੇਸੂਤਿ ਛਾਧਿਕਾਨਿ ਤੀਣਿ ਸਤਾਨਿ. ਇਨ੍ਦ੍ਰਿਯੇਸੁ ਚਕ੍ਖੁਨ੍ਦ੍ਰਿਯਮੂਲਕੇ ¶ ਚਕ੍ਕੇ ਏਕਵੀਸਤਿ, ਤਥਾ ਸੇਸੇਸੂਤਿ ਦ੍ਵਾਸਟ੍ਠਾਧਿਕਾਨਿ ਚਤ੍ਤਾਰਿ ਸਤਾਨਿ. ਏਵਂ ਸਬ੍ਬਾਨਿਪਿ ਵੀਸਾਧਿਕਾਨਿ ਨਵ ਨਿਗ੍ਗਹਪਞ੍ਚਕਸਤਾਨਿ ਹੋਨ੍ਤਿ.
੩੭-੪੫. ਪਰਵਾਦੀਪਕ੍ਖੇਪਿ ਰੂਪਂ ਉਪਲਬ੍ਭਤੀਤਿ ਅਨੁਲੋਮਵਸੇਨੇਵ ਰੂਪਵੇਦਨਾਦੀਨਂ ਅਞ੍ਞਤ੍ਤਪਟਿਞ੍ਞਂ ਕਾਰੇਤ੍ਵਾ ਪੁਨ ਅਤ੍ਥਿ ਪੁਗ੍ਗਲੋਤਿ ਸੁਤ੍ਤਂ ਨਿਸ੍ਸਾਯ ਛਲਵਸੇਨ ¶ ਪੁਗ੍ਗਲਸ੍ਸ ਰੂਪਾਦੀਹਿ ਉਪਲਦ੍ਧਿਸਾਮਞ੍ਞਂ ਆਰੋਪੇਤ੍ਵਾ ਅਞ੍ਞਤ੍ਤਾਨੁਯੋਗੋ ਕਤੋ. ਸੇਸਮਿਧਾਪਿ ਅਤ੍ਥਤੋ ਉਤ੍ਤਾਨਮੇਵ. ਧਮ੍ਮਤੋਪਿ ਸਕਵਾਦੀਪਕ੍ਖੇ ਵੁਤ੍ਤਨਯੇਨ ਵੀਸਾਧਿਕਾਨਿ ਨਵ ਪਟਿਕਮ੍ਮਪਞ੍ਚਕਸਤਾਨਿ ਦਸ੍ਸਿਤਾਨਿ.
ਰੂਪਾਦੀਹਿ ਸਦ੍ਧਿਂ ਓਪਮ੍ਮਵਸੇਨ ਸਚ੍ਚਿਕਟ੍ਠਸਂਸਨ੍ਦਨਂ.
੭. ਚਤੁਕ੍ਕਨਯਸਂਸਨ੍ਦਨਵਣ੍ਣਨਾ
੪੬-੫੨. ਇਦਾਨਿ ¶ ਯਂ ਸਚ੍ਚਿਕਟ੍ਠਪਰਮਤ੍ਥੇਨ ਉਪਲਬ੍ਭਤਿ, ਤੇਨ ਯਸ੍ਮਾ ਰੂਪਾਦੀਸੁ ਸਤ੍ਤਪਞ੍ਞਾਸਾਯ ਸਚ੍ਚਿਕਟ੍ਠਪਰਮਤ੍ਥੇਸੁ ਅਞ੍ਞਤਰੇਨ ਭਵਿਤਬ੍ਬਂ; ਰੂਪਾਦਿਨਿਸ੍ਸਿਤੇਨ ਵਾ, ਅਞ੍ਞਤ੍ਰ ਵਾ ਰੂਪਾਦੀਹਿ, ਰੂਪਾਦੀਨਂ ਵਾ ਨਿਸ੍ਸਯੇਨ, ਤਸ੍ਮਾ ਇਮਿਨਾ ਚਤੁਕ੍ਕਨਯੇਨ ਸਚ੍ਚਿਕਟ੍ਠਸਂਸਨ੍ਦਨਂ ਆਰਦ੍ਧਂ. ਤਤ੍ਥ ਰੂਪਂ ਪੁਗ੍ਗਲੋਤਿ ਅਨੁਯੋਗੋ ਸਕਵਾਦਿਸ੍ਸ, ਉਚ੍ਛੇਦਦਿਟ੍ਠਿਭਯੇਨ ਨ ਹੇਵਾਤਿ ਪਟਿਕ੍ਖੇਪੋ ਪਰਵਾਦਿਸ੍ਸ, ਨਿਗ੍ਗਹਾਰੋਪਨਂ ਸਕਵਾਦਿਸ੍ਸ. ਕਿਂ ਪਨੇਤਂ ਯੁਤ੍ਤਂ, ਨਨੁ ਰੂਪਂ ਵੇਦਨਾਤਿ ਵੁਤ੍ਤਮ੍ਪਿ ਪਟਿਕ੍ਖਿਪਿਤਬ੍ਬਮੇਵਾਤਿ? ਆਮ ਪਟਿਕ੍ਖਿਪਿਤਬ੍ਬਂ. ਤਂ ਪਨ ਰੂਪਤੋ ਵੇਦਨਾਯ ਅਞ੍ਞਸਭਾਵਸਬ੍ਭਾਵਤੋ, ਨ ਅਞ੍ਞਤ੍ਤਾਭਾਵਤੋ. ਅਯਞ੍ਚ ਰੂਪਾਦੀਸੁ ਏਕਧਮ੍ਮਤੋਪਿ ਪੁਗ੍ਗਲਸ੍ਸ ਅਞ੍ਞਤ੍ਤਂ ਨ ਇਚ੍ਛਤਿ, ਤਸ੍ਮਾ ਯੁਤ੍ਤਂ. ਅਯਞ੍ਚ ਅਨੁਯੋਗੋ ਰੂਪਂ ਪੁਗ੍ਗਲੋ…ਪੇ… ਅਞ੍ਞਾਤਾਵਿਨ੍ਦ੍ਰਿਯਂ ਪੁਗ੍ਗਲੋਤਿ ਸਕਲਂ ਪਰਮਤ੍ਥਸਚ੍ਚਂ ਸਨ੍ਧਾਯ ਆਰਦ੍ਧੋ. ਸਕਲਂ ਪਨ ਪਚ੍ਚਤ੍ਤਲਕ੍ਖਣਵਸੇਨ ਏਕਤੋ ਵਤ੍ਤੁਂ ਨ ਸਕ੍ਕਾਤਿ ਤਨ੍ਤਿਵਸੇਨ ਅਨੁਯੋਗਲਕ੍ਖਣਮਤ੍ਤਮੇਤਂ ਠਪਿਤਂ. ਤੇਨ ਵਿਞ੍ਞੂ ਅਤ੍ਥਂ ਵਿਭਾਵੇਨ੍ਤਿ. ਵਾਦਕਾਮੇਨ ਪਨ ਇਮਂ ਲਕ੍ਖਣਂ ਗਹੇਤ੍ਵਾ ਯਥਾ ਯਥਾ ਪਰਵਾਦਿਸ੍ਸ ਓਕਾਸੋ ਨ ਹੋਤਿ, ਤਥਾ ਤਥਾ ¶ ਵਤ੍ਤਬ੍ਬਂ. ਇਤਿ ਤਨ੍ਤਿਵਸੇਨ ਅਨੁਯੋਗਲਕ੍ਖਣਸ੍ਸ ਠਪਿਤਤ੍ਤਾਪਿ ਯੁਤ੍ਤਮੇਵ. ਇਮਿਨਾ ਨਯੇਨ ਸਬ੍ਬਾਨੁਯੋਗੇਸੁ ਅਤ੍ਥੋ ਵੇਦਿਤਬ੍ਬੋ.
ਅਯਂ ਪਨ ਵਿਸੇਸੋ – ਰੂਪਸ੍ਮਿਂ ਪੁਗ੍ਗਲੋਤਿਆਦੀਸੁ ਯਥਾ ਏਕਂ ਮਹਾਭੂਤਂ ਨਿਸ੍ਸਾਯ ਤਯੋ ਮਹਾਭੂਤਾ, ਵਤ੍ਥੁਰੂਪਂ ਨਿਸ੍ਸਾਯ ਵਿਞ੍ਞਾਣਂ ਰੂਪਸ੍ਮਿਨ੍ਤਿ ਵਤ੍ਤੁਂ ਵਟ੍ਟਤਿ, ਕਿਂ ਤੇ ਏਵਂ ਰੂਪਸ੍ਮਿਂ ਪੁਗ੍ਗਲੋ? ਯਥਾ ਚ ਸਭਾਗਵਿਨਿਬ੍ਭੋਗਤੋ ਵੇਦਨਾਦਯੋ ਸਬ੍ਬਧਮ੍ਮਾ, ਅਰੂਪਾ ਵਾ ਪਨ ਚਤ੍ਤਾਰੋ ਖਨ੍ਧਾ, ਨਿਬ੍ਬਾਨਮੇਵ ਵਾ ‘‘ਅਞ੍ਞਤ੍ਰ ਰੂਪਾ’’ਤਿ ਵਤ੍ਤੁਂ ਵਟ੍ਟਤਿ, ਕਿਂ ਤੇ ਏਵਂ ਪੁਗ੍ਗਲੋ? ਯਥਾ ¶ ਚ ਚਿਤ੍ਤਸਮੁਟ੍ਠਾਨਾਨਂ ਰੂਪਾਨਂ ਨਿਸ੍ਸਯਵਸੇਨ ‘‘ਵੇਦਨਾਯ ਰੂਪਂ…ਪੇ… ਵਿਞ੍ਞਾਣਸ੍ਮਿਂ ਰੂਪ’’ਨ੍ਤਿ ਵਤ੍ਤੁਂ ਵਟ੍ਟਤਿ, ਕਿਂ ਤੇ ਏਵਂ ਪੁਗ੍ਗਲੋਤਿ? ਸਬ੍ਬਾਨੁਯੋਗੇਸੁ ਪਨ ਉਚ੍ਛੇਦਦਿਟ੍ਠਿਭਯੇਨ ਚੇਵ ਸਮਯਵਿਰੋਧੇਨ ਚ ਪਟਿਕ੍ਖੇਪੋ ਪਰਵਾਦਿਸ੍ਸ. ਸੇਸਮੇਤ੍ਥ ਅਤ੍ਥਤੋ ਪਾਕਟਮੇਵ. ਧਮ੍ਮਤੋ ਪਨੇਤ੍ਥ ਸਤ੍ਤਪਞ੍ਞਾਸਾਯ ਸਚ੍ਚਿਕਟ੍ਠੇਸੁ ਏਕੇਕਸ੍ਮਿਂ ਚਤ੍ਤਾਰਿ ਚਤ੍ਤਾਰਿ ਕਤ੍ਵਾ ਨਿਗ੍ਗਹਵਸੇਨ ਅਟ੍ਠਵੀਸਾਧਿਕਾਨਿ ਦ੍ਵੇ ਪਞ੍ਚਕਸਤਾਨਿ ਦਸ੍ਸਿਤਾਨਿ. ਪਰਵਾਦੀਪਕ੍ਖੇਪਿ ਪਟਿਕਮ੍ਮਵਸੇਨ ਤਤ੍ਤਕਾਨੇਵ. ਯਾ ਪਨੇਤ੍ਥ ਅਤ੍ਥਿ ਪੁਗ੍ਗਲੋਤਿ ਵੁਤ੍ਤੇ ਸਕਵਾਦਿਸ੍ਸ ਪਟਿਞ੍ਞਾ, ਸਾ ਸੁਤ੍ਤੇ ਆਗਤੇਨ ਸਮ੍ਮੁਤਿਵਸੇਨ. ਯੋ ਰੂਪਂ ਪੁਗ੍ਗਲੋਤਿਆਦੀਸੁ ਪਟਿਕ੍ਖੇਪੋ, ਸੋ ਸਕ੍ਕਾਯਦਿਟ੍ਠਿਪਞ੍ਹਸ੍ਸ ਠਪਨੀਯਤ੍ਤਾ. ਪਰਵਾਦਿਸ੍ਸ ਪਟਿਕਮ੍ਮਂ ਛਲਵਸੇਨੇਵਾਤਿ.
ਚਤੁਕ੍ਕਨਯਸਂਸਨ੍ਦਨਂ.
ਨਿਟ੍ਠਿਤਾ ਚ ਸਂਸਨ੍ਦਨਕਥਾ.
੮. ਲਕ੍ਖਣਯੁਤ੍ਤਿਵਣ੍ਣਨਾ
੫੩. ਇਦਾਨਿ ¶ ਲਕ੍ਖਣਯੁਤ੍ਤਿ ਨਾਮ ਹੋਤਿ. ਤਤ੍ਥ ਯਸ੍ਮਾ ਠਪੇਤ੍ਵਾ ਨਿਬ੍ਬਾਨਂ ਸੇਸੋ ਸਚ੍ਚਿਕਟ੍ਠਪਰਮਤ੍ਥੋ ਪਚ੍ਚਯਪਟਿਬਦ੍ਧਤਾਯ ਸਪ੍ਪਚ੍ਚਯੋ, ਪਚ੍ਚਯੇਹਿ ਸਮਾਗਮ੍ਮ ਕਤਤ੍ਤਾ ਸਙ੍ਖਤੋ, ਉਪ੍ਪਜ੍ਜਿਤ੍ਵਾ ਨਿਰੁਜ੍ਝਨਤੋ ਸਦਾ ਅਭਾਵਤੋ ਅਸਸ੍ਸਤੋ, ਉਪ੍ਪਤ੍ਤਿਕਾਰਣਸਙ੍ਖਾਤਸ੍ਸ ਨਿਮਿਤ੍ਤਸ੍ਸ ਅਤ੍ਥਿਤਾਯ ਸਨਿਮਿਤ੍ਤੋ, ਨਿਬ੍ਬਾਨਂ ਵੁਤ੍ਤਪ੍ਪਕਾਰਾਭਾਵਤੋ ਅਪ੍ਪਚ੍ਚਯਂ ਅਸਙ੍ਖਤਂ ਸਸ੍ਸਤਂ ਅਨਿਮਿਤ੍ਤਨ੍ਤਿ ਇਦਂ ਸਚ੍ਚਿਕਟ੍ਠਸ੍ਸ ਲਕ੍ਖਣਂ. ਤਸ੍ਮਾ ਯਦਿ ਪੁਗ੍ਗਲੋਪਿ ਸਚ੍ਚਿਕਟ੍ਠਪਰਮਤ੍ਥੋਵ ਤਸ੍ਸਾਪਿ ਇਮਿਨਾ ਲਕ੍ਖਣੇਨ ਭਵਿਤਬ੍ਬਨ੍ਤਿ ਸਨ੍ਧਾਯ ਪੁਗ੍ਗਲੋ ਸਪ੍ਪਚ੍ਚਯੋਤਿਆਦਯੋ ਅਟ੍ਠਪਿ ਅਨੁਯੋਗਾ ਸਕਵਾਦਿਸ੍ਸ ¶ , ਪਟਿਕ੍ਖੇਪੋ ਪਰਵਾਦਿਸ੍ਸ. ਆਜਾਨਾਹਿ ਨਿਗ੍ਗਹਨ੍ਤਿਆਦਿ ਪਨੇਤ੍ਥ ਸਙ੍ਖਿਤ੍ਤਂ. ਏਵਮੇਤਾਨਿ ਸਕਵਾਦੀਪਕ੍ਖੇ ਅਨੁਲੋਮਪਚ੍ਚਨੀਕੇ ਅਨੁਲੋਮਮਤ੍ਤਵਸੇਨ ਅਟ੍ਠ ਪਞ੍ਚਕਾਨਿ ਵੇਦਿਤਬ੍ਬਾਨਿ.
੫੪. ਪਰਵਾਦੀਪਕ੍ਖੇਪਿ ਪਚ੍ਚਨੀਕਾਨੁਲੋਮੇ ਪਚ੍ਚਨੀਕਮਤ੍ਤਵਸੇਨ ਅਟ੍ਠੇਵ. ਤਤ੍ਥ ਯਸ੍ਮਾ ਪਰਵਾਦਿਨਾ ਸੁਤ੍ਤਵਸੇਨ ਸਮ੍ਮੁਤਿਸਚ੍ਚਂ ਸਾਧਿਤਂ, ਸਮ੍ਮੁਤਿਯਾ ਚ ਸਪ੍ਪਚ੍ਚਯਾਦਿਭਾਵੋ ¶ ਨਤ੍ਥਿ, ਤਸ੍ਮਾ ਯਾਥਾਵਤੋ ਚ ਪਟਿਕ੍ਖੇਪੋ ਸਕਵਾਦਿਸ੍ਸ. ਛਲਵਸੇਨ ਪਨ ਵਤ੍ਤਬ੍ਬਂ ‘‘ਆਜਾਨਾਹਿ ਪਟਿਕਮ੍ਮ’’ਨ੍ਤਿਆਦਿ ਸਬ੍ਬਂ ਇਧਾਪਿ ਸਙ੍ਖਿਤ੍ਤਮੇਵ.
ਲਕ੍ਖਣਯੁਤ੍ਤਿਕਥਾਵਣ੍ਣਨਾ ਨਿਟ੍ਠਿਤਾ.
੯. ਵਚਨਸੋਧਨਵਣ੍ਣਨਾ
੫੫-੫੯. ਇਦਾਨਿ ਵਚਨਸੋਧਨਂ ਹੋਤਿ. ਤਤ੍ਥ ਯਦੇਤਂ ਪੁਗ੍ਗਲੋ ਉਪਲਬ੍ਭਤੀਤਿ ਵਚਨਂ, ਤਂ ਸੋਧੇਤੁਂ ਪੁਗ੍ਗਲੋ ਉਪਲਬ੍ਭਤਿ, ਉਪਲਬ੍ਭਤਿ ਪੁਗ੍ਗਲੋਤਿ. ਪੁਚ੍ਛਾ ਸਕਵਾਦਿਸ੍ਸ. ਤਸ੍ਸਤ੍ਥੋ – ਯਦੇਤਂ ਪੁਗ੍ਗਲੋ ਉਪਲਬ੍ਭਤੀਤਿ ਪਦਦ੍ਵਯਂ, ਤਂ ਏਕਤ੍ਥਂ ਵਾ ਭਵੇਯ੍ਯ ਨਾਨਤ੍ਥਂ ਵਾ. ਯਦਿ ਤਾਵ ਨਾਨਤ੍ਥਂ, ਯਥਾ ਅਞ੍ਞਂ ਰੂਪਂ, ਅਞ੍ਞਾ ਵੇਦਨਾ, ਏਵਂ ਅਞ੍ਞੋ ਪੁਗ੍ਗਲੋ, ਅਞ੍ਞੋ ਉਪਲਬ੍ਭਤੀਤਿ ਆਪਜ੍ਜਤਿ. ਅਥੇਕਤ੍ਥਂ, ਯਥਾ ਯਂ ਚਿਤ੍ਤਂ ਤਂ ਮਨੋ, ਏਵਂ ਸ੍ਵੇਵ ਪੁਗ੍ਗਲੋ, ਸੋ ਉਪਲਬ੍ਭਤੀਤਿ ਆਪਜ੍ਜਤਿ. ਤੇਨ ਤਂ ਵਦਾਮਿ ‘‘ਯਦਿ ਤੇ ਯੋ ਪੁਗ੍ਗਲੋ, ਸੋ ਉਪਲਬ੍ਭਤਿ, ਏਵਂ ਸਨ੍ਤੇ ਯੋ ਯੋ ਉਪਲਬ੍ਭਤਿ, ਸੋ ਸੋ ਪੁਗ੍ਗਲੋਤਿ ਆਪਜ੍ਜਤਿ, ਕਿਂ ਸਮ੍ਪਟਿਚ੍ਛਸਿ ਏਤ’’ਨ੍ਤਿ? ਤਤੋ ਪੁਗ੍ਗਲਵਾਦੀ ਯਸ੍ਮਾ ਪੁਗ੍ਗਲਸ੍ਸ ਉਪਲਬ੍ਭਤਂ ¶ ਇਚ੍ਛਤਿ, ਨ ਉਪਲਬ੍ਭਮਾਨਾਨਮ੍ਪਿ ਰੂਪਾਦੀਨਂ ਪੁਗ੍ਗਲਭਾਵਂ, ਤਸ੍ਮਾ ਪੁਗ੍ਗਲੋ ਉਪਲਬ੍ਭਤਿ, ਉਪਲਬ੍ਭਤਿ ਕੇ ਹਿ ਚਿ ਪੁਗ੍ਗਲੋ ਕੇ ਹਿ ਚਿ ਨ ਪੁਗ੍ਗਲੋਤਿਆਦਿਮਾਹ. ਤਸ੍ਸਤ੍ਥੋ – ਮਮ ਪੁਗ੍ਗਲੋ ਅਤ੍ਥਿ ਪੁਗ੍ਗਲੋਤਿ ਸਤ੍ਥੁ ਵਚਨਤੋ ਉਪਲਬ੍ਭਤਿ. ਯੋ ਪਨ ਉਪਲਬ੍ਭਤਿ, ਨ ਸੋ ਸਬ੍ਬੋ ਪੁਗ੍ਗਲੋ, ਅਥ ਖੋ ਕੇ ਹਿ ਚਿ ਪੁਗ੍ਗਲੋ ਕੇ ਹਿ ਚਿ ਨ ਪੁਗ੍ਗਲੋਤਿ. ਤਤ੍ਥ ਕੋ-ਕਾਰਤ੍ਥੇ ਕੇ-ਕਾਰੋ, ਹਿ-ਕਾਰੋ ਚ ਨਿਪਾਤਮਤ੍ਤੋ. ਕੋਚਿ ਪੁਗ੍ਗਲੋ, ਕੋਚਿ ਨ ਪੁਗ੍ਗਲੋਤਿ ਅਯਂ ਪਨੇਤ੍ਥ ਅਤ੍ਥੋ. ਇਦਂ ਵੁਤ੍ਤਂ ਹੋਤਿ – ਪੁਗ੍ਗਲੋਪਿ ਹਿ ਰੂਪਾਦੀਸੁਪਿ ਯੋ ਕੋਚਿ ਧਮ੍ਮੋ ਉਪਲਬ੍ਭਤਿਯੇਵ, ਤਤ੍ਥ ਪੁਗ੍ਗਲੋਵ ਪੁਗ੍ਗਲੋ. ਰੂਪਾਦੀਸੁ ¶ ਪਨ ਕੋਚਿਪਿ ਨ ਪੁਗ੍ਗਲੋਤਿ. ਤਤੋ ਤਂ ਸਕਵਾਦੀ ਆਹ – ਪੁਗ੍ਗਲੋ ਕੇ ਹਿ ਚਿ ਉਪਲਬ੍ਭਤਿ ਕੇ ਹਿ ਚਿ ਨ ਉਪਲਬ੍ਭਤੀਤਿ. ਤਸ੍ਸਤ੍ਥੋ – ਪੁਗ੍ਗਲੋ ਉਪਲਬ੍ਭਤੀਤਿ ਪਦਦ੍ਵਯਸ੍ਸ ਅਤ੍ਥਤੋ ਏਕਤ੍ਤੇ ਯਦਿ ਉਪਲਬ੍ਭਤੀਤਿ ਅਨੁਞ੍ਞਾਤੋ ਧਮ੍ਮੋ ਪੁਗ੍ਗਲਤੋ ਅਨਞ੍ਞੋਪਿ ਕੋਚਿ ਪੁਗ੍ਗਲੋ ਕੋਚਿ ਨ ਪੁਗ੍ਗਲੋ, ਪੁਗ੍ਗਲੋਪਿ ¶ ਤੇ ਕੋਚਿ ਉਪਲਬ੍ਭਤਿ, ਕੋਚਿ ਨ ਉਪਲਬ੍ਭਤੀਤਿ ਆਪਜ੍ਜਤਿ, ਕਿਂ ਸਮ੍ਪਟਿਚ੍ਛਸਿ ਏਤਨ੍ਤਿ? ਸੋ ਪੁਗ੍ਗਲਸ੍ਸ ਅਨੁਪਲਦ੍ਧਿਂ ਅਨਿਚ੍ਛਨ੍ਤੋ ਨ ਹੇਵਨ੍ਤਿ ਪਟਿਕ੍ਖਿਪਤਿ. ਇਤੋ ਪਰਂ ‘‘ਆਜਾਨਾਹਿ ਨਿਗ੍ਗਹ’’ਨ੍ਤਿਆਦਿ ਸਬ੍ਬਂ ਸਙ੍ਖਿਤ੍ਤਂ. ਵਿਤ੍ਥਾਰਤੋ ਪਨ ਵੇਦਿਤਬ੍ਬਂ. ਪੁਗ੍ਗਲੋ ਸਚ੍ਚਿਕਟ੍ਠੋਤਿਆਦੀਸੁਪਿ ਏਸੇਵ ਨਯੋ. ਸਬ੍ਬਾਨਿ ਹੇਤਾਨਿ ਉਪਲਬ੍ਭਤਿਵੇਵਚਨਾਨੇਵ, ਅਪਿਚ ਯਸ੍ਮਾ ‘‘ਪੁਗ੍ਗਲੋ ਉਪਲਬ੍ਭਤਿਸਚ੍ਚਿਕਟ੍ਠਪਰਮਤ੍ਥੇਨਾ’’ਤਿ ਅਯਂ ਪੁਗ੍ਗਲਵਾਦਿਨੋ ਪਟਿਞ੍ਞਾ, ਤਸ੍ਮਾਸ੍ਸ ਯਥੇਵ ਪੁਗ੍ਗਲੋ ਉਪਲਬ੍ਭਤੀਤਿ ਲਦ੍ਧਿ, ਏਵਮੇਵਂ ਪੁਗ੍ਗਲੋ ਸਚ੍ਚਿਕਟ੍ਠੋਤਿਪਿ ਆਪਜ੍ਜਤਿ. ਯਾ ਪਨਸ੍ਸ ਪੁਗ੍ਗਲੋ ਅਤ੍ਥੀਤਿ ਲਦ੍ਧਿ, ਤਸ੍ਸਾ ਵਿਜ੍ਜਮਾਨੋਤਿਵੇਵਚਨਮੇਵ, ਤਸ੍ਮਾ ਸਬ੍ਬਾਨਿਪੇਤਾਨਿ ਵਚਨਾਨਿ ਸੋਧਿਤਾਨਿ.
੬੦. ਤਤ੍ਥ ਯਂ ਅਵਸਾਨੇ ‘‘ਪੁਗ੍ਗਲੋ ਅਤ੍ਥਿ, ਅਤ੍ਥਿ ਨ ਸਬ੍ਬੋ ਪੁਗ੍ਗਲੋ’’ਤਿਆਦਿ ਵੁਤ੍ਤਂ, ਤਤ੍ਰਾਯਮਧਿਪ੍ਪਾਯੋ – ਯਞ੍ਹੇਤਂ ਪਰਵਾਦਿਨਾ ‘‘ਪੁਗ੍ਗਲੋ ਅਤ੍ਥਿ, ਅਤ੍ਥਿ ਕੇਹਿਚਿ ਪੁਗ੍ਗਲੋ, ਕੇਹਿਚਿ ਨ ਪੁਗ੍ਗਲੋ’’ਤਿ ਵੁਤ੍ਤਂ, ਤਂ ਯਸ੍ਮਾ ਅਤ੍ਥਤੋ ਪੁਗ੍ਗਲੋ ਅਤ੍ਥਿ, ਅਤ੍ਥਿ ਨ ਸਬ੍ਬੋ ਪੁਗ੍ਗਲੋਤਿ ਏਤ੍ਤਕਂ ਹੋਤਿ, ਤਸ੍ਮਾ ਨਂ ਸਕਵਾਦੀ ਸਮ੍ਪਟਿਚ੍ਛਾਪੇਤ੍ਵਾ ਇਦਾਨਿ ਨਂ ਏਵਂ ਅਨੁਯੁਞ੍ਜਤਿ. ਤਯਾ ਹਿ ‘‘ਅਤ੍ਥਿ ਪੁਗ੍ਗਲੋ ਅਤ੍ਤਹਿਤਾਯ ਪਟਿਪਨ੍ਨੋ’’ਤਿ ਵਚਨਮਤ੍ਤਂ ਨਿਸ੍ਸਾਯ ‘‘ਪੁਗ੍ਗਲੋ ਅਤ੍ਥੀ’’ਤਿ ਲਦ੍ਧਿ ਗਹਿਤਾ, ਯਥਾ ਚ ਭਗਵਤਾ ਏਤਂ ਵੁਤ੍ਤਂ, ਤਥਾ ‘‘ਸੁਞ੍ਞਤੋ ਲੋਕਂ ਅਵੇਕ੍ਖਸ੍ਸੁ, ਮੋਘਰਾਜਾ, ਸਦਾ ਸਤੋ’’ਤਿਆਦਿਨਾ (ਸੁ. ਨਿ. ੧੧੨੫) ਨਯੇਨ ‘‘ਨਤ੍ਥੀ’’ਤਿਪਿ ਵੁਤ੍ਤਂ, ਤਸ੍ਮਾ ਯਥੇਵ ਤੇ ‘‘ਪੁਗ੍ਗਲੋ ਅਤ੍ਥਿ, ਅਤ੍ਥਿ ਨ ਸਬ੍ਬੋ ਪੁਗ੍ਗਲੋ’’ਤਿ ਲਦ੍ਧਿ, ਤਥਾ ਪੁਗ੍ਗਲੋ ਨਤ੍ਥਿ, ਨਤ੍ਥਿ ਨ ਸਬ੍ਬੋ ਪੁਗ੍ਗਲੋਤਿਪਿ ਆਪਜ੍ਜਤਿ, ਕਿਂ ਏਤਂ ਸਮ੍ਪਟਿਚ੍ਛਸੀਤਿ? ਅਥ ਨਂ ਅਸਮ੍ਪਟਿਚ੍ਛਨ੍ਤੋ ਨ ਹੇਵਾਤਿ ਪਟਿਕ੍ਖਿਪਤਿ. ਸੇਸਮੇਤ੍ਥ ਨਿਗ੍ਗਹਾਦਿਵਿਧਾਨਂ ਵੁਤ੍ਤਨਯੇਨੇਵ ਵੇਦਿਤਬ੍ਬਨ੍ਤਿ.
ਵਚਨਸੋਧਨਵਣ੍ਣਨਾ ਨਿਟ੍ਠਿਤਾ.
੧੦. ਪਞ੍ਞਤ੍ਤਾਨੁਯੋਗਵਣ੍ਣਨਾ
੬੧-੬੬. ਇਦਾਨਿ ¶ ਪਞ੍ਞਤ੍ਤਾਨੁਯੋਗੋ ਨਾਮ ਹੋਤਿ. ਰੂਪਧਾਤੁਯਾ ਹਿ ਪੁਗ੍ਗਲਵਾਦੀ ¶ ਰੂਪਿਂ ਪੁਗ੍ਗਲਂ ਪਞ੍ਞਪੇਤਿ, ਤਥਾ ਅਰੂਪਧਾਤੁਯਾ ਅਰੂਪਿਂ. ਤਸ੍ਸ ਤਂ ਲਦ੍ਧਿਂ ਭਿਨ੍ਦਿਤੁਂ ਸਬ੍ਬਾਪਿ ਪੁਚ੍ਛਾ ਸਕਵਾਦਿਸ੍ਸ, ਪਟਿਞ੍ਞਾ ਚ ਪਟਿਕ੍ਖੇਪੋ ਚ ਇਤਰਸ੍ਸ ¶ . ਸੋ ਹਿ ਰੂਪੀਤਿ ਵੁਤ੍ਤੇ ਰੂਪਕਾਯਸਬ੍ਭਾਵਤੋ ਚੇਵ ਤਥਾਰੂਪਾਯ ਚ ਪਞ੍ਞਤ੍ਤਿਯਾ ਅਤ੍ਥਿਤਾਯ ਪਟਿਜਾਨਾਤਿ. ਕਾਮੀਤਿ ਵੁਤ੍ਤੇ ਵੀਤਰਾਗਸਬ੍ਭਾਵਤੋ ਚੇਵ ਤਥਾਰੂਪਾਯ ਚ ਪਞ੍ਞਤ੍ਤਿਯਾ ਨਤ੍ਥਿਤਾਯ ਪਟਿਕ੍ਖਿਪਤਿ. ਅਰੂਪੀਤਿ ਵੁਤ੍ਤੇਪਿ ਅਰੂਪਕ੍ਖਨ੍ਧਸਬ੍ਭਾਵਤੋ ਚੇਵ ਤਥਾਰੂਪਾਯ ਚ ਪਞ੍ਞਤ੍ਤਿਯਾ ਅਤ੍ਥਿਤਾਯ ਪਟਿਜਾਨਾਤਿ. ਦ੍ਵੀਸੁਪਿ ਨਯੇਸੁ ਸਤ੍ਤੋਤਿ ਪੁਗ੍ਗਲਸ੍ਸ ਵੇਵਚਨਵਸੇਨ ਵੁਤ੍ਤਂ.
੬੭. ਇਦਾਨਿ ਯਸ੍ਮਾ ਸੋ ‘‘ਕਾਯੇ ਕਾਯਾਨੁਪਸ੍ਸੀ’’ਤਿ ਆਗਤਟ੍ਠਾਨੇ ਅਞ੍ਞੋ ਕਾਯੋ ਅਞ੍ਞੋ ਪੁਗ੍ਗਲੋਤਿ ਇਚ੍ਛਤਿ, ਤਸ੍ਮਾ ਤਂ ਲਦ੍ਧਿਂ ਭਿਨ੍ਦਿਤੁਂ ਕਾਯੋਤਿ ਵਾ ਸਰੀਰਨ੍ਤਿ ਵਾਤਿਆਦਿ ਸਕਵਾਦੀਪੁਚ੍ਛਾ ਹੋਤਿ. ਤਤ੍ਥ ਕਾਯਂ ਅਪ੍ਪਿਯਂ ਕਰਿਤ੍ਵਾਤਿ ਕਾਯਂ ਅਪ੍ਪੇਤਬ੍ਬਂ ਅਲ੍ਲੀਯਾਪੇਤਬ੍ਬਂ ਏਕੀਭਾਵਂ ਉਪਨੇਤਬ੍ਬਂ ਅਵਿਭਜਿਤਬ੍ਬਂ ਕਤ੍ਵਾ ਪੁਚ੍ਛਾਮੀਤਿ ਅਤ੍ਥੋ. ਏਸੇਸੇਤਿ ਏਸੋ ਸੋਯੇਵ. ਏਸੇ ਏਸੇਤਿਪਿ ਪਾਠੋ. ਏਸੋ ਏਸੋਯੇਵਾਤਿ ਅਤ੍ਥੋ. ਏਕਟ੍ਠੇਤਿ ਏਕਟ੍ਠੋ. ਸਮੇ ਸਮਭਾਗੇ ਤਜ੍ਜਾਤੇਤਿ ਸਮੋ ਸਮਭਾਗੋ ਤਜ੍ਜਾਤਿਕੋ. ਵਚਨਮਤ੍ਤੇਯੇਵੇਤ੍ਥ ਭੇਦੋ. ਅਤ੍ਥਤੋ ਪਨ ਕਾਯੋਵ ਏਸੋਤਿ ਪੁਚ੍ਛਤਿ. ਪਰਵਾਦੀ ਨਾਨਤ੍ਤਂ ਅਪਸ੍ਸਨ੍ਤੋ ਆਮਨ੍ਤਾਤਿ ਪਟਿਜਾਨਾਤਿ. ਪੁਗ੍ਗਲੋਤਿ ਵਾ ਜੀਵੋਤਿ ਵਾਤਿ ਪੁਚ੍ਛਾਯਪਿ ਏਸੇਵ ਨਯੋ. ਅਞ੍ਞੋ ਕਾਯੋਤਿ ਪੁਟ੍ਠੋ ਪਨ ਕਾਯਾਨੁਪਸ੍ਸਨਾਯ ਏਵਂਲਦ੍ਧਿਕਤ੍ਤਾ ਪਟਿਜਾਨਾਤਿ. ਅਞ੍ਞਂ ਜੀਵਨ੍ਤਿ ਪੁਟ੍ਠੋ ਪਨ ਆਹਚ੍ਚ ਭਾਸਿਤਂ ਸੁਤ੍ਤਂ ਪਟਿਕ੍ਖਿਪਿਤੁਂ ਅਸਕ੍ਕੋਨ੍ਤੋ ਅਵਜਾਨਾਤਿ. ਤਤੋ ਪਰਂ ‘‘ਆਜਾਨਾਹਿ ਨਿਗ੍ਗਹ’’ਨ੍ਤਿਆਦਿ ਉਤ੍ਤਾਨਤ੍ਥਮੇਵ.
੬੮. ਪਰਵਾਦੀਪਕ੍ਖੇ ਪਨ ਅਞ੍ਞੋ ਕਾਯੋ ਅਞ੍ਞੋ ਪੁਗ੍ਗਲੋਤਿ ਪੁਟ੍ਠੋ ਸਕਵਾਦੀ ਠਪਨੀਯਪਞ੍ਹਤ੍ਤਾ ਪਟਿਕ੍ਖਿਪਤਿ, ਪਰਵਾਦੀ ਛਲਵਸੇਨ ਪਟਿਕਮ੍ਮਂ ਕਰੋਤਿ. ਤਮ੍ਪਿ ਉਤ੍ਤਾਨਤ੍ਥਮੇਵਾਤਿ.
ਪਞ੍ਞਤ੍ਤਾਨੁਯੋਗਵਣ੍ਣਨਾ ਨਿਟ੍ਠਿਤਾ.
੧੧. ਗਤਿਅਨੁਯੋਗਵਣ੍ਣਨਾ
੬੯-੭੨. ਇਦਾਨਿ ¶ ਗਤਿਪਰਿਵਤ੍ਤਨਮੁਖੇਨ ਚੁਤਿਪਟਿਸਨ੍ਧਿਅਨੁਯੋਗੋ ਹੋਤਿ. ਤਤ੍ਥ ਯਸ੍ਮਾ ਪੁਗ੍ਗਲਵਾਦੀ ‘‘ਸ ਸਤ੍ਤਕ੍ਖਤ੍ਤੁਪਰਮਂ ਸਨ੍ਧਾਵਿਤ੍ਵਾਨ ¶ ਪੁਗ੍ਗਲੋ’’ਤਿਆਦੀਨਿ (ਸਂ. ਨਿ. ੨.੧੩੩; ਇਤਿਵੁ. ੨੪) ਸੁਤ੍ਤਾਨਿ ਨਿਸ੍ਸਾਯ ਪੁਗ੍ਗਲੋ ਸਨ੍ਧਾਵਤੀਤਿ ਲਦ੍ਧਿਂ ਗਹੇਤ੍ਵਾ ਵੋਹਰਤਿ ¶ , ਤਸ੍ਮਾਸ੍ਸ ਤਂ ਲਦ੍ਧਿਂ ਭਿਨ੍ਦਿਤੁਂ ਸਨ੍ਧਾਵਤੀਤਿ ਪੁਚ੍ਛਾ ਸਕਵਾਦਿਸ੍ਸ. ਤਤ੍ਥ ਸਨ੍ਧਾਵਤੀਤਿ ਸਂਸਰਤਿ ਗਮਨਾਗਮਨਂ ਕਰੋਤਿ. ਅਤ੍ਤਨੋ ਲਦ੍ਧਿਵਸੇਨ ਪਟਿਞ੍ਞਾ ਪਰਵਾਦਿਸ੍ਸ. ਸੋ ਪੁਗ੍ਗਲੋਤਿਆਦਯੋ ਅਨੁਯੋਗੋਪਿ ਸਕਵਾਦਿਸ੍ਸ, ਪਟਿਕ੍ਖੇਪੋ ਇਤਰਸ੍ਸ. ਤਤ੍ਥ ਸੋਤਿ ਸੋਯੇਵਾਤਿ ਅਤ੍ਥੋ. ਏਵਂ ਪਨ ਅਨੁਯੁਤ੍ਤੋ ਸਸ੍ਸਤਦਿਟ੍ਠਿਭਯੇਨ ਪਟਿਕ੍ਖਿਪਤਿ. ਅਞ੍ਞੋਤਿ ਪੁਟ੍ਠੋ ਉਚ੍ਛੇਦਦਿਟ੍ਠਿਭਯੇਨ. ਸੋ ਚ ਅਞ੍ਞੋ ਚਾਤਿ ਪੁਟ੍ਠੋ ਏਕਚ੍ਚਸਸ੍ਸਤਦਿਟ੍ਠਿਭਯੇਨ. ਨੇਵ ਸੋ ਨ ਅਞ੍ਞੋਤਿ ਪੁਟ੍ਠੋ ਅਮਰਾਵਿਕ੍ਖੇਪਦਿਟ੍ਠਿਭਯੇਨ. ਪੁਨ ਚਤ੍ਤਾਰੋਪਿ ਪਞ੍ਹੇ ਏਕਤੋ ਪੁਟ੍ਠੋ ਚਤੁਨ੍ਨਮ੍ਪਿ ਦਿਟ੍ਠੀਨਂ ਭਯੇਨ ਪਟਿਕ੍ਖਿਪਿਤ੍ਵਾ ਪੁਨ ਯਾਨਿਸ੍ਸ ਸੁਤ੍ਤਾਨਿ ਨਿਸ੍ਸਾਯ ਲਦ੍ਧਿ ਉਪ੍ਪਨ੍ਨਾ ਤਾਨਿ ਦਸ੍ਸੇਨ੍ਤੋ ਤੇਨ ਹਿ ਪੁਗ੍ਗਲੋ ਸਨ੍ਧਾਵਤੀਤਿਆਦਿਮਾਹ.
੭੬. ਪੁਨ ਸਕਵਾਦਿਨਾ ‘‘ਯ੍ਵਾਯਂ ਤਵ ਲਦ੍ਧਿਯਾ ਸਨ੍ਧਾਵਤਿ, ਕਿਂ ਸੋ ਅਸ੍ਮਿਞ੍ਚ ਪਰਸ੍ਮਿਞ੍ਚ ਲੋਕੇ ਏਕੋਯੇਵਾ’’ਤਿ ਅਧਿਪ੍ਪਾਯੇਨ ਸ੍ਵੇਵਾਤਿ ਨਿਯਮੇਤ੍ਵਾ ਪੁਟ੍ਠੋ ਸਸ੍ਸਤਭਯਾ ਪਟਿਕ੍ਖਿਪਿਤ੍ਵਾ ਪੁਨ ਦਲ਼੍ਹਂ ਕਤ੍ਵਾ ਤਥੇਵ ਪੁਟ੍ਠੋ ਯਸ੍ਮਾ ਸੋ ਪੁਗ੍ਗਲੋਵ ਨ ਅਞ੍ਞੋ ਭਾਵੋ, ‘‘ਸੋ ਤਤੋ ਚੁਤੋ ਇਧੂਪਪਨ੍ਨੋ’’ਤਿਆਦਿਸੁਤ੍ਤਮ੍ਪਿ (ਪਾਰਾ. ੧੨; ਦੀ. ਨਿ. ੧.੨੪੫) ਅਤ੍ਥਿ, ਤਸ੍ਮਾ ਪਟਿਜਾਨਾਤਿ. ਸ੍ਵੇਵ ਮਨੁਸ੍ਸੋਤਿ ਪੁਟ੍ਠੋ ਮਨੁਸ੍ਸਸ੍ਸੇਵ ਦੇਵਤ੍ਤਾਭਾਵਤੋ ਪਟਿਕ੍ਖਿਪਤਿ.
੭੭. ਪੁਨ ਪੁਟ੍ਠੋ ‘‘ਅਹਂ ਤੇਨ ਸਮਯੇਨ ਸੁਨੇਤ੍ਤੋ ਨਾਮ ਸਤ੍ਥਾ ਅਹੋਸਿ’’ਨ੍ਤਿਆਦਿਸੁਤ੍ਤਵਸੇਨ (ਅ. ਨਿ. ੭.੬੬ ਅਤ੍ਥਤੋ ਸਮਾਨਂ) ਪਟਿਜਾਨਾਤਿ. ਅਥਸ੍ਸ ਸਕਵਾਦੀ ਦੇਵਮਨੁਸ੍ਸੁਪਪਤ੍ਤੀਨਂ ਨਾਨਤ੍ਤਤੋ ਵਚਨਂ ਮਿਚ੍ਛਾਤਿ ਪਕਾਸੇਨ੍ਤੋ ਮਨੁਸ੍ਸੋ ਹੁਤ੍ਵਾਤਿਆਦਿਮਾਹ.
੭੮. ਤਤ੍ਥ ਹੇਵਂ ਮਰਣਂ ਨ ਹੇਹਿਤੀਤਿ ਏਵਂ ਸਨ੍ਤੇ ਮਰਣਂ ਨ ਭਵਿਸ੍ਸਤੀਤਿ ਅਤ੍ਥੋ. ਇਤੋ ਪਰਂ ਯਕ੍ਖੋ ਪੇਤੋਤਿ ਅਤ੍ਤਭਾਵਨਾਨਤ੍ਤਵਸੇਨ ਅਨੁਯੋਗਨਾਨਤ੍ਤਂ ਵੇਦਿਤਬ੍ਬਂ.
੮੨. ਖਤ੍ਤਿਯੋਤਿਆਦੀਨਿ ਜਾਤਿਵਸੇਨ ਚੇਵ ਅਙ੍ਗਵੇਕਲ੍ਲਾਦਿਵਸੇਨ ਚ ਵੁਤ੍ਤਾਨਿ.
੮੭. ਪੁਨ ¶ ¶ ਨ ਵਤ੍ਤਬ੍ਬਨ੍ਤਿ ਪਰਵਾਦਿਨਾ ਪੁਟ੍ਠੋ ਇਧਟ੍ਠਕਸ੍ਸ ਉਪਪਤ੍ਤਿਵਸੇਨ ਪਰਲੋਕਸ੍ਸ ਗਮਨਾਭਾਵਤੋ ਪਟਿਞ੍ਞਾ ਸਕਵਾਦਿਸ੍ਸ ਪੁਨ ਸੋਤਾਪਨ੍ਨਸ੍ਸ ਭਵਨ੍ਤਰੇਪਿ ਸੋਤਾਪਨ੍ਨਭਾਵਾਵਿਜਹਨਤੋ ਦੁਤਿਯਪਟਿਞ੍ਞਾਪਿ ਤਸ੍ਸੇਵ. ਹਞ੍ਚੀਤਿਆਦਿਵਚਨਂ ਪਰਵਾਦਿਸ੍ਸ.
੮੮. ਪੁਨ ਦੇਵਲੋਕੇ ਉਪਪਨ੍ਨਸ੍ਸ ਮਨੁਸ੍ਸਤ੍ਤਾਭਾਵਦਸ੍ਸਨੇਨ ਅਨੁਯੋਗੋ ਸਕਵਾਦਿਸ੍ਸ.
੮੯. ਤਤੋ ਪਰਂ ਅਨਞ੍ਞੋ ਅਵਿਗਤੋਤਿ ਏਤ੍ਥ ਅਨਞ੍ਞੋਤਿ ਸਬ੍ਬਾਕਾਰੇਨ ਏਕਸਦਿਸੋ. ਅਵਿਗਤੋਤਿ ਏਕੇਨਾਪਿ ਆਕਾਰੇਨ ਅਵਿਗਤੋਤਿ ਅਤ੍ਥੋ. ਨ ਹੇਵਨ੍ਤਿ ਦੇਵਲੋਕੇ ਉਪਪਨ੍ਨਸ੍ਸ ਮਨੁਸ੍ਸਭਾਵਾਭਾਵਤੋ ਏਵਮਾਹ.
੯੦. ਪੁਨ ¶ ਦਲ਼੍ਹਂ ਕਤ੍ਵਾ ਅਨੁਯੁਤ੍ਤੋ ‘‘ਸ੍ਵੇਵ ਪੁਗ੍ਗਲੋ ਸਨ੍ਧਾਵਤੀ’’ਤਿ ਲਦ੍ਧਿਯਾ ਅਨੁਜਾਨਾਤਿ. ਹਤ੍ਥਚ੍ਛਿਨ੍ਨੋਤਿਆਦਿ ਆਕਾਰਵਿਗਮਨਦਸ੍ਸਨੇਨ ਅਵਿਗਤੋ ਸਨ੍ਧਾਵਤੀਤਿ ਲਦ੍ਧਿਭਿਨ੍ਦਨਤ੍ਥਂ ਵੁਤ੍ਤਂ. ਤਤ੍ਥ ਅਲ਼ਚ੍ਛਿਨ੍ਨੋਤਿ ਯਸ੍ਸ ਅਙ੍ਗੁਟ੍ਠਕਾ ਛਿਨ੍ਨਾ. ਕਣ੍ਡਰਚ੍ਛਿਨ੍ਨੋਤਿ ਯਸ੍ਸ ਮਹਾਨ੍ਹਾਰੂ ਛਿਨ੍ਨਾ.
੯੧. ਸਰੂਪੋਤਿਆਦੀਸੁ ਪਠਮੇ ਪਞ੍ਹੇ ਇਮਿਨਾ ਰੂਪਕਾਯੇਨ ਸਦ੍ਧਿਂ ਅਗਮਨਂ ਸਨ੍ਧਾਯ ਪਟਿਕ੍ਖਿਪਤਿ. ਦੁਤਿਯੇ ਅਨ੍ਤਰਾਭਵਪੁਗ੍ਗਲਂ ਸਨ੍ਧਾਯ ਪਟਿਜਾਨਾਤਿ. ਸੋ ਹਿ ਤਸ੍ਸ ਲਦ੍ਧਿਯਾ ਸਰੂਪੋਵ ਗਨ੍ਤ੍ਵਾ ਮਾਤੁਕੁਚ੍ਛਿਂ ਪਵਿਸਤਿ. ਅਥਸ੍ਸ ਤਂ ਰੂਪਂ ਭਿਜ੍ਜਤਿ. ਤਂ ਜੀਵਨ੍ਤਿ ਯੇਨ ਰੂਪਸਙ੍ਖਾਤੇਨ ਸਰੀਰੇਨ ਸਦ੍ਧਿਂ ਗਚ੍ਛਤਿ, ਕਿਮਸ੍ਸ ਤਦੇਵ ਜੀਵਂ ਤਂ ਸਰੀਰਨ੍ਤਿ ਪੁਚ੍ਛਤਿ. ਪਰਵਾਦੀ ਇਧ ਸਰੀਰਨਿਕ੍ਖੇਪਾ ਸੁਤ੍ਤਵਿਰੋਧਾ ਚ ਪਟਿਕ੍ਖਿਪਤਿ.
ਸਵੇਦਨੋਤਿਆਦੀਸੁ ਅਸਞ੍ਞੂਪਪਤ੍ਤਿਂ ਸਨ੍ਧਾਯ ਪਟਿਕ੍ਖਿਪਤਿ, ਤਦਞ੍ਞਂ ਉਪਪਤ੍ਤਿਂ ਸਨ੍ਧਾਯ ਪਟਿਜਾਨਾਤਿ. ਤਂ ਜੀਵਨ੍ਤਿ ਯੇਨ ਵੇਦਨਾਦਿਸਙ੍ਖਾਤੇਨ ਸਰੀਰੇਨ ਸਦ੍ਧਿਂ ਗਚ੍ਛਤਿ. ਕਿਮਸ੍ਸ ਤਦੇਵ ਜੀਵਂ ਤਂ ਸਰੀਰਨ੍ਤਿ ਪੁਚ੍ਛਤਿ. ਤਂ ਜੀਵਂ ਤਂ ਸਰੀਰਂ, ਅਞ੍ਞਂ ਜੀਵਂ ਅਞ੍ਞਂ ਸਰੀਰਨ੍ਤਿ ਏਤਿਸ੍ਸਾ ਹਿ ਲਦ੍ਧਿਯਾ ਪਞ੍ਚਪਿ ਖਨ੍ਧਾ ਸਰੀਰਨ੍ਤਿ ਅਧਿਪ੍ਪੇਤਾ. ਪਰਵਾਦੀ ਸੁਤ੍ਤਵਿਰੋਧਾ ਪਟਿਕ੍ਖਿਪਤਿ.
੯੨. ਅਰੂਪੋਤਿਆਦੀਸੁ ਪਠਮੇ ਪਞ੍ਹੇ ਅਨ੍ਤਰਾਭਵਂ ਸਨ੍ਧਾਯ ਪਟਿਕ੍ਖਿਪਤਿ. ਦੁਤਿਯੇ ਅਰੂਪਾ ਰੂਪਂ ਉਪਪਜ੍ਜਮਾਨਂ ਸਨ੍ਧਾਯ ਪਟਿਜਾਨਾਤਿ. ਅਞ੍ਞਂ, ਜੀਵਨ੍ਤਿ ਯਂ ¶ ਰੂਪਸਙ੍ਖਾਤਂ ਸਰੀਰਂ ਪਹਾਯ ਅਰੂਪੋ ¶ ਸਨ੍ਧਾਵਤਿ, ਕਿਂ ਤੇ ਤਂ ਸਰੀਰਂ ਅਞ੍ਞਂ, ਅਞ੍ਞਂ ਜੀਵਨ੍ਤਿ ਪੁਚ੍ਛਤਿ. ਇਤਰੋ ਸੁਤ੍ਤਵਿਰੋਧਾ ਪਟਿਕ੍ਖਿਪਤਿ.
ਅਵੇਦਨੋਤਿਆਦੀਸੁ ਸਞ੍ਞੀਭਵਂ ਸਨ੍ਧਾਯ ਪਟਿਕ੍ਖਿਪਤਿ, ਤਦਞ੍ਞਂ ਉਪਪਤ੍ਤਿਂ ਸਨ੍ਧਾਯ ਪਟਿਜਾਨਾਤਿ. ਅਞ੍ਞਂ ਜੀਵਨ੍ਤਿ ਯਂ ਵੇਦਨਾਦਿਸਙ੍ਖਾਤਂ ਸਰੀਰਂ ਪਹਾਯ ਅਵੇਦਨੋ ਅਵਿਞ੍ਞਾਣੋ ਸਨ੍ਧਾਵਤਿ, ਕਿਂ ਤੇ ਤਂ ਅਞ੍ਞਂ ਸਰੀਰਂ, ਅਞ੍ਞਂ ਜੀਵਨ੍ਤਿ ਪੁਚ੍ਛਤਿ. ਇਤਰੋ ਸੁਤ੍ਤਵਿਰੋਧਾ ਪਟਿਕ੍ਖਿਪਤਿ.
੯੩. ਰੂਪਂ ਸਨ੍ਧਾਵਤੀਤਿਆਦੀਸੁ ਯੇ ਰੂਪਾਦਯੋ ਖਨ੍ਧੇ ਉਪਾਦਾਯ ਪੁਗ੍ਗਲਂ ਪਞ੍ਞਪੇਤਿ, ਕਿਂ ਤੇ ਤਸ੍ਮਿਂ ਪੁਗ੍ਗਲੇ ਸਨ੍ਧਾਵਨ੍ਤੇ ਤਮ੍ਪਿ ਰੂਪਂ ਸਨ੍ਧਾਵਤੀਤਿ ਪੁਚ੍ਛਤਿ. ਪਰਵਾਦੀ ‘‘ਅਵਿਜ੍ਜਾਨੀਵਰਣਾਨਂ ਸਤ੍ਤਾਨਂ ਤਣ੍ਹਾਸਂਯੋਜਨਾਨਂ ਸਨ੍ਧਾਵਤਂ ਸਂਸਰਤ’’ਨ੍ਤਿ ਸਤ੍ਤਸ੍ਸੇਵ ਸਨ੍ਧਾਵਨਵਚਨਤੋ ¶ ਪਟਿਕ੍ਖਿਪਤਿ. ਪੁਨ ਪੁਟ੍ਠੋ ਯਸ੍ਮਾ ਰੂਪਾਦਿਧਮ੍ਮੇ ਵਿਨਾ ਪੁਗ੍ਗਲੋ ਨਤ੍ਥਿ, ਤਸ੍ਮਾ ਤਸ੍ਮਿਂ ਸਨ੍ਧਾਵਨ੍ਤੇ ਤੇਨਪਿ ਰੂਪੇਨ ਸਨ੍ਧਾਵਿਤਬ੍ਬਨ੍ਤਿ ਸਞ੍ਞਾਯ ਪਟਿਜਾਨਾਤਿ. ਵੇਦਨਾਦੀਸੁਪਿ ਏਸੇਵ ਨਯੋ.
੯੪. ਰੂਪਂ ਨ ਸਨ੍ਧਾਵਤੀਤਿਆਦੀਸੁ ਯਸ੍ਮਾ ਤੇ ਰੂਪਂ ਪੁਗ੍ਗਲੋ ਨ ਹੋਤਿ, ਸ੍ਵੇਵ ਚ ਸਨ੍ਧਾਵਤੀਤਿ ਵਦੇਸਿ, ਤਸ੍ਮਾ ਤਂ ਪੁਚ੍ਛਾਮਿ, ਕਿਂ ਤੇ ਰੂਪਂ ਨ ਸਨ੍ਧਾਵਤੀਤਿ ਅਤ੍ਥੋ. ਇਤਰੋ ਪੁਗ੍ਗਲੇ ਸਨ੍ਧਾਵਨ੍ਤੇ ਨ ਸਕ੍ਕਾ ਤਸ੍ਸ ਉਪਾਦਾਨਭੂਤੇਨ ਰੂਪੇਨ ਸਨ੍ਧਾਵਿਤੁਨ੍ਤਿ ਸਞ੍ਞਾਯ ਪਟਿਕ੍ਖਿਪਤਿ. ਪੁਨ ਪੁਟ੍ਠੋ ਸਤ੍ਤਾਨਞ੍ਞੇਵ ਸਨ੍ਧਾਵਨਵਚਨਤੋ ਪਟਿਜਾਨਾਤਿ. ਸੇਸਮੇਤ੍ਥ ਉਤ੍ਤਾਨਮੇਵ.
ਗਾਥਾਨਂ ਪਨ ਅਯਮਤ੍ਥੋ – ਆਯਸ੍ਮਤੋ ਮਤੇਨ ਰੁਕ੍ਖਂ ਉਪਾਦਾਯ ਛਾਯਾ ਵਿਯ, ਇਨ੍ਧਨਂ ਉਪਾਦਾਯ ਅਗ੍ਗਿ ਵਿਯ ਚ, ਖਨ੍ਧੇ ਉਪਾਦਾਯ ਪੁਗ੍ਗਲੋ; ਰੂਪਾਦੀਨਂ ਸਨ੍ਧਾਵਨੇ ਅਸਤਿ ਤੇਸੁ ਖਨ੍ਧੇਸੁ ਭਿਜ੍ਜਮਾਨੇਸੁ ਸੋ ਤਵ ਪੁਗ੍ਗਲੋ ਭਿਜ੍ਜਤਿ ਚੇ, ਏਵਂ ਸਨ੍ਤੇ ਉਚ੍ਛੇਦਾ ਭਵਤਿ ਦਿਟ੍ਠਿ, ਉਚ੍ਛੇਦਦਿਟ੍ਠਿ ਤੇ ਆਪਜ੍ਜਤਿ. ਕਤਰਾ ਯਾ ਬੁਦ੍ਧੇਨ ਵਿਵਜ੍ਜਿਤਾ ਅਕੁਸਲਦਿਟ੍ਠਿ. ਯਾ ਪਨ ‘‘ਉਚ੍ਛੇਦਵਾਦੀ ਸਮਣੋ ਗੋਤਮੋ’’ਤਿ ਪਰਿਯਾਯਭਾਸਿਤਾ, ਨ ਤਂ ਵਦਾਮਾਤਿ ਦਸ੍ਸੇਤਿ. ਅਥਾਪਿ ਤੇਸੁ ਖਨ੍ਧੇਸੁ ਭਿਜ੍ਜਮਾਨੇਸੁ ਸੋ ਪੁਗ੍ਗਲੋ ਨ ਭਿਜ੍ਜਤਿ, ਏਵਂ ਸਨ੍ਤੇ ਸਸ੍ਸਤੋ ਪੁਗ੍ਗਲੋ ਹੋਤਿ. ਤਤੋ ਸੋ ਨਿਬ੍ਬਾਨੇਨ ਸਮਸਮੋ ਆਪਜ੍ਜਤਿ ¶ . ਸਮਸਮੋਤਿ ਅਤਿਵਿਯ ਸਮੋ, ਸਮੇਨ ਵਾ ਸਮੋ, ਸਮਭਾਵੇਨੇਵ ਸਮੋ. ਯਥੇਵ ਨਿਬ੍ਬਾਨਂ ਨੁਪ੍ਪਜ੍ਜਤਿ ਨ ਭਿਜ੍ਜਤਿ, ਏਵਂ ਤੇ ਪੁਗ੍ਗਲੋਪਿ ਤੇਨ ਸਮਸਮੋਤਿ.
ਗਤਿਪਰਿਵਤ੍ਤਨਮੁਖੇਨ ਚੁਤਿਪਟਿਸਨ੍ਧਾਨੁਯੋਗੋ ਨਿਟ੍ਠਿਤੋ.
ਅਨੁਯੋਗਵਣ੍ਣਨਾ.
੧੨. ਉਪਾਦਾਪਞ੍ਞਤ੍ਤਾਨੁਯੋਗਵਣ੍ਣਨਾ
੯੫. ਇਦਾਨਿ ¶ ਉਪਾਦਾਪਞ੍ਞਤ੍ਤਾਨੁਯੋਗੋ ਹੋਤਿ. ਤਤ੍ਥ ਪੁਚ੍ਛਾ ਸਕਵਾਦਿਸ੍ਸ, ਪਟਿਞ੍ਞਾਪਟਿਕ੍ਖੇਪੋ ਪਰਵਾਦਿਸ੍ਸ. ਸੋ ਹਿ ਰੁਕ੍ਖਂ ਉਪਾਦਾਯ ਛਾਯਾਯ ਵਿਯ, ਇਨ੍ਧਨਂ ਉਪਾਦਾਯ ਅਗ੍ਗਿਸ੍ਸ ਵਿਯ ਚ, ਰੂਪਾਦੀਨਿ ਉਪਾਦਾਯ ¶ ਪੁਗ੍ਗਲਸ੍ਸ ਪਞ੍ਞਤ੍ਤਿਂ ਪਞ੍ਞਾਪਨਂ ਅਵਬੋਧਨਂ ਇਚ੍ਛਤਿ, ਤਸ੍ਮਾ ‘‘ਰੂਪਂ ਉਪਾਦਾਯਾ’’ਤਿ ਪੁਟ੍ਠੋ ਪਟਿਜਾਨਾਤਿ. ਪੁਨ ਯਥਾ ਰੁਕ੍ਖੁਪਾਦਾਨਾ ਛਾਯਾ ਰੁਕ੍ਖੋ ਵਿਯ, ਇਨ੍ਧਨੁਪਾਦਾਨੋ ਚ ਅਗ੍ਗਿ ਇਨ੍ਧਨਂ ਵਿਯ ਅਨਿਚ੍ਚਾਦਿਧਮ੍ਮੋ, ਏਵਂ ਤੇ ਰੂਪਾਦਿਉਪਾਦਾਨੋ ਪੁਗ੍ਗਲੋ ਰੂਪਾਦਯੋ ਵਿਯ ਅਨਿਚ੍ਚੋਤਿ ਇਮਮਤ੍ਥਂ ਪੁਟ੍ਠੋ ਅਤ੍ਤਨੋ ਲਦ੍ਧਿਯਂ ਠਤ੍ਵਾ ਪਟਿਕ੍ਖਿਪਤਿ.
੯੭. ਨੀਲਂ ਰੂਪਂ ਉਪਾਦਾਯ ਨੀਲੋਤਿਆਦੀਸੁ ਨੀਲਰੂਪੇਨ ਸਦ੍ਧਿਂ ਪੁਗ੍ਗਲਸ੍ਸ ਏਕਤ੍ਤਂ, ਏਕਸਰੀਰੇ ਨੀਲਾਦੀਨਂ ਬਹੂਨਂ ਵਸੇਨ ਬਹੁਭਾਵਞ੍ਚ ਅਨਿਚ੍ਛਨ੍ਤੋ ਪਟਿਕ੍ਖਿਪਤਿ.
੯੮. ਕੁਸਲਂ ਵੇਦਨਨ੍ਤਿ ਏਤ੍ਥਾਪਿ ਵੇਦਨਾਯ ਸਦ੍ਧਿਂ ਏਕਤ੍ਤਂ ਏਕਸਨ੍ਤਾਨੇ ਬਹੂਨਂ ਕੁਸਲਵੇਦਨਾਨਂ ਵਸੇਨ ਬਹੁਭਾਵਞ੍ਚ ਅਨਿਚ੍ਛਨ੍ਤੋ ਪਟਿਕ੍ਖਿਪਤਿ. ਦੁਤਿਯਨਯੇ ਮਗ੍ਗਕੁਸਲੋਤਿਆਦਿਵਚਨਸਬ੍ਭਾਵਤੋ ਛੇਕਟ੍ਠਂ ਸਨ੍ਧਾਯ ਪਟਿਜਾਨਾਤਿ. ਸਫਲੋਤਿਆਦੀਨਿ ਪੁਟ੍ਠੋ ਤਥਾਰੂਪਸ੍ਸ ਵੋਹਾਰਸ੍ਸ ਅਭਾਵਤੋ ਪਟਿਕ੍ਖਿਪਤਿ.
੯੯. ਅਕੁਸਲਪਕ੍ਖੇ ਅਛੇਕਟ੍ਠਂ ਸਨ੍ਧਾਯ ਪਟਿਜਾਨਾਤਿ.
੧੦੦. ਅਬ੍ਯਾਕਤਪਕ੍ਖੇ ਸਸ੍ਸਤਾਦਿਵਸੇਨ ਅਬ੍ਯਾਕਤਭਾਵਂ ਸਨ੍ਧਾਯ ਪਟਿਜਾਨਾਤਿ. ਸੇਸਮੇਤ੍ਥ ਹੇਟ੍ਠਾ ਵੁਤ੍ਤਨਯੇਨੇਵ ਵੇਦਿਤਬ੍ਬਂ.
੧੦੪. ਚਕ੍ਖੁਂ ¶ ਉਪਾਦਾਯਾਤਿਆਦੀਸੁ ‘‘ਚਕ੍ਖੁਮਾ ਵਿਸਮਾਨੀਵ…ਪੇ… ਪਾਪਾਨਿ ਪਰਿਵਜ੍ਜਯੇ’’ਤਿ(ਉਦਾ. ੪੩) ਆਦਿਵੋਹਾਰਸਬ੍ਭਾਵਤੋ ਪਟਿਜਾਨਾਤਿ. ਚਕ੍ਖੁਮਤ੍ਤਾਦਿਨਿਰੋਧੇਨ ਪੁਗ੍ਗਲਨਿਰੋਧਂ ਅਨਿਚ੍ਛਨ੍ਤੋ ਪਟਿਕ੍ਖਿਪਤਿ.
੧੦੭. ਰੂਪਂ ਉਪਾਦਾਯ ਵੇਦਨਂ ਉਪਾਦਾਯਾਤਿ ਏਤ੍ਥ ਅਞ੍ਞੇਪਿ ਰੂਪਮੂਲਕਾ ਦੁਕਤਿਕਚਤੁਕ੍ਕਾ ਵੇਦਿਤਬ੍ਬਾ. ਯਸ੍ਮਾ ਪਨ ਖਨ੍ਧੇ ਉਪਾਦਾਯ ਪੁਗ੍ਗਲਸ੍ਸ ਪਞ੍ਞਤ੍ਤਿ, ਤਸ੍ਮਾ ਦ੍ਵੇਪਿ ਤਯੋਪਿ ਚਤ੍ਤਾਰੋਪਿ ਪਞ੍ਚਪਿ ¶ ਉਪਾਦਾਯ ਪਞ੍ਞਤ੍ਤਿਂ ਪਟਿਜਾਨਾਤਿ. ਏਕਸਨ੍ਤਾਨੇ ਪਨ ਦ੍ਵਿਨ੍ਨਂ ਪਞ੍ਚਨ੍ਨਂ ਵਾ ਅਭਾਵਾ ਪਟਿਕ੍ਖਿਪਤਿ. ਆਯਤਨਾਦੀਸੁਪਿ ਏਸੇਵ ਨਯੋ.
੧੧੨. ਇਦਾਨਿ ਯਂ ਉਪਾਦਾਯ ਯਸ੍ਸ ਪਞ੍ਞਤ੍ਤਿ, ਯਥਾ ਤਸ੍ਸ ਅਨਿਚ੍ਚਤਾਯ ਤਸ੍ਸਾਪਿ ਅਨਿਚ੍ਚਤਾ, ਤਤੋ ਚ ਅਞ੍ਞਤ੍ਤਂ ਸਿਦ੍ਧਂ, ਏਵਂ ਤਸ੍ਸ ਪੁਗ੍ਗਲਸ੍ਸਾਪਿ ਆਪਜ੍ਜਤੀਤਿ ਦਸ੍ਸੇਤੁਂ ਯਥਾ ਰੁਕ੍ਖਨ੍ਤਿਆਦਿਮਾਹ. ਤਤ੍ਥ ਉਪਾਦਾਯਾਤਿ ਪਟਿਚ੍ਚ ਆਗਮ੍ਮ, ਨ ਵਿਨਾ ਤਨ੍ਤਿ ਅਤ੍ਥੋ. ਪਰਵਾਦੀ ਪਨ ਤਥਾ ਅਨਿਚ੍ਛਨ੍ਤੋ ਲਦ੍ਧਿਯਂ ਠਤ੍ਵਾ ਪਟਿਕ੍ਖਿਪਤਿ.
੧੧੫. ਨਿਗਲ਼ੋਤਿ ਸਙ੍ਖਲਿਕਬਨ੍ਧਨਂ. ਨੇਗਲ਼ਿਕੋਤਿ ਤੇਨ ਬਨ੍ਧਕੋ ਯਸ੍ਸ ਰੂਪਂ ਸੋ ਰੂਪਵਾਤਿ ਯਸ੍ਮਾ ਯਸ੍ਸ ਰੂਪਂ ਸੋ ਰੂਪਵਾ ਹੋਤਿ, ਤਸ੍ਮਾ ਯਥਾ ਨ ਨਿਗਲ਼ੋ ¶ …ਪੇ… ਅਞ੍ਞੋ ਰੂਪਵਾਤਿ ਅਤ੍ਥੋ.
੧੧੬. ਚਿਤ੍ਤੇ ਚਿਤ੍ਤੇਤਿਆਦੀਸੁ ਸਰਾਗਾਦਿਚਿਤ੍ਤਵਸੇਨ ਸਰਾਗਾਦਿਤਂ ਸਨ੍ਧਾਯ ਚਿਤ੍ਤਾਨੁਪਸ੍ਸਨਾਵਸੇਨ ਪਟਿਜਾਨਾਤਿ. ਜਾਯਤੀਤਿਆਦਿਨਾ ਨਯੇਨ ਪੁਟ੍ਠੋ ਪੁਗ੍ਗਲਸ੍ਸ ਖਣਿਕਭਾਵਂ ਅਨਿਚ੍ਛਨ੍ਤੋ ਪਟਿਕ੍ਖਿਪਤਿ. ‘‘ਸੋ’’ਤਿ ਵਾ ‘‘ਅਞ੍ਞੋ’’ਤਿ ਵਾ ਪੁਟ੍ਠੋ ਸਸ੍ਸਤੁਚ੍ਛੇਦਭਯੇਨ ਪਟਿਕ੍ਖਿਪਤਿ. ਪੁਨ ਨ ਵਤ੍ਤਬ੍ਬਂ ‘‘ਕੁਮਾਰਕੋ’’ਤਿ ਵਾ ‘‘ਕੁਮਾਰਿਕਾ’’ਤਿ ਵਾ ਪੁਟ੍ਠੋ ਲੋਕਵੋਹਾਰਸਮੁਚ੍ਛੇਦਭਯੇਨ ਵਤ੍ਤਬ੍ਬਨ੍ਤਿ ਪਟਿਜਾਨਾਤਿ. ਸੇਸਮੇਤ੍ਥ ਪਾਕਟਮੇਵ.
੧੧੮. ਇਦਾਨਿ ਪਰਵਾਦੀ ਅਞ੍ਞੇਨਾਕਾਰੇਨ ਲਦ੍ਧਿਂ ਪਤਿਟ੍ਠਾਪੇਤੁਕਾਮੋ ਨ ਵਤ੍ਤਬ੍ਬਂ ਪੁਗ੍ਗਲੋ ਉਪਲਬ੍ਭਤੀਤਿਆਦਿਮਾਹ. ਤਤ੍ਥ ਨ ਵਤ੍ਤਬ੍ਬਨ੍ਤਿ ਕਿਂ ਤੇ ਇਮਿਨਾ ਏਵਂ ਬਹੁਨਾ ਉਪਾਦਾਪਞ੍ਞਤ੍ਤਾਨੁਯੋਗੇਨ, ਇਦਂ ਤਾਵ ਵਦੇਹਿ, ਕਿਂ ਨ ਵਤ੍ਤਬ੍ਬਂ ‘‘ਪੁਗ੍ਗਲੋ ਉਪਲਬ੍ਭਤਿ ਸਚ੍ਚਿਕਟ੍ਠਪਰਮਤ੍ਥੇਨਾ’’ਤਿ. ਤਤੋ ਸਕਵਾਦਿਨਾ ਆਮਨ੍ਤਾਤਿ ਵੁਤ੍ਤੇ ਨਨੁ ਯੋ ਪਸ੍ਸਤੀਤਿਆਦਿਮਾਹ. ਤਤ੍ਥ ਯੋਤਿ ਪੁਗ੍ਗਲੋ ¶ . ਯਨ੍ਤਿ ਰੂਪਂ. ਯੇਨਾਤਿ ਚਕ੍ਖੁਨਾ. ਸੋਤਿ ਪੁਗ੍ਗਲੋ. ਤਨ੍ਤਿ ਰੂਪਂ. ਤੇਨਾਤਿ ਚਕ੍ਖੁਨਾ. ਇਦਂ ਵੁਤ੍ਤਂ ਹੋਤਿ – ਨਨੁ ਯੋ ਯਂ ਰੂਪਂ ਯੇਨ ਚਕ੍ਖੁਨਾ ਪਸ੍ਸਤਿ, ਸੋ ਤਂ ਰੂਪਂ ਤੇਨ ਚਕ੍ਖੁਨਾ ਪਸ੍ਸਨ੍ਤੋ ਪੁਗ੍ਗਲੋਤਿ. ਸਕਵਾਦੀ ਕਿਞ੍ਚਾਪਿ ਚਕ੍ਖੁਵਿਞ੍ਞਾਣਸ੍ਸ ਨਿਸ੍ਸਯਭਾਵਂ ਗਚ੍ਛਨ੍ਤਂ ਚਕ੍ਖੁਮੇਵ ਰੂਪਂ ਪਸ੍ਸਤਿ, ਤਥਾ ਸੋਤਮੇਵ ਸਦ੍ਦਂ ਸੁਣਾਤਿ…ਪੇ… ਵਿਞ੍ਞਾਣਮੇਵ ਧਮ੍ਮਂ ਵਿਜਾਨਾਤਿ, ‘‘ਅਤ੍ਥਿ ਅਰਹਤੋ ਚਕ੍ਖੁ, ਪਸ੍ਸਤਿ ਅਰਹਾ ਚਕ੍ਖੁਨਾ ਰੂਪ’’ਨ੍ਤਿਆਦਿਸਮ੍ਮੁਤਿਵਸੇਨ ਪਨ ਆਮਨ੍ਤਾਤਿ ਪਟਿਜਾਨਾਤਿ.
੧੨੦. ਤਤੋ ¶ ਛਲਵਾਦਂ ਨਿਸ੍ਸਾਯ ਪਰਵਾਦਿਨਾ ਪੁਗ੍ਗਲਸ੍ਸ ਵਤ੍ਤਬ੍ਬਤਾਯ ਸਾਧਿਤਾਯ ਤਮੇਵ ਵਾਦਂ ਪਰਿਵਤ੍ਤੇਤ੍ਵਾ ਪੁਗ੍ਗਲੋ ਉਪਲਬ੍ਭਤੀਤਿਆਦਿਮਾਹ. ਤਤ੍ਥ ਯੋ ਨ ਪਸ੍ਸਤੀਤਿ ਅਨ੍ਧੋ ਅਸਞ੍ਞਸਤ੍ਤੋ ਅਰੂਪਂ ਉਪਪਨ੍ਨੋ ਨਿਰੋਧਂ ਸਮਾਪਨ੍ਨੋ, ਅਨਨ੍ਧੋਪਿ ਚ ਅਞ੍ਞਤ੍ਰ ਦਸ੍ਸਨਸਮਯਾ ਨ ਪਸ੍ਸਤਿ ਨਾਮ. ਸੇਸਵਾਰੇਸੁਪਿ ਏਸੇਵ ਨਯੋ. ਸੇਸਂ ਪਾਲ਼ਿਵਸੇਨੇਵ ਅਤ੍ਥਤੋ ਵੇਦਿਤਬ੍ਬਂ.
੧੨੨. ਸੁਤ੍ਤਸਂਸਨ੍ਦਨਾਯਂ ਦਿਬ੍ਬਸ੍ਸ ਚਕ੍ਖੁਨੋ ਰੂਪਗੋਚਰਤ੍ਤਾ ਰੂਪਂ ਪਸ੍ਸਤੀਤਿ ਆਹ. ਦੁਤਿਯਵਾਰੇ ‘‘ਸਤ੍ਤੇ ਪਸ੍ਸਾਮੀ’’ਤਿਵਚਨਤੋ ਪੁਗ੍ਗਲਂ ਪਸ੍ਸਤੀਤਿ ਆਹ. ਤਤਿਯਵਾਰੇ ‘‘ਰੂਪਂ ਦਿਸ੍ਵਾ ਪੁਗ੍ਗਲਂ ਵਿਭਾਵੇਤੀ’’ਤਿ ਲਦ੍ਧਿਤੋ ਉਭੋ ਪਸ੍ਸਤੀਤਿ ਆਹ. ਯਸ੍ਮਾ ਪਨ ਪਸ੍ਸਿਤਬ੍ਬਂ ਨਾਮ ਦਿਟ੍ਠਂ ਸੁਤਂ ਮੁਤਂ ਵਿਞ੍ਞਾਤਨ੍ਤਿ ਚਤੁਬ੍ਬਿਧੇ ਰੂਪਸਙ੍ਗਹੇ ਰੂਪਾਯਤਨਮੇਵ ਸਙ੍ਗਹਿਤਂ, ਤਸ੍ਮਾ ਸਕਵਾਦੀ ‘‘ਰੂਪਂ ਪੁਗ੍ਗਲੋ, ਪੁਗ੍ਗਲੋ ਰੂਪਂ, ਉਭੋ ਰੂਪ’’ਨ੍ਤਿ ਅਨੁਯੋਗਂ ਕਰੋਤਿ. ਤਸ੍ਸਤ੍ਥੋ ਪਾਕਟੋਯੇਵਾਤਿ.
ਉਪਾਦਾਪਞ੍ਞਤ੍ਤਾਨੁਯੋਗਵਣ੍ਣਨਾ.
੧੩. ਪੁਰਿਸਕਾਰਾਨੁਯੋਗਵਣ੍ਣਨਾ
੧੨੩. ਇਦਾਨਿ ¶ ਪੁਰਿਸਕਾਰਾਨੁਯੋਗੋ ਹੋਤਿ. ਤਤ੍ਥ ਕਮ੍ਮੇ ਸਤਿ ਨਿਯਮਤੋ ਤਸ੍ਸ ਕਾਰਕੇਨਪਿ ਭਵਿਤਬ੍ਬਨ੍ਤਿ ਲਦ੍ਧਿਯਾ ਪੁਚ੍ਛਾ ਪਰਵਾਦਿਸ੍ਸ, ਤਥਾਰੂਪਾਨਂ ਕਮ੍ਮਾਨਂ ਅਤ੍ਥਿਤਾਯ ਪਟਿਞ੍ਞਾ ਸਕਵਾਦਿਸ੍ਸ. ਪੁਨ ਕਤ੍ਤਾ ਕਾਰੇਤਾਤਿ ਪੁਚ੍ਛਾ ਪਰਵਾਦਿਸ੍ਸ. ਤਤ੍ਥ ਕਤ੍ਤਾਤਿ ਤੇਸਂ ਕਮ੍ਮਾਨਂ ਕਾਰਕੋ. ਕਾਰੇਤਾਤਿ ਆਣਤ੍ਤਿਦੇਸਨਾਦੀਹਿ ਉਪਾਯੇਹਿ ਕਾਰਾਪਕੋ. ਇਦਾਨਿ ਯਸ੍ਮਾ ¶ ਪਰਵਾਦੀ ਪੁਗ੍ਗਲਂ ਸਨ੍ਧਾਯ ਕਤ੍ਤਾਤਿ ਪੁਚ੍ਛਤਿ, ਨ ਕਰਣਮਤ੍ਤਂ, ਤਸ੍ਮਾ ਪਟਿਕ੍ਖੇਪੋ ਸਕਵਾਦਿਸ੍ਸ.
੧੨੪. ਤਸ੍ਸ ਕਤ੍ਤਾ ਕਾਰੇਤਾਤਿ ਏਤ੍ਥ ਯਦਿ ਯਂ ਯਂ ਉਪਲਬ੍ਭਤਿ, ਤਸ੍ਸ ਤਸ੍ਸ ਕਤ੍ਤਾ ਪੁਗ੍ਗਲੋ ਤੇ ਉਪਲਬ੍ਭਤਿ, ਕਿਂ ਤਸ੍ਸਾਪਿ ਕਾਰਕੋ ਚ ਕਾਰਾਪਕੋ ਚ ਅਞ੍ਞੋ ਪੁਗ੍ਗਲੋ ਉਪਲਬ੍ਭਤੀਤਿ ਅਤ੍ਥੋ. ਪਰਵਾਦੀ ਤਥਾ ਅਨਿਚ੍ਛਨ੍ਤੋ ਇਸ੍ਸਰਨਿਮ੍ਮਾਨਵਾਦਭਯੇਨ ਪਟਿਕ੍ਖਿਪਤਿ. ਪੁਨ ਪੁਟ੍ਠੋ ਯਸ੍ਮਾ ਪੁਗ੍ਗਲਂ ਮਾਤਾਪਿਤਰੋ ਜਨੇਨ੍ਤਿ ਨਾਮਂ ਕਰੋਨ੍ਤਿ ਪੋਸੇਨ੍ਤਿ, ਤਸ੍ਮਾਸ੍ਸ ਤੇ ਕਾਰਕਾ. ਯੇ ਚ ਪਨ ਤਂ ਕਲ੍ਯਾਣਮਿਤ੍ਤਾ ਵਾ ਆਚਰਿਯਾ ਵਾ ਤਾਨਿ ਤਾਨਿ ਵਿਜ੍ਜਾਟ੍ਠਾਨਸਿਪ੍ਪਾਯਤਨਾਨਿ ਸਿਕ੍ਖਾਪੇਨ੍ਤਿ ¶ , ਤੇ ਕਾਰਾਪਕਾ ਨਾਮਾਤਿ ਇਮਮਤ੍ਥਂ ਸਨ੍ਧਾਯ ਪਟਿਜਾਨਾਤਿ. ਪੁਰਿਮਕਮ੍ਮਮੇਵ ਤਸ੍ਸ ਕਤ੍ਤਾ ਚੇਵ ਕਾਰਾਪੇਤਾ ਚਾਤਿ ਅਧਿਪ੍ਪੇਤਂ.
