📜

ਨਮੋ ਤਸ੍ਸ ਭਗਵਤੋ ਅਰਹਤੋ ਸਮ੍ਮਾਸਮ੍ਬੁਦ੍ਧਸ੍ਸ

ਮਜ੍ਝਿਮਨਿਕਾਯੇ

ਮਜ੍ਝਿਮਪਣ੍ਣਾਸਟੀਕਾ

੧. ਗਹਪਤਿਵਗ੍ਗੋ

੧. ਕਨ੍ਦਰਕਸੁਤ੍ਤਵਣ੍ਣਨਾ

੧. ਆਰਾਮਪੋਕ੍ਖਰਣੀਆਦੀਸੂਤਿ ¶ ¶ ਆਰਾਮਪੋਕ੍ਖਰਣੀਉਯ੍ਯਾਨਚੇਤਿਯਟ੍ਠਾਨਾਦੀਸੁ. ਉਸ੍ਸਨ੍ਨਾਤਿ ਬਹੁਲਾ. ਅਸੋਕਕਣਿਕਾਰਕੋਵਿਲ਼ਾਰਕੁਮ੍ਭੀਰਾਜਰੁਕ੍ਖੇਹਿ ਸਮ੍ਮਿਸ੍ਸਤਾਯ ਤਂ ਚਮ੍ਪਕਵਨਂ ਨੀਲਾਦਿਪਞ੍ਚਵਣ੍ਣਕੁਸੁਮਪਟਿਮਣ੍ਡਿਤਨ੍ਤਿ ਦਟ੍ਠਬ੍ਬਂ, ਨ ਚਮ੍ਪਕਰੁਕ੍ਖਾਨਂਯੇਵ ਨੀਲਾਦਿਪਞ੍ਚਵਣ੍ਣਕੁਸੁਮਤਾਯਾਤਿ ਵਦਨ੍ਤਿ. ਭਗਵਾ ਕੁਸੁਮਗਨ੍ਧਸੁਗਨ੍ਧੇ ਚਮ੍ਪਕਵਨੇ ਵਿਹਰਤੀਤਿ ਇਮਿਨਾ ਨ ਮਾਪਨਕਾਲੇ ਏਵ ਤਸ੍ਮਿਂ ਨਗਰੇ ਚਮ੍ਪਕਰੁਕ੍ਖਾ ਉਸ੍ਸਨ੍ਨਾ, ਅਥ ਖੋ ਅਪਰਭਾਗੇਪੀਤਿ ਦਸ੍ਸੇਤਿ. ‘‘ਪਞ੍ਚਸਤਮਤ੍ਤੇਹਿ ਅਡ੍ਢਤੇਲ਼ਸੇਹੀ’’ਤਿ ਏਵਂ ਅਦਸ੍ਸਿਤਪਰਿਚ੍ਛੇਦੇਨ. ਹਤ੍ਥਿਨੋ ਚਾਰੇਤਿ ਸਿਕ੍ਖਾਪੇਤੀਤਿ ਹਤ੍ਥਾਚਰਿਯੋ ਹਤ੍ਥੀਨਂ ਸਿਕ੍ਖਾਪਕੋ, ਤਸ੍ਸ ਪੁਤ੍ਤੋਤਿ ਆਹ ‘‘ਹਤ੍ਥਾਚਰਿਯਸ੍ਸ ਪੁਤ੍ਤੋ’’ਤਿ. ਤਦਾ ਭਗਵਾ ਤੇਸਂ ਪਸਾਦਜਨਨਤ੍ਥਂ ਅਤ੍ਤਨੋ ਬੁਦ੍ਧਾਨੁਭਾਵਂ ਅਨਿਗੁਹਿਤ੍ਵਾਵ ਨਿਸਿਨ੍ਨੋਤਿ ਦਸ੍ਸੇਨ੍ਤੋ ‘‘ਛਬ੍ਬਣ੍ਣਾਨਂ ਘਨਬੁਦ੍ਧਰਸ੍ਮੀਨ’’ਨ੍ਤਿਆਦਿਮਾਹ. ਭਗਵਤੋ ਚੇਵ ਗਾਰਵੇਨਾਤਿ ਭਗਵਤੋ ਗਰੁਭਾਵੇਨ, ਭਗਵਤਿ ਗਾਰਵੇਨਾਤਿ ਵਾ ਪਾਠੋ.

ਨਿਚ੍ਚਂ ¶ ਨ ਹੋਤੀਤਿ ਅਭਿਣ੍ਹਂ ਨ ਹੋਤਿ, ਕਦਾਚਿਦੇਵ ਹੋਤੀਤਿ ਅਤ੍ਥੋ. ਅਭਿਣ੍ਹਨਿਚ੍ਚਤਾ ਹਿ ਇਧ ਅਧਿਪ੍ਪੇਤਾ, ਨ ਕੂਟਟ੍ਠਨਿਚ੍ਚਤਾ. ਲੋਕੇ ਕਿਞ੍ਚਿ ਵਿਮ੍ਹਯਾਵਹਂ ਦਿਸ੍ਵਾ ਹਤ੍ਥਵਿਕਾਰਮ੍ਪਿ ਕਰੋਨ੍ਤਿ, ਅਙ੍ਗੁਲਿਂ ਵਾ ਫੋਟਯਨ੍ਤਿ, ਤਂ ਸਨ੍ਧਾਯ ਵੁਤ੍ਤਂ ¶ ‘‘ਅਚ੍ਛਰਂ ਪਹਰਿਤੁਂ ਯੁਤ੍ਤ’’ਨ੍ਤਿ. ਅਭੂਤਪੁਬ੍ਬਂ ਭੂਤਨ੍ਤਿ ਅਯਂ ਨਿਰੁਤ੍ਤਿਨਯੋ ਯੇਭੁਯ੍ਯੇਨ ਉਪਾਦਾਯ ਰੁਲ਼੍ਹੀਵਸੇਨ ਵੁਤ੍ਤੋਤਿ ਵੇਦਿਤਬ੍ਬੋ. ਤਥਾ ਹਿ ਪਾਲ਼ਿਯਂ ‘‘ਯੇਪਿ ਤੇ, ਭੋ ਗੋਤਮ, ਅਹੇਸੁਂ ਅਤੀਤਮਦ੍ਧਾਨ’’ਨ੍ਤਿਆਦਿ ਵੁਤ੍ਤਂ, ਕਿਞ੍ਚਿ ਅਕਤ੍ਤਬ੍ਬਮ੍ਪਿ ਕਰਿਯਮਾਨਂ ਦੁਕ੍ਕਰਭਾਵੇਨ ਵਿਮ੍ਹਯਾਵਹਂ ਹੋਤਿ, ਤਥਾ ਕਿਞ੍ਚਿ ਕਤ੍ਤਬ੍ਬਂ, ਪੁਰਿਮਂ ਗਰਹਚ੍ਛਰਿਯਂ, ਪਚ੍ਛਿਮਂ ਪਸਂਸਚ੍ਛਰਿਯਂ, ਤਦੁਭਯਂ ਸੁਤ੍ਤਪਦਸੋ ਦਸ੍ਸੇਤੁਂ ‘‘ਤਤ੍ਥਾ’’ਤਿਆਦਿ ਵੁਤ੍ਤਂ.

ਸਮ੍ਮਾ ਪਟਿਪਾਦਿਤੋਤਿ ਸਮ੍ਮਾਪਟਿਪਦਾਯਂ ਠਪਿਤੋ. ਏਸਾ ਪਟਿਪਦਾ ਪਰਮਾਤਿ ਏਤਪਰਮਂ, ਭਾਵਨਪੁਂਸਕਨਿਦ੍ਦੇਸੋਯਂ ਯਥਾ ‘‘ਵਿਸਮਂ ਚਨ੍ਦਿਮਸੂਰਿਯਾ ਪਰਿਵਤ੍ਤਨ੍ਤੀ’’ਤਿ (ਅ. ਨਿ. ੪.੭੦). ਅਯਞ੍ਹੇਤ੍ਥ ਅਤ੍ਥੋ – ਭਗਵਾ ਭਿਕ੍ਖੁਸਙ੍ਘੋ ਪਟਿਪਦਾਯ ਤੁਮ੍ਹੇਹਿ ਪਟਿਪਾਦਿਤੋ, ਅਤੀਤੇਪਿ ਕਾਲੇ ਬੁਦ੍ਧਾ ਏਤਪਰਮਂਯੇਵ ਭਿਕ੍ਖੁਸਙ੍ਘਂ ਸਮ੍ਮਾ ਪਟਿਪਾਦੇਸੁਂ, ਅਨਾਗਤੇਪਿ ਕਾਲੇ ਏਤਪਰਮਂਯੇਵ ਭਿਕ੍ਖੁਸਙ੍ਘਂ ਸਮ੍ਮਾ ਪਟਿਪਾਦੇਸ੍ਸਨ੍ਤੀਤਿ ਪਰਿਬ੍ਬਾਜਕੋ ਨਯਗ੍ਗਾਹੇਨ ਦਿਟ੍ਠੇਨ ਅਦਿਟ੍ਠਂ ਅਨੁਮਿਨਨ੍ਤੋ ਸਬ੍ਬੇਸਮ੍ਪਿ ਬੁਦ੍ਧਾਨਂ ਸਾਸਨੇ ਸਙ੍ਘਸੁਪ੍ਪਟਿਪਤ੍ਤਿਂ ਮਜ੍ਝੇ ਭਿਨ੍ਨਸੁਵਣ੍ਣਂ ਵਿਯ ਸਮਸਮਂ ਕਤ੍ਵਾ ਦਸ੍ਸੇਤਿ, ਏਵਂ ਦਸ੍ਸੇਨ੍ਤੋ ਚ ਤੇਸਂ ਸੁਧਮ੍ਮਤਞ੍ਚ ਤਥਾ ਦਸ੍ਸੇਤਿ ਏਵਾਤਿ ਵੇਦਿਤਬ੍ਬੋ, ਬੁਦ੍ਧਸੁਬੁਦ੍ਧਤਾ ਪਨ ਨੇਸਂ ਸਰੂਪੇਨੇਵ ਦਸ੍ਸਿਤਾਤਿ. ਨ ਇਤੋ ਭਿਯ੍ਯੋਤਿ ਇਮਿਨਾ ਪਾਲ਼ਿਯਂ ਏਤਪਰਮਂਯੇਵਾਤਿ ਅਵਧਾਰਣੇਨ ਨਿਵਤ੍ਤਿਤਂ ਦਸ੍ਸੇਤਿ ਸੀਲਪਦਟ੍ਠਾਨਤ੍ਤਾ ਸਮਾਧਿਸ੍ਸ, ਸਮਾਧਿਪਦਟ੍ਠਾਨਤ੍ਤਾ ਚ ਪਞ੍ਞਾਯ ਸੀਲੇਪਿ ਚ ਅਭਿਸਮਾਚਾਰਿਕਪੁਬ੍ਬਕਤ੍ਤਾ ਆਦਿਬ੍ਰਹ੍ਮਚਰਿਯਕਸ੍ਸ ਵੁਤ੍ਤਂ ‘‘ਆਭਿਸਮਾਚਾਰਿਕਵਤ੍ਤਂ ਆਦਿਂ ਕਤ੍ਵਾ’’ਤਿ.

੨. ਪੁਚ੍ਛਾਨੁਸਨ੍ਧਿਆਦੀਸੁ ਅਨਨ੍ਤੋਗਧਤ੍ਤਾ ‘‘ਪਾਟਿਏਕ੍ਕੋ ਅਨੁਸਨ੍ਧੀ’’ਤਿ ਵਤ੍ਵਾ ਤਮੇਵਤ੍ਥਂ ਪਾਕਟਂ ਕਾਤੁਂ ‘‘ਭਗਵਾ ਕਿਰਾ’’ਤਿਆਦਿ ਵੁਤ੍ਤਂ. ਉਪਸਨ੍ਤਕਾਰਣਨ੍ਤਿ ਉਪਸਨ੍ਤਭਾਵਕਾਰਣਂ. ਤਞ੍ਹਿ ਅਰਿਯਾਨਂਯੇਵ ਵਿਸਯੋ, ਤਤ੍ਥਾਪਿ ਚ ਬੁਦ੍ਧਾਨਂ ਏਵ ਅਨਵਸੇਸਤੋ ਵਿਸਯੋਤਿ ਇਮਮਤ੍ਥਂ ਬ੍ਯਤਿਰੇਕਤੋ ਅਨ੍ਵਯਤੋ ਚ ਦਸ੍ਸੇਤੁਂ ਨ ਹਿ ਤ੍ਵਨ੍ਤਿਆਦਿ ਵੁਤ੍ਤਂ. ਤਤ੍ਥ ਞਾਤਤ੍ਥਚਰਿਯਾ ਕਾਕਜਾਤਕਾਦਿਵਸੇਨ ਵੇਦਿਤਬ੍ਬਾ, ਲੋਕਤ੍ਥਚਰਿਯਾ ਤਂਤਂਪਾਰਮਿਪੂਰਣਵਸੇਨ, ਬੁਦ੍ਧਤ੍ਥਚਰਿਯਾ ਮਹਾਬੋਧਿਜਾਤਕਾਦਿਵਸੇਨ. ਅਚ੍ਛਰਿਯਂ ਭੋ ਗੋਤਮਾਤਿਆਦਿਨਾ ਕਨ੍ਦਰਕੇਨ ਕਤਂ ਪਸਾਦਪਵੇਦਨਂ ਦਸ੍ਸੇਤਿ.

ਯੇਪਿ ਤੇਤਿਆਦਿਨਾ ਤੇਨ ਵੁਤ੍ਤਮਤ੍ਥਂ ਪਚ੍ਚਨੁਭਾਸਨ੍ਤੇਨ ਭਗਵਤਾ ਸਮ੍ਪਟਿਚ੍ਛਿਤਨ੍ਤਿ ਚਰਿਤਤ੍ਤਾ ਆਹ – ‘‘ਸਨ੍ਤਿ ਹਿ ਕਨ੍ਦਰਕਾਤਿ ਅਯਮ੍ਪਿ ਪਾਟਿਯੇਕ੍ਕੋ ਅਨੁਸਨ੍ਧੀ’’ਤਿ ¶ . ਯੋ ਹਿ ਕਨ੍ਦਰਕੇਨ ਭਿਕ੍ਖੁਸਙ੍ਘਸ੍ਸ ਉਪਸਨ੍ਤਭਾਵੋ ਕਿਤ੍ਤਿਤੋ, ਤਂ ਵਿਭਜਿਤ੍ਵਾ ਦਸ੍ਸੇਨ੍ਤੋਪਿ ਤੇਨ ਅਪੁਚ੍ਛਿਤੋਯੇਵ ਅਤ੍ਤਨੋ ਅਜ੍ਝਾਸਯੇਨ ਭਗਵਾ ‘‘ਸਨ੍ਤਿ ਹੀ’’ਤਿਆਦਿਨਾ ਦੇਸਨਂ ਆਰਭਿ. ਤੇਨਾਹ ‘‘ਭਗਵਤੋ ਕਿਰ ਏਤਦਹੋਸੀ’’ ¶ ਤਿਆਦਿ. ਕਪ੍ਪੇਤ੍ਵਾਤਿ ਅਞ੍ਞਥਾ ਸਨ੍ਤਮੇਵ ਅਤ੍ਤਾਨਂ ਅਞ੍ਞਥਾ ਵਿਧਾਯ. ਪਕਪ੍ਪੇਤ੍ਵਾਤਿ ਸਨਿਦਸ੍ਸਨਵਸੇਨ ਗਹੇਤ੍ਵਾ. ਤੇਨਾਹ ‘‘ਕੁਹਕਭਾਵੇਨਾ’’ਤਿਆਦਿ. ਪਟਿਪਦਂ ਪੂਰਯਮਾਨਾਤਿ ਕਾਮਂ ਅਵਿਸੇਸੇਨ ਸੇਕ੍ਖਾ ਵੁਚ੍ਚਨ੍ਤਿ, ਤੇ ਪਨ ਅਧਿਗਤਮਗ੍ਗਵਸੇਨ ‘‘ਪੂਰਯਮਾਨਾ’’ਤਿ ਨ ਵਤ੍ਤਬ੍ਬਾ ਕਿਚ੍ਚਸ੍ਸ ਨਿਟ੍ਠਿਤਤ੍ਤਾ. ਮਗ੍ਗੋ ਹਿ ਏਕਚਿਤ੍ਤਕ੍ਖਣਿਕੋਤਿ ਆਹ ‘‘ਉਪਰਿਮਗ੍ਗਸ੍ਸ ਵਿਪਸ੍ਸਨਾਯ ਉਪਸਨ੍ਤਾ’’ਤਿ. ਇਤੋ ਮੁਤ੍ਤਾਤਿ ਮਗ੍ਗੇਨਾਗਤੂਪਸਮਤੋ ਮੁਤ੍ਤਾ. ਕਲ੍ਯਾਣਪੁਥੁਜ੍ਜਨੇ ਸਨ੍ਧਾਯ ਵਦਤਿ. ਤੇਨਾਹ ‘‘ਚਤੂਹਿ ਸਤਿਪਟ੍ਠਾਨੇਹਿ ਉਪਸਨ੍ਤਾ’’ਤਿ.

ਸਤਤਸੀਲਾਤਿ ਅਵਿਚ੍ਛਿਨ੍ਨਸੀਲਾ. ਸਾਤਿਸਯੋ ਹਿ ਏਤੇਸਂ ਸੀਲਸ੍ਸ ਅਖਣ੍ਡਾਦਿਭਾਵੋ. ਸੁਪਰਿਸੁਦ੍ਧਸੀਲਤਾਵਸੇਨ ਸਨ੍ਤਤਾ ਵੁਤ੍ਤਿ ਏਤੇਸਨ੍ਤਿ ਸਨ੍ਤਤਵੁਤ੍ਤਿਨੋਤਿ ਆਹ ‘‘ਤਸ੍ਸੇਵ ਵੇਵਚਨ’’ਨ੍ਤਿ. ਏਵਂ ਸੀਲਵੁਤ੍ਤਿਵਸੇਨ ‘‘ਸਨ੍ਤਤਵੁਤ੍ਤਿਨੋ’’ਤਿ ਪਦਸ੍ਸ ਅਤ੍ਥਂ ਵਤ੍ਵਾ ਇਦਾਨਿ ਜੀਵਿਤਵੁਤ੍ਤਿਵਸੇਨ ਦਸ੍ਸੇਨ੍ਤੋ ‘‘ਸਨ੍ਤਤਜੀਵਿਕਾਵਾਤਿ ਅਤ੍ਥੋ’’ਤਿ ਆਹ. ਸਾਸਨਸ੍ਸ ਜੀਵਿਤਵੁਤ੍ਤਿ ਸੀਲਸਨ੍ਨਿਸ੍ਸਿਤਾ ਏਵਾਤਿ ਆਹ ‘‘ਤਸ੍ਮਿ’’ਨ੍ਤਿਆਦਿ.

ਨਿਪਯਤਿ ਵਿਸੋਸੇਤਿ ਰਾਗਾਦਿਸਂਕਿਲੇਸਂ, ਤਤੋ ਵਾ ਅਤ੍ਤਾਨਂ ਨਿਪਾਤੀਤਿ ਨਿਪਕੋ, ਪਞ੍ਞਵਾ. ਤੇਨਾਹ ‘‘ਪਞ੍ਞਵਨ੍ਤੋ’’ਤਿ. ਪਞ੍ਞਾਯ ਠਤ੍ਵਾ ਜੀਵਿਕਾਕਪ੍ਪਨਂ ਨਾਮ ਬੁਦ੍ਧਪਟਿਕੁਟ੍ਠਮਿਚ੍ਛਾਜੀਵਂ ਪਹਾਯ ਸਮ੍ਮਾਜੀਵੇਨ ਜੀਵਨਨ੍ਤਿ ਤਂ ਦਸ੍ਸੇਨ੍ਤੋ ‘‘ਯਥਾ ਏਕਚ੍ਚੋ’’ਤਿਆਦਿਮਾਹ. ਤਤ੍ਥ ਯਂ ਵਤ੍ਤਬ੍ਬਂ, ਤਂ ਵਿਸੁਦ੍ਧਿਮਗ੍ਗੇ (ਵਿਸੁਦ੍ਧਿ. ੧.੧੪) ਤਂਸਂਵਣ੍ਣਨਾਯਞ੍ਚ (ਵਿਸੁਦ੍ਧਿ. ਮਹਾਟੀ. ੧.੧੪) ਵੁਤ੍ਤਨਯੇਨੇਵ ਵੇਦਿਤਬ੍ਬਂ. ਰਥਵਿਨੀਤਪਟਿਪਦਾਦਯੋ ਤੇਸੁ ਤੇਸੁ ਸੁਤ੍ਤੇਸੁ ਵੁਤ੍ਤਨਯੇਨ ਵੇਦਿਤਬ੍ਬਾ. ਇਤੋ ਅਞ੍ਞਤ੍ਥ ਮਹਾਗੋਪਾਲਕਸੁਤ੍ਤਾਦੀਸੁ (ਮ. ਨਿ. ੧.੩੪੬ ਆਦਯੋ) ਲੋਕੁਤ੍ਤਰਸਤਿਪਟ੍ਠਾਨਾ ਕਥਿਤਾਤਿ ਆਹ – ‘‘ਇਧ ਪਨ ਲੋਕਿਯਲੋਕੁਤ੍ਤਰਮਿਸ੍ਸਕਾ ਸਤਿਪਟ੍ਠਾਨਾ ਕਥਿਤਾ’’ਤਿ, ਸਤਿਪਟ੍ਠਾਨਸੁਤ੍ਤੇਪਿ (ਦੀ. ਨਿ. ੨.੩੭੩-੩੭੪; ਮ. ਨਿ. ੧.੧੦੬ ਆਦਯੋ) ਵੋਮਿਸ੍ਸਕਾਵ ਕਥਿਤਾਤਿ. ਏਤ੍ਤਕੇਨਾਤਿ ਏਤ੍ਤਕਾਯ ਦੇਸਨਾਯ.

੩. ਕਾਰਕਭਾਵਨ੍ਤਿ ¶ ਪਟਿਪਤ੍ਤਿਯਂ ਪਟਿਪਜ੍ਜਨਕਭਾਵਂ. ਮਯਮ੍ਪਿ ਨਾਮ ਗਿਹੀ ਬਹੁਕਿਚ੍ਚਾ ਸਮਾਨਾ ਕਾਲੇਨ ਕਾਲਂ ਸਤਿਪਟ੍ਠਾਨੇਸੁ ਸੁਪ੍ਪਤਿਟ੍ਠਿਤਚਿਤ੍ਤਾ ਵਿਹਰਾਮ, ਕਿਮਙ੍ਗਂ ਪਨ ਵਿਵੇਕਵਾਸਿਨੋਤਿ ਅਤ੍ਤਨੋ ਕਾਰਕਭਾਵਂ ਪਵੇਦੇਨ੍ਤੋ ਏਵਂ ਭਿਕ੍ਖੁਸਙ੍ਘਞ੍ਚ ਉਕ੍ਖਿਪਤਿ. ਤੇਨਾਹ ‘‘ਅਯਞ੍ਹੇਤ੍ਥ ਅਧਿਪ੍ਪਾਯੋ’’ਤਿਆਦਿ. ਨਾਨਾਰਮ੍ਮਣੇਸੁ ਅਪਰਾਪਰਂ ਉਪ੍ਪਜ੍ਜਮਾਨਾਨਂ ਰਾਗਾਦਿਕਿਲੇਸਾਨਂ ਘਨਜਟਿਤਸਙ੍ਖਾਤਾਕਾਰੇਨ ਪਵਤ੍ਤਿ ਕਿਲੇਸਗਹਨੇਨ ਗਹਨਤਾ, ਤੇਨਾਹ ‘‘ਅਨ੍ਤੋ ਜਟਾ ਬਹਿ ਜਟਾ, ਜਟਾਯ ਜਟਿਤਾ ਪਜਾ’’ਤਿ (ਸਂ. ਨਿ. ੧.੨੩, ੧੯੨). ਮਨੁਸ੍ਸਾਨਂ ਅਜ੍ਝਾਸਯਗਹਣੇਨ ਸਾਠੇਯ੍ਯਮ੍ਪੀਤਿ ਦਸ੍ਸੇਨ੍ਤੋ ਆਹ ‘‘ਕਸਟਸਾਠੇਯ੍ਯੇਸੁਪਿ ਏਸੇਵ ਨਯੋ’’ਤਿ. ਯਥਾ ਸਪ੍ਪਿਮਧੁਫਾਣਿਤਾਦੀਸੁ ਕਚਵਰਭਾਵੋ, ¶ ਸੋ ਕਸਟੋਤਿ ਵੁਚ੍ਚਤਿ, ਏਵਂ ਸਨ੍ਤਾਨੇ ਅਪਰਿਸੁਦ੍ਧੋ ਸਂਕਿਲੇਸਭਾਵੋ ਕਸਟਨ੍ਤਿ ਆਹ ‘‘ਅਪਰਿਸੁਦ੍ਧਟ੍ਠੇਨ ਕਸਟਤਾ’’ਤਿ. ਅਤ੍ਤਨਿ ਅਸਨ੍ਤਗੁਣਸਮ੍ਭਾਵਨਂ ਕੇਰਾਟਿਯਟ੍ਠੋ. ਜਾਨਾਤੀਤਿ ‘‘ਇਦਂ ਅਹਿਤਂ ਨ ਸੇਵਿਤਬ੍ਬਂ, ਇਦਂ ਹਿਤਂ ਸੇਵਿਤਬ੍ਬ’’ਨ੍ਤਿ ਵਿਚਾਰੇਤਿ ਦੇਸੇਤਿ. ਵਿਚਾਰਣਤ੍ਥੋਪਿ ਹਿ ਹੋਤਿ ਜਾਨਾਤਿ-ਸਦ੍ਦੋ ਯਥਾ ‘‘ਆਯਸ੍ਮਾ ਜਾਨਾਤੀ’’ਤਿ. ਸਬ੍ਬਾਪਿ…ਪੇ… ਅਧਿਪ੍ਪੇਤਾ ‘‘ਪਸੁਪਾਲਕਾ’’ਤਿਆਦੀਸੁ ਵਿਯ. ਇਧ ਅਨ੍ਤਰ-ਸਦ੍ਦੋ ‘‘ਵਿਜ੍ਜਨ੍ਤਰਿਕਾਯਾ’’ਤਿਆਦੀਸੁ (ਮ. ਨਿ. ੨.੧੪੯) ਵਿਯ ਖਣਤ੍ਥੋਤਿ ਆਹ ‘‘ਯਤ੍ਤਕੇਨ ਖਣੇਨਾ’’ਤਿ. ਤੇਨਾਤਿ ਹਤ੍ਥਿਨਾ. ਤਾਨੀਤਿ ਸਾਠੇਯ੍ਯਾਦੀਨਿ.

ਅਤ੍ਥਤੋ ਕਾਯਚਿਤ੍ਤੁਜੁਕਤਾਪਟਿਪਕ੍ਖਭੂਤਾਵ ਲੋਭਸਹਗਤਚਿਤ੍ਤੁਪ੍ਪਾਦਸ੍ਸ ਪਵਤ੍ਤਿਆਕਾਰਵਿਸੇਸਾਤਿ ਤਾਨਿ ਪਵਤ੍ਤਿਆਕਾਰੇਨ ਦਸ੍ਸੇਤੁਂ ‘‘ਤਤ੍ਥਾ’’ਤਿਆਦਿ ਵੁਤ੍ਤਂ. ਤਤ੍ਥ ਯਸ੍ਸਾਤਿ ਪਾਣਭੂਤਸ੍ਸ ਅਸ੍ਸਸ੍ਸ ਵਾ ਹਤ੍ਥਿਨੋ ਵਾ. ਠਸ੍ਸਾਮੀਤਿ ਤਤ੍ਥੇਵ ਸਪ੍ਪਟਿਭਯੇ ਠਾਨੇ ਗਨ੍ਤ੍ਵਾ ਠਸ੍ਸਾਮੀਤਿ ਨ ਹੋਤਿ. ਇਮਸ੍ਸ ਸਾਠੇਯ੍ਯਤਾਯ ਪਾਕਟਕਰਣਂ ਵਞ੍ਚਨਾਧਿਪ੍ਪਾਯਭਾਵਤੋ. ਤਥਾ ਹਿ ਚਤੂਸੁ ਠਾਨੇਸੁ ‘‘ਵਞ੍ਚੇਤ੍ਵਾ’’ ਇਚ੍ਚੇਵ ਵੁਤ੍ਤਂ, ਨਿਗੁਹਨ੍ਤੋ ਪਨ ਤਤ੍ਥੇਵ ਗਨ੍ਤ੍ਵਾ ਤਿਟ੍ਠੇਯ੍ਯ. ਏਸ ਨਯੋ ਸੇਸੇਸੁਪਿ. ਪਟਿਮਗ੍ਗਂ ਆਰੋਹਿਤੁਕਾਮਸ੍ਸਾਤਿ ਆਗਤਮਗ੍ਗਮੇਵ ਨਿਵਤ੍ਤਿਤ੍ਵਾ ਗਨ੍ਤੁਕਾਮਸ੍ਸ. ਲੇਣ੍ਡਵਿਸ੍ਸਜ੍ਜਨਾਦੀਸੁ ਕਾਲਨ੍ਤਰਾਪੇਕ੍ਖਾਭਾਵਂ ‘‘ਤਥਾ’’ਤਿ ਇਮਿਨਾ ਉਪਸਂਹਰਤਿ.

ਅਨ੍ਤੋਜਾਤਕਾਤਿ ਅਤ੍ਤਨੋ ਦਾਸਿਯਾ ਕੁਚ੍ਛਿਮ੍ਹਿ ਜਾਤਾ. ਧਨਕ੍ਕੀਤਾਤਿ ਧਨਂ ਦਤ੍ਵਾ ਦਾਸਭਾਵੇਨ ਗਹਿਤਾ. ਕਰਮਰਾਨੀਤਾਤਿ ਦਾਸਭਾਵੇਨ ਕਰਮਰਗ੍ਗਾਹਗਹਿਤਾ. ਦਾਸਬ੍ਯਨ੍ਤਿ ਦਾਸਭਾਵਂ. ਪੇਸ੍ਸਾਤਿ ਅਦਾਸਾ ਏਵ ਹੁਤ੍ਵਾ ਵੇਯ੍ਯਾਵਚ੍ਚਕਰਾ. ਇਮਂ ਵਿਸ੍ਸਜ੍ਜੇਤ੍ਵਾਤਿ ਇਮਂ ਅਤ੍ਤਨੋ ਹਤ੍ਥਗਤਂ ਵਿਸ੍ਸਜ੍ਜੇਤ੍ਵਾ. ਇਮਂ ¶ ਗਣ੍ਹਨ੍ਤਾਤਿ ਇਮਂ ਤਸ੍ਸ ਹਤ੍ਥਗਤਂ ਗਣ੍ਹਨ੍ਤਾ. ਸਮ੍ਮੁਖਤੋ ਅਞ੍ਞਥਾ ਪਰਮ੍ਮੁਖਕਾਲੇ ਕਾਯਵਾਚਾਸਮੁਦਾਚਾਰਦਸ੍ਸਨੇਨੇਵ ਚਿਤ੍ਤਸ੍ਸ ਨੇਸਂ ਅਞ੍ਞਥਾ ਠਿਤਭਾਵੋ ਨਿਦ੍ਦਿਟ੍ਠੋਤਿ ਵੇਦਿਤਬ੍ਬੋ.

੪. ਅਯਮ੍ਪਿ ਪਾਟਿਯੇਕ੍ਕੋ ਅਨੁਸਨ੍ਧੀਤਿ ਏਤ੍ਥਾਪਿ ਅਨਨ੍ਤਰੇ ਵੁਤ੍ਤਨਯੇਨੇਵ ਅਨੁਸਨ੍ਧਿਯੋਜਨਾ ਵੇਦਿਤਬ੍ਬਾ. ਤੇਨੇਵਾਹ ‘‘ਅਯਞ੍ਹੀ’’ਤਿਆਦਿ. ਚਤੁਤ੍ਥੋ ਹਿਤਪਟਿਪਦਂ ਪਟਿਪਨ੍ਨੋਤਿ ਯੋਜਨਾ. ਪੁਗ੍ਗਲਸੀਸੇਨ ਪੁਗ੍ਗਲਪਟਿਪਤ੍ਤਿਂ ਦਸ੍ਸੇਨ੍ਤੋ ‘‘ਪੁਗ੍ਗਲੇ ਪਹਾਯਾ’’ਤਿ ਆਹ. ਪਟਿਪਤ੍ਤਿ ਹਿ ਇਧ ਪਹਾਤਬ੍ਬਾ, ਨ ਪੁਗ੍ਗਲਾ. ਯਥਾ ਅਸ੍ਸਦ੍ਧਾਦਿਪੁਗ੍ਗਲਪਰਿਵਜ੍ਜਨੇਨ ਸਦ੍ਧਿਨ੍ਦ੍ਰਿਯਾਦਿਭਾਵਨਾ ਇਜ੍ਝਨ੍ਤਿ, ਏਵਂ ਮਿਚ੍ਛਾਪਟਿਪਨ੍ਨਪੁਗ੍ਗਲਪਰਿਵਜ੍ਜਨੇਨ ਮਿਚ੍ਛਾਪਟਿਪਦਾ ਵਜ੍ਜਿਤਬ੍ਬਾਤਿ ਆਹ – ‘‘ਪੁਰਿਮੇ ਤਯੋ ਪੁਗ੍ਗਲੇ ਪਹਾਯਾ’’ਤਿ. ਚਤੁਤ੍ਥਪੁਗ੍ਗਲਸ੍ਸਾਤਿ ਇਮਸ੍ਮਿਂ ਚਤੁਕ੍ਕੇ ਵੁਤ੍ਤਚਤੁਤ੍ਥਪੁਗ੍ਗਲਸ੍ਸ ਹਿਤਪਟਿਪਤ੍ਤਿਯਂਯੇਵ ਪਟਿਪਾਦੇਮਿ ਪਵਤ੍ਤੇਮੀਤਿ ਦਸ੍ਸੇਨ੍ਤੋ. ਸਨ੍ਤਾਤਿ ਸਮਂ ਵਿਨਾਸਂ ਨਿਰੋਧਂ ਪਤ੍ਤਾਤਿ ਅਯਮੇਤ੍ਥ ਅਤ੍ਥੋਤਿ ਆਹ ‘‘ਨਿਰੁਦ੍ਧਾ ਸਨ੍ਤਾਤਿ ਵੁਤ੍ਤਾ’’ਤਿ. ਪੁਨ ਸਨ੍ਤਾਤਿ ਭਾਵਨਾਵਸੇਨ ਕਿਲੇਸਪਰਿਲ਼ਾਹਵਿਗਮਤੋ ਸਨ੍ਤਾਤਿ ¶ ਅਯਮੇਤ੍ਥ ਅਤ੍ਥੋਤਿ ਆਹ ‘‘ਨਿਬ੍ਬੁਤਾ’’ਤਿ. ਸਨ੍ਤਾਤਿ ਆਨੇਤ੍ਵਾ ਯੋਜਨਾ. ਸਨ੍ਤੋ ਹਵੇਤਿ ਏਤ੍ਥ ਸਮਭਾਵਕਰੇਨ ਸਾਧੁਭਾਵਸ੍ਸ ਵਿਸੇਸਪਚ੍ਚਯਭੂਤੇਨ ਪਣ੍ਡਿਚ੍ਚੇਨ ਸਮਨ੍ਨਾਗਤਾ ਅਰਿਯਾ ‘‘ਸਨ੍ਤੋ’’ਤਿ ਵੁਤ੍ਤਾਤਿ ਆਹ – ‘‘ਸਨ੍ਤੋ ਹਵੇ…ਪੇ… ਪਣ੍ਡਿਤਾ’’ਤਿ.

ਆਹਿਤੋ ਅਹਂਮਾਨੋ ਏਤ੍ਥਾਤਿ ਅਤ੍ਤਾ (ਅ. ਨਿ. ਟੀ. ੨.੪.੧੯੮) ਅਤ੍ਤਭਾਵੋ, ਇਧ ਪਨ ਯੋ ਪਰੋ ਨ ਹੋਤਿ, ਸੋ ਅਤ੍ਤਾ, ਤਂ ਅਤ੍ਤਾਨਂ. ਪਰਨ੍ਤਿ ਅਤ੍ਤਤੋ ਅਞ੍ਞਂ. ਛਾਤਂ ਵੁਚ੍ਚਤਿ ਤਣ੍ਹਾ ਜਿਘਚ੍ਛਾਹੇਤੁਤਾਯ. ਅਨ੍ਤੋ ਤਾਪਨਕਿਲੇਸਾਨਨ੍ਤਿ ਅਤ੍ਤਨੋ ਸਨ੍ਤਾਨੇ ਅਤ੍ਤਪਰਿਲ਼ਾਹਜਨਨਸਨ੍ਤਪ੍ਪਨਕਿਲੇਸਾਨਂ. ਚਿਤ੍ਤਂ ਆਰਾਧੇਤੀਤਿ ਚਿਤ੍ਤਂ ਪਸਾਦੇਤਿ, ਸਮ੍ਪਹਂਸੇਤੀਤਿ ਅਤ੍ਥੋ. ਯਸ੍ਮਾ ਪਨ ਤਥਾਭੂਤੋ ਚਿਤ੍ਤਂ ਸਮ੍ਪਾਦੇਨ੍ਤੋ ਅਜ੍ਝਾਸਯਂ ਗਣ੍ਹਨ੍ਤੋ ਨਾਮ ਹੋਤਿ, ਤਸ੍ਮਾ ਵੁਤ੍ਤਂ ‘‘ਚਿਤ੍ਤਂ ਸਮ੍ਪਾਦੇਤੀ’’ਤਿਆਦਿ.

੫. ਦੁਕ੍ਖਂ ਪਟਿਕ੍ਕੂਲਂ ਜੇਗੁਚ੍ਛਂ ਏਤਸ੍ਸਾਤਿ ਦੁਕ੍ਖਪਟਿਕ੍ਕੂਲੋ ਤਂ ਦੁਕ੍ਖਪਟਿਕ੍ਕੂਲਂ. ਵਿਸੇਸਨਵਿਸੇਸਿਤਬ੍ਬਤਾ ਹਿ ਕਾਮਚਾਰਾ. ਅਟ੍ਠਕਥਾਯਂ ਪਨ ਦੁਕ੍ਖਸ੍ਸ ਵਿਸੇਸਿਤਬ੍ਬਤਂ ਸਨ੍ਧਾਯ ਬਾਹਿਰਤ੍ਥਸਮਾਸਂ ਅਨਾਦਿਯਿਤ੍ਵਾ ‘‘ਦੁਕ੍ਖਸ੍ਸ ਪਟਿਕ੍ਕੂਲ’’ਨ੍ਤਿ ਅਤ੍ਥੋ ਵੁਤ੍ਤੋ. ਯੇਨ ਹਿ ਭਾਗੇਨ ਪੁਰਿਸਸ੍ਸ ਦੁਕ੍ਖਂ ਪਟਿਕ੍ਕੂਲਂ, ਤੇਨ ਦੁਕ੍ਖਸ੍ਸ ਪੁਰਿਸੋਪੀਤਿ. ਤੇਨਾਹ – ‘‘ਪਚ੍ਚਨੀਕਸਣ੍ਠਿਤ’’ਨ੍ਤਿ.

੬. ਚਤੂਹਿ ¶ ਕਾਰਣੇਹੀਤਿ ਧਾਤੁਕੁਸਲਤਾਦੀਹਿ ਚਤੂਹਿ ਕਾਰਣੇਹਿ. ਕਮ੍ਮਂ ਕਰੋਤੀਤਿ ਯੋਗਕਮ੍ਮਂ ਕਰੋਤਿ. ਯਸ੍ਮਾ ਸਮ੍ਬੁਦ੍ਧਾ ਪਰੇਸਂ ਮਗ੍ਗਫਲਾਧਿਗਮਾਯ ਉਸ੍ਸਾਹਜਾਤਾ, ਤਤ੍ਥ ਨਿਰਨ੍ਤਰਂ ਯੁਤ੍ਤਪ੍ਪਯੁਤ੍ਤਾ ਏਵ ਹੋਨ੍ਤਿ, ਤੇ ਪਟਿਚ੍ਚ ਤੇਸਂ ਅਨ੍ਤਰਾਯੋ ਨ ਹੋਤਿਯੇਵਾਤਿ ਆਹ ‘‘ਨ ਪਨ ਬੁਦ੍ਧੇ ਪਟਿਚ੍ਚਾ’’ਤਿ. ਕਿਰਿਯਪਰਿਹਾਨਿਯਾ ਦੇਸਕਸ੍ਸ ਤਸ੍ਸੇਵ ਵਾ ਪੁਗ੍ਗਲਸ੍ਸ ਤਜ੍ਜਪਯੋਗਾਭਾਵਤੋ. ‘‘ਦੇਸਕਸ੍ਸ ਵਾ’’ਤਿ ਇਦਂ ਸਾਵਕਾਨਂ ਵਸੇਨ ਦਟ੍ਠਬ੍ਬਂ. ਮਹਤਾ ਅਤ੍ਥੇਨਾਤਿ ਏਤ੍ਥ ਅਤ੍ਥ-ਸਦ੍ਦੋ ਆਨਿਸਂਸਪਰਿਯਾਯੋਤਿ ਆਹ ‘‘ਦ੍ਵੀਹਿ ਆਨਿਸਂਸੇਹੀ’’ਤਿ. ਪਸਾਦਂ ਪਟਿਲਭਤਿ ‘‘ਅਰਹਨ੍ਤੋ’’ਤਿਆਦਿਨਾ ਸਙ੍ਘਸੁਪ੍ਪਟਿਪਤ੍ਤਿਯਾ ਸੁਤਤ੍ਤਾ. ਅਭਿਨਵੋ ਨਯੋ ਉਦਪਾਦਿ ਸਨ੍ਤਤਸੀਲਤਾਦਿਵਸੇਨ ਅਨਤ੍ਤਨ੍ਤਪਤਾਦਿਵਸੇਨ, ਸੋਪਿ ਤਂ ਸੁਤ੍ਵਾ ਦਾਸਾਦੀਸੁ ਸਵਿਸੇਸਂ ਲਜ੍ਜੀ ਦਯਾਪਨ੍ਨੋ ਹਿਤਾਨੁਕਮ੍ਪੀ ਹੁਤ੍ਵਾ ਸੇਕ੍ਖਪਟਿਪਦਂ ਸੀਲਂ ਸਾਧੇਨ੍ਤੋ ਅਨੁਕ੍ਕਮੇਨ ਸਤਿਪਟ੍ਠਾਨਭਾਵਨਂ ਪਰਿਬ੍ਰੂਹੇਤਿ. ਤੇਨਾਹ ਭਗਵਾ ‘‘ਮਹਤਾ ਅਤ੍ਥੇਨ ਸਂਯੁਤ੍ਤੋ’’ਤਿ.

੮. ਪਰੇਸਂ ਹਨਨਘਾਤਨਾਦਿਨਾ ਰੋਦਾਪਨਤੋ ਲੁਦ੍ਦੋ, ਤਥਾ ਵਿਘਾਤਕਭਾਵੇਨ ਕਾਯਚਿਤ੍ਤਾਨਂ ਵਿਦਾਰਣਤੋ ਦਾਰੁਣੋ, ਵਿਰੁਦ੍ਧਵਾਦਤਾਯ ਕਕ੍ਖਲ਼ੋ, ਬਨ੍ਧਨਾਗਾਰੇ ਨਿਯੁਤ੍ਤੋ ਬਨ੍ਧਨਾਗਾਰਿਕੋ.

੯. ਖਤ੍ਤਿਯਾਭਿਸੇਕੇਨਾਤਿ ¶ ਖਤ੍ਤਿਯਾਨਂ ਕਤ੍ਤਬ੍ਬਅਭਿਸੇਕੇਨ. ਸਨ੍ਥਾਗਾਰਨ੍ਤਿ ਸਨ੍ਥਾਰਵਸੇਨ ਕਤਂ ਅਗਾਰਂ ਯਞ੍ਞਾਵਾਟਂ. ਸਪ੍ਪਿਤੇਲੇਨਾਤਿ ਸਪ੍ਪਿਮਯੇਨ ਤੇਲੇਨ, ਯਮਕਸ੍ਨੇਹੇਨ ਹਿ ਤਦਾ ਕਾਯਂ ਅਬ੍ਭਞ੍ਜਤਿ. ਵਚ੍ਛਭਾਵਂ ਤਰਿਤ੍ਵਾ ਠਿਤੋ ਵਚ੍ਛਤਰੋ. ਪਰਿਕ੍ਖੇਪਕਰਣਤ੍ਥਾਯਾਤਿ ਵਨਮਾਲਾਹਿ ਸਦ੍ਧਿਂ ਦਬ੍ਭੇਹਿ ਵੇਦਿਯਾ ਪਰਿਕ੍ਖੇਪਨਤ੍ਥਾਯ. ਯਞ੍ਞਭੂਮਿਯਨ੍ਤਿ ਅਵਸੇਸਯਞ੍ਞਟ੍ਠਾਨੇ. ਯਂ ਪਨੇਤ੍ਥ ਅਤ੍ਥਤੋ ਅਵਿਭਤ੍ਤਂ ਤਂ ਸੁਵਿਞ੍ਞੇਯ੍ਯਮੇਵ.

ਕਨ੍ਦਰਕਸੁਤ੍ਤਵਣ੍ਣਨਾਯ ਲੀਨਤ੍ਥਪ੍ਪਕਾਸਨਾ ਸਮਤ੍ਤਾ.

੨. ਅਟ੍ਠਕਨਾਗਰਸੁਤ੍ਤਵਣ੍ਣਨਾ

੧੭. ਅਵਿਦੂਰੇਤਿ ¶ ¶ ਇਮਿਨਾ ਪਾਲ਼ਿਯਂ ‘‘ਵੇਸਾਲਿਯ’’ਨ੍ਤਿ ਇਦਂ ਸਮੀਪੇ ਭੁਮ੍ਮਵਚਨਨ੍ਤਿ ਦਸ੍ਸੇਤਿ. ਸਾਰਪ੍ਪਤ੍ਤਕੁਲਗਣਨਾਯਾਤਿ (ਅ. ਨਿ. ਟੀ. ੩.੧੧.੧੬) ਮਹਾਸਾਰਮਹਪ੍ਪਤ੍ਤਕੁਲਗਣਨਾਯ. ਦਸਮੇ ਠਾਨੇਤਿ ਅਞ੍ਞੇ ਅਞ੍ਞੇਤਿ ਦਸਗਣਨਟ੍ਠਾਨੇ. ਅਟ੍ਠਕਨਗਰੇ ਜਾਤੋ ਭਵੋ ਅਟ੍ਠਕਨਾਗਰੋ. ਕੁਕ੍ਕੁਟਾਰਾਮੋਤਿ ਪਾਟਲਿਪੁਤ੍ਤੇ ਕੁਕ੍ਕੁਟਾਰਾਮੋ, ਨ ਕੋਸਮ੍ਬਿਯਂ.

੧੮. ਪਕਤਤ੍ਥਨਿਦ੍ਦੇਸੋ ਤ-ਸਦ੍ਦੋਤਿ ਤਸ੍ਸ ‘‘ਭਗਵਤਾ’’ਤਿਆਦੀਹਿ ਪਦੇਹਿ ਸਮਾਨਾਧਿਕਰਣਭਾਵੇਨ ਵੁਤ੍ਤਸ੍ਸ ਯੇਨ ਅਭਿਸਮ੍ਬੁਦ੍ਧਭਾਵੇਨ ਭਗਵਾ ਪਕਤੋ ਅਧਿਗਤੋ ਸੁਪਾਕਟੋ ਚ, ਤਂ ਅਭਿਸਮ੍ਬੁਦ੍ਧਭਾਵਂ ਸਦ੍ਧਿਂ ਆਗਮਨੀਯਪਟਿਪਦਾਯ ਅਤ੍ਥਭਾਵੇਨ ਦਸ੍ਸੇਨ੍ਤੋ ‘‘ਯੋ ਸੋ…ਪੇ… ਅਭਿਸਮ੍ਬੁਦ੍ਧੋ’’ਤਿ ਆਹ. ਸਤਿਪਿ ਞਾਣਦਸ੍ਸਨ-ਸਦ੍ਦਾਨਂ ਇਧ ਪਞ੍ਞਾਵੇਵਚਨਭਾਵੇ ਤੇਨ ਤੇਨ ਵਿਸੇਸੇਨ ਤੇਸਂ ਵਿਸਯਵਿਸੇਸੇ ਪਵਤ੍ਤਿਦਸ੍ਸਨਤ੍ਥਂ ਅਸਾਧਾਰਣਞਾਣਵਿਸੇਸਵਸੇਨ ਵਿਜ੍ਜਾਤ੍ਤਯਵਸੇਨ ਵਿਜ੍ਜਾਅਭਿਞ੍ਞਾਨਾਵਰਣਞਾਣਵਸੇਨ ਸਬ੍ਬਞ੍ਞੁਤਞਾਣਮਂਸਚਕ੍ਖੁਵਸੇਨ ਪਟਿਵੇਧਦੇਸਨਾਞਾਣਵਸੇਨ ਚ ਤਦਤ੍ਥਂ ਯੋਜੇਤ੍ਵਾ ਦਸ੍ਸੇਨ੍ਤੋ ‘‘ਤੇਸਂ ਤੇਸ’’ਨ੍ਤਿਆਦਿਮਾਹ. ਤਤ੍ਥ ਆਸਯਾਨੁਸਯਂ ਜਾਨਤਾ ਆਸਯਾਨੁਸਯਞਾਣੇਨ ਸਬ੍ਬਂ ਞੇਯ੍ਯਧਮ੍ਮਂ ਪਸ੍ਸਤਾ ਸਬ੍ਬਞ੍ਞੁਤਾਨਾਵਰਣਞਾਣੇਹਿ. ਪੁਬ੍ਬੇਨਿਵਾਸਾਦੀਹੀਤਿ ਪੁਬ੍ਬੇਨਿਵਾਸਾਸਵਕ੍ਖਯਞਾਣੇਹਿ. ਪਟਿਵੇਧਪਞ੍ਞਾਯਾਤਿ ਅਰਿਯਮਗ੍ਗਪਞ੍ਞਾਯ. ਦੇਸਨਾਪਞ੍ਞਾਯ ਪਸ੍ਸਤਾਤਿ ਦੇਸੇਤਬ੍ਬਧਮ੍ਮਾਨਂ ਦੇਸੇਤਬ੍ਬਪ੍ਪਕਾਰਂ ਬੋਧਨੇਯ੍ਯਪੁਗ੍ਗਲਾਨਞ੍ਚ ਆਸਯਾਨੁਸਯਚਰਿਤਾਧਿਮੁਤ੍ਤਿਆਦਿਭੇਦਂ ਧਮ੍ਮਦੇਸਨਾਪਞ੍ਞਾਯ ਯਾਥਾਵਤੋ ਪਸ੍ਸਤਾ. ਅਰੀਨਨ੍ਤਿ ਕਿਲੇਸਾਰੀਨਂ, ਪਞ੍ਚਵਿਧਮਾਰਾਨਂ ਵਾ, ਸਾਸਨਸ੍ਸ ਵਾ ਪਚ੍ਚਤ੍ਥਿਕਾਨਂ ਅਞ੍ਞਤਿਤ੍ਥਿਯਾਨਂ ਤੇਸਂ ਪਨ ਹਨਨਂ ਪਾਟਿਹਾਰਿਯੇਹਿ ਅਭਿਭਵਨਂ ਅਪ੍ਪਟਿਭਾਨਤਾਕਰਣਂ ਅਜ੍ਝੁਪੇਕ੍ਖਨਮੇਵ ਵਾ, ਕੇਸਿਵਿਨਯਸੁਤ੍ਤਞ੍ਚੇਤ੍ਥ ਨਿਦਸ੍ਸਨਂ.

ਤਥਾ ਠਾਨਾਟ੍ਠਾਨਾਦਿਵਿਭਾਗਂ ਜਾਨਤਾ ਯਥਾਕਮ੍ਮੂਪਗਸਤ੍ਤੇ ਪਸ੍ਸਤਾ, ਸਵਾਸਨਾਨਂ ਆਸਵਾਨਂ ਖੀਣਤ੍ਤਾ ਅਰਹਤਾ, ਅਭਿਞ੍ਞੇਯ੍ਯਾਦਿਭੇਦੇ ਧਮ੍ਮੇ ਅਭਿਞ੍ਞੇਯ੍ਯਾਦਿਤੋ ਅਵਿਪਰੀਤਾਵਬੋਧਤੋ ਸਮ੍ਮਾਸਮ੍ਬੁਦ੍ਧੇਨ. ਅਥ ਵਾ ਤੀਸੁ ਕਾਲੇਸੁ ਅਪ੍ਪਟਿਹਤਞਾਣਤਾਯ ਜਾਨਤਾ, ਕਾਯਕਮ੍ਮਾਦਿਵਸੇਨ ਤਿਣ੍ਣਂ ਕਮ੍ਮਾਨਂ ਞਾਣਾਨੁਪਰਿਵਤ੍ਤਿਤੋ ਨਿਸਮ੍ਮਕਾਰਿਤਾਯ ਪਸ੍ਸਤਾ, ਦਵਾਦੀਨਂ ਅਭਾਵਸਾਧਿਕਾਯ ¶ ਪਹਾਨਸਮ੍ਪਦਾਯ ਅਰਹਤਾ, ਛਨ੍ਦਾਦੀਨਂ ਅਹਾਨਿਹੇਤੁਭੂਤਾਯ ਅਕ੍ਖਯਪਟਿਭਾਨਸਾਧਿਕਾਯ ਸਬ੍ਬਞ੍ਞੁਤਾਯ ਸਮ੍ਮਾਸਮ੍ਬੁਦ੍ਧੇਨਾਤਿ ਏਵਂ ਦਸਬਲਅਟ੍ਠਾਰਸਆਵੇਣਿਕਬੁਦ੍ਧਧਮ੍ਮਵਸੇਨਪਿ ਯੋਜਨਾ ਕਾਤਬ੍ਬਾ.

੧੯. ਅਭਿਸਙ੍ਖਤਨ੍ਤਿ ¶ ਅਤ੍ਤਨੋ ਪਚ੍ਚਯੇਹਿ ਅਭਿਸਮ੍ਮੁਖਭਾਵੇਨ ਸਮੇਚ੍ਚ ਸਮ੍ਭੂਯ੍ਯ ਕਤਂ, ਸ੍ਵਸ੍ਸ ਕਤਭਾਵੋ ਉਪ੍ਪਾਦਨੇਨ ਵੇਦਿਤਬ੍ਬੋ, ਨ ਉਪ੍ਪਨ੍ਨਸ੍ਸ ਪਟਿਸਙ੍ਖਰਣੇਨਾਤਿ ਆਹ ‘‘ਉਪ੍ਪਾਦਿਤ’’ਨ੍ਤਿ. ਤੇ ਚਸ੍ਸ ਪਚ੍ਚਯਾ ਚੇਤਨਾਪਧਾਨਾਤਿ ਦਸ੍ਸੇਤੁਂ ਪਾਲ਼ਿਯਂ ‘‘ਅਭਿਸਙ੍ਖਤਂ ਅਭਿਸਞ੍ਚੇਤਯਿਤ’’ਨ੍ਤਿ ਵੁਤ੍ਤਨ੍ਤਿ ‘‘ਚੇਤਯਿਤਂ ਪਕਪ੍ਪਿਤ’’ਨ੍ਤਿ ਅਤ੍ਥਮਾਹ. ਅਭਿਸਙ੍ਖਤਂ ਅਭਿਸਞ੍ਚੇਤਯਿਤਨ੍ਤਿ ਚ ਝਾਨਸ੍ਸ ਪਾਤੁਭਾਵਦਸ੍ਸਨਮੁਖੇਨ ਵਿਦ੍ਧਂਸਨਭਾਵਂ ਉਲ੍ਲਿਙ੍ਗੇਤਿ ਯਞ੍ਹਿ ਅਹੁਤ੍ਵਾ ਸਮ੍ਭਵਤਿ, ਤਂ ਹੁਤ੍ਵਾ ਪਟਿਵੇਤਿ. ਤੇਨਾਹ ਪਾਲ਼ਿਯਂ ‘ਅਭਿਸਙ੍ਖਤ’ਨ੍ਤਿਆਦਿ. ਸਮਥਵਿਪਸ੍ਸਨਾਧਮ੍ਮੇ ਠਿਤੋਤਿ ਸਮਥਧਮ੍ਮੇ ਠਿਤਤ੍ਤਾ ਸਮਾਹਿਤੋ ਵਿਪਸ੍ਸਨਂ ਪਟ੍ਠਪੇਤ੍ਵਾ ਅਨਿਚ੍ਚਾਨੁਪਸ੍ਸਨਾਦੀਹਿ ਨਿਚ੍ਚਸਞ੍ਞਾਦਯੋ ਪਜਹਨ੍ਤੋ ਅਨੁਕ੍ਕਮੇਨ ਤਂ ਅਨੁਲੋਮਞਾਣਂ ਪਾਪੇਤਾ ਹੁਤ੍ਵਾ ਵਿਪਸ੍ਸਨਾਧਮ੍ਮੇ ਠਿਤੋ. ਸਮਥਵਿਪਸ੍ਸਨਾਸਙ੍ਖਾਤੇਸੁ ਧਮ੍ਮੇਸੁ ਰਞ੍ਜਨਟ੍ਠੇਨ ਰਾਗੋ, ਨਨ੍ਦਨਟ੍ਠੇਨ ਨਨ੍ਦੀਤਿ. ਤਤ੍ਥ ਸੁਖੁਮਾ ਅਪੇਕ੍ਖਾ ਵੁਤ੍ਤਾ, ਯਾ ‘‘ਨਿਕਨ੍ਤੀ’’ਤਿ ਵੁਚ੍ਚਤਿ.

ਏਵਂ ਸਨ੍ਤੇਤਿ ਏਵਂ ਯਥਾਰੁਤਵਸੇਨ ਚ ਇਮਸ੍ਸ ਸੁਤ੍ਤਪਦਸ੍ਸ ਅਤ੍ਥੇ ਗਹੇਤਬ੍ਬੇ ਸਤਿ. ਸਮਥਵਿਪਸ੍ਸਨਾਸੁ ਛਨ੍ਦਰਾਗੋ ਕਤ੍ਤਬ੍ਬੋਤਿ ਅਨਾਗਾਮਿਫਲਂ ਨਿਬ੍ਬਤ੍ਤੇਤ੍ਵਾ ਤਦਤ੍ਥਾਯ ਸਮਥਵਿਪਸ੍ਸਨਾਪਿ ਅਨਿਬ੍ਬਤ੍ਤੇਤ੍ਵਾ ਕੇਵਲਂ ਤਤ੍ਥ ਛਨ੍ਦਰਾਗੋ ਕਤ੍ਤਬ੍ਬੋ ਭਵਿਸ੍ਸਤਿ. ਕਸ੍ਮਾ? ਤੇਸੁ ਸਮਥਵਿਪਸ੍ਸਨਾਸਙ੍ਖਾਤੇਸੁ ਧਮ੍ਮੇਸੁ ਛਨ੍ਦਰਾਗਮਤ੍ਤੇਨ ਅਨਾਗਾਮਿਨਾ ਲਦ੍ਧਬ੍ਬਸ੍ਸ ਅਲਦ੍ਧਾਨਾਗਾਮਿਫਲੇਨ ਲਦ੍ਧਬ੍ਬਤ੍ਤਾ ਤਥਾ ਸਤਿ ਤੇਨ ਅਨਾਗਾਮਿਫਲਮ੍ਪਿ ਲਦ੍ਧਬ੍ਬਮੇਵ ਨਾਮ ਹੋਤਿ. ਤੇਨਾਹ – ‘‘ਅਨਾਗਾਮਿਫਲਂ ਪਟਿਵਿਦ੍ਧਂ ਭਵਿਸ੍ਸਤੀ’’ਤਿ. ਸਭਾਵਤੋ ਰਸਿਤਬ੍ਬਤ੍ਤਾ ਅਵਿਪਰੀਤੋ ਅਤ੍ਥੋ ਏਵ ਅਤ੍ਥਰਸੋ. ਅਞ੍ਞਾਪਿ ਕਾਚਿ ਸੁਗਤਿਯੋਤਿ ਵਿਨਿਪਾਤਿਕੇ ਸਨ੍ਧਾਯਾਹ. ਅਞ੍ਞਾਪਿ ਕਾਚਿ ਦੁਗ੍ਗਤਿਯੋਤਿ ਅਸੁਰਕਾਯਮਾਹ.

ਸਮਥਧੁਰਮੇਵ ਧੁਰਂ ਸਮਥਯਾਨਿਕਸ੍ਸ ਵਸੇਨ ਦੇਸਨਾਯ ਆਗਤਤ੍ਤਾ. ਮਹਾਮਾਲੁਕ੍ਯੋਵਾਦੇ ‘‘ਵਿਵਿਚ੍ਚ ਅਕੁਸਲੇਹਿ ਧਮ੍ਮੇਹਿ ਸਵਿਤਕ੍ਕਂ ਸਵਿਚਾਰ’’ਨ੍ਤਿ ਪਾਦਕਜ੍ਝਾਨਂ ਕਤ੍ਵਾ ‘‘ਸੋ ਯਦੇਵ ਤਤ੍ਥ ਹੋਤਿ ਰੂਪਗਤਂ ਵੇਦਨਾਗਤ’’ਨ੍ਤਿਆਦਿਨਾ ਵਿਪਸ੍ਸਨਂ ਵਿਤ੍ਥਾਰੇਤ੍ਵਾ ‘‘ਸੋ ਤਤ੍ਥ ਠਿਤੋ ਆਸਵਾਨਂ ਖਯਂ ¶ ਪਾਪੁਣਾਤੀ’’ਤਿ (ਮ. ਨਿ. ੨.੧੩੩) ਆਗਤਤ੍ਤਾ ‘‘ਮਹਾਮਾਲੁਕ੍ਯੋਵਾਦੇ ਵਿਪਸ੍ਸਨਾਵ ਧੁਰ’’ਨ੍ਤਿ ਆਹ. ਮਹਾਸਤਿਪਟ੍ਠਾਨਸੁਤ੍ਤੇ (ਦੀ. ਨਿ. ੨.੩੭੩ ਆਦਯੋ; ਮ. ਨਿ. ੧.੧੦੬ ਆਦਯੋ) ਸਬ੍ਬਤ੍ਥਕਮੇਵ ਤਿਕ੍ਖਤਰਾਯ ਵਿਪਸ੍ਸਨਾਯ ਆਗਤਤ੍ਤਾ ਵੁਤ੍ਤਂ ‘‘ਵਿਪਸ੍ਸਨੁਤ੍ਤਰਂ ਕਥਿਤ’’ਨ੍ਤਿ. ਕਾਯਗਤਾਸਤਿਸੁਤ੍ਤੇ (ਮ. ਨਿ. ੩.੧੫੩-੧੫੪) ਆਨਾਪਾਨਜ੍ਝਾਨਾਦਿਵਸੇਨ ਸਵਿਸੇਸਂ ਸਮਥਵਿਪਸ੍ਸਨਾਯ ਆਗਤਤ੍ਤਾ ਵੁਤ੍ਤਂ ‘‘ਸਮਥੁਤ੍ਤਰਂ ਕਥਿਤ’’ਨ੍ਤਿ.

ਅਪ੍ਪਂ ਯਾਚਿਤੇਨ ਬਹੁਂ ਦੇਨ੍ਤੇਨ ਉਲ਼ਾਰਪੁਰਿਸੇਨ ਵਿਯ ਏਕਂ ਧਮ੍ਮਂ ਪੁਚ੍ਛਿਤੇਨ ‘‘ਅਯਮ੍ਪਿ ਏਕਧਮ੍ਮੋ’’ਤਿ ¶ ਕਥਿਤਤ੍ਤਾ ਏਕਾਦਸਪਿ ਧਮ੍ਮਾ ਪੁਚ੍ਛਾਵਸੇਨ ਏਕਧਮ੍ਮੋ ਨਾਮ ਜਾਤੋ ਪਚ੍ਚੇਕਂ ਵਾਕ੍ਯਪਰਿਸਮਾਪਨਞਾਯੇਨ. ਏਕਵੀਸਤਿ ਪਬ੍ਬਾਨਿ ਤੇਹਿ ਬੋਧਿਯਮਾਨਾਯ ਪਟਿਪਦਾਯ ਏਕਰੂਪਤ੍ਤਾ ਪਟਿਪਦਾਵਸੇਨ ਏਕਧਮ੍ਮੋ ਨਾਮ ਜਾਤੋਤਿ. ਇਧ ਇਮਸ੍ਮਿਂ ਅਟ੍ਠਕਨਾਗਰਸੁਤ੍ਤੇ. ਨੇਵਸਞ੍ਞਾਨਾਸਞ੍ਞਾਯਤਨਧਮ੍ਮਾਨਂ ਸਙ੍ਖਾਰਾਵਸੇਸਸੁਖੁਮਭਾਵਪ੍ਪਤ੍ਤਤਾਯ ਤਤ੍ਥ ਸਾਵਕਾਨਂ ਦੁਕ੍ਕਰਨ੍ਤਿ ਨ ਚਤੁਤ੍ਥਾਰੁਪ੍ਪਵਸੇਨੇਤ੍ਥ ਦੇਸਨਾ ਆਗਤਾਤਿ ਚਤੁਨ੍ਨਂ ਬ੍ਰਹ੍ਮਵਿਹਾਰਾਨਂ, ਹੇਟ੍ਠਿਮਾਨਂ ਤਿਣ੍ਣਂ ਆਰੁਪ੍ਪਾਨਞ੍ਚ ਵਸੇਨ ਏਕਾਦਸ. ਪੁਚ੍ਛਾਵਸੇਨਾਤਿ ‘‘ਅਤ੍ਥਿ ਨੁ ਖੋ, ਭਨ੍ਤੇ ਆਨਨ੍ਦ, ਤੇਨ…ਪੇ… ਸਮ੍ਮਾਸਮ੍ਬੁਦ੍ਧੇਨ ਏਕਧਮ੍ਮੋ ਅਕ੍ਖਾਤੋ’’ਤਿ (ਮ. ਨਿ. ੨.੧੮) ਏਵਂ ਪਵਤ੍ਤਪੁਚ੍ਛਾਵਸੇਨ. ਅਮਤੁਪ੍ਪਤ੍ਤਿਯਤ੍ਥੇਨਾਤਿ ਅਮਤਭਾਵਸ੍ਸ ਉਪ੍ਪਤ੍ਤਿਹੇਤੁਤਾਯ, ਸਬ੍ਬਾਨਿਪਿ ਕਮ੍ਮਟ੍ਠਾਨਾਨਿ ਏਕਰਸਮ੍ਪਿ ਅਮਤਾਧਿਗਮਪਟਿਪਤ੍ਤਿਯਾਤਿ ਅਤ੍ਥੋ, ਏਵਮੇਤ੍ਥ ਅਗ੍ਗਫਲਭੂਮਿ ਅਨਾਗਾਮਿਫਲਭੂਮੀਤਿ ਦ੍ਵੇਵ ਭੂਮਿਯੋ ਸਰੂਪਤੋ ਆਗਤਾ, ਨਾਨਨ੍ਤਰਿਯਤਾਯ ਪਨ ਹੇਟ੍ਠਿਮਾਪਿ ਦ੍ਵੇ ਭੂਮਿਯੋ ਅਤ੍ਥਤੋ ਆਗਤਾ ਏਵਾਤਿ ਦਟ੍ਠਬ੍ਬਾ.

੨੧. ਪਞ੍ਚ ਸਤਾਨਿ ਅਗ੍ਘੋ ਏਤਸ੍ਸਾਤਿ ਪਞ੍ਚਸਤਂ. ਸੇਸਂ ਉਤ੍ਤਾਨਮੇਵ.

ਅਟ੍ਠਕਨਾਗਰਸੁਤ੍ਤਵਣ੍ਣਨਾਯ ਲੀਨਤ੍ਥਪ੍ਪਕਾਸਨਾ ਸਮਤ੍ਤਾ.

੩. ਸੇਖਸੁਤ੍ਤਵਣ੍ਣਨਾ

੨੨. ਸਨ੍ਥਾਗਾਰਨ੍ਤਿ ¶ ਅਤ੍ਥਾਨੁਸਾਸਨਾਗਾਰਂ. ਤੇਨਾਹ – ‘‘ਉਯ੍ਯੋਗਕਾਲਾਦੀਸੂ’’ਤਿਆਦਿ. ਆਦਿ-ਸਦ੍ਦੇਨ ਮਙ੍ਗਲਮਹਾਦੀਨਂ ਸਙ੍ਗਹੋ ਦਟ੍ਠਬ੍ਬੋ. ਸਨ੍ਥਮ੍ਭਨ੍ਤੀਤਿ ਵਿਸ੍ਸਮਨ੍ਤਿ, ਪਰਿਸ੍ਸਮਂ ਵਿਨੋਦੇਨ੍ਤੀਤਿ ਅਤ੍ਥੋ. ਸਹਾਤਿ ਸਨ੍ਨਿਵੇਸਵਸੇਨ ¶ ਏਕਜ੍ਝਂ. ਸਹ ਅਤ੍ਥਾਨੁਸਾਸਨਂ ਅਗਾਰਨ੍ਤਿ ਏਤਸ੍ਮਿਂ ਅਤ੍ਥੇ ਤ੍ਥ-ਕਾਰਸ੍ਸ ਨ੍ਥ-ਕਾਰਂ ਕਤ੍ਵਾ ਸਨ੍ਥਾਗਾਰਨ੍ਤਿ ਵੁਤ੍ਤਨ੍ਤਿ ਦਟ੍ਠਬ੍ਬਂ. ਸਨ੍ਥਰਨ੍ਤੀਤਿ ਸਮ੍ਮਨ੍ਤਨਵਸੇਨ ਤਿਟ੍ਠਨ੍ਤਿ.

ਤੇਪਿਟਕਂ ਬੁਦ੍ਧਵਚਨਂ ਆਗਤਮੇਵ ਭਵਿਸ੍ਸਤੀਤਿ ਬੁਦ੍ਧਵਚਨਸ੍ਸ ਆਗਮਨਸੀਸੇਨ ਅਰਿਯਫਲਧਮ੍ਮਾਨਮ੍ਪਿ ਆਗਮਨਂ ਵੁਤ੍ਤਮੇਵ, ਤਿਯਾਮਰਤ੍ਤਿਂ ਤਤ੍ਥ ਵਸਨ੍ਤਾਨਂ ਫਲਸਮਾਪਤ੍ਤਿਵਲ਼ਞ੍ਜਨਂ ਹੋਤੀਤਿ. ਤਸ੍ਮਿਞ੍ਚ ਭਿਕ੍ਖੁਸਙ੍ਘੇ ਕਲ੍ਯਾਣਪੁਥੁਜ੍ਜਨਾ ਵਿਪਸ੍ਸਨਂ ਉਸ੍ਸੁਕ੍ਕਾਪੇਨ੍ਤਾ ਹੋਨ੍ਤੀਤਿ ਚੇ? ਅਰਿਯਮਗ੍ਗਧਮ੍ਮਾਨਂ ਤਤ੍ਥ ਆਗਮਨਂ ਹੋਤਿਯੇਵ.

ਅਲ੍ਲਗੋਮਯੇਨਾਤਿ ਅਚ੍ਛੇਨ ਅਲ੍ਲਗੋਮਯਰਸੇਨ. ਓਪੁਞ੍ਛਾਪੇਤ੍ਵਾਤਿ ਵਿਲਿਮ੍ਪਿਤ੍ਵਾ. ਚਤੁਜ੍ਜਾਤਿਯਗਨ੍ਧੇਹੀਤਿ ਤਗਰਕੁਙ੍ਕੁਮਯਵਨਪੁਪ੍ਫਤਮਾਲਪਤ੍ਤਾਨਿ ਪਿਸਿਤ੍ਵਾ ਕਤਗਨ੍ਧੇਹਿ ਨਾਨਾਵਣ੍ਣੇਤਿ ਨੀਲਾਦਿਵਸੇਨ ਨਾਨਾਵਣ੍ਣੇ, ਨ ਭਿਤ੍ਤਿਵਿਸੇਸਵਸੇਨ. ਭਿਤ੍ਤਿਵਿਸੇਸਵਸੇਨ ਪਨ ਨਾਨਾਸਣ੍ਠਾਨਰੂਪਮੇਵ. ਮਹਾਪਿਟ੍ਠਿਕਕੋਜਵਕੇਤਿ ਹਤ੍ਥਿਪਿਟ੍ਠੀਸੁ ਅਤ੍ਥਰਿਤਬ੍ਬਤਾਯ ਮਹਾਪਿਟ੍ਠਿਕਾਤਿ ਲਦ੍ਧਸਮਞ੍ਞੇ ਕੋਜਵੇਤਿ ਵਦਨ੍ਤਿ. ਕੁਤ੍ਤਕੇ ਪਨ ਸਨ੍ਧਾਯੇਤਂ ਵੁਤ੍ਤਂ ਹਤ੍ਥਤ੍ਥਰਣਾ ਹਤ੍ਥਿਰੂਪਵਿਚਿਤ੍ਤਾ. ਅਸ੍ਸਤ੍ਥਰਕਸੀਹਤ੍ਥਰਕਾਦਯੋਪਿ ਅਸ੍ਸਸੀਹਰੂਪਾਦਿਵਿਚਿਤ੍ਤਾ ਏਵ ਅਤ੍ਥਰਕਾ, ਚਿਤ੍ਤਤ੍ਥਰਕਂ ਨਾਨਾਰੂਪੇਹਿ ਚੇਵ ਨਾਨਾਵਿਧਮਾਲਾਕਮ੍ਮਾਦੀਹਿ ਚ ਵਿਚਿਤ੍ਤਂ ਅਤ੍ਥਰਕਂ.

ਉਪਧਾਨਨ੍ਤਿ ਅਪਸ੍ਸਯਨਂ ਉਪਦਹਿਤ੍ਵਾਤਿ ਅਪਸ੍ਸਯਯੋਗ੍ਗਭਾਵੇਨ ਠਪੇਤ੍ਵਾ ਗਨ੍ਧੇਹਿ ਕਤਮਾਲਾ ਗਨ੍ਧਦਾਮਂ, ਤਮਾਲਪਤ੍ਤਾਦੀਹਿ ਕਤਂ ਪਤ੍ਤਦਾਮਂ. ਆਦਿ-ਸਦ੍ਦੇਨ ਹਿਙ੍ਗੁਲਤਕ੍ਕੋਲਜਾਤਿਫਲਜਾਤਿਪੁਪ੍ਫਾਦੀਹਿ ਕਤਦਾਮਂ ਸਙ੍ਗਣ੍ਹਾਤਿ. ਪਲ੍ਲਙ੍ਕਾਕਾਰੇਨ ਕਤਪੀਠਂ ਪਲ੍ਲਙ੍ਕਪੀਠਂ, ਤੀਸੁ ਪਸ੍ਸੇਸੁ, ਏਕਪਸ੍ਸੇ ਏਵ ਵਾ ਸਉਪਸ੍ਸਯਂ ਅਪਸ੍ਸਯਪੀਠਂ, ਅਨਪਸ੍ਸਯਂ ਮੁਣ੍ਡਪੀਠਂ ਯੋਜਨਾਵਟ੍ਟੇਤਿ ਯੋਜਨਪਰਿਕ੍ਖੇਪੇ.

ਸਂਵਿਧਾਯਾਤਿ ਅਨ੍ਤਰਵਾਸਕਸ੍ਸ ਕੋਣਪਦੇਸਞ੍ਚ ਇਤਰਪਦੇਸਞ੍ਚ ਸਮਂ ਕਤ੍ਵਾ ਵਿਧਾਯ. ਤੇਨਾਹ – ‘‘ਕਤ੍ਤਰਿਯਾ ਪਦੁਮਂ ਕਨ੍ਤਨ੍ਤੋ ਵਿਯਾ’’ਤਿ ਤਿਮਣ੍ਡਲਂ ਪਟਿਚ੍ਛਾਦੇਨ੍ਤੋਤਿ ਏਤ੍ਥ ਚ ਯਸ੍ਮਾ ਬੁਦ੍ਧਾਨਂ ਰੂਪਸਮ੍ਪਦਾ ਵਿਯ ਆਕਪ੍ਪਸਮ੍ਪਦਾਪਿ ਪਰਮੁਕ੍ਕਂਸਗਤਾ, ਤਸ੍ਮਾ ਤਦਾ ਭਗਵਾ ਏਵਂ ਸੋਭਤੀਤਿ ¶ ਦਸ੍ਸੇਨ੍ਤੋ ‘‘ਸੁਵਣ੍ਣਪਾਮਙ੍ਗੇਨਾ’’ਤਿਆਦਿਮਾਹ, ਤਤ੍ਥ ਅਸਮੇਨ ਬੁਦ੍ਧਵੇਸੇਨਾਤਿਆਦਿਨਾ ¶ ਤਦਾ ਭਗਵਾ ਬੁਦ੍ਧਾਨੁਭਾਵਸ੍ਸ ਨਿਗੁਹਣੇ ਕਾਰਣਾਭਾਵਤੋ ਤਤ੍ਥ ਸਨ੍ਨਿਪਤਿਤਦੇਵਮਨੁਸ੍ਸਨਾਗਯਕ੍ਖਗਨ੍ਧਬ੍ਬਾਦੀਨਂ ਪਸਾਦਜਨਨਤ੍ਥਂ ਅਤ੍ਤਨੋ ਸਭਾਵਪਕਤਿਕਿਰਿਯਾਯੇਵ ਕਪਿਲਵਤ੍ਥੁਂ ਪਾਵਿਸੀਤਿ ਦਸ੍ਸੇਤਿ. ਬੁਦ੍ਧਾਨਂ ਕਾਯਪ੍ਪਭਾ ਨਾਮ ਪਕਤਿਯਾ ਅਸੀਤਿਹਤ੍ਥਮਤ੍ਤਮੇਵ ਪਦੇਸਂ ਫਰਤੀਤਿ ਆਹ – ‘‘ਅਸੀਤਿਹਤ੍ਥਟ੍ਠਾਨਂ ਅਗ੍ਗਹੇਸੀ’’ਤਿ ਨੀਲਪੀਤਲੋਹਿਤੋਦਾਤਮਞ੍ਜਿਟ੍ਠਪਭਸ੍ਸਰਾਨਂ ਵਸੇਨ ਛਬ੍ਬਣ੍ਣਾ ਬੁਦ੍ਧਰਸ੍ਮਿਯੋ.

ਸਬ੍ਬਪਾਲਿਫੁਲ੍ਲੋਤਿ ਮੂਲਤੋ ਪਟ੍ਠਾਯ ਯਾਵ ਅਗ੍ਗਾ ਫੁਲ੍ਲੋ ਵਿਕਸਿਤੋ. ਪਟਿਪਾਟਿਯਾ ਠਪਿਤਾਨਨ੍ਤਿਆਦਿ ਪਰਿਕਪ੍ਪੂਪਮਾ. ਯਥਾ ਤਂ…ਪੇ… ਅਲਙ੍ਕਤਂ ਅਞ੍ਞੋ ਵਿਰੋਚਤਿ, ਏਵਂ ਵਿਰੋਚਿਤ੍ਥ, ਸਮਤਿਂਸਾਯ ਪਾਰਮਿਤਾਹਿ ਅਭਿਸਙ੍ਖਤਤ੍ਤਾ ਏਵਂ ਵਿਰੋਚਿਤ੍ਥਾਤਿ ਵੁਤ੍ਤਂ ਹੋਤਿ. ਪਞ੍ਚਵੀਸਤਿਯਾ ਨਦੀਨਨ੍ਤਿ ਗਙ੍ਗਾਦੀਨਂ ਚਨ੍ਦਭਾਗਾਪਰਿਯੋਸਾਨਾਨਂ ਪਞ੍ਚਵੀਸਤਿਯਾ ਮਹਾਨਦੀਨਂ. ਸਮ੍ਭਿਜ੍ਜਾਤਿ ਸਮ੍ਭੇਦਂ ਮਿਸ੍ਸੀਭਾਵਂ ਪਤ੍ਵਾ ਮੁਖਦ੍ਵਾਰੇਤਿ ਸਮੁਦ੍ਦਂ ਪਵਿਟ੍ਠਟ੍ਠਾਨੇ.

ਦੇਵਮਨੁਸ੍ਸਨਾਗਸੁਪਣ੍ਣਗਨ੍ਧਬ੍ਬਯਕ੍ਖਾਦੀਨਂ ਅਕ੍ਖੀਨੀਤਿ ਚੇਤਂ ਪਰਿਕਪ੍ਪਨਵਸੇਨ ਵੁਤ੍ਤਂ. ਸਹਸ੍ਸੇਨਾਤਿ ਪਦਸਹਸ੍ਸੇਨ, ਭਾਣਵਾਰਪ੍ਪਮਾਣੇਨ ਗਨ੍ਥੇਨਾਤਿ ਅਤ੍ਥੋ.

ਕਮ੍ਪਯਨ੍ਤੋ ਵਸੁਨ੍ਧਰਨ੍ਤਿ ਅਤ੍ਤਨੋ ਗੁਣਵਿਸੇਸੇਹਿ ਪਥਵੀਕਮ੍ਪਂ ਉਪ੍ਪਾਦੇਨ੍ਤੋ, ਏਵਂਭੂਤੋਪਿ ਅਹੇਠਯਨ੍ਤੋ ਪਾਣਾਨਿ. ਸਬ੍ਬਦਕ੍ਖਿਣਤ੍ਤਾ ਬੁਦ੍ਧਾਨਂ ਦਕ੍ਖਿਣਂ ਪਠਮਂ ਪਾਦਂ ਉਦ੍ਧਰਨ੍ਤੋ. ਸਮਂ ਸਮ੍ਫੁਸਤੇ ਭੂਮਿਂ ਸੁਪ੍ਪਤਿਟ੍ਠਿਤਪਾਦਤਾਯ. ਯਦਿਪਿ ਭੂਮਿਂ ਸਮਂ ਫੁਸਤਿ, ਰਜਸਾਨੁਪਲਿਪ੍ਪਤਿ ਸੁਖੁਮਤ੍ਤਾ ਛਵਿਯਾ. ਨਿਨ੍ਨਟ੍ਠਾਨਂ ਉਨ੍ਨਮਤੀਤਿਆਦਿ ਬੁਦ੍ਧਾਨਂ ਸੁਪ੍ਪਤਿਟ੍ਠਿਤਪਾਦਸਙ੍ਖਾਤਸ੍ਸ ਮਹਾਪੁਰਿਸਲਕ੍ਖਣਪਟਿਲਾਭਸ੍ਸ ਨਿਸ੍ਸਨ੍ਦਫਲਂ. ਨਾਤਿਦੂਰੇ ਉਦ੍ਧਰਤੀਤਿ ਅਤਿਦੂਰੇ ਠਪੇਤੁਂ ਨ ਉਦ੍ਧਰਤਿ. ਨਚ੍ਚਾਸਨ੍ਨੇ ਚ ਨਿਕ੍ਖਿਪਨ੍ਤਿ ਅਚ੍ਚਾਸਨ੍ਨੇ ਚ ਠਾਨੇ ਅਨਿਕ੍ਖਿਪਨ੍ਤੋ ਨਿਯ੍ਯਾਤਿ. ਹਾਸਯਨ੍ਤੋ ਸਦੇਵਕੇ ਲੋਕੇ ਤੋਸਯਨ੍ਤੋ. ਚਤੂਹਿ ਪਾਦੇਹਿ ਚਰਤੀਤਿ ਚਤੁਚਾਰੀ.

ਬੁਦ੍ਧਾਨੁਭਾਵਸ੍ਸ ਪਕਾਸਨਵਸੇਨ ਗਤਤ੍ਤਾ ਵਣ੍ਣਕਾਲੋ ਨਾਮ ਕਿਰੇਸ. ਸਰੀਰਵਣ੍ਣੇ ਵਾ ਗੁਣਵਣ੍ਣੇ ਵਾ ਕਥਿਯਮਾਨੇ ਦੁਕ੍ਕਥਿਤਨ੍ਤਿ ਨ ਵਤ੍ਤਬ੍ਬਂ. ਕਸ੍ਮਾ? ਅਪਰਿਮਾਣਵਣ੍ਣਾ ਹਿ ਬੁਦ੍ਧਾ ਭਗਵਨ੍ਤੋ, ਬੁਦ੍ਧਗੁਣਸਂਵਣ੍ਣਨਾ ਜਾਨਨ੍ਤਸ੍ਸ ਯਥਾਧਮ੍ਮਸਂਵਣ੍ਣਨਂਯੇਵ ਅਨੁਪਵਿਸਤੀਤਿ.

ਦੁਕੂਲਚੁਮ੍ਬਟਕੇਨਾਤਿ ¶ ਗਨ੍ਥਿਤ੍ਵਾ ਗਹਿਤਦੁਕੂਲਵਤ੍ਥੇਨ, ਨਾਗਵਿਕ੍ਕਨ੍ਤਚਰਣੋਤਿ ਹਤ੍ਥਿਨਾਗਸਦਿਸਪਦਨਿਕ੍ਖੇਪੋ. ਸਤਪੁਞ੍ਞਲਕ੍ਖਣੋਤਿ ਅਨੇਕਸਤਪੁਞ੍ਞਨਿਮ੍ਮਿਤਮਹਾਪੁਰਿਸਲਕ੍ਖਣੋ ਮਣਿਵੇਰੋਚਨੋ ਯਥਾਤਿ ਅਤਿਵਿਯ ਵਿਰੋਚਮਾਨੋ ਮਣਿ ਵਿਯ ਵੇਰੋਚਨੋ ਨਾਮ ਏਕੋ ਮਣਿਵਿਸੇਸੋਤਿ ਕੇਚਿ ਮਹਾਸਾਲੋਵਾਤਿ ¶ ਮਹਨ੍ਤੋ ਸਾਲਰੁਕ੍ਖੋ ਵਿਯ, ਕੋਵਿਲ਼ਾਰਾਦਿਮਹਾਰੁਕ੍ਖੋ ਵਿਯ ਵਾ ਪਦੁਮੋ ਕੋਕਨਦੋ ਯਥਾਤਿ ਕੋਕਨਦਸਙ੍ਖਾਤਂ ਮਹਾਪਦੁਮਂ ਵਿਯ, ਵਿਕਸਮਾਨਪਦੁਮਂ ਵਿਯ ਵਾ.

ਆਕਾਸਗਙ੍ਗਂ ਓਤਾਰੇਨ੍ਤੋ ਵਿਯਾਤਿਆਦਿ ਤਸ੍ਸਾ ਪਕਿਣ੍ਣਕਕਥਾਯ ਅਞ੍ਞੇਸਂ ਦੁਕ੍ਕਰਭਾਵਦਸ੍ਸਨਞ੍ਚੇਵ ਸੁਣਨ੍ਤਾਨਂ ਅਚ੍ਚਨ੍ਤਸੁਖਾਵਹਭਾਵਦਸ੍ਸਨਞ੍ਚ ਪਥਵੀਜਂ ਆਕਡ੍ਢੇਨ੍ਤੋ ਵਿਯਾਤਿ ਨਾਲ਼ਿਯਨ੍ਤਂ ਯੋਜੇਤ੍ਵਾ ਮਹਾਪਥਵਿਯਾ ਹੇਟ੍ਠਿਮਤਲੇ ਪਪ੍ਪਟਕੋਜਂ ਉਦ੍ਧਂਮੁਖਂ ਕਤ੍ਵਾ ਆਕਡ੍ਢੇਨ੍ਤੋ ਵਿਯ ਯੋਜਨਿਕਨ੍ਤਿ ਯੋਜਨਪ੍ਪਮਾਣਂ ਮਧੁਭਣ੍ਡਨ੍ਤਿ ਮਧੁਪਟਲਂ.

ਮਹਨ੍ਤਨ੍ਤਿ ਉਲ਼ਾਰਂ. ਸਬ੍ਬਦਾਨਂ ਦਿਨ੍ਨਮੇਵ ਹੋਤੀਤਿ ਸਬ੍ਬਮੇਵ ਪਚ੍ਚਯਜਾਤਂ ਆਵਾਸਦਾਯਕੇਨ ਦਿਨ੍ਨਮੇਵ ਹੋਤਿ. ਤਥਾਹਿ ਦ੍ਵੇ ਤਯੋ ਗਾਮੇ ਪਿਣ੍ਡਾਯ ਚਰਿਤ੍ਵਾ ਕਿਞ੍ਚਿ ਅਲਦ੍ਧਾ ਆਗਤਸ੍ਸਪਿ ਛਾਯੂਦਕਸਮ੍ਪਨ੍ਨਂ ਆਰਾਮਂ ਪਵਿਸਿਤ੍ਵਾ ਨ੍ਹਾਯਿਤ੍ਵਾ ਪਟਿਸ੍ਸਯੇ ਮੁਹੁਤ੍ਤਂ ਨਿਪਜ੍ਜਿਤ੍ਵਾ ਉਟ੍ਠਾਯ ਨਿਸਿਨ੍ਨਸ੍ਸ ਕਾਯੇ ਬਲਂ ਆਹਰਿਤ੍ਵਾ ਪਕ੍ਖਿਤ੍ਤਂ ਵਿਯ ਹੋਤਿ. ਬਹਿ ਵਿਚਰਨ੍ਤਸ੍ਸ ਚ ਕਾਯੇ ਵਣ੍ਣਧਾਤੁ ਵਾਤਾਤਪੇਹਿ ਕਿਲਮਤਿ, ਪਟਿਸ੍ਸਯਂ ਪਵਿਸਿਤ੍ਵਾ ਦ੍ਵਾਰਂ ਪਿਧਾਯ ਮੁਹੁਤ੍ਤਂ ਨਿਸਿਨ੍ਨਸ੍ਸ ਵਿਸਭਾਗਸਨ੍ਤਤਿ ਵੂਪਸਮ੍ਮਤਿ, ਸਭਾਗਸਨ੍ਤਤਿ ਪਤਿਟ੍ਠਾਤਿ, ਵਣ੍ਣਧਾਤੁ ਆਹਰਿਤ੍ਵਾ ਪਕ੍ਖਿਤ੍ਤਾ ਵਿਯ ਹੋਤਿ, ਬਹਿ ਵਿਚਰਨ੍ਤਸ੍ਸ ਚ ਪਾਦੇ ਕਣ੍ਟਕੋ ਵਿਜ੍ਝਤਿ, ਖਾਣੁ ਪਹਰਤਿ, ਸਰੀਸਪਾਦਿਪਰਿਸ੍ਸਯੋ ਚੇਵ ਚੋਰਭਯਞ੍ਚ ਉਪ੍ਪਜ੍ਜਤਿ, ਪਟਿਸ੍ਸਯਂ ਪਵਿਸਿਤ੍ਵਾ ਦ੍ਵਾਰਂ ਪਿਧਾਯ ਨਿਪਨ੍ਨਸ੍ਸ ਪਨ ਸਬ੍ਬੇ ਪਰਿਸ੍ਸਯਾ ਨ ਹੋਨ੍ਤਿ, ਅਜ੍ਝਯਨ੍ਤਸ੍ਸ ਧਮ੍ਮਪੀਤਿਸੁਖਂ, ਕਮ੍ਮਟ੍ਠਾਨਂ ਮਨਸਿਕਰੋਨ੍ਤਸ੍ਸ ਉਪਸਮਸੁਖਂ ਉਪ੍ਪਜ੍ਜਤਿ ਬਹਿਦ੍ਧਾ ਵਿਕ੍ਖੇਪਾਭਾਵਤੋ, ਬਹਿ ਵਿਚਰਨ੍ਤਸ੍ਸ ਚ ਕਾਯੇ ਸੇਦਾ ਮੁਚ੍ਚਨ੍ਤਿ, ਅਕ੍ਖੀਨਿ ਫਨ੍ਦਨ੍ਤਿ, ਸੇਨਾਸਨਂ ਪਵਿਸਨਕ੍ਖਣੇ ਮਞ੍ਚਪੀਠਾਦੀਨਿ ਨ ਪਞ੍ਞਾਯਨ੍ਤਿ, ਮੁਹੁਤ੍ਤਂ ਨਿਸਿਨ੍ਨਸ੍ਸ ਪਨ ਅਕ੍ਖਿਪਸਾਦੋ ਆਹਰਿਤ੍ਵਾ ਪਕ੍ਖਿਤ੍ਤੋ ਵਿਯ ਹੋਤਿ, ਦ੍ਵਾਰਵਾਤਪਾਨਮਞ੍ਚਪੀਠਾਦੀਨਿ ਪਞ੍ਞਾਯਨ੍ਤਿ, ਏਤਸ੍ਮਿਮ੍ਪਿ ਚ ਆਵਾਸੇ ਵਸਨ੍ਤਂ ਦਿਸ੍ਵਾ ਮਨੁਸ੍ਸਾ ਚਤੂਹਿ ਪਚ੍ਚਯੇਹਿ ਸਕ੍ਕਚ੍ਚਂ ਉਪਟ੍ਠਹਨ੍ਤਿ. ਤੇਨ ਵੁਤ੍ਤਂ – ‘‘ਆਵਾਸਦਾਨਸ੍ਮਿਂ ਦਿਨ੍ਨੇ ਸਬ੍ਬਂ ਦਾਨਂ ਦਿਨ੍ਨਮੇਵ ਹੋਤੀ’’ਤਿ. ਭੂਮਟ੍ਠਕ…ਪੇ… ਨ ਸਕ੍ਕਾਤਿ ਅਯਮਤ੍ਥੋ ਮਹਾਸੁਦਸ੍ਸਨਵਤ੍ਥੁਨਾ (ਦੀ. ਨਿ. ੨.੨੪੧ ਆਦਯੋ) ਦੀਪੇਤਬ੍ਬੋ.

ਸੀਤਨ੍ਤਿ ¶ (ਸਾਰਤ੍ਥ. ਟੀ. ਚੂਲ਼ਵਗ੍ਗ ੩.੨੯੫; ਸਂ. ਨਿ. ਟੀ. ੨.੪.੨੪੩) ਅਜ੍ਝਤ੍ਤਧਾਤੁਕ੍ਖੋਭਵਸੇਨ ਵਾ ਬਹਿਦ੍ਧਉਤੁਵਿਪਰਿਣਾਮਵਸੇਨ ਵਾ ਉਪ੍ਪਜ੍ਜਨਕਸੀਤਂ. ਉਣ੍ਹਨ੍ਤਿ ਅਗ੍ਗਿਸਨ੍ਤਾਪਂ. ਤਸ੍ਸ ਪਨ ਦਵਦਾਹਾਦੀਸੁ ਸਮ੍ਭਵੋ ਦਟ੍ਠਬ੍ਬੋ. ਪਟਿਹਨ੍ਤੀਤਿ ਪਟਿਬਾਹਤਿ. ਯਥਾ ਤਦੁਭਯਵਸੇਨ ਕਾਯਚਿਤ੍ਤਾਨਂ ਬਾਧਨਾਨਿ ਨ ਹੋਨ੍ਤਿ, ਏਵਂ ਕਰੋਤਿ. ਸੀਤੁਣ੍ਹਬ੍ਭਾਹਤੇ ਹਿ ਸਰੀਰੇ ਵਿਕ੍ਖਿਤ੍ਤਚਿਤ੍ਤੋ ਭਿਕ੍ਖੁ ਯੋਨਿਸੋ ਪਦਹਿਤੁਂ ਨ ਸਕ੍ਕੋਤਿ. ਵਾਲ਼ਮਿਗਾਨੀਤਿ ਸੀਹਬ੍ਯਗ੍ਘਾਦਿਵਾਲ਼ਮਿਗੇ. ਗੁਤ੍ਤਸੇਨਾਸਨਞ੍ਹਿ ਪਵਿਸਿਤ੍ਵਾ ਦ੍ਵਾਰਂ ਪਿਧਾਯ ਨਿਸਿਨ੍ਨਸ੍ਸ ਤੇ ਪਰਿਸ੍ਸਯਾ ਨ ਹੋਨ੍ਤਿ ¶ . ਸਰੀਸਪੇਤਿ ਯੇ ਕੇਚਿ ਸਰਨ੍ਤਾ ਗਚ੍ਛਨ੍ਤੇ ਦੀਘਜਾਤਿਕੇ. ਮਕਸੇਤਿ ਨਿਦਸ੍ਸਨਮੇਤਂ, ਡਂਸਾਦੀਨਂ ਏਤੇਨੇਵ ਸਙ੍ਗਹੋ ਦਟ੍ਠਬ੍ਬੋ. ਸਿਸਿਰੇਤਿ ਸੀਤਕਾਲਵਸੇਨ ਸਤ੍ਤਾਹਵਦ੍ਦਲਿਕਾਦਿਵਸੇਨ ਚ ਉਪ੍ਪਨ੍ਨੇ ਸਿਸਿਰਸਮ੍ਫਸ੍ਸੇ. ਵੁਟ੍ਠਿਯੋਤਿ ਯਦਾ ਤਦਾ ਉਪ੍ਪਨ੍ਨਾ ਵਸ੍ਸਵੁਟ੍ਠਿਯੋ ਪਟਿਹਨਤੀਤਿ ਯੋਜਨਾ.

ਵਾਤਾਤਪੋ ਘੋਰੋਤਿ ਰੁਕ੍ਖਗਚ੍ਛਾਦੀਨਂ ਉਮ੍ਮੂਲਭਞ੍ਜਨਵਸੇਨ ਪਵਤ੍ਤਿਯਾ ਘੋਰੋ ਸਰਜਅਰਜਾਦਿਭੇਦੋ ਵਾਤੋ ਚੇਵ ਗਿਮ੍ਹਪਰਿਲ਼ਾਹਸਮਯੇਸੁ ਉਪ੍ਪਤ੍ਤਿਯਾ ਘੋਰੋ ਸੂਰਿਯਾਤਪੋ ਚ. ਪਟਿਹਞ੍ਞਤੀਤਿ ਪਟਿਬਾਹੀਯਤਿ. ਲੇਣਤ੍ਥਨ੍ਤਿ ਨਾਨਾਰਮ੍ਮਣਤੋ ਚਿਤ੍ਤਂ ਨਿਵਤ੍ਤੇਤ੍ਵਾ ਪਟਿਸਲ੍ਲਾਨਾਰਾਮਤ੍ਥਂ. ਸੁਖਤ੍ਥਨ੍ਤਿ ਵੁਤ੍ਤਪਰਿਸ੍ਸਯਾਭਾਵੇਨ ਫਾਸੁਵਿਹਾਰਤ੍ਥਂ. ਝਾਯਿਤੁਨ੍ਤਿ ਅਟ੍ਠਤਿਂਸਾਰਮ੍ਮਣੇਸੁ ਯਤ੍ਥ ਕਤ੍ਥਚਿ ਚਿਤ੍ਤਂ ਉਪਨਿਜ੍ਝਾਯਿਤੁਂ. ਵਿਪਸ੍ਸਿਤੁਨ੍ਤਿ ਅਨਿਚ੍ਚਾਦਿਤੋ ਸਬ੍ਬਸਙ੍ਖਾਰੇ ਸਮ੍ਮਸਿਤੁਂ.

ਵਿਹਾਰੇਤਿ ਪਟਿਸ੍ਸਯੇ. ਕਾਰਯੇਤਿ ਕਾਰਾਪੇਯ੍ਯ. ਰਮ੍ਮੇਤਿ ਮਨੋਰਮੇ ਨਿਵਾਸਸੁਖੇ. ਵਾਸਯੇਤ੍ਥ ਬਹੁਸ੍ਸੁਤੇਤਿ ਕਾਰੇਤ੍ਵਾ ਪਨ ਏਤ੍ਥ ਵਿਹਾਰੇਸੁ ਬਹੁਸ੍ਸੁਤੇ ਸੀਲਵਨ੍ਤੇ ਕਲ੍ਯਾਣਧਮ੍ਮੇ ਨਿਵਾਸੇਯ੍ਯ. ਤੇ ਨਿਵਾਸੇਨ੍ਤੋ ਪਨ ਤੇਸਂ ਬਹੁਸ੍ਸੁਤਾਨਂ ਯਥਾ ਪਚ੍ਚਯੇਹਿ ਕਿਲਮਥੋ ਨ ਹੋਤਿ, ਏਵਂ ਅਨ੍ਨਞ੍ਚ ਪਾਨਞ੍ਚ ਵਤ੍ਥਸੇਨਾਸਨਾਨਿ ਚ ਦਦੇਯ੍ਯ ਉਜੁਭੂਤੇਸੁ ਅਜ੍ਝਾਸਯਸਮ੍ਪਨ੍ਨੇਸੁ ਕਮ੍ਮਫਲਾਨਂ ਰਤਨਤ੍ਤਯਗੁਣਾਨਞ੍ਚ ਸਦ੍ਦਹਨੇਨ ਵਿਪ੍ਪਸਨ੍ਨੇਨ ਚੇਤਸਾ.

ਇਦਾਨਿ ਗਹਟ੍ਠਪਬ੍ਬਜਿਤਾਨਂ ਅਞ੍ਞਮਞ੍ਞੂਪਕਾਰਤਂ ਦਸ੍ਸੇਤੁਂ ‘‘ਤੇ ਤਸ੍ਸਾ’’ਤਿ ਗਾਥਮਾਹ. ਤਤ੍ਥ ਤੇਤਿ ਬਹੁਸ੍ਸੁਤਾ ਤਸ੍ਸਾਤਿ ਉਪਾਸਕਸ੍ਸ. ਧਮ੍ਮਂ ਦੇਸੇਨ੍ਤੀਤਿ ਸਕਲਵਟ੍ਟਦੁਕ੍ਖਪਨੁਦਨਂ ਧਮ੍ਮਂ ਦੇਸੇਨ੍ਤਿ. ਯਂ ਸੋ ਧਮ੍ਮਂ ਇਧਞ੍ਞਾਯਾਤਿ ਸੋ ਪੁਗ੍ਗਲੋ ਯਂ ਸਦ੍ਧਮ੍ਮਂ ਇਮਸ੍ਮਿਂ ਸਾਸਨੇ ਸਮ੍ਮਾਪਟਿਪਜ੍ਜਨੇਨ ਜਾਨਿਤ੍ਵਾ ਅਗ੍ਗਮਗ੍ਗਾਧਿਗਮੇਨ ਅਨਾਸਵੋ ਹੁਤ੍ਵਾ ਪਰਿਨਿਬ੍ਬਾਯਤਿ.

ਪੂਜਾਸਕ੍ਕਾਰਵਸੇਨੇਵ ¶ ਪਠਮਯਾਮੋ ਖੇਪਿਤੋ, ਭਗਵਤੋ ਦੇਸਨਾਯ ਅਪ੍ਪਾਵਸੇਸੋ ਮਜ੍ਝਿਮਯਾਮੋ ਗਤੋਤਿ ਪਾਲ਼ਿਯਂ ‘‘ਬਹੁਦੇਵ ਰਤ੍ਤਿ’’ਨ੍ਤਿ ਵੁਤ੍ਤਨ੍ਤਿ ਆਹ ‘‘ਅਤਿਰੇਕਤਰਂ ਦਿਯਡ੍ਢਯਾਮ’’ਨ੍ਤਿ. ਸਨ੍ਦਸ੍ਸੇਸੀਤਿ ਆਨਿਸਂਸਂ ਦਸ੍ਸੇਸਿ, ਆਵਾਸਦਾਨਪਟਿਸਂਯੁਤ੍ਤਂ ਧਮ੍ਮਿਂ ਕਥਂ ਸੁਤ੍ਵਾ ਤਤੋ ਪਰਂ, ‘‘ਮਹਾਰਾਜ, ਇਤਿਪਿ ਸੀਲਂ, ਇਤਿਪਿ ਸਮਾਧਿ, ਇਤਿਪਿ ਪਞ੍ਞਾ’’ਤਿ ਸੀਲਾਦਿਗੁਣੇ ਤੇਸਂ ਸਮ੍ਮਾ ਦਸ੍ਸੇਸਿ, ਹਤ੍ਥੇਨ ਗਹੇਤ੍ਵਾ ਵਿਯ ਪਚ੍ਚਕ੍ਖਤੋ ਪਕਾਸੇਸਿ. ਸਮਾਦਪੇਸੀਤਿ ‘‘ਏਵਂ ਸੀਲਂ ਸਮਾਦਾਤਬ੍ਬਂ, ਸੀਲੇ ਪਤਿਟ੍ਠਿਤੇਨ ਏਵਂ ਸਮਾਧਿ, ਏਵਂ ਪਞ੍ਞਾ ਭਾਵੇਤਬ੍ਬਾ’’ਤਿ ਯਥਾ ਤੇ ਸੀਲਾਦਿਗੁਣੇ ਆਦਿਯਨ੍ਤਿ, ਤਥਾ ਗਣ੍ਹਾਪੇਸਿ. ਸਮੁਤ੍ਤੇਜੇਸੀਤਿ ਯਥਾ ਸਮਾਦਿਨ੍ਨਂ ਸੀਲਂ ਸੁਵਿਸੁਦ੍ਧਂ ਹੋਤਿ, ਸਮਥਵਿਪਸ੍ਸਨਾ ਚ ਭਾਵਿਯਮਾਨਾ ਯਥਾ ਸੁਟ੍ਠੁ ਵਿਸੋਧਿਤਾ ਉਪਰਿਵਿਸੇਸਾਵਹਾ ਹੋਨ੍ਤਿ, ਏਵਂ ਚਿਤ੍ਤਂ ਸਮੁਤ੍ਤੇਜੇਸਿ ਨਿਸਾਮਨਵਸੇਨ ਵੋਦਾਪੇਸਿ. ਸਮ੍ਪਹਂਸੇਸੀਤਿ ਯਥਾਨੁਸਿਟ੍ਠਂ ਠਿਤਸੀਲਾਦਿਗੁਣੇਹਿ ਸਮ੍ਪਤਿ ਲਦ੍ਧਗੁਣਾਨਿਸਂਸੇਹਿ ¶ ਚੇਵ ਉਪਰਿ ਲਦ੍ਧਬ੍ਬਫਲਵਿਸੇਸੇਹਿ ਚ ਉਪਰਿਚਿਤ੍ਤਂ ਸਮ੍ਮਾ ਪਹਂਸੇਸਿ, ਲਦ੍ਧਸ੍ਸਾਸਵਸੇਨ ਸੁਟ੍ਠੁ ਤੋਸੇਸਿ. ਏਵਮੇਤੇਸਂ ਪਦਾਨਂ ਅਤ੍ਥੋ ਵੇਦਿਤਬ੍ਬੋ.

ਸਮੁਦਾਯਵਚਨੋਪਿ ਅਸੀਤਿਮਹਾਥੇਰ-ਸਦ੍ਦੋ ਤਦੇਕਦੇਸੇਪਿ ਨਿਰੁਲ਼੍ਹੋਤਿ ਆਹ ‘‘ਅਸੀਤਿਮਹਾਥੇਰੇਸੁ ਵਿਜ੍ਜਮਾਨੇਸੂ’’ਤਿ. ਆਨਨ੍ਦਤ੍ਥੇਰੋਪਿ ਹਿ ਅਨ੍ਤੋਗਧੋ ਏਵਾਤਿ. ਸਾਕਿਯਮਣ੍ਡਲੇਤਿ ਸਾਕਿਯਰਾਜਸਮੂਹੇ.

ਪਟਿਪਦਾਯ ਨਿਯੁਤ੍ਤਤ੍ਤਾ ਪਾਟਿਪਦੋ. ਤੇਨਾਹ – ‘‘ਪਟਿਪਨ੍ਨਕੋ’’ਤਿ. ਸਿਕ੍ਖਨਸੀਲਤਾਦਿਨਾ ਸੇਖੋ, ਓਧਿਸੋ ਸਮਿਤਪਾਪਤਾਯ ਸਮਣੋ. ਸੇਖੋ ਪਾਟਿਪਦੋ ਪਟਿਪਜ੍ਜਨਪੁਗ੍ਗਲਾਧਿਟ੍ਠਾਨੇਨ ਪਟਿਪਦਾਦੇਸਨਂ ਨਿਯਮੇਨ੍ਤੋ ਪਟਿਪਦਾਯ ਪੁਗ੍ਗਲਂ ਨਿਯਮੇਤਿ ਨਾਮਾਤਿ ‘‘ਪਟਿਪਦਾਯ ਪੁਗ੍ਗਲਂ ਨਿਯਮੇਤ੍ਵਾ ਦਸ੍ਸੇਤੀ’’ਤਿ. ਸੇਖਪ੍ਪਟਿਪਦਾ ਸਾਸਨੇ ਮਙ੍ਗਲਪਟਿਪਦਾ ਸਮ੍ਮਦੇਵ ਅਸੇਵਿਤਬ੍ਬਪਰਿਵਜ੍ਜਨੇਨ ਸੇਵਿਤਬ੍ਬਸਮਾਦਾਨੇਨ ਉਕ੍ਕਂਸਵਤ੍ਥੂਸੁ ਚ ਭਾਵਤੋ ਅਸੇਖਧਮ੍ਮਪਾਰਿਪੂਰਿਯਾ ਆਵਹਤ੍ਤਾ ਚ ਵਡ੍ਢਮਾਨਕਪਟਿਪਦਾ. ਅਕਿਲਮਨ੍ਤਾਵ ਸਲ੍ਲਕ੍ਖੇਸ੍ਸਨ੍ਤੀਤਿ ਇਦਂ ਤਦਾ ਤੇਸਂ ਅਸੇਖਭੂਮਿਅਧਿਗਮਾਯ ਅਯੋਗ੍ਯਤਾਯ ਵੁਤ੍ਤਂ. ਅਕਿਲਮਨ੍ਤਾਵਾਤਿ ਇਮਿਨਾ ਪਟਿਸਮ੍ਭਿਦਾਪ੍ਪਤ੍ਤਸ੍ਸਪਿ ਅਨਧਿਗਤਮਗ੍ਗਸਞ੍ਞਾਪਨਾ ਭਾਰਿਯਾਤਿ ਦਸ੍ਸੇਤਿ. ਓਸਟਾਤਿ ਅਨੁਪ੍ਪਵਿਟ੍ਠਾ. ਸਕਲਂ ਵਿਨਯਪਿਟਕਂ ਕਥਿਤਮੇਵ ਹੋਤਿ ਤਸ੍ਸ ਸੀਲਕਥਾਬਾਹੁਲ੍ਲਤੋ ਸੇਸਦ੍ਵਯੇਪਿ ਏਸੇਵ ਨਯੋ. ਤੀਹਿ ਪਿਟਕੇਹੀਤਿ ਕਰਣਤ੍ਥੇ ਕਰਣਵਚਨਂ. ਤੇਨ ਤਂਤਂਪਿਟਕਾਨਂ ਤਸ੍ਸਾ ਤਸ੍ਸਾ ਸਿਕ੍ਖਾਯ ਸਾਧਕਤਮਭਾਵਂ ਦਸ੍ਸੇਤਿ.

ਪਿਟ੍ਠਿਵਾਤੋ ¶ ਉਪ੍ਪਜ੍ਜਤਿ ਉਪਾਦਿਨ੍ਨਕਸਰੀਰਸ੍ਸ ਤਥਾਰੂਪਤ੍ਤਾ ਸਙ੍ਖਾਰਾਨਞ੍ਚ ਅਨਿਚ੍ਚਤਾਯ ਦੁਕ੍ਖਾਨੁਬਨ੍ਧਤ੍ਤਾ. ਅਕਾਰਣਂ ਵਾ ਏਤਨ੍ਤਿ ਯੇਨਾਧਿਪ੍ਪਾਯੇਨ ਵੁਤ੍ਤਂ, ਤਮੇਵ ਅਧਿਪ੍ਪਾਯਂ ਵਿਵਰਿਤੁਂ ‘‘ਪਹੋਤੀ’’ਤਿਆਦਿ ਵੁਤ੍ਤਂ. ਚਤੂਹਿ ਇਰਿਯਾਪਥੇਹਿ ਪਰਿਭੁਞ੍ਜਿਤੁਕਾਮੋ ਅਹੋਸਿ ਸਕ੍ਯਰਾਜੂਨਂ ਅਜ੍ਝਾਸਯਵਸੇਨ. ਤਥਾ ਹਿ ਵਕ੍ਖਤਿ ‘‘ਸਤ੍ਥਾਪਿ ਤਦੇਵ ਸਨ੍ਧਾਯ ਤਤ੍ਥ ਸਙ੍ਘਾਟਿਂ ਪਞ੍ਞਪੇਤ੍ਵਾ ਨਿਪਜ੍ਜੀਤੀ’’ਤਿ. ਯਦਿ ਏਵਂ ‘‘ਪਿਟ੍ਠਿ ਮੇ ਆਗਿਲਾਯਤੀ’’ਤਿ ਇਦਂ ਕਥਨ੍ਤਿ ਆਹ ‘‘ਉਪਾਦਿਨ੍ਨਕਸਰੀਰਞ੍ਚ ਨਾਮਾ’’ਤਿਆਦਿ.

੨੩. ‘‘ਇਮਿਨਾ ਪਾਤਿਮੋਕ੍ਖਸਂਵਰੇਨ…ਪੇ… ਸਮ੍ਪਨ੍ਨੋ’’ਤਿਆਦੀਸੁ (ਵਿਭ. ੫੧੧) ਸਮਨ੍ਨਾਗਤਤ੍ਥੋ ਸਮ੍ਪਨ੍ਨ-ਸਦ੍ਦੋ, ਇਧ ਪਨ ਪਾਰਿਪੂਰਿਅਤ੍ਥੋਤਿ ਦਸ੍ਸੇਤੁਂ ‘‘ਪਰਿਪੁਣ੍ਣਸੀਲੋਤਿ ਅਤ੍ਥੋ’’ਤਿ ਵੁਤ੍ਤਂ. ਯੋ ਪਨ ਸਮ੍ਪਨ੍ਨਸੀਲੋਯੇਵ, ਸੋ ਪਰਿਪੁਣ੍ਣਸੀਲੋ. ਪਰਿਸੁਦ੍ਧਞ੍ਹਿ ਸੀਲਂ ‘‘ਪਰਿਪੁਣ੍ਣ’’ਨ੍ਤਿ ਵੁਚ੍ਚਤਿ, ਨ ਸਬਲਂ ਕਮ੍ਮਾਸਂ ਵਾ. ਸੁਨ੍ਦਰਧਮ੍ਮੇਹੀਤਿ ਸੋਭਨਧਮ੍ਮੇਹਿ. ਯਸ੍ਮਿਂ ਸਨ੍ਤਾਨੇ ਉਪ੍ਪਨ੍ਨਾ ਤਸ੍ਸ ਸੋਭਨਭਾਵਤੋ. ਤੇਹਿ ਸਪ੍ਪੁਰਿਸਭਾਵਸਾਧਨਤੋ ਸਪ੍ਪੁਰਿਸਾਨਂ ਧਮ੍ਮੇਹਿ.

੨੪. ਇਮਿਨਾ ¶ ਏਤ੍ਤਕੇਨ ਠਾਨੇਨਾਤਿ ‘‘ਇਧ, ਮਹਾਨਾਮ, ਅਰਿਯਸਾਵਕੋ’’ਤਿ ਆਰਭਿਤ੍ਵਾ ਯਾਵ ‘‘ਅਕਸਿਰਲਾਭੀ’’ਤਿ ਪਦਂ ਇਮਿਨਾ ਏਤ੍ਤਕੇਨ ਉਦ੍ਦੇਸਪਦੇਨ ਮਾਤਿਕਂ ਠਪੇਤ੍ਵਾ. ਪਟਿਪਾਟਿਯਾਤਿ ਉਦ੍ਦੇਸਪਟਿਪਾਟਿਯਾ. ਏਵਮਾਹਾਤਿ ‘‘ਏਵਂ ਕਥਞ੍ਚ, ਮਹਾਨਾਮਾ’’ਤਿਆਦਿਨਾ ਇਦਾਨਿ ਵੁਚ੍ਚਮਾਨੇਨ ਦਸ੍ਸਿਤਾਕਾਰੇਨ ਆਹ.

੨੫. ਹਿਰੀਯਤੀਤਿ ਲਜ੍ਜੀਯਤਿ ਪੀਲ਼ੀਯਤਿ. ਯਸ੍ਮਾ ਹਿਰੀ ਪਾਪਜਿਗੁਚ੍ਛਨਲਕ੍ਖਣਾ, ਤਸ੍ਮਾ ‘‘ਜਿਗੁਚ੍ਛਤੀਤਿ ਅਤ੍ਥੋ’’ਤਿ ਵੁਤ੍ਤਂ. ਓਤ੍ਤਪ੍ਪਤੀਤਿ ਉਤ੍ਤਪ੍ਪਤਿ. ਪਾਪੁਤ੍ਰਾਸਲਕ੍ਖਣਞ੍ਹਿ ਓਤ੍ਤਪ੍ਪਂ. ਪਗ੍ਗਹਿਤਵੀਰਿਯੋਤਿ ਸਙ੍ਕੋਚਂ ਅਨਾਪਨ੍ਨਵੀਰਿਯੋ. ਤੇਨਾਹ ‘‘ਅਨੋਸਕ੍ਕਿਤਮਾਨਸੋ’’ਤਿ. ਪਹਾਨਤ੍ਥਾਯਾਤਿ ਸਮੁਚ੍ਛਿਨ੍ਦਨਤ੍ਥਾਯ. ਕੁਸਲਾਨਂ ਧਮ੍ਮਾਨਂ ਉਪਸਮ੍ਪਦਾ ਨਾਮ ਅਧਿਗਮੋ ਏਵਾਤਿ ਆਹ ‘‘ਪਟਿਲਾਭਤ੍ਥਾਯਾ’’ਤਿ. ਸਤਿਨੇਪਕ੍ਕੇਨਾਤਿ ਸਤਿਯਾ ਨੇਪਕ੍ਕੇਨ ਤਿਕ੍ਖਵਿਸਦਸੂਰਭਾਵੇਨ. ਅਟ੍ਠਕਥਾਯਂ ਪਨ ਨੇਪਕ੍ਕਂ ਨਾਮ ਪਞ੍ਞਾਤਿ ਅਧਿਪ੍ਪਾਯੇਨ ‘‘ਸਤਿਯਾ ਚ ਨਿਪਕਭਾਵੇਨ ਚਾ’’ਤਿ ਅਤ੍ਥੋ ਵੁਤ੍ਤੋ, ਏਵਂ ਸਤਿ ਅਞ੍ਞੋ ਨਿਦ੍ਦਿਟ੍ਠੋ ਨਾਮ ਹੋਤਿ. ਸਤਿਮਾਤਿ ਚ ਇਮਿਨਾਵ ਵਿਸੇਸਾ ਸਤਿ ਗਹਿਤਾ, ਪਰਤੋ ‘‘ਚਿਰਕਤਮ੍ਪਿ ¶ ਚਿਰਭਾਸਿਤਮ੍ਪਿ ਸਰਿਤਾ ਅਨੁਸ੍ਸਰਿਤਾ’’ਤਿ ਸਤਿਕਿਚ੍ਚਮੇਵ ਨਿਦ੍ਦਿਟ੍ਠਂ, ਨ ਪਞ੍ਞਾਕਿਚ੍ਚਂ, ਤਸ੍ਮਾ ਸਤਿਨੇਪਕ੍ਕੇਨਾਤਿ ਸਤਿਯਾ ਨੇਪਕ੍ਕਭਾਵੇਨਾਤਿ ਸਕ੍ਕਾ ਵਿਞ੍ਞਾਤੁਂ. ਤੇਨੇਵ ਹਿ ਪਚ੍ਚਯਵਿਸੇਸਵਸੇਨ ਅਞ੍ਞਧਮ੍ਮਨਿਰਪੇਕ੍ਖੋ ਸਤਿਯਾ ਬਲਵਭਾਵੋ. ਤਥਾ ਹਿ ਞਾਣਵਿਪ੍ਪਯੁਤ੍ਤਚਿਤ੍ਤੇਨਪਿ ਅਜ੍ਝਯਨਸਮ੍ਮਸਨਾਨਿ ਸਮ੍ਭਵਨ੍ਤਿ.

ਚੇਤਿਯਙ੍ਗਣਵਤ੍ਤਾਦੀਤਿ ਆਦਿ-ਸਦ੍ਦੇਨ ਬੋਧਿਯਙ੍ਗਣਵਤ੍ਤਾਦੀਨਿ ਸਙ੍ਗਣ੍ਹਾਤਿ. ਅਸੀਤਿਮਹਾਵਤ੍ਤਪਟਿਪਤ੍ਤਿਪੂਰਣਨ੍ਤਿ ਏਤ੍ਥ ਅਸੀਤਿਵਤ੍ਤਪਟਿਪਤ੍ਤਿਪੂਰਣਂ ਮਹਾਵਤ੍ਤਪਟਿਪਤ੍ਤਿਪੂਰਣਨ੍ਤਿ ਵਤ੍ਤਪਟਿਪਤ੍ਤਿਪੂਰਣ-ਸਦ੍ਦੋ ਪਚ੍ਚੇਕਂ ਯੋਜੇਤਬ੍ਬੋ. ਤਤ੍ਥ ਮਹਾਵਤ੍ਤਾਨਿ (ਵਿਭ. ਮੂਲਟੀ. ੪੦੬) ਨਾਮ ਵਤ੍ਤਖਨ੍ਧਕੇ (ਚੂਲ਼ਵ. ੩੫੬ ਆਦਯੋ) ਵੁਤ੍ਤਾਨਿ ਆਗਨ੍ਤੁਕਵਤ੍ਤਂ ਆਵਾਸਿਕਂ ਗਮਿਕਂ ਅਨੁਮੋਦਨਂ ਭਤ੍ਤਗ੍ਗਂ ਪਿਣ੍ਡਚਾਰਿਕਂ ਆਰਞ੍ਞਿਕਂ ਸੇਨਾਸਨਂ ਜਨ੍ਤਾਘਰਂ ਵਚ੍ਚਕੁਟਿ ਉਪਜ੍ਝਾਯਂ ਸਦ੍ਧਿਵਿਹਾਰਿਕਂ ਆਚਰਿਯਂ ਅਨ੍ਤੇਵਾਸਿਕਵਤ੍ਤਨ੍ਤਿ ਚੁਦ੍ਦਸ. ਤਤੋ ਅਞ੍ਞਾਨਿ ਪਨ ਕਦਾਚਿ ਤਜ੍ਜਨੀਯਕਮ੍ਮਕਤਾਦਿਕਾਲੇ ਪਾਰਿਵਾਸਿਕਾਦਿਕਾਲੇ ਚ ਚਰਿਤਬ੍ਬਾਨਿ ਅਸੀਤਿ ਖੁਦ੍ਦਕਵਤ੍ਤਾਨਿ ਸਬ੍ਬਾਸੁ ਅਵਤ੍ਥਾਸੁ ਨ ਚਰਿਤਬ੍ਬਾਨਿ, ਤਸ੍ਮਾ ਮਹਾਵਤ੍ਤੇਸੁ, ਅਗ੍ਗਹਿਤਾਨਿ. ਤਤ੍ਥ ‘‘ਪਾਰਿਵਾਸਿਕਾਨਂ ਭਿਕ੍ਖੂਨਂ ਵਤ੍ਤਂ ਪਞ੍ਞਪੇਸ੍ਸਾਮੀ’’ਤਿ ਆਰਭਿਤ੍ਵਾ ‘‘ਨ ਉਪਸਮ੍ਪਾਦੇਤਬ੍ਬਂ…ਪੇ… ਨ ਛਮਾਯਂ ਚਙ੍ਕਮਨ੍ਤੇ ਚਙ੍ਕਮੇ ਚਙ੍ਕਮਿਤਬ੍ਬ’’ਨ੍ਤਿ (ਚੂਲ਼ਵ. ੮੧) ਵੁਤ੍ਤਾਨਿ ਪਕਭਤ੍ਤੇ ਚਰਿਤਬ੍ਬਵਤ੍ਤਾਵਸਾਨਾਨਿ ਛਸਟ੍ਠਿ, ਤਤੋ ਪਰਂ ‘‘ਨ, ਭਿਕ੍ਖਵੇ, ਪਾਰਿਵਾਸਿਕੇਨ ਭਿਕ੍ਖੁਨਾ ਪਾਰਿਵਾਸਿਕਵੁਡ੍ਢਤਰੇਨ ਭਿਕ੍ਖੁਨਾ ਸਦ੍ਧਿਂ ਮੂਲਾਯਪਟਿਕਸ੍ਸਨਾਰਹੇਨ ਮਾਨਤ੍ਤਾਰਹੇਨ ਮਾਨਤ੍ਤਚਾਰਿਕੇਨ ਅਬ੍ਭਾਨਾਰਹੇਨ ਭਿਕ੍ਖੁਨਾ ਸਦ੍ਧਿਂ ਏਕਚ੍ਛਨ੍ਨੇ ਆਵਾਸੇ ਵਤ੍ਤਬ੍ਬ’’ਨ੍ਤਿਆਦੀਨਿ (ਚੂਲ਼ਵ. ੮੨) ਪਕਤਤ੍ਤੇ ਚਰਿਤਬ੍ਬੇਹਿ ਅਨਞ੍ਞਤ੍ਤਾ ਵਿਸੁਂ ਵਿਸੁਂ ਅਗਣੇਤ੍ਵਾ ਪਾਰਿਵਾਸਿਕਵੁਡ੍ਢਤਰਾਦੀਸੁ ਪੁਗ੍ਗਲਨ੍ਤਰੇਸੁ ¶ ਚਰਿਤਬ੍ਬਤ੍ਤਾ ਤੇਸਂ ਵਸੇਨ ਸਮ੍ਪਿਣ੍ਡੇਤ੍ਵਾ ਏਕੇਕਂ ਕਤ੍ਵਾ ਗਣਿਤਬ੍ਬਾਨਿ ਪਞ੍ਚਾਤਿ ਏਕਸਤ੍ਤਤਿਵਤ੍ਤਾਨਿ, ਉਕ੍ਖੇਪਨਿਯਕਮ੍ਮਕਤਵਤ੍ਤੇਸੁ ਵਤ੍ਤਪਞ੍ਞਾਪਨਵਸੇਨ ਵੁਤ੍ਤਂ – ‘‘ਨ ਪਕਤਤ੍ਤਸ੍ਸ ਭਿਕ੍ਖੁਨੋ ਅਭਿਵਾਦਨਂ ਪਚ੍ਚੁਟ੍ਠਾਨਂ…ਪੇ… ਨ੍ਹਾਨੇ ਪਿਟ੍ਠਿਪਰਿਕਮ੍ਮਂ ਸਾਦਿਤਬ੍ਬ’’ਨ੍ਤਿ (ਚੂਲ਼ਵ. ੫੧) ਇਦਂ ਅਭਿਵਾਦਨਾਦੀਨਂ ਅਸਾਦਿਯਨਂ ਏਕਂ, ‘‘ਨ ਪਕਤਤ੍ਤੋ ਭਿਕ੍ਖੁ ਸੀਲਵਿਪਤ੍ਤਿਯਾ ਅਨੁਦ੍ਧਂਸਿਤਬ੍ਬੋ’’ਤਿਆਦੀਨਿ ਚ ਦਸਾਤਿ ਏਵਮੇਤਾਨਿ ਦ੍ਵਾਸੀਤਿ. ਏਤੇਸ੍ਵੇਵ ਪਨ ਕਾਨਿਚਿ ਤਜ੍ਜਨੀਯਕਮ੍ਮਾਦਿਵਤ੍ਤਾਨਿ ਕਾਨਿਚਿ ਪਾਰਿਵਾਸਿਕਾਦਿਵਤ੍ਤਾਨੀਤਿ ਅਗ੍ਗਹਿਤਗ੍ਗਹਣੇਨ ਦ੍ਵਾਸੀਤਿ, ਏਵਂ ਅਪ੍ਪਕਂ ਪਨ ਊਨਮਧਿਕਂ ਵਾ ਗਣਨੁਪਗਂ ਨ ਹੋਤੀਤਿ ਇਧ ‘‘ਅਸੀਤਿ’’ਚ੍ਚੇਵ ਵੁਤ੍ਤਂ. ਅਞ੍ਞਤ੍ਥ ਪਨ ਅਟ੍ਠਕਥਾਪਦੇਸੇ ‘‘ਦ੍ਵਾਸੀਤਿ ਖਨ੍ਧਕਵਤ੍ਤਾਨੀ’’ਤਿ ਵੁਚ੍ਚਤਿ.

ਸਕ੍ਕਚ੍ਚਂ ¶ ਉਦ੍ਦਿਸਨਂ ਸਕ੍ਕਚ੍ਚਂ ਉਦ੍ਦਿਸਾਪਨਨ੍ਤਿ ਪਚ੍ਚੇਕਂ ਸਕ੍ਕਚ੍ਚਂ-ਸਦ੍ਦੋ ਯੋਜੇਤਬ੍ਬੋ. ਉਦ੍ਦਿਸਨਂ ਉਦ੍ਦੇਸਗ੍ਗਹਣਂ. ਧਮ੍ਮੋਸਾਰਣਂ ਧਮ੍ਮਸ੍ਸ ਉਚ੍ਚਾਰਣਂ. ਧਮ੍ਮਦੇਸਨਾ –

‘‘ਆਦਿਮ੍ਹਿ ਸੀਲਂ ਦੇਸੇਯ੍ਯ, ਮਜ੍ਝੇ ਝਾਨਂ ਵਿਪਸ੍ਸਨਂ;

ਪਰਿਯੋਸਾਨੇ ਚ ਨਿਬ੍ਬਾਨਂ, ਏਸਾ ਕਥਿਕਸਣ੍ਠਿਤੀ’’ਤਿ. (ਦੀ. ਨਿ. ਅਟ੍ਠ. ੧.੧੯੦; ਸਂ. ਨਿ. ਅਟ੍ਠ. ੩.੪.੨੪੬) –

ਏਵਂ ਕਥਿਤਲਕ੍ਖਣਾ ਧਮ੍ਮਕਥਾ. ਉਪਗਨ੍ਤ੍ਵਾ ਨਿਸਿਨ੍ਨਸ੍ਸ ਯਸ੍ਸ ਕਸ੍ਸਚਿ ਗਹਟ੍ਠਸ੍ਸ ਪਬ੍ਬਜਿਤਸ੍ਸ ਵਾ ਤਙ੍ਖਣਾਨੁਰੂਪਾ ਧਮ੍ਮੀ ਕਥਾ ਉਪਨਿਸਿਨ੍ਨਕਥਾ. ਭਤ੍ਤਾਨੁਮੋਦਨਕਥਾ ਅਨੁਮੋਦਨਿਯਾ. ਸਰਿਤਾਤਿ ਏਤ੍ਥ ਨ ਕੇਵਲਂ ਚਿਰਕਤਚਿਰਭਾਸਿਤਾਨਂ ਸਰਣਮਨੁਸ੍ਸਰਣਮਤ੍ਤਂ ਅਧਿਪ੍ਪੇਤਂ, ਅਥ ਖੋ ਤਥਾਪਵਤ੍ਤਰੂਪਾਰੂਪਧਮ੍ਮਾਨਂ ਪਰਿਗ੍ਗਹਮੁਖੇਨ ਪਵਤ੍ਤਵਿਪਸ੍ਸਨਾਚਾਰੇ ਸਤਿਸਮ੍ਬੋਜ੍ਝਙ੍ਗਸਮੁਟ੍ਠਾਪਨਨ੍ਤਿ ਦਸ੍ਸੇਤੁਂ ‘‘ਤਸ੍ਮਿਂ ਕਾਯੇਨ ਚਿਰਕਤੇ’’ਤਿਆਦਿ ਵੁਤ੍ਤਂ. ਸਕਿਮ੍ਪਿ ਸਰਣੇਨਾਤਿ ਏਕਵਾਰਂ ਸਰਣੇਨ. ਪੁਨਪ੍ਪੁਨਂ ਸਰਣੇਨਾਤਿ ਅਨੁ ਅਨੁ ਸਰਣੇਨ. ਸਤਿਸਮ੍ਬੋਜ੍ਝਙ੍ਗਮ੍ਪਿ ਵਿਵੇਕਨਿਸ੍ਸਿਤਂ ਵਿਰਾਗਨਿਸ੍ਸਿਤਂ ਨਿਰੋਧਨਿਸ੍ਸਿਤਂ ਵੋਸਗ੍ਗਪਰਿਣਾਮਿਞ੍ਚ ਕਤ੍ਵਾ ਸਰਨ੍ਤੋ ਤਤ੍ਥ ਤਤ੍ਥ ਜਵਨਵਾਰੇ ਸਰਣਜਵਨਵਾਰੇ ਪਰਿਤ੍ਤਜਵਨਵਸੇਨ ਅਨੁਸ੍ਸਰਿਤਾਤਿ ਵੇਦਿਤਬ੍ਬਾ.

ਗਤਿਅਤ੍ਥਾ ਧਾਤੁਸਦ੍ਦਾ ਬੁਦ੍ਧਿਅਤ੍ਥਾ ਹੋਨ੍ਤੀਤਿ ਆਹ – ‘‘ਉਦਯਞ੍ਚ ਵਯਞ੍ਚ ਪਟਿਵਿਜ੍ਝਿਤੁਂ ਸਮਤ੍ਥਾਯਾ’’ਤਿ. ਮਿਸ੍ਸਕਨਯੇਨਾਯਂ ਦੇਸਨਾ ਆਗਤਾਤਿ ਆਹ – ‘‘ਵਿਕ੍ਖਮ੍ਭਨਵਸੇਨ ਚ ਸਮੁਚ੍ਛੇਦਵਸੇਨ ਚਾ’’ਤਿ. ਤੇਨਾਹ ‘‘ਵਿਪਸ੍ਸਨਾਪਞ੍ਞਾਯ ਚੇਵਾ’’ਤਿਆਦਿ. ਵਿਪਸ੍ਸਨਾਪਞ੍ਞਾਯ ਨਿਬ੍ਬੇਧਿਕਪਰਿਯਾਯਤੋ. ਸਾ ਚ ਖੋ ਪਦੇਸਿਕਾਤਿ ਨਿਪ੍ਪਦੇਸਿਕਂ ਕਤ੍ਵਾ ਦਸ੍ਸੇਤੁਂ ‘‘ਮਗ੍ਗਪਞ੍ਞਾਯ ਪਟਿਲਾਭਸਂਵਤ੍ਤਨਤੋ ਚਾ’’ਤਿ ਵੁਤ੍ਤਂ. ਦੁਕ੍ਖਕ੍ਖਯਗਾਮਿਨਿਭਾਵੇਪਿ ਏਸੇਵ ਨਯੋ. ਸਮ੍ਮਾਤਿ ਯਾਥਾਵਤੋ. ਅਕੁਪ੍ਪਧਮ੍ਮਤਾਯ ¶ ਹਿ ਮਗ੍ਗਪਞ੍ਞਾ ਖੇਪਿਤਖੇਪਨਾਯ ਨ ਪੁਨ ਕਿਚ੍ਚਂ ਅਤ੍ਥੀਤਿ ਉਪਾਯੇਨ ਞਾਯੇਨ ਯਾ ਪਵਤ੍ਤਿ ਸਾ ਏਵਾਤਿ ਆਹ – ‘‘ਹੇਤੁਨਾ ਨਯੇਨਾ’’ਤਿ.

੨੬. ਅਧਿਕਂ ਚੇਤੋ ਅਭਿਚੇਤੋ, ਮਹਗ੍ਗਤਚਿਤ੍ਤਂ, ਤਸ੍ਸ ਪਨ ਅਧਿਕਤਾ ਕਾਮਚ੍ਛਨ੍ਦਾਦਿਪਟਿਪਕ੍ਖਵਿਗਮੇਨ ਵਿਸਿਟ੍ਠਭਾਵਪ੍ਪਤ੍ਤਿ, ਤਨ੍ਨਿਸ੍ਸਿਤਾਨਿ ਆਭਿਚੇਤਸਿਕਾਨਿ. ਤੇਨਾਹ ‘‘ਅਭਿਚਿਤ੍ਤਂ ਸੇਟ੍ਠਚਿਤ੍ਤਂ ਸਿਤਾਨ’’ਨ੍ਤਿ. ਦਿਟ੍ਠਧਮ੍ਮਸੁਖਵਿਹਾਰਾਨਨ੍ਤਿ ਇਮਸ੍ਮਿਂਯੇਵ ਅਤ੍ਤਭਾਵੇ ਫਾਸੁਵਿਹਾਰਭੂਤਾਨਂ. ਤੇਹਿ ¶ ਪਨ ਸਮਙ੍ਗਿਤਕ੍ਖਣੇ ਯਸ੍ਮਾ ਵਿਵੇਕਜਂ ਪੀਤਿਸੁਖਂ ਸਮਾਧਿਜਂ ਪੀਤਿਸੁਖਂ ਅਪੀਤਿਜਂ ਸਤਿਪਾਰਿਸੁਦ੍ਧਿਞਾਣਸੁਖਞ੍ਚ ਪਟਿਲਭਤਿ ਵਿਨ੍ਦਤਿ, ਤਸ੍ਮਾ ਆਹ – ‘‘ਅਪ੍ਪਿਤਪ੍ਪਿਤਕ੍ਖਣੇ ਸੁਖਪਟਿਲਾਭਹੇਤੂਨ’’ਨ੍ਤਿ. ਇਚ੍ਛਿਤਿਚ੍ਛਿਤਕ੍ਖਣੇ ਸਮਾਪਜ੍ਜਿਤਾਤਿ ਇਮਿਨਾ ਤੇਸੁ ਝਾਨੇਸੁ ਸਮਾਪਜ੍ਜਨਵਸੀਭਾਵਮਾਹ, ‘‘ਨਿਕਾਮਲਾਭੀ’’ਤਿ ਪਨ ਵਚਨਤੋ ਆਵਜ੍ਜਨਾਧਿਟ੍ਠਾਨਾ ਪਚ੍ਚਵੇਕ੍ਖਣਵਸਿਯੋ ਚ ਵੁਤ੍ਤਾ ਏਵਾਤਿ ਵੇਦਿਤਬ੍ਬਾ. ਨਿਦੁਕ੍ਖਲਾਭੀਤਿ ਇਮਿਨਾ ਤੇਸਂ ਝਾਨਾਨਂ ਸੁਖਪਟਿਪਦਾਖਿਪ੍ਪਾਭਿਞ੍ਞਤਂ ਦਸ੍ਸੇਤਿ, ਵਿਪੁਲਲਾਭੀਤਿ ਇਮਿਨਾ ਪਗੁਣਤਂ ਤਪ੍ਪਮਾਣਦਸ੍ਸਿਤਭਾਵਦੀਪਨਤੋ. ਤੇਨਾਹ ‘‘ਪਗੁਣਭਾਵੇਨਾ’’ਤਿਆਦਿ. ਸਮਾਪਜ੍ਜਿਤੁਂ ਸਕ੍ਕੋਤਿ ਸਮਾਪਜ੍ਜਨਵਸੀਭਾਵਤਾਯ ਸਾਧਿਤਤ੍ਤਾ. ਸਮਾਧਿਪਾਰਿਪਨ੍ਥਿਕਧਮ੍ਮੇਤਿ ਵਸੀਭਾਵਸ੍ਸ ਪਚ੍ਚਨੀਕਧਮ੍ਮੇ. ਝਾਨਾਧਿਗਮਸ੍ਸ ਪਨ ਪਚ੍ਚਨੀਕਧਮ੍ਮਾ ਪਗੇਵ ਵਿਕ੍ਖਮ੍ਭਿਤਾ, ਅਞ੍ਞਥਾ ਝਾਨਾਧਿਗਮੋ ਏਵ ਨ ਸਿਯਾ. ਅਕਿਲਮਨ੍ਤੋ ਵਿਕ੍ਖਮ੍ਭੇਤੁਂ ਨ ਸਕ੍ਕੋਤੀਤਿ ਕਿਚ੍ਛੇਨ ਵਿਕ੍ਖਮ੍ਭੇਤਿ ਵਿਸੋਧੇਤਿ, ਕਾਮਾਦੀਨਵਪਚ੍ਚਵੇਕ੍ਖਣਾਦੀਹਿ ਕਾਮਚ੍ਛਨ੍ਦਾਦੀਨਂ ਅਞ੍ਞੇਸਂ ਸਮਾਧਿਪਾਰਿਪਨ੍ਥਿਕਾਨਂ ਦੂਰਸਮੁਸ੍ਸਾਰਣਂ ਇਧ ਵਿਕ੍ਖਮ੍ਭਨਂ ਵਿਸੋਧਨਨ੍ਤਿ ਵੇਦਿਤਬ੍ਬਂ.

੨੭. ਵਿਪਸ੍ਸਨਾਹਿਤਾਯ ਉਪਰੂਪਰਿਵਿਸੇਸਾਵਹਤ੍ਤਾ ਵਡ੍ਢਮਾਨਾਯ ਪੁਬ੍ਬਭਾਗਸੀਲਾਦਿਪਟਿਪਦਾਯ. ਸਾ ਏਵ ਪੁਬ੍ਬਭਾਗਪਟਿਪਦਾ ਯਥਾਭਾਵਿਤਤਾਯ ਅਵਸ੍ਸਂ ਭਾਵਿਨਂ ਵਿਸੇਸਂ ਪਰਿਗ੍ਗਹਿਤਤ੍ਤਾ ਅਣ੍ਡਂ ਵਿਯਾਤਿ ਅਣ੍ਡਂ, ਕਿਲੇਸੇਹਿ ਅਦੂਸਿਤਤਾਯ ਅਪੂਤਿ ਅਣ੍ਡਂ ਏਤਸ੍ਸਾਤਿ ਅਪੁਚ੍ਚਣ੍ਡੋ, ਵਿਪਸ੍ਸਨਂ ਉਸ੍ਸੁਕ੍ਕਾਪੇਤ੍ਵਾ ਠਿਤਪੁਗ੍ਗਲੋ, ਤਸ੍ਸ ਭਾਵੋ ਅਪੁਚ੍ਚਣ੍ਡਤਾ. ਵਿਪਸ੍ਸਨਾਦਿਞਾਣਪ੍ਪਭੇਦਾਯਾਤਿ ਪੁਬ੍ਬੇਨਿਵਾਸਞਾਣਾਦਿਞਾਣਪਭੇਦਾਯ. ਤਤ੍ਥਾਤਿ ਚੇਤੋਖਿਲਸੁਤ੍ਤੇ (ਮ. ਨਿ. ੧.੧੮੫) ‘‘ਸ ਖੋ ਸੋ, ਭਿਕ੍ਖਵੇ, ਏਵਂ ਉਸ੍ਸੋਲ਼੍ਹਿਪਨ੍ਨਰਸਙ੍ਗਸਮਨ੍ਨਾਗਤੋ ਭਿਕ੍ਖੁ ਭਬ੍ਬੋ ਅਭਿਨਿਬ੍ਬਿਦਾਯਾ’’ਤਿ ਆਗਤਤ੍ਤਾ ਉਸ੍ਸੋਲ਼੍ਹਿਪਨ੍ਨਰਸੇਹਿ ਅਙ੍ਗੇਹਿ ਸਮਨ੍ਨਾਗਤਭਾਵੋਤਿ ਏਵਂ ਯਂ ਓਪਮ੍ਮਸਂਸਨ੍ਦਨਂ ਆਗਤਂ, ਤਂ ਓਪਮ੍ਮਸਂਸਨ੍ਦਨਂ ਇਧ ਇਮਸ੍ਮਿਂ ਸੇਖਸੁਤ੍ਤੇ ਯੋਜੇਤ੍ਵਾ ਵੇਦਿਤਬ੍ਬਨ੍ਤਿ ਸਮ੍ਬਨ੍ਧੋ.

੨੮. ਮਹਗ੍ਗਤਾਦਿਭਾਵੇਨ ਹੇਟ੍ਠਿਮਾਨਂ ਝਾਨਾਨਂ ਅਨੁਰੂਪਮ੍ਪਿ ਅਤ੍ਤਨੋ ਵਿਸੇਸੇਨ ਤੇ ਉਤ੍ਤਰਿਤ੍ਵਾ ਅਤਿਕ੍ਕਮਿਤ੍ਵਾਨ ਠਿਤਨ੍ਤਿ ਅਨੁਤ੍ਤਰਂ, ਤੇਨਾਹ – ‘‘ਪਠਮਾਦਿਜ੍ਝਾਨੇਹਿ ਅਸਦਿਸਂ ਉਤ੍ਤਮ’’ਨ੍ਤਿ. ਦੁਤਿਯਾਦੀਸੁਪਿ ¶ ਅਭਿਨਿਬ੍ਭਿਦਾਸੁ. ਪੁਬ੍ਬੇਨਿਵਾਸਞਾਣਂ ਉਪ੍ਪਜ੍ਜਮਾਨਂ ਯਥਾ ਅਤ੍ਤਨੋ ਵਿਸਯਪਟਿਚ੍ਛਾਦਕਂ ਕਿਲੇਸਨ੍ਧਕਾਰਂ ਵਿਧਮਨ੍ਤਮੇਵ ¶ ਉਪ੍ਪਜ੍ਜਤਿ, ਏਵਂ ਅਤ੍ਤਨੋ ਵਿਸਯੇ ਕਞ੍ਚਿ ਵਿਸੇਸਂ ਕਰੋਨ੍ਤਮੇਵ ਉਪ੍ਪਜ੍ਜਤੀਤਿ ਆਹ – ‘‘ਪੁਬ੍ਬੇਨਿਵਾਸਞਾਣੇਨ ਪਠਮਂ ਜਾਯਤੀ’’ਤਿ, ਸੇਸਞਾਣਦ੍ਵਯੇਪਿ ਏਸੇਵ ਨਯੋ.

੨੯. ਚਰਣਸ੍ਮਿਨ੍ਤਿ ਪਚ੍ਚਤ੍ਤੇ ਭੁਮ੍ਮਵਚਨਨ੍ਤਿ ਆਹ ‘‘ਚਰਣਂ ਨਾਮ ਹੋਤੀਤਿ ਅਤ੍ਥੋ’’ਤਿ. ਤੇਨਾਤਿ ਕਰਣਤ੍ਥੇ ਕਰਣਵਚਨਂ ਅਗਤਪੁਬ੍ਬਦਿਸਾਗਮਨੇ ਤੇਸਂ ਸਾਧਕਤਮਭਾਵਤੋ.

ਅਟ੍ਠ ਞਾਣਾਨੀਤਿ ਇਧ ਆਗਤਾਨਿ ਚ ਅਨਾਗਤਾਨਿ ਚ ਅਮ੍ਬਟ੍ਠਸੁਤ੍ਤਾਦੀਸੁ (ਦੀ. ਨਿ. ੧.੨੫੪ ਆਦਯੋ) ਆਗਤਾਨਿ ਗਹੇਤ੍ਵਾ ਵਦਤਿ. ਵਿਨਿਵਿਜ੍ਝਿਤ੍ਵਾਤਿ ਪੁਬ੍ਬੇਨਿਵਾਸਪਟਿਚ੍ਛਾਦਕਾਦਿਕਿਲੇਸਤਮਂ ਭਿਨ੍ਦਿਤ੍ਵਾ ਪਦਾਲੇਤ੍ਵਾ.

੩੦. ਸਨਙ੍ਕੁਮਾਰੇਨਾਤਿ ਸਨਨ੍ਤਨਕੁਮਾਰੇਨ. ਤਦੇਵ ਹਿ ਤਸ੍ਸ ਸਨਨ੍ਤਨਕੁਮਾਰਤਂ ਦਸ੍ਸੇਤੁਂ ‘‘ਚਿਰਕਾਲਤੋ ਪਟ੍ਠਾਯਾ’’ਤਿ ਵੁਤ੍ਤਂ. ਸੋ ਅਤ੍ਤਭਾਵੋਤਿ ਯੇਨ ਅਤ੍ਤਭਾਵੇਨ ਮਨੁਸ੍ਸਪਥੇ ਝਾਨਂ ਨਿਬ੍ਬਤ੍ਤੇਸਿ, ਸੋ ਕੁਮਾਰਤ੍ਤਭਾਵੋ, ਤਸ੍ਮਾ ਬ੍ਰਹ੍ਮਭੂਤੋਪਿ ਤਾਦਿਸੇਨ ਕੁਮਾਰਤ੍ਤਭਾਵੇਨ ਚਰਤਿ.

ਜਨਿਤਸ੍ਮਿਂ-ਸਦ੍ਦੋ ਏਵ ਇ-ਕਾਰਸ੍ਸ ਏ-ਕਾਰਂ ਕਤ੍ਵਾ ‘‘ਜਨੇਤਸ੍ਮਿ’’ਨ੍ਤਿ ਵੁਤ੍ਤੋ, ਜਨਿਤਸ੍ਮਿਨ੍ਤਿ ਚ ਜਨਸ੍ਮਿਨ੍ਤਿ ਅਤ੍ਥੋ ਵੇਦਿਤਬ੍ਬੋ. ਜਨਿਤਸ੍ਮਿਨ੍ਤਿ ਸਾਮਞ੍ਞਗ੍ਗਹਣੇਪਿ ਯਤ੍ਥ ਚਤੁਵਣ੍ਣਸਮਞ੍ਞਾ, ਤਤ੍ਥੇਵ ਮਨੁਸ੍ਸਲੋਕੇ. ਖਤ੍ਤਿਯੋ ਸੇਟ੍ਠੋਤਿ ਲੋਕਸਮਞ੍ਞਾਪਿ ਮਨੁਸ੍ਸਲੋਕੇਯੇਵ, ਨ ਦੇਵਕਾਯੇ ਬ੍ਰਹ੍ਮਕਾਯੇ ਵਾਤਿ ਦਸ੍ਸੇਤੁਂ ‘‘ਯੇ ਗੋਤ੍ਤਪਟਿਸਾਰਿਨੋ’’ਤਿ ਵੁਤ੍ਤਂ. ਪਟਿਸਰਨ੍ਤੀਤਿ ‘‘ਅਹਂ ਗੋਤਮੋ, ਅਹਂ ਕਸ੍ਸਪੋ’’ਤਿ ਪਤਿ ਪਤਿ ਅਤ੍ਤਨੋ ਗੋਤ੍ਤਂ ਅਨੁਸਰਨ੍ਤਿ ਪਟਿਜਾਨਨ੍ਤਿ ਵਾਤਿ ਅਤ੍ਥੋ.

ਏਤ੍ਤਾਵਤਾਤਿ ‘‘ਸਾਧੁ ਸਾਧੁ ਆਨਨ੍ਦਾ’’ਤਿ ਏਤ੍ਤਕੇਨ ਸਾਧੁਕਾਰਦਾਨੇਨ. ਜਿਨਭਾਸਿਤਂ ਨਾਮ ਜਾਤਨ੍ਤਿਆਦਿਤੋ ਪਟ੍ਠਾਯ ਯਾਵ ਪਰਿਯੋਸਾਨਾ ਥੇਰਭਾਸਿਤਂ ਬੁਦ੍ਧਭਾਸਿਤਮੇਵ ਨਾਮ ਜਾਤਂ. ‘‘ਕਿਮ੍ਪਨਿਦਂ ਸੁਤ੍ਤਂ ਸਤ੍ਥੁਦੇਸਨਾਨੁਵਿਧਾਨਤੋ ਜਿਨਭਾਸਿਤਂ, ਉਦਾਹੁ ਸਾਧੁਕਾਰਦਾਨਮਤ੍ਤੇਨਾ’’ਤਿ ਏਵਰੂਪਾ ਚੋਦਨਾ ਇਧ ਅਨੋਕਾਸਾ ਥੇਰਸ੍ਸ ਦੇਸਨਾਯ ਭਗਵਤੋ ਦੇਸਨਾਨੁਵਿਧਾਨਹੇਤੁਕਤ੍ਤਾ ਸਾਧੁਕਾਰਦਾਨਸ੍ਸਾਤਿ. ਯਂ ਪਨੇਤ੍ਥ ਅਤ੍ਥਤੋ ਅਵਿਭਤ੍ਤਂ, ਤਂ ਸੁਵਿਞ੍ਞੇਯ੍ਯਮੇਵ.

ਸੇਖਸੁਤ੍ਤਵਣ੍ਣਨਾਯ ਲੀਨਤ੍ਥਪ੍ਪਕਾਸਨਾ ਸਮਤ੍ਤਾ.

੪. ਪੋਤਲਿਯਸੁਤ੍ਤਵਣ੍ਣਨਾ

੩੧. ਅਙ੍ਗਾ ¶ ਨਾਮ ¶ ਜਨਪਦਿਨੋ ਰਾਜਕੁਮਾਰਾ, ਤੇਸਂ ਨਿਵਾਸੋ ਏਕੋਪਿ ਜਨਪਦੋ ਰੁਲ਼੍ਹਿਵਸੇਨ ਅਙ੍ਗਾਤ੍ਵੇਵ ਵੁਚ੍ਚਤੀਤਿ ਆਹ ‘‘ਅਙ੍ਗਾਯੇਵ ਸੋ ਜਨਪਦੋ’’ਤਿ. ਮਹਿਯਾ ਪਨਸ੍ਸ ਉਤ੍ਤਰੇਨ ਯਾ ਆਪੋਤਿ ਮਹਿਯਾ ਨਦਿਯਾ ਯਾ ਆਪੋ ਤਸ੍ਸ ਜਨਪਦਸ੍ਸ ਉਤ੍ਤਰੇਨ ਹੋਨ੍ਤਿ. ਤਾਸਂ ਅਵਿਦੂਰਤ੍ਤਾ ਸੋ ਜਨਪਦੋ ਉਤ੍ਤਰਾਪੋਤਿ ਵੁਚ੍ਚਤਿ. ਸਾ ਪਨ ਮਹੀ ਕਤ੍ਥਚਿ ਕਤ੍ਥਚਿ ਭਿਜ੍ਜਿਤ੍ਵਾ ਗਤਾਤਿ ਆਹ ‘‘ਕਤਰਮਹਿਯਾ ਉਤ੍ਤਰੇਨ ਯਾ ਆਪੋ’’ਤਿ. ਤਤ੍ਥਾਤਿ ਤਸ੍ਸਾ ਮਹਿਯਾ ਆਗਮਨਤੋ ਪਟ੍ਠਾਯ ਅਯਂ ਆਵਿਭਾਵਕਥਾ. ਯਸ੍ਮਾ (ਅ. ਨਿ. ਟੀ. ੩.੮.੧੯) ਲੋਕਿਯਾ ਜਮ੍ਬੁਦੀਪੋ ਹਿਮਵਾ ਤਤ੍ਥ ਪਤਿਟ੍ਠਿਤਸਮੁਦ੍ਦਦਹਪਬ੍ਬਤਨਦਿਯੋਤਿ ਏਤੇਸੁ ਯਂ ਯਂ ਨ ਮਨੁਸ੍ਸਗੋਚਰਂ, ਤਤ੍ਥ ਸਯਂ ਸਮ੍ਮੂਲ਼੍ਹਾ ਅਞ੍ਞੇਪਿ ਸਮ੍ਮੋਹਯਨ੍ਤਿ, ਤਤ੍ਥ ਤਤ੍ਥ ਸਮ੍ਮੋਹਵਿਧਮਨਤ੍ਥਂ ‘‘ਅਯਂ ਕਿਰ ਜਮ੍ਬੁਦੀਪੋ’’ਤਿਆਦਿਮਾਰਦ੍ਧਂ. ਦਸਸਹਸ੍ਸਯੋਜਨਪਰਿਮਾਣੋ ਆਯਾਮਤੋ ਚ ਵਿਤ੍ਥਾਰਤੋ ਚਾਤਿ ਅਧਿਪ੍ਪਾਯੋ. ਤੇਨਾਹ ‘‘ਤਤ੍ਥਾ’’ਤਿਆਦਿ. ਉਦਕੇਨ ਅਜ੍ਝੋਤ੍ਥਟੋ ਤਦੁਪਭੋਗਿਸਤ੍ਤਾਨਂ ਪੁਞ੍ਞਕ੍ਖਯੇਨ.

ਸੁਨ੍ਦਰਦਸ੍ਸਨਂ ਕੂਟਨ੍ਤਿ ਸੁਦਸ੍ਸਨਕੂਟਂ, ਯਂ ਲੋਕੇ ‘‘ਹੇਮਕੂਟ’’ਨ੍ਤਿ ਵੁਚ੍ਚਤਿ. ਮੂਲਗਨ੍ਧੋ ਕਾਲ਼ਾਨੁਸਾਰਿਯਾਦਿ. ਸਾਰਗਨ੍ਧੋ ਚਨ੍ਦਨਾਦਿ. ਫੇਗ੍ਗੁਗਨ੍ਧੋ ਸਲਲਾਦਿ. ਤਚਗਨ੍ਧੋ ਲਵਙ੍ਗਾਦਿ. ਪਪਟਿਕਗਨ੍ਧੋ ਕਬਿਤ੍ਥਾਦਿ. ਰਸਗਨ੍ਧੋ ਸਜ੍ਜਾਦਿ, ਪਤ੍ਤਗਨ੍ਧੋ ਤਮਾਲਹਿਰਿਵੇਰਾਦਿ. ਪੁਪ੍ਫਗਨ੍ਧੋ ਨਾਗਕੁਙ੍ਕੁਮਾਦਿ. ਫਲਗਨ੍ਧੋ ਜਾਤਿਫਲਾਦਿ. ਗਨ੍ਧਗਨ੍ਧੋ ਸਬ੍ਬੇਸਂ ਗਨ੍ਧਾਨਂ ਗਨ੍ਧੋ. ਯਸ੍ਸ ਹਿ ਰੁਕ੍ਖਸ੍ਸ ਸਬ੍ਬੇਸਮ੍ਪਿ ਮੂਲਾਦੀਨਂ ਗਨ੍ਧੋ ਅਤ੍ਥਿ, ਸੋ ਇਧ ਗਨ੍ਧੋ ਨਾਮ. ਤਸ੍ਸ ਗਨ੍ਧਸ੍ਸ ਗਨ੍ਧੋ ਗਨ੍ਧਗਨ੍ਧੋ. ਸਬ੍ਬਾਨਿ ਪੁਥੁਲਤੋ ਪਞ੍ਞਾਸਯੋਜਨਾਨਿ, ਆਯਾਮਤੋ ਪਨ ਉਬ੍ਬੇਧਤੋ ਵਿਯ ਦ੍ਵਿਯੋਜਨਸਤਾਨੇਵਾਤਿ ਵਦਨ੍ਤਿ.

ਮਨੋਹਰਸਿਲਾਤਲਾਨੀਤਿ ਓਤਰਣਤ੍ਥਾਯ ਮਨੁਞ੍ਞਸੋਪਾਨਸਿਲਾਤਲਾਨਿ. ਸੁਪਟਿਯਤ੍ਤਾਨੀਤਿ ਤਦੁਪਭੋਗਿਸਤ੍ਤਾਨਂ ਸਾਧਾਰਣਕਮ੍ਮਾਨੁਭਾਵੇਨ ਸੁਟ੍ਠੁ ਪਟਿਯਤ੍ਤਾਨਿ ਸੁਪ੍ਪਵਤ੍ਤਿਤਾਨਿ ਹੋਨ੍ਤਿ. ਮਚ੍ਛਕਚ੍ਛਪਾਦਯੋ ਉਦਕਂ ਮਲਿਨਂ ਕਰੋਨ੍ਤਿ, ਤਦਭਾਵਤੋ ਫਲਿਕਸਦਿਸਨਿਮ੍ਮਲੁਦਕਾਨਿ. ਤਿਰਿਯਤੋ ਦੀਘਂ ਉਗ੍ਗਤਕੂਟਨ੍ਤਿ ‘‘ਤਿਰਚ੍ਛਾਨਪਬ੍ਬਤ’’ਨ੍ਤਿ ਆਹ.

ਆਪਣਾਨਿ ¶ ਏਵ ਵੋਹਾਰਸ੍ਸ ਮੁਖਭੂਤਾਨੀਤਿ ਆਹ ‘‘ਆਪਣਮੁਖਸਹਸ੍ਸਾਨੀ’’ਤਿ. ਵਿਭਤ੍ਤਾਨੀਤਿ ¶ ਵਵਤ੍ਥਿਤਾਨਿ ਅਞ੍ਞਮਞ੍ਞਾਸਮ੍ਭਿਨ੍ਨਾਨਿ. ਵਸਨਟ੍ਠਾਨਨ੍ਤਿ ਅਤ੍ਤਨੋ ਯਥਾਫਾਸੁਕਂ ਵਸਿਤਬ੍ਬਟ੍ਠਾਨਂ. ਆਸਤਿ ਏਤ੍ਥਾਤਿ ਆਸਨਂ, ਨਿਸੀਦਿਤਬ੍ਬਟ੍ਠਾਨਾਨਿ.

ਅਸਾਰੁਪ੍ਪਂ ਪਟਿਚ੍ਚ ਉਪ੍ਪਜ੍ਜਨਕਸ੍ਸ ਛਾਦਨਤੋ ਛਨ੍ਨਂ ਅਨੁਚ੍ਛਵਿਕਂ, ਤਦੇਵ ਅਜ੍ਝਾਸਯਸਮ੍ਪਤ੍ਤਿਂ ਪਤਿਰੂਪੇਤਿ ਪਕਾਸੇਤੀਤਿ ਪਤਿਰੂਪਂ. ਤੇਨਾਹ ‘‘ਨਪ੍ਪਤਿਰੂਪ’’ਨ੍ਤਿ. ਕਾਰਣਵੇਵਚਨਾਨੀਤਿ ਞਾਪਕਕਾਰਣਵੇਵਚਨਾਨਿ. ਞਾਪਕਞ੍ਹਿ ਕਾਰਣਂ ਅਧਿਪ੍ਪੇਤਂ. ਅਤ੍ਥਂ ਆਕਰੋਤਿ ਪਕਾਸੇਤੀਤਿ ਆਕਾਰੋ, ਤਮੇਵ ਲੀਨਂ ਗੁਲ਼੍ਹਂ ਅਤ੍ਥਂ ਗਮੇਤੀਤਿ ਲਿਙ੍ਗਂ, ਸੋ ਤੇਨ ਨਿਮੀਯਤੀਤਿ ਨਿਮਿਤ੍ਤਨ੍ਤਿ ਵੁਚ੍ਚਤਿ. ਇਦਾਨਿ ਤਮੇਵਤ੍ਥਂ ਵਿਵਰਿਤੁਂ ‘‘ਦੀਘਦਸਵਤ੍ਥ…ਪੇ… ਨਿਮਿਤ੍ਤਾਤਿ ਵੁਤ੍ਤਾ’’ਤਿ ਆਹ. ਤੇਤਿ ਆਕਾਰਾਦਯੋ. ਤਥਾ ਹਿ ਪਨ ਮੇਤਿਆਦਿਨਾ ਪੋਤਲਿਯੋ ਗਹਪਤਿ ‘‘ਪਰਿਬ੍ਬਾਜਕਨਿਯਾਮੇਨ ਅਹਂ ਜੀਵਾਮਿ, ਤਸ੍ਮਾ ਗਹਪਤਿ ਨ ਹੋਮੀਤਿ ਵਦਤਿ. ਓਵਦਨ੍ਤੋਤਿ ਅਨੁਸਾਸਨ੍ਤੋ. ਉਪਵਦਨ੍ਤੋਤਿ ਪਰਿਭਾਸਨ੍ਤੋ.

੩੨. ਗੇਧਭੂਤੋ ਲੋਭੋਤਿ ਗਿਜ੍ਝਨਸਭਾਵੋ ਲੋਭੋ. ਅਗਿਜ੍ਝਨਲਕ੍ਖਣੋ ਨ ਲੋਭੋ, ਅਨਿਨ੍ਦਾਭੂਤਂ ਅਘਟ੍ਟਨਨ੍ਤਿ ਨਿਨ੍ਦਾਯ ਪਟਿਪਕ੍ਖਭੂਤਂ ਪਰੇਸਂ ਅਘਟ੍ਟਨਂ. ਨਿਨ੍ਦਾਘਟ੍ਟਨਾਤਿ ਨਿਨ੍ਦਾਵਸੇਨ ਪਰੇਸਂ ਘਟ੍ਟਨਾ ਅਕ੍ਕੋਸਨਾ. ਬ੍ਯਵਹਾਰਵੋਹਾਰੋਪੀਤਿ ਕਯਵਿਕ੍ਕਯਲਕ੍ਖਣੋ ਸਬ੍ਯੋਹਾਰੋਪਿ ਦਾਨਗ੍ਗਹਣਂ ਵੋਹਾਰੋ. ‘‘ਦਤ੍ਤੋ ਤਿਸ੍ਸੋ’’ ਤਿਆਦਿਨਾ ਵੋਹਰਣਂ ਪਞ੍ਞਾਪਨਨ੍ਤਿ ਪਞ੍ਞਤ੍ਤਿ ਵੋਹਾਰੋ. ਯਥਾਧਿਪ੍ਪੇਤਸ੍ਸ ਅਤ੍ਥਸ੍ਸ ਵੋਹਰਣਂ ਕਥਨਂ ਬੋਧਨਨ੍ਤਿ ਵਚਨਂ ਵੋਹਾਰੋ. ਯਾਥਾਵਤੋ ਅਯਾਥਾਵਤੋ ਚ ਵੋਹਰਤਿ ਏਤੇਨਾਤਿ ਵੋਹਾਰੋ, ਚੇਤਨਾ. ਅਯਮਿਧਾਧਿਪ੍ਪੇਤੋਤਿ ਅਯਂ ਚੇਤਨਾਲਕ੍ਖਣੋ ਵੋਹਾਰੋ ਇਧ ਇਮਸ੍ਮਿਂ ਅਤ੍ਥੇ ਅਧਿਪ੍ਪੇਤੋ, ਸੋ ਚ ਖੋ ਸਾਵਜ੍ਜੋਵ ਸਮੁਚ੍ਛੇਦਸ੍ਸ ਇਚ੍ਛਿਤਤ੍ਤਾ. ਇਦਾਨਿ ਚਤੁਬ੍ਬਿਧਸ੍ਸਪਿ ਵੋਹਾਰਸ੍ਸ ਇਧ ਸਮ੍ਭਵਂ ਦਸ੍ਸੇਤੁਂ ‘‘ਯਸ੍ਮਾ ਵਾ’’ਤਿਆਦਿ ਵੁਤ੍ਤਂ. ਗਿਹੀਤਿ ਚੇਤਨਾ ਨਤ੍ਥੀਤਿ ਅਹਂ ਗਿਹੀਤਿ ਚੇਤਨਾਪਵਤ੍ਤਿ ਨਤ੍ਥਿ. ਗਿਹੀਤਿ ਵਚਨਂ ਨਤ੍ਥੀਤਿ ਗਿਹੀਤਿ ਅਤ੍ਤਨੋ ਪਰੇਸਞ੍ਚ ਵਚਨਪ੍ਪਵਤ੍ਤਿ ਨਤ੍ਥਿ. ਗਿਹੀਤਿ ਪਣ੍ਣਤ੍ਤਿ ਨਤ੍ਥੀਤਿ ਗਿਹੀਤਿ ਸਮਞ੍ਞਾ ਨਤ੍ਥਿ. ਗਿਹੀਤਿ ਬ੍ਯਵਹਾਰੋ ਨਤ੍ਥੀਤਿ ਸਮੁਦਾਚਾਰੋ ਨਤ੍ਥਿ.

੩੩. ਪਾਣਾਤਿਪਾਤੋਵ ਸਂਯੋਜਨਂ. ਕਸ੍ਮਾ? ਬਨ੍ਧਨਭਾਵੇਨ ਪਵਤ੍ਤਨਤੋ ਨਿਸ੍ਸਰਿਤੁਂ ਅਪ੍ਪਦਾਨਤੋ. ਪਾਣਾਤਿਪਾਤਸ੍ਸ ਅਤ੍ਥਿਤਾਯ ਸੋ ਪੁਗ੍ਗਲੋ ¶ ‘‘ਪਾਣਾਤਿਪਾਤੀ’’ਤਿ ਵੁਚ੍ਚਤੀਤਿ ਆਹ – ‘‘ਪਾਣਾਤਿਪਾਤਸ੍ਸ…ਪੇ… ਹੋਤੀ’’ਤਿ. ਯਞ੍ਹਿ ਯਸ੍ਸ ਅਤ੍ਥਿ, ਤੇਨ ਸੋ ਅਪਦਿਸ੍ਸਤੀਤਿ. ਬਹੁਤਾਯਾਤਿ ਅਚਕ੍ਖੁਕਾਦਿਭੇਦੇਨ ਬਹੁਭਾਵਤੋ. ਪਾਣਾਤਿਪਾਤਸ੍ਸ ਪਟਿਪਕ੍ਖੋ ਅਪਾਣਾਤਿਪਾਤੋ. ਸੋ ਪਨ ਅਤ੍ਥਤੋ ਕਾਯਦ੍ਵਾਰਿਕੋ ਸੀਲਸਂਵਰੋਤਿ ਆਹ ‘‘ਕਾਯਿਕਸੀਲਸਂਵਰੇਨਾ’’ਤਿ. ਅਤ੍ਤਾਪਿ ਮਂ ਉਪਵਦੇਯ੍ਯਾਤਿਆਦਿ ਪਾਣਾਤਿਪਾਤੇ ਆਦੀਨਵਦਸ੍ਸਨਂ. ਆਦੀਨਵਦਸ੍ਸਿਨੋ ਹਿ ਤਤੋ ਓਰਮਣਂ. ਦੇਸਨਾਵਸੇਨਾਤਿ ¶ ਅਞ੍ਞਤ੍ਥ ਸੁਤ੍ਤੇ ਅਭਿਧਮ੍ਮੇ ਚ ਦਸਸੁ ਸਂਯੋਜਨੇਸੁ ਪਞ੍ਚਸੁ ਨੀਵਰਣੇਸੁ ਦੇਸਨਾਵਸੇਨ ਅਪਰਿਯਾਪਨ੍ਨਮ੍ਪਿ ਸਂਯੋਜਨਨ੍ਤਿਪਿ ਨੀਵਰਣਨ੍ਤਿਪਿ ਇਧ ਵੁਤ੍ਤਂ. ਕਸ੍ਮਾ? ਤਦਤ੍ਥਸਮ੍ਭਵਤੋ. ਤੇਨਾਹ – ‘‘ਵਟ੍ਟਬਨ੍ਧਨਟ੍ਠੇਨ ਹਿਤਪ੍ਪਟਿਚ੍ਛਾਦਨਟ੍ਠੇਨ ਚਾ’’ਤਿ, ਪਾਣਾਤਿਪਾਤੋ ਹਿ ਅਪਾਣਾਤਿਪਾਤਪਚ੍ਚਯਂ ਹਿਤਂ ਪਟਿਚ੍ਛਾਦੇਨ੍ਤੋਵ ਉਪ੍ਪਜ੍ਜਤੀਤਿ. ਏਕੋ ਅਵਿਜ੍ਜਾਸਵੋਤਿ ਇਦਂ ਸਹਜਾਤਵਸੇਨ ਵੁਤ੍ਤਂ, ਉਪਨਿਸ੍ਸਯਵਸੇਨ ਪਨ ਇਤਰੇਸਮ੍ਪਿ ਆਸਵਾਨਂ ਯਥਾਰਹਂ ਸਮ੍ਭਵੋ ਵੇਦਿਤਬ੍ਬੋ. ਪਾਣਾਤਿਪਾਤੀ ਹਿ ਪੁਗ੍ਗਲੋ ‘‘ਤਪ੍ਪਚ੍ਚਯਂ ਅਤ੍ਥਂ ਕਰਿਸ੍ਸਾਮੀ’’ਤਿ ਕਾਮੇ ਪਤ੍ਥੇਤਿ. ਦਿਟ੍ਠਿਂ ਗਣ੍ਹਾਤਿ, ਭਵਵਿਸੇਸਂ ਪਚ੍ਚਾਸੀਸਤਿ. ਤਤ੍ਥ ਉਪ੍ਪਨ੍ਨਂ ਵਿਹਨਤਿ ਬਾਧਤੀਤਿ ਵਿਘਾਤੋ, ਦੁਕ੍ਖਂ, ਪਰਿਲ਼ਾਹਨਂ ਅਨਤ੍ਥੁਪ੍ਪਾਦਵਸੇਨ ਉਪਤਾਪਨਂ ਪਰਿਲ਼ਾਹੋ, ਅਯਮੇਤੇਸਂ ਵਿਸੇਸੋ. ਸਬ੍ਬਤ੍ਥਾਤਿ ਸਬ੍ਬੇਸੁ ਵਾਰੇਸੁ. ਇਮਿਨਾ ਉਪਾਯੇਨਾਤਿ ਅਤਿਦੇਸੇਨ ਪਨ ਪਰਿਗ੍ਗਹਿਤੋ ਅਤ੍ਥੋ ਪਰਤੋ ਆਗਮਿਸ੍ਸਤੀਤਿ.

੩੪-੪੦. ਇਮਸ੍ਮਿਂ ਪਦੇਤਿ ਏਤੇਨ ਸਤ੍ਤਸੁਪਿ ਵਾਰੇਸੁ ਤਥਾ ਆਗਤਂ ਪਦਂ ਸਾਮਞ੍ਞਤੋ ਗਹਿਤਂ. ਤੇਨਾਹ ‘‘ਇਮਿਨਾ’’ਤਿਆਦਿ. ਰੋਸਨਂ ਕਾਯਿਕਂ ਵਾਚਸਿਕਞ੍ਚਾਤਿ ਤਪ੍ਪਟਿਪਕ੍ਖੋ ਅਰੋਸੋਪਿ ਤਥਾ ਦੁਵਿਧੋਤਿ ਆਹ ‘‘ਕਾਯਿਕਵਾਚਸਿਕਸਂਵਰੇਨਾ’’ਤਿ. ਯਥਾ ਅਭਿਜ੍ਝਾ ਲੋਭੋ, ਅਨਭਿਜ੍ਝਾ ਅਲੋਭੋ, ਏਵਂ ਅਕੋਧੂਪਾਯਾਸੋ ਅਬ੍ਯਾਪਾਦੋ, ਸਂਵਰੇ ਸੁਖਨ੍ਤਿ ਸਂਵਰੋਤਿ ਦਟ੍ਠਬ੍ਬੋ, ਅਨਤਿਲੋਭੋ ਪਨ ਸਤਿਸਂਵਰੇ, ਅਨਤਿਮਾਨੋ ਞਾਣਸਂਵਰੇ ਸਙ੍ਗਹਂ ਗਚ੍ਛਤੀਤਿ ਦਟ੍ਠਬ੍ਬਂ. ਇਮੇਸੁ ਪਨ ਪਦੇਸੁ ਏਵਂ ਸਬ੍ਬਵਾਰੇਸੁ ਯੋਜਨਾ ਕਾਤਬ੍ਬਾਤਿ ਸਮ੍ਬਨ੍ਧੋ.

ਏਵਂ ਆਸਵੁਪ੍ਪਤ੍ਤਿ ਵੇਦਿਤਬ੍ਬਾਤਿ ਏਤ੍ਥ ਵੁਤ੍ਤਸ੍ਸਪਿ ਏਕਜ੍ਝਂ ਵੁਚ੍ਚਮਾਨਤ੍ਤਾ ‘‘ਪੁਨ ਅਯਂ ਸਙ੍ਖੇਪਵਿਨਿਚ੍ਛਯੋ’’ਤਿ ਵੁਤ੍ਤਂ. ਅਸਮ੍ਮੋਹਤ੍ਥਂ ਆਰਮ੍ਮਣਸ੍ਸ. ਪੁਰਿਮੇਸੁ ਤਾਵ ਚਤੂਸੁ ਵਾਰੇਸੁ ਵਿਰਮਿਤੁਂ ਨ ਸਕ੍ਕੋਮੀਤਿ ਵਤ੍ਤਬ੍ਬਂ. ‘‘ਅਤ੍ਤਾਪਿ ਮਂ ਉਪਵਦੇਯ੍ਯਾ’’ਤਿ ਏਤਸ੍ਸ ਪਦਸ੍ਸ ਅਤ੍ਥਵਣ੍ਣਨਾਯਂ ‘‘ਨ ਸਕ੍ਕੋਮੀ’’ਤਿ, ‘‘ਅਨੁਵਿਜ੍ਜਾਪਿ ਮਂ ਵਿਞ੍ਞੂ ਗਰਹੇਯ੍ਯੁ’’ਨ੍ਤਿ ਏਤਸ੍ਸ ਪਦਸ੍ਸ ਅਤ੍ਥਵਣ੍ਣਨਾਯਂ ‘‘ਨ ਸਕ੍ਕੋਤੀ’’ਤਿ ¶ ਵਤ੍ਤਬ੍ਬਂ, ਇਮਿਨਾ ਨਯੇਨ ਪਚ੍ਛਿਮੇਸੁਪਿ ਚਤੂਸੁ ਯਥਾਰਹਂ ਯੋਜਨਾ ਵੇਦਿਤਬ੍ਬਾ. ਅਤਿਮਾਨੇ ਭਵਾਸਵਅਵਿਜ੍ਜਾਸਵਾਤਿ ਵੁਤ੍ਤਂ ਮਾਨੇਨ ਸਹ ਦਿਟ੍ਠਿਯਾ ਅਨੁਪ੍ਪਜ੍ਜਨਤੋ, ਅਤਿਮਾਨੋ ਪਨ ਕਾਮਰਾਗੇਨਪਿ ਉਪ੍ਪਜ੍ਜਤੇਵਾਤਿ ‘‘ਅਤਿਮਾਨੇ ਕਾਮਾਸਵਅਵਿਜ੍ਜਾਸਵਾ’’ਤਿ ਵਤ੍ਤਬ੍ਬਂ ਸਿਯਾ, ਸ੍ਵਾਯਂ ਨਯੋ ਵੁਤ੍ਤਨਯਤ੍ਤਾ ਸੁਵਿਞ੍ਞੇਯ੍ਯੋਤਿ ਨ ਦਸ੍ਸਿਤੋ. ਪਾਤਿਮੋਕ੍ਖਸਂਵਰਸੀਲਂ ਕਥਿਤਂ ਆਦਿਤੋ ਚਤੂਹਿ ਛਟ੍ਠੇਨ ਵਾਤਿ ਪਞ੍ਚਹਿ ਵਾਰੇਹਿ, ਸੇਸੇਹਿ ਤੀਹਿ ਪਾਤਿਮੋਕ੍ਖਸਂਵਰਸੀਲੇ ਠਿਤਸ੍ਸ ਭਿਕ੍ਖੁਨੋ ਪਟਿਸਙ੍ਖਾਪਹਾਨਂ, ਸਬ੍ਬੇਹਿਪਿ ਪਨ ਭਿਕ੍ਖੁਭਾਵੇ ਠਿਤਸ੍ਸ ਗਿਹਿਵੋਹਾਰਸਮੁਚ੍ਛੇਦੋ ਕਥਿਤੋ. ਤਤ੍ਥ ਸਬ੍ਬਤ੍ਥ ਵਤ੍ਤਂ ‘‘ਇਦਞ੍ਚਿਦਞ੍ਚ ਮਯ੍ਹਂ ਕਾਤੁਂ ਨਪ੍ਪਤਿਰੂਪ’’ਨ੍ਤਿ ਪਟਿਸਙ੍ਖਾਨਵਸੇਨ ਅਕਰਣਂ ਪਜਹਨਞ੍ਚ ਪਟਿਸਙ੍ਖਾਪਹਾਨਂ.

ਕਾਮਾਦੀਨਵਕਥਾਵਣ੍ਣਨਾ

੪੨. ਉਪਸੁਮ੍ਭੇਯ੍ਯਾਤਿ ¶ ਏਤ੍ਥ ਉਪ-ਸਦ੍ਦੋ ਸਮੀਪਤ੍ਥੋ, ਸੁਮ੍ਭਨਂ ਵਿਕ੍ਖੇਪਨਂ. ਤੇਨੇਵ ਤਮੇਨਨ੍ਤਿ ਭੁਮ੍ਮਤ੍ਥੇ ਉਪਯੋਗਵਚਨਨ੍ਤਿ ਆਹ – ‘‘ਤਸ੍ਸ ਸਮੀਪੇ ਖਿਪੇਯ੍ਯਾ’’ਤਿ, ਤਸ੍ਸ ਕੁਕ੍ਕੁਰਸ੍ਸ ਸਮੀਪੇ ਅਟ੍ਠਿਕਙ੍ਕਲਂ ਖਿਪੇਯ੍ਯਾਤਿ ਅਤ੍ਥੋ. ਨਿਮ੍ਮਂਸਤ੍ਤਾ ਕਙ੍ਕਲਨ੍ਤਿ ਵੁਚ੍ਚਤੀਤਿ ਇਮਿਨਾ ਵਿਗਤਮਂਸਾਯ ਅਟ੍ਠਿਕਙ੍ਕਲਿਕਾਯ ਉਰਟ੍ਠਿਮ੍ਹਿ ਵਾ ਪਿਟ੍ਠਿਕਣ੍ਟਕੇ ਵਾ ਸੀਸਟ੍ਠਿਮ੍ਹਿ ਵਾ ਕਙ੍ਕਲ-ਸਦ੍ਦੋ ਨਿਰੁਲ਼੍ਹੋਤਿ ਦਸ੍ਸੇਤਿ. ਸੁਨਿਕ੍ਕਨ੍ਤਨ੍ਤਿ ਨਿਲ੍ਲਿਖਿਤਂ ਕਤ੍ਵਾਵ ਨਿਬ੍ਬਿਸੇਸਂ ਲਿਖਿਤਂ.

ਏਕਤ੍ਤੁਪਟ੍ਠਾਨਸ੍ਸ ਅਜ੍ਝੁਪੇਕ੍ਖਨਵਸੇਨ ਪਵਤ੍ਤਿਯਾ ਏਕਤ੍ਤਾ. ਤੇਨਾਹ ‘‘ਚਤੁਤ੍ਥਝਾਨੁਪੇਕ੍ਖਾ’’ਤਿ. ਯਸ੍ਮਾ ਪਨਸ੍ਸ ਆਰਮ੍ਮਣਮ੍ਪਿ ਏਕਸਭਾਵਮੇਵ, ਤਸ੍ਮਾ ਆਹ ‘‘ਸਾ ਹੀ’’ਤਿਆਦਿ. ਲੋਕਾਮਿਸਸਙ੍ਖਾਤਾਤਿ ਅਪਰਿਞ੍ਞਾਤਵਤ੍ਥੁਨਾ ਲੋਕੇਨ ਆਮਸਿਤਬ੍ਬਤੋ, ਲੋਕੇ ਵਾ ਆਮਿਸੋਤਿ ਸਙ੍ਖਂ ਗਤਾਯ ਵਸੇਨ ਕਾਮਗੁਣਾਨਂ ਕਾਮਭਾਵੋ ਚ ਆਮਿਸਭਾਵੋ ਚ, ਸੋ ਏਵ ਨਿਪ੍ਪਰਿਯਾਯਤੋ ਆਮਿਸਨ੍ਤਿ ਵਤ੍ਤਬ੍ਬਤਂ ਅਰਹਤਿ. ਕਾਮਗੁਣਾਮਿਸਾਤਿ ਕਾਮਗੁਣੇ ਛਨ੍ਦਰਾਗਾ. ਗਹਣਟ੍ਠੇਨ ਭੁਸਂ ਆਦਾਨਟ੍ਠੇਨ.

੪੩. ਡਯਨਂ ਆਕਾਸੇਨ ਗਮਨਨ੍ਤਿ ਆਹ ‘‘ਉਪ੍ਪਤਿਤ੍ਵਾ ਗਚ੍ਛੇਯ੍ਯਾ’’ਤਿ. ਗਿਜ੍ਝਾਦੀਨਂ ਵਾਸਿਫਰਸੁ ਨ ਹੋਤੀਤਿ ਆਹ – ‘‘ਮੁਖਤੁਣ੍ਡਕੇਨ ਡਸਨ੍ਤਾ ਤਚ੍ਛੇਯ੍ਯੁ’’ਨ੍ਤਿ. ਵਿਸ੍ਸਜ੍ਜੇਯ੍ਯੁਨ੍ਤਿ ਏਤ੍ਥ ‘‘ਵਿਸ੍ਸਜ੍ਜਨ’’ਨ੍ਤਿ ਆਕਡ੍ਢਨਂ ਅਧਿਪ੍ਪੇਤਂ ਅਨੇਕਤ੍ਥਤ੍ਤਾ ਧਾਤੂਨਂ, ਆਕਡ੍ਢਨਞ੍ਚ ਅਨੁਬਨ੍ਧਿਤ੍ਵਾ ਪਾਤਨਨ੍ਤਿ ਆਹ ‘‘ਮਂਸਪੇਸਿਂ ਨਖੇਹਿ ਕਡ੍ਢਿਤ੍ਵਾ ਪਾਤੇਯ੍ਯੁ’’ਨ੍ਤਿ.

੪੭. ਪੁਰਿਸਸ੍ਸ ¶ ਆਰੋਹਨਯੋਗ੍ਯਂ ਪੋਰਿਸੇਯ੍ਯਂ.

੪੮. ਸਮ੍ਪਨ੍ਨਂ ਸੁਨ੍ਦਰਂ ਫਲਮਸ੍ਸਾਤਿ ਸਮ੍ਪਨ੍ਨਫਲਂ. ਫਲੂਪਪਨ੍ਨਨ੍ਤਿ ਫਲੇਹਿ ਉਪੇਤਨ੍ਤਿ ਆਹ ‘‘ਬਹੁਫਲ’’ਨ੍ਤਿ.

੫੦. ਸੁਵਿਦੂਰਵਿਦੂਰੇਤਿ ਅਰਿਯਸ੍ਸ ਵਿਨਯੇ ਵੋਹਾਰਸਮੁਚ੍ਛੇਦਤੋ ਸੁਟ੍ਠੁ ਵਿਦੂਰਭੂਤੇ ਏਵ ਵਿਦੂਰੇ ਅਹਂ ਠਿਤੋ. ਕਸ੍ਸਚਿ ਨਾਮ ਅਤ੍ਥਸ੍ਸਪਿ ਅਜਾਨਨਤੋ ਨ ਆਜਾਨਨ੍ਤੀਤਿ ਅਨਾਜਾਨੀਯਾਤਿ ਕਤ੍ਤੁਸਾਧਨਮਸ੍ਸ ਦਸ੍ਸੇਨ੍ਤੋ ਅਜਾਨਨਕੇਤਿ ਅਜਾਨਨ੍ਤਭੋਜਨਸੀਸੇਨ ਤੇਸਂ ਦਾਤਬ੍ਬਪਚ੍ਚਯੇ ਵਦਤਿ. ਸੇਸਂ ਸੁਵਿਞ੍ਞੇਯ੍ਯਮੇਵ.

ਪੋਤਲਿਯਸੁਤ੍ਤਵਣ੍ਣਨਾਯ ਲੀਨਤ੍ਥਪ੍ਪਕਾਸਨਾ ਸਮਤ੍ਤਾ.

੫. ਜੀਵਕਸੁਤ੍ਤਵਣ੍ਣਨਾ

੫੧. ਕੁਮਾਰੇਨ ¶ ਭਤੋ ਪੋਸਾਪਿਤੋਤਿ ਕੁਮਾਰਭਤੋ, ਕੁਮਾਰਭਤੋ ਏਵ ਕੋਮਾਰਭਚ੍ਚੋ ਯਥਾ ‘‘ਭਿਸਕ੍ਕਮੇਵ ਭੇਸਜ੍ਜ’’ਨ੍ਤਿ.

ਆਰਭਨ੍ਤੀਤਿ ਏਤ੍ਥ ਆਰਭ-ਸਦ੍ਦੋ ਕਾਮਂ ਕਾਮਾਯੂਹਨਯਞ੍ਞੁਟ੍ਠਾਪਨਆਪਤ੍ਤਿਆਪਜ੍ਜਨਵਿਞ੍ਞਾਪਨਾਦੀਸੁਪਿ ਆਗਤੋ, ਇਧ ਪਨ ਹਿਂਸਨੇ ਇਚ੍ਛਿਤਬ੍ਬੋਤਿ ਆਹ – ‘‘ਆਰਭਨ੍ਤੀਤਿ ਘਾਤੇਨ੍ਤੀ’’ਤਿ. ਉਦ੍ਦਿਸਿਤ੍ਵਾ ਕਤਨ੍ਤਿ (ਅ. ਨਿ. ਟੀ. ੩.੮.੧੨; ਸਾਰਤ੍ਥ. ਟੀ. ਮਹਾਵਗ੍ਗ ੩.੨੯੪) ਅਤ੍ਤਾਨਂ ਉਦ੍ਦਿਸਿਤ੍ਵਾ ਮਾਰਣਵਸੇਨ ਕਤਂ ਨਿਬ੍ਬਤ੍ਤਿਤਂ. ਪਟਿਚ੍ਚਕਮ੍ਮਨ੍ਤਿ ਏਤ੍ਥ ਕਮ੍ਮ-ਸਦ੍ਦੋ ਕਮ੍ਮਸਾਧਨੋ ਅਤੀਤਕਾਲਿਕੋਤਿ ਆਹ – ‘‘ਅਤ੍ਤਾਨਂ ਪਟਿਚ੍ਚ ਕਤ’’ਨ੍ਤਿ. ਨਿਮਿਤ੍ਤਕਮ੍ਮਸ੍ਸੇਤਂ ਅਧਿਵਚਨਂ ‘‘ਪਟਿਚ੍ਚ ਕਮ੍ਮਂ ਫੁਸਤੀ’’ਤਿਆਦੀਸੁ (ਜਾ. ੧.੪.੭੫) ਵਿਯ. ਨਿਮਿਤ੍ਤਕਮ੍ਮਸ੍ਸਾਤਿ ਨਿਮਿਤ੍ਤਭਾਵੇਨ ਲਦ੍ਧਬ੍ਬਕਮ੍ਮਸ੍ਸ, ਨ ਕਰਣਕਾਰਾਪਨਵਸੇਨ. ਪਟਿਚ੍ਚਕਮ੍ਮਂ ਏਤ੍ਥ ਅਤ੍ਥੀਤਿ ਮਂਸਂ ਪਟਿਚ੍ਚਕਮ੍ਮਂ ਯਥਾ ‘‘ਬੁਦ੍ਧਂ ਏਤਸ੍ਸ ਅਤ੍ਥੀਤਿ ਬੁਦ੍ਧੋ’’ਤਿ. ਤੇਸਨ੍ਤਿ ਨਿਗਣ੍ਠਾਨਂ. ਅਞ੍ਞੇਪਿ ਬ੍ਰਾਹ੍ਮਣਾਦਯੋ ਤਂਲਦ੍ਧਿਕਾ ਅਤ੍ਥੇਵ.

ਕਾਰਣਨ੍ਤਿ ਏਤ੍ਥ ਯੁਤ੍ਤਿ ਅਧਿਪ੍ਪੇਤਾ, ਸਾ ਏਵ ਚ ਧਮ੍ਮਤੋ ਅਨਪੇਤਤ੍ਤਾ ‘‘ਧਮ੍ਮੋ’’ਤਿ ਵੁਤ੍ਤਾਤਿ ਆਹ – ‘‘ਕਾਰਣਂ ਨਾਮ ਤਿਕੋਟਿਪਰਿਸੁਦ੍ਧਮਚ੍ਛਮਂਸਪਰਿਭੋਗੋ’’ਤਿ. ਅਨੁਕਾਰਣਂ ਨਾਮ ਮਹਾਜਨਸ੍ਸ ਤਥਾ ਬ੍ਯਾਕਰਣਂ ਯੁਤ੍ਤਿਯਾ ਧਮ੍ਮਸ੍ਸ ਅਨੁਰੂਪਭਾਵਤੋ ਮਂਸਂ ਪਰਿਭੁਞ੍ਜਿਤਬ੍ਬਨ੍ਤਿ ਅਨੁਞ੍ਞਾਤਂ ਤਥੇਵ ਕਥਨਨ੍ਤਿ ਕਤ੍ਵਾ. ਤਨ੍ਤਿ ‘‘ਜਾਨਂ ਉਦ੍ਦਿਸ੍ਸਕਤਂ ਮਂਸਂ ਪਰਿਭੁਞ੍ਜਤੀ’’ਤਿ ਏਵਂ ਵੁਤ੍ਤਂ ਪਰਿਭੁਞ੍ਜਨਂ ਨੇਵ ਕਾਰਣਂ ਹੋਤਿ ¶ ਸਬ੍ਬੇਨ ਸਬ੍ਬਂ ਅਭਾਵਤੋ ਸਤਿ ਚ ਅਯੁਤ੍ਤਿਯਂ ਅਧਮ੍ਮੋਤਿ ਕਤ੍ਵਾ. ਤਥਾ ਬ੍ਯਾਕਰਣਨ੍ਤਿ ‘‘ਜਾਨਂ ਉਦ੍ਦਿਸ੍ਸਕਤਂ ਮਂਸਂ ਪਰਿਭੁਞ੍ਜਤੀ’’ਤਿ ਕਥਨਂ ਯੁਤ੍ਤਿਯਾ ਧਮ੍ਮਸ੍ਸ ਅਨਨੁਰੂਪਭਾਵਤੋ ਨ ਅਨੁਕਾਰਣਂ ਹੋਤਿ. ਪਰੇਹਿ ਵੁਤ੍ਤਕਾਰਣੇਨ ਸਕਾਰਣੋ ਹੁਤ੍ਵਾਤਿ ਪਰੇ ਤਿਤ੍ਥਿਯਾ ‘ਜਾਨ’ਨ੍ਤਿਆਦਿਨਾ ਧਮ੍ਮਂ ਕਥੇਨ੍ਤਿ ਵਦਨ੍ਤਿ, ਤੇਨ ਕਾਰਣਭੂਤੇਨ ਸਕਾਰਣੋ ਹੁਤ੍ਵਾ. ਤੇਹਿ ਤਥਾ ਵਤ੍ਤਬ੍ਬੋ ਏਵ ਹੁਤ੍ਵਾ ਤੁਮ੍ਹਾਕਂ ਵਾਦੋ ਵਾ ਅਨੁਵਾਦੋ ਵਾ ‘‘ਮਂਸਂ ਪਰਿਭੁਞ੍ਜਿਤਬ੍ਬ’’ਨ੍ਤਿ ਪਵਤ੍ਤਾ ਤੁਮ੍ਹਾਕਂ ਕਥਾ ਵਾ ਪਰਤੋ ਪਰੇਹਿ ਤਥਾ ਪਵਤ੍ਤਿਤਾ ਤਸ੍ਸਾ ਅਨੁਕਥਾ ਵਾ. ਵਿਞ੍ਞੂਹਿ ਗਰਹਿਤਬ੍ਬਕਾਰਣਨ੍ਤਿ ਤਿਤ੍ਥਿਯਾ ਤਾਵ ਤਿਟ੍ਠਨ੍ਤੁ, ਤਤੋ ਅਞ੍ਞੇਹਿ ਪਣ੍ਡਿਤੇਹਿ ਗਰਹਿਤਬ੍ਬਕਾਰਣਂ. ਕੋਚਿ ਨ ਆਗਚ੍ਛਤੀਤਿ ਗਰਹਿਤਬ੍ਬਤਂ ਨ ਆਪਜ੍ਜਤੀਤਿ ਅਤ੍ਥੋ. ਅਭਿਭਵਿਤ੍ਵਾ ਆਚਿਕ੍ਖਨ੍ਤੀਤਿ ਅਭਿਭੁਯ੍ਯ ਮਦ੍ਦਿਤ੍ਵਾ ਕਥੇਨ੍ਤਿ, ਅਭਿਭੂਤੇਨ ਅਕ੍ਕੋਸਨ੍ਤੀਤਿ ਅਤ੍ਥੋ.

੫੨. ਕਾਰਣੇਹੀਤਿ ¶ ਪਰਿਭੋਗਚਿਤ੍ਤਸ੍ਸ ਅਵਿਸੁਦ੍ਧਤਾਹੇਤੂਹਿ. ਭਿਕ੍ਖੂ ਉਦ੍ਦਿਸ੍ਸਕਤਂ ਦਿਟ੍ਠਂ. ਤਾਦਿਸਮਂਸਞ੍ਹਿ ਪਰਿਭੋਗਾਨਾਰਹਤ੍ਤਾ ਚਿਤ੍ਤਅਵਿਸੁਦ੍ਧਿਯਾ ਕਾਰਣਂ ਚਿਤ੍ਤਸਂਕਿਲੇਸਾਵਹਤੋ. ਇਦਾਨਿ ਦਿਟ੍ਠਸੁਤਪਰਿਸਙ੍ਕਿਤਾਨਿ ਸਰੂਪਤੋ ਦਸ੍ਸੇਤੁਂ ‘‘ਦਿਟ੍ਠਾਦੀਸੂ’’ਤਿਆਦਿ ਵੁਤ੍ਤਂ. ਤਤ੍ਥ ਤਦੁਭਯਵਿਮੁਤ੍ਤਪਰਿਸਙ੍ਕਿਤਨ੍ਤਿ ‘‘ਦਿਟ੍ਠਂ ਸੁਤ’’ਨ੍ਤਿ ਇਮਂ ਉਭਯਂ ਅਨਿਸ੍ਸਾਯ – ‘‘ਕਿਂ ਨੁ ਖੋ ਇਮਂ ਭਿਕ੍ਖੁਂ ਉਦ੍ਦਿਸ੍ਸ ਵਧਿਤ੍ਵਾ ਸਮ੍ਪਾਦਿਤ’’ਨ੍ਤਿ ਕੇਵਲਮੇਵ ਪਰਿਸਙ੍ਕਿਤਂ. ਸਬ੍ਬਸਙ੍ਗਾਹਕੋਤਿ ਸਬ੍ਬੇਸਂ ਤਿਣ੍ਣਂ ਪਰਿਸਙ੍ਕਿਤਾਨਂ ਸਙ੍ਗਣ੍ਹਨਕੋ.

ਮਙ੍ਗਲਾਦੀਨਨ੍ਤਿ ਆਦਿ-ਸਦ੍ਦੇਨ ਆਹੁਨਪਾਹੁਨਾਦਿਕਂ ਸਙ੍ਗਣ੍ਹਾਤਿ. ਨਿਬ੍ਬੇਮਤਿਕਾ ਹੋਨ੍ਤੀਤਿ ਸਬ੍ਬੇਨ ਸਬ੍ਬਂ ਪਰਿਸਙ੍ਕਿਤਾਭਾਵਮਾਹ. ਇਤਰੇਸਨ੍ਤਿ ਅਜਾਨਨ੍ਤਾਨਂ ਵਟ੍ਟਤਿ, ਜਾਨਤੋ ਏਵੇਤ੍ਥ ਆਪਤ੍ਤਿ ਹੋਤਿ. ਤੇਯੇਵਾਤਿ ਯੇ ਉਦ੍ਦਿਸ੍ਸ ਕਤਂ, ਤੇਯੇਵ.

ਉਦ੍ਦਿਸ੍ਸਕਤਮਂਸਪਰਿਭੋਗਤੋ ਅਕਪ੍ਪਿਯਮਂਸਪਰਿਭੋਗਸ੍ਸ ਵਿਸੇਸਂ ਦਸ੍ਸੇਤੁਂ ‘‘ਅਕਪ੍ਪਿਯਮਂਸਂ ਪਨਾ’’ਤਿਆਦਿ ਵੁਤ੍ਤਂ. ਪੁਰਿਮਸ੍ਮਿਂ ਸਚਿਤ੍ਤਕਾ ਆਪਤ੍ਤਿ, ਇਤਰਸ੍ਮਿਂ ਅਚਿਤ੍ਤਕਾ. ਤੇਨਾਹ – ‘‘ਅਕਪ੍ਪਿਯਮਂਸਂ ਅਜਾਨਿਤ੍ਵਾ ਭੁਤ੍ਤਸ੍ਸਪਿ ਆਪਤ੍ਤਿਯੇਵਾ’’ਤਿ. ਪਰਿਭੋਗਨ੍ਤਿ ਪਰਿਭੁਞ੍ਜਿਤਬ੍ਬਨ੍ਤਿ ਵਦਾਮੀਤਿ ਅਤ੍ਥੋ.

੫੩. ਤਾਦਿਸਸ੍ਸਾਤਿ ਤਿਕੋਟਿਪਰਿਸੁਦ੍ਧਸ੍ਸ ਮਚ੍ਛਮਂਸਸ੍ਸ ਪਰਿਭੋਗੇ. ਮੇਤ੍ਤਾਵਿਹਾਰਿਨੋਪੀਤਿ ਅਪਿ-ਸਦ੍ਦੇਨ ਅਮੇਤ੍ਤਾਵਿਹਾਰਿਨੋਪਿ. ਮੇਤ੍ਤਾਵਿਹਾਰਿਨੋ ਪਰਿਭੋਗੇ ਸਿਖਾਪ੍ਪਤ੍ਤਾ ਅਨਵਜ੍ਜਤਾਤਿ ਦਸ੍ਸੇਤੁਂ ‘‘ਇਧ, ਜੀਵਕ, ਭਿਕ੍ਖੂ’’ਤਿਆਦਿ ¶ ਵੁਤ੍ਤਂ. ਅਨਿਯਮੇਤ੍ਵਾਤਿ ਅਵਿਸੇਸੇਤ੍ਵਾ ਸਾਮਞ੍ਞਤੋ. ਯਸ੍ਮਾ ਭਗਵਤਾ – ‘‘ਯਤੋ ਖੋ, ਵਚ੍ਛ, ਭਿਕ੍ਖੁਨੋ ਤਣ੍ਹਾ ਪਹੀਨਾ ਹੋਤੀ’’ਤਿਆਦਿਨਾ ਮਹਾਵਚ੍ਛਗੋਤ੍ਤਸੁਤ੍ਤੇ (ਮ. ਨਿ. ੨.੧੯੪) ਅਤ੍ਤਾ ਅਨਿਯਮੇਤ੍ਵਾ ਵੁਤ੍ਤੋ. ਤਥਾ ਹਿ ਵਚ੍ਛਗੋਤ੍ਤੋ – ‘‘ਤਿਟ੍ਠਤੁ ਭਵਂ ਗੋਤਮੋ, ਅਤ੍ਥਿ ਪਨ ਭੋਤੋ ਗੋਤਮਸ੍ਸ ਏਕਭਿਕ੍ਖੁਪਿ ਸਾਵਕੋ ਆਸਵਾਨਂ ਖਯਾ…ਪੇ… ਉਪਸਮ੍ਪਜ੍ਜ ਵਿਹਰਤੀ’’ਤਿ ਆਹ, ‘‘ਇਧ, ਭਾਰਦ੍ਵਾਜ, ਭਿਕ੍ਖੁ ਅਞ੍ਞਤਰਂ ਗਾਮਂ ਵਾ ਨਿਗਮਂ ਵਾ ਉਪਨਿਸ੍ਸਾਯ ਵਿਹਰਤੀ’’ਤਿਆਦਿਨਾ ਚਙ੍ਕੀਸੁਤ੍ਤੇ (ਮ. ਨਿ. ੨.੪੩੦) ਅਤ੍ਤਾ ਅਨਿਯਮੇਤ੍ਵਾ ਵੁਤ੍ਤੋ. ਤਥਾ ਹਿ ਤਤ੍ਥ ਪਰਤੋ – ‘‘ਯਂ ਖੋ ਪਨ ਅਯਮਾਯਸ੍ਮਾ ਧਮ੍ਮਂ ਦੇਸੇਤਿ, ਗਮ੍ਭੀਰੋ ਸੋ ਧਮ੍ਮੋ ਦੁਦ੍ਦਸੋ ਦੁਰਨੁਬੋਧੋ ਸਨ੍ਤੋ ਪਣੀਤੋ ਅਤਕ੍ਕਾਵਚਰੋ ਨਿਪੁਣੋ ਪਣ੍ਡਿਤਵੇਦਨੀਯੋ, ਨ ਸੋ ਧਮ੍ਮੋ ਸੁਦੇਸਨੀਯੋ ਲੁਦ੍ਦੇਨਾ’’ਤਿਆਦਿਨਾ ਦੇਸਨਾ ਆਗਤਾ, ਤਸ੍ਮਾ ਵੁਤ੍ਤਂ ‘‘ਭਗਵਤਾ ਹਿ ਮਹਾਵਚ੍ਛਗੋਤ੍ਤਸੁਤ੍ਤੇ, ਚਙ੍ਕੀਸੁਤ੍ਤੇ ਇਮਸ੍ਮਿਂ ਸੁਤ੍ਤੇਤਿ ਤੀਸੁ ਠਾਨੇਸੁ ਅਤ੍ਤਾਨਂਯੇਵ ਸਨ੍ਧਾਯ ਦੇਸਨਾ ਕਤਾ’’ਤਿ. ਮਂਸੂਪਸੇਚਨੋਵ ਅਧਿਪ੍ਪੇਤੋ ਮਚ੍ਛਮਂਸਸਹਿਤਸ੍ਸ ਆਹਾਰਸ੍ਸ ਪਰਿਭੋਗਭਾਵਤੋ ਮਚ੍ਛਮਂਸਸ੍ਸ ਚ ਇਧ ਅਧਿਪ੍ਪੇਤਤ੍ਤਾ.

