📜
ਨਮੋ ਤਸ੍ਸ ਭਗਵਤੋ ਅਰਹਤੋ ਸਮ੍ਮਾਸਮ੍ਬੁਦ੍ਧਸ੍ਸ.
ਬਾਲਾਵਤਾਰ
ਪਣਾਮ
[ਕ]
ਸਬ੍ਬਂ ਨਿਰੁਤ੍ਤਿਪਥਪਾਰਗਤਂ ਸਬੁਦ੍ਧਂ,
ਬੁਦ੍ਧਂ ਤਿਲੋਕਤਿਲਕਂ ਹਤਪਾਪਧਮ੍ਮਂ;
ਧਮ੍ਮਂ ਵਿਮੁਤ੍ਤਿਸੁਖਦਂ ਵਿਹਤਾਘਸਂਘਂ,
ਸਂਘਂ ਚ ਨਿਚ੍ਚਮਭਿਵਨ੍ਦਿਯ ਦਕ੍ਖਿਣੇਯ੍ਯਂ.
[ਖ]
ਵੁਦ੍ਧਿਪ੍ਪਤ੍ਤੋਸ੍ਮਿ ਮੁਦ੍ਧੋ ਮਮ ਵਰਗਰਵੋ ਸੀਲਪਞ੍ਞਾਦਿਸੋਭੇ,
ਚਨ੍ਦਾਦਿਚ੍ਚੇਵ ਸੁਦ੍ਧੇ ਵਰਜਿਨਠਪਿਤੇ ਸਾਸਨਾਬ੍ਭੇ ਪਤੀਤੇ;
ਨਿਸ੍ਸਾਯੇਵਾ ਤਿਪੇਮਾ ਪਣਮਿਯ ਸਿਰਸਾ ਨਿਚ੍ਚਮੇਸਂ ਸਰਿਤ੍ਵਾ,
ਪਾਦਮ੍ਭੋਜੇ ਗੁਣਗ੍ਗੇ ਹਤਦੁਰਿਤਮਲੋ ਆਨੁਭਾਵੇਨ ਤਸ੍ਸਾ.
[ਗ]
ਪੋਰਾਣ ਸੀਹਲ਼ ਪਦਤ੍ਥ ਵਿਨਿਚ੍ਛਯਞ੍ਚ,
ਸਬ੍ਬਮ੍ਪਿ ਮਾਗਧਨਿਰੁਤ੍ਤਿਨਯਂ ਪਸਤ੍ਥਂ;
ਅਞ੍ਞਞ੍ਚ ਨੇਕਵਿਧ ਸਕ੍ਕਤ ਸਦ੍ਦਸਤ੍ਥਂ,
ਪਾਰਮ੍ਪਰਾਭਤ ਮਤਞ੍ਚ ਨਿਸਮ੍ਮ ਸਮ੍ਮਾ.
[ਘ]
ਬਾਲਾਵਤਾਰ ਵਰਮਾਗਧ ਸਦ੍ਦਸਤ੍ਥੇ,
ਦੁਬ੍ਬੋਧ ਨੇਕਪਦਅਤ੍ਥ ਵਿਨਿਚ੍ਛਯੇਨ;
ਅਤ੍ਥਾਯ ਆਧੁਨਿਕ ਬਾਲਪਰਮ੍ਪਰਾਯ,
ਬਾਲਾਵਤਾਰ ਵਰਗਣ੍ਠਿਪਦਂ ਕਰਿਸ੍ਸਂ.
[ਙ]
ਨਿਚ੍ਚਂ ਯੇ ਮੇਤ੍ਥ ਬਾਲਾ ਵਰਹਦਯਯੁਤਾ ਸੁਟ੍ਠੁ ਨਿਕ੍ਖਿਤ੍ਤਨੇਤ੍ਤਾ,
ਪੁਣ੍ਣੇ ਨਾਨਾਨਯਾਨਂ ਸੁਰਤਰੁਸਦਿਸੇ ਧੀਰਪਾਸਂਸਿਯੇ ਵੇ;
ਗਮ੍ਭੀਰਂ ਦੁਤ੍ਤਰਂ ਤੇ ਜਿਨਵਚਨੁਦਧਿਂ ਤਿਣ੍ਣਥਾਮਾ ਭਵੇਯ੍ਯੁਂ,
ਲਦ੍ਧੋਪਾਯਾ ਚ ਚਨ੍ਦਂ ਤਦਿਤਰਪਚੁਰਂ ਸਕ੍ਕਤਂ ਸੋਤੁਕਾਮਾ.
[ਚ]
ਗਨ੍ਥਨਿਪ੍ਫਤ੍ਤਿਯਾ ਸੇਸ – ਦੁਕ੍ਕਰਤ੍ਤਂ ਯਥਾਵਤੋ;
ਜਾਨਨ੍ਤਿ ਕੁਸਲਾ ਧੀਰਾ, ਨੇਕਸਤ੍ਥਨ੍ਤਰਾਦਿਸੁ;
ਗਨ੍ਥੇਸੁ ਗੁਣਦੋਸਮ੍ਪਿ, ਤੇਯੇਵ ਵਿਦੁਰਾ ਸਦਾ.
[ਛ]
ਤਸ੍ਮਾ ਏਤ੍ਥ ਪਮਾਦਾਦਿ – ਦੋਸਲੇਸੋ ਭਵੇ ਯਦਿ;
ਪੋਰਾਣਾਚੇਰਲਦ੍ਧੀਹਿ, ਵਿਲੋਮਂ ਵਾ ਭਵੇਯ੍ਯ ਚੇ.
[ਜ]
ਗਨ੍ਥਨ੍ਤਰਂ ਵਿਗਾਹੇਤ੍ਵਾ, ਵਿਚਾਰੇਤ੍ਵਾ ਪੁਨਪ੍ਪੁਨਂ;
ਯੁਤ੍ਤਿਮੇਵ ਚ ਗਣ੍ਹਨ੍ਤੁ, ਹੁਤ੍ਵਾ ਵੀਮਂਸਬੁਦ੍ਧਿਕਾਤਿ.
ਪਣਾਮ
੧. ਬੁਦ੍ਧਂ ¶ ਤਿਧਾ ਭਿਵਨ੍ਦਿਤ੍ਵਾ, ਬੁਦ੍ਧਮ੍ਬੁਜ ਵਿਲੋਚਨਂ.
ਬਾਲਾਵਤਾਰਂ ਭਾਸਿਸ੍ਸਂ, ਬਾਲਾਨਂ ਬੁਦ੍ਧਿਵੁਦ੍ਧਿਯਾ.
੧. ਸਨ੍ਧਿ ਕਣ੍ਡ
ਸਞ੍ਞਾ
ਅਕ੍ਖਰਾਪਿ ¶ ਅਕਾਰਾਦਯੋ ਏਕਚਤ੍ਤਾਲੀਸਂ ਸੁਤ੍ਤਨ੍ਤੋਪਕਾਰਾ. ਤਂ ਯਥਾ-ਅ ਆ-ਇ ਈ-ਉ ਊ-ਏ ਓ, ਕ ਖ ਗ ਘ ਙ, ਚ ਛ ਜ ਝ ਞ, ਟ ਠ ਡ ਢ ਣ, ਤ ਥ ਦ ਧ ਨ, ਪ ਫ ਬ ਭ ਮ, ਯ ਰ ਲ ਵ ਸ ਹ ਲ਼ ਅਂ-ਇਤਿ.
ਤਤ੍ਥ ¶ ਅਕ੍ਖਰੇਸੁ ਓਕਾਰਨ੍ਤਾ ਅਟ੍ਠ ਸਰਾ ਨਾਮ. ਤਤ੍ਥੇਤਿ ਵਤ੍ਤਤੇ.
ਤਤ੍ਥ ¶ ਸਰੇਸੁ ਲਹੁਮਤ੍ਤਾ ਅ, ਇ, ਉ ਇਤਿ ਤਯੋ ਰਸ੍ਸਾ.
ਤਤ੍ਥ ¶ ਸਰੇਸੁ ਰਸ੍ਸੇਹਞ੍ਞੇ ਦੀਘਾ.
ਸਂਯੋਗਤੋ ਪੁਬ੍ਬੇ ਏਓ ਰਸ੍ਸਾ ਇਵੋਚ੍ਚਨ੍ਤੇ, ਅਨਨ੍ਤਰਾ ਬ੍ਯਞ੍ਜਨਾ ਸਂਯੋਗੋ. ਏਤ੍ਥ, ਸੇਯ੍ਯੋ, ਓਟ੍ਠੋ, ਸੋਤ੍ਥਿ.
ਸਰੇ ¶ ਠਪੇਤ੍ਵਾ ਸੇਸਾ ਕਾਦਯੋ ਨਿਗ੍ਗਹੀਤਨ੍ਤਾ ਬ੍ਯਞ੍ਜਨਾ.
ਬ੍ਯਞ੍ਜਨਾਨਂ ¶ ਕਾਦਯੋ ਮਕਾਰਨ੍ਤਾ ਪਞ੍ਚਪਞ੍ਚਸੋ ਅਕ੍ਖਰਵਨ੍ਤੋ ਵਗ੍ਗਾ.
੮. ਵਗ੍ਗਾਨਂ ¶ ਪਠਮਦੁਤਿਯਾ ਸੋ ਚਾਘੋਸੋ. ਲ਼ਨ੍ਤਾਞ੍ਞੇ ਘੋਸਾ. ਘੋਸਾਘੋਸਸਞ੍ਞਾ ਚ ‘‘ਪਰਸਮਞ੍ਞਾ ਪਯੋਗੇ’’ਤਿ ਸਙ੍ਗਹੀਤਾ. ਏਵਂ ਲਿਙ੍ਗ, ਸਬ੍ਬਨਾਮ, ਪਦ, ਉਪਸਗ੍ਗ, ਨਿਪਾਤ, ਤਦ੍ਧਿਤ, ਆਖ੍ਯਾਤ, ਕਮ੍ਮਪ੍ਪਵਚਨੀਯਾਦਿਸਞ੍ਞਾ ਚ.
ਅਂਇਤਿ ¶ ਅਕਾਰਤੋ ਪਰਂ ਯੋ ਬਿਨ੍ਦੁ ਸੂਯਤੇ, ਤਂ ਨਿਗ੍ਗਹੀਤਂ ਨਾਮ.
ਬਿਨ੍ਦੁ ¶ ਚੂਲ਼ਾਮਣਾਕਾਰੋ, ਨਿਗ੍ਗਹੀਤਨ੍ਤਿ ਵੁਚ੍ਚਤੇ.
ਕੇਵਲਸ੍ਸਾ ਪ੍ਪਯੋਗਤ੍ਤਾ, ਅਕਾਰੋ ਸਨ੍ਨਿਧੀਯਤੇ.
੧੦. ਅ, ਕਵਗ੍ਗ, ਹਾ ਕਣ੍ਡਜਾ, ਇ, ਚਵਗ੍ਗ, ਯਾ ਤਾਲੁਜਾ, ਉ, ਪਵਗ੍ਗਾ ਓਟ੍ਠਜਾ, ਟਵਗ੍ਗ, ਰ, ਲ਼ਾ ਮੁਦ੍ਧਜਾ, ਤਵਗ੍ਗ, ਲ, ਸਾ ਦਨ੍ਤਜਾ, ਏ ਕਣ੍ਠਤਾਲੁਜੋ, ਓ ਕਣ੍ਠੋਟ੍ਠਜੋ, ਵੋ ਦਨ੍ਤੋਟ੍ਠਜੋ.
ਸਞ੍ਞਾ
ਸਰਸਨ੍ਧਿ
੧੧. ਲੋਕ ¶ ਅਗ੍ਗੋਇਤ੍ਯਸ੍ਮਿਂ – ‘‘ਪੁਬ੍ਬਮਧੋਠਿਤ ਮਸ੍ਸਰਂ ਸਰੇਨ ਵਿਯੋਜਯੇ’’ਤਿ ਪੁਬ੍ਬਬ੍ਯਞ੍ਜਨਂ ਸਰਤੋ ਪੁਥਕ੍ਕਾਤਬ੍ਬਂ.
ਸਰਾ ਸਰੇ ਲੋਪਂ.
ਅਨਨ੍ਤਰੇ ਸਰੇ ਪਰੇ ਸਰਾ ਲੋਪਂ ਪਪ੍ਪੋਨ੍ਤਿ.
‘‘ਨਰੇ ¶ ਪਰਂ ਯੁਤ੍ਤੇ’’ਤਿ ਅਸ੍ਸਰੋ ਬ੍ਯਞ੍ਜਨੋ ਪਰਕ੍ਖਰਂ ਨੇਤਬ੍ਬੋ ਲੋਕਗ੍ਗੋ.
ਸਰੇਤ੍ਯਸ੍ਮਿਂ ¶ ਓਪਸਿਲੇਸਿਕੋ ਕਾਸਸਤ੍ਤਮੀ, ਤਤੋ ਵਣ੍ਣਕਾਲਬ੍ਯਵਧਾਨੇ ਕਾਰਿਯਂ ਨ ਹੋਤਿ. ਯਥਾ-ਮਂ ਅਹਾ ਸੀਤਿ, ‘‘ਪਮਾਦਮਨੁਯੁਞ੍ਜਨ੍ਤੀ’’ਤ੍ਯਾਦਿਗਾਥਾਯਂ ‘ਜਨਾ ਅਪ੍ਪਮਾਦ’ਨ੍ਤਿ ਚ. ਏਵਂ ਸਬ੍ਬਸਨ੍ਧੀਸੁ.
ਅਨਨ੍ਤਰਂ ਪਰਸ੍ਸ ਸਰਸ੍ਸ ਲੋਪਂ ਵਕ੍ਖਤਿ, ਤਸ੍ਮਾਨੇਨ ਪੁਬ੍ਬਸ੍ਸ ਲੋਪੋ ਞਾਯਤਿ, ਤੇਨੇਵ ਸਤ੍ਤਮੀਨਿਦ੍ਦਿਟ੍ਠਸ੍ਸ ਪਰਤਾਪਿ ਗਮ੍ਯਤੇ.
੧੨. ਸਰੇਤ੍ਯਧਿਕਾਰੋ. ¶ ਪਨ ਇਮੇ ਪਨ ਇਮੇਤੀਹ-ਸਰਾ ਲੋਪਂ ਇਤ੍ਵੇਵ.
ਵਾ ਪਰੋ ਅਸਰੂਪੋ.
ਅਸਮਾਨਰੂਪਾਸਰਮ੍ਹਾ ਪਰੋ ਸਰੋ ਵਾ ਲੁਪ੍ਯਤੇ, ਪਨਮੇ, ਪਨਿਮੇ.
੧੩. ਬਨ੍ਧੁਸ੍ਸ ¶ ਇਵ, ਨ ਉਪੇਤੀਤੀਧ –
ਕ੍ਵਚਾਸਵਣ੍ਣਂ ਲੁਤ੍ਤੇ.
ਸਰੇ ਲੁਤ੍ਤੇ ਪਰਸਰਸ੍ਸ ਕ੍ਵਚਿ ਅਸਵਣ੍ਣੋ ਹੋਤੀਤਿ ਇ ਉ ਇਚ੍ਚੇਤੇਸਂ ਠਾਨਾਸਨ੍ਨਾ ਏ ਓ. ਬਨ੍ਧੁਸ੍ਸੇਵ. ਨੋਪੇਤਿ.
੧੪. ਤਤ੍ਰ ¶ ਅਯਂ, ਯਾਨਿ ਇਧ, ਬਹੁ ਉਪਕਾਰਂ, ਸਦ੍ਧਾ ਇਧ, ਤਥਾ ਉਪਮਨ੍ਤ੍ਯੇਤਸ੍ਮਿਂ –
ਦੀਘਂ.
ਸਰੇ ਲੁਤ੍ਤੇ ਪਰੋ ਸਰੋ ਕ੍ਵਚਿ ਠਾਨਾਸਨ੍ਨਂ ਦੀਘਂ ਯਾਤਿ. ਤਤ੍ਰਾਯਂ, ਯਾਨੀਧ, ਬਹੂਪਕਾਰਂ, ਸਦ੍ਧੀਧ, ਤਥੂਪਮਂ.
ਪੁਬ੍ਬੋ ਚ.
ਸਰੇ ਲੁਤ੍ਤੇ ਪੁਬ੍ਬੋ ਚ ਕ੍ਵਚਿ ਦੀਘਂ ਯਾਤਿ. ਕਿਂ ਸੂਧ.
੧੬. ਤੇ ¶ ਅਜ੍ਜ, ਤੇ ਅਹਂਤੇਤ੍ਥ –
ਯਮੇਦਨ੍ਤਸ੍ਸਾਦੇਸੋ.
ਸਰੇ ਪਰੇ ਅਨ੍ਤਸ੍ਸ ਏਕਾਰਸ੍ਸ ਕ੍ਵਚਿ ਯੋ ਆਦੇਸੋ ਹੋਤਿ, ਤ੍ਯਜ੍ਜ, ‘‘ਦੀਘ’’ਨ੍ਤਿ ਬ੍ਯਞ੍ਜਨੇ ਪਰੇ ਕ੍ਵਚਿ ਦੀਘੋ, ਤ੍ਯਾਹਂ.
ਕ੍ਵਚੀਤਿ ਕਿਂ. ਨੇਤ੍ਥ.
੧੭. ਸੋ ¶ ਅਸ੍ਸ, ਅਨੁ ਏਤਿਤ੍ਯੇਤ੍ਥ –
ਵਮੋਦੁਦਨ੍ਤਾਨਂ.
ਸਰੇ ਪਰੇ ਅਨ੍ਤੋ ਕਾਰੁਕਾਰਾਨਂ ਕ੍ਵਚਿ ਵੋ ਆਦੇਸੋ ਹੋਤਿ. ਸ੍ਵਸ੍ਸ, ਅਨ੍ਵੇਤਿ.
ਕ੍ਵਚੀਤਿ ਕਿਂ. ਤਯਸ੍ਸੁ, ਸਮੇਤਾਯਸ੍ਮਾ.
੧੮. ਇਧ ¶ ਅਹਂ ਤੀਧ –
ਦੋ ਧਸ੍ਸ ਚ.
ਸਰੇ ਪਰੇ ਧਸ੍ਸ ਕ੍ਵਚਿ ਦੋ ਹੋਤਿ. ਦੀਘੇ – ਇਦਾਹਂ. ਕ੍ਵਚੀਤਿ ਕਿਂ. ਇਧੇਵ. ਚਕਾਰੇਨ ਬ੍ਯਞ੍ਜਨੇਪਿ, ਇਧ ਭਿਕ੍ਖਵੇ.
੧੯. ਪਤਿ ਅਨ੍ਤੁਂ, ਵੁਤ੍ਤਿ ਅਸ੍ਸੇਤੀਹ –
ਇਵਣ੍ਣੋ ਯਨ੍ਨਵਾ.
ਸਰੇ ਪਰੇ ਇਵਣ੍ਣਸ੍ਸ ਯੋ ਨਵਾ ਹੋਤਿ. ਕਤ ਯਕਾਰਸ੍ਸ ਤਿਸ੍ਸ ‘‘ਸਬ੍ਬੋ ਚਨ੍ਤੀ’’ਤਿ ਕ੍ਵਚਿ ਚਾਦੇਸੇ ‘‘ਪਰਦ੍ਵੇਭਾਵੋ ਠਾਨੇ’’ਤਿ ਸਰਤੋ ਪਰਬ੍ਯਞ੍ਜਨਸ੍ਸ ਠਾਨਾਸਨ੍ਨਵਸਾ ਦ੍ਵਿਤ੍ਤਂ. ਪਚ੍ਚਨ੍ਤਂ, ਵੁਤ੍ਯਸ੍ਸ.
ਨਵਾਤਿ ਕਿਂ. ਪਟਗ੍ਗਿ,
ਏਤ੍ਥ ‘‘ਕ੍ਵਚਿ ਪਟਿ ਪਤਿਸ੍ਸੇ’’ਤਿ ਪਤਿਸ੍ਸ ਪਟਿ, ਵਣ੍ਣਗ੍ਗਹਣਂ ਸਬ੍ਬਤ੍ਥ ਰਸ੍ਸਦੀਘ ਸਙ੍ਗਹਣਤ੍ਥਂ.
੨੦. ਯਥਾ ¶ ਏਵੇਤੀਹ –
ਏਵਾਦਿਸ੍ਸ ਰਿ ਪੁਬ੍ਬੋ ਚ ਰਸ੍ਸੋ.
ਸਰਤੋ ਪਰਸ੍ਸ ਏਵਸ੍ਸਾਦਿਏਕਾਰੋ ਰਿਤ੍ਤਂ ਨਵਾ ਯਾਤਿ. ਪੁਬ੍ਬੋ ਚ ਠਾਨਾਸਨ੍ਨਂ ਰਸ੍ਸਂ. ਯਥਰਿਵ. ਯਥੇਵ.
੨੧. ਨ ¶ ਇਮਸ੍ਸ, ਤਿ ਅਙ੍ਗਿਕਂ, ਲਹੁ ਏਸ੍ਸਤਿ, ਅਤ੍ਥ ਅਤ੍ਥਂ, ਇਤੋ ਆਯਤਿ, ਤਸ੍ਮਾ ਇਹ, ਸਬ੍ਭਿ ਏਵ, ਛ ਅਭਿਞ੍ਞਾ, ਪੁਥ ਏਵ, ਪਾ ਏਵਤੀਹ ਵਾ ਤ੍ਵੇਵ –
ਯ ਵ ਮ ਦ ਨ ਤ ਰ ਲ਼ਾ ਚਾਗਮਾ.
ਸਰੇ ਪਰੇ ਯਾਦਯੋ ਆਗਮਾ ਵਾ ਹੋਨ੍ਤਿ, ਚਕਾਰੇਨ ਗੋ ਚ. ਨਯਿਮਸ੍ਸ, ਤਿਵਙ੍ਗਿਕਂ, ਲਹੁਮੇਸ੍ਸਤਿ, ਅਤ੍ਤਦਤ੍ਥਂ, ਇਤੋਨਾਯਤਿ, ਤਸ੍ਮਾਤਿਹ, ਸਬ੍ਭਿਰੇਵ, ਛਲ਼ਭਿਞਾ, ਪੁਥਗੇਵ, ‘‘ਰਸ੍ਸ’’ਨ੍ਤਿ ਬ੍ਯਞ੍ਜਨੇ ਪਰੇ ਕ੍ਵਚਿ ਰਸ੍ਸੋ. ਪਗੇਵ.
ਵਾਤਿ ਕਿਂ. ਛ ਅਭਿਞ੍ਞਾ, ਪੁਥ ਏਵ, ਪਾ ਏਵ.
ਏਤ੍ਥ ‘‘ਸਰੇ ਕ੍ਵਚੀ’’ਤਿ ਸਰਾਨਂ ਪਕਤਿ ਹੋਤਿ, ਸਸ੍ਸਰੂਪਮੇਵ, ਨ ਵਿਕਾਰੋਤ੍ਯਤ੍ਥੋ.
੨੨. ਅਭਿ ¶ ਉਗ੍ਗਤੋਤ੍ਯਤ੍ਰ –
‘‘ਅਬ੍ਭੋ ਅਭੀ’’ਤਿ ਅਭਿਸ੍ਸ ਅਬ੍ਭੋ. ਅਬ੍ਭੁਗ੍ਗਤੋ.
ਸਰਸਨ੍ਧਿ
ਬ੍ਯਞ੍ਜਨਸਨ੍ਧਿ
੨੩. ਬ੍ਯਞ੍ਜਨੇਤ੍ਯਧਿਕਾਰੋ. ਕ੍ਵਚੀਤ੍ਵੇਵ. ਸੋ ਭਿਕ੍ਖੁ, ਕਚ੍ਚਿ ਨੁ ਤ੍ਵਂ, ਜਾਨੇਮ ਤਨ੍ਤੀਹ –
ਲੋਪਞ੍ਚ ਤਤ੍ਰਾਕਾਰੋ.
ਬ੍ਯਞ੍ਜਨੇ ਪਰੇ ਸਰਾਨਂ ਕ੍ਵਚਿ ਲੋਪੋਹੋਤਿ, ਤਤ੍ਰ ਲੁਤ੍ਤੇ ਠਾਨੇ ਅਕਾਰਾਗਮੋ, ਚਕਾਰੇਨ ਓਕਾਰੁਕਾਰਾਪਿ. ਸਭਿਕ੍ਖੁ ਕਚ੍ਚਿਨੋ ਤ੍ਵਂ, ਜਾਨੇਮੁ ਤਂ.
ਕ੍ਵਚੀਤਿ ਕਿਂ, ਸੋਮੁਨਿ.
੨੪. ਉਘੋਸੋ ¶ , ਆਖਾਤਨ੍ਤੀਹ – ਦ੍ਵੇਭਾਵੇ ਠਾਨੇ ਇਤ੍ਵੇਵ.
ਵਗ੍ਗੇ ਘੋਸਾਘੋਸਾਨਂ ਤਤਿਯਪਠਮਾ.
ਵਗ੍ਗੇ ਘੋਸਾਘੋਸਾਨਂ ਚਤੁਤ੍ਥਦੁਤਿਯਾਨਂ ਤਬ੍ਬਗ੍ਗੇ ਤਤਿਯਪਠਮਾ ਹੋਨ੍ਤਿ ਯਥਾਸਙ੍ਖ੍ਯਂ ਯੁਤ੍ਤੇ ਠਾਨੇ, ਉਗ੍ਘੋਸੋ, ਰਸ੍ਸੇ ਅਕ੍ਖਾਤਂ.
੨੫. ਪਰ ¶ ਸਹਸ੍ਸਂ, ਅਤਿਪ੍ਪਖੋਤੀਹ – ‘‘ਕ੍ਵਚਿ ਓ ਬ੍ਯਞ੍ਜਨੇ’’ਤਿ ਓਕਾਰਾਗਮੋ. ਪਰੋਸਹਸ੍ਸਂ. ਗਾਗਮੇ ਚ, ਅਤਿਪ੍ਪਗੋਖੋ.
੨੬. ਅਵ ਨਦ੍ਧਾਤ੍ਯਤ੍ਰ – ‘‘ਓ ਅਵਸ੍ਸੇ’’ਤਿ ਕ੍ਵਚਿ ਅਵਸ੍ਸ ਓ. ਓਨਦ੍ਧਾ.
ਕ੍ਵਚੀਤਿ ਕਿਂ. ਅਵਸੁਸ੍ਸਤੁ.
ਬ੍ਯਞ੍ਜਨਸਨ੍ਧਿ.
ਨਿਗ੍ਗਹੀਤਸਨ੍ਧਿ
੨੭. ਨਿਗ੍ਗਹੀਤਨ੍ਤ੍ਯਧਿਕਾਰੋ ¶ . ਕਿਂ ਕਤੋ, ਸਂ ਜਾਤੋ, ਸਂ ਠਿਤੋ, ਤਂ ਧਨਂ, ਤਂ ਮਿਤ੍ਤਨ੍ਤਿਹ –
ਵਗ੍ਗਨ੍ਤਂ ਵਾ ਵਗ੍ਗੇ.
ਵਗ੍ਗਬ੍ਯਞ੍ਜਨੇ ਪਰੇ ਬਿਨ੍ਦੁਸ੍ਸ ਤਬ੍ਬਗ੍ਗਨ੍ਤੋ ਵਾ ਹੋਤਿ. ਕਿਙ੍ਕਤੋ, ਸਞ੍ਜਾਤੋ, ਸਣ੍ਠਿਤੋ, ਤਨ੍ਧਨਂ, ਤਮ੍ਮਿਤ੍ਤਂ.