੧੨੫. ਤਸ੍ਸ ਤਸ੍ਸੇਵਾਤਿ ਇਮਿਨਾ ਇਦਂ ਪੁਚ੍ਛਤਿ – ਯਦਿ ਕਮ੍ਮਾਨਂ ਕਾਰਕਸ੍ਸ ਕਤ੍ਤਾ ਤਸ੍ਸਾਪਿ ਕਤ੍ਤਾ ਤਸ੍ਸਾਪਿ ਕਤ੍ਤਾ ਅਤ੍ਥੇਵ, ਏਵਂ ਸਨ੍ਤੇ ਪੁਰਿਮੇਨ ਪੁਰਿਮੇਨ ਅਵਸ੍ਸਂ ਪਚ੍ਛਾ ਪਚ੍ਛਾ ਪੁਗ੍ਗਲੋ ਕਾਤਬ੍ਬੋਤਿ ਇਮਿਨਾਪਿ ਤੇ ਕਮ੍ਮਾਨਂ ਕਾਰਕੇਨ ਪੁਗ੍ਗਲੇਨ ਆਯਤਿਂ ਅਞ੍ਞੋ ਪੁਗ੍ਗਲੋ ਕਾਤਬ੍ਬੋ, ਤੇਨਾਪਿ ਅਞ੍ਞੋਤਿ ਨਤ੍ਥਿ ਦੁਕ੍ਖਸ੍ਸ ਅਨ੍ਤਕਿਰਿਯਾ, ਨਤ੍ਥਿ ਵਟ੍ਟਸ੍ਸ ਉਪਚ੍ਛੇਦੋ, ਨਤ੍ਥਿ ਅਪ੍ਪਚ੍ਚਯਪਰਿਨਿਬ੍ਬਾਨਂ. ਪਚ੍ਚਯਾਭਾਵੇਨ ਪਚ੍ਚਯਪਟਿਬਦ੍ਧਸ੍ਸ ਦੁਕ੍ਖਸ੍ਸ ਅਭਾਵਾ ਯਂ ਨਿਬ੍ਬਾਨਂ ਵੁਤ੍ਤਂ, ਨਤ੍ਥਿ ਤੇ ਤਨ੍ਤਿ. ਅਥ ਵਾ ਤਸ੍ਸ ਤਸ੍ਸੇਵਾਤਿ ਯਦਿ ਕਮ੍ਮਂ ਕਮ੍ਮਮਤ੍ਤਂ ਨ ਹੋਤਿ, ਤਸ੍ਸ ਪਨ ਕਾਰਕੋ ਪੁਗ੍ਗਲੋ, ਤਸ੍ਸਾਪਿ ਕਾਰਕੋ, ਤਸ੍ਸਾਪਿ ਕਾਰਕੋਤਿ ਏਵਂ ਪੁਗ੍ਗਲਪਰਮ੍ਪਰਾ ਅਤ੍ਥਿ. ਏਵਂ ਸਨ੍ਤੇ ਯਾ ਏਸਾ ਕਮ੍ਮਵਟ੍ਟਸ੍ਸ ਅਪ੍ਪਵਤ੍ਤਿਕਰਣੇਨ ਦੁਕ੍ਖਸ੍ਸ ਅਨ੍ਤਕਿਰਿਯਾ ਵੁਤ੍ਤਾ, ਸਾ ਨਤ੍ਥੀਤਿ ਅਤ੍ਥੋ. ਪਰਵਾਦੀ ਤਂ ਅਨਿਚ੍ਛਨ੍ਤੋ ਪਟਿਕ੍ਖਿਪਤਿ. ਇਤੋ ਅਪਰਾਸੁਪਿ ਉਪਲਬ੍ਭਤਿ ਸਾਮਞ੍ਞੇਨ ਕਾਰਕਪੁਚ੍ਛਾਸੁ ਪੁਗ੍ਗਲਂਯੇਵ ਸਨ੍ਧਾਯ ‘‘ਕਤ੍ਤਾ ਕਾਰੇਤਾ’’ਤਿ ¶ ਵੁਤ੍ਤਂ, ਨ ਪਚ੍ਚਯੇ. ਨ ਹਿ ਮਹਾਪਥਵੀਆਦੀਨਂ ਪਚ੍ਚਯਾ ਨਤ੍ਥਿ.
੧੩੫. ਅਞ੍ਞੋ ਕਲ੍ਯਾਣਪਾਪਕਾਨਂ ਕਮ੍ਮਾਨਂ ਕਤ੍ਤਾਤਿ ਪਞ੍ਹੋ ‘‘ਸਙ੍ਖਾਰਵਨ੍ਤਂ ਵਾ ਅਤ੍ਤਾਨ’’ਨ੍ਤਿਆਦਿਦਿਟ੍ਠਿਭਯਾ ਪਟਿਕ੍ਖਿਤ੍ਤੋ.
੧੩੬. ਵਿਪਾਕੋ ਉਪਲਬ੍ਭਤੀਤਿਆਦਿ ਵਿਪਾਕਪਟਿਸਂਵੇਦੀਵਸੇਨ ਪੁਗ੍ਗਲਂ ਦਸ੍ਸੇਨ੍ਤਸ੍ਸ ਲਦ੍ਧਿਭਿਨ੍ਦਨਤ੍ਥਂ ਵੁਤ੍ਤਂ. ਤਤ੍ਥ ਵਿਪਾਕਪਟਿਸਂਵੇਦੀਤਿ ਅਨੁਯੋਗੋ ਪਰਵਾਦਿਸ੍ਸ ¶ , ਵਿਪਾਕਪਵਤ੍ਤਿਤੋ ਅਞ੍ਞਸ੍ਸ ਵੇਦਕਸ੍ਸ ਅਭਾਵਾ ਪਟਿਕ੍ਖੇਪੋ ਸਕਵਾਦਿਸ੍ਸ. ਪੁਨ ਪੁਚ੍ਛਾ ਸਕਵਾਦਿਸ੍ਸ, ਪਟਿਞ੍ਞਾ ਇਤਰਸ੍ਸ.
੧੩੮. ਤਸ੍ਸ ਪਟਿਸਂਵੇਦੀਤਿ ਤਸ੍ਸ ਵਿਪਾਕਪਟਿਸਂਵੇਦਕਸ੍ਸ ਪਟਿਸਂਵੇਦੀ ਯਸ੍ਮਾ ਪਨ ਪਟਿਸਂਵੇਦਿਤਬ੍ਬੋ ਨਾਮ ਵਿਪਾਕੋ, ਨ ਚ ਪੁਗ੍ਗਲੋ ਵਿਪਾਕੋ, ਤਸ੍ਮਾ ਪਟਿਕ੍ਖੇਪੋ ਪਰਵਾਦਿਸ੍ਸ. ਪੁਨ ਪੁਟ੍ਠੋ ਯਸ੍ਮਾ ਪੁਞ੍ਞਵਿਪਾਕੇ ਠਿਤਤ੍ਤਾ ਵਿਪਾਕਪਟਿਸਂਵੇਦੀ ਪੁਤ੍ਤਂ ਵਾ ਪਤਿਂ ਵਾ ਮਾਤਾ ਵਾ ਜਾਯਾ ਵਾ ਪਰਿਚੁਮ੍ਬਤਿ ਪਰਿਸਜ੍ਜਤਿ, ਤਸ੍ਮਾ ਤਥਾਰੂਪਂ ਪਟਿਸਂਵੇਦਿਤਂ ਸਨ੍ਧਾਯ ਪਟਿਜਾਨਾਤਿ ਪਰਵਾਦੀ.
ਤਸ੍ਸ ¶ ਤਸ੍ਸੇਵਾਤਿ ਯਦਿ ਵਿਪਾਕੋ ਵਿਪਾਕਮਤ੍ਤਂ ਨ ਹੋਤਿ, ਤਸ੍ਸ ਪਨ ਪਟਿਸਂਵੇਦੀ ਪੁਗ੍ਗਲੋ, ਤਸ੍ਸਾਪਿ ਪਟਿਸਂਵੇਦੀ ਤਸ੍ਸਾਪਿ ਪਟਿਸਂਵੇਦੀਤਿ ਏਵਂ ਪੁਗ੍ਗਲਪਰਮ੍ਪਰਾ ਅਤ੍ਥਿ. ਏਵਂ ਸਨ੍ਤੇ ਯਾ ਏਸਾ ਵਿਪਾਕਵਟ੍ਟਸ੍ਸ ਅਪ੍ਪਵਤ੍ਤਿਕਰਣੇਨ ਦੁਕ੍ਖਸ੍ਸ ਅਨ੍ਤਕਿਰਿਯਾ ਵੁਤ੍ਤਾ, ਸਾ ਨਤ੍ਥੀਤਿ ਅਤ੍ਥੋ. ਇਤੋ ਪਰਂ ਉਪਲਬ੍ਭਤਿਸਾਮਞ੍ਞੇਨ ਪਟਿਸਂਵੇਦੀਪੁਚ੍ਛਾਸੁ ਹੇਟ੍ਠਾ ਵੁਤ੍ਤਨਯੇਨੇਵ ਅਤ੍ਥੋ ਵੇਦਿਤਬ੍ਬੋ.
੧੪੨. ਅਞ੍ਞੋ ਕਲ੍ਯਾਣਪਾਪਕਾਨਂ ਕਮ੍ਮਾਨਂ ਵਿਪਾਕਪਟਿਸਂਵੇਦੀਤਿ ਪਞ੍ਹੋ ‘‘ਵੇਦਨਵਨ੍ਤਂ ਵਾ ਅਤ੍ਤਾਨ’’ਨ੍ਤਿਆਦਿਦਿਟ੍ਠਿਭਯਾ ਪਟਿਕ੍ਖਿਤ੍ਤੋ.
੧੪੩. ਦਿਬ੍ਬਂ ਸੁਖਨ੍ਤਿਆਦਿ ਕਲ੍ਯਾਣਪਾਪਕਾਨਂ ਕਮ੍ਮਾਨਂ ਵਿਪਾਕਂ ਭਾਜੇਤ੍ਵਾ ਦਸ੍ਸਨਵਸੇਨ ਆਰਦ੍ਧਂ. ਤਂ ਸਬ੍ਬਂ ਹੇਟ੍ਠਾ ਵੁਤ੍ਤਨਯੇਨੇਵ ਵੇਦਿਤਬ੍ਬਂ. ਸਕਵਾਦਿਨੋ ਚੇਤ੍ਥ ਪੁਗ੍ਗਲਵਸੇਨੇਵ ਪਟਿਸਂਵੇਦੀਪਟਿਕ੍ਖੇਪੋ ਵੇਦਿਤਬ੍ਬੋ, ਨ ਵੇਦਯਿਤਵਸੇਨ.
੧੪੮. ਮਹਾਪਥਵੀਆਦੀਨਿ ਹਿ ਆਰਮ੍ਮਣਂ ਕਤ੍ਵਾ ਵੇਦਯਿਤਾਨਂ ਉਪ੍ਪਤ੍ਤਿ ਅਪ੍ਪਟਿਸਿਦ੍ਧਾ.
੧੭੦. ਕਤ੍ਤਾ ਕਾਰੇਤਾ ਵਿਪਾਕਪਟਿਸਂਵੇਦੀਤਿਆਦਿ ਵੋਮਿਸ੍ਸਕਨਯਵਸੇਨ ਆਰਦ੍ਧਂ. ਤਤ੍ਥ ਸੋ ਕਰੋਤੀਤਿ ਯਂ ਤ੍ਵਂ ਕਤ੍ਤਾਤਿ ਚ ਪਟਿਸਂਵੇਦੀਤਿ ਚ ਵਦੇਸਿ, ਕਿਂ ਸੋਯੇਵ ਕਰੋਤਿ, ਸੋ ਪਟਿਸਂਵੇਦੇਤਿ. ਅਯਮਨੁਯੋਗੋ ਸਕਵਾਦਿਸ੍ਸ, ਸੁਤ੍ਤਵਿਰੋਧਭਯੇਨ ਪਟਿਕ੍ਖੇਪੋ ਪਰਵਾਦਿਸ੍ਸ.
੧੭੧. ਪੁਨ ¶ ਪੁਟ੍ਠੋ ‘‘ਇਧ ਨਨ੍ਦਤਿ ਪੇਚ੍ਚ ਨਨ੍ਦਤੀ’’ਤਿਆਦਿਸੁਤ੍ਤਵਸੇਨ (ਧ. ਪ. ੧੮) ਪਟਿਞ੍ਞਾ ਤਸ੍ਸੇਵ. ਅਥਸ੍ਸ ਵਚਨੋਕਾਸਂ ਪਟਿਬਾਹਨ੍ਤੋ ਸਕਵਾਦੀ ਸਯਂਕਤਂ ਸੁਖਦੁਕ੍ਖਨ੍ਤਿ ¶ ਆਹ.
੧੭੨. ਤਤ੍ਥ ਅਞ੍ਞੋ ਕਰੋਤੀਤਿ ਕਾਰਕਵੇਦਕਾਨਂ ਅਞ੍ਞਤ੍ਤਪੁਚ੍ਛਾਵਸੇਨ ਵੁਤ੍ਤਂ. ਤਤੋ ਪਰਵਾਦੀ ਸੁਤ੍ਤਵਿਰੋਧਭਯੇਨ ਪਟਿਕ੍ਖਿਪਿਤ੍ਵਾ ਪੁਨ ਪੁਟ੍ਠੋ ‘‘ਮਨੁਸ੍ਸਭੂਤੋ ਕਤ੍ਵਾ ਦੇਵਭੂਤੋ ਪਟਿਸਂਵੇਦੇਤੀ’’ਤਿ ਮਞ੍ਞਮਾਨੋ ਪਟਿਜਾਨਾਤਿ ¶ . ਏਵਂਵਾਦਿਨੋ ਪਨ ਪਰਂਕਤਂ ਸੁਖਦੁਕ੍ਖਂ ਆਪਜ੍ਜਤੀਤਿ ਤਸ੍ਸ ਵਸੇਨ ਪੁਟ੍ਠੋ ਪੁਨ ਪਟਿਕ੍ਖਿਪਤਿ.
੧੭੪. ਸੋ ਚ ਅਞ੍ਞੋ ਚਾਤਿ ਕਾਰਕਵੇਦਕਾਨਂ ਏਕਤ੍ਤਅਞ੍ਞਤ੍ਤਪੁਚ੍ਛਾਵਸੇਨ ਵੁਤ੍ਤਂ. ਤਤੋ ਪਰਵਾਦੀ ਸੁਤ੍ਤਵਿਰੋਧਭਯੇਨੇਵ ਪਟਿਕ੍ਖਿਪਿਤ੍ਵਾ ਪੁਨ ਪੁਟ੍ਠੋ ਪੁਰਿਮੇ ਦ੍ਵੇਪਿ ਨਯੇ ਏਕਤੋ ਕਤ੍ਵਾ ਪਟਿਜਾਨਾਤਿ. ਏਵਂਵਾਦਿਨੋ ਪਨ ਸਯਂਕਤਞ੍ਚ ਪਰਂਕਤਞ੍ਚ ਸੁਖਦੁਕ੍ਖਂ ਆਪਜ੍ਜਤੀਤਿ ਤਸ੍ਸ ਵਸੇਨ ਪੁਟ੍ਠੋ ਪੁਨ ਪਟਿਕ੍ਖਿਪਤਿ.
੧੭੬. ਨੇਵ ਸੋ ਕਰੋਤੀਤਿ ਕਾਰਕਵੇਦਕਾਨਂ ਏਕਤ੍ਤਅਞ੍ਞਤ੍ਤਪਟਿਕ੍ਖੇਪਵਸੇਨ ਵੁਤ੍ਤਂ. ਤਤੋ ਪਰਵਾਦੀ ਸੁਤ੍ਤਵਿਰੋਧਵਸੇਨੇਵ ਪਟਿਕ੍ਖਿਪਿਤ੍ਵਾ ਪੁਨ ਪੁਟ੍ਠੋ ਯਸ੍ਮਾ ਮਨੁਸ੍ਸੋ ਦੇਵਲੋਕੂਪਪਤ੍ਤਿਯਾ ਕਮ੍ਮਂ ਕਤ੍ਵਾ ਨ ਮਨੁਸ੍ਸਭੂਤੋਵ ਪਟਿਸਂਵੇਦੇਤਿ, ਨਾਪਿ ਯੇਨ ਕਮ੍ਮਂ ਕਤਂ, ਤਤੋ ਅਞ੍ਞੋਵ ਪਟਿਸਂਵੇਦੇਤਿ, ਤਸ੍ਮਾ ਕਾਰਕਤੋ ਵੇਦਕੋ ਨੇਵ ਸੋ ਹੋਤਿ, ਨ ਅਞ੍ਞੋਤਿ ਮਞ੍ਞਮਾਨੋ ਪਟਿਜਾਨਾਤਿ. ਲਦ੍ਧਿਮਤ੍ਤਮੇਵੇਤਂ? ਏਵਂਵਾਦਿਨੋ ਪਨ ਅਸਯਂਕਾਰਂ ਅਪਰਂਕਾਰਂ ਅਧਿਚ੍ਚਸਮੁਪ੍ਪਨ੍ਨਂ ਸੁਖਦੁਕ੍ਖਂ ਆਪਜ੍ਜਤੀਤਿ ਤਸ੍ਸ ਵਸੇਨ ਪੁਟ੍ਠੋ ਪੁਨ ਪਟਿਕ੍ਖਿਪਤਿ. ਅਪਿਚ ਇਮਸ੍ਮਿਂ ਵੋਮਿਸ੍ਸਕਨਯੇ ਆਦਿਤੋ ਪਟ੍ਠਾਯ ਇਮਿਨਾਪਿ ਨਯੇਨ ਅਤ੍ਥੋ ਵੇਦਿਤਬ੍ਬੋ. ਯਸ੍ਮਾ ਹਿ ਅਯਂ ਪੁਗ੍ਗਲਵਾਦੀ ਕਮ੍ਮਾਨਂ ਕਾਰਕਞ੍ਚੇਵ ਵੇਦਕਞ੍ਚ ਇਚ੍ਛਤਿ, ਤਸ੍ਮਾਸ੍ਸ ਯੋ ਕਾਰਕੋ, ਤੇਨੇਵ ਵਾ ਵੇਦਕੇਨ ਭਵਿਤਬ੍ਬਂ, ਅਞ੍ਞੇਨ ਵਾ ਉਭੋਹਿ ਵਾ ਭਵਿਤਬ੍ਬਂ, ਉਭੋਹਿ ਵਾਪਿ ਨ ਭਵਿਤਬ੍ਬਨ੍ਤਿ ਇਦਮਾਪਨ੍ਨਂ ਹੋਤਿ. ਏਵਮਾਪਨ੍ਨਮੇਵ ਅਨੁਯੋਗਂ ਅਨੁਯੁਞ੍ਜਨ੍ਤੋ ਸਕਵਾਦੀ ‘‘ਸੋ ਕਰੋਤੀ’’ਤਿਆਦਯੋ ਚਤ੍ਤਾਰੋਪਿ ਵਿਕਪ੍ਪੇ ਆਹ. ਸੇਸਂ ਵੁਤ੍ਤਪ੍ਪਕਾਰਮੇਵ.
ਪਰਿਯੋਸਾਨੇ ਪਨ ਚਤ੍ਤਾਰੋਪਿ ਪਞ੍ਹਾ ਏਕਤੋ ਪੁਟ੍ਠਾ. ਤਤ੍ਥ ਪਟਿਕ੍ਖੇਪੋ ਚ ਪਟਿਜਾਨਨਾ ਚ ਸਯਂਕਤਾਦਿਦੋਸਪ੍ਪਤ੍ਤਿ ਚ ਪੁਰਿਮਨਯੇਨੇਵ ਵੇਦਿਤਬ੍ਬਾ. ਇਤੋ ¶ ਪਰਂ ‘‘ਕਲ੍ਯਾਣਪਾਪਕਾਨੀ’’ਤਿ ਅਵਤ੍ਵਾ ਹੇਟ੍ਠਾ ਵੁਤ੍ਤਨਯਾ ਏਵ ‘‘ਕਮ੍ਮਂ ਅਤ੍ਥੀ’’ਤਿਆਦਿਨਾ ਵਿਕਪ੍ਪੇਨ ਦਸ੍ਸਿਤਾ. ਤੇਸਮ੍ਪਿ ਹੇਟ੍ਠਾ ਵੁਤ੍ਤਨਯੇਨੇਵ ਅਤ੍ਥੋ ਵੇਦਿਤਬ੍ਬੋ.
ਪੁਰਿਸਕਾਰਾਨੁਯੋਗਵਣ੍ਣਨਾ.
ਕਲ੍ਯਾਣਵਗ੍ਗੋਤਿਪਿ ਏਤਸ੍ਸੇਵ ਨਾਮਂ.
੧੪. ਅਭਿਞ੍ਞਾਨੁਯੋਗਵਣ੍ਣਨਾ
੧੯੩. ਇਤੋ ¶ ਪਰਂ ਅਭਿਞ੍ਞਾਨੁਯੋਗਾਦਿਵਸੇਨ ਅਰਹਤ੍ਤਸਾਧਨਾ ਹੋਤਿ. ਤਤ੍ਥ ਆਮਨ੍ਤਾਤਿ ਸਕਵਾਦਿਨਾ ਪਟਿਞ੍ਞਾਤੇ ਪਰਵਾਦੀ ‘‘ਬਹਿਦ੍ਧਾ ਅਨਿਨ੍ਦ੍ਰਿਯਬਦ੍ਧਰੂਪੇ ਇਦ੍ਧਿਵਿਧਾਦਿਵਿਸੇਸਾਧਿਗਮੋ ਨਤ੍ਥਿ, ਅਜ੍ਝਤ੍ਤਂ ¶ ਅਤ੍ਥਿ, ਤਸ੍ਮਾ ਇਦ੍ਧਾਦਿਨਿਬ੍ਬਤ੍ਤਕੇਨ ਪੁਗ੍ਗਲੇਨ ਭਵਿਤਬ੍ਬ’’ਨ੍ਤਿ ਮਞ੍ਞਮਾਨੋ ਨਨੁ ਅਤ੍ਥਿ ਕੋਚਿ ਇਦ੍ਧਿਂ ਵਿਕੁਬ੍ਬਤੀਤਿਆਦਿਮਾਹ. ਤਂ ਸਬ੍ਬਂ ਉਤ੍ਤਾਨਤ੍ਥਮੇਵ.
ਅਭਿਞ੍ਞਾਨੁਯੋਗਵਣ੍ਣਨਾ.
੧੫-੧੮. ਞਾਤਕਾਨੁਯੋਗਾਦਿਵਣ੍ਣਨਾ
੧੯੭. ਇਦਾਨਿ ਮਾਤਾਤਿਆਦਿਕੋ ਞਾਤਕਾਨੁਯੋਗੋ. ਖਤ੍ਤਿਯੋਤਿਆਦਿਕੋ ਜਾਤਿਅਨੁਯੋਗੋ. ਗਹਟ੍ਠੋ ਪਬ੍ਬਜਿਤੋਤਿ ਪਟਿਪਤ੍ਤਿਅਨੁਯੋਗੋ. ਦੇਵੋ ਮਨੁਸ੍ਸੋਤਿ ਉਪਪਤ੍ਤਿਅਨੁਯੋਗੋ. ਸੋਤਾਪਨ੍ਨੋਤਿਆਦਿਕੋ ਪਟਿਵੇਧਾਨੁਯੋਗੋ, ਅਰਿਯਾਨੁਯੋਗੋਤਿਪਿ ਵੁਚ੍ਚਤਿ. ਤੇ ਸਬ੍ਬੇ ਉਤ੍ਤਾਨਤ੍ਥਾਯੇਵ. ‘‘ਅਰਹਾ ਹੁਤ੍ਵਾ ਨ ਅਰਹਾ’’ਤਿ ਪਨੇਤ੍ਥ ਮੋਘਪਞ੍ਹਤ੍ਤਾ ਨ ਵੁਤ੍ਤਂ.
੨੦੬. ਚਤ੍ਤਾਰੋ ਪੁਰਿਸਯੁਗਾਤਿਆਦਿ ਸਂਘਾਨੁਯੋਗੋ, ਸੋਪਿ ਉਤ੍ਤਾਨਤ੍ਥੋਯੇਵ.
੨੦੯. ਸਙ੍ਖਤੋਤਿਆਦਿ ਸਚ੍ਚਿਕਟ੍ਠਸਭਾਵਾਨੁਯੋਗੋ. ਤਤ੍ਥ ਤਤਿਯਾ ਕੋਟੀਤਿ ਪੁਚ੍ਛਾ ਸਕਵਾਦਿਸ੍ਸ. ਤਥਾਰੂਪਸ੍ਸ ਸਚ੍ਚਿਕਟ੍ਠਸ੍ਸ ਅਭਾਵਤੋ ਪਟਿਕ੍ਖੇਪੋ ਪਰਵਾਦਿਸ੍ਸ. ਪੁਨ ਪੁਟ੍ਠੋ ਪੁਗ੍ਗਲਂ ਸਨ੍ਧਾਯ ਪਟਿਞ੍ਞਾ ਤਸ੍ਸੇਵ.
੨੧੧. ਅਞ੍ਞੋ ¶ ਪੁਗ੍ਗਲੋਤਿਪਞ੍ਹੇਪਿ ਸਙ੍ਖਤੇਹਿ ਖਨ੍ਧੇਹਿ ਅਞ੍ਞਤ੍ਤਂ ਅਨਿਚ੍ਛਨ੍ਤੋ ਪਟਿਕ੍ਖੇਪੋ ਤਸ੍ਸੇਵ.
੨੧੨. ਖਨ੍ਧਾ ਸਙ੍ਖਤਾਤਿਆਦਿ ਸਙ੍ਖਤਾਸਙ੍ਖਤਾਨਿ ਸਰੂਪੇਨ ਦਸ੍ਸੇਤ੍ਵਾ ਅਞ੍ਞਤ੍ਤਪੁਚ੍ਛਨਤ੍ਥਂ ਵੁਤ੍ਤਂ.
੨੧੩. ਰੂਪਂ ਸਙ੍ਖਤਨ੍ਤਿਆਦਿ ਖਨ੍ਧੇ ਵਿਭਾਗਤੋ ਦਸ੍ਸੇਤ੍ਵਾ ਅਞ੍ਞਤ੍ਤਪੁਚ੍ਛਨਤ੍ਥਂ ਵੁਤ੍ਤਂ.
੨੧੪. ਪੁਗ੍ਗਲਸ੍ਸ ਉਪ੍ਪਾਦੋਤਿ ਪੁਚ੍ਛਾ ਸਕਵਾਦਿਸ੍ਸ, ‘‘ਜਾਤਿਧਮ੍ਮਾ ਜਰਾਧਮ੍ਮਾ, ਅਥੋ ਮਰਣਧਮ੍ਮਿਨੋ’’ਤਿਆਦਿਸੁਤ੍ਤਵਸੇਨ ¶ ਪਟਿਞ੍ਞਾ ਪਰਵਾਦਿਸ੍ਸ. ਸਙ੍ਖਤਭਾਵਂ ਪਨਸ੍ਸ ਸੋ ਨ ਇਚ੍ਛਤਿ, ਤਸ੍ਮਾ ਪਟਿਕ੍ਖਿਪਤਿ.
੨੧੫. ਪੁਨ ਨ ਉਪ੍ਪਾਦੋ ਪਞ੍ਞਾਯਤੀਤਿਆਦਿਨਾ ਨਯੇਨ ਪੁਟ੍ਠੋ ‘‘ਦੁਕ੍ਖਮੇਵ ਹਿ ਸਮ੍ਭੋਤਿ ¶ , ਦੁਕ੍ਖਂ ਤਿਟ੍ਠਤਿ ਵੇਤਿ ਚਾ’’ਤਿਆਦਿਵਚਨਤੋ (ਸਂ. ਨਿ. ੧.੧੭੧) ਪੁਗ੍ਗਲਸ੍ਸ ਉਪ੍ਪਾਦਾਦਯੋ ਨਾਮ ਨ ਯੁਜ੍ਜਨ੍ਤੀਤਿ ਪਟਿਜਾਨਾਤਿ.
੨੧੬. ਅਤ੍ਥਤ੍ਥਮ੍ਹੀਤਿ ਅਤ੍ਥਂ ਵੁਚ੍ਚਤਿ ਨਿਬ੍ਬਾਨਂ. ਤਤ੍ਥ ਅਤ੍ਥੀਤਿ ਪੁਚ੍ਛਤਿ. ਤਸ੍ਸ ਅਤ੍ਥਿਤਾਯ ਸਸ੍ਸਤਂ, ਨਤ੍ਥਿਤਾਯ. ਉਚ੍ਛੇਦੋ ਆਪਜ੍ਜਤਿ. ਤਦੁਭਯਮ੍ਪਿ ਅਨਿਚ੍ਛਨ੍ਤੋ ਪਚ੍ਛਾ ਪਟਿਕ੍ਖਿਪਤਿ.
ਞਾਤਕਾਨੁਯੋਗਾਦਿਵਣ੍ਣਨਾ.
੧੯. ਪਟਿਵੇਧਾਨੁਯੋਗਾਦਿਵਣ੍ਣਨਾ
੨੧੭. ਭਵਂ ਨਿਸ੍ਸਾਯ ਪਞ੍ਹੇ ਭਵਨ੍ਤਿ ਉਪਪਤ੍ਤਿਭਵਂ.
੨੧੮. ਵੇਦਨਂ ਵੇਦਿਯਮਾਨਪਞ੍ਹੇ ਵੇਦਨਂ ਵੇਦਿਯਮਾਨੋ ਪਰਿਗ੍ਗਹਿਤਵੇਦਨੋ ਯੋਗਾਵਚਰੋਵ ਪਜਾਨਾਤਿ, ਬਾਲਪੁਥੁਜ੍ਜਨੋ ਨਪ੍ਪਜਾਨਾਤਿ.
੨੨੪. ਕਾਯਾਨੁਪਸ੍ਸਨਾਦਿਪਞ੍ਹਾ ਉਤ੍ਤਾਨਤ੍ਥਾਯੇਵ.
੨੨੬. ਪਾਰਾਯਨਗਾਥਾਯ ¶ ਸੁਞ੍ਞਤੋ ਲੋਕਂ ਅਵੇਕ੍ਖਸ੍ਸੂਤਿ ਸਤ੍ਤਸੁਞ੍ਞਤਵਸੇਨ ਖਨ੍ਧਲੋਕਂ ਓਲੋਕੇਹੀਤਿ ਅਤ੍ਥੋ.
੨੨੮. ਪੁਗ੍ਗਲੋ ਅਵੇਕ੍ਖਤੀਤਿ ਸਕਵਾਦਿਪੁਚ੍ਛਾ. ਪਰਵਾਦਿਸ੍ਸ ਹਿ ‘‘ਸੁਞ੍ਞਤੋ ਲੋਕਂ ਅਵੇਕ੍ਖਸ੍ਸੂ’’ਤਿ ਗਾਥਾਯ ਯੋ ਅਵੇਕ੍ਖਤਿ, ਸੋ ਪੁਗ੍ਗਲੋਤਿ ਲਦ੍ਧਿ, ਤਸ੍ਮਾ ਨਂ ਏਵਂ ਪੁਚ੍ਛਤਿ. ਸਹ ਰੂਪੇਨਾਤਿ ¶ ਰੂਪਕਾਯੇਨ ਸਦ੍ਧਿਂ. ਤਤੋ ਅਨਿਸ੍ਸਟੋ ਹੁਤ੍ਵਾਤਿ ਅਤ੍ਥੋ. ਇਦਂ ਪਞ੍ਚਵੋਕਾਰਵਸੇਨ ਅਨੁਜਾਨਿਤ੍ਵਾ ਪੁਨ ਤਂ ਜੀਵਨ੍ਤਿ ਪੁਟ੍ਠੋ ਸੁਤ੍ਤਵਿਰੋਧਭਯੇਨ ਪਟਿਕ੍ਖਿਪਤਿ. ਵਿਨਾ ਰੂਪੇਨਾਤਿ ਇਦਂ ਚਤੁਵੋਕਾਰਵਸੇਨ ਅਨੁਜਾਨਿਤ੍ਵਾ ਪੁਨ ਅਞ੍ਞਂ ਜੀਵਨ੍ਤਿ ਪੁਟ੍ਠੋ ਸੁਤ੍ਤਵਿਰੋਧਭਯੇਨੇਵ ਪਟਿਕ੍ਖਿਪਤਿ. ‘‘ਅਬ੍ਭਨ੍ਤਰਗਤੋ’’ਤਿ ਚ ‘‘ਬਹਿਦ੍ਧਾ ਨਿਕ੍ਖਮਿਤ੍ਵਾ’’ਤਿ ਚ ਇਦਂ ‘‘ਸਹ ਰੂਪੇਨ ਵਿਨਾ ਰੂਪੇਨਾ’’ਤਿ ਹੇਟ੍ਠਾ ਵੁਤ੍ਤਸ੍ਸ ਲਕ੍ਖਣਵਚਨਂ. ਤਤ੍ਥ ਅਬ੍ਭਨ੍ਤਰਗਤੋਤਿ ਰੂਪਸ੍ਸ ਅਨ੍ਤੋਗਤੋ, ਇਤੋ ਵਾ ਏਤ੍ਤੋ ਵਾ ਅਨਿਕ੍ਖਮਿਤ੍ਵਾ ਰੂਪਪਰਿਚ੍ਛੇਦਵਸੇਨੇਵ ਠਿਤੋ ਹੁਤ੍ਵਾਤਿ ਅਤ੍ਥੋ. ਨਿਕ੍ਖਮਿਤ੍ਵਾਤਿ ਰੂਪਪਰਿਚ੍ਛੇਦਂ ਅਤਿਕ੍ਕਮਿਤ੍ਵਾ. ਰੂਪਂ ਅਨਿਸ੍ਸਿਤੋ ਹੁਤ੍ਵਾਤਿ ਅਤ੍ਥੋ.
੨੩੧. ਅਨਤ੍ਤਾਤਿ ਅਤ੍ਤਨਾ ਜੀਵੇਨ ਪੁਗ੍ਗਲੇਨ ਰਹਿਤੋ. ਏਕਧਮ੍ਮੇਪਿ ਪੁਗ੍ਗਲੋ ਨਤ੍ਥੀਤਿ ਅਤ੍ਥੋ. ਏਵਂ ਸਬ੍ਬਸੁਤ੍ਤਾਨਂ ਆਗਮਟ੍ਠਕਥਾਸੁ ਵੁਤ੍ਤਨਯੇਨੇਵ ¶ ਅਤ੍ਥੋ ਵੇਦਿਤਬ੍ਬੋ. ਇਧ ਪਨ ਸਨ੍ਧਾਯਭਾਸਿਤਮਤ੍ਤਮੇਵ ਵਕ੍ਖਾਮ.
੨੩੭. ਵੁਤ੍ਤਂ ਭਗਵਤਾ ਸਪ੍ਪਿਕੁਮ੍ਭੋਤਿਆਦਿ ‘‘ਸਬ੍ਬਾਵ ਦੇਸਨਾ ਯਥਾਰੁਤਵਸੇਨੇਵ ਅਤ੍ਥਤੋ ਨ ਗਹੇਤਬ੍ਬਾ’’ਤਿ ਦਸ੍ਸਨਤ੍ਥਂ ਆਭਤਂ. ਯਥਾ ਹਿ ਸੁਵਣ੍ਣਂ ਗਹੇਤ੍ਵਾ ਕਤੋ ਸੁਵਣ੍ਣਵਿਕਾਰੋ ਕੁਮ੍ਭੋ ਸੁਵਣ੍ਣਕੁਮ੍ਭੋਤਿ ਵੁਚ੍ਚਤਿ, ਨ ਏਵਂ ਸਪ੍ਪਿਂ ਗਹੇਤ੍ਵਾ ਕਤੋ ਸਪ੍ਪਿਸ੍ਸ ਵਿਕਾਰੋ ਸਪ੍ਪਿਕੁਮ੍ਭੋ ਨਾਮ ਅਤ੍ਥਿ. ਯਸ੍ਮਿਂ ਪਨ ਕੁਮ੍ਭੇ ਸਪ੍ਪਿ ਪਕ੍ਖਿਤ੍ਤਂ, ਸੋ ਸਪ੍ਪਿਕੁਮ੍ਭੋ ਨਾਮਾਤਿ ਅਯਮੇਤ੍ਥ ਅਤ੍ਥੋ. ਤੇਲਕੁਮ੍ਭਾਦੀਸੁਪਿ ਏਸੇਵ ਨਯੋ. ਯਥਾ ਚ ਨਿਬ੍ਬਾਨਂ ਨਿਚ੍ਚਂ ਧੁਵਂ, ਨ ਏਵਂ ਭਤ੍ਤਂ ਵਾ ਯਾਗੁ ਵਾ ਅਤ੍ਥਿ. ਕਾਲਪਰਿਚ੍ਛੇਦਂ ਪਨ ਅਕਤ੍ਵਾ ਦਿਵਸੇ ਦਿਵਸੇ ਦਸ੍ਸਾਮਾਤਿ ਪਞ੍ਞਤ੍ਤਵਸੇਨ ‘‘ਨਿਚ੍ਚਭਤ੍ਤਂ ਧੁਵਯਾਗੂ’’ਤਿ ਵੁਚ੍ਚਤੀਤਿ ਅਯਮੇਤ੍ਥ ਅਤ੍ਥੋ.
‘‘ਅਤ੍ਥਿ ਪੁਗ੍ਗਲੋ ਅਤ੍ਤਹਿਤਾਯ ਪਟਿਪਨ੍ਨੋ’’ਤਿਆਦੀਸੁਪਿ ਯਥਾ ਰੂਪਾਦਯੋ ਧਮ੍ਮਾ ਪਚ੍ਚਤ੍ਤਲਕ੍ਖਣਸਾਮਞ੍ਞਲਕ੍ਖਣਵਸੇਨ ਅਤ੍ਥਿ, ਨ ਏਵਂ ਪੁਗ੍ਗਲੋ ¶ . ਰੂਪਾਦੀਸੁ ਪਨ ਸਤਿ ‘ਏਵਂਨਾਮੋ’‘ਏਵਂਗੋਤ੍ਤੋ’ਤਿ ਵੋਹਾਰੋ ਹੋਤਿ. ਇਤਿ ਇਮਿਨਾ ਲੋਕਵੋਹਾਰੇਨ ਲੋਕਸਮ੍ਮੁਤਿਯਾ ਲੋਕਨਿਰੁਤ੍ਤਿਯਾ ਅਤ੍ਥਿ ਪੁਗ੍ਗਲੋਤਿ ਅਯਮੇਤ੍ਥ ਅਤ੍ਥੋ. ਵੁਤ੍ਤਮ੍ਪਿ ਚੇਤਂ ਭਗਵਤਾ – ‘‘ਇਮਾ ਖੋ ਚਿਤ੍ਤ, ਲੋਕਸਮਞ੍ਞਾ ਲੋਕਨਿਰੁਤ੍ਤਿਯੋ ਲੋਕਵੋਹਾਰਾ ਲੋਕਪਞ੍ਞਤ੍ਤਿਯੋ’’ਤਿ (ਦੀ. ਨਿ. ੧.੪੪੦). ਰੂਪਾਦਿਧਮ੍ਮਾ ਪਨ ਵਿਨਾਪਿ ਲੋਕਸਮ੍ਮੁਤਿਂ ਪਚ੍ਚਤ੍ਤਸਾਮਞ੍ਞਲਕ੍ਖਣਵਸੇਨ ਪਞ੍ਞਾਪਨਤੋ ਅਤ੍ਥੀਤਿ ਅਯਮੇਤ੍ਥ ਅਤ੍ਥੋ.
ਬੁਦ੍ਧਾਨਂ ¶ ਪਨ ਦ੍ਵੇ ਕਥਾ ਸਮ੍ਮੁਤਿਕਥਾ ਚ ਪਰਮਤ੍ਥਕਥਾ ਚ. ਤਤ੍ਥ ਸਤ੍ਤੋ, ਪੁਗ੍ਗਲੋ, ਦੇਵੋ, ਬ੍ਰਹ੍ਮਾਤਿਆਦਿਕਾ ਸਮ੍ਮੁਤਿਕਥਾ ਨਾਮ. ਅਨਿਚ੍ਚਂ, ਦੁਕ੍ਖਂ, ਅਨਤ੍ਤਾ, ਖਨ੍ਧਾ, ਧਾਤੁਯੋ, ਆਯਤਨਾਨਿ, ਸਤਿਪਟ੍ਠਾਨਾ, ਸਮ੍ਮਪ੍ਪਧਾਨਾਤਿਆਦਿਕਾ ਪਰਮਤ੍ਥਕਥਾ ਨਾਮ.
ਤਤ੍ਥ ਯੋ ਸਮ੍ਮੁਤਿਦੇਸਨਾਯ ਸਤ੍ਤੋਤਿ ਵਾ…ਪੇ… ਬ੍ਰਹ੍ਮਾਤਿ ਵਾਤਿ ਵੁਤ੍ਤੇ ਜਾਨਿਤੁਂ ਪਟਿਵਿਜ੍ਝਿਤੁਂ ਨਿਯ੍ਯਾਤੁਂ ਅਰਹਤ੍ਤਜਯਗ੍ਗਾਹਂ ਗਹੇਤੁਂ ਸਕ੍ਕੋਤਿ, ਤਸ੍ਸ ਭਗਵਾ ਆਦਿਤੋਵ ਸਤ੍ਤੋਤਿ ਵਾ ਪੁਗ੍ਗਲੋਤਿ ਵਾ ਪੋਸੋਤਿ ਵਾ ਦੇਵੋਤਿ ਵਾ ਬ੍ਰਹ੍ਮਾਤਿ ਵਾ ਕਥੇਤਿ. ਯੋ ਪਰਮਤ੍ਥਦੇਸਨਾਯ ਅਨਿਚ੍ਚਨ੍ਤਿ ਵਾ ਦੁਕ੍ਖਨ੍ਤਿ ਵਾਤਿਆਦੀਸੁ ਅਞ੍ਞਤਰਂ ਸੁਤ੍ਵਾਵ ਜਾਨਿਤੁਂ ਪਟਿਵਿਜ੍ਝਿਤੁਂ ਨਿਯ੍ਯਾਤੁਂ ਅਰਹਤ੍ਤਜਯਗ੍ਗਾਹਂ ਗਹੇਤੁਂ ਸਕ੍ਕੋਤਿ. ਤਸ੍ਸ ਅਨਿਚ੍ਚਨ੍ਤਿਆਦੀਸੁ ਅਞ੍ਞਤਰਂ ਕਥੇਤਿ. ਤਥਾ ਸਮ੍ਮੁਤਿਕਥਾਯ ਬੁਜ੍ਝਨਕਸਤ੍ਤਸ੍ਸ ਨ ਪਠਮਂ ਪਰਮਤ੍ਥਕਥਂ ਕਥੇਤਿ. ਸਮ੍ਮੁਤਿਕਥਾਯ ਪਨ ਬੋਧੇਤ੍ਵਾ ਪਚ੍ਛਾ ਪਰਮਤ੍ਥਕਥਂ ਕਥੇਤਿ ¶ . ਪਰਮਤ੍ਥਕਥਾਯ ਬੁਜ੍ਝਨਕਸਤ੍ਤਸ੍ਸਾਪਿ ਨ ਪਠਮਂ ਸਮ੍ਮੁਤਿਕਥਂ ਕਥੇਤਿ. ਪਰਮਤ੍ਥਕਥਾਯ ਪਨ ਬੋਧੇਤ੍ਵਾ ਪਚ੍ਛਾ ਸਮ੍ਮੁਤਿਕਥਂ ਕਥੇਤਿ. ਪਕਤਿਯਾ ਪਨ ਪਠਮਮੇਵ ਪਰਮਤ੍ਥਕਥਂ ਕਥੇਨ੍ਤਸ੍ਸ ਦੇਸਨਾ ਲੂਖਾਕਾਰਾ ਹੋਤਿ. ਤਸ੍ਮਾ ਬੁਦ੍ਧਾ ਪਠਮਂ ਸਮ੍ਮੁਤਿਕਥਂ ਕਥੇਤ੍ਵਾ ਪਚ੍ਛਾ ਪਰਮਤ੍ਥਕਥਂ ਕਥੇਨ੍ਤਿ. ਤੇ ਸਮ੍ਮੁਤਿਕਥਂ ਕਥੇਨ੍ਤਾਪਿ ਸਚ੍ਚਮੇਵ ਸਭਾਵਮੇਵ ਅਮੁਸਾਵ ਕਥੇਨ੍ਤਿ. ਪਰਮਤ੍ਥਕਥਂ ਕਥੇਨ੍ਤਾਪਿ ਸਚ੍ਚਮੇਵ ਸਭਾਵਮੇਵ ਅਮੁਸਾਵ ਕਥੇਨ੍ਤਿ. ਅਯਞ੍ਹਿ –
‘‘ਦੁਵੇ ਸਚ੍ਚਾਨਿ ਅਕ੍ਖਾਸਿ, ਸਮ੍ਬੁਦ੍ਧੋ ਵਦਤਂ ਵਰੋ;
ਸਮ੍ਮੁਤਿਂ ਪਰਮਤ੍ਥਞ੍ਚ, ਤਤਿਯਂ ਨੁਪਲਬ੍ਭਤਿ’’.
ਤਤ੍ਥ ¶ –
‘‘ਸਙ੍ਕੇਤਵਚਨਂ ਸਚ੍ਚਂ, ਲੋਕਸਮ੍ਮੁਤਿਕਾਰਣਂ;
ਪਰਮਤ੍ਥਵਚਨਂ ਸਚ੍ਚਂ, ਧਮ੍ਮਾਨਂ ਤਥਲਕ੍ਖਣ’’ਨ੍ਤਿ.
ਅਪਰੋ ਨਯੋ – ਦ੍ਵੇ ਭਗਵਤੋ ਦੇਸਨਾ ਪਰਮਤ੍ਥਦੇਸਨਾ ਚ ਖਨ੍ਧਾਦਿਵਸੇਨ, ਸਮ੍ਮੁਤਿਦੇਸਨਾ ਚ ਸਪ੍ਪਿਕੁਮ੍ਭਾਦਿਵਸੇਨ. ਨ ਹਿ ਭਗਵਾ ਸਮਞ੍ਞਂ ਅਤਿਧਾਵਤਿ. ਤਸ੍ਮਾ ‘‘ਅਤ੍ਥਿ ਪੁਗ੍ਗਲੋ’’ਤਿ ਵਚਨਮਤ੍ਤਤੋ ਅਭਿਨਿਵੇਸੋ ਨ ਕਾਤਬ੍ਬੋ. ਸਤ੍ਥਾਰਾ ਹਿ –
‘‘ਪਞ੍ਞਤ੍ਤਿਂ ¶ ਅਨਤਿਕ੍ਕਮ੍ਮ, ਪਰਮਤ੍ਥੋ ਪਕਾਸਿਤੋ;
ਸਮਞ੍ਞਂ ਨਾਤਿਧਾਵੇਯ੍ਯ, ਤਸ੍ਮਾ ਅਞ੍ਞੋਪਿ ਪਣ੍ਡਿਤੋ;
ਪਰਮਤ੍ਥਂ ਪਕਾਸੇਨ੍ਤੋ, ਸਮਞ੍ਞਂ ਨਾਤਿਧਾਵਯੇ’’.
ਸੇਸਂ ਸਬ੍ਬਤ੍ਥ ਉਤ੍ਤਾਨਤ੍ਥਮੇਵਾਤਿ.
ਪੁਗ੍ਗਲਕਥਾ ਨਿਟ੍ਠਿਤਾ.
੨. ਪਰਿਹਾਨਿਕਥਾ
੧. ਵਾਦਯੁਤ੍ਤਿਪਰਿਹਾਨਿਵਣ੍ਣਨਾ
੨੩੯. ਇਦਾਨਿ ¶ ¶ ਪਰਿਹਾਨਿਕਥਾ ਹੋਤਿ. ਪਰਿਹਾਨਿਧਮ੍ਮੋ ਅਪਰਿਹਾਨਿਧਮ੍ਮੋ, ‘‘ਦ੍ਵੇਮੇ, ਭਿਕ੍ਖਵੇ, ਧਮ੍ਮਾ ਸੇਕ੍ਖਸ੍ਸ, ਭਿਕ੍ਖੁਨੋ ਪਰਿਹਾਨਾਯ ਸਂਵਤ੍ਤਨ੍ਤਿ’’ (ਅ. ਨਿ. ੨.੧੮੫), ‘‘ਪਞ੍ਚਿਮੇ, ਭਿਕ੍ਖਵੇ, ਧਮ੍ਮਾ ¶ ਸਮਯਵਿਮੁਤ੍ਤਸ੍ਸ ਭਿਕ੍ਖੁਨੋ ਪਰਿਹਾਨਾਯ ਸਂਵਤ੍ਤਨ੍ਤੀ’’ਤਿ (ਅ. ਨਿ. ੫.੧੪੯) ਏਵਮਾਦੀਨਿ ਹਿ ਸੁਤ੍ਤਾਨਿ ਨਿਸ੍ਸਾਯ ਸਮ੍ਮਿਤਿਯਾ ਵਜ੍ਜਿਪੁਤ੍ਤਕਾ ਸਬ੍ਬਤ੍ਥਿਵਾਦਿਨੋ ਏਕਚ੍ਚੇ ਚ ਮਹਾਸਙ੍ਘਿਕਾ ਅਰਹਤੋਪਿ ਪਰਿਹਾਨਿਂ ਇਚ੍ਛਨ੍ਤਿ, ਤਸ੍ਮਾ ਤੇ ਵਾ ਹੋਨ੍ਤੁ ਅਞ੍ਞੇਯੇਵ ਵਾ, ਯੇਸਂ ਅਯਂ ਲਦ੍ਧਿ, ਤੇਸਂ ਲਦ੍ਧਿਭਿਨ੍ਦਨਤ੍ਥਂ ਪਰਿਹਾਯਤਿ ਅਰਹਾ ਅਰਹਤ੍ਤਾਤਿ ਪੁਚ੍ਛਾ ਸਕਵਾਦਿਸ੍ਸ. ਤਤ੍ਰ ਪਰਿਹਾਯਤੀਤਿ ਦ੍ਵੇ ਪਰਿਹਾਨਿਯੋ ਪਤ੍ਤਪਰਿਹਾਨਿ ਚ ਅਪ੍ਪਤ੍ਤਪਰਿਹਾਨਿ ਚ. ਤਤ੍ਥ ‘‘ਦੁਤਿਯਮ੍ਪਿ ਖੋ ਆਯਸ੍ਮਾ ਗੋਧਿਕੋ ਤਮ੍ਹਾ ਸਾਮਯਿਕਾਯ ਚੇਤੋਵਿਮੁਤ੍ਤਿਯਾ ਪਰਿਹਾਯੀ’’ਤਿ (ਸਂ. ਨਿ. ੧.੧੫੯) ਅਯਂ ਪਤ੍ਤਪਰਿਹਾਨਿ ਨਾਮ. ‘‘ਮਾ ਵੋ ਸਾਮਞ੍ਞਤ੍ਥਿਕਾਨਂ ਸਤਂ ਸਾਮਞ੍ਞਤ੍ਥੋ ਪਰਿਹਾਯੀ’’ਤਿ (ਮ. ਨਿ. ੧.੪੧੬-੪੧੮) ਅਯਂ ਅਪ੍ਪਤ੍ਤਪਰਿਹਾਨਿ. ਤਾਸੁ ਇਧ ਪਤ੍ਤਪਰਿਹਾਨਿ ਅਧਿਪ੍ਪੇਤਾ. ਤਞ੍ਹਿ ਸਨ੍ਧਾਯ ਆਮਨ੍ਤਾਤਿ ਪਟਿਞ੍ਞਾ ਪਰਵਾਦਿਸ੍ਸ. ਸਕਸਮਯੇ ਪਨ ਇਮਂ ਪਤ੍ਤਪਰਿਹਾਨਿਂ ਨਾਮ ਲੋਕਿਯਸਮਾਪਤ੍ਤਿਯਾਵ ਇਚ੍ਛਨ੍ਤਿ, ਨ ਅਰਹਤ੍ਤਾਦੀਹਿ ਸਾਮਞ੍ਞਫਲੇਹਿ. ਪਰਸਮਯੇਪਿ ਨਂ ਸਬ੍ਬਸਾਮਞ੍ਞਫਲੇਸੁ ਸਬ੍ਬਭਵੇਸੁ ਸਬ੍ਬਕਾਲੇਸੁ ਸਬ੍ਬੇਸਞ੍ਚ ਪੁਗ੍ਗਲਾਨਂ ਨ ਇਚ੍ਛਨ੍ਤਿ. ਤਂ ਪਨ ਤੇਸਂ ਲਦ੍ਧਿਮਤ੍ਤਮੇਵਾਤਿ ਸਬ੍ਬਂ ਲਦ੍ਧਿਜਾਲਂ ਭਿਨ੍ਦਿਤੁਂ ਪੁਨ ਸਬ੍ਬਤ੍ਥਾਤਿਆਦਿਨਾ ਨਯੇਨ ਦੇਸਨਾ ਵਡ੍ਢਿਤਾ.
ਤਤ੍ਥ ਯਸ੍ਮਾ ਪਰਵਾਦੀ ਕਮੇਨ ਪਰਿਹਾਯਿਤ੍ਵਾ ਸੋਤਾਪਤ੍ਤਿਫਲੇ ਠਿਤਸ੍ਸ ਅਰਹਤੋ ਪਰਿਹਾਨਿਂ ਨ ਇਚ੍ਛਤਿ, ਉਪਰਿਫਲੇਸੁ ਠਿਤਸ੍ਸੇਵ ਇਚ੍ਛਤਿ. ਯਸ੍ਮਾ ਚ ਰੂਪਾਰੂਪਭਵੇਸੁ ਠਿਤਸ੍ਸ ਨ ਇਚ੍ਛਤਿ, ਕਮ੍ਮਾਰਾਮਤਾਦੀਨਂ ਪਨ ਪਰਿਹਾਨਿਯਧਮ੍ਮਾਨਂ ਭਾਵਤੋ ਕਾਮਭਵੇ ਠਿਤਸ੍ਸੇਵ ਇਚ੍ਛਤਿ, ਤਸ੍ਮਾ ‘‘ਸਬ੍ਬਤ੍ਥਾ’’ਤਿ ¶ ਪੁਟ੍ਠੋ ਪਟਿਕ੍ਖਿਪਤਿ. ਪੁਨ ਦਲ਼੍ਹਂ ਕਤ੍ਵਾ ਪੁਟ੍ਠੋ ਕਾਮਭਵਂ ਸਨ੍ਧਾਯ ਪਟਿਜਾਨਾਤਿ. ਸਬ੍ਬਸ੍ਮਿਮ੍ਪਿ ਹਿ ਕਾਮਭਵੇ ਪਰਿਹਾਨਿਕਰਾ ਕਾਮਗੁਣਾ ਅਤ੍ਥਿ, ਤਸ੍ਮਾ ਤਤ੍ਥ ਪਰਿਹਾਯਤੀਤਿ ਤਸ੍ਸ ਲਦ੍ਧਿ.
ਤਤਿਯਪੁਚ੍ਛਾਯ ¶ ਪਰਿਹਾਨੀਤਿ ਪਰਿਹਾਨਿਕਰੇ ਧਮ੍ਮੇ ਪੁਚ੍ਛਤਿ. ਤਤ੍ਥ ਯਸ੍ਮਾ ਪਰਿਹਾਨਿ ਨਾਮ ਕਮ੍ਮਾਰਾਮਤਾਦਿਧਮ੍ਮਾ, ਵਿਸੇਸਤੋ ਵਾ ਕਾਮਰਾਗਬ੍ਯਾਪਾਦਾ ਏਵ, ਤੇ ਚ ਰੂਪਾਰੂਪਭਵੇ ਨਤ੍ਥਿ, ਤਸ੍ਮਾ ‘‘ਨ ਹੇਵ’’ਨ੍ਤਿ ਪਟਿਕ੍ਖੇਪੋ ਪਰਵਾਦਿਸ੍ਸ.
ਸਬ੍ਬਦਾਤਿ ਕਾਲਪੁਚ੍ਛਾ. ਤਤ੍ਥ ਪਠਮਪਞ੍ਹੇ ਯੋਨਿਸੋਮਨਸਿਕਾਰਕਾਲੇ ਅਪਰਿਹਾਯਨਤੋ ਪਟਿਕ੍ਖਿਪਤਿ. ਦੁਤਿਯੇ ਅਯੋਨਿਸੋਮਨਸਿਕਰੋਤੋ ਰਤ੍ਤਿਭਾਗੇ ਵਾ ਦਿਵਸਭਾਗੇ ਵਾ ਸਬ੍ਬਦਾ ਪਰਿਹਾਯਨਤੋ ਪਟਿਜਾਨਾਤਿ. ਤਤਿਯੇ ਪਰਿਹਾਨਿਕਰਧਮ੍ਮਸਮਾਯੋਗੇ ¶ ਸਤਿ ਮੁਹੁਤ੍ਤਮੇਵ ਪਰਿਹਾਨਿ ਨਾਮ ਹੋਤਿ, ਤਤੋ ਪੁਬ੍ਬੇ ਅਪਰਿਹੀਨਸ੍ਸ ਪਚ੍ਛਾ ਪਰਿਹੀਨਸ੍ਸ ਚ ਪਰਿਹਾਨਿ ਨਾਮ ਨਤ੍ਥੀਤਿ ਪਟਿਕ੍ਖਿਪਤਿ.
ਸਬ੍ਬੇਵ ਅਰਹਨ੍ਤੋਤਿ ਪਞ੍ਹਾਨਂ ਪਠਮਸ੍ਮਿਂ ਤਿਕ੍ਖਿਨ੍ਦ੍ਰਿਯੇ ਸਨ੍ਧਾਯ ਪਟਿਕ੍ਖਿਪਤਿ. ਦੁਤਿਯਸ੍ਮਿਂ ਮੁਦਿਨ੍ਦ੍ਰਿਯੇ ਸਨ੍ਧਾਯ ਪਟਿਜਾਨਾਤਿ. ਤਤਿਯਸ੍ਮਿਮ੍ਪਿ ਤਿਕ੍ਖਿਨ੍ਦ੍ਰਿਯਾਵ ਅਧਿਪ੍ਪੇਤਾ. ਤੇਸਞ੍ਹਿ ਸਬ੍ਬੇਸਮ੍ਪਿ ਪਰਿਹਾਨਿ ਨ ਹੋਤੀਤਿ ਤਸ੍ਸ ਲਦ੍ਧਿ.
ਸੇਟ੍ਠਿਉਦਾਹਰਣੇ ਪਠਮਪੁਚ੍ਛਾ ਪਰਵਾਦਿਸ੍ਸ, ਦੁਤਿਯਾ ਸਕਵਾਦਿਸ੍ਸ. ਤਤ੍ਰਾਯਂ ਅਧਿਪ੍ਪਾਯੋ – ਯਂ ਮਂ ਤੁਮ੍ਹੇ ਪੁਚ੍ਛਥ – ‘‘ਅਰਹਾ ਅਰਹਤ੍ਤਾ ਪਰਿਹਾਯਨ੍ਤੋ ਚਤੂਹਿ ਫਲੇਹਿ ਪਰਿਹਾਯਤੀ’’ਤਿ, ਤਤ੍ਰ ਵੋ ਪਟਿਪੁਚ੍ਛਾਮਿ – ‘‘ਚਤੂਹਿ ਸਤਸਹਸ੍ਸੇਹਿ ਸੇਟ੍ਠੀ ਸੇਟ੍ਠਿਤ੍ਤਂ ਕਰੋਨ੍ਤੋ ਸਤਸਹਸ੍ਸੇਹਿ ਪਰਿਹੀਨੇ ਸੇਟ੍ਠੀ ਸੇਟ੍ਠਿਤ੍ਤਾ ਪਰਿਹੀਨੋ ਹੋਤੀ’’ਤਿ. ਤਤੋ ਸਕਵਾਦਿਨਾ ਏਕਦੇਸੇਨ ਪਰਿਹਾਨਿਂ ਸਨ੍ਧਾਯ ‘‘ਆਮਨ੍ਤਾ’’ਤਿ ਵੁਤ੍ਤੇ ਸਬ੍ਬਸਾਪਤੇਯ੍ਯਾ ਪਰਿਹੀਨੋ ਹੋਤੀਤਿ ਪੁਚ੍ਛਤਿ. ਤਥਾ ਅਪਰਿਹੀਨਤ੍ਤਾ ਸਕਵਾਦੀ ਨ ਹੇਵਾਤਿ ਵਤ੍ਵਾ ਅਥ ਨਂ ‘‘ਏਵਮੇਵ ਅਰਹਾਪਿ ਪਰਿਹਾਯਤਿ ਚ. ਨ ਚ ਚਤੂਹਿ ਫਲੇਹੀ’’ਤਿ ਉਪ੍ਪਨ੍ਨਲਦ੍ਧਿਕਂ ਦੁਤਿਯਂ ਭਬ੍ਬਪਞ੍ਹਂ ਪੁਚ੍ਛਤਿ. ਪਰਵਾਦੀ ਸੇਟ੍ਠਿਨੋ ਅਭਬ੍ਬਤਾਯ ਨਿਯਮਂ ਅਪਸ੍ਸਨ੍ਤੋ ਪਟਿਜਾਨਿਤ੍ਵਾ ਅਰਹਤੋ ਚਤੂਹਿ ਫਲੇਹਿ ਪਰਿਹਾਨਿਭਬ੍ਬਤਂ ਪੁਟ੍ਠੋ ‘‘ਨਿਯਤੋ ਸਮ੍ਬੋਧਿਪਰਾਯਣੋ’’ਤਿ (ਅ. ਨਿ. ੩.੮੭) ਵਚਨਸ੍ਸ ਅਯੋਨਿਸੋ ਅਤ੍ਥਂ ਗਹੇਤ੍ਵਾ ਲਦ੍ਧਿਯਂ ਠਿਤੋ ਸੋਤਾਪਤ੍ਤਿਫਲਤੋ ਪਰਿਹਾਯਿਤੁਂ ਅਭਬ੍ਬਤਂ ਸਨ੍ਧਾਯ ਪਟਿਕ੍ਖਿਪਤਿ. ਤਂ ਪਨਸ੍ਸ ਲਦ੍ਧਿਮਤ੍ਤਮੇਵਾਤਿ.
ਏਤ੍ਤਾਵਤਾ ਵਾਦਯੁਤ੍ਤਿ ਨਾਮ ਨਿਟ੍ਠਿਤਾ ਹੋਤਿ.
੨. ਅਰਿਯਪੁਗ੍ਗਲਸਂਸਨ੍ਦਨਪਰਿਹਾਨਿਵਣ੍ਣਨਾ
੨੪੦. ਇਦਾਨਿ ¶ ¶ ਅਰਿਯਪੁਗ੍ਗਲਸਂਸਨ੍ਦਨਾ ਆਰਦ੍ਧਾ. ਤਤ੍ਥ ਯਸ੍ਮਾ ਕੇਚਿ ਅਰਹਤੋਵ ਪਰਿਹਾਨਿਂ ਇਚ੍ਛਨ੍ਤਿ, ਕੇਚਿ ਅਨਾਗਾਮਿਨੋਪਿ, ਕੇਚਿ ਸਕਦਾਗਾਮਿਸ੍ਸਪਿ. ਸੋਤਾਪਨ੍ਨਸ੍ਸ ਪਨ ਸਬ੍ਬੇਪਿ ਨ ਇਚ੍ਛਨ੍ਤਿਯੇਵ. ਯੇ ਅਰਹਤ੍ਤਾ ਪਰਿਹਾਯਿਤ੍ਵਾ ਅਨਾਗਾਮਿਸਕਦਾਗਾਮਿਭਾਵੇ ਠਿਤਾ, ਤੇਸਂ ਪਰਿਹਾਨਿਂ ਇਚ੍ਛਨ੍ਤਿ, ਨ ਇਤਰੇਸਂ ਅਨਾਗਾਮਿਸਕਦਾਗਾਮੀਨਂ. ਸੋਤਾਪਨ੍ਨਸ੍ਸ ¶ ਪਨ ਤੇਪਿ ਸਬ੍ਬਥਾਪਿ ਨ ਇਚ੍ਛਨ੍ਤਿਯੇਵ, ਤਸ੍ਮਾ ਪੇਯ੍ਯਾਲਮੁਖੇਨ ਪੁਚ੍ਛਾ ਕਤਾ. ਤਤ੍ਥ ਤੇਸਂ ਲਦ੍ਧਿਵਸੇਨ ਪਟਿਞ੍ਞਾ ਚ ਪਟਿਕ੍ਖੇਪੋ ਚ ਵੇਦਿਤਬ੍ਬਾ. ‘‘ਪਰਿਹਾਯਤਿ ਅਨਾਗਾਮੀ ਅਨਾਗਾਮਿਫਲਾ’’ਤਿ ਹਿ ਪਞ੍ਹਸ੍ਮਿਂ ਯੇ ਅਨਾਗਾਮਿਨੋ ਪਰਿਹਾਨਿਂ ਨ ਇਚ੍ਛਨ੍ਤਿ, ਤੇਸਂ ਵਸੇਨ ਪਟਿਕ੍ਖੇਪੋ. ਯੇ ਪਕਤਿਅਨਾਗਾਮਿਨੋ ਵਾ ਅਰਹਤ੍ਤਾ ਪਰਿਹਾਯਿਤ੍ਵਾ ਠਿਤਅਨਾਗਾਮਿਨੋ ਵਾ ਪਰਿਹਾਨਿਂ ਇਚ੍ਛਨ੍ਤਿ, ਤੇਸਂ ਵਸੇਨ ਪਟਿਞ੍ਞਾਤਿ ਇਦਮੇਤ੍ਥ ਨਯਮੁਖਂ. ਤਸ੍ਸਾਨੁਸਾਰੇਨ ਸਬ੍ਬਪੇਯ੍ਯਾਲਾ ਅਤ੍ਥਤੋ ਵੇਦਿਤਬ੍ਬਾ.
੨੪੧. ਯਂ ਪਨੇਤ੍ਥ ‘‘ਸੋਤਾਪਤ੍ਤਿਫਲਸ੍ਸ ਅਨਨ੍ਤਰਾ ਅਰਹਤ੍ਤਂਯੇਵ ਸਚ੍ਛਿਕਰੋਤੀ’’ਤਿ ਵੁਤ੍ਤਂ, ਤਂ ਪਰਿਹੀਨਸ੍ਸ ਪੁਨ ਵਾਯਮਤੋ ਅਰਹਤ੍ਤਪ੍ਪਤ੍ਤਿਂ ਸਨ੍ਧਾਯ ਵੁਤ੍ਤਂ. ਇਤਰੋ ਸੋਤਾਪਤ੍ਤਿਫਲਾਨਨ੍ਤਰਂ ਅਰਹਤ੍ਤਸ੍ਸ ਅਭਾਵਾ ਪਟਿਕ੍ਖਿਪਤਿ.
੨੪੨. ਤਤੋ ਪਰਂ ‘‘ਪਰਿਹਾਨਿ ਨਾਮੇਸਾ ਕਿਲੇਸਪ੍ਪਹਾਨਸ੍ਸ ਵਾ ਮਨ੍ਦਤਾਯ ਭਵੇਯ੍ਯ, ਮਗ੍ਗਭਾਵਨਾਦੀਨਂ ਵਾ ਅਨਧਿਮਤ੍ਤਤਾਯ, ਸਚ੍ਚਾਨਂ ਵਾ ਅਦਸ੍ਸਨੇਨਾ’’ਤਿ ਏਵਮਾਦੀਨਂ ਵਸੇਨ ਅਨੁਯੁਞ੍ਜਿਤੁਂ ਕਸ੍ਸ ਬਹੁਤਰਾ ਕਿਲੇਸਾ ਪਹੀਨਾਤਿਆਦਿ ਵੁਤ੍ਤਂ. ਤਂ ਸਬ੍ਬਂ ਉਤ੍ਤਾਨਾਧਿਪ੍ਪਾਯਮੇਵ ਸੁਤ੍ਤਾਨਂ ਪਨਤ੍ਥੋ ਆਗਮਟ੍ਠਕਥਾਸੁ ਵੁਤ੍ਤਨਯੇਨੇਵ ਵੇਦਿਤਬ੍ਬੋ.
੨੬੨. ਸਮਯਵਿਮੁਤ੍ਤੋ ਅਰਹਾ ਅਰਹਤ੍ਤਾ ਪਰਿਹਾਯਤੀਤਿ ਏਤ੍ਥ ਮੁਦਿਨ੍ਦ੍ਰਿਯੋ ਸਮਯਵਿਮੁਤ੍ਤੋ, ਤਿਕ੍ਖਿਨ੍ਦ੍ਰਿਯੋ ਅਸਮਯਵਿਮੁਤ੍ਤੋਤਿ ਤੇਸਂ ਲਦ੍ਧਿ. ਸਕਸਮਯੇ ਪਨ ਅਵਸਿਪ੍ਪਤ੍ਤੋ ਝਾਨਲਾਭੀ ਸਮਯਵਿਮੁਤ੍ਤੋ, ਵਸਿਪ੍ਪਤ੍ਤੋ ਝਾਨਲਾਭੀ ਚੇਵ ਸਬ੍ਬੇ ਚ ਅਰਿਯਪੁਗ੍ਗਲਾ ਅਰਿਯੇ ਵਿਮੋਕ੍ਖੇ ਅਸਮਯਵਿਮੁਤ੍ਤਾਤਿ ਸਨ੍ਨਿਟ੍ਠਾਨਂ. ਸੋ ਪਨ ਤਂ ਅਤ੍ਤਨੋ ਲਦ੍ਧਿਂ ਗਹੇਤ੍ਵਾ ਸਮਯਵਿਮੁਤ੍ਤੋ ¶ ਪਰਿਹਾਯਤਿ, ਇਤਰੋ ਨ ਪਰਿਹਾਯਤੀ’’ਤਿ ਆਹ. ਸੇਸਮੇਤ੍ਥ ਉਤ੍ਤਾਨਤ੍ਥਮੇਵ.
ਅਰਿਯਪੁਗ੍ਗਲਸਂਸਨ੍ਦਨਪਰਿਹਾਨਿਵਣ੍ਣਨਾ.
੩. ਸੁਤ੍ਤਸਾਧਨਪਰਿਹਾਨਿਵਣ੍ਣਨਾ
੨੬੫. ਇਦਾਨਿ ¶ ਸੁਤ੍ਤਸਾਧਨਾ ਹੋਤਿ. ਤਤ੍ਥ ਉਚ੍ਚਾਵਚਾਤਿ ਉਤ੍ਤਮਹੀਨਭੇਦਤੋ ਉਚ੍ਚਾ ਚ ਅਵਚਾ ਚ. ਪਟਿਪਾਦਾਤਿ ਪਟਿਪਦਾ. ਸਮਣੇਨ ਪਕਾਸਿਤਾਤਿ ਬੁਦ੍ਧਸਮਣੇਨ ਜੋਤਿਤਾ. ਸੁਖਾਪਟਿਪਦਾ ਹਿ ਖਿਪ੍ਪਾਭਿਞ੍ਞਾ ਉਚ੍ਚਾ. ਦੁਕ੍ਖਾਪਟਿਪਦਾ ਦਨ੍ਧਾਭਿਞ੍ਞਾ ਅਵਚਾ. ਇਤਰਾ ਦ੍ਵੇ ਏਕੇਨਙ੍ਗੇਨ ¶ ਉਚ੍ਚਾ, ਏਕੇਨ ਅਵਚਾ. ਪਠਮਂ ਵੁਤ੍ਤਾ ਏਵ ਵਾ ਉਚ੍ਚਾ, ਇਤਰੋ ਤਿਸ੍ਸੋਪਿ ਅਵਚਾ. ਤਾਯ ਚੇਤਾਯ ਉਚ੍ਚਾਵਚਾਯ ਪਟਿਪਦਾਯ ਨ ਪਾਰਂ ਦਿਗੁਣਂ ਯਨ੍ਤਿ, ਏਕਮਗ੍ਗੇਨ ਦ੍ਵਿਕ੍ਖਤ੍ਤੁਂ ਨਿਬ੍ਬਾਨਂ ਨ ਗਚ੍ਛਨ੍ਤੀਤਿ ਅਤ੍ਥੋ. ਕਸ੍ਮਾ? ਯੇਨ ਮਗ੍ਗੇਨ ਯੇ ਕਿਲੇਸਾ ਪਹੀਨਾ, ਤੇਨ ਤੇਸਂ ਪੁਨ ਅਪ੍ਪਹਾਤਬ੍ਬਤੋ. ਏਤੇਨ ਪਰਿਹਾਨਿਧਮ੍ਮਾਭਾਵਂ ਦੀਪੇਤਿ. ਨਯਿਦਂ ਏਕਗੁਣਂ ਮੁਤਨ੍ਤਿ ਤਞ੍ਚ ਇਦਂ ਪਾਰਂ ਏਕਵਾਰਂਯੇਵ ਫੁਸਨਾਰਹਂ ਨ ਹੋਤਿ. ਕਸ੍ਮਾ? ਏਕੇਨ ਮਗ੍ਗੇਨ ਸਬ੍ਬਕਿਲੇਸਾਨਂ ਅਪ੍ਪਹਾਨਤੋ. ਏਤੇਨ ਏਕਮਗ੍ਗੇਨੇਵ ਅਰਹਤ੍ਤਾਭਾਵਂ ਦੀਪੇਤਿ.
ਅਤ੍ਥਿ ਛਿਨ੍ਨਸ੍ਸ ਛੇਦਿਯਨ੍ਤਿ ਛਿਨ੍ਨਸ੍ਸ ਕਿਲੇਸਵਟ੍ਟਸ੍ਸ ਪੁਨ ਛਿਨ੍ਦਿਤਬ੍ਬਂ ਕਿਞ੍ਚਿ ਅਤ੍ਥੀਤਿ ਪੁਚ੍ਛਤਿ. ਇਤਰੋ ਤਿਕ੍ਖਿਨ੍ਦ੍ਰਿਯਂ ਸਨ੍ਧਾਯ ਪਟਿਕ੍ਖਿਪਿਤ੍ਵਾ ਪੁਨ ਪੁਟ੍ਠੋ ਮੁਦਿਨ੍ਦ੍ਰਿਯਂ ਸਨ੍ਧਾਯ ਪਟਿਜਾਨਾਤਿ. ਸਕਵਾਦੀ ਸੁਤ੍ਤਂ ਆਹਰਿਤ੍ਵਾ ਨਤ੍ਥਿਭਾਵਂ ਦਸ੍ਸੇਤਿ. ਤਤ੍ਥ ਓਘਪਾਸੋਤਿ ਕਿਲੇਸੋਘੋ ਚੇਵ ਕਿਲੇਸਪਾਸੋ ਚ.
੨੬੬. ਕਤਸ੍ਸ ਪਟਿਚਯੋਤਿ ਭਾਵਿਤਸ੍ਸ ਮਗ੍ਗਸ੍ਸ ਪੁਨ ਭਾਵਨਾ. ਇਧਾਪਿ ਪਟਿਕ੍ਖੇਪਪਟਿਜਾਨਨਾਨਿ ਪੁਰਿਮਨਯੇਨੇਵ ਵੇਦਿਤਬ੍ਬਾਨਿ.
੨੬੭. ਪਰਿਹਾਨਾਯ ਸਂਵਤ੍ਤਨ੍ਤੀਤਿ ਪਰਵਾਦਿਨਾ ਆਭਤੇ ਸੁਤ੍ਤੇ ਪਞ੍ਚ ਧਮ੍ਮਾ ਅਪ੍ਪਤ੍ਤਪਰਿਹਾਨਾਯ ਚੇਵ ਲੋਕਿਯਸਮਾਪਤ੍ਤਿਪਰਿਹਾਨਾਯ ਚ ਸਂਵਤ੍ਤਨ੍ਤਿ. ਸੋ ਪਨ ਪਤ੍ਤਸ੍ਸ ਅਰਹਤ੍ਤਫਲਸ੍ਸ ਪਰਿਹਾਨਾਯ ਸਲ੍ਲਕ੍ਖੇਤਿ. ਤੇਨੇਵ ਅਤ੍ਥਿ ਅਰਹਤੋ ਕਮ੍ਮਾਰਾਮਤਾਤਿ ਆਹ. ਇਤਰੋਪਿ ਅਸਮਯਵਿਮੁਤ੍ਤਂ ¶ ਸਨ੍ਧਾਯ ਪਟਿਕ੍ਖਿਪਿਤ੍ਵਾ ਇਤਰਂ ਸਨ੍ਧਾਯ ਪਟਿਜਾਨਾਤਿ. ਕਾਮਰਾਗਵਸੇਨ ਵਾ ਪਵਤ੍ਤਮਾਨਂ ਤਂ ਪਟਿਕ੍ਖਿਪਿਤ੍ਵਾ ਇਤਰਥਾ ਪਵਤ੍ਤਮਾਨਂ ਪਟਿਜਾਨਾਤਿ. ਰਾਗਾਦੀਨਂ ਪਨ ਅਤ੍ਥਿਤਂ ਪੁਟ੍ਠੋ ਪਟਿਜਾਨਿਤੁਂ ਨ ਸਕ੍ਕੋਤਿ.
੨੬੮. ਕਿਂ ਪਰਿਯੁਟ੍ਠਿਤੋਤਿ ਕੇਨ ਪਰਿਯੁਟ੍ਠਿਤੋ ਅਨੁਬਦ੍ਧੋ ਅਜ੍ਝੋਤ੍ਥਤੋ ਵਾ ਹੁਤ੍ਵਾਤਿ ਅਤ੍ਥੋ. ਅਨੁਸਯਪੁਚ੍ਛਾਯਪਿ ਤਿਕ੍ਖਿਨ੍ਦ੍ਰਿਯਮੁਦਿਨ੍ਦ੍ਰਿਯਵਸੇਨੇਵ ਪਟਿਕ੍ਖੇਪਪਟਿਜਾਨਨਾਨਿ ਵੇਦਿਤਬ੍ਬਾਨਿ. ਕਲ੍ਯਾਣਾਨੁਸਯੋਤਿ ¶ ਵਚਨਮਤ੍ਤਸਾਮਞ੍ਞੇਨ ਵਾ ਪਟਿਜਾਨਾਤਿ. ਰਾਗੋ ਉਪਚਯਂ ਗਚ੍ਛਤੀਤਿ ਭਾਵਨਾਯ ਪਹੀਨਂ ਸਨ੍ਧਾਯਾਹ. ਪਰਤੋ ਦੋਸਮੋਹੇਸੁਪਿ ਏਸੇਵ ਨਯੋ. ਸਕ੍ਕਾਯਦਿਟ੍ਠਿਆਦੀਨਂ ਪਨ ਦਸ੍ਸਨੇਨ ਪਹੀਨਤ੍ਤਾ ਉਪਚਯਂ ਨ ਇਚ੍ਛਤਿ. ਸੇਸਂ ਸਬ੍ਬਤ੍ਥ ਉਤ੍ਤਾਨਤ੍ਥਮੇਵਾਤਿ.
ਸੁਤ੍ਤਸਾਧਨਾ.
ਪਰਿਹਾਨਿਕਥਾ ਨਿਟ੍ਠਿਤਾ.
੩. ਬ੍ਰਹ੍ਮਚਰਿਯਕਥਾ
੧. ਸੁਦ੍ਧਬ੍ਰਹ੍ਮਚਰਿਯਕਥਾਵਣ੍ਣਨਾ
੨੬੯. ਇਦਾਨਿ ¶ ¶ ¶ ਬ੍ਰਹ੍ਮਚਰਿਯਕਥਾ ਹੋਤਿ. ਤਤ੍ਥ ਦ੍ਵੇ ਬ੍ਰਹ੍ਮਚਰਿਯਵਾਸਾ, ਮਗ੍ਗਭਾਵਨਾ ਚ ਪਬ੍ਬਜ੍ਜਾ ਚ. ਪਬ੍ਬਜ੍ਜਾ ਸਬ੍ਬਦੇਵੇਸੁ ਨਤ੍ਥਿ. ਮਗ੍ਗਭਾਵਨਾ ਠਪੇਤ੍ਵਾ ਅਸਞ੍ਞਸਤ੍ਤੇ ਸੇਸੇਸੁ ਅਪ੍ਪਟਿਸਿਦ੍ਧਾ. ਤਤ੍ਥ ਯੇ ਪਰਨਿਮ੍ਮਿਤਵਸਵਤ੍ਤਿਦੇਵੇ ਉਪਾਦਾਯ ਤਦੁਪਰਿਦੇਵੇਸੁ ਮਗ੍ਗਭਾਵਨਮ੍ਪਿ ਨ ਇਚ੍ਛਨ੍ਤਿ ਸੇਯ੍ਯਥਾਪਿ ਸਮ੍ਮਿਤਿਯਾ, ਤੇ ਸਨ੍ਧਾਯ ਨਤ੍ਥਿ ਦੇਵੇਸੂਤਿ ਪੁਚ੍ਛਾ ਸਕਵਾਦਿਸ੍ਸ. ‘‘ਤੀਹਿ, ਭਿਕ੍ਖਵੇ, ਠਾਨੇਹਿ ਜਮ੍ਬੁਦੀਪਕਾ ਮਨੁਸ੍ਸਾ ਉਤ੍ਤਰਕੁਰੁਕੇ ਚ ਮਨੁਸ੍ਸੇ ਅਧਿਗ੍ਗਣ੍ਹਨ੍ਤਿ ਦੇਵੇ ਚ ਤਾਵਤਿਂਸੇ. ਕਤਮੇਹਿ ਤੀਹਿ? ਸੂਰਾ ਸਤਿਮਨ੍ਤੋ ਇਧ ਬ੍ਰਹ੍ਮਚਰਿਯਵਾਸੋ’’ਤਿ (ਅ. ਨਿ. ੯.੨੧) ਇਦਂ ਸੁਤ੍ਤਂ ਨਿਸ੍ਸਾਯ ਦ੍ਵੇਪਿ ਬ੍ਰਹ੍ਮਚਰਿਯਵਾਸਾ ਨਤ੍ਥਿ ਦੇਵੇਸੂਤਿ ਉਪ੍ਪਨ੍ਨਲਦ੍ਧਿਵਸੇਨ ਪਟਿਞ੍ਞਾ ਪਰਵਾਦਿਸ੍ਸ. ਪੁਨ ਦ੍ਵਿਨ੍ਨਮ੍ਪਿ ਬ੍ਰਹ੍ਮਚਰਿਯਾਨਂ ਅਨ੍ਤਰਾਯਿਕਧਮ੍ਮਵਸੇਨੇਵ ਸਬ੍ਬੇ ਦੇਵਾ ਜਲ਼ਾਤਿ ਪੁਚ੍ਛਾ ਸਕਵਾਦਿਸ੍ਸ. ਤਤ੍ਥ ਹਤ੍ਥਸਂਵਾਚਿਕਾਤਿ ਮੂਗਾ ਵਿਯ ਹਤ੍ਥਮੁਦ੍ਧਾਯ ਵਤ੍ਤਾਰੋ. ਪਰਤੋ ਅਤ੍ਥਿ ਦੇਵੇਸੂਤਿ ਪੁਚ੍ਛਾ ਪਰਵਾਦਿਸ੍ਸ, ਮਗ੍ਗਭਾਵਨਂ ਸਨ੍ਧਾਯ ਪਟਿਞ੍ਞਾ ਸਕਵਾਦਿਸ੍ਸ. ਪਟਿਞ੍ਞਾਯ ਅਧਿਪ੍ਪਾਯਂ ਅਸਲ੍ਲਕ੍ਖੇਤ੍ਵਾ ਪਬ੍ਬਜ੍ਜਾਵਸੇਨ ਅਨੁਯੋਗੋ ਪਰਵਾਦਿਸ੍ਸ.