ਅਗਥਿਤੋ ¶ ਅਪ੍ਪਟਿਬਦ੍ਧੋ. ਤਣ੍ਹਾਮੁਚ੍ਛਨਾਯਾਤਿ ਤਣ੍ਹਾਯਨਵਸੇਨ ਮੁਚ੍ਛਾਪਤ੍ਤਿਯਾ. ਅਨਜ੍ਝੋਪਨ੍ਨੋ ਤਣ੍ਹਾਯ ਅਭਿਭਵਿਤ੍ਵਾ ਨ ਅਜ੍ਝੋਤ੍ਥਟੋ, ਗਿਲਿਤ੍ਵਾ ਪਰਿਨਿਟ੍ਠਪੇਤ੍ਵਾ ਨ ਸਣ੍ਠਿਤੋਤਿ ਅਤ੍ਥੋ. ਤੇਨਾਹ – ‘‘ਸਬ੍ਬਂ ਆਲੁਮ੍ਪਿਤ੍ਵਾ’’ਤਿਆਦਿ. ਇਧ ਆਦੀਨਵੋ ਆਹਾਰਸ੍ਸ ਪਟਿਕੂਲਭਾਵੋਤਿ ਆਹ ‘‘ਏਕਰਤ੍ਤਿਵਾਸੇਨਾ’’ਤਿਆਦਿ. ਅਯਮਤ੍ਥੋ ਆਹਾਰਪਰਿਭੋਗੋਤਿ ਅਤ੍ਥਸਂਯੋਜਨਪਰਿਚ੍ਛੇਦਿਕਾ ‘‘ਯਾਵਦੇਵ ਇਮਸ੍ਸ ਕਾਯਸ੍ਸ ਠਿਤਿਯਾ’’ਤਿਆਦਿਨਾ (ਦੀ. ਨਿ. ੩.੧੮੨; ਮ. ਨਿ. ੧.੨੩; ੨.੨੪; ੩.੭੫; ਸਂ. ਨਿ. ੪.੧੨੦) ਪਵਤ੍ਤਾ ਆਹਾਰਪਟਿਬਦ੍ਧਛਨ੍ਦਰਾਗਨਿਸ੍ਸਰਣਭੂਤਾ ਪਞ੍ਞਾ ਅਸ੍ਸ ਅਤ੍ਥੀਤਿ ਨਿਸ੍ਸਰਣਪਞ੍ਞੋ. ਇਦਮਤ੍ਥਨ੍ਤਿ ਏਤਮਤ੍ਥਾਯ. ਏਵਂ ਸਨ੍ਤੇਤਿ ‘‘ਬ੍ਰਹ੍ਮਾਤਿ ਚ ਮੇਤ੍ਤਾਵਿਹਾਰਿਨੋ ਸਮਞ੍ਞਾ’’ਤਿ ਅਵਤ੍ਵਾ ਯੇ ਧਮ੍ਮਾ ਮੇਤ੍ਤਾਵਿਹਾਰਸ੍ਸ ਪਟਿਪਕ੍ਖਭੂਤਾ, ਤਤ੍ਥ ਸਾਵਸੇਸਂ ਪਹਾਸਿ ਬ੍ਰਹ੍ਮਾ, ਅਨਵਸੇਸਂ ਪਹਾਸਿ ਭਗਵਾਤਿ ਸਚੇ ਤੇ ਇਦਂ ਸਨ੍ਧਾਯ ਭਾਸਿਤਂ, ਏਵਂ ਸਨ੍ਤੇ ਤਵ ਇਦਂ ਯਥਾਵੁਤ੍ਤਵਚਨਂ ਅਨੁਜਾਨਾਮਿ, ਨ ਮੇਤ੍ਤਾਵਿਹਾਰਿਤਾਸਾਮਞ੍ਞਮਤ੍ਤਤੋਤਿ ਅਤ੍ਥੋ.

੫੫. ‘‘ਪਾਟਿਯੇਕ੍ਕੋ ¶ ਅਨੁਸਨ੍ਧੀ’’ਤਿ ਵਤ੍ਵਾ ਵਿਸੁਂ ਅਨੁਸਨ੍ਧਿਭਾਵਂ ਦਸ੍ਸੇਤੁਂ ‘‘ਇਮਸ੍ਮਿਂ ਹੀ’’ਤਿਆਦਿ ਵੁਤ੍ਤਂ. ਦ੍ਵਾਰਂ ਥਕੇਤੀਤਿ ਮਚ੍ਛਮਂਸਪਰਿਭੋਗਾਨੁਞ੍ਞਾਯ ਅਞ੍ਞੇਸਂ ਵਚਨਦ੍ਵਾਰਂ ਪਿਦਹਤਿ, ਚੋਦਨਾਪਥਂ ਨਿਰੁਨ੍ਧਤਿ. ਕਥਂ ਸਤ੍ਤਾਨੁਦ੍ਦਯਂ ਦਸ੍ਸੇਤਿ? ਸਤ੍ਤਾਨੁਦ੍ਦਯਮੁਖੇਨ ਬਾਹਿਰਕਾਨਂ ਮਚ੍ਛਮਂਸਪਰਿਭੋਗਪਟਿਕ੍ਖੇਪੋ ਤਯਿਦਂ ਮਿਚ੍ਛਾ, ਤਿਕੋਟਿਪਰਿਸੁਦ੍ਧਸ੍ਸੇਵ ਮਚ੍ਛਮਂਸਸ੍ਸ ਪਰਿਭੋਗੋ ਭਗਵਤਾ ਅਨੁਞ੍ਞਾਤੋ. ਤਥਾ ਹਿ ਵੁਤ੍ਤਂ – ‘ਤੀਹਿ ਖੋ ਅਹਂ, ਜੀਵਕ, ਠਾਨੇਹਿ ਮਂਸਂ ਪਰਿਭੋਗਨ੍ਤਿ ਵਦਾਮੀ’ਤਿਆਦਿ (ਮ. ਨਿ. ੨.੫੨). ਵਿਨਯੇਪਿ (ਪਾਰਾ. ੪੦੯; ਚੂਲ਼ਵ. ੩੪੩) ਵੁਤ੍ਤਂ – ‘‘ਤਿਕੋਟਿਪਰਿਸੁਦ੍ਧਂ, ਦੇਵਦਤ੍ਤ, ਮਚ੍ਛਮਂਸਂ ਮਯਾ ਅਨੁਞ੍ਞਾਤ’’ਨ੍ਤਿ. ਤਿਕੋਟਿਪਰਿਸੁਦ੍ਧਞ੍ਚ ਭੁਞ੍ਜਨ੍ਤਾਨਂ ਸਤ੍ਤੇਸੁ ਅਨੁਦ੍ਦਯਾ ਨਿਚ੍ਚਲਾ. ‘‘ਸਤ੍ਤਾਨੁਦ੍ਦਯਂ ਦਸ੍ਸੇਤੀ’’ਤਿ ਸਙ੍ਖੇਪਤੋ ਵੁਤ੍ਤਮਤ੍ਥਂ ਵਿਵਰਨ੍ਤੋ ‘‘ਸਚੇ ਹੀ’’ਤਿਆਦਿਮਾਹ.

ਪਠਮੇਨ ਕਾਰਣੇਨਾਤਿ ਦੇਸਨਾਵਸੇਨਪਿ ਪਯੋਗਵਸੇਨਪਿ ਪਠਮੇਨ ਪਰੂਪਘਾਤਹੇਤੁਨਾ. ਕਡ੍ਢਿਤੋ ਸੋ ਪਾਣੋ. ਗਲੇਨ ਪਵੇਧੇਨ੍ਤੇਨਾਤਿ ਯੋਤ੍ਤਗਲੇਨ ਕਰਣੇਨ ਅਸਯ੍ਹਮਾਨੇਨ. ਬਹੁਪੁਞ੍ਞਮੇਵ ਹੋਤਿ ਆਸਾਦਨਾਪੇਕ੍ਖਾਯ ਅਭਾਵਤੋ, ਹਿਤਜ੍ਝਾਸਯਤ੍ਤਾ ਵਾਤਿ ਅਧਿਪ੍ਪਾਯੋ. ਏਸਾਹਂ, ਭਨ੍ਤੇਤਿਆਦਿ ਕਸ੍ਮਾ ਵੁਤ੍ਤਂ, ਸਰਣਗਮਨਵਸੇਨੇਵ ਗਹਿਤਸਰਣੋਤਿ ਚੋਦਨਂ ਸਨ੍ਧਾਯਾਹ ‘‘ਅਯ’’ਨ੍ਤਿਆਦਿ. ਓਗਾਹਨ੍ਤੋਤਿਆਦਿਤੋ ਪਟ੍ਠਾਯ ਯਾਵ ਪਰਿਯੋਸਾਨਾ ਸੁਤ੍ਤਂ ਅਨੁਸ੍ਸਰਨ੍ਤੋ ਅਤ੍ਥਂ ਉਪਧਾਰੇਨ੍ਤੋ. ਸੇਸਂ ਸੁਵਿਞ੍ਞੇਯ੍ਯਮੇਵ.

ਜੀਵਕਸੁਤ੍ਤਵਣ੍ਣਨਾਯ ਲੀਨਤ੍ਥਪ੍ਪਕਾਸਨਾ ਸਮਤ੍ਤਾ.

੬. ਉਪਾਲਿਸੁਤ੍ਤਵਣ੍ਣਨਾ

੫੬. ਪਾਵਾਰਂ ¶ ਪਾਰੁਪਤੀਤਿ ਪਾਵਾਰਿਕੋ, ਇਦਂ ਤਸ੍ਸ ਕੁਲਸਮੁਦਾਗਤਂ ਨਾਮਂ, ਸੋ ਪਨ ਮਹਦ੍ਧਨੋ ਮਹਾਭੋਗੋ ਨਗਰੇ ਸੇਟ੍ਠਿਟ੍ਠਾਨੇ ਠਿਤੋ. ਤੇਨਾਹ ‘‘ਦੁਸ੍ਸਪਾਵਾਰਿਕਸੇਟ੍ਠਿਨੋ’’ਤਿ. ਦੀਘਤ੍ਤਾ ਦੀਘਤਮਤ੍ਤਾ. ਸੋ ਕਿਰ ਪਮਾਣਤੋ ਉਪਵਚ੍ਛਯਤੋ ਦਿਯਡ੍ਢਰਤਨਂ ਅਤਿਕ੍ਕਮ੍ਮ ਠਿਤੋ. ਏਵਂਲਦ੍ਧਨਾਮੋਤਿ ‘‘ਦੀਘਤਪਸ੍ਸੀ’’ਤਿ ਲਦ੍ਧਸਮਞ੍ਞੋ. ਬਾਹਿਰਾਯਤਨੇਤਿ ਤਿਤ੍ਥਿਯਸਮਯੇ ਪਿਣ੍ਡਪਾਤੋਤਿ ਵੋਹਾਰੋ ਨਤ੍ਥਿ, ਤਸ੍ਮਾ ਸਾਸਨਵੋਹਾਰੇਨ ‘‘ਪਿਣ੍ਡਪਾਤਪ੍ਪਟਿਕ੍ਕਨ੍ਤੋ’’ਤਿ ਵੁਤ੍ਤਨ੍ਤਿ ਅਧਿਪ੍ਪਾਯੋ.

ਦਸ੍ਸੇਤੀਤਿ ¶ ਦੇਸੇਤਿ. ਠਪੇਤੀਤਿ ਅਞ੍ਞਮਞ੍ਞਸਙ੍ਕਰਤੋ ਵਵਤ੍ਥਪੇਤਿ. ਕਿਰਿਯਾਯਾਤਿ ਕਰਣੇਨ. ਪਵਤ੍ਤਿਯਾਤਿ ਪਵਤ੍ਤਨੇਨ. ਦਣ੍ਡਾਨਿ ਪਞ੍ਞਪੇਤੀਤਿ ਏਤ੍ਥ ਕਸ੍ਮਾ ਭਗਵਤਾ ਆਦਿਤੋਵ ਤਥਾ ਨ ਪੁਚ੍ਛਿਤਨ੍ਤਿ? ਯਸ੍ਮਾ ਸਾ ਤਸ੍ਮਿਂ ਅਤ੍ਥੇ ਸਭਾਵਨਿਰੁਤ੍ਤਿ ਨ ਹੋਤਿ, ਸਾਸਨੇ ਲੋਕੇ ਸਮਯਨ੍ਤਰੇਸੁ ਚ ਤਾਦਿਸੋ ਸਮੁਦਾਚਾਰੋ ਨਤ੍ਥਿ, ਕੇਵਲਂ ਪਨ ਤਸ੍ਸੇਵ ਨਿਗਣ੍ਠਸ੍ਸਾਯਂ ਕੋਟ੍ਠਾਲਕਸਦਿਸੋ ਸਮੁਦਾਚਾਰੋਤਿ ਇਮਮਤ੍ਥਂ ਦਸ੍ਸੇਤੁਂ ‘‘ਕਮ੍ਮਾਨਿ ਪਞ੍ਞਪੇਤਿ’’ ਇਚ੍ਚੇਵਾਹ. ਅਚਿਤ੍ਤਕਨ੍ਤਿ ਚਿਤ੍ਤਰਹਿਤਂ, ਚਿਤ੍ਤੇਨ ਅਸਮੁਟ੍ਠਾਪਿਤਨ੍ਤਿ ਅਤ੍ਥੋ. ਕਥਂ ਪਨ ਤਦੁਭਯਸ੍ਸ ਚਿਤ੍ਤੇਨ ਵਿਨਾ ਸਮ੍ਭਵੋਤਿ ਚੋਦਨਂ ਸਨ੍ਧਾਯ ਤਤ੍ਥ ਨਿਦਸ੍ਸਨਮਾਹ ‘‘ਯਥਾ ਕਿਰਾ’’ਤਿਆਦਿ. ਪਟਿਵਿਭਤ੍ਤਾਨਨ੍ਤਿ ਅਤ੍ਥਤੋ ਭਿਨ੍ਨਾਨਂ. ਪਟਿਵਿਸਿਟ੍ਠਾਨਨ੍ਤਿ ਵਿਸੇਸਨਪਦਵਸੇਨ ਸਦ੍ਦਤੋਪਿ ਭਿਨ੍ਨਾਨਂ. ਵਚਨਂ ਪਤਿਟ੍ਠਪੇਤੁਕਾਮੋਤਿ ਦੀਘਤਪਸ੍ਸਿਨੋ ਯਥਾਵੁਤ੍ਤਵਚਨਂ ਪਤਿਟ੍ਠਪੇਤੁਕਾਮੋ. ਤਸ੍ਮਿਞ੍ਹਿ ਪਤਿਟ੍ਠਾਪਿਤੇ ਤੇਨਪ੍ਪਸਙ੍ਗੇਨ ਆਗਤੋ, ਉਪਾਲਿ ਗਹਪਤਿ ਤਸ੍ਮਿਂ ਪਦੇਸੇ ਧਮ੍ਮਂ ਦਿਸ੍ਵਾ ਸਾਸਨੇ ਅਭਿਪ੍ਪਸੀਦਿਸ੍ਸਤਿ.

ਕਥਾ ਏਵ ਉਪਰਿ ਵਾਦਾਰੋਪਨਸ੍ਸ ਵਤ੍ਥੁਭਾਵਤੋ ਕਥਾਵਤ੍ਥੁ. ਕਥਾਯਂ ਪਤਿਟ੍ਠਪੇਸੀਤਿ ਕਥਾਵਤ੍ਥੁਸ੍ਮਿਂ, ਤਦਤ੍ਥੇ ਵਾ ਪਤਿਟ੍ਠਪੇਸਿ. ਯਥਾ ਤਂ ਵਾਦਾਰੋਪਨਭਯੇਨ ਨ ਅਵਜਾਨਾਤਿ, ਏਵਂ ਤਸ੍ਸਂ ਕਥਾਯਂ, ਤਸ੍ਮਿਂ ਵਾ ਅਤ੍ਥੇ ਦੀਘਤਪਸ੍ਸਿਂ ਯਾਵਤਤਿਯਂ ਵਾਦੇ ਪਤਿਟ੍ਠਪੇਸਿ. ਵਾਦਨ੍ਤਿ ਦੋਸਂ.

੫੭. ਇਦਾਨਿ ਚੇਤਨਾਸਮ੍ਪਯੁਤ੍ਤਧਮ੍ਮਮ੍ਪਿ ਗਹੇਤ੍ਵਾ ਕਾਯਕਮ੍ਮਾਦਿਵਸੇਨ ਸਙ੍ਗਹੇਤ੍ਵਾ ਦਸ੍ਸੇਤੁਂ ‘‘ਅਪਿਚਾ’’ਤਿਆਦਿ ਵੁਤ੍ਤਂ. ਤਤ੍ਥ ਤਿਵਿਧਂ ਕਾਯਦੁਚ੍ਚਰਿਤਂ ਕਾਯਕਮ੍ਮਂ ਨਾਮਾਤਿਆਦਿ ‘‘ਕਮ੍ਮਸ੍ਸ ਕਿਰਿਯਾਯਾ’’ਤਿ ਪਾਲ਼ਿਯਂ ਅਕੁਸਲਕਮ੍ਮਸ੍ਸ ਅਧਿਗਤਤ੍ਤਾ ਵੁਤ੍ਤਂ, ਪੁਬ੍ਬੇ ਪਨ ਅਟ੍ਠਕਾਮਾਵਚਰਕੁਸਲਚੇਤਨਾਤਿਆਦਿ ਸਾਵਜ੍ਜਂ ਅਨਵਜ੍ਜਞ੍ਚ ਸਾਮਞ੍ਞਤੋ ਏਕਜ੍ਝਂ ਕਤ੍ਵਾ ਦਸ੍ਸਿਤਂ. ਕਸ੍ਮਾ ਪਨੇਤ੍ਥ ਚੇਤਨਾ ਨ ਗਹਿਤਾਤਿ ਆਹ ‘‘ਇਮਸ੍ਮਿਂ ਸੁਤ੍ਤੇ ਕਮ੍ਮਂ ਧੁਰ’’ਨ੍ਤਿ. ਕਾਯਕਮ੍ਮਾਦਿਭੇਦਂ ਕਮ੍ਮਮੇਵ ¶ ਧੁਰਂ ਜੇਟ੍ਠਕਂ ਪੁਬ੍ਬਙ੍ਗਮਂ, ਨ ਚੇਤਨਾਮਤ੍ਤਮੇਵ. ਏਵਮਾਗਤੇਪੀਤਿ ਕਮ੍ਮਾਨੀਤਿ ਏਵਂ ਨਾਮੇਨ ਆਗਤੇਪਿ ਚੇਤਨਾ ਧੁਰਂ, ਤਤ੍ਥ ਚੇਤਨਂ ਜੇਟ੍ਠਕਂ ਪੁਬ੍ਬਙ੍ਗਮਂ ਕਤ੍ਵਾ ਵੁਤ੍ਤਨ੍ਤਿ ਅਧਿਪ੍ਪਾਯੋ. ਕਥਂ ਪਨ ਤਤ੍ਥ ਕਮ੍ਮਨ੍ਤਿ ਵਾ ਕਮ੍ਮਾਨੀਤਿ ਵਾ ਆਗਤੇ ਤੇਸਂ ਚੇਤਨਾਯ ਧੁਰਭਾਵੋਤਿ ਆਹ ‘‘ਯਤ੍ਥ ਕਤ੍ਥਚਿ…ਪੇ… ਲਭਤੀ’’ਤਿ. ਤਤ੍ਥ ਯਤ੍ਥ ਕਤ੍ਥਚੀਤਿ ਯਸ੍ਮਿਂ ਕਿਸ੍ਮਿਞ੍ਚਿ ਦ੍ਵਾਰੇ. ਸਾ ਵੁਤ੍ਤਾਵਾਤਿ ਸਾ ਚੇਤਨਾ ਵੁਤ੍ਤਾਵ, ਯਾ ਕਾਯਸਙ੍ਖਾਰਾਦਿਪਰਿਯਾਯੇਨ (ਯਸ੍ਸ ਕਸ੍ਸਚਿ ਕਮ੍ਮਸ੍ਸ ਕਾਯਦ੍ਵਾਰਾਦੀਸੁ ਪਵਤ੍ਤਾਪਨਚੇਤਨਾ) ਸਮ੍ਪਯੁਤ੍ਤਧਮ੍ਮਾਪਿ ¶ ਤਦਗ੍ਗੇਨ ਲੋਕਿਯਾਪਿ ਲੋਕੁਤ੍ਤਰਾਪਿ ਕਮ੍ਮਮੇਵ, ਅਭਿਜ੍ਝਾਦਯੋ ਪਨ ਚੇਤਨਾਪਕ੍ਖਿਕਾਤਿ ਦਟ੍ਠਬ੍ਬਂ.

ਮਹਨ੍ਤਨ੍ਤਿ ਕਟੁਕਫਲਂ. ਨ ਕਿਲਮਤਿ ਸਪ੍ਪਾਟਿਹਾਰਿਯਤ੍ਤਾ ਪਟਿਞ੍ਞਾਯ. ਇਦਾਨਿ ਤੇਸਂ ਸਪ੍ਪਾਟਿਹਾਰਿਯਤਂ ਦਸ੍ਸੇਤੁਂ ‘‘ਤਥਾ ਹੀ’’ਤਿਆਦਿ ਵੁਤ੍ਤਂ. ਯਦਿ ਅਕੁਸਲਂ ਪਤ੍ਵਾ ਕਾਯਕਮ੍ਮਂ ਵਚੀਕਮ੍ਮਂ ਮਹਨ੍ਤਨ੍ਤਿ ਵਦਨ੍ਤੋ ਨ ਕਿਲਮਤਿ, ਅਥ ਕਸ੍ਮਾ ਭਗਵਾ ਇਧ ਅਕੁਸਲਂ ਮਨੋਕਮ੍ਮਂ ਮਹਾਸਾਵਜ੍ਜਂ ਕਥੇਸੀਤਿ ਆਹ ‘‘ਇਮਸ੍ਮਿਂ ਪਨ ਠਾਨੇ’’ਤਿਆਦਿ. ਯਾਵਤਤਿਯਂ ਪਤਿਟ੍ਠਾਪਨਮਤ੍ਤੇਨ ਗਤਮਗ੍ਗਂ ਪਟਿਪਜ੍ਜਨ੍ਤੋ. ਤੇਨਾਹ ‘‘ਕਿਞ੍ਚਿ ਅਤ੍ਥਨਿਪ੍ਫਤ੍ਤਿਂ ਅਪਸ੍ਸਨ੍ਤੋਪੀ’’ਤਿ.

੫੮. ਨਿਵਾਸਟ੍ਠਾਨਭੂਤੋ ਬਾਲਕੋ ਏਤਿਸ੍ਸਾ ਅਤ੍ਥੀਤਿ ਬਾਲਕਿਨੀ. ਸਤ੍ਥੁਪਟਿਞ੍ਞਾਤਤਾਯ ਨਿਗਣ੍ਠਾਨਂ ਮਹਾਤਿ ਸਮ੍ਭਾਵਿਤਤ੍ਤਾ ਮਹਾਨਿਗਣ੍ਠੋ.

੬੦. ਆਵਟ੍ਟੇਤਿ ਪੁਰਿਮਾਕਾਰਤੋ ਨਿਵਤ੍ਤੇਤਿ ਅਤ੍ਤਨੋ ਵਸੇ ਵਤ੍ਤੇਤਿ ਏਤਾਯਾਤਿ ਆਵਟ੍ਟਨੀ, ਮਾਯਾ. ਤੇਨਾਹ ‘‘ਆਵਟ੍ਟੇਤ੍ਵਾ ਗਹਣਮਾਯ’’ਨ੍ਤਿ. ਸਤ੍ਥੁਪਟਿਞ੍ਞਾਨਂ ਬੁਦ੍ਧਦਸ੍ਸਨੇ ਚਿਤ੍ਤਮੇਵ ਨ ਉਪ੍ਪਜ੍ਜਤਿ, ਅਯਮੇਤ੍ਥ ਧਮ੍ਮਤਾ. ਸਚੇ ਪਨ ਸੋ ਤਂ ਪਟਿਞ੍ਞਂ ਅਪ੍ਪਹਾਯ ਬੁਦ੍ਧਾਨਂ ਸਮ੍ਮੁਖੀਭਾਵਂ ਉਪਗਚ੍ਛੇਯ੍ਯ, ਸਤ੍ਤਧਾ ਮੁਦ੍ਧਾ ਫਲੇਯ੍ਯ, ਤਸ੍ਮਾ ਭਗਵਾ ‘‘ਮਾ ਅਯਂ ਬਾਲੋ ਵਿਨਸ੍ਸੀ’’ਤਿਆਦਿਤੋਵ ਯਥਾ ਸਮ੍ਮੁਖੀਭਾਵਂ ਨ ਲਭਤਿ, ਤਥਾ ਕਰੋਤਿ. ਸ੍ਵਾਯਮਤ੍ਥੋ ਪਾਥਿਕਪੁਤ੍ਤਸਮਾਗਮੇਨ ਦੀਪੇਤਬ੍ਬੋ. ਦਸ੍ਸਨਸਮ੍ਪਤ੍ਤਿਨਿਯਾਮਮਾਹ ‘‘ਤਥਾਗਤਂ ਹੀ’’ਤਿਆਦਿ. ਆਗਮਾ ਨੁ ਖੋ ਇਧ ਤੁਮ੍ਹਾਕਂ ਸਨ੍ਤਿਕਂ.

੬੧. ਵਚੀਸਚ੍ਚੇ ਪਤਿਟ੍ਠਹਿਤ੍ਵਾਤਿ ਯਥਾਪਟਿਞ੍ਞਾਤਾਯ ਪਟਿਞ੍ਞਾਯ ਠਤ੍ਵਾ.

੬੨. ਸੀਤੋਦਕੇ ਅਮਤਾ ਪਾਣਾ ਪਾਨਕਾਲੇ ਪਨ ਮਰਨ੍ਤਿ, ਤੇਪਿ ਤੇਨ ਸੀਤੋਦਕਪਰਿਭੋਗੇਨ ਮਾਰਿਤਾ ਹੋਨ੍ਤਿ, ਤਸ੍ਮਾ ਤਪਸ੍ਸਿਨਾ ਨਾਮ ਸਬ੍ਬੇਨ ਸਬ੍ਬਂ ਸੀਤੋਦਕਂ ਨ ਪਰਿਭੁਞ੍ਜਿਤਬ੍ਬਨ੍ਤਿ ਤੇਸਂ ਲਦ੍ਧਿ. ਪਾਕਤਿਕਂ ਵਾ ਉਦਕਂ ਸਤ੍ਤੋਤਿ ਪੁਰਾਤਨਾਨਂ ਨਿਗਣ੍ਠਾਨਂ ਲਦ੍ਧਿ. ਤੇਨਾਹ ‘‘ਸਤ੍ਤਸਞ੍ਞਾਯ ਸੀਤੋਦਕਂ ਪਟਿਕ੍ਖਿਪਨ੍ਤੀ’’ਤਿ. ਤੇਸਂ ਤਂ ਅਧੁਨਾਤਨਨਿਗਣ੍ਠਾਨਂ ਵਾਦੇਨ ਵਿਰੁਜ੍ਝਤਿ. ਤੇ ਹਿ ਪਥਵੀਆਦਿਨਵਪਦਤ੍ਥਤੋ ¶ ਅਞ੍ਞਮੇਵ ਜੀਵਿਤਂ ਪਟਿਜਾਨਨ੍ਤਿ. ਚਿਤ੍ਤੇਨ ਸੀਤੋਦਕਂ ਪਾਤੁਕਾਮੋ ਪਰਿਭੁਞ੍ਜਿਤੁਕਾਮੋ ਹੋਤਿ ਰੋਗੇ ਠਤ੍ਵਾਪਿ ਸਤ੍ਤਾਨਂ ਚਿਤ੍ਤਸ੍ਸ ਤਥਾ ਨ ਵਿਤਤਤਾ. ਤੇਨਾਹ – ‘‘ਤੇਨਸ੍ਸ ਮਨੋਦਣ੍ਡੋ ਤਤ੍ਥੇਵ ਭਿਜ੍ਜਤੀ’’ਤਿ. ਤੇਨਾਤਿ ਸੀਤੋਦਕਂ ਪਾਤੁਂ ਪਰਿਭੁਞ੍ਜਿਤੁਞ੍ਚ ਇਚ੍ਛਨੇਨ. ਅਸ੍ਸਾਤਿ ਯਥਾਵੁਤ੍ਤਸ੍ਸ ਨਿਗਣ੍ਠਸ੍ਸ. ਤਤ੍ਥੇਵਾਤਿ ਤਥਾਚਿਤ੍ਤੁਪ੍ਪਾਦਨੇ ਏਵ. ਭਿਜ੍ਜਤਿ ਸਂਵਰਸ੍ਸ ਵਿਕੋਪਿਤਤ੍ਤਾ. ਤਥਾਭੂਤੋ ਸੋ ਨਿਗਣ੍ਠੋ ਸੀਤੋਦਕਂ ¶ ਚੇ ਲਭੇਯ੍ਯ, ਕਤਿਪਯਂ ਕਾਲਂ ਜੀਵੇਯ੍ਯ, ਅਲਾਭੇਨ ਪਨ ਪਰਿਸੁਸ੍ਸਮਾਨਕਣ੍ਠੋਟ੍ਠਤਾਲੁਜਿਵ੍ਹਾਆਦਿਕੋ ਸਬ੍ਬਸੋ ਪਰਿਦਾਹਾਭਿਭੂਤੋ ਮਰੇਯ੍ਯ. ਤੇਨਾਹ – ‘‘ਸੀਤੋਦਕਂ ਅਲਭਮਾਨੋ ਕਾਲਂ ਕਰੇਯ੍ਯਾ’’ਤਿ. ਕਸ੍ਮਾ? ਯਸ੍ਮਾ ਸੀਤੋਦਕਂ ਪਿਵਾਯ ਸਨ੍ਨਿਸ੍ਸਿਤਚਿਤ੍ਤਸ੍ਸ ਮਰਣਂ ਹੋਤਿ, ਤਸ੍ਮਾ ਵੁਤ੍ਤਂ ‘‘ਮਨੋਦਣ੍ਡੋ ਪਨ ਭਿਨ੍ਨੋਪਿ ਚੁਤਿਮ੍ਪਿ ਆਕਡ੍ਢਤੀ’’ਤਿ. ਯਸ੍ਮਾ ਪਨ ਤਥਾਭੂਤਚਿਤ੍ਤਸ੍ਸ ਨਿਗਣ੍ਠਸ੍ਸ ਮਨੋਸਤ੍ਤੇਸੁ ਨਾਮ ਦੇਵੇਸੁ ਉਪਪਤ੍ਤਿ ਹੋਤੀਤਿ ਤਿਤ੍ਥਿਯਾਨਂ ਲਦ੍ਧਿ, ਤਸ੍ਮਾ ਵੁਤ੍ਤਂ ‘‘ਮਨੋਦਣ੍ਡੋ ਪਨ ਭਿਨ੍ਨੋਪਿ ਪਟਿਸਨ੍ਧਿਮ੍ਪਿ ਆਕਡ੍ਢਤੀ’’ਤਿ. ਇਤੀਤਿ ਏਵਂ ‘‘ਇਧਾਸ੍ਸ ਨਿਗਣ੍ਠੋ’’ਤਿਆਦਿਆਕਾਰੇਨ. ਨਨ੍ਤਿ ਉਪਾਲਿਂ ਗਹਪਤਿਂ. ਮਹਨ੍ਤੋਤਿ ਵਦਾਪੇਸਿ ‘‘ਮਨੋਪਟਿਬਦ੍ਧੋ ਕਾਲਙ੍ਕਰੋਤੀ’’ਤਿ ਵਦਨ੍ਤੋਤਿ ਅਧਿਪ੍ਪਾਯੋ.

ਉਪਾਸਕਸ੍ਸਾਤਿ ਉਪਾਲਿਸ੍ਸ ਗਹਪਤਿਸ੍ਸ. ਮੁਚ੍ਛਾਵਸੇਨਾਤਿਆਦਿਨਾ ਅਨ੍ਵਯਤੋ ਬ੍ਯਤਿਰੇਕਤੋ ਚ ਮਨੋਦਣ੍ਡਸ੍ਸ ਮਹਨ੍ਤਤਂ ਵਿਭਾਵੇਤਿ. ਚਿਤ੍ਤਸਨ੍ਤਤਿਪ੍ਪਵਤ੍ਤਿਮਤ੍ਤੇਨੇਵਾਤਿ ਵਿਨਾ ਕਾਯਦਣ੍ਡੇਨ ਵਚੀਦਣ੍ਡੇਨ ਚ ਕੇਵਲਂ ਚਿਤ੍ਤਸਨ੍ਤਤਿਪ੍ਪਵਤ੍ਤਿਮਤ੍ਤੇਨ. ਭਿਜ੍ਜਿਤ੍ਵਾਪੀਤਿ ਏਤ੍ਥ ਪਿ-ਸਦ੍ਦੇਨ ਅਭਿਜ੍ਜਿਤ੍ਵਾਪਿ. ਅਨਿਯ੍ਯਾਨਿਕਾਤਿ ਅਪ੍ਪਾਟਿਹੀਰਾ, ਅਯੁਤ੍ਤਾਤਿ ਅਤ੍ਥੋ. ਸਲ੍ਲਕ੍ਖੇਸਿ ਉਪਾਸਕੋਤਿ ਵਿਭਤ੍ਤਿਂ ਵਿਪਰਿਣਾਮੇਤ੍ਵਾ ਯੋਜਨਾ. ਪਞ੍ਹਪਟਿਭਾਨਾਨੀਤਿ ਞਾਤੁਂ ਇਚ੍ਛਿਤੇ ਅਤ੍ਥੇ ਉਪ੍ਪਜ੍ਜਨਕਪਟਿਭਾਨਾਨਿ.

‘‘ਮਨੋਪਟਿਬਦ੍ਧੋ ਕਾਲਂ ਕਰੋਤੀ’’ਤਿ ਵਦਨ੍ਤੇਨ ਅਤ੍ਥਤੋ ਮਨੋਦਣ੍ਡਸ੍ਸ ਤਦੁਤ੍ਤਰਭਾਵੋ ਪਟਿਞ੍ਞਾਤੋ ਹੋਤੀਤਿ ਆਹ ‘‘ਇਦਾਨਿ ਮਨੋਦਣ੍ਡੋ ਮਹਨ੍ਤੋਤਿ ਇਦਂ ਵਚਨ’’ਨ੍ਤਿ. ਤਥਾ ਚੇਵ ਵੁਤ੍ਤਂ – ‘‘ਮਨੋਦਣ੍ਡੋਵ ਬਲਵਾ ਮਹਨ੍ਤੋਤਿ ਵਦਾਪੇਸੀ’’ਤਿ.

੬੩. ਪਾਣਾਤਿਪਾਤਾਦਿਤੋ ਯਮਨਂ ਯਾਮੋ, ਚਤੁਬ੍ਬਿਧੋ ਯਾਮੋ ਚਤੁਯਾਮੋ, ਚਤੁਯਾਮਸਙ੍ਖਾਤੇਨ ਸਂਵਰੇਨ ਸਂਵੁਤੋ ਚਾਤੁਯਾਮਸਂਵਰਸਂਵੁਤੋ. ਅਟ੍ਠਕਥਾਯਂ ਪਨ ਯਾਮ-ਸਦ੍ਦੋ ਕੋਟ੍ਠਾਸਪਰਿਯਾਯੋਤਿ ‘‘ਇਮਿਨਾ ਚਤੁਕੋਟ੍ਠਾਸੇਨਾ’’ਤਿ ਵੁਤ੍ਤਂ. ਪਿਯਜਾਤਿਕਂ ਰੂਪਾਦਿਆਰਮ੍ਮਣਂ ਰਾਗਵਸੇਨ ਬਾਲੇਹਿ ਭਾਵਨੀਯਤ੍ਤਾ ‘‘ਭਾਵਿਤ’’ਨ੍ਤਿ ਵੁਚ੍ਚਤੀਤਿ ਆਹ ‘‘ਭਾਵਿਤਨ੍ਤਿ ਪਞ੍ਚ ਕਾਮਗੁਣਾ’’ਤਿ.

ਯੋ ਸਬ੍ਬਂ ਪਾਪਂ ਆਸਵਞ੍ਚ ਵਾਰੇਤੀਤਿ ਸਬ੍ਬਵਾਰੀ, ਤਸ੍ਸ ਨਵਸੁ ਪਦਤ੍ਥੇਸੁ ਸਤ੍ਤਮੋ ਪਦਤ੍ਥੋ, ਤੇਨ ਸਬ੍ਬਵਾਰਿਨਾ ਪਾਪਂ ਵਾਰਿਤ੍ਵਾ ਠਿਤੋਤਿ ਸਬ੍ਬਵਾਰਿਵਾਰਿਤੋ ¶ . ਤੇਨਾਹ ‘‘ਸਬ੍ਬੇਨ ਪਾਪਵਾਰਣੇਨ ਵਾਰਿਤਪਾਪੋ’’ਤਿ. ¶ ਤਤੋ ਏਵ ਸਬ੍ਬਸ੍ਸ ਵਾਰਿਤਬ੍ਬਸ੍ਸ ਆਸਵਸ੍ਸ ਧੁਨਨਤੋ ਸਬ੍ਬਵਾਰਿਧੁਤੋ. ਵਾਰਿਤਬ੍ਬਸ੍ਸ ਨਿਵਾਰਣਵਸੇਨ ਸਬ੍ਬਵਾਰਿਨੋ ਫੁਟੋ ਫੁਸਿਤੋਤਿ ਸਬ੍ਬਵਾਰਿਫੁਟੋ. ਸਙ੍ਘਾਤਨ੍ਤਿ ਸਹਸਾ ਹਨਨਂ, ਅਸਞ੍ਚੇਤਨਿਕਵਧਨ੍ਤਿ ਅਤ੍ਥੋ. ਕਤਰਸ੍ਮਿਂ ਕੋਟ੍ਠਾਸੇਤਿ ਤੀਸੁ ਦਣ੍ਡਕੋਟ੍ਠਾਸੇਸੁ ਕਤਰਕੋਟ੍ਠਾਸੇ.

੬੪. ਖਲਿਯਤਿ ਸਮਾਦਿਯਤੀਤਿ ਖਲਂ, ਰਾਸੀਤਿ ਆਹ – ‘‘ਏਕਂ ਮਂਸਖਲਨ੍ਤਿ ਏਕਂ ਮਂਸਰਾਸਿ’’ਨ੍ਤਿ. ਵਿਜ੍ਜਾਧਰਇਦ੍ਧਿਯਾ ਇਦ੍ਧਿਮਾ. ਸਾ ਪਨ ਇਦ੍ਧਿ ਯਸ੍ਮਾ ਆਨੁਭਾਵਸਮ੍ਪਨ੍ਨਸ੍ਸੇਵ ਇਜ੍ਝਤਿ, ਨ ਯਸ੍ਸ ਕਸ੍ਸਚਿ. ਤਸ੍ਮਾ ਆਹ ‘‘ਆਨੁਭਾਵਸਮ੍ਪਨ੍ਨੋ’’ਤਿ. ਵਿਜ੍ਜਾਨੁਭਾਵਵਸੇਨੇਵ ਆਨੁਭਾਵਸਮ੍ਪਨ੍ਨੋ. ਚਿਤ੍ਤੇ ਵਸੀਭਾਵਪ੍ਪਤ੍ਤੋ ਆਨੁਭਾਵਾਯ ਏਵ ਵਿਜ੍ਜਾਯ ਪਗੁਣਭਾਵਾਪਾਦਨੇਨ. ਏਤੇਨ ਵਸੀਭਾਵਂ ਲੋਕਿਯਸਮਞ੍ਞਾਵਸੇਨ ਭਗਵਾ ਉਪਾਲਿਂ ਗਹਪਤਿਂ ਪਞ੍ਞਪੇਤੁਕਾਮੋ ਏਵਮਾਹ. ਲੋਕਿਕਾ ਹਿ ‘‘ਭਾਵਨਾਮਯਇਦ੍ਧਿਯਾ ਇਦ੍ਧਿਮਾ ਚੇਤੋਵਸੀਭਾਵਪ੍ਪਤ੍ਤੋ ਪਰੂਪਘਾਤਂ ਕਰੋਤੀ’’ਤਿ ਮਞ੍ਞਨ੍ਤਿ. ਤਥਾ ਹਿ ਤੇ ਇਸਯੋ ਪਰੇਸਂ ਸਂਵਣ੍ਣੇਨ੍ਤਿ, ਇਸੀਨਂ ਆਨੁਭਾਵਂ ਕਿਤ੍ਤੇਨ੍ਤਿ. ਯਂ ਪਨੇਤ੍ਥ ਵਤ੍ਤਬ੍ਬਂ, ਤਂ ਪਰਤੋ ਆਗਮਿਸ੍ਸਤੀਤਿ.

੬੫. ਅਰਞ੍ਞਮੇਵ ਹੁਤ੍ਵਾਤਿ ਸਬ੍ਬਸੋ ਅਰਞ੍ਞਮੇਵ ਹੁਤ੍ਵਾ. ਅਰਞ੍ਞਭਾਵੇਨ ਅਰਞ੍ਞਂ ਜਾਤਂ, ਨ ਨਾਮਮਤ੍ਤੇਨ. ਇਸੀਨਂ ਅਤ੍ਥਾਯਾਤਿ ਇਸੀਨਂ ਆਸਾਦਨਤ੍ਥਾਯ.

ਗੋਧਾਵਰੀਤੀਰਤੋ ਨਾਤਿਦੂਰੇ. ਉਸੂਯਮਾਨੋਤਿ ‘‘ਨ ਮਂ ਏਸ ਜਨੋ ਪਰਿਵਾਰੇਤੀ’’ਤਿ ਉਸੂਯਂ ਕਰੋਨ੍ਤੋ. ਕਿਲਿਟ੍ਠੋ ਵਤਾਤਿ ਪਙ੍ਕਦਨ੍ਤਰਜਸਿਰਤਾਦੀਹਿ ਕਿਲਿਟ੍ਠਸਰੀਰੋ. ਅਨਞ੍ਜਿਤਮਣ੍ਡਿਤੋਤਿ ਅਨਞ੍ਜਿਤਕ੍ਖਿਕੋ ਸਬ੍ਬੇਨ, ਸਬ੍ਬਂ ਅਮਣ੍ਡਿਤੋ ਚ. ਤਸ੍ਮਿਂ ਕਾਲੇ ‘‘ਕਾਲਸ੍ਸੇਵ ਅਕ੍ਖੀਨਂ ਅਞ੍ਜਨਂ ਮਙ੍ਗਲ’’ਨ੍ਤਿ ਮਨੁਸ੍ਸਾਨਂ ਲਦ੍ਧਿ, ਤਸ੍ਮਾ ਅਨਞ੍ਜਨਂ ਵਿਸੁਂ ਗਹਿਤਂ.

ਰਾਜਾ ਤਸ੍ਸ ਵਚਨਂ ਗਹੇਤ੍ਵਾਤਿ ‘‘ਵੇਦੇਸੁ ਈਦਿਸਂ ਆਗਤਂ ਭਵਿਸ੍ਸਤੀਤਿ ਏਵਂ, ਭਨ੍ਤੇ’’ਤਿ ਰਾਜਾ ਤਸ੍ਸ ਪੁਰੋਹਿਤਸ੍ਸ ਵਚਨਂ ਗਹੇਤ੍ਵਾ. ਉਸੁਮਜਾਤਹਦਯੋਤਿ ਉਤ੍ਤਤ੍ਤਹਦਯੋ. ਨਾਸਿਕਾਨਂ ਅਪ੍ਪਹੋਨ੍ਤੇ ਮੁਖੇਨ ਅਸ੍ਸਸਨ੍ਤੋ.

ਵਿਜਿਤਜਯੇਹਿ ਆਗਨ੍ਤ੍ਵਾ ਨਕ੍ਖਤ੍ਤਯੁਤ੍ਤਂ ਆਗਮੇਨ੍ਤੇਹਿ ਨਿਸੀਦਿਤਬ੍ਬਟ੍ਠਾਨਂ ਜਯਖਨ੍ਧਾਵਾਰਟ੍ਠਾਨਂ. ਉਦਕਵੁਟ੍ਠਿਪਾਤਨਾਦਿ ਤਸ੍ਮਿਂ ਪਾਪਕਮ੍ਮੇ ਅਸਮਙ੍ਗਿਭੂਤਾਨਮ੍ਪਿ ਸਮਨੁਞ੍ਞਤਾਯ ¶ ਅਨ੍ਤੋਕਰਣਤ੍ਥਂ ਕਤਂ. ਕਤਭਣ੍ਡਵੁਟ੍ਠੀਤਿ ਆਭਰਣਵਸ੍ਸਂ. ਮਹਾਜਨੋ ਸਮਨੁਞ੍ਞੋ ਜਾਤੋਤਿ ਯੋਜਨਾ. ਮਾਤੁਪੋਸਕਰਾਮੋਤਿ ਮਾਤਰਿ ਸਮ੍ਮਾਪਟਿਪਨ੍ਨੋ ਰਾਮੋ ਨਾਮ ਏਕੋ ਪੁਰਿਸੋ. ਅਸਮਙ੍ਗਿਭੂਤਾਨਨ੍ਤਿ ਅਸਮਨੁਞ੍ਞਾਨਂ.

ਅਵਕਿਰਿਯਾਤਿ ¶ ਅਸੁਸ੍ਸੂਸਤਂ ਪਟਿਚ੍ਚ. ਫੁਲਿਙ੍ਗਾਨੀਤਿ ਅਗ੍ਗਿਕਣਾਨਿ. ਪਤਨ੍ਤਿ ਕਾਯੇਤਿ ਕਾਯੇ ਇਤੋ ਚਿਤੋ ਨਿਪਤਨ੍ਤਿ. ਏਤੇ ਕਿਰ ਨਿਰਯਂ ਵਿਵਰਿਤ੍ਵਾ ਮਹਾਜਨਸ੍ਸ ਦਸ੍ਸੇਨ੍ਤਿ.

ਯਥਾਫਾਸੁਕਟ੍ਠਾਨਨ੍ਤਿ ਮਯਂ ਕਞ੍ਚਿਪਿ ਦੇਸਂ ਉਦ੍ਦਿਸ੍ਸ ਨ ਗਚ੍ਛਾਮ, ਯਤ੍ਥ ਪਨ ਵਸਨ੍ਤਸ੍ਸ ਪਬ੍ਬਜਿਤਸ੍ਸ ਫਾਸੁ ਹੋਤਿ, ਤਂ ਯਥਾਫਾਸੁਕਟ੍ਠਾਨਂ ਗਚ੍ਛਾਮਾਤਿ ਅਧਿਪ੍ਪਾਯੋ. ਸਙ੍ਘਾਤਿ ਸਂਹਤਾ. ਗਣਾਤਿ ਤਂਤਂਸੇਣਿਭਾਵੇਨ ਗਣਿਤਬ੍ਬਤਾਯ ਗਣਾ. ਗਣੀਭੂਤਾਤਿ ਏਕਜ੍ਝਾਸਯਾ ਹੁਤ੍ਵਾ ਰਾਸਿਭੂਤਾ. ਅਦਿਨ੍ਨਾਦਾਨਨ੍ਤਿਆਦੀਸੁਪਿ ਨਿਰਯੇ ਪਚ੍ਚਿਤ੍ਵਾ ਮਨੁਸ੍ਸਲੋਕਂ ਆਗਤਸ੍ਸ ਵਿਪਾਕਾਵਸੇਸੇਨਾਤਿ ਆਨੇਤ੍ਵਾ ਯੋਜੇਤਬ੍ਬਂ.

ਪਗ੍ਗਣ੍ਹਿਸ੍ਸਾਮੀਤਿ ਸਮ੍ਭਾਵਨਂ ਉਪ੍ਪਾਦੇਸ੍ਸਾਮਿ. ਨੇਸਂ ਕਤ੍ਤਬ੍ਬਨ੍ਤਿ ਚਿਨ੍ਤੇਸੀਤਿ ਯੋਜਨਾ. ਕਿਂ ਚਿਨ੍ਤੇਸਿ? ਆਘਾਤਂ ਉਪ੍ਪਾਦੇਤ੍ਵਾ ਅਨਤ੍ਥਕਰਣੂਪਾਯਂ. ਤੇਨਾਹ ‘‘ਸੋ ਧਮ੍ਮਕਥਾਪਰਿਯੋਸਾਨੇ’’ਤਿਆਦਿ. ਨਾਗਬਲਪਿਚ੍ਛਿਲ੍ਲਾਦੀਨਨ੍ਤਿ ਨਾਗਬਲਸਾਸਪਅਙ੍ਕੋਲਤੇਲਕਣਿਕਾਰਨਿਯ੍ਯਾਸਾਦੀਨਂ ਚਿਕ੍ਖਲ੍ਲਾਨਂ. ਵਿਹੇਠਯਿਂਸੁ ਨਿਰਯਾਦਿਕਥਾਹਿ ਘਟ੍ਟੇਨ੍ਤਾ. ਛਦ੍ਵਾਰਾਰਮ੍ਮਣੇਤਿ ਚਕ੍ਖਾਦੀਨਂ ਛਨ੍ਨਂ ਦ੍ਵਾਰਾਨਂ ਆਰਮ੍ਮਣਭੂਤੇ ਰੂਪਾਦਿਵਿਸਯੇ.

ਨਵ ਵੁਟ੍ਠਿਯੋਤਿ ਉਦਕਵੁਟ੍ਠਿ ਸੁਮਨਪੁਪ੍ਫਵੁਟ੍ਠਿ ਮਾਸਕਵੁਟ੍ਠਿ ਕਹਾਪਣਵੁਟ੍ਠਿ ਆਭਰਣਵੁਟ੍ਠਿ ਆਵੁਧਵੁਟ੍ਠਿ ਅਙ੍ਗਾਰਵੁਟ੍ਠਿ ਪਾਸਾਣਵੁਟ੍ਠਿ ਵਾਲਿਕਾਵੁਟ੍ਠੀਤਿ ਇਮਾ ਨਵ ਵੁਟ੍ਠਿਯੋ. ਅਵਞ੍ਚਯੀਤਿ ਸਕ੍ਕਾਰਂ ਕਰੋਨ੍ਤੋ ਵਿਯ ਹੁਤ੍ਵਾ ਅਸਕ੍ਕਾਰਂ ਕਰੋਨ੍ਤੋ ਅਨਤ੍ਥਚਰਣੇਨ ਵਞ੍ਚਯਿ. ਅਦੂਸਕੇਤਿ ਅਨਪਰਾਧੇ.

‘‘ਦਿਟ੍ਠਮਙ੍ਗਲਿਕਾ ਬ੍ਰਾਹ੍ਮਣਕਞ੍ਞਾ’’ਤਿ ਜਾਤਕਟ੍ਠਕਥਾਦੀਸੁ (ਜਾ. ਅਟ੍ਠ. ੪.੧੫.ਮਾਤਙ੍ਗਜਾਤਕਵਣ੍ਣਨਾ) ਆਗਤਂ, ਇਧ ਪਨ ‘‘ਸੇਟ੍ਠਿਧੀਤਾ’’ਤਿ. ਵਾਰੇਯ੍ਯਤ੍ਥਾਯਾਤਿ ਆਵਾਹਤ੍ਥਾਯ, ਅਸ੍ਸਾਤਿ ਪੇਸਿਤਪੁਗ੍ਗਲਸ੍ਸ. ਤਾਦਿਸੇਨ ਨੀਚਕੁਲਸਂਵਤ੍ਤਨਿਯੇਨ ਕਮ੍ਮੁਨਾ ਲਦ੍ਧੋਕਾਸੇਨ ਚਣ੍ਡਾਲਯੋਨਿਯਂ ਨਿਬ੍ਬਤ੍ਤੋ.

ਚਮ੍ਮਗੇਹੇਤਿ ¶ ਚਮ੍ਮੇਨ ਛਾਦਿਤੇ ਗੇਹੇ. ਮਾਤਙ੍ਗੋਤ੍ਵੇਵਸ੍ਸ ਨਾਮਂ ਅਹੋਸਿ ਜਾਤਿਸਮੁਦਾਗਤਂ. ਤਨ੍ਤਿ ਘਣ੍ਟਂ. ਵਾਦੇਨ੍ਤੋ ਤਾਲਨੇਨ ਸਦ੍ਦਂ ਕਰੋਨ੍ਤੋ. ਮਹਾਪਥਂ ਪਟਿਪਜ੍ਜਿ ਦਿਟ੍ਠਮਙ੍ਗਲਿਕਾਯ ਗੇਹਦ੍ਵਾਰਸਮੀਪੇਨ.

ਤਸ੍ਸਾ ਵੇਯ੍ਯਾਵਚ੍ਚਕਰਾ ਚੇਵ ਉਪਟ੍ਠਾਕਮਨੁਸ੍ਸਾ ਪਟਿਬਦ੍ਧਾ ਚ ਸੁਰਾਸੋਣ੍ਡਾਦਯੋ ਜਾਣੁਕਪ੍ਪਰਾਦੀਹਿ ਸੁਕੋਟ੍ਟਿਤਂ ਕੋਟ੍ਟਿਤਭਾਵੇਨ ਮੁਚ੍ਛਂ ਆਪਨ੍ਨਤ੍ਤਾ ਮਤੋਤਿ ਸਞ੍ਞਾਯ ਛਡ੍ਡੇਸੁਂ.

ਅਥ ਬੋਧਿਸਤ੍ਤੋ ¶ ਆਯੁਅਵਸੇਸਸ੍ਸ ਅਤ੍ਥਿਤਾਯ ਮਨ੍ਦਮਨ੍ਦੇ ਵਾਤੇ ਵਾਯਨ੍ਤੇ ਚਿਰੇਨ ਸਞ੍ਞਂ ਪਟਿਲਭਤਿ. ਤੇਨਾਹ ‘‘ਮਹਾਪੁਰਿਸੋ’’ਤਿਆਦਿ. ਗੇਹਙ੍ਗਣੇਤਿ ਗੇਹਸ੍ਸ ਮਹਾਦ੍ਵਾਰਤੋ ਬਹਿ ਵਿਵਟਙ੍ਗਣੇ. ਪਤਿਤੋਤਿ ਪਾਤਂ ਕਤ੍ਵਾ ਇਚ੍ਛਿਤਤ੍ਥਨਿਪ੍ਫਤ੍ਤਿਂ ਅਨ੍ਤਰਂ ਕਤ੍ਵਾ ਅਨੁਪ੍ਪਵੇਸੇਨ ਨਿਪਨ੍ਨੋ. ਦਿਟ੍ਠਮਙ੍ਗਲਿਕਾਯਾਤਿ ਦਿਟ੍ਠਮਙ੍ਗਲਿਕਾਕਾਰਣੇਨ.

ਯਸਨ੍ਤਿ ਵਿਭਵਂ ਕਿਤ੍ਤਿਸਦ੍ਦਞ੍ਚ. ਚਨ੍ਦਨ੍ਤਿ ਚਨ੍ਦਮਣ੍ਡਲਂ, ਚਨ੍ਦਵਿਮਾਨਨ੍ਤਿ ਅਤ੍ਥੋ. ਉਚ੍ਛਿਟ੍ਠਗੇਹੇਤਿ ਪਰੇਹਿ ਪਰਿਭੁਤ੍ਤਗੇਹੇ. ਮਣ੍ਡਪੇਤਿ ਨਗਰਮਜ੍ਝੇ ਮਹਾਮਣ੍ਡਪੇ.

ਖੀਰਮਣਿਮੂਲਨ੍ਤਿ ਖੀਰਮੂਲਂ, ਪਾਦੇਸੁ ਬਦ੍ਧਮਣਿਮੂਲਞ੍ਚ. ਯਾਵਤਾ ਵਾਚੁਗ੍ਗਤਾ ਪਰਿਯਤ੍ਤੀਤਿ ਯਤ੍ਤਕੋ ਮਨੁਸ੍ਸਵਚੀਦ੍ਵਾਰਤੋ ਉਗ੍ਗਤੋ ਨਿਕ੍ਖਨ੍ਤੋ ਪਵਤ੍ਤੋ, ਯਂਕਿਞ੍ਚਿ ਵਚੀਮਯਨ੍ਤਿ ਅਤ੍ਥੋ. ਆਕਾਸਙ੍ਗਣੇਤਿ ਵਿਵਟਙ੍ਗਣੇ.

ਦੁਮ੍ਮਵਾਸੀਤਿ ਧੂਮੋ ਧੂਸਰੋ, ਅਨਞ੍ਜਿਤਾਮਣ੍ਡਿਤੋਤਿ ਅਧਿਪ੍ਪਾਯੋ. ਓਤਲ੍ਲਕੋਤਿ ਨਿਹੀਨਜ੍ਝਾਸਯੋ, ਅਪ੍ਪਾਨੁਭਾਵੋਤਿ ਅਤ੍ਥੋ. ਪਟਿਮੁਞ੍ਚ ਕਣ੍ਠੇਤਿ ਯਾਵ ਗਲਵਾਟਕਾ ਪਾਰੁਪਿਤ੍ਵਾ. ਕੋ ਰੇ ਤੁਵਨ੍ਤਿ ਅਰੇ ਕੋ ਨਾਮ ਤ੍ਵਂ.

ਪਕਤਨ੍ਤਿ ਪਟਿਯਤ੍ਤਂ ਨਾਨਪ੍ਪਕਾਰਤੋ ਅਭਿਸਙ੍ਖਤਂ. ਉਤ੍ਤਿਟ੍ਠਪਿਣ੍ਡਨ੍ਤਿ ਅਨ੍ਤਰਘਰਂ ਉਪਗਮ੍ਮ ਠਤ੍ਵਾ ਲਦ੍ਧਬ੍ਬਪਿਣ੍ਡਂ, ਭਿਕ੍ਖਾਹਾਰਨ੍ਤਿ ਅਤ੍ਥੋ. ਲਭਤਨ੍ਤਿ ਲਚ੍ਛਤੁ. ਸਪਾਕੋਤਿ ਮਹਾਸਤ੍ਤੋ ਜਾਤਿਵਸੇਨ ਯਥਾਭੂਤਂ ਅਤ੍ਤਾਨਂ ਆਵਿਕਰੋਤਿ.

ਅਤ੍ਥਤ੍ਥਿਤਂ ਸਦ੍ਦਹਤੋਤਿ ਸਮ੍ਪਰਾਯਿਕਸ੍ਸ ਅਤ੍ਥਸ੍ਸ ਅਤ੍ਥਿਭਾਵਂ ਸਦ੍ਦਹਨ੍ਤਸ੍ਸ. ਅਪੇਹੀਤਿ ਅਪਗਚ੍ਛ. ਏਤ੍ਤੋਤਿ ਇਮਸ੍ਮਾ ਠਾਨਾ. ਜਮ੍ਮਾਤਿ ਲਾਮਕ.

ਅਨੂਪਖੇਤ੍ਤੇਤਿ ¶ ਅਜਙ੍ਗਲੇ ਉਦਕਸਮ੍ਪਨ੍ਨੇ ਖੇਤ੍ਤੇ ਫਲਵਿਸੇਸਂ ਪਚ੍ਚਾਸੀਸਨ੍ਤਾ. ਏਤਾਯ ਸਦ੍ਧਾਯ ਦਦਾਹਿ ਦਾਨਨ੍ਤਿ ਨਿਨ੍ਨਂ ਥਲਞ੍ਚ ਪੂਰੇਨ੍ਤੋ ਮੇਘੋ ਵਿਯ ਗੁਣਵਨ੍ਤੇ ਨਿਗ੍ਗੁਣੇ ਚ ਦਾਨਂ ਦੇਹਿ, ਏਵਂ ਦੇਨ੍ਤੋ ਚ ਅਪ੍ਪੇਵ ਆਰਾਧਯੇ ਦਕ੍ਖਿਣੇਯ੍ਯੇਤਿ. ਦਕ੍ਖਿਣੇਯ੍ਯੇਤਿ ਸੀਲਾਦਿਗੁਣਸਮਨ੍ਨਾਗਤੇ.

ਤਾਨੀਤਿ ਤੇ ਬ੍ਰਾਹ੍ਮਣਾ. ਵੇਣੁਪਦਰੇਨਾਤਿ ਵੇਲ਼ੁਵਿਲੀਵੇਨ.

ਗਿਰਿਂ ਨਖੇਨ ¶ ਖਣਸੀਤਿ ਪਬ੍ਬਤਂ ਅਤ੍ਤਨੋ ਨਖੇਨ ਖਣਨ੍ਤੋ ਵਿਯ ਅਹੋਸਿ. ਅਯੋਤਿ ਕਾਲਲੋਹਂ. ਪਦਹਸੀਤਿ ਅਭਿਭਵਸਿ, ਅਤ੍ਤਨੋ ਸਰੀਰੇਨ ਅਭਿਭਵਨ੍ਤੋ ਵਿਯ ਅਹੋਸਿ.

ਆਵੇਧਿਤਨ੍ਤਿ ਚਲਿਤਂ ਵਿਪਰਿਵਤ੍ਤੇਤ੍ਵਾ ਠਿਤਂ. ਪਿਟ੍ਠਿਤੋਤਿ ਪਿਟ੍ਠਿਪਸ੍ਸੇਨ. ਬਾਹੁਂ ਪਸਾਰੇਤਿ ਅਕਮ੍ਮਨੇਯ੍ਯਨ੍ਤਿ ਅਕਮ੍ਮਕ੍ਖਮਂ ਬਾਹੁਦ੍ਵਯਂ ਥਦ੍ਧਂ ਸੁਕ੍ਖਦਣ੍ਡਕਂ ਵਿਯ ਕੇਵਲਂ ਪਸਾਰੇਤਿ, ਨ ਸਮਿਞ੍ਜੇਤਿ, ਸੇਤਾਨਿ ਅਕ੍ਖੀਨਿ ਪਰਿਵਤ੍ਤਨੇਨ ਕਣ੍ਹਮਣ੍ਡਲਸ੍ਸ ਅਦਿਸ੍ਸਨਤੋ.

ਜੀਵਿਤਨ੍ਤਿ ਜੀਵਨਂ.

ਵੇਹਾਯਸਨ੍ਤਿ ਆਕਾਸੇ. ਪਥਦ੍ਧੁਨੋਤਿ ਪਥਭੂਤਦ੍ਧੁਨੋ ਵਿਯ.

ਸਞ੍ਞਮ੍ਪਿ ਨ ਕਰੋਤੀਤਿ ‘‘ਇਮੇ ਕੁਲਪ੍ਪਸੁਤਾ’’ਤਿ ਸਞ੍ਞਾਮਤ੍ਤਮ੍ਪਿ ਨ ਕਰੋਤਿ. ਦਨ੍ਤਕਟ੍ਠਕੁਚ੍ਛਿਟ੍ਠਕਨ੍ਤਿ ਖਾਦਿਤਦਨ੍ਤਕਟ੍ਠਤ੍ਤਾ ਵੁਤ੍ਤਂ. ਏਤਸ੍ਸੇਵ ਉਪਰਿ ਪਤਿਸ੍ਸਤਿ ਅਪ੍ਪਦੁਟ੍ਠਪਦੋਸਭਾਵਤੋ, ਮਹਾਸਤ੍ਤਸ੍ਸ ਤਦਾ ਉਕ੍ਕਂਸਗਤਖੇਤ੍ਤਭਾਵਤੋ. ਇਦ੍ਧਿਵਿਸਯੋ ਨਾਮ ਅਚਿਨ੍ਤੇਯ੍ਯੋ, ਤਸ੍ਮਾ ਕਥਂ ਸੂਰਿਯਸ੍ਸ ਉਗ੍ਗਨ੍ਤੁਂ ਨਾਦਾਸੀਤਿ ਨ ਚਿਨ੍ਤੇਤਬ੍ਬਂ. ਅਰੁਣੁਗ੍ਗਂ ਨ ਪਞ੍ਞਾਯਤੀਤਿ ਤਸ੍ਮਿਂ ਪਦੇਸੇ ਅਰੁਣਪਭਾ ਨ ਪਞ੍ਞਾਯਤਿ, ਅਨ੍ਧਕਾਰੋ ਏਵ ਹੋਤਿ.

ਯਕ੍ਖਾਵਟ੍ਟੋ ਨੁ ਖੋ ਅਯਂ ਕਾਲਵਿਪਰਿਯਾਯੋ. ਮਹਾਪਞ੍ਞਨ੍ਤਿ ਮਹਨ੍ਤਾਨਂ ਪਞ੍ਞਾਨਂ ਅਧਿਟ੍ਠਾਨਭੂਤਂ. ਜਨਪਦਸ੍ਸ ਮੁਖਂ ਪਸ੍ਸਥਾਤਿ ਇਮਸ੍ਸ ਜਨਪਦਵਾਸਿਨੋ ਜਨਸ੍ਸ ਉਪਦ੍ਦਵੇਨ ਮਙ੍ਕੁਭੂਤਂ ਮੁਖਂ ਪਸ੍ਸਥ.

ਏਤਸ੍ਸ ਕਥਾ ਏਤਸ੍ਸੇਵ ਉਪਰਿ ਪਤਿਸ੍ਸਤੀਤਿ ਯਾਹਿ ਤੇਨ ਪਾਰਮਿਤਾਪਰਿਭਾਵਨਸਮਿਦ੍ਧਾਹਿ ਨਾਨਾਸਮਾਪਤ੍ਤਿਵਿਹਾਰਪਰਿਪੂਰਿਤਾਹਿ ਸੀਲਦਿਟ੍ਠਿਸਮ੍ਪਦਾਹਿ ਸੁਸਙ੍ਖਤਸਨ੍ਤਾਨੇ ਮਹਾਕਰੁਣਾਧਿਵਾਸੇ ਮਹਾਸਤ੍ਤੇ ਅਰਿਯੂਪਵਾਦਕਮ੍ਮਅਭਿਸਪਸਙ੍ਖਾਤਾ ਫਰੁਸਵਾਚਾ ਪਵਤ੍ਤਿਤਾ, ਸਾ ਅਭਿਸਪਿ ਤਸ੍ਸ ਖੇਤ੍ਤਵਿਸੇਸਭਾਵਤੋ ਤਸ੍ਸ ਚ ਅਜ੍ਝਾਸਯਫਰੁਸਤਾਯ ਦਿਟ੍ਠਧਮ੍ਮਵੇਦਨਿਯਕਮ੍ਮਂ ਹੁਤ੍ਵਾ ¶ ਸਚੇ ਸੋ ਮਹਾਸਤ੍ਤਂ ਨ ਖਮਾਪੇਤਿ, ਸਤ੍ਤਮੇ ਦਿਵਸੇ ਵਿਪਚ੍ਚਨਸਭਾਵਂ ਜਾਤਂ, ਖਮਾਪਿਤੇ ਪਨ ਮਹਾਸਤ੍ਤੇ ਪਯੋਗਸਮ੍ਪਤ੍ਤਿ ਪਟਿਬਾਹਿਤਤ੍ਤਾ ਅਵਿਪਾਕਧਮ੍ਮਤਂ ਆਪਜ੍ਜਤਿ ਅਹੋਸਿਕਮ੍ਮਭਾਵਤੋ. ਅਯਞ੍ਹਿ ਅਰਿਯੂਪਵਾਦਪਾਪਸ੍ਸ ਦਿਟ੍ਠਧਮ੍ਮਵੇਦਨਿਯਸ੍ਸ ਧਮ੍ਮਤਾ, ਤੇਨ ਵੁਤ੍ਤਂ ‘ਏਤਸ੍ਸ ਕਥਾ ਏਤਸ੍ਸੇਵ ਉਪਰਿ ਪਤਿਸ੍ਸਤੀ’ਤਿਆਦਿ. ਮਹਾਸਤ੍ਤੋ ਪਨ ਤਂ ਤਸ੍ਸ ਉਪਰਿ ਪਤਿਤੁਂ ਨ ਅਦਾਸਿ, ਉਪਾਯੇਨ ਮੋਚੇਸਿ. ਤੇਨ ਵੁਤ੍ਤਂ ਚਰਿਯਾਪਿਟਕੇ (ਚਰਿਯਾ. ੨.੬੪) –

‘‘ਯਂ ਸੋ ¶ ਤਦਾ ਮਂ ਅਭਿਸਪਿ, ਕੁਪਿਤੋ ਦੁਟ੍ਠਮਾਨਸੋ;

ਤਸ੍ਸੇਵ ਮਤ੍ਥਕੇ ਨਿਪਤਿ, ਯੋਗੇਨ ਤਂ ਪਮੋਚਯਿ’’ਨ੍ਤਿ.

ਯਞ੍ਹਿ ਤਤ੍ਥ ਸਤ੍ਤਮੇ ਦਿਵਸੇ ਬੋਧਿਸਤ੍ਤੇਨ ਸੂਰਿਯੁਗ੍ਗਮਨਨਿਵਾਰਣਂ ਕਤਂ, ਅਯਮੇਤ੍ਥ ਯੋਗੋਤਿ ਅਧਿਪ੍ਪੇਤੋ. ਯੋਗੇਨ ਹਿ ਉਬ੍ਬਲ਼੍ਹਾ ਸਰਾਜਿਕਾ ਪਰਿਸਾ ਨਗਰਵਾਸਿਨੋ ਨੇਗਮਾ ਚੇਵ ਜਾਨਪਦਾ ਚ ਬੋਧਿਸਤ੍ਤਸ੍ਸ ਸਨ੍ਤਿਕਂ ਤਾਪਸਂ ਆਨੇਤ੍ਵਾ ਖਮਾਪੇਸੁਂ. ਸੋ ਚ ਬੋਧਿਸਤ੍ਤਸ੍ਸ ਗੁਣੇ ਜਾਨਿਤ੍ਵਾ ਤਸ੍ਮਿਂ ਚਿਤ੍ਤਂ ਪਸਾਦੇਸਿ. ਯਂ ਪਨਸ੍ਸ ਮਤ੍ਥਕੇ ਮਤ੍ਤਿਕਾਪਿਣ੍ਡਸ੍ਸ ਠਪਨਂ, ਤਸ੍ਸ ਚ ਸਤ੍ਤਧਾ ਫਾਲਨਂ ਕਤਂ, ਤਂ ਮਨੁਸ੍ਸਾਨਂ ਚਿਤ੍ਤਾਨੁਰਕ੍ਖਣਤ੍ਥਂ. ਅਞ੍ਞਥਾ ਹਿ – ‘‘ਇਮੇ ਪਬ੍ਬਜਿਤਾ ਸਮਾਨਾ ਚਿਤ੍ਤਸ੍ਸ ਵਸੇ ਵਤ੍ਤਨ੍ਤਿ, ਨ ਪਨ ਚਿਤ੍ਤਂ ਅਤ੍ਤਨੋ ਵਸੇ ਵਤ੍ਤਾਪੇਨ੍ਤੀ’’ਤਿ ਮਹਾਸਤ੍ਤਮ੍ਪਿ ਤੇਨ ਸਦਿਸਂ ਕਤ੍ਵਾ ਗਣ੍ਹੇਯ੍ਯੁਂ, ਤਦਸ੍ਸ ਤੇਸਂ ਦੀਘਰਤ੍ਤਂ ਅਹਿਤਾਯ ਦੁਕ੍ਖਾਯਾਤਿ. ਤੇਨਾਹ ‘‘ਅਥਸ੍ਸਾ’’ਤਿਆਦਿ.

ਲੋਹਕੂਟਵਸ੍ਸਨ੍ਤਿ ਅਯਗੁਲ਼ਵਸ੍ਸਂ. ਤਦਾ ਹਿ ਰਤਨਮਤ੍ਤਾਨਿ ਦਿਯਡ੍ਢਰਤਨਮਤ੍ਤਾਨਿਪਿ ਤਿਖਿਣਂਸਾਨਿ ਅਯਗੁਲ਼ਮਣ੍ਡਲਾਨਿ ਇਤੋ ਚਿਤੋ ਚ ਨਿਪਤਨ੍ਤਾ ਮਨੁਸ੍ਸਾਨਂ ਸਰੀਰਾਨਿ ਖਣ੍ਡਖਣ੍ਡਕਾਨਿ ਅਕਂਸੁ. ਕਲਲਵਸ੍ਸਨ੍ਤਿ ਤਨੁਕਕਦ੍ਦਮਪਟਲਕਦ੍ਦਮਂ. ਉਪਹਚ੍ਚਾਤਿ ਆਘਾਟੇਤ੍ਵਾ. ਤਦੇਵ ਮਜ੍ਝਾਰਞ੍ਞਂ.

੬੭. ਅਨੁਵਿਚ੍ਚਕਾਰਨ੍ਤਿ ਅਨੁਵਿਚ੍ਚਕਰਣਂ. ਕਾਰਣੇਹਿ ਦ੍ਵੀਹਿ ਅਨਿਯ੍ਯਾਨਿਕਸਾਸਨੇ ਠਿਤਾਨਂ ਅਤ੍ਤਨੋ ਸਾਵਕਤ੍ਤਂ ਉਪਗਤੇ ਪਗ੍ਗਹਨਿਗ੍ਗਹਾਨਿ ਦਸ੍ਸੇਤੁਂ ‘‘ਕਸ੍ਮਾ’’ਤਿਆਦਿ ਵੁਤ੍ਤਂ.

੬੯. ਅਨੁਪੁਬ੍ਬਿਂ ਕਥਨ੍ਤਿ (ਦੀ. ਨਿ. ਟੀ. ੨.੭੫-੭੬; ਅ. ਨਿ. ਟੀ. ੩.੮.੧੨) ਅਨੁਪੁਬ੍ਬਿਯਾ ਅਨੁਪੁਬ੍ਬਂ ਕਥੇਤਬ੍ਬਕਥਂ, ਕਾ ਪਨ ਸਾ? ਦਾਨਾਦਿਕਥਾ. ਦਾਨਕਥਾ ਤਾਵ ਪਚੁਰਜਨੇਸੁਪਿ ਪਵਤ੍ਤਿਯਾ ਸਬ੍ਬਸਾਧਾਰਣਤ੍ਤਾ ਸੁਕਰਤ੍ਤਾ ਸੀਲੇ ਪਤਿਟ੍ਠਾਨਸ੍ਸ ਉਪਾਯਭਾਵਤੋ ਚ ਆਦਿਤੋਵ ਕਥਿਤਾ ¶ . ਪਰਿਚ੍ਚਾਗਸੀਲੋ ਹਿ ਪੁਗ੍ਗਲੋ ਪਰਿਗ੍ਗਹਵਤ੍ਥੂਸੁ ਨਿਸ੍ਸਙ੍ਗਭਾਵਤੋ ਸੁਖੇਨੇਵ ਸੀਲਾਨਿ ਸਮਾਦਿਯਤਿ, ਤਤ੍ਥ ਚ ਸੁਪ੍ਪਤਿਟ੍ਠਿਤੋ ਹੋਤਿ. ਸੀਲੇਨ ਦਾਯਕਪਟਿਗ੍ਗਹਣਵਿਸੁਦ੍ਧਿਤੋ ਪਰਾਨੁਗ੍ਗਹਂ ਵਤ੍ਵਾ ਪਰਪੀਲ਼ਾਨਿਵਤ੍ਤਿਵਚਨਤੋ, ਕਿਰਿਯਧਮ੍ਮਂ ਵਤ੍ਵਾ ਅਕਿਰਿਯਧਮ੍ਮਵਚਨਤੋ, ਭੋਗਯਸਸਮ੍ਪਤ੍ਤਿਹੇਤੁਂ ਵਤ੍ਵਾ ਭਵਸਮ੍ਪਤ੍ਤਿਹੇਤੁਵਚਨਤੋ ਚ ਦਾਨਕਥਾਨਨ੍ਤਰਂ ਸੀਲਕਥਾ ਕਥਿਤਾ. ਤਞ੍ਚ ਸੀਲਂ ਵਟ੍ਟਨਿਸ੍ਸਿਤਂ, ਅਯਂ ਭਵਸਮ੍ਪਤ੍ਤਿ ਤਸ੍ਸ ਫਲਨ੍ਤਿ ਦਸ੍ਸਨਤ੍ਥਂ, ਇਮੇਹਿ ਚ ਦਾਨਸੀਲਮਯੇਹਿ ਪਣੀਤਚਰਿਯਭੇਦਭਿਨ੍ਨੇਹਿ ਪੁਞ੍ਞਕਿਰਿਯਵਤ੍ਥੂਹਿ ਏਤਾ ਚਾਤੁਮਹਾਰਾਜਿਕਾਦੀਸੁ ਪਣੀਤਤਰਾਦਿਭੇਦਭਿਨ੍ਨਾ ਅਪਰਿਮੇਯ੍ਯਾ ਭੋਗਭਵਸਮ੍ਪਤ੍ਤਿਯੋਤਿ ਦਸ੍ਸਨਤ੍ਥਂ ਤਦਨਨ੍ਤਰਂ ਸਗ੍ਗਕਥਾ. ਸ੍ਵਾਯਂ ਸਗ੍ਗੋ ਰਾਗਾਦੀਹਿ ਉਪਕ੍ਕਿਲਿਟ੍ਠੋ ਸਬ੍ਬਦਾ ਅਨੁਪਕ੍ਕਿਲਿਟ੍ਠੋ ਅਰਿਯਮਗ੍ਗੋਤਿ ਦਸ੍ਸਨਤ੍ਥਂ ਸਗ੍ਗਾਨਨ੍ਤਰਂ ਮਗ੍ਗੋ, ਮਗ੍ਗਞ੍ਚ ਕਥੇਨ੍ਤੇਨ ¶ ਤਦਧਿਗਮੂਪਾਯਸਨ੍ਦਸ੍ਸਨਤ੍ਥਂ ਸਗ੍ਗਪਰਿਯਾਪਨ੍ਨਾਪਿ ਪਗੇਵ ਇਤਰੇ ਸਬ੍ਬੇਪਿ ਕਾਮਾ ਨਾਮ ਬਹ੍ਵਾਦੀਨਵਾ ਅਨਿਚ੍ਚਾ ਅਦ੍ਧੁਵਾ ਵਿਪਰਿਣਾਮਧਮ੍ਮਾਤਿ ਕਾਮਾਨਂ ਆਦੀਨਵੋ. ਹੀਨਾ ਗਮ੍ਮਾ ਪੋਥੁਜ੍ਜਨਿਕਾ ਅਨਰਿਯਾ ਅਨਤ੍ਥਸਞ੍ਹਿਤਾਤਿ ਤੇਸਂ ਓਕਾਰੋ ਲਾਮਕਭਾਵੋ, ਸਬ੍ਬੇਪਿ ਭਵਾ ਕਿਲੇਸਾਨਂ ਵਤ੍ਥੁਭੂਤਾਤਿ ਤਤ੍ਥ ਸਂਕਿਲੇਸੋ. ਸਬ੍ਬਸੋ ਕਿਲੇਸਵਿਪ੍ਪਮੁਤ੍ਤਂ ਨਿਬ੍ਬਾਨਨ੍ਤਿ ਨੇਕ੍ਖਮ੍ਮੇ ਆਨਿਸਂਸੋ ਚ ਕਥੇਤਬ੍ਬੋਤਿ ਅਯਮਤ੍ਥੋ ਮਗ੍ਗਨ੍ਤੀਤਿ ਏਤ੍ਥ ਇਤਿ-ਸਦ੍ਦੇਨ ਦਸ੍ਸਿਤੋਤਿ ਵੇਦਿਤਬ੍ਬਂ.

ਸੁਖਾਨਂ ਨਿਦਾਨਨ੍ਤਿ ਦਿਟ੍ਠਧਮ੍ਮਿਕਾਨਂ ਸਮ੍ਪਰਾਯਿਕਾਨਂ ਨਿਬ੍ਬਾਨਸਞ੍ਹਿਤਾਨਞ੍ਚਾਤਿ ਸਬ੍ਬੇਸਮ੍ਪਿ ਸੁਖਾਨਂ ਕਾਰਣਂ. ਯਞ੍ਹਿ ਕਿਞ੍ਚਿ ਲੋਕੇ ਭੋਗਸੁਖਂ ਨਾਮ, ਤਂ ਸਬ੍ਬਂ ਦਾਨਨਿਦਾਨਨ੍ਤਿ ਪਾਕਟੋ ਅਯਮਤ੍ਥੋ. ਯਂ ਪਨ ਝਾਨਵਿਪਸ੍ਸਨਾਮਗ੍ਗਫਲਨਿਬ੍ਬਾਨਪਟਿਸਂਯੁਤ੍ਤਂ ਸੁਖਂ, ਤਸ੍ਸਪਿ ਦਾਨਂ ਉਪਨਿਸ੍ਸਯਪਚ੍ਚਯੋ ਹੋਤਿਯੇਵ. ਸਮ੍ਪਤ੍ਤੀਨਂ ਮੂਲਨ੍ਤਿ ਯਾ ਇਮਾ ਲੋਕੇ ਪਦੇਸਰਜ੍ਜਸਿਰਿਸ੍ਸਰਿਯਸਤ੍ਤਰਤਨਸਮੁਜ੍ਜਲਚਕ੍ਕਵਤ੍ਤਿਸਮ੍ਪਦਾਤਿ ਏਵਂਪਭੇਦਾ ਮਾਨੁਸਿਕਾ ਸਮ੍ਪਤ੍ਤਿਯੋ, ਯਾ ਚ ਚਾਤੁਮਹਾਰਾਜਾਦਿਗਤਾ ਦਿਬ੍ਬਾ ਸਮ੍ਪਤ੍ਤਿਯੋ, ਯਾ ਵਾ ਪਨਞ੍ਞਾਪਿ ਸਮ੍ਪਤ੍ਤਿਯੋ, ਤਾਸਂ ਸਬ੍ਬਾਸਂ ਇਦਂ ਮੂਲਕਾਰਣਂ. ਭੋਗਾਨਨ੍ਤਿ ਭੁਞ੍ਜਿਤਬ੍ਬਟ੍ਠੇਨ ‘‘ਭੋਗੋ’’ਨ੍ਤਿ ਲਦ੍ਧਨਾਮਾਨਂ ਮਨਾਪਿਯਰੂਪਾਦੀਨਂ, ਤਨ੍ਨਿਸ੍ਸਯਾਨਂ ਵਾ ਉਪਭੋਗਸੁਖਾਨਂ, ਪਤਿਟ੍ਠਾ ਨਿਚ੍ਚਲਾਧਿਟ੍ਠਾਨਤਾਯ. ਵਿਸਮਗਤਸ੍ਸਾਤਿ ਬ੍ਯਸਨਪ੍ਪਤ੍ਤਸ੍ਸ. ਤਾਣਨ੍ਤਿ ਰਕ੍ਖਾ ਤਤੋ ਪਰਿਪਾਲਨਤੋ. ਲੇਣਨ੍ਤਿ ਬ੍ਯਸਨੇਹਿ ਪਰਿਪਾਤਿਯਮਾਨਸ੍ਸ ਓਲੀਯਨਪਦੇਸੋ. ਗਤੀਤਿ ਗਨ੍ਤਬ੍ਬਟ੍ਠਾਨਂ. ਪਰਾਯਣਨ੍ਤਿ ਪਟਿਸਰਣਂ. ਅਵਸ੍ਸਯੋਤਿ ਵਿਨਿਪਤਿਤੁਂ ਅਦੇਨ੍ਤੋ ਨਿਸ੍ਸਯੋ. ਆਰਮ੍ਮਣਨ੍ਤਿ ਓਲੁਬ੍ਭਾਰਮ੍ਮਣਂ.

ਰਤਨਮਯਸੀਹਾਸਨਸਦਿਸਨ੍ਤਿ ¶ ਸਬ੍ਬਰਤਨਮਯਸਤ੍ਤਙ੍ਗਮਹਾਸੀਹਾਸਨਸਦਿਸਂ, ਮਹਗ੍ਘਂ ਹੁਤ੍ਵਾ ਸਬ੍ਬਸੋ ਵਿਨਿਪਤਿਤੁਂ ਅਪ੍ਪਦਾਨਤੋ. ਮਹਾਪਥਵਿਸਦਿਸਂ ਗਤਗਤਟ੍ਠਾਨੇ ਪਤਿਟ੍ਠਾਸਮ੍ਭਵਤੋ. ਯਥਾ ਦੁਬ੍ਬਲਸ੍ਸ ਪੁਰਿਸਸ੍ਸ ਆਲਮ੍ਬਨਰਜ੍ਜੁ ਉਤ੍ਤਿਟ੍ਠਤੋ ਤਿਟ੍ਠਤੋ ਚ ਉਪਤ੍ਥਮ੍ਭੋ, ਏਵਂ ਦਾਨਂ ਸਤ੍ਤਾਨਂ ਸਮ੍ਪਤ੍ਤਿਭਵੇ ਉਪਪਤ੍ਤਿਯਾ ਠਿਤਿਯਾ ਚ ਪਚ੍ਚਯੋ ਹੋਤੀਤਿ ਆਹ ‘‘ਆਲਮ੍ਬਨਟ੍ਠੇਨ ਆਲਮ੍ਬਨਰਜ੍ਜੁਸਦਿਸ’’ਨ੍ਤਿ. ਦੁਕ੍ਖਨਿਤ੍ਥਰਣਟ੍ਠੇਨਾਤਿ ਦੁਗ੍ਗਤਿਦੁਕ੍ਖਨਿਤ੍ਥਰਣਟ੍ਠੇਨ. ਸਮਸ੍ਸਾਸਨਟ੍ਠੇਨਾਤਿ ਲੋਭਮਚ੍ਛਰਿਯਾਦਿਪਟਿਸਤ੍ਤੁਪਦ੍ਦਵਤੋ ਸਮ੍ਮਦੇਵ ਅਸ੍ਸਾਸਨਟ੍ਠੇਨ. ਭਯਪਰਿਤ੍ਤਾਣਟ੍ਠੇਨਾਤਿ ਦਾਲਿਦ੍ਦਿਯਭਯਤੋ ਪਰਿਪਾਲਨਟ੍ਠੇਨ. ਮਚ੍ਛੇਰਮਲਾਦੀਹੀਤਿ ਮਚ੍ਛੇਰਲੋਭਦੋਸਇਸ੍ਸਾਮਿਚ੍ਛਾਦਿਟ੍ਠਿਵਿਚਿਕਿਚ੍ਛਾਦਿ ਚਿਤ੍ਤਮਲੇਹਿ. ਅਨੁਪਲਿਤ੍ਤਟ੍ਠੇਨਾਤਿ ਅਨੁਪਕ੍ਕਿਲਿਟ੍ਠਤਾਯ. ਤੇਸਨ੍ਤਿ ਮਚ੍ਛੇਰਮਲਾਦੀਨਂ. ਏਤੇਸਂ ਏਵ ਦੁਰਾਸਦਟ੍ਠੇਨ. ਅਸਨ੍ਤਾਸਨਟ੍ਠੇਨਾਤਿ ਅਸਨ੍ਤਾਸਹੇਤੁਭਾਵੇਨ. ਯੋ ਹਿ ਦਾਯਕੋ ਦਾਨਪਤਿ, ਸੋ ਸਮ੍ਪਤਿਪਿ ਨ ਕੁਤੋਚਿ ਸਨ੍ਤਸਤਿ, ਪਗੇਵ ਆਯਤਿਂ. ਬਲਵਨ੍ਤਟ੍ਠੇਨਾਤਿ ਮਹਾਬਲਵਤਾਯ. ਦਾਯਕੋ ਹਿ ਦਾਨਪਤਿ ਸਮ੍ਪਤਿ ਪਕ੍ਖਬਲੇਨ ਬਲਵਾ ਹੋਤਿ, ਆਯਤਿਂ ਪਨ ਕਾਯਬਲਾਦੀਹਿ. ਅਭਿਮਙ੍ਗਲਸਮ੍ਮਤਟ੍ਠੇਨਾਤਿ ‘‘ਵੁਡ੍ਢਿਕਾਰਣ’’ਨ੍ਤਿ ਅਭਿਸਮ੍ਮਤਭਾਵੇਨ. ਵਿਪਤ੍ਤਿਤੋ ਸਮ੍ਪਤ੍ਤਿਯਾ ਨਯਨਂ ਖੇਮਨ੍ਤਭੂਮਿਸਮ੍ਪਾਪਨਂ.

ਇਦਾਨਿ ¶ ਮਹਾਬੋਧਿਚਰਿਯਭਾਵੇਨਪਿ ਦਾਨਗੁਣਂ ਦਸ੍ਸੇਤੁਂ ਦਾਨਂ ਨਾਮੇਤਨ੍ਤਿਆਦਿ ਵੁਤ੍ਤਂ. ਤਤ੍ਥ ਅਤ੍ਤਾਨਂ ਨਿਯ੍ਯਾਦੇਨ੍ਤੇਨਾਤਿ ਏਤੇਨ ਦਾਨਫਲਂ ਸਮ੍ਮਦੇਵ ਪਸ੍ਸਨ੍ਤਾ ਮਹਾਪੁਰਿਸਾ ਅਤ੍ਤਨੋ ਜੀਵਿਤਮ੍ਪਿ ਪਰਿਚ੍ਚਜਨ੍ਤਿ, ਤਸ੍ਮਾ ਕੋ ਨਾਮ ਵਿਞ੍ਞੁਜਾਤਿਕੋ ਬਾਹਿਰੇ ਵਤ੍ਥੁਮ੍ਹਿ ਸਙ੍ਗਂ ਕਰੇਯ੍ਯਾਤਿ ਓਵਾਦਂ ਦੇਤਿ. ਇਦਾਨਿ ਯਾ ਲੋਕਿਯਾ ਲੋਕੁਤ੍ਤਰਾ ਚ ਉਕ੍ਕਂਸਗਤਾ ਸਮ੍ਪਤ੍ਤਿਯੋ, ਤਾ ਸਬ੍ਬਾ ਦਾਨਤੋਯੇਵ ਪਵਤ੍ਤਨ੍ਤੀਤਿ ਦਸ੍ਸੇਨ੍ਤੋ ‘‘ਦਾਨਞ੍ਹੀ’’ਤਿਆਦਿਮਾਹ. ਤਤ੍ਥ ਸਕ੍ਕਮਾਰਬ੍ਰਹ੍ਮਸਮ੍ਪਤ੍ਤਿਯੋ ਅਤ੍ਤਹਿਤਾਯ ਏਵ, ਚਕ੍ਕਵਤ੍ਤਿਸਮ੍ਪਤ੍ਤਿ ਪਨ ਅਤ੍ਤਹਿਤਾਯ ਚ ਪਰਹਿਤਾਯ ਚਾਤਿ ਦਸ੍ਸੇਤੁਂ ਸਾ ਤਾਸਂ ਪਰਤੋ ਵੁਤ੍ਤਾ. ਏਤਾ ਲੋਕਿਯਾ, ਇਮਾ ਪਨ ਲੋਕੁਤ੍ਤਰਾਤਿ ਦਸ੍ਸੇਤੁਂ ‘‘ਸਾਵਕਪਾਰਮੀਞਾਣ’’ਨ੍ਤਿਆਦਿ ਵੁਤ੍ਤਂ. ਤਾਸੁਪਿ ਉਕ੍ਕਟ੍ਠੁਕ੍ਕਟ੍ਠਤਰੁਕ੍ਕਟ੍ਠਤਮਮੇਵ ਦਸ੍ਸੇਤੁਂ ਕਮੇਨ ਞਾਣਤ੍ਤਯਂ ਵੁਤ੍ਤਂ. ਤੇਸਂ ਪਨ ਦਾਨਸ੍ਸ ਪਚ੍ਚਯਭਾਵੋ ਹੇਟ੍ਠਾ ਵੁਤ੍ਤੋਯੇਵ. ਏਤੇਨੇਵ ਤਸ੍ਸ ਬ੍ਰਹ੍ਮਸਮ੍ਪਤ੍ਤਿਯਾਪਿ ਪਚ੍ਚਯਭਾਵੋ ਦੀਪਿਤੋਤਿ ਵੇਦਿਤਬ੍ਬੋ.

ਦਾਨਞ੍ਚ ਨਾਮ ਹਿਤਜ੍ਝਾਸਯੇਨ, ਪੂਜਾਵਸੇਨ ਵਾ ਅਤ੍ਤਨੋ ਸਨ੍ਤਕਸ੍ਸ ਪਰੇਸਂ ਪਰਿਚ੍ਚਜਨਂ, ਤਸ੍ਮਾ ਦਾਯਕੋ ਪੁਰਿਸਪੁਗ੍ਗਲੋ ਪਰੇਸਂ ਸਨ੍ਤਕਂ ਹਰਿਸ੍ਸਤੀਤਿ ¶ ਅਟ੍ਠਾਨਮੇਤਨ੍ਤਿ ਆਹ – ‘‘ਦਾਨਂ ਦਦਨ੍ਤੋ ਸੀਲਂ ਸਮਾਦਾਤੁਂ ਸਕ੍ਕੋਤੀ’’ਤਿ. ਸੀਲਾਲਙ੍ਕਾਰਸਦਿਸੋ ਅਲਙ੍ਕਾਰੋ ਨਤ੍ਥਿ ਸੋਭਾਵਿਸੇਸਾਵਹਤ੍ਤਾ ਸੀਲਸ੍ਸ. ਸੀਲਪੁਪ੍ਫਸਦਿਸਂ ਪੁਪ੍ਫਂ ਨਤ੍ਥੀਤਿ ਏਤ੍ਥਾਪਿ ਏਸੇਵ ਨਯੋ. ਸੀਲਗਨ੍ਧਸਦਿਸੋ ਗਨ੍ਧੋ ਨਤ੍ਥੀਤਿ ਏਤ੍ਥ ‘‘ਚਨ੍ਦਨਂ ਤਗਰਂ ਵਾਪੀ’’ਤਿਆਦਿਕਾ (ਧ. ਪ. ੫੫; ਮਿ. ਪ. ੪.੧.੧) ਗਾਥਾ – ‘‘ਗਨ੍ਧੋ ਇਸੀਨਂ ਚਿਰਦਿਕ੍ਖਿਤਾਨਂ, ਕਾਯਾ ਚੁਤੋ ਗਚ੍ਛਤਿ ਮਾਲੁਤੇਨਾ’’ਤਿਆਦਿਕਾ (ਜਾ. ੨.੧੭.੫੫) ਜਾਤਕਗਾਥਾਯੋ ਚ ਆਹਰਿਤ੍ਵਾ ਵਤ੍ਤਬ੍ਬਾ, ਸੀਲਞ੍ਹਿ ਸਤ੍ਤਾਨਂ ਆਭਰਣਞ੍ਚੇਵ ਅਲਙ੍ਕਾਰੋ ਚ ਗਨ੍ਧਵਿਲੇਪਨਞ੍ਚ ਦਸ੍ਸਨੀਯਭਾਵਾਵਹਞ੍ਚ. ਤੇਨਾਹ ‘‘ਸੀਲਾਲਙ੍ਕਾਰੇਨ ਹੀ’’ਤਿਆਦਿ.

ਅਯਂ ਸਗ੍ਗੋ ਲਬ੍ਭਤੀਤਿ ਇਦਂ ਮਜ੍ਝਿਮੇਹਿ ਛਨ੍ਦਾਦੀਹਿ ਸਮਾਦਾਨਸੀਲਂ ਸਨ੍ਧਾਯਾਹ. ਤੇਨਾਹ ਸਕ੍ਕੋ ਦੇਵਰਾਜਾ –

‘‘ਹੀਨੇਨ ਬ੍ਰਹ੍ਮਚਰਿਯੇਨ, ਖਤ੍ਤਿਯੇ ਉਪਪਜ੍ਜਤਿ;

ਮਜ੍ਝਿਮੇਨ ਚ ਦੇਵਤ੍ਤਂ, ਉਤ੍ਤਮੇਨ ਵਿਸੁਜ੍ਝਤੀ’’ਤਿ. (ਜਾ. ੧.੮.੭੫; ੨.੨੨.੪੨੯; ਦੀ. ਨਿ. ਟੀ. ੨.੭੫-੭੬);

ਇਟ੍ਠੋਤਿ ਸੁਖੋ. ਕਨ੍ਤੋਤਿ ਕਮਨੀਯੋ. ਮਨਾਪੋਤਿ ਮਨਵਡ੍ਢਨਕੋ. ਤਂ ਪਨ ਤਸ੍ਸ ਇਟ੍ਠਾਦਿਭਾਵਂ ਦਸ੍ਸੇਤੁਂ ‘‘ਨਿਚ੍ਚਮੇਤ੍ਥ ਕੀਲ਼ਾ’’ਤਿਆਦਿ ਵੁਤ੍ਤਂ.

ਦੋਸੋਤਿ ਅਨਿਚ੍ਚਤਾਦਿਨਾ ਅਪ੍ਪਸ੍ਸਾਦਾਦਿਨਾ ਚ ਦੂਸਿਤਭਾਵੋ, ਯਤੋ ਤੇ ਵਿਞ੍ਞੂਨਂ ਚਿਤ੍ਤਂ ਨਾਰਾਧੇਨ੍ਤਿ ¶ . ਅਥ ਵਾ ਆਦੀਨਂ ਵਾਤਿ ਪਵਤ੍ਤੇਤੀਤਿ ਆਦੀਨਵੋ, ਪਰਮਕਪਣਤਾ. ਤਥਾ ਚ ਕਾਮਾ ਯਥਾਭੂਤਂ ਪਚ੍ਚਵੇਕ੍ਖਨ੍ਤਾਨਂ ਪਚ੍ਚੁਪਤਿਟ੍ਠਨ੍ਤਿ. ਲਾਮਕਭਾਵੋਤਿ ਅਸੇਟ੍ਠੇਹਿ ਸੇਵਿਤਬ੍ਬੋ, ਸੇਟ੍ਠੇਹਿ ਨ ਸੇਵਿਤਬ੍ਬੋ ਨਿਹੀਨਭਾਵੋ. ਸਂਕਿਲਿਸ੍ਸਨਨ੍ਤਿ ਵਿਬਾਧਕਤਾ ਉਪਤਾਪਤਾ ਚ.

ਨੇਕ੍ਖਮ੍ਮੇ ਆਨਿਸਂਸਨ੍ਤਿ ਏਤ੍ਥ ਯਤ੍ਤਕਾ ਕਾਮੇਸੁ ਆਦੀਨਵਾ, ਤਪ੍ਪਟਿਪਕ੍ਖਤੋ ਤਤ੍ਤਕਾ ਨੇਕ੍ਖਮ੍ਮੇ ਆਨਿਸਂਸਾ. ਅਪਿਚ – ‘‘ਨੇਕ੍ਖਮ੍ਮਂ ਨਾਮੇਤਂ ਅਸਮ੍ਬਾਧਂ ਅਸਂਕਿਲਿਟ੍ਠਂ ਨਿਕ੍ਖਨ੍ਤਂ ਕਾਮੇਹਿ, ਨਿਕ੍ਖਨ੍ਤਂ ਕਾਮਸਞ੍ਞਾਯ, ਨਿਕ੍ਖਨ੍ਤਂ ਕਾਮਵਿਤਕ੍ਕੇਹਿ, ਨਿਕ੍ਖਨ੍ਤਂ ਕਾਮਪਰਿਲ਼ਾਹੇਹਿ, ਨਿਕ੍ਖਨ੍ਤਂ ਬ੍ਯਾਪਾਦਸਞ੍ਞਾਯਾ’’ਤਿਆਦਿਨਾ (ਸਾਰਤ੍ਥ. ਟੀ. ਮਹਾਵਗ੍ਗ ੩.੨੬; ਦੀ. ਨਿ. ਟੀ. ੨.੭੫-੭੬) ਨਯੇਨ ਨੇਕ੍ਖਮ੍ਮੇ ਆਨਿਸਂਸੇ ਪਕਾਸੇਸਿ, ਪਬ੍ਬਜ੍ਜਾਯ ਝਾਨਾਦੀਸੁ ਚ ਗੁਣੇ ਵਿਭਾਵੇਸਿ ਵਣ੍ਣੇਸਿ. ਕਲ੍ਲਚਿਤ੍ਤਨ੍ਤਿ ਹੇਟ੍ਠਾ ਪਵਤ੍ਤਿਤਦੇਸਨਾਯ ਅਸ੍ਸਦ੍ਧਿਯਾਦੀਨਂ ਚਿਤ੍ਤਦੋਸਾਨਂ ਵਿਗਤਤ੍ਤਾ ਉਪਰਿਦੇਸਨਾਯ ਭਾਜਨਭਾਵੂਪਗਮਨੇਨ ਕਮ੍ਮਕ੍ਖਮਚਿਤ੍ਤਂ. ਅਟ੍ਠਕਥਾਯਂ ਪਨ ਯਸ੍ਮਾ ਅਸ੍ਸਦ੍ਧਿਯਾਦਯੋ ਚਿਤ੍ਤਸ੍ਸ ਰੋਗਭੂਤਾ ¶ , ਤਦਾ ਤੇ ਵਿਗਤਾ, ਤਸ੍ਮਾ ਆਹ ‘‘ਅਰੋਗਚਿਤ੍ਤ’’ਨ੍ਤਿ. ਦਿਟ੍ਠਿਮਾਨਾਦਿਕਿਲੇਸਵਿਗਮੇਨ ਮੁਦੁਚਿਤ੍ਤਂ. ਕਾਮਚ੍ਛਨ੍ਦਾਦਿਵਿਗਮੇਨ ਵਿਨੀਵਰਣਚਿਤ੍ਤਂ. ਸਮ੍ਮਾਪਟਿਪਤ੍ਤਿਯਂ ਉਲ਼ਾਰਪੀਤਿਪਾਮੋਜ੍ਜਯੋਗੇਨ ਉਦਗ੍ਗਚਿਤ੍ਤਂ. ਤਤ੍ਥ ਸਦ੍ਧਾਸਮ੍ਪਤ੍ਤਿਯਾ ਪਸਨ੍ਨਚਿਤ੍ਤਂ. ਯਦਾ ਭਗਵਾ ਅਞ੍ਞਾਸੀਤਿ ਸਮ੍ਬਨ੍ਧੋ. ਅਥ ਵਾ ਕਲ੍ਲਚਿਤ੍ਤਨ੍ਤਿ ਕਾਮਚ੍ਛਨ੍ਦਵਿਗਮੇਨ ਅਰੋਗਚਿਤ੍ਤਂ. ਮੁਦੁਚਿਤ੍ਤਨ੍ਤਿ ਬ੍ਯਾਪਾਦਵਿਗਮੇਨ ਮੇਤ੍ਤਾਵਸੇਨ ਅਕਥਿਨਚਿਤ੍ਤਂ. ਵਿਨੀਵਰਣਚਿਤ੍ਤਨ੍ਤਿ ਉਦ੍ਧਚ੍ਚਕੁਕ੍ਕੁਚ੍ਚਵਿਗਮੇਨ ਵਿਕ੍ਖੇਪਸ੍ਸ ਵਿਗਤਤ੍ਤਾ ਤੇਨ ਅਪਿਹਿਤਚਿਤ੍ਤਂ. ਉਦਗ੍ਗਚਿਤ੍ਤਨ੍ਤਿ ਥਿਨਮਿਦ੍ਧਵਿਗਮੇਨ ਸਮ੍ਪਗ੍ਗਹਿਤਵਸੇਨ ਅਲੀਨਚਿਤ੍ਤਂ. ਪਸਨ੍ਨਚਿਤ੍ਤਨ੍ਤਿ ਵਿਚਿਕਿਚ੍ਛਾਵਿਗਮੇਨ ਸਮ੍ਮਾਪਟਿਪਤ੍ਤਿਯਂ ਅਧਿਮੁਤ੍ਤਚਿਤ੍ਤਨ੍ਤਿ ਏਵਮੇਤ੍ਥ ਸੇਸਪਦਾਨਂ ਅਤ੍ਥੋ ਵੇਦਿਤਬ੍ਬੋ.

ਸੇਯ੍ਯਥਾਪੀਤਿਆਦਿਨਾ ਉਪਮਾਵਸੇਨ ਉਪਾਲਿਸ੍ਸ ਸਂਕਿਲੇਸਪ੍ਪਹਾਨਂ ਅਰਿਯਮਗ੍ਗਨਿਪ੍ਫਾਦਨਞ੍ਚ ਦਸ੍ਸੇਤਿ. ਅਪਗਤਕਾਲ਼ਕਨ੍ਤਿ ਵਿਗਤਕਾਲ਼ਕਂ. ਸਮ੍ਮਦੇਵਾਤਿ ਸੁਟ੍ਠੁ ਏਵ. ਰਜਨਨ੍ਤਿ ਨੀਲਪੀਤਾਦਿਰਙ੍ਗਜਾਤਂ. ਪਟਿਗ੍ਗਣ੍ਹੇਯ੍ਯਾਤਿ ਗਣ੍ਹੇਯ੍ਯ ਪਭਸ੍ਸਰਂ ਭਵੇਯ੍ਯ. ਤਸ੍ਮਿਂਯੇਵ ਆਸਨੇਤਿ ਤਿਸ੍ਸਂ ਏਵ ਨਿਸਜ੍ਜਾਯਂ. ਏਤੇਨਸ੍ਸ ਲਹੁਵਿਪਸ੍ਸਕਤਾ ਤਿਕ੍ਖਪਞ੍ਞਤਾ ਸੁਖਪਟਿਪਦਾਖਿਪ੍ਪਾਭਿਞ੍ਞਤਾ ਚ ਦਸ੍ਸਿਤਾ ਹੋਤਿ. ਵਿਰਜਨ੍ਤਿ ਅਪਾਯਗਮਨੀਯਰਾਗਰਜਾਦੀਨਂ ਵਿਗਮੇਨ ਵਿਰਜਂ. ਅਨਵਸੇਸਦਿਟ੍ਠਿਵਿਚਿਕਿਚ੍ਛਾਮਲਾਪਗਮੇਨ ਵੀਤਮਲਂ. ਤਿਣ੍ਣਂ ਮਗ੍ਗਾਨਨ੍ਤਿ ਹੇਟ੍ਠਿਮਾਨਂ ਤਿਣ੍ਣਂ ਮਗ੍ਗਾਨਂ. ਤਸ੍ਸ ਉਪ੍ਪਤ੍ਤਿਆਕਾਰਦਸ੍ਸਨਨ੍ਤਿ ਕਸ੍ਮਾ ਵੁਤ੍ਤਂ? ਨਨੁ ਮਗ੍ਗਞਾਣਂ ਅਸਙ੍ਖਤਧਮ੍ਮਾਰਮ੍ਮਣਨ੍ਤਿ ਚੋਦਨਂ ਸਨ੍ਧਾਯਾਹ ‘‘ਤਂ ਹੀ’’ਤਿਆਦਿ. ਤਤ੍ਥ ਪਟਿਵਿਜ੍ਝਨ੍ਤਨ੍ਤਿ ਅਸਮ੍ਮੋਹਪਟਿਵੇਧਵਸੇਨ ਪਟਿਵਿਜ੍ਝਨ੍ਤਂ. ਤੇਨਾਹ ‘‘ਕਿਚ੍ਚਵਸੇਨਾ’’ਤਿ.

ਤਤ੍ਰਿਦਂ ¶ ਉਪਮਾਸਂਸਨ੍ਦਨਂ – ਵਤ੍ਥਂ ਵਿਯ ਚਿਤ੍ਤਂ, ਵਤ੍ਥਸ੍ਸ ਆਗਨ੍ਤੁਕਮਲੇਹਿ ਕਿਲਿਟ੍ਠਭਾਵੋ ਵਿਯ ਚਿਤ੍ਤਸ੍ਸ ਰਾਗਾਦਿਮਲੇਹਿ ਸਂਕਿਲਿਟ੍ਠਭਾਵੋ, ਧੋਵਨਸਿਲਾ ਵਿਯ ਅਨੁਪੁਬ੍ਬੀਕਥਾ, ਉਦਕਂ ਵਿਯ ਸਦ੍ਧਾ, ਉਦਕੇ ਤੇਮੇਤ੍ਵਾ ਊਸਗੋਮਯਛਾਰਿਕਾਭਰੇਹਿ ਕਾਲ਼ਕਪਦੇਸੇ ਸਮ੍ਮਦ੍ਦਿਤ੍ਵਾ ਵਤ੍ਥਸ੍ਸ ਧੋਵਨਪਯੋਗੋ ਵਿਯ ਸਦ੍ਧਾਸਿਨੇਹੇਨ ਤੇਮੇਤ੍ਵਾ ਸਤਿਸਮਾਧਿਪਞ੍ਞਾਹਿ ਦੋਸੇ ਸਿਥਿਲੇ ਕਤ੍ਵਾ ਸੁਤਾਦਿਵਿਧਿਨਾ ਚਿਤ੍ਤਸ੍ਸ ਸੋਧਨੇ ਵੀਰਿਯਾਰਮ੍ਭੋ. ਤੇਨ ਪਯੋਗੇਨ ਵਤ੍ਥੇ ਕਾਲ਼ਕਾਪਗਮੋ ਵਿਯ ਵੀਰਿਯਾਰਮ੍ਭੇਨ ਕਿਲੇਸਵਿਕ੍ਖਮ੍ਭਨਂ, ਰਙ੍ਗਜਾਤਂ ਵਿਯ ਅਰਿਯਮਗ੍ਗੋ, ਤੇਨ ਸੁਦ੍ਧਸ੍ਸ ਵਤ੍ਥਸ੍ਸ ਪਭਸ੍ਸਰਭਾਵੋ ਵਿਯ ਵਿਕ੍ਖਮ੍ਭਿਤਕਿਲੇਸਸ੍ਸ ਚਿਤ੍ਤਸ੍ਸ ਮਗ੍ਗੇਨ ਪਰਿਯੋਦਪਨਨ੍ਤਿ.

ਦਿਟ੍ਠਧਮ੍ਮੋਤਿ ਵਤ੍ਵਾ ਦਸ੍ਸਨਂ ਨਾਮ ਞਾਣਦਸ੍ਸਨਤੋ ਅਞ੍ਞਮ੍ਪਿ ਅਤ੍ਥੀਤਿ ਤਨ੍ਨਿਵਤ੍ਤਨਤ੍ਥਂ ‘‘ਪਤ੍ਤਧਮ੍ਮੋ’’ਤਿ ਵੁਤ੍ਤਂ. ਪਤ੍ਤਿ ਚ ਞਾਣਸਮ੍ਪਤ੍ਤਿਤੋ ਅਞ੍ਞਾਪਿ ਵਿਜ੍ਜਤੀਤਿ ¶ ਤਤੋ ਵਿਸੇਸਨਤ੍ਥਂ ‘‘ਵਿਦਿਤਧਮ੍ਮੋ’’ਤਿ ਵੁਤ੍ਤਂ. ਸਾ ਪਨੇਸਾ ਵਿਦਿਤਧਮ੍ਮਤਾ ਧਮ੍ਮੇਸੁ ਏਕਦੇਸਨਾਪਿ ਹੋਤੀਤਿ ਨਿਪ੍ਪਦੇਸਤੋ ਵਿਦਿਤਭਾਵਂ ਦਸ੍ਸੇਤੁਂ ‘‘ਪਰਿਯੋਗਾਲ਼੍ਹਧਮ੍ਮੋ’’ਤਿ ਵੁਤ੍ਤਂ. ਤੇਨਸ੍ਸ ਸਚ੍ਚਾਭਿਸਮ੍ਬੋਧਂਯੇਵ ਦੀਪੇਤਿ. ਮਗ੍ਗਞਾਣਞ੍ਹਿ ਏਕਾਭਿਸਮਯਵਸੇਨ ਪਰਿਞ੍ਞਾਦਿਕਿਚ੍ਚਂ ਸਾਧੇਨ੍ਤਂ ਨਿਪ੍ਪਦੇਸੇਨ ਚਤੁਸਚ੍ਚਧਮ੍ਮਂ ਸਮਨ੍ਤਤੋ ਓਗਾਹਨ੍ਤਂ ਨਾਮ ਹੋਤਿ. ਤੇਨਾਹ – ‘‘ਦਿਟ੍ਠੋ ਅਰਿਯਸਚ੍ਚਧਮ੍ਮੋ ਏਤੇਨਾਤਿ ਦਿਟ੍ਠਧਮ੍ਮੋ’’ਤਿ. ਤਿਣ੍ਣਾ ਵਿਚਿਕਿਚ੍ਛਾਤਿ ਸਪ੍ਪਟਿਭਯਕਨ੍ਤਾਰਸਦਿਸਾ ਸੋਲ਼ਸਵਤ੍ਥੁਕਾ ਅਟ੍ਠਵਤ੍ਥੁਕਾ ਚ ਤਿਣ੍ਣਾ ਵਿਚਿਕਿਚ੍ਛਾ ਤਿਣ੍ਣਵਿਚਿਕਿਚ੍ਛਾ. ਵਿਗਤਕਥਂਕਥੋਤਿ ਪਵਤ੍ਤਿਆਦੀਸੁ ‘‘ਏਵਂ ਨੁ ਖੋ, ਕਿਂ ਨੁ ਖੋ’’ਤਿ ਏਵਂ ਪਵਤ੍ਤਿਕਾ ਵਿਗਤਾ ਸਮੁਚ੍ਛਿਨ੍ਨਾ ਕਥਂਕਥਾ. ਸਾਰਜ੍ਜਕਰਾਨਂ ਪਾਪਧਮ੍ਮਾਨਂ ਪਹੀਨਤ੍ਤਾ ਤਪ੍ਪਟਿਪਕ੍ਖੇਸੁ ਸੀਲਾਦਿਗੁਣੇਸੁ ਸੁਪ੍ਪਤਿਟ੍ਠਿਤਤ੍ਤਾ ਵੇਸਾਰਜ੍ਜਂ ਵਿਸਾਰਦਭਾਵਂ ਵੇਯ੍ਯਤ੍ਤਿਯਂ ਪਤ੍ਤੋ. ਅਤ੍ਤਨਾ ਏਵ ਪਚ੍ਚਕ੍ਖਤੋ ਦਿਟ੍ਠਤ੍ਤਾ ਨ ਤਸ੍ਸ ਪਰੋ ਪਚ੍ਚੇਤਬ੍ਬੋ ਅਤ੍ਥੀਤਿ ਅਪਰਪ੍ਪਚ੍ਚਯੋ.

੭੧. ਪਣ੍ਡਿਤੋਤਿ ਪਞ੍ਞਵਾ.

੭੨. ਤੇਨ ਹਿ ਸਮ੍ਮਾਤਿ ਦੋਵਾਰਿਕੇਨ ਸਦ੍ਧਿਂ ਸਲ੍ਲਪਤਿਯੇਵ, ‘‘ਏਤ੍ਥੇਵਾ’’ਤਿ ਤੇਨ ਵੁਤ੍ਤਵਚਨਂ ਸੁਤ੍ਵਾਪਿ ਤਸ੍ਸ ਅਤ੍ਥਂ ਅਸਲ੍ਲਕ੍ਖੇਨ੍ਤੋ. ਕਸ੍ਮਾ? ਪਰਿਦੇਵਤਾਯ. ਤੇਨਾਹ ‘‘ਬਲਵਸੋਕੇਨ ਅਭਿਭੂਤੋ’’ਤਿ.

੭੩. ਤੇਨੇਵਾਤਿ ਯੇਨ ਉਤ੍ਤਰਾਸਙ੍ਗੇਨ ਆਸਨਂ ਸਮ੍ਮਜ੍ਜਤਿ, ਤੇਨੇਵ ਉਦਰੇ ਪਰਿਕ੍ਖਿਪਨ੍ਤੋ ‘‘ਮਾਹਂ ਸਤ੍ਥਾਰਂ ਮਮ ਸਰੀਰੇਨ ਫੁਸਿ’’ਨ੍ਤਿ ਅਨ੍ਤਰਂ ਕਰੋਨ੍ਤੋ ਉਤ੍ਤਰਾਸਙ੍ਗੇਨ ਤਂ ਉਦਰੇ ਪਰਿਕ੍ਖਿਪਨ੍ਤੋ ਪਰਿਗ੍ਗਹੇਤ੍ਵਾ. ‘‘ਦਤ੍ਤਪਞ੍ਞਤ੍ਤ’’ਨ੍ਤਿਆਦੀਸੁ (ਦੀ. ਨਿ. ੧.੧੭੧) ਵਿਯ ਦਤ੍ਤ-ਸਦ੍ਦੋ ਏਤ੍ਥ ਬਾਲਪਰਿਯਾਯੋਤਿ ¶ ਆਹ ‘‘ਜਲ਼ੋਸਿ ਜਾਤੋ’’ਤਿ. ਉਪਟ੍ਠਾਕਸ੍ਸ ਅਞ੍ਞਥਾਭਾਵੇਨਾਤਿ ਪੁਬ੍ਬੇ ਅਤ੍ਤਨੋ ਉਪਟ੍ਠਾਕਸ੍ਸ ਇਦਾਨਿ ਅਨੁਪਟ੍ਠਾਕਭਾਵੇਨ.

੭੫. ਅਵਿਞ੍ਞਾਣਕਂ ਦਾਰੁਸਾਖਾਦਿਮਯਂ. ਬਹਲਬਹਲਂ ਪੀਤਾਵਲੇਪਨਂ ਰਙ੍ਗਜਾਤਨ੍ਤਿ ਅਤਿਵਿਯ ਬਹਲਂ ਪੀਤਵਣ੍ਣਮਞ੍ਜਿਟ੍ਠਆਦਿਅਵਲੇਪਨਰਜਨਂ. ਘਟ੍ਟੇਤ੍ਵਾ ਉਪ੍ਪਾਦਿਤਚ੍ਛਵਿਂ, ਯਾ ਰਙ੍ਗਂ ਪਿਵਤਿ. ਨਿਲ੍ਲੋਮਤਨ੍ਤਿ ਪੁਨਪ੍ਪੁਨਂ ਅਨੁਲਿਮ੍ਪਨੇਨ. ਖਣ੍ਡਖਣ੍ਡਿਤਨ੍ਤਿ ਖਣ੍ਡਖਣ੍ਡਿਤਭਾਵਂ. ਰਙ੍ਗਕ੍ਖਮੋ ਰਜਨਿਯੋ. ਤੇਨਾਹ ‘‘ਰਾਗਮਤ੍ਤਂ ਜਨੇਤੀ’’ਤਿ. ਅਨੁਯੋਗਨ੍ਤਿ ਚੋਦਨਂ. ਵੀਮਂਸਨ੍ਤਿ ਵਿਚਾਰਣਂ. ਥੁਸੇ ਕੋਟ੍ਟੇਤ੍ਵਾ ਤਣ੍ਡੁਲਪਰਿਯੇਸਨਂ ¶ ਵਿਯ ਕਦਲਿਯਂ ਸਾਰਪਰਿਯੇਸਨਂ ਵਿਯ ਚ ਨਿਗਣ੍ਠਵਾਦੇ ਸਾਰਵੀਮਂਸਨਂ. ਤਤੋ ਏਵ ਚ ਤਂ ਵੀਮਂਸਨ੍ਤੋ ਰਿਤ੍ਤਕੋ ਤੁਚ੍ਛਕੋਵ ਹੋਤੀਤਿ. ਸਬ੍ਬਮ੍ਪਿ ਬੁਦ੍ਧਵਚਨਂ ਚਤੁਸਚ੍ਚਵਿਨਿਮੁਤ੍ਤਂ ਨਤ੍ਥਿ, ਤਞ੍ਚ ਵੀਮਂਸਿਯਮਾਨਂ ਵਿਞ੍ਞੂਨਂ ਪੀਤਿਸੋਮਨਸ੍ਸਮੇਵ ਜਨੇਤਿ, ਅਤਪ੍ਪਕਞ੍ਚ ਅਸੇਚਨਾਭਾਵੇਨਾਤਿ ਆਹ ‘‘ਚਤੁਸਚ੍ਚਕਥਾ ਹੀ’’ਤਿਆਦਿ. ਯਥਾ ਯਥਾਤਿ ਯਦਿ ਖਨ੍ਧਮੁਖੇਨ ਯਦਿ ਧਾਤਾਯਤਨਾਦੀਸੁ ਅਞ੍ਞਤਰਮੁਖੇਨ ਬੁਦ੍ਧਵਚਨਂ ਓਗਾਹਿਸ੍ਸਤਿ, ਤਥਾ ਤਥਾ ਗਮ੍ਭੀਰਞਾਣਾਨਂਯੇਵ ਗੋਚਰਭਾਵਤੋ ਗਮ੍ਭੀਰਮੇਵ ਹੋਤਿ. ਯੋ ਚੇਤ੍ਥ ਪਣ੍ਡਿਤੋ ਨਿਪੁਣੋ ਕਤਪਰਪ੍ਪਵਾਦੋ ਪਣਿਧਾਯ ਸਬ੍ਬਥਾਮੇਨ ਚੋਦਨਂ ਆਰਮ੍ਭਤਿ ਤਸ੍ਸ ਚੋਦਨਾ ਕੇਸਗ੍ਗਮਤ੍ਤਮ੍ਪਿ ਚਾਲੇਤੁਂ ਨ ਸਕ੍ਕੋਤਿ. ਪੁਨ ਸੁਚਿਰਮ੍ਪਿ ਕਾਲਂ ਵਿਚਾਰੇਨ੍ਤੇਸੁਪਿ ਵਿਮਦ੍ਦਕ੍ਖਮਤੋ, ਏਵਂ ਤਥਾਗਤਵਾਦੋ ਸ੍ਵਾਖ੍ਯਾਤਭਾਵਤੋਤਿ ਆਹ ‘‘ਅਨੁਯੋਗਕ੍ਖਮੋ ਵਿਮਜ੍ਜਨਕ੍ਖਮੋ ਚਾ’’ਤਿ.

੭੬. ਵਿਸਯਪਰਿਞ੍ਞਾਣੇਨ ਦਹਤਿ ਪਟਿਪਕ੍ਖੇ ਸੋਧੇਤੀਤਿ ਧੀਰੋ, ਸ੍ਵਾਯਮਸ੍ਸ ਧੀਰਭਾਵੋ ਸਬ੍ਬਸੋ ਸਮ੍ਮੋਹਵਿਦ੍ਧਂਸਨਤਾਯਾਤਿ ਆਹ – ‘‘ਯਾ ਪਞ੍ਞਾ…ਪੇ… ਤੇਨ ਸਮਨ੍ਨਾਗਤਸ੍ਸਾ’’ਤਿ. ਪਭਿਨ੍ਨਖੀਲਸ੍ਸਾਤਿ ਸਮੁਚ੍ਛਿਨ੍ਨਸਬ੍ਬਚੇਤੋਖੀਲਸ੍ਸ, ਕਿਲੇਸਮਚ੍ਚੁਮਾਰਵਿਜਯੇਨੇਵ ਅਭਿਸਙ੍ਖਾਰਖਨ੍ਧਮਾਰਾ ਜਿਤਾਵ ਹੋਨ੍ਤੀਤਿ ਤੇਸਂ ਦ੍ਵਿਨ੍ਨਂ ਇਧ ਅਗ੍ਗਹਣਂ. ਈਘ-ਸਦ੍ਦੋ ਦੁਕ੍ਖਪਰਿਯਾਯੋਤਿ ਆਹ ‘‘ਨਿਦ੍ਦੁਕ੍ਖਸ੍ਸਾ’’ਤਿ. ਤਤ੍ਥ ਸਉਪਾਦਿਸੇਸਨਿਬ੍ਬਾਨਪ੍ਪਤ੍ਤਿਯਾ ਕਿਲੇਸੇਨ ਨਿਦ੍ਦੁਕ੍ਖਤਾ, ਅਨੁਪਾਦਿਸੇਸਨਿਬ੍ਬਾਨਪ੍ਪਤ੍ਤਿਯਾ ਵਿਪਾਕਦੁਕ੍ਖੇਨ ਨਿਦ੍ਦੁਕ੍ਖਤਾ. ਰਜ੍ਜਨਦੁਸ੍ਸਨਮੁਯ੍ਹਨਾਦਿਵਸੇਨ ਵਿਵਿਧਂ ਈਸਨਤੋ ਵੀਸਂ, ਵੀਸਮੇਵ ਵੇਸਂ, ਰਾਗਾਦੀਤਿ ਆਹ – ‘‘ਵੇਸਨ੍ਤਰਸ੍ਸਾਤਿ ਰਾਗਾਦਿਵੀਸਂ ਤਰਿਤ੍ਵਾ ਵਿਤਰਿਤ੍ਵਾ ਠਿਤਸ੍ਸਾ’’ਤਿ.

ਤੁਸਿਤਸ੍ਸਾਤਿ ਕਰੁਣਾਯਨਵਸੇਨ ਤੁਸਿਯਾ ਇਤਸ੍ਸ ਸਂਵਤ੍ਤਸ੍ਸ. ਏਵਂ ਸਤਿ ‘‘ਮੁਦਿਤਸ੍ਸਾ’’ਤਿ ਇਦਂ ਪੁਨਰੁਤ੍ਤਮੇਵ ਹੋਤਿ. ਮਨੁਜਸ੍ਸਾਤਿ ਪਠਮਾਯ ਜਾਤਿਯਾ ਭਗਵਾ ਮਨੁਸ੍ਸਜਾਤਿਯੋ ਹੁਤ੍ਵਾ ਵੁਤ੍ਤਾਨਂ ਵਕ੍ਖਮਾਨਾਨਞ੍ਚ ਵਸੇਨ ਸਦੇਵਕਂ ਅਭਿਭਵਿਤ੍ਵਾ ਠਿਤੋ ਅਚ੍ਛਰਿਯੋ ਭਗਵਾਤਿ ਦਸ੍ਸੇਤਿ. ਸਦੇਵਕਂ ਲੋਕਂ ਸਂਸਾਰਤੋ ਨਿਬ੍ਬਾਨਸੁਖਂ ਨਰਤਿ ਨੇਤਿ ਪਾਪੇਤੀਤਿ ਨਰੋ, ਨਾਯਕੋਤਿ ਅਤ੍ਥੋ, ਤਸ੍ਸ ਨਰਸ੍ਸ, ਤੇਨਾਹ ¶ ‘‘ਪੁਨਰੁਤ੍ਤ’’ਨ੍ਤਿ. ‘‘ਮਨੁਜਸ੍ਸਾ’’ਤਿ ਵਤ੍ਵਾ ‘‘ਨਰਸ੍ਸਾ’’ਤਿ ਪੁਨਰੁਤ੍ਤਂ ਪਦਂ. ਅਤ੍ਥਵਸੇਨ ਅਞ੍ਞਥਾ ਵੁਚ੍ਚਮਾਨੇ ਏਕੇਕਗਾਥਾਯ ਦਸਗੁਣਾ ਨਪ੍ਪਹੋਨ੍ਤਿ, ਨ ਪੂਰੇਨ੍ਤੀਤਿ ਅਤ੍ਥੋ.

ਵਿਨੇਤੀਤਿ ਵਿਨਯੋ, ਵਿਨਯੋ ਏਵ ਵੇਨੇਯਿਕੋਤਿ ਆਹ ‘‘ਸਤ੍ਤਾਨਂ ਵਿਨਾਯਕਸ੍ਸਾ’’ਤਿ. ਵਿਞ੍ਞੂਨਂ ਰੁਚਿਂ ਰਾਤਿ, ਈਰੇਤੀਤਿ ਵਾ ਰੁਚਿਰੋ, ਸ੍ਵਾਯਮਸ੍ਸ ਰੁਚਿਰਭਾਵੋ ¶ ਕੁਸਲਤਾਯਾਤਿ ਆਹ ‘‘ਸੁਚਿਧਮ੍ਮਸ੍ਸਾ’’ਤਿ. ਪਭਾਸਕਸ੍ਸਾਤਿ ਞਾਣਾਲੋਕੇਨ ਪਭਸ੍ਸਰਭਾਵਕਰਸ੍ਸ. ਨਿਸ੍ਸਙ੍ਗਸ੍ਸਾਤਿ ਅਟ੍ਠਸੁਪਿ ਪਰਿਸਾਸੁ, ਸਦੇਵੇ ਵਾ ਸਬ੍ਬਸ੍ਮਿਂ ਲੋਕੇ ਅਗ੍ਗਣ੍ਹਾਪਨਪਰਿਚ੍ਚਾਗੇਨ ਨਿਸ੍ਸਟਸ੍ਸ. ਗਮ੍ਭੀਰਗੁਣਸ੍ਸਾਤਿ ਪਰੇਸਂ ਞਾਣੇਨ ਅਪ੍ਪਤਿਟ੍ਠਭਾਵਾ ਗਮ੍ਭੀਰਗੁਣਸ੍ਸ. ਤੇਨਾਹ ਭਗਵਾ – ‘‘ਅਤ੍ਥਿ, ਭਿਕ੍ਖਵੇ, ਅਞ੍ਞੇਵ ਧਮ੍ਮਾ ਗਮ੍ਭੀਰਾ’’ਤਿਆਦਿ (ਦੀ. ਨਿ. ੧.੨੮). ਅਰਿਯਾਯ ਵਾ ਤੁਣ੍ਹੀਭਾਵੇਨ ਮੋਨਪ੍ਪਤ੍ਤਸ੍ਸ. ਧਮ੍ਮੇ ਠਿਤਸ੍ਸਾਤਿ ਧਮ੍ਮਕਾਯੇ ਸੁਪ੍ਪਤਿਟ੍ਠਿਤਸ੍ਸ. ਸਂਵੁਤਤ੍ਤਸ੍ਸਾਤਿ ਅਰਕ੍ਖਿਯਕਾਯਸਮਾਚਾਰਾਦਿਤਾਯ ਸਂਵੁਤਸਭਾਵਸ੍ਸ.

ਆਗੁਂ ਨ ਕਰੋਤੀਤਿਆਦੀਹਿ ਚਤੂਹਿ ਕਾਰਣੇਹਿ, ਪਨ੍ਤਸੇਨਾਸਨਸ੍ਸਾਤਿ ਵਿਵਿਤ੍ਤਸੇਨਾਸਨਸ੍ਸ. ਪਟਿਮਨ੍ਤਨਪਞ੍ਞਾਯਾਤਿ ਸਬ੍ਬਪਰਪ੍ਪਵਾਦਾਨਂ ਵਿਪਰਾਵਤ੍ਤਮਨ੍ਤਨਪਞ੍ਞਾਯ. ਮੋਨਂ ਵੁਚ੍ਚਤਿ ਞਾਣਂ ਸਬ੍ਬਤੋ ਕਿਲੇਸਾਨਂ ਨਿਧੁਨਨਤੋ.

ਇਸਿਸਤ੍ਤਮਸ੍ਸਾਤਿ ਸਬ੍ਬਇਸੀਸੁ ਜੇਟ੍ਠਸ੍ਸ ਸਾਧੁਤਮਸ੍ਸ. ਸੇਟ੍ਠਪ੍ਪਤ੍ਤਸ੍ਸਾਤਿ ਸੇਟ੍ਠਂ ਉਤ੍ਤਮਂ ਸਮ੍ਮਾਸਮ੍ਬੋਧਿਂ ਪਤ੍ਤਸ੍ਸ. ਅਕ੍ਖਰਾਦੀਨੀਤਿ ਅਕ੍ਖਰਪਦਬ੍ਯਞ੍ਜਨਾਕਾਰ-ਨਿਰੁਤ੍ਤਿਨਿਦ੍ਦੇਸ-ਸਂਕਾਸਨਪਕਾਸਨ-ਵਿਵਰਣ-ਵਿਭਜਨੁਤ੍ਤਾਨੀਕਰਣਾਨੀਤਿ ਬ੍ਯਞ੍ਜਨਤ੍ਥਪਦਾਨਿ. ਸਮੋਧਾਨੇਤ੍ਵਾ ਵਿਨੇਯ੍ਯਜ੍ਝਾਸਯਾਨੁਰੂਪਂ ਪਕਾਸਨਤੋ ਕਥਨਤੋ ਪਦਕਸ੍ਸ. ਪੁਰਿ-ਸਦ੍ਦੋ ‘‘ਪੁਬ੍ਬੇ’’ਤਿ ਇਮਿਨਾ ਸਮਾਨਤ੍ਥੋਤਿ ਆਹ – ‘‘ਪੁਰਿਨ੍ਦਦਸ੍ਸਾਤਿ ਸਬ੍ਬਪਠਮਂ ਧਮ੍ਮਦਾਨਦਾਯਕਸ੍ਸਾ’’ਤਿ. ਭਗਵਾ ਅਸਯ੍ਹਂ ਸਹਿਤੁਂ ਸਮਤ੍ਥੋਤਿ ਆਹ ‘‘ਸਮਤ੍ਥਸ੍ਸਾ’’ਤਿ. ਤੇਨਾਹ – ‘‘ਤਥਾਗਤਂ ਬੁਦ੍ਧਮਸਯ੍ਹਸਾਹਿਨ’’ਨ੍ਤਿ (ਇਤਿਵੁ. ੩੮). ਤੇ ਪਤ੍ਤਸ੍ਸਾਤਿ ਤੇ ਗੁਣੇ ਅਨਵਸੇਸਤੋ ਪਤ੍ਤਸ੍ਸ. ਵਿਤ੍ਥਾਰੇਤ੍ਵਾ ਸਂਕਿਲੇਸਵੋਦਾਨਧਮ੍ਮਂ ਬ੍ਯਾਕਰੋਤੀਤਿ ਬ੍ਯਾਕਰਣੋ, ਬ੍ਯਾਕਰਣੋ ਏਵ ਵੇਯ੍ਯਾਕਰਣੋ. ਤਨ੍ਤਿਪਦਨ੍ਤਿ ਤਨ੍ਤਿਂ ਆਰੋਪੇਤ੍ਵਾ ਠਪਿਤਂ ਪਦਂ.

ਤਣ੍ਹਾਬਨ੍ਧਨੇਨ ਸਬ੍ਬੇਨ ਵਾ ਕਿਲੇਸਬਨ੍ਧਨੇਨ ਅਬਦ੍ਧਸ੍ਸ. ਮਹਾਪਞ੍ਞਾਯਾਤਿ ਮਹਾਨੁਭਾਵਾਯ ਪਞ੍ਞਾਯ, ਮਹਾਵਿਸਯਾਯ ਵਾ ਪਞ੍ਞਾਯ. ਸਬ੍ਬਾ ਹਿ ਭਗਵਤੋ ਪਞ੍ਞਾ ਮਹਾਨੁਭਾਵਾ, ਯਥਾਸਕਂ ਵਿਸਯੇ ਮਹਾਵਿਸਯਾ ਚ ਏਕਾਦਿਵਸੇਨ ਅਨਵਸੇਸਤੋ ਮਹਾਵਿਸਯਾ ਨਾਮ ਸਬ੍ਬਞ੍ਞੁਤਾਵ. ਆਨੁਭਾਵਦਸ੍ਸਨਟ੍ਠੇਨਾਤਿ ਅਚ੍ਛਰਿਯਾਚਿਨ੍ਤੇਯ੍ਯਾਪਰਿਮੇਯ੍ਯਸ੍ਸ ਅਤ੍ਤਨੋ ਆਨੁਭਾਵਸ੍ਸ ਲੋਕਸ੍ਸ ਦਸ੍ਸਨਟ੍ਠੇਨ ¶ . ਯਕ੍ਖਸ੍ਸਾਤਿ ਵਾ ਲੋਕੇਨ ਪੂਜਨੀਯਸ੍ਸ ¶ . ਅਯਂ ਉਪਾਸਕੋ ਖੁਜ੍ਜੁਤ੍ਤਰਾ ਵਿਯ ਉਪਾਸਿਕਾ ਸੇਖਪਟਿਸਮ੍ਭਿਦਾਪ੍ਪਤ੍ਤੋਤਿ ਆਹ ‘‘ਸੋਤਾਪਤ੍ਤਿਮਗ੍ਗੇਨੇਵ ਪਟਿਸਮ੍ਭਿਦਾ ਆਗਤਾ’’ਤਿ. ਕਿਲੇਸਪ੍ਪਹਾਨਵਣ੍ਣਂ ਕਥੇਨ੍ਤੋਤਿ ਕਿਲੇਸਪ੍ਪਹਾਨਂ ਵਿਸਯਂ ਨਿਮਿਤ੍ਤਂ ਕਤ੍ਵਾ ਵਣ੍ਣਂ ਕਥੇਨ੍ਤੋ.

੭੭. ਸਮ੍ਪਿਣ੍ਡਿਤਾਤਿ ਸਨ੍ਨਿਚਿਤਾ, ਗਨ੍ਥਿਤਾਤਿ ਅਤ੍ਥੋ. ਇਮੇ ਸਤ੍ਤਾਤਿ ਯਂ ਯਦੇਵ ਪਰਿਬ੍ਭਮਨ੍ਤਾ ਸਤ੍ਤਾ. ਅਤ੍ਤਨੋਵ ਚਿਨ੍ਤਯਨ੍ਤੀਤਿ ਅਵੀਤਤਣ੍ਹਤਾਯ ਸਕਂਯੇਵ ਪਯੋਜਨਂ ਚਿਨ੍ਤੇਨ੍ਤਿ. ਤਥਾ ਹਿ ਮਤੇ ਞਾਤਕੇ ਅਨੁਸੋਚਨ੍ਤਾਪਿ ਤੇਹਿ ਸਾਧੇਤਬ੍ਬਸ੍ਸ ਅਤ੍ਤਨੋ ਪਯੋਜਨਸ੍ਸੇਵ ਵਸੇਨ ਅਨੁਸੋਚਨ੍ਤਿ. ਉਣ੍ਹਂ ਅਹੋਸੀਤਿ ਬਲਵਤਾ ਚਿਤ੍ਤਸ੍ਸ ਸਨ੍ਤਾਪੇਨ ਸਨ੍ਤਤ੍ਤਂ ਅਬ੍ਭਨ੍ਤਰਂ ਹਦਯਟ੍ਠਾਨਂ ਖਦਿਰਙ੍ਗਾਰਸਨ੍ਤਾਪਿਤਂ ਵਿਯ ਉਣ੍ਹਂ ਅਹੋਸਿ. ਤੇਨਾਹ ‘‘ਲੋਹਿਤਂ ਵਿਲੀਯਿਤ੍ਥਾ’’ਤਿ. ਪਤ੍ਤਮਤ੍ਤਨ੍ਤਿ ਏਕਪਤ੍ਤਪੂਰਮਤ੍ਤਂ. ਅਭਿਸਮਯਸਾਧਿਕਾਯ ਚਤੁਸਚ੍ਚਦੇਸਨਾਯ ਸਙ੍ਖੇਪੇਨੇਵ ਦੇਸਿਤਤ੍ਤਾ ਆਹ – ‘ਉਗ੍ਘਟਿਤਞ੍ਞੁਪੁਗ੍ਗਲਸ੍ਸ ਵਸੇਨ ਧਮ੍ਮਦੇਸਨਾ ਪਰਿਨਿਟ੍ਠਿਤਾ’’ਤਿ.

ਉਪਾਲਿਸੁਤ੍ਤਵਣ੍ਣਨਾਯ ਲੀਨਤ੍ਥਪ੍ਪਕਾਸਨਾ ਸਮਤ੍ਤਾ.

੭. ਕੁਕ੍ਕੁਰਵਤਿਕਸੁਤ੍ਤਵਣ੍ਣਨਾ

੭੮. ਕੋਲਿਯੇਸੂਤਿ ¶ ਬਹੁਵਚਨਵਸੇਨਾਯਂ ਪਾਲ਼ਿ ਆਗਤਾ. ਏਵਂਨਾਮਕੇ ਜਨਪਦੇਤਿ ਅਤ੍ਥਵਚਨਂ ਕਸ੍ਮਾ ਵੁਤ੍ਤਨ੍ਤਿ ਆਹ ‘‘ਸੋ ਹੀ’’ਤਿਆਦਿ. ਨ ਨਿਯਮਿਤੋਤਿ ‘‘ਅਸੁਕਮ੍ਹਿ ਨਾਮ ਵਿਹਾਰੇ’’ਤਿ ਨ ਨਿਯਮੇਤ੍ਵਾ ਵੁਤ੍ਤੋ. ਸੇਨਾਸਨੇਯੇਵਾਤਿ ਆਵਾਸੇਯੇਵ, ਨ ਰੁਕ੍ਖਮੂਲਾਦਿਕੇ. ਵੇਸਕਿਰਿਯਾ ਘਾਸਗ੍ਗਹਣਾਦਿਨਾ ਸਮਾਦਾਤਬ੍ਬਟ੍ਠੇਨ ਗੋਵਤਂ, ਤਸ੍ਮਿਂ ਨਿਯੁਤ੍ਤੋ ਗੋਵਤਿਕੋ. ਤੇਨਾਹ ‘‘ਸਮਾਦਿਨ੍ਨਗੋਵਤੋ’’ਤਿ. ਯਂ ਸਨ੍ਧਾਯਾਹੁ ਵੇਦਵੇਦਿਨੋ – ‘‘ਗਚ੍ਛਂ ਭਕ੍ਖੇਤਿ, ਤਿਟ੍ਠਂ ਮੁਤ੍ਤੇਤਿ, ਉਪਾਹਾ ਉਦਕਂ ਧੂਪੇਤਿ, ਤਿਣਾਨਿ ਛਿਨ੍ਦਤੀ’’ਤਿਆਦਿ. ਅਯਂ ਅਚੇਲੋਤਿ ਅਚੇਲਕਪਬ੍ਬਜ੍ਜਾਵਸੇਨ ਅਚੇਲੋ, ਪੁਰਿਮੋ ਪਨ ਗੋਵਤਿਕੋ ਕੁਕ੍ਕੁਰਵਤਿਕੋਤਿ ਏਤ੍ਥ ਵੁਤ੍ਤਨਯਾਨੁਸਾਰੇਨ ਅਤ੍ਥੋ ਵਤ੍ਤਬ੍ਬੋ. ਪਲਿਕੁਣ੍ਠਿਤ੍ਵਾਤਿ ਉਭੋ ਹਤ੍ਥੇ ਉਭੋ ਪਾਦੇ ਚ ਸਮਿਞ੍ਜਿਤ੍ਵਾ. ‘‘ਉਕ੍ਕੁਟਿਕੋ ਹੁਤ੍ਵਾ’’ਤਿਪਿ ਵਦਨ੍ਤਿ. ਗਮਨਂ ਨਿਪ੍ਫਜ੍ਜਨਂ ਗਤੀਤਿ ਆਹ – ‘‘ਕਾ ¶ ਗਤੀਤਿ ਕਾ ਨਿਪ੍ਫਤ੍ਤੀ’’ਤਿ. ਨਿਪ੍ਫਤ੍ਤਿਪਰਿਯੋਸਾਨਾ ਹਿ ਵਿਪਾਕਧਮ੍ਮਪ੍ਪਵਤ੍ਤਿ. ਕਤੂਪਚਿਤਕਮ੍ਮਵਸੇਨ ਅਭਿਸਮ੍ਪਰੇਤਿ ਏਤ੍ਥਾਤਿ ਅਭਿਸਮ੍ਪਰਾਯੋ, ਪਰਲੋਕੋ. ਤਤ੍ਥਸ੍ਸ ਚ ਨਿਪ੍ਫਤ੍ਤਿਂ ਪੁਚ੍ਛਤੀਤਿ ਆਹ – ‘‘ਅਭਿਸਮ੍ਪਰਾਯਮ੍ਹਿ ਕਤ੍ਥ ਨਿਬ੍ਬਤ੍ਤੀ’’ਤਿ. ਕੁਕ੍ਕੁਰਵਤਸਮਾਦਾਨਨ੍ਤਿ ਕੁਕ੍ਕੁਰਭਾਵਸਮਾਦਾਨਂ, ‘‘ਅਜ੍ਜ ਪਟ੍ਠਾਯ ਅਹਂ ਕੁਕ੍ਕੁਰੋ’’ਤਿ ਕੁਕ੍ਕੁਰਭਾਵਾਧਿਟ੍ਠਾਨਂ.

੭੯. ਪਰਿਪੁਣ੍ਣਨ੍ਤਿ ਯਤ੍ਤਕਾ ਕੁਕ੍ਕੁਰਵਿਕਾਰਾ, ਤੇਹਿ ਪਰਿਪੁਣ੍ਣਂ. ਤੇਨਾਹ ‘‘ਅਨੂਨ’’ਨ੍ਤਿ. ਅਬ੍ਬੋਕਿਣ੍ਣਨ੍ਤਿ ਤੇਹਿ ਅਵੋਮਿਸ੍ਸਂ. ਕੁਕ੍ਕੁਰਾਚਾਰਨ੍ਤਿ ਕੁਕ੍ਕੁਰਾਨਂ ਗਮਨਾਕਾਰੋਤਿਆਦਿਆਚਾਰੇਨ ਕੁਕ੍ਕੁਰਭਾਵਾਧਿਟ੍ਠਾਨਚਿਤ੍ਤਮਾਹ. ਤਥਾ ਤਥਾ ਆਕਪ੍ਪੇਤਬ੍ਬਤੋ ਆਕਪ੍ਪੋ, ਪਵਤ੍ਤਿਆਕਾਰੋ. ਸੋ ਪਨੇਤ੍ਥ ਗਮਨਾਦਿਕੋਤਿ ਆਹ ‘‘ਕੁਕ੍ਕੁਰਾਨਂ ਗਮਨਾਕਾਰੋ’’ਤਿਆਦਿ. ਆਚਾਰੇਨਾਤਿ ਕੁਕ੍ਕੁਰਸੀਲਾਚਾਰੇਨ. ਵਤਸਮਾਦਾਨੇਨਾਤਿ ਕੁਕ੍ਕੁਰਵਤਾਧਿਟ੍ਠਾਨੇਨ. ਕੁਕ੍ਕੁਰਚਰਿਯਾਦਿਯੇਵ ਦੁਕ੍ਕਰਤਪਚਰਣਂ. ਤੇਨ ਗਤਿਵਿਪਰਿਯੇਸਾਕਾਰੇਨ ਪਵਤ੍ਤਾ ਲਦ੍ਧਿ. ਅਸ੍ਸ ਕੁਕ੍ਕੁਰਵਤਿਕਸ੍ਸ ਅਞ੍ਞਾ ਗਤਿ ਨਤ੍ਥੀਤਿ ਇਤਰਗਤਿਂ ਪਟਿਕ੍ਖਿਪਤਿ, ਇਤਰਾਸਂ ਪਨ ਸਮ੍ਭਵੋ ਏਵ ਨਤ੍ਥੀਤਿ. ਨਿਪਜ੍ਜਮਾਨਨ੍ਤਿ ਵਤਸੀਲਾਦੀਨਂ ਸਂਗੋਪਨਵਸੇਨ ਸਿਜ੍ਝਮਾਨਂ. ਯਥਾ ਸਕਮ੍ਮਕਧਾਤੁਸਦ੍ਦਾ ਅਤ੍ਥਵਿਸੇਸਵਸੇਨ ਅਕਮ੍ਮਕਾ ਹੋਨ੍ਤਿ ‘‘ਵਿਬੁਦ੍ਧੋ ਪੁਰਿਸੋ ਵਿਬੁਦ੍ਧੋ ਕਮਲਸਣ੍ਡੋ’’ਤਿ, ਏਵਂ ਅਤ੍ਥਵਿਸੇਸਵਸੇਨ ਅਕਮ੍ਮਕਾਪਿ ਸਕਮ੍ਮਕਾ ਹੋਨ੍ਤੀਤਿ ਦਸ੍ਸੇਨ੍ਤੋ ‘‘ਨ ਪਰਿਦੇਵਾਮਿ ਨ ਅਨੁਤ੍ਥੁਨਾਮੀ’’ਤਿਆਦਿਮਾਹ. ਅਨੁਤ੍ਥੁਨਸਦ੍ਦੋ ਚ ਸਕਮ੍ਮਕਵਸੇਨ ਪਯੁਜ੍ਜਤਿ ‘‘ਪੁਰਾਣਾਨਿ ਅਨੁਤ੍ਥੁਨ’’ਨ੍ਤਿਆਦੀਸੁ. ਅਯਞ੍ਚੇਤ੍ਥ ਪਯੋਗੋਤਿ ਇਮਿਨਾ ਗਾਥਾਯਞ੍ਚ ਅਨੁਤ੍ਥੁਨਨਰੋਦਨਂ ਅਧਿਪ੍ਪੇਤਨ੍ਤਿ ਦਸ੍ਸੇਤਿ.

੮੦. ਵੁਤ੍ਤਨਯੇਨੇਵਾਤਿ ¶ ਇਮਿਨਾ ਗੋਵਤਨ੍ਤਿ ਗੋਵਤਸਮਾਦਾਨਂ. ਗੋਸੀਲਨ੍ਤਿ ਗਵਾਚਾਰਂ. ਗੋਚਿਤ੍ਤਨ੍ਤਿ ‘‘ਅਜ੍ਜ ਪਟ੍ਠਾਯ ਗੋਹਿ ਕਾਤਬ੍ਬਂ ਕਰਿਸ੍ਸਾਮੀ’’ਤਿ ਉਪ੍ਪਨ੍ਨਚਿਤ੍ਤਨ੍ਤਿ ਇਮਮਤ੍ਥਂ ਅਤਿਦਿਸਤਿ. ਗ੍ਵਾਕਪ੍ਪੇ ਪਨ ਵਤ੍ਤਬ੍ਬਂ ਅਵਸਿਟ੍ਠਂ ‘‘ਕੁਕ੍ਕੁਰਾਕਪ੍ਪੇ ਵੁਤ੍ਤਸਦਿਸਮੇਵਾ’’ਤਿ ਇਮਿਨਾਵ ਅਤਿਦਿਟ੍ਠਂ, ਵਿਸਿਟ੍ਠਞ੍ਚ ਯਥਾ ਪਨ ਤਤ੍ਥਾਤਿਆਦਿਨਾ ਵੁਤ੍ਤਮੇਵ. ਯਂ ਪਨੇਤ੍ਥ ਵਤ੍ਤਬ੍ਬਂ, ਤਂ ਕੁਕ੍ਕੁਰਵਤਾਦੀਸੁ ਵੁਤ੍ਤਨਯਮੇਵ.

੮੧. ਏਕਚ੍ਚਕਮ੍ਮਕਿਰਿਯਾਵਸੇਨਾਤਿ ਏਕਚ੍ਚਸ੍ਸ ਅਕੁਸਲਕਮ੍ਮਸ੍ਸ ਕੁਸਲਕਮ੍ਮਸ੍ਸ ਕਰਣਪ੍ਪਸਙ੍ਗੇਨ. ਇਮੇਸਨ੍ਤਿ ਗੋਵਤਿਕਕੁਕ੍ਕੁਰਵਤਿਕਾਨਂ. ਕਿਰਿਯਾਤਿ ਗੋਵਤਭਾਵਨਾਦਿਵਸੇਨ ਪਵਤ੍ਤਾ ਕਿਰਿਯਾ. ਪਾਕਟਾ ਭਵਿਸ੍ਸਤੀਤਿ ‘‘ਇਮਸ੍ਮਿਂ ਕਮ੍ਮਚਤੁਕ੍ਕੇ ਇਦਂ ਨਾਮ ਕਮ੍ਮਂ ਭਜਤੀ’’ਤਿ ਪਾਕਟਾ ਭਵਿਸ੍ਸਤਿ.

ਕਾਲ਼ਕਨ੍ਤਿ ¶ (ਅ. ਨਿ. ਟੀ. ੨.੪.੨੩੨) ਮਲੀਨਂ, ਚਿਤ੍ਤਸ੍ਸ ਅਪਭਸ੍ਸਰਭਾਵਕਰਣਨ੍ਤਿ ਅਤ੍ਥੋ. ਤਂ ਪਨੇਤ੍ਥ ਕਮ੍ਮਪਥਸਮ੍ਪਤ੍ਤਮੇਵ ਅਧਿਪ੍ਪੇਤਨ੍ਤਿ ਆਹ ‘‘ਦਸਅਕੁਸਲਕਮ੍ਮਪਥ’’ਨ੍ਤਿ. ਕਣ੍ਹਨ੍ਤਿ ਕਣ੍ਹਾਭਿਜਾਤਿਹੇਤੁਤੋ ਵਾ ਕਣ੍ਹਂ. ਤੇਨਾਹ ‘‘ਕਣ੍ਹਵਿਪਾਕ’’ਨ੍ਤਿ. ਅਪਾਯੂਪਪਤ੍ਤਿ ਮਨੁਸ੍ਸੇਸੁ ਚ ਦੋਭਗ੍ਗਿਯਂ ਕਣ੍ਹਵਿਪਾਕੋ, ਯਥਾ ਤਮਭਾਵੋ ਵੁਤ੍ਤੋ, ਏਕਤ੍ਤਨਿਦ੍ਦੇਸੇਨ ਪਨ ‘‘ਅਪਾਯੇ ਨਿਬ੍ਬਤ੍ਤਨਤੋ’’ਤਿ ਵੁਤ੍ਤਂ, ਨਿਬ੍ਬਤ੍ਤਾਪਨਤੋਤਿ ਅਤ੍ਥੋ. ਸੁਕ੍ਕਨ੍ਤਿ ਓਦਾਤਂ, ਚਿਤ੍ਤਸ੍ਸ ਪਭਸ੍ਸਰਭਾਵਕਰਣਨ੍ਤਿ ਅਤ੍ਥੋ, ਸੁਕ੍ਕਾਭਿਜਾਤਿਹੇਤੁਤੋ ਵਾ ਸੁਕ੍ਕਂ. ਤੇਨਾਹ ‘‘ਸੁਕ੍ਕਵਿਪਾਕ’’ਨ੍ਤਿ. ਸਗ੍ਗੂਪਪਤ੍ਤਿ ਮਨੁਸ੍ਸਲੋਕੇ ਸੋਭਗ੍ਗਿਯਞ੍ਚ ਸੁਕ੍ਕਵਿਪਾਕੋ, ਯਥਾ ਚ ਜੋਤਿਭਾਵੋ ਵੁਤ੍ਤੋ, ਏਕਤ੍ਤਨਿਦ੍ਦੇਸੇਨ ਪਨ ‘‘ਸਗ੍ਗੇ ਨਿਬ੍ਬਤ੍ਤਨਤੋ’’ਤਿ ਵੁਤ੍ਤਂ, ਨਿਬ੍ਬਤ੍ਤਾਪਨਤੋਤਿ ਅਤ੍ਥੋ, ਵੋਮਿਸ੍ਸਕਕਮ੍ਮਨ੍ਤਿ ਕਾਲੇਨ ਕਣ੍ਹਂ, ਕਾਲੇਨ ਸੁਕ੍ਕਨ੍ਤਿ ਏਵਂ ਮਿਸ੍ਸਕਵਸੇਨ ਕਤਕਮ੍ਮਂ. ‘‘ਸੁਖਦੁਕ੍ਖਵਿਪਾਕ’’ਨ੍ਤਿ ਵਤ੍ਵਾ ਸੁਖਦੁਕ੍ਖਾਨਂ ਪਵਤ੍ਤਿਆਕਾਰਂ ਦਸ੍ਸੇਤੁਂ ‘‘ਮਿਸ੍ਸਕਕਮ੍ਮਞ੍ਹੀ’’ਤਿਆਦਿ ਵੁਤ੍ਤਂ. ਕਮ੍ਮਸ੍ਸ ਕਣ੍ਹਸੁਕ੍ਕਸਮਞ੍ਞਾ ਕਣ੍ਹਸੁਕ੍ਕਾਭਿਜਾਤਿਹੇਤੁਤਾਯਾਤਿ, ਅਪਚ੍ਚਯਗਾਮਿਤਾਯ ਤਦੁਭਯਵਿਨਿਮੁਤ੍ਤਸ੍ਸ ਕਮ੍ਮਕ੍ਖਯਕਰਕਮ੍ਮਸ੍ਸ ਇਧ ਸੁਕ੍ਕਪਰਿਯਾਯੋਪਿ ਨ ਇਚ੍ਛਿਤੋਤਿ ਆਹ – ‘‘ਉਭਯ…ਪੇ… ਅਸੁਕ੍ਕਨ੍ਤਿ ਵੁਤ੍ਤ’’ਨ੍ਤਿ. ਤਤ੍ਥ ਉਭਯਵਿਪਾਕਸ੍ਸਾਤਿ ਯਥਾਧਿਗਤਸ੍ਸ ਵਿਪਾਕਸ੍ਸ. ਸਮ੍ਪਤ੍ਤਿਭਵਪਰਿਯਾਪਨ੍ਨੋ ਹਿ ਵਿਪਾਕੋ ਇਧ ‘‘ਸੁਕ੍ਕਵਿਪਾਕੋ’’ਤਿ ਅਧਿਪ੍ਪੇਤੋ, ਨ ਅਚ੍ਚਨ੍ਤਪਰਿਸੁਦ੍ਧੋ.

ਸਦੁਕ੍ਖਨ੍ਤਿ ਅਤ੍ਤਨਾ ਉਪ੍ਪਾਦੇਤਬ੍ਬੇਨ ਦੁਕ੍ਖੇਨ ਸਦੁਕ੍ਖਂ, ਦੁਕ੍ਖਸਂਵਤ੍ਤਨਿਕਨ੍ਤਿ ਅਤ੍ਥੋ. ‘‘ਇਮਸ੍ਮਿਂ ਸੁਤ੍ਤੇ ਚੇਤਨਾ ਧੁਰਂ, ਉਪਾਲਿਸੁਤ੍ਤੇ (ਮ. ਨਿ. ੨.੫੬) ਕਮ੍ਮ’’ਨ੍ਤਿ ਹੇਟ੍ਠਾ ਵੁਤ੍ਤਮ੍ਪਿ ਅਤ੍ਥਂ ਇਧ ਸਾਧਯਤਿ ਵਿਜਾਨਨਤ੍ਥਂ. ਅਭਿਸਙ੍ਖਰਿਤ੍ਵਾਤਿ ਆਯੂਹਿਤ੍ਵਾ. ਤਂ ਪਨ ਪਚ੍ਚਯਸਮਵਾਯਸਿਦ੍ਧਿਤੋ ਸਂਕਡ੍ਢਨਂ ਪਿਣ੍ਡਨਂ ਵਿਯ ਹੋਤੀਤਿ ਆਹ – ‘‘ਸਙ੍ਕਡ੍ਢਿਤ੍ਵਾ, ਪਿਣ੍ਡਂ ਕਤ੍ਵਾਤਿ ਅਤ੍ਥੋ’’ਤਿ, ਸਦੁਕ੍ਖਂ ਲੋਕਨ੍ਤਿ ¶ ਅਪਾਯਲੋਕਮਾਹ. ਵਿਪਾਕਫਸ੍ਸਾਤਿ ਫਸ੍ਸਸੀਸੇਨ ਤਤ੍ਥ ਵਿਪਾਕਪਵਤ੍ਤਮਾਹ. ਭੂਤਕਮ੍ਮਤੋਤਿ ਨਿਬ੍ਬਤ੍ਤਕਮ੍ਮਤੋ ਅਤ੍ਤਨਾ ਕਤੂਪਚਿਤਕਮ੍ਮਤੋ. ਯਥਾਭੂਤਨ੍ਤਿ ਯਾਦਿਸਂ. ਕਮ੍ਮਸਭਾਗਵਸੇਨਾਤਿ ਕਮ੍ਮਸਰਿਕ੍ਖਕਵਸੇਨ. ਉਪਪਤ੍ਤਿ ਹੋਤੀਤਿ ਅਪਦਾਦਿਭੇਦਾ ਉਪਪਤ੍ਤਿ. ਕਮ੍ਮੇਨ ਵਿਯ ਵੁਤ੍ਤਾਤਿ ਯਂ ਕਰੋਤਿ, ਤੇਨ ਉਪਪਜ੍ਜਤੀਤਿ ਏਕਕਮ੍ਮੇਨੇਵ ਜਾਯਮਾਨਾ ਵਿਯ ਵੁਤ੍ਤਾ ਅਪਦਾਦਿਭੇਦਾ. ਉਪਪਤ੍ਤਿ ਚ ਨਾਮ ਵਿਪਾਕੇਨ ਹੋਤਿ ਵਿਪਾਕੇ ਸਮ੍ਭਵਨ੍ਤੇ ਏਕਂਸੇਨ ਤੇ ਉਪਪਤ੍ਤਿਵਿਸੇਸਾ ਸਮ੍ਭਵਨ੍ਤਿ. ਯਦਿ ਏਵਂ ਕਸ੍ਮਾ ‘‘ਤੇਨ ਉਪਪਜ੍ਜਤੀ’’ਤਿ ਉਪਪਤ੍ਤਿਕਮ੍ਮਹੇਤੁਕਾ ਵੁਤ੍ਤਾਤਿ ਆਹ ‘‘ਯਸ੍ਮਾ ਪਨਾ’’ਤਿਆਦਿ. ਯੇਨ ਕਮ੍ਮਵਿਪਾਕੇਨ ਨਿਬ੍ਬਤ੍ਤੋਤਿ ¶ ਯੇਨ ਕਮ੍ਮਵਿਪਾਕੇਨ ਵਿਪਚ੍ਚਮਾਨੇਨ ਅਯਂ ਸਤ੍ਤੋ ਨਿਬ੍ਬਤ੍ਤੋਤਿ ਵੁਚ੍ਚਤਿ. ਤਂਕਮ੍ਮਵਿਪਾਕਫਸ੍ਸਾਤਿ ਤਸ੍ਸ ਤਸ੍ਸ ਕਮ੍ਮਸ੍ਸ ਵਿਪਾਕਭੂਤਾ ਫਸ੍ਸਾ. ਕਮ੍ਮੇਨ ਦਾਤਬ੍ਬਂ ਦਾਯਂ ਤਬ੍ਬਿਪਾਕਂ ਆਦਿਯਨ੍ਤੀਤਿ ਕਮ੍ਮਦਾਯਾਦਾ, ਫਸ੍ਸਾ. ਕਮ੍ਮਸ੍ਸ ਦਾਯਜ੍ਜਤਾ ਕਮ੍ਮਫਲਸ੍ਸ ਦਾਯਜ੍ਜਂ, ਤਸ੍ਮਾ ਵੁਤ੍ਤਂ ‘‘ਕਮ੍ਮਦਾਯਜ੍ਜਾ’’ਤਿ. ਤੇਨਾਹ ‘‘ਕਮ੍ਮਮੇਵ ਨੇਸਂ ਦਾਯਜ੍ਜਂ ਸਨ੍ਤਕ’’ਨ੍ਤਿ.

ਤਿਸ੍ਸੋ ਚ ਹੇਟ੍ਠਿਮਜ੍ਝਾਨਚੇਤਨਾਤਿ ਇਦਂ ਅਬ੍ਯਾਬਜ੍ਝਵੇਦਨਂ ਵੇਦਿਯਨਏਕਨ੍ਤਸੁਖੁਪ੍ਪਤ੍ਤਿਯਾ ਹੇਤੁਭਾਵਸਾਧਨਂ. ਯਦਿ ਏਵਂ ਯਥਾਵੁਤ੍ਤਾ ਝਾਨਚੇਤਨਾ ਤਾਵ ਹੋਤੁ ਏਕਨ੍ਤਸੁਖੁਪ੍ਪਤ੍ਤਿਹੇਤੁਭਾਵਤੋ. ਕਾਮਾਵਚਰਾ ਕਿਨ੍ਤੀਤਿ ਕਾਮਾਵਚਰਾ ਪਨ ਕੁਸਲਚੇਤਨਾ ਤਂਸਭਾਵਾਭਾਵਤੋ ਕਿਨ੍ਤਿ ਕੇਨ ਪਕਾਰੇਨ ਅਬ੍ਯਾਬਜ੍ਝਮਨੋਸਙ੍ਖਾਰੋ ਨਾਮ ਜਾਤੋਤਿ ਚੋਦੇਤਿ, ਇਤਰੋ ਪਨ ਨ ਸਬ੍ਬਾ ਕਾਮਾਵਚਰਕੁਸਲਚੇਤਨਾ ਤਥਾ ਗਹਿਤਾ, ਅਥ ਖੋ ਏਕਚ੍ਚਾ ਝਾਨਚੇਤਨਾਨੁਕੂਲਾਤਿ ਦਸ੍ਸੇਨ੍ਤੋ ‘‘ਕਸਿਣਸਜ੍ਜਨਕਾਲੇ ਕਸਿਣਾਸੇਵਨਕਾਲੇ ਲਬ੍ਭਨ੍ਤੀ’’ਤਿ ਆਹ. ਤਤ੍ਥ ਕਸਿਣਾਸੇਵਨਚੇਤਨਾ ਗਹੇਤਬ੍ਬਾ, ਸਾ ਉਪਚਾਰਜ੍ਝਾਨਸ੍ਸ ਸਾਧਿਕਾ. ਤੇਨ ਕਾਮਾਵਚਰਚੇਤਨਾ ਪਠਮਜ੍ਝਾਨਚੇਤਨਾਯ ਘਟਿਤਾਤਿ ਕਸਿਣਸਜ੍ਜਨਚੇਤਨਾਪਿ ਕਦਾਚਿ ਤਾਦਿਸਾ ਹੋਤੀਤਿ ਗਹਿਤਾ. ਪਰਿਕਮ੍ਮਾਦਿਵਸੇਨ ਹਿ ਪਵਤ੍ਤਾ ਭਾਵਨਾਮਯਾ ਕਾਮਾਵਚਰਕੁਸਲਚੇਤਨਾ ਪਠਮਜ੍ਝਾਨਸ੍ਸ ਆਸਨ੍ਨਤਾਯ ਵੁਤ੍ਤਾ. ਚਤੁਤ੍ਥਜ੍ਝਾਨਚੇਤਨਾ ਤਤਿਯਜ੍ਝਾਨਚੇਤਨਾਯ ਘਟਿਤਾਤਿ ਇਦਂ ਏਕਤ੍ਤਕਾਯਏਕਤ੍ਤਸਞ੍ਞੀਸਤ੍ਤਾਵਾਸਵਤਾਯ ਤਂਸਰਿਕ੍ਖਕਾ ਉਪੇਕ੍ਖਾਪਿ ਈਦਿਸੇਸੁ ਠਾਨੇਸੁ ਸੁਖਸਰਿਕ੍ਖਤਾ, ਏਵਂ ਸਨ੍ਤਸਭਾਵਤਾ ਞਾਣਸਹਿਤਤਾ ਚ. ਕੇਚਿ ਪਨ ਚਤੁਤ੍ਥਜ੍ਝਾਨਚੇਤਨਾਨੁਗੁਣਾਤਿ ਨਿਦਸ੍ਸੇਨ੍ਤਾ ਕਸਿਣਸਜ੍ਜਨਕਾਲੇ ਕਸਿਣਜ੍ਝਾਨਕਾਲੇ ਕਸਿਣਾਸੇਵਨਕਾਲੇ ਲਬ੍ਭਤੀਤਿ ਤਤਿਯਜ੍ਝਾਨਚੇਤਨਾਯ ਆਸਨ੍ਨਘਟਿਤਤਾ ਵੁਤ੍ਤਾਤਿ ਵਦਨ੍ਤਿ, ਤਂ ਤੇਸਂ ਮਤਿਮਤ੍ਤਂ, ਵੁਤ੍ਤਨਯੇਨੇਵ ਤਾਸਂ ਘਟਿਤਤਾ ਵੇਦਿਤਬ੍ਬਾ. ਉਭਯਮਿਸ੍ਸਕਵਸੇਨਾਤਿ ਉਭਯੇਸਂ ਕੁਸਲਾਕੁਸਲਸਙ੍ਖਾਰਾਨਂ ਸੁਖਦੁਕ੍ਖਾਨਞ੍ਚ ਮਿਸ੍ਸਕਭਾਵਵਸੇਨ. ਵੇਮਾਨਿਕਪੇਤਾਨਨ੍ਤਿ ਇਦਂ ਬਾਹੁਲ੍ਲਤੋ ਵੁਤ੍ਤਂ, ਇਤਰੇਸਮ੍ਪਿ ਵਿਨਿਪਾਤਿਕਾਨਂ ਕਾਲੇਨ ਦੁਕ੍ਖਂ ਹੋਤਿਯੇਵ.

ਤਸ੍ਸ ¶ ਪਹਾਨਾਯਾਤਿ ਤਸ੍ਸ ਯਥਾਵੁਤ੍ਤਸ੍ਸ ਕਮ੍ਮਸ੍ਸ ਅਨੁਪ੍ਪਤ੍ਤਿਧਮ੍ਮਤਾਪਾਦਨਾਯ. ਯਾ ਚੇਤਨਾਤਿ ਯਾ ਅਪਚਯਗਾਮਿਨਿਚੇਤਨਾ. ਕਮ੍ਮਂ ਪਤ੍ਵਾਤਿ ਸੁਖਕਮ੍ਮਨ੍ਤਿ ਵੁਚ੍ਚਮਾਨੇ ਮਗ੍ਗਚੇਤਨਾਯ ਅਞ੍ਞੋ ਪਣ੍ਡਰਤਰੋ ਧਮ੍ਮੋ ਨਾਮ ਨਤ੍ਥਿ ¶ ਅਚ੍ਚਨ੍ਤਪਾਰਿਸੁਦ੍ਧਿਭਾਵਤੋ. ਅਕਣ੍ਹਾ ਅਸੁਕ੍ਕਾਤਿ ਆਗਤਾਤਿ ਏਤ੍ਥ ਸੁਕ੍ਕਭਾਵਪਟਿਕ੍ਖੇਪਕਾਰਣਂ ਹੇਟ੍ਠਾ ਵੁਤ੍ਤਨਯਮੇਵ. ਤੇਨਾਹ ‘‘ਇਦਂ ਪਨ ਕਮ੍ਮਚਤੁਕ੍ਕਂ ਪਤ੍ਵਾ’’ਤਿਆਦਿ.

੮੨. ਅਨਿਯ੍ਯਾਨਿਕਪਕ੍ਖੇਤਿ ਅਚੇਲ਼ਕਪਬ੍ਬਜ੍ਜਾਯ ਕੁਕ੍ਕੁਰਵਤੇ ਚ. ਯੋਗੇਤਿ ਞਾਯਧਮ੍ਮਪਟਿਪਤ੍ਤਿਯਨ੍ਤਿ ਅਤ੍ਥੋ. ਯੋਨੇਨਾਤਿ ਯੋ ਤਿਤ੍ਥਿਯਪਰਿਵਾਸੋ ਤੇਨ ਭਗਵਤਾ ਪਞ੍ਞਤ੍ਤੋ. ਯਂ ਤਿਤ੍ਥਿਯਪਰਿਵਾਸਂ ਸਮਾਦਿਯਿਤ੍ਵਾਤਿ ਅਯਮੇਤ੍ਥ ਯੋਜਨਾ. ਘਂਸਿਤ੍ਵਾ ਸੁਵਣ੍ਣਂ ਵਿਯ ਨਿਘਂਸੋਪ੍ਪਲੇ. ਕੋਟ੍ਟੇਤ੍ਵਾ ਹਤ੍ਥੇਨ ਵਿਯ ਕੁਲਾਲਭਾਜਨਂ.

ਵੂਪਕਟ੍ਠੋਤਿ ਵਿਵਿਤ੍ਤੋ ਏਕੀਭੂਤੋ. ਪੇਸਿਤਤ੍ਤੋਤਿ ਨਿਬ੍ਬਾਨਂ ਪਤਿ ਪੇਸਿਤਤ੍ਤੋ. ਕਾਮਂ ਤਦਨੁਤ੍ਤਰਂ ਬ੍ਰਹ੍ਮਚਰਿਯਪਰਿਯੋਸਾਨਂ…ਪੇ… ਵਿਹਾਸੀਤਿ ਇਮਿਨਾਵ ਅਰਹਤ੍ਤਨਿਕੂਟੇਨ ਦੇਸਨਾ ਨਿਟ੍ਠਾਪਿਤਾ ਹੋਤਿ, ਆਯਸ੍ਮਤੋ ਪਨ ਸੇਨਿਯਸ੍ਸ ਪਟਿਪਤ੍ਤਿਕਿਤ੍ਤਨਪਰਮੇਤਂ ਉਜੁਕਂ ਆਪਨ੍ਨਅਰਹਤ੍ਤਭਾਵਦੀਪਨਂ, ਯਦਿਦਂ ‘‘ਅਞ੍ਞਤਰੋ ਖੋ ਪਨਾ’’ਤਿਆਦਿਵਚਨਨ੍ਤਿ ਆਹ ‘‘ਅਰਹਤ੍ਤਨਿਕੂਟੇਨੇਵਾ’’ਤਿ. ਅਰਹਤ੍ਤਾਧਿਗਮੋਯੇਵ ਤਸ੍ਸ ਤੇਸਂ ਅਬ੍ਭਨ੍ਤਰਤਾ. ਸੇਸਂ ਸਬ੍ਬਂ ਸੁਵਿਞ੍ਞੇਯ੍ਯਮੇਵ.

ਕੁਕ੍ਕੁਰਵਤਿਕਸੁਤ੍ਤਵਣ੍ਣਨਾਯ ਲੀਨਤ੍ਥਪ੍ਪਕਾਸਨਾ ਸਮਤ੍ਤਾ.

੮. ਅਭਯਰਾਜਕੁਮਾਰਸੁਤ੍ਤਵਣ੍ਣਨਾ

੮੩. ਜਾਤਿਯਾ ¶ ਅਸਮਾਨੋ ਨਿਹੀਨਾਚਰਿਯੋ ਪਰਦਤ੍ਤੂਪਜੀਵਿਕਾਯ ਮਾਤੁਯਾ ਕੁਚ੍ਛਿਯਂ ਜਾਤੋ ਪਾਦਸਿਕਪੁਤ੍ਤੋ. ਨਿਨ੍ਦਾਵਸੇਨ ਵਦਤਿ ਏਤੇਨਾਤਿ ਵਾਦੋ ਅਗੁਣੋਤਿ ਆਹ – ‘‘ਵਾਦਂ ਆਰੋਪੇਹੀਤਿ ਦੋਸਂ ਆਰੋਪੇਹੀ’’ਤਿ. ਨਿਬ੍ਬਤ੍ਤਵਸੇਨ ਨਿਰਯਂ ਅਰਹਤਿ, ਨਿਰਯਸਂਵਤ੍ਤਨਿਯੇਨ ਵਾ ਕਮ੍ਮੇਨ ਨਿਰਯੇ ਨਿਯੁਤ੍ਤੋ ਨੇਰਯਿਕੋ. ਆਪਾਯਿਕੋਤਿ ਏਤ੍ਥਾਪਿ ਏਸੇਵ ਨਯੋ. ਅਵੀਚਿਮ੍ਹਿ ਉਪ੍ਪਜ੍ਜਿਤ੍ਵਾ ਤਤ੍ਥ ਆਯੁਕਪ੍ਪਸਞ੍ਞਿਤਂ ਅਨ੍ਤਰਕਪ੍ਪਂ ਤਿਟ੍ਠਤੀਤਿ ਕਪ੍ਪਟ੍ਠੋ. ਨਿਰਯੂਪਪਤ੍ਤਿਪਰਿਹਰਣਵਸੇਨ ਤਿਕਿਚ੍ਛਿਤੁਂ ਸਕ੍ਕੁਣੇਯ੍ਯੋਤਿ ਤੇਕਿਚ੍ਛੋ, ਨ ਤੇਕਿਚ੍ਛੋ ਅਤੇਕਿਚ੍ਛੋ. ਦ੍ਵੇ ਅਨ੍ਤੇ ਮੋਚੇਤ੍ਵਾਤਿ ਫਰੁਸਂ ਵਾ ਅਪ੍ਪਿਯਂ ਵਾ ਕਪ੍ਪੇਯ੍ਯਾਤਿ ਦ੍ਵੇ ਕੋਟ੍ਠਾਸੇ ਮੁਞ੍ਚਿਤ੍ਵਾ ¶ ਤੇ ਅਨਾਮਸਿਤ੍ਵਾ ਪੁਚ੍ਛਿਤਂ ਅਤ੍ਥਂ ਤਤੋ ਬਹਿ ਕਰੋਨ੍ਤੋ ਉਗ੍ਗਿਲਤਿ ਨਾਮ. ਤਂ ਪਨ ਏਵਂ ਕਾਤੁਂ ਨ ਸਕ੍ਕੋਤੀਤਿ ਆਹ – ‘‘ਉਗ੍ਗਿਲਿਤੁਂ ਬਹਿ ਨੀਹਰਿਤੁਂ ਨ ਸਕ੍ਖਿਤੀ’’ਤਿ. ਏਵਮੇਵਾਯਂ ਪੁਚ੍ਛਾ ਨ ਗਹੇਤਬ੍ਬਾ, ਅਯਮੇਤ੍ਥ ਦੋਸੋਤਿ ਤਂ ਅਪੁਚ੍ਛਂ ਕਰੋਨ੍ਤੋ ਅਪਨਯਨ੍ਤੋ ਓਗਿਲਤਿ ਨਾਮ, ਤਥਾ ਪਨ ਅਸਕ੍ਕੋਨ੍ਤੋ ਪਤਿਟ੍ਠਾਪੇਨ੍ਤੋ ਨ ਓਗਿਲਤਿ ਨਾਮ, ਭਗਵਾ ਪਨ ਤਮਤ੍ਥਂ ਓਕਾਸਮ੍ਪਿ ਅਕਰੋਨ੍ਤੋ ਉਭਯਥਾਪਿ ਅਸਕ੍ਖੀਤਿ ਵੇਦਿਤਬ੍ਬੋ. ਕਥਂ? ਭਗਵਾ ਹਿ ‘‘ਨ ਖ੍ਵੇਤ੍ਥ ਰਾਜਕੁਮਾਰ ਏਕਂਸੇਨਾ’’ਤਿ ਵਦਨ੍ਤੋ ਨਿਗਣ੍ਠਸ੍ਸ ਅਧਿਪ੍ਪਾਯਂ ਵਿਪਰਿਵਤ੍ਤੇਤਿ, ਉਭੋ ਅਨ੍ਤੇ ਮੋਚੇਤ੍ਵਾ ਪਞ੍ਹਂ ਵਿਸ੍ਸਜ੍ਜੇਸਿ, ਏਵਂ ਤਾਵ ਉਗ੍ਗਿਲਿਤੁਂ ਅਸਕ੍ਖਿ. ‘‘ਨ ਤਤ੍ਰ ਰਾਜਕੁਮਾਰ ਏਕਂਸੇਨਾ’’ਤਿ ਵਦਨ੍ਤੋ ਏਵ ਚ ‘‘ਨਾਯਂ ਪੁਚ੍ਛਾ ਏਵਂ ਅਵਿਭਾਗੇਨ ਪੁਚ੍ਛਿਤਬ੍ਬਾ, ਵਿਭਜਿਤ੍ਵਾ ਪਨ ਪੁਚ੍ਛਿਤਬ੍ਬਾ’’ਤਿ ਪੁਚ੍ਛਾਯ ਦੋਸਂ ਦੀਪੇਨ੍ਤੋ ਤਂ ਹਾਰੇਨ੍ਤੋ ਓਗਿਲਿਤੁਮ੍ਪਿ ਸਕ੍ਖਤੀਤਿ.

ਉਟ੍ਠਾਤੁਂ ਨ ਸਕ੍ਖਿਸ੍ਸਤਿ ਚਿਤ੍ਤਸ੍ਸ ਅਞ੍ਞਥਾ ਪਵਤ੍ਤਿਯਾ. ਅਭਯੋ ਦ੍ਵੇ ਮਗ੍ਗੇ ਕਤਪਰਿਚਯੋ ਛੇਕੋ ਨਿਪੁਣੋ ਵਾਦਸੀਲੋ ਚ ਹੁਤ੍ਵਾ ਵਿਚਰਤਿ. ਤੇਨਾਹ – ‘‘ਸੋ ਵਾਦਜ੍ਝਾਸਯਤਾਯ ਤਸ੍ਸ ਵਚਨਂ ਸਮ੍ਪਟਿਚ੍ਛਨ੍ਤੋ ‘ਏਵਂ, ਭਨ੍ਤੇ’ਤਿ ਆਹਾ’’ਤਿ.

੮੫. ਏਵਰੂਪਨ੍ਤਿ ਯਾ ਪਰੇਸਂ ਅਪ੍ਪਿਯਾ ਅਮਨਾਪਾ ਦੁਰੁਤ੍ਤਵਾਚਾ, ਏਵਰੂਪਾ ਵਾਚਾ, ਨ ਪਨ ਫਰੁਸਵਾਚਾ. ਫਰੁਸਵਾਚਾਯ ਹਿ ਸੇਤੁਘਾਤੋ ਤਥਾਗਤਾਨਂ. ਚੇਤਨਾਫਰੁਸਤਾਯ ਹਿ ਫਰੁਸਵਾਚਾ ਇਚ੍ਛਿਤਾ, ਨ ਪਰੇਸਂ ਅਪ੍ਪਿਯਤਾਮਤ੍ਤੇਨ. ਨਟ੍ਠਾ ਨਿਗਣ੍ਠਾ ਓਗਿਲਿਕਾਦਿਸਮ੍ਮਤਸ੍ਸ ਪਞ੍ਹਸ੍ਸ ਏਕਵਚਨੇਨ ਵਿਦ੍ਧਂਸਿਤਤ੍ਤਾ.

੮੬. ਦਾਰਕਸ੍ਸ ਅਙ੍ਕੇ ਨਿਸੀਦਨਸ੍ਸ ਕਾਰਣਂ ਦਸ੍ਸੇਤੁਂ ‘‘ਲੇਸਵਾਦਿਨੋ’’ਤਿਆਦਿ ਵੁਤ੍ਤਂ. ਤਤ੍ਥ ਲੇਸਵਾਦਿਨੋਤਿ ¶ ਛਲਵਾਦਿਨੋ, ਵਾਦਮਗ੍ਗੇ ਵਾ ਅਪਰਿਪੁਣ੍ਣਤਾਯ ਲੇਸਮਤ੍ਤੇਨੇਵ ਵਾਦਸੀਲਾ. ਓਸਟਸਙ੍ਗਾਮੋਤਿ ਅਨੇਕਵਾਰਂ ਪਰਵਾਦਮਦ੍ਦਨਵਸੇਨ ਓਤਿਣ੍ਣਵਾਦਸਙ੍ਗਾਮੋ. ਵਿਜ੍ਝਿਤ੍ਵਾਤਿ ਨਖੇਨ ਵਿਜ੍ਝਿਤ੍ਵਾ. ਇਮਮੇਵਾਤਿ ਯ੍ਵਾਯਂ ਦਾਰਕੋ ਅਤ੍ਤਨੋ ਵਾਦਭਙ੍ਗਪਰਿਹਰਣਤ੍ਥਂ ਇਮਿਨਾ ਅਙ੍ਕੇ ਨਿਸੀਦਾਪਿਤੋ, ਇਮਮੇਵ ਅਸ੍ਸ ਦਾਰਕਂ ਉਪਮਂ ਨਿਸ੍ਸਯਂ ਕਤ੍ਵਾ ਵਾਦਂ ਭਿਨ੍ਦਿਸ੍ਸਾਮਿ. ‘‘ਅਸ੍ਸ ਵਾਦਂ ਅਪ੍ਪਟਿਤਤਾਯ ਉਪਮਾਯ ਭਞ੍ਜਿਸ੍ਸਾਮੀ’’ਤਿ ਚਿਨ੍ਤੇਤ੍ਵਾ.

ਅਪਨੇਯ੍ਯਂ ¶ ਅਸ੍ਸ ਅਹਨ੍ਤਿ ਅਸ੍ਸ ਦਾਰਕਸ੍ਸ ਮੁਖਤੋ ਅਹਂ ਤਂ ਅਪਨੇਯ੍ਯਂ. ਅਭੂਤਤ੍ਥੋਵ ਅਭੂਤਂ ਉਤ੍ਤਰਪਦਲੋਪੇਨਾਤਿ ਆਹ ‘‘ਅਭੂਤਨ੍ਤਿ ਅਭੂਤਤ੍ਥ’’ਨ੍ਤਿ. ਅਤਚ੍ਛਨ੍ਤਿ ਤਸ੍ਸੇਵ ਵੇਵਚਨਨ੍ਤਿ ਆਹ ‘‘ਅਤਚ੍ਛਨ੍ਤਿ ਨ ਤਚ੍ਛ’’ਨ੍ਤਿ. ਅਭੂਤਨ੍ਤਿ ਵਾ ਅਸਨ੍ਤਂ ਅਵਿਜ੍ਜਮਾਨਂ. ਅਤਚ੍ਛਨ੍ਤਿ ਅਤਥਾਕਾਰਂ. ਅਨਤ੍ਥਸਂਹਿਤਨ੍ਤਿ ਦਿਟ੍ਠਧਮ੍ਮਿਕੇਨ, ਸਮ੍ਪਰਾਯਿਕੇਨ ਵਾ ਅਨਤ੍ਥੇਨ ਸਂਹਿਤਂ, ਅਨਤ੍ਥੇ ਵਾ ਸਂਹਿਤਂ, ਨ ਅਤ੍ਥੋਤਿ ਵਾ ਅਨਤ੍ਥੋ, ਅਤ੍ਥਸ੍ਸ ਪਟਿਪਕ੍ਖੋ ਸਭਾਵੋ, ਤੇਨ ਸਂਹਿਤਨ੍ਤਿ ਅਨਤ੍ਥਸਂਹਿਤਂ, ਪਿਸੁਣਵਾਚਂ ਸਮ੍ਫਪ੍ਪਲਾਪਞ੍ਚਾਤਿ ਅਤ੍ਥੋ. ਏਵਮੇਤ੍ਥ ਚਤੁਬ੍ਬਿਧਸ੍ਸਪਿ ਵਚੀਦੁਚ੍ਚਰਿਤਸ੍ਸ ਗਹਿਤਤਾ ਦਟ੍ਠਬ੍ਬਾ.

ਦੁਪ੍ਪਯੁਤ੍ਤੋਤਿ ਦੁਪ੍ਪਟਿਪਨ੍ਨੋ. ਨ ਤਂ ਤਥਾਗਤੋ ਭਾਸਤਿ ਅਭੂਤਤਾਦਿਦੋਸਦੁਟ੍ਠਤ੍ਤਾ. ਤਮ੍ਪਿ ਤਥਾਗਤੋ ਨ ਭਾਸਤਿ ਭੂਤਤ੍ਥੇਪਿ ਅਨਤ੍ਥਸਂਹਿਤਤਾਦਿਦੋਸਦੁਟ੍ਠਤ੍ਤਾ.

ਠਾਨਂ ਕਾਰਣਂ ਏਤਿਸ੍ਸਾ ਅਤ੍ਥੀਤਿ ਠਾਨਿਯਾ ਕ-ਕਾਰਸ੍ਸ ਯ-ਕਾਰਂ ਕਤ੍ਵਾ, ਨ ਠਾਨਿਯਾਤਿ ਅਟ੍ਠਾਨਿਯਾ, ਨਿਕ੍ਕਾਰਣਾ ਅਯੁਤ੍ਤਿਯੁਤ੍ਤਾ, ਸਾ ਏਵ ਕਥਾਤਿ ਅਟ੍ਠਾਨਿਯਕਥਾ. ਅਤ੍ਤਪਚ੍ਚਕ੍ਖਕਥਂ ਕਥੇਮਾਤਿ ਅਤ੍ਤਨਾ ਏਵ ਪਚ੍ਚਕ੍ਖਂ ਕਤ੍ਵਾ ਪਵਤ੍ਤਿਯਮਾਨਂ ਛਲਕਥਂ ਕਥੇਮ.

ਗਾਮਿਕਮਹਲ੍ਲਕੋ ‘‘ਇਮੇ ਮਂ ਵਞ੍ਚੇਤੁਕਾਮਾ, ਅਹਮੇਵ ਦਾਨਿ ਇਮੇ ਵਞ੍ਚੇਸ੍ਸਾਮੀ’’ਤਿ ਚਿਨ੍ਤੇਤ੍ਵਾ ‘‘ਏਵਂ ਭਵਿਸ੍ਸਤੀ’’ਤਿਆਦਿਮਾਹ. ‘‘ਨ ਮਯਂ ਦਾਸਾ’’ਤਿਪਿ ਵਤ੍ਤੁਂ ਨਾਸਕ੍ਖਿਂਸੁ ਪੁਬ੍ਬੇ ਤਥਾਕਤਿਕਾਯ ਕਤਤ੍ਤਾ.

ਤਤਿਯਂ ਤਤਿਯਮੇਵਾਤਿ ਦ੍ਵੀਸੁਪਿ ਪਕ੍ਖੇਸੁ ਤਤਿਯਂ ਤਤਿਯਮੇਵ ਵਾਚਂ. ਭਾਸਿਤਬ੍ਬਕਾਲਂ ਅਨਤਿਕ੍ਕਮਿਤ੍ਵਾਤਿ ਯਸ੍ਸ ਯਦਾ ਯਥਾ ਭਾਸਿਤਬ੍ਬਂ, ਤਸ੍ਸ ਤਦਾ ਤਥੇਵ ਚ ਭਾਸਨਤੋ ਭਾਸਿਤਬ੍ਬਂ ਕਾਰਣਂ ਭਾਸਿਤਬ੍ਬਕਾਲਞ੍ਚ ਅਨਤਿਕ੍ਕਮਿਤ੍ਵਾਵ ਭਾਸਤਿ.

੮੭. ਠਾਨੁਪ੍ਪਤ੍ਤਿਕਞਾਣੇਨਾਤਿ ¶ ਠਾਨੇ ਏਵ ਉਪ੍ਪਜ੍ਜਨਕਞਾਣੇਨ. ਤਸ੍ਮਿਂ ਤਸ੍ਮਿਂ ਕਾਰਣੇ ਤਸ੍ਸ ਤਂ ਤਂ ਅਵਤ੍ਥਾਯ ਉਪ੍ਪਜ੍ਜਨਕਞਾਣੇਨ, ਧਮ੍ਮਾਨਂ ਯਥਾਸਭਾਵਤੋ ਅਵਬੁਜ੍ਝਨਸਭਾਵੋਤਿ ਧਮ੍ਮਸਭਾਵੋ. ਧਮ੍ਮੇ ਸਭਾਵਧਮ੍ਮੇ ਅਨਵਸੇਸੇ ਵਾ ਯਾਥਾਵਤੋ ਉਪਧਾਰੇਤੀਤਿ ਧਮ੍ਮਧਾਤੁ, ਸਬ੍ਬਞ੍ਞੁਤਾ. ਤੇਨਾਹ ‘‘ਸਬ੍ਬਞ੍ਞੁਤਞ੍ਞਾਣਸ੍ਸੇਤਂ ਅਧਿਵਚਨ’’ਨ੍ਤਿ. ਸੁਪ੍ਪਟਿਵਿਦ੍ਧਨ੍ਤਿ ਸਬ੍ਬਂ ਞੇਯ੍ਯਧਮ੍ਮਂ ਸੁਟ੍ਠੁ ਪਟਿਵਿਜ੍ਝਨਵਸੇਨ, ਸੁਟ੍ਠੁ ਪਟਿਵਿਦ੍ਧਨ੍ਤਿ ਅਤ੍ਥੋ. ਤੇਨਾਹ ‘‘ਹਤ੍ਥਗਤਂ ਭਗਵਤੋ’’ਤਿ. ਨੇਯ੍ਯਪੁਗ੍ਗਲਵਸੇਨ ਪਰਿਨਿਟ੍ਠਿਤਾਤਿ ਕਥਾਪਰਿਵਿਭਾਗੇਨ ਅਯਮੇਵ ¶ ਦੇਸਨਾ ਚਤ੍ਤਾਰਿ ਅਰਿਯਸਚ੍ਚਾਨਿ ਦਸ੍ਸੇਨ੍ਤੋ ਅਰਹਤ੍ਤਂ ਪਚ੍ਚਕ੍ਖਾਸੀਤਿ.

ਅਭਯਰਾਜਕੁਮਾਰਸੁਤ੍ਤਵਣ੍ਣਨਾਯ ਲੀਨਤ੍ਥਪ੍ਪਕਾਸਨਾ ਸਮਤ੍ਤਾ.

੯. ਬਹੁਵੇਦਨਿਯਸੁਤ੍ਤਵਣ੍ਣਨਾ

੮੮. ਪਞ੍ਚਕਙ੍ਗੋਤਿ ¶ ਵਡ੍ਢਕੀਕਿਚ੍ਚਸਾਧਨੇ ਵਾਸਿਆਦਿਪਞ੍ਚਕਂ ਅਙ੍ਗਂ ਸਂਧਨਂ ਏਤਸ੍ਮਿਨ੍ਤਿ ਪਞ੍ਚਕਙ੍ਗੋ. ਥਮ੍ਭਾਦਿਵਤ੍ਥੂਨਂ ਥਪਨਟ੍ਠੇਨ ਥਪਤਿ. ਪਣ੍ਡਿਤਉਦਾਯਿਤ੍ਥੇਰੋ, ਨ ਕਾਲ਼ੁਦਾਯੀ ਥੇਰੋ.

੮੯. ਪਰਿਯਾਯਤਿ ਅਤ੍ਤਨੋ ਫਲਂ ਵਤ੍ਤੇਤੀਤਿ ਪਰਿਯਾਯੋ, ਕਾਰਣਂ. ਵੇਦਨਾਸਨ੍ਨਿਸ੍ਸਿਤੋ ਚ ਕਾਯਿਕਚੇਤਸਿਕਭਾਵੋ ਕਾਰਣਂ. ਤੇਨਾਹ – ‘‘ਕਾਯਿਕਚੇਤਸਿਕਵਸੇਨ ਦ੍ਵੇ ਵੇਦਿਤਬ੍ਬਾ’’ਤਿ. ਤਤ੍ਥ ਪਸਾਦਕਾਯਸਨ੍ਨਿਸ੍ਸਿਤਾ ਕਾਯਿਕਾ, ਚੇਤੋਸਨ੍ਨਿਸ੍ਸਿਤਾ ਚੇਤਸਿਕਾ. ਸੁਖਾਦਿਵਸੇਨ ਤਿਸ੍ਸੋਤਿ ਏਤ੍ਥ ਸੁਖਨਦੁਕ੍ਖਨੁਪੇਕ੍ਖਨਾਨਿ ਸੁਖਾਦਿਵੇਦਨਾਯ ਕਾਰਣਂ. ਤਾਨਿ ਹਿ ਪਵਤ੍ਤਿਨਿਮਿਤ੍ਤਾਨਿ ਕਤ੍ਵਾ ਤਤ੍ਥ ਸੁਖਾਦਿਸਦ੍ਦਪ੍ਪਵਤ੍ਤਿ, ਇਮਿਨਾ ਨਯੇਨ ਸੇਸੇਸੁਪਿ ਯਥਾਰਹਂ ਕਾਰਣਂ ਨਿਦ੍ਧਾਰੇਤ੍ਵਾ ਵਤ੍ਤਬ੍ਬਂ. ਉਪਵਿਚਾਰਵਸੇਨਾਤਿ ਆਰਮ੍ਮਣਂ ਉਪੇਚ੍ਚ ਸਵਿਸੇਸਪਵਤ੍ਤਿਵਸੇਨ. ਯਸ੍ਮਿਞ੍ਹਿ ਆਰਮ੍ਮਣੇ ਸੋਮਨਸ੍ਸਵੇਦਨਾ ਪਵਤ੍ਤਤਿ, ਆਰਮ੍ਮਣਤਾਯ ਤਂ ਉਪਗਨ੍ਤ੍ਵਾ ਇਤਰਵੇਦਨਾਹਿ ਵਿਸਿਟ੍ਠਤਾਯ ਸਵਿਸੇਸਂ ਤਤ੍ਥ ਪਵਤ੍ਤਿ. ਤੇਨਾਹ ‘‘ਸੋਮਨਸ੍ਸਟ੍ਠਾਨਿਯਂ ਰੂਪਂ ਉਪਵਿਚਰਤੀ’’ਤਿ. ਏਸ ਨਯੋ ਸੇਸਵੇਦਨਾਸੁ ਗੇਹਸ੍ਸਿਤਾਨੀਤਿ ਗੇਹਨਿਸ੍ਸਿਤਾਨਿ.

੯੦. ਪਰਿਯਾਯੇਨਾਤਿ ‘‘ਇਦਮੇਤ੍ਥ ਦੁਕ੍ਖਸ੍ਮਿਨ੍ਤਿ ਵਦਾਮੀ’’ਤਿ ਵੁਤ੍ਤਟ੍ਠਾਨਂ ਸਨ੍ਧਾਯ ਵਦਤਿ. ਤਂ ਦਸ੍ਸੇਨ੍ਤੋਤਿ ਕਾਮਞ੍ਚੇਤ੍ਥ ਸੁਤ੍ਤੇ – ‘‘ਦ੍ਵੇਪਾਨਨ੍ਦ, ਵੇਦਨਾ ਵੁਤ੍ਤਾ’’ਤਿ ਦ੍ਵੇ ਆਦਿਂ ਕਤ੍ਵਾ ਵੇਦਨਾ ਦਸ੍ਸਿਤਾ, ਏਕਾਪਿ ਪਨ ਦਸ੍ਸਿਤਾ ਏਵਾਤਿ ਦਸ੍ਸੇਨ੍ਤੋ. ਉਪਤ੍ਥਮ੍ਭੇਤੁਨ੍ਤਿ ਏਕਾਪਿ ਵੇਦਨਾ ਵੁਤ੍ਤਾ ਮਯਾ ਪਰਿਯਾਯੇਨ, ਏਵਂ ਸਤਿ ਦ੍ਵੇਪਿ ਵਤ੍ਤਬ੍ਬਾਤਿ ਏਵਂ ਤਸ੍ਸ ਵਾਦਂ ਉਪਤ੍ਥਮ੍ਭੇਤੁਂ. ਕਥਂ ਪਨ ਏਕਾ ਵੇਦਨਾ ਵੁਤ੍ਤਾਤਿ? ਯਂ ਕਿਞ੍ਚਿ ਵੇਦਯਿਤਂ ਸੁਖਂ ਵਾ ਦੁਕ੍ਖਂ ਵਾ ਅਦੁਕ੍ਖਮਸੁਖਂ ਵਾ, ਇਦਮੇਤ੍ਥ ਦੁਕ੍ਖਸ੍ਮਿਨ੍ਤਿ ਵਦਾਮੀਤਿ. ਯਂ ਪਨੇਤ੍ਥ ਵਤ੍ਤਬ੍ਬਂ, ਤਂ ਇਤਿਵੁਤ੍ਤਕਵਣ੍ਣਨਾਯਂ (ਇਤਿਵੁ. ਅਟ੍ਠ. ੫੨ ਆਦਯੋ) ਪਰਮਤ੍ਥਦੀਪਨਿਯਂ ਵੁਤ੍ਤਨਯੇਨ ਵੇਦਿਤਬ੍ਬਂ.

ਕਥਂ ¶ ਪਨੇਤ੍ਥ ਰੂਪਾਵਚਰਚਤੁਤ੍ਥੇ ਅਰੂਪੇਸੁ ਸਞ੍ਞਾਵੇਦਯਿਤਨਿਰੋਧੇ ਸੁਖਂ ਉਦ੍ਧਤਨ੍ਤਿ ਆਹ ‘‘ਏਤ੍ਥ ਚਾ’’ਤਿਆਦਿ. ਸਨ੍ਤਟ੍ਠੇਨਾਤਿ ਪਟਿਪਕ੍ਖਧਮ੍ਮਾਨਂ ਵੂਪਸਨ੍ਤਭਾਵੇਨ. ਪਣੀਤਟ੍ਠੇਨਾਤਿ ਭਾਵਨਾਵਿਸੇਸਵਿਸਿਟ੍ਠੇਨ ਅਤਪ੍ਪਕਭਾਵੇਨੇਵ ਸੇਟ੍ਠਭਾਵੇਨ ਚ, ਪਚ੍ਚਯਵਿਸੇਸੇਨ ਪਧਾਨਭਾਵਂ ਨੀਤਨ੍ਤਿਪਿ ਪਣੀਤਂ. ਵੇਦਯਿਤਸੁਖਂ ਨਾਮ ਵੇਦਨਾਭੂਤਂ ਸੁਖਨ੍ਤਿ ਕਤ੍ਵਾ. ਅਵੇਦਯਿਤਸੁਖਂ ਨਾਮ ਯਾਵਤਾ ਨਿਦ੍ਦੁਕ੍ਖਤਾ, ਤਾਵਤਾ ਸੁਖਨ੍ਤਿ ਵੁਚ੍ਚਤੀਤਿ.ਅਥ ਵਾ ਨਿਰੋਧੋ ਸੁਟ੍ਠੁ ਖਾਦਤਿ ਖਨਤਿ ਕਾਯਿਕਚੇਤਸਿਕਾਬਾਧਨ੍ਤਿ ¶ ਵਤ੍ਤਬ੍ਬਤਂ ਅਰਹਤਿ ਸਤ੍ਤਾਹਮ੍ਪਿ ਤਤ੍ਥ ਦੁਕ੍ਖਸ੍ਸ ਨਿਰੁਜ੍ਝਨਤੋ. ਤੇਨਾਹ ‘‘ਨਿਦ੍ਦੁਕ੍ਖਭਾਵਸਙ੍ਖਾਤੇਨ ਸੁਖਟ੍ਠੇਨਾ’’ਤਿ.

੯੧. ਯਸ੍ਮਿਂ ਯਸ੍ਮਿਂ ਭਵੇ, ਚਿਤ੍ਤੁਪ੍ਪਾਦੇ, ਅਵਤ੍ਥਾਯ ਵਾ ਨਿਦ੍ਦੁਕ੍ਖਭਾਵੋ, ਦੁਕ੍ਖਸ੍ਸ ਪਟਿਪਕ੍ਖਤਾ ਅਨੁਪਲਬ੍ਭਨੇਨ ਦੁਕ੍ਖਵਿਵਿਤ੍ਤਂ, ਤਂ ਸੁਖਸ੍ਮਿਂਯੇਵ ਪਞ੍ਞਪੇਤਿ. ਸੇਸਂ ਸੁਵਿਞ੍ਞੇਯ੍ਯਮੇਵ.

ਬਹੁਵੇਦਨੀਯਸੁਤ੍ਤਵਣ੍ਣਨਾਯ ਲੀਨਤ੍ਥਪ੍ਪਕਾਸਨਾ ਸਮਤ੍ਤਾ.