ਵਾਤਿ ਕਿਂ. ਨ ਤਂ ਕਮ੍ਮਂ.
ਵਾਕਾਰੇਨੇਵ ਲੇ ਲੋ ਚ. ਪੁਲ੍ਲਿਙ੍ਗਂ.
੨੮. ਵਾਤ੍ਯਧਿਕਾਰੋ ¶ . ਏਵਂ ਅਸ੍ਸ, ਏਤਂ ਅਵੋਚੇਤੀਹ –
ਮਦਾ ਸਰੇ.
ਸਰੇ ਪਰੇ ਬਿਨ੍ਦੁਨੋ ਮ ਦਾ ਵਾ ਹੋਨ੍ਤਿ. ਏਵਮਸ੍ਸ, ਏਤਦਵੋਚ.
ਵਾਤਿ ਕਿਂ. ਮਂ ਅਜਿਨਿ.
ਏਹੇਞਂ.
ਏਕਾਰੇ, ਹੇ ਚ ਪਰੇ ਬਿਨ੍ਦੁਨੋ ਞੋ ਵਾ ਹੋਤਿ. ਦ੍ਵਿਤ੍ਤੇ – ਤਞ੍ਞੇਵ, ਤਮੇਵ. ਤਞ੍ਹਿ, ਤਂ ਹਿ.
ਸਯੇ ਚ.
ਯਕਾਰੇ ਪਰੇ ਤੇਨ ਸਹ ਬਿਨ੍ਦੁਨੋ ਞੋ ਵਾ ਹੋਤਿ. ਦ੍ਵਿਤ੍ਤੇ – ਸਞ੍ਞੋਗੋ, ਸਂਯੋਗੋ.
੩੧. ਚਕ੍ਖੁ ਅਨਿਚ੍ਚਂ, ਅਵ ਸਿਰੋਤੀਹ - ਆਗਮੋ, ਕ੍ਵਚਿਤ੍ਵੇਵ.
ਨਿਗ੍ਗਹੀਤਞ੍ਚ.
ਸਰੇ, ਬ੍ਯਞ੍ਜਨੇ ਵਾ ਪਰੇ ਕ੍ਵਚਿ ਬਿਨ੍ਦ੍ਵਾਗਮੋ ਹੋਤਿ. ਚਕ੍ਖੁਂਅਨਿਚ੍ਚਂ, ਅਵਂਸਿਰੋ.
੩੨. ਵਿਦੂਨਂ ¶ ਅਗ੍ਗਂ, ਤਾਸਂ ਅਹਂਤੀਹ –
‘‘ਕ੍ਵਚਿ ਲੋਪਂ’’ਤਿ ਸਰੇ ਬਿਨ੍ਦੁਲੋਪੋ, ਵਿਦੂਨਗ੍ਗਂ. ਦੀਘੇਤਾਸਾਹਂ.
੩੩. ਬੁਦ੍ਧਾਨਂ ਸਾਸਨਂ, ਸਂ ਰਾਗੋਤੀਹ –
‘‘ਬ੍ਯਞ੍ਜਨੇ ਚੇ’’ਤਿ ਬਿਨ੍ਦੁਲੋਪੋ, ਬੁਦ੍ਧਾਨਸਾਸਨਂ. ਦੀਘੇਸਾਰਾਗੋ.
ਪਰੋ ਵਾ ਸਰੋ.
ਬਿਨ੍ਦੁਤੋ ਪਰੋ ਸਰੋ ਵਾ ਲੁਪ੍ਯਤੇ, ਬੀਜਂਵ.
ਬ੍ਯਞ੍ਜਨੋ ਚ ਵਿਸਞ੍ਞੋਗੋ.
ਬਿਨ੍ਦੁਤੋ ਪਰੇ ਸਰੇ ਲੁਤ੍ਤੇ ਸਂਯੋਗੋ ਬ੍ਯਞ੍ਜਨੋ ਵਿਨਟ੍ਠਸਂਯੋਗੋ ਹੋਤੀਤਿ ਪੁਬ੍ਬਸਲੋਪੋ. ਏਵਂਸ.
ਨਿਗ੍ਗਹੀਤਸਨ੍ਧਿ.
ਵੋਮਿਸ੍ਸਕ ਸਨ੍ਧੀ
ਇਧਾਨਿਦ੍ਦਿਟ੍ਠਾ ¶ ਸਨ੍ਧਯੋ ਵੁਤ੍ਤਾਨੁਸਾਰੇਨ ਞੇ ਯ੍ਯਾ, ਯਥਾ – ਯਦਿ ਏਵਂ, ਬੋਧਿ ਅਙ੍ਗਾਤੀਹ – ਯਾਦੇਸੇ ਇਮਿਨਾ ਸੁਤ੍ਤੇਨ ਦਯਕਾਰਸਂਯੋਗਸ੍ਸ ਜੋ, ਧਯਕਾਰਸਂਯੋਗਸ੍ਸ ਝੋ, ਦ੍ਵਿਤ੍ਤੇ – ਯਜ੍ਜੇਵਂ, ਬੋਜ੍ਝਙ੍ਗਾ.
੩੭. ਅਸਦਿਸਸਂਯੋਗੇ ¶ ਏਕਸਰੂਪਤਾ ਚ.
ਪਰਿ ਏਸਨਾਤੀਹ – ਯਾਦੇਸੇ ਰਕਾਰਸ੍ਸ ਯੋ, ਪਯ੍ਯੇਸ ਨਾ.
੩੮. ਵਣ੍ਣਾਨਂ ¶ ਬਹੁਤ੍ਤਂ, ਵਿਪਰੀਤਤਾ ਚ.
ਸਰਤਿ, ਇਤਿ ਏਵ, ਸਾ ਇਤ੍ਥੀ, ਬੁਸਂ ਏਵ, ਬਹੁ ਆਬਾਧੋ, ਅਧਿ ਅਭਵਿ, ਸੁਖਂ, ਦੁਕ੍ਖਂ, ਜੀਵੋਤੀਹ –
ਮਾਗਮੋ ਸਕਾਰੇ ਅਕਾਰਸ੍ਸ ਉ ਚ, ਸੁਮਰਤਿ.
ਇਸ੍ਸ ਵੋ, ਇਤ੍ਵੇਵ.
ਪਰਲੋਪੇ ਆਕਾਰਸ੍ਸ ਓ, ਸੋਤ੍ਥੀ.
ਮਾਦੇਸੇ ¶ , ਪੁਬ੍ਬਦੀਘੇ ਚ ਏਕਾਰਸ੍ਸ ਇ. ਬੁਸਾਮਿਵ.
ਵਾਦੇਸੇ ਹਵਕਾਰਵਿਪਰਿਯਯੋ. ਬਹ੍ਵਾਬਾਧੋ.
ਅਧਿਸ੍ਸ ਕ੍ਵਚਿ ਅਦ੍ਧੋ, ਦੀਘੇ-ਅਦ੍ਧਾਭਵਿ.
ਬਿਨ੍ਦੁਨੋ, ਓਕਾਰਸ੍ਸ ਚ ਏ. ਸੁਖੇ, ਦੁਕ੍ਖੇ, ਜੀਵੇ.
੩੯. ਰਦਾਨਂ ¶ ਲ਼ੋ, ਪਟਿਬੋਧੋ, ਪਰਿਲ਼ਾਹੋ.
੪੦. ਸਰੇ, ਬ੍ਯਞ੍ਜਨੇ ਵਾ ਪਰੇ ਬਿਨ੍ਦੁਨੋ ਕ੍ਵਚਿ ਮੋ. ਮਮ ਅਭਾਸਿ, ਬੁਦ੍ਧਮ ਸਰਣਂ, ਪੁਬ੍ਬੇ ਮੋ ਪਰਂ ਨ ਨੇਤਬ੍ਬੋ ਅਯੁਤ੍ਤਤ੍ਤਾ.
੪੧. ਬਿਨ੍ਦੁਤੋ ਪਰਸਰਾਨ ਮਞ੍ਞਸ੍ਸਰਤਾਪਿ.
ਤਂ ਇਮਿਨਾ, ਏਵਂ ਇਮਂ, ਕਿਂ ਅਹਂ ਤੀਹ-ਇਸ੍ਸ ਅ. ਤਦਮਿਨਾ.
ਇਸ੍ਸ ਉ, ਅਕਾਰਸ੍ਸ ਚ ਏ, ਬਿਨ੍ਦੁਲੋਪਾਦੋ. ਏਵੁਮਂ, ਕੇਹਂ.
੪੨. ਵਾਕ੍ਯਸੁਖੁਚ੍ਚਾਰਣਤ੍ਥਂ, ਛਨ੍ਦਹਾਨਿਤ੍ਥਞ੍ਚ ਵਣ੍ਣਲੋਪੋਪਿ.
ਪਟਿਸਙ੍ਖਾਯ ਯੋਨਿਸੋਤੀਹ – ਪੁਬ੍ਬਯਲੋਪੋ, ਪਟਿਸਙ੍ਖਾਯੋਨਿਸੋ.
੪੩. ਅਲਾਬੂਨਿਤ੍ਯਾਦੋ ¶ ਅਕਾਰਲੋਪੋ. ਲਾਬੂਨਿ ਸੀਦਨ੍ਤਿ, ਸਿਲਾ ਪ੍ਲਵਨ੍ਤਿ.
ਅਕਰਮ੍ਹਸੇ ਤੇਤ੍ਯਾਦੋ ਸਕਾਰੇ ਗਰੁਨੋ ਏਕਾਰਸ੍ਸ ਇਮਿਨਾ ਲਹੁਅਕਾਰੋ, ਅਕਰਮ੍ਹਸ ਤੇ ਕਿਚ੍ਚਂ.
੪੫. ਅਕ੍ਖਰਨਿਯਮੋ ¶ ਛਨ੍ਦਂ, ਗਰੁਲਹੁਨਿਯਮੋ ਭਵੇ ਵੁਤ੍ਤਿ,
ਦੀਘੋ, ਸਂਯੋਗਾਦਿਪੁਬ੍ਬੋ ਰਸ੍ਸੋ ਚ ਗਰੁ, ਲਹੁ ਤੁ ਰਸ੍ਸੋ. ਯਥਾ- ਆ, ਅਸ੍ਸ, ਅਂ, ਅ.
ਏਵਮਞ੍ਞਾਪਿ ¶ ਵਿਞ੍ਞੇਯ੍ਯਾ, ਸਂਹਿਤਾ ਤਨ੍ਤਿਯਾ ਹਿਤਾ;
ਸਂਹਿਤਾਤਿ ਚ ਵਣ੍ਣਾਨਂ, ਸਨ੍ਨਿਧਬ੍ਯਵਧਾਨਤੋ.
ਵੋਮਿਸ੍ਸਕਸਨ੍ਧਿ.
੨. ਨਾਮਕਣ੍ਡ
ਪੁਲ੍ਲਿਙ੍ਗ
੪੭. ‘‘ਜਿਨਵਚਨਯੁਤ੍ਤਂ ¶ ਹੀ’’ਤਿ ਸਬ੍ਬਤ੍ਥਾਧਿਕਾਰੋ.
ਲਿਙ੍ਗਞ੍ਚ ਨਿਪਚ੍ਚਤੇ.
ਧਾਤੁਪ੍ਪਚ੍ਚਯਵਿਭਤ੍ਤਿਵਜ੍ਜਿਤਮਤ੍ਥਯੁਤ੍ਤਂ ਸਦ੍ਦਰੂਪਂ ਲਿਙ੍ਗਂ ਨਾਮ, ਜਿਨਵਚਨਯੋਗ੍ਗਂ ਲਿਙ੍ਗਂ ਇਧ ਠਪੀਯਤਿ ਨਿਪ੍ਫਾਦੀਯਤਿ ਚ.
੪੮. ਬੁਦ੍ਧਇਤਿ ¶ ਠਿਤੇ –
ਤਤੋ ਚ ਵਿਭਤ੍ਤਿਯੋ.
ਤਸ੍ਮਾ ਲਿਙ੍ਗਾ ਪਰਾ ਵਿਭਤ੍ਤਿਯੋ ਹੋਨ੍ਤਿ. ਚਕਾਰੇਨ ਤਾਸਂ ਏਕਵਚਨਾਦਿਪਠਮਾਦਿਸਞ੍ਞਾ ਚ.
‘‘ਸਿ ਯੋ ਅਂ ਯੋ ਨਾ ਹਿ ਸ ਨਂ ਸ੍ਮਾ ਹਿ ਸ ਨਂ ਸ੍ਮਿਂ ਸੂ’’ ਤਿ ਵਿਭਤ੍ਤਿਯੋ. ਸਿ ਯੋ ਇਤਿ ਪਠਮਾ, ਅਂ ਯੋ ਇਤਿ ਦੁਤਿਯਾ, ਨਾ ਹਿ ਇਤਿ ਤਤਿਯਾ, ਸ ਨਂ ਇਤਿ ਚਤੁਤ੍ਥੀ, ਸ੍ਮਾ ਹਿ ਇਤਿ ਪਞ੍ਚਮੀ, ਸ ਨਂ ਇਤਿ ਛਟ੍ਠੀ, ਸ੍ਮਿਂ ਸੁ ਇਤਿ ਸਤ੍ਤਮੀ.
ਲਿਙ੍ਗਤ੍ਥੇ ਪਠਮਾ.
ਯੋ ¶ ਕਮ੍ਮਕਤ੍ਤਾਦਿਵਤ੍ਤਨ੍ਤਰਮਪ੍ਪਤ੍ਤੋ ਸਸ੍ਸਰੂਪਟ੍ਠੋ ਸੁਦ੍ਧੋ, ਸੋ ਲਿਙ੍ਗਤ੍ਥੋ ਨਾਮ, ਤਸ੍ਸਾਭਿਧਾਨਮਤ੍ਤੇ ਪਠਮਾਵਿਭਤ੍ਤਿ ਹੋਤਿ. ਤਸ੍ਸਾਪਨਿਯਮੇ ਏਕਮ੍ਹਿ ਵਤ੍ਤਬ੍ਬੇ ਏਕਵਚਨਂ ਸਿ, ਵੁਚ੍ਚਤੇ ਨੇਨੇਤਿਵਚਨਂ, ਏਕਸ੍ਸਤ੍ਥਸ੍ਸ ਵਚਨਂ ਏਕਵਚਨਂ. ਏਵਂ ਬਹੁਵਚਨਂ.
ਅਤੋਤ੍ਵੇਵ.
ਸੋ.
ਅਕਾਰਨ੍ਤਾ ¶ ਪਰਸ੍ਸ ਸਿਸ੍ਸ ਓ ਹੋਤਿ.
ਸਰਲੋਪੋ ਮਾਦੇਸਪ੍ਪਚ੍ਚਯਾਦਿਮ੍ਹਿ ਸਰਲੋਪੇ ਤੁ ਪਕਤਿ.
ਅਂਆਦੀਸੁ ਪਰੇਸੁ ਸਰਸ੍ਸ ਲੋਪੋ ਹੋਤਿ, ਤਸ੍ਮਿਂ ਕਤੇ ਤੁ ਕ੍ਵਚਾਦਿਨਾ ਅਸਵਣ੍ਣੇ ਪਤ੍ਤੇ ਪਕਤਿ ਹੋਤਿ.
ਨਯੇ ¶ ਪਰਂ ਯੁਤ੍ਤੇ. ਏਵਮੁਪਰਿ ਸਰਲੋਪਾਦਿ. ਬੁਦ੍ਧੋ.
ਬਹੁਮ੍ਹਿ ਵਤ੍ਤਬ੍ਬੇ ਬਹੁਵਚਨਂ ਯੋ.
ਅਤੋ ਵਾਤ੍ਵੇਵ.
ਸਬ੍ਬਯੋਨੀਨਮਾਏ.
ਅਕਾਰਨ੍ਤਾ ਪਰੇਸਂ ਪਠਮਦੁਤਿਯਾਯੋਨੀਨਂ ਯਥਾਸਙ੍ਖ੍ਯਂ ਆਏ ਵਾ ਹੋਨ੍ਤਿ. ਬੁਦ੍ਧਾ.
ਵਾਤਿ ਕਿਂ. ਅਗ੍ਗਯੋ.
੪੯. ਲਿਙ੍ਗਤ੍ਥੇ ¶ ਪਠਮਾਤ੍ਵੇਵ.
ਆਲਪਨੇ ਚ.
ਅਭਿਮੁਖੀਕਰਣਮਾਲਪਨਂ, ਤਦਧਿਕੇ ਲਿਙ੍ਗਤ੍ਥੇ ਪਠਮਾ ਹੋਤਿ.
‘‘ਆਲਪਨੇ ਸਿ ਗਸਞ੍ਞੋ’’ਤਿ ਸਿਸ੍ਸ ਗਸਞ੍ਞਾ. ਗੇਇਤ੍ਵੇਵ.
ਅਕਾਰਾ ਪਿਤਾਦ੍ਯਨ੍ਤਾਨਮਾ.
ਗੇ ਪਰੇ ਅਕਾਰੋ ਪਿਤੁਸਤ੍ਥੁਅਤ੍ਤਰਾਜਾਦੀਨਮਨ੍ਤੋ ਚ ਆਤ੍ਤਂ ਯਾਤਿ.
‘‘ਆਕਾਰੋ ਵਾ’’ਤਿ ਗੇ ਪਰੇ ਆਕਾਰਸ੍ਸ ਰਸ੍ਸੋ ਵਾ.
ਸੇਸਤੋ ਲੋਪਂ ਗਸੀਪਿ.
ਸੋ ਸਿਂ ਸ੍ਯਾ ਚ ਸਖਾਤੋ ਗਸ੍ਸੇਵਾਤ੍ਯਾਦਿਨਿਦ੍ਦਿਟ੍ਠੇਹਞ੍ਞੇ ਅਵਣ੍ਣਿਵਣ੍ਣੁਵਣ੍ਣੋਕਾਰਨ੍ਤਾ ਸੇਸਾ, ਤੇਹਿ ਪਰੇ ਗਸੀ ਲੁਪ੍ਯਨ੍ਤੇ. ਹੇ - ਬੁਦ੍ਧ, ਬੁਦ੍ਧਾ. ਯੋ - ਬੁਦ੍ਧਾ.
ਯਂ ¶ ਕਰੋਤਿ, ਤਂ ਕਮ੍ਮਂ ਨਾਮ. ਤਤ੍ਥ ਦੁਤਿਯਾ ਹੋਤਿ. ਅਂਬੁਦ੍ਧਂ. ਯੋਸ੍ਸ ਏ-ਬੁਦ੍ਧੇ.
ਕਤ੍ਤਰਿ ਚ.
ਯੋ ਕਰੋਤਿ, ਸ ਕਤ੍ਤਾ ਨਾਮ. ਤਤ੍ਥ ਤਤਿਯਾ ਹੋਤਿ. ਨਾ.
ਅਤੋ ਨੇਨ.
ਅਕਾਰਾ ਪਰੋ ਨਾ ਏਨਂ ਯਾਤਿ. ਬੁਦ੍ਧੇਨ.
ਹਿ.
ਸੁਹਿਸ੍ਵਕਾਰੋ ਏ.
ਸੁਹਿਸੁ ¶ ਪਰੇਸ੍ਵਕਾਰਸ੍ਸ ਏ ਹੋਤਿ.
ਸ੍ਮਾਹਿਸ੍ਮਿਨ੍ਨਂ ਮ੍ਹਾਭਿਮ੍ਹਿ ਵਾ.
ਸਬ੍ਬਸਦ੍ਦੇਹਿ ਪਰੇਸਂ ਸ੍ਮਾਹਿਸ੍ਮਿਨ੍ਨਂ ਯਥਾਸਙ੍ਖ੍ਯਂ ਮ੍ਹਾਭਿਮ੍ਹਿਇਚ੍ਚੇਤੇ ਵਾ ਹੋਨ੍ਤਿ. ਬੁਦ੍ਧੇਭਿ, ਬੁਦ੍ਧੇਹਿ.
ਯੇਨ ¶ ਵਾ ਕਯਿਰਤੇ, ਤਂ ਕਰਣਂ ਨਾਮ. ਤਤ੍ਥ ਤਤਿਯਾ ਹੋਤਿ. ਸਬ੍ਬਂ ਕਤ੍ਤੁਸਮਂ.
ਯਸ੍ਸ ਦਾਤੁਕਾਮੋ ਰੋਚਤੇ, ਧਾਰਯਤੇ ਵਾ, ਤਂ ਸਮ੍ਪਦਾਨਂ ਨਾਮ. ਤਤ੍ਥ ਚਤੁਤ੍ਥੀ ਹੋਤਿ. ਸ.
ਅਤੋ ਵਾਤ੍ਵੇਵ.
ਆਯ ਚਤੁਤ੍ਥੇਕਵਚਨਸ੍ਸ ਤੁ.
ਅਕਾਰਾ ਪਰਸ੍ਸ ਚਤੁਤ੍ਥੇਕਵਚਨਸ੍ਸ ਆਯੋ ਵਾ ਹੋਤਿ. ਬੁਦ੍ਧਾਯ.
‘‘ਸਾਗਮੋ ¶ ਸੇ’’ਤਿ ਸੇ ਸਕਾਰਾਗਮੋ. ਬੁਦ੍ਧਸ੍ਸ. ਨਂ.
ਦੀਘਨ੍ਤ੍ਵੇਵ.
ਸੁਨਂਹਿਸੁ ਚ.
ਸੁਨਂਹਿਸੁ ਪਰੇਸੁ ਸਰਾਦੀਨਂ ਦੀਘੋ ਹੋਤਿ. ਚਸਦ੍ਦੇਨ ਕ੍ਵਚਿ ਨ. ਬੁਦ੍ਧਾਨਂ.
ਯਸ੍ਮਾਦਪੇਤਿ, ਭਯਮਾਦਤ੍ਤੇ ਵਾ, ਤਦਪਾਦਾਨਂ ਨਾਮ, ਤਤ੍ਥ ਪਞ੍ਚਮੀ ਹੋਤਿ. ਸ੍ਮਾ.
ਅਤੋ ਆਏਤ੍ਵੇਵ.
ਅਕਾਰਾ ਪਰੇਸਂ ਸ੍ਮਾਸ੍ਮਿਨ੍ਨਂ ਆਏ ਵਾ ਹੋਨ੍ਤਿ. ਬੁਦ੍ਧਾ, ਬੁਦ੍ਧਮ੍ਹਾ, ਬੁਦ੍ਧਸ੍ਮਾ. ਬੁਦ੍ਧੇਭਿ, ਬੁਦ੍ਧੇਹਿ.
ਯਸ੍ਸ ¶ ਵਾ ਪਰਿਗ੍ਗਹੋ, ਤਂ ਸਾਮੀ ਨਾਮ. ਤਤ੍ਥ ਛਟ੍ਠੀ ਹੋਤਿ. ਬੁਦ੍ਧਸ੍ਸ. ਬੁਦ੍ਧਾਨਂ.
ਯੋਧਾਰੋ, ਤਮੋਕਾਸਂ ਨਾਮ. ਤਤ੍ਥ ਸਤ੍ਤਮੀ ਹੋਤਿ. ਸ੍ਮਿਂ-ਬੁਦ੍ਧੇ, ਬੁਦ੍ਧਮ੍ਹਿ, ਬੁਦ੍ਧਸ੍ਮਿਂ. ਸੁ-ਬੁਦ੍ਧੇਸੁ.
ਬੁਦ੍ਧੋ ਬੁਦ੍ਧ ਸੁਖਂ ਦਦਾਤਿ ਸਰਤੋ ਬੁਦ੍ਧਂ ਤਤੋ ਦੁਕ੍ਕਰਂ,
ਕਿਂ ਬੁਦ੍ਧੇਨ ਮਹਿਦ੍ਧਯੋਪਿ ਮੁਨਯੋ ਬੁਦ੍ਧੇਨ ਜਾਤਾਸੁਖੀ;
ਬੁਦ੍ਧਸ੍ਸੇਵ ਮਨਂ ਦਦੇ ਪਦਮਹਂ ਬੁਦ੍ਧਾ ਲਭੇਯ੍ਯਾਚ੍ਚੁਤਂ,
ਬੁਦ੍ਧਸ੍ਸਿਦ੍ਧਿ ਨ ਕਿਂ ਕਰੇ ਭਵਭਵੇ ਭਤ੍ਤ੍ਯਤ੍ਥੁ ਬੁਦ੍ਧੇ ਮਮ.
੫੯. ਇਤੋ ¶ ਪਰਂ ਤਤਿਯਾਪਞ੍ਚਮੀਨਞ੍ਚ ਚਤੁਤ੍ਥੀਛਟ੍ਠੀਨਞ੍ਚ ਸਰੂਪਤ੍ਤਾ ਪਞ੍ਚਮੀਛਟ੍ਠਿਯੋ ਭੀਯੋ ਉਪੇਕ੍ਖਨ੍ਤੇ.
ਬ੍ਰਹ੍ਮਤ੍ਤਸਖਰਾਜਾਦਿਤੋ ਤ੍ਵੇਵ.
ਸ੍ਯਾ ਚ.
ਬ੍ਰਹ੍ਮਾਦਿਤੋ ਸਿਸ੍ਸ ਆ ਹੋਤਿ. ਅਤ੍ਤਾ.
‘‘ਯੋਨਮਾਨੋ’’ਤਿ ਬ੍ਰਹ੍ਮਾਦਿਤੋ ਯੋਨਂ ਆਨੋਤ੍ਤਂ. ਅਤ੍ਤਾਨੋ.
੬੧. ਹੇ - ਅਤ੍ਤ, ਅਤ੍ਤਾ. ਯੋ, ਅਤ੍ਤਾਨੋ.
੬੨. ‘‘ਬ੍ਰਹ੍ਮਤ੍ਤਸਖਰਾਜਾਦਿਤੋ ¶ ਅਮਾਨ’’ਨ੍ਤਿ ਬ੍ਰਹ੍ਮਾਦਿਤੋ ਅਂਵਚਨਸ੍ਸ ਆਨਂ ਵਾ ਹੋਤਿ. ਅਤ੍ਤਾਨਂ, ਅਤ੍ਤਂ. ਅਤ੍ਤਾਨੋ.
੬੩. ਅਤ੍ਤੇਨ, ਅਤ੍ਤਨਾ. ਪਕ੍ਖੇ-ਜਿਨਵਚਨਾਨੁਰੋਧੇਨ ਏਨਾਭਾਵੋ.
‘‘ਅਤ੍ਤਾਨ੍ਤੋ ¶ ਹਿਸ੍ਮਿਮਨਤ੍ਤਂ’’ਤਿ ਹਿਮ੍ਹਿ ਅਤ੍ਤਨ੍ਤਸ੍ਸ ਅਨੋ. ਅਤ੍ਤਨੇਹਿ. ਏਵਂ ਕਰਣੇ.
੬੪. ‘‘ਸਸ੍ਸ ਨੋ’’ਤਿ ਨੋਕਾਰੋ. ਅਤ੍ਤਨੋ. ਅਤ੍ਤਾਨਂ.
੬੫. ਅਮ੍ਹਤੁਮ੍ਹਨ੍ਤੁ ਰਾਜਬ੍ਰਹ੍ਮਤ੍ਤਸਖ ਸਤ੍ਥੁਪਿਤਾਦੀਹਿ ਸ੍ਮਾ ਨਾਵ.
ਅਮ੍ਹਾਦਿਤੋ ਸ੍ਮਾ ਨਾ ਇਵ ਹੋਤਿ. ਅਤ੍ਤਨਾ.