੨੭੦. ਯਤ੍ਥ ਨਤ੍ਥਿ ਪਬ੍ਬਜ੍ਜਾਤਿ ਪਞ੍ਹੇ ਗਿਹੀਨਞ੍ਚੇਵ ਏਕਚ੍ਚਾਨਞ੍ਚ ਦੇਵਾਨਂ ਮਗ੍ਗਪਟਿਲਾਭਂ ਸਨ੍ਧਾਯ ਪਟਿਕ੍ਖੇਪੋ ਤਸ੍ਸੇਵ. ਪੁਨ ਪੁਟ੍ਠੋ ਪਚ੍ਚਨ੍ਤਵਾਸਿਨੋ ਚੇਵ ਅਸਞ੍ਞਸਤ੍ਤੇ ਚ ਸਨ੍ਧਾਯ ਪਟਿਞ੍ਞਾ ਤਸ੍ਸੇਵ. ਯੋ ਪਬ੍ਬਜਤੀਤਿਆਦੀਸੁ ਪੁਚ੍ਛਾਸੁਪਿ ਏਸੇਵ ਨਯੋ. ਪੁਨ ‘‘ਅਤ੍ਥਿ ਦੇਵੇਸੂ’’ਤਿ ਪਞ੍ਹੇਪਿ ਮਗ੍ਗਭਾਵਨਂ ਸਨ੍ਧਾਯੇਵ ਪਟਿਞ੍ਞਾ ਸਕਵਾਦਿਸ੍ਸ, ‘‘ਸਬ੍ਬਦੇਵੇਸੂ’’ਤਿ ਵੁਤ੍ਤੇ ਅਸਞ੍ਞਸਤ੍ਤੇ ਸਨ੍ਧਾਯ ਪਟਿਕ੍ਖੇਪੋ ਤਸ੍ਸੇਵ.
੨੭੧. ਮਨੁਸ੍ਸੇਸੂਤਿ ¶ ਪਞ੍ਹਦ੍ਵਯੇ ਜਮ੍ਬੁਦੀਪਕੇ ਸਨ੍ਧਾਯ ਪਟਿਞ੍ਞਾ. ਪਚ੍ਚਨ੍ਤਵਾਸਿਨੋ ਸਨ੍ਧਾਯ ਪਟਿਕ੍ਖੇਪੋ ਵੇਦਿਤਬ੍ਬੋ.
ਅਤ੍ਥਿ ਯਤ੍ਥ ਅਤ੍ਥੀਤਿ ਅਤ੍ਥਿ ਤੇ ਦੇਵਾ, ਅਤ੍ਥਿ ਵਾ ਸੋ ਪਦੇਸੋ, ਯਤ੍ਥ ਅਤ੍ਥੀਤਿ ਏਵਂ ਸਤ੍ਤਪਦੇਸਵਿਭਾਗਮੁਖੇਨ ਵਿਸ੍ਸਜ੍ਜਨਂ ਸਕਵਾਦਿਸ੍ਸ. ਇਮਿਨਾ ਨਯੇਨ ਸਬ੍ਬੇ ਏਕਨ੍ਤਰਿਕਪਞ੍ਹਾ ਵੇਦਿਤਬ੍ਬਾ.
੨੭੨. ਸੁਤ੍ਤਾਨੁਯੋਗੇ ¶ ਕੁਹਿਂ ਫਲੁਪ੍ਪਤ੍ਤੀਤਿ ਤਸ੍ਸ ਅਨਾਗਾਮਿਨੋ ਅਰਹਤ੍ਤਫਲੁਪ੍ਪਤ੍ਤਿ ਕੁਹਿਨ੍ਤਿ ਪੁਚ੍ਛਾ ਸਕਵਾਦਿਸ੍ਸ. ਤਤ੍ਥੇਵਾਤਿ ਸੁਦ੍ਧਾਵਾਸੇਸੂਤਿ ਅਤ੍ਥੋ.
ਹਨ੍ਦ ਹੀਤਿ ਕਾਰਣਤ੍ਥੇ ਨਿਪਾਤੋ. ਇਦਂ ਵੁਤ੍ਤਂ ਹੋਤਿ – ਯਸ੍ਮਾ ਅਨਾਗਾਮਿਪੁਗ੍ਗਲੋ ਇਧ ਲੋਕੇ ਭਾਵਿਤੇਨ ਮਗ੍ਗੇਨ ਤਤ੍ਥ ਸੁਦ੍ਧਾਵਾਸੇਸੁ ਫਲਂ ਸਚ੍ਛਿਕਰੋਤਿ, ਨ ਤਤ੍ਥ ਅਞ੍ਞਂ ਮਗ੍ਗਂ ਭਾਵੇਤਿ, ਤਸ੍ਮਾ ਨਤ੍ਥਿ ਦੇਵੇਸੁ ਬ੍ਰਹ੍ਮਚਰਿਯਵਾਸੋਤਿ.
੨. ਸਂਸਨ੍ਦਨਬ੍ਰਹ੍ਮਚਰਿਯਵਣ੍ਣਨਾ
੨੭੩. ਇਦਾਨਿ ¶ ਯਦਿ ਅਞ੍ਞਤ੍ਥ ਭਾਵਿਤੇਨ ਮਗ੍ਗੇਨ ਅਞ੍ਞਤ੍ਥ ਫਲਸਚ੍ਛਿਕਿਰਿਯਾ ਹੋਤਿ, ਸੋਤਾਪਨ੍ਨਾਦੀਨਮ੍ਪਿ ਸਿਯਾਤਿ ਏਤਮਤ੍ਥਂ ਦਸ੍ਸੇਤੁਂ ਪੁਨ ਅਨਾਗਾਮੀਤਿਆਦੀਨਂ ਸਂਸਨ੍ਦਨਪੁਚ੍ਛਾ ਸਕਵਾਦਿਸ੍ਸ. ਤਤ੍ਥ ਅਨਾਗਾਮਿਸ੍ਸ ਫਲਸਚ੍ਛਿਕਿਰਿਯਾਯ ਪਟਿਞ੍ਞਾ, ਸੇਸਾਨਂ ਫਲਸਚ੍ਛਿਕਿਰਿਯਾਯ ਪਟਿਕ੍ਖੇਪੋ ਪਰਵਾਦਿਸ੍ਸ. ਇਧ ਭਾਵਿਤਮਗ੍ਗੋ ਹਿ ਅਨਾਗਾਮੀ ਇਧਵਿਹਾਯਨਿਟ੍ਠੋ ਨਾਮ ਹੋਤਿ. ਸੋ ਇਧ ਅਨਾਗਾਮਿਮਗ੍ਗਂ ਭਾਵੇਤ੍ਵਾ ‘‘ਓਪਪਾਤਿਕੋ ਤਤ੍ਥਪਰਿਨਿਬ੍ਬਾਯੀ’’ਤਿ ਵਚਨਤੋ ‘‘ਪੁਨ ਮਗ੍ਗਭਾਵਨਂ ਵਿਨਾ ਉਪਪਤ੍ਤਿਵਸੇਨੇਵ ਅਰਹਤ੍ਤਫਲਂ ਸਚ੍ਛਿਕਰੋਤੀ’’ਤਿ ਤਸ੍ਸ ਲਦ੍ਧਿ. ਸੋਤਾਪਨ੍ਨਸਕਦਾਗਾਮਿਨੋ ਪਨ ਤਤ੍ਥ ਮਗ੍ਗਂ ਭਾਵੇਤ੍ਵਾ ਤਤ੍ਰੁਪਪਤ੍ਤਿਕਾ ਨਾਮ ਹੋਨ੍ਤੀਤਿ ਤੇਸਂ ਇਧਾਗਮਨਞ੍ਞੇਵ ਨਤ੍ਥਿ. ਇਤਿ ਸੋ ਅਨਾਗਾਮਿਸ੍ਸ ਫਲਸਚ੍ਛਿਕਿਰਿਯਂ ਪੁਟ੍ਠੋ ਪਟਿਜਾਨਾਤਿ. ਇਤਰੇਸਂ ਪਟਿਕ੍ਖਿਪਤਿ.
ਅਨਾਗਾਮੀ ਪੁਗ੍ਗਲੋ ਤਤ੍ਥ ਭਾਵਿਤੇਨ ਮਗ੍ਗੇਨਾਤਿ ਪਞ੍ਹੇ ‘‘ਅਨਾਗਾਮਿਨੋ ਤਤ੍ਥ ਮਗ੍ਗਭਾਵਨਾਵ ਨਤ੍ਥੀ’’ਤਿ ਲਦ੍ਧਿਯਾ ਪਟਿਕ੍ਖਿਪਤਿ. ਮਗ੍ਗੋ ਚ ਭਾਵੀਯਤਿ, ਨ ਚ ਕਿਲੇਸਾ ਪਹੀਯਨ੍ਤੀਤਿ ਪੁਚ੍ਛਾ ਸਕਵਾਦਿਸ੍ਸ ¶ , ਰੂਪਾਵਚਰਮਗ੍ਗਂ ਸਨ੍ਧਾਯ ਪਟਿਞ੍ਞਾ ਇਤਰਸ੍ਸ. ਰੂਪਾਵਚਰਮਗ੍ਗੇਨ ਹਿ ਸੋ ਇਧਵਿਹਾਯਨਿਟ੍ਠੋ ਨਾਮ ਜਾਤੋ.
ਅਨਾਗਾਮੀ ਪੁਗ੍ਗਲੋ ਕਤਕਰਣੀਯੋਤਿ ਪਞ੍ਹੇ ‘‘ਓਪਪਾਤਿਕੋ ਤਤ੍ਥਪਰਿਨਿਬ੍ਬਾਯੀ’’ਤਿ ਵਚਨਤੋ ਉਪਪਤ੍ਤਿਯਾਵਸ੍ਸ ਕਤਕਰਣੀਯਾਦਿਭਾਵਂ ਸਨ੍ਧਾਯ ਪਟਿਜਾਨਾਤਿ. ਅਰਹਾਤਿ ਪਞ੍ਹੇ ਇਧਪਰਿਨਿਬ੍ਬਾਯਿਨੋ ਅਰਹਤੋ ਵਸੇਨੇਵ ਪਟਿਕ੍ਖਿਪਤਿ. ਪੁਨ ਪੁਟ੍ਠੋ ਤਤ੍ਥਪਰਿਨਿਬ੍ਬਾਯਿਨੋ ਵਸੇਨ ਪਟਿਜਾਨਾਤਿ.
ਅਤ੍ਥਿ ਅਰਹਤੋ ਪੁਨਬ੍ਭਵੋਤਿਆਦੀਸੁਪਿ ਤਤ੍ਥਪਰਿਨਿਬ੍ਬਾਯੀ ਇਧਪਰਿਨਿਬ੍ਬਾਯੀਨਂ ਵਸੇਨੇਵ ਅਤ੍ਥੋ ਵੇਦਿਤਬ੍ਬੋ. ਅਪ੍ਪਟਿਵਿਦ੍ਧਾਕੁਪ੍ਪੋਵ ਤਤ੍ਥਪਰਿਨਿਬ੍ਬਾਯਤੀਤਿ ਪੁਟ੍ਠੋ ¶ ਇਧੇਵ ਭਾਵਿਤੇਨ ਮਗ੍ਗੇਨ ਤਸ੍ਸ ਅਕੁਪ੍ਪਪਟਿਵੇਧਂ ਇਚ੍ਛਨ੍ਤੋ ਪਟਿਕ੍ਖਿਪਤਿ.
ਯਥਾ ਮਿਗੋਤਿ ਪਠਮਂ ਉਦਾਹਰਣਂ ਪਰਵਾਦਿਸ੍ਸ, ਦੁਤਿਯਂ ਸਕਵਾਦਿਸ੍ਸ. ਸੇਸਂ ਸਬ੍ਬਤ੍ਥ ਉਤ੍ਤਾਨਤ੍ਥਮੇਵਾਤਿ.
ਬ੍ਰਹ੍ਮਚਰਿਯਕਥਾ ਨਿਟ੍ਠਿਤਾ.
੩. ਓਧਿਸੋਕਥਾਵਣ੍ਣਨਾ
੨੭੪. ਇਦਾਨਿ ਓਧਿਸੋਕਥਾ ਨਾਮ ਹੋਤਿ. ਤਤ੍ਥ ਯੇ ਸੋਤਾਪਨ੍ਨਾਦੀਨਂ ਨਾਨਾਭਿਸਮਯਵਸੇਨ ਦੁਕ੍ਖਦਸ੍ਸਨਾਦੀਹਿ ਓਧਿਸੋ ਓਧਿਸੋ ¶ ਏਕਦੇਸੇਨ ਏਕਦੇਸੇਨ ਕਿਲੇਸਪ੍ਪਹਾਨਂ ਇਚ੍ਛਨ੍ਤਿ ਸੇਯ੍ਯਥਾਪਿ ਏਤਰਹਿ ਸਮ੍ਮਿਤਿਯਾਦਯੋ, ਤੇਸਂ ਤਂ ਲਦ੍ਧਿਂ ਭਿਨ੍ਦਿਤੁਂ ਓਧਿਸੋਤਿ ਪੁਚ੍ਛਾ ਸਕਵਾਦਿਸ੍ਸ, ਪਟਿਞ੍ਞਾ ਪਰਵਾਦਿਸ੍ਸ. ਪੁਨ ਅਨੁਯੋਗੋ ਸਕਵਾਦਿਸ੍ਸ, ਏਕਦੇਸੇਨ ਸੋਤਾਪਨ੍ਨਾਦਿਭਾਵਸ੍ਸ ਅਭਾਵਤੋ ਪਟਿਕ੍ਖੇਪੋ ਪਰਵਾਦਿਸ੍ਸ. ਇਮਿਨਾ ਉਪਾਯੇਨ ਸਬ੍ਬਵਾਰੇਸੁ ਅਤ੍ਥੋ ਵੇਦਿਤਬ੍ਬੋਤਿ.
ਓਧਿਸੋਕਥਾਵਣ੍ਣਨਾ.
੪. ਜਹਤਿਕਥਾ
੧. ਨਸੁਤ੍ਤਾਹਰਣਕਥਾਵਣ੍ਣਨਾ
੨੭੯. ਇਦਾਨਿ ¶ ਜਹਤਿਕਥਾ ਨਾਮ ਹੋਤਿ. ਤਤ੍ਥ ਯੇਸਂ ‘‘ਝਾਨਲਾਭੀ ਪੁਥੁਜ੍ਜਨੋ ਸਹ ਸਚ੍ਚਾਭਿਸਮਯਾ ਅਨਾਗਾਮੀ ਨਾਮ ਹੋਤਿ, ਤਸ੍ਸ ਪੁਥੁਜ੍ਜਨਕਾਲੇਯੇਵ ਕਾਮਰਾਗਬ੍ਯਾਪਾਦਾ ਪਹੀਨਾ’’ਤਿ ਲਦ੍ਧਿ ਸੇਯ੍ਯਥਾਪਿ ਏਤਰਹਿ ਸਮ੍ਮਿਤਿਯਾਨਂ, ਤੇਸਂ ਤਂ ਲਦ੍ਧਿਂ ਭਿਨ੍ਦਿਤੁਂ ਜਹਤਿ ਪੁਥੁਜ੍ਜਨੋਤਿ ਪੁਚ੍ਛਾ ਸਕਵਾਦਿਸ੍ਸ, ਝਾਨਵਿਕ੍ਖਮ੍ਭਿਤਾਨਂ ਪਨ ਤੇਸਂ ਪਰਿਯੁਟ੍ਠਾਨਂ ਅਪਸ੍ਸਨ੍ਤਸ੍ਸ ਪਟਿਞ੍ਞਾ ਪਰਵਾਦਿਸ੍ਸ. ਯਸ੍ਮਾ ਪਨ ਤੇਸਂ ਝਾਨਵਿਕ੍ਖਮ੍ਭਿਤਾਨਮ੍ਪਿ ਅਨਾਗਾਮਿਮਗ੍ਗੇਨੇਵ ਅਚ੍ਚਨ੍ਤਂ ¶ ਪਹਾਨਂ ਹੋਤਿ, ਤਸ੍ਮਾ ਪੁਨ ਅਚ੍ਚਨ੍ਤਨ੍ਤਿਆਦਿਅਨੁਯੋਗੋ ਸਕਵਾਦਿਸ੍ਸ, ਤਥਾਰੂਪਸ੍ਸ ਪਹਾਨਸ੍ਸ ਅਭਾਵਤੋ ਪਟਿਕ੍ਖੇਪੋ ਇਤਰਸ੍ਸ. ਵਿਕ੍ਖਮ੍ਭੇਤੀਤਿ ਅਚ੍ਚਨ੍ਤਵਿਕ੍ਖਮ੍ਭਨਮੇਵ ਸਨ੍ਧਾਯ ਪੁਚ੍ਛਾ ਸਕਵਾਦਿਸ੍ਸ. ਤਤੋ ਪਰਂ ਅਨਾਗਾਮਿਮਗ੍ਗਟ੍ਠੇਨ ਸਦ੍ਧਿਂ ਪੁਥੁਜ੍ਜਨਸਂਸਨ੍ਦਨਂ ਹੋਤਿ. ਤਂ ਉਤ੍ਤਾਨਤ੍ਥਮੇਵ.
੨੮੦. ਤਤੋ ਪਰਂ ਅਨਾਗਾਮਿਫਲੇ ਸਣ੍ਠਾਤੀਤਿ ਪੁਟ੍ਠੋ ਝਾਨਾਨਾਗਾਮਿਤਂ ਸਨ੍ਧਾਯ ਪਟਿਜਾਨਾਤਿ. ਅਰਹਤ੍ਤੇ ਸਣ੍ਠਾਤੀਤਿ ਪੁਟ੍ਠੋ ਦਸ੍ਸਨਮਗ੍ਗੇਨ ਉਦ੍ਧਮ੍ਭਾਗਿਯਾਨਂ ਪਹਾਨਾਭਾਵਤੋ ਪਟਿਕ੍ਖਿਪਤਿ.
ਅਪੁਬ੍ਬਂ ਅਚਰਿਮਂ ਤਯੋ ਮਗ੍ਗੇਤਿ ਪੁਟ੍ਠੋ ਤਥਾਰੂਪਾਯ ਭਾਵਨਾਯ ਅਭਾਵਾ ਪਟਿਕ੍ਖਿਪਤਿ. ਪੁਨ ਪੁਟ੍ਠੋ ਤਿਣ੍ਣਂ ਮਗ੍ਗਾਨਂ ਕਿਚ੍ਚਸਬ੍ਭਾਵਂ ਸਨ੍ਧਾਯ ਪਟਿਜਾਨਾਤਿ. ਸਾਮਞ੍ਞਫਲਪੁਚ੍ਛਾਸੁਪਿ ਏਸੇਵ ਨਯੋ. ਕਤਮੇਨ ਮਗ੍ਗੇਨਾਤਿ ਪੁਟ੍ਠੋ ਅਨਾਗਾਮਿਮਗ੍ਗੇਨਾਤਿ ਝਾਨਾਨਾਗਾਮਿਤਂ ਸਨ੍ਧਾਯ ਵਦਤਿ. ਪੁਨ ਸਂਯੋਜਨਪ੍ਪਹਾਨਂ ਪੁਟ੍ਠੋ ਤਿਣ੍ਣਂ ਅਨਾਗਾਮਿਮਗ੍ਗੇਨ ਤੇਸਂ ਕਿਲੇਸਾਨਂ ਅਪ੍ਪਹੇਯ੍ਯਤ੍ਤਾ ਪਟਿਕ੍ਖਿਪਤਿ. ਦੁਤਿਯਂ ਪੁਟ੍ਠੋ ਪਠਮਮਗ੍ਗਸ੍ਸੇਵ ¶ ਝਾਨਾਨਾਗਾਮਿਮਗ੍ਗਭਾਵਂ ਸਨ੍ਧਾਯ ਪਟਿਜਾਨਾਤਿ. ਸੇਸਮੇਤ੍ਥ ਉਤ੍ਤਾਨਤ੍ਥਮੇਵਾਤਿ.
ਜਹਤਿਕਥਾ.
੫. ਸਬ੍ਬਮਤ੍ਥੀਤਿਕਥਾ
੧. ਵਾਦਯੁਤ੍ਤਿਵਣ੍ਣਨਾ
੨੮੨. ਇਦਾਨਿ ¶ ਸਬ੍ਬਮਤ੍ਥੀਤਿਵਾਦਕਥਾ ਨਾਮ ਹੋਤਿ. ਤਤ੍ਥ ਯੇਸਂ ‘‘ਯਂ ਕਿਞ੍ਚਿ ਰੂਪਂ ਅਤੀਤਾਨਾਗਤਪਚ੍ਚੁਪ੍ਪਨ੍ਨਂ…ਪੇ… ਅਯਂ ਵੁਚ੍ਚਤਿ ਰੂਪਕ੍ਖਨ੍ਧੋ’’ਤਿਆਦਿਵਚਨਤੋ (ਵਿਭ. ੨) ‘‘ਸਬ੍ਬੇਪਿ ਅਤੀਤਾਦਿਭੇਦਾ ਧਮ੍ਮਾ ਖਨ੍ਧਸਭਾਵਂ ਨ ਵਿਜਹਨ੍ਤਿ, ਤਸ੍ਮਾ ਸਬ੍ਬਂ ਅਤ੍ਥਿਯੇਵ ਨਾਮਾ’’ਤਿ ਲਦ੍ਧਿ, ਸੇਯ੍ਯਥਾਪਿ ਏਤਰਹਿ ਸਬ੍ਬਮਤ੍ਥਿਵਾਦਾਨਂ, ਤੇਸਂ ਲਦ੍ਧਿਵਿਸੋਧਨਤ੍ਥਂ ਸਬ੍ਬਮਤ੍ਥੀਤਿ ਪੁਚ੍ਛਾ ਸਕਵਾਦਿਸ੍ਸ, ਵੁਤ੍ਤਪ੍ਪਕਾਰਾਯ ਲਦ੍ਧਿਯਾ ਠਤ੍ਵਾ ਪਟਿਞ੍ਞਾ ਇਤਰਸ੍ਸ. ਸਬ੍ਬਥਾਤਿ ਸਬ੍ਬਸ੍ਮਿਂ ਸਰੀਰੇ ਸਬ੍ਬਮਤ੍ਥੀਤਿ ਪੁਚ੍ਛਤਿ. ਸਬ੍ਬਦਾਤਿ ਸਬ੍ਬਸ੍ਮਿਂ ਕਾਲੇ ਸਬ੍ਬਮਤ੍ਥੀਤਿ ਪੁਚ੍ਛਤਿ. ਸਬ੍ਬੇਨ ਸਬ੍ਬਨ੍ਤਿ ਸਬ੍ਬੇਨਾਕਾਰੇਨ ਸਬ੍ਬਮਤ੍ਥੀਤਿ ਪੁਚ੍ਛਤਿ. ਸਬ੍ਬੇਸੂਤਿ ਸਬ੍ਬੇਸੁ ਧਮ੍ਮੇਸੁ ਸਬ੍ਬਮਤ੍ਥੀਤਿ ਪੁਚ੍ਛਤਿ. ਅਯੋਗਨ੍ਤਿ ¶ ਅਯੁਤ੍ਤਂ. ਨਾਨਾਸਭਾਵਾਨਞ੍ਹਿ ਯੋਗੋ ਹੋਤਿ, ਨ ਏਕਸਭਾਵਸ੍ਸ. ਇਤਿ ਇਮਸ੍ਮਿਂ ਪਞ੍ਹੇ ਰੂਪਂ ਵੇਦਨਾਯ, ਵੇਦਨਂ ਵਾ ਰੂਪੇਨ ਅਨਾਨਂ ਏਕਲਕ੍ਖਣਮੇਵ ਕਤ੍ਵਾ ਸਬ੍ਬਮਤ੍ਥੀਤਿ ਪੁਚ੍ਛਤਿ. ਯਮ੍ਪਿ ਨਤ੍ਥਿ ਤਮ੍ਪਤ੍ਥੀਤਿ ਯਮ੍ਪਿ ਛਟ੍ਠਖਨ੍ਧਾਦਿਕਂ ਸਸਵਿਸਾਣਾਦਿਕਂ ਵਾ ਕਿਞ੍ਚਿ ਨਤ੍ਥੀਤਿ ਸਿਦ੍ਧਂ, ਤਮ੍ਪਿ ਤੇ ਅਤ੍ਥੀਤਿ ਪੁਚ੍ਛਤਿ. ਸਬ੍ਬਮਤ੍ਥੀਤਿ ਯਾ ਦਿਟ੍ਠਿ ਸਾ ਦਿਟ੍ਠਿ ਮਿਚ੍ਛਾਦਿਟ੍ਠੀਤਿ, ਯਾ ਦਿਟ੍ਠਿ ਸਾ ਦਿਟ੍ਠਿ ਸਮ੍ਮਾਦਿਟ੍ਠੀਤਿ ਹੇਵਮਤ੍ਥੀਤਿ ਇਮਿਨਾ ਇਦਂ ਪੁਚ੍ਛਤਿ – ਯਾ ਤੇ ਏਸਾ ਸਬ੍ਬਮਤ੍ਥੀਤਿ ਦਿਟ੍ਠਿ, ਸਾ ਦਿਟ੍ਠਿ ਅਯਾਥਾਵਕਤ੍ਤਾ ਮਿਚ੍ਛਾਦਿਟ੍ਠੀਤਿ ਏਵਂ ਯਾ ਅਮ੍ਹਾਕਂ ਦਿਟ੍ਠਿ, ਸਾ ਦਿਟ੍ਠਿ ਯਾਥਾਵਕਤ੍ਤਾ ਸਮ੍ਮਾਦਿਟ੍ਠੀਤਿ ਏਵਂ ਤਵ ਸਮਯੇ ਅਤ੍ਥੀਤਿ ਪੁਚ੍ਛਤਿ. ਇਤਰੋ ਸਬ੍ਬੇਸੁਪਿ ਏਤੇਸੁ ਨਯੇਸੁ ਵੁਤ੍ਤਪ੍ਪਕਾਰਾਯ ਅਤ੍ਥਿਤਾਯ ਅਭਾਵਤੋ ਪਟਿਕ੍ਖਿਪਤਿ. ਇਮੇਸੁ ਪਨ ਸਬ੍ਬੇਸੁਪਿ ਨਯੇਸੁ ‘‘ਆਜਾਨਾਹਿ ਨਿਗ੍ਗਹ’’ਨ੍ਤਿ ਆਦਿਂ ਕਤ੍ਵਾ ਸਬ੍ਬੋ ਕਥਾਮਗ੍ਗਭੇਦੋ ਵਿਤ੍ਥਾਰਤੋ ਵੇਦਿਤਬ੍ਬੋਤਿ ਅਯਂ ਤਾਵੇਤ੍ਥ ਵਾਦਯੁਤ੍ਤਿ.
੨. ਕਾਲਸਂਸਨ੍ਦਨਵਣ੍ਣਨਾ
੨੮੩-੨੮੪. ਇਦਾਨਿ ¶ ਅਤੀਤਂ ਅਤ੍ਥੀਤਿ ਕਾਲਸਂਸਨ੍ਦਨਂ ਹੋਤਿ. ਤਤ੍ਥ ਅਤੀਤਂ ਅਤ੍ਥੀਤਿਆਦਿਕਂ ਸੁਦ੍ਧਿਕਸਂਸਨ੍ਦਨਂ. ਅਤੀਤਂ ਰੂਪਂ ਅਤ੍ਥੀਤਿਆਦਿਕਂ ਖਨ੍ਧਵਸੇਨ ਕਾਲਸਂਸਨ੍ਦਨਂ.
੨੮੫. ਪਚ੍ਚੁਪ੍ਪਨ੍ਨਂ ਰੂਪਂ ਅਪ੍ਪਿਯਂ ਕਰਿਤ੍ਵਾਤਿ ਅਤੀਤਾਨਾਗਤਂ ਪਹਾਯ ਪਚ੍ਚੁਪ੍ਪਨ੍ਨਰੂਪਮੇਵ ਅਪ੍ਪਿਯਂ ¶ ਅਵਿਭਜਿਤਬ੍ਬਂ ਕਰਿਤ੍ਵਾ. ਰੂਪਭਾਵਂ ਜਹਤੀਤਿਪਞ੍ਹੇ ਨਿਰੁਦ੍ਧਸ੍ਸਾਪਿ ਰੂਪਸ੍ਸ ਰੂਪਕ੍ਖਨ੍ਧਸਙ੍ਗਹਿਤਤ੍ਤਾ ਪਟਿਕ੍ਖਿਪਤਿ. ਰੂਪਭਾਵਂ ਨ ਜਹਤੀਤਿ ਪਟਿਲੋਮਪਞ੍ਹੇਪਿ ਰੂਪਕ੍ਖਨ੍ਧੇਨ ਸਙ੍ਗਹਿਤਤ੍ਤਾਵ ਪਟਿਜਾਨਾਤਿ. ਓਦਾਤਂ ਵਤ੍ਥਂ ਅਪ੍ਪਿਯਂ ਕਰਿਤ੍ਵਾਤਿ ਏਤ੍ਥ ਕਿਞ੍ਚਾਪਿ ਨ ਸਬ੍ਬਂ ਵਤ੍ਥਂ ਓਦਾਤਂ, ਇਮਿਨਾ ਪਨ ਵਤ੍ਥਨ੍ਤਿ ਅਵਤ੍ਵਾ ‘‘ਓਦਾਤਂ ਵਤ੍ਥਂ ਅਪ੍ਪਿਯਂ ਕਰਿਤ੍ਵਾ’’ਤਿ ਵੁਤ੍ਤੇ ਸਕਵਾਦਿਨਾ ਏਕਤ੍ਥਤਾ ਅਨੁਞ੍ਞਾਤਾ. ਓਦਾਤਭਾਵਂ ਜਹਤੀਤਿ ਪਞ੍ਹੇ ਵਣ੍ਣਵਿਗਮਂ ਸਨ੍ਧਾਯ ਪਟਿਞ੍ਞਾ ਸਕਵਾਦਿਸ੍ਸ. ਵਤ੍ਥਭਾਵਂ ਜਹਤੀਤਿ ਏਤ੍ਥ ਪਨ ਪਞ੍ਞਤ੍ਤਿਯਾ ਅਵਿਗਤਤ੍ਤਾ ਪਟਿਕ੍ਖੇਪੋ ਤਸ੍ਸੇਵ. ਪਟਿਲੋਮੇਪਿ ਏਸੇਵ ਨਯੋ.
੨੮੬. ਅਤੀਤਂ ਅਤੀਤਭਾਵਂ ਨ ਜਹਤੀਤਿ ਪੁਟ੍ਠੋ ‘‘ਯਦਿ ਜਹੇਯ੍ਯ, ਅਨਾਗਤਂ ਵਾ ਪਚ੍ਚੁਪ੍ਪਨ੍ਨਂ ਵਾ ਸਿਯਾ’’ਤਿ ਮਞ੍ਞਮਾਨੋ ਪਟਿਜਾਨਾਤਿ. ਅਨਾਗਤਂ ਅਨਾਗਤਭਾਵਂ ਨ ਜਹਤੀਤਿ ਪੁਟ੍ਠੋ ਪਨ ‘‘ਯਦਿ ਨ ਜਹੇਯ੍ਯ, ਅਨਾਗਤਮੇਵਸ੍ਸ ¶ , ਪਚ੍ਚੁਪ੍ਪਨ੍ਨਭਾਵਂ ਨ ਪਾਪੁਣੇਯ੍ਯਾ’’ਤਿ ਮਞ੍ਞਮਾਨੋ ਪਟਿਕ੍ਖਿਪਤਿ. ਪਚ੍ਚੁਪ੍ਪਨ੍ਨਪਞ੍ਹੇਪਿ ਅਤੀਤਭਾਵਂ ਅਨਾਪਜ੍ਜਨਦੋਸੋ ਸਿਯਾਤਿ ਪਟਿਕ੍ਖਿਪਤਿ. ਅਨੁਲੋਮਪਞ੍ਹੇਸੁਪਿ ਇਮਿਨਾਵ ਨਯੇਨ ਅਤ੍ਥੋ ਵੇਦਿਤਬ੍ਬੋ.
੨੮੭. ਏਵਂ ਸੁਦ੍ਧਿਕਨਯਂ ਵਤ੍ਵਾ ਪੁਨ ਖਨ੍ਧਵਸੇਨ ਦਸ੍ਸੇਤੁਂ ਅਤੀਤਂ ਰੂਪਨ੍ਤਿਆਦਿ ਵੁਤ੍ਤਂ. ਤਂ ਸਬ੍ਬਂ ਪਾਲ਼ਿਅਨੁਸਾਰੇਨੇਵ ਸਕ੍ਕਾ ਜਾਨਿਤੁਂ.
ਵਚਨਸੋਧਨਵਣ੍ਣਨਾ
੨੮੮. ਇਦਾਨਿ ‘‘ਅਤੀਤਂ ਨ੍ਵਤ੍ਥੀ’’ਤਿਆਦਿ ਵਚਨਸੋਧਨਾ ਹੋਤਿ. ਤਤ੍ਥ ਹਞ੍ਚਿ ਅਤੀਤਂ ਨ੍ਵਤ੍ਥੀਤਿ ਯਦਿ ਅਤੀਤਂ ਨੋ ਅਤ੍ਥੀਤਿ ਅਤ੍ਥੋ. ਅਤੀਤਂ ¶ ਅਤ੍ਥੀਤਿ ਮਿਚ੍ਛਾਤਿ ਅਤੀਤਞ੍ਚ ਤਂ ਅਤ੍ਥਿ ਚਾਤਿ ਮਿਚ੍ਛਾ ਏਵ. ਤਞ੍ਞੇਵ ਅਨਾਗਤਂ ਤਂ ਪਚ੍ਚੁਪ੍ਪਨ੍ਨਨ੍ਤਿ ਪੁਟ੍ਠੋ ਅਨਾਗਤਕ੍ਖਣੇਯੇਵਸ੍ਸ ਪਚ੍ਚੁਪ੍ਪਨ੍ਨਤਾਯ ਅਭਾਵਂ ਸਨ੍ਧਾਯ ਕਾਲਨਾਨਤ੍ਤੇਨ ਪਟਿਕ੍ਖਿਪਤਿ.
ਦੁਤਿਯਂ ਪੁਟ੍ਠੋ ਯਂ ਉਪ੍ਪਾਦਤੋ ਪੁਬ੍ਬੇ ਅਨਾਗਤਂ ਅਹੋਸਿ, ਤਸ੍ਸ ਉਪ੍ਪਨ੍ਨਕਾਲੇ ਪਚ੍ਚੁਪ੍ਪਨ੍ਨਤ੍ਤਾ ਪਟਿਜਾਨਾਤਿ. ਹੁਤ੍ਵਾ ਹੋਤਿ ਹੁਤ੍ਵਾ ਹੋਤੀਤਿ ਯਦੇਤਂ ਤਯਾ ‘‘ਅਨਾਗਤਂ ਹੁਤ੍ਵਾ ਪਚ੍ਚੁਪ੍ਪਨ੍ਨਂ ਹੋਤੀ’’ਤਿ ਵਦਤਾ ਤਞ੍ਞੇਵ ਅਨਾਗਤਂ ਤਂ ਪਚ੍ਚੁਪ੍ਪਨ੍ਨਨ੍ਤਿ ਲਦ੍ਧਿਵਸੇਨ ‘‘ਅਨਾਗਤਂ ਵਾ ਪਚ੍ਚੁਪ੍ਪਨ੍ਨਂ ਵਾ ਹੁਤ੍ਵਾ ਹੋਤੀ’’ਤਿ ¶ ਵੁਤ੍ਤਂ. ਕਿਂ ਤੇ ਤਮ੍ਪਿ ਹੁਤ੍ਵਾ ਹੋਤੀਤਿ? ਇਤਰੋ ਹੁਤ੍ਵਾ ਭੂਤਸ੍ਸ ਪੁਨ ਹੁਤ੍ਵਾ ਅਭਾਵਤੋ ਨ ਹੇਵਨ੍ਤਿ ਪਟਿਕ੍ਖਿਪਤਿ.
ਦੁਤਿਯਂ ਪੁਟ੍ਠੋ ਯਸ੍ਮਾ ਤਂ ਅਨਾਗਤਂ ਹੁਤ੍ਵਾ ਪਚ੍ਚੁਪ੍ਪਨ੍ਨਂ ਹੋਨ੍ਤਂ ‘‘ਹੁਤ੍ਵਾ ਹੋਤੀ’’ਤਿ ਸਙ੍ਖਂ ਗਤਂ, ਤਸ੍ਮਾ ਪਟਿਜਾਨਾਤਿ. ਅਥ ਨਂ ਸਕਵਾਦੀ ‘‘ਯਦਿ ਤੇ ਤਂ ਅਨਾਗਤਂ ਹੁਤ੍ਵਾ ਪਚ੍ਚੁਪ੍ਪਨ੍ਨਂ ਹੋਨ੍ਤਂ ‘ਹੁਤ੍ਵਾ ਹੋਤੀ’ਤਿ ਸਙ੍ਖਂ ਗਤਂ, ਪੁਨ ਹੁਤ੍ਵਾ ਹੋਤਿ, ਯਂ ਅਨਾਗਤਂ ਨ ਹੁਤ੍ਵਾ ਪਚ੍ਚੁਪ੍ਪਨ੍ਨਂ ਨ ਹੋਨ੍ਤਂ ‘ਨ ਹੁਤ੍ਵਾ ਨ ਹੋਤੀ’ਤਿ ਸਙ੍ਖਂ ਗਤਂ ਸਸਵਿਸਾਣਂ, ਕਿਂ ਤੇ ਤਮ੍ਪਿ ਪੁਨ ਨ ਹੁਤ੍ਵਾ ਨ ਹੋਤੀ’’ਤਿਅਧਿਪ੍ਪਾਯੇਨ ਨ ਹੁਤ੍ਵਾ ਨ ਹੋਤਿ ਨ ਹੁਤ੍ਵਾ ਨ ਹੋਤੀਤਿ ਪਞ੍ਹਂ ਪੁਚ੍ਛਤਿ. ਇਤਰੋ ‘‘ਯਂ ਨਤ੍ਥਿ, ਤਂ ਨਤ੍ਥਿਤਾਯ, ਏਵ ਅਨਾਗਤਂ ਨ ਹੁਤ੍ਵਾ ਪਚ੍ਚੁਪ੍ਪਨ੍ਨਂ ਨ ਹੋਤੀਤਿ ਨਹੁਤ੍ਵਾਨਹੋਤਿ ਨਾਮ ਤਾਵ ਹੋਤੁ, ਪੁਨ ਨਹੁਤ੍ਵਾਨਹੋਤਿਭਾਵੋ ਪਨਸ੍ਸ ਕੁਤੋ’’ਤਿ ਮਞ੍ਞਮਾਨੋ ਪਟਿਕ੍ਖਿਪਤਿ. ਤਞ੍ਞੇਵ ਪਚ੍ਚੁਪ੍ਪਨ੍ਨਂ ਤਂ ਅਤੀਤਨ੍ਤਿ ਪਞ੍ਹੇਪਿ ਪਚ੍ਚੁਪ੍ਪਨ੍ਨਕ੍ਖਣੇਯੇਵਸ੍ਸ ਅਤੀਤਤਾਯ ਅਭਾਵਂ ਸਨ੍ਧਾਯ ਕਾਲਨਾਨਤ੍ਤਾ ਪਟਿਕ੍ਖਿਪਤਿ.
ਦੁਤਿਯਪਞ੍ਹੇ ¶ ਪੁਟ੍ਠੋ ਯਂ ਅਤੀਤਭਾਵਤੋ ਪੁਬ੍ਬੇ ਪਚ੍ਚੁਪ੍ਪਨ੍ਨਂ ਅਹੋਸਿ, ਤਸ੍ਸੇਵ ਅਤੀਤਤ੍ਤਾ ਪਟਿਜਾਨਾਤਿ. ਹੁਤ੍ਵਾ ਹੋਤਿ ਹੁਤ੍ਵਾ ਹੋਤੀਤਿ ਯਦੇਤਂ ਤਯਾ ‘‘ਪਚ੍ਚੁਪ੍ਪਨ੍ਨਂ ਹੁਤ੍ਵਾ ਅਤੀਤਂ ਹੋਤੀ’’ਤਿ ਵਦਤਾ ‘‘ਤਞ੍ਞੇਵ ਪਚ੍ਚੁਪ੍ਪਨ੍ਨਂ ਤਂ ਅਤੀਤ’’ਨ੍ਤਿ ਲਦ੍ਧਿਵਸੇਨ ‘‘ਪਚ੍ਚੁਪ੍ਪਨ੍ਨਂ ਵਾ ਅਤੀਤਂ ਵਾ ਹੁਤ੍ਵਾ ਹੋਤੀ’’ਤਿ ਵੁਤ੍ਤਂ, ਕਿਂ ਤੇ ਤਮ੍ਪਿ ਹੁਤ੍ਵਾ ਹੋਤੀਤਿ? ਇਤਰੋ ਹੁਤ੍ਵਾ ਭੂਤਸ੍ਸ ਪੁਨ ਹੁਤ੍ਵਾ ਅਭਾਵਤੋ ਨ ਹੇਵਨ੍ਤਿ ਪਟਿਕ੍ਖਿਪਤਿ.
ਦੁਤਿਯਪਞ੍ਹੇ ਯਸ੍ਮਾ ਤਂ ਪਚ੍ਚੁਪ੍ਪਨ੍ਨਂ ਹੁਤ੍ਵਾ ਅਤੀਤਂ ਹੋਨ੍ਤਂ ‘‘ਹੁਤ੍ਵਾ ਹੋਤੀ’’ਤਿ ਸਙ੍ਖਂ ਗਤਂ, ਤਸ੍ਮਾ ਪਟਿਜਾਨਾਤਿ ¶ . ਅਥ ਨਂ ਸਕਵਾਦੀ ‘‘ਯਦਿ ਤੇ ਤਞ੍ਞੇਵ ਪਚ੍ਚੁਪ੍ਪਨ੍ਨਂ ਹੁਤ੍ਵਾ ਅਤੀਤਂ ਹੋਨ੍ਤਂ ‘ਹੁਤ੍ਵਾ ਹੋਤੀ’ਤਿ ਸਙ੍ਖਂ ਗਤਂ, ਪੁਨ ਹੁਤ੍ਵਾ ਹੋਤਿ, ਯਂ ਪਚ੍ਚੁਪ੍ਪਨ੍ਨਂ ਨ ਹੁਤ੍ਵਾ ਅਤੀਤਂ ਨ ਹੋਨ੍ਤਂ ‘ਨ ਹੁਤ੍ਵਾ ਨ ਹੋਤੀ’ਤਿ ਸਙ੍ਖਂ ਗਤਂ ਸਸਵਿਸਾਣਂ, ਕਿਂ ਤੇ ਤਮ੍ਪਿ ਪੁਨ ਨ ਹੁਤ੍ਵਾ ਨ ਹੋਤੀ’’ਤਿ ਅਧਿਪ੍ਪਾਯੇਨ ਨ ਹੁਤ੍ਵਾ ਨ ਹੋਤਿ ਨ ਹੁਤ੍ਵਾ ਨ ਹੋਤੀਤਿ ਪਞ੍ਹਂ ਪੁਚ੍ਛਤਿ. ਇਤਰੋ ‘‘ਯਂ ਨਤ੍ਥਿ, ਤਂ ਨਤ੍ਥਿਤਾਯ ਏਵ ਪਚ੍ਚੁਪ੍ਪਨ੍ਨਂ ਨ ਹੁਤ੍ਵਾ ਅਤੀਤਂ ਨ ਹੋਤੀਤਿ ਨਹੁਤ੍ਵਾਨਹੋਤਿ ਨਾਮ ਤਾਵ ਹੋਤੁ. ਪੁਨ ਨਹੁਤ੍ਵਾਨਹੋਤਿਭਾਵੋ ਪਨਸ੍ਸ ਕੁਤੋ’’ਤਿ ਮਞ੍ਞਮਾਨੋ ਪਟਿਕ੍ਖਿਪਤਿ. ਉਭਯਂ ਏਕਤੋ ਕਤ੍ਵਾ ਆਗਤੇ ਤਤਿਯਪਞ੍ਹੇਪਿ ਇਮਿਨਾਵੁਪਾਯੇਨ ਯੋਜਨਾ ਕਾਤਬ੍ਬਾ.
ਅਪਰੋ ¶ ਨਯੋ – ਯਦਿ ਤਞ੍ਞੇਵ ਅਨਾਗਤਂ ਤਂ ਪਚ੍ਚੁਪ੍ਪਨ੍ਨਂ, ਅਨਾਗਤਸ੍ਸ ਪਚ੍ਚੁਪ੍ਪਨ੍ਨੇ ਵੁਤ੍ਤੋ ਹੋਤਿਭਾਵੋ, ਪਚ੍ਚੁਪ੍ਪਨ੍ਨਸ੍ਸ ਚ ਅਨਾਗਤੇ ਵੁਤ੍ਤੋ ਹੁਤ੍ਵਾਭਾਵੋ ਆਪਜ੍ਜਤਿ. ਏਵਂ ਸਨ੍ਤੇ ਅਨਾਗਤਮ੍ਪਿ ਹੁਤ੍ਵਾਹੋਤਿ ਨਾਮ. ਪਚ੍ਚੁਪ੍ਪਨ੍ਨਮ੍ਪਿ ਹੁਤ੍ਵਾਹੋਤਿਯੇਵ ਨਾਮ. ਤੇਨ ਤਂ ਪੁਚ੍ਛਾਮ – ‘‘ਕਿਂ ਤੇ ਏਤੇਸੁ ਏਕੇਕਂ ਹੁਤ੍ਵਾ ਹੋਤਿ ਹੁਤ੍ਵਾ ਹੋਤੀ’’ਤਿ? ਇਤਰੋ – ‘‘ਤਞ੍ਞੇਵ ਅਨਾਗਤਂ ਤਂ ਪਚ੍ਚੁਪ੍ਪਨ੍ਨ’’ਨ੍ਤਿ ਪਞ੍ਹੇ ਪਟਿਕ੍ਖਿਤ੍ਤਨਯੇਨੇਵ ਪਟਿਕ੍ਖਿਪਿਤ੍ਵਾ ਪੁਨ ਪੁਟ੍ਠੋ ਦੁਤਿਯੇ ਪਞ੍ਹੇ ਪਟਿਞ੍ਞਾਤਨਯੇਨੇਵ ਪਟਿਜਾਨਾਤਿ. ਅਥ ਨਂ ਸਕਵਾਦੀ ‘‘ਤਞ੍ਞੇਵ ਅਨਾਗਤਂ ਤਂ ਪਚ੍ਚੁਪ੍ਪਨ੍ਨ’’ਨ੍ਤਿ ਪਞ੍ਹਾਵਸੇਨ ਤੇਸੁ ਏਕੇਕਂ ਹੁਤ੍ਵਾ ਹੋਤਿ ਹੁਤ੍ਵਾ ਹੋਤੀਤਿ ਪਟਿਜਾਨਨ੍ਤਂ ਪੁਰਿਮਂ ਪਟਿਕ੍ਖਿਤ੍ਤਪਞ੍ਹਂ ਪਰਿਵਤ੍ਤਿਤ੍ਵਾ ਪੁਚ੍ਛਨ੍ਤੋ ਨ ਹੁਤ੍ਵਾ ਨ ਹੋਤਿ ਨ ਹੁਤ੍ਵਾ ਨ ਹੋਤੀਤਿ ਪੁਚ੍ਛਤਿ. ਤਸ੍ਸਤ੍ਥੋ – ਨਨੁ ‘‘ਤਯਾ ਤਞ੍ਞੇਵ ਅਨਾਗਤਂ ਤਂ ਪਚ੍ਚੁਪ੍ਪਨ੍ਨ’’ਨ੍ਤਿ ਵੁਤ੍ਤੇ ਪਠਮਪਞ੍ਹਂ ਪਟਿਕ੍ਖਿਪਨ੍ਤੇਨ ਅਨਾਗਤਸ੍ਸ ਹੋਤਿਭਾਵੋ ਪਚ੍ਚੁਪ੍ਪਨ੍ਨਸ੍ਸ ਚ ਹੁਤ੍ਵਾਭਾਵੋ ਪਟਿਕ੍ਖਿਤ੍ਤੋਤਿ. ਤੇਨ ਅਨਾਗਤਂ ਨ ਹੋਤਿ ਨਾਮ, ਪਚ੍ਚੁਪ੍ਪਨ੍ਨਂ ਨ ਹੁਤ੍ਵਾ ਨਾਮ.
ਦੁਤਿਯਪਞ੍ਹੇ ¶ ਚ ਤਞ੍ਞੇਵ ਅਨਾਗਤਂ ਤਂ ਪਚ੍ਚੁਪ੍ਪਨ੍ਨਨ੍ਤਿ ਪਟਿਞ੍ਞਾਤਂ. ਏਵਂ ਸਨ੍ਤੇ ਅਨਾਗਤਮ੍ਪਿ ਨ ਹੁਤ੍ਵਾ ਨ ਹੋਤਿ ਨਾਮ. ਪਚ੍ਚੁਪ੍ਪਨ੍ਨਮ੍ਪਿ ਨ ਹੁਤ੍ਵਾ ਨ ਹੋਤਿਯੇਵ ਨਾਮ. ਤੇਨ ਤਂ ਪੁਚ੍ਛਾਮ – ‘‘ਕਿਂ ਤੇ ਏਤੇਸੁ ਏਕੇਕਂ ਨ ਹੁਤ੍ਵਾ ਨ ਹੋਤਿ ਨ ਹੁਤ੍ਵਾ ਨ ਹੋਤੀ’’ਤਿ? ਪਰਵਾਦੀ ਸਬ੍ਬਤੋ ਅਨ੍ਧਕਾਰੇਨ ਪਰਿਯੋਨਦ੍ਧੋ ਵਿਯ ਤੇਸਂ ਨਹੁਤ੍ਵਾਨਹੋਤਿਭਾਵਂ ਅਪਸ੍ਸਨ੍ਤੋ ਨ ਹੇਵਨ੍ਤਿ ਪਟਿਕ੍ਖਿਪਤਿ.
ਦੁਤਿਯਵਾਰੇਪਿ ਯਦਿ ਤਞ੍ਞੇਵ ¶ ਪਚ੍ਚੁਪ੍ਪਨ੍ਨਂ ਤਂ ਅਤੀਤਂ, ਪਚ੍ਚੁਪ੍ਪਨ੍ਨਸ੍ਸ ਅਤੀਤੇ ਵੁਤ੍ਤੋ ਹੋਤਿਭਾਵੋ, ਅਤੀਤਸ੍ਸ ਚ ਪਚ੍ਚੁਪ੍ਪਨ੍ਨੇ ਵੁਤ੍ਤੋ ਹੁਤ੍ਵਾਭਾਵੋ ਆਪਜ੍ਜਤਿ, ਏਵਂ ਸਨ੍ਤੇ ਪਚ੍ਚੁਪ੍ਪਨ੍ਨਮ੍ਪਿ ਹੁਤ੍ਵਾਹੋਤਿ ਨਾਮ, ਅਤੀਤਮ੍ਪਿ ਹੁਤ੍ਵਾਹੋਤਿਯੇਵ ਨਾਮ. ਤੇਨ ਤਂ ਪੁਚ੍ਛਾਮ – ‘‘ਕਿਂ ਤੇ ਏਤੇਸੁ ਏਕੇਕਂ ਹੁਤ੍ਵਾ ਹੋਤਿ ਹੁਤ੍ਵਾ ਹੋਤੀ’’ਤਿ? ਇਤਰੋ ਤਞ੍ਞੇਵ ਪਚ੍ਚੁਪ੍ਪਨ੍ਨਂ ਤਂ ਅਤੀਤਨ੍ਤਿਪਞ੍ਹੇ ਪਟਿਕ੍ਖਿਤ੍ਤਨਯੇਨੇਵ ਪਟਿਕ੍ਖਿਪਿਤ੍ਵਾ ਪੁਨ ਪੁਟ੍ਠੋ ਦੁਤਿਯਪਞ੍ਹੇ ਪਟਿਞ੍ਞਾਤਨਯੇਨੇਵ ਪਟਿਜਾਨਾਤਿ. ਅਥ ਨਂ ਸਕਵਾਦੀ ‘‘ਤਞ੍ਞੇਵ ਪਚ੍ਚੁਪ੍ਪਨ੍ਨਂ ਤਂ ਅਤੀਤ’’ਨ੍ਤਿ ਪਞ੍ਹਾਵਸੇਨ ਤੇਸੁ ਏਕੇਕਂ ਹੁਤ੍ਵਾ ਹੋਤਿ ਹੁਤ੍ਵਾ ਹੋਤੀਤਿ ਪਟਿਜਾਨਨ੍ਤਂ ਪੁਰਿਮਂ ਪਟਿਕ੍ਖਿਤ੍ਤਪਞ੍ਹਂ ਪਰਿਵਤ੍ਤਿਤ੍ਵਾ ਪੁਚ੍ਛਨ੍ਤੋ ਨ ਹੁਤ੍ਵਾ ਨ ਹੋਤਿ ਨ ਹੁਤ੍ਵਾ ਨ ਹੋਤੀਤਿ ਪੁਚ੍ਛਤਿ. ਤਸ੍ਸਤ੍ਥੋ – ਨਨੁ ਤਯਾ ਤਞ੍ਞੇਵ ਪਚ੍ਚੁਪ੍ਪਨ੍ਨਂ ਤਂ ਅਤੀਤਨ੍ਤਿ ਵੁਤ੍ਤੇ ਪਠਮਪਞ੍ਹਂ ਪਟਿਕ੍ਖਿਪਨ੍ਤੇਨ ਪਚ੍ਚੁਪ੍ਪਨ੍ਨਸ੍ਸ ਹੋਤਿਭਾਵੋ, ਅਤੀਤਸ੍ਸ ਚ ਹੁਤ੍ਵਾਭਾਵੋ ਪਟਿਕ੍ਖਿਤ੍ਤੋਤਿ. ਤੇਨ ਪਚ੍ਚੁਪ੍ਪਨ੍ਨਂ ਨਹੋਤਿ ਨਾਮ. ਅਤੀਤਂ ਨਹੁਤ੍ਵਾ ਨਾਮ.
ਦੁਤਿਯਪਞ੍ਹੇ ਚ ਤੇ ‘‘ਤਞ੍ਞੇਵ ਪਚ੍ਚੁਪ੍ਪਨ੍ਨਂ ਤਂ ਅਤੀਤ’’ਨ੍ਤਿ ਪਟਿਞ੍ਞਾਤਂ. ਏਵਂ ਸਨ੍ਤੇ ਪਚ੍ਚੁਪ੍ਪਨ੍ਨਮ੍ਪਿ ¶ ਨ ਹੁਤ੍ਵਾ ਨ ਹੋਤਿ ਨਾਮ, ਅਤੀਤਮ੍ਪਿ ਨ ਹੁਤ੍ਵਾ ਨ ਹੋਤਿਯੇਵ ਨਾਮ. ਤੇਨ ਤਂ ਪੁਚ੍ਛਾਮ – ‘‘ਕਿਂ ਤੇ ਏਤੇਸੁ ਏਕੇਕਂ ਨ ਹੁਤ੍ਵਾ ਨ ਹੋਤਿ, ਨ ਹੁਤ੍ਵਾ ਨ ਹੋਤੀ’’ਤਿ. ਪਰਵਾਦੀ ਸਬ੍ਬਤੋ ਅਨ੍ਧਕਾਰੇਨ ਪਰਿਯੋਨਦ੍ਧੋ ਵਿਯ ਤੇਸਂ ਨਹੁਤ੍ਵਾਨਹੋਤਿਭਾਵਂ ਅਪਸ੍ਸਨ੍ਤੋ ਨ ਹੇਵਨ੍ਤਿ ਪਟਿਕ੍ਖਿਪਤਿ.
ਤਤਿਯਵਾਰੇਪਿ ਯਦਿ ਤਞ੍ਞੇਵ ਅਨਾਗਤਂ ਤਂ ਪਚ੍ਚੁਪ੍ਪਨ੍ਨਂ ਤਂ ਅਤੀਤਂ; ਅਨਾਗਤਪਚ੍ਚੁਪ੍ਪਨ੍ਨਾਨਂ ਪਚ੍ਚੁਪ੍ਪਨ੍ਨਾਤੀਤੇਸੁ ਵੁਤ੍ਤੋ ਹੋਤਿਭਾਵੋ, ਪਚ੍ਚੁਪ੍ਪਨ੍ਨਾਤੀਤਾਨਞ੍ਚ ਅਨਾਗਤਪਚ੍ਚੁਪ੍ਪਨ੍ਨੇਸੁ ਵੁਤ੍ਤੋ ਹੁਤ੍ਵਾਭਾਵੋ ਆਪਜ੍ਜਤਿ. ਏਵਂ ਸਨ੍ਤੇ ਅਨਾਗਤਮ੍ਪਿ ਹੁਤ੍ਵਾਹੋਤਿ ਨਾਮ. ਪਚ੍ਚੁਪ੍ਪਨ੍ਨਮ੍ਪਿ ਅਤੀਤਮ੍ਪਿ ਹੁਤ੍ਵਾ ਹੋਤਿਯੇਵ ਨਾਮ. ਤੇਨ ਤਂ ਪੁਚ੍ਛਾਮ – ‘‘ਕਿਂ ਤੇ ਤੀਸੁਪਿ ਏਤੇਸੁ ਏਕੇਕਂ ਹੁਤ੍ਵਾ ਹੋਤਿ ¶ ਹੁਤ੍ਵਾ ਹੋਤੀ’’ਤਿ? ਇਤਰੋ ‘‘ਤਞ੍ਞੇਵ ਅਨਾਗਤਂ, ਤਂ ਪਚ੍ਚੁਪ੍ਪਨ੍ਨਂ, ਤਂ ਅਤੀਤ’’ਨ੍ਤਿਪਞ੍ਹੇ ਪਟਿਕ੍ਖਿਤ੍ਤਨਯੇਨੇਵ ਪਟਿਕ੍ਖਿਪਿਤ੍ਵਾ ਪੁਨ ਪੁਟ੍ਠੋ ਦੁਤਿਯਪਞ੍ਹੇ ਪਟਿਞ੍ਞਾਤਨਯੇਨੇਵ ਪਟਿਜਾਨਾਤਿ. ਅਥ ਨਂ ਸਕਵਾਦੀ ‘‘ਤਞ੍ਞੇਵ ਅਨਾਗਤਂ, ਤਂ ਪਚ੍ਚੁਪ੍ਪਨ੍ਨਂ, ਤਂ ਅਤੀਤ’’ਨ੍ਤਿ ਪਞ੍ਹਾਵਸੇਨ ਤੇਸੁ ਏਕੇਕਂ ਹੁਤ੍ਵਾ ਹੋਤਿ, ਹੁਤ੍ਵਾ ਹੋਤੀਤਿ ਪਟਿਜਾਨਨ੍ਤਂ ਪੁਰਿਮਂ ਪਟਿਕ੍ਖਿਤ੍ਤਪਞ੍ਹਂ ਪਰਿਵਤ੍ਤਿਤ੍ਵਾ ਪੁਚ੍ਛਨ੍ਤੋ ਨ ਹੁਤ੍ਵਾ ਨ ਹੋਤਿ ਨ ਹੁਤ੍ਵਾ ਨ ਹੋਤੀਤਿ ਪੁਚ੍ਛਤਿ. ਤਸ੍ਸਤ੍ਥੋ ¶ – ਨਨੁ ਤਯਾ ਤਞ੍ਞੇਵ ਅਨਾਗਤਂ, ਤਂ ਪਚ੍ਚੁਪ੍ਪਨ੍ਨਂ, ਤਂ ਅਤੀਤਨ੍ਤਿ ਵੁਤ੍ਤੇ ਪਠਮਪਞ੍ਹਂ ਪਟਿਕ੍ਖਿਪਨ੍ਤੇਨ ਅਨਾਗਤਪਚ੍ਚੁਪ੍ਪਨ੍ਨਾਨਂ ਹੋਤਿਭਾਵੋ; ਪਚ੍ਚੁਪ੍ਪਨ੍ਨਾਤੀਤਾਨਞ੍ਚ ਹੁਤ੍ਵਾਭਾਵੋ ਪਟਿਕ੍ਖਿਤ੍ਤੋਤਿ? ਤੇਨ ਅਨਾਗਤਂ ਪਚ੍ਚੁਪ੍ਪਨ੍ਨਞ੍ਚ ਨ ਹੋਤਿ ਨਾਮ. ਪਚ੍ਚੁਪ੍ਪਨ੍ਨਞ੍ਚ ਅਤੀਤਞ੍ਚ ਨ ਹੁਤ੍ਵਾ ਨਾਮ.
ਦੁਤਿਯਪਞ੍ਹੇ ਚ ਤੇ ‘‘ਤਞ੍ਞੇਵ ਅਨਾਗਤਂ, ਤਂ ਪਚ੍ਚੁਪ੍ਪਨ੍ਨਂ, ਤਂ ਅਤੀਤ’’ਨ੍ਤਿ ਪਟਿਞ੍ਞਾਤਂ. ਏਵਂ ਸਨ੍ਤੇ ਅਨਾਗਤਮ੍ਪਿ ਨ ਹੁਤ੍ਵਾ ਨ ਹੋਤਿ ਨਾਮ, ਪਚ੍ਚੁਪ੍ਪਨ੍ਨਮ੍ਪਿ ਅਤੀਤਮ੍ਪਿ ਨ ਹੁਤ੍ਵਾ ਨ ਹੋਤਿਯੇਵ ਨਾਮ. ਤੇਨ ਤਂ ਪੁਚ੍ਛਾਮ – ‘‘ਕਿਂ ਤੇ ਏਤੇਸੁ ਏਕੇਕਂ ਨ ਹੁਤ੍ਵਾ ਨ ਹੋਤਿ ਨ ਹੁਤ੍ਵਾ ਨ ਹੋਤੀ’’ਤਿ? ਪਰਵਾਦੀ ਸਬ੍ਬਤੋ ਅਨ੍ਧਕਾਰੇਨ ਪਰਿਯੋਨਦ੍ਧੋ ਵਿਯ ਤੇਸਂ ਨ ਹੁਤ੍ਵਾ ਨ ਹੋਤਿਭਾਵਂ ਅਪਸ੍ਸਨ੍ਤੋ ਨ ਹੇਵਨ੍ਤਿ ਪਟਿਕ੍ਖਿਪਤੀਤਿ. ਨਿਗ੍ਗਹਾਦੀਨਿ ਪਨੇਤ੍ਥ ਹੇਟ੍ਠਾ ਵੁਤ੍ਤਨਯੇਨੇਵ ਯੋਜੇਤਬ੍ਬਾਨਿ.
ਵਚਨਸੋਧਨਵਣ੍ਣਨਾ ਨਿਟ੍ਠਿਤਾ.
ਅਤੀਤਚਕ੍ਖੁਰੂਪਾਦਿਕਥਾਵਣ੍ਣਨਾ
੨੮੯. ਅਤੀਤਂ ¶ ਚਕ੍ਖੁ ਅਤ੍ਥੀਤਿਆਦੀਸੁਪਿ ਚਕ੍ਖਾਦਿਭਾਵਾਵਿਜਹਨੇਨੇਵ ਅਤ੍ਥਿਤਂ ਪਟਿਜਾਨਾਤਿ. ਪਸ੍ਸਤੀਤਿਆਦੀਨਿ ਪੁਟ੍ਠੋ ਪਨ ਤੇਸਂ ਵਿਞ੍ਞਾਣਾਨਂ ਕਿਚ੍ਚਾਭਾਵਵਸੇਨ ਪਟਿਕ੍ਖਿਪਤਿ.
ਅਤੀਤਞਾਣਾਦਿਕਥਾਵਣ੍ਣਨਾ
੨੯੦. ਤੇਨ ਞਾਣੇਨ ਞਾਣਕਰਣੀਯਂ ਕਰੋਤੀਤਿ ਪਞ੍ਹੇ ਤਸ੍ਸ ਞਾਣਸ੍ਸ ਨਿਰੁਦ੍ਧਤ੍ਤਾ ਕਿਚ੍ਚਭਾਵਮਸ੍ਸ ਅਪਸ੍ਸਨ੍ਤੋ ਪਟਿਕ੍ਖਿਪਤਿ. ਪੁਨ ਪੁਟ੍ਠੋ ਅਤੀਤਾਰਮ੍ਮਣਂ ਪਚ੍ਚੁਪ੍ਪਨ੍ਨਂ ਞਾਣਂ ਅਤੀਤਾਨਂ ਧਮ੍ਮਾਨਂ ਜਾਨਨਤੋ ਅਤੀਤਂ ਞਾਣਨ੍ਤਿ ¶ ਲੇਸੇਨ ਪਚ੍ਚੁਪ੍ਪਨ੍ਨਮੇਵ ‘‘ਅਤੀਤਂ ਞਾਣ’’ਨ੍ਤਿ ਕਤ੍ਵਾ ਤੇਨ ਞਾਣੇਨ ਞਾਣਕਰਣੀਯਸ੍ਸ ਅਤ੍ਥਿਤਾਯ ਪਟਿਜਾਨਾਤਿ. ਅਥਸ੍ਸ ਸਕਵਾਦੀ ਲੇਸੋਕਾਸਂ ਅਦਤ੍ਵਾ ਤੇਨ ਞਾਣੇਨ ਦੁਕ੍ਖਂ ਪਰਿਜਾਨਾਤੀਤਿਆਦਿਮਾਹ. ਇਤਰੋ ਅਤੀਤਾਰਮ੍ਮਣੇਨੇਵ ਞਾਣੇਨ ਇਮੇਸਂ ਚਤੁਨ੍ਨਂ ਕਿਚ੍ਚਾਨਂ ਅਭਾਵਾ ¶ ਪਟਿਕ੍ਖਿਪਤਿ. ਅਨਾਗਤਪਞ੍ਹੇਪਿ ਏਸੇਵ ਨਯੋ. ਪਚ੍ਚੁਪ੍ਪਨ੍ਨਪਞ੍ਹੋ ਚੇਵ ਸਂਸਨ੍ਦਨਪਞ੍ਹੋ ਚ ਉਤ੍ਤਾਨਤ੍ਥਾਯੇਵ.
ਅਰਹਨ੍ਤਾਦਿਕਥਾਵਣ੍ਣਨਾ
੨੯੧. ਅਰਹਤੋ ਅਤੀਤੋ ਰਾਗੋ ਅਤ੍ਥੀਤਿਆਦੀਸੁਪਿ ਰਾਗਾਦਿਭਾਵਾਵਿਜਹਨ੍ਤੋ ਏਵਂ ਪਟਿਜਾਨਾਤਿ. ਸਰਾਗੋਤਿਆਦੀਸੁ ਸੁਤ੍ਤਵਿਰੋਧਭਯੇਨ ਚੇਵ ਯੁਤ੍ਤਿਵਿਰੋਧਭਯੇਨ ਚ ਪਟਿਕ੍ਖਿਪਤਿ.
ਪਦਸੋਧਨਕਥਾਵਣ੍ਣਨਾ
੨੯੫. ਏਵਂ ਸਬ੍ਬਮ੍ਪਿ ਪਾਲ਼ਿਅਨੁਸਾਰੇਨੇਵ ਵਿਦਿਤ੍ਵਾ ਪਰਤੋ ਅਤ੍ਥਿ ਸਿਯਾ ਅਤੀਤਂ, ਸਿਯਾ ਨ੍ਵਾਤੀਤਨ੍ਤਿ ਏਤ੍ਥ ਏਵਮਤ੍ਥੋ ਵੇਦਿਤਬ੍ਬੋ. ਯਂ ਅਤੀਤਮੇਵ ਅਤ੍ਥਿ, ਤਂ ਅਤੀਤਂ. ਯਂ ਪਚ੍ਚੁਪ੍ਪਨ੍ਨਾਨਾਗਤਂ ਅਤ੍ਥਿ, ਤਂ ਨੋ ਅਤ੍ਥਿ, ਤਂ ਨੋ ਅਤੀਤਂ. ਤੇਨਾਤੀਤਂ ਨ੍ਵਾਤੀਤਂ, ਨ੍ਵਾਤੀਤਂ ਅਤੀਤਨ੍ਤਿ ਤੇਨ ਕਾਰਣੇਨ ਅਤੀਤਂ ਨੋ ਅਤੀਤਂ, ਨੋ ਅਤੀਤਂ ਅਤੀਤਨ੍ਤਿ. ਅਨਾਗਤਪਚ੍ਚੁਪ੍ਪਨ੍ਨਪੁਚ੍ਛਾਸੁਪਿ ਏਸੇਵ ਨਯੋ.
ਸੁਤ੍ਤਸਾਧਨਵਣ੍ਣਨਾ
੨੯੬. ਨ ¶ ਵਤ੍ਤਬ੍ਬਂ ‘‘ਅਤੀਤਂ ਅਤ੍ਥਿ ਅਨਾਗਤਂ ਅਤ੍ਥੀ’’ਤਿ ਸੁਤ੍ਤਸਾਧਨਾਯ ਪੁਚ੍ਛਾ ਪਰਵਾਦਿਸ੍ਸ, ਪਟਿਞ੍ਞਾ ਸਕਵਾਦਿਸ੍ਸ. ਪੁਨ ਅਤ੍ਤਨੋ ਲਦ੍ਧਿਂ ਨਿਸ੍ਸਾਯ ਯਂਕਿਞ੍ਚਿ, ਭਿਕ੍ਖਵੇ, ਰੂਪਨ੍ਤਿ ਅਨੁਯੋਗੋ ਪਰਵਾਦਿਸ੍ਸੇਵ. ਦੁਤਿਯਨਯੇ ਪੁਚ੍ਛਾ ਸਕਵਾਦਿਸ੍ਸ, ਪਟਿਞ੍ਞਾ ਇਤਰਸ੍ਸ. ਏਵਂ ਸਬ੍ਬਤ੍ਥ ਪੁਚ੍ਛਾ ਚ ਪਟਿਞ੍ਞਾ ਚ ਵੇਦਿਤਬ੍ਬਾ. ਯਂ ਪਨੇਤਂ ਪਰਵਾਦਿਨਾ ਅਨਾਗਤਸ੍ਸ ਅਤ੍ਥਿਭਾਵਸਾਧਨਤ੍ਥਂ ‘‘ਨਨੁ ਵੁਤ੍ਤਂ ਭਗਵਤਾ ਕਬਲ਼ੀਕਾਰੇ, ਚੇ, ਭਿਕ੍ਖਵੇ’’ਤਿ ਸੁਤ੍ਤਸ੍ਸ ਪਰਿਯੋਸਾਨੇ ਅਤ੍ਥਿ ਤਤ੍ਥ ਆਯਤਿਂ ਪੁਨਬ੍ਭਵਾਭਿਨਿਬ੍ਬਤ੍ਤੀਤਿਆਦਿ ਦਸ੍ਸਿਤਂ ਨ ਤਂ ਅਨਾਗਤਸ੍ਸ ਅਤ੍ਥਿਭਾਵਸਾਧਕਂ ¶ . ਤਞ੍ਹਿ ਹੇਤੂਨਂ ਪਰਿਨਿਟ੍ਠਿਤਤ੍ਤਾ ਅਵਸ੍ਸਂ ਭਾਵਿਤਂ ਸਨ੍ਧਾਯ ਤਤ੍ਥ ਵੁਤ੍ਤਂ. ਅਯਂ ਸੁਤ੍ਤਾਧਿਪ੍ਪਾਯੋ. ਸੇਸਂ ਸਬ੍ਬਤ੍ਥ ਉਤ੍ਤਾਨਤ੍ਥਮੇਵਾਤਿ.
ਸਬ੍ਬਮਤ੍ਥੀਤਿਕਥਾਵਣ੍ਣਨਾ ਨਿਟ੍ਠਿਤਾ.
੬. ਅਤੀਤਕ੍ਖਨ੍ਧਾਦਿਕਥਾ
੧. ਨਸੁਤ੍ਤਸਾਧਨਕਥਾਵਣ੍ਣਨਾ
੨੯੭. ਇਦਾਨਿ ‘‘ਅਤੀਤਂ ਖਨ੍ਧਾ’’ਤਿਆਦਿਕਥਾ ਹੋਤਿ. ਤਤ੍ਥ ਖਨ੍ਧਾਦਿਭਾਵਾਵਿਜਹਨਤੋ ਅਤੀਤਾਨਾਗਤਾਨਂ ਅਤ੍ਥਿਤਂ ਇਚ੍ਛਨ੍ਤਸ੍ਸ ਅਤੀਤਂ ਖਨ੍ਧਾਤਿ ਪੁਚ੍ਛਾ ਪਰਵਾਦਿਸ੍ਸ, ਅਤੀਤਸ੍ਸ ਖਨ੍ਧਸਙ੍ਗਹਿਤਤ੍ਤਾ ਆਮਨ੍ਤਾਤਿ ਪਟਿਞ੍ਞਾ ਸਕਵਾਦਿਸ੍ਸ. ਪੁਨ ਅਤੀਤਂ ¶ ਨਤ੍ਥੀਤਿ ਪੁਚ੍ਛਾ ਪਰਵਾਦਿਸ੍ਸ, ਤਸ੍ਸ ਨਿਰੁਤ੍ਤਿਪਥਸੁਤ੍ਤੇਨ ਅਤ੍ਥਿਤਾਯ ਵਾਰਿਤਤ੍ਤਾ ਪਟਿਕ੍ਖੇਪੋ ਸਕਵਾਦਿਸ੍ਸ. ਆਯਤਨਧਾਤੁਪੁਚ੍ਛਾਸੁਪਿ ਅਨਾਗਤਪਞ੍ਹੇਸੁਪਿ ਪਚ੍ਚੁਪ੍ਪਨ੍ਨੇਨ ਸਦ੍ਧਿਂ ਸਂਸਨ੍ਦਿਤ੍ਵਾ ਅਨੁਲੋਮਪਟਿਲੋਮਤੋ ਆਗਤਪਞ੍ਹੇਸੁਪਿ ‘‘ਅਤੀਤਂ ਰੂਪ’’ਨ੍ਤਿਆਦਿਪਞ੍ਹੇਸੁਪਿ ਇਮਿਨਾਵੁਪਾਯੇਨ ਅਤ੍ਥੋ ਵੇਦਿਤਬ੍ਬੋ.
੨. ਸੁਤ੍ਤਸਾਧਨਵਣ੍ਣਨਾ
੨੯੮. ਸੁਤ੍ਤਸਾਧਨੇ ¶ ਪਨ ਨ ਵਤ੍ਤਬ੍ਬਨ੍ਤਿ ਪੁਚ੍ਛਾ ਸਕਵਾਦਿਸ੍ਸ. ਤਤ੍ਥ ਨਤ੍ਥਿ ਚੇਤੇਤਿ ਨਤ੍ਥਿ ਚ ਏਤੇ ਧਮ੍ਮਾਤਿ ਅਤ੍ਥੋ. ਖਨ੍ਧਾਦਿਭਾਵੇ ਸਤਿ ਨਤ੍ਥਿਤਂ ਅਨਿਚ੍ਛਨ੍ਤਸ੍ਸ ਆਮਨ੍ਤਾਤਿ ਪਟਿਞ੍ਞਾ ਪਰਵਾਦਿਸ੍ਸ, ਅਥ ਨੇਸਂ ਨਤ੍ਥਿਭਾਵਸਾਧਨਤ੍ਥਂ ਸੁਤ੍ਤਾਹਰਣਂ ਸਕਵਾਦਿਸ੍ਸ. ਦੁਤਿਯਪੁਚ੍ਛਾਪਿ ਪਰਵਾਦਿਸ੍ਸ, ਪਟਿਞ੍ਞਾ ਸਕਵਾਦਿਸ੍ਸ, ਸੁਤ੍ਤਾਹਰਣਂ ਪਰਵਾਦਿਸ੍ਸ. ਤਂ ਪਨ ਨੇਸਂ ਖਨ੍ਧਾਦਿਭਾਵਮੇਵ ਸਾਧੇਤਿ, ਨ ਅਤ੍ਥਿਭਾਵਨ੍ਤਿ ਆਹਟਮ੍ਪਿ ਅਨਾਹਟਸਦਿਸਮੇਵਾਤਿ.
ਅਤੀਤਂ ਖਨ੍ਧਾਤਿਆਦਿਕਥਾਵਣ੍ਣਨਾ.
੭. ਏਕਚ੍ਚਂਅਤ੍ਥੀਤਿਕਥਾ
੧. ਅਤੀਤਾਦਿਏਕਚ੍ਚਕਥਾਵਣ੍ਣਨਾ
੨੯੯. ਇਦਾਨਿ ¶ ਏਕਚ੍ਚਂ ਅਤ੍ਥੀਤਿ ਕਥਾ ਹੋਤਿ. ਤਤ੍ਥ ਯੇ ‘‘ਏਕਚ੍ਚਂ ਅਤੀਤਂ ਅਤ੍ਥੀ’’ਤਿ ਮਞ੍ਞਨ੍ਤਿ, ਸੇਯ੍ਯਥਾਪਿ ਕਸ੍ਸਪਿਕਾ; ਤੇਸਂ ਲਦ੍ਧਿਭਿਨ੍ਦਨਤ੍ਥਂ ਅਤੀਤਂ ਅਤ੍ਥੀਤਿ ਪੁਚ੍ਛਾ ਸਕਵਾਦਿਸ੍ਸ, ਏਕਚ੍ਚਂ ਅਤ੍ਥੀਤਿ ਵਿਸ੍ਸਜ੍ਜਨਂ ਪਰਵਾਦਿਸ੍ਸ. ਅਯਞ੍ਹਿ ਅਧਿਪ੍ਪਾਯੋ – ਅਵਿਪਕ੍ਕਵਿਪਾਕਂ ਅਤ੍ਥਿ, ਵਿਪਕ੍ਕਵਿਪਾਕਂ ਨਤ੍ਥੀਤਿ. ਏਕਚ੍ਚਂ ਨਿਰੁਦ੍ਧਨ੍ਤਿ ਅਨੁਯੋਗੋ ਸਕਵਾਦਿਸ੍ਸ. ਤਸ੍ਸਤ੍ਥੋ – ਯਦਿ ਤੇ ਅਤੀਤਂ ਏਕਚ੍ਚਂ ਅਤ੍ਥਿ ਏਕਚ੍ਚਂ ਨਤ੍ਥਿ, ਏਵਂ ਸਨ੍ਤੇ ਏਕਚ੍ਚਂ ਅਤੀਤਂ ਨਿਰੁਦ੍ਧਂ, ਏਕਚ੍ਚਂ ਅਤੀਤਂ ਅਨਿਰੁਦ੍ਧਂ, ਤਥੇਵ ਠਿਤਨ੍ਤਿ ਆਪਜ੍ਜਤਿ. ਵਿਗਤਨ੍ਤਿਆਦੀਸੁਪਿ ਏਸੇਵ ਨਯੋ.
ਅਵਿਪਕ੍ਕਵਿਪਾਕਧਮ੍ਮਾ ਏਕਚ੍ਚੇਤਿ ਇਦਂ ਯਸ੍ਮਾ ਯੇਸਂ ਸੋ ਅਵਿਪਕ੍ਕਵਿਪਾਕਾਨਂ ਅਤ੍ਥਿਤਂ ਇਚ੍ਛਤਿ, ਤੇਪਿ ਅਤੀਤਾਯੇਵ. ਤਸ੍ਮਾ ਯਥਾ ਤੇ ਅਤੀਤਂ ਏਕਚ੍ਚਂ ਅਤ੍ਥਿ, ਕਿਂ ਤਥਾ ਅਵਿਪਕ੍ਕਵਿਪਾਕਾਪਿ ਧਮ੍ਮਾ ¶ ਏਕਚ੍ਚੇ ਅਤ੍ਥੀ ਏਕਚ੍ਚੇ ਨਤ੍ਥੀਤਿ ਚੋਦੇਤੁਂ ਵੁਤ੍ਤਂ. ਵਿਪਕ੍ਕਵਿਪਾਕਾਤਿ ਇਦਂ ਯੇਸਂ ਸੋ ਨਤ੍ਥਿਤਂ ਇਚ੍ਛਤਿ, ਤੇਸਂ ਵਸੇਨ ਚੋਦੇਤੁਂ ਵੁਤ੍ਤਂ. ਅਵਿਪਾਕਾਤਿ ਇਦਂ ਅਬ੍ਯਾਕਤਾਨਂ ਵਸੇਨ ਚੋਦੇਤੁਂ ਵੁਤ੍ਤਂ. ਇਤਿ ਇਮੇਸਂ ਤਿਣ੍ਣਂ ਰਾਸੀਨਂ ਵਸੇਨ ਸਬ੍ਬੇਸੁ ਅਨੁਲੋਮਪਟਿਲੋਮੇਸੁ ਪਟਿਞ੍ਞਾ ਚ ¶ ਪਟਿਕ੍ਖੇਪੋ ਚ ਵੇਦਿਤਬ੍ਬਾ. ਅਤੀਤਾ ਏਕਦੇਸਂ ਵਿਪਕ੍ਕਵਿਪਾਕਾ, ਏਕਦੇਸਂ ਅਵਿਪਕ੍ਕਵਿਪਾਕਾਤਿ ਵਿਪ੍ਪਕਤਵਿਪਾਕਾ ਵੁਚ੍ਚਨ੍ਤਿ. ਯੇਨ ਹਿ ਕਮ੍ਮੇਨ ਪਟਿਸਨ੍ਧਿ ਨਿਬ੍ਬਤ੍ਤਿਤਾ, ਭਵਙ੍ਗਮ੍ਪਿ ਚੁਤਿਪਿ ਤਸ੍ਸੇਵ ਵਿਪਾਕੋ. ਤਸ੍ਮਾ ਪਟਿਸਨ੍ਧਿਤੋ ਯਾਵ ਚੁਤਿ, ਤਾਵ ਤਂ ਵਿਪ੍ਪਕਤਵਿਪਾਕਂ ਨਾਮ ਹੋਤਿ. ਤਥਾਰੂਪੇ ਧਮ੍ਮੇ ਸਨ੍ਧਾਯੇਤਂ ਵੁਤ੍ਤਂ.
ਵਿਪਚ੍ਚਿਸ੍ਸਨ੍ਤੀਤਿ ਕਤ੍ਵਾ ਤੇ ਅਤ੍ਥੀਤਿ ਪੁਚ੍ਛਾ ਸਕਵਾਦਿਸ੍ਸ. ਯਥਾ ਧਮ੍ਮਧਰਸ੍ਸ ਪੁਗ੍ਗਲਸ੍ਸ ਨਿਦ੍ਦਾਯਨ੍ਤਸ੍ਸਾਪਿ ਬਹੁਪਵਤ੍ਤਿਨੋ ਧਮ੍ਮਾ ਅਤ੍ਥੀਤਿ ਵੁਚ੍ਚਨ੍ਤਿ, ਏਵਂ ਲੋਕਵੋਹਾਰਵਸੇਨ ਅਤ੍ਥਿਤਂ ਸਨ੍ਧਾਯ ਪਟਿਞ੍ਞਾ ਪਰਵਾਦਿਸ੍ਸ. ਵਿਪਚ੍ਚਿਸ੍ਸਨ੍ਤੀਤਿ ਕਤ੍ਵਾ ਪਚ੍ਚੁਪਨ੍ਨਾਤਿ ਦੁਤਿਯਪਞ੍ਹੇ ‘‘ਕਮ੍ਮਾਨਂ ਅਵਿਨਾਸਸਙ੍ਖਾਤੋ ਕਮ੍ਮੂਪਚਯੋ ਨਾਮੇਕੋ ਅਤ੍ਥੀ’’ਤਿ ਲਦ੍ਧਿਯਂ ਠਤ੍ਵਾ ਪਟਿਞ੍ਞਾ ਪਰਵਾਦਿਸ੍ਸ.