੧੦. ਅਪਣ੍ਣਕਸੁਤ੍ਤਵਣ੍ਣਨਾ

੯੩. ਨਾਨਾਵਿਧਾਤਿ ¶ ਨਾਨਾਵਿਧਦਿਟ੍ਠਿਕਾ ਸਮਣਬ੍ਰਾਹ੍ਮਣਾਤਿ ਪਬ੍ਬਜ੍ਜਾਮਤ੍ਤੇਨ ਸਮਣਾ, ਜਾਤਿਮਤ੍ਤੇਨ ਬ੍ਰਾਹ੍ਮਣਾ ਚ. ਦਸ੍ਸਨਨ੍ਤਿ ਦਿਟ੍ਠਿ. ਗਹਿਤਨ੍ਤਿ ਅਭਿਨਿਵਿਸ੍ਸ ਗਹਿਤਂ. ਇਤਿ ਤੇ ਅਤ੍ਤਨੋ ਦਸ੍ਸਨਂ ਗਹੇਤੁਕਾਮਾ ਪੁਚ੍ਛਨ੍ਤਿ. ਵਿਨਾ ਦਸ੍ਸਨੇਨ ਲੋਕੋ ਨ ਨਿਯ੍ਯਾਤੀਤਿ ਵਿਮੋਕ੍ਖਭਾਵਨਾਯ ਏਕੇਨ ਦਸ੍ਸਨੇਨ ਵਿਨਾ ਲੋਕੋ ਸਂਸਾਰਦੁਕ੍ਖਤੋ ਨ ਨਿਗਚ੍ਛਤਿ. ਏਕਦਿਟ੍ਠਿਯਮ੍ਪਿ ਪਤਿਟ੍ਠਾਤੁਂ ਨਾਸਕ੍ਖਿਂਸੁ ਸਦ੍ਧਾਕਾਰਾਭਾਵਤੋ. ਤਥਾ ਹਿ ਤੇ ਇਮਾਯ ਦੇਸਨਾਯ ਸਰਣੇਸੁ ਪਤਿਟ੍ਠਹਿਂਸੁ. ਯਸ੍ਮਾ ਅਵਿਪਰੀਤੇ ਸਦ੍ਧੇਯ੍ਯਵਤ੍ਥੁਸ੍ਮਿਂ ਉਪ੍ਪਨ੍ਨਸਦ੍ਧਾ ‘‘ਆਕਾਰਵਤੀ’’ਤਿ ਅਧਿਪ੍ਪੇਤਾ, ਤਸ੍ਮਾ ਯੋ ਲੋਕੇ ਅਵਿਪਰੀਤਧਮ੍ਮਦੇਸਨਾ, ਅਯਮੇਵੇਸਾਤਿ ਪਵਤ੍ਤਾ ਮਗ੍ਗਸਾਧਨਗਤਾਯ ਸਦ੍ਧਾਯ ਕਾਰਣਭਾਵਤੋ ਤਨ੍ਨਿਸ੍ਸਯਾ ਸਦ੍ਧਾ, ਸਾ ਆਕਾਰਵਤੀਤਿ ਵੁਤ੍ਤਾ. ਅਵਤ੍ਥੁਸ੍ਮਿਞ੍ਹਿ ਸਦ੍ਧਾ ਅਯੁਤ੍ਤਕਾਰਣਤਾਯ ਨ ਆਕਾਰਵਤੀ. ਆਕਾਰਵਤੀਤਿ ਏਤ੍ਥ ਵਤੀ-ਸਦ੍ਦੋ ਨ ਕੇਵਲਂ ਅਤ੍ਥਿਤਾਮਤ੍ਤਦੀਪਕੋ, ਅਥ ਖੋ ਅਤਿਸਯਤ੍ਥਦੀਪਕੋ ਪਾਸਂਸਤ੍ਥਦੀਪਕੋ ਵਾ ਦਟ੍ਠਬ੍ਬੋ. ਤੇਨ ਆਕਾਰਵਤੀਤਿ ਸਦ੍ਧੇਯ੍ਯਵਤ੍ਥੁਵਸੇਨ ਅਤਿਸਯਕਾਰਣਵਤੀਤਿ ਵਾ ਪਾਸਂਸਕਾਰਣਵਤੀਤਿ ਵਾ ¶ ਅਯਮੇਤ੍ਥ ਅਤ੍ਥੋ. ਅਪਣ੍ਣਕੋਤਿ ਏਤ੍ਥ ਯਥਾ ਕਞ੍ਚਿ ਅਤ੍ਥਂ ਸਾਧੇਤੁਂ ਆਰਦ੍ਧਸ੍ਸ ਪਯੋਗੋ ਵਿਰਦ੍ਧੋ, ਤਤ੍ਥ ਅਕਾਰਕੋ ਵਿਯ ਹੋਤਿ ਪੁਨਪਿ ਆਰਭਿਤਬ੍ਬਤਾਯ. ਅਵਿਰਦ੍ਧੋ ਪਨ ਅਤ੍ਥਸ੍ਸ ਸਾਧਨਤੋ ਅਪਣ੍ਣਕੋ, ਏਵਂ ਅਯਮ੍ਪਿ ਧਮ੍ਮੋ ਅਭਿਭਵਿਤ੍ਵਾ ਪਵਤ੍ਤਨਤੋ ਏਕਂਸਤੋ ‘‘ਅਪਣ੍ਣਕੋ’’ਤਿ ਵੁਤ੍ਤੋ. ਤੇਨਾਹ ‘‘ਅਵਿਰਦ੍ਧੋ ਅਦ੍ਵੇਜ੍ਝਗਾਮੀ ਏਕਂਸਗਾਹਿਕੋ’’ਤਿ.

੯੪. ਤਬ੍ਬਿਪਚ੍ਚਨੀਕਭੂਤਾਤਿ ਤਸ੍ਸਾ ਮਿਚ੍ਛਾਦਿਟ੍ਠਿਯਾ ਪਚ੍ਚਨੀਕਭੂਤਾ.

੯੫. ਨੇਸਨ੍ਤਿ ਕੁਸਲਾਨਂ ਧਮ੍ਮਾਨਂ. ਅਕੁਸਲਤੋ ਨਿਕ੍ਖਨ੍ਤਭਾਵੇਤਿ ਅਸਂਕਿਲਿਟ੍ਠਭਾਵੇ. ਆਨਿਸਂਸੋਤਿ ਸੁਦ੍ਧਵਿਪਾਕਤਾ. ਵਿਸੁਦ੍ਧਿਪਕ੍ਖੋਤਿ ਵਿਸੁਦ੍ਧਿਭਾਵੋ ਪਰਿਯੋਦਾਤਤਾ. ਅਭੂਤਧਮ੍ਮਸ੍ਸ ਦਿਟ੍ਠਿਭਾਵਸ੍ਸ ਸਞ੍ਞਾਪਨਾ ਆਚਿਕ੍ਖਨਾ ਅਭੂਤਧਮ੍ਮਸਞ੍ਞਾਪਨਾ. ਸਾਵਜ੍ਜੇਸੁ ਪਰਮਵਜ੍ਜੇ ਮਿਚ੍ਛਾਦਸ੍ਸਨੇ ਪਗ੍ਗਹਣਨ੍ਤਿ ਕੁਤੋ ਸੁਸੀਲ੍ਯਸ੍ਸ ਪਗ੍ਗਹੋਤਿ ਆਹ – ‘‘ਮਿਚ੍ਛਾਦਸ੍ਸਨਂ ਗਣ੍ਹਨ੍ਤਸ੍ਸੇਵ ਸੁਸੀਲ੍ਯਂ ਪਹੀਨਂ ਹੋਤੀ’’ਤਿ. ਮਿਚ੍ਛਾਦਿਟ੍ਠਿਆਦਯੋਤਿ ਏਤ੍ਥ ਮਿਚ੍ਛਾਸਙ੍ਕਪ੍ਪੋ ਪਰਲੋਕਾਭਾਵਚਿਨ੍ਤਾ, ਮਿਚ੍ਛਾਵਾਚਾ ਪਰਲੋਕਾਭਾਵਵਾਦਭੂਤੋ ਮੁਸਾਵਾਦੋ, ਅਰਿਯਾਨਂ ਪਚ੍ਚਨੀਕਤਾਦਯੋ. ਅਪਰਾਪਰਂ ਉਪ੍ਪਜ੍ਜਨਵਸੇਨਾਤਿ ਪੁਨਪ੍ਪੁਨਂ ਚਿਤ੍ਤੇ ਉਪ੍ਪਜ੍ਜਨਵਸੇਨ. ਪਾਪਕਾ ਅਕੁਸਲਾ ਧਮ੍ਮਾਤਿ ਪਚ੍ਚਵੇਕ੍ਖਣਸਞ੍ਞਾਪਨਾਦਿਕਾਲੇ ਉਪ੍ਪਜ੍ਜਨਕਾ ਤਥਾਪਵਤ੍ਤਾ ਅਕੁਸਲਖਨ੍ਧਾ.

ਕਲਿਗ੍ਗਹੋਤਿ ¶ ਅਨਤ੍ਥਪਰਿਗ੍ਗਹੋ. ਸੋ ਪਨ ਯਸ੍ਮਾ ਦਿਟ੍ਠੇਵ ਧਮ੍ਮੇ ਅਭਿਸਮ੍ਪਰਾਯਞ੍ਚ ਪਰਾਜਯੋ ਹੋਤੀਤਿ ਆਹ ‘‘ਪਰਾਜਯਗ੍ਗਾਹੋ’’ਤਿ. ਦੁਸ੍ਸਮਤ੍ਤੋਤਿ ਏਤ੍ਥ ਦੁ-ਸਦ੍ਦੋ ‘‘ਸਮਾਦਿਨ੍ਨੋ’’ਤਿ ਏਤ੍ਥਾਪਿ ਆਨੇਤ੍ਵਾ ਯੋਜੇਤਬ੍ਬੋਤਿ ਆਹ ‘‘ਦੁਪ੍ਪਰਾਮਟ੍ਠੋ’’ਤਿ. ਯਥਾ ਦੁਪ੍ਪਰਾਮਟ੍ਠੋ ਹੋਤਿ, ਏਵਂ ਸਮਾਦਿਨ੍ਨੋ ਦੁਸ੍ਸਮਤ੍ਤੋ ਦੁਸਮਾਦਿਨ੍ਨੋ ਵੁਤ੍ਤੋ. ਸਕਵਾਦਮੇਵ ਫਰਿਤ੍ਵਾਤਿ ਅਤ੍ਤਨੋ ਨਤ੍ਥਿਕਵਾਦਮੇਵ ‘‘ਇਦਮੇਵ ਸਚ੍ਚਂ ਮੋਘਮਞ੍ਞ’’ਨ੍ਤਿ (ਮ. ਨਿ. ੨.੧੮੭; ੩.੨੭-੨੮) ਅਵਧਾਰੇਨ੍ਤੋ ਅਞ੍ਞਸ੍ਸ ਓਕਾਸਅਦਾਨਵਸੇਨ ਫਰਿਤ੍ਵਾ. ਤੇਨਾਹ ‘‘ਅਧਿਮੁਚ੍ਚਿਤ੍ਵਾ’’ਤਿ. ‘‘ਸਮ੍ਬੁਦ੍ਧੋ’’ਤਿਆਦਿ ਅਧਿਮੁਚ੍ਚਨਾਕਾਰਦਸ੍ਸਨਂ. ਰਿਞ੍ਚਤੀਤਿ ਵਿਵੇਚੇਤਿ ਅਪਨੇਤਿ. ਤੇਨਾਹ ‘‘ਵਜ੍ਜੇਤੀ’’ਤਿ.

੯੬. ਕਟਗ੍ਗਹੋਤਿ ਕਤਂ ਸਬ੍ਬਸੋ ਸਿਦ੍ਧਿਮੇਵ ਕਤ੍ਵਾ ਗਹਣਂ. ਸੋ ਪਨ ਜਯਲਾਭੋ ਹੋਤੀਤਿ ਵੁਤ੍ਤਂ ‘‘ਜਯਗ੍ਗਾਹੋ’’ਤਿ. ਸੁਗ੍ਗਹਿਤੋਤਿ ਸੁਟ੍ਠੁਕਰਣਵਸੇਨ ਗਹਿਤੋ. ਸੁਪਰਾਮਟ੍ਠੋਤਿ ਸੁਟ੍ਠੁ ਪਰਾਪਰਂ ਆਸੇਵਨਵਸੇਨ ਆਮਟ੍ਠੋ ¶ . ਉਭਯੇਨਪਿ ਤਸ੍ਸ ਕਮ੍ਮਸ੍ਸ ਕਤੂਪਚਿਤਭਾਵਂ ਦਸ੍ਸੇਤਿ, ਸੋਤ੍ਥਿਭਾਵਾਵਹਤ੍ਤਞ੍ਚ ਸਗ੍ਗੁਪਪਤ੍ਤਿਸਂਵਤ੍ਤਨਤੋ ਪਾਪਸਭਾਵਪਹਾਨਤੋ ਚ.

੯੭. ਸਹਤ੍ਥਾ ਕਰੋਨ੍ਤਸ੍ਸਾਤਿ (ਦੀ. ਨਿ. ਟੀ. ੧.੧੬੬; ਸਂ. ਨਿ. ਟੀ. ੨.੩.੨੧੧) ਸਹਤ੍ਥੇਨੇਵ ਕਰੋਨ੍ਤਸ੍ਸ. ਨਿਸ੍ਸਗ੍ਗਿਯਥਾਵਰਾਦਯੋਪਿ ਇਧ ਸਹਤ੍ਥਕਰਣੇਨੇਵ ਸਙ੍ਗਹਿਤਾ. ਪਚਨਂ ਦਹਨਂ ਵਿਬਾਧਨਨ੍ਤਿ ਆਹ ‘‘ਦਣ੍ਡੇਨ ਪੀਲ਼ੇਨ੍ਤਸ੍ਸਾ’’ਤਿ. ਸੋਕਂ ਸਯਂ ਕਰੋਨ੍ਤਸ੍ਸਾਤਿ ਪਰਸ੍ਸ ਸੋਕਕਾਰਣਂ ਸਯਂ ਕਰੋਨ੍ਤਸ੍ਸ, ਸੋਕਂ ਵਾ ਉਪ੍ਪਾਦੇਨ੍ਤਸ੍ਸ. ਪਰੇਹਿ ਅਤ੍ਤਨੋ ਵਚਨਕਰੇਹਿ. ਸਯਮ੍ਪਿ ਫਨ੍ਦਤੋਤਿ ਪਰਸ੍ਸ ਵਿਬਾਧਨਪਯੋਗੇਨ ਸਯਮ੍ਪਿ ਫਨ੍ਦਤੋ. ਅਤਿਪਾਤਯਤੋਤਿ ਪਦਂ ਸੁਦ੍ਧਕਤ੍ਤੁਅਤ੍ਥੇ ਹੇਤੁਕਤ੍ਤੁਅਤ੍ਥੇ ਚ ਵਤ੍ਤਤੀਤਿ ਆਹ ‘‘ਹਨਨ੍ਤਸ੍ਸਪਿ ਹਨਾਪੇਨ੍ਤਸ੍ਸਾਪੀ’’ਤਿ.

ਘਰਸ੍ਸ ਭਿਤ੍ਤਿ ਅਨ੍ਤੋ ਬਹਿ ਚ ਸਨ੍ਧਿਤਾ ਹੁਤ੍ਵਾ ਠਿਤਾ ਘਰਸਨ੍ਧਿ. ਕਿਞ੍ਚਿਪਿ ਅਸੇਸੇਤ੍ਵਾ ਨਿਰਵਸੇਸਮੇਵ ਲੋਪੋਤਿ ਨਿਲ੍ਲੋਪੋ. ਏਕਾਗਾਰੇ ਨਿਯੁਤ੍ਤੋ ਵਿਲੋਪੋ ਏਕਾਗਾਰਿਕੋ. ਪਰਿਤੋ ਸਬ੍ਬਸੋ ਪਨ੍ਥੇ ਹਨਨਂ ਪਰਿਪਨ੍ਥੋ. ਪਾਪਂ ਨ ਕਰੀਯਤਿ ਪੁਬ੍ਬੇ ਅਸਤੋ ਉਪ੍ਪਾਦੇਤੁਂ ਅਸਕ੍ਕੁਣੇਯ੍ਯਤ੍ਤਾ, ਤਸ੍ਮਾ ਨਤ੍ਥਿ ਪਾਪਂ. ਯਦਿ ਏਵਂ ਕਥਂ ਸਤ੍ਤਾ ਪਾਪਂ ਪਟਿਪਜ੍ਜਨ੍ਤੀਤਿ ਆਹ – ‘‘ਸਤ੍ਤਾ ਪਨ ਕਰੋਮਾਤਿ ਏਵਂਸਞ੍ਞਿਨੋ ਹੋਨ੍ਤੀ’’ਤਿ. ਏਵਂ ਕਿਰਸ੍ਸ ਹੋਤਿ ‘‘ਇਮੇਸਞ੍ਹਿ ਸਤ੍ਤਾਨਂ ਹਿਂਸਾਦਿਕਿਰਿਯਾ ਨ ਅਤ੍ਤਾਨਂ ਫੁਸਤਿ ਤਸ੍ਸ ਨਿਚ੍ਚਤਾਯ ਨਿਬ੍ਬਿਕਾਰਤ੍ਤਾ, ਸਰੀਰਂ ਪਨ ਅਚੇਤਨਂ ਕਟ੍ਠਕਲਿਙ੍ਗਰੂਪਮਂ, ਤਸ੍ਮਿਂ ਵਿਕੋਪਿਤੇਪਿ ਨ ਕਿਞ੍ਚਿ ਪਾਪ’’ਨ੍ਤਿ. ਖੁਰਨੇਮਿਨਾਤਿ ਨਿਸਿਤਖੁਰਮਯਨੇਮਿਨਾ. ਗਙ੍ਗਾਯ ਦਕ੍ਖਿਣਦਿਸਾ ਅਪ੍ਪਤਿਰੂਪਦੇਸੋ, ਉਤ੍ਤਰਦਿਸਾ ਪਤਿਰੂਪਦੇਸੋਤਿ ਅਧਿਪ੍ਪਾਯੇਨ ‘‘ਦਕ੍ਖਿਣਞ੍ਚੇ’’ਤਿਆਦਿ ਵੁਤ੍ਤਨ੍ਤਿ ‘‘ਦਕ੍ਖਿਣਤੀਰੇ ਮਨੁਸ੍ਸਾ ਕਕ੍ਖਲ਼ਾ’’ਤਿਆਦਿਮਾਹ.

ਮਹਾਯਾਗਨ੍ਤਿ ¶ ਮਹਾਵਿਜਿਤਯਞ੍ਞਸਦਿਸਂ ਮਹਾਯਾਗਂ. ਸੀਲਸਂਯਮੇਨਾਤਿ ਕਾਯਿਕਵਾਚਸਿਕਸਂਵਰੇਨ. ਸਚ੍ਚਵਚਨੇਨਾਤਿ ਸਚ੍ਚਵਾਚਾਯ. ਤਸ੍ਸ ਵਿਸੁਂ ਵਚਨਂ ਲੋਕੇ ਗਰੁਤਰਪੁਞ੍ਞਸਮ੍ਮਤਭਾਵਤੋ. ਯਥਾ ਹਿ ਪਾਪਧਮ੍ਮੇਸੁ ਮੁਸਾਵਾਦੋ ਗਰੁ, ਏਵਂ ਪੁਞ੍ਞਧਮ੍ਮੇਸੁ ਸਚ੍ਚਵਾਚਾ. ਤੇਨਾਹ ਭਗਵਾ – ‘‘ਏਕਂ ਧਮ੍ਮਮਤੀਤਸ੍ਸਾ’’ਤਿਆਦਿ (ਧ. ਪ. ੧੭੬). ਵੁਤ੍ਤਨਯੇਨੇਵਾਤਿ ਕਣ੍ਹਪਕ੍ਖੇ ਵੁਤ੍ਤਨਯੇਨ. ਤਤ੍ਥ ਹਿ – ‘‘ਨਤ੍ਥਿ ਪਾਪਂ, ਨਤ੍ਥਿ ਪਾਪਸ੍ਸ ਆਗਮੋ’’ਤਿ ਆਗਤਂ, ਇਧ ‘‘ਅਤ੍ਥਿ ਪੁਞ੍ਞਂ, ਅਤ੍ਥਿ ਪੁਞ੍ਞਸ੍ਸ ਆਗਮੋ’’ਤਿ ਆਗਤਂ, ਅਯਮੇਵ ਵਿਸੇਸੋ. ਸੇਸਂ ਵੁਤ੍ਤਸਦਿਸਮੇਵਾਤਿ ¶ ‘‘ਤੇਸਮੇਤਂ ਪਾਟਿਕਙ੍ਖ’’ਨ੍ਤਿ ਏਵਮਾਦਿਂ ਸਨ੍ਧਾਯ ਵਦਤਿ, ਤਂ ਹੇਟ੍ਠਾ ਪੁਰਿਮਵਾਰਸਦਿਸਂ.

੧੦੦. ਉਭਯੇਨਾਤਿ ਹੇਤੁਪਚ੍ਚਯਪਟਿਸੇਧਵਚਨੇਨ. ਸਂਕਿਲੇਸਪਚ੍ਚਯਨ੍ਤਿ ਸਂਸਾਰੇ ਪਰਿਬ੍ਭਮਨੇਨ ਕਿਲਿਨ੍ਨਸ੍ਸ ਮਲਿਨਭਾਵਸ੍ਸ ਕਾਰਣਂ. ਵੁਤ੍ਤਵਿਪਰਿਯਾਯੇਨ ਵਿਸੁਦ੍ਧਿਪਚ੍ਚਯਨ੍ਤਿ ਸਦ੍ਦਤ੍ਥੋ ਵੇਦਿਤਬ੍ਬੋ. ਬਲਨ੍ਤਿਆਦੀਸੁ ਸਤ੍ਤਾਨਂ ਸਂਕਿਲੇਸਾਵਹਂ ਵੋਦਾਨਾਵਹਞ੍ਚ ਉਸ੍ਸਾਹਸਙ੍ਖਾਤਂ ਬਲਂ ਵਾ, ਸੂਰਵੀਰਭਾਵਸਙ੍ਖਾਤਂ ਵੀਰਿਯਂ ਵਾ, ਪੁਰਿਸੇਨ ਕਤ੍ਤਬ੍ਬੋ ਪੁਰਿਸਥਾਮੋ ਵਾ, ਸੋ ਏਵ ਪਰਂ ਪਰਂ ਠਾਨਂ ਅਕ੍ਕਮਨਪ੍ਪਤ੍ਤਿਯਾ ਪੁਰਿਸਪਰਕ੍ਕਮੋ ਵਾ ਨਤ੍ਥਿ ਨ ਉਪਲਬ੍ਭਤਿ.

ਸਤ੍ਵਯੋਗਤੋ, ਰੂਪਾਦੀਸੁ ਸਤ੍ਤਵਿਸਤ੍ਤਤਾਯ ਚ ਸਤ੍ਤਾ. ਪਾਣਨਤੋ ਅਸ੍ਸਾਸਪਸ੍ਸਾਸਵਸੇਨ ਪਵਤ੍ਤਿਯਾ ਪਾਣਾ. ਤੇ ਪਨ ਸੋ ਏਕਿਨ੍ਦ੍ਰਿਯਾਦਿਵਸੇਨ ਵਿਭਜਿਤ੍ਵਾ ਵਦਤੀਤਿ ਆਹ ‘‘ਏਕਿਨ੍ਦ੍ਰਿਯੋ’’ਤਿਆਦਿ. ਅਣ੍ਡਕੋਸਾਦੀਸੁ ਭਵਨਤੋ ਭੂਤਾਤਿ ਵੁਚ੍ਚਨ੍ਤੀਤਿ ਆਹ ‘‘ਅਣ੍ਡਕੋਸ…ਪੇ… ਵਦਨ੍ਤੀ’’ਤਿ. ਜੀਵਨਤੋ ਪਾਣਂ ਧਾਰੇਨ੍ਤੋ ਵਿਯ ਵਡ੍ਢਨਤੋ ਜੀਵਾਤਿ ਏਵਂ ਸਤ੍ਤਪਾਣਭੂਤਜੀਵੇਸੁ ਸਦ੍ਦਤ੍ਥੋ ਵੇਦਿਤਬ੍ਬੋ. ਨਤ੍ਥਿ ਏਤੇਸਂ ਸਂਕਿਲੇਸਵਿਸੁਦ੍ਧੀਸੁ ਵਸੋਤਿ ਅਵਸਾ. ਨਤ੍ਥਿ ਨੇਸਂ ਬਲਂ ਵੀਰਿਯਞ੍ਚਾਤਿ ਅਬਲਾ ਅਵੀਰਿਯਾ. ਨਿਯਤਤਾਤਿ ਅਚ੍ਛੇਜ੍ਜਸੁਤ੍ਤਾਵੁਤਾਭੇਜ੍ਜਮਣਿ ਵਿਯ ਨਿਯਤਪਵਤ੍ਤਨਤਾਯ ਗਤਿਜਾਤਿਬਨ੍ਧਪਜਹਵਸੇਨ ਨਿਯਾਮੋ. ਤਤ੍ਥ ਤਤ੍ਥ ਗਮਨਨ੍ਤਿ ਛਨ੍ਨਂ ਅਭਿਜਾਤੀਨਂ ਤਾਸੁ ਤਾਸੁ ਗਤੀਸੁ ਉਪਗਮਨਂ ਸਮਵਾਯੇਨ ਸਮਾਗਮੋ. ਸਭਾਵੋਯੇਵਾਤਿ ਯਥਾ ਕਣ੍ਟਕਸ੍ਸ ਤਿਕ੍ਖਤਾ, ਕਬਿਟ੍ਠਫਲਾਨਂ ਪਰਿਮਣ੍ਡਲਤਾ, ਮਿਗਪਕ੍ਖੀਨਂ ਵਿਚਿਤ੍ਤਾਕਾਰਤਾ, ਏਵਂ ਸਬ੍ਬਸ੍ਸਪਿ ਲੋਕਸ੍ਸ ਹੇਤੁਪਚ੍ਚਯੇਨ ਵਿਨਾ ਤਥਾ ਤਥਾ ਪਰਿਣਾਮੋ, ਅਯਂ ਸਭਾਵੋਯੇਵ ਅਕਿਤ੍ਤਿਮੋਯੇਵ. ਤੇਨਾਹ ‘‘ਯੇਨ ਹੀ’’ਤਿਆਦਿ.

ਸਕੁਣੇ ਹਨਤੀਤਿ ਸਾਕੁਣਿਕੋ, ਤਥਾ ਸੂਕਰਿਕੋ. ਲੁਦ੍ਦੋਤਿ ਅਞ੍ਞੋਪਿ ਯੋ ਕੋਚਿ ਮਾਗਵਿਕੋ ਨੇਸਾਦੋ. ਪਾਪਕਮ੍ਮਪਸੁਤਤਾਯ ਕਣ੍ਹਾਭਿਜਾਤਿ ਨਾਮ. ਭਿਕ੍ਖੂਤਿ ਸਾਕਿਯਾ ਭਿਕ੍ਖੂ, ਮਚ੍ਛਮਂਸਖਾਦਨਤੋ ਨੀਲਾਭਿਜਾਤੀਤਿ ਵਦਨ੍ਤਿ. ਞਾਯਲਦ੍ਧੇਪਿ ਪਚ੍ਚਯੇ ਭੁਞ੍ਜਮਾਨਾ ਆਜੀਵਕਸਮਯਸ੍ਸ ਵਿਲੋਮਗਾਹਿਤਾਯ ‘‘ਪਚ੍ਚਯੇਸੁ ਕਣ੍ਟਕੇ ਪਕ੍ਖਿਪਿਤ੍ਵਾ ਖਾਦਨ੍ਤੀ’’ਤਿ ਵਦਨ੍ਤਿ. ਏਕੇ ਪਬ੍ਬਜਿਤਾ ¶ , ਯੇ ਸਵਿਸੇਸਂ ਅਤ੍ਤਕਿਲਮਥਾਨੁਯੋਗਮਨੁਯੁਤ੍ਤਾ. ਤਥਾ ¶ ਹਿ ਤੇ ਕਣ੍ਟਕੇ ਵਤ੍ਤੇਨ੍ਤਾ ਵਿਯ ਹੋਨ੍ਤੀਤਿ ਕਣ੍ਟਕਵੁਤ੍ਤਿਕਾਤਿ ਵੁਤ੍ਤਾ. ਠਤ੍ਵਾ ਭੁਞ੍ਜਨਦਾਨਪਟਿਕ੍ਖੇਪਾਦਿਵਤਸਮਾਯੋਗੇਨ ਪਣ੍ਡਰਤਰਾ. ਅਚੇਲਕਸਾਵਕਾਤਿ ਆਜੀਵਕਸਾਵਕੇ ਵਦਤਿ. ਤੇ ਕਿਰ ਆਜੀਵਕਲਦ੍ਧਿਯਾ ਵਿਸੁਦ੍ਧਚਿਤ੍ਤਤਾਯ ਨਿਗਣ੍ਠੇਹਿਪਿ ਪਣ੍ਡਰਤਰਾ. ਨਨ੍ਦਾਦਯੋ ਹਿ ਤਥਾਰੂਪਾਯ ਪਟਿਪਤ੍ਤਿਯਾ ਪਤ੍ਤਬ੍ਬਾ, ਤਸ੍ਮਾ ਨਨ੍ਦਾਦਯੋ ਨਿਗਣ੍ਠੇਹਿ ਆਜੀਵਕਸਾਵਕੇਹਿ ਚ ਪਣ੍ਡਰਤਰਾਤਿ ਵੁਤ੍ਤਾ ‘‘ਸੁਕ੍ਕਾਭਿਜਾਤੀ’’ਤਿ.

ਅਯਮੇਤੇਸਂ ਲਦ੍ਧੀਤਿ ਸਾਕੁਣਿਕਾਦਿਭਾਵੂਪਗਮਨੇਨ ਕਣ੍ਹਾਭਿਜਾਤਿਆਦੀਸੁ ਦੁਕ੍ਖਂ ਸੁਖਞ੍ਚ ਪਟਿਸਂਵੇਦੇਨ੍ਤਾ ਅਨੁਕ੍ਕਮੇਨ ਮਹਾਕਪ੍ਪਾਨਂ ਚੁਲ੍ਲਾਸੀਤਿਸਹਸ੍ਸਾਨਿ ਖੇਪੇਤ੍ਵਾ ਆਜੀਵਕਭਾਵੂਪਗਮਨੇਨ ਪਰਮਸੁਕ੍ਕਾਭਿਜਾਤਿਯਂ ਠਤ੍ਵਾ ਸਂਸਾਰਤੋ ਸੁਜ੍ਝਨ੍ਤੀਤਿ ਅਯਂ ਤੇਸਂ ਨਿਯਤਿ ਆਜੀਵਕਾਨਂ ਲਦ੍ਧਿ.

‘‘ਨਤ੍ਥਿ ਦਿਨ੍ਨ’’ਨ੍ਤਿ ਵਦਨ੍ਤੋ ਨਤ੍ਥਿਕੋ ਦਾਨਸ੍ਸ ਫਲਂ ਪਟਿਕ੍ਖਿਪਤੀਤਿ ਆਹ – ‘‘ਨਤ੍ਥਿਕਦਿਟ੍ਠਿ ਵਿਪਾਕਂ ਪਟਿਬਾਹਤੀ’’ਤਿ. ਤਥਾ ਚੇਵ ਹੇਟ੍ਠਾ ਸਂਵਣ੍ਣਿਤਂ ‘‘ਨਤ੍ਥਿਕਦਿਟ੍ਠਿ ਹਿ ਨਤ੍ਥਿਤਮਾਹਾ’’ਤਿ. ਅਹੇਤੁਕਦਿਟ੍ਠਿ ਉਭਯਨ੍ਤਿ ਕਮ੍ਮਂ ਵਿਪਾਕਞ੍ਚ ਉਭਯਂ. ਸੋ ਹਿ ‘‘ਅਹੇਤੂ ਅਪਚ੍ਚਯਾ ਸਤ੍ਤਾ ਸਂਕਿਲਿਸ੍ਸਨ੍ਤਿ ਵਿਸੁਜ੍ਝਨ੍ਤੀ’’ਤਿ ਵਦਨ੍ਤੋ ਕਮ੍ਮਸ੍ਸ ਵਿਯ ਵਿਪਾਕਸ੍ਸਪਿ ਸਂਕਿਲੇਸਵਿਸੁਦ੍ਧੀਨਂ ਪਚ੍ਚਯਤ੍ਤਾਭਾਵਵਚਨਤੋ ਤਦੁਭਯਂ ਪਟਿਬਾਹਤਿ ਨਾਮ. ਵਿਪਾਕੋ ਪਟਿਬਾਹਿਤੋ ਹੋਤਿ ਅਸਤਿ ਕਮ੍ਮੇ ਵਿਪਾਕਾਭਾਵਤੋ. ਕਮ੍ਮਂ ਪਟਿਬਾਹਿਤਂ ਹੋਤਿ ਅਸਤਿ ਵਿਪਾਕੇ ਕਮ੍ਮਸ੍ਸ ਨਿਰਤ੍ਥਕਭਾਵਾਪਤ੍ਤਿਤੋ. ਅਤ੍ਥਤੋਤਿ ਸਰੂਪੇਨ. ਉਭਯਪਟਿਬਾਹਕਾਤਿ ਵਿਸੁਂ ਵਿਸੁਂ ਤਂਤਂਦਿਟ੍ਠਿਤਾ ਵੁਤ੍ਤਾਪਿ ਸਬ੍ਬੇ ਤੇ ਨਤ੍ਥਿਕਾਦਯੋ ਨਤ੍ਥਿਕਦਿਟ੍ਠਿਆਦਿਵਸੇਨ ਪਚ੍ਚੇਕਂ ਤਿਵਿਧਦਿਟ੍ਠਿਕਾ ਏਵ ਉਭਯਪਟਿਬਾਹਕਤ੍ਤਾ. ‘‘ਉਭਯਪਟਿਬਾਹਕਾ’’ਤਿ ਹਿ ਹੇਤੁਵਚਨਂ. ਅਹੇਤੁਕਵਾਦਾ ਚਾਤਿਆਦਿ ਪਟਿਞ੍ਞਾਵਚਨਂ. ਯੋ ਹਿ ਵਿਪਾਕਪਟਿਬਾਹਨੇਨ ਨਤ੍ਥਿਕਦਿਟ੍ਠਿਕੋ, ਸੋ ਅਤ੍ਥਤੋ ਕਮ੍ਮਪਟਿਬਾਹਨੇਨ ਅਕਿਰਿਯਦਿਟ੍ਠਿਕੋ, ਉਭਯਪਟਿਬਾਹਨੇਨ ਅਹੇਤੁਕਦਿਟ੍ਠਿਕੋ ਚ ਹੋਤਿ. ਸੇਸਦ੍ਵਯੇਪਿ ਏਸੇਵ ਨਯੋ.

ਸਜ੍ਝਾਯਨ੍ਤੀਤਿ ਤਂ ਦਿਟ੍ਠਿਦੀਪਕਂ ਗਨ੍ਥਂ ਉਗ੍ਗਹੇਤ੍ਵਾ ਪਠਨ੍ਤਿ. ਵੀਮਂਸਨ੍ਤੀਤਿ ਤਸ੍ਸ ਅਤ੍ਥਂ ਵਿਚਾਰੇਨ੍ਤਿ. ਤੇਸਨ੍ਤਿਆਦਿ ਵੀਮਂਸਨਾਕਾਰਦਸ੍ਸਨਂ. ਤਸ੍ਮਿਂ ਆਰਮ੍ਮਣੇਤਿ ਯਥਾਪਰਿਕਪ੍ਪਿਤਕਮ੍ਮਫਲਾਭਾਵਦੀਪਕੇ ‘‘ਨਤ੍ਥਿ ਦਿਨ੍ਨ’’ਨ੍ਤਿਆਦਿਨਯਪ੍ਪਵਤ੍ਤਾਯ ਲਦ੍ਧਿਯਾ ਆਰਮ੍ਮਣੇ. ਮਿਚ੍ਛਾਸਤਿ ਸਨ੍ਤਿਟ੍ਠਤੀਤਿ ‘‘ਨਤ੍ਥਿ ਦਿਨ੍ਨ’’ਨ੍ਤਿਆਦਿਵਸੇਨ ¶ ਅਨੁਸ੍ਸਵੂਪਲਦ੍ਧੇ ਅਤ੍ਥੇ ਤਦਾਕਾਰਪਰਿਵਿਤਕ੍ਕਨੇਹਿ ਸਵਿਗ੍ਗਹੇ ਵਿਯ ਸਰੂਪਤੋ ਚਿਤ੍ਤਸ੍ਸ ਪਚ੍ਚੁਪਟ੍ਠਿਤੇ ਚਿਰਕਾਲਪਰਿਚਯੇਨ ‘‘ਏਵਮੇਤ’’ਨ੍ਤਿ ਨਿਜ੍ਝਾਨਕ੍ਖਮਭਾਵੂਪਗਮਨੇਨ ਨਿਜ੍ਝਾਨਕ੍ਖਨ੍ਤਿਯਾ ਤਥਾ ਗਹਿਤੇ ਪੁਨਪ੍ਪੁਨਂ ਤਥੇਵ ਆਸੇਵਨ੍ਤਸ੍ਸ ਬਹੁਲੀਕਰੋਨ੍ਤਸ੍ਸ ਮਿਚ੍ਛਾਵਿਤਕ੍ਕੇਨ ਸਮਾਦਿਯਮਾਨਾ ਮਿਚ੍ਛਾਵਾਯਾਮੁਪਤ੍ਥਮ੍ਭਿਤਾ ਅਤਂਸਭਾਵਂ ‘‘ਤਂਸਭਾਵ’’ਨ੍ਤਿ ਗਣ੍ਹਨ੍ਤੀ ਮਿਚ੍ਛਾਸਤੀਤਿ ਲਦ੍ਧਨਾਮਾ ਤਂਲਦ੍ਧਿਸਹਗਤਾ ਤਣ੍ਹਾ ਸਨ੍ਤਿਟ੍ਠਤਿ ¶ . ਚਿਤ੍ਤਂ ਏਕਗ੍ਗਂ ਹੋਤੀਤਿ ਯਥਾਵੁਤ੍ਤਵਿਤਕ੍ਕਾਦਿਪਚ੍ਚਯਲਾਭੇਨ ਤਸ੍ਮਿਂ ਆਰਮ੍ਮਣੇ ਅਵਟ੍ਠਿਤਤਾਯ ਅਨੇਕਗ੍ਗਂ ਪਹਾਯ ਏਕਗ੍ਗਂ ਅਪ੍ਪਿਤਂ ਵਿਯ ਹੋਤਿ. ਮਿਚ੍ਛਾਸਮਾਧਿਪਿ ਹਿ ਪਚ੍ਚਯਵਿਸੇਸੇਹਿ ਲਦ੍ਧਭਾਵਨਾਬਲੇਹਿ ਕਦਾਚਿ ਸਮਾਧਾਨਪਤਿਰੂਪਕਿਚ੍ਚਕਰੋ ਹੋਤਿਯੇਵ ਵਾਲਵਿਜ੍ਝਨਾਦੀਸੁ ਵਿਯਾਤਿ ਦਟ੍ਠਬ੍ਬਂ. ਜਵਨਾਨਿ ਜਵਨ੍ਤੀਤਿ ਅਨੇਕਕ੍ਖਤ੍ਤੁਂ ਤੇਨਾਕਾਰੇਨ ਪੁਬ੍ਬਭਾਗਿਯੇਸੁ ਜਵਨਵਾਰੇਸੁ ਪਵਤ੍ਤੇਸੁ ਸਬ੍ਬਪਚ੍ਛਿਮੇ ਜਵਨਵਾਰੇ ਸਤ੍ਤ ਜਵਨਾਨਿ ਜਵਨ੍ਤਿ. ਪਠਮਜਵਨੇ ਪਨ ਸਤੇਕਿਚ੍ਛਾ ਹੋਨ੍ਤਿ, ਤਥਾ ਦੁਤਿਯਾਦੀਸੂਤਿ ਧਮ੍ਮਸਭਾਵਦਸ੍ਸਨਮੇਤਂ, ਨ ਪਨ ਤਸ੍ਮਿਂ ਖਣੇ ਤੇਸਂ ਸਤੇਕਿਚ੍ਛਭਾਵਾਪਾਦਨਂ ਕੇਨਚਿ ਸਕ੍ਕਾ ਕਾਤੁਂ.

ਤਤ੍ਥਾਤਿ ਤੇਸੁ ਤੀਸੁ ਮਿਚ੍ਛਾਦਸ੍ਸਨੇਸੁ. ਕੋਚਿ ਏਕਂ ਦਸ੍ਸਨਂ ਓਕ੍ਕਮਤੀਤਿ ਯਸ੍ਸ ਏਕਸ੍ਮਿਂਯੇਵ ਅਭਿਨਿਵੇਸੋ ਆਸੇਵਨਾ ਚ ਪਵਤ੍ਤਾ, ਸੋ ਏਕਂਯੇਵ ਦਸ੍ਸਨਂ ਓਕ੍ਕਮਤਿ. ਯਸ੍ਸ ਪਨ ਦ੍ਵੀਸੁ, ਤੀਸੁਪਿ ਵਾ ਅਭਿਨਿਵੇਸਨਾ ਪਵਤ੍ਤਾ, ਸੋ ਦ੍ਵੇ ਤੀਣਿ ਓਕ੍ਕਮਤਿ. ਏਤੇਨ ਯਾ ਪੁਬ੍ਬੇ ਉਭਯਪਟਿਬਾਹਨਤਾਮੁਖੇਨ ਵੁਤ੍ਤਾ ਅਤ੍ਥਸਿਦ੍ਧਾ ਸਬ੍ਬਦਿਟ੍ਠਿਕਤਾ, ਸਾ ਪੁਬ੍ਬਭਾਗਿਯਾ. ਯਾ ਪਨ ਮਿਚ੍ਛਤ੍ਤਨਿਯਾਮੋਕ੍ਕਨ੍ਤਿ ਭੂਤਾ, ਸਾ ਯਥਾਸਕਂ ਪਚ੍ਚਯਸਮੁਦਾਗਮਸਿਦ੍ਧਿਤੋ ਭਿਨ੍ਨਾਰਮ੍ਮਣਾਨਂ ਵਿਯ ਵਿਸੇਸਾਧਿਗਮਾਨਂ ਅਞ੍ਞਮਞ੍ਞਂ ਏਕਜ੍ਝਂ ਅਨੁਪ੍ਪਤ੍ਤਿਯਾ ਅਸਂਕਿਣ੍ਣਾ ਏਵਾਤਿ ਦਸ੍ਸੇਤਿ. ਏਕਸ੍ਮਿਂ ਓਕ੍ਕਨ੍ਤੇਪੀਤਿਆਦਿਨਾ ਤਿਸ੍ਸਨ੍ਨਮ੍ਪਿ ਦਿਟ੍ਠੀਨਂ ਸਮਾਨਬਲਤਂ ਸਮਾਨਫਲਤਞ੍ਚ ਦਸ੍ਸੇਤਿ, ਤਸ੍ਮਾ ਤਿਸ੍ਸੋਪਿ ਚੇਤਾ ਏਕਸ੍ਸ ਉਪ੍ਪਨ੍ਨਾ ਅਞ੍ਞਮਞ੍ਞਂ ਅਬ੍ਬੋਕਿਣ੍ਣਾ ਏਵ, ਏਕਾਯ ਵਿਪਾਕੇ ਦਿਨ੍ਨੇ ਇਤਰਾ ਅਨੁਬਲਪ੍ਪਦਾਯਿਕਾ ਹੋਨ੍ਤਿ. ਵਟ੍ਟਖਾਣੁ ਨਾਮਾਤਿ ਇਦਂ ਵਚਨਂ ਨੇਯ੍ਯਤ੍ਥਂ, ਨ ਨੀਤਤ੍ਥਨ੍ਤਿ ਤਂ ਵਿਵਰਿਤ੍ਵਾ ਦਸ੍ਸੇਤੁਂ ਕਿਂ ਪਨੇਸਾਤਿਆਦਿ ਵੁਤ੍ਤਂ, ਅਕੁਸਲਂ ਨਾਮੇਤਂ ਅਬਲਂ ਦੁਬ੍ਬਲਂ, ਨ ਕੁਸਲਂ ਵਿਯ ਮਹਾਬਲਨ੍ਤਿ ਆਹ – ‘‘ਏਕਸ੍ਮਿਂਯੇਵ ਅਤ੍ਤਭਾਵੇ ਨਿਯਤੋ’’ਤਿ. ਅਞ੍ਞਥਾ ਸਮ੍ਮਤ੍ਤਨਿਯਾਮੋ ਵਿਯ ਮਿਚ੍ਛਤ੍ਤਨਿਯਾਮੋਪਿ ਅਚ੍ਚਨ੍ਤਿਕੋ ਸਿਯਾ. ਯਦਿ ਏਵਂ ਵਟ੍ਟਖਾਣੁਕਜੋਤਨਾ ਕਥਨ੍ਤਿ ਆਹ ‘‘ਆਸੇਵਨਵਸੇਨ ਪਨਾ’’ਤਿਆਦਿ, ਤਸ੍ਮਾ ਯਥਾ ‘‘ਸਕਿਂ ਨਿਮੁਗ੍ਗੋ ¶ ਨਿਮੁਗ੍ਗੋਵ ਹੋਤੀ’’ਤਿ (ਅ. ਨਿ. ੭.੧੫) ਵੁਤ੍ਤਂ, ਏਵਂ ਵਟ੍ਟਖਾਣੁਕਜੋਤਨਾ. ਯਾਦਿਸੇ ਹਿ ਪਚ੍ਚਯੇ ਪਟਿਚ੍ਚ ਅਯਂ ਤਂਤਂਦਸ੍ਸਨਂ ਓਕ੍ਕਨ੍ਤੋ ਪੁਨ ਕਦਾਚਿ ਤਪ੍ਪਟਿਪਕ੍ਖੇ ਪਚ੍ਚਯੇ ਪਟਿਚ੍ਚ ਤਤੋ ਸੀਸੁਕ੍ਖਿਪਨਮਸ੍ਸ ਨ ਹੋਤੀਤਿ ਨ ਵਤ੍ਤਬ੍ਬਂ. ਤੇਨ ਵੁਤ੍ਤਂ ‘‘ਯੇਭੁਯ੍ਯੇਨਾ’’ਤਿ.

ਤਸ੍ਮਾਤਿ ਯਸ੍ਮਾ ਏਵਂ ਸਂਸਾਰਖਾਣੁਭਾਵਸ੍ਸਪਿ ਪਚ੍ਚਯੋ ਅਕਲ੍ਯਾਣਜਨੋ, ਤਸ੍ਮਾ. ਭੂਤਿਕਾਮੋਤਿ ਦਿਟ੍ਠਧਮ੍ਮਿਕਸਮ੍ਪਰਾਯਿਕਪਰਮਤ੍ਥਾਨਂ ਵਸੇਨ ਅਤ੍ਤਨੋ ਗੁਣੇਹਿ ਵਡ੍ਢਿਕਾਮੋ. ਯਂ ਪਨੇਤ੍ਥ ਕੇਚਿ ਵਦਨ੍ਤਿ ‘‘ਯਥਾ ਚਿਰਕਾਲਭਾਵਨਾਯ ਪਰਿਪਾਕੂਪਗਮਲਦ੍ਧਬਲਤ੍ਤਾ ਉਪਨਿਸ੍ਸਯਕੁਸਲਾ ਅਕੁਸਲੇ ਸਬ੍ਬਸੋ ਸਮੁਚ੍ਛਿਨ੍ਦਨ੍ਤਿ, ਏਵਂ ਅਕੁਸਲਧਮ੍ਮਾ ਤਤੋਪਿ ਚਿਰਕਾਲਭਾਵਨਾਸਮ੍ਭਵਤੋ ਲਦ੍ਧਬਲਾ ਹੁਤ੍ਵਾ ਕਦਾਚਿ ਕੁਸਲਧਮ੍ਮੇਪਿ ਸਮੁਚ੍ਛਿਨ੍ਦਨ੍ਤਿ. ਏਵਞ੍ਚ ਕਤ੍ਵਾ ਦਲ਼੍ਹਮਿਚ੍ਛਾਭਿਨਿਵੇਸਸ੍ਸ ਮਿਚ੍ਛਾਦਿਟ੍ਠਿਕਸ੍ਸ ਵਟ੍ਟਖਾਣੁਕਭਾਵਜੋਤਨਾਪਿ ¶ ਸਮਤ੍ਥਿਤਾ ਹੋਤੀ’’ਤਿ ਯਥਾ ਤਂ ‘‘ਵਸ੍ਸਭਞ੍ਞਾਨਂ ਦਿਟ੍ਠੀ’’ਤਿ, ਤਂ ਨ, ਮਿਚ੍ਛਤ੍ਤਨਿਯਤਧਮ੍ਮਾਨਂ ਚਿਰਕਾਲਭਾਵਨਾਮਤ੍ਤੇਨ ਨ ਪਟਿਪਕ੍ਖਸ੍ਸ ਪਜਹਨਸਮਤ੍ਥਤਾ, ਅਥ ਖੋ ਧਮ੍ਮਤਾਸਿਦ੍ਧੇਨ ਪਚ੍ਚਯਵਿਸੇਸਾਹਿਤਸਾਮਤ੍ਥਿਯੇਨ ਅਤ੍ਤਨੋ ਪਹਾਯਕਸਭਾਵੇਨ ਪਹਾਯਕਭਾਵੋ ਭਾਵਨਾਕੁਸਲਾਨਂਯੇਵ ਵੁਤ੍ਤੋ, ਅਕੁਸਲਾਨਂਯੇਵ ਚ ਪਹਾਤਬ੍ਬਭਾਵੋ ‘‘ਦਸ੍ਸਨੇਨ ਪਹਾਤਬ੍ਬਾ’’ਤਿਆਦਿਨਾ ਨਯੇਨ, ਅਕੁਸਲਾਨਂਯੇਵ ਦੁਬ੍ਬਲਭਾਵੋ ‘‘ਅਬਲਾਨਂ ਬਲੀਯਨ੍ਤੀ’’ਤਿਆਦਿਨਾ (ਸੁ. ਨਿ. ੭੭੬; ਮਹਾਨਿ. ੫) (ਯੁਤ੍ਤਿਨਾਪਿ ਨਾਮਤੋ ਵਾ ਅਧਿਗਮਨਿਯੋ ਆਲੋਕੋ ਆਲੋਕਭਾਵਤੋ ਬਾਹਿਰਾਰਣੇਕਾ ਵਿਯ ਨ ਚੇਤ੍ਥ ਪਟਿਞ੍ਞਤ੍ਤੇ ਭਾਵੇਸਤਾ ਸੋਤੁਨੋ ਆਸਂਕਿਤਬ੍ਬਾ ਵਿਸੇਸਵਸ੍ਸ ਸਾਧੇਤਬ੍ਬਤੋ ਸਾਮਞ੍ਞਸ੍ਸ ਚ ਸੋਤੁਭਾਵੇਨ ਅਧਿਪ੍ਪੇਤਤ੍ਤਾ ਵੇਦ-ਸਦ੍ਦਸ੍ਸ ਲੋਪੋ ਦੀਪੇ ਸਭਾਵੇ ਸਾਧਨੇ ਯਥਾ ਤਂ ਸਦ੍ਦਯਭਾਵਸ੍ਸ ਨਾਪਿ ਵਿਸੁਦ੍ਧਕਅਨੁਮਾਨਾਦਿਵਿਰੋਧਸਮ੍ਭਾਵਤੋ. ਨ ਹਿ ਸਕ੍ਕਾ ਅਨ੍ਤਰਾਲੋਕਸ੍ਸ ਬਾਹਿਰਾਲੋਕਸ੍ਸ ਵਿਯ ਰੂਪਕਾਯਂ ਉਪਾਦਾਯ ਰੂਪਤਾ ਚਕ੍ਖੁਵਿਞ੍ਞੇਯ੍ਯਤ੍ਤਾਦਿਕੇ ਪਤਿਟ੍ਠਾਪੇਤੁਂ ਸਕ੍ਕਾਤਿ ਵੁਤ੍ਤਂ, ਨਨੁਪਿ ਅਨ੍ਤਰਾਲੋਕੋ ਅਵਿਗ੍ਗਹਤ੍ਤਾ ਵੇਦਨਾ ਵਿਯਾਤਿ ਸਦ੍ਧੇਵ ਞਾਣਾਲੋਕਸ੍ਸ ਅਵਿਜ੍ਜਨ੍ਧਕਾਰਾ ਵਿਯ ਵਿਧਮਨਿਯਭਾਵੇ ਸਬ੍ਬੇਸਮ੍ਪਿ ਕੁਸਲਧਮ੍ਮਾਨਂ ਕੇਨਚਿਪਿ ਅਕੁਸਲਧਮ੍ਮੇਨ ਸਮੁਚ੍ਛਿਨ੍ਦਨਿਯਤਾ ਸਿਦ੍ਧਾਵ ਹੋਤਿ). ਵਟ੍ਟਖਾਣੁਕਚੋਦਨਾਯ ਯਂ ਵਤ੍ਤਬ੍ਬਂ, ਤਂ ਹੇਟ੍ਠਾ ਵੁਤ੍ਤਮੇਵਾਤਿ ਤਿਟ੍ਠਤੇਸਾ ਬਾਲਜਨਵਿਕਤ੍ਥਨਾ.

੧੦੩. ਝਾਨਚਿਤ੍ਤਮਯਾਤਿ ¶ ਰੂਪਾਵਚਰਜ੍ਝਾਨਚਿਤ੍ਤੇਨ ਨਿਬ੍ਬਤ੍ਤਾ. ਤਥਾ ਹਿ ਤੇਸਂ ਵਿਸੇਸੇਨ ਝਾਨਮਨਸਾ ਨਿਬ੍ਬਤ੍ਤਤ੍ਤਾ ‘‘ਮਨੋਮਯਾ’’ਤਿ ਵੁਤ੍ਤਾ, ਅਵਿਸੇਸੇਨ ਪਨ ਅਭਿਸਙ੍ਖਾਰਮਨਸਾ ਸਬ੍ਬੇਪਿ ਸਤ੍ਤਾ ਮਨੋਮਯਾ ਏਵ. ਸਞ੍ਞਾਮਯਾਤਿ ਏਤ੍ਥਾਪਿ ਏਸੇਵ ਨਯੋ. ਤੇਨਾਹ ‘‘ਅਰੂਪਜ੍ਝਾਨਸਞ੍ਞਾਯਾ’’ਤਿ. ਅਯਨ੍ਤਿ ਰੂਪਿਤਾਭਾਵਪਟਿਪਜ੍ਜਨਕਪੁਗ੍ਗਲੋ. ਅਪ੍ਪਟਿਲਦ੍ਧਜ੍ਝਾਨੋਤਿ ਅਨਧਿਗਤਰੂਪਜ੍ਝਾਨੋ. ਤਸ੍ਸਪੀਤਿ ਤਕ੍ਕਿਨੋਪਿ. ਰੂਪਜ੍ਝਾਨੇ ਕਙ੍ਖਾ ਨਤ੍ਥਿ ਅਨੁਸ੍ਸਵਵਸੇਨ ਲਦ੍ਧਵਿਨਿਚ੍ਛਯਤ੍ਤਾ.

੧੦੪. ਸਾਰਾਗਾਯਾਤਿ ਸਰਾਗਭਾਵਾਯ. ਸਨ੍ਤਿਕੇਤਿ ਸਮੀਪੇ, ਨ ਥਾਮਗਤਾ ਦਿਟ੍ਠਿਨਾਤਿਦੂਰਤ੍ਤਾ ਸਰਾਗਾ, ਨ ਸਮ੍ਪਯੁਤ੍ਤਤ੍ਤਾ. ਸਾ ਹਿ ਨ ਥਾਮਗਤਾ ਵਟ੍ਟਪਰਿਯਾਪਨ੍ਨੇਸੁ ਧਮ੍ਮੇਸੁ ਰਜ੍ਜਤੀਤਿ ਵਿਞ੍ਞਾਯਤੀਤਿ ਆਹ – ‘‘ਰਾਗਵਸੇਨ ਵਟ੍ਟੇ ਰਜ੍ਜਨਸ੍ਸਾ’’ਤਿ. ਸਬ੍ਬੇਪਿ ਸਂਯੋਜਨਾ ਤਣ੍ਹਾਵਸੇਨੇਵ ਸਮ੍ਭਵਨ੍ਤੀਤਿ ਆਹ – ‘‘ਤਣ੍ਹਾਵਸੇਨ ਸਂਯੋਜਨਤ੍ਥਾਯਾ’’ਤਿ. ਆਰੁਪ੍ਪੇ ਪਨਸ੍ਸ ਕਙ੍ਖਾ ਨਤ੍ਥੀਤਿ ਅਨੁਸ੍ਸਵਵਸੇਨ ਲਦ੍ਧਨਿਚ੍ਛਯਂ ਸਨ੍ਧਾਯ ਵੁਤ੍ਤਂ. ਕਾਮਂ ਦੁਗ੍ਗਤਿਦੁਕ੍ਖਾਨਂ ਏਕਨ੍ਤਸਂਵਤ੍ਤਨੇਨ ਨਤ੍ਥਿਕਦਿਟ੍ਠਿਆਦੀਨਂ ਅਪਣ੍ਣਕਤਾ ਪਾਕਟਾ ਏਵ, ਨਿਪ੍ਪਰਿਯਾਯੇਨ ਪਨ ਅਨਵਜ੍ਜਸ੍ਸ ਅਤ੍ਥਸ੍ਸ ਏਕਨ੍ਤਸਾਧਕਂ ਅਪਣ੍ਣਕਨ੍ਤਿ ਕਤ੍ਵਾ ਚੋਦਨਾ, ਸਾਵਜ੍ਜਸ੍ਸਪਿ ਅਤ੍ਥਸ੍ਸ ਸਾਧਨੇ ਏਕਂਸਿਕਭਾਵਂ ਗਹੇਤ੍ਵਾ ਪਰਿਹਾਰੋ. ਤੇਨਾਹ ‘‘ਗਹਣਵਸੇਨਾ’’ਤਿਆਦਿ. ਤੇਨ ਰੁਲ਼੍ਹੀਵਸੇਨ ‘‘ਨਤ੍ਥਿ ਦਿਨ੍ਨ’’ਨ੍ਤਿਆਦੀਨਿ ਅਪਣ੍ਣਕਙ੍ਗਾਨਿ ਜਾਤਾਨੀਤਿ ਦਸ੍ਸੇਤਿ.

੧੦੫. ਹੇਟ੍ਠਾ ¶ ਤਯੋ ਪੁਗ੍ਗਲਾਵ ਹੋਨ੍ਤੀਤਿ ਅਤ੍ਤਨ੍ਤਪੋ ਪਰਨ੍ਤਪੋਤਿ ਇਮਸ੍ਮਿਂ ਚਤੁਕ੍ਕੇ ਹੇਟ੍ਠਾ ਤਯੋ ਪੁਗ੍ਗਲਾ ਹੋਨ੍ਤਿ. ਯਥਾਵੁਤ੍ਤਾ ਪਞ੍ਚਪਿ ਪੁਗ੍ਗਲਾ ਦੁਪ੍ਪਟਿਪਨ੍ਨਾਵ, ਤਤੋ ਅਤ੍ਥਿਕਵਾਦਾਦਯੋ ਪਞ੍ਚਪੁਗ੍ਗਲਾ ਸਮ੍ਮਾਪਟਿਪਨ੍ਨਤਾਯ ਇਮਸ੍ਮਿਂ ਚਤੁਕ੍ਕੇ ਏਕੋ ਚਤੁਤ੍ਥਪੁਗ੍ਗਲੋਵ ਹੋਤਿ. ਏਤਮਤ੍ਥਂ ਦਸ੍ਸੇਤੁਨ੍ਤਿ ਇਧ ਹੇਟ੍ਠਾ ਵੁਤ੍ਤਪੁਗ੍ਗਲਪਞ੍ਚਕਦ੍ਵਯਂ ਇਮਸ੍ਮਿਂ ਚਤੁਕ੍ਕੇ ਏਵ ਸਙ੍ਗਹਂ ਗਚ੍ਛਤੀਤਿ ਵਿਭਾਗੇਨ ਦੁਪ੍ਪਟਿਪਤ੍ਤਿਸੁਪ੍ਪਟਿਪਤ੍ਤਿਯੋ ਦਸ੍ਸੇਤੁਂ ਭਗਵਾ ਇਮਂ ਦੇਸਨਂ ਆਰਭੀਤਿ. ਯਂ ਪਨੇਤ੍ਥ ਅਤ੍ਥਤੋ ਅਵਿਭਤ੍ਤਂ, ਤਂ ਸੁਵਿਞ੍ਞੇਯ੍ਯਮੇਵ.

ਅਪਣ੍ਣਕਸੁਤ੍ਤਵਣ੍ਣਨਾਯ ਲੀਨਤ੍ਥਪ੍ਪਕਾਸਨਾ ਸਮਤ੍ਤਾ.

ਨਿਟ੍ਠਿਤਾ ਚ ਗਹਪਤਿਵਗ੍ਗਵਣ੍ਣਨਾ.

੨. ਭਿਕ੍ਖੁਵਗ੍ਗੋ

੧. ਅਮ੍ਬਲਟ੍ਠਿਕਰਾਹੁਲੋਵਾਦਸੁਤ੍ਤਵਣ੍ਣਨਾ

੧੦੭. ਅਮ੍ਬਲਟ੍ਠਿਕਾਯਨ੍ਤਿ ¶ ¶ ਏਤ੍ਥ ਅਮ੍ਬਲਟ੍ਠਿਕਾ ਵੁਚ੍ਚਤਿ ਸੁਜਾਤੋ ਤਰੁਣਮ੍ਬਰੁਕ੍ਖੋ, ਤਸ੍ਸ ਪਨ ਅਵਿਦੂਰੇ ਕਤੋ ਪਾਸਾਦੋ ਇਧ ‘‘ਅਮ੍ਬਲਟ੍ਠਿਕਾ’’ਤਿ ਅਧਿਪ੍ਪੇਤੋ. ਤੇਨਾਹ ‘‘ਵੇਲ਼ੁਵਨਵਿਹਾਰਸ੍ਸਾ’’ਤਿਆਦਿ. ਪਧਾਨਘਰਸਙ੍ਖੇਪੇਤਿ ਭਾਵਨਾਗੇਹਪ੍ਪਕਾਰੇ ਯੋਗੀਨਂ ਗੇਹੇਤਿ ਅਤ੍ਥੋ. ਤਿਖਿਣੋਵ ਹੋਤਿ, ਨ ਤਸ੍ਸ ਤਿਖਿਣਭਾਵੋ ਕੇਨਚਿ ਕਾਤਬ੍ਬੋ ਸਭਾਵਸਿਦ੍ਧਤ੍ਤਾ. ਏਵਮੇਵ ਅਤ੍ਤਨੋ ਵਿਮੁਤ੍ਤਿਪਰਿਪਾਚਨਕਮ੍ਮੁਨਾ ਤਿਕ੍ਖਵਿਸਦਭਾਵਪ੍ਪਤ੍ਤਿਯਾ ਅਯਮ੍ਪਿ ਆਯਸ੍ਮਾ…ਪੇ… ਤਤ੍ਥ ਵਿਹਾਸਿ. ਪਕਤਿਪਞ੍ਞਤ੍ਤਮੇਵਾਤਿ ਪਕਤਿਯਾ ਪਞ੍ਞਤ੍ਤਂ ਬੁਦ੍ਧਾਨਂ ਉਪਗਮਨਤੋ ਪੁਰੇਤਰਮੇਵ ਚਾਰਿਤ੍ਤਵਸੇਨ ਪਞ੍ਞਤ੍ਤਂ.

੧੦੮. ਉਦਕਂ ਅਨੇਨ ਧੀਯਤਿ, ਠਪੀਯਤਿ ਵਾ ਏਤ੍ਥਾਤਿ ਉਦਕਾਧਾਨਂ. ਉਦਕਟ੍ਠਾਨਨ੍ਤਿ ਚ ਖੁਦ੍ਦਕਭਾਜਨਂ. ‘‘ਓਵਾਦਦਾਨਤ੍ਥਂ ਆਮਨ੍ਤੇਸੀ’’ਤਿ ਵਤ੍ਵਾ ਤਂ ਪਨਸ੍ਸ ਓਵਾਦਦਾਨਂ ਨ ਇਧੇਵ, ਅਥ ਖੋ ਬਹੂਸੁ ਠਾਨੇਸੁ ਬਹੁਕ੍ਖਤ੍ਤੁਂ ਪਵਤ੍ਤਿਤਨ੍ਤਿ ਤਾਨਿ ਤਾਨਿ ਸਙ੍ਖੇਪਤੋ ਦਸ੍ਸੇਤ੍ਵਾ ਇਧ ਸਂਵਣ੍ਣਨਤ੍ਥਂ ‘‘ਭਗਵਤਾ ਹੀ’’ਤਿਆਦਿ ਵੁਤ੍ਤਂ.

ਤਤ੍ਥ ਸਬ੍ਬਬੁਦ੍ਧੇਹਿ ਅਵਿਜਹਿਤਨ੍ਤਿ ਇਮਿਨਾ ਸਬ੍ਬੇਸਂ ਬੁਦ੍ਧਾਨਂ ਸਾਸਨੇ ਕੁਮਾਰਪਞ੍ਹਾ ਨਾਮ ਹੋਤੀਤਿ ਦਸ੍ਸੇਤਿ. ਏਕੇਕਤੋ ਪਟ੍ਠਾਯ ਯਾਵ ਦਸਕਾ ਪਵਤ੍ਤਾ ਦਸ ਪੁਚ੍ਛਾ ਏਤਸ੍ਸਾਤਿ ਦਸਪੁਚ੍ਛਂ, ਏਕੇਕਤੋ ਪਟ੍ਠਾਯ ਯਾਵ ਦਸਕਾ ਏਕੁਤ੍ਤਰਵਸੇਨ ਪਵਤ੍ਤਂ ਵਿਸ੍ਸਜ੍ਜਨਤ੍ਥਾਯ ਪਞ੍ਚਪਣ੍ਣਸਵਿਸ੍ਸਜ੍ਜਨਂ ਸਾਮਣੇਰਪਞ੍ਹਨ੍ਤਿ ਸਮ੍ਬਨ੍ਧੋ. ਯਂ ਪਨੇਤ੍ਥ ਵਤ੍ਤਬ੍ਬਂ, ਤਂ ਪਰਮਤ੍ਥਜੋਤਿਕਾਯਂ ਖੁਦ੍ਦਕਟ੍ਠਕਥਾਯਂ (ਖੁ. ਪਾ. ਅਟ੍ਠ. ੪.ਕੁਮਾਰਪਞ੍ਹਵਣ੍ਣਨਾ) ਵੁਤ੍ਤਨਯੇਨੇਵ ਵੇਦਿਤਬ੍ਬਂ. ਅਨਾਦੀਨਵਦਸ੍ਸਿਤਾਯ ਅਭਿਣ੍ਹਂ ਮੁਸਾ ਸਮੁਦਾਚਰਣਤੋ ‘‘ਪਿਯਮੁਸਾਵਾਦਾ’’ਤਿ ਵੁਤ੍ਤਂ, ਉਦਕਾਵਸੇਸਛਡ੍ਡਨਉਦਕਾਧਾਨਨਿਕੁਜ੍ਜਨਉਕ੍ਕੁਜ੍ਜਨਦਸ੍ਸਨਸਞ੍ਞਿਤਾ ਚਤਸ੍ਸੋ ਉਦਕਾਧਾਨੂਪਮਾਯੋ ਸਬ੍ਬਸ੍ਸ ਯੁਦ੍ਧਕਮ੍ਮਸ੍ਸ ਅਕਰਣਕਰਣਵਸੇਨ ਦਸ੍ਸਿਤਾ ਦ੍ਵੇ ਹਤ੍ਥਿਉਪਮਾਯੋ.

ਤਤ੍ਥ ¶ ਰਾਹੁਲਸੁਤ੍ਤਨ੍ਤਿ ਸੁਤ੍ਤਨਿਪਾਤੇ ਆਗਤਂ ਰਾਹੁਲਸੁਤ੍ਤਂ (ਸੁ. ਨਿ. ੩੩੭ ਆਦਯੋ). ਅਭਿਣ੍ਹੋਵਾਦਵਸੇਨ ਵੁਤ੍ਤਨ੍ਤਿ ਇਮਿਨਾ ਅਨ੍ਤਰਨ੍ਤਰਾ ਤਂ ਸੁਤ੍ਤਂ ਕਥੇਤ੍ਵਾ ਭਗਵਾ ਥੇਰਂ ਓਵਦਤੀਤਿ ਦਸ੍ਸੇਤਿ. ਇਦਞ੍ਚ ਪਨਾਤਿ ਇਦਂ ਯਥਾਵੁਤ੍ਤਂ ਭਗਵਤੋ ਤਂਤਂਕਾਲਾਨੁਰੂਪਂ ਅਤ੍ਤਨੋ ਓਵਾਦਦਾਨਂ ਸਨ੍ਧਾਯ. ਬੀਜਨ੍ਤਿ ਅਣ੍ਡਂ. ਪਸ੍ਸਸਿ ਨੂਤਿ ¶ ਨੁ-ਸਦ੍ਦੋ ਅਨੁਜਾਨਨੇ, ਨਨੁ ਪਸ੍ਸਸੀਤਿ ਅਤ੍ਥੋ. ਸਚ੍ਚਧਮ੍ਮਂ ਲਙ੍ਘਿਤ੍ਵਾ ਠਿਤਸ੍ਸ ਕਿਞ੍ਚਿਪਿ ਅਕਤ੍ਤਬ੍ਬਂ ਨਾਮ ਪਾਪਂ ਨਤ੍ਥੀਤਿ ਆਹ – ‘‘ਸਮ੍ਪਜਾਨਮੁਸਾਵਾਦੇ ਸਂਵਰਰਹਿਤਸ੍ਸ ਓਪਮ੍ਮਦਸ੍ਸਨਤ੍ਥਂ ਵੁਤ੍ਤਾ’’ਤਿ. ਤਥਾ ਹਿ –

‘‘ਏਕਂ ਧਮ੍ਮਮਤੀਤਸ੍ਸ, ਮੁਸਾਵਾਦਿਸ੍ਸ ਜਨ੍ਤੁਨੋ;

ਵਿਤਿਣ੍ਣਪਰਲੋਕਸ੍ਸ, ਨਤ੍ਥਿ ਪਾਪਮਕਾਰਿਯ’’ਨ੍ਤਿ. (ਧ. ਪ. ੧੭੬);

ਉਰੁਲ਼੍ਹਵਾਤਿ ਉਰੁਲ਼੍ਹੋ ਹੁਤ੍ਵਾ ਉਸ੍ਸਿਤੋ. ਸੋ ਪਨ ਦਮਵਸੇਨ ਅਭਿਰੁਯ੍ਹ ਵਡ੍ਢਿਤੋ ਆਰੋਹਨਯੋਗ੍ਯੋ ਚ ਹੋਤੀਤਿ ਆਹ ‘‘ਅਭਿਵਡ੍ਢਿਤੋ ਆਰੋਹਸਮ੍ਪਨ੍ਨੋ’’ਤਿ. ਆਗਤਾਗਤੇਤਿ ਅਤ੍ਤਨੋ ਯੋਗ੍ਯਪਦੇਸਂ ਆਗਤਾਗਤੇ. ਪਟਿਸੇਨਾਯ ਫਲਕਕੋਟ੍ਠਕਮੁਣ੍ਡਪਾਕਾਰਾਦਯੋਤਿ ਪਟਿਸੇਨਾਯ ਅਤ੍ਤਨੋ ਆਰਕ੍ਖਤ੍ਥਾਯ ਠਪਿਤੇ ਫਲਕਕੋਟ੍ਠਕੇ ਚੇਵ ਉਦ੍ਧਚ੍ਛਦਪਾਕਾਰਾਦਿਕੇ ਚ. ਏਤਂ ਪਦੇਸਨ੍ਤਿ ਏਤਂ ਪਰਸੇਨਾਪਦੇਸਂ. ਏਤ੍ਤਕੇਨਾਤਿ ਓਲੋਕਨਮਤ੍ਤੇਨ. ਤਸ੍ਸ ਓਲੋਕਨਾਕਾਰਦਸ੍ਸਨੇਨੇਵ. ਸਤਮ੍ਪਿ ਸਹਸ੍ਸਮ੍ਪਿ ਸੇਨਾਨੀਕਂ ਦ੍ਵੇਧਾ ਭਿਜ੍ਜਤਿ, ਤੀਰਪਾਤਿਕਂ ਮਦ੍ਦਿਤਂ ਹੁਤ੍ਵਾ ਪਦਾਤਾ ਹੁਤ੍ਵਾ ਦ੍ਵੇਧਾ ਹੁਤ੍ਵਾ ਪਲਾਯਨ੍ਤਿ. ਕਣ੍ਣੇਹਿ ਪਹਰਿਤ੍ਵਾਤਿ ਪਗੇਵ ਸਰਾਨਂ ਆਗਮਨਸਦ੍ਦਂ ਉਪਧਾਰੇਤ੍ਵਾ ਯਥਾ ਵੇਗੋ ਨ ਹੋਤਿ, ਏਵਂ ਸਮੁਟ੍ਠਾਪੇਤ੍ਵਾ ਤੇਹਿ ਪਹਰਿਤ੍ਵਾ ਪਾਤਨਂ. ਪਟਿਹਤ੍ਥਿਪਟਿਅਸ੍ਸਾਤਿਆਦਿਨਾ ਪਚ੍ਚੇਕਂ ਪਤਿ-ਸਦ੍ਦੋ ਯੋਜੇਤਬ੍ਬੋਤਿ. ਦੀਘਾਸਿਲਟ੍ਠਿਯਾਤਿ ਦੀਘਲਤਾਯ ਅਸਿਲਟ੍ਠਿਯਾ.

ਕਰਣੇਤਿ ਕਮ੍ਮਕਰਣੇ. ਮਞ੍ਞਤਿ ਹਤ੍ਥਾਰੋਹੋ. ਅਯਮੁਗ੍ਗਰਨ੍ਤਿ ਤਾਦਿਸੇ ਕਾਲੇ ਗਹਿਤਮੁਗ੍ਗਰਂ. ਓਲੋਕੇਤ੍ਵਾਤਿ ਞਾਣਚਕ੍ਖੁਨਾ ਦਿਸ੍ਵਾ, ਅਭਿਣ੍ਹਂ ਸਮ੍ਪਜਞ੍ਞਂ ਉਪਟ੍ਠਪੇਤ੍ਵਾਤਿ ਅਤ੍ਥੋ.

੧੦੯. ਸਸਕ੍ਕਨ੍ਤਿ ਪਸ੍ਸਿਤੁਂ ਯੁਤ੍ਤਂ ਕਤ੍ਵਾ ਉਸ੍ਸਾਹਂ ਜਨੇਤ੍ਵਾ ਨ ਕਰਣੀਯਂ, ਤਾਦਿਸਂ ਨਿਯਮਤੋ ਅਕਤ੍ਤਬ੍ਬਂ ਹੋਤੀਤਿ ਆਹ ‘‘ਏਕਂਸੇਨੇਵ ਨ ਕਾਤਬ੍ਬ’’ਨ੍ਤਿ. ਪਟਿਸਂਹਰੇਯ੍ਯਾਸੀਤਿ ਕਰਣਤੋ ਸਙ੍ਕੋਚਂ ਆਪਜ੍ਜੇਯ੍ਯਾਸਿ. ਯਥਾਭੂਤੋ ਅਸਨ੍ਤੋ ਨਿਵਤ੍ਤੋ ਅਕਰੋਨ੍ਤੋ ਨਾਮ ਹੋਤੀਤਿ ਆਹ ‘‘ਨਿਵਤ੍ਤੇਯ੍ਯਾਸਿ ਮਾ ਕਰੇਯ੍ਯਾਸੀ’’ਤਿ. ਅਨੁਪਦੇਯ੍ਯਾਸੀਤਿ ਅਨੁਬਲਪ੍ਪਦਾਯੀ ਭਵੇਯ੍ਯਾਸਿ. ਤੇਨਾਹ ‘‘ਉਪਤ੍ਥਮ੍ਭੇਯ੍ਯਾਸੀ’’ਤਿ. ਤਂ ਪਨ ਅਨੁਬਲਪ੍ਪਦਾਨਂ ਉਪਤ੍ਥਮ੍ਭਨਂ ਪੁਨਪ੍ਪੁਨਂ ਕਰਣਮੇਵਾਤਿ ਆਹ ‘‘ਪੁਨਪ੍ਪੁਨਂ ਕਰੇਯ੍ਯਾਸੀ’’ਤਿ ¶ . ਸਿਕ੍ਖਮਾਨੋਤਿ ਤਂਯੇਵ ਅਧਿਸੀਲਸਿਕ੍ਖਂ ਤਨ੍ਨਿਸ੍ਸਯਞ੍ਚ ਸਿਕ੍ਖਾਦ੍ਵਯਂ ਸਿਕ੍ਖਨ੍ਤੋ ਸਮ੍ਪਾਦੇਨ੍ਤੋ.

੧੧੧. ਕਿਤ੍ਤਕੇ ¶ ਪਨ ਠਾਨੇਤਿ ਕਿਤ੍ਤਕੇ ਠਾਨੇ ਪਵਤ੍ਤਾਨਿ. ਅਵਿਦੂਰੇ ਏਵ ਪਵਤ੍ਤਾਨੀਤਿ ਦਸ੍ਸੇਨ੍ਤੋ ‘‘ਏਕਸ੍ਮਿਂ ਪੁਰੇਭਤ੍ਤੇਯੇਵ ਸੋਧੇਤਬ੍ਬਾਨੀ’’ਤਿ ਆਹ. ਏਵਞ੍ਹਿ ਤਾਨਿ ਸੁਸੋਧਿਤਾਨਿ ਹੋਨ੍ਤਿ ਸੁਪਰਿਸੁਦ੍ਧਾਨਿ. ਪਰੇਸਂ ਅਪ੍ਪਿਯਂ ਗਰੁਂ ਗਾਰਯ੍ਹਂ, ਯਥਾਵੁਤ੍ਤਟ੍ਠਾਨਤੋ ਪਨ ਅਞ੍ਞਂ ਵਾ ਕਮ੍ਮਟ੍ਠਾਨਮਨਸਿਕਾਰੇਨੇਵ ਕਾਯਕਮ੍ਮਾਦੀਨਿ ਪਰਿਸੋਧਿਤਾਨਿ ਹੋਨ੍ਤੀਤਿ ਨ ਗਹਿਤਂ. ਪਟਿਘਂ ਵਾਤਿ ਏਤ੍ਥ ਵਾ-ਸਦ੍ਦੇਨ ਅਸਮਪੇਕ੍ਖਣੇ ਮੋਹਸ੍ਸ ਸਙ੍ਗਹੋ ਦਟ੍ਠਬ੍ਬੋ.

੧੧੨. ਵੁਤ੍ਤਨਯੇਨ ਕਾਯਕਮ੍ਮਾਦਿਪਰਿਸੋਧਨਂ ਨਾਮ ਇਧੇਵ, ਨ ਇਤੋ ਬਹਿਦ੍ਧਾਤਿ ਆਹ ‘‘ਬੁਦ੍ਧਾ…ਪੇ… ਸਾਵਕਾ ਵਾ’’ਤਿ. ਤੇ ਹਿ ਅਤ੍ਥਤੋ ਸਮਣਬ੍ਰਾਹ੍ਮਣਾ ਵਾਤਿ. ਤਸ੍ਮਾਤਿ ਯਸ੍ਮਾ ਸਬ੍ਬਬੁਦ੍ਧਪਚ੍ਚੇਕਬੁਦ੍ਧਸਾਵਕੇਹਿ ਆਰੁਲ਼੍ਹਮਗ੍ਗੋ, ਰਾਹੁਲ, ਮਯਾ ਤੁਯ੍ਹਂ ਆਚਿਕ੍ਖਿਤੋ, ਤਸ੍ਮਾ. ਤੇਨ ਅਨੁਸਿਕ੍ਖਨ੍ਤੇਨ ਤਯਾ ਏਵਂ ਸਿਕ੍ਖਿਤਬ੍ਬਨ੍ਤਿ ਓਵਾਦਂ ਅਦਾਸਿ. ਸੇਸਂ ਵੁਤ੍ਤਨਯਤ੍ਤਾ ਸੁਵਿਞ੍ਞੇਯ੍ਯਮੇਵ.

ਅਮ੍ਬਲਟ੍ਠਿਕਰਾਹੁਲੋਵਾਦਸੁਤ੍ਤਵਣ੍ਣਨਾਯ ਲੀਨਤ੍ਥਪ੍ਪਕਾਸਨਾ

ਸਮਤ੍ਤਾ.

੨. ਮਹਾਰਾਹੁਲੋਵਾਦਸੁਤ੍ਤਵਣ੍ਣਨਾ

੧੧੩. ਇਰਿਯਾਪਥਾਨੁਬਨ੍ਧਨੇਨਾਤਿ ¶ ਇਰਿਯਾਪਥਗਮਨਾਨੁਬਨ੍ਧਨੇਨ, ਨ ਪਟਿਪਤ੍ਤਿਗਮਨਾਨੁਬਨ੍ਧਨੇਨ. ਅਞ੍ਞਮੇਵ ਹਿ ਬੁਦ੍ਧਾਨਂ ਪਟਿਪਤ੍ਤਿਗਮਨਂ ਅਞ੍ਞਂ ਸਾਵਕਾਨਂ. ਵਿਲਾਸਿਤਗਮਨੇਨਾਤਿ – ‘‘ਦੂਰੇ ਪਾਦਂ ਨ ਉਦ੍ਧਰਤਿ, ਨ ਅਚ੍ਚਾਸਨ੍ਨੇ ਪਾਦਂ ਨਿਕ੍ਖਿਪਤਿ, ਨਾਤਿਸੀਘਂ ਗਚ੍ਛਤਿ ਨਾਤਿਸਣਿਕ’’ਨ੍ਤਿਆਦਿਨਾ (ਸਂ. ਨਿ. ਅਟ੍ਠ. ੩.੪.੨੪੩; ਉਦਾ. ਅਟ੍ਠ. ੭੬; ਸਾਰਤ੍ਥ. ਟੀ. ਮਹਾਵਗ੍ਗ ੩.੨੮੫) ਵੁਤ੍ਤੇਨ ਸਭਾਵਸੀਲੇਨ ਬੁਦ੍ਧਾਨਂ ਚਾਤੁਰਿਯਗਮਨੇਨ. ਤਦੇਵ ਹਿ ਸਨ੍ਧਾਯ ‘‘ਪਦੇ ਪਦਂ ਨਿਕ੍ਖਿਪਨ੍ਤੋ’’ਤਿ ਵੁਤ੍ਤਂ. ਪਦਾਨੁਪਦਿਕੋਤਿ ਰਾਹੁਲਤ੍ਥੇਰਸ੍ਸਪਿ ਲਕ੍ਖਣਪਾਰਿਪੂਰਿਯਾ ਤਾਦਿਸਮੇਵ ਗਮਨਨ੍ਤਿ ਯਤ੍ਤਕਂ ਪਦੇਸਂ ਅਨ੍ਤਰਂ ਅਦਤ੍ਵਾ ਭਗਵਤੋ ਪਿਟ੍ਠਿਤੋ ਗਨ੍ਤੁਂ ਆਰਦ੍ਧੋ, ਸਬ੍ਬਤ੍ਥ ਤਮੇਵ ਗਮਨਪਦਾਨੁਪਦਂ ਗਚ੍ਛਤੀਤਿ ਪਦਾਨੁਪਦਿਕੋ.

ਵਣ੍ਣਨਾਭੂਮਿ ¶ ਚਾਯਂ ਤਤ੍ਥ ਭਗਵਨ੍ਤਂ ਥੇਰਞ੍ਚ ਅਨੇਕਰੂਪਾਹਿ ਉਪਮਾਹਿ ਵਣ੍ਣੇਨ੍ਤੋ ‘‘ਤਤ੍ਥ ਭਗਵਾ’’ਤਿਆਦਿਮਾਹ. ਨਿਕ੍ਖਨ੍ਤਗਜਪੋਤਕੋ ਵਿਯ ਵਿਰੋਚਿਤ੍ਥਾਤਿ ਪਦਂ ਆਨੇਤ੍ਵਾ ਯੋਜਨਾ. ਏਵਂ ਤਂ ਕੇਸਰਸੀਹੋ ਵਿਯਾਤਿਆਦੀਸੁਪਿ ਆਨੇਤ੍ਵਾ ਯੋਜੇਤਬ੍ਬਂ. ਤਾਰਕਰਾਜਾ ਨਾਮ ਚਨ੍ਦੋ. ਦ੍ਵਿਨ੍ਨਂ ਚਨ੍ਦਮਣ੍ਡਲਾਨਨ੍ਤਿਆਦਿ ਪਰਿਕਪ੍ਪਵਚਨਂ, ਬੁਦ੍ਧਾਵੇਣਿਕਸਨ੍ਤਕਂ ਵਿਯ ਬੁਦ੍ਧਾਨਂ ਆਕਪ੍ਪਸੋਭਾ ਅਹੋਸਿ, ਅਹੋ ਸਿਰੀਸਮ੍ਪਤ੍ਤੀਤਿ ਯੋਜਨਾ.

ਆਦਿਯਮਾਨਾਤਿ ਗਣ੍ਹਨ੍ਤਿ. ‘‘ਪਚ੍ਛਾ ਜਾਨਿਸ੍ਸਾਮਾ’’ਤਿ ਨ ਅਜ੍ਜੁਪੇਕ੍ਖਿਤਬ੍ਬੋ. ਇਦਂ ਨ ਕਤ੍ਤਬ੍ਬਨ੍ਤਿ ਵੁਤ੍ਤੇਤਿ ਇਦਂ ਪਾਣਅਤਿਪਾਤਨਂ ਨ ਕਤ੍ਤਬ੍ਬਨ੍ਤਿ ਵੁਤ੍ਤੇ ਇਦਂ ਦਣ੍ਡੇਨ ਵਾ ਲੇਡ੍ਡੁਨਾ ਵਾ ਵਿਹੇਠਨਂ ਨ ਕਤ੍ਤਬ੍ਬਂ, ਇਦਂ ਪਾਣਿਨਾ ਦਣ੍ਡਕਦਾਨਞ੍ਚ ਅਨ੍ਤਮਸੋ ਕੁਜ੍ਝਿਤ੍ਵਾ ਓਲੋਕਨਮਤ੍ਤਮ੍ਪਿ ਨ ਕਤ੍ਤਬ੍ਬਮੇਵਾਤਿ ਨਯਸਤੇਨਪਿ ਨਯਸਹਸ੍ਸੇਨਪਿ ਪਟਿਵਿਜ੍ਝਤਿ, ਤਥਾ ਇਧ ਤਾਵ ਸਮ੍ਮਜ੍ਜਨਂ ਕਤ੍ਤਬ੍ਬਨ੍ਤਿ ਵੁਤ੍ਤੇਪਿ ਤਤ੍ਥ ਪਰਿਭਣ੍ਡਕਰਣਂ ਵਿਹਾਰਙ੍ਗਣਸਮ੍ਮਜ੍ਜਨਂ ਕਚਵਰਛਡ੍ਡਨਂ ਵਾਲਿਕਾਸਮਕਿਰਣਨ੍ਤਿ ਏਵਮਾਦਿਨਾ ਨਯਸਤੇਨ ਨਯਸਹਸ੍ਸੇਨ ਪਟਿਵਿਜ੍ਝਤਿ. ਤੇਨਾਹ – ‘‘ਇਦਂ ਕਤ੍ਤਬ੍ਬਨ੍ਤਿ ਵੁਤ੍ਤੇਪਿ ਏਸੇਵ ਨਯੋ’’ਤਿ. ਪਰਿਭਾਸਨ੍ਤਿ ਤਜ੍ਜਨਂ. ਲਭਾਮੀਤਿ ਪਚ੍ਚਾਸੀਸਤਿ.

ਸਬ੍ਬਮੇਤਨ੍ਤਿ ਸਬ੍ਬਂ ਏਤਂ ਮਯਿ ਲਬ੍ਭਮਾਨਂ ਸਿਕ੍ਖਾਕਾਮਤਂ. ਅਭਿਞ੍ਞਾਯਾਤਿ ਜਾਨਿਤ੍ਵਾ. ਸਹਾਯੋਤਿ ਰਟ੍ਠਪਾਲਤ੍ਥੇਰਂ ਸਨ੍ਧਾਯਾਹ. ਸੋ ਹਿ ਭਗਵਤਾ ਸਦ੍ਧਾਪਬ੍ਬਜਿਤਭਾਵੇ ਏਤਦਗ੍ਗੇ ਠਪਿਤੋ. ਧਮ੍ਮਾਰਕ੍ਖੋਤਿ ¶ ਸਤ੍ਥੁ ਸਦ੍ਧਮ੍ਮਰਤਨਾਨੁਪਾਲਕੋ ਧਮ੍ਮਭਣ੍ਡਾਗਾਰਿਕੋ. ਪੇਤ੍ਤਿਯੋਤਿ ਚੂਲ਼ਪਿਤਾ. ਸਬ੍ਬਂ ਮੇ ਜਿਨਸਾਸਨਨ੍ਤਿ ਸਬ੍ਬਮ੍ਪਿ ਬੁਦ੍ਧਸਾਸਨਂ ਮਯ੍ਹਮੇਵ.

ਛਨ੍ਦਰਾਗਂ ਞਤ੍ਵਾਤਿ ਛਨ੍ਦਰਾਗਂ ਮਮ ਚਿਤ੍ਤੇ ਉਪ੍ਪਨ੍ਨਂ ਞਤ੍ਵਾ. ਅਞ੍ਞਤਰਸ੍ਮਿਂ ਰੁਕ੍ਖਮੂਲੇਤਿ ਵਿਹਾਰਪਰਿਯਨ੍ਤੇ ਅਞ੍ਞਤਰਸ੍ਮਿਂ ਰੁਕ੍ਖਮੂਲਟ੍ਠਾਨੇ ਅਨੁਚ੍ਛਵਿਕੇ.

ਤਦਾਤਿ ਅਗ੍ਗਸਾਵਕੇਹਿ ਪਸਾਦਾਪਨਕਾਲੇ. ਅਞ੍ਞਕਮ੍ਮਟ੍ਠਾਨਾਨਿ ਚਙ੍ਕਮਨਇਰਿਯਾਪਥੇਪਿ ਪਿਟ੍ਠਿਪਸਾਰਣਕਾਲੇਪਿ ਸਮਿਜ੍ਝਨ੍ਤਿ, ਨ ਏਵਮਿਦਨ੍ਤਿ ਆਹ – ‘‘ਇਦਮਸ੍ਸ ਏਤਿਸ੍ਸਾ ਨਿਸਜ੍ਜਾਯ ਕਮ੍ਮਟ੍ਠਾਨਂ ਅਨੁਚ੍ਛਵਿਕ’’ਨ੍ਤਿ. ਆਨਾਪਾਨਸ੍ਸਤਿਨ੍ਤਿ ਆਨਾਪਾਨਸ੍ਸਤਿਕਮ੍ਮਟ੍ਠਾਨਂ.

ਸਮਸੀਸੀ ਹੋਤੀਤਿ ਸਚੇ ਸਮਸੀਸੀ ਹੁਤ੍ਵਾ ਨ ਪਰਿਨਿਬ੍ਬਾਯਤਿ. ਪਚ੍ਚੇਕਬੋਧਿਂ ਸਚ੍ਛਿਕਰੋਤਿ ਨੋ ਚੇ ਪਚ੍ਚੇਕਬੋਧਿਂ ਸਚ੍ਛਿਕਰੋਤਿ. ਖਿਪ੍ਪਾਭਿਞ੍ਞੋਤਿ ਖਿਪ੍ਪਂ ਲਹੁਂਯੇਵ ਪਤ੍ਤਬ੍ਬਛਲ਼ਭਿਞ੍ਞੋ.

ਪਰਿਪੁਣ੍ਣਾਤਿ ¶ ਸੋਲ਼ਸਸੁ ਆਕਾਰੇਸੁ ਕਸ੍ਸਚਿਪਿ ਅਤਾਪਨੇਨ ਸਬ੍ਬਸੋ ਪੁਣ੍ਣਾ. ਸੁਭਾਵਿਤਾਤਿ ਸਮਥਭਾਵਨਾਯ ਵਿਪਸ੍ਸਨਾਭਾਵਨਾਯ ਚ ਅਨੁਪੁਬ੍ਬਸਮ੍ਪਾਦਨੇਨ ਸੁਭਾਵਿਤਾ. ਗਣਨਾਵਿਧਾਨਾਨੁਪੁਬ੍ਬਿਯਾ ਆਸੇਵਿਤਤ੍ਤਾ ਅਨੁਪੁਬ੍ਬਂ ਪਰਿਚਿਤਾ.

ਓਮਾਨਂ ਵਾਤਿ ਅਵਜਾਨਨਂ ਉਞ੍ਞਾਤਨ੍ਤਿ ਏਵਂਵਿਧਂ ਮਾਨਂ ਵਾ. ਅਤਿਮਾਨਂ ਵਾਤਿ ‘‘ਕਿਂ ਇਮੇਹਿ, ਮਮੇਵ ਆਨੁਭਾਵੇਨ ਜੀਵਿਸ੍ਸਾਮੀ’’ਤਿ ਏਵਂ ਅਤਿਮਾਨਂ ਵਾ ਕੁਤੋ ਜਨੇਸ੍ਸਤੀਤਿ.

੧੧੪. ਵਿਸਙ੍ਖਰਿਤ੍ਵਾਤਿ ਵਿਸਂਯੁਤ੍ਤੇ ਕਤ੍ਵਾ, ਯਥਾ ਸਙ੍ਗਾਕਾਰੇਨ ਗਹਣਂ ਨ ਗਚ੍ਛਤਿ, ਏਵਂ ਵਿਨਿਭੁਞ੍ਜਿਤ੍ਵਾਤਿ ਅਤ੍ਥੋ. ਮਹਾਭੂਤਾਨਿ ਤਾਵ ਵਿਤ੍ਥਾਰੇਤੁ, ਸਮ੍ਮਸਨੂਪਗਤ੍ਤਾ, ਅਸਮ੍ਮਸਨੂਪਗਂ ਆਕਾਸਧਾਤੁਂ ਅਥ ਕਸ੍ਮਾ ਵਿਤ੍ਥਾਰੇਸੀਤਿ ਆਹ ‘‘ਉਪਾਦਾਰੂਪਦਸ੍ਸਨਤ੍ਥ’’ਨ੍ਤਿ. ਆਪੋਧਾਤੁ ਸੁਖੁਮਰੂਪਂ. ਇਤਰਾਸੁ ਓਲ਼ਾਰਿਕਸੁਖੁਮਤਾਪਿ ਲਬ੍ਭਤੀਤਿ ਆਹ ‘‘ਉਪਾਦਾਰੂਪਦਸ੍ਸਨਤ੍ਥ’’ਨ੍ਤਿ. ਹੇਟ੍ਠਾ ਚਤ੍ਤਾਰਿ ਮਹਾਭੂਤਾਨੇਵ ਕਥਿਤਾਨਿ, ਨ ਉਪਾਦਾਰੂਪਨ੍ਤਿ ਤਸ੍ਸ ਪਨੇਤ੍ਥ ਲਕ੍ਖਣਹਾਰਨਯੇਨ ਆਕਾਸਦਸ੍ਸਨੇਨ ਦਸ੍ਸਿਤਤਾ ਵੇਦਿਤਬ੍ਬਾ. ਤੇਨਾਹ ‘‘ਇਮਿਨਾ ਮੁਖੇਨ ਤਂ ਦਸ੍ਸੇਤੁ’’ਨ੍ਤਿ. ਨ ਕੇਵਲਂ ਉਪਾਦਾਰੂਪਗ੍ਗਹਣਦਸ੍ਸਨਤ੍ਥਮੇਵ ਆਕਾਸਧਾਤੁ ਵਿਤ੍ਥਾਰਿਤਾ, ਅਥ ਖੋ ਪਰਿਗ੍ਗਹਸੁਖਤਾਯਪੀਤਿ ਦਸ੍ਸੇਨ੍ਤੋ ‘‘ਅਪਿਚਾ’’ਤਿਆਦਿਮਾਹ. ਤਤ੍ਥ ਪਰਿਚ੍ਛਿਨ੍ਦਿਤਬ੍ਬਸ੍ਸ ਰੂਪਸ੍ਸ ਨਿਰਵਸੇਸਪਰਿਯਾਦਾਨਤ੍ਥਂ ‘‘ਅਜ੍ਝਤ੍ਤਿਕੇਨਾ’’ਤਿ ਵਿਸੇਸਨਮਾਹ. ਆਕਾਸੇਨਾਤਿ ਆਕਾਸਧਾਤੁਯਾ ਗਹਿਤਾਯ. ਪਰਿਚ੍ਛਿਨ੍ਨਰੂਪਨ੍ਤਿ ਤਾਯ ਪਰਿਚ੍ਛਿਨ੍ਦਿਤਕਲਾਪਗਤਮ੍ਪਿ ਪਾਕਟਂ ਹੋਤਿ ਵਿਭੂਤਂ ਹੁਤ੍ਵਾ ਉਪਟ੍ਠਾਤਿ.

ਇਦਾਨਿ ¶ ਵੁਤ੍ਤਮੇਵਤ੍ਥਂ ਸੁਖਗ੍ਗਹਣਤ੍ਥਂ ਗਾਥਾਯ ਦਸ੍ਸੇਤਿ. ਤਸ੍ਸਾਤਿ ਉਪਾਦਾਯਰੂਪਸ੍ਸ. ਏਵਂ ਆਵਿਭਾਵਤ੍ਥਨ੍ਤਿ ਏਵਂ ਪਰਿਚ੍ਛਿਨ੍ਨਤਾਯ ਆਕਾਸਸ੍ਸ ਵਸੇਨ ਵਿਭੂਤਭਾਵਤ੍ਥਂ. ਤਨ੍ਤਿ ਆਕਾਸਧਾਤੁਂ.

੧੧੮. ਆਕਾਸਭਾਵਂ ਗਤਨ੍ਤਿ ਚਤੂਹਿ ਮਹਾਭੂਤੇਹਿ ਅਸਮ੍ਫੁਟ੍ਠਾਨਂ ਤੇਸਂ ਪਰਿਚ੍ਛੇਦਕਭਾਵੇਨ ਆਕਾਸਨ੍ਤਿ ਗਹੇਤਬ੍ਬਤਂ ਗਤਂ, ਆਕਾਸਮੇਵ ਵਾ ਆਕਾਸਗਤਂ ਯਥਾ ‘‘ਦਿਟ੍ਠਿਗਤਂ (ਧ. ਸ. ੩੮੧; ਮਹਾਨਿ. ੧੨), ਅਤ੍ਥਙ੍ਗਤ’’ਨ੍ਤਿ (ਅ. ਨਿ. ਅਟ੍ਠ. ੧.੧.੧੩੦) ਚ. ਆਦਿਨ੍ਨਨ੍ਤਿ ਇਮਨ੍ਤਿ ਤਣ੍ਹਾਦਿਟ੍ਠੀਹਿ ਆਦਿਨ੍ਨਂ. ਤੇਨਾਹ ‘‘ਗਹਿਤਂ ਪਰਾਮਟ੍ਠ’’ਨ੍ਤਿ. ਅਞ੍ਞਤ੍ਥ ਕਮ੍ਮਜਂ ‘‘ਉਪਾਦਿਨ੍ਨ’’ਨ੍ਤਿ ਵੁਚ੍ਚਤਿ, ਨ ਤਥਾ ਇਧਾਤਿ ਆਹ ‘‘ਸਰੀਰਟ੍ਠਕਨ੍ਤਿ ਅਤ੍ਥੋ’’ਤਿ. ਪਥਵੀਧਾਤੁਆਦੀਸੁ ¶ ਵੁਤ੍ਤਨਯੇਨੇਵਾਤਿ ਮਹਾਹਤ੍ਥਿਪਦੋਪਮੇ (ਮ. ਨਿ. ੧.੩੦੦ ਆਦਯੋ) ਵੁਤ੍ਤਨਯਦਸ੍ਸਨਂ ਸਨ੍ਧਾਯ ਵਦਤਿ.

੧੧੯. ਤਾਦਿਭਾਵੋ ਨਾਮ ਨਿਟ੍ਠਿਤਕਿਚ੍ਚਸ੍ਸ ਹੋਤਿ, ਅਯਞ੍ਚ ਵਿਪਸ੍ਸਨਂ ਅਨੁਯੁਞ੍ਜਤਿ, ਅਥ ਕਿਮਤ੍ਥਂ ਤਾਦਿਭਾਵਤਾ ਵੁਤ੍ਤਾਤਿ? ਪਥਵੀਸਮਤਾਦਿਲਕ੍ਖਣਾਚਿਕ੍ਖਣਾਹਿ ਵਿਪਸ੍ਸਨਾਯ ਸੁਖਪ੍ਪਵਤ੍ਤਿਅਤ੍ਥਂ. ਤੇਨਾਹ ‘‘ਇਟ੍ਠਾਨਿਟ੍ਠੇਸੂ’’ਤਿਆਦਿ. ਗਹੇਤ੍ਵਾਤਿ ਕੁਸਲਪ੍ਪਵਤ੍ਤਿਯਾ ਓਕਾਸਦਾਨਵਸੇਨ ਪਰਿਗ੍ਗਹੇਤ੍ਵਾ. ਨ ਪਤਿਟ੍ਠਿਤੋਤਿ ਨ ਨਿਸ੍ਸਿਤੋ ਨ ਲਗ੍ਗੋ.

੧੨੦. ਬ੍ਰਹ੍ਮਵਿਹਾਰਭਾਵਨਾ ਅਸੁਭਭਾਵਨਾ ਆਨਾਪਾਨਸ੍ਸਤਿਭਾਵਨਾ ਚ ਉਪਚਾਰਂ ਵਾ ਅਪ੍ਪਨਂ ਵਾ ਪਾਪੇਨ੍ਤੋ ਵਿਪਸ੍ਸਨਾਯ ਪਾਦਕਭਾਵਾਯ ਅਨਿਚ੍ਚਾਦਿਸਞ੍ਞਾਯ ਵਿਪਸ੍ਸਨਾਭਾਵੇਨ ਉਸ੍ਸਕ੍ਕਿਤ੍ਵਾ ਮਗ੍ਗਪਟਿਪਾਟਿਯਾ ਅਰਹਤ੍ਤਾਧਿਗਮਾਯ ਹੋਤੀਤਿ ‘‘ਮੇਤ੍ਤਾਦਿਭਾਵਨਾਯ ਪਨ ਹੋਤੀ’’ਤਿ ਵੁਤ੍ਤਂ. ਯਤ੍ਥ ਕਤ੍ਥਚਿ ਸਤ੍ਤੇਸੁ ਸਙ੍ਖਾਰੇਸੁ ਚ ਪਟਿਹਞ੍ਞਨਕਿਲੇਸੋਤਿ ਆਘਾਤਭਾਵਮੇਵ ਵਦਤਿ ਞਾਯਭਾਵਤੋ ਅਞ੍ਞੇਸਮ੍ਪਿ. ਅਸ੍ਮਿਮਾਨੋਤਿ ਰੂਪਾਦਿਕੇ ਪਚ੍ਚੇਕਂ ਏਕਜ੍ਝਂ ਗਹੇਤ੍ਵਾ ‘‘ਅਯਮਹਮਸ੍ਮੀ’’ਤਿ ਏਵਂ ਪਵਤ੍ਤਮਾਨੋ.

੧੨੧. ਇਦਂ ਕਮ੍ਮਟ੍ਠਾਨਨ੍ਤਿ ਏਤ੍ਥ ਗਣਨਾਦਿਵਸੇਨ ਆਸੇਵਿਯਮਾਨਾ ਅਸ੍ਸਾਸਪਸ੍ਸਾਸਾ ਯੋਗਕਮ੍ਮਸ੍ਸ ਪਤਿਟ੍ਠਾਨਤਾਯ ਕਮ੍ਮਟ੍ਠਾਨਂ. ਤਤ੍ਥ ਪਨ ਤਥਾਪਵਤ੍ਤੋ ਮਨਸਿਕਾਰੋ ਭਾਵਨਾ. ਏਤ੍ਥ ਚ ਤਸ੍ਸੇਵ ਥੇਰਸ੍ਸ ਭਗਵਤਾ ਬਹੂਨਂ ਕਮ੍ਮਟ੍ਠਾਨਾਨਂ ਦੇਸਿਤਤ੍ਤਾ ਚਰਿਤਂ ਅਨਾਦਿਯਿਤ੍ਵਾ ਕਮ੍ਮਟ੍ਠਾਨਾਨਿ ਸਬ੍ਬੇਸਂ ਪੁਗ੍ਗਲਾਨਂ ਸਪ੍ਪਾਯਾਨੀਤਿ ਅਯਮਤ੍ਥੋ ਸਿਦ੍ਧੋ, ਅਤਿਸਪ੍ਪਾਯਵਸੇਨ ਪਨ ਕਮ੍ਮਟ੍ਠਾਨੇਸੁ ਵਿਭਾਗਕਥਾ ਕਥਿਤਾਤਿ ਵੇਦਿਤਬ੍ਬਾ.

ਮਹਾਰਾਹੁਲੋਵਾਦਸੁਤ੍ਤਵਣ੍ਣਨਾਯ ਲੀਨਤ੍ਥਪ੍ਪਕਾਸਨਾ ਸਮਤ੍ਤਾ.

੩. ਚੂਲ਼ਮਾਲੁਕ੍ਯਸੁਤ੍ਤਵਣ੍ਣਨਾ

੧੨੨. ਏਵਂ ¶ ਠਪਿਤਾਨੀਤਿ ‘‘ਸਸ੍ਸਤੋ ਲੋਕੋ’’ਤਿਆਦਿਨਯਪ੍ਪਵਤ੍ਤਾਨਿ ਦਿਟ੍ਠਿਗਤਾਨਿ ਅਨਿਯ੍ਯਾਨਿਕਤਾਯ ਨ ਬ੍ਯਾਕਾਤਬ੍ਬਾਨਿ ਨ ਕਥੇਤਬ੍ਬਾਨਿ, ਏਵਂ ਠਪਨੀਯਪਕ੍ਖੇ ਠਪਿਤਾਨਿ ਚੇਵ ਨਿਯ੍ਯਾਨਿਕਸਾਸਨੇ ਛਡ੍ਡਨੀਯਤਾਯ ਪਟਿਕ੍ਖਿਤ੍ਤਾਨਿ ਚ, ਅਪਿਚੇਤ੍ਥ ਅਤ੍ਥਤੋ ਪਟਿਕ੍ਖੇਪੋ ਏਵ ਬ੍ਯਾਕਾਤਬ੍ਬਤੋ. ਯਥਾ ਏਕੋ ¶ ਕਮ੍ਮਕਿਲੇਸਵਸੇਨ ਇਤ੍ਥਤ੍ਤਂ ਆਗਤੋ, ਤਥਾ ਅਪਰੋਪਿ ਅਪਰੋਪੀਤਿ ਸਤ੍ਤੋ ਤਥਾਗਤੋ ਵੁਚ੍ਚਤੀਤਿ ਆਹ – ‘‘ਤਥਾਗਤੋਤਿ ਸਤ੍ਤੋ’’ਤਿ. ਤਂ ਅਬ੍ਯਾਕਰਣਂ ਮਯ੍ਹਂ ਨ ਰੁਚ੍ਚਤੀਤਿ ਯਦਿ ਸਸ੍ਸਤੋ ਲੋਕੋ, ਸਸ੍ਸਤੋ ਲੋਕੋਤਿ, ਅਸਸ੍ਸਤੋ ਲੋਕੋ, ਅਸਸ੍ਸਤੋ ਲੋਕੋਤਿ ਜਾਨਾਮਾਤਿ ਬ੍ਯਾਕਾਤਬ੍ਬਮੇਵ, ਯਂ ਪਨ ਉਭਯਥਾ ਅਬ੍ਯਾਕਰਣਂ, ਤਂ ਮੇ ਚਿਤ੍ਤਂ ਨ ਆਰਾਧੇਤਿ ਅਜਾਨਨਹੇਤੁਕਤ੍ਤਾ ਅਬ੍ਯਾਕਰਣਸ੍ਸ. ਤੇਨਾਹ – ‘‘ਅਜਾਨਤੋ ਖੋ ਪਨ ਅਪਸ੍ਸਤੋ ਏਤਦੇਵ ਉਜੁਕਂ, ਯਦਿਦਂ ਨ ਜਾਨਾਮਿ ਨ ਪਸ੍ਸਾਮੀ’’ਤਿ. ਸਸ੍ਸਤੋਤਿਆਦੀਸੁ ਸਸ੍ਸਤੋਤਿ ਸਬ੍ਬਕਾਲਿਕੋ, ਨਿਚ੍ਚੋ ਧੁਵੋ ਅਵਿਪਰਿਣਾਮਧਮ੍ਮੋਤਿ ਅਤ੍ਥੋ. ਸੋ ਹਿ ਦਿਟ੍ਠਿਗਤਿਕੇਹਿ ਲੋਕੀਯਨ੍ਤਿ ਏਤ੍ਥ ਪੁਞ੍ਞਪਾਪਤਬ੍ਬਿਪਾਕਾ, ਸਯਂ ਵਾ ਤਬ੍ਬਿਪਾਕਾਕਰਾਦਿਭਾਵੇਨ ਅਵਿਯੁਤ੍ਤੇਹਿ ਲੋਕੀਯਤੀਤਿ ਲੋਕੋਤਿ ਅਧਿਪ੍ਪੇਤੋ. ਏਤੇਨ ਚਤ੍ਤਾਰੋਪਿ ਸਸ੍ਸਤਵਾਦਾ ਦਸ੍ਸਿਤਾ ਹੋਨ੍ਤਿ. ਅਸਸ੍ਸਤੋਤਿ ਨ ਸਸ੍ਸਤੋ, ਅਨਿਚ੍ਚੋ ਅਦ੍ਧੁਵੋ ਭੇਦਨਧਮ੍ਮੋਤਿ ਅਤ੍ਥੋ, ਅਸਸ੍ਸਤੋਤਿ ਚ ਸਸ੍ਸਤਭਾਵਪਟਿਕ੍ਖੇਪੇਨ ਉਚ੍ਛੇਦੋ ਦੀਪਿਤੋਤਿ ਸਤ੍ਤਪਿ ਉਚ੍ਛੇਦਵਾਦਾ ਦਸ੍ਸਿਤਾ ਹੋਨ੍ਤਿ. ਅਨ੍ਤਵਾਤਿ ਪਰਿਵਟੁਮੋ ਪਰਿਚ੍ਛਿਨ੍ਨਪਰਿਮਾਣੋ, ਅਸਬ੍ਬਗਤੋਤਿ ਅਤ੍ਥੋ. ਤੇਨ ‘‘ਸਰੀਰਪਰਿਮਾਣੋ, ਅਙ੍ਗੁਟ੍ਠਪਰਿਮਾਣੋ, ਯਵਪਰਿਮਾਣੋ ਪਰਮਾਣੁਪਰਿਮਾਣੋ ਅਤ੍ਤਾ’’ਤਿ (ਉਦਾ. ਅਟ੍ਠ. ੫੪; ਦੀ. ਨਿ. ਟੀ. ੧.੭੬-੭੭) ਏਵਮਾਦਿਵਾਦਾ ਦਸ੍ਸਿਤਾ ਹੋਨ੍ਤਿ.

ਤਥਾਗਤੋ ਪਰਂ ਮਰਣਾਤਿ ਤਥਾਗਤੋ ਜੀਵੋ ਅਤ੍ਤਾ ਮਰਣਤੋ ਇਮਸ੍ਸ ਕਾਯਸ੍ਸ ਭੇਦਤੋ ਪਰਂ ਉਦ੍ਧਂ ਹੋਤਿ ਅਤ੍ਥਿ ਸਂਵਿਜ੍ਜਤੀਤਿ ਅਤ੍ਥੋ. ਏਤੇਨ ਸਸ੍ਸਤਭਾਵਮੁਖੇਨ ਸੋਲ਼ਸ ਸਞ੍ਞੀਵਾਦਾ, ਅਟ੍ਠ ਅਸਞ੍ਞੀਵਾਦਾ, ਅਟ੍ਠ ਚ ਨੇਵਸਞ੍ਞੀਨਾਸਞ੍ਞੀਵਾਦਾ ਦਸ੍ਸਿਤਾ ਹੋਨ੍ਤਿ. ਨ ਹੋਤੀਤਿ ਨਤ੍ਥਿ ਨ ਉਪਲਬ੍ਭਤਿ. ਏਤੇਨ ਉਚ੍ਛੇਦਵਾਦੋ ਦਸ੍ਸਿਤੋ ਹੋਤਿ. ਅਪਿਚ ਹੋਤਿ ਚ ਨ ਚ ਹੋਤੀਤਿ ਅਤ੍ਥਿ ਨਤ੍ਥਿ ਚਾਤਿ. ਏਤੇਨ ਏਕਚ੍ਚਸਸ੍ਸਤਵਾਦੋ ਦਸ੍ਸਿਤੋ. ਨੇਵ ਹੋਤਿ ਨ ਨ ਹੋਤੀਤਿ ਪਨ ਇਮਿਨਾ ਅਮਰਾਵਿਕ੍ਖੇਪਵਾਦੋ ਦਸ੍ਸਿਤੋਤਿ ਵੇਦਿਤਬ੍ਬਂ. ਭਗਵਤਾ ਪਨ ਅਨਿਯ੍ਯਾਨਿਕਤ੍ਤਾ ਅਨਤ੍ਥਸਂਹਿਤਾਨਿ ਇਮਾਨਿ ਦਸ੍ਸਨਾਨੀਤਿ ਤਾਨਿ ਨ ਬ੍ਯਾਕਤਾਨਿ, ਤਂ ਅਬ੍ਯਾਕਰਣਂ ਸਨ੍ਧਾਯਾਹ ਅਯਂ ਥੇਰੋ ‘‘ਤਂ ਮੇ ਨ ਰੁਚ੍ਚਤੀ’’ਤਿ. ਸਿਕ੍ਖਂ ਪਟਿਕ੍ਖਿਪਿਤ੍ਵਾ ਯਥਾਸਮਾਦਿਨ੍ਨਸਿਕ੍ਖਂ ਪਹਾਯ.

੧੨੫. ਤ੍ਵਂ ¶ ਨੇਵ ¶ ਯਾਚਕੋਤਿ ਅਹਂ ਭਨ੍ਤੇ ਭਗਵਤਿ ਬ੍ਰਹ੍ਮਚਰਿਯਂ ਚਰਿਸ੍ਸਾਮੀਤਿਆਦਿਨਾ. ਨ ਯਾਚਿਤਕੋਤਿ ਤ੍ਵਂ ਮਾਲੁਕ੍ਯਪੁਤ੍ਤ ਮਯਿ ਬ੍ਰਹ੍ਮਚਰਿਯਂ ਚਰਾਤਿਆਦਿਨਾ.

੧੨੬. ਪਰਸੇਨਾਯ ਠਿਤੇਨ ਪੁਰਿਸੇਨ. ਬਹਲਲੇਪਨੇਨਾਤਿ ਬਹਲਵਿਲੇਪਨੇਨ. ਮਹਾਸੁਪਿਯਾਦਿ ਸਬ੍ਬੋ ਮੁਦੁਹਿਦਕੋ ਵੇਣੁਵਿਸੇਸੋ ਸਣ੍ਹੋ. ਮਰੁਵਾਤਿ ਮਕਚਿ. ਖੀਰਪਣ੍ਣਿਨੋਤਿ ਖੀਰਪਣ੍ਣਿਯਾ, ਯਸ੍ਸਾ ਛਿਨ੍ਦਨਮਤ੍ਤੇ ਪਣ੍ਣੇ ਖੀਰਂ ਪਗ੍ਘਰਤਿ. ਗਚ੍ਛਨ੍ਤਿ ਗਚ੍ਛਤੋ ਜਾਤਂ ਸਯਂਜਾਤਗੁਮ੍ਬਤੋ ਗਹਿਤਨ੍ਤਿ ਅਧਿਪ੍ਪਾਯੋ. ਸਿਥਿਲਹਨੁ ਨਾਮ ਦਤ੍ਤਾ ਕਣ੍ਣੋ ਪਤਙ੍ਗੋ. ਏਤਾਯ ਦਿਟ੍ਠਿਯਾ ਸਤਿ ਨ ਹੋਤੀਤਿ ‘‘ਸਸ੍ਸਤੋ ਲੋਕੋ’’ਤਿ ਏਤਾਯ ਦਿਟ੍ਠਿਯਾ ਸਤਿ ਮਗ੍ਗਬ੍ਰਹ੍ਮਚਰਿਯਵਾਸੋ ਨ ਹੋਤਿ, ਤਂ ਪਹਾਯ ਏਵ ਪਤ੍ਤਬ੍ਬਤੋ.

੧੨੭. ਅਤ੍ਥੇਵ ਜਾਤੀਤਿਆਦਿਨਾ ਏਤਾ ਦਿਟ੍ਠਿਯੋ ਪਚ੍ਚੇਕਮ੍ਪਿ ਸਂਸਾਰਪਰਿਬ੍ਰੂਹਨਾ ਕਟਸਿਵਡ੍ਢਨਾ ਨਿਬ੍ਬਾਨਵਿਬਨ੍ਧਨਾਤਿ ਦਸ੍ਸੇਤਿ.

੧੨੮. ਤਸ੍ਮਾਤਿਹਾਤਿ ਇਦਂ ਅਟ੍ਠਾਨੇ ਉਦ੍ਧਟਂ, ਠਾਨੇਯੇਵ ਪਨ ‘‘ਵੁਤ੍ਤਪਟਿਪਕ੍ਖਨਯੇਨ ਵੇਦਿਤਬ੍ਬ’’ਨ੍ਤਿ ਇਮਸ੍ਸ ਪਰਤੋ ਕਤ੍ਵਾ ਸਂਵਣ੍ਣੇਤਬ੍ਬਂ. ਅਤ੍ਤਨੋ ਫਲੇਨ ਅਰਣੀਯਤੋ ਅਨੁਗਨ੍ਤਬ੍ਬਤੋ ਕਾਰਣਮ੍ਪਿ ‘‘ਅਤ੍ਥੋ’’ਤਿ ਵੁਚ੍ਚਤੀਤਿ ਆਹ ‘‘ਕਾਰਣਨਿਸ੍ਸਿਤ’’ਨ੍ਤਿ. ਤੇਨਾਹ ‘‘ਬ੍ਰਹ੍ਮਚਰਿਯਸ੍ਸ ਆਦਿਮਤ੍ਤਮ੍ਪੀ’’ਤਿ. ਪੁਬ੍ਬਪਦਟ੍ਠਾਨਨ੍ਤਿ ਪਠਮਾਰਮ੍ਭੋ. ਸੇਸਂ ਸੁਵਿਞ੍ਞੇਯ੍ਯਮੇਵ.

ਚੂਲ਼ਮਾਲੁਕ੍ਯਸੁਤ੍ਤਵਣ੍ਣਨਾਯ ਲੀਨਤ੍ਥਪ੍ਪਕਾਸਨਾ ਸਮਤ੍ਤਾ.

੪. ਮਹਾਮਾਲੁਕ੍ਯਸੁਤ੍ਤਵਣ੍ਣਨਾ

੧੨੯. ਓਰਂ ¶ ਵੁਚ੍ਚਤਿ ਕਾਮਧਾਤੁ, ਤਤ੍ਥ ਪਵਤ੍ਤਿਯਾ ਸਂਵਤ੍ਤਨਤੋ ਓਰਂ ਭਜਨ੍ਤੀਤਿ ਓਰਮ੍ਭਾਗਿਯਾਨਿ, ਹੇਟ੍ਠਿਮਮਗ੍ਗਵਜ੍ਝਤਾਯ ਓਰਮ੍ਭਾਗੇ ਹੇਟ੍ਠਾਕੋਟ੍ਠਾਸੇ ਭਜਨ੍ਤੀਤਿ ਓਰਮ੍ਭਾਗਿਯਾਨਿ ਕ-ਕਾਰਸ੍ਸ ਯ-ਕਾਰਂ ਕਤ੍ਵਾ. ਤੇਨਾਹ ‘‘ਹੇਟ੍ਠਾਕੋਟ੍ਠਾਸਿਕਾਨੀ’’ਤਿਆਦਿ. ਕਮ੍ਮੁਨਾ ਹਿ ਵਟ੍ਟੇਨ ਚ ਦੁਕ੍ਖਂ ਸਂਯੋਜੇਨ੍ਤੀਤਿ ਸਂਯੋਜਨਾਨਿ, ਓਰਮ੍ਭਾਗਿਯਸਞ੍ਞਿਤਾਨਿ ਸਂਯੋਜਨਾਨਿ ਯਸ੍ਸ ਅਪ੍ਪਹੀਨਾਨਿ, ਤਸ੍ਸੇਵ ਵਟ੍ਟਦੁਕ੍ਖਂ. ਯਸ੍ਸ ਪਨ ਤਾਨਿ ਪਹੀਨਾਨਿ, ਤਸ੍ਸ ਤਂ ਨਤ੍ਥੀਤਿ. ਅਪ੍ਪਹੀਨਤਾਯ ਅਨੁਸੇਤੀਤਿ ਅਰਿਯਮਗ੍ਗੇਨ ਅਸਮੁਚ੍ਛਿਨ੍ਨਤਾਯ ਕਾਰਣਲਾਭੇ ¶ ਸਤਿ ਉਪ੍ਪਜ੍ਜਤਿ, ਅਪ੍ਪਹੀਨਭਾਵੇਨ ਅਨੁਸੇਤਿ. ਅਨੁਸਯਮਾਨੋ ਸਂਯੋਜਨਂ ਨਾਮ ਹੋਤੀਤਿ ਅਨੁਸਯਤ੍ਤਂ ਫਰਿਤ੍ਵਾ ਪਵਤ੍ਤਮਾਨੋ ਪਾਪਧਮ੍ਮੋ ਯਥਾਵੁਤ੍ਤੇਨਤ੍ਥੇਨ ਸਂਯੋਜਨਂ ਨਾਮ ਹੋਤਿ. ਏਤੇਨ ਯਦਿ ਪਨ ਅਨੁਸਯਤੋ ਸਂਯੋਜਨਂ ਪਵਤ੍ਤਂ, ਤਥਾਪਿ ਯੇ ਤੇ ਕਾਮਰਾਗਾਦਯੋ ‘‘ਅਨੁਸਯਾ’’ਤਿ ਵੁਚ੍ਚਨ੍ਤਿ, ਤੇਯੇਵ ਬਨ੍ਧਨਟ੍ਠੇਨ ਸਂਯੋਜਨਾਨੀਤਿ ਦਸ੍ਸੇਤਿ.

ਏਵਂ ਸਨ੍ਤੇਪੀਤਿ ਯਦੇਵ ਓਰਮ੍ਭਾਗਿਯਸਂਯੋਜਨਂ ਭਗਵਤਾ ਪੁਚ੍ਛਿਤਂ, ਤਦੇਵ ਥੇਰੇਨਪਿ ਵਿਸ੍ਸਜ੍ਜਿਤਂ, ਤਥਾਪਿ ਅਯਂ ਲਦ੍ਧਿ ਸਨ੍ਨਿਸ੍ਸਯਾ. ਤਤ੍ਥ ਦੋਸਾਰੋਪਨਾਤਿ ਦਸ੍ਸੇਤੁਂ ‘‘ਤਸ੍ਸ ਵਾਦੇ’’ਤਿਆਦਿ ਵੁਤ੍ਤਂ. ਸਮੁਦਾਚਾਰਕ੍ਖਣੇਯੇਵਾਤਿ ਪਵਤ੍ਤਿਕ੍ਖਣੇ ਏਵ. ਨ ਹਿ ਸਬ੍ਬੇ ਵਤ੍ਤਮਾਨਾ ਕਿਲੇਸਾ ਸਂਯੋਜਨਤ੍ਥਂ ਫਰਨ੍ਤੀਤਿ ਅਧਿਪ੍ਪਾਯੋ. ਤੇਨਾਤਿ ਤੇਨ ਕਾਰਣੇਨ, ਤਥਾਲਦ੍ਧਿਕਤ੍ਤਾਤਿ ਅਤ੍ਥੋ. ਚਿਨ੍ਤੇਸਿ ‘‘ਧਮ੍ਮਂ ਦੇਸੇਸ੍ਸਾਮੀ’’ਤਿ ਯੋਜਨਾ. ਅਤ੍ਤਨੋ ਧਮ੍ਮਤਾਯੇਵਾਤਿ ਅਜ੍ਝਤ੍ਤਾਸਯੇਨੇਵ. ਵਿਸਂਵਾਦਿਤਾਤਿ ਸਤ੍ਥੁ ਚਿਤ੍ਤਸ੍ਸ ਅਨਾਰਾਧਨੇਨ ਵਿਵੇਚਿਤਾ. ਏਵਮਕਾਸਿ ਏਵਂ ਧਮ੍ਮਂ ਦੇਸਾਪੇਸਿ.

੧੩੦. ਸਕ੍ਕਾਯਦਿਟ੍ਠਿਪਰਿਯੁਟ੍ਠਿਤੇਨਾਤਿ ਪਰਿਯੁਟ੍ਠਾਨਸਮਤ੍ਥਸਕ੍ਕਾਯਦਿਟ੍ਠਿਕੇਨ. ਤਥਾਭੂਤਞ੍ਚ ਚਿਤ੍ਤਂ ਤਾਯ ਦਿਟ੍ਠਿਯਾ ਵਿਗਯ੍ਹਿਤਂ ਅਜ੍ਝੋਤ੍ਥਟਞ੍ਚ ਨਾਮ ਹੋਤੀਤਿ ਆਹ ‘‘ਗਹਿਤੇਨ ਅਭਿਭੂਤੇਨਾ’’ਤਿ. ਦਿਟ੍ਠਿਨਿਸ੍ਸਰਣਂ ਨਾਮ ਦਸ੍ਸਨਮਗ੍ਗੋ ਤੇਨ ਸਮੁਚ੍ਛਿਨ੍ਦਿਤਬ੍ਬਤੋ, ਸੋ ਪਨ ਨਿਬ੍ਬਾਨਂ ਆਗਮ੍ਮ ਤਂ ਸਮੁਚ੍ਛਿਨ੍ਦਤਿ, ਤਸ੍ਮਾ ਵੁਤ੍ਤਂ ‘‘ਦਿਟ੍ਠਿਨਿਸ੍ਸਰਣਂ ਨਿਬ੍ਬਾਨ’’ਨ੍ਤਿ. ਅਵਿਨੋਦਿਤਾ ਅਨੀਹਟਾਤਿ ਪਦਦ੍ਵਯੇਨਪਿ ਸਮੁਚ੍ਛੇਦਵਸੇਨ ਅਪ੍ਪਹੀਨਤ੍ਤਂਯੇਵ ਵਦਤਿ. ਅਞ੍ਞਂ ਸਂਯੋਜਨਂ ਅਞ੍ਞੋ ਅਨੁਸਯੋਤਿ ਵਦਨ੍ਤਿ, ਸਹਭਾਵੋ ਨਾਮ ਅਞ੍ਞੇਨ ਹੋਤਿ. ਨ ਹਿ ਤਦੇਵ ਤੇਨ ਸਹਾਤਿ ਵੁਚ੍ਚਤੀਤਿ ਤੇਸਂ ਅਧਿਪ੍ਪਾਯੋ. ਅਞ੍ਞੇਨਾਤਿ ਅਤ੍ਥਤੋ ਅਞ੍ਞੇਨ. ਅਵਤ੍ਥਾਮਤ੍ਤਤੋ ਯਦਿਪਿ ਅਵਯਵਵਿਨਿਮੁਤ੍ਤੋ ਸਮੁਦਾਯੋ ਨਤ੍ਥਿ, ਅਵਯਵੋ ਪਨ ਸਮੁਦਾਯੋ ਨ ਹੋਤੀਤਿ ਸੋ ਸਮੁਦਾਯਤੋ ਅਞ੍ਞੋ ਏਵਾਤਿ ਸਕ੍ਕਾ ਵਤ੍ਤੁਨ੍ਤਿ ਯਥਾਵੁਤ੍ਤਸ੍ਸ ਪਰਿਹਾਰਸ੍ਸ ਅਪ੍ਪਾਟਿਹੀਰਕਤਂ ਆਸਙ੍ਕਿਤ੍ਵਾ ਪਕ੍ਖਨ੍ਤਰਂ ਆਸਲ੍ਲਿਤਂ ‘‘ਅਥਾਪਿ ਸਿਯਾ’’ਤਿਆਦਿਨਾ. ਪਕ੍ਖਨ੍ਤਰੇਹਿ ਪਰਿਹਾਰਾ ¶ ਹੋਨ੍ਤੀਤਿ ਯਥਾਵੁਤ੍ਤਞਾਯੇਨਪਿ ਅਞ੍ਞੋ ਪੁਰਿਸੋ ਅਥਾਪਿ ਸਿਯਾ, ਅਯਂ ਪਨੇਤ੍ਥ ਅਞ੍ਞੋ ਦੋਸੋਤਿ ਆਹ ‘‘ਯਦਿ ਤਦੇਵਾ’’ਤਿਆਦਿ. ਅਥਾਪਿ ਸਿਯਾ ਤੁਯ੍ਹਂ ਯਦਿ ਪਰਿਵਿਤਕ੍ਕੋ ਈਦਿਸੋ ਯਦਿ ਤਦੇਵ ਸਂਯੋਜਨਨ੍ਤਿਆਦਿ. ਇਮਮਤ੍ਥਂ ਸਨ੍ਧਾਯਾਤਿ ਪਰਮਤ੍ਥਤੋ ਸੋ ਏਵ ¶ ਕਿਲੇਸੋ ਸਂਯੋਜਨਮਨੁਸਯੋ ਚ, ਬਨ੍ਧਨਤ੍ਥਅਪ੍ਪਹੀਨਤ੍ਥਾਨਂ ਪਨ ਅਤ੍ਥੇਵ ਭੇਦੋਤਿ ਇਮਮਤ੍ਥਂ ਸਨ੍ਧਾਯ.

੧੩੨. ਤਚਚ੍ਛੇਦੋ ਵਿਯ ਸਮਾਪਤ੍ਤਿ ਕਿਲੇਸਾਨਂ ਸਮਾਪਤ੍ਤਿਵਿਕ੍ਖਮ੍ਭਨਸ੍ਸ ਸਾਰਚ੍ਛੇਦਸ੍ਸ ਅਨੁਸਯਸ੍ਸ ਦੂਰਭਾਵਤੋ. ਫੇਗ੍ਗੁਚ੍ਛੇਦੋ ਵਿਯ ਵਿਪਸ੍ਸਨਾ ਤਸ੍ਸ ਆਸਨ੍ਨਭਾਵਤੋ. ਏਵਰੂਪਾ ਪੁਗ੍ਗਲਾਤਿ ਅਭਾਵਿਤਸਦ੍ਧਾਦਿਬਲਤਾਯ ਦੁਬ੍ਬਲਨਾਮਕਾਯਾ ਪੁਗ੍ਗਲਾ, ਯੇਸਂ ਸਕ੍ਕਾਯਨਿਰੋਧਾਯ…ਪੇ… ਨਾਧਿਮੁਚ੍ਚਤਿ. ਏਵਂ ਦਟ੍ਠਬ੍ਬਾਤਿ ਯਥਾ ਸੋ ਦੁਬ੍ਬਲਕੋ ਪੁਰਿਸੋ, ਏਵਂ ਦਟ੍ਠਬ੍ਬੋ ਸੋ ਪੁਰਿਸੋ ਗਙ੍ਗਾਪਾਰਂ ਵਿਯ ਸਕ੍ਕਾਯਪਾਰਂ ਗਨ੍ਤੁਂ ਅਸਮਤ੍ਥਤ੍ਤਾ. ਵੁਤ੍ਤਵਿਪਰਿਯਾਯੇਨ ਸੁਕ੍ਕਪਕ੍ਖਸ੍ਸ ਅਤ੍ਥੋ ਵੇਦਿਤਬ੍ਬੋ.

੧੩੩. ਉਪਧਿਵਿਵੇਕੇਨਾਤਿ ਇਮਿਨਾ ਉਪਧਿਵਿਵੇਕਾਤਿ ਕਰਣੇ ਨਿਸ੍ਸਕ੍ਕਨਨ੍ਤਿ ਦਸ੍ਸੇਤਿ, ਉਪਧਿਵਿਵੇਕਾਤਿ ਵਾ ਹੇਤੁਮ੍ਹਿ ਨਿਸ੍ਸਕ੍ਕਵਚਨਸ੍ਸ ਉਪਧਿਵਿਵੇਕੇਨਾਤਿ ਹੇਤੁਮ੍ਹਿ ਕਰਣਵਚਨੇਨ ਪਞ੍ਚਕਾਮਗੁਣਵਿਵੇਕੋ ਕਥਿਤੋ. ਕਾਮਗੁਣਾਪਿ ਹਿ ਉਪਧੀਯਤਿ ਏਤ੍ਥ ਦੁਕ੍ਖਨ੍ਤਿ ਉਪਧੀਤਿ ਵੁਚ੍ਚਨ੍ਤੀਤਿ. ਥਿਨਮਿਦ੍ਧਪਚ੍ਚਯਾ ਕਾਯਵਿਜਮ੍ਭਿਤਾਦਿਭੇਦਂ ਕਾਯਾਲਸਿਯਂ. ਤਤ੍ਥਾਤਿ ਅਨ੍ਤੋਸਮਾਪਤ੍ਤਿਯਂ ਸਮਾਪਤ੍ਤਿਅਬ੍ਭਨ੍ਤਰੇ ਜਾਤਂ. ਤਂ ਪਨ ਸਮਾਪਤ੍ਤਿਪਰਿਯਾਪਨ੍ਨਮ੍ਪਿ ਅਪਰਿਯਾਪਨ੍ਨਮ੍ਪੀਤਿ ਤਦੁਭਯਂ ਦਸ੍ਸੇਤੁਂ ‘‘ਅਨ੍ਤੋਸਮਾਪਤ੍ਤਿਕ੍ਖਣੇਯੇਵਾ’’ਤਿਆਦਿ ਵੁਤ੍ਤਂ. ਰੂਪਾਦਯੋ ਧਮ੍ਮੇਤਿ ਰੂਪਵੇਦਨਾਦਿਕੇ ਪਞ੍ਚਕ੍ਖਨ੍ਧਧਮ੍ਮੇ. ਨ ਨਿਚ੍ਚਤੋਤਿ ਇਮਿਨਾ ਨਿਚ੍ਚਪਟਿਕ੍ਖੇਪਤੋ ਤੇਸਂ ਅਨਿਚ੍ਚਤਮਾਹ. ਤਤੋ ਏਵ ਉਦਯਵਯਨ੍ਤਤੋ ਵਿਪਰਿਣਾਮਤੋ ਤਾਵਕਾਲਿਕਤੋ ਚ ਤੇ ਅਨਿਚ੍ਚਾਤਿ ਜੋਤਿਤਂ ਹੋਤਿ. ਯਞ੍ਹਿ ਨਿਚ੍ਚਂ ਨ ਹੋਤਿ, ਤਂ ਉਦਯਬ੍ਬਯਪਰਿਚ੍ਛਿਨ੍ਨਂ ਜਰਾਯ ਮਰਣੇਨ ਚਾਤਿ ਦ੍ਵੇਧਾ ਵਿਪਰਿਣਤਂ ਇਤ੍ਤਰਖਣਮੇਵ ਚ ਹੋਤਿ. ਨ ਸੁਖਤੋਤਿ ਇਮਿਨਾ ਸੁਖਪਟਿਕ੍ਖੇਪਤੋ ਤੇਸਂ ਦੁਕ੍ਖਤਮਾਹ, ਅਤੋ ਏਵ ਅਭਿਣ੍ਹਂ ਪਟਿਪੀਲ਼ਨਤੋ ਦੁਕ੍ਖਵਤ੍ਥੁਤੋ ਚ ਤੇ ਦੁਕ੍ਖਾਤਿ ਜੋਤਿਤਂ ਹੋਤਿ. ਉਦਯਬ੍ਬਯਵਨ੍ਤਤਾਯ ਹਿ ਤੇ ਅਭਿਣ੍ਹਂ ਪਟਿਪੀਲ਼ਨਤੋ ਨਿਰਨ੍ਤਰਦੁਕ੍ਖਤਾਯ ਦੁਕ੍ਖਸ੍ਸੇਵ ਚ ਅਧਿਟ੍ਠਾਨਭੂਤਾਤਿ. ਪਚ੍ਚਯਯਾਪਨੀਯਤਾਯ ਰੋਗਮੂਲਤਾਯ ਚ ਰੋਗਤੋ. ਦੁਕ੍ਖਤਾਸੂਲਯੋਗਿਤਾਯ ਕਿਲੇਸਾਸੁਚਿਪਗ੍ਘਰਣਤੋ ਉਪ੍ਪਾਦਜਰਾਭਙ੍ਗੇਹਿ ਉਦ੍ਧੁਮਾਤਪਕ੍ਕਭਿਜ੍ਜਨਤੋ ਚ ਗਣ੍ਡਤੋ. ਪੀਲ਼ਾਜਨਨਤੋ ਅਨ੍ਤੋਤੁਦਨਤੋ ਦੁਨ੍ਨੀਹਰਣਤੋ ਚ ਅਵਦ੍ਧਿਆਵਹਤੋ ਅਘਵਤ੍ਥੁਤੋ ਚ ਅਸੇਰੀਭਾਵਤੋ ਆਬਾਧਪਦਟ੍ਠਾਨਤਾਯ ਚ ਆਬਾਧਤੋ. ਅਵਸਵਤ੍ਤਨਤੋ ਅਵਿਧੇਯ੍ਯਤਾਯ ਪਰਤੋ ¶ . ਬ੍ਯਾਧਿਜਰਾਮਰਣੇਹਿ ਪਲੁਜ੍ਜਨੀਯਤਾਯ ਪਲੋਕਤੋ. ਸਾਮੀਨਿਵਾਸੀਕਾਰਕਵੇਦਕਅਧਿਟ੍ਠਾਯਕਵਿਰਹਤੋ ਸੁਞ੍ਞਤੋ. ਅਤ੍ਤਪਟਿਕ੍ਖੇਪਟ੍ਠੇਨ ਅਨਤ੍ਤਤੋ, ਰੂਪਾਦਿਧਮ੍ਮਾਪਿ ਨ ਏਤ੍ਥ ਅਤ੍ਤਾ ਹੋਨ੍ਤੀਤਿ ਅਨਤ੍ਤਾ, ਏਵਂ ਅਯਮ੍ਪਿ ਨ ਅਤ੍ਤਾ ਹੋਤੀਤਿ ਅਨਤ੍ਤਾ. ਤੇਨ ¶ ਅਬ੍ਯਾਪਾਰਤੋ ਨਿਰੀਹਤੋ ਤੁਚ੍ਛਤੋ ਅਨਤ੍ਤਾਤਿ ਦੀਪਿਤਂ ਹੋਤਿ. ਲਕ੍ਖਣਤ੍ਤਯਮੇਵ ਅਵਬੋਧਤ੍ਥਂ ਏਕਾਦਸਹਿ ਪਦੇਹਿ ਵਿਭਜਿਤ੍ਵਾ ਗਹਿਤਨ੍ਤਿ ਦਸ੍ਸੇਤੁਂ ‘‘ਤਤ੍ਥਾ’’ਤਿਆਦਿ ਵੁਤ੍ਤਂ.

ਅਨ੍ਤੋਸਮਾਪਤ੍ਤਿਯਨ੍ਤਿ ਸਮਾਪਤ੍ਤੀਨਂ ਸਹਜਾਤਤਾਯ ਸਮਾਪਤ੍ਤੀਨਂ ਅਬ੍ਭਨ੍ਤਰੇ. ਚਿਤ੍ਤਂ ਪਟਿਸਂਹਰਤੀਤਿ ਤਪ੍ਪਟਿਬਦ੍ਧਛਨ੍ਦਰਾਗਾਦਿਉਪਕ੍ਕਿਲੇਸਵਿਕ੍ਖਮ੍ਭਨੇਨ ਵਿਪਸ੍ਸਨਾਚਿਤ੍ਤਂ ਪਟਿਸਂਹਰਤਿ. ਤੇਨਾਹ ‘‘ਮੋਚੇਤੀ’’ਤਿ. ਸਵਨਵਸੇਨਾਤਿ ‘‘ਸਬ੍ਬਸਙ੍ਖਾਰਸਮਥੋ’’ਤਿਆਦਿਨਾ ਸਵਨਵਸੇਨ. ਥੁਤਿਵਸੇਨਾਤਿ ਤਥੇਵ ਥੋਮਨਾਵਸੇਨ ਗੁਣਤੋ ਸਂਕਿਤ੍ਤਨਵਸੇਨ. ਪਰਿਯਤ੍ਤਿਵਸੇਨਾਤਿ ਤਸ੍ਸ ਧਮ੍ਮਸ੍ਸ ਪਰਿਯਾਪੁਣਨਵਸੇਨ. ਪਞ੍ਞਤ੍ਤਿਵਸੇਨਾਤਿ ਤਦਤ੍ਥਸ੍ਸ ਪਞ੍ਞਾਪਨਵਸੇਨ. ਆਰਮ੍ਮਣਕਰਣਵਸੇਨੇਵ ਉਪਸਂਹਰਤਿ ਮਗ੍ਗਚਿਤ੍ਤਂ. ਏਤਂ ਸਨ੍ਤਨ੍ਤਿਆਦਿ ਪਨ ਅਵਧਾਰਣਨਿਵਤ੍ਤਿਤਤ੍ਥਦਸ੍ਸਨਂ. ਯਥਾ ਵਿਪਸ੍ਸਨਾ ‘‘ਏਤਂ ਸਨ੍ਤਂ ਏਤਂ ਪਣੀਤ’’ਨ੍ਤਿਆਦਿਨਾ ਅਸਙ੍ਖਤਾਯ ਧਾਤੁਯਾ ਚਿਤ੍ਤਂ ਉਪਸਂਹਰਤਿ, ਏਵਂ ਮਗ੍ਗੋ ਨਿਬ੍ਬਾਨਂ ਸਚ੍ਛਿਕਿਰਿਯਾਭਿਸਮਯਵਸੇਨ ਅਭਿਸਮੇਨ੍ਤੋ ਤਤ੍ਥ ਲਬ੍ਭਮਾਨੇ ਸਬ੍ਬੇ ਵਿਸੇਸੇ ਅਸਮ੍ਮੋਹਤੋ ਪਟਿਵਿਜਾਨਨ੍ਤੋ ਤਤ੍ਥ ਚਿਤ੍ਤਂ ਉਪਸਂਹਰਤਿ. ਤੇਨਾਹ ‘‘ਇਮਿਨਾ ਪਨ ਆਕਾਰੇਨਾ’’ਤਿਆਦਿ. ਸੋ ਤਤ੍ਥ ਠਿਤੋਤਿ ਸੋ ਅਦਨ੍ਧਵਿਪਸ੍ਸਨੋ ਯੋਗੀ ਤਤ੍ਥ ਤਾਯ ਅਨਿਚ੍ਚਾਦਿਲਕ੍ਖਣਤ੍ਤਯਾਰਮ੍ਮਣਾਯ ਵਿਪਸ੍ਸਨਾਯ ਠਿਤੋ. ਸਬ੍ਬਸੋਤਿ ਤਸ੍ਸ ਮਗ੍ਗਸ੍ਸ ਅਧਿਗਮਾਯ ਨਿਬ੍ਬਤ੍ਤਿਤਸਮਥਵਿਪਸ੍ਸਨਾਸੁ. ਅਸਕ੍ਕੋਨ੍ਤੋ ਅਨਾਗਾਮੀ ਹੋਤੀਤਿ ਹੇਟ੍ਠਿਮਮਗ੍ਗਵਹਾਸੁ ਏਵ ਸਮਥਵਿਪਸ੍ਸਨਾਸੁ ਛਨ੍ਦਰਾਗਂ ਪਹਾਯ ਅਗ੍ਗਮਗ੍ਗਵਹਾਸੁ ਤਾਸੁ ਨਿਕਨ੍ਤਿਂ ਪਰਿਯਾਦਾਤੁਂ ਅਸਕ੍ਕੋਨ੍ਤੋ ਅਨਾਗਾਮਿਤਾਯਮੇਵ ਸਣ੍ਠਾਤਿ.

ਸਮਤਿਕ੍ਕਨ੍ਤਤ੍ਤਾਤਿ ਸਮਥਵਸੇਨ ਵਿਪਸ੍ਸਨਾਵਸੇਨ ਚਾਤਿ ਸਬ੍ਬਥਾਪਿ ਰੂਪਸ੍ਸ ਅਤਿਕ੍ਕਨ੍ਤਤ੍ਤਾ. ਤੇਨਾਹ ‘‘ਅਯਞ੍ਹੀ’’ਤਿਆਦਿ. ਅਨੇਨਾਤਿ ਯੋਗਿਨਾ. ਤਂ ਅਤਿਕ੍ਕਮ੍ਮਾਤਿ ਇਦਂ ਯੋ ਵਾ ਪਠਮਂ ਪਞ੍ਚਵੋਕਾਰਭਵਪਰਿਯਾਪਨ੍ਨੇ ਧਮ੍ਮੇ ਸਮ੍ਮਦੇਵ ਸਮ੍ਮਸਿਤ੍ਵਾ ਤੇ ਵਿਵਜ੍ਜੇਤ੍ਵਾ ਤਤੋ ਅਰੂਪਸਮਾਪਤ੍ਤਿਂ ਸਮਾਪਜ੍ਜਿਤ੍ਵਾ ਅਰੂਪਧਮ੍ਮੇ ਸਮ੍ਮਸਤਿ, ਤਂ ਸਨ੍ਧਾਯ ਵੁਤ੍ਤਂ. ਤੇਨਾਹ ‘‘ਇਦਾਨਿ ਅਰੂਪਂ ਸਮ੍ਮਸਤੀ’’ਤਿ.

ਸਮਥਵਸੇਨ ¶ ਗਚ੍ਛਤੋਤਿ ਸਮਥਪ੍ਪਧਾਨਂ ਪੁਬ੍ਬਭਾਗਪਟਿਪਦਂ ਅਨੁਯੁਞ੍ਜਨ੍ਤਸ੍ਸ. ਚਿਤ੍ਤੇਕਗ੍ਗਤਾ ਧੁਰਂ ਹੋਤੀਤਿ ਤਸ੍ਸ ਵਿਪਸ੍ਸਨਾਭਾਵਨਾਯ ਤਥਾ ਪੁਬ੍ਬੇ ਪਵਤ੍ਤਤ੍ਤਾ ਵੁਟ੍ਠਾਨਗਾਮਿਨਿਵਿਪਸ੍ਸਨਾ ਸਮਾਧਿਪ੍ਪਧਾਨਾ ਹੋਤਿ, ਮਗ੍ਗੇਪਿ ਚਿਤ੍ਤੇਕਗ੍ਗਤਾ ਧੁਰਂ ਹੋਤਿ, ਸਮਾਧਿਨ੍ਦ੍ਰਿਯਂ ਪੁਬ੍ਬਙ੍ਗਮਂ ਬਲਵਂ ਹੋਤਿ. ਸੋ ਚੇਤੋਵਿਮੁਤ੍ਤੋ ਨਾਮਾਤਿ ਸੋ ਅਰਿਯੋ ਚੇਤੋਵਿਮੁਤ੍ਤੋ ਨਾਮ ਹੋਤਿ. ਵਿਪਸ੍ਸਨਾਵਸੇਨ ਗਚ੍ਛਤੋਤਿ ‘‘ਸਮਥਵਸੇਨ ਗਚ੍ਛਤੋ’’ਤਿ ਏਤ੍ਥ ਵੁਤ੍ਤਨਯਾਨੁਸਾਰੇਨ ਅਤ੍ਥੋ ਵੇਦਿਤਬ੍ਬੋ. ਅਯਞ੍ਚ ਪੁਗ੍ਗਲਵਿਭਾਗੋ ਸੁਤ੍ਤਨ੍ਤਨਯੇਨ ਇਧਾਭਿਹਿਤੋ ਪਰਿਯਾਯੋ ਨਾਮ, ਅਭਿਧਮ੍ਮਨਯੇਨ ਪਰਤੋ ਕੀਟਾਗਿਰਿਸੁਤ੍ਤਵਣ੍ਣਨਾਯਂ ਦਸ੍ਸਯਿਸ੍ਸਾਮ. ਅਯਂ ਸਭਾਵਧਮ੍ਮੋਯੇਵਾਤਿ ਪੁਬ੍ਬਭਾਗਪਟਿਪਦਾ ਸਮਥਪ੍ਪਧਾਨਾ ਚੇ ਸਮਾਧਿ ਧੁਰਂ, ਵਿਪਸ੍ਸਨਾਪਧਾਨਾ ਚੇ ਪਞ੍ਞਾ ਧੁਰਨ੍ਤਿ ਅਯਂ ਧਮ੍ਮਸਭਾਵੋਯੇਵ, ਏਤ੍ਥ ਕਿਞ੍ਚਿ ਨ ਆਸਙ੍ਕਿਤਬ੍ਬਂ.

ਇਨ੍ਦ੍ਰਿਯਪਰੋਪਰਿਯਤ੍ਤਂ ¶ ਇਨ੍ਦ੍ਰਿਯਵੇਮਤ੍ਤਤਾ. ਤੇਨਾਹ ‘‘ਇਨ੍ਦ੍ਰਿਯਨਾਨਤ੍ਤਂ ਵਦਾਮੀ’’ਤਿ. ਇਨ੍ਦ੍ਰਿਯਨਾਨਤ੍ਤਤਾ ਕਾਰਣਨ੍ਤਿ ਇਦਂ ਦਸ੍ਸੇਤਿ – ਅਨਿਚ੍ਚਾਦਿਵਸੇਨ ਵਿਪਸ੍ਸਨਾਭਿਨਿਵੇਸੋ ਵਿਯ ਸਮਥਵਸੇਨ ਵਿਪਸ੍ਸਨਾਵਸੇਨ ਚ ਯਂ ਪੁਬ੍ਬਭਾਗਗਮਨਂ, ਤਂ ਅਪ੍ਪਮਾਣਂ ਤਂ ਵੁਟ੍ਠਾਨਗਾਮਿਨਿਵਿਪਸ੍ਸਨਂ, ਯਸ੍ਸ ਸਮਾਧਿ ਧੁਰਂ ਪੁਬ੍ਬਙ੍ਗਮਂ ਬਲਵਂ ਹੋਤਿ, ਸੋ ਅਰਿਯੋ ਚੇਤੋਵਿਮੁਤ੍ਤਿ ਨਾਮ ਹੋਤਿ. ਯਸ੍ਸ ਪਞ੍ਞਾ ਧੁਰਂ ਪੁਬ੍ਬਙ੍ਗਮਂ ਬਲਵਂ ਹੋਤਿ ਸੋ ਅਰਿਯੋ ਪਞ੍ਞਾਵਿਮੁਤ੍ਤੋ ਨਾਮ ਹੋਤਿ. ਇਦਾਨਿ ਤਮਤ੍ਥਂ ਬੁਦ੍ਧਿਵਿਸਿਟ੍ਠੇਨ ਨਿਦਸ੍ਸਨੇਨ ਦਸ੍ਸੇਨ੍ਤੋ ‘‘ਦ੍ਵੇ ਅਗ੍ਗਸਾਵਕਾ’’ਤਿਆਦਿਮਾਹ, ਤਂ ਸੁਵਿਞ੍ਞੇਯ੍ਯਮੇਵ.

ਮਹਾਮਾਲੁਕ੍ਯਸੁਤ੍ਤਵਣ੍ਣਨਾਯ ਲੀਨਤ੍ਥਪ੍ਪਕਾਸਨਾ ਸਮਤ੍ਤਾ.

੫. ਭਦ੍ਦਾਲਿਸੁਤ੍ਤਵਣ੍ਣਨਾ

੧੩੪. ਅਸਿਯਤੀਤਿ ¶ ਅਸਨਂ, ਭੁਞ੍ਜਨਂ ਭੋਜਨਂ, ਅਸਨਸ੍ਸ ਭੋਜਨਂ ਅਸਨਭੋਜਨਂ, ਆਹਾਰਪਰਿਭੋਗੋ, ਏਕਸ੍ਮਿਂ ਕਾਲੇ ਅਸਨਭੋਜਨਂ ਏਕਾਸਨਭੋਜਨਂ. ਸੋ ਪਨ ਕਾਲੋ ਸਬ੍ਬਬੁਦ੍ਧਾਨਂ ਸਬ੍ਬਪਚ੍ਚੇਕਬੁਦ੍ਧਾਨਂ ਆਚਿਣ੍ਣਸਮਾਚਿਣ੍ਣਵਸੇਨ ਪੁਬ੍ਬਣ੍ਹੋ ਏਵ ਇਧਾਧਿਪ੍ਪੇਤੋਤਿ ਆਹ ‘‘ਏਕਸ੍ਮਿਂ ਪੁਰੇਭਤ੍ਤੇ ਅਸਨਭੋਜਨ’’ਨ੍ਤਿ. ਵਿਪ੍ਪਟਿਸਾਰਕੁਕ੍ਕੁਚ੍ਚਨ੍ਤਿ ‘‘ਅਯੁਤ੍ਤਂ ਵਤ ਮਯਾ ਕਤਂ, ਯੋ ਅਤ੍ਤਨੋ ਸਰੀਰਪਕਤਿਂ ਅਜਾਨਨ੍ਤੋ ਏਕਾਸਨਭੋਜਨਂ ਭੁਞ੍ਜਿ, ਯੇਨ ਮੇ ਇਦਂ ਸਰੀਰਂ ਕਿਸਂ ਜਾਤਂ ਬ੍ਰਹ੍ਮਚਰਿਯਾਨੁਗ੍ਗਹੋ ਨਾਹੋਸੀ’’ਤਿ ਏਵਂ ¶ ਵਿਪ੍ਪਟਿਸਾਰਕੁਕ੍ਕੁਚ੍ਚਂ ਭਵੇਯ੍ਯ. ਏਤਂ ਸਨ੍ਧਾਯ ਸਤ੍ਥਾ ਆਹ, ਨ ਭਦ੍ਦਾਲਿਮੇਵ ਤਾਦਿਸਂ ਕਿਰਿਯਂ ਅਨੁਜਾਨਨ੍ਤੋ. ਇਤਰਥਾਤਿ ਯਦਿ ਏਕਂਯੇਵ ਭਤ੍ਤਂ ਦ੍ਵਿਧਾ ਕਤ੍ਵਾ ਤਤੋ ਏਕਸ੍ਸ ਭਾਗਸ੍ਸ ਭੁਞ੍ਜਨਂ ਏਕਦੇਸਭੁਞ੍ਜਨਂ ਅਧਿਪ੍ਪੇਤਂ. ਕੋ ਸਕ੍ਕੋਤੀਤਿ ਕੋ ਏਵਂ ਯਾਪੇਤੁਂ ਸਕ੍ਕੋਤਿ. ਅਤੀਤਜਾਤਿਪਰਿਚਯੋਪਿ ਨਾਮ ਇਮੇਸਂ ਸਤ੍ਤਾਨਂਯੇਵ ਅਨੁਬਨ੍ਧਤੀਤਿ ਆਹ ‘‘ਅਤੀਤੇ’’ਤਿਆਦਿ. ਵਿਰਵਨ੍ਤਸ੍ਸੇਵਾਤਿ ਅਨਾਦਰੇ ਸਾਮਿਵਚਨਂ. ਤਂ ਮਦ੍ਦਿਤ੍ਵਾਤਿ ‘‘ਅਯਂ ਸਿਕ੍ਖਾ ਸਬ੍ਬੇਸਮ੍ਪਿ ਬੁਦ੍ਧਾਨਂ ਸਾਸਨੇ ਆਚਿਣ੍ਣਂ, ਅਯਞ੍ਚ ਭਿਕ੍ਖੁ ਇਮਂ ਸਿਕ੍ਖਤੇਵਾ’’ਤਿ ਵਤ੍ਵਾ ਤਂ ਭਦ੍ਦਾਲਿਂ ਤਸ੍ਸ ਵਾ ਅਨੁਸ੍ਸਾਹਪਵੇਦਨਂ ਅਭਿਭਵਿਤ੍ਵਾ. ਭਿਕ੍ਖਾਚਾਰਗਮਨਤ੍ਥਂ ਨ ਵਿਤਕ੍ਕਮਾਲ਼ਕਂ ਅਗਮਾਸਿ, ਵਿਹਾਰਚਾਰਿਕਂ ਚਰਨ੍ਤੋ ਤਸ੍ਸ ਵਸਨਟ੍ਠਾਨਂ ਭਗਵਾ ਗਚ੍ਛਤਿ.

੧੩੫. ਦੂਸਯਨ੍ਤਿ ਗਰਹਨ੍ਤਿ ਏਤੇਨਾਤਿ ਦੋਸੋ, ਅਪਰਾਧੋ, ਸੋ ਏਵ ਕੁਚ੍ਛਿਤਭਾਵੇਨ ਦੋਸਕੋ. ਗਰਹਾਯ ਪਵਤ੍ਤਿਟ੍ਠਾਨਤੋ ਓਕਾਸੋ. ਤੇਨਾਹ – ‘‘ਏਤਂ ਓਕਾਸਂ ਏਤਂ ਅਪਰਾਧ’’ਨ੍ਤਿ. ਦੁਕ੍ਕਰਤਰਨ੍ਤਿ ਪਤਿਕਾਰਵਸੇਨ ਅਤਿਸਯੇਨ ਦੁਕ੍ਕਰਂ. ਅਪਰਾਧੋ ਹਿ ਨ ਖਮਾਪੇਨ੍ਤਂ ਯਥਾਪਚ੍ਚਯਂ ਵਿਤ੍ਥਾਰਿਤੋ ਹੁਤ੍ਵਾ ਦੁਪ੍ਪਤਿਕਾਰੋ ਹੋਤਿ. ਤੇਨਾਹ ‘‘ਵਸ੍ਸਞ੍ਹੀ’’ਤਿਆਦਿ.

ਅਲਗ੍ਗਿਤ੍ਵਾਤਿ ਇਮਮ੍ਪਿ ਨਾਮ ਅਪਨੀਤਂ ਅਕਾਸੀਤਿ ਏਵਂ ਅਵਿਨੇਤ੍ਵਾ, ਤਂ ਤਂ ਤਸ੍ਸ ਹਿਤਪਟਿਪਤ੍ਤਿਂ ਨਿਵਾਰਣਂ ਕਤ੍ਵਾਤਿ ਅਤ੍ਥੋ. ਞਾਯਪਟਿਪਤ੍ਤਿਂ ਅਤਿਚ੍ਚ ਏਤਿ ਪਵਤ੍ਤਤੀਤਿ ਅਚ੍ਚਯੋ, ਅਪਰਾਧੋ, ਪੁਰਿਸੇਨ ਮਦ੍ਦਿਤ੍ਵਾ ਪਵਤ੍ਤਿਤੋ ਅਪਰਾਧੋ ਅਤ੍ਥਤੋ ਪੁਰਿਸਂ ਅਤਿਚ੍ਚ ਅਭਿਭਵਿਤ੍ਵਾ ਪਵਤ੍ਤੋ ਨਾਮ ਹੋਤਿ. ਤੇਨਾਹ ‘‘ਅਚ੍ਚਯੋ ਮਂ, ਭਨ੍ਤੇ, ਅਚ੍ਚਗਮਾ’’ਤਿ. ਅਵਸੇਸਪਚ੍ਚਯਾਨਂ ਸਮਾਗਮੇ ਏਤਿ ਫਲਂ ਏਤਸ੍ਮਾ ਉਪ੍ਪਜ੍ਜਤਿ ਪਵਤ੍ਤਤਿ ਚਾਤਿ ਸਮਯੋ, ਹੇਤੁ ਯਥਾ ‘‘ਸਮੁਦਾਯੋ’’ਤਿ ਆਹ ‘‘ਏਕਂ ਕਾਰਣ’’ਨ੍ਤਿ. ਯਂ ਪਨੇਤ੍ਥ ਭਦ੍ਦਾਲਿਤ੍ਥੇਰਸ੍ਸ ਅਪਰਿਪੂਰਕਾਰਿਤਾਯ ਭਿਕ੍ਖੁਆਦੀਨਂ ਜਾਨਨਂ, ਤਮ੍ਪਿ ਕਾਰਣਂ ਕਤ੍ਵਾ ‘‘ਅਹਂ ਖੋ, ਭਨ੍ਤੇ, ਨ ਉਸ੍ਸਹਾਮੀ’’ਤਿਆਦਿਨਾ ਵਤ੍ਤਬ੍ਬਨ੍ਤਿ ਦਸ੍ਸੇਤਿ.

੧੩੬. ਏਕਚਿਤ੍ਤਕ੍ਖਣਿਕਾਤਿ ¶ ਪਠਮਮਗ੍ਗਚਿਤ੍ਤਕ੍ਖਣੇਨ ਏਕਚਿਤ੍ਤਕ੍ਖਣਿਕਾ. ਏਵਂ ਆਣਾਪੇਤੁਂ ਨ ਯੁਤ੍ਤਨ੍ਤਿ ਸਙ੍ਕਮਤ੍ਥਾਯ ਆਣਾਪੇਤੁਂ ਨ ਯੁਤ੍ਤਂ ਪਯੋਜਨਾਭਾਵਤੋ. ਅਨਾਚਿਣ੍ਣਞ੍ਚੇਤਂ ਬੁਦ੍ਧਾਨਂ, ਯਦਿਦਂ ਪਦਸਾ ਅਕ੍ਕਮਨਂ. ਤਥਾ ਹਿ –

‘‘ਅਕ੍ਕਮਿਤ੍ਵਾਨ ਮਂ ਬੁਦ੍ਧੋ, ਸਹ ਸਿਸ੍ਸੇਹਿ ਗਚ੍ਛਤੁ;

ਮਾ ਨਂ ਕਲਲਂ ਅਕ੍ਕਮਿਤ੍ਥ, ਹਿਤਾਯ ਮੇ ਭਵਿਸ੍ਸਤੀ’’ਤਿ. (ਬੁ. ਵਂ. ੨.੫੩);

ਸੁਮੇਧਪਣ੍ਡਿਤੇਨ ¶ ਪਚ੍ਚਾਸੀਸਿਤਂ ਨ ਕਤਂ. ਯਥਾਹ –

‘‘ਦੀਪਙ੍ਕਰੋ ਲੋਕਵਿਦੂ, ਆਹੁਤੀਨਂ ਪਟਿਗ੍ਗਹੋ;

ਉਸ੍ਸੀਸਕੇ ਮਂ ਠਤ੍ਵਾਨ, ਇਦਂ ਵਚਨਮਬ੍ਰਵੀ’’ਤਿ. (ਬੁ. ਵਂ. ੨.੬੦);

ਭਗਵਤਾ ਆਣਤ੍ਤੇ ਸਤਿ ਤੇਸਮ੍ਪਿ ਏਵਂ ਕਾਤੁਂ ਨ ਯੁਤ੍ਤਨ੍ਤਿ ਏਤ੍ਥਾਪਿ ਏਸੇਵ ਨਯੋ. ਏਤੇਸਂ ਪਟਿਬਾਹਿਤੁਂ ਯੁਤ੍ਤਨ੍ਤਿ ਇਦਂ ਅਟ੍ਠਾਨਪਰਿਕਪ੍ਪਨਵਸੇਨੇਵ ਵੁਤ੍ਤਂ. ਨ ਹਿ ਬੁਦ੍ਧਾਨਂ ਕਾਤੁਂ ਆਰਦ੍ਧਂ ਨਾਮ ਕਿਚ੍ਚਂ ਕੇਹਿਚਿ ਪਟਿਬਾਹਿਤੁਂ ਯੁਤ੍ਤਂ ਨਾਮ ਅਤ੍ਥਿ ਪਟਿਬਾਹਿਤੁਂਯੇਵ ਅਕਰਣਤੋ. ਸਮ੍ਮਤ੍ਤਨਿਯਾਮਸ੍ਸ ਅਨੋਕ੍ਕਨ੍ਤਤ੍ਤਾ ਵੁਤ੍ਤਂ ‘‘ਬਾਹਿਰਕੋ’’ਤਿ.

੧੩੭. ਨ ਕਮ੍ਮਟ੍ਠਾਨਂ ਅਲ੍ਲੀਯਤੀਤਿ ਚਿਤ੍ਤਂ ਕਮ੍ਮਟ੍ਠਾਨਂ ਨ ਓਤਰਤਿ.

੧੪੦. ਪੁਨਪ੍ਪੁਨਂ ਕਾਰੇਨ੍ਤੀਤਿ ਦਣ੍ਡਕਮ੍ਮਪਣਾਮਨਾਦਿਕਾਰਣਂ ਪੁਨਪ੍ਪੁਨਂ ਕਾਰੇਨ੍ਤਿ. ਸਮ੍ਮਾਵਤ੍ਤਮ੍ਹਿ ਨ ਵਤ੍ਤਤੀਤਿ ਤਸ੍ਸਾ ਤਸ੍ਸਾ ਆਪਤ੍ਤਿਯਾ ਵੁਟ੍ਠਾਨਤ੍ਥਂ ਭਗਵਤਾ ਪਞ੍ਞਤ੍ਤਸਮ੍ਮਾਵਤ੍ਤਮ੍ਹਿ ਨ ਵਤ੍ਤਤਿ. ਅਨੁਲੋਮਵਤ੍ਤੇ ਨ ਵਤ੍ਤਤੀਤਿ ਯੇਨ ਯੇਨ ਵਤ੍ਤੇਨ ਸਙ੍ਘੋ ਅਨੁਲੋਮਿਕੋ ਹੋਤਿ, ਤਸ੍ਮਿਂ ਤਸ੍ਮਿਂ ਅਨੁਲੋਮਵਤ੍ਤੇ ਨ ਵਤ੍ਤਤਿ ਵਿਲੋਮਮੇਵ ਗਣ੍ਹਾਤਿ, ਪਟਿਲੋਮੇਨ ਹੋਤਿ. ਨਿਤ੍ਥਾਰਣਕਵਤ੍ਤਮ੍ਹੀਤਿ ਯੇਨ ਵਤ੍ਤੇਨ ਸਙ੍ਘੋ ਅਨੁਲੋਮਿਕੋ ਹੋਤਿ, ਸਾਪਤ੍ਤਿਕਭਾਵਤੋ ਨਿਤ੍ਥਿਣ੍ਣੋ ਹੋਤਿ, ਤਮ੍ਹਿ ਨਿਤ੍ਥਾਰਣਵਤ੍ਤਸ੍ਮਿਂ ਨ ਵਤ੍ਤਤਿ. ਤੇਨਾਹ ‘‘ਆਪਤ੍ਤੀ’’ਤਿਆਦਿ. ਦੁਬ੍ਬਚਕਰਣੇਤਿ ਦੁਬ੍ਬਚਸ੍ਸ ਭਿਕ੍ਖੁਨੋ ਕਰਣੇ.

੧੪੪. ਯਾਪੇਤੀਤਿ ਵਤ੍ਤਤਿ, ਸਾਸਨੇ ਤਿਟ੍ਠਤੀਤਿ ਅਤ੍ਥੋ. ਅਭਿਞ੍ਞਾਪਤ੍ਤਾਤਿ ‘‘ਅਸੁਕੋ ਅਸੁਕੋ ਚ ਥੇਰੋ ਸੀਲਵਾ ਕਲ੍ਯਾਣਧਮ੍ਮੋ ਬਹੁਸ੍ਸੁਤੋ’’ਤਿਆਦਿਨਾ ਅਭਿਞ੍ਞਾਤਭਾਵਂ ਪਤ੍ਤਾ ਅਧਿਗਤਅਭਿਞ੍ਞਾਤਾ.

੧੪੫. ਸਤ੍ਤੇਸੁ ਹਾਯਮਾਨੇਸੂਤਿ ਕਿਲੇਸਬਹੁਲਤਾਯ ਪਟਿਪਜ੍ਜਨਕਸਤ੍ਤੇਸੁ ਪਰਿਹਾਯਨ੍ਤੇਸੁ ਪਟਿਪਥੇਸੁ ¶ ਜਾਯਮਾਨੇਸੁ. ਅਨ੍ਤਰਧਾਯਤਿ ਨਾਮ ਤਦਾਧਾਰਤਾਯ. ਦਿਟ੍ਠਧਮ੍ਮਿਕਾ ਪਰੂਪਵਾਦਾਦਯੋ. ਸਮ੍ਪਰਾਯਿਕਾ ਅਪਾਯਦੁਕ੍ਖਵਿਸੇਸਾ. ਆਸਵਨ੍ਤਿ ਤੇਨ ਤੇਨ ਪਚ੍ਚਯੇਨ ਪਵਤ੍ਤਨ੍ਤੀਤਿ ਆਸਵਾ. ਨੇਸਨ੍ਤਿ ਪਰੂਪਵਾਦਾਦਿਆਸਵਾਨਂ. ਤੇਤਿ ਵੀਤਿਕ੍ਕਮਧਮ੍ਮਾ.

ਅਕਾਲਂ ਦਸ੍ਸੇਤ੍ਵਾਤਿ ਸਿਕ੍ਖਾਪਦਪਞ੍ਞਤ੍ਤਿਯਾ ਅਕਾਲਂ ਦਸ੍ਸੇਤ੍ਵਾ. ਉਪ੍ਪਤ੍ਤਿਨ੍ਤਿ ਆਸਵਟ੍ਠਾਨਿਯਾਨਂ ਧਮ੍ਮਾਨਮੁਪ੍ਪਤ੍ਤਿਂ. ਸਿਕ੍ਖਾਪਦਪਞ੍ਞਤ੍ਤਿਯਾ ਕਾਲਂ, ਤਾਵ ¶ ਸੇਨਾਸਨਾਨਿ ਪਹੋਨ੍ਤਿ, ਤੇਨ ਆਵਾਸਮਚ੍ਛਰਿਯਾਦਿਹੇਤੁਨਾ ਸਾਸਨੇ ਏਕਚ੍ਚੇ ਆਸਵਟ੍ਠਾਨਿਯਾ ਧਮ੍ਮਾ ਨ ਉਪ੍ਪਜ੍ਜਨ੍ਤਿ. ਇਮਿਨਾ ਨਯੇਨਾਤਿ ਇਮਿਨਾ ਪਨ ਹੇਤੁਨਾ ਪਦਸੋਧਮ੍ਮਸਿਕ੍ਖਾਪਦਾਨਂ ਸਙ੍ਗਹੋ ਦਟ੍ਠਬ੍ਬੋ.

ਯਸਨ੍ਤਿ ਕਿਤ੍ਤਿਸਦ੍ਦਂ ਪਰਿਵਾਰਞ੍ਚ. ਸਾਗਤਤ੍ਥੇਰਸ੍ਸ ਨਾਗਦਮਨਕਿਤ੍ਤਿਯਸਾਦਿਵਸੇਨ ਸੁਰਾਪਾਨਸਙ੍ਖਾਤੋ ਆਸਵਟ੍ਠਾਨਿਯੋ ਧਮ੍ਮੋ ਉਪ੍ਪਜ੍ਜਿ.

ਰਸੇਨ ਰਸਂ ਸਂਸਨ੍ਦੇਤ੍ਵਾਤਿ ਉਪਾਦਿਨ੍ਨਕਫਸ੍ਸਰਸੇਨ ਅਨੁਪਾਦਿਨ੍ਨਕਫਸ੍ਸਰਸਂ ਸਂਸਨ੍ਦੇਤ੍ਵਾ.

੧੪੬. ਨ ਖੋ, ਭਦ੍ਦਾਲਿ, ਏਸੇਵ ਹੇਤੁ, ਅਥ ਖੋ ਅਞ੍ਞਮ੍ਪਿ ਅਤ੍ਥੀਤਿ ਦਸ੍ਸੇਨ੍ਤੋ ਭਗਵਾ ‘‘ਅਪਿਚਾ’’ਤਿਆਦਿਮਾਹ. ਤੇਨ ਧਮ੍ਮਸ੍ਸ ਸਕ੍ਕਚ੍ਚਸਵਨੇ ਥੇਰਂ ਨਿਯੋਜੇਤਿ.

੧੪੭. ਵਿਸੇਵਨਾਚਾਰਨ੍ਤਿ ਅਦਨ੍ਤਕਿਰਿਯਂ. ਪਰਿਨਿਬ੍ਬਾਯਤੀਤਿ ਵੂਪਸਮ੍ਮਤਿ. ਤਤ੍ਥ ਅਦਨ੍ਤਕਿਰਿਯਂ ਪਹਾਯ ਦਨ੍ਤੋ ਹੋਤਿ. ਯੁਗਸ੍ਸਾਤਿ ਰਥਧੁਰਸ੍ਸ.

ਅਨੁਕ੍ਕਮੇਤਿ ਅਨੁਰੂਪਪਰਿਗਮੇ. ਤਦਵਤ੍ਥਾਨੁਰੂਪਂ ਪਾਦਾਨਂ ਉਕ੍ਖਿਪਨੇ ਨਿਕ੍ਖਿਪਨੇ ਚ. ਤੇਨਾਹ ‘‘ਚਤ੍ਤਾਰੋ ਪਾਦੇ’’ਤਿਆਦਿ. ਰਜ੍ਜੁਬਨ੍ਧਨਵਿਧਾਨੇਨਾਤਿ ਪਾਦਤੋ ਭੂਮਿਯਾ ਮੋਚਨਵਿਧਾਨੇਨ. ਏਵਂ ਕਰਣਤ੍ਥਨ੍ਤਿ ਯਥਾ ਅਸ੍ਸੇ ਨਿਸਿਨ੍ਨਸ੍ਸੇਵ ਭੂਮਿਂ ਗਹੇਤੁਂ ਸਕ੍ਕਾ, ਏਵਂ ਚਤ੍ਤਾਰੋ ਪਾਦੇ ਤਥਾ ਕਤ੍ਵਾ ਅਤ੍ਤਨੋ ਨਿਚ੍ਚਲਭਾਵਕਰਣਤ੍ਥਂ. ਮਣ੍ਡਲੇਤਿ ਮਣ੍ਡਲਧਾਵਿਕਾਯਂ. ਪਥਵੀਕਮਨੇਤਿ ਪਥਵਿਂ ਫੁਟ੍ਠਮਤ੍ਤੇਨ ਗਮਨੇ. ਤੇਨਾਹ ‘‘ਅਗ੍ਗਗ੍ਗਖੁਰੇਹੀ’’ਤਿ. ਓਕ੍ਕਨ੍ਤਕਰਣਸ੍ਮਿਨ੍ਤਿ ਓਕ੍ਕਨ੍ਤੇਤ੍ਵਾ ਪਰਸੇਨਾਸਮ੍ਮਦ੍ਦਨ ਓਕ੍ਕਨ੍ਤਕਰਣੇ. ਏਕਸ੍ਮਿਂ ਠਾਨੇਤਿ ਚਤੂਸੁ ਪਾਦੇਸੁ ਯਤ੍ਥ ਕਤ੍ਥਚਿ ਏਕਸ੍ਮਿਂ ਠਾਨੇ ਗਮਨਂ ਚੋਦੇਨ੍ਤੀਤਿ ਅਤ੍ਥੋ, ਸੋ ਪਨੇਤ੍ਥ ਸੀਘਤਰੋ ਅਧਿਪ੍ਪੇਤੋ. ਦਵਤ੍ਤੇਤਿ ਮਰਿਯਾਦਾਕੋਪਨੇਹਿ ਨਾਨਪ੍ਪਯੋਜਨੇ, ਪਰਸੇਨਾਯ ਪਵਤ੍ਤਮਹਾਨਾਦਪਹਰਣੇਹਿ ਅਤ੍ਥੋ. ਤੇਨਾਹ ‘‘ਯੁਦ੍ਧਕਾਲਸ੍ਮਿ’’ਨ੍ਤਿਆਦਿ.

ਰਞ੍ਞਾ ਜਾਨਿਤਬ੍ਬਗੁਣੇਤਿ ਯਥਾ ਰਾਜਾ ਅਸ੍ਸਸ੍ਸ ਗੁਣੇ ਜਾਨਾਤਿ, ਏਵਂ ਤੇਨ ਜਾਨਿਤਬ੍ਬਗੁਣਕਾਰਣਂ ¶ ਕਾਰੇਤਿ. ਅਸ੍ਸਰਾਜਵਂਸੇਤਿ ਦੁਸ੍ਸਹਂ ਦੁਕ੍ਖਂ ਪਤ੍ਵਾਪਿ ਯਥਾ ਅਯਂ ਰਾਜਵਂਸਾਨੁਰੂਪਕਿਰਿਯਂ ਨ ਜਹਿਸ੍ਸਤਿ, ਏਵਂ ਸਿਕ੍ਖਾਪਨੇ. ਸਿਕ੍ਖਾਪਨਮੇਵ ਹਿ ਸਨ੍ਧਾਯ ਸਬ੍ਬਤ੍ਥ ‘‘ਕਾਰਣਂ ਕਾਰੇਤੀ’’ਤਿ ਵੁਤ੍ਤਂ ਤਸ੍ਸ ਕਰਣਕਾਰਾਪਨਪਰਿਯਾਯਤ੍ਤਾ.

ਯਥਾ ¶ ਉਤ੍ਤਮਜਵੋ ਹੋਤੀਤਿ ਜਵਦਸ੍ਸਨਟ੍ਠਾਨੇ ਯਥਾ ਹਯੋ ਉਤ੍ਤਮਜਵਂ ਨ ਹਾਪੇਸਿ, ਏਵਂ ਸਿਕ੍ਖਾਪੇਤਿ. ਉਤ੍ਤਮਹਯਭਾਵੇ, ਯਥਾ ਉਤ੍ਤਮਹਯੋ ਹੋਤੀਤਿ ਕਮ੍ਮਕਰਣਕਾਲੇ ਅਤ੍ਤਨੋ ਉਤ੍ਤਮਸਭਾਵਂ ਅਨਿਗੁਹਿਤ੍ਵਾ ਅਵਜ੍ਜੇਤ੍ਵਾ ਯਥਾ ਅਤ੍ਥਸਿਦ੍ਧਿ ਹੋਤਿ, ਏਵਂ ਪਰਮਜਵੇਨ ਸਿਕ੍ਖਾਪੇਤਿ. ਯਥਾ ਕਿਰਿਯਾ ਵਿਨਾ ਦਬ੍ਬਮ੍ਪਿ ਵਿਨਾ ਕਿਰਿਯਂ ਨ ਭਵਤਿ, ਏਵਂ ਦਟ੍ਠਬ੍ਬਨ੍ਤਿ ਦਸ੍ਸੇਤੁਂ ‘‘ਤਤ੍ਥ ਪਕਤਿਯਾ’’ਤਿਆਦਿ ਵੁਤ੍ਤਂ.

ਤਤ੍ਰਾਤਿ ਤਸ੍ਮਿਂ ਪਕਤਿਯਾ ਉਤ੍ਤਮਹਯਸ੍ਸੇਵ ਉਤ੍ਤਮਹਯਕਾਰਣਾਰਹਤ੍ਤਾ ਉਤ੍ਤਮਜਵਪਟਿਪਜ੍ਜਨੇ. ਮਾਸਖਾਦਕਘੋਟਕਾਨਨ੍ਤਿ ਮਾਸਂ ਖਾਦਿਤ੍ਵਾ ਯਥਾ ਤਥਾ ਵਿਗੁਣਖਲੁਙ੍ਗਕਾਨਂ. ਵਲਞ੍ਜਕਦਣ੍ਡਨ੍ਤਿ ਰਞ੍ਞਾ ਗਹੇਤਬ੍ਬਸੁਵਣ੍ਣਦਣ੍ਡਂ. ਧਾਤੁਪਤ੍ਥਦ੍ਧੋਤਿ ਅਤ੍ਤਨਾਵ ਸਮੁਪ੍ਪਾਦਿਤਧਾਤੁਯਾ ਉਪਤ੍ਥਮ੍ਭਿਤੋ ਹੁਤ੍ਵਾ.

ਉਤ੍ਤਮੇ ਸਾਖਲ੍ਯੇਤਿ ਪਰਮਸਖਿਲਭਾਵੇ ਸਖਿਲਵਾਚਾਯ ਏਵ ਦਮੇਤਬ੍ਬਤਾਯ. ਤੇਨਾਹ ‘‘ਮੁਦੁਵਾਚਾਯ ਹੀ’’ਤਿਆਦਿ.

ਅਰਹਤ੍ਤਫਲਸਮ੍ਮਾਦਿਟ੍ਠਿਯਾਤਿ ਫਲਸਮਾਪਤ੍ਤਿਕਾਲੇ ਪਵਤ੍ਤਸਮ੍ਮਾਞਾਣਂ. ਸਮ੍ਮਾਞਾਣਂ ਪੁਬ੍ਬੇ ਵੁਤ੍ਤਸਮ੍ਮਾਦਿਟ੍ਠਿਯੇਵਾਤਿ ਪਨ ਇਦਂ ਫਲਸਮ੍ਮਾਦਿਟ੍ਠਿਭਾਵਸਾਮਞ੍ਞੇਨ ਵੁਤ੍ਤਂ. ਕੇਚਿ ਪਨ ‘‘ਪਚ੍ਚਵੇਕ੍ਖਣਞਾਣ’’ਨ੍ਤਿ ਵਦਨ੍ਤਿ, ਤਂ ਨ ਯੁਜ੍ਜਤਿ ‘‘ਅਸੇਕ੍ਖੇਨਾ’’ਤਿ ਵਿਸੇਸਿਤਤ੍ਤਾ. ਤਮ੍ਪਿ ਅਸੇਕ੍ਖਞਾਣਨ੍ਤਿ ਚੇ? ਏਵਮ੍ਪਿ ਨਿਪ੍ਪਰਿਯਾਯ ਸੇਕ੍ਖਗ੍ਗਹਣੇ ਪਰਿਯਾਯਸੇਕ੍ਖਗ੍ਗਹਣਂ ਨ ਯੁਤ੍ਤਮੇਵ, ਕਿਚ੍ਚਭੇਦੇਨ ਵਾ ਵੁਤ੍ਤਨ੍ਤਿ ਦਟ੍ਠਬ੍ਬਂ. ਏਕਾ ਏਵ ਹਿ ਸਾ ਪਞ੍ਞਾ ਨਿਬ੍ਬਾਨਸ੍ਸ ਪਚ੍ਚਕ੍ਖਕਿਰਿਯਾਯ ਸਮ੍ਮਾਦਸ੍ਸਨਕਿਚ੍ਚਂ ਉਪਾਦਾਯ ‘‘ਸਮ੍ਮਾਦਿਟ੍ਠੀ’’ਤਿ ਵੁਤ੍ਤਾ, ਸਮ੍ਮਾਜਾਨਨਕਿਚ੍ਚਂ ਉਪਾਦਾਯ ‘‘ਸਮ੍ਮਾਞਾਣ’’ਨ੍ਤਿ. ਅਞ੍ਞਾਤਾਵਿਨ੍ਦ੍ਰਿਯਵਸੇਨ ਵਾ ਸਮ੍ਮਾਦਿਟ੍ਠਿ, ਪਞ੍ਞਿਨ੍ਦ੍ਰਿਯਵਸੇਨ ਸਮ੍ਮਾਞਾਣਨ੍ਤਿ ਏਵਮੇਤ੍ਥ ਅਤ੍ਥੋ ਦਟ੍ਠਬ੍ਬੋ. ਮਗ੍ਗਫਲਾਵਹਾਯ ਦੇਸਨਾਯ ਸਙ੍ਖੇਪਤੋਵ ਆਗਤਤ੍ਤਾ ਵੁਤ੍ਤਂ ‘‘ਉਗ੍ਘਟਿਤਞ੍ਞੁਪੁਗ੍ਗਲਸ੍ਸ ਵਸੇਨਾ’’ਤਿ.

ਭਦ੍ਦਾਲਿਸੁਤ੍ਤਵਣ੍ਣਨਾਯ ਲੀਨਤ੍ਥਪ੍ਪਕਾਸਨਾ ਸਮਤ੍ਤਾ.

੬. ਲਟੁਕਿਕੋਪਮਸੁਤ੍ਤਵਣ੍ਣਨਾ

੧੪੮. ਮਹਾਉਦਾਯਿਤ੍ਥੇਰੋਤਿ ¶ ਕਾਲ਼ੁਦਾਯਿਲਾਲ਼ੁਦਾਯਿਤ੍ਥੇਰੇਹਿ ਅਞ੍ਞੋ ਮਹਾਦੇਹਤਾਯ ਮਹਾਉਦਾਯੀਤਿ ਸਾਸਨੇ ਪਞ੍ਞਾਤੋ ਥੇਰੋ. ਅਪਹਰਿ ਅਪਹਰਤਿ ਅਪਹਰਿਸ੍ਸਤੀਤਿ ਅਪਹਤ੍ਤਾ. ਤੇਕਾਲਿਕੋ ਹਿ ਅਯਂ ¶ ਸਦ੍ਦੋ. ਉਪਹਤ੍ਤਾਤਿ ਏਤ੍ਥਾਪਿ ਏਸੇਵ ਨਯੋ. ਅਪਹਾਰਕੋਤਿ ਅਪਨੇਤਾ. ਉਪਹਾਰਕੋਤਿ ਉਪਨੇਤਾ.

੧੪੯. ਯਨ੍ਤਿ ਭੁਮ੍ਮਤ੍ਥੇ ਪਚ੍ਚਤ੍ਤਵਚਨਂ, ਤੇਨ ਚ ਅਨਨ੍ਤਰਨਿਦ੍ਦਿਟ੍ਠਸਮਯੋ ਪਚ੍ਚਾਮਟ੍ਠੋਤਿ ਆਹ ‘‘ਯਸ੍ਮਿਂ ਸਮਯੇ’’ਤਿ. ਨ ਭਗਵਨ੍ਤਂ ਪਟਿਚ੍ਚਾਤਿ ਨ ਭਗਵਨ੍ਤਂ ਆਰਮ੍ਮਣਂ ਕਤ੍ਵਾ.

ਕਮ੍ਮਨਿਪ੍ਫਨ੍ਨਤ੍ਥਨ੍ਤਿ ਅਤ੍ਤਨਾ ਆਯਾਚਿਯਮਾਨਕਮ੍ਮਸਿਦ੍ਧਿਅਤ੍ਥਂ. ਭਵਤੀਤਿ ਭੂ, ਨ ਭੂਤਿ ਅਭੂ, ਭਯਵਸੇਨ ਪਨ ਸਾ ਇਤ੍ਥੀ ‘‘ਅਭੁ’’ਨ੍ਤਿ ਆਹ. ਆਤੁ ਮਾਤੂਤਿ ਏਤ੍ਥ ਯਥਾ –

‘‘ਅਙ੍ਗਾ ਅਙ੍ਗਾ ਸਮ੍ਭਵਸਿ, ਹਦਯਾ ਅਧਿਜਾਯਸੇ;

ਅਤ੍ਤਾ ਏਵ ਪੁਤ੍ਤ ਨਾਮਾਸਿ, ਸ ਜੀਵ ਸਰਦੋਸਤ’’ਨ੍ਤਿ. –

ਆਦੀਸੁ ਪੁਤ੍ਤੋ ‘‘ਅਤ੍ਤਾ’’ਤਿ ਵੁਚ੍ਚਤਿ ਕੁਲਵਸੇਨ ਸਨ੍ਤਾਨੇ ਪਵਤ੍ਤਨਤੋ. ਏਵਂ ਪਿਤਾਪਿ ‘‘ਪੁਤ੍ਤਸ੍ਸ ਅਤ੍ਤਾ’’ਤਿ ਵੁਚ੍ਚਤਿ. ਯਸ੍ਮਾ ‘‘ਭਿਕ੍ਖੁਸ੍ਸ ਅਤ੍ਤਾ ਮਾਤਾ’’ਤਿ ਵਤ੍ਥੁਕਾਮਾ ਭਯਵਸੇਨ ‘‘ਆਤੁ ਮਾਤੂ’’ਤਿ ਆਹ. ਤੇਨਾਹ ‘‘ਆਤੂਤਿ ਪਿਤਾ’’ਤਿਆਦਿ.

੧੫੦. ਏਵਮੇਵਨ੍ਤਿ ਇਦਂ ਗਰਹਤ੍ਥਜੋਤਨਨਿਪਾਤਪਦਨ੍ਤਿ ਵੁਤ੍ਤਂ ‘‘ਗਰਹਨ੍ਤੋ ਆਹਾ’’ਤਿ. ਤਥਾ ਹਿ ਨਂ ਵਾਚਕਸਦ੍ਦੇਨੇਵ ਦਸ੍ਸੇਨ੍ਤੋ ‘‘ਇਧੇਕਚ੍ਚੇ ਮੋਘਪੁਰਿਸਾ’’ਤਿ ਆਹ. ਆਹਂਸੂਤਿ ਤੇਸਂ ਤਥਾ ਵਚਨਸ੍ਸ ਅਵਿਚ੍ਛੇਦੇਨ ਪਵਤ੍ਤਿਦੀਪਨਨ੍ਤਿ ਆਹ ‘‘ਵਦਨ੍ਤੀ’’ਤਿ. ਕਿਂ ਪਨਿਮਸ੍ਸ ਅਪ੍ਪਮਤ੍ਤਕਸ੍ਸਾਤਿ ਪਹਾਤਬ੍ਬਵਤ੍ਥੁਂ ਅਵਮਞ੍ਞਮਾਨੇਹਿ ਵੁਤ੍ਤਂ. ਤੇਨਾਹ ‘‘ਕਿਂ ਪਨਾ’’ਤਿ. ਹੇਤੁਮ੍ਹਿ ਜੋਤੇਤਬ੍ਬੇ ਚੇਤਂ ਸਾਮਿਵਚਨਂ ਯਥਾ ‘‘ਅਨੁਸ੍ਸਵਸ੍ਸ ਹੇਤੁ, ਅਜ੍ਝੇਨਸ੍ਸ ਹੇਤੂ’’ਤਿ. ਤੇਨਾਹ ‘‘ਅਪ੍ਪਮਤ੍ਤਕਸ੍ਸ ਹੇਤੂ’’ਤਿ. ਨਨੁ ਅਪਸ੍ਸਨ੍ਤੇਨ ਵਿਯ ਅਸੁਣਨ੍ਤੇਨ ਵਿਯ ਭਵਿਤਬ੍ਬਨ੍ਤਿ? ਸਤ੍ਥਾਰਾ ਨਾਮ ਅਪ੍ਪਮਤ੍ਤਕੇਸੁ ਦੋਸੇਸੁ ਅਪਸ੍ਸਨ੍ਤੇਨ ਵਿਯ ਚ ਅਸੁਣਨ੍ਤੇਨ ਵਿਯ ਚ ਭਵਿਤਬ੍ਬਨ੍ਤਿ ਤੇਸਂ ਅਧਿਪ੍ਪਾਯੇਨ ਵਿਵਰਣਂ. ਤੇਸੁ ਚਾਤਿ ਸਿਕ੍ਖਾਕਾਮੇਸੁ ਚ. ਅਪ੍ਪਚ੍ਚਯਂ ਉਪਟ੍ਠਾਪੇਨ੍ਤੀਤਿ ਆਨੇਤ੍ਵਾ ਸਮ੍ਬਨ੍ਧਿਤਬ੍ਬਨ੍ਤਿ ਦਸ੍ਸੇਤਿ. ਤੇਸਨ੍ਤਿ ਯੇ ‘‘ਮੋਘਪੁਰਿਸਾ’’ਤਿ ਵੁਤ੍ਤਾ ਪੁਗ੍ਗਲਾ, ਤੇਸਂ. ਗਲੇ ਬਦ੍ਧਂ ਮਹਾਕਟ੍ਠਨ੍ਤਿ ਗਲੇ ਓਲਮ੍ਬੇਤ੍ਵਾ ਬਦ੍ਧਂ ਰੁਕ੍ਖਦਣ੍ਡਮਾਹ. ¶ ਪੂਤਿਲਤਾਯਾਤਿ ਗਲੋਚਿਯਾ. ਪਾਰਾਜਿਕਵਤ੍ਥੁ ਵਿਯ ਦੁਪ੍ਪਜਹਂ ਹੋਤੀਤਿ ਛਨ੍ਦਕਪ੍ਪਹਾਨਵਸੇਨ ਤਂ ਪਜਹਿਤੁਂ ਨ ਸਕ੍ਕੋਤਿ.

੧੫੧. ਅਨੁਸ੍ਸੁਕ੍ਕਾਤਿ ¶ ਤਸ੍ਸ ਪਹਾਤਬ੍ਬਸ੍ਸ ਪਹਾਨੇ ਉਸ੍ਸੁਕ੍ਕਰਹਿਤਾ. ਅਪਚ੍ਚਾਸੀਸਨਪਕ੍ਖੇਤਿ ਤਾਯ ਪਰਦਤ੍ਤਵੁਤ੍ਤਿਤਾਯ ਕਸ੍ਸਚਿ ਪਚ੍ਚਯਸ੍ਸ ਕੁਤੋਚਿ ਅਪਚ੍ਚਾਸੀਸਕਪਕ੍ਖੇ ਠਿਤਾ ਹੁਤ੍ਵਾ ਸੁਪ੍ਪਜਹਂ ਹੋਤਿ, ਨ ਤਸ੍ਸ ਪਹਾਨੇ ਭਾਰਿਯਂ ਅਤ੍ਥਿ.

੧੫੨. ਦਲਿਦ੍ਦੋ ਦੁਗ੍ਗਤੋ. ਅਸ੍ਸਕੋਤਿ ਅਸਾਪਤੇਯ੍ਯੋ. ਗੇਹਯਟ੍ਠਿਯੋਤਿ ਗੇਹਛਦਨਸ੍ਸ ਆਧਾਰਾ, ਤਾ ਉਜੁਕਂ ਤਿਰਿਯਂ ਠਪੇਤਬ੍ਬਦਣ੍ਡਾ. ਸਮਨ੍ਤਤੋ ਭਿਤ੍ਤਿਪਾਦੇਸੁ ਠਪੇਤਬ੍ਬਦਣ੍ਡਾ ਮਣ੍ਡਲਾ. ਕਾਕਾਤਿਦਾਯਿਨ੍ਤਿ ਇਤੋ ਚਿਤੋ ਕਾਕੇਹਿ ਅਤਿਪਾਤਵਸੇਨ ਉਡ੍ਡੇਤਬ੍ਬਂ. ਤੇਨਾਹ ‘‘ਯਤ੍ਥ ਕਿਞ੍ਚਿਦੇਵਾ’’ਤਿਆਦਿ. ਸੂਰਕਾਕਾਤਿ ਕਾਕਾਨਂ ਉਡ੍ਡੇਪਨਾਕਾਰਮਾਹ. ਨਪਰਮਰੂਪਨ੍ਤਿ ਹੀਨਰੂਪਂ. ਵਿਲੀਵਮਞ੍ਚਕੋਤਿ ਤਾਲਵੇਤ੍ਤਕਾਦੀਹਿ ਵੀਤਮਞ੍ਚਕੋ. ਸਾ ਪਨਸ੍ਸ ਸਨ੍ਤਾਨਾਨਂ ਛਿਨ੍ਨਭਿਨ੍ਨਤਾਯ ਓਲੁਗ੍ਗਵਿਲੁਗ੍ਗਤਾ, ਤਥਾ ਸਤਿ ਸਾ ਵਿਸਮਰੂਪਾ ਹੋਤੀਤਿ ਆਹ ‘‘ਓਣਤਾ’’ਤਿਆਦਿ. ਸੋ ਪੁਗ੍ਗਲੋ ਲੂਖਭੋਜੀ ਹੋਤੀਤਿ ਆਹ ‘‘ਧਞ੍ਞਂ ਨਾਮ ਕੁਦ੍ਰੂਸਕੋ’’ਤਿ. ਸਮਕਾਲਂ ਵਪਿਤਬ੍ਬਤਾਯ ਸਮਵਾਪਕਂ, ਯਥਾਉਤੁ ਵਪਿਤਬ੍ਬਬੀਜਂ. ਜਾਯਿਕਾਤਿ ਕੁਚ੍ਛਿਤਾ ਭਰਿਯਾ, ਸਬ੍ਬਤ੍ਥ ਗਰਹਾਯਂ ਕ-ਸਦ੍ਦੋ. ਸੋ ਵਤਾਹਂ ਪਬ੍ਬਜੇਯ੍ਯਨ੍ਤਿ ਸੋਹਂ ਕੇਸਮਸ੍ਸੁਂ ਓਹਾਰੇਤ੍ਵਾ ਪਬ੍ਬਜੇਯ੍ਯਂ, ਯੋਹਂ ਪੁਰਿਸੋ ਨਾਮ ਅਸ੍ਸਂ ਵਤਾਤਿ ਪਬ੍ਬਜ੍ਜਾਵਸੇਨ ਅਤ੍ਤਨੋ ਪੁਰਿਸਂ ਬੋਧੇਯ੍ਯ. ਤਂਸਭਾਵੇ ਠਿਤਸ੍ਸ ਬੋਧਾ ਨ ਤੁ ਦੁਕ੍ਕਰਾ, ਸਾ ਖਟੋਪਿਕਾ. ਸਾ ਕੁਮ੍ਭੀ. ਮੇਣ੍ਡਕਸੇਟ੍ਠਿਨੋ ਅਡ੍ਢਤੇਲ਼ਸਾਨਿ ਕੋਟ੍ਠਾਗਾਰਸਤਾਨਿ ਵਿਯ.

੧੫੩. ਸੁਵਣ੍ਣਨਿਕ੍ਖਸਤਾਨਨ੍ਤਿ ਅਨੇਕੇਸਂ ਸੁਵਣ੍ਣਨਿਕ੍ਖਸਤਾਨਂ. ਚਯੋਤਿ ਸਨ੍ਤਾਨੇਹਿ ਨਿਚਯੋ ਅਵੀਚਿ ਨਿਚ੍ਚਪ੍ਪਬਨ੍ਧਨਿਚਯੋ. ਤੇਨਾਹ ‘‘ਸਨ੍ਤਾਨਤੋ ਕਤਸਨ੍ਨਿਚਯੋ’’ਤਿ.

੧੫੪. ਹੇਟ੍ਠਾ ਕਿਞ੍ਚਾਪਿ ਅਪ੍ਪਜਹਨਕਾ ਪਠਮਂ ਦਸ੍ਸਿਤਾ, ਪਜਹਨਕਾ ਪਧਾਨਾ, ਤੇਸਞ੍ਚ ਵਸੇਨੇਤ੍ਥ ਪੁਗ੍ਗਲਚਤੁਕ੍ਕਂ ਦਸ੍ਸਿਤਂ. ਤੇ ਤਞ੍ਚੇਵ ਪਜਹਨ੍ਤੀਤਿ ਪਜਹਨਕਾ ਪਠਮਂ ਗਹਿਤਾ. ਰਾਸਿਵਸੇਨਾਤਿ ‘‘ਇਧੁਦਾਯਿ ਏਕਚ੍ਚੋ ਪੁਗ੍ਗਲੋ’’ਤਿਆਦਿਨਾ ਚਤੁਕ੍ਕੇ ਆਗਤਵਿਭਾਗਂ ਅਨਾਮਸਿਤ੍ਵਾ ‘‘ਤੇ ਤੇ’’ਤਿ ਪਚੁਰਵਸੇਨ ਵੁਤ੍ਤਂ. ਤੇਨਾਹ ‘‘ਨ ਪਾਟਿਯੇਕ੍ਕਂ ਵਿਭਤ੍ਤਾ’’ਤਿ. ਅਵਿਭਾਗੇਨ ਗਹਿਤਵਤ੍ਥੂਸੁ ਵਿਭਾਗਤੋ ਗਹਣਂ ਲੋਕਸਿਦ੍ਧਮੇਤਨ੍ਤਿ ਦਸ੍ਸੇਤੁਂ ‘‘ਯਥਾ ਨਾਮਾ’’ਤਿਆਦਿ ¶ ਵੁਤ੍ਤਂ. ਪਜਹਨਕਪੁਗ੍ਗਲਾਤਿ ‘‘ਤੇ ਤਞ੍ਚੇਵ ਪਜਹਨ੍ਤੀ’’ਤਿ ਏਵਂ ਪਜਹਨਕਪੁਗ੍ਗਲਾ ਏਵ.

ਉਪਧਿਅਨੁਧਾਵਨਕਾਤਿ ਉਪਧੀਸੁ ਅਨੁਅਨੁਧਾਵਨਕਾ ਉਪਧਿਯੋ ਆਰਬ੍ਭ ਪਵਤ੍ਤਨਕਾ. ਵਿਤਕ੍ਕਾਯੇਵਾਤਿ ¶ ਕਾਮਸਙ੍ਕਪ੍ਪਾਦਿਵਿਤਕ੍ਕਾਯੇਵ. ਇਨ੍ਦ੍ਰਿਯਨਾਨਤ੍ਤਤਾਤਿ ਵਿਮੁਤ੍ਤਿਪਰਿਪਾਚਕਾਨਂ ਇਨ੍ਦ੍ਰਿਯਾਨਂ ਪਰੋਪਰਿਯਤ੍ਤਂ. ਤਸ੍ਸ ਹਿ ਵਸੇਨੇਵ ਤੇ ਚਤ੍ਤਾਰੋ ਪੁਗ੍ਗਲਾ ਜਾਤਾ. ਅਗ੍ਗਮਗ੍ਗਤ੍ਥਾਯ ਵਿਪਸ੍ਸਨਂ ਉਸ੍ਸੁਕ੍ਕਾਪੇਤ੍ਵਾ ਯਾਵ ਨ ਤਂ ਮਗ੍ਗੇਨ ਸਮੁਗ੍ਘਾਤੇਨ੍ਤਿ, ਤਾਵ ਨਪ੍ਪਜਹਨ੍ਤਿ ਨਾਮ. ਇਤਿ ਹੇਟ੍ਠਿਮਾ ਤਯੋਪਿ ਅਰਿਯਾ ਅਪ੍ਪਹੀਨਸ੍ਸ ਕਿਲੇਸਸ੍ਸ ਵਸੇਨ ‘‘ਨਪ੍ਪਜਹਨ੍ਤੀ’’ਤਿ ਵੁਤ੍ਤਾ, ਪਗੇਵ ਪੁਥੁਜ੍ਜਨਾ. ਵੁਤ੍ਤਨਯੇਨ ਪਨ ਵਿਪਸ੍ਸਨਂ ਮਗ੍ਗੇਨ ਘਟੇਨ੍ਤਾ ਤੇ ਚਤ੍ਤਾਰੋ ਜਨਾ ਅਗ੍ਗਮਗ੍ਗਕ੍ਖਣੇ ਪਜਹਨ੍ਤਿ ਨਾਮ. ਤੇ ਏਵ ਤਤ੍ਥ ਸੀਘਕਾਰਿਨੋ ਖਿਪ੍ਪਂ ਪਜਹਨ੍ਤਿ ਨਾਮ, ਤੇਨਾਹ ‘‘ਤਤ੍ਥਾ’’ਤਿਆਦਿ.

ਸਂਵੇਗਂ ਕਤ੍ਵਾ ਅਗ੍ਗਿਂ ਅਕ੍ਕਨ੍ਤਪੁਰਿਸੋ ਵਿਯ. ਮਗ੍ਗੇਨਾਤਿ ਅਨੁਕ੍ਕਮਾਗਤੇਨ ਅਗ੍ਗਮਗ੍ਗੇਨ. ਮਹਾਹਤ੍ਥਿਪਦੋਪਮੇਤਿ ਮਹਾਹਤ੍ਥਿਪਦੋਪਮਸੁਤ੍ਤੇ (ਮ. ਨਿ. ੧.੩੦੦ ਆਦਯੋ). ਤਤ੍ਥ ਹਿ ‘‘ਤਸ੍ਸ ਧਾਤਾਰਮ੍ਮਣਮੇਵ ਚਿਤ੍ਤਂ ਪਕ੍ਖਨ੍ਦਤਿ ਪਸੀਦਤਿ ਸਨ੍ਤਿਟ੍ਠਤਿ ਅਧਿਮੁਚ੍ਚਤੀ’’ਤਿ (ਮ. ਨਿ. ੧.੩੦੨) ਏਤ੍ਥ ਅਤਿਤਿਕ੍ਖਨਾਤਿਤਿਕ੍ਖ-ਨਾਤਿਮਨ੍ਦਅਤਿਮਨ੍ਦ-ਪੁਗ੍ਗਲਵਸੇਨ ਅਟ੍ਠਕਥਾਯਂ (ਮ. ਨਿ. ਅਟ੍ਠ. ੨.੩੦੨) ਤਯੋ ਵਾਰਾ ਉਦ੍ਧਟਾ, ਤਤ੍ਥ ਮਜ੍ਝਿਮਵਸੇਨੇਵ ਪਞ੍ਹੋ ਕਥਿਤੋ. ਇਨ੍ਦ੍ਰਿਯਭਾਵਨੇਤਿ ਇਨ੍ਦ੍ਰਿਯਭਾਵਨਾਸੁਤ੍ਤੇ, ਤਤ੍ਥਾਪਿ ਮਜ੍ਝਿਮਨਯੇਨੇਵ ਪਞ੍ਹੋ ਕਥਿਤੋ. ਤੇਨਾਹ ‘‘ਇਮੇਸੂ’’ਤਿਆਦਿ.