੬੬. ‘‘ਤਤੋ ਸ੍ਮਿਨ੍ਨੀ’’ਤਿ ਸ੍ਮਿਨੋ ਨਿ. ਅਤ੍ਤਨਿ. ‘‘ਅਨਤ੍ਤ’’ਨ੍ਤਿ ਭਾਵਨਿਦ੍ਦੇਸੇਨ ਸੁਮ੍ਹਿ ਚ ਅਨੋ. ਅਤ੍ਤਨੇਸੁ.
੬੭. ਰਾਜਾ ¶ ਅਤ੍ਤਾਵ. ਨਾ.
ਸਵਿਭਤ੍ਤਿਸ੍ਸ ਰਾਜਸ੍ਸੇਤ੍ਵੇਵ.
ਨਾਮ੍ਹਿ ਰਞ੍ਞਾ ਵਾ.
ਨਾਮ੍ਹਿ ਸਵਿਭਤ੍ਤਿਸ੍ਸ ਰਾਜਸਦ੍ਦਸ੍ਸ ਰਞ੍ਞਾ ਵਾ ਹੋਤਿ. ਰਞ੍ਞਾ, ਰਾਜੇਨ.
ਰਾਜਸ੍ਸ ਰਾਜੁ ਸੁਨਂਹਿਸੁ ਚ.
ਸੁਨਂ ਹਿਸੁ ਪਰੇਸੁ ਰਾਜਸ੍ਸ ਰਾਜੁ ਹੋਤਿ, ਚਕਾਰੇਨ ਕ੍ਵਚਿ ਨ.
‘‘ਸੁਨਂਹਿਸੁ ¶ ਚੇਤਿ’’ ਦੀਘੇ - ਰਾਜੂਭਿ, ਰਾਜੂਹਿ, ਰਾਜੇਭਿ, ਰਾਜੇਹਿ.
‘‘ਰਾਜਸ੍ਸ ਰਞ੍ਞੋ ਰਾਜਿਨੋ ਸੇ’’ਤਿ ਸੇ ਰਞ੍ਞੋ ਰਾਜਿਨੋ ਹੋਨ੍ਤਿ. ਰਞ੍ਞੋ, ਰਾਜਿਨੋ.
‘‘ਰਞ੍ਞਂ ਨਮ੍ਹਿ ਵਾ’’ਤਿ ਨਮ੍ਹਿ ਰਞ੍ਞਂ ਵਾ. ਰਞ੍ਞਂ, ਰਾਜੂਨਂ, ਰਾਜਾਨਂ.
੬੯. ਸ੍ਮਾਸ੍ਸਨਾਤੁਲ੍ਯਤ੍ਤਾ-ਨਾਮ੍ਹਿ ¶ ਰਞ੍ਞਾ ਵਾ. ਰਞ੍ਞਾ, ਰਾਜਮ੍ਹਾ, ਰਾਜਸ੍ਮਾ.
੭੦. ‘‘ਸ੍ਮਿਮ੍ਹਿ ਰਞ੍ਞੇ ਰਾਜਿਨੀ’’ਤਿ ਸ੍ਮਿਮ੍ਹਿ ਰਞ੍ਞੇ ਰਾਜਿਨਿ ਹੋਨ੍ਤਿ. ਰਞ੍ਞੇ, ਰਾਜਿਨਿ. ਰਾਜੂਸੁ, ਰਾਜੇਸੁ.
ਸਵਿਭਤ੍ਤਿਸ੍ਸ ਨ੍ਤੁਸ੍ਸੇਤ੍ਵੇਵ.
‘‘ਆ ਸਿਮ੍ਹੀ’’ਤਿ ਸਿਮ੍ਹਿ ਸਵਿਭਤ੍ਤਿਸ੍ਸ ਨ੍ਤੁਸ੍ਸ ਆ. ਗੁਣਵਾ.
ਯੋਮ੍ਹਿ ਪਠਮੇਤ੍ਵੇਵ.
ਨ੍ਤੁਸ੍ਸ ਨ੍ਤੋ.
ਪਠਮੇ ਯੋਮ੍ਹਿ ਸਵਿਭਤ੍ਤਿਸ੍ਸ ਨ੍ਤੁਸ੍ਸ ਨ੍ਤੋਕਾਰੋ ਹੋਤਿ. ਗੁਣਵਨ੍ਤੋ.
ਸੁਨਂਹਿਸੁ ਅਤ੍ਤਂਤ੍ਵੇਵ.
ਨ੍ਤੁਸ੍ਸਨ੍ਤੋ ਯੋਸੁ ਚ.
ਸੁਨਂਹਿਸੁ, ਯੋਸੁ, ਚਕਾਰੇਨ ਅਞ੍ਞੇਸੁਪਿ ਪਰੇਸੁ ਨ੍ਤੁਸ੍ਸਨ੍ਤੋ ਅਤ੍ਤਂ ਯਾਤਿ. ਗੁਣਵਨ੍ਤਾ.
੭੨. ਸਵਿਭਤ੍ਤਿਸ੍ਸੇਤ੍ਯਧਿਕਾਰੋ ¶ . ਅਂਇਤ੍ਵੇਵ.
ਅਵਣ੍ਣੋ ਚ ਗੇ.
ਗੇ ਪਰੇ ਸਵਿਭਤ੍ਤਿਸ੍ਸ ਨ੍ਤੁਸ੍ਸ ਅਂਅਆ ਹੋਨ੍ਤਿ. ਹੇਗੁਣਵਂ,ਗੁਣਵ, ਗੁਣਵਾ. ਯੋ - ਗੁਣਵਨ੍ਤੋ, ਗੁਣਵਨ੍ਤਾ.
੭੩. ਅਤ੍ਤਂ – ਗੁਣਵਨ੍ਤਂ. ਗੁਣਵਨ੍ਤੇ.
੭੪. ‘‘ਤੋਤਿਤਾ ¶ ਸਸ੍ਮਿਂ ਨਾਸ੍ਵੀ’’ਤਿ ਸਵਿਭਤ੍ਤਿਸ੍ਸ ਨ੍ਤੁਸ੍ਸ ਨਾਮ੍ਹਿ ਤਾ, ਸੇ ਤੋਕਾਰੋ, ਸ੍ਮਿਮ੍ਹਿ ਤਿ ਚ ਵਾ. ਗੁਣਵਤਾ, ਗੁਣਵਨ੍ਤੇਨ. ਗੁਣਵਨ੍ਤੇਭਿ, ਗੁਣਵਨ੍ਤੇਹਿ.
‘‘ਨਮ੍ਹਿ ਤਂ ਵਾ’’ਤਿ ਨਮ੍ਹਿ ਨ੍ਤੁਸ੍ਸ ਤਂ ਵਾ. ਗੁਣਵਤਂ, ਗੁਣਵਨ੍ਤਾਨਂ. ਸ੍ਮਾ ਨਾਵ.
੭੬. ਗੁਣਵਤਿ, ਗੁਣਵਨ੍ਤੇ, ਗੁਣਵਨ੍ਤਮ੍ਹਿ, ਗੁਣਵਨ੍ਤਸ੍ਮਿਂ, ਗੁਣਵਨ੍ਤੇਸੁ.
‘‘ਸਿਮ੍ਹਿ ਗਚ੍ਛਨ੍ਤਾਦੀਨਂ ਨ੍ਤਸਦ੍ਦੋ ਅ’’ਨ੍ਤਿ ਨ੍ਤਸਦ੍ਦਸ੍ਸ ਅਂਵਾ, ਸਿਲੋਪੋ. ਗਚ੍ਛਂ, ਸਿਸ੍ਸ ਓ – ਗਚ੍ਛਨ੍ਤੋ.
ਗਚ੍ਛਨ੍ਤਾਦੀਨਂ ਨ੍ਤਸਦ੍ਦੋਤ੍ਵੇਵ.
ਸੇਸੇਸੁਨ੍ਤੁਵ.
ਵੁਤ੍ਤਂ ਹਿਤ੍ਵਾ ਸੇਸੇਸੁ ਗਚ੍ਛਨ੍ਤਾਦੀਨਂ ਨ੍ਤਸਦ੍ਦੋ ਨ੍ਤੁ ਇਵ ਦਟ੍ਠਬ੍ਬੋ. ਗਚ੍ਛਨ੍ਤੋ, ਗਚ੍ਛਨ੍ਤਾਇਚ੍ਚਾਦਿ.
ਸੇਸਂ ਗੁਣਵਨ੍ਤੁਸਮਂ.
੭੮. ਗਚ੍ਛਨ੍ਤਾਦਯੋ ¶ ਨਾਮ ਅਨ੍ਤਪ੍ਪਚ੍ਚਯਨ੍ਤਾ.
‘‘ਇਵਣ੍ਣੁਵਣ੍ਣਾ ਝਲਾ’’ਤਿ ਇਵਣ੍ਣੁਵਣ੍ਣਾਨਂ ਯਥਾਸਙ੍ਖ੍ਯਂ ਝਲਸਞ੍ਞਾ.
ਝਲਤੋ ਵਾਤ੍ਵੇਵ.
ਘਪਤੋ ਚ ਯੋਨਂ ਲੋਪੋ.
ਘਪਝਲਤੋ ਯੋਨਂ ਲੋਪੋ ਵਾ ਹੋਤਿ.
ਯੋਸੁ ਕਤਨਿਕਾਰਲੋਪੇਸੁ ਦੀਘਂ.
ਕਤੋ ਨਿਕਾਰੋ ਲੋਪੋ ਚ ਯੇਸਂ ਤੇਸੁ ਯੋਸੁ ਸਰਾਨਂ ਦੀਘੋ ਹੋਤਿ. ਅਗ੍ਗੀ. ਪਕ੍ਖੇ-ਅਤ੍ਤਨ੍ਤ੍ਵੇਵ.
ਯੋ ਸ੍ਵਕਤਰਸ੍ਸੋ ਝੋ.
ਯੋਸੁ ਅਕਤਰਸ੍ਸੋ ਝੋ ਅਤ੍ਤਂ ਯਾਤਿ. ਅਗ੍ਗਯੋ. ਤਥਾਲਪਨੇ.
ਝਲਪਤੋ ਅਂ ਮੋ ਚ ਬਿਨ੍ਦੁਂ ਯਨ੍ਤਿ. ਅਗ੍ਗਿਂ. ਅਗ੍ਗੀ, ਅਗ੍ਗਯੋ.
੮੧. ਅਗ੍ਗਿਨਾ. ਦੀਘੇ-ਅਗ੍ਗੀਭਿ, ਅਗ੍ਗੀਹਿ.
੮੨. ‘‘ਝਲਤੋ ਸਸ੍ਸ ਨੋ ਵਾ’’ਤਿ ਸਸ੍ਸ ਨੋਤ੍ਤਂ ਵਾ. ਅਗ੍ਗਿਨੋ, ਅਗ੍ਗਿਸ੍ਸ. ਅਗ੍ਗੀਨਂ.
੮੩. ‘‘ਝਲਤੋ ਚੇ’’ਤਿ ਸ੍ਮਾਸ੍ਸ ਨਾ. ਅਗ੍ਗਿਨਾ.
੮੪. ਅਗ੍ਗਿਮ੍ਹਿ, ਅਗ੍ਗਿਸ੍ਮਿਂ. ਅਗ੍ਗੀਸੁ.
੮੫. ਆਦਿ ਅਗ੍ਗੀਵ. ਸ੍ਮਿਂਨੋ ਪਨ ‘‘ਆਦਿਤੋ ਓ ਚੇ’’ਤਿ ਅਂ, ਓ ਚ ਵਾ. ਆਦਿ, ਆਦੋ, ਆਦਿਮ੍ਹਿ, ਆਦਿਸ੍ਮਿਂ. ਆਦੀਸੁ.
੮੬. ਦਣ੍ਡੀ ¶ , ਸਿ.
‘‘ਅਘੋ ਰਸ੍ਸ’’ਮਾਦਿਨਾ ਰਸ੍ਸੇ ਸਮ੍ਪਤ੍ਤੇ ‘‘ਨ ਸਿਸ੍ਮਿਮਨਪੁਂਸਕਾਨੀ’’ਤਿ ਸਿਮ੍ਹਿ ਅਨਪੁਂਸਕਾਨਂ ਨ ਰਸ੍ਸੋ. ਸਿਲੋਪੋ, ਦਣ੍ਡੀ, ਯੋਲੋਪੇ – ਦਣ੍ਡੀ. ਪਕ੍ਖੇ –
ਅਘੋ ਰਸ੍ਸਮੇਕਵਚਨਯੋਸ੍ਵਪਿ ਚ.
ਏਕਵਚਨਯੋਸੁ ਝਲਪਾ ਰਸ੍ਸਂ ਯਨ੍ਤਿ.
ਝਤੋ ਕਤਰਸ੍ਸਾਤ੍ਵੇਵ.
ਯੋਨਂ ਨੋ.
ਕਤਸ੍ਸਾ ਝਤੋ ਯੋਨਂ ਨੋਤ੍ਤਂ ਹੋਤਿ. ਦਣ੍ਡਿਨੋ.
੮੭. ‘‘ਝਲਪਾ ਰਸ੍ਸ’’ਨ੍ਤਿ ਗੇ ਪਰੇ ਝਲਪਾਨਂ ਰਸ੍ਸੋ. ਹੇਦਣ੍ਡਿ. ਦਣ੍ਡੀ, ਦਣ੍ਡਿਨੋ.
੮੮. ਵਾ ¶ ਅਂਇਤ੍ਵੇਵ.
‘‘ਨਂ ਝਤੋ ਕਤਰਸ੍ਸਾ’’ਤਿ ਅਂਇਚ੍ਚਸ੍ਸ ਨਂ ਵਾ. ਦਣ੍ਡਿਨਂ, ਦਣ੍ਡਿਂ. ਦਣ੍ਡੀ, ਦਣ੍ਡਿਨੋ.
੮੯. ਦਣ੍ਡਿਨਾ. ਦਣ੍ਡੀਭਿ, ਦਣ੍ਡੀਹਿ.
੯੦. ਦਣ੍ਡਿਨੋ, ਦਣ੍ਡਿਸ੍ਸ. ਦਣ੍ਡੀਨਂ.
‘‘ਸ੍ਮਿਨ੍ਨੀ’’ਤਿ ਸ੍ਮਿਨੋ ਨਿ. ਦਣ੍ਡਿਨਿ. ਦਣ੍ਡੀਸੁ.
ਵਾ ਯੋਨਂਤ੍ਵੇਵ.
‘‘ਲਤੋ ਵੋ ਕਾਰੋ ਚੇ’’ਤਿ ਲਤੋ ਯੋਨਂ ਵੋਤ੍ਤਂ ਵਾ.
ਅਤ੍ਤਂ ਅਕਤਰਸ੍ਸੋਤ੍ਵੇਵ.
ਵੇਵੋਸੁ ਲੋ ਚ.
ਵੇਵੋਸੁ ਅਕਤਰਸ੍ਸੋ ਲੋ ਅਤ੍ਤਂ ਯਾਤਿ. ਭਿਕ੍ਖਵੋ, ਪਕ੍ਖੇ – ਯੋਲੋਪ ਦੀਘਾ. ਭਿਕ੍ਖੂ.
‘‘ਅਕਤਰਸ੍ਸਾ ਲਤੋ ਯ੍ਵਾਲਪਨਸ੍ਸ ਵੇਵੋ’’ਤਿ ਆਲਪਨੇ ਯੋਸ੍ਸ ਵੇਵੋਕਾਰਾ, ਅਤ੍ਤਂ. ਭਿਕ੍ਖਵੇ, ਭਿਕ੍ਖਵੋ, ਭਿਕ੍ਖੂ.
੯੪. ਭਿਕ੍ਖੁਂ. ਭਿਕ੍ਖਵੋ, ਭਿਕ੍ਖੂ. ਸੇਸਂ ਅਗ੍ਗੀਵ.
‘‘ਲਤੋ ¶ ਵੋਕਾਰੋ ਚੇ’’ਤੀਹ ਕਾਰਗ੍ਗਹਣੇਨ ਯੋਨਂ ਨੋਤ੍ਤਂ, ਚਕਾਰੇਨ ਕ੍ਵਚਿ ਵੋਨੋਨਮਭਾਵੋਵ ਵਿਸੇਸੋ. ਜਨ੍ਤੁਨੋ, ਜਨ੍ਤੁਯੋ.
‘‘ਸਤ੍ਥੁਪਿਤਾਦੀਨਮਾ ਸਿਸ੍ਮਿਂ ਸਿਲੋਪੋ ਚੇ’’ਤਿ ਸਤ੍ਥਾਦ੍ਯਨ੍ਤਸ੍ਸ ਆ, ਸਿਲੋਪੋ ਚ. ਸਤ੍ਥਾ.
ਸਤ੍ਥੁਪਿਤਾਦੀਨਨ੍ਤ੍ਯਧਿਕਾਰੋ.
ਅਞ੍ਞੇਸ੍ਵਾਰਤ੍ਤਂ.
ਸਿਤੋਞ੍ਞੇਸੁ ਸਤ੍ਥਾਦ੍ਯਨ੍ਤਸ੍ਸ ਆਰੋ ਹੋਤਿ.
ਤਤੋ ਯੋਨਮੋ ਤੁ.
ਤਤੋ ਆਰਤੋ ਯੋਨਂ ਓ ਹੋਤਿ. ਸਤ੍ਥਾਰੋ.
੯੮. ਸਤ੍ਥਾਰਂ. ਸਤ੍ਥਾਰੇ, ਸਤ੍ਥਾਰੋ.
੯੯. ‘‘ਨਾ ਆ’’ਤਿ ਆਰਤੋ ਨਾਸ੍ਸ ਆ. ਸਤ੍ਥਾਰਾ. ਸਤ੍ਥਾਰੇਭਿ, ਸਤ੍ਥਾਰੇਹਿ.
ਸੇ ¶ ਸਤ੍ਥਾਦ੍ਯਨ੍ਤਸ੍ਸ ਉ ਹੋਤਿ ਸਲੋਪੋ ਚ ਵਾ. ਸਤ੍ਥੁ, ਸਤ੍ਥੁਨੋ, ਸਤ੍ਥੁਸ੍ਸ.
‘‘ਵਾ ਨਮ੍ਹੀ’’ਤਿ ਨਮ੍ਹਿ ਆਰੋ ਵਾ. ਸਤ੍ਥਾਰਾਨਂ.
‘‘ਸਤ੍ਥੁਨਾਤ੍ਤਞ੍ਚੇ’’ਤਿ ਨਮ੍ਹਿ ਸਤ੍ਥਾਦ੍ਯਨ੍ਤਸ੍ਸ ਅਤ੍ਤਂ ਵਾ. ਦੀਘੇਸਤ੍ਥਾਨਂ.
੧੦੧. ‘‘ਤਤੋ ਸ੍ਮਿਮੀ’’ਤਿ ਆਰਤੋ ਸ੍ਮਿਨੋ ਇ. ‘‘ਆਰੋ ਰਸ੍ਸਮੀਕਾਰੇ’’ਤਿ ਇਮ੍ਹਿ ਆਰਸ੍ਸ ਰਸ੍ਸੋ. ਸਤ੍ਥਰਿ. ਸਤ੍ਥਾਰੇਸੁ. ਏਵਂ ਨਤ੍ਤਾਦਿ.
੧੦੨. ਪਿਤਾ ¶ ਸਤ੍ਥੇਵ. ‘‘ਪਿਤਾਦੀਨਮਸਿਮ੍ਹੀ’’ਤਿ ਸਿਤੋਞ੍ਞੇਸੁ ਆਰਸ੍ਸ ਰਸ੍ਸੋਵ ਵਿਸੇਸੋ. ਪਿਤਰੋ.
ਨਮ੍ਹਿ – ਪਿਤੂਨਨ੍ਤਿਪਿ ਹੋਤਿ. ਏਵਂ ਭਾਤੁਪ੍ਪਭੁਤਯੋ.
੧੦੩. ਅਭਿਭੂ. ਰਸ੍ਸੇ-ਅਭਿਭੁਵੋ. ਯੋਲੋਪੇਅਭਿਭੂ. ਸੇਸਂ ਭਿਕ੍ਖੂਵ, ਰਸ੍ਸੋਵ ਵਿਸੇਸੋ.
੧੦੪. ਏਵਂ ¶ ਸਬ੍ਬਞ੍ਞੂ. ਪੁਬ੍ਬੇਵ ਯੋਨਂ ਨੋਕਾਰੋ ਚ. ਸਬ੍ਬਞ੍ਞੁਨੋ, ਸਬ੍ਬਞ੍ਞੂ.
ਗਾਵਇਤ੍ਵੇਵ.
‘‘ਯੋਸੁ ਚੇ’’ਤਿ ਗੋਸਦ੍ਦੋਕਾਰਸ੍ਸ ਆਵੋ, ‘‘ਤਤੋ ਯੋਨਮੋ ਤੁ’’ਤੀਹ ਤੁਸਦ੍ਦੇਨ ਯੋਨਂ ਓ. ਗਾਵੋ. ਤਥਾਲਪਨੇ.
ਅਮ੍ਹਿ ਪਰੇ ਗੋਸਦ੍ਦੋਕਾਰਸ੍ਸ ਆਵਅਵਾ ਹੋਨ੍ਤਿ, ਚਸਦ੍ਦੇਨ ਹਿਨਂਵਜ੍ਜਿਤੇਸੁ ਸੇਸੇਸੁਪਿ.
੧੦੭. ‘‘ਆਵਸ੍ਸੁ ਵਾ’’ਤਿ ਅਮ੍ਹਿ ਆਵਨ੍ਤਸ੍ਸ ਉਤ੍ਤਂ ਵਾ, ਗਾਹ੍ਵਂ, ਗਾਵਂ, ਗਵਂ. ਯੋ-ਗਾਵੋ. ਗਾਵੇਨ, ਗਵੇਨ. ਗੋਭਿ, ਗੋਹਿ.
੧੦੮. ‘‘ਗਾਵ ਸੇ’’ਤਿ ਸੇ ਓਸ੍ਸ ਆਵੋ. ਗਾਵਸ੍ਸ, ਗਵਸ੍ਸ. ‘‘ਤਤੋ ਨ’’ਮਾਦੋ ਚਕਾਰੇਨ ਨਂਇਚ੍ਚਸ੍ਸ ਅਂ, ਓਸ੍ਸ ਅਵੋ ਚ. ਗਵਂ.
੧੦੯. ‘‘ਸੁਹਿਨਾਸੁ ¶ ਚੇ’’ਤੀਹ ਚਕਾਰੇਨ ਗੋਸ੍ਸ ਗੁ ਚ. ਦ੍ਵਿਤ੍ਤੇ-ਗੁਨ੍ਨਂ, ਗੋਨਂ. ਗਾਵਾ, ਗਵਾ, ਗਾਵਮ੍ਹਾ, ਗਵਮ੍ਹਾ, ਗਾਵਸ੍ਮਾ, ਗਵਸ੍ਮਾ. ਗੋਭਿ, ਗੋਹਿ.
੧੧੦. ਗਾਵੇ, ਗਵੇ, ਗਾਵਮ੍ਹਿ, ਗਵਮ੍ਹਿ, ਗਾਵਸ੍ਮਿਂ, ਗਵਸ੍ਮਿਂ. ਗਾਵੇਸੁ, ਗਵੇਸੁ, ਗੋਸੁ.
ਪੁਲ੍ਲਿਙ੍ਗਾ.
ਇਤ੍ਥਿਲਿਙ੍ਗ
੧੧੧. ਕਞ੍ਞਾ ¶ . ਸਿਲੋਪੋ.
‘‘ਆ ਘੋ’’ਤਿ ਇਤ੍ਥਿਯਂ ਆਕਾਰਸ੍ਸ ਘਸਞ੍ਞਾ. ਯੋ ਲੋਪੇ – ਕਞ੍ਞਾ. ਪਕ੍ਖੇ – ਕਞ੍ਞਾਯੋ.
੧੧੨. ‘‘ਘਤੇ ਚੇ’’ਤਿ ਗਸ੍ਸ ਏ. ਹੇ-ਕਞ੍ਞੇ. ਕਞ੍ਞਾ, ਕਞ੍ਞਾਯੋ.
‘‘ਘਤੋ ਨਾਦੀਨ’’ਨ੍ਤਿ ਨਾਦੇਕਵਚਨਾਨਮਾਯੋ. ਕਞ੍ਞਾਯ. ਕਞ੍ਞਾਭਿ, ਕਞ੍ਞਾਹਿ.
ਘਪੇਹਿ ਸ੍ਮਿਨੋ ਯਂ ਵਾ ਹੋਤਿ. ਕਞ੍ਞਾਯਂ, ਕਞ੍ਞਾਯ. ਕਞ੍ਞਾਸੁ.
੧੧੭. ਰਤ੍ਤਿ ¶ , ਸਿਲੋਪੋ.
‘‘ਤੇ ਇਤ੍ਥਿਖ੍ਯਾ ਪੋ’’ਤਿ ਇਤ੍ਥਿਯਮਿਵਣ੍ਣੁਵਣ੍ਣਾਨਂ ਪਸਞ੍ਞਾ. ਯੋਲੋਪਦੀਘਾ. ਰਤ੍ਤੀ. ਪਕ੍ਖੇ – ਰਤ੍ਤਿਯੋ. ਤਥਾਲਪਨੇ.
‘‘ਪਤੋ ਯਾ’’ਤਿ ਨਾਦੇਕਵਚਨਾਨਂ ਯਾ. ਰਤ੍ਤਿਯਾ. ਰਤ੍ਤੀਭਿ, ਰਤ੍ਤੀਹਿ.
੧੨੧. ਰਤ੍ਤਿਯਂ, ਰਤ੍ਤਿਯਾ. ਰਤ੍ਤੀਸੁ.
੧੨੨. ਨਦੀ ¶ . ਸੇਸਂ ਰਤ੍ਤੀਵ. ਅਘਤ੍ਤਾ ਰਸ੍ਸੋਵ ਵਿਸੇਸੋ.
੧੨੪. ਮਾਤੁ, ਧੀਤੁ, ਦੁਹਿਤ੍ਵਾਦਯੋ ਪਿਤੇਵ.
ਕਞ੍ਞਇਤਿ ਠਿਤੇ –
ਇਤ੍ਥਿਯਮਤੋ ਆਪਚ੍ਚਯੋ.
ਇਤ੍ਥਿਯਂ ਵਤ੍ਤਮਾਨਾ ਅਕਾਰਨ੍ਤਤੋ ਆਪਚ੍ਚਯੋ ਹੋਤਿ. ਸਰਲੋਪਪਕਲ੍ਯਾਦਿ. ਕਞ੍ਞਾ.
‘‘ਧਾਤੁਪ੍ਪਚ੍ਚਯਵਿਭਤ੍ਤਿ ਵਜ੍ਜਿਤਮਤ੍ਥਵਂ ਲਿਙ੍ਗ’’ਨ੍ਤਿ ਵਚਨਤੋ ਪਚ੍ਚਯਨ੍ਤਸ੍ਸਾਲਿਙ੍ਗਤ੍ਤਾ ਤਦ੍ਧਿਤਾਦਿਸੁਤ੍ਤੇ ਚਕਾਰੇਨ ਨਾਮਮਿਵ ਕਤੇ – ਸ੍ਯਾਦਿ. ਏਵਂ ਈਇਨੀਸੁ.
ਏਵਂ ਅਜਾ, ਏਲ਼ਕਾ, ਕੋਕਿਲਾ, ਅਸ੍ਸਾ, ਮੂਸਿਕਾ, ਬਲਾਕਾ, ਮਨ੍ਦਾ, ਜਰਾਇਚ੍ਚਾਦਿ.
ਨਦਾਦਿਤੋ ਵਾ ਈ.