੨. ਅਨਾਗਤਾਦਿਏਕਚ੍ਚਕਥਾਵਣ੍ਣਨਾ
੩੦੦. ਅਨਾਗਤਂ ¶ ਅਤ੍ਥੀਤਿਆਦੀਸੁਪਿ ਏਕਚ੍ਚਂ ਅਤ੍ਥੀਤਿ ਉਪ੍ਪਾਦਿਨੋ ਧਮ੍ਮੇ ਸਨ੍ਧਾਯ ਵਦਤਿ. ਸੇਸਂ ਸਬ੍ਬਤ੍ਥ ਹੇਟ੍ਠਾ ਵੁਤ੍ਤਨਯਤ੍ਤਾ ਉਤ੍ਤਾਨਤ੍ਥਮੇਵਾਤਿ.
ਏਕਚ੍ਚਂਅਤ੍ਥੀਤਿਕਥਾਵਣ੍ਣਨਾ.
੮. ਸਤਿਪਟ੍ਠਾਨਕਥਾਵਣ੍ਣਨਾ
੩੦੧. ਇਦਾਨਿ ਸਤਿਪਟ੍ਠਾਨਕਥਾ ਹੋਤਿ. ‘‘ਤਤ੍ਥ – ਚਤੁਨ੍ਨਂ, ਭਿਕ੍ਖਵੇ, ਸਤਿਪਟ੍ਠਾਨਾਨਂ ਸਮੁਦਯਞ੍ਚ ਅਤ੍ਥਙ੍ਗਮਞ੍ਚ ਦੇਸੇਸ੍ਸਾਮੀ’’ਤਿ (ਸਂ. ਨਿ. ੫.੪੦੮) ਸਤਿਪਟ੍ਠਾਨਸਂਯੁਤ੍ਤੇ ਵੁਤ੍ਤਨਯੇਨੇਵ ਯੇਸਂ ਕਾਯਾਦਯੋ ਸਤਿਯਾ ਆਰਮ੍ਮਣਧਮ੍ਮੇ ਗਹੇਤ੍ਵਾ ‘‘ਸਬ੍ਬੇ ਧਮ੍ਮਾ ਸਤਿਪਟ੍ਠਾਨਾ’’ਤਿ ਲਦ੍ਧਿ, ਸੇਯ੍ਯਥਾਪਿ ਏਤਰਹਿ ਅਨ੍ਧਕਾਨਂ. ਅਨ੍ਧਕਾ ਨਾਮ ਪੁਬ੍ਬਸੇਲਿਯਾ, ਅਪਰਸੇਲਿਯਾ, ਰਾਜਗਿਰਿਯਾ, ਸਿਦ੍ਧਤ੍ਥਿਕਾਤਿ ਇਮੇ ਪਚ੍ਛਾ ਉਪ੍ਪਨ੍ਨਨਿਕਾਯਾ. ਤੇਸਂ ਲਦ੍ਧਿਵਿਵੇਚਨਤ੍ਥਂ ਪੁਚ੍ਛਾ ਸਕਵਾਦਿਸ੍ਸ, ਪਟਿਞ੍ਞਾ ਪਰਵਾਦਿਸ੍ਸ. ਤਤ੍ਥ ਯਸ੍ਮਾ ‘‘ਪਤਿਟ੍ਠਾਤਿ ਏਤੇਸੂਤਿ ਪਟ੍ਠਾਨਾ ¶ . ਕਾ ਪਤਿਟ੍ਠਾਤਿ? ਸਤਿ. ਸਤਿਯਾ ਪਟ੍ਠਾਨਾ ਸਤਿਪਟ੍ਠਾਨਾ’’ਤਿ ਇਮਿਨਾ ਅਤ੍ਥੇਨ ਸਤਿਗੋਚਰਾਪਿ ਸਤਿਪਟ੍ਠਾਨਾ. ‘‘ਪਤਿਟ੍ਠਹਨ੍ਤੀਤਿ ਪਟ੍ਠਾਨਾ. ਕਾ ¶ ਪਤਿਟ੍ਠਹਨ੍ਤਿ? ਸਤਿਯੋ. ਸਤਿਯੋਵ ਪਟ੍ਠਾਨਾ ਸਤਿਪਟ੍ਠਾਨਾ’’ਤਿ ਇਮਿਨਾ ਅਤ੍ਥੇਨ ਸਤਿਯੋਵ ਸਤਿਪਟ੍ਠਾਨਾ. ਤਸ੍ਮਾ ਦ੍ਵੇਪਿ ਵਾਦਾ ਪਰਿਯਾਯੇਨ ਯੁਜ੍ਜਨ੍ਤਿ. ਯੇ ਪਨ ਤਂ ਪਰਿਯਾਯਂ ਪਹਾਯ ਏਕਨ੍ਤੇਨੇਵ ‘‘ਸਬ੍ਬੇ ਧਮ੍ਮਾ ਸਤਿਪਟ੍ਠਾਨਾ’’ਤਿ ਵਦਨ੍ਤਿ, ਤੇ ਸਨ੍ਧਾਯ ਪੁਚ੍ਛਾ ਸਕਵਾਦਿਸ੍ਸ, ਆਰਮ੍ਮਣਵਸੇਨ ਪਟਿਞ੍ਞਾ ਪਰਵਾਦਿਸ੍ਸ. ਸਬ੍ਬੇ ਧਮ੍ਮਾ ਸਤੀਤਿ ਅਨੁਯੁਤ੍ਤਸ੍ਸ ਪਨ ਸਬ੍ਬੇਸਂ ਸਤਿਸਭਾਵਾਭਾਵਤੋ ਪਟਿਕ੍ਖੇਪੋ ਤਸ੍ਸੇਵ. ਤਤ੍ਥ ਖਯਗਾਮੀਤਿਆਦੀਨਿ ਮਗ੍ਗਵਿਸੇਸਨਾਨਿ. ਏਕਾਯਨਮਗ੍ਗੋ ਹਿ ਕਿਲੇਸਾਨਂ ਖਯਭੂਤਂ ਨਿਬ੍ਬਾਨਂ ਗਚ੍ਛਤੀਤਿ ਖਯਗਾਮੀ. ਚਤ੍ਤਾਰਿ ਸਚ੍ਚਾਨਿ ਬੁਜ੍ਝਨ੍ਤੋ ਗਚ੍ਛਤੀਤਿ ਬੋਧਗਾਮੀ. ਵਟ੍ਟਂ ਅਪਚਿਨਨ੍ਤੋ ਗਚ੍ਛਤੀਤਿ ਅਪਚਯਗਾਮੀ. ਏਵਮੇਤੇਹਿ ਪਦੇਹਿ ‘‘ਕਿਂ ਤੇ ਸਬ੍ਬੇ ਧਮ੍ਮਾ ਏਵਰੂਪੋ ਤੇ ਏਕਾਯਨੋ ਮਗ੍ਗੋ ਹੋਤੀ’’ਤਿ ਪੁਚ੍ਛਤਿ. ਅਨਾਸਵਾ ਅਸਂਯੋਜਨਿਯਾਤਿਆਦੀਨਿਪਿ ਲੋਕੁਤ੍ਤਰਭਾਵਂ ਪੁਚ੍ਛਨਤ੍ਥਾਯ ਵੁਤ੍ਤਾਨਿ. ਬੁਦ੍ਧਾਨੁਸ੍ਸਤੀਤਿਆਦੀਨਿ ਪਭੇਦਪੁਚ੍ਛਾਵਸੇਨ ਵੁਤ੍ਤਾਨਿ.
ਚਕ੍ਖਾਯਤਨਂ ¶ ਸਤਿਪਟ੍ਠਾਨਨ੍ਤਿਆਦਿ ਸਬ੍ਬਧਮ੍ਮਾਨਂ ਪਭੇਦਪੁਚ੍ਛਾਵਸੇਨ ਵੁਤ੍ਤਂ. ਤਤ੍ਥਾਪਿ ਸਤਿਵਸੇਨ ਪਟਿਕ੍ਖੇਪੋ, ਆਰਮ੍ਮਣਵਸੇਨ ਪਟਿਞ੍ਞਾਤਿ. ਏਵਂ ਸਬ੍ਬਪਞ੍ਹੇਸੁ ਅਤ੍ਥੋ ਵੇਦਿਤਬ੍ਬੋ. ਸੁਤ੍ਤਸਾਧਨਾ ਉਤ੍ਤਾਨਤ੍ਥਾਯੇਵਾਤਿ.
ਸਤਿਪਟ੍ਠਾਨਕਥਾਵਣ੍ਣਨਾ ਨਿਟ੍ਠਿਤਾ.
੯. ਹੇਵਤ੍ਥਿਕਥਾਵਣ੍ਣਨਾ
੩੦੪. ਇਦਾਨਿ ਹੇਵਤ੍ਥਿਕਥਾ ਨਾਮ ਹੋਤਿ. ਤਤ੍ਥ ਯੇਸਂ ‘‘ਸਬ੍ਬੇਪਿ ਅਤੀਤਾਦਿਭੇਦਾ ਧਮ੍ਮਾ ਰੂਪਾਦਿਵਸੇਨ ਅਤ੍ਥਿ, ਅਤੀਤਂ ਅਨਾਗਤਪਚ੍ਚੁਪ੍ਪਨ੍ਨਵਸੇਨ, ਅਨਾਗਤਪਚ੍ਚੁਪ੍ਪਨ੍ਨਾਨਿ ਵਾ ਅਤੀਤਾਦਿਵਸੇਨ ਨਤ੍ਥਿ; ਤਸ੍ਮਾ ਸਬ੍ਬਮੇਵਿਦਂ ਏਵਂ ਅਤ੍ਥਿ ਏਵਂ ਨਤ੍ਥੀ’’ਤਿ ਲਦ੍ਧਿ, ਸੇਯ੍ਯਥਾਪਿ ਏਤਰਹਿ ਵੁਤ੍ਤਪ੍ਪਭੇਦਾਨਂ ਅਨ੍ਧਕਾਨਂ; ਤੇ ਸਨ੍ਧਾਯ ਅਤੀਤਂ ਅਤ੍ਥੀਤਿ ਪੁਚ੍ਛਾ ਸਕਵਾਦਿਸ੍ਸ. ਹੇਵਤ੍ਥਿ ਹੇਵ ਨਤ੍ਥੀਤਿ ਵਿਸ੍ਸਜ੍ਜਨਂ ਪਰਵਾਦਿਸ੍ਸ. ਤਤ੍ਥ ਹੇਵਾਤਿ ਏਵਂ ¶ . ਅਥ ਨਂ ਸਕਵਾਦੀ ‘‘ਯਦਿ ਅਤੀਤੋਵ ਏਵਂ ਅਤ੍ਥਿ, ਏਵਂ ਨਤ੍ਥੀਤਿ ਲਦ੍ਧਿ, ਏਵਂ ਸਨ੍ਤੇ ਸੋਯੇਵ ਅਤ੍ਥਿ, ਸੋਯੇਵ ਨਤ੍ਥਿ ਨਾਮਾ’’ਤਿ ਪੁਚ੍ਛਨ੍ਤੋ ਸੇਵਤ੍ਥਿ, ਸੇਵ ਨਤ੍ਥੀਤਿ ਆਹ. ਇਤਰੋ ਤੇਨੇਵ ਸਭਾਵੇਨ ਅਤ੍ਥਿਤਂ, ਤੇਨੇਵ ਨਤ੍ਥਿਤਂ ਸਨ੍ਧਾਯ ਪਟਿਕ੍ਖਿਪਤਿ. ਦੁਤਿਯਂ ਪੁਟ੍ਠੋ ¶ ਸਕਭਾਵੇਨੇਵ ਅਤ੍ਥਿਤਂ, ਪਰਭਾਵੇਨੇਵ ਨਤ੍ਥਿਤਂ ਸਨ੍ਧਾਯ ਪਟਿਜਾਨਾਤਿ. ਤਤੋ ਪਰਂ ਅਤ੍ਥਟ੍ਠੋ ਨਤ੍ਥਟ੍ਠੋਤਿ ਅਤ੍ਥਿਸਭਾਵੋ ਨਤ੍ਥਿਸਭਾਵੋ ਨਾਮ ਹੋਤੀਤਿ ਪੁਚ੍ਛਤਿ. ਇਮਿਨਾਵੁਪਾਯੇਨ ਸਬ੍ਬਵਾਰੇਸੁ ਅਤ੍ਥੋ ਵੇਦਿਤਬ੍ਬੋ. ਪਰਿਯੋਸਾਨੇ ਪਨ ‘‘ਤੇਨ ਹਿ ਅਤੀਤਂ ਹੇਵਤ੍ਥਿ, ਹੇਵ ਨਤ੍ਥੀ’’ਤਿ ਚ ‘‘ਤੇਨ ਹਿ ਰੂਪਂ ਹੇਵਤ੍ਥਿ, ਹੇਵ ਨਤ੍ਥੀ’’ਤਿ ਚਾਤਿਆਦੀਨਿ ਵਤ੍ਵਾ ਕਿਞ੍ਚਾਪਿ ਪਰਵਾਦਿਨਾ ਲਦ੍ਧਿ ਪਤਿਟ੍ਠਾਪਿਤਾ, ਅਯੋਨਿਸੋ ਪਤਿਟ੍ਠਾਪਿਤਤ੍ਤਾ ਪਨੇਸਾ ਅਪ੍ਪਤਿਟ੍ਠਾਪਿਤਾਯੇਵਾਤਿ.
ਹੇਵਤ੍ਥਿਕਥਾਵਣ੍ਣਨਾ.
ਮਹਾਵਗ੍ਗੋ ਨਿਟ੍ਠਿਤੋ.
੨. ਦੁਤਿਯਵਗ੍ਗੋ
੧. ਪਰੂਪਹਾਰਵਣ੍ਣਨਾ
੩੦੭. ਇਦਾਨਿ ¶ ¶ ਪਰੂਪਹਾਰਕਥਾ ਨਾਮ ਹੋਤਿ. ਤਤ੍ਥ ਯੇ ਅਰਹਤ੍ਤਂ ਪਟਿਜਾਨਨ੍ਤਾਨਂ ਅਪ੍ਪਤ੍ਤੇ ਪਤ੍ਤਸਞ੍ਞੀਨਂ ਅਧਿਮਾਨਿਕਾਨਂ ਕੁਹਕਾਨਂ ਵਾ ਅਰਹਤ੍ਤਂ ਪਟਿਜਾਨਨ੍ਤਾਨਂ ਸੁਕ੍ਕਵਿਸ੍ਸਟ੍ਠਿਂ ਦਿਸ੍ਵਾ ‘‘ਮਾਰਕਾਯਿਕਾ ਦੇਵਤਾ ਅਰਹਤੋ ਅਸੁਚਿਂ ਉਪਸਂਹਰਨ੍ਤੀ’’ਤਿ ਮਞ੍ਞਨ੍ਤਿ; ਸੇਯ੍ਯਥਾਪਿ ਏਤਰਹਿ ਪੁਬ੍ਬਸੇਲਿਯਾ ਚ ਅਪਰਸੇਲਿਯਾ ਚ; ਤੇ ਸਨ੍ਧਾਯ ਅਤ੍ਥਿ ਅਰਹਤੋਤਿ ਪੁਚ੍ਛਾ ਸਕਵਾਦਿਸ੍ਸ, ਪਟਿਞ੍ਞਾ ਇਤਰਸ੍ਸ. ਇਦਾਨਿ ਯਸ੍ਮਾ ਸੁਕ੍ਕਵਿਸ੍ਸਟ੍ਠਿ ਨਾਮ ਰਾਗਸਮੁਟ੍ਠਾਨਾ ਹੋਤਿ, ਤਸ੍ਮਾ ਅਤ੍ਥਿ ਅਰਹਤੋ ਰਾਗੋਤਿ ਅਨੁਯੋਗੋ ਆਰਦ੍ਧੋ. ਸੋ ਸਬ੍ਬੋਪਿ ਉਤ੍ਤਾਨਤ੍ਥੋਯੇਵ.
ਮਾਰਕਾਯਿਕਾ ਦੇਵਤਾ ਅਤ੍ਤਨੋਤਿਆਦਿਪਞ੍ਹੇ ਯਸ੍ਮਾ ਤਾਸਂ ਦੇਵਤਾਨਂ ਸੁਕ੍ਕਵਿਸ੍ਸਟ੍ਠਿ ਨਾਮ ਨਤ੍ਥਿ, ਅਞ੍ਞੇਸਮ੍ਪਿ ਸੁਕ੍ਕਂ ਗਹੇਤ੍ਵਾ ਨ ਉਪਸਂਹਰਨ੍ਤਿ, ਅਰਹਤੋ ਪਨ ਸੁਕ੍ਕਮੇਵ ਨਤ੍ਥਿ, ਤਸ੍ਮਾ ਨ ਹੇਵਨ੍ਤਿ ਪਟਿਕ੍ਖਿਪਤਿ.
ਨੇਵ ਅਤ੍ਤਨੋਤਿਪਞ੍ਹੇ ਪਨ ਨਿਮ੍ਮਿਨਿਤ੍ਵਾ ਉਪਸਂਹਰਨ੍ਤੀਤਿ ਲਦ੍ਧਿਯਾ ਪਟਿਜਾਨਾਤਿ. ਲੋਮਕੂਪੇਹੀਤਿਪਞ੍ਹੇ ਸਪ੍ਪਿਤੇਲਾਨਂ ਵਿਯ ਲੋਮਕੂਪੇਹਿ ਉਪਸਂਹਰਣਾਭਾਵਂ ਦਿਸ੍ਵਾ ਪਟਿਕ੍ਖਿਪਤਿ.
੩੦੮. ਹਨ੍ਦ ¶ ਹੀਤਿ ਵਚਸਾਯਤ੍ਥੇ ਨਿਪਾਤੋ. ‘‘ਅਰਹਾ ਨੁ ਖੋ ਅਹਂ, ਨੋ’’ਤਿ ਏਵਂ ਵਿਮਤਿਂ ਗਾਹਯਿਸ੍ਸਾਮਾਤਿ ਏਵਂ ਵਚਸਾਯਂ ਕਤ੍ਵਾ ਉਪਸਂਹਰਨ੍ਤੀਤਿ ਅਤ੍ਥੋ. ਅਤ੍ਥਿ ਅਰਹਤੋ ਵਿਮਤੀਤਿ ਪੁਟ੍ਠੋ ਅਟ੍ਠਵਤ੍ਥੁਕਂ ਵਿਚਿਕਿਚ੍ਛਂ ਸਨ੍ਧਾਯ ਪਟਿਕ੍ਖਿਪਤਿ, ਦੁਤਿਯਂ ਪੁਟ੍ਠੋ ਇਤ੍ਥਿਪੁਰਿਸਾਨਂ ਨਾਮਗੋਤ੍ਤਾਦੀਸੁ ਸਨ੍ਨਿਟ੍ਠਾਨਾਭਾਵਂ ਸਨ੍ਧਾਯ ਪਟਿਜਾਨਾਤਿ.
੩੦੯. ਅਤ੍ਥਿ ਤਸ੍ਸ ਆਸਯੋਤਿ ਤਸ੍ਸ ਸੁਕ੍ਕਸ੍ਸ ਉਚ੍ਚਾਰਪਸ੍ਸਾਵਾਨਂ ਵਿਯ ਪਤਿਟ੍ਠਾਨੋਕਾਸੋ ਅਤ੍ਥੀਤਿ ਪੁਚ੍ਛਤਿ.
੩੧੨. ਸਧਮ੍ਮਕੁਸਲਸ੍ਸਾਤਿ ਅਤ੍ਤਨੋ ਅਰਹਤ੍ਤਧਮ੍ਮਮਤ੍ਤੇਯੇਵ ਕੁਸਲਸ੍ਸ. ਪਞ੍ਞਾਵਿਮੁਤ੍ਤਂ ਸਨ੍ਧਾਯੇਵਂ ¶ ਵਦਤਿ. ਪਰਧਮ੍ਮਕੁਸਲਸ੍ਸਾਤਿ ਸਧਮ੍ਮਤੋ ਪਰਸ੍ਮਿਂ ¶ ਅਟ੍ਠਸਮਾਪਤ੍ਤਿਧਮ੍ਮੇਪਿ ਕੁਸਲਸ੍ਸ. ਉਭਤੋਭਾਗਵਿਮੁਤ੍ਤਂ ਸਨ੍ਧਾਯੇਵਂ ਵਦਤਿ. ਸੇਸਮੇਤ੍ਥ ਪਾਲ਼ਿਅਨੁਸਾਰੇਨੇਵ ਵੇਦਿਤਬ੍ਬਨ੍ਤਿ.
ਪਰੂਪਹਾਰਕਥਾਵਣ੍ਣਨਾ.
੨-੩-੪. ਅਞ੍ਞਾਣਾਦਿਕਥਾਵਣ੍ਣਨਾ
੩੧੪. ਇਦਾਨਿ ਅਞ੍ਞਾਣਂ, ਕਙ੍ਖਾ, ਪਰਵਿਤਰਣਾਤਿ ਤਿਸ੍ਸੋ ਕਥਾ ਨਾਮ ਹੋਨ੍ਤਿ. ਤਤ੍ਥ ਯੇਸਂ ‘‘ਅਰਹਤੋ ਇਤ੍ਥਿਪੁਰਿਸਾਦੀਨਂ ਨਾਮਗੋਤ੍ਤਾਦੀਸੁ ਞਾਣਪ੍ਪਵਤ੍ਤਿਯਾ ਅਭਾਵੇਨ ਅਤ੍ਥਿ ਅਞ੍ਞਾਣਂ, ਤਤ੍ਥੇਵ ਸਨ੍ਨਿਟ੍ਠਾਨਾਭਾਵੇਨ ਅਤ੍ਥਿ ਕਙ੍ਖਾ. ਯਸ੍ਮਾ ਚ ਨੇਸਂ ਤਾਨਿ ਵਤ੍ਥੂਨਿ ਪਰੇ ਵਿਤਰਨ੍ਤਿ ਪਕਾਸੇਨ੍ਤਿ ਆਚਿਕ੍ਖਨ੍ਤਿ, ਤਸ੍ਮਾ ਨੇਸਂ ਅਤ੍ਥਿ ਪਰਵਿਤਰਣਾ’’ਤਿ ਇਮਾ ਲਦ੍ਧਿਯੋ, ਸੇਯ੍ਯਥਾਪਿ ਏਤਰਹਿ ਪੁਬ੍ਬਸੇਲਿਯਾਦੀਨਂ; ਤੇਸਂ ਤਾ ਲਦ੍ਧਿਯੋ ਭਿਨ੍ਦਿਤੁਂ ਤੀਸੁਪਿ ਕਥਾਸੁ ਪੁਚ੍ਛਾ ਸਕਵਾਦਿਸ੍ਸ, ਪਟਿਞ੍ਞਾ ਚ ਪਟਿਕ੍ਖੇਪੋ ਚ ਇਤਰਸ੍ਸ. ਤਤ੍ਥ ਸਬ੍ਬੇਸੁਪਿ ਪਞ੍ਹੇਸੁ ਚੇਵ ਵਿਸ੍ਸਜ੍ਜਨੇਸੁ ਚ ਪਾਲ਼ਿਂ ਅਨੁਗਨ੍ਤ੍ਵਾਵ ਅਤ੍ਥੋ ਵੇਦਿਤਬ੍ਬੋਤਿ.
ਅਞ੍ਞਾਣਾਦਿਕਥਾਵਣ੍ਣਨਾ.
੫. ਵਚੀਭੇਦਕਥਾਵਣ੍ਣਨਾ
੩੨੬. ਇਦਾਨਿ ¶ ਵਚੀਭੇਦਕਥਾ ਨਾਮ ਹੋਤਿ. ਤਤ੍ਥ ਯੇਸਂ ‘‘ਸੋਤਾਪਤ੍ਤਿਮਗ੍ਗਕ੍ਖਣੇ ਪਠਮਂ ਝਾਨਂ ਸਮਾਪਨ੍ਨਸ੍ਸ ਦੁਕ੍ਖਨ੍ਤਿ ਵਾਚਾ ਭਿਜ੍ਜਤੀ’’ਤਿ ਲਦ੍ਧਿ, ਸੇਯ੍ਯਥਾਪਿ ਏਤਰਹਿ ਪੁਬ੍ਬਸੇਲਿਯਾਦੀਨਂ; ਤੇ ਸਨ੍ਧਾਯ ਸਮਾਪਨ੍ਨਸ੍ਸ ਅਤ੍ਥਿ ਵਚੀਭੇਦੋਤਿ ਪੁਚ੍ਛਾ ਸਕਵਾਦਿਸ੍ਸ, ਲਦ੍ਧਿਯਂ ਠਤ੍ਵਾ ਪਟਿਞ੍ਞਾ ਪਰਵਾਦਿਸ੍ਸ. ਪੁਨ ਸਬ੍ਬਤ੍ਥਾਤਿ ਤਯੋ ਭਵੇ ਸਨ੍ਧਾਯ ਪੁਟ੍ਠੋ ਅਰੂਪਂ ਸਨ੍ਧਾਯ ਪਟਿਕ੍ਖਿਪਤਿ. ਸਬ੍ਬਦਾਤਿ ¶ ਕਾਲਵਸੇਨ ਪੁਟ੍ਠੋ ਪਠਮਮਗ੍ਗਕ੍ਖਣੇ ਪਠਮਜ੍ਝਾਨਿਕਸਮਾਪਤ੍ਤਿਤੋ ਅਞ੍ਞਂ ਸਬ੍ਬਂ ਸਮਾਪਤ੍ਤਿਕਾਲਂ ਸਨ੍ਧਾਯ ਪਟਿਕ੍ਖਿਪਤਿ. ਸਬ੍ਬੇਸਂ ਸਮਾਪਨ੍ਨਾਨਨ੍ਤਿ ਪੁਟ੍ਠੋ ਲੋਕਿਯਸਮਾਪਤ੍ਤਿਯੋ ਸਮਾਪਨ੍ਨੇ ਸਨ੍ਧਾਯ ਪਟਿਕ੍ਖਿਪਤਿ. ਸਬ੍ਬਸਮਾਪਤ੍ਤੀਸੂਤਿ ਪੁਟ੍ਠੋ ਦੁਤਿਯਜ੍ਝਾਨਾਦਿਕਂ ਲੋਕੁਤ੍ਤਰਂ ਸਬ੍ਬਞ੍ਚ ਲੋਕਿਯਸਮਾਪਤ੍ਤਿਂ ਸਨ੍ਧਾਯ ਪਟਿਕ੍ਖਿਪਤਿ.
ਕਾਯਭੇਦੋਤਿ ¶ ਅਭਿਕ੍ਕਮਾਦਿਵਸੇਨ ਪਵਤ੍ਤਕਾਯਵਿਞ੍ਞਤ੍ਤਿ. ਇਦਂ ‘‘ਯਾਨਿ ਚਿਤ੍ਤਾਨਿ ਵਚੀਵਿਞ੍ਞਤ੍ਤਿਂ ਸਮੁਟ੍ਠਾਪੇਨ੍ਤਿ, ਤਾਨੇਵ ਕਾਯਵਿਞ੍ਞਤ੍ਤਿਂ. ਏਵਂ ਸਨ੍ਤੇ ਕਸ੍ਮਾ ਕਾਯਭੇਦੋਪਿ ਨ ਹੋਤੀ’’ਤਿ ਚੋਦਨਤ੍ਥਂ ਪੁਚ੍ਛਤਿ. ਇਤਰੋ ਲਦ੍ਧਿਵਸੇਨ ਪਟਿਕ੍ਖਿਪਤਿ ਚੇਵ ਪਟਿਜਾਨਾਤਿ ਚ. ਇਦਾਨਿ ਯਦਿ ਸੋ ਮਗ੍ਗਕ੍ਖਣੇ ‘‘ਦੁਕ੍ਖ’’ਨ੍ਤਿ ਵਾਚਂ ਭਾਸਤਿ, ‘‘ਸਮੁਦਯੋ’’ਤਿਆਦਿਕਮ੍ਪਿ ਭਾਸੇਯ੍ਯ. ਯਦਿ ਵਾ ਤਂ ਨ ਭਾਸਤਿ, ਇਤਰਮ੍ਪਿ ਨ ਭਾਸੇਯ੍ਯਾਤਿ ਚੋਦਨਤ੍ਥਂ ਦੁਕ੍ਖਨ੍ਤਿ ਜਾਨਨ੍ਤੋਤਿਆਦਯੋ ਪਞ੍ਹਾ ਵੁਤ੍ਤਾ. ਇਤਰੋ ਪਨ ਅਤ੍ਤਨੋ ਲਦ੍ਧਿਵਸੇਨੇਵ ਪਟਿਜਾਨਾਤਿ ਚੇਵ ਪਟਿਕ੍ਖਿਪਤਿ ਚ. ਲੋਕੁਤ੍ਤਰਂ ਪਠਮਜ੍ਝਾਨਂ ਸਮਾਪਨ੍ਨੋ ਦੁਕ੍ਖਦੁਕ੍ਖਨ੍ਤਿ ਵਿਪਸ੍ਸਤੀਤਿ ਹਿਸ੍ਸ ਲਦ੍ਧਿ.
੩੨੮. ਞਾਣਨ੍ਤਿ ਲੋਕੁਤ੍ਤਰਂ ਚਤੁਸਚ੍ਚਞਾਣਂ. ਸੋਤਨ੍ਤਿ ਸੋਤਵਿਞ੍ਞਾਣਂ ਅਧਿਪ੍ਪੇਤਂ, ਯੇਨ ਤਂ ਸਦ੍ਦਂ ਸੁਣਾਤਿ. ਦ੍ਵਿਨ੍ਨਂ ਫਸ੍ਸਾਨਨ੍ਤਿ ਸੋਤਸਮ੍ਫਸ੍ਸਮਨੋਸਮ੍ਫਸ੍ਸਾਨਂ.
੩੨੯. ਨੋ ਵਤ ਰੇ ਵਤ੍ਤਬ੍ਬੇਤਿ ਯਦਿ ਅਵਿਸੇਸੇਨ ਯਂਕਿਞ੍ਚਿ ਸਮਾਪਨ੍ਨਸ੍ਸ ਨਤ੍ਥਿ ਵਚੀਭੇਦੋ, ਨ ਅਵਿਸੇਸੇਨ ਵਤ੍ਤਬ੍ਬਂ ‘‘ਸਮਾਪਨ੍ਨਸ੍ਸ ਅਤ੍ਥਿ ਵਚੀਭੇਦੋ’’ਤਿ. ਸੇਸਮੇਤ੍ਥ ਉਤ੍ਤਾਨਤ੍ਥਮੇਵ ਸਦ੍ਧਿਂ ਸੁਤ੍ਤਸਾਧਨਾਯ. ਯਂ ਪਨੇਤੇਨ ‘‘ਸਿਖਿਸ੍ਸ ਆਨਨ੍ਦ, ਭਗਵਤੋ’’ਤਿ ਪਰਿਯੋਸਾਨੇ ਸੁਤ੍ਤਂ ਆਭਤਂ, ਤਤ੍ਥ ਯੇਨ ਸਮਾਪਤ੍ਤਿਚਿਤ੍ਤੇਨ ਸੋ ਵਚੀਭੇਦੋ ਸਮੁਟ੍ਠਿਤੋ, ਕਾਯਭੇਦੋਪਿ ਤੇਨ ਸਮੁਟ੍ਠਾਤਿਯੇਵ, ਨ ਚ ਤਂ ਲੋਕੁਤ੍ਤਰਂ ਪਠਮਜ੍ਝਾਨਚਿਤ੍ਤਂ, ਤਸ੍ਮਾ ਅਸਾਧਕਨ੍ਤਿ.
ਵਚੀਭੇਦਕਥਾਵਣ੍ਣਨਾ.
੬. ਦੁਕ੍ਖਾਹਾਰਕਥਾਵਣ੍ਣਨਾ
੩੩੪. ਇਦਾਨਿ ¶ ਦੁਕ੍ਖਾਹਾਰਕਥਾ ਨਾਮ ਹੋਤਿ. ਤਤ੍ਥ ‘‘ਦੁਕ੍ਖਂ ਦੁਕ੍ਖਨ੍ਤਿ ਵਾਚਂ ਭਾਸਨ੍ਤੋ ਦੁਕ੍ਖੇ ਞਾਣਂ ਆਹਰਤਿ, ਤਂ ਦੁਕ੍ਖਾਹਾਰੋ ਨਾਮ ਵੁਚ੍ਚਤਿ ¶ . ਤਞ੍ਚ ਪਨੇਤਂ ਮਗ੍ਗਙ੍ਗਂ ਮਗ੍ਗਪਰਿਯਾਪਨ੍ਨ’’ਨ੍ਤਿ ਯੇਸਂ ਲਦ੍ਧਿ, ਸੇਯ੍ਯਥਾਪਿ ਏਤਰਹਿ ਪੁਬ੍ਬਸੇਲਿਯਾਨਂ; ਤੇ ਸਨ੍ਧਾਯ ਦੁਕ੍ਖਾਹਾਰੋਤਿ ਪੁਚ੍ਛਾ ਸਕਵਾਦਿਸ੍ਸ, ਪਟਿਞ੍ਞਾ ਪਰਵਾਦਿਸ੍ਸ. ਯੇ ਕੇਚੀਤਿ ਪਠਮਪਞ੍ਹੇ ਅਵਿਪਸ੍ਸਕੇ ਸਨ੍ਧਾਯ ਪਟਿਕ੍ਖਿਪਤਿ, ਦੁਤਿਯਪਞ੍ਹੇ ¶ ਵਿਪਸ੍ਸਕੇ ਸਨ੍ਧਾਯ ਪਟਿਜਾਨਾਤਿ, ਤਂ ਪਨਸ੍ਸ ਲਦ੍ਧਿਮਤ੍ਤਮੇਵ. ਤਸ੍ਮਾ ‘‘ਸਬ੍ਬੇ ਤੇ’’ਤਿ ਵਾਦਸ੍ਸ ਭਿਨ੍ਦਨਤ੍ਥਂ ਬਾਲਪੁਥੁਜ੍ਜਨਾਤਿਆਦਿਮਾਹ. ਤਂ ਉਤ੍ਤਾਨਤ੍ਥਮੇਵਾਤਿ.
ਦੁਕ੍ਖਾਹਾਰਕਥਾਵਣ੍ਣਨਾ.
੭. ਚਿਤ੍ਤਟ੍ਠਿਤਿਕਥਾਵਣ੍ਣਨਾ
੩੩੫. ਇਦਾਨਿ ਚਿਤ੍ਤਟ੍ਠਿਤਿਕਥਾ ਨਾਮ ਹੋਤਿ. ਤਤ੍ਥ ਯੇਸਂ ਸਮਾਪਤ੍ਤਿਚਿਤ੍ਤਞ੍ਚੇਵ ਭਵਙ੍ਗਚਿਤ੍ਤਞ੍ਚ ਅਨੁਪ੍ਪਬਨ੍ਧੇਨ ਪਵਤ੍ਤਮਾਨਂ ਦਿਸ੍ਵਾ ‘‘ਏਕਮੇਵ ਚਿਤ੍ਤਂ ਚਿਰਂ ਤਿਟ੍ਠਤੀ’’ਤਿ ਲਦ੍ਧਿ ਸੇਯ੍ਯਥਾਪਿ ਏਤਰਹਿ ਹੇਟ੍ਠਾ ਵੁਤ੍ਤਪ੍ਪਭੇਦਾਨਂ ਅਨ੍ਧਕਾਨਂ, ਤਂਲਦ੍ਧਿਵਿਸੋਧਨਤ੍ਥਂ ਏਕਂ, ਚਿਤ੍ਤਂ ਦਿਵਸਂ ਤਿਟ੍ਠਤੀਤਿ ਪੁਚ੍ਛਾ ਸਕਵਾਦਿਸ੍ਸ, ਪਟਿਞ੍ਞਾ ਪਰਵਾਦਿਸ੍ਸ. ਉਪਡ੍ਢਦਿਵਸੋ ਉਪ੍ਪਾਦਕ੍ਖਣੋਤਿ ਏਤ੍ਥ ਠਿਤਿਕ੍ਖਣਂ ਅਨਾਮਸਿਤ੍ਵਾ ‘‘ਅਨਿਚ੍ਚਾ ਵਤ ਸਙ੍ਖਾਰਾ, ਉਪ੍ਪਾਦਵਯਧਮ੍ਮਿਨੋ’’ਤਿ (ਸਂ. ਨਿ. ੧.੧੮੬; ੨.੧੪੩) ਦੇਸਨਾਨਯੇਨ ਉਪ੍ਪਾਦਵਯਵਸੇਨੇਵ ਪੁਚ੍ਛਾ ਕਤਾ.
ਤੇ ਧਮ੍ਮਾ ਚਿਤ੍ਤੇਨ ਲਹੁਪਰਿਵਤ੍ਤਾਤਿ ਪੁਟ੍ਠੋ ਚਿਤ੍ਤਤੋ ਲਹੁਤਰਪਰਿਵਤ੍ਤਿਨੋ ਧਮ੍ਮੇ ਅਪਸ੍ਸਨ੍ਤੋ ਪਟਿਕ੍ਖਿਪਤਿ. ਦੁਤਿਯਂ ਪੁਟ੍ਠੋ ਯਸ੍ਸ ਚਿਤ੍ਤਸ੍ਸ ਦੀਘਟ੍ਠਿਤਿਂ ਇਚ੍ਛਤਿ, ਤਂ ਸਨ੍ਧਾਯ ਪਟਿਜਾਨਾਤਿ. ਯਾਵਤਾਯੁਕਂ ਤਿਟ੍ਠਤੀਤਿ ਪਞ੍ਹੇ ‘‘ਚੁਲ੍ਲਾਸੀਤਿਸਹਸ੍ਸਾਨਿ, ਕਪ੍ਪਾ ਤਿਟ੍ਠਨ੍ਤਿ ਯੇ ਮਰੂ’’ਤਿਆਦਿਵਚਨਵਸੇਨ (ਮਹਾਨਿ. ੧੦) ਆਰੁਪ੍ਪਤੋ ਅਞ੍ਞਤ੍ਰ ਪਟਿਕ੍ਖਿਪਤਿ, ਆਰੁਪ੍ਪੇ ਪਟਿਜਾਨਾਤਿ. ਮੁਹੁਤ੍ਤਂ ਮੁਹੁਤ੍ਤਂ ਉਪ੍ਪਜ੍ਜਤੀਤਿ ਪਞ੍ਹੇ ਪਰਵਾਦਿਸ੍ਸ ‘‘ਉਪ੍ਪਾਦਵਯਧਮ੍ਮਿਨੋ’’ਤਿਆਦਿਸੁਤ੍ਤਵਿਰੋਧਭਯੇਨ ਪਟਿਜਾਨਾਤਿ. ਠਿਤਿਂ ਪਨਸ੍ਸ ਲਦ੍ਧਿਵਸੇਨ ਇਚ੍ਛਤਿ. ਸੇਸਮੇਤ੍ਥ ਉਤ੍ਤਾਨਤ੍ਥਮੇਵਾਤਿ.
ਚਿਤ੍ਤਟ੍ਠਿਤਿਕਥਾਵਣ੍ਣਨਾ.
੮. ਕੁਕ੍ਕੁਲ਼ਕਥਾਵਣ੍ਣਨਾ
੩੩੮. ਇਦਾਨਿ ¶ ¶ ਕੁਕ੍ਕੁਲ਼ਕਥਾ ਨਾਮ ਹੋਤਿ. ਤਤ੍ਥ ਯੇਸਂ ‘‘ਸਬ੍ਬਂ, ਭਿਕ੍ਖਵੇ, ਆਦਿਤ੍ਤਂ (ਸਂ. ਨਿ. ੪.੨੮; ਮਹਾਵ. ੫੪) ਸਬ੍ਬੇ ਸਙ੍ਖਾਰਾ ਦੁਕ੍ਖਾ’’ਤਿਆਦੀਨਿ (ਧ. ਪ. ੨੭੮) ਸੁਤ੍ਤਾਨਿ ਅਯੋਨਿਸੋ ਗਹੇਤ੍ਵਾ ¶ ‘‘ਨਿਪ੍ਪਰਿਯਾਯੇਨੇਵ ਸਬ੍ਬੇ ਸਙ੍ਖਾਰਾ ਕੁਕ੍ਕੁਲ਼ਾ ਵੀਤਚ੍ਚਿਤਙ੍ਗਾਰਸਮ੍ਮਿਸ੍ਸਾ ਛਾਰਿਕਨਿਰਯਸਦਿਸਾ’’ਤਿ ਲਦ੍ਧਿ, ਸੇਯ੍ਯਥਾਪਿ ਏਤਰਹਿ ਗੋਕੁਲਿਕਾਨਂ; ਤੇਸਂ ਨਾਨਪ੍ਪਕਾਰਸੁਖਸਨ੍ਦਸ੍ਸਨੇਨ ਤਂ ਲਦ੍ਧਿਂ ਵਿਵੇਚੇਤੁਂ ਪੁਚ੍ਛਾ ਸਕਵਾਦਿਸ੍ਸ, ਪਟਿਞ੍ਞਾ ਪਰਵਾਦਿਸ੍ਸ. ਤਤ੍ਥ ਅਨੋਧਿਂ ਕਤ੍ਵਾਤਿ ਓਧਿਂ ਮਰਿਯਾਦਂ ਕੋਟ੍ਠਾਸਂ ਅਕਰਿਤ੍ਵਾ, ਅਵਿਸੇਸੇਨ ਸਬ੍ਬੇਯੇਵਾਤਿ ਅਤ੍ਥੋ. ਸੇਸਂ ਸਬ੍ਬਂ ਪਾਲ਼ਿਨਯੇਨੇਵ ਵੇਦਿਤਬ੍ਬਂ ਸਦ੍ਧਿਂ ਸੁਤ੍ਤਸਾਧਨਾਯਾਤਿ.
ਕੁਕ੍ਕੁਲ਼ਕਥਾਵਣ੍ਣਨਾ.
੯. ਅਨੁਪੁਬ੍ਬਾਭਿਸਮਯਕਥਾਵਣ੍ਣਨਾ
੩੩੯. ਇਦਾਨਿ ਅਨੁਪੁਬ੍ਬਾਭਿਸਮਯਕਥਾ ਨਾਮ ਹੋਤਿ. ਤਤ੍ਥ ਯੇਸਂ –
‘‘ਅਨੁਪੁਬ੍ਬੇਨ ਮੇਧਾਵੀ, ਥੋਕਂ ਥੋਕਂ ਖਣੇ ਖਣੇ;
ਕਮ੍ਮਾਰੋ ਰਜਤਸ੍ਸੇਵ, ਨਿਦ੍ਧਮੇ ਮਲਮਤ੍ਤਨੋ’’ਤਿ. (ਧ. ਪ. ੨੩੯) –
ਆਦੀਨਿ ਸੁਤ੍ਤਾਨਿ ਅਯੋਨਿਸੋ ਗਹੇਤ੍ਵਾ ‘‘ਸੋਤਾਪਤ੍ਤਿਫਲਸਚ੍ਛਿਕਿਰਿਯਾਯ ਪਟਿਪਨ੍ਨੋ ਏਕਚ੍ਚੇ ਕਿਲੇਸੇ ਦੁਕ੍ਖਦਸ੍ਸਨੇਨ ਪਜਹਤਿ, ਏਕਚ੍ਚੇ ਸਮੁਦਯਨਿਰੋਧਮਗ੍ਗਦਸ੍ਸਨੇਨ, ਤਥਾ ਸੇਸਾਪੀਤਿ ਏਵਂ ਸੋਲ਼ਸਹਿ ਕੋਟ੍ਠਾਸੇਹਿ ਅਨੁਪੁਬ੍ਬੇਨ ਕਿਲੇਸਪ੍ਪਹਾਨਂ ਕਤ੍ਵਾ ਅਰਹਤ੍ਤਪਟਿਲਾਭੋ ਹੋਤੀ’’ਤਿ ਏਵਰੂਪਾ ਨਾਨਾਭਿਸਮਯਲਦ੍ਧਿ ਉਪ੍ਪਨ੍ਨਾ, ਸੇਯ੍ਯਥਾਪਿ ਏਤਰਹਿ ਅਨ੍ਧਕਸਬ੍ਬਤ੍ਥਿਕਸਮ੍ਮਿਤਿਯਭਦ੍ਰਯਾਨਿਕਾਨਂ; ਤੇਸਂ ਲਦ੍ਧਿਵਿਵੇਚਨਤ੍ਥਂ ਅਨੁਪੁਬ੍ਬਾਭਿਸਮਯੋਤਿ ਪੁਚ੍ਛਾ ਸਕਵਾਦਿਸ੍ਸ, ਪਟਿਞ੍ਞਾ ਇਤਰਸ੍ਸ. ਅਨੁਪੁਬ੍ਬੇਨ ਸੋਤਾਪਤ੍ਤਿਮਗ੍ਗਨ੍ਤਿ ਪੁਟ੍ਠੋ ਪਨ ਏਕਸ੍ਸ ਮਗ੍ਗਸ੍ਸ ਬਹੁਭਾਵਾਪਤ੍ਤਿਭਯੇਨ ਪਟਿਕ੍ਖਿਪਤਿ. ਦੁਤਿਯਂ ਪੁਟ੍ਠੋ ਦੁਕ੍ਖਦਸ੍ਸਨਾਦਿਵਸੇਨ ਪਟਿਜਾਨਾਤਿ. ਤਾਨਿ ਵਾ ਚਤ੍ਤਾਰਿਪਿ ਞਾਣਾਨਿ ਏਕੋ ਸੋਤਾਪਤ੍ਤਿਮਗ੍ਗੋਯੇਵਾਤਿ ¶ ਪਟਿਜਾਨਾਤਿ, ਫਲਂ ਪਨ ਏਕਮੇਵ ਇਚ੍ਛਤਿ, ਤਸ੍ਮਾ ਪਟਿਕ੍ਖਿਪਤਿ. ਸਕਦਾਗਾਮਿਮਗ੍ਗਾਦੀਸੁਪਿ ¶ ਏਸੇਵ ਨਯੋ.
੩੪੪. ਮਗ੍ਗੇ ਦਿਟ੍ਠੇ ਫਲੇ ਠਿਤੋਤਿ ਪਞ੍ਹੇ ਯਸ੍ਮਾ ਦੁਕ੍ਖਦਸ੍ਸਨਾਦੀਹਿ ਦਸ੍ਸਨਂ ਅਪਰਿਨਿਟ੍ਠਿਤਂ, ਮਗ੍ਗਦਸ੍ਸਨੇਨ ਪਰਿਨਿਟ੍ਠਿਤਂ ਨਾਮ ਹੋਤਿ, ਤਦਾ ਸੋ ਫਲੇ ਠਿਤੋਤਿ ਸਙ੍ਖਂ ਗਚ੍ਛਤਿ, ਤਸ੍ਮਾ ਪਟਿਜਾਨਾਤਿ.
੩੪੫. ਦੁਕ੍ਖੇ ¶ ਦਿਟ੍ਠੇ ਚਤ੍ਤਾਰਿ ਸਚ੍ਚਾਨੀਤਿ ਪੁਚ੍ਛਾ ਪਰਵਾਦਿਸ੍ਸ, ਏਕਾਭਿਸਮਯਵਸੇਨ ਪਟਿਞ੍ਞਾ ਸਕਵਾਦਿਸ੍ਸ. ਪੁਨ ਦੁਕ੍ਖਸਚ੍ਚਂ ਚਤ੍ਤਾਰਿ ਸਚ੍ਚਾਨੀਤਿ ਅਨੁਯੋਗੇ ਚਤੁਨ੍ਨਮ੍ਪਿ ਨਾਨਾਸਭਾਵਤ੍ਤਾ ਪਟਿਕ੍ਖੇਪੋ ਤਸ੍ਸੇਵ.
ਰੂਪਕ੍ਖਨ੍ਧੇ ਅਨਿਚ੍ਚਤੋ ਦਿਟ੍ਠੇਤਿ ਪੁਚ੍ਛਾ ਸਕਵਾਦਿਸ੍ਸ, ਸਮੁਦ੍ਦਤੋ ਏਕਬਿਨ੍ਦੁਸ੍ਸ ਰਸੇ ਪਟਿਵਿਦ੍ਧੇ ਸੇਸਉਦਕਸ੍ਸ ਪਟਿਵੇਧੋ ਵਿਯ ਏਕਧਮ੍ਮੇ ਅਨਿਚ੍ਚਾਦਿਤੋ ਪਟਿਵਿਦ੍ਧੇ ਸਬ੍ਬੇਪਿ ਪਟਿਵਿਦ੍ਧਾ ਹੋਨ੍ਤੀਤਿ ਲਦ੍ਧਿਯਾ ਪਟਿਞ੍ਞਾ ਪਰਵਾਦਿਸ੍ਸ.
ਚਤੂਹਿ ਞਾਣੇਹੀਤਿ ਦੁਕ੍ਖੇ ਞਾਣਾਦੀਹਿ. ਅਟ੍ਠਹਿ ਞਾਣੇਹੀਤਿ ਸਾਵਕਾਨਂ ਸਾਧਾਰਣੇਹਿ ਸਚ੍ਚਞਾਣੇਹਿ ਚੇਵ ਪਟਿਸਮ੍ਭਿਦਾਞਾਣੇਹਿ ਚ. ਦ੍ਵਾਦਸਹਿ ਞਾਣੇਹੀਤਿ ਦ੍ਵਾਦਸਙ੍ਗਪਟਿਚ੍ਚਸਮੁਪ੍ਪਾਦਞਾਣੇਹਿ. ਚਤੁਚਤ੍ਤਾਰੀਸਾਯ ਞਾਣੇਹੀਤਿ ‘‘ਜਰਾਮਰਣੇ ਞਾਣਂ, ਜਰਾਮਰਣਸਮੁਦਯੇ ਞਾਣ’’ਨ੍ਤਿ ਏਵਂ ਨਿਦਾਨਵਗ੍ਗੇ ਵੁਤ੍ਤਞਾਣੇਹਿ. ਸਤ੍ਤਸਤ੍ਤਤਿਯਾ ਞਾਣੇਹੀਤਿ ‘‘ਜਰਾਮਰਣਂ, ਭਿਕ੍ਖਵੇ, ਅਨਿਚ੍ਚਂ ਸਙ੍ਖਤਂ ਪਟਿਚ੍ਚਸਮੁਪ੍ਪਨ੍ਨਂ ਖਯਧਮ੍ਮਂ ਵਯਧਮ੍ਮਂ ਵਿਰਾਗਧਮ੍ਮਂ ਨਿਰੋਧਧਮ੍ਮ’’ਨ੍ਤਿ (ਸਂ. ਨਿ. ੨.੨੦) ਏਵਂ ਤਤ੍ਥੇਵ ਵੁਤ੍ਤਞਾਣੇਹਿ. ਸੇਸਮੇਤ੍ਥ ਪਾਲ਼ਿਨਯੇਨੇਵ ਵੇਦਿਤਬ੍ਬਂ ਸਦ੍ਧਿਂ ਸੁਤ੍ਤਸਾਧਨੇਨਾਤਿ.
ਅਨੁਪੁਬ੍ਬਾਭਿਸਮਯਕਥਾਵਣ੍ਣਨਾ.
੧੦. ਵੋਹਾਰਕਥਾਵਣ੍ਣਨਾ
੩੪੭. ਇਦਾਨਿ ¶ ਵੋਹਾਰਕਥਾ ਨਾਮ ਹੋਤਿ. ਤਤ੍ਥ ਬੁਦ੍ਧੋ ਭਗਵਾ ਲੋਕੁਤ੍ਤਰੇਨ ਵੋਹਾਰੇਨ ਵੋਹਰਤੀਤਿ ਯੇਸਂ ਲਦ੍ਧਿ, ਸੇਯ੍ਯਥਾਪਿ ਏਤਰਹਿ ਅਨ੍ਧਕਾਨਂ; ਤੇ ਸਨ੍ਧਾਯ ਪੁਚ੍ਛਾ ਸਕਵਾਦਿਸ੍ਸ, ਲਦ੍ਧਿਵਸੇਨ ਪਟਿਞ੍ਞਾ ਪਰਵਾਦਿਸ੍ਸ. ਲੋਕੁਤ੍ਤਰੇ ਸੋਤੇਤਿਆਦੀਨਿ ਤਸ੍ਸ ਅਯੁਤ੍ਤਵਾਦੀਭਾਵਦੀਪਨਤ੍ਥਂ ਵੁਤ੍ਤਾਨਿ. ਅਯਞ੍ਹੇਤ੍ਥ ਅਧਿਪ੍ਪਾਯੋ – ‘‘ਸਦ੍ਦਾਯਤਨਮੇਵ ਤੇ ਲੋਕੁਤ੍ਤਰਂ, ਉਦਾਹੁ ਸੋਤਾਦੀਨਿਪੀ’’ਤਿ.
ਹਞ੍ਚਿ ਬੁਦ੍ਧਸ੍ਸ ਭਗਵਤੋ ਵੋਹਾਰੋ ਲੋਕਿਯੇ ਸੋਤੇ ਪਟਿਹਞ੍ਞਤੀਤਿ ਏਤ੍ਥ ਯਦਿ ਸੋ ਲੋਕੁਤ੍ਤਰੇ ਪਟਿਹਞ੍ਞੇਯ੍ਯ. ਲੋਕੁਤ੍ਤਰੋ ਸਿਯਾਤਿ ਏਵਮਤ੍ਥੋ ਨ ਗਹੇਤਬ੍ਬੋ. ਲੋਕਿਯੇ ¶ ਪਟਿਹਞ੍ਞਮਾਨਸ੍ਸ ਪਨ ਲੋਕੁਤ੍ਤਰਤਾ ਨਾਮ ਨਤ੍ਥੀਤਿ ਅਯਮੇਤ੍ਥਾਧਿਪ੍ਪਾਯੋ. ਲੋਕਿਯੇਨ ਵਿਞ੍ਞਾਣੇਨਾਤਿ ਏਤ੍ਥਾਪਿ ਲੋਕਿਯੇਨੇਵਾਤਿ ¶ ਅਤ੍ਥੋ. ਇਤਰਥਾ ਅਨੇਕਨ੍ਤਤਾ ਸਿਯਾ. ਲੋਕੁਤ੍ਤਰਞ੍ਹਿ ਲੋਕਿਯੇਨਪਿ ਞਾਣੇਨ ਞਾਯਤੀ. ਏਵਂ ਸਬ੍ਬਂ ਯਥਾਨੁਰੂਪਤੋ ਵੇਦਿਤਬ੍ਬਂ. ਸਬ੍ਬੇ ਤੇ ਮਗ੍ਗਂ ਭਾਵੇਨ੍ਤੀਤਿ ਪਞ੍ਹੇਸੁ ਯੇ ਮਗ੍ਗਂ ਨਪ੍ਪਟਿਲਭਨ੍ਤਿ, ਤੇ ਸਨ੍ਧਾਯ ਪਟਿਕ੍ਖਿਪਤਿ. ਯੇ ਪਟਿਲਭਨ੍ਤਿ, ਤੇ ਸਨ੍ਧਾਯ ਪਟਿਜਾਨਾਤਿ.
੩੫੧. ਸੋਵਣ੍ਣਮਯਾਯਾਤਿ ਸੁਵਣ੍ਣਮਯਾਯ. ਇਦਂ ਪਰਵਾਦਿਸ੍ਸ ਉਦਾਹਰਣਂ.
ਏਲ਼ਣ੍ਡਿਯਾਯਾਤਿ ਏਲ਼ਣ੍ਡਮਯਾਯ. ਇਦਂ ਸਕਵਾਦਿਸ੍ਸ ਉਦਾਹਰਣਂ. ਲੋਕਿਯਂ ਵੋਹਰਨ੍ਤਸ੍ਸ ਲੋਕਿਯੋਤਿ ਅਯਮ੍ਪਿ ਏਕਾ ਲਦ੍ਧਿ. ਸਾ ਏਤਰਹਿ ਏਕਚ੍ਚਾਨਂ ਅਨ੍ਧਕਾਨਂ ਲਦ੍ਧਿ. ਸੇਸਮੇਤ੍ਥ ਉਤ੍ਤਾਨਤ੍ਥਮੇਵਾਤਿ.
ਵੋਹਾਰਕਥਾਵਣ੍ਣਨਾ.
੧੧. ਨਿਰੋਧਕਥਾਵਣ੍ਣਨਾ
੩੫੩. ਇਦਾਨਿ ਨਿਰੋਧਕਥਾ ਨਾਮ ਹੋਤਿ. ਤਤ੍ਥ ਯੇਸਂ ਅਪ੍ਪਟਿਸਙ੍ਖਾਨਿਰੋਧਞ੍ਚ ਪਟਿਸਙ੍ਖਾਨਿਰੋਧਞ੍ਚ ਦ੍ਵੇਪਿ ਏਕਤੋ ਕਤ੍ਵਾ ਨਿਰੋਧਸਚ੍ਚਨ੍ਤਿ ਲਦ੍ਧਿ, ਸੇਯ੍ਯਥਾਪਿ ਏਤਰਹਿ ਮਹਿਸਾਸਕਾਨਞ੍ਚੇਵ ਅਨ੍ਧਕਾਨਞ੍ਚ; ਤੇ ਸਨ੍ਧਾਯ ਦ੍ਵੇ ਨਿਰੋਧਾਤਿ ਪੁਚ੍ਛਾ ਸਕਵਾਦਿਸ੍ਸ, ਪਟਿਞ੍ਞਾ ਪਰਵਾਦਿਸ੍ਸ ¶ . ਦ੍ਵੇ ਦੁਕ੍ਖਨਿਰੋਧਾਤਿ ਪਞ੍ਹੇਸੁ ਯਸ੍ਮਾ ਦ੍ਵੇ ਦੁਕ੍ਖਸਚ੍ਚਾਨਿ ਨ ਇਚ੍ਛਤਿ, ਤਸ੍ਮਾ ਪਟਿਕ੍ਖਿਪਤਿ. ਯਸ੍ਮਾ ਦ੍ਵੀਹਾਕਾਰੇਹਿ ਦੁਕ੍ਖਂ ਨਿਰੁਜ੍ਝਤੀਤਿ ਇਚ੍ਛਤਿ, ਤਸ੍ਮਾ ਪਟਿਜਾਨਾਤਿ. ਦ੍ਵੇ ਨਿਰੋਧਸਚ੍ਚਾਨੀਤਿਪਞ੍ਹੇਸੁ ਦ੍ਵਿਨ੍ਨਂ ਦੁਕ੍ਖਸਚ੍ਚਾਨਂ ਨਿਰੋਧਵਸੇਨਅਨਿਚ੍ਛਨ੍ਤੋ ਪਟਿਕ੍ਖਿਪਤਿ. ਦ੍ਵੀਹਾਕਾਰੇਹਿ ਦੁਕ੍ਖਸ੍ਸ ਨਿਰੁਜ੍ਝਨਤੋ ਪਟਿਜਾਨਾਤਿ. ਦ੍ਵੇ ਤਾਣਾਨੀਤਿਆਦੀਸੁਪਿ ਏਸੇਵ ਨਯੋ.
ਅਤ੍ਥਿ ਦ੍ਵਿਨ੍ਨਂ ਨਿਬ੍ਬਾਨਾਨਨ੍ਤਿਆਦੀਸੁ ਪੁਚ੍ਛਾਸੁ ਉਚ੍ਚਨੀਚਤਾਦੀਨਿ ਅਪਸ੍ਸਨ੍ਤੋ ਪਟਿਕ੍ਖਿਪਤਿ.
ਅਪ੍ਪਟਿਸਙ੍ਖਾਨਿਰੁਦ੍ਧੇਤਿ ਯੇ ਪਟਿਸਙ੍ਖਾਯ ਲੋਕੁਤ੍ਤਰੇਨ ਞਾਣੇਨ ਅਨਿਰੁਦ੍ਧਾ ਸੁਦ੍ਧਪਕਤਿਕਤ੍ਤਾ ਵਾ ਉਦ੍ਦੇਸਪਰਿਪੁਚ੍ਛਾਦੀਨਂ ਵਾ ਵਸੇਨ ਨ ਸਮੁਦਾਚਰਣਤੋ ਨਿਰੁਦ੍ਧਾਤਿ ਵੁਚ੍ਚਨ੍ਤਿ, ਤੇ ਸਙ੍ਖਾਰੇ. ਪਟਿਸਙ੍ਖਾ ਨਿਰੋਧੇਨ੍ਤੀਤਿ. ਲੋਕੁਤ੍ਤਰਞਾਣੇਨ ਨਿਰੋਧੇਨ੍ਤਿ ਅਨੁਪ੍ਪਤ੍ਤਿਭਾਵਂ ਗਮੇਨ੍ਤਿ. ਨਨੁ ਅਪ੍ਪਟਿਸਙ੍ਖਾਨਿਰੁਦ੍ਧਾ ਸਙ੍ਖਾਰਾਤਿ ¶ ਪੁਚ੍ਛਾ ਪਰਵਾਦਿਸ੍ਸ ¶ . ਤਤ੍ਥ ਭਗ੍ਗਾਨਂ ਪੁਨ ਅਭਞ੍ਜਨਤੋ ਅਪ੍ਪਟਿਸਙ੍ਖਾਨਿਰੁਦ੍ਧਾਨਂ ਵਾ ਅਰਿਯਮਗ੍ਗੇ ਉਪ੍ਪਨ੍ਨੇ ਤਥਾ ਨਿਰੁਜ੍ਝਨਤੋਵ ਸਕਵਾਦੀ ਅਚ੍ਚਨ੍ਤਭਗ੍ਗਤਂ ਪਟਿਜਾਨਾਤਿ. ਸੇਸਮੇਤ੍ਥ ਉਤ੍ਤਾਨਤ੍ਥਮੇਵਾਤਿ.
ਨਿਰੋਧਕਥਾਵਣ੍ਣਨਾ.
ਦੁਤਿਯੋ ਵਗ੍ਗੋ.
੩. ਤਤਿਯਵਗ੍ਗੋ
੧. ਬਲਕਥਾਵਣ੍ਣਨਾ
੩੫੪. ਇਦਾਨਿ ¶ ਬਲਕਥਾ ਨਾਮ ਹੋਤਿ. ਤਤ੍ਥ ਯੇਸਂ ਅਨੁਰੁਦ੍ਧਸਂਯੁਤ੍ਤੇ ‘‘ਇਮੇਸਞ੍ਚ ਪਨਾਹਂ, ਆਵੁਸੋ, ਚਤੁਨ੍ਨਂ ਸਤਿਪਟ੍ਠਾਨਾਨਂ ਭਾਵਿਤਤ੍ਤਾ ਬਹੁਲੀਕਤਤ੍ਤਾ ਠਾਨਞ੍ਚ ਠਾਨਤੋ ਅਟ੍ਠਾਨਞ੍ਚ ਅਟ੍ਠਾਨਤੋ ਯਥਾਭੂਤਂ ਪਜਾਨਾਮੀ’’ਤਿਆਦੀਨਿ (ਸਂ. ਨਿ. ੫.੯੧੩) ਦਸਸੁਤ੍ਤਾਨਿ ਅਯੋਨਿਸੋ ਗਹੇਤ੍ਵਾ ‘‘ਤਥਾਗਤਬਲਂ ਸਾਵਕਸਾਧਾਰਣ’’ਨ੍ਤਿ ਲਦ੍ਧਿ, ਸੇਯ੍ਯਥਾਪਿ ਏਤਰਹਿ ਅਨ੍ਧਕਾਨਂ; ਤੇ ਸਨ੍ਧਾਯ ਪੁਚ੍ਛਾ ਸਕਵਾਦਿਸ੍ਸ, ਲਦ੍ਧਿਯਂ ਠਤ੍ਵਾ ਪਟਿਞ੍ਞਾ ਪਰਵਾਦਿਸ੍ਸ. ਤਥਾਗਤਬਲਞ੍ਚ ਨਾਮੇਤਂ ਸਾਵਕੇਹਿ ਸਾਧਾਰਣਮ੍ਪਿ ਅਤ੍ਥਿ ਅਸਾਧਾਰਣਮ੍ਪਿ ਸਾਧਾਰਣਾਸਾਧਾਰਣਮ੍ਪਿ. ਤਤ੍ਥ ਆਸਵਾਨਂ ਖਯੇ ਞਾਣਂ ਸਾਧਾਰਣਂ. ਇਨ੍ਦ੍ਰਿਯਪਰੋਪਰਿਯਤ੍ਤਿਞਾਣਂ ¶ ਅਸਾਧਾਰਣਂ. ਸੇਸਂ ਸਾਧਾਰਣਞ੍ਚ ਅਸਾਧਾਰਣਞ੍ਚ. ਠਾਨਾਟ੍ਠਾਨਾਦੀਨਿ ਹਿ ਸਾਵਕਾ ਪਦੇਸੇਨ ਜਾਨਨ੍ਤਿ, ਤਥਾਗਤਾ ਨਿਪ੍ਪਦੇਸੇਨ. ਇਤਿ ਤਾਨਿ ਉਦ੍ਦੇਸਤੋ ਸਾਧਾਰਣਾਨਿ, ਨ ਨਿਦ੍ਦੇਸਤੋ. ਅਯਂ ਪਨ ਅਵਿਸੇਸੇਨ ਸਬ੍ਬਮ੍ਪਿ ਸਾਧਾਰਣਨ੍ਤਿ ਆਹ. ਤਮੇਨਂ ਤਤੋ ਵਿਵੇਚੇਤੁਂ ਤਥਾਗਤਬਲਂ ਸਾਵਕਬਲਨ੍ਤਿ ਪੁਨ ਅਨੁਯੋਗੋ ਆਰਦ੍ਧੋ. ਤਤ੍ਥ ਪਠਮਪਞ੍ਹੇ ਨਿਦ੍ਦੇਸਤੋ ਸਬ੍ਬਾਕਾਰਵਿਸਯਤਂ ਸਨ੍ਧਾਯ ਪਟਿਕ੍ਖਿਪਤਿ. ਦੁਤਿਯਪਞ੍ਹੇ ਉਦ੍ਦੇਸਤੋ ਠਾਨਾਟ੍ਠਾਨਮਤ੍ਤਾਦਿਜਾਨਨਵਸੇਨ ਪਟਿਜਾਨਾਤਿ. ਤਞ੍ਞੇਵਾਤਿਆਦਿਪਞ੍ਹੇਸੁ ਸਬ੍ਬਾਕਾਰੇਨ ਨਿਨ੍ਨਾਨਾਕਰਣਤਾਯ ਅਭਾਵੇਨ ਪਟਿਕ੍ਖਿਪਤਿ. ਪੁਬ੍ਬਯੋਗੋ ਚ ਪੁਬ੍ਬਚਰਿਯਾ ਚ ਅਤ੍ਥਤੋ ਏਕਂ, ਤਥਾ ਧਮ੍ਮਕ੍ਖਾਨਞ੍ਚ ਧਮ੍ਮਦੇਸਨਾ ਚ.
ਇਨ੍ਦ੍ਰਿਯਪਰੋਪਰਿਯਤ੍ਤਿਪਞ੍ਹੇ ਏਕਦੇਸੇਨ ਸਾਧਾਰਣਤਂ ਸਨ੍ਧਾਯ ਸਾਵਕਵਿਸਯੇ ਪਟਿਜਾਨਾਤਿ.
੩੫੫. ਇਦਾਨਿ ¶ ਯਸ੍ਮਾ ਉਦ੍ਦੇਸਤੋ ਠਾਨਾਟ੍ਠਾਨਾਦੀਨਿ ਸਾਵਕੋ ਜਾਨਾਤਿ, ਤਸ੍ਮਾ ਸਾਵਕਸ੍ਸ ਤਥਾ ਜਾਨਨਂ ਪਕਾਸੇਤ੍ਵਾ ਤੇਨ ਜਾਨਨਮਤ੍ਤਸਾਮਞ੍ਞੇਨ ਤੇਸਂ ਸਾਵਕਸਾਧਾਰਣਤ੍ਤਂ ਪਤਿਟ੍ਠਾਪੇਤੁਂ ਸਾਵਕੋ ਠਾਨਾਟ੍ਠਾਨਂ ¶ ਜਾਨਾਤੀਤਿਆਦਯੋ ਪਰਵਾਦਿਪਞ੍ਹਾ ਹੋਨ੍ਤਿ. ਤਤ੍ਥ ਇਨ੍ਦ੍ਰਿਯਪਰੋਪਰਿਯਤ੍ਤਿਞਾਣਂ ਛਨ੍ਨਂ ਅਸਾਧਾਰਣਞਾਣਾਨਂ ਅਞ੍ਞਤਰਨ੍ਤਿ ਨ ਗਹਿਤਂ. ਆਸਵਕ੍ਖਯੇਨ ਵਾ ਆਸਵਕ੍ਖਯਨ੍ਤਿ ਯਂ ਤਥਾਗਤਸ੍ਸ ਆਸਵਕ੍ਖਯੇਨ ਸਦ੍ਧਿਂ ਸਾਵਕਸ੍ਸ ਆਸਵਕ੍ਖਯਂ ਪਟਿਚ੍ਚ ਵਤ੍ਤਬ੍ਬਂ ਸਿਯਾ ਨਾਨਾਕਰਣਂ, ਤਂ ਨਤ੍ਥਿ. ਵਿਮੁਤ੍ਤਿਯਾ ਵਾ ਵਿਮੁਤ੍ਤਿਨ੍ਤਿ ਪਦੇਪਿ ਏਸੇਵ ਨਯੋ. ਸੇਸਮੇਤ੍ਥ ਉਤ੍ਤਾਨਤ੍ਥਮੇਵ.
੩੫੬. ਇਦਾਨਿ ਯਂ ਸਕਵਾਦਿਨਾ ‘‘ਆਸਵਾਨਂ ਖਯੇ ਞਾਣਂ ਸਾਧਾਰਣ’’ਨ੍ਤਿ ਅਨੁਞ੍ਞਾਤਂ, ਤੇਨ ਸਦ੍ਧਿਂ ਸਂਸਨ੍ਦਿਤ੍ਵਾ ਸੇਸਾਨਮ੍ਪਿ ਸਾਧਾਰਣਭਾਵਂ ਪੁਚ੍ਛਿਤੁਂ ਪੁਨ ਆਸਵਾਨਂ ਖਯੇਤਿਆਦਯੋ ਪਰਵਾਦਿਪਞ੍ਹਾਵ ਹੋਨ੍ਤਿ. ਤੇਸਂ ਵਿਸ੍ਸਜ੍ਜਨੇ ਸਕਵਾਦਿਨਾ ਆਸਵਕ੍ਖਯੇ ਵਿਸੇਸਾਭਾਵੇਨ ਤਂ ਞਾਣਂ ਸਾਧਾਰਣਨ੍ਤਿ ਅਨੁਞ੍ਞਾਤਂ. ਇਤਰੇਸੁਪਿ ਵਿਸੇਸਾਭਾਵੇਨ ਸਾਧਾਰਣਤਾ ਪਟਿਕ੍ਖਿਤ੍ਤਾ. ਪੁਨ ਠਾਨਾਟ੍ਠਾਨਾਦੀਨਂ ਆਸਵਕ੍ਖਯੇਨੇਵ ਸਦ੍ਧਿਂ ਸਂਸਨ੍ਦਿਤ੍ਵਾ ਅਸਾਧਾਰਣਪੁਚ੍ਛਾ ਪਰਵਾਦਿਸ੍ਸੇਵ. ਤਤ੍ਥ ਆਸਵਕ੍ਖਯਞਾਣੇ ਪਟਿਕ੍ਖੇਪੋ, ਸੇਸੇਸੁ ਚ ਪਟਿਞ੍ਞਾ ਸਕਵਾਦਿਸ੍ਸ. ਤਤੋ ਇਨ੍ਦ੍ਰਿਯਪਰੋਪਰਿਯਤ੍ਤੇਨ ਸਦ੍ਧਿਂ ਸਂਸਨ੍ਦਿਤ੍ਵਾ ਅਸਾਧਾਰਣਪੁਚ੍ਛਾ ਪਰਵਾਦਿਸ੍ਸ. ਸਾ ਸਙ੍ਖਿਪਿਤ੍ਵਾ ਦਸ੍ਸਿਤਾ. ਤਥਾਪਿ ਇਨ੍ਦ੍ਰਿਯਪਰੋਪਰਿਯਤ੍ਤੇ ਪਟਿਞ੍ਞਾ, ਸੇਸੇਸੁ ਚ ਪਟਿਕ੍ਖੇਪੋ ਸਕਵਾਦਿਸ੍ਸ. ਤਤੋ ਠਾਨਾਟ੍ਠਾਨਾਦੀਹਿ ਸਦ੍ਧਿਂ ਸਂਸਨ੍ਦਿਤ੍ਵਾ ਇਨ੍ਦ੍ਰਿਯਪਰੋਪਰਿਯਤ੍ਤਸ੍ਸ ਸਾਧਾਰਣਪੁਚ੍ਛਾ ਪਰਵਾਦਿਸ੍ਸ. ਸਾਪਿ ਸਙ੍ਖਿਪਿਤ੍ਵਾਵ ਦਸ੍ਸਿਤਾ. ਤਤ੍ਥ ਇਨ੍ਦ੍ਰਿਯਪਰੋਪਰਿਯਤ੍ਤੇ ਪਟਿਕ੍ਖੇਪੋ. ਸੇਸੇਸੁ ਚ ਪਟਿਞ੍ਞਾ ਸਕਵਾਦਿਸ੍ਸਾਤਿ.
ਬਲਕਥਾਵਣ੍ਣਨਾ.
੨. ਅਰਿਯਨ੍ਤਿਕਥਾਵਣ੍ਣਨਾ
੩੫੭. ਇਦਾਨਿ ¶ ਅਰਿਯਨ੍ਤਿਕਥਾ ਨਾਮ ਹੋਤਿ. ਤਤ੍ਥ ਯੇਸਂ ‘‘ਨ ਕੇਵਲਂ ਆਸਵਕ੍ਖਯਞਾਣਮੇਵ ਅਰਿਯਂ, ਅਥ ਖੋ ਪੁਰਿਮਾਨਿਪਿ ਨਵ ਬਲਾਨਿ ਅਰਿਯਾਨਿ’’ਚ੍ਚੇਵ ਲਦ੍ਧਿ, ਸੇਯ੍ਯਥਾਪਿ ਏਤਰਹਿ ਅਨ੍ਧਕਾਨਂ; ਤੇ ਸਨ੍ਧਾਯ ਅਰਿਯਨ੍ਤਿ ਪੁਚ੍ਛਾ ਸਕਵਾਦਿਸ੍ਸ, ਪਟਿਞ੍ਞਾ ਇਤਰਸ੍ਸ. ਪੁਨ ਯਦਿ ਤਂ ਅਰਿਯਂ, ਮਗ੍ਗਾਦੀਸੁ ਤੇਨ ਅਞ੍ਞਤਰੇਨ ¶ ਭਵਿਤਬ੍ਬਨ੍ਤਿ ਮਗ੍ਗਾਦਿਵਸੇਨ ਪੁਚ੍ਛਾ ਸਕਵਾਦਿਸ੍ਸ, ਪਟਿਕ੍ਖੇਪੋ ਇਤਰਸ੍ਸ.
ਪੁਨ ਸੁਞ੍ਞਤਾਰਮ੍ਮਣਾਦਿਵਸੇਨ ਪੁਚ੍ਛਾ ਸਕਵਾਦਿਸ੍ਸ. ਤਤ੍ਥ ਦ੍ਵੇ ਸੁਞ੍ਞਤਾ – ਸਤ੍ਤਸੁਞ੍ਞਤਾ ਚ ਸਙ੍ਖਾਰਸੁਞ੍ਞਤਾ ਚ. ਸਤ੍ਤਸੁਞ੍ਞਤਾ ਨਾਮ ਦਿਟ੍ਠਿਯਾ ¶ ਪਰਿਕਪ੍ਪਿਤੇਨ ਸਤ੍ਤੇਨ ਸੁਞ੍ਞਾ ਪਞ੍ਚਕ੍ਖਨ੍ਧਾ. ਸਙ੍ਖਾਰਸੁਞ੍ਞਤਾ ਨਾਮ ਸਬ੍ਬਸਙ੍ਖਾਰੇਹਿ ਸੁਞ੍ਞਂ ਵਿਵਿਤ੍ਤਂ ਨਿਸ੍ਸਟਂ ਨਿਬ੍ਬਾਨਂ. ਤਤ੍ਥ ਪਰਵਾਦੀ ਨਿਬ੍ਬਾਨਾਰਮ੍ਮਣਤਂ ਸਨ੍ਧਾਯ ਪਟਿਕ੍ਖਿਪਤਿ, ਸਙ੍ਖਾਰਾਰਮ੍ਮਣਤਂ ਸਨ੍ਧਾਯ ਪਟਿਜਾਨਾਤਿ. ਮਨਸਿ ਕਰੋਤੀਤਿ ਪੁਟ੍ਠੋਪਿ ਨਿਬ੍ਬਾਨਮੇਵ ਸਨ੍ਧਾਯ ਪਟਿਕ੍ਖਿਪਤਿ, ਸਙ੍ਖਾਰੇ ਸਨ੍ਧਾਯ ਪਟਿਜਾਨਾਤਿ. ਤਤੋ ਸਕਵਾਦਿਨਾ ‘‘ਠਾਨਾਟ੍ਠਾਨਾਦਿਮਨਸਿਕਾਰੋ ਸਙ੍ਖਾਰਾਰਮ੍ਮਣੋ, ਸੁਞ੍ਞਤਮਨਸਿਕਾਰੋ ਨਿਬ੍ਬਾਨਾਰਮ੍ਮਣੋ’’ਤਿ ਇਮਂ ਨਯਂ ਗਹੇਤ੍ਵਾ ‘‘ਦ੍ਵਿਨ੍ਨਂ ਫਸ੍ਸਾਨਂ ਦ੍ਵਿਨ੍ਨਂ ਚਿਤ੍ਤਾਨਂ ਸਮੋਧਾਨਂ ਹੋਤੀ’’ਤਿ ਪੁਟ੍ਠੋ ਲੇਸੋਕਾਸਂ ਅਲਭਨ੍ਤੋ ਪਟਿਕ੍ਖਿਪਤਿ. ਅਨਿਮਿਤ੍ਤਾਪਣਿਹਿਤੇਸੁਪਿ ਏਸੇਵ ਨਯੋ. ਸਤ੍ਤਨਿਮਿਤ੍ਤਾਭਾਵਤੋ ਹਿ ਖਨ੍ਧਾ ਅਨਿਮਿਤ੍ਤਾ. ਸਙ੍ਖਾਰਨਿਮਿਤ੍ਤਾਭਾਵਤੋ ਨਿਬ੍ਬਾਨਂ. ਏਕਧਮ੍ਮਸ੍ਮਿਮ੍ਪਿ ਆਰੋਪੇਤ੍ਵਾ ਠਪੇਤਬ੍ਬਸਙ੍ਖਾਤੇਨ ਚ ਪਣਿਦਹਿਤਬ੍ਬਟ੍ਠੇਨ ਪਣਿਹਿਤਸਙ੍ਖਂ ਗਤੇਨ ਸਤ੍ਤਪਣਿਧਿਨਾ ਅਪ੍ਪਣਿਹਿਤਾ ਖਨ੍ਧਾ. ਤਣ੍ਹਾਪਣਿਧਿਨਾ ਤਣ੍ਹਾਯ ਵਾ ਆਰਮ੍ਮਣਭੂਤੇਨ ਸਬ੍ਬਸਙ੍ਖਾਰਪਣਿਧਿਨਾ ਅਪ੍ਪਣਿਹਿਤਂ ਨਿਬ੍ਬਾਨਂ. ਤਸ੍ਮਾ ਇਧਾਪਿ ਪਟਿਕ੍ਖੇਪੋ ਚ ਪਟਿਞ੍ਞਾ ਚ ਪੁਰਿਮਨਯੇਨੇਵ ਵੇਦਿਤਬ੍ਬਾ.
੩੫੮. ਤਤੋ ‘‘ਯਥਾ ਸਤਿਪਟ੍ਠਾਨਾਦਯੋ ਲੋਕੁਤ੍ਤਰਧਮ੍ਮਾ ਅਰਿਯਾ ਚੇਵ ਸੁਞ੍ਞਤਾਦਿਆਰਮ੍ਮਣਾ ਚ, ਕਿਂ ਤੇ ਏਵਂ ਠਾਨਾਟ੍ਠਾਨਞਾਣ’’ਨ੍ਤਿ ਅਨੁਲੋਮਪਟਿਲੋਮਪੁਚ੍ਛਾ ਹੋਨ੍ਤਿ. ਤਤ੍ਥ ਸਬ੍ਬਾਪਿ ਪਟਿਞ੍ਞਾ ਸਬ੍ਬੇ ਚ ਪਟਿਕ੍ਖੇਪਾ ਪਰਵਾਦਿਸ੍ਸੇਵ. ਇਮਿਨਾਵੁਪਾਯੇਨ ਸੇਸਞਾਣੇਸੁਪਿ ਪੁਚ੍ਛਾਵਿਸ੍ਸਜ੍ਜਨਂ ਵੇਦਿਤਬ੍ਬਂ. ਪਾਲ਼ਿਯਂ ਪਨ ਸੇਸਾਨਿ ਸਙ੍ਖਿਪਿਤ੍ਵਾ ਅਵਸਾਨੇ ਚੁਤੂਪਪਾਤਞਾਣਮੇਵ ਵਿਭਤ੍ਤਂ. ਤਤੋ ਪਰਂ ਸਕਸਮਯੇਪਿ ‘‘ਅਰਿਯ’’ਨ੍ਤਿ ਸਿਦ੍ਧੇਨ ਆਸਵਾਨਂ ਖਯਞਾਣੇਨ ਸਦ੍ਧਿਂ ਸਂਸਨ੍ਦਿਤ੍ਵਾ ਸੇਸਞਾਣਾਨਂ ਅਨੁਲੋਮਤੋ ਚ ਪਟਿਲੋਮਤੋ ਚ ਅਰਿਯਭਾਵਪੁਚ੍ਛਾ ਹੋਨ੍ਤਿ. ਤਾ ਸਬ੍ਬਾ ਪਰਵਾਦਿਸ੍ਸ, ਪਟਿਞ੍ਞਾ ਪਟਿਕ੍ਖੇਪੋ ਚ ਸਕਵਾਦਿਸ੍ਸ ¶ . ਤੇ ਉਤ੍ਤਾਨਤ੍ਥਾਯੇਵ. ਪਾਲ਼ਿਯਂ ਪਨੇਤ੍ਥ ਪਠਮਨਵਮਾਨੇਵ ਦਸ੍ਸੇਤ੍ਵਾ ਸਤ੍ਤ ਞਾਣਾਨਿ ਸਙ੍ਖਿਤ੍ਤਾਨੀਤਿ.
ਅਰਿਯਨ੍ਤਿਕਥਾਵਣ੍ਣਨਾ.
੩. ਵਿਮੁਤ੍ਤਿਕਥਾਵਣ੍ਣਨਾ
੩੬੩. ਇਦਾਨਿ ¶ ¶ ਵਿਮੁਤ੍ਤਿਕਥਾ ਨਾਮ ਹੋਤਿ. ਤਤ੍ਥ ਯੇਸਂ ‘‘ਵੀਤਰਾਗਚਿਤ੍ਤਾਨਂ ਵਿਮੁਤ੍ਤਿਪਯੋਜਨਂ ਨਾਮ ਨਤ੍ਥਿ. ਯਥਾ ਪਨ ਮਲੀਨਂ ਵਤ੍ਥਂ ਧੋਵਿਯਮਾਨਂ ਮਲਾ ਵਿਮੁਚ੍ਚਤਿ, ਏਵਂ ਸਰਾਗਂ ਚਿਤ੍ਤਂ ਰਾਗਤੋ ਵਿਮੁਚ੍ਚਤੀ’’ਤਿ ਲਦ੍ਧਿ, ਸੇਯ੍ਯਥਾਪਿ ਏਤਰਹਿ ਅਨ੍ਧਕਾਨਂ; ਤੇ ਸਨ੍ਧਾਯ ਸਰਾਗਨ੍ਤਿ ਪੁਚ੍ਛਾ ਸਕਵਾਦਿਸ੍ਸ, ਪਟਿਞ੍ਞਾ ਇਤਰਸ੍ਸ. ਤਤੋ ਰਾਗਸਹਗਤਨ੍ਤਿਆਦਿਨਾ ਨਯੇਨ ਪੁਟ੍ਠੋ ਮਗ੍ਗਕ੍ਖਣੇ ਚਿਤ੍ਤਂ ਵਿਮੁਚ੍ਚਤਿ ਨਾਮ. ਤਦਾ ਚ ਏਵਰੂਪਂ ਚਿਤ੍ਤਂ ਨਤ੍ਥੀਤਿ ਪਟਿਕ੍ਖਿਪਤਿ.