ਤਨ੍ਤਿ ‘‘ਉਪਧੀ’’ਤਿ ਵੁਤ੍ਤਂ ਖਨ੍ਧਪਞ੍ਚਕਂ. ਦੁਕ੍ਖਸ੍ਸ ਮੂਲਨ੍ਤਿ ਸਬ੍ਬਸ੍ਸਪਿ ਵਟ੍ਟਦੁਕ੍ਖਸ੍ਸ ਕਾਰਣਂ. ਨਿਗ੍ਗਹਣੋਤਿ ਨਿਰੁਪਾਦਾਨੋ. ਤੇਨਾਹ ‘‘ਨਿਤ੍ਤਣ੍ਹੋ’’ਤਿ.

੧੫੫. ਯੇ ਪਜਹਨ੍ਤੀਤਿ ‘‘ਤੇ ਤਞ੍ਚੇਵ ਪਜਹਨ੍ਤੀ’’ਤਿ ਏਵਂ ਵੁਤ੍ਤਪੁਗ੍ਗਲਾ. ਤੇ ਇਮੇ ਨਾਮ ਏਤ੍ਤਕੇ ਕਿਲੇਸੇ ਪਜਹਨ੍ਤੀਤਿ ਯੇ ਤੇ ਪੁਥੁਜ੍ਜਨਾ ਲਾਭਿਨੋ ਚ ਪਞ੍ਚ ਕਾਮਗੁਣੇ ਏਤ੍ਤਕੇ ਤਂਤਂਝਾਨਾਦਿਵਤ੍ਥੁਕੇ ਚ ਤਂਤਂਮਗ੍ਗਵਜ੍ਝਤਾਯ ਪਰਿਚ੍ਛਿਨ੍ਨਤ੍ਤਾ ਏਤ੍ਤਕੇ ਕਿਲੇਸੇ ਪਜਹਨ੍ਤਿ. ਯੇ ਨਪ੍ਪਜਹਨ੍ਤੀਤਿ ਏਤ੍ਥ ਵੁਤ੍ਤਨਯਾਨੁਸਾਰੇਨ ਅਤ੍ਥੋ ਵੇਦਿਤਬ੍ਬੋ. ਅਸੁਚਿਸੁਖਂ ਕਾਯਾਸੁਚਿਸਨ੍ਨਿਸ੍ਸਿਤਤ੍ਤਾ. ਅਨਰਿਯੇਹੀਤਿ ਅਪਰਿਸੁਦ੍ਧੇਹਿ. ਪਟਿਲਾਭਤੋ ਭਾਯਿਤਬ੍ਬਂ ਕਿਲੇਸਦੁਕ੍ਖਗਤਿਕਤ੍ਤਾ. ਵਿਪਾਕਤੋ ਭਾਯਿਤਬ੍ਬਂ ਅਪਾਯਦੁਕ੍ਖਗਤਿਕਤ੍ਤਾ. ਗਣਤੋਪਿ ਕਿਲੇਸਤੋਪਿ ਵਿਵਿਤ੍ਤਸੁਖਨ੍ਤਿ ਗਣਸਙ੍ਗਣਿਕਤੋ ਚ ਕਿਲੇਸਸਙ੍ਗਣਿਕਤੋ ¶ ਚ ਵਿਵਿਤ੍ਤਸੁਖਂ. ਰਾਗਾਦਿਵੂਪਸਮਤ੍ਥਾਯਾਤਿ ਰਾਗਾਦਿਵੂਪਸਮਾਵਹਂ ਸੁਖਂ. ਨ ਭਾਯਿਤਬ੍ਬਂ ਸਮ੍ਪਤਿ ਆਯਤਿਞ੍ਚ ਏਕਨ੍ਤਹਿਤਭਾਵਤੋ.

੧੫੬. ਇਞ੍ਜਿਤਸ੍ਮਿਨ੍ਤਿ ਪਚ੍ਚਤ੍ਤੇ ਭੁਮ੍ਮਵਚਨਨ੍ਤਿ ਆਹ ‘‘ਇਞ੍ਜਨ’’ਨ੍ਤਿਆਦਿ. ਇਞ੍ਜਤਿ ਤੇਨਾਤਿ ਇਞ੍ਜਿਤਂ, ਤਸ੍ਸ ਤਸ੍ਸ ਝਾਨਸ੍ਸ ਖੋਭਕਰਂ ਓਲ਼ਾਰਿਕਂ ਝਾਨਙ੍ਗਂ. ਚਤੁਤ੍ਥਜ੍ਝਾਨਂ ਅਨਿਞ੍ਜਨਂ ਸਨ੍ਨਿਸਿਨ੍ਨਾਭਾਵਤੋ. ਤਥਾ ਹਿ ਵੁਤ੍ਤਂ ‘‘ਠਿਤੇ ਆਨੇਞ੍ਜਪ੍ਪਤ੍ਤੇ’’ਤਿ (ਦੀ. ਨਿ. ੧.੨੪੪-੨੪੫; ਮ. ਨਿ. ੧.੩੮੪-੩੮੬; ਪਾਰਾ. ੧੨-੧੩).

ਅਲਂ-ਸਦ੍ਦੋ ¶ ਯੁਤ੍ਤਤ੍ਥੋਪਿ ਹੋਤਿ – ‘‘ਅਲਮੇਵ ਨਿਬ੍ਬਿਨ੍ਦਿਤੁਂ, ਅਲਂ ਵਿਮੁਚ੍ਚਿਤੁ’’ਨ੍ਤਿਆਦੀਸੁ (ਦੀ. ਨਿ. ੨.੨੭੨; ਸਂ. ਨਿ. ੨.੧੨੪, ੧੨੮, ੧੩੪, ੧੪੩), ਤਸ੍ਮਾ ਅਨਲਂ ਅਨੁਸਙ੍ਗਂ ਕਾਤੁਂ ਅਯੁਤ੍ਤਨ੍ਤਿ ਅਤ੍ਥੋ. ਤੇਨਾਹ ‘‘ਅਕਤ੍ਤਬ੍ਬਆਲਯਨ੍ਤਿ ਵਦਾਮੀ’’ਤਿ. ਸਨ੍ਨਿਟ੍ਠਾਨਨ੍ਤਿ ਸਮ੍ਮਾਪਟਿਪਤ੍ਤਿਯਂ ਅਲਂ ਏਤ੍ਤਾਵਤਾਤਿ ਉਸ੍ਸਾਹਪਟਿਪ੍ਪਸ੍ਸਮ੍ਭਨਵਸੇਨ ਸਨ੍ਨਿਟ੍ਠਾਨਂ ਨ ਕਾਤਬ੍ਬਨ੍ਤਿ ਯੋਜਨਾ. ਉਦ੍ਧਮ੍ਭਾਗਿਯਸਞ੍ਞਿਤਂ ਅਣੁਂ ਵਾ ਓਰਮ੍ਭਾਗਿਯਸਞ੍ਞਿਤਂ ਥੂਲਂ ਵਾ, ਰੂਪਰਾਗੋਤਿ ਏਵਰੂਪਂ ਅਣੁਂ ਵਾ ਕਾਮਾਸਵੋ ਪਟਿਘਨ੍ਤਿ ਏਵਰੂਪਂ ਥੂਲਂ ਵਾ, ਮੁਦੁਨਾ ਪਵਤ੍ਤਿਆਕਾਰਵਿਸੇਸੇਨ ਅਪ੍ਪਸਾਵਜ੍ਜਂ, ਕਮ੍ਮਬਨ੍ਧਨਟ੍ਠੇਨ ਵਾ ਅਪ੍ਪਸਾਵਜ੍ਜਂ, ਤਬ੍ਬਿਪਰਿਯਾਯਤੋ ਮਹਾਸਾਵਜ੍ਜਂ ਵੇਦਿਤਬ੍ਬਂ. ਨਾਤਿਤਿਕ੍ਖਪਞ੍ਞਸ੍ਸ ਵਸੇਨ ਦੇਸਨਾਯ ਪਵਤ੍ਤਤ੍ਤਾ ‘‘ਨੇਯ੍ਯਪੁਗ੍ਗਲਸ੍ਸ ਵਸੇਨਾ’’ਤਿ ਵੁਤ੍ਤਂ. ਸਬ੍ਬਸੋ ਹਿ ਪਰਿਯਾਦਿਨ੍ਨਨਿਕਨ੍ਤਿਕਸ੍ਸ ਅਰਿਯਪੁਗ੍ਗਲਸ੍ਸ ਵਸੇਨ ਸਞ੍ਞਾਵੇਦਯਿਤਨਿਰੋਧਸ੍ਸ ਆਗਤਤ੍ਤਾ ‘‘ਅਰਹਤ੍ਤਨਿਕੂਟੇਨੇਵ ਨਿਟ੍ਠਾਪਿਤਾ’’ਤਿ ਵੁਤ੍ਤਂ. ਯਂ ਪਨੇਤ੍ਥ ਅਤ੍ਥਤੋ ਨ ਵਿਭਤ੍ਤਂ, ਤਂ ਸੁਵਿਞ੍ਞੇਯ੍ਯਮੇਵ.

ਲਟੁਕਿਕੋਪਮਸੁਤ੍ਤਵਣ੍ਣਨਾਯ ਲੀਨਤ੍ਥਪ੍ਪਕਾਸਨਾ ਸਮਤ੍ਤਾ.

੭. ਚਾਤੁਮਸੁਤ੍ਤਵਣ੍ਣਨਾ

੧੫੭. ਯਥਾਉਪਨਿਸ੍ਸਯੇਨਾਤਿ ¶ ਯੋ ਯੋ ਉਪਨਿਸ੍ਸਯੋ ਯਥਾਉਪਨਿਸ੍ਸਯੋ, ਤੇਨ ਯਥਾਉਪਨਿਸ੍ਸਯੇਨ ਸਮ੍ਮਾਪਯੋਗੇਨ. ਪਤਿਟ੍ਠਹਿਸ੍ਸਨ੍ਤਿ ਸਾਸਨੇ ਪਤਿਟ੍ਠਂ ਪਟਿਲਭਿਸ੍ਸਨ੍ਤਿ. ਵਸਨਟ੍ਠਾਨਾਨੀਤਿ ਵਸ੍ਸਗ੍ਗਾਦਿਵਸੇਨ ਵਸਨਟ੍ਠਾਨਾਨਿ. ਸਣ੍ਠਾਪਯਮਾਨਾਤਿ ਸੁਵਿਭਤ੍ਤਭਾਵੇਨ ਠਪੇਨ੍ਤਾ.

ਅਵਿਨਿਬ੍ਭੋਗਸਦ੍ਦਨ੍ਤਿ ਵਿਨਿਭੁਞ੍ਜਿਤ੍ਵਾ ਗਹੇਤੁਂ ਅਸਕ੍ਕੁਣੇਯ੍ਯਸਦ੍ਦਂ. ਵਚੀਘੋਸੋਪਿ ਹਿ ਬਹੂਹਿ ਏਕਚ੍ਚਂ ਪਵਤ੍ਤਿਤੋ ਠਾਨਤੋ ਚ ਦੂਰਤਰੋ ਕੇਵਲਂ ਮਹਾਨਿਗ੍ਘੋਸੋ ¶ ਏਵ ਹੁਤ੍ਵਾ ਸੋਤਪਥਮਾਗਚ੍ਛਤਿ. ਮਚ੍ਛਵਿਲੋਪੇਤਿ ਮਚ੍ਛੇ ਵਿਲੁਮ੍ਪਿਤ੍ਵਾ ਵਿਯ ਗਹਣੇ, ਮਚ੍ਛਾਨਂ ਵਾ ਨਯਨੇ.

੧੫੮. ਵਵਸ੍ਸਗ੍ਗਤ੍ਥੇਤਿ ਨਿਚ੍ਛਯਤ੍ਥੇ, ਇਦਂ ਤਾਵ ਅਮ੍ਹੇਹਿ ਵੁਚ੍ਚਮਾਨਵਚਨਂ ਏਕਨ੍ਤਸੋਤਬ੍ਬਂ, ਪਚ੍ਛਾ ਤੁਮ੍ਹੇਹਿ ਕਾਤਬ੍ਬਂ ਕਰੋਥਾਤਿ ਅਧਿਪ੍ਪਾਯੋ. ਵਚਨਪਰਿਹਾਰੋਤਿ ਤੇਹਿ ਸਕ੍ਯਰਾਜੂਹਿ ਵੁਤ੍ਤਵਚਨਸ੍ਸ ਪਰਿਹਾਰੋ. ਲੇਸਕਪ੍ਪਨ੍ਤਿ ਕਪ੍ਪਿਯਲੇਸਂ. ਧੁਰਵਹਾਤਿ ਧੁਰਵਾਹਿਨੋ, ਧੋਰਯ੍ਹਾਤਿ ਅਤ੍ਥੋ. ਪਾਦਮੂਲਨ੍ਤਿ ਉਪਚਾਰਂ ਵਦਤਿ. ਵਿਗਚ੍ਛਿਸ੍ਸਤੀਤਿ ਹਾਯਿਸ੍ਸਤਿ. ਪਟਿਪ੍ਫਰਿਤੋਤਿ ਨ ਭਗਵਤੋ ਸਮ੍ਮੁਖਾਵ, ਸਕ੍ਯਰਾਜੂਨਂ ਪੁਰਤੋਪਿ ਵਿਪ੍ਫਰਿਤੋਵ ਹੋਤਿ.

੧੫੯. ਅਭਿਨਨ੍ਦਤੂਤਿ ਅਭਿਮੁਖੋ ਹੁਤ੍ਵਾ ਪਮੋਦਤੁ. ਅਭਿਵਦਤੂਤਿ ਅਭਿਰੂਪਵਸੇਨ ਵਦਤੁ. ਪਸਾਦਞ੍ਞਥਤ੍ਤਨ੍ਤਿ ਅਪ੍ਪਸਾਦਸ੍ਸ ਵਿਪਰਿਣਾਮੋ ਹੀਨਾਯਾਵਤ੍ਤਨਸਙ੍ਖਾਤਂ ਪਰਿਵਤ੍ਤਨਂ, ਤੇਨਾਹ ‘‘ਵਿਬ੍ਭਮਨ੍ਤਾਨਂ. ਵਿਪਰਿਣਾਮਞ੍ਞਥਤ੍ਤ’’ਨ੍ਤਿ. ਕਾਰਣੂਪਚਾਰੇਨ ਸਸ੍ਸੇਸੁ ਬੀਜਪਰਿਯਾਯੋਤਿ ਆਹ ‘‘ਬੀਜਾਨਂ ਤਰੁਣਾਨਨ੍ਤਿ ਤਰੁਣਸਸ੍ਸਾਨ’’ਨ੍ਤਿ. ਤਰੁਣਭਾਵੇਨੇਵ ਤਸ੍ਸ ਭਾਵਿਨੋ ਫਲਸ੍ਸ ਅਭਾਵੇਨ ਵਿਪਰਿਣਾਮੋ.

੧੬੦. ਕਤ੍ਤਬ੍ਬਸ੍ਸ ਸਰਸੇਨੇਵ ਕਰਣਂ ਚਿਤ੍ਤਰੁਚਿਯਂ, ਨ ਤਥਾ ਪਰਸ੍ਸ ਉਸ੍ਸਾਦਨੇਨਾਤਿ ਆਹ – ‘‘ਪਕ੍ਕੋਸਿਯਮਾਨਾਨਂ ਗਮਨਂ ਨਾਮ ਨ ਫਾਸੁਕ’’ਨ੍ਤਿ. ਮਯਮ੍ਪਿ ਭਗਵਾ ਵਿਯ ਦਿਟ੍ਠਧਮ੍ਮਸੁਖਵਿਹਾਰੇਨੇਵ ਵਿਹਰਿਸ੍ਸਾਮਾਤਿ ਦੀਪੇਤਿ ਪਕਤਿਯਾ ਵਿਵੇਕਜ੍ਝਾਸਯਭਾਵਤੋ ਵਿਰਦ੍ਧੋ ਆਗਤਸ੍ਸ ਭਾਰਸ੍ਸ ਅਵਹਨਤੋਯੇਵ. ਤੇਨਾਹ ‘‘ਅਤ੍ਤਨੋ ਭਾਰਭਾਵਂ ਨ ਅਞ੍ਞਾਸੀ’’ਤਿ.

੧੬੧. ਕਸ੍ਮਾ ¶ ਆਰਭੀਤਿ? ਸਪ੍ਪਾਯਤੋ. ਪਞ੍ਚਸਤਾ ਹਿ ਭਿਕ੍ਖੂ ਅਭਿਨਵਾ, ਤਸ੍ਮਾ ਤੇਸਂ ਓਵਾਦਦਾਨਤ੍ਥਂ ਭਗਵਾ ਇਮਂ ਦੇਸਨਂ ਆਰਭੀਤਿ.

੧੬੨. ਕੋਧੁਪਾਯਾਸਸ੍ਸਾਤਿ ਏਤ੍ਥ ਕੁਜ੍ਝਨਟ੍ਠੇਨ ਕੋਧੋ, ਸ੍ਵੇਵ ਚਿਤ੍ਤਸ੍ਸ ਕਾਯਸ੍ਸ ਚ ਅਤਿਪ੍ਪਮਦ੍ਦਨਮਥਨੁਪ੍ਪਾਦਨੇਹਿ ਦਲ਼੍ਹਂ ਆਯਾਸਟ੍ਠੇਨ ਉਪਾਯਾਸੋ. ਅਨੇਕਵਾਰਂ ਪਵਤ੍ਤਿਤ੍ਵਾ ਅਤ੍ਤਨਾ ਸਮਵੇਤਂ ਸਤ੍ਤਂ ਅਜ੍ਝੋਤ੍ਥਰਿਤ੍ਵਾ ਸੀਸਂ ਉਕ੍ਖਿਪਿਤੁਂ ਅਦਤ੍ਵਾ ਅਨਯਬ੍ਯਸਨਪਾਪਨੇਨ ਕੋਧੁਪਾਯਾਸਸ੍ਸ ਊਮਿਸਦਿਸਤਾ ਦਟ੍ਠਬ੍ਬਾ. ਤੇਨਾਹ ‘‘ਕੋਧੁਪਾਯਾਸੇ’’ਤਿਆਦਿ.

੧੬੩. ਓਦਰਿਕਤ੍ਤੇਨ ਖਾਦਿਤੋਤਿ ਓਦਰਿਕਭਾਵੇਨ ਆਮਿਸਗੇਧੇਨ ਮਿਚ੍ਛਾਜੀਵੇਨ ਜੀਵਿਕਾਕਪ੍ਪਨੇਨ ਨਾਸਿਤਸੀਲਾਦਿਗੁਣਤਾਯ ਖਾਦਿਤਧਮ੍ਮਸਰੀਰੋ.

੧੬੪. ਪਞ੍ਚਕਾਮਗੁਣਾਵਟ੍ਟੇ ¶ ਨਿਮੁਜ੍ਜਿਤ੍ਵਾਤਿ ਏਤ੍ਥ ਕਾਮਰਾਗਾਭਿਭੂਤੇ ਸਤ੍ਤੇ ਇਤੋ ਚ ਏਤ੍ਤੋ, ਏਤ੍ਤੋ ਚ ਇਤੋਤਿ ਏਵਂ ਮਨਾਪਿਯਰੂਪਾਦਿਵਿਸਯਸਙ੍ਖਾਤੇ ਆਵਟ੍ਟੇ ਅਤ੍ਤਾਨਂ ਸਂਸਾਰੇਤ੍ਵਾ ਯਥਾ ਤਤੋ ਬਹਿਭੂਤੇ ਨੇਕ੍ਖਮ੍ਮੇ ਚਿਤ੍ਤਮ੍ਪਿ ਨ ਉਪ੍ਪਾਦੇਤਿ, ਏਵਂ ਆਵਟ੍ਟੇਤ੍ਵਾ ਬ੍ਯਸਨਾਪਾਦਨੇਨ ਕਾਮਗੁਣਾਨਂ ਆਵਟ੍ਟਸਦਿਸਤਾ ਦਟ੍ਠਬ੍ਬਾ. ਤੇਨਾਹ ‘‘ਯਥਾ ਹੀ’’ਤਿਆਦਿ.

੧੬੫. ਰਾਗਾਨੁਦ੍ਧਂਸਿਤੇਨਾਤਿ ਰਾਗੇਨ ਅਨੁਦ੍ਧਂਸਿਤੇਨ. ਚਣ੍ਡਮਚ੍ਛਂ ਆਗਮ੍ਮਾਤਿ ਸੁਸੁਕਾਦਿਚਣ੍ਡਮਚ੍ਛਂ ਆਗਮ੍ਮ. ਮਾਤੁਗਾਮਂ ਆਗਮ੍ਮਾਤਿ ਮਾਤੁਗਾਮੋ ਹਿ ਯੋਨਿਸੋਮਨਸਿਕਾਰਰਹਿਤਂ ਅਧੀਰਪੁਰਿਸਂ ਇਤ੍ਥਿਕੁਤ੍ਤਭੂਤੇਹਿ ਅਤ੍ਤਨੋ ਹਾਵਭਾਵਵਿਲਾਸੇਹਿ ਅਭਿਭੁਯ੍ਯ ਗਹੇਤ੍ਵਾ ਧੀਰਜਾਤਿਯਮ੍ਪਿ ਅਤ੍ਤਨੋ ਰੂਪਾਦੀਹਿ ਪਲੋਭਨਵਸੇਨ ਅਨਵਸੇਸਂ ਅਤ੍ਤਨੋ ਉਪਕਾਰਧਮ੍ਮੇ ਸੀਲਾਦਿਕੇ ਸਮ੍ਪਾਦੇਤੁਂ ਅਸਮਤ੍ਥਂ ਕਰੋਨ੍ਤੋ ਅਨਯਬ੍ਯਸਨਂ ਪਾਪੇਤਿ. ਤੇਨਾਹ – ‘‘ਮਾਤੁਗਾਮਂ ਆਗਮ੍ਮ ਉਪ੍ਪਨ੍ਨਕਾਮਰਾਗੋ ਵਿਬ੍ਭਮਤੀ’’ਤਿ.

ਭਯਂ ਨਾਮ ਯਤ੍ਥ ਭਾਯਿਤਬ੍ਬਵਤ੍ਥੁ, ਤਤ੍ਥ ਓਤਰਨ੍ਤਸ੍ਸੇਵ ਹੋਤਿ, ਨ ਅਨੋਤਰਨ੍ਤਸ੍ਸ, ਤਂ ਓਤਰਿਤ੍ਵਾ ਭਯਂ ਵਿਨੋਦੇਤ੍ਵਾ ਤਤ੍ਥ ਕਿਚ੍ਚਂ ਸਾਧੇਤਬ੍ਬਂ, ਇਤਰਥਾ ਚਤ੍ਥਸਿਦ੍ਧਿ ਨ ਹੋਤੀਤਿ ਇਮਮਤ੍ਥਂ ਉਪਮੋਪਮਿਤਬ੍ਬਸਰੂਪਵਸੇਨ ਦਸ੍ਸੇਤੁਂ ‘‘ਯਥਾ’’ਤਿਆਦਿ ਵੁਤ੍ਤਂ. ਤਤ੍ਥ ਉਦਕਂ ਨਿਸ੍ਸਾਯ ਆਨਿਸਂਸੋ ਪਿਪਾਸਵਿਨਯਨਂ ਸਰੀਰਸੁਦ੍ਧਿ ਪਰਿਲ਼ਾਹੂਪਸਮੋ ਕਾਯਉਤੁਗ੍ਗਾਹਾਪਨਨ੍ਤਿ ਏਵਮਾਦਿ. ਸਾਸਨਂ ਨਿਸ੍ਸਾਯ ਆਨਿਸਂਸੋ ਪਨ ਸਙ੍ਖੇਪਤੋ ਵਟ੍ਟਦੁਕ੍ਖੂਪਸਮੋ, ਵਿਤ੍ਥਾਰਤੋ ਪਨ ਸੀਲਾਨਿਸਂਸਾਦਿਵਸੇਨ ਅਨੇਕਵਿਧੋ, ਸੋ ਵਿਸੁਦ੍ਧਿਮਗ੍ਗੇ (ਵਿਸੁਦ੍ਧਿ. ੧.੯) ਵੁਤ੍ਤਨਯੇਨ ਵੇਦਿਤਬ੍ਬੋ. ਵੁਤ੍ਤਪ੍ਪਕਾਰੋ ਆਨਿਸਂਸੋ ਹੋਤਿ ਤਾਨਿ ਭਯਾਨਿ ਅਭਿਭੁਯ੍ਯ ਪਵਤ੍ਤਸ੍ਸਾਤਿ ਅਧਿਪ੍ਪਾਯੋ. ਇਮਾਨਿ ਅਭਾਯਿਤ੍ਵਾਤਿ ਇਮਾਨਿ ਕੋਧੂਪਾਯਾਸਾਦਿਭਯਾਨਿ ¶ ਅਭਿਭੁਯ੍ਯ ਪਵਤ੍ਤਿਤ੍ਵਾ ਅਭਾਯਿਤ੍ਵਾ. ਕੋਧੂਪਾਯਾਸਾਦਯੋ ਹਿ ਭਾਯਤਿ ਏਤਸ੍ਮਾਤਿ ਭਯਨ੍ਤਿ ਵੁਤ੍ਤਾ. ਥੇਰੋਤਿ ਮਹਾਧਮ੍ਮਰਕ੍ਖਿਤਤ੍ਥੇਰੋ. ਕਾਮਂ ਪਹਾਨਾਭਿਸਮਯਕਾਲੋ ਏਵ ਸਚ੍ਛਿਕਿਰਿਯਾਭਿਸਮਯੋ, ਸਮ੍ਮਾਦਿਟ੍ਠਿਯਾ ਪਨ ਸਂਕਿਲੇਸਵੋਦਾਨਧਮ੍ਮੇਸੁ ਕਿਚ੍ਚਂ ਅਸਂਕਿਣ੍ਣਂ ਕਤ੍ਵਾ ਦਸ੍ਸੇਤੁਂ ਸਮਾਨਕਾਲਿਕਮ੍ਪਿ ਅਸਮਾਨਕਾਲਿਕਂ ਵਿਯ ਵੁਤ੍ਤਂ ‘‘ਤਣ੍ਹਾਸੋਤਂ ਛਿਨ੍ਦਿਤ੍ਵਾ ਨਿਬ੍ਬਾਨਪਾਰਂ ਦਟ੍ਠੁਂ ਨ ਸਕ੍ਕੋਤੀ’’ਤਿ. ਸੇਸਂ ਸੁਵਿਞ੍ਞੇਯ੍ਯਮੇਵ.

ਚਾਤੁਮਸੁਤ੍ਤਵਣ੍ਣਨਾਯ ਲੀਨਤ੍ਥਪ੍ਪਕਾਸਨਾ ਸਮਤ੍ਤਾ.

੮. ਨਲ਼ਕਪਾਨਸੁਤ੍ਤਵਣ੍ਣਨਾ

੧੬੬. ਯਤ੍ਥ ¶ ¶ ਬੋਧਿਸਤ੍ਤਪਮੁਖੋ ਵਾਨਰੋ ਨਲ਼ਕੇਨ ਪਾਨੀਯਂ ਪਿਵਿ, ਸਾ ਪੋਕ੍ਖਰਣੀ, ਤਸ੍ਸਾਮਨ੍ਤੋ ਭੂਮਿਪ੍ਪਦੇਸੋ, ਤਤ੍ਥ ਨਿਵਿਟ੍ਠਗਾਮੋ ਚ ‘‘ਨਲ਼ਕਪਾਨ’’ਨ੍ਤੇਵ ਪਞ੍ਞਾਯਿਤ੍ਥ, ਇਧ ਪਨ ਗਾਮੋ ਅਧਿਪ੍ਪੇਤੋਤਿ ਆਹ ‘‘ਨਲ਼ਕਪਾਨੇਤਿ ਏਵਂਨਾਮਕੇ ਗਾਮੇ’’ਤਿ. ਇਦਾਨਿ ਤਮਤ੍ਥਂ ਆਗਮਨਤੋ ਪਟ੍ਠਾਯ ਦਸ੍ਸੇਤੁਂ ‘‘ਪੁਬ੍ਬੇ ਕਿਰਾ’’ਤਿ ਆਰਦ੍ਧਂ. ਪਞ੍ਞਵਾਤਿ ਇਤਿਕਤ੍ਤਬ੍ਬਤਾਯ ਪਞ੍ਞਾਯ ਪਞ੍ਞਵਾ.

ਥੂਲਦੀਘਬਹੁਲਭਾਵੇਨ ਮਹਤੀਹਿ ਦਾਠਿਕਾਹਿ ਸਮਨ੍ਨਾਗਤਤ੍ਤਾ ਮਹਾਦਾਠਿਕੋ. ‘‘ਉਦਕਰਕ੍ਖਸੋ ਅਹ’’ਨ੍ਤਿ ਵਤ੍ਵਾ ਵਾਨਰਾਨਂ ਕਞ੍ਚਿ ਅਮੁਞ੍ਚਿਤ੍ਵਾ ‘‘ਸਬ੍ਬੇ ਤੁਮ੍ਹੇ ਮਮ ਹਤ੍ਥਗਤਾ’’ਤਿ ਦਸ੍ਸੇਨ੍ਤੋ ‘‘ਤੁਮ੍ਹੇ ਪਨ ਸਬ੍ਬੇ ਖਾਦਿਸ੍ਸਾਮੀ’’ਤਿ ਆਹ. ਧਮਿ…ਪੇ… ਪਿਵਿਂਸੂਤਿ ਬੋਧਿਸਤ੍ਤੇਨ ਗਹਿਤਨਲ਼ੋ ਅਨਵਸੇਸੋ ਅਬ੍ਭਨ੍ਤਰੇ ਸਬ੍ਬਸਨ੍ਧੀਨਂ ਨਿਬ੍ਬਾਧੇਨ ਏਕਚ੍ਛਿਦ੍ਦੋ ਅਹੋਸਿ. ਨੇਵ ਮਂ ਤ੍ਵਂ ਵਧਿਸ੍ਸਸੀਤਿ ਉਦਕਰਕ੍ਖਸ ਤ੍ਵਂ ਵਧਿਤੁਕਾਮੋਪਿ ਮਮ ਪੁਰਿਸਥਾਮੇਨ ਨ ਵਧਿਸ੍ਸਸਿ.

ਏਵਂ ਪਨ ਵਤ੍ਵਾ ਮਹਾਸਤ੍ਤੋ ‘‘ਅਯਂ ਪਾਪੋ ਏਤ੍ਥ ਪਾਨੀਯਂ ਪਿਵਨ੍ਤੇ ਅਞ੍ਞੇਪਿ ਸਤ੍ਤੇ ਮਾ ਬਾਧਯਿਤ੍ਥਾ’’ਤਿ ਕਰੁਣਾਯਮਾਨੋ ‘‘ਏਤ੍ਥ ਜਾਯਨ੍ਤਾ ਨਲ਼ਾ ਸਬ੍ਬੇ ਅਪਬ੍ਬਬਨ੍ਧਾ ਏਕਚ੍ਛਿਦ੍ਦਾਵ ਹੋਨ੍ਤੂ’’ਤਿ ਅਧਿਟ੍ਠਾਯ ਗਤੋ. ਤੇਨਾਹ ‘‘ਤਤੋ ਪਟ੍ਠਾਯਾ’’ਤਿਆਦਿ.

੧੬੭. ਅਨੁਰੁਦ੍ਧਪ੍ਪਮੁਖਾ ਭਿਕ੍ਖੂ ਭਗਵਤਾ ‘‘ਕਚ੍ਚਿ ਤੁਮ੍ਹੇ ਅਨੁਰੁਦ੍ਧਾ’’ਤਿ ਪੁਚ੍ਛਿਤਾਤਿ ਥੇਰੋ ‘‘ਤਗ੍ਘ ਮਯਂ, ਭਨ੍ਤੇ’’ਤਿ ਆਹ.

ਸਚੇ ਪਬ੍ਬਜਤਿ, ਜੀਵਿਤਂ ਲਭਿਸ੍ਸਤਿ, ਨੋ ਅਞ੍ਞਥਾਤਿ ਰਞ੍ਞਾ ਪਬ੍ਬਜ੍ਜਾਯ ਅਭਿਨੀਤਾਤਿ ਰਾਜਾਭਿਨੀਤਾ. ਚੋਰਾਭਿਨੀਤਾਤਿ ਏਤ੍ਥਾਪਿ ਏਸੇਵ ਨਯੋ. ਚੋਰਾਨਂ ਮੂਲਂ ਛਿਨ੍ਦਨ੍ਤੋ ‘‘ਕਣ੍ਟਕਸੋਧਨਂ ਕਰਿਸ੍ਸਾਮੀ’’ਤਿ. ਆਜੀਵਿਕਾਯਾਤਿ ਆਜੀਵੇਨ ਜੀਵਿਤਵੁਤ੍ਤਿਯਾ. ਇਮੇਸੁ ਪਨ ਅਨੁਰੁਦ੍ਧਤ੍ਥੇਰਾਦੀਸੁ.

ਵਿਵੇਕਨ੍ਤਿ ਪੁਬ੍ਬਕਾਲਿਕਕਿਰਿਯਪ੍ਪਧਾਨਂ ‘‘ਅਬ੍ਯਾਪਜ੍ਜਂ ਉਪੇਤ’’ਨ੍ਤਿਆਦੀਸੁ ਵਿਯਾਤਿ ਆਹ – ‘‘ਵਿਵਿਚ੍ਚਾ’’ਤਿ, ਵਿਵਿਚ੍ਚਿਤ੍ਵਾ ਵਿਵਿਤ੍ਤੋ ਹੁਤ੍ਵਾ ਵਿਨਾ ਹੁਤ੍ਵਾਤਿ ਅਤ੍ਥੋ. ਪਬ੍ਬਜਿਤਕਿਚ੍ਚਨ੍ਤਿ ਪਬ੍ਬਜਿਤਸ੍ਸ ਸਾਰੁਪ੍ਪਕਿਚ੍ਚਂ. ਸਮਣਕਿਚ੍ਚਨ੍ਤਿ ਸਮਣਭਾਵਕਰਣਕਿਚ੍ਚਂ. ਯਦਗ੍ਗੇਨ ਹਿ ਪਬ੍ਬਜਿਤਕਿਚ੍ਚਂ ¶ ਕਾਤੁਂ ਨ ਸਕ੍ਕੋਤਿ ਤਦਗ੍ਗੇਨ ਸਮਣਭਾਵਕਰਮ੍ਪਿ ਕਿਚ੍ਚਂ ਕਾਤੁਂ ਨ ਸਕ੍ਕੋਤਿ. ਤੇਨਾਹ ‘‘ਸੋ ਯੇਵਾ’’ਤਿਆਦਿ.

੧੬੮. ਅਪ੍ਪਟਿਸਨ੍ਧਿਕੇ ¶ ਤਾਵ ਬ੍ਯਾਕਰੋਨ੍ਤੋ ਪਵਤ੍ਤੀਸੁ ਠਾਨਂ ਅਤੀਤੋਤਿ ਕਤ੍ਵਾ ਉਪਪਤ੍ਤੀਸੁ ਬ੍ਯਾਕਰੋਤਿ ਨਾਮ ਤਤ੍ਥ ਪਟਿਸਨ੍ਧਿਯਾ ਅਭਾਵਕਿਤ੍ਤਨਤੋ. ਮਹਨ੍ਤਤੁਟ੍ਠਿਨੋਤਿ ਵਿਪੁਲਪਮੋਦਾ.

੧੬੯. ਇਮਸ੍ਸਾਤਿ ‘‘ਅਸ੍ਸਾ’’ਤਿ ਪਦਸ੍ਸ ਅਤ੍ਥਵਚਨਂ. ਇਮਸ੍ਸ ਠਿਤਸ੍ਸ ਆਯਸ੍ਮਤੋ ਸਾਮਂ ਦਿਟ੍ਠੋ ਵਾ ਹੋਤਿ ਅਨੁਸ੍ਸਵਸੁਤੋ ਵਾਤਿ ਯੋਜਨਾ. ਸਮਾਧਿਪਕ੍ਖਿਕਾ ਧਮ੍ਮਾ ਧਮ੍ਮਾਤਿ ਅਧਿਪ੍ਪੇਤਾ, ਸਮਾਧਿ ਪਨ ਏਵਂਵਿਹਾਰੀਤਿ ਏਤ੍ਥ ਵਿਹਾਰਸਦ੍ਦੇਨ ਗਹਿਤੋ. ਏਵਂਵਿਮੁਤ੍ਤਾਤਿ ਏਤ੍ਥ ਪਨ ਵਿਮੁਤ੍ਤਿਸਦ੍ਦੇਨ ਫਲਵਿਮੁਤ੍ਤਿ ਗਹਿਤਾ. ਚਰਤੋਪੀਤਿ ਸਮਥਵਿਪਸ੍ਸਨਾਚਾਰੇਨ ਚਰਤੋਪਿ ਵਿਹਰਨ੍ਤਸ੍ਸਪਿ. ਉਪਾਸਕਉਪਾਸਿਕਾਠਾਨੇਸੁ ਲਬ੍ਭਮਾਨਮ੍ਪਿ ਅਰਹਤ੍ਤਂ ਅਪ੍ਪਕਭਾਵਤੋ ਪਾਲ਼ਿਯਂ ਅਨੁਦ੍ਧਟਨ੍ਤਿ ਦਟ੍ਠਬ੍ਬਂ. ਸੇਸਂ ਸੁਵਿਞ੍ਞੇਯ੍ਯਮੇਵ.

ਨਲ਼ਕਪਾਨਸੁਤ੍ਤਵਣ੍ਣਨਾਯ ਲੀਨਤ੍ਥਪ੍ਪਕਾਸਨਾ ਸਮਤ੍ਤਾ.

੯. ਗੋਲਿਯਾਨਿਸੁਤ੍ਤਵਣ੍ਣਨਾ

੧੭੩. ਪਦਸਮਾਚਾਰੋਤਿ ¶ ਤਂਤਂਪਚ੍ਚਯਭੇਦਦਸ੍ਸਨਾਯ ਵਿਗਤਤ੍ਤਾ ਪਕਾਰੇਹਿ ਦਲਿਦ੍ਦਸਮਾਚਾਰੋ ਸਿਥਿਲਸਮਾਚਾਰੋਤਿ ਅਤ੍ਥੋ. ਯਸ੍ਮਾ ਪਨ ਤਾਦਿਸੋ ਸਮਾਚਾਰੋ ਥਿਰੋ ਦਲ਼੍ਹੋ ਨਾਮ ਨ ਹੋਤਿ, ਤਸ੍ਮਾ ਵੁਤ੍ਤਂ ‘‘ਦੁਬ੍ਬਲਸਮਾਚਾਰੋ’’ਤਿ. ‘‘ਸਾਖਸਮਾਚਾਰੋ’’ਤਿ ਵਾ ਪਾਠੋ, ਤਤ੍ਥ ਤਤ੍ਥ ਲਗ੍ਗਨਟ੍ਠੇਨ ਸਾਖਾਸਦਿਸਸੀਲੋਤਿ ਅਤ੍ਥੋ. ਤੇਨਾਹ ‘‘ਓਲ਼ਾਰਿਕਾਚਾਰੋ’’ਤਿ. ਪਚ੍ਚਯੇਸੁ ਸਾਪੇਕ੍ਖੋਤਿ ਪਚ੍ਚਯੇਸੁ ਸਾਪੇਕ੍ਖਤਾਯ ਏਵ ਹਿਸ੍ਸ ਓਲ਼ਾਰਿਕਾਚਾਰਤਾ ਵੇਦਿਤਬ੍ਬਾ. ਗਰੁਨਾ ਕਿਸ੍ਮਿਞ੍ਚਿ ਵੁਤ੍ਤੇ ਗਾਰਵਵਸੇਨ ਪਤਿਸ੍ਸਵਨਂ ਪਤਿਸ੍ਸੋ, ਪਤਿਸ੍ਸਵਚਨਭੂਤਂ ਤਂਸਭਾਗਞ੍ਚ ਯਂ ਕਿਞ੍ਚਿ ਗਾਰਵਨ੍ਤਿ ਅਤ੍ਥੋ. ਸਹ ਪਤਿਸ੍ਸੇਨਾਤਿ ਸਪ੍ਪਤਿਸ੍ਸੇਨ, ਸਪ੍ਪਤਿਸ੍ਸਵੇਨ ਓਵਾਦਸਮ੍ਪਟਿਚ੍ਛਨੇਨ. ਪਤਿਸ੍ਸੀਯਤੀਤਿ ਵਾ ਪਤਿਸ੍ਸੋ, ਗਰੁਕਾਤਬ੍ਬੋ, ਤੇਨ ਸਹ ਪਤਿਸ੍ਸੇਨਾਤਿ ਸਬ੍ਬਂ ਪੁਬ੍ਬੇ ਵਿਯ. ਤੇਨਾਹ ‘‘ਸਜੇਟ੍ਠਕੇਨਾ’’ਤਿ. ਸੇਰਿਵਿਹਾਰੋ ਨਾਮ ਅਤ੍ਤਪ੍ਪਧਾਨਵਾਸੋ. ਤੇਨਾਹ ‘‘ਨਿਰਙ੍ਕੁਸਵਿਹਾਰੇਨਾ’’ਤਿ.

ਅਨੁਪਖਜ੍ਜਾਤਿ ਅਨੁਪਕਡ੍ਢਿਤ੍ਵਾ. ਗਰੁਟ੍ਠਾਨਿਯਾਨਂ ਅਨ੍ਤਰਂ ਅਨਾਪੁਚ੍ਛਾ ਅਨੁਪਵਿਸਿਤ੍ਵਾਤਿ ਇਮਮਤ੍ਥਂ ਦਸ੍ਸੇਤੁਂ ‘‘ਤਤ੍ਥ ਯੋ’’ਤਿਆਦਿ ਵੁਤ੍ਤਂ.

ਆਭਿਸਮਾਚਾਰਿਕਨ੍ਤਿ ¶ ਅਭਿਸਮਾਚਾਰੇ ਭਵਂ. ਕਿਂ ਪਨ ਤਨ੍ਤਿ ਆਹ ‘‘ਵਤ੍ਤਪਟਿਪਤ੍ਤਿਮਤ੍ਤਮ੍ਪੀ’’ਤਿ. ਨਾਤਿਕਾਲਸ੍ਸੇਵ ਸਙ੍ਘਸ੍ਸ ਪੁਰਤੋ ਪਵਿਸਿਤਬ੍ਬਂ, ਨ ਪਚ੍ਛਾ ਪਟਿਕ੍ਕਮਿਤਬ੍ਬਨ੍ਤਿ ਅਧਿਪ੍ਪਾਯੇਨ ਅਤਿਕਾਲੇ ਚ ਗਾਮਪ੍ਪਵੇਸੋ ਅਤਿਦਿਵਾ ਪਟਿਕ੍ਕਮਨਞ੍ਚ ਨਿਵਾਰਿਤਂ, ਤਂ ਦਸ੍ਸੇਤੁਂ ‘‘ਨ ਅਤਿਪਾਤੋ’’ਤਿਆਦਿ ਵੁਤ੍ਤਂ. ਉਦ੍ਧਚ੍ਚਪਕਤਿਕੋਤਿ ਵਿਬ੍ਭਨ੍ਤਚਿਤ੍ਤੋ. ਅਵਚਾਪਲ੍ਯੇਨਾਤਿ ਦਲ਼੍ਹਵਾਤਾਪਹਤਪਲ੍ਲਵਸਦਿਸੇਨ ਲੋਲਭਾਵੇਨ.

ਪਞ੍ਞਵਤਾਤਿ ਇਮਿਨਾ ਭਿਕ੍ਖੁਸਾਰੁਪ੍ਪੇਸੁ ਇਤਿਕਤ੍ਤਬ੍ਬੇਸੁ ਉਪਾਯਪਞ੍ਞਾ ਅਧਿਪ੍ਪੇਤਾ, ਨ ਸੁਤਮਯਪਞ੍ਞਾ. ਅਭਿਧਮ੍ਮੇ ਅਭਿਵਿਨਯੇ ਯੋਗੋਤਿ ਇਮਿਨਾ ਭਾਵਨਾਪਞ੍ਞਾਉਤ੍ਤਰਿਮਨੁਸ੍ਸਧਮ੍ਮੇ ਯੋਗੋ ਪਕਾਸਿਤੋ. ਯੋਗੋਤਿ ਚ ਪਰਿਚਯੋ ਉਗ੍ਗਣ੍ਹਵਸੇਨ.

ਆਰੁਪ੍ਪਾਤਿ ਇਮਿਨਾ ਚਤਸ੍ਸੋਪਿ ਅਰੂਪਸਮਾਪਤ੍ਤਿਯੋ ਗਹਿਤਾ, ਤਾ ਪਨ ਚਤੂਹਿ ਰੂਪਸਮਾਪਤ੍ਤੀਹਿ ਵਿਨਾ ਨ ਸਮ੍ਪਜ੍ਜਨ੍ਤੀਤਿ ਆਹ – ‘‘ਆਰੁਪ੍ਪਾਤਿ ਏਤ੍ਤਾਵਤਾ ਅਟ੍ਠਪਿ ਸਮਾਪਤ੍ਤਿਯੋ ਵੁਤ੍ਤਾ ਹੋਨ੍ਤੀ’’ਤਿ. ਕਸਿਣੇਤਿ ਦਸਵਿਧੇ ਕਸਿਣੇ. ਏਕਂ ਪਰਿਕਮ੍ਮਕਮ੍ਮਟ੍ਠਾਨਨ੍ਤਿ ਯਂ ਕਿਞ੍ਚਿ ਏਕਭਾਵਨਾ ¶ ਪਰਿਕਮ੍ਮਦੀਪਨਂ ਖਨ੍ਧਕਮ੍ਮਟ੍ਠਾਨਂ. ਤੇਨਾਹ ‘‘ਪਗੁਣਂ ਕਤ੍ਵਾ’’ਤਿ. ਕਸਿਣਪਰਿਕਮ੍ਮਂ ਪਨ ਤਗ੍ਗਹਣੇਨੇਵ ਗਹਿਤਂ ਹੋਤਿ, ਲੋਕਿਯਾ ਉਤ੍ਤਰਿਮਨੁਸ੍ਸਧਮ੍ਮਾ ਹੇਟ੍ਠਾ ਗਹਿਤਾਤਿ ਆਹ ‘‘ਉਤ੍ਤਰਿਮਨੁਸ੍ਸਧਮ੍ਮੇਤਿ ਇਮਿਨਾ ਸਬ੍ਬੇਪਿ ਲੋਕੁਤ੍ਤਰਧਮ੍ਮੇ ਦਸ੍ਸੇਤੀ’’ਤਿ. ਨੇਯ੍ਯਪੁਗ੍ਗਲਸ੍ਸ ਵਸੇਨਾਤਿ ਜਾਨਿਤ੍ਵਾ ਵਿਤ੍ਥਾਰੇਤ੍ਵਾ ਞਾਤਬ੍ਬਪੁਗ੍ਗਲਸ੍ਸ ਵਸੇਨਾਤਿ.

ਗੋਲਿਯਾਨਿਸੁਤ੍ਤਵਣ੍ਣਨਾਯ ਲੀਨਤ੍ਥਪ੍ਪਕਾਸਨਾ ਸਮਤ੍ਤਾ.

੧੦. ਕੀਟਾਗਿਰਿਸੁਤ੍ਤਵਣ੍ਣਨਾ

੧੭੪. ਪਞ੍ਚ ¶ ਆਨਿਸਂਸੇਤਿ ਅਪ੍ਪਾਬਾਧਤਾਦਿਕੇ ਪਞ੍ਚ ਗੁਣੇ. ਤਤ੍ਥ ਅਕ੍ਖਿਰੋਗਕੁਚ੍ਛਿਰੋਗਾਦੀਨਂ ਅਭਾਵੋ ਅਪ੍ਪਾਬਾਧਤਾ. ਸਰੀਰੇ ਤੇਸਂ ਕੁਪ੍ਪਨਦੁਕ੍ਖਸ੍ਸ ਅਭਾਵੋ ਅਪ੍ਪਾਤਙ੍ਕਂ. ਸਰੀਰਸ੍ਸ ਉਟ੍ਠਾਨਸੁਖਤਾ ਲਹੁਟ੍ਠਾਨਂ. ਬਲਂ ਨਾਮ ਕਾਯਬਲਂ. ਫਾਸੁਵਿਹਾਰੋ ਇਰਿਯਾਪਥਸੁਖਤਾ. ਅਨੁਪਕ੍ਖਨ੍ਦਾਨੀਤਿ ਦੁਚ੍ਚਜਨਵਸੇਨ ਸਤ੍ਤਾਨਂ ਅਨੁਪਵਿਟ੍ਠਾਨਿ. ਸਞ੍ਜਾਨਿਸ੍ਸਥਾਤਿ ਏਤ੍ਥ ਇਤਿ-ਸਦ੍ਦੋ ਆਦਿਅਤ੍ਥੋ, ਤਸ੍ਮਾ ਇਤਿ ਏਵਂ ਆਨਿਸਂਸਨ੍ਤਿ ਅਤ੍ਥੋ.

੧੭੫. ਆਵਾਸੇ ਨਿਯੁਤ੍ਤਾਤਿ ਆਵਾਸਿਕਾ ਤਸ੍ਸ ਅਨਤਿਵਤ੍ਤਨਤੋ. ਤੇਨਾਹ ‘‘ਨਿਬਦ੍ਧਵਾਸਿਨੋ’’ਤਿ, ਨਿਯਤਵਾਸਿਨੋਤਿ ਅਤ੍ਥੋ. ਤਨ੍ਨਿਬਨ੍ਧਾਤਿ ¶ ਨਿਬਨ੍ਧਂ ਵੁਚ੍ਚਤਿ ਬ੍ਯਾਪਾਰੋ, ਤਤ੍ਥ ਬਨ੍ਧਾ ਪਸੁਤਾ ਉਸ੍ਸੁਕਾਤਿ ਤਨ੍ਨਿਬਨ੍ਧਾ. ਕਥਂ ਤੇ ਤਤ੍ਥ ਨਿਬਨ੍ਧਾਤਿ ਆਹ ‘‘ਅਕਤਂ ਸੇਨਾਸਨ’’ਨ੍ਤਿਆਦਿ. ਉਪ੍ਪਜ੍ਜਨਕੇਨ ਕਾਲੇਨ ਪਤ੍ਤਬ੍ਬਂ ਕਾਲਿਕਂ ਸੋ ਪਨ ਕਾਲੋ ਅਨਾਗਤੋ ਏਵ ਹੋਤੀਤਿ ਆਹ ‘‘ਅਨਾਗਤੇ ਕਾਲੇ ਪਤ੍ਤਬ੍ਬ’’ਨ੍ਤਿ.

੧੭੮. ਏਤ੍ਤਕਾ ਵੇਦਨਾ ਸੇਵਿਤਬ੍ਬਾਤਿ ਅਟ੍ਠਾਰਸਪਿ ਨੇਕ੍ਖਮ੍ਮਨਿਸ੍ਸਿਤਾ ਵੇਦਨਾ ਸੇਵਿਤਬ੍ਬਾ, ਗੇਹਸ੍ਸਿਤਾ ਨ ਸੇਵਿਤ੍ਬ੍ਬਾ.

੧੮੧. ਤਂ ਕਤਂ ਸੋਲ਼ਸਵਿਧਸ੍ਸਪਿ ਕਿਚ੍ਚਸ੍ਸ ਨਿਟ੍ਠਿਤਤ੍ਤਾ. ਅਨੁਲੋਮਿਕਾਨੀਤਿ ਉਤੁਸੁਖਭਾਵੇਨ ਅਨੁਰੂਪਾਨਿ. ਤੇਨਾਹ ‘‘ਕਮ੍ਮਟ੍ਠਾਨਸਪ੍ਪਾਯਾਨੀ’’ਤਿ. ਸਮਾਨਂ ਕੁਰੁਮਾਨਾਤਿ ਓਮਤ੍ਤਤਂ ਅਧਿਮਤ੍ਤਤਞ੍ਚ ਪਹਾਯ ਸਮਕਿਚ੍ਚਤਂ ਸਮ੍ਪਾਦੇਨ੍ਤਾ.

੧੮੨. ਤੇ ਦ੍ਵੇ ਹੋਨ੍ਤੀਤਿ ਤੇ ਆਦਿਤੋ ਵੁਤ੍ਤਾ ਦ੍ਵੇ.

ਉਭਤੋ (ਅ. ਨਿ. ਟੀ. ੩.੭.੧੪) ਉਭਯਥਾ ਉਭੋਹਿ ਭਾਗੇਹਿ ਵਿਮੁਤ੍ਤੋਤਿ ਉਭਤੋਭਾਗਵਿਮੁਤ੍ਤੋ ਏਕਦੇਸਸਰੂਪੇਕਸੇਸਨਯੇਨ. ਤਥਾ ਹਿ ਵੁਤ੍ਤਂ ਅਭਿਧਮ੍ਮਟ੍ਠਕਥਾਯਂ (ਪੁ. ਪ. ਅਟ੍ਠ. ੨੪) ‘‘ਦ੍ਵੀਹਿ ਭਾਗੇਹਿ ਦ੍ਵੇ ਵਾਰੇ ਵਿਮੁਤ੍ਤੋਤਿ ਉਭਤੋਭਾਗਵਿਮੁਤ੍ਤੋ’’ਤਿ. ਤਤ੍ਥ ਕੇਚਿ ਤਾਵ ਥੇਰਾ – ‘‘ਸਮਾਪਤ੍ਤਿਯਾ ਵਿਕ੍ਖਮ੍ਭਨਵਿਮੋਕ੍ਖੇਨ, ਮਗ੍ਗੇਨ ਸਮੁਚ੍ਛੇਦਵਿਮੋਕ੍ਖੇਨ ਵਿਮੁਤ੍ਤੋਤਿ ਉਭਤੋਭਾਗਵਿਮੁਤ੍ਤੋ’’ਤਿ ¶ ਵਦਨ੍ਤਿ. ਅਞ੍ਞੇ ਥੇਰਾ – ‘‘ਅਯਂ ਉਭਤੋਭਾਗਵਿਮੁਤ੍ਤੋ ਰੂਪਤੋ ਮੁਚ੍ਚਿਤ੍ਵਾ ਨਾਮਂ ਨਿਸ੍ਸਾਯ ਠਿਤੋ ਪੁਨ ਤਤੋ ਮੁਚ੍ਚਨਤੋ ਨਾਮਨਿਸ੍ਸਿਤਕੋ’’ਤਿ ਵਤ੍ਵਾ ਤਸ੍ਸ ਚ ਸਾਧਕਂ –

‘‘ਅਚ੍ਚਿ ਯਥਾ ਵਾਤਵੇਗੇਨ ਖਿਤ੍ਤਾ, (ਉਪਸਿਵਾਤਿ ਭਗਵਾ,)

ਅਤ੍ਥਂ ਪਲੇਤਿ ਨ ਉਪੇਤਿ ਸਙ੍ਖਂ;

ਏਵਂ ਮੁਨਿ ਨਾਮਕਾਯਾ ਵਿਮੁਤ੍ਤੋ,

ਅਤ੍ਥਂ ਪਲੇਤਿ ਨ ਉਪੇਤਿ ਸਙ੍ਖ’’ਨ੍ਤਿ. (ਸੁ. ਨਿ. ੧੦੮੦; ਚੂਲ਼ਨਿ. ਉਪਸੀਵਮਾਣਵਪੁਚ੍ਛਾ ੧੧; ਉਪਸੀਵਮਾਣਵਪੁਚ੍ਛਾਨਿਦ੍ਦੇਸ ੪੩) –

ਇਮਂ ਸੁਤ੍ਤਪਦਂ ਵਤ੍ਵਾ ‘‘ਨਾਮਕਾਯਤੋ ਚ ਰੂਪਕਾਯਤੋ ਚ ਸੁਵਿਮੁਤ੍ਤਤ੍ਤਾ ਉਭਤੋਭਾਗਵਿਮੁਤ੍ਤੋ’’ਤਿ ਵਦਨ੍ਤਿ. ਸੁਤ੍ਤੇ ਹਿ ਆਕਿਞ੍ਚਞ੍ਞਾਯਤਨਲਾਭਿਨੋ ਉਪਸਿਵਬ੍ਰਾਹ੍ਮਣਸ੍ਸ ਭਗਵਤਾ ਨਾਮਕਾਯਾ ਵਿਮੁਤ੍ਤੋਤਿ ਉਭਤੋਭਾਗਵਿਮੁਤ੍ਤੋਤਿ ਅਕ੍ਖਾਤੋਤਿ. ਅਪਰੇ ਪਨ ‘‘ਸਮਾਪਤ੍ਤਿਯਾ ਵਿਕ੍ਖਮ੍ਭਨਵਿਮੋਕ੍ਖੇਨ ¶ ਏਕਵਾਰਂ ਵਿਮੁਤ੍ਤੋ, ਮਗ੍ਗੇਨ ਸਮੁਚ੍ਛੇਦਵਿਮੋਕ੍ਖੇਨ ਏਕਵਾਰਂ ਵਿਮੁਤ੍ਤੋਤਿ ਏਵਂ ਉਭਤੋਭਾਗਵਿਮੁਤ੍ਤੋ’’ਤਿ ਵਦਨ੍ਤਿ. ਏਤ੍ਥ ਪਠਮਵਾਦੇ ਦ੍ਵੀਹਿ ਭਾਗੇਹਿ ਵਿਮੁਤ੍ਤੋਤਿ ਉਭਤੋਭਾਗਵਿਮੁਤ੍ਤੋ. ਦੁਤਿਯਵਾਦੇ ਉਭਤੋਭਾਗਤੋ ਵਿਮੁਤ੍ਤੋਤਿ ਉਭਤੋਭਾਗਵਿਮੁਤ੍ਤੋ. ਤਤਿਯਵਾਦੇ ਪਨ ਦ੍ਵੀਹਿ ਭਾਗੇਹਿ ਦ੍ਵੇ ਵਾਰੇ ਵਿਮੁਤ੍ਤੋਤਿ ਅਯਮੇਤੇਸਂ ਵਿਸੇਸੋ. ਕਿਲੇਸੇਹਿ ਵਿਮੁਤ੍ਤੋ ਕਿਲੇਸਾ ਵਾ ਵਿਕ੍ਖਮ੍ਭਨਸਮੁਚ੍ਛੇਦੇਹਿ ਕਾਯਦ੍ਵਯਤੋ ਵਿਮੁਤ੍ਤਾ ਅਸ੍ਸਾਤਿ ਅਯਮਤ੍ਥੋ ਦਟ੍ਠਬ੍ਬੋ. ਤੇਨਾਹ ‘‘ਦ੍ਵੀਹਿ ਭਾਗੇਹੀ’’ਤਿਆਦਿ.

ਸੋਤਿ ਉਭਤੋਭਾਗਵਿਮੁਤ੍ਤੋ. ਕਾਮਞ੍ਚੇਤ੍ਥ ਰੂਪਾਵਚਰਚਤੁਤ੍ਥਜ੍ਝਾਨਮ੍ਪਿ ਅਰੂਪਾਵਚਰਜ੍ਝਾਨਂ ਵਿਯ ਦੁਵਙ੍ਗਿਕਂ ਆਨੇਞ੍ਜਪ੍ਪਤ੍ਤਨ੍ਤਿ ਵੁਚ੍ਚਤਿ. ਤਂ ਪਨ ਪਦਟ੍ਠਾਨਂ ਕਤ੍ਵਾ ਅਰਹਤ੍ਤਂ ਪਤ੍ਤੋ ਉਭਤੋਭਾਗਵਿਮੁਤ੍ਤੋ ਨਾਮ ਨ ਹੋਤਿ ਰੂਪਕਾਯਤੋ ਅਵਿਮੁਤ੍ਤਤ੍ਤਾ. ਤਞ੍ਹਿ ਕਿਲੇਸਕਾਯਤੋਵ ਵਿਮੁਤ੍ਤਂ, ਨ ਰੂਪਕਾਯਤੋ, ਤਸ੍ਮਾ ਤਤੋ ਵੁਟ੍ਠਾਯ ਅਰਹਤ੍ਤਂ ਪਤ੍ਤੋ ਉਭਤੋਭਾਗਵਿਮੁਤ੍ਤੋ ਨ ਹੋਤੀਤਿ ਆਹ – ‘‘ਚਤੁਨ੍ਨਂ ਅਰੂਪ…ਪੇ… ਪਞ੍ਚਵਿਧੋ ਹੋਤੀ’’ਤਿ. ‘‘ਰੂਪੀ ਰੂਪਾਨਿ ਪਸ੍ਸਤੀ’’ਤਿਆਦਿਕੇ ਨਿਰੋਧਸਮਾਪਤ੍ਤਿਅਨ੍ਤੇ ਅਟ੍ਠ ਵਿਮੋਕ੍ਖੇ ਵਤ੍ਵਾ – ‘‘ਯਤੋ ਚ ਖੋ, ਆਨਨ੍ਦ, ਭਿਕ੍ਖੁ ਇਮੇ ਅਟ੍ਠ ਵਿਮੋਕ੍ਖੇ ਕਾਯੇਨ ਫੁਸਿਤ੍ਵਾ ਵਿਹਰਤਿ, ਪਞ੍ਞਾਯ ਚਸ੍ਸ ਦਿਸ੍ਵਾ ਆਸਵਾ ਪਰਿਕ੍ਖੀਣਾ ਹੋਨ੍ਤਿ, ਅਯਂ ਵੁਚ੍ਚਤਿ, ਆਨਨ੍ਦ, ਭਿਕ੍ਖੁ ਉਭਤੋਭਾਗਵਿਮੁਤ੍ਤੋ’’ਤਿ ਯਦਿਪਿ ਮਹਾਨਿਦਾਨੇ (ਦੀ. ਨਿ. ੨.੧੨੯-੧੩੦) ਵੁਤ੍ਤਂ, ਤਂ ਪਨ ਉਭਤੋਭਾਗਵਿਮੁਤ੍ਤਸੇਟ੍ਠਵਸੇਨ ਵੁਤ੍ਤਨ੍ਤਿ ਇਧ ਸਬ੍ਬਉਭਤੋਭਾਗਵਿਮੁਤ੍ਤਸਙ੍ਗਹਣਤ੍ਥਂ ‘‘ਪਞ੍ਚਵਿਧੋ ਹੋਤੀ’’ਤਿ ਵਤ੍ਵਾ ‘‘ਪਾਲ਼ਿ ਪਨੇਤ੍ਥ…ਪੇ… ਅਭਿਧਮ੍ਮੇ ਅਟ੍ਠਵਿਮੋਕ੍ਖਲਾਭਿਨੋ ਵਸੇਨ ਆਗਤਾ’’ਤਿ ਆਹ. ਇਧਾਪਿ ਹਿ ਕੀਟਾਗਿਰਿਸੁਤ੍ਤੇ ‘‘ਇਧ, ਭਿਕ੍ਖਵੇ, ਏਕਚ੍ਚੋ ਪੁਗ੍ਗਲੋ…ਪੇ… ਉਭਤੋਭਾਗਵਿਮੁਤ੍ਤੋ’’ਤਿ ¶ ਅਰੂਪਸਮਾਪਤ੍ਤਿਵਸੇਨ ਚਤ੍ਤਾਰੋ ਉਭਤੋਭਾਗਵਿਮੁਤ੍ਤਾ, ਸੇਟ੍ਠੋ ਚ ਵੁਤ੍ਤੋ ਵੁਤ੍ਤਲਕ੍ਖਣੂਪਪਤ੍ਤਿਤੋ. ਯਥਾਵੁਤ੍ਤੇਸੁ ਹਿ ਪਞ੍ਚਸੁ ਪੁਰਿਮਾ ਚਤ੍ਤਾਰੋ ਨਿਰੋਧਂ ਨ ਸਮਾਪਜ੍ਜਨ੍ਤੀਤਿ ਪਰਿਯਾਯੇਨ ਉਭਤੋਭਾਗਵਿਮੁਤ੍ਤਾ ਨਾਮ. ਅਟ੍ਠਸਮਾਪਤ੍ਤਿਲਾਭੀ ਅਨਾਗਾਮੀ ਤਂ ਸਮਾਪਜ੍ਜਿਤ੍ਵਾ ਤਤੋ ਵੁਟ੍ਠਾਯ ਵਿਪਸ੍ਸਨਂ ਵਡ੍ਢੇਤ੍ਵਾ ਅਰਹਤ੍ਤਂ ਪਤ੍ਤੋਤਿ ਨਿਪ੍ਪਰਿਯਾਯੇਨ ਉਭਤੋਭਾਗਵਿਮੁਤ੍ਤਸੇਟ੍ਠੋ ਨਾਮ.

ਕਤਮੋ ਚ ਪੁਗ੍ਗਲੋਤਿਆਦੀਸੁ ਕਤਮੋਤਿ ਪੁਚ੍ਛਾਵਚਨਂ, ਪੁਗ੍ਗਲੋਤਿ ਅਸਾਧਾਰਣਤੋ ਪੁਚ੍ਛਿਤਬ੍ਬਵਚਨਂ. ਇਧਾਤਿ ਇਮਸ੍ਮਿਂ ਸਾਸਨੇ. ਏਕਚ੍ਚੋਤਿ ਏਕੋ ¶ . ਅਟ੍ਠ ਵਿਮੋਕ੍ਖੇ ਕਾਯੇਨ ਫੁਸਿਤ੍ਵਾ ਵਿਹਰਤੀਤਿ ਅਟ੍ਠ ਸਮਾਪਤ੍ਤਿਯੋ ਸਹਜਾਤਨਾਮਕਾਯੇਨ ਪਟਿਲਭਿਤ੍ਵਾ ਵਿਹਰਤਿ. ਪਞ੍ਞਾਯ ਚਸ੍ਸ ਦਿਸ੍ਵਾ ਆਸਵਾ ਪਰਿਕ੍ਖੀਣਾ ਹੋਨ੍ਤੀਤਿ ਵਿਪਸ੍ਸਨਾਪਞ੍ਞਾਯ ਸਙ੍ਖਾਰਗਤਂ, ਮਗ੍ਗਪਞ੍ਞਾਯ ਚਤ੍ਤਾਰਿ ਸਚ੍ਚਾਨਿ ਪਸ੍ਸਿਤ੍ਵਾ ਚਤ੍ਤਾਰੋਪਿ ਆਸਵਾ ਪਰਿਕ੍ਖੀਣਾ ਹੋਨ੍ਤੀਤਿ ਏਵਮਤ੍ਥੋ ਦਟ੍ਠਬ੍ਬੋ.

ਪਞ੍ਞਾਵਿਮੁਤ੍ਤੋਤਿ ਵਿਸੇਸਤੋ ਪਞ੍ਞਾਯ ਏਵ ਵਿਮੁਤ੍ਤੋ, ਨ ਤਸ੍ਸਾ ਪਤਿਟ੍ਠਾਨਭੂਤੇਨ ਅਟ੍ਠਵਿਮੋਕ੍ਖਸਙ੍ਖਾਤੇਨ ਸਾਤਿਸਯੇਨ ਸਮਾਧਿਨਾਤਿ ਪਞ੍ਞਾਵਿਮੁਤ੍ਤੋ. ਯੋ ਅਰਿਯੋ ਅਨਧਿਗਤਅਟ੍ਠਵਿਮੋਕ੍ਖੇਨ ਸਬ੍ਬਸੋ ਆਸਵੇਹਿ ਵਿਮੁਤ੍ਤੋ, ਤਸ੍ਸੇਤਂ ਅਧਿਵਚਨਂ. ਅਧਿਗਤੇਪਿ ਹਿ ਰੂਪਜ੍ਝਾਨਵਿਮੋਕ੍ਖੇ ਨ ਸੋ ਸਾਤਿਸਯਸਮਾਧਿਨਿਸ੍ਸਿਤੋਤਿ ਨ ਤਸ੍ਸ ਵਸੇਨ ਉਭਤੋਭਾਗਵਿਮੁਤ੍ਤੋ ਹੋਤੀਤਿ ਵੁਤ੍ਤੋਵਾਯਮਤ੍ਥੋ. ਅਰੂਪਜ੍ਝਾਨੇਸੁ ਪਨ ਏਕਸ੍ਮਿਮ੍ਪਿ ਸਤਿ ਉਭਤੋਭਾਗਵਿਮੁਤ੍ਤੋਯੇਵ ਨਾਮ ਹੋਤਿ. ਤੇਨ ਹਿ ਅਟ੍ਠਵਿਮੋਕ੍ਖੇਕਦੇਸੇਨ ਤਂਨਾਮਦਾਨਸਮਤ੍ਥੇਨ ਅਟ੍ਠਵਿਮੋਕ੍ਖਲਾਭੀਤ੍ਵੇਵ ਵੁਚ੍ਚਤਿ. ਸਮੁਦਾਯੇ ਹਿ ਪਵਤ੍ਤੋ ਵੋਹਾਰੋ ਅਵਯਵੇਪਿ ਦਿਸ੍ਸਤਿ ਯਥਾ ‘‘ਸਤ੍ਤਿਸਯੋ’’ਤਿ. ਪਾਲ਼ੀਤਿ ਅਭਿਧਮ੍ਮਪਾਲ਼ਿ. ਏਤ੍ਥਾਤਿ ਏਤਿਸ੍ਸਂ ਪਞ੍ਞਾਵਿਮੁਤ੍ਤਿਕਥਾਯਂ. ਅਟ੍ਠਵਿਮੋਕ੍ਖਪਟਿਕ੍ਖੇਪਵਸੇਨੇਵਾਤਿ ਅਵਧਾਰਣੇਨ ਇਧਾਪਿ ਪਟਿਕ੍ਖੇਪਵਸੇਨੇਵ ਆਗਤਭਾਵਂ ਦਸ੍ਸੇਤਿ. ਤੇਨਾਹ ‘‘ਕਾਯੇਨ ਫੁਸਿਤ੍ਵਾ ਵਿਹਰਤੀ’’ਤਿ.

ਫੁਟ੍ਠਨ੍ਤਂ ਸਚ੍ਛਿਕਰੋਤੀਤਿ ਫੁਟ੍ਠਾਨਂ ਅਨ੍ਤੋ ਫੁਟ੍ਠਨ੍ਤੋ, ਫੁਟ੍ਠਾਨਂ ਅਰੂਪਜ੍ਝਾਨਾਨਂ ਅਨਨ੍ਤਰੋ ਕਾਲੋਤਿ ਅਧਿਪ੍ਪਾਯੋ. ਅਚ੍ਚਨ੍ਤਸਂਯੋਗੇ ਚੇਤਂ ਉਪਯੋਗਵਚਨਂ, ਫੁਟ੍ਠਾਨਨ੍ਤਰਕਾਲਮੇਵ ਸਚ੍ਛਿਕਰੋਤਿ ਸਚ੍ਛਿਕਾਤਬ੍ਬੋਪਾਯੇਨਾਤਿ ਵੁਤ੍ਤਂ ਹੋਤਿ. ਭਾਵਨਪੁਂਸਕਂ ਵਾ ਏਤਂ ‘‘ਏਕਮਨ੍ਤਂ ਨਿਸੀਦੀ’’ਤਿਆਦੀਸੁ (ਪਾਰਾ. ੨) ਵਿਯ. ਯੋ ਹਿ ਅਰੂਪਜ੍ਝਾਨੇਨ ਰੂਪਕਾਯਤੋ ਨਾਮਕਾਯੇਕਦੇਸਤੋ ਚ ਵਿਕ੍ਖਮ੍ਭਨਵਿਮੋਕ੍ਖੇਨ ਵਿਮੁਤ੍ਤੋ, ਤੇਨ ਨਿਰੋਧਸਙ੍ਖਾਤੋ ਵਿਮੋਕ੍ਖੋ ਆਲੋਚਿਤੋ ਪਕਾਸਿਤੋ ਵਿਯ ਹੋਤਿ, ਨ ਪਨ ਕਾਯੇਨ ਸਚ੍ਛਿਕਤੋ, ਨਿਰੋਧਂ ਪਨ ਆਰਮ੍ਮਣਂ ਕਤ੍ਵਾ ਏਕਚ੍ਚੇਸੁ ਆਸਵੇਸੁ ਖੇਪਿਤੇਸੁ ਤੇਨ ਸੋ ਸਚ੍ਛਿਕਤੋ ਹੋਤਿ, ਤਸ੍ਮਾ ਸੋ ਸਚ੍ਛਿਕਾਤਬ੍ਬਂ ਨਿਰੋਧਂ ਯਥਾਆਲੋਚਿਤਂ ਨਾਮਕਾਯੇਨ ਸਚ੍ਛਿਕਰੋਤੀਤਿ ‘‘ਕਾਯਸਕ੍ਖੀ’’ਤਿ ਵੁਚ੍ਚਤਿ, ਨ ਤੁ ‘‘ਵਿਮੁਤ੍ਤੋ’’ਤਿ ਏਕਚ੍ਚਾਨਂ ਆਸਵਾਨਂ ¶ ਅਪਰਿਕ੍ਖੀਣਤ੍ਤਾ. ਤੇਨਾਹ ¶ – ‘‘ਝਾਨਫਸ੍ਸਂ ਪਠਮਂ ਫੁਸਤਿ, ਪਚ੍ਛਾ ਨਿਰੋਧਂ ਨਿਬ੍ਬਾਨਂ ਸਚ੍ਛਿਕਰੋਤੀ’’ਤਿ. ਅਯਂ ਚਤੁਨ੍ਨਂ ਅਰੂਪਸਮਾਪਤ੍ਤੀਨਂ ਏਕੇਕਤੋ ਵੁਟ੍ਠਾਯ ਸਙ੍ਖਾਰੇ ਸਮ੍ਮਸਿਤ੍ਵਾ ਕਾਯਸਕ੍ਖਿਭਾਵਂ ਪਤ੍ਤਾਨਂ ਚਤੁਨ੍ਨਂ, ਨਿਰੋਧਾ ਵੁਟ੍ਠਾਯ ਅਗ੍ਗਮਗ੍ਗਪ੍ਪਤ੍ਤਅਨਾਗਾਮਿਨੋ ਚ ਵਸੇਨ ਉਭਤੋਭਾਗਵਿਮੁਤ੍ਤੋ ਵਿਯ ਪਞ੍ਚਵਿਧੋ ਨਾਮ ਹੋਤਿ. ਤੇਨ ਵੁਤ੍ਤਂ ਅਭਿਧਮ੍ਮਟੀਕਾਯਂ ‘‘ਕਾਯਸਕ੍ਖਿਮ੍ਹਿਪਿ ਏਸੇਵ ਨਯੋ’’ਤਿ.

ਦਿਟ੍ਠਨ੍ਤਂ ਪਤ੍ਤੋਤਿ ਦਸ੍ਸਨਸਙ੍ਖਾਤਸ੍ਸ ਸੋਤਾਪਤ੍ਤਿਮਗ੍ਗਞਾਣਸ੍ਸ ਅਨਨ੍ਤਰਂ ਪਤ੍ਤੋਤਿ ਵੁਤ੍ਤਂ ਹੋਤਿ. ‘‘ਦਿਟ੍ਠਤ੍ਤਾ ਪਤ੍ਤੋ’’ਤਿਪਿ ਪਾਠੋ. ਏਤੇਨ ਚਤੁਸਚ੍ਚਦਸ੍ਸਨਸਙ੍ਖਾਤਾਯ ਦਿਟ੍ਠਿਯਾ ਨਿਰੋਧਸ੍ਸ ਪਤ੍ਤਤਂ ਦੀਪੇਤਿ. ਤੇਨਾਹ ‘‘ਦੁਕ੍ਖਾ ਸਙ੍ਖਾਰਾ, ਸੁਖੋ ਨਿਰੋਧੋਤਿ ਞਾਤਂ ਹੋਤੀ’’ਤਿ. ਤਤ੍ਥ ਪਞ੍ਞਾਯਾਤਿ ਮਗ੍ਗਪਞ੍ਞਾਯ. ਪਠਮਫਲਟ੍ਠਤੋ ਯਾਵ ਅਗ੍ਗਮਗ੍ਗਟ੍ਠਾ, ਤਾਵ ਦਿਟ੍ਠਿਪ੍ਪਤ੍ਤੋ. ਤੇਨਾਹ ‘‘ਸੋਪਿ ਕਾਯਸਕ੍ਖਿ ਵਿਯ ਛਬ੍ਬਿਧੋ ਹੋਤੀ’’ਤਿ. ਯਥਾ ਪਨ ਪਞ੍ਞਾਵਿਮੁਤ੍ਤੋ ਪਞ੍ਚਵਿਧੋ ਵੁਤ੍ਤੋ, ਏਵਂ ਅਯਮ੍ਪਿ ਸੁਕ੍ਖਵਿਪਸ੍ਸਕੋ, ਚਤੂਹਿ ਰੂਪਜ੍ਝਾਨੇਹਿ ਵੁਟ੍ਠਾਯ ਦਿਟ੍ਠਿਪ੍ਪਤ੍ਤਭਾਵਪ੍ਪਤ੍ਤਾ ਚਤ੍ਤਾਰੋ ਚਾਤਿ ਪਞ੍ਚਵਿਧੋ ਹੋਤੀਤਿ ਵੇਦਿਤਬ੍ਬੋ. ਸਦ੍ਧਾਵਿਮੁਤ੍ਤੇਪਿ ਏਸੇਵ ਨਯੋ. ਇਦਂ ਦੁਕ੍ਖਨ੍ਤਿ ਏਤ੍ਤਕਂ ਦੁਕ੍ਖਂ, ਨ ਇਤੋ ਉਦ੍ਧਂ ਦੁਕ੍ਖਨ੍ਤਿ. ਯਥਾਭੂਤਂ ਪਜਾਨਾਤੀਤਿ ਠਪੇਤ੍ਵਾ ਤਣ੍ਹਂ ਉਪਾਦਾਨਕ੍ਖਨ੍ਧਪਞ੍ਚਕਂ ਦੁਕ੍ਖਸਚ੍ਚਨ੍ਤਿ ਯਾਥਾਵਤੋ ਪਜਾਨਾਤਿ. ਯਸ੍ਮਾ ਪਨ ਤਣ੍ਹਾ ਦੁਕ੍ਖਂ ਜਨੇਤਿ ਨਿਬ੍ਬਤ੍ਤੇਤਿ, ਤਤੋ ਤਂ ਦੁਕ੍ਖਂ ਸਮੁਦੇਤਿ, ਤਸ੍ਮਾ ਨਂ ‘‘ਅਯਂ ਦੁਕ੍ਖਸਮੁਦਯੋ’’ਤਿ ਯਥਾਭੂਤਂ ਪਜਾਨਾਤਿ ਯਸ੍ਮਾ ਪਨ ਇਦਂ ਦੁਕ੍ਖਂ ਸਮੁਦਯੋ ਚ ਨਿਬ੍ਬਾਨਂ ਪਤ੍ਵਾ ਨਿਰੁਜ੍ਝਤਿ ਅਪ੍ਪਵਤ੍ਤਿਂ ਗਚ੍ਛਤਿ, ਤਸ੍ਮਾ ‘‘ਅਯਂ ਦੁਕ੍ਖਨਿਰੋਧੋ’’ਤਿ ਯਥਾਭੂਤਂ ਪਜਾਨਾਤਿ. ਅਰਿਯੋ ਪਨ ਅਟ੍ਠਙ੍ਗਿਕੋ ਮਗ੍ਗੋ ਤਂ ਦੁਕ੍ਖਨਿਰੋਧਂ ਗਚ੍ਛਤਿ, ਤੇਨ ‘‘ਅਯਂ ਦੁਕ੍ਖਨਿਰੋਧਗਾਮਿਨਿਪਟਿਪਦਾ’’ਤਿ ਯਥਾਭੂਤਂ ਪਜਾਨਾਤਿ. ਏਤ੍ਤਾਵਤਾ ਨਾਨਕ੍ਖਣੇ ਸਚ੍ਚਵਵਤ੍ਥਾਨਂ ਦਸ੍ਸਿਤਂ. ਇਦਾਨਿ ਤਂ ਏਕਕ੍ਖਣੇ ਦਸ੍ਸੇਤੁਂ ‘‘ਤਥਾਗਤਪ੍ਪਵੇਦਿਤਾ’’ਤਿਆਦਿ ਵੁਤ੍ਤਂ, ਤਸ੍ਸਤ੍ਥੋ ਆਗਮਿਸ੍ਸਤਿ.

ਸਦ੍ਧਾਯ ਵਿਮੁਤ੍ਤੋਤਿ ਏਤੇਨ ਸਬ੍ਬਥਾ ਅਵਿਮੁਤ੍ਤਸ੍ਸਪਿ ਸਦ੍ਧਾਮਤ੍ਤੇਨ ਵਿਮੁਤ੍ਤਭਾਵੋ ਦੀਪਿਤੋ ਹੋਤਿ. ਸਦ੍ਧਾਵਿਮੁਤ੍ਤੋਤਿ ਵਾ ਸਦ੍ਧਾਯ ਅਧਿਮੁਤ੍ਤੋਤਿ ਅਤ੍ਥੋ. ਵੁਤ੍ਤਨਯੇਨੇਵਾਤਿ ‘‘ਸੋਤਾਪਤ੍ਤਿਫਲ’’ਨ੍ਤਿਆਦਿਨਾ ਵੁਤ੍ਤਨਯੇਨ. ਸਦ੍ਦਹਨ੍ਤਸ੍ਸਾਤਿ ‘‘ਏਕਂਸਤੋ ਅਯਂ ਪਟਿਪਦਾ ਕਿਲੇਸਕ੍ਖਯਂ ਆਵਹਤਿ ਸਮ੍ਮਾਸਮ੍ਬੁਦ੍ਧੇਨ ਭਾਸਿਤਤ੍ਤਾ’’ਤਿ ਏਵਂ ਸਦ੍ਦਹਨ੍ਤਸ੍ਸ. ਯਸ੍ਮਾ ਪਨਸ੍ਸ ਅਨਿਚ੍ਚਾਨੁਪਸ੍ਸਨਾਦੀਹਿ ¶ ਨਿਚ੍ਚਸਞ੍ਞਾਪਹਾਨਵਸੇਨ ਭਾਵਨਾਯ ਪੁਬ੍ਬੇਨਾਪਰਂ ਵਿਸੇਸਂ ਪਸ੍ਸਤੋ ਤਤ੍ਥ ਤਤ੍ਥ ਪਚ੍ਚਕ੍ਖਤਾਪਿ ਅਤ੍ਥਿ, ਤਸ੍ਮਾ ਵੁਤ੍ਤਂ ‘‘ਸਦ੍ਦਹਨ੍ਤਸ੍ਸ ਵਿਯਾ’’ਤਿ. ਸੇਸਪਦਦ੍ਵਯਂ ਤਸ੍ਸੇਵ ਵੇਵਚਨਂ. ਏਤ੍ਥ ਚ ਪੁਬ੍ਬਭਾਗਮਗ੍ਗਭਾਵਨਾਤਿ ਵਚਨੇਨ ਆਗਮਨੀਯਪਟਿਪਦਾਨਾਨਤ੍ਤੇਨ ਸਦ੍ਧਾਵਿਮੁਤ੍ਤਦਿਟ੍ਠਿਪ੍ਪਤ੍ਤਾਨਂ ਪਞ੍ਞਾਨਾਨਤ੍ਤਂ ਹੋਤੀਤਿ ਦਸ੍ਸਿਤਂ. ਅਭਿਧਮ੍ਮਟ੍ਠਕਥਾਯਮ੍ਪਿ (ਪੁ. ਪ. ਅਟ੍ਠ. ੨੮) ‘‘ਨੇਸਂ ਕਿਲੇਸਪ੍ਪਹਾਨੇ ¶ ਨਾਨਤ੍ਤਂ ਨਤ੍ਥਿ, ਪਞ੍ਞਾਯ ਨਾਨਤ੍ਤਂ ਅਤ੍ਥਿਯੇਵਾ’’ਤਿ ਵਤ੍ਵਾ – ‘‘ਆਗਮਨੀਯਨਾਨਤ੍ਤੇਨੇਵ ਸਦ੍ਧਾਵਿਮੁਤ੍ਤੋ ਦਿਟ੍ਠਿਪ੍ਪਤ੍ਤਂ ਨ ਪਾਪੁਣਾਤੀਤਿ ਸਨ੍ਨਿਟ੍ਠਾਨਂ ਕਤ’’ਨ੍ਤਿ ਵੁਤ੍ਤਂ.

ਪਞ੍ਞਾਸਙ੍ਖਾਤਂ ਧਮ੍ਮਂ ਅਧਿਮਤ੍ਤਤਾਯ ਪੁਬ੍ਬਙ੍ਗਮਂ ਹੁਤ੍ਵਾ ਪਵਤ੍ਤਂ ਅਨੁਸ੍ਸਰਤੀਤਿ ਧਮ੍ਮਾਨੁਸਾਰੀ. ਤੇਨਾਹ ‘‘ਧਮ੍ਮੋ’’ਤਿਆਦਿ. ਸਦ੍ਧਂ ਅਨੁਸ੍ਸਰਤਿ ਸਦ੍ਧਾਪੁਬ੍ਬਙ੍ਗਮਂ ਮਗ੍ਗਂ ਭਾਵੇਤੀਤਿ ਇਮਮਤ੍ਥਂ ‘‘ਏਸੇਵ ਨਯੋ’’ਤਿ ਅਤਿਦਿਸਤਿ. ਪਞ੍ਞਂ ਵਾਹੇਤੀਤਿ ਪਞ੍ਞਾਵਾਹੀ, ਪਞ੍ਞਂ ਸਾਤਿਸਯਂ ਪਵਤ੍ਤੇਤੀਤਿ ਅਤ੍ਥੋ. ਤੇਨਾਹ ‘‘ਪਞ੍ਞਾਪੁਬ੍ਬਙ੍ਗਮਂ ਅਰਿਯਮਗ੍ਗਂ ਭਾਵੇਤੀ’’ਤਿ. ਸਦ੍ਧਾਵਾਹਿਨ੍ਤਿ ਏਤ੍ਥ ਵੁਤ੍ਤਨਯੇਨ ਅਤ੍ਥੋ ਵੇਦਿਤਬ੍ਬੋ. ਉਭਤੋਭਾਗਵਿਮੁਤ੍ਤਾਦਿਕਥਾਤਿ ਉਭਤੋਭਾਗਵਿਮੁਤ੍ਤਾਦੀਸੁ ਆਗਮਨਤੋ ਪਟ੍ਠਾਯ ਵਤ੍ਤਬ੍ਬਕਥਾ. ਏਤੇਸਨ੍ਤਿ ਯਥਾਵੁਤ੍ਤਾਨਂ ਉਭਤੋਭਾਗਵਿਮੁਤ੍ਤਾਦੀਨਂ. ਇਧਾਤਿ ਇਮਸ੍ਮਿਂ ਕੀਟਾਗਿਰਿਸੁਤ੍ਤੇ. ਨਨੁ ਚ ਅਟ੍ਠਸਮਾਪਤ੍ਤਿਲਾਭਿਵਸੇਨ ਉਭਤੋਭਾਗਵਿਮੁਤ੍ਤੋ ਕਾਯਸਕ੍ਖੀਆਦਯੋ ਚ ਅਭਿਧਮ੍ਮੇ ਆਗਤਾ, ਕਥਮਿਧ ਅਰੂਪਜ੍ਝਾਨਲਾਭੀਵਸੇਨੇਵ ਉਦ੍ਧਟਾਤਿ ਚੋਦਨਂ ਸਨ੍ਧਾਯਾਹ ‘‘ਯਸ੍ਮਾ’’ਤਿਆਦਿ.

ਫੁਸਿਤ੍ਵਾ ਪਤ੍ਵਾ. ਪਞ੍ਞਾਯ ਚਸ੍ਸ ਦਿਸ੍ਵਾ ਆਸਵਾ ਪਰਿਕ੍ਖੀਣਾ ਹੋਨ੍ਤੀਤਿ ਨ ਆਸਵਾ ਪਞ੍ਞਾਯ ਪਸ੍ਸੀਯਨ੍ਤਿ, ਦਸ੍ਸਨਕਾਰਣਾ ਪਞ੍ਞਾਯ ਪਰਿਕ੍ਖੀਣਾ ‘‘ਦਿਸ੍ਵਾ ਪਞ੍ਞਾਯ ਪਰਿਕ੍ਖੀਣਾ’’ਤਿ ਵੁਤ੍ਤਾ. ਦਸ੍ਸਨਾਯਤ੍ਤਪਰਿਕ੍ਖਯਤ੍ਤਾ ਏਵ ਹਿ ਦਸ੍ਸਨਂ ਆਸਵਾਨਂ ਖਯਸ੍ਸ ਪੁਰਿਮਕਿਰਿਯਾ ਹੋਤੀਤਿ. ਤਥਾਗਤੇਨ ਪਵੇਦਿਤਾਤਿ ਬੋਧਿਮਣ੍ਡੇ ਨਿਸੀਦਿਤ੍ਵਾ ਤਥਾਗਤੇਨ ਪਟਿਵਿਦ੍ਧਾ ਵਿਦਿਤਾ ਪਚ੍ਛਾ ਪਰੇਸਂ ਪਾਕਟੀਕਤਾ. ‘‘ਚਤੁਸਚ੍ਚਧਮ੍ਮਾ’’ਤਿ ਵਤ੍ਵਾ ਤਦਨ੍ਤੋਗਧਤ੍ਤਾ ਸੀਲਾਦੀਨਂ ‘‘ਇਮਸ੍ਮਿਂ ਠਾਨੇ ਸੀਲਂ ਕਥਿਤ’’ਨ੍ਤਿਆਦਿ ਵੁਤ੍ਤਂ. ਅਤ੍ਥੇਨਾਤਿ ਅਵਿਪ੍ਪਟਿਸਾਰਾਦਿਪਯੋਜਨੇਨ ਤਸ੍ਮਿਂ ਤਸ੍ਮਿਂ ਪੀਤਿਆਦਿਕੇਨ ਅਤ੍ਥੇਨ. ਕਾਰਣੇਨਾਤਿ ਸਪ੍ਪੁਰਿਸੂਪਨਿਸ੍ਸਯਾਦਿਨਾ ਕਾਰਣੇਨ ਤਸ੍ਮਿਂ ਤਸ੍ਮਿਂ ਸਮਾਧਿਆਦਿਪਦਟ੍ਠਾਨਤਾਯ ਸੀਲਾਦਿ ¶ ਕਾਰਣੇ. ਚਿਣ੍ਣਚਰਿਤਤ੍ਤਾਤਿ ਸਦ੍ਧਾਚਿਣ੍ਣਭਾਵੇਨ ਸਮ੍ਬੋਧਾਵਹਭਾਵੇ. ਤਤ੍ਥ ਤਤ੍ਥ ਵਿਚਰਿਤਾ ਵਿਸੇਸੇਨ ਚਰਿਤਾ, ਤੇਸੁ ਤੇਨ ਪਞ੍ਞਾ ਸੁਟ੍ਠੁ ਚਰਾਪਿਤਾਤਿ ਅਤ੍ਥੋ. ਪਤਿਟ੍ਠਿਤਾ ਹੋਤਿ ਮਗ੍ਗੇਨ ਆਗਤਤ੍ਤਾ. ਮਤ੍ਤਾਯ ਪਰਿਤ੍ਤਪ੍ਪਮਾਣੇਨ. ਓਲੋਕਨਂ ਖਮਨ੍ਤਿ, ਪਞ੍ਞਾਯ ਗਹੇਤਬ੍ਬਤਂ ਉਪੇਨ੍ਤਿ.

ਤਯੋਤਿ ਕਾਯਸਕ੍ਖਿਦਿਟ੍ਠਿਪ੍ਪਤ੍ਤਸਦ੍ਧਾਵਿਮੁਤ੍ਤਾ. ਯਥਾਠਿਤੋਵ ਪਾਲ਼ਿਅਤ੍ਥੋ, ਨ ਤਤ੍ਥ ਕਿਞ੍ਚਿ ਨਿਦ੍ਧਾਰੇਤ੍ਵਾ ਵਤ੍ਤਬ੍ਬਂ ਅਤ੍ਥੀਤਿ ਸੁਤ੍ਤਨ੍ਤਪਰਿਯਾਯੇਨ ਅਵੁਤ੍ਤਂ ਵਦਤਿ. ਤਸ੍ਸ ਮਗ੍ਗਸ੍ਸਾਤਿ ਸੋਤਾਪਤ੍ਤਿਮਗ੍ਗਸ੍ਸ ਯਂ ਕਾਤਬ੍ਬਂ, ਤਸ੍ਸ ਅਧਿਗਤਤ੍ਤਾ. ਉਪਰਿ ਪਨ ਤਿਣ੍ਣਂ ਮਗ੍ਗਾਨਂ ਅਤ੍ਥਾਯ ਸੇਵਮਾਨਾ ਅਨੁਲੋਮਸੇਨਾਸਨਂ, ਭਜਮਾਨਾ ਕਲ੍ਯਾਣਮਿਤ੍ਤੇ, ਸਮਨ੍ਨਾਨਯਮਾਨਾ ਇਨ੍ਦ੍ਰਿਯਾਨਿ ਅਨੁਪੁਬ੍ਬੇਨ ਭਾਵਨਾਮਗ੍ਗਪ੍ਪਟਿਪਾਟਿਯਾ ਅਰਹਤ੍ਤਂ ਪਾਪੁਣਿਸ੍ਸਨ੍ਤਿ ਮਗ੍ਗਸ੍ਸ ਅਨੇਕਚਿਤ੍ਤਕ੍ਖਣਿਕਤਾਯਾਤਿ ਅਯਮੇਤ੍ਥ ਸੁਤ੍ਤਪਦੇਸੇ ਪਾਲ਼ਿਯਾ ਅਤ੍ਥੋ.

ਇਮਮੇਵ ¶ ਪਾਲ਼ਿਂ ਗਹੇਤ੍ਵਾਤਿ ‘‘ਕਤਮੋ ਚ ਪੁਗ੍ਗਲੋ ਸਦ੍ਧਾਨੁਸਾਰੀ’’ਤਿ ਮਗ੍ਗਟ੍ਠੇ ਪੁਗ੍ਗਲੇ ਵਤ੍ਵਾ ‘‘ਇਮਸ੍ਸ ਖੋ ਅਹਂ, ਭਿਕ੍ਖਵੇ’’ਤਿਆਦਿਨਾ ਤੇਸਂ ਵਸੇਨ ਅਨੁਲੋਮਸੇਨਾਸਨਸੇਵਨਾਦੀਨਂ ਵੁਤ੍ਤਤ੍ਤਾ ਇਮਮੇਵ ਯਥਾਵੁਤ੍ਤਂ ਪਾਲ਼ਿਪਦੇਸਂ ਗਹੇਤ੍ਵਾ ‘‘ਲੋਕੁਤ੍ਤਰਧਮ੍ਮੋ ਬਹੁਚਿਤ੍ਤਕ੍ਖਣਿਕੋ’’ਤਿ ਵਦਤਿ. ਸੋ ਵਤ੍ਤਬ੍ਬੋਤਿ ਸੋ ਵਿਤਣ੍ਡਵਾਦੀ ਏਵਂ ਵਤ੍ਤਬ੍ਬੋ. ਯਦਿ ਮਗ੍ਗਟ੍ਠਪੁਗ੍ਗਲੇ ਵਤ੍ਵਾ ਅਨੁਲੋਮਿਕਸੇਨਾਸਨਸੇਵਨਾਦਿ ਪਾਲ਼ਿਯਂ ਵੁਤ੍ਤਨ੍ਤਿ ਮਗ੍ਗਸਮਙ੍ਗਿਨੋ ਏਵ ਹੁਤ੍ਵਾ ਤੇ ਤਥਾ ਪਟਿਪਜ੍ਜਨ੍ਤਿ, ਏਵਂ ਸਨ੍ਤੇ ਸੇਨਾਸਨਪਟਿਸਂਯੁਤ੍ਤਰੂਪਾਦਿਵਿਪਸ੍ਸਨਗ੍ਗਹਣਸ੍ਮਿਂ ਤਵ ਮਤੇਨ ਮਗ੍ਗਸਮਙ੍ਗਿਨੋ ਏਵ ਆਪਜ੍ਜੇਯ੍ਯੁਂ, ਨ ਚੇਤਂ ਏਵਂ ਹੋਤਿ, ਤਸ੍ਮਾ ਸੁਤ੍ਤਂ ਮੇ ਲਦ੍ਧਨ੍ਤਿ ਯਂ ਕਿਞ੍ਚਿ ਮਾ ਕਥੇਹੀਤਿ ਵਾਰੇਤਬ੍ਬੋ. ਤੇਨਾਹ ‘‘ਯਦਿ ਅਞ੍ਞੇਨ ਚਿਤ੍ਤੇਨਾ’’ਤਿਆਦਿ. ਤਤ੍ਥ ਏਵਂ ਸਨ੍ਤੇਤਿ ਨਾਨਾਚਿਤ੍ਤੇਨੇਵ ਸੇਨਾਸਨਪਟਿਸੇਵਨਾਦਿਕੇ ਸਤਿ. ਤਤ੍ਥ ਪਾਲ਼ਿਯਂ ਯਦਿ ਲੋਕੁਤ੍ਤਰਧਮ੍ਮਸਮਙ੍ਗਿਨੋ ਏਵ ਪਞ੍ਚਵਿਞ੍ਞਾਣਸਮਙ੍ਗਿਕਾਲੇਪਿ ਲੋਕੁਤ੍ਤਰਸਮਙ੍ਗਿਤਂ ਸਚੇ ਸਮ੍ਪਟਿਚ੍ਛਸਿ, ਸਤ੍ਥਾਰਾ ਸਦ੍ਧਿਂ ਪਟਿਵਿਰੁਜ੍ਝਸਿ ਸੁਤ੍ਤਵਿਰੋਧਦੀਪਨਤੋ. ਤੇਨਾਹ ‘‘ਸਤ੍ਥਾਰਾ ਹੀ’’ਤਿਆਦਿ. ਧਮ੍ਮਵਿਚਾਰਣਾ ਨਾਮ ਤੁਯ੍ਹਂ ਅਵਿਸਯੋ, ਤਸ੍ਮਾ ਯਾਗੁਂ ਪਿਵਾਹੀਤਿ ਉਯ੍ਯੋਜੇਤਬ੍ਬੋ.

੧੮੩. ਆਦਿਕੇਨੇਵਾਤਿ ਪਠਮੇਨੇਵ. ਅਨੁਪੁਬ੍ਬਸਿਕ੍ਖਾਤਿ ਅਨੁਪੁਬ੍ਬੇਨੇਵ ਪਵਤ੍ਤਸਿਕ੍ਖਾਯ. ਤੇਨਾਹ ‘‘ਕਰਣਤ੍ਥੇ ਪਚ੍ਚਤ੍ਤਵਚਨ’’ਨ੍ਤਿ. ਸਦ੍ਧਾ ਜਾਤਾ ਏਤਸ੍ਸਾਤਿ ਸਦ੍ਧਾਜਾਤੋ, ਅਗ੍ਯਾਹਿਤਾਤਿਪਕ੍ਖੇਪੇਨ ਜਾਤ-ਸਦ੍ਦਸ੍ਸ ਪਚ੍ਛਾਵਚਨਂ ¶ . ਏਵਮੇਤਨ੍ਤਿ ਅਧਿਮੁਚ੍ਚਨਂ ਓਕਪ੍ਪਨਿਯਸਦ੍ਧਾ. ਸਨ੍ਤਿਕੇ ਨਿਸੀਦਤਿ ਉਪਟ੍ਠਾਨਵਸੇਨ. ਸਾਧੁਕਂ ਕਤ੍ਵਾ ਧਾਰੇਤੀਤਿ ਯਥਾਸੁਤਂ ਧਮ੍ਮਂ ਵਾਚੁਗ੍ਗਤਕਰਣਵਸੇਨ ਤਂ ਪਗੁਣਂ ਕਤ੍ਵਾ ਸਾਰਵਸੇਨ ਧਾਰੇਤਿ. ਛਨ੍ਦੋ ਜਾਯਤੀਤਿ ਧਮ੍ਮੇਸੁ ਨਿਜ੍ਝਾਨਕ੍ਖਮੇਸੁ ਇਮੇ ਧਮ੍ਮੇ ਭਾਵਨਾਪਞ੍ਞਾਯ ਪਚ੍ਚਕ੍ਖਤੋ ਉਸ੍ਸਾਮੀਤਿ ਕਤ੍ਤੁਕਮ੍ਯਤਾਕੁਸਲਚ੍ਛਨ੍ਦੋ ਜਾਯਤਿ. ਉਸ੍ਸਹਤੀਤਿ ਛਨ੍ਦੋ ਉਪ੍ਪਾਦਮਤ੍ਤੇ ਅਟ੍ਠਤ੍ਵਾ ਤਤੋ ਭਾਵਨਾਰਮ੍ਭਵਸੇਨ ਉਸ੍ਸਹਤਿ. ਤੁਲਯਤਿਤਿ ਸਮ੍ਮਸਨਵਸੇਨ ਸਙ੍ਖਾਰੇ. ਤੀਰਣਵਿਪਸ੍ਸਨਾਯ ਤੁਲਯਨ੍ਤੋਤਿ ਤੀਰਣਪਰਿਞ੍ਞਾਯ ਜਾਨਿਤ੍ਵਾ ਉਪਰਿ ਪਹਾਨਪਰਿਞ੍ਞਾਯ ਵਸੇਨ ਪਰਿਤੁਲਯਨ੍ਤੋ ਪਟਿਜਾਨਨ੍ਤੋ. ਮਗ੍ਗਪਧਾਨਂ ਪਦਹਤੀਤਿ ਮਗ੍ਗਲਕ੍ਖਣਂ ਪਧਾਨਿਕਂ ਮਗ੍ਗਂ ਪਦਹਤਿ. ਪੇਸਿਤਚਿਤ੍ਤੋਤਿ ਨਿਬ੍ਬਾਨਂ ਪਤਿ ਪੇਸਿਤਚਿਤ੍ਤੋ. ਨਾਮਕਾਯੇਨਾਤਿ ਮਗ੍ਗਪ੍ਪਟਿਪਾਟਿਯਾ ਤਂਤਂਮਗ੍ਗਸਮ੍ਪਯੁਤ੍ਤਨਾਮਕਾਯੇਨ. ਨ ਪਨ ਕਿਞ੍ਚਿ ਆਹਾਤਿ ਦੂਰਤਾਯ ਸਮਾਨਂ ਨ ਕਿਞ੍ਚਿ ਵਚਨਂ ਭਗਵਾ ਆਹ ਤੇ ਦਲ਼੍ਹਤਰਂ ਨਿਗ੍ਗਣ੍ਹਿਤੁਂ.

੧੮੪. ਪਣੇਨ ਵੋਹਾਰੇਨ ਬ੍ਯਾਕਰਣਂ ਪਣਵਿਯਾ, ਪਣਵਿਯਾ ਅਭਾਵੇਨ ਓਪਣਵਿਯਾ, ਨ ਉਪੇਤੀਤਿ ਨ ਯੁਜ੍ਜਤਿ. ਤਨ੍ਤਿ ਇਦਂ ਇਧ ਅਧਿਪ੍ਪੇਤਂ ਪਣੋ ਪਣਵਿਯਂ ਦਸ੍ਸੇਤੁਂ. ਤਯਿਦਂ ਸਬ੍ਬਂ ਭਗਵਾ ‘‘ਮਯਂ ਖੋ, ਆਵੁਸੋ, ਸਾਯਞ੍ਚੇਵ ਭੁਞ੍ਜਾਮਾ’’ਤਿ ਅਸ੍ਸਜਿਪੁਨਬ੍ਬਸੁਕੇਹਿ ਵੁਤ੍ਤਂ ਸਿਕ੍ਖਾਯ ਅਵਤ੍ਤਨਭਾਵਦੀਪਨਵਚਨਂ ਸਨ੍ਧਾਯ ਵਦਤਿ.

ਉਕ੍ਖਿਪਿਤ੍ਵਾਤਿ ¶ ਸੀਸੇਨ ਗਹੇਤ੍ਵਾ ਵਿਯ ਸਮਾਦਾਯ. ਅਨੁਧਮ੍ਮੋਤਿ ਅਨੁਰੂਪੋ ਸਭਾਵੋ, ਸਾਵਕਭਾਵਸ੍ਸ ਅਨੁਚ੍ਛਵਿਕਾ ਪਟਿਪਤ੍ਤਿ. ਰੋਹਨੀਯਨ੍ਤਿ ਵਿਰੁਲ਼੍ਹਿਭਾਵਂ. ਸਿਨਿਯ੍ਹਤਿ ਏਤ੍ਥ, ਏਤੇਨ ਵਾਤਿ ਸਿਨੇਹੋ, ਕਾਰਣਂ. ਤਂ ਏਤ੍ਥ ਅਤ੍ਥੀਤਿ ਸਿਨੇਹਵਨ੍ਤਂ, ਪਾਦਕਨ੍ਤਿ ਅਤ੍ਥੋ. ਤਚੋ ਏਕਂ ਅਙ੍ਗਨ੍ਤਿ ਤਚੋ ਵੀਰਪਕ੍ਖਭਾਵੇ ਏਕਮਙ੍ਗਂ. ਪਧਾਨਂ ਅਨੁਯੁਞ੍ਜਨ੍ਤਸ੍ਸ ਹਿ ਤਚੇ ਪਲੁਜ੍ਜਮਾਨੇਪਿ ਤਂਨਿਮਿਤ੍ਤਂ ਅਵੋਸਾਨਂ ਅਨਾਪਜ੍ਜਨਕਸ੍ਸੇਵ ਵੀਰਿਯਸ੍ਸ ਏਕਂ ਅਙ੍ਗਂ ਏਕਂ ਕਾਰਣਂ. ਏਵਂ ਸੇਸੇਸੁ ਵਤ੍ਤਬ੍ਬਂ. ਤੇਨਾਹ – ‘‘ਅਰਹਤ੍ਤਂ ਅਪ੍ਪਤ੍ਵਾ ਨ ਵੁਟ੍ਠਹਿਸ੍ਸਾਮੀਤਿ ਏਵਂ ਪਟਿਪਜ੍ਜਤੀ’’ਤਿ. ਸੇਸਂ ਸੁਵਿਞ੍ਞੇਯ੍ਯਮੇਵ.

ਕੀਟਾਗਿਰਿਸੁਤ੍ਤਵਣ੍ਣਨਾਯ ਲੀਨਤ੍ਥਪ੍ਪਕਾਸਨਾ ਸਮਤ੍ਤਾ.

ਨਿਟ੍ਠਿਤਾ ਚ ਭਿਕ੍ਖੁਵਗ੍ਗਵਣ੍ਣਨਾ.

੩. ਪਰਿਬ੍ਬਾਜਕਵਗ੍ਗੋ

੧. ਤੇਵਿਜ੍ਜਵਚ੍ਛਸੁਤ੍ਤਵਣ੍ਣਨਾ

੧੮੫. ਤਤ੍ਥਾਤਿ ¶ ¶ ਏਕਪੁਣ੍ਡਰੀਕਸਞ੍ਞਿਤੇ ਪਰਿਬ੍ਬਾਜਕਾਰਾਮੇ. ਅਨਾਗਤਪੁਬ੍ਬੋ ਲੋਕਿਯਸਮੁਦਾਹਾਰਵਸੇਨ ‘‘ਚਿਰਸ੍ਸਂ ਖੋ, ਭਨ੍ਤੇ’’ਤਿਆਦਿਨਾ ਵੁਚ੍ਚਤਿ, ਅਯਂ ਪਨੇਤ੍ਥ ਆਗਤਪੁਬ੍ਬਤਂ ਉਪਾਦਾਯ ਤਥਾ ਵੁਤ੍ਤੋ. ਭਗਵਾ ਹਿ ਕੇਸਞ੍ਚਿ ਵਿਮੁਤ੍ਤਿਜਨਨਤ੍ਥਂ, ਕੇਸਞ੍ਚਿ ਇਨ੍ਦ੍ਰਿਯਪਰਿਪਾਕਤ੍ਥਂ, ਕੇਸਞ੍ਚਿ ਵਿਸੇਸਾਧਿਗਮਤ੍ਥਂ ਕਦਾਚਿ ਤਿਤ੍ਥਿਯਾਰਾਮਂ ਉਪਗਚ੍ਛਤਿ. ਅਨਨੁਞ੍ਞਾਯ ਠਤ੍ਵਾਤਿ ਅਨਨੁਜਾਨਿਤਬ੍ਬੇ ਠਤ੍ਵਾ. ਅਨੁਜਾਨਿਤਬ੍ਬਂ ਸਿਯਾ ਅਨਞ੍ਞਾਤਸ੍ਸ ਞੇਯ੍ਯਸ੍ਸ ਅਭਾਵਤੋ. ਯਾਵਤਕਞ੍ਹਿ ਞੇਯ੍ਯਂ, ਤਾਵਤਕਂ ਭਗਵਤੋ ਞਾਣਂ, ਯਾਵਤਕਞ੍ਚ ਭਗਵਤੋ ਞਾਣਂ ਤਾਵਤਕਂ ਞੇਯ੍ਯਂ. ਤੇਨੇਵਾਹ – ‘‘ਨ ਤਸ੍ਸ ਅਦਿਟ੍ਠਮਿਧਤ੍ਥਿ ਕਿਞ੍ਚਿ, ਅਥੋ ਅਵਿਞ੍ਞਾਤਮਜਾਨਿਤਬ੍ਬ’’ਨ੍ਤਿਆਦਿ (ਮਹਾਨਿ. ੧੫੬; ਚੂਲ਼ਨਿ. ਧੋਤਕਮਾਣਵਪੁਚ੍ਛਾਨਿਦ੍ਦੇਸ ੩੨; ਪਟਿ. ਮ. ੧.੧੨੧). ਸਬ੍ਬਞ੍ਞੁਤਞ੍ਞਾਣੇਨ ਹਿ ਭਗਵਾ ਆਵਜ੍ਜੇਤ੍ਵਾ ਪਜਾਨਾਤਿ. ਵੁਤ੍ਤਞ੍ਹੇਤਂ ‘‘ਆਵਜ੍ਜਨਪਟਿਬਦ੍ਧਂ ਬੁਦ੍ਧਸ੍ਸ ਭਗਵਤੋ ਞਾਣ’’ਨ੍ਤਿ (ਮਿ. ਪ. ੪.੧.੨). ਯਦਿ ਏਵਂ ‘‘ਚਰਂ ਸਮਾਹਿਤੋ ਨਾਗੋ, ਤਿਟ੍ਠਂ ਨਾਗੋ ਸਮਾਹਿਤੋ’’ਤਿ (ਅ. ਨਿ. ੬.੪੩) ਇਦਂ ਸੁਤ੍ਤਪਦਂ ਕਥਨ੍ਤਿ? ਵਿਕ੍ਖੇਪਾਭਾਵਦੀਪਨਪਦਮੇਤਂ, ਨ ਅਨਾਵਜ੍ਜਨੇਨਪਿ ਞਾਣਾਨਂ ਪਵਤ੍ਤਿਪਰਿਦੀਪਨਂ. ਯਂ ਪਨੇਤ੍ਥ ਵਤ੍ਤਬ੍ਬਂ, ਤਂ ਹੇਟ੍ਠਾ ਵਿਤ੍ਥਾਰਤੋ ਵੁਤ੍ਤਮੇਵ.

੧੮੬. ਯਾਵਦੇਵਾਤਿ ਇਦਂ ਯਥਾਰੁਚਿ ਪਵਤ੍ਤਿ ਵਿਯ ਅਪਰਾਪਰੁਪ੍ਪਤ੍ਤਿਪਿ ਇਚ੍ਛਿਤਬ੍ਬਾਤਿ ਤਦਭਾਵਂ ਦਸ੍ਸੇਨ੍ਤੋ ਆਹ – ‘‘ਸਕਿਂ ਖੀਣਾਨਂ ਆਸਵਾਨਂ ਪੁਨ ਖੇਪੇਤਬ੍ਬਾਭਾਵਾ’’ਤਿ. ਪਚ੍ਚੁਪ੍ਪਨ੍ਨਜਾਨਨਗੁਣਨ੍ਤਿ ਇਦਂ ਦਿਬ੍ਬਚਕ੍ਖੁਞਾਣਸ੍ਸ ਪਰਿਭਣ੍ਡਞਾਣਂ ਅਨਾਗਤਂਸਞਾਣਂ ਅਨਾਦਿਯਿਤ੍ਵਾ ਵੁਤ੍ਤਂ, ਤਸ੍ਸ ਪਨ ਵਸੇਨ ਅਨਾਗਤਂਸਞਾਣਗੁਣਂ ਦਸ੍ਸੇਤੀਤਿ ਵਤ੍ਤਬ੍ਬਂ ਸਿਯਾ.

ਗਿਹਿਪਰਿਕ੍ਖਾਰੇਸੂਤਿ ਵਤ੍ਥਾਭਰਣਾਦਿਧਨਧਞ੍ਞਾਦਿਗਿਹਿਪਰਿਕ੍ਖਾਰੇਸੁ. ਗਿਹਿਲਿਙ੍ਗਂ ਪਨ ਅਪ੍ਪਮਾਣਂ, ਤਸ੍ਮਾ ਗਿਹਿਬਨ੍ਧਨਂ ਛਿਨ੍ਦਿਤ੍ਵਾ ਦੁਕ੍ਖਸ੍ਸਨ੍ਤਕਰਾ ਹੋਨ੍ਤਿਯੇਵ. ਸਤਿ ਪਨ ਦੁਕ੍ਖਸ੍ਸਨ੍ਤਕਿਰਿਯਾਯ ਗਿਹਿਲਿਙ੍ਗੇ ਤੇ ਨ ਤਿਟ੍ਠਨ੍ਤਿਯੇਵਾਤਿ ਦਸ੍ਸੇਨ੍ਤੋ ‘‘ਯੇਪੀ’’ਤਿਆਦਿਮਾਹ. ਸੁਕ੍ਖਾਪੇਤ੍ਵਾ ਸਮੁਚ੍ਛਿਨ੍ਦਿਤ੍ਵਾ. ਅਰਹਤ੍ਤਂ ¶ ਪਤ੍ਤਦਿਵਸੇਯੇਵ ਪਬ੍ਬਜਨਂ ਵਾ ਪਰਿਨਿਬ੍ਬਾਨਂ ਵਾਤਿ ਅਯਂ ਨਯੋ ਨ ਸਬ੍ਬਸਾਧਾਰਣੋਤਿ ਆਹ ‘‘ਭੂਮਦੇਵਤਾ ਪਨ ਤਿਟ੍ਠਨ੍ਤੀ’’ਤਿ. ਤਤ੍ਥ ਕਾਰਣਵਚਨਂ ¶ ‘‘ਨਿਲੀਯਨੋਕਾਸਸ੍ਸ ਅਤ੍ਥਿਤਾਯਾ’’ਤਿ. ਅਰਞ੍ਞਪਬ੍ਬਤਾਦਿਪਵਿਵੇਕਟ੍ਠਾਨਂ ਨਿਲੀਯਨੋਕਾਸੋ. ਸੇਸਕਾਮਭਵੇਤਿ ਕਾਮਲੋਕੇ. ਲਲ਼ਿਤਜਨਸ੍ਸਾਤਿ ਆਭਰਣਾਲਙ੍ਕਾਰਨਚ੍ਚਗੀਤਾਦਿਵਸੇਨ ਵਿਲਾਸਯੁਤ੍ਤਜਨਸ੍ਸ.

ਸੋਪੀਤਿ ‘‘ਸੋ ਅਞ੍ਞਤ੍ਰ ਏਕੇਨਾ’’ਤਿ ਵੁਤ੍ਤੋ ਸੋਪਿ. ਕਰਤੋ ਨ ਕਰੀਯਤਿ ਪਾਪਨ੍ਤਿ ਏਵਂ ਨ ਕਿਰਿਯਂ ਪਟਿਬਾਹਤਿ. ਯਦਿ ਅਤ੍ਤਾਨਂਯੇਵ ਗਹੇਤ੍ਵਾ ਕਥੇਤਿ, ਅਥ ਕਸ੍ਮਾ ਮਹਾਸਤ੍ਤੋ ਤਦਾ ਆਜੀਵਕਪਬ੍ਬਜ੍ਜਂ ਉਪਗਚ੍ਛੀਤਿ ਆਹ ‘‘ਤਦਾ ਕਿਰਾ’’ਤਿਆਦਿ. ਤਸ੍ਸਪੀਤਿ ਨ ਕੇਵਲਂ ਅਞ੍ਞੇਸਂ ਏਵ ਪਾਸਣ੍ਡਾਨਂ, ਤਸ੍ਸਪਿ. ਵੀਰਿਯਂ ਨ ਹਾਪੇਸੀਤਿ ਤਪੋਜਿਗੁਚ੍ਛਵਾਦਂ ਸਮਾਦਿਯਿਤ੍ਵਾ ਠਿਤੋ ਵਿਰਾਗਤ੍ਥਾਯ ਤਂ ਸਮਾਦਿਣ੍ਣਵਤ੍ਤਂ ਨ ਪਰਿਚ੍ਚਜਿ, ਸਤ੍ਥੁਸਾਸਨਂ ਨ ਛਡ੍ਡੇਸਿ. ਤੇਨਾਹ – ‘‘ਕਿਰਿਯਵਾਦੀ ਹੁਤ੍ਵਾ ਸਗ੍ਗੇ ਨਿਬ੍ਬਤ੍ਤਤੀ’’ਤਿ.

ਤੇਵਿਜ੍ਜਵਚ੍ਛਸੁਤ੍ਤਵਣ੍ਣਨਾਯ ਲੀਨਤ੍ਥਪ੍ਪਕਾਸਨਾ ਸਮਤ੍ਤਾ.

੨. ਅਗ੍ਗਿਵਚ੍ਛਸੁਤ੍ਤਵਣ੍ਣਨਾ

੧੮੭. ਲੋਕਸ੍ਸ ¶ ਸਸ੍ਸਤਤਾਪਵਤ੍ਤਿਪਟਿਕ੍ਖੇਪਵਸੇਨ ਪਵਤ੍ਤੋ ਵਾਦੋ ਉਚ੍ਛੇਦਵਾਦੋ ਏਵ ਹੋਤੀਤਿ ਸਸ੍ਸਤਗ੍ਗਾਹਾਭਾਵੇ ਉਚ੍ਛੇਦਗ੍ਗਾਹਭਾਵਤੋ ਪੁਨ ਪਰਿਬ੍ਬਾਜਕੇਨ ‘‘ਅਸਸ੍ਸਤੋ ਲੋਕੋ’’ਤਿ ਵਦਨ੍ਤੇਨ ਉਚ੍ਛੇਦਗ੍ਗਾਹੋ ਪੁਚ੍ਛਿਤੋ, ਭਗਵਤਾਪਿ ਸੋ ਏਵ ਪਟਿਕ੍ਖਿਤ੍ਤੋਤਿ ਆਹ ‘‘ਦੁਤਿਯੇ ਨਾਹਂ ਉਚ੍ਛੇਦਦਿਟ੍ਠਿਕੋ’’ਤਿ. ਅਨ੍ਤਾਨਨ੍ਤਿਕਾਦਿਵਸੇਨਾਤਿ ਏਤ੍ਥ ਅਨ੍ਤਾਨਨ੍ਤਿਕਗ੍ਗਹਣੇਨ ਅਨ੍ਤਵਾ ਲੋਕੋ ਅਨਨ੍ਤਵਾ ਲੋਕੋਤਿ ਇਮਂ ਵਾਦਦ੍ਵਯਮਾਹ. ਆਦਿ-ਸਦ੍ਦੇਨ ‘‘ਤਂ ਜੀਵਂ ਤਂ ਸਰੀਰ’’ਨ੍ਤਿਆਦਿਵਾਦਚਤੁਕ੍ਕਂ ਸਙ੍ਗਣ੍ਹਾਤਿ, ਇਤਰਂ ਪਨ ਦ੍ਵਯਂ ਸਰੂਪੇਨੇਵ ਗਹਿਤਨ੍ਤਿ. ਪਟਿਕ੍ਖੇਪੋ ਵੇਦਿਤਬ੍ਬੋਤਿ ‘‘ਤਤਿਯੇ ਨਾਹਂ ਅਨ੍ਤਵਾਦਿਟ੍ਠਿਕੋ, ਚਤੁਤ੍ਥੇ ਨਾਹਂ ਅਨਨ੍ਤਵਾਦਿਟ੍ਠਿਕੋ’’ਤਿ ਏਵਮਾਦਿਨਾ ਪਟਿਕ੍ਖੇਪੋ ਵੇਦਿਤਬ੍ਬੋ. ‘‘ਹੋਤਿ ਤਥਾਗਤੋ ਪਰਂ ਮਰਣਾ’’ਤਿ ਅਯਮ੍ਪਿ ਸਸ੍ਸਤਵਾਦੋ, ਸੋ ਚ ਖੋ ਅਪਰਨ੍ਤਕਪ੍ਪਿਕਵਸੇਨ, ‘‘ਸਸ੍ਸਤੋ ਲੋਕੋ’’ਤਿ ਪਨ ਪੁਬ੍ਬਨ੍ਤਕਪ੍ਪਿਕਵਸੇਨਾਤਿ ਅਯਮੇਤੇਸਂ ਵਿਸੇਸੋ. ‘‘ਨ ਹੋਤਿ ਤਥਾਗਤੋ ਪਰਂ ਮਰਣਾ’’ਤਿ ਅਯਮ੍ਪਿ ਉਚ੍ਛੇਦਵਾਦੋ, ਸੋ ਚ ਖੋ ਸਤ੍ਤਵਸੇਨ, ‘‘ਅਸਸ੍ਸਤੋ ਲੋਕੋ’’ਤਿ ਪਨ ਸਤ੍ਤਸਙ੍ਖਾਰਵਸੇਨਾਤਿ ਵਦਨ੍ਤਿ.

੧੮੯. ਸਪ੍ਪਤਿਭਯਂ ¶ ਉਪ੍ਪਜ੍ਜਨਤੋ ਸਹ ਦੁਕ੍ਖੇਨਾਤਿ ਸਦੁਕ੍ਖਂ. ਤੇਨਾਹ ‘‘ਕਿਲੇਸਦੁਕ੍ਖੇਨਾ’’ਤਿਆਦਿ. ਤੇਸਂਯੇਵਾਤਿ ਕਿਲੇਸਦੁਕ੍ਖਵਿਪਾਕਦੁਕ੍ਖਾਨਂਯੇਵ. ਸਉਪਘਾਤਕਨ੍ਤਿ ਸਬਾਧਂ. ਸਉਪਾਯਾਸਨ੍ਤਿ ਸਪਰਿਸ੍ਸਮਂ ਸਉਪਤਾਪਂ ਸਪੀਲ਼ਂ. ਸਪਰਿਲ਼ਾਹਨ੍ਤਿ ਸਦਰਥਂ.

ਕਿਞ੍ਚਿ ਦਿਟ੍ਠਿਗਤਨ੍ਤਿ ਇਮਾ ਤਾਵ ਅਟ੍ਠ ਦਿਟ੍ਠਿਯੋ ਮਾ ਹੋਨ੍ਤੁ, ਅਤ੍ਥਿ ਪਨ, ਭੋ ਗੋਤਮ, ਯਂ ਕਿਞ੍ਚਿ ਦਿਟ੍ਠਿਗਤਂ ਗਹਿਤਂ. ਨ ਹਿ ਤਾਯ ਦਿਟ੍ਠਿਯਾ ਵਿਨਾ ਕਞ੍ਚਿ ਸਮਯਂ ਪਵਤ੍ਤੇਤੁਂ ਯੁਜ੍ਜਤੀਤਿ ਅਧਿਪ੍ਪਾਯੇਨ ਪੁਚ੍ਛਤਿ. ਅਪਵਿਦ੍ਧਨ੍ਤਿ ਸਮੁਚ੍ਛੇਦਪ੍ਪਹਾਨਵਸੇਨ ਛਡ੍ਡਿਤਂ. ਪਞ੍ਞਾਯ ਦਿਟ੍ਠਨ੍ਤਿ ਵਿਪਸ੍ਸਨਾਪਞ੍ਞਾਸਹਿਤਾਯ ਮਗ੍ਗਪਞ੍ਞਾਯ ਭਗਵਤਾ ਪਟਿਵਿਦ੍ਧਂ. ਯਤ੍ਥ ਉਪ੍ਪਜ੍ਜਨ੍ਤਿ, ਤਂ ਸਤ੍ਤਂ ਮਥੇਨ੍ਤਿ ਸਮ੍ਮਦ੍ਦਨ੍ਤੀਤਿ ਮਥਿਤਾਤਿ ਆਹ ‘‘ਮਥਿਤਾਨਨ੍ਤਿ ਤੇਸਂਯੇਵ ਵੇਵਚਨ’’ਨ੍ਤਿ. ਕਞ੍ਚਿ ਧਮ੍ਮਨ੍ਤਿ ਰੂਪਧਮ੍ਮਂ ਅਰੂਪਧਮ੍ਮਂ ਵਾ. ਅਨੁਪਾਦਿਯਿਤ੍ਵਾਤਿ ਅਗ੍ਗਹੇਤ੍ਵਾ.

੧੯੦. ਨ ਉਪੇਤੀਤਿ ਸਙ੍ਖਂ ਨ ਗਚ੍ਛਤੀਤਿ ਅਤ੍ਥੋਤਿ ਆਹ ‘‘ਨ ਯੁਜ੍ਜਤੀ’’ਤਿ. ਅਨੁਜਾਨਿਤਬ੍ਬਂ ਸਿਯਾ ਅਨੁਪਾਦਾਵਿਮੁਤ੍ਤਸ੍ਸ ਕਞ੍ਚਿਪਿ ਉਪ੍ਪਤ੍ਤਿਯਾ ਅਭਾਵਤੋ. ‘‘ਏਵਂ ਵਿਮੁਤ੍ਤਚਿਤ੍ਤੋ ਨ ਉਪਪਜ੍ਜਤੀ’’ਤਿ ਕਾਮਞ੍ਚੇਤਂ ਸਭਾਵਪਵੇਦਨਂ ਪਰਿਨਿਬ੍ਬਾਨਂ, ਏਕੇ ਪਨ ਉਚ੍ਛੇਦਵਾਦਿਨੋ ‘‘ਮਯਮ੍ਪਿ ‘ਸਤ੍ਤੋ ਆਯਤਿਂ ਨ ਉਪਪਜ੍ਜਤੀ’ਤਿ ਵਦਾਮ, ਸਮਣੋ ਗੋਤਮੋਪਿ ਤਥਾ ਵਦਤੀ’’ਤਿ ਉਚ੍ਛੇਦਭਾਵੇਯੇਵ ਪਤਿਟ੍ਠਹਿਸ੍ਸਨ੍ਤਿ, ਤਸ੍ਮਾ ਭਗਵਾ ¶ ‘‘ਨ ਉਪਪਜ੍ਜਤੀਤਿ ਖੋ ਵਚ੍ਛ ਨ ਉਪੇਤੀ’’ਤਿ ਆਹ. ‘‘ਉਪਪਜ੍ਜਤੀ’’ਤਿ ਪਨ ਵੁਤ੍ਤੇ ਸਸ੍ਸਤਮੇਵ ਗਣ੍ਹੇਯ੍ਯਾਤਿ ਯੋਜਨਾ. ਸੇਸਦ੍ਵਯੇਪਿ ਏਸੇਵ ਨਯੋ. ਅਪ੍ਪਤਿਟ੍ਠੋਤਿ ਉਚ੍ਛੇਦਵਾਦਾਦਿਵਸੇਨ ਪਤਿਟ੍ਠਾਰਹਿਤੋ. ਅਨਾਲਮ੍ਬੋਤਿ ਤੇਸਂਯੇਵ ਵਾਦਾਨਂ ਓਲਮ੍ਬਾਰਮ੍ਮਣਸ੍ਸ ਅਭਾਵੇਨ ਅਨਾਲਮ੍ਬੋ. ਸੁਖਪਵੇਸਨਟ੍ਠਾਨਨ੍ਤਿ ਤੇਸਞ੍ਞੇਵ ਵਾਦਾਨਂ ਸੁਖਪਵੇਸਨੋਕਾਸਂ ਮਾ ਲਭਤੂਤਿ. ਅਨਨੁਞ੍ਞਾਯ ਠਤ੍ਵਾਤਿ ‘‘ਨ ਉਪਪਜ੍ਜਤੀ’’ਤਿਆਦਿਨਾ ਅਨੁਜਾਨਿਤਬ੍ਬਾਯ ਪਟਿਞ੍ਞਾਯ ਠਾਨਹੇਤੁ. ਅਨੁਞ੍ਞਮ੍ਪੀਤਿ ਅਨੁਜਾਨਿਤਬ੍ਬਮ੍ਪਿ ਦੁਤਿਯਪਞ੍ਹਂ ਪਟਿਕ੍ਖਿਪਿ. ਪਰਿਯਤ੍ਤੋ ਪਨ ਧਮ੍ਮੋ ਅਤ੍ਥਤੋ ਪਚ੍ਚਯਾਕਾਰੋ ਏਵਾਤਿ ਆਹ ‘‘ਧਮ੍ਮੋਤਿ ਪਚ੍ਚਯਾਕਾਰਧਮ੍ਮੋ’’ਤਿ. ਅਞ੍ਞਤ੍ਥ ਪਯੋਗੇਨਾਤਿ ਇਮਮ੍ਹਾ ਨਿਯ੍ਯਾਨਿਕਸਾਸਨਾ ਅਞ੍ਞਸ੍ਮਿਂ ਮਿਚ੍ਛਾਸਮਯੇ ਪਵਤ੍ਤਪ੍ਪਯੋਗੇਨ, ਅਨਿਯ੍ਯਾਨਿਕਂ ਵਿਵਿਧਂ ਮਿਚ੍ਛਾਪਟਿਪਤ੍ਤਿਂ ਪਟਿਪਜ੍ਜਨ੍ਤੇਨਾਤਿ ਅਤ੍ਥੋ. ‘‘ਅਞ੍ਞਵਾਦਿਯਕੇਨਾ’’ਤਿਪਿ ਪਾਠੋ, ਪਚ੍ਚਯਾਕਾਰਤੋ ਅਞ੍ਞਾਕਾਰਦੀਪਕਆਚਰਿਯਵਾਦਂ ਪਗ੍ਗਯ੍ਹ ਤਿਟ੍ਠਨ੍ਤੇਨਾਤਿ ਅਤ੍ਥੋ.

੧੯੧. ਅਪ੍ਪਚ੍ਚਯੋਤਿ ¶ ਅਨੁਪਾਦਾਨੋ, ਨਿਰਿਨ੍ਧਨੋਤਿ ਅਤ੍ਥੋ.

੧੯੨. ਯੇਨ ਰੂਪੇਨਾਤਿ ਯੇਨ ਭੂਤੁਪਾਦਾਦਿਭੇਦੇਨ ਰੂਪਧਮ੍ਮੇਨ. ਤਂ ਰੂਪਂ ਤਪ੍ਪਟਿਬਦ੍ਧਸਂਯੋਜਨਪ੍ਪਹਾਨੇਨ ਖੀਣਾਸਵ-ਤਥਾਗਤਸ੍ਸ ਪਹੀਨਂ ਅਨੁਪ੍ਪਤ੍ਤਿਧਮ੍ਮਤਂ ਆਪਨ੍ਨਂ. ਤੇਨ ਵੁਤ੍ਤਂ ਪਾਲ਼ਿਯਂ ‘‘ਅਨੁਪ੍ਪਾਦਧਮ੍ਮ’’ਨ੍ਤਿਆਦਿ. ਅਞ੍ਞੇਸਂ ਜਾਨਨਾਯ ਅਭਾਵਗੁਣਤਾਯ ਗੁਣਗਮ੍ਭੀਰੋ. ‘‘ਏਤ੍ਤਕਾ ਗੁਣਾ’’ਤਿ ਪਮਾਣਂ ਗਣ੍ਹਿਤੁਂ ਨ ਸਕ੍ਕੁਣੇਯ੍ਯੋ. ‘‘ਈਦਿਸਾ ਏਤਸ੍ਸ ਗੁਣਾ’’ਤਿ ਪਰਿਯੋਗਾਹਿਤੁਂ ਅਸਕ੍ਕੁਣੇਯ੍ਯਤਾਯ ਦੁਪ੍ਪਰਿਯੋਗਾਲ਼੍ਹੋਤਿ. ਦੁਜ੍ਜਾਨੋਤਿ ਅਗਾਧਤਾਯ ਗਮ੍ਭੀਰੋ ‘‘ਏਤ੍ਤਕਾਨਿ ਉਦਕਲ਼੍ਹਕਸਤਾਨੀ’’ਤਿਆਦਿਨਾ ਪਮੇਤੁਂ ਨ ਸਕ੍ਕਾਤਿ ਅਪ੍ਪਮੇਯ੍ਯੋ, ਤਤੋ ਏਵ ਦੁਜ੍ਜਾਨੋ. ਏਵਮੇਵਾਨ੍ਤਿ ਯਥਾ ਮਹਾਸਮੁਦ੍ਦੋ ਗਮ੍ਭੀਰੋ ਅਪ੍ਪਮੇਯ੍ਯੋ ਦੁਜ੍ਜਾਨੋ, ਏਵਮੇਵ ਖੀਣਾਸਵੋਪਿ ਗੁਣਵਸੇਨ, ਤਸ੍ਮਾ ਅਯਂ ਰੂਪਾਦਿਂ ਗਹੇਤ੍ਵਾ ਰੂਪੀਤਿਆਦਿਵੋਹਾਰੋ ਭਵੇਯ੍ਯ, ਪਰਿਨਿਬ੍ਬੁਤਸ੍ਸ ਪਨ ਤਦਭਾਵਾ ਤਥਾ ਪਞ੍ਞਾਪੇਤੁਂ ਨ ਸਕ੍ਕਾ, ਤਤੋ ਤਂ ਆਰਬ੍ਭ ਉਪਪਜ੍ਜਤੀਤਿਆਦਿ ਨ ਯੁਜ੍ਜੇਯ੍ਯ. ਯਥਾ ਪਨ ਵਿਜ੍ਜਮਾਨੋ ਏਵ ਜਾਤਵੇਦੋ ਬ੍ਯਤ੍ਤੇਨ ਪੁਰਿਸੇਨ ਨੀਯਮਾਨੋ ਪੁਰਤ੍ਥਿਮਾਦਿਦਿਸਂ ਗਤੋਤਿ ਵੁਚ੍ਚੇਯ੍ਯ, ਨ ਨਿਬ੍ਬੁਤੋ, ਏਵਂ ਖੀਣਾਸਵੋਪੀਤਿ ਦਸ੍ਸੇਨ੍ਤੋ ‘‘ਏਵਮੇਵਾ’’ਤਿਆਦਿਮਾਹ.

ਅਨਿਚ੍ਚਤਾਤਿ ਏਤ੍ਥ ਅਨਿਚ੍ਚਤਾਗਹਣਂ ਅਸਾਰਨਿਦਸ੍ਸਨਂ. ਤੇਨ ਯਥਾ ਸੋ ਸਾਲਰੁਕ੍ਖੋ ਸਾਖਾਪਲਾਸਾਦਿਅਸਾਰਾਪਗਮੇਨ ਸੁਦ੍ਧੋ ਸਾਰੇ ਪਤਿਟ੍ਠਿਤੋ, ਏਵਮਯਂ ਧਮ੍ਮਵਿਨਯੋ ਸਾਸਵਸਙ੍ਖਾਤਅਸਾਰਵਿਗਮੇਨ ਲੋਕੁਤ੍ਤਰਧਮ੍ਮਸਾਰੇ ਪਤਿਟ੍ਠਿਤੋਤਿ ਦਸ੍ਸੇਤਿ. ਸੇਸਂ ਸੁਵਿਞ੍ਞੇਯ੍ਯਮੇਵ.

ਅਗ੍ਗਿਵਚ੍ਛਸੁਤ੍ਤਵਣ੍ਣਨਾਯ ਲੀਨਤ੍ਥਪ੍ਪਕਾਸਨਾ ਸਮਤ੍ਤਾ.

੩. ਮਹਾਵਚ੍ਛਸੁਤ੍ਤਵਣ੍ਣਨਾ

੧੯੩. ਸਹ ¶ ਕਥਾ ਏਤਸ੍ਸ ਅਤ੍ਥੀਤਿ ਸਹਕਥੀ, ‘‘ਮਯਂ ਪੁਚ੍ਛਾਵਸੇਨ ਤੁਮ੍ਹੇ ਵਿਸ੍ਸਜ੍ਜਨਵਸੇਨਾ’’ਤਿ ਏਵਂ ਸਹਪਵਤ੍ਤਕਥੋਤਿ ਅਤ੍ਥੋ. ਏਤਸ੍ਸੇਵ ਕਥਿਤਾਨਿ, ਤਤ੍ਥ ਪਠਮੇ ਵਿਜ੍ਜਾਤ੍ਤਯਂ ਦੇਸਿਤਂ, ਦੁਤਿਯੇ ਅਗ੍ਗਿਨਾ ਦਸ੍ਸਿਤਨ੍ਤਿ ਤੇਵਿਜ੍ਜਵਚ੍ਛਸੁਤ੍ਤਂ ਅਗ੍ਗਿਵਚ੍ਛਸੁਤ੍ਤਨ੍ਤਿ ਨਾਮਂ ਵਿਸੇਸੇਤ੍ਵਾ ਵੁਤ੍ਤਂ. ਸੀਘਂ ਲਦ੍ਧਿਂ ਨ ਵਿਸ੍ਸਜ੍ਜੇਨ੍ਤਿ, ਯਸ੍ਮਾ ਸਙ੍ਖਾਰਾਨਂ ਨਿਯਤੋਯਂ ਵਿਨਾਸੋ ਅਨਞ੍ਞਸਮੁਪ੍ਪਾਦੋ, ਹੇਤੁਸਮੁਪ੍ਪਨ੍ਨਾਪਿ ਨ ਚਿਰੇਨ ਨਿਜ੍ਝਾਨਂ ਖਮਨ੍ਤਿ, ਨ ਲਹੁਂ. ਤੇਨਾਹ ‘‘ਵਸਾਤੇਲ ¶ …ਪੇ… ਸੁਜ੍ਝਨ੍ਤੀ’’ਤਿ. ਪਚ੍ਛਿਮਗਮਨਂ ਞਾਣਸ੍ਸ ਪਰਿਪਾਕਂ ਗਤਤ੍ਤਾ. ਯਟ੍ਠਿਂ ਆਲਮ੍ਬਿਤ੍ਵਾ ਉਦਕਂ ਤਰਿਤੁਂ ਓਤਰਨ੍ਤੋ ਪੁਰਿਸੋ ‘‘ਯਟ੍ਠਿਂ ਓਤਰਿਤ੍ਵਾ ਉਦਕੇ ਪਤਮਾਨੋ’’ਤਿ ਵੁਤ੍ਤੋ. ਕਮ੍ਮਪਥਵਸੇਨ ਵਿਤ੍ਥਾਰਦੇਸਨਨ੍ਤਿ ਸਂਖਿਤ੍ਤਦੇਸਨਂ ਉਪਾਦਾਯ ਵੁਤ੍ਤਂ. ਤੇਨਾਹ ‘‘ਮੂਲਵਸੇਨ ਚੇਤ੍ਥਾ’’ਤਿਆਦਿ. ਵਿਤ੍ਥਾਰਸਦਿਸਾਤਿ ਕਮ੍ਮਪਥਵਸੇਨ ਇਧ ਦੇਸਿਤਦੇਸਨਾਵ ਮੂਲਵਸੇਨ ਦੇਸਿਤਦੇਸਨਂ ਉਪਾਦਾਯ ਵਿਤ੍ਥਾਰਸਦਿਸਾ. ਵਿਤ੍ਥਾਰਦੇਸਨਾ ਨਾਮ ਨਤ੍ਥੀਤਿ ਨ ਕੇਵਲਂ ਅਯਮੇਵ, ਅਥ ਖੋ ਸਬ੍ਬਾਪਿ ਬੁਦ੍ਧਾਨਂ ਨਿਪ੍ਪਰਿਯਾਯੇਨ ਉਜੁਕੇਨ ਨਿਰਵਸੇਸਤੋ ਵਿਤ੍ਥਾਰਦੇਸਨਾ ਨਾਮ ਨਤ੍ਥਿ ਦੇਸਨਾਞਾਣਸ੍ਸ ਮਹਾਵਿਸਯਤਾਯ ਕਰਣਸਮ੍ਪਤ੍ਤਿਯਾ ਚ ਤਜ੍ਜਾਯ ਮਹਾਨੁਭਾਵਤ੍ਤਾ ਸਬ੍ਬਞ੍ਞੁਤਞ੍ਞਾਣਸ੍ਸ. ਸਬ੍ਬਞ੍ਞੁਤਞ੍ਞਾਣਸਮਙ੍ਗਿਤਾਯ ਹਿ ਅਵਸੇਸਪਟਿਸਮ੍ਭਿਦਾਨੁਭਾਵਿਤਾਯ ਅਪਰਿਮਿਤਕਾਲਸਮ੍ਭਤਞਾਣਸਮ੍ਭਾਰਸਮੁਦਾਗਤਾਯ ਕਦਾਚਿਪਿ ਪਰਿਕ੍ਖਯਾਨਰਹਾਯ ਅਨਞ੍ਞਸਾਧਾਰਣਾਯ ਪਟਿਭਾਨਪਟਿਸਮ੍ਭਿਦਾਯ ਪਹੂਤਜਿਵ੍ਹਾਦਿਤਦਨੁਰੂਪਰੂਪਕਾਯਸਮ੍ਪਤ੍ਤਿਸਮ੍ਪਦਾਯ ਵਿਤ੍ਥਾਰਿਯਮਾਨਾ ਭਗਵਤੋ ਦੇਸਨਾ ਕਥਂ ਪਰਿਮਿਤਾ ਪਰਿਚ੍ਛਿਨ੍ਨਾ ਭਵੇਯ੍ਯ, ਮਹਾਕਾਰੁਣਿਕਤਾਯ ਪਨ ਭਗਵਾ ਵੇਨੇਯ੍ਯਜ੍ਝਾਸਯਾਨੁਰੂਪਂ ਤਤ੍ਥ ਤਤ੍ਥ ਪਰਿਮਿਤਂ ਪਰਿਚ੍ਛਿਨ੍ਨਂ ਕਤ੍ਵਾ ਨਿਟ੍ਠਪੇਤਿ. ਅਯਞ੍ਚ ਅਤ੍ਥੋ ਮਹਾਸੀਹਨਾਦਸੁਤ੍ਤੇਨ (ਮ. ਨਿ. ੧.੧੪੬ ਆਦਯੋ) ਦੀਪੇਤਬ੍ਬੋ. ਸਬ੍ਬਂ ਸਂਖਿਤ੍ਤਮੇਵ ਅਤ੍ਤਜ੍ਝਾਸਯਵਸੇਨ ਅਕਥੇਤ੍ਵਾ ਬੋਧਨੇਯ੍ਯਪੁਗ੍ਗਲਜ੍ਝਾਸਯਵਸੇਨ ਦੇਸਨਾਯ ਨਿਟ੍ਠਾਪਿਤਤ੍ਤਾ. ਨ ਚੇਤ੍ਥ ਧਮ੍ਮਸਾਸਨਵਿਰੋਧੋ ਪਰਿਯਾਯਂ ਅਨਿਸ੍ਸਾਯ ਯਥਾਧਮ੍ਮਂ ਧਮ੍ਮਾਨਂ ਬੋਧਿਤਤ੍ਤਾ ਸਬ੍ਬਲਹੁਤ੍ਤਾ ਚਾਤਿ.

੧੯੪. ਸਤ੍ਤ ਧਮ੍ਮਾ ਕਾਮਾਵਚਰਾ ਸਮ੍ਪਤ੍ਤਸਮਾਦਾਨਵਿਰਤੀਨਂ ਇਧਾਧਿਪ੍ਪੇਤਤ੍ਤਾ.

ਅਨਿਯਮੇਤ੍ਵਾਤਿ ‘‘ਸਮ੍ਮਾਸਮ੍ਬੁਦ੍ਧੋ, ਸਾਵਕੋ’’ਤਿ ਵਾ ਨਿਯਮਂ ਵਿਸੇਸੇਨ ਅਕਤ੍ਵਾ. ਅਤ੍ਤਾਨਮੇਵ…ਪੇ… ਵੇਦਿਤਬ੍ਬਂ, ਤਥਾ ਹਿ ਪਰਿਬ੍ਬਾਜਕੋ ‘‘ਤਿਟ੍ਠਤੁ ਭਵਂ ਗੋਤਮੋ’’ਤਿ ਆਹ.

੧੯੫. ਸਤ੍ਥਾਵ ¶ ਅਰਹਾ ਹੋਤਿ ਪਟਿਪਤ੍ਤਿਯਾ ਪਾਰਿਪੂਰਿਭਾਵਤੋ. ਤਸ੍ਮਿਂ ਬ੍ਯਾਕਤੇਤਿ ਤਸ੍ਮਿਂ ‘‘ਏਕਭਿਕ੍ਖੁਪਿ ਸਾਵਕੋ’’ਤਿਆਦਿਨਾ ਸੁਟ੍ਠੁ ਪਞ੍ਹੇ ਕਥਿਤੇ.

੧੯੬. ਸਮ੍ਪਾਦਕੋਤਿ ਪਟਿਪਤ੍ਤਿਸਮ੍ਪਾਦਕੋ.

੧੯੭. ਸੇਖਾਯ ¶ ਵਿਜ੍ਜਾਯਾਤਿ ਸੇਖਲਕ੍ਖਣਪ੍ਪਤ੍ਤਾਯ ਮਗ੍ਗਪਞ੍ਞਾਯ ਸਾਤਿਸਯਂ ਕਤ੍ਵਾ ਕਰਣਵਸੇਨ ਵੁਤ੍ਤਾ, ਫਲਪਞ੍ਞਾ ਪਨ ਤਾਯ ਪਤ੍ਤਬ੍ਬਤ੍ਤਾ ਕਮ੍ਮਭਾਵੇਨ ਵੁਤ੍ਤਾ. ਤੇਨਾਹ ‘‘ਹੇਟ੍ਠਿਮਫਲਤ੍ਤਯਂ ਪਤ੍ਤਬ੍ਬ’’ਨ੍ਤਿ. ਇਮਂ ਪਨੇਤ੍ਥ ਅਵਿਪਰੀਤਮਤ੍ਥਂ ਪਾਲ਼ਿਤੋ ਏਵ ਵਿਞ੍ਞਾਯਮਾਨਂ ਅਪ੍ਪਟਿਵਿਜ੍ਝਨਤੋ ਵਿਤਣ੍ਡਵਾਦੀ ‘‘ਯਾਵਤਕਂ ਸੇਖੇਨ ਪਤ੍ਤਬ੍ਬਂ, ਅਨੁਪ੍ਪਤ੍ਤਂ ਤਂ ਮਯਾ’’ਤਿ ਵਚਨਲੇਸਂ ਗਹੇਤ੍ਵਾ ‘‘ਅਰਹਤ੍ਤਮਗ੍ਗੋਪਿ ਅਨੇਨ ਪਤ੍ਤੋਯੇਵਾ’’ਤਿ ਵਦਤਿ. ਏਵਨ੍ਤਿ ਇਦਾਨਿ ਵੁਚ੍ਚਮਾਨਾਯ ਗਾਥਾਯ.

ਕਿਲੇਸਾਨਿ ਪਹਾਯ ਪਞ੍ਚਾਤਿ ਪਞ੍ਚੋਰਮ੍ਭਾਗਿਯਸਂਯੋਜਨਸਙ੍ਖਾਤੇ ਸਂਕਿਲੇਸੇ ਪਹਾਯ ਪਜਹਿਤ੍ਵਾ, ਪਹਾਨਹੇਤੁ ਵਾ. ਪਰਿਪੁਣ੍ਣਸੇਖੋਤਿ ਸਬ੍ਬਸੋ ਵਡ੍ਢਿਤਸੇਖਧਮ੍ਮੋ. ਅਪਰਿਹਾਨਧਮ੍ਮੋਤਿ ਅਪਰਿਹਾਨਸਭਾਵੋ. ਨ ਹਿ ਯਸ੍ਸ ਫਾਤਿਗਤੇਹਿ ਸੀਲਾਦਿਧਮ੍ਮੇਹਿ ਪਰਿਹਾਨਿ ਅਤ੍ਥਿ, ਸਮਾਧਿਮ੍ਹਿ ਪਰਿਪੂਰਕਾਰਿਤਾਯ ਚੇਤੋਵਸਿਪ੍ਪਤ੍ਤੋ. ਤੇਨਾਹ ‘‘ਸਮਾਹਿਤਿਨ੍ਦ੍ਰਿਯੋ’’ਤਿ. ਅਪਰਿਹਾਨਧਮ੍ਮਤ੍ਤਾਵ ਠਿਤਤ੍ਤੋ.

ਅਨਾਗਾਮਿਨਾ ਹਿ ਅਸੇਖਭਾਵਾਵਹਾ ਧਮ੍ਮਾ ਪਰਿਪੂਰੇਤਬ੍ਬਾ, ਨ ਸੇਖਭਾਵਾਵਹਾਤਿ ਸੋ ਏਕਨ੍ਤਪਰਿਪੁਣ੍ਣੇ ਸੇਖੋ ਵੁਤ੍ਤੋ. ਏਤਂ ਨ ਬੁਦ੍ਧਵਚਨਨ੍ਤਿ ‘‘ਮਗ੍ਗੋ ਬਹੁਚਿਤ੍ਤਕ੍ਖਣਿਕੋ’’ਤਿ ਏਤਂ ਵਚਨਂ ਨ ਬੁਦ੍ਧਵਚਨਂ ਅਨਨ੍ਤਰੇਕਨ੍ਤਵਿਪਾਕਦਾਨਤੋ, ਬਹੁਕ੍ਖਤ੍ਤੁਂ ਪਵਤ੍ਤਨੇ ਪਯੋਜਨਾਭਾਵਤੋ ਚ ਲੋਕੁਤ੍ਤਰਕੁਸਲਸ੍ਸ, ‘‘ਸਮਾਧਿਮਾਨਨ੍ਤਰਿਕਞ੍ਞਮਾਹੁ (ਖੁ. ਪਾ. ੬.੫; ਸੁ. ਨਿ. ੨੨੮), ਨ ਪਾਰਂ ਦਿਗੁਣਂ ਯਨ੍ਤੀ’’ਤਿ (ਸੁ. ਨਿ. ੭੧੯) ਏਵਮਾਦੀਨਿ ਸੁਤ੍ਤਪਦਾਨਿ ਏਤਸ੍ਸਤ੍ਥਸਾਧਕਾਨਿ. ਓਰਮ੍ਭਾਗਿਯਸਂਯੋਜਨਪ੍ਪਹਾਨੇਨ ਸੇਕ੍ਖਧਮ੍ਮਪਰਿਪੂਰਿਭਾਵਸ੍ਸ ਵੁਤ੍ਤਤਾਯ ਅਤ੍ਥੋ ਤਵ ਵਚਨੇਨ ਵਿਰੁਜ੍ਝਤੀਤਿ. ਅਸ੍ਸ ਆਯਸ੍ਮਤੋ ਵਚ੍ਛਸ੍ਸ.

੧੯੮. ਅਭਿਞ੍ਞਾ ਵਾ ਕਾਰਣਨ੍ਤਿ ਯਞ੍ਹਿ ਤਂ ਤਤ੍ਰ ਤਤ੍ਰ ਸਕ੍ਖਿਭਬ੍ਬਤਾਸਙ੍ਖਾਤਂ ਇਦ੍ਧਿਵਿਧਪਚ੍ਚਨੁਭਵਨਾਦਿ, ਤਸ੍ਸ ਅਭਿਞ੍ਞਾ ਕਾਰਣਂ. ਅਥ ਇਦ੍ਧਿਵਿਧਪਚ੍ਚਨੁਭਵਨਾਦਿ ਅਭਿਞ੍ਞਾ, ਏਵਂ ਸਤਿ ਅਭਿਞ੍ਞਾਪਾਦਕਜ੍ਝਾਨਂ ਕਾਰਣਂ. ਅਵਸਾਨੇ ਛਟ੍ਠਾਭਿਞ੍ਞਾਯ ਪਨ ਅਰਹਤ੍ਤਂ. ਏਤ੍ਥ ਚ ਯਸ੍ਮਾ ਪਠਮਸੁਤ੍ਤੇ ਆਸਵਕ੍ਖਯੋ ਅਧਿਪ੍ਪੇਤੋ, ਆਸਵਾ ਖੀਣਾ ਏਵ, ਨ ਪੁਨ ਖੇਪੇਤਬ੍ਬਾ, ਤਸ੍ਮਾ ਤਤ੍ਥ ‘‘ਯਾਵਦੇਵਾ’’ਤਿ ਨ ਵੁਤ੍ਤਂ. ਇਧ ਫਲਸਮਾਪਤ੍ਤਿ ਅਧਿਪ੍ਪੇਤਾ, ਸਾ ਚ ਪੁਨਪ੍ਪੁਨਂ ਸਮਾਪਜ੍ਜੀਯਤਿ, ਤਸ੍ਮਾ ‘‘ਯਾਵਦੇਵਾ’’ਤਿ ਵੁਤ੍ਤਂ. ਤਤੋ ਏਵ ਹਿ ‘‘ਅਰਹਤ੍ਤਂ ਵਾ ਕਾਰਣ’’ਨ੍ਤਿ ਵੁਤ੍ਤਂ. ਤਞ੍ਹਿ ‘‘ਕੁਦਾਸ੍ਸੁ ¶ ਨਾਮਾਹਂ ਤਦਾਯਤਨਂ ਉਪਸਮ੍ਪਜ੍ਜ ਵਿਹਰਿਸ੍ਸਾਮਿ, ¶ ਯਦਰਿਯਾ ਏਤਰਹਿ ਉਪਸਮ੍ਪਜ੍ਜ ਵਿਹਰਨ੍ਤੀ’’ਤਿ (ਮ. ਨਿ. ੧.੪੬੫; ੩.੩੦੭) ਅਨੁਤ੍ਤਰੇਸੁ ਵਿਮੋਕ੍ਖੇਸੁ ਪਿਹਂ ਉਪਟ੍ਠਪੇਤ੍ਵਾ ਅਭਿਞ੍ਞਾ ਨਿਬ੍ਬਤ੍ਤੇਨ੍ਤਸ੍ਸ ਕਾਰਣਂ, ਤਯਿਦਂ ਸਬ੍ਬਸਾਧਾਰਣਂ ਨ ਹੋਤੀਤਿ ਸਾਧਾਰਣਵਸੇਨ ਨਂ ਦਸ੍ਸੇਨ੍ਤੋ ‘‘ਅਰਹਤ੍ਤਸ੍ਸ ਵਿਪਸ੍ਸਨਾ ਵਾ’’ਤਿ ਆਹ.

੨੦੦. ਪਰਿਚਰਨ੍ਤਿ ਨਾਮ ਵਿਪ੍ਪਕਤਬ੍ਰਹ੍ਮਚਰਿਯਵਾਸਤ੍ਤਾ. ਪਰਿਚਿਣ੍ਣੋ ਹੋਤਿ ਸਾਵਕੇਨ ਨਾਮ ਸਤ੍ਥੁ ਧਮ੍ਮੇ ਕਤ੍ਤਬ੍ਬਾ ਪਰਿਚਰਿਯਾ ਸਮ੍ਮਦੇਵ ਨਿਟ੍ਠਾਪਿਤਤ੍ਤਾ. ਤੇਨਾਹ ‘‘ਇਤਿ…ਪੇ… ਥੇਰੋ ਏਵਮਾਹਾ’’ਤਿ. ਤੇਸਂ ਗੁਣਾਨਨ੍ਤਿ ਤੇਸਂ ਅਸੇਕ੍ਖਗੁਣਾਨਂ. ਸੇਸਂ ਸੁਵਿਞ੍ਞੇਯ੍ਯਮੇਵ.

ਮਹਾਵਚ੍ਛਸੁਤ੍ਤਵਣ੍ਣਨਾਯ ਲੀਨਤ੍ਥਪ੍ਪਕਾਸਨਾ ਸਮਤ੍ਤਾ.

੪. ਦੀਘਨਖਸੁਤ੍ਤਵਣ੍ਣਨਾ

੨੦੧. ਖਨਨਂ ¶ ਖਤਂ, ਸੂਕਰਸ੍ਸ ਖਤਂ ਏਤ੍ਥ ਅਤ੍ਥੀਤਿ ਸੂਕਰਖਤਾ, ਸੂਕਰਸ੍ਸ ਵਾ ਇਮਸ੍ਮਿਂ ਬੁਦ੍ਧੁਪ੍ਪਾਦੇ ਪਠਮਂ ਖਤਂ ਉਪਾਦਾਯ ਸੂਕਰਖਤਾ, ਤਾਯ. ਏਵਂਨਾਮਕੇਤਿ ਏਵਂ ਇਤ੍ਥਿਲਿਙ੍ਗਵਸੇਨ ਲਦ੍ਧਨਾਮਕੇ. ਪਂਸੁਧੋਤੇਤਿ ਧੋਤਪਂਸੁਕੇ. ਓਤਰਿਤ੍ਵਾ ਅਭਿਰੁਹਿਤਬ੍ਬਨ੍ਤਿ ਪਕਤਿਭੂਮਿਤੋ ਅਨੇਕੇਹਿ ਸੋਪਾਨਫਲਕੇਹਿ ਓਤਰਿਤ੍ਵਾ ਪੁਨ ਲੇਣਦ੍ਵਾਰਂ ਕਤਿਪਯੇਹਿ ਅਭਿਰੁਹਿਤਬ੍ਬਂ.

ਠਿਤਕੋਵਾਤਿ ਮਾਤੁਲਸ੍ਸ ਠਿਤਤ੍ਤਾ ਤਤ੍ਥ ਸਗਾਰਵਸਪਤਿਸ੍ਸਵਸੇਨ ਠਿਤਕੋਵ. ਕਿਞ੍ਚਾਪਿ ਸਬ੍ਬ-ਸਦ੍ਦੋ ਅਵਿਸੇਸਤੋ ਅਨਵਸੇਸਪਰਿਯਾਦਾਯਕੋ, ਵਤ੍ਥੁਅਧਿਪ੍ਪਾਯਾਨੁਰੋਧੀ ਪਨ ਸਦ੍ਦਪ੍ਪਯੋਗੋਤਿ ਤਮਤ੍ਥਂ ਸਨ੍ਧਾਯ ਪਰਿਬ੍ਬਾਜਕੋ ‘‘ਸਬ੍ਬਂ ਮੇ ਨਕ੍ਖਮਤੀ’’ਤਿ ਆਹ. ਯਾ ਲੋਕੇ ਮਨੁਸ੍ਸਉਪਪਤ੍ਤਿਯੋਤਿਆਦਿਕਾ ਉਪਪਤ੍ਤਿਯੋ, ਤਾ ਅਨਤ੍ਥਸਮੁਦਾਗਤਾ ਤਤ੍ਥ ਤਤ੍ਥੇਵ ਸਤ੍ਤਾਨਂ ਉਚ੍ਛਿਜ੍ਜਨਤੋ, ਤਸ੍ਮਾ ਸਮਯਵਾਦੀਹਿ ਵੁਚ੍ਚਮਾਨਾ ਸਬ੍ਬਾ ਆਯਤਿਂ ਉਪ੍ਪਜ੍ਜਨਉਪਪਤ੍ਤਿ ਨ ਹੋਤਿ. ਜਲਬੁਬ੍ਬੁਲ਼ਕਾ ਵਿਯ ਹਿ ਇਮੇ ਸਤ੍ਤਾ ਤਤ੍ਥ ਤਤ੍ਥ ਸਮਯੇ ਉਪ੍ਪਜ੍ਜਿਤ੍ਵਾ ਭਿਜ੍ਜਨ੍ਤਿ, ਤੇਸਂ ਤਤ੍ਥ ਪਟਿਸਨ੍ਧਿ ਨਤ੍ਥੀਤਿ ਅਸ੍ਸ ਅਧਿਪ੍ਪਾਯੋ. ਤੇਨਾਹ ‘‘ਪਟਿਸਨ੍ਧਿਯੋ’’ਤਿਆਦਿ. ਅਸ੍ਸ ਅਧਿਪ੍ਪਾਯਂ ਮੁਞ੍ਚਿਤ੍ਵਾਤਿ ਯੇਨਾਧਿਪ੍ਪਾਯੇਨ ਪਰਿਬ੍ਬਾਜਕੋ ‘‘ਸਬ੍ਬਂ ਮੇ ਨਕ੍ਖਮਤੀ’’ਤਿ ਆਹ, ਤਂ ਤਸ੍ਸ ਅਧਿਪ੍ਪਾਯਂ ਜਾਨਨ੍ਤੋਪਿ ਅਜਾਨਨ੍ਤੋ ਵਿਯ ਹੁਤ੍ਵਾ ਤਸ੍ਸ ਅਕ੍ਖਰੇ ਤਾਵ ਦੋਸਂ ਦਸ੍ਸੇਨ੍ਤੋਤਿ ¶ ਪਦੇਸਸਬ੍ਬਂ ਸਨ੍ਧਾਯ ਤੇਨ ਵੁਤ੍ਤਂ, ਸਬ੍ਬਸਬ੍ਬਵਿਸਯਂ ਕਤ੍ਵਾ ਤਤ੍ਥ ਦੋਸਂ ਗਣ੍ਹਨ੍ਤੋ. ਯਥਾ ਲੋਕੇ ਕੇਨਚਿ ‘‘ਸਬ੍ਬਂ ਵੁਤ੍ਤਂ, ਤਂ ਮੁਸਾ’’ਤਿ ਵੁਤ੍ਤੇ ਤਸ੍ਸ ਵਚਨਸ੍ਸ ਸਬ੍ਬਨ੍ਤੋਗਧਤ੍ਤਾ ਮੁਸਾਭਾਵੋ ਆਪਜ੍ਜੇਯ੍ਯ, ਏਵਂ ਇਮਸ੍ਸਪਿ ‘‘ਸਬ੍ਬਂ ਮੇ ਨਕ੍ਖਮਤੀ’’ਤਿ ਵਦਤੋ ਤਥਾ ਪਵਤ੍ਤਾ ਦਿਟ੍ਠਿਪਿ ਨਕ੍ਖਮਤੀਤਿ ਅਤ੍ਥਤੋ ਆਪਨ੍ਨਮੇਵ ਹੋਤਿ. ਤੇਨਾਹ ਭਗਵਾ – ‘‘ਏਸਾਪਿ ਤੇ ਦਿਟ੍ਠਿ ਨਕ੍ਖਮਤੀ’’ਤਿ. ਯਥਾ ਪਨ ਕੇਨਚਿ ‘‘ਸਬ੍ਬਂ ਵੁਤ੍ਤਂ ਮੁਸਾ’’ਤਿ ਵੁਤ੍ਤੇ ਅਧਿਪ੍ਪਾਯਾਨੁਰੋਧਿਨੀ ਸਦ੍ਦਪ੍ਪਵਤ੍ਤਿ, ਤਸ੍ਸ ਵਚਨਂ ਮੁਞ੍ਚਿਤ੍ਵਾ ਤਦਞ੍ਞੇਸਮੇਵ ਮੁਸਾਭਾਵੋ ਞਾਯਾਗਤੋ, ਏਵਮਿਧਾਪਿ ‘‘ਸਬ੍ਬਂ ਮੇ ਨਕ੍ਖਮਤੀ’’ਤਿ ਵਚਨਤੋ ਯਸ੍ਸਾ ਦਿਟ੍ਠਿਯਾ ਵਸੇਨ ‘‘ਸਬ੍ਬਂ ਮੇ ਨਕ੍ਖਮਤੀ’’ਤਿ ਤੇਨ ਵੁਤ੍ਤਂ, ਤਂ ਦਿਟ੍ਠਿਂ ਮੁਞ੍ਚਿਤ੍ਵਾ ਤਦਞ੍ਞਮੇਵ ਯਥਾਧਿਪ੍ਪੇਤਂ ਸਬ੍ਬਂ ਨਕ੍ਖਮਤੀਤਿ ਅਯਮਤ੍ਥੋ ਞਾਯਾਗਤੋ, ਭਗਵਾ ਪਨ ਵਾਦੀਵਰੋ ਸੁਖੁਮਾਯ ਆਣਿਯਾ ਥੂਲਂ ਆਣਿਂ ਨੀਹਰਨ੍ਤੋ ਵਿਯ ਉਪਾਯੇਨ ਤਸ੍ਸ ਦਿਟ੍ਠਿਗਤਂ ਨੀਹਰਿਤੁਂ ਤਸ੍ਸ ਅਧਿਪ੍ਪਾਯੇਨ ਅਵਤ੍ਵਾ ਸਦ੍ਦਵਸੇਨ ਤਾਵ ਲਬ੍ਭਮਾਨਂ ਦੋਸਂ ਦਸ੍ਸੇਨ੍ਤੋ ‘‘ਯਾਪਿ ਖੋ ਤੇ’’ਤਿਆਦਿਮਾਹ. ਤੇਨ ਵੁਤ੍ਤਂ – ‘‘ਅਸ੍ਸ ਅਧਿਪ੍ਪਾਯਂ ਮੁਞ੍ਚਿਤ੍ਵਾ ਅਕ੍ਖਰੇ ਤਾਵ ਦੋਸਂ ਦਸ੍ਸੇਨ੍ਤੋ’’ਤਿ.

ਪਰਿਬ੍ਬਾਜਕੋ ¶ ਪਨ ਯਂ ਸਨ੍ਧਾਯ ‘‘ਸਬ੍ਬਂ ਮੇ ਨਕ੍ਖਮਤੀ’’ਤਿ ਮਯਾ ਵੁਤ੍ਤਂ, ‘‘ਅਯਂ ਸੋ’’ਤਿ ਯਥਾਵੁਤ੍ਤਦੋਸਪਰਿਹਰਣਤ੍ਥਂ ਤਸ੍ਮਿਂ ਅਤ੍ਥੇ ਵੁਚ੍ਚਮਾਨੇ ਏਸ ਦੋਸੋ ਸਬ੍ਬੋ ਨ ਹੋਤਿ, ਏਵਮ੍ਪਿ ਸਮਣੋ ਗੋਤਮੋ ਮਮ ਵਾਦੇ ਦੋਸਮੇਵ ਆਰੋਪੇਯ੍ਯਾਤਿ ਅਤ੍ਤਨੋ ਅਜ੍ਝਾਸਯਂ ਨਿਗੁਹਿਤ੍ਵਾ ਯਥਾਵੁਤ੍ਤਦੋਸਂ ਪਰਿਹਰਿਤੁਕਾਮੋ ‘‘ਏਸਾ ਮੇ’’ਤਿਆਦਿਮਾਹ. ਤਤ੍ਥ ਤਮ੍ਪਸ੍ਸ ਤਾਦਿਸਮੇਵਾਤਿ ਯਂ ‘‘ਸਬ੍ਬਂ ਮੇ ਨਕ੍ਖਮਤੀ’’ਤਿ ਗਹਿਤਂ ਵਤ੍ਥੁ, ਤਮ੍ਪਿ ਤਾਦਿਸਮੇਵ ਭਵੇਯ੍ਯਾਤਿ. ਅਯਞ੍ਚ ਸਬ੍ਬਨ੍ਤੋਗਧਦਿਟ੍ਠਿ ਮਯ੍ਹਮ੍ਪਿ ਦਿਟ੍ਠਿਵਤ੍ਥੁ, ਤਂ ਮੇ ਖਮੇਯ੍ਯਵਾਤਿ. ਯਸ੍ਮਾ ਪਨ ‘‘ਏਸਾਪਿ ਦਿਟ੍ਠਿ ਤੁਯ੍ਹਂ ਨਕ੍ਖਮਤੀ’’ਤਿ ਯਾਪਿ ਦਿਟ੍ਠਿ ਵੁਤ੍ਤਾ ਭਵਤਾ ਗੋਤਮੇਨ, ਸਾਪਿ ਮਯ੍ਹਂ ਨਕ੍ਖਮਤਿ, ਤਸ੍ਮਾ ਸਬ੍ਬਂ ਮੇ ਨਕ੍ਖਮਤੇਵਾਤਿ ਪਰਿਬ੍ਬਾਜਕਸ੍ਸ ਅਧਿਪ੍ਪਾਯੋ. ਤੇਨਾਹ – ‘‘ਤਂ ਪਰਿਹਰਾਮੀਤਿ ਸਞ੍ਞਾਯ ਵਦਤੀ’’ਤਿ. ਤਥਾ ਚ ਵਕ੍ਖਤਿ ‘‘ਤਸ੍ਮਾਪਿ ਉਚ੍ਛੇਦਦਿਟ੍ਠਿ ਮਯ੍ਹਂ ਨਕ੍ਖਮਤੀ’’ਤਿ. ‘‘ਏਸਾ ਮੇ ਦਿਟ੍ਠੀ’’ਤਿ ਯਾ ਠਿਤਿਭੂਤਾ ਦਿਟ੍ਠਿ, ਤਾਯ ‘‘ਸਬ੍ਬਂ ਮੇ ਨਕ੍ਖਮਤੀ’’ਤਿ ਪਨੇਤ੍ਥ ਸਬ੍ਬਗ੍ਗਹਣੇਨ ਗਹਿਤਤ੍ਤਾ ਆਹ – ‘‘ਅਤ੍ਥਤੋ ਪਨਸ੍ਸ ਏਸਾ ਦਿਟ੍ਠਿ ਨ ਮੇ ਖਮਤੀਤਿ ਆਪਜ੍ਜਤੀ’’ਤਿ. ਅਯਂ ਦੋਸੋਤਿ ਦਸ੍ਸੇਨ੍ਤੋ ਆਹ ‘‘ਯਸ੍ਸ ਪਨਾ’’ਤਿਆਦਿ. ਏਸਾਤਿ ਦਿਟ੍ਠਿ. ਰੁਚਿਤਨ੍ਤਿ ਦਿਟ੍ਠਿਦਸ੍ਸਨੇਨ ਅਭਿਨਿਵਿਸਿਤ੍ਵਾ ਰੋਚੇਤ੍ਵਾ ਗਹਿਤਂ. ਤੇਨ ਹਿ ਦਿਟ੍ਠਿਅਕ੍ਖਮੇਨ ਅਰੁਚਿਤੇਨ ਭਵਿਤਬ੍ਬਨ੍ਤਿ ਸਤਿ ਦਿਟ੍ਠਿਯਾ ਅਕ੍ਖਮਭਾਵੇ ਤਤੋ ਤਾਯ ਗਹਿਤਾਯ ਖਮੇਯ੍ਯ ਰੁਚ੍ਚੇਯ੍ਯ ਯਥਾ, ਏਵਂ ਸਬ੍ਬਸ੍ਸ ਅਕ੍ਖਮਭਾਵੇਤਿ ¶ ਅਪਰਭਾਗੇ ਸਬ੍ਬਂ ਖਮਤਿ ਰੁਚ੍ਚਤੀਤਿ ਆਪਜ੍ਜਤਿ. ਨ ਪਨੇਸ ਤਂ ਸਮ੍ਪਟਿਚ੍ਛਤੀਤਿ ਏਸ ‘‘ਸਬ੍ਬਂ ਮੇ ਨਕ੍ਖਮਤੀ’’ਤਿ ਏਵਂ ਵਦਨ੍ਤੋ ਉਚ੍ਛੇਦਵਾਦੀ ਤਂ ਵੁਤ੍ਤਨਯੇਨ ਸਬ੍ਬਸ੍ਸ ਖਮਨਂ ਰੁਚ੍ਚਨਂ ਨ ਸਮ੍ਪਟਿਚ੍ਛਤਿ. ਞਾਯੇਨ ਵੁਤ੍ਤਮਤ੍ਥਂ ਕਥਂ ਨ ਸਮ੍ਪਟਿਚ੍ਛਤੀਤਿ ਆਹ ‘‘ਕੇਵਲਂ ਤਸ੍ਸਾਪਿ ਉਚ੍ਛੇਦਦਿਟ੍ਠਿਯਾ ਉਚ੍ਛੇਦਮੇਵ ਗਣ੍ਹਾਤੀ’’ਤਿ. ਸਬ੍ਬੇਸਞ੍ਹਿ ਧਮ੍ਮਾਨਂ ਆਯਤਿਂ ਉਪ੍ਪਾਦਂ ਅਰੁਚ੍ਚਿਤ੍ਵਾ ਤਂ ਸਨ੍ਧਾਯ ਅਯਂ ‘‘ਸਬ੍ਬਂ ਮੇ ਨਕ੍ਖਮਤੀ’’ਤਿ ਵਦਤਿ, ਉਚ੍ਛੇਦਦਿਟ੍ਠਿਕੇਸੁ ਚ ਉਚ੍ਛਿਨ੍ਨੇਸੁ ਕੁਤੋ ਉਚ੍ਛੇਦਦਿਟ੍ਠਿਸਭਾਵੋਤਿ.

ਤੇਨਾਤਿ ਤੇਨ ਕਾਰਣੇਨ, ਯਸ੍ਮਾ ਇਧੇਕਚ੍ਚੇ ਸਤ੍ਤਾ ਈਦਿਸਂ ਦਿਟ੍ਠਿਂ ਪਗ੍ਗਯ੍ਹ ਤਿਟ੍ਠਨ੍ਤਿ, ਤਸ੍ਮਾਤਿ ਵੁਤ੍ਤਂ ਹੋਤਿ. ਪਜਹਨਕੇਨ ਵਾ ਚਿਤ੍ਤੇਨ ਏਕਜ੍ਝਂ ਗਹੇਤ੍ਵਾ ਪਜਹਨਕੇਹਿ ਅਪ੍ਪਜਹਨਕੇ ਨਿਦ੍ਧਾਰੇਤੁਂ ਭਗਵਾ ‘‘ਅਤੋ…ਪੇ… ਬਹੁਤਰਾ’’ਤਿ ਅਵੋਚਾਤਿ ਆਹ – ‘‘ਪਜਹਨਕੇਸੁ ਨਿਸ੍ਸਕ੍ਕ’’ਨ੍ਤਿ ਯਥਾ ‘‘ਪਞ੍ਚਸੀਲੇਹਿ ਪਭਾਵਨਾ ਪਞ੍ਞਵਨ੍ਤਤਰਾ’’ਤਿ. ‘‘ਬਹੂ’’ਤਿ ਵਤ੍ਵਾ ਨ ਕੇਵਲਂ ਬਹੂ, ਅਥ ਖੋ ਅਤਿਵਿਯ ਬਹੂਤਿ ਦਸ੍ਸੇਨ੍ਤੋ ‘‘ਬਹੁਤਰਾ’’ਤਿ ਆਹ. ‘‘ਬਹੂ ਹੀ’’ਤਿ ਨਯਿਦਂ ਨਿਸ੍ਸਕ੍ਕਵਚਨਂ, ਅਥ ਖੋ ਪਚ੍ਚਤ੍ਤਵਚਨਂ. ਕਥਂ ਹਿ-ਸਦ੍ਦੋਤਿ ਆਹ ‘‘ਹਿ-ਕਾਰੋ ਨਿਪਾਤਮਤ੍ਤ’’ਨ੍ਤਿ. ਅਨਿਸ੍ਸਕ੍ਕਵਚਨਂ ਤਾਵ ਤਸ੍ਸ ਪਜਹਨਕਾਨਂ ਬਹੁਭਾਵਤੋ ਤੇਪਿ ਪਰਤੋ ‘‘ਬਹੁਤਰਾ’’ਤਿ ਵੁਚ੍ਚੀਯਨ੍ਤਿ. ਮੂਲਦਸ੍ਸਨਨ੍ਤਿ ਯੇ ਤਾਦਿਸਂ ਦਸ੍ਸਨਂ ਪਠਮਂ ਉਪਾਦਿਯਨ੍ਤਿ, ਤਜ੍ਜਾਤਿਕਮੇਵ ਪਚ੍ਛਾ ਗਹਿਤਦਸ੍ਸਨਂ. ਵਿਜਾਤਿਯਞ੍ਹਿ ਪਠਮਂ ਗਹਿਤਦਸ੍ਸਨਂ ਅਪ੍ਪਹਾਯ ਵਿਜਾਤਿਯਸ੍ਸ ਗਹਣਂ ਨ ਸਮ੍ਭਵਤਿ ਵਿਰੁਦ੍ਧਸ੍ਸ ਅਭਿਨਿਵੇਸਸ੍ਸ ਸਹ ਅਨਵਟ੍ਠਾਨਤੋ ¶ . ਅਵਿਰੁਦ੍ਧਂ ਪਨ ਮੂਲਦਸ੍ਸਨਂ ਅਵਿਸ੍ਸਜ੍ਜਿਤ੍ਵਾ ਵਿਸਯਾਦਿਭੇਦਭਿਨ੍ਨਂ ਅਪਰਦਸ੍ਸਨਂ ਗਹੇਤੁਂ ਲਬ੍ਭਤਿ. ਤੇਨਾਹ ‘‘ਏਤ੍ਥ ਚਾ’’ਤਿਆਦਿ.

ਤਤ੍ਥ ਕਿਞ੍ਚਾਪਿ ਏਕਚ੍ਚਸਸ੍ਸਤਵਾਦੋ ਸਸ੍ਸਤੁਚ੍ਛੇਦਾਭਿਨਿਵੇਸਾਨਂ ਵਸੇਨ ਯਥਾਕ੍ਕਮਂ ਸਸ੍ਸਤੁਚ੍ਛੇਦਗ੍ਗਾਹਨਜਾਤਿਕੋ, ਉਚ੍ਛੇਦਗ੍ਗਾਹੇਨ ਪਨ ਸਸ੍ਸਤਾਭਿਨਿਵੇਸਸ੍ਸ ਤਂਗਾਹੇਨ ਚ ਅਸਸ੍ਸਤਾਭਿਨਿਵੇਸਸ੍ਸ ਵਿਰੁਜ੍ਝਨਤੋ ਉਭਯਤ੍ਥਪਿ ‘‘ਏਕਚ੍ਚਸਸ੍ਸਤਂ ਵਾ ਗਹੇਤੁਂ ਨ ਸਕ੍ਕਾ’’ਤਿ ਵੁਤ੍ਤਂ, ਤਥਾ ‘‘ਸਸ੍ਸਤਂ ਵਾ ਉਚ੍ਛੇਦਂ ਵਾ ਨ ਸਕ੍ਕਾ ਗਹੇਤੁ’’ਨ੍ਤਿ ਚ. ਮੂਲਸਸ੍ਸਤਞ੍ਹਿ ਪਠਮਂ ਗਹਿਤਂ. ਆਯਤਨੇਸੁਪਿ ਯੋਜੇਤਬ੍ਬਨ੍ਤਿ ਪਠਮਂ ਚਕ੍ਖਾਯਤਨਂ ਸਸ੍ਸਤਨ੍ਤਿ ਗਹੇਤ੍ਵਾ ਅਪਰਭਾਗੇ ਨ ਕੇਵਲਂ ਚਕ੍ਖਾਯਤਨਮੇਵ ਸਸ੍ਸਤਂ, ਸੋਤਾਯਤਨਮ੍ਪਿ ਸਸ੍ਸਤਂ, ਘਾਨਾਯਤਨਾਦਿਪਿ ਸਸ੍ਸਤਨ੍ਤਿ ਗਣ੍ਹਾਤੀਤਿਆਦਿਨਾ ਯੋਜੇਤਬ੍ਬਂ. ਆਯਤਨੇਸੁਪੀਤਿ ਪਿ-ਸਦ੍ਦੇਨ ਧਾਤੂਨਂ ਇਨ੍ਦ੍ਰਿਯਾਨਮ੍ਪਿ ਗਾਹੋ ਦਟ੍ਠਬ੍ਬੋ. ਇਦਂ ਸਨ੍ਧਾਯਾਤਿ ¶ ‘‘ਮੂਲੇ ਸਸ੍ਸਤ’’ਨ੍ਤਿਆਦਿਨਾ ਵੁਤ੍ਤਪਠਮਗ੍ਗਾਹਸ੍ਸ ਸਮਾਨਜਾਤਿਯਂ ਅਪਰਗ੍ਗਾਹਂ ਸਨ੍ਧਾਯ.

ਦੁਤਿਯਵਾਰੇ ਪਠਮਵਾਰੇ ਵੁਤ੍ਤਸਦਿਸਂ ਵੁਤ੍ਤਨਯੇਨੇਵ ਵੇਦਿਤਬ੍ਬਂ. ਤਤ੍ਥ ਆਦੀਨਵਂ ਦਿਸ੍ਵਾਤਿ ‘‘ਯਦਿ ਰੂਪਂ ਸਸ੍ਸਤਂ ਸਿਯਾ, ਨਯਿਦਂ ਆਬਾਧਾਯ ਸਂਵਤ੍ਤੇਯ੍ਯ. ਯਸ੍ਮਾ ਚ ਖੋ ਇਦਂ ਰੂਪਂ ਅਸਸ੍ਸਤਂ, ਤਸ੍ਮਾ ਅਭਿਣ੍ਹਪਟਿਪੀਲ਼ਨਟ੍ਠੇਨ ਉਦਯਵਯਵਨ੍ਤਤਾਯ ਰੂਪਂ ਅਨਿਚ੍ਚਂ ਸਙ੍ਖਤਂ ਪਟਿਚ੍ਚਸਮੁਪ੍ਪਨ੍ਨਂ, ਸਸ੍ਸਤਾਭਿਨਿਵੇਸੋ ਮਿਚ੍ਛਾ’’ਤਿਆਦਿਨਾ ਤਤ੍ਥ ਸਸ੍ਸਤਵਾਦੇ ਆਦੀਨਵਂ ਦੋਸਂ ਦਿਸ੍ਵਾ. ਓਲ਼ਾਰਿਕਨ੍ਤਿ ਤਸ੍ਮਾ ਪਟਿਪੀਲ਼ਨਟ੍ਠੇਨ ਅਯਾਥਾਵਗ੍ਗਾਹਤਾਯ ਰੂਪਂ ਨ ਸਣ੍ਹਂ ਓਲ਼ਾਰਿਕਮੇਵ. ਵੇਦਨਾਦੀਨਮ੍ਪਿ ਅਨਿਚ੍ਚਾਦਿਭਾਵਦਸ੍ਸਨਂ ਰੂਪਵੇਦਨਾਆਦੀਨਂ ਸਮਾਨਯੋਗਕ੍ਖਮਤ੍ਤਾ. ਵਿਸ੍ਸਜ੍ਜੇਤੀਤਿ ਪਜਹਤਿ.

ਤਿਸ੍ਸੋ ਲਦ੍ਧਿਯੋਤਿ ਸਸ੍ਸਤੁਚ੍ਛੇਦਏਕਚ੍ਚਸਸ੍ਸਤਦਿਟ੍ਠਿਯੋ. ਯਸ੍ਮਾ ਸਸ੍ਸਤਦਿਟ੍ਠਿਕਾ ਵਟ੍ਟੇ ਰਜ੍ਜਨਸ੍ਸ ਆਸਨ੍ਨਾ. ਤਥਾ ਹਿ ਤੇ ਓਲੀਯਨ੍ਤੀਤਿ ਵੁਚ੍ਚਨ੍ਤਿ, ਭਵਾਭਵਦਿਟ੍ਠੀਨਂ ਵਸੇਨ ਇਮੇਸਂ ਸਤ੍ਤਾਨਂ ਸਂਸਾਰਤੋ ਸੀਸੁਕ੍ਖਿਪਨਂ ਨਤ੍ਥੀਤਿ ਏਤਾਵ ਤਿਸ੍ਸੋ ਵਿਸੇਸਤੋ ਗਹੇਤਬ੍ਬਾ.

ਇਧਲੋਕਂ ਪਰਲੋਕਞ੍ਚ ਅਤ੍ਥੀਤਿ ਜਾਨਾਤੀਤਿ ਏਤ੍ਤਾਵਤਾ ਸਸ੍ਸਤਦਸ੍ਸਨਸ੍ਸ ਅਪ੍ਪਸਾਵਜ੍ਜਤਾਕਾਰਣਮਾਹ, ਵਟ੍ਟਂ ਅਸ੍ਸਾਦੇਤਿ, ਅਭਿਨਨ੍ਦਤੀਤਿ ਇਮਿਨਾ ਦਨ੍ਧਵਿਰਾਗਤਾਯ. ਤੇਨਾਹ ‘‘ਤਸ੍ਮਾ’’ਤਿਆਦਿ. ਇਧਲੋਕਂ ਪਰਲੋਕਞ੍ਚ ਅਤ੍ਥੀਤਿ ਜਾਨਾਤੀਤਿ ਇਮਿਨਾ ਤਾਸੁ ਤਾਸੁ ਗਤੀਸੁ ਸਤ੍ਤਾਨਂ ਸਂਸਰਣਂ ਪਟਿਕ੍ਖਿਪਤੀਤਿ ਦਸ੍ਸੇਤਿ, ਸੁਕਤਦੁਕ੍ਕਟਾਨਂ ਕਮ੍ਮਾਨਂ ਫਲਂ ਅਤ੍ਥੀਤਿ ਜਾਨਾਤੀਤਿ ਇਮਿਨਾ ਕਮ੍ਮਫਲਂ. ਕੁਸਲਂ ਨ ਕਰੋਤੀਤਿ ਇਮਿਨਾ ਕਮ੍ਮਂ, ਅਕੁਸਲਂ ਕਰੋਨ੍ਤੋ ਨ ਭਾਯਤੀਤਿ ਇਮਿਨਾ ਪੁਞ੍ਞਾਪੁਞ੍ਞਾਨਿ ਸਭਾਵਤੋ ਜਾਯਨ੍ਤੀਤਿ ਦਸ੍ਸੇਤਿ. ਵਟ੍ਟਂ ਅਸ੍ਸਾਦੇਤਿ ਅਭਿਨਨ੍ਦਤਿ ਤਨ੍ਨਿਨ੍ਨਭਾਵਤੋ ¶ . ਸੀਘਂ ਲਦ੍ਧਿਂ ਜਹਿਤੁਂ ਨ ਸਕ੍ਕੋਤਿ ਵਟ੍ਟੁਪਚ੍ਛੇਦਸ੍ਸ ਅਰੁਚ੍ਚਨਤੋ. ਉਚ੍ਛੇਦਵਾਦੀ ਹਿ ਤਸ੍ਮਿਂ ਭਵੇ ਉਚ੍ਛੇਦਂ ਮਞ੍ਞਤਿ. ਤਤੋ ਪਰਂ ਇਧਲੋਕਂ ਪਰਲੋਕਞ੍ਚ ਅਤ੍ਥੀਤਿ ਜਾਨਾਤਿ ਸੁਕਤਦੁਕ੍ਕਟਾਨਂ ਫਲਂ ਅਤ੍ਥੀਤਿ ਜਾਨਾਤਿ ਕਮ੍ਮਫਲਵਾਦੀਭਾਵਤੋ. ਯੇਭੁਯ੍ਯੇਨ ਹਿ ਉਚ੍ਛੇਦਵਾਦੀ ਸਭਾਵਨਿਯਤਿਯਦਿਚ੍ਛਾਭਿਨਿਵੇਸੇਸੁ ਅਞ੍ਞਤ੍ਰਾਭਿਨਿਵੇਸੋ ਹੋਤਿ. ਸੀਘਂ ਦਸ੍ਸਨਂ ਪਜਹਤਿ ਵਟ੍ਟਾਭਿਰਤਿਯਾ ਅਭਾਵਤੋ. ਪਾਰਮਿਯੋ ਪੂਰੇਤੁਂ ਸਕ੍ਕੋਨ੍ਤੋ ਪਚ੍ਚੇਕਬੁਦ੍ਧੋ ਹੁਤ੍ਵਾ, ਲੋਕਵੋਹਾਰਮਤ੍ਤੇਨੇਵ ਸੋ ਸਮ੍ਮਾਸਮ੍ਬੁਦ੍ਧੋ ਹੁਤ੍ਵਾ ਪਰਿਨਿਬ੍ਬਾਯਤੀਤਿ ਯੋਜਨਾ. ਅਸਕ੍ਕੋਨ੍ਤੋਤਿ ਬੁਦ੍ਧੋ ਹੋਤੁਂ ਅਸਕ੍ਕੋਨ੍ਤੋ. ਅਭਿਨੀਹਾਰਂ ¶ ਕਤ੍ਵਾ ਅਗ੍ਗਸਾਵਕਾਦਿਭਾਵਸ੍ਸ ਅਭਿਨੀਹਾਰਂ ਸਮ੍ਪਾਦੇਤ੍ਵਾ. ਸਾਵਕੋ ਹੁਤ੍ਵਾਤਿ ਅਗ੍ਗਸਾਵਕੋ ਮਹਾਸਾਵਕੋ ਹੁਤ੍ਵਾ, ਤਤ੍ਥਾਪਿ ਤੇਵਿਜ੍ਜੋ ਛਲ਼ਭਿਞ੍ਞੋ ਪਟਿਸਮ੍ਭਿਦਾਪ੍ਪਤ੍ਤੋ ਵਾ ਸੁਕ੍ਖਵਿਪਸ੍ਸਕੋ ਏਵ ਵਾ ਬੁਦ੍ਧਸਾਵਕੋ ਹੁਤ੍ਵਾ ਪਰਿਨਿਬ੍ਬਾਯਤਿ. ਸਬ੍ਬਮਿਦਂ ਉਚ੍ਛੇਦਵਾਦਿਨੋ ਕਲ੍ਯਾਣਮਿਤ੍ਤਨਿਸ੍ਸਯੇਨ ਸਮ੍ਮਤ੍ਤਨਿਯਾਮੋਕ੍ਕਮਨੇ ਖਿਪ੍ਪਵਿਰਾਗਤਾਦਸ੍ਸਨਤ੍ਥਂ ਆਗਤਂ. ਤੇਨਾਹ ‘‘ਤਸ੍ਮਾ’’ਤਿਆਦਿ.

੨੦੨. ਕਞ੍ਜਿਯੇਨੇਵਾਤਿ ਆਰਨਾਲ਼ੇਨ. ਕਞ੍ਜਿਯਸਦਿਸੇਨ ਉਚ੍ਛੇਦਦਸ੍ਸਨੇਨ. ਪੂਰਿਤੋਤਿ ਪਰਿਪੁਣ੍ਣਜ੍ਝਾਸਯੋ. ਸੋਤਿ ਪਰਿਬ੍ਬਾਜਕੋ. ਅਪ੍ਪਹਾਯਾਤਿ ਅਭਿਨ੍ਦਿਤ੍ਵਾ. ਵਿਗ੍ਗਹੋਤਿ ਕਲਹੋ ਇਦਮੇਵ ਸਚ੍ਚਂ, ਮੋਘਮਞ੍ਞਨ੍ਤਿ ਅਞ੍ਞਮਞ੍ਞਂ ਵਿਰੁਦ੍ਧਗ੍ਗਾਹੋਤਿ ਕਤ੍ਵਾ. ਵਿਵਾਦਨ੍ਤਿ ਵਿਰੁਦ੍ਧਵਾਦਂ. ਵਿਘਾਤਨ੍ਤਿ ਵਿਰੋਧਹੇਤੁਕਂ ਚਿਤ੍ਤਵਿਘਾਤਂ. ਵਿਹੇਸਨ੍ਤਿ ਵਿਗ੍ਗਹਵਿਵਾਦਨਿਮਿਤ੍ਤਂ ਕਾਯਿਕਂ ਚੇਤਸਿਕਞ੍ਚ ਕਿਲਮਥਂ. ਆਦੀਨਵਂ ਦਿਸ੍ਵਾਤਿ ਏਤਾਸਂ ਦਿਟ੍ਠੀਨਂ ਏਵਰੂਪੋ ਆਦੀਨਵੋ, ਅਨਿਯ੍ਯਾਨਿਕਭਾਵਤਾਯ ਪਨ ਸਮ੍ਪਤਿ ਆਯਤਿਞ੍ਚ ਮਹਾਦੀਨਵੋਤਿ ਏਵਂ ਆਦੀਨਵਂ ਦਿਸ੍ਵਾ.

੨੦੫. ‘‘ਏਸੋਹਮਸ੍ਮਿ, ਏਸੋ ਮੇ ਅਤ੍ਤਾ’’ਤਿਆਦਿਨਾ (ਮ. ਨਿ. ੧.੨੪੧; ਸਂ. ਨਿ. ੩.੮) ਕਾਯਂ ਅਨ੍ਵੇਤੀਤਿ ਕਾਯਨ੍ਵਯੋ, ਸੋਯੇਵ, ਤਸ੍ਸ ਵਾ ਸਮੂਹੋ ਕਾਯਨ੍ਵਯਤਾ, ਕਾਯਪਟਿਬਦ੍ਧੋ ਕਿਲੇਸੋ. ਤੇਨਾਹ ‘‘ਕਾਯਂ…ਪੇ… ਅਤ੍ਥੋ’’ਤਿ.

ਅਸਮ੍ਮਿਸ੍ਸਭਾਵਨ੍ਤਿ ਅਸਙ੍ਕਰਤੋ ਵਵਤ੍ਥਿਤਭਾਵਂ. ਤੇਨ ਤਾਸਂ ਯਥਾਸਕਂ ਪਚ੍ਚਯਾਨਂ ਉਪ੍ਪਜ੍ਜਿਤ੍ਵਾ ਵਿਗਮਂ ਦਸ੍ਸੇਤਿ. ਏਵਞ੍ਹਿ ਤਾਸਂ ਕਦਾਚਿਪਿ ਸਙ੍ਕਰੋ ਨਤ੍ਥਿ. ਤੇਨਾਹ ‘‘ਤਤ੍ਰਾਯਂ ਸਙ੍ਖੇਪਤ੍ਥੋ’’ਤਿਆਦਿ. ਸਰੂਪਂ ਅਗ੍ਗਹੇਤ੍ਵਾ ‘‘ਅਞ੍ਞਾ ਵੇਦਨਾ’’ਤਿ ਅਨਿਯਮੇਨ ਵੁਤ੍ਤਤ੍ਤਾ ਤਮੇਵ ਵਿਗਮਂ ਦਸ੍ਸੇਨ੍ਤੋ ‘‘ਅਨੁਪ੍ਪਨ੍ਨਾਵ ਹੋਨ੍ਤਿ ਅਨ੍ਤਰਹਿਤਾ ਵਾ’’ਤਿ ਆਹ. ਸਰੂਪਤੋ ਨਿਯਮੇਤ੍ਵਾ ਵੁਚ੍ਚਮਾਨੇ ਕਾਚਿ ਅਨੁਪ੍ਪਨ੍ਨਾ ਵਾ ਹੋਤਿ, ਕਾਚਿ ਅਨ੍ਤਰਹਿਤਾ ਵਾਤਿ. ਚੁਣ੍ਣਵਿਚੁਣ੍ਣਭਾਵਦਸ੍ਸਨਤ੍ਥਨ੍ਤਿ ਖਣੇ ਖਣੇ ਭਿਜ੍ਜਮਾਨਭਾਵਦਸ੍ਸਨਤ੍ਥਂ.

ਨ ਕੇਨਚਿ ¶ ਸਂਵਦਤੀਤਿ ਕੇਨਚਿ ਪੁਗ੍ਗਲੇਨ ਸਦ੍ਧਿਂ ਦਿਟ੍ਠਿਰਾਗਵਸੇਨ ਸਂਕਿਲਿਟ੍ਠਚਿਤ੍ਤੋ ਨ ਵਦਤਿ. ਤੇਨਾਹ ‘‘ਸਸ੍ਸਤਂ ਗਹੇਤ੍ਵਾ’’ਤਿਆਦਿ. ਨ ਵਿਵਦਤੀਤਿ ਵਿਰੁਦ੍ਧਭਾਵੋ ਹੁਤ੍ਵਾ ਨ ਵਿਵਦਤਿ. ਪਰਿਵਤ੍ਤੇਤ੍ਵਾਤਿ ਉਚ੍ਛੇਦਂ ਗਹੇਤ੍ਵਾ ਏਕਚ੍ਚਸਸ੍ਸਤਂ ਗਹੇਤ੍ਵਾ ਏਵਂ ਵੁਤ੍ਤਨਯੇਨ ਤਯੋਪਿ ਵਾਦਾ ਪਰਿਵਤ੍ਤੇਤ੍ਵਾ ਯੋਜੇਤਬ੍ਬਾ ¶ . ਤੇਨ ਵੋਹਰਤੀਤਿ ਤੇਨ ਲੋਕਵੋਹਾਰੇਨ ਲੋਕਸਮਞ੍ਞਂ ਅਨਤਿਧਾਵਨ੍ਤੋ ਸਤ੍ਤੋ ਪੁਰਿਸੋ ਪੁਗ੍ਗਲੋਤਿਆਦਿਨਾ ਵੋਹਰਤਿ, ਨ ਪਨ ਇਤੋ ਬਾਹਿਰਕਾ ਵਿਯ ਅਭਿਨਿਵਿਸਤਿ. ਤੇਨਾਹ ‘‘ਅਪਰਾਮਸਨ੍ਤੋ’’ਤਿ. ਕਞ੍ਚਿ ਧਮ੍ਮਨ੍ਤਿ ਰੂਪਾਦੀਸੁ ਏਕਂ ਧਮ੍ਮਮ੍ਪਿ. ਪਰਾਮਾਸਗ੍ਗਾਹੇਨ ਅਗ੍ਗਣ੍ਹਨ੍ਤੋਤਿ ‘‘ਨਿਚ੍ਚ’’ਨ੍ਤਿਆਦਿਨਾ, ‘‘ਏਤਂ ਮਮਾ’’ਤਿਆਦਿਨਾ ਚ ਧਮ੍ਮਸਭਾਵਂ ਅਤਿਕ੍ਕਮਿਤ੍ਵਾ ਪਰਤੋ ਆਮਸਿਤ੍ਵਾ ਗਹਣੇਨ ਅਗ੍ਗਣ੍ਹਨ੍ਤੋ.

ਕਤਾਵੀਤਿ ਕਤਕਿਚ੍ਚੋ. ਸੋ ਵਦੇਯ੍ਯਾਤਿ ਖੀਣਾਸਵੋ ਭਿਕ੍ਖੁ ਅਹਙ੍ਕਾਰਮਮਙ੍ਕਾਰੇਸੁ ਸਬ੍ਬਸੋ ਸਮੁਚ੍ਛਿਨ੍ਨੇਸੁਪਿ ਅਹਂ ਵਦਾਮੀਤਿ ਵਦੇਯ੍ਯ. ਤਤ੍ਥ ਅਹਨ੍ਤਿ ਨਿਯਕਜ੍ਝਤ੍ਤਸਨ੍ਤਾਨੇ. ਮਮਨ੍ਤਿ ਤਸ੍ਸ ਸਨ੍ਤਕਭੂਤੇ ਵਤ੍ਥੁਸ੍ਮਿਂ ਲੋਕਨਿਰੁਲ਼੍ਹੇ. ਸਮਞ੍ਞਨ੍ਤਿ ਤਤ੍ਥ ਸੁਕੁਸਲਤਾਯ ਲੋਕੇ ਸਮਞ੍ਞਾ ਕੁਸਲੋ ਵਿਦਿਤ੍ਵਾ. ਵੋਹਾਰਮਤ੍ਤੇਨਾਤਿ ਕੇਵਲਂ ਪਚ੍ਚੇਕਬੁਦ੍ਧੋ ਹੁਤ੍ਵਾ ਮਹਾਬੋਧਿਪਾਰਮਿਯੋ ਪੂਰੇਤੁਂ ਅਸਕ੍ਕੋਨ੍ਤੋ ਸਾਵਕੋ ਹੁਤ੍ਵਾ ਦੇਸਵੋਹਾਰਮਤ੍ਤੇਨ ਨ ਅਪ੍ਪਹੀਨਤਣ੍ਹੋ ਵਿਯ ਅਨ੍ਧਪੁਥੁਜ੍ਜਨੋ ਅਭਿਨਿਵੇਸਨਵਸੇਨ.

੨੦੬. ਸਸ੍ਸਤਾਦੀਸੂਤਿ ਸਸ੍ਸਤਾਭਿਨਿਵੇਸਾਦੀਸੁ. ਤੇਸਂ ਤੇਸਂ ਧਮ੍ਮਾਨਨ੍ਤਿ ਨਿਦ੍ਧਾਰਣੇ ਸਾਮਿਵਚਨਂ. ਸਸ੍ਸਤਂ ਅਭਿਞ੍ਞਾਯਾਤਿ ਸਸ੍ਸਤਦਿਟ੍ਠਿਂ ਸਮੁਦਯਤੋ ਅਤ੍ਥਙ੍ਗਮਤੋ ਅਸ੍ਸਾਦਤੋ ਨਿਸ੍ਸਰਣਤੋ ਅਭਿਵਿਸਿਟ੍ਠਾਯ ਪਞ੍ਞਾਯ ਪਟਿਵਿਜ੍ਝਿਤ੍ਵਾ. ਪਹਾਨਨ੍ਤਿ ਅਚ੍ਚਨ੍ਤਪ੍ਪਹਾਨਂ ਸਮੁਚ੍ਛੇਦਂ. ਰੂਪਸ੍ਸ ਪਹਾਨਨ੍ਤਿ ਰੂਪਸ੍ਸ ਤਪ੍ਪਟਿਬਦ੍ਧਸਞ੍ਞੋਜਨਪ੍ਪਹਾਨੇਨ ਪਹਾਨਂ. ਅਨੁਪ੍ਪਾਦਨਿਰੋਧੇਨ ਨਿਰੁਦ੍ਧੇਹਿ ਆਸਵੇਹਿ ਅਗ੍ਗਹੇਤ੍ਵਾਵ ਚਿਤ੍ਤਂ ਵਿਮੁਚ੍ਚਿ. ‘‘ਆਸਵੇਹਿ ਚਿਤ੍ਤਂ ਵਿਮੁਚ੍ਚੀ’’ਤਿ ਏਤ੍ਥ ਕਿਞ੍ਚਿਪਿ ਅਗ੍ਗਹੇਤ੍ਵਾ ਅਸੇਸੇਤ੍ਵਾ. ਸੋਲ਼ਸ ਪਞ੍ਞਾਤਿ ਮਹਾਪਞ੍ਞਾਦਿਕਾ ਸੋਲ਼ਸ ਪਞ੍ਞਾ. ਚਤੁਰਙ੍ਗਸਮਨ੍ਨਾਗਤੋਤਿ ਪੁਣ੍ਣਉਪੋਸਥਦਿਵਸਤਾ, ਕੇਨਚਿ ਅਨਾਮਨ੍ਤਿਤਮੇਵ ਅਨੇਕਸਤਾਨਂਯੇਵ ਅਨੇਕਸਹਸ੍ਸਾਨਂ ਵਾ ਭਿਕ੍ਖੂਨਂ ਸਨ੍ਨਿਪਤਿਤਤਾ, ਸਬ੍ਬੇਸਂ ਏਹਿਭਿਕ੍ਖੁਭਾਵੇਨ ਉਪਸਮ੍ਪਨ੍ਨਤਾ, ਛਲ਼ਭਿਞ੍ਞਤਾ ਚਾਤਿ. ਤੇਨਾਹ ‘‘ਤਤ੍ਰਿਮਾਨਿ ਅਙ੍ਗਾਨੀ’’ਤਿਆਦਿ. ਯਂ ਪਨੇਤ੍ਥ ਅਤ੍ਥਤੋ ਅਵਿਭਤ੍ਤਂ, ਤਂ ਸੁਵਿਞ੍ਞੇਯ੍ਯਮੇਵ.

ਦੀਘਨਖਸੁਤ੍ਤਵਣ੍ਣਨਾਯ ਲੀਨਤ੍ਥਪ੍ਪਕਾਸਨਾ ਸਮਤ੍ਤਾ.