ਇਤ੍ਥਿਯਂ ¶ ਨਦਾਦਿਤੋ ਵਾ ਅਨਦਾਦਿਤੋ ਵਾ ਈ ਹੋਤਿ. ਨਦੀ, ਨਗਰੀ, ਕੁਮਾਰੀ, ਬ੍ਰਾਹ੍ਮਣੀ, ਤਰੁਣੀ, ਕੁਕ੍ਕੁਟੀ, ਇਤ੍ਥੀ ਇਚ੍ਚਾਦਿ.
‘‘ਮਾਤੁਲਾਦੀਨਮਾਨਤ੍ਤਮੀਕਾਰੇ’’ਤਿ ¶ ਈਮ੍ਹਿ ਮਾਤੁਲਾਦ੍ਯਨ੍ਤਸ੍ਸ ਆਨੋ. ਮਾਤੁਲਾਨੀਤ੍ਯਾਦਿ.
ਅਨਦਾਦਿਤੋ ਵਾ ਈ. ਸਖੀ, ਹਤ੍ਥੀ.
ਭਵਤੋ ਭੋਤੋ.
ਈਮ੍ਹਿ ਭਵਨ੍ਤਸ੍ਸ ਭੋਤੋ ਹੋਤਿ. ਭੋਤੀ.
੧੨੭. ‘‘ਣ ¶ ਵ ਣਿਕਣੇਯ੍ਯ ਣਨ੍ਤੂਹੀ’’ਤਿ ਈ. ਮਾਨਵੀ, ਨਾਵਿਕੀ, ਵੇਨਤੇਯ੍ਯੀ, ਗੋਤਮੀ.
੧੨੮. ‘‘ਨ੍ਤੁਸ੍ਸ ਤਮੀਕਾਰੇ’’ਤਿ ਨ੍ਤੁਸ੍ਸ ਤੋ ਵਾ. ਗੁਣਵਤੀ, ਗੁਣਵਨ੍ਤੀ. ਧਿਤਿਮਤੀ, ਧਿਤਿਮਨ੍ਤੀ.
ਨ੍ਤਸ੍ਸ ਨ੍ਤੁਬ੍ਯਪਦੇਸੋ. ਮਹਤੀ, ਮਹਨ੍ਤੀ.
੧੨੯. ਪਤਿਭਿਕ੍ਖੁਰਾਜੀਕਾਰਨ੍ਤੇਹਿ ਇਨੀ.
ਪਤ੍ਯਾਦੀਹਿ ¶ ਈਕਾਰਨ੍ਤੇਹਿ ਚ ਇਤ੍ਥਿਯਂ ਇਨੀ ਹੋਤਿ.
‘‘ਪਤਿਸ੍ਸਿਨੀਮ੍ਹੀ’’ਤਿ ਪਤ੍ਯਨ੍ਤਸ੍ਸ ਅਤ੍ਤੇ ਸਰਲੋਪਾਦੋ ਤੁਕਾਰੇਨ ਲੋਪਾਭਾਵੋ. ‘‘ਵਾ ਪਰੋ ਅਸਰੂਪਾ’’ਤਿ ਇਲੋਪੋ, ਦੀਘੋ ਚ. ਗਹਪਤਾਨੀ, ਭਿਕ੍ਖੁਨੀ, ਰਾਜਿਨੀ, ਮੇਧਾਵਿਨੀ, ਤਪਸ੍ਸਿਨੀ, ਧਮ੍ਮਚਾਰਿਣੀ, ਭਯਦਸ੍ਸਾਵਿਨੀ, ਭੁਤ੍ਤਾਵਿਨੀਤ੍ਯਾਦਿ.
ਇਤ੍ਥਿਲਿਙ੍ਗਾ.
ਨਪੁਂਸਕਲਿਙ੍ਗ
੧੩੦. ਚਿਤ੍ਤ ¶ , ਸਿ.
ਨਪੁਂਸਕੇਹਿ ਅਤੋ ਨਿਚ੍ਚਨ੍ਤੇਵ.
ਸਿਂ.
ਅਕਾਰਨ੍ਤੇਤਿ ਨਪੁਂਸਕੇਹਿ ਸਿਸ੍ਸ ਨਿਚਂ ਅਂ ਹੋਤਿ. ਚਿਤ੍ਤਂ.
ਯੋਨਂ ਨਿ ਨਪੁਂਸਕੇਹਿਤ੍ਵੇਵ.
ਅਤੋ ਨਿਚ੍ਚਂ.
ਅਕਾਰਨ੍ਤੇਹਿ ਨ ਪੁਂਸਕੇਹਿ ਯੋਨਂ ਨਿਚ੍ਚਂ ਨਿ ਹੋਤਿ, ਨਿਸ੍ਸ ਆ. ਚਿਤ੍ਤਾ. ਪਕ੍ਖੇ – ਯੋਸ੍ਵਾਦਿਨਾ ਦੀਘੇ – ਚਿਤ੍ਤਾਨਿ.
੧੩੧. ਗਲੋਪੇ – ਹੇ – ਚਿਤ੍ਤ. ਚਿਤ੍ਤਾ, ਚਿਤ੍ਤਾਨਿ.
੧੩੨. ਚਿਤ੍ਤਂ ¶ . ਨਿਸ੍ਸ ਏ – ਚਿਤ੍ਤੇ, ਚਿਤ੍ਤਾਨਿ. ਸੇਸਂ ਬੁਦ੍ਧੋਵ.
ਨਾ ਵਾਤ੍ਵੇਵ.
ਮਨਾਦਿਤੋ ਸ੍ਮਿਨ੍ਨਾਨਂ ਇਆ ਵਾ ਹੋਨ੍ਤਿ.
ਸ ਸਰੇ ਵਾਗਮੋ.
ਵਿਭਤ੍ਯਾਦੇਸੇ ਸਰੇ ਪਰੇ ਮਨਾਦਿਤੋ ਸਾਗਮੋ ਵਾ ਹੋਤਿ. ਮਨਸਾ.
ਮਨਾਦਿਤੋ ਸਸ੍ਸ ਓ ਹੋਤਿ, ਚਸਦ੍ਦੇਨ ਸ੍ਮਾਸ੍ਸ ਆ ਚ. ਮਨਸੋ, ਮਨਸਾ.
੧੩੬. ਮਨਸਿ ¶ . ਸੇਸਂ ਚਿਤ੍ਤਂਵ.
ਮਨਂ ਸਿਰਂ ਉਰਂ ਤੇਜਂ, ਰਜਂ ਓਜਂ ਵਯਂ ਪਯਂ;
ਯਸਂ ਤਪਂ ਵਚਂ ਚੇਤਂ, ਏਵਮਾਦਿ ਮਨੋਗਣੋ.
੧੩੮. ਗੁਣਵਨ੍ਤੁ ¶ , ਸਿ.
‘‘ਅਂ ਨਪੁਂਸਕੇ’’ਤਿ ਸਿਮ੍ਹਿ ਸਵਿਭਤ੍ਤਿਸ੍ਸ ਨ੍ਤੁਸ੍ਸ ਅਂ. ਗੁਣਵਂ. ਨ੍ਤੁਸ੍ਸ ਤ੍ਤੇ – ਗੁਣਵਨ੍ਤਾਨਿ.
੧੩੯. ਯੋਤੋਞ੍ਞਂ ਪੁਮੇਵ. ਏਵਂ ਗਚ੍ਛਂ.
ਵਾਤ੍ਵੇਵ.
‘‘ਯੋਨਨ੍ਨਿ ਨਪੁਂਸਕੇਹੀ’’ਤਿ ਯੋਨਂ ਨਿ ਵਾ. ਅਟ੍ਟੀਨਿ. ਝਤ੍ਤਾ ਯੋਲੋਪੇ – ਅਟ੍ਠੀ. ਤਥਾਲਪਨੇ.
੧੪੧. ਅਟ੍ਠਿਂ, ਅਟ੍ਠੀਨਿ, ਅਟ੍ਠੀ. ਸੇਸਂ ਅਗ੍ਗੀਵ.
ਅਘਤ੍ਤਾ ਰਸ੍ਸੋ, ਦਣ੍ਡਿ. ਯੋਤੋਞ੍ਞਂ ਪੁਮੇਵ.
ਨਪੁਂਸਕਲਿਙ੍ਗਾ.
ਪੁਮਿਤ੍ਥਿਲਿਙ੍ਗ
੧੪੪. ਪੁਮਿਤ੍ਥਿਲਿਙ੍ਗਾ ¶ – ਘਟ, ਕਟ, ਯਟ੍ਠਿ, ਮੁਟ੍ਠਿ, ਸਿਨ੍ਧੁ, ਰੇਣੁਪ੍ਪਭੁਤਯੋ ਦ੍ਵਿਪਦ ਚਤੁਪ੍ਪਦ ਜਾਤਿਵਾਚਿਨੋ ਚ.
ਯਥਾ – ਘਟੋ, ਈਪਚ੍ਚਯੇ-ਘਟੀ. ਏਸੋ ਯਟ੍ਠਿ, ਏਸਾ ਯਟ੍ਠਿਚ੍ਚਾਦਿ.
ਦ੍ਵਿਪਦਜਾਤਿਵਾਚਿਨੋ ਯਥਾ – ਖਤ੍ਤਿਯੋ. ਆਪਚ੍ਚਯੇ- ਖਤ੍ਤਿਯਾ, ਸਮਣੋ, ਈਮ੍ਹਿ-ਸਮਣੀਇਚ੍ਚਾਦਿ.
ਚਤੁਪ੍ਪਦਜਾਤਿਵਾਚਿਨੋ ਯਥਾ – ਗਜੋ, ਆ-ਗਜਾ, ਬ੍ਯਗ੍ਘੋ, ਈਮ੍ਹਿ - ਬ੍ਯਗ੍ਘੀਇਚ੍ਚਾਦਿ.
ਪੁਮਨਪੁਂਸਕਲਿਙ੍ਗ
੧੪੫. ਪੁਮਨਪੁਂਸਕਲਿਙ੍ਗਾ ¶ – ਧਮ੍ਮ, ਕਮ੍ਮ, ਬ੍ਰਹ੍ਮ, ਕੁਸੁਮ ਸਙ੍ਗਮ, ਪਦੁਮ, ਅਸ੍ਸਮ, ਵਿਹਾਰ, ਸਰੀਰ, ਸੁਵਣ੍ਣ, ਵਣ੍ਣ, ਕਹਾਪਣ, ਭਵਨ, ਭੁਵਨ, ਯੋਬ੍ਬਨ, ਭੁਸਨ, ਆਸਨ, ਸਯਨ, ਓਦਨ, ਆਕਾਸ, ਉਪਵਾਸ, ਮਾਸ, ਦਿਵਸ, ਰਸ, ਥਲ, ਫਲ, ਰਟ੍ਠ ਅਮ੍ਬੁ, ਮਧ੍ਵਾਦਯੋ.
ਇਤ੍ਥਿਨਪੁਂਸਕਲਿਙ੍ਗ
੧੪੬. ਇਤ੍ਥਿਨਪੁਂਸਕਲਿਙ੍ਗਾ – ਨਗਰ, ਅਚ੍ਚਿਪ੍ਪਮੁਖਾ.
ਸਬ੍ਬਲਿਙ੍ਗ
੧੪੭. ਸਬ੍ਬਲਿਙ੍ਗਾ ¶ – ਤਟ ਪੁਟ ਪਤ੍ਤ ਮਣ੍ਡਲ ਕਲਸਾ ਦਯੋ, ਨਾਮੀਕਤਾ, ਸਬ੍ਬਨਾਮਾਨਿ ਚ. ਯਥਾ – ਤਟੋ, ਈਮ੍ਹਿ – ਤਟੀ, ਤਟਮਿਚ੍ਚਾਦਿ.
ਨਾਮੀਕਤਾ ਯਥਾ – ਦੇਵਦਤ੍ਤੋ, ਆ – ਦੇਵਦਤ੍ਤਾ ਦੇਵਦਤ੍ਤਮਿਚ੍ਚਾਦਿ.
ਸਬ੍ਬਨਾਮ
੧੪੮. ਸਬ੍ਬ ¶ , ਕਤਰ, ਕਤਮ, ਉਭਯ, ਇਤਰ, ਅਞ੍ਞ, ਅਞ੍ਞਤਰ, ਅਞ੍ਞਤਮ, ਪੁਬ੍ਬ, ਪਰ, ਅਪਰ, ਦਕ੍ਖਿਣ, ਉਤ੍ਤਰ, ਏਕ, ਯ, ਤ, ਏਤ, ਇਮ, ਅਮੁ, ਕਿਂ, ਤੁਮ੍ਹ, ਅਮ੍ਹ-ਇਤਿ ਸਬ੍ਬਨਾਮਾਨਿ.
ਸਬ੍ਬੋ ਬੁਦ੍ਧੋਵ. ਅਯਂ ਵਿਸੇਸੋ.
ਯੋਤ੍ਵੇਵ.
ਸਬ੍ਬਨਾਮਕਾਰਤੇ ਪਠਮੋ.
ਸਬ੍ਬਾਦੀਨਮਕਾਰਤੋ ¶ ਪਰੋ ਪਠਮੋ ਯੋ ਏਤ੍ਤਂ ਯਾਤਿ ਸਬ੍ਬੇ.
‘‘ਤਯੋ ਨੇਵ ਚ ਸਬ੍ਬਨਾਮੇਹੀ’’ਤਿ ਨਿਸੇਧਾ ਸਸ੍ਮਾਸ੍ਮਿਨ੍ਨਂ ਆਯ ਆ ਏ ਨ ਹੋਨ੍ਤਿ. ਸਬ੍ਬਸ੍ਸ.
ਸਬ੍ਬਤੋ ਨਂ ਸਂਸਾਨਂ.
ਸਬ੍ਬਾਦਿਤੋ ਨਂਇਚ੍ਚਸ੍ਸ ਸਂਸਾਨਂ ਹੋਨ੍ਤਿ.
ਅਕਾਰੋ ਏਇਤ੍ਵੇਵ.
ਸਬ੍ਬਨਾਮਾਨਂ ਨਮ੍ਹਿ ਚ.
ਨਮ੍ਹਿ ਸਬ੍ਬਾਦੀਨਮਕਾਰਸ੍ਸ ਏ ਹੋਤਿ. ਸਬ੍ਬੇਸਂ, ਸਬ੍ਬੇਸਾਨਂ.
੧੪੯. ਇਤ੍ਥਿਯਂ ¶ ਆ, ਸਬ੍ਬਾ ਕਞ੍ਞਾਵ. ਅਯਂ ਵਿਸੇਸੋ. ਵਾਤ੍ਵੇਵ.
ਘਪਤੋ ਸ੍ਮਿਂਸਾਨਂ ਸਂਸਾ.
ਘਪਸਞ੍ਞਾਤੋ ਸਬ੍ਬਾਦਿਤੋ ਸ੍ਮਿਂਸਾਨਂ ਸਂਸਾ ਵਾ ਹੋਨ੍ਤਿ.
‘‘ਸਂਸਾਸ੍ਵੇਕਵਚਨੇਸੁ ਚੇ’’ਤਿ ਸਾਗਮੋ.
ਘੋ ਰਸ੍ਸਂ.
ਏਕਵਚਨਸਂਸਾਸੁ ਘੋ ਰਸ੍ਸਂ ਯਾਤਿ. ਸਬ੍ਬਸ੍ਸਾ, ਸਬ੍ਬਾਯ. ਸਬ੍ਬਾਸਂ, ਸਬ੍ਬਾਸਾਨਂ. ਸਬ੍ਬਸ੍ਸਂ, ਸਬ੍ਬਾਯਂ. ਸਬ੍ਬਾਸੁ.
ਨੇਤਾਹਿ ਸ੍ਮਿਮਾਯਯਾ.
ਘਪਞ੍ਞਾਹਿ ਸਬ੍ਬਾਦੀਹਿ ਸ੍ਮਿਨੋ ਆਯ ਯਾ ਨ ਹੋਨ੍ਤਿ.
੧੫੦. ਨਪੁਂਸਕੇ ¶ – ਸਬ੍ਬਂ. ਸਬ੍ਬਾਨਿ. ਏਵਂ ਦੁਤਿਯਾ.
ਸਬ੍ਬਾਦਯੋ ਨਪੁਂਸਕੇ ਤਤਿਯਾਦੀਸੁ ਸਕਸਕਪੁਮਸਮਾ. ਏਵਂ ਯ - ਸਦ੍ਦਨ੍ਤਾ.
੧੫੧. ਪੁਬ੍ਬਪਰਾਪਰੇਹਿ ਤੁ ਸ੍ਮਿਨੋ ‘‘ਯਦਨੁਪਪਨ੍ਨਾ ਨਿਪਾਤਨਾ ਸਿਜ੍ਝਨ੍ਤੀ’’ਤਿ ਅਨਿਤ੍ਥਿਯਂ ਏ ਵਾ. ਪੁਬ੍ਬੇ, ਪੁਬ੍ਬਸ੍ਮਿਂਇਚ੍ਚਾਦਿ.
ਏਕਸਦ੍ਦੋ ਸਙ੍ਖ੍ਯਾਤੁਲ੍ਯਞ੍ਞਾਸਹਾਯਤ੍ਥੋ. ਯਦਾ ਸਙ੍ਖ੍ਯਤ੍ਥੋ, ਤਦੇਕਵਚਨੋ, ਅਞ੍ਞਤ੍ਥ ਸਬ੍ਬਵਚਨੋ ਚ.
ਯਾਦੀਨਮਾਲਪਨਂ ਨਤ੍ਥਿ.
ਸਿਮ੍ਹਿ ਸਂ ਅਨਪੁਂਸਕਸ੍ਸੇਤ੍ਵੇਵ.
ਏਤਤੇਸਂ ਤੋ.
ਸਿਮ੍ਹਿ ਅਨਪੁਂਸਕਾਨਂ ਏਤਤਇਚ੍ਚੇਤੇਸਂ ਤਕਾਰਸ੍ਸ ਸ ਹੋਤਿ. ਸੋ.
ਤਸ੍ਸ ਵਾ ਨਤ੍ਤਂ ਸਬ੍ਬਤ੍ਥ.
ਤਿਲਿਙ੍ਗੇਸੁ ¶ ਸਬ੍ਬਾਦੀਨਂ ਤਕਾਰਸ੍ਸ ਨੋ ਵਾ ਹੋਤਿ. ਨੇ, ਤੇ. ਸੇਸਂ ਸਬ੍ਬਸਮਂ, ਨਤ੍ਤਂਵ ਵਿਸੇਸੋ.
੧੫੩. ਇਤ੍ਥਿਯਂ – ਸਾ, ਨਾ, ਨਾਯੋ, ਤਾ, ਤਾਯੋਇਚ੍ਚਾਦਿ.
ਵਾਤ੍ਵੇਵ.
ਤਤੋ ਸਸ੍ਸ ਸ੍ਸਾਯ.
ਤਾਏਤਾਇਮਾਹਿ ਸਸ੍ਸ ਸ੍ਸਾਯੋ ਵਾ ਹੋਤਿ.
ਸਂਸਾਸ੍ਵੇਕਵਚਨੇਸੁ ਇਇਤ੍ਵੇਵ.
ਤਸ੍ਸਾ ਵਾ.
ਏਕਵਚਨਸਂਸਾਸੁ ਤਾਸਦ੍ਦਸ੍ਸ ਆ ਇਤ੍ਤਂ ਵਾ ਯਾਤਿ. ਤਿਸ੍ਸਾਯ, ਤਿਸ੍ਸਾ, ਤਸ੍ਸਾ, ਤਾਯ. ਤਾਸਂ, ਤਾਸਾਨਂ. ਤਿਸ੍ਸਂ, ਤਸ੍ਸਂ, ਤਾਯਂ. ਤਾਸੁ.
੧੫੪. ਨਪੁਂਸਕੇ ¶ – ਤਂਇਚ੍ਚਾਦਿ.
ਸਂਸਾਸ੍ਵੇਕਵਚਨੇਸ੍ਵੇਤ੍ਵੇਵ.
ਏਤਿਮਾਸਮਿ.
ਏਕਵਚਨਸਂਸਾਸੁ ਏਤਾਇਮਾਨਮਨ੍ਤਸ੍ਸ ਇ ਹੋਤਿ. ਏਤਿਸ੍ਸਾਯ, ਏਤਿਸਾ, ਏਤਾਯ. ਏਤਾਸਂ, ਏਤਾਸਾਨਂ. ਏਤਿਸ੍ਸਂ, ਏਤਸ੍ਸਂ, ਏਤਾਯਂ. ਏਤਾਸੁ. ਸੇਸਂ ਸਬ੍ਬਾਵ.
‘‘ਅਨਪੁਂਸਕਸ੍ਸਾਯਂ ਸਿਮ੍ਹੀ’’ਤਿ ਇਮਸ੍ਸ ਅਯਂ. ਸਿਲੋਪੋ. ਅਯਂ, ਇਮੇ. ਇਮਂ, ਇਮੇ.
‘‘ਅਨਿਮਿ ਨਾਮ੍ਹਿ ਚੇ’’ਤਿ ਇਮਸ੍ਸ ਅਨੋ, ਇਮਿ ਚ. ਅਨੇਨ, ਇਮਿਨਾ.
‘‘ਸਬ੍ਬਸ੍ਸਿਮਸ੍ਸੇ ਵਾ’’ਤਿ ਸੁਨਂਹਿਸੁ ਏਵਾ. ਏਹਿ, ਇਮੇਹਿ. ਵਾ ਸ੍ਮਾਸਸ੍ਮਿਂਸਂਸਾਸ੍ਵਤ੍ਤਨ੍ਤ੍ਵੇਵ.
ਇਮਸਦ੍ਦਸ੍ਸ ਚ.
ਸਸ੍ਮਾਸ੍ਮਿਂਸਂਸਾਸੁ ¶ ਇਮਸ੍ਸ ਅਤ੍ਤਂ ਵਾ ਹੋਤਿ. ਅਸ੍ਸ, ਇਮਸ੍ਸ. ਏਸਂ, ਏਸਾਨਂ, ਇਮੇਸਂ, ਇਮੇਸਾਨਂ. ਅਸ੍ਮਾ, ਇਮਮ੍ਹਾ, ਇਮਸ੍ਮਾ. ਏਹਿ, ਇਮੇਹਿ. ਅਸ੍ਮਿਂ, ਇਮਮ੍ਹਿ, ਇਮਸ੍ਮਿਂ. ਏਸੁ, ਇਮੇਸੁ.
ਅਤ੍ਤਪਕ੍ਖੇ – ‘‘ਨ ਤਿਮੇਹਿ ਕਤਾਕਾਰੇਹੀ’’ਤਿ ਸ੍ਮਾਸ੍ਮਿਨ੍ਨਂ ਮ੍ਹਾਮ੍ਹਿ ਨ ਸਿਜ੍ਝਨ੍ਤੇ.
੧੫੯. ਇਤ੍ਥਿਯਂ – ਅਯਂ. ਸੇਸਂ ਏਤਾਵ, ਸਂਸਾਸ੍ਵਤ੍ਤਂਵ ਵਿਸੇਸੋ.
੧੬੦. ਨਪੁਂਸਕੇ – ਸਵਿਭਤ੍ਤਿਸ੍ਸ ਵਾਤ੍ਵੇਵ.
‘‘ਇਮਸ੍ਸਿਦਮਂਸਿਸੁ ਨਪੁਂਸਕੇ’’ਤਿ ਇਮਸ੍ਸ ਇਦਂ ਵਾ. ਇਦਂ, ਇਮਂ ਇਮੇ, ਇਮਾਨਿ. ਏਵਂ ਦੁਤਿਯਾ.
੧੬੧. ਅਮੁ ¶ , ਸਿ.
ਵਾ ਅਨਪੁਂਸਕਸ੍ਸ ਸਿਮ੍ਹਿਤ੍ਵੇਵ.
‘‘ਅਮੁਸ੍ਸ ਮੋ ਸਂ’’ਤਿ ਮਸ੍ਸ ਸੋ ਵਾ, ਸਿਲੋਪੋ. ਅਸੁ.
‘‘ਸਬ੍ਬਤੋ ਕੋ’’ਤਿ ਸਬ੍ਬਨਾਮਤੋ ਕਾਗਮੋ. ‘‘ਸੋ’’ਤਿ ਓ, ਅਮੁਕੋ, ਪਕ੍ਖੇ – ਅਮੁ. ਅਮੂ, ਅਮੁਯੋ.
ਪੁਬ੍ਬੇਵ ¶ ਯੋਨਂ ਵੋਕਾਰੋ ਨ. ਅਮੁਂ. ਅਮੂ, ਅਮੁਯੋ. ਸੇਸਂ ਭਿਕ੍ਖੂਵ ਸਬ੍ਬਾਦਿਕਾਰਿਯਾਞ੍ਞਤ੍ਰ.
੧੬੨. ਇਤ੍ਥਿਯਂ – ਅਸੁ. ਸੇਸਂ ਯਾਗੁਸਮਂ. ਵਿਸੇਸੋਯਂ – ਅਮੁਸ੍ਸਾ, ਅਮੁਯਾ. ਅਮੂਸਂ, ਅਮੂਸਾਨਂ. ਅਮੁਸ੍ਸਂ, ਅਮੁਯਂ. ਅਮੂਸੁ.
੧੬੩. ਨਪੁਂਸਕੇ – ਸਵਿਭਤ੍ਤਿਸ੍ਸ ਅਂਸਿਸੁ ਨਪੁਂਸਕੇਤ੍ਵੇਵ.
‘‘ਅਮੁਸ੍ਸਾਦੁਂ’’ਤਿ ਅਦੁਂ. ਅਦੁਂ. ਅਮੂ, ਅਮੂਨਿ. ਏਵਂ ਦੁਤਿਯਾ.
੧੬੪. ‘‘ਸੇਸੇਸੁ ਚੇ’’ਤਿ ਸਬ੍ਬਤ੍ਥ ਕਿਸ੍ਸ ਕੋ. ਕੋ, ਕਾ, ਕਂ ਇਚ੍ਚਾਦਿ. ਲਿਙ੍ਗਤ੍ਤਯੇ ਸਬ੍ਬਸਮੋ.
੧੬੫. ਤੁਮ੍ਹ ¶ , ਸਿ, ਅਮ੍ਹ, ਸਿ.
ਸਵਿਭਤ੍ਤਿਸ੍ਸ ਤੁਮ੍ਹਮ੍ਹਾਨਨ੍ਤ੍ਯਧਿਕਾਰੋ.
ਤ੍ਵਮਹਂ ਸਿਮ੍ਹਿ ਚ.
ਸਿਮ੍ਹਿ ਸਵਿਭਤ੍ਤੀਨਂ ਤੁਮ੍ਹਮ੍ਹਾਨਂ ਤ੍ਵਂ ਅਹਂ ਹੋਨ੍ਤਿ. ਚਸਦ੍ਦੇਨ ਤੁਮ੍ਹਸ੍ਸ ਤੁਵਂ ਚ. ਤ੍ਵਂ, ਤੁਵਂ, ਅਹਂ. ਯੋ – ਤੁਮ੍ਹੇ.
‘‘ਮਯਂ ਯੋਮ੍ਹਿ ਪਠਮੇ’’ਤਿ ਅਮ੍ਹਸ੍ਸ ਮਯਂ ਹੋਤਿ. ਮਯਂ.
੧੬੬. ‘‘ਤਂਮਮਮ੍ਹੀ’’ਤਿ ਅਮ੍ਹਿ ਤਂ ਮਂ ਹੋਨ੍ਤਿ.
‘‘ਤਵਂ ਮਮਞ੍ਚ ਨਵਾ’’ਤਿ ਅਮ੍ਹਿ ਤਵਂ ਮਮਞ੍ਚ ਨਵਾ.