ਸਫਸ੍ਸਨ੍ਤਿਆਦਿਨਾ ਨਯੇਨ ਪੁਟ੍ਠੋਪਿ ਯਥਾ ਫਸ੍ਸੋ ਚ ਚਿਤ੍ਤਞ੍ਚ ਉਭੋ ਰਾਗਤੋ ਵਿਮੁਚ੍ਚਨ੍ਤਿ, ਏਵਂ ਰਾਗਸ੍ਸ ਵਿਮੁਤ੍ਤਿਂ ਅਪਸ੍ਸਮਾਨੋ ਪਟਿਕ੍ਖਿਪਤਿ. ਸਦੋਸਾਦੀਸੁਪਿ ਇਮਿਨਾਵੁਪਾਯੇਨ ਅਤ੍ਥੋ ਵੇਦਿਤਬ੍ਬੋ.
ਵਿਮੁਤ੍ਤਿਕਥਾਵਣ੍ਣਨਾ.
੪. ਵਿਮੁਚ੍ਚਮਾਨਕਥਾਵਣ੍ਣਨਾ
੩੬੬. ਇਦਾਨਿ ਵਿਮੁਚ੍ਚਮਾਨਕਥਾ ਨਾਮ ਹੋਤਿ. ਤਤ੍ਥ ਯੇਸਂ ‘‘ਝਾਨੇਨ ਵਿਕ੍ਖਮ੍ਭਨਵਿਮੁਤ੍ਤਿਯਾ ਵਿਮੁਤ੍ਤਂ, ਮਗ੍ਗਕ੍ਖਣੇ ਸਮੁਚ੍ਛੇਦਵਿਮੁਤ੍ਤਿਯਾ ਵਿਮੁਚ੍ਚਮਾਨਂ ਨਾਮ ਹੋਤੀ’’ਤਿ ਲਦ੍ਧਿ, ਤੇ ਸਨ੍ਧਾਯ ਵਿਮੁਤ੍ਤਂ ਵਿਮੁਚ੍ਚਮਾਨਨ੍ਤਿ ਪੁਚ੍ਛਾ ਸਕਵਾਦਿਸ੍ਸ, ਪਟਿਞ੍ਞਾ ਇਤਰਸ.
ਪੁਨ ਏਕਦੇਸਨ੍ਤਿ ਪੁਚ੍ਛਾ ਸਕਵਾਦਿਸ੍ਸ. ਤਤ੍ਥ ਏਕਦੇਸਨ੍ਤਿ ਭਾਵਨਪੁਂਸਕਂ. ਯਥਾ ਵਿਮੁਤ੍ਤਂ, ਏਕਦੇਸੇਨ ¶ ਵਾ ਏਕਦੇਸੇ ਵਾ ਅਵਿਮੁਤ੍ਤਂ ਹੋਤਿ ਕਿਂ ਏਵਂ ਏਕਦੇਸਂ ਵਿਮੁਤ੍ਤਂ, ਏਕਦੇਸਂ ਅਵਿਮੁਤ੍ਤਨ੍ਤਿ ਪੁਚ੍ਛਤਿ. ਕਿਂ ਕਾਰਣਾ ਏਵਂ ਪੁਚ੍ਛਤੀਤਿ? ‘‘ਵਿਮੁਤ੍ਤਂ ਵਿਮੁਚ੍ਚਮਾਨ’’ਨ੍ਤਿ ਵਿਪ੍ਪਕਤਭਾਵੇਨ ਵੁਤ੍ਤਤ੍ਤਾ. ਯਥਾ ਹਿ ਕਰਿਯਮਾਨਾ ਕਟਾਦਯੋ ਵਿਪ੍ਪਕਤਤ੍ਤਾ ਏਕਦੇਸੇਨ ਕਤਾ ਏਕਦੇਸੇਨ ਅਕਤਾ ਹੋਨ੍ਤਿ, ਤਥਾ ਇਦਮ੍ਪਿ ਏਕਦੇਸਂ ਵਿਮੁਤ੍ਤਂ ਏਕਦੇਸਂ ਅਵਿਮੁਤ੍ਤਨ੍ਤਿ ਆਪਜ੍ਜਤਿ. ਤਤੋ ਪਰਵਾਦੀ ਕਟਾਦੀਨਂ ਵਿਯ ਚਿਤ੍ਤਸ੍ਸ ਏਕਦੇਸਾਭਾਵਾ ਪਠਮਪਞ੍ਹੇ ਪਟਿਕ੍ਖਿਪਿਤ੍ਵਾ ਦੁਤਿਯੇ ਵਿਮੁਚ੍ਚਮਾਨਸ੍ਸ ਅਪਰਿਨਿਟ੍ਠਿਤਵਿਮੁਤ੍ਤਿਤਾਯ ਪਟਿਜਾਨਾਤਿ. ਲੋਕਿਯਜ੍ਝਾਨਕ੍ਖਣਂ ਵਾ ਸਨ੍ਧਾਯ ਪਟਿਕ੍ਖਿਪਤਿ. ਨ ਹਿ ਤਂ ਤਦਾ ਸਮੁਚ੍ਛੇਦਵਿਮੁਤ੍ਤਿਯਾ ਵਿਮੁਚ੍ਚਮਾਨਂ. ਲੋਕੁਤ੍ਤਰਜ੍ਝਾਨਕ੍ਖਣਂ ਸਨ੍ਧਾਯ ਪਟਿਜਾਨਾਤਿ. ਤਞ੍ਹਿ ਤਦਾ ਸਮੁਚ੍ਛੇਦਵਿਮੁਤ੍ਤਿਯਾ ਵਿਮੁਤ੍ਤੇਕਦੇਸੇਨ ¶ ਵਿਮੁਚ੍ਚਮਾਨਨ੍ਤਿਸ੍ਸ ਲਦ੍ਧਿ. ਤਤੋ ਸਕਵਾਦੀ ‘‘ਯਦਿ ਤੇ ਏਕਮੇਵ ¶ ਚਿਤ੍ਤਂ ਏਕਦੇਸਂ ਵਿਮੁਤ੍ਤਂ ਏਕਦੇਸਂ ਅਵਿਮੁਤ੍ਤਂ, ਏਵਂ ਸਨ੍ਤੇ ਯੋ ਏਕੇਨੇਵ ਚਿਤ੍ਤੇਨ ਸੋਤਾਪਨ੍ਨੋ ਹੋਤਿ, ਸੋਪਿ ਤੇ ਏਕਦੇਸਂ ਸੋਤਾਪਨ੍ਨੋ, ਏਕਦੇਸਂ ਨ ਸੋਤਾਪਨ੍ਨੋ ਆਪਜ੍ਜਤੀ’’ਤਿ ਚੋਦਨਤ੍ਥਂ ਏਕਦੇਸਂ ਸੋਤਾਪਨ੍ਨੋਤਿਆਦਿਮਾਹ. ਇਤਰੋ ਤਂ ਵਿਧਾਨਂ ਅਪਸ੍ਸਨ੍ਤੋ ਪਟਿਕ੍ਖਿਪਤਿ. ਸੇਸਵਾਰੇਸੁਪਿ ਏਸੇਵ ਨਯੋ.
ਉਪ੍ਪਾਦਕ੍ਖਣਪਞ੍ਹੇ ਯਦਿ ਏਕਮੇਵ ਚਿਤ੍ਤਂ ਵਿਮੁਤ੍ਤਞ੍ਚ ਵਿਮੁਚ੍ਚਮਾਨਞ੍ਚ, ਏਕਸ੍ਮਿਂ ਖਣੇ ਵਿਮੁਤ੍ਤਂ ਏਕਸ੍ਮਿਂ ਵਿਮੁਚ੍ਚਮਾਨਂ ਆਪਜ੍ਜਤਿ. ਕਿਂ ਤੇ ਏਵਰੂਪਂ ਚਿਤ੍ਤਨ੍ਤਿ ਅਤ੍ਥੋ.
੩੬੭. ਸੁਤ੍ਤਸਾਧਨੇ ਪਠਮਸੁਤ੍ਤਂ ਪਰਵਾਦਿਸ੍ਸ. ਤਤ੍ਰਾਸ੍ਸਾਯਮਧਿਪ੍ਪਾਯੋ – ਵਿਮੁਚ੍ਚਤੀਤਿ ਵਿਪ੍ਪਕਤਨਿਦ੍ਦੇਸੋ. ਤਸ੍ਮਾ ਯਂ ਤਸ੍ਸ ਯੋਗਿਨੋ ਏਵਂ ਜਾਨਤੋ ਏਵਂ ਪਸ੍ਸਤੋ ਏਤੇਹਿ ਆਸਵੇਹਿ ਚਿਤ੍ਤਂ ਵਿਮੁਚ੍ਚਤਿ, ਤਂ ਵਿਮੁਚ੍ਚਮਾਨਂ ਨਾਮ ਹੋਤੀਤਿ. ਦੁਤਿਯਸੁਤ੍ਤਂ ਸਕਵਾਦਿਸ੍ਸ. ਤਤ੍ਰਾਸ੍ਸਾਯਮਧਿਪ੍ਪਾਯੋ – ਯਦਿ ਤੇ ਵਿਮੁਚ੍ਚਤੀਤਿ ਵਚਨਤੋ ਵਿਮੁਤ੍ਤਂ ਵਿਮੁਚ੍ਚਮਾਨਂ, ਇਧ ਵਿਮੁਚ੍ਚਤੀਤਿ ਵਚਨਾਭਾਵਤੋ ਵਿਮੁਤ੍ਤਮੇਵ ਸਿਯਾ, ਨ ਵਿਮੁਚ੍ਚਮਾਨਨ੍ਤਿ.
ਇਦਾਨਿ ‘‘ਯਥਾ ਤੇ ਵਿਪ੍ਪਕਤਵਿਮੁਤ੍ਤਿਤਾਯ ਵਿਮੁਚ੍ਚਮਾਨਂ, ਕਿਂ ਏਵਂ ਵਿਪ੍ਪਕਤਰਾਗਾਦਿਤਾਯ ਰਜ੍ਜਮਾਨਾਦੀਨਿਪਿ ਅਤ੍ਥੀ’’ਤਿ ਚੋਦਨਤ੍ਥਂ ਪੁਨ ਅਤ੍ਥਿ ਚਿਤ੍ਤਨ੍ਤਿਆਦਿ ਆਰਦ੍ਧਂ. ਪਰਵਾਦਿਨਾਪਿ ਤਥਾਰੂਪਂ ਚਿਤ੍ਤਂ ਅਪਸ੍ਸਨ੍ਤੇਨ ਸਬ੍ਬਂ ਪਟਿਕ੍ਖਿਤ੍ਤਂ. ਅਥ ਨਂ ਸਕਵਾਦੀ ‘‘ਦ੍ਵੇਯੇਵ ਕੋਟਿਯੋ, ਤਤਿਯਾ ਨਤ੍ਥੀ’’ਤਿ ਅਨੁਬੋਧੇਨ੍ਤੋ ਨਨੁ ਰਤ੍ਤਞ੍ਚੇਵ ਅਰਤ੍ਤਞ੍ਚਾਤਿਆਦਿਮਾਹ. ਤਸ੍ਸਤ੍ਥੋ – ਨਨੁ ਭਦ੍ਰਮੁਖ, ਰਾਗਸਮ੍ਪਯੁਤ੍ਤਂ ਚਿਤ੍ਤਂ ਰਤ੍ਤਂ ਵਿਪ੍ਪਯੁਤ੍ਤਂ ਅਰਤ੍ਤਨ੍ਤਿ ਦ੍ਵੇਵ ਕੋਟਿਯੋ, ਰਜ੍ਜਮਾਨਂ ਨਾਮ ਤਤਿਯਾ ਕੋਟਿ ਨਤ੍ਥੀਤਿ? ਦੁਟ੍ਠਾਦੀਸੁਪਿ ਏਸੇਵ ਨਯੋ. ਅਥ ਨਂ ਆਮਨ੍ਤਾਤਿ ਪਟਿਜਾਨਿਤ੍ਵਾ ਠਿਤਂ. ਵਿਮੁਤ੍ਤਿਪਕ੍ਖੇਪਿ ਦ੍ਵੇਯੇਵ ¶ ਕੋਟਿਯੋ ਦਸ੍ਸੇਤੁਂ ਹਞ੍ਚਿ ਰਤ੍ਤਞ੍ਚੇਵਾਤਿਆਦਿਮਾਹ. ਤਸ੍ਸਤ੍ਥੋ – ਯਦਿ ਏਤਾ ਦ੍ਵੇ ਕੋਟਿਯੋ ਸਮ੍ਪਟਿਚ੍ਛਸਿ, ਅਵਿਮੁਤ੍ਤਞ੍ਚੇਵ ਵਿਮੁਤ੍ਤਞ੍ਚਾ ਤਿ ਇਮਾਪਿ ਸਮ੍ਪਟਿਚ੍ਛ. ਕਿਲੇਸਸਮ੍ਪਯੁਤ੍ਤਞ੍ਹਿ ਚਿਤ੍ਤਂ ਅਵਿਮੁਤ੍ਤਂ, ਵਿਪ੍ਪਯੁਤ੍ਤਂ ਵਿਮੁਤ੍ਤਂ. ਵਿਮੁਚ੍ਚਮਾਨਂ ਨਾਮਾਤਿ ਪਰਮਤ੍ਥਤੋ ਤਤਿਯਾ ਕੋਟਿ ਨਤ੍ਥੀਤਿ.
ਵਿਮੁਚ੍ਚਮਾਨਕਥਾਵਣ੍ਣਨਾ.
੫. ਅਟ੍ਠਮਕਕਥਾਵਣ੍ਣਨਾ
੩੬੮. ਇਦਾਨਿ ¶ ¶ ਅਟ੍ਠਮਕਕਥਾ ਨਾਮ ਹੋਤਿ. ਤਤ੍ਥ ਯੇਸਂ ਅਨੁਲੋਮਗੋਤ੍ਰਭੁਮਗ੍ਗਕ੍ਖਣੇ ਕਿਲੇਸਾਨਂ ਸਮੁਦਾਚਾਰਾਭਾਵਤੋ ਅਟ੍ਠਮਕਸ੍ਸ ਸੋਤਾਪਤ੍ਤਿਮਗ੍ਗਟ੍ਠਪੁਗ੍ਗਲਸ੍ਸ ਦ੍ਵੇ ਪਰਿਯੁਟ੍ਠਾਨਾ ਪਹੀਨਾਤਿ ਲਦ੍ਧਿ, ਸੇਯ੍ਯਥਾਪਿ ਏਤਰਹਿ ਅਨ੍ਧਕਾਨਞ੍ਚੇਵ ਸਮ੍ਮਿਤਿਯਾਨਞ੍ਚ; ਤੇਸਂ ਅਞ੍ਞਤਰਂ ਸਨ੍ਧਾਯ ਪੁਚ੍ਛਾ ਸਕਵਾਦਿਸ੍ਸ, ਮਗ੍ਗਕ੍ਖਣਤੋ ਪਟ੍ਠਾਯ ਦਿਟ੍ਠਿਯਾ ਅਨੁਪ੍ਪਤ੍ਤਿਂ ਸਨ੍ਧਾਯ ਪਟਿਞ੍ਞਾ ਇਤਰਸ੍ਸ. ਤਤੋ ਯਸ੍ਮਾ ਦਿਟ੍ਠਿ ਨਾਮੇਸਾ ਸੋਤਾਪਨ੍ਨਸ੍ਸੇਵ ਪਹੀਨਾ, ਨ ਮਗ੍ਗਟ੍ਠਸ੍ਸ, ਤਸ੍ਮਾ ਅਟ੍ਠਮਕੋ ਪੁਗ੍ਗਲੋ ਸੋਤਾਪਨ੍ਨੋਤਿ ਅਨੁਯੋਗੋ ਸਕਵਾਦਿਸ੍ਸ. ਵਿਚਿਕਿਚ੍ਛਾਪਞ੍ਹੇਪਿ ਏਸੇਵ ਨਯੋ. ਅਨੁਸਯਪਞ੍ਹੇ ਪਰਿਯੁਟ੍ਠਾਨਤੋ ਅਞ੍ਞੋ ਅਨੁਸਯੋਤਿ ਤੇਸਂ ਲਦ੍ਧਿ, ਤਸ੍ਮਾ ‘‘ਨ ਹੇਵ’’ਨ੍ਤਿ ਪਟਿਕ੍ਖਿਤ੍ਤਂ.
ਸੀਲਬ੍ਬਤਪਰਾਮਾਸਪਞ੍ਹੇਪਿ ਸੀਲਬ੍ਬਤਪਰਾਮਾਸਪਰਿਯੁਟ੍ਠਾਨਨ੍ਤਿ ਵੋਹਾਰਂ ਨ ਪਸ੍ਸਤਿ, ਤਸ੍ਮਾ ਪਟਿਕ੍ਖਿਪਤਿ. ਪਰਿਯੁਟ੍ਠਾਨਮੇਵਸ੍ਸ ਪਹੀਨਨ੍ਤਿ ਲਦ੍ਧਿ.
੩੬੯. ਮਗ੍ਗੋ ਭਾਵਿਤੋਤਿ ਪਞ੍ਹੇ ਤਸ੍ਮਿਂ ਖਣੇ ਭਾਵੇਤਿ, ਨ ਭਾਵਿਤੋ. ਤਸ੍ਮਾ ਪਟਿਕ੍ਖਿਪਤਿ. ਅਮਗ੍ਗੇਨਾਤਿਆਦਿਅਨੁਯੋਗੇ ਪਠਮਮਗ੍ਗੇਨੇਵ ਪਹੀਨਭਾਵਂ ਸਨ੍ਧਾਯ ਪਟਿਕ੍ਖਿਪਤਿ. ਯਦਿ ਹਿ ਅਮਗ੍ਗੇਨ ਪਹੀਯੇਥ, ਗੋਤ੍ਰਭੁਪੁਗ੍ਗਲਾਦੀਨਮ੍ਪਿ ਪਹੀਯੇਥਾਤਿ ਆਪਜ੍ਜਨਤੋ. ਉਪ੍ਪਜ੍ਜਿਸ੍ਸਤੀਤਿ ਪੁਚ੍ਛਾ ਪਰਵਾਦਿਸ੍ਸ, ਵਿਸ੍ਸਜ੍ਜਨਂ ਸਕਵਾਦਿਸ੍ਸ. ਸੇਸਂ ਸਬ੍ਬਤ੍ਥ ਉਤ੍ਤਾਨਤ੍ਥਮੇਵਾਤਿ.
ਅਟ੍ਠਮਕਕਥਾਵਣ੍ਣਨਾ.
੬. ਅਟ੍ਠਮਕਸ੍ਸ ਇਨ੍ਦ੍ਰਿਯਕਥਾਵਣ੍ਣਨਾ
੩੭੧. ਇਦਾਨਿ ¶ ਅਟ੍ਠਮਕਸ੍ਸ ਇਨ੍ਦ੍ਰਿਯਕਥਾ ਨਾਮ ਹੋਤਿ. ਤਤ੍ਥ ਯੇਸਂ ‘‘ਅਟ੍ਠਮਕੋ ਮਗ੍ਗਕ੍ਖਣੇ ਇਨ੍ਦ੍ਰਿਯਾਨਿ ਪਟਿਲਭਤਿ ਨਾਮ, ਨੋ ਚਸ੍ਸ ਪਟਿਲਦ੍ਧਾਨਿ ਹੋਨ੍ਤੀ’’ਤਿ ਲਦ੍ਧਿ, ਸੇਯ੍ਯਥਾਪਿ ਏਤਰਹਿ ਅਨ੍ਧਕਾਨਂ; ਤੇ ਸਨ੍ਧਾਯ ਨਤ੍ਥਿ ਸਦ੍ਧਿਨ੍ਦ੍ਰਿਯਨ੍ਤਿ ਪੁਚ੍ਛਾ ਸਕਵਾਦਿਸ੍ਸ, ਪਟਿਞ੍ਞਾ ਇਤਰਸ੍ਸ. ਨਤ੍ਥਿ ਸਦ੍ਧਾਤਿ ਪੁਟ੍ਠੋ ਪਨ ਸਦ੍ਧਿਨ੍ਦ੍ਰਿਯਤੋ ਸਦ੍ਧਾਯ ਨਾਨਤ੍ਤਂ ਸਲ੍ਲਕ੍ਖੇਤ੍ਵਾ ਪਟਿਕ੍ਖਿਪਤਿ. ਸੇਸੇਸੁਪਿ ਏਸੇਵ ਨਯੋ. ਯਥਾ ਪਨ ਯਸ੍ਸ ਅਤ੍ਥਿ ਮਨੋ, ਤਸ੍ਸ ਮਨਿਨ੍ਦ੍ਰਿਯਮ੍ਪਿ ਅਤ੍ਥਿ; ਏਵਂ ਯਸ੍ਸ ¶ ਸਦ੍ਧਾਦਯੋ ਅਤ੍ਥਿ, ਤਸ੍ਸ ਅਤ੍ਥਿ ਸਦ੍ਧਿਨ੍ਦ੍ਰਿਯਾਦੀਨਿਪੀਤਿ ਦੀਪਨਤ੍ਥਂ ¶ ਅਤ੍ਥਿ ਮਨੋ ਅਤ੍ਥਿ ਮਨਿਨ੍ਦ੍ਰਿਯਨ੍ਤਿਆਦਿ ਆਰਦ੍ਧਂ. ਤਂ ਸਬ੍ਬਂ ਉਤ੍ਤਾਨਤ੍ਥਮੇਵ ਸਦ੍ਧਿਂ ਸੁਤ੍ਤਸਾਧਨੇਨਾਤਿ.
ਅਟ੍ਠਮਕਸ੍ਸ ਇਨ੍ਦ੍ਰਿਯਕਥਾਵਣ੍ਣਨਾ.
੭. ਦਿਬ੍ਬਚਕ੍ਖੁਕਥਾਵਣ੍ਣਨਾ
੩੭੩. ਇਦਾਨਿ ਦਿਬ੍ਬਚਕ੍ਖੁਕਥਾ ਨਾਮ ਹੋਤਿ. ਤਤ੍ਥ ਯੇਸਂ ਚਤੁਤ੍ਥਜ੍ਝਾਨਧਮ੍ਮੂਪਤ੍ਥਦ੍ਧਂ ਮਂਸਚਕ੍ਖੁਮੇਵ ਦਿਬ੍ਬਚਕ੍ਖੁ ਨਾਮ ਹੋਤੀਤਿ ਲਦ੍ਧਿ, ਸੇਯ੍ਯਥਾਪਿ ਏਤਰਹਿ ਅਨ੍ਧਕਾਨਞ੍ਚੇਵ ਸਮ੍ਮਿਤਿਯਾਨਞ੍ਚ; ਤੇ ਸਨ੍ਧਾਯ ਮਂਸਚਕ੍ਖੁਨ੍ਤਿ ਪੁਚ੍ਛਾ ਸਕਵਾਦਿਸ੍ਸ, ਪਟਿਞ੍ਞਾ ਇਤਰਸ੍ਸ.
ਪੁਨ ‘‘ਮਂਸਚਕ੍ਖੁ ਦਿਬ੍ਬਚਕ੍ਖੁ, ਦਿਬ੍ਬਚਕ੍ਖੁ ਮਂਸਚਕ੍ਖੂ’’ਤਿ ਪੁਟ੍ਠੋ ਤਂ ਮਤ੍ਤਮੇਵ ਤਂ ਨ ਹੋਤੀਤਿ ਪਟਿਕ੍ਖਿਪਤਿ. ਯਾਦਿਸਨ੍ਤਿਆਦਿਪੁਚ੍ਛਾਸੁਪਿ ਉਭਿਨ੍ਨਂ ਏਕਸਭਾਵਾਭਾਵੇਨੇਵ ਪਟਿਕ੍ਖਿਪਤਿ.
ਵਿਸਯੋਤਿਆਦੀਸੁ ਉਭਿਨ੍ਨਮ੍ਪਿ ਰੂਪਾਯਤਨਮੇਵ ਵਿਸਯੋ. ਮਂਸਚਕ੍ਖੁ ਪਨ ਆਪਾਥਗਤਮੇਵ ਪਸ੍ਸਤਿ. ਇਤਰਂ ਅਨਾਪਾਥਗਤਂ ਤਿਰੋਪਬ੍ਬਤਾਦਿਗਤਮ੍ਪਿ. ਦਿਬ੍ਬਚਕ੍ਖੁਸ੍ਸ ਚ ਅਤਿਸੁਖੁਮਮ੍ਪਿ ਰੂਪਂ ਗੋਚਰੋ, ਨ ਤਾਦਿਸਂ ਇਤਰਸ੍ਸਾਤਿ ਏਵਮੇਤੇਸਂ ਆਨੁਭਾਵਗੋਚਰਾ ਅਸਦਿਸਾ.
ਉਪਾਦਿਣ੍ਣਂ ਹੁਤ੍ਵਾ ਅਨੁਪਾਦਿਣ੍ਣਂ ਹੋਤੀਤਿ ਪੁਟ੍ਠੋ ਯਸ੍ਮਾ ਮਂਸਚਕ੍ਖੁ ਉਪਾਦਿਣ੍ਣਂ, ਦਿਬ੍ਬਚਕ੍ਖੁ ਅਨੁਪਾਦਿਣ੍ਣਂ, ਨ ਚ ਮਂਸਚਕ੍ਖੁਮੇਵ ਦਿਬ੍ਬਚਕ੍ਖੂਤਿ ਇਚ੍ਛਤਿ, ਤਸ੍ਮਾ ਪਟਿਕ੍ਖਿਪਤਿ. ਦੁਤਿਯਂ ਪੁਟ੍ਠੋ ਯਸ੍ਮਾ ¶ ‘‘ਮਂਸਚਕ੍ਖੁਸ੍ਸ ਉਪ੍ਪਾਦੋ, ਮਗ੍ਗੋ ਦਿਬ੍ਬਸ੍ਸ ਚਕ੍ਖੁਨੋ’’ਤਿ ਵਚਨਂ ਨਿਸ੍ਸਾਯ ਮਂਸਚਕ੍ਖੁਪਚ੍ਚਯਾ ਦਿਬ੍ਬਚਕ੍ਖੁ ਉਪ੍ਪਜ੍ਜਤਿ, ਤਞ੍ਚ ਰੂਪਾਵਚਰਿਕਾਨਂ ਚਤੁਨ੍ਨਂ ਮਹਾਭੂਤਾਨਂ ਪਸਾਦੋਤਿ ਇਚ੍ਛਤਿ, ਤਸ੍ਮਾ ਪਟਿਜਾਨਾਤਿ. ਕਾਮਾਵਚਰਂ ਹੁਤ੍ਵਾਤਿ ਪੁਟ੍ਠੋਪਿ ਯਸ੍ਮਾ ਨ ਮਂਸਚਕ੍ਖੁਮੇਵ ਦਿਬ੍ਬਚਕ੍ਖੂਤਿ ਇਚ੍ਛਤਿ, ਤਸ੍ਮਾ ਪਟਿਕ੍ਖਿਪਤਿ. ਦੁਤਿਯਂ ਪੁਟ੍ਠੋ ਰੂਪਾਵਚਰਜ੍ਝਾਨਪਚ੍ਚਯੇਨ ਉਪ੍ਪਨ੍ਨਤ੍ਤਾ ਰੂਪਾਵਚਰਂ ਨਾਮ ਜਾਤਨ੍ਤਿ ਪਟਿਜਾਨਾਤਿ.
ਰੂਪਾਵਚਰਂ ਹੁਤ੍ਵਾ ਅਰੂਪਾਵਚਰਨ੍ਤਿ ਪੁਟ੍ਠੋਪਿ ਤਤੋ ਪਰਂ ਭਾਵਨਾਯ ਅਰੂਪਾਵਚਰਕ੍ਖਣੇ ਰੂਪਾਵਚਰਚਿਤ੍ਤਸ੍ਸ ਅਭਾਵਾ ਪਟਿਕ੍ਖਿਪਤਿ. ਦੁਤਿਯਂ ਪੁਟ੍ਠੋ ਅਰੂਪਾਵਚਰਿਕਾਨਂ ¶ ਚਤੁਨ੍ਨਂ ਮਹਾਭੂਤਾਨਂ ਪਸਾਦੋ ਹੁਤ੍ਵਾ ਉਪ੍ਪਜ੍ਜਤੀਤਿ ਲਦ੍ਧਿਯਾ ¶ ਪਟਿਜਾਨਾਤਿ. ਅਪਰਿਯਾਪਨ੍ਨਭਾਵਂ ਪਨਸ੍ਸ ਨ ਇਚ੍ਛਤਿ, ਤਸ੍ਮਾ ਪਟਿਕ੍ਖਿਪਤਿਯੇਵ.
੩੭੪. ਦਿਬ੍ਬਚਕ੍ਖੁਂ ਧਮ੍ਮੁਪਤ੍ਥਦ੍ਧਨ੍ਤਿ ਕਾਮਾਵਚਰਧਮ੍ਮੇਨ ਉਪਤ੍ਥਮ੍ਭਿਤਂ ਹੁਤ੍ਵਾ. ਪੁਨ ਧਮ੍ਮੁਪਤ੍ਥਦ੍ਧਨ੍ਤਿ ਲੋਕੁਤ੍ਤਰਧਮ੍ਮੇਨ ਉਪਤ੍ਥਦ੍ਧਂ. ਦ੍ਵੇਵ ਚਕ੍ਖੂਨੀਤਿ ਪੁਟ੍ਠੋ ਕਿਞ੍ਚਾਪਿ ਦਿਬ੍ਬਚਕ੍ਖੁਨੋ ਧਮ੍ਮੁਪਤ੍ਥਦ੍ਧਸ੍ਸ ਪਞ੍ਞਾਚਕ੍ਖੁਭਾਵਂ ਨ ਇਚ੍ਛਤਿ, ਪਞ੍ਞਾਚਕ੍ਖੁਸ੍ਸ ਪਨ ਅਤ੍ਥਿਤਾਯ ਪਟਿਕ੍ਖਿਪਤਿ. ਪੁਨ ਪੁਟ੍ਠੋ ਮਂਸਚਕ੍ਖੁ ਧਮ੍ਮੁਪਤ੍ਥਦ੍ਧਂ ਦਿਬ੍ਬਚਕ੍ਖੁ ਹੋਤੀਤਿ ਲਦ੍ਧਿਵਸੇਨ ਪਟਿਜਾਨਾਤਿ. ਸੇਸਮੇਤ੍ਥ ਉਤ੍ਤਾਨਤ੍ਥਮੇਵਾਤਿ.
ਦਿਬ੍ਬਚਕ੍ਖੁਕਥਾਵਣ੍ਣਨਾ.
੮. ਦਿਬ੍ਬਸੋਤਕਥਾਵਣ੍ਣਨਾ
੩੭੫. ਇਦਾਨਿ ਦਿਬ੍ਬਸੋਤਕਥਾ ਨਾਮ ਹੋਤਿ. ਤਤ੍ਥ ਏਕਂਯੇਵ ਸੋਤਨ੍ਤਿ ਪੁਟ੍ਠੋ ਦ੍ਵਿਨ੍ਨਂ ਅਤ੍ਥਿਤਾਯ ਪਟਿਕ੍ਖਿਪਤਿ. ਪੁਨ ਪੁਟ੍ਠੋ ਯਸ੍ਮਾ ਤਦੇਵ ਧਮ੍ਮੁਪਤ੍ਥਦ੍ਧਂ ਦਿਬ੍ਬਸੋਤਂ ਨਾਮ ਹੋਤਿ, ਤਸ੍ਮਾ ਪਟਿਜਾਨਾਤਿ. ਸੇਸਂ ਹੇਟ੍ਠਾ ਵੁਤ੍ਤਨਯਮੇਵਾਤਿ.
ਦਿਬ੍ਬਸੋਤਕਥਾਵਣ੍ਣਨਾ.
੯. ਯਥਾਕਮ੍ਮੂਪਗਤਞਾਣਕਥਾਵਣ੍ਣਨਾ
੩੭੭. ਇਦਾਨਿ ¶ ਯਥਾਕਮ੍ਮੂਪਗਤਞਾਣਕਥਾ ਨਾਮ ਹੋਤਿ. ਤਤ੍ਥ ਯੇਸਂ ‘‘ਇਤਿ ਦਿਬ੍ਬੇਨ ਚਕ੍ਖੁਨਾ ਵਿਸੁਦ੍ਧੇਨ…ਪੇ… ਯਥਾਕਮ੍ਮੂਪਗੇ ਸਤ੍ਤੇ ਪਜਾਨਾਤੀ’’ਤਿ (ਦੀ. ਨਿ. ੧.੨੪੬; ਪਟਿ. ਮ. ੧.੧੦੬) ਸੁਤ੍ਤਂ ਅਯੋਨਿਸੋ ਗਹੇਤ੍ਵਾ ਯਥਾਕਮ੍ਮੂਪਗਤਞਾਣਮੇਵ ਦਿਬ੍ਬਚਕ੍ਖੁਨ੍ਤਿ ਲਦ੍ਧਿ, ਤੇ ਸਨ੍ਧਾਯ ਪੁਚ੍ਛਾ ਸਕਵਾਦਿਸ੍ਸ, ਪਟਿਞ੍ਞਾ ਇਤਰਸ੍ਸ. ਪੁਨ ਯਥਾਕਮ੍ਮੂਪਗਤਞ੍ਚ ਮਨਸਿ ਕਰੋਤੀਤਿ ਪੁਟ੍ਠੋ ਏਕਚਿਤ੍ਤਸ੍ਸ ਆਰਮ੍ਮਣਦ੍ਵਯਾਭਾਵਾ ਪਟਿਕ੍ਖਿਪਤਿ. ਦੁਤਿਯਂ ਪੁਟ੍ਠੋ ਨਾਨਾਚਿਤ੍ਤਵਸੇਨ ਪਟਿਜਾਨਾਤਿ. ਪੁਨ ਲੇਸੋਕਾਸਂ ਅਦਤ੍ਵਾ ਦ੍ਵਿਨ੍ਨਂ ਫਸ੍ਸਾਨਨ੍ਤਿ ਪੁਟ੍ਠੋ ਪਟਿਕ੍ਖਿਪਤਿ. ਇਤਿ ਯਥਾ ਇਮਿਨਾ ਯਥਾਕਮ੍ਮੂਪਗਤਪਦੇਨ, ਏਵਮੇਵ ਇਮੇ ਵਤ ਭੋਨ੍ਤੋ ¶ , ਸਤ੍ਤਾਤਿਆਦਿਪਦੇਹਿਪਿ ਸਦ੍ਧਿਂ ਯੋਜਨਾਸੁ ਅਤ੍ਥੋ ਵੇਦਿਤਬ੍ਬੋ.
੩੭੮. ਆਯਸ੍ਮਾ ¶ ਸਾਰਿਪੁਤ੍ਤੋ ਯਥਾਕਮ੍ਮੂਪਗਤਂ ਞਾਣਂ ਜਾਨਾਤੀਤਿ ਇਦਂ ਸਕਵਾਦੀ ਯਸ੍ਮਾ ਥੇਰੋ ਅਪ੍ਪਿਚ੍ਛਤਾਯ ਅਭਿਞ੍ਞਾਞਾਣਾਨਿ ਨ ਵਲ਼ਞ੍ਜੇਤੀਤਿ ਏਕਚ੍ਚੇ ਨ ਜਾਨਨ੍ਤਿ, ਤਾਨਿ ਪਨਸ੍ਸ ਨੇਵ ਅਤ੍ਥੀਤਿ ਮਞ੍ਞਨ੍ਤਿ, ਤਸ੍ਮਾ ਤਂ ‘‘ਦਿਬ੍ਬਚਕ੍ਖੁਨੋ ਅਲਾਭੀ ਥੇਰੋ’’ਤਿ ਮਞ੍ਞਮਾਨਂ ਪੁਚ੍ਛਤਿ. ਤੇਨੇਵ ਕਾਰਣੇਨ ‘‘ਅਤ੍ਥਾਯਸ੍ਮਤੋ ਸਾਰਿਪੁਤ੍ਤਸ੍ਸ ਦਿਬ੍ਬਚਕ੍ਖੂ’’ਤਿ ਪਰਤੋ ਪੁਟ੍ਠੋ ਪਟਿਕ੍ਖਿਪਤਿ. ਦੁਤਿਯਂ ਪੁਟ੍ਠੋ ਯਂਕਿਞ੍ਚਿ ਸਾਵਕੇਨ ਪਤ੍ਤਬ੍ਬਂ, ਸਬ੍ਬਂ ਤਂ ਥੇਰੇਨ ਅਨੁਪ੍ਪਤ੍ਤਨ੍ਤਿ ਪਟਿਜਾਨਾਤਿ. ਇਦਾਨਿਸ੍ਸ ਵਿਕ੍ਖੇਪਂ ਕਰੋਨ੍ਤੋ ਸਕਵਾਦੀ ਨਨੁ ਆਯਸ੍ਮਾ ਸਾਰਿਪੁਤ੍ਤੋਤਿਆਦਿਮਾਹ. ਇਮਞ੍ਹਿ ਗਾਥਂ ਥੇਰੋ ਵਲ਼ਞ੍ਜਨਪਣਿਧਿਯਾ ਏਵ ਅਭਾਵੇਨ ਆਹ, ਨ ਅਭਿਞ੍ਞਾਞਾਣਸ੍ਸ ਅਭਾਵੇਨ. ਪਰਵਾਦੀ ਪਨ ਅਭਾਵੇਨੇਵਾਤਿ ਅਤ੍ਥਂ ਸਲ੍ਲਕ੍ਖੇਤਿ. ਤਸ੍ਮਾ ਤਸ੍ਸ ਲਦ੍ਧਿਯਾ ਥੇਰਸ੍ਸ ਯਥਾਕਮ੍ਮੂਪਗਤਞਾਣਮੇਵ ਅਤ੍ਥਿ, ਨੋ ਦਿਬ੍ਬਚਕ੍ਖੁ. ਤੇਨ ਵੁਤ੍ਤਂ ‘‘ਤੇਨ ਹਿ ਨ ਵਤ੍ਤਬ੍ਬਂ ਯਥਾਕਮ੍ਮੂਪਗਤਞਾਣਂ ਦਿਬ੍ਬਚਕ੍ਖੂ’’ਤਿ.
ਯਥਾਕਮ੍ਮੂਪਗਤਞਾਣਕਥਾਵਣ੍ਣਨਾ.
੧੦. ਸਂਵਰਕਥਾਵਣ੍ਣਨਾ
੩੭੯. ਇਦਾਨਿ ਸਂਵਰਕਥਾ ਨਾਮ ਹੋਤਿ. ਤਤ੍ਥ ਯੇਸਂ ਤਾਵਤਿਂਸੇ ਦੇਵੇ ਉਪਾਦਾਯ ਤਤੁਤ੍ਤਰਿ ਦੇਵੇਸੁ ਯਸ੍ਮਾ ਤੇ ਪਞ੍ਚ ਵੇਰਾਨਿ ਨ ਸਮਾਚਰਨ੍ਤਿ, ਤਸ੍ਮਾ ਸਂਵਰੋ ਅਤ੍ਥੀਤਿ ਲਦ੍ਧਿ, ਤੇ ਸਨ੍ਧਾਯ ਪੁਚ੍ਛਾ ¶ ਸਕਵਾਦਿਸ੍ਸ, ਵੇਰਸਮੁਦਾਚਾਰਂ ਅਪਸ੍ਸਤੋ ਪਟਿਞ੍ਞਾ ਇਤਰਸ੍ਸ. ਤਤੋ ਯਸ੍ਮਾ ਸਂਵਰੋ ਨਾਮ ਸਂਵਰਿਤਬ੍ਬੇ ਅਸਂਵਰੇ ਸਤਿ ਹੋਤਿ, ਤਸ੍ਮਾ ਅਸਂਵਰਪੁਚ੍ਛਾ ਸਕਵਾਦਿਸ੍ਸ, ਦੇਵੇਸੁ ਪਾਣਾਤਿਪਾਤਾਦੀਨਂ ਅਭਾਵੇਨ ਪਟਿਕ੍ਖੇਪੋ ਇਤਰਸ੍ਸ.
ਅਤ੍ਥਿ ਮਨੁਸ੍ਸੇਸੂਤਿਆਦਿ ਸਂਵਰੇ ਸਤਿ ਅਸਂਵਰਸ੍ਸ ਅਸਂਵਰੇ ਚ ਸਤਿ ਸਂਵਰਸ੍ਸ ਪਵਤ੍ਤਿਦਸ੍ਸਨਤ੍ਥਂ ਵੁਤ੍ਤਂ.
੩੮੦. ਪਾਣਾਤਿਪਾਤਾ ਵੇਰਮਣੀਤਿ ਆਦਿਪਞ੍ਹੇਸੁ ਪਾਣਾਤਿਪਾਤਾਦੀਨਂ ਅਸਮਾਚਰਣਵਸੇਨ ਪਟਿਞ੍ਞਾ, ਪਾਣਾਤਿਪਾਤਾਦੀਨਂ ਨਤ੍ਥਿਤਾਯ ਪਟਿਕ੍ਖੇਪੋ ਵੇਦਿਤਬ੍ਬੋ. ਪਟਿਲੋਮਪਞ੍ਹਾ ਉਤ੍ਤਾਨਤ੍ਥਾਯੇਵ.
ਅਵਸਾਨੇ ਨਤ੍ਥਿ ਦੇਵੇਸੁ ਸਂਵਰੋਤਿਪਞ੍ਹੇ ¶ ਪਾਣਾਤਿਪਾਤਾਦੀਨਿ ਕਤ੍ਵਾ ਪੁਨ ਤਤੋ ਸਂਵਰਾਭਾਵਂ ਸਨ੍ਧਾਯ ਪਟਿਞ੍ਞਾ ਸਕਵਾਦਿਸ੍ਸ. ਤਤੋ ਛਲਵਸੇਨ ¶ ਯਦਿ ਸਂਵਰੋ ਨਤ੍ਥਿ, ਸਬ੍ਬੇ ਦੇਵਾ ਪਾਣਾਤਿਪਾਤਿਨੋਤਿਆਦਿਪੁਚ੍ਛਾ ਪਰਵਾਦਿਸ੍ਸ. ਦੇਵਾਨਂ ਵੇਰਸਮੁਦਾਚਾਰਸ੍ਸ ਅਭਾਵੇਨ ਪਟਿਕ੍ਖੇਪੋ ਸਕਵਾਦਿਸ੍ਸ. ਨਹੇਵਨ੍ਤਿ ਵਚਨਮਤ੍ਤਂ ਗਹੇਤ੍ਵਾ ਲਦ੍ਧਿਪਤਿਟ੍ਠਾਪਨਂ ਪਰਵਾਦਿਸ੍ਸ. ਏਵਂ ਪਤਿਟ੍ਠਿਤਾ ਪਨ ਲਦ੍ਧਿ ਅਪ੍ਪਤਿਟ੍ਠਿਤਾਵ ਹੋਤੀਤਿ.
ਸਂਵਰਕਥਾਵਣ੍ਣਨਾ.
੧੧. ਅਸਞ੍ਞਕਥਾਵਣ੍ਣਨਾ
੩੮੧. ਇਦਾਨਿ ਅਸਞ੍ਞਕਥਾ ਨਾਮ ਹੋਤਿ. ਤਤ੍ਥ ਯੇਸਂ ‘‘ਸਙ੍ਖਾਰਪਚ੍ਚਯਾ ਵਿਞ੍ਞਾਣ’’ਨ੍ਤਿ ਵਚਨਤੋ ਵਿਨਾ ਵਿਞ੍ਞਾਣੇਨ ਪਟਿਸਨ੍ਧਿ ਨਾਮ ਨਤ੍ਥਿ. ‘‘ਸਞ੍ਞੁਪ੍ਪਾਦਾ ਚ ਪਨ ਤੇ ਦੇਵਾ ਤਮ੍ਹਾ ਕਾਯਾ ਚਵਨ੍ਤੀ’’ਤਿ ਵਚਨਤੋ ਅਸਞ੍ਞਸਤ੍ਤਾਨਮ੍ਪਿ ਚੁਤਿਪਟਿਸਨ੍ਧਿਕ੍ਖਣੇ ਸਞ੍ਞਾ ਅਤ੍ਥੀਤਿ ਲਦ੍ਧਿ, ਸੇਯ੍ਯਥਾਪਿ ਏਤਰਹਿ ਅਨ੍ਧਕਾਨਂ; ਤੇ ਸਨ੍ਧਾਯ ਪੁਚ੍ਛਾ ਸਕਵਾਦਿਸ੍ਸ, ਪਟਿਞ੍ਞਾ ਇਤਰਸ੍ਸ. ਤਤੋ ਨਂ ਸਕਵਾਦੀ ‘‘ਕਿਂ ਤੇ ਤਂ ਠਾਨਂ ਸਞ੍ਞਾਭਵੋ’’ਤਿਆਦੀਹਿ ਚੋਦੇਤੁਂ ਸਞ੍ਞਾਭਵੋ ਸਞ੍ਞਾਗਤੀਤਿਆਦਿਮਾਹ. ਤਂ ਸਬ੍ਬਂ ਤਤੋ ਪਰਞ੍ਚ ਪਾਲ਼ਿਨਯੇਨੇਵ ਵੇਦਿਤਬ੍ਬਨ੍ਤਿ.
ਅਸਞ੍ਞਕਥਾਵਣ੍ਣਨਾ.
੧੨. ਨੇਵਸਞ੍ਞਾਨਾਸਞ੍ਞਾਯਤਨਕਥਾਵਣ੍ਣਨਾ
੩੮੪. ਇਦਾਨਿ ¶ ਨੇਵਸਞ੍ਞਾਨਾਸਞ੍ਞਾਯਤਨਕਥਾ ਨਾਮ ਹੋਤਿ. ਤਤ੍ਥ ਯੇਸਂ ‘‘ਨੇਵਸਞ੍ਞਾਨਾਸਞ੍ਞਾਯਤਨ’’ਨ੍ਤਿ ਵਚਨਤੋ ਨ ਵਤ੍ਤਬ੍ਬਂ ‘‘ਤਸ੍ਮਿਂ ਭਵੇ ਸਞ੍ਞਾ ਅਤ੍ਥੀ’’ਤਿ ਲਦ੍ਧਿ, ਸੇਯ੍ਯਥਾਪਿ ਏਤਰਹਿ ਅਨ੍ਧਕਾਨਂ; ਤੇ ਸਨ੍ਧਾਯ ਪੁਚ੍ਛਾ ਸਕਵਾਦਿਸ੍ਸ, ਪਟਿਞ੍ਞਾ ਇਤਰਸ੍ਸ. ਸੇਸਮੇਤ੍ਥ ਸਬ੍ਬਂ ਪਾਲ਼ਿਨਯੇਨੇਵ ਵੇਦਿਤਬ੍ਬਨ੍ਤਿ.
ਨੇਵਸਞ੍ਞਾਨਾਸਞ੍ਞਾਯਤਨਕਥਾਵਣ੍ਣਨਾ.
ਤਤਿਯੋ ਵਗ੍ਗੋ.
੪. ਚਤੁਤ੍ਥਵਗ੍ਗੋ
੧. ਗਿਹਿਸ੍ਸ ਅਰਹਾਤਿਕਥਾਵਣ੍ਣਨਾ
੩੮੭. ਇਦਾਨਿ ¶ ¶ ਗਿਹਿਸ੍ਸ ਅਰਹਾਤਿ ਕਥਾ ਨਾਮ ਹੋਤਿ. ਤਤ੍ਥ ਯੇਸਂ ਯਸਕੁਲਪੁਤ੍ਤਾਦੀਨਂ ਗਿਹਿਬ੍ਯਞ੍ਜਨੇ ਠਿਤਾਨਂ ਅਰਹਤ੍ਤਪ੍ਪਤ੍ਤਿਂ ਦਿਸ੍ਵਾ ‘‘ਗਿਹਿ ਅਸ੍ਸ ਅਰਹਾ’’ਤਿ ਲਦ੍ਧਿ, ਸੇਯ੍ਯਥਾਪਿ ਏਤਰਹਿ ਉਤ੍ਤਰਾਪਥਕਾਨਂ; ਤੇ ਸਨ੍ਧਾਯ ਪੁਚ੍ਛਾ ਸਕਵਾਦਿਸ੍ਸ. ਤਤ੍ਥ ਗਿਹਿਸ੍ਸਾਤਿ ਯੋ ਗਿਹਿਸਂਯੋਜਨਸਮ੍ਪਯੁਤ੍ਤਤਾਯ ਗਿਹਿ, ਸੋ ਅਰਹਂ ਅਸ੍ਸਾਤਿ ਅਤ੍ਥੋ. ਪਰਵਾਦੀ ਪਨ ਅਧਿਪ੍ਪਾਯਂ ਅਸਲ੍ਲਕ੍ਖੇਤ੍ਵਾ ਗਿਹਿਬ੍ਯਞ੍ਜਨਮਤ੍ਤਮੇਵ ਪਸ੍ਸਨ੍ਤੋ ਪਟਿਜਾਨਾਤਿ. ਇਦਾਨਿਸ੍ਸ ‘‘ਗਿਹਿ ਨਾਮ ਗਿਹਿਸਂਯੋਜਨੇਨ ਹੋਤਿ, ਨ ਬ੍ਯਞ੍ਜਨਮਤ੍ਤੇਨ. ਯਥਾਹ ਭਗਵਾ –
‘ਅਲਙ੍ਕਤੋ ਚੇਪਿ ਸਮਂ ਚਰੇਯ੍ਯ,
ਸਨ੍ਤੋ ਦਨ੍ਤੋ ਨਿਯਤੋ ਬ੍ਰਹ੍ਮਚਾਰੀ;
ਸਬ੍ਬੇਸੁ ਭੂਤੇਸੁ ਨਿਧਾਯ ਦਣ੍ਡਂ,
ਸੋ ਬ੍ਰਾਹ੍ਮਣੋ ਸੋ ਸਮਣੋ ਸ ਭਿਕ੍ਖੂ’’’ਤਿ. (ਧ. ਪ. ੧੪੨);
ਇਮਂ ¶ ਨਯਂ ਦਸ੍ਸੇਤੁਂ ਅਤ੍ਥਿ ਅਰਹਤੋਤਿਆਦਿ ਆਰਦ੍ਧਂ. ਤਂ ਸਬ੍ਬਂ ਉਤ੍ਤਾਨਤ੍ਥਮੇਵਾਤਿ.
ਗਿਹਿਸ੍ਸ ਅਰਹਾਤਿਕਥਾਵਣ੍ਣਨਾ.
੨. ਉਪਪਤ੍ਤਿਕਥਾਵਣ੍ਣਨਾ
੩੮੮. ਇਦਾਨਿ ਉਪਪਤ੍ਤਿਕਥਾ ਨਾਮ ਹੋਤਿ. ਤਤ੍ਥ ਯੇਸਂ ‘‘ਓਪਪਾਤਿਕੋ ਹੋਤਿ ਤਤ੍ਥਪਰਿਨਿਬ੍ਬਾਯੀ’’ਤਿਵਚਨਾਨਿ (ਪੁ. ਪ. ੩੫-੪੦) ਅਯੋਨਿਸੋ ਗਹੇਤ੍ਵਾ ਸੁਦ੍ਧਾਵਾਸੇਸੁ ਉਪਪਤ੍ਤਿਯਾ ਅਰਹਾਤਿ ਲਦ੍ਧਿ, ‘‘ਯੇਸਂ ਵਾ ਉਪਹਚ੍ਚਪਰਿਨਿਬ੍ਬਾਯੀ’’ਤਿ ¶ ਪਦਂ ਪਰਿਵਤ੍ਤਿਤ੍ਵਾ ‘‘ਉਪਪਜ੍ਜਪਰਿਨਿਬ੍ਬਾਯੀ’’ਤਿ ਪਰਿਯਾਪੁਣਨ੍ਤਾਨਂ ਸਹ ਉਪਪਤ੍ਤਿਯਾ ਅਰਹਾ ਹੋਤੀਤਿ ਲਦ੍ਧਿ, ਸੇਯ੍ਯਥਾਪਿ ਏਤਰਹਿ ਉਤ੍ਤਰਾਪਥਕਾਨਂ; ਤੇ ਸਨ੍ਧਾਯ ਪੁਚ੍ਛਾ ਸਕਵਾਦਿਸ੍ਸ, ਪਟਿਞ੍ਞਾ ਇਤਰਸ੍ਸ. ਤਤ੍ਥ ਯਸ੍ਮਾ ਉਪਪਤ੍ਤਿਚਿਤ੍ਤਂ ਨਾਮ ਲੋਕਿਯਂ, ਤੇਨ ਸੋਤਾਪਨ੍ਨਾਦਯੋਪਿ ਨ ਹੋਨ੍ਤਿ, ਪਗੇਵ ਅਰਹਾ. ਤਸ੍ਮਾਸ੍ਸ ¶ ਇਮਂ ਨਯਂ ਦਸ੍ਸੇਤੁਂ ਸਹ ਉਪਪਤ੍ਤਿਯਾ ਸੋਤਾਪਨ੍ਨੋਤਿਆਦਿ ਆਰਦ੍ਧਂ.
੩੮੯. ਸਾਰਿਪੁਤ੍ਤੋਤਿਆਦਿ ਇਮੇਸੁ ਮਹਾਥੇਰੇਸੁ ਕੋ ਏਕੋਪਿ ਸਹ ਉਪਪਤ੍ਤਿਯਾ ਅਰਹਾ ਨਾਮਾਤਿ ਚੋਦਨਤ੍ਥਂ ਵੁਤ੍ਤਂ.
੩੯੦. ਉਪਪਤ੍ਤੇਸਿਯੇਨਾਤਿ ਪਟਿਸਨ੍ਧਿਚਿਤ੍ਤੇਨ. ਤਞ੍ਹਿ ਉਪਪਤ੍ਤਿਂ ਏਸਤਿ ਗਵੇਸਤਿ, ਤਸ੍ਮਾ ਉਪਪਤ੍ਤੇਸਿਯਨ੍ਤਿ ਵੁਚ੍ਚਤਿ. ਸੇਸਮੇਤ੍ਥ ਉਤ੍ਤਾਨਤ੍ਥਮੇਵਾਤਿ.
ਉਪਪਤ੍ਤਿਕਥਾਵਣ੍ਣਨਾ.
੩. ਅਨਾਸਵਕਥਾਵਣ੍ਣਨਾ
੩੯੧. ਇਦਾਨਿ ਅਨਾਸਵਕਥਾ ਨਾਮ ਹੋਤਿ. ਤਤ੍ਥ ਯੇ ਧਮ੍ਮਾ ਅਨਾਸਵਸ੍ਸ ਅਰਹਤੋ, ਸਬ੍ਬੇ ਤੇ ¶ ਅਨਾਸਵਾਤਿ ਯੇਸਂ ਲਦ੍ਧਿ, ਸੇਯ੍ਯਥਾਪਿ ਏਤਰਹਿ ਉਤ੍ਤਰਾਪਥਕਾਨਂ; ਤੇ ਸਨ੍ਧਾਯ ਅਰਹਤੋਤਿ ਪੁਚ੍ਛਾ ਸਕਵਾਦਿਸ੍ਸ, ਪਟਿਞ੍ਞਾ ਇਤਰਸ੍ਸ. ਅਥ ਨਂ ਅਨਾਸਵਾ ਨਾਮ ਮਗ੍ਗਾਦਯੋ, ਕਿਂ ਤਸ੍ਸ ਤੇਯੇਵ ਉਪ੍ਪਜ੍ਜਨ੍ਤੀਤਿ ਚੋਦਨਤ੍ਥਂ ਮਗ੍ਗੋ ਫਲਨ੍ਤਿਆਦਿ ਆਰਦ੍ਧਂ. ਚਕ੍ਖੁ ਅਨਾਸਵਨ੍ਤਿ ਪੁਟ੍ਠੋ ਤਸ੍ਸ ਸਾਸਵਤ੍ਤਾ ਪਟਿਕ੍ਖਿਪਤਿ. ਦੁਤਿਯਂ ਪੁਟ੍ਠੋ ਅਨਾਸਵਸ੍ਸੇਤਨ੍ਤਿ ਪਟਿਜਾਨਾਤਿ.
੩੯੨. ਚੀਵਰਪਞ੍ਹੇ ਏਕੋਵ ਧਮ੍ਮੋ ਅਨਾਸਵੋ ਸਾਸਵੋ ਚ ਹੋਤੀਤਿ ਲਕ੍ਖਣਵਿਰੋਧਭਯਾ ਪਟਿਕ੍ਖਿਪਤਿ. ਦੁਤਿਯਂ ਪੁਟ੍ਠੋ ਅਨਾਸਵਸ੍ਸ ਹੁਤ੍ਵਾ ਸਾਸਵਸ੍ਸ ਹੋਤੀਤਿ ਪਟਿਜਾਨਾਤਿ. ਤਞ੍ਞੇਵ ਅਨਾਸਵਨ੍ਤਿ ਪਞ੍ਹਾਦ੍ਵਯੇਪਿ ਏਸੇਵ ਨਯੋ. ਸਕਵਾਦੀ ਪਨ ਤਞ੍ਞੇਵਾਤਿ ਅਨੁਞ੍ਞਾਤਤ੍ਤਾ ‘‘ਮਗ੍ਗੋ ਅਨਾਸਵੋ ਹੁਤ੍ਵਾ’’ਤਿਆਦੀਹਿ ਚੋਦੇਤਿ. ਇਮਿਨਾ ਉਪਾਯੇਨ ਸਬ੍ਬਤ੍ਥ ਅਤ੍ਥੋ ਵੇਦਿਤਬ੍ਬੋਤਿ.
ਅਨਾਸਵਕਥਾਵਣ੍ਣਨਾ.
੪. ਸਮਨ੍ਨਾਗਤਕਥਾਵਣ੍ਣਨਾ
੩੯੩. ਇਦਾਨਿ ¶ ¶ ਸਮਨ੍ਨਾਗਤਕਥਾ ਨਾਮ ਹੋਤਿ. ਤਤ੍ਥ ਦ੍ਵੇ ਸਮਨ੍ਨਾਗਮਾ ਪਚ੍ਚੁਪ੍ਪਨ੍ਨਕ੍ਖਣੇ ਸਮਙ੍ਗੀਭਾਵਸਮਨ੍ਨਾਗਮੋ ਚ ਰੂਪਾਵਚਰਾਦੀਸੁ ਅਞ੍ਞਤਰਭੂਮਿਪ੍ਪਤ੍ਤਿਤੋ ਪਟਿਲਾਭਸਮਨ੍ਨਾਗਮੋ ਚ. ਸੋ ਯਾਵ ਅਧਿਗਤਵਿਸੇਸਾ ਨ ਪਰਿਹਾਯਤਿ, ਤਾਵਦੇਵ ਲਬ੍ਭਤਿ. ਯੇਸਂ ਪਨ ਠਪੇਤ੍ਵਾ ਇਮੇ ਦ੍ਵੇ ਸਮਨ੍ਨਾਗਮੇ ਅਞ੍ਞੋ ਉਪਪਤ੍ਤਿਧਮ੍ਮਵਸੇਨ ਏਕੋ ਸਮਨ੍ਨਾਗਮੋ ਨਾਮ ਹੋਤੀਤਿ ਲਦ੍ਧਿ, ਸੇਯ੍ਯਥਾਪਿ ਏਤਰਹਿ ਉਤ੍ਤਰਾਪਥਕਾਨਂ, ਤੇਸਂ ਪਤ੍ਤਿਧਮ੍ਮੋ ਨਾਮ ਕੋਚਿ ਨਤ੍ਥੀਤਿ ਅਨੁਬੋਧਨਤ੍ਥਂ ਅਰਹਾ ਚਤੂਹਿ ਫਲੇਹਿ ਸਮਨ੍ਨਾਗਤੋਤਿ ਪੁਚ੍ਛਾ ਸਕਵਾਦਿਸ੍ਸ, ਪਤ੍ਤਿਂ ਸਨ੍ਧਾਯ ਪਟਿਞ੍ਞਾ ਇਤਰਸ੍ਸ. ਅਥਸ੍ਸ ‘‘ਯਦਿ ਤੇ ਅਰਹਾ ਚਤੂਹਿ ਖਨ੍ਧੇਹਿ ਵਿਯ ਚਤੂਹਿ ਫਲੇਹਿ ਸਮਨ੍ਨਾਗਤੋ, ਏਵਂ ਸਨ੍ਤੇ ਯੇ ਚਤੂਸੁ ਫਲੇਸੁ ਚਤ੍ਤਾਰੋ ਫਸ੍ਸਾਦਯੋ, ਤੇਹਿ ਤੇ ਅਰਹਤੋ ਸਮਨ੍ਨਾਗਤਤਾ ਪਾਪੁਣਾਤੀ’’ਤਿ ਚੋਦਨਤ੍ਥਂ ਅਰਹਾ ਚਤੂਹਿ ਫਸ੍ਸੇਹੀਤਿਆਦਿ ਆਰਦ੍ਧਂ. ਤਂ ਸਬ੍ਬਂ ਪਰਵਾਦਿਨਾ ਏਕਕ੍ਖਣੇ ਚਤੁਨ੍ਨਂ ਫਸ੍ਸਾਦੀਨਂ ਅਭਾਵਾ ਪਟਿਕ੍ਖਿਤ੍ਤਂ. ਅਨਾਗਾਮਿਪਞ੍ਹਾਦੀਸੁਪਿ ਏਸੇਵ ਨਯੋ.
੩੯੫. ਸੋਤਾਪਤ੍ਤਿਫਲਂ ਵੀਤਿਵਤ੍ਤੋਤਿ ਨ ਪਠਮਜ੍ਝਾਨਂ ਵਿਯ ਦੁਤਿਯਜ੍ਝਾਨਲਾਭੀ; ਪੁਨ ਅਨੁਪ੍ਪਤ੍ਤਿਯਾ ¶ ਪਨ ਵੀਤਿਵਤ੍ਤੋਤਿ ਪੁਚ੍ਛਤਿ. ਸੋਤਾਪਤ੍ਤਿਮਗ੍ਗਨ੍ਤਿਆਦਿ ਯਂ ਵੀਤਿਵਤ੍ਤੋ, ਤੇਨਸ੍ਸ ਪੁਨ ਅਸਮਨ੍ਨਾਗਮਂ ਦਸ੍ਸੇਤੁਂ ਆਰਦ੍ਧਂ.
੩੯੬. ਤੇਹਿ ਚ ਅਪਰਿਹੀਨੋਤਿ ਪਞ੍ਹੇ ਯਸ੍ਮਾ ਯਥਾ ਪਚ੍ਚਨੀਕਸਮੁਦਾਚਾਰੇਨ ਲੋਕਿਯਜ੍ਝਾਨਧਮ੍ਮਾ ਪਰਿਹਾਯਨ੍ਤਿ, ਨ ਏਵਂ ਲੋਕੁਤ੍ਤਰਾ. ਮਗ੍ਗੇਨ ਹਿ ਯੇ ਕਿਲੇਸਾ ਪਹੀਯਨ੍ਤਿ, ਫਲੇਨ ਚ ਪਟਿਪ੍ਪਸ੍ਸਮ੍ਭਨ੍ਤਿ, ਤੇ ਤਥਾ ਪਹੀਨਾਵ ਤਥਾ ਪਟਿਪ੍ਪਸ੍ਸਦ੍ਧਾਯੇਵ ਚ ਹੋਨ੍ਤਿ, ਤਸ੍ਮਾ ਸਕਵਾਦਿਨਾ ਆਮਨ੍ਤਾਤਿ ਪਟਿਞ੍ਞਾਤਂ. ਸ੍ਵਾਯਮਤ੍ਥੋ ਪਰਤੋ ‘‘ਅਰਹਤਾ ਚਤ੍ਤਾਰੋ ਮਗ੍ਗਾ ਪਟਿਲਦ੍ਧਾ’’ਤਿਆਦੀਸੁ ਪਕਾਸਿਤੋਯੇਵ. ਸੇਸਂ ਉਤ੍ਤਾਨਤ੍ਥਮੇਵਾਤਿ.
ਸਮਨ੍ਨਾਗਤਕਥਾਵਣ੍ਣਨਾ.
੫. ਉਪੇਕ੍ਖਾਸਮਨ੍ਨਾਗਤਕਥਾਵਣ੍ਣਨਾ
੩੯੭. ਅਰਹਾ ¶ ਛਹਿ ਉਪੇਕ੍ਖਾਹੀਤਿ ਕਥਾਯਪਿ ਇਮਿਨਾਵ ਨਯੇਨ ਅਤ੍ਥੋ ਵੇਦਿਤਬ੍ਬੋ. ਅਰਹਾ ਹਿ ਛਸੁ ਦ੍ਵਾਰੇਸੁ ਉਪੇਕ੍ਖਾਨਂ ਉਪ੍ਪਤ੍ਤਿਭਬ੍ਬਤਾਯ ¶ ਤਾਹਿ ਸਮਨ੍ਨਾਗਤੋਤਿ ਵੁਚ੍ਚਤਿ, ਨ ਏਕਕ੍ਖਣੇ ਸਬ੍ਬਾਸਂ ਉਪ੍ਪਤ੍ਤਿਭਾਵੇਨਾਤਿ.
ਉਪੇਕ੍ਖਾਸਮਨ੍ਨਾਗਤਕਥਾਵਣ੍ਣਨਾ.
੬. ਬੋਧਿਯਾਬੁਦ੍ਧੋਤਿਕਥਾਵਣ੍ਣਨਾ
੩੯੮. ਇਦਾਨਿ ਬੋਧਿਯਾ ਬੁਦ੍ਧੋਤਿਕਥਾ ਨਾਮ ਹੋਤਿ. ਤਤ੍ਥ ਬੋਧੀਤਿ ਚਤੁਮਗ੍ਗਞਾਣਸ੍ਸਾਪਿ ਸਬ੍ਬਞ੍ਞੁਤਞ੍ਞਾਣਸ੍ਸਾਪਿ ਅਧਿਵਚਨਂ. ਤਸ੍ਮਾ ਯੇਸਂ ਯਥਾ ਓਦਾਤੇਨ ਵਣ੍ਣੇਨ ਓਦਾਤੋ, ਸਾਮੇਨ ਵਣ੍ਣੇਨ ਸਾਮੋ, ਏਵਂ ਬੋਧਿਯਾ ਬੁਦ੍ਧੋਤਿ ਲਦ੍ਧਿ, ਸੇਯ੍ਯਥਾਪਿ ਏਤਰਹਿ ਉਤ੍ਤਰਾਪਥਕਾਨਂਯੇਵ; ਤੇ ਸਨ੍ਧਾਯ ਪੁਚ੍ਛਾ ਚ ਅਨੁਯੋਗੋ ਚ ਸਕਵਾਦਿਸ੍ਸ, ਪਟਿਞ੍ਞਾ ਚ ਪਟਿਕ੍ਖੇਪੋ ਚ ਇਤਰਸ੍ਸ.
ਅਤੀਤਾਯਾਤਿ ¶ ਪਞ੍ਹੇ ਤਸ੍ਮਿਂ ਖਣੇ ਅਭਾਵਤੋ ਪਟਿਕ੍ਖਿਪਤਿ. ਦੁਤਿਯਂ ਪੁਟ੍ਠੋ ਪਟਿਲਾਭਂ ਸਨ੍ਧਾਯ ਪਟਿਜਾਨਾਤਿ. ਪੁਨ ਕਿਚ੍ਚਵਸੇਨ ਪੁਟ੍ਠੋ ਕਿਚ੍ਚਾਭਾਵਤੋ ਪਟਿਕ੍ਖਿਪਤਿ. ਦੁਤਿਯਂ ਪੁਟ੍ਠੋ ਯਂ ਤੇਨ ਤਾਯ ਕਰਣੀਯਂ ਕਤਂ, ਤਤ੍ਥ ਸਮ੍ਮੋਹਾਭਾਵਂ ਪਟਿਜਾਨਾਤਿ. ਲੇਸੋਕਾਸਂ ਪਨ ਅਦਤ੍ਵਾ ਦੁਕ੍ਖਂ ਪਰਿਜਾਨਾਤੀਤਿਆਦਿਨਾ ਨਯੇਨ ਪੁਟ੍ਠੋ ਤਸ੍ਸ ਕਿਚ੍ਚਸ੍ਸ ਅਭਾਵਾ ਪਟਿਕ੍ਖਿਪਤਿ.
ਅਨਾਗਤਪਞ੍ਹੇ ਤਸ੍ਮਿਂ ਖਣੇ ਮਗ੍ਗਞਾਣਸ੍ਸ ਅਭਾਵਾ ਪਟਿਕ੍ਖਿਪਤਿ. ਦੁਤਿਯਂ ਪੁਟ੍ਠੋ ‘‘ਅਗਮਾ ਰਾਜਗਹਂ ਬੁਦ੍ਧੋ’’ਤਿ (ਸੁ. ਨਿ. ੪੧੦) ਅਨਾਗਤਾਯ ਬੋਧਿਯਾ ਬੁਦ੍ਧਭਾਵਂ ਮਞ੍ਞਮਾਨੋ ਪਟਿਜਾਨਾਤਿ. ਬੋਧਿਕਰਣੀਯਂ ਕਰੋਤੀਤਿ ਪੁਟ੍ਠੋ ਤਸ੍ਮਿਂ ਖਣੇ ਕਿਚ੍ਚਾਭਾਵੇਨ ਪਟਿਕ੍ਖਿਪਤਿ. ਦੁਤਿਯਂ ਪੁਟ੍ਠੋ ਯਦਿ ਨ ਕਰੇਯ੍ਯ, ਬੁਦ੍ਧੋਤਿ ਨ ਵੁਚ੍ਚੇਯ੍ਯ. ਯਸ੍ਮਾ ਅਵਸ੍ਸਂ ਕਰਿਸ੍ਸਤਿ, ਤਸ੍ਮਾ ਕਰੋਤਿਯੇਵ ਨਾਮਾਤਿ ਪਟਿਜਾਨਾਤਿ. ਪੁਨ ਲੇਸੋਕਾਸਂ ਅਦਤ੍ਵਾ ਪੁਟ੍ਠੋ ਪਟਿਕ੍ਖਿਪਤਿ. ਪਚ੍ਚੁਪ੍ਪਨ੍ਨਪਞ੍ਹੋ ਸਦ੍ਧਿਂ ਸਂਸਨ੍ਦਨਾਯ ਉਤ੍ਤਾਨਤ੍ਥੋਵ.
੩੯੯. ਤਿਸ੍ਸੋ ਬੋਧਿਯੋ ਏਕਤੋ ਕਤ੍ਵਾ ਪੁਟ੍ਠੋ ਸਬ੍ਬਞ੍ਞੁਤਞ੍ਞਾਣਂ ਸਨ੍ਧਾਯ ਤੀਹਿਪਿ ਬੁਦ੍ਧੋਤਿ ਵਤ੍ਤਬ੍ਬਭਾਵਤੋ ਪਟਿਜਾਨਾਤਿ. ਪੁਨ ਤੀਹਿਤਿ ਪੁਟ੍ਠੋ ਸਬ੍ਬਾਸਂ ¶ ਏਕਕ੍ਖਣੇ ਅਭਾਵਾ ਪਟਿਕ੍ਖਿਪਤਿ. ਦੁਤਿਯਂ ਪੁਟ੍ਠੋ ਅਤੀਤਾਨਾਗਤਪਚ੍ਚੁਪ੍ਪਨ੍ਨਸ੍ਸ ਸਬ੍ਬਞ੍ਞੁਤਞ੍ਞਾਣਸ੍ਸ ਵਸੇਨ ਪਟਿਜਾਨਾਤਿ. ਪੁਨ ਲੇਸੋਕਾਸਂ ਅਦਤ੍ਵਾ ਸਤਤਂ ਸਮਿਤਨ੍ਤਿ ਪੁਟ੍ਠੋ ਪਟਿਕ੍ਖਿਪਤਿ.
ਨ ਬਤ੍ਤਬ੍ਬਂ ਬੋਧਿਯਾਤਿ ਪੁਚ੍ਛਾ ਪਰਵਾਦਿਸ੍ਸ, ਬੋਧਿਯਾ ਅਭਾਵਕ੍ਖਣੇ ਅਬੁਦ੍ਧਭਾਵਾਪਤ੍ਤਿਤੋ ਪਟਿਞ੍ਞਾ ਸਕਵਾਦਿਸ੍ਸ. ਨਨੁ ਬੋਧਿਪਟਿਲਾਭਾਤਿ ਪਞ੍ਹੇ ਪਨ ਯਸ੍ਮਿਂ ਸਨ੍ਤਾਨੇ ਬੋਧਿਸਙ੍ਖਾਤਂ ¶ ਮਗ੍ਗਞਾਣਂ ਉਪ੍ਪਨ੍ਨਂ, ਤਤ੍ਥ ਬੁਦ੍ਧੋਤਿ ਸਮ੍ਮੁਤਿਸਬ੍ਭਾਵਤੋ ਪਟਿਞ੍ਞਾ ਤਸ੍ਸੇਵ. ਤਸ੍ਸ ਅਧਿਪ੍ਪਾਯਂ ਅਜਾਨਿਤ੍ਵਾ ਹਞ੍ਚੀਤਿ ਲਦ੍ਧਿਟ੍ਠਪਨਾ ਪਰਵਾਦਿਸ੍ਸ. ਇਦਾਨਿਸ੍ਸ ਅਸਲ੍ਲਕ੍ਖਣਂ ਪਾਕਟਂ ਕਾਤੁਂ ਬੋਧਿਪਟਿਲਾਭਾ ਬੁਦ੍ਧੋਤਿ ਬੋਧਿਯਾ ਬੁਦ੍ਧੋਤਿ ਪੁਚ੍ਛਾ ਸਕਵਾਦਿਸ੍ਸ. ਤਸ੍ਸਤ੍ਥੋ – ‘‘ਕਿਂ ਤੇ ਯਸ੍ਮਾ ਬੋਧਿਪਟਿਲਾਭਾ ਬੁਦ੍ਧੋ, ਤਸ੍ਮਾ ਬੋਧਿਯਾ ਬੁਦ੍ਧੋ’’ਤਿ. ਇਤਰੋ ‘‘ਬੋਧਿਪਟਿਲਾਭੋ ਨਾਮ ਬੋਧਿਯਾ ਉਪ੍ਪਜ੍ਜਿਤ੍ਵਾ ਨਿਰੁਦ੍ਧਾਯਪਿ ਸਨ੍ਤਾਨੇ ਉਪ੍ਪਨ੍ਨਭਾਵੋਯੇਵ. ਬੋਧਿ ਨਾਮ ਮਗ੍ਗਕ੍ਖਣੇ ਞਾਣ’’ਨ੍ਤਿ ਇਮਂ ਵਿਭਾਗਂ ਅਸਲ੍ਲਕ੍ਖੇਨ੍ਤੋਵ ਪੁਨ ਪਟਿਜਾਨਾਤਿ. ਤਤੋ ਸਕਵਾਦਿਨਾ ਬੋਧਿਪਟਿਲਾਭਾ ਬੋਧੀਤਿ ਪੁਟ੍ਠੋ ਵਚਨੋਕਾਸਂ ਅਲਭਨ੍ਤੋ ਪਟਿਕ੍ਖਿਪਤੀਤਿ.
ਬੋਧਿਯਾਬੁਦ੍ਧੋਤਿਕਥਾਵਣ੍ਣਨਾ.
ਇਤਿ ਇਮਾ ਤਿਸ੍ਸੋਪਿ ਕਥਾ ਉਤ੍ਤਰਾਪਥਕਾਨਂਯੇਵ.
੭. ਲਕ੍ਖਣਕਥਾਵਣ੍ਣਨਾ
੪੦੦. ਇਦਾਨਿ ¶ ਲਕ੍ਖਣਕਥਾ ਨਾਮ ਹੋਤਿ. ਤਤ੍ਥ ‘‘ਯੇਹਿ ਸਮਨ੍ਨਾਗਤਸ੍ਸ ਮਹਾਪੁਰਿਸਸ੍ਸ ਦ੍ਵੇਵ ਗਤਿਯੋ ਭਵਨ੍ਤੀ’’ਤਿ (ਦੀ. ਨਿ. ੧.੨੫੮) ਇਮਂ ਸੁਤ੍ਤਂ ਅਯੋਨਿਸੋ ਗਹੇਤ੍ਵਾ ਲਕ੍ਖਣਸਮਨ੍ਨਾਗਤੋ ਬੋਧਿਸਤ੍ਤੋਵ ਹੋਤੀਤਿ ਯੇਸਂ ਲਦ੍ਧਿ, ਸੇਯ੍ਯਥਾਪਿ ਏਤਰਹਿ ਉਤ੍ਤਰਾਪਥਕਾਨਂ; ਤੇ ਸਨ੍ਧਾਯ ਪੁਚ੍ਛਾ ਸਕਵਾਦਿਸ੍ਸ, ਪਟਿਞ੍ਞਾ ਇਤਰਸ੍ਸ.
ਚਕ੍ਕਵਤ੍ਤਿਸਤ੍ਤੋਤਿ ਪਞ੍ਹੇਸੁ ਯਸ੍ਮਾ ਚਕ੍ਕਵਤ੍ਤੀ ਸਤ੍ਤੋਪਿ ਚ ਬੋਧਿਸਤ੍ਤੋਪਿ, ਤਸ੍ਮਾ ਅਬੋਧਿਸਤ੍ਤਂ ਸਨ੍ਧਾਯ ਪਟਿਕ੍ਖਿਪਤਿ. ਬੋਧਿਸਤ੍ਤਂ ਸਨ੍ਧਾਯ ਪਟਿਜਾਨਾਤਿ.
੪੦੨. ਦ੍ਵਤ੍ਤਿਂਸਿਮਾਨੀਤਿਸੁਤ੍ਤਂ ¶ ਬੋਧਿਸਤ੍ਤਮੇਵ ਸਨ੍ਧਾਯ ਵੁਤ੍ਤਂ. ਸੋ ਹਿ ਪਚ੍ਛਿਮੇ ਭਵੇ ਬੁਦ੍ਧੋ ਹੋਤਿ, ਇਤਰੇਸੁ ਚਕ੍ਕਵਤ੍ਤੀ, ਤਸ੍ਮਾ ਆਭਤਮ੍ਪਿ ਅਨਾਭਤਸਦਿਸਮੇਵਾਤਿ.
ਲਕ੍ਖਣਕਥਾਵਣ੍ਣਨਾ.
੮. ਨਿਯਾਮੋਕ੍ਕਨ੍ਤਿਕਥਾਵਣ੍ਣਨਾ
੪੦੩. ਇਦਾਨਿ ¶ ਨਿਯਾਮੋਕ੍ਕਨ੍ਤਿਕਥਾ ਨਾਮ ਹੋਤਿ. ਤਤ੍ਥ ਯੇਸਂ ਘਟਿਕਾਰਸੁਤ੍ਤੇ ਜੋਤਿਪਾਲਸ੍ਸ ਪਬ੍ਬਜ੍ਜਂ ਸਨ੍ਧਾਯ ‘‘ਬੋਧਿਸਤ੍ਤੋ ਕਸ੍ਸਪਭਗਵਤੋ ਪਾਵਚਨੇ ਓਕ੍ਕਨ੍ਤਨਿਯਾਮੋ ਚਰਿਤਬ੍ਰਹ੍ਮਚਰਿਯੋ’’ਤਿ ਲਦ੍ਧਿ, ਸੇਯ੍ਯਥਾਪਿ ਏਤਰਹਿ ਅਨ੍ਧਕਾਨਂ; ਤੇ ਸਨ੍ਧਾਯ ਬੋਧਿਸਤ੍ਤੋਤਿ ਪੁਚ੍ਛਾ ਸਕਵਾਦਿਸ੍ਸ, ਲਦ੍ਧਿਯਂ ਠਤ੍ਵਾ ਪਟਿਞ੍ਞਾ ਇਤਰਸ੍ਸ. ਤਤੋ ਯਸ੍ਮਾ ਨਿਯਾਮੋਤਿ ਵਾ ਬ੍ਰਹ੍ਮਚਰਿਯਨ੍ਤਿ ਵਾ ਅਰਿਯਮਗ੍ਗਸ੍ਸ ਨਾਮਂ, ਬੋਧਿਸਤ੍ਤਾਨਞ੍ਚ ਠਪੇਤ੍ਵਾ ਪਾਰਮੀਪੂਰਣਂ ਅਞ੍ਞਾ ਨਿਯਾਮੋਕ੍ਕਨ੍ਤਿ ਨਾਮ ਨਤ੍ਥਿ. ਯਦਿ ਭਵੇਯ੍ਯ, ਬੋਧਿਸਤ੍ਤੋ ਸੋਤਾਪਨ੍ਨੋ ਸਾਵਕੋ ਭਵੇਯ੍ਯ. ਨ ਚੇਤਮੇਵਂ. ਕੇਵਲਞ੍ਹਿ ਨਂ ਬੁਦ੍ਧਾ ਅਤ੍ਤਨੋ ਞਾਣਬਲੇ ਠਤ੍ਵਾ – ‘‘ਅਯਂ ਬੁਦ੍ਧੋ ਭਵਿਸ੍ਸਤੀ’’ਤਿ ਬ੍ਯਾਕਰੋਨ੍ਤਿ, ਤਸ੍ਮਾ ਪੁਨ ਬੋਧਿਸਤ੍ਤੋਤਿ ਅਨੁਯੋਗੋ ਸਕਵਾਦਿਸ੍ਸ. ਪਚ੍ਛਿਮਭਵਂ ਸਨ੍ਧਾਯ ਪਟਿਕ੍ਖੇਪੋ ਇਤਰਸ੍ਸ. ਦੁਤਿਯਪਞ੍ਹੇ ਜੋਤਿਪਾਲਕਾਲਂ ਸਨ੍ਧਾਯ ਪਟਿਞ੍ਞਾ ਤਸ੍ਸੇਵ. ਸਾਵਕੋ ਹੁਤ੍ਵਾਤਿਆਦੀਸੁਪਿ ਏਸੇਵ ਨਯੋ. ਅਨੁਸ੍ਸਵਿਯੋਤਿ ¶ ਅਨੁਸ੍ਸਵੇਨ ਪਟਿਵਿਦ੍ਧਧਮ੍ਮੋ. ਪਚ੍ਛਿਮਭਵਂ ਸਨ੍ਧਾਯ ਪਟਿਕ੍ਖਿਪਿਤ੍ਵਾ ਜੋਤਿਪਾਲਕਾਲੇ ਅਨੁਸ੍ਸਵਂ ਸਨ੍ਧਾਯ ਪਟਿਜਾਨਾਤਿ.