੫. ਮਾਗਣ੍ਡਿਯਸੁਤ੍ਤਵਣ੍ਣਨਾ

੨੦੭. ਦ੍ਵੇ ¶ ਮਾਗਣ੍ਡਿਯਾਤਿ ਦ੍ਵੇ ¶ ਮਾਗਣ੍ਡਿਯਨਾਮਕਾ. ਦੇਵਗਬ੍ਭਸਦਿਸਨ੍ਤਿ ਦੇਵਾਨਂ ਵਸਨਓਵਰਕਸਦਿਸਂ. ਏਤਂ ਵੁਤ੍ਤਨ੍ਤਿ ‘‘ਭਾਰਦ੍ਵਾਜਗੋਤ੍ਤਸ੍ਸ ਬ੍ਰਾਹ੍ਮਣਸ੍ਸ ਅਗ੍ਯਾਗਾਰੇ ਤਿਣਸਨ੍ਥਾਰਕੇ’’ਤਿ ਏਤਂ ਵੁਤ੍ਤਂ. ਨ ਕੇਵਲਂ ਤਂ ਦਿਵਸਮੇਵਾਤਿ ਯਂ ਦਿਵਸਂ ਮਾਗਣ੍ਡਿਯੋ ਪਰਿਬ੍ਬਾਜਕੋ ਤਿਣਸਨ੍ਥਾਰਕਂ ਪਞ੍ਞਤ੍ਤਂ, ਨ ਕੇਵਲਂ ਤਂ ਦਿਵਸਮੇਵ ਭਗਵਾ ਯੇਨਞ੍ਞਤਰੋ ਵਨਸਣ੍ਡੋ, ਤੇਨੁਪਸਙ੍ਕਮੀਤਿ ਯੋਜਨਾ. ਗਾਮੂਪਚਾਰੇਤਿ ਗਾਮਸਮੀਪੇ. ਸਞ੍ਞਾਣਂ ਕਤ੍ਵਾਤਿ ਸਞ੍ਞਾਣਂ ਕਤ੍ਵਾ ਵਿਯ. ਨ ਹਿ ਭਗਵਤੋ ਤਸ੍ਸ ਸਞ੍ਞਾਣਕਰਣੇ ਪਯੋਜਨਂ ਅਤ੍ਥਿ.

ਸਮਣਸੇਯ੍ਯਾਨੁਰੂਪਨ੍ਤਿ ਸਮਣਸ੍ਸ ਅਨੁਚ੍ਛਵਿਕਾ ਸੇਯ੍ਯਾ. ਪਾਸਂਸਤ੍ਥੋ ਹਿ ਅਯਂ ਰੂਪ-ਸਦ੍ਦੋ. ਤੇਨਾਹ ‘‘ਇਮਂ ਤਿਣਸਨ੍ਥਾਰਕ’’ਨ੍ਤਿਆਦਿ. ਅਨਾਕਿਣ੍ਣੋਤਿ ਵਿਲੁਲ਼ਿਤੋ ਅਘਟ੍ਟਿਤੋ. ਹਤ੍ਥਪਾਦਸੀਸੇਹਿ ਤਤ੍ਥ ਤਤ੍ਥ ਪਹਟੇਨ ਨ ਚਲਿਤੋ ਅਭਿਨ੍ਨੋ, ਅਚਲਿਤਤ੍ਤਾ ਏਵ ਅਭਿਨ੍ਨਂ ਅਤ੍ਥਰਣਂ. ਪਰਿਚ੍ਛਿਨ੍ਦਿਤ੍ਵਾ ਪਞ੍ਞਤ੍ਤੋ ਵਿਯਾਤਿ ਅਯਂ ਛੇਕੇਨ ਚਿਤ੍ਤਕਾਰੇਨ ਚਿਨ੍ਤੇਤ੍ਵਾ ਤੁਲਿਕਾਯ ਪਰਿਚ੍ਛਿਨ੍ਨਲੇਖਾਯ ਪਰਿਚ੍ਛਿਨ੍ਦਿਤ੍ਵਾ ਲਿਖਿਤਾ ਚਿਤ੍ਤਕਤਸੇਯ੍ਯਾ ਵਿਯ. ਭੂਨਂ ਵੁਚ੍ਚਤਿ ਵਡ੍ਢਿਤਂ, ਤਂ ਹਨ੍ਤੀਤਿ ਭੂਨਹੁਨੋ. ਤੇਨਾਹ ‘‘ਹਤਵਡ੍ਢਿਨੋ’’ਤਿ. ਤਂ ਪਨਾਯਂ ਚਕ੍ਖਾਦੀਸੁ ਸਂਵਰਵਿਧਾਨਂ ਵਡ੍ਢਿਹਨਨਂ ਮਞ੍ਞਤਿ. ਤੇਨਾਹ ‘‘ਮਰਿਯਾਦਕਾਰਕਸ੍ਸਾ’’ਤਿ. ਬ੍ਰੂਹੇਤਬ੍ਬਨ੍ਤਿ ਉਲ਼ਾਰਵਿਸਯੂਪਹਾਰੇਨ ਵਡ੍ਢੇਤਬ੍ਬਂ ਪੀਣੇਤਬ੍ਬਂ. ਤਂ ਪਨ ਅਨਨੁਭੂਤਾਨੁਭਵਨੇਨ ਹੋਤੀਤਿ ਆਹ ‘‘ਅਦਿਟ੍ਠਂ ਦਕ੍ਖਿਤਬ੍ਬ’’ਨ੍ਤਿ. ਅਨੁਭੂਤਂ ਪਨ ਅਪਣੀਤਂ ਹੋਤੀਤਿ ਵੁਤ੍ਤਂ ‘‘ਦਿਟ੍ਠਂ ਸਮਤਿਕ੍ਕਮਿਤਬ੍ਬ’’ਨ੍ਤਿ. ਸੇਸਵਾਰੇਸੁਪਿ ਏਸੇਵ ਨਯੋ. ਪਰਮਦਿਟ੍ਠਧਮ੍ਮਨਿਬ੍ਬਾਨਵਾਦੀ ਕਿਰੇਸ ਪਰਿਬ੍ਬਾਜਕੋ, ਤਸ੍ਮਾ ਏਵਂ ਛਸੁ ਦ੍ਵਾਰੇਸੁ ਵਡ੍ਢਿਂ ਪਞ੍ਞਪੇਤਿ. ਯਸ੍ਮਾ ਯਂ ਛਨ੍ਨਮ੍ਪਿ ਚਕ੍ਖਾਦੀਨਂ ਯਥਾਸਕਂ ਵਿਸਯਗ੍ਗਹਣਂ ਪਟਿਕ੍ਖਿਪਨ੍ਤੋ ਲੋਕਸ੍ਸ ਅਵਡ੍ਢਿਤਂ ਵਿਨਾਸਮੇਵ ਪਞ੍ਞਪੇਤਿ, ਤਸ੍ਮਾ ਸੋ ਸਯਮ੍ਪਿ ਵਡ੍ਢਿਹਤੋ ਹਤਵਡ੍ਢਿਤੋ.

ਸਂਕਿਲੇਸਤੋ ਆਰਕਤ੍ਤਾ ਅਰਿਯੋ ਨਿਯ੍ਯਾਨਿਕਧਮ੍ਮਭਾਵਤੋ ਞਾਯੋ ਧਮ੍ਮੋ. ਵਜ੍ਜਲੇਸਸ੍ਸਪਿ ਅਭਾਵਤੋ ਕੁਸਲੋ. ਤੇਨਾਹ ‘‘ਪਰਿਸੁਦ੍ਧੇ ਕਾਰਣਧਮ੍ਮੇ ਅਨਵਜ੍ਜੇ’’ਤਿ. ਉਗ੍ਗਤਸ੍ਸਾਤਿ ਉਚ੍ਚਕੁਲੀਨਤਾਦਿਨਾ ਉਲ਼ਾਰਸ੍ਸ. ਮੁਖੇ ਆਰਕ੍ਖਂ ਠਪੇਤ੍ਵਾਤਿ ਮੁਖੇਨ ਸਂਯਤੋ ਹੁਤ੍ਵਾ. ਅਮ੍ਬਜਮ੍ਬੂਆਦੀਨਿ ਗਹੇਤ੍ਵਾ ਵਿਯ ਅਪੂਰਯਮਾਨੋਤਿ ਅਮ੍ਬਜਮ੍ਬੂਆਦੀਨਿ ਅਞ੍ਞਮਞ੍ਞਵਿਸਦਿਸਾਨਿ ਵਿਯ ਪੂਰਣਕਥਾਨਯੇਨ ਯਂ ਕਿਞ੍ਚਿ ਅਕਥੇਤ੍ਵਾ. ਤੇਨਾਹ ‘‘ਮਯਾ ਕਥਿਤਨਿਯਾਮੇਨਾ’’ਤਿ.

੨੦੮. ਫਲਸਮਾਪਤ੍ਤਿਯਾ ¶ ¶ ਵੁਟ੍ਠਿਤੋਤਿ ਦਿਵਾਵਿਹਾਰਤੋ ਵੁਟ੍ਠਿਤੋਤਿ ਅਤ੍ਥੋ. ਦਿਵਾਵਿਹਾਰੋਪਿ ਹਿ ‘‘ਪਟਿਸਲ੍ਲਾਨ’’ਨ੍ਤਿ ਵੁਚ੍ਚਤਿ ‘‘ਰਹੋਗਤਸ੍ਸ ਪਟਿਸਲ੍ਲੀਨਸ੍ਸ ਏਵਂ ਚੇਤਸੋ ਪਰਿਵਿਤਕ੍ਕੋ ਉਦਪਾਦੀ’’ਤਿਆਦੀਸੁ (ਪਾਰਾ. ੧੮). ਭਗਵਾ ਹਿ ਫਲਸਮਾਪਤ੍ਤਿਤੋ ਵੁਟ੍ਠਾਨੁਤ੍ਤਰਕਾਲਂ ਤੇਸਂ ਕਥਾਸਲ੍ਲਾਪਂ ਸੁਤ੍ਵਾ ਦਿਵਾਵਿਹਾਰਤੋ ਵੁਟ੍ਠਾਯ ਤਤ੍ਥ ਗਤੋ. ਸਂਵੇਗੋ ਨਾਮ ਸਹੋਤ੍ਤਪ੍ਪਞਾਣਂ, ਤਂ ਨਿਬ੍ਬਿਨ੍ਦਨਵਸੇਨਪਿ ਹੋਤਿ, ਸਂਵੇਗਨਿਸ੍ਸਿਤਂ ਸਨ੍ਧਾਯਾਹ ‘‘ਪੀਤਿਸਂਵੇਗੇਨ ਸਂਵਿਗ੍ਗੋ’’ਤਿ. ਸੋ ਪਨ ਯਸ੍ਮਾ ਪੁਰਿਮਾਵਤ੍ਥਾਯ ਚਲਨਂ ਹੋਤਿ ਚਿਤ੍ਤਸ੍ਸ, ਤਸ੍ਮਾ ਆਹ ‘‘ਚਲਿਤੋ ਕਮ੍ਪਿਤੋ’’ਤਿ. ਤਿਖਿਣਸੋਤੇਨ ਪੁਰਿਸੇਨਾਤਿ ਭਗਵਨ੍ਤਂ ਸਨ੍ਧਾਯਾਹ.

੨੦੯. ਧਮ੍ਮਦੇਸਨਂ ਆਰਭਿ ਯਥਾ ਵਿਨੇਯ੍ਯਦਮਨਕੁਸਲੋ ਵਸਨਟ੍ਠਾਨਟ੍ਠੇਨਾਤਿ ਇਦਂ ਆਰਮਿਤਬ੍ਬਭਾਵਸ੍ਸ ਭਾਵਲਕ੍ਖਣਵਚਨਂ. ਆਰਮਤਿ ਏਤ੍ਥਾਤਿ ਆਰਾਮੋ, ਰੂਪਂ ਆਰਾਮੋ ਏਤਸ੍ਸਾਤਿ ਰੂਪਾਰਾਮਂ, ਤਤੋ ਏਵ ਤਨ੍ਨਿਨ੍ਨਭਾਵੇਨ ਰੂਪੇ ਰਤਨ੍ਤਿ ਰੂਪਰਤਂ, ਤੇਨ ਸਮ੍ਮੋ ਦੁਪ੍ਪਤ੍ਤਿਯਾ ਰੂਪੇਨ ਸਮ੍ਮੁਦਿਤਨ੍ਤਿ ਰੂਪਸਮ੍ਮੁਦਿਤਂ, ਤਦੇਤਂ ਤਦਭਿਹਤਜਵਨਕਿਚ੍ਚਂ ਤਤ੍ਥ ਆਰੋਪੇਤ੍ਵਾ ਵੁਤ੍ਤਂ. ਦਨ੍ਤਨ੍ਤਿਆਦੀਸੁਪਿ ਏਸੇਵ ਨਯੋ. ਦਨ੍ਤਂ ਦਮਿਤਂ. ਨਿਬ੍ਬਿਸੇਵਨਨ੍ਤਿ ਵਿਗਤਵਿਸੁਕਾਯਿਕਂ. ਗੁਤ੍ਤਨ੍ਤਿ ਸਤਿਯਾ ਗੁਤ੍ਤਂ. ਰਕ੍ਖਿਤਨ੍ਤਿ ਤਸ੍ਸੇਵ ਵੇਵਚਨਂ. ਸਂਵੁਤਨ੍ਤਿ ਅਪਨੀਤਂ ਪਵੇਸਨਿਵਾਰਣੇਨ. ਤੇਨਾਹ ‘‘ਪਿਹਿਤ’’ਨ੍ਤਿ.

੨੧੦. ਉਪ੍ਪਜ੍ਜਨਪਰਿਲ਼ਾਹਨ੍ਤਿ ਉਪ੍ਪਜ੍ਜਨਕਿਲੇਸਪਰਿਲ਼ਾਹਂ. ਕਿਂ ਵਚਨਂ ਵਤ੍ਤਬ੍ਬਂ ਅਸ੍ਸਾਤਿ ਰੂਪਾਰਮ੍ਮਣਂ ਅਨੁਭਵਿਤ੍ਵਾ ਸਮੁਦਯਾਦਿਪਹਾਨਂ ਪਰਿਗ੍ਗਣ੍ਹਿਤ੍ਵਾ ਪਰਿਨਿਬ੍ਬਿਨ੍ਦਿਤ੍ਵਾ ਵਿਰਜ੍ਜਿਤ੍ਵਾ ਯੋ ਵਿਮੁਤ੍ਤੋ, ਤਤ੍ਥ ਕਿਂ ਵੁਦ੍ਧਿਹਤਪਰਿਯਾਯੋ ਅਵਸ੍ਸਂ ਲਭਤਿ ਨ ਲਭਤੀਤਿ ਪੁਚ੍ਛਤਿ. ਪਰਿਬ੍ਬਾਜਕੋ ਤਾਦਿਸੇ ਸਾਰਬਦ੍ਧਵਿਮੁਤ੍ਤਿਕੇ ਵੁਦ੍ਧਿਹਤੋਤਿ ਨ ਵਦੇਯ੍ਯਾਤਿ ਆਹ ‘‘ਨ ਕਿਞ੍ਚਿ, ਭੋ, ਗੋਤਮਾ’’ਤਿ.

੨੧੧. ਤੇਤਿ ਤਯਾ, ਅਯਮੇਵ ਵਾ ਪਾਠੋ. ਵਸ੍ਸਂ ਵਾਸੋ ਵਸ੍ਸਂ ਉਤ੍ਤਰਪਦਲੋਪੇਨ, ਵਸ੍ਸਿਤੁਂ ਅਰਹਤੀਤਿ ਵਸ੍ਸਿਕੋ, ਵਸ੍ਸਕਾਲੇ ਨਿਵਾਸਾਨੁਚ੍ਛਵਿਕੋਤਿ ਅਤ੍ਥੋ.

ਨਾਤਿਉਚ੍ਚੋ ਹੋਤਿ ਨਾਤਿਨੀਚੋਤਿ ਗਿਮ੍ਹਿਕੋ ਵਿਯ ਉਚ੍ਚੋ, ਹੇਮਨ੍ਤਿਕੋ ਵਿਯ ਨੀਚੋ ਨ ਹੋਤਿ, ਅਥ ਖੋ ਤਦੁਭਯਵੇਮਜ੍ਝਲਕ੍ਖਣਤਾਯ ਨਾਤਿਉਚ੍ਚੋ ਹੋਤਿ ਨਾਤਿਨੀਚੋ. ਨਾਤਿਤਨੂਨੀਤਿ ¶ ਹੇਮਨ੍ਤਿਕਸ੍ਸ ਵਿਯ ਨ ਖੁਦ੍ਦਕਾਨਿ. ਨਾਤਿਬਹੂਨੀਤਿ ਗਿਮ੍ਹਿਕਸ੍ਸ ਵਿਯ ਨ ਅਤਿਬਹੂਨਿ. ਮਿਸ੍ਸਕਾਨੇਵਾਤਿ ਹੇਮਨ੍ਤਿਕਗਿਮ੍ਹਿਕੇਸੁ ਵੁਤ੍ਤਲਕ੍ਖਣਵੋਮਿਸ੍ਸਕਾਨਿ. ਉਣ੍ਹਪਵੇਸਨਤ੍ਥਾਯਾਤਿ ਨਿਯੂਹੇਸੁ ਪੁਰੇਭਤ੍ਤਂ ਪਚ੍ਛਾਭਤ੍ਤਞ੍ਚ ਪਤਿਤਸੂਰਿਯੋਭਾਸਵਸੇਨ ਉਣ੍ਹਸ੍ਸ ਅਬ੍ਭਨ੍ਤਰਪਵੇਸਨਤ੍ਥਾਯ. ਭਿਤ੍ਤਿਨਿਯੂਹਾਨਿ ਨੀਹਰੀਯਨ੍ਤੀਤਿ ¶ ਦਕ੍ਖਿਣਪਸ੍ਸੇ ਭਿਤ੍ਤੀਸੁ ਨਿਯੂਹਾਨਿ ਨੀਹਰਿਤ੍ਵਾ ਕਰੀਯਨ੍ਤਿ. ਵਿਪੁਲਜਾਲਾਨੀਤਿ ਪੁਥੁਲਛਿਦ੍ਦਾਨਿ. ਉਦਕਯਨ੍ਤਾਨੀਤਿ ਉਦਕਵਾਹਕਯਨ੍ਤਾਨਿ.

ਨੀਲੁਪ੍ਪਲਗਚ੍ਛਕੇ ਕਤ੍ਵਾਤਿ ਵਿਕਸਿਤੇਹਿ ਨੀਲੁਪ੍ਪਲੇਹਿ ਗਚ੍ਛਕੇ ਨਲ਼ਿਨਿਕੇ ਕਤ੍ਵਾ. ਗਨ੍ਧਕਲਲਨ੍ਤਿ ਗਨ੍ਧਮਿਸ੍ਸਕਕਦ੍ਦਮਂ. ਯਮਕਭਿਤ੍ਤੀਤਿ ਯੁਗਲ਼ਭਿਤ੍ਤਿ, ਤਸ੍ਸਾ ਅਨ੍ਤਰੇ ਨਾਲ਼ਿ, ਯਤੋ ਉਦਕਂ ਅਭਿਰੁਹਤਿ. ਲੋਹਨਾਲ਼ਿਨ੍ਤਿ ਲੋਹਮਯਯਨ੍ਤਨਾਲ਼ਿਂ. ਜਾਲਨ੍ਤਿ ਤਮ੍ਬਲੋਹਮਯਂ ਜਾਲਂ. ਹੇਟ੍ਠਾ ਯਨ੍ਤਂ ਪਰਿਵਤ੍ਤੇਨ੍ਤੀਤਿ ਹੇਟ੍ਠਾਭਾਗੇ ਉਦਕਯਨ੍ਤਂ ਗਮੇਨ੍ਤਿ. ਉਦਕਫੁਸਿਤੇ ਤੇਮੇਨ੍ਤੇ ਵਿਵਣ੍ਣਤਾ ਮਾਹੋਸੀਤਿ ਨੀਲਪਟਂ ਨਿਵਾਸੇਤਿ. ਦਿਵਾਕਾਲੇਤਿ ਦਿਵਸਵੇਲਾਯ. ਅਜ੍ਝਤ੍ਤਂ ਵੂਪਸਨ੍ਤਚਿਤ੍ਤੋ ਵਿਹਰਾਮੀਤਿ ਏਤੇਨ ਅਤ੍ਤਨੋ ਫਲਸਮਾਪਤ੍ਤਿਵਿਹਾਰੋ ਭਗਵਤਾ ਦਸ੍ਸਿਤੋਤਿ ਆਹ – ‘‘ਤਾਯ ਰਤਿਯਾ ਰਮਮਾਨੋਤਿ ਇਦਂ ਚਤੁਤ੍ਥਜ੍ਝਾਨਿਕਫਲਸਮਾਪਤ੍ਤਿਰਤਿਂ ਸਨ੍ਧਾਯ ਵੁਤ੍ਤ’’ਨ੍ਤਿ.

੨੧੨. ਮਹਾ ਚ ਨੇਸਂ ਪਪਞ੍ਚੋਤਿ ਨੇਸਂ ਰਾਜੂਨਂ ਮਹਾਪਪਞ੍ਚੋ ਰਾਜਿਦ੍ਧਿਵਸੇਨ ਸਬ੍ਬਦਾ ਸਮ੍ਪਤ੍ਤਿਵਿਸਯੋ ਚ, ਅਨੁਭਵਿਤੁਂ ਨ ਲਭਨ੍ਤੀਤਿ ਅਧਿਪ੍ਪਾਯੋ. ਮਨ੍ਤੇ ਗਵੇਸਨ੍ਤਾ ਵਿਚਰਨ੍ਤਿ, ਨ ਭੋਗਸੁਖਂ. ਗਣਨਾ ਨਾਮ ਅਚ੍ਛਿਨ੍ਨਗਣਨਾ, ਨ ਵਿਗਣਗਣਨਾ ਨ ਪਣਗਣਨਾ. ਆਵਟ੍ਟੋਤਿ ਯਥਾਧਿਗਤੇ ਦਿਬ੍ਬੇ ਕਾਮੇ ਪਹਾਯ ਕਾਮਹੇਤੁ ਆਵਟ੍ਟੋ ਨਿਵਤ੍ਤੋ ਪਰਿਵਤ੍ਤਿਤੋ ਭਵੇਯ੍ਯ. ਏਵਂ ਮਾਨੁਸਕਾ ਕਾਮਾਤਿ ਯਥਾ ਕੋਚਿ ਕੁਸਗ੍ਗੇਨ ਉਦਕਂ ਗਹੇਤ੍ਵਾ ਮਹਾਸਮੁਦ੍ਦੇ ਉਦਕਂ ਮਿਨੇਯ੍ਯ. ਤਤ੍ਥ ਮਹਾਸਮੁਦ੍ਦੇ ਉਦਕਮੇਵ ਮਹਨ੍ਤਂ ਵਿਪੁਲਂ ਪਣੀਤਞ੍ਚ, ਏਵਂ ਦਿਬ੍ਬਾਨਂ ਕਾਮਾਨਂ ਸਮੀਪੇ ਉਪਨਿਧਾਯ ਮਾਨੁਸਕਾ ਕਾਮਾ ਅਪ੍ਪਮਤ੍ਤਕਾ ਓਰਮਤ੍ਤਕਾ ਨਿਹੀਨਾ, ਦਿਬ੍ਬਾਵ ਕਾਮਾ ਮਹਨ੍ਤਾ ਵਿਪੁਲਾ ਉਲ਼ਾਰਾ ਪਣੀਤਾ. ਸਮਧਿਗਯ੍ਹਾਤਿ ਸਮ੍ਮਾ ਅਧਿਗਮਨਵਸੇਨ ਨਿਗ੍ਗਯ੍ਹ ਦਿਬ੍ਬਮ੍ਪਿ ਸੁਖਂ ਹੀਨਂ ਕਤ੍ਵਾ ਤਿਟ੍ਠਤਿ.

੨੧੩. ਆਰੋਗ੍ਯਹੇਤੁਕਂ ਸੁਖਂ ਅਸ੍ਸ ਅਤ੍ਥੀਤਿ ਸੁਖੀ, ਤਂ ਪਨਸ੍ਸ ਰੋਗਵਿਗਮਤੋਵਾਤਿ ਆਹ ‘‘ਪਠਮਂ ਦੁਕ੍ਖਿਤੋ ਪਚ੍ਛਾ ਸੁਖਿਤੋ’’ਤਿ. ਸੇਰੀ ਨਾਮ ਅਤ੍ਤਾਧੀਨਵੁਤ੍ਤੀਤਿ ਆਹ ‘‘ਸੇਰੀ ਏਕਕੋ ਭਵੇਯ੍ਯਾ’’ਤਿ. ਅਤ੍ਤਨੋ ਵਸੋ ¶ ਸਯਂਵਸੋ, ਸੋ ਏਤਸ੍ਸ ਅਤ੍ਥੀਤਿ ਸਯਂਵਸੀ. ਅਙ੍ਗਾਰਕਪਲ੍ਲਂ ਵਿਯ ਕਾਮਵਤ੍ਥੁਪਰਿਲ਼ਾਹਹੇਤੁਤੋ. ਤਚ੍ਛੇਤ੍ਵਾਤਿ ਘਟ੍ਟੇਤ੍ਵਾ, ਕਣ੍ਡੂਯਿਤ੍ਵਾਤਿ ਅਤ੍ਥੋ.

੨੧੪. ਯੇਨ ਕਾਯੋ ਮਧੁਰਕਜਾਤੋ ਹੋਤਿ, ਤਂ ਕਿਰ ਕੁਟ੍ਠਂ ਛਵਿਂ ਵਿਨਾਸੇਤਿ, ਚਮ੍ਮਂ ਛਿਦ੍ਦਜਾਤਂ ਵਿਯ ਹੋਤਿ. ਤੇਨੇਵਾਹ ‘‘ਉਪਹਤਕਾਯਪ੍ਪਸਾਦੋ’’ਤਿ. ਪਚ੍ਚਲਤ੍ਥਾਤਿ ਪਟਿਲਭਿ. ਅਵਿਜ੍ਜਾਭਿਭੂਤਤਾਯ ਵਿਰੋਧਿਪਚ੍ਚਯਸਮਾਯੋਗੇਨ ਪਞ੍ਞਿਨ੍ਦ੍ਰਿਯਸ੍ਸ ਉਪਹਤਤ੍ਤਾ. ਆਯਤਿਂ ਦੁਕ੍ਖਫਲਤਾਯ ਏਤਰਹਿ ਚ ਕਿਲੇਸਦੁਕ੍ਖਬਹੁਲਤਾਯ ਕਾਮਾਨਂ ਦੁਕ੍ਖਸਮ੍ਫਸ੍ਸਤਾ, ਤਦੁਭਯਸਂਯੁਤ੍ਤੇਸੁ ਤੇਸੁ ਚ ਤਂ ਅਸਲ੍ਲਕ੍ਖਿਤ੍ਵਾ ¶ ਏਕਨ੍ਤਸੁਖਾਭਿਨਿਵੇਸੋ ਵਿਪਰੀਤਸਞ੍ਞਾਯ, ਨ ਕੇਵਲਾਯ ਸੁਖਵੇਦਨਾਯ ਸੁਖਾਤਿ ਪਵਤ੍ਤਸਞ੍ਞੀ.

੨੧੫. ਤਾਨੀਤਿ ਕੁਟ੍ਠਸਰੀਰੇ ਵਣਮੁਖਾਨਿ. ਅਸੁਚੀਨੀਤਿ ਅਸੁਭਾਨਿ. ਦੁਗ੍ਗਨ੍ਧਾਨੀਤਿ ਵਿਸ੍ਸਗਨ੍ਧਾਨਿ. ਪੂਤੀਨੀਤਿ ਕੁਣਪਭੂਤਾਨਿ. ਇਦਾਨੀਤਿ ਏਤਰਹਿ. ਨਖੇਹਿ ਵਿਪ੍ਪਤਚ੍ਛਨਅਗ੍ਗਿਪਰਿਤਾਪਨੇਹਿ ਅਤਿਨਿਪ੍ਪੀਲ਼ਨਕਾਲੇ ਪਾਣਕਾ…ਪੇ… ਪਗ੍ਘਰਨ੍ਤਿ, ਤੇਨ ਵੇਦਨਾ ਤਨੁਕਾ ਹੋਤਿ. ਏਵਨ੍ਤਿ ਵੁਤ੍ਤਨਯੇਨ ਵੇਦਨਾਯ ਤਨੁਕਭਾਵਤੋ.

ਆਰੋਗ੍ਯਭਾਵੇ ਧਨਲਾਭਾਦਿਲਾਭੁਪ੍ਪਤ੍ਤਿਤੋ, ਅਸਤਿ ਚ ਆਰੋਗ੍ਯੇ ਲਾਭਸ੍ਸ ਨਿਰਤ੍ਥਕਭਾਵਤੋ, ਦਿਟ੍ਠਧਮ੍ਮਿਕਾਦਿਸਬ੍ਬਸਮ੍ਪਤ੍ਤੀਨਂ ਲਾਭਸ੍ਸ ਨਿਮਿਤ੍ਤਭਾਵਤੋ ਚ ਆਰੋਗ੍ਯਪਰਮਾ ਲਾਭਾ. ਨਿਬ੍ਬਾਨੇ ਸੁਖੁਪ੍ਪਤ੍ਤਿਤੋ, ਅਸਤਿ ਚ ਨਿਬ੍ਬਾਨਾਧਿਗਮੇ ਤਾਦਿਸਸ੍ਸ ਸੁਖਸ੍ਸ ਅਨੁਪਲਬ੍ਭਨਤੋ, ਸਬ੍ਬਸਙ੍ਖਤਵਿਵਿਤ੍ਤਤ੍ਤਾ ਚ ਸਬ੍ਬਸੋ ਚ ਸਂਸਾਰਦੁਕ੍ਖਾਭਾਵਤੋ, ਅਧਿਗਤੇ ਚ ਤਸ੍ਮਿਂ ਸਕਲਵਟ੍ਟਦੁਕ੍ਖਾਭਾਵਤੋ ਚ ਨਿਬ੍ਬਾਨਂ ਪਰਮਂ ਸੁਖਂ. ਪੁਬ੍ਬਭਾਗਮਗ੍ਗਾਨਨ੍ਤਿ ਕਾਯਾਨੁਪਸ੍ਸਨਾਦਿਭੇਦਭਿਨ੍ਨਾਨਂ ਅਰਿਯਮਗ੍ਗਸ੍ਸ ਪੁਬ੍ਬਭਾਗਿਯਾਨਂ ਮਗ੍ਗਾਨਂ. ਤੇਸਞ੍ਚ ਅਮਤਗਾਮਿਤਾ ਨਾਮ ਤਨ੍ਨਿਨ੍ਨਤਾਵਸੇਨੇਵ ਸਚ੍ਛਿਕਿਰਿਯਾਵਸੇਨਾਤਿ ਆਹ ‘‘ਪੁਬ੍ਬਭਾਗਗਮਨੇਨੇਵ ਅਮਤਗਾਮਿਨ’’ਨ੍ਤਿ. ਅਟ੍ਠਙ੍ਗਿਕੋ ਅਰਿਯਮਗ੍ਗੋ ਖੇਮੋ ਸਬ੍ਬਪਰਿਸ੍ਸਯਸਮੁਗ੍ਘਾਤਨੇਨ ਅਨੁਪਦ੍ਦੁਤਤ੍ਤਾ, ਤਂਸਮਙ੍ਗੀਨਂ ਸਬ੍ਬਸੋ ਅਨੁਪਦ੍ਦੁਤਤ੍ਤਾ ਤਂਸਮਙ੍ਗੀਨਂ ਸਬ੍ਬਸੋ ਅਨੁਪਦ੍ਦਵਹੇਤੁਤੋ ਚ. ਲਦ੍ਧਿਵਸੇਨ ਗਹਿਤਾਤਿ ਸਸ੍ਸਤਵਾਦਾਦੀਹਿ ਕੇਵਲਂ ਤੇਸਂ ਲਦ੍ਧਿਵਸੇਨ ਤਥਾ ਗਹਿਤਾ. ਖੇਮਅਮਤਗਾਮਿਨਨ੍ਤਿ ਇਮਿਨਾ ਹਿ ‘‘ਖੇਮਂਅਮਤਗਾਮਿਨ’’ਨ੍ਤਿ ਵਿਭਤ੍ਤਿਅਲੋਪੇਨ ਨਿਦ੍ਦੇਸੋ, ਅਤ੍ਥੋ ਪਨ ਵਿਭਤ੍ਤਿਲੋਪੇਨ ਦਟ੍ਠਬ੍ਬੋਤਿ ਦਸ੍ਸੇਤਿ.

੨੧੬. ਅਨੋਮਜ੍ਜਤੀਤਿ ¶ ਅਨੁ ਅਨੁ ਓਮਜ੍ਜਤਿ. ਅਪਰਾਪਰਂ ਹਤ੍ਥਂ ਹੇਟ੍ਠਾ ਓਤਾਰੇਨ੍ਤੋ ਮਜ੍ਜਤਿ.

੨੧੭. ਛੇਕਨ੍ਤਿ ਘਨਭਾਵੇਨ ਵੀਤਂ. ਘਨਮਟ੍ਠਭਾਵੇਨ ਸੁਨ੍ਦਰਂ ਹੋਤੀਤਿ ਆਹ ‘‘ਸਮ੍ਪਨ੍ਨ’’ਨ੍ਤਿ. ਸਾਧੂਹਿ ਪਰਮਪ੍ਪਿਚ੍ਛਸਨ੍ਤੁਟ੍ਠੇਹਿ ਲਾਤੋ ਗਹਿਤੋਤਿ ਸਾਹੁਲ਼ਿ. ਸਙ੍ਕਾਰਚੋਲ਼ਕਂ ਨਿਚ੍ਚਕਾਲ਼ਕਂ.

੨੧੮. ਤਤ੍ਥ ਤਤ੍ਥ ਰੁਜਨਟ੍ਠੇਨ ਵਿਬਾਧਨਟ੍ਠੇਨ ਰੋਗੋਵ ਭੂਤੋ. ਵਿਪਸ੍ਸਨਾਞਾਣੇਨਪਿ ਸਿਖਾਪ੍ਪਤ੍ਤੇਨ ਆਰੋਗ੍ਯਂ ਏਕਦੇਸੇਨ ਪਸ੍ਸਤਿ, ਨਿਬ੍ਬਾਨਞ੍ਚ ਵਟ੍ਟਪਟਿਪਕ੍ਖਤੋਤਿ ਆਹ ‘‘ਵਿਪਸ੍ਸਨਾਞਾਣਞ੍ਚੇਵਾ’’ਤਿ.

੨੧੯. ਅਨ੍ਤਰਾਤਿ ¶ ਪਠਮੁਪ੍ਪਤ੍ਤਿ ਜਰਾਮਰਣਾਨਂ ਵੇਮਜ੍ਝੇ. ਉਪਹਤੋਤਿ ਪਿਤ੍ਤਸੇਮ੍ਹਾਦਿਦੋਸੇਹਿ ਦੂਸਿਤਭਾਵੇਨ ਕਥਿਤੋ. ਪਿਤ੍ਤਾਦਿਦੋਸੇ ਪਨ ਭੇਸਜ੍ਜਸੇਵਨਾਯ ਨਿਵਤ੍ਤੇਨ੍ਤੋ ਉਪਹਤਂ ਪਟਿਪਾਕਤਿਕਂ ਕਰੋਨ੍ਤੋ ਚਕ੍ਖੂਨਿ ਉਪ੍ਪਾਦੇਤਿ ਨਾਮ. ਵਿਨਟ੍ਠਾਨੀਤਿ ਅਨੁਪ੍ਪਤ੍ਤਿਧਮ੍ਮਤਂ ਆਪਨ੍ਨਾਨਿ.

੨੨੦. ਪੁਬ੍ਬੇ ਵੁਤ੍ਤੇ ਸਾਹੁਲ਼ਿਯਚੀਰੇ. ਵਟ੍ਟੇ ਅਨੁਗਤਚਿਤ੍ਤੇਨਾਤਿ ਅਨਮਤਗ੍ਗੇ ਸਂਸਾਰਵਟ੍ਟੇ ਅਨਾਦੀਨਵਦਸ੍ਸਿਤਾਯ ਅਨੁਗਾਮਿਚਿਤ੍ਤੇਨ.

੨੨੧. ਧਮ੍ਮਸ੍ਸਾਤਿ ਨਿਬ੍ਬਾਨਸ੍ਸ. ਅਨੁਧਮ੍ਮਨ੍ਤਿ ਅਨੁਰੂਪਂ ਨਿਯ੍ਯਾਨਧਮ੍ਮਂ. ਤੇਨਾਹ ‘‘ਅਨੁਚ੍ਛਵਿਕਂ ਪਟਿਪਦ’’ਨ੍ਤਿ. ਪਞ੍ਚਕ੍ਖਨ੍ਧੇਤਿ ਪਞ੍ਚੁਪਾਦਾਨਕ੍ਖਨ੍ਧੇ ਦਸ੍ਸੇਤਿ. ‘‘ਦੀਘਰਤ੍ਤਂ ਵਤ, ਭੋ’’ਤਿਆਦਿਨਾ ਪਾਲ਼ਿਯਂ ਵਿਵਟ੍ਟਂ ਦਸ੍ਸਿਤਂ. ਤੇਨਾਹ ‘‘ਉਪਾਦਾਨਨਿਰੋਧਾਤਿ ਵਿਵਟ੍ਟਂ ਦਸ੍ਸੇਨ੍ਤੋ’’ਤਿ. ਸੇਸਂ ਸੁਵਿਞ੍ਞੇਯ੍ਯਮੇਵ.

ਮਾਗਣ੍ਡਿਯਸੁਤ੍ਤਵਣ੍ਣਨਾਯ ਲੀਨਤ੍ਥਪ੍ਪਕਾਸਨਾ ਸਮਤ੍ਤਾ.

੬. ਸਨ੍ਦਕਸੁਤ੍ਤਵਣ੍ਣਨਾ

੨੨੩. ਦੇਵੇਨ ¶ ਵਸ੍ਸੇਨ ਕਤੋ ਸੋਬ੍ਭੋ ਦੇਵਕਤਸੋਬ੍ਭੋ. ਤੇਨਾਹ ‘‘ਵਸ੍ਸੋ…ਪੇ… ਰਹਦੋ’’ਤਿ. ਗੁਹਾਤਿ ਪਂਸੁਗੁਹਾ ਪਾਸਾਣਗੁਹਾ ਮਿਸ੍ਸਕਗੁਹਾਤਿ ਤਿਸ੍ਸੋ ਗੁਹਾ. ਤਤ੍ਥ ਪਂਸੁਗੁਹਾ ਉਦਕਮੁਤ੍ਤਟ੍ਠਾਨੇ ਅਹੋਸਿ ਨਿਨ੍ਨਟ੍ਠਾਨਂ ਪਨ ਉਦਕੇਨ ਅਜ੍ਝੋਤ੍ਥਤਂ. ਉਮਙ੍ਗਂ ਕਤ੍ਵਾਤਿ ਹੇਟ੍ਠਾ ਸੁਦੁਗ੍ਗਂ ਕਤ੍ਵਾ. ਅਨਮਤਗ੍ਗਿਯਂ ¶ ਪਚ੍ਚਵੇਕ੍ਖਿਤ੍ਵਾਤਿ ‘‘ਨ ਖੋ ਸੋ ਸਤ੍ਤਾਵਾਸੋ ਸੁਲਭਰੂਪੋ, ਯੋ ਇਮਿਨਾ ਦੀਘੇਨ ਅਦ੍ਧੁਨਾ ਅਨਾਵੁਟ੍ਠਪੁਬ੍ਬੋ’’ਤਿਆਦਿਨਾ (ਮ. ਨਿ. ੧.੧੬੦) ਇਦਞ੍ਚ ਤਲ਼ਾਕਂ ਮਯਾ ਵੁਤ੍ਥਪੁਬ੍ਬਂ ਭਵਿਸ੍ਸਤਿ, ਤਮ੍ਪਿ ਠਾਨਂ ਸੋ ਚ ਅਤ੍ਤਭਾਵੋ ਅਪਞ੍ਞਤ੍ਤਿਕਭਾਵਂ ਗਤੋਤਿ ਏਵਂ ਅਨਮਤਗ੍ਗਿਯਂ ਪਚ੍ਚਵੇਕ੍ਖਿਤ੍ਵਾ ਤਾਦਿਸਂ ਠਾਨਂ ਗਨ੍ਤੁਂ ਵਟ੍ਟਤਿ. ਇਮਿਨਾ ਨਯੇਨ ਸਮੁਦ੍ਦਪਬ੍ਬਤਦਸ੍ਸਨਾਦੀਸੁਪਿ ਪਚ੍ਚਵੇਕ੍ਖਣਾਵਿਧਿ ਵੇਦਿਤਬ੍ਬੋ.

ਉਚ੍ਚਂ ਨਦਮਾਨਾਯਾਤਿ ਉਚ੍ਚਂ ਕਤ੍ਵਾ ਸਦ੍ਦਂ ਕਰੋਨ੍ਤਿਯਾ ਕਾਮਸ੍ਸਾਦਭਵਸ੍ਸਾਦਾਦਿਵਤ੍ਥੁਨ੍ਤਿ ‘‘ਅਯਞ੍ਚ ਅਯਞ੍ਚ ਕਾਮੋ ਇਟ੍ਠੋ ਕਨ੍ਤੋ ਮਨਾਪੋ, ਅਸੁਕੋ ਭਵੋ ਇਟ੍ਠੋ ਕਨ੍ਤੋ ਮਨਾਪੋ, ਏਵਮਯਂ ਲੋਕੋ ਪਿਯੇਹਿ ਪਿਯਤਰੋ’’ਤਿ ਏਵਂ ਕਾਮਸ੍ਸਾਦਭਵਸ੍ਸਾਦਲੋਕਸ੍ਸਾਦਾਦਿਸਙ੍ਖਾਤਂ ਵਤ੍ਥੁਂ. ਦੁਗ੍ਗਤਿਤੋ ਸਂਸਾਰਤੋ ਚ ਨਿਯ੍ਯਾਤਿ ਏਤੇਨਾਤਿ ਨਿਯ੍ਯਾਨਂ, ਸਗ੍ਗਮਗ੍ਗੋ ਮੋਕ੍ਖਮਗ੍ਗੋ ਚ, ਤਂ ਨਿਯ੍ਯਾਨਂ ਅਰਹਤਿ, ਨਿਯ੍ਯਾਨੇ ਵਾ ਨਿਯੁਤ੍ਤਾਤਿ ਨਿਯ੍ਯਾਨਿਕਾ, ਨਿਯ੍ਯਾਨਂ ਵਾ ਫਲਂ ਏਤਿਸ੍ਸਾ ਅਤ੍ਥੀਤਿ ਨਿਯ੍ਯਾਨਿਕਾ, ਵਚੀਦੁਚ੍ਚਰਿਤਾਦਿਸਂਕਿਲੇਸਤੋ ਨਿਯ੍ਯਾਤੀਤਿ ਵਾ ਨਿਯ੍ਯਾਨੀਯਾ, ਈ-ਕਾਰਸ੍ਸ ਰਸ੍ਸਤ੍ਤਂ ਯ-ਕਾਰਸ੍ਸ ਚ ਕ-ਕਾਰਂ ਕਤ੍ਵਾ ਨਿਯ੍ਯਾਨਿਕਾ, ਚੇਤਨਾਯ ਸਦ੍ਧਿਂ ਸਮ੍ਫਪ੍ਪਲਾਪਾ ਵੇਰਮਣਿ. ਤਪ੍ਪਟਿਪਕ੍ਖਤੋ ਅਨਿਯ੍ਯਾਨਿਕਾ, ਤਸ੍ਸਾ ਭਾਵੋ ਅਨਿਯ੍ਯਾਨਿਕਤ੍ਤਂ, ਤਸ੍ਮਾ ਅਨਿਯ੍ਯਾਨਿਕਤ੍ਤਾ. ਤਿਰਚ੍ਛਾਨਭੂਤਾਤਿ ਤਿਰੋਕਰਣਭੂਤਾ. ਗੇਹਸ੍ਸਿਤਕਥਾਤਿ ਕਾਮਪਟਿਸਂਯੁਤ੍ਤਕਥਾ. ਕਮ੍ਮਟ੍ਠਾਨਭਾਵੇਤਿ ਅਨਿਚ੍ਚਤਾਪਟਿਸਂਯੁਤ੍ਤਚਤੁਸਚ੍ਚਕਮ੍ਮਟ੍ਠਾਨਭਾਵੇ. ਸਹ ਅਤ੍ਥੇਨਾਤਿ ਸਾਤ੍ਥਕਂ, ਹਿਤਪਟਿਸਂਯੁਤ੍ਤਨ੍ਤਿ ਅਤ੍ਥੋ. ਵਿਸਿਖਾਤਿ ਘਰਸਨ੍ਨਿਵੇਸੋ, ਵਿਸਿਖਾਗਹਣੇਨ ਚ ਤਨ੍ਨਿਵਾਸਿਨੋ ਗਹਿਤਾ ‘‘ਗਾਮੋ ਆਗਤੋ’’ਤਿਆਦੀਸੁ (ਸਾਰਤ੍ਥ. ਟੀ. ੧.ਆਚਰਿਯਪਰਮ੍ਪਰਕਥਾਵਣ੍ਣਨਾ) ਵਿਯ. ਤੇਨੇਵਾਹ ‘‘ਸੂਰਾ ਸਮਤ੍ਥਾ’’ਤਿ ‘‘ਸਦ੍ਧਾ ਪਸਨ੍ਨਾ’’ਤਿ ਚ. ਕੁਮ੍ਭਟ੍ਠਾਨਪ੍ਪਦੇਸੇਨ ਕੁਮ੍ਭਦਾਸਿਯੋ ਵੁਤ੍ਤਾਤਿ ਆਹ ‘‘ਕੁਮ੍ਭਦਾਸਿਕਥਾ ਵਾ’’ਤਿ.

੨੨੮. ਵੋਹਾਰੋ ਵਿਯ ਤੇਸਂ ਤਥਾ ਵੋਹਾਰਮਤ੍ਤਂ ਗਹੇਤ੍ਵਾ ਵੁਤ੍ਤਂ ‘‘ਬ੍ਰਹ੍ਮਚਰਿਯਵਾਸੇ’’ਤਿ. ਅਕਤਾਤਿ ਸਮੇਨ, ਵਿਸਮੇਨ ਵਾ ਕੇਨਚਿ ਹੇਤੁਨਾ ਨ ਕਤਾ ਨ ਵਿਹਿਤਾ. ਕਤਵਿਧੋ ਕਰਣਵਿਧਿ ਨਤ੍ਥਿ ¶ ਏਤੇਸਨ੍ਤਿ ਅਕਟਵਿਧਾ. ਪਦਦ੍ਵਯੇਨਪਿ ਲੋਕੇ ਕੇਨਚਿ ਹੇਤੁਪਚ੍ਚਯੇਨ ਨੇਸਂ ਅਨਿਬ੍ਬਤ੍ਤਤਂ ਦਸ੍ਸੇਤਿ. ਇਦ੍ਧਿਯਾਪਿ ਨ ਨਿਮ੍ਮਿਤਾਤਿ ਕਸ੍ਸਚਿ ਇਦ੍ਧਿਮਤੋ ਚੇਤੋਵਸਿਪ੍ਪਤ੍ਤਸ੍ਸ ਦੇਵਸ੍ਸ, ਇਸ੍ਸਰਾਦਿਨੋ ਵਾ ਇਦ੍ਧਿਯਾਪਿ ਨ ਨਿਮ੍ਮਿਤਾ. ਅਨਿਮ੍ਮਾਤਾਤਿ ਕਸ੍ਸਚਿ ਅਨਿਮ੍ਮਾਪਿਤਾ. ਰੂਪਾਦਿਜਨਕਭਾਵਨ੍ਤਿ ਰੂਪਸਦ੍ਦਾਦੀਨਂ ਪਚ੍ਚਯਭਾਵਂ, ਰੂਪਾਦਯੋਪਿ ਪਥਵਿਯਾਦੀਹਿ ¶ ਅਪ੍ਪਟਿਬਦ੍ਧਵੁਤ੍ਤਿਕਾਤਿ ਤਸ੍ਸ ਅਧਿਪ੍ਪਾਯੋ. ਯਥਾ ਪਬ੍ਬਤਕੂਟਂ ਕੇਨਚਿ ਅਨਿਬ੍ਬਤ੍ਤਿਤਂ ਕਸ੍ਸਚਿ ਚ ਅਨਿਬ੍ਬਤ੍ਤਨਕਂ, ਏਵਮੇਤੇਪੀਤਿ ਆਹ ‘‘ਪਬ੍ਬਤਕੂਟਾ ਵਿਯ ਠਿਤਾਤਿ ਕੂਟਟ੍ਠਾ’’ਤਿ. ਯਮਿਦਂ ਬੀਜਤੋ ਅਙ੍ਕੁਰਾਦਿ ਜਾਯਤੀਤਿ ਵੁਚ੍ਚਤਿ, ਤਂ ਵਿਜ੍ਜਮਾਨਮੇਵ ਤਤੋ ਨਿਕ੍ਖਮਤਿ ਨਾਵਿਜ੍ਜਮਾਨਂ, ਅਞ੍ਞਥਾ ਅਞ੍ਞਤੋਪਿ ਅਞ੍ਞਸ੍ਸ ਉਪਲਦ੍ਧਿ ਸਿਯਾਤਿ ਅਧਿਪ੍ਪਾਯੋ. ਏਵਂ ਠਿਤਾਤਿ ਏਵਂ ਨਿਬ੍ਬਿਕਾਰਾ ਠਿਤਾ. ਉਭਯੇਨਪੀਤਿ ਅਤ੍ਥਦ੍ਵਯੇਨਪੀਤਿ ਵਦਨ੍ਤਿ. ‘‘ਕੂਟਟ੍ਠਾ ਏਸਿਕਟ੍ਠਾਯਿਟ੍ਠਿਤਾ’’ਤਿ ਪਦਦ੍ਵਯੇਨਪਿ. ਤੇਸਂ ਸਤ੍ਤਨ੍ਨਂ ਕਾਯਾਨਂ. ਠਿਤਤ੍ਤਾਤਿ ਨਿਬ੍ਬਿਕਾਰਾਭਾਵੇਨ ਠਿਤਤ੍ਤਾ. ਨ ਚਲਨ੍ਤੀਤਿ ਵਿਕਾਰਂ ਨਾਪਜ੍ਜਨ੍ਤਿ. ਵਿਕਾਰਾਭਾਵਤੋ ਹਿ ਤੇਸਂ ਸਤ੍ਤਨ੍ਨਂ ਕਾਯਾਨਂ ਏਸਿਕਟ੍ਠਾਯਿਟ੍ਠਿਤਤਾ. ਅਨਿਞ੍ਜਨਞ੍ਚ ਅਤ੍ਥਤੋ ਪਕਤਿਯਾ ਅਵਟ੍ਠਾਨਮੇਵਾਤਿ ਦਸ੍ਸੇਤੁਂ ‘‘ਨ ਵਿਪਰਿਣਾਮੇਨ੍ਤੀ’’ਤਿ ਵੁਤ੍ਤਂ. ਤਥਾ ਅਵਿਪਰਿਣਾਮਧਮ੍ਮਤ੍ਤਾ ਏਵ ਤੇ ਅਞ੍ਞਮਞ੍ਞਂ ਨ ਬ੍ਯਾਬਾਧੇਨ੍ਤਿ. ਸਤਿ ਹਿ ਵਿਕਾਰਂ ਆਪਾਦੇਤਬ੍ਬਤਾਯ ਬ੍ਯਾਬਾਧਕਤਾਪਿ ਸਿਯਾ, ਤਥਾ ਅਨੁਗ੍ਗਹੇਤਬ੍ਬਤਾਯ ਅਨੁਗ੍ਗਾਹਕਤਾਤਿ ਤਦਭਾਵਂ ਦਸ੍ਸੇਤੁਂ ਪਾਲ਼ਿਯਂ ‘‘ਨਾਲ’’ਨ੍ਤਿਆਦਿ ਵੁਤ੍ਤਂ.

ਪਥਵੀ ਏਵ ਕਾਯੇਕਦੇਸਤ੍ਤਾ ਪਥਵੀਕਾਯੋ. ਹਨ੍ਤੁਂ ਵਾ ਘਾਤੇਤੁਂ ਵਾ ਸਮਤ੍ਥੋ ਨਾਮ ਨਤ੍ਥਿ ਜੀਵਸਤ੍ਤਮਾਨਂ ਕਾਯਾਨਂ ਨਿਚ੍ਚਤਾਯ ਨਿਬ੍ਬਿਕਾਰਭਾਵਤੋ, ਏਤੇਨੇਵ ਨੇਸਮਹਨ੍ਤਬ੍ਬਤਾ ਅਘਾਤੇਤਬ੍ਬਤਾ ਅਤ੍ਥਤੋ ਵੁਤ੍ਤਾਯੇਵਾਤਿ ਦਟ੍ਠਬ੍ਬਾ. ਤਥਾ ਹਿ ਵੁਤ੍ਤਂ ‘‘ਸਤ੍ਤਨ੍ਨਂਤ੍ਵੇਵ ਕਾਯਾਨ’’ਨ੍ਤਿਆਦਿ. ਸੋਤੁਂ ਵਾ ਸਾਵੇਤੁਂ ਵਾ ਸਮਤ੍ਥੋ ਨਾਮ ਨਤ੍ਥੀਤਿ ਪਚ੍ਚੇਕਂ ਨੇਸਂ ਸਵਨੇਸੁ ਅਸਮਤ੍ਥਤ੍ਤਾ ਤਦੇਕਦੇਸਾਦੀਸੁਪਿ ਅਸਮਤ੍ਥਤਂ ਦੀਪੇਤਿ. ਯਦਿ ਕੋਚਿ ਹਨ੍ਤਾ ਨਤ੍ਥਿ, ਕਥਂ ਸਤ੍ਥਪ੍ਪਹਾਰੋਤਿ ਆਹ ‘‘ਯਥਾ ਮੁਗ੍ਗਰਾਸਿਆਦੀਸੂ’’ਤਿਆਦਿ. ਕੇਵਲਂ ਸਞ੍ਞਾਮਤ੍ਤਮੇਵ ਹੋਤਿ, ਹਨਨਘਾਤਨਾਦਿ ਪਨ ਪਰਮਤ੍ਥਤੋ ਨਤ੍ਥੇਵ ਕਾਯਾਨਂ ਅਵਿਕੋਪਨੀਯਭਾਵਤੋਤਿ ਅਧਿਪ੍ਪਾਯੋ. ਕੇਵਲਂ ਤਕ੍ਕਮਤ੍ਤੇਨ ਨਿਰਤ੍ਥਕਂ ਦਿਟ੍ਠਿਂ ਦੀਪੇਤੀਤਿ ਏਤੇਨ ਯਸ੍ਮਾ ਤਕ੍ਕਿਕਾ ਨਿਰਙ੍ਕੁਸਤਾਯ ਪਰਿਕਪ੍ਪਨਸ੍ਸ ਯਂ ਕਿਞ੍ਚਿ ਅਤ੍ਤਨਾ ਪਰਿਕਪ੍ਪਿਤਂ ਸਾਰਤੋ ਮਞ੍ਞਮਾਨਾ ਤਥੇਵ ਅਭਿਨਿਵਿਸ੍ਸ ਤਕ੍ਕਦਿਟ੍ਠਿਗ੍ਗਾਹਂ ਗਣ੍ਹਨ੍ਤਿ, ਤਸ੍ਮਾ ਨ ਤੇਸਂ ਦਿਟ੍ਠਿਵਤ੍ਥੁਸ੍ਮਿਂ ਵਿਞ੍ਞੂਹਿ ਵਿਚਾਰਣਾ ਕਤ੍ਤਬ੍ਬਾਤਿ ਦਸ੍ਸੇਤਿ. ਕੇਚੀਤਿ ਸਾਰਸਮਾਸਾਚਰਿਯਾ. ਪਞ੍ਚਿਨ੍ਦ੍ਰਿਯਵਸੇਨਾਤਿ ਪਞ੍ਚਰੂਪਿਨ੍ਦ੍ਰਿਯਵਸੇਨ. ਕਮ੍ਮਨ੍ਤਿ ਲਦ੍ਧਿ ਕਮ੍ਮਭਾਵੇਨ ਸੁਪਾਕਟਤ੍ਤਾ. ਅਵਙ੍ਕਕਥਾਤਾਰਣਾਦਿਕਾ ਦ੍ਵਾਸਟ੍ਠਿ ਪਟਿਪਦਾ. ਏਕਸ੍ਮਿਂ ਕਪ੍ਪੇਤਿ ਏਕਸ੍ਮਿਂ ਮਹਾਕਪ੍ਪੇ.

ਪੁਰਿਸਭੂਮਿਯੋਤਿ ¶ ਪਧਾਨਪੁਗ੍ਗਲੇਨ ਨਿਦ੍ਦੇਸੋ, ਇਤ੍ਥੀਨਮ੍ਪੇਤਾ ਭੂਮਿਯੋ ਇਚ੍ਛਨ੍ਤੇਵ. ਭਿਕ੍ਖੁ ਚ ਪਨ੍ਨਕੋਤਿਆਦਿ ਤੇਸਂ ਪਾਲ਼ਿਯੇਵ. ਤਤ੍ਥ ਪਨ੍ਨਕੋਤਿ ਭਿਕ੍ਖਾਯ ਵਿਚਰਣਕੋਤਿ ਵਦਨ੍ਤਿ, ਤੇਸਂ ਵਾ ਪਟਿਪਤ੍ਤਿਂ ¶ ਪਟਿਪਨ੍ਨਕੋ. ਜਿਨੋਤਿ ਜਿਣ੍ਣੋ, ਜਰਾਵਸੇਨ ਨਿਹੀਨਧਾਤੁਕੋਤਿ ਵਦਨ੍ਤਿ, ਅਤ੍ਤਨੋ ਵਾ ਪਟਿਪਤ੍ਤਿਯਾ ਪਟਿਪਕ੍ਖਂ ਜਿਨਿਤ੍ਵਾ ਠਿਤੋ. ਸੋ ਕਿਰ ਤਥਾਭੂਤੋ ਕਸ੍ਸਚਿਪਿ ਧਮ੍ਮਂ ਨ ਕਥੇਤਿ, ਤੇਨਾਹ ‘‘ਨ ਕਿਞ੍ਚਿ ਆਹਾ’’ਤਿ. ਅਲਾਭਿਨ੍ਤਿ ‘‘ਸੋ ਨ ਕੁਮ੍ਭਿਮੁਖਾ ਪਟਿਗ੍ਗਣ੍ਹਤੀ’’ਤਿਆਦਿਨਾ (ਦੀ. ਨਿ. ੧.੩੯੪) ਨਯੇਨ ਵੁਤ੍ਤਅਲਾਭਹੇਤੁਸਮਾਯੋਗੇਨ ਅਲਾਭਿਂ. ਤਤੋ ਏਵ ਜਿਘਚ੍ਛਾਦੁਬ੍ਬਲਪਰੇਤਤਾਯ ਸਯਨਪਰਾਯਣਂ ਸਮਣਂ ਪਨ੍ਨਭੂਮੀਤਿ ਵਦਤਿ.

ਆਜੀਵਵੁਤ੍ਤਿਸਤਾਨੀਤਿ ਸਤ੍ਤਾਨਂ ਆਜੀਵਭੂਤਾਨਿ ਜੀਵਿਕਾਵੁਤ੍ਤਿਸਤਾਨਿ. ਪਸੁਗ੍ਗਹਣੇਨ ਏਲ਼ਕਜਾਤਿ ਗਹਿਤਾ, ਮਿਗਗ੍ਗਹਣੇਨ ਰੁਰੁਗਵਯਾਦਿਸਬ੍ਬਮਿਗਜਾਤਿ. ਬਹੂ ਦੇਵਾਤਿ ਚਾਤੁਮਹਾਰਾਜਿਕਾਦਿਬ੍ਰਹ੍ਮਕਾਯਿਕਾਦਿਵਸੇਨ ਨੇਸਂ ਅਨ੍ਤਰਭੇਦਵਸੇਨ ਬਹੂ ਦੇਵਾ. ਤਤ੍ਥ ਚਾਤੁਮਹਾਰਾਜਿਕਾਨਂ ਏਕਚ੍ਚੋ ਅਨ੍ਤਰਭੇਦੋ ‘‘ਮਹਾਸਮਯਸੁਤ੍ਤੇਨ’’ (ਦੀ. ਨਿ. ੨.੩੩੧ ਆਦਯੋ) ਦੀਪੇਤਬ੍ਬੋ. ਮਾਨੁਸਾਪਿ ਅਨਨ੍ਤਾਤਿ ਦੀਪਦੇਸਕੁਲਵਂਸਾਜੀਵਾਦਿਵਿਭਾਗਵਸੇਨ ਮਾਨੁਸਾਪਿ ਅਨਨ੍ਤਭੇਦਾ. ਪਿਸਾਚਾ ਏਵ ਪੇਸਾਚਾ, ਤੇ ਅਪਰਪੇਤਾਦਯੋ ਮਹਨ੍ਤਾ ਵੇਦਿਤਬ੍ਬਾ.

ਛਦ੍ਦਨ੍ਤਦਹਮਨ੍ਦਾਕਿਨਿਯੋ ਕੁਲ਼ੀਰਮੁਚਲਿਨ੍ਦਨਾਮੇਨ ਵਦਤਿ. ਗਣ੍ਠਿਕਾਤਿ ਪਬ੍ਬਗਣ੍ਠਿਕਾ. ਪਣ੍ਡਿਤੋਪਿ…ਪੇ… ਉਦ੍ਧਂ ਨ ਗਚ੍ਛਤਿ, ਕਸ੍ਮਾ? ਸਤ੍ਤਾਨਂ ਸਂਸਰਣਕਾਲਸ੍ਸ ਨਿਯਤਭਾਵਤੋ.

ਅਪਰਿਪਕ੍ਕਂ ਸਂਸਰਣਨਿਮਿਤ੍ਤਂ ਸੀਲਾਦਿਨਾ ਪਰਿਪਾਚੇਤਿ ਨਾਮ ਸੀਘਂਯੇਵ ਵਿਸੁਦ੍ਧਿਪ੍ਪਤ੍ਤਿਯਾ. ਪਰਿਪਕ੍ਕਂ ਫੁਸ੍ਸ ਫੁਸ੍ਸ ਪਤ੍ਵਾ ਪਤ੍ਵਾ ਪਰਿਪਕ੍ਕਭਾਵਾਪਾਦਨੇਨ ਬ੍ਯਨ੍ਤਿਂ ਕਰੋਤਿ ਨਾਮ. ਸੁਤ੍ਤਗੁਲ਼ੇਤਿ ਸੁਤ੍ਤਵਟ੍ਟਿਯਂ. ਨਿਬ੍ਬੇਠਿਯਮਾਨਮੇਵ ਪਲੇਤੀਤਿ ਉਪਮਾਯ ਸਤ੍ਤਾਨਂ ਸਂਸਾਰੋ ਅਨੁਕ੍ਕਮੇਨ ਖੀਯਤੇਵ, ਨ ਤਸ੍ਸ ਵਦ੍ਧੀਤਿ ਦਸ੍ਸੇਤਿ ਪਰਿਚ੍ਛਿਨ੍ਨਰੂਪਤ੍ਤਾ.

੨੨੯. ਨਿਯਤਿਵਾਦੇ ਪਕ੍ਖਿਪਨ੍ਤੋਤਿ ਸਬ੍ਬਞ੍ਞੁਤਂ ਪਟਿਜਾਨਿਤ੍ਵਾਪਿ ਪਦੇਸਞ੍ਞੁਤਾਯ ਅਸਮ੍ਪਾਯਮਾਨੋ ਤਤ੍ਥ ਅਤ੍ਤਨੋ ਅਞ੍ਞਾਣਕਿਰਿਯਂ ਪਰਿਹਰਿਤੁਂ ਅਸਕ੍ਕੋਨ੍ਤੋ ਚ ‘‘ਏਵਮੇਸਾ ਨਿਯਤੀ’’ਤਿ ਨਿਯਤਿਵਾਦੇ ਪਕ੍ਖਿਪਨ੍ਤੋ.

੨੩੦. ਧਮ੍ਮਕਥਾਯ ¶ ਅਪਸ੍ਸਯਭੂਤੋ ਅਨੁਸ੍ਸਵੋ ਏਤਸ੍ਸ ਅਤ੍ਥੀਤਿ ਅਨੁਸ੍ਸਵੀ, ਤੇਨੇਵਸ੍ਸ ਅਪਸ੍ਸਯਵਾਦਂ ਦਸ੍ਸੇਤੁਂ ‘‘ਅਨੁਸ੍ਸਵਨਿਸ੍ਸਿਤੋ’’ਤਿ ਆਹ. ਸਵਨਂ ਸਚ੍ਚਤੋਤਿ ਯਂ ਕਿਞ੍ਚਿ ਅਨੁਸ੍ਸਵਂ, ਤਂ ਸਵਨਂ ਸਚ੍ਚਨ੍ਤਿ ਗਹੇਤ੍ਵਾ ਠਿਤੋ. ਪਿਟਕਸਮ੍ਪਦਾਯਾਤਿ ਗਨ੍ਥਸਮ੍ਪਾਦਨੇਨ, ਤਾਦਿਸਂ ਗਨ੍ਥਂ ਪਗੁਣਂ ਵਾਚੁਗ੍ਗਤਂ ਕਤ੍ਵਾ ਤਂ ਨਿਸ੍ਸਾਯ ਧਮ੍ਮਂ ਕਥੇਤਿ. ਤੇਨਾਹ ‘‘ਵਗ੍ਗਪਣ੍ਣਾਸਕਾਯਾ’’ਤਿਆਦਿ.

੨੩੨. ਮਨ੍ਦਪਞ੍ਞੋਤਿ ¶ ਪਰਿਤ੍ਤਪਞ੍ਞੋ. ਮੋਮੂਹੋਤਿ ਸਮ੍ਮੁਯ੍ਹਕੋ. ‘‘ਏਵਨ੍ਤਿਪਿ ਮੇ ਨੋ’’ਤਿਆਦਿਨਾ ਵਿਵਿਧੋ ਨਾਨਪ੍ਪਕਾਰੋ ਖੇਪੋ ਵਾਚਾਯ ਪਰਵਾਦਾਨਂ ਖੀਪਨਂ ਵਾਚਾਵਿਕ੍ਖੇਪੋ, ਤਂ ਵਾਚਾਵਿਕ੍ਖੇਪਂ, ਨ ਮਰਤਿ ਨ ਪਚ੍ਛਿਜ੍ਜਤਿ ਯਥਾਵੁਤ੍ਤੋ ਵਾਦਵਿਕ੍ਖੇਪੋ ਏਤਾਯਾਤਿ ਅਮਰਾ, ਤਤ੍ਥ ਪਵਤ੍ਤਾ ਦਿਟ੍ਠਿ ਅਮਰਾਵਿਕ੍ਖੇਪੋ, ਤਂ ਅਮਰਾਵਿਕ੍ਖੇਪਂ. ਅਪਰਿਯਨ੍ਤਵਿਕ੍ਖੇਪਨ੍ਤਿ ‘‘ਏਵਮ੍ਪਿ ਮੇ ਨੋ’’ਤਿਆਦਿਨਾ ਪੁਚ੍ਛਿਤਸ੍ਸ ਅਪਰਿਯੋਸਾਪਨਵਸੇਨ ਵਿਕ੍ਖੇਪਂ. ਇਤੋ ਚਿਤੋ ਚ ਸਨ੍ਧਾਵਤਿ ਏਕਸ੍ਮਿਂ ਸਭਾਵੇ ਅਨਵਟ੍ਠਾਨਤੋ. ਗਾਹਂ ਨ ਉਪਗਚ੍ਛਤੀਤਿ ਮਿਚ੍ਛਾਗਾਹਤਾਯ ਉਤ੍ਤਰਵਿਧਾਨਾਯ ਪੁਰਿਮਪਕ੍ਖਂ ਠਪੇਤ੍ਵਾ ਗਾਹਂ ਨ ਉਪਗਚ੍ਛਤਿ. ਅਮਰਾਸਦਿਸਾਯ ਅਮਰਾਯ ਵਿਕ੍ਖੇਪੋਤਿ ਅਮਰਾਵਿਕ੍ਖੇਪੋ.

ਇਦਂ ਕੁਸਲਨ੍ਤਿ ਏਤ੍ਥ ਇਤਿ-ਸਦ੍ਦੋ ਪਕਾਰਤ੍ਥੋ, ਇਮਿਨਾ ਪਕਾਰੇਨਾਤਿ ਅਤ੍ਥੋ. ਅਮਰਾਵਿਕ੍ਖੇਪਿਕੋ ਯਥਾ ਕੁਸਲੇ, ਏਵਂ ਅਞ੍ਞਸ੍ਮਿਂ ਯਂ ਕਿਞ੍ਚਿ ਕੇਨਚਿ ਪੁਚ੍ਛਿਤਂ ਅਤ੍ਥਂ ਅਤ੍ਤਨੋ ਅਰੁਚ੍ਚਨਤਾਯ ‘‘ਏਵਨ੍ਤਿਪਿ ਮੇ ਨੋ’’ਤਿਆਦਿਨਾ ਤਤ੍ਥ ਤਤ੍ਥ ਵਿਕ੍ਖੇਪਞ੍ਞੇਵ ਆਪਜ੍ਜਤਿ, ਤਸ੍ਮਾ ‘‘ਏਵਨ੍ਤਿਪਿ ਮੇ ਨੋ’’ਤਿਆਦਿ ਤਤ੍ਥ ਤਤ੍ਥ ਪੁਚ੍ਛਿਤਾਕਾਰਪਟਿਸੇਧਨਵਸੇਨ ਵਿਕ੍ਖਿਪਨਾਕਾਰਦਸ੍ਸਨਂ. ਨਨੁ ਚੇਤ੍ਥ ਵਿਕ੍ਖੇਪਵਾਦਿਨੋ ਵਿਕ੍ਖੇਪਪਕ੍ਖਸ੍ਸ ਅਨਨੁਜਾਨਨਂ ਵਿਕ੍ਖੇਪਪਕ੍ਖੇ ਅਵਟ੍ਠਾਨਂ ਯੁਤ੍ਤਨ੍ਤਿ? ਨ, ਤਤ੍ਥਾਪਿ ਤਸ੍ਸ ਸਮ੍ਮੂਲ਼੍ਹਸ੍ਸ ਪਟਿਕ੍ਖੇਪਵਸੇਨੇਵ ਵਿਕ੍ਖੇਪਵਾਦਸ੍ਸ ਪਵਤ੍ਤਨਤੋ. ਤੇਨ ਵੁਤ੍ਤਂ ‘‘ਨੋ’’ਤਿ. ਤਥਾ ਹਿ ਸਞ੍ਚਯੋ ਬੇਲਟ੍ਠਪੁਤ੍ਤੋ ਰਞ੍ਞਾ ਅਜਾਤਸਤ੍ਤੁਨਾ ਸਨ੍ਦਿਟ੍ਠਿਕਂ ਸਾਮਞ੍ਞਫਲਂ ਪੁਟ੍ਠੋ ਪਰਲੋਕਤ੍ਤਿਕਾਦੀਨਂ ਪਟਿਸੇਧਨਮੁਖੇਨ ਵਿਕ੍ਖੇਪਂ ਬ੍ਯਾਕਾਸਿ.

ਏਤ੍ਥਾਹ – ‘‘ਨਨੁ ਚਾਯਂ ਸਬ੍ਬੋਪਿ ਅਮਰਾਵਿਕ੍ਖੇਪਿਕੋ ਕੁਸਲਾਦਯੋ ਧਮ੍ਮੇ ਪਰਲੋਕਤ੍ਤਿਕਾਦੀਨਿ ਚ ਯਥਾਭੂਤਂ ਅਨਵਬੁਜ੍ਝਮਾਨੋ ਤਤ੍ਥ ਤਤ੍ਥ ਪਞ੍ਹਂ ਪੁਟ੍ਠੋ ਸਮਾਨੋ ਪੁਚ੍ਛਾਯ ਵਿਕ੍ਖੇਪਮਤ੍ਤਂ ਆਪਜ੍ਜਤਿ, ਤਸ੍ਸ ਕਥਂ ਦਿਟ੍ਠਿਗਤਭਾਵੋ. ਨ ਹਿ ਅਵਤ੍ਤੁਕਾਮਸ੍ਸ ਵਿਯ ਪੁਚ੍ਛਿਤਮਤ੍ਥਂ ਅਜਾਨਨ੍ਤਸ੍ਸ ਵਿਕ੍ਖੇਪਕਰਣਮਤ੍ਤੇਨ ¶ ਤਸ੍ਸ ਦਿਟ੍ਠਿਗਤਿਕਤਾ ਯੁਤ੍ਤਾ’’ਤਿ? ਵੁਚ੍ਚਤੇ – ਨ ਹੇਵ ਖੋ ਪੁਚ੍ਛਾਯ ਵਿਕ੍ਖੇਪਕਰਣਮਤ੍ਤੇਨ ਤਸ੍ਸ ਦਿਟ੍ਠਿਗਤਿਕਤਾ, ਅਥ ਖੋ ਮਿਚ੍ਛਾਭਿਨਿਵੇਸਵਸੇਨ. ਸਸ੍ਸਤਾਭਿਨਿਵੇਸੇਨ ਮਿਚ੍ਛਾਭਿਨਿਵਿਟ੍ਠੋਯੇਵ ਹਿ ਪੁਗ੍ਗਲੋ ਮਨ੍ਦਬੁਦ੍ਧਿਤਾਯ ਕੁਸਲਾਦਿਧਮ੍ਮੇ ਪਰਲੋਕਤ੍ਤਿਕਾਦੀਨਿ ਚ ਯਾਥਾਵਤੋ ਅਪ੍ਪਟਿਪਜ੍ਜਮਾਨੋ ਅਤ੍ਤਨਾ ਅਵਿਞ੍ਞਾਤਸ੍ਸ ਅਤ੍ਥਸ੍ਸ ਪਰਂ ਵਿਞ੍ਞਾਪੇਤੁਂ ਅਸਕ੍ਕੁਣੇਯ੍ਯਤਾਯ ਮੁਸਾਵਾਦਭਯੇਨ ਚ ਵਿਕ੍ਖੇਪਂ ਆਪਜ੍ਜਤੀਤਿ. ਅਥ ਵਾ ਪੁਞ੍ਞਪਾਪਾਨਂ ਤਬ੍ਬਿਪਾਕਾਨਞ੍ਚ ਅਨਵਬੋਧੇਨ ਅਸਦ੍ਦਹਨੇਨ ਚ ਤਬ੍ਬਿਸਯਾਯ ਪੁਚ੍ਛਾਯ ਵਿਕ੍ਖੇਪਕਰਣਂਯੇਵ ਸੁਨ੍ਦਰਨ੍ਤਿ ਖਨ੍ਤਿਂ ਰੁਚਿਂ ਉਪ੍ਪਾਦੇਤ੍ਵਾ ਅਭਿਨਿਵਿਸਨ੍ਤਸ੍ਸ ਉਪ੍ਪਨ੍ਨਾ ਵਿਸੁਂਯੇਵ ਸਾ ਏਕਾ ਦਿਟ੍ਠਿ ਸਤ੍ਤਭਙ੍ਗਦਿਟ੍ਠਿ ਵਿਯਾਤਿ ਦਟ੍ਠਬ੍ਬਾ, ਇਨ੍ਦ੍ਰਿਯਬਦ੍ਧਤੋ ਚ ਤਤਿਯਟ੍ਠਾਨਭਾਵੇ ਦਸ੍ਸਿਤੋ.

੨੩੪. ਸਨ੍ਨਿਧਿਕਾਰਕਂ ¶ ਕਾਮੇਤਿ ਏਤ੍ਥ ਅਨਿਨ੍ਦ੍ਰਿਯਬਦ੍ਧਾਨਿ ਅਧਿਪ੍ਪੇਤਾਨੀਤਿ ਤਿਲਤਣ੍ਡੁਲਾਦਿਗ੍ਗਹਣਂ, ਤਸ੍ਸ ਲੋਕਸ੍ਸ ਅਪ੍ਪਸਾਦਪਰਿਹਾਰਤ੍ਥਂ ਕਦਾਚਿ ਤਣ੍ਡੁਲਨਾਲ਼ਿਆਦਿਸਙ੍ਗਹਣਕਰਣਂ ਸਨ੍ਧਾਯ ਵੁਤ੍ਤਂ ‘‘ਤਿਲਤਣ੍ਡੁਲਾਦਯੋ ਪਞ੍ਞਾਯਨ੍ਤੀ’’ਤਿ.

੨੩੬. ਆਜੀਵਕਾ ਮਤਾ ਨਾਮਾਤਿ ਇਮੇ ਆਜੀਵਕਾ ਸਬ੍ਬਸੋ ਸਮ੍ਮਾਪਟਿਪਤ੍ਤਿਰਹਿਤਾ ਮਿਚ੍ਛਾ ਏਵ ਚ ਪਟਿਪਜ੍ਜਮਾਨਾ ਅਧਿਸੀਲਸਙ੍ਖਾਤਸ੍ਸ ਸੀਲਜੀਵਿਤਸ੍ਸ ਅਭਾਵੇਨ ਮਤਾ ਨਾਮ. ਪੁਤ੍ਤਮਤਾਤਿ ਮਤਪੁਤ੍ਤਾ. ਸਮਣੇ ਗੋਤਮੇ ਬ੍ਰਹ੍ਮਚਰਿਯਵਾਸੋ ਅਤ੍ਥੀਤਿ ਸਮਣਂ ਏਵ ਗੋਤਮਂ ਪਰਿਸੁਦ੍ਧੋ ਸੁਪਰਿਪੁਣ੍ਣੋ ਤਕ੍ਕਰਸ੍ਸ ਸਮ੍ਮਾ ਦੁਕ੍ਖਕ੍ਖਯਾਵਹੋ ਬ੍ਰਹ੍ਮਚਰਿਯਵਾਸੋ ਅਤ੍ਥਿ. ਏਤੇਨੇਤ੍ਥ ਧਮ੍ਮਸੁਧਮ੍ਮਤਾਦਿਦੀਪਨੇਨ ਬੁਦ੍ਧਸੁਬੁਦ੍ਧਤਞ੍ਚ ਦੀਪੇਤਿ, ਅਞ੍ਞਤ੍ਥ ਨਤ੍ਥੀਤਿ ਇਮਿਨਾ ਬਾਹਿਰਕੇਸੁ ਤਸ੍ਸ ਅਭਾਵਂ. ਸੇਸਂ ਸੁਵਿਞ੍ਞੇਯ੍ਯਮੇਵ.

ਸਨ੍ਦਕਸੁਤ੍ਤਵਣ੍ਣਨਾਯ ਲੀਨਤ੍ਥਪ੍ਪਕਾਸਨਾ ਸਮਤ੍ਤਾ.

੭. ਮਹਾਸਕੁਲੁਦਾਯਿਸੁਤ੍ਤਵਣ੍ਣਨਾ

੨੩੭. ਅਭਿਞ੍ਞਾਤਾਤਿ ¶ ਏਦਿਸੋ ਏਦਿਸੋ ਚਾਤਿ ਅਭਿਲਕ੍ਖਣਵਸੇਨ ਞਾਤਾ. ਅਪ੍ਪਸਦ੍ਦਸ੍ਸ ਵਿਨੀਤੋ, ਅਪ੍ਪਸਦ੍ਦਤਾਯ ਮਨ੍ਦਭਾਣਿਤਾਯ ਵਿਨੀਤੋਤਿ ਚ ਅਪ੍ਪਸਦ੍ਦਵਿਨੀਤੋਤਿ ਵੁਚ੍ਚਮਾਨੇ ਅਞ੍ਞੇਨ ਵਿਨੀਤਭਾਵੋ ਦੀਪਿਤੋ ਹੋਤਿ, ਭਗਵਾ ਪਨ ਸਯਮ੍ਭੁਞਾਣੇਨ ਸਯਮੇਵ ਵਿਨੀਤੋ. ਤਸ੍ਮਾ ਪਾਲ਼ਿਯਂ ‘‘ਅਪ੍ਪਸਦ੍ਦਵਿਨੀਤੋ’’ਤਿ ਨ ਵੁਤ੍ਤਂ. ਤੇਨਾਹ ‘‘ਨ ਹਿ ਭਗਵਾ ਅਞ੍ਞੇਨ ਵਿਨੀਤੋ’’ਤਿ.

੨੩੮. ਹਿਯ੍ਯੋਦਿਵਸਂ ¶ ਉਪਾਦਾਯ ਤਤੋ ਆਸਨ੍ਨਾਨਿ ਕਤਿਪਯਾਨਿ ਦਿਵਸਾਨਿ ਪੁਰਿਮਾਨਿ ਨਾਮ ਹੋਨ੍ਤਿ, ਪੁਰਿਮਾਨੀਤਿ ਚ ਪੁਬ੍ਬਕਾਨਿ, ਅਤੀਤਾਨੀਤਿ ਅਤ੍ਥੋ. ਤਤੋ ਪਰਨ੍ਤਿ ਯਥਾ ਵੁਤ੍ਤਅਤੀਤਦਿਵਸਤੋ ਅਨਨ੍ਤਰਂ ਪਰਂ ਪੁਰਿਮਤਰਂ ਅਤਿਸਯੇਨ ਪੁਰਿਮਤ੍ਤਾ. ਇਤਿ ਇਮੇਸੁ ਦ੍ਵੀਸੁ ਪਵਤ੍ਤਿਤੋ ਯਥਾਕ੍ਕਮਂ ਪੁਰਿਮਪੁਰਿਮਤਰਭਾਵੋ, ਏਵਂ ਸਨ੍ਤੇਪਿ ਯਦੇਤ੍ਥ ‘‘ਪੁਰਿਮਤਰ’’ਨ੍ਤਿ ਵੁਤ੍ਤਂ, ਤਤੋ ਪਭੁਤਿ ਯਂ ਯਂ ਓਰਂ, ਤਂ ਤਂ ਪਰਂ, ਯਂ ਯਂ ਪਰਂ, ਤਂ ਤਂ ‘‘ਪੁਰਿਮਤਰ’’ਨ੍ਤਿ ਵੁਤ੍ਤਂ ਹੋਤਿ. ਕੁਤੂਹਲਯੁਤ੍ਤਾ ਸਾਲਾ ਕੁਤੂਹਲਸਾਲਾ ਯਥਾ ‘‘ਆਜਞ੍ਞਰਥੋ’’ਤਿ. ਇਮੇ ਦਸ੍ਸਨਾਦਯੋ.

ਅਯਥਾਭੂਤਗੁਣੇਹੀਤਿ ਅਯਥਾਭੂਤਂ ਮਿਚ੍ਛਾਦੀਪਿਤਅਤ੍ਥਮਤ੍ਤੇਨੇਵ ਉਗ੍ਘੋਸਿਤਗੁਣੇਹਿ ਸਮੁਗ੍ਗਤੋ ਘੋਸਿਤੋ. ਤਰਨ੍ਤਿ ਅਤਿਕ੍ਕਮਨ੍ਤਿ ਏਤੇਨਾਤਿ ਤਿਤ੍ਥਂ, ਅਗ੍ਗਮਗ੍ਗੋ. ਦਿਟ੍ਠਿਗਤਿਕਮਗ੍ਗੋ ਪਨ ਅਯਥਾਭੂਤੋਪਿ ਤੇਸਂ ਤਥਾ ਵਿਤਰਣਂ ਉਪਾਦਾਯ ਤਿਤ੍ਥਨ੍ਤਿ ਵੋਹਰੀਯਤੀਤਿ ਤਂ ਕਰੋਨ੍ਤਾ ਤਿਤ੍ਥਕਰਾ. ਓਸਰਤੀਤਿ ਪਵਿਸਤਿ.

੨੩੯. ਸਹਿਤਨ੍ਤਿ ਪੁਬ੍ਬਾਪਰਾਵਿਰੁਦ੍ਧਂ. ਨ ਕਿਞ੍ਚਿ ਜਾਤਨ੍ਤਿ ਪਟਿਞ੍ਞਾਦੋਸਹੇਤੁਦੋਸਉਦਾਹਰਣਦੋਸਦੁਟ੍ਠਦੋਸਤਾਯ ਨ ਕਿਞ੍ਚਿ ਜਾਤਂ. ਤੇਨਾਹ ‘‘ਆਰੋਪਿਤੋ ਤੇ ਵਾਦੋ’’ਤਿ. ਵਦਨ੍ਤਿ ਤੇਨ ਪਰਿਭਾਸਨ੍ਤੀਤਿ ਵਾਦੋ ਦੋਸੋ. ਸਭਾਵਕ੍ਕੋਸੇਨਾਤਿ ਸਭਾਵਤੋ ਪਵਤ੍ਤਕੋਟ੍ਠਾਸੇਨ.

੨੪੦. ਪੀਲ਼ੇਯ੍ਯਾਤਿ ਮਧੁਭਣ੍ਡੇਨ ਸਹ ਭਾਜਨੇ ਪੀਲ਼ੇਤ੍ਵਾ ਦਦੇਯ੍ਯ. ਸਬ੍ਰਹ੍ਮਚਾਰੀਹਿ ਸਮ੍ਪਯੋਜੇਤ੍ਵਾਤਿ ਸਹਧਮ੍ਮਿਕੇਹਿ ਵਿਹੇਠਨਪਯੋਗਂ ਕਤ੍ਵਾ, ਤੇਨਾਹ ‘‘ਵਿਵਾਦਂ ਕਤ੍ਵਾ’’ਤਿ.

੨੪੧. ਇਤਰੀਤਰੇਨਾਤਿ ਪਣੀਤਤੋ ਇਤਰੇਨ. ਤੇਨਾਹ ‘‘ਲਾਮਕਲਾਮਕੇਨਾ’’ਤਿ.

੨੪੨. ਭਤ੍ਤਕੋਸਕੇਨਾਤਿ ¶ ਕੋਸਕਭਤ੍ਤੇਨ, ਖੁਦ੍ਦਕਸਰਾਵਭਤ੍ਤਕੇਨਾਤਿ ਅਤ੍ਥੋ. ਬੇਲੁਵਮਤ੍ਤਭਤ੍ਤਾਹਾਰਾਤਿ ਬਿਲ੍ਲਪਮਾਣਭਤ੍ਤਭੋਜਨਾ. ਓਟ੍ਠਵਟ੍ਟਿਯਾਤਿ ਮੁਖਵਟ੍ਟਿਯਾ. ਸਬ੍ਬਾਕਾਰੇਨੇਵਾਤਿ ਸਬ੍ਬਪ੍ਪਕਾਰੇਨੇਵ. ਅਨਪ੍ਪਾਹਾਰੋਤਿ ਨ ਵਤ੍ਤਬ੍ਬੋ ਕਦਾਚਿ ਅਪ੍ਪਾਹਾਰੋਤਿ ਕਤ੍ਵਾ. ਤਤ੍ਥ ਅਤਿਵਿਯ ਅਞ੍ਞੇਹਿ ਅਵਿਸਯ੍ਹਂ ਅਪ੍ਪਾਹਾਰਤਂ ਭਗਵਤੋ ਦਸ੍ਸੇਤੁਂ ‘‘ਪਧਾਨਭੂਮਿਯ’’ਨ੍ਤਿਆਦਿ ਵੁਤ੍ਤਂ. ਮਯਾਤਿ ਨਿਸ੍ਸਕ੍ਕਵਚਨਂ. ਵਿਸੇਸਤਰਾਤਿ ਤੇਨ ਧਮ੍ਮੇਨ ਵਿਸੇਸਵਨ੍ਤਤਰਾ.

ਵਤਸਮਾਦਾਨਵਸੇਨੇਵ ¶ ਪਂਸੁਕੂਲਂ ਧਾਰੇਨ੍ਤੀਤਿ ਪਂਸੁਕੂਲਿਕਾਤਿ ਆਹ – ‘‘ਸਮਾਦਿਨ੍ਨਪਂਸੁਕੂਲਿਕਙ੍ਗਾ’’ਤਿ, ਸਦ੍ਦਤ੍ਥੋ ਪਨ ‘‘ਵਿਸੁਦ੍ਧਿਮਗ੍ਗੇ’’ (ਵਿਸੁਦ੍ਧਿ. ੧.੨੪) ਵੁਤ੍ਤਨਯੇਨ ਵੇਦਿਤਬ੍ਬੋ. ਪਿਣ੍ਡਪਾਤਿਕਾ ਸਪਦਾਨਚਾਰਿਨੋਤਿਆਦੀਸੁਪਿ ਏਸੇਵ ਨਯੋ. ਤਤ੍ਥ ਤਤ੍ਥ ਸਤ੍ਥੇਨ ਛਿਨ੍ਦਿਤਤ੍ਤਾ ਸਤ੍ਥਲੂਖਾਨਿ. ਯਂ ਯਂ ਸਪ੍ਪਾਯਂ, ਤਸ੍ਸੇਵ ਗਹਣਂ ਉਚ੍ਚਿਨਨ੍ਤਿ ਆਹ ‘‘ਉਚ੍ਚਿਨਿਤ੍ਵਾ…ਪੇ… ਥਿਰਟ੍ਠਾਨਮੇਵ ਗਹੇਤ੍ਵਾ’’ਤਿ. ਅਲਾਬੁਲੋਮਸਾਨੀਤਿ ਅਲਾਬੁਲੋਮਾਨਿ ਵਿਯ ਸੁਖੁਮਤਰਾਨਿ ਚੀਵਰਸੁਤ੍ਤਂਸੂਨਿ ਏਤੇਸਂ ਸਨ੍ਤੀਤਿ ਅਲਾਬੁਲੋਮਸਾਨਿ. ਪਾਤਿਤਸਾਣਪਂਸੁਕੂਲਨ੍ਤਿ ਕਲ਼ੇਵਰੇਨ ਸਦ੍ਧਿਂ ਛਡ੍ਡਿਤਸਾਣਮਯਂ ਪਂਸੁਕੂਲਂ, ਯਂ ਤੁਮ੍ਬਮਤ੍ਤੇ ਪੁਲ਼ਵੇ ਓਧੁਨਿਤ੍ਵਾ ਸਤ੍ਥਾ ਗਣ੍ਹਿ.

‘‘ਯਥਾਪਿ ਭਮਰੋ ਪੁਪ੍ਫ’’ਨ੍ਤਿਆਦਿਨਾ (ਧ. ਪ. ੪੯) ਵੁਤ੍ਤਂ ਮਧੁਕਰਭਿਕ੍ਖਾਚਾਰਵਤਂ ‘‘ਪਿਣ੍ਡਿਯਾਲੋਪਭੋਜਨਂ ਨਿਸ੍ਸਾਯ ਪਬ੍ਬਜ੍ਜਾ’’ਤਿ (ਮਹਾਵ. ੭੩, ੧੨੮) ਵਚਨਤੋ ਭਿਕ੍ਖੂਨਂ ਪਕਤਿਭੂਤਂ ਵਤਨ੍ਤਿ ਵੁਤ੍ਤਂ ‘‘ਉਞ੍ਛਾਸਕੇ ਵਤੇ ਰਤਾ’’ਤਿ. ਵਤ-ਸਦ੍ਦੋ ਚੇਤ੍ਥ ਪਕਤਿਵਤਸਙ੍ਖਾਤਂ ਸਕਵਤਂ ਵਦਤਿ. ਤੇਨਾਹ ‘‘ਉਞ੍ਛਾਚਰਿਯਸਙ੍ਖਾਤੇ ਭਿਕ੍ਖੂਨਂ ਪਕਤਿਵਤੇ’’ਤਿ. ਉਚ੍ਚਨੀਚਘਰਦ੍ਵਾਰਟ੍ਠਾਯਿਨੋਤਿ ਮਹਨ੍ਤਖੁਦ੍ਦਕਗੇਹਾਨਂ ਬਹਿਦ੍ਵਾਰਕੋਟ੍ਠਕਟ੍ਠਾਯਿਨੋ. ਕਬਰਮਿਸ੍ਸਕਂ ਭਤ੍ਤਂ ਸਂਹਰਿਤ੍ਵਾਤਿ ਕਣਾਜਕਮਿਸ੍ਸਕਂ ਭਤ੍ਤਂ ਸਮ੍ਪਿਣ੍ਡਿਤ੍ਵਾ. ਉਮ੍ਮਾਰਤੋ ਪਟ੍ਠਾਯਾਤਿ ਘਰੁਮ੍ਮਾਰਤੋ ਪਟ੍ਠਾਯ.

ਚੀਵਰਾਨੁਗ੍ਗਹਤ੍ਥਨ੍ਤਿ ਚੀਵਰਾਨੁਰਕ੍ਖਣਤ੍ਥਂ. ਏਤ੍ਥ ਚ ਯਸ੍ਮਾ ਬੁਦ੍ਧਾ ਨਾਮ ਸਦੇਵਕੇ ਲੋਕੇ ਅਨੁਤ੍ਤਰਂ ਪੁਞ੍ਞਕ੍ਖੇਤ੍ਤਂ, ਸਾ ਚਸ੍ਸ ਪੁਞ੍ਞਕ੍ਖੇਤ੍ਤਤਾ ਪਰਮੁਕ੍ਕਂਸਗਤਾ, ਤਸ੍ਮਾ ਸਤ੍ਤਾਨਂ ਤਾਦਿਸਂ ਉਪਕਾਰਂ ਆਚਿਕ੍ਖਿਤ੍ਵਾ ਤੇ ਚ ਅਨੁਗ੍ਗਣ੍ਹਨ੍ਤਾ ਗਹਪਤਿਚੀਵਰਂ ਸਾਦਿਯਨ੍ਤਿ, ਚਤੁਪਚ੍ਚਯਸਨ੍ਤੋਸੇ ਪਨ ਨੇ ਪਰਮੁਕ੍ਕਂਸਗਤਾ ਏਵਾਤਿ ਦਟ੍ਠਬ੍ਬਂ.

੨੪੪. ਸਪ੍ਪਚ੍ਚਯਨ੍ਤਿ ਸਹੇਤੁਕਂ ਸਕਾਰਣਂ ਹੁਤ੍ਵਾ ਧਮ੍ਮਂ ਦੇਸੇਤੀਤਿ ਅਯਮੇਤ੍ਥ ਅਤ੍ਥੋ. ਚੋਦਕੋ ਪਨ ਅਧਿਪ੍ਪਾਯਂ ਅਜਾਨਨ੍ਤੋ ‘‘ਕਿਂ ਪਨਾ’’ਤਿਆਦਿਮਾਹ. ਇਤਰੋ ‘‘ਨੋ ਨ ਦੇਸੇਤੀ’’ਤਿਆਦਿਨਾ ਅਧਿਪ੍ਪਾਯਂ ਵਿਵਰਤਿ. ਨਿਦਾਨਨ੍ਤਿ ਚੇਤ੍ਥ ਞਾਪਕਂ ਉਪ੍ਪਤ੍ਤਿਕਾਰਣਂ ਅਧਿਪ੍ਪੇਤਂ, ਤਞ੍ਚ ਤਸ੍ਸ ਤਸ੍ਸ ਅਨੁਪ੍ਪਤ੍ਤਿਯੁਤ੍ਤਸ੍ਸ ਅਤ੍ਥਸ੍ਸ ਪਟਿਪਕ੍ਖਹਰਣਤੋ ‘‘ਸਪ੍ਪਾਟਿਹਾਰਿਯ’’ਨ੍ਤਿ ਵੁਚ੍ਚਤੀਤਿ ਆਹ ‘‘ਪੁਰਿਮਸ੍ਸੇਵੇਤਂ ¶ ਵੇਵਚਨ’’ਨ੍ਤਿ. ਰਾਗਾਦੀਨਂ ਵਾ ਪਟਿਹਰਣਂ ਪਟਿਹਾਰਿਯਂ, ਤਦੇਵ ਪਾਟਿਹਾਰਿਯਂ, ਸਹ ਪਾਟਿਹਾਰਿਯੇਨਾਤਿ ਸਪ੍ਪਾਟਿਹਾਰਿਯਂ. ਰਾਗਾਦਿਪਟਿਸੇਧਵਸੇਨੇਵ ਹਿ ਸਤ੍ਥਾ ਧਮ੍ਮਂ ਦੇਸੇਤਿ.

੨੪੫. ਤਸ੍ਸ ¶ ਤਸ੍ਸ ਪਞ੍ਹਸ੍ਸਾਤਿ ਯਂ ਯਂ ਪਞ੍ਹਂ ਪਰੋ ਅਭਿਸਙ੍ਖਰਿਤ੍ਵਾ ਭਗਵਨ੍ਤਂ ਉਪਸਙ੍ਕਮਿਤ੍ਵਾ ਪੁਚ੍ਛਤਿ, ਤਸ੍ਸ ਤਸ੍ਸ ਪਞ੍ਹਸ੍ਸ. ਉਪਰਿ ਆਗਮਨਵਾਦਪਥਨ੍ਤਿ ਵਿਸ੍ਸਜ੍ਜਨੇ ਕਤੇ ਤਤੋ ਉਪਰਿ ਆਗਚ੍ਛਨਕਂ ਵਾਦਮਗ੍ਗਂ. ਵਿਸੇਸੇਤ੍ਵਾ ਵਦਨ੍ਤੋਤਿ ਵਤ੍ਤਤਿ, ‘‘ਭੋ ਗੋਤਮ, ਵਤ੍ਤੁਮਰਹਤੀ’’ਤਿ ਅਤ੍ਤਨੋ ਵਾਦਭੇਦਨਤ੍ਥਂ ਆਹਤਂ ਕਾਰਣਂ ਅਤ੍ਤਨੋ ਮਾਰਣਤ੍ਥਂ ਆਵੁਧਂ ਨਿਦਸ੍ਸੇਨ੍ਤੋ ਵਿਯ ਵਿਸੇਸੇਤ੍ਵਾ ਵਦਨ੍ਤੋ ਪਹਾਰਕੇਨ ਵਚਨੇਨ. ਅਨ੍ਤਰਨ੍ਤਰੇਤਿ ਮਯਾ ਵੁਚ੍ਚਮਾਨਕਥਾਪਬਨ੍ਧਸ੍ਸ ਅਨ੍ਤਰਨ੍ਤਰੇ. ਦਦੇਯ੍ਯ ਵਦੇਯ੍ਯ. ਏਵਰੂਪੇਸੁ ਠਾਨੇਸੂਤਿ ਪਰਵਾਦੀਹਿ ਸਦ੍ਧਿਂ ਵਾਦਪਟਿਵਾਦਟ੍ਠਾਨੇਸੁ. ਤੇ ਨਿਗ੍ਗਹੇਤੁਂ ਮਯਾ ਦੇਸਿਤਂ ਸੁਤ੍ਤਪਦਂ ਆਨੇਤ੍ਵਾ ਮਮਯੇਵ ਅਨੁਸਾਸਨਿਂ ਓਵਾਦਂ ਪਚ੍ਚਾਸੀਸਨ੍ਤਿ.

੨੪੬. ਸਮ੍ਪਾਦੇਮੀਤਿ ਮਨੋਰਥਂ ਸਮ੍ਪਾਦੇਮਿ. ਪਰਿਪੂਰੇਮੀਤਿ ਅਜ੍ਝਾਸਯਂ ਪਰਿਪੂਰੇਮਿ. ਅਧਿਸੀਲੇਤਿ ਅਧਿਕੇ ਉਤ੍ਤਮਸੀਲੇ. ਸਾਵਕਸੀਲਤੋ ਚ ਪਚ੍ਚੇਕਬੁਦ੍ਧਸੀਲਤੋ ਚ ਬੁਦ੍ਧਾਨਂ ਸੀਲਂ ਅਧਿਕਂ ਉਕ੍ਕਟ੍ਠਂ ਪਰਮੁਕ੍ਕਂਸਤੋ ਅਨਞ੍ਞਸਾਧਾਰਣਭਾਵਤੋ. ਤੇਨਾਹ ‘‘ਬੁਦ੍ਧਸੀਲਂ ਨਾਮ ਕਥਿਤ’’ਨ੍ਤਿ. ਠਾਨੁਪ੍ਪਤ੍ਤਿਕਪਞ੍ਞਾਤਿ ਤਤ੍ਥ ਤਤ੍ਥ ਠਾਨਸੋ ਉਪ੍ਪਨ੍ਨਪਞ੍ਞਾ. ਤੇਨਾਹ ‘‘ਤਤ੍ਥਾ’’ਤਿਆਦਿ. ਅਵਸੇਸਾ ਪਞ੍ਞਾਤਿ ਇਧ ਪਾਲ਼ਿਯਂ ਆਗਤਾ ਅਨਾਗਤਾ ਚ ਯਥਾਵੁਤ੍ਤਞਾਣਦ੍ਵਯਵਿਨਿਮੁਤ੍ਤਾ ਪਞ੍ਞਾ.

੨੪੭. ਵਿਸੇਸਾਧਿਗਮਾਨਨ੍ਤਿ ਸਤਿਪਟ੍ਠਾਨਾਦੀਨਂ ਅਧਿਗਨ੍ਧਬ੍ਬਵਿਸੇਸਾਨਂ. ਅਭਿਞ੍ਞਾ ਨਾਮ ਛ ਅਭਿਞ੍ਞਾ, ਤਾਸੁ ਉਕ੍ਕਟ੍ਠਨਿਦ੍ਦੇਸੇਨ ਛਲ਼ਭਿਞ੍ਞਾਰਹਤੋਵ ਅਗ੍ਗਮਗ੍ਗਪਞ੍ਞਾ ਇਧ ਅਭਿਞ੍ਞਾਤਿ ਅਧਿਪ੍ਪੇਤਾ, ਤਸ੍ਸ ਵੋਸਾਨਂ ਪਰਿਯੋਸਾਨਂ ਪਾਰਮੀ ਪਰਮੁਕ੍ਕਂਸਾਤਿ ਅਵਕਂਸਾਤਿ ਚ ਅਗ੍ਗਫਲਂ ਵੁਚ੍ਚਤੀਤਿ ਆਹ ‘‘ਅਭਿਞ੍ਞਾ…ਪੇ… ਅਰਹਤ੍ਤਂ ਪਤ੍ਤਾ’’ਤਿ.

ਉਪਾਯਪਧਾਨੇਤਿ ਅਰਿਯਫਲਾਧਿਗਮਨਸ੍ਸ ਉਪਾਯਭੂਤੇ ਪਧਾਨੇ. ‘‘ਅਨੁਪ੍ਪਨ੍ਨਪਾਪਕਾਨੁਪ੍ਪਾਦਾਦਿਅਤ੍ਥਾ’’ਤਿ ਗਹਿਤਾ ਤਥੇਵ ਹੋਨ੍ਤਿ, ਤਂ ਅਤ੍ਥਂ ਸਾਧੇਨ੍ਤਿਯੇਵਾਤਿ ਏਤਸ੍ਸ ਅਤ੍ਥਸ੍ਸ ਦੀਪਕੋ ਸਮ੍ਮਾ-ਸਦ੍ਦੋਤਿ ਯਥਾਅਧਿਪ੍ਪੇਤਤ੍ਥਸ੍ਸ ਅਨੁਪ੍ਪਨ੍ਨਪਾਪਕਾਨੁਪ੍ਪਾਦਾਦਿਨੋ ਉਪਾਯਭੂਤੇ, ਪਧਾਨਉਪਾਯਭੂਤੇਤਿ ਅਤ੍ਥੋ. ਸਮ੍ਮਾ-ਸਦ੍ਦਸ੍ਸ ਵਾ ਯੋਨਿਸੋ ਅਤ੍ਥਦੀਪਕਤਂ ਸਨ੍ਧਾਯ ‘‘ਯੋਨਿਸੋ ਪਧਾਨੇ’’ਤਿ ਵੁਤ੍ਤਂ. ਛਨ੍ਦਂ ਜਨੇਤੀਤਿ ਕਤ੍ਤੁਕਮ੍ਯਤਾਕੁਸਲਚ੍ਛਨ੍ਦਂ ਉਪ੍ਪਾਦੇਤਿ ਪਵਤ੍ਤੇਤਿ ਵਾ. ਵਾਯਮਤੀਤਿ ਪਯੋਗਪਰਕ੍ਕਮਂ ਕਰੋਤਿ. ਵੀਰਿਯਂ ਆਰਭਤੀਤਿ ਕਾਯਿਕਚੇਤਸਿਕਵੀਰਿਯਂ ਕਰੋਤਿ. ਚਿਤ੍ਤਂ ਉਕ੍ਖਿਪਤੀਤਿ ¶ ਤੇਨੇਵ ਸਹਜਾਤਵੀਰਿਯੇਨ ਕੋਸਜ੍ਜਪਕ੍ਖਤੋ ਚਿਤ੍ਤਂ ਉਕ੍ਖਿਪਤਿ. ਪਦਹਤੀਤਿ ਸਮ੍ਮਪ੍ਪਧਾਨਭੂਤਂ ਵੀਰਿਯਂ ਪਵਤ੍ਤੇਤਿ. ਪਟਿਪਾਟਿਯਾ ਪਨੇਤਾਨਿ ਚਤ੍ਤਾਰਿ ਪਦਾਨਿ ਆਸੇਵਨਾਭਾਵਨਾਬਹੁਲੀਕਮ੍ਮਸਾਤਚ੍ਚਕਿਰਿਯਾਹਿ ¶ ਯੋਜੇਤਬ੍ਬਾਨਿ. ‘‘ਪਦਹਤੀ’’ਤਿ ਵਾ ਇਮਿਨਾ ਆਸੇਵਨਾਦੀਹਿ ਸਦ੍ਧਿਂ ਸਿਖਾਪਤ੍ਤਂ ਉਸ੍ਸੋਲ਼੍ਹਿਵੀਰਿਯਂ ਯੋਜੇਤਬ੍ਬਂ. ਵਡ੍ਢਿਯਾ ਪਰਿਪੂਰਣਤ੍ਥਨ੍ਤਿ ਯਾਵਤਾ ਭਾਵਨਾਪਾਰਿਪੂਰਿਯਾ ਪਰਿਪੂਰਣਤ੍ਥਂ. ਯਾ ਠਿਤੀਤਿ ਯਾ ਕੁਸਲਾਨਂ ਧਮ੍ਮਾਨਂ ਪਟਿਪਕ੍ਖਵਿਗਮੇਨ ਅਵਟ੍ਠਿਤਿ. ਸੋ ਅਸਮ੍ਮੋਸੋਤਿ ਸੋ ਅਵਿਨਾਸੋ. ਯਂ ਵੇਪੁਲ੍ਲਨ੍ਤਿ ਯੋ ਸਬ੍ਬਸੋ ਵਿਪੁਲਭਾਵੋ ਮਹਨ੍ਤਤਾ. ਭਾਵਨਾਪਾਰਿਪੂਰੀਤਿ ਭਾਵਨਾਯ ਪਰਿਪੂਰਿਤਾ. ਅਤ੍ਥੋਤਿਪਿ ਵੇਦਿਤਬ੍ਬਂ ਪੁਰਿਮਪਚ੍ਛਿਮਪਦਾਨਂ ਸਮਾਨਤ੍ਥਭਾਵਤੋ.

ਪੁਬ੍ਬਭਾਗਪਟਿਪਦਾ ਕਥਿਤਾਤਂਤਂਵਿਸੇਸਾਧਿਗਮਸ੍ਸ ਪਟਿਪਦਾਵਿਭਾਵਨਾਯ ਆਰਦ੍ਧਤ੍ਤਾ. ਅਕੁਸਲਾਨਂ ਧਮ੍ਮਾਨਂ ਅਨੁਪ੍ਪਜ੍ਜਨੇਨ ਅਨਤ੍ਥਾਵਹਤਾ ਨਾਮ ਨਤ੍ਥੀਤਿ ਵੁਤ੍ਤਂ – ‘‘ਉਪ੍ਪਜ੍ਜਮਾਨਾ’’ਤਿ ਵਚਨਂ ਉਪ੍ਪਨ੍ਨਾਨਂ ਰਾਸਨ੍ਤਰਭਾਵੇਨ ਗਹਿਤਤ੍ਤਾ. ਤਥਾ ਕੁਸਲਾਨਂ ਧਮ੍ਮਾਨਂ ਉਪ੍ਪਜ੍ਜਨੇਨਾਤਿ ਵੁਤ੍ਤਂ – ਅਨੁਪ੍ਪਜ੍ਜਮਾਨਾਤਿ ਵਚਨਂ ਉਪ੍ਪਨ੍ਨਾਨਂ ਰਾਸਨ੍ਤਰਭਾਵੇਨ ਗਹਿਤਤ੍ਤਾ. ਨਿਰੁਜ੍ਝਮਾਨਾਤਿ ਪਟਿਪਕ੍ਖਸਮਾਯੋਗੇਨ ਵਿਨਸ੍ਸਮਾਨਾ, ਨ ਖਣਨਿਰੋਧਵਸੇਨ ਨਿਰੁਜ੍ਝਮਾਨਾ.

ਲੋਭਾਦਯੋ ਵੇਦਿਤਬ੍ਬਾ, ਯੇ ਆਰਦ੍ਧਵਿਪਸ੍ਸਕਾਨਂ ਉਪ੍ਪਜ੍ਜਨਾਰਹਾ. ਸਕਿਂ ਉਪ੍ਪਜ੍ਜਿਤ੍ਵਾਤਿ ਸਭਾਵਕਥਨਮਤ੍ਤਮੇਤਂ. ਏਕਵਾਰਮੇਵ ਹਿ ਮਗ੍ਗੋ ਉਪ੍ਪਜ੍ਜਤਿ. ਨਿਰੁਜ੍ਝਮਾਨੋਤਿ ਸਰਸੇਨੇਵ ਨਿਰੁਜ੍ਝਮਾਨੋ. ਨ ਹਿ ਤਸ੍ਸ ਪਟਿਪਕ੍ਖਸਮਾਯੋਗੋ ਨਾਮ ਅਤ੍ਥਿ. ਫਲਸ੍ਸਾਤਿ ਅਨਨ੍ਤਰਕਾਲੇਵ ਉਪ੍ਪਜ੍ਜਨਕਫਲਸ੍ਸ. ਪਚ੍ਚਯਂ ਦਤ੍ਵਾਵ ਨਿਰੁਜ੍ਝਤੀਤਿ ਇਮਿਨਾ ਮਗ੍ਗੋ ਸਮ੍ਪਤਿ ਆਯਤਿਞ੍ਚ ਏਕਨ੍ਤੇਨੇਵ ਅਤ੍ਥਾਵਹੋਤਿ ਦਸ੍ਸੇਤਿ. ਪੁਰਿਮਸ੍ਮਿਮ੍ਪੀਤਿ ‘‘ਅਨੁਪ੍ਪਨ੍ਨਾ ਮੇ ਕੁਸਲਾ ਧਮ੍ਮਾ ਅਨੁਪ੍ਪਜ੍ਜਮਾਨਾ ਅਨਤ੍ਥਾਯ ਸਂਵਤ੍ਤੇਯ੍ਯੁ’’ਨ੍ਤਿ ਏਤਸ੍ਮਿਂ ਤਤਿਯਵਾਰੇਪਿ. ‘‘ਸਮਥਵਿਪਸ੍ਸਨਾ ਗਹੇਤਬ੍ਬਾ’’ਤਿ ਵੁਤ੍ਤਂ ਅਟ੍ਠਕਥਾਯਂ, ਤਂ ਪਨ ਮਗ੍ਗਸ੍ਸ ਅਨੁਪ੍ਪਨ੍ਨਤਾਯ ਸਬ੍ਭਾਵਤੋ, ਅਨੁਪ੍ਪਜ੍ਜਮਾਨੇ ਚ ਤਸ੍ਮਿਂ ਵਟ੍ਟਾਨਤ੍ਥਸਬ੍ਭਾਵਤੋਤਿ ਮਗ੍ਗਸ੍ਸਪਿ ਸਾਧਾਰਣਭਾਵਤੋ ਨ ਯੁਤ੍ਤਨ੍ਤਿ ਪਟਿਕ੍ਖਿਪਤਿ. ਯਦਿ ਸਮਥਵਿਪਸ੍ਸਨਾਨਮ੍ਪਿ ਅਨੁਪ੍ਪਤ੍ਤਿ ਅਨਤ੍ਥਾਵਹਾ, ਮਗ੍ਗਸ੍ਸ ਅਨੁਪ੍ਪਤ੍ਤਿਯਾ ਵਤ੍ਤਬ੍ਬਂ ਨਤ੍ਥੀਤਿ.

ਮਹਨ੍ਤਂ ¶ , ਗਾਰਵਂ ਹੋਤਿ, ਤਸ੍ਮਾ ‘‘ਸਙ੍ਘਗਾਰਵੇਨ ਯਥਾਰੁਚਿ ਵਨ੍ਦਿਤੁਂ ਨ ਲਭਾਮੀ’’ਤਿ ਸਙ੍ਘੇਨ ਸਹ ਨ ਨਿਕ੍ਖਮਿ. ਏਤ੍ਤਕਂ ਧਾਤੂਨਂ ਨਿਧਾਨਂ ਨਾਮ ਅਞ੍ਞਤ੍ਰ ਨਤ੍ਥਿ, ਮਹਾਧਾਤੁਨਿਧਾਨਤੋ ਹਿ ਨੀਹਰਿਤ੍ਵਾ ਕਤਿਪਯਾ ਧਾਤੁਯੋ ਤਤ੍ਥ ਤਤ੍ਥ ਚੇਤਿਯੇ ਉਪਨੀਤਾ, ਇਧ ਪਨ ਰਾਮਗਾਮਥੂਪੇ ਵਿਨਟ੍ਠੇ ਨਾਗਭਵਨਂ ਪਵਿਟ੍ਠਾ ਦੋਣਮਤ੍ਤਾ ਧਾਤੁਯੋ ਉਪਨੀਤਾ. ਅਤਿਮਨ੍ਦਾਨਿ ਨੋਤਿ ਨਨੁ ਅਤਿਵਿਯ ਮਨ੍ਦਾਨਿ.

ਸਂਵਿਜ੍ਜਿਤ੍ਵਾਤਿ ‘‘ਕਥਞ੍ਹਿ ਨਾਮ ਮਾਦਿਸੋ ਈਦਿਸਂ ਅਨਤ੍ਥਂ ਪਾਪੁਣਿਸ੍ਸਤੀ’’ਤਿ ਸਂਵੇਗਂ ਜਨੇਤ੍ਵਾ. ਈਦਿਸਂ ਨਾਮ ਮਾਦਿਸਂ ਆਰਬ੍ਭ ਵਤ੍ਤਬ੍ਬਨ੍ਤਿ ਕਿਂ ਵਦਤੀਤਿ ਤਂ ਵਚਨਂ ਅਨਾਦਿਯਨ੍ਤੋ.

ਸਨ੍ਤਸਮਾਪਤ੍ਤਿਤੋ ¶ ਅਞ੍ਞਂ ਸਨ੍ਥਮ੍ਭਨਕਾਰਣਂ ਬਲਵਂ ਨਤ੍ਥੀਤਿ ਤਤੋ ਪਰਿਹੀਨੋ ਸਮ੍ਮਾਪਟਿਪਤ੍ਤਿਯਂ ਪਤਿਟ੍ਠਾ ਕਥਂ ਭਵਿਸ੍ਸਤੀਤਿ ਆਹ ‘‘ਸਨ੍ਤਾਯ…ਪੇ… ਨ ਸਕ੍ਕੋਤੀ’’ਤਿ. ਨ ਹਿ ਮਹਾਰਜ੍ਜੁਯਾ ਛਿਨ੍ਨਾਯ ਸੁਤ੍ਤਤਨ੍ਤੂ ਸਨ੍ਥਮ੍ਭੇਤੁਂ ਸਕ੍ਕੋਨ੍ਤੀਤਿ. ਸਮਥੇ ਦਸ੍ਸੇਤ੍ਵਾ ਤੇਨ ਸਮਾਨਗਤਿਕਾ ਇਮਸ੍ਮਿਂ ਵਿਸਯੇ ਵਿਪਸ੍ਸਨਾਪੀਤਿ ਇਮਿਨਾ ਅਧਿਪ੍ਪਾਯੇਨਾਹ ‘‘ਏਵਂ ਉਪ੍ਪਨ੍ਨਾ ਸਮਥਵਿਪਸ੍ਸਨਾ…ਪੇ… ਸਂਵਤ੍ਤਨ੍ਤੀ’’ਤਿ.

ਕਾਸਾਵਨ੍ਤਿ ਕਾਸਾਵਵਤ੍ਥਂ. ਕਚ੍ਛਂ ਪੀਲ਼ੇਤ੍ਵਾ ਨਿਵਤ੍ਥਨ੍ਤਿ ਪਚ੍ਛਿਮਂ ਓਵਟ੍ਟਿਕਂ ਪੀਲ਼ੇਨ੍ਤੋ ਵਿਯ ਦਲ਼੍ਹਂ ਕਤ੍ਵਾ ਨਿਵਤ੍ਥਂ ਅਦ੍ਦਸਂਸੂਤਿ ਯੋਜਨਾ.

ਵੁਤ੍ਤਨਯੇਨਾਤਿ (ਅ. ਨਿ. ਟੀ. ੧.੧.੩੯੪) ‘‘ਕਾਮਾ ਨਾਮੇਤੇ ਅਨਿਚ੍ਚਾ ਦੁਕ੍ਖਾ ਵਿਪਰਿਣਾਮਧਮ੍ਮਾ’’ਤਿਆਦਿਨਾ ਵਤ੍ਥੁਕਾਮਕਿਲੇਸਕਾਮੇਸੁ ਆਦੀਨਵਦਸ੍ਸਨਪੁਬ੍ਬਕਨੇਕ੍ਖਮ੍ਮਪਟਿਪਤ੍ਤਿਯਾ ਛਨ੍ਦਰਾਗਂ ਵਿਕ੍ਖਮ੍ਭਯਤੋ ਸਮੁਚ੍ਛਿਨ੍ਦਨ੍ਤਸ੍ਸ ਚ ‘‘ਅਨੁਪ੍ਪਨ੍ਨੋ ਚ ਕਾਮਾਸਵੋ ਨ ਉਪ੍ਪਜ੍ਜਤੀ’’ਤਿਆਦਿਨਾ ਹੇਟ੍ਠਾ ਸਬ੍ਬਾਸਵਸੁਤ੍ਤਵਣ੍ਣਨਾਦੀਸੁ (ਮ. ਨਿ. ੧.੧੫ ਆਦਯੋ; ਮ. ਨਿ. ਅਟ੍ਠ. ੧.੧੫ ਆਦਯੋ) ਵੁਤ੍ਤਨਯੇਨ. ਆਰਮ੍ਮਣਰਸਂ ਅਨੁਭਵਿਤ੍ਵਾ ਨਿਰੁਦ੍ਧਵਿਪਾਕੋਤਿ ਤਦਾਰਮ੍ਮਣਮਾਹ. ਅਨੁਭਵਿਤ੍ਵਾ ਭਵਿਤ੍ਵਾ ਚ ਵਿਗਤਂ ਭੂਤਵਿਗਤਂ. ਅਨੁਭੂਤਭੂਤਾ ਹਿ ਭੂਤਤਾਸਾਮਞ੍ਞੇਨ ਭੂਤ-ਸਦ੍ਦੇਨ ਵੁਤ੍ਤਾ. ਸਾਮਞ੍ਞਮੇਵ ਹਿ ਉਪਸਗ੍ਗੇਨ ਵਿਸੇਸੀਯਤੀਤਿ. ਅਨੁਭੂਤਸਦ੍ਦੋ ਚ ਕਮ੍ਮਵਚਨਿਚ੍ਛਾਯ ਅਭਾਵਤੋ ਅਨੁਭਵਕਵਾਚਕੋ ਦਟ੍ਠਬ੍ਬੋ. ਵਿਪਾਕੋ ਆਰਮ੍ਮਣੇ ਉਪ੍ਪਜ੍ਜਿਤ੍ਵਾ ਨਿਰੁਦ੍ਧੋ ਭੁਤ੍ਵਾਵਿਗਤੋਤਿ ਵਤ੍ਤਬ੍ਬਤਂ ਅਰਹਤਿ, ¶ ਵਿਕਪ੍ਪਗਾਹਵਸੇਨ ਰਾਗਾਦੀਹਿ ਤਬ੍ਬਿਪਕ੍ਖੇਹਿ ਚ ਅਕੁਸਲਂ ਕੁਸਲਞ੍ਚ ਕਮ੍ਮਂ ਆਰਮ੍ਮਣਰਸਂ ਅਨੁਭਵਿਤ੍ਵਾ ਵਿਗਤਨ੍ਤਿ ਵਤ੍ਤਬ੍ਬਤਂ ਅਰਹਤਿ. ਯਥਾਵੁਤ੍ਤੋ ਪਨ ਵਿਪਾਕੋ ਕੇਵਲਂ ਆਰਮ੍ਮਣਰਸਾਨੁਭਵਨਵਸੇਨੇਵ ਪਵਤ੍ਤਤੀਤਿ ਅਨੁਭਵਿਤ੍ਵਾ ਵਿਗਤਤ੍ਤਾ ਨਿਪ੍ਪਰਿਯਾਯੇਨੇਵ ਵੁਤ੍ਤੋ, ਤਸ੍ਸ ਚ ਤਥਾ ਵੁਤ੍ਤਤ੍ਤਾ ਕਮ੍ਮਂ ਭਵਿਤ੍ਵਾ ਵਿਗਤਪਰਿਯਾਯੇਨ, ਯਂ ‘‘ਉਪ੍ਪਨ੍ਨਾਨਂ ਅਕੁਸਲਾਨਂ ਧਮ੍ਮਾਨਂ ਪਹਾਨਾਯ, ਉਪ੍ਪਨ੍ਨਾਨਂ ਕੁਸਲਾਨਂ ਧਮ੍ਮਾਨਂ ਠਿਤਿਯਾ’’ਤਿ ਏਤ੍ਥ ‘‘ਉਪ੍ਪਨ੍ਨ’’ਨ੍ਤਿ ਗਹੇਤ੍ਵਾ ਤਂਸਦਿਸਾਨਂ ਪਹਾਨਂ, ਵੁਦ੍ਧਿ ਚ ਵੁਤ੍ਤਾ. ਵਿਪਚ੍ਚਿਤੁਂ ਓਕਾਸਕਰਣਵਸੇਨ ਉਪ੍ਪਤਿਤਂ ਅਤੀਤਕਮ੍ਮਞ੍ਚ ਤਤੋ ਉਪ੍ਪਜ੍ਜਿਤੁਂ ਆਰਦ੍ਧੋ ਅਨਾਗਤੋ ਵਿਪਾਕੋ ਚ ‘‘ਓਕਾਸਕਤੁਪ੍ਪਨ੍ਨੋ’’ਤਿ ਵੁਤ੍ਤੋ. ਯਂ ਉਪ੍ਪਨ੍ਨਸਦ੍ਦੇਨ ਵਿਨਾਪਿ ਵਿਞ੍ਞਾਯਮਾਨਂ ਉਪ੍ਪਨ੍ਨਂ ਸਨ੍ਧਾਯ ‘‘ਨਾਹਂ, ਭਿਕ੍ਖਵੇ, ਸਞ੍ਚੇਤਨਿਕਾਨ’’ਨ੍ਤਿਆਦਿ (ਅ. ਨਿ. ੧੦.੨੧੭, ੨੧੯) ਵੁਤ੍ਤਂ.

ਤੇਸੂਤਿ ਵਿਪਸ੍ਸਨਾਯ ਭੂਮਿਭੂਤੇਸੁ ਖਨ੍ਧੇਸੁ. ਅਨੁਸਯਿਤਕਿਲੇਸਾਤਿ ਅਨੁਸਯਵਸੇਨ ਪਵਤ੍ਤਾ ਅਪ੍ਪਹੀਨਾ ਮਗ੍ਗੇਨ ਪਹਾਤਬ੍ਬਾ ਕਿਲੇਸਾ ਅਧਿਪ੍ਪੇਤਾ. ਤੇਨਾਹ ‘‘ਅਤੀਤਾ…ਪੇ… ਨ ਵਤ੍ਤਬ੍ਬਾ’’ਤਿ. ਤੇਸਞ੍ਹਿ ਅਮ੍ਬਰੁਕ੍ਖੋਪਮਾਯ ਵਤ੍ਤਮਾਨਾਦਿਤਾ ਨ ਵਤ੍ਤਬ੍ਬਾ ਮਗ੍ਗੇਨ ਪਹਾਤਬ੍ਬਾਨਂ ਤਾਦਿਸਸ੍ਸ ਵਿਭਾਗਸ੍ਸ ਅਨੁਪ੍ਪਜ੍ਜਨਤੋ. ਅਪ੍ਪਹੀਨਾਵ ਹੋਨ੍ਤੀਤਿ ਇਮਿਨਾ ਅਪ੍ਪਹੀਨਟ੍ਠੇਨ ਅਨੁਸਯਟ੍ਠੋਤਿ ਦਸ੍ਸੇਤਿ. ਇਦਂ ¶ ਭੂਮਿਲਦ੍ਧੁਪ੍ਪਨ੍ਨਂ ਨਾਮਾਤਿ ਇਦਂ ਤੇਸੁ ਖਨ੍ਧੇਸੁ ਉਪ੍ਪਤ੍ਤਿਰਹਕਿਲੇਸਜਾਤਂ ਤਾਯ ਏਵ ਉਪ੍ਪਤ੍ਤਿਰਹਤਾਯ ਭੂਮਿਲਦ੍ਧੁਪ੍ਪਨ੍ਨਂ ਨਾਮ, ਤੇਭੂਮਕਭੂਮਿਲਦ੍ਧਾ ਨਾਮ ਹੋਤੀਤਿ ਅਤ੍ਥੋ. ਤਾਸੁ ਤਾਸੁ ਭੂਮੀਸੂਤਿ ਮਨੁਸ੍ਸਦੇਵਾਦਿਅਤ੍ਤਭਾਵਸਙ੍ਖਾਤੇਸੁ ਉਪਾਦਾਨਕ੍ਖਨ੍ਧੇਸੁ. ਤਸ੍ਮਿਂ ਤਸ੍ਮਿਂ ਸਨ੍ਤਾਨੇ ਅਨੁਪ੍ਪਤ੍ਤਿਅਨਾਪਾਦਿਤਤਾਯ ਅਸਮੁਗ੍ਘਾਤਿਤਾ. ਏਤ੍ਥ ਚ ਲਦ੍ਧਭੂਮਿਕਂ ਭੂਮਿਲਦ੍ਧਨ੍ਤਿ ਵੁਤ੍ਤਂ ਅਗ੍ਗਿਆਹਿਤੋ ਵਿਯ.

ਓਕਾਸਕਤੁਪ੍ਪਨ੍ਨ-ਸਦ੍ਦੇਪਿ ਚ ਓਕਾਸੋ ਕਤੋ ਏਤੇਨਾਤਿ ਓਕਾਸੋ ਕਤੋ ਏਤਸ੍ਸਾਤਿ ਚ ਅਤ੍ਥਦ੍ਵਯੇਪਿ ਕਤ-ਸਦ੍ਦਸ੍ਸ ਪਰਨਿਪਾਤੋ ਦਟ੍ਠਬ੍ਬੋ. ਆਹਤਖੀਰਰੁਕ੍ਖੋ ਵਿਯ ਨਿਮਿਤ੍ਤਗ੍ਗਾਹਵਸੇਨ ਅਧਿਗ੍ਗਹਿਤਂ ਆਰਮ੍ਮਣਂ, ਅਨਾਹਤਖੀਰਰੁਕ੍ਖੋ ਵਿਯ ਅਵਿਕ੍ਖਮ੍ਭਿਤਤਾਯ ਅਨ੍ਤੋਗਧਕਿਲੇਸਂ ਆਰਮ੍ਮਣਂ. ਨਿਮਿਤ੍ਤਗ੍ਗਾਹਕਾਵਿਕ੍ਖਮ੍ਭਿਤਕਿਲੇਸਾ ਵਾ ਪੁਗ੍ਗਲਾ ਆਹਤਾਨਾਹਤਖੀਰਰੁਕ੍ਖਸਦਿਸਾ. ਪੁਰਿਮਨਯੇਨੇਵਾਤਿ ਅਵਿਕ੍ਖਮ੍ਭਿਤੁਪ੍ਪਨ੍ਨੇ ਵਿਯ ‘‘ਇਮਸ੍ਮਿਂ ਨਾਮ ਠਾਨੇ ਨੁਪ੍ਪਜ੍ਜਿਸ੍ਸਨ੍ਤੀਤਿ ਨ ਵਤ੍ਤਬ੍ਬਾ. ਕਸ੍ਮਾ? ਅਸਮੁਗ੍ਘਾਤਿਤਤ੍ਤਾ’’ਤਿ ਯੋਜੇਤ੍ਵਾ ਵਿਤ੍ਥਾਰੇਤਬ੍ਬਂ.

ਵੁਤ੍ਤਂ ਪਟਿਸਮ੍ਭਿਦਾਮਗ੍ਗੇ. ਤਤ੍ਥ ਚ ਮਗ੍ਗੇਨ ਪਹੀਨਕਿਲੇਸਾਨਮੇਵ ਤਿਧਾ ਨਵਤ੍ਤਬ੍ਬਤਂ ਅਪਾਕਟਂ ਸੁਪਾਕਟਂ ਕਾਤੁਂ ਅਜਾਤਫਲਰੁਕ੍ਖੋ ਉਪਮਾਭਾਵੇਨ ਆਗਤੋ ¶ . ਅਤੀਤਾਦੀਨਂ ਅਪ੍ਪਹੀਨਤਾ ਦਸ੍ਸਨਤ੍ਥਮ੍ਪਿ ‘‘ਜਾਤਫਲਰੁਕ੍ਖੇਨ ਦੀਪੇਤਬ੍ਬ’’ਨ੍ਤਿ ਵੁਤ੍ਤਂ. ਤਤ੍ਥ ਯਥਾ ਅਚ੍ਛਿਨ੍ਨੇ ਰੁਕ੍ਖੇ ਨਿਬ੍ਬਤ੍ਤਾਰਹਾਨਿ ਫਲਾਨਿ ਛਿਨ੍ਨੇ ਅਨੁਪ੍ਪਜ੍ਜਮਾਨਾਨਿ ਨ ਕਦਾਚਿ ਸਸਭਾਵਾਨਿ ਅਹੇਸੁਂ ਹੋਨ੍ਤਿ ਭਵਿਸ੍ਸਨ੍ਤਿ ਚਾਤਿ ਤਾਨਿ ਅਤੀਤਾਦਿਭਾਵੇਨ ਨ ਵਤ੍ਤਬ੍ਬਾਨਿ, ਏਵਂ ਮਗ੍ਗੇਨ ਪਹੀਨਕਿਲੇਸਾ ਚ ਦਟ੍ਠਬ੍ਬਾ. ਯਥਾ ਛੇਦੇ ਅਸਤਿ ਫਲਾਨਿ ਉਪ੍ਪਜ੍ਜਿਸ੍ਸਨ੍ਤਿ, ਸਤਿ ਚ ਨੁਪ੍ਪਜ੍ਜਿਸ੍ਸਨ੍ਤੀਤਿ ਛੇਦਸ੍ਸ ਸਾਤ੍ਥਕਤਾ, ਏਵਂ ਮਗ੍ਗਭਾਵਨਾਯ ਚ ਸਾਤ੍ਥਕਤਾ ਯੋਜੇਤਬ੍ਬਾ.

ਤੇਪਿ ਪਜਹਤਿਯੇਵ ਕਿਲੇਸਪ੍ਪਹਾਨੇਨੇਵ ਤੇਸਮ੍ਪਿ ਅਨੁਪ੍ਪਤ੍ਤਿਧਮ੍ਮਤਾਪਾਦਨਤੋ. ਅਭਿਸਙ੍ਖਾਰਵਿਞ੍ਞਾਣਸ੍ਸਾਤਿ ਪਟਿਸਨ੍ਧਿਵਿਞ੍ਞਾਣਸ੍ਸ. ਉਪਾਦਿਨ੍ਨਅਨੁਪਾਦਿਨ੍ਨਤੋਤਿ ਉਪਾਦਿਨ੍ਨਖਨ੍ਧਤੋ ਚੇਵ ਕਿਲੇਸਤੋ ਚ. ਉਪਪਤ੍ਤਿਵਸੇਨ ਵੁਟ੍ਠਾਨਂ ਦਸ੍ਸੇਤੁਮਾਹ – ‘‘ਭਵਵਸੇਨ ਪਨਾ’’ਤਿਆਦਿ. ਯੇ ਸੋਤਾਪਨ੍ਨਸ੍ਸ ਸਤ੍ਤ ਭਵਾ ਅਪ੍ਪਹੀਨਾ, ਤਤੋ ਪਞ੍ਚ ਠਪੇਤ੍ਵਾ ਇਤਰੇ ਦ੍ਵੇ ‘‘ਸੁਗਤਿਭਵੇਕਦੇਸਾ’’ਤਿ ਅਧਿਪ੍ਪੇਤਾ. ਸੁਗਤਿਕਾਮਭਵਤੋਤਿ ਸੁਗਤਿਭਵੇਕਦੇਸਭੂਤਕਾਮਭਵਤੋ. ਅਰਹਤ੍ਤਮਗ੍ਗੋ ਰੂਪਾਰੂਪਭਵਤੋ ਵੁਟ੍ਠਾਤਿ ਉਦ੍ਧਮ੍ਭਾਗਿਯਸਂਯੋਜਨਸਮੁਗ੍ਘਾਤਭਾਵਤੋ. ਯਦਿ ਅਰਹਤ੍ਤਮਗ੍ਗੋ ਏਵ ਅਰਿਯਮਗ੍ਗੋ ਸਿਯਾ, ਸੋ ਏਵ ਸਬ੍ਬਕਿਲੇਸੇ ਪਜਹੇਯ੍ਯ, ਸਬ੍ਬਭਵੇਹਿਪਿ ਵੁਟ੍ਠਹੇਯ੍ਯ. ਯਸ੍ਮਾ ਪਨ ਓਧਿਸੋਵ ਕਿਲੇਸਾ ਪਹੀਯਨ੍ਤਿ, ਤਸ੍ਮਾ ਹੇਟ੍ਠਿਮਹੇਟ੍ਠਿਮਮਗ੍ਗੇਹਿ ਪਹੀਨਾਵਸੇਸੇ ਕਿਲੇਸੇ ਸੋ ਪਜਹਤਿ, ਇਤਿ ਇਮਂ ਸਾਮਤ੍ਥਿਯਂ ਸਨ੍ਧਾਯ ¶ ‘‘ਸਬ੍ਬਭਵੇਹਿ ਵੁਟ੍ਠਾਤਿਯੇਵਾਤਿਪਿ ਵਦਨ੍ਤੀ’’ਤਿ ਵੁਤ੍ਤਂ. ਤਥਾ ਹਿ ਸੋ ਏਵ ‘‘ਵਜਿਰੂਪਮੋ’’ਤਿ ਵੁਤ੍ਤੋ.

ਹੋਤੁ ਤਾਵ ਵੁਤ੍ਤਨਯੇਨ ਅਨੁਪ੍ਪਨ੍ਨਾਨਂ ਅਕੁਸਲਾਨਂ ਅਨੁਪ੍ਪਾਦਾਯ, ਉਪ੍ਪਨ੍ਨਾਨਂ ਉਪ੍ਪਨ੍ਨਸਦਿਸਾਨਂ ਪਹਾਨਾਯ ਅਨੁਪ੍ਪਤ੍ਤਿਧਮ੍ਮਤਾਪਾਦਨਾਯ ਮਗ੍ਗਭਾਵਨਾ, ਅਥ ਮਗ੍ਗਕ੍ਖਣੇ ਕਥਂ ਅਨੁਪ੍ਪਨ੍ਨਾਨਂ ਕੁਸਲਾਨਂ ਉਪ੍ਪਾਦਾਯ ਉਪ੍ਪਨ੍ਨਾਨਞ੍ਚ ਠਿਤਿਯਾ ਭਾਵਨਾ ਹੋਤਿ ਏਕਚਿਤ੍ਤਕ੍ਖਣਿਕਤ੍ਤਾ ਤਸ੍ਸਾਤਿ ਚੋਦੇਤਿ, ਇਤਰੋ ‘‘ਮਗ੍ਗਪ੍ਪਵਤ੍ਤਿਯਾਯੇਵਾ’’ਤਿ ਪਰਿਹਾਰਮਾਹ. ਮਗ੍ਗੋ ਹਿ ਕਾਮਞ੍ਚੇਕਚਿਤ੍ਤਕ੍ਖਣਿਕੋ, ਤਥਾਰੂਪੋ ਪਨਸ੍ਸ ਪਵਤ੍ਤਿਵਿਸੇਸੋ, ਯਂ ਅਨੁਪ੍ਪਨ੍ਨਾ ਕੁਸਲਾ ਧਮ੍ਮਾ ਸਾਤਿਸਯਂ ਉਪ੍ਪਜ੍ਜਨ੍ਤਿ, ਉਪ੍ਪਨ੍ਨਾ ਚ ਸਵਿਸੇਸਂ ਪਾਰਿਪੂਰਿਂ ਪਾਪੁਣਨ੍ਤਿ. ਤੇਨਾਹ ‘‘ਮਗ੍ਗੋ ਹੀ’’ਤਿਆਦਿ. ਕਿਞ੍ਚਾਪਿ ਅਰਿਯਮਗ੍ਗੋ ਵਤ੍ਤਮਾਨਕ੍ਖਣੇ ਅਨੁਪ੍ਪਨ੍ਨੋ ਨਾਮ ਨ ਹੋਤਿ, ਅਨੁਪ੍ਪਨ੍ਨਪੁਬ੍ਬਤਂ ਉਪਾਦਾਯ ਉਪਚਾਰਵਸੇਨ ਤਥਾ ਵੁਚ੍ਚਤੀਤਿ ਦਸ੍ਸੇਤੁਂ ‘‘ਅਨਾਗਤਪੁਬ੍ਬਂ ਹੀ’’ਤਿਆਦਿ ਵੁਤ੍ਤਂ. ਅਯਮੇਵਾਤਿ ਅਯਂ ਮਗ੍ਗਸ੍ਸ ਯਥਾਪਚ੍ਚਯਪਵਤ੍ਤਿ ¶ ਏਵ ਠਿਤਿ ਨਾਮਾਤਿ, ਮਗ੍ਗਸਮਙ੍ਗੀ ਪੁਗ੍ਗਲੋ ਮਗ੍ਗਮ੍ਪਿ ਭਾਵੇਨ੍ਤੋ ਏਵ ਤਸ੍ਸ ਠਿਤਿਯਾ ਭਾਵੇਤੀਤਿ ਵਤ੍ਤੁਂ ਵਟ੍ਟਤਿ.

ਉਪਸਮਮਾਨਂ ਗਚ੍ਛਤੀਤਿ ਵਿਕ੍ਖਮ੍ਭਨਵਸੇਨ ਸਮੁਚ੍ਛੇਦਵਸੇਨ ਕਿਲੇਸੇ ਉਪਸਮੇਨ੍ਤਂ ਵਤ੍ਤਤਿ. ਪੁਬ੍ਬਭਾਗਿਨ੍ਦ੍ਰਿਯਾਨਿ ਏਵ ਵਾ ਅਧਿਪ੍ਪੇਤਾਨਿ. ਤੇਨੇਵਾਹ ‘‘ਕਿਲੇਸੂਪਸਮਤ੍ਥਂ ਵਾ ਗਚ੍ਛਤੀ’’ਤਿ.

੨੪੮. ਅਧਿਮੁਚ੍ਚਨਟ੍ਠੇਨਾਤਿ (ਦੀ. ਨਿ. ਟੀ. ੨.੧੨੯; ਅ. ਨਿ. ਟੀ. ੩.੮.੬੬) ਅਧਿਕਂ ਸਵਿਸੇਸਂ ਮੁਚ੍ਚਨਟ੍ਠੇਨ, ਤੇਨਾਹ ‘‘ਸੁਟ੍ਠੁ ਮੁਚ੍ਚਨਟ੍ਠੋ’’ਤਿ. ਏਤੇਨ ਸਤਿਪਿ ਸਬ੍ਬਸ੍ਸਪਿ ਰੂਪਾਵਚਰਜ੍ਝਾਨਸ੍ਸ ਵਿਕ੍ਖਮ੍ਭਨਵਸੇਨ ਪਟਿਪਕ੍ਖਤੋ ਵਿਮੁਤ੍ਤਭਾਵੇ ਯੇਨ ਭਾਵਨਾਵਿਸੇਸੇਨ ਤਂ ਝਾਨਂ ਸਾਤਿਸਯਂ ਪਟਿਪਕ੍ਖਤੋ ਵਿਮੁਚ੍ਚਿਤ੍ਵਾ ਪਵਤ੍ਤਤਿ, ਸੋ ਭਾਵਨਾਵਿਸੇਸੋ ਦੀਪਿਤੋ. ਭਵਤਿ ਹਿ ਸਮਾਨਜਾਤਿਯੁਤ੍ਤੋਪਿ ਭਾਵਨਾਵਿਸੇਸੇਨ ਪਵਤ੍ਤਿਆਕਾਰਵਿਸੇਸੋ. ਯਥਾ ਤਂ ਸਦ੍ਧਾਵਿਮੁਤ੍ਤਤੋ ਦਿਟ੍ਠਿਪ੍ਪਤ੍ਤਸ੍ਸ, ਤਥਾ ਪਚ੍ਚਨੀਕਧਮ੍ਮੇਹਿ ਸੁਟ੍ਠੁ ਵਿਮੁਤ੍ਤਤਾਯ ਏਵ ਅਨਿਗ੍ਗਹਿਤਭਾਵੇਨ ਨਿਰਾਸਙ੍ਕਤਾਯ ਅਭਿਰਤਿਵਸੇਨ ਸੁਟ੍ਠੁ ਅਧਿਮੁਚ੍ਚਨਟ੍ਠੇਨਪਿ ਵਿਮੋਕ੍ਖੋ. ਤੇਨਾਹ ‘‘ਆਰਮ੍ਮਣੇ ਚਾ’’ਤਿਆਦਿ. ਅਯਂ ਪਨਤ੍ਥੋਤਿ ਅਯਂ ਅਧਿਮੁਚ੍ਚਨਤ੍ਥੋ ਪਚ੍ਛਿਮਵਿਮੋਕ੍ਖੇ ਨਿਰੋਧੇ ਨਤ੍ਥਿ. ਕੇਵਲੋ ਵਿਮੁਤ੍ਤਤ੍ਥੋ ਏਵ ਤਤ੍ਥ ਲਬ੍ਭਤਿ, ਤਂ ਸਯਮੇਵ ਪਰਤੋ ਵਕ੍ਖਤਿ.

ਰੂਪੀਤਿ ਯੇਨਾਯਂ ਸਸਨ੍ਤਤਿਪਰਿਯਾਪਨ੍ਨੇਨ ਰੂਪੇਨ ਸਮਨ੍ਨਾਗਤੋ, ਤਂ ਯਸ੍ਸ ਝਾਨਸ੍ਸ ਹੇਤੁਭਾਵੇਨ ਵਿਸਿਟ੍ਠਂ ਰੂਪਂ ਹੋਤਿ. ਯੇਨ ਵਿਸਿਟ੍ਠੇਨ ਰੂਪੇਨ ‘‘ਰੂਪੀ’’ਤਿ ਵੁਚ੍ਚੇਯ੍ਯ ਰੂਪੀ-ਸਦ੍ਦਸ੍ਸ ਅਤਿਸਯਤ੍ਥਦੀਪਨਤੋ, ਤਦੇਵ ਸਸਨ੍ਤਤਿਪਰਿਯਾਪਨ੍ਨਰੂਪਨਿਮਿਤ੍ਤਂ ਝਾਨਮਿਵ ਪਰਮਤ੍ਥਤੋ ਰੂਪੀਭਾਵਸਾਧਕਨ੍ਤਿ ¶ ਦਟ੍ਠਬ੍ਬਂ. ਤੇਨਾਹ ‘‘ਅਜ੍ਝਤ੍ਤ’’ਨ੍ਤਿਆਦਿ. ਰੂਪਜ੍ਝਾਨਂ ਰੂਪਂ ਉਤ੍ਤਰਪਦਲੋਪੇਨ. ਰੂਪਾਨੀਤਿ ਪਨੇਤ੍ਥ ਪੁਰਿਮਪਦਲੋਪੋ ਦਟ੍ਠਬ੍ਬੋ. ਤੇਨ ਵੁਤ੍ਤਂ ‘‘ਨੀਲਕਸਿਣਾਦੀਨਿ ਰੂਪਾਨੀ’’ਤਿ.

ਅਨ੍ਤੋਅਪ੍ਪਨਾਯਂ ਸੁਭਨ੍ਤਿ ਆਭੋਗੋ ਨਤ੍ਥੀਤਿ ਇਮਿਨਾ ਪੁਬ੍ਬਾਭੋਗਵਸੇਨ ਅਧਿਮੁਤ੍ਤਿ ਸਿਯਾਤਿ ਦਸ੍ਸੇਤਿ. ਏਵਞ੍ਹੇਤ੍ਥ ਤਥਾਵਤ੍ਤਬ੍ਬਤਾਪਤ੍ਤਿਚੋਦਨਾ ਅਨਵਕਾਸਾ ਹੋਤਿ. ਯਸ੍ਮਾ ਸੁਵਿਸੁਦ੍ਧੇਸੁ ਨੀਲਾਦੀਸੁ ਵਣ੍ਣਕਸਿਣੇਸੁ ਤਤ੍ਥ ਕਤਾਧਿਕਾਰਾਨਂ ਅਭਿਰਤਿਵਸੇਨ ਸੁਟ੍ਠੁ ਅਧਿਮੁਤ੍ਤਿ ਸਿਯਾ, ਤਸ੍ਮਾ ਅਟ੍ਠਕਥਾਯਂ ਤਥਾ ਤਤਿਯੋ ਵਿਮੋਕ੍ਖੋ ਸਂਵਣ੍ਣਿਤੋ. ਯਸ੍ਮਾ ਪਨ ਮੇਤ੍ਤਾਦਿਵਸੇਨ ਪਵਤ੍ਤਮਾਨਾ ਭਾਵਨਾ ਸਤ੍ਤੇ ਅਪ੍ਪਟਿਕੂਲਤੋ ਦਹਤਿ, ¶ ਤੇ ਸੁਭਤੋ ਅਧਿਮੁਚ੍ਚਿਤ੍ਵਾਵ ਪਵਤ੍ਤਤਿ, ਤਸ੍ਮਾ ਪਟਿਸਮ੍ਭਿਦਾਮਗ੍ਗੇ (ਪਟਿ. ਮ. ੧.੨੧੨) ਬ੍ਰਹ੍ਮਵਿਹਾਰਭਾਵਨਾ ‘‘ਸੁਭਵਿਮੋਕ੍ਖੋ’’ਤਿ ਵੁਤ੍ਤਾ, ਤਯਿਦਂ ਉਭਯਮ੍ਪਿ ਤੇਨ ਤੇਨ ਪਰਿਯਾਯੇਨ ਵੁਤ੍ਤਤ੍ਤਾ ਨ ਵਿਰੁਜ੍ਝਤੀਤਿ ਦਟ੍ਠਬ੍ਬਂ.

ਸਬ੍ਬਸੋਤਿ ਅਨਵਸੇਸਤੋ. ਨ ਹਿ ਚਤੁਨ੍ਨਂ ਅਰੂਪਕ੍ਖਨ੍ਧਾਨਂ ਏਕਦੇਸੋਪਿ ਤਤ੍ਥ ਅਵਸਿਟ੍ਠੋਤਿ. ਵਿਸ੍ਸਟ੍ਠਤ੍ਤਾਤਿ ਯਥਾਪਰਿਚ੍ਛਿਨ੍ਨੇ ਕਾਲੇ ਨਿਰੋਧਿਤਤ੍ਤਾ. ਉਤ੍ਤਮੋ ਵਿਮੋਕ੍ਖੋ ਨਾਮ ਅਰਿਯੇਹੇਵ ਸਮਾਪਜ੍ਜਿਤਬ੍ਬਤੋ, ਅਰਿਯਫਲਪਰਿਯੋਸਾਨਤ੍ਤਾ ਦਿਟ੍ਠੇਵ ਧਮ੍ਮੇ ਨਿਬ੍ਬਾਨਪ੍ਪਤ੍ਤਿਭਾਵਤੋ ਚ.

੨੪੯. ਅਭਿਭਵਤੀਤਿ ਅਭਿਭੁ (ਦੀ. ਨਿ. ਟੀ. ੨.੧੭੩; ਅ. ਨਿ. ਟੀ. ੩.੬.੬੧-੬੫) ਪਰਿਕਮ੍ਮਂ, ਞਾਣਂ ਵਾ. ਅਭਿਭੁ ਆਯਤਨਂ ਏਤਸ੍ਸਾਤਿ ਅਭਿਭਾਯਤਨਂ, ਝਾਨਂ. ਅਭਿਭਵਿਤਬ੍ਬਂ ਵਾ ਆਰਮ੍ਮਣਸਙ੍ਖਾਤਂ ਆਯਤਨਂ ਏਤਸ੍ਸਾਤਿ ਅਭਿਭਾਯਤਨਂ, ਝਾਨਂ. ਆਰਮ੍ਮਣਾਭਿਭਵਨਤੋ ਅਭਿਭੁ ਚ ਤਂ ਆਯਤਨਞ੍ਚ ਯੋਗਿਨੋ ਸੁਖਵਿਸੇਸਾਨਂ ਅਧਿਟ੍ਠਾਨਭਾਵਤੋ ਮਨਾਯਤਨਧਮ੍ਮਾਯਤਨਭਾਵਤੋ ਚਾਤਿਪਿ ਸਸਮ੍ਪਯੁਤ੍ਤਂ ਝਾਨਂ ਅਭਿਭਾਯਤਨਂ. ਤੇਨਾਹ ‘‘ਅਭਿਭਵਨਕਾਰਣਾਨੀ’’ਤਿਆਦਿ. ਤਾਨੀਤਿ ਅਭਿਭਾਯਤਨਸਞ੍ਞਿਤਾਨਿ ਝਾਨਾਨਿ. ਸਮਾਪਤ੍ਤਿਤੋ ਵੁਟ੍ਠਿਤਸ੍ਸ ਆਭੋਗੋ ਪੁਬ੍ਬਭਾਗਭਾਵਨਾਵਸੇਨ ਝਾਨਕ੍ਖਣੇ ਪਵਤ੍ਤਂ ਅਭਿਭਵਨਾਕਾਰਂ ਗਹੇਤ੍ਵਾ ਪਵਤ੍ਤੋਤਿ ਦਟ੍ਠਬ੍ਬੋ. ਪਰਿਕਮ੍ਮਵਸੇਨ ਅਜ੍ਝਤ੍ਤਂ ਰੂਪਸਞ੍ਞੀ, ਨ ਅਪ੍ਪਨਾਵਸੇਨ. ਨ ਹਿ ਪਟਿਭਾਗਨਿਮਿਤ੍ਤਾਰਮ੍ਮਣਾ ਅਪ੍ਪਨਾ ਅਜ੍ਝਤ੍ਤਵਿਸਯਾ ਸਮ੍ਭਵਤਿ. ਤਂ ਪਨ ਅਜ੍ਝਤ੍ਤ ਪਰਿਕਮ੍ਮਵਸੇਨ ਲਦ੍ਧਂ ਕਸਿਣਨਿਮਿਤ੍ਤਂ ਅਸੁਵਿਸੁਦ੍ਧਮੇਵ ਹੋਤਿ, ਨ ਬਹਿਦ੍ਧਾ ਪਰਿਕਮ੍ਮਵਸੇਨ ਲਦ੍ਧਂ ਵਿਯ ਵਿਸੁਦ੍ਧਂ.

ਪਰਿਤ੍ਤਾਨੀਤਿ ਯਥਾਲਦ੍ਧਾਨਿ ਸੁਪ੍ਪਸਰਾਵਮਤ੍ਤਾਨਿ. ਤੇਨਾਹ ‘‘ਅਵਡ੍ਢਿਤਾਨੀ’’ਤਿ. ਪਰਿਤ੍ਤਵਸੇਨੇਵਾਤਿ ਵਣ੍ਣਵਸੇਨ ਆਭੋਗੇ ਵਿਜ੍ਜਮਾਨੇਪਿ ਪਰਿਤ੍ਤਵਸੇਨੇਵ ਇਦਮਭਿਭਾਯਤਨਂ ਵੁਤ੍ਤਂ. ਪਰਿਤ੍ਤਤਾ ਹੇਤ੍ਥ ਅਭਿਭਵਨਸ੍ਸ ਕਾਰਣਂ. ਵਣ੍ਣਾਭੋਗੇ ਸਤਿਪਿ ਅਸਤਿਪਿ ਅਭਿਭਾਯਤਨਭਾਵਨਾ ਨਾਮ ਤਿਕ੍ਖਪਞ੍ਞਸ੍ਸੇਵ ਸਮ੍ਭਵਤਿ, ਨ ਇਤਰਸ੍ਸਾਤਿ ‘‘ਞਾਣੁਤ੍ਤਰਿਕੋ ਪੁਗ੍ਗਲੋ’’ਤਿ. ਅਭਿਭਵਿਤ੍ਵਾ ਸਮਾਪਜ੍ਜਤੀਤਿ ¶ ਏਤ੍ਥ ਅਭਿਭਵਨਂ ਸਮਾਪਜ੍ਜਨਞ੍ਚ ਉਪਚਾਰਜ੍ਝਾਨਾਧਿਗਮਸਮਨਨ੍ਤਰਮੇਵ ਅਪ੍ਪਨਾਝਾਨੁਪ੍ਪਾਦਨਨ੍ਤਿ ਆਹ ‘‘ਸਹ ਨਿਮਿਤ੍ਤੁਪ੍ਪਾਦੇਨੇਵੇਤ੍ਥ ਅਪ੍ਪਨਂ ਪਾਪੇਤੀ’’ਤਿ. ਸਹ ਨਿਮਿਤ੍ਤੁਪ੍ਪਾਦੇਨਾਤਿ ਚ ਅਪ੍ਪਨਾਪਰਿਵਾਸਾਭਾਵਸ੍ਸ ਲਕ੍ਖਣਵਚਨਮੇਤਂ. ਯੋ ‘‘ਖਿਪ੍ਪਾਭਿਞ੍ਞੋ’’ਤਿ ਵੁਚ੍ਚਤਿ ¶ , ਤਤੋਪਿ ਞਾਣੁਤ੍ਤਰਸ੍ਸੇਵ ਅਭਿਭਾਯਤਨਭਾਵਨਾ. ਏਤ੍ਥਾਤਿ ਏਤਸ੍ਮਿਂ ਨਿਮਿਤ੍ਤੇ. ਅਪ੍ਪਨਂ ਪਾਪੇਤੀਤਿ ਭਾਵਨਾ ਅਪ੍ਪਨਂ ਨੇਤਿ.

ਏਤ੍ਥ ਚ ਕੇਚਿ ‘‘ਉਪ੍ਪਨ੍ਨੇ ਉਪਚਾਰਜ੍ਝਾਨੇ ਤਂ ਆਰਬ੍ਭ ਯੇ ਹੇਟ੍ਠਿਮਨ੍ਤੇਨ ਦ੍ਵੇ ਤਯੋ ਜਵਨਵਾਰਾ ਪਵਤ੍ਤਨ੍ਤਿ, ਤੇ ਉਪਚਾਰਜ੍ਝਾਨ ਪਕ੍ਖਿਕਾ ਏਵ, ਤਦਨਨ੍ਤਰਞ੍ਚ ਭਵਙ੍ਗਪਰਿਵਾਸੇਨ ਉਪਚਾਰਾਸੇਵਨਾਯ ਚ ਵਿਨਾ ਅਪ੍ਪਨਾ ਹੋਤਿ, ਸਹ ਨਿਮਿਤ੍ਤੁਪ੍ਪਾਦੇਨੇਵ ਅਪ੍ਪਨਂ ਪਾਪੇਤੀ’’ਤਿ ਵਦਨ੍ਤਿ, ਤਂ ਤੇਸਂ ਮਤਿਮਤ੍ਤਂ. ਨ ਹਿ ਪਾਰਿਵਾਸਿਕਪਰਿਕਮ੍ਮੇਨ ਅਪ੍ਪਨਾਵਾਰੋ ਇਚ੍ਛਿਤੋ, ਨਾਪਿ ਮਹਗ੍ਗਤਪ੍ਪਮਾਣਜ੍ਝਾਨੇਸੁ ਵਿਯ ਉਪਚਾਰਜ੍ਝਾਨੇ ਏਕਨ੍ਤਤੋ ਪਚ੍ਚਵੇਕ੍ਖਣਾ ਇਚ੍ਛਿਤਬ੍ਬਾ, ਤਸ੍ਮਾ ਉਪਚਾਰਜ੍ਝਾਨਾਧਿਗਮਤੋ ਪਰਂ ਕਤਿਪਯਭਵਙ੍ਗਚਿਤ੍ਤਾਵਸਾਨੇ ਅਪ੍ਪਨਂ ਪਾਪੁਣਨ੍ਤੋ ‘‘ਸਹ ਨਿਮਿਤ੍ਤੁਪ੍ਪਾਦੇਨੇਵੇਤ੍ਥ ਅਪ੍ਪਨਂ ਪਾਪੇਤੀ’’ਤਿ ਵੁਤ੍ਤੋ. ‘‘ਸਹ ਨਿਮਿਤ੍ਤੁਪ੍ਪਾਦੇਨਾ’’ਤਿ ਚ ਅਧਿਪ੍ਪਾਯਿਕਮਿਦਂ ਵਚਨਂ, ਨ ਨੀਤਤ੍ਥਂ, ਅਧਿਪ੍ਪਾਯੋ ਵੁਤ੍ਤਨਯੇਨੇਵ ਵੇਦਿਤਬ੍ਬੋ.

ਨ ਅਨ੍ਤੋਸਮਾਪਤ੍ਤਿਯਂ ਤਦਾ ਤਥਾਰੂਪਸ੍ਸ ਆਭੋਗਸ੍ਸ ਅਸਮ੍ਭਵਤੋ, ਸਮਾਪਤ੍ਤਿਤੋ ਵੁਟ੍ਠਿਤਸ੍ਸ ਆਭੋਗੋ ਪੁਬ੍ਬਭਾਗਭਾਵਨਾਵਸੇਨ ਝਾਨਕ੍ਖਣੇ ਪਵਤ੍ਤਂ ਅਭਿਭਵਨਾਕਾਰਂ ਗਹੇਤ੍ਵਾ ਪਵਤ੍ਤੋਤਿ ਦਟ੍ਠਬ੍ਬਂ. ਅਭਿਧਮ੍ਮਟ੍ਠਕਥਾਯਂ (ਧ. ਸ. ਅਟ੍ਠ. ੨੦੪) ਪਨ ‘‘ਇਮਿਨਾ ਪਨਸ੍ਸ ਪੁਬ੍ਬਭਾਗੋ ਕਥਿਤੋ’’ਤਿ ਵੁਤ੍ਤਂ. ਅਨ੍ਤੋਸਮਾਪਤ੍ਤਿਯਂ ਤਥਾ ਆਭੋਗਾਭਾਵੇ ਕਸ੍ਮਾ ‘‘ਝਾਨਸਞ੍ਞਾਯਪੀ’’ਤਿ ਵੁਤ੍ਤਨ੍ਤਿ ਆਹ ‘‘ਅਭਿਭਵ…ਪੇ… ਅਤ੍ਥੀ’’ਤਿ.

ਵਡ੍ਢਿਤਪ੍ਪਮਾਣਾਨੀਤਿ ਵਿਪੁਲਪ੍ਪਮਾਣਾਨੀਤਿ ਅਤ੍ਥੋ, ਨ ਏਕਙ੍ਗੁਲਦ੍ਵਙ੍ਗੁਲਾਦਿਵਸੇਨ ਵਡ੍ਢਿਤਪ੍ਪਮਾਣਾਨੀਤਿ ਤਥਾ ਵਡ੍ਢਨਸ੍ਸੇਵੇਤ੍ਥ ਅਸਮ੍ਭਵਤੋ. ਤੇਨਾਹ ‘‘ਮਹਨ੍ਤਾਨੀ’’ਤਿ.

ਰੂਪੇ ਸਞ੍ਞਾ ਰੂਪਸਞ੍ਞਾ, ਸਾ ਅਸ੍ਸ ਅਤ੍ਥੀਤਿ ਰੂਪਸਞ੍ਞੀ, ਨ ਰੂਪਸਞ੍ਞੀ ਅਰੂਪਸਞ੍ਞੀ. ਸਞ੍ਞਾਸੀਸੇਨ ਝਾਨਂ ਵਦਤਿ. ਰੂਪਸਞ੍ਞਾਯ ਅਨੁਪ੍ਪਾਦਨਮੇਵੇਤ੍ਥ ਅਲਾਭਿਤਾ. ਬਹਿਦ੍ਧਾਵ ਉਪ੍ਪਨ੍ਨਨ੍ਤਿ ਬਹਿਦ੍ਧਾਵਤ੍ਥੁਸ੍ਮਿਂਯੇਵ ਉਪ੍ਪਨ੍ਨਂ. ਅਭਿਧਮ੍ਮੇ ਪਨ ‘‘ਅਜ੍ਝਤ੍ਤਂ ਅਰੂਪਸਞ੍ਞੀ ਬਹਿਦ੍ਧਾ ਰੂਪਾਨਿ ਪਸ੍ਸਤਿ ਪਰਿਤ੍ਤਾਨਿ ਸੁਵਣ੍ਣਦੁਬ੍ਬਣ੍ਣਾਨਿ, ਅਪ੍ਪਮਾਣਾਨਿ ਸੁਵਣ੍ਣਦੁਬ੍ਬਣ੍ਣਾਨੀ’’ਤਿ ਏਵਂ ਚਤੁਨ੍ਨਂ ਅਭਿਭਾਯਤਨਾਨਂ ਆਗਤਤ੍ਤਾ ਅਭਿਧਮ੍ਮਟ੍ਠਕਥਾਯਂ (ਧ. ਸ. ਅਟ੍ਠ. ੨੦੪) ‘‘ਕਸ੍ਮਾ ਪਨ ਯਥਾ ਸੁਤ੍ਤਨ੍ਤੇ – ‘ਅਜ੍ਝਤ੍ਤਂ ਰੂਪਸਞ੍ਞੀ ਏਕੋ ਬਹਿਦ੍ਧਾ ਰੂਪਾਨਿ ਪਸ੍ਸਤਿ ਪਰਿਤ੍ਤਾਨੀ’ਤਿਆਦਿ ਵੁਤ੍ਤਂ, ਏਵਂ ਅਵਤ੍ਵਾ ¶ ਇਧ ਚਤੂਸੁਪਿ ਅਭਿਭਾਯਤਨੇਸੁ ਅਜ੍ਝਤ੍ਤਂ ¶ ਅਰੂਪਸਞ੍ਞਿਤਾਵ ਵੁਤ੍ਤਾ’’ਤਿ ਚੋਦਨਂ ਕਤ੍ਵਾ ‘‘ਅਜ੍ਝਤ੍ਤਰੂਪਾਨਂ ਅਨਭਿਭਵਨੀਯਤੋ’’ਤਿ ਕਾਰਣਂ ਵਤ੍ਵਾ ‘‘ਤਤ੍ਥ ਵਾ ਹਿ ਇਧ ਵਾ ਬਹਿਦ੍ਧਾਰੂਪਾਨੇਵ ਅਭਿਭਵਿਤਬ੍ਬਾਨਿ, ਤਸ੍ਮਾ ਤਾਨਿ ਨਿਯਮਤੋ ਵਤ੍ਤਬ੍ਬਾਨੀਤਿ ਤਤ੍ਰਾਪਿ ਇਧਾਪਿ ਵੁਤ੍ਤਾਨਿ. ‘ਅਜ੍ਝਤ੍ਤਂ ਅਰੂਪਸਞ੍ਞੀ’ਤਿ ਇਦਂ ਪਨ ਸਤ੍ਥੁ ਦੇਸਨਾਵਿਲਾਸਮਤ੍ਤਮੇਵਾ’’ਤਿ ਵੁਤ੍ਤਂ.

ਏਤ੍ਥ ਚ ਵਣ੍ਣਾਭੋਗਰਹਿਤਾਨਿ ਸਹਿਤਾਨਿ ਚ ਸਬ੍ਬਾਨਿ ‘‘ਪਰਿਤ੍ਤਾਨਿ ਸੁਵਣ੍ਣਦੁਬ੍ਬਣ੍ਣਾਨੀ’’ਤਿ ਵੁਤ੍ਤਾਨਿ, ਤਥਾ ‘‘ਅਪ੍ਪਮਾਣਾਨੀ’’ਤਿ ਦਟ੍ਠਬ੍ਬਾਨਿ. ਅਤ੍ਥਿ ਹਿ ਏਸੋ ਪਰਿਯਾਯੋ ‘‘ਪਰਿਤ੍ਤਾਨਿ ਅਭਿਭੁਯ੍ਯ ਤਾਨਿ ਚੇ ਕਦਾਚਿ ਵਣ੍ਣਵਸੇਨ ਆਭੁਜਿਤਾਨਿ ਹੋਨ੍ਤਿ ਸੁਵਣ੍ਣਦੁਬ੍ਬਣ੍ਣਾਨਿ ਅਭਿਭੁਯ੍ਯਾ’’ਤਿ. ਪਰਿਯਾਯਕਥਾ ਹਿ ਸੁਤ੍ਤਨ੍ਤਦੇਸਨਾਤਿ. ਅਭਿਧਮ੍ਮੇ ਪਨ ਨਿਪ੍ਪਰਿਯਾਯਦੇਸਨਤ੍ਤਾ ਵਣ੍ਣਾਭੋਗਰਹਿਤਾਨਿ ਵਿਸੁਂ ਵੁਤ੍ਤਾਨਿ, ਤਥਾ ਸਹਿਤਾਨਿ. ਅਤ੍ਥਿ ਹਿ ਉਭਯਤ੍ਥ ਅਭਿਭਵਨਪਰਿਯਾਯੋਤਿ ‘‘ਅਜ੍ਝਤ੍ਤਂ ਰੂਪਸਞ੍ਞੀ’’ਤਿਆਦਿਨਾ ਪਠਮਦੁਤਿਯਅਭਿਭਾਯਤਨੇਸੁ ਪਠਮਵਿਮੋਕ੍ਖੋ, ਤਤਿਯਚਤੁਤ੍ਥਾਭਿਭਾਯਤਨੇਸੁ ਦੁਤਿਯਵਿਮੋਕ੍ਖੋ, ਵਣ੍ਣਾਭਿਭਾਯਤਨੇਸੁ ਤਤਿਯਵਿਮੋਕ੍ਖੋ ਚ ਅਭਿਭਵਨਪ੍ਪਵਤ੍ਤਿਤੋ ਸਙ੍ਗਹਿਤੋ, ਅਭਿਧਮ੍ਮੇ ਪਨ ਨਿਪ੍ਪਰਿਯਾਯਦੇਸਨਤ੍ਤਾ ਵਿਮੋਕ੍ਖਾਭਿਭਾਯਤਨਾਨਿ ਅਸਙ੍ਕਰਤੋ ਦਸ੍ਸੇਤੁਂ ਵਿਮੋਕ੍ਖੇ ਵਜ੍ਜੇਤ੍ਵਾ ਅਭਿਭਾਯਤਨਾਨਿ ਕਥਿਤਾਨਿ, ਸਬ੍ਬਾਨਿ ਚ ਵਿਮੋਕ੍ਖਕਿਚ੍ਚਾਨਿ ਝਾਨਾਨਿ ਵਿਮੋਕ੍ਖਦੇਸਨਾਯਂ ਵੁਤ੍ਤਾਨਿ. ਤਦੇਤਂ ‘‘ਅਜ੍ਝਤ੍ਤਂ ਰੂਪਸਞ੍ਞੀ’’ਤਿ ਆਗਤਸ੍ਸ ਅਭਿਭਾਯਤਨਦ੍ਵਯਸ੍ਸ ਅਭਿਧਮ੍ਮੇ ਅਭਿਭਾਯਤਨੇਸੁ ਅਵਚਨਤੋ ‘‘ਰੂਪੀ ਰੂਪਾਨਿ ਪਸ੍ਸਤੀ’’ਤਿਆਦੀਨਞ੍ਚ ਸਬ੍ਬਵਿਮੋਕ੍ਖਕਿਚ੍ਚਸਾਧਾਰਣਵਚਨਭਾਵਤੋ ਵਵਤ੍ਥਾਨਂ ਕਤਨ੍ਤਿ ਵਿਞ੍ਞਾਯਤਿ.

‘‘ਅਜ੍ਝਤ੍ਤਰੂਪਾਨਂ ਅਨਭਿਭਵਨੀਯਤੋ’’ਤਿ ਇਦਂ ਅਭਿਧਮ੍ਮੇ ਕਤ੍ਥਚਿਪਿ ‘‘ਅਜ੍ਝਤ੍ਤਂ ਰੂਪਾਨਿ ਪਸ੍ਸਤੀ’’ਤਿ ਅਵਤ੍ਵਾ ਸਬ੍ਬਤ੍ਥ ਯਂ ਵੁਤ੍ਤਂ ‘‘ਬਹਿਦ੍ਧਾਰੂਪਾਨਿ ਪਸ੍ਸਤੀ’’ਤਿ, ਤਸ੍ਸ ਕਾਰਣਵਚਨਂ. ਤੇਨ ਯਂ ਅਞ੍ਞਹੇਤੁਕਂ, ਤਂ ਤੇਨ ਹੇਤੁਨਾ ਵੁਤ੍ਤਂ, ਯਂ ਪਨ ਦੇਸਨਾਵਿਲਾਸਹੇਤੁਕਂ ਅਜ੍ਝਤ੍ਤਂ ਅਰੂਪਸਞ੍ਞਿਤਾਯ ਏਵ ਅਭਿਧਮ੍ਮੇ ਵਚਨਂ, ਨ ਤਸ੍ਸ ਅਞ੍ਞਂ ਕਾਰਣਂ ਮਗ੍ਗਿਤਬ੍ਬਨ੍ਤਿ ਦਸ੍ਸੇਤਿ. ਅਜ੍ਝਤ੍ਤਰੂਪਾਨਂ ਅਨਭਿਭਵਨੀਯਤਾ ਚ ਤੇਸਂ ਬਹਿਦ੍ਧਾਰੂਪਾਨਂ ਵਿਯ ਅਵਿਭੂਤਤ੍ਤਾ, ਦੇਸਨਾਵਿਲਾਸੋ ਚ ਯਥਾਵੁਤ੍ਤਵਵਤ੍ਥਾਨਵਸੇਨ ਵੇਦਿਤਬ੍ਬੋ, ਵੇਨੇਯ੍ਯਜ੍ਝਾਸਯਵਸੇਨ ਵਿਜ੍ਜਮਾਨਪਰਿਯਾਯਕਥਨਭਾਵਤੋ. ‘‘ਸੁਵਣ੍ਣਦੁਬ੍ਬਣ੍ਣਾਨੀ’’ਤਿ ਏਤੇਨੇਵ ਸਿਦ੍ਧਤ੍ਤਾ ਨੀਲਾਦਿਅਭਿਭਾਯਤਨਾਨਿ ਨ ਵਤ੍ਤਬ੍ਬਾਨੀਤਿ ਚੇ? ਨ, ਨੀਲਾਦੀਸੁ ¶ ਕਤਾਧਿਕਾਰਾਨਂ ਨੀਲਾਦਿਭਾਵਸ੍ਸੇਵ ਅਭਿਭਵਨਕਾਰਣਤ੍ਤਾ. ਨ ਹਿ ਤੇਸਂ ਪਰਿਸੁਦ੍ਧਾਪਰਿਸੁਦ੍ਧਵਣ੍ਣਾਨਂ ਪਰਿਤ੍ਤਤਾ ਤਦਪ੍ਪਮਾਣਤਾ ਵਾ ਅਭਿਭਵਨਕਾਰਣਂ, ਅਥ ਖੋ ਨੀਲਾਦਿਭਾਵੋ ਏਵਾਤਿ. ਏਤੇਸੁ ਚ ਪਰਿਤ੍ਤਾਦਿਕਸਿਣਰੂਪੇਸੁ ਯਂ ਚਰਿਤਸ੍ਸ ਇਮਾਨਿ ਅਭਿਭਾਯਤਨਾਨਿ ਇਜ੍ਝਨ੍ਤਿ, ਤਂ ਦਸ੍ਸੇਤੁਂ ‘‘ਇਮੇਸੁ ਪਨਾ’’ਤਿਆਦਿ ਵੁਤ੍ਤਂ.

ਸਬ੍ਬਸਙ੍ਗਾਹਿਕਵਸੇਨਾਤਿ ¶ ਸਕਲਨੀਲਵਣ੍ਣਨੀਲਨਿਦਸ੍ਸਨਨੀਲਨਿਭਾਸਾਨਂ ਸਾਧਾਰਣਵਸੇਨ. ਵਣ੍ਣਵਸੇਨਾਤਿ ਸਭਾਵਵਣ੍ਣਵਸੇਨ. ਨਿਦਸ੍ਸਨਵਸੇਨਾਤਿ ਪਸ੍ਸਿਤਬ੍ਬਤਾਵਸੇਨ. ਓਭਾਸਵਸੇਨਾਤਿ ਸਪ੍ਪਭਾਸਤਾਯ ਅਵਭਾਸਨਵਸੇਨ. ਉਮਾਪੁਪ੍ਫਨ੍ਤਿ ਅਤਸਿਪੁਪ੍ਫਂ. ਨੀਲਮੇਵ ਹੋਤਿ ਵਣ੍ਣਸਙ੍ਕਰਾਭਾਵਤੋ. ਬਾਰਾਣਸਿਯਂ ਭਵਨ੍ਤਿ ਬਾਰਾਣਸਿਯਂ ਸਮੁਟ੍ਠਿਤਂ.

ਤੇ ਧਮ੍ਮੇਤਿ ਤੇ ਸਤਿਪਟ੍ਠਾਨਾਦਿਧਮ੍ਮੇ ਚੇਵ ਅਟ੍ਠਵਿਮੋਕ੍ਖਧਮ੍ਮੇ ਚ. ਚਿਣ੍ਣਵਸੀਭਾਵਾਯੇਵ ਤਤ੍ਥ ਅਭਿਵਿਸਿਟ੍ਠਾਯ ਪਞ੍ਞਾਯ ਪਰਿਯੋਸਾਨੁਤ੍ਤਰਂ ਸਤਂ ਗਤਾ ਅਭਿਞ੍ਞਾਵੋਸਾਨਪਾਰਮਿਪ੍ਪਤ੍ਤਾ.

੨੫੦. ਸਕਲਟ੍ਠੇਨਾਤਿ (ਦੀ. ਨਿ. ਟੀ. ੩.੩੪੬; ਅ. ਨਿ. ਟੀ. ੩.੧੦.੨੫) ਸਕਲਭਾਵੇਨ, ਅਸੁਭਨਿਮਿਤ੍ਤਾਦੀਸੁ ਵਿਯ ਏਕਦੇਸੇ ਅਟ੍ਠਤ੍ਵਾ ਅਨਵਸੇਸਤੋ ਗਹੇਤਬ੍ਬਟ੍ਠੇਨਾਤਿ ਅਤ੍ਥੋ. ਯਥਾ ਖੇਤ੍ਤਂ ਸਸ੍ਸਾਨਂ ਉਪ੍ਪਤ੍ਤਿਟ੍ਠਾਨਂ ਵਡ੍ਢਿਟ੍ਠਾਨਞ੍ਚ, ਏਵਮੇਵ ਤਂਤਂਸਮ੍ਪਯੁਤ੍ਤਧਮ੍ਮਾਨਨ੍ਤਿ ਆਹ ‘‘ਖੇਤ੍ਤਟ੍ਠੇਨਾ’’ਤਿ. ਪਰਿਚ੍ਛਿਨ੍ਦਿਤ੍ਵਾਤਿ ਇਦਂ ਉਦ੍ਧਂ ਅਧੋ ਤਿਰਿਯਨ੍ਤਿ ਯੋਜੇਤਬ੍ਬਂ. ਪਰਿਚ੍ਛਿਨ੍ਦਿਤ੍ਵਾ ਏਵ ਹਿ ਸਬ੍ਬਤ੍ਥ ਕਸਿਣਂ ਵਡ੍ਢੇਤਬ੍ਬਂ. ਤੇਨ ਤੇਨ ਕਾਰਣੇਨਾਤਿ ਉਪਰਿਆਦੀਸੁ ਤੇਨ ਤੇਨ ਕਸਿਣੇਨ. ਯਥਾ ਕਿਨ੍ਤਿ ਆਹ – ‘‘ਆਲੋਕਮਿਵ ਰੂਪਦਸ੍ਸਨਕਾਮੋ’’ਤਿ, ਯਥਾ ਦਿਬ੍ਬਚਕ੍ਖੁਨਾ ਉਦ੍ਧਂ ਚੇ ਰੂਪਂ ਦਟ੍ਠੁਕਾਮੋ, ਉਦ੍ਧਂ ਆਲੋਕਂ ਪਸਾਰੇਤਿ, ਅਧੋ ਚੇ, ਅਧੋ, ਸਮਨ੍ਤਤੋ ਚੇ ਰੂਪਂ ਦਟ੍ਠੁਕਾਮੋ, ਸਮਨ੍ਤਤੋ ਆਲੋਕਂ ਪਸਾਰੇਤਿ, ਏਵਂ ਸਬ੍ਬਕਸਿਣਨ੍ਤਿ ਅਤ੍ਥੋ. ਏਕਸ੍ਸਾਤਿ ਪਥਵੀਕਸਿਣਾਦੀਸੁ ਏਕੇਕਸ੍ਸ. ਅਞ੍ਞਭਾਵਾਨੁਪਗਮਨਤ੍ਥਨ੍ਤਿ ਅਞ੍ਞਕਸਿਣਭਾਵਾਨੁਪਗਮਨਦੀਪਨਤ੍ਥਂ, ਅਞ੍ਞਸ੍ਸ ਵਾ ਕਸਿਣਭਾਵਾਨੁਪਗਮਨਦੀਪਨਤ੍ਥਂ. ਨ ਹਿ ਅਞ੍ਞੇਨ ਪਸਾਰਿਤਕਸਿਣਂ ਤਤੋ ਅਞ੍ਞੇਨ ਪਸਾਰਿਤਕਸਿਣਭਾਵਂ ਉਪਗਚ੍ਛਤਿ, ਏਵਮ੍ਪਿ ਨੇਸਂ ਅਞ੍ਞਕਸਿਣਸਮ੍ਭੇਦਾਭਾਵੋ ਵੇਦਿਤਬ੍ਬੋ. ਨ ਅਞ੍ਞਂ ਪਥਵੀਆਦਿ. ਨ ਹਿ ਉਦਕੇਨ ਠਿਤਟ੍ਠਾਨੇ ਸਸਮ੍ਭਾਰਪਥਵੀ ਅਤ੍ਥਿ. ਅਞ੍ਞਕਸਿਣਸਮ੍ਭੇਦੋਤਿ ਆਪੋਕਸਿਣਾਦਿਨਾ ਸਙ੍ਕਰੋ ¶ . ਸਬ੍ਬਤ੍ਥਾਤਿ ਸਬ੍ਬੇਸੁ ਸੇਸਕਸਿਣੇਸੁ. ਏਕਦੇਸੇ ਅਟ੍ਠਤ੍ਵਾ ਅਨਵਸੇਸਫਰਣਂ ਪਮਾਣਸ੍ਸ ਅਗ੍ਗਹਣਤੋ ਅਪ੍ਪਮਾਣਂ. ਤੇਨੇਵ ਹਿ ਨੇਸਂ ਕਸਿਣਸਮਞ੍ਞਾ. ਤਥਾ ਹਿ ‘‘ਤਞ੍ਹੀ’’ਤਿਆਦਿਮਾਹ. ਤਤ੍ਥ ਚੇਤਸਾ ਫਰਨ੍ਤੋਤਿ ਭਾਵਨਾਚਿਤ੍ਤੇਨ ਆਰਮ੍ਮਣਂ ਕਰੋਨ੍ਤੋ. ਭਾਵਨਾਚਿਤ੍ਤਞ੍ਹਿ ਕਸਿਣਂ ਪਰਿਤ੍ਤਂ ਵਾ ਵਿਪੁਲਂ ਵਾ ਸਕਲਮੇਵ ਮਨਸਿ ਕਰੋਤਿ.

ਕਸਿਣੁਗ੍ਘਾਟਿਮਾਕਾਸੇ ਪਵਤ੍ਤਂ ਵਿਞ੍ਞਾਣਂ ਫਰਣਅਪ੍ਪਮਾਣਵਸੇਨ ‘‘ਵਿਞ੍ਞਾਣਕਸਿਣ’’ਨ੍ਤਿ ਵੁਤ੍ਤਂ. ਤਥਾ ਹਿ ਤਂ ‘‘ਵਿਞ੍ਞਾਣ’’ਨ੍ਤਿ ਵੁਚ੍ਚਤਿ. ਕਸਿਣਵਸੇਨਾਤਿ ਉਗ੍ਘਾਟਿਤਕਸਿਣਵਸੇਨ ਕਸਿਣੁਗ੍ਘਾਟਿਮਾਕਾਸੇ ਉਦ੍ਧਂਅਧੋਤਿਰਿਯਤਾ ਵੇਦਿਤਬ੍ਬਾ. ਯਤ੍ਤਕਞ੍ਹਿ ਠਾਨਂ ਕਸਿਣਂ ਪਸਾਰਿਤਂ, ਤਤ੍ਤਕਂ ਆਕਾਸਭਾਵਨਾਵਸੇਨ ਆਕਾਸਂ ਹੋਤੀਤਿ. ਏਵਂ ਯਤ੍ਤਕਂ ਠਾਨਂ ਆਕਾਸਂ ਹੁਤ੍ਵਾ ਉਪਟ੍ਠਿਤਂ, ਤਤ੍ਤਕਂ ਆਕਾਸਮੇਵ ਹੁਤ੍ਵਾ ਵਿਞ੍ਞਾਣਸ੍ਸ ਪਵਤ੍ਤਨਤੋ ਆਗਮਨਵਸੇਨ ਵਿਞ੍ਞਾਣਕਸਿਣੇਪਿ ਉਦ੍ਧਂਅਧੋਤਿਰਿਯਤਾ ¶ ਵੁਤ੍ਤਾਤਿ ‘‘ਕਸਿਣੁਗ੍ਘਾਟਿਮਾਕਾਸਵਸੇਨ ਤਤ੍ਥ ਪਵਤ੍ਤਵਿਞ੍ਞਾਣੇ ਉਦ੍ਧਂਅਧੋਤਿਰਿਯਤਾ ਵੇਦਿਤਬ੍ਬਾ’’ਤਿ ਆਹ.

੨੫੨. ਵੁਤ੍ਤੋਯੇਵ ਵਮ੍ਮਿਕਸੁਤ੍ਤੇ. ਨਿਸ੍ਸਿਤਞ੍ਚ ਛਵਤ੍ਥੁਨਿਸ੍ਸਿਤਤ੍ਤਾ ਵਿਪਸ੍ਸਨਾਞਾਣਸ੍ਸ. ਪਟਿਬਦ੍ਧਞ੍ਚ ਤੇਨ ਵਿਨਾ ਅਪ੍ਪਵਤ੍ਤਨਤੋ ਕਾਯਸਞ੍ਞਿਤਾਨਂ ਰੂਪਧਮ੍ਮਾਨਂ ਆਰਮ੍ਮਣਕਰਣਤੋ ਚ. ਸੁਟ੍ਠੁ ਭਾਤਿ ਓਭਾਸਤੀਤਿ ਵਾ ਸੁਭੋ. ਕੁਰੁਵਿਨ੍ਦਜਾਤਿਆਦਿਜਾਤਿਵਿਸੇਸੋਪਿ ਮਣਿ ਆਕਰਪਾਰਿਸੁਦ੍ਧਿਮੂਲਕੋ ਏਵਾਤਿ ਆਹ ‘‘ਸੁਪਰਿਸੁਦ੍ਧਆਕਰਸਮੁਟ੍ਠਿਤੋ’’ਤਿ. ਦੋਸਨੀਹਰਣਵਸੇਨ ਪਰਿਕਮ੍ਮਨਿਪ੍ਫਤ੍ਤੀਤਿ ਆਹ ‘‘ਸੁਟ੍ਠੁ ਕਤਪਰਿਕਮ੍ਮੋ ਅਪਨੀਤਪਾਸਾਣਸਕ੍ਖਰੋ’’ਤਿ. ਧੋਵਨਵੇਧਨਾਦੀਹੀਤਿ ਚਤੂਸੁ ਪਾਸਾਣੇਸੁ ਧੋਵਨੇਨ ਚੇਵ ਕਾਲ਼ਕਾਦਿਅਪਹਰਣਤ੍ਥਾਯ ਸੁਤ੍ਤੇਨ ਆਵੁਨਨਤ੍ਥਾਯ ਚ ਵਿਜ੍ਝਨੇਨ. ਤਾਪਸਣ੍ਹਕਰਣਾਦੀਨਂ ਸਙ੍ਗਹੋ ਆਦਿ-ਸਦ੍ਦੇਨ. ਵਣ੍ਣਸਮ੍ਪਤ੍ਤਿਨ੍ਤਿ ਸੁਤ੍ਤਸ੍ਸ ਵਣ੍ਣਸਮ੍ਪਤ੍ਤਿਂ.

ਮਣਿ ਵਿਯ ਕਰਜਕਾਯੋ ਪਚ੍ਚਵੇਕ੍ਖਿਤਬ੍ਬਤੋ. ਆਵੁਤਸੁਤ੍ਤਂ ਵਿਯ ਵਿਪਸ੍ਸਨਾਞਾਣਂ ਅਨੁਪਵਿਸਿਤ੍ਵਾ ਠਿਤਤ੍ਤਾ. ਚਕ੍ਖੁਮਾ ਪੁਰਿਸੋ ਵਿਯ ਵਿਪਸ੍ਸਨਾਲਾਭੀ ਭਿਕ੍ਖੁ ਸਮ੍ਮਦੇਵ ਤਸ੍ਸ ਦਸ੍ਸਨਤੋ. ਤਦਾਰਮ੍ਮਣਾਨਨ੍ਤਿ ਰੂਪਧਮ੍ਮਾਰਮ੍ਮਣਾਨਂ. ਫਸ੍ਸਪਞ੍ਚਮਕਚਿਤ੍ਤਚੇਤਸਿਕਗ੍ਗਹਣੇਨ ਗਹਿਤਧਮ੍ਮਾਪਿ ਵਿਪਸ੍ਸਨਾਚਿਤ੍ਤੁਪ੍ਪਾਦਪਰਿਯਾਪਨ੍ਨਾ ਏਵਾਤਿ ਵੇਦਿਤਬ੍ਬਂ. ਏਵਞ੍ਹਿ ਤੇਸਂ ਵਿਪਸ੍ਸਨਾਞਾਣਗਤਿਕਤ੍ਤਾ ‘‘ਆਵੁਤਸੁਤ੍ਤਂ ਵਿਯ ਵਿਪਸ੍ਸਨਾਞਾਣ’’ਨ੍ਤਿ ਵਚਨਂ ਅਵਿਰੋਧਿਤਂ ਹੋਤਿ.

ਞਾਣਸ੍ਸਾਤਿ ¶ ਪਚ੍ਚਵੇਕ੍ਖਣਞਾਣਸ੍ਸ. ਯਦਿ ਏਵਂ ਞਾਣਸ੍ਸ ਵਸੇਨ ਵਤ੍ਤਬ੍ਬਂ, ਨ ਪੁਗ੍ਗਲਸ੍ਸਾਤਿ ਆਹ ‘‘ਤਸ੍ਸ ਪਨਾ’’ਤਿਆਦਿ. ਮਗ੍ਗਸ੍ਸ ਅਨਨ੍ਤਰਂ, ਤਸ੍ਮਾ ਲੋਕਿਯਾਭਿਞ੍ਞਾਨਂ ਪਰਤੋ ਛਟ੍ਠਾਭਿਞ੍ਞਾਯ ਪੁਰਤੋ ਵਤ੍ਤਬ੍ਬਂ ਵਿਪਸ੍ਸਨਾਞਾਣਂ. ਏਵਂ ਸਨ੍ਤੇਪੀਤਿ ਯਦਿਪਾਯਂ ਞਾਣਾਨੁਪੁਬ੍ਬਟ੍ਠਿਤਿ, ਏਵਂ ਸਨ੍ਤੇਪਿ ਏਤਸ੍ਸ ਅਨ੍ਤਰਾ ਵਾਰੋ ਨਤ੍ਥੀਤਿ ਪਞ੍ਚਸੁ ਲੋਕਿਯਾਭਿਞ੍ਞਾਸੁ ਕਥਿਤਾਸੁ ਆਕਙ੍ਖੇਯ੍ਯਸੁਤ੍ਤਾਦੀਸੁ (ਮ. ਨਿ. ੧.੬੪ ਆਦਯੋ) ਵਿਯ ਛਟ੍ਠਾਭਿਞ੍ਞਾ ਕਥੇਤਬ੍ਬਾਤਿ ਏਤਸ੍ਸ ਅਨਭਿਞ੍ਞਾਲਕ੍ਖਣਸ੍ਸ ਵਿਪਸ੍ਸਨਾਞਾਣਸ੍ਸ ਤਾਸਂ ਅਨ੍ਤਰਾ ਵਾਰੋ ਨ ਹੋਤਿ, ਤਸ੍ਮਾ ਤਤ੍ਥ ਅਵਸਰਾਭਾਵਤੋ ਇਧੇਵ ਰੂਪਾਵਚਰਚਤੁਤ੍ਥਜ੍ਝਾਨਾਨਨ੍ਤਰਮੇਵ ਦਸ੍ਸਿਤਂ ਵਿਪਸ੍ਸਨਾਞਾਣਂ. ਯਸ੍ਮਾ ਚਾਤਿ ਚ-ਸਦ੍ਦੋ ਸਮੁਚ੍ਚਯਤ੍ਥੋ. ਤੇਨ ਨ ਕੇਵਲਂ ਤਦੇਵ, ਅਥ ਖੋ ਇਦਮ੍ਪਿ ਕਾਰਣਂ ਵਿਪਸ੍ਸਨਾਞਾਣਸ੍ਸ ਇਧੇਵ ਦਸ੍ਸਨੇਤਿ ਇਮਮਤ੍ਥਂ ਦੀਪੇਤਿ. ਦਿਬ੍ਬੇਨ ਚਕ੍ਖੁਨਾ ਭੇਰਵਰੂਪਂ ਪਸ੍ਸਤੋਤਿ ਏਤ੍ਥ ਇਦ੍ਧਿਵਿਧਞਾਣੇਨ ਭੇਰਵਂ ਰੂਪਂ ਨਿਮ੍ਮਿਨਿਤ੍ਵਾ ਚਕ੍ਖੁਨਾ ਪਸ੍ਸਤੋਤਿ ਵਤ੍ਤਬ੍ਬਂ, ਏਵਮ੍ਪਿ ਅਭਿਞ੍ਞਾਲਾਭਿਨੋ ਅਪਰਿਞ੍ਞਾਣਵਤ੍ਥੁਕਸ੍ਸ ਭਯਸਨ੍ਤਾਸੋ ਉਪ੍ਪਜ੍ਜਤਿ ਉਚ੍ਚਵਾਲਿਕਵਾਸੀਮਹਾਨਾਗਤ੍ਥੇਰਸ੍ਸ ਵਿਯ. ਇਧਾਪੀਤਿ ਇਮਸ੍ਮਿਂ ਵਿਪਸ੍ਸਨਾਞਾਣੇਪਿ, ਨ ਸਤਿਪਟ੍ਠਾਨਾਦੀਸੁ ਏਵਾਤਿ ਅਧਿਪ੍ਪਾਯੋ.

੨੫੩. ਮਨੋਮਯਿਦ੍ਧਿਯਂ ¶ ਚਿਣ੍ਣਵਸਿਤਾਯ ਅਭਿਞ੍ਞਾ ਵੋਸਾਨਪਾਰਮਿਪ੍ਪਤ੍ਤਤਾ ਵੇਦਿਤਬ੍ਬਾਤਿ ਯੋਜਨਾ. ਮਨੇਨ ਨਿਬ੍ਬਤ੍ਤਨ੍ਤਿ ਅਭਿਞ੍ਞਾਮਨੇਨ ਨਿਬ੍ਬਤ੍ਤਿਤਂ. ਤਂ ਸਦਿਸਭਾਵਦਸ੍ਸਨਤ੍ਥਮੇਵਾਤਿ ਸਣ੍ਠਾਨਤੋਪਿ ਵਣ੍ਣਤੋਪਿ ਅਵਯਵਵਿਸੇਸਤੋਪਿ ਸਦਿਸਭਾਵਦਸ੍ਸਨਤ੍ਥਮੇਵ. ਸਜਾਤਿਯਂ ਠਿਤੋ, ਨ ਨਾਗਿਦ੍ਧਿਯਾ ਅਞ੍ਞਜਾਤਿਰੂਪੋ. ਸੁਪਰਿਕਮ੍ਮਕਤਮਤ੍ਤਿਕਾਦਯੋ ਵਿਯ ਇਦ੍ਧਿਵਿਧਞਾਣਂ ਵਿਕੁਬ੍ਬਨਕਿਰਿਯਾਯ ਨਿਸ੍ਸਯਭਾਵਤੋ.

੨੫੫. ਅਪ੍ਪਕਸਿਰੇਨੇਵਾਤਿ ਅਕਿਚ੍ਛੇਨੇਵ.

੨੫੬. ਮਨ੍ਦੋ ਉਤ੍ਤਾਨਸੇਯ੍ਯਕਦਾਰਕੋਪਿ ‘‘ਦਹਰੋ’’ਤਿ ਵੁਚ੍ਚਤੀਤਿ ਤਤੋ ਵਿਸੇਸਨਤ੍ਥਂ ‘‘ਯੁਵਾ’’ਤਿ ਵੁਤ੍ਤਂ. ਯੁਵਾਪਿ ਕੋਚਿ ਅਨਿਚ੍ਛਨਤੋ ਅਮਣ੍ਡਨਸੀਲੋ ਹੋਤੀਤਿ ਤਤੋ ਵਿਸੇਸਨਤ੍ਥਂ ‘‘ਮਣ੍ਡਨਕਜਾਤਿਕੋ’’ਤਿ ਵੁਤ੍ਤਂ. ਤੇਨ ਵੁਤ੍ਤਂ ‘‘ਯੁਵਾਪੀ’’ਤਿਆਦਿ. ਕਾਲ਼ਤਿਲਪ੍ਪਮਾਣਾ ਬਿਨ੍ਦਵੋ ਕਾਲ਼ਤਿਲਕਾਨਿ. ਨਾਤਿਕਮ੍ਮਾਸਤਿਲਪ੍ਪਮਾਣਾ ਬਿਨ੍ਦਵੋ ਤਿਲਕਾਨਿ. ਵਙ੍ਕਂ ਨਾਮ ਪਿਯਙ੍ਗਂ. ਯੋਬ੍ਬਨਪੀਲ਼ਕਾਦਯੋ ਮੁਖਦੂਸਿਪੀਲ਼ਕਾ. ਮੁਖਗਤੋ ਦੋਸੋ ਮੁਖਦੋਸੋ, ਲਕ੍ਖਣਵਚਨਞ੍ਚੇਤਂ ਮੁਖੇ ਅਦੋਸਸ੍ਸਪਿ ਪਾਕਟਭਾਵਸ੍ਸ ਅਧਿਪ੍ਪੇਤਤ੍ਤਾ ¶ . ਯਥਾ ਵਾ ਮੁਖੇ ਦੋਸੋ, ਏਵਂ ਮੁਖੇ ਅਦੋਸੋਪਿ ਮੁਖਦੋਸੋ ਸਰਲੋਪੇਨ, ਮੁਖਦੋਸੋ ਚ ਮੁਖਦੋਸੋ ਚ ਮੁਖਦੋਸੋਤਿ ਏਕਸੇਸਨਯੇਨਪੇਤ੍ਥ ਅਤ੍ਥੋ ਦਟ੍ਠਬ੍ਬੋ. ਏਵਞ੍ਹਿ ਪਰੇਸਂ ਸੋਲ਼ਸਵਿਧਂ ਚਿਤ੍ਤਂ ਪਾਕਟਂ ਹੋਤੀਤਿ ਵਚਨਂ ਸਮਤ੍ਥਿਤਂ ਹੋਤਿ.

੨੫੯. ਪਟਿਪਦਾਵਸੇਨਾਤਿ ਯਥਾਰਹਂ ਸਮਥਵਿਪਸ੍ਸਨਾਮਗ੍ਗਪਟਿਪਦਾਵਸੇਨ. ਅਟ੍ਠਸੁ ਕੋਟ੍ਠਾਸੇਸੂਤਿ ਸਤਿਪਟ੍ਠਾਨਾਦੀਸੁ ਬੋਧਿਪਕ੍ਖਿਯਧਮ੍ਮਕੋਟ੍ਠਾਸੇਸੁ, ਵਿਮੋਕ੍ਖਕੋਟ੍ਠਾਸੇਸੁ ਵਾਤਿ ਇਮੇਸੁ ਅਟ੍ਠਸੁ ਕੋਟ੍ਠਾਸੇਸੁ. ਸੇਸੇਸੂਤਿ ਵੁਤ੍ਤਾਵਸੇਸੇਸੁ ਅਭਿਭਾਯਤਨਕੋਟ੍ਠਾਸਾਦੀਸੁ. ਸੇਸਂ ਸੁਵਿਞ੍ਞੇਯ੍ਯਮੇਵ.

ਮਹਾਸਕੁਲੁਦਾਯਿਸੁਤ੍ਤਵਣ੍ਣਨਾਯ ਲੀਨਤ੍ਥਪ੍ਪਕਾਸਨਾ ਸਮਤ੍ਤਾ.

੮. ਸਮਣਮੁਣ੍ਡਿਕਾਪੁਤ੍ਤਸੁਤ੍ਤਵਣ੍ਣਨਾ

੨੬੦. ਉਗ੍ਗਹਿਤੁਨ੍ਤਿ ¶ ਸਿਕ੍ਖਿਤੁਂ. ਉਗ੍ਗਾਹੇਤੁਨ੍ਤਿ ਸਿਕ੍ਖਾਪੇਤੁਂ, ਪਾਠਤੋ ਅਤ੍ਤਨਾ ਯਥਾਉਗ੍ਗਹਿਤਮਤ੍ਥਂ ਤਬ੍ਬਿਭਾਵਨਤ੍ਥਾਯ ਉਚ੍ਚਾਰਣਵਸੇਨ ਪਰੇਸਂ ਗਾਹੇਤੁਨ੍ਤਿ ਅਤ੍ਥੋ. ਸਮਯਨ੍ਤਿ ਦਿਟ੍ਠਿਂ. ਸਾ ਹਿ ਸਂਯੋਜਨਭਾਵਤੋ ਸਮੇਤਿ ਸਮ੍ਬਨ੍ਧਾ ਏਤਿ ਪਵਤ੍ਤਤਿ, ਦਲ਼੍ਹਗ੍ਗਹਣਭਾਵਤੋ ਵਾ ਸਂਯੁਤ੍ਤਾ ਅਯਨ੍ਤਿ ਪਵਤ੍ਤਨ੍ਤਿ ਸਤ੍ਤਾ ਯਥਾਭਿਨਿਵੇਸਂ ਏਤੇਨਾਤਿ ਸਮਯੋਤਿ ਵੁਚ੍ਚਤਿ. ਦਿਟ੍ਠਿਸਂਯੋਜਨੇਨ ਹਿ ਸਤ੍ਤਾ ਅਤਿਵਿਯ ਬਜ੍ਝਨ੍ਤੀਤਿ. ਸੂਰਿਯਸ੍ਸ ਉਗ੍ਗਮਨਤੋ ਅਤ੍ਥਙ੍ਗਮਾ ਅਯਂ ਏਤ੍ਤਕੋ ਕਾਲੋ ਰਤ੍ਤਨ੍ਧਕਾਰਵਿਧਮਨਤੋ ਦਿਵਾ ਨਾਮ, ਤਸ੍ਸ ਪਨ ਮਜ੍ਝਿਮਪਹਾਰਸਞ੍ਞਿਤੋ ਕਾਲੋ ਸਮੁਜ੍ਜਲਿਤਪਭਾਤੇਜਦਹਨਭਾਵੇਨ ਦਿਵਾ ਨਾਮ. ਤੇਨਾਹ ‘‘ਦਿਵਸਸ੍ਸਪਿ ਦਿਵਾਭੂਤੇ’’ਤਿ. ਪਟਿਸਂਹਰਿਤ੍ਵਾਤਿ ਨਿਵਤ੍ਤੇਤ੍ਵਾ. ਏਵਂ ਚਿਤ੍ਤਸ੍ਸ ਪਟਿਸਂਹਰਣਂ ਨਾਮ ਗੋਚਰਕ੍ਖੇਤ੍ਤੇ ਠਪਨਨ੍ਤਿ ਆਹ ‘‘ਝਾਨਰਤਿਸੇਵਨਵਸੇਨ ਏਕੀਭਾਵਂ ਗਤੋ’’ਤਿ. ਏਤੇਨ ਕਾਯਵਿਵੇਕਪੁਬ੍ਬਕਂ ਚਿਤ੍ਤਵਿਵੇਕਮਾਹ. ਸੀਲਾਦਿਗੁਣਵਿਸੇਸਯੋਗਤੋ ਮਨਸਾ ਸਮ੍ਭਾਵਨੀਯਾ, ਤੇ ਪਨ ਯਸ੍ਮਾ ਅਤ੍ਤਨੋ ਸੀਲਾਦਿਗੁਣੇਹਿ ਵਿਞ੍ਞੂਨਂ ਮਨਾਪਾ ਹੋਨ੍ਤਿ (ਕਿਲੇਸਅਨਿਗ੍ਗਹਸ੍ਸ ਪਞ੍ਚਪਸਾਦਾਯਤ੍ਤਤ੍ਤਾ,) ਤਸ੍ਮਾ ਆਹ ‘‘ਮਨਵਡ੍ਢਨਕਾਨ’’ਨ੍ਤਿਆਦਿ. ਤਤ੍ਥ ਉਨ੍ਨਮਤੀਤਿ ਉਦਗ੍ਗਂ ਹੋਤਿ. ਵਡ੍ਢਤੀਤਿ ਸਦ੍ਧਾਵਸੇਨ ਵਡ੍ਢਤਿ. ਤੇਨਾਹ ਭਗਵਾ – ‘‘ਅਨੁਸ੍ਸਰਣਮ੍ਪਹਂ, ਭਿਕ੍ਖਵੇ, ਤੇਸਂ ਭਿਕ੍ਖੂਨਂ ਬਹੂਪਕਾਰਂ ਵਦਾਮੀ’’ਤਿ (ਇਤਿਵੁ. ੧੦੪; ਸਂ. ਨਿ. ੫.੧੮੪).