‘‘ਤੁਮ੍ਹਸ੍ਸ ਤੁਵਂ ਤ੍ਵਮਮ੍ਹੀ’’ਤਿ ਤੁਮ੍ਹਸ੍ਸ ਤੁਵਂ, ਤ੍ਵਞ੍ਚ. ਤਂ, ਤਵਂ, ਤੁਵਂ, ਤ੍ਵਂ, ਮਂ, ਮਮਂ.
ਆਕਨ੍ਤ੍ਵੇਵ.
‘‘ਵਾ ਯੋਪ੍ਪਠਮੋ’’ਤਿ ਦੁਤਿਯਾਯੋਸ੍ਸ ਆਕਂ ਵਾ. ਤੁਮ੍ਹਾਕਂ, ਤੁਮ੍ਹੇ. ਅਮ੍ਹਾਕਂ, ਅਮ੍ਹੇ.
੧੬੭. ‘‘ਨਾਮ੍ਹਿ ਤਯਾ ਮਯਾ’’ਤਿ ਨਾਮ੍ਹਿ ਤਯਾ ਮਯਾ ਹੋਨ੍ਤਿ. ‘‘ਤਯਾਤਯੀਨਂ ਤਕਾਰੋ ਤ੍ਵਤ੍ਤਂਵਾ’’ਤਿ ਤਸ੍ਸ ਤ੍ਵੋ ਵਾ. ਤ੍ਵਯਾ, ਤਯਾ, ਮਯਾ. ਤੁਮ੍ਹੇਹਿ, ਅਮ੍ਹੇਹਿ.
੧੬੮. ‘‘ਤਵ ¶ ਮਮ ਸੇ’’ਤਿ ਸੇ ਤਵ ਮਮ ਹੋਨ੍ਤਿ.
‘‘ਤੁਯ੍ਹਂ ਮਯ੍ਹਂ ਚੇ’’ਤਿ ਸੇ ਤੁਯ੍ਹਂ ਮਯ੍ਹਞ੍ਚ.
‘‘ਸਸ੍ਸਂ’’ਤਿ ਸਸ੍ਸ ਅਂ ਵਾ.
‘‘ਅਮ੍ਹਸ੍ਸ ਮਮਂ ਸਵਿਭਤ੍ਤਿਸ੍ਸ ਸੇ’’ਤਿ ਸੇ ਅਮ੍ਹਸ੍ਸ ਮਮਂ ਚ. ਤਵ, ਤੁਯ੍ਹਂ, ਤੁਮ੍ਹਂ, ਮਮ, ਮਯ੍ਹਂ, ਅਮ੍ਹਂ, ਮਮਂ.
‘‘ਤੁਮ੍ਹਮ੍ਹੇਹਿ ਨਮਾਕਂ’’ਤਿ ਨਂਵਚਨਸ੍ਸ ਆਕਂ. ਤੁਮ੍ਹਾਕਂ, ਅਮ੍ਹਾਕਂ. ਸ੍ਮਾਨਾਵ.
੧੬੯. ‘‘ਤੁਮ੍ਹਾਮ੍ਹਾਨਂ ਤਯਿ ਮਯੀ’’ਤਿ ਸ੍ਮਿਮ੍ਹਿ ਤਯਿ ਮਯਿ ਹੋਨ੍ਤਿ. ਤ੍ਵੇ ਕਤੇ - ਤ੍ਵਯਿ, ਤਯਿ, ਮਯਿ, ਤੁਮ੍ਹੇਸੁ, ਅਮ੍ਹੇਸੁ. ਲਿਙ੍ਗਤ੍ਤਯੇ ਸਮਂ.
ਪਦਤੋ ਦੁਤਿਯਾ ਚਤੁਤ੍ਥੀ ਛਟ੍ਠੀਸੁ ਵੋਨੋ.
ਅਤ੍ਥਜ੍ਜੋਤਕਾ ਵਣ੍ਣਾ ਪਦਂ, ਦੁਤਿਯਾ ਚਤੁਤ੍ਥੀ ਛਟ੍ਠੀ ਬਹੁਵਚਨੇਸੁ ਪਰੇਸੁ ਪਦਸ੍ਮਾ ਪਰੇਸਂ ਸਵਿਭਤ੍ਤੀਨਂ ਤੁਮ੍ਹਾਮ੍ਹਾਨਂ ਵੋਨੋਕਾਰਾ ਨਵਾ ਹੋਨ੍ਤਿ.
ਰਕ੍ਖਤੁ ¶ ਵੋ, ਪਸ੍ਸਤੁ ਨੋ, ਦਦਾਤਿ ਵੋ, ਦਦਾਹਿ ਨੋ, ਸਦ੍ਧਾ ਵੋ, ਸਤ੍ਥਾ ਨੋ.
ਨਵਾਤਿ ਕਿਂ, ਏਸੋ ਅਮ੍ਹਾਕਂ ਸਤ੍ਥਾ.
‘‘ਤੇਮੇਕਵਚਨੇਸੁ ਚੇ’’ਤਿ ਚਤੁਤ੍ਥੀਛਟ੍ਠੇਕਵਚਨੇਸੁ ਤੇ ਮੇ ਹੋਨ੍ਤਿ. ਦਦਾਮਿ ਤੇ, ਦਦਾਹਿ ਮੇ, ਇਦਂ ਤੇ, ਅਯਂ ਮੇ.
‘‘ਨਅਮ੍ਹੀ’’ਤਿ ¶ ਅਮ੍ਹਿ ਨਿਸੇਧੋ. ਪਸ੍ਸੇਥ ਤਂ, ਅਜਿਨਿ ਮਂ.
‘‘ਵਾ ਤਤਿਯੇ ਚੇ’’ਤਿ ਤਤਿਯੇਕਵਚਨੇ ਤੇ ਮੇ ਵਾ ਹੋਨ੍ਤਿ. ਕਤਂ ਤੇ ਤਯਾ ਵਾ. ਕਤਂ ਮੇ ਮਯਾ ਵਾ.
‘‘ਬਹੁਵਚਨੇਸੁ ਵੋਨੋ’’ਤਿ ਤਤਿਯਾਬਹੁਵਚਨੇਸੁ ਵੋ ਨੋ ਹੋਨ੍ਤਿ. ਬਹੁਵਚਨੇ ਪਠਮੇ ਯੋਮ੍ਹਿ ਚ. ਕਤਂ ਵੋ, ਕਤਂ ਨੋ, ਗਾਮਂ ਵੋ ਗਚ੍ਛੇਯ੍ਯਾਥ, ਗਾਮਂ ਨੋ ਗਚ੍ਛੇਯ੍ਯਾਮ.
ਸਙ੍ਖ੍ਯਾ
ਏਕਸਦ੍ਦੋ ਸਬ੍ਬਨਾਮੇਸੁ ਵੁਤ੍ਤੋ.
੧੭੩. ਦ੍ਵਾਦਯੋ ¶ ਅਟ੍ਠਾਰਸਨ੍ਤਾ ਬਹੁਵਚਨਨ੍ਤਾ.
ਸਵਿਭਤ੍ਤਿਸ੍ਸ, ਇਤ੍ਥਿਪੁਮਨਪੁਂਸਕਸਙ੍ਖ੍ਯਨ੍ਤਿ ਚਾਧਿਕਾਰੋ.
‘‘ਯੋਸੁ ਦ੍ਵਿਨ੍ਨਂ ਦ੍ਵੇ ਚੇ’’ਤਿ ਦ੍ਵਿਸ੍ਸ ਦ੍ਵੇ ਹੋਤਿ. ਦ੍ਵੇ, ਦ੍ਵੇ, ਦ੍ਵੀਭਿ, ਦ੍ਵੀਹਿ.
ਨੋ ਚ ਦ੍ਵਾਦਿਤੋ ਨਮ੍ਹਿ.
ਨਮ੍ਹਿ ਦ੍ਵਾਦਿਤੋ ਨਕਾਰਾਗਮੋ ਹੋਤਿ. ਦ੍ਵਿਨ੍ਨਂ, ਦ੍ਵੀਸੁ, ਲਿਙ੍ਗਤ੍ਤਯੇ ਸਮਂ.
੧੭੪. ਤਿਚਤੁਨ੍ਨਂ ਤਿਸ੍ਸੋ ਚਤਸ੍ਸੋ ਤਯੋ ਚਤ੍ਤਾਰੋ ਤੀਣਿ ਚਤ੍ਤਾਰਿ.
ਯੋਸੁ ਇਤ੍ਥਿਪੁਮਨਪੁਂਸਕੇਸੁ ਸਵਿਭਤ੍ਤੀਨਂ ਤਿਚਤੁਨ੍ਨਂ ਤਿਸ੍ਸੋ ਚਤਸ੍ਸੋ ਆਦਯੋ ਹੋਨ੍ਤਿ. ਤਯੋ, ਤਯੋ, ਤੀਭਿ, ਤੀਹਿ, ਤਿਨ੍ਨਂ.
‘‘ਇਣ੍ਣਮਿਣ੍ਣਨ੍ਨਂ ਤੀਹਿ ਸਙ੍ਖ੍ਯਾਹੀ’’ਤਿ ਤਿਸਦ੍ਦਤੋ ਨਂਇਚ੍ਚਸ੍ਸ ਇਣ੍ਣਂ ਇਣ੍ਣਨ੍ਨਂ ਚ. ਤਿਣ੍ਣਂ, ਤਿਣ੍ਣਨ੍ਨਂ, ਤੀਸੁ.
੧੭੫. ਇਤ੍ਥਿਯਂ-ਤਿਸ੍ਸੋ ¶ , ਤਿਸ੍ਸੋ, ਤੀਭਿ, ਤੀਹਿ.
‘‘ਨੋ ਚਾ’’ਦੋ ਚਕਾਰੇਨ ਨਮ੍ਹਿ ਸ੍ਸਂਆਗਮੋ, ਵਗ੍ਗਨ੍ਤੇਤਿਸ੍ਸਨਂ, ਤੀਸੁ.
੧੭੬. ਨਪੁਂਸਕੇ-ਤੀਣਿ, ਤੀਣਿ, ਤੀਹਿ.
‘‘ਓਸਰੇ ਚੇ’’ਤੀਹ ਚਕਾਰੇਨ ਯੋਸੁ ਉਸ੍ਸ ਉਰੋ. ‘‘ਤਤੋ ਯੋਨਮੋਤੂ’’ਤੀਹ ਤੁਕਾਰੇਨ ਯੋਨਂ ਓ. ਚਤੁਰੋ. ਏਵਂ ਦੁਤਿਯਾ. ਚਤੂਹਿ, ਚਤੁਨ੍ਨਂ, ਚਤੂਸੁ.
੧੭੮. ਇਤ੍ਥਿਯਂ ¶ , ਚਤਸ੍ਸੋ, ਚਤਸ੍ਸੋ, ਚਤੂਹਿ. ਪੁਬ੍ਬੇਵ ਸ੍ਸਂਆਗਮੋ. ਯਦਾਦਿਨਾ ਉਸ੍ਸ ਅਤ੍ਤਂ. ਚਤਸ੍ਸਨ੍ਨਂ, ਚਤੂਸੁ.
੧੭੯. ਨਪੁਂਸਕੇ, ਚਤ੍ਤਾਰਿ, ਚਤ੍ਤਾਰਿ.
੧੮੦. ‘‘ਪਞ੍ਚਾਦੀਨ ਮਕਾਰੋ’’ਤਿ ਯੋਸੁ ਸਵਿਭਤ੍ਤਿਸ੍ਸ ਪਞ੍ਚਾਦ੍ਯਨ੍ਤਸ੍ਸ ਅਤ੍ਤਂ. ਪਞ੍ਚ, ਪਞ੍ਚ.
‘‘ਪਞ੍ਚਾਦੀਨ ਮਤ੍ਤਂ’’ਤਿ ਸੁਨਂਹਿਸੁ ਪਞ੍ਚਾਦ੍ਯਨ੍ਤਸ੍ਸ ਅਤ੍ਤਂ. ਏਦੀਘਾਨਮਪਵਾਦੋਯਂ. ਪਞ੍ਚਹਿ, ਪਞ੍ਚਨ੍ਨਂ, ਪਞ੍ਚਸੁ. ਲਿਙ੍ਗਤ੍ਤਯੇ ਸਮਂ.
੧੮੧. ਏਵਂ ਛ ਸਤ੍ਤ ਅਟ੍ਠ ਨਵ ਦਸਾਦਯੋ ਅਟ੍ਠਾਰਸਨ੍ਤਾ.
੧੮੨. ਵੀਸਤ੍ਯਾਦਯੋ ¶ ਆਨਵੁਤਿਯਾ ਇਤ੍ਥਿਲਿਙ੍ਗਾ ਏਕਵਚਨਨ੍ਤਾ, ਵੀਸਤਿ ਰਤ੍ਤੀਵ. ਏਵਂ ਤਿਂਸਤਿ.
ਚਤ੍ਤਾਲੀਸਂ ਪਞ੍ਞਾਸਂ ਸਦ੍ਦੇਹਿ ਪਰਾਸਂ ਸਬ੍ਬਾਸਂ ਵਿਭਤ੍ਤੀਨਂ ‘‘ਸਬ੍ਬਾਸਮਾ’’ਦੋਤੀਹ ਆਦਿਸਦ੍ਦੇਨ ਲੋਪੋ, ਸਟ੍ਠਿ ਵੀਸਤੀ ਵ. ਏਵਂ ਸਤ੍ਤਤਿ ਅਸੀਤਿ ਨਵੁਤਿ.
ਸਤਂ ਨਪੁਂਸਕਮੇਕਵਚਨਨ੍ਤਂ. ਏਵਂ ਸਹਸ੍ਸਾਦਿ.
ਕੋਟਿ ਵੀਸਤੀਵ.
੧੮੩. ਰਾਸਿਭੇਦੇ ¶ ਤੁ ਸਬ੍ਬਤ੍ਥ ਬਹੁਵਚਨਮ੍ਪਿ. ਯਥਾ-ਦ੍ਵੇਵੀਸਤਿਯੋ ਬੁਦ੍ਧਦਨ੍ਤਾ. ਤਿਸ੍ਸੋ ਵੀਸਤਿਯੋ ਦਿਨਘਟਿਕਾ. ਏਵਮਞ੍ਞਤ੍ਰ.
ਏਸੇਸੋ ਏਤਨ੍ਤਿਪ੍ਪਸਿਦ੍ਧਿ, ਲੋਕਸ੍ਸ ਹੋਤਿ ਯਤ੍ਥਤ੍ਥੇਸੁ.
ਥੀਪੁਮਨਪੁਂਸਕਾਨਿਤ੍ਯੁਚ੍ਚਨ੍ਤੇ, ਤਾਨਿਮਾਨਿ ਲੋਕੇਨਾਤ੍ਥਾ.
ਅਲਿਙ੍ਗ
ਕ੍ਵਚਿ ਤੋ ਪਞ੍ਚਮ੍ਯਤ੍ਥੇ.
ਲਿਙ੍ਗਤੋ ਪਞ੍ਚਮ੍ਯਤ੍ਥੇ ਕ੍ਵਚਿ ਤੋਪ੍ਪਚ੍ਚਯੋ ਹੋਤਿ.
‘‘ਤ੍ਵਾਦਯੋ ਵਿਭਤ੍ਤਿਸਞ੍ਞਾਯੋ’’ਤਿ ਤੋਪ੍ਪਭੁਤਿਦਾਨ੍ਯਨ੍ਤਾਨਂ ਵਿਭਤ੍ਤਿਸਞ੍ਞਾ. ਤਸ੍ਮਾ ਤਦਨ੍ਤਾਨਮ੍ਪਿ ਵਿਭਤ੍ਯਨ੍ਤਤ੍ਤਾ ਪਦਤ੍ਤਂ ਸਿਦ੍ਧਨ੍ਤਿ ਨ ਪੁਨ ਵਿਭਤ੍ਤਿ. ਚੋਰਸ੍ਮਾ ਚੋਰਤੋ. ਏਵਂ ਪਿਤਿਤੋ, ਏਤ੍ਥ ‘‘ਪਿਤਾਦੀਨ ਮਸਿਮ੍ਹਿ’’ ਤ੍ਯਤ੍ਰਾਸਿਮ੍ਹਿਗ੍ਗਹਣੇਨ ਤੋਮ੍ਹਿ ਪਿਤਾਦੀਨਂ ਉਸ੍ਸ ਇ.
ਇਮਸ੍ਸਿ ਥਨ੍ਦਾਨਿਹਤੋਧੇਸੁ ਚ.
ਥਂਆਦੀਸੁ ਪਰੇਸੁ ਇਮਸ੍ਸ ਇ ਹੋਤਿ. ਇਤੋ.
‘‘ਸਬ੍ਬਸ੍ਸੇਤਸ੍ਸਾਕਾਰੋ ਵਾ’’ਤਿ ਤੋਥੇਸ੍ਵੇਤਸ੍ਸ ਅਤ੍ਤਂ ਵਾ, ਅਤੋ, ਏਤ੍ਤੋ. ਪਕ੍ਖੇ- ‘‘ਸਰਲੋਪਾ’’ਦਿਨਾ ਅਕਾਰਲੋਪੋ.
‘‘ਤ੍ਰਤੋਥੇਸੁ ¶ ਚੇ’’ਤਿ ਕਿਸ੍ਸ ਕੁ. ਕੁਤੋ.
‘‘ਕ੍ਵਚਿ ਤੋ’’ਤਿ ਸੁਤ੍ਤਦ੍ਵਿਧਾਕਰਣੇਨ ਸਤ੍ਤਮ੍ਯਤ੍ਥੇ ਚ ਤੋ ਹੋਤਿ, ਆਦਿਸ੍ਮਿਂ, ਆਦਿਤੋ.
੧੮੫. ‘‘ਤ੍ਰਥ ¶ ਸਤ੍ਤਮਿਯਾ ਸਬ੍ਬਨਾਮੇਹੀ’’ਤਿ ਸਤ੍ਤਮ੍ਯਤ੍ਥੇ ਤ੍ਰਥਪ੍ਪਚ੍ਚਯਾ ਹੋਨ੍ਤਿ. ਸਬ੍ਬਸ੍ਮਿਂ, ਸਬ੍ਬਤ੍ਰ, ਸਬ੍ਬਤ੍ਥ, ਦ੍ਵਿਤ੍ਤਂ. ਏਵਂ ਅਤ੍ਰ, ਅਤ੍ਥ. ਏਤ੍ਥ ‘‘ਤ੍ਰੇ ਨਿਚ੍ਚ’’ਨ੍ਤਿ ਪੁਬ੍ਬੇ ਏਤਸ੍ਸ ਅ. ਕੁਤ੍ਰ, ਕੁਤ੍ਥ.
‘‘ਸੇਸੇਸੁ ਚੇ’’ਤਿ ਕਾਦੇਸੇ-ਕਤ੍ਥ.
੧੮੬. ‘‘ਕਿਸ੍ਮਾ ਵੋ ਚੇ’’ਤਿ ਵਪ੍ਪਚ੍ਚਯੋ. ‘‘ਕਿਸ੍ਸ ਕ ਵੇਚੇ’’ਤਿ ਕੋ, ਕਕਾਰਾਕਾਰਲੋਪੋ. ਕ੍ਵ.
੧੮੭. ‘‘ਹਿਂ ਹਂ ਹਿਞ੍ਚਨ’’ਨ੍ਤਿ ਕਸ੍ਮਾ ਹਿਂ ਆਦਿਪਚ੍ਚਯਾ. ‘‘ਕੁ ਹਿਂ ਹਂਸੁ ਚੇ’’ਤਿ ਕਿਸ੍ਸ ਕੁ. ਚਕਾਰੇਨ ਹਿਞ੍ਚਨਂ ਦਾਚਨਂਸੁ ਚ. ਕੁਹਿਂ, ਕੁਹਂ, ਕੁਹਿਞ੍ਚਨਂ.
੧੮੮. ‘‘ਤਮ੍ਹਾ ਚੇ’’ਤਿ ਹਿਂਹਂ. ਤਹਿਂ, ਤਹਂ.
੧੯੦. ‘‘ਇਮਸ੍ਮਾ ¶ ਹਧਾ ਚੇ’’ਤਿ ਹਧਾ. ਇਹ, ਇਧ.
੧੯੧. ‘‘ਸਬ੍ਬਤੋ ਧੀ’’ਤਿ ਧਿ. ਸਬ੍ਬਧਿ.
‘‘ਕਿਂਸਬ੍ਬਞ੍ਞੇਕਯਕੁਹਿ ਦਾਦਾਚਨ’’ਨ੍ਤਿ ਕਿਂ ਆਦਿਤੋ ਦਾ, ਦਾਚਨਂ ਚ. ਕਸ੍ਮਿਂ ਕਾਲੇ ਕਦਾ, ਕੁਦਾਚਨਂ.
‘‘ਸਬ੍ਬਸ੍ਸ ਸੋ ਦਾਮ੍ਹਿ ਵਾ’’ਤਿ ਸਬ੍ਬਸ੍ਸ ਸੋ ਵਾ. ਸਦਾ, ਸਬ੍ਬਦਾ.
੧੯੩. ‘‘ਤਮ੍ਹਾ ਦਾਨਿ ਚੇ’’ਤਿ ਦਾਨਿ, ਦਾ ਚ. ਤਦਾਨਿ, ਤਦਾ.
੧੯੪. ਯਦਾਦਿਨਾ ਇਮਸਦ੍ਦਾ, ਸਮਾਨਾਪਰੇਹਿ ਚ ਯਥਾਸਙ੍ਖ੍ਯਂ ਜ੍ਜ ਜ੍ਜੁਪ੍ਪਚ੍ਚਯਾ, ਇਮ, ਸਮਾਨਾਨਂ ਅ, ਸਾ ਚ. ਅਜ੍ਜ, ਸਜ੍ਜੁ, ਅਪਰਜ੍ਜੁ.
੧੯੫. ‘‘ਇਮਸ੍ਮਾ ¶ ਰਹਿਧੁਨਾਦਾਨਿ ਚੇ’’ਤਿ ਰਹ੍ਯਾਦਿਪ੍ਪਚ੍ਚਯਾ. ‘‘ਏਤ ਰਹਿਮ੍ਹੀ’’ਤਿ ਇਮਸ੍ਸ ਏਤੋ. ਏਤਰਹਿ.
‘‘ਅ ਧੁਨਾਮ੍ਹਿ ਚੇ’’ਤਿ ਇਮਸ੍ਸ ਅ. ਅਧੁਨਾ, ਇਦਾਨਿ.
ਸਬ੍ਬਾਸਮਾਵੁਸੋਪਸਗ੍ਗਨਿਪਾਤਾਦੀਹਿ ਚ.
ਏਤੇਹਿ ਪਰਾ ਸਬ੍ਬਾ ਵਿਭਤ੍ਤੀ ਲੁਪ੍ਯਨ੍ਤੇ. ਤ੍ਵਂ ਆਵੁਸੋ, ਤੁਮ੍ਹੇ ਆਵੁਸੋ.
ਉਪਸਗ੍ਗਨਿਪਾਤ
ਪ ¶ ਪਰਾ ਨਿ ਨੀ ਉ ਦੁ ਸਂ ਵਿ ਅਵ ਅਨੁ ਪਰਿ ਅਧਿ ਅਭਿ ਪਤਿ ਸੁ ਆ ਅਤਿ ਅਪਿ ਅਪ ਉਪ ਏਤੇ ਵੀਸਤ੍ਯੁਪਸਗ੍ਗਾ.
ਚ ਨ ਵ ਵਾ ਮਾ ਹਿ ਧਿ ਚਿ ਕੁ ਤੁ ਨੁ ਚੇ ਰੇ ਹੇ ਸ੍ਵੇ ਵੇ ਵੋ ਖੋ ਨੋ ਤੋ ਯਂ ਨਂ ਤਂ ਕਿਂ ਹਨ੍ਦ ਕਿਰ ਏਵ ਕੀਵ ਯਾਵ ਤਾਵ ਵਤ ਵਥ ਅਥ ਅਙ੍ਗ ਇਙ੍ਘ ਤਗ੍ਘ ਆਮ ਨਾਮ ਨੂਨ ਪੁਨ ਪਨ ਆਹ ਸਹ ਸਕ੍ਕਾ ਲਬ੍ਭਾ ਹੇਟ੍ਠਾ ਆਰਾ ਦੂਰਾ ਦਿਵਾ ਨਵਾ ਵਿਨਾ ਨਾਨਾ ਅਦ੍ਧਾ ਮੁਧਾ ਮਿਚ੍ਛਾ ਪਚ੍ਛਾ ਆਵਿ ਸਕ੍ਖਿ ਸਚ੍ਚਿ ਸਚ੍ਛਿ ਬਹਿ ਯਦਿ ਇਤਿ ਕਿਨ੍ਤਿ ਅਤ੍ਥਿ ਸੋਤ੍ਥਿ ਖਲੁ ਨਨੁ ਕਿਮੁ ਅਸ੍ਸੁ ਯਗ੍ਘੇ ਸਚੇ ਹਵੇ ਸੁਵੇ ਅਰੇ ਪੁਰੇ ਨਮੋ ਤਿਰੋ ਅਧੋ ਅਥੋ ਅਹੋ ਰਹੋ ਹੀਯੋ ਭੀਯੋ ਅਨ੍ਤੋ ਪਾਤੋ ਸੁਦਂ ਕਲ੍ਲਂ ਏਵਂ ਧੁਵਂ ਅਲਂ ਹਲਂ ਸਯਂ ਸਾਯਂ ਸਮਂ ਸਾਮਂ ਕਾਮਂ ਪਾਰਂ ਓਰਂ ਚਿਰਂ ਹੁਰਂ ਅਹਂ ਸਹਂ ਉਚ੍ਚਂ ਨੀਚਂ ਸਕਿਂ ਸਦ੍ਧਿਂ, ਅਥਵਾ ਅਨ੍ਤਰਾ ਆਰਕਾ ਬਾਹਿਰਾ ਬਹਿਦ੍ਧਾ ਯਾਵਤਾ ਤਾਵਤਾ ਸਮਨ੍ਤਾ ਸਾਮਨ੍ਤਾ ਆਮਨ੍ਤਾ ਸਮ੍ਮੁਖਾ ਚਰਹਿ ਤਰਹਿ ਸਮ੍ਪਤਿ ਆਯਤਿ ਉਪਰਿ ਯਾਵਦੇ ਤਾਵਦੇ ਤਿਰਿਯਂ ਸਨਿਕਂ ਸਸਕ੍ਕਂ ਏਤ੍ਤਾਵਤਾ ਪਰਮ੍ਮੁਖਾ ਕਿਤ੍ਤਾਵਤਾ ਏਤਰਹਿ ਅਞ੍ਞਦਤ੍ਥੁ ਸੇਯ੍ਯਥਿਦਂ ਅਪ੍ਪੇਵਨਾਮ ਭੀਯੋਸੋਮਤ੍ਤਾਯ ਇਚ੍ਚਾਦਯੋ ਨਿਪਾਤਾ.
੧੯੮. ਸਦਿਸਾ ¶ ਯੇ ਤਿਲਿਙ੍ਗੇਸੁ, ਸਬ੍ਬਾਸੁ ਚ ਵਿਭਤ੍ਤੀਸੁ.
ਵਚਨੇਸੁ ਚ ਸਬ੍ਬੇਸੁ, ਤੇ ਨਿਪਾਤਾਤਿ ਕਿਤ੍ਤਿਤਾ.