੪੦੪. ਅਞ੍ਞਂ ਸਤ੍ਥਾਰਨ੍ਤਿਆਲ਼ਾਰਞ੍ਚ ਰਾਮਪੁਤ੍ਤਞ੍ਚ ਸਨ੍ਧਾਯ ਵੁਤ੍ਤਂ. ਆਯਸ੍ਮਾ ਆਨਨ੍ਦੋਤਿਆਦਿ ‘‘ਓਕ੍ਕਨ੍ਤਨਿਯਾਮਾਵ ਸਾਵਕਾ ਹੋਨ੍ਤਿ, ਨ ਇਤਰੇ ਓਕ੍ਕਨ੍ਤਨਿਯਾਮਾ ਏਵਰੂਪਾ ਹੋਨ੍ਤੀ’’ਤਿ ਦਸ੍ਸੇਤੁਂ ਵੁਤ੍ਤਂ.
ਸਾਵਕੋ ਜਾਤਿਂ ਵੀਤਿਵਤ੍ਤੋਤਿ ਯਾਯ ਜਾਤਿਯਾ ਸਾਵਕੋ, ਤਂ ਵੀਤਿਵਤ੍ਤੋ ਅਞ੍ਞਸ੍ਮਿਂ ਭਵੇ ਅਸਾਵਕੋ ਹੋਤੀਤਿ ਪੁਚ੍ਛਤਿ. ਇਤਰੋ ਸੋਤਾਪਨ੍ਨਾਦੀਨਂ ਸੋਤਾਪਨ੍ਨਾਦਿਸਾਵਕਭਾਵਤੋ ਪਟਿਕ੍ਖਿਪਤਿ. ਸੇਸਮੇਤ੍ਥ ਉਤ੍ਤਾਨਤ੍ਥਮੇਵਾਤਿ.
ਨਿਯਾਮੋਕ੍ਕਨ੍ਤਿਕਥਾਵਣ੍ਣਨਾ.
੯. ਅਪਰਾਪਿ ਸਮਨ੍ਨਾਗਤਕਥਾਵਣ੍ਣਨਾ
੪੦੬. ਇਦਾਨਿ ¶ ਅਪਰਾਪਿ ਸਮਨ੍ਨਾਗਤਕਥਾ ਨਾਮ ਹੋਤਿ. ਤਤ੍ਥ ਯੇਸਂ ‘‘ਚਤੁਤ੍ਥਮਗ੍ਗਟ੍ਠੋ ਪੁਗ੍ਗਲੋ ਪਤ੍ਤਿਧਮ੍ਮਵਸੇਨ ਤੀਹਿ ਫਲੇਹਿ ਸਮਨ੍ਨਾਗਤੋ’’ਤਿ ਲਦ੍ਧਿ, ਸੇਯ੍ਯਥਾਪਿ ਏਤਰਹਿ ਅਨ੍ਧਕਾਨਂ ¶ ; ਤੇ ਸਨ੍ਧਾਯ ਪੁਚ੍ਛਾ ਸਕਵਾਦਿਸ੍ਸ, ਪਟਿਞ੍ਞਾ ਇਤਰਸ੍ਸ. ਸੇਸਮੇਤ੍ਥ ਹੇਟ੍ਠਾ ਚਤੂਹਿ ਫਲੇਹਿ ਸਮਨ੍ਨਾਗਤਕਥਾਯਂ ਵੁਤ੍ਤਨਯੇਨੇਵ ਵੇਦਿਤਬ੍ਬਨ੍ਤਿ.
ਅਪਰਾਪਿ ਸਮਨ੍ਨਾਗਤਕਥਾਵਣ੍ਣਨਾ.
੧੦. ਸਬ੍ਬਸਂਯੋਜਨਪ੍ਪਹਾਨਕਥਾਵਣ੍ਣਨਾ
੪੧੩. ਇਦਾਨਿ ਸਂਯੋਜਨਪ੍ਪਹਾਨਕਥਾ ਨਾਮ ਹੋਤਿ. ਤਤ੍ਥ ਯੇਸਂ ‘‘ਨਿਪ੍ਪਰਿਯਾਯੇਨੇਵ ਸਬ੍ਬਸਂਯੋਜਨਪ੍ਪਹਾਨਂ ¶ ਅਰਹਤ੍ਤ’’ਨ੍ਤਿ ਲਦ੍ਧਿ, ਸੇਯ੍ਯਥਾਪਿ ਏਤਰਹਿ ਅਨ੍ਧਕਾਨਂ; ਤੇ ਸਨ੍ਧਾਯ ਪੁਚ੍ਛਾ ਸਕਵਾਦਿਸ੍ਸ, ਪਟਿਞ੍ਞਾ ਇਤਰਸ੍ਸ. ਪੁਨ ਸਬ੍ਬੇ ਸਂਯੋਜਨਾਤਿ ਪੁਟ੍ਠੋ ਹੇਟ੍ਠਾ ਵੁਤ੍ਤਮਗ੍ਗਤ੍ਤਯੇਨ ਪਹੀਨੇ ਸਨ੍ਧਾਯ ਪਟਿਕ੍ਖਿਪਤਿ. ਦੁਤਿਯਂ ਪੁਟ੍ਠੋ ਤੇਨ ਮਗ੍ਗੇਨ ਅਪ੍ਪਹੀਨਸ੍ਸ ਅਭਾਵਾ ਪਟਿਜਾਨਾਤਿ. ਸਕ੍ਕਾਯਦਿਟ੍ਠਿਆਦੀਸੁਪਿ ਪਠਮਮਗ੍ਗੇਨ ਪਹੀਨਭਾਵਂ ਸਨ੍ਧਾਯ ਪਟਿਕ੍ਖਿਪਤਿ, ਚਤੁਤ੍ਥਮਗ੍ਗੇਨ ਅਨਵਸੇਸਪ੍ਪਹਾਨਂ ਸਨ੍ਧਾਯ ਪਟਿਜਾਨਾਤਿ. ਏਸੇਵ ਨਯੋ ਸਬ੍ਬਤ੍ਥਾਤਿ.
ਸਬ੍ਬਸਂਯੋਜਨਪ੍ਪਹਾਨਕਥਾਵਣ੍ਣਨਾ.
ਚਤੁਤ੍ਥੋ ਵਗ੍ਗੋ.
੫. ਪਞ੍ਚਮਵਗ੍ਗੋ
੧. ਵਿਮੁਤ੍ਤਿਕਥਾਵਣ੍ਣਨਾ
੪੧੮. ਇਦਾਨਿ ¶ ਵਿਮੁਤ੍ਤਿਕਥਾ ਨਾਮ ਹੋਤਿ. ਤਤ੍ਥ ਵਿਪਸ੍ਸਨਾ, ਮਗ੍ਗੋ, ਫਲਂ, ਪਚ੍ਚਵੇਕ੍ਖਣਨ੍ਤਿ ਚਤੁਨ੍ਨਂ ਞਾਣਾਨਂ ਵਿਮੁਤ੍ਤਿਞਾਣਨ੍ਤਿ ਨਾਮਂ. ਤੇਸੁ ਵਿਪਸ੍ਸਨਾਞਾਣਂ ਨਿਚ੍ਚਨਿਮਿਤ੍ਤਾਦੀਹਿ ਵਿਮੁਤ੍ਤਤ੍ਤਾ, ਤਦਙ੍ਗਵਿਮੁਤ੍ਤਿਭਾਵੇਨ ਵਾ ਵਿਮੁਤ੍ਤਤ੍ਤਾ ਵਿਮੁਤ੍ਤਿਞਾਣਂ. ਮਗ੍ਗੋ ¶ ਸਮੁਚ੍ਛੇਦਵਿਮੁਤ੍ਤਿ, ਫਲਂ ਪਟਿਪ੍ਪਸ੍ਸਦ੍ਧਿਵਿਮੁਤ੍ਤਿ, ਪਚ੍ਚਵੇਕ੍ਖਣਞਾਣਂ ਪਨ ਵਿਮੁਤ੍ਤਿਂ ਜਾਨਾਤੀਤਿ ਵਿਮੁਤ੍ਤਿਞਾਣਂ. ਏਵਂ ਚਤੁਬ੍ਬਿਧੇ ਵਿਮੁਤ੍ਤਿਞਾਣੇ ਨਿਪ੍ਪਰਿਯਾਯੇਨ ਫਲਞਾਣਮੇਵ ਵਿਮੁਤ੍ਤਿ. ਸੇਸਾਨਿ ‘‘ਵਿਮੁਤ੍ਤਾਨੀ’’ਤਿ ਵਾ ‘‘ਅਵਿਮੁਤ੍ਤਾਨੀ’’ਤਿ ਵਾ ਨ ਵਤ੍ਤਬ੍ਬਾਨਿ. ਤਸ੍ਮਾ ‘‘ਇਦਂ ਨਾਮ ਵਿਮੁਤ੍ਤਿਞਾਣਂ ਵਿਮੁਤ੍ਤ’’ਨ੍ਤਿ ਅਵਤ੍ਵਾ ਅਵਿਸੇਸੇਨੇਵ ‘‘ਵਿਮੁਤ੍ਤਿਞਾਣਂ ਵਿਮੁਤ੍ਤ’’ਨ੍ਤਿ ਯੇਸਂ ਲਦ੍ਧਿ, ਸੇਯ੍ਯਥਾਪਿ ਅਨ੍ਧਕਾਨਂ; ਤੇ ਸਨ੍ਧਾਯ ਪੁਚ੍ਛਾ ਸਕਵਾਦਿਸ੍ਸ, ਪਟਿਞ੍ਞਾ ਪਰਵਾਦਿਸ੍ਸ. ਪੁਨ ਯਂਕਿਞ੍ਚੀਤਿ ਪੁਟ੍ਠੋ ਪਚ੍ਚਵੇਕ੍ਖਣਾਦੀਨਿ ਸਨ੍ਧਾਯ ਪਟਿਕ੍ਖਿਪਤਿ. ਪਟਿਪਨ੍ਨਸ੍ਸਾਤਿ ਪੁਟ੍ਠੋ ਮਗ੍ਗਞਾਣਸ੍ਸ ਅਨਾਸਵਤਂ ਸਨ੍ਧਾਯ ਪਟਿਜਾਨਾਤਿ. ਯਸ੍ਮਾ ਪਨ ਤਂ ਸੋਤਾਪਨ੍ਨਸ੍ਸ ਫਲੇ ਠਿਤਸ੍ਸ ਞਾਣਂ ਨ ਹੋਤਿ, ਤਸ੍ਮਾ ਵਿਮੁਤ੍ਤਂ ਨਾਮ ਨ ਹੋਤੀਤਿ ਚੋਦਨਤ੍ਥਂ ਪੁਨ ਸਕਵਾਦੀ ਸੋਤਾਪਨ੍ਨਸ੍ਸਾਤਿਆਦਿਮਾਹ. ਇਮਿਨਾ ਉਪਾਯੇਨ ਸਬ੍ਬਤ੍ਥ ਅਤ੍ਥੋ ਵੇਦਿਤਬ੍ਬੋ.
ਵਿਮੁਤ੍ਤਿਕਥਾਵਣ੍ਣਨਾ.
੨. ਅਸੇਖਞਾਣਕਥਾਵਣ੍ਣਨਾ
੪੨੧. ਇਦਾਨਿ ¶ ਅਸੇਖਕਥਾ ਨਾਮ ਹੋਤਿ. ਤਤ੍ਥ ਯਸ੍ਮਾ ਆਨਨ੍ਦਤ੍ਥੇਰਾਦਯੋ ਸੇਖਾ ‘‘ਉਲ਼ਾਰੋ ਭਗਵਾ’’ਤਿਆਦਿਨਾ ਨਯੇਨ ਅਸੇਖੇ ਜਾਨਨ੍ਤਿ, ਤਸ੍ਮਾ ¶ ‘‘ਸੇਖਸ੍ਸ ਅਸੇਖਞਾਣਂ ਅਤ੍ਥੀ’’ਤਿ ਯੇਸਂ ਲਦ੍ਧਿ, ਸੇਯ੍ਯਥਾਪਿ ਉਤ੍ਤਰਾਪਥਕਾਨਂ; ਤੇ ਸਨ੍ਧਾਯ ਪੁਚ੍ਛਾ ਸਕਵਾਦਿਸ੍ਸ, ਪਟਿਞ੍ਞਾ ਇਤਰਸ੍ਸ. ਜਾਨਾਤਿ ਪਸ੍ਸਤੀਤਿ ਇਦਂ ਅਤ੍ਤਨਾ ਅਧਿਗਤਸ੍ਸ ਜਾਨਨਵਸੇਨ ਵੁਤ੍ਤਂ. ਗੋਤ੍ਰਭੁਨੋਤਿਆਦਿ ਹੇਟ੍ਠਿਮਾਯ ਭੂਮਿਯਂ ਠਿਤਸ੍ਸ ਉਪਰੂਪਰਿਞਾਣਸ੍ਸ ਅਭਾਵਦਸ੍ਸਨਤ੍ਥਂ ਵੁਤ੍ਤਂ. ਨਨੁ ਆਯਸ੍ਮਾ ਆਨਨ੍ਦੋ ਸੇਖੋ ‘‘ਉਲ਼ਾਰੋ ਭਗਵਾ’’ਤਿ ਜਾਨਾਤੀਤਿ ਪਰਵਾਦੀ ਅਸੇਖੇ ਭਗਵਤਿ ਪਵਤ੍ਤਤ੍ਤਾ ਤਂ ਅਸੇਖਞਾਣਨ੍ਤਿ ਇਚ੍ਛਤਿ, ਨ ਪਨੇਤਂ ਅਸੇਖਂ. ਤਸ੍ਮਾ ਏਵਂ ਪਤਿਟ੍ਠਾਪਿਤਾਪਿ ਲਦ੍ਧਿ ਅਪ੍ਪਤਿਟ੍ਠਾਪਿਤਾਵ ਹੋਤੀਤਿ.
ਅਸੇਖਞਾਣਕਥਾਵਣ੍ਣਨਾ.
੩. ਵਿਪਰੀਤਕਥਾਵਣ੍ਣਨਾ
੪੨੪. ਇਦਾਨਿ ਵਿਪਰੀਤਕਥਾ ਨਾਮ ਹੋਤਿ. ਤਤ੍ਥ ‘‘ਯ੍ਵਾਯਂ ਪਥਵੀਕਸਿਣੇ ਪਥਵੀਸਞ੍ਞੀ ਸਮਾਪਜ੍ਜਤਿ, ਤਸ੍ਸ ਤਂ ਞਾਣਂ ਵਿਪਰੀਤਞਾਣ’’ਨ੍ਤਿ ਯੇਸਂ ਲਦ੍ਧਿ, ਸੇਯ੍ਯਥਾਪਿ ¶ ਅਨ੍ਧਕਾਨਂ, ਤੇ ਸਨ੍ਧਾਯ ਪੁਚ੍ਛਾ ਸਕਵਾਦਿਸ੍ਸ, ਪਟਿਞ੍ਞਾ ਇਤਰਸ੍ਸ. ਪਥਵਿਂ ਨਿਸ੍ਸਾਯ ਉਪ੍ਪਨ੍ਨਨਿਮਿਤ੍ਤਞ੍ਹਿ ਨ ਪਥਵੀਯੇਵ, ਤਤ੍ਰ ਚਾਯਂ ਪਥਵੀਸਞ੍ਞੀ. ਤਸ੍ਮਾ ਵਿਪਰੀਤਞਾਣਨ੍ਤਿ ਅਯਮੇਤਸ੍ਸ ਅਧਿਪ੍ਪਾਯੋ. ਤਤੋ ਸਕਵਾਦੀ ‘‘ਲਕ੍ਖਣਪਥਵੀਪਿ ਸਸਮ੍ਭਾਰਪਥਵੀਪਿ ਨਿਮਿਤ੍ਤਪਥਵੀਪਿ ਪਥਵੀਦੇਵਤਾਪਿ ਸਬ੍ਬਾ ਪਥਵੀਯੇਵ, ਤਾਸੁ ਪਥਵੀਤਿ ਞਾਣਂ ਵਿਪਰੀਤਂ ਨ ਹੋਤਿ. ਅਨਿਚ੍ਚੇ ਨਿਚ੍ਚਨ੍ਤਿਆਦਿਵਿਪਰਿਯੇਸੋ ਪਨ ਵਿਪਰੀਤਞਾਣਂ ਨਾਮ. ਕਿਂ ਤੇ ਇਦਂ ਏਤੇਸੁ ਅਞ੍ਞਤਰ’’ਨ੍ਤਿ ਚੋਦੇਤੁਂ ਅਨਿਚ੍ਚੇ ਨਿਚ੍ਚਨ੍ਤਿਆਦਿਮਾਹ. ਇਤਰੋ ਵਿਪਲ੍ਲਾਸਲਕ੍ਖਣਾਭਾਵਂ ਸਨ੍ਧਾਯ ਪਟਿਕ੍ਖਿਪਤਿ, ਪਥਵੀਨਿਮਿਤ੍ਤਂ ਸਨ੍ਧਾਯ ਪਟਿਜਾਨਾਤਿ.
ਕੁਸਲਨ੍ਤਿ ਸੇਕ੍ਖਪੁਥੁਜ੍ਜਨਾਨਂ ਞਾਣਂ ਸਨ੍ਧਾਯ ਵੁਤ੍ਤਂ. ਅਤ੍ਥਿ ਅਰਹਤੋਤਿ ਪਞ੍ਹੇਸੁਪਿ ਵਿਪਲ੍ਲਾਸਲਕ੍ਖਣਾਭਾਵੇਨ ਪਟਿਕ੍ਖਿਪਤਿ. ਪਥਵੀਨਿਮਿਤ੍ਤਂ ਸਨ੍ਧਾਯ ਪਟਿਜਾਨਾਤਿ. ਸਬ੍ਬੇਵ ਪਥਵੀਤਿ ਸਬ੍ਬਂ ਤਂ ਪਥਵੀਕਸਿਣਂ ਲਕ੍ਖਣਪਥਵੀਯੇਵ ¶ ਹੋਤੀਤਿ ਪੁਚ੍ਛਤਿ. ਸਕਵਾਦੀ ਤਥਾ ਅਭਾਵਤੋ ਪਟਿਕ੍ਖਿਪਤਿ. ਨਨੁ ਪਥਵੀ ਅਤ੍ਥਿ, ਅਤ੍ਥਿ ਚ ਕੋਚਿ ਪਥਵਿਂ ਪਥਵਿਤੋ ਸਮਾਪਜ੍ਜਤੀਤਿ ਪੁਚ੍ਛਾ ਸਕਵਾਦਿਸ੍ਸ ¶ . ਤਸ੍ਸਤ੍ਥੋ – ਨਨੁ ਨਿਮਿਤ੍ਤਪਥਵੀ ਅਤ੍ਥਿ, ਅਤ੍ਥਿ ਚ ਕੋਚਿ ਤਂ ਪਥਵਿਂ ਪਥਵਿਤੋਯੇਵ ਸਮਾਪਜ੍ਜਤਿ, ਨ ਆਪਤੋ ਵਾ ਤੇਜਤੋ ਵਾਤਿ. ਪਥਵੀ ਅਤ੍ਥੀਤਿਆਦਿ ‘‘ਯਦਿ ਯਂ ਯਥਾ ਅਤ੍ਥਿ, ਤਂ ਤਥਾ ਸਮਾਪਜ੍ਜਨ੍ਤਸ੍ਸ ਞਾਣਂ ਵਿਪਰੀਤਂ ਹੋਤਿ, ਨਿਬ੍ਬਾਨਂ ਅਤ੍ਥਿ, ਤਮ੍ਪਿ ਸਮਾਪਜ੍ਜਨ੍ਤਸ੍ਸ ਸਬ੍ਬਵਿਪਰਿਯੇਸਸਮੁਗ੍ਘਾਤਨਂ ਮਗ੍ਗਞਾਣਮ੍ਪਿ ਤੇ ਵਿਪਰੀਤਂ ਹੋਤੂ’’ਤਿ ਦਸ੍ਸਨਤ੍ਥਂ ਵੁਤ੍ਤਨ੍ਤਿ.
ਵਿਪਰੀਤਕਥਾਵਣ੍ਣਨਾ.
੪. ਨਿਯਾਮਕਥਾਵਣ੍ਣਨਾ
੪੨੮-੪੩੧. ਇਦਾਨਿ ਨਿਯਾਮਕਥਾ ਨਾਮ ਹੋਤਿ. ਤਤ੍ਥ ਯੋ ਪੁਗ੍ਗਲੋ ਸਮ੍ਮਤ੍ਤਨਿਯਾਮਂ ਓਕ੍ਕਮਿਸ੍ਸਤਿ, ਤਂ ‘‘ਭਬ੍ਬੋ ਏਸ ਧਮ੍ਮਂ ਅਭਿਸਮੇਤੁ’’ਨ੍ਤਿ ਯਸ੍ਮਾ ਭਗਵਾ ਜਾਨਾਤਿ, ਤਸ੍ਮਾ ‘‘ਅਨਿਯਤਸ੍ਸ ਪੁਥੁਜ੍ਜਨਸ੍ਸੇਵ ਸਤੋ ਪੁਗ੍ਗਲਸ੍ਸ ਨਿਯਾਮਗਮਨਾਯ ਞਾਣਂ ਅਤ੍ਥੀ’’ਤਿ ਯੇਸਂ ਲਦ੍ਧਿ, ਸੇਯ੍ਯਥਾਪਿ ਏਤਰਹਿ ਉਤ੍ਤਰਾਪਥਕਾਨਂ; ਤੇ ਸਨ੍ਧਾਯ ਅਨਿਯਤਸ੍ਸਾਤਿ ਪੁਚ੍ਛਾ ਸਕਵਾਦਿਸ੍ਸ. ਤਤ੍ਥ ਨਿਯਾਮਗਮਨਾਯਾਤਿ ਨਿਯਾਮੋ ਵੁਚ੍ਚਤਿ ਮਗ੍ਗੋ, ਮਗ੍ਗਗਮਨਾਯ ਮਗ੍ਗੋਕ੍ਕਮਨਾਯਾਤਿ ਅਤ੍ਥੋ. ਯਂ ਪਨਸ੍ਸ ਞਾਣਂ ਦਿਸ੍ਵਾ ਭਗਵਾ ‘‘ਭਬ੍ਬੋ ਅਯ’’ਨ੍ਤਿ ਜਾਨਾਤਿ, ਤਂ ਸਨ੍ਧਾਯ ਪਟਿਞ੍ਞਾ ਪਰਵਾਦਿਸ੍ਸ.
ਅਥਸ੍ਸ ¶ ਸਕਵਾਦੀ ਅਯੁਤ੍ਤਵਾਦਿਤਂ ਦੀਪੇਤੁਂ ਨਿਯਤਸ੍ਸਾਤਿ ਵਿਪਰੀਤਾਨੁਯੋਗਮਾਹ. ਤਤ੍ਥ ਪਠਮਪਞ੍ਹੇ ਮਗ੍ਗੇਨ ਨਿਯਤਸ੍ਸ ਅਨਿਯਾਮਗਮਨਾਯ ਞਾਣਂ ਨਾਮ ਨਤ੍ਥੀਤਿ ਪਟਿਕ੍ਖਿਪਤਿ. ਦੁਤਿਯੇ ਨਤ੍ਥਿਭਾਵੇਨ ਪਟਿਜਾਨਾਤਿ. ਤਤਿਯੇ ਅਨਿਯਤਸ੍ਸ ਨਤ੍ਥੀਤਿ ਪੁਟ੍ਠਤ੍ਤਾ ਲਦ੍ਧਿਵਿਰੋਧੇਨ ਪਟਿਕ੍ਖਿਪਤਿ. ਪੁਨ ਪਠਮਪਞ੍ਹਮੇਵ ਚਤੁਤ੍ਥਂ ਕਤ੍ਵਾ ਨਿਯਤਸ੍ਸ ਨਿਯਾਮਗਮਨਾਦਿਵਸੇਨ ਤਯੋ ਪਞ੍ਹਾ ਕਤਾ. ਤੇਸੁ ਪਠਮੇ ਯਸ੍ਮਾ ਆਦਿਮਗ੍ਗੇਨ ਨਿਯਤਸ੍ਸ ਪੁਨ ਤਦਤ੍ਥਾਯ ਞਾਣਂ ਨਤ੍ਥਿ, ਤਸ੍ਮਾ ਪਟਿਕ੍ਖਿਪਤਿ. ਦੁਤਿਯੇ ¶ ਨਤ੍ਥਿਭਾਵੇਨੇਵ ਪਟਿਜਾਨਾਤਿ. ਤਤਿਯੇ ਲਦ੍ਧਿਵਿਰੋਧੇਨੇਵ ਪਟਿਕ੍ਖਿਪਤਿ. ਪੁਨ ਪਠਮਪਞ੍ਹਂ ਅਟ੍ਠਮਂ ਕਤ੍ਵਾ ਅਨਿਯਤਸ੍ਸ ਅਨਿਯਾਮਗਮਨਾਦਿਵਸੇਨ ਤਯੋ ਪਞ੍ਹਾ ਕਤਾ. ਤੇਸਂ ਅਤ੍ਥੋ ਵੁਤ੍ਤਨਯੇਨੇਵ ਵੇਦਿਤਬ੍ਬੋ. ਪੁਨ ਪਠਮਪਞ੍ਹਮੇਵ ਦ੍ਵਾਦਸਮਂ ਕਤ੍ਵਾ ਤਂਮੂਲਕਾ ਅਤ੍ਥਿ ਨਿਯਾਮੋਤਿਆਦਯੋ ਪਞ੍ਹਾ ਕਤਾ. ਤਤ੍ਥ ਯਸ੍ਮਾ ਨਿਯਾਮਗਮਨਾਯ ਞਾਣਂ ਨਾਮ ਮਗ੍ਗਞਾਣਮੇਵ ਹੋਤਿ, ਤਸ੍ਮਾ ਤਂ ਸਨ੍ਧਾਯ ਅਤ੍ਥਿ ਨਿਯਾਮੋਤਿ ਵੁਤ੍ਤਂ. ਇਤਰੋ ਪਨ ਨਿਯਾਮੋਤਿ ਵੁਤ੍ਤੇ ਪਟਿਕ੍ਖਿਪਤਿ, ਞਾਣਨ੍ਤਿ ਵੁਤ੍ਤੇ ਪਟਿਜਾਨਾਤਿ. ਸਤਿਪਟ੍ਠਾਨਾਦੀਸੁਪਿ ¶ ਏਸੇਵ ਨਯੋ. ਪਚ੍ਚਨੀਕਂ ਉਤ੍ਤਾਨਤ੍ਥਮੇਵ. ਗੋਤ੍ਰਭੁਨੋਤਿਆਦਿ ਯੇਨ ਯਂ ਅਪ੍ਪਤ੍ਤਂ, ਤਸ੍ਸ ਤਂ ਨਤ੍ਥੀਤਿ ਦਸ੍ਸਨਤ੍ਥਂ ਵੁਤ੍ਤਂ. ਭਗਵਾ ਜਾਨਾਤੀਤਿ ਅਤ੍ਤਨੋ ਞਾਣਬਲੇਨ ਜਾਨਾਤਿ, ਨ ਤਸ੍ਸ ਨਿਯਾਮਗਮਨਞਾਣਸਬ੍ਭਾਵਤੋ. ਤਸ੍ਮਾ ਇਮਿਨਾ ਕਾਰਣੇਨ ਪਤਿਟ੍ਠਿਤਾਪਿਸ੍ਸ ਲਦ੍ਧਿ ਅਪ੍ਪਤਿਟ੍ਠਿਤਾਯੇਵਾਤਿ.
ਨਿਯਾਮਕਥਾਵਣ੍ਣਨਾ.
੫. ਪਟਿਸਮ੍ਭਿਦਾਕਥਾਵਣ੍ਣਨਾ
੪੩੨-੪੩੩. ਇਦਾਨਿ ਪਟਿਸਮ੍ਭਿਦਾਕਥਾ ਨਾਮ ਹੋਤਿ. ਤਤ੍ਥ ਯੇਸਂ ‘‘ਯਂਕਿਞ੍ਚਿ ਅਰਿਯਾਨਂ ਞਾਣਂ, ਸਬ੍ਬਂ ਲੋਕੁਤ੍ਤਰਮੇਵਾ’’ਤਿ ਗਹੇਤ੍ਵਾ ‘‘ਸਬ੍ਬਂ ਞਾਣਂ ਪਟਿਸਮ੍ਭਿਦਾ’’ਤਿ ਲਦ੍ਧਿ, ਸੇਯ੍ਯਥਾਪਿ ਅਨ੍ਧਕਾਨਂ; ਤੇ ਸਨ੍ਧਾਯ ਪੁਚ੍ਛਾ ਸਕਵਾਦਿਸ੍ਸ, ਪਟਿਞ੍ਞਾ ਇਤਰਸ੍ਸ. ਸਮ੍ਮੁਤਿਞਾਣਪਞ੍ਹੇਸੁ ਪਥਵੀਕਸਿਣਸਮ੍ਮੁਤਿਯਂ ਸਮਾਪਤ੍ਤਿਞਾਣਂ ਸਨ੍ਧਾਯ ਪਟਿਕ੍ਖਿਪਤਿ, ਨਿਰੁਤ੍ਤਿਞਾਣਂ ਸਨ੍ਧਾਯ ਪਟਿਜਾਨਾਤਿ. ਯੇ ਕੇਚਿ ਸਮ੍ਮੁਤਿਨ੍ਤਿ ਪਞ੍ਹੇ ਪੁਥੁਜ੍ਜਨੇ ਸਨ੍ਧਾਯ ਪਟਿਕ੍ਖਿਪਤਿ. ਚੇਤੋਪਰਿਯਾਯਪਞ੍ਹੇਸੁ ਪੁਥੁਜ੍ਜਨਸ੍ਸ ਞਾਣਂ ਸਨ੍ਧਾਯ ਪਟਿਕ੍ਖਿਪਤਿ, ਅਰਿਯਸ੍ਸ ਞਾਣਂ ਸਨ੍ਧਾਯ ਪਟਿਜਾਨਾਤਿ. ਸਬ੍ਬਾ ਪਞ੍ਞਾਤਿਪਞ੍ਹੇਸੁ ਕਸਿਣਸਮਾਪਤ੍ਤਿਪਞ੍ਹਂ ਸਨ੍ਧਾਯ ਪਟਿਕ੍ਖਿਪਤਿ, ਲੋਕੁਤ੍ਤਰਂ ਸਨ੍ਧਾਯ ਪਟਿਜਾਨਾਤਿ. ਪਥਵੀਕਸਿਣਸਮਾਪਤ੍ਤਿਨ੍ਤਿਆਦਿ ‘‘ਯਾ ਏਤੇਸੁ ਏਤ੍ਤਕੇਸੁ ਠਾਨੇਸੁ ਪਞ੍ਞਾ, ਕਿਂ ਸਬ੍ਬਾ ਸਾ ਪਟਿਸਮ੍ਭਿਦਾ’’ਤਿ ਪੁਚ੍ਛਨਤ੍ਥਂ ਵੁਤ੍ਤਂ. ਤੇਨ ¶ ਹਿ ਸਬ੍ਬਂ ਞਾਣਨ੍ਤਿ ਯਸ੍ਮਾ ਸਬ੍ਬਾ ਲੋਕੁਤ੍ਤਰਪਞ੍ਞਾ ਪਟਿਸਮ੍ਭਿਦਾ ¶ , ਤਸ੍ਮਾ ਸਬ੍ਬਨ੍ਤਿ ਵਚਨਂ ਸਾਮਞ੍ਞਫਲੇਨ ਸਦ੍ਧਿਂ ਪਤਿਟ੍ਠਾਪੇਤੀਤਿ.
ਪਟਿਸਮ੍ਭਿਦਾਕਥਾਵਣ੍ਣਨਾ.
੬. ਸਮ੍ਮੁਤਿਞਾਣਕਥਾਵਣ੍ਣਨਾ
੪੩੪-੪੩੫. ਇਦਾਨਿ ਸਮ੍ਮੁਤਿਞਾਣਕਥਾ ਨਾਮ ਹੋਤਿ. ਤਤ੍ਥ ਸਮ੍ਮੁਤਿਸਚ੍ਚਂ ਪਰਮਤ੍ਥਸਚ੍ਚਨ੍ਤਿ ਦ੍ਵੇ ¶ ਸਚ੍ਚਾਨਿ. ਯੇ ਪਨ ਏਵਂ ਵਿਭਾਗਂ ਅਕਤ੍ਵਾ ਸਚ੍ਚਨ੍ਤਿ ਵਚਨਸਾਮਞ੍ਞੇਨ ਸਮ੍ਮੁਤਿਞਾਣਮ੍ਪਿ ‘‘ਸਚ੍ਚਾਰਮ੍ਮਣਮੇਵਾ’’ਤਿ ਵਦਨ੍ਤਿ, ਸੇਯ੍ਯਥਾਪਿ ਅਨ੍ਧਕਾ; ਤੇ ਅਯੁਤ੍ਤਵਾਦਿਨੋਤਿ ਤੇਸਂ ਵਾਦਵਿਸੋਧਨਤ੍ਥਂ ਅਯਂ ਕਥਾ ਆਰਦ੍ਧਾ. ਤਤ੍ਥ ਨ ਵਤ੍ਤਬ੍ਬਨ੍ਤਿ ਪੁਚ੍ਛਾ ਪਰਵਾਦਿਸ੍ਸ, ਪਰਮਤ੍ਥਸਚ੍ਚਂ ਸਨ੍ਧਾਯ ਪਟਿਞ੍ਞਾ ਸਕਵਾਦਿਸ੍ਸ. ਸਮ੍ਮੁਤਿਸਚ੍ਚਮ੍ਹੀਤਿ ਸਮ੍ਮੁਤਿਂ ਅਨੁਪਵਿਟ੍ਠੇ ਸਚ੍ਚਮ੍ਹਿ. ਪਚ੍ਚਤ੍ਤੇ ਵਾ ਭੁਮ੍ਮਵਚਨਂ, ਸਮ੍ਮੁਤਿਸਚ੍ਚਨ੍ਤਿ ਅਤ੍ਥੋ. ਸਮ੍ਮੁਤਿਞਾਣਂ ਸਚ੍ਚਾਰਮ੍ਮਣਞ੍ਞੇਵਾਤਿ ਪੁਚ੍ਛਾ ਸਕਵਾਦਿਸ੍ਸ, ਪਟਿਞ੍ਞਾ ਇਤਰਸ੍ਸ. ਤਤੋ ਨਂ ‘‘ਯਦਿ ਤਂ ਅਵਿਸੇਸੇਨ ਸਚ੍ਚਾਰਮ੍ਮਣਞ੍ਞੇਵ, ਤੇਨ ਞਾਣੇਨ ਦੁਕ੍ਖਪਰਿਞ੍ਞਾਦੀਨਿ ਕਰੇਯ੍ਯਾ’’ਤਿ ਚੋਦੇਤੁਂ ਤੇਨ ਞਾਣੇਨਾਤਿਆਦਿਮਾਹ.
ਸਮ੍ਮੁਤਿਞਾਣਕਥਾਵਣ੍ਣਨਾ.
੭. ਚਿਤ੍ਤਾਰਮ੍ਮਣਕਥਾਵਣ੍ਣਨਾ
੪੩੬-੪੩੮. ਇਦਾਨਿ ਚਿਤ੍ਤਾਰਮ੍ਮਣਕਥਾ ਨਾਮ ਹੋਤਿ. ਤਤ੍ਥ ਚੇਤੋਪਰਿਯਾਯੇ ਞਾਣਨ੍ਤਿ ਵਚਨਮਤ੍ਤਮੇਵ ਗਹੇਤ੍ਵਾ ‘‘ਤਂ ਞਾਣਂ ਚਿਤ੍ਤਾਰਮ੍ਮਣਮੇਵਾ’’ਤਿ ਯੇਸਂ ਲਦ੍ਧਿ, ਸੇਯ੍ਯਥਾਪਿ ਏਤਰਹਿ ਅਨ੍ਧਕਾਨਂ; ਤੇ ਸਨ੍ਧਾਯ ਪੁਚ੍ਛਾ ਸਕਵਾਦਿਸ੍ਸ, ਪਟਿਞ੍ਞਾ ਇਤਰਸ੍ਸ. ਅਥਸ੍ਸ ‘‘ਯੋ ਸਰਾਗਾਦਿਵਸੇਨ ਚਿਤ੍ਤਂ ਜਾਨਾਤਿ, ਤਸ੍ਸ ਰਾਗਾਦਯੋਪਿ ਆਰਮ੍ਮਣਾ ਹੋਨ੍ਤਿ, ਤਸ੍ਮਾ ਨ ਵਤ੍ਤਬ੍ਬਂ ਤਂ ਚਿਤ੍ਤਾਰਮ੍ਮਣਞ੍ਞੇਵਾ’’ਤਿ ਚੋਦਨਤ੍ਥਂ ਨਨੁ ਅਤ੍ਥਿ ਕੋਚੀਤਿਆਦਿ ਆਰਦ੍ਧਂ. ਫਸ੍ਸਾਰਮ੍ਮਣੇਤਿ ¶ ਫਸ੍ਸਸਙ੍ਖਾਤੇ ਆਰਮ੍ਮਣੇ. ਵੇਦਨਾਰਮ੍ਮਣੇਤਿਆਦੀਸੁਪਿ ਏਸੇਵ ਨਯੋ. ਪੁਨ ਫਸ੍ਸਾਰਮ੍ਮਣੇ ਞਾਣਂ ਨ ਵਤ੍ਤਬ੍ਬਨ੍ਤਿ ਪੁਟ੍ਠੋ ਫਸ੍ਸਸ੍ਸ ਫੁਸਨਲਕ੍ਖਣਂ ¶ ਮਨਸਿਕਰੋਤੋ ਫਸ੍ਸੋਵਾਰਮ੍ਮਣਂ ਹੋਤੀਤਿ ਪਟਿਜਾਨਾਤਿ. ਕਿਂ ਪਨੇਤਂ ਫਸ੍ਸਪਰਿਯਾਯੇ ਞਾਣਨ੍ਤਿ ਪੁਟ੍ਠੋ ਪਨ ਤਾਦਿਸਸ੍ਸ ਸੁਤ੍ਤਪਦਸ੍ਸ ਅਭਾਵਾ ਪਟਿਕ੍ਖਿਪਤਿ. ਵੇਦਨਾਦੀਸੁਪਿ ਏਸੇਵ ਨਯੋ. ਇਦਾਨਿ ਯਂ ਨਿਸ੍ਸਾਯ ਲਦ੍ਧਿ, ਤਦੇਵ ਦਸ੍ਸੇਤ੍ਵਾ ਲਦ੍ਧਿਂ ਪਤਿਟ੍ਠਾਪੇਤੁਂ ਨਨੁ ਚੇਤੋਪਰਿਯਾਯੇ ਞਾਣਨ੍ਤਿਆਦਿਮਾਹ. ਸਾ ਪਨੇਸਾ ਵਚਨਮਤ੍ਤਾਭਿਨਿਵੇਸੇਨ ਪਤਿਟ੍ਠਾਪਿਤਾਪਿ ਅਪ੍ਪਤਿਟ੍ਠਾਪਿਤਾਵ ਹੋਤੀਤਿ.
ਚਿਤ੍ਤਾਰਮ੍ਮਣਕਥਾਵਣ੍ਣਨਾ.
੮. ਅਨਾਗਤਞਾਣਕਥਾਵਣ੍ਣਨਾ
੪੩੯-੪੪੦. ਇਦਾਨਿ ¶ ਅਨਾਗਤਞਾਣਕਥਾ ਨਾਮ ਹੋਤਿ. ਤਤ੍ਥ ਅਨਾਗਤਂ ਨਾਮ ਅਨ੍ਤਰਮ੍ਪਿ ਅਤ੍ਥਿ, ਅਨਨ੍ਤਰਮ੍ਪਿ. ਤੇਸੁ ਅਨਨ੍ਤਰੇ ਏਕਨ੍ਤੇਨੇਵ ਞਾਣਂ ਨਤ੍ਥਿ. ਯਥਾ ਚ ਅਨਨ੍ਤਰੇ, ਤਥਾ ਏਕਵੀਥਿਏਕਜਵਨਪਰਿਯਾਪਨ੍ਨੇਪਿ. ਤਤ੍ਥ ਯੇ ਸਬ੍ਬਸ੍ਮਿਮ੍ਪਿ ਅਨਾਗਤੇ ਞਾਣਂ ਇਚ੍ਛਨ੍ਤਿ, ਸੇਯ੍ਯਥਾਪਿ ਅਨ੍ਧਕਾ; ਤੇ ਸਨ੍ਧਾਯ ਪੁਚ੍ਛਾ ਸਕਵਾਦਿਸ੍ਸ, ਪਟਿਞ੍ਞਾ ਇਤਰਸ੍ਸ. ਅਥ ਨਂ ‘‘ਯਂ ਤੇ ਅਨਾਗਤੇ ਞਾਣਂ, ਕਿਂ ਤੇਨ ਅਨਨ੍ਤਰਂ ਅਨਾਗਤਂ ਮੂਲਾਦਿਵਸੇਨ ਜਾਨਾਤੀ’’ਤਿ ਚੋਦੇਤੁਂ ਅਨਾਗਤਂ ਮੂਲਤੋਤਿਆਦਿਮਾਹ. ਤਤ੍ਥ ਮੂਲਤੋਤਿਆਦੀਨਿ ਸਬ੍ਬਾਨਿ ਕਾਰਣਵੇਵਚਨਾਨੇਵ. ਕਾਰਣਞ੍ਹਿ ਯਂ ਅਤ੍ਤਨੋ ਫਲਂ ਕਰੋਤਿ, ਤਂ ਤਤ੍ਥ ਮੂਲਯਤਿ ਪਤਿਟ੍ਠਾਤੀਤਿ ਮੂਲਂ. ਤਤੋ ਚ ਤਂ ਹਿਨੋਤਿ ਪਵਤ੍ਤਯਤੀਤਿ ਹੇਤੁ. ਤਦੇਵ ਤਂ ਨਿਦੇਤਿ ‘‘ਹਨ੍ਦ ਨਂ ਗਣ੍ਹਥਾ’’ਤਿ. ਨਿਯ੍ਯਾਤੇਤਿ ਵਿਯਾਤਿ ਨਿਦਾਨਂ. ਤਤੋ ਤਂ ਸਮ੍ਭਵਤੀਤਿ ਸਮ੍ਭਵੋ. ਪਭਵਤੀਤਿ ਪਭਵੋ. ਤਤ੍ਥ ਚ ਤਂ ਸਮੁਟ੍ਠਾਤਿ, ਤਂ ਵਾ ਨਂ ਸਮੁਟ੍ਠਾਪੇਤੀਤਿ ਸਮੁਟ੍ਠਾਨਂ. ਤਦੇਵ ਨਂ ਆਹਰਤੀਤਿ ਆਹਾਰੋ. ਤਞ੍ਚਸ੍ਸ ਅਪਰਿਚ੍ਚਜਿਤਬ੍ਬਟ੍ਠੇਨ ਆਰਮ੍ਮਣਂ. ਤਦੇਵ ਚੇਤਂ ਪਟਿਚ੍ਚ ਏਤੀਤਿ ਪਚ੍ਚਯੋ. ਤਤੋ ਨਂ ਸਮੁਦੇਤੀਤਿ ਸਮੁਦਯੋਤਿ ਵੁਚ੍ਚਤਿ. ਯਸ੍ਮਾ ¶ ਪਨ ਅਨਨ੍ਤਰਂ ਚਿਤ੍ਤਂ ਏਤੇਹਾਕਾਰੇਹਿ ਨ ਸਕ੍ਕਾ ਜਾਨਿਤੁਂ, ਤਸ੍ਮਾ ਨ ਹੇਵਨ੍ਤਿ ਪਟਿਕ੍ਖਿਪਤਿ. ਅਨਾਗਤਂ ਹੇਤੁਪਚ੍ਚਯਤਨ੍ਤਿ ਯਾ ਅਨਨ੍ਤਰਾਨਾਗਤੇ ਚਿਤ੍ਤੇ ਹੇਤੁਪਚ੍ਚਯਤਾ, ਤਂ ਜਾਨਾਤਿ. ਯੇ ਤਤ੍ਥ ਧਮ੍ਮਾ ਹੇਤੁਪਚ੍ਚਯਾ ਹੋਨ੍ਤਿ, ਤੇ ਜਾਨਾਤੀਤਿ ਅਤ੍ਥੋ. ਸੇਸਪਦੇਸੁਪਿ ਏਸੇਵ ਨਯੋ. ਗੋਤ੍ਰਭੁਨੋਤਿਆਦਿ ਯਸ੍ਮਿਂ ਅਨਾਗਤੇ ਞਾਣਂ ਨ ਉਪ੍ਪਜ੍ਜਤਿ, ਤਂ ਸਰੂਪਤੋ ਦਸ੍ਸੇਤੁਂ ਵੁਤ੍ਤਂ. ਪਾਟਲਿਪੁਤ੍ਤਸ੍ਸਾਤਿ ¶ ਸੁਤ੍ਤਂ ਯਸ੍ਮਿਂ ਅਨਾਗਤੇ ਞਾਣਂ ਉਪ੍ਪਜ੍ਜਤਿ, ਤਂ ਦਸ੍ਸੇਤੁਂ ਆਹਟਂ. ਯਸ੍ਮਾ ਪਨੇਤਂ ਨ ਸਬ੍ਬਸ੍ਮਿਂ ਅਨਾਗਤੇ ਞਾਣਸ੍ਸ ਸਾਧਕਂ; ਤਸ੍ਮਾ ਅਨਾਹਟਮੇਵਾਤਿ.
ਅਨਾਗਤਞਾਣਕਥਾਵਣ੍ਣਨਾ.
੯. ਪਟੁਪ੍ਪਨ੍ਨਞਾਣਕਥਾਵਣ੍ਣਨਾ
੪੪੧-੪੪੨. ਇਦਾਨਿ ਪਟੁਪ੍ਪਨ੍ਨਞਾਣਕਥਾ ਨਾਮ ਹੋਤਿ. ਤਤ੍ਥ ਯੇਸਂ ‘‘ਸਬ੍ਬਸਙ੍ਖਾਰੇਸੁ ਅਨਿਚ੍ਚਤੋ ਦਿਟ੍ਠੇਸੁ ਤਮ੍ਪਿ ਞਾਣਂ ਅਨਿਚ੍ਚਤੋ ਦਿਟ੍ਠਂ ਹੋਤੀ’’ਤਿ ਵਚਨਂ ਨਿਸ੍ਸਾਯ ‘‘ਅਵਿਸੇਸੇਨ ਸਬ੍ਬਸ੍ਮਿਂ ਪਚ੍ਚੁਪ੍ਪਨ੍ਨੇ ਞਾਣਂ ਅਤ੍ਥੀ’’ਤਿ ਲਦ੍ਧਿ, ਸੇਯ੍ਯਥਾਪਿ ਅਨ੍ਧਕਾਨਂ; ਤੇ ਸਨ੍ਧਾਯ ਪਟੁਪ੍ਪਨ੍ਨੇਤਿ ਪੁਚ੍ਛਾ ¶ ਸਕਵਾਦਿਸ੍ਸ, ਪਟਿਞ੍ਞਾ ਇਤਰਸ੍ਸ. ਅਥ ਨਂ ‘‘ਯਦਿ ਅਵਿਸੇਸੇਨ ਪਟੁਪ੍ਪਨ੍ਨੇ ਞਾਣਂ ਅਤ੍ਥਿ, ਖਣਪਚ੍ਚੁਪ੍ਪਨ੍ਨੇਪਿ ਤੇਨ ਭਵਿਤਬ੍ਬਂ. ਏਵਂ ਸਨ੍ਤੇ ਦ੍ਵਿਨ੍ਨਂ ਞਾਣਾਨਂ ਏਕਤੋ ਅਭਾਵਾ ਤੇਨੇਵ ਞਾਣੇਨ ਤਂ ਜਾਨਿਤਬ੍ਬਂ ਹੋਤੀ’’ਤਿ ਚੋਦਨਤ੍ਥਂ ਤੇਨਾਤਿ ਅਨੁਯੋਗੋ ਸਕਵਾਦਿਸ੍ਸ. ਤਤ੍ਥ ਪਠਮਪਞ੍ਹੇ ਤੇਨੇਵ ਤਂ ਜਾਨਿਤੁਂ ਨ ਸਕ੍ਕਾਤਿ ਪਟਿਕ੍ਖੇਪੋ ਇਤਰਸ੍ਸ. ਦੁਤਿਯਪਞ੍ਹੇ ਸਨ੍ਤਤਿਂ ਸਨ੍ਧਾਯ ਪਟਿਞ੍ਞਾ ਤਸ੍ਸੇਵ. ਪਟਿਪਾਟਿਤੋ ਭਙ੍ਗਂ ਪਸ੍ਸਨ੍ਤੋ ਭਙ੍ਗਾਨੁਪਸ੍ਸਨੇਨੇਵ ਭਙ੍ਗਾਨੁਪਸ੍ਸਨਾਞਾਣਂ ਪਸ੍ਸਤੀਤਿ ਅਧਿਪ੍ਪਾਯੋ. ਤੇਨ ਞਾਣੇਨ ਤਂ ਞਾਣਂ ਜਾਨਾਤੀਤਿਆਦੀਸੁਪਿ ਏਸੇਵ ਨਯੋ. ਤੇਨ ਫਸ੍ਸੇਨ ਤਂ ਫਸ੍ਸਨ੍ਤਿਆਦੀਨਿਸ੍ਸ ਲੇਸੋਕਾਸਨਿਵਾਰਣਤ੍ਥਂ ਵੁਤ੍ਤਾਨਿ ¶ . ਯਂ ਪਨੇਤੇਨ ਲਦ੍ਧਿਪਤਿਟ੍ਠਾਪਨਤ੍ਥਂ ਨਨੁ ਸਬ੍ਬਸਙ੍ਖਾਰੇਤਿਆਦਿ ਵੁਤ੍ਤਂ. ਤਤ੍ਥ ਨਯਤੋ ਤਂ ਞਾਣਂ ਦਿਟ੍ਠਂ ਹੋਤਿ, ਨ ਆਰਮ੍ਮਣਤੋਤਿ ਅਧਿਪ੍ਪਾਯੇਨ ਪਟਿਞ੍ਞਾ ਸਕਵਾਦਿਸ੍ਸ. ਤਸ੍ਮਾ ਏਵਂ ਪਤਿਟ੍ਠਿਤਾਪਿਸ੍ਸ ਲਦ੍ਧਿ ਅਪ੍ਪਤਿਟ੍ਠਿਤਾਵ ਹੋਤਿ.
ਪਟੁਪ੍ਪਨ੍ਨਞਾਣਕਥਾਵਣ੍ਣਨਾ.
੧੦. ਫਲਞਾਣਕਥਾਵਣ੍ਣਨਾ
੪੪੩-੪੪੪. ਇਦਾਨਿ ਫਲੇ ਞਾਣਕਥਾ ਨਾਮ ਹੋਤਿ. ਤਤ੍ਥ ‘‘ਬੁਦ੍ਧਾਪਿ ਸਤ੍ਤਾਨਂ ਅਰਿਯਫਲਪ੍ਪਤ੍ਤਿਯਾ ਧਮ੍ਮਂ ਦੇਸੇਨ੍ਤਿ ਸਾਵਕਾਪਿ, ਇਤਿ ਇਮਿਨਾ ਸਾਮਞ੍ਞੇਨ ¶ ਬੁਦ੍ਧਾਨਂ ਵਿਯ ਸਾਵਕਾਨਮ੍ਪਿ ਤੇਨ ਤੇਨ ਸਤ੍ਤੇਨ ਪਤ੍ਤਬ੍ਬੇ ਫਲੇ ਞਾਣਂ ਅਤ੍ਥੀ’’ਤਿ ਯੇਸਂ ਲਦ੍ਧਿ, ਸੇਯ੍ਯਥਾਪਿ ਅਨ੍ਧਕਾਨਂ; ਤੇ ਸਨ੍ਧਾਯ ਸਾਵਕਸ੍ਸਾਤਿ ਪੁਚ੍ਛਾ ਸਕਵਾਦਿਸ੍ਸ, ਪਟਿਞ੍ਞਾ ਇਤਰਸ੍ਸ. ਅਥ ਨਂ ‘‘ਯਦਿ ਸਾਵਕਸ੍ਸ ਫਲੇ ਞਾਣਂ ਅਤ੍ਥਿ, ਯਥਾ ਬੁਦ੍ਧਾ ਸਮਾਨੇਪਿ ਸੋਤਾਪਤ੍ਤਿਫਲੇ ਅਤ੍ਤਨੋ ਞਾਣਬਲੇਨ ‘ਅਯਂ ਏਕਬੀਜੀ, ਅਯਂ ਕੋਲਂਕੋਲੋ, ਅਯਂ ਸਤ੍ਤਕ੍ਖਤ੍ਤੁਪਰਮੋ’ਤਿ ਫਲਸ੍ਸਕਤਂ ਪਞ੍ਞਪੇਨ੍ਤਿ, ਕਿਂ ਤੇ ਏਵਂ ਸਾਵਕੋਪੀ’’ਤਿ ਚੋਦੇਤੁਂ ਸਾਵਕੋ ਫਲਸ੍ਸ ਕਤਂ ਪਞ੍ਞਪੇਤੀਤਿ ਆਹ. ਇਤਰੋ ਪਟਿਕ੍ਖਿਪਤਿ.
ਅਤ੍ਥਿ ਸਾਵਕਸ੍ਸ ਫਲਪਰੋਪਰਿਯਤ੍ਤੀਤਿਆਦਿ ਫਲੇ ਞਾਣਸ੍ਸ ਅਤ੍ਥਿਤਾਯ ਪਚ੍ਚਯਪੁਚ੍ਛਨਤ੍ਥਂ ਵੁਤ੍ਤਂ. ਅਯਞ੍ਹੇਤ੍ਥ ਅਧਿਪ੍ਪਾਯੋ – ਬੁਦ੍ਧਾਨਂ ‘‘ਇਦਂ ਫਲਂ ਪਰਂ, ਇਦਂ ਓਪਰ’’ਨ੍ਤਿ ਏਵਂ ਫਲਾਨਂ ਉਚ੍ਚਾਵਚਭਾਵਜਾਨਨਸਙ੍ਖਾਤਾ ਫਲੇ ਪਰੋਪਰਿਯਤ੍ਤਿ ਨਾਮ ਅਤ੍ਥਿ. ਤਥਾ ਇਨ੍ਦ੍ਰਿਯਪੁਗ੍ਗਲਪਰੋਪਰਿਯਤ੍ਤਿਯੋ, ਤਾਸਂ ¶ ਅਤ੍ਥਿਤਾਯ ਤਸ੍ਸ ਤਸ੍ਸ ਪੁਗ੍ਗਲਸ੍ਸ ਤੇਸਂ ਤੇਸਂ ਇਨ੍ਦ੍ਰਿਯਾਨਂ ਵਸੇਨ ਤਂ ਤਂ ਫਲਂ ਜਾਨਨ੍ਤਿ, ਕਿਂ ਤੇ ਸਾਵਕਸ੍ਸਾਪਿ ਏਤਾ ਪਰੋਪਰਿਯਤ੍ਤਿਯੋ ਅਤ੍ਥੀਤਿ.
ਅਤ੍ਥਿ ਸਾਵਕਸ੍ਸ ਖਨ੍ਧਪਞ੍ਞਤ੍ਤੀਤਿਆਦੀਨਿਪਿ ‘‘ਯਦਿ ਤੇ ਸਾਵਕਸ੍ਸ ਬੁਦ੍ਧਾਨਂ ਵਿਯ ਫਲੇ ਞਾਣਂ ਅਤ੍ਥਿ, ਇਮਾ ਹਿ ਪਿਸ੍ਸ ਪਞ੍ਞਤ੍ਤੀਹਿ ¶ ਭਵਿਤਬ੍ਬਂ. ਕਿਮਸ੍ਸ ਤਾ ਅਤ੍ਥਿ, ਸਕ੍ਕੋਤਿ ਸੋ ਏਤਾ ਪਞ੍ਞਤ੍ਤਿਯੋ ਅਤ੍ਤਨੋ ਬਲੇਨ ਜਾਨਿਤੁਂ ਵਾ ਪਞ੍ਞਪੇਤੁਂ ਵਾ’’ਤਿ ਚੋਦਨਤ੍ਥਂ ਵੁਤ੍ਤਾਨਿ. ਸਾਵਕੋ ਜਿਨੋਤਿਆਦਿ ‘‘ਯਦਿ ਸਾਵਕਸ੍ਸ ਬੁਦ੍ਧਾਨਂ ਵਿਯ ਫਲੇ ਞਾਣਂ ਅਤ੍ਥਿ, ਏਵਂ ਸਨ੍ਤੇ ਸ੍ਵੇਵ ਜਿਨੋ’’ਤਿ ਚੋਦਨਤ੍ਥਂ ਵੁਤ੍ਤਂ. ਸਾਵਕੋ ਅਨੁਪ੍ਪਨ੍ਨਸ੍ਸਾਤਿ ਪਞ੍ਹੇਪਿ ਅਯਮੇਵ ਨਯੋ. ਅਞ੍ਞਾਣੀਤਿ ਪਞ੍ਹੇ ਅਵਿਜ੍ਜਾਸਙ੍ਖਾਤਸ੍ਸ ਅਞ੍ਞਾਣਸ੍ਸ ਵਿਹਤਤ੍ਤਾ ਪਟਿਕ੍ਖਿਤ੍ਤੋ, ਨ ਪਨਸ੍ਸ ਬੁਦ੍ਧਾਨਂ ਵਿਯ ਫਲੇ ਞਾਣਂ ਅਤ੍ਥਿ. ਤਸ੍ਮਾ ਅਪ੍ਪਤਿਟ੍ਠਿਤੋਵ ਪਰਵਾਦੀਵਾਦੋਤਿ.
ਫਲਞਾਣਕਥਾਵਣ੍ਣਨਾ.
ਪਞ੍ਚਮੋ ਵਗ੍ਗੋ.
ਮਹਾਪਣ੍ਣਾਸਕੋ ਸਮਤ੍ਤੋ.
੬. ਛਟ੍ਠਵਗ੍ਗੋ
੧. ਨਿਯਾਮਕਥਾਵਣ੍ਣਨਾ
੪੪੫-੪੪੭. ਇਦਾਨਿ ¶ ¶ ਨਿਯਾਮਕਥਾ ਨਾਮ ਹੋਤਿ. ਤਤ੍ਥ ਨਿਯਾਮੋਤਿ ‘‘ਭਬ੍ਬੋ ਨਿਯਾਮਂ ਓਕ੍ਕਮਿਤੁਂ ਕੁਸਲੇਸੁ ਧਮ੍ਮੇਸੁ ਸਮ੍ਮਤ੍ਤ’’ਨ੍ਤਿ (ਪੁ. ਪ. ੧੩) ਵਚਨਤੋ ਅਰਿਯਮਗ੍ਗੋ ਵੁਚ੍ਚਤਿ. ਯਸ੍ਮਾ ਪਨ ਤਸ੍ਮਿਂ ਉਪ੍ਪਜ੍ਜਿਤ੍ਵਾ ਨਿਰੁਦ੍ਧੇਪਿ ਪੁਗ੍ਗਲੋ ਅਨਿਯਤੋ ਨਾਮ ਨ ਹੋਤਿ, ਤਸ੍ਮਾ ‘‘ਸੋ ਨਿਯਾਮੋ ਨਿਚ੍ਚਟ੍ਠੇਨ ਅਸਙ੍ਖਤੋ’’ਤਿ ਯੇਸਂ ਲਦ੍ਧਿ, ਸੇਯ੍ਯਥਾਪਿ ਅਨ੍ਧਕਾਨਂ; ਤੇ ਸਨ੍ਧਾਯ ਪੁਚ੍ਛਾ ਸਕਵਾਦਿਸ੍ਸ, ਪਟਿਞ੍ਞਾ ਇਤਰਸ੍ਸ. ਤਤੋ ‘‘ਯਦਿ ਸੋ ਅਸਙ੍ਖਤੋ, ਏਵਰੂਪੇਨ ਤੇਨ ਭਵਿਤਬ੍ਬ’’ਨ੍ਤਿ ਦੀਪੇਨ੍ਤੋ ਨਿਬ੍ਬਾਨਨ੍ਤਿਆਦਿਮਾਹ. ਸਂਸਨ੍ਦਨਪੁਚ੍ਛਾ ਉਤ੍ਤਾਨਤ੍ਥਾਯੇਵ.
ਅਤ੍ਥਿ ¶ ਕੇਚੀਤਿਆਦਿ ਨਿਯਾਮਸ੍ਸ ਸਙ੍ਖਤਭਾਵਦੀਪਨਤ੍ਥਂ ਵੁਤ੍ਤਂ. ਮਗ੍ਗੋ ਅਸਙ੍ਖਤੋਤਿਪਞ੍ਹੇ ਤਸ੍ਸ ਉਪ੍ਪਾਦਨਿਰੋਧਭਾਵਤੋ ਪਟਿਕ੍ਖਿਪਤੀਤਿ. ਨਿਯਾਮੋ ਸਙ੍ਖਤੋਤਿਪਞ੍ਹੇ ਨਿਰੁਦ੍ਧੇਪਿ ਮਗ੍ਗੇ ਨਿਯਾਮਸ੍ਸ ਅਤ੍ਥਿਤਂ ਸਨ੍ਧਾਯ ਪਟਿਕ੍ਖਿਪਤਿ. ਸੋਤਾਪਤ੍ਤਿਨਿਯਾਮੋਤਿਆਦਿਪਞ੍ਹੇਸੁਪਿ ਅਨੁਲੋਮਤੋ ਚ ਪਟਿਲੋਮਤੋ ਚ ਇਮਿਨਾਵ ਨਯੇਨ ਅਤ੍ਥੋ ਵੇਦਿਤਬ੍ਬੋ. ਪਞ੍ਚ ਅਸਙ੍ਖਤਾਨੀਤਿ ਪੁਟ੍ਠੋ ਪਞ੍ਚਨ੍ਨਂ ਅਸਙ੍ਖਤਾਨਂ ਆਗਤਟ੍ਠਾਨਂ ਅਪਸ੍ਸਨ੍ਤੋ ਪਟਿਕ੍ਖਿਪਤਿ. ਦੁਤਿਯਂ ਪੁਟ੍ਠੋ ਚਤੁਨ੍ਨਂ ਸਮ੍ਮਤ੍ਤਨਿਯਾਮਾਨਂ ਨਿਯਾਮਵਚਨਤੋ ਨਿਬ੍ਬਾਨਸ੍ਸ ਚ ਅਸਙ੍ਖਤਭਾਵਤੋ ਪਟਿਜਾਨਾਤਿ. ਮਿਚ੍ਛਤ੍ਤਨਿਯਾਮਪਞ੍ਹੋ ਨਿਯਾਮਵਚਨਮਤ੍ਤੇਨ ਅਸਙ੍ਖਤਤਾਯ ਅਯੁਤ੍ਤਭਾਵਦੀਪਨਤ੍ਥਂ ਵੁਤ੍ਤੋਤਿ.
ਨਿਯਾਮਕਥਾਵਣ੍ਣਨਾ.
੨. ਪਟਿਚ੍ਚਸਮੁਪ੍ਪਾਦਕਥਾਵਣ੍ਣਨਾ
੪੪੮. ਇਦਾਨਿ ਪਟਿਚ੍ਚਸਮੁਪ੍ਪਾਦਕਥਾ ਨਾਮ ਹੋਤਿ. ਤਤ੍ਥ ਯੇਸਂ ਨਿਦਾਨਵਗ੍ਗੇ ‘‘ਉਪ੍ਪਾਦਾ ਵਾ ਤਥਾਗਤਾਨਂ ਅਨੁਪ੍ਪਾਦਾ ਵਾ ਤਥਾਗਤਾਨਂ ¶ ਠਿਤਾਵ ਸਾ ਧਾਤੁ ਧਮ੍ਮਟ੍ਠਿਤਤਾ’’ਤਿਆਦਿਵਚਨਤੋ (ਸਂ. ਨਿ. ੨.੨੦) ‘‘ਪਟਿਚ੍ਚਸਮੁਪ੍ਪਾਦੋ ਅਸਙ੍ਖਤੋ’’ਤਿ ਲਦ੍ਧਿ, ਸੇਯ੍ਯਥਾਪਿ ਪੁਬ੍ਬਸੇਲਿਯਾਨਞ੍ਚ ਮਹਿਸਾਸਕਾਨਞ੍ਚ; ਤੇ ਸਨ੍ਧਾਯ ਪੁਚ੍ਛਾ ਸਕਵਾਦਿਸ੍ਸ, ਪਟਿਞ੍ਞਾ ਇਤਰਸ੍ਸ.
੪੪੯. ਅਵਿਜ੍ਜਾ ¶ ਅਸਙ੍ਖਤਾਤਿ ਆਦਯੋ ਪਞ੍ਹਾ ਅਵਿਜ੍ਜਾਦੀਨਂਯੇਵ ਪਟਿਚ੍ਚਸਮੁਪ੍ਪਾਦਭਾਵਦਸ੍ਸਨਤ੍ਥਂ ਵੁਤ੍ਤਾ. ਯੇਨ ਪਨਤ੍ਥੇਨ ਤਤ੍ਥ ਏਕੇਕਂ ਅਙ੍ਗਂ ‘‘ਪਟਿਚ੍ਚਸਮੁਪ੍ਪਾਦੋ’’ਤਿ ਵੁਚ੍ਚਤਿ, ਸੋ ਪਟਿਚ੍ਚਸਮੁਪ੍ਪਾਦਵਿਭਙ੍ਗੇ ਵੁਤ੍ਤੋਯੇਵ.
੪੫੧. ਅਵਿਜ੍ਜਾਪਚ੍ਚਯਾ ਸਙ੍ਖਾਰਾਤਿ ਯਾ ਤਤ੍ਥ ਧਮ੍ਮਟ੍ਠਿਤਤਾਤਿਆਦਿ ਯੇਨ ਸੁਤ੍ਤੇਨ ਲਦ੍ਧਿ ਪਤਿਟ੍ਠਾਪਿਤਾ, ਤਸ੍ਸੇਵ ਅਤ੍ਥਦਸ੍ਸਨੇਨ ਲਦ੍ਧਿਭਿਨ੍ਦਨਤ੍ਥਂ ਵੁਤ੍ਤਂ. ਅਯਞ੍ਹੇਤ੍ਥ ਅਤ੍ਥੋ – ਯਾ ਅਯਂ ਹੇਟ੍ਠਾ ‘‘ਠਿਤਾਵ ਸਾ ਧਾਤੁ ਧਮ੍ਮਟ੍ਠਿਤਤਾ ਧਮ੍ਮਨਿਯਾਮਤਾ’’ਤਿ ਵੁਤ੍ਤਾ ਨ ਸਾ ਅਞ੍ਞਤ੍ਰ ਅਵਿਜ੍ਜਾਦੀਹਿ ਵਿਸੁਂ ਏਕਾ ਅਤ੍ਥਿ. ਅਵਿਜ੍ਜਾਦੀਨਂ ਪਨ ਪਚ੍ਚਯਾਨਂਯੇਵੇਤਂ ਨਾਮਂ. ਉਪ੍ਪਨ੍ਨੇਪਿ ਹਿ ਤਥਾਗਤੇ ਅਨੁਪ੍ਪਨ੍ਨੇਪਿ ਅਵਿਜ੍ਜਾਤੋ ਸਙ੍ਖਾਰਾ ਸਮ੍ਭਵਨ੍ਤਿ, ਸਙ੍ਖਾਰਾਦੀਹਿ ਚ ਵਿਞ੍ਞਾਣਾਦੀਨਿ, ਤਸ੍ਮਾ ‘‘ਅਵਿਜ੍ਜਾਪਚ੍ਚਯਾ ਸਙ੍ਖਾਰਾ’’ਤਿ ¶ ਯਾ ਏਤਸ੍ਮਿਂ ਪਦੇ ਸਙ੍ਖਾਰਧਮ੍ਮਾਨਂ ਕਾਰਣਟ੍ਠੇਨ ਠਿਤਤਾਤਿ ਧਮ੍ਮਟ੍ਠਿਤਤਾ. ਤੇਸਂਯੇਵ ਚ ਧਮ੍ਮਾਨਂ ਕਾਰਣਟ੍ਠੇਨੇਵ ਨਿਯਾਮਤਾਤਿ ਧਮ੍ਮਨਿਯਾਮਤਾਤਿ ਅਵਿਜ੍ਜਾ ਵੁਚ੍ਚਤਿ. ਸਾ ਚ ਅਸਙ੍ਖਤਾ, ਨਿਬ੍ਬਾਨਞ੍ਚ ਅਸਙ੍ਖਤਨ੍ਤਿ ਪੁਚ੍ਛਤਿ. ਪਰਵਾਦੀ ਲਦ੍ਧਿਵਸੇਨ ਪਟਿਜਾਨਿਤ੍ਵਾ ਪੁਨ ਦ੍ਵੇ ਅਸਙ੍ਖਤਾਨੀਤਿ ਪੁਟ੍ਠੋ ਸੁਤ੍ਤਾਭਾਵੇਨ ਪਟਿਕ੍ਖਿਪਿਤ੍ਵਾ ਲਦ੍ਧਿਵਸੇਨੇਵ ਪਟਿਜਾਨਾਤਿ. ਸੇਸਪਦੇਸੁਪਿ ਏਸੇਵ ਨਯੋ. ਹੇਟ੍ਠਾ ਵੁਤ੍ਤਸਦਿਸਂ ਪਨ ਤਤ੍ਥ ਵੁਤ੍ਤਨਯੇਨੇਵ ਵੇਦਿਤਬ੍ਬਨ੍ਤਿ.
ਪਟਿਚ੍ਚਸਮੁਪ੍ਪਾਦਕਥਾਵਣ੍ਣਨਾ.
੩. ਸਚ੍ਚਕਥਾਵਣ੍ਣਨਾ
੪੫੨-੪੫੪. ਇਦਾਨਿ ਸਚ੍ਚਕਥਾ ਨਾਮ ਹੋਤਿ. ਤਤ੍ਥ ਯੇਸਂ ‘‘ਚਤ੍ਤਾਰਿਮਾਨਿ, ਭਿਕ੍ਖਵੇ, ਤਥਾਨਿ ਅਵਿਤਥਾਨੀ’’ਤਿ (ਸਂ. ਨਿ. ੫.੧੦੯੦) ਸੁਤ੍ਤਂ ਨਿਸ੍ਸਾਯ ‘‘ਚਤ੍ਤਾਰਿ ਸਚ੍ਚਾਨਿ ਨਿਚ੍ਚਾਨਿ ਅਸਙ੍ਖਤਾਨੀ’’ਤਿ ਲਦ੍ਧਿ, ਸੇਯ੍ਯਥਾਪਿ ਪੁਬ੍ਬਸੇਲਿਯਾਨਂ; ਤੇ ਸਨ੍ਧਾਯ ਪੁਚ੍ਛਾ ਸਕਵਾਦਿਸ੍ਸ, ਪਟਿਞ੍ਞਾ ਇਤਰਸ੍ਸ. ਅਯਞ੍ਹਿਸ੍ਸ ਅਧਿਪ੍ਪਾਯੋ – ਦੁਕ੍ਖਸਮੁਦਯਮਗ੍ਗੇਸੁ ਵਤ੍ਥੁਸਚ੍ਚਂ ਸਙ੍ਖਤਂ, ਲਕ੍ਖਣਸਚ੍ਚਂ ¶ ਅਸਙ੍ਖਤਂ. ਨਿਰੋਧੇ ਵਤ੍ਥੁਸਚ੍ਚਂ ਨਾਮ ਨਤ੍ਥਿ ਅਸਙ੍ਖਤਮੇਵ ਤਨ੍ਤਿ. ਤਸ੍ਮਾ ਆਮਨ੍ਤਾਤਿ ਆਹ. ਤਂ ਪਨਸ੍ਸ ਲਦ੍ਧਿਮਤ੍ਤਮੇਵ. ਸੋ ਹਿ ਦੁਕ੍ਖਂ ਵਤ੍ਥੁਸਚ੍ਚਂ ਇਚ੍ਛਤਿ, ਤਥਾ ਸਮੁਦਯਂ ਮਗ੍ਗਞ੍ਚ. ਯਾਨਿ ਪਨ ਨੇਸਂ ਬਾਧਨਪਭਵਨਿਯ੍ਯਾਨਿਕਲਕ੍ਖਣਾਨਿ, ਤਾਨਿ ਲਕ੍ਖਣਸਚ੍ਚਂ ਨਾਮਾਤਿ, ਨ ਚ ਬਾਧਨਲਕ੍ਖਣਾਦੀਹਿ ਅਞ੍ਞਾਨਿ ਦੁਕ੍ਖਾਦੀਨਿ ਨਾਮ ਅਤ੍ਥੀਤਿ. ਤਾਣਾਨੀਤਿਆਦੀਸੁ ਅਧਿਪ੍ਪਾਯੋ ਵੁਤ੍ਤਨਯੇਨੇਵ ਵੇਦਿਤਬ੍ਬੋ.
ਦੁਕ੍ਖਸਚ੍ਚਨ੍ਤਿ ¶ ਪਞ੍ਹੇ ਲਦ੍ਧਿਵਸੇਨ ਲਕ੍ਖਣਂ ਸਨ੍ਧਾਯ ਪਟਿਜਾਨਾਤਿ. ਦੁਕ੍ਖਨ੍ਤਿ ਪਞ੍ਹੇ ਵਤ੍ਥੁਂ ਸਨ੍ਧਾਯ ਪਟਿਕ੍ਖਿਪਤਿ. ਇਤੋ ਪਰਂ ਸੁਦ੍ਧਿਕਪਞ੍ਹਾ ਚ ਸਂਸਨ੍ਦਨਪਞ੍ਹਾ ਚ ਸਬ੍ਬੇ ਪਾਲ਼ਿਅਨੁਸਾਰੇਨੇਵ ਵੇਦਿਤਬ੍ਬਾ. ਅਵਸਾਨੇ ਲਦ੍ਧਿਪਤਿਟ੍ਠਾਪਨਤ੍ਥਂ ਆਹਟਸੁਤ੍ਤਂ ਅਤ੍ਥਸ੍ਸ ਮਿਚ੍ਛਾ ਗਹਿਤਤ੍ਤਾ ਅਨਾਹਟਸਦਿਸਮੇਵਾਤਿ.
ਸਚ੍ਚਕਥਾਵਣ੍ਣਨਾ.
੪. ਆਰੁਪ੍ਪਕਥਾਵਣ੍ਣਨਾ
੪੫੫-੪੫੬. ਇਦਾਨਿ ¶ ਆਰੁਪ੍ਪਕਥਾ ਨਾਮ ਹੋਤਿ. ਤਤ੍ਥ ਯੇਸਂ ‘‘ਚਤ੍ਤਾਰੋ ਆਰੁਪ੍ਪਾ ਆਨੇਞ੍ਜਾ’’ਤਿ ਵਚਨਂ ਨਿਸ੍ਸਾਯ ‘‘ਸਬ੍ਬੇਪਿ ਤੇ ਧਮ੍ਮਾ ਅਸਙ੍ਖਤਾ’’ਤਿ ਲਦ੍ਧਿ, ਤੇ ਸਨ੍ਧਾਯ ਆਕਾਸਾਨਞ੍ਚਾਯਤਨਨ੍ਤਿ ਪੁਚ੍ਛਾ ਸਕਵਾਦਿਸ੍ਸ, ਪਟਿਞ੍ਞਾ ਇਤਰਸ੍ਸ. ਸੇਸਮੇਤ੍ਥ ਉਤ੍ਤਾਨਤ੍ਥਮੇਵਾਤਿ. ਸਾਧਕਸੁਤ੍ਤਮ੍ਪਿ ਅਤ੍ਥਂ ਅਜਾਨਿਤ੍ਵਾ ਆਹਟਤ੍ਤਾ ਅਨਾਹਟਸਦਿਸਮੇਵਾਤਿ.
ਆਰੁਪ੍ਪਕਥਾਵਣ੍ਣਨਾ.
੫. ਨਿਰੋਧਸਮਾਪਤ੍ਤਿਕਥਾਵਣ੍ਣਨਾ
੪੫੭-੪੫੯. ਇਦਾਨਿ ਨਿਰੋਧਸਮਾਪਤ੍ਤਿਕਥਾ ਨਾਮ ਹੋਤਿ. ਤਤ੍ਥ ਨਿਰੋਧਸਮਾਪਤ੍ਤੀਤਿ ਚਤੁਨ੍ਨਂ ਖਨ੍ਧਾਨਂ ਅਪ੍ਪਵਤ੍ਤਿ. ਯਸ੍ਮਾ ਪਨ ਸਾ ਕਰਿਯਮਾਨਾ ਕਰਿਯਤਿ, ਸਮਾਪਜ੍ਜਿਯਮਾਨਾ ਸਮਾਪਜ੍ਜਿਯਤਿ, ਤਸ੍ਮਾ ਨਿਪ੍ਫਨ੍ਨਾਤਿ ਵੁਚ੍ਚਤਿ. ਸਙ੍ਖਤਾਸਙ੍ਖਤਲਕ੍ਖਣਾਨਂ ਪਨ ¶ ਅਭਾਵੇਨ ਨ ਵਤ੍ਤਬ੍ਬਾ ‘‘ਸਙ੍ਖਤਾਤਿ ਵਾ ਅਸਙ੍ਖਤਾ’’ਤਿ ਵਾ. ਤਤ੍ਥ ਯੇਸਂ ‘‘ਯਸ੍ਮਾ ਸਙ੍ਖਤਾ ਨ ਹੋਤਿ, ਤਸ੍ਮਾ ਅਸਙ੍ਖਤਾ’’ਤਿ ਲਦ੍ਧਿ, ਸੇਯ੍ਯਥਾਪਿ ਅਨ੍ਧਕਾਨਞ੍ਚੇਵ ਉਤ੍ਤਰਾਪਥਕਾਨਞ੍ਚ; ਤੇ ਸਨ੍ਧਾਯ ਨਿਰੋਧਸਮਾਪਤ੍ਤੀਤਿ ਪੁਚ੍ਛਾ ਸਕਵਾਦਿਸ੍ਸ, ਪਟਿਞ੍ਞਾ ਇਤਰਸ੍ਸ. ਉਪ੍ਪਾਦੇਨ੍ਤੀਤਿਆਦਿ ਸਮਾਪਜ੍ਜਨਪਟਿਲਾਭਵਸੇਨੇਵ ਵੁਤ੍ਤਂ. ਯਥਾ ਪਨ ਰੂਪਾਦਯੋ ਅਸਙ੍ਖਤਧਮ੍ਮੇ ਉਪ੍ਪਾਦੇਨ੍ਤਿ; ਨ ਤਥਾ ਤਂ ਕੇਚਿ ਉਪ੍ਪਾਦੇਨ੍ਤਿ ਨਾਮ. ਨਿਰੋਧਾ ਵੋਦਾਨਂ ਵੁਟ੍ਠਾਨਨ੍ਤਿ ਫਲਸਮਾਪਤ੍ਤਿ ਵੇਦਿਤਬ੍ਬਾ. ਅਸਙ੍ਖਤਾ ਪਨ ਤਂ ¶ ਨਤ੍ਥਿਯੇਵ, ਤਸ੍ਮਾ ਪਟਿਕ੍ਖਿਪਤਿ. ਤੇਨ ਹੀਤਿ ਯਸ੍ਮਾ ਸਙ੍ਖਤਾ ਨ ਹੋਤਿ, ਤਸ੍ਮਾ ਅਸਙ੍ਖਤਾਤਿ ਲਦ੍ਧਿ. ਇਦਂ ਪਨ ਅਸਙ੍ਖਤਭਾਵੇ ਕਾਰਣਂ ਨ ਹੋਤੀਤਿ ਵੁਤ੍ਤਮ੍ਪਿ ਅਵੁਤ੍ਤਸਦਿਸਮੇਵਾਤਿ.
ਨਿਰੋਧਸਮਾਪਤ੍ਤਿਕਥਾਵਣ੍ਣਨਾ.
੬. ਆਕਾਸਕਥਾਵਣ੍ਣਨਾ
੪੬੦-੪੬੨. ਇਦਾਨਿ ਆਕਾਸਕਥਾ ਨਾਮ ਹੋਤਿ. ਤਤ੍ਥ ਤਿਵਿਧੋ ਆਕਾਸੋ – ਪਰਿਚ੍ਛੇਦਾਕਾਸੋ ¶ , ਕਸਿਣੁਗ੍ਘਾਟਿਮਾਕਾਸੋ, ਅਜਟਾਕਾਸੋ. ‘‘ਤੁਚ੍ਛਾਕਾਸੋ’’ਤਿਪਿ ਤਸ੍ਸੇਵ ਨਾਮਂ. ਤੇਸੁ ਪਰਿਚ੍ਛੇਦਾਕਾਸੋ ਸਙ੍ਖਤੋ, ਇਤਰੇ ਦ੍ਵੇ ਪਞ੍ਞਤ੍ਤਿਮਤ੍ਤਾ. ਯੇਸਂ ਪਨ ‘‘ਦੁਵਿਧੋਪਿ ਯਸ੍ਮਾ ਸਙ੍ਖਤੋ ਨ ਹੋਤਿ, ਤਸ੍ਮਾ ਅਸਙ੍ਖਤੋ’’ਤਿ ਲਦ੍ਧਿ, ਸੇਯ੍ਯਥਾਪਿ ਉਤ੍ਤਰਾਪਥਕਾਨਂ ਮਹਿਸਾਸਕਾਨਞ੍ਚ; ਤੇ ਸਨ੍ਧਾਯ ਆਕਾਸੋਤਿ ਪੁਚ੍ਛਾ ਸਕਵਾਦਿਸ੍ਸ, ਪਟਿਞ੍ਞਾ ਇਤਰਸ੍ਸ. ਸੇਸਮੇਤ੍ਥ ਉਤ੍ਤਾਨਤ੍ਥਮੇਵਾਤਿ.
ਆਕਾਸਕਥਾਵਣ੍ਣਨਾ.
੭. ਆਕਾਸੋ ਸਨਿਦਸ੍ਸਨੋਤਿਕਥਾਵਣ੍ਣਨਾ
੪੬੩-੪੬੪. ਇਦਾਨਿ ਆਕਾਸੋ ਸਨਿਦਸ੍ਸਨੋਤਿਕਥਾ ਨਾਮ ਹੋਤਿ. ਤਤ੍ਥ ਯੇਸਂ ਤਾਲ਼ਚ੍ਛਿਦ੍ਦਾਦੀਸੁ ਞਾਣਪ੍ਪਵਤ੍ਤਿਂ ਨਿਸ੍ਸਾਯ ‘‘ਸਬ੍ਬੋਪਿ ਅਜਟਾਕਾਸੋ ¶ ਸਨਿਦਸ੍ਸਨੋ’’ਤਿ ਲਦ੍ਧਿ, ਸੇਯ੍ਯਥਾਪਿ ਅਨ੍ਧਕਾਨਂ ¶ ; ਤੇ ਸਨ੍ਧਾਯ ਆਕਾਸੋ ਸਨਿਦਸ੍ਸਨੋਤਿ ਪੁਚ੍ਛਾ ਸਕਵਾਦਿਸ੍ਸ, ਪਟਿਞ੍ਞਾ ਇਤਰਸ੍ਸ. ਅਥ ਨਂ ‘‘ਯਦਿ ਸਨਿਦਸ੍ਸਨੋ, ਏਵਂਵਿਧੋ ਭਵੇਯ੍ਯਾ’’ਤਿ ਚੋਦਨਤ੍ਥਂ ਰੂਪਨ੍ਤਿਆਦਿ ਵੁਤ੍ਤਂ. ਚਕ੍ਖੁਞ੍ਚ ਪਟਿਚ੍ਚਾਤਿਪਞ੍ਹੇਸੁ ਏਵਰੂਪਸ੍ਸ ਸੁਤ੍ਤਸ੍ਸ ਅਭਾਵੇਨ ਪਟਿਕ੍ਖਿਪਿਤ੍ਵਾ ਤੁਲਨ੍ਤਰਿਕਾਦੀਨਂ ਉਪਲਦ੍ਧਿਂ ਨਿਸ੍ਸਾਯ ਪਟਿਜਾਨਾਤਿ. ਦ੍ਵਿਨ੍ਨਂ ਰੁਕ੍ਖਾਨਂ ਅਨ੍ਤਰਨ੍ਤਿ ਏਤ੍ਥ ਰੁਕ੍ਖਰੂਪਂ ਚਕ੍ਖੁਨਾ ਦਿਸ੍ਵਾ ਅਨ੍ਤਰੇ ਰੂਪਾਭਾਵਤੋ ਆਕਾਸਨ੍ਤਿ ਮਨੋਦ੍ਵਾਰਵਿਞ੍ਞਾਣਂ ਉਪ੍ਪਜ੍ਜਤਿ, ਨ ਚਕ੍ਖੁਵਿਞ੍ਞਾਣਂ. ਸੇਸੇਸੁਪਿ ਏਸੇਵ ਨਯੋ. ਤਸ੍ਮਾ ਅਸਾਧਕਮੇਤਨ੍ਤਿ.