੨੬੧. ਪਞ੍ਞਪੇਮੀਤਿ ¶ ਪਜਾਨਨਭਾਵੇਨ ਞਾਪੇਮਿ ਤਥਾ ਵਵਤ੍ਥਪੇਮਿ. ਤੇਨਾਹ ‘‘ਦਸ੍ਸੇਮਿ ਠਪੇਮੀ’’ਤਿ. ਪਰਿਪੁਣ੍ਣਕੁਸਲਨ੍ਤਿ ਸਬ੍ਬਸੋ ਪੁਣ੍ਣਕੁਸਲਧਮ੍ਮਂ, ਉਤ੍ਤਮਕੁਸਲਨ੍ਤਿ ਉਤ੍ਤਮਭਾਵਂ ਸੇਟ੍ਠਭਾਵਂ ਪਤ੍ਤਕੁਸਲਧਮ੍ਮਂ. ਅਯੋਜ੍ਝਨ੍ਤਿ ਵਾਦਯੁਦ੍ਧੇਨ ਅਯੋਧਨੀਯਂ, ਵਾਦਯੁਦ੍ਧਂ ਹੋਤੁ, ਤੇਨ ਪਰਾਜਯੋ ਨ ਹੋਤੀਤਿ ਦਸ੍ਸੇਤਿ, ਤੇਨਾਹ ‘‘ਵਾਦਯੁਦ੍ਧੇਨਾ’’ਤਿਆਦਿ. ਸਂਵਰਪ੍ਪਹਾਨਨ੍ਤਿ ਪਞ੍ਚਸੁ ਸਂਵਰੇਸੁ ਯੇਨ ਕੇਨਚਿ ਸਂਵਰੇਨ ਸਂਵਰਲਕ੍ਖਣਂ ਪਹਾਨਂ. ਪਟਿਸੇਵਨਪ੍ਪਹਾਨਂ ਵਾਤਿ ਵਾ-ਸਦ੍ਦੇਨ ਪਰਿਵਜ੍ਜਨਪ੍ਪਹਾਨਾਦਿਂ ਸਙ੍ਗਣ੍ਹਾਤਿ. ਸੇਸਪਦੇਸੂਤਿ ‘‘ਨ ਭਾਸਤੀ’’ਤਿਆਦੀਸੁ ਪਦੇਸੁ. ਏਸੇਵ ਨਯੋਤਿ ਇਮਿਨਾ ‘‘ਅਭਾਸਨਮਤ੍ਤਮੇਵ ਵਦਤੀ’’ਤਿ ਏਵਮਾਦਿਂ ਅਤਿਦਿਸਤਿ.

ਨਾਭਿਨਨ੍ਦੀਤਿ ਨ ਸਮ੍ਪਟਿਚ੍ਛਿ. ਸਾਸਨੇ ਤਿਣ੍ਣਂ ਦੁਚ੍ਚਰਿਤਾਨਂ ਮਿਚ੍ਛਾਜੀਵਸ੍ਸ ਵਿਵਜ੍ਜਨਂ ਵਣ੍ਣੀਯਤਿ, ਅਯਞ੍ਚ ਏਵਂ ਕਥੇਤਿ, ਤਸ੍ਮਾ ਸਾਸਨਸ੍ਸ ਅਨੁਲੋਮਂ ਵਿਯ ਵਦਤਿ, ਵਦਨ੍ਤੋ ਚ ਸਮ੍ਮਾਸਮ੍ਬੁਦ੍ਧੇ ਧਮ੍ਮੇ ਚਸ੍ਸ ਅਪ੍ਪਸਾਦਂ ਨ ਦਸ੍ਸੇਤਿ, ਤਸ੍ਮਾ ਪਸਨ੍ਨਕਾਰਮ੍ਪਿ ਵਦਤੀਤਿ ਮਞ੍ਞਮਾਨੋ ਤਸ੍ਸ ਵਾਦਂ ਨ ਪਟਿਸੇਧੇਤਿ.

੨੬੨. ਯਥਾ ¶ ਤਸ੍ਸ ਵਚਨਂ, ਏਵਂ ਸਨ੍ਤੇਤਿ ਯਥਾ ਤਸ੍ਸ ਪਰਿਬ੍ਬਾਜਕਸ੍ਸ ਵਚਨਂ, ਏਵਂ ਸਮਣਭਾਵੇ ਸਨ੍ਤੇ ਲਬ੍ਭਮਾਨੇ. ਮਯਂ ਪਨ ਏਵਂ ਨ ਵਦਾਮਾਤਿ ਏਤੇਨ ਸਮਣਭਾਵੋ ਨਾਮ ਏਵਂ ਨ ਹੋਤੀਤਿ ਦਸ੍ਸੇਤਿ. ਯੋ ਹਿ ਧਮ੍ਮੋ ਯਾਦਿਸੋ, ਤਥੇਵ ਤਂ ਬੁਦ੍ਧਾ ਦੀਪੇਨ੍ਤਿ. ਵਿਸੇਸਞਾਣਂ ਨ ਹੋਤੀਤਿ ਕਾਯਵਿਸੇਸਵਿਸਯਞਾਣਂ ਤਸ੍ਸ ਤਦਾ ਨਤ੍ਥਿ, ਯਤੋ ਪਰਕਾਯੇ ਉਪਕ੍ਕਮਂ ਕਰੇਯ੍ਯਾਤਿ ਦਸ੍ਸੇਤਿ, ਤਸ੍ਸ ਪਨ ਤਤ੍ਥ ਵਿਸੇਸਞਾਣਮ੍ਪਿ ਨਤ੍ਥੇਵਾਤਿ. ਯਸ੍ਮਾ ਕਾਯਪਟਿਬਦ੍ਧਂ ਕਾਯਕਮ੍ਮਂ, ਤਸ੍ਮਾ ਤਂ ਨਿਵਤ੍ਤੇਨ੍ਤੋ ਆਹ ‘‘ਅਞ੍ਞਤ੍ਰ ਫਨ੍ਦਿਤਮਤ੍ਤਾ’’ਤਿ. ਕਿਲੇਸਸਹਗਤਚਿਤ੍ਤੇਨੇਵਾਤਿ ਦੁਕ੍ਖਸਮ੍ਫਸ੍ਸਸ੍ਸ ਅਸਹਨਨਿਮਿਤ੍ਤੇਨ ਦੋਮਨਸ੍ਸਸਹਗਤਚਿਤ੍ਤੇਨੇਵ. ਦੁਤਿਯਵਾਰੇਪਿ ਏਸੇਵ ਨਯੋ. ਜਿਘਚ੍ਛਾਪਿਪਾਸਦੁਕ੍ਖਸ੍ਸ ਅਸਹਨਨਿਮਿਤ੍ਤੇਨ ਦੋਮਨਸ੍ਸੇਨੇਵ. ਵਿਕੂਜਿਤਮਤ੍ਤਾਤਿ ਏਤ੍ਥ ਵਿਰੂਪਂ ਕੂਜਿਤਂ ਵਿਕੂਜਿਤਂ ਪੁਬ੍ਬੇਨਿਵਾਸਸਨ੍ਨਿਸ੍ਸਯਂ ਉਪਯਂ, ਤਂ ਪਨੇਤ੍ਥ ਰੋਦਨਹਸਨਸਮੁਟ੍ਠਾਪਕਚਿਤ੍ਤਸਹਗਤਨ੍ਤਿ ਦੋਸਸਹਗਤਂ ਲੋਭਸਹਗਤਞ੍ਚਾਤਿ ਦਟ੍ਠਬ੍ਬਂ. ਚਿਤ੍ਤਨ੍ਤਿ ਕੁਸਲਚਿਤ੍ਤਂ. ਅਕੁਸਲਚਿਤ੍ਤਂ ਪਨ ਅਤੀਤਾਰਮ੍ਮਣਂ ਪਵਤ੍ਤਤੀਤਿ ਵਤ੍ਤਬ੍ਬਮੇਵ ਨਤ੍ਥਿ. ਸਰਿਤ੍ਵਾਤਿ ਯਾਵ ਨ ਸਤਿਸਣ੍ਠਾਪਨਾ ਧਮ੍ਮਾ ਉਪ੍ਪਜ੍ਜਨ੍ਤਿ, ਤਾਵ ਸੁਪਿਨਨ੍ਤੇ ਅਨੁਭੂਤਂ ਵਿਯ ਦੁਕ੍ਖਂ ਸਰਿਤ੍ਵਾ ਰੋਦਨ੍ਤਿ. ਹਸਨ੍ਤੀਤਿ ਏਤ੍ਥਾਪਿ ਏਸੇਵ ਨਯੋ. ਅਯਞ੍ਚ ਨਯੋ ਯੇ ਲਦ੍ਧਸੁਖਾਰਮ੍ਮਣਾ ਹੁਤ੍ਵਾ ਗਹਿਤਪਟਿਸਨ੍ਧਿਕਾ ਮਾਤੁਕੁਚ੍ਛਿਤੋਪਿ ਸੁਖੇਨੇਵ ਨਿਕ੍ਖਮਨ੍ਤਿ, ਤੇਸਂ ਵਸੇਨ ਵੁਤ੍ਤੋਤਿ ਦਟ੍ਠਬ੍ਬੋ. ਪਾਯਨ੍ਤਿਯਾਤਿ ਅਤ੍ਤਨੋ ਜਨਪਦਦੇਸਰੂਪੇਨ ¶ ਪਾਯਨ੍ਤਿਯਾ. ਅਯਮ੍ਪੀਤਿ ਆਜੀਵੋਪਿ ਮਾਤੁ ਅਞ੍ਞਵਿਹਿਤਕਾਲੇ ਚ ਲੋਕਸ੍ਸਾਦਵਸੇਨ ਕਿਲੇਸਸਹਗਤਚਿਤ੍ਤੇਨੇਵ ਹੋਤਿ.

੨੬੩. ਸਮਧਿਗਯ੍ਹਾਤਿ ਸਮ੍ਮਾ ਅਧਿਗਤਭਾਵੇਨ ਗਹੇਤ੍ਵਾ ਅਭਿਭਵਿਤ੍ਵਾ ਵਿਸੇਸੇਤ੍ਵਾ ਵਿਸਿਟ੍ਠੋ ਹੁਤ੍ਵਾ. ਖੀਣਾਸਵਂ ਸਨ੍ਧਾਯਾਤਿ ਬ੍ਯਤਿਰੇਕਵਸੇਨ ਖੀਣਾਸਵਂ ਸਨ੍ਧਾਯ. ਅਯਞ੍ਹੇਤ੍ਥ ਅਤ੍ਥੋ – ਖੀਣਾਸਵਮ੍ਪਿ ਸੋਤਾਪਨ੍ਨਕੁਸਲਂ ਪਞ੍ਞਪੇਤਿ ਸੇਕ੍ਖਭੂਮਿਯਂ ਠਿਤਤ੍ਤਾ. ਸੇਸਪਦੇਸੁਪਿ ਏਸੇਵ ਨਯੋ.

ਤੀਣਿ ਪਦਾਨਿ ਨਿਸ੍ਸਾਯਾਤਿ ਨ ਕਾਯੇਨ ਪਾਪਕਂ ਕਮ੍ਮਂ ਕਰੋਤਿ, ਨ ਪਾਪਕਂ ਵਾਚਂ ਭਾਸਤਿ, ਨ ਪਾਪਕਂ ਆਜੀਵਂ ਆਜੀਵਤੀਤਿ ਇਮਾਨਿ ਤੀਣਿ ਪਦਾਨਿ ਨਿਸ੍ਸਾਯ ਕੁਸਲਸੀਲਮੂਲਕਾ ਚ ਅਕੁਸਲਸੀਲਮੂਲਕਾ ਚਾਤਿ ਦ੍ਵੇ ਪਠਮਚਤੁਕ੍ਕਾ ਠਪਿਤਾ. ਏਕਂ ਪਦਂ ਨਿਸ੍ਸਾਯਾਤਿ ਨ ਪਾਪਕਂ ਸਙ੍ਕਪ੍ਪਂ ਸਙ੍ਕਪ੍ਪੇਤੀਤਿ ਇਮਂ ਏਕਪਦਂ ਨਿਸ੍ਸਾਯ ਕੁਸਲਸਙ੍ਕਪ੍ਪਮੂਲਕਾ ਅਕੁਸਲਸਙ੍ਕਪ੍ਪਮੂਲਕਾ ਚਾਤਿ ਇਮੇ ਦ੍ਵੇ ਪਚ੍ਛਿਮਚਤੁਕ੍ਕਾ ਠਪਿਤਾ.

੨੬੪. ਵਿਚਿਕਿਚ੍ਛੁਦ੍ਧਚ੍ਚਸਹਗਤਚਿਤ੍ਤਦ੍ਵਯਮ੍ਪਿ ਵਟ੍ਟਤਿ ਬਲਵਤਾ ਮੋਹੇਨ ਸਮਨ੍ਨਾਗਤਤ੍ਤਾ. ਤਥਾ ਹਿ ਤਾਨਿ ‘‘ਮੋਮੂਹਚਿਤ੍ਤਾਨੀ’’ਤਿ ਵੁਚ੍ਚਨ੍ਤਿ.

ਕੁਹਿਨ੍ਤਿ ਕਿਂਨਿਮਿਤ੍ਤਂ. ਕਤਰਂਠਾਨਂ ਪਾਪੁਣਿਤ੍ਵਾਤਿ ਕਿਂ ਕਾਰਣਂ ਆਗਮ੍ਮ. ਏਤ੍ਥੇਤੇਤਿ ਏਤ੍ਥਾਤਿ ਕਾਯਵਚੀਮਨੋਸੁਚਰਿਤਭਾਵਨਾਸਾਜੀਵਨਿਪ੍ਫਤ੍ਤਿਯਂ ¶ . ਸਾ ਪਨ ਹੇਟ੍ਠਿਮਕੋਟਿਯਾ ਸੋਤਾਪਤ੍ਤਿਫਲੇਨ ਦੀਪੇਤਬ੍ਬਾਤਿ ਆਹ ‘‘ਸੋਤਾਪਤ੍ਤਿਫਲੇ ਭੁਮ੍ਮ’’ਨ੍ਤਿ. ਯਸ੍ਮਾ ਆਜੀਵਟ੍ਠਮਕਂ ਅਵਸਿਟ੍ਠਞ੍ਚ ਸੀਲਂ ਪਾਤਿਮੋਕ੍ਖਸਂਵਰਸੀਲਸ੍ਸ ਚ ਪਾਰਿਸੁਦ੍ਧਿਪਾਤਿਮੋਕ੍ਖਾਧਿਗਮੇਨ ਸੋਤਾਪਤ੍ਤਿਫਲਪ੍ਪਤ੍ਤਿਯਾ ਸਿਦ੍ਧੋ ਹੋਤੀਤਿ ਆਹ – ‘‘ਪਾਤਿਮੋਕ੍ਖ…ਪੇ… ਨਿਰੁਜ੍ਝਤੀ’’ਤਿ. ‘‘ਸੁਖਸੀਲੋ ਦੁਕ੍ਖਸੀਲੋ’’ਤਿਆਦੀਸੁ ਵਿਯ ਪਕਤਿਅਤ੍ਥਸੀਲਸਦ੍ਦਂ ਗਹੇਤ੍ਵਾ ਵੁਤ੍ਤਂ ‘‘ਅਕੁਸਲਸੀਲ’’ਨ੍ਤਿਆਦਿ.

੨੬੫. ਕਾਮਾਵਚਰਕੁਸਲਚਿਤ੍ਤਮੇਵ ਵੁਤ੍ਤਂ ਸਮ੍ਪਤ੍ਤਸਮਾਦਾਨਵਿਰਤਿਪੁਬ੍ਬਕਸ੍ਸ ਸੀਲਸ੍ਸ ਅਧਿਪ੍ਪੇਤਤ੍ਤਾ. ਤੇਨਾਹ – ‘‘ਏਤੇਨ ਹਿ ਕੁਸਲਸੀਲਂ ਸਮੁਟ੍ਠਾਤੀ’’ਤਿ.

ਸੀਲਵਾਤਿ ਏਤ੍ਥ ਵਾ-ਸਦ੍ਦੋ ਪਾਸਂਸਤ੍ਥੋਵ ਵੇਦਿਤਬ੍ਬੋਤਿ ਆਹ ‘‘ਸੀਲਸਮ੍ਪਨ੍ਨੋ ਹੋਤੀ’’ਤਿ. ਯੋ ਸੀਲਮਤ੍ਤੇ ਪਤਿਟ੍ਠਿਤੋ, ਨ ਸਮਾਧਿਪਞ੍ਞਾਸੁ, ਸੋ ¶ ਸੀਲਮਯਧਮ੍ਮਪੂਰਿਤਤਾਯ ਸੀਲਮਯੋ. ਤੇਨਾਹ ‘‘ਅਲਮੇਤ੍ਤਾਵਤਾ’’ਤਿਆਦਿ. ਯਤ੍ਥਾਤਿ ਯਸ੍ਸਂ ਚੇਤੋਵਿਮੁਤ੍ਤਿਯਂ ਪਞ੍ਞਾਵਿਮੁਤ੍ਤਿਯਞ੍ਚ. ਤਦੁਭਯਞ੍ਚ ਯਸ੍ਮਾ ਅਰਹਤ੍ਤਫਲੇ ਸਙ੍ਗਹਿਤਂ, ਤਸ੍ਮਾ ਵੁਤ੍ਤਂ ‘‘ਅਰਹਤ੍ਤਫਲੇ ਭੁਮ੍ਮ’’ਨ੍ਤਿ. ਅਸੇਸਂ ਨਿਰੁਜ੍ਝਤਿ ਸੁਖਵਿਪਾਕਭਾਵਸ੍ਸ ਸਬ੍ਬਸੋ ਪਟਿਪ੍ਪਸ੍ਸਮ੍ਭਨਤੋ.

੨੬੬. ਕਾਮਪਟਿਸਂਯੁਤ੍ਤਾ ਸਞ੍ਞਾ ਕਾਮਸਞ੍ਞਾ. ਸੇਸੇਸੁਪਿ ਏਸੇਵ ਨਯੋ. ਇਤਰਾ ਦ੍ਵੇਤਿ ਬ੍ਯਾਪਾਦਵਿਹਿਂਸਾਸਞ੍ਞਾ.

ਅਨਾਗਾਮਿਫਲਪਠਮਜ੍ਝਾਨਨ੍ਤਿ ਅਨਾਗਾਮਿਫਲਸਹਗਤਂ ਪਠਮਜ੍ਝਾਨਂ. ਏਤ੍ਥਾਤਿ ਯਥਾਵੁਤ੍ਤੇ ਪਠਮਜ੍ਝਾਨੇ. ਏਤ੍ਥ ਚ ਉਜੁਵਿਪਚ੍ਚਨੀਕੇਨ ਪਟਿਪਕ੍ਖਪ੍ਪਹਾਨਂ ਸਾਤਿਸਯਨ੍ਤਿ ਪਠਮਜ੍ਝਾਨਗ੍ਗਹਣਂ. ਤੇਨਾਹ ‘‘ਅਪਰਿਸੇਸਾ ਨਿਰੁਜ੍ਝਨ੍ਤੀ’’ਤਿ. ਨੇਕ੍ਖਮ੍ਮਸਞ੍ਞਾਨਂ ਕਾਮਾਵਚਰਚਿਤ੍ਤਸਹਗਤਤਾ ਤਸ੍ਸ ਸੀਲਸ੍ਸ ਸਮੁਟ੍ਠਾਨਤਾ ਚ ਸਮ੍ਪਯੁਤ੍ਤਨਯੇਨ ਵੇਦਿਤਬ੍ਬਾ.

੨੬੭. ਕੁਸਲਸਙ੍ਕਪ੍ਪਨਿਰੋਧਦੁਤਿਯਜ੍ਝਾਨਿਕਅਰਹਤ੍ਤਫਲਅਕੁਸਲਸਙ੍ਕਪ੍ਪਨਿਰੋਧ- ਪਠਮਜ੍ਝਾਨਿਕਅਨਾਗਾਮਿਫਲਗ੍ਗਹਣੇਨ ਸਮਣੋ ਦਸ੍ਸਿਤੋ. ਸੇਸਂ ਸੁਵਿਞ੍ਞੇਯ੍ਯਮੇਵ.

ਸਮਣਮੁਣ੍ਡਿਕਾਪੁਤ੍ਤਸੁਤ੍ਤਵਣ੍ਣਨਾਯ ਲੀਨਤ੍ਥਪ੍ਪਕਾਸਨਾ ਸਮਤ੍ਤਾ.

੯. ਚੂਲ਼ਸਕੁਲੁਦਾਯਿਸੁਤ੍ਤਵਣ੍ਣਨਾ

੨੭੧. ਪਞ੍ਹੋਤਿ ¶ ਞਾਤੁਂ ਇਚ੍ਛਿਤੋ ਅਤ੍ਥੋ, ਤਦੇਵ ਧਮ੍ਮਦੇਸਨਾਯ ਨਿਮਿਤ੍ਤਭਾਵਤੋ ਕਾਰਣਂ. ਉਪਟ੍ਠਾਤੂਤਿ ਞਾਣਸ੍ਸ ਗੋਚਰਭਾਵਂ ਉਪਗਚ੍ਛਤੁ. ਯੇਨ ਕਾਰਣੇਨਾਤਿ ਯੇਨ ਤੁਯ੍ਹਂ ਉਪਟ੍ਠਿਤੇਨ ਕਾਰਣੇਨ ਧਮ੍ਮਦੇਸਨਾ ਉਪਟ੍ਠਹੇਯ੍ਯ, ਤਂ ਪਨ ਪਰਿਬ੍ਬਾਜਕਸ੍ਸ ਅਜ੍ਝਾਸਯਵਸੇਨ ਤਥਾ ਵੁਤ੍ਤਂ. ਤੇਨਾਹ ‘‘ਏਤੇਨ ਹਿ…ਪੇ… ਦੀਪੇਤੀ’’ਤਿ. ਏਕਙ੍ਗਣਾਨੀਤਿ ਪਿਧਾਨਾਭਾਵੇਨ ਏਕਙ੍ਗਣਸਦਿਸਾਨਿ. ਤੇਨਾਹ ‘‘ਪਾਕਟਾਨੀ’’ਤਿ.

ਜਾਨਨ੍ਤੋਤਿ ਅਤ੍ਤਨੋ ਤਥਾਭਾਵਂ ਸਯਂ ਜਾਨਨ੍ਤੋ. ਸਕ੍ਕਚ੍ਚਂ ਸੁਸ੍ਸੂਸਤੀਤਿ ‘‘ਤਥਾਭੂਤਂਯੇਵ ਮਂ ਤਥਾ ਅਵੋਚਾ’’ਤਿ ਸਾਦਰਂ ਸੁਸ੍ਸੂਸਤਿ. ਤਸ੍ਮਾਤਿ ਦਿਬ੍ਬਚਕ੍ਖੁਲਾਭਿਨੋ ਅਨਾਗਤਂਸਞਾਣਲਾਭਤੋ. ਏਵਮਾਹਾਤਿ ‘‘ਯੋ ¶ ਖੋ, ਉਦਾਯਿ, ਦਿਬ੍ਬੇਨ ਚਕ੍ਖੁਨਾ’’ਤਿ ਆਰਭਿਤ੍ਵਾ ‘‘ਸੋ ਵਾ ਮਂ ਅਪਰਨ੍ਤਂ ਆਰਬ੍ਭ ਪਞ੍ਹਂ ਪੁਚ੍ਛੇਯ੍ਯਾ’’ਤਿ ਏਵਂ ਅਵੋਚ.

ਇਤਰਨ੍ਤਿ ਅਵਸਿਟ੍ਠਂ ਇਮਸ੍ਮਿਂ ਠਾਨੇ ਵਤ੍ਤਬ੍ਬਂ. ਵੁਤ੍ਤਨਯਮੇਵਾਤਿ ‘‘ਯੋ ਹਿ ਲਾਭੀ’’ਤਿਆਦਿਨਾ ਵੁਤ੍ਤਨਯਮੇਵ. ਅਤੀਤੇਤਿ ਪੁਬ੍ਬੇਨਿਵਾਸਾਨੁਸ੍ਸਤਿਞਾਣਸ੍ਸ ਵਿਸਯਭੂਤੇ ਅਤ੍ਥੇ. ਅਨਾਗਤੇਤਿ ਅਨਾਗਤਂਸਞਾਣਸ੍ਸ ਵਿਸਯਭੂਤੇ ਅਨਾਗਤੇ ਅਤ੍ਥੇ.

ਪਂਸੁਪਦੇਸੇ ਨਿਬ੍ਬਤ੍ਤਨਤੋ ਪਂਸੁਸਮੋਕਿਣ੍ਣਸਰੀਰਤਾਯ ਪਂਸੁਪਿਸਾਚਕਂ. ਏਕਂ ਮੂਲਂ ਗਹੇਤ੍ਵਾਤਿ ਦੀਘਸੋ ਹੇਟ੍ਠਿਮਨ੍ਤੇਨ ਚਤੁਰਙ੍ਗੁਲਂ, ਉਪਰਿਮਨ੍ਤੇਨ ਵਿਦਤ੍ਥਿਕਂ ਰੁਕ੍ਖਗਚ੍ਛਲਤਾਦੀਸੁ ਯਸ੍ਸ ਕਸ੍ਸਚਿ ਏਕਂ ਮੂਲਂ ਗਹੇਤ੍ਵਾ ਅਞ੍ਞਜਾਤਿਕਾਨਂ ਅਦਿਸ੍ਸਮਾਨਕਾਯੋ ਹੋਤਿ. ਅਯਂ ਕਿਰ ਨੇਸਂ ਜਾਤਿਸਿਦ੍ਧਾ ਧਮ੍ਮਤਾ. ਤਤ੍ਰਾਤਿ ਤਸ੍ਸ ਮੂਲਵਸੇਨ ਅਦਿਸ੍ਸਮਾਨਕਤਾਯ. ਨ ਦਿਸ੍ਸਤਿ ਞਾਣੇਨ ਨ ਪਸ੍ਸਤਿ.

੨੭੨. ਨ ਚ ਅਤ੍ਥਂ ਦੀਪੇਯ੍ਯਾਤਿ ਅਧਿਪ੍ਪੇਤਮਤ੍ਥਂ ਸਾ ਵਾਚਾ ਸਰੂਪਤੋ ਨ ਚ ਦੀਪੇਯ੍ਯ, ਕੇਵਲਂ ਵਾਚਾਮਤ੍ਤਮੇਵਾਤਿ ਅਧਿਪ੍ਪਾਯੋ. ਪਟਿਹਰਿਤਬ੍ਬਟ੍ਠੇਨ ਪਰਸਨ੍ਤਾਨੇ ਨੇਤਬ੍ਬਟ੍ਠੇਨ ਪਟਿਹਾਰਿਯ-ਸਦ੍ਦਦ੍ਵਾਰੇਨ ਵਿਞ੍ਞਾਤਬ੍ਬੋ ਭਾਵਤ੍ਥੋ, ਸੋਵ ਪਾਟਿਹੀਰਕੋ ਨਿਰੁਤ੍ਤਿਨਯੇਨ, ਨਤ੍ਥਿ ਏਤਸ੍ਸ ਪਾਟਿਹੀਰਕਨ੍ਤਿ ਅਪ੍ਪਾਟਿਹੀਰਕਤਂ, ਤ-ਸਦ੍ਦੇਨ ਪਦਂ ਵਡ੍ਢੇਤ੍ਵਾ ਤਥਾ ਵੁਤ੍ਤਂ, ਅਨਿਯ੍ਯਾਨਂ. ਤੇਨਾਹ ‘‘ਨਿਰਤ੍ਥਕਂ ਸਮ੍ਪਜ੍ਜਤੀ’’ਤਿ. ਸੁਭਕਿਣ੍ਹਦੇਵਲੋਕੇ ਖਨ੍ਧਾ ਵਿਯ ਜੋਤੇਤੀਤਿ ਇਮਿਨਾ – ‘‘ਦਿਬ੍ਬੋ ਰੂਪੀ ਮਨੋਮਯੋ ਸਬ੍ਬਙ੍ਗਪਚ੍ਚਙ੍ਗੀ ਅਹੀਨਿਨ੍ਦ੍ਰਿਯੋ ਅਤ੍ਤਾ’’ਤਿ ਇਮਮਤ੍ਥਂ ਦਸ੍ਸੇਤਿ.

੨੭੩. ਸਉਪਸਗ੍ਗਪਦਸ੍ਸ ¶ ਅਤ੍ਥੋ ਉਪਸਗ੍ਗੇਨ ਵਿਨਾਪਿ ਵਿਞ੍ਞਾਯਤੀਤਿ ਆਹ ‘‘ਵਿਦ੍ਧੇਤਿ ਉਬ੍ਬਿਦ੍ਧੇ’’ਤਿ. ਸਾ ਚਸ੍ਸ ਉਬ੍ਬਿਦ੍ਧਤਾ ਉਪਕ੍ਕਿਲੇਸਵਿਗਮੇਨ ਸੁਚਿਭਾਵੇਨ ਉਪਟ੍ਠਾਨਨ੍ਤਿ ਆਹ ‘‘ਮੇਘਵਿਗਮੇਨ ਦੂਰੀਭੂਤੇ’’ਤਿ. ਇਨ੍ਦਨੀਲਮਣਿ ਵਿਯ ਦਿਬ੍ਬਤਿ ਜੋਤੇਤੀਤਿ ਦੇਵੋ, ਆਕਾਸੋ. ‘‘ਅਡ੍ਢਰਤ੍ਤਸਮਯੇ’’ਤਿ ਵਤ੍ਤਬ੍ਬੇ ਭੁਮ੍ਮਤ੍ਥੇ ਵਿਹਿਤਵਚਨਾਨਂ ਅਚ੍ਚਨ੍ਤਸਂਯੋਗਾਭਾਵਾ ਉਪਯੋਗਵਚਨਂ ਵੇਦਿਤਬ੍ਬਂ. ਪੁਣ੍ਣਮਾਸਿਯਞ੍ਹਿ ਗਗਨਮਜ੍ਝਸ੍ਸ ਪੁਰਤੋ ਵਾ ਪਚ੍ਛਤੋ ਵਾ ਅਨ੍ਤੇ ਠਿਤੇ ਅਡ੍ਢਰਤ੍ਤੇ ਸਮਯੋ ਭਿਨ੍ਨੋ ਨਾਮ ਹੋਤਿ, ਮਜ੍ਝੇ ਏਵ ਪਨ ਠਿਤੋ ਅਭਿਨ੍ਨੋ ਨਾਮ. ਤੇਨਾਹ ‘‘ਅਭਿਨ੍ਨੇ ਅਡ੍ਢਰਤ੍ਤਸਮਯੇ’’ਤਿ.

ਯੇ ਅਨੁਭੋਨ੍ਤੀਤਿ ਯੇ ਦੇਵਾ ਚਨ੍ਦਿਮਸੂਰਿਯਾਨਂ ਆਭਾ ਅਨੁਭੋਨ੍ਤਿ ਵਿਨਿਭੁਞ੍ਜਨ੍ਤਿ ਵਲ਼ਞ੍ਜਨ੍ਤਿ ਚ ਤੇਹਿ ਦੇਵੇਹਿ ਬਹੂ ਚੇਵ ਬਹੁਤਰਾ ਚ ਚਨ੍ਦਿਮਸੂਰਿਯਾਨਂ ਆਭਾ ¶ ਅਨਨੁਭੋਨ੍ਤੋ. ਤੇਨਾਹ – ‘‘ਅਤ੍ਤਨੋ ਸਰੀਰੋਭਾਸੇਨੇਵ ਆਲੋਕਂ ਫਰਿਤ੍ਵਾ ਵਿਹਰਨ੍ਤੀ’’ਤਿ.

੨੭੪. ਪੁਚ੍ਛਾਮੂਲ਼੍ਹੋ ਪਨ ਜਾਤੋ ‘‘ਅਯਂ ਪਰਮੋ ਵਣ੍ਣੋ’’ਤਿ ਗਹਿਤਪਦਸ੍ਸ ਵਿਧਮਨੇਨ. ਅਚੇਲਕਪਾਲ਼ਿਨ੍ਤਿ ‘‘ਅਚੇਲਕੋ ਹੋਤਿ ਮੁਤ੍ਤਾਚਾਰੋ’’ਤਿਆਦਿਨਯਪ੍ਪਵਤ੍ਤਂ (ਦੀ. ਨਿ. ੧.੩੯੪) ਅਚੇਲਕਪਟਿਪਤ੍ਤਿਦੀਪਕਗਨ੍ਥਂ, ਗਨ੍ਥਸੀਸੇਨੇਵ ਤੇਨ ਪਕਾਸਿਤਵਾਦਾਨਿ ਵਦਤਿ. ਸੁਰਾਮੇਰਯਪਾਨਮਨੁਯੁਤ੍ਤਪੁਗ੍ਗਲਸ੍ਸ ਸੁਰਾਪਾਨਤੋ ਵਿਰਤਿ ਤਸ੍ਸ ਕਾਯਂ ਚਿਤ੍ਤਞ੍ਚ ਤਾਪੇਨ੍ਤੀ ਸਂਵਤ੍ਤਤੀਤਿ ਸੁਰਾਪਾਨਵਿਰਤਿ (ਤਪੋ, ਸੋਯੇਵ ਗੁਣੋ. ਤੇਨਾਹ ‘‘ਸੁਰਾਪਾਨਵਿਰਤੀਤਿ ਅਤ੍ਥੋ’’ਤਿ).

੨੭੫. ਏਕਨ੍ਤਂ ਅਚ੍ਚਨ੍ਤਮੇਵ ਸੁਖਂ ਅਸ੍ਸਾਤਿ ਏਕਨ੍ਤਸੁਖਂ. ਪਞ੍ਚਸੁ ਧਮ੍ਮੇਸੂਤਿ ‘‘ਪਾਣਾਤਿਪਾਤਾ ਪਟਿਵਿਰਤੀ’’ਤਿਆਦੀਸੁ ਪਞ੍ਚਸੁ ਸੀਲਾਚਾਰਧਮ੍ਮੇਸੁ. ਨ ਜਾਨਿਂਸੂਤਿ ਸਮ੍ਮੋਸੇਨ ਅਨੁਪਟ੍ਠਹਨ੍ਤਿ ਤਦਤ੍ਥਂ ਨ ਬੁਜ੍ਝਨ੍ਤਿ. ਬੁਦ੍ਧੁਪ੍ਪਾਦੇਨ ਕਿਰ ਵਿਹਤਤੇਜਾਨਿ ਮਹਾਨੁਭਾਵਾਨਿ ਮਨ੍ਤਪਦਾਨਿ ਵਿਯ ਬਾਹਿਰਕਾਨਂ ਯੋਗਾਵਚਰਗਨ੍ਥੇਨ ਸਦ੍ਧਿਂ ਯੋਗਾਵਚਰਪਟਿਪਦਾ ਨਸ੍ਸਤਿ. ਉਗ੍ਗਣ੍ਹਿਂਸੂਤਿ ‘‘ਪਞ੍ਚ ਪੁਬ੍ਬਭਾਗਧਮ੍ਮੇ’’ਤਿਆਦਿਵਚਨਮਤ੍ਤਂ ਉਗ੍ਗਣ੍ਹਿਂਸੁ. ਤਤਿਯਜ੍ਝਾਨਤੋਤਿ ਕਾਰਣੋਪਚਾਰੇਨ ਫਲਂ ਵਦਤਿ, ਫਲਭੂਤਤੋ ਤਤਿਯਜ੍ਝਾਨਤੋ.

੨੭੬. ਏਕਨ੍ਤਸੁਖਸ੍ਸ ਲੋਕਸ੍ਸ ਪਟਿਲਾਭੇਨ ਪਤ੍ਤਿਯਾ ਤਤ੍ਥ ਨਿਬ੍ਬਤ੍ਤਿ ਪਟਿਲਾਭਸਚ੍ਛਿਕਿਰਿਯਾ. ਏਕਨ੍ਤਸੁਖੇ ਲੋਕੇ ਅਨਭਿਨਿਬ੍ਬਤ੍ਤਿਤ੍ਵਾ ਏਵ ਇਦ੍ਧਿਯਾ ਤਤ੍ਥ ਗਨ੍ਤ੍ਵਾ ਤਸ੍ਸ ਸਤ੍ਤਲੋਕਸ੍ਸ ਭਾਜਨਲੋਕਸ੍ਸ ਚ ਪਚ੍ਚਕ੍ਖਤੋ ਦਸ੍ਸਨਂ ਪਚ੍ਚਕ੍ਖਸਚ੍ਛਿਕਿਰਿਯਾ. ਤੇਨਾਹ ‘‘ਤਤ੍ਥਾ’’ਤਿਆਦਿ.

੨੭੭. ਉਦਞ੍ਚਨਿਕੋਤਿ ¶ ਉਦਞ੍ਚਨੋ. ਵਿਞ੍ਝੁਪਬ੍ਬਤਪਸ੍ਸੇ ਗਾਮਾਨਂ ਅਨਿਵਿਟ੍ਠਤ੍ਤਾ ਤਿਂਸਯੋਜਨਮਤ੍ਤਂ ਠਾਨਂ ਅਟਵੀ ਨਾਮ, ਤਤ੍ਥ ਸੇਨਾਸਨਂ, ਤਸ੍ਮਿਂ ਅਟਵਿਸੇਨਾਸਨੇ ਪਧਾਨਕਮ੍ਮਿਕਾਨਂ ਭਿਕ੍ਖੂਨਂ ਬਹੂਨਂ ਤਤ੍ਥ ਨਿਵਾਸੇਨ ਏਕਂ ਪਧਾਨਘਰਂ ਅਹੋਸਿ.

ਚੂਲ਼ਸਕੁਲੁਦਾਯਿਸੁਤ੍ਤਵਣ੍ਣਨਾਯ ਲੀਨਤ੍ਥਪ੍ਪਕਾਸਨਾ ਸਮਤ੍ਤਾ.

੧੦. ਵੇਖਨਸਸੁਤ੍ਤਵਣ੍ਣਨਾ

੨੮੦. ਸਹ ¶ ¶ ਵਤ੍ਥੁਕਾਮੇਨ ਕਿਲੇਸਕਾਮੋ ਗਰੁ ਗਰੁਕਾਤਬ੍ਬੋ ਏਤਸ੍ਸਾਤਿ ਕਾਮਗਰੁ. ਤੇਸ੍ਵੇਵ ਕਾਮੇਸੁ ਨਿਨ੍ਨਪੋਣਪਬ੍ਭਾਰਜ੍ਝਾਸਯੋਤਿ ਕਾਮਾਧਿਮੁਤ੍ਤੋ. ਪਬ੍ਬਜ੍ਜਾਪਠਮਜ੍ਝਾਨਾਦਿਕਂ ਨੇਕ੍ਖਮ੍ਮਂ ਗਰੁ ਗਰੁਕਾਤਬ੍ਬਂ ਏਤਸ੍ਸਾਤਿ ਨੇਕ੍ਖਮ੍ਮਗਰੁ. ਤਤ੍ਥ ਨਿਨ੍ਨਪੋਣਪਬ੍ਭਾਰਜ੍ਝਾਸਯੋ ਨੇਕ੍ਖਮ੍ਮਾਧਿਮੁਤ੍ਤੋ ਸ੍ਵਾਯਮਤ੍ਥੋ ਯਥਾ ਏਕਚ੍ਚੇ ਗਹਟ੍ਠੇ ਲਬ੍ਭਤਿ, ਏਵਂ ਏਕਚ੍ਚੇ ਅਨਗਾਰੇਪੀਤਿ ਆਹ ‘‘ਪਬ੍ਬਜਿਤੋਪੀ’’ਤਿਆਦਿ. ਅਯਂ ਪਨ ਵੇਖਨਸੋ ਪਰਿਬ੍ਬਾਜਕੋ. ਸੋ ਹਿ ਵੇਖਨਸਤਾਪਸਪਬ੍ਬਜ੍ਜਂ ਉਪਗਨ੍ਤ੍ਵਾ ਵੇਖਨਸੇਨ ਇਮਿਨਾ ਦਿਟ੍ਠਿਮਾਦਾਯ ਸਮਾਦਿਯਿਤ੍ਵਾ ਠਿਤਤ੍ਤਾ ‘‘ਵੇਖਨਸੋ’’ਤਿ ਵੁਚ੍ਚਤਿ. ਯਥਾ ਲੋਕੋ ਸਯਂ ਏਕਾਦਸਹਿ ਅਗ੍ਗੀਹਿ ਆਦਿਤ੍ਤੋਪਿ ਸਮਾਨੋ ਪਚ੍ਚਕ੍ਖਤੋ ਅਨੁਭਵਿਯਮਾਨਂ ਸਾਲਾਕਿਕਂ ਅਗ੍ਗਿਸਨ੍ਤਾਪਂ ਵਿਯ ਅਨਾਦਿਕਾਲਾਨੁਗਤਸਮ੍ਮਾਕਵਚਰਸਨ੍ਤਾਪਂ ਆਦਿਤ੍ਤਤਾਯ ਨ ਸਲ੍ਲਕ੍ਖੇਤਿ, ਸਮ੍ਮਾਸਮ੍ਬੁਦ੍ਧੇਨ ਪਨ ਮਹਾਕਰੁਣਾਸਮੁਸ੍ਸਾਹਿਤਮਾਨਸੇਨ ‘‘ਸਬ੍ਬਂ, ਭਿਕ੍ਖਵੇ, ਆਦਿਤ੍ਤ’’ਨ੍ਤਿ ਆਦਿਤ੍ਤਪਰਿਯਾਯੇ (ਸਂ. ਨਿ. ੪.੨੮; ਮਹਾਵ. ੫੪) ਦੇਸਿਯਮਾਨੇ ਸਲ੍ਲਕ੍ਖੇਤਿ, ਏਵਂ ਅਯਮ੍ਪਿ ਅਨਾਦਿਕਾਲਪਰਿਭਾਵਿਤਂ ਅਤ੍ਤਅਜ੍ਝਾਸਯੇ ਅਵਟ੍ਠਿਤਂ ਕਾਮਾਧਿਮੁਤ੍ਤਂ ਸਰਸੇਨ ਅਨੁਪਧਾਰੇਨ੍ਤੋ ਸਤ੍ਥਾਰਾ – ‘‘ਪਞ੍ਚ ਖੋ ਇਮੇ, ਕਚ੍ਚਾਨ, ਕਾਮਗੁਣਾ’’ਤਿਆਦਿਨਾ ਕਾਮਗੁਣੇਸੁ ਕਾਮਸੁਖੇ ਭਾਸਿਯਮਾਨੇ ‘‘ਕਾਮਾਧਿਮੁਤ੍ਤਂ ਵਤ ਪਬ੍ਬਜਿਤਸ੍ਸ ਚਿਤ੍ਤ’’ਨ੍ਤਿ ਉਪਧਾਰੇਸ੍ਸਤੀਤਿ ਆਹ – ‘‘ਇਮਾਯ ਕਥਾਯ ਕਥਿਯਮਾਨਾਯ ਅਤ੍ਤਨੋ ਕਾਮਾਧਿਮੁਤ੍ਤਤਂ ਸਲ੍ਲਕ੍ਖੇਸ੍ਸਤੀ’’ਤਿ. ਕਾਮਗ੍ਗਸੁਖਨ੍ਤਿ ਕਾਮੇਤਬ੍ਬਵਤ੍ਥੂਹਿ ਅਗ੍ਗਭੂਤਂ ਸੁਖਂ. ਸਬ੍ਬੇ ਹਿ ਤੇਭੂਮਕਧਮ੍ਮਾ ਕਾਮਨੀਯਟ੍ਠੇਨ ਕਾਮਾ, ਤੇ ਪਟਿਚ੍ਚ ਉਪ੍ਪਜ੍ਜਨਸੁਖਤੋ ਨਿਬ੍ਬਾਨਸੁਖਮੇਵ ਅਗ੍ਗਭੂਤਂ ਸੁਖਂ. ਯਥਾਹ – ‘‘ਯਾਵਤਾ, ਭਿਕ੍ਖਵੇ, ਧਮ੍ਮਾ ਸਙ੍ਖਤਾ ਵਾ ਅਸਙ੍ਖਤਾ ਵਾ, ਵਿਰਾਗੋ ਤੇਸਂ ਅਗ੍ਗਮਕ੍ਖਾਯਤੀ’’ਤਿ (ਇਤਿਵੁ. ੯੦; ਅ. ਨਿ. ੪.੩੪) – ‘‘ਨਿਬ੍ਬਾਨਂ ਪਰਮਂ ਸੁਖ’’ਨ੍ਤਿ (ਮ. ਨਿ. ੨.੨੧੫, ੨੧੭; ਧ. ਪ. ੨੦੩) ਚ. ਤੇਨ ਵੁਤ੍ਤਂ ‘‘ਨਿਬ੍ਬਾਨਂ ਅਧਿਪ੍ਪੇਤ’’ਨ੍ਤਿ.

੨੮੧. ਪੁਬ੍ਬੇਨਿਵਾਸਞਾਣਲਾਭਿਨੋ ਪੁਬ੍ਬਨ੍ਤਂ ਆਰਬ੍ਭ ਵੁਚ੍ਚਮਾਨਕਥਾ ਅਨੁਚ੍ਛਵਿਕਾ ਤਦਤ੍ਥਸ੍ਸ ਪਚ੍ਚਕ੍ਖਭਾਵਤੋ, ਤਦਭਾਵਤੋ ਵੇਖਨਸਸ੍ਸ ਅਨਨੁਚ੍ਛਵਿਕਾਤਿ ਆਹ ‘‘ਯਸ੍ਮਾ…ਪੇ… ਨਤ੍ਥੀ’’ਤਿ. ਅਨਾਗਤਕਥਾਯ…ਪੇ… ਨਤ੍ਥੀਤਿ ਏਤ੍ਥਾਪਿ ਏਸੇਵ ਨਯੋ. ਆਰਕ੍ਖਤ੍ਥਾਯਾਤਿ ਦੇਵਤਾਹਿ ਮਨ੍ਤਪਦੇਹਿ ਸਹ ਠਿਤਾ ¶ ਤਤ੍ਥ ਆਰਕ੍ਖਤ੍ਥਾਯ. ਅਵਿਜ੍ਜਾਯਾਤਿ ਇਦਂ ਲਕ੍ਖਣਵਚਨਂ, ਤਂਮੂਲਕਤ੍ਤਾ ਵਾ ਸਬ੍ਬਕਿਲੇਸਧਮ੍ਮਾਨਂ ਅਵਿਜ੍ਜਾਵ ਗਹਿਤਾ. ਜਾਨਨਂ ਪਹੀਨਕਿਲੇਸਪਚ੍ਚਵੇਕ੍ਖਣਞਾਣੇਨ. ਸੇਸਂ ਸੁਵਿਞ੍ਞੇਯ੍ਯਮੇਵ.

ਵੇਖਨਸਸੁਤ੍ਤਵਣ੍ਣਨਾਯ ਲੀਨਤ੍ਥਪ੍ਪਕਾਸਨਾ ਸਮਤ੍ਤਾ.

ਨਿਟ੍ਠਿਤਾ ਚ ਪਰਿਬ੍ਬਾਜਕਵਗ੍ਗਵਣ੍ਣਨਾ.

੪. ਰਾਜਵਗ੍ਗੋ

੧. ਘਟਿਕਾਰਸੁਤ੍ਤਵਣ੍ਣਨਾ

੨੮੨. ਚਰਿਯਨ੍ਤਿ ¶ ¶ ਬੋਧਿਚਰਿਯਂ, ਬੋਧਿਸਮ੍ਭਾਰਸਮ੍ਭਰਣਵਸੇਨ ਪਵਤ੍ਤਿਤਂ ਬੋਧਿਸਤ੍ਤਪਟਿਪਤ੍ਤਿਨ੍ਤਿ ਅਤ੍ਥੋ. ਸੁਕਾਰਣਨ੍ਤਿ ਬੋਧਿਪਰਿਪਾਚਨਸ੍ਸ ਏਕਨ੍ਤਿਕਂ ਸੁਨ੍ਦਰਂ ਕਾਰਣਂ, ਕਸ੍ਸਪਸ੍ਸ ਭਗਵਤੋ ਪਯਿਰੁਪਾਸਨਾਦਿਂ ਸਨ੍ਧਾਯ ਵਦਤਿ. ਤਞ੍ਹਿ ਤੇਨ ਸਦ੍ਧਿਂ ਮਯਾ ਇਧ ਕਤਨ੍ਤਿ ਵਤ੍ਤਬ੍ਬਤਂ ਲਭਤਿ. ਮਨ੍ਦਹਸਿਤਨ੍ਤਿ ਈਸਕਂ ਹਸਿਤਂ. ਕੁਹਂ ਕੁਹਨ੍ਤਿ ਹਾਸ-ਸਦ੍ਦਸ੍ਸ ਅਨੁਕਰਣਮੇਤਂ. ਹਟ੍ਠਪਹਟ੍ਠਾਕਾਰਮਤ੍ਤਨ੍ਤਿ ਹਟ੍ਠਪਹਟ੍ਠਮਤ੍ਤਂ. ਯਥਾ ਗਹਿਤਸਙ੍ਕੇਤਾ ‘‘ਪਹਟ੍ਠੋ ਭਗਵਾ’’ਤਿ ਸਞ੍ਜਾਨਨ੍ਤਿ, ਏਵਂ ਆਕਾਰਦਸ੍ਸਨਮਤ੍ਤਂ.

ਇਦਾਨਿ ਇਮਿਨਾ ਪਸਙ੍ਗੇਨ ਤਾਸਂ ਸਮੁਟ੍ਠਾਨਂ ਵਿਭਾਗਤੋ ਦਸ੍ਸੇਤੁਂ ‘‘ਹਸਿਤਞ੍ਚ ਨਾਮੇਤ’’ਨ੍ਤਿਆਦਿ ਆਰਦ੍ਧਂ. ਤਤ੍ਥ ਅਜ੍ਝੁਪੇਕ੍ਖਨਵਸੇਨਪਿ ਹਾਸੋ ਨ ਸਮ੍ਭਵਤਿ, ਪਗੇਵ ਦੋਮਨਸ੍ਸਵਸੇਨਾਤਿ ਆਹ ‘‘ਤੇਰਸਹਿ ਸੋਮਨਸ੍ਸਸਹਗਤਚਿਤ੍ਤੇਹੀ’’ਤਿ. ਨਨੁ ਚ ਕੇਚਿ ਕੋਧਵਸੇਨਪਿ ਹਸਨ੍ਤੀਤਿ? ਨ, ਤੇਸਮ੍ਪਿ ਯਂ ਤਂ ਕੋਧਵਤ੍ਥੁ, ਤਸ੍ਸ ਮਯਂ ਦਾਨਿ ਯਥਾਕਾਮਕਾਰਿਤਂ ਆਪਜ੍ਜਿਸ੍ਸਾਮਾਤਿ ਦੁਵਿਞ੍ਞੇਯ੍ਯਨ੍ਤਰੇਨ ਸੋਮਨਸ੍ਸਚਿਤ੍ਤੇਨੇਵ ਹਾਸਸ੍ਸ ਉਪ੍ਪਜ੍ਜਨਤੋ. ਤੇਸੂਤਿ ਪਞ੍ਚਸੁ ਸੋਮਨਸ੍ਸਸਹਗਤਚਿਤ੍ਤੇਸੁ. ਬਲਵਾਰਮ੍ਮਣੇਤਿ ਉਲ਼ਾਰਆਰਮ੍ਮਣੇ ਯਮਕਮਹਾਪਾਟਿਹਾਰਿਯਸਦਿਸੇ. ਦੁਬ੍ਬਲਾਰਮ੍ਮਣੇਤਿ ਅਨੁਲ਼ਾਰੇ ਆਰਮ੍ਮਣੇ. ਇਮਸ੍ਮਿਂ ਪਨ ਠਾਨੇ…ਪੇ… ਉਪ੍ਪਾਦੇਸੀਤਿ ਇਦਂ ਪੋਰਾਣਟ੍ਠਕਥਾਯਂ ਤਥਾ ਆਗਤਤ੍ਤਾ ਵੁਤ੍ਤਂ. ਨ ਅਹੇਤੁਕਸੋਮਨਸ੍ਸਸਹਗਤਚਿਤ੍ਤੇਨ ਭਗਵਤੋ ਸਿਤਂ ਹੋਤੀਤਿ ਦਸ੍ਸਨਤ੍ਥਂ.

ਅਭਿਧਮ੍ਮਟੀਕਾਯਂ (ਧ. ਸ. ਮੂਲਟੀ. ੫੬੮) ਪਨ ‘‘ਅਤੀਤਂਸਾਦੀਸੁ ਅਪ੍ਪਟਿਹਤਂ ਞਾਣਂ ਵਤ੍ਵਾ ‘ਇਮੇਹਿ ਤੀਹਿ ਧਮ੍ਮੇਹਿ ਸਮਨ੍ਨਾਗਤਸ੍ਸ ਬੁਦ੍ਧਸ੍ਸ ਭਗਵਤੋ ਸਬ੍ਬਂ ਕਾਯਕਮ੍ਮਂ ਞਾਣਪੁਬ੍ਬਙ੍ਗਮਂ ਞਾਣਾਨੁਪਰਿਵਤ੍ਤ’ਨ੍ਤਿਆਦਿਵਚਨਤੋ (ਮਹਾਨਿ. ੬੯, ੧੫੬; ਚੂਲ਼ਨਿ. ਮਾਘਰਾਜਮਾਣਵਪੁਚ੍ਛਾਨਿਦ੍ਦੇਸ ੮੫; ਪਟਿ. ਮ. ੩.੫; ਨੇਤ੍ਤਿ. ੧੫; ਦੀ. ਨਿ. ਅਟ੍ਠ. ੩.੩੦੫; ਵਿਭ. ਮੂਲਟੀ. ਸੁਤ੍ਤਨ੍ਤਭਾਜਨੀਯਵਣ੍ਣਨਾ; ਦੀ. ਨਿ. ਟੀ. ੩.੧੪੧, ੩੦੫) ‘ਭਗਵਤੋ ¶ ਇਦਂ ਚਿਤ੍ਤਂ ਉਪ੍ਪਜ੍ਜਤੀ’ਤਿ ਵੁਤ੍ਤਵਚਨਂ ਵਿਚਾਰੇਤਬ੍ਬ’’ਨ੍ਤਿ ਵੁਤ੍ਤਂ. ਤਤ੍ਥ ਇਮਿਨਾ ਹਸਿਤੁਪ੍ਪਾਦਚਿਤ੍ਤੇਨ ਪਵਤ੍ਤਿਯਮਾਨਮ੍ਪਿ ਭਗਵਤੋ ਸਿਤਕਰਣਂ ਪੁਬ੍ਬੇਨਿਵਾਸ-ਅਨਾਗਤਂਸ-ਸਬ੍ਬਞ੍ਞੁਤਞ੍ਞਾਣਾਨਂ ਅਨੁਵਤ੍ਤਕਤ੍ਤਾ ਞਾਣਾਨੁਪਰਿਵਤ੍ਤਿਯੇਵਾਤਿ, ਏਵਂ ਪਨ ਞਾਣਾਨੁਪਰਿਵਤ੍ਤਿਭਾਵੇ ਸਤਿ ਨ ਕੋਚਿ ਪਾਲ਼ਿਅਟ੍ਠਕਥਾਨਂ ਵਿਰੋਧੋ. ਤਥਾ ਹਿ ਅਭਿਧਮ੍ਮਟ੍ਠਕਥਾਯਂ (ਧ. ਸ. ਅਟ੍ਠ. ੫੬੮) ‘‘ਤੇਸਂ ¶ ਞਾਣਾਨਂ ਚਿਣ੍ਣਪਰਿਯਨ੍ਤੇ ਇਦਂ ਚਿਤ੍ਤਂ ਉਪ੍ਪਜ੍ਜਤੀ’’ਤਿ ਵੁਤ੍ਤਂ. ਅਵਸ੍ਸਞ੍ਚ ਏਤਂ ਏਵਂ ਇਚ੍ਛਿਤਬ੍ਬਂ, ਅਞ੍ਞਥਾ ਆਵਜ੍ਜਨਸ੍ਸਪਿ ਭਗਵਤੋ ਪਵਤ੍ਤਿ ਤਥਾਰੂਪੇ ਕਾਲੇ ਨ ਸਂਯੁਜ੍ਜੇਯ੍ਯ, ਤਸ੍ਸਪਿ ਹਿ ਵਿਞ੍ਞਤ੍ਤਿਸਮੁਟ੍ਠਾਪਕਭਾਵਸ੍ਸ ਇਚ੍ਛਿਤਤ੍ਤਾ, ਤਥਾ ਹਿ ਵੁਤ੍ਤਂ – ‘‘ਏਵਞ੍ਚ ਕਤ੍ਵਾ ਮਨੋਦ੍ਵਾਰਾਵਜ੍ਜਨਸ੍ਸਪਿ ਵਿਞ੍ਞਤ੍ਤਿਸਮੁਟ੍ਠਾਪਕਤ੍ਤਂ ਉਪਪਨ੍ਨਂ ਹੋਤੀ’’ਤਿ, ਨ ਚ ਵਿਞ੍ਞਤ੍ਤਿਸਮੁਟ੍ਠਾਪਕਤ੍ਤੇ ਤਂਸਮੁਟ੍ਠਿਤਾਯ ਵਿਞ੍ਞਤ੍ਤਿਯਾ ਕਾਯਕਮ੍ਮਾਦਿਭਾਵਂ ਆਪਜ੍ਜਨਭਾਵੋ ਵਿਬਨ੍ਧਤੀਤਿ ਤਮੇਵ ਸਨ੍ਧਾਯ ਵਦਤਿ. ਤੇਨਾਹ ‘‘ਏਵਂ ਅਪ੍ਪਮਤ੍ਤਕਮ੍ਪੀ’’ਤਿ. ਸਤੇਰਿਤਾ ਵਿਜ੍ਜੁਲਤਾ ਨਾਮ ਸਤੇਰਤਾਵਿਜ੍ਜੁਲਤਾ. ਸਾ ਹਿ ਇਤਰਵਿਜ੍ਜੁਲਤਾ ਵਿਯ ਖਣਟ੍ਠਿਤਿਕਾ ਸੀਘਨਿਰੋਧਾ ਚ ਨ ਹੋਤਿ, ਅਪਿਚ ਖੋ ਦਨ੍ਧਨਿਰੋਧਾ, ਤਞ੍ਚ ਸਬ੍ਬਕਾਲਂ ਚਤੁਦੀਪਿਕਮਹਾਮੇਘਤੋਵ ਨਿਚ੍ਛਰਤਿ ਤੇਨਾਹ ‘‘ਚਾਤੁਦ੍ਦੀਪਿਕਮਹਾਮੇਘਮੁਖਤੋ’’ਤਿ. ਅਯਂ ਕਿਰ ਤਾਸਂ ਰਸ੍ਮਿਵਟ੍ਟੀਨਂ ਧਮ੍ਮਤਾ, ਯਦਿਦਂ ਤਿਕ੍ਖਤ੍ਤੁਂ ਸਿਰਵਰਂ ਪਦਕ੍ਖਿਣਂ ਕਤ੍ਵਾ ਦਾਠਗ੍ਗੇਸੁਯੇਵ ਅਨ੍ਤਰਧਾਨਂ.

੨੮੩. ਯਦਿਪਿ ਚਤ੍ਤਾਰਿ ਅਸਙ੍ਖ੍ਯੇਯ੍ਯਾਨਿ ਕਪ੍ਪਾਨਂ ਸਤਸਹਸ੍ਸਞ੍ਚ ਪਞ੍ਞਾਪਾਰਮਿਤਾ ਪਰਿਭਾਵਿਤਾ, ਤਥਾਪਿ ਇਦਾਨਿ ਤਂ ਬੁਦ੍ਧਨ੍ਤਰਂ ਤਸ੍ਸਾ ਪਟਿਪਾਦੇਤਬ੍ਬਤ੍ਤਾ ਵੁਤ੍ਤਂ ‘‘ਅਪਰਿਪਕ੍ਕਞਾਣਤ੍ਤਾ’’ਤਿ. ਕਾਮਞ੍ਚਸ੍ਸ ਞਾਣਾਯ ਇਦਾਨਿਪਿ ਪਟਿਪਾਦੇਤਬ੍ਬਤਾ ਅਤ੍ਥਿ, ਏਵਂ ਸਨ੍ਤੇਪਿ ਨਨੁ ਸਮ੍ਮਾਸਮ੍ਬੁਦ੍ਧੇਸੁ ਪਸਾਦੇਨ ਸਮ੍ਭਾਵਨਾਯ ਭਵਿਤਬ੍ਬਂ ਤਥਾ ਚਿਰਕਾਲਂ ਪਰਿਭਾਵਿਤਤ੍ਤਾ, ਕਥਂ ਤਤ੍ਥ ਹੀਲ਼ਨਾਤਿ ਆਹ ‘‘ਬ੍ਰਾਹ੍ਮਣਕੁਲੇ’’ਤਿਆਦਿ. ਚਿਰਕਾਲਪਰਿਚਿਤਾਪਿ ਹਿ ਗੁਣਭਾਵਨਾ ਅਪ੍ਪਕੇਨਪਿ ਅਕਲ੍ਯਾਣਮਿਤ੍ਤਸਂਸਗ੍ਗੇਨ ਵਿਪਰਿਵਤ੍ਤਤਿ ਅਞ੍ਞਥਤ੍ਤਂ ਗਚ੍ਛਤਿ. ਤੇਨ ਮਹਾਸਤ੍ਤੋਪਿ ਜਾਤਿਸਿਦ੍ਧਾਯਂ ਲਦ੍ਧਿਯਂ ਠਤ੍ਵਾ ਜਾਤਿਸਿਦ੍ਧੇਨ ਮਾਨੇਨ ਏਵਮਾਹ – ‘‘ਕਿਂ ਪਨ ਤੇਨ ਮੁਣ੍ਡਕੇਨ ਸਮਣਕੇਨ ਦਿਟ੍ਠੇਨਾ’’ਤਿ. ਤਥਾ ਹਿ ਵੁਤ੍ਤਂ ਅਟ੍ਠਕਥਾਯਂ –

‘‘ਤਸ੍ਮਾ ਅਕਲ੍ਯਾਣਜਨਂ, ਆਸੀਵਿਸਮਿਵੋਰਗਂ,

ਆਰਕਾ ਪਰਿਵਜ੍ਜੇਯ੍ਯ, ਭੂਤਿਕਾਮੋ ਵਿਚਕ੍ਖਣੋ’’ਤਿ. (ਦੀ. ਨਿ. ਅਟ੍ਠ. ੧.੧੭੦-੧੭੨);

ਨ੍ਹਾਨਚੁਣ੍ਣੇਨ ਸੁਤ੍ਤੇਨ ਕਤਾ ਸੋਤ੍ਤਿ, ਕੁਰੁਵਿਨ੍ਦਗੁਲ਼ਿਕਾ, ਸਾ ਏਵ ਸਿਨਾਯਨ੍ਤਿ ਕਾਯਂ ਵਿਸੋਧੇਨ੍ਤਿ ਏਤਾਯਾਤਿ ਸਿਨਾਨਂ. ਤੇਨਾਹ – ‘‘ਸੋਤ੍ਤਿ ਸਿਨਾਨਨ੍ਤਿ ਸਿਨਾਨਤ੍ਥਾਯ ਕਤਸੋਤ੍ਤਿ’’ਨ੍ਤਿ.

੨੮੪. ਅਰਿਯਪਰਿਹਾਰੇਨਾਤਿ ¶ ਅਰਿਯਾਨਂ ਪਰਿਹਾਰੇਨ, ਅਨਾਗਾਮੀਨਂ ਨ੍ਹਾਨਕਾਲੇ ਅਤ੍ਤਨੋ ਕਾਯਸ੍ਸ ਪਰਿਹਾਰਨਿਯਾਮੇਨਾਤਿ ਅਤ੍ਥੋ. ਅਤ੍ਤਨੋ ¶ ਞਾਣਸਮ੍ਪਤ੍ਤਿਯਾ ਵਿਭਵਸਮ੍ਪਤ੍ਤਿਯਾ ਪਸਨ੍ਨਕਾਰਂ ਕਾਤੁਂ ਸਕ੍ਖਿਸ੍ਸਤਿ. ਏਤਦਤ੍ਥਨ੍ਤਿ ‘‘ਅਹਿਤਨਿਵਾਰਣਂ, ਹਿਤੇ ਨਿਯੋਜਨਂ ਬ੍ਯਸਨੇ ਪਰਿਵਜ੍ਜਨ’’ਨ੍ਤਿ ਯਦਿਦਂ, ਏਤਦਤ੍ਥਂ ਮਿਤ੍ਤਾ ਨਾਮ ਹੋਨ੍ਤਿ. ਕੇਚਿ ‘‘ਯਾਵੇਤ੍ਥ ਅਹੁਪੀ’’ਤਿ ਪਠਨ੍ਤਿ, ਤੇਸਂ ਯਾਵ ਏਤ੍ਥ ਕੇਸਗ੍ਗਗਹਣਂ ਤਾਵ ਅਯਂ ਨਿਬਨ੍ਧੋ ਅਹੁਪੀਤਿ ਅਤ੍ਥੋ.

੨੮੫. ਸਤਿਪਟਿਲਾਭਤ੍ਥਾਯਾਤਿ ਬੋਧਿਯਾ ਮਹਾਭਿਨੀਹਾਰਂ ਕਤ੍ਵਾ ਬੋਧਿਸਮ੍ਭਾਰਪਟਿਪਦਾਯ ਪੂਰਣਭਾਵੇ ਸਤਿਯਾ ਪਟਿਲਾਭਤ੍ਥਾਯ. ਇਦਾਨਿ ਤਸ੍ਸ ਸਤੁਪ੍ਪਾਦਨੀਯਕਥਾਯ ਪਵਤ੍ਤਿਤਾਕਾਰਂ ਸਙ੍ਖੇਪੇਨੇਵ ਦਸ੍ਸੇਤੁਂ ‘‘ਤਸ੍ਸ ਹੀ’’ਤਿਆਦਿ ਵੁਤ੍ਤਂ. ਤਤ੍ਥ ਨ ਲਾਮਕਟ੍ਠਾਨਂ ਓਤਿਣ੍ਣਸਤ੍ਤੋਤਿ ਇਮਿਨਾ ਮਹਾਸਤ੍ਤਸ੍ਸ ਪਣੀਤਾਧਿਮੁਤ੍ਤਤਂ ਦਸ੍ਸੇਤ੍ਵਾ ਏਵਂ ਪਣੀਤਾਧਿਮੁਤ੍ਤਿਕਸ੍ਸ ਪਮਾਦਕਿਰਿਯਾ ਨ ਯੁਤ੍ਤਾਤਿ ਦਸ੍ਸੇਨ੍ਤੋ ‘‘ਤਾਦਿਸਸ੍ਸ ਨਾਮ ਪਮਾਦਵਿਹਾਰੋ ਨ ਯੁਤ੍ਤੋ’’ਤਿ ਆਹ. ਤਦਾ ਬੋਧਿਸਤ੍ਤਸ੍ਸ ਨੇਕ੍ਖਮ੍ਮਜ੍ਝਾਸਯੋ ਤੇਲਪ੍ਪਦੀਪੋ ਵਿਯ ਵਿਸੇਸਤੋ ਨਿਬ੍ਬਤ੍ਤਿ, ਤਂ ਦਿਸ੍ਵਾ ਭਗਵਾ ਤਦਨੁਰੂਪਂ ਧਮ੍ਮਕਥਂ ਕਰੋਨ੍ਤੋ ‘‘ਤਾਦਿਸਸ੍ਸ…ਪੇ… ਕਥੇਸੀ’’ਤਿ. ਪਰਸਮੁਦ੍ਦਵਾਸੀ ਥੇਰਾ ਅਞ੍ਞਥਾ ਵਦਨ੍ਤਿ. ਅਟ੍ਠਕਥਾਯਂ ਪਨ ਨਾਯਂ ਬੁਦ੍ਧਾਨਂ ਭਾਰੋ, ਯਦਿਦਂ ਪੂਰਿਤਪਾਰਮੀਨਂ ਬੋਧਿਸਤ੍ਤਾਨਂ ਤਥਾ ਧਮ੍ਮਦੇਸਨਾ ਤੇਸਂ ਮਹਾਭਿਨੀਹਾਰਸਮਨਨ੍ਤਰਮ੍ਪਿ ਬੋਧਿਸਮ੍ਭਾਰਸ੍ਸ ਸਯਮ੍ਭੁਞਾਣੇਨੇਵ ਪਟਿਵਿਦਿਤਤ੍ਤਾ. ਤਸ੍ਮਾ ਬੋਧਿਸਤ੍ਤਭਾਵਪਵੇਦਨਮੇਵ ਤਸ੍ਸ ਭਗਵਾ ਅਕਾਸੀਤਿ ਦਸ੍ਸੇਤੁਂ ‘‘ਸਤਿਪਟਿਲਾਭਤ੍ਥਾਯਾ’’ਤਿਆਦਿ ਵੁਤ੍ਤਂ. ਸਤਿਪਟਿਲਾਭਤ੍ਥਾਯਾਤਿ ਸਮ੍ਮਾਪਟਿਪਤ੍ਤਿਯਾ ਉਜ੍ਜਲਨੇ ਪਾਕਟਕਰਸਤਿਪਟਿਲਾਭਾਯ.

੨੮੬. ਞਾਣਞ੍ਹਿ ਕਿਲੇਸਧਮ੍ਮਵਿਦਾਲਨਪਦਾਲਨੇਹਿ ਸਿਙ੍ਗਂ ਵਿਯਾਤਿ ਸਿਙ੍ਗਂ. ਤਞ੍ਹਿ ਪਟਿਪਤ੍ਤਿਯਾ ਉਪਤ੍ਥਮ੍ਭਿਤਂ ਉਸ੍ਸਿਤਂ ਨਾਮ ਹੋਤਿ, ਤਦਭਾਵੇ ਪਤਿਤਂ ਨਾਮ. ਕੇਚਿ ਪਨ ਵੀਰਿਯਂ ਸਿਙ੍ਗਨ੍ਤਿ ਵਦਨ੍ਤਿ. ਤਸ੍ਮਿਂ ਸਮ੍ਮਪ੍ਪਧਾਨਵਸੇਨ ਪਵਤ੍ਤੇ ਬਾਹਿਰਪਬ੍ਬਜ੍ਜਂ ਉਪਗਤਾਪਿ ਮਹਾਸਤ੍ਤਾ ਵਿਸੁਦ੍ਧਾਸਯਾ ਅਪ੍ਪਿਚ੍ਛਤਾਦਿਗੁਣਸਮਙ੍ਗਿਨੋ ਯਥਾਰਹਂ ਗਨ੍ਥਧੁਰਂ ਵਾਸਧੁਰਞ੍ਚ ਪਰਿਬ੍ਰੂਹਯਨ੍ਤਾ ਵਿਹਰਨ੍ਤਿ, ਪਗੇਵ ਬੁਦ੍ਧਸਾਸਨੇ ਅਪ੍ਪਿਚ੍ਛਤਾਦੀਹੀਤਿ ਆਹ ‘‘ਚਤੁਪਾਰਿਸੁਦ੍ਧਿਸੀਲੇ ਪਨਾ’’ਤਿਆਦਿ. ਵਿਪਸ੍ਸਨਂ ਬ੍ਰੂਹੇਨ੍ਤਾ ਸਿਖਾਪ੍ਪਤ੍ਤਵਿਪਸ੍ਸਨਾ ਹੋਨ੍ਤੀਤਿ ਵੁਤ੍ਤਂ – ‘‘ਯਾਵ ਅਨੁਲੋਮਞਾਣਂ ਆਹਚ੍ਚ ਤਿਟ੍ਠਨ੍ਤੀ’’ਤਿ, ਅਨੁਲੋਮਞਾਣਤੋ ਓਰਮੇਵ ਵਿਪਸ੍ਸਨਂ ਠਪੇਨ੍ਤੀਤਿ ਅਤ੍ਥੋ. ਮਗ੍ਗਫਲਤ੍ਥਂ ਵਾਯਾਮਂ ਨ ਕਰੋਨ੍ਤਿ ਪਞ੍ਞਾਪਾਰਮਿਤਾਯ ਸਬ੍ਬਞ੍ਞੁਤਞ੍ਞਾਣਗਬ੍ਭਸ੍ਸ ਅਪਰਿਪੁਣ੍ਣਤ੍ਤਾ ਅਪਰਿਪਕ੍ਕਤ੍ਤਾ ਚ.

੨੮੭. ਥੇਰੇਹੀਤਿ ¶ ਵੁਦ੍ਧਤਰੇਹਿ. ਨਿਵਾਸੇ ਸਤੀਤਿ ਯਸ੍ਮਿਂ ਠਾਨੇ ਪਬ੍ਬਜਿਤੋ, ਤਤ੍ਥੇਵ ਨਿਵਾਸੇ. ਵਪ੍ਪਕਾਲਤੋਤਿ ਸਸ੍ਸਾਨਂ ਵਪ੍ਪਕਾਲਤੋ. ਪੁਬ੍ਬੇ ਵਿਯ ਤਤੋ ਪਰਂ ਤਿਖਿਣੇਨ ਸੂਰਿਯਸਨ੍ਤਾਪੇਨ ਪਯੋਜਨਂ ਨਤ੍ਥੀਤਿ ਵੁਤ੍ਤਂ – ‘‘ਵਪ੍ਪਕਾਲੇ ਵਿਤਾਨਂ ਵਿਯ ਉਪਰਿ ਵਤ੍ਥਕਿਲਞ੍ਜਂ ਬਨ੍ਧਿਤ੍ਵਾ’’ਤਿ. ਪੁਟਕੇਤਿ ਕਲਾਪੇ.

੨੮੮. ਪਚ੍ਚਯਸਾਮਗ੍ਗਿਹੇਤੁਕਤ੍ਤਾ ¶ ਧਮ੍ਮਪ੍ਪਤ੍ਤਿਯਾ ਪਦੇਸਤੋ ਪਰਿਞ੍ਞਾਵਤ੍ਥੁਕਾਪਿ ਅਰਿਯਾ ਉਪਟ੍ਠਿਤੇ ਚਿਤ੍ਤਵਿਘਾਤਪਚ੍ਚਯੇ ਯਦੇਤਂ ਨਾਤਿਸਾਵਜ੍ਜਂ, ਤਦੇਵਂ ਗਣ੍ਹਨ੍ਤੀਤਿ ਅਯਮੇਤ੍ਥ ਧਮ੍ਮਤਾਤਿ ਆਹ – ‘‘ਅਲਾਭਂ ਆਰਬ੍ਭ ਚਿਤ੍ਤਞ੍ਞਥਤ੍ਤ’’ਨ੍ਤਿਆਦਿ. ਸੋਤਿ ਕਿਕੀ ਕਾਸਿਰਾਜਾ. ਬ੍ਰਾਹ੍ਮਣਭਤ੍ਤੋਤਿ ਬ੍ਰਾਹ੍ਮਣੇਸੁ ਭਤ੍ਤੋ. ਦੇਵੇਤਿ ਬ੍ਰਾਹ੍ਮਣੇ ਸਨ੍ਧਾਯਾਹ. ਭੂਮਿਦੇਵਾਤਿ ਤੇਸਂ ਸਮਞ੍ਞਾ, ਤਦਾ ਬ੍ਰਾਹ੍ਮਣਗਰੁਕੋ ਲੋਕੋ. ਤਦਾ ਹਿ ਕਸ੍ਸਪੋਪਿ ਭਗਵਾ ਬ੍ਰਾਹ੍ਮਣਕੁਲੇ ਨਿਬ੍ਬਤ੍ਤਿ. ਧੀਤੁ ਅਵਣ੍ਣਂ ਵਤ੍ਵਾਤਿ, ‘‘ਮਹਾਰਾਜ, ਤਵ ਧੀਤਾ ਬ੍ਰਾਹ੍ਮਣਸਮਯਂ ਪਹਾਯ ਮੁਣ੍ਡਪਾਸਣ੍ਡਿਕਸਮਯਂ ਗਣ੍ਹੀ’’ਤਿਆਦਿਨਾ ਰਾਜਪੁਤ੍ਤਿਯਾ ਅਗੁਣਂ ਵਤ੍ਵਾ. ਵਰਂ ਗਣ੍ਹਿਂਸੁ ਞਾਤਕਾ. ਰਜ੍ਜਂ ਨਿਯ੍ਯਾਤੇਸਿ ‘‘ਮਾ ਮੇ ਵਚਨਂ ਮੁਸਾ ਅਹੋਸਿ, ਅਟ੍ਠਮੇ ਦਿਵਸੇ ਨਿਗ੍ਗਣ੍ਹਿਸ੍ਸਾਮੀ’’ਤਿ.

ਪਾਵਨਅਸ੍ਮਨਯਨਵਸੇਨ ਸਮ੍ਮਾ ਪਾਵੀਕਤਤ੍ਤਾ ਪਰਿਸੁਦ੍ਧਤਣ੍ਡੁਲਾਨਿ. ਪਾਲ਼ਿਯਂ ਤਣ੍ਡੁਲਪਟਿਭਸ੍ਤਾਨੀਤਿ ਤਣ੍ਡੁਲਖਣ੍ਡਾਨਿ. ਮੁਗ੍ਗਪਟਿਭਸ੍ਤਕਲ਼ਾਯਪਟਿਭਸ੍ਤੇਸੁਪਿ ਏਸੇਵ ਨਯੋ.

੨੮੯. ਕੋ ਨੁ ਖੋਤਿ ਭੁਮ੍ਮਤ੍ਥੇ ਪਚ੍ਚਤ੍ਤਵਚਨਨ੍ਤਿ ਆਹ – ‘‘ਕੁਹਿਂ ਨੁ ਖੋ’’ਤਿ ਪਾਰਿਪੂਰਿਂ ਯੋਜੀਯਨ੍ਤਿ ਬ੍ਯਞ੍ਜਨਭੋਜਨਾਨਿ ਏਤ੍ਥਾਤਿ ਪਰਿਯੋਗੋ, ਤਤੋ ਪਰਿਯੋਗਾ. ਤੇਨਾਹ ‘‘ਸੂਪਭਾਜਨਤੋ’’ਤਿ. ਸਞ੍ਞਂ ਦਤ੍ਵਾਤਿ ਵੁਤ੍ਤਂ ਸਬ੍ਬਂ ਆਚਿਕ੍ਖਿਤ੍ਵਾ ਤੁਮ੍ਹਾਕਂ ਅਤ੍ਥਾਯ ਸਮ੍ਪਾਦੇਤ੍ਵਾ ਨਿਕ੍ਖਿਤ੍ਤੋ ਉਪਟ੍ਠਾਕੋਤਿ ਭਗਵਤੋ ਆਰੋਚੇਥਾਤਿ ਸਞ੍ਞਂ ਦਤ੍ਵਾ. ਅਤਿਵਿਸ੍ਸਤ੍ਥੋਤਿ ਅਤਿਵਿਯ ਵਿਸ੍ਸਤ੍ਥੋ. ਪਞ੍ਚਵਣ੍ਣਾਤਿ ਖੁਦ੍ਦਿਕਾਦਿਵਸੇਨ ਪਞ੍ਚਪ੍ਪਕਾਰਾ.

੨੯੦. ਕਿਨ੍ਤਿ ਨਿਸ੍ਸਕ੍ਕੇ ਪਚ੍ਚਤ੍ਤਵਚਨਂ, ਕਸ੍ਮਾਤਿ ਅਤ੍ਥੋ? ਧਮ੍ਮਿਕੋਤਿ ਇਮਿਨਾ ਆਗਮਨਸੁਦ੍ਧਿਂ ਦਸ੍ਸੇਤਿ ¶ . ਭਿਕ੍ਖੂਨਂ ਪਤ੍ਤੇ ਭਤ੍ਤਸਦਿਸੋਤਿ ਇਮਿਨਾ ਉਪਾਸਕੇਨ ਸਤ੍ਥੁ ਪਰਿਚ੍ਚਤ੍ਤਭਾਵਂ ਤਤ੍ਥ ਸਤ੍ਥੁਨੋ ਚ ਅਪਰਿਸਙ੍ਕਤਂ ਦਸ੍ਸੇਤਿ. ਸਿਕ੍ਖਾਪਦਵੇਲਾ ਨਾਮ ਨਤ੍ਥੀਤਿ ਧਮ੍ਮਸ੍ਸਾਮਿਭਾਵਤੋ ਸਿਕ੍ਖਾਪਦਮਰਿਯਾਦਾ ਨਾਮ ਨਤ੍ਥਿ ਪਣ੍ਣਤ੍ਤਿਵਜ੍ਜੇ, ਪਕਤਿਵਜ੍ਜੇ ਪਨ ਸੇਤੁਘਾਤੋ ਏਵ.

੨੯੧. ਛਦਨਟ੍ਠਾਨੇ ਯਦਾਕਾਸਂ, ਤਦੇਵ ਤਸ੍ਸ ਗੇਹਸ੍ਸ ਛਦਨਨ੍ਤਿ ਆਕਾਸਚ੍ਛਦਨਂ. ਪਕਤਿਯਾ ਉਤੁਫਰਣਮੇਵਾਤਿ ਛਾਦਿਤੇ ਯਾਦਿਸਂ ਉਤੁ, ਛਦਨੇ ਉਤ੍ਤਿਣਭਾਵੇਪਿ ਤਮ੍ਹਿ ਗੇਹੇ ਤਾਦਿਸਮੇਵ ਉਤੁਫਰਣਂ ਅਹੋਸਿ. ਤੇਸਂਯੇਵਾਤਿ ਤੇਸਂ ਘਟਿਕਾਰਸ੍ਸ ਮਾਤਾਪਿਤੂਨਂ ਏਵ.

੨੯੨. ‘‘ਚਤਸ੍ਸੋ ¶ ਮੁਟ੍ਠਿਯੋ ਏਕੋ ਕੁਡੁਵੋ, ਚਤ੍ਤਾਰੋ ਕੁਡੁਵਾ ਏਕੋ ਪਤ੍ਥੋ, ਚਤ੍ਤਾਰੋ ਪਤ੍ਥਾ ਏਕੋ ਆਲ਼੍ਹਕੋ, ਚਤ੍ਤਾਰੋ ਆਲ਼੍ਹਕਾ ਏਕਂ ਦੋਣਂ, ਚਤ੍ਤਾਰਿ ਦੋਣਾਨਿ ਏਕਾ ਮਾਨਿਕਾ, ਚਤਸ੍ਸੋ ਮਾਨਿਕਾ ਏਕਾ ਖਾਰੀ, ਵੀਸਤਿ ਖਾਰਿਕਾ ਏਕੋ ਵਾਹੋਤਿ ਤਦੇਵ ਏਕਸਕਟ’’ਨ੍ਤਿ ਸੁਤ੍ਤਨਿਪਾਤਟ੍ਠਕਥਾਦੀਸੁ (ਸੁ. ਨਿ. ਅਟ੍ਠ. ੨.੬੬੨) ਵੁਤ੍ਤਂ, ਇਧ ਪਨ ‘‘ਦ੍ਵੇ ਸਕਟਾਨਿ ਏਕੋ ਵਾਹੋ’’ਤਿ ਵੁਤ੍ਤਂ. ਤੇਲਫਾਣਿਤਾਦਿਨ੍ਤਿ ਆਦਿ-ਸਦ੍ਦੇਨ ਸਪ੍ਪਿਆਦਿਂ ਮਰਿਚਾਦਿਕਟੁਕਭਣ੍ਡਞ੍ਚ ਸਙ੍ਗਣ੍ਹਾਤਿ. ਨਾਹਂ ਰਞ੍ਞਾ ਦਿਟ੍ਠਪੁਬ੍ਬੋ, ਕੁਤੋ ਪਰਿਪ੍ਫਸ੍ਸੋਤਿ ਅਧਿਪ੍ਪਾਯੋ. ਨਚ੍ਚਿਤ੍ਵਾਤਿ ਨਚ੍ਚਂ ਦਤ੍ਵਾ.

ਘਟਿਕਾਰਸੁਤ੍ਤਵਣ੍ਣਨਾਯ ਲੀਨਤ੍ਥਪ੍ਪਕਾਸਨਾ ਸਮਤ੍ਤਾ.

੨. ਰਟ੍ਠਪਾਲਸੁਤ੍ਤਵਣ੍ਣਨਾ

੨੯੩. ਥੂਲਮੇਵ ¶ ਥੁਲ੍ਲਂ, ਥੁਲ੍ਲਾ ਵਿਪੁਲਾ ਮਹਨ੍ਤਾ ਕੋਟ੍ਠਾ ਜਾਤਾ ਇਮਸ੍ਸਾਤਿ ਥੁਲ੍ਲਕੋਟ੍ਠਿਕਨ੍ਤਿ ਓਦਨਪੂਪਪਹੂਤਵਸੇਨ ਲਦ੍ਧਨਾਮੋ ਨਿਗਮੋ. ਅਟ੍ਠਕਥਾਯਂ ਪਨ ਥੁਲ੍ਲਕੋਟ੍ਠਨ੍ਤਿ ਅਤ੍ਥੋ ਵੁਤ੍ਤੋ. ਤੇਨ ਪਾਲ਼ਿਯਂ ਇਕ-ਸਦ੍ਦੇਨ ਪਦਵਡ੍ਢਨਂ ਕਤਨ੍ਤਿ ਦਸ੍ਸੇਤਿ.

੨੯੪. ਰਟ੍ਠਪਾਲੋਤਿ ਇਦਂ ਤਸ੍ਸ ਕੁਲਪੁਤ੍ਤਸ੍ਸ ਨਾਮਂ. ਪਵੇਣਿਵਸੇਨ ਆਗਤਕੁਲਵਂਸਾਨੁਗਤਨ੍ਤਿ ਸਮੁਦਾਗਮਤੋ ਪਟ੍ਠਾਯ ਦਸ੍ਸੇਤੁਂ ‘‘ਕਸ੍ਮਾ ਰਟ੍ਠਪਾਲੋ’’ਤਿਆਦਿ ਵੁਤ੍ਤਂ. ਸਨ੍ਧਾਰੇਤੁਨ੍ਤਿ ਵਿਨਾਸਨਤੋ ਪੁਬ੍ਬੇ ਯਾਦਿਸਂ, ਤਥੇਵ ਸਮ੍ਮਦੇਵ ਧਾਰੇਤੁਂ ਸਮਤ੍ਥੋ. ਸਦ੍ਧਾਤਿ ਕਮ੍ਮਫਲਸਦ੍ਧਾਯ ਸਮ੍ਪਨ੍ਨਾ. ਸਾਮਣੇਰਂ ਦਿਸ੍ਵਾਤਿ ਸਿਕ੍ਖਾਕਾਮਤਾਯ ਏਤਦਗ੍ਗੇ ਠਪਿਯਮਾਨਂ ਦਿਸ੍ਵਾ.

ਸਹ ¶ ਰਞ੍ਞਾਤਿ ਸਰਾਜਿਕਂ, ਰਞ੍ਞਾ ਸਦ੍ਧਿਂ ਰਾਜਪਰਿਸਂ. ਚਾਤੁਵਣ੍ਣਨ੍ਤਿ ਬ੍ਰਾਹ੍ਮਣਾਦਿਚਤੁਵਣ੍ਣਸਮੁਦਾਯਂ. ਪੋਸੇਤੁਨ੍ਤਿ ਵਦ੍ਧੇਤੁਂ ਦਾਨਾਦੀਹਿ ਸਙ੍ਗਹਵਤ੍ਥੂਹਿ ਸਙ੍ਗਣ੍ਹਿਤੁਂ. ਯਂ ਕੁਲਂ. ਪਹੋਸ੍ਸਤੀਤਿ ਸਕ੍ਖਿਸ੍ਸਤਿ.

ਤੇਨ ਤੇਨ ਮੇ ਉਪਪਰਿਕ੍ਖਤੋਤਿ ‘‘ਕਾਮਾ ਨਾਮੇਤੇ ਅਨਿਚ੍ਚਾ ਦੁਕ੍ਖਾ ਵਿਪਰਿਣਾਮਧਮ੍ਮਾ, ਅਟ੍ਠਿਕਙ੍ਕਲੂਪਮਾ’’ਤਿ (ਮ. ਨਿ. ੧.੨੩੪; ਪਾਚਿ. ੪੧੭; ਮਹਾਨਿ. ੩, ੬) ਚ ਆਦਿਨਾ ਯੇਨ ਯੇਨ ਆਕਾਰੇਨ ਕਾਮੇਸੁ ਆਦੀਨਵਂ ਓਕਾਰਂ ਸਂਕਿਲੇਸਂ, ਤਬ੍ਬਿਪਰਿਯਾਯਤੋ ਨੇਕ੍ਖਮ੍ਮੇ ਆਨਿਸਂਸਂ ਗੁਣਂ ਪਕਾਸੇਨ੍ਤਂ ਭਗਵਤਾ ਧਮ੍ਮਂ ਦੇਸਿਤਂ ਆਜਾਨਾਮਿ, ਤੇਨ ਤੇਨ ਪਕਾਰੇਨ ਉਪਪਰਿਕ੍ਖਤੋ ਵੀਮਂਸਨ੍ਤਸ੍ਸ ਮਯ੍ਹਂ ਏਵਂ ਹੋਤਿ ਏਵਂ ਉਪਟ੍ਠਾਤਿ. ਸਿਕ੍ਖਤ੍ਤਯਬ੍ਰਹ੍ਮਚਰਿਯਨ੍ਤਿ ਅਧਿਸੀਲਾਦਿਸਿਕ੍ਖਤ੍ਤਯਸਙ੍ਗਹਂ ਸੇਟ੍ਠਚਰਿਯਂ. ਅਖਣ੍ਡਾਦਿਭਾਵਾਪਾਦਨੇਨ ਅਖਣ੍ਡਂ ਲਕ੍ਖਣਵਚਨਞ੍ਹੇਤਂ. ਕਞ੍ਚਿਪਿ ਸਿਕ੍ਖੇਕਦੇਸਂ ਅਸੇਸੇਤ੍ਵਾ ਏਕਨ੍ਤੇਨੇਵ ਪਰਿਪੂਰੇਤਬ੍ਬਤਾਯ ਏਕਨ੍ਤਪਰਿਪੁਣ੍ਣਂ. ਚਿਤ੍ਤੁਪ੍ਪਾਦਮਤ੍ਤਮ੍ਪਿ ਸਂਕਿਲੇਸਮਲਂ ਅਨੁਪ੍ਪਾਦੇਤ੍ਵਾ ਅਚ੍ਚਨ੍ਤਮੇਵ ਵਿਸੁਦ੍ਧਂ ਕਤ੍ਵਾ ਪਰਿਹਰਿਤਬ੍ਬਤਾਯ ਏਕਨ੍ਤਪਰਿਸੁਦ੍ਧਂ. ਤਤੋ ਏਵ ਸਙ੍ਖਂ ਵਿਯ ਲਿਖਿਤਨ੍ਤਿ ਸਙ੍ਖਲਿਖਿਤਂ. ਤੇਨਾਹ ‘‘ਲਿਖਿਤਸਙ੍ਖਸਦਿਸ’’ਨ੍ਤਿ. ਦਾਠਿਕਾਪਿ ਮਸ੍ਸੁਗ੍ਗਹਣੇਨੇਵ ਗਹੇਤ੍ਵਾ ‘‘ਮਸ੍ਸੁ’’ਤ੍ਵੇਵ ਵੁਤ੍ਤਂ, ਉਤ੍ਤਰਾਧਰਮਸ੍ਸੁਨ੍ਤਿ ਅਤ੍ਥੋ. ਕਸਾਯੇਨ ਰਤ੍ਤਾਨਿ ਕਾਸਾਯਾਨਿ. ਅਨਨੁਞ੍ਞਾਤਂ ਪੁਤ੍ਤਂ ਨ ਪਬ੍ਬਾਜੇਤਿ ‘‘ਮਾਤਾਪਿਤੂਨਂ ਲੋਕਿਯਮਹਾਜਨਸ੍ਸ ਚਿਤ੍ਤਞ੍ਞਥਤ੍ਤਂ ਮਾ ਹੋਤੂ’’ਤਿ. ਤਥਾ ਹਿ ਸੁਦ੍ਧੋਦਨਮਹਾਰਾਜਸ੍ਸ ਤਥਾ ਵਰੋ ਦਿਨ੍ਨੋ.

੨੯੫. ਪਿਯਾਯਿਤਬ੍ਬਤੋ ¶ ਪਿਯੋਤਿ ਆਹ ‘‘ਪੀਤਿਜਨਕੋ’’ਤਿ. ਮਨਸ੍ਸ ਅਪ੍ਪਾਯਨਤੋ ਮਨਾਪੋਤਿ ਆਹ ‘‘ਮਨਵਡ੍ਢਨਕੋ’’ਤਿ. ਸੁਖੇਧਿਤੋ ਤਰੁਣਦਾਰਕਕਾਲੇ. ਤਤੋ ਪਰਞ੍ਚ ਸਪ੍ਪਿਖੀਰਾਦਿਸਾਦੁਰਸਮਨੁਞ੍ਞਭੋਜਨਾਦਿਆਹਾਰਸਮ੍ਪਤ੍ਤਿਯਾ ਸੁਖਪਰਿਭਤੋ. ਅਥ ਵਾ ਦਲ਼੍ਹਭਤ੍ਤਿਕਧਾਤਿਜਨਾਦਿਪਰਿਜਨਸਮ੍ਪਤ੍ਤਿਯਾ ਚੇਵ ਪਰਿਚ੍ਛਦਸਮ੍ਪਤ੍ਤਿਯਾ ਚ ਉਲ਼ਾਰਪਣੀਤਸੁਖਪਚ੍ਚਯੂਪਹਾਰੇਹਿ ਚ ਸੁਖੇਧਿਤੋ, ਅਕਿਚ੍ਛੇਨੇਵ ਦੁਕ੍ਖਪ੍ਪਚ੍ਚਯਵਿਨੋਦਨੇਨ ਸੁਖਪਰਿਭਤੋ. ਅਜ੍ਝਤ੍ਤਿਕਙ੍ਗਸਮ੍ਪਤ੍ਤਿਯਾ ਵਾ ਸੁਖੇਧਿਤੋ, ਬਾਹਿਰਙ੍ਗਸਮ੍ਪਤ੍ਤਿਯਾ ਸੁਖਪਰਿਭਤੋ. ਕਸ੍ਸਚੀਤਿ ਉਪਯੋਗਤ੍ਥੇ ਸਾਮਿਵਚਨਂ, ਕਿਞ੍ਚੀਤਿ ਵੁਤ੍ਤਂ ਹੋਤਿ, ਅਯਮੇਵ ਵਾ ਪਾਠੋ. ਤਥਾ ਹਿ ‘‘ਅਪ੍ਪਮਤ੍ਤਕਮ੍ਪਿ ਕਲਭਾਗਂ ਦੁਕ੍ਖਸ੍ਸ ਨ ਜਾਨਾਸੀ’’ਤਿ ਅਤ੍ਥੋ ਵੁਤ੍ਤੋ. ਏਵਂ ਸਨ੍ਤੇਤਿ ਨਨੁ ਮਯਂ ਰਟ੍ਠਪਾਲ ਮਰਣਾਦੀਸੁ ਕੇਨਚਿ ਉਪਾਯੇਨ ਅਪ੍ਪਤੀਕਾਰੇਨ ਮਰਣੇਨਪਿ ਤਯਾ ਅਕਾਮਕਾਪਿ ¶ ਵਿਨਾ ਭਵਿਸ੍ਸਾਮ, ਏਵਂ ਸਤਿ. ਯੇਨਾਤਿ ਯੇਨ ਕਾਰਣੇਨ. ਕਿਂ ਪਨਾਤਿ ਏਤ੍ਥ ਕਿਨ੍ਤਿ ਕਾਰਣਤ੍ਥੇ ਪਚ੍ਚਤ੍ਤਵਚਨਨ੍ਤਿ ਦਸ੍ਸੇਨ੍ਤੋ ਆਹ ‘‘ਕੇਨ ਪਨ ਕਾਰਣੇਨਾ’’ਤਿ.

੨੯੬. ਪਰਿਚਾਰੇਹੀਤਿ ਪਰਿਤੋ ਤਤ੍ਥ ਤਤ੍ਥ ਯਥਾਸਕਂ ਵਿਸਯੇਸੁ ਚਾਰੇਹਿ. ਤੇਨਾਹ ‘‘ਇਤੋ ਚਿਤੋ ਚ ਉਪਨੇਹੀ’’ਤਿ. ਪਰਿਚਾਰੇਹੀਤਿ ਵਾ ਸੁਖੂਪਕਰਣੇਹਿ ਅਤ੍ਤਾਨਂ ਪਰਿਚਾਰੇਹਿ, ਅਤ੍ਤਨੋ ਪਰਿਚਰਣਂ ਕਾਰੇਹਿ. ਤਥਾਭੂਤੋ ਚ ਯਸ੍ਮਾ ਲਲ਼ਨ੍ਤੋ ਕੀਲ਼ਨ੍ਤੋ ਨਾਮ ਹੋਤਿ, ਤਸ੍ਮਾ ‘‘ਲਲ਼ਾ’’ਤਿਆਦਿ ਵੁਤ੍ਤਂ. ਨਿਚ੍ਚਦਾਨਂ ਦਾਨਂ ਨਾਮ, ਉਪੋਸਥਦਿਵਸਾਦੀਸੁ ਦਾਤਬ੍ਬਂ ਅਤਿਰੇਕਦਾਨਂ ਪਦਾਨਂ ਨਾਮ. ਪਵੇਣੀਰਕ੍ਖਣਵਸੇਨ ਵਾ ਦੀਯਮਾਨਂ ਦਾਨਂ ਨਾਮ, ਅਤ੍ਤਨਾਵ ਪਟ੍ਠਪੇਤ੍ਵਾ ਦੀਯਮਾਨਂ ਪਦਾਨਂ ਨਾਮ. ਪਚੁਰਜਨਸਾਧਾਰਣਂ ਵਾ ਨਾਤਿਉਲ਼ਾਰਂ ਦਾਨਂ ਨਾਮ, ਅਨਞ੍ਞਸਾਧਾਰਣਂ ਅਤਿਉਲ਼ਾਰਂ ਪਦਾਨਂ ਨਾਮ. ਉਦ੍ਦਸ੍ਸੇਤਬ੍ਬਾਤਿ ਉਦ੍ਧਂ ਦਸ੍ਸੇਤਬ੍ਬਾ. ਕੁਤੋ ਉਦ੍ਧਂ ਤੇ ਦਸ੍ਸੇਤਬ੍ਬਾ? ਪਬ੍ਬਜਿਤਤੋ ਉਦ੍ਧਂ ਅਤ੍ਤਾਨਂ ਮਾਤਾਪਿਤਰੋ ਦਸ੍ਸੇਤਬ੍ਬਾ, ਤੇਨਾਹ ‘‘ਯਥਾ’’ਤਿਆਦਿ.

੨੯੯. ਬਲਂ ਗਹੇਤ੍ਵਾਤਿ ਏਤ੍ਥ ਬਲਗ੍ਗਹਣਂ ਨਾਮ ਕਾਯਬਲਸ੍ਸ ਉਪ੍ਪਾਦਨਮੇਵਾਤਿ ਆਹ ‘‘ਕਾਯਬਲਂ ਜਨੇਤ੍ਵਾ’’ਤਿ. ਏਵਂ ਵਿਹਰਨ੍ਤੋਤਿ ਯਥਾ ਪਾਲ਼ਿਯਂ ਵੁਤ੍ਤਂ ਏਵਂ ਏਕੋ ਵੂਪਕਟ੍ਠੋ ਅਪ੍ਪਮਤ੍ਤੋ ਵਿਹਰਨ੍ਤੋ. ਤਸ੍ਮਾਤਿ ਯਸ੍ਮਾ ਨੇਯ੍ਯੋ, ਨ ਉਗ੍ਘਟਿਤਞ੍ਞੂ, ਨ ਚ ਵਿਪਞ੍ਚਿਤਞ੍ਞੂ, ਤਸ੍ਮਾ. ਚਿਰੇਨ ਪਬ੍ਬਜਿਤੋ ਦ੍ਵਾਦਸਮੇ ਵਸ੍ਸੇ ਅਰਹਤ੍ਤਂ ਪਾਪੁਣਿ. ਯਂ ਪਨ ਵੁਤ੍ਤਂ ਪਾਲ਼ਿਯਂ ‘‘ਨ ਚਿਰਸ੍ਸੇਵਾ’’ਤਿ, ਤਂ ਸਟ੍ਠਿ ਵਸ੍ਸਾਨਿ ਤਤੋ ਅਧਿਕਮ੍ਪਿ ਵਿਪਸ੍ਸਨਾਪਰਿਵਾਸਂ ਵਸਨ੍ਤੇ ਉਪਾਦਾਯ ਵੁਤ੍ਤਂ.

ਸਤ੍ਤਦ੍ਵਾਰਕੋਟ੍ਠਕਸ੍ਸਾਤਿ ਸਤ੍ਤਗਬ੍ਭਨ੍ਤਰਦ੍ਵਾਰਕੋਟ੍ਠਕਸੀਸੇਨ ਗਬ੍ਭਨ੍ਤਰਾਨਿ ਵਦਤਿ. ਪਹਰਾਪੇਤੀਤਿ ਵਯੋਵੁਡ੍ਢਾਨੁਰੂਪਂ ਕਪ੍ਪਾਪਨਾਦਿਨਾ ਅਲਙ੍ਕਾਰਾਪੇਤਿ. ਅਨ੍ਤੋਜਾਤਤਾਯ ਞਾਤਿਸਦਿਸੀ ਦਾਸੀ ਞਾਤਿਦਾਸੀ. ਪੂਤਿਭਾਵੇਨੇਵ ਲਕ੍ਖਿਤਬ੍ਬੋ ਦੋਸੋ ਵਾ ਅਭਿਦੋਸੋ, ਸੋਵ ਆਭਿਦੋਸਿਕੋ, ਅਭਿਦੋਸਂ ਵਾ ਪਚ੍ਚੂਸਕਾਲਂ ਗਤੋ ਪਤ੍ਤੋ ਅਤਿਕ੍ਕਨ੍ਤੋਤਿ ਆਭਿਦੋਸਿਕੋ. ਤੇਨਾਹ ‘‘ਏਕਰਤ੍ਤਾਤਿਕ੍ਕਨ੍ਤਸ੍ਸਾ’’ਤਿਆਦਿ ¶ . ਅਪਰਿਭੋਗਾਰਹੋ ਪੂਤਿਭੂਤਭਾਵੇਨ. ਅਰਿਯਵੋਹਾਰੇਨਾਤਿ ਅਰਿਯਸਮੁਦਾਚਾਰੇਨ. ਅਰਿਯਾ ਹਿ ਮਾਤੁਗਾਮਂ ਭਗਿਨਿਵਾਦੇਨ ਸਮੁਦਾਚਰਨ੍ਤਿ. ਨਿਸ੍ਸਟ੍ਠਪਰਿਗ੍ਗਹਨ੍ਤਿ ਪਰਿਚ੍ਚਤ੍ਤਾਲਯਂ. ਵਤ੍ਤੁਂ ਵਟ੍ਟਤੀਤਿ ਨਿਰਪੇਕ੍ਖਭਾਵਤੋ ਵੁਤ੍ਤਂ, ਇਧ ਪਨ ਵਿਸੇਸਤੋ ਅਪਰਿਭੋਗਾਰਹਤ੍ਤਾਵ ਵਤ੍ਥੁਨੋ. ਨਿਮੀਯਤਿ ਸਞ੍ਞਾਯਤੀਤਿ ਨਿਮਿਤ੍ਤਂ, ਤਥਾਸਲ੍ਲਕ੍ਖਿਤੋ ਆਕਾਰੋਤਿ ਆਹ ‘‘ਆਕਾਰਂ ਅਗ੍ਗਹੇਸੀ’’ਤਿ.

੩੦੦. ਘਰਂ ¶ ਪਵਿਸਿਤ੍ਵਾਤਿ ਗੇਹਸਾਮਿਨਿਯਾ ਨਿਸੀਦਿਤਬ੍ਬਟ੍ਠਾਨਭੂਤਂ ਅਨ੍ਤੋਗੇਹਂ ਪਵਿਸਿਤ੍ਵਾ. ਆਲਪਨੇਤਿ ਦਾਸਿਜਨਸ੍ਸ ਆਲਪਨੇ. ਬਹਿ ਨਿਕ੍ਖਮਨ੍ਤਾਤਿ ਯਥਾਵੁਤ੍ਤਅਨ੍ਤੋਗੇਹਤੋ ਬਹਿ ਨਿਕ੍ਖਮਨ੍ਤਿਯੋ. ਘਰੇਸੁ ਸਾਲਾ ਹੋਨ੍ਤੀਤਿ ਘਰੇਸੁ ਏਕਮਨ੍ਤੇ ਭੋਜਨਸਾਲਾ ਹੋਨ੍ਤਿ ਪਾਕਾਰਪਰਿਕ੍ਖਿਤ੍ਤਾ ਸੁਸਂਵਿਹਿਤਦ੍ਵਾਰਬਨ੍ਧਾ ਸੁਸਮ੍ਮਟ੍ਠਵਾਲਿਕਙ੍ਗਣਾ.

ਅਨੋਕਪ੍ਪਨਂ ਅਸਦ੍ਦਹਨਂ. ਅਮਰਿਸਨਂ ਅਸਹਨਂ. ਅਨਾਗਤਵਚਨਂ ਅਨਾਗਤਸਦ੍ਦਪ੍ਪਯੋਗੋ, ਅਤ੍ਥੋ ਪਨ ਵਤ੍ਤਮਾਨਕਾਲਿਕੋਵ. ਤੇਨਾਹ ‘‘ਪਚ੍ਚਕ੍ਖਮ੍ਪੀ’’ਤਿ. ਅਰਿਯਿਦ੍ਧਿਯਨ੍ਤਿ ‘‘ਪਟਿਕੂਲੇ ਅਪਟਿਕੂਲਸਞ੍ਞੀ ਵਿਹਰਤੀ’’ਤਿ (ਅ. ਨਿ. ੫.੧੪੪) ਏਵਂ ਵੁਤ੍ਤਅਰਿਯਿਦ੍ਧਿਯਂ.

ਪੂਤਿਕੁਮ੍ਮਾਸੋ ਛਡ੍ਡਨੀਯਧਮ੍ਮੋ ਤਸ੍ਸ ਗੇਹਤੋ ਲਦ੍ਧੋਪਿ ਨ ਦਾਤਬ੍ਬਯੁਤ੍ਤਕੋ ਦਾਸਿਜਨੇਨ ਦਿਨ੍ਨੋਤਿ ਆਹ ‘‘ਦੇਯ੍ਯਧਮ੍ਮਵਸੇਨ ਨੇਵ ਦਾਨਂ ਅਲਤ੍ਥਮ੍ਹਾ’’ਤਿ. ‘‘ਇਮੇਹਿ ਮੁਣ੍ਡਕੇਹੀ’’ਤਿਆਦਿਨਾ ਨਿਤ੍ਥੁਨਨਵਚਨੇਨ ਪਚ੍ਚਕ੍ਖਾਨਂ ਅਤ੍ਥਤੋ ਲਦ੍ਧਮੇਵ, ਤਸ੍ਸ ਪਨ ਉਜੁਕਫਾਸੁਸਮਾਚਾਰਵਸੇਨ ਅਲਦ੍ਧਤ੍ਤਾ ਵੁਤ੍ਤਂ ‘‘ਨ ਪਚ੍ਚਕ੍ਖਾਨ’’ਨ੍ਤਿ. ਤੇਨਾਹ – ‘‘ਪਟਿਸਨ੍ਥਾਰਵਸੇਨ ਪਚ੍ਚਕ੍ਖਾਨਮ੍ਪਿ ਨ ਅਲਤ੍ਥਮ੍ਹਾ’’ਤਿ. ‘‘ਨੇਵ ਦਾਨ’’ਨ੍ਤਿਆਦਿ ਪਚ੍ਚਾਸੀਸਾਯ ਅਕ੍ਖਨ੍ਤਿਯਾ ਚ ਵੁਤ੍ਤਂ ਵਿਯ ਪਚੁਰਜਨੋ ਮਞ੍ਞੇਯ੍ਯਾਤਿ ਤਨ੍ਨਿਵਤ੍ਤਨਤ੍ਥਂ ਅਧਿਪ੍ਪਾਯਮਸ੍ਸ ਵਿਵਰਿਤੁਂ ‘‘ਕਸ੍ਮਾ ਪਨਾ’’ਤਿਆਦਿ ਵੁਤ੍ਤਂ. ਸੁਤ੍ਤਿਕਾਪਟਿਚ੍ਛਨ੍ਨਨ੍ਤਿ ਸਿਪ੍ਪਿਕਾਛਦਾਹਿ ਛਨ੍ਨਂ.

ਉਕ੍ਕਟ੍ਠਏਕਾਸਨਿਕਤਾਯਾਤਿ ਇਦਂ ਭੂਤਕਥਨਮਤ੍ਤਂ ਥੇਰਸ੍ਸ ਤਥਾਭਾਵਦੀਪਨਤੋ. ਮੁਦੁਕਸ੍ਸਪਿ ਹਿ ਏਕਾਸਨਿਕਸ੍ਸ ਯਾਯ ਨਿਸਜ੍ਜਾਯ ਕਿਞ੍ਚਿਮਤ੍ਤਂ ਭੋਜਨਂ ਭੁਤ੍ਤਂ, ਵਤ੍ਤਸੀਸੇਨਪਿ ਤਤੋ ਵੁਟ੍ਠਿਤਸ੍ਸ ਪੁਨ ਭੁਞ੍ਜਿਤੁਂ ਨ ਵਟ੍ਟਤਿ. ਤੇਨਾਹ ਤਿਪਿਟਕਚੂਲ਼ਾਭਯਤ੍ਥੇਰੋ ‘‘ਆਸਨਂ ਵਾ ਰਕ੍ਖੇਯ੍ਯ ਭੋਜਨਂ ਵਾ’’ਤਿ. ਉਕ੍ਕਟ੍ਠਸਪਦਾਨਚਾਰਿਕੋਤਿ ਪੁਰਤੋ ਪਚ੍ਛਤੋ ਚ ਆਹਟਭਿਕ੍ਖਮ੍ਪਿ ਅਗ੍ਗਹੇਤ੍ਵਾ ਬਹਿਦ੍ਵਾਰੇ ਠਤ੍ਵਾ ਪਤ੍ਤਵਿਸ੍ਸਜ੍ਜਨਮੇਵ ਕਰੋਤਿ. ਏਤੇਨੇਵ ਥੇਰਸ੍ਸ ਉਕ੍ਕਟ੍ਠਪਿਣ੍ਡਪਾਤਿਕਭਾਵੋ ਦੀਪਿਤੋ. ਤੇਨਾਹ – ‘‘ਸ੍ਵਾਤਨਾਯ ਭਿਕ੍ਖਂ ਨਾਮ ਨਾਧਿਵਾਸੇਤੀ’’ਤਿ. ਅਥ ਕਸ੍ਮਾ ਅਧਿਵਾਸੇਸੀਤਿ ਆਹ ‘‘ਮਾਤੁ ਅਨੁਗ੍ਗਹੇਨਾ’’ਤਿਆਦਿ ¶ . ਪਣ੍ਡਿਤਾ ਹਿ ਮਾਤਾਪਿਤੂਨਂ ਆਚਰਿਯੁਪਜ੍ਝਾਯਾਨਂ ਵਾ ਕਾਤਬ੍ਬਂ ਅਨੁਗ੍ਗਹਂ ਅਜ੍ਝੁਪੇਕ੍ਖਿਤ੍ਵਾ ਧੁਤਙ੍ਗਸੁਦ੍ਧਿਕਾ ਨ ਭਵਨ੍ਤਿ.

੩੦੧. ਪਯੁਤ੍ਤਨ੍ਤਿ ਵਦ੍ਧਿਵਸੇਨ ਪਯੋਜਿਤਂ, ਤਦ੍ਧਿਤਲੋਪਂ ਕਤ੍ਵਾ ਵੁਤ੍ਤਨ੍ਤਿ ਵੇਦਿਤਬ੍ਬਂ ਯਥਾ ਅਞ੍ਞਤ੍ਥਾਪਿ ‘‘ਪਿਤਾਮਹਂ ਧਨਂ ਲਦ੍ਧਾ, ਸੁਖਂ ਜੀਵਤਿ ਸਞ੍ਚਯੋ’’ਤਿ ¶ . ਜੇਟ੍ਠਕਿਤ੍ਥਿਯੋਤਿ ਪਧਾਨਿਤ੍ਥਿਯੋ. ਇਤੋਤਿ ਇਮਸ੍ਮਿਂ ਕੁਲੇ ਅਨੁਭਵਿਤਬ੍ਬਵਿਭਵਸਮ੍ਪਤ੍ਤਿਤੋ. ਅਞ੍ਞਤੋਤਿ ਇਮਸ੍ਸ ਦਿਨ੍ਨਤ੍ਤਾ ਅਞ੍ਞਸ੍ਮਿਂ ਕੁਲੇ ਅਨੁਭਵਿਤਬ੍ਬਸਮ੍ਪਤ੍ਤਿਤੋ.

੩੦੨. ਚਿਤ੍ਤਵਿਚਿਤ੍ਤਨ੍ਤਿ ਕਪ੍ਪਨਾਯ ਚੇਵ ਅਰਹਰੂਪੇਨ ਅਲਙ੍ਕਾਰਾਦਿਨਾ ਚ ਚਿਤ੍ਤਿਤਞ੍ਚੇਵ ਵਿਚਿਤ੍ਤਿਤਞ੍ਚ. ਵਣਕਾਯਨ੍ਤਿ ਵਣਭੂਤਂ ਕਾਯਂ. ਸਮਨ੍ਤਤੋ ਉਸ੍ਸਿਤਨ੍ਤਿ ਹੇਟ੍ਠਿਮਕਾਯਵਸੇਨ ਹੇਟ੍ਠਾ ਉਪਰਿ ਚ ਸਨ੍ਨਿਸ੍ਸਿਤਂ. ਨਿਚ੍ਚਾਤੁਰਨ੍ਤਿ ਅਭਿਣ੍ਹਪ੍ਪਟਿਪੀਲ਼ਿਤਂ, ਸਦਾ ਦੁਕ੍ਖਿਤਂ ਵਾ. ਬਹੁਸਙ੍ਕਪ੍ਪਨ੍ਤਿ ਰਾਗਵਤ੍ਥੁਭਾਵੇਨ ਅਭਿਜਨੇਹਿ ਹਾਵਭਾਵਵਿਲਾਸਵਸੇਨ, ਆਮਿਸਵਸੇਨ ਚ ਸੋਣਸਿਙ੍ਗਾਲਾਦੀਹਿ ਬਹੂਹਿ ਸਙ੍ਕਪ੍ਪੇਤਬ੍ਬਂ. ਠਿਤੀਤਿ ਅਵਟ੍ਠਾਨਂ ਅਵਿਪਰਿਣਾਮੋ ਨਤ੍ਥਿ. ਤੇਨਾਹ – ‘‘ਭਿਜ੍ਜਨਧਮ੍ਮਤਾਵ ਨਿਯਤਾ’’ਤਿ, ਪਰਿਸ੍ਸਵਭਾਵਾਪਤ੍ਤਿ ਚੇਵ ਵਿਨਾਸਪਤ੍ਤਿ ਚ ਏਕਨ੍ਤਿਕਾਤਿ ਅਤ੍ਥੋ.

ਚਿਤ੍ਤਕਤਮ੍ਪੀਤਿ ਗਨ੍ਧਾਦੀਹਿ ਚਿਤ੍ਤਕਤਮ੍ਪਿ. ਰੂਪਨ੍ਤਿ ਸਰੀਰਂ.

ਅਲਤ੍ਤਕਕਤਾਤਿ ਪਿਣ੍ਡਿਅਲਤ੍ਤਕੇਨ ਸੁਵਣ੍ਣਕਤਾ. ਤੇਨਾਹ ‘‘ਅਲਤ੍ਤਕੇਨ ਰਞ੍ਜਿਤਾ’’ਤਿ. ਚੁਣ੍ਣਕਮਕ੍ਖਿਤਨ੍ਤਿ ਦੋਸਨੀਹਰਣੇਹਿ ਤਾਪਦਹਨਾਦੀਹਿ ਕਤਾਭਿਸਙ੍ਖਾਰਮੁਖਂ ਗੋਰੋਚਨਾਦੀਹਿ ਓਭਾਸਨਕਚੁਣ੍ਣੇਹਿ ਮਕ੍ਖਿਤਂ, ਤੇਨਾਹ ‘‘ਸਾਸਪਕਕ੍ਕੇਨਾ’’ਤਿਆਦਿ.

ਰਸੋਦਕੇਨਾਤਿ ਸਰਲਨਿਯ੍ਯਾਸਰਸਮਿਸ੍ਸੇਨ ਉਦਕੇਨ. ਆਵਤ੍ਤਨਪਰਿਵਤ੍ਤੇ ਕਤ੍ਵਾਤਿ ਆਵਤ੍ਤਨਪਰਿਵਤ੍ਤਨਵਸੇਨ ਨਤੇ ਕਤ੍ਵਾ. ਅਟ੍ਠਪਦਕਰਚਨਾਯਾਤਿ ਭਿਤ੍ਤਿਕੂਟਦ੍ਧਚਨ੍ਦਾਦਿਵਿਭਾਗਾਯ ਅਟ੍ਠਪਦਕਰਚਨਾਯ.

ਵਿਰਵਮਾਨੇਤਿ ‘‘ਅਯਂ ਪਲਾਯਤਿ, ਗਣ੍ਹ ਗਣ੍ਹਾ’’ਤਿ ਵਿਰਵਮਾਨੇ. ਹਿਰਞ੍ਞਸੁਵਣ੍ਣਓਰੋਧੇਤਿ ਵਤ੍ਤਬ੍ਬਂ.

੩੦੩. ਉਸ੍ਸਿਤਾਯ ਉਸ੍ਸਿਤਾਯਾਤਿ ਕੁਲਵਿਭਵਬਾਹੁਸਚ੍ਚਪਞ੍ਞਾਸਮ੍ਪਤ੍ਤਿਯਾ ਉਗ੍ਗਤਾਯ ਉਗ੍ਗਤਾਯ. ਅਭਿਲਕ੍ਖਿਤੋ ਉਲ਼ਾਰਭਾਵੇਨ.

੩੦੪. ਪਰਿਜੁਞ੍ਞਾਨੀਤਿ ¶ ਪਰਿਹਾਨਾਨਿ. ਯੇ ਬ੍ਯਾਧਿਨਾ ਅਭਿਭੂਤਾ ਸਤ੍ਤਾ ਜਿਣ੍ਣਕਪ੍ਪਾ ਵਯੋਹਾਨਿਸਤ੍ਤਾ ਵਿਯ ਹੋਨ੍ਤਿ, ਤਤੋ ਨਿਵਤ੍ਤੇਨ੍ਤੋ ‘‘ਜਰਾਜਿਣ੍ਣੋ’’ਤਿ ਆਹ. ਵਯੋਵੁਡ੍ਢੋ, ਨ ਸੀਲਾਦਿਵੁਡ੍ਢੋ. ਮਹਤ੍ਤਂ ਲਾਤਿ ਗਣ੍ਹਾਤੀਤਿ ਮਹਲ੍ਲਕੋ, ਜਾਤਿਯਾ ਮਹਲ੍ਲਕੋ, ਨ ਵਿਭਵਾਦਿਨਾਤਿ ਜਾਤਿਮਹਲ੍ਲਕੋ ¶ . ਦ੍ਵਤ੍ਤਿਰਾਜਪਰਿਵਤ੍ਤਸਙ੍ਖਾਤਂ ਅਦ੍ਧਾਨਂ ਕਾਲਂ ਗਤੋ ਵੀਤਿਵਤ੍ਤੋਤਿ ਅਦ੍ਧਗਤੋ. ਤਥਾ ਚ ਪਠਮਵਯਂ ਮਜ੍ਝਿਮਵਯਞ੍ਚ ਅਤੀਤੋ ਹੋਤੀਤਿ ਆਹ ‘‘ਅਦ੍ਧਾਨਂ ਅਤਿਕ੍ਕਨ੍ਤੋ’’ਤਿ. ਜਿਣ੍ਣਾਦਿਪਦੇਹਿ ਪਠਮਵਯਮਜ੍ਝਿਮਵਯਸ੍ਸ ਬੋਧਿਤਤ੍ਤਾ ਅਨੁਪ੍ਪਤ੍ਤਤਾਵਿਸਿਟ੍ਠੋ ਵਯ-ਸਦ੍ਦੋ ਓਸਾਨਵਯਵਿਸਯੋਤਿ ਆਹ ‘‘ਪਚ੍ਛਿਮਵਯਂ ਅਨੁਪ੍ਪਤ੍ਤੋ’’ਤਿ.

‘‘ਅਪ੍ਪਿਚ੍ਛੋ, ਅਪ੍ਪਡਂਸਮਕਸਵਾਤਾਤਪਸਰੀਸਪਸਮ੍ਫਸ੍ਸੋ’’ਤਿ (ਅ. ਨਿ. ੧੦.੧੧) ਏਵਮਾਦੀਸੁ ਵਿਯ ਅਪ੍ਪ-ਸਦ੍ਦੋ ਅਭਾਵਤ੍ਥੋਤਿ ਅਧਿਪ੍ਪਾਯੇਨਾਹ ‘‘ਅਪ੍ਪਾਬਾਧੋਤਿ ਅਰੋਗੋ, ਅਪ੍ਪਾਤਙ੍ਕੋਤਿ ਨਿਦ੍ਦੁਕ੍ਖੋ’’ਤਿ. ਅਪ੍ਪਤ੍ਥੋ ਵਾ ਇਧ, ਤਤ੍ਥਾਪਿ ਅਪ੍ਪ-ਸਦ੍ਦੋ ਦਟ੍ਠਬ੍ਬੋ. ਏਵਞ੍ਹਿ ‘‘ਯੋ ਹਿ, ਗਹਪਤਿ, ਇਮਂ ਪੂਤਿਕਾਯਂ ਪਰਿਹਰਨ੍ਤੋ ਮੁਹੁਤ੍ਤਮ੍ਪਿ ਆਰੋਗ੍ਯਂ ਪਟਿਜਾਨੇਯ੍ਯ ਕਿਮਞ੍ਞਤ੍ਰ ਬਾਲ੍ਯਾ’’ਤਿ (ਸਂ. ਨਿ. ੩.੧) ਸੁਤ੍ਤਪਦਂ ਸਮਤ੍ਥਿਤਂ ਹੋਤਿ. ਵਿਪਚ੍ਚਨਂ ਵਿਪਾਕੋ, ਸੋ ਏਵ ਵੇਪਾਕੋ. ਸਮੋ ਵੇਪਾਕੋ ਏਤਿਸ੍ਸਾ ਅਤ੍ਥੀਤਿ ਸਮਵੇਪਾਕਿਨੀ, ਤਾਯ. ਤੇਨੇਵ ਸਮਵੇਪਾਕਿਨਿਭਾਵੇਨ ਸਬ੍ਬਮ੍ਪਿ ਸਮ੍ਮਦੇਵ ਗਣ੍ਹਾਤਿ ਧਾਰੇਤੀਤਿ ਗਹਣੀ. ਗਹਣਿਸਮ੍ਪਤ੍ਤਿਯਾ ਹਿ ਯਥਾਭੁਤ੍ਤਆਹਾਰੋ ਸਮ੍ਮਦੇਵ ਜੀਰਨ੍ਤੋ ਸਰੀਰੇ ਤਿਟ੍ਠਤਿ, ਨੋ ਅਞ੍ਞਥਾ ਭੁਤ੍ਤਭੁਤ੍ਤੋ ਆਹਾਰੋ ਜੀਰਤਿ ਗਹਣਿਯਾ ਤਿਕ੍ਖਭਾਵੇਨ. ਤਥੇਵ ਤਿਟ੍ਠਤੀਤਿ ਭੁਤ੍ਤਾਕਾਰੇਨੇਵ ਤਿਟ੍ਠਤਿ ਗਹਣਿਯਾ ਮਨ੍ਦਭਾਵਤੋ. ਭਤ੍ਤਚ੍ਛਨ੍ਦੋ ਉਪ੍ਪਜ੍ਜਤੇਵ ਭੁਤ੍ਤਆਹਾਰਸ੍ਸ ਸਮ੍ਮਾ ਪਰਿਣਾਮਂ ਗਤਤ੍ਤਾ. ਤੇਨੇਵਾਤਿ ਸਮਵੇਪਾਕਿਨਿਭਾਵੇਨੇਵ. ਪਤ੍ਤਾਨਂ ਭੋਗਾਨਂ ਪਰਿਕ੍ਖਿਯਮਾਨਂ ਨ ਸਹਸਾ ਏਕਜ੍ਝਂਯੇਵ ਪਰਿਕ੍ਖਯਂ ਗਚ੍ਛਨ੍ਤਿ, ਅਥ ਖੋ ਅਨੁਕ੍ਕਮੇਨ, ਤਥਾ ਞਾਤਯੋਪੀਤਿ ਆਹ ‘‘ਅਨੁਪੁਬ੍ਬੇਨਾ’’ਤਿ. ਛਾਤਕਭਯਾਦਿਨਾਤਿ ਆਦਿ-ਸਦ੍ਦੇਨ ਬ੍ਯਾਧਿਭਯਾਦਿਂ ਸਙ੍ਗਣ੍ਹਾਤਿ.

੩੦੫. ਉਦ੍ਦੇਸਸੀਸੇਨ ਨਿਦ੍ਦੇਸੋ ਗਹਿਤੋਤਿ ਆਹ ‘‘ਧਮ੍ਮਨਿਦ੍ਦੇਸਾ ਉਦ੍ਦਿਟ੍ਠਾ’’ਤਿ. ਯਸ੍ਮਾ ਵਾ ਯੇ ਧਮ੍ਮਾ ਉਦ੍ਦਿਸਿਤਬ੍ਬਟ੍ਠੇਨ ‘‘ਉਦ੍ਦੇਸਾ’’ਤਿ ਵੁਚ੍ਚਨ੍ਤਿ. ਤੇਵ ਧਮ੍ਮਾ ਨਿਦ੍ਦਿਸਿਤਬ੍ਬਟ੍ਠੇਨ ਨਿਦ੍ਦੇਸਾਤਿ ‘‘ਧਮ੍ਮਨਿਦ੍ਦੇਸਾ ਉਦ੍ਦਿਟ੍ਠਾ’’ਤਿ ਅਤ੍ਥੋ ਵੁਤ੍ਤੋ. ਅਥ ਵਾ ਯੇ ਧਮ੍ਮਾ ਅਨਿਚ੍ਚਤਾਦਿਵਿਭਾਵਨਵਸੇਨ ਉਦ੍ਧਂ ਉਦ੍ਧਂ ਦੇਸੇਸ੍ਸਨ੍ਤਿ, ਤੇ ਧਮ੍ਮਾ ਤਥੇਵ ਨਿਸ੍ਸੇਸਤੋ ਦੇਸੇਸ੍ਸਨ੍ਤੀਤਿ ਏਵਂ ਉਦ੍ਦੇਸਨਿਦ੍ਦੇਸਪਦਾਨਂ ਅਨਤ੍ਥਨ੍ਤਰਤਾ ਵੇਦਿਤਬ੍ਬਾ. ਤਤ੍ਥਾਤਿ ਜਰਾਮਰਣਸਨ੍ਤਿਕੇ. ਅਦ੍ਧੁਵੋਤਿ ਨਿਦ੍ਧੁਵੋ ਨ ਥਿਰੋ, ਅਨਿਚ੍ਚੋਤਿ ਅਤ੍ਥੋ. ਤੇਨਾਹ ‘‘ਧੁਵਟ੍ਠਾਨਵਿਰਹਿਤੋ’’ਤਿ, ਅਜਾਤਾਭੂਤਾਸਙ੍ਖਤਧੁਵਭਾਵਕਾਰਣਵਿਵਿਤ੍ਤੋਤਿ ਅਤ੍ਥੋ. ਉਪਨੀਯ੍ਯਤੀਤਿ ਵਾ ¶ ਜਰਾਮਰਣੇਨ ਲੋਕੋ ਸਮ੍ਮਾ ਨੀਯਤਿ, ਤਸ੍ਮਾ ਅਦ੍ਧੁਵੋਤਿ ਏਵਮੇਤ੍ਥ ਅਤ੍ਥੋ ਦਟ੍ਠਬ੍ਬੋ. ਤਾਯਿਤੁਨ੍ਤਿ ਜਾਤਿਆਦਿਬ੍ਯਸਨਤੋ ਰਕ੍ਖਿਤੁਂ ਸਮਤ੍ਥੇਨ ਇਸ੍ਸਰੇਨ ਅਤ੍ਤਨਾ ਵਿਰਹਿਤੋਤਿ. ‘‘ਇਮਂ ਲੋਕਂ ਇਤੋ ਵਟ੍ਟਦੁਕ੍ਖਤੋ ਮੋਚੇਸ੍ਸਾਮਿ, ਜਰਾਬ੍ਯਾਧਿਮਰਣਾਨਂ ਤਂ ਅਧਿਭਵਿਤੁਂ ਨ ਦਸ੍ਸਾਮੀ’’ਤਿ ਏਵਂ ਅਭਿਸਰਤੀਤਿ ¶ ਅਭਿਸ੍ਸਰਣਂ, ਲੋਕਸ੍ਸ ਸੁਖਸ੍ਸ ਦਾਤਾ ਹਿਤਸ੍ਸ ਵਿਧਾਤਾ ਕੋਚਿ ਇਸ੍ਸਰੋ, ਤਦਭਾਵਤੋ ਆਹ ‘‘ਅਨਭਿਸ੍ਸਰੋਤਿ ਅਸਰਣੋ’’ਤਿ. ਨਿਸ੍ਸਕੋ ਮਮਾਯਿਤਬ੍ਬਵਤ੍ਥੁਅਭਾਵਤੋ, ਤੇਨਾਹ ‘‘ਸਕਭਣ੍ਡਵਿਰਹਿਤੋ’’ਤਿਆਦਿ. ਤਣ੍ਹਾਯ ਵਸੇ ਜਾਤੋ ਤਣ੍ਹਾਯ ਵਿਜਿਤੋਤਿ ਕਤ੍ਵਾ ‘‘ਤਣ੍ਹਾਯ ਦਾਸੋ’’ਤਿ ਵੁਤ੍ਤਂ.

੩੦੬. ਹਤ੍ਥਿਵਿਸਯਤ੍ਤਾ ਹਤ੍ਥਿਸਨ੍ਨਿਸ੍ਸਿਤਤ੍ਤਾ ਵਾ ਹਤ੍ਥਿਸਿਪ੍ਪਂ ‘‘ਹਤ੍ਥੀ’’ਤਿ ਗਹਿਤਨ੍ਤਿ ਆਹ – ‘‘ਹਤ੍ਥਿਸ੍ਮਿਨ੍ਤਿ ਹਤ੍ਥਿਸਿਪ੍ਪੇ’’ਤਿ, ਸੇਸਪਦੇਸੁਪਿ ਏਸੇਵ ਨਯੋ. ਸਾਤਿਸਯਂ ਊਰੁਬਲਂ ਏਤਸ੍ਸ ਅਤ੍ਥੀਤਿ ਊਰੁਬਲੀਤਿ ਆਹ – ‘‘ਊਰੁਬਲਸਮ੍ਪਨ੍ਨੋ’’ਤਿ, ਤਮੇਵਤ੍ਥਂ ਪਾਕਟਂ ਕਤ੍ਵਾ ਦਸ੍ਸੇਤੁਂ ‘‘ਯਸ੍ਸ ਹੀ’’ਤਿਆਦਿ ਵੁਤ੍ਤਂ. ਅਭਿਨ੍ਨਂ ਪਰਸੇਨਂ ਭਿਨ੍ਦਤੋ ਭਿਨ੍ਨਂ ਸਕਸੇਨਂ ਸਨ੍ਧਾਰਯਤੋ ਉਪਤ੍ਥਮ੍ਭਯਤੋ. ਬਾਹੁਬਲੀਤਿ ਏਤ੍ਥਾਪਿ ‘‘ਯਸ੍ਸ ਹਿ ਫਲਕਞ੍ਚ ਆਵੁਧਞ੍ਚ ਗਹੇਤ੍ਵਾ’’ਤਿਆਦਿਨਾ ਅਤ੍ਥੋ ਵਤ੍ਤਬ੍ਬੋ, ਇਧ ਪਨ ਪਰਹਤ੍ਥਗਤਂ ਰਜ੍ਜਂ ਆਹਰਿਤੁਂ ਬਾਹੁਬਲਨ੍ਤਿ ਯੋਜਨਾ. ਯਥਾ ਹਿ ‘‘ਊਰੁਬਲੀ’’ਤਿ ਏਤ੍ਥਾਪਿ ਬਾਹੁਬਲਂ ਅਨਾਮਸਿਤ੍ਵਾ ਅਤ੍ਥੋ, ਏਵਂ ‘‘ਬਾਹੁਬਲੀ’’ਤਿ ਏਤ੍ਥ ਊਰੁਬਲਂ ਅਨਾਮਸਿਤ੍ਵਾ ਅਤ੍ਥੋ ਵੇਦਿਤਬ੍ਬੋ, ਆਹਿਤੋ ਅਹਂਮਾਨੋ ਏਤ੍ਥਾਤਿ ਅਤ੍ਤਾ, ਅਤ੍ਤਭਾਵੋ. ਅਲਂ ਸਮਤ੍ਥੋ ਅਤ੍ਤਾ ਏਤਸ੍ਸਾਤਿ ਅਲਮਤ੍ਥੋਤਿ ਆਹ ‘‘ਸਮਤ੍ਥਅਤ੍ਤਭਾਵੋ’’ਤਿ.

ਪਰਿਯੋਧਾਯਾਤਿ ਵਾ ਪਰਿਤੋ ਆਰਕ੍ਖਂ ਓਦਹਿਤ੍ਵਾ. ‘‘ਸਂਵਿਜ੍ਜਨ੍ਤੇ ਖੋ, ਭੋ ਰਟ੍ਠਪਾਲ, ਇਮਸ੍ਮਿਂ ਰਾਜਕੁਲੇ ਹਤ੍ਥਿਕਾਯਾਪਿ…ਪੇ… ਵਤ੍ਤਿਸ੍ਸਨ੍ਤੀ’’ਤਿ ਇਦਮ੍ਪਿ ਸੋ ਰਾਜਾ ਉਪਰਿ ਧਮ੍ਮੁਦ੍ਦੇਸਸ੍ਸ ਕਾਰਣਂ ਆਹਰਨ੍ਤੋ ਆਹ.

ਵੁਤ੍ਤਸ੍ਸੇਵ ਅਨੁ ਪਚ੍ਛਾ ਗਾਯਨਵਸੇਨ ਕਥਨਂ ਅਨੁਗੀਤਿ. ਤਾ ਪਨ ਗਾਥਾ ਧਮ੍ਮੁਦ੍ਦੇਸਾਨਂ ਦੇਸਨਾਨੁਪੁਬ੍ਬਿਂ ਅਨਾਦਿਯਿਤ੍ਵਾਪਿ ਯਥਾਰਹਂ ਸਙ੍ਗਣ੍ਹਨਵਸੇਨ ਅਨੁਗੀਤਾਤਿ ਆਹ ‘‘ਚਤੁਨ੍ਨਂ ਧਮ੍ਮੁਦ੍ਦੇਸਾਨਂ ਅਨੁਗੀਤਿ’’ਨ੍ਤਿ.

੩੦੭. ਏਕਨ੍ਤਿ ਏਕਜਾਤਿਯਂ. ਵਤ੍ਥੁਕਾਮਕਿਲੇਸਕਾਮਾ ਵਿਸਯਭੇਦੇਨ ਭਿਨ੍ਦਿਤ੍ਵਾ ਤਥਾ ਵੁਤ੍ਤਾਤਿ ਦਟ੍ਠਬ੍ਬੋ.

ਸਾਗਰਨ੍ਤੇਨਾਤਿ ¶ ਸਾਗਰਪਰਿਯਨ੍ਤੇਨ.

ਅਹੋ ਵਤਾਤਿ ਸੋਚਨੇ ਨਿਪਾਤੋ, ‘‘ਅਹੋ ਵਤ ਪਾਪਂ ਕਤਂ ਮਯਾ’’ਤਿਆਦੀਸੁ ਵਿਯ. ਅਮਰਾਤਿਆਦੀਸੁ ¶ ਆਹੂਤਿ ਕਥੇਨ੍ਤਿ. ਮਤਂ ਉਦ੍ਦਿਸ੍ਸ ‘‘ਅਮ੍ਹ’’ਨ੍ਤਿ ਵਤ੍ਤਬ੍ਬੇ ਸੋਕਵਸੇਨ ‘‘ਅਮਰ’’ਨ੍ਤਿ ਵੁਚ੍ਚਤਿ.

ਵੋਸਾਨਨ੍ਤਿ ਨਿਟ੍ਠਂ, ਪਰਿਯੋਸਾਨਨ੍ਤਿ ਅਤ੍ਥੋ. ਸਾਵਾਤਿ ਪਞ੍ਞਾ ਏਵ. ਧਨਤੋਤਿ ਸਬ੍ਬਧਨਤੋ. ਉਤ੍ਤਮਤਰਾ ਸੇਟ੍ਠਾ, ਤੇਨੇਵਾਹ ‘‘ਪਞ੍ਞਾਜੀਵਿਂ ਜੀਵਿਤਮਾਹੁ ਸੇਟ੍ਠ’’ਨ੍ਤਿ (ਸਂ. ਨਿ. ੧.੨੪੬; ਸੁ. ਨਿ. ੧੮੪).

ਤੇਸੁ ਪਾਪਂ ਕਰੋਨ੍ਤੇਸੁ ਸਤ੍ਤੇਸੁ, ਨਿਦ੍ਧਾਰਣੇ ਚੇਤਂ ਭੁਮ੍ਮਵਚਨਂ. ਪਰਮ੍ਪਰਾਯਾਤਿ ਅਤ੍ਤਭਾਵਪਰਮ੍ਪਰਾਯ. ਸਂਸਾਰਂ ਆਪਜ੍ਜਿਤ੍ਵਾਤਿ ਭਵਾਦੀਸੁ ਸਂਸਾਰਸ੍ਸ ਆਪਜ੍ਜਨਹੇਤੁਂ ਆਪਜ੍ਜਨ੍ਤੋ ਪਰਲੋਕਂ ਉਪੇਤਿ, ਪਰਲੋਕਂ ਉਪੇਨ੍ਤੋਵ ਬਹੁਵਿਧਦੁਕ੍ਖਸਙ੍ਖਾਤਂ ਗਬ੍ਭਞ੍ਚ ਉਪੇਤਿ. ਤਾਦਿਸਸ੍ਸਾਤਿ ਤਥਾਰੂਪਸ੍ਸ ਗਬ੍ਭਵਾਸਦੁਕ੍ਖਾਦੀਨਂ ਅਧਿਟ੍ਠਾਨਭੂਤਸ੍ਸ ਅਪ੍ਪਪਞ੍ਞਸ੍ਸ ਅਞ੍ਞੋ ਅਪ੍ਪਪਞ੍ਞੋ ਚ ਅਭਿਸਦ੍ਦਹਨ੍ਤੋ ਹਿਤਸੁਖਾਵਹਨ੍ਤਿ ਪਤ੍ਤਿਯਾਯਨ੍ਤੋ.

‘‘ਪਾਪਧਮ੍ਮੋ’’ਤਿ ਵੁਤ੍ਤਤ੍ਤਾ ਤਾਦਿਸਸ੍ਸ ਪਰਲੋਕੋ ਨਾਮ ਦੁਗ੍ਗਤਿ ਏਵਾਤਿ ਆਹ ‘‘ਪਰਮ੍ਹਿ ਅਪਾਯਲੋਕੇ’’ਤਿ.

ਵਿਵਿਧਰੂਪੇਨਾਤਿ ਰੂਪਸਦ੍ਦਾਦਿਵਸੇਨ ਤਤ੍ਥਪਿ ਪਣੀਤਤਰਾਦਿਵਸੇਨ ਬਹੁਵਿਧਰੂਪੇਨ.

ਸਾਮਞ੍ਞਮੇਵਾਤਿ ਸਮਣਭਾਵੋ ਏਵ ਸੇਯ੍ਯੋ. ਏਤ੍ਥ ਚ ਆਦਿਤੋ ਦ੍ਵੀਹਿ ਗਾਥਾਹਿ ਚਤੁਤ੍ਥੋ ਧਮ੍ਮੁਦ੍ਦੇਸੋ ਅਨੁਗੀਤੋ. ਚਤੁਤ੍ਥਗਾਥਾਯ ਤਤਿਯੋ. ਪਞ੍ਚਮਗਾਥਾਯ ਦੁਤਿਯੋ. ਛਟ੍ਠਗਾਥਾਯ ਦੁਤਿਯਤਤਿਯਾ. ਸਤ੍ਤਮਗਾਥਾਯ ਪਠਮੋ ਧਮ੍ਮੁਦ੍ਦੇਸੋ ਅਨੁਗੀਤੋ, ਅਟ੍ਠਮਾਦੀਹਿ ਪਵਤ੍ਤਿਨਿਵਤ੍ਤੀਸੁ ਕਾਮੇਸੁ ਨੇਕ੍ਖਮ੍ਮੇ ਚ ਯਥਾਰਹਂ ਆਦੀਨਵਾਨਿਸਂਸਂ ਵਿਭਾਵੇਤ੍ਵਾ ਅਤ੍ਤਨੋ ਪਬ੍ਬਜ੍ਜਕਾਰਣਂ ਪਰਮਤੋ ਦਸ੍ਸੇਨ੍ਤੋ ਯਥਾਵੁਤ੍ਤਧਮ੍ਮੁਦ੍ਦੇਸਂ ਨਿਗਮੇਤਿ, ਤੇਨ ਵੁਤ੍ਤਂ ‘‘ਤਾ ਪਨ ਗਾਥਾ ਧਮ੍ਮੁਦ੍ਦੇਸਾਨਂ ਦੇਸਨਾਨੁਪੁਬ੍ਬਿਂ ਅਨਾਦਿਯਿਤ੍ਵਾਪਿ ਯਥਾਰਹਂ ਸਙ੍ਗਣ੍ਹਨਵਸੇਨ ਅਨੁਗੀਤਾ’’ਤਿ. ਸੇਸਂ ਸੁਵਿਞ੍ਞੇਯ੍ਯਮੇਵ.

ਰਟ੍ਠਪਾਲਸੁਤ੍ਤਵਣ੍ਣਨਾਯ ਲੀਨਤ੍ਥਪ੍ਪਕਾਸਨਾ ਸਮਤ੍ਤਾ.

੩. ਮਘਦੇਵਸੁਤ੍ਤਵਣ੍ਣਨਾ

੩੦੮. ਪੁਬ੍ਬੇ ¶ ¶ ਮਘਦੇਵੋ ਨਾਮ ਰਾਜਾਤਿ ਅਤੀਤਕਾਲੇ ਇਮਸ੍ਮਿਂਯੇਵ ਕਪ੍ਪੇ ਅਨੇਕਵਸ੍ਸਸਹਸ੍ਸਾਯੁਕੇਸੁ ਮਨੁਸ੍ਸੇਸੁ ਪਟਿਪਾਟਿਯਾ ਉਪ੍ਪਨ੍ਨਾਨਂ ਚਤੁਰਾਸੀਤਿਸਹਸ੍ਸਾਨਂ ਚਕ੍ਕਵਤ੍ਤਿਰਾਜੂਨਂ ਆਦਿਪੁਰਿਸੋ ਮਘਦੇਵੋਤਿ ਏਵਂਨਾਮੋ ਰਾਜਾ.

ਧਮ੍ਮੋਤਿ ਰਾਜਧਮ੍ਮੋਤਿ ਲੋਕਿਕਾ ਵਦਨ੍ਤਿ. ਮਹਾਬੋਧਿਨਿਧਾਨਪਾਰਮਿਤਾਸਙ੍ਖਾਤੋ ਪਨ ਧਮ੍ਮੋ ਅਤ੍ਥੀਤਿ ਧਮ੍ਮਿਕੋ. ਧਮ੍ਮੇਨਾਤਿ ਞਾਯੇਨ. ਤਦਾ ਬ੍ਰਹ੍ਮਵਿਹਾਰਾਦਿਭਾਵਨਾਧਮ੍ਮਸ੍ਸ ਰਞ੍ਞੋ ਅਨਧਿਗਤਤ੍ਤਾ ਤਸ੍ਸਪਿ ਵਾ ਅਨਭਿਜ੍ਝਾਦੀਹਿ ਸਮਾਨਯੋਗਕ੍ਖਮਤ੍ਤਾ ਵੁਤ੍ਤਂ ‘‘ਦਸਕੁਸਲਕਮ੍ਮਪਥੇ ਠਿਤੋ’’ਤਿ. ਧਮ੍ਮਨ੍ਤਿ ਧਮ੍ਮਤੋ ਅਨਪੇਤਂ. ਤਥਾ ਹਿ ਚ ਸੋ ਪਕ੍ਖਪਾਤਾਭਾਵਤੋ ‘‘ਸਮੋ’’ਤਿ ਵੁਚ੍ਚਤੀਤਿ ਆਹ ‘‘ਸਮਂ ਚਰਤੀ’’ਤਿ. ਪਕਤਿਨਿਯਾਮੇਨੇਵਾਤਿ ਪਵੇਣਿਯਾ ਆਗਤਨਿਯਾਮੇਨੇਵ. ਯਸ੍ਮਾ ਨਿਗਮਜਨਪਦੇਸੁ ਯੇਭੁਯ੍ਯੇਨ ਗਹਪਤੀਨਂ ਸਙ੍ਗਹੋ, ਤਸ੍ਮਾ ਅਟ੍ਠਕਥਾਯਂ ‘‘ਗਹਪਤਿਕਾਨ’’ਨ੍ਤ੍ਵੇਵ ਵੁਤ੍ਤਂ. ਪਾਲ਼ਿਯਂ ਪਨ ਅਞ੍ਞਮੇਵ ਨਾਗਰਚਾਰਿਤ੍ਤਂ, ਅਞ੍ਞਂ ਨੇਗਮਜਨਪਦਚਾਰਿਤ੍ਤਨ੍ਤਿ ਤੇ ਵਿਸੁਂ ਗਹਿਤਾ ‘‘ਨੇਗਮੇਸੁ ਚੇਵ ਜਨਪਦੇਸੁ ਚਾ’’ਤਿ. ਪਚ੍ਚੁਗ੍ਗਮਨਨਿਗ੍ਗਮਨਵਸੇਨ ਉਪੋਸਥਸ੍ਸ ਪਟਿਹਰਣਂ ਪਾਟਿਹਾਰਿਯੋ, ਸੋ ਏਵ ਪਾਟਿਹਾਰਿਕੋ, ਪਕ੍ਖੋ. ਇਮੇ ਦਿਵਸਾਤਿ ਇਮੇ ਚਤ੍ਤਾਰੋ ਦਿਵਸਾ.

੩੦੯. ਦੇਵੋਤਿ ਮਚ੍ਚੁ ਅਭਿਭਵਨਟ੍ਠੇਨ. ਯਥਾ ਹਿ ਦੇਵੋ ਪਕਤਿਸਤ੍ਤੇ ਅਭਿਭਵਤਿ, ਏਵਂ ਮਚ੍ਚੁ ਸਤ੍ਤੇ ਅਭਿਭਵਤਿ. ‘‘ਅਹਂ ਅਸੁਕਂ ਮਦ੍ਦਿਤੁਂ ਆਗਮਿਸ੍ਸਾਮਿ, ਤ੍ਵਂ ਤਸ੍ਸ ਕੇਸੇ ਗਹੇਤ੍ਵਾ ਮਾ ਵਿਸ੍ਸਜ੍ਜੇਹੀ’’ਤਿ ਮਚ੍ਚੁਦੇਵਸ੍ਸ ਆਣਾਕਰਾ ਦੂਤਾ ਵਿਯਾਤਿ ਦੂਤਾਤਿ ਵੁਚ੍ਚਨ੍ਤਿ. ਅਲਙ੍ਕਤਪਟਿਯਤ੍ਤਾਯਾਤਿ ਇਦਂ ਅਤ੍ਤਨੋ ਦਿਬ੍ਬਾਨੁਭਾਵਂ ਆਵਿਕਤ੍ਵਾ ਠਿਤਾਯਾਤਿ ਦਸ੍ਸੇਤੁਂ ਵੁਤ੍ਤਂ. ਦੇਵਤਾਬ੍ਯਾਕਰਣਸਦਿਸਮੇਵ ਹੋਤਿ ਨ ਚਿਰੇਨੇਵ ਮਰਣਸਮ੍ਭਵਤੋ. ਵਿਸੁਦ੍ਧਿਦੇਵਾਨਨ੍ਤਿ ਖੀਣਾਸਵਬ੍ਰਹ੍ਮਾਨਂ. ਤੇ ਹਿ ਚਰਿਮਭਵੇ ਬੋਧਿਸਤ੍ਤਾਨਂ ਜਿਣ੍ਣਾਦਿਕੇ ਦਸ੍ਸੇਨ੍ਤਿ.

ਦੁਖਿਤਞ੍ਚ ਬ੍ਯਾਧਿਤਨ੍ਤਿ ਬ੍ਯਾਧਿਭਾਵੇਨ ਸਞ੍ਜਾਤਦੁਕ੍ਖਨ੍ਤਿ ਅਤ੍ਥੋ. ਅਨ੍ਤਿਮਭਵਿਕਬੋਧਿਸਤ੍ਤਾਨਂ ਵਿਸੁਦ੍ਧਿਦੇਵੇਹਿ ਉਪਟ੍ਠਾਪਿਤਭਾਵਂ ਉਪਾਦਾਯ ਤਦਞ੍ਞੇਸਂ ਤੇਹਿ ਅਨੁਪਟ੍ਠਾਪਿਤਾਨਮ੍ਪਿ ਪਣ੍ਡਿਤਾਨਂ ਤਥਾ ਵੋਹਰਿਤਬ੍ਬਤਾ ਪਰਿਯਾਯਸਿਦ੍ਧਾਤਿ ਆਹ ‘‘ਇਮਿਨਾ ਪਰਿਯਾਯੇਨਾ’’ਤਿ.

ਦਿਸਮ੍ਪਤੀਤਿ ¶ ਵਿਭਤ੍ਤਿਅਲੋਪੇਨ ਨਿਦ੍ਦੇਸੋ, ਦਿਸਾਸੀਸੇਨ ਦੇਸਾ ਵੁਤ੍ਤਾਤਿ ਦੇਸਾਨਂ ਅਧਿਪਤਿਰਾਜਾਤਿ ¶ ਅਤ੍ਥੋ. ਉਤ੍ਤਮਙ੍ਗੇ ਸਿਰਸਿ ਰੁਹਨ੍ਤੀਤਿ ਉਤ੍ਤਮਙ੍ਗਰੁਹਾ, ਕੇਸਾ. ਤੇ ਪਨੇਤ੍ਥ ਯਸ੍ਮਾ ਪਲਿਤਤ੍ਤਾ ਅਵਿਸੇਸਤੋ ਸਬ੍ਬਪਚ੍ਛਿਮਵਯਸਨ੍ਦਸ੍ਸਕਾ ਹੋਨ੍ਤਿ, ਤਸ੍ਮਾ ‘‘ਵਯੋਹਰਾ’’ਤਿ ਵੁਤ੍ਤਾ.

ਪੁਰਿਸਯੁਗੋ ਯਸ੍ਮਾ ਤਸ੍ਮਿਂ ਵਂਸੇ ਸਞ੍ਜਾਤਪੁਰਿਸਟ੍ਠਿਤਿਯਾ ਪਰਿਚ੍ਛਿਨ੍ਨੋ, ਤਸ੍ਮਾ ਆਹ ‘‘ਵਂਸਸਮ੍ਭਵੇ ਪੁਰਿਸੇ’’ਤਿ. ਰਾਜਗੇਹਤੋ ਆਹਟਭਿਕ੍ਖਾਯ ਯਾਪੇਨ੍ਤੋਤਿ ਇਮਿਨਾ ਕੁਮਾਰਕਪਬ੍ਬਜ੍ਜਾਯ ਉਪਗਤਭਾਵਂ ਦਸ੍ਸੇਤਿ.

ਪਰਿਹਰਿਯਮਾਨੋਵਾਤਿ ਅਞ੍ਞੇਨ ਅਞ੍ਞੇਨ ਪਰਿਹਰਿਯਮਾਨੋ ਵਿਯ ਵੇਲਾਯ ਵੇਲਾਯ ਤੇਨ ਮਹਤਾ ਪਰਿਜਨੇਨ ਉਪਟ੍ਠਿਯਮਾਨੋ ਕੁਮਾਰਕੀਲ਼ਂ ਕੀਲ਼ੀਤਿ ਅਤ੍ਥੋ. ਕੇਚਿ ਪਨ ‘‘ਪਰਿਹਰਿਯਮਾਨੋ ਏਵਾ’’ਤਿ ਅਵਧਾਰਣਵਸੇਨ ਅਤ੍ਥਂ ਵਦਨ੍ਤਿ, ਤਥਾ ਸਤਿ ਚਤੁਰਾਸੀਤਿਵਸ੍ਸਸਹਸ੍ਸਾਨਿ ਥਞ੍ਞਪਾਯੀ ਤਰੁਣਦਾਰਕੋ ਅਹੋਸੀਤਿ ਆਪਜ੍ਜਤੀਤਿ ਤਦਯੁਤ੍ਤਂ. ਕੁਮਾਰਕਾਲਂ ਵਤ੍ਵਾ ਤਦਨਨ੍ਤਰਂ ਓਪਰਜ੍ਜਵਚਨਤੋ ਵਿਰੁਦ੍ਧਞ੍ਚੇਤਂ. (ਪਞ੍ਚਮਙ੍ਗਲਵਚਨੇਨ ਉਨ੍ਨਙ੍ਗਲਮਙ੍ਗਲਉਕ੍ਕਨ੍ਤਨਮਙ੍ਗਲਕਮ੍ਮਹਾਯਮਙ੍ਗਲਦੁਸ੍ਸਮਙ੍ਗਲਾਨਿ ਸਮੁਪਗਤਾਨਿ ਏਵ ਅਹੇਸੁਨ੍ਤਿ ਦਟ੍ਠਬ੍ਬਂ).

੩੧੧. ਸਵਂਸਵਸੇਨ ਆਗਤਾ ਪੁਤ੍ਤਨਤ੍ਤੁਆਦਯੋ ਪੁਤ੍ਤਾ ਚ ਪਪੁਤ੍ਤਾ ਚ ਏਤਿਸ੍ਸਾਤਿ ਪੁਤ੍ਤਪਪੁਤ੍ਤਕਾ ਪਰਮ੍ਪਰਾ. ਨਿਹਤਨ੍ਤਿ ਨਿਹਿਤਂ ਠਪਿਤਂ, ਪਵਤ੍ਤਿਤਨ੍ਤਿ ਅਤ੍ਥੋ. ਨਿਹਤਨ੍ਤਿ ਵਾ ਸਤਤਂ ਪਤਿਟ੍ਠਿਤਭਾਵੇਨ ਵਲ਼ਞ੍ਜਿਤਨ੍ਤਿ ਅਤ੍ਥੋ. ਤੇਨਾਹ ‘‘ਕਲ੍ਯਾਣਵਤ੍ਤ’’ਨ੍ਤਿ. ਅਤਿਰੇਕਤਰਾ ਦ੍ਵੇ ਗੁਣਾਤਿ ਮਹਾਸਤ੍ਤਸ੍ਸ ਮਘਦੇਵਕਾਲਤੋ ਅਤਿਰੇਕਤਰਾ ਦ੍ਵੇ ਗੁਣਾ ਇਤਰਰਾਜੂਹਿ ਪਨ ਅਤਿਰੇਕਤਰਾ ਅਨੇਕਸਤਸਹਸ੍ਸਪ੍ਪਭੇਦਾ ਏਵ ਗੁਣਾ ਅਹੇਸੁਨ੍ਤਿ.

੩੧੨. ਤੇਤ੍ਤਿਂਸ ਸਹਪੁਞ੍ਞਕਾਰਿਨੋ ਏਤ੍ਥ ਨਿਬ੍ਬਤ੍ਤਾਤਿ ਤਂਸਹਚਰਿਤਟ੍ਠਾਨਂ ਤੇਤ੍ਤਿਂਸਂ, ਤਦੇਵ ਤਾਵਤਿਂਸਂ, ਤਂਨਿਵਾਸੋ ਏਤੇਸਨ੍ਤਿ ਤਾਵਤਿਂਸਾ. ਨਿਵਾਸਭਾਵੋ ਚ ਤੇਸਂ ਤਤ੍ਥ ਨਿਬ੍ਬਤ੍ਤਨਪੁਬ੍ਬਕੋਤਿ ਆਹ – ‘‘ਦੇਵਾਨਂ ਤਾਵਤਿਂਸਾਨਨ੍ਤਿ ਤਾਵਤਿਂਸਭਵਨੇ ਨਿਬ੍ਬਤ੍ਤਦੇਵਾਨ’’ਨ੍ਤਿ. ਰਞ੍ਞੋਤਿ ਨਿਮਿਮਹਾਰਾਜਸ੍ਸ. ਓਵਾਦੇ ਠਤ੍ਵਾਤਿ ‘‘ਸੀਲਂ ਅਰਕ੍ਖਨ੍ਤੋ ਮਮ ਸਨ੍ਤਿਕਂ ਮਾ ਆਗਚ੍ਛਤੂ’’ਤਿ ਨਿਗ੍ਗਣ੍ਹਨਵਸੇਨਪਿ, ‘‘ਏਕਨ੍ਤਤੋ ਮਮ ਵਿਜਿਤੇ ਵਸਨ੍ਤੇਨ ਸੀਲਂ ਰਕ੍ਖਿਤਬ੍ਬ’’ਨ੍ਤਿ ਏਵਂ ਪਵਤ੍ਤਿਤਓਵਾਦਵਸੇਨਪਿ ਓਵਾਦੇ ਠਤ੍ਵਾ.

ਅਥ ¶ ਨਨ੍ਤਿ ਮਹਾਜੁਤਿਕਂ ਮਹਾਵਿਪ੍ਫਾਰਂ ਮਹਾਨੁਭਾਵਂ ਨਿਮਿਰਾਜਾਨਂ. ‘‘ਸਕ੍ਕੋਹਮਸ੍ਮਿ ਦੇਵਿਨ੍ਦੋ, ਤਵ ਸਨ੍ਤਿਕਮਾਗਤੋ’’ਤਿ ਅਤ੍ਤਨੋ ਸਕ੍ਕਭਾਵਂ ਪਵੇਦੇਤ੍ਵਾ ‘‘ਕਙ੍ਖਂ ਤੇ ਪਟਿਵਿਨੋਦੇਸ੍ਸਾਮੀ’’ਤਿ ਆਹ. ਤੇਨਾਹ ‘‘ਸਬ੍ਬਭੂਤਾਨਮਿਸ੍ਸਰਾ’’ਤਿਆਦਿ.

ਸੀਲਂ ¶ ਉਪਾਦਾਯ ਓਮਕਤਾਯ ‘‘ਕਿ’’ਨ੍ਤਿ ਹੀਲ਼ੇਨ੍ਤੋ ਵਦਤਿ. ਗੁਣਵਿਸਿਟ੍ਠਤਾਯਾਤਿ ਲਾਭਯਸਾਦੀਨਞ੍ਚੇਵ ਪਿਯਮਨਾਪਤਾਦੀਨਞ੍ਚ ਆਸਵਕ੍ਖਯਪਰਿਯੋਸਾਨਾਨਂ ਨਿਮਿਤ੍ਤਭਾਵੇਨ ਉਤ੍ਤਮਗੁਣਤਾਯ. ਤਦਾ ਸਕ੍ਕੋ ਅਨੁਰੁਦ੍ਧਤ੍ਥੇਰੋ, ਸੋ ਅਤ੍ਤਨੋ ਪੁਰਿਮਜਾਤਿਯਂ ਪਚ੍ਚਕ੍ਖਸਿਦ੍ਧਂਵ ਦਾਨਤੋ ਸੀਲਂ ਮਹਨ੍ਤਂ ਵਿਭਾਵੇਨ੍ਤੋ ‘‘ਅਹਞ੍ਹੀ’’ਤਿਆਦਿਮਾਹ. ਤਤ੍ਥ ਅਤ੍ਤਨਾ ਵਸਿਯਮਾਨਂ ਕਾਮਾਵਚਰਦੇਵਲੋਕਂ ਸਨ੍ਧਾਯ ‘‘ਪੇਤ੍ਤਿਵਿਸਯਤੋ’’ਤਿ ਵੁਤ੍ਤਂ. ਤਸ੍ਸ ਹਿ ਕਪ੍ਪਸਤਸਹਸ੍ਸਂ ਵਿਵਟ੍ਟਜ੍ਝਾਸਯਸ੍ਸ ਪੂਰਿਤਪਾਰਮਿਸ੍ਸ ਦੇਵਲੋਕੋ ਪੇਤਲੋਕੋ ਵਿਯ ਉਪਟ੍ਠਾਸਿ. ਤੇਨੇਵਾਹ ‘‘ਅਚ੍ਛਰਾਗਣਸਙ੍ਘੁਟ੍ਠਂ, ਪਿਸਾਚਗਣਸੇਵਿਤ’’ਨ੍ਤਿ (ਸਂ. ਨਿ. ੧.੪੬).

ਖਤ੍ਤਿਯੇਤਿ ਖਤ੍ਤਿਯਜਾਤਿਯਂ. ਵਿਸੁਜ੍ਝਤੀਤਿ ਬ੍ਰਹ੍ਮਲੋਕੂਪਪਤ੍ਤਿਂ ਸਨ੍ਧਾਯ ਵਦਤਿ ਕਾਮਸਂਕਿਲੇਸਵਿਸੁਜ੍ਝਨਤੋ. ਕਾਯਾਤਿ ਚ ਬ੍ਰਹ੍ਮਕਾਯਮਾਹ.

ਇਮਸ੍ਸ ਮਮ ਅਦਿਟ੍ਠਪੁਬ੍ਬਰੂਪਂ ਦਿਸ੍ਵਾ ‘‘ਅਹੁਦੇਵ ਭਯ’’ਨ੍ਤਿ ਚਿਨ੍ਤੇਤ੍ਵਾ ਆਹ ‘‘ਅਵਿਕਮ੍ਪਮਾਨੋ’’ਤਿ. ਭਾਯਨ੍ਤੋ ਹਿ ਚਿਤ੍ਤਸ੍ਸ ਅਞ੍ਞਥਤ੍ਤੇਨ ਕਾਯਸ੍ਸ ਚ ਛਮ੍ਭਿਤਤ੍ਤੇਨ ਵਿਕਮ੍ਪਤਿ ਨਾਮ. ਤੇਨਾਹ ‘‘ਅਭਾਯਮਾਨੋ’’ਤਿ. ਸੁਖਂ ਕਥੇਤੁਂ ਹੋਤੀਤਿ ਪੁਞ੍ਞਫਲਂ ਕਥੇਤੁਂ ਸੁਖਂ ਹੋਤਿ.

੩੧੩. ਮਨਂ ਆਗਮ੍ਮ ਯੁਤ੍ਤਾਯੇਵ ਹੋਨ੍ਤੀਤਿ ਮਾਤਲਿਸ੍ਸ ਸਕ੍ਕਸ੍ਸੇਵ ਚਿਤ੍ਤਂ ਜਾਨਿਤ੍ਵਾ ਯੁਤ੍ਤਾ ਵਿਯ ਹੋਨ੍ਤਿ, ਰਥੇ ਯੁਤ੍ਤਆਜਾਨੀਯਕਿਚ੍ਚਂ ਕਰੋਨ੍ਤਿ ਦੇਵਪੁਤ੍ਤਾ. ਏਵਂ ਤਾਦਿਸੇ ਕਾਲੇ ਤਥਾ ਪਟਿਪਜ੍ਜਨ੍ਤਿ, ਯਥਾ ਏਰਾਵਣੋ ਦੇਵਪੁਤ੍ਤੋ ਹਤ੍ਥਿਕਿਚ੍ਚਂ. ਨਦ੍ਧਿਤੋ ਪਟ੍ਠਾਯਾਤਿ ਰਥਪਞ੍ਜਰਪਰਿਯਨ੍ਤੇਨ ਅਕ੍ਖਸ੍ਸ ਸਮ੍ਬਨ੍ਧਟ੍ਠਾਨਂ ਨਦ੍ਧੀ, ਤਤੋ ਪਟ੍ਠਾਯ. ਅਕ੍ਖੋ ਬਜ੍ਝਤਿ ਏਤ੍ਥਾਤਿ ਅਕ੍ਖਬਦ੍ਧੋ, ਅਕ੍ਖੇਨ ਰਥਸ੍ਸ ਬਦ੍ਧਟ੍ਠਾਨਂ. ਯਥਾ ਦੇਵਲੋਕਤੋ ਯਾਵ ਚਨ੍ਦਮਣ੍ਡਲਸ੍ਸ ਗਮਨਵੀਥਿ, ਤਾਵ ਅਤ੍ਤਨੋ ਆਨੁਭਾਵੇਨ ਹੇਟ੍ਠਾਮੁਖਮੇਵ ਰਥਂ ਪੇਸੇਸਿ, ਏਵਂ ਚਨ੍ਦਮਣ੍ਡਲਸ੍ਸ ਗਮਨਵੀਥਿਤੋ ਯਾਵ ਰਞ੍ਞੋ ਪਾਸਾਦੋ, ਤਾਵ ਤਥੇਵ ਪੇਸੇਸਿ. ਦ੍ਵੇ ਮਗ੍ਗੇ ਦਸ੍ਸੇਤ੍ਵਾਤਿ ਪਤੋਦਲਟ੍ਠਿਯਾ ਆਕਾਸਂ ਵਿਲਿਖਨ੍ਤੋ ਵਿਯ ਅਤ੍ਤਨੋ ਆਨੁਭਾਵੇਨ ਨਿਰਯਗਾਮੀ ਦੇਵਲੋਕਗਾਮੀ ਚਾਤਿ ਦ੍ਵੇ ਮਗ੍ਗੇ ¶ ਦਸ੍ਸੇਤ੍ਵਾ. ਕਤਮੇਨਾਤਿਆਦਿ ਦੇਸਨਾਮਤ੍ਤਂ, ਯਥਾ ਤੇਨ ਰਥੇਨ ਗਚ੍ਛਨ੍ਤਸ੍ਸ ਨਿਰਯੋ ਦੇਵਲੋਕੋ ਚ ਪਾਕਟਾ ਹੋਨ੍ਤਿ, ਤਥਾ ਕਰਣਂ ਅਧਿਪ੍ਪੇਤਂ.

ਵੁਤ੍ਤਕਾਰਣਮੇਵ ਸਨ੍ਧਾਯਾਹ ਮਹਾਸਤ੍ਤੋ ‘‘ਉਭਯੇਨੇਵ ਮਂ ਮਾਤਲਿ ਨੇਹੀ’’ਤਿ. ਦੁਗ੍ਗਨ੍ਤਿ ਦੁਗ੍ਗਮਂ. ਵੇਤ੍ਤਰਣਿਨ੍ਤਿ ਏਵਂਨਾਮਕਂ ਨਿਰਯਂ. ਕੁਥਿਤਨ੍ਤਿ ਪਕ੍ਕੁਥਿਤਂ ਨਿਪਕ੍ਕਤੇਲਸਦਿਸਜਾਲਂ. ਖਾਰਸਂਯੁਤ੍ਤਨ੍ਤਿ ਖਾਰੋਦਕਸਦਿਸਂ.

ਰਥਂ ਨਿਵਤ੍ਤੇਤ੍ਵਾਤਿ ਨਿਰਯਾਭਿਮੁਖਤੋ ਨਿਵਤ੍ਤੇਤ੍ਵਾ. ਬੀਰਣੀਦੇਵਧੀਤਾਯਾਤਿ ‘‘ਬੀਰਣੀ’’ਤਿ ਏਵਂਨਾਮਿਕਾਯ ¶ ਅਚ੍ਛਰਾਯ. ਸੋਣਦਿਨ੍ਨਦੇਵਪੁਤ੍ਤਸ੍ਸਾਤਿ ‘‘ਸੋਣਦਿਨ੍ਨੋ’’ਤਿ ਏਵਂਨਾਮਕਸ੍ਸ ਦੇਵਪੁਤ੍ਤਸ੍ਸ. ਗਣਦੇਵਪੁਤ੍ਤਾਨਨ੍ਤਿ ਗਣਵਸੇਨ ਪੁਞ੍ਞਂ ਕਤ੍ਵਾ ਗਣਵਸੇਨੇਵ ਨਿਬ੍ਬਤ੍ਤਦੇਵਪੁਤ੍ਤਾਨਂ.

ਪਤ੍ਤਕਾਲੇਤਿ ਉਪਕਟ੍ਠਾਯ ਵੇਲਾਯ. ਅਤਿਥਿਨ੍ਤਿ ਪਚ੍ਚੇਕਸਮ੍ਬੁਦ੍ਧਂ. ਕਸ੍ਸਪਸ੍ਸ ਭਗਵਤੋ ਸਾਸਨੇ ਏਕਂ ਖੀਣਾਸਵਤ੍ਥੇਰਨ੍ਤਿਪਿ ਵਦਨ੍ਤਿ. ਮਾਤਾਵ ਪੁਤ੍ਤਂ ਸਕਿਮਾਭਿਨਨ੍ਦੀਤਿ ਯਥਾ ਪਵਾਸਤੋ ਆਗਤਂ ਪੁਤ੍ਤਂ ਮਾਤਾ ਸਕਿਂ ਏਕਵਾਰਂ ਆਗਤਕਾਲੇ ਅਭਿਨਨ੍ਦਤਿ, ਤਥਾ ਨਿਚ੍ਚਕਾਲੇ ਅਭਿਨਨ੍ਦਿ ਸਕ੍ਕਚ੍ਚਂ ਪਰਿਵਿਸਿ. ਸਂਯਮਾ ਸਂਵਿਭਾਗਾਤਿ ਸੀਲਸਂਯਮਾ ਸਂਵਿਭਾਗਸੀਲਾ. ਜਾਤਕੇਤਿ ਨਿਮਿਜਾਤਕੇ.

ਚਿਤ੍ਤਕੂਟਨ੍ਤਿ ਦੇਵਨਗਰਸ੍ਸ ਦਕ੍ਖਿਣਦਿਸਾਯ ਦ੍ਵਾਰਕੋਟ੍ਠਕਂ. ਸਕ੍ਕੋ ਚਿਤ੍ਤਂ ਸਨ੍ਧਾਰੇਤੁਂ ਅਸਕ੍ਕੋਨ੍ਤੋਤਿ ਮਹਾਸਤ੍ਤੇ ਪਵਤ੍ਤਂ ਦੇਵਤਾਨਂ ਸਕ੍ਕਾਰਸਮ੍ਮਾਨਂ ਪਟਿਚ੍ਚ ਉਪ੍ਪਨ੍ਨਂ ਅਤ੍ਤਨੋ ਉਸੂਯਚਿਤ੍ਤਂ ਬਹਿ ਅਨਾਵਿਕਤ੍ਵਾ ਅਬ੍ਭਨ੍ਤਰੇਯੇਵ ਚ ਨਂ ਠਪੇਤੁਂ ਅਸਕ੍ਕੋਨ੍ਤੋ. ਅਞ੍ਞੇਸਂ ਪੁਞ੍ਞੇਨ ਵਸਾਹੀਤਿ ਸਕ੍ਕਸ੍ਸ ਮਹਾਸਤ੍ਤਂ ਰੋਸੇਤੁਕਾਮਤਾਯ ਆਰਾਧਨਂ ਨਿਦਸ੍ਸੇਤਿ. ਪੁਰਾਣਸਕ੍ਕੋ ਦੀਘਾਯੁਕੋ, ਤਂ ਉਪਾਦਾਯ ਜਰਾਜਿਣ੍ਣਂ ਵਿਯ ਕਤ੍ਵਾ ‘‘ਜਰਸਕ੍ਕੋ’’ਤਿ ਵੁਤ੍ਤਂ.

੩੧੫. ਸੇਸਂ ਸਬ੍ਬਨ੍ਤਿ ਪਬ੍ਬਜ੍ਜੁਪਗਮਨਾ ਸੇਸਂ ਅਤ੍ਤਨੋ ਵਂਸੇ ਪੋਰਾਣਰਾਜੂਨਂ ਰਾਜਚਾਰਿਤ੍ਤਂ. ਪਾਕਤਿਕਨ੍ਤਿ ਪੁਨ ਸਭਾਵਤ੍ਤਮੇਵ ਗਤੋ ਅਹੋਸਿ, ਅਪਬ੍ਬਜਿਤਭਾਵਵਚਨੇਨੇਵਸ੍ਸ ਬ੍ਰਹ੍ਮਵਿਹਾਰਭਾਵਨਾਦੀਨਂ ਪਬ੍ਬਜ੍ਜਾਗੁਣਾਨਂ ਅਭਾਵੋ ਦੀਪਿਤੋ ਹੋਤਿ.

੩੧੬. ਵੀਰਿਯਂ ਅਕਰੋਨ੍ਤੋ ਸਮੁਚ੍ਛਿਨ੍ਦਤਿ, ਨ ਤਾਵ ਸਮੁਚ੍ਛਿਨ੍ਨਂ, ਕਲ੍ਯਾਣਮਿਤ੍ਤਸਂਸਗ੍ਗਾਦਿਪਚ੍ਚਯਸਮਵਾਯੇ ਸਤਿ ਸੀਲਵਤਂ ਕਲ੍ਯਾਣਵਤ੍ਤਂ ਪਵਤ੍ਤੇਤੁਂ ਸਕ੍ਕੋਤਿ ¶ . ਦੁਸ੍ਸੀਲੇਨ ਸਮੁਚ੍ਛਿਨ੍ਨਂ ਨਾਮ ਹੋਤਿ ਤਸ੍ਸ ਤਤ੍ਥ ਨਿਰਾਸਭਾਵੇਨ ਪਟਿਪਤ੍ਤਿਯਾ ਏਵ ਅਸਮ੍ਭਵਤੋ. ਸਤ੍ਤ ਸੇਖਾ ਪਵਤ੍ਤੇਨ੍ਤਿ ਕਲ੍ਯਾਣਵਤ੍ਤਸ੍ਸ ਅਪਰਿਨਿਟ੍ਠਿਤਕਿਚ੍ਚਤ੍ਤਾ. ਖੀਣਾਸਵੇਨ ਪਵਤ੍ਤਿਤਂ ਨਾਮ ਪਰਿਨਿਟ੍ਠਿਤਕਿਚ੍ਚਤ੍ਤਾ. ਸੇਸਂ ਸੁਵਿਞ੍ਞੇਯ੍ਯਮੇਵ.

ਮਘਦੇਵਸੁਤ੍ਤਵਣ੍ਣਨਾਯ ਲੀਨਤ੍ਥਪ੍ਪਕਾਸਨਾ ਸਮਤ੍ਤਾ.

੪. ਮਧੁਰਸੁਤ੍ਤਵਣ੍ਣਨਾ

੩੧੭. ਮਧੁਰਾਯਨ੍ਤਿ ¶ ਉਤ੍ਤਰਮਧੁਰਾਯਂ. ਗੁਨ੍ਦਾਵਨੇਤਿ ਕਾਲ਼ਸਿਪ੍ਪਲਿਵਨੇ. ਅਤਿਮੁਤ੍ਤਕਵਨੇਤਿ ਚ ਵਦਨ੍ਤਿ. ਚਤੂਸੁ ਵਣ੍ਣੇਸੁ ਬ੍ਰਾਹ੍ਮਣੋਵ ਸੇਟ੍ਠੋ ਵਣ੍ਣੋ. ਪਣ੍ਡਰੋਤਿ ਪਰਿਸੁਦ੍ਧੋ. ਕਾਲ਼ਕੋਤਿ ਅਪਰਿਸੁਦ੍ਧੋ. ਜਾਤਿਗੋਤ੍ਤਾਦਿਪਞ੍ਞਾਪਨਟ੍ਠਾਨੇਸੂਤਿ ਜਾਤਿਗੋਤ੍ਤਾਦਿਵਸੇਨ ਸੁਦ੍ਧਚਿਨ੍ਤਾਯਂ ਬ੍ਰਾਹ੍ਮਣਾ ਏਵ ਸੁਦ੍ਧਜਾਤਿਕਾ, ਨ ਇਤਰੇਤਿ ਅਧਿਪ੍ਪਾਯੋ. ਸਂਸਾਰਤੋ ਵਾ ਸੁਦ੍ਧਚਿਨ੍ਤਾਯਂ ਬ੍ਰਾਹ੍ਮਣਾਵ ਸੁਜ੍ਝਨ੍ਤਿ ਵੇਦਵਿਹਿਤਸ੍ਸ ਸੁਦ੍ਧਵਿਧਿਨੋ ਅਞ੍ਞੇਸਂ ਅਵਿਸਯਤ੍ਤਾਤਿ ਅਧਿਪ੍ਪਾਯੋ. ਤਂ ਪਨੇਤਂ ਤੇਸਂ ਵਿਰੁਜ੍ਝਤਿ ਖਤ੍ਤਿਯਵੇਸ੍ਸਾਨਮ੍ਪਿ ਮਨ੍ਤਜ੍ਝੇਨਸ੍ਸ ਅਨੁਞ੍ਞਾਤਤ੍ਤਾ, ਮਨ੍ਤਜ੍ਝੇਨਵਿਧਿਨਾ ਚ ਸਂਸਾਰਸੁਦ੍ਧਿਯਾਭਾਵਤੋ. ਪੁਤ੍ਤਾ ਨਾਮ ਅਨੋਰਸਾਪਿ ਹੋਨ੍ਤਿ, ਨ ਤਥਾ ਇਮੇਤਿ ਆਹ ‘‘ਓਰਸਾ’’ਤਿ. ਉਰੇ ਸਂਵਡ੍ਢਿਤਪੁਤ੍ਤੋਪਿ ‘‘ਓਰਸ’’ਨ੍ਤਿ ਵੁਚ੍ਚਤਿ. ਇਮੇ ਪਨ ਮੁਖਤੋ ਨਿਗ੍ਗਤੋ ਹੁਤ੍ਵਾ ਉਰੇ ਸਂਵਡ੍ਢਾਤਿ ਦਸ੍ਸੇਤੁਂ ‘‘ਓਰਸਾ ਮੁਖਤੋ ਜਾਤਾ’’ਤਿ ਵੁਤ੍ਤਂ. ਤਤੋ ਏਵ ਬ੍ਰਹ੍ਮਤੋ ਜਾਤਾਤਿ ਬ੍ਰਹ੍ਮਜਾ, ਬ੍ਰਹ੍ਮਸਮ੍ਭੂਤਾਪਿ ‘‘ਬ੍ਰਹ੍ਮਜਾ’’ਤਿ ਵੁਚ੍ਚਨ੍ਤਿ, ਨ ਤਥਾ ਇਮੇ. ਇਮੇ ਪਨ ਪਚ੍ਚਕ੍ਖਤੋ ਬ੍ਰਹ੍ਮੁਨਾ ਨਿਮ੍ਮਿਤਾਤਿ ਬ੍ਰਹ੍ਮਨਿਮ੍ਮਿਤਾ, ਤਤੋ ਏਵ ਬ੍ਰਹ੍ਮਤੋ ਲਦ੍ਧਬ੍ਬਵਿਜ੍ਜਾਦਿਦਾਯਜ੍ਜਦਾਯਾਦਾਤਿ ਬ੍ਰਹ੍ਮਦਾਯਾਦਾਤਿ ਸਬ੍ਬਮੇਤਂ ਬ੍ਰਾਹ੍ਮਣਾਨਂ ਕਤ੍ਥਨਾਪਲਾਪਸਦਿਸਂ ਵਿਞ੍ਞੂਨਂ ਅਪ੍ਪਮਾਣਂ ਅਵਿਮਦ੍ਦਕ੍ਖਮਂ ਵਾਚਾਵਤ੍ਥੁਮਤ੍ਤਂ ਬ੍ਰਹ੍ਮਕੁਤ੍ਤਸ੍ਸੇਵ ਅਭਾਵਤੋ. ਯਂ ਪਨੇਤ੍ਥ ਵਤ੍ਤਬ੍ਬਂ, ਤਂ ਵਿਸੁਦ੍ਧਿਮਗ੍ਗਵਣ੍ਣਨਾਯਂ ਵੁਤ੍ਤਮੇਵ. ਤੇਨਾਹ ‘‘ਘੋਸੋਯੇਵਾ’’ਤਿਆਦਿ. ਵੋਹਾਰਮਤ੍ਤਮੇਵੇਤਨ੍ਤਿ ਏਤਂ ‘‘ਬ੍ਰਾਹ੍ਮਣੋਵ ਸੇਟ੍ਠੋ ਵਣ੍ਣੋ’’ਤਿਆਦਿ ਵਚਨਮਤ੍ਤਮੇਵ, ਨ ਤਸ੍ਸ ਅਤ੍ਥੋ ਤੇਹਿ ਅਧਿਪ੍ਪੇਤਪ੍ਪਕਾਰੋ ਅਤ੍ਥਿ.

੩੧੮. ਸਮਿਜ੍ਝੇਯ੍ਯਾਤਿ ਦਿਟ੍ਠਿਦੀਪਨਵਸੇਨ ਅਤ੍ਤਨੋ ਅਜ੍ਝਾਸਯੋ ਨਿਪ੍ਫਜ੍ਜੇਯ੍ਯ. ਤੇਨਾਹ ‘‘ਮਨੋਰਥੋ ਪੂਰੇਯ੍ਯਾ’’ਤਿ. ਖਤ੍ਤਿਯੋਪੀਤਿ ਪਰਖਤ੍ਤਿਯੋਪਿ ¶ . ਅਸ੍ਸਾਤਿ ਸਮਿਦ੍ਧਧਨਾਦਿਂ ਪਤ੍ਤਸ੍ਸ. ਤੇਨਾਹ – ‘‘ਇਸ੍ਸਰਿਯਸਮ੍ਪਤ੍ਤਸ੍ਸਾ’’ਤਿ ਨੇਸਨ੍ਤਿ ਏਤੇਸਂ ਚਤੁਨ੍ਨਂ ਵਣ੍ਣਾਨਂ ਏਤ੍ਥ ਪੁਬ੍ਬੁਟ੍ਠਾਯਿਭਾਵਾਦਿਨਾ ਇਤਰੇਹਿ ਉਪਚਰਿਤਬ੍ਬਤਾਯ ਨ ਕਿਞ੍ਚਿ ਨਾਨਾਕਰਣਨ੍ਤਿ ਯੋਜਨਾ.

੩੨੨. ਅਹਂ ¶ ਚੀਵਰਾਦੀਹਿ ਉਪਟ੍ਠਾਕੋ, ਤੁਮ੍ਹਾਕਂ ਇਚ੍ਛਿਤਚ੍ਛਿਤਕ੍ਖਣੇ ਵਦੇਯ੍ਯਾਥ ਯੇਨਤ੍ਥੋਤਿ ਯੋਜਨਾ. ਚੋਰਾਦਿਉਪਦ੍ਦਵਨਿਸੇਧਨੇਨ ਰਕ੍ਖਾਗੁਤ੍ਤਿ, ਦਾਨਾਦਿਨਿਮਿਤ੍ਤਉਪਦ੍ਦਵਨਿਸੇਧਨੇਨ ਆਵਰਣਗੁਤ੍ਤਿ. ਪਚ੍ਚੁਪ੍ਪਨ੍ਨਾਨਤ੍ਥਨਿਸੇਧਨੇਨ ਵਾ ਰਕ੍ਖਾਗੁਤ੍ਤਿ, ਆਗਾਮਿਅਨਤ੍ਥਨਿਸੇਧਨੇਨ ਆਵਰਣਗੁਤ੍ਤਿ. ਏਤ੍ਥ ਚ ਖਤ੍ਤਿਯਾਦੀਸੁ ਯੋ ਯੋ ਇਸ੍ਸਰੋ, ਤਸ੍ਸ ਇਤਰੇਨ ਅਨੁਵਤ੍ਤੇਤਬ੍ਬਭਾਵੇ, ਕੁਸਲਾਕੁਸਲਕਰਣੇਨ ਨੇਸਂ ਵਸੇਨ ਲਦ੍ਧਬ੍ਬਅਭਿਸਮ੍ਪਰਾਯੇ, ਪਬ੍ਬਜਿਤੇਹਿ ਲਦ੍ਧਬ੍ਬਸਾਮੀਚਿਕਿਰਿਯਾਯ ਚ ਅਣੁਮਤ੍ਤੋਪਿ ਵਿਸੇਸੋ ਨਤ੍ਥਿ, ਤਸ੍ਮਾ ਸੋ ਵਿਸੇਸਾਭਾਵੋ ਪਾਲ਼ਿਯਂ ਤਤ੍ਥ ਤਤ੍ਥ ਵਾਰੇ ‘‘ਏਵਂ ਸਨ੍ਤੇ’’ਤਿਆਦਿਨਾ ਵਿਭਾਵਿਤੋ. ਸੇਸਂ ਸੁਵਿਞ੍ਞੇਯ੍ਯਮੇਵ.

ਮਧੁਰਸੁਤ੍ਤਵਣ੍ਣਨਾਯ ਲੀਨਤ੍ਥਪ੍ਪਕਾਸਨਾ ਸਮਤ੍ਤਾ.

੫. ਬੋਧਿਰਾਜਕੁਮਾਰਸੁਤ੍ਤਵਣ੍ਣਨਾ

੩੨੪. ਓਲੋਕਨਕਪਦੁਮਨ੍ਤਿ ¶ ਲੀਲਾਅਰਵਿਨ੍ਦਂ. ਤਸ੍ਮਾਤਿ ਕੋਕਨਦਸਣ੍ਠਾਨਤ੍ਤਾ ਕੋਕਨਦੋਤਿ ਸਙ੍ਖਂ ਲਭਿ.

੩੨੫. ਯਾਵ ਪਚ੍ਛਿਮ…ਪੇ… ਫਲਕਂ ਵੁਤ੍ਤਂ ਤਸ੍ਸ ਸਬ੍ਬਪਚ੍ਛਾ ਸਨ੍ਥਤਤ੍ਤਾ. ਉਪਰਿਮਫਲਗਤਞ੍ਹਿ ਸੋਪਾਨਮਤ੍ਥਕਂ. ਓਲੋਕਨਤ੍ਥਂਯੇਵਾਤਿ ਨ ਕੇਵਲਂ ਭਗਵਤੋ ਆਗਮਨਞ੍ਞੇਵ ਓਲੋਕਨਤ੍ਥਂ, ਅਥ ਖੋ ਅਤ੍ਤਨੋ ਪਤ੍ਥਨਾਯ ਸਨ੍ਥਰਾਪਿਤਾਯ ਚੇਲਪਟਿਕਾਯ ਅਕ੍ਕਮਨਸ੍ਸਪਿ.

ਸਕੁਣਪੋਤਕੇਤਿ ਕਾਦਮ੍ਬਟਿਟ੍ਟਿਭਪੁਤ੍ਤਕੇ. ਅਞ੍ਞੋਵ ਭਵੇਯ੍ਯਾਤਿ ਤਸ੍ਮਿਂ ਅਤ੍ਤਭਾਵੇ ਮਾਤੁਗਾਮਤੋ ਅਞ੍ਞੋ ਇਦਾਨਿ ਭਰਿਯਾਭੂਤੋ ਮਾਤੁਗਾਮੋ ਭਵੇਯ੍ਯ. ਪੁਤ੍ਤਂ ਲਭੇਯ੍ਯਾਤਿ ਅਤ੍ਤਨੋ ਕਮ੍ਮਵਸੇਨ ਪੁਤ੍ਤਂ, ਨੋ ਤਸ੍ਸ. ਉਭੋਹੀਤਿ ਇਮੇਹਿ ਏਵ ਉਭੋਹਿ. ਇਮੇਹਿ ਕਾਰਣੇਹੀਤਿ ਤਸ੍ਸ ਰਾਜਕੁਮਾਰਸ੍ਸ ਬੁਦ੍ਧਂ ਪਟਿਚ੍ਚ ਮਿਚ੍ਛਾਗਹਣਂ, ਤਿਤ੍ਥਿਯਾਨਂ ਉਜ੍ਝਾਯਨਂ, ਅਨਾਗਤੇ ਮਨੁਸ੍ਸਾਨਂ ਭਿਕ੍ਖੂਨਂ ਉਦ੍ਦਿਸ੍ਸ ਵਿਪ੍ਪਟਿਸਾਰੋਤਿ ਇਮੇਹਿ ਤੀਹਿ ਕਾਰਣੇਹਿ. ਪਞ੍ਞਤ੍ਤਨ੍ਤਿ ਸਨ੍ਥਤਂ ਚੇਲਪਟਿਕਂ. ਮਙ੍ਗਲਂ ਇਚ੍ਛਨ੍ਤੀਤਿ ਮਙ੍ਗਲਿਕਾ.

੩੨੬. ਤਤਿਯਂ ¶ ਕਾਰਣਨ੍ਤਿ ਇਮਿਨਾ ਭਿਕ੍ਖੂਸੁ ਵਿਪ੍ਪਟਿਸਾਰਾਨੁਪ੍ਪਾਦਨਮਾਹ. ਯਂ ਕਿਞ੍ਚਿ ਪਰਿਭੁਞ੍ਜਨ-ਸੁਖਂ ਕਾਮਸੁਖਲ੍ਲਿਕਾਨੁਯੋਗੋਤਿ ਅਧਿਪ੍ਪਾਯੇਨ ਕਾਮਸੁਖਲ੍ਲਿਕਾਨੁਯੋਗਸਞ੍ਞੀ ਹੁਤ੍ਵਾ…ਪੇ… ਮਞ੍ਞਮਾਨੋ ਏਵਮਾਹ.

੩੨੭. ਅਥ ਨਂ ਭਗਵਾ ਤਤੋ ਮਿਚ੍ਛਾਭਿਨਿਵੇਸਤੋ ਵਿਵੇਚੇਤੁਕਾਮੋ ‘‘ਸੋ ਖੋ ਅਹ’’ਨ੍ਤਿਆਦਿਨਾ ਅਤ੍ਤਨੋ ਦੁਕ੍ਕਰਚਰਿਯਂ ਦਸ੍ਸੇਤੁਂ ਆਰਭਿ. ਮਹਾਸਚ੍ਚਕੇ(ਮ. ਨਿ. ੧.੩੬੪ ਆਦਯੋ) ਵੁਤ੍ਤਨਯੇਨੇਵ ਵੇਦਿਤਬ੍ਬਂ ‘‘ਸੋ ਖੋ ਅਹ’’ਨ੍ਤਿਆਦਿਪਾਠਸ੍ਸ ਤਤ੍ਥ ਆਗਤਨਿਯਾਮੇਨੇਵ ਆਗਤਤ੍ਤਾ. ਪਾਸਰਾਸਿਸੁਤ੍ਤੇ (ਮ. ਨਿ. ੧.੨੭੨ ਆਦਯੋ) ਵੁਤ੍ਤਨਯੇਨਾਤਿ ਏਤ੍ਥਾਪਿ ਏਸੇਵ ਨਯੋ.

੩੪੩. ਅਙ੍ਕੁਸਂ ਗਣ੍ਹਨ੍ਤਿ ਏਤੇਨ ਤਸ੍ਸ ਗਹਣੇ ਛੇਕੋ ਹੋਤੀਤਿ ਅਙ੍ਕੁਸਗਹਣਸਿਪ੍ਪਂ. ਮੇਘਉਤੁਨ੍ਤਿ ਮੇਘਂ ਪਟਿਚ੍ਚ ਉਪ੍ਪਨ੍ਨਸੀਤਉਤੁਂ. ਪਬ੍ਬਤਉਤੁਨ੍ਤਿ ਪਬ੍ਬਤਂ ਪਟਿਚ੍ਚ ਉਣ੍ਹਉਤੁਂ. ਉਭਯਵਸੇਨ ਚ ਤਸ੍ਸ ¶ ਤਥਾ ਸੀਤੁਣ੍ਹਉਤੁਤੋ ਏਨੋ ਆਗਤੋਤਿ ਤ-ਕਾਰਸ੍ਸ ਦ-ਕਾਰਂ ਕਤ੍ਵਾ ਉਦੇਨੋਤਿ ਨਾਮਂ ਅਕਾਸਿ.

ਤਾਪਸੋ ਓਗਾਲ਼੍ਹਞਾਣਵਸੇਨ ਰਞ੍ਞੋ ਮਤਭਾਵਂ ਞਤ੍ਵਾ. ਆਦਿਤੋ ਪਟ੍ਠਾਯਾਤਿ ਕੋਸਮ੍ਬਿਨਗਰੇ ਪਰਨ੍ਤਪਰਞ੍ਞੋ ਅਗ੍ਗਮਹੇਸਿਭਾਵਤੋ ਪਟ੍ਠਾਯ. ਪੁਬ੍ਬੇਤਿ ਸੀਲਵਨ੍ਤਕਾਲੇ. ਹਤ੍ਥਿਗਨ੍ਥਨ੍ਤਿ ਹਤ੍ਥੀਨਂ ਅਤ੍ਤਨੋ ਵਸੇ ਵਤ੍ਤਾਪਨਸਤ੍ਥਂ. ਤੇਨੇਵਸ੍ਸ ਤਂ ਸਿਕ੍ਖਾਪੇਤਿ, ਕਿਚ੍ਚਞ੍ਚ ਇਜ੍ਝਤਿ.

੩੪੪. ਪਦਹਨਭਾਵੋਤਿ ਭਾਵਨਾਨੁਯੋਗੋ. ਪਧਾਨੇ ਵਾ ਨਿਯੁਤ੍ਤੋ ਪਧਾਨਿਯੋ, ਪਧਾਨਿਯਸ੍ਸ ਭਿਕ੍ਖੁਨੋ, ਤਸ੍ਸੇਵ ਪਧਾਨਿਯਭਾਵਸ੍ਸ ਅਙ੍ਗਾਨਿ ਕਾਰਣਾਨਿ ਪਧਾਨਿਯਙ੍ਗਾਨਿ. ਸਦ੍ਧਾ ਏਤਸ੍ਸ ਅਤ੍ਥੀਤਿ ਸਦ੍ਧੋ. ਕਿਞ੍ਚਾਪਿ ਪਚ੍ਚੇਕਬੋਧਿਸਤ੍ਤਾਨਮ੍ਪਿ ਅਭਿਨੀਹਾਰਤੋ ਪਟ੍ਠਾਯ ਆਗਤਾ ਆਗਮਨਸਦ੍ਧਾ ਏਵ, ਮਹਾਬੋਧਿਸਤ੍ਤਾਨਂ ਪਨ ਸਦ੍ਧਾ ਗਰੁਤਰਾਤਿ ਸਾ ਏਵ ਗਹਿਤਾ. ਅਚਲਭਾਵੇਨ ਓਕਪ੍ਪਨਂ ‘‘ਸਮ੍ਮਾਸਮ੍ਬੁਦ੍ਧੋ ਭਗਵਾ, ਸ੍ਵਾਖ੍ਯਾਤੋ ਧਮ੍ਮੋ, ਸੁਪ੍ਪਟਿਪਨ੍ਨੋ ਸਙ੍ਘੋ’’ਤਿ ਕੇਨਚਿ ਅਕਮ੍ਪਿਯਭਾਵੇਨ ਰਤਨਤ੍ਤਯਗੁਣੇ ਓਗਾਹਿਤ੍ਵਾ ਕਪ੍ਪਨਂ. ਪਸਾਦੁਪ੍ਪਤ੍ਤਿ ਰਤਨਤ੍ਤਯੇ ਪਸੀਦਨਮੇਵ. ਬੋਧਿਨ੍ਤਿ ਚਤੁਮਗ੍ਗਞਾਣਨ੍ਤਿ ਵੁਤ੍ਤਂ ਤਂਨਿਮਿਤ੍ਤਤ੍ਤਾ ਸਬ੍ਬਞ੍ਞੁਤਞ੍ਞਾਣਸ੍ਸ, ਬੋਧੀਤਿ ਵਾ ਸਮ੍ਮਾਸਮ੍ਬੋਧਿ. ਸਬ੍ਬਞ੍ਞੁਤਞ੍ਞਾਣਪਦਟ੍ਠਾਨਞ੍ਹਿ ਮਗ੍ਗਞਾਣਂ, ਮਗ੍ਗਞਾਣਪਦਟ੍ਠਾਨਞ੍ਚ ਸਬ੍ਬਞ੍ਞੁਤਞ੍ਞਾਣਂ ‘‘ਸਮ੍ਮਾਸਮ੍ਬੋਧੀ’’ਤਿ ਵੁਚ੍ਚਤਿ. ਨਿਚ੍ਛਿਤਸੁਬੁਦ੍ਧਤਾਯ ਧਮ੍ਮਸ੍ਸ ਸੁਧਮ੍ਮਤਾ ਸਙ੍ਘਸ੍ਸ ਸੁਪ੍ਪਟਿਪਤ੍ਤਿ ਵਿਨਿਚ੍ਛਿਤਾ ਏਵ ¶ ਹੋਤੀਤਿ ਆਹ ‘‘ਦੇਸਨਾਸੀਸਮੇਵ ਚੇਤ’’ਨ੍ਤਿਆਦਿ. ਤਸ੍ਸ ਪਧਾਨਂ ਵੀਰਿਯਂ ਇਜ੍ਝਤਿ ਰਤਨਤ੍ਤਯਸਦ੍ਧਾਯ ‘‘ਇਮਾਯ ਪਟਿਪਦਾਯ ਜਰਾਮਰਣਤੋ ਮੁਚ੍ਚਿਸ੍ਸਾਮੀ’’ਤਿ ਪਧਾਨਾਨੁਯੋਗੇ ਅਵਂਮੁਖਸਮ੍ਭਵਤੋ.

ਅਪ੍ਪਾਬਾਧੋਤਿਆਦਿ ਹੇਟ੍ਠਾ ਵੁਤ੍ਤਮੇਵ. ਅਗੁਣਂ ਪਕਾਸੇਤਾ ਆਯਤਿਂ ਸਂਵਰਂ ਆਪਜ੍ਜਿਤਾ ਸਮ੍ਮਾਪਟਿਪਤ੍ਤਿਯਾ ਵਿਸੋਧਨਤ੍ਥਂ. ਉਦਯਞ੍ਚ ਅਤ੍ਥਞ੍ਚ ਗਨ੍ਤੁਨ੍ਤਿ ‘‘ਅਵਿਜ੍ਜਾਸਮੁਦਯਾ’’ਤਿਆਦਿਨਾ ਪਞ੍ਚਨ੍ਨਂ ਉਪਾਦਾਨਕ੍ਖਨ੍ਧਾਨਂ ਉਦਯਞ੍ਚ ਵਯਞ੍ਚ ਜਾਨਿਤੁਂ. ਤੇਨਾਹ ‘‘ਏਤੇਨਾ’’ਤਿਆਦਿ. ਪਰਿਸੁਦ੍ਧਾਯ ਉਪਕ੍ਕਿਲੇਸਵਿਨਿਮੁਤ੍ਤਾਯ. ਨਿਬ੍ਬਿਜ੍ਝਿਤੁਨ੍ਤਿ ਤਦਙ੍ਗਵਸੇਨ ਪਜਹਿਤੁਂ ਸਮੁਚ੍ਛੇਦਪ੍ਪਹਾਨਸ੍ਸ ਪਚ੍ਚਯੋ ਭਵਿਤੁਂ. ਯਂ ਦੁਕ੍ਖਂ ਖੀਯਤੀਤਿ ਕਿਲੇਸੇਸੁ ਅਪ੍ਪਹੀਨੇਸੁ ਤੇਨ ਤਦੁਪਨਿਸ੍ਸਯਕਮ੍ਮਂ ਪਟਿਚ੍ਚ ਯਂ ਦੁਕ੍ਖਂ ਉਪ੍ਪਜ੍ਜੇਯ੍ਯ, ਤਂ ਸਨ੍ਧਾਯ ਵੁਤ੍ਤਂ.

੩੪੫. ਸੇਸਦਿਵਸੇਤਿ ਸਤ੍ਤਦਿਵਸਤੋ ਪਟ੍ਠਾਯ ਯਾਵ ਦ੍ਵੇ ਰਤ੍ਤਿਨ੍ਦਿਵਾ.

੩੪੬. ਕੁਚ੍ਛਿਸਨ੍ਨਿਸ੍ਸਿਤੋ ¶ ਗਬ੍ਭੋ ਨਿਸ੍ਸਯਵੋਹਾਰੇਨ ‘‘ਕੁਚ੍ਛੀ’’ਤਿ ਵੁਚ੍ਚਤਿ, ਸੋ ਏਤਿਸ੍ਸਾ ਅਤ੍ਥੀਤਿ ਕੁਚ੍ਛਿਮਤੀ. ਤੇਨਾਹ ‘‘ਆਪਨ੍ਨਸਤ੍ਤਾ’’ਤਿ. ਆਰਕ੍ਖੋ ਪਨਸ੍ਸ ਪਚ੍ਚੁਪਟ੍ਠਿਤੋ ਹੋਤੀਤਿ ਮਾਤਰਾ ਗਹਿਤਸਰਣਂ ਗਬ੍ਭਵੁਟ੍ਠਿਤਸ੍ਸ ਤਸ੍ਸ ਸਰਣਗਮਨਂ ਪਵੇਦਯਿਤਸ੍ਸ ਕੁਸਲਂ ਸਰਣਂ ਨਾਮ, ਮਾਤੁ ਕਤਰਕ੍ਖੋ ਪੁਤ੍ਤਸ੍ਸਪਿ ਪਚ੍ਚੁਪਟ੍ਠਿਤੋਤਿ. ਮਹਲ੍ਲਕਕਾਲੇਤਿ ਵਚਨਤ੍ਥਂ ਜਾਨਨਕਾਲੇ. ਸਾਰੇਨ੍ਤੀਤਿ ਯਥਾਦਿਟ੍ਠਂ ਯਥਾਬਲਂ ਰਤਨਤ੍ਤਯਗੁਣਪਤਿਟ੍ਠਾਪਨਵਸੇਨ ਅਸ੍ਸ ਸਾਰੇਨ੍ਤਿ. ਸਲ੍ਲਕ੍ਖੇਤ੍ਵਾਤਿ ਵੁਤ੍ਤਮਤ੍ਥਂ ਉਪਧਾਰੇਤ੍ਵਾ. ਸਰਣਂ ਗਹਿਤਂ ਨਾਮ ਹੋਤਿ ਰਤਨਤ੍ਤਯਸ੍ਸ ਸਰਣਭਾਵਸਲ੍ਲਕ੍ਖਣਪੁਬ੍ਬਕਤਨ੍ਨਿਨ੍ਨਚਿਤ੍ਤਭਾਵਤੋਵ. ਸੇਸਂ ਸੁਵਿਞ੍ਞੇਯ੍ਯਮੇਵ.

ਬੋਧਿਰਾਜਕੁਮਾਰਸੁਤ੍ਤਵਣ੍ਣਨਾਯ ਲੀਨਤ੍ਥਪ੍ਪਕਾਸਨਾ ਸਮਤ੍ਤਾ.

੬. ਅਙ੍ਗੁਲਿਮਾਲਸੁਤ੍ਤਵਣ੍ਣਨਾ

੩੪੭. ਅਙ੍ਗੁਲੀਨਂ ¶ ਮਾਲਂ ਧਾਰੇਤੀਤਿ ਇਮਿਨਾ ਅਨ੍ਵਤ੍ਥਾ ਤਸ੍ਸ ਸਮਞ੍ਞਾਤਿ ਦਸ੍ਸੇਤਿ. ਤਤ੍ਰਾਤਿ ਤਸ੍ਮਿਂ ਆਚਰਿਯਵਚਨੇਨ ਅਙ੍ਗੁਲਿਮਾਲਸ੍ਸ ਧਾਰਣੇ. ਕਰੀਸਸਹਸ੍ਸਖੇਤ੍ਤੇ ਏਕਸਾਲਿਸੀਸਂ ਵਿਯ ਅਪਞ੍ਞਾਯਮਾਨਸਕਕਿਚ੍ਚੋ ਹੋਤੀਤਿ ਅਧਿਪ੍ਪਾਯੋ. ਤਕ੍ਕਸੀਲਂ ਪੇਸਯਿਂਸੁ ‘‘ਤਾਦਿਸਸ੍ਸ ਆਚਰਿਯਸ੍ਸ ਸਨ੍ਤਿਕੇ ¶ ਸਿਪ੍ਪੁਗ੍ਗਹਸਮ੍ਮਾਪਯੋਗੇਨ ਦਿਟ੍ਠਧਮ੍ਮਿਕੇ ਸਮ੍ਪਰਾਯਿਕੇ ਚ ਅਤ੍ਥੇ ਜਾਨਨ੍ਤੋ ਭਾਰਿਯਂ ਨ ਕਰੇਯ੍ਯਾ’’ਤਿ. ਬਾਹਿਰਕਾ ਅਹੇਸੁਂ ਅਹਿਂਸਕਸ੍ਸ ਵਤ੍ਤਸਮ੍ਪਤ੍ਤਿਯਾ ਆਚਰਿਯਸ੍ਸ ਚਿਤ੍ਤਸਭਾਵਤੋ ਨਿਬ੍ਬਤ੍ਤਨਤਿਭਾਵੇਨ. ਸਿਨੇਹੇਨੇਵ ਵਦਨ੍ਤੇਤਿ ਸਿਨੇਹੇਨ ਵਿਯ ਵਦਨ੍ਤੇ.