ਯਥਾ ¶ – ਉਚ੍ਚਂ ਰੁਕ੍ਖੋ, ਲਤਾ, ਘਰਂ ਵਾ, ਉਚ੍ਚਂ ਰੁਕ੍ਖੋ. ਹੇ ਰੁਕ੍ਖ, ਰੁਕ੍ਖਂ, ਰੁਕ੍ਖੇਨ, ਰੁਕ੍ਖਸ੍ਸ, ਰੁਕ੍ਖਸ੍ਮਾ, ਰੁਕ੍ਖੇ ਵਾ ਇਚ੍ਚਾਦਿ. ਉਚ੍ਚਂ ਰੁਕ੍ਖੋ, ਰੁਕ੍ਖਾ ਵਾ ਇਚ੍ਚਾਦਿ. ਏਵਂ ਲਤਾ, ਘਰਾਨਿ.
ਉਭਯੇਸੁ ਵਿਭਤ੍ਯਤ੍ਤ -
ਕ੍ਰਿਯਦੇਸ ਸਮਯ ਦਿਸਾਗੁਣਤ੍ਥੇਹਿ;
ਸਬ੍ਬਾਪਿ ਯਥਾਯੋਗਂ,
ਵਿਭਤ੍ਤਿਯੋਞ੍ਞੇਹਿ ਤੁਪ੍ਪਠਮਾ.
ਤਂ ਯਥਾ – ਅਧਿਅਨ੍ਤੋਸਦ੍ਦੇਹਿ ਸਤ੍ਤਮੀ. ਸਯਂਸਦ੍ਦਾ ਤਤਿਯਾ, ਛਟ੍ਠੀ ਚ. ਨਮੋਸਦ੍ਦਾ ਪਠਮਾ, ਦੁਤਿਯਾ ਚ. ਪਾਰਂਸਦ੍ਦਾ ਸਤ੍ਤਮੀ. ਦਿਵਾਸਦ੍ਦਾ ਪਠਮਾ, ਦੁਤਿਯਾ, ਸਤ੍ਤਮੀ ਚ. ਹੇਟ੍ਠਾਸਦ੍ਦਾ ਸਤ੍ਤਮੀ. ਉਚ੍ਚਂਸਦ੍ਦਾ ਸਬ੍ਬਾਪਿ. ਪਸਦ੍ਦਾ ਚ ਚਸਦ੍ਦਾ ਚ ਪਠਮਾ, ਹੇਸਦ੍ਦਾ ਆਲਪਨੇ ਪਠਮਾ. ਤਥਾਞ੍ਞੇਹਿਪਿ.
੨੦੦. ਉਪਸਗ੍ਗਾ ¶ ਸਬ੍ਬੇਪਿ ਸਦ੍ਦਨ੍ਤਰੇਨ ਸਹ ਪਯੁਜ੍ਜਨ੍ਤੇ. ਨਿਪਾਤਾ ਤੁ ਕੇਚਿ ਵਿਸੁਮ੍ਪਿ. ਯਥਾ – ਪਹਾਰੋ, ਪਹਰਤਿ, ਸਾ ਚ ਸੋ ਚ ਭਾਸਤਿ ਵਾ ਕਰੋਤਿ ਵਾ, ਸੋਤ੍ਥਿਤ੍ਯਾਦਿ.
੨੦੧. ਏਕੇਕਲਿਙ੍ਗਂ ¶ ਦ੍ਵਿਲਿਙ੍ਗਂ, ਤਿਲਿਙ੍ਗਂ ਚਾਪ੍ਯਲਿਙ੍ਗਿਕਂ.
ਚਤੁਧੇਤਿ ਨਾਮਂ ਨਾਮਂ, ਨਮਤ੍ਯਤ੍ਥਨ੍ਤਿ ਕਿਤ੍ਤਿਤਂ.
ਨਾਮਿਕਂ.
੩. ਸਮਾਸਕਣ੍ਡ
ਸਮਾਸਲਕ੍ਖਣਾਦਿ
੨੦੨. ਨਾਮਾਨਂ ¶ ਸਮਾਸੋ ਯੁਤ੍ਤਤ੍ਥੋਤ੍ਯਧਿਕਾਰੋ. ਸਮਾਸੋਤਿ ਭਿਨ੍ਨਤ੍ਥਾਨਂ ਪਦਾਨ ਮੇਕਤ੍ਥਤਾ. ਯੁਤ੍ਤਤ੍ਥੋਤਿ ਅਞ੍ਞਮਞ੍ਞਸਮ੍ਬਨ੍ਧਤ੍ਥੋ.
ਵਿਭਾਸਾਤ੍ਯਧਿਕਾਤਬ੍ਬਂ ¶ ਵਾਕ੍ਯਤ੍ਥਂ.
ਕਮ੍ਮਧਾਰਯਸਮਾਸ
੨੦੩. ‘‘ਮਹਨ੍ਤੋ ਚ ਸੋ ਵੀਰੋ ਚਾ’’ਤਿ ਵਾਕ੍ਯੇ –
ਦ੍ਵਿਪਦੇ ਤੁਲ੍ਯਾਧਿਕਰਣੇ ਕਮ੍ਮਧਾਰਯੋ.
ਭਿਨ੍ਨਪ੍ਪਵਤ੍ਤਿਨਿਮਿਤ੍ਤਾ ¶ ਸਦ੍ਦਾ ਏਕਸ੍ਮਿਂ ਵਤ੍ਥੁਨਿ ਪਵਤ੍ਤਾ ਤੁਲ੍ਯਾਧਿਕਰਣਾ, ਵਿਸੇਸਨਵਿਸੇਸਸ੍ਸਭੂਤਾ ਸਮਾਨਾਧਿਕਰਣਾ ਦ੍ਵੇ ਪਦਾ ਯਦਾ ਸਮਸ੍ਯਨ੍ਤੇ, ਤਦਾ ਸੋ ਸਮਾਸੋ ਕਮ੍ਮਧਾਰਯੋ
ਨਾਮ ¶ , ਇਧ ਵਾ ਸਮਾਸਸੁਤ੍ਤਾਨਿ ਸਞ੍ਞਾਦ੍ਵਾਰੇਨ ਸਮਾਸਵਿਧਾਯਕਾਨਿ.
ਅਗ੍ਗਹਿਤਵਿਸੇਸਨਾ ¶ ਬੁਦ੍ਧਿ ਵਿਸੇਸ੍ਸਮ੍ਹਿ ਨ ਉਪ੍ਪਜ੍ਜਤੀਤਿ ਵਿਸੇਸਨਂ ਪੁਬ੍ਬਂ ਹੋਤਿ, ਸਮਾਸੇਨੇਵ ਤੁਲ੍ਯਾਧਿਕਰਣਤ੍ਤਸ੍ਸ ਵੁਤ੍ਤਤ੍ਤਾ ਤਪ੍ਪਕਾਸਨਤ੍ਥਂ ਪਯੁਤ੍ਤਾ ਸਮਾਸਤੋ ਅਤਿਰਿਤ੍ਤਾ ਚ ਸੋ ਇਚ੍ਚੇਤੇ ‘‘ਵੁਤ੍ਤਟ੍ਠਾਨਮਪ੍ਪਯੋਗੋ’’ਤਿ ਞਾਯਾ ਨਪ੍ਪਯੁਜ੍ਜਨ੍ਤੇ. ਏਵਮਞ੍ਞਤ੍ਰ.
ਤੇਸਂ ਵਿਭਤ੍ਤਿਯੋ ਲੋਪਾ ਚ.
ਤੇਸਂ ਯੁਤ੍ਤਤ੍ਥਾਨਂ ਸਮਾਸਾਨਂ ਪੁਬ੍ਬੁਤ੍ਤਰਪਦਾਨਂ ਵਿਭਤ੍ਤੀ ਲੁਪ੍ਯਨ੍ਤੇ, ਚਕਾਰੇਨ ਕ੍ਵਚਿ ਨ.
ਤਤੋ ਮਹਨ੍ਤ ਵੀਰ ਇਤਿ ਚ ਰੂਪਪ੍ਪਸਙ੍ਗੇ –
ਪਕਤਿ ਚਸ੍ਸ ਸਰਨ੍ਤਸ੍ਸ.
ਵਿਭਤ੍ਤੀਸੁ ¶ ਲੁਤ੍ਤਾਸੁ ਸਰਨ੍ਤਸ੍ਸ ਪੁਬ੍ਬਭੂਤਸ੍ਸ, ਪਰਭੂਤਸ੍ਸ ਚ ਅਸ੍ਸ ਸਮਾਸਪਦਸ੍ਸ ਪਕਤਿ ਹੋਤੀਤੀਹ ਲੁਤ੍ਤਾਕਾਰਾ ਪੁਨਾਨੀਯਨ੍ਤੇ.
ਤਤੋ ਮਹਨ੍ਤ ਵੀਰਇਤਿ ਠਿਤੇ –
‘‘ਮਹਤਂ ¶ ਮਹਾ ਤੁਲ੍ਯਾਧਿਕਰਣੇ ਪਦੇ’’ਤਿ ਮਹਨ੍ਤਸ੍ਸ ਮਹਾ.
ਤਦ੍ਧਿਤ ਸਮਾਸ ਕਿਤਕਾ ਨਾਮਂਵਾਤਵੇਤੁਨਾਦੀਸੁ ਚ.
ਤਦ੍ਧਿਤਾਦਯੋ ਨਾਮਂ ਇਵ ਦਟ੍ਠਬ੍ਬਾ ਤਵੇਪ੍ਪਭੁਤਿਪਚ੍ਚਯੇ ਵਜ੍ਜੇਤ੍ਵਾ.
ਤਤੋ ¶ ਵਤ੍ਤਿਚ੍ਛਾਯ ਸ੍ਯਾਦਿ. ਮਹਾਵੀਰੋ, ਮਹਾਵੀਰਾਇਚ੍ਚਾਦਿ.
੨੦੪. ਕਮ੍ਮਧਾਰਯੋ ¶ ਦ੍ਵਨ੍ਦੋ ਚ, ਤਪ੍ਪੁਰਿਸੋ ਚ ਲਾਭਿਨੋ.
ਤਯੋ ਪਰਪਦੇ ਲਿਙ੍ਗਂ, ਬਹੁਬ੍ਬੀਹਿ ਪਦਨ੍ਤਰੇ.
੨੦੫. ਰਤ੍ਤਾ ਚ ਸਾ ਪਟੀ ਚਾਤਿ ਰਤ੍ਤਪਟੀ, ਮਹਨ੍ਤੀ ਚ ਸਾ ਸਦ੍ਧਾ ਚਾਤਿ ਮਹਾਸਦ੍ਧਾ. ਏਤ੍ਥ ‘‘ਕਮ੍ਮਧਾਰਯਸਞ੍ਞੇ ਚੇ’’ਤਿ ਪੁਬ੍ਬਪਦੇ ਪੁਮੇਵ ਕਤੇ ਆਈਪਚ੍ਚਯਾਨਂ ਨਿਵੁਤ੍ਤਿ.
੨੦੬. ਨੀਲਞ੍ਚ ਤਂ ਉਪ੍ਪਲਞ੍ਚਾਤਿ ਨੀਲੁਪ੍ਪਲਂ, ਸਤ੍ਥੀਵ ਸਤ੍ਥਿ, ਸਤ੍ਥਿ ਚ ਸਾ ਸਾਮਾ ਚਾਤਿ ਸਤ੍ਥਿਸਾਮਾ. ਮੁਖਮੇਵ ਚਨ੍ਦੋ ਮੁਖਚਨ੍ਦੋ.
ਵਿਸੇਸਨਵਿਸੇਸ੍ਸਾਨਂ ¶ ਯਥੇਚ੍ਛਤ੍ਤਾ ਕ੍ਵਚਿ ਵਿਸੇਸਨਂ ਪਰਂ ਹੋਤਿ, ਖਤ੍ਤਿਯਭੂਤੋਇਚ੍ਚਾਦਿ, ਇਚ੍ਛਾ ਚ ਯਥਾਤਨ੍ਤਿ.
ਉਭੇ ਤਪ੍ਪੁਰਿਸ ਸਮਾਸ
੨੦੭. ਨਸਦ੍ਦਾ ਸਿ, ਤਸ੍ਸ ਲੋਪੋ. ਨ ਸੁਰੋ ਅਸੁਰੋ.
ਏਤ੍ਥ ਕਮ੍ਮਧਾਰਯੇ ਕਤੇ – ‘‘ਉਭੇ ਤਪ੍ਪੁਰਿਸਾ’’ਤਿ ਤਪ੍ਪੁਰਿਸਸਞ੍ਞਾ. ‘‘ਅਤ੍ਤਨ੍ਨਸ੍ਸ ਤਪ੍ਪੁਰਿਸੇ’’ਤਿ ਨਸ੍ਸ ਅ. ਨ ਅਸ੍ਸੋ ਅਨਸ੍ਸੋ. ਏਤ੍ਥ ‘‘ਸਰੇ ਅਨ’’ਤਿ ਨਸ੍ਸ ਅਨ.
੨੦੮. ‘‘ਨਾਮਾਨਂ ¶ ਸਮਾਸੋ’’ਤਿ ਸੁਤ੍ਤੇ ਦ੍ਵਿਧਾਕਤੇ ਅਯੁਤ੍ਤਤ੍ਥਾਨਮ੍ਪਿ ਕ੍ਵਚਿ ਸਮਾਸੋ. ਨ ਪੁਨ ਗੇਯ੍ਯਾ ਅਪੁਨਗੇਯ੍ਯਾ ਗਾਥੇਤ੍ਯਾਦਿ. ਏਤ੍ਥ ਗੇਯ੍ਯੇਨ ਸਮ੍ਬਨ੍ਧੋ ਨ-ਸਦ੍ਦੋ ਅਯੁਤ੍ਤਤ੍ਥੇਨਾਪਿ ਪੁਨੇਨ ਯੋਗਵਿਭਾਗਬਲਾ ਸਮਸ੍ਯਤੇ.
ਦਿਗੁਸਮਾਸ
੨੦੯. ਤਯੋ ¶ ਲੋਕਾ ਸਮਾਹਟਾ ਤਿਲੋਕਂ.
ਏਤ੍ਥ ‘‘ਸਙ੍ਖ੍ਯਾਪੁਬ੍ਬੋ ਦਿਗੂ’’ਤਿ ਕਮ੍ਮਧਾਰਯਸ੍ਸ ਦਿਗੁਸਞ੍ਞਾ. ‘ਦਿਗੁਸ੍ਸੇਕਤ੍ਤਂ’’ਤਿ ਏਕਤ੍ਤਂ, ਨਪੁਂਸਕਤ੍ਤਞ੍ਚ.
ਸੁਦ੍ਧਤਪ੍ਪੁਰਿਸਸਮਾਸ
੨੧੦. ਤਪ੍ਪੁਰਿਸਾ ¶ ਤ੍ਵੇਵ.
ਅਮਾਦਯੋ ਪਰਪਦੇਹਿ.
ਦੁਤਿਯਨ੍ਤਾਦਯੋ ਪਰਪਦੇਹਿ ਨਾਮੇਹਿ ਯਦਾ ਸਮਸ੍ਯਨ੍ਤੇ, ਤਦਾ ਸੋ ਸਮਾਸੋ ਤਪ੍ਪੁਰਿਸੋ ਨਾਮ.
ਗਾਮਂ ¶ ਗਤੋ ਗਾਮਗਤੋ.
‘‘ਪਸ੍ਸ ਵਾਸਿਟ੍ਠ ਗਾਮਂ, ਗਤੋ ਤਿਸ੍ਸੋ ਸਾਵਤ੍ਥਿਂ’’ਤ੍ਯ ਤ੍ਰਾਯੁਤ੍ਤਤ੍ਥਤਾਯ ਨ ਸਮਾਸੋ. ਤਥਾ ਞ੍ਞਤ੍ਰ ਞੇਯ੍ਯਂ.
੨੧੧. ਰਞ੍ਞਾ ¶ ਹਤੋ ਰਾਜਹਤੋ.
ਕਿਚ੍ਚਨ੍ਤੇਹਿ ਭੀਯੋ ਅਧਿਕਤ੍ਥਵਚਨੇ.
ਤਬ੍ਬ, ਅਨੀਯ, ਣ੍ਯ, ਤੇਯ੍ਯ, ਰਿਚ੍ਚਪ੍ਪਚ੍ਚਯਾ ਕਿਚ੍ਚਾ. ਥੁਤਿਨਿਨ੍ਦਤ੍ਥਮਜ੍ਝਾਰੋਪਿਤਤ੍ਥਂ ਵਚਨਂ ਅਧਿਕਤ੍ਥਵਚਨਂ. ਸੋਣਲੇਯ੍ਯੋ ਕੂਪੋਇਚ੍ਚਾਦਿ. ਸੋਣੇਹਿ ਯਥਾ ਲਿਯ੍ਹਤੇ, ਤਥਾ ਪੁਣ੍ਣਤ੍ਤਾ ਥੁਤਿ. ਤੇਹਿ ਉਚ੍ਛਿਟ੍ਠਤ੍ਤਾ ਨਿਨ੍ਦਾ ਚ.
ਦਧਿਨਾ ਉਪਸਿਤ੍ਤਂ ਭੋਜਨਂ ਦਧਿਭੋਜਨਂ, ਸਮਾਸਪਦੇਨੇਵ ਉਪਸਿਤ੍ਤਕ੍ਰਿਯਾਯ ਕਥਨਾ ਨਤ੍ਥੇਤ੍ਥਾਯੁਤ੍ਤਤ੍ਥਤਾ. ਉਪਸਿਤ੍ਤਸਦ੍ਦਾਪ੍ਪਯੋਗੋ ਪੁਬ੍ਬੇਵ.
੨੧੨. ਕਰਣੇ ¶ ਤੁ-ਅਸਿਨਾ ਕਲਹੋ ਅਸਿਕਲਹੋ.
੨੧੩. ਬੁਦ੍ਧਸ੍ਸ ਦੇਯ੍ਯਂ ਬੁਦ੍ਧਦ੍ਦੇਯ੍ਯਂ, ਪਰਸ੍ਸਪਦਂ, ਏਤ੍ਥ ਵਿਭਤ੍ਯਲੋਪੋ. ਏਵਂ ਅਤ੍ਤਨੋਪਦਮਿਚ੍ਚਾਦਿ.
੨੧੪. ਚੋਰਸ੍ਮਾ ¶ ਭਯਂ ਚੋਰਭਯਂ. ਏਵਂ ਬਦ੍ਧਨਮੁਤ੍ਤੋਚ੍ਚਾਦਿ.
‘‘ਬ੍ਰਾਹ੍ਮਣਸ੍ਸ ਕਣ੍ਹਾ ਦਨ੍ਤਾ’’ ਇਚ੍ਚਤ੍ਰ ਦਨ੍ਤਾਪੇਕ੍ਖਾ ਛਟ੍ਠੀਤਿ ਕਣ੍ਹੇਨ ਸਮ੍ਬਨ੍ਧਾਭਾਵਾ ਨ ਸਮਾਸੋ. ਯਦਾ ਤੁ ਕਣ੍ਹਾ ਚ ਤੇ ਦਨ੍ਤਾ ਚੇਤਿ ਕਮ੍ਮਧਾਰਯੋ, ਤਦਾ ਛਟ੍ਠੀ ਕਣ੍ਹਦਨ੍ਤਾਪੇਕ੍ਖਾਤਿ ਬ੍ਰਾਹ੍ਮਣਕਣ੍ਹਦਨ੍ਤਾਤਿ ਸਮਾਸੋ ਹੋਤੇਵ.
੨੧੬. ‘‘ਰਞ੍ਞੋ ¶ ਮਾਗਧਸ੍ਸ ਧਨ’’ ਨ੍ਤ੍ਯਤ੍ਰ ਰਞ੍ਞੋਤਿ ਛਟ੍ਠੀ ਧਨ ਮਪੇਕ੍ਖਤੇ, ਨ ਮਾਗਧਂ. ਰਾਜਾ ਏਵ ਮਾਗਧਸਦ੍ਦੇਨ ਵੁਚ੍ਚਤੇਤਿ ਭੇਦਾਭਾਵਾ ਸਮ੍ਬਨ੍ਧਾਭਾਵੋਤਿ ਤੁਲ੍ਯਾਧਿਕਰਣੇਨ ਮਾਗਧੇਨ ਸਹ ਰਾਜਾ ਨ ਸਮਸ੍ਯਤੇ. ਦ੍ਵਿਟ੍ਠੋ ਹਿ ਸਮ੍ਬਨ੍ਧੋ.
ਰਞ੍ਞੋ ¶ ਅਸ੍ਸੋ ਪੁਰਿਸੋ ਚੇ’’ ਤ੍ਯ ਤ੍ਰ ਰਞ੍ਞੋ ਅਸ੍ਸੋ, ਰਞ੍ਞੋ ਪੁਰਿਸੋ ਤਿ ਚ ਪਚ੍ਚੇਕਂ ਸਮ੍ਬਨ੍ਧਤੋ ਸਾਪੇਕ੍ਖਤਾ ਅਤ੍ਥੀਤਿ ਨ ਸਮਾਸੋ. ‘‘ਅਸ੍ਸੋ ਚ ਪੁਰਿਸੋ ਚਾ’’ਤਿ ਦ੍ਵਨ੍ਦੇ ਕਤੇ ਤੁ ਰਾਜਸ੍ਸਪੁਰਿਸਾਤਿ ਹੋਤੇਵ, ਅਞ੍ਞਾਨਪੇਕ੍ਖਤ੍ਤਾ.
‘‘ਰਞ੍ਞੋ ਗਰੁਪੁਤ੍ਤੋ’’ ਇਚ੍ਚਤ੍ਰ ਰਾਜਾਪੇਕ੍ਖਿਨੋਪਿ ਗਰੁਨੋ
ਪੁਤ੍ਤੇਨ ¶ ਸਹ ਸਮਾਸੋ, ਗਮਕਤ੍ਤਾ. ਗਮਕਤ੍ਤਮ੍ਪਿ ਸਮਾਸਸ੍ਸ ਨਿਬਨ੍ਧਨਂ. ਤਤ੍ਥ ਗਰੁਨੋ ਪੁਤ੍ਤੋਤਿ ਵਿਗ੍ਗਹੋ, ਏਵਮਞ੍ਞਤ੍ਰ.
ਕ੍ਵਚਿ ਨਿਨ੍ਦਾਯਂ - ਕੂਪੇ ਮਣ੍ਡੂਕੋ ਵਿਯ ਕੂਪਮਣ੍ਡੂਕੋ. ਏਵਂ ਨਗਰਕਾਕੋ ਇਚ੍ਚਾਦਿ. ਅਤ੍ਰੋਪਮਾਯ ਨਿਨ੍ਦਾ ਗਮ੍ਯਤੇ.
ਅਨ੍ਤੇਵਾਸਿਕੋ ਤ੍ਯਾਦੋ ਵਿਭਤ੍ਤ੍ਯਲੋਪੋ.
ਬਹੁਬ੍ਬੀਹਿਸਮਾਸ
ਅਪ੍ਪਠਮਨ੍ਤਾਨ ¶ ਮਞ੍ਞੇਸਂ ਪਦਾਨਂ ਅਤ੍ਥੇਸੁ ਦ੍ਵੇ ਵਾ ਬਹੂਨਿ ਵਾ ਨਾਮਾਨਿ ਯਦਾ ਸਮਸ੍ਯਨ੍ਤੇ, ਤਦਾ ਸੋ ਸਮਾਸੋ ਬਹੁਬ੍ਬੀਹਿ ਨਾਮ.
ਆਗਤਾ ਸਮਣਾ ਯਂ ਸਾ ਆਗਤਸਮਣੋ, ਵਿਹਾਰੋ.
੨੧੯. ਜਿਤਾਨਿ ¶ ਇਨ੍ਦ੍ਰਿਯਾਨਿ ਯੇਨ ਸੋ ਜਿਤਿਨ੍ਦ੍ਰਿਯੋ, ਭਗਵਾ. ਆਹਿਤੋ ਅਗ੍ਗਿ ਯੇਨ ਸੋ ਆਹਿਤਗ੍ਗਿ. ਅਗ੍ਯਾਹਿਤੋ ਵਾਤ੍ਯਾਦੋ ਯਥੇਚ੍ਛਂ ਵਿਸੇਸਨਸ੍ਸ ਪਰਤਾ.
੨੨੦. ਕਰਣੇ ਤੁ-ਛਿਨ੍ਨੋ ਰੁਕ੍ਖੋ ਯੇਨ ਸੋ ਛਿਨ੍ਨਰੁਕ੍ਖੋ, ਫਰਸੁ.
੨੨੧. ਦਿਨ੍ਨੋ ਸੁਙ੍ਕੋ ਯਸ੍ਸ ਸੋ ਦਿਨ੍ਨਸੁਙ੍ਕੋ, ਰਾਜਾ.
੨੨੨. ਨਿਗ੍ਗਤਾ ਜਨਾ ਯਸ੍ਮਾ ਸੋ ਨਿਗ੍ਗਤਜਨੋ, ਗਾਮੋ.
੨੨੩. ਦਸ ¶ ਬਲਾਨਿ ਯਸ੍ਸ ਸੋ ਦਸਬਲੋ, ਭਗਵਾ. ਨਤ੍ਥਿ ਸਮੋ ਯਸ੍ਸ ਸੋ ਅਸਮੋ. ਏਤ੍ਥ ‘‘ਅਤ੍ਤਨ੍ਨਸ੍ਸਾ’’ਤਿ ਯੋਗਵਿਭਾਗੇਨ ਨਸ੍ਸ ਅ.
ਪਹੂਤਾ ਜਿਵ੍ਹਾ ਯਸ੍ਸ ਸੋ ਪਹੂਤਜਿਵ੍ਹੋ, ਮਹਨ੍ਤੀ ਪਞ੍ਞਾ ਯਸ੍ਸ ਸੋ ਮਹਾਪਞ੍ਞੋ. ਦ੍ਵੀਸੁ ‘‘ਇਤ੍ਥਿਯਮ੍ਭਾਸਿਤਪੁਮਿਤ੍ਥੀਪੁਮਾਵ ਚੇ’’ਤਿ ਪੁਮ੍ਭਾਵਾਤਿਦੇਸਾ ਪੁਬ੍ਬੁਤ੍ਤਰਪਦੇਸੁ ਆਈਪ੍ਪਚ੍ਚਯਾਨਮਭਾਵੋ.
੨੨੪. ‘‘ਕ੍ਵਚਿ ¶ ਸਮਾਸਨ੍ਤਗਤਾਨਮਕਾਰਨ੍ਤੋ’’ਤਿ ਅਨ੍ਤਸ੍ਸ ਅਤ੍ਤਂ. ਕਾਰਗ੍ਗਹਣੇਨ ਆ ਇ ਚ. ਇਤ੍ਥਿਯਮਿਵਣ੍ਣਨ੍ਤਾ, ਤ੍ਵਨ੍ਤੇਹਿ ਚ ਕਪ੍ਪਚ੍ਚਯੋਪਿ. ਯਥਾ - ਵਿਸਾਲਂ ਅਕ੍ਖਿ ਯਸ੍ਸ ਸੋ ਵਿਸਾਲਕ੍ਖੋ, ਪਚ੍ਚਕ੍ਖਧਮ੍ਮਾ, ਸਿਲੋਪੋ. ਸੋਭਨੋ ਗਨ੍ਧੋ ਯਸ੍ਸ ਸੋ ¶ ਸੁਗਨ੍ਧਿ. ਬਹੁਕਨ੍ਤਿਕੋ, ਬਹੁਨਦਿਕੋ, ਸਮੁਦ੍ਦੋ. ਏਤ੍ਥ ਯਦਾਦਿਨਾ ਰਸ੍ਸੋ. ਬਹੁਕਤ੍ਤੁਕੋ. ਮਤ੍ਤਾ ਬਹਵੋ ਮਾਤਙ੍ਗਾ ਯਸ੍ਮਿਂ ਤਂ ਮਤ੍ਤਬਹੁਮਾਤਙ੍ਗਂ, ਵਨਂ.