ਆਕਾਸੋ ਸਨਿਦਸ੍ਸਨੋਤਿਕਥਾਵਣ੍ਣਨਾ.
੧੦. ਪਥਵੀਧਾਤੁਸਨਿਦਸ੍ਸਨਾਤਿਆਦਿਕਥਾਵਣ੍ਣਨਾ
੪੬੫-੪੭੦. ਇਦਾਨਿ ¶ ਪਥਵੀਧਾਤੁ ਸਨਿਦਸ੍ਸਨਾਤਿਆਦਿਕਥਾ ਨਾਮ ਹੋਤਿ. ਤਤ੍ਥ ਯੇਸਂ ਪਾਸਾਣਉਦਕਜਾਲਰੁਕ੍ਖਚਲਨਾਨਞ੍ਚੇਵ ਪਞ੍ਚਿਨ੍ਦ੍ਰਿਯਪਤਿਟ੍ਠੋਕਾਸਾਨਞ੍ਚ ਵਣ੍ਣਾਯਤਨਂ ਕਾਯਵਿਞ੍ਞਤ੍ਤਿਕਾਲੇ ਹਤ੍ਥਪਾਦਾਦਿਰੂਪਞ੍ਚ ਦਿਸ੍ਵਾ ‘‘ਪਥਵੀਧਾਤੁਆਦਯੋ ਸਨਿਦਸ੍ਸਨਾ’’ਤਿ ਲਦ੍ਧਿ, ਸੇਯ੍ਯਥਾਪਿ ਅਨ੍ਧਕਾਨਂ; ਤੇ ਸਨ੍ਧਾਯ ਸਬ੍ਬਕਥਾਸੁ ਆਦਿਪੁਚ੍ਛਾ ਸਕਵਾਦਿਸ੍ਸ, ਪਟਿਞ੍ਞਾ ਇਤਰਸ੍ਸ. ਸੇਸਂ ਸਬ੍ਬਤ੍ਥ ਪਾਲ਼ਿਅਨੁਸਾਰੇਨ ਚੇਵ ਹੇਟ੍ਠਾ ਵੁਤ੍ਤਨਯੇਨ ਚ ਵੇਦਿਤਬ੍ਬਨ੍ਤਿ. ਪਥਵੀਧਾਤੁ ਸਨਿਦਸ੍ਸਨਾਤਿ ਆਦਿਂ ਕਤ੍ਵਾ ਕਾਯਕਮ੍ਮਂ ਸਨਿਦਸ੍ਸਨਨ੍ਤਿ ਪਰਿਯੋਸਾਨਕਥਾ ਨਿਟ੍ਠਿਤਾ.
ਛਟ੍ਠੋ ਵਗ੍ਗੋ.
੭. ਸਤ੍ਤਮਵਗ੍ਗੋ
੧. ਸਙ੍ਗਹਿਤਕਥਾਵਣ੍ਣਨਾ
੪੭੧-੪੭੨. ਇਦਾਨਿ ¶ ਸਙ੍ਗਹਿਤਕਥਾ ਨਾਮ ਹੋਤਿ. ਤਤ੍ਥ ਯਸ੍ਮਾ ਦਾਮਾਦੀਹਿ ਬਲਿਬਦ੍ਦਾਦਯੋ ਵਿਯ ਕੇਚਿ ਧਮ੍ਮਾ ਕੇਹਿਚਿ ਧਮ੍ਮੇਹਿ ਸਙ੍ਗਹਿਤਾ ਨਾਮ ਨਤ੍ਥਿ, ਤਸ੍ਮਾ ‘‘ਨਤ੍ਥਿ ਕੇਚਿ ਧਮ੍ਮਾ ਕੇਹਿਚਿ ਧਮ੍ਮੇਹਿ ਸਙ੍ਗਹਿਤਾ, ਏਵਂ ਸਨ੍ਤੇ ਏਕਵਿਧੇਨ ਰੂਪਸਙ੍ਗਹੋਤਿਆਦਿ ਨਿਰਤ੍ਥਕ’’ਨ੍ਤਿ ਯੇਸਂ ਲਦ੍ਧਿ, ਸੇਯ੍ਯਥਾਪਿ ਰਾਜਗਿਰਿਕਾਨਞ੍ਚੇਵ ਸਿਦ੍ਧਤ੍ਥਿਕਾਨਞ੍ਚ; ਤੇ ਸਨ੍ਧਾਯ ਅਞ੍ਞੇਨਤ੍ਥੇਨ ਸਙ੍ਗਹਭਾਵਂ ਦਸ੍ਸੇਤੁਂ ਪੁਚ੍ਛਾ ਸਕਵਾਦਿਸ੍ਸ, ਅਤ੍ਤਨੋ ਲਦ੍ਧਿਵਸੇਨ ਪਟਿਞ੍ਞਾ ਇਤਰਸ੍ਸ. ਇਦਾਨਿ ਯੇਨਤ੍ਥੇਨ ਸਙ੍ਗਹੋ ਲਬ੍ਭਤਿ, ਤਂ ਦਸ੍ਸੇਤੁਂ ਨਨੁ ਅਤ੍ਥਿ ਕੇਚਿ ਧਮ੍ਮਾਤਿਆਦਿ ਆਰਦ੍ਧਂ. ਤਂ ਸਬ੍ਬਂ ਹੇਟ੍ਠਾ ਵੁਤ੍ਤਨਯਤ੍ਤਾ ਉਤ੍ਤਾਨਤ੍ਥਮੇਵ. ਯਾ ਪਨੇਸਾ ਪਰਵਾਦਿਨਾ ਲਦ੍ਧਿਪਤਿਟ੍ਠਾਪਨਤ੍ਥਂ ਯਥਾ ਦਾਮੇਨ ਵਾਤਿਆਦਿਕਾ ਉਪਮਾ ਆਹਟਾ, ਸਕਵਾਦਿਨਾ ਤਂ ਅਨਭਿਨਨ੍ਦਿਤ੍ਵਾ ਅਪ੍ਪਟਿਕ੍ਕੋਸਿਤ੍ਵਾ ‘‘ਹਞ੍ਚਿ ਦਾਮੇਨ ਵਾ’’ਤਿ ਤਸ੍ਸ ਲਦ੍ਧਿ ਭਿਨ੍ਨਾਤਿ ਵੇਦਿਤਬ੍ਬਾ. ਅਯਞ੍ਹੇਤ੍ਥ ਅਤ੍ਥੋ – ਯਦਿ ਤੇ ਦਾਮਾਦੀਹਿ ਬਲਿਬਦ੍ਦਾਦਯੋ ਸਙ੍ਗਹਿਤਾ ਨਾਮ, ਅਤ੍ਥਿ ਕੇਚਿ ਧਮ੍ਮਾ ਕੇਹਿਚਿ ਧਮ੍ਮੇਹਿ ਸਙ੍ਗਹਿਤਾਤਿ.
ਸਙ੍ਗਹਿਤਕਥਾਵਣ੍ਣਨਾ.
੨. ਸਮ੍ਪਯੁਤ੍ਤਕਥਾਵਣ੍ਣਨਾ
੪੭੩-੪੭੪. ਇਦਾਨਿ ¶ ਸਮ੍ਪਯੁਤ੍ਤਕਥਾ ਨਾਮ ਹੋਤਿ. ਤਤ੍ਥ ਯਸ੍ਮਾ ਤਿਲਮ੍ਹਿ ਤੇਲਂ ਵਿਯ ਨ ਵੇਦਨਾਦਯੋ ਸਞ੍ਞਾਦੀਸੁ ਅਨੁਪਵਿਟ੍ਠਾ, ਤਸ੍ਮਾ ‘‘ਨਤ੍ਥਿ ਕੇਚਿ ਧਮ੍ਮਾ ਕੇਹਿਚਿ ਧਮ੍ਮੇਹਿ ਸਮ੍ਪਯੁਤ੍ਤਾ, ਏਵਂ ਸਨ੍ਤੇ ¶ ਞਾਣਸਮ੍ਪਯੁਤ੍ਤਨ੍ਤਿਆਦਿ ਨਿਰਤ੍ਥਕਂ ਹੋਤੀ’’ਤਿ ਯੇਸਂ ਲਦ੍ਧਿ, ਸੇਯ੍ਯਥਾਪਿ ¶ ਰਾਜਗਿਰਿਕਸਿਦ੍ਧਤ੍ਥਿਕਾਨਞ੍ਞੇਵ; ਤੇ ਸਨ੍ਧਾਯ ਅਞ੍ਞੇਨੇਵਤ੍ਥੇਨ ਸਮ੍ਪਯੁਤ੍ਤਤਂ ਦਸ੍ਸੇਤੁਂ ਪੁਚ੍ਛਾ ਸਕਵਾਦਿਸ੍ਸ, ਅਤ੍ਤਨੋ ਲਦ੍ਧਿਵਸੇਨ ਪਟਿਞ੍ਞਾ ਇਤਰਸ੍ਸ. ਸੇਸਮਿਧਾਪਿ ਹੇਟ੍ਠਾ ਵੁਤ੍ਤਨਯਤ੍ਤਾ ਉਤ੍ਤਾਨਤ੍ਥਮੇਵ. ਯੋ ਪਨੇਸ ਪਰਵਾਦਿਨਾ ‘‘ਯਥਾ ਤਿਲਮ੍ਹਿ ਤੇਲ’’ਨ੍ਤਿਆਦਿਕੋ ਉਪਮਾਪਞ੍ਹੋ ਆਹਟੋ, ਸੋ ਯਸ੍ਮਾ ਵੇਦਨਾਸਞ੍ਞਾਨਂ ਵਿਯ ਤਿਲਤੇਲਾਨਂ ਲਕ੍ਖਣਤੋ ਨਾਨਤ੍ਤਵਵਤ੍ਥਾਨਂ ਨਤ੍ਥਿ. ਸਬ੍ਬੇਸੁਪਿ ਹਿ ਤਿਲਅਟ੍ਠਿਤਚੇਸੁ ਤਿਲੋਤਿ ਵੋਹਾਰਮਤ੍ਤਂ, ਤੇਨੇਵ ਤਿਲਂ ਨਿਬ੍ਬਤ੍ਤੇਤ੍ਵਾ ਗਹਿਤੇ ਪੁਰਿਮਸਣ੍ਠਾਨੇਨ ਤਿਲੋ ਨਾਮ ਨ ਪਞ੍ਞਾਯਤਿ, ਤਸ੍ਮਾ ਅਨਾਹਟਸਦਿਸੋਵ ਹੋਤੀਤਿ.
ਸਮ੍ਪਯੁਤ੍ਤਕਥਾਵਣ੍ਣਨਾ.
੩. ਚੇਤਸਿਕਕਥਾਵਣ੍ਣਨਾ
੪੭੫-੪੭੭. ਇਦਾਨਿ ਚੇਤਸਿਕਕਥਾ ਨਾਮ ਹੋਤਿ. ਤਤ੍ਥ ਯਸ੍ਮਾ ਫਸ੍ਸਿਕਾਦਯੋ ਨਾਮ ਨਤ੍ਥਿ, ਤਸ੍ਮਾ ‘‘ਚੇਤਸਿਕੇਨਾਪਿ ਨ ਭਵਿਤਬ੍ਬਂ, ਇਤਿ ਨਤ੍ਥਿ ਚੇਤਸਿਕੋ ਧਮ੍ਮੋ’’ਤਿ ਯੇਸਂ ਲਦ੍ਧਿ, ਸੇਯ੍ਯਥਾਪਿ ਰਾਜਗਿਰਿਕਸਿਦ੍ਧਤ੍ਥਿਕਾਨਂ; ਤੇ ਸਨ੍ਧਾਯ ਪੁਚ੍ਛਾ ਸਕਵਾਦਿਸ੍ਸ, ਪਟਿਞ੍ਞਾ ਇਤਰਸ੍ਸ. ਸਹਜਾਤੋਤਿ ਸਮ੍ਪਯੁਤ੍ਤਸਹਜਾਤਂ ਸਨ੍ਧਾਯ ਵੁਤ੍ਤਂ. ਫਸ੍ਸਿਕਾਤਿ ਤਾਦਿਸਂ ਵੋਹਾਰਂ ਅਪਸ੍ਸਨ੍ਤਸ੍ਸ ਪੁਚ੍ਛਾ ਪਰਵਾਦਿਸ੍ਸ. ਕਿਂ ਵੋਹਾਰੇਨ, ਯਥਾ ਚਿਤ੍ਤਨਿਸ੍ਸਿਤਕੋਤਿ ਚੇਤਸਿਕੋ, ਏਵਂ ਸੋਪਿ ਫਸ੍ਸਨਿਸ੍ਸਿਤਤ੍ਤਾ ਫਸ੍ਸਿਕੋਤਿ ਵੁਤ੍ਤੇ ਦੋਸੋ ਨਤ੍ਥੀਤਿ ਪਟਿਞ੍ਞਾ ਸਕਵਾਦਿਸ੍ਸ. ਸੇਸਂ ਉਤ੍ਤਾਨਤ੍ਥਮੇਵਾਤਿ.
ਚੇਤਸਿਕਕਥਾਵਣ੍ਣਨਾ.
੪. ਦਾਨਕਥਾਵਣ੍ਣਨਾ
੪੭੮. ਇਦਾਨਿ ¶ ਦਾਨਕਥਾ ਨਾਮ ਹੋਤਿ. ਤਤ੍ਥ ਦਾਨਂ ਨਾਮ ਤਿਵਿਧਂ – ਚਾਗਚੇਤਨਾਪਿ, ਵਿਰਤਿਪਿ, ਦੇਯ੍ਯਧਮ੍ਮੋਪਿ. ‘‘ਸਦ੍ਧਾ ਹਿਰਿਯਂ ਕੁਸਲਞ੍ਚ ¶ ਦਾਨ’’ਨ੍ਤਿ (ਅ. ਨਿ. ੮.੩੦) ਆਗਤਟ੍ਠਾਨੇ ਚਾਗਚੇਤਨਾ ਦਾਨਂ. ‘‘ਅਭਯਂ ਦੇਤੀ’’ਤਿ (ਅ. ਨਿ. ੮.੩੯) ਆਗਤਟ੍ਠਾਨੇ ਵਿਰਤਿ. ‘‘ਦਾਨਂ ਦੇਤਿ ਅਨ੍ਨਂ ਪਾਨ’’ਨ੍ਤਿ ਆਗਤਟ੍ਠਾਨੇ ਦੇਯ੍ਯਧਮ੍ਮੋ. ਤਤ੍ਥ ਚਾਗਚੇਤਨਾ ‘‘ਦੇਤਿ ਵਾ ਦੇਯ੍ਯਧਮ੍ਮਂ, ਦੇਨ੍ਤਿ ¶ ਵਾ ਏਤਾਯ ਦੇਯ੍ਯਧਮ੍ਮ’’ਨ੍ਤਿ ਦਾਨਂ. ਵਿਰਤਿ ਅਵਖਣ੍ਡਨਟ੍ਠੇਨ ਲਵਨਟ੍ਠੇਨ ਵਾ ਦਾਨਂ. ਸਾ ਹਿ ਉਪ੍ਪਜ੍ਜਮਾਨਾ ਭਯਭੇਰਵਾਦਿਸਙ੍ਖਾਤਂ ਦੁਸ੍ਸੀਲ੍ਯਚੇਤਨਂ ਦਾਤਿ ਖਣ੍ਡੇਤਿ ਲੁਨਾਤਿ ਵਾਤਿ ਦਾਨਂ. ਦੇਯ੍ਯਧਮ੍ਮੋ ਦਿਯ੍ਯਤੀਤਿ ਦਾਨਂ. ਏਵਮੇਤਂ ਤਿਵਿਧਮ੍ਪਿ ਅਤ੍ਥਤੋ ਚੇਤਸਿਕੋ ਚੇਵ ਧਮ੍ਮੋ ਦੇਯ੍ਯਧਮ੍ਮੋ ਚਾਤਿ ਦੁਵਿਧਂ ਹੋਤਿ. ਤਤ੍ਥ ਯੇਸਂ ‘‘ਚੇਤਸਿਕੋਵ ਧਮ੍ਮੋ ਦਾਨਂ, ਨ ਦੇਯ੍ਯਧਮ੍ਮੋ’’ਤਿ ਲਦ੍ਧਿ, ਸੇਯ੍ਯਥਾਪਿ ਰਾਜਗਿਰਿਕਸਿਦ੍ਧਤ੍ਥਿਕਾਨਂ; ਤੇ ਸਨ੍ਧਾਯ ਚੇਤਸਿਕੋਤਿ ਪੁਚ੍ਛਾ ਸਕਵਾਦਿਸ੍ਸ, ਪਟਿਞ੍ਞਾ ਇਤਰਸ੍ਸ. ਅਥ ਨਂ ਦੇਯ੍ਯਧਮ੍ਮਵਸੇਨ ਚੋਦੇਤੁਂ ਲਬ੍ਭਾਤਿ ਪੁਚ੍ਛਾ ਸਕਵਾਦਿਸ੍ਸ, ਅਨ੍ਨਾਦੀਨਿ ਵਿਯ ਸੋ ਨ ਸਕ੍ਕਾ ਦਾਤੁਨ੍ਤਿ ਪਟਿਕ੍ਖੇਪੋ ਇਤਰਸ੍ਸ. ਪੁਨ ਦਲ਼੍ਹਂ ਕਤ੍ਵਾ ਪੁਟ੍ਠੇ ‘‘ਅਭਯਂ ਦੇਤੀ’’ਤਿ ਸੁਤ੍ਤਵਸੇਨ ਪਟਿਞ੍ਞਾ ਤਸ੍ਸੇਵ. ਫਸ੍ਸਪਞ੍ਹਾਦੀਸੁ ਪਨ ਫਸ੍ਸਂ ਦੇਤੀਤਿਆਦਿਵੋਹਾਰਂ ਅਪਸ੍ਸਨ੍ਤੋ ਪਟਿਕ੍ਖਿਪਤੇਵ.
੪੭੯. ਅਨਿਟ੍ਠਫਲਨ੍ਤਿਆਦਿ ਅਚੇਤਸਿਕਸ੍ਸ ਧਮ੍ਮਸ੍ਸ ਦਾਨਭਾਵਦੀਪਨਤ੍ਥਂ ਵੁਤ੍ਤਂ. ਨ ਹਿ ਅਚੇਤਸਿਕੋ ਅਨ੍ਨਾਦਿਧਮ੍ਮੋ ਆਯਤਿਂ ਵਿਪਾਕਂ ਦੇਤਿ, ਇਟ੍ਠਫਲਭਾਵਨਿਯਮਨਤ੍ਥਂ ਪਨੇਤਂ ਵੁਤ੍ਤਨ੍ਤਿ ਵੇਦਿਤਬ੍ਬਂ. ਅਯਮ੍ਪਿ ਹੇਤ੍ਥ ਅਧਿਪ੍ਪਾਯੋ – ਯਦਿ ਅਚੇਤਸਿਕੋ ਅਨ੍ਨਾਦਿਧਮ੍ਮੋ ਦਾਨਂ ਭਵੇਯ੍ਯ, ਹਿਤਚਿਤ੍ਤੇਨ ਅਨਿਟ੍ਠਂ ਅਕਨ੍ਤਂ ਭੇਸਜ੍ਜਂ ਦੇਨ੍ਤਸ੍ਸ ਨਿਮ੍ਬਬੀਜਾਦੀਹਿ ਵਿਯ ਨਿਮ੍ਬਾਦਯੋ ਅਨਿਟ੍ਠਮੇਵ ਫਲਂ ਨਿਬ੍ਬਤ੍ਤੇਯ੍ਯ. ਯਸ੍ਮਾ ਪਨੇਤ੍ਥ ਹਿਤਫਰਣਚਾਗਚੇਤਨਾ ਦਾਨਂ, ਤਸ੍ਮਾ ਅਨਿਟ੍ਠੇਪਿ ਦੇਯ੍ਯਧਮ੍ਮੇ ਦਾਨਂ ਇਟ੍ਠਫਲਮੇਵ ਹੋਤੀਤਿ.
ਏਵਂ ਪਰਵਾਦਿਨਾ ਚੇਤਸਿਕਧਮ੍ਮਸ੍ਸ ਦਾਨਭਾਵੇ ਪਤਿਟ੍ਠਾਪਿਤੇ ਸਕਵਾਦੀ ਇਤਰੇਨ ਪਰਿਯਾਯੇਨ ਦੇਯ੍ਯਧਮ੍ਮਸ੍ਸ ਦਾਨਭਾਵਂ ਸਾਧੇਤੁਂ ਦਾਨਂ ਇਟ੍ਠਫਲਂ ਵੁਤ੍ਤਂ ਭਗਵਤਾਤਿਆਦਿਮਾਹ. ਪਰਵਾਦੀ ਪਨ ਚੀਵਰਾਦੀਨਂ ਇਟ੍ਠਵਿਪਾਕਤਂ ਅਪਸ੍ਸਨ੍ਤੋ ਪਟਿਕ੍ਖਿਪਤਿ. ਸੁਤ੍ਤਸਾਧਨਂ ਪਰਵਾਦੀਵਾਦੇਪਿ ਯੁਜ੍ਜਤਿ ਸਕਵਾਦੀਵਾਦੇਪਿ, ਨ ਪਨ ਏਕੇਨਤ੍ਥੇਨ. ਦੇਯ੍ਯਧਮ੍ਮੋ ਇਟ੍ਠਫਲੋਤਿ ਇਟ੍ਠਫਲਭਾਵਮਤ੍ਤਮੇਵ ਪਟਿਕ੍ਖਿਤ੍ਤਂ. ਤਸ੍ਮਾ ਤੇਨ ਹਿ ਨ ਵਤ੍ਤਬ੍ਬਨ੍ਤਿ ਇਟ੍ਠਫਲਭਾਵੇਨੇਵ ਨ ਵਤ੍ਤਬ੍ਬਤਾ ਯੁਜ੍ਜਤਿ ¶ . ਦਾਤਬ੍ਬਟ੍ਠੇਨ ¶ ਪਨ ਦੇਯ੍ਯਧਮ੍ਮੋ ਦਾਨਮੇਵ. ਦਿਨ੍ਨਞ੍ਹਿ ਦਾਨਾਨਂ ਸਙ੍ਕਰਭਾਵਮੋਚਨਤ੍ਥਮੇਵ ਅਯਂ ਕਥਾਤਿ.
ਦਾਨਕਥਾਵਣ੍ਣਨਾ.
੫. ਪਰਿਭੋਗਮਯਪੁਞ੍ਞਕਥਾਵਣ੍ਣਨਾ
੪੮੩. ਇਦਾਨਿ ਪਰਿਭੋਗਮਯਪੁਞ੍ਞਕਥਾ ਨਾਮ ਹੋਤਿ. ਤਤ੍ਥ ‘‘ਤੇਸਂ ਦਿਵਾ ਚ ਰਤ੍ਤੋ ਚ, ਸਦਾ ਪੁਞ੍ਞਂ ਪਵਡ੍ਢਤੀ’’ਤਿ (ਸਂ. ਨਿ. ੧.੪੭) ਚ ‘‘ਯਸ੍ਸ ਭਿਕ੍ਖਵੇ, ਭਿਕ੍ਖੁ ਚੀਵਰਂ ਪਰਿਭੁਞ੍ਜਮਾਨੋ’’ਤਿ (ਅ. ਨਿ. ੪.੫੧) ਚ ਏਵਮਾਦੀਨਿ ਸੁਤ੍ਤਾਨਿ ਅਯੋਨਿਸੋ ਗਹੇਤ੍ਵਾ ਯੇਸਂ ਪਰਿਭੋਗਮਯਂ ¶ ਨਾਮ ਪੁਞ੍ਞਂ ਅਤ੍ਥੀ’’ਤਿ ਲਦ੍ਧਿ, ਸੇਯ੍ਯਥਾਪਿ ਰਾਜਗਿਰਿਕਸਿਦ੍ਧਤ੍ਥਿਕਸਮ੍ਮਿਤਿਯਾਨਂ; ਤੇ ਸਨ੍ਧਾਯ ਪਰਿਭੋਗਮਯਨ੍ਤਿ ਪੁਚ੍ਛਾ ਸਕਵਾਦਿਸ੍ਸ, ਪਟਿਞ੍ਞਾ ਇਤਰਸ੍ਸ. ਅਥ ਨਂ ‘‘ਪੁਞ੍ਞਂ ਨਾਮ ਫਸ੍ਸਾਦਯੋ ਕੁਸਲਾ ਧਮ੍ਮਾ, ਨ ਤਤੋ ਪਰਂ, ਤਸ੍ਮਾ ਫਸ੍ਸਾਦੀਹਿ ਤੇ ਵਡ੍ਢਿਤਬ੍ਬ’’ਨ੍ਤਿ ਚੋਦੇਤੁਂ ਪਰਿਭੋਗਮਯੋ ਫਸ੍ਸੋਤਿਆਦਿ ਆਰਦ੍ਧਂ. ਤਂ ਸਬ੍ਬਂ ਇਤਰੇਨ ਤੇਸਂ ਅਵਡ੍ਢਨਤੋ ਪਟਿਕ੍ਖਿਤ੍ਤਂ. ਲਤਾਵਿਯਾਤਿਆਦੀਨਿ ‘‘ਕਿਰਿਯਾਯ ਵਾ ਭਾਵਨਾਯ ਵਾ ਵਿਨਾਪਿ ਯਥਾ ਲਤਾਦੀਨਿ ਸਯਮੇਵ ਵਡ੍ਢਨ੍ਤਿ, ਕਿਂ ਤੇ ਏਵਂ ਵਡ੍ਢਨ੍ਤੀ’’ਤਿ ਚੋਦਨਤ੍ਥਂ ਵੁਤ੍ਤਾਨਿ. ਤਥਾ ਪਨਸ੍ਸ ਅਵਡ੍ਢਨਤੋ ਨ ਹੇਵਾਤਿ ਪਟਿਕ੍ਖਿਤ੍ਤਂ.
੪੮੪. ਨ ਸਮਨ੍ਨਾਹਰਤੀਤਿ ਪਞ੍ਹੇ ਪਟਿਗ੍ਗਾਹਕਾਨਂ ਪਰਿਭੋਗੇਨ ਪੁਰਿਮਚੇਤਨਾ ਵਡ੍ਢਤਿ, ਏਵਂ ਤਂ ਹੋਤਿ ਪੁਞ੍ਞਨ੍ਤਿ ਲਦ੍ਧਿਵਸੇਨ ਪਟਿਜਾਨਾਤਿ. ਤਤੋ ਅਨਾਵਟ੍ਟੇਨ੍ਤਸ੍ਸਾਤਿਆਦੀਹਿ ਪੁਟ੍ਠੋ ਦਾਯਕਸ੍ਸ ਚਾਗਚੇਤਨਂ ਸਨ੍ਧਾਯ ਪਟਿਕ੍ਖਿਪਤਿ. ਤਤ੍ਥ ਅਨਾਵਟ੍ਟੇਨ੍ਤਸ੍ਸਾਤਿ ਦਾਨਚੇਤਨਾਯ ਪੁਰੇਚਾਰਿਕੇਨ ਆਵਜ੍ਜਨੇਨ ਭਵਙ੍ਗਂ ਅਨਾਵਟ੍ਟੇਨ੍ਤਸ੍ਸ ਅਪਰਿਵਟ੍ਟੇਨ੍ਤਸ੍ਸ. ਅਨਾਭੋਗਸ੍ਸਾਤਿ ਨਿਰਾਭੋਗਸ੍ਸ. ਅਸਮਨ੍ਨਾਹਰਨ੍ਤਸ੍ਸਾਤਿ ਨ ਸਮਨ੍ਨਾਹਰਨ੍ਤਸ੍ਸ. ਆਵਜ੍ਜਨਞ੍ਹਿ ਭਵਙ੍ਗਂ ਵਿਚ੍ਛਿਨ੍ਦਿਤ੍ਵਾ ਅਤ੍ਤਨੋ ਗਤਮਗ੍ਗੇ ਉਪ੍ਪਜ੍ਜਮਾਨਂ ਦਾਨਚੇਤਨਂ ਸਮਨ੍ਨਾਹਰਤਿ ਨਾਮ. ਏਵਂਕਿਚ੍ਚੇਨ ਇਮਿਨਾ ਚਿਤ੍ਤੇਨ ਅਸਮਨ੍ਨਾਹਰਨ੍ਤਸ੍ਸ ਪੁਞ੍ਞਂ ਹੋਤੀਤਿ ਪੁਚ੍ਛਤਿ. ਅਮਨਸਿਕਰੋਨ੍ਤਸ੍ਸਾਤਿ ¶ ਮਨਂ ਅਕਰੋਨ੍ਤਸ੍ਸ. ਆਵਜ੍ਜਨੇਨ ਹਿ ਤਦਨਨ੍ਤਰਂ ਉਪ੍ਪਜ੍ਜਮਾਨਂ ਮਨਂ ਕਰੋਤਿ ਨਾਮ. ਏਵਂ ਅਕਰੋਨ੍ਤਸ੍ਸਾਤਿ ਅਤ੍ਥੋ. ਉਪਯੋਗਵਚਨਸ੍ਮਿਞ੍ਹਿ ਏਤਂ ਭੁਮ੍ਮਂ. ਅਚੇਤਯਨ੍ਤਸ੍ਸਾਤਿ ਚੇਤਨਂ ਅਨੁਪ੍ਪਾਦੇਨ੍ਤਸ੍ਸ. ਅਪਤ੍ਥੇਨ੍ਤਸ੍ਸਾਤਿ ¶ ਪਤ੍ਥਨਾਸਙ੍ਖਾਤਂ ਕੁਸਲਚ੍ਛਨ੍ਦਂ ਅਕਰੋਨ੍ਤਸ੍ਸ. ਅਪ੍ਪਣਿਦਹਨ੍ਤਸ੍ਸਾਤਿ ਦਾਨਚੇਤਨਾਵਸੇਨ ਚਿਤ੍ਤਂ ਅਟ੍ਠਪੇਨ੍ਤਸ੍ਸਾਤਿ ਅਤ੍ਥੋ. ਨਨੁ ਆਵਟ੍ਟੇਨ੍ਤਸ੍ਸਾਤਿ ਵਾਰੇ ਆਭੋਗਸ੍ਸਾਤਿ ਆਭੋਗਵਤੋ. ਅਥ ਵਾ ਆਭੋਗਾ ਅਸ੍ਸ, ਆਭੋਗਸ੍ਸ ਵਾ ਅਨਨ੍ਤਰਂ ਤਂ ਪੁਞ੍ਞਂ ਹੋਤੀਤਿ ਅਤ੍ਥੋ.
੪੮੫. ਦ੍ਵਿਨ੍ਨਂ ਫਸ੍ਸਾਨਨ੍ਤਿਆਦੀਸੁਪਿ ਏਕਕ੍ਖਣੇ ਦਾਯਕਸ੍ਸ ਦ੍ਵਿਨ੍ਨਂ ਫਸ੍ਸਾਦੀਨਂ ਅਭਾਵਾ ਪਟਿਕ੍ਖਿਪਤਿ, ਦਾਯਕਸ੍ਸ ਚ ਪਰਿਭੁਞ੍ਜਨ੍ਤਸ੍ਸ ਚਾਤਿ ਉਭਿਨ੍ਨਂ ਫਸ੍ਸਾਦਯੋ ਸਨ੍ਧਾਯ ਪਟਿਜਾਨਾਤਿ. ਅਪਿਚਸ੍ਸ ਪਞ੍ਚਨ੍ਨਂ ਵਿਞ੍ਞਾਣਾਨਂ ਸਮੋਧਾਨਂ ਹੋਤੀਤਿ ਲਦ੍ਧਿ, ਤਸ੍ਸਾਪਿ ਵਸੇਨ ਪਟਿਜਾਨਾਤਿ. ਅਥ ਨਂ ਸਕਵਾਦੀ ਪਰਿਯਾਯਸ੍ਸ ਦ੍ਵਾਰਂਪਿਦਹਿਤ੍ਵਾ ਉਜੁਵਿਪਚ੍ਚਨੀਕਵਸੇਨ ਚੋਦੇਤੁਂ ਕੁਸਲਾਦਿਪਞ੍ਹਂ ਪੁਚ੍ਛਤਿ. ਤਤ੍ਰਾਪਿ ਕੁਸਲਾਕੁਸਲਾਨਂ ਏਕਸ੍ਸੇਕਕ੍ਖਣੇ ਸਮ੍ਪਯੋਗਾਭਾਵਂ ਸਨ੍ਧਾਯ ਪਟਿਕ੍ਖਿਪਤਿ. ਪਰਿਭੋਗਮਯਂ ਪਨ ਚਿਤ੍ਤਵਿਪ੍ਪਯੁਤ੍ਤਂ ਉਪ੍ਪਜ੍ਜਤੀਤਿ ਲਦ੍ਧਿਯਾ ਪਟਿਜਾਨਾਤਿ. ਅਥ ਨਂ ਸਕਵਾਦੀ ਸੁਤ੍ਤੇਨ ਨਿਗ੍ਗਣ੍ਹਾਤਿ.
੪੮੬. ਸੁਤ੍ਤਸਾਧਨੇ ਆਰਾਮਰੋਪਕਾਦੀਨਂ ਅਨੁਸ੍ਸਰਣਪਟਿਸਙ੍ਖਰਣਾਦਿਵਸੇਨ ਅਨ੍ਤਰਨ੍ਤਰਾ ਉਪ੍ਪਜ੍ਜਮਾਨਂ ¶ ਪੁਞ੍ਞਂ ਸਨ੍ਧਾਯ ਸਦਾ ਪੁਞ੍ਞਂ ਪਵਡ੍ਢਤੀਤਿ ਵੁਤ੍ਤਂ. ਅਪ੍ਪਮਾਣੋ ਤਸ੍ਸ ਪੁਞ੍ਞਾਭਿਸਨ੍ਦੋਤਿ ਇਦਂ ਅਪ੍ਪਮਾਣਵਿਹਾਰਿਨੋ ਦਿਨ੍ਨਪਚ੍ਚਯਤ੍ਤਾ ਚ ‘‘ਏਵਰੂਪੋ ਮੇ ਚੀਵਰਂ ਪਰਿਭੁਞ੍ਜਤੀ’’ਤਿ ਅਨੁਮੋਦਨਵਸੇਨ ਚ ਵੁਤ੍ਤਂ. ਤਂ ਸੋ ਪਰਿਭੋਗਮਯਨ੍ਤਿ ਸਲ੍ਲਕ੍ਖੇਤਿ. ਯਸ੍ਮਾ ਪਨ ਪਟਿਗ੍ਗਾਹਕੇਨ ਪਟਿਗ੍ਗਹੇਤ੍ਵਾ ਅਪਰਿਭੁਤ੍ਤੇਪਿ ਦੇਯ੍ਯਧਮ੍ਮੇ ਪੁਞ੍ਞਂ ਹੋਤਿਯੇਵ, ਤਸ੍ਮਾ ਸਕਵਾਦੀਵਾਦੋਵ ਬਲਵਾ, ਤਤ੍ਥ ਪਟਿਗ੍ਗਾਹਕੇਨ ਪਟਿਗ੍ਗਹਿਤੇਤਿ ਅਤ੍ਥੋ ਦਟ੍ਠਬ੍ਬੋ. ਸੇਸਂ ਉਤ੍ਤਾਨਤ੍ਥਮੇਵਾਤਿ.
ਪਰਿਭੋਗਮਯਪੁਞ੍ਞਕਥਾਵਣ੍ਣਨਾ.
੬. ਇਤੋਦਿਨ੍ਨਕਥਾਵਣ੍ਣਨਾ
੪੮੮-੪੯੧. ਇਦਾਨਿ ¶ ਇਤੋ ਦਿਨ੍ਨਕਥਾ ਨਾਮ ਹੋਤਿ. ਤਤ੍ਥ ਯੇਸਂ ‘‘ਇਤੋ ਦਿਨ੍ਨੇਨ ਯਾਪੇਨ੍ਤਿ, ਪੇਤਾ ਕਾਲਙ੍ਕਤਾ ਤਹਿ’’ਨ੍ਤਿ (ਪੇ. ਵ. ੧੯) ਵਚਨਂ ਨਿਸ੍ਸਾਯ ‘‘ਯਂ ਇਤੋ ਚੀਵਰਾਦਿ ਦਿਨ੍ਨਂ ਤੇਨੇਵ ਯਾਪੇਨ੍ਤੀ’’ਤਿ ਲਦ੍ਧਿ, ਸੇਯ੍ਯਥਾਪਿ ਰਾਜਗਿਰਿਕਸਿਦ੍ਧਤ੍ਥਿਕਾਨਂ; ਤੇ ਸਨ੍ਧਾਯ ਇਤੋ ਦਿਨ੍ਨੇਨਾਤਿ ਪੁਚ੍ਛਾ ਸਕਵਾਦਿਸ੍ਸ, ਪਟਿਞ੍ਞਾ ਇਤਰਸ੍ਸ ¶ . ਪੁਨ ਚੀਵਰਾਦਿਵਸੇਨ ਅਨੁਯੁਤ੍ਤੋ ਪਟਿਕ੍ਖਿਪਤਿ. ਅਞ੍ਞੋ ਅਞ੍ਞਸ੍ਸ ਕਾਰਕੋਤਿ ਅਞ੍ਞਸ੍ਸ ਵਿਪਾਕਦਾਯਕਾਨਂ ਕਮ੍ਮਾਨਂ ਅਞ੍ਞੋ ਕਾਰਕੋ, ਨ ਅਤ੍ਤਨਾਵ ਅਤ੍ਤਨੋ ਕਮ੍ਮਂ ਕਰੋਤੀਤਿ ਵੁਤ੍ਤਂ ਹੋਤਿ. ਏਵਂ ਪੁਟ੍ਠੋ ਪਨ ਇਤਰੋ ਸੁਤ੍ਤਵਿਰੋਧਭਯੇਨ ਪਟਿਕ੍ਖਿਪਤਿ. ਦਾਨਂ ਦੇਨ੍ਤਨ੍ਤਿ ਦਾਨਂ ਦਦਮਾਨਂ ਦਿਸ੍ਵਾਤਿ ਅਤ੍ਥੋ. ਤਤ੍ਥ ਯਸ੍ਮਾ ਅਤ੍ਤਨੋ ਅਨੁਮੋਦਿਤਤ੍ਤਾ ਚ ਤੇਸਂ ਤਤ੍ਥ ਭੋਗਾ ਉਪ੍ਪਜ੍ਜਨ੍ਤਿ, ਤਸ੍ਮਾਸ੍ਸ ਇਮਿਨਾ ਕਾਰਣੇਨ ਲਦ੍ਧਿਂ ਪਤਿਟ੍ਠਪੇਨ੍ਤਸ੍ਸਾਪਿ ਅਪ੍ਪਤਿਟ੍ਠਿਤਾਵ ਹੋਤਿ. ਨ ਹਿ ਤੇ ਇਤੋ ਦਿਨ੍ਨੇਨੇਵ ਵਤ੍ਥੁਨਾ ਯਾਪੇਨ੍ਤਿ. ਸੇਸੇਸੁਪਿ ਸੁਤ੍ਤਸਾਧਨੇਸੁ ਏਸੇਵ ਨਯੋਤਿ.
ਇਤੋ ਦਿਨ੍ਨਕਥਾਵਣ੍ਣਨਾ.
੭. ਪਥਵੀਕਮ੍ਮਵਿਪਾਕੋਤਿਕਥਾਵਣ੍ਣਨਾ
੪੯੨. ਇਦਾਨਿ ਪਥਵੀ ਕਮ੍ਮਵਿਪਾਕੋਤਿਕਥਾ ਨਾਮ ਹੋਤਿ. ਤਤ੍ਥ ਯਸ੍ਮਾ ‘‘ਅਤ੍ਥਿ ਇਸ੍ਸਰਿਯਸਂਵਤ੍ਤਨਿਯਂ ਕਮ੍ਮਂ, ਆਧਿਪਚ੍ਚਸਂਵਤ੍ਤਨਿਯਂ ਕਮ੍ਮ’’ਨ੍ਤਿ ਏਤ੍ਥ ਇਸ੍ਸਰਾਨਂ ਭਾਵੋ ਇਸ੍ਸਰਿਯਂ ਨਾਮ ¶ , ਅਧਿਪਤੀਨਞ੍ਚ ਭਾਵੋ ਆਧਿਪਚ੍ਚਂ ਨਾਮ, ਪਥਵਿਸ੍ਸਰਿਯਆਧਿਪਚ੍ਚਸਂਵਤ੍ਤਨਿਕਞ੍ਚ ਕਮ੍ਮਂ ਅਤ੍ਥੀਤਿ ਵੁਤ੍ਤਂ. ਤਸ੍ਮਾ ਯੇਸਂ ‘‘ਪਥਵੀ ਕਮ੍ਮਵਿਪਾਕੋ’’ਤਿ ਲਦ੍ਧਿ, ਸੇਯ੍ਯਥਾਪਿ ਅਨ੍ਧਕਾਨਂ; ਤੇ ਸਨ੍ਧਾਯ ਪਥਵੀਤਿ ਪੁਚ੍ਛਾ ਸਕਵਾਦਿਸ੍ਸ, ਪਟਿਞ੍ਞਾ ਇਤਰਸ੍ਸ. ਸੁਖਵੇਦਨੀਯਾਤਿਆਦਿ ਕਮ੍ਮਵਿਪਾਕਸਭਾਵਦਸ੍ਸਨਵਸੇਨ ਵੁਤ੍ਤਂ. ‘‘ਫਸ੍ਸੋ ਹੋਤੀ’’ਤਿਆਦਿਨਾ ਨਯੇਨ ਨਿਦ੍ਦਿਟ੍ਠੇਸੁ ਵਿਪਾਕੇਸੁ ਫਸ੍ਸੋ ਸੁਖਵੇਦਨੀਯਾਦਿਭੇਦੋ ¶ ਹੋਤਿ. ਸੋ ਚ ਸਞ੍ਞਾਦਯੋ ਚ ਸੁਖਵੇਦਨਾਦੀਹਿ ਸਮ੍ਪਯੁਤ੍ਤਾ, ਵੇਦਨਾਦਯੋ ਸਞ੍ਞਾਦੀਹਿ, ਸਬ੍ਬੇਪਿ ਸਾਰਮ੍ਮਣਾ, ਅਤ੍ਥਿ ਚ ਨੇਸਂ ਪੁਰੇਚਾਰਿਕਆਵਟ੍ਟਨਾਦਿਸਙ੍ਖਾਤਂ ਆਵਜ੍ਜਨਂ, ਕਮ੍ਮਪਚ੍ਚਯਭੂਤਾ ਚੇਤਨਾ, ਯੋ ਤਤ੍ਥ ਇਟ੍ਠਵਿਪਾਕੋ, ਤਸ੍ਸ ਪਤ੍ਥਨਾ, ਪਣਿਧਾਨਵਸੇਨ ਪਵਤ੍ਤਾ ਮੂਲਤਣ੍ਹਾ, ਕਿਂ ਤੇ ਏਵਰੂਪਾ ਪਥਵੀਤਿ ਪੁਚ੍ਛਤਿ. ਇਤਰੋ ਪਟਿਕ੍ਖਿਪਤਿ. ਪਟਿਲੋਮਪੁਚ੍ਛਾਦੀਨਿ ਉਤ੍ਤਾਨਤ੍ਥਾਨੇਵ.
੪੯੩. ਕਮ੍ਮਵਿਪਾਕੋ ਪਰੇਸਂ ਸਾਧਾਰਣੋਤਿ ਪਞ੍ਹੇ ਫਸ੍ਸਾਦਯੋ ਸਨ੍ਧਾਯ ਪਟਿਕ੍ਖਿਪਤਿ, ਕਮ੍ਮਸਮੁਟ੍ਠਾਨਂ ਰੂਪਞ੍ਚ ਪਥਵੀਆਦੀਨਂਯੇਵ ਚ ਸਾਧਾਰਣਭਾਵਂ ਸਨ੍ਧਾਯ ਪਟਿਜਾਨਾਤਿ. ਅਸਾਧਾਰਣਮਞ੍ਞੇਸਨ੍ਤਿ ਸੁਤ੍ਤਂ ਪਰਸਮਯਤੋ ਆਹਰਿਤ੍ਵਾ ¶ ਦਸ੍ਸਿਤਂ. ਸਬ੍ਬੇ ਸਤ੍ਤਾ ਪਥਵਿਂ ਪਰਿਭੁਞ੍ਜਨ੍ਤੀਤਿ ਪਞ੍ਹੇ ਪਥਵਿਂ ਅਨਿਸ੍ਸਿਤੇ ਸਨ੍ਧਾਯ ਪਟਿਕ੍ਖਿਪਤਿ, ਨਿਸ੍ਸਿਤੇ ਸਨ੍ਧਾਯ ਪਟਿਜਾਨਾਤਿ. ਪਥਵਿਂ ਅਪਰਿਭੁਞ੍ਜਿਤ੍ਵਾ ਪਰਿਨਿਬ੍ਬਾਯਨ੍ਤੀਤਿ ਪਞ੍ਹੇ ਆਰੁਪ੍ਪੇ ਪਰਿਨਿਬ੍ਬਾਯਨ੍ਤਾਨਂ ਵਸੇਨ ਪਟਿਜਾਨਾਤਿ. ਕਮ੍ਮਵਿਪਾਕਂ ਅਖੇਪੇਤ੍ਵਾਤਿ ਇਦਂ ਪਰਸਮਯਵਸੇਨ ਵੁਤ੍ਤਂ. ਕਮ੍ਮਵਿਪਾਕਞ੍ਹਿ ਖੇਪੇਤ੍ਵਾਵ ਪਰਿਨਿਬ੍ਬਾਯਨ੍ਤੀਤਿ ਤੇਸਂ ਲਦ੍ਧਿ. ਸਕਸਮਯੇ ਪਨ ਕਤੋਕਾਸਸ੍ਸ ਕਮ੍ਮਸ੍ਸ ਉਪ੍ਪਨ੍ਨਂ ਵਿਪਾਕਂ ਅਖੇਪੇਤ੍ਵਾ ਪਰਿਨਿਬ੍ਬਾਨਂ ਨਤ੍ਥਿ. ਤੇਸਞ੍ਚ ਲਦ੍ਧਿਯਾ ਪਥਵੀ ਸਾਧਾਰਣਵਿਪਾਕਤ੍ਤਾ ਉਪ੍ਪਨ੍ਨਵਿਪਾਕੋਯੇਵ ਹੋਤਿ. ਤਂ ਵਿਪਾਕਭਾਵੇਨ ਠਿਤਂ ਅਖੇਪੇਤ੍ਵਾ ਪਰਿਨਿਬ੍ਬਾਨਂ ਨ ਯੁਜ੍ਜਤੀਤਿ ਚੋਦੇਤੁਂ ਵਟ੍ਟਤਿ. ਇਤਰੋ ਲਦ੍ਧਿਵਸੇਨ ਪਟਿਕ੍ਖਿਪਤਿ. ਚਕ੍ਕਵਤ੍ਤਿਸਤ੍ਤਸ੍ਸ ਕਮ੍ਮਵਿਪਾਕਨ੍ਤਿ ਪਞ੍ਹੇ ਅਸਾਧਾਰਣਂ ਫਸ੍ਸਾਦਿਂ ਸਨ੍ਧਾਯ ਪਟਿਕ੍ਖਿਪਤਿ, ਸਾਧਾਰਣਂ ਸਨ੍ਧਾਯ ਪਟਿਜਾਨਾਤਿ. ਪਥਵੀਸਮੁਦ੍ਦਸੂਰਿਯਚਨ੍ਦਿਮਾਦਯੋ ਹਿ ਸਬ੍ਬੇਸਂ ਸਾਧਾਰਣਕਮ੍ਮਵਿਪਾਕੋਤਿ ਤੇਸਂ ਲਦ੍ਧਿ.
੪੯੪. ਇਸ੍ਸਰਿਯਸਂਵਤ੍ਤਨਿਯਨ੍ਤਿ ਏਤ੍ਥ ਇਸ੍ਸਰਿਯਂ ਨਾਮ ਬਹੁਧਨਤਾ. ਆਧਿਪਚ੍ਚਂ ਨਾਮ ਸੇਸਜਨੇ ਅਤ੍ਤਨੋ ਵਸੇ ਵਤ੍ਤੇਤ੍ਵਾ ਤੇਹਿ ਗਰੁਕਾਤਬ੍ਬਟ੍ਠੇਨ ਅਧਿਪਤਿਭਾਵੋ. ਤਤ੍ਥ ਕਮ੍ਮਂ ਪਟਿਲਾਭਵਸੇਨ ਤਂਸਂਵਤ੍ਤਨਿਕਂ ਨਾਮ ਹੋਤਿ, ਨ ਜਨਕਵਸੇਨ. ਤਸ੍ਮਾ ਵਿਪਾਕਭਾਵੇ ਅਸਾਧਕਮੇਤਨ੍ਤਿ.
ਪਥਵੀ ਕਮ੍ਮਵਿਪਾਕੋਤਿਕਥਾਵਣ੍ਣਨਾ.
੮. ਜਰਾਮਰਣਂ ਵਿਪਾਕੋਤਿਕਥਾਵਣ੍ਣਨਾ
੪੯੫. ਇਦਾਨਿ ¶ ¶ ਜਰਾਮਰਣਂ ਵਿਪਾਕੋਤਿਕਥਾ ਨਾਮ ਹੋਤਿ. ਤਤ੍ਥ ਯੇਸਂ ‘‘ਅਤ੍ਥਿ ਦੁਬ੍ਬਣ੍ਣਸਂਵਤ੍ਤਨਿਯਂ ਕਮ੍ਮਂ ਅਪ੍ਪਾਯੁਕਸਂਵਤ੍ਤਨਿਯਂ ਕਮ੍ਮ’’ਨ੍ਤਿ ਏਤ੍ਥ ਦੁਬ੍ਬਣ੍ਣਤਾ ਨਾਮ ਜਰਾ. ਅਪ੍ਪਾਯੁਕਤਾ ਨਾਮ ਮਰਣਂ. ਤਂਸਂਵਤ੍ਤਨਿਯਞ੍ਚ ਕਮ੍ਮਂ ਅਤ੍ਥਿ. ਤਸ੍ਮਾ ਜਰਾਮਰਣਂ ਵਿਪਾਕੋਤਿ ਲਦ੍ਧਿ, ਸੇਯ੍ਯਥਾਪਿ ਅਨ੍ਧਕਾਨਂ; ਤੇ ਸਨ੍ਧਾਯ ਪੁਚ੍ਛਾ ਸਕਵਾਦਿਸ੍ਸ, ਪਟਿਞ੍ਞਾ ਇਤਰਸ੍ਸ. ਪਟਿਲੋਮਪਞ੍ਹੇ ਅਨਾਰਮ੍ਮਣਨ੍ਤਿ ਰੂਪਧਮ੍ਮਾਨਂ ਤਾਵ ਅਨਾਰਮ੍ਮਣਮੇਵ, ਅਰੂਪਾਨਂ ਪਨ ਜਰਾਮਰਣਂ ਸਮ੍ਪਯੋਗਲਕ੍ਖਣਾਭਾਵਾ ਅਨਾਰਮ੍ਮਣਮੇਵ.
੪੯੬. ਅਕੁਸਲਾਨਂ ਧਮ੍ਮਾਨਂ ਜਰਾਮਰਣਂ ਅਕੁਸਲਾਨਂ ਧਮ੍ਮਾਨਂ ਵਿਪਾਕੋਤਿ ਪਞ੍ਹੇ ਜਰਾਮਰਣੇਨ ਨਾਮ ਅਨਿਟ੍ਠਵਿਪਾਕੇਨ ਭਵਿਤਬ੍ਬਨ੍ਤਿ ਲਦ੍ਧਿਯਾ ਪਟਿਜਾਨਾਤਿ ¶ . ਤੇਨੇਵ ਕਾਰਣੇਨ ਕੁਸਲਾਨਂ ਧਮ੍ਮਾਨਂ ਜਰਾਮਰਣਸ੍ਸ ਕੁਸਲਵਿਪਾਕਤਂ ਪਟਿਕ੍ਖਿਪਤਿ. ਪਰਤੋ ਚਸ੍ਸ ਅਕੁਸਲਵਿਪਾਕਤਞ੍ਞੇਵ ਪਟਿਜਾਨਾਤਿ.
ਕੁਸਲਾਨਞ੍ਚ ਅਕੁਸਲਾਨਞ੍ਚਾਤਿ ਪੁਚ੍ਛਾਵਸੇਨ ਏਕਤੋ ਕਤਂ, ਏਕਕ੍ਖਣੇ ਪਨ ਤਂ ਨਤ੍ਥਿ. ਅਬ੍ਯਾਕਤਾਨਂ ਅਵਿਪਾਕਾਨਂ ਜਰਾਮਰਣਂ ਵਿਪਾਕੋਤਿ ਵਤ੍ਤਬ੍ਬਤਾਯ ਪਰਿਯਾਯੋ ਨਤ੍ਥਿ, ਤਸ੍ਮਾ ਅਬ੍ਯਾਕਤਵਸੇਨ ਪੁਚ੍ਛਾ ਨ ਕਤਾ.
੪੯੭. ਦੁਬ੍ਬਣ੍ਣਸਂਵਤ੍ਤਨਿਯਨ੍ਤਿ ਏਤ੍ਥ ਦੁਬ੍ਬਣ੍ਣਿਯਂ ਨਾਮ ਅਪਰਿਸੁਦ੍ਧਵਣ੍ਣਤਾ. ਅਪ੍ਪਾਯੁਕਤਾ ਨਾਮ ਆਯੁਨੋ ਚਿਰਂ ਪਵਤ੍ਤਿਤੁਂ ਅਸਮਤ੍ਥਤਾ. ਤਤ੍ਥ ਅਕੁਸਲਕਮ੍ਮਂ ਕਮ੍ਮਸਮੁਟ੍ਠਾਨਸ੍ਸ ਦੁਬ੍ਬਣ੍ਣਰੂਪਸ੍ਸ ਕਮ੍ਮਪਚ੍ਚਯੋ ਹੋਤਿ, ਅਸਦਿਸਤ੍ਤਾ ਪਨਸ੍ਸ ਤਂਵਿਪਾਕੋ ਨ ਹੋਤਿ. ਉਤੁਸਮੁਟ੍ਠਾਨਾਦਿਨੋ ਪਨ ਤਂਪਟਿਲਾਭਵਸੇਨ ਆਯੁਨੋ ਚ ਉਪਚ੍ਛੇਦਕਵਸੇਨ ਪਚ੍ਚਯੋ ਹੋਤਿ. ਏਵਮੇਤਂ ਪਰਿਯਾਯੇਨ ਤਂਸਂਵਤ੍ਤਨਿਕਂ ਨਾਮ ਹੋਤਿ, ਨ ਵਿਪਾਕਫਸ੍ਸਾਦੀਨਂ ਵਿਯ ਜਨਕਵਸੇਨ, ਤਸ੍ਮਾ ਵਿਪਾਕਭਾਵੇ ਅਸਾਧਕਂ. ਸੇਸਮੇਤ੍ਥ ਹੇਟ੍ਠਾ ਵੁਤ੍ਤਸਦਿਸਮੇਵਾਤਿ.
ਜਰਾਮਰਣਂ ਵਿਪਾਕੋਤਿਕਥਾਵਣ੍ਣਨਾ.
੯. ਅਰਿਯਧਮ੍ਮਵਿਪਾਕਕਥਾਵਣ੍ਣਨਾ
੪੯੮. ਇਦਾਨਿ ¶ ¶ ਅਰਿਯਧਮ੍ਮਵਿਪਾਕਕਥਾ ਨਾਮ ਹੋਤਿ. ਤਤ੍ਥ ਯੇਸਂ ਕਿਲੇਸਪ੍ਪਹਾਨਮਤ੍ਤਮੇਵ ਸਾਮਞ੍ਞਫਲਂ, ਨ ਚਿਤ੍ਤਚੇਤਸਿਕਾ ਧਮ੍ਮਾਤਿ ਲਦ੍ਧਿ, ਸੇਯ੍ਯਥਾਪਿ ਅਨ੍ਧਕਾਨਂ; ਤੇ ਸਨ੍ਧਾਯ ਨਤ੍ਥਿ ਅਰਿਯਧਮ੍ਮਵਿਪਾਕੋਤਿ ਪੁਚ੍ਛਾ ਸਕਵਾਦਿਸ੍ਸ. ਤਤ੍ਥ ਅਰਿਯਧਮ੍ਮਵਿਪਾਕੋਤਿ ਮਗ੍ਗਸਙ੍ਖਾਤਸ੍ਸ ਅਰਿਯਧਮ੍ਮਸ੍ਸ ਵਿਪਾਕੋ. ਕਿਲੇਸਕ੍ਖਯਮਤ੍ਤਂ ਅਰਿਯਫਲਨ੍ਤਿ ਲਦ੍ਧਿਯਾ ਪਟਿਞ੍ਞਾ ਇਤਰਸ੍ਸ. ਸਾਮਞ੍ਞਨ੍ਤਿ ਸਮਣਭਾਵੋ, ਮਗ੍ਗਸ੍ਸੇਤਂ ਨਾਮਂ. ‘‘ਸਾਮਞ੍ਞਞ੍ਚ ਵੋ, ਭਿਕ੍ਖਵੇ, ਦੇਸੇਸ੍ਸਾਮਿ ਸਾਮਞ੍ਞਫਲਞ੍ਚਾ’’ਤਿ ਹਿ ਵੁਤ੍ਤਂ. ਬ੍ਰਹ੍ਮਞ੍ਞੇਪਿ ਏਸੇਵ ਨਯੋ.
ਸੋਤਾਪਤ੍ਤਿਫਲਂ ਨ ਵਿਪਾਕੋਤਿਆਦੀਸੁ ਸੋਤਾਪਤ੍ਤਿਮਗ੍ਗਾਦੀਨਂ ਅਪਚਯਗਾਮਿਤਂ ਸਨ੍ਧਾਯ ਅਰਿਯਫਲਾਨਂ ਨਵਿਪਾਕਭਾਵਂ ਪਟਿਜਾਨਾਤਿ, ਦਾਨਫਲਾਦੀਨਂ ਪਟਿਕ੍ਖਿਪਤਿ ¶ . ਸੋ ਹਿ ਆਚਯਗਾਮਿਤ੍ਤਿਕਸ੍ਸ ਏਵਂ ਅਤ੍ਥਂ ਧਾਰੇਤਿ – ਵਿਪਾਕਸਙ੍ਖਾਤਂ ਆਚਯਂ ਗਚ੍ਛਨ੍ਤਿ, ਤਂ ਵਾ ਆਚਿਨਨ੍ਤਾ ਗਚ੍ਛਨ੍ਤੀਤਿ ਆਚਯਗਾਮਿਨੋ, ਵਿਪਾਕਂ ਅਪਚਿਨਨ੍ਤਾ ਗਚ੍ਛਨ੍ਤੀਤਿ ਅਪਚਯਗਾਮਿਨੋਤਿ. ਤਸ੍ਮਾ ਏਵਂ ਪਟਿਜਾਨਾਤਿ ਚ ਪਟਿਕ੍ਖਿਪਤਿ ਚ.
੫੦੦. ਕਾਮਾਵਚਰਂ ਕੁਸਲਂ ਸਵਿਪਾਕਂ ਆਚਯਗਾਮੀਤਿਆਦਿਕਾ ਪੁਚ੍ਛਾ ਪਰਵਾਦਿਸ੍ਸ, ਪਟਿਞ੍ਞਾ ਚ ਪਟਿਕ੍ਖੇਪੋ ਚ ਸਕਵਾਦਿਸ੍ਸ. ਲੋਕਿਯਞ੍ਹਿ ਕੁਸਲਂ ਵਿਪਾਕਚੁਤਿਪਟਿਸਨ੍ਧਿਯੋ ਚੇਵ ਵਟ੍ਟਞ੍ਚ ਆਚਿਨਨ੍ਤਂ ਗਚ੍ਛਤੀਤਿ ਆਚਯਗਾਮਿ. ਲੋਕੁਤ੍ਤਰਕੁਸਲਂ ਚੁਤਿਪਟਿਸਨ੍ਧਿਯੋ ਚੇਵ ਵਟ੍ਟਞ੍ਚ ਅਪਚਿਨਨ੍ਤਂ ਗਚ੍ਛਤੀਤਿ ਅਪਚਯਗਾਮਿ. ਏਵਮੇਤਂ ਸਵਿਪਾਕਮੇਵ ਹੋਤਿ, ਨ ਅਪਚਯਗਾਮਿਵਚਨਮਤ੍ਤੇਨ ਅਵਿਪਾਕਂ. ਇਮਮਤ੍ਥਂ ਸਨ੍ਧਾਯੇਤ੍ਥ ਸਕਵਾਦਿਨੋ ਪਟਿਞ੍ਞਾ ਚ ਪਟਿਕ੍ਖੇਪੋ ਚ ਵੇਦਿਤਬ੍ਬਾਤਿ.
ਅਰਿਯਧਮ੍ਮਵਿਪਾਕਕਥਾਵਣ੍ਣਨਾ.
੧੦. ਵਿਪਾਕੋ ਵਿਪਾਕਧਮ੍ਮਧਮ੍ਮੋਤਿਕਥਾਵਣ੍ਣਨਾ
੫੦੧. ਇਦਾਨਿ ਵਿਪਾਕੋ ਵਿਪਾਕਧਮ੍ਮਧਮ੍ਮੋਤਿਕਥਾ ਨਾਮ ¶ ਹੋਤਿ. ਤਤ੍ਥ ਯਸ੍ਮਾ ਵਿਪਾਕੋ ਵਿਪਾਕਸ੍ਸ ਅਞ੍ਞਮਞ੍ਞਾਦਿਪਚ੍ਚਯਵਸੇਨ ਪਚ੍ਚਯੋ ਹੋਤਿ, ਤਸ੍ਮਾ ਵਿਪਾਕੋਪਿ ਵਿਪਾਕਧਮ੍ਮਧਮ੍ਮੋਤਿ ਯੇਸਂ ਲਦ੍ਧਿ, ਸੇਯ੍ਯਥਾਪਿ ਅਨ੍ਧਕਾਨਂ; ਤੇ ਸਨ੍ਧਾਯ ਪੁਚ੍ਛਾ ਸਕਵਾਦਿਸ੍ਸ, ਪਟਿਞ੍ਞਾ ਇਤਰਸ੍ਸ. ਤਸ੍ਸ ਵਿਪਾਕੋਤਿ ਤਸ੍ਸ ਵਿਪਾਕਧਮ੍ਮਧਮ੍ਮਸ੍ਸ ਵਿਪਾਕਸ੍ਸ ਯੋ ਵਿਪਾਕੋ, ਸੋਪਿ ਤੇ ਵਿਪਾਕਧਮ੍ਮਧਮ੍ਮੋ ਹੋਤੀਤਿ ¶ ਪੁਚ੍ਛਤਿ. ਇਤਰੋ ਆਯਤਿਂ ਵਿਪਾਕਦਾਨਾਭਾਵਂ ਸਨ੍ਧਾਯ ਪਟਿਕ੍ਖਿਪਤਿ. ਦੁਤਿਯਂ ਪੁਟ੍ਠੋ ਤਪ੍ਪਚ੍ਚਯਾਪਿ ਅਞ੍ਞਸ੍ਸ ਵਿਪਾਕਸ੍ਸ ਉਪ੍ਪਤ੍ਤਿਂ ਸਨ੍ਧਾਯ ਪਟਿਜਾਨਾਤਿ. ਏਵਂ ਸਨ੍ਤੇ ਪਨਸ੍ਸ ਕੁਸਲਾਕੁਸਲਸ੍ਸ ਵਿਯ ਤਸ੍ਸਾਪਿ ਵਿਪਾਕਸ੍ਸ ਵਿਪਾਕੋ, ਤਸ੍ਸਾਪਿ ਵਿਪਾਕੋਤਿ ਵਟ੍ਟਾਨੁਪਚ੍ਛੇਦੋ ਆਪਜ੍ਜਤੀਤਿ ਪੁਟ੍ਠੋ ਸਮਯਵਿਰੋਧਭਯੇਨ ਪਟਿਕ੍ਖਿਪਤਿ.
ਵਿਪਾਕੋਤਿ ਵਾਤਿਆਦਿਮ੍ਹਿ ਵਚਨਸਾਧਨੇ ਪਨ ਯਦਿ ਵਿਪਾਕਸ੍ਸ ਵਿਪਾਕਧਮ੍ਮਧਮ੍ਮੇਨ ਏਕਤ੍ਥਤਾ ਭਵੇਯ੍ਯ, ਕੁਸਲਾਕੁਸਲਬ੍ਯਾਕਤਾਨਂ ਏਕਤ੍ਥਤਂ ਆਪਜ੍ਜੇਯ੍ਯਾਤਿ ਪਟਿਕ੍ਖਿਪਤਿ. ਵਿਪਾਕੋ ਚ ਵਿਪਾਕਧਮ੍ਮਧਮ੍ਮੋ ਚਾਤਿ ਏਤ੍ਥ ¶ ਅਯਂ ਅਧਿਪ੍ਪਾਯੋ – ਸੋ ਹਿ ਚਤੂਸੁ ਵਿਪਾਕਕ੍ਖਨ੍ਧੇਸੁ ਏਕੇਕਂ ਅਞ੍ਞਮਞ੍ਞਪਚ੍ਚਯਾਦੀਸੁ ਪਚ੍ਚਯਟ੍ਠੇਨ ਵਿਪਾਕਧਮ੍ਮਧਮ੍ਮਤਂ ਪਚ੍ਚਯੁਪ੍ਪਨ੍ਨਟ੍ਠੇਨ ਚ ਵਿਪਾਕਂ ਮਞ੍ਞਮਾਨੋ ‘‘ਵਿਪਾਕੋ ਵਿਪਾਕਧਮ੍ਮਧਮ੍ਮੋ’’ਤਿ ਪੁਟ੍ਠੋ ਆਮਨ੍ਤਾਤਿ ਪਟਿਜਾਨਾਤਿ. ਅਥ ਨਂ ਸਕਵਾਦੀ ‘‘ਯਸ੍ਮਾ ਤਯਾ ਏਕਕ੍ਖਣੇ ਚਤੂਸੁ ਖਨ੍ਧੇਸੁ ਵਿਪਾਕੋ ਵਿਪਾਕਧਮ੍ਮਧਮ੍ਮੋਪਿ ਅਨੁਞ੍ਞਾਤੋ, ਤਸ੍ਮਾ ਤੇਸਂ ਸਹਗਤਾਦਿਭਾਵੋ ਆਪਜ੍ਜਤੀ’’ਤਿ ਚੋਦੇਤੁਂ ਏਵਮਾਹ. ਇਤਰੋ ਕੁਸਲਾਕੁਸਲਸਙ੍ਖਾਤਂ ਵਿਪਾਕਧਮ੍ਮਧਮ੍ਮਂ ਸਨ੍ਧਾਯ ਪਟਿਕ੍ਖਿਪਤਿ. ਤਞ੍ਞੇਵ ਅਕੁਸਲਨ੍ਤਿ ਯਦਿ ਤੇ ਵਿਪਾਕੋ ਵਿਪਾਕਧਮ੍ਮਧਮ੍ਮੋ, ਯੋ ਅਕੁਸਲਵਿਪਾਕੋ, ਸੋ ਅਕੁਸਲਂ ਆਪਜ੍ਜਤਿ. ਕਸ੍ਮਾ? ਵਿਪਾਕਧਮ੍ਮਧਮ੍ਮੇਨ ਏਕਤ੍ਤਾ. ਤਞ੍ਞੇਵ ਕੁਸਲਨ੍ਤਿਆਦੀਸੁਪਿ ਏਸੇਵ ਨਯੋ.
੫੦੨. ਅਞ੍ਞਮਞ੍ਞਪਚ੍ਚਯਾਤਿ ਇਦਂ ਸਹਜਾਤਾਨਂ ਪਚ੍ਚਯਮਤ੍ਤਵਸੇਨ ਵੁਤ੍ਤਂ, ਤਸ੍ਮਾ ਅਸਾਧਕਂ. ਮਹਾਭੂਤਾਨਮ੍ਪਿ ਚ ਅਞ੍ਞਮਞ੍ਞਪਚ੍ਚਯਤਾ ਵੁਤ੍ਤਾ, ਨ ਚ ਤਾਨਿ ਵਿਪਾਕਾਨਿ, ਨ ਚ ਵਿਪਾਕਧਮ੍ਮਧਮ੍ਮਾਨੀਤਿ.
ਵਿਪਾਕੋ ਵਿਪਾਕਧਮ੍ਮਧਮ੍ਮੋਤਿਕਥਾਵਣ੍ਣਨਾ.
ਸਤ੍ਤਮੋ ਵਗ੍ਗੋ.
੮. ਅਟ੍ਠਮਵਗ੍ਗੋ
੧. ਛਗਤਿਕਥਾਵਣ੍ਣਨਾ
੫੦੩-੫੦੪. ਇਦਾਨਿ ¶ ¶ ਛਗਤਿਕਥਾ ਨਾਮ ਹੋਤਿ. ਤਤ੍ਥ ਅਸੁਰਕਾਯੇਨ ਸਦ੍ਧਿਂ ਛਗਤਿਯੋਤਿ ਯੇਸਂ ਲਦ੍ਧਿ, ਸੇਯ੍ਯਥਾਪਿ ਅਨ੍ਧਕਾਨਞ੍ਚੇਵ ਉਤ੍ਤਰਾਪਥਕਾਨਞ੍ਚ; ਤੇ ਸਨ੍ਧਾਯ ਪੁਚ੍ਛਾ ਸਕਵਾਦਿਸ੍ਸ, ਪਟਿਞ੍ਞਾ ਇਤਰਸ੍ਸ. ਅਥ ਨਂ ਸਕਵਾਦੀ ‘‘ਪਞ੍ਚ ਖੋ ਪਨਿਮਾ, ਸਾਰਿਪੁਤ੍ਤ, ਗਤਿਯੋ’’ਤਿ (ਮ. ਨਿ. ੧.੧੫੩) ਲੋਮਹਂਸਨਪਰਿਯਾਯੇ ਪਰਿਚ੍ਛਿਨ੍ਨਾਨਂ ਗਤੀਨਂ ਵਸੇਨ ਚੋਦੇਤੁਂ ਨਨੁ ਪਞ੍ਚ ਗਤਿਯੋਤਿਆਦਿਮਾਹ. ਇਤਰੋ ਸੁਤ੍ਤਵਿਰੋਧਭਯੇਨ ਪਟਿਜਾਨਾਤਿ. ਕਸ੍ਮਾ ਪਨ ਸਕਵਾਦੀ ਛ ਗਤਿਯੋ ਨ ਸਮ੍ਪਟਿਚ੍ਛਤਿ, ਨਨੁ ‘‘ਚਤੂਹਾਪਾਯੇਹਿ ਚ ਵਿਪ੍ਪਮੁਤ੍ਤੋ’’ਤਿ ਏਤ੍ਥ ਅਸੁਰਕਾਯੋਪਿ ਗਹਿਤੋਤਿ. ਸਚ੍ਚਂ ਗਹਿਤੋ, ਨ ਪਨੇਸਾ ਗਤਿ. ਕਸ੍ਮਾ? ਵਿਸੁਂ ਅਭਾਵਤੋ. ਅਸੁਰਕਾਯਸ੍ਮਿਞ੍ਹਿ ਕਾਲਕਞ੍ਚਿਕਾ ਅਸੁਰਾ ਪੇਤਗਤਿਯਾ ਸਙ੍ਗਹਿਤਾ ¶ , ਵੇਪਚਿਤ੍ਤਿਪਰਿਸਾ ਦੇਵਗਤਿਯਾ, ਅਸੁਰਕਾਯੋਤਿ ਵਿਸੁਂ ਏਕਾ ਗਤਿ ਨਾਮ ਨਤ੍ਥਿ.
ਇਦਾਨਿ ਏਤਮੇਵ ਅਤ੍ਥਂ ਦਸ੍ਸੇਤੁਂ ਨਨੁ ਕਾਲਕਞ੍ਚਿਕਾਤਿਆਦਿ ਆਰਦ੍ਧਂ. ਤਤ੍ਥ ਸਮਾਨਵਣ੍ਣਾਤਿ ਸਦਿਸਰੂਪਸਣ੍ਠਾਨਾ ਬੀਭਚ੍ਛਾ ਵਿਰੂਪਾ ਦੁਦ੍ਦਸ੍ਸਿਕਾ. ਸਮਾਨਭੋਗਾਤਿ ਸਦਿਸਮੇਥੁਨਸਮਾਚਾਰਾ. ਸਮਾਨਾਹਾਰਾਤਿ ਸਦਿਸਖੇਲ਼ਸਿਙ੍ਘਾਣਿਕਪੁਬ੍ਬਲੋਹਿਤਾਦਿਆਹਾਰਾ. ਸਮਾਨਾਯੁਕਾਤਿ ਸਦਿਸਆਯੁਪਰਿਚ੍ਛੇਦਾ. ਆਵਾਹਵਿਵਾਹਨ੍ਤਿ ਕਞ੍ਞਾਗਹਣਞ੍ਚੇਵ ਕਞ੍ਞਾਦਾਨਞ੍ਚ. ਸੁਕ੍ਕਪਕ੍ਖੇ ਸਮਾਨਵਣ੍ਣਾਤਿ ਸਦਿਸਰੂਪਸਣ੍ਠਾਨਾ ਅਭਿਰੂਪਾ ਪਾਸਾਦਿਕਾ ਦਸ੍ਸਨੀਯਾ ਪਭਾਸਮ੍ਪਨ੍ਨਾ. ਸਮਾਨਭੋਗਾਤਿ ਸਦਿਸਪਞ੍ਚਕਆਮਗੁਣਭੋਗਾ. ਸਮਾਨਾਹਾਰਾਤਿ ਸਦਿਸਸੁਧਾਭੋਜਨਾਦਿਆਹਾਰਾ. ਸੇਸਂ ਵੁਤ੍ਤਨਯਮੇਵ. ਨਨੁ ਅਤ੍ਥਿ ਅਸੁਰਕਾਯੋਤਿ ਇਦਂ ਅਸੁਰਕਾਯਸ੍ਸੇਵ ਸਾਧਕਂ. ਤਸ੍ਸ ਪਨ ਵਿਸੁਂ ਗਤਿਪਰਿਚ੍ਛੇਦਾਭਾਵੇਨ ਨ ਗਤਿਸਾਧਕਨ੍ਤਿ.
ਛਗਤਿਕਥਾਵਣ੍ਣਨਾ.
੨. ਅਨ੍ਤਰਾਭਵਕਥਾਵਣ੍ਣਨਾ
੫੦੫. ਇਦਾਨਿ ¶ ¶ ਅਨ੍ਤਰਾਭਵਕਥਾ ਨਾਮ ਹੋਤਿ. ਤਤ੍ਥ ਯੇਸਂ ‘‘ਅਨ੍ਤਰਾ ਪਰਿਨਿਬ੍ਬਾਯੀ’’ਤਿ ਸੁਤ੍ਤਪਦਂ ਅਯੋਨਿਸੋ ਗਹੇਤ੍ਵਾ ‘‘ਅਨ੍ਤਰਾਭਵੋ ਨਾਮ ਅਤ੍ਥਿ, ਯਤ੍ਥ ਸਤ੍ਤੋ ਦਿਬ੍ਬਚਕ੍ਖੁਕੋ ਵਿਯ ਅਦਿਬ੍ਬਚਕ੍ਖੁਕੋ, ਇਦ੍ਧਿਮਾ ਵਿਯ ਅਨਿਦ੍ਧਿਮਾ ਮਾਤਾਪਿਤਿਸਮਾਗਮਞ੍ਚੇਵ ਉਤੁਸਮਯਞ੍ਚ ਓਲੋਕਯਮਾਨੋ ਸਤ੍ਤਾਹਂ ਵਾ ਅਤਿਰੇਕਸਤ੍ਤਾਹਂ ਵਾ ਤਿਟ੍ਠਤੀ’’ਤਿ ਲਦ੍ਧਿ, ਸੇਯ੍ਯਥਾਪਿ ਪੁਬ੍ਬਸੇਲਿਯਾਨਞ੍ਚੇਵ ਸਮ੍ਮਿਤਿਯਾਨਞ੍ਚ; ਤੇ ਸਨ੍ਧਾਯ ਅਤ੍ਥੀਤਿ ਪੁਚ੍ਛਾ ਸਕਵਾਦਿਸ੍ਸ, ਲਦ੍ਧਿਯਂ ਠਤ੍ਵਾ ਪਟਿਞ੍ਞਾ ਇਤਰਸ੍ਸ. ਅਥ ਨਂ ਯੇ ਚ ਭਗਵਤਾ ਤਯੋ ਭਵਾ ਵੁਤ੍ਤਾ, ਤੇਸਂ ਵਸੇਨ ਚੋਦੇਤੁਂ ਕਾਮਭਵੋਤਿਆਦਿਮਾਹ. ਤਤ੍ਰਾਯਂ ਅਧਿਪ੍ਪਾਯੋ – ਯਦਿ ਤੇ ਅਨ੍ਤਰਾਭਵੋ ਨਾਮ ਕੋਚਿ ਭਵੋ ਅਤ੍ਥਿ, ਤੇਨ ਕਾਮਭਵਾਦੀਨਂਯੇਵ ਅਞ੍ਞਤਰੇਨ ਭਵਿਤਬ੍ਬਂ ਪਞ੍ਚਵੋਕਾਰਭਵਾਦਿਨਾ ਵਿਯ, ਤੇਨ ਤਂ ਪੁਚ੍ਛਾਮਿ – ‘‘ਕਿਂ ਤੇ ਅਯਂ ਅਨ੍ਤਰਾਭਵੋ ਨਾਮ ਕਾਮਭਵੋ, ਉਦਾਹੁ ਰੂਪਭਵੋ ਅਰੂਪਭਵੋ ਵਾ’’ਤਿ? ਇਤਰੋ ਤਥਾ ਅਨਿਚ੍ਛਨ੍ਤੋ ਸਬ੍ਬਂ ਪਟਿਕ੍ਖਿਪਤਿ. ਕਾਮਭਵਸ੍ਸ ਚਾਤਿਆਦਿ ਯਦਿ ਅਨ੍ਤਰਾਭਵੋ ਨਾਮ ਅਤ੍ਥਿ, ਇਮੇਸਂ ਭਵਾਨਂ ਅਨ੍ਤਰਾ ਦ੍ਵਿਨ੍ਨਂ ਸੀਮਾਨਂ ਸੀਮਨ੍ਤਰਿਕਾ ¶ ਵਿਯ ਭਵੇਯ੍ਯਾਤਿ ਚੋਦੇਤੁਂ ਆਰਦ੍ਧਂ. ਪਰਵਾਦੀ ਪਨ ਤਥਾ ਅਨਿਚ੍ਛਨ੍ਤੋ ਸਬ੍ਬਪਞ੍ਹੇ ਪਟਿਕ੍ਖਿਪਤਿ ਕੇਵਲਂ ਲਦ੍ਧਿਯਾ, ਨ ਸਹਧਮ੍ਮੇਨ. ਤੇਨੇਵ ਨਂ ਸਕਵਾਦੀ ‘ਨੋ ਵਤ ਰੇ’ਤਿ ਪਟਿਸੇਧੇਤਿ.
੫੦੬. ਪਞ੍ਚਮੀ ਸਾ ਯੋਨੀਤਿਆਦੀਨਿਪਿ ਯਥਾਪਰਿਚ੍ਛਿਨ੍ਨਯੋਨਿਆਦੀਸੁ ਸੋ ਸਮੋਧਾਨਂ ਨ ਗਚ੍ਛਤਿ, ਅਥ ਤੇਨ ਤਤੋ ਤਤੋ ਅਤਿਰੇਕੇਨ ਭਵਿਤਬ੍ਬਨ੍ਤਿ ਚੋਦੇਤੁਂ ਵੁਤ੍ਤਾਨਿ. ਅਨ੍ਤਰਾਭਵੂਪਗਂ ਕਮ੍ਮਨ੍ਤਿ ਯਦਿ ਸੋਪਿ ਏਕੋ ਭਵੋ, ਯਥਾ ਕਾਮਭਵੂਪਗਾਦੀਨਿ ਕਮ੍ਮਾਨਿ ਅਤ੍ਥੀਤਿ ਸਤ੍ਥਾਰਾ ਵਿਭਜਿਤ੍ਵਾ ਦਸ੍ਸਿਤਾਨਿ, ਏਵਂ ਤਦੁਪਗੇਨਾਪਿ ਕਮ੍ਮੇਨ ਭਵਿਤਬ੍ਬਨ੍ਤਿ ਚੋਦਨਤ੍ਥਂ ਵੁਤ੍ਤਂ. ਯਸ੍ਮਾ ਪਨ ਪਰਸਮਯੇ ਅਨ੍ਤਰਾਭਵੂਪਗਂ ਨਾਮ ਪਾਟਿਯੇਕ੍ਕਂ ਕਮ੍ਮਂ ਨਤ੍ਥਿ, ਯਂ ਯਂ ਭਵਂ ਉਪਪਜ੍ਜਿਸ੍ਸਤਿ, ਤਦੁਪਗੇਨੇਵ ਕਮ੍ਮੇਨ ਅਨ੍ਤਰਾਭਵੇ ਨਿਬ੍ਬਤ੍ਤਤੀਤਿ ਤੇਸਂ ਲਦ੍ਧਿ, ਤਸ੍ਮਾ ‘ਨਹੇਵ’ਨ੍ਤਿ ਪਟਿਕ੍ਖਿਤ੍ਤਂ. ਅਤ੍ਥਿ ਅਨ੍ਤਰਾਭਵੂਪਗਾ ਸਤ੍ਤਾਤਿ ਪੁਟ੍ਠੋਪਿ ਕਾਮਭਵੂਪਗਾਯੇਵ ਨਾਮ ਤੇਤਿ ਲਦ੍ਧਿਯਾ ਪਟਿਕ੍ਖਿਪਤਿ. ਜਾਯਨ੍ਤੀਤਿਆਦੀਨਿ ਪੁਟ੍ਠੋਪਿ ਤਤ੍ਥ ਜਾਤਿਜਰਾਮਰਣਾਨਿ ਚੇਵ ਚੁਤਿਪਟਿਸਨ੍ਧਿਪਰਮ੍ਪਰਞ੍ਚ ¶ ਅਨਿਚ੍ਛਨ੍ਤੋ ਪਟਿਕ੍ਖਿਪਤਿ. ਰੂਪਾਦਿਵਸੇਨ ਪੁਟ੍ਠੋਪਿ ਯਸ੍ਮਾ ਅਨ੍ਤਰਾਭਵਸਤ੍ਤਸ੍ਸ ਅਨਿਦਸ੍ਸਨਂ ਰੂਪਂ, ਵੇਦਨਾਦਯੋਪਿ ਅਞ੍ਞੇਸਂ ਵਿਯ ਨ ਓਲ਼ਾਰਿਕਾਤਿ ਤਸ੍ਸ ਲਦ੍ਧਿ, ਤਸ੍ਮਾ ਪਟਿਕ੍ਖਿਪਤਿ. ਇਮਿਨਾਵ ਕਾਰਣੇਨ ਪਞ੍ਚਵੋਕਾਰਭਵਭਾਵੇਪਿ ਪਟਿਕ੍ਖੇਪੋ ਵੇਦਿਤਬ੍ਬੋ.