ਗਣਨਮ੍ਪਿ ਨ ਉਗ੍ਗਣ੍ਹਾਤੀਤਿ ਗਣਨਵਿਧਿਮ੍ਪਿ ਨ ਸਲ੍ਲਕ੍ਖੇਤਿ. ਤਤ੍ਥ ਕਾਰਣਮਾਹ ‘‘ਪਕਤਿਯਾ’’ਤਿਆਦਿਨਾ. ਠਪਿਤਟ੍ਠਾਨੇਤਿ ਰੁਕ੍ਖਗਚ੍ਛਨ੍ਤਰਾਦਿਕੇ ਠਪਿਤਟ੍ਠਾਨੇ ਸਕੁਨ੍ਤਸਿਙ੍ਗਾਲਾਨਂ ਵਸੇਨ ਅਙ੍ਗੁਲਿਯੋ ਵਿਨਸ੍ਸਨ੍ਤਿ. ਭਗ੍ਗਵੋਤਿ ਕੋਸਲਰਞ੍ਞੋ ਪੁਰੋਹਿਤਂ ਗੋਤ੍ਤੇਨ ਵਦਤਿ. ਚੋਰੋ ਅਵਿਸ੍ਸਾਸਨੀਯੋ ਸਾਹਸਿਕਭਾਵਤੋ. ਪੁਰਾਣਸਨ੍ਥਤਾ ਸਾਖਾ ਅਵਿਸ੍ਸਾਸਨੀਯਾ ਵਿਚ੍ਛਿਕਾਦੀਨਂ ਪਵੇਸਨਯੋਗ੍ਯਤ੍ਤਾ. ਰਾਜਾ ਅਵਿਸ੍ਸਾਸਨੀਯੋ ਇਸ੍ਸਰਿਯਮਦੇਨ ਧਨਲੋਭੇਨ ਚ ਕਦਾਚਿ ਜੀਵਿਤੇ ਸਙ੍ਕਾਭਾਵਤੋ. ਇਤ੍ਥੀ ਅਵਿਸ੍ਸਾਸਨੀਯਾ ਲੋਲਸੀਲਚਿਤ੍ਤਭਾਵਤੋ. ਅਨੁਦ੍ਧਰਣੀਯੋ ਭਵਿਸ੍ਸਤਿ ਸਂਸਾਰਪਙ੍ਕਤੋ.

੩੪੮. ਸਙ੍ਕਰਿਤ੍ਵਾਤਿ ‘‘ਮਯਂ ਏਕਜ੍ਝਂ ਸਨ੍ਨਿਪਤਿਤ੍ਵਾ ਚੋਰਂ ਮਾਰੇਤ੍ਵਾ ਵਾ ਪਲਾਪੇਤ੍ਵਾ ਗਮਿਸ੍ਸਾਮਾ’’ਤਿ ਸਙ੍ਕਰਂ ਕਤ੍ਵਾ. ਇਦ੍ਧਾਭਿਸਙ੍ਖਾਰਨ੍ਤਿ ਅਭਿਸਙ੍ਖਰਣਂ ਅਧਿਟ੍ਠਾਨਂ. ਅਭਿਸਙ੍ਖਾਸੀਤਿ ਅਧਿਟ੍ਠਹਿ. ਸਂਹਰਿਤ੍ਵਾਤਿ ਸਂਖਿਪਿਤ੍ਵਾ. ਓਰਭਾਗੇਤਿ ਚੋਰਸ੍ਸ ਓਰਭਾਗੇ.

੩੪੯. ਦਣ੍ਡੋਤਿ ਪਹਰਣਹਤ੍ਥਚ੍ਛੇਦਨਾਦਿਕੋ ਦਣ੍ਡਨਸਙ੍ਖਾਤੋ ਦਣ੍ਡੋ. ਪਵਤ੍ਤਯਿਤਬ੍ਬੋਤਿ ਆਨੇਤਬ੍ਬੋ. ਅਪਨੇਤ੍ਵਾਤਿ ਅਤ੍ਤਨੋ ਸਨ੍ਤਾਨਤੋ ਸਮੁਚ੍ਛੇਦਵਸੇਨ ਪਹਾਯ. ਪਟਿਸਙ੍ਖਾਯਾਤਿ ਪਟਿਸਙ੍ਖਾਨੇਨ. ਅਵਿਹਿਂਸਾਯਾਤਿ ਕਰੁਣਾਯ. ਸਾਰਣੀਯਧਮ੍ਮੇਸੂਤਿ ਛਸੁਪਿ ਸਾਰਣੀਯਧਮ੍ਮੇਸੁ, ਠਿਤੋ ਅਟ੍ਠਿਤਾਨਂ ਪਾਪਧਮ੍ਮਾਨਂ ਬੋਧਿਮੂਲੇ ਏਵ ਸਮੁਚ੍ਛਿਨ੍ਨਤ੍ਤਾ. ਯਥਾ ਅਤੀਤੇ ਅਪਰਿਮਿਤਂ ਕਾਲਂ ਸਨ੍ਧਾਵਿਤਂ, ਏਵਂ ਇਮਾਯ ਪਟਿਪਤ੍ਤਿਯਾ ਅਨਾਗਤੇਪਿ ਸਨ੍ਧਾਵਿਸ੍ਸਤੀਤਿ ਦਸ੍ਸੇਨ੍ਤੋ ‘‘ਇਦਾਨੀ’’ਤਿਆਦਿਮਾਹ.

ਇਤ੍ਵੇਵਾਤਿ ਇਤਿ ਏਵ, ਇਤਿ-ਸਦ੍ਦੋ ਨਿਦਸ੍ਸਨਤ੍ਥੋ. ਤੇਨਾਹ ‘‘ਏਵਂ ਵਤ੍ਵਾ ਯੇਵਾ’’ਤਿ. ਅਕਿਰੀਤਿ ਆਕਿਰਿ, ਪਞ੍ਚਪਿ ਆਵੁਧਾਨਿ ਵਿਕਿਰਿ. ਤੇਨ ਵੁਤ੍ਤਂ ‘‘ਖਿਪਿ ਛਡ੍ਡੇਸੀ’’ਤਿ.

੩੫੦. ਏਤ੍ਤੋਵਾਤਿ ¶ ਅਤੋ ਏਵ ਆਗਤਮਗ੍ਗੇਨੇਵ ਸਾਵਤ੍ਥਿਂ ਗਤਾ. ਅਧਿਵਾਸੇਸ੍ਸਤੀਤਿ ‘‘ਚੋਰਂ ਪਟਿਸੇਧੇਤੁਂ ਗਮਿਸ੍ਸਾਮੀ’’ਤਿ ਵੁਤ੍ਤੇ ਤੁਣ੍ਹੀ ਭਵਿਸ੍ਸਤਿ ¶ . ਦਾਰੁਣਕਮ੍ਮੇਨ ਉਪ੍ਪਨ੍ਨਨਾਮਨ੍ਤਿ ‘‘ਅਙ੍ਗੁਲਿਮਾਲੋ’’ਤਿ ਇਮਂ ਨਾਮਂ ਸਨ੍ਧਾਯ ਵਦਤਿ.

੩੫੧. ਹਤ੍ਥੀ ਅਰਞ੍ਞਹਤ੍ਥੀ ਹੋਨ੍ਤਿ ਮਨੁਸ੍ਸਾਨਂ ਤਤ੍ਥ ਗਨ੍ਤੁਂ ਅਸਕ੍ਕੁਣੇਯ੍ਯਤ੍ਤਾ, ਏਵਂ ਅਸ੍ਸਾਪਿ. ਕੂਟਸਹਸ੍ਸਾਨਂ ਭਿਜ੍ਜਨਕਾਰਣਂ ਹੋਤਿ ਥੇਰਸ੍ਸ ਆਗਮਨਭਯੇਨ ਘਟੇ ਛਡ੍ਡੇਤ੍ਵਾ ਪਲਾਯਨੇਨ. ਗਬ੍ਭਮੂਲ਼੍ਹਾਯਾਤਿ ਬ੍ਯਾਕੁਲਗਬ੍ਭਾਯ. ਪਬ੍ਬਜ੍ਜਾਬਲੇਨਾਤਿ ਵੁਤ੍ਤਂ, ਸਤ੍ਥੁ ਦੇਸਨਾਨੁਭਾਵੇਨਾਤਿ ਪਨ ਵਤ੍ਤਬ੍ਬਂ. ਸੋ ਹਿ ਤਸ੍ਸਾਪਿ ਕਾਰਣਨ੍ਤਿ. ਅਰਿਯਾ ਨਾਮ ਜਾਤਿ ਪਬ੍ਬਜ੍ਜਾ ਅਰਿਯਭਾਵਤ੍ਥਾਯ ਜਾਤੀਤਿ ਕਤ੍ਵਾ.

ਮਹਾਪਰਿਤ੍ਤਂ ਨਾਮੇਤਨ੍ਤਿ ਮਹਾਨੁਭਾਵਂ ਪਰਿਤ੍ਤਂ ਨਾਮੇਤਂ. ਤਥਾ ਹਿ ਨਂ ਥੇਰੋ ਸਬ੍ਬਭਾਵੇਨ ਅਰਿਯਾਯ ਜਾਤੋ ਸਚ੍ਚਾਧਿਟ੍ਠਾਨੇਨ ਅਕਾਸਿ. ਤੇਨਾਹ ‘‘ਸਚ੍ਚਕਿਰਿਯਕਤਟ੍ਠਾਨੇ’’ਤਿ. ਗਬ੍ਭਮੂਲ਼੍ਹਨ੍ਤਿ ਮੂਲ਼੍ਹਗਬ੍ਭਂ. ਗਬ੍ਭੋ ਹਿ ਪਰਿਪਕ੍ਕੋ ਸਮ੍ਪਜ੍ਜਮਾਨੋ ਵਿਜਾਯਨਕਾਲੇ ਕਮ੍ਮਜਵਾਤੇਹਿ ਸਞ੍ਚਾਲੇਤ੍ਵਾ ਪਰਿਵਤ੍ਤਿਤੋ ਉਦ੍ਧਂਪਾਦੋ ਅਧੋਸੀਸੋ ਹੁਤ੍ਵਾ ਯੋਨਿਮੁਖਾਭਿਮੁਖੋ ਹੋਤਿ, ਏਵਂ ਸੋ ਕਸ੍ਸਚਿ ਅਲਗ੍ਗੋ ਸੋਤ੍ਥਿਨਾ ਬਹਿ ਨਿਕ੍ਖਮਤਿ, ਵਿਪਜ੍ਜਮਾਨੋ ਪਨ ਵਿਪਰਿਵਤ੍ਤਨਵਸੇਨ ਯੋਨਿਮਗ੍ਗਂ ਪਿਦਹਿਤ੍ਵਾ ਤਿਰਿਯਂ ਨਿਪਜ੍ਜਤਿ, ਤਥਾ ਯਸ੍ਸਾ ਯੋਨਿਮਗ੍ਗੋ ਪਿਦਹਤਿ, ਸਾ ਤਤ੍ਥ ਕਮ੍ਮਜਵਾਤੇਹਿ ਅਪਰਾਪਰਂ ਪਰਿਵਤ੍ਤਮਾਨਾ ਬ੍ਯਾਕੁਲਾ ਮੂਲ਼੍ਹਗਬ੍ਭਾਤਿ ਵੁਚ੍ਚਤਿ, ਤਂ ਸਨ੍ਧਾਯ ਵੁਤ੍ਤਂ ‘‘ਗਬ੍ਭਮੂਲ਼੍ਹ’’ਨ੍ਤਿ.

ਸਚ੍ਚਕਿਰਿਯਾ ਨਾਮ ਬੁਦ੍ਧਾਸਯਂ ਅਤ੍ਤਨੋ ਸੀਲਂ ਪਚ੍ਚਵੇਕ੍ਖਿਤ੍ਵਾ ਕਤਾ, ਤਸ੍ਮਾ ਸਚ੍ਚਕਿਰਿਯਾ ਵੇਜ੍ਜਕਮ੍ਮਂ ਨ ਹੋਤੀਤਿ ਦਟ੍ਠਬ੍ਬਂ. ਥੇਰਸ੍ਸਪਿ ਚਾਤਿਆਦਿਨਾ ਉਪਸਙ੍ਕਮਿਤਬ੍ਬਕਾਰਣਂ ਵਦਤਿ. ਇਮੇ ਦ੍ਵੇ ਹੇਤੂ ਪਟਿਚ੍ਚ ਭਗਵਾ ਥੇਰਂ ਸਚ੍ਚਕਿਰਿਯਂ ਕਾਰੇਸਿ. ਜਾਤਿਨ੍ਤਿ ਮੂਲਜਾਤਿਂ.

੩੫੨. ਪਰਿਯਾਦਾਯ ਆਹਚ੍ਚ ਭਿਨ੍ਨੇਨ ਸੀਸੇਨ. ਸਭਾਗਦਿਟ੍ਠਧਮ੍ਮਵੇਦਨੀਯਕਮ੍ਮਨ੍ਤਿ ਨਿਰਯੇ ਨਿਬ੍ਬਤ੍ਤਨਸਕਕਮ੍ਮਸਭਾਗਭੂਤਂ ਦਿਟ੍ਠਧਮ੍ਮਵੇਦਨੀਯਕਮ੍ਮਂ. ਸਭਾਗਤਾ ਚ ਸਮਾਨਵਤ੍ਥੁਕਤਾ ਸਮਾਨਾਰਮ੍ਮਣਤਾਏਕਵੀਥਿਪਰਿਯਾਪਨ੍ਨਤਾਦਿਵਸੇਨ ਸਬ੍ਬਥਾ ਸਰਿਕ੍ਖਤਾ, ਸਦਿਸਮ੍ਪਿ ਚ ਨਾਮ ਤਦੇਵਾਹਰੀਯਤਿ ਯਥਾ ‘‘ਤਸ੍ਸੇਵ ਕਮ੍ਮਸ੍ਸ ਵਿਪਾਕੋ’’ਤਿ ਚ ‘‘ਸਾ ਏਵ ਤਿਤ੍ਤਿਰੀ ਤਾਨੇਵ ਓਸਧਾਨੀ’’ਤਿ ਚ. ਇਦਾਨਿ ਤਮੇਵ ਸਭਾਗਤਂ ਦਸ੍ਸੇਤੁਂ ‘‘ਕਮ੍ਮਂ ਹੀ’’ਤਿਆਦਿ ਆਰਦ੍ਧਂ. ਕਰਿਯਮਾਨਮੇਵਾਤਿ ਪਚ੍ਚਯਸਮਵਾਯੇਨ ਪਟਿਪਾਟਿਯਾ ਨਿਬ੍ਬਤ੍ਤਿਯਮਾਨਮੇਵ. ਤਯੋ ਕੋਟ੍ਠਾਸੇ ਪੂਰੇਤਿ, ਦਿਟ੍ਠਧਮ੍ਮਵੇਦਨੀਯਅਪਰਾਪਰਿਯਾਯਵੇਦਨੀਯਉਪਪਜ੍ਜਵੇਦਨੀਯਸਙ੍ਖਾਤੇ ਤਯੋ ਭਾਗੇ ਪੂਰੇਤਿ, ਤੇਸਂ ਤਿਣ੍ਣਂ ਭਾਗਾਨਂ ਵਸੇਨ ਪਵਤ੍ਤਤਿ.

ਦਿਟ੍ਠਧਮ੍ਮੋ ¶ ¶ ਵੁਚ੍ਚਤਿ ਪਚ੍ਚਕ੍ਖਭੂਤੋ ਪਚ੍ਚੁਪ੍ਪਨ੍ਨੋ ਅਤ੍ਤਭਾਵੋ, ਤਤ੍ਥ ਵੇਦਿਤਬ੍ਬਫਲਂ ਕਮ੍ਮਂ ਦਿਟ੍ਠਧਮ੍ਮਵੇਦਨੀਯਂ. ਪਚ੍ਚੁਪ੍ਪਨ੍ਨਭਵਤੋ ਅਨਨ੍ਤਰਂ ਵੇਦਿਤਬ੍ਬਫਲਂ ਕਮ੍ਮਂ ਉਪਪਜ੍ਜਵੇਦਨੀਯਂ. ਦਿਟ੍ਠਧਮ੍ਮਾਨਨ੍ਤਰਭਵਤੋ ਅਞ੍ਞਸ੍ਮਿਂ ਅਤ੍ਤਭਾਵਪਰਿਯਾਯੇ ਅਤ੍ਤਭਾਵਪਰਿਵਤ੍ਤੇ ਵੇਦਿਤਬ੍ਬਫਲਂ ਕਮ੍ਮਂ ਅਪਰਾਪਰਿਯਾਯਵੇਦਨੀਯਂ. ਪਟਿਪਕ੍ਖੇਹਿ ਅਨਭਿਭੂਤਤਾਯ, ਪਚ੍ਚਯਵਿਸੇਸੇਨ ਪਟਿਲਦ੍ਧਵਿਸੇਸਤਾਯ ਚ ਬਲਵਭਾਵਪ੍ਪਤ੍ਤਾ ਤਾਦਿਸਸ੍ਸ ਪੁਬ੍ਬਾਭਿਸਙ੍ਖਾਰਸ੍ਸ ਵਸੇਨ ਸਾਤਿਸਯਾ ਹੁਤ੍ਵਾ ਪਵਤ੍ਤਾ ਪਠਮਜਵਨਚੇਤਨਾ ਤਸ੍ਮਿਂਯੇਵ ਅਤ੍ਤਭਾਵੇ ਫਲਦਾਯਿਨੀ ਦਿਟ੍ਠਧਮ੍ਮਵੇਦਨੀਯਾ ਨਾਮ. ਸਾ ਹਿ ਵੁਤ੍ਤਾਕਾਰੇਨ ਬਲਵਤਿ ਜਵਨਸਨ੍ਤਾਨੇ ਗੁਣਵਿਸੇਸਯੁਤ੍ਤੇਸੁ ਉਪਕਾਰਾਨੁਪਕਾਰਵਸਪ੍ਪਵਤ੍ਤਿਯਾ ਆਸੇਵਨਾਲਾਭੇਨ ਅਪ੍ਪਵਿਪਾਕਤਾਯ ਚ ਇਤਰਦ੍ਵਯਂ ਵਿਯ ਪਵਤ੍ਤਸਨ੍ਤਾਨੁਪਰਮਾਪੇਕ੍ਖਂ ਓਕਾਸਲਾਭਾਪੇਕ੍ਖਞ੍ਚ ਕਮ੍ਮਂ ਨ ਹੋਤੀਤਿ ਇਧੇਵ ਪੁਪ੍ਫਮਤ੍ਤਂ ਵਿਯ ਪਵਤ੍ਤਿਵਿਪਾਕਮਤ੍ਤਂ ਫਲਂ ਦੇਤਿ.

ਤਥਾ ਅਸਕ੍ਕੋਨ੍ਤਨ੍ਤਿ ਕਮ੍ਮਸ੍ਸ ਫਲਦਾਨਂ ਨਾਮ ਉਪਧਿਪਯੋਗਾਦਿਪਚ੍ਚਯਨ੍ਤਰਸਮਵਾਯੇਨੇਵ ਹੋਤੀਤਿ ਤਦਭਾਵਤੋ ਤਸ੍ਮਿਂਯੇਵ ਅਤ੍ਤਭਾਵੇ ਵਿਪਾਕਂ ਦਾਤੁਂ ਅਸਕ੍ਕੋਨ੍ਤਂ. ਅਹੋਸਿਕਮ੍ਮਨ੍ਤਿ ਕਮ੍ਮਂਯੇਵ ਅਹੋਸਿ, ਨ ਤਸ੍ਸ ਵਿਪਾਕੋ ਅਹੋਸਿ, ਅਤ੍ਥਿ ਭਵਿਸ੍ਸਤਿ ਵਾਤਿ ਏਵਂ ਵਤ੍ਤਬ੍ਬਂ ਕਮ੍ਮਂ. ਅਤ੍ਥਸਾਧਿਕਾਤਿ ਦਾਨਾਦਿਪਾਣਾਤਿਪਾਤਾਦਿਅਤ੍ਥਸ੍ਸ ਨਿਪ੍ਫਾਦਿਕਾ. ਕਾ ਪਨ ਸਾਤਿ ਆਹ ‘‘ਸਤ੍ਤਮਜਵਨਚੇਤਨਾ’’ਤਿ. ਸਾ ਹਿ ਸਨ੍ਨਿਟ੍ਠਾਪਕਚੇਤਨਾ ਵੁਤ੍ਤਨਯੇਨ ਪਟਿਲਦ੍ਧਵਿਸੇਸਾ ਪੁਰਿਮਜਵਨਚੇਤਨਾਹਿ ਲਦ੍ਧਾਸੇਵਨਾ ਚ ਸਮਾਨਾ ਅਨਨ੍ਤਰੇ ਅਤ੍ਤਭਾਵੇ ਵਿਪਾਕਦਾਯਿਨੀ ਉਪਪਜ੍ਜਵੇਦਨੀਯਕਮ੍ਮਂ ਨਾਮ. ਤੇਨਾਹ ‘‘ਅਨਨ੍ਤਰੇ ਅਤ੍ਤਭਾਵੇ ਵਿਪਾਕਂ ਦੇਤੀ’’ਤਿ. ਸਤਿ ਸਂਸਾਰਪ੍ਪਵਤ੍ਤਿਯਾਤਿ ਇਮਿਨਾ ਅਸਤਿ ਸਂਸਾਰਪ੍ਪਵਤ੍ਤਿਯਾ ਅਹੋਸਿਕਮ੍ਮਪਕ੍ਖੇ ਤਿਟ੍ਠਤਿ ਵਿਪਚ੍ਚਨੋਕਾਸਸ੍ਸ ਅਭਾਵਤੋਤਿ.

ਸਮੁਗ੍ਘਾਟਿਤਾਨਿ ਵਿਪਚ੍ਚਨੋਕਾਸਸ੍ਸ ਅਨੁਪ੍ਪਤ੍ਤਿਧਮ੍ਮਤਾਪਾਦਨੇਨ. ਦਿਟ੍ਠਧਮ੍ਮਵੇਦਨੀਯਂ ਅਤ੍ਥਿ ਵਿਪਾਕਾਰਹਾਭਾਵਸ੍ਸ ਅਨਿਬ੍ਬਤ੍ਤਿਤਤ੍ਤਾ ਵਿਪਚ੍ਚਨੋਕਾਸਸ੍ਸ ਅਨੁਪਚ੍ਛਿਨ੍ਨਤ੍ਤਾ. ਕਤੂਪਚਿਤਞ੍ਹਿ ਕਮ੍ਮਂ ਸਤਿ ਵਿਪਚ੍ਚਨੋਕਾਸੇ ਯਾਵ ਨ ਫਲਂ ਦੇਤਿ, ਤਾਵ ਅਤ੍ਥੇਵ ਨਾਮ ਵਿਪਾਕਾਰਹਭਾਵਤੋ. ‘‘ਯਸ੍ਸ ਖੋ’’ਤਿ ਇਦਂ ਅਨਿਯਮਾਕਾਰਵਚਨਂ ਭਗਵਤਾ ਕਮ੍ਮਸਰਿਕ੍ਖਤਾਵਸੇਨ ਸਾਧਾਰਣਤੋ ਵੁਤ੍ਤਨ੍ਤਿ ਆਹ ‘‘ਯਾਦਿਸਸ੍ਸ ਖੋ’’ਤਿ.

ਪਮਾਦਕਿਲੇਸਵਿਮੁਤ੍ਤੋਤਿ ਪਮਾਦਹੇਤੁਕੇਹਿ ਸਬ੍ਬੇਹਿ ਕਿਲੇਸੇਹਿ ਵਿਮੁਤ੍ਤੋ.

ਪਾਪਸ੍ਸ ¶ ਪਿਧਾਨਂ ਨਾਮ ਅਵਿਪਾਕਧਮ੍ਮਤਾਪਾਦਨਨ੍ਤਿ ਆਹ ‘‘ਅਪ੍ਪਟਿਸਨ੍ਧਿਕਂ ਕਰੀਯਤੀ’’ਤਿ. ਬੁਦ੍ਧਸਾਸਨੇਤਿ ¶ ਸਿਕ੍ਖਾਤ੍ਤਯਸਙ੍ਗਹੇ ਬੁਦ੍ਧਸ੍ਸ ਭਗਵਤੋ ਸਾਸਨੇ. ਯੁਤ੍ਤਪ੍ਪਯੁਤ੍ਤੋ ਵਿਹਰਤੀਤਿ ਅਕਤ੍ਤਬ੍ਬਸ੍ਸ ਅਕਰਣਵਸੇਨ, ਕਤ੍ਤਬ੍ਬਸ੍ਸ ਚ ਪਰਿਪੂਰਣਵਸੇਨ ਪਵਤ੍ਤਤਿ.

ਦਿਸ੍ਸਨ੍ਤਿ ਕੁਜ੍ਝਨ੍ਤੀਤਿ ਦਿਸਾ, ਪਟਿਪਕ੍ਖਾਤਿ ਆਹ ‘‘ਸਪਤ੍ਤਾ’’ਤਿ. ਤਪ੍ਪਸਂਸਪਕਾਰਨ੍ਤਿ ਮੇਤ੍ਤਾਨਿਸਂਸਕਿਤ੍ਤਨਾਕਾਰਂ. ਕਾਲੇਨਾਤਿ ਆਮੇਡਿਤਲੋਪੇਨ ਨਿਦ੍ਦੇਸੋਤਿ ਆਹ ‘‘ਖਣੇ ਖਣੇ’’ਤਿ. ਅਨੁਕਰੋਨ੍ਤੂਤਿ ਯੇਸਂ ਕਲ੍ਯਾਣਮਿਤ੍ਤਾਨਂ ਸਨ੍ਤਿਕੇ ਸੁਣਨ੍ਤਿ, ਯਥਾਸੁਤਂ ਧਮ੍ਮਂ ਤੇਸਂ ਅਨੁਕਰੋਨ੍ਤੁ ਦਿਟ੍ਠਾਨੁਗਤਿਕਰਣਂ ਆਪਜ੍ਜਨ੍ਤੁ, ਅਤ੍ਤਨੋ ਵੇਰਿਪੁਗ੍ਗਲਾਨਮ੍ਪਿ ਭਗਵਤੋ ਸਨ੍ਤਿਕੇ ਧਮ੍ਮਸ੍ਸਵਨਂ ਸਮ੍ਮਾਪਟਿਪਤ੍ਤਿਞ੍ਚ ਪਚ੍ਚਾਸੀਸਤਿ.

ਤਸਨ੍ਤਿ ਗਤਿਂ ਪਤ੍ਥਯਨ੍ਤੀਤਿ ਤਸਾ ਭਵਨ੍ਤਰਾਦੀਸੁ ਸਂਸਰਣਭਾਵਤੋ. ਤੇਨਾਹ ‘‘ਤਸਾ ਵੁਚ੍ਚਨ੍ਤਿ ਸਤਣ੍ਹਾ’’ਤਿ.

ਨੇਤਬ੍ਬਟ੍ਠਾਨਂ ਉਦਕਂ ਨਯਨ੍ਤੀਤਿ ਨੇਤ੍ਤਿਕਾ. ਬਨ੍ਧਿਤ੍ਵਾਤਿ ਦਲ਼੍ਹਂ ਬਨ੍ਧਿਤ੍ਵਾ. ਤੇਲਕਞ੍ਜਿਕੇਨਾਤਿ ਤੇਲਮਿਸ੍ਸਿਤੇਨ ਕਞ੍ਜਿਕੇਨ.

ਯਾਦਿਸੋਵ ਅਨਿਟ੍ਠੇ, ਤਾਦਿਸੋਵ ਇਟ੍ਠੇਤਿ ਇਟ੍ਠਾਨਿਟ੍ਠੇ ਨਿਬ੍ਬਿਕਾਰੇਨ ਤਾਦੀ. ਯੇਸਂ ਪਨ ਕਾਮਾਮਿਸਾਦੀਨਂ ਵਨ੍ਤਤ੍ਤਾ ਰਾਗਾਦੀਨਂ ਚਤ੍ਤਤ੍ਤਾ ਕਾਮੋਘਾਦੀਨਂ ਤਿਣ੍ਣਤ੍ਤਾ ਤਾਦਿਭਾਵੋ ਭਵੇਯ੍ਯ, ਤੇਸਂ ਭਗਵਤਾ ਸਬ੍ਬਸੋ ਵਨ੍ਤਾ ਚਤ੍ਤਾ ਤਿਣ੍ਣਾ, ਤਸ੍ਮਾ ਭਗਵਾ ਵਨ੍ਤਾਵੀਤਿ ਤਾਦੀ, ਚਤ੍ਤਾਵੀਤਿ ਤਾਦੀ, ਤਿਣ੍ਣਾਵੀਤਿ ਤਾਦੀ, ਯੇਹਿ ਅਨਞ੍ਞਸਾਧਾਰਣੇਹਿ ਸੀਲਾਦਿਗੁਣੇਹਿ ਸਮਨ੍ਨਾਗਤਤ੍ਤਾ ਭਗਵਾ ਤਾਦਿਭਾਵੇਨ ਉਕ੍ਕਂਸਪਾਰਮਿਪ੍ਪਤ੍ਤੋ ਤਂਨਿਦ੍ਦੇਸੋ, ਤੇਹਿ ਗੁਣੇਹਿ ਯਾਥਾਵਤੋ ਨਿਦ੍ਦਿਸਿਤਬ੍ਬਤੋਪਿ ਤਾਦੀ. ਯਥਾ ਯਨ੍ਤਰਜ੍ਜੁਯਾ ਯਨ੍ਤਂ ਨੀਯਤਿ, ਏਵਂ ਯਾਯ ਤਣ੍ਹਾਯ ਭਵੋ ਨੀਯਤਿ, ਸਾ ‘‘ਭਵਨੇਤ੍ਤਿ ਭਵਰਜ੍ਜੂ’’ਤਿ ਵੁਤ੍ਤਾ. ਤੇਨਾਹ ‘‘ਤਾਯ ਹੀ’’ਤਿਆਦਿ, ਕਮ੍ਮਾਨਿ ਕੁਸਲਾਦੀਨਿ ਵਿਪਚ੍ਚਯਨ੍ਤਿ ਅਪਚ੍ਚਯਨ੍ਤਿ ਏਤਾਯਾਤਿ ਕਮ੍ਮਵਿਪਾਕੋ. ਅਪਚ੍ਚਯਭਾਵੋ ਨਾਮ ਅਰਿਯਮਗ੍ਗਚੇਤਨਾਯਾਤਿ ਆਹ ‘‘ਮਗ੍ਗਚੇਤਨਾਯਾ’’ਤਿ. ਯਾਵ ਨ ਕਿਲੇਸਾ ਪਹੀਯਨ੍ਤਿ, ਤਾਵ ਇਮੇ ਸਤ੍ਤਾ ਸਇਣਾ ਏਵ ਅਸੇਰਿਵਿਹਾਰਭਾਵਤੋਤਿ ਆਹ ‘‘ਅਣਣੋ ਨਿਕ੍ਕਿਲੇਸੋ ਜਾਤੋ’’ਤਿ.

ਥੇਯ੍ਯਪਰਿਭੋਗੋ (ਵਿਸੁਦ੍ਧਿ. ਟੀ. ੧.੯੧) ਨਾਮ ਸਾਮਿਪਰਿਭੋਗਾਭਾਵਤੋ. ਭਗਵਤਾਪਿ ਹਿ ਅਤ੍ਤਨੋ ਸਾਸਨੇ ਸੀਲਵਤੋ ਪਚ੍ਚਯਾ ਅਨੁਞ੍ਞਾਤਾ, ਨ ਦੁਸ੍ਸੀਲਸ੍ਸ, ਦਾਯਕਾਨਂ ¶ ਸੀਲਵਤੋਯੇਵ ਪਰਿਚ੍ਚਾਗੋ, ਨ ਦੁਸ੍ਸੀਲਸ੍ਸ ਅਤ੍ਤਨੋ ਕਾਰਾਨਂ ਮਹਪ੍ਫਲਭਾਵਸ੍ਸ ਪਚ੍ਚਾਸੀਸਨਤੋ. ਇਤਿ ਸਤ੍ਥਾਰਾ ਅਨਨੁਞ੍ਞਾਤਤ੍ਤਾ ਦਾਯਕੇਹਿ ਚ ਅਪਰਿਚ੍ਚਤ੍ਤਤ੍ਤਾ ‘‘ਦੁਸ੍ਸੀਲਸ੍ਸ ਪਰਿਭੋਗੋ ਥੇਯ੍ਯਪਰਿਭੋਗੋ ਨਾਮਾ’’ਤਿ ਵੁਤ੍ਤਂ ¶ . ਇਣਵਸੇਨ ਪਰਿਭੋਗੋ ਇਣਪਰਿਭੋਗੋ. ਪਟਿਗ੍ਗਾਹਕਤੋ ਦਕ੍ਖਿਣਾਵਿਸੁਦ੍ਧਿਯਾ ਅਭਾਵਤੋ ਇਣਂ ਗਹੇਤ੍ਵਾ ਪਰਿਭੋਗੋ ਵਿਯਾਤਿ ਅਤ੍ਥੋ. ਯਸ੍ਮਾ ਸੇਕ੍ਖਾ ਭਗਵਤੋ ਓਰਸਪੁਤ੍ਤਾ, ਤਸ੍ਮਾ ਤੇ ਪਿਤੁਸਨ੍ਤਕਾਨਂ ਪਚ੍ਚਯਾਨਂ ਦਾਯਾਦਾ ਹੁਤ੍ਵਾ ਤੇ ਪਚ੍ਚਯੇ ਪਰਿਭੁਞ੍ਜਨ੍ਤੀਤਿ ਤੇਸਂ ਪਰਿਭੋਗੋ ਦਾਯਜ੍ਜਪਰਿਭੋਗੋ ਨਾਮ. ਕਿਂ ਪਨ ਤੇ ਭਗਵਤੋ ਪਚ੍ਚਯੇ ਪਰਿਭੁਞ੍ਜਨ੍ਤਿ, ਉਦਾਹੁ ਗਿਹੀਹਿ ਦਿਨ੍ਨਨ੍ਤਿ? ਗਿਹੀਹਿ ਦਿਨ੍ਨਾਪਿ ਤੇ ਭਗਵਤਾ ਅਨੁਞ੍ਞਾਤਤ੍ਤਾ ਭਗਵਤੋ ਸਨ੍ਤਕਾ ਹੋਨ੍ਤਿ ਅਨਨੁਞ੍ਞਾਤੇਸੁ ਸਬ੍ਬੇਨ ਸਬ੍ਬਂ ਪਰਿਭੋਗਾਭਾਵਤੋ ਅਨੁਞ੍ਞਾਤੇਸੁਯੇਵ ਪਰਿਭੋਗਸਮ੍ਭਵਤੋ. ਧਮ੍ਮਦਾਯਾਦਸੁਤ੍ਤਞ੍ਚੇਤ੍ਥ (ਮ. ਨਿ. ੧.੨੯ ਆਦਯੋ) ਸਾਧਕਂ.

ਅਵੀਤਰਾਗਾਨਂ ਤਣ੍ਹਾਪਰਵਸਤਾਯ ਪਚ੍ਚਯਪਰਿਭੋਗੇ ਸਾਮਿਭਾਵੋ ਨਤ੍ਥਿ, ਤਦਭਾਵੇਨ ਵੀਤਰਾਗਾਨਂ ਤਤ੍ਥ ਸਾਮਿਭਾਵੋ ਯਥਾਰੁਚਿ ਪਰਿਭੋਗਸਮ੍ਭਵਤੋ. ਤਥਾ ਹਿ ਤੇ ਪਟਿਕੂਲਮ੍ਪਿ ਅਪ੍ਪਟਿਕੂਲਾਕਾਰੇਨ, ਅਪ੍ਪਟਿਕੂਲਮ੍ਪਿ ਪਟਿਕੂਲਾਕਾਰੇਨ ਤਦੁਭਯਂ ਵਿਵਜ੍ਜੇਤ੍ਵਾ ਉਪੇਕ੍ਖਾਕਾਰੇਨ ਚ ਪਚ੍ਚਯੇ ਪਰਿਭੁਞ੍ਜਨ੍ਤਿ, ਦਾਯਕਾਨਞ੍ਚ ਮਨੋਰਥਂ ਪਰਿਪੂਰੇਨ੍ਤਿ. ਸੇਸਮੇਤ੍ਥ ਯਂ ਵਤ੍ਤਬ੍ਬਂ, ਤਂ ਵਿਸੁਦ੍ਧਿਮਗ੍ਗੇ, ਤਂਸਂਵਣ੍ਣਨਾਸੁ ਚ ਵੁਤ੍ਤਨਯੇਨੇਵ ਵੇਦਿਤਬ੍ਬਂ. ਕਿਲੇਸਇਣਾਨਂ ਅਭਾਵਂ ਸਨ੍ਧਾਯ ‘‘ਅਣਣੋ’’ਤਿ ਵੁਤ੍ਤਂ, ਨ ਪਚ੍ਚਵੇਕ੍ਖਿਤਪਰਿਭੋਗਮਤ੍ਤਂ. ਤੇਨਾਹ ਆਯਸ੍ਮਾ ਚ ਬਾਕੁਲੋ – ‘‘ਸਤ੍ਤਾਹਮੇਵ ਖੋ ਅਹਂ, ਆਵੁਸੋ, ਸਰਣੋ ਰਟ੍ਠਪਿਣ੍ਡਂ ਭੁਞ੍ਜਿ’’ਨ੍ਤਿ (ਮ. ਨਿ. ੩.੨੧੧).

ਵਤ੍ਥੁਕਾਮਕਿਲੇਸਕਾਮੇਹਿ ਤਣ੍ਹਾਯ ਪਵਤ੍ਤਿਆਕਾਰਂ ਪਟਿਚ੍ਚ ਅਤ੍ਥਿ ਰਮਣਵੋਹਾਰੋਤਿ ਆਹ – ‘‘ਦੁਵਿਧੇਸੁਪਿ ਕਾਮੇਸੁ ਤਣ੍ਹਾਰਤਿਸਨ੍ਥਵ’’ਨ੍ਤਿ. ਮਨ੍ਤਿਤਨ੍ਤਿ ਕਥਿਤਂ. ਉਪ੍ਪਨ੍ਨੇਹਿ ਸਤ੍ਥੁਪਟਿਞ੍ਞੇਹਿ. ਸਂਵਿਭਤ੍ਤਾਤਿ ਕੁਸਲਾਦਿਵਸੇਨ ਖਨ੍ਧਾਦੀਹਿ ਆਕਾਰੇਹਿ ਵਿਭਤ੍ਤਾ. ਸੁਨ੍ਦਰਂ ਆਗਮਨਨ੍ਤਿ ਸ੍ਵਾਗਤਂ. ਤਤੋ ਏਵ ਨ ਕੁਚ੍ਛਿਤਂ ਆਗਤਂ. ਸੋਲ਼ਸਵਿਧਕਿਚ੍ਚਸ੍ਸ ਪਰਿਯੋਸਿਤਤ੍ਤਾ ਆਹ ‘‘ਤਂ ਸਬ੍ਬਂ ਮਯਾ ਕਤ’’ਨ੍ਤਿ. ਮਗ੍ਗਪਞ੍ਞਾਯਮੇਵ ਤਤਿਯਵਿਜ੍ਜਾਸਮਞ੍ਞਾਤਿ ਆਹ – ‘‘ਤੀਹਿ ਵਿਜ੍ਜਾਹਿ ਨਵਹਿ ਚ ਲੋਕੁਤ੍ਤਰਧਮ੍ਮੇਹੀ’’ਤਿ.

ਅਙ੍ਗੁਲਿਮਾਲਸੁਤ੍ਤਵਣ੍ਣਨਾਯ ਲੀਨਤ੍ਥਪ੍ਪਕਾਸਨਾ ਸਮਤ੍ਤਾ.

੭. ਪਿਯਜਾਤਿਕਸੁਤ੍ਤਵਣ੍ਣਨਾ

੩੫੩. ਪਕਤਿਨਿਯਾਮੇਨਾਤਿ ¶ ¶ ਯਥਾ ਸੋਕੁਪ੍ਪਤ੍ਤਿਤੋ ਪੁਬ੍ਬੇ ਇਤਿ ਕਤ੍ਤਬ੍ਬੇਸੁ ਅਸਮ੍ਮੋਹਵਸੇਨ ਚਿਤ੍ਤਂ ਪਕ੍ਖਨ੍ਦਤਿ, ਤਾਨਿ ਚਸ੍ਸ ਉਪਟ੍ਠਹਨ੍ਤਿ, ਨ ਏਵਂ ਸੋਕਸ੍ਸ ਚਿਤ੍ਤਸਙ੍ਕੋਚਸਭਾਵਤੋ. ਤੇਨ ਵੁਤ੍ਤਂ ‘‘ਪਕਤਿਨਿਯਾਮੇਨ ਪਨ ਨ ਪਟਿਭਨ੍ਤੀ’’ਤਿ. ਕੇਚਿ ਪਨ ‘‘ਸਾਮਨ੍ਤਾ ਕਤਿਪਯੇ ਨ ਕੁਟੁਮ੍ਬਂ ਸਨ੍ਧਾਰੇਤਿ. ਤੇਨਾਹ ‘ਨ ਸਬ੍ਬੇਨ ਸਬ੍ਬਂ ਪਟਿਭਨ੍ਤੀ’ਤਿ’’ ਵਦਨ੍ਤਿ. ਏਤ੍ਥਾਤਿ ਦੁਤਿਯਪਦੇ. ਅਨੇਕਤ੍ਥਤ੍ਤਾ ਧਾਤੂਨਂ ‘‘ਨ ਪਟਿਭਾਤੀ’’ਤਿ ਪਦਸ੍ਸ ‘‘ਨ ਰੁਚ੍ਚਤੀ’’ਤਿ ਅਤ੍ਥਮਾਹ. ਨ ਪਟਿਭਾਤੀਤਿ ਵਾ ਭੁਞ੍ਜਿਤੁਕਾਮਤਾਚਿਤ੍ਤਂ ਨ ਉਪਟ੍ਠਿਤਨ੍ਤਿ ਅਤ੍ਥੋ. ਪਤਿਟ੍ਠਿਤੋਕਾਸਨ੍ਤਿ ਇਨ੍ਦ੍ਰਿਯਾਵਿਟ੍ਠਟ੍ਠਾਨਂ ਵਦਤਿ. ਪਿਯਾਯਿਤਬ੍ਬਤੋ ਪਿਯੋ ਜਾਤਿ ਉਪ੍ਪਤ੍ਤਿਟ੍ਠਾਨਂ ਏਤੇਸਨ੍ਤਿ ਪਿਯਜਾਤਿਕਾ. ਪਿਯੋ ਪਭੁਤਿ ਏਤੇਸਨ੍ਤਿ ਪਿਯਪ੍ਪਭੁਤਿਕਾਤਿ ਵਤ੍ਤਬ੍ਬੇ, ਉ-ਕਾਰਸ੍ਸ ਵ-ਕਾਰਂ, ਤ-ਕਾਰਸ੍ਸ ਚ ਲੋਪਂ ਕਤ੍ਵਾ ‘‘ਪਿਯਪ੍ਪਭਾਵਿਕਾ’’ਤਿ ਵੁਤ੍ਤਂ. ਤੇਨਾਹ ‘‘ਪਿਯਤੋ ਪਭਵਨ੍ਤੀ’’ਤਿ.

੩੫੫. ਪਰ-ਸਦ੍ਦੇਨ ਸਮਾਨਤ੍ਥਂ ਅਜ੍ਝਤ੍ਤਿਕਭਾਵਨਿਸੇਧਨਤ੍ਥਂ ‘‘ਪਿਰੇ’’ਤਿ ਪਦਨ੍ਤਿ ਆਹ ‘‘ਅਮ੍ਹਾਕਂ ਪਰੇ’’ਤਿ. ਪਿਰੇਤਿ ਵਾ ‘‘ਪਰਤੋ’’ਤਿ ਇਮਿਨਾ ਸਮਾਨਤ੍ਥਂ ਨਿਪਾਤਪਦਨ੍ਤਿ ਆਹ ‘‘ਚਰ ਪਿਰੇਤਿ ਪਰਤੋ ਗਚ੍ਛਾ’’ਤਿ.

੩੫੬. ਦ੍ਵਿਧਾ ਛੇਤ੍ਵਾਤਿ ਏਤ੍ਥ ਯਦਿ ਇਤ੍ਥੀ ਤਸ੍ਸ ਪੁਰਿਸਸ੍ਸ ਪਿਯਾ, ਕਥਂ ਦ੍ਵਿਧਾ ਛਿਨ੍ਦਤੀਤਿ ਆਹ ‘‘ਯਦਿ ਹੀ’’ਤਿਆਦਿ.

੩੫੭. ਕਥਂ ਕਥੇਯ੍ਯਨ੍ਤਿ ਯਥਾ ਭਗਵਾ ਏਤਸ੍ਸ ਬ੍ਰਾਹ੍ਮਣਸ੍ਸ ਕਥੇਸਿ, ਸੋ ਚ ਮੇ ਕਥੇਸਿ, ਤਥਾ ਚਾਹਂ ਕਥੇਯ੍ਯਂ. ਮਰਣਵਸੇਨ ਵਿਪਰਿਣਾਮੋ ਅਤ੍ਤਭਾਵਸ੍ਸ ਪਰਿਵਤ੍ਤਤ੍ਤਾ. ਪਲਾਯਿਤ੍ਵਾ ਗਮਨਵਸੇਨ ਅਞ੍ਞਥਾਭਾਵੋ ਮਿਤ੍ਤਸਨ੍ਥਵਸ੍ਸ ਸਮਾਗਮਸ੍ਸ ਚ ਅਞ੍ਞਥਾਭੂਤਤ੍ਤਾ.

ਛਡ੍ਡਿਤਭਾਵੇਨਾਤਿ ਪਰਿਵਤ੍ਤਿਤਭਾਵੇਨ. ਹਤ੍ਥਗਮਨਵਸੇਨ ਅਞ੍ਞਥਾਭਾਵੋ ਪੁਬ੍ਬੇ ਸਵਸੇ ਵਤ੍ਤਿਤਾਨਂ ਇਦਾਨਿ ਵਸੇ ਅਵਤ੍ਤਨਭਾਵੇਨ.

ਆਚਮੇਹੀਤਿ ¶ ਆਚਮਨਂ ਮੁਖਵਿਕ੍ਖਾਲਨਂ ਕਾਰੇਹਿ. ਯਸ੍ਮਾ ਮੁਖਂ ਵਿਕ੍ਖਾਲੇਨ੍ਤਾ ਹਿ ਹਤ੍ਥਪਾਦੇ ਧੋਵਿਤ੍ਵਾ ਵਿਕ੍ਖਾਲੇਨ੍ਤਿ, ਤਸ੍ਮਾ ‘‘ਆਚਮਿਤ੍ਵਾ’’ਤਿ ਵਤ੍ਵਾ ਪਚ੍ਛਾਪਿ ਤਸ੍ਸ ਅਤ੍ਥਂ ਦਸ੍ਸੇਨ੍ਤੋ ‘‘ਮੁਖਂ ਵਿਕ੍ਖਾਲੇਤ੍ਵਾ’’ਤਿ ਆਹ. ਸੇਸਂ ਸੁਵਿਞ੍ਞੇਯ੍ਯਮੇਵ.

ਪਿਯਜਾਤਿਕਸੁਤ੍ਤਵਣ੍ਣਨਾਯ ਲੀਨਤ੍ਥਪ੍ਪਕਾਸਨਾ ਸਮਤ੍ਤਾ.

੮. ਬਾਹਿਤਿਕਸੁਤ੍ਤਵਣ੍ਣਨਾ

੩੫੯. ਸਾਵਜ੍ਜਤਾਯ ¶ ¶ ਉਪਾਰਮ੍ਭਂ ਅਰਹਤੀਤਿ ਓਪਾਰਮ੍ਭੋ. ਤੇਨਾਹ ‘‘ਦੋਸਂ ਆਰੋਪਨਾਰਹੋ’’ਤਿ. ਬਾਲਾ ਉਪਾਰਮ੍ਭਵਤ੍ਥੁਮਞ੍ਞਂ ਅਮੂਲਕਮ੍ਪਿ ਨਂ ਆਰੋਪੇਨ੍ਤਾ ਉਗ੍ਘੋਸੇਨ੍ਤਿ, ਤਸ੍ਮਾ ਤੇ ਅਨਾਮਸਿਤ੍ਵਾ ‘‘ਵਿਞ੍ਞੂਹੀ’’ਤਿ ਇਦਂ ਪਦਂ ਗਹੇਤ੍ਵਾ ਪਞ੍ਹੇਨ ਞਾਤੁਂ ਇਚ੍ਛਿਤੇਨ ਅਤ੍ਥੇਨ ਉਪਾਰਮ੍ਭਾਦੀਨਂ ਉਪਰਿ ਉਤ੍ਤਰਂ ਪਰਿਪੂਰੇਤੁਂ ਨਾਸਕ੍ਖਿਮ੍ਹਾ. ਤਂ ਕਾਰਣਨ੍ਤਿ ਤਂ ਉਪ੍ਪਤ੍ਤਿਕਾਰਣਂ. ਯਦਿ ਹਿ ਮਯਾ ‘‘ਵਿਞ੍ਞੂਹੀ’’ਤਿ ਪਦਂ ਪਕ੍ਖਿਪਿਤ੍ਵਾ ਵੁਤ੍ਤਂ ਭਵੇਯ੍ਯ, ਪਞ੍ਹਾ ਮੇ ਪਰਿਪੁਣ੍ਣਾ ਭਵੇਯ੍ਯ, ਨ ਪਨ ਵੁਤ੍ਤਾ. ਇਦਾਨਿ ਪਨ ਤਂ ਕਾਰਣਂ ਉਤ੍ਤਰਂ ਆਯਸ੍ਮਤਾ ਆਨਨ੍ਦੇਨ ‘‘ਵਿਞ੍ਞੂਹੀ’’ਤਿ ਏਵਂ ਵਦਨ੍ਤੇਨ ਪਰਿਪੂਰਿਤਂ.

੩੬੦. ਕੋਸਲ੍ਲਪਟਿਪਕ੍ਖਤੋ ਅਕੋਸਲ੍ਲਂ ਵੁਚ੍ਚਤਿ ਅਵਿਜ੍ਜਾ, ਤਂਸਮੁਟ੍ਠਾਨਤੋ ਅਕੋਸਲ੍ਲਸਮ੍ਭੂਤੋ. ਅਵਜ੍ਜਂ ਵੁਚ੍ਚਤਿ ਗਰਹਿਤਬ੍ਬਂ, ਸਹ ਅਵਜ੍ਜੇਹੀਤਿ ਸਾਵਜ੍ਜੋ, ਗਾਰਯ੍ਹੋ. ਰਾਗਾਦਿਦੋਸੇਹਿ ਸਦੋਸੋ. ਤੇਹਿ ਏਵ ਸਬ੍ਯਾਬਜ੍ਝੋ, ਤਤੋ ਏਵ ਸਮ੍ਪਤਿ ਆਯਤਿਞ੍ਚ ਸਦੁਕ੍ਖੋ. ਸਬ੍ਯਾਬਜ੍ਝਾਦਿਕੋ ਨਿਸ੍ਸਨ੍ਦਵਿਪਾਕੋ.

ਤਥਾ ਅਤ੍ਥੋ ਵੁਤ੍ਤੋ ਭਵੇਯ੍ਯਾਤਿ ਪੁਚ੍ਛਾਸਭਾਗੇਨਪਿ ਅਤ੍ਥੋ ਵੁਤ੍ਤੋ ਭਵੇਯ੍ਯ, ਪੁਚ੍ਛਨ੍ਤਸ੍ਸ ਪਨ ਨ ਤਾਵ ਚਿਤ੍ਤਾਰਾਧਨਂ. ਤੇਨਾਹ – ‘‘ਏਵਂ ਬ੍ਯਾਕਰਣਂ ਪਨ ਨ ਭਾਰਿਯ’’ਨ੍ਤਿ, ਗਰੁਕਰਣਂ ਨ ਹੋਤਿ ਵਿਸਾਰਜ੍ਜਂ ਨ ਸਿਯਾਤਿ ਅਧਿਪ੍ਪਾਯੋ. ਤੇਨਾਹ – ‘‘ਅਪ੍ਪਹੀਨਅਕੁਸਲੋਪਿ ਹਿ ਪਹਾਨਂ ਵਣ੍ਣੇਯ੍ਯਾ’’ਤਿ. ਏਵਰੂਪੋ ਪਨ ਯਥਾਕਾਰੀ ਤਥਾਵਾਦੀ ਨ ਹੋਤਿ, ਨ ਏਵਂ ਭਗਵਾਤਿ ਆਹ ‘‘ਭਗਵਾ’’ਤਿਆਦਿ. ਏਵਂ ਬ੍ਯਾਕਾਸੀਤਿ ‘‘ਸਬ੍ਬਾਕੁਸਲਧਮ੍ਮਪਹੀਨੋ ਖੋ, ਮਹਾਰਾਜ, ਤਥਾਗਤੋ’’ਤਿ ਏਵਂ ਬ੍ਯਾਕਾਸਿ. ਸੁਕ੍ਕਪਕ੍ਖੇਪਿ ਏਸੇਵ ਨਯੋਤਿ ਇਮਿਨਾ ‘‘ਸਬ੍ਬੇਸਂਯੇਵ ਕੁਸਲਾਨਂ ਧਮ੍ਮਾਨਂ ਉਪਸਮ੍ਪਦਂ ਵਣ੍ਣੇਤੀ’’ਤਿ ਵੁਤ੍ਤੇ ਯਥਾ ਪੁਚ੍ਛਾ, ਤਥਾ ਅਤ੍ਥੋ ਵੁਤ੍ਤੋ ਭਵੇਯ੍ਯ, ਏਵਂ ਬ੍ਯਾਕਰਣਂ ਪਨ ਨ ਭਾਰਿਯਂ, ਅਸਮ੍ਪਾਦਿਤਕੁਸਲਧਮ੍ਮੋਪਿ ਉਪਸਮ੍ਪਦਂ ਵਣ੍ਣੇਯ੍ਯ. ਭਗਵਾ ਪਨ ਸਮ੍ਮਦੇਵ ਸਮ੍ਪਾਦਿਤਕੁਸਲਤ੍ਤਾ ਯਥਾਕਾਰੀ ਤਥਾਵਾਦੀਤਿ ਦਸ੍ਸੇਤੁਂ ‘‘ਏਵਂ ਬ੍ਯਾਕਾਸੀ’’ਤਿ ਇਮਮਤ੍ਥਂ ਦਸ੍ਸੇਤਿ. ਸੇਸਂ ਸੁਵਿਞ੍ਞੇਯ੍ਯਮੇਵ.

ਬਾਹਿਤਿਕਸੁਤ੍ਤਵਣ੍ਣਨਾਯ ਲੀਨਤ੍ਥਪ੍ਪਕਾਸਨਾ ਸਮਤ੍ਤਾ.

੯. ਧਮ੍ਮਚੇਤਿਯਸੁਤ੍ਤਵਣ੍ਣਨਾ

੩੬੪. ਮੇਦਵਣ੍ਣਾ ¶ ¶ ਉਲ਼ੁਪਵਣ੍ਣਾ ਚ ਤਤ੍ਥ ਤਤ੍ਥ ਪਾਸਾਣਾ ਉਸ੍ਸਨ੍ਨਾ ਅਹੇਸੁਨ੍ਤਿ ਮੇਦਾਲ਼ੁਪਨ੍ਤਿ ਗਾਮਸ੍ਸ ਸਮਞ੍ਞਾ ਜਾਤਾ. ਉਲ਼ੁਪਵਣ੍ਣਾਤਿ ਚਨ੍ਦਸਮਾਨਵਣ੍ਣਤਾਯ ਮੇਦਪਾਸਾਣਾ ਵੁਤ੍ਤਾਤਿ ਕੇਚਿ. ਅਟ੍ਠਕਥਾਯਂ ਪਨ ‘‘ਮੇਦਵਣ੍ਣਾ ਪਾਸਾਣਾ ਕਿਰੇਤ੍ਥ ਉਸ੍ਸਨ੍ਨਾ ਅਹੇਸੁ’’ਨ੍ਤਿ ਇਦਂ ਵੁਤ੍ਤਂ. ਅਸ੍ਸਾਤਿ ਸੇਨਾਪਤਿਸ੍ਸ. ਕਥਾਸਮੁਟ੍ਠਾਪਨਤ੍ਥਨ੍ਤਿ ਮਲ੍ਲਿਕਾਯ ਸੋਕਵਿਨੋਦਨਧਮ੍ਮਕਥਾਸਮੁਟ੍ਠਾਪਨਤ੍ਥਂ.

ਰਞ੍ਞਾਤਿ ਪਸੇਨਦੀਕੋਸਲਰਞ੍ਞਾ. ਮਹਚ੍ਚਾਤਿ ਮਹਤਿਯਾ. ਪਦਵਿਪਲ੍ਲਾਸੇਨ ਚੇਤਂ ਵੁਤ੍ਤਂ. ਪਸਾਦਮਰਹਨ੍ਤੀਤਿ ਪਾਸਾਦਿਕਾਨਿ. ਤੇਨਾਹ ‘‘ਸਹ ਰਞ੍ਜਨਕਾਨੀ’’ਤਿ. ਯਾਨਿ ਪਨ ਪਾਸਾਦਿਕਾਨਿ, ਤਾਨਿ ਪਸ੍ਸਿਤੁਂ ਯੁਤ੍ਤਾਨਿ. ਪਾਸਾਦਿਕਾਨੀਤਿ ਵਾ ਸਦ੍ਦਹਨਸਹਿਤਾਨਿ. ਤੇਨਾਹ ‘‘ਪਸਾਦਜਨਕਾਨੀ’’ਤਿ. ‘‘ਅਪ੍ਪਾਬਾਧ’’ਨ੍ਤਿ ਆਦੀਸੁ ਵਿਯ ਅਪ੍ਪਸਦ੍ਦੋ ਅਭਾਵਤ੍ਥੋਤਿ ਆਹ ‘‘ਨਿਸ੍ਸਦ੍ਦਾਨੀ’’ਤਿ. ਅਨਿਯਮਤ੍ਥਵਾਚੀ ਯ-ਸਦ੍ਦੋ ਅਨਿਯਮਾਕਾਰਵਾਚਕੋਪਿ ਹੋਤੀਤਿ ‘‘ਯਤ੍ਥਾ’’ਤਿ ਪਦਸ੍ਸ ‘‘ਯਾਦਿਸੇਸੂ’’ਤਿਆਦਿਮਾਹ. ਤਥਾ ਹਿ ਅਙ੍ਗੁਲਿਮਾਲਸੁਤ੍ਤੇ (ਮ. ਨਿ. ਅਟ੍ਠ. ੨.੩੪੭ ਆਦਯੋ) ‘‘ਯਸ੍ਸ ਖੋ’’ਤਿ ਪਦਸ੍ਸ ‘‘ਯਾਦਿਸਸ੍ਸ ਖੋ’’ਤਿ ਅਤ੍ਥੋ ਵੁਤ੍ਤੋ.

੩੬੬. ਪਟਿਚ੍ਛਦਨ੍ਤਿ ਪਟਿਚ੍ਛਾਦਕਂ. ਰਾਜਕਕੁਧਭਣ੍ਡਾਨੀਤਿ ਰਾਜਭਣ੍ਡਭੂਤਾਨਿ. ਰਹਾਯਤੀਤਿ ਰਹੋ ਕਰੋਤਿ, ਮਂ ਅਜ੍ਝੇਸਤੀਤਿ ਅਤ੍ਥੋ.

੩੬੭. ਯਥਾਸਭਾਵਤੋ ਞੇਯ੍ਯਂ ਧਾਰੇਤਿ ਅਵਧਾਰੇਤੀਤਿ ਧਮ੍ਮੋ, ਞਾਣਨ੍ਤਿ ਆਹ ‘‘ਪਚ੍ਚਕ੍ਖਞਾਣਸਙ੍ਖਾਤਸ੍ਸ ਧਮ੍ਮਸ੍ਸਾ’’ਤਿ. ਅਨੁਨਯੋਤਿ ਅਨੁਗਚ੍ਛਨਕੋ. ਦਿਟ੍ਠੇਨ ਹਿ ਅਦਿਟ੍ਠਸ੍ਸ ਅਨੁਮਾਨਂ. ਤੇਨਾਹ ‘‘ਅਨੁਮਾਨਂ ਅਨੁਬੁਦ੍ਧੀ’’ਤਿ. ਆਪਾਣਕੋਟਿਕਨ੍ਤਿ ਯਾਵ ਪਾਣਕੋਟਿ, ਤਾਵ ਜੀਵਿਤਪਰਿਯੋਸਾਨਂ. ਏਤਨ੍ਤਿ ਧਮ੍ਮਨ੍ਵਯਸਙ੍ਖਾਤਂ ਅਨੁਮਾਨਂ. ਏਵਨ੍ਤਿ ‘‘ਇਧ ਪਨਾਹ’’ਨ੍ਤਿ ਵੁਤ੍ਤਪ੍ਪਕਾਰੇਨ.

੩੬੯. ਚਕ੍ਖੁਂ ਅਬਨ੍ਧਨ੍ਤੇ ਵਿਯਾਤਿ ਅਪਾਸਾਦਿਕਤਾਯ ਪਸ੍ਸਨ੍ਤਾਨਂ ਚਕ੍ਖੁਂ ਅਤ੍ਤਨਿ ਅਬਨ੍ਧਨ੍ਤੇ ਵਿਯ. ਕੁਲਸਨ੍ਤਾਨਾਨੁਬਨ੍ਧੋ ਰੋਗੋ ਕੁਲਰੋਗੋ. ਉਲ਼ਾਰਨ੍ਤਿ ਸਾਨੁਭਾਵਂ. ਯੋ ਹਿ ਆਨੁਭਾਵਸਮ੍ਪਨ੍ਨੋ, ਤਂ ‘‘ਮਹੇਸਕ੍ਖ’’ਨ੍ਤਿ ਵਦਨ੍ਤਿ. ਅਰਹਤ੍ਤਂ ਗਣ੍ਹਨ੍ਤੋਤਿ ਉਕ੍ਕਟ੍ਠਨਿਦ੍ਦੇਸੋਯਂ, ਹੇਟ੍ਠਿਮਫਲਾਨਿ ਗਣ੍ਹਨ੍ਤੋਪਿ.

੩੭੩. ਜੀਵਿਕਾ ¶ ¶ ਜੀਵਿਤਵੁਤ੍ਤਿ.

੩੭੪. ਧਮ੍ਮਂ ਚੇਤੇਤਿ ਸਂਵੇਦੇਤਿ ਏਤੇਹੀਤਿ ਧਮ੍ਮਚੇਤਿਯਾਨਿ, ਧਮ੍ਮਸ੍ਸ ਪੂਜਾਵਚਨਾਨਿ. ਨਨੁ ਚੇਤਾਨਿ ਬੁਦ੍ਧਸਙ੍ਘਗੁਣਦੀਪਨਾਨਿਪਿ ਸਨ੍ਤਿ? ਕਥਂ ‘‘ਧਮ੍ਮਚੇਤਿਯਾਨੀਤਿ ਧਮ੍ਮਸ੍ਸ ਚਿਤ੍ਤੀਕਾਰਵਚਨਾਨੀ’’ਤਿ ਵੁਤ੍ਤਨ੍ਤਿ ਆਹ ‘‘ਤੀਸੁ ਹੀ’’ਤਿਆਦਿ. ਤਤ੍ਥ ਯਸ੍ਮਾ ਬੁਦ੍ਧਰਤਨਮੂਲਕਾਨਿ ਸੇਸਰਤਨਾਨਿ ਤਸ੍ਸ ਵਸੇਨ ਲਦ੍ਧਬ੍ਬਤੋ. ਕੋਸਲਰਞ੍ਞਾ ਚੇਤ੍ਥ ਬੁਦ੍ਧਗਾਰਵੇਨ ਧਮ੍ਮਸਙ੍ਘਗਾਰਵਂ ਪਵੇਦਿਤਂ, ਤਸ੍ਮਾ ‘‘ਭਗਵਤਿ ਚਿਤ੍ਤੀਕਾਰੇ ਕਤੇ ਧਮ੍ਮੋਪਿ ਕਤੋਵ ਹੋਤੀ’’ਤਿ ਵੁਤ੍ਤਂ. ਯਸ੍ਮਾ ਚ ਰਤਨਤ੍ਤਯਪਸਾਦਪੁਬ੍ਬਿਕਾ ਸਾਸਨੇ ਸਮ੍ਮਾਪਟਿਪਤ੍ਤਿ, ਤਸ੍ਮਾ ਵੁਤ੍ਤਂ – ‘‘ਆਦਿਬ੍ਰਹ੍ਮਚਰਿਯਕਾਨੀਤਿ ਮਗ੍ਗਬ੍ਰਹ੍ਮਚਰਿਯਸ੍ਸ ਆਦਿਭੂਤਾਨੀ’’ਤਿ. ਸੇਸਂ ਸੁਵਿਞ੍ਞੇਯ੍ਯਮੇਵ.

ਧਮ੍ਮਚੇਤਿਯਸੁਤ੍ਤਵਣ੍ਣਨਾਯ ਲੀਨਤ੍ਥਪ੍ਪਕਾਸਨਾ ਸਮਤ੍ਤਾ.

੧੦. ਕਣ੍ਣਕਤ੍ਥਲਸੁਤ੍ਤਵਣ੍ਣਨਾ

੩੭੫. ਅਨਨ੍ਤਰਸੁਤ੍ਤੇ ¶ ਵੁਤ੍ਤਕਰਣੀਯੇਨੇਵਾਤਿ ‘‘ਪਾਸਾਦੇ ਵਾ ਨਾਟਕੇਸੁ ਵਾ ਚਿਤ੍ਤਸ੍ਸਾਦਂ ਅਲਭਮਾਨੋ ਤਤ੍ਥ ਤਤ੍ਥ ਵਿਚਰਿਤੁਂ ਆਰਦ੍ਧੋ’’ਤਿ ਵੁਤ੍ਤਕਰਣੀਯੇਨ. ਅਪ੍ਪਦੁਟ੍ਠਪਦੋਸੀਨਞ੍ਹਿ ਏਵਂ ਹੋਤੀਤਿ.

੩੭੬. ਪੁਚ੍ਛਿਤੋਤਿ ‘‘ਅਞ੍ਞਂ ਦੂਤਂ ਨਾਲਤ੍ਥੁ’’ਨ੍ਤਿ ਪੁਚ੍ਛਿਤੋ. ਸੋਤਿ ਰਾਜਾ. ਤਾਸਂ ਵਨ੍ਦਨਾ ਸਚੇ ਉਤ੍ਤਰਕਾਲਂ, ਅਤ੍ਤਨੋ ਆਗਮਨਕਾਰਣਂ ਕਥੇਸ੍ਸਤਿ.

੩੭੮. ਏਕਾਵਜ੍ਜਨੇਨਾਤਿ ਏਕਵੀਥਿਜਵਨੇਨ. ਤੇਨ ਏਕਚਿਤ੍ਤਂ ਤਾਵ ਤਿਟ੍ਠਤੁ, ਏਕਚਿਤ੍ਤਵੀਥਿਯਾਪਿ ਸਬ੍ਬਂ ਜਾਨਿਤੁਂ ਨ ਸਕ੍ਕਾਤਿ ਦਸ੍ਸੇਤਿ. ‘‘ਇਦਂ ਨਾਮ ਅਤੀਤਂ ਜਾਨਿਸ੍ਸਾਮੀ’’ਤਿ ਅਨਿਯਮੇਤ੍ਵਾ ਆਵਜ੍ਜਤੋ ਯਂ ਕਿਞ੍ਚਿ ਅਤੀਤਂ ਜਾਨਾਤਿ, ਨਿਯਮਿਤੇ ਪਨ ਨਿਯਮਿਤਮੇਵਾਤਿ ਆਹ – ‘‘ਏਕੇਨ ਹਿ…ਪੇ… ਏਕਦੇਸਮੇਵ ਜਾਨਾਤੀ’’ਤਿ. ਤੇਨ ਚਿਤ੍ਤੇਨਾਤਿ ‘‘ਅਤੀਤਂ ਸਬ੍ਬਂ ਜਾਨਿਸ੍ਸਾਮੀ’’ਤਿ ਏਵਂ ਪਵਤ੍ਤਚਿਤ੍ਤੇਨ. ਇਤਰੇਸੂਤਿ ਅਨਾਗਤਪਚ੍ਚੁਪ੍ਪਨ੍ਨੇਸੁ. ਕਾਰਣਜਾਤਿਕਨ੍ਤਿ ਯੁਤ੍ਤਿਸਭਾਵਂ, ਯੁਤ੍ਤਿਯਾ ਯੁਤ੍ਤਨ੍ਤਿ ਅਤ੍ਥੋ. ਸਮ੍ਪਰਾਯਗੁਣਨ੍ਤਿ ਸਮ੍ਪਰਾਯੇ ਕਤਕਮ੍ਮਸ੍ਸ ਵਿਸੇਸਂ.

੩੭੯. ਲੋਕੁਤ੍ਤਰਮਿਸ੍ਸਕਾਨਿ ਕਥਿਤਾਨਿ ਬੋਧਿਰਾਜਕੁਮਾਰਸੁਤ੍ਤੇ ਵਿਯ ਲੋਕਿਯਾ ਚੇਵ ਲੋਕੁਤ੍ਤਰਾ ਚ. ਯਥਾਲਾਭਵਸੇਨ ਚੇਤ੍ਥ ਪਧਾਨਿਯਙ੍ਗਾਨਂ ¶ ਲੋਕੁਤ੍ਤਰਗ੍ਗਹਣਂ ਵੇਦਿਤਬ੍ਬਂ. ਪਚ੍ਚੇਕਂ ਏਵ ਨੇਸਞ੍ਚ ਪਧਾਨਿਯਙ੍ਗਤਾ ਦਟ੍ਠਬ੍ਬਾ ਯਥਾ ‘‘ਅਟ੍ਠਵਿਮੋਕ੍ਖਾ ਸਨ੍ਦਿਸ੍ਸਨ੍ਤਿ ਲੋਕੁਤ੍ਤਰਮਿਸ੍ਸਕਾ’’ਤਿ. ਲੋਕੁਤ੍ਤਰਾਨੇਵਾਤਿ ਚੇਤ੍ਥ ਯਂ ਵਤ੍ਤਬ੍ਬਂ, ਤਂ ਪਰਤੋ ਆਵਿ ਭਵਿਸ੍ਸਤਿ. ਪਧਾਨਨਾਨਤ੍ਤਨ੍ਤਿ ਪਦਹਨਨਾਨਤ੍ਤਂ, ਭਾਵਨਾਨੁਯੋਗਵਿਸੇਸਨ੍ਤਿ ਅਤ੍ਥੋ. ਸਙ੍ਖਾਰੇ ਪਰਿਮਦ੍ਦਿਤ੍ਵਾ ਪਟਿਪਕ੍ਖਧਮ੍ਮੇ ਏਕਦੇਸਤੋ ਪਜਹਿਤ੍ਵਾ ਠਿਤਸ੍ਸ ਭਾਵਨਾਨੁਯੋਗੋ ਸਬ੍ਬੇਨ ਸਬ੍ਬਂ ਅਪਰਿਮਦ੍ਦਿਤਸਙ੍ਖਾਰਸ੍ਸ ਅਪ੍ਪਹੀਨਪਟਿਪਕ੍ਖਸ੍ਸ ਭਾਵਨਾਨੁਯੋਗਤੋ ਸੁਖੁਮੋ ਵਿਸਦੋਵ ਹੋਤਿ, ਸਚ੍ਚਾਭਿਸਮਯੇਨ ਸਨ੍ਤਾਨਸ੍ਸ ਆਹਿਤਵਿਸੇਸਤ੍ਤਾਤਿ ਆਹ – ‘‘ਅਞ੍ਞਾਦਿਸਮੇਵ ਹਿ ਪੁਥੁਜ੍ਜਨਸ੍ਸ ਪਧਾਨਂ, ਅਞ੍ਞਾਦਿਸਂ ਸੋਤਾਪਨ੍ਨਸ੍ਸਾ’’ਤਿਆਦਿ. ਅਯਞ੍ਚ ਵਿਸੇਸੋ ਨ ਕੇਵਲਂ ਅਨਰਿਯਅਰਿਯਪੁਗ੍ਗਲਤੋ ਏਵ, ਅਥ ਖੋ ਅਰਿਯੇਸੁਪਿ ਸੇਕ੍ਖਾਦਿਵਿਸੇਸਤੋਪਿ ਲਬ੍ਭਤਿ ਅਭਿਸਙ੍ਖਾਰਵਿਸੇਸਤੋ ਅਭਿਨੀਹਾਰਤੋ ਚ ਇਜ੍ਝਨਤੋਤਿ ਦਸ੍ਸੇਨ੍ਤੋ ‘‘ਅਞ੍ਞਾਦਿਸਂ ਸਕਦਾਗਾਮਿਨੋ’’ਤਿਆਦਿਮਾਹ. ਨ ਪਾਪੁਣਾਤੀਤਿ ਯਸ੍ਮਾ ਪੁਥੁਜ੍ਜਨੋ ਸਬ੍ਬਥਾਵ ਪਧਾਨਂ ਪਦਹਨ੍ਤੋ ਸੋਤਾਪਤ੍ਤਿਮਗ੍ਗਂ ¶ ਅਧਿਗਚ੍ਛਤਿ, ਸੋਤਾਪਨ੍ਨੋ ਚ ਸਕਦਾਗਾਮਿਮਗ੍ਗਨ੍ਤਿ ਹੇਟ੍ਠਿਮਂ ਉਪਰਿਮਤੋ ਓਲ਼ਾਰਿਕਂ, ਉਪਰਿਮਞ੍ਚ ਇਤਰਤੋ ਸੁਖੁਮਂ ਤੇਨ ਪਹਾਤੁਂ ਅਸਕ੍ਕੁਣੇਯ੍ਯਸ੍ਸ ਪਜਹਨਤੋ, ਇਤਿ ਅਧਿਗਨ੍ਤਬ੍ਬਵਿਸੇਸੇਨ ਚ ਅਧਿਗਮਪਟਿਪਦਾਯ ਸਣ੍ਹਸੁਖੁਮਤਾ ਤਿਕ੍ਖਵਿਸਦਤਾ ਚ ਵਿਞ੍ਞਾਯਤੀਤਿ ਆਹ – ‘‘ਪੁਥੁਜ੍ਜਨਸ੍ਸ ਪਧਾਨਂ ਸੋਤਾਪਨ੍ਨਸ੍ਸ ਪਧਾਨਂ ਨ ਪਾਪੁਣਾਤੀ’’ਤਿਆਦਿ.

ਅਕੂਟਕਰਣਨ੍ਤਿ ਅਵਞ੍ਚਨਕਿਰਿਯਂ. ਅਨਵਚ੍ਛਿਨ੍ਦਨਨ੍ਤਿ ਅਤਿਯਾਨਂ. ਅਵਿਞ੍ਛਨਂ ਨ ਆਕਡ੍ਢਨਂ, ਨਿਯੁਤ੍ਤਤਂ ਵਿਨਿਵੇਠੇਤ੍ਵਾ ਸਮਨ੍ਤਾ ਵਿਪਰਿਵਤ੍ਤਿਤ੍ਵਾ ਸਮਧਾਰਾਯ ਛਡ੍ਡਨਂ ਵਾ. ਤਸ੍ਸ ਕਾਰਣਂ ਤਂਕਾਰਣਂ, ਤਂ ਕਾਰਣਨ੍ਤਿ ਵਾ ਤਂ ਕਿਰਿਯਂ ਤਂ ਅਧਿਕਾਰਂ. ਦਨ੍ਤੇਹਿ ਗਨ੍ਤਬ੍ਬਭੂਮਿਨ੍ਤਿ ਦਨ੍ਤੇਹਿ ਪਤ੍ਤਬ੍ਬਟ੍ਠਾਨਂ, ਪਤ੍ਤਬ੍ਬਵਤ੍ਥੁਂ ਵਾ. ਚਤ੍ਤਾਰੋਪਿ ਅਸ੍ਸਦ੍ਧਾ ਨਾਮ ਉਪਰਿਮਉਪਰਿਮਸਦ੍ਧਾਯ ਅਭਾਵਤੋ. ਯੇਨ ਹਿ ਯਂ ਅਪ੍ਪਤ੍ਤਂ, ਤਸ੍ਸ ਤਂ ਨਤ੍ਥਿ. ਅਰਿਯਸਾਵਕਸ੍ਸ…ਪੇ… ਨਤ੍ਥਿ ਪਠਮਮਗ੍ਗੇਨੇਵ ਮਾਯਾਸਾਠੇਯ੍ਯਾਨਂ ਪਹਾਤਬ੍ਬਤ੍ਤਾ. ਤੇਨੇਵਾਤਿ ਸਮ੍ਮਦੇਵ ਵਿਰੁਦ੍ਧਪਕ੍ਖਾਨਂ ਸਦ੍ਧਾਦੀਨਂ ਇਧਾਧਿਪ੍ਪੇਤਤ੍ਤਾ. ਯਦਿ ਏਵਂ ਕਥਂ ਮਿਸ੍ਸਕਕਥਾਤਿ ਆਹ ‘‘ਅਸ੍ਸਖਲ਼ੁਙ੍ਕਸੁਤ੍ਤਨ੍ਤੇ ਪਨਾ’’ਤਿਆਦਿ. ਚਤ੍ਤਾਰੋਵ ਹੋਨ੍ਤਿ ਪੁਥੁਜ੍ਜਨਾਦਿਵਸੇਨ.

ਓਪਮ੍ਮਸਂਸਨ੍ਦਨੇ ਅਦਨ੍ਤਹਤ੍ਥਿਆਦਯੋ ਵਿਯਾਤਿਆਦਿਨਾ ਕਣ੍ਹਪਕ੍ਖੇ, ਯਥਾ ਪਨ ਦਨ੍ਤਹਤ੍ਥਿਆਦਯੋਤਿਆਦਿਨਾ ਸੁਕ੍ਕਪਕ੍ਖੇ ਚ ਸਾਧਾਰਣਤੋ ਏਕਜ੍ਝਂ ¶ ਕਤ੍ਵਾ ਵੁਤ੍ਤਂ, ਅਸਾਧਾਰਣਤੋ ਭਿਨ੍ਦਿਤ੍ਵਾ ਦਸ੍ਸੇਤੁਂ ‘‘ਇਦਂ ਵੁਤ੍ਤਂ ਹੋਤੀ’’ਤਿਆਦਿ ਵੁਤ੍ਤਂ.

੩੮੦. ਸਮ੍ਮਪ੍ਪਧਾਨਾ ਨਿਬ੍ਬਿਸਿਟ੍ਠਵੀਰਿਯਾ. ਤੇਨਾਹ – ‘‘ਨ ਕਿਞ੍ਚਿ ਨਾਨਾਕਰਣਂ ਵਦਾਮਿ, ਯਦਿਦਂ ਵਿਮੁਤ੍ਤਿਯਾ ਵਿਮੁਤ੍ਤਿ’’ਨ੍ਤਿ. ਨ ਹਿ ਸੁਕ੍ਖਵਿਪਸ੍ਸਕਤੇਵਿਜ੍ਜਛਲ਼ਭਿਞ੍ਞਾਨਂ ਵਿਮੁਤ੍ਤਿਯਾ ਨਾਨਾਕਰਣਂ ਅਤ੍ਥਿ. ਤੇਨ ਵੁਤ੍ਤਂ ‘‘ਯਂ ਏਕਸ੍ਸਾ’’ਤਿਆਦਿ. ਕਿਂ ਤ੍ਵਂ ਨ ਜਾਨਾਸੀਤਿ ਸਮ੍ਬਨ੍ਧੋ. ਆਗਚ੍ਛਨ੍ਤੀਤਿ ਉਪ੍ਪਜ੍ਜਨਵਸੇਨ ਆਗਚ੍ਛਨ੍ਤਿ. ਨਾਗਚ੍ਛਨ੍ਤੀਤਿ ਏਤ੍ਥਾਪਿ ਏਸੇਵ ਨਯੋ. ਇਦਂ ਪੁਚ੍ਛਨ੍ਤੋਤਿ ਇਦਂ ਪੁਚ੍ਛਾਮੀਤਿ ਦਸ੍ਸੇਨ੍ਤੋ. ਅਪ੍ਪਹੀਨਚੇਤਸਿਕਦੁਕ੍ਖਾ ਅਨਧਿਗਤਅਨਾਗਾਮਿਤਾ. ਤੇਨਾਹ ‘‘ਉਪਪਤ੍ਤਿਵਸੇਨ ਆਗਨ੍ਤਾਰੋ’’ਤਿ. ਸਮੁਚ੍ਛਿਨ੍ਨਦੁਕ੍ਖਾਤਿ ਸਮੁਗ੍ਘਾਟਿਤਚੇਤਸਿਕਦੁਕ੍ਖਾ.

੩੮੧. ਤਮ੍ਹਾ ਠਾਨਾਤਿ ਤਤੋ ਯਥਾਧਿਗਤਇਸ੍ਸਰਿਯਟ੍ਠਾਨਤੋ. ਪੁਨ ਤਮ੍ਹਾ ਠਾਨਾਤਿ ਤਤੋ ਦੁਗ੍ਗਤਾ. ਸਮ੍ਪਨ੍ਨਕਾਮਗੁਣਨ੍ਤਿ ਉਲ਼ਾਰਕਾਮਗੁਣਸਮਨ੍ਨਾਗਤਂ.

ਤਤ੍ਥਾਤਿ ਕਾਮਦੇਵਲੋਕੇ. ਠਾਨਭਾਵਤੋਤਿ ਅਰਹਤ੍ਤਞ੍ਚੇ ਅਧਿਗਤਂ, ਤਾਵਦੇਵ ਪਰਿਨਿਬ੍ਬਾਨਤੋ. ਉਪਰਿਦੇਵੇ ¶ ਚਾਤਿ ਉਪਰੂਪਰਿ ਭੂਮਿਵਾਸੇ ਦੇਵੇ ਚ, ਚਕ੍ਖੁਵਿਞ੍ਞਾਣਦਸ੍ਸਨੇਨਪਿ ਦਸ੍ਸਨਾਯ ਨਪ੍ਪਹੋਨ੍ਤੀਤਿ ਯੋਜਨਾ.

੩੮੨. ਵੁਤ੍ਤਨਯੇਨੇਵਾਤਿ ਦੇਵਪੁਚ੍ਛਾਯ ਵੁਤ੍ਤੇਨੇਵ ਨਯੇਨ. ਸਾ ਕਿਰ ਕਥਾਤਿ ‘‘ਨਤ੍ਥਿ ਸੋ ਸਮਣੋ ਵਾ ਬ੍ਰਾਹ੍ਮਣੋ ਵਾ, ਯੋ ਸਕਿਦੇਵ ਸਬ੍ਬਂ ਨੇਯ੍ਯ’’ਨ੍ਤਿ ਕਥਾ. ਤੇਤਿ ਵਿਟਟੂਭਸਞ੍ਜਯਾ. ਇਮਸ੍ਮਿਂਯੇਵ ਠਾਨੇਤਿ ਇਮਸ੍ਮਿਂ ਮਿਗਦਾਯੇਯੇਵ. ਸੇਸਂ ਸੁਵਿਞ੍ਞੇਯ੍ਯਮੇਵ.

ਕਣ੍ਣਕਤ੍ਥਲਸੁਤ੍ਤਵਣ੍ਣਨਾਯ ਲੀਨਤ੍ਥਪ੍ਪਕਾਸਨਾ ਸਮਤ੍ਤਾ.

ਨਿਟ੍ਠਿਤਾ ਚ ਰਾਜਵਗ੍ਗਵਣ੍ਣਨਾ.

੫. ਬ੍ਰਾਹ੍ਮਣਵਗ੍ਗੋ

੧. ਬ੍ਰਹ੍ਮਾਯੁਸੁਤ੍ਤਵਣ੍ਣਨਾ

੩੮੩. ‘‘ਮਹਾਸਤ੍ਤੋ ¶ ¶ ਮਹਿਦ੍ਧਿਕੋ ਮਹਾਨੁਭਾਵੋ’’ਤਿਆਦੀਸੁ (ਮਹਾਵ. ੩੮) ਉਲ਼ਾਰਤਾ ਵਿਸਯੋ, ‘‘ਮਹਾਜਨਕਾਯੋ ਸਨ੍ਨਿਪਤੀ’’ਤਿਆਦੀਸੁ ਸਮ੍ਬਹੁਲਭਾਵਵਿਸਯੋ, ਇਧ ਪਨ ਤਦੁਭਯਮ੍ਪਿਸ੍ਸ ਅਤ੍ਥੋਤਿ ‘‘ਮਹਤਾਤਿ ਗੁਣਮਹਤ੍ਤੇਨਪਿ ਮਹਤਾ’’ਤਿਆਦਿ ਵੁਤ੍ਤਂ. ਅਪ੍ਪਿਚ੍ਛਤਾਦੀਤਿ ਆਦਿ-ਸਦ੍ਦੇਨ ਸਨ੍ਤੁਟ੍ਠਿਸਲ੍ਲੇਖਪਵਿਵੇਕਅਸਂਸਗ੍ਗਵੀਰਿਯਾਰਮ੍ਭਾਦੀਨਂ ਸਙ੍ਗਹੋ. ਦਿਟ੍ਠਿਸੀਲਸਾਮਞ੍ਞਸਙ੍ਘਾਤਸਙ੍ਖਾਤੇਨਾਤਿ ਏਤ੍ਥ ‘‘ਨਿਯਤੋ ਸਮ੍ਬੋਧਿਪਰਾਯਣੋ’’ (ਸਂ. ਨਿ. ੨.੪੧; ੩.੯੯੮, ੧੦੦੪) – ‘‘ਅਟ੍ਠਾਨਮੇਤਂ, ਭਿਕ੍ਖਵੇ, ਅਨਵਕਾਸੋ, ਯਂ ਦਿਟ੍ਠਿਸਮ੍ਪਨ੍ਨੋ ਪੁਗ੍ਗਲੋ ਸਞ੍ਚਿਚ੍ਚ ਪਾਣਂ ਜੀਵਿਤਾ ਵੋਰੋਪੇਯ੍ਯਾਤਿ ਨੇਤਂ ਠਾਨਂ ਵਿਜ੍ਜਤੀ’’ਤਿਆਦਿਵਚਨਤੋ ਦਿਟ੍ਠਿਸੀਲਾਨਂ ਨਿਯਤਸਭਾਵਤ੍ਤਾ ਸੋਤਾਪਨ੍ਨਾਪਿ ਅਞ੍ਞਮਞ੍ਞਂ ਦਿਟ੍ਠਿਸੀਲਸਾਮਞ੍ਞੇਨ ਸਂਹਤਾ, ਪਗੇਵ ਸਕਦਾਗਾਮਿਆਦਯੋ. ‘‘ਤਥਾਰੂਪਾਯ ਦਿਟ੍ਠਿਯਾ ਦਿਟ੍ਠਿਸਾਮਞ੍ਞਗਤੋ ਵਿਹਰਤਿ (ਦੀ. ਨਿ. ੩.੩੨੪, ੩੫੬; ਮ. ਨਿ. ੧.੪੯੨; ੩.੫੪; ਅ. ਨਿ. ੬.੧੧; ਪਰਿ. ੨੭੪) ਤਥਾਰੂਪੇਹਿ ਸੀਲੇਹਿ ਸੀਲਸਾਮਞ੍ਞਗਤੋ ਵਿਹਰਤੀ’’ਤਿ (ਦੀ. ਨਿ. ੩.੩੨੪; ਮ. ਨਿ. ੧.੪੯੨; ੩.੫੪; ਅ. ਨਿ. ੬.੧੨; ਪਰਿ. ੨੭੪) ਵਚਨਤੋ ਪੁਥੁਜ੍ਜਨਾਨਮ੍ਪਿ ਦਿਟ੍ਠਿਸੀਲਸਾਮਞ੍ਞੇਨ ਸਂਹਤਭਾਵੋ ਲਬ੍ਭਤਿਯੇਵ.

ਓਟ੍ਠਪਹਤਕਰਣਵਸੇਨ ਅਤ੍ਥਵਿਭਾਗਵਸੇਨ. ਸਨਿਘਣ੍ਡੁਕੇਟੁਭਾਨਨ੍ਤਿ ਏਤ੍ਥ ਨਿਘਣ੍ਡੂਤਿ ਵਚਨੀਯਵਾਚਕਭਾਵੇਨ ਅਤ੍ਥਂ ਸਦ੍ਦਞ੍ਚ ਖਣ੍ਡਤਿ ਵਿਭਜ੍ਜ ਦਸ੍ਸੇਤੀਤਿ ਨਿਖਣ੍ਡੁ. ਸੋ ਏਵ ਇਧ ਖ-ਕਾਰਸ੍ਸ ਘ-ਕਾਰਂ ਕਤ੍ਵਾ ‘‘ਨਿਘਣ੍ਡੂ’’ਤਿ ਵੁਤ੍ਤੋ. ਕਿਟਤਿ ਗਮੇਤਿ ਕਿਰਿਯਾਦਿਵਿਭਾਗਂ, ਤਂ ਵਾ ਅਨਵਸੇਸਪਰਿਯਾਦਾਨਤੋ ਗਮੇਨ੍ਤੋ ਪੂਰੇਤੀਤਿ ਕੇਟੁਭਂ. ਵੇਵਚਨਪ੍ਪਕਾਸਕਨ੍ਤਿ ਪਰਿਯਾਯਸਦ੍ਦਦੀਪਕਂ, ਏਕੇਕਸ੍ਸ ਅਤ੍ਥਸ੍ਸ ਅਨੇਕਪਰਿਯਾਯਵਚਨਵਿਭਾਵਕਨ੍ਤਿ ਅਤ੍ਥੋ. ਨਿਦਸ੍ਸਨਮਤ੍ਤਞ੍ਚੇਤਂ ਅਨੇਕੇਸਮ੍ਪਿ ਅਤ੍ਥਾਨਂ ਏਕਸਦ੍ਦਵਚਨੀਯਤਾਵਿਭਾਵਨਵਸੇਨਪਿ ਤਸ੍ਸ ਗਨ੍ਥਸ੍ਸ ਪਵਤ੍ਤਤ੍ਤਾ. ਵਚੀਭੇਦਾਦਿਲਕ੍ਖਣਾ ਕਿਰਿਯਾ ਕਪ੍ਪੀਯਤਿ ਏਤੇਨਾਤਿ ਕਿਰਿਯਾਕਪ੍ਪੋ, ਸੋ ਪਨ ਵਣ੍ਣਪਦਸਮ੍ਬਨ੍ਧਪਦਤ੍ਥਵਿਭਾਗਤੋ ਬਹੁਵਿਕਪ੍ਪੋਤਿ ਆਹ ‘‘ਕਿਰਿਯਾਕਪ੍ਪਵਿਕਪ੍ਪੋ’’ਤਿ. ਇਦਞ੍ਚ ਮੂਲਕਿਰਿਯਾਕਪ੍ਪਗਨ੍ਥਂ ਸਨ੍ਧਾਯ ਵੁਤ੍ਤਂ. ਸੋ ਹਿ ¶ ਸਤਸਹਸ੍ਸਪਰਿਮਾਣੋ ਨਲਚਰਿਯਾਦਿਪਕਰਣਂ. ਠਾਨਕਰਣਾਦਿਵਿਭਾਗਤੋ ¶ ਨਿਬ੍ਬਚਨਵਿਭਾਗਤੋ ਚ ਅਕ੍ਖਰਾ ਪਭੇਦੀਯਨ੍ਤਿ ਏਤੇਹੀਤਿ ਅਕ੍ਖਰਪ੍ਪਭੇਦਾ, ਸਿਕ੍ਖਾਨਿਰੁਤ੍ਤਿਯੋ. ਏਤੇਸਨ੍ਤਿ ਵੇਦਾਨਂ. ਤੇ ਏਵ ਵੇਦੇ ਪਦਸੋ ਕਾਯਤੀਤਿ ਪਦਕੋ. ਤਂ ਤਂ ਸਦ੍ਦਂ ਤਦਤ੍ਥਞ੍ਚ ਬ੍ਯਾਕਰੋਤਿ ਬ੍ਯਾਚਿਕ੍ਖਤਿ ਏਤੇਨਾਤਿ ਬ੍ਯਾਕਰਣਂ, ਸਦ੍ਦਸਤ੍ਥਂ. ਆਯਤਿਂ ਹਿਤਂ ਤੇਨ ਲੋਕੋ ਨ ਯਤਤਿ ਨ ਈਹਤੀਤਿ ਲੋਕਾਯਤਂ. ਤਞ੍ਹਿ ਗਨ੍ਥਂ ਨਿਸ੍ਸਾਯ ਸਤ੍ਤਾ ਪੁਞ੍ਞਕਿਰਿਯਾਯ ਚਿਤ੍ਤਮ੍ਪਿ ਨ ਉਪ੍ਪਾਦੇਨ੍ਤਿ. ਵਯਤੀਤਿ ਵਯੋ, ਨ ਵਯੋ ਅਵਯੋ, ਨ ਅਵਯੋ ਅਨਵਯੋ, ਆਦਿਮਜ੍ਝਪਰਿਯੋਸਾਨੇਸੁ ਕਤ੍ਥਚਿ ਅਪਰਿਕਿਲਨ੍ਤੋ ਅਵਿਤ੍ਥਾਯਨ੍ਤੋ ਤੇ ਗਨ੍ਥੇ ਸਨ੍ਧਾਰੇਤਿ ਪੂਰੇਤੀਤਿ ਅਤ੍ਥੋ. ਦ੍ਵੇ ਪਟਿਸੇਧਾ ਪਕਤਿਂ ਗਮੇਨ੍ਤੀਤਿ ਦਸ੍ਸੇਨ੍ਤੋ ‘‘ਅਵਯੋ ਨ ਹੋਤੀ’’ਤਿ ਵਤ੍ਵਾ ਤਤ੍ਥ ਅਵਯਂ ਦਸ੍ਸੇਤੁਂ ‘‘ਅਵਯੋ…ਪੇ… ਨ ਸਕ੍ਕੋਤੀ’’ਤਿ ਵੁਤ੍ਤਂ.

੩੮੪. ਗਰੂਤਿ ਭਾਰਿਯਂ ਅਤ੍ਤਾਨਂ ਤਤੋ ਮੋਚੇਤ੍ਵਾ ਗਮਨਂ ਦੁਕ੍ਕਰਂ ਹੋਤਿ. ਅਨਤ੍ਥੋਪਿ ਉਪ੍ਪਜ੍ਜਤਿ ਨਿਨ੍ਦਾਬ੍ਯਾਰੋਸਉਪਾਰਮ੍ਭਾਦਿ. ਅਬ੍ਭੁਗ੍ਗਤੋਤਿ ਏਤ੍ਥ ਅਭਿਸਦ੍ਦਯੋਗੇਨ ਇਤ੍ਥਮ੍ਭੂਤਾਖ੍ਯਾਨਤ੍ਥੇ ਉਪਯੋਗਵਚਨਂ.

ਲਕ੍ਖਣਾਨੀਤਿ ਲਕ੍ਖਣਦੀਪਨਾਨਿ ਮਨ੍ਤਪਦਾਨਿ. ਅਨ੍ਤਰਧਾਯਨ੍ਤੀਤਿ ਨ ਕੇਵਲਂ ਲਕ੍ਖਣਮਨ੍ਤਾਨਿਯੇਵ, ਅਞ੍ਞਾਨਿਪਿ ਬ੍ਰਾਹ੍ਮਣਾਨਂ ਞਾਣਬਲਾਭਾਵੇਨ ਅਨੁਕ੍ਕਮੇਨ ਅਨ੍ਤਰਧਾਯਨ੍ਤਿ. ਤਥਾ ਹਿ ਵਦਨ੍ਤਿ ‘‘ਏਕਸਤਂ ਅਦ੍ਧਰਿਯਂ ਦਿਪਞ੍ਞਾਸਮਤ੍ਤਤੋ ਸਾਮਾ’’ਤਿਆਦਿ. ਪਣਿਧਿਮਹਤੋ ਸਮਾਦਾਨਮਹਤੋਤਿਆਦਿਨਾ ਪਚ੍ਚੇਕਂ ਮਹ-ਸਦ੍ਦੋ ਯੋਜੇਤਬ੍ਬੋ. ਪਣਿਧਿਮਹਨ੍ਤਤਾਦਿ ਚਸ੍ਸ ਬੁਦ੍ਧਵਂਸਚਰਿਯਾਪਿਟਕਵਣ੍ਣਨਾਦਿਵਸੇਨੇਵ ਵੇਦਿਤਬ੍ਬੋ. ਨਿਟ੍ਠਾਤਿ ਨਿਪ੍ਫਤ੍ਤਿਯੋ. ਜਾਤਿਸਾਮਞ੍ਞਤੋਤਿ ਲਕ੍ਖਣਜਾਤਿਯਾ ਲਕ੍ਖਣਭਾਵੇਨ ਸਮਾਨਭਾਵਤੋ. ਯਥਾ ਹਿ ਬੁਦ੍ਧਾਨਂ ਲਕ੍ਖਣਾਨਿ ਸੁਵਿਸੁਦ੍ਧਾਨਿ ਸੁਪਰਿਬ੍ਯਤ੍ਤਾਨਿ ਪਰਿਪੁਣ੍ਣਾਨਿ ਚ ਹੋਨ੍ਤਿ, ਨ ਏਵਂ ਚਕ੍ਕਵਤ੍ਤੀਨਂ. ਤੇਨਾਹ ‘‘ਨ ਤੇਹੇਵ ਬੁਦ੍ਧੋ ਹੋਤੀ’’ਤਿ.

ਅਭਿਰੂਪਤਾ ਦੀਘਾਯੁਕਤਾ, ਅਪ੍ਪਾਤਙ੍ਕਤਾ ਬ੍ਰਾਹ੍ਮਣਾਦੀਨਂ ਪਿਯਮਨਾਪਤਾਤਿ ਚਤੂਹਿ ਅਚ੍ਛਰਿਯਧਮ੍ਮੇਹਿ. ਦਾਨਂ ਪਿਯਵਚਨਂ ਅਤ੍ਥਚਰਿਯਾ ਸਮਾਨਤ੍ਤਤਾਤਿ ਇਮੇਹਿ ਚਤੂਹਿ ਸਙ੍ਗਹਵਤ੍ਥੂਹਿ. ਰਞ੍ਜਨਤੋਤਿ ਪੀਤਿਜਨਨਤੋ. ਚਕ੍ਕਂ ਚਕ੍ਕਰਤਨਂ ਵਤ੍ਤੇਤਿ ਪਵਤ੍ਤੇਤੀਤਿ ਚਕ੍ਕਵਤ੍ਤੀ, ਸਮ੍ਪਤ੍ਤਿਚਕ੍ਕੇਹਿ ਸਯਂ ਵਤ੍ਤੇਤਿ, ਤੇਹਿ ਚ ਪਰਂ ਸਤ੍ਤਨਿਕਾਯਂ ਵਤ੍ਤੇਤਿ ਪਵਤ੍ਤੇਤੀਤਿ ਚਕ੍ਕਵਤ੍ਤੀ, ਪਰਹਿਤਾਵਹੋ ਇਰਿਯਾਪਥਚਕ੍ਕਾਨਂ ਵਤ੍ਤੋ ਵਤ੍ਤਨਂ ਏਤਸ੍ਸ ਅਤ੍ਥੀਤਿ ਚਕ੍ਕਵਤ੍ਤੀ, ਅਪ੍ਪਟਿਹਤਂ ਵਾ ¶ ਆਣਾਸਙ੍ਖਾਤਂ ਚਕ੍ਕਂ ਵਤ੍ਤੇਤੀਤਿ ਚਕ੍ਕਵਤੀ, ਅਪ੍ਪਟਿਹਤਂ ਵਾ ਆਣਾਸਙ੍ਖਾਤਂ ਚਕ੍ਕਂ ਵਤ੍ਤੇਤੀਤਿ ਚਕ੍ਕਵਤ੍ਤੀ, ਖਤ੍ਤਿਯਮਣ੍ਡਲਾਦਿਸਞ੍ਞਿਤਂ ਚਕ੍ਕਂ ਸਮੂਹਂ ਅਤ੍ਤਨੋ ਵਸੇ ਵਤ੍ਤੇਤੀਤਿ ਚਕ੍ਕਵਤ੍ਤੀ. ਧਮ੍ਮਂ ਚਰਤੀਤਿ ਧਮ੍ਮਿਕੋ. ਧਮ੍ਮਤੋ ਅਨਪੇਤਤ੍ਤਾ ਧਮ੍ਮੋ ਰਞ੍ਜਨਤ੍ਥੇਨ ਰਾਜਾਤਿ ਧਮ੍ਮਰਾਜਾ. ਕੋਪਾਦੀਤਿ ਆਦਿ-ਸਦ੍ਦੇਨ ਕਾਮਲੋਭਮਾਨਮਦਾਦਿਕੇ ¶ ਸਙ੍ਗਣ੍ਹਾਤਿ. ਵਿਜਿਤਾਵੀਤਿ ਵਿਜਿਤਵਾ. ਕੇਨਚਿ ਅਕਮ੍ਪਿਯਟ੍ਠੇਨ ਜਨਪਦਤ੍ਥਾਵਰਿਯਪ੍ਪਤ੍ਤੋ. ਦਲ਼੍ਹਭਤ੍ਤਿਭਾਵਤੋ ਵਾ ਜਨਪਦੋ ਥਾਵਰਿਯਂ ਪਤ੍ਤੋ ਏਤ੍ਥਾਤਿ ਜਨਪਦਤ੍ਥਾਵਰਿਯਪ੍ਪਤ੍ਤੋ. ਚਿਤ੍ਤੀਕਤਭਾਵਾਦਿਨਾਪਿ (ਖੁ. ਪਾ. ਅਟ੍ਠ. ੬.੩; ਦੀ. ਨਿ. ਅਟ੍ਠ. ੨.੩੩; ਸਂ. ਨਿ. ਅਟ੍ਠ. ੩.੫.੨੨੩; ਸੁ. ਨਿ. ਅਟ੍ਠ. ੧.੨੨੬; ਮਹਾਨਿ. ਅਟ੍ਠ. ੫੦) ਚਕ੍ਕਸ੍ਸ ਰਤਨਟ੍ਠੋ ਵੇਦਿਤਬ੍ਬੋ. ਏਸ ਨਯੋ ਸੇਸੇਸੁਪਿ. ਰਤਿਨਿਮਿਤ੍ਤਤਾਯ ਵਾ ਚਿਤ੍ਤੀਕਤਾਦਿਭਾਵਸ੍ਸ ਰਤਿਜਨਨਟ੍ਠੇਨ ਏਕਸਙ੍ਗਹਤਾਯ ਵਿਸੁਂ ਅਗ੍ਗਹਣਂ.

ਇਮੇਹਿ ਪਨ ਰਤਨੇਹਿ ਰਾਜਾ ਚਕ੍ਕਵਤ੍ਤੀ ਯਂ ਯਮਤ੍ਥਂ ਪਚ੍ਚਨੁਭੋਤਿ, ਤਂ ਤਂ ਦਸ੍ਸੇਤੁਂ ‘‘ਇਮੇਸੁ ਪਨਾ’’ਤਿਆਦਿ ਵੁਤ੍ਤਂ. ਅਜਿਤਂ ਜਿਨਾਤਿ ਮਹੇਸਕ੍ਖਤਾਸਂਵਤ੍ਤਨਿਯਕਮ੍ਮਨਿਸ੍ਸਨ੍ਦਭਾਵਤੋ. ਵਿਜਿਤੇ ਯਥਾਸੁਖਂ ਅਨੁਵਿਚਰਤਿ ਹਤ੍ਥਿਰਤਨਂ ਅਸ੍ਸਰਤਨਞ੍ਚ ਅਭਿਰੁਹਿਤ੍ਵਾ ਤੇਸਂ ਆਨੁਭਾਵੇਨ ਅਨ੍ਤੋਪਾਤਰਾਸੇਯੇਵ ਸਕਲਂ ਪਥਵਿਂ ਅਨੁਸਂਯਾਯਿਤ੍ਵਾ ਰਾਜਧਾਨਿਯਂ ਪਚ੍ਚਾਗਮਨਤੋ. ਪਰਿਣਾਯਕਰਤਨੇਨ ਵਿਜਿਤਮਨੁਰਕ੍ਖਤਿ ਤੇਨ ਤਤ੍ਥ ਤਤ੍ਥ ਕਤ੍ਤਬ੍ਬਕਿਚ੍ਚਸ੍ਸ ਸਂਵਿਧਾਨਤੋ. ਸੇਸੇਹੀਤਿ ਮਣਿਰਤਨਇਤ੍ਥਿਰਤਨਗਹਪਤਿਰਤਨੇਹਿ. ਤਤ੍ਥ ਮਣਿਰਤਨੇਨ ਯੋਜਨਪ੍ਪਮਾਣੇ ਦੇਸੇ ਅਨ੍ਧਕਾਰਂ ਵਿਧਮਿਤ੍ਵਾ ਆਲੋਕਦਸ੍ਸਨਾਦਿਨਾ ਸੁਖਮਨੁਭਵਤਿ, ਇਤ੍ਥਿਰਤਨੇਨ ਅਤਿਕ੍ਕਨ੍ਤਮਾਨੁਸਰੂਪਸਮ੍ਪਤ੍ਤਿਦਸ੍ਸਨਾਦਿਵਸੇਨ, ਗਹਪਤਿਰਤਨੇਨ ਇਚ੍ਛਿਤਿਚ੍ਛਿਤਮਣਿਕਨਕਰਜਤਾਦਿਧਨਪ੍ਪਟਿਲਾਭਵਸੇਨ. ਉਸ੍ਸਾਹਸਤ੍ਤਿਯੋਗੋ ਯੇਨ ਕੇਨਚਿ ਅਪ੍ਪਟਿਹਤਾਣਾਚਕ੍ਕਭਾਵਸਿਦ੍ਧਿਤੋ. ਹਤ੍ਥਿਅਸ੍ਸਰਤਨਾਦੀਨਂ ਮਹਾਨੁਭਾਵਤ੍ਤਾ ਕੋਸਸਮ੍ਪਤ੍ਤਿਯਾਪਿ ਪਭਾਵਸਮ੍ਪਤ੍ਤਿਸਿਦ੍ਧਿਤੋ ‘‘ਹਤ੍ਥਿ…ਪੇ… ਯੋਗੋ’’ਤਿ ਵੁਤ੍ਤਂ. ਕੋਸੋ ਹਿ ਨਾਮ ਸਤਿ ਉਸ੍ਸਾਹਸਮ੍ਪਤ੍ਤਿਯਂ (ਉਗ੍ਗਤੇਜਸ੍ਸ ਸੁਕੁਮਾਰਪਰਕ੍ਕਮਸ੍ਸ ਪਸਨ੍ਨਮੁਖਸ੍ਸ ਸਮ੍ਮੁਖੇ ਪਾਪੁਣਾਤਿ). ਪਚ੍ਛਿਮੇਨਾਤਿ ਪਰਿਣਾਯਕਰਤਨੇਨ. ਤਞ੍ਹਿ ਸਬ੍ਬਰਾਜਕਿਚ੍ਚੇਸੁ ਕੁਸਲਂ ਅਵਿਰਜ੍ਝਨਪਯੋਗਂ. ਤੇਨਾਹ ‘‘ਮਨ੍ਤਸਤ੍ਤਿਯੋਗੋ’’ਤਿ. ਤਿਵਿਧਸਤ੍ਤਿਯੋਗਫਲਂ ਪਰਿਪੁਣ੍ਣਂ ਹੋਤੀਤਿ ਸਮ੍ਬਨ੍ਧੋ. ਸੇਸੇਹੀਤਿ ਸੇਸੇਹਿ ਪਞ੍ਚਹਿ ਰਤਨੇਹਿ. ਅਦੋਸਕੁਸਲਮੂਲਜਨਿਤਕਮ੍ਮਾਨੁਭਾਵੇਨਾਤਿ ਅਦੋਸਸਙ੍ਖਾਤੇਨ ਕੁਸਲਮੂਲੇਨ ਸਹਜਾਤਾਦਿਪਚ੍ਚਯਵਸੇਨ ਉਪ੍ਪਾਦਿਤਕਮ੍ਮਸ੍ਸ ¶ ਆਨੁਭਾਵੇਨ ਸਮ੍ਪਜ੍ਜਨ੍ਤਿ ਸੋਮ੍ਮਤਰਰਤਨਜਾਤਿਕਤ੍ਤਾ. ਮਜ੍ਝਿਮਾਨਿ ਮਣਿਇਤ੍ਥਿਗਹਪਤਿਰਤਨਾਨਿ. ਅਲੋਭ…ਪੇ… ਕਮ੍ਮਾਨੁਭਾਵੇਨ ਸਮ੍ਪਜ੍ਜਨ੍ਤਿ ਉਲ਼ਾਰਧਨਸ੍ਸ ਉਲ਼ਾਰਧਨਪਟਿਲਾਭਕਾਰਣਸ੍ਸ ਚ ਪਰਿਚ੍ਚਾਗਸਮ੍ਪਦਾਹੇਤੁਕਤ੍ਤਾ. ਪਚ੍ਛਿਮਨ੍ਤਿ ਪਰਿਣਾਯਕਰਤਨਂ. ਤਞ੍ਹਿ ਅਮੋਹ…ਪੇ… ਕਮ੍ਮਾਨੁਭਾਵੇਨ ਸਮ੍ਪਜ੍ਜਤਿ ਮਹਾਪਞ੍ਞੇਨੇਵ ਚਕ੍ਕਵਤ੍ਤਿਰਾਜਕਿਚ੍ਚਸ੍ਸ ਪਰਿਣੇਤਬ੍ਬਤ੍ਤਾ.

ਸਰਣਤੋ ਪਟਿਪਕ੍ਖਵਿਧਮਨਤੋ ਸੂਰਾ. ਤੇਨਾਹ ‘‘ਅਭੀਰੁਕਜਾਤਿਕਾ’’ਤਿ. ਅਸੁਰੇ ਵਿਜਿਨਿਤ੍ਵਾ ਠਿਤਤ੍ਤਾ ਵੀਰੋ, ਸਕ੍ਕੋ ਦੇਵਾਨਮਿਨ੍ਦੋ, ਤਸ੍ਸ ਅਙ੍ਗਂ ਦੇਵਪੁਤ੍ਤੋ ਸੇਨਙ੍ਗਭਾਵਤੋਤਿ ਵੁਤ੍ਤਂ ‘‘ਵੀਰਙ੍ਗਰੂਪਾਤਿ ਦੇਵਪੁਤ੍ਤਸਦਿਸਕਾਯਾ’’ਤਿ. ਸਭਾਵੋਤਿ ਸਭਾਵਭੂਤੋ ਅਤ੍ਥੋ. ਵੀਰਕਾਰਣਨ੍ਤਿ ਵੀਰਭਾਵਕਾਰਣਂ. ਵੀਰਿਯਮਯਸਰੀਰਾ ਵਿਯਾਤਿ ਸਵਿਗ੍ਗਹਵੀਰਿਯਸਦਿਸਾ ਸਵਿਗ੍ਗਹਞ੍ਚੇ ਵੀਰਿਯਂ ਸਿਯਾ, ਤਂਸਦਿਸਾਤਿ ਅਤ੍ਥੋ. ¶ ਨਨੁ ਰਞ੍ਞੋ ਚਕ੍ਕਵਤ੍ਤਿਸ੍ਸ ਪਟਿਸੇਨਾ ਨਾਮ ਨਤ੍ਥਿ, ਯਮਸ੍ਸ ਪੁਤ੍ਤਾ ਪਮਦ੍ਦੇਯ੍ਯੁਂ, ਅਥ ਕਸ੍ਮਾ ‘‘ਪਰਸੇਨਪਮਦ੍ਦਨਾ’’ਤਿ ਵੁਤ੍ਤਨ੍ਤਿ ਚੋਦਨਂ ਸਨ੍ਧਾਯਾਹ ‘‘ਸਚੇ’’ਤਿਆਦਿ. ਤੇਨ ਪਰਸੇਨਾ ਹੋਤੁ ਵਾ ਮਾ ਵਾ, ਤੇ ਪਨ ਏਵਂ ਮਹਾਨੁਭਾਵਾਤਿ ਦਸ੍ਸੇਤਿ. ਧਮ੍ਮੇਨਾਤਿ ਕਤੂਪਚਿਤੇਨ ਅਤ੍ਤਨੋ ਪੁਞ੍ਞਧਮ੍ਮੇਨ. ਤੇਨ ਹਿ ਸਞ੍ਚੋਦਿਤਾ ਪਥਵਿਯਂ ਸਬ੍ਬਰਾਜਾਨੋ ਪਚ੍ਚੁਗ੍ਗਨ੍ਤ੍ਵਾ ‘‘ਸ੍ਵਾਗਤਂ ਤੇ ਮਹਾਰਾਜਾ’’ਤਿਆਦਿਂ ਵਤ੍ਵਾ ਅਤ੍ਤਨੋ ਰਜ੍ਜਂ ਰਞ੍ਞੋ ਚਕ੍ਕਵਤ੍ਤਿਸ੍ਸ ਨਿਯ੍ਯਾਦੇਨ੍ਤਿ. ਤੇਨ ਵੁਤ੍ਤਂ ‘‘ਸੋ ਇਮਂ…ਪੇ… ਅਜ੍ਝਾਵਸਤੀ’’ਤਿ. ਅਟ੍ਠਕਥਾਯਂ ਪਨ ਤਸ੍ਸ ਯਥਾਵੁਤ੍ਤਧਮ੍ਮਸ੍ਸ ਚਿਰਤਰਂ ਵਿਪਚ੍ਚਿਤੁਂ ਪਚ੍ਚਯਭੂਤਂ ਚਕ੍ਕਵਤ੍ਤਿਵਤ੍ਤਸਮੁਦਾਗਤਂ ਪਯੋਗਸਮ੍ਪਤ੍ਤਿਸਙ੍ਖਾਤਂ ਧਮ੍ਮਂ ਦਸ੍ਸੇਤੁਂ ‘‘ਪਾਣੋ ਨ ਹਨ੍ਤਬ੍ਬੋਤਿਆਦਿਨਾ ਪਞ੍ਚਸੀਲਧਮ੍ਮੇਨਾ’’ਤਿ ਵੁਤ੍ਤਂ. ਏਵਞ੍ਹਿ ‘‘ਅਦਣ੍ਡੇਨ ਅਸਤ੍ਥੇਨਾ’’ਤਿ ਇਦਂ ਵਚਨਂ ਸੁਟ੍ਠੁਤਰਂ ਸਮਤ੍ਥਿਤਂ ਹੋਤਿ, ਯਸ੍ਮਾ ਰਾਗਾਦਯੋ ਪਾਪਧਮ੍ਮਾ ਉਪ੍ਪਜ੍ਜਮਾਨਾ ਸਤ੍ਤਸਨ੍ਤਾਨਂ ਛਾਦੇਤ੍ਵਾ ਪਰਿਯੋਨਨ੍ਧਿਤ੍ਵਾ ਤਿਟ੍ਠਨ੍ਤਿ, ਕੁਸਲਪਵਤ੍ਤਿਂ ਨਿਵਾਰੇਨ੍ਤਿ, ਤਸ੍ਮਾ ਤੇ ‘‘ਛਦਨਾ, ਛਦਾ’’ਤਿ ਚ ਵੁਤ੍ਤਾ.

ਵਿਵਟ੍ਟੇਤ੍ਵਾ ਪਰਿਵਤ੍ਤੇਤ੍ਵਾ. ਪੂਜਾਰਹਤਾ ਵੁਤ੍ਤਾ ‘‘ਅਰਹਤੀਤਿ ਅਰਹ’’ਨ੍ਤਿ. ਤਸ੍ਸਾਤਿ ਪੂਜਾਰਹਤਾਯ. ਯਸ੍ਮਾ ਸਮ੍ਮਾਸਮ੍ਬੁਦ੍ਧੋ, ਤਸ੍ਮਾ ਅਰਹਨ੍ਤਿ. ਬੁਦ੍ਧਤ੍ਤਹੇਤੁਭੂਤਾ ਵਿਵਟ੍ਟਚ੍ਛਦਤਾ ਵੁਤ੍ਤਾ ਸਵਾਸਨਸਬ੍ਬਕਿਲੇਸਪ੍ਪਹਾਨਪੁਬ੍ਬਕਤ੍ਤਾ ਬੁਦ੍ਧਭਾਵਸਿਦ੍ਧਿਯਾ. ਅਰਹਂ ਵਟ੍ਟਾਭਾਵੇਨਾਤਿ ਫਲੇਨ ਹੇਤੁਅਨੁਮਾਨਦਸ੍ਸਨਂ. ਸਮ੍ਮਾਸਮ੍ਬੁਦ੍ਧੋ ਛਦਨਾਭਾਵੇਨਾਤਿ ਹੇਤੁਨਾ ਫਲਾਨੁਮਾਨਦਸ੍ਸਨਂ. ਹੇਤੁਦ੍ਵਯਂ ਵੁਤ੍ਤਂ ‘‘ਵਿਵਟ੍ਟੋ ਵਿਚ੍ਛਦੋ ਚਾ’’ਤਿ. ਦੁਤਿਯਵੇਸਾਰਜ੍ਜੇਨਾਤਿ ‘‘ਖੀਣਾਸਵਸ੍ਸ ਤੇ ਪਟਿਜਾਨਤੋ’’ਤਿਆਦਿਨਾ (ਮ. ਨਿ. ੧.੧੫੦) ਆਗਤੇਨ ਵੇਸਾਰਜ੍ਜੇਨ. ਪੁਰਿਮਸਿਦ੍ਧੀਤਿ ¶ ਪੁਰਿਮਸ੍ਸ ਪਦਸ੍ਸ ਅਤ੍ਥਸਿਦ੍ਧਿ. ਪਠਮੇਨਾਤਿ ‘‘ਸਮ੍ਮਾਸਮ੍ਬੁਦ੍ਧਸ੍ਸ ਤੇ ਪਟਿਜਾਨਤੋ’’ਤਿਆਦਿਨਾ (ਮ. ਨਿ. ੧.੧੫੦) ਆਗਤੇਨ ਵੇਸਾਰਜ੍ਜੇਨ. ਦੁਤਿਯਸਿਦ੍ਧੀਤਿ ਬੁਦ੍ਧਤ੍ਤਸਿਦ੍ਧਿ. ਤਤਿਯਚਤੁਤ੍ਥੇਹੀਤਿ ‘‘ਯੇ ਖੋ ਪਨ ਤੇ ਅਨ੍ਤਰਾਯਿਕਾ ਧਮ੍ਮਾ’’ਤਿਆਦਿਨਾ (ਮ. ਨਿ. ੧.੧੫੦), ‘‘ਯਸ੍ਸ ਖੋ ਪਨ ਤੇ ਅਤ੍ਥਾਯਾ’’ਤਿਆਦਿਨਾ (ਮ. ਨਿ. ੧.੧੫੦) ਚ ਆਗਤੇਹਿ ਤਤਿਯਚਤੁਤ੍ਥੇਹਿ ਵੇਸਾਰਜ੍ਜੇਹਿ. ਤਤਿਯਸਿਦ੍ਧੀਤਿ ਵਿਵਟ੍ਟਚ੍ਛਦਨਤਾ ਸਿਦ੍ਧਿ. ਯਾਥਾਵਤੋ ਅਨ੍ਤਰਾਯਿਕਨਿਯ੍ਯਾਨਿਕਧਮ੍ਮਾਪਦੇਸੇਨ ਹਿ ਸਤ੍ਥੁ ਵਿਵਟ੍ਟਚ੍ਛਦਭਾਵੋ ਲੋਕੇ ਪਾਕਟੋ ਅਹੋਸਿ. ਪੁਰਿਮਂ ਧਮ੍ਮਚਕ੍ਖੁਨ੍ਤਿ ਪੁਰਿਮਪਦਂ ਭਗਵਤੋ ਧਮ੍ਮਚਕ੍ਖੁਂ ਸਾਧੇਤਿ ਕਿਲੇਸਾਰੀਨਂ ਸਂਸਾਰਚਕ੍ਕਸ੍ਸ ਚ ਅਰਾਨਂ ਹਤਭਾਵਦੀਪਨਤੋ. ਦੁਤਿਯਂ ਪਦਂ ਬੁਦ੍ਧਚਕ੍ਖੁਂ ਸਾਧੇਤਿ ਸਮ੍ਮਾਸਮ੍ਬੁਦ੍ਧਸ੍ਸੇਵ ਤਂ ਸਮ੍ਭਵਤੋ. ਤਤਿਯਂ ਪਦਂ ਸਮਨ੍ਤਚਕ੍ਖੁਂ ਸਾਧੇਤਿ ਸਵਾਸਨਸਬ੍ਬਕਿਲੇਸਪ੍ਪਹਾਨਦੀਪਨਤੋ. ‘‘ਸਮ੍ਮਾਸਮ੍ਬੁਦ੍ਧੋ’’ਤਿ ਹਿ ਵਤ੍ਵਾ ‘‘ਵਿਵਟ੍ਟਚ੍ਛਦੋ’’ਤਿ ਵਚਨਂ ਬੁਦ੍ਧਭਾਵਾਵਹਮੇਵ ਸਬ੍ਬਕਿਲੇਸਪ੍ਪਹਾਨਂ ਵਿਭਾਵੇਤੀਤਿ. ਸੂਰਭਾਵਨ੍ਤਿ ਲਕ੍ਖਣਵਿਭਾਵਨੇਨ ਵਿਸਦਞਾਣਤਂ.

੩੮੫. ਗਵੇਸੀਤਿ (ਦੀ. ਨਿ. ਟੀ. ੧.੨੮੭) ਞਾਣੇਨ ਪਰਿਯੇਸਨਂ ਅਕਾਸਿ. ਸਮਾਨਯੀਤਿ ਞਾਣੇਨ ਸਙ੍ਕਲੇਨ੍ਤੋ ਸਮਾਨਂ ਆਨਯਿ ਸਮਾਹਰਿ. ਨ ਸਕ੍ਕੋਤਿ ਸਂਕੁਚਿਤੇ ਇਰਿਯਾਪਥੇ ਯੇਭੁਯ੍ਯੇਨ ¶ ਤੇਸਂ ਦੁਬ੍ਬਿਭਾਵਨਤੋ. ਕਙ੍ਖਤੀਤਿ ਪਦਸ੍ਸ ਆਕਙ੍ਖਤੀਤਿ ਅਯਮਤ੍ਥੋਤਿ ਆਹ – ‘‘ਅਹੋ ਵਤ ਪਸ੍ਸੇਯ੍ਯਨ੍ਤਿ ਪਤ੍ਥਨਂ ਉਪ੍ਪਾਦੇਤੀ’’ਤਿ. ਕਿਚ੍ਛਤੀਤਿ ਕਿਲਮਤਿ. ‘‘ਕਙ੍ਖਤੀ’’ਤਿ ਪਦਸ੍ਸ ਪੁਬ੍ਬੇ ਆਸੀਸਨਤ੍ਥਤਂ ਵਤ੍ਵਾ ਇਦਾਨਿ ਤਸ੍ਸ ਸਂਸਯਤ੍ਥਤ੍ਤਮੇਵ ਵਿਕਪ੍ਪਨ੍ਤਰਵਸੇਨ ਦਸ੍ਸੇਨ੍ਤੋ ‘‘ਕਙ੍ਖਾਯ ਵਾ ਦੁਬ੍ਬਲਾ ਵਿਮਤਿ ਵੁਤ੍ਤਾ’’ਤਿਆਦਿ ਵੁਤ੍ਤਂ. ਤੀਹਿ ਧਮ੍ਮੇਹਿ ਤਿਪ੍ਪਕਾਰੇਹਿ ਸਂਸਯਧਮ੍ਮੇਹਿ. ਕਾਲੁਸ੍ਸਿਯਭਾਵੋਤਿ ਅਪ੍ਪਸਨ੍ਨਤਾਯ ਹੇਤੁਭੂਤੋ ਆਵਿਲਭਾਵੋ. ਯਸ੍ਮਾ ਭਗਵਤੋ ਕੋਸੋਹਿਤਂ ਸਬ੍ਬਬੁਦ੍ਧਾਵੇਣਿਕਂ ਵਤ੍ਥਗੁਯ੍ਹਂ ਸੁਵਿਸੁਦ੍ਧਕਞ੍ਚਨਮਣ੍ਡਲਸਨ੍ਨਿਕਾਸਂ ਅਤ੍ਤਨੋ ਸਣ੍ਠਾਨਸਨ੍ਨਿਵੇਸਸੁਨ੍ਦਰਤਾਯ ਆਜਾਨੇਯ੍ਯਗਨ੍ਧਹਤ੍ਥਿਨੋ ਵਰਙ੍ਗਚਾਰੁਭਾਵਂ ਵਿਕਸਮਾਨਤਪਨਿਯਾਰਵਿਨ੍ਦਸਮੁਜ੍ਜਲਕੇਸਰਾਵਤ੍ਤਵਿਲਾਸਂ ਸਞ੍ਝਾਪਭਾਨੁਰਞ੍ਜਿਤਜਲਵਨਨ੍ਤਰਾਭਿਲਕ੍ਖਿਤ-ਸਮ੍ਪੁਣ੍ਣਚਨ੍ਦਮਣ੍ਡਲਸੋਭਞ੍ਚ ਅਤ੍ਤਨੋ ਸਿਰਿਯਾ ਅਭਿਭੁਯ੍ਯ ਵਿਰਾਜਤਿ, ਯਂ ਬਾਹਿਰਬ੍ਭਨ੍ਤਰਮਲੇਹਿ ਅਨੁਪਕ੍ਕਿਲਿਟ੍ਠਤਾਯ ਚਿਰਕਾਲਂ ਸੁਪਰਿਚਿਤਬ੍ਰਹ੍ਮਚਰਿਯਾਧਿਕਾਰਤਾਯ ਸੁਸਣ੍ਠਿਤਸਣ੍ਠਾਨਸਮ੍ਪਤ੍ਤਿਯਾ ਚ ਕੋਪੀਨਮ੍ਪਿ ਸਨ੍ਤਂ ਅਕੋਪੀਨਮੇਵ, ਤਸ੍ਮਾ ਵੁਤ੍ਤਂ ‘‘ਭਗਵਤੋ ਹੀ’’ਤਿਆਦਿ. ਪਹੂਤਭਾਵਨ੍ਤਿ ¶ ਪੁਥੁਲਭਾਵਂ. ਏਤ੍ਥੇਵ ਹਿ ਤਸ੍ਸ ਸਂਸਯੋ, ਤਨੁਮੁਦੁਸੁਕੁਮਾਰਤਾਦੀਸੁ ਪਨਸ੍ਸ ਗੁਣੇਸੁ ਤਸ੍ਸ ਵਿਚਾਰਣਾ ਏਵ ਨਾਹੋਸਿ.

ਹਿਰਿਕਰਣੋਕਾਸਨ੍ਤਿ ਹਿਰਿਯਿਤਬ੍ਬਟ੍ਠਾਨਂ. ਛਾਯਨ੍ਤਿ ਪਟਿਬਿਮ੍ਬਂ. ਕੀਦਿਸਨ੍ਤਿ ਆਹ ‘‘ਇਦ੍ਧਿਯਾ’’ਤਿਆਦਿ. ਛਾਯਾਰੂਪਨ੍ਤਿ ਭਗਵਤੋ ਪਟਿਬਿਮ੍ਬਰੂਪਂ. ਤਞ੍ਚ ਖੋ ਬੁਦ੍ਧਸਨ੍ਤਾਨਤੋ ਵਿਨਿਮੁਤ੍ਤਂ ਰੂਪਕਮਤ੍ਤਂ ਭਗਵਤੋ ਸਰੀਰਵਣ੍ਣਸਣ੍ਠਾਨਾਵਯਵਂ ਇਦ੍ਧਿਮਯਂ ਬਿਮ੍ਬਕਮਤ੍ਤਂ, ਤਂ ਪਨ ਦਸ੍ਸੇਨ੍ਤੋ ਭਗਵਾ ਯਥਾ ਅਤ੍ਤਨੋ ਬੁਦ੍ਧਰੂਪਂ ਨ ਦਿਸ੍ਸਤਿ, ਤਥਾ ਕਤ੍ਵਾ ਦਸ੍ਸੇਤਿ. ਨੀਹਰਿਤ੍ਵਾਤਿ ਫਰਿਤ੍ਵਾ.

ਕਣ੍ਣਸੋਤਾਨਂ ਉਪਚਿਤਤਨੁਤਮ੍ਬਲੋਮਤਾਯ ਧੋਤਰਜਤਪਨਾਲ਼ਿਕਾਸਦਿਸਤਾ ਵੁਤ੍ਤਾ. ਮੁਖਪਰਿਯਨ੍ਤੇਤਿ ਕੇਸਨ੍ਤੇ.

ਕਿਰਿਯਾਕਰਣਨ੍ਤਿ ਕਿਰਿਯਾਯ ਕਾਯਿਕਸ੍ਸ ਵਾਚਸਿਕਸ੍ਸ ਪਟਿਪਤ੍ਤਿ. ਤਤ੍ਥਾਤਿ ਤੇਸੁ ਕਿਚ੍ਚੇਸੁ. ਧਮ੍ਮਕਥਿਕਾਨਂ ਵਤ੍ਤਂ ਦਸ੍ਸੇਤੁਂ ਬੀਜਨਿਗ੍ਗਹਣਂ ਕਤਂ. ਨ ਹਿ ਅਞ੍ਞਥਾ ਸਬ੍ਬਸ੍ਸਪਿ ਲੋਕਸ੍ਸ ਅਲਙ੍ਕਾਰਭੂਤਂ ਪਰਮੁਕ੍ਕਂਸਗਤਂ ਸਿਕ੍ਖਾਸਂਯਮਾਨਂ ਬੁਦ੍ਧਾਨਂ ਮੁਖਚਨ੍ਦਮਣ੍ਡਲਂ ਪਟਿਚ੍ਛਾਦੇਤਬ੍ਬਂ ਹੋਤਿ.

ਪਤ੍ਥਰਿਤਵਿਤਾਨਓਲਮ੍ਬਿਤਗਨ੍ਧਦਾਮਕੁਸੁਮਦਾਮਕੇ ਗਨ੍ਧਮਣ੍ਡਲਮਾਲ਼ੇ. ਪੁਬ੍ਬਭਾਗੇਨ ਪਰਿਚ੍ਛਿਨ੍ਦਿਤ੍ਵਾਤਿ ‘‘ਏਤ੍ਤਕਂ ਵੇਲਂ ਸਮਾਪਤ੍ਤਿਯਾ ਵੀਤਿਨਾਮੇਸ੍ਸਾਮੀ’’ਤਿ ਏਵਂ ਪਵਤ੍ਤੇਨ ਪੁਬ੍ਬਭਾਗੇਨ ਕਾਲਂ ਪਰਿਚ੍ਛਿਨ੍ਦਿਤ੍ਵਾ. ਪਚ੍ਚਯਦਾਯਕੇਸੁ ਅਨੁਰੋਧਵਸੇਨ ਪਰਿਸਂ ਉਸ੍ਸਾਦੇਨ੍ਤੋ ਵਾ ਪਗ੍ਗਣ੍ਹਨ੍ਤੋ, ਅਦਾਯਕੇਸੁ ਵਿਰੋਧਵਸੇਨ ਪਰਿਸਂ ਅਪਸਾਦੇਨ੍ਤੋ ਵਾ.

ਯੋਗਕ੍ਖੇਮਂ ¶ ਅਨ੍ਤਰਾਯਾਭਾਵਂ. ਸਭਾਵਗੁਣੇਨੇਵਾਤਿ ਯਥਾਵੁਤ੍ਤਗੁਣੇਨੇਵ. ਭੋਤੋ ਗੋਤਮਸ੍ਸ ਗੁਣਂ ਸਵਿਗ੍ਗਹਂ ਚਕ੍ਕਵਾਲ਼ਂ ਅਤਿਸਮ੍ਬਾਧਂ ਵਿਤ੍ਥਾਰੇਨ ਸਨ੍ਧਾਰੇਤੁਂ ਅਪ੍ਪਹੋਨ੍ਤਤੋ. ਭਵਗ੍ਗਂ ਅਤਿਨੀਚਂ ਉਪਰੂਪਰਿ ਸਨ੍ਧਾਰੇਤੁਂ ਅਪ੍ਪਹੋਨ੍ਤਤੋ.

੩੮੬. ਠਾਨਗਮਨਾਦੀਸੁ (ਦੀ. ਨਿ. ਟੀ. ੨.੩੫) ਭੂਮਿਯਂ ਸੁਟ੍ਠੁ ਸਮਂਪਤਿਟ੍ਠਿਤਾ ਪਾਦਾ ਏਤਸ੍ਸਾਤਿ ਸੁਪ੍ਪਤਿਟ੍ਠਿਤਪਾਦੋ. ਤਂ ਪਨ ਭਗਵਤੋ ਸੁਪ੍ਪਤਿਟ੍ਠਿਤਪਾਦਤਂ ਬ੍ਯਤਿਰੇਕਮੁਖੇਨ ਵਿਭਾਵੇਤੁਂ ‘‘ਯਥਾ ਹੀ’’ਤਿਆਦਿ ਵੁਤ੍ਤਂ. ਤਤ੍ਥ ਅਗ੍ਗਤਲਨ੍ਤਿ ਅਗ੍ਗਪਾਦਤਲਂ. ਪਣ੍ਹੀਤਿ ਪਣ੍ਹਿਤਲਂ. ਪਸ੍ਸਨ੍ਤਿ ਪਾਦਤਲਸ੍ਸ ਦ੍ਵੀਸੁ ਪਸ੍ਸੇਸੁ ਏਕੇਕਂ, ਉਭਯਮੇਵ ਵਾ ਪਰਿਯਨ੍ਤਂ ਪਸ੍ਸਂ. ਸੁਵਣ੍ਣਪਾਦੁਕਤਲਂ ਵਿਯ ਉਜੁਕਂ ਨਿਕ੍ਖਿਪਿਯਮਾਨਂ. ਏਕਪ੍ਪਹਾਰੇਨੇਵਾਤਿ ਏਕਕ੍ਖਣੇਯੇਵ. ਸਕਲਂ ਪਾਦਤਲਂ ਭੂਮਿਂ ਫੁਸਤਿ ਨਿਕ੍ਖਿਪਨੇ. ਏਕਪ੍ਪਹਾਰੇਨੇਵ ਸਕਲਂ ਪਾਦਤਲਂ ਭੂਮਿਤੋ ਉਟ੍ਠਹਤੀਤਿ ਯੋਜਨਾ.

ਤਤ੍ਰਾਤਿ ¶ ਤਾਯ ਸੁਪ੍ਪਤਿਟ੍ਠਿਤਪਾਦਤਾਯ ਅਨੁਪੁਬ੍ਬਨਿਨ੍ਨਾਵ ਅਚ੍ਛਰਿਯਬ੍ਭੁਤਂ ਇਦਂ ਵੁਚ੍ਚਮਾਨਂ ਨਿਸ੍ਸਨ੍ਦਫਲਂ. ਵੁਤ੍ਤਮੇਵਤ੍ਥਂ ਸਤ੍ਥੁ ਤਿਦਿਵਗਮਨੇਨ ਸੁਪਾਕਟਂ ਕਾਤੁਂ ‘‘ਤਥਾ ਹੀ’’ਤਿਆਦਿਂ ਵਤ੍ਵਾ ‘‘ਨ ਹੀ’’ਤਿਆਦਿਨਾ ਤਂ ਸਮਤ੍ਥੇਤਿ. ਤੇਨ ਪਠਮਲਕ੍ਖਣਤੋਪਿ ਦੁਤਿਯਲਕ੍ਖਣਂ ਮਹਾਨੁਭਾਵਨ੍ਤਿ ਦਸ੍ਸੇਤਿ. ਤਥਾ ਹਿ ਵਕ੍ਖਤਿ ‘‘ਅਨ੍ਤਮਸੋ ਚਕ੍ਕਵਤ੍ਤਿਰਞ੍ਞੋ ਪਰਿਸਂ ਉਪਾਦਾਯ ਸਬ੍ਬੋਪਿ ਚਕ੍ਕਲਕ੍ਖਣਸ੍ਸੇਵ ਪਰਿਵਾਰੋ’’ਤਿ. ਯੁਗਨ੍ਧਰਪਬ੍ਬਤਸ੍ਸ ਤਾਵਤਿਂਸਭਵਨਸ੍ਸ ਚ ਪਕਤਿਪਦਨਿਕ੍ਖੇਪਟ੍ਠਾਨੁਪਸਙ੍ਕਮਨੇ ਨੇਵ ਬੁਦ੍ਧਾਨਂ, ਨ ਦੇਵਤਾਨਂ ਆਨੁਭਾਵੋ, ਅਥ ਖੋ ਬੁਦ੍ਧਾਨਂ ਲਕ੍ਖਣਾਨੁਭਾਵੋਤਿ ਇਮਮਤ੍ਥਂ ਨਿਦਸ੍ਸਿਤਂ. ਸੀਲਤੇਜੇਨ…ਪੇ… ਦਸਨ੍ਨਂ ਪਾਰਮੀਨਂ ਆਨੁਭਾਵੇਨਾਤਿ ਇਦਮ੍ਪਿ ਲਕ੍ਖਣਨਿਬ੍ਬਤ੍ਤਕਮ੍ਮਵਿਸੇਸਕਿਤ੍ਤਨਮੇਵਾਤਿ ਦਟ੍ਠਬ੍ਬਂ. ਸਬ੍ਬਾਵਨ੍ਤੇਹੀਤਿ ਸਬ੍ਬਪਦੇਸਵਨ੍ਤੇਹਿ.

ਨਾਭਿਪਰਿਚ੍ਛਿਨ੍ਨਾਤਿ ਨਾਭਿਯਂ ਪਰਿਚ੍ਛਿਨ੍ਨਾ ਪਰਿਚ੍ਛੇਦਵਸੇਨ ਠਿਤਾ. ਨਾਭਿਮੁਖਪਰਿਕ੍ਖੇਪਪਟ੍ਟੋਤਿ ਪਕਤਿਚਕ੍ਕਸ੍ਸ ਅਕ੍ਖਬ੍ਭਾਹਤਪਰਿਹਰਣਤ੍ਥਂ ਨਾਭਿਮੁਖੇ ਠਪੇਤਬ੍ਬਪਰਿਕ੍ਖੇਪਪਟ੍ਟੋ. ਨੇਮਿਮਣਿਕਾਤਿ ਨੇਮਿਯਂ ਆਵਲ਼ਿਭਾਵੇਨ ਠਿਤਮਣਿਕਾਲੇਖਾ.

ਸਮ੍ਬਹੁਲਵਾਰੋਤਿ ਬਹੁਵਿਧਲੇਖਙ੍ਗਵਿਭਾਵਨਵਾਰੋ. ਸਤ੍ਤੀਤਿ ਆਵੁਧਸਤ੍ਤਿ. ਸਿਰਿਵਚ੍ਛੋਤਿ ਸਿਰਿਮੁਖਂ. ਨਨ੍ਦੀਤਿ ਦਕ੍ਖਿਣਾਵਟ੍ਟਂ. ਸੋਵਤ੍ਤਿਕੋਤਿ ਸੋਵਤ੍ਤਿਅਙ੍ਕੋ. ਵਟਂਸਕੋਤਿ ਆਵੇਲ਼ਂ. ਵਡ੍ਢਮਾਨਕਨ੍ਤਿ ਪੁਰਿਸਹਾਰਿ ਪੁਰਿਸਙ੍ਗਂ. ਮੋਰਹਤ੍ਥਕੋਤਿ ਮੋਰਪਿਞ੍ਛਕਲਾਪੋ, ਮੋਰਪਿਞ੍ਛ ਪਰਿਸਿਬ੍ਬਿਤੋ ਵਾ ਬੀਜਨਿਵਿਸੇਸੋ. ਵਾਲਬੀਜਨੀਤਿ ਚਾਮਰਿਵਾਲਂ. ਸਿਦ੍ਧਤ੍ਥਾਦਿ ਪੁਣ੍ਣਘਟਪੁਣ੍ਣਪਾਤਿਯੋ. ‘‘ਚਕ੍ਕਵਾਲ਼ੋ’’ਤਿ ਵਤ੍ਵਾ ਤਸ੍ਸ ਪਧਾਨਾਵਯਵੇ ਦਸ੍ਸੇਤੁਂ ‘‘ਹਿਮਵਾ ਸਿਨੇਰੁ…ਪੇ… ਸਹਸ੍ਸਾਨੀ’’ਤਿ ਵੁਤ੍ਤਂ.

ਆਯਤਪਣ੍ਹੀਤਿ ¶ ਇਦਂ ਅਞ੍ਞੇਸਂ ਪਣ੍ਹਿਤੋ ਦੀਘਤਂ ਸਨ੍ਧਾਯ ਵੁਤ੍ਤਂ, ਨ ਪਨ ਅਤਿਦੀਘਤਨ੍ਤਿ ਆਹ ‘‘ਪਰਿਪੁਣ੍ਣਪਣ੍ਹੀ’’ਤਿ. ਯਥਾ ਪਨ ਪਣ੍ਹਿਲਕ੍ਖਣਂ ਪਰਿਪੁਣ੍ਣਂ ਨਾਮ ਹੋਤਿ, ਤਂ ਬ੍ਯਤਿਰੇਕਮੁਖੇਨ ਦਸ੍ਸੇਤੁਂ ‘‘ਯਥਾ ਹੀ’’ਤਿਆਦਿ ਵੁਤ੍ਤਂ. ਆਰਗ੍ਗੇਨਾਤਿ ਮਣ੍ਡਲਾਯ ਸਿਖਾਯ. ਵਟ੍ਟੇਤ੍ਵਾਤਿ ਯਥਾ ਸੁਵਟ੍ਟਂ ਹੋਤਿ, ਏਵਂ ਵਟ੍ਟੇਤ੍ਵਾ. ਰਤ੍ਤਕਮ੍ਬਲਗੇਣ੍ਡੁਕਸਦਿਸਾਤਿ ਰਤ੍ਤਕਮ੍ਬਲਮਯਗੇਣ੍ਡੁਕਸਦਿਸਾ.

ਮਕ੍ਕਟਸ੍ਸੇਵਾਤਿ ਵਾਨਰਸ੍ਸ ਵਿਯ. ਦੀਘਭਾਵੇਨ ਸਮਤਂ ਸਨ੍ਧਾਯੇਤਂ ਵੁਤ੍ਤਂ. ਨਿਯ੍ਯਾਸਤੇਲੇਨਾਤਿ ਛਦਿਕਨਿਯ੍ਯਾਸਾਦਿਨਿਯ੍ਯਾਸਸਮ੍ਮਿਸ੍ਸੇਨ ਤੇਲੇਨ.

ਤਲੁਨਾਤਿ ¶ ਸੁਕੁਮਾਰਾ.

ਚਮ੍ਮੇਨਾਤਿ ਅਙ੍ਗੁਲਨ੍ਤਰਵੇਠਿਤਚਮ੍ਮੇਨ. ਪਟਿਬਦ੍ਧਅਙ੍ਗੁਲਨ੍ਤਰੋਤਿ ਏਕਤੋ ਸਮ੍ਬਦ੍ਧਅਙ੍ਗੁਲਨ੍ਤਰੋ. ਏਕਪ੍ਪਮਾਣਾਤਿ ਦੀਘਤੋ ਸਮਾਨਪ੍ਪਮਾਣਾ. ਯਵਲਕ੍ਖਣਨ੍ਤਿ ਅਬ੍ਭਨ੍ਤਰਤੋ ਅਙ੍ਗੁਲਿਪਬ੍ਬੇਠਿਤਂ ਯਵਲਕ੍ਖਣਂ. ਪਟਿਵਿਜ੍ਝਿਤ੍ਵਾਤਿ ਤਂਤਂਪਬ੍ਬਾਨਂ ਸਮਾਨਦੇਸਤਾਯ ਅਙ੍ਗੁਲੀਨਂ ਪਸਾਰਿਤਕਾਲੇ ਅਞ੍ਞਮਞ੍ਞਂ ਵਿਜ੍ਝਿਤਾਨਿ ਵਿਯ ਫੁਸਿਤ੍ਵਾ ਤਿਟ੍ਠਨ੍ਤਿ.

ਸਙ੍ਖਾ ਵੁਚ੍ਚਨ੍ਤਿ ਗੋਪ੍ਫਕਾ, ਉਦ੍ਧਂ ਸਙ੍ਖਾ ਏਤੇਸਨ੍ਤਿ ਉਸ੍ਸਙ੍ਖਾ, ਪਾਦਾ. ਪਿਟ੍ਠਿਪਾਦੇਤਿ ਪਿਟ੍ਠਿਪਾਦਸਮੀਪੇ. ਸੁਖੇਨ ਪਾਦਾ ਪਰਿਵਤ੍ਤਨ੍ਤਿ ਪਾਦਨਾਮਨਾਦੀਸੁ, ਤੇਨੇਵ ਗਚ੍ਛਨ੍ਤਾਨਂ ਤੇਸਂ ਹੇਟ੍ਠਾ ਪਾਦਤਲਾਨਿ ਦਿਸ੍ਸਨ੍ਤਿ. ਤੇਨਾਤਿ ਗੋਪ੍ਫਕਾਨਂ ਪਿਟ੍ਠਿਪਾਦਤੋ ਉਦ੍ਧਂ ਪਤਿਟ੍ਠਿਤਤ੍ਤਾ. ਚਤੁਰਙ੍ਗੁਲਮਤ੍ਤਞ੍ਹਿ ਤਾਨਿ ਉਦ੍ਧਂ ਆਰੋਹਿਤ੍ਵਾ ਪਤਿਟ੍ਠਹਨ੍ਤਿ, ਨਿਗੁਲ਼੍ਹਾਨਿ ਚ ਹੋਨ੍ਤਿ, ਨ ਅਞ੍ਞੇਸਂ ਵਿਯ ਪਞ੍ਞਾਯਮਾਨਾਨਿ. ਸਤਿਪਿ ਦੇਸਨ੍ਤਰਪ੍ਪਵਤ੍ਤਿਯਂ ਨਿਚ੍ਚਲੋਤਿ ਦਸ੍ਸਨਤ੍ਥਂ ਨਾਭਿਗ੍ਗਹਣਂ.

ਯਸ੍ਮਾ ਏਣੀਮਿਗਸ੍ਸ ਸਮਨ੍ਤਤੋ ਏਕਸਦਿਸਮਂਸਾ ਅਨੁਕ੍ਕਮੇਨ ਉਦ੍ਧਂ ਥੂਲਾ ਜਙ੍ਘਾ ਹੋਨ੍ਤਿ, ਤਸ੍ਮਾ ਵੁਤ੍ਤਂ ‘‘ਏਣੀਮਿਗਸਦਿਸਜਙ੍ਘਾ’’ਤਿ. ਪਰਿਪੁਣ੍ਣਜਙ੍ਘੋਤਿ ਸਮਨ੍ਤਤੋ ਮਂਸੂਪਚਯੇਨ ਪਰਿਪੁਣ੍ਣਜਙ੍ਘੋ. ਤੇਨਾਹ ‘‘ਨ ਏਕਤੋ’’ਤਿਆਦਿ.

ਏਤੇਨਾਤਿ ‘‘ਅਨੋਨਮਨ੍ਤੋ’’ਤਿਆਦਿਵਚਨੇਨ, ਜਾਣੁਫਾਸੁਭਾਵਦੀਪਨੇਨਾਤਿ ਅਤ੍ਥੋ. ਅਵਸੇਸਜਨਾਤਿ ਇਮਿਨਾ ਲਕ੍ਖਣੇਨ ਰਹਿਤਾ ਜਨਾ. ਖੁਜ੍ਜਾ ਵਾ ਹੋਨ੍ਤਿ ਹੇਟ੍ਠਿਮਕਾਯਤੋ ਉਪਰਿਮਕਾਯਸ੍ਸ ਰਸ੍ਸਤਾਯ. ਵਾਮਨਾ ਵਾ ਉਪਰਿਮਕਾਯਤੋ ਹੇਟ੍ਠਿਮਕਾਯਸ੍ਸ ਰਸ੍ਸਤਾਯ. ਏਤੇਨ ਠਪੇਤ੍ਵਾ ਸਮ੍ਮਾਸਮ੍ਬੁਦ੍ਧਂ ਚਕ੍ਕਵਤ੍ਤਿਨਞ੍ਚ ਇਤਰੇ ਸਤ੍ਤਾ ਖੁਜ੍ਜਾ ਵਾਮਨਾ ਚਾਤਿ ਦਸ੍ਸੇਤਿ.

ਓਹਿਤਨ੍ਤਿ ¶ ਸਮੋਹਿਤਂ ਅਨ੍ਤੋਗਧਂ. ਤਥਾਭੂਤਂ ਪਨ ਤਂ ਤੇਨ ਛਨ੍ਨਂ ਹੋਤੀਤਿ ਆਹ ‘‘ਪਟਿਚ੍ਛਨ੍ਨ’’ਨ੍ਤਿ.

ਸੁਵਣ੍ਣਵਣ੍ਣੋਤਿ ਸੁਵਣ੍ਣਵਣ੍ਣਵਣ੍ਣੋਤਿ ਅਯਮੇਤ੍ਥ ਅਤ੍ਥੋਤਿ ਆਹ ‘‘ਜਾਤਿਹਿਙ੍ਗੁਲਕੇਨਾ’’ਤਿਆਦਿ. ਸ੍ਵਾਯਮਤ੍ਥੋ ਆਵੁਤ੍ਤਿਞਾਯੇਨ ਚ ਵੇਦਿਤਬ੍ਬੋ. ਸਰੀਰਪਰਿਯਾਯੋ ਇਧ ਵਣ੍ਣਸਦ੍ਦੋਤਿ ਅਧਿਪ੍ਪਾਯੇਨ ਪਠਮਵਿਕਪ੍ਪਂ ਵਤ੍ਵਾ ਤਥਾਰੂਪਾਯ ਪਨ ਰੁਲ਼੍ਹਿਯਾ ਅਭਾਵਂ ਮਨਸਿ ਕਤ੍ਵਾ ਵਣ੍ਣਧਾਤੁਪਰਿਯਾਯਮੇਵ ਵਣ੍ਣਸਦ੍ਦਂ ਗਹੇਤ੍ਵਾ ਦੁਤਿਯਵਿਕਪ੍ਪੋ ਵੁਤ੍ਤੋ.

ਰਜੋਤਿ ¶ ਸੁਖੁਮਰਜੋ. ਜਲ੍ਲਨ੍ਤਿ ਮਲੀਨਭਾਵਾਵਹੋ ਰੇਣੁਸਞ੍ਚਯੋ. ਤੇਨਾਹ ‘‘ਮਲਂ ਵਾ’’ਤਿ. ਯਦਿ ਵਿਵਟ੍ਟਤਿ, ਕਥਂ ਨ੍ਹਾਨਾਦੀਤਿ ਆਹ ‘‘ਹਤ੍ਥਧੋਵਨਾ’’ਤਿਆਦਿ.

ਆਵਟ੍ਟਪਰਿਯੋਸਾਨੇਤਿ ਪਦਕ੍ਖਿਣਾਵਟ੍ਟਾਯ ਅਨ੍ਤੇ.

ਬ੍ਰਹ੍ਮੁਨੋ ਸਰੀਰਂ ਪੁਰਤੋ ਵਾ ਪਚ੍ਛਤੋ ਵਾ ਅਨੋਨਮਿਤ੍ਵਾ ਉਜੁਕਮੇਵ ਉਗ੍ਗਤਨ੍ਤਿ ਆਹ ‘‘ਬ੍ਰਹ੍ਮਾ ਵਿਯ ਉਜੁਗਤ੍ਤੋ’’ਤਿ. ਪਸ੍ਸਵਙ੍ਕਾਤਿ ਦਕ੍ਖਿਣਪਸ੍ਸੇਨ ਵਾ ਵਾਮਪਸ੍ਸੇਨ ਵਾ ਵਙ੍ਕਾ.

ਹਤ੍ਥਪਿਟ੍ਠਿਆਦਿਵਸੇਨ ਸਤ੍ਤ ਉਸ੍ਸਦਾ ਏਤਸ੍ਸਾਤਿ ਸਤ੍ਤੁਸ੍ਸਦੋ.

ਸੀਹਸ੍ਸ ਪੁਬ੍ਬਦ੍ਧਂ ਸੀਹਪੁਬ੍ਬਦ੍ਧਂ, ਪਰਿਪੁਣ੍ਣਾਵਯਵਤਾਯ ਸੀਹਪੁਬ੍ਬਦ੍ਧਂ ਵਿਯ ਸਕਲੋ ਕਾਯੋ ਅਸ੍ਸਾਤਿ ਸੀਹਪੁਬ੍ਬਦ੍ਧਕਾਯੋ. ਸੀਹਸ੍ਸੇਵਾਤਿ ਸੀਹਸ੍ਸ ਵਿਯ. ਸਣ੍ਠਨ੍ਤੀਤਿ ਸਣ੍ਠਹਨ੍ਤਿ. ਨਾਨਾਚਿਤ੍ਤੇਨਾਤਿ ਵਿਵਿਧਚਿਤ੍ਤੇਨ. ਪੁਞ੍ਞਚਿਤ੍ਤੇਨਾਤਿ ਪਾਰਮਿਤਾਪੁਞ੍ਞਚਿਤ੍ਤਰੂਪੇਨ. ਚਿਤ੍ਤਿਤੋਤਿ ਸਞ੍ਜਾਤਚਿਤ੍ਤਭਾਵੋ.

ਦ੍ਵਿਨ੍ਨਂ ਕੋਟ੍ਟਾਨਮਨ੍ਤਰਨ੍ਤਿ ਦ੍ਵਿਨ੍ਨਂ ਪਿਟ੍ਠਿਬਾਹਾਨਂ ਵੇਮਜ੍ਝਂ, ਪਿਟ੍ਠਿਮਜ੍ਝਸ੍ਸ ਉਪਰਿਭਾਗੋ. ਚਿਤਂ ਪਰਿਪੁਣ੍ਣਨ੍ਤਿ ਅਨਿਨ੍ਨਭਾਵੇਨ ਚਿਤਂ, ਦ੍ਵੀਹਿ ਕੋਟ੍ਟੇਹਿ ਸਮਤਲਤਾਯ ਪਰਿਪੁਣ੍ਣਂ. ਉਗ੍ਗਮ੍ਮਾਤਿ ਉਗ੍ਗਨ੍ਤ੍ਵਾ.

ਨਿਗ੍ਰੋਧਪਰਿਮਣ੍ਡਲੋ ਵਿਯ ਪਰਿਮਣ੍ਡਲੋ ਨਿਗ੍ਰੋਧਪਰਿਮਣ੍ਡਲੋ ਏਕਸ੍ਸ ਪਰਿਮਣ੍ਡਲਸਦ੍ਦਸ੍ਸ ਲੋਪਂ ਕਤ੍ਵਾ. ਨ ਹਿ ਸਬ੍ਬੋ ਨਿਗ੍ਰੋਧੋ ਮਣ੍ਡਲੋ. ਤੇਨਾਹ ‘‘ਸਮਕ੍ਖਨ੍ਧਸਾਖੋ ਨਿਗ੍ਰੋਧੋ’’ਤਿ. ਪਰਿਮਣ੍ਡਲਸਦ੍ਦਸਨ੍ਨਿਧਾਨੇਨ ਵਾ ਪਰਿਮਣ੍ਡਲੋਵ ਨਿਗ੍ਰੋਧੋ ਗਯ੍ਹਤੀਤਿ ਪਰਿਮਣ੍ਡਲਸਦ੍ਦਸ੍ਸ ਲੋਪੇਨ ਵਿਨਾਪਿ ¶ ਅਯਮਤ੍ਥੋ ਲਬ੍ਭਤੀਤਿ ਆਹ ‘‘ਨਿਗ੍ਰੋਧੋ ਵਿਯ ਪਰਿਮਣ੍ਡਲੋ’’ਤਿ. ਯਾਵਤਕ੍ਵਸ੍ਸਾਤਿ ਓ-ਕਾਰਸ੍ਸ ਵ-ਕਾਰਾਦੇਸਂ ਕਤ੍ਵਾ ਵੁਤ੍ਤਂ.

ਸਮਵਟ੍ਟਿਤਕ੍ਖਨ੍ਧੋਤਿ ਸਮਂ ਸੁਵਟ੍ਟਿਤਕ੍ਖਨ੍ਧੋ. ਕੋਞ੍ਚਾ ਵਿਯ ਦੀਘਗਲਾ, ਬਕਾ ਵਿਯ ਵਙ੍ਕਗਲਾ, ਵਰਾਹਾ ਵਿਯ ਪੁਥੁਲਗਲਾਤਿ ਯੋਜਨਾ. ਸੁਵਣ੍ਣਾਲਿਙ੍ਗਸਦਿਸੋਤਿ ਸੁਵਣ੍ਣਮਯਖੁਦ੍ਦਕਮੁਦਿਙ੍ਗਸਦਿਸੋ.

ਰਸਗ੍ਗਸਗ੍ਗੀਤਿ ਮਧੁਰਾਦਿਭੇਦਂ ਰਸਂ ਗਸਨ੍ਤਿ ਅਨ੍ਤੋ ਪਵੇਸਨ੍ਤੀਤਿ ਰਸਗ੍ਗਸਾ, ਰਸਗ੍ਗਸਾਨਂ ਅਗ੍ਗਾ ਰਸਗ੍ਗਸਗ੍ਗਾ, ਤਾ ਏਤਸ੍ਸ ਸਨ੍ਤੀਤਿ ਰਸਗ੍ਗਸਗ੍ਗੀ. ਤੇਨਾਤਿ ਓਜਾਯ ਅਫਰਣੇਨ, ਹੀਨਧਾਤੁਕਤ੍ਤਾ ਤੇ ਬਹ੍ਵਾਬਾਧਾ ਹੋਨ੍ਤਿ.

‘‘ਹਨੂ’’ਤਿ ¶ ਸਨ੍ਨਿਸ੍ਸਯਦਨ੍ਤਾਧਾਰਸ੍ਸ ਸਮਞ੍ਞਾ, ਤਂ ਭਗਵਤੋ ਸੀਹਹਨੁਸਦਿਸਂ, ਤਸ੍ਮਾ ਭਗਵਾ ਸੀਹਹਨੁ. ਤਤ੍ਥ ਯਸ੍ਮਾ ਬੁਦ੍ਧਾਨਂ ਰੂਪਕਾਯਸ੍ਸ ਧਮ੍ਮਕਾਯਸ੍ਸ ਚ ਉਪਮਾ ਨਾਮ ਨਿਹੀਨੁਪਮਾਵ, ਨਤ੍ਥਿ ਸਮਾਨੁਪਮਾ, ਕੁਤੋ ਅਧਿਕੂਪਮਾ, ਤਸ੍ਮਾ ਅਯਮ੍ਪਿ ਨਿਹੀਨੁਪਮਾਤਿ ਦਸ੍ਸੇਤੁਂ ‘‘ਤਤ੍ਥਾ’’ਤਿਆਦਿ ਵੁਤ੍ਤਂ. ਤਿਭਾਗਵਸੇਨ ਮਣ੍ਡਲਤਾਯ ਦ੍ਵਾਦਸਿਯਂ ਪਕ੍ਖਸ੍ਸ ਚਨ੍ਦਸਦਿਸਾਨਿ.

ਦਨ੍ਤਾਨਂ ਉਚ੍ਚਨੀਚਤਾ ਅਬ੍ਭਨ੍ਤਰਬਾਹਿਰਪਸ੍ਸਵਸੇਨਪਿ ਵੇਦਿਤਬ੍ਬਾ, ਨ ਅਗ੍ਗਵਸੇਨੇਵ. ਤੇਨਾਹ ‘‘ਅਯਪਟ੍ਟਛਿਨ੍ਨਸਙ੍ਖਪਟਲਂ ਵਿਯਾ’’ਤਿ. ਅਯਪਟ੍ਟਨ੍ਤਿ ਚ ਕਕਚਂ ਅਧਿਪ੍ਪੇਤਂ. ਵਿਸਮਾਤਿ ਵਿਸਮਸਣ੍ਠਾਨਾ.

ਵਿਚ੍ਛਿਨ੍ਦਿਤ੍ਵਾ ਵਿਚ੍ਛਿਨ੍ਦਿਤ੍ਵਾ ਪਵਤ੍ਤਸਰਤਾਯ ਛਿਨ੍ਨਸ੍ਸਰਾਪਿ. ਅਨੇਕਾਕਾਰਤਾਯ ਭਿਨ੍ਨਸ੍ਸਰਾਪਿ. ਕਾਕਸ੍ਸ ਵਿਯ ਅਮਨੁਞ੍ਞਸਰਤਾਯ ਕਾਕਸ੍ਸਰਾਪਿ. ਅਪਲਿਬੁਦ੍ਧਤ੍ਤਾਤਿ ਅਨੁਪਦ੍ਦੁਤਵਤ੍ਥੁਕਤ੍ਤਾ. ਵਤ੍ਥੁਨ੍ਤਿ ਚ ਅਕ੍ਖਰੁਪ੍ਪਤ੍ਤਿਟ੍ਠਾਨਮਾਹ. ਅਟ੍ਠਙ੍ਗਸਮਨ੍ਨਾਗਤੋਤਿ ਏਤ੍ਥ ਅਟ੍ਠਙ੍ਗਾਨਿ ਪਰਤੋ ਆਗਮਿਸ੍ਸਨ੍ਤਿ. ਮਞ੍ਜੁਘੋਸੋਤਿ ਮਧੁਰਸ੍ਸਰੋ.

ਕਰਵੀਕਸਦ੍ਦੋ ਯੇਸਂ ਸਤ੍ਤਾਨਂ ਸੋਤਪਥਂ ਉਪਗਚ੍ਛਤਿ, ਤੇ ਅਤ੍ਤਨੋ ਸਰਸਮ੍ਪਤ੍ਤਿਯਾ ਪਕਤਿਂ ਜਹਾਪੇਤ੍ਵਾ ਅਵਸੇ ਕਰੋਨ੍ਤੋ ਅਤ੍ਤਨੋ ਵਸੇ ਵਤ੍ਤੇਤਿ, ਏਵਂ ਮਧੁਰੋਤਿ ਦਸ੍ਸੇਨ੍ਤੋ ‘‘ਤਤ੍ਰਿਦ’’ਨ੍ਤਿਆਦਿਮਾਹ. ਤਂ ਪੀਤਿਨ੍ਤਿ ਤਂ ਬੁਦ੍ਧਗਤਂ ਪੀਤਿਂ. ਤੇਨੇਵ ਨੀਹਾਰੇਨ ਪੁਨਪ੍ਪੁਨਂ ਪਵਤ੍ਤਨ੍ਤਂ ਅਵਿਜਹਿਤ੍ਵਾ ਵਿਕ੍ਖਮ੍ਭਿਤਕਿਲੇਸਾ ਥੇਰਾਨਂ ਸਨ੍ਤਿਕੇ ਲਦ੍ਧਧਮ੍ਮਸ੍ਸਵਨਸਪ੍ਪਾਯਾ ਉਪਨਿਸ੍ਸਯਸਮ੍ਪਤ੍ਤਿਯਾ ਪਰਿਪਕ੍ਕਞਾਣਤਾਯ ¶ ‘‘ਸਤ੍ਤਹਿ…ਪੇ… ਪਤਿਟ੍ਠਾਸੀ’’ਤਿ. ਸਤ੍ਤਸਤਮਤ੍ਤੇਨ ਓਰੋਧਜਨੇਨ ਸਦ੍ਧਿਂ ਪਦਸਾਵ ਥੇਰਾਨਂ ਸਨ੍ਤਿਕਂ ਉਪਗਤਤ੍ਤਾ ‘‘ਸਤ੍ਤਹਿ ਜਙ੍ਘਾਸਤੇਹਿ ਸਦ੍ਧਿ’’ਨ੍ਤਿ ਵੁਤ੍ਤਂ.

ਅਭਿਨੀਲਨੇਤ੍ਤੋਤਿ ਅਧਿਕਨੀਲਨੇਤ੍ਤੋ. ਅਧਿਕਨੀਲਤਾ ਚ ਸਾਤਿਸਯਂ ਨੀਲਭਾਵੇਨ ਵੇਦਿਤਬ੍ਬਾ, ਨ ਨੇਤ੍ਤੇ ਨੀਲਵਣ੍ਣਸ੍ਸੇਵ ਅਧਿਕਭਾਵਤੋਤਿ ਆਹ ‘‘ਨ ਸਕਲਨੀਲਨੇਤ੍ਤੋਵਾ’’ਤਿਆਦਿ. ਪੀਤਲੋਹਿਤਵਣ੍ਣਾ ਸੇਤਮਣ੍ਡਲਗਤਰਾਜਿਵਸੇਨ, ਨੀਲਸੇਤਕਾਲ਼ਵਣ੍ਣਾ ਪਨ ਤਂਤਂਮਣ੍ਡਲਵਸੇਨੇਵ ਵੇਦਿਤਬ੍ਬਾ.

ਚਕ੍ਖੁਭਣ੍ਡਨ੍ਤਿ ਅਕ੍ਖਿਦਲਨ੍ਤਿ ਕੇਚਿ, ਅਕ੍ਖਿਦਲਪਤ੍ਤਨ੍ਤਿ ਅਞ੍ਞੇ. ਅਕ੍ਖਿਦਲੇਹਿ ਪਨ ਸਦ੍ਧਿਂ ਅਕ੍ਖਿਬਿਮ੍ਬਨ੍ਤਿ ਵੇਦਿਤਬ੍ਬਂ. ਏਵਞ੍ਹਿ ਵਿਨਿਗ੍ਗਤਗਮ੍ਭੀਰਜੋਤਨਾਪਿ ਯੁਤ੍ਤਾ ਹੋਤਿ.

ਉਣ੍ਣਾਸਦ੍ਦੋ ¶ ਲੋਕੇ ਅਵਿਸੇਸਤੋ ਲੋਮਪਰਿਯਾਯੋ, ਇਧ ਪਨ ਲੋਮਵਿਸੇਸਵਾਚਕੋਤਿ ਆਹ ‘‘ਉਣ੍ਣਲੋਮ’’ਨ੍ਤਿ. ਨਲਾਟਮਜ੍ਝਜਾਤਾਤਿ ਨਲਾਟਮਜ੍ਝਗਤਾ. ਓਦਾਤਤਾਯ ਉਪਮਾ, ਨ ਮੁਦੁਤਾਯ. ਰਜਤਪੁਬ੍ਬੁਲ਼ਕਾਤਿ ਰਜਤਮਯਤਾਰਕਾ.

ਦ੍ਵੇ ਅਤ੍ਥਵਸੇ ਪਟਿਚ੍ਚ ਵੁਤ੍ਤਨ੍ਤਿ ਯਸ੍ਮਾ ਬੁਦ੍ਧਾ ਚਕ੍ਕਵਤ੍ਤਿਨੋ ਚ ਪਰਿਪੁਣ੍ਣਨਲਾਟਤਾਯ ਪਰਿਪੁਣ੍ਣਸੀਸਬਿਮ੍ਬਤਾਯ ਚ ‘‘ਉਣ੍ਹੀਸਸੀਸਾ’’ਤਿ ਵੁਚ੍ਚਨ੍ਤਿ, ਤਸ੍ਮਾ ਤੇ ਦ੍ਵੇ ਅਤ੍ਥਵਸੇ ਪਟਿਚ੍ਚ ‘‘ਉਣ੍ਹੀਸਸੀਸੋ’’ਤਿ ਇਦਂ ਵੁਤ੍ਤਂ. ਇਦਾਨਿ ਤਂ ਅਤ੍ਥਦ੍ਵਯਂ ਭਗਵਤਿ ਸੁਪ੍ਪਤਿਟ੍ਠਿਤਨ੍ਤਿ ਦਸ੍ਸੇਤੁਂ ‘‘ਤਥਾਗਤਸ੍ਸਹੀ’’ਤਿਆਦਿ ਵੁਤ੍ਤਂ. ਸਣ੍ਹਤਮਤਾਯ ਸੁਵਣ੍ਣਵਣ੍ਣਤਾਯ ਚ ਰਞ੍ਞੋ ਬਦ੍ਧਉਣ੍ਹੀਸਪਟ੍ਟੋ ਵਿਯ ਵਿਰੋਚਤਿ. ਕਪ੍ਪਸੀਸਾਤਿ ਦ੍ਵਿਧਾਭੂਤਸੀਸਾ. ਫਲਸੀਸਾਤਿ ਫਲਸਦਿਸਸੀਸਾ. ਅਟ੍ਠਿਸੀਸਾਤਿ ਮਂਸਸ੍ਸ ਅਭਾਵਤੋ ਤਚੋਪਰਿਯੋਨਦ੍ਧਅਟ੍ਠਿਮਤ੍ਤਸੀਸਾ. ਤੁਮ੍ਬਸੀਸਾਤਿ ਲਾਬੁਸਦਿਸਸੀਸਾ. ਪਬ੍ਭਾਰਸੀਸਾਤਿ ਪਿਟ੍ਠਿਭਾਗੇਨ ਓਲਮ੍ਬਮਾਨਸੀਸਾ. ਪੁਰਿਮਨਯੇਨਾਤਿ ਪਰਿਪੁਣ੍ਣਨਲਾਟਤਾਪਕ੍ਖੇਨ. ਉਣ੍ਹੀਸਵੇਠਿਤਸੀਸੋ ਵਿਯਾਤਿ ਉਣ੍ਹੀਸਪਟ੍ਟੇਨ ਵੇਠਿਤਸੀਸਪਦੇਸੋ ਵਿਯ. ਉਣ੍ਹੀਸਂ ਵਿਯਾਤਿ ਛੇਕੇਨ ਸਿਪ੍ਪਿਨਾ ਵਿਰਚਿਤਉਣ੍ਹੀਸਮਣ੍ਡਲਂ ਵਿਯ.

ਕਮ੍ਮਨ੍ਤਿ ਯੇਨ ਯੇਨ ਕਮ੍ਮੇਨ ਯਂ ਯਂ ਲਕ੍ਖਣਂ ਨਿਬ੍ਬਤ੍ਤਂ, ਤਂ ਤਂ ਕਮ੍ਮਂ. ਕਮ੍ਮਸਰਿਕ੍ਖਕਨ੍ਤਿ ਤਸ੍ਸ ਤਸ੍ਸ ਲਕ੍ਖਣਸ੍ਸ ਤਂਕਮ੍ਮਾਨੁਰੂਪਤਾ. ਲਕ੍ਖਣਨ੍ਤਿ ਤਸ੍ਸ ਮਹਾਪੁਰਿਸਲਕ੍ਖਣਸ੍ਸ ਅਵਿਪਰੀਤਸਭਾਵੋ. ਲਕ੍ਖਣਾਨਿਸਂਸਨ੍ਤਿ ਤਂ ਲਕ੍ਖਣਪਟਿਲਾਭੇਨ ਲਦ੍ਧਬ੍ਬਗੁਣੋ. ਇਮਾਨਿ ਕਮ੍ਮਾਦੀਨੀਤਿ ਇਮਾਨਿ ਅਨਨ੍ਤਰਂ ਵੁਤ੍ਤਾਨਿ ਕਮ੍ਮਕਮ੍ਮਸਰਿਕ੍ਖਕਾਦੀਨਿ ਦਸ੍ਸੇਤ੍ਵਾ ਤਂ ਸਰੂਪਤੋ ਵਿਭਾਵੇਤ੍ਵਾ ਕਥੇਤਬ੍ਬਾਨਿ ਸਂਵਣ੍ਣਕੇਨ.

ਰਤਨਵਿਚਿਤ੍ਤਸੁਵਣ੍ਣਤੋਰਣਂ ¶ ਤਸ੍ਮਿਂ ਕਾਲੇ ਮਨੁਸ੍ਸਲੋਕੇ ਨਤ੍ਥੀਤਿ ਵੁਤ੍ਤਂ ‘‘ਦੇਵਨਗਰੇ’’ਤਿ. ਸਬ੍ਬਸੋ ਸੁਪੁਪ੍ਫਿਤਸਾਲਰੁਕ੍ਖੋ ਅਸਾਧਾਰਣਸੋਭੋ ਮਨੁਸ੍ਸੂਪਚਾਰੇ ਨ ਲਬ੍ਭਤੀਤਿ ਆਹ ‘‘ਸੇਲਨ੍ਤਰਮ੍ਹੀ’’ਤਿ. ਕਿਰਿਯਾਚਾਰਨ੍ਤਿ ਕਾਯਿਕਵਾਚਸਿਕਕਿਰਿਯਾਪਵਤ੍ਤਿਂ.

੩੮੭. ਸਤਤਪਾਟਿਹਾਰਿਯਨ੍ਤਿ ਸਤਤਂ ਚਰਿਮਭਵੇ ਸਬ੍ਬਕਾਲਂ ਲਕ੍ਖਣਨਿਬ੍ਬਤ੍ਤਕਕਮ੍ਮਾਨੁਭਾਵਹੇਤੁਕਂ ਬੁਦ੍ਧਾਵੇਣਿਕਂ ਪਾਟਿਹਾਰਿਯਂ. ਬੁਦ੍ਧਾਨਂ ਅਤਿਦੂਰੇ ਪਾਦਂ ਨਿਕ੍ਖਿਪਿਤੁਕਾਮਾਨਮ੍ਪਿ ਨਾਤਿਦੂਰੇ ਏਵ ਨਿਕ੍ਖਿਪਨਂ ਹੋਤੀਤਿ ‘‘ਨ ਅਤਿਦੂਰੇ ਠਪੇਸ੍ਸਾਮੀਤਿ ¶ ਉਦ੍ਧਰਤੀ’’ਤਿ ਵੁਤ੍ਤਂ. ਪਕਤਿਸਞ੍ਚਰਣਵਸੇਨੇਤਂ ਵੁਤ੍ਤਂ, ਤਾਦਿਸੇਨ ਪਾਦੇਨ ਅਨੇਕਯੋਜਨੇ ਠਪੇਸ੍ਸਾਮੀਤਿ ਉਦ੍ਧਰਣਮ੍ਪਿ ਹੋਤਿਯੇਵ. ਅਤਿਦੂਰਂ ਹੀਤਿਆਦਿ ਪਮਾਣਾਤਿਕ੍ਕਮੇ ਦੋਸਦਸ੍ਸਨਂ. ਏਵਂ ਸਤੀਤਿ ਏਵਂ ਦਕ੍ਖਿਣਪਾਦਵਾਮਪਾਦਾਨਂ ਯਥਾਧਿਪ੍ਪੇਤਪਤਿਟ੍ਠਿਤਟ੍ਠਾਨੇ ਸਤਿ. ਪਦਵਿਚ੍ਛੇਦੋਤਿ ਪਦਵਾਰਵਿਚ੍ਛੇਦੋ. ਯਾਦਿਸਂ ਪਸਾਰੇਨ੍ਤੋ ਵਾਮਪਾਦਸ੍ਸ ਉਦ੍ਧਰਣਂ ਪਤਿਟ੍ਠਾਨਞ੍ਚ, ਦਕ੍ਖਿਣਪਾਦਸ੍ਸ ਤਾਦਿਸਮੇਵ, ਇਤਿ ਨੇਸਂ ਉਦ੍ਧਰਣਪਤਿਟ੍ਠਾਨਾਨਂ ਸਮਾਨਤੋ ਅਞ੍ਞਮਞ੍ਞਭਾਵੇਨ ਅਨੂਨਾਨਧਿਕਤਾਯ ਵੁਤ੍ਤਂ ‘‘ਦਕ੍ਖਿਣਪਾਦਕਿਚ੍ਚਂ ਵਾਮਪਾਦੇਨ ਨਿਯਮਿਤਂ, ਵਾਮਪਾਦਕਿਚ੍ਚਂ ਦਕ੍ਖਿਣਪਾਦੇਨ ਨਿਯਮਿਤ’’ਨ੍ਤਿ.

ਦਿਵਾਤਿ ਉਪਕਟ੍ਠਾਯ ਵੇਲਾਯ. ਵਿਹਾਰਭਤ੍ਤਤ੍ਥਾਯਾਤਿ ਵਿਹਾਰੇ ਯਥਾਵੁਦ੍ਧਂ ਗਹੇਤਬ੍ਬਭਤ੍ਤਤ੍ਥਾਯ. ਪਚ੍ਛਤੋ ਆਗਚ੍ਛਨ੍ਤੋਤਿ ਪਕਤਿਗਮਨੇਨ ਪਚ੍ਛਤੋ ਆਗਚ੍ਛਨ੍ਤੋ. ਓਕਾਸਂ ਨ ਲਭਤੀਤਿ ਪਦਨਿਕ੍ਖੇਪਟ੍ਠਾਨਂ ਨ ਲਭਤਿ. ਊਰੁਪਰਿਯਾਯੋ ਇਧ ਸਤ੍ਥਿ-ਸਦ੍ਦੋਤਿ ਆਹ ‘‘ਨ ਊਰੁਂ ਉਨ੍ਨਾਮੇਤੀ’’ਤਿ. ਦਣ੍ਡਙ੍ਕੁਸਂ ਵੁਚ੍ਚਤਿ ਦੀਘਦਣ੍ਡੋ ਅਙ੍ਕੁਸੋ, ਤੇਨ ਰੁਕ੍ਖਸਾਖਂ ਛਿਨ੍ਦਤੋ ਪੁਰਿਸਸ੍ਸ ਯਥਾ ਪਚ੍ਛਾਭਾਗੇਨ ਪਾਦਾਨਂ ਓਸਕ੍ਕਨਂ ਹੋਤਿ, ਏਵਂ ਭਗਵਤੋ ਪਾਦਾ ਨ ਓਸਕ੍ਕਨ੍ਤੀਤਿ ਆਹ ‘‘ਰੁਕ੍ਖਸਾਖਾਛੇਦਨ…ਪੇ… ਓਸਕ੍ਕਾਪੇਤੀ’’ਤਿ. ਓਬਦ੍ਧਾਨਾਬਦ੍ਧਟ੍ਠਾਨੇਹਿ ਪਾਦਂ ਕੋਟ੍ਟੇਨ੍ਤੋ ਵਿਯਾਤਿ ਆਬਦ੍ਧਟ੍ਠਾਨੇਨ ਅਨਾਬਦ੍ਧਟ੍ਠਾਨੇਨ ਚ ਪਾਦਖਣ੍ਡਂ ਕੋਟ੍ਟੇਤ੍ਵਾ ਥਦ੍ਧਂ ਕਰੋਨ੍ਤੋ ਵਿਯ. ਨ ਇਤੋ ਚਿਤੋ ਚ ਚਾਲੇਤੀਤਿ ਅਪਰਾਪਰਂ ਨ ਚਾਲੇਤਿ. ਉਸ੍ਸਙ੍ਖਪਾਦਤਾਯ ਸੁਖੇਨੇਵ ਪਾਦਾਨਂ ਪਰਿਵਤ੍ਤਨਤੋ ਨਾਭਿਤੋ ਪਟ੍ਠਾਯ ਉਪਰਿਮਕਾਯੋ ਨ ਇਞ੍ਜਤੀਤਿ ਹੇਟ੍ਠਿਮਕਾਯੋਵ ਇਞ੍ਜਤਿ. ਤੇਨਾਹ ‘‘ਉਪਰਿਮ…ਪੇ… ਨਿਚ੍ਚਲੋ ਹੋਤੀ’’ਤਿ. ਨ ਜਾਨਾਤਿ ਅਨਿਞ੍ਜਨਤੋ. ਕਾਯਬਲੇਨਾਤਿ ਗਮਨਪਯੋਗਸਙ੍ਖਾਤੇਨ ਕਾਯਗਤੇਨ ਵਿਸੇਸਬਲੇਨ. ਜਵਗਮਨਹੇਤੁਭੂਤੇਨ ਵਾ ਕਾਯਬਲੇਨ. ਤੇਨਾਹ ‘‘ਬਾਹਾ ਖਿਪਨ੍ਤੋ’’ਤਿਆਦਿ. ਜਵੇਨ ਗਚ੍ਛਨ੍ਤੋ ਹਿ ਬਾਹਾ ਖਿਪਤਿ, ਸਰੀਰਤੋ ਸੇਦਾ ਮੁਚ੍ਚਨ੍ਤਿ. ਨਾਗਾਪਲੋਕਿਤਵਸੇਨਾਤਿ ਨਾਗਸ੍ਸ ਅਪਲੋਕਨਮਿਵ ਸਕਲਕਾਯੇਨੇਵ ਪਰਿਵਤ੍ਤੇਤ੍ਵਾ ਅਪਲੋਕਨਵਸੇਨ.

ਅਨਾਵਰਣਞਾਣਸ੍ਸਾਤਿ ਅਨਾਵਰਣਞਾਣਬਲੇਨ ਦਸ੍ਸਨਸ੍ਸ. ਅਨਾਵਰਣਵਾਰੋ ਪਨ ਕਾਯੇ ਪਤਿਟ੍ਠਿਤਰੂਪਦਸ੍ਸਨਮ੍ਪਿ ਅਨਾਵਰਣਮੇਵਾਤਿ ਦਸ੍ਸਨਤ੍ਥਂ ਵੁਤ੍ਤੋ. ਇਨ੍ਦਖੀਲਤੋ ਪਟ੍ਠਾਯਾਤਿ ਨਗਰਦ੍ਵਾਰੇ ਇਨ੍ਦਖੀਲਤੋ ¶ ਪਟ੍ਠਾਯ. ਪਕਤਿਇਰਿਯਾਪਥੇਨੇਵਾਤਿ ¶ ਓਨਮਨਾਦਿਂ ਅਕਤ੍ਵਾ ਉਜੁਕਗਮਨਾਦਿਨਾ ਏਵ. ਯਦਿ ਏਵਂ ਕੋਟ੍ਠਕਦ੍ਵਾਰਗੇਹਪ੍ਪਵੇਸੇ ਕਥਨ੍ਤਿ ਆਹ ‘‘ਦਲਿਦ੍ਦਮਨੁਸ੍ਸਾਨ’’ਨ੍ਤਿਆਦਿ. ਪਰਿਵਤ੍ਤੇਨ੍ਤੇਨਾਤਿ ਨਿਪਜ੍ਜਨਤ੍ਥਂ ਕਾਯਂ ਪਰਿਵਤ੍ਤੇਨ੍ਤੇਨ.

ਹਤ੍ਥੇਹਿ ਗਹੇਤ੍ਵਾਤਿ ਉਭੋਹਿ ਹਤ੍ਥੇਹਿ ਉਭੋਸੁ ਕਟਿਪ੍ਪਦੇਸੇਸੁ ਪਰਿਗ੍ਗਹੇਤ੍ਵਾ. ਪਤਤਿ ਨਿਸੀਦਨਟ੍ਠਾਨੇ ਨਿਪਜ੍ਜਨਵਸੇਨ ਪਤਤਿ. ਓਰਿਮਂ ਅਙ੍ਗਂ ਨਿਸ੍ਸਾਯ ਨਿਸਿਨ੍ਨੋਤਿ ਪਲ੍ਲਙ੍ਕਮਾਭੁਜਿਤ੍ਵਾ ਉਕ੍ਕੁਟਿਕਨਿਸਜ੍ਜਾਯ ਉਪਰਿਮਕਾਯਂ ਹੇਟ੍ਠਿਮਕਾਯੇ ਪਤਿਟ੍ਠਪੇਨ੍ਤੋਯੇਵ ਭਾਰੀਕਰਣਵਸੇਨ ਓਰਿਮਙ੍ਗਂ ਨਿਸ੍ਸਾਯ ਨਿਸਿਨ੍ਨੋ. ਘਂਸਨ੍ਤੋਤਿ ਆਨਿਸਦਦੇਸੇਨ ਆਸਨਟ੍ਠਾਨਂ ਘਂਸਨ੍ਤੋ. ਪਾਰਿਮਙ੍ਗਨ੍ਤਿ ਸਤ੍ਥਿਭਾਗਸਮ੍ਮਦ੍ਦਂ ਆਨਿਸਦਪਦੇਸਂ. ਤਥੇਵਾਤਿ ਘਂਸਨ੍ਤੋ ਏਵ. ਓਲਮ੍ਬਕਂ ਧਾਰੇਨ੍ਤੋ ਵਿਯਾਤਿ ਓਲਮ੍ਬਕਸੁਤ੍ਤਂ ਓਤਾਰੇਨ੍ਤੋ ਵਿਯ. ਤੇਨ ਉਜੁਕਮੇਵ ਨਿਸੀਦਨਮਾਹ. ਸਰੀਰਸ੍ਸ ਗਰੁਕਭਾਵਹੇਤੂਨਂ ਦੂਰਤੋ ਸਮੁਪਾਯਿਤਭਾਵੇਨ ਸਲ੍ਲਹੁਕਭਾਵਤੋ ਤੂਲਪਿਚੁਂ ਠਪੇਨ੍ਤੋ ਵਿਯ.

ਅਪ੍ਪੇਸਕ੍ਖਾਨਂ ਮਹਾਨੁਭਾਵਗੇਹਪ੍ਪਵੇਸੇ ਸਿਯਾ ਛਮ੍ਭਿਤਤ੍ਤਂ, ਚਿਤ੍ਤਕ੍ਖੋਭੋ, ਦਰਥਵਸੇਨ ਨਾਨਪ੍ਪਕਾਰਕਪ੍ਪਨਂ, ਭਯਵਸੇਨ ਤਣ੍ਹਾਵਸੇਨ ਪਰਿਤਸ੍ਸਨਂ, ਤਂ ਸਬ੍ਬਂ ਭਗਵਤੋ ਨਤ੍ਥੀਤਿ ਦਸ੍ਸੇਤੁਂ ਪਾਲ਼ਿਯਂ ‘‘ਨ ਛਮ੍ਭਤੀ’’ਤਿਆਦਿ (ਮ. ਨਿ. ੨.੩੮੭) ਵੁਤ੍ਤਨ੍ਤਿ ਆਹ ‘‘ਨ ਛਮ੍ਭਤੀ’’ਤਿਆਦਿ.

ਉਦਕਂ ਦੀਯਤਿ ਏਤੇਨਾਤਿ ਉਦਕਦਾਨਂ, ਭਿਙ੍ਕਾਰਾਦਿ ਉਦਕਭਾਜਨਂ. ਬਦ੍ਧਂ ਕਤ੍ਵਾਤਿ ਹਤ੍ਥਗਤਮਤ੍ਤਿਕਂ ਵਿਯ ਅਤ੍ਤਨੋ ਵਸੇ ਅਵਤ੍ਤਨ੍ਤਂ ਕਤ੍ਵਾ. ਪਰਿਵਤ੍ਤੇਤ੍ਵਾਤਿ ਕੁਜ੍ਜਿਤ੍ਵਾ. ਵਿਛਡ੍ਡਯਮਾਨੋ ਉਦਕਸ੍ਸ ਵਿਕ੍ਖਿਪਨਵਸੇਨ ਛਡ੍ਡਯਮਾਨੋ.

ਤਥਾ ਨ ਗਣ੍ਹਾਤਿ, ਬ੍ਯਞ੍ਜਨਮਤ੍ਤਾਯ ਏਵ ਗਣ੍ਹਨ੍ਤੋ. ਭਤ੍ਤਂ ਵਾ ਅਮਨਾਪਨ੍ਤਿ ਆਨੇਤ੍ਵਾ ਯੋਜਨਾ. ਬ੍ਯਞ੍ਜਨੇਨ ਆਲੋਪਅਤਿਨਾਮਨਂ, ਆਲੋਪੇਨ ਬ੍ਯਞ੍ਜਨਅਤਿਨਾਮਨਨ੍ਤਿ ਇਮੇਸੁ ਪਨ ਦ੍ਵੀਸੁ ਪਠਮਮੇਵ ਅਸਾਰੁਪ੍ਪਤਾਯ ਅਨਿਟ੍ਠਂ ਵਜ੍ਜੇਤਬ੍ਬਨ੍ਤਿ ਪਾਲ਼ਿਯਂ ਪਟਿਕ੍ਖਿਤ੍ਤਨ੍ਤਿ ਦਟ੍ਠਬ੍ਬਂ. ਸਬ੍ਬਤ੍ਥੇਵਾਤਿ ਸਬ੍ਬਸ੍ਮਿਂ ਆਹਰਿਤਬ੍ਬਵਤ੍ਥੁਸ੍ਮਿਂ ਸੁਪਣੀਤਭਾਵੇਨ ਰਸੋ ਪਾਕਟੋ ਹੋਤਿ ਞਾਣੇਨ ਪਰਿਞ੍ਞਾਤਤ੍ਤਾ. ਰਸਗੇਧੋ ਪਨ ਨਤ੍ਥਿ ਸੇਤੁਘਾਤਤ੍ਤਾ.

ਅਸ੍ਸਾਤਿ ‘‘ਨੇਵ ਦਵਾਯਾ’’ਤਿਆਦਿਪਦਸ੍ਸ. ਵੁਤ੍ਤਮੇਤਨ੍ਤਿ ‘‘ਵਿਸੁਦ੍ਧਿਮਗ੍ਗੇ ਵਿਨਿਚ੍ਛਯੋ ਆਗਤੋ’’ਤਿ ਸਬ੍ਬਾਸਵਸੁਤ੍ਤੇ (ਮ. ਨਿ. ੧.੨੩) ਸਂਵਣ੍ਣਯਨ੍ਤੇਨ ਵੁਤ੍ਤਮੇਤਂ, ਤਸ੍ਮਾ ¶ ਨ ਏਤ੍ਥ ਤਂ ਵਤ੍ਤਬ੍ਬਨ੍ਤਿ ਅਧਿਪ੍ਪਾਯੋ, ਤਸ੍ਮਾ ਯੋ ਤਸ੍ਮਿਂ ਤਸ੍ਮਿਂ ਵਿਨਿਚ੍ਛਯੇ ਵਿਸੇਸਵਾਦੋ ਇਚ੍ਛਿਤਬ੍ਬੋ. ਸੋ ਪਰਮਤ੍ਥਮਞ੍ਜੂਸਾਯ ਵਿਸੁਦ੍ਧਿਮਗ੍ਗਵਣ੍ਣਨਾਯ ਵੁਤ੍ਤਨਯੇਨੇਵ ਵੇਦਿਤਬ੍ਬੋ. ਪਤ੍ਤਸ੍ਸ ਗਹਣਟ੍ਠਾਨਨ੍ਤਿ ਹਤ੍ਥੇਨ ਪਤ੍ਤਸ੍ਸ ¶ ਗਹਣਪਦੇਸਂ. ਵਿਨਿਵਤ੍ਤਿਤ੍ਵਾਤਿ ਪਤ੍ਤੇ ਸਬ੍ਬਂ ਆਮਿਸਗਤਂ ਸਦ੍ਧਿਂ ਭਤ੍ਤੇਨ ਵਿਨਿਵਤ੍ਤਿਤ੍ਵਾ ਗਚ੍ਛਤਿ. ਪਮਾਣਾਤਿਕ੍ਕਨ੍ਤਨ੍ਤਿ ਕੇਲਾਯਨਵਸੇਨ ਅਤਿਕ੍ਕਨ੍ਤਪਮਾਣਂ ਆਰਕ੍ਖਂ ਠਪੇਤਿ. ਚੀਵਰਭੋਗਨ੍ਤਰਨ੍ਤਿ ਚੀਵਰਪਟਲਨ੍ਤਰਂ. ਉਦਰੇਨ ਅਕ੍ਕਮਿਤ੍ਵਾਤਿ ਉਦਰੇਨੇਵ ਸਨ੍ਨਿਰੁਮ੍ਭਿਤ੍ਵਾ.

ਅਪ੍ਪਤ੍ਤਕਾਲਂ ਅਭਿਮੁਖਂ ਨਾਮੇਤਿ ਉਪਨਾਮੇਤੀਤਿ ਅਤਿਨਾਮੇਤਿ, ਪਤ੍ਤਕਾਲਂ ਅਤਿਕ੍ਕਾਮੇਨ੍ਤੋ ਨਾਮੇਤਿ ਅਪਨੇਤੀਤਿ ਅਤਿਨਾਮੇਤਿ. ਉਭਯਮ੍ਪਿ ਏਕਜ੍ਝਂ ਗਹੇਤ੍ਵਾ ਪਾਲ਼ਿਯਂ ‘‘ਨ ਚ ਅਨੁਮੋਦਨਸ੍ਸ ਕਾਲਮਤਿਨਾਮੇਤੀ’’ਤਿ ਵੁਤ੍ਤਨ੍ਤਿ ਦਸ੍ਸੇਨ੍ਤੋ ‘‘ਯੋ ਹੀ’’ਤਿਆਦਿਮਾਹ.

ਵੇਗਗਮਨੇਨ ਪਟਿਸਂਮੁਞ੍ਚਿਤ੍ਵਾ ਧਾਵਿਤ੍ਵਾ ਗਚ੍ਛਤਿ. ਅਚ੍ਚੁਕ੍ਕਟ੍ਠਨ੍ਤਿ ਅਤਿਵਿਯ ਉਦ੍ਧਂ ਕਤ੍ਵਾ ਕਡ੍ਢਿਤਪਾਰੁਤਂ. ਤੇਨਾਹ ‘‘ਯੋ ਹਿ ਯਾਵ ਹਨੁਕਟ੍ਠਿਤੋ…ਪੇ… ਹੋਤੀ’’ਤਿ. ਅਚ੍ਚੋਕ੍ਕਟ੍ਠਨ੍ਤਿ ਅਤਿਵਿਯ ਹੇਟ੍ਠਾ ਕਤ੍ਵਾ ਕਡ੍ਢਿਤਪਾਰੁਤਂ. ਤੇਨਾਹ ‘‘ਯਾਵ ਗੋਪ੍ਫਕਾ ਓਤਾਰੇਤ੍ਵਾ’’ਤਿ. ਉਭਤੋ ਉਕ੍ਖਿਪਿਤ੍ਵਾਤਿ ਦਕ੍ਖਿਣਤੋ ਵਾਮਤੋਤਿ ਉਭੋਸੁ ਪਸ੍ਸੇਸੁ ਉਤ੍ਤਰਾਸਙ੍ਗਂ ਉਕ੍ਖਿਪਿਤ੍ਵਾ. ਥਨਨ੍ਤਿ ਦਕ੍ਖਿਣਥਨਂ.

ਵਿਸ੍ਸਟ੍ਠੋਤਿ ਵਿਮੁਤ੍ਤੋ. ਤੇਨਾਹ ‘‘ਵਿਸ੍ਸਟ੍ਠਤ੍ਤਾਯੇਵ ਚੇਸ ਵਿਞ੍ਞੇਯ੍ਯੋ’’ਤਿ. ਯਸ੍ਮਾ ਅਮੁਤ੍ਤਵਾਦਿਨੋ ਵਚਨਂ ਅਵਿਸ੍ਸਟ੍ਠਤਾਯ ਨ ਸਿਨਿਯ੍ਹਤਿ, ਨ ਏਵਂ ਮੁਤ੍ਤਵਾਦਿਨੋਤਿ ਆਹ ‘‘ਸਿਨਿਦ੍ਧੋ’’ਤਿ. ਵਿਞ੍ਞੇਯ੍ਯੋਤਿ ਸੁਪਰਿਬ੍ਯਤ੍ਤਤਾਯ ਅਕ੍ਖਰਤੋ ਚ ਬ੍ਯਞ੍ਜਨਤੋ ਚ ਵਿਞ੍ਞਾਤੁਂ ਸਕ੍ਕੁਣੇਯ੍ਯੋ. ਤੇਨਾਹ ‘‘ਪਾਕਟੋ’’ਤਿ. ਵਿਞ੍ਞਾਪਨਿਯੋਤਿ ਵਿਜਾਨਿਤਬ੍ਬੋ. ਬ੍ਯਞ੍ਜਨਵਸੇਨੇਵ ਚੇਤ੍ਥ ਵਿਞ੍ਞੇਯ੍ਯਤਾ ਵੇਦਿਤਬ੍ਬਾ ਘੋਸਸ੍ਸ ਅਧਿਪ੍ਪੇਤਤ੍ਤਾ. ਮਧੁਰੋਤਿ ਪਿਯੋ ਪੇਮਨੀਯੋ ਅਪਲਿਬੁਦ੍ਧੋ. ਸਵਨਮਰਹਤਿ, ਸਵਨਸ੍ਸ ਸੋਤਸ੍ਸ ਹਿਤੋਤਿ ਵਾ ਸਵਨੀਯੋ. ਸਮ੍ਪਿਣ੍ਡਿਤੋਤਿ ਸਹਿਤੋ. ਭਗਵਤੋ ਹਿ ਸਦ੍ਦੋ ਉਪ੍ਪਤ੍ਤਿਟ੍ਠਾਨਕਤਾਸਞ੍ਚਿਤਤ੍ਤਾ ਸਹਿਤਾਕਾਰੇਨੇਵ ਆਪਾਥਮਾਗਚ੍ਛਤਿ, ਨ ਅਯੋਸਲਾਕਾਯ ਪਹਟਕਂਸਥਾਲਂ ਵਿਯ ਵਿਪ੍ਪਕਿਣ੍ਣੋ. ਤੇਨਾਹ ‘‘ਅਵਿਸਾਰੀ’’ਤਿ. ਗਮ੍ਭੀਰੋਤਿ ਯਥਾ ਗਮ੍ਭੀਰਵਤ੍ਥੁਪਰਿਚ੍ਛਿਨ੍ਦਨੇਨ ਞਾਣਸ੍ਸ ਗਮ੍ਭੀਰਸਮਞ੍ਞਾ, ਏਵਂ ਗਮ੍ਭੀਰਟ੍ਠਾਨਸਮ੍ਭਵਤੋ ਸਦ੍ਦਸ੍ਸ ਗਮ੍ਭੀਰਸਮਞ੍ਞਾਤਿ ਆਹ ‘‘ਗਮ੍ਭੀਰੋਤਿ ਗਮ੍ਭੀਰਸਮੁਟ੍ਠਿਤੋ’’ਤਿ ¶ . ਨਿਨ੍ਨਾਦਵਾਤਿ ਸਵਿਸੇਸਂ ਨਿਨ੍ਨਾਦਵਾ. ਸ੍ਵਾਯਂ ਵਿਸੇਸੋ ਗਮ੍ਭੀਰਭਾਵਸਿਦ੍ਧੋਤਿ ਆਹ ‘‘ਗਮ੍ਭੀਰਤ੍ਤਾਯੇਵ ਚੇਸ ਨਿਨ੍ਨਾਦੀ’’ਤਿ. ਏਵਮੇਤ੍ਥ ਚਤ੍ਤਾਰਿ ਅਙ੍ਗਾਨਿ ਚਤੁਰਙ੍ਗਨਿਪ੍ਫਾਦੀਨਿ ਵੇਦਿਤਬ੍ਬਾਨਿ. ਅਕਾਰਣਾ ਮਾ ਨਸ੍ਸੀਤਿ ਬੁਦ੍ਧਾਨੁਭਾਵੇਨ ਵਿਯ ਸਰਸ੍ਸ ਪਰਿਸਪਰਿਯਨ੍ਤਤਾ ਵੁਤ੍ਤਾ, ਧਮ੍ਮਤਾਵਸੇਨੇਵ ਪਨ ਸਾ ਵੇਦਿਤਬ੍ਬਾ ਤਸ੍ਸ ਮੂਲਕਾਰਣਸ੍ਸ ਤਥਾ ਅਵਟ੍ਠਿਤਤ੍ਤਾ.

ਪਚ੍ਚੋਸਕ੍ਕਿਤ੍ਵਾਤਿ ਪਟਿਨਿਵਤ੍ਤਿਤ੍ਵਾ. ਸਮੁਸ੍ਸਿਤਕਞ੍ਚਨਪਬ੍ਬਤਂ ਵਿਯ ਉਪਰਿ ਇਨ੍ਦਨੀਲਰਤਨਵਿਤਤਸਿਖਂ ¶ ਵਿਜ੍ਜੁਲ੍ਲਤਾਭੂਸਿਤਂ. ਮਹਾਪਥਵੀਆਦਯੋ ਸਤ੍ਥੁਗੁਣਪਟਿਭਾਗਤਾਯ ਨਿਦਸ੍ਸਨਂ, ਕੇਵਲਂ ਮਹਨ੍ਤਤਾਮਤ੍ਤਂ ਉਪਾਦਾਯ ਨਿਦਸ੍ਸਿਤਾ.

੩੯੦. ਅਪ੍ਪਟਿਸਂਵਿਦਿਤੋਤਿ ਅਨਾਰੋਚਿਤੋ. ਆਗਮਨਵਸੇਨ ਚੇਤ੍ਥ ਪਟਿਸਂਵੇਦਿਤਨ੍ਤਿ ਆਹ ‘‘ਅਵਿਞ੍ਞਾਤਆਗਮਨੋ’’ਤਿ. ਉਗ੍ਗਤਭਾਵਨ੍ਤਿ ਕੁਲਭੋਗਵਿਜ੍ਜਾਦੀਹਿ ਉਲ਼ਾਰਭਾਵਂ. ਅਨੁਦ੍ਦਯਸਮ੍ਪਨ੍ਨਾਤਿ ਕਾਰੁਣਿਕਾ.

੩੯੧. ਸਹਸਾਵ ਓਕਾਸਕਰਣੇਨ ਉਚ੍ਚਕੁਲੀਨਤਾ ਦੀਪਿਤਾ ਹੋਤੀਤਿ ਆਹ ‘‘ਵੇਗੇਨ ਉਟ੍ਠਾਯ ਦ੍ਵਿਧਾ ਭਿਜ੍ਜਿਤ੍ਵਾ’’ਤਿਆਦਿ.

ਨਾਰਿਸਮਾਨਨਾਮਨ੍ਤਿ ਇਤ੍ਥਿਅਤ੍ਥਜੋਤਕਨਾਮਂ. ਤੇਨਾਹ ‘‘ਇਤ੍ਥਿਲਿਙ੍ਗ’’ਨ੍ਤਿ. ਅਵ੍ਹਾਤਬ੍ਬਾਤਿ ਕਥੇਤਬ੍ਬਾ.

੩੯੪. ਏਕਨੀਹਾਰੇਨੇਵ ਅਟ੍ਠ ਪਞ੍ਹੇ ਬ੍ਯਾਕਰੋਨ੍ਤੋ. ‘‘ਪੁਬ੍ਬੇਨਿਵਾਸਂ…ਪੇ… ਪਵੁਚ੍ਚਤੀ’’ਤਿ ਇਮਿਨਾ ਪੁਬ੍ਬੇਨਿਵਾਸਸ੍ਸ ਵਿਦਿਤਕਾਰਣਂ ਵੁਤ੍ਤਨ੍ਤਿ ਆਹ ‘‘ਤਸ੍ਸ ਪੁਬ੍ਬੇਨਿਵਾਸੋ ਪਾਕਟੋ’’ਤਿ. ਦਿਬ੍ਬਚਕ੍ਖੁਞਾਣਂ ਕਥਿਤਂ ਤਸ੍ਸ ਪਰਿਭਣ੍ਡਞਾਣਭਾਵਤੋ ਯਥਾਕਮ੍ਮੂਪਗਞਾਣਸ੍ਸ. ‘‘ਜਾਤਿਕ੍ਖਯਂ ਪਤ੍ਤੋ, ਅਭਿਞ੍ਞਾ ਵੋਸਿਤੋ’’ਤਿ ਚ ਵੁਤ੍ਤਤ੍ਤਾ ਮੁਨੀਤਿ ਅਸੇਕ੍ਖਮੁਨਿ ਇਧਾਧਿਪ੍ਪੇਤੋਤਿ ਆਹ ‘‘ਅਰਹਤ੍ਤਞਾਣਮੋਨੇਯ੍ਯੇਨ ਸਮਨ੍ਨਾਗਤੋ’’ਤਿ.