ਤੁਲ੍ਯਾਧਿਕਰਣੋ.
੨੨੫. ਸੁਵਣ੍ਣਸ੍ਸ ¶ ਵਿਯ ਵਣ੍ਣੋ ਯਸ੍ਸ ਸੋ ਸੁਵਣ੍ਣਵਣ੍ਣੋ. ਵਜਿਰਂ ਪਾਣਿਮ੍ਹਿ ਯਸ੍ਸ ਸੋ ਵਜਿਰਪਾਣਿ. ਉਰਸਿ ਲੋਮਾਨਿ ਯਸ੍ਸ ਸੋ ਉਰਸਿਲੋਮੋ. ਏਤ੍ਥ ਵਿਭਤ੍ਯਲੋਪੋ.
‘‘ਅਤ੍ਥੇਸੂ’’ਤਿ ਬਹੁਤ੍ਤਗ੍ਗਹਣੇਨ ਕ੍ਵਚਿ ਪਠਮਨ੍ਤਾਨਮ੍ਪਿ. ਸਹ ਹੇਤੁਨਾ ਯੋ ਵਤ੍ਤਤੇ ਸੋ ਸਹੇਤੁਕੋ, ‘‘ਯਦਾ’’ ਦਿਨਾ ਸਹਸ੍ਸ ਸੋ.
੨੨੬. ਸਤ੍ਤ ¶ ਵਾ ਅਟ੍ਠ ਵਾ ਸਤ੍ਤਟ੍ਠ, ਮਾਸਾ, ਏਤ੍ਥਞ੍ਞਪਦਤ੍ਥੋ ਵਾ ਸਦ੍ਦਸ੍ਸਤ੍ਥੋ. ਦਕ੍ਖਿਣਸ੍ਸਾ ਚ ਪੁਬ੍ਬਸ੍ਸਾ ਚ ਦਿਸਾਯ ਯਂ ਅਨ੍ਤਰਾਲਂ, ਸਾ ਦਕ੍ਖਿਣਪੁਬ੍ਬਾ, ਦਿਸਾ.
ਭਿਨ੍ਨਾਧਿਕਰਣੋ.
ਅਪ੍ਪਠਮਨ੍ਤਾਨਨ੍ਤਿ ਕਿਂ, ਦੇਸਿਤੋ ਬੁਦ੍ਧੇਨ ਯੋ ਧਮ੍ਮੋ.
ਦ੍ਵਨ੍ਦਸਮਾਸ
ਸਮੁਚ੍ਚਯੋ ¶ , ਤਿ ਪਿਣ੍ਡੀਕਰਣਂ ਏਕਵਿਭਤ੍ਤਿਕਾਨਂ ਨਾਮਾਨਂ ਯੋ ਸਮੁਚ੍ਚਯੋ, ਸੋ ਦ੍ਵਨ੍ਦੋ ਨਾਮ, ਇਦਂ ਸੁਤ੍ਤਂ ਬਹੁਵਚਨਵਿਸਯਂ.
ਚਨ੍ਦੋ ਚ ਸੂਰਿਯੋ ਚ ਚਨ੍ਦਸੂਰਿਯਾ. ਤਿਟ੍ਠਨ੍ਤਿ ਤ੍ਯਾਦਿ-
ਕ੍ਰਿਯਾਸਮ੍ਬਨ੍ਧਸਾਮਞ੍ਞਤੋ ¶ ਅਤ੍ਥੇਤ੍ਥਾਪੇਕਤ੍ਥਤਾ, ਏਵਂ ਨਰਨਾਰਿਯੋ, ਅਕ੍ਖਰਪਦਾਨਿ.
੨੨੮. ਤਥਾ ਦ੍ਵਨ੍ਦੇ ਪਾਣਿ ਤੁਰਿਯ ਯੋਗ੍ਗ ਸੇਨਙ੍ਗ ਖੁਦ੍ਦਜਨ੍ਤੁਕ ਵਿਵਿਧ ਵਿਰੁਦ੍ਧ ਵਿਸਭਾਗਤ੍ਥਾਦੀਨਞ੍ਚ.
ਵਿਵਿਧੇਨਾਕਾਰੇਨ ਵਿਰੁਦ੍ਧਾ ਵਿਵਿਧਵਿਰੁਦ੍ਧਾ, ਸਭਾਗਾ ਸਦਿਸਾ, ਵਿਵਿਧਾ ਚ ਤੇ ਸਭਾਗਾ ਚੇਤਿ ਵਿਸਭਾਗਾ. ਯਥਾ ਦਿਗੁਸਮਾਸੇ, ਤਥਾ ਦ੍ਵਨ੍ਦੇ ਪਾਣ੍ਯਙ੍ਗਤ੍ਥਾਦੀਨਂ ਏਕਤ੍ਤਂ, ਨਪੁਂਸਕਤ੍ਤਞ੍ਚ ਹੋਤਿ.
ਚਕ੍ਖੁਸੋਤਂ, ਗੀਤਵਾਦਿਤਂ, ਯੁਗਨਙ੍ਗਲਂ, ਹਤ੍ਥਸ੍ਸਂ, ਅਸਿਚਮ੍ਮਂ, ਡਂਸਮਕਸਂ, ਕੋਕਾਲੂਕਂ.
ਨਾਮਰੂਪਂ ¶ , ਨਾਮਂ ਨਮਨਲਕ੍ਖਣਂ, ਰੂਪਂ ਰੁਪ੍ਪਨਲਕ੍ਖਣਂ. ਏਵਮੇਤੇ ਧਮ੍ਮਾ ਲਕ੍ਖਣਤੋ ਵਿਵਿਧਾ, ਪਰਮਤ੍ਥਤੋ ਸਭਾਗਾ ਚ.
ਆਦਿਸਦ੍ਦੇਨਾਞ੍ਞਤ੍ਥਾਪਿ ¶ . ਯਥਾ - ਭਿਨ੍ਨਲਿਙ੍ਗਾਨਂ - ਇਤ੍ਥਿਪੁਮਂ. ਯਦਾਦਿਨਾ ਰਸ੍ਸੋ, ਦਾਸਿਦਾਸਂ, ਪਤ੍ਤਚੀਵਰਂ. ਗਙ੍ਗਾਸੋਣਂ.
ਸਙ੍ਖ੍ਯਾਪਰਿਮਾਣਾਨਂ - ਤਿਕਚਤੁਕ੍ਕਂ.
ਸਿਪ੍ਪੀਨਂ - ਵੇਣਰਥਕਾਰਂ.
ਲੁਦ੍ਦਕਾਨਂ - ਸਾਕੁਨ੍ਤਿਕ ਮਾਗਵਿਕਂ.
ਅਪ੍ਪਾਣਿਜਾਤੀਨਂ - ਆਰਸਤ੍ਥਿ.
ਏਕਜ੍ਝਾਯਨਬ੍ਰਾਹ੍ਮਣਾਨਂ - ਕਠਕਾਲਾਪਂ ਇਚ੍ਚਾਦਿ.
੨੨੯. ਵਿਭਾਸਾ ਰੁਕ੍ਖ ਤਿਣ ਪਸੁ ਧਨ ਧਞ੍ਞ ਜਨਪਦਾਦੀਨਞ੍ਚ.
ਦ੍ਵਨ੍ਦੇ ¶ ਰੁਕ੍ਖਾਦੀਨਂ ਏਕਤ੍ਤਂ ਨਪੁਂਸਕਤ੍ਤਞ੍ਚ ਵਾ ਹੋਤਿ.
ਧਵਖਦਿਰਂ, ਧਵਖਦਿਰਾ, ਮੁਞ੍ਜਪਬ੍ਬਜਂ, ਮੁਞ੍ਜਪਬ੍ਬਜਾ, ਅਜੇਲ਼ਕਂ, ਅਜੇਲ਼ਕਾ, ਹਿਰਞ੍ਞਸੁਵਣ੍ਣਂ, ਹਿਰਞ੍ਞਸੁਵਣ੍ਣਾਨਿ, ਸਾਲਿਯਵਂ, ਸਾਲਿਯਵਾ.
ਕਾਸਿਕੋਸਲਂ ¶ ਕਾਸਿਕੋਸਲਾ.
ਆਦਿਸਦ੍ਦੇਨ ਅਞ੍ਞੇਸੁਪਿ ਵਾ. ਯਥਾ – ਨਿਚ੍ਚਵਿਰੋਧੀਨਮਦ੍ਦਬ੍ਬਾਨਂ - ਕੁਸਲਾਕੁਸਲਂ, ਕੁਸਲਾਕੁਸਲਾਨਿ.
ਸਕੁਣੀਨਂ - ਬਕਬਲਾਕਂ, ਬਕਬਲਾਕਾ.
ਬ੍ਯਞ੍ਜਨਾਨਂ - ਦਧਿਘਤਂ, ਦਧਿਘਤਾਨਿ.
ਦਿਸਾਨਂ - ਪੁਬ੍ਬਾਪਰਂ, ਪੁਬ੍ਬਾਪਰਾ ਇਚ੍ਚਾਦਿ.
ਅਬ੍ਯਯੀਭਾਵਸਮਾਸ
੨੩੦. ਅਧਿਸਦ੍ਦਾ ¶ ਸ੍ਮਿਂ, ਤਸ੍ਸ ਲੋਪੋ. ਅਧਿਸਦ੍ਦੇਨ ਤੁਲ੍ਯਾਧਿਕਰਣਤ੍ਤਾ ਇਤ੍ਥਿਸਦ੍ਦਾਪਿਸ੍ਮਿਂ. ਨਿਚ੍ਚਸਮਾਸਤ੍ਤਾ ਆਧਾਰਭੂਤਾਯਮਿਤ੍ਥਿਯਨ੍ਤਿ ਪਦਨ੍ਤਰੇਨ ਵਿਗ੍ਗਹੋ. ਅਧਿ ਇਤ੍ਥਿਯਨ੍ਤਿ ਠਿਤੇ –
ਉਪਸਗ੍ਗਨਿਪਾਤਪੁਬ੍ਬਕੋ ਅਬ੍ਯਯੀਭਾਵੋ.
ਉਪਸਗ੍ਗਾਦਿਪੁਬ੍ਬਕੋ ਸਦ੍ਦੋ ਵਿਭਤ੍ਯਤ੍ਥਾਦੀਸੁ ਸਮਾਸੋ ਹੋਤਿ, ਅਬ੍ਯਯੀਭਾਵਸਞ੍ਞੋ ਚ.
‘‘ਸੋ ਨਪੁਂਸਕਲਿਙ੍ਗੋ’’ਤਿ ਅਬ੍ਯਯੀਭਾਵੋ ਨਪੁਂਸਕਲਿਙ੍ਗੋ, ਯਦਾਦਿਨਾ ਏਕਵਚਨੋ ਚ.
‘‘ਸਰੋ ¶ ਰਸ੍ਸੋ ਨਪੁਂਸਕੇ’’ਤਿ ਰਸ੍ਸੋ.
ਅਞ੍ਞਸ੍ਮਾ ਲੋਪੋ ਚ.
ਅਨਕਾਰਨ੍ਤਾ ਅਬ੍ਯਯੀਭਾਵਾ ਪਰਾ ਸਬ੍ਬਾ ਵਿਭਤ੍ਤੀ ਲੁਜ੍ਜਰੇ. ਅਧਿਤ੍ਥਿ, ਵਿਭਤ੍ਤੀਨਮਤ੍ਥੋ ਆਧਾਰਾਦਿ.
ਇਧਾਧਿਸਦ੍ਦੋ ਆਧਾਰੇਵਤ੍ਤਤੇ, ਅਧਿਤ੍ਥਿਇਚ੍ਚੇਤਂ ਪਦਂ ਇਤ੍ਥਿਯ ਮਿਚ੍ਚੇਤਮਤ੍ਥਂ ਵਦਤਿ.
ਸਮੀਪਂ ¶ ਨਗਰਸ੍ਸ ਉਪਨਗਰਂ. ‘‘ਅਂਵਿਭਤ੍ਤੀਨਮਕਾਰਨ੍ਤਬ੍ਯਯੀਭਾਵਾ’’ਤਿ ਵਿਭਤ੍ਤੀਨਂ ਕ੍ਵਚਿ ਅਂ.
ਕ੍ਵਚੀਤਿ ਕਿਂ. ਉਪਨਗਰੇ.
ਅਭਾਵੋ ਮਕ੍ਖਿਕਾਨਂ ਨਿਮ੍ਮਕ੍ਖਿਕਂ ਰਸ੍ਸੋ. ਅਨੁਪੁਬ੍ਬੋ ਥੇਰਾਨਂ ਅਨੁਥੇਰਂ, ਅਨਤਿਕ੍ਕਮ੍ਮ ਸਤ੍ਤਿਂ ਯਥਾਸਤ੍ਤਿ.
ਯੇ ¶ ਯੇ ਬੁਡ੍ਢਾ ਯਥਾਬੁਡ੍ਢਂ, ਵਿਚ੍ਛਾਯਂ.
ਯਤ੍ਤਕੋ ਪਰਿਚ੍ਛੇਦੋ ਜੀਵਸ੍ਸ ਯਾਵਜੀਵਂ, ਅਵਧਾਰਣੇ.
ਆ ਪਬ੍ਬਤਾ ਖੇਤ੍ਤਂ ਆਪਬ੍ਬਤਂ ਖੇਤ੍ਤਂ, ਮਰਿਯਾਦਾਯਂ, ਵਜ੍ਜਮਾਨਾ ਸੀਮਾ ਮਰਿਯਾਦਾ, ਪਬ੍ਬਤਂ ਵਿਨਾਤ੍ਯਤ੍ਥੋ.
ਆ ਜਲਨ੍ਤਾ ਸੀਤਂ ਆਜਲਨ੍ਤਂ ਸੀਤਂ, ਅਭਿਵਿਧਿਮ੍ਹਿ, ਗਯ੍ਹਮਾਨਾ ਸੀਮਾ ਅਭਿਵਿਧਿ, ਜਲਨ੍ਤੇਨ ਸਹੇਤ੍ਯਤ੍ਥੋ.
ਆਸਦ੍ਦਯੋਗੇ ‘‘ਧਾਤੁਨਾਮਾ’’ਦਿਨਾ ਅਪਾਦਾਨਵਿਧਾਨੇਨੇਵ ਵਾਕ੍ਯਮ੍ਪਿ ਸਿਦ੍ਧਂ. ਤਥਾਞ੍ਞਤ੍ਰ.
੨੩੧. ‘‘ਉਤ੍ਤਮੋ ¶ ਵੀਰੋ ਪਵੀਰੋ’’ ਇਚ੍ਚਾਦੋ ਪਨ ਪੁਬ੍ਬਪਦਤ੍ਥਪ੍ਪਧਾਨਤ੍ਤਾਭਾਵਾਬ੍ਯਯੀਭਾਵਾਭਾਵੋ ਕਮ੍ਮਧਾਰਯੋਏਵ. ਏਵਂ ਵਿਸਿਟ੍ਠੋ ਧਮ੍ਮੋ ਅਭਿਧਮ੍ਮੋ. ਕੁਚ੍ਛਿਤਂ ਅਨ੍ਨਂ ਕਦਨ੍ਨਂ. ਏਤ੍ਤ੍ਥ ¶ ‘‘ਕਦ ਕੁਸ੍ਸਾ’’ਤਿ ਸਰੇ ਕੁਸ੍ਸ ਕਦਾਦੇਸੋ.
ਅਪ੍ਪਕਂ ਲਵਣਂ ਕਾਲਵਣਂ, ਏਤ੍ਥ ‘‘ਕਾਪ੍ਪਤ੍ਥੇਸੁ ਚਾ’’ਤਿ ਕੁਸ੍ਸ ਕਾ, ਬਹੁਵਚਨੇਨਾਞ੍ਞਤ੍ਰਾਪਿ ਕ੍ਵਚਿ. ਕੁਚ੍ਛਿਤੋ ਪੁਰਿਸੋ ਕਾਪੁਰਿਸੋ, ਕੁਪੁਰਿਸੋ ਵਾ, ਏਵਮਸੁਰਾਦਿ.
ਪੁਬ੍ਬਪਰੂਭਯਮਞ੍ਞਪਦਤ੍ਥ - ਪ੍ਪਧਾਨਾਬ੍ਯਯੀਭਾਵ ਸਮਾਸੋ;
ਕਮ੍ਮਧਾਰਯਕ ਤਪ੍ਪੁਰਿਸਾ ਦ੍ਵੇ, ਦ੍ਵੇਨ੍ਦੋ ਚ ਬਹੁਬ੍ਬੀਹਿ ਚ ਞੇਯ੍ਯਾ.
ਸਮਾਸੋ.
੪. ਤਦ੍ਧਿਤਕਣ੍ਡ
ਅਪਚ੍ਚਤਦ੍ਧਿਤ
ਛਟ੍ਠਨ੍ਤਾ ¶ ਸਦ੍ਦਾ ‘‘ਤਸ੍ਸਾਪਚ੍ਚ’’ਮਿਚ੍ਚਸ੍ਮਿਂ ਅਤ੍ਥੇ ਣੋ ਵਾ ਹੋਤਿ. ਵਾਤਿ ਵਾਕ੍ਯਤ੍ਥਂ. ਣੇਨੇਵਾਪਚ੍ਚਤ੍ਥਸ੍ਸ ਵੁਤ੍ਤਤ੍ਤਾ ਅਪਚ੍ਚਸਦ੍ਦਾਪ੍ਪਯੋਗੋ.
‘‘ਤੇਸਂ ਵਿਭਤ੍ਯਾ’’ ਦੋ ਤੇਸਂਗਹਣੇਨ ਵਿਭਤ੍ਤਿਲੋਪੋ. ਤਥੋਤ੍ਤਰਤ੍ਰ.
‘‘ਤੇਸਂ ਣੋ ਲੋਪਂ’’ਤਿ ਪਚ੍ਚਯਾਨਂ ਣਸ੍ਸ ਲੋਪੋ.
‘‘ਵੁਦ੍ਧਾਦਿਸਰਸ੍ਸ ਵਾ ਸਂਯੋਗਨ੍ਤਸ੍ਸ ਸਣੇ ਚੇ’’ਤਿ ਸਣਕਾਰੇ ਪਰੇ ਅਸਂਯੋਗਨ੍ਤਸ੍ਸਾਦਿਸਰਸ੍ਸ ਵੁਦ੍ਧਿ.
ਤਸ੍ਸਾਪਨਿਯਮੇ –
ਅਯੁਵਣ੍ਣਾਨਞ੍ਚਾਯੋ ਵੁਦ੍ਧਿ.
ਅਕਾਰਿਵਣ੍ਣੁਵਣ੍ਣਾਨਂ ਆਏਓਵੁਦ੍ਧਿਯੋ ਹੋਨ੍ਤਿ, ਚਸਦ੍ਦੇਨ ਕ੍ਵਚਿ ਨ.
ਸਰਲੋਪਾਦਿ, ਤਦ੍ਧਿਤਤ੍ਤਾ ਨਾਮਮਿਵ ਕਤੇ ਸ੍ਯਾਦਿ.
ਤਦ੍ਧਿਤਾਭਿਧੇਯ੍ਯਲਿਙ੍ਗ–ਵਿਭਤ੍ਤਿਵਚਨਾ ¶ ਸਿਯੁਂ.
ਸਮੂਹਭਾਵਜਾ ਭੀਯੋ, ਸਕਤ੍ਥੇ ਣ੍ਯੋ ਨਪੁਂਸਕੇ.
ਤਾ ਤੁਤ੍ਥਿਯਂ ਨਿਪਾਤਾ ਤੇ, ਧਾਮਿਥਂਪਚ੍ਚਯਨ੍ਤਕਾ.
ਵਸਿਟ੍ਠਸ੍ਸਾਪਚ੍ਚਂ ¶ ਪੋਸੋ ਵਾਸਿਟ੍ਠੋ, ਇਤ੍ਥੀ ਵਾਸਿਟ੍ਠੀ, ਨਪੁਂਸਕਂ ਵਾਸਿਟ੍ਠਂ. ਵਿਕਪ੍ਪਵਿਧਾਨਤੋ ਤਦ੍ਧਿਤੇਨ ਸਮਾਸਸ੍ਸਾਚ੍ਚਨ੍ਤਂ ਬਾਧਾਯਾ ਭਾਵਾ ਵਸਿਟ੍ਠਾ ਪਚ੍ਚਨ੍ਤਿਪਿ ਹੋਤਿ.
ਨਪੁਂਸਕੇਨ ਵਾਪੀਤਿ, ਸਦ੍ਦਸਤ੍ਥਵਿਦੂ ਵਿਦੁਂ.
੨੩੩. ਵਾ ¶ ਅਪਚ੍ਚੇਤਿ ਚਾਧਿਕਾਰੋ.
ਣਾਯਨ ਣਾਨ ਵਚ੍ਛਾਦਿਤੋ.
ਵਚ੍ਛਾਦਿਤੋ ਗੋਤ੍ਤਗਣਤੋ ਣਾਯਨੋ ਣਾਨੋ ਚ ਵਾ ਹੋਤਿ.
ਅਪਚ੍ਚਂ ਪਪੁਤ੍ਤਪ੍ਪਭੁਤਿ ਗੋਤ੍ਤਂ. ਕਚ੍ਚਸ੍ਸਾਪਚ੍ਚਂ ਕਚ੍ਚਾਯਨੋ, ਕਚ੍ਚਾਨੋ ਵਾ. ਸਂਯੋਗਨ੍ਤਤ੍ਤਾ ਨ ਵੁਦ੍ਧਿ.
੨੩੪. ‘‘ਣੇਯ੍ਯੋ ¶ ਕਤ੍ਤਿਕਾਦੀਹੀ’’ਤਿ ਣੇਯ੍ਯੋ, ਵਿਨਤਾਯ ਅਪਚ੍ਚਂ ਵੇਨਤੇਯ੍ਯੋ ਵਿਨਤੇਯ੍ਯੋ ਵਾ. ਨ ਪਕ੍ਖੇ ਵੁਦ੍ਧਿ, ਣੇਯ੍ਯੋਤਿ ਯੋਗਵਿਭਾਗੇਨ ‘‘ਤਸ੍ਸ ਦੀਯਤੇ’’ ਤ੍ਯਤ੍ਥੇਪਿ ਣੇਯ੍ਯੋ, ਦਕ੍ਖਿਣਾ ਦੀਯਤੇ ਯਸ੍ਸ ਸੋ ਦਕ੍ਖਿਣੇਯ੍ਯੋ.
ਅਕਾਰਨ੍ਤਤੋ ¶ ਅਪਚ੍ਚੇ ਣਿ ਵਾ ਹੋਤਿ, ਪੁਨ ਵਾਸਦ੍ਦੇਨ ਣਿਕੋ, ਅਕਾਰਨ੍ਤਾ ਅਨਕਾਰਨ੍ਤਾ ਚ ਬੋਪਿ.
ਦਕ੍ਖਿ, ਸਕ੍ਯਪੁਤ੍ਤਿਕੋ, ਮਣ੍ਡਬ੍ਬੋ, ਭਾਤੁਬ੍ਬੋ. ਦ੍ਵਿਤ੍ਤਂ.
੨੩੬. ‘‘ਣਵੋ ¶ ਪਗ੍ਵਾਦੀਹੀ’’ ਤਿ ਣਵੋ. ਮਨੁਨੋ ਅਪਚ੍ਚਂ ਮਾਣਵੋ.
੨੩੭. ‘‘ਣੇਰ ¶ ਵਿਧਵਾਦਿਤੋ’’ਤਿ ਣੇਰੋ, ਸਾਮਣੇਰੋ.
ਸਂਸਟ੍ਠਾਦਿਅਨੇਕਤ੍ਥਤਦ੍ਧਿਤ
੨੩੮. ‘‘ਯੇਨ ¶ ਵਾ ਸਂਸਟ੍ਠਂ ਤਰਤਿ ਚਰਤਿ ਵਹਤਿ ਣਿਕੋ’’ਤਿ ਣਿਕੋ. ਵਾਕਾਰੇਨ ਨੇਕਤ੍ਥੇਨੇਕਪਚ੍ਚਯਾ ਚ. ਘਤੇਨ ਸਂਸਟ੍ਠੋ ਘਾਤਿਕੋ, ਓਦਨੋ. ਉਲ਼ੂਪੇਨ ਤਰਤੀਤਿ ਓਲ਼ੂਪਿਕੋ, ਉਲ਼ੂਪਿਕੋ ਵਾ, ਨ ਪਕ੍ਖੇ ਵੁਦ੍ਧਿ.
ਸਕਟੇਨ ਚਰਤੀਤਿ ਸਾਕਟਿਕੋ. ਸੀਸੇਨ ਵਹਤੀਤਿ ਸੀਸਿਕੋ, ਨ ਵੁਦ੍ਧਿ.
ਇਤ੍ਥਿਲਿਙ੍ਗਤੋ ਏਯ੍ਯਕੋ, ਣਕੋ ਚ. ਚਮ੍ਪਾਯਂ ਜਾਤੋ ਚਮ੍ਪੇਯ੍ਯਕੋ. ਏਵਂ ਬਾਰਾਣਸੇਯ੍ਯਕੋ. ਣਕੋ – ਕੁਸਿਨਾਰਾਯਂ ਵਸਤੀਤਿ ਕੋਸਿਨਾਰਕੋ. ਜਨਪਦਤੋ ਣਕੋ ਚ – ਮਗਧੇਸੁ ਵਸਤਿ, ਤੇਸਂ ਇਸ੍ਸਰੋ ਵਾ ਮਾਗਧਕੋ.
ਤਜ੍ਜਾਤਿਯਾ ¶ ਵਿਸਿਟ੍ਠਤ੍ਥੇ ਆਜਾਨੀਯੋ. ਅਸ੍ਸਜਾਤਿਯਾ ਵਿਸਿਟ੍ਠੋ ਅਸ੍ਸਾਜਾਨੀਯੋ. ਞੋ - ਅਗ੍ਗਨ੍ਤਿ ਜਾਨਿਤਬ੍ਬਂ ਅਗ੍ਗਞ੍ਞਂ, ਦ੍ਵਿਤ੍ਤਂ.
੨੩੯. ਤਮਧੀਤੇ ਤੇਨ ਕਤਾਦਿਸਨ੍ਨਿਧਾਨਨਿਯੋਗਸਿਪ੍ਪਭਣ੍ਡ ਜੀਵਿਕਤ੍ਥੇਸੁ ਚ.
ਤਂ ¶ ਅਧੀਤੇ ਇਚ੍ਚਾਦੀਸ੍ਵਤ੍ਥੇਸੁ ਆਦਿਸਦ੍ਦੇਨ ਹਤਾਦੀਸੁ ਚ ਣਿਕੋ ਵਾ ਹੋਤਿ. ਅਭਿਧਮ੍ਮਮਧੀਤੇਤਿ ਆਭਿਧਮ੍ਮਿਕੋ, ਅਭਿਧਮ੍ਮਿਕੋ ਵਾ, ਨ ਪਕ੍ਖੇ ਵੁਦ੍ਧਿ. ਵਚਸਾ ਕਤਂ ਕਮ੍ਮਂ ਵਾਚਸਿਕਂ. ਏਵਂ ਮਾਨਸਿਕਂ, ਏਤ੍ਥ –
‘‘ਸ ¶ ਸਰੇ ਵਾਗਮੋ’’ਤੀਹਾਨੁਵਤ੍ਤਿਤਾਦਿਸਦ੍ਦੇਨ ਸਾਗਮੋ.