੫੦੭. ਇਦਾਨਿ ¶ ਕਾਮਭਵੋ ਭਵੋ ਗਤੀਤਿਆਦਿ ਭਵਸਂਸਨ੍ਦਨਂ ਨਾਮ ਹੋਤਿ. ਤਤ੍ਰਾਯਂ ਅਧਿਪ੍ਪਾਯੋ – ਯਦਿ ਤੇ ਅਨ੍ਤਰਾਭਵੋ ਨਾਮ ਕੋਚਿ ਭਵੋ ਭਵੇਯ੍ਯ, ਯਥਾ ਕਾਮਭਵਾਦੀਸੁ ਭਵਗਤਿਆਦਿਭੇਦੋ ਲਬ੍ਭਤਿ, ਤਥਾ ਤਤ੍ਰਾਪਿ ਲਬ੍ਭੇਥ. ਯਥਾ ਵਾ ਤਤ੍ਥ ਨ ਲਬ੍ਭਤਿ, ਤਥਾ ਇਮੇਸੁਪਿ ਨ ਲਬ੍ਭੇਥ. ਸਮਾਨਸ੍ਮਿਞ੍ਹਿ ਭਵਭਾਵੇ ਏਤੇਸ੍ਵੇਵੇਸ ਵਿਭਾਗੋ ਅਤ੍ਥਿ, ਨ ਇਤਰਸ੍ਮਿਨ੍ਤਿ ਕੋ ਏਤ੍ਥ ਵਿਸੇਸਹੇਤੂਤਿ. ਇਤਰੋ ਪੁਨ ਲਦ੍ਧਿਮਤ੍ਤਵਸੇਨ ਤਂ ਤਂ ਪਟਿਜਾਨਾਤਿ ਚੇਵ ਪਟਿਕ੍ਖਿਪਤਿ ਚ.
੫੦੮. ਸਬ੍ਬੇਸਞ੍ਞੇਵ ਸਤ੍ਤਾਨਂ ਅਤ੍ਥਿ ਅਨ੍ਤਰਾਭਵੋਤਿ ਪੁਟ੍ਠੋ ਯਸ੍ਮਾ ਨਿਰਯੂਪਗਅਸਞ੍ਞਸਤ੍ਤੂਪਗਅਰੂਪੂਪਗਾਨਂ ਅਨ੍ਤਰਾਭਵਂ ਨ ਇਚ੍ਛਤਿ, ਤਸ੍ਮਾ ਪਟਿਕ੍ਖਿਪਤਿ. ਤੇਨੇਵ ਕਾਰਣੇਨ ਪਟਿਲੋਮੇ ਪਟਿਜਾਨਾਤਿ. ਆਨਨ੍ਤਰਿਯਸ੍ਸਾਤਿਆਦਿ ਯੇਸਂ ਸੋ ਅਨ੍ਤਰਾਭਵਂ ਨ ਇਚ੍ਛਤਿ, ਤੇ ਤਾਵ ਵਿਭਜਿਤ੍ਵਾ ¶ ਦਸ੍ਸੇਤੁਂ ਵੁਤ੍ਤਂ. ਤਂ ਸਬ੍ਬਂ ਪਾਲ਼ਿਅਨੁਸਾਰੇਨੇਵ ਵੇਦਿਤਬ੍ਬਂ ਸਦ੍ਧਿਂ ਸੁਤ੍ਤਸਾਧਨੇਨਾਤਿ.
ਅਨ੍ਤਰਾਭਵਕਥਾਵਣ੍ਣਨਾ.
੩. ਕਾਮਗੁਣਕਥਾਵਣ੍ਣਨਾ
੫੧੦. ਇਦਾਨਿ ਕਾਮਗੁਣਕਥਾ ਨਾਮ ਹੋਤਿ. ਤਤ੍ਥ ਸਕਸਮਯੇ ਤਾਵ ਕਾਮਧਾਤੂਤਿ ਵਤ੍ਥੁਕਾਮਾਪਿ ਵੁਚ੍ਚਨ੍ਤਿ – ਕਿਲੇਸਕਾਮਾਪਿ ਕਾਮਭਵੋਪਿ. ਏਤੇਸੁ ਹਿ ਵਤ੍ਥੁਕਾਮਾ ਕਮਨੀਯਟ੍ਠੇਨ ਕਾਮਾ, ਸਭਾਵਨਿਸ੍ਸਤ੍ਤਸੁਞ੍ਞਤਟ੍ਠੇਨ ਧਾਤੂਤਿ ਕਾਮਧਾਤੁ. ਕਿਲੇਸਕਾਮਾ ਕਮਨੀਯਟ੍ਠੇਨ ਚੇਵ ਕਮਨਟ੍ਠੇਨ ਚ ਕਾਮਾ, ਯਥਾਵੁਤ੍ਤੇਨੇਵਤ੍ਥੇਨ ਧਾਤੂਤਿ ਕਾਮਧਾਤੁ. ਕਾਮਭਵੋ ਕਮਨੀਯਟ੍ਠੇਨ ¶ ਕਮਨਟ੍ਠੇਨ ਵਤ੍ਥੁਕਾਮਪਵਤ੍ਤਿਦੇਸਟ੍ਠੇਨਾਤਿ ਤੀਹਿ ਕਾਰਣੇਹਿ ਕਾਮੋ, ਯਥਾਵੁਤ੍ਤੇਨੇਵਤ੍ਥੇਨ ਧਾਤੂਤਿ ਕਾਮਧਾਤੁ. ਪਰਸਮਯੇ ਪਨ – ‘‘ਪਞ੍ਚਿਮੇ, ਭਿਕ੍ਖਵੇ, ਕਾਮਗੁਣਾ’’ਤਿ ਵਚਨਮਤ੍ਤਂ ਨਿਸ੍ਸਾਯ ਪਞ੍ਚੇਵ ਕਾਮਗੁਣਾ ਕਾਮਧਾਤੂਤਿ ਗਹਿਤਂ. ਤਸ੍ਮਾ ਯੇਸਂ ਅਯਂ ਲਦ੍ਧਿ, ਸੇਯ੍ਯਥਾਪਿ ਏਤਰਹਿ ਪੁਬ੍ਬਸੇਲਿਯਾਨਂ; ਤੇ ਸਨ੍ਧਾਯ ਕਾਮਧਾਤੁਨਾਨਤ੍ਤਂ ਬੋਧੇਤੁਂ ਪਞ੍ਚੇਵਾਤਿ ਪੁਚ੍ਛਾ ਸਕਵਾਦਿਸ੍ਸ, ਲਦ੍ਧਿਵਸੇਨ ਪਟਿਞ੍ਞਾ ਇਤਰਸ੍ਸ. ਨਨੁ ਅਤ੍ਥੀਤਿਆਦਿ ਕਿਲੇਸਕਾਮਦਸ੍ਸਨਤ੍ਥਂ ਵੁਤ੍ਤਂ. ਤਤ੍ਥ ਤਪ੍ਪਟਿਸਂਯੁਤ੍ਤੋਤਿ ਕਾਮਗੁਣਪਟਿਸਂਯੁਤ੍ਤੋ, ਕਾਮਗੁਣਾਰਮ੍ਮਣੋਤਿ ਅਤ੍ਥੋ. ਨੋ ਚ ਵਤ ਰੇ ਵਤ੍ਤਬ੍ਬੇ ਪਞ੍ਚੇਵਾਤਿ ਇਮੇਸੁ ਤਪ੍ਪਟਿਸਂਯੁਤ੍ਤਛਨ੍ਦਾਦੀਸੁ ਸਤਿ ¶ ਪਞ੍ਚੇਵ ਕਾਮਗੁਣਾ ਕਾਮਧਾਤੂਤਿ ਨ ਵਤ੍ਤਬ੍ਬਂ. ਏਤੇਪਿ ਹਿ ਛਨ੍ਦਾਦਯੋ ਕਮਨੀਯਟ੍ਠੇਨ ਕਾਮਾ ਚ ਧਾਤੁ ਚਾਤਿਪਿ ਕਾਮਧਾਤੁ. ਕਮਨਟ੍ਠੇਨ ਕਾਮਸਙ੍ਖਾਤਾ ਧਾਤੂਤਿਪਿ ਕਾਮਧਾਤੂਤਿ ਅਤ੍ਥੋ.
ਮਨੁਸ੍ਸਾਨਂ ਚਕ੍ਖੁਨ੍ਤਿਆਦਿ ਵਤ੍ਥੁਕਾਮਦਸ੍ਸਨਤ੍ਥਂ ਵੁਤ੍ਤਂ. ਤਤ੍ਥ ਪਰਵਾਦੀ ਛਨ੍ਨਮ੍ਪਿ ਆਯਤਨਾਨਂ ਵਤ੍ਥੁਕਾਮਭਾਵੇਨ ਨਕਾਮਧਾਤੁਭਾਵਂ ਪਟਿਕ੍ਖਿਪਿਤ੍ਵਾ ਪੁਨ ਮਨੋਤਿ ਪੁਟ੍ਠੋ ਮਹਗ੍ਗਤਲੋਕੁਤ੍ਤਰਂ ਸਨ੍ਧਾਯ ਨਕਾਮਧਾਤੁਭਾਵਂ ਪਟਿਜਾਨਾਤਿ. ਯਸ੍ਮਾ ਪਨ ਸਬ੍ਬੋਪਿ ਤੇਭੂਮਕਮਨੋ ਕਾਮਧਾਤੁਯੇਵ, ਤਸ੍ਮਾ ਨਂ ਸਕਵਾਦੀ ਸੁਤ੍ਤੇਨ ਨਿਗ੍ਗਣ੍ਹਾਤਿ.
੫੧੧. ਕਾਮਗੁਣਾ ¶ ਭਵੋਤਿਆਦਿ ਭਵਸ੍ਸ ਕਾਮਧਾਤੁਭਾਵਦਸ੍ਸਨਤ੍ਥਂ ਵੁਤ੍ਤਂ. ਯਸ੍ਮਾ ਪਨ ਕਾਮਗੁਣਮਤ੍ਤੇ ਭਵੋਤਿ ਵੋਹਾਰੋ ਨਤ੍ਥਿ, ਤਸ੍ਮਾ ਪਰਵਾਦੀ ਨਹੇਵਾਤਿ ਪਟਿਕ੍ਖਿਪਤਿ. ਕਾਮਗੁਣੂਪਗਂ ਕਮ੍ਮਨ੍ਤਿਆਦਿ ਸਬ੍ਬਂ ਕਾਮਗੁਣਮਤ੍ਤਸ੍ਸ ਨਕਾਮਧਾਤੁਭਾਵਦਸ੍ਸਨਤ੍ਥਂ ਵੁਤ੍ਤਂ. ਕਾਮਧਾਤੁਸਙ੍ਖਾਤਕਾਮਭਵੂਪਗਮੇਵ ਹਿ ਕਮ੍ਮਂ ਅਤ੍ਥਿ, ਕਾਮਭਵੂਪਗਾ ਏਵ ਚ ਸਤ੍ਤਾ ਹੋਨ੍ਤਿ. ਤਤ੍ਥ ਜਾਯਨ੍ਤਿ ਜਿਯਨ੍ਤਿ ਮਿਯਨ੍ਤਿ ਚਵਨ੍ਤਿ ਉਪਪਜ੍ਜਨ੍ਤਿ, ਨ ਕਾਮਗੁਣੇਸੂਤਿ ਇਮਿਨਾ ਉਪਾਯੇਨ ਸਬ੍ਬਤ੍ਥ ਅਤ੍ਥੋ ਵੇਦਿਤਬ੍ਬੋਤਿ.
ਕਾਮਗੁਣਕਥਾਵਣ੍ਣਨਾ.
੪. ਕਾਮਕਥਾਵਣ੍ਣਨਾ
੫੧੩-੫੧੪. ਇਦਾਨਿ ¶ ਕਾਮਕਥਾ ਨਾਮ ਹੋਤਿ. ਤਤ੍ਥ ਯੇਸਂ ‘‘ਪਞ੍ਚਿਮੇ, ਭਿਕ੍ਖਵੇ, ਕਾਮਗੁਣਾ’’ਤਿ ਵਚਨਮਤ੍ਤਂ ਨਿਸ੍ਸਾਯ ਰੂਪਾਯਤਨਾਦੀਨਿ ਪਞ੍ਚੇਵਾਯਤਨਾਨਿ ਕਾਮਾਤਿ ਲਦ੍ਧਿ, ਸੇਯ੍ਯਥਾਪਿ ਪੁਬ੍ਬਸੇਲਿਯਾਨਂ; ਤੇਸਂ ਕਿਲੇਸਕਾਮਸ੍ਸੇਵ ਨਿਪ੍ਪਰਿਯਾਯੇਨ ਕਾਮਭਾਵਂ ਦਸ੍ਸੇਤੁਂ ਪਞ੍ਚੇਵਾਤਿ ਪੁਚ੍ਛਾ ਸਕਵਾਦਿਸ੍ਸ, ਪਟਿਞ੍ਞਾ ਇਤਰਸ੍ਸ. ਸੇਸਮੇਤ੍ਥ ਉਤ੍ਤਾਨਤ੍ਥਮੇਵਾਤਿ.
ਕਾਮਕਥਾਵਣ੍ਣਨਾ.
੫. ਰੂਪਧਾਤੁਕਥਾਵਣ੍ਣਨਾ
੫੧੫-੫੧੬. ਇਦਾਨਿ ¶ ਰੂਪਧਾਤੁਕਥਾ ਨਾਮ ਹੋਤਿ. ਤਤ੍ਥ ‘‘ਰੂਪਿਨੋ ਧਮ੍ਮਾ ਰੂਪਧਾਤੁ ਨਾਮਾ’’ਤਿ ਯੇਸਂ ਲਦ੍ਧਿ, ਸੇਯ੍ਯਥਾਪਿ ਅਨ੍ਧਕਾਨਂ; ਤੇ ਸਨ੍ਧਾਯ ਰੂਪਿਨੋਤਿ ਪੁਚ੍ਛਾ ਸਕਵਾਦਿਸ੍ਸ, ਪਟਿਞ੍ਞਾ ਇਤਰਸ੍ਸ. ਅਥ ਨਂ ਸਕਵਾਦੀ ਯਸ੍ਮਾ ਰੂਪਧਾਤੁ ਨਾਮ ਰੂਪਭਵੋ, ਨ ਰੂਪਮਤ੍ਤਮੇਵ, ਤਸ੍ਮਾ ਤੇਨਤ੍ਥੇਨ ਚੋਦੇਤੁਂ ਰੂਪਧਾਤੂਤਿਆਦਿਮਾਹ. ਤਂ ਸਬ੍ਬਂ ਕਾਮਗੁਣਕਥਾਯਂ ਵੁਤ੍ਤਨਯੇਨੇਵ ਵੇਦਿਤਬ੍ਬਂ. ਸਾਵ ਕਾਮਧਾਤੂਤਿ ਪੁਟ੍ਠੋ ਭੂਮਿਪਰਿਚ੍ਛੇਦੇਨ ਵਿਰੋਧਂ ਪਸ੍ਸਮਾਨੋ ਪਟਿਕ੍ਖਿਪਤਿ. ਪੁਨ ਦਲ਼੍ਹਂ ਕਤ੍ਵਾ ਪੁਟ੍ਠੋ ਅਤ੍ਤਨੋ ਲਦ੍ਧਿਵਸੇਨ ਪਟਿਜਾਨਾਤਿ. ਏਵਂ ਸਨ੍ਤੇ ਪਨ ਦ੍ਵੀਹਿ ਭਵੇਹਿ ਸਮਨ੍ਨਾਗਤਤਾ ਆਪਜ੍ਜਤਿ, ਤੇਨ ਤਂ ਸਕਵਾਦੀ ਕਾਮਭਵੇਨ ਚਾਤਿ ਆਦਿਮਾਹ. ਇਤਰੋ ਏਕਸ੍ਸ ਦ੍ਵੀਹਿ ਸਮਨ੍ਨਾਗਤਾਭਾਵਤੋ ਪਟਿਕ੍ਖਿਪਤੀਤਿ.
ਰੂਪਧਾਤੁਕਥਾਵਣ੍ਣਨਾ.
੬. ਅਰੂਪਧਾਤੁਕਥਾਵਣ੍ਣਨਾ
੫੧੭-੫੧੮. ਅਰੂਪਧਾਤੁਕਥਾਯਪਿ ¶ ਇਮਿਨਾਵੁਪਾਯੇਨ ਅਤ੍ਥੋ ਵੇਦਿਤਬ੍ਬੋ. ਅਰੂਪਧਮ੍ਮੇਸੁ ਪਨ ਵੇਦਨਾਕ੍ਖਨ੍ਧਮੇਵ ਗਹੇਤ੍ਵਾ ਵੇਦਨਾ ¶ ਭਵੋਤਿਆਦਿਨਾ ਨਯੇਨੇਤ੍ਥ ਦੇਸਨਾ ਕਤਾ. ਤਤ੍ਥ ਕਿਂ ਤੇ ਅਰੂਪਿਨੋ ਧਮ੍ਮਾਤਿ ਸਙ੍ਖਂ ਗਤਾ ਵੇਦਨਾਦੀਸੁ ਅਞ੍ਞਤਰਾ ਹੋਤੀਤਿ ਏਵਮਤ੍ਥੋ ਦਟ੍ਠਬ੍ਬੋ. ਸੇਸਂ ਹੇਟ੍ਠਾ ਵੁਤ੍ਤਨਯੇਨੇਵ ਵੇਦਿਤਬ੍ਬਨ੍ਤਿ.
ਅਰੂਪਧਾਤੁਕਥਾਵਣ੍ਣਨਾ.
੭. ਰੂਪਧਾਤੁਯਾ ਆਯਤਨਕਥਾਵਣ੍ਣਨਾ
੫੧੯. ਇਦਾਨਿ ਰੂਪਧਾਤੁਯਾ ਆਯਤਨਕਥਾ ਨਾਮ ਹੋਤਿ. ਤਤ੍ਥ ਯੇਸਂ ‘‘ਰੂਪੀ ਮਨੋਮਯੋ ਸਬ੍ਬਙ੍ਗਪਚ੍ਚਙ੍ਗੀ ਅਹੀਨਿਨ੍ਦ੍ਰਿਯੋ’’ਤਿ (ਦੀ. ਨਿ. ੧.੮੭) ਸੁਤ੍ਤਂ ਨਿਸ੍ਸਾਯ ਬ੍ਰਹ੍ਮਕਾਯਿਕਾਨਂ ਘਾਨਾਦਿਨਿਮਿਤ੍ਤਾਨਿਪਿ ਆਯਤਨਾਨੇਵਾਤਿ ਕਪ੍ਪੇਤ੍ਵਾ ਸਲ਼ਾਯਤਨਿਕੋ ਤੇਸਂ ਅਤ੍ਤਭਾਵੋਤਿ ਲਦ੍ਧਿ, ਸੇਯ੍ਯਥਾਪਿ ¶ ਅਨ੍ਧਕਾਨਞ੍ਚੇਵ ਸਮ੍ਮਿਤਿਯਾਨਞ੍ਚ; ਤੇ ਸਨ੍ਧਾਯ ਸਲ਼ਾਯਤਨਿਕੋਤਿ ਪੁਚ੍ਛਾ ਸਕਵਾਦਿਸ੍ਸ, ਲਦ੍ਧਿਵਸੇਨ ਪਟਿਞ੍ਞਾ ਇਤਰਸ੍ਸ. ਅਥ ਨਂ ਯਂ ਤਤ੍ਥ ਆਯਤਨਂ ਨਤ੍ਥਿ, ਤਸ੍ਸ ਵਸੇਨ ਚੋਦੇਤੁਂ ਅਤ੍ਥਿ ਤਤ੍ਥ ਘਾਨਾਯਤਨਨ੍ਤਿਆਦਿ ਆਰਦ੍ਧਂ. ਤਤੋ ਪਰਵਾਦੀ ਯਂ ਤਤ੍ਥ ਅਜ੍ਝਤ੍ਤਿਕਾਨਂ ਤਿਣ੍ਣਂ ਆਯਤਨਾਨਂ ਘਾਨਾਦਿਕਂ ਸਣ੍ਠਾਨਨਿਮਿਤ੍ਤਂ ਤਦੇਵ ਆਯਤਨਨ੍ਤਿ ਲਦ੍ਧਿਯਾ ਪਟਿਜਾਨਾਤਿ. ਬਾਹਿਰਾਨਂ ਗਨ੍ਧਾਯਤਨਾਦੀਨਂ ਵਸੇਨ ਪੁਟ੍ਠੋ ਘਾਨਪ੍ਪਸਾਦਾਦਯੋ ਤਤ੍ਥ ਨ ਇਚ੍ਛਤਿ, ਤਸ੍ਮਾ ਤੇਸਂ ਗੋਚਰਂ ਪਟਿਸੇਧੇਨ੍ਤੋ ਪਟਿਕ੍ਖਿਪਤਿ. ਪਟਿਲੋਮਪਞ੍ਹਸਂਸਨ੍ਦਨਪਞ੍ਹੇਸੁਪਿ ਇਮਿਨਾਵੁਪਾਯੇਨ ਅਤ੍ਥੋ ਵੇਦਿਤਬ੍ਬੋ.
੫੨੧. ਅਤ੍ਥਿ ਤਤ੍ਥ ਘਾਨਾਯਤਨਂ ਅਤ੍ਥਿ ਗਨ੍ਧਾਯਤਨਂ ਤੇਨ ਘਾਨੇਨ ਤਂ ਗਨ੍ਧਂ ਘਾਯਤੀਤਿ ਤਸ੍ਮਿਂਯੇਵ ਪਰਸਮਯੇ ਏਕਚ੍ਚੇ ਆਚਰਿਯੇ ਸਨ੍ਧਾਯ ਵੁਤ੍ਤਂ. ਤੇ ਕਿਰ ਤਤ੍ਥ ਛ ਅਜ੍ਝਤ੍ਤਿਕਾਨਿ ਆਯਤਨਾਨਿ ਪਰਿਪੁਣ੍ਣਾਨਿ ਇਚ੍ਛਨ੍ਤਿ, ਆਯਤਨੇਨ ਚ ਨਾਮ ਸਕਿਚ੍ਚਕੇਨ ਭਵਿਤਬ੍ਬਨ੍ਤਿ ਤੇਹਿ ਘਾਨਾਦੀਹਿ ਤੇ ਗਨ੍ਧਾਦਯੋ ਘਾਯਨ੍ਤਿ ਸਾਯਨ੍ਤਿ ਫੁਸਨ੍ਤੀਤਿਪਿ ਇਚ੍ਛਨ੍ਤਿ. ਤਂ ਲਦ੍ਧਿਂ ਸਨ੍ਧਾਯ ਪਰਵਾਦੀ ਆਮਨ੍ਤਾਤਿ ਪਟਿਜਾਨਾਤਿ.
੫੨੨. ਅਤ੍ਥਿ ¶ ਤਤ੍ਥ ਮੂਲਗਨ੍ਧੋਤਿਆਦੀਨਿ ਪਨ ਪੁਟ੍ਠੋ ਅਤ੍ਥਿਭਾਵਂ ਸਾਧੇਤੁਂ ਅਸਕ੍ਕੋਨ੍ਤੋ ਪਟਿਕ੍ਖਿਪਤਿ. ਨਨੁ ਅਤ੍ਥਿ ਤਤ੍ਥ ¶ ਘਾਨਨਿਮਿਤ੍ਤਨ੍ਤਿਆਦਿ ਸਣ੍ਠਾਨਮਤ੍ਤਸ੍ਸੇਵ ਸਾਧਕਂ, ਨ ਆਯਤਨਸ੍ਸ, ਤਸ੍ਮਾ ਉਦਾਹਟਮ੍ਪਿ ਅਨੁਦਾਹਟਸਦਿਸਮੇਵਾਤਿ.
ਰੂਪਧਾਤੁਯਾ ਆਯਤਨਕਥਾਵਣ੍ਣਨਾ.
੮. ਅਰੂਪੇ ਰੂਪਕਥਾਵਣ੍ਣਨਾ
੫੨੪-੫੨੬. ਇਦਾਨਿ ਅਰੂਪੇ ਰੂਪਕਥਾ ਨਾਮ ਹੋਤਿ. ਤਤ੍ਥ ਯੇਸਂ ‘‘ਵਿਞ੍ਞਾਣਪਚ੍ਚਯਾ ਨਾਮਰੂਪ’’ਨ੍ਤਿ ਵਚਨਤੋ ਆਰੁਪ੍ਪਭਵੇਪਿ ਓਲ਼ਾਰਿਕਰੂਪਾ ਨਿਸ੍ਸਟਂ ਸੁਖੁਮਰੂਪਂ ਅਤ੍ਥੀਤਿ ਲਦ੍ਧਿ, ਸੇਯ੍ਯਥਾਪਿ ਅਨ੍ਧਕਾਨਂ; ਤੇ ਸਨ੍ਧਾਯ ਅਤ੍ਥਿ ਰੂਪਨ੍ਤਿ ਪੁਚ੍ਛਾ ਸਕਵਾਦਿਸ੍ਸ, ਪਟਿਞ੍ਞਾ ਇਤਰਸ੍ਸ. ਸੇਸਮੇਤ੍ਥ ਉਤ੍ਤਾਨਤ੍ਥਮੇਵਾਤਿ.
ਅਰੂਪੇ ਰੂਪਕਥਾਵਣ੍ਣਨਾ.
੯. ਰੂਪਂ ਕਮ੍ਮਨ੍ਤਿਕਥਾਵਣ੍ਣਨਾ
੫੨੭-੫੩੭. ਇਦਾਨਿ ¶ ਰੂਪਂ ਕਮ੍ਮਨ੍ਤਿਕਥਾ ਨਾਮ ਹੋਤਿ. ਤਤ੍ਥ ਯੇਸਂ ਕਾਯਵਚੀਵਿਞ੍ਞਤ੍ਤਿਸਙ੍ਖਾਤਂ ਰੂਪਮੇਵ ਕਾਯਕਮ੍ਮਂ ਵਚੀਕਮ੍ਮਂ ਨਾਮ, ਤਞ੍ਚ ਕੁਸਲਸਮੁਟ੍ਠਾਨਂ ਕੁਸਲਂ, ਅਕੁਸਲਸਮੁਟ੍ਠਾਨਂ ਅਕੁਸਲਨ੍ਤਿ ਲਦ੍ਧਿ, ਸੇਯ੍ਯਥਾਪਿ ਮਹਿਸਾਸਕਾਨਞ੍ਚੇਵ ਸਮ੍ਮਿਤਿਯਾਨਞ੍ਚ; ਤੇ ਸਨ੍ਧਾਯ ਕੁਸਲੇਨ ਚਿਤ੍ਤੇਨ ਸਮੁਟ੍ਠਿਤਨ੍ਤਿ ਪੁਚ੍ਛਾ ਸਕਵਾਦਿਸ੍ਸ, ਪਟਿਞ੍ਞਾ ਇਤਰਸ੍ਸ. ਅਥ ਨਂ ਸਚੇ ਤਂ ਕੁਸਲਂ, ਯ੍ਵਾਯਂ ਸਾਰਮ੍ਮਣਾਦਿਭੇਦੋ ਕੁਸਲਸ੍ਸ ਲਬ੍ਭਤਿ, ਅਤ੍ਥਿ ਤੇ ਸੋ ਤਸ੍ਸਾਤਿ ਚੋਦੇਤੁਂ ਸਾਰਮ੍ਮਣਨ੍ਤਿਆਦਿ ਆਰਦ੍ਧਂ. ਤਤ੍ਥ ਪਤ੍ਥਨਾ ਪਣਿਧੀਤਿ ਚੇਤਨਾਯੇਵੇਤਂ ਵੇਵਚਨਂ. ਕੁਸਲਚੇਤਨਾਯੇਵ ਹਿ ਪਕਪ੍ਪਯਮਾਨਾ ਪਤ੍ਥਨਾਤਿ. ਪਕਪ੍ਪਨਵਸੇਨ ਠਿਤਤ੍ਤਾ ਪਣਿਧੀਤਿ ਚ ਵੁਚ੍ਚਤਿ. ਪਰਤੋ ਪਨ ਕੁਸਲੇਨ ਚਿਤ੍ਤੇਨ ਸਮੁਟ੍ਠਿਤਾ ਵੇਦਨਾ ਸਞ੍ਞਾ ਚੇਤਨਾ ਸਦ੍ਧਾਤਿਆਦੀਸੁ ਵੇਦਨਾਦੀਨਞ੍ਞੇਵ ਚੇਤ੍ਥ ਪਤ੍ਥਨਾ ਪਣਿਧੀਤਿ ਲਬ੍ਭਤਿ, ਨ ਚੇਤਨਾਯ. ਕਸ੍ਮਾ? ਦ੍ਵਿਨ੍ਨਂ ਚੇਤਨਾਨਂ ਏਕਤੋ ਅਭਾਵਾ, ਸੋਤਪਤਿਤਤ੍ਤਾ ਪਨ ਏਵਂ ਤਨ੍ਤਿ ਗਤਾਤਿ ਵੇਦਿਤਬ੍ਬਾ. ਰੂਪਾਯਤਨਨ੍ਤਿਆਦਿ ¶ ਪੁਰਿਮਵਾਰੇ ‘‘ਸਬ੍ਬਨ੍ਤਂ ਕੁਸਲ’’ਨ੍ਤਿ ਸਂਖਿਤ੍ਤਸ੍ਸ ਪਭੇਦਦਸ੍ਸਨਤ੍ਥਂ ਵੁਤ੍ਤਂ ¶ . ਸੇਸਾ ਸਂਸਨ੍ਦਨਨਯਾ, ਵਚੀਕਮ੍ਮਕਥਾ ‘‘ਅਕੁਸਲੇਨ ਚਿਤ੍ਤੇਨ ਸਮੁਟ੍ਠਿਤ’’ਨ੍ਤਿਆਦਿਵਿਧਾਨਞ੍ਚ ਸਬ੍ਬਂ ਪਾਲ਼ਿਅਨੁਸਾਰੇਨੇਵ ਵੇਦਿਤਬ੍ਬਂ. ਅਸੁਚੀਤਿ ਪਨੇਤ੍ਥ ਸੁਕ੍ਕਂ ਅਧਿਪ੍ਪੇਤਂ. ਸੁਤ੍ਤਸਾਧਨਂ ਉਤ੍ਤਾਨਤ੍ਥਮੇਵ.
ਰੂਪਂ ਕਮ੍ਮਨ੍ਤਿਕਥਾਵਣ੍ਣਨਾ.
੧੦. ਜੀਵਿਤਿਨ੍ਦ੍ਰਿਯਕਥਾਵਣ੍ਣਨਾ
੫੪੦. ਇਦਾਨਿ ਜੀਵਿਤਿਨ੍ਦ੍ਰਿਯਕਥਾ ਨਾਮ ਹੋਤਿ. ਤਤ੍ਥ ਯੇਸਂ ਜੀਵਿਤਿਨ੍ਦ੍ਰਿਯਂ ਨਾਮ ਚਿਤ੍ਤਵਿਪ੍ਪਯੁਤ੍ਤੋ ਅਰੂਪਧਮ੍ਮੋ, ਤਸ੍ਮਾ ਰੂਪਜੀਵਿਤਿਨ੍ਦ੍ਰਿਯਂ ਨਤ੍ਥੀਤਿ ਲਦ੍ਧਿ, ਸੇਯ੍ਯਥਾਪਿ ਪੁਬ੍ਬਸੇਲਿਯਾਨਞ੍ਚੇਵ ਸਮ੍ਮਿਤਿਯਾਨਞ੍ਚ; ਤੇ ਸਨ੍ਧਾਯ ਪੁਚ੍ਛਾ ਸਕਵਾਦਿਸ੍ਸ, ਪਟਿਞ੍ਞਾ ਇਤਰਸ੍ਸ. ਨਤ੍ਥਿ ਰੂਪੀਨਂ ਧਮ੍ਮਾਨਂ ਆਯੂਤਿ ਪਞ੍ਹੇ ਉਪਾਦਿਨ੍ਨਰੂਪਾਨਮ੍ਪਿ ਤਿਣਕਟ੍ਠਾਦੀਨਮ੍ਪਿ ਸਨ੍ਤਾਨਵਸੇਨ ਪਵਤ੍ਤਿਮੇਵ ਆਯੁ ਠਿਤਿ ਯਪਨਾ ਯਾਪਨਾ ਇਰਿਯਨਾ ਵਤ੍ਤਨਾ ਪਾਲਨਾਤਿ ਇਚ੍ਛਤਿ, ਤਸ੍ਮਾ ਪਟਿਕ੍ਖਿਪਤਿ. ਅਤ੍ਥੀਤਿ ਪਞ੍ਹੇਪਿ ਇਮਿਨਾ ਕਾਰਣੇਨ ਪਟਿਜਾਨਾਤਿ. ਅਤ੍ਥਿ ਅਰੂਪਜੀਵਿਤਿਨ੍ਦ੍ਰਿਯਨ੍ਤਿ ਪਞ੍ਹੇ ¶ ਅਰੂਪਧਮ੍ਮਾਨਂ ਚਿਤ੍ਤਵਿਪ੍ਪਯੁਤ੍ਤਂ ਜੀਵਿਤਿਨ੍ਦ੍ਰਿਯਸਨ੍ਤਾਨਂ ਨਾਮ ਅਤ੍ਥੀਤਿ ਇਚ੍ਛਤਿ, ਤਸ੍ਮਾ ਪਟਿਜਾਨਾਤਿ.
੫੪੧. ਰੂਪੀਨਂ ਧਮ੍ਮਾਨਂ ਆਯੁ ਅਰੂਪਜੀਵਿਤਿਨ੍ਦ੍ਰਿਯਨ੍ਤਿ ਪਞ੍ਹੇ ਸਤ੍ਤਸਨ੍ਤਾਨੇ ਰੂਪਿਨੋ ਵਾ ਹੋਨ੍ਤੁ ਅਰੂਪਿਨੋ ਵਾ, ਸਬ੍ਬੇਸਂ ਚਿਤ੍ਤਵਿਪ੍ਪਯੁਤ੍ਤਂ ਅਰੂਪਜੀਵਿਤਿਨ੍ਦ੍ਰਿਯਮੇਵ ਇਚ੍ਛਤਿ, ਤਸ੍ਮਾ ਪਟਿਜਾਨਾਤਿ.
੫੪੨. ਨਿਰੋਧਸਮਾਪਨ੍ਨਪਞ੍ਹੇਸੁਪਿ ਚਿਤ੍ਤਵਿਪ੍ਪਯੁਤ੍ਤਂ ਅਰੂਪਜੀਵਿਤਮੇਵ ਸਨ੍ਧਾਯ ਪਟਿਕ੍ਖਿਪਤਿ ਚ ਪਟਿਜਾਨਾਤਿ ਚ. ਸਕਵਾਦੀ ਪਨ ਤਂ ਅਸਮ੍ਪਟਿਚ੍ਛਨ੍ਤੋ ਯਂ ਅਰੂਪਪਵਤ੍ਤੇ ਅਸਤਿ ਅਤ੍ਥਿ, ਰੂਪੇਨ ਤੇਨ ਭਵਿਤਬ੍ਬਨ੍ਤਿ ਚੋਦੇਤੁਂ ਹਞ੍ਚੀਤਿਆਦਿਮਾਹ. ਸਙ੍ਖਾਰਕ੍ਖਨ੍ਧਪਞ੍ਹੇ ਫਸ੍ਸਾਦਿਸਙ੍ਖਾਰਕ੍ਖਨ੍ਧਂ ਸਨ੍ਧਾਯ ਪਟਿਕ੍ਖਿਪਤਿ, ਕਾਯਕਮ੍ਮਾਦਿਸਙ੍ਖਾਰਕ੍ਖਨ੍ਧਂ ਸਨ੍ਧਾਯ ਪਟਿਜਾਨਾਤਿ. ਕਾਯਵਿਞ੍ਞਤ੍ਤਿ ¶ ਵਚੀਵਿਞ੍ਞਤ੍ਤਿ ਸਮ੍ਮਾਵਾਚਾ ਸਮ੍ਮਾਕਮ੍ਮਨ੍ਤੋ ਜੀਵਿਤਿਨ੍ਦ੍ਰਿਯਨ੍ਤਿ ਏਵਮਾਦਯੋਪਿ ਧਮ੍ਮਾ ਸਙ੍ਖਾਰਕ੍ਖਨ੍ਧਪਰਿਯਾਪਨ੍ਨਾਤਿਸ੍ਸ ਲਦ੍ਧਿ. ਸਕਵਾਦੀ ਪਨ ਤਂ ਅਸਮ੍ਪਟਿਚ੍ਛਨ੍ਤੋ ਯਦਿ ਨਿਰੁਦ੍ਧੇਪਿ ਅਰੂਪਪਵਤ੍ਤੇ ਸਙ੍ਖਾਰਕ੍ਖਨ੍ਧੋ ਅਤ੍ਥਿ, ਚਤੁਨ੍ਨਮ੍ਪਿ ਖਨ੍ਧਾਨਂ ਅਤ੍ਥਿਤਾ ਹੋਤੂਤਿ ਚੋਦੇਤੁਂ ਅਤ੍ਥਿ ਵੇਦਨਾਕ੍ਖਨ੍ਧੋਤਿ ਆਦਿਮਾਹ. ਇਤਰੋ ਅਨ੍ਤੋਸਮਾਪਤ੍ਤਿਂ ਸਨ੍ਧਾਯ ਪਟਿਕ੍ਖਿਪਤਿ, ਸਮਾਪਜ੍ਜਨ੍ਤਸ੍ਸ ਚ ਵੁਟ੍ਠਹਨ੍ਤਸ੍ਸ ਚ ਪੁਬ੍ਬਾਪਰਭਾਗਂ ਸਨ੍ਧਾਯ ਪਟਿਜਾਨਾਤਿ.
੫੪੩. ਅਸਞ੍ਞਸਤ੍ਤਵਾਰੇਪਿ ¶ ਏਸੇਵ ਨਯੋ. ਤਸ੍ਸ ਹਿ ਲਦ੍ਧਿਯਾ ਅਸਞ੍ਞਸਤ੍ਤਾਨਂ ਪਟਿਸਨ੍ਧਿਕਾਲੇ ਚਿਤ੍ਤਂ ਉਪ੍ਪਜ੍ਜਿਤ੍ਵਾ ਨਿਰੁਜ੍ਝਤਿ, ਤੇਨ ਸਹ ਚਿਤ੍ਤਵਿਪ੍ਪਯੁਤ੍ਤਅਰੂਪਜੀਵਿਤਿਨ੍ਦ੍ਰਿਯਂ ਉਪ੍ਪਜ੍ਜਿਤ੍ਵਾ ਯਾਵਤਾਯੁਕਂ ਪਵਤ੍ਤਤਿ. ਤਸ੍ਮਾ ਤੇਸਂ ਜੀਵਿਤਿਨ੍ਦ੍ਰਿਯਂ ਨਤ੍ਥੀਤਿ ਪੁਟ੍ਠੋ ਪਟਿਕ੍ਖਿਪਤਿ, ਅਤ੍ਥੀਤਿ ਪੁਟ੍ਠੋ ਪਟਿਜਾਨਾਤਿ. ਵੇਦਨਾਕ੍ਖਨ੍ਧਾਦਯੋਪਿ ਤੇਸਂ ਪਵਤ੍ਤਿਵਸੇਨ ਪਟਿਕ੍ਖਿਪਤਿ, ਚੁਤਿਪਟਿਸਨ੍ਧਿਵਸੇਨ ਪਟਿਜਾਨਾਤਿ. ਸਕਵਾਦੀ ਪਨ ਤਂ ਅਨਿਚ੍ਛਨ੍ਤੋ ‘‘ਸਚੇ ਤਤ੍ਥ ਏਕਕ੍ਖਣੇਪਿ ਵੇਦਨਾਦਯੋ ਅਤ੍ਥਿ, ਪਞ੍ਚਵੋਕਾਰਭਵਤ੍ਤਂ ਪਾਪੁਣਾਤੀ’’ਤਿ ਚੋਦੇਤੁਂ ਪਞ੍ਚਵੋਕਾਰਭਵੋਤਿ ਆਹ. ਇਤਰੋ ਸੁਤ੍ਤਵਿਰੋਧਭਯਾ ਪਟਿਕ੍ਖਿਪਤਿ.
੫੪੪-੫੪੫. ਏਕਦੇਸਂ ਭਿਜ੍ਜਤੀਤਿ ਪਞ੍ਹੇ ਸਮ੍ਪਯੁਤ੍ਤਂ ਭਿਜ੍ਜਤਿ, ਵਿਪ੍ਪਯੁਤ੍ਤਂ ਤਿਟ੍ਠਤੀਤਿ ਤਸ੍ਸ ਲਦ੍ਧਿ, ਤਸ੍ਮਾ ਪਟਿਜਾਨਾਤਿ. ਦ੍ਵੇ ਜੀਵਿਤਿਨ੍ਦ੍ਰਿਯਾਨੀਤਿ ਪੁਚ੍ਛਾ ਪਰਵਾਦਿਸ੍ਸ, ਪਟਿਞ੍ਞਾ ਸਕਵਾਦਿਸ੍ਸ. ਰੂਪਾਰੂਪਵਸੇਨ ਹਿ ਦ੍ਵੇ ਜੀਵਿਤਿਨ੍ਦ੍ਰਿਯਾਨਿ, ਤੇਹਿਯੇਵ ਸਤ੍ਤੋ ਜੀਵਤਿ, ਤੇਸਂ ਭਙ੍ਗੇਨ ਮਰਤੀਤਿ ਵੁਚ੍ਚਤਿ. ਚੁਤਿਕ੍ਖਣਸ੍ਮਿਞ੍ਹਿ ਦ੍ਵੇਪਿ ਜੀਵਿਤਾਨਿ ਸਹੇਵ ਭਿਜ੍ਜਨ੍ਤਿ.
ਜੀਵਿਤਿਨ੍ਦ੍ਰਿਯਕਥਾਵਣ੍ਣਨਾ.
੧੧. ਕਮ੍ਮਹੇਤੁਕਥਾਵਣ੍ਣਨਾ
੫੪੬. ਇਦਾਨਿ ¶ ਕਮ੍ਮਹੇਤੁਕਥਾ ਨਾਮ ਹੋਤਿ. ਤਤ੍ਥ ਯੇਨ ਅਰਹਤਾ ਪੁਰਿਮਭਵੇ ਅਰਹਾ ਅਬ੍ਭਾਚਿਕ੍ਖਿਤਪੁਬ੍ਬੋ, ਸੋ ਤਸ੍ਸ ਕਮ੍ਮਸ੍ਸ ਹੇਤੁ ਅਰਹਤ੍ਤਾ ਪਰਿਹਾਯਤੀਤਿ ਯੇਸਂ ਲਦ੍ਧਿ, ਸੇਯ੍ਯਥਾਪਿ ਪੁਬ੍ਬਸੇਲਿਯਾਨਞ੍ਚੇਵ ਸਮ੍ਮਿਤਿਯਾਨਞ੍ਚ; ਤੇ ਸਨ੍ਧਾਯ ਕਮ੍ਮਹੇਤੂਤਿ ਪੁਚ੍ਛਾ ਸਕਵਾਦਿਸ੍ਸ, ਪਟਿਞ੍ਞਾ ਇਤਰਸ੍ਸ. ਸੇਸਂ ਪਰਿਹਾਨਿਕਥਾਯਂ ਵੁਤ੍ਤਨਯਮੇਵ ¶ .
ਹਨ੍ਦ ਹਿ ਅਰਹਨ੍ਤਾਨਂ ਅਬ੍ਭਾਚਿਕ੍ਖਤੀਤਿ ਇਦਂ ਯਸ੍ਸ ਕਮ੍ਮਸ੍ਸ ਹੇਤੁ ਪਰਿਹਾਯਤਿ, ਤਂ ਸਮ੍ਪਟਿਚ੍ਛਾਪੇਤੁਂ ਵਦਤਿ. ਅਥ ਨਂ ਸਕਵਾਦੀ ਤਂ ਪਕ੍ਖਂ ਪਟਿਜਾਨਾਪੇਤ੍ਵਾ ‘‘ਯਦਿ ਏਵਂ ਯੇਹਿ ਅਰਹਨ੍ਤੋ ਨ ਅਬ੍ਭਾਚਿਕ੍ਖਿਤਪੁਬ੍ਬਾ, ਤੇ ਸਬ੍ਬੇ ਅਰਹਤ੍ਤਂ ਪਾਪੁਣੇਯ੍ਯੁ’’ਨ੍ਤਿ ਚੋਦੇਤੁਂ ਯੇ ਕੇਚੀਤਿਆਦਿਮਾਹ. ਇਤਰੋ ਤਸ੍ਸ ਕਮ੍ਮਸ੍ਸ ਅਰਹਤ੍ਤਂ ਸਮ੍ਪਾਪੁਣਨੇ ਨਿਯਾਮਂ ਅਪਸ੍ਸਨ੍ਤੋ ਪਟਿਕ੍ਖਿਪਤਿ.
ਕਮ੍ਮਹੇਤੁਕਥਾਵਣ੍ਣਨਾ.
ਅਟ੍ਠਮੋ ਵਗ੍ਗੋ.
੯. ਨਵਮਵਗ੍ਗੋ
੧. ਆਨਿਸਂਸਦਸ੍ਸਾਵੀਕਥਾਵਣ੍ਣਨਾ
੫੪੭. ਇਦਾਨਿ ¶ ¶ ਆਨਿਸਂਸਦਸ੍ਸਾਵੀਕਥਾ ਨਾਮ ਹੋਤਿ. ਤਤ੍ਥ ਸਕਸਮਯੇ ਸਙ੍ਖਾਰੇ ਆਦੀਨਵਤੋ ਨਿਬ੍ਬਾਨਞ੍ਚ ਆਨਿਸਂਸਤੋ ਪਸ੍ਸਨ੍ਤਸ੍ਸ ਸਂਯੋਜਨਪ੍ਪਹਾਨਂ ਹੋਤੀਤਿ ਨਿਚ੍ਛਯੋ. ਯੇਸਂ ਪਨ ਤੇਸੁ ਦ੍ਵੀਸੁਪਿ ਏਕਂਸਿਕਵਾਦਂ ਗਹੇਤ੍ਵਾ ‘‘ਆਨਿਸਂਸਦਸ੍ਸਾਵਿਨੋਵ ਸਂਯੋਜਨਪ੍ਪਹਾਨਂ ਹੋਤੀ’’ਤਿ ਲਦ੍ਧਿ, ਸੇਯ੍ਯਥਾਪਿ ਅਨ੍ਧਕਾਨਂ; ਤੇ ਸਨ੍ਧਾਯ ਪੁਚ੍ਛਾ ਸਕਵਾਦਿਸ੍ਸ, ਪਟਿਞ੍ਞਾ ਇਤਰਸ੍ਸ. ਅਥਸ੍ਸ ‘‘ਏਕਂਸਿਕਵਾਦੋ ਤਯਾ ਗਹਿਤੋ, ਆਦੀਨਵੋਪਿ ਦਟ੍ਠਬ੍ਬੋਯੇਵਾ’’ਤਿ ਵਿਭਾਗਦਸ੍ਸਨਤ੍ਥਂ ਸਕਵਾਦੀ ਸਙ੍ਖਾਰੇਤਿਆਦਿਮਾਹ.
ਸਙ੍ਖਾਰੇ ¶ ਚ ਅਨਿਚ੍ਚਤੋ ਮਨਸਿਕਰੋਤਿ, ਨਿਬ੍ਬਾਨੇ ਚ ਆਨਿਸਂਸਦਸ੍ਸਾਵੀ ਹੋਤੀਤਿ ਪਞ੍ਹਸ੍ਮਿਂ ਅਯਮਧਿਪ੍ਪਾਯੋ – ਆਨਿਸਂਸਦਸ੍ਸਾਵਿਸ੍ਸ ਸਂਯੋਜਨਾਨਂ ਪਹਾਨਂ ਹੋਤੀਤਿ ਤੇਸਂ ਲਦ੍ਧਿ. ਨਨੁ ਸਙ੍ਖਾਰੇ ਅਨਿਚ੍ਚਤੋ ਮਨਸਿਕਰੋਤੋ ਸਂਯੋਜਨਾ ਪਹੀਯਨ੍ਤੀਤਿ ਚ ਪੁਟ੍ਠੋ ਆਮਨ੍ਤਾਤਿ ਪਟਿਜਾਨਾਤਿ. ਤੇਨ ਤੇ ਸਙ੍ਖਾਰੇ ਚ ਅਨਿਚ੍ਚਤੋ ਮਨਸਿਕਰੋਤਿ, ਨਿਬ੍ਬਾਨੇ ਚ ਆਨਿਸਂਸਦਸ੍ਸਾਵੀ ਹੋਤੀਤਿ ਇਦਂ ਆਪਜ੍ਜਤਿ, ਕਿਂ ਸਮ੍ਪਟਿਚ੍ਛਸਿ ਏਤਨ੍ਤਿ. ਤਤੋ ਪਰਵਾਦੀ ਏਕਚਿਤ੍ਤਕ੍ਖਣਂ ਸਨ੍ਧਾਯ ਪਟਿਕ੍ਖਿਪਤਿ, ਦੁਤਿਯਂ ਪੁਟ੍ਠੋ ਨਾਨਾਚਿਤ੍ਤਵਸੇਨ ਪਟਿਜਾਨਾਤਿ. ਸਕਵਾਦੀ ਪਨਸ੍ਸ ਅਧਿਪ੍ਪਾਯਂ ਮਦ੍ਦਿਤ੍ਵਾ ਅਨਿਚ੍ਚਮਨਸਿਕਾਰਸ੍ਸ ਆਨਿਸਂਸਦਸ੍ਸਾਵਿਤਾਯ ਚ ਏਕਤੋ ਪਟਿਞ੍ਞਾਤਤ੍ਤਾ ਦ੍ਵਿਨ੍ਨਂ ਫਸ੍ਸਾਨਂ ਦ੍ਵਿਨ੍ਨਂ ਚਿਤ੍ਤਾਨਂ ਸਮੋਧਾਨਂ ਹੋਤੀਤਿ ਪੁਚ੍ਛਤਿ. ਇਤਰੋ ਦ੍ਵਿਨ੍ਨਂ ਸਮੋਧਾਨਂ ਅਪਸ੍ਸਨ੍ਤੋ ਪਟਿਕ੍ਖਿਪਤਿ. ਦੁਕ੍ਖਤੋਤਿਆਦਿਪਞ੍ਹੇਸੁਪਿ ਏਸੇਵ ਨਯੋ. ਕਿਂ ਪਨੇਤ੍ਥ ਸਨ੍ਨਿਟ੍ਠਾਨਂ, ਕਿਂ ਅਨਿਚ੍ਚਾਦਿਤੋ ਮਨਸਿਕਰੋਤੋ ਸਂਯੋਜਨਾ ਪਹੀਯਨ੍ਤਿ, ਉਦਾਹੁ ਨਿਬ੍ਬਾਨੇ ਆਨਿਸਂਸਦਸ੍ਸਾਵਿਸ੍ਸ, ਉਦਾਹੁ ਦ੍ਵੇਪਿ ਏਕਤੋ ਕਰੋਨ੍ਤਸ੍ਸਾਤਿ. ਯਦਿ ਤਾਵ ਅਨਿਚ੍ਚਾਦਿਤੋ ਮਨਸਿਕਰੋਤੋ ਪਹਾਨਂ ¶ ਭਵੇਯ੍ਯ, ਵਿਪਸ੍ਸਨਾਚਿਤ੍ਤੇਨੇਵ ਭਵੇਯ੍ਯ. ਅਥ ਆਨਿਸਂਸਦਸ੍ਸਾਵਿਨੋ, ਅਨੁਸ੍ਸਵਵਸੇਨ ਨਿਬ੍ਬਾਨੇ ਆਨਿਸਂਸਂ ਪਸ੍ਸਨ੍ਤਸ੍ਸ ਵਿਪਸ੍ਸਨਾਚਿਤ੍ਤੇਨੇਵ ਭਵੇਯ੍ਯ, ਅਥ ਦ੍ਵੇਪਿ ਏਕਤੋ ਕਰੋਨ੍ਤਸ੍ਸ ਭਵੇਯ੍ਯ, ਦ੍ਵਿਨ੍ਨਂ ਫਸ੍ਸਾਦੀਨਂ ਸਮੋਧਾਨਂ ਭਵੇਯ੍ਯ. ਯਸ੍ਮਾ ਪਨ ਅਰਿਯਮਗ੍ਗਕ੍ਖਣੇ ਅਨਿਚ੍ਚਾਦਿਮਨਸਿਕਾਰਸ੍ਸ ਕਿਚ੍ਚਂ ਨਿਪ੍ਫਤ੍ਤਿਂ ਗਚ੍ਛਤਿ ਪੁਨ ਨਿਚ੍ਚਤੋਤਿਆਦਿਗਹਣਸ੍ਸ ਅਨੁਪ੍ਪਤ੍ਤਿਧਮ੍ਮਭਾਵਤੋ, ਨਿਬ੍ਬਾਨੇ ਚ ਪਚ੍ਚਕ੍ਖਤੋਵ ਆਨਿਸਂਸਦਸ੍ਸਨਂ ਇਜ੍ਝਤਿ, ਤਸ੍ਮਾ ਕਿਚ੍ਚਨਿਪ੍ਫਤ੍ਤਿਵਸੇਨ ਅਨਿਚ੍ਚਾਦਿਤੋ ¶ ਮਨਸਿਕਰੋਤੋ ਆਰਮ੍ਮਣਂ ਕਤ੍ਵਾ ਪਵਤ੍ਤਿਵਸੇਨ ਚ ਨਿਬ੍ਬਾਨੇ ਆਨਿਸਂਸਦਸ੍ਸਾਵਿਸ੍ਸ ਸਂਯੋਜਨਾਨਂ ਪਹਾਨਂ ਹੋਤੀਤਿ ਵੇਦਿਤਬ੍ਬਂ.
੫੪੮. ਨਿਬ੍ਬਾਨੇ ਸੁਖਾਨੁਪਸ੍ਸੀਤਿ ਸੁਤ੍ਤਂ ਨਿਬ੍ਬਾਨੇ ਸੁਖਾਨੁਪਸ੍ਸਨਾਦਿਭਾਵਮੇਵ ਸਾਧੇਤਿ, ਨ ਆਨਿਸਂਸਦਸ੍ਸਾਵਿਤਾਮਤ੍ਤੇਨ ਸਂਯੋਜਨਾਨਂ ਪਹਾਨਂ. ਤਸ੍ਮਾ ਆਭਤਮ੍ਪਿ ਅਨਾਭਤਸਦਿਸਮੇਵਾਤਿ.
ਆਨਿਸਂਸਦਸ੍ਸਾਵੀਕਥਾਵਣ੍ਣਨਾ.
੨. ਅਮਤਾਰਮ੍ਮਣਕਥਾਵਣ੍ਣਨਾ
੫੪੯. ਇਦਾਨਿ ਅਮਤਾਰਮ੍ਮਣਕਥਾ ਨਾਮ ਹੋਤਿ. ਤਤ੍ਥ ਯੇਸਂ ‘‘ਨਿਬ੍ਬਾਨਂ ਮਞ੍ਞਤੀ’’ਤਿਆਦੀਨਂ ¶ ਅਯੋਨਿਸੋ ਅਤ੍ਥਂ ਗਹੇਤ੍ਵਾ ਅਮਤਾਰਮ੍ਮਣਂ ਸਂਯੋਜਨਂ ਹੋਤੀਤਿ ਲਦ੍ਧਿ, ਸੇਯ੍ਯਥਾਪਿ ਪੁਬ੍ਬਸੇਲਿਯਾਨਂ, ਤੇ ਸਨ੍ਧਾਯ ਪੁਚ੍ਛਾ ਸਕਵਾਦਿਸ੍ਸ, ਪਟਿਞ੍ਞਾ ਇਤਰਸ੍ਸ. ਅਥ ਨਂ ਸਚੇ ਅਮਤਾਰਮ੍ਮਣਂ ਸਂਯੋਜਨਂ, ਅਮਤਸ੍ਸ ਸਂਯੋਜਨਿਯਾਦਿਭਾਵੋ ਆਪਜ੍ਜਤੀਤਿ ਚੋਦੇਤੁਂ ਅਮਤਂ ਸਂਯੋਜਨਿਯਨ੍ਤਿਆਦਿਮਾਹ. ਇਤਰੋ ਸੁਤ੍ਤਵਿਰੋਧਭਯੇਨ ਸਬ੍ਬਂ ਪਟਿਕ੍ਖਿਪਤਿ. ਇਮਿਨਾ ਉਪਾਯੇਨ ਸਬ੍ਬਵਾਰੇਸੁ ਅਤ੍ਥੋ ਵੇਦਿਤਬ੍ਬੋ. ਨਿਬ੍ਬਾਨਂ ਨਿਬ੍ਬਾਨਤੋਤਿ ਆਹਟਸੁਤ੍ਤਂ ਪਨ ਦਿਟ੍ਠਧਮ੍ਮਨਿਬ੍ਬਾਨਂ ਸਨ੍ਧਾਯ ਭਾਸਿਤਂ, ਤਸ੍ਮਾ ਅਸਾਧਕਨ੍ਤਿ.
ਅਮਤਾਰਮ੍ਮਣਕਥਾਵਣ੍ਣਨਾ.
੩. ਰੂਪਂ ਸਾਰਮ੍ਮਣਨ੍ਤਿਕਥਾਵਣ੍ਣਨਾ
੫੫੨-੫੫੩. ਇਦਾਨਿ ¶ ਰੂਪਂ ਸਾਰਮ੍ਮਣਨ੍ਤਿਕਥਾ ਨਾਮ ਹੋਤਿ. ਤਤ੍ਥ ਰੂਪਂ ਸਪ੍ਪਚ੍ਚਯਟ੍ਠੇਨ ਸਾਰਮ੍ਮਣਂ ਨਾਮ ਹੋਤਿ, ਨ ਅਞ੍ਞਂ ਆਰਮ੍ਮਣਂ ਕਰੋਤੀਤਿ ਆਰਮ੍ਮਣਪਚ੍ਚਯਵਸੇਨ. ਯੇਸਂ ਪਨ ਅਵਿਸੇਸੇਨ ਰੂਪਂ ਸਾਰਮ੍ਮਣਨ੍ਤਿ ਲਦ੍ਧਿ, ਸੇਯ੍ਯਥਾਪਿ ਉਤ੍ਤਰਾਪਥਕਾਨਂ; ਤੇ ਸਨ੍ਧਾਯ ਆਰਮ੍ਮਣਤ੍ਥਸ੍ਸ ਵਿਭਾਗਦਸ੍ਸਨਤ੍ਥਂ ਪੁਚ੍ਛਾ ਸਕਵਾਦਿਸ੍ਸ, ਪਟਿਞ੍ਞਾ ਇਤਰਸ੍ਸ. ਸੇਸਮੇਤ੍ਥ ਪਾਲ਼ਿਅਨੁਸਾਰੇਨੇਵ ਵੇਦਿਤਬ੍ਬਂ. ਨ ਵਤ੍ਤਬ੍ਬਨ੍ਤਿ ਪਞ੍ਹੇ ਓਲੁਬ੍ਭਾਰਮ੍ਮਣਂ ਸਨ੍ਧਾਯ ਪਟਿਞ੍ਞਾ ਸਕਵਾਦਿਸ੍ਸ. ਦੁਤਿਯਪਞ੍ਹੇਪਿ ਪਚ੍ਚਯਾਰਮ੍ਮਣਂ ਸਨ੍ਧਾਯ ਪਟਿਞ੍ਞਾ ਤਸ੍ਸੇਵ. ਇਤਿ ਸਪ੍ਪਚ੍ਚਯਟ੍ਠੇਨੇਵੇਤ੍ਥ ਸਾਰਮ੍ਮਣਤਾ ਸਿਦ੍ਧਾਤਿ.
ਰੂਪਂ ਸਾਰਮ੍ਮਣਨ੍ਤਿਕਥਾਵਣ੍ਣਨਾ.
੪. ਅਨੁਸਯਾ ਅਨਾਰਮ੍ਮਣਕਥਾਵਣ੍ਣਨਾ
੫੫੪-੫੫੬. ਇਦਾਨਿ ¶ ਅਨੁਸਯਾ ਅਨਾਰਮ੍ਮਣਾਤਿਕਥਾ ਨਾਮ ਹੋਤਿ. ਤਤ੍ਥ ਯੇਸਂ ਅਨੁਸਯਾ ਨਾਮ ਚਿਤ੍ਤਵਿਪ੍ਪਯੁਤ੍ਤਾ ਅਹੇਤੁਕਾ ਅਬ੍ਯਾਕਤਾ, ਤੇਨੇਵ ਚ ਅਨਾਰਮ੍ਮਣਾਤਿ ਲਦ੍ਧਿ, ਸੇਯ੍ਯਥਾਪਿ ਅਨ੍ਧਕਾਨਞ੍ਚੇਵ ਏਕਚ੍ਚਾਨਞ੍ਚ ਉਤ੍ਤਰਾਪਥਕਾਨਂ; ਤੇ ਸਨ੍ਧਾਯ ਅਨੁਸਯਾਤਿ ਪੁਚ੍ਛਾ ਸਕਵਾਦਿਸ੍ਸ, ਪਟਿਞ੍ਞਾ ¶ ਇਤਰਸ੍ਸ. ਅਥ ਨਂ ਅਨਾਰਮ੍ਮਣੇਨ ਨਾਮ ਏਵਂਵਿਧੇਨ ਭਵਿਤਬ੍ਬਨ੍ਤਿ ਚੋਦੇਤੁਂ ਰੂਪਨ੍ਤਿਆਦਿਮਾਹ. ਕਾਮਰਾਗੋਤਿਆਦਿ ਕਾਮਰਾਗਾਨੁਸਯਤੋ ਅਨਞ੍ਞਤ੍ਤਾ ਦਸ੍ਸਿਤਂ. ਸਙ੍ਖਾਰਕ੍ਖਨ੍ਧੋ ਅਨਾਰਮ੍ਮਣੋਤਿ ਪਞ੍ਹੇ ਚਿਤ੍ਤਸਮ੍ਪਯੁਤ੍ਤਸਙ੍ਖਾਰਕ੍ਖਨ੍ਧਂ ਸਨ੍ਧਾਯ ਪਟਿਕ੍ਖਿਪਤਿ. ਅਨੁਸਯਂ ਜੀਵਿਤਿਨ੍ਦ੍ਰਿਯਂ ਕਾਯਕਮ੍ਮਾਦਿਰੂਪਞ੍ਚ ਸਙ੍ਖਾਰਕ੍ਖਨ੍ਧਪਰਿਯਾਪਨ੍ਨਂ, ਤਂ ਸਨ੍ਧਾਯ ਪਟਿਜਾਨਾਤਿ. ਇਮਿਨਾਵੁਪਾਯੇਨ ਸਬ੍ਬਵਾਰੇਸੁ ਅਤ੍ਥੋ ਵੇਦਿਤਬ੍ਬੋ. ਸਾਨੁਸਯੋਤਿ ਪਞ੍ਹੇ ਪਨ ਅਪ੍ਪਹੀਨਾਨੁਸਯਤ੍ਤਾ ਸਾਨੁਸਯਤਾ ਅਨੁਞ੍ਞਾਤਾ. ਨ ਅਨੁਸਯਾਨਂ ਪਵਤ੍ਤਿਸਬ੍ਭਾਵਾ. ਯੋ ਹਿ ਅਪ੍ਪਹੀਨੋ, ਨ ਸੋ ਅਤੀਤੋ, ਨਾਨਾਗਤੋ, ਨ ਪਚ੍ਚੁਪ੍ਪਨ੍ਨੋ ਚ. ਮਗ੍ਗਵਜ੍ਝਕਿਲੇਸੋ ਪਨੇਸ ਅਪ੍ਪਹੀਨਤ੍ਤਾਵ ਅਤ੍ਥੀਤਿ ¶ ਵੁਚ੍ਚਤਿ. ਏਵਰੂਪਸ੍ਸ ਚ ਇਦਂ ਨਾਮ ਆਰਮ੍ਮਣਨ੍ਤਿ ਨ ਵਤ੍ਤਬ੍ਬਂ. ਤਸ੍ਮਾ ਤਂ ਪਟਿਕ੍ਖਿਤ੍ਤਂ. ਤਂ ਪਨੇਤਂ ਨ ਕੇਵਲਂ ਅਨੁਸਯਸ੍ਸ, ਰਾਗਾਦੀਨਮ੍ਪਿ ਤਾਦਿਸਮੇਵ, ਤਸ੍ਮਾ ਅਨੁਸਯਾਨਂ ਅਨਾਰਮ੍ਮਣਤਾਸਾਧਕਂ ਨ ਹੋਤੀਤਿ.
ਅਨੁਸਯਾ ਅਨਾਰਮ੍ਮਣਾਤਿਕਥਾਵਣ੍ਣਨਾ.
੫. ਞਾਣਂ ਅਨਾਰਮ੍ਮਣਨ੍ਤਿਕਥਾਵਣ੍ਣਨਾ
੫੫੭-੫੫੮. ਇਦਾਨਿ ਞਾਣਂ ਅਨਾਰਮ੍ਮਣਨ੍ਤਿਕਥਾ ਨਾਮ ਹੋਤਿ. ਤਤ੍ਥ ਯਸ੍ਮਾ ਅਰਹਾ ਚਕ੍ਖੁਵਿਞ੍ਞਾਣਸਮਙ੍ਗੀ ਞਾਣੀਤਿ ਵੁਚ੍ਚਤਿ, ਤਸ੍ਸ ਞਾਣਸ੍ਸ ਤਸ੍ਮਿਂ ਖਣੇ ਆਰਮ੍ਮਣਂ ਨਤ੍ਥਿ, ਤਸ੍ਮਾ ਞਾਣਂ ਅਨਾਰਮ੍ਮਣਨ੍ਤਿ ਯੇਸਂ ਲਦ੍ਧਿ, ਸੇਯ੍ਯਥਾਪਿ ਅਨ੍ਧਕਾਨਂ; ਤੇ ਸਨ੍ਧਾਯ ਪੁਚ੍ਛਾ ਸਕਵਾਦਿਸ੍ਸ, ਪਟਿਞ੍ਞਾ ਇਤਰਸ੍ਸ. ਸੇਸਮੇਤ੍ਥ ਅਨੁਸਯਕਥਾਯਂ ਵੁਤ੍ਤਨਯੇਨੇਵ ਵੇਦਿਤਬ੍ਬਨ੍ਤਿ.
ਞਾਣਂ ਅਨਾਰਮ੍ਮਣਨ੍ਤਿਕਥਾਵਣ੍ਣਨਾ.
੬. ਅਤੀਤਾਨਾਗਤਾਰਮ੍ਮਣਕਥਾਵਣ੍ਣਨਾ
੫੫੯-੫੬੧. ਇਦਾਨਿ ਅਤੀਤਾਨਾਗਤਾਰਮ੍ਮਣਕਥਾ ਨਾਮ ਹੋਤਿ. ਤਤ੍ਥ ਯਸ੍ਮਾ ਅਤੀਤਾਨਾਗਤਾਰਮ੍ਮਣਂ ਨਾਮ ਨਤ੍ਥਿ, ਤਸ੍ਮਾ ਤਦਾਰਮ੍ਮਣੇਨ ਚਿਤ੍ਤੇਨ ਆਰਮ੍ਮਣਸ੍ਸ ¶ ਨਤ੍ਥਿਤਾਯ ਅਨਾਰਮ੍ਮਣੇਨ ¶ ਭਵਿਤਬ੍ਬਨ੍ਤਿ ਅਤੀਤਂ ਅਨਾਰਮ੍ਮਣਨ੍ਤਿ ਯੇਸਂ ਲਦ੍ਧਿ, ਸੇਯ੍ਯਥਾਪਿ ਉਤ੍ਤਰਾਪਥਕਾਨਂ, ਤੇ ਸਨ੍ਧਾਯ ਅਤੀਤਾਰਮ੍ਮਣਨ੍ਤਿ ਪੁਚ੍ਛਾ ਸਕਵਾਦਿਸ੍ਸ, ਪਟਿਞ੍ਞਾ ਇਤਰਸ੍ਸ. ਸੇਸਮੇਤ੍ਥ ਯਥਾਪਾਲ਼ਿਮੇਵ ਨਿਯ੍ਯਾਤੀਤਿ.
ਅਤੀਤਾਨਾਗਤਾਰਮ੍ਮਣਕਥਾਵਣ੍ਣਨਾ.
੭. ਵਿਤਕ੍ਕਾਨੁਪਤਿਤਕਥਾਵਣ੍ਣਨਾ
੫੬੨. ਇਦਾਨਿ ¶ ਵਿਤਕ੍ਕਾਨੁਪਤਿਤਕਥਾ ਨਾਮ ਹੋਤਿ. ਤਤ੍ਥ ਵਿਤਕ੍ਕਾਨੁਪਤਿਤਾ ਨਾਮ ਦੁਵਿਧਾ – ਆਰਮ੍ਮਣਤੋ ਚ ਸਮ੍ਪਯੋਗਤੋ ਚ. ਤਤ੍ਥ ਅਸੁਕਚਿਤ੍ਤਂ ਨਾਮ ਵਿਤਕ੍ਕਸ੍ਸਾਰਮ੍ਮਣਂ ਨ ਹੋਤੀਤਿ ਨਿਯਮਾਭਾਵਤੋ ਸਿਯਾ ਸਬ੍ਬਂ ਚਿਤ੍ਤਂ ਵਿਤਕ੍ਕਾਨੁਪਤਿਤਂ, ਵਿਤਕ੍ਕਵਿਪ੍ਪਯੁਤ੍ਤਚਿਤ੍ਤਸਬ੍ਭਾਵਤੋ ਪਨ ਨ ਸਬ੍ਬਂ ਚਿਤ੍ਤਂ ਵਿਤਕ੍ਕਾਨੁਪਤਿਤਂ. ਇਤਿ ਇਮਂ ਵਿਭਾਗਂ ਅਕਤ੍ਵਾ ਅਵਿਸੇਸੇਨੇਵ ਸਬ੍ਬਂ ਚਿਤ੍ਤਂ ਵਿਤਕ੍ਕਾਨੁਪਤਿਤਨ੍ਤਿ ਯੇਸਂ ਲਦ੍ਧਿ, ਸੇਯ੍ਯਥਾਪਿ ਉਤ੍ਤਰਾਪਥਕਾਨਂ, ਤੇ ਸਨ੍ਧਾਯ ਪੁਚ੍ਛਾ ਸਕਵਾਦਿਸ੍ਸ, ਪਟਿਞ੍ਞਾ ਇਤਰਸ੍ਸ. ਸੇਸਮੇਤ੍ਥ ਪਾਲ਼ਿਵਸੇਨੇਵ ਨਿਯ੍ਯਾਤੀਤਿ.
ਵਿਤਕ੍ਕਾਨੁਪਤਿਤਕਥਾਵਣ੍ਣਨਾ.
੮. ਵਿਤਕ੍ਕਵਿਪ੍ਫਾਰਸਦ੍ਦਕਥਾਵਣ੍ਣਨਾ
੫੬੩. ਇਦਾਨਿ ਵਿਤਕ੍ਕਵਿਪ੍ਫਾਰਸਦ੍ਦਕਥਾ ਨਾਮ ਹੋਤਿ. ਤਤ੍ਥ ਯਸ੍ਮਾ ‘‘ਵਿਤਕ੍ਕਵਿਚਾਰਾ ਵਚੀਸਙ੍ਖਾਰਾ’’ਤਿ ਵੁਤ੍ਤਾ, ਤਸ੍ਮਾ ਸਬ੍ਬਸੋ ਵਿਤਕ੍ਕਯਤੋ ਵਿਚਾਰਯਤੋ ਅਨ੍ਤਮਸੋ ਮਨੋਧਾਤੁਪਵਤ੍ਤਿਕਾਲੇਪਿ ਵਿਤਕ੍ਕਵਿਪ੍ਫਾਰੋ ਸਦ੍ਦੋਯੇਵਾਤਿ ਯੇਸਂ ਲਦ੍ਧਿ, ਸੇਯ੍ਯਥਾਪਿ ਪੁਬ੍ਬਸੇਲਿਯਾਨਂ; ਤੇ ਸਨ੍ਧਾਯ ਸਬ੍ਬਸੋਤਿ ਪੁਚ੍ਛਾ ਸਕਵਾਦਿਸ੍ਸ ਪਟਿਞ੍ਞਾ ਇਤਰਸ੍ਸ. ਅਥ ਨਂ ਯਦਿ ਵਿਤਕ੍ਕਵਿਪ੍ਫਾਰਮਤ੍ਤਂ ਸਦ੍ਦੋ, ਫਸ੍ਸਾਦਿਵਿਪ੍ਫਾਰੋਪਿ ਸਦ੍ਦੋ ਭਵੇਯ੍ਯਾਤਿ ਚੋਦੇਤੁਂ ਸਬ੍ਬਸੋ ਫੁਸਯਤੋਤਿਆਦਿਮਾਹ. ਇਤਰੋ ਤਾਦਿਸਂ ਸੁਤ੍ਤਲੇਸਂ ਅਪਸ੍ਸਨ੍ਤੋ ਪਟਿਕ੍ਖਿਪਤਿ. ਵਿਤਕ੍ਕਵਿਪ੍ਫਾਰੋ ਸਦ੍ਦੋ ਸੋਤਵਿਞ੍ਞੇਯ੍ਯੋਤਿ ਵਿਤਕ੍ਕਸ੍ਸ ਵਿਪ੍ਫਾਰਮਤ੍ਤਮੇਵ ¶ ਸਦ੍ਦੋਤਿ ਕਤ੍ਵਾ ਪੁਚ੍ਛਤਿ, ਨ ਵਿਤਕ੍ਕਵਿਪ੍ਫਾਰਸਮੁਟ੍ਠਿਤਂ ਸੁਤ੍ਤਪਮਤ੍ਤਾਨਂ ¶ ਸਦ੍ਦਂ, ਇਤਰੋ ਪਟਿਕ੍ਖਿਪਤਿ. ਨਨੁ ਵਿਤਕ੍ਕਵਿਪ੍ਫਾਰਸਦ੍ਦੋ ਨ ਸੋਤਵਿਞ੍ਞੇਯ੍ਯੋਤਿ ਇਦਂ ਤਸ੍ਸੇਵ ਲਦ੍ਧਿਯਾ ਦਸ੍ਸੇਤਿ. ਸੋ ਹਿ ਵਿਤਕ੍ਕਵਿਪ੍ਫਾਰਮਤ੍ਤਮੇਵ ਸਦ੍ਦਂ ਵਦਤਿ, ਸੋ ਨ ਸੋਤਵਿਞ੍ਞੇਯ੍ਯੋਤਿ. ਇਤਰੋ ਪਨ ‘‘ਵਿਤਕ੍ਕਵਿਪ੍ਫਾਰਸਦ੍ਦਂ ਸੁਤ੍ਵਾ ਆਦਿਸਤੀ’’ ਤਿ (ਦੀ. ਨਿ. ੩.੧੪੮) ਵਚਨਤੋ ਸੋਤਵਿਞ੍ਞੇਯ੍ਯੋਵਾਤਿ ਵਦਤਿ.
ਵਿਤਕ੍ਕਵਿਪ੍ਫਾਰਸਦ੍ਦਕਥਾਵਣ੍ਣਨਾ.
੯. ਨਯਥਾਚਿਤ੍ਤਸ੍ਸ ਵਾਚਾਤਿਕਥਾਵਣ੍ਣਨਾ
੫੬੪. ਇਦਾਨਿ ¶ ਨਯਥਾਚਿਤ੍ਤਸ੍ਸ ਵਾਚਾਤਿਕਥਾ ਨਾਮ ਹੋਤਿ. ਤਤ੍ਥ ਯਸ੍ਮਾ ਕੋਚਿ ਅਞ੍ਞਂ ਭਣਿਸ੍ਸਾਮੀਤਿ ਅਞ੍ਞਂ ਭਣਤਿ, ਤਸ੍ਮਾ ਨਯਥਾਚਿਤ੍ਤਸ੍ਸ ਵਾਚਾ ਚਿਤ੍ਤਾਨੁਰੂਪਾ ਚਿਤ੍ਤਾਨੁਗਤਿਕਾ ਨ ਹੋਤਿ, ਵਿਨਾਪਿ ਚਿਤ੍ਤੇਨ ਪਵਤ੍ਤਤੀਤਿ ਯੇਸਂ ਲਦ੍ਧਿ; ਸੇਯ੍ਯਥਾਪਿ ਪੁਬ੍ਬਸੇਲਿਯਾਨਂ; ਤੇ ਸਨ੍ਧਾਯ ਪੁਚ੍ਛਾ ਸਕਵਾਦਿਸ੍ਸ, ਪਟਿਞ੍ਞਾ ਇਤਰਸ੍ਸ. ਅਥ ਨਂ ‘‘ਯਦਿ ਤਂਸਮੁਟ੍ਠਾਪਕਂ ਚਿਤ੍ਤਂ ਨ ਸਿਯਾ, ਫਸ੍ਸਾਦਯੋਪਿ ਤਸ੍ਮਿਂ ਖਣੇ ਨ ਸਿਯੁ’’ਨ੍ਤਿ ਚੋਦੇਤੁਂ ਅਫਸ੍ਸਕਸ੍ਸਾਤਿਆਦਿਮਾਹ. ਨ ਭਣਿਤੁਕਾਮੋਤਿਆਦੀਸੁ ਯਸ੍ਮਾ ਅਞ੍ਞਂ ਭਣਿਸ੍ਸਾਮੀਤਿ ਅਞ੍ਞਂ ਭਣਨ੍ਤੋਪਿ ਭਣਿਤੁਕਾਮੋਯੇਵ ਨਾਮ ਹੋਤਿ, ਤਸ੍ਮਾ ਨ ਹੇਵਾਤਿ ਪਟਿਕ੍ਖਿਪਤਿ.
੫੬੫. ਨਨੁ ਅਤ੍ਥਿ ਕੋਚਿ ਅਞ੍ਞਂ ਭਣਿਸ੍ਸਾਮੀਤਿਆਦੀਸੁ ਚੀਵਰਨ੍ਤਿ ਭਣਿਤੁਕਾਮੋ ਚੀਰਨ੍ਤਿ ਭਣੇਯ੍ਯ. ਤਤ੍ਥ ਅਞ੍ਞਂ ਭਣਿਤੁਕਾਮਤਾਚਿਤ੍ਤਂ, ਅਞ੍ਞਂ ਭਣਨਚਿਤ੍ਤਂ, ਇਤਿ ਪੁਬ੍ਬਭਾਗੇਨ ਚਿਤ੍ਤੇਨ ਅਸਦਿਸਤ੍ਤਾ ਅਯਥਾਚਿਤ੍ਤੋ ਨਾਮ ਹੋਤਿ, ਤੇਨਸ੍ਸ ਕੇਵਲਂ ਅਨਾਪਤ੍ਤਿ ਨਾਮ ਹੋਤਿ, ਨ ਪਨ ਚੀਰਨ੍ਤਿ ਵਚਨਸਮੁਟ੍ਠਾਪਕਚਿਤ੍ਤਂ ਨਤ੍ਥਿ, ਇਤਿ ਅਚਿਤ੍ਤਕਾ ਸਾ ਵਾਚਾਤਿ ਅਤ੍ਥਂ ਸਨ੍ਧਾਯ ਇਮਿਨਾ ਉਦਾਹਰਣੇਨ ‘‘ਨਯਥਾਚਿਤ੍ਤਸ੍ਸ ਵਾਚਾ’’ਤਿ ਪਤਿਟ੍ਠਾਪਿਤਾਪਿ ਅਪ੍ਪਤਿਟ੍ਠਾਪਿਤਾਵ ਹੋਤੀਤਿ.
ਨਯਥਾਚਿਤ੍ਤਸ੍ਸ ਵਾਚਾਤਿਕਥਾਵਣ੍ਣਨਾ.
੧੦. ਨਯਥਾਚਿਤ੍ਤਸ੍ਸ ਕਾਯਕਮ੍ਮਨ੍ਤਿਕਥਾਵਣ੍ਣਨਾ
੫੬੬-੫੬੭. ਇਦਾਨਿ ¶ ¶ ਨਯਥਾਚਿਤ੍ਤਸ੍ਸ ਕਾਯਕਮ੍ਮਨ੍ਤਿਕਥਾ ਨਾਮ ਹੋਤਿ. ਤਤ੍ਥ ਯਸ੍ਮਾ ਕੋਚਿ ਅਞ੍ਞਤ੍ਰ ਗਚ੍ਛਿਸ੍ਸਾਮੀਤਿ ਅਞ੍ਞਤ੍ਰ ਗਚ੍ਛਤਿ, ਤਸ੍ਮਾ ਨਯਥਾਚਿਤ੍ਤਸ੍ਸ ਕਾਯਕਮ੍ਮਂ ਚਿਤ੍ਤਾਨੁਰੂਪਂ ਚਿਤ੍ਤਾਨੁਗਤਿਕਂ ਨ ਹੋਤਿ, ਵਿਨਾਪਿ ਚਿਤ੍ਤੇਨ ਪਵਤ੍ਤਤੀਤਿ ਯੇਸਂ ਲਦ੍ਧਿ, ਸੇਯ੍ਯਥਾਪਿ ਪੁਬ੍ਬਸੇਲਿਯਾਨਂਯੇਵ, ਤੇ ਸਨ੍ਧਾਯ ਪੁਚ੍ਛਾ ਸਕਵਾਦਿਸ੍ਸ, ਪਟਿਞ੍ਞਾ ਇਤਰਸ੍ਸ. ਸੇਸਮੇਤ੍ਥ ਹੇਟ੍ਠਾ ਵੁਤ੍ਤਨਯੇਨੇਵ ਵੇਦਿਤਬ੍ਬਨ੍ਤਿ.
ਨਯਥਾਚਿਤ੍ਤਸ੍ਸ ਕਾਯਕਮ੍ਮਨ੍ਤਿਕਥਾਵਣ੍ਣਨਾ.
੧੧. ਅਤੀਤਾਨਾਗਤਸਮਨ੍ਨਾਗਤਕਥਾਵਣ੍ਣਨਾ
੫੬੮-੫੭੦. ਇਦਾਨਿ ¶ ਅਤੀਤਾਨਾਗਤੇਹਿ ਸਮਨ੍ਨਾਗਤਕਥਾ ਨਾਮ ਹੋਤਿ. ਤਤ੍ਥ ਸਮਨ੍ਨਾਗਤਪਞ੍ਞਤ੍ਤਿ ਪਟਿਲਾਭਪਞ੍ਞਤ੍ਤੀਤਿ ਦ੍ਵੇ ਪਞ੍ਞਤ੍ਤਿਯੋ ਵੇਦਿਤਬ੍ਬਾ. ਤਾਸੁ ਪਚ੍ਚੁਪ੍ਪਨ੍ਨਧਮ੍ਮਸਮਙ੍ਗੀ ਸਮਨ੍ਨਾਗਤੋਤਿ ਵੁਚ