ਸਰੀਰੇ ਸਨ੍ਨਿਧਾਨਾ ਵੇਦਨਾ ਸਾਰੀਰਿਕਾ. ਦ੍ਵਾਰੇ ਨਿਯੁਤ੍ਤੋ ਦੋਵਾਰਿਕੋ, ਏਤ੍ਥ- ‘‘ਮਾਯੂਨਮਾਗਮੋ ਠਾਨੇ’’ਤਿ ਵਕਾਰਤੋ ਪੁਬ੍ਬੇ ਓਕਾਰਾਗਮੋ.
ਸਿਪ੍ਪਨ੍ਤਿ ¶ ਗੀਤਾਦਿਕਲਾ, ਵੀਣਾ ਅਸ੍ਸ ਸਿਪ੍ਪਨ੍ਤਿ ਵੇਣਿਕੋ, ਅਤ੍ਰ ਵੀਣੇਤਿ ਵੀਣਾਵਾਦਨਂ. ਗਨ੍ਧੋ ਅਸ੍ਸ ਭਣ੍ਡਨ੍ਤਿ ਗਨ੍ਧਿਕੋ, ਮਗੇ ਹਨ੍ਤ੍ਵਾ ਜੀਵਤੀਤਿ ਮਾਗਵਿਕੋ, ਵਕਾਰਾਗਮੋ. ਜਾਲੇਨ ਹਤੋ ਜਾਲਿਕੋ, ਸੁਤ੍ਤੇਨ ਬਦ੍ਧੋ ਸੁਤ੍ਤਿਕੋ, ਚਾਪੋ ਅਸ੍ਸ ਆਯੁਧਨ੍ਤਿ ਚਾਪਿਕੋ, ਵਾਤੋ ਅਸ੍ਸ ਆਬਾਧੋ ਅਤ੍ਥੀਤਿ ਵਾ ਵਾਤਿਕੋ, ਬੁਦ੍ਧੇ ਪਸਨ੍ਨੋ ਬੁਦ੍ਧਿਕੋ, ਵਤ੍ਥੇਨ ਕੀਤਂ ਭਣ੍ਡਂ ਵਤ੍ਥਿਕਂ.
ਕੁਮ੍ਭੋ ¶ ਅਸ੍ਸ ਪਰਿਮਾਣਂ, ਤ ਮਰਹਤਿ, ਤੇਸਂ ਰਾਸਿ ਵਾ ਕੁਮ੍ਭਿਕੋ. ਅਕ੍ਖੇਨ ਦਿਬ੍ਬਤੀਤਿ ਅਕ੍ਖਿਕੋ, ਮਗਧੇਸੁ ਵਸਤਿ, ਜਾਤੋਤਿ ਵਾ ਮਾਗਧਿਕੋ ਇਚ੍ਚਾਦਿ.
੨੪੦. ਣ ਰਾਗਾ ਤੇਨ ਰਤ੍ਤਂ ਤਸ੍ਸੇਦਮਞ੍ਞਤ੍ਥੇਸੁ ਚ.
ਤੇਨ ¶ ਰਤ੍ਤਂ ਤ੍ਯਾਦ੍ਯਤ੍ਥੇਸੁ ਣੋ ਵਾ ਹੋਤਿ. ਕਸਾਵੇਨ ਰਤ੍ਤਂ ਕਾਸਾਵਂ.
ਏਵਂ ¶ ਨੀਲਂ ਪੀਤਮਿਚ੍ਚਾਦਿ. ਨ ਵੁਦ੍ਧਿ, ਮਹਿਸਸ੍ਸ ਇਦਂ ਮਾਹਿਸਂ, ਸਿਙ੍ਗਂ.
ਏਵਂ ¶ ਰਾਜਪੋਰਿਸਂ, ਏਤ੍ਥ ‘‘ਅਯੁਵਣ੍ਣਾਨਞ੍ਚਾ’’ ਦੋ ਪੁਨ ਵੁਦ੍ਧਿਗ੍ਗਹਣੇਨ ਉਤ੍ਤਰਪਦਸ੍ਸ ਵੁਦ੍ਧਿ. ਮਗਧੇਹਿ ਆਗਤੋ, ਤਤ੍ਰ ਜਾਤੋ, ਤੇਸਂ ਇਸ੍ਸਰੋ, ਤੇ ਅਸ੍ਸ ਨਿਵਾਸੋਤਿ ਵਾ ਮਾਗਧੋ, ਕਤ੍ਤਿਕਾਦੀਹਿ ਯੁਤ੍ਤੋ ਕਤ੍ਤਿਕੋ, ਮਾਸੋ.
ਬੁਦ੍ਧੋ ¶ ਅਸ੍ਸ ਦੇਵਤਾਤਿ ਬੁਦ੍ਧੋ. ਬ੍ਯਾਕਰਣਂ ਅਵੇਚ੍ਚ ਅਧੀਤੇਤਿ ਵੇਯ੍ਯਾਕਰਣੋ. ਏਤ੍ਥ ‘‘ਮਾਯੂਨਮਾ’’ਦਿਨਾ ਯਕਾਰਤੋ ਪੁਬ੍ਬੇ ਏ ਆਗਮੋ, ਯਸ੍ਸ ਦ੍ਵਿਤ੍ਤਂ. ਸਗਰੇਹਿ ਨਿਬ੍ਬਤ੍ਤੋ ਸਾਗਰੋਇਚ੍ਚਾਦਿ.
ਜਾਤਾਦੀਸੁ ¶ ਇਮੋ ਇਯੋ ਚ ਹੋਤਿ, ਚਸਦ੍ਦੇਨ ਕਿਯੋ ਚ. ਪਚ੍ਛਾ ਜਾਤੋ ਪਚ੍ਛਿਮੋ, ਮਨੁਸ੍ਸਜਾਤਿਯਾ ਜਾਤੋ ਮਨੁਸ੍ਸਜਾਤਿਯੋ. ਅਨ੍ਤੇ ਨਿਯੁਤ੍ਤੋ ਅਨ੍ਤਿਮੋ, ਅਨ੍ਤਿਯੋ.
ਏਵਂ ਅਨ੍ਧਕਿਯੋ. ਪੁਤ੍ਤੋ ਅਸ੍ਸ ਅਤ੍ਥੀਤਿ ਪੁਤ੍ਤਿਮੋ, ਪੁਤ੍ਤਿਯੋ. ਏਵਂ ਕਪ੍ਪਿਯੋ.
੨੪੨. ‘‘ਤਦਸ੍ਸਟ੍ਠਾਨਮੀਯੋ ¶ ਚੇ’’ਤਿ ਈਯੋ, ਚਕਾਰੇਨ ਹਿਤਾਦ੍ਯਤ੍ਥੇਪਿ, ਬਨ੍ਧਨਸ੍ਸ ਠਾਨਂ ਬਨ੍ਧਨੀਯਂ, ਚਙ੍ਕਮਨਸ੍ਸ ਹਿਤਂ ਚਙ੍ਕਮਨੀਯਂ.
੨੪੩. ‘‘ਆਲੁ ¶ ਤਬ੍ਬਹੁਲੇ’’ਤਿ ਆਲੁ. ਅਭਿਜ੍ਝਾਬਹੁਲੋ ਅਭਿਜ੍ਝਾਲੁ.
ਵਿਸੇਸਤਦ੍ਧਿਤ
੨੪੪. ਵਿਸੇਸੇ ਤਰਤਮਿਸ੍ਸਿਕਿਯਿਟ੍ਠਾ.
ਅਤਿਸਯਤ੍ਥੇ ਤਰਾਦਯੋ ਹੋਨ੍ਤਿ.
ਅਯਮੇਤੇਸਂ ¶ ਅਤਿਸਯੇਨ ਪਾਪੋਤਿ ਪਾਪਤਰੋ, ਪਾਪਤਮੋ, ਪਾਪਿਸ੍ਸਿਕੋ, ਪਾਪਿਯੋ, ਪਾਪਿਟ੍ਠੋ ਵਾ.
‘‘ਵੁਦ੍ਧਸ੍ਸ ¶ ਜੋ ਇਯਿਟ੍ਠੇਸੂ’’ਤਿ ਵੁਦ੍ਧਸ੍ਸ ਜਾਦੇਸੇ – ‘‘ਸਰਲੋਪਾ’’ਦੋ ਪਕਤਿਗ੍ਗਹਣੇਨ ਪਕਤ੍ਯਭਾਵਾ ਇਸ੍ਸ ਏ. ਜੇਯ੍ਯੋ, ਜੇਟ੍ਠੋ.
ਏਵਂ ‘‘ਪਸਤ੍ਥਸ੍ਸ ਸੋ ਚੇ’’ਤਿ ਸਾਦੇਸੇ ਸੇਯ੍ਯੋ, ਸੇਟ੍ਠੋ.
ਅਸ੍ਸਤ੍ਥਿਤਦ੍ਧਿਤ
੨੪੫. ‘‘ਤਦਸ੍ਸਤ੍ਥੀਤਿ ¶ ਵੀ ਚੇ’’ਤਿ ਵੀ. ਮੇਧਾ ਅਸ੍ਸ ਅਤ੍ਥੀਤਿ ਮੇਧਾਵੀ.
੨੪੬. ਏਵਂ ¶ ‘‘ਤਪਾਦਿਤੋ ਸੀ’’ਤਿ ਸੀ, ਦ੍ਵਿਤ੍ਤਂ, ਤਪਸ੍ਸੀ.
੨੪੭. ‘‘ਦਣ੍ਡਾਦਿਤੋ ¶ ਇਕ ਈ’’ਤਿ ਇਕੋ, ਈ ਚ. ਦਣ੍ਡਿਕੋ, ਦਣ੍ਡੀ.
੨੪੮. ‘‘ਗੁਣਾਦਿਤੋ ਵਨ੍ਤੂ’’ਤਿ ਵਨ੍ਤੁ. ਗੁਣਵਾ, ਪਞ੍ਞਵਾ. ਯਦਾਦਿਨਾ ਰਸ੍ਸੋ.
੨੪੯. ‘‘ਸਤ੍ਯਾਦੀਹਿ ¶ ਮਨ੍ਤੂ’’ਤਿ ਮਨ੍ਤੁ. ਸਤਿਮਾ, ਭਾਨੁਮਾ.
੨੫੦. ‘‘ਆਯੁਸ੍ਸੁਕਾਰਾਸ੍ਮਨ੍ਤੁਮ੍ਹੀ’’ਤਿ ¶ ਉਸ੍ਸ ਅਸ. ਆਯਸ੍ਮਾ.
੨੫੧. ‘‘ਸਦ੍ਧਾਦਿਤੋ ਣ’’ ਇਤਿ ਣੋ. ਸਦ੍ਧੋ.
੨੫੨. ‘‘ਤਪ੍ਪਕਤਿਵਚਨੇ ¶ ਮਯੋ’’ਤਿ ਮਯੋ. ਸੁਵਣ੍ਣੇਨ ਪਕਤਂ ਸੋਵਣ੍ਣਮਯਂ, ਸੁਵਣ੍ਣਮਯਂ ਵਾ. ਪਕ੍ਖੇ - ਯਦਾਦਿਨਾ ਵੁਦ੍ਧਿ.
ਏਤੇਸਮੋ ਲੋਪੇ.
ਵਿਭਤ੍ਤਿਲੋਪੇ ਮਨਾਦੀਨਮਨ੍ਤਸ੍ਸ ਓ ਹੋਤਿ. ਮਨੋਮਯਂ.
ਸਙ੍ਖ੍ਯਾਤਦ੍ਧਿਤ
੨੫੩. ਸਙ੍ਖ੍ਯਾਪੂਰਣੇ ¶ ਤ੍ਯਧਿਕਾਰੋ.
‘‘ਦ੍ਵਿਤੀਹਿ ਤਿਯੋ’’ਤਿ ਤਿਯੋ, ‘‘ਤਿਯੇ ਦੁਤਾਪਿ ਚੇ’’ਤਿ ਦ੍ਵਿਤੀਨਂ ਦੁਤਾ. ਦ੍ਵਿਨ੍ਨਂ ਪੂਰਣੋ ਦੁਤਿਯੋ, ਏਵਂ ਤਤਿਯੋ.
੨੫੪. ‘‘ਚਤੁਚ੍ਛੇਹਿ ਥਠਾ’’ਤਿ ਥਠਾ. ਚਤੁਤ੍ਥੋ, ਛਟ੍ਠੋ.
੨੫੫. ਤੇਸਮਡ੍ਢੂਪਪਦੇਨ ਅਡ੍ਢੁਡ੍ਢ ਦਿਵਡ੍ਢ ਦਿਯਡ੍ਢਾਡ੍ਢਤਿਯਾ.
ਚਤੁਤ੍ਥ ¶ ਦੁਤਿਯ ਤਤਿਯਾਨਂ ਅਡ੍ਢੂਪਪਦੇਨ ਸਹ ਅਡ੍ਢੁਡ੍ਢ ਦਿਵਡ੍ਢ ਦਿਯਡ੍ਢਾਡ੍ਢਤਿਯਾ ਹੋਨ੍ਤਿ.
ਅਡ੍ਢੇਨ ਚਤੁਤ੍ਥੋ ਅਡ੍ਢੁਡ੍ਢੋ, ਅਡ੍ਢੇਨ ਦੁਤਿਯੋ ਦਿਵਡ੍ਢੋ, ਦਿਯਡ੍ਢੋ ਵਾ, ਅਡ੍ਢੇਨ ਤਤਿਯੋ ਅਡ੍ਢਤਿਯੋ.
੨੫੬. ‘‘ਸਙ੍ਖ੍ਯਾਪੂਰਣੇ ¶ ਮੋ’’ਤਿ ਮੋ, ਪਞ੍ਚਮੋ. ਇਤ੍ਥਿਯਂ ਪਞ੍ਚਨ੍ਨਂ ਪੂਰਣੀ ਪਞ੍ਚਮੀ.
ਏਕੋ ਚ ਦਸ ਚਾਤਿ ਦ੍ਵਨ੍ਦੇ ਕਤੇ –
ਦ੍ਵੇਕਟ੍ਠਾਨਮਾਕਾਰੋ ਵਾ.
ਸਙ੍ਖ੍ਯਾਨੇ ਉਤ੍ਤਰਪਦੇ ਦ੍ਵਿਏਕਅਟ੍ਠਇਚ੍ਚੇਤੇਸ ਮਨ੍ਤਸ੍ਸ ਆ ਵਾ ਹੋਤਿ. ਏਕਾਦਸ ਪਞ੍ਚੀਵ. ਏਵਂ ਦ੍ਵਾਦਸ.
ਯਦਾਦਿਨਾ ਤਿਸ੍ਸ ਤੇਆਦੇਸੇ ‘‘ਏਕਾਦਿਤੋ ਦਸ੍ਸ ਰ ਸਙ੍ਖ੍ਯਾਨੇ’’ਤਿ ਦਸਸਦ੍ਦੇ ਦਸ੍ਸ ਰੋ. ਤੇਰਸ.
੨੫੭. ‘‘ਚਤੂਪਪਦਸ੍ਸ ¶ ਲੋਪੋ ਤੁਤ੍ਤਰਪਦਾਦਿਚਸ੍ਸ ਚੁਚੋਪਿ ਨਵਾ’’ਤਿ ਚਤੁਸਦ੍ਦੇ ਤੁਸ੍ਸ ਲੋਪੋ ਚਸ੍ਸ ਚੁ ਚ. ਚੁਦ੍ਦਸ.
‘‘ਦਸੇ ਸੋ ਨਿਚ੍ਚਞ੍ਚੇ’’ਤਿ ਛਸ੍ਸ ਸੋਆਦੇਸੇ – ‘‘ਲ਼ ਦਰਾਨਂ’’ਤਿ ਦਸਸਦ੍ਦੇ ਦਸ੍ਸ ਲ਼ੋ. ਸੋਲ਼ਸ, ਅਟ੍ਠਾਰਸ.
੨੫੮. ‘‘ਵੀਸਤਿ ¶ ਦਸੇਸੁ ਬਾ ਦ੍ਵਿਸ੍ਸ ਤੂ’’ਤਿ ਦ੍ਵਿਸ੍ਸ ਬਾ. ਬਾਵੀਸਤਿ, ਏਕਾਦਸਨ੍ਨਂ ਪੂਰਣੋ ਏਕਾਦਸਮੋ.
੨੫੯. ‘‘ਏਕਾਦਿਤੋ ਦਸਸ੍ਸੀ’’ਤਿ ਇਤ੍ਥਿਯਂ ਈ. ਏਕਾਦਸੀ ਇਚ੍ਚਾਦਿ.
‘‘ਦ੍ਵਾਦਿਤੋ ਕੋਨੇਕਤ੍ਥੇ ਚੇ’’ਤਿ ਕੋ, ਦ੍ਵੇ ਪਰਿਮਾਣਾਨਿ ਅਸ੍ਸੇਤਿ ਦ੍ਵਿਕਂ. ਏਵਂ ਤਿਕਾਦਿ.
੨੬੦. ‘‘ਸਮੂਹਤ੍ਥੇ ¶ ਕਣ੍ਣਾ’’ਤਿ ਕਣ ਚ, ਣੋ ਚ. ਮਨੁਸ੍ਸਾਨਂ ਸਮੂਹੋ ਮਾਨੁਸ੍ਸਕੋ, ਮਾਨੁਸ੍ਸੋ ਵਾ.
ਣੇ ਕਤੇ – ‘‘ਝਲਾਨਮਿਯੁਵਾ ਸਰੇ ਵਾ’’ ਤੀਹ ਵਾਕਾਰੇਨ ਇਸ੍ਸ ਅਯਾਦੇਸੇ – ਦ੍ਵਯਂ, ਤਯਂ. ਏਵਂ ‘‘ਗਾਮਜਨਬਨ੍ਧੁਸਹਾਯਾਦੀਹਿ ਤਾ’’ਤਿ ਤਾ. ਗਾਮਤਾ, ਨਾਗਰਤਾ.
ਭਾਵਤਦ੍ਧਿਤ
ਭਾਵਤ੍ਥੇ ਣ੍ਯਤ੍ਤਤਾ ਹੋਨ੍ਤਿ. ਤੁਸਦ੍ਦੇਨ ਤ੍ਤਨੋ ਚ. ਸਕਤ੍ਥਾਦੀਸੁਪਿ ਣ੍ਯੋ, ਸਕਤ੍ਥੇ ਤਾ ਚ.
ਹੋਨ੍ਤ੍ਯਸ੍ਮਾ ¶ ਸਦ੍ਦਞਾਣਾਨਿ,
ਭਾਵੋ ਸਾ ਸਦ੍ਦਵੁਤ੍ਤਿਯਾ;
ਨਿਮਿਤ੍ਤਭੂਤਂ ਨਾਮਞ੍ਚ,
ਜਾਤਿ ਦਬ੍ਬਂ ਕ੍ਰਿਯਾ ਗੁਣੋ.
੨੬੩. ਯਥਾ ¶ – ਚਨ੍ਦਸ੍ਸ ਭਾਵੋ ਚਨ੍ਦਤ੍ਤਂ. ਇਹ ਨਾਮਵਸਾ ਚਨ੍ਦਸਦ੍ਦੋ ਚਨ੍ਦਦ੍ਦਬ੍ਬੇ ਵਤ੍ਤਤੇ, ਨਿਮਿਤ੍ਤਸ੍ਸ ਰੂਪਾਨੁਗਤਞ੍ਚ ਞਾਣਂ. ਏਵਂ ਮਨੁਸ੍ਸਤ੍ਤਨ੍ਤਿ ਮਨੁਸ੍ਸਜਾਤਿਵਸਾ. ਯਦਾਦਿਨਾ ਈਸ੍ਸ ਰਸ੍ਸੇ – ਦਣ੍ਡਿਤ੍ਤਨ੍ਤਿ ਦਣ੍ਡਦ੍ਦਬ੍ਬਸਮ੍ਬਨ੍ਧਾ. ਪਾਚਕਤ੍ਤਨ੍ਤਿ ਪਚਨਕ੍ਰਿਯਾਸਮ੍ਬਨ੍ਧਾ. ਨੀਲਤ੍ਤਨ੍ਤਿ ਨੀਲਗੁਣਵਸਾ.
ਏਵਂ ਣ੍ਯਾਦੀਸੁਪਿ ਯਥਾਯੋਗਂ ਞੇਯ੍ਯਂ. ਣ੍ਯੋ.
ਅਵਣ੍ਣੋ ਯੇ ਲੋਪਞ੍ਚ.
ਯੇ ¶ ਪਰੇ ਅਵਣ੍ਣੋ ਲੁਪ੍ਯਤੇ, ਚਕਾਰੇਨ ਇਕਾਰੋਪਿ.
ਯਵਤਂ ਤਲਣਦਕਾਰਾਨਂ ਬ੍ਯਞ੍ਜਨਾਨਿ ਚਲਞ ਜਕਾਰਤ੍ਤ’’ਨ੍ਤਿ ਯਕਾਰਯੁਤ੍ਤਾਨਂ ਤਾਦੀਨਂ ਚਾਦਯੋ, ਕਾਰਗ੍ਗਹਣੇਨ ਸਕਪਭਮਾਦਿਤੋ ਪਰਯਕਾਰਸ੍ਸ ਪੁਬ੍ਬੇਨ ਸਹ ਕ੍ਵਚਿ ਪੁਬ੍ਬਰੂਪਞ੍ਚ, ਦ੍ਵਿਤ੍ਤਂ. ਪਣ੍ਡਿਚ੍ਚਂ, ਕੋਸਲ੍ਲਂ, ਸਾਮਞ੍ਞਂ, ਸੋਹਜ੍ਜਂ, ਪੋਰਿਸ੍ਸਂ, ਨੇਪਕ੍ਕਂ, ਸਾਰੁਪ੍ਪਂ, ਓਸਬ੍ਭਂ, ਓਪਮ੍ਮਂ.
ਆਤ੍ਤਞ੍ਚ.
ਇਉਇਚ੍ਚੇਤੇਸਂ ਆ ਹੋਤਿ, ਰਿਕਾਰਾਗਮੋ ਚ ਠਾਨੇ.
ਸਰਲੋਪਾਦਿਨਾ ਇਲੋਪੋ. ਇਸਿਨੋ ਭਾਵੋ.
ਆਰਿਸ੍ਸਂ ¶ . ਏਵਂ ਮੁਦੁਤਾ, ਅਰਹਤਾ, ਨ੍ਤਸ੍ਸ ਯਦਾਦਿਨਾ ਲੋਪੋ.
ਪੁਥੁਜ੍ਜਨਤ੍ਤਨਂ, ਅਕਿਞ੍ਚਨਮੇਵ ਆਕਿਞ੍ਚਞ੍ਞਂ, ਕੁਣ੍ਡਨਿਯਾ ਅਪਚ੍ਚਂ ਕੋਣ੍ਡਞ੍ਞੋ, ਏਤ੍ਥ ਵੁਦ੍ਧਾਦੋ ਵਾਕਾਰੇਨ ਸਂਯੋਗਨ੍ਤਸ੍ਸਾਪਿ ਵੁਦ੍ਧਿ.
ਪਦਾਯ ¶ ਹਿਤਂ ਪਜ੍ਜਂ, ਧਨਾਯਂ ਸਂਵਤ੍ਤਨਿਕਂ ਧਞ੍ਞਂ, ਸਤਿਤੋ ਸਮ੍ਭੂਤਂ ਸਚ੍ਚਂ, ਇਲੋਪੋ, ਤੀਸੁ ਨ ਵੁਦ੍ਧਿ. ਦੇਵੋ ਏਵ ਦੇਵਤਾ.
੨੬੪. ‘‘ਣ ¶ ਵਿਸਮਾਦੀਹੀ’’ਤਿ ਭਾਵੇ ਣੋ. ਵੇਸਮਂ. ਉਜੁਨੋ ਭਾਵੋ ਅਜ੍ਜਵਂ. ਏਤ੍ਥ ਉਸ੍ਸ ਆਤ੍ਤੇ ਪਰੂਕਾਰਸ੍ਸ ਯਦਾਦਿਨਾ ਅਵੋ.
੨੬੫. ‘‘ਰਮਣੀਯਾਦਿਤੋ ¶ ਕਣ੍ਤਿ ਕਣ. ਮਾਨਞ੍ਞਕਂ.
ਅਬ੍ਯਯਤਦ੍ਧਿਤ
੨੬੬. ‘‘ਵਿਭਾਗੇ ¶ ਧਾ ਚੇ’’ਤਿ ਧਾ, ਚਕਾਰੇਨ ਸੋਪ੍ਪਚ੍ਚਯੋ ਚ. ਏਕੇਨ ਵਿਭਾਗੇਨ ਏਕਧਾ, ਨਿਪਾਤਤ੍ਤਾ ਸਿਲੋਪੋ. ਪਦਵਿਭਾਗੇਨ ਪਦਸੋ.
੨੬੭. ‘‘ਸਬ੍ਬਨਾਮੇਹਿ ਪਕਾਰਵਚਨੇ ਤੁ ਥਾ’’ਤਿ ਥਾ. ਤੁਕਾਰੇਨ ਥਤ੍ਤਾ ਚ. ਸਬ੍ਬੋ ਪਕਾਰੋ, ਸਬ੍ਬੇਨ ਪਕਾਰੇਨ ਵਾ ਸਬ੍ਬਥਾ. ਏਵਂ ਅਞ੍ਞਥਤ੍ਤਾ.
੨੬੮. ‘‘ਕਿਮਿਮੇਹਿ ¶ ਥ’’ਨ੍ਤਿ ਥਂ, ਕਾਦੇਸੇ-ਕਥਂ. ਇਆਦੇਸੇ-ਇਤ੍ਥਂ, ਥਨ੍ਤਿ ਯੋਗਵਿਭਾਗੇਨ ਥਂ-ਬਹੁਤ੍ਥਂ.
੨੬੯. ਅਮਲਿਨਂ ਮਲਿਨਂ ਕਰੋਤੀਤ੍ਯਾਦ੍ਯਤ੍ਥੇ-ਅਭੂਤਤਬ੍ਭਾਵੇ ਗਮ੍ਯਮਾਨੇ ਕਰਭੂਯੋਗੇ ਸਤਿ ਨਾਮਤੋ ਯਦਾਦਿਨਾ ਈਪ੍ਪਚ੍ਚਯੋ, ਮਲਿਨੀਕਰੋਤਿ ਸੇਤਂ. ਅਭਸ੍ਮਨੋ ਭਸ੍ਮਨੋ ਕਰਣਨ੍ਤਿ ਭਸ੍ਮੀਕਰਣਂ ਕਟ੍ਠਸ੍ਸ. ਅਮਲਿਨੋ ਮਲਿਨੋ ਭਵਤੀਤਿ ਮਲਿਨੀਭਵਤਿ ਸੇਤੋ. ਈਪ੍ਪਚ੍ਚਯਨ੍ਤੋਪਿ ਨਿਪਾਤੋ. ਅਭੂਤਤਬ੍ਭਾਵੇਤਿ ਕਿਂ, ਘਟਂ ਕਰੋਤਿ, ਘਟੋ ਭਵਤਿ.
ਕਰਭੂਯੋਗੇਤਿ ¶ ਕਿਂ, ਅਮਲਿਨੋ ਮਲਿਨੋ ਜਾਯਤੇ.
ਅਵਤ੍ਥਾਵਤੋਵਤ੍ਥਯਾ, ਭੂਤਸ੍ਸਞ੍ਞਾਯ ਵਤ੍ਥੁਨੋ.
ਤਾਯਾਵਤ੍ਥਾਯ ਭਵਨਂ, ਅਭੂਤਤਬ੍ਭਵਂ ਵਿਦੁਂ.
ਤਦ੍ਧਿਤੋ.