ਕਿਲੇਸਰਾਗੇਹਿ ਕਿਲੇਸਵਿਵਣ੍ਣਤਾਹਿ. ਜਾਤਿਕ੍ਖਯਪ੍ਪਤ੍ਤਤ੍ਤਾ ‘‘ਅਥੋ ਜਾਤਿਕ੍ਖਯਂ ਪਤ੍ਤੋ’’ਤਿ ਵੁਤ੍ਤਤ੍ਤਾ. ਅਭਿਜਾਨਿਤ੍ਵਾਤਿ ਅਭਿਵਿਸਿਟ੍ਠਤਾਯ ਅਗ੍ਗਮਗ੍ਗਪਞ੍ਞਾਯ ਞਤ੍ਵਾ. ਇਦਾਨਿ ਪਟਿਸਮ੍ਭਿਦਾਯਂ ਆਗਤਨਯੇਨ ਪਰਿਞ੍ਞਾਪਹਾਨਭਾਵਨਾਸਚ੍ਛਿਕਿਰਿਯਾਸਮਾਪਤ੍ਤੀਨਂ ਪਾਰਗਮਨੇਨ ਪਾਰਗੂਤਿ ਅਯਮੇਤ੍ਥ ਅਤ੍ਥੋਤਿ ਦਸ੍ਸੇਤੁਂ ‘‘ਪਾਰਗੂਤਿ ਵਾ’’ਤਿਆਦਿ ਵੁਤ੍ਤਂ. ਅਭਿਞ੍ਞੇਯ੍ਯਧਮ੍ਮਾਨਂ ਜਾਨਨਵਸੇਨ ਅਭਿਞ੍ਞਾਪਾਰਗੂ. ਤਾਦਿਸੋਤਿ ਯਾਦਿਸੋ ‘‘ਪਾਰਗੂ ਸਬ੍ਬਧਮ੍ਮਾਨ’’ਨ੍ਤਿ ਪਦਦ੍ਵਯੇਨ ¶ ਵੁਤ੍ਤੋ, ਤਾਦਿਸੋ. ਛਹਿ ਆਕਾਰੇਹੀਤਿ ਪਜਾਨਨਾਦੀਹਿ ਯਥਾਵੁਤ੍ਤੇਹਿ ਛਹਿ ਆਕਾਰੇਹਿ.

ਕਾਮਞ੍ਚੇਤ੍ਥ ਦ੍ਵੇ ਏਵ ਪੁਚ੍ਛਾਗਾਥਾ ਦ੍ਵੇ ਚ ਵਿਸ੍ਸਜ੍ਜਨਾਗਾਥਾ, ਪੁਚ੍ਛਾਪਟਿਪਾਟਿਯਾ ਪਨ ਅਸਙ੍ਕਰਤੋ ਚ ਵਿਸ੍ਸਜ੍ਜਨਂ ਪਵਤ੍ਤਤਿ, ਤਂ ਨਿਦ੍ਧਾਰੇਤੁਂ ਕਿਂ ਪਨਾਤਿਆਦਿ ਵੁਤ੍ਤਂ. ਵੇਦੇਹਿ ਗਤਤ੍ਤਾਤਿ ਵੇਦੇਹਿ ਮਗ੍ਗਞਾਣੇਹਿ ਪਾਰਙ੍ਗਤਤ੍ਤਾ. ਪੁਬ੍ਬੇਨਿਵਾਸਨ੍ਤਿਆਦੀਹਿ ਵਿਜ੍ਜਾਨਂ ਅਤ੍ਥਿਤਾਯ ਬੋਧਿਤਤ੍ਤਾ. ਪਾਪਧਮ੍ਮਾਨਨ੍ਤਿ ਛਤ੍ਤਿਂਸਪਾਪਧਮ੍ਮਾਨਂ ਸੋਤ੍ਥਾਨਂ ਮਗ੍ਗਂ ਪਾਪਨੇਨ ਨਿਸ੍ਸੇਸਤੋ ਸੋਧਿਤਤ੍ਤਾ.

੩੯੫. ਧਮ੍ਮੋ ¶ ਨਾਮ ਅਰਹਤ੍ਤਮਗ੍ਗੋ ਕੁਸਲਧਮ੍ਮੇਸੁ ਉਕ੍ਕਂਸਪਾਰਮਿਪ੍ਪਤ੍ਤਿਯਾ ਉਕ੍ਕਟ੍ਠਨਿਦ੍ਦੇਸੇਨ. ਤਸ੍ਸ ਅਨੁਰੂਪਧਮ੍ਮਭਾਵਤੋ ਅਨੁਧਮ੍ਮੋ ਨਾਮ ਹੇਟ੍ਠਿਮਮਗ੍ਗਫਲਧਮ੍ਮਾ. ਯੋ ਸਤ੍ਥੁ ਸਨ੍ਤਿਕੇ ਧਮ੍ਮਂ ਸੁਤ੍ਵਾ ਯਥਾਨੁਸਿਟ੍ਠਂ ਨ ਪਟਿਪਜ੍ਜਤਿ, ਸੋ ਤਥਾਗਤਂ ਧਮ੍ਮਾਧਿਕਰਣਂ ਵਿਹੇਠੇਤਿ ਨਾਮ. ਯੋ ਪਨ ਪਟਿਪਜ੍ਜਨ੍ਤੋ ਚ ਦਨ੍ਧਾਭਿਞ੍ਞਤਾਯ ਕਮ੍ਮਟ੍ਠਾਨਸੋਧਨਤ੍ਥਂ ਅਨ੍ਤਰਨ੍ਤਰਾ ਭਗਵਨ੍ਤਂ ਉਪਸਙ੍ਕਮਿਤ੍ਵਾ ਅਨੇਕਵਾਰਂ ਕਥਾਪੇਤਿ, ਸੋ ਏਤ੍ਤਾਵਤਾ ਧਮ੍ਮਾਧਿਕਰਣਂ ਤਥਾਗਤਂ ਵਿਹੇਠੇਤੀਤਿ ਨ ਵਤ੍ਤਬ੍ਬੋ. ਨ ਹਿ ਭਗਵਤੋ ਧਮ੍ਮਦੇਸਨਾਯ ਪਰਿਸ੍ਸਮੋ ਅਤ੍ਥਿ, ਅਯਞ੍ਚ ਅਤ੍ਥੋ ਮਹਾਸੁਦਸ੍ਸਨਸੁਤ੍ਤਾਦੀਹਿ (ਦੀ. ਨਿ. ੨.੨੪੧ ਆਦਯੋ) ਦੀਪੇਤਬ੍ਬੋ, ਤਸ੍ਮਾ – ‘‘ਸਚ੍ਚਧਮ੍ਮਸ੍ਸ ਅਨੁਧਮ੍ਮ’’ਨ੍ਤਿ ਵਤ੍ਤਬ੍ਬੇ ਵੁਤ੍ਤਮੇਵ ਬ੍ਯਤਿਰੇਕਮੁਖੇਨ ਵਿਭਾਵੇਤੁਂ ‘‘ਨ ਚ ਮਂ ਧਮ੍ਮਾਧਿਕਰਣਂ ਵਿਹੇਸੇਸੀ’’ਤਿ ਵੁਤ੍ਤਨ੍ਤਿ ਦਟ੍ਠਬ੍ਬਂ. ਤਤ੍ਥ ਪਰਿਨਿਬ੍ਬਾਯੀਤਿ ਪਰਕਾਲੇ ਚੇਤ੍ਥ ਪਰਿਨਿਬ੍ਬਾਨਮ੍ਪਿ ਸਙ੍ਗਯ੍ਹਤਿ, ਤਂ ਪਨ ਇਮਸ੍ਮਿਂ ਗਹਿਤਮੇਵ ਹੋਤੀਤਿ ਆਹ ‘‘ਦੇਸਨਾਯ ਅਰਹਤ੍ਤੇਨੇਵ ਕੂਟਂ ਗਹਿਤ’’ਨ੍ਤਿ.

ਬ੍ਰਹ੍ਮਾਯੁਸੁਤ੍ਤਵਣ੍ਣਨਾਯ ਲੀਨਤ੍ਥਪ੍ਪਕਾਸਨਾ ਸਮਤ੍ਤਾ.

੨. ਸੇਲਸੁਤ੍ਤਵਣ੍ਣਨਾ

੩੯੬. ਕੇਣਿਯੋਤਿ ¶ ਤਸ੍ਸ ਨਾਮਂ, ਪੁਬ੍ਬੇ ਕੇਣਿਯਾ ਜੀਵਿਕਾਕਪ੍ਪਨਤੋਤਿ ਵਦਨ੍ਤਿ. ਜਟਿਲੋਤਿ ਜਟਾਧਰੋ. ਬ੍ਰਾਹ੍ਮਣਜਾਤਿਕਤ੍ਤਾ ਕੋਟਿਸਾਰਤਾਯ ਚ ਬ੍ਰਾਹ੍ਮਣਮਹਾਸਾਲੋ. ਪਯੋਜੇਤ੍ਵਾ ਨਿਸ੍ਸਯੋ ਹੁਤ੍ਵਾ ਵਸਤਿ, ਰਤ੍ਤਿਂ ਕਾਮਸਮ੍ਪਤ੍ਤਿਂ ਅਨੁਭਵਤੀਤਿ ਵਾ ਯੋਜਨਾ. ਸੁਸਙ੍ਖਤਨ੍ਤਿ ਸਪ੍ਪਿਮਧੁਸਕ੍ਕਰਾਦੀਹਿ ਚੇਵ ਮਰਿਚਸਿਙ੍ਗੀਵੇਰਾਦੀਹਿ ਚ ਸੁਟ੍ਠੁ ਅਭਿਸਙ੍ਖਤਂ.

ਪਟਿਕ੍ਖੇਪਪਸਨ੍ਨਤਾਯਾਤਿ ¶ ਅਹੋਵਤਾਯਂ ਅਪ੍ਪਿਚ੍ਛੋ, ਯੋ ਨਿਮਨ੍ਤਿਯਮਾਨੋਪਿ ਨ ਸਾਦਿਯਤੀਤਿ ਉਪਨਿਮਨ੍ਤਿਯਮਾਨਸ੍ਸ ਪਟਿਕ੍ਖੇਪੇ ਤਿਤ੍ਥਿਯਾਨਂ ਪਸਨ੍ਨਭਾਵਤੋਤਿ. ਤਂ ਕਥਂ? ਵਿਰੁਦ੍ਧਮੇਤਨ੍ਤਿ ‘‘ਅਕਾਰਣਮੇਤ’’ਨ੍ਤਿ ਪਟਿਕ੍ਖਿਪਤਿ.

੩੯੮. ਕਪ੍ਪਸਹਸ੍ਸੇਹਿਪਿ…ਪੇ… ਅਹੋਸੀਤਿ ਇਦਂ ਨਾਨੁਸ੍ਸਵਸਿਦ੍ਧਂ ਅਨੁਮਾਨਗ੍ਗਹਣਂ ਸਨ੍ਧਾਯਾਹ. ਪਦੇਤਿ ਉਤ੍ਤਰਪਦਲੋਪੇਨ ਨਿਦ੍ਦੇਸੋਤਿ ਆਹ ‘‘ਪਦਪ੍ਪਮਾਣੇ’’ਤਿ. ਪਜ੍ਜਤਿ ਨਿਕ੍ਖਿਪਤਿ ਏਤ੍ਥਾਤਿ ਵਾ ਪਦਂ ਪਕਤਿਯਾ ਪਾਦਨਿਕ੍ਖਿਪਟ੍ਠਾਨਂ, ਤਸ੍ਮਿਂ ਪਦੇ. ਕੀਲ਼ਾਪਸੁਤਤਾਦਿਨਾ ਪਮਾਦਂ ਆਪਜ੍ਜਤਿ. ਬੋਧਿਸਤ੍ਤਚਾਰਿਕਨ੍ਤਿ ਦੁਕ੍ਕਰਚਰਿਯਂ ਸਨ੍ਧਾਯ ਵਦਤਿ.

੩੯੯. ਪਰਿਪੁਣ੍ਣਤਾਯਾਤਿ ਅਨੂਨਤਾਯ. ਅਹੀਨਙ੍ਗਤਾਯਾਤਿ ਅਵੇਕਲ੍ਲਭਾਵਤੋ. ਰੋਚਤੀਤਿ ਰੁਚਿ, ਦੇਹਪ੍ਪਭਾ, ਸੋਭਣਾ ਰੁਚਿ ਏਤਸ੍ਸਾਤਿ ਸੁਰੁਚਿ. ਆਰੋਹਸਮ੍ਪਤ੍ਤਿ ਕਾਯਸ੍ਸ ਪਮਾਣਯੁਤ੍ਤਉਚ੍ਚਤਾ. ਪਰਿਣਾਹਸਮ੍ਪਤ੍ਤਿ ਕਿਸਥੂਲਭਾਵਵਜ੍ਜਿਤਪਰਿਣਾਹਤਾ. ਸਣ੍ਠਾਨਸਮ੍ਪਤ੍ਤਿ ਅਵਯਵਾਨਂ ਸੁਸਣ੍ਠਿਤਤਾ. ਚਾਰੁਦਸ੍ਸਨੋਤਿ ਪਿਯਦਸ੍ਸਨੋ ਤੇਨਾਹ ‘‘ਸੁਚਿਰਮ੍ਪੀ’’ਤਿਆਦਿ. ਸੁਵਣ੍ਣਸਦਿਸਵਣ੍ਣੋਤਿ ਜਾਤਿਹਿਙ੍ਗੁਲਕੇਨ ਮਦ੍ਦਿਤ੍ਵਾ ਸਿਲਾਨਿਘਂਸੇਨੇਵ ਪਰਿਕਮ੍ਮਂ ਕਤ੍ਵਾ ਠਪਿਤਘਨਸੁਵਣ੍ਣਰੂਪਵਣ੍ਣੋ. ਮਹਾਪੁਰਿਸਭਾਵਂ ਬ੍ਯਞ੍ਜੇਨ੍ਤਿ ਪਕਾਸੇਨ੍ਤੀਤਿ ਬ੍ਯਞ੍ਜਨਾਨਿ, ਮਹਾਪੁਰਿਸਲਕ੍ਖਣਾਨੀਤਿ ਆਹ ‘‘ਪਠਮਂ ਵੁਤ੍ਤਬ੍ਯਞ੍ਜਨਾਨੇਵਾ’’ਤਿ.

ਪੁਬ੍ਬੇ ਵੁਤ੍ਤਨ੍ਤਿ ‘‘ਸੁਰੁਚੀ’’ਤਿ ਪੁਬ੍ਬੇ ਵੁਤ੍ਤਂ, ‘‘ਆਦਿਚ੍ਚੋਵ ਵਿਰੋਚਸੀ’’ਤਿ ਪੁਨ ਵੁਤ੍ਤਂ. ‘‘ਚਾਰੁਦਸ੍ਸਨੋ ਸੁਵਣ੍ਣਵਣ੍ਣੋਸੀ’’ਤਿ ਪੁਬ੍ਬੇ ਵੁਤ੍ਤਂ, ‘‘ਕਲ੍ਯਾਣਦਸ੍ਸਨੋ ਭਿਕ੍ਖੁ ਕਞ੍ਚਨਾਭਤ੍ਤਚੋ’’ਤਿ ਪੁਨ ਵੁਤ੍ਤਨ੍ਤਿ ਇਮਮਤ੍ਥਂ ਸਨ੍ਧਾਯਾਹ ‘‘ਉਤ੍ਤਰਗਾਥਾਯਪਿ ਏਸੇਵ ਨਯੋ’’ਤਿ. ਸਾਤਿਸਯਂ ਉਤ੍ਤਮਵਣ੍ਣੇ ਵਣ੍ਣੇਤ੍ਵਾ ਉਤ੍ਤਮਵਣ੍ਣਿਨੋਤਿ ਪਦੇਨ ਸਨ੍ਤਂ ਪਕਾਸੇਤੀਤਿ ਆਹ ‘‘ਉਤ੍ਤਮਵਣ੍ਣਸਮ੍ਪਨ੍ਨਸ੍ਸਾ’’ਤਿ. ਉਤ੍ਤਮਸਾਰਥੀਤਿ ¶ ਸੇਟ੍ਠਪੁਰਿਸਸਾਰਥਿ. ਤਤ੍ਥ ਤਤ੍ਥ ਜਮ੍ਬੁਵਨਸਣ੍ਡਮਣ੍ਡਿਤਤਾਯ ਜਮ੍ਬੁਦੀਪੋ ‘‘ਜਮ੍ਬੁਸਣ੍ਡੋ’’ਤਿ ਵੁਚ੍ਚਤਿ. ਇਸ੍ਸਰਿਯਨ੍ਤਿ ਚਕ੍ਕਵਤ੍ਤਿਸ੍ਸਰਿਯਂ.

ਜਾਤਿਖਤ੍ਤਿਯਾਤਿ ਜਾਤਿਮਨ੍ਤੋ ਖਤ੍ਤਿਯਾ. ਰਾਜਾਭਿਰਾਜਾਤਿ ਏਤ੍ਥ ਅਭਿ-ਸਦ੍ਦੋ ਪੂਜਤ੍ਥੋਤਿ ਆਹ ‘‘ਰਾਜੂਨਂ ਪੂਜਨੀਯੋ’’ਤਿ.

ਅਪ੍ਪਮਾਣਾਤਿ ਅਪਰਿਮਾਣਾ ਲੋਕਧਾਤੁਯੋ. ‘‘ਯਾਵਤਾ ਪਨ ਆਕਙ੍ਖੇਯ੍ਯਾ’’ਤਿ (ਅ. ਨਿ. ੩.੮੧) ਹਿ ਵੁਤ੍ਤਂ. ਧਮ੍ਮਰਾਜਾ ਅਨੁਤ੍ਤਰੋਤਿ ਏਤ੍ਥ ਵੁਤ੍ਤਅਨੁਤ੍ਤਰਭਾਵਂ ‘‘ਯਾਵਤਾ ¶ ਹੀ’’ਤਿਆਦਿਨਾ ਪਾਕਟਤਰਂ ਕਤ੍ਵਾ ਧਮ੍ਮਰਾਜਭਾਵਂ ਵਿਭਾਵੇਤੁਂ ‘‘ਸ੍ਵਾਹ’’ਨ੍ਤਿਆਦਿ ਵੁਤ੍ਤਂ. ਧਮ੍ਮੇਨਾਤਿ ਪਟਿਵੇਧਧਮ੍ਮੇਨ. ਤੇਨਾਹ ‘‘ਅਨੁਤ੍ਤਰੇਨੇਵਾ’’ਤਿ. ਅਨੁਤ੍ਤਰੇਨਾਤਿ ਵਿਸਿਟ੍ਠੇਨ ਉਤ੍ਤਮੇਨ. ਇਮਸ੍ਮਿਂ ਪਕ੍ਖੇ ਧਮ੍ਮੇਨਾਤਿ ਪਟਿਪਤ੍ਤਿਧਮ੍ਮੇਨਾਤਿਪਿ ਸਙ੍ਗਯ੍ਹਤਿ. ਪਰਿਯਤ੍ਤਿਧਮ੍ਮੇਨਾਤਿ ਦੇਸਨਾਧਮ੍ਮੇਨ ਆਣਾਚਕ੍ਕਂ ਪਵਤ੍ਤੇਮੀਤਿ ਯੋਜਨਾ. ਦੇਸਨਾਞਾਣਪਟਿਵੇਧਞਾਣਵਿਭਾਗਂ ਧਮ੍ਮਚਕ੍ਕਮੇਵ ਵਾ. ਅਪ੍ਪਟਿਵਤ੍ਤਿਯਨ੍ਤਿ ਪਟਿਵਤ੍ਤਿਤੁਂ ਅਸਕ੍ਕੁਣੇਯ੍ਯਂ.

ਤਥਾਗਤੇਨ ਜਾਤੋਤਿ ਤਥਾਗਤੇਨ ਹੇਤੁਨਾ ਅਰਿਯਾਯ ਜਾਤਿਯਾ ਜਾਤੋ. ਹੇਤੁਅਤ੍ਥੇ ਕਰਣਵਚਨਂ. ਅਨੁਜਾਤੋਤਿ ਚ ਵੁਤ੍ਤੇ ਅਨੁ-ਸਦ੍ਦਸ੍ਸ ਵਸੇਨ ਤਥਾਗਤਨ੍ਤਿ ਚ ਉਪਯੋਗਵਚਨਮੇਵ ਹੋਤਿ, ਸੋ ਚ ਅਨੁ-ਸਦ੍ਦੋ ਹੇਤੁਅਤ੍ਥਜੋਤਕੋਤਿ ਆਹ ‘‘ਤਥਾਗਤਂ ਹੇਤੁਂ ਅਨੁਜਾਤੋ’’ਤਿ. ਅਵਞ੍ਞਾਤਬ੍ਬਭਾਵੇਨ ਜਾਤੋਤਿ ਅਵਜਾਤੋ ਦੁਪ੍ਪਟਿਪਨ੍ਨਤ੍ਤਾ. ਤੇਨਾਹ ‘‘ਦੁਸ੍ਸੀਲੋ’’ਤਿ. ਤਥਾ ਹਿ ਵੁਤ੍ਤਂ ਕੋਕਾਲਿਕਂ ਆਰਬ੍ਭ ‘‘ਪੁਰਿਸਨ੍ਤਕਲਿ ਅਵਜਾਤੋ’’ਤਿ. ਪੁਤ੍ਤੋ ਨਾਮ ਨ ਹੋਤਿ ਤਸ੍ਸ ਓਵਾਦਾਨੁਸਾਸਨਿਯਂ ਅਟ੍ਠਿਤਤ੍ਤਾ. ਏਵਮਾਹਾਤਿ ‘‘ਅਨੁਜਾਤੋ ਤਥਾਗਤ’’ਨ੍ਤਿ ਏਵਮਾਹ.

ਵਿਜ੍ਜਾਤਿ ਮਗ੍ਗਵਿਜ੍ਜਾ. ਉਕ੍ਕਟ੍ਠਨਿਦ੍ਦੇਸੇਨ ਵਿਮੁਤ੍ਤੀਤਿ ਫਲਵਿਮੁਤ੍ਤਿ. ਨਨੁ ਚ ਮਗ੍ਗੋ ਭਾਵੇਤਬ੍ਬੇਨ ਗਹਿਤੋਤਿ? ਸਚ੍ਚਂ ਗਹਿਤੋ, ਸਬ੍ਬੇ ਚ ਪਨ ਸਤ੍ਤ ਧਮ੍ਮਾ ਅਭਿਞ੍ਞੇਯ੍ਯਾਤਿ ਵਿਜ੍ਜਾਯ ਅਭਿਞ੍ਞੇਯ੍ਯਭਾਵੋ ਵੁਤ੍ਤੋ. ਇਮਿਨਾ ਵਾ ਨਯੇਨ ਸਬ੍ਬੇਸਮ੍ਪਿ ਅਭਿਞ੍ਞੇਯ੍ਯਭਾਵੋ ਵੁਤ੍ਤੋ ਏਵਾਤਿ ਵੇਦਿਤਬ੍ਬੋ. ਫਲੇਨ ਵਿਨਾ ਹੇਤੁਭਾਵਸ੍ਸੇਵ ਅਭਾਵਤੋ ਹੇਤੁਵਚਨੇਨ ਫਲਸਿਦ੍ਧਿ, ਨਿਰੋਧਸ੍ਸ ਚ ਸਮ੍ਪਾਪਨੇਨ ਮਗ੍ਗਸ੍ਸ ਹੇਤੁਭਾਵੋ. ਦੁਕ੍ਖਸ੍ਸ ਨਿਬ੍ਬਤ੍ਤਨੇਨ ਤਣ੍ਹਾਯ ਸਮੁਦਯਭਾਵੋਤਿ ਇਮਮਤ੍ਥਂ ਸਙ੍ਗਹਿਤਮੇਵ ਅਤ੍ਥਤੋ ਆਪਨ੍ਨਤ੍ਤਾ. ਯੁਤ੍ਤਹੇਤੁਨਾਤਿ ਯੁਤ੍ਤਿਯੁਤ੍ਤੇਨ ਹੇਤੁਨਾ ਬੁਦ੍ਧਭਾਵਂ ਸਾਧੇਤਿ ਸਚ੍ਚਵਿਨਿਮੁਤ੍ਤਸ੍ਸ ਬੁਜ੍ਝਿਤਬ੍ਬਸ੍ਸ ਅਭਾਵਤੋ ਸਚ੍ਚਸਮ੍ਬੋਧਨੇਨੇਵ ਚ ਤਸ੍ਸ ਅਨਵਸੇਸਤੋ ਬੁਦ੍ਧਤ੍ਤਾ. ਅਤ੍ਥਵਚਨਞ੍ਚੇਤਂ, ਪਯੋਗਵਚਨਾਨਿ ਪਨ – ਬ੍ਰਾਹ੍ਮਣ, ਅਹਂ ਸਮ੍ਮਾਸਮ੍ਬੁਦ੍ਧੋ ਸਬ੍ਬਥਾ ਅਵਿਪਰੀਤਧਮ੍ਮਦੇਸਨੋ, ਸਮ੍ਮਾਸਮ੍ਬੁਦ੍ਧਤ੍ਤਾ ਸਬ੍ਬਤ੍ਥ ਅਵਿਪਰੀਤਮਾਚਿਕ੍ਖਤਿ ਯਥਾਹਂ ਸਬ੍ਬਮਗ੍ਗਦੇਸਕੋਤਿ ¶ . ਕਿਂ ਪਨ ਭਗਵਾ ਸਯਮੇਵ ਅਤ੍ਤਨੋ ਸਮ੍ਮਾਸਮ੍ਬੁਦ੍ਧਭਾਵਂ ਆਰੋਚੇਤੀਤਿ? ਮਹਾਕਰੁਣਾਯ ਅਞ੍ਞੇਸਂ ਮਹਾਵਿਸਯਤੋ. ਤਤ੍ਥ ‘‘ਏਕੋਮ੍ਹਿ ਸਮ੍ਮਾਸਮ੍ਬੁਦ੍ਧੋ, ਸਬ੍ਬਾਭਿਭੂ ਸਬ੍ਬਵਿਦੂਹਮਸ੍ਮੀ’’ਤਿਆਦੀਨਿ (ਮਹਾਵ. ੧੧; ਮ. ਨਿ. ੧.੨੮੫; ੨.੩੪੧; ਕਥਾ. ੪੦੫) ਸੁਤ੍ਤਪਦਾਨਿ ਇਦਮੇਵ ਚ ਸੁਤ੍ਤਪਦਂ ਏਤਸ੍ਸ ਅਤ੍ਥਸ੍ਸ ਸਾਧਕਂ.

ਸਲ੍ਲਕਨ੍ਤਨੋਤਿ ¶ ਸਲ੍ਲਾਨਂ ਸਮੁਚ੍ਛਿਨ੍ਨਤ੍ਤਾ. ਰੋਗਸ੍ਸਾਤਿ ਕਿਲੇਸਰੋਗਸ੍ਸ. ਤਸ੍ਮਾਤਿ ਅਪੁਨਪਵਤ੍ਤਿਪਾਦਨੇਨ ਤਿਕਿਚ੍ਛਨਤੋ. ਬ੍ਰਹ੍ਮਂ ਵਾ ਸੇਟ੍ਠਂ ਸਮ੍ਮਾਸਮ੍ਬੋਧਿਂ ਪਤ੍ਤੋਤਿ ਬ੍ਰਹ੍ਮਭੂਤੋ. ਏਵਂ ਆਗਤਾਯਾਤਿ ਇਮਿਨਾ –

‘‘ਕਾਮਾ ਤੇ ਪਠਮਾ ਸੇਨਾ, ਦੁਤਿਯਾ ਅਰਤਿ ਵੁਚ੍ਚਤਿ;

ਤਤਿਯਾ ਖੁਪ੍ਪਿਪਾਸਾ ਤੇ, ਚਤੁਤ੍ਥੀ ਤਣ੍ਹਾ ਪਵੁਚ੍ਚਤਿ.

ਥਿਨਮਿਦ੍ਧਂ ਤੇਪਞ੍ਚਮਂ ਥਿਨਮਿਦ੍ਧਂ ਤੇ, ਛਟ੍ਠਾ ਭੀਰੂ ਪਵੁਚ੍ਚਤਿ;

ਸਤ੍ਤਮੀ ਵਿਚਿਕਿਚ੍ਛਾ ਤੇ, ਮਕ੍ਖੋ ਥਮ੍ਭੋ ਤੇ ਅਟ੍ਠਮੋ.

ਲਾਭੋ ਸਿਲੋਕੋ ਸਕ੍ਕਾਰੋ, ਮਿਚ੍ਛਾਲਦ੍ਧੋ ਚ ਯੋ ਯਸੋ;

ਯੋ ਚਤ੍ਤਾਨਂ ਸਮੁਕ੍ਕਂਸੇ, ਪਰੇ ਚ ਅਵਜਾਨਤਿ;

ਏਸਾ ਨਮੁਚਿ ਤੇ ਸੇਨਾ, ਕਣ੍ਹਸ੍ਸਾਭਿਪ੍ਪਹਾਰਿਨੀ’’ਤਿ. (ਸੁ. ਨਿ. ੪੩੮-੪੪੧);

ਏਵਂ ਵੁਤ੍ਤਂ ਨਵਵਿਧਂ ਸੇਨਂ ਸਙ੍ਗਯ੍ਹਤਿ. ਵਸੇ ਵਤ੍ਤੇਤ੍ਵਾਤਿ ਸਮੁਚ੍ਛਿਨ੍ਦਨੇਨ ਅਨੁਪ੍ਪਾਦਤਾਪਾਦਨੇਨ ਵਸੇ ਵਤ੍ਤੇਤ੍ਵਾ. ਕੁਤੋਚਿ ਅਭਯੋ ਨਿਬ੍ਭਯੋ.

ਸਯਮੇਵ ਦਟ੍ਠਬ੍ਬਨ੍ਤਿ ਯੇਨ ਯੇਨ ਅਧਿਗਤੋ, ਤੇਨ ਤੇਨ ਪਰਸਦ੍ਧਾਯ ਗਨ੍ਤਬ੍ਬਂ ਹਿਤ੍ਵਾ ਅਸਮ੍ਮੋਹਤੋ ਪਚ੍ਚਵੇਕ੍ਖਣਾਞਾਣੇਨੇਵ ਸਾਮਂ ਦਟ੍ਠਬ੍ਬਂ. ਤੇਨਾਹ ‘‘ਪਚ੍ਚਕ੍ਖ’’ਨ੍ਤਿ. ਪਸਟ੍ਠਾ ਦਿਟ੍ਠਿ ਸਨ੍ਦਿਟ੍ਠਿ. ਯਥਾ ਰਥੇਨ ਜਯਤੀਤਿ ਰਥਿਕੋ, ਏਵਂ ਇਦਂ ਮਗ੍ਗਬ੍ਰਹ੍ਮਚਰਿਯਂ ਸਨ੍ਦਿਟ੍ਠਿਯਾ ਜਯਤੀਤਿ ਸਨ੍ਦਿਟ੍ਠਿਕਂ. ਅਥ ਵਾ ਦਿਟ੍ਠਨ੍ਤਿ ਦਸ੍ਸਨਂ ਵੁਚ੍ਚਤਿ, ਦਿਟ੍ਠਮੇਵ ਸਨ੍ਦਿਟ੍ਠਂ, ਸਨ੍ਦਸ੍ਸਨਨ੍ਤਿ ਅਤ੍ਥੋ. ਸਨ੍ਦਿਟ੍ਠਂ ਅਰਹਤੀਤਿ ਸਨ੍ਦਿਟ੍ਠਿਕੋ ਯਥਾ ਵਤ੍ਥਯੁਗਂ ਅਰਹਤੀਤਿ ਵਤ੍ਥਯੁਗਿਕੋ. ਸਨ੍ਦਿਟ੍ਠਿਕਂ ਫਲਦਾਨਂ ਸਨ੍ਧਾਯ ਨਾਸ੍ਸ ਕਾਲੋਤਿ ਅਕਾਲਂ, ਅਕਾਲਮੇਵ ਅਕਾਲਿਕਂ, ਨ ਕਾਲਨ੍ਤਰਂ ਖੇਪੇਤ੍ਵਾ ਫਲਂ ਦੇਤਿ, ਅਤ੍ਤਨੋ ਪਨ ਪਵਤ੍ਤਿਸਮਨਨ੍ਤਰਮੇਵ ਫਲਂ ਦੇਤੀਤਿ ਅਤ੍ਥੋ. ਅਥ ਵਾ ਅਤ੍ਤਨੋ ਫਲਪ੍ਪਦਾਨੇ ਪਕਟ੍ਠੋ ਕਾਲੋ ਪਤ੍ਤੋ ਅਸ੍ਸਾਤਿ ਕਾਲਿਕੋ, ਲੋਕਿਯੋ ਕੁਸਲਧਮ੍ਮੋ, ਇਦਂ ਪਨ ਸਮਨਨ੍ਤਰਫਲਤ੍ਤਾ ਨ ਕਾਲਿਕਂ.

੪੦੦. ‘‘ਮਹਾਯਞ੍ਞਂ ¶ ਪਵਤ੍ਤਯੀ’’ਤਿਆਦੀਸੁ ਕੇਵਲਂ ਦਾਨਧਮ੍ਮਾਦੀਸੁ ਯਞ੍ਞਪਰਿਯਾਯਸਮ੍ਭਵਤੋ ‘‘ਬ੍ਰਾਹ੍ਮਣਾਨਂ ਯਞ੍ਞਾਭਾਵਤੋ’’ਤਿ ਵੁਤ੍ਤਂ. ਬ੍ਰਾਹ੍ਮਣਾ ਹਿ ‘‘ਅਗ੍ਗਿਮੁਖਾ ਦੇਵਾ’’ਤਿ ਅਗ੍ਗਿਜੁਹਨਪੁਬ੍ਬਕਂ ਯਞ੍ਞਂ ਵਿਦਹਨ੍ਤਿ. ਤੇਨਾਹ ‘‘ਅਗ੍ਗਿਜੁਹਨਪ੍ਪਧਾਨਾਤਿ ਅਤ੍ਥੋ’’ਤਿ ‘‘ਭੂਰ੍ਭੁਵ? ਸ੍ਵ?’’ ਇਤਿ ਸਾਵਿਤ੍ਤੀ ਪੁਬ੍ਬਕਤ੍ਤਾ ਮੁਖਂ ਪੁਬ੍ਬਙ੍ਗਮਂ ¶ . ‘‘ਮੁਖਮਿਵ ਮੁਖ’’ਨ੍ਤਿਆਦੀਸੁ ਵਿਯ ਇਧਾਪਿ ਪਧਾਨਪਰਿਯਾਯੋ ਮੁਖਸਦ੍ਦੋਤਿ ਦਸ੍ਸੇਨ੍ਤੋ ‘‘ਮਨੁਸ੍ਸਾਨਂ ਸੇਟ੍ਠਤੋ ਰਾਜਾ ‘ਮੁਖ’ਨ੍ਤਿ ਵੁਤ੍ਤੋ’’ਤਿ ਆਹ. ਆਧਾਰਤੋਤਿ ਓਗਾਹਨ੍ਤੀਨਂ ਨਦੀਨਂ ਆਧਾਰਭਾਵਤੋ ਪਟਿਸਰਣਤੋ ਗਨ੍ਤਬ੍ਬਟ੍ਠਾਨਭਾਵਤੋ. ਸਞ੍ਞਾਣਤੋਤਿ ਚਨ੍ਦਯੋਗਵਸੇਨ ਅਜ੍ਜ ਅਸੁਕਨਕ੍ਖਤ੍ਤਨ੍ਤਿ ਪਞ੍ਞਾਯਨਤੋ. ਆਲੋਕਕਰਣਤੋਤਿ ਨਕ੍ਖਤ੍ਤਾਨਿ ਅਭਿਭਵਿਤ੍ਵਾ ਆਲੋਕਕਰਣਤੋ. ਸੋਮ੍ਮਭਾਵਤੋਤਿ ਸੀਤਹਿਮਵਾਸੀਤਵਾਤੂਪਕ੍ਖਰਭਾਵਤੋ. ਤਪਨ੍ਤਾਨਨ੍ਤਿ ਦੀਪਸਿਖਾ ਅਗ੍ਗਿਜਾਲਾ ਅਸਨਿਵਿਚਕ੍ਕਨ੍ਤਿ ਏਵਮਾਦੀਨਂ ਵਿਜ੍ਜਲਨ੍ਤਾਨਂ. ਆਯਮੁਖਂ ਅਗ੍ਗਦਕ੍ਖਿਣੇਯ੍ਯਭਾਵੇਨ.

ਦਿਬ੍ਬਚਕ੍ਖੁ ਧਮ੍ਮਚਕ੍ਖੁ ਪਞ੍ਞਾਚਕ੍ਖੁ ਬੁਦ੍ਧਚਕ੍ਖੁ ਸਮਨ੍ਤਚਕ੍ਖੂਤਿ ਇਮੇਹਿ ਪਞ੍ਚਹਿ ਚਕ੍ਖੂਹਿ. ਤੇ ਸਰਣਸ੍ਸਾਤਿ ਤੇ ਸਰਣਸ੍ਸ ਚ, ਤੇ ਸਰਣਭਾਵਮੂਲਕਤ੍ਤਾ ਇਤਰਦ੍ਵਯਸ੍ਸ ਚ, ਯਥਾਵੁਤ੍ਤ ਤੇ-ਪਦੇਨ ਵੁਤ੍ਤਤ੍ਥਤੋ ਪਰਸ੍ਸ ਚਾਤਿ ਅਤ੍ਥੋ. ਇਦਂ ਵੁਤ੍ਤਂ ਹੋਤਿ – ‘‘ਤੇ ਤੁਯ੍ਹਂ, ਇਤਰਸ੍ਸ ਚ ਸਰਣਸ੍ਸ ਅਹੋ ਆਨੁਭਾਵੋ’’ਤਿ. ਆਵੁਤ੍ਤਿਵਸੇਨ ਵਾ ਤੇ ਸਰਣਸ੍ਸਾਤਿ ਏਤ੍ਥ ਅਤ੍ਥੋ ਵਿਭਾਵੇਤਬ੍ਬੋ – ਤੁਯ੍ਹਂ ਸਰਣਭੂਤਸ੍ਸ ਚ ਇਤਰਸਰਣਸ੍ਸ ਚ ਆਨੁਭਾਵੋਤਿ. ਸੇਸਂ ਸੁਵਿਞ੍ਞੇਯ੍ਯਮੇਵ.

ਸੇਲਸੁਤ੍ਤਵਣ੍ਣਨਾਯ ਲੀਨਤ੍ਥਪ੍ਪਕਾਸਨਾ ਸਮਤ੍ਤਾ.

੩. ਅਸ੍ਸਲਾਯਨਸੁਤ੍ਤਵਣ੍ਣਨਾ

੪੦੧. ਅਞ੍ਞਮਞ੍ਞਵਿਸਿਟ੍ਠਤ੍ਤਾ ¶ ਵਿਸਦਿਸਂ ਰਜ੍ਜਂ ਵਿਰਜ੍ਜਂ, ਵਿਰਜ੍ਜਤੋ ਆਗਤਾ, ਤਤ੍ਥ ਜਾਤਾਤਿ ਵਾ ਵੇਰਜ੍ਜਕਾ, ਏਵਂ ਜਾਤਾ ਖੋ ਪਨ ਤੇ, ਯਸ੍ਮਾ ਵਤ੍ਥਾਭਰਣਾਦਿਵਿਭਾਗੇਨ ਨਾਨਪ੍ਪਕਾਰਾ ਹੋਨ੍ਤਿ, ਤਸ੍ਮਾ ਵੁਤ੍ਤਂ ‘‘ਨਾਨਾਵੇਰਜ੍ਜਕਾਨ’’ਨ੍ਤਿ. ਅਟ੍ਠਕਥਾਯਂ ਪਨ ਵੇਰਜ੍ਜਸ੍ਸੇਵ ਵਸੇਨ ਨਾਨਪ੍ਪਕਾਰਤਾ ਵੁਤ੍ਤਾ. ਯਞ੍ਞੁਪਾਸਨਾਦਿਨਾਤਿ ਯਞ੍ਞਾਨੁਭਵਨਮਨ੍ਤਜ੍ਝੇਨਦਕ੍ਖਿਣਪਰਿਯੇਸਨਾਦਿਨਾ. ਚਤੁਵਣ੍ਣਸਾਧਾਰਣਨ੍ਤਿ ਖਤ੍ਤਿਯਾਦੀਨਂ ਚਤੁਨ੍ਨਂ ਵਣ੍ਣਾਨਂ ਸਾਧਾਰਣਂ ਸਂਸਾਰਸੁਦ੍ਧਿਪਾਪਤਸ੍ਸਨਂ. ਨ੍ਹਾਨਸੁਦ੍ਧਿਯਾਤਿ ਤਿਤ੍ਥਸਮੁਦ੍ਦਖਾਤੇਸੁ ਮਨ੍ਤਜਪ੍ਪਨਪੁਬ੍ਬਕਂ ਸਾਯਂਤਤਿਯਉਦਕੋਰੋਹਨਾਦਿਨ੍ਹਾਨਸੁਦ੍ਧਿਯਾ. ਭਾਵਨਾਸੁਦ੍ਧਿਯਾਤਿ ਪਰਮਜੋਤਿਭੂਤਾਯ ਪੁਰਿਸਭਾਵਨਾਸਙ੍ਖਾਤਾਯ ਸੁਦ੍ਧਿਯਾ. ਵਾਪਿਤਸਿਰੋਤਿ ਓਰੋਪਿਤਕੇਸੋ. ਤਮੇਵ ਹਿ ਸਿਰੋ ਵਾਪਿਤਨ੍ਤਿ ਵੁਚ੍ਚਤਿ.

ਸਭਾਵਵਾਦੀਤਿ ¶ ਯਥਾਭੂਤਵਾਦੀ. ਪਬ੍ਬਜਨ੍ਤਾਤਿ ਬ੍ਰਾਹ੍ਮਣਪਬ੍ਬਜ੍ਜਂ ਉਪਗਚ੍ਛਨ੍ਤਾ, ਤਸ੍ਮਾ ਬ੍ਰਾਹ੍ਮਣਾਨਂ ਪਬ੍ਬਜ੍ਜਾਵਿਧਾਨਂ ਸਿਕ੍ਖਨ੍ਤੇਨ ਭੋਤਾ ‘‘ਬ੍ਰਾਹ੍ਮਣਾਵ ਸੁਜ੍ਝਨ੍ਤਿ, ਨੋ ਅਬ੍ਰਾਹ੍ਮਣਾ’’ਤਿ ਅਯਂ ਵਿਧਿ ਸਹੇਤੁਕੋ ਸਉਪਾਦਾਨੋ ਸਕ੍ਕਚ੍ਚਂ ਉਗ੍ਗਹਿਤੋ, ਤਸ੍ਮਾ ਤੁਯ੍ਹਂ ਪਰਾਜਯੋ ਨਤ੍ਥਿ…ਪੇ… ਏਵਮਾਹਂਸੁ.

੪੦੨. ਲਦ੍ਧਿਭਿਨ੍ਦਨਤ੍ਥਨ੍ਤਿ ‘‘ਬ੍ਰਾਹ੍ਮਣਾਵ ਬ੍ਰਹ੍ਮੁਨੋ ਪੁਤ੍ਤਾ ਓਰਸਾ ਮੁਖਤੋ ਜਾਤਾ ਬ੍ਰਹ੍ਮਜਾ’’ਤਿ ਏਵਂ ਪਵਤ੍ਤਲਦ੍ਧਿਯਾ ਵਿਨਿਵੇਠਨਤ੍ਥਂ. ਪੁਤ੍ਤਪਟਿਲਾਭਤ੍ਥਾਯਾਤਿ ‘‘ਏਵਂ ਮਯਂ ਪੇਤ੍ਤਿਕਂ ਇਣਧਾਰਂ ਸੋਧੇਯ੍ਯਾਮਾ’’ਤਿ ਲਦ੍ਧਿਯਂ ਠਤ੍ਵਾ ਪੁਤ੍ਤਪਟਿਲਾਭਤ੍ਥਾਯ. ਅਯਞ੍ਹੇਤ੍ਥ ਅਧਮ੍ਮਿਕਾਨਂ ਬ੍ਰਾਹ੍ਮਣਾਨਂ ਅਜ੍ਝਾਸਯੋ. ਨੇਸਨ੍ਤਿ ਬ੍ਰਾਹ੍ਮਣਾਨਂ. ਸਚ੍ਚਵਚਨਂ ਸਿਯਾਤਿ ‘‘ਬ੍ਰਹ੍ਮੁਨੋ ਪੁਤ੍ਤਾ’’ਤਿਆਦਿਵਚਨਂ ਸਚ੍ਚਂ ਯਦਿ ਸਿਯਾ ਬ੍ਰਾਹ੍ਮਣੀਨਂ…ਪੇ… ਭਵੇਯ੍ਯ, ਨ ਚੇਤਂ ਅਤ੍ਥਿ. ਮਹਾਬ੍ਰਹ੍ਮੁਨੋ ਮੁਖਤੋ ਜਾਤੋਤਿ ਵਾਦਚ੍ਛੇਦਕਵਾਦੋ ਮੁਖਤੋਜਾਤਚ੍ਛੇਕਵਾਦੋ. ਅਸ੍ਸਲਾਯਨੋਵਿਞ੍ਞੂ ਜਾਤਿਕੋ ‘‘ਨਿਰਕ੍ਖੇਪਂ ਸਮਣੇਨ ਗੋਤਮੇਨ ਵੁਤ੍ਤ’’ਨ੍ਤਿ ਜਾਨਨ੍ਤੋਪਿ ਸਹਗਤਾਨਂ ਬ੍ਰਾਹ੍ਮਣਾਨਂ ਚਿਤ੍ਤਾਨੁਰਕ੍ਖਣਤ੍ਥਂ ‘‘ਕਿਞ੍ਚਾਪਿ ਭਵਂ ਗੋਤਮੋ’’ਤਿਆਦਿਮਾਹ.

੪੦੩. ਇਦਾਨਿ ਬ੍ਰਾਹ੍ਮਣੋਵ ਸੇਟ੍ਠੋ ਵਣ੍ਣੋਤਿ ਵਾਦਂ ਭਿਨ੍ਦਿਤੁਂ ‘‘ਸੁਤਂ ਤੇ ਯੋਨਕਕਮ੍ਬੋਜੇਸੂ’’ਤਿਆਦਿ ਆਰਦ੍ਧਂ. ਯਦਿ ਬ੍ਰਾਹ੍ਮਣੋਵ ਸੇਟ੍ਠੋ ਵਣ੍ਣੋ, ਸਬ੍ਬਤ੍ਥ ਬ੍ਰਾਹ੍ਮਣੋਵ ਸੇਟ੍ਠੋ ਭਵੇਯ੍ਯ, ਅਥ ਕਸ੍ਮਾ ਯੋਨਕਕਮ੍ਬੋਜਾਦਿਜਨਪਦੇਸੁ ਬ੍ਰਾਹ੍ਮਣਾਨਂ ਸੇਟ੍ਠਭਾਵੋ ਨਤ੍ਥਿ? ਏਵਞ੍ਹਿ ਤਤ੍ਥ ਵਣ੍ਣਾ ¶ , ਤਸ੍ਮਾ ‘‘ਬ੍ਰਾਹ੍ਮਣੋਵ ਸੇਟ੍ਠੋ’’ਤਿ ਲਦ੍ਧਿਮਤ੍ਤਮੇਤਂ. ਤੇਸੁ ਹਿ ਜਨਪਦੇਸੁ ਜਨਾ ਏਕਜ੍ਝਂ ਸਨ੍ਨਿਪਤਿਤ੍ਵਾ ਸਮ੍ਮਨ੍ਤਯਿਤ੍ਵਾ ਕਤਿਕਂ ਅਕਂਸੁ, ਦਾਸਂ ਸਾਮਿਕਂ ਕਤ੍ਵਾ ਇਤਰੇ ਸਬ੍ਬੇ ਤਂ ਪੂਜੇਤ੍ਵਾ ਤਸ੍ਸ ਵਸੇ ਵਤ੍ਤਨ੍ਤਿ, ਯੋ ਤੇਸਂ ਅਯ੍ਯੋ ਹੋਤਿ ਇਤਰੇ ਸਬ੍ਬੇ ਤਸ੍ਸ ਦਾਸਾ ਹੋਨ੍ਤਿ, ਤੇ ਕਤਿਪਯਸਂਵਚ੍ਛਰਾਤਿਕ੍ਕਮੇਨ ਤਸ੍ਸ ਕਿਞ੍ਚਿ ਦੋਸਂ ਦਿਸ੍ਵਾ ਤਂ ਤਤੋ ਠਾਨਤੋ ਅਪਨੇਤ੍ਵਾ ਅਞ੍ਞਂ ਠਪੇਨ੍ਤਿ, ਇਤਿ ਸੋ ਅਯ੍ਯੋ ਹੁਤ੍ਵਾ ਦਾਸੋ ਹੋਤਿ, ਇਤਰੋ ਦਾਸੋ ਹੁਤ੍ਵਾ ਅਯ੍ਯੋ ਹੋਤਿ, ਏਵਂ ਤਾਵ ਕੇਚਿ ‘‘ਅਯ੍ਯੋ ਹੁਤ੍ਵਾ ਦਾਸੋ ਹੋਤਿ, ਦਾਸੋ ਹੁਤ੍ਵਾ ਅਯ੍ਯੋ ਹੋਤੀ’’ਤਿ ਏਤ੍ਥ ਅਤ੍ਥਂ ਵਦਨ੍ਤਿ. ਅਟ੍ਠਕਥਾਯਂ ਪਨ ਪੁਰਿਮਵਸੇਨੇਵ ਤਮਤ੍ਥਂ ਦਸ੍ਸੇਤੁਂ ‘‘ਬ੍ਰਾਹ੍ਮਣੋ ਸਭਰਿਯੋ’’ਤਿਆਦਿ ਵੁਤ੍ਤਂ. ਵਯਪ੍ਪਤ੍ਤੇ ਪੁਤ੍ਤੇ ਅਸਤੀਤਿ ਇਦਂ ਵਕ੍ਖਮਾਨਸ੍ਸ ਦਾਰਕਸ੍ਸ ਦਾਯਜ੍ਜਸਾਮਿਕਭਾਵਸ੍ਸ ਤਾਵ ਦਸ੍ਸਨਂ. ਮਾਤਿਤੋ ਸੁਦ੍ਧੋਤਿ ਏਤ੍ਥ ¶ ਯੋ ਮਾਤਿਤੋ ਸੁਦ੍ਧਤ੍ਤਾ ਅਯ੍ਯੋ, ਪਿਤਿਤੋ ਅਸੁਦ੍ਧਤ੍ਤਾ ਦਾਸੋ ਹੋਤਿ, ਸੋ ਏਵ ਪਿਤਿਤੋ ਅਸੁਦ੍ਧਤ੍ਤਾ ਦਾਸੋ ਹੁਤ੍ਵਾ ਮਾਤਿਤੋ ਅਯ੍ਯੋ ਹੋਤੀਤਿ ਜਾਤਿਂ ਸਮ੍ਭੇਦੇਤਿ. ਸੋਵ ਸਬ੍ਬੇਨ ਸਬ੍ਬਂ ਹੋਤੀਤਿ ਨ ਸਕ੍ਕਾ ਵਤ੍ਤੁਨ੍ਤਿ ਅਪਰੇ. ਕੋ ਥਾਮੋਤਿ ਮਹਨ੍ਤੇ ਲੋਕਸਨ੍ਨਿਵਾਸੇ ਅਨਮਤਗ੍ਗੇ ਅਤੀਤੇ ਕਾਲੇ ਇਤ੍ਥੀਨਂ ਵਾ ਚਿਤ੍ਤੇ ਅਨਵਟ੍ਠਿਤੇ ਦਾਸਾ ਦਾਸਾ ਏਵ ਹੋਨ੍ਤਿ, ਅਯ੍ਯਾ ਅਯ੍ਯਾ ਏਵ ਹੋਨ੍ਤੀਤਿ ਏਤ੍ਥ ਕੋ ਏਕਨ੍ਤਿਕੋ ਸਹੇਤੁਕੋ ਅਵਸ੍ਸਯੋ, ਤਸ੍ਸ ਸਾਧਕੋ ਸਿਦ੍ਧਨ੍ਤੋ, ਕਿਂ ਨਿਦਸ੍ਸਨਨ੍ਤਿ ਅਤ੍ਥੋ.

੪੦੪. ਸੁਕ੍ਕਚ੍ਛੇਦਕਵਾਦੋ ਨਾਮਾਤਿ ‘‘ਬ੍ਰਾਹ੍ਮਣੋਵ ਸੁਕ੍ਕੋ ਵਣ੍ਣੋ’’ਤਿ ਏਵਂ ਵੁਤ੍ਤੋ ਸੁਕ੍ਕਚ੍ਛੇਦਕਵਾਰੋ ਨਾਮ.

੪੦੮. ਸਬ੍ਬਸ੍ਮਿਂ ਅਗ੍ਗਿਕਿਚ੍ਚਂ ਕਰੋਨ੍ਤੇਤਿ ਏਤੇਨ ਯਥਾ ਯਤੋ ਕੁਤੋਚਿ ਨਿਸ੍ਸਯਤੋ ਉਪ੍ਪਨ੍ਨੋ ਅਗ੍ਗਿਉਪਾਦਾਨਸਮ੍ਪਨ੍ਨੋ ਅਗ੍ਗਿਕਿਚ੍ਚਂ ਕਰੋਤਿ, ਏਵਂ ਯਸ੍ਮਿਂ ਕਸ੍ਮਿਞ੍ਚਿ ਦਾਸਕੁਲੇ ਜਾਤੋ ਉਪਨਿਸ੍ਸਯਸਮ੍ਪਨ੍ਨੋ ਸਮ੍ਮਾਪਟਿਪਜ੍ਜਮਾਨੋ ਸਂਸਾਰਤੋ ਸੁਜ੍ਝਤਿ ਏਵਾਤਿ ਦਸ੍ਸੇਤਿ.

੪੦੯. ਪਾਦਸਿਕਵਣ੍ਣੋਤਿ ਅਨ੍ਤਰਾਲ਼ਵਣ੍ਣੋ. ਏਤੇਸਨ੍ਤਿ ਖਤ੍ਤਿਯਕੁਮਾਰੇਨ ਬ੍ਰਾਹ੍ਮਣਕਞ੍ਞਾਯ ਉਪ੍ਪਨ੍ਨਪੁਤ੍ਤੋ, ਬ੍ਰਾਹ੍ਮਣਕੁਮਾਰੇਨ ਖਤ੍ਤਿਯਕਞ੍ਞਾਯ ਉਪ੍ਪਨ੍ਨਪੁਤ੍ਤੋਤਿ ਏਤੇਸਂ ਦ੍ਵਿਨ੍ਨਂ ਮਾਣਵਕਾਨਂ. ਮਤਕਭਤ੍ਤੇਤਿ ਮਤੇ ਉਦ੍ਦਿਸ੍ਸ ਕਤਭਤ੍ਤੇ. ਥਾਲਿਪਾਕੇਤਿ ਕਤਮਙ੍ਗਲਭਤ੍ਤੇ.

੪੧੦. ਤੁਮ੍ਹੇਤਿ ਜਾਤਿਸਾਮਞ੍ਞਤੋ ਮਾਣਵਂ ਬ੍ਰਾਹ੍ਮਣੇਹਿ ਸਦ੍ਧਿਂ ਏਕਜ੍ਝਂ ਸਙ੍ਗਣ੍ਹਨ੍ਤੋ ਆਹ. ਕੋ ਨੁ ਖੋਤਿ ਅਵਂਸਿਰੋ ਇਸਿਵਾਦੋ, ਤੇਸਂ ਬ੍ਰਾਹ੍ਮਣੀਸੀਨਂ ਅਸਾਮਤ੍ਥਿਯਦਸ੍ਸਨੇਨ ਜਾਤਿਯਾ ਅਪ੍ਪਮਾਣਤਂ ਵਿਭਾਵੇਤੁਂ ਗਾਮਦਾਰਕਵੇਸੇਨ ਉਪਗਚ੍ਛਿ. ਤੇਨ ਵੁਤ੍ਤਂ ‘‘ਗਾਮਣ੍ਡਲਰੂਪੋ ਵਿਯਾ’’ਤਿ. ਕੋਣ੍ਡਦਮਕੋਤਿ ਅਦਨ੍ਤਦਮਕੋ.

੪੧੧. ਜਨੇਤੀਤਿ ¶ ਜਨਿਕਾ ਜਨੇਤ੍ਤਿ. ਜਨਕੋ ਪਿਤਾਤਿ ਏਤ੍ਥਾਪਿ ਏਸੇਵ ਨਯੋ. ਗਨ੍ਧਬ੍ਬਪਞ੍ਹਨ੍ਤਿ ਗਨ੍ਧਬ੍ਬਸ੍ਸ ਮਾਤੁਕੁਚ੍ਛਿਯਂ ਉਪ੍ਪਜ੍ਜਨਕਸਤ੍ਤਸ੍ਸ ਖਤ੍ਤਿਯਭਾਵਾਦਿਪੁਚ੍ਛਂ. ਦਬ੍ਬਿਗਹਣਸਿਪ੍ਪਮ੍ਪਿ ਏਕਾ ਵਿਜ੍ਜਾ ਵੇਦਿਤਬ੍ਬਾ. ਤਤ੍ਥ ਕਿਰ ਕੁਸਲੋ ਯਂ ਕਿਞ੍ਚਿ ਆਹਾਰੂਪਗਪਣ੍ਣਪੁਪ੍ਫਫਲਬੀਜਂ ਅਨ੍ਤਮਸੋ ਏਲਾਲੁਕਮ੍ਪਿ ਗਹੇਤ੍ਵਾ ਭੇਸਜ੍ਜੇਹਿ ਯੋਜੇਤ੍ਵਾ ਪਚਨ੍ਤੋ ਸਪ੍ਪਿਮਧੁਫਾਣਿਤੇਹਿ ਸਮਾਨਰਸਂ ਕਤ੍ਵਾ ਸਮ੍ਪਾਦੇਤੁਂ ¶ ਸਕ੍ਕੋਤਿ, ਪੁਣ੍ਣੋਪਿ ਤਾਦਿਸੋ, ਤੇਨ ਞਾਤਂ ਤ੍ਵਂ ਦਬ੍ਬਿਗਹਣਸਿਪ੍ਪਮਤ੍ਤਮ੍ਪਿ ਨ ਜਾਨਾਸੀਤਿ ਸਮ੍ਬਨ੍ਧੋ. ਸਦ੍ਧੋਤਿ ਕਮ੍ਮਫਲਸਦ੍ਧਾਯ ਸਦ੍ਧੋ, ਪੋਥੁਜ੍ਜਨਿਕੇਨੇਵ ਰਤਨਤ੍ਤਯਪਸਾਦੇਨ ਪਸਨ੍ਨੋ. ਤੇਨੇਵਾਹ – ‘‘ਉਪਾਸਕਂ ਮਂ ਭਵਂ…ਪੇ… ਸਰਣਂ ਗਤ’’ਨ੍ਤਿ.

ਅਸ੍ਸਲਾਯਨਸੁਤ੍ਤਵਣ੍ਣਨਾਯ ਲੀਨਤ੍ਥਪ੍ਪਕਾਸਨਾ ਸਮਤ੍ਤਾ.

੪. ਘੋਟਮੁਖਸੁਤ੍ਤਵਣ੍ਣਨਾ

੪੧੨. ਖੇਮਿਯਾ ¶ ਨਾਮ ਰਞ੍ਞੋ ਦੇਵਿਯਾ ਰੋਪਿਤਤ੍ਤਾ ਤਂ ਅਮ੍ਬਵਨਂ ਖੇਮਿਯਮ੍ਬਵਨਨ੍ਤਿ ਵੁਚ੍ਚਤੀਤਿ ਵਦਨ੍ਤਿ. ਧਮ੍ਮਿਕੋਤਿ ਧਮ੍ਮਯੁਤ੍ਤੋ ਸਬ੍ਬਸੋਵ ਅਧਮ੍ਮਂ ਪਹਾਯ ਧਮ੍ਮੇ ਠਿਤੋ. ਪਰਿਬ੍ਬਜਤਿ ਪਬ੍ਬਜਤਿ ਏਤੇਨਾਤਿ ਪਰਿਬ੍ਬਜੋ, ਘਰਾਵਾਸਤੋ ਨਿਕ੍ਖਮਨਪੁਬ੍ਬਕਂ ਲਿਙ੍ਗਗ੍ਗਹਣਵਸੇਨ ਸੀਲਸਮਾਦਾਨਂ. ਏਤ੍ਥਾਤਿ ਏਤਸ੍ਮਿਂ ਪਰਿਬ੍ਬਜੇ. ਸਭਾਵੋਤਿ ਤਂ ਪਰਿਬ੍ਬਾਜਨਿਯਂ, ਤੇਹਿ ਤੇਹਿ ਪਰਿਬ੍ਬਾਜਕੇਹਿ ਅਨੁਟ੍ਠਾਤਬ੍ਬੋ ਪਟਿਪਤ੍ਤਿਧਮ੍ਮਸਙ੍ਖਾਤੋ ਸਭਾਵੋ. ਧਮ੍ਮੋਵ ਪਮਾਣਨ੍ਤਿ ਏਤੇਨ ਮਯਂ ਅਹਿਰਿਮਨਾ ਚਿਤ੍ਤਸ੍ਸ ਯਥਾਉਪਟ੍ਠਿਤਂ ਕਥੇਮ, ਤਸ੍ਮਾ ਤਂ ਅਪ੍ਪਮਾਣਂ, ਯੋ ਪਨੇਤ੍ਥ ਅਵਿਤਥੋ ਧਮ੍ਮੋ, ਤਦੇਵ ਪਮਾਣਂ. ਅਧਿਗਤਪਟਿਪਤ੍ਤਿਸਙ੍ਖਾਤੋ ਸਭਾਵੋ ਅਤ੍ਥਿ, ਤਸ੍ਸ ਤੁਮ੍ਹੇਹਿ ਤੁਮ੍ਹੇਹਿ ਬਹੁਨਾ ਨਾਨਾਸਨ੍ਦਸ੍ਸਨਾਦਿ ਕਮ੍ਮੇਨ ਇਧ ਭਵਿਤਬ੍ਬਂ, ਬਹੁਦੇਵੇਤ੍ਥ ਵਤ੍ਤਬ੍ਬਨ੍ਤਿ ਅਧਿਪ੍ਪਾਯੋ.

੪੧੪. ਸਾਰਤ੍ਤਰਤ੍ਤਾਤਿ ਸਾਰਜ੍ਜਨਵਸੇਨ ਰਤ੍ਤਾ, ਬਹੁਲਰਾਗਵਸੇਨ ਅਭਿਰਤ੍ਤਾਤਿ ਅਤ੍ਥੋ. ਅਤ੍ਤਨਾ ਞਾਪੇਤਬ੍ਬਮਤ੍ਥਂ ਅਨੁਗ੍ਗਹਾਪੇਤਿ ਬੋਧੇਤੀਤਿ ਅਨੁਗ੍ਗਹੋ, ਞਾਪਿਤਕਾਰਣਂ, ਸਹ ਅਨੁਗ੍ਗਹੇਨਾਤਿ ਸਾਨੁਗ੍ਗਹਾ. ਤੇਨਾਹ ‘‘ਸਕਾਰਣਾ’’ਤਿ. ਕਿਂ ਪਨ ਤਂ ਕਾਰਣਂ? ਇਮਸ੍ਸਾਧਿਪ੍ਪਾਯੋ ‘‘ਨਤ੍ਥਿ ਧਮ੍ਮਿਕੋ ਪਰਿਬ੍ਬਜੋ’’ਤਿ ਮਯਾ ਵੁਤ੍ਤੋ, ਅਦ੍ਧਾ ਪਨਾਯਸ੍ਮਾ ਉਦੇਨੋ ਯਾਥਾਵਤੋ ਧਮ੍ਮਿਕਂ ਪਰਿਬ੍ਬਜਂ ਮੇ ਆਚਿਕ੍ਖਤੀਤਿ. ਤੇਨਾਹ ‘‘ਵੁਤ੍ਤਞ੍ਹੇਤ’’ਨ੍ਤਿਆਦਿ.

੪੨੧. ਸਬ੍ਬਮਿਦਂ ਥਾਵਰਜਙ੍ਗਮਂ ਪੁਰਿਸਕਤਂ, ਤਸ੍ਮਾ ਯਂ ਕਿਞ੍ਚਿ ਕਤ੍ਵਾ ਅਤ੍ਤਾ ਪੋਸੇਤਬ੍ਬੋ ਰਕ੍ਖਿਤਬ੍ਬੋਤਿ ਲੋਕਾਯਤਨਿਸ੍ਸਿਤੋ ਨੀਤਿਮਗ੍ਗੋ ਘੋਟਮੁਖਕਨ੍ਤੋ, ਤਸ੍ਮਾ ਆਹ ‘‘ਏਤਸ੍ਸ ਕਿਰ ਜਾਨਨਸਿਪ੍ਪੇ’’ਤਿਆਦਿ. ਸਗ੍ਗੇ ¶ ਨਿਬ੍ਬਤ੍ਤੋ ਨਾਮ ਨਤ੍ਥਿ ਅਕਤ੍ਤਬ੍ਬਮੇਵ ਕਰਣਤੋ. ਦੇਵਲੋਕਪਰਿਯਾਪਨ੍ਨਧਨਂ ਮਨੁਸ੍ਸਾਨਂ ਉਪਕਪ੍ਪਪੁਞ੍ਞਾਭਾਵਤੋ ਪੁਬ੍ਬੇ ਅਤ੍ਤਨਾ ਨਿਹਿਤਧਨਂ ‘‘ਅਸੁਕੇ ਚਾ’’ਤਿ ਆਚਿਕ੍ਖਿਤ੍ਵਾ ਗਤੋ. ਸੇਸਂ ਸੁਵਿਞ੍ਞੇਯ੍ਯਮੇਵ.

ਘੋਟਮੁਖਸੁਤ੍ਤਵਣ੍ਣਨਾਯ ਲੀਨਤ੍ਥਪ੍ਪਕਾਸਨਾ ਸਮਤ੍ਤਾ.

੫. ਚਙ੍ਕੀਸੁਤ੍ਤਵਣ੍ਣਨਾ

੪੨੨. ਤਸ੍ਮਿਨ੍ਤਿ ¶ ਸਾਲਵਨੇ. ਉਤ੍ਤਰੇਨ ਓਪਾਸਾਦਨ੍ਤਿ ਓਪਾਸਾਦਗਾਮਸ੍ਸ ਉਤ੍ਤਰਦਿਸਾਯਂ. ਉਤ੍ਤਰੇਨਾਤਿ ਏਨ-ਸਦ੍ਦਯੋਗੇਨ ਹਿ ਓਪਾਸਾਦਨ੍ਤਿ ਉਪਯੋਗਵਚਨਂ. ਅਜ੍ਝਾਵਸਤੀਤਿ ਏਤ੍ਥ ਅਧਿ-ਆ-ਸਦ੍ਦਾਨਂ ਅਨਤ੍ਥਨ੍ਤਰਤਂ ਹਦਯੇ ਕਤ੍ਵਾ ਆਹ ‘‘ਵਸਤੀ’’ਤਿ. ਇਦਾਨਿ ਤੇਸਂ ਅਤ੍ਥਵਿਸੇਸਭਾਵਿਤਂ ਦਸ੍ਸੇਨ੍ਤੋ ‘‘ਅਭਿਭਵਿਤ੍ਵਾ ਵਾ ਆਵਸਤੀ’’ਤਿਆਦਿਮਾਹ. ਏਤ੍ਥਾਤਿ ਓਪਾਸਾਦਪਦੇ. ਸਤ੍ਤੁਸ੍ਸਦਨ੍ਤਿਆਦੀਸੁ ਪਨ ਕਥਨ੍ਤਿ ਆਹ – ‘‘ਤਸ੍ਸ ਅਨੁਪ੍ਪਯੋਗਤ੍ਤਾਵ ਸੇਸਪਦੇਸੂ’’ਤਿ. ਉਪ-ਅਨੁ-ਅਧਿ-ਇਤਿ-ਏਵਂ-ਪੁਬ੍ਬਕੇ ਵਸਨਕਿਰਿਯਯਾਟ੍ਠਾਨੇ ਉਪਯੋਗਵਚਨਮੇਵ ਪਾਪੁਣਾਤੀਤਿ ਸਦ੍ਦਵਿਦੂ ਇਚ੍ਛਨ੍ਤੀਤਿ ਆਹ ‘‘ਲਕ੍ਖਣਂ ਸਦ੍ਦਸਤ੍ਥਤੋ ਪਰਿਯੇਸਿਤਬ੍ਬ’’ਨ੍ਤਿ. ਤਥਾ ਹਿ ਵੁਤ੍ਤਂ ‘‘ਉਪਸਗ੍ਗਵਸੇਨ ਪਨੇਤ੍ਥ ਭੁਮ੍ਮਤ੍ਥੇ ਉਪਯੋਗਵਚਨਂ ਵੇਦਿਤਬ੍ਬ’’ਨ੍ਤਿ. ਉਸ੍ਸਦਤਾ ਨਾਮੇਤ੍ਥ ਬਹੁਲਤਾਤਿ ਤਂ ਬਹੁਲਤਂ ਦਸ੍ਸੇਤੁਂ ‘‘ਬਹੁਜਨ’’ਨ੍ਤਿਆਦਿ ਵੁਤ੍ਤਂ. ਆਵਜ੍ਜਿਤ੍ਵਾਤਿ ਪਰਿਕ੍ਖਿਪਿਤ੍ਵਾ.

ਰਞ੍ਞਾ ਵਿਯ ਭੁਞ੍ਜਿਤਬ੍ਬਨ੍ਤਿ ਵਾ ਰਾਜਭੋਗ੍ਗਂ. ਰਞ੍ਞੋ ਦਾਯਭੂਤਨ੍ਤਿ ਕੁਲਪਰਮ੍ਪਰਾਯ ਭੋਗ੍ਗਭਾਵੇਨ ਰਞ੍ਞਾ ਲਦ੍ਧਦਾਯਭੂਤਂ. ਤੇਨਾਹ ‘‘ਦਾਯਜ੍ਜਨ੍ਤਿ ਅਤ੍ਥੋ’’ਤਿ. ਰਾਜਨੀਹਾਰੇਨ ਪਰਿਭੁਞ੍ਜਿਤਬ੍ਬਤੋ ਉਦ੍ਧਂ ਪਰਿਭੋਗਲਾਭਸ੍ਸ ਸੇਟ੍ਠਦੇਯ੍ਯਤਾ ਨਾਮ ਨਤ੍ਥੀਤਿ ਆਹ – ‘‘ਛਤ੍ਤਂ ਉਸ੍ਸਾਪੇਤ੍ਵਾ ਰਾਜਸਙ੍ਖੇਪੇਨ ਪਰਿਭੁਞ੍ਜਿਤਬ੍ਬ’’ਨ੍ਤਿ. ਤਿਤ੍ਥਪਬ੍ਬਤਾਦੀਸੂਤਿ ਨਦੀਤਿਤ੍ਥਪਬ੍ਬਤਪਾਦਗਾਮਦ੍ਵਾਰਅਟਵੀਮੁਖਾਦੀਸੁ. ਨਿਸ੍ਸਟ੍ਠਪਰਿਚ੍ਚਤ੍ਤਨ੍ਤਿ ਮੁਤ੍ਤਚਾਗਵਸੇਨ ਪਰਿਚ੍ਚਤ੍ਤਂ ਕਤ੍ਵਾ. ਏਤੇਸਂ ਬ੍ਰਾਹ੍ਮਣਗਹਪਤਿਕਾਨਂ.

੪੨੩. ਤਿ ਸਨ੍ਨਿਪਤਿਤਾ. ਯੋ ਕੋਚਿ ਵਿਞ੍ਞੂਨਂ ਇਚ੍ਛਿਤੋ ਪਞ੍ਹੋ, ਤਸ੍ਸ ਪੁਚ੍ਛਿਤਸ੍ਸ ਯਾਥਾਵਤੋ ਕਥਨਸਮਤ੍ਥੋ ਪੁਚ੍ਛਿਤਪਞ੍ਹਬ੍ਯਾਕਰਣਸਮਤ੍ਥੋ.ਕੁਲਾਪਦੇਸਾਦਿਨਾ ਮਹਤੀ ਮਤ੍ਤਾ ਏਤਸ੍ਸਾਤਿ ਮਹਾਮਤ੍ਤੋ.

੪੨੪. ਤੇਤਿ ¶ ‘‘ਨਾਨਾਵੇਰਜ੍ਜਕਾ’’ਤਿ ਵੁਤ੍ਤਬ੍ਰਾਹ੍ਮਣਾ. ‘‘ਉਭਤੋ ਸੁਜਾਤੋ’’ਤਿ (ਦੀ. ਨਿ. ਟੀ. ੧.੩੦੩; ਅ. ਨਿ. ਟੀ. ੩.੫.੧੩੪) ਏਤ੍ਤਕੇ ਵੁਤ੍ਤੇ ਯੇਹਿ ਕੇਹਿਚਿ ਦ੍ਵੀਹਿ ਭਾਗੇਹਿ ਸੁਜਾਤਤਾ ਵਿਞ੍ਞਾਯੇਯ੍ਯ, ਸੁਜਾਤਸਦ੍ਦੋ ਚ ‘‘ਸੁਜਾਤੋ ਚਾਰੁਦਸ੍ਸਨੋ’’ਤਿਆਦੀਸੁ (ਮ. ਨਿ. ੨.੩੯੯; ਸੁ. ਨਿ. ੫੫੩; ਥੇਰਗਾ. ੮੧੮) ਆਰੋਹਪਰਿਣਾਹਸਮ੍ਪਤ੍ਤਿਪਰਿਯਾਯੋਤਿ ਜਾਤਿਵਸੇਨੇਵ ਸੁਜਾਤਤਂ ਵਿਭਾਵੇਤੁਂ ‘‘ਮਾਤਿਤੋ ਚ ਪਿਤਿਤੋ ਚਾ’’ਤਿ ਵੁਤ੍ਤਂ. ਅਨੋਰਸਪੁਤ੍ਤਵਸੇਨਪਿ ਲੋਕੇ ਮਾਤੁਪਿਤੁਸਮਞ੍ਞਾ ਦਿਸ੍ਸਤਿ, ਇਧ ਪਨਸ੍ਸ ਓਰਸਪੁਤ੍ਤਵਸੇਨੇਵ ਇਚ੍ਛੀਯਤੀਤਿ ਦਸ੍ਸੇਤੁਂ ‘‘ਸਂਸੁਦ੍ਧਗਹਣੀਕੋ’’ਤਿ ¶ ਵੁਤ੍ਤਂ. ਪਿਤਾ ਚ ਮਾਤਾ ਚ ਪਿਤਰੋ, ਪਿਤੂਨਂ ਪਿਤਰੋ ਪਿਤਾਮਹਾ, ਤੇਸਂ ਯੁਗੋ ਪਿਤਾਮਹਯੁਗੋ, ਤਸ੍ਮਾ ਯਾਵ ਸਤ੍ਤਮਾ ਪਿਤਾਮਹਯੁਗਾਤਿ ਏਵਮੇਤ੍ਥ ਅਤ੍ਥੋ ਦਟ੍ਠਬ੍ਬੋ. ਯੁਗਸਦ੍ਦੋ ਚੇਤ੍ਥ ਏਕਸੇਸਨਯੇਨ ਦਟ੍ਠਬ੍ਬੋ ‘‘ਯੁਗੋ ਚ ਯੁਗੋ ਚ ਯੁਗਾ’’ਤਿ. ਏਵਞ੍ਹਿ ਤਤ੍ਥ ਤਤ੍ਥ ਦ੍ਵਿਨ੍ਨਂ ਗਹਿਤਮੇਵ ਹੋਤਿ. ਤੇਨਾਹ – ‘‘ਤਤੋ ਉਦ੍ਧਂ ਸਬ੍ਬੇਪਿ ਪੁਬ੍ਬਪੁਰਿਸਾ ਪਿਤਾਮਹਗ੍ਗਹਣੇਨੇਵ ਗਹਿਤਾ’’ਤਿ. ਪੁਰਿਸਗ੍ਗਹਣਞ੍ਚੇਤ੍ਥ ਉਕ੍ਕਟ੍ਠਨਿਦ੍ਦੇਸਵਸੇਨ ਕਤਨ੍ਤਿ ਦਟ੍ਠਬ੍ਬਂ. ਏਵਞ੍ਹਿ ‘‘ਮਾਤਿਤੋ’’ਤਿ ਪਾਲ਼ਿਵਚਨਂ ਸਮਤ੍ਥਿਤਂ ਹੋਤਿ. ਅਕ੍ਖਿਤ੍ਤੋਤਿ ਅਪ੍ਪਤ੍ਤਖੇਪੋ. ਅਨਵਕ੍ਖਿਤ੍ਤੋਤਿ ਸਦ੍ਧਥਾਲਿਪਾਕਾਦੀਸੁ ਨ ਅਵਕ੍ਖਿਤ੍ਤੋ. ਜਾਤਿਵਾਦੇਨਾਤਿ ਹੇਤੁਮ੍ਹਿ ਕਰਣਵਚਨਨ੍ਤਿ ਦਸ੍ਸੇਤੁਂ ‘‘ਕੇਨ ਕਾਰਣੇਨਾ’’ਤਿਆਦਿ ਵੁਤ੍ਤਂ. ਏਤ੍ਥ ਚ ਉਭਤੋ…ਪੇ… ਪਿਤਾਮਹਯੁਗਾਤਿ ਏਤੇਨ ਬ੍ਰਾਹ੍ਮਣਸ੍ਸ ਯੋਨਿਦੋਸਾਭਾਵੋ ਦਸ੍ਸਿਤੋ ਸਂਸੁਦ੍ਧਗਹਣਿਕਭਾਵਕਿਤ੍ਤਨਤੋ. ਅਕ੍ਖਿਤ੍ਤੋਤਿ ਇਮਿਨਾ ਕਿਰਿਯਾਪਰਾਧਾਭਾਵੋ. ਕਿਰਿਯਾਪਰਾਧੇਨ ਹਿ ਸਤ੍ਤਾ ਖੇਪਂ ਪਾਪੁਣਨ੍ਤਿ. ਅਨੁਪਕੁਟ੍ਠੋਤਿ ਇਮਿਨਾ ਅਯੁਤ੍ਤਸਂਸਗ੍ਗਾਭਾਵੋ. ਅਯੁਤ੍ਤਸਂਸਗ੍ਗਮ੍ਪਿ ਹਿ ਪਟਿਚ੍ਚ ਸਤ੍ਤਾ ਅਕ੍ਕੋਸਂ ਲਭਨ੍ਤਿ.

ਇਸ੍ਸਰੋਤਿ ਅਧਿਪਤੇਯ੍ਯਸਂਵਤ੍ਤਨਿਯਕਮ੍ਮਫਲੇਨ ਈਸਨਸੀਲੋ. ਸਾ ਪਨਸ੍ਸ ਇਸ੍ਸਰਤਾ ਵਿਭਵਸਮ੍ਪਤ੍ਤਿਪਚ੍ਚਯਾ ਪਾਕਟਾ ਜਾਤਾਤਿ ਅਡ੍ਢਤਾਪਰਿਯਾਯਭਾਵੇਨ ਵਦਨ੍ਤੋ ‘‘ਅਡ੍ਢੋਤਿ ਇਸ੍ਸਰੋ’’ਤਿ ਆਹ. ਮਹਨ੍ਤਂ ਧਨਮਸ੍ਸ ਭੂਮਿਗਤਞ੍ਚੇਵ ਵੇਹਾਸਟ੍ਠਞ੍ਚਾਤਿ ਮਹਦ੍ਧਨੋ. ਤਸ੍ਸਾਤਿ ਤਸ੍ਸ ਤਸ੍ਸ. ਵਦਨ੍ਤਿ ‘‘ਅਨ੍ਵਯਤੋ ਬ੍ਯਤਿਰੇਕਤੋ ਚ ਅਨੁਪਸਙ੍ਕਮਨਕਾਰਣਂ ਕਿਤ੍ਤੇਮਾ’’ਤਿ.

ਅਧਿਕਰੂਪੋਤਿ ਵਿਸਿਟ੍ਠਰੂਪੋ ਉਤ੍ਤਮਸਰੀਰੋ. ਦਸ੍ਸਨਂ ਅਰਹਤੀਤਿ ਦਸ੍ਸਨੀਯੋ. ਤੇਨਾਹ ‘‘ਦਸ੍ਸਨਯੋਗ੍ਗੋ’’ਤਿ. ਪਸਾਦਂ ਆਵਹਤੀਤਿ ਪਾਸਾਦਿਕੋ. ਤੇਨਾਹ ‘‘ਚਿਤ੍ਤਪਸਾਦਜਨਨਤੋ’’ਤਿ. ਵਣ੍ਣਸ੍ਸਾਤਿ ਵਣ੍ਣਧਾਤੁਯਾ ¶ . ਸਰੀਰਨ੍ਤਿ ਸਨ੍ਨਿਵੇਸਵਿਸਿਟ੍ਠੋ ਕਰਚਰਣਗੀਵਾਸੀਸਾਦਿ ਅਵਯਵਸਮੁਦਾਯੋ, ਸੋ ਚ ਸਣ੍ਠਾਨਮੁਖੇਨ ਗਯ੍ਹਤੀਤਿ ‘‘ਪਰਮਾਯ ਵਣ੍ਣਪੋਕ੍ਖਰਤਾਯਾਤਿ ਪਰਮਾਯ…ਪੇ… ਸਮ੍ਪਤ੍ਤਿਯਾ ਚਾ’’ਤਿ ਵੁਤ੍ਤਂ. ਸਬ੍ਬਵਣ੍ਣੇਸੁ ਸੁਵਣ੍ਣਵਣ੍ਣੋਵ ਉਤ੍ਤਮੋਤਿ ਵੁਤ੍ਤਂ ‘‘ਸੇਟ੍ਠੇਨ ਸੁਵਣ੍ਣਵਣ੍ਣੇਨ ਸਮਨ੍ਨਾਗਤੋ’’ਤਿ. ਤਥਾ ਹਿ ਬੁਦ੍ਧਾ ਚਕ੍ਕਵਤ੍ਤਿਨੋ ਚ ਸੁਵਣ੍ਣਵਣ੍ਣਾਵ ਹੋਨ੍ਤਿ. ਬ੍ਰਹ੍ਮਵਚ੍ਛਸੀਤਿ ਉਤ੍ਤਮਸਰੀਰਾਭੋ ਸੁਵਣ੍ਣਾਭੋਤਿ ਅਤ੍ਥੋ. ਇਮਮੇਵ ਹਿ ਅਤ੍ਥਂ ਸਨ੍ਧਾਯਾਹ ‘‘ਮਹਾਬ੍ਰਹ੍ਮੁਨੋ ਸਰੀਰਸਦਿਸੇਨ ਸਰੀਰੇਨ ਸਮਨ੍ਨਾਗਤੋ’’ਤਿ. ਨ ਬ੍ਰਹ੍ਮੁਜੁਗਤ੍ਤਤਂ. ਅਖੁਦ੍ਦਾਵਕਾਸੋ ਦਸ੍ਸਨਾਯਾਤਿ ਆਰੋਹਪਰਿਣਾਹਸਮ੍ਪਤ੍ਤਿਯਾ ਅਵਯਵਪਾਰਿਪੂਰਿਯਾ ਚ ਦਸ੍ਸਨਾਯ ਓਕਾਸੋ ਨ ਖੁਦ੍ਦਕੋ. ਤੇਨਾਹ ‘‘ਸਬ੍ਬਾਨੇਵਾ’’ਤਿਆਦਿ.

ਯਮਨਿਯਮਲਕ੍ਖਣਂ ਸੀਲਮਸ੍ਸ ਅਤ੍ਥੀਤਿ ਸੀਲਵਾ, ਤਂ ਪਨਸ੍ਸ ਰਤ੍ਤਞ੍ਞੁਤਾਯ ਵੁਦ੍ਧਂ ਵਡ੍ਢਿਤਂ ਸੀਲਂ ਅਸ੍ਸ ਅਤ੍ਥੀਤਿ ਵੁਦ੍ਧਸੀਲੀ, ਤੇਨ ਚ ਸਬ੍ਬਦਾ ਸਮਾਯੋਗਤੋ ਵੁਡ੍ਢਸੀਲੇਨ ਸਮਨ੍ਨਾਗਤੋ. ਪਞ੍ਚਸੀਲਮਤ੍ਤਮੇਵ ਸਨ੍ਧਾਯ ਵਦਨ੍ਤਿ ਤਤੋ ਪਰਂ ਸੀਲਸ੍ਸ ਤਤ੍ਥ ਅਭਾਵਤੋ ਤੇਸਞ੍ਚ ਅਜਾਨਨਤੋ.

ਠਾਨਕਰਣਸਮ੍ਪਤ੍ਤਿਯਾ ¶ ਸਿਕ੍ਖਾਸਮ੍ਪਤ੍ਤਿਯਾ ਚ ਕਤ੍ਥਚਿਪਿ ਅਨੂਨਤਾਯ ਪਰਿਮਣ੍ਡਲਪਦਾਨਿ ਬ੍ਯਞ੍ਜਨਾਨਿ ਅਕ੍ਖਰਾਨਿ ਏਤਿਸ੍ਸਾਤਿ ਪਰਿਮਣ੍ਡਲਪਦਬ੍ਯਞ੍ਜਨਾ. ਅਥ ਵਾ ਪਜ੍ਜਤਿ ਅਤ੍ਥੋ ਏਤੇਨਾਤਿ ਪਦਂ, ਨਾਮਾਦਿ, ਯਥਾਧਿਪ੍ਪੇਤਮਤ੍ਥਂ ਬ੍ਯਞ੍ਜੇਤੀਤਿ ਬ੍ਯਞ੍ਜਨਂ ਵਾਕ੍ਯਂ, ਤੇਸਂ ਪਰਿਪੁਣ੍ਣਤਾਯ ਪਰਿਮਣ੍ਡਲਪਦਬ੍ਯਞ੍ਜਨਾ. ਅਤ੍ਥਞਾਪਨਸਾਧਨਤਾਯ ਵਾਚਾਵ ਕਰਣਨ੍ਤਿ ਵਾਕ੍ਕਰਣਂ, ਉਦਾਹਰਣਘੋਸੋ. ਗੁਣਪਰਿਪੁਣ੍ਣਭਾਵੇਨ ਤਸ੍ਸ ਬ੍ਰਾਹ੍ਮਣਸ੍ਸ, ਤੇਨ ਵਾ ਭਾਸਿਤਬ੍ਬਅਤ੍ਥਸ੍ਸ. ਪੂਰੇ ਪੁਣ੍ਣਭਾਵੇ. ਪੂਰੇਤਿ ਚ ਪੁਰਿਮਸ੍ਮਿਂ ਅਤ੍ਥੇ ਆਧਾਰੇ ਭੁਮ੍ਮਂ, ਦੁਤਿਯਸ੍ਮਿਂ ਵਿਸਯੇ. ਸੁਖੁਮਾਲਤ੍ਤਨੇਨਾਤਿ ਇਮਿਨਾ ਤਸ੍ਸਾ ਵਾਚਾਯ ਮੁਦੁਸਣ੍ਹਭਾਵਮਾਹ. ਅਪਲਿਬੁਦ੍ਧਾਯ ਪਿਤ੍ਤਸੇਮ੍ਹਾਦੀਹਿ. ਸਨ੍ਦਿਟ੍ਠਂ ਸਬ੍ਬਂ ਦਸ੍ਸੇਤ੍ਵਾ ਵਿਯ ਏਕਦੇਸਕਥਨਂ. ਵਿਲਮ੍ਬਿਤਂ ਸਣਿਕਂ ਚਿਰਾਯਿਤ੍ਵਾ ਕਥਨਂ. ‘‘ਸਨ੍ਦਿਦ੍ਧਵਿਲਮ੍ਬਿਤਾਦੀ’’ਤਿ ਵਾ ਪਾਠੋ. ਤਤ੍ਥ ਸਨ੍ਦਿਦ੍ਧਂ ਸਨ੍ਦੇਹਜਨਕਂ. ਆਦਿ-ਸਦ੍ਦੇਨ ਖਲਿਤਾਨੁਕਡ੍ਢਿਤਾਦਿਂ ਸਙ੍ਗਣ੍ਹਾਤਿ. ਆਦਿਮਜ੍ਝਪਰਿਯੋਸਾਨਂ ਪਾਕਟਂ ਕਤ੍ਵਾਤਿ ਇਮਿਨਾ ਚਸ੍ਸ ਵਾਚਾਯ ਅਤ੍ਥਪਾਰਿਪੂਰਿਂ ਵਦਨ੍ਤਿ.

੪੨੫. ਸਦਿਸਾਤਿ ਏਕਦੇਸੇਨ ਸਦਿਸਾ. ਨ ਹਿ ਬੁਦ੍ਧਾਨਂ ਗੁਣੇਹਿ ਸਬ੍ਬਥਾ ਸਦਿਸਾ ਕੇਚਿਪਿ ਗੁਣਾ ਅਞ੍ਞੇਸੁ ਲਬ੍ਭਨ੍ਤਿ. ਇਤਰੇਤਿ ਅਤ੍ਤਨੋ ਗੁਣੇਹਿ ਅਸਦਿਸਗੁਣੇ. ਇਦਨ੍ਤਿ ਇਦਂ ਅਤ੍ਥਜਾਤਂ. ਗੋਪਦਕਨ੍ਤਿ ਗਾਵਿਯਾ ਪਦੇ ਠਿਤਉਦਕਂ. ਕੁਲਪਰਿਯਾਯੇਨਾਤਿ ਕੁਲਾਨੁਕ੍ਕਮੇਨ.

ਤਤ੍ਥਾਤਿ ¶ ਮਞ੍ਚਕੇ. ਸੀਹਸੇਯ੍ਯਂ ਕਪ੍ਪੇਸੀਤਿ ਯਥਾ ਰਾਹੁ ਅਸੁਰਿਨ੍ਦੋ ਆਯਾਮਤੋ ਵਿਤ੍ਥਾਰਤੋ ਉਬ੍ਬੇਧਤੋ ਚ ਭਗਵਤੋ ਰੂਪਕਾਯਸ੍ਸ ਪਰਿਚ੍ਛੇਦਂ ਗਹੇਤੁਂ ਨ ਸਕ੍ਕੋਤਿ, ਤਥਾਰੂਪਂ ਇਦ੍ਧਾਭਿਸਙ੍ਖਾਰਂ ਅਭਿਸਙ੍ਖਰੋਨ੍ਤੋ ਸੀਹਸੇਯ੍ਯਂ ਕਪ੍ਪੇਸਿ.

ਪਰਿਸੁਦ੍ਧਟ੍ਠੇਨ ਅਰਿਯਨ੍ਤਿ ਆਹ ‘‘ਅਰਿਯਂ ਉਤ੍ਤਮਂ ਪਰਿਸੁਦ੍ਧ’’ਨ੍ਤਿ. ਅਨਵਜ੍ਜਟ੍ਠੇਨ ਕੁਸਲਂ, ਨ ਸੁਖਵਿਪਾਕਟ੍ਠੇਨ. ਕਤ੍ਥਚਿ ਚਤੁਰਾਸੀਤਿ ਪਾਣਸਹਸ੍ਸਾਨਿ ਕਤ੍ਥਚਿ ਅਪਰਿਮਾਣਾਪਿ ਦੇਵਮਨੁਸ੍ਸਾ ਯਸ੍ਮਾ ਚਤੁਵੀਸਤਿਯਾ ਠਾਨੇਸੁ ਅਸਙ੍ਖ੍ਯੇਯ੍ਯਾ ਅਪਰਿਮੇਯ੍ਯਾ ਮਗ੍ਗਫਲਾਮਤਂ ਪਿਵਨ੍ਤਿ. ਕੋਟਿਸਤਸਹਸ੍ਸਾਦਿਪਰਿਮਾਣੇਨਪਿ ਬਹੂ ਏਵ. ਤਸ੍ਮਾ ਅਨੁਤ੍ਤਰਾਚਾਰਸਿਕ੍ਖਾਪਨਵਸੇਨੇਵ ਭਗਵਾ ਬਹੂਨਂ ਆਚਰਿਯੋ. ਤੇਤਿ ਕਾਮਰਾਗਤੋ ਅਞ੍ਞੇ ਭਗਵਤਾ ਪਹੀਨਕਿਲੇਸੇ.

ਅਪਾਪਪੁਰੇਕ੍ਖਾਰੋਤਿ ਅਪਾਪੇਹਿ ਪੁਰਕ੍ਖਰੀਯਤਿ, ਨ ਵਾ ਪਾਪਂ ਪੁਰਤੋ ਕਰੋਤੀਤਿਪਿ ਅਪਾਪਪੁਰੇਕ੍ਖਾਰੋਤਿ ਇਮਮਤ੍ਥਂ ਦਸ੍ਸੇਤੁਂ ‘‘ਅਪਾਪੇ ਨਵ ਲੋਕੁਤ੍ਤਰਧਮ੍ਮੇ’’ਤਿਆਦਿ ਵੁਤ੍ਤਂ. ਤਤ੍ਥ ਅਪਾਪੇਤਿ ਪਾਪਪਪਟਿਪਕ੍ਖੇ ਪਾਪਰਹਿਤੇ ਚ. ਬ੍ਰਹ੍ਮਨਿ ਭਵਾ, ਬ੍ਰਹ੍ਮੁਨੋ ਵਾ ਹਿਤਾ ਗਰੁਕਰਣਾਦਿਨਾ, ਬ੍ਰਹ੍ਮਾਨਂ ਵਾ ਮਗ੍ਗਂ ਜਾਨਾਤੀਤਿ ਬ੍ਰਹ੍ਮਞ੍ਞਾ, ਤਸ੍ਸਾ ਬ੍ਰਹ੍ਮਞ੍ਞਾਯ ਪਜਾਯ.

ਤਿਰੋਰਟ੍ਠਾ ¶ ਤਿਰੋਜਨਪਦਾਤਿ ਏਤ੍ਥ ਰਜ੍ਜਂ ਰਟ੍ਠਂ ਰਾਜਨ੍ਤਿ ਰਾਜਾਨੋ ਏਤੇਨਾਤਿ ਕਤ੍ਵਾ. ਤਦੇਕਦੇਸਭੂਤਾ ਪਦੇਸਾ ਪਨ ਜਨਪਦੋ ਜਨਾ ਪਜ੍ਜਨ੍ਤਿ ਏਤ੍ਥ ਸੁਖਜੀਵਿਕਂ ਪਾਪੁਣਨ੍ਤੀਤਿ ਕਤ੍ਵਾ. ਪੁਚ੍ਛਾਯ ਦੋਸਂ ਸਲ੍ਲਕ੍ਖੇਤ੍ਵਾਤਿ ਸਮ੍ਬਨ੍ਧੋ. ਭਗਵਾ ਵਿਸ੍ਸਜ੍ਜੇਤਿ ਤੇਸਂ ਉਪਨਿਸ੍ਸਯਸਮ੍ਪਤ੍ਤਿਂ ਚਿਨ੍ਤੇਤ੍ਵਾਤਿ ਅਧਿਪ੍ਪਾਯੋ. ਨਵਕਾਤਿ ਆਗਨ੍ਤੁਕਭਾਵੇਨ ਅਮ੍ਹਾਕਂ ਅਭਿਨਵਾ.

੪੨੬. ਓਪਾਤੇਤਿ ਨਿਪ੍ਪਾਤੇਤੀਤਿ ਅਤ੍ਥੋ. ਤਥਾਭੂਤੋ ਚ ਤਤ੍ਥ ਪੇਸਿਤਾ ਹੋਤੀਤਿ ਵੁਤ੍ਤਂ ‘‘ਪਵੇਸੇਤੀ’’ਤਿ. ਸਂਪੁਰਕ੍ਖਰੋਨ੍ਤੀਤਿ ਸਕ੍ਕਚ੍ਚਂ ਪੁਬ੍ਬਙ੍ਗਮਂ ਕਰੋਨ੍ਤਿ. ਤੇਨਾਹ ‘‘ਪੁਰਤੋ ਕਤ੍ਵਾ ਵਿਚਰਨ੍ਤੀ’’ਤਿ.

੪੨੭. ਸੁਦ੍ਦੇ ਬਹਿ ਕਤ੍ਵਾ ਰਹੋ ਸਾਸਿਤਬ੍ਬਟ੍ਠੇਨ ਮਨ੍ਤਾ ਏਵ ਤਂਤਂਅਤ੍ਥਪਟਿਪਤ੍ਤਿਹੇਤੁਤਾਯ ਪਦਨ੍ਤਿ ਮਨ੍ਤਪਦਂ ਵੇਦਂ. ਤੇਨਾਹ ‘‘ਵੇਦੋ’’ਤਿ. ਏਵਂ ਕਿਰਾਤਿ ਪਰਮ੍ਪਰਭਾਵੇਨ ਆਭਤਨ੍ਤਿ ਆਚਰਿਯਪਰਮ੍ਪਰਾਯ ਆਭਤਂ. ਪਾਵਚਨਸਙ੍ਖਾਤਸਮ੍ਪਤ੍ਤਿਯਾਤਿ ¶ ਪਮੁਖਵਚਨਮ੍ਹਿ ਉਦਤ੍ਤਾਦਿਸਮ੍ਪਤ੍ਤਿਯਾ. ਸਾਵਿਤ੍ਤਿਆਦੀਹਿ ਛਨ੍ਦਬਨ੍ਧੇਹਿ ਵਗ੍ਗਬਨ੍ਧੇਹਿ ਚਾਤਿ ਗਾਯਤ੍ਤੀਆਦੀਹਿ ਅਜ੍ਝਾਯਾਨੁਵਾਕਾਦੀਹਿ ਛਨ੍ਦਬਨ੍ਧੇਹਿ ਚ ਵਗ੍ਗਬਨ੍ਧੇਹਿ ਚ. ਸਮ੍ਪਾਦੇਤ੍ਵਾਤਿ ਪਦਸਮ੍ਪਤ੍ਤਿਂ ਅਹਾਪੇਤ੍ਵਾ. ਪਵਤ੍ਤਾਰੋਤਿ ਵਾ ਪਾਵਚਨਵਸੇਨ ਵਤ੍ਤਾਰੋ. ਸਜ੍ਝਾਯਿਤਨ੍ਤਿ ਗਾਯਨਵਸੇਨ ਸਜ੍ਝਾਯਿਤਂ, ਤਂ ਪਨ ਪਦੇਨੇਵ ਇਚ੍ਛਿਤਨ੍ਤਿ ਆਹ ‘‘ਪਦਸਮ੍ਪਤ੍ਤਿਵਸੇਨਾ’’ਤਿ. ਅਞ੍ਞੇਸਂ ਵੁਤ੍ਤਨ੍ਤਿ ਪਾਵਚਨਵਸੇਨ ਅਞ੍ਞੇਸਂ ਵੁਤ੍ਤਂ. ਰਾਸਿਕਤਨ੍ਤਿ ਇਰੁਵੇਦਯਜੁਵੇਦਸਾਮਵੇਦਾਦਿਵਸੇਨ, ਤਤ੍ਥਾਪਿ ਪਚ੍ਚੇਕਂ ਮਨ੍ਤਬ੍ਰਹ੍ਮਾਦਿਵਸੇਨ ਅਜ੍ਝਾਯਾਨੁਵਾਕਾਦਿਵਸੇਨ ਰਾਸਿਕਤਂ. ਦਿਬ੍ਬੇਨ ਚਕ੍ਖੁਨਾ ਓਲੋਕੇਤ੍ਵਾਤਿ ਦਿਬ੍ਬਚਕ੍ਖੁਪਰਿਭਣ੍ਡੇਨ ਯਥਾਕਮ੍ਮੂਪਗਞਾਣੇਨ ਸਤ੍ਤਾਨਂ ਕਮ੍ਮਸ੍ਸਕਤਂ, ਪਚ੍ਚਕ੍ਖਤੋ ਦਸ੍ਸਨਟ੍ਠੇਨ ਦਿਬ੍ਬਚਕ੍ਖੁਸਦਿਸੇਨ ਪੁਬ੍ਬੇਨਿਵਾਸਞਾਣੇਨ ਅਤੀਤਕਪ੍ਪੇ ਬ੍ਰਾਹ੍ਮਣਾਨਂ ਮਨ੍ਤਜ੍ਝੇਨਵਿਧਿਞ੍ਚ ਓਲੋਕੇਤ੍ਵਾ. ਪਾਵਚਨੇਨ ਸਹ ਸਂਸਨ੍ਦੇਤ੍ਵਾਤਿ ਕਸ੍ਸਪਸਮ੍ਮਾਸਮ੍ਬੁਦ੍ਧਸ੍ਸ ਯਂ ਵਚਨਂ ਵਟ੍ਟਸਨ੍ਨਿਸ੍ਸਿਤਂ, ਤੇਨ ਸਹ ਅਵਿਰੁਦ੍ਧਂ ਕਤ੍ਵਾ. ਨ ਹਿ ਤੇਸਂ ਵਿਵਟ੍ਟਸਨ੍ਨਿਸ੍ਸਿਤੋ ਅਤ੍ਥੋ ਪਚ੍ਚਕ੍ਖੋ ਹੋਤਿ. ਅਪਰਾਪਰੇਤਿ ਅਟ੍ਠਕਾਦੀਹਿ ਅਪਰਾਪਰੇ, ਪਚ੍ਛਿਮਾ ਓਕ੍ਕਾਕਰਾਜਕਾਲਾਦੀਸੁ ਉਪ੍ਪਨ੍ਨਾ. ਪਕ੍ਖਿਪਿਤ੍ਵਾਤਿ ਅਟ੍ਠਕਾਦੀਹਿ ਗਨ੍ਥਿਤਮਨ੍ਤਪਦੇਸੁ ਕਿਲੇਸਸਨ੍ਨਿਸ੍ਸਿਤਪਦਾਨਂ ਤਤ੍ਥ ਤਤ੍ਥ ਪਦੇ ਪਕ੍ਖਿਪਨਂ ਕਤ੍ਵਾ. ਵਿਰੁਦ੍ਧੇ ਅਕਂਸੂਤਿ ਬ੍ਰਾਹ੍ਮਣਧਮ੍ਮਿਕਸੁਤ੍ਤਾਦੀਸੁ (ਖੁ. ਨਿ. ਬ੍ਰਾਹ੍ਮਣਧਮ੍ਮਿਕਸੁਤ੍ਤਂ) ਆਗਤਨਯੇਨੇਵ ਸਂਕਿਲੇਸਿਕਤ੍ਥਦੀਪਨਤੋ ਪਚ੍ਚਨੀਕਭੂਤੇ ਅਕਂਸੁ.

੪੨੮. ਪਟਿਪਾਟਿਯਾ ਘਟਿਤਾਤਿ ਪਟਿਪਾਟਿਯਾ ਸਮ੍ਬਦ੍ਧਾ. ਪਰਮ੍ਪਰਸਂਸਤ੍ਤਾਤਿ ਆਦਾਨਿਯਾਯ ਯਟ੍ਠਿਯਾ ਸਂਸਤ੍ਤਾ. ਤੇਨਾਹ ‘‘ਯਟ੍ਠਿਗ੍ਗਾਹਕੇਨ ਚਕ੍ਖੁਮਤਾ’’ਤਿ. ਪੁਰਿਮਸ੍ਸਾਤਿ ਮਣ੍ਡਲਾਕਾਰੇਨ ਠਿਤਾਯ ਅਨ੍ਧਵੇਣਿਯਾ ਸਬ੍ਬਪੁਰਿਮਸ੍ਸ ਹਤ੍ਥੇਨ ਸਬ੍ਬਪਚ੍ਛਿਮਸ੍ਸ ਕਚ੍ਛਂ ਗਣ੍ਹਾਪੇਤ੍ਵਾ. ਦਿਵਸਮ੍ਪੀਤਿ ਅਨੇਕਦਿਵਸਮ੍ਪਿ ¶ . ਚਕ੍ਖੁਸ੍ਸ ਅਨਾਗਤਭਵਂ ਞਤ੍ਵਾ ਯਥਾਅਕ੍ਕਨ੍ਤਟ੍ਠਾਨੇਯੇਵ ਅਨੁਪਤਿਤ੍ਵਾ ਅਕ੍ਕਮਨਂਵ ਸਲ੍ਲਕ੍ਖੇਤ੍ਵਾ ‘‘ਕਹਂ ਚਕ੍ਖੁਮਾ ਕਹਂ ਮਗ੍ਗੋ’’ਤਿ ਪਰਿਵੇਦਿਤ੍ਵਾ.

ਪਾਲ਼ਿਆਗਤੇਸੁ ਦ੍ਵੀਸੂਤਿ ਸਦ੍ਧਾ ਅਨੁਸ੍ਸਵੋਤਿ ਇਮੇਸੁ ਦ੍ਵੀਸੁ. ਏਵਰੂਪੇਤਿ ਯਥਾ ਸਦ੍ਧਾਨੁਸ੍ਸਵਾ, ਏਵਰੂਪੇ ਏਵ ਪਚ੍ਚਕ੍ਖਗਾਹਿਨੋਤਿ ਅਤ੍ਥੋ. ਤਯੋਤਿ ਰੁਚਿਆਕਾਰਪਰਿਵਿਤਕ੍ਕਦਿਟ੍ਠਿਨਿਜ੍ਝਾਨਕ੍ਖਨ੍ਤਿਯੋ. ਭੂਤਵਿਪਾਕਾਤਿ ਭੂਤਤ੍ਥਨਿਟ੍ਠਾਯਕਾ ਅਧਿਪ੍ਪੇਤਤ੍ਥਸਾਧਕਾ, ਵੁਤ੍ਤਵਿਪਰਿਯਾਯੇਨ ਅਭੂਤਤ੍ਥਵਿਪਾਕਾ ਵੇਦਿਤਬ੍ਬਾ ¶ . ਏਤ੍ਥਾਤਿ ਏਤੇਸੁ ਸਦ੍ਧਾਯਿਤਾਦਿਵਤ੍ਥੂਸੁ. ਏਕਂਸੇਨੇਵ ਨਿਟ੍ਠਂ ਗਨ੍ਤੁਂ ਨਾਲਂ ਅਨੇਕਨ੍ਤਿਕਤ੍ਤਾ ਸਦ੍ਧਾਦਿਗ੍ਗਾਹਸ੍ਸ. ਉਪਰਿ ਪੁਚ੍ਛਾਯ ਮਗ੍ਗਂ ਵਿਵਰਿਤ੍ਵਾ ਠਪੇਸਿ ਸਚ੍ਚਾਨੁਰਕ੍ਖਾਯ ਞਾਤੁਕਾਮਤਾਯ ਉਪ੍ਪਾਦਿਤਤ੍ਤਾ. ਪਸ੍ਸਤਿ ਹਿ ਭਗਵਾ – ਮਯਾ ‘‘ਸਚ੍ਚਮਨੁਰਕ੍ਖਤਾ…ਪੇ… ਨਿਟ੍ਠਂ ਗਨ੍ਤੁ’’ਨ੍ਤਿ ਵੁਤ੍ਤੇ ਸਚ੍ਚਾਨੁਰਕ੍ਖਣਂ ਞਾਤੁਕਾਮੋ ਮਾਣਵੋ ‘‘ਕਿਤ੍ਤਾਵਤਾ’’ਤਿਆਦਿਨਾ ਪੁਚ੍ਛਿਸ੍ਸਤਿ, ਤਸ੍ਸ ਤਂ ਵਿਸ੍ਸਜ੍ਜੇਤ੍ਵਾ ਸਚ੍ਚਾਨੁਬੋਧੇ ਪੁਚ੍ਛਾਯ ਅਵਸਰਂ ਦਤ੍ਵਾ ਤਸ੍ਸ ਉਪਨਿਸ੍ਸਯੇ ਉਪਕਾਰਧਮ੍ਮੇ ਕਥੇਸ੍ਸਾਮੀਤਿ. ਤੇਨ ਵੁਤ੍ਤਂ – ‘‘ਉਪਰਿ ਪੁਚ੍ਛਾਯ ਮਗ੍ਗਂ ਵਿਵਰਿਤ੍ਵਾ ਠਪੇਸੀ’’ਤਿ.

੪੩੦. ਅਤ੍ਤਾਨਞ੍ਞੇਵ ਸਨ੍ਧਾਯ ਵਦਤਿ, ਯਤੋ ਵੁਤ੍ਤਂ ਪਾਲ਼ਿਯਂ – ‘‘ਯਂ ਖੋ ਪਨਾਯਮਾਯਸ੍ਮਾ ਧਮ੍ਮਂ ਦੇਸੇਤਿ, ਗਮ੍ਭੀਰੋ ਸੋ ਧਮ੍ਮੋ ਦੁਦ੍ਦਸੋ ਦੁਰਨੁਬੋਧੋ’’ਤਿਆਦਿ. ਲੁਬ੍ਭਨ੍ਤੀਤਿ ਲੋਭਨੀਯਾ ਯਥਾ ‘‘ਅਪਾਯਗਮਨੀਯਾ’’ਤਿ ਆਹ ‘‘ਲੋਭਨੀਯੇਸੁ ਧਮ੍ਮੇਸੂਤਿ ਲੋਭਧਮ੍ਮੇਸੂ’’ਤਿ. ਯਥਾ ਵਾ ਰੂਪਾਦਿਧਮ੍ਮਾ ਲੋਭਨੀਯਾ, ਏਵਂ ਲੋਭੋਤਿ ਆਹ ‘‘ਲੋਭਨੀਯੇਸੁ ਧਮ੍ਮੇਸੂਤਿ ਲੋਭਧਮ੍ਮੇਸੂ’’ਤਿ. ਤੇਨੇਵਾਹ – ‘‘ਯਂ ਲੋਕੇ ਪਿਯਰੂਪਂ ਸਾਤਰੂਪਂ, ਏਤ੍ਥੇਸਾ ਤਣ੍ਹਾ ਉਪ੍ਪਜ੍ਜਮਾਨਾ ਉਪ੍ਪਜ੍ਜਤਿ, ਏਤ੍ਥ ਨਿਵਿਸਮਾਨਾ ਨਿਵਿਸਤੀ’’ਤਿ (ਦੀ. ਨਿ. ੨.੪੦੦; ਮ. ਨਿ. ੧.੧੩੩; ਵਿਭ. ੨੦੩). ਏਸੇ ਨਯੋ ਸੇਸਪਦਦ੍ਵਯੇਪਿ.

੪੩੨. ਨਿਵੇਸੇਤੀਤਿ ਠਪੇਤਿ ਪਟ੍ਠਪੇਤਿ. ਪਯਿਰੁਪਾਸਤੀਤਿ ਉਪਟ੍ਠਾਨਵਸੇਨ ਉਪਗਨ੍ਤ੍ਵਾ ਨਿਸੀਦਤਿ. ਸੁਯ੍ਯਤਿ ਏਤੇਨਾਤਿ ਸੋਤਨ੍ਤਿ ਆਹ ‘‘ਪਸਾਦਸੋਤ’’ਨ੍ਤਿ. ਤਞ੍ਹਿ ਸਵਨਾਯ ਓਦਹਿਤਬ੍ਬਨ੍ਤਿ. ਧਾਰੇਤਿ ਸਨ੍ਧਾਰੇਤਿ ਤਤ੍ਥੇਵ ਮਨਂ ਠਪੇਤਿ. ਅਤ੍ਥਤੋਤਿ ਯਥਾਵੁਤ੍ਤਸ੍ਸ ਧਮ੍ਮਸ੍ਸ ਅਤ੍ਥਤੋ. ਕਾਰਣਤੋਤਿ ਯੁਤ੍ਤਿਤੋ ਹੇਤੁਦਾਹਰਣੇਹਿ ਉਪਪਤ੍ਤਿਤੋ. ਓਲੋਕਨਨ੍ਤਿ ਏਵਮੇਤਨ੍ਤਿ ਯਥਾਸਭਾਵਤੋ ਪਞ੍ਞਾਚਕ੍ਖੁਨਾ ਦਟ੍ਠਬ੍ਬਤਂ ਖਮਨ੍ਤਿ, ਤਞ੍ਚ ਮਹਨ੍ਤਸ੍ਸ ਮਣਿਨੋ ਪਜ੍ਜਲਨ੍ਤਸ੍ਸ ਵਿਯ ਆਵਿਕਤ੍ਵਾ ਅਤ੍ਥਸ੍ਸ ਚਿਤ੍ਤੇ ਉਪਟ੍ਠਾਨਨ੍ਤਿ ਆਹ ‘‘ਇਧਾ’’ਤਿਆਦਿ. ਕਤ੍ਤੁਕਮ੍ਯਤਾਛਨ੍ਦੋਤਿ ਕਤ੍ਤੁਕਾਮਤਾਸਙ੍ਖਾਤੋ ਕੁਸਲਚ੍ਛਨ੍ਦੋ. ਵਾਯਮਤੀਤਿਆਦਿਤੋ ਚਤੁਨ੍ਨਮ੍ਪਿ ਵੀਰਿਯਾਨਂ ਵਸੇਨ ਵਾਯਾਮਂ ਪਰਕ੍ਕਮਂ ਕਰੋਤਿ. ਮਗ੍ਗਪਧਾਨਂ ਪਦਹਤੀਤਿ ਮਗ੍ਗਾਵਹਂ ਮਗ੍ਗਪਰਿਯਾਪਨ੍ਨਞ੍ਚ ਸਮ੍ਮਪ੍ਪਧਾਨਂ ਪਦਹਤਿ, ਪਦਹਨਵਸੇਨ ਤਂ ਪਰਿਪੂਰੇਤਿ. ਪਰਮਸਚ੍ਚਨ੍ਤਿ ਅਮੋਘਧਮ੍ਮਤ੍ਤਾ ਪਰਮਤ੍ਥਸਚ੍ਚਂ. ਸਹਜਾਤਨਾਮਕਾਯੇਨਾਤਿ ਮਗ੍ਗਪਞ੍ਞਾਸਹਜਾਤਨਾਮਕਾਯੇਨ ¶ . ਤਦੇਵਾਤਿ ਤਦੇਵ ਪਰਮਸਚ੍ਚਂ ਨਿਬ੍ਬਾਨਂ. ਤੇਨੇਵਾਹ – ‘‘ਸਚ੍ਛਿਕਿਰਿਯਾਭਿਸਮਯੇਨ ਵਿਭੂਤਂ ਪਾਕਟਂ ਕਰੋਨ੍ਤੋ ਪਸ੍ਸਤੀ’’ਤਿ.

੪੩੩-੪. ਮਗ੍ਗਾਨੁਬੋਧੋਤਿ ¶ ਮਗ੍ਗਪਟਿਪਾਟਿਯਾ ਬੋਧੋ ਬੁਜ੍ਝਨਂ, ਯੇਸਂ ਕਿਲੇਸਾਨਂ ਸਮੁਚ੍ਛਿਨ੍ਦਨਵਸੇਨ ਮਗ੍ਗਪ੍ਪਟਿਵੇਧੋ, ਤੇਸਂ ਪਟਿਪਸ੍ਸਮ੍ਭਨਵਸੇਨ ਪਵਤ੍ਤਮਾਨਂ ਸਾਮਞ੍ਞਫਲਂ, ਮਗ੍ਗੇਨ ਪਟਿਵਿਦ੍ਧਾਨਿ ਸਚ੍ਚਾਨਿ, ਪਰਮਤ੍ਥਸਚ੍ਚਮੇਵ ਵਾ ਅਨੁਰੂਪਬੁਜ੍ਝਨਨ੍ਤਿ ਅਧਿਪ੍ਪਾਯੋ. ‘‘ਸਚ੍ਚਾਨੁਪ੍ਪਤ੍ਤੀਤਿ ਫਲਸਚ੍ਛਿਕਿਰਿਯਾ’’ਤਿ ਵੁਤ੍ਤਂ. ਏਵਞ੍ਹਿ ਸਤਿ ਹੇਟ੍ਠਾ ਵੁਤ੍ਤਾ ਸਦ੍ਧਾਪਟਿਲਾਭਾਦਯੋ ਦ੍ਵਾਦਸ ਧਮ੍ਮਾ ਸਚ੍ਚਾਨੁਪ੍ਪਤ੍ਤਿਯਾ ਉਪਕਾਰਾ ਹੋਨ੍ਤਿ, ਤਸ੍ਮਾ ਵੁਤ੍ਤਂ ‘‘ਤੇਸਂਯੇਵਾਤਿ ਹੇਟ੍ਠਾ ਵੁਤ੍ਤਾਨਂ ਦ੍ਵਾਦਸਨ੍ਨ’’ਨ੍ਤਿ. ਨਾਯਂ ‘‘ਤੇਸਂਯੇਵਾ’’ਤਿ ਪਦਸ੍ਸ ਅਤ੍ਥੋ. ਸਤਿਪਿ ਕੁਸਲਵਿਪਾਕਾਦਿਭਾਵੇਨ ਨਾਨਤ੍ਤੇ ਵਤ੍ਥਾਰਮ੍ਮਣਭੂਮਿਕਿਚ੍ਚਾਦਿਵਸੇਨ ਪਨ ਸਦਿਸਾਤਿ ਉਪਾਯਤੋਵ ਮਗ੍ਗਧਮ੍ਮਾ ਆਸੇਵਿਤਾ ਬਹੁਲੀਕਤਾ ਫਲਭੂਤਾਤਿ ਵਤ੍ਤਬ੍ਬਤਂ ਅਰਹਤੀਤਿ ਤਂਸਦਿਸੇ ਤਬ੍ਬੋਹਾਰਂ ਕਤ੍ਵਾ ‘‘ਤੇਸਂ ਮਗ੍ਗਸਮ੍ਪਯੁਤ੍ਤਧਮ੍ਮਾਨ’’ਨ੍ਤਿ ਵੁਤ੍ਤਂ. ਏਵਞ੍ਹਿ ਆਸੇਵਨਾਗਹਣਂ ਸਮਤ੍ਥਿਤਂ, ਨ ਅਞ੍ਞਥਾ. ਨ ਹਿ ਏਕਚਿਤ੍ਤਕ੍ਖਣਿਕਾਨਂ ਮਗ੍ਗਧਮ੍ਮਾਨਂ ਆਸੇਵਨਾ, ਬਹੁਲੀਕਮ੍ਮਂ ਵਾ ਅਤ੍ਥੀਤਿ. ਤੁਲਨਾਤਿ ਵਿਪਸ੍ਸਨਾ. ਸਾ ਹਿ ਵੁਟ੍ਠਾਨਗਾਮਿਨਿਭੂਤਾ ਮਗ੍ਗਪ੍ਪਧਾਨਸ੍ਸ ਬਹੁਕਾਰਾ ਤਸ੍ਸ ਅਭਾਵੇ ਮਗ੍ਗਪ੍ਪਧਾਨਸ੍ਸੇਵ ਅਭਾਵਤੋ, ਏਵਂ ਉਸ੍ਸਾਹੋ ਤੁਲਨਾਯ ਛਨ੍ਦੋ ਉਸ੍ਸਾਹਸ੍ਸ ਬਹੁਕਾਰੋਤਿਆਦਿਨਾ ਹੇਟ੍ਠਿਮਸ੍ਸ ਉਪਰਿਮੂਪਕਾਰਤਂ ਸੁਵਿਞ੍ਞੇਯ੍ਯਮੇਵਾਤਿ ਆਹ – ‘‘ਇਮਿਨਾ ਨਯੇਨ ਸਬ੍ਬਪਦੇਸੁ ਅਤ੍ਥੋ ਵੇਦਿਤਬ੍ਬੋ’’ਤਿ. ਸੇਸਂ ਸੁਵਿਞ੍ਞੇਯ੍ਯਮੇਵ.

ਚਙ੍ਕੀਸੁਤ੍ਤਵਣ੍ਣਨਾਯ ਲੀਨਤ੍ਥਪ੍ਪਕਾਸਨਾ ਸਮਤ੍ਤਾ.

੬. ਏਸੁਕਾਰੀਸੁਤ੍ਤਵਣ੍ਣਨਾ

੪੩੭. ਕੋਟ੍ਠਾਸਨ੍ਤਿ ¶ ਮਂਸਭਾਗਂ. ਲਗ੍ਗਾਪੇਯ੍ਯੁਨ੍ਤਿ ਨ੍ਹਾਰੁਨਾ ਵਾ ਵਾਕੇਨ ਵਾ ਬਨ੍ਧਿਤ੍ਵਾ ਪੁਰਿਸਸ੍ਸ ਹਤ੍ਥੇ ਵਾ ਵਸਨਗੇਹੇ ਵਾ ਓਲਮ੍ਬਨਵਸੇਨ ਬਨ੍ਧੇਯ੍ਯੁਂ. ਸਤ੍ਥਧਮ੍ਮਨ੍ਤਿ ਸਤ੍ਥਿਕੇਸੁ ਸਤ੍ਥਵਾਹੇਨ ਪਣੇਤਬ੍ਬਂ ਆਣਾਧਮ੍ਮਂ. ਤਸ੍ਸ ਨਿਕ੍ਖਮਨਤ੍ਥਨ੍ਤਿ ਤਂ ਮੂਲਂ ਸਤ੍ਥਿਕੇਹਿ ਨਿਤ੍ਥਰਣਤ੍ਥਂ. ਪਾਪਂ ਅਸ੍ਸਾਤਿ ਪਰਿਚਰਨ੍ਤਸ੍ਸ ਪਾਰਿਚਰਿਯਾਯ ਅਹਿਤਂਵ ਅਸ੍ਸ. ਤੇਨਾਹ ‘‘ਨ ਸੇਯ੍ਯੋ’’ਤਿ. ਉਚ੍ਚਕੁਲੀਨਾਦਯੋ ਦੁਤਿਯਵਾਰਾਦੀਹਿ ਵੁਚ੍ਚਨ੍ਤਿ, ਇਧ ਉਪਧਿਵਿਪਤ੍ਤਿਸਮ੍ਪਤ੍ਤਿਯੋ ਪਾਪਿਯਾਦਿਪਦੇਹਿ ਵੁਤ੍ਤਾਤਿ ਅਧਿਪ੍ਪਾਯੋ. ਤੇਨਾਹ – ‘‘ਪਾਪਿਯੋਤਿ ਪਾਪਕੋ ਲਾਮਕੋ ਅਤ੍ਤਭਾਵੋ ਅਸ੍ਸਾ’’ਤਿ. ਸੇਯ੍ਯਂਸੋਤਿ ਹਿਤਕੋਟ੍ਠਾਸੋ, ਹਿਤਸਭਾਵੋਤਿ ਅਤ੍ਥੋ. ਉਚ੍ਚਕੁਲੀਨਤਾਤਿ ਕਰਣਤ੍ਥੇ ਪਚ੍ਚਤ੍ਤਵਚਨਨ੍ਤਿ ਆਹ ‘‘ਉਚ੍ਚਾਕੁਲੀਨਤ੍ਤੇਨਾ’’ਤਿ. ‘‘ਵਣ੍ਣੋ ਨ ਖੀਯੇਥ ਤਥਾਗਤਸ੍ਸਾ’’ਤਿਆਦੀਸੁ ¶ (ਦੀ. ਨਿ. ਅਟ੍ਠ. ੧.੩੦੫; ੩.੧੪੧; ਮ. ਨਿ. ਅਟ੍ਠ. ੨.੪੨੫; ਉਦਾ. ੫੩; ਅਪ. ਅਟ੍ਠ. ੨.੭.੨੦; ਬੁ. ਵਂ. ਅਟ੍ਠ. ੪.੪; ਚਰਿਯਾ. ਅਟ੍ਠ. ੧.ਨਿਦਾਨਕਥਾ; ੨.ਪਕਿਣ੍ਣਕਕਥਾ; ਦੀ. ਨਿ. ਟੀ. ੧.ਗਨ੍ਥਾਰਮ੍ਭਕਥਾਵਣ੍ਣਨਾ; ਸਂ. ਨਿ. ਟੀ. ੧.੨.੧; ਅ. ਨਿ. ਟੀ. ੧.੧.੧; ਵਜਿਰ. ਟੀ. ਗਨ੍ਥਾਰਮ੍ਭਕਥਾਵਣ੍ਣਨਾ; ਸਾਰਤ੍ਥ. ਟੀ. ੧.ਗਨ੍ਥਾਰਮ੍ਭਕਥਾਵਣ੍ਣਨਾ; ਨੇਤ੍ਤਿ. ਟੀ. ਗਨ੍ਥਾਰਮ੍ਭਕਥਾਵਣ੍ਣਨਾ; ਮ. ਨਿ. ਟੀ. ੧.੧) ਵਿਯ ਵਣ੍ਣਸਦ੍ਦੋ ਇਧ ਪਸਂਸਾਪਰਿਯਾਯੋਤਿ ਆਹ ‘‘ਵੇਸ੍ਸੋਪਿ ਹਿ ਉਲ਼ਾਰਵਣ੍ਣੋ ਹੋਤੀ’’ਤਿ.

੪੪੦. ‘‘ਨਿਰਵੋ ਪਦਸਦ੍ਦੋ ਸੋਲ਼ਾਰਗੋਤ੍ਤਸ੍ਸ ਅਕਿਣ੍ਣਮਤ੍ਤਿਕਾਪਤ੍ਤੋ ਤਿਟ੍ਠੇਯ੍ਯ ਅਸਙ੍ਗਚਾਰੀ’’ਤਿ ਵੁਤ੍ਤਤ੍ਤਾ ਭਿਕ੍ਖਾ ਚਰਿਤਬ੍ਬਾਵ, ਅਯਂ ਤੇਸਂ ਕੁਲਧਮ੍ਮੋਤਿ ਅਧਿਪ੍ਪਾਯੋ. ਹਰਿਤ੍ਵਾਤਿ ਅਪਨੇਤ੍ਵਾ. ਸਤ੍ਤਜੀਵੋ ਸਤ੍ਤਵਾਣਿਜਕੋ. ਗੋਪੇਤਿ ਰਕ੍ਖਤੀਤਿ ਗੋਪੋ, ਆਰਕ੍ਖਾਧਿਕਾਰੇ ਨਿਯੁਤ੍ਤੋ. ਅਸਨ੍ਤਿ ਲੂਨਨ੍ਤਿ ਤੇਨਾਤਿ ਅਸਿਤਂ, ਲਵਿਤ੍ਤਂ. ਵਿਵਿਧਂ ਭਾਰਂ ਆਭਞ੍ਜਨ੍ਤਿ ਓਲਮ੍ਬਨ੍ਤਿ ਏਤ੍ਥਾਤਿ ਬ੍ਯਾਭਙ੍ਗੀ, ਕਾਜਂ.

੪੪੧. ਅਨੁਸ੍ਸਰਤੋਤਿ ਅਨੁਸ੍ਸਰਣਹੇਤੁ ਕੁਲਵਂਸਾਨੁਸ੍ਸਰਣਕ੍ਖਣੇ ਖਤ੍ਤਿਯੋਤਿਆਦਿਨਾ ਸਙ੍ਖ੍ਯਂ ਗਚ੍ਛਤਿ. ਤੇਨਾਹ ‘‘ਪੋਰਾਣੇ…ਪੇ… ਅਨੁਸ੍ਸਰਿਯਮਾਨੇ’’ਤਿ. ਉਚ੍ਚਨੀਚਤ੍ਤਜਾਨਨਤ੍ਥਞ੍ਚ ਕੁਲਵਵਤ੍ਥਾਨਂ ਕਤਂ ਹੋਤੀਤਿ ਖਤ੍ਤਿਯਾਦਿਕੁਲਕਮ੍ਮੁਨਾ ਤੇਸਂ ਚਤੁਨ੍ਨਂ ਵਣ੍ਣਾਨਂ ਸਨ੍ਧਨਂ ਜੀਵਿਕਂ ਪਞ੍ਞਪੇਨ੍ਤਿ ਬ੍ਰਾਹ੍ਮਣਾ, ਤਥਾਗਤੋ ਪਨ ਲੋਕੁਤ੍ਤਰਧਮ੍ਮਮੇਵ ਪੁਰਿਸਸ੍ਸ ਸਨ੍ਧਨਂ ਪਞ੍ਞਪੇਤਿ ਤੇਨ ਸਤ੍ਤਸ੍ਸ ਲੋਕਗ੍ਗਭਾਵਸਿਦ੍ਧਿਤੋ. ਸੇਸਂ ਸੁਵਿਞ੍ਞੇਯ੍ਯਮੇਵ.

ਏਸੁਕਾਰੀਸੁਤ੍ਤਵਣ੍ਣਨਾ ਲੀਨਤ੍ਥਪ੍ਪਕਾਸਨਾ ਸਮਤ੍ਤਾ.

੭. ਧਨਞ੍ਜਾਨਿਸੁਤ੍ਤਵਣ੍ਣਨਾ

੪੪੫. ਰਾਜਗਹਂ ¶ ਪਰਿਕ੍ਖਿਪਿਤ੍ਵਾ ਠਿਤਪਬ੍ਬਤਸ੍ਸਾਤਿ ਪਣ੍ਡਵਪਬ੍ਬਤਂ ਸਨ੍ਧਾਯਾਹ. ਰਾਜਗਹਨਗਰਸ੍ਸ ਦਕ੍ਖਿਣਦਿਸਾਭਾਗੇ ਪਬ੍ਬਤਸ੍ਸ ਸਮੀਪੇ ਠਿਤੋ ਜਨਪਦੋ ਦਕ੍ਖਿਣਾਗਿਰਿ. ਤਣ੍ਡੁਲਪੁਟਕਾਨਂ ਪਾਲਿ ਏਤ੍ਥਾਤਿ ਤਣ੍ਡੁਲਪਾਲਿ. ਤਸ੍ਸ ¶ ਕਿਰ ਦ੍ਵਾਰਸਮੀਪੇ ਤਣ੍ਡੁਲਵਾਣਿਜਾ ਤਣ੍ਡੁਲਪਸਿਬ੍ਬਕੇ ਵਿਵਰਿਤ੍ਵਾ ਪਟਿਪਾਟਿਯਾ ਠਪੇਤ੍ਵਾ ਨਿਸੀਦਨ੍ਤਿ, ਤੇਨਸ੍ਸ ‘‘ਤਣ੍ਡੁਲਪਾਲਿਦ੍ਵਾਰ’’ਨ੍ਤਿ ਸਮਞ੍ਞਾ ਅਹੋਸਿ. ਸਬ੍ਬਮੇਵ ਸਸ੍ਸਂ ਗਣ੍ਹਾਤੀਤਿ ਦਲਿਦ੍ਦਕਸ੍ਸਕਾਨਂ ਦਿਵਸਪਰਿਬ੍ਬਯਮਤ੍ਤਮੇਵ ਵਿਸ੍ਸਜ੍ਜੇਤ੍ਵਾ ਸਬ੍ਬਮੇਵ ਆਯਤੋ ਨਿਪ੍ਫਨ੍ਨਂ ਧਞ੍ਞਂ ਗਣ੍ਹਾਤਿ. ਮਨ੍ਦਸਸ੍ਸਾਨੀਤਿ ਮਨ੍ਦਨਿਪ੍ਫਤ੍ਤਿਕਾਨਿ ਸਸ੍ਸਾਨਿ.

੪੪੬. ਇਮਿਨਾ ਨਯੇਨਾਤਿ ਦਾਸਕਮ੍ਮਕਰਸ੍ਸ ਨਿਵਾਸਨਭਤ੍ਤਵੇਤ੍ਤਨਾਨੁਪ੍ਪਦਾਨੇਨ ਮਙ੍ਗਲਦਿਵਸੇਸੁ ਧਨਵਤ੍ਥਾਲਙ੍ਕਾਰਾਨੁਪ੍ਪਦਾਨਾਦਿਨਾ ਚ ਪੋਸੇਤਬ੍ਬੋ. ਮਿਤ੍ਤਾਮਚ੍ਚਾਨਂ ਪਿਯਵਚਨਅਤ੍ਥਚਰਿਯਾਸਮਾਨਤ੍ਤਤਾਦਿ ਮਿਤ੍ਤਾਮਚ੍ਚਕਰਣੀਯਂ ਕਤ੍ਤਬ੍ਬਂ, ਤਥਾ ਞਾਤਿਸਾਲੋਹਿਤਾਨਂ. ਤਤ੍ਥ ਆਵਾਹਵਿਵਾਹਸਮ੍ਬਦ੍ਧੇਨ ‘‘ਅਮ੍ਹਾਕਂ ਇਮੇ’’ਤਿ ਞਾਯਨ੍ਤੀਤਿ ਞਾਤੀ, ਮਾਤਾਪਿਤਾਦਿਸਮ੍ਬਦ੍ਧਤਾਯ ਸਮਾਨਲੋਹਿਤਾਤਿ ਸਾਲੋਹਿਤਾ. ਸਮ੍ਮਾ ਦਦਨ੍ਤੇਸੁਪਿ ਅਸਜ੍ਜਨਤੋ ਨਤ੍ਥਿ ਏਤੇਸਂ ਤਿਥੀਤਿ ਅਤਿਥਿ, ਤੇਸਂ ਅਤ੍ਤਨਾ ਸਮਾਨਪਰਿਭੋਗਵਸੇਨ ਅਤਿਥਿਕਰਣੀਯਂ ਕਾਤਬ੍ਬਂ, ਅਤਿਥਿਬਲੀਤਿ ਅਤ੍ਥੋ. ਞਾਤਕਭੂਤਪੁਬ੍ਬਾ ਪੇਤ੍ਤਿਵਿਸਯਂ ਉਪਗਤਾ ਪੁਬ੍ਬਪੇਤਾ, ਦਕ੍ਖਿਣੇਯ੍ਯੇਸੁ ਕਾਲੇਨ ਕਾਲਂ ਦਾਨਂ ਦਤ੍ਵਾ ਤੇਸਂ ਉਦ੍ਦਿਸਨਂ ਪੁਬ੍ਬਪੇਤਕਰਣੀਯਂ, ਪੇਤਬਲੀਤਿ ਅਤ੍ਥੋ. ਗਨ੍ਧਪੁਪ੍ਫਵਿਲੇਪਨਜਾਲਾਭਤ੍ਤੇਹਿ ਕਾਲੇਨ ਕਾਲਂ ਦੇਵਤਾਨਂ ਪੂਜਾ ਦੇਵਤਾਕਰਣੀਯਂ, ਦੇਵਤਾਬਲੀਤਿ ਅਤ੍ਥੋ, ਰਾਜਕਿਚ੍ਚਕਰਣਂ ਉਪਟ੍ਠਾਨਂ ਰਾਜਕਰਣੀਯਂ. ਅਯਮ੍ਪਿ ਕਾਯੋਤਿ ਅਤ੍ਤਨੋ ਕਾਯਂ ਸਨ੍ਧਾਯ ਵਦਤਿ. ਇਮਮਤ੍ਥਂ ਸਨ੍ਧਾਯਾਹ ‘‘ਇਮਿਨਾ ਨਯੇਨ ਅਤ੍ਥੋ ਵੇਦਿਤਬ੍ਬੋ’’ਤਿ.

੪੪੭. ਪਞ੍ਚ ਦੁਸ੍ਸੀਲ੍ਯਕਮ੍ਮਾਨੀਤਿ ਨਿਚ੍ਚਸੀਲਪਟਿਪਕ੍ਖਧਮ੍ਮਾ. ਦਸ ਅਕੁਸਲਕਮ੍ਮਪਥਧਮ੍ਮਾ ਦਸ ਦੁਸ੍ਸੀਲ੍ਯਕਮ੍ਮਾਨਿ. ਅਧਮ੍ਮਚਾਰੀ ਏਵ ਵਿਸਮਚਾਰੀ ਕਾਯਵਿਸਮਾਦਿਚਰਣਤੋਤਿ ਵਿਸਮਚਾਰੀਪਦਸ੍ਸ ਅਤ੍ਥੋ ਵਿਸੁਂ ਨ ਵੁਤ੍ਤੋ.

੪੪੮-੪੫੩. ਓਸਰਨ੍ਤਿ ¶ ਅਪਸਕ੍ਕਨ੍ਤਿ, ਖੀਯਨ੍ਤੀਤਿ ਅਤ੍ਥੋ. ਤੇਨਾਹ ‘‘ਪਰਿਹਾਯਨ੍ਤੀ’’ਤਿ. ਅਭਿਸਰਨ੍ਤੀਤਿ ਅਭਿਵਡ੍ਢਨਵਸੇਨ ਪਵਤ੍ਤਨ੍ਤਿ. ਤੇਨਾਹ ‘‘ਵਡ੍ਢਨ੍ਤੀ’’ਤਿ. ਤਤ੍ਰਾਤਿ ਬ੍ਰਹ੍ਮਲੋਕੇ. ਅਸ੍ਸਾਤਿ ਬ੍ਰਹ੍ਮਲੋਕੇ ਉਪ੍ਪਨ੍ਨਸ੍ਸ ਧਨਞ੍ਜਾਨਿਸ੍ਸ. ਤਤੋ ਪਟ੍ਠਾਯਾਤਿ ਯਦਾ ਭਗਵਤਾ ‘‘ਏਸੋ, ਭਿਕ੍ਖਵੇ, ਸਾਰਿਪੁਤ੍ਤੋ’’ਤਿਆਦਿ ਵੁਤ੍ਤਂ, ਤਤੋ ਪਟ੍ਠਾਯ. ਚਤੁਸਚ੍ਚਵਿਨਿਮੁਤ੍ਤਨ੍ਤਿ ਨਿਦ੍ਧਾਰੇਤ੍ਵਾ ਵਿਭਜਿਤ੍ਵਾ ਵੁਚ੍ਚਮਾਨੇਹਿ ਸਚ੍ਚੇਹਿ ਵਿਮੁਤ੍ਤਂ. ਅਤ੍ਥਤੋ ਪਨ ਤਤੋ ਪੁਬ੍ਬੇਪਿ ਸਚ੍ਚਵਿਮੁਤ੍ਤਂ ਕਥਂ ਨ ਕਥੇਸਿਯੇਵ ਸਚ੍ਚਵਿਮੁਤ੍ਤਸ੍ਸ ਨਿਯ੍ਯਾਨਸ੍ਸ ਅਭਾਵਤੋ.

ਧਨਞ੍ਜਾਨਿਸੁਤ੍ਤਵਣ੍ਣਨਾਯ ਲੀਨਤ੍ਥਪ੍ਪਕਾਸਨਾ ਸਮਤ੍ਤਾ.

੮. ਵਾਸੇਟ੍ਠਸੁਤ੍ਤਵਣ੍ਣਨਾ

੪੫੪. ਜਾਤਿਂ ¶ ¶ ਸੋਧੇਤੁਕਾਮਾ ਹੋਨ੍ਤੀਤਿ ਸਹਵਾਸੀਨਂ ਬ੍ਰਾਹ੍ਮਣਾਨਂ ਕਿਰਿਯਾ ਪਰਾਧੇਨ ਵਾ ਅਸਾਰੁਪ੍ਪਤ੍ਤੇਨ ਵਾ ਜਾਤਿਯਾ ਉਪਕ੍ਕਿਲੇਸਂ ਆਸਙ੍ਕਾਯ ਤਂ ਸੋਧੇਤੁਕਾਮਾ ਹੋਨ੍ਤਿ. ਮਨ੍ਤੇ ਸੋਧੇਤੁਕਾਮਾ ਹੋਨ੍ਤੀਤਿ ਮਨ੍ਤਵਚਨੇ ਆਚਰਿਯਮਤਿਚੋਦਨਾਯ ਅਞ੍ਞੇਨ ਵਾਕ੍ਯੇਨ ਕੇਨਚਿ ਕਾਰਣੇਨ ਸਂਸਯੇ ਉਪ੍ਪਨ੍ਨੇ ਤਂ ਸੋਧੇਤੁਕਾਮਾ ਹੋਨ੍ਤਿ. ਅਨ੍ਤਰਾਤਿ ਵੇਮਜ੍ਝੇ, ਅਞ੍ਞਤ੍ਥੇਵਾ ਅਨ੍ਤਰਾਸਦ੍ਦੋਤਿ ਤਸ੍ਸ ਅਞ੍ਞਾ ਕਥਾਤਿ ਵਚਨਂ ਅਵਗਨ੍ਤਬ੍ਬਂ. ਖਨ੍ਤੀਮੇਤ੍ਤਾਨੁਦ੍ਦਯਾਦਿਗੁਣਸਮ੍ਪਨ੍ਨੋ ਏਵ ‘‘ਸੀਲਵਾਤਿ ਗੁਣਵਾ’’ਤਿਆਹ. ਤੇਹਿ ਸੀਲਸ੍ਸ ਵਿਸ੍ਸਜ੍ਜਨਕਾਲੇਪਿ ‘‘ਸੀਲਵਾ’’ਤਿ ਵੁਚ੍ਚਤਿ. ਸਮ੍ਪਨ੍ਨਸੀਲਤ੍ਤਾ ਵਾ ਤੇਹਿ ਸਮਨ੍ਨਾਗਤੋ ਏਵ ਹੋਤੀਤਿ ਆਹ ‘‘ਸੀਲਵਾਤਿ ਗੁਣਵਾ’’ਤਿ. ਆਚਾਰਸਮ੍ਪਨ੍ਨੋਤਿ ਸਾਧੁ ਆਚਾਰਵਤ੍ਤੋ.

੪੫੫. ਸਿਕ੍ਖਿਤਾਤਿ ਤੇਵਿਜ੍ਜਾਨਂ ਸਿਕ੍ਖਿਤਾ ਤੁਮ੍ਹੇ, ਨ ਦਾਨਿ ਤੁਮ੍ਹੇਹਿ ਕਿਞ੍ਚਿ ਕਤ੍ਤਬ੍ਬਂ ਅਤ੍ਥੀਤਿ ਅਤ੍ਥੋ. ਪਟਿਞ੍ਞਾਤਾਤਿ ਪਟਿਜਾਨਿਤ੍ਵਾ ਠਿਤਾ.

ਵੇਦਤ੍ਤਯਸਙ੍ਖਾਤਾ ਤਿਸ੍ਸੋ ਵਿਜ੍ਜਾ ਅਜ੍ਝਯਨ੍ਤੀਤਿ ਤੇਵਿਜ੍ਜਾ. ਤੇਨਾਹ ‘‘ਤਿਵੇਦਾਨ’’ਨ੍ਤਿ. ਤਯੋ ਵੇਦੇ ਅਣਨ੍ਤਿ ਅਜ੍ਝਯਨ੍ਤੀਤਿ ਬ੍ਰਾਹ੍ਮਣਾ, ਤੇਸਂ. ਯਂ ਏਕਂ ਪਦਮ੍ਪਿ ਅਕ੍ਖਾਤਂ, ਤਂ ਅਤ੍ਥਤੋ ਬ੍ਯਞ੍ਜਨਤੋ ਚ ਕੇਵਲਿਨੋ ਅਧਿਯਿਨੋ ਅਪ੍ਪਪਯੋਗੇਨ. ਨਿਟ੍ਠਾਗਤਮ੍ਹਾਤਿ ਨਿਪ੍ਫਤ੍ਤਿਂ ਗਤਾ ਅਮ੍ਹਾ ਤੇਵਿਜ੍ਜਾਯ ਸਕਸਮਯਸ੍ਸ ਕਥਨੇ.

ਮਨੋਕਮ੍ਮਤੋ ਹਿ ਵਤ੍ਤਸਮ੍ਪਦਾਤਿਕਾਰਣੂਪਚਾਰੇਨਾਯਮਤ੍ਥੋ ਵੁਤ੍ਤੋਤਿ ਆਹ – ‘‘ਤੇਨ ਸਮਨ੍ਨਾਗਤੋ ਹਿ ਆਚਾਰਸਮ੍ਪਨ੍ਨੋ ਹੋਤੀ’’ਤਿ.

ਖਯਾਤੀਤਨ੍ਤਿ ਵਡ੍ਢਿਪਕ੍ਖੇ ਠਿਤਨ੍ਤਿ ਅਤ੍ਥੋ. ਸੁਕ੍ਕਪਕ੍ਖਪਾਟਿਪਦਤੋ ਪਟ੍ਠਾਯ ਹਿ ਚਨ੍ਦੋ ਵਡ੍ਢਤੀਤਿ ਵੁਚ੍ਚਤਿ, ਨ ਖੀਯਤੀਤਿ. ਵਨ੍ਦਮਾਨਾ ਜਨਾ ਨਮਕ੍ਕਾਰਂ ਕਰੋਨ੍ਤਿ.

ਅਤ੍ਥਦਸ੍ਸਨੇਨਾਤਿ ਵਿਵਰਣੇਨ ਦਸ੍ਸਨਪਰਿਣਾਯਕਟ੍ਠੇਨ ਲੋਕਸ੍ਸ ਚਕ੍ਖੁ ਹੁਤ੍ਵਾ ਸਮੁਪ੍ਪਨ੍ਨਂ.

੪੫੬. ਤਿਟ੍ਠਤੁ ਤਾਵ ਬ੍ਰਾਹ੍ਮਣਚਿਨ੍ਤਾਤਿ – ‘‘ਕਿਂ ਜਾਤਿਯਾ ਬ੍ਰਾਹ੍ਮਣੋ ਹੋਤਿ ਉਦਾਹੁ ਭਵਤਿ ਕਮ੍ਮੁਨਾ’’ਤਿ ਅਯਂ ਬ੍ਰਾਹ੍ਮਣਵਿਚਾਰੋ ਤਾਵ ਤਿਟ੍ਠਤੁ ¶ . ਜਾਤਿਦਸ੍ਸਨਤ੍ਥਂ ਤਿਣਰੁਕ੍ਖਕੀਟਪਟਙ੍ਗਤੋ ਪਟ੍ਠਾਯ ਲੋਕੇ ¶ ਜਾਤਿਵਿਭਙ੍ਗਂ ਵਿਤ੍ਥਾਰਤੋ ਕਥੇਸ੍ਸਾਮੀਤਿ ਤੇਸਂ ਚਿਤ੍ਤਸਮ੍ਪਹਂਸਨਤ੍ਥਂ ਦੇਸੇਤਬ੍ਬਮਤ੍ਥਂ ਪਟਿਜਾਨਾਤਿ. ਤਤ੍ਥ ਅਞ੍ਞਮਞ੍ਞਾ ਹਿ ਜਾਤਿਯੋਤਿ ਇਦਂ ਕਾਰਣਵਚਨਂ, ਯਸ੍ਮਾ ਇਮਾ ਜਾਤਿਯੋ ਨਾਮ ਅਞ੍ਞਮਞ੍ਞਂ ਵਿਸਿਟ੍ਠਾ, ਤਸ੍ਮਾ ਜਾਤਿਵਿਭਙ੍ਗਂ ਬ੍ਯਾਕਰਿਸ੍ਸਾਮੀਤਿ.

ਯਸ੍ਮਾ ਇਧ ਉਪਾਦਿਨ੍ਨਕਜਾਤਿ ਬ੍ਯਾਕਾਤਬ੍ਬਭਾਵੇਨ ਆਗਤਾ, ਤਸ੍ਸਾ ਪਨ ਨਿਦਸ੍ਸਨਭਾਵੇਨ ਇਤਰਾ, ਤਸ੍ਮਾ ‘‘ਜਾਤਿਵਿਭਙ੍ਗਂ ਪਾਣਾਨ’’ਨ੍ਤਿ ਪਾਲ਼ਿਯਂ ਵੁਤ੍ਤਂ. ਤੇਸਂ ਤੇਸਂ ਪਾਣਾਨਂ ਜਾਤਿਯੋਤਿ ਅਤ੍ਥੋ. ਏਵਨ੍ਤਿ ਨਿਦਸ੍ਸਨਂ ਕਥੇਤ੍ਵਾ ਨਿਦਸ੍ਸਿਤਬ੍ਬੇ ਕਥਿਯਮਾਨੇ. ਤਸ੍ਸਾਤਿ ਵਾਸੇਟ੍ਠਸ੍ਸ. ਕਾਮਂ ‘‘ਤੇਸਂ ਵੋਹਂ ਬ੍ਯਕ੍ਖਿਸ੍ਸ’’ਨ੍ਤਿ ਉਭੋਪਿ ਮਾਣਵੇ ਨਿਸ੍ਸਾਯ ਦੇਸਨਾ ਆਗਤਾ, ਤਥਾਪਿ ਤਤ੍ਥ ਤਤ੍ਥ ‘‘ਏਵਂ, ਵਾਸੇਟ੍ਠ, ਜਾਨਾਹੀ’’ਤਿਆਦਿਨਾ ਵਾਸੇਟ੍ਠਮੇਵ ਆਲਪਨ੍ਤੋ ਭਗਵਾ ਤਮੇਵ ਇਮਿਨਾ ਨਿਯਾਮੇਨ ਪਮੁਖਂ ਅਕਾਸਿ. ਤੇਨ ਵੁਤ੍ਤਂ ‘‘ਤਸ੍ਸਾਤਿ ਵਾਸੇਟ੍ਠਸ੍ਸਾ’’ਤਿ. ਜਾਤਿਭੇਦੋ ਜਾਤਿਵਿਸੇਸੋ, ਜਾਤਿਯਾ ਭੇਦੋ ਪਾਕਟੋ ਭਵਿਸ੍ਸਤਿ ਨਿਦਸ੍ਸਨੇਨ ਵਿਭੂਤਭਾਵਂ ਆਪਾਦਿਤੇਨ ਪਟਿਞ੍ਞਾਤਸ੍ਸ ਅਤ੍ਥਸ੍ਸ ਵਿਭੂਤਭਾਵਾਪਤ੍ਤਿਤੋ. ਆਮ ਨ ਵਟ੍ਟਤੀਤਿ ਕਮ੍ਮਨਾਨਤਾਯ ਏਵ ਉਪਾਦਿਨ੍ਨਨਾਨਤਾਯ ਪਟਿਕ੍ਖੇਪਪਦਮੇਤਂ, ਨ ਬੀਜਨਾਨਤਾਯ ਅਨੁਪਾਦਿਨ੍ਨਨਾਨਤਾਯ ਪਟਿਕ੍ਖੇਪਪਦਨ੍ਤਿ ਦਸ੍ਸੇਤੁਂ ‘‘ਕਮ੍ਮਂ ਹੀ’’ਤਿਆਦਿ ਵੁਤ੍ਤਂ. ਤਸ੍ਸਤ੍ਥੋ – ਤਂਤਂਯੋਨਿਖਿਪਨਮਤ੍ਤਂ ਕਮ੍ਮਸ੍ਸ ਸਾਮਤ੍ਥਿਯਂ, ਤਂਤਂਯੋਨਿਨਿਯਤਾ ਪਨ ਯੇ ਵਣ੍ਣਵਿਸੇਸਾ, ਤੇ ਤਂਤਂਯੋਨਿਸਿਦ੍ਧਿਯਾਵ ਸਿਦ੍ਧਾ ਹੋਨ੍ਤੀਤਿ ਤਂ ਪਨ ਯੋਨਿਖਿਪਨਕਮ੍ਮਂ ਤਂਤਂਯੋਨਿਵਿਸਿਟ੍ਠ-ਵਿਸੇਸਾਭਿਭੂਤਾਯ ਪਯੋਗਨਿਪ੍ਫਤ੍ਤਿਯਾ, ਅਸਂਮੁਚ੍ਛਿਤਾਯ ਏਵ ਵਾ ਪਚ੍ਚਯਭੂਤਾਯ ਭਵਪਤ੍ਥਨਾਯ ਅਭਿਸਙ੍ਖਤਮੇਵਾਤਿ ਵਿਞ੍ਞਾਤਬ੍ਬਪਚ੍ਚਯਵਿਸੇਸੇਨ ਵਿਨਾ ਫਲਵਿਸੇਸਾਭਾਵਤੋ ਏਤਂ ਸਮੀਹਿਤਕਮ੍ਮਂ ਪਤ੍ਥਨਾਦੀਹਿ ਚ ਭਿਨ੍ਨਸਤ੍ਤਿਤਂ ਵਿਸਿਟ੍ਠਸਾਮਤ੍ਥਿਯਂ ਵਾ ਆਪਜ੍ਜਿਤ੍ਵਾ ਚਕ੍ਖੁਨ੍ਦ੍ਰਿਯਾਦਿਵਿਸਿਟ੍ਠਫਲਨਿਬ੍ਬਤ੍ਤਕਂ ਜਾਯਤਿ, ਏਵਂ ਯੋਨਿਖਿਪਨਤਂਯੋਨਿਨਿਯਤਵਿਸੇਸਾਵਹਤਾ ਹੋਤੀਤਿ. ਥੇਰੇਨ ਹਿ ਬੀਜਨਾਨਤਾ ਵਿਯ ਕਮ੍ਮਨਾਨਤਾਪਿ ਉਪਾਦਿਨ੍ਨਕਨਾਨਤਾਯ ਸਿਯਾ ਨੁ ਖੋ ਪਚ੍ਚਯੋਤਿ ਚੋਦਨਂ ਪਟਿਕ੍ਖਿਪਿਤ੍ਵਾ ਪਚ੍ਚਯਵਿਸੇਸਵਿਸਿਟ੍ਠਾ ਕਮ੍ਮਨਾਨਤਾ ਪਨ ਪਚ੍ਚਯੋਤਿ ਨਿਚ੍ਛਿਤਨ੍ਤਿ ਦਟ੍ਠਬ੍ਬਂ.

ਨਾਨਾਵਣ੍ਣਾਤਿ ਨਾਨਪ੍ਪਕਾਰਵਣ੍ਣਾ. ਤਾਲਨਾਲ਼ਿਕੇਰਾਦੀਨਂ ਲੋਕੇ ਅਭਿਞ੍ਞਾਤਤਿਣਜਾਤਿਭਾਵਤੋ ਵਿਸੇਸੇਨ ਗਯ੍ਹਤਿ ਅਭਿਞ੍ਞਾਤਸੋਤਨਯੇਨ. ਜਾਤਿਯਾ ਬ੍ਰਾਹ੍ਮਣੋਵਾਤਿ ਅਟ੍ਠਾਨਪਯੁਤ੍ਤੋ ਏਵ-ਸਦ੍ਦੋ, ਜਾਤਿਯਾਵ ¶ ਬ੍ਰਾਹ੍ਮਣੋ ਭਵੇਯ੍ਯਾਤਿ ਯੋਜਨਾ. ਨ ਚ ਗਯ੍ਹਤੀਤਿ ਤਿਣਰੁਕ੍ਖਾਦੀਸੁ ਵਿਯ ਬ੍ਰਾਹ੍ਮਣੇਸੁ ਜਾਤਿਨਿਯਤਸ੍ਸ ਲਿਙ੍ਗਸ੍ਸ ਅਨੁਪਲਬ੍ਭਨਤੋ, ਪਿਵਨਭੁਞ੍ਜਨਕਥਨਹਸਨਾਦਿਕਿਰਿਯਾਯ ਬ੍ਰਾਹ੍ਮਣਭਾਵੇਨ ਏਕਨ੍ਤਿਕਲਿਙ੍ਗਨਿਯਤਾਯ ਮਨ੍ਤਜ੍ਝੇਨਾਦਿਂ ਵਿਨਾ ਅਨੁਪਲਬ੍ਭਨਤੋ ਚ. ਵਚੀਭੇਦੇਨੇਵਾਤਿ ਆਹਚ੍ਚਵਚਨੇਨੇਵ.

ਕੀਟੇ ਪਟਙ੍ਗੇਤਿਆਦੀਸੁ ਜਾਤਿਨਾਨਤਾ ਲਬ੍ਭਤਿ ਅਞ੍ਞਮਞ੍ਞਲਿਙ੍ਗਵਿਸਿਟ੍ਠਤਾਦਸ੍ਸਨਾ. ਕੁਨ੍ਥਾ ਕੀਟਕਾ ¶ , ਖਜ੍ਜਖਾਦਕਾ ਕਿਪਿਲ੍ਲਿਕਾ. ਉਪ੍ਪਤਿਤ੍ਵਾਤਿ ਉਡ੍ਡੇਤ੍ਵਾ ਉਡ੍ਡੇਤ੍ਵਾ. ਪਟਭਾਵਂ ਗਚ੍ਛਨ੍ਤੀਤਿ ਵਾ ਪਟਙ੍ਗਾ, ਨ ਖੁਦ੍ਦਕਪਾਣਕਾ ਕੀਟਾ ਨਾਮ. ਤੇਸਮ੍ਪਿ ਕੀਟਕਾਨਂ.

ਕਾਲ਼ਕਾਦਯੋਤਿ ਕਲਨ੍ਦਕਾਦਯੋ.

ਉਦਰਂਯੇਵ ਨੇਸਂ ਪਾਦਾ ਉਦਰੇਨੇਵ ਸਮ੍ਪਜ੍ਜਨਤੋ.

ਸਞ੍ਞਾਪੁਬ੍ਬਕੋ ਵਿਧਿ ਅਨਿਚ੍ਚੋਤਿ ਦਸ੍ਸੇਨ੍ਤੋ ‘‘ਉਦਕੇ’’ਤਿ ਆਹ ਯਥਾ ‘‘ਵੀਰਸ੍ਸ ਭਾਵੋ ਵੀਰਿਯ’’ਨ੍ਤਿ.

ਪਤ੍ਤਸਮੁਦਾਯੇ ਪਕ੍ਖਸਦ੍ਦੋਤਿ ‘‘ਪਤ੍ਤੇਹਿ ਯਨ੍ਤੀ’’ਤਿ ਵੁਤ੍ਤਂ. ਨ ਹਿ ਅਵਯਵਬ੍ਯਤਿਰੇਕੇਨ ਸਮੁਦਾਯੋ ਅਤ੍ਥਿ.

ਸਙ੍ਖੇਪੇਨ ਵੁਤ੍ਤੋ ‘‘ਜਾਤਿਵਸੇਨ ਨਾਨਾ’’ਤਿਆਦਿਨਾ. ਏਤ੍ਥ ਪਦਤ੍ਥੇ ਦੁਬ੍ਬਿਞ੍ਞੇਯ੍ਯਂ ਨਤ੍ਥੀਤਿ ਸਮ੍ਬਨ੍ਧਮਤ੍ਤਂ ਦਸ੍ਸੇਤੁਂ ‘‘ਤਤ੍ਰਾਯਂ ਯੋਜਨਾ’’ਤਿਆਦਿ ਵੁਤ੍ਤਂ. ‘‘ਨ ਹਿ ਬ੍ਰਾਹ੍ਮਣਾਨਂ ਏਦਿਸਂ ਸੀਸਂ ਹੋਤਿ, ਖਤ੍ਤਿਯਾਨਂ ਏਦਿਸਨ੍ਤਿ ਨਿਯਮੋ ਅਤ੍ਥਿ ਯਥਾ ਹਤ੍ਥਿਅਸ੍ਸਮਿਗਾਦੀਨ’’ਨ੍ਤਿ ਇਦਮੇਵ ਵਾਕ੍ਯਂ ਸਬ੍ਬਤ੍ਥ ਨੇਤਬ੍ਬਂ. ਤਂ ਸਂਙ੍ਖਿਪਿਤ੍ਵਾ ਦਸ੍ਸੇਨ੍ਤੋ ‘‘ਇਮਿਨਾ ਨਯੇਨ ਸਬ੍ਬਂ ਯੋਜੇਤਬ੍ਬ’’ਨ੍ਤਿ ਆਹ.

ਤਸ੍ਸਾਤਿ ਯਥਾਵੁਤ੍ਤਨਿਗਮਨਵਚਨਸ੍ਸ ਅਯਂ ਯੋਜਨਾ ਇਦਾਨਿ ਵੁਚ੍ਚਮਾਨਾ ਯੋਜਨਾ ਵੇਦਿਤਬ੍ਬਾ.

੪੫੭. ਵੋਕਾਰਨ੍ਤਿ ਵੋਕਰਣਂ, ਯੇਨ ਵਿਸਿਟ੍ਠਤਾਯ ਨ ਵੋਕਰੀਯਤਿ ਜਾਤਿਭੇਦੋਤਿ ਅਤ੍ਥੋ. ਤੇਨਾਹ ‘‘ਨਾਨਤ੍ਤ’’ਨ੍ਤਿ.

ਗੋਰਕ੍ਖਾਦਿਉਪਜੀਵਨੇਨ ਆਜੀਵਵਿਪਨ੍ਨੋ, ਹਿਂਸਾਦਿਨਾ ਸੀਲਵਿਪਨ੍ਨੋ, ਨਿਕ੍ਖਿਤ੍ਤਵਤ੍ਤਤਾਦਿਨਾ ਆਚਾਰਵਿਪਨ੍ਨੋਤਿ. ਸਾਮਞ੍ਞਜੋਤਨਾ ਵਿਸੇਸੇ ਨਿਵਿਟ੍ਠਾ ਹੋਤੀਤਿ ਆਹ ‘‘ਗੋਰਕ੍ਖਨ੍ਤਿ ਖੇਤ੍ਤਰਕ੍ਖ’’ਨ੍ਤਿ. ‘‘ਗੋਤਿ ਹਿ ਪਥਵਿਯਾ ਨਾਮ’’ਨ੍ਤਿ. ਤੇਹਿ ਤੇਹਿ ਉਪਾਯੇਹਿ ਸਿਕ੍ਖਿਤਬ੍ਬਟ੍ਠੇਨ ਸਿਪ੍ਪਂ, ਤਤ੍ਥ ਕੋਸਲ੍ਲਂ. ਪਰੇਸਂ ¶ ਈਸਨਟ੍ਠੇਨ ਹਿਂਸਨਟ੍ਠੇਨ ਇਸ੍ਸੋ, ਸੋ ਅਸ੍ਸ ਅਤ੍ਥੀਤਿ ਇਸ੍ਸੋ ਯੋਧਾਜੀਵਿਕੋ, ਇਸ੍ਸਸ੍ਸ ਕਮ੍ਮਂ ਪਹਰਣਂ, ਉਸੁਂ ਸਤ੍ਤਿਞ੍ਚ ਨਿਸ੍ਸਾਯ ਪਵਤ੍ਤਾ ਜੀਵਿਕਾ ਇਸ੍ਸਤ੍ਤਂ. ਤੇਨਾਹ ‘‘ਆਵੁਧਜੀਵਿਕ’’ਨ੍ਤਿ. ਯਂ ਨਿਸ੍ਸਾਯ ਅਸ੍ਸ ਜੀਵਿਕਾ, ਤਦੇਵ ਦਸ੍ਸੇਤੁਂ ‘‘ਉਸੁਞ੍ਚ ਸਤ੍ਤਿਞ੍ਚਾ’’ਤਿ ਵੁਤ੍ਤਂ.

ਬ੍ਰਹ੍ਮਂ ¶ ਵੁਚ੍ਚਤਿ ਵੇਦੋ, ਤਂ ਅਣਤਿ ਜਾਨਾਤੀਤਿ ਬ੍ਰਾਹ੍ਮਣੋ, ਜਾਨਨਞ੍ਚ ਪੋਰਾਣੇਹਿ ਬ੍ਰਾਹ੍ਮਣੇਹਿ ਵਿਹਿਤਨਿਯਾਮੇਨ ਬ੍ਰਾਹ੍ਮਣੇਹਿ ਕਤੋਪਸਮੇਨ ਅਨੁਟ੍ਠਾਨਤਪੇਨ ਯਥਾ ‘‘ਆਜੀਵਸੀਲਾਚਾਰਵਿਪਨ੍ਨੋ ਨਤ੍ਥੀ’’ਤਿ ਬ੍ਰਾਹ੍ਮਣਧਮ੍ਮਿਕੇਹਿ ਲੋਕਿਯਪਣ੍ਡਿਤੇਹਿ ਚ ਸਮ੍ਪਟਿਚ੍ਛਿਤੋ, ਤਥਾ ਪਟਿਪਜ੍ਜਨਮੇਵਾਤਿ ਆਹ ‘‘ਏਵਂ ਬ੍ਰਾਹ੍ਮਣਸਮਯੇਨ…ਪੇ… ਸਾਧੇਤ੍ਵਾ’’ਤਿ. ਏਵਂ ਸਨ੍ਤੇਤਿ ਏਵਂ ਆਜੀਵਸੀਲਾਚਾਰਵਿਪਨ੍ਨਸ੍ਸ ਅਬ੍ਰਾਹ੍ਮਣਭਾਵੇ ਸਤਿ ਨ ਜਾਤਿਯਾ ਬ੍ਰਾਹ੍ਮਣੋ ਹੋਤਿ, ਗੁਣੇਹਿ ਪਨ ਆਜੀਵਸੀਲਾਚਾਰਸਮ੍ਪਤ੍ਤਿਸਙ੍ਖਾਤੇਹਿ ਬ੍ਰਾਹ੍ਮਣੋ ਹੋਤਿ, ਤਸ੍ਮਾ ਗੁਣਾਨਂਯੇਵ ਬ੍ਰਾਹ੍ਮਣਭਾਵਕਰਣਤੋ ਚਤੁਵਣ੍ਣਵਿਭਾਗੇ ਯਤ੍ਥ ਕਤ੍ਥਚਿ ਕੁਲੇ ਜਾਤੋ ਯੋ ਸੀਲਾਦਿਗੁਣਸਮ੍ਪਨ੍ਨਤਾਯ ਗੁਣਵਾ, ਸੋ ਵੁਤ੍ਤਲਕ੍ਖਣੇਨ ਨਿਪ੍ਪਰਿਯਾਯਤੋ ਬਾਹਿਤਪਾਪਤਾਯ ਬ੍ਰਾਹ੍ਮਣੋਤਿ ਅਯਮੇਤ੍ਥ ਬ੍ਰਾਹ੍ਮਣਭਾਵੇ ਞਾਯੋਤਿ, ਏਵਂ ਞਾਯਂ ਅਤ੍ਥਤੋ ਆਪਨ੍ਨਂ ਕਤ੍ਵਾ. ਨਨ੍ਤਿ ਤਮੇਵ ਯਥਾਵੁਤ੍ਤਂ ਞਾਯਂ. ਯੋ ਬ੍ਰਾਹ੍ਮਣਸ੍ਸ ਸਂਵਣ੍ਣਿਤਾਯਾਤਿ ਮਾਤੁਯਾ ਉਭਤੋਸੁਜਾਤਤਾਦਿਕੁਲਵਣ੍ਣੇਨ ਸਂਵਣ੍ਣਿਤਾਯ ਪਸਤ੍ਥਾਯ ਯਥਾਰੂਪਾਯ ਬ੍ਰਾਹ੍ਮਣਸ੍ਸ ਮਾਤਾ ਭਵਿਤੁਂ ਯੁਤ੍ਤਾ, ਤਥਾਰੂਪਾਯ ਮਾਤਰਿਸਮ੍ਭੂਤੋ. ਏਤੇਨ ਚਤੁਨ੍ਨਂ ਯੋਨੀਨਂ ਯਤ੍ਥ ਕਤ੍ਥਚਿ ਵਿਸੇਸਨਿਟ੍ਠਾ ਕਤਾ. ਤੇਨਾਹ ‘‘ਤਤ੍ਰਾਪਿ ਵਿਸੇਸੇਨਾ’’ਤਿ. ਏਵਂ ਸਾਮਞ੍ਞਤੋ ਵਿਸੇਸਨਿਟ੍ਠਾਵਸੇਨ ‘‘ਯੋਨਿਜਂ ਮਤ੍ਤਿਸਮ੍ਭਵ’’ਨ੍ਤਿ ਪਦਸ੍ਸ ਅਤ੍ਥਂ ਵਤ੍ਵਾ ਇਦਾਨਿ ਸਾਮਞ੍ਞਜੋਤਨਂ ਅਨਾਦਿਯਿਤ੍ਵਾ ਵਿਸੇਸਜੋਤਨਾਵਸੇਨੇਵ ਅਤ੍ਥਂ ਵਤ੍ਤੁਂ ‘‘ਯਾਚਾਯ’’ਨ੍ਤਿਆਦਿ ਵੁਤ੍ਤਂ. ਪਰਿਸੁਦ੍ਧਉਪ੍ਪਤ੍ਤਿਮਗ੍ਗਸਙ੍ਖਾਤਾ ਯੋਨਿ ਵੁਤ੍ਤਾਤਿ ਅਨੁਪਕ੍ਕੁਟ੍ਠਭਾਵੇਨ ਪਰਿਸੁਦ੍ਧਉਪ੍ਪਤ੍ਤਿਮਗ੍ਗਸਙ੍ਖਾਤਾ ਯਾ ਚਾਯਂ ਯੋਨਿ ਵੁਤ੍ਤਾਤਿ ਸਮ੍ਬਨ੍ਧੋ. ਤਤੋਪਿ ਜਾਤਸਮ੍ਭੂਤਤ੍ਤਾਤਿ ਤਤੋ ਯੋਨਿਤੋ ਜਾਤਤ੍ਤਾ ਮਾਤਾਪੇਤ੍ਤਿਸਮ੍ਪਤ੍ਤਿਤੋ ਸਮ੍ਭੂਤਤ੍ਤਾ.

ਵਿਸਿਟ੍ਠਤ੍ਤਾਤਿ ਸਮੁਦਾਯਭੂਤਾ ਮਨੁਸ੍ਸਾ ਰਾਗਾਦਿਨਾ ਵਿਸਿਟ੍ਠਤ੍ਤਾ. ਰਾਗਾਦਿਨਾ ਸਹ ਕਿਞ੍ਚਨੇਨਾਤਿ ਸਕਿਞ੍ਚਨੋ. ਤਥੇਵ ਰਾਗਾਦਿਸਙ੍ਖਾਤੇਨ ਪਲਿਬੋਧਨਟ੍ਠੇਨ ਸਹ ਪਲਿਬੋਧੇਨਾਤਿ ਸਪਲਿਬੋਧੋ. ਸਬ੍ਬਗਹਣਪਟਿਨਿਸ੍ਸਗ੍ਗੇਨਾਤਿ ਉਪਾਦਾਨਸਙ੍ਖਾਤਸ੍ਸ ਸਬ੍ਬਸ੍ਸ ਗਹਣਸ੍ਸ ਪਟਿਨਿਸ੍ਸਜ੍ਜਨੇਨ. ਯਸ੍ਮਾ ਬਾਹਿਤਪਾਪੋ ਅਤ੍ਤਨੋ ਸਨ੍ਤਾਨਤੋ ਬਹਿਕਤਪਾਪੋ, ਤਸ੍ਮਾ ਤਮਹਂ ਬ੍ਰੂਮਿ ਬ੍ਰਾਹ੍ਮਣਨ੍ਤਿ ¶ ਅਤ੍ਥੋ ਵਤ੍ਤਬ੍ਬੋ. ਏਵਰੂਪੋ ਏਤਿਸ੍ਸਾ ਕਥਾਯ ਉਪਦੇਸੋ ਨਾਨਪ੍ਪਕਾਰਤੋ ਵਿਭਤ੍ਤੋ, ਤਸ੍ਮਾ ਤਤ੍ਥ ਤਤ੍ਥ ਵੁਤ੍ਤਨਯੇਨੇਵ ਵੇਦਿਤਬ੍ਬੋ.

੪੫੮. ਗਹਿਤਦਣ੍ਡੇਸੂਤਿ ਪਰੇਸਂ ਦਣ੍ਡੇਨ ਵਿਹੇਠਨਂ ਅਨਿਧਾਯ ਆਦਿਨ੍ਨਦਣ੍ਡੇਸੁ.

੪੫੯. ਕਿਞ੍ਚਿ ਗਹਣਨ੍ਤਿ ਤਣ੍ਹਾਗਾਹਾਦੀਸੁ ਕਿਞ੍ਚਿ ਗਾਹਂ.

ਯੇਨ ਕਾਮਭਵੇਨ ਮਾਨੁਸਕੇਹਿ ਪਞ੍ਚਹਿ ਕਾਮਗੁਣੇਹਿ ਯੁਞ੍ਜਤਿ, ਤਂ ਮਾਨੁਸਕਂ ਯੋਗਂ. ‘‘ਮਾਨੁਸਕਂ ¶ ਯੋਗ’’ਨ੍ਤਿ ਏਤ੍ਥ ਚ ਏਕਦੇਸਂ ਗਹੇਤ੍ਵਾ ਵੁਤ੍ਤਂ, ਏਸ ਨਯੋ ‘‘ਦਿਬ੍ਬਯੋਗ’’ਨ੍ਤਿ ਏਤ੍ਥਾਪਿ. ਸਬ੍ਬਯੋਗਵਿਸਂਯੁਤ੍ਤਨ੍ਤਿ ਪਦਦ੍ਵਯੇਨ ਵੁਤ੍ਤੇਹਿ ਸਬ੍ਬਕਿਲੇਸਯੋਗੇਹਿ ਵਿਪ੍ਪਯੁਤ੍ਤਂ.

ਰਤਿਨ੍ਤਿ ਅਭਿਰਤਿਂ ਆਸਤ੍ਤਿਂ. ਕੁਸਲਭਾਵਨਾਯਾਤਿ ਕਾਯਭਾਵਨਾਦਿ ਕੁਸਲਧਮ੍ਮਭਾਵਨਾਯ ਉਕ੍ਕਣ੍ਠਿਤਂ. ਵੀਰਿਯਵਨ੍ਤਨ੍ਤਿ ਵੀਰਿਯਸਬ੍ਭਾਵੇਨ ਵੀਰਂ ਨਿਦ੍ਦਿਸਤਿ, ਵੀਰਭਾਵੋ ਹਿ ਵੀਰਿਯਨ੍ਤਿ.

ਸੁਨ੍ਦਰਂ ਠਾਨਨ੍ਤਿ ਨਿਬ੍ਬਾਨਂ. ਸੁਨ੍ਦਰਾਯ ਪਟਿਪਤ੍ਤਿਯਾ ਅਰਿਯਪਟਿਪਤ੍ਤਿਯਾ.

ਨਿਬ੍ਬਤ੍ਤਿਨ੍ਤਿ ਪਰਿਯੋਸਾਨਂ. ਅਤੀਤੇਤਿ ਅਤੀਤਕੋਟ੍ਠਾਸੇ. ਕਿਞ੍ਚਨਕਾਰਕੋਤਿ ਪਲਿਬੋਧਹੇਤੁਭੂਤੋ.

ਅਸੇਕ੍ਖੇ ਸੀਲਕ੍ਖਨ੍ਧਾਦਿਕੇ ਮਹਨ੍ਤੇ ਗੁਣੇ. ਪਞ੍ਚਨ੍ਨਂ ਮਾਰਾਨਂ ਵਿਜਿਤਤ੍ਤਾ ਵਿਜਿਤਵਿਜਯਂ.

੪੬੦. ਇਦਂ ਅਜਾਨਨ੍ਤਾਤਿ ‘‘ਜਾਤਿਯਾ ਬ੍ਰਾਹ੍ਮਣੋ’’ਤਿ ਇਦਂ ਲੋਕਸਮਞ੍ਞਾਮਤ੍ਤਨ੍ਤਿ ਅਜਾਨਨ੍ਤਾ. ਯੇ ਬ੍ਰਾਹ੍ਮਣੇਸੁ ਨਾਮਗੋਤ੍ਤਂ ਨਾਮ ਤਤਿਯਂ ਦਿਟ੍ਠਾਭਿਨਿਵੇਸਂ ਜਨੇਨ੍ਤਿ, ਸਾਵ ਨੇਸਂ ਦਿਟ੍ਠਿ. ਕਤਂ ਅਭਿਸਙ੍ਖਤਨ੍ਤਿ ਪਰਿਕਪ੍ਪਨਵਸੇਨੇਵ ਕਤਂ ਠਪਿਤਂ ਤਦੁਪਚਿਤਂ, ਨ ਹੇਤੁਪਚ੍ਚਯਸਮਾਯੋਗੇਨ. ਸਮੁਚ੍ਚਾਤਿ ਸਮ੍ਮੁਤਿਯਾ. ਕਾ ਪਨ ਸਾ ਸਮ੍ਮੁਤੀਤਿ ਆਹ ‘‘ਸਮਞ੍ਞਾਯਾ’’ਤਿ, ਲੋਕਸਮਞ੍ਞਾਤੇਨਾਤਿ ਅਤ੍ਥੋ. ਸਮ੍ਮਾ ਪਨ ਪਰਮਤ੍ਥਤੋ ਅਜਾਨਨ੍ਤਾਨਂ ਨਾਮਗੋਤ੍ਤਂ ਏਵਂ ਕਪ੍ਪੇਤੀਤਿ ਆਹ ‘‘ਨੋ ਚੇ’’ਤਿਆਦਿ. ਤਂ ਪਨ ਅਸਨ੍ਤਮ੍ਪਿ ਪਰਮਤ੍ਥਤੋ ਸਨ੍ਤਤਾਯੇਵ ਅਭਿਨਿਵਿਸਨ੍ਤਿ, ਤੇਸਮਯਂ ਦੋਸੋਤਿ ਦਸ੍ਸੇਤੁਂ ‘‘ਏਵਂ ਪਕਪ੍ਪਿਤ’’ਨ੍ਤਿਆਦਿ ਵੁਤ੍ਤਂ. ਤੇਨਾਹ ਭਗਵਾ – ‘‘ਜਨਪਦਨਿਰੁਤ੍ਤਿਂ ਨਾਭਿਨਿਵੇਸੇਯ੍ਯਾ’’ਤਿ ¶ (ਮ. ਨਿ. ੩.੩੩੧). ਅਜਾਨਨ੍ਤਾ ਨੋਤਿ ਏਤ੍ਥ ਨੋ-ਸਦ੍ਦੋ ਅਵਧਾਰਣਤ੍ਥੋ – ‘‘ਨ ਨੋ ਸਮਂ ਅਤ੍ਥਿ ਤਥਾਗਤੇਨਾ’’ਤਿਆਦੀਸੁ (ਖੁ. ਪਾ. ੬.੩) ਵਿਯਾਤਿ ਆਹ ‘‘ਅਜਾਨਨ੍ਤਾਵ ਏਵਂ ਵਦਨ੍ਤੀ’’ਤਿ.

ਨਿਪ੍ਪਰਿਯਾਯਨ੍ਤਿ ਭਾਵਨਪੁਂਸਕਨਿਦ੍ਦੇਸੋ, ਨਿਪ੍ਪਰਿਯਾਯੇਨ ਉਜੁਕਮੇਵਾਤਿ ਅਤ੍ਥੋ, ਨ ਪੁਬ੍ਬੇ ਵਿਯ ‘‘ਯੋ ਹਿ ਕੋਚੀ’’ਤਿ ਪਰਿਯਾਯਵਸੇਨ. ‘‘ਨ ਜਚ੍ਚਾ’’ਤਿ ਗਾਥਾਯ ਪੁਬ੍ਬਦ੍ਧੇਨ ਜਾਤਿਵਾਦਂ ਪਟਿਕ੍ਖਿਪਨ੍ਤੋ ਪਚ੍ਛਿਮਦ੍ਧੇਨ ਕਮ੍ਮਵਾਦਂ ਪਤਿਟ੍ਠਪੇਨ੍ਤੋ. ਤਤ੍ਥਾਤਿ ਤਿਸ੍ਸਂ ਗਾਥਾਯਂ. ਉਪਡ੍ਢਗਾਥਾਯ ਵਿਤ੍ਥਾਰਣਤ੍ਥਨ੍ਤਿ ਉਪਡ੍ਢਗਾਥਾਯ ਅਤ੍ਥਂ ਵਿਤ੍ਥਾਰੇਤੁਂ ‘‘ਕਸ੍ਸਕੋ ਕਮ੍ਮੁਨਾ’’ਤਿ ਵੁਤ੍ਤਂ. ਤਤ੍ਥ ਪੁਰਿਮਾਯ ਚਤੂਹਿ ਪਾਦੇਹਿ, ਪਚ੍ਛਿਮੇ ਦ੍ਵੀਹਿ ਦ੍ਵਿਨ੍ਨਮ੍ਪਿ ਸਾਧਾਰਣਤੋ ਅਤ੍ਥੋ ਵਿਤ੍ਥਾਰਿਤੋ. ਤਤ੍ਥ ਕਸਿਕਮ੍ਮਾਦੀਤਿ ਆਦਿ-ਸਦ੍ਦੇਨ ਸਿਪ੍ਪਕਮ੍ਮਵਾਣਿਜਾਦਿ ਸਙ੍ਗਹੋ.

ਪਟਿਚ੍ਚਸਮੁਪ੍ਪਾਦਪਧਾਨਵਚਨਵਿਞ੍ਞੇਯ੍ਯੋ ¶ ਪਚ੍ਚਯੋ ਪਟਿਚ੍ਚਸਮੁਪ੍ਪਾਦਸਦ੍ਦਸ੍ਸ ਅਤ੍ਥੋ ਪਚ੍ਚਯੁਪ੍ਪਨ੍ਨਾਪੇਕ੍ਖਾਯ ਹੋਤੀਤਿ ਆਹ – ‘‘ਇਮਿਨਾ ਪਚ੍ਚਯੇਨ ਏਤਂ ਹੋਤੀ’’ਤਿ. ਯਂ ਪਨੇਤ੍ਥ ਵਤ੍ਤਬ੍ਬਂ, ਤਂ ਵਿਸੁਦ੍ਧਿਮਗ੍ਗੇ (ਵਿਸੁਦ੍ਧਿ. ੨.੫੭੦) ਤਂਸਂਵਣ੍ਣਨਾਯਞ੍ਚ (ਵਿਸੁਦ੍ਧਿ. ਮਹਾਟੀ. ੨.੫੭੦) ਵੁਤ੍ਤਨਯੇਨ ਵੇਦਿਤਬ੍ਬਂ. ਸਮ੍ਮਾਨਾਵਮਾਨਾਰਹਕੁਲੇਤਿ ਸਮ੍ਮਾਨਾਰਹੇ ਖਤ੍ਤਿਯਾਦਿਕੁਲੇ, ਅਵਮਾਨਾਰਹੇ ਚਣ੍ਡਾਲਾਦਿਕੁਲੇ ਕਮ੍ਮਵਸੇਨ ਉਪਪਤ੍ਤਿ ਹੋਤਿ ਕਮ੍ਮਸ੍ਸ ਵਿਪਚ੍ਚਮਾਨੋਕਾਸਕਰਤਾਯ ਵਿਨਾ ਤਾਦਿਸਾਯ ਉਚ੍ਚਨੀਚਕੁਲਨਿਬ੍ਬਤ੍ਤਿਯਾ ਅਭਾਵਤੋ. ਅਡ੍ਢਦਲਿਦ੍ਦਤਾਦਿ ਅਞ੍ਞਾਪਿ ਹੀਨਪਣੀਤਤਾ.

ਕਮ੍ਮੁਨਾਤਿ ਚੇਤ੍ਥ ਯਥਾ ਲੋਕਪਜਾਸਤ੍ਤਸਦ੍ਦੇਹਿ ਏਕੋ ਏਵਤ੍ਥੋ ਵੁਤ੍ਤੋ, ਏਵਂ ਸੇਸਸਦ੍ਦੇਹਿਪਿ, ਅਧਿਪ੍ਪਾਯਵਿਸੇਸੋ ਪਨ ਤਤ੍ਥ ਅਤ੍ਥੀਤਿ ਦਸ੍ਸੇਤੁਂ ‘‘ਪੁਰਿਮਪਦੇਨ ਚੇਤ੍ਥਾ’’ਤਿਆਦਿ ਵੁਤ੍ਤਂ. ਨਾਯਂ ਲੋਕੋ ਬ੍ਰਹ੍ਮਨਿਮ੍ਮਿਤੋ ਕਮ੍ਮੇਨ ਉਪ੍ਪਜ੍ਜਨਤੋ. ਨ ਹਿ ਸਨ੍ਨਿਹਿਤਕਾਰਣਾਨਂ ਫਲਾਨਂ ਅਞ੍ਞੇਨ ਉਪ੍ਪਤ੍ਤਿਦਿਟ੍ਠਿ ਯੁਜ੍ਜਤਿ. ਤੇਨਾਹ ‘‘ਦਿਟ੍ਠਿਯਾ ਪਟਿਸੇਧੋ ਵੇਦਿਤਬ੍ਬੋ’’ਤਿ. ਯਂ ਪਨੇਤ੍ਥ ਵਤ੍ਤਬ੍ਬਂ ਤਂ ਵਿਸੁਦ੍ਧਿਮਗ੍ਗਸਂਵਣ੍ਣਨਾਦੀਸੁਵੁਤ੍ਤਨਯੇਨ ਵੇਦਿਤਬ੍ਬਂ. ਤਥਾ ਲੋਕਸ੍ਸ ਪਠਮੁਪ੍ਪਤ੍ਤਿ ਨ ਬ੍ਰਹ੍ਮੁਨਾਤਿ ‘‘ਕਮ੍ਮੁਨਾ ਹਿ ਤਾਸੁ ਤਾਸੂ’’ਤਿਆਦਿ ਵੁਤ੍ਤਂ. ਤਤਿਯੇਨ ‘‘ਅਯਂ ਲੋਕੋ ਆਦਿਤੋ ਪਭੁਤਿ ਪਭਵਕਮ੍ਮੁਨਾ ਵਤ੍ਤਤੀ’’ਤਿ ਵੁਤ੍ਤਮਤ੍ਥਂ ਨਿਗਮੇਤਿ.ਵੁਤ੍ਤਸ੍ਸੇਵਤ੍ਥਸ੍ਸ ਸੂਚਨਞ੍ਹਿ ਨਿਗਮਨਂ. ਤਂ ਪਨ ਨਿਯਮਤ੍ਥਂ ਹੋਤੀਤਿ ਆਹ ‘‘ਕਮ੍ਮੇਨੇਵ ਬਦ੍ਧਾ ਹੁਤ੍ਵਾ ਪਵਤ੍ਤਨ੍ਤਿ, ਨ ਅਞ੍ਞਥਾ’’ਤਿ ¶ . ਚਤੁਤ੍ਥੇਨ ਪਦੇਨ. ਯਾਯਤੋਤਿ ਗਚ੍ਛਤੋ. ਨਿਬ੍ਬਤ੍ਤਤੋਤਿ ਨਿਬ੍ਬਤ੍ਤਨ੍ਤਸ੍ਸ. ਪਵਤ੍ਤਤੋਤਿ ਪਵਤ੍ਤਨ੍ਤਸ੍ਸ.

ਧੁਤਧਮ੍ਮਾ ਵਿਸੇਸਤੋ ਤਣ੍ਹਾਯ ਸਨ੍ਤਤ੍ਤਵਸੇਨ ਵਤ੍ਤਨ੍ਤੀਤਿ ਆਹ ‘‘ਤਪੇਨਾਤਿ ਧੁਤਙ੍ਗਤਪੇਨਾ’’ਤਿ. ਮੇਥੁਨਵਿਰਤਿ ਵਿਸੇਸਤੋ ਬ੍ਰਾਹ੍ਮਣਾਨਂ ਬ੍ਰਹ੍ਮਚਰਿਯਨ੍ਤਿ ਸਾ ਇਧ ਬ੍ਰਹ੍ਮਚਰਿਯੇਨਾਤਿ ਅਧਿਪ੍ਪੇਤਾਤਿ ਆਹ ‘‘ਬ੍ਰਹ੍ਮਚਰਿਯੇਨਾਤਿ ਮੇਥੁਨਵਿਰਤਿਯਾ’’ਤਿ. ਏਤੇਨਾਤਿ ਇਮਿਨਾ ‘‘ਤਪੇਨਾ’’ਤਿਆਦੀਹਿ ਚਤੂਹਿ ਪਦੇਹਿ ਵੁਤ੍ਤੇਨ. ਸੇਟ੍ਠੇਨਾਤਿ ਉਤ੍ਤਮੇਨ. ਸਂਕਿਲੇਸਵਿਸੁਦ੍ਧਿਯਾ ਪਰਿਸੁਦ੍ਧੇਨ. ਬ੍ਰਹ੍ਮਨ੍ਤਿ ਬ੍ਰਹ੍ਮਭਾਵਂ ਸੇਟ੍ਠਭਾਵਂ. ਸੋ ਪਨੇਤ੍ਥ ਅਤ੍ਥਤੋ ਬ੍ਰਾਹ੍ਮਣਭਾਵੋਤਿ ਆਹ ‘‘ਬ੍ਰਾਹ੍ਮਣਭਾਵਂ ਆਵਹਤੀ’’ਤਿ.

ਬ੍ਰਹ੍ਮਾ ਚ ਸਕ੍ਕੋ ਚਾਤਿ ਸਕ੍ਕਗਰੁਕਾਨਂ ਸਕ੍ਕੋ ਸਕ੍ਕੇਨਪਿ ਗਰੁਕਾਤਬ੍ਬਤੋ, ਬ੍ਰਹ੍ਮਗਰੁਕਾਨਂ ਬ੍ਰਹ੍ਮਾ ਬ੍ਰਹ੍ਮੁਨਾਪਿ ਗਰੁਕਾਤਬ੍ਬਤੋ. ਵਿਜਾਨਤਨ੍ਤਿ ਪਰਮਤ੍ਥਬ੍ਰਾਹ੍ਮਣਸ੍ਸ ਵਿਸੇਸਂ ਜਾਨਨ੍ਤਾਨਂ ਵਿਞ੍ਞੂਨਂ. ਅਵਿਞ੍ਞੁਨੋ ਹਿ ਅਪ੍ਪਮਾਣਂ. ਤੇਨਾਹ – ‘‘ਪਣ੍ਡਿਤਾਨ’’ਨ੍ਤਿ. ਸੇਸਂ ਸੁਵਿਞ੍ਞੇਯ੍ਯਮੇਵ.

ਵਾਸੇਟ੍ਠਸੁਤ੍ਤਵਣ੍ਣਨਾਯ ਲੀਨਤ੍ਥਪ੍ਪਕਾਸਨਾ ਸਮਤ੍ਤਾ.

੯. ਸੁਭਸੁਤ੍ਤਵਣ੍ਣਨਾ

੪੬੨. ਤੁਦਿਸਞ੍ਞਾਤੋ ¶ ਗਾਮੋ ਨਿਗਮੋ ਏਤਸ੍ਸਾਤਿ ਤੋਦੇਯ੍ਯੋ, ਤਸ੍ਸ ਅਤ੍ਤਜੋ ਤੋਦੇਯ੍ਯਪੁਤ੍ਤੋਤਿ ਆਹ ‘‘ਤੁਦਿਗਾਮਾ’’ਤਿਆਦਿ. ਆਰਾਧਕੋਤਿ ਸਂਰਾਧਕੋ. ਧਮ੍ਮਨਿਸਨ੍ਤਿ ਯਸ੍ਮਾ ਸਮ੍ਪਾਦਨੇਨ ਪਰਿਪੂਰਣੇਨ ਇਚ੍ਛਿਤਾ, ਤਸ੍ਮਾ ਵੁਤ੍ਤਂ ‘‘ਸਮ੍ਪਾਦਕੋ ਪਰਿਪੂਰਕੋ’’ਤਿ. ਞਾਯਤਿ ਨਿਚ੍ਛਯੇਨ ਗਮੇਤਿ ਨਿਬ੍ਬਾਨਂ, ਤਂ ਵਾ ਞਾਯਤਿ ਪਟਿਵਿਜ੍ਝੀਯਤਿ ਏਤੇਨਾਤਿ ਞਾਯੋ, ਤਤੋ ਏਤਸ੍ਸ ਸਮ੍ਪਾਦਕਹੇਤੁਭਾਵਤੋ ਞਾਯੋ ਧਮ੍ਮੋ ਅਰਿਯਮਗ੍ਗੋ ਤਂ ਞਾਯਂ ਧਮ੍ਮਂ. ਤੇਨਾਹ ‘‘ਕਾਰਣਧਮ੍ਮ’’ਨ੍ਤਿ. ਅਨਵਜ੍ਜਨ੍ਤਿ ਅਵਜ੍ਜਪਟਿਪਕ੍ਖਂ.

੪੬੩. ਵਟ੍ਟਚਾਰਕਤੋ ਨਿਯ੍ਯਾਤੀਤਿ ਨਿਯ੍ਯਾਨਿਕਂ ਈਕਾਰਸ੍ਸ ਰਸ੍ਸਤ੍ਤਂ ਯ-ਕਾਰਸ੍ਸ ਚ ਕ-ਕਾਰਂ ਕਤ੍ਵਾ. ਨਿਯ੍ਯਾਨੇ ਵਾ ਨਿਯੁਤ੍ਤਂ, ਨਿਯ੍ਯਾਨਂ ਸੀਲਨ੍ਤਿ ਵਾ ਨਿਯ੍ਯਾਨਿਕਂ, ਤਪ੍ਪਟਿਪਕ੍ਖਤੋ ਅਨਿਯ੍ਯਾਨਿਕਂ. ਸਾ ਪਨ ਅਤ੍ਥਤੋ ਅਕੁਸਲਕਿਰਿਯਾਤਿ ਆਹ ‘‘ਅਕੁਸਲਪਟਿਪਦ’’ਨ੍ਤਿ.

ਬਹੁਭਾਵਵਾਚਕੋ ¶ ਇਧ ਮਹਾਸਦ੍ਦੋ ‘‘ਮਹਾਜਨੋ’’ਤਿਆਦੀਸੁਵਿਯਾਤਿ ਆਹ ‘‘ਮਹਨ੍ਤੇਹਿ ਬਹੂਹੀ’’ਤਿ. ਅਤ੍ਥੋਤਿ ਪਯੋਜਨਂ. ਮਹਨ੍ਤਾਨੀਤਿ ਬਹੁਲਾਨਿ. ਕਿਚ੍ਚਾਨੀਤਿ ਕਾਤਬ੍ਬਾਨਿ. ਅਧਿਕਰਣਾਨੀਤਿ ਅਧਿਕਾਰਜੀਵਿਕਾਰੂਪਾਨਿ. ਘਰਾਵਾਸਕਮ੍ਮਮੇਵ ਪਞ੍ਚਬਲਿਕਰਣਦਸਅਤ੍ਥਟ੍ਠਾਨਭਾਵਤੋ ਲੋਕਯਾਤ੍ਰਾਯ ਚ ਸਮ੍ਪਵਤ੍ਤਿਟ੍ਠਾਨਭਾਵਤੋ ਜੀਵਿਤਵੁਤ੍ਤਿਯਾ ਵਾ ਹੇਤੁਭਾਵਤੋ ਘਰਾਵਾਸਕਮ੍ਮਟ੍ਠਾਨਂ.

‘‘ਅਪ੍ਪਕੇਨਪਿ ਮੇਧਾਵੀ, ਪਾਭਤੇਨ ਵਿਚਕ੍ਖਣੋ;

ਸਮੁਟ੍ਠਾਪੇਤਿ ਅਤ੍ਤਾਨਂ, ਅਣੁਂ ਅਗ੍ਗਿਂਵ ਸਨ੍ਧਮ’’ਨ੍ਤਿ. (ਜਾ. ੧.੧.੪);

ਗਾਥਾਯ ਵੁਤ੍ਤਨਯੇਨ ਚੂਲ਼ਨ੍ਤੇਵਾਸਿਕਸ੍ਸ ਵਿਯ.

੪੬੪. ਅਯੋਨਿਸੋ ਪਵਤ੍ਤਿਤਂ ਵਾਣਿਜ੍ਜਕਮ੍ਮਂ ਵਿਯ ਅਪਾਯਭੂਤਂ ਕਸਿਕਮ੍ਮਂ ਨਿਦਸ੍ਸਨਭਾਵੇ ਠਪੇਤ੍ਵਾ ਅਯੋਨਿਸੋਮਨਸਿਕਰਣਵਸੇਨ ਪਵਤ੍ਤਂ ਘਰਾਵਾਸਕਿਚ੍ਚਂ ਸਨ੍ਧਾਯਾਹ – ‘‘ਯਥਾ ਕਸਿ…ਪੇ… ਏਵਂ ਘਰਾਵਾਸਕਮ੍ਮਟ੍ਠਾਨਮ੍ਪੀ’’ਤਿ. ਬ੍ਰਾਹ੍ਮਣਭਤ੍ਤੋ ਅਹੋਸੀਤਿ ਸੋ ਕਿਰ ਬਹੂ ਬ੍ਰਾਹ੍ਮਣੇ ਧਨਂ ਦਤ੍ਵਾ ਯਞ੍ਞਂ ਕਾਰੇਸਿ. ਉਪਰੀਤਿ ‘‘ਉਪਰਿ ਉਪਟ੍ਠਾਤੀਤਿ ਵਦੇਹੀ’’ਤਿ ਬ੍ਰਾਹ੍ਮਣੇਹਿ ਅਤ੍ਤਨੋ ਸਮਯੇਨ ਆਚਿਕ੍ਖਾਪਿਤੋਪਿ ਯਥਾ ਉਪਟ੍ਠਿਤਮੇਵ ਕਥੇਤ੍ਵਾ ਕਾਲਂ ਕਤ੍ਵਾ ਨਿਰਯੇ ਨਿਬ੍ਬਤ੍ਤੋ, ਅਥ ਬ੍ਰਾਹ੍ਮਣਾ – ‘‘ਇਮਿਨਾ ¶ ਅਮ੍ਹਾਕਂ ਯਞ੍ਞੇ ਦੋਸੋ ਦਿਨ੍ਨੋ’’ਤਿ ਕੁਜ੍ਝਿਤ੍ਵਾ ਤਸ੍ਸ ਕਲ਼ੇਵਰਂ ਸੁਸਾਨਂ ਨੇਤੁਂ ਨਾਦਂਸੁ. ਅਥਸ੍ਸ ਞਾਤਕੇਹਿ ਸਹਸ੍ਸੇ ਦਿਨ੍ਨੇ ਤਂ ਸਹਸ੍ਸਂ ਗਹੇਤ੍ਵਾ ਗੇਹਤੋ ਨੀਹਰਿਤੁਂ ਅਦਂਸੁ. ਕਸ੍ਸਪਸਮ੍ਮਾਸਮ੍ਬੁਦ੍ਧਕਾਲੇ ਛਤ੍ਤਿਂਸ ਇਤ੍ਥਿਯੋ ‘‘ਏਕਾ ਵਤ੍ਥਂ ਅਦਾਸਿ, ਏਕਾ ਗਨ੍ਧਂ, ਏਕਾ ਸੁਮਨਮਾਲ’’ਨ੍ਤਿਆਦਿਨਾ ਤਂ ਤਂ ਦਾਨਮਯਂ ਪੁਞ੍ਞਂ ਕਤ੍ਵਾ ਆਯੁਪਰਿਯੋਸਾਨੇ ਤਾਵਤਿਂਸਭਵਨੇ ਸਕ੍ਕਸ੍ਸ ਦੇਵਰਞ੍ਞੋ ਪਰਿਚਾਰਿਕਾ ਹੁਤ੍ਵਾ ਨਿਬ੍ਬਤ੍ਤਿਂਸੁ ਸਹਸ੍ਸਅਚ੍ਛਰਾਪਰਿਵਾਰਿਕਾ, ਸਕ੍ਕਸ੍ਸ ਦੇਵਰਞ੍ਞੋ ਵੇਜਯਨ੍ਤਰਥਂ ਪੇਸੇਤ੍ਵਾ ਪਕ੍ਕੋਸਾਪਿਤੇਨ ਗੁਤ੍ਤਿਲਾਚਰਿਯਭੂਤੇਨ ਮਹਾਬੋਧਿਸਤ੍ਤੇਨ ਪੁਚ੍ਛਿਤਾ ਤਂ ਤਂ ਅਤ੍ਤਨਾ ਕਤਂ ਪੁਞ੍ਞਂ ਬ੍ਯਾਕਰਿਂਸੁ. ਤਂ ਸਨ੍ਧਾਯ ਵੁਤ੍ਤਂ ‘‘ਸਕਲਾਯ ਗੁਤ੍ਤਿਲਵਿਮਾਨਕਥਾਯ ਦੀਪੇਤਬ੍ਬ’’ਨ੍ਤਿ. ਵਣਿਜ੍ਜਕਮ੍ਮਟ੍ਠਾਨਂ ਵਿਪਜ੍ਜਮਾਨਨ੍ਤਿ ਏਤ੍ਥ ਤਸ੍ਸ ਵਿਪਜ੍ਜਮਾਨਾਕਾਰੋ ਹੇਟ੍ਠਾ ਵੁਤ੍ਤੋ. ਏਵਂ ਪਬ੍ਬਜ੍ਜਕਮ੍ਮਟ੍ਠਾਨਮ੍ਪਿ ਵਿਪਜ੍ਜਮਾਨਂ ਅਪ੍ਪਫਲਂ ਹੋਤੀਤਿ ਆਨੇਤ੍ਵਾ ਸਮ੍ਬਨ੍ਧੋ. ਸੀਲੇਸੁ ਅਪਰਿਪੂਰਕਾਰਿਨੋਤਿਆਦਿ ਤਸ੍ਸ ਵਿਪਜ੍ਜਨਾਕਾਰਦਸ੍ਸਨਂ. ਝਾਨਾਦਿਸੁਖਨ੍ਤਿ ਏਤ੍ਥ ਆਦਿ-ਸਦ੍ਦੇਨ ਅਭਿਞ੍ਞਾਵਿਪਸ੍ਸਨਾਦਿਸੁਖਸ੍ਸ ਵਿਯ ਸਬ੍ਰਹ੍ਮਚਾਰੀਹਿ ਸਦ੍ਧਿਂ ਸੀਲਸਮ੍ਪਦਾਦਿਸੁਖਸ੍ਸ ¶ ਸਙ੍ਗਹੋ ਦਟ੍ਠਬ੍ਬੋ. ਅਰਹਤ੍ਤਮ੍ਪਿ ਪਾਪੁਣਾਤਿ ਪਗੇਵ ਸੇਕ੍ਖਪੁਥੁਜ੍ਜਨਸਮ੍ਪਤ੍ਤਿਯੋਤਿ ਅਧਿਪ੍ਪਾਯੋ.

ਚਾਗਸੀਸੇਨਾਤਿ ਪਧਾਨਭੂਤੇਨ ਚਾਗੇਨ ਦਾਨੇਨ ਤਂ ਅਵਸ੍ਸਯਂ ਕਤ੍ਵਾ. ਏਤ੍ਥ ਤੇ ਨ ਕੋਚਿ ਅਫਾਸੁਕਭਾਵੋਤਿ. ਉਜੁਕਂ ਕਤ੍ਵਾ ਅਵਿਰੁਦ੍ਧਂ ਕਤ੍ਵਾ, ਸਮ੍ਪਯੋਜੇਤ੍ਵਾਤਿ ਅਤ੍ਥੋ. ਤਪਚਰਿਯਨ੍ਤਿ ਅਗ੍ਗਿਪਰਿਚਰਣਂ, ਤਪਚਰਿਯਞ੍ਚ ਬ੍ਰਹ੍ਮਚਰਿਯਗ੍ਗਹਣਾ ਦੁਟ੍ਠੁਲ੍ਲਭਾਵਤੋ.

੪੬੬. ਅਜਾਨਨਭਾਵਨ੍ਤਿ ਅਸਬ੍ਬਞ੍ਞੁਭਾਵਂ. ਭਗਵਤੋ ਪਨ ਸਬ੍ਬਞ੍ਞੁਭਾਵੋ ਸਦੇਵਕੇ ਲੋਕੇ ਜਲਤਲੇ ਪਕ੍ਖਿਤ੍ਤਤੇਲਂ ਵਿਯ ਪਤ੍ਥਰਿਤ੍ਵਾ ਠਿਤੋ, ਨ ਮੇ ਇਦਂ ਪਤਿਰੂਪਂ, ਤਤੋ ਪਰਿਵਤ੍ਤਿਸ੍ਸਾਮੀਤਿ ‘‘ਬ੍ਰਾਹ੍ਮਣੋ, ਭੋ, ਗੋਤਮਾ’’ਤਿਆਦਿਮਾਹ. ਪਚ੍ਚਾਹਰਿਤੁਂ ਪਟਿਪਕ੍ਖੇਨ ਅਪਹਰਿਤੁਂ. ਸੇਤਪੋਕ੍ਖਰਸਦਿਸੋਤਿ ਪੁਣ੍ਡਰੀਕਪਤ੍ਤਸਦਿਸਵਣ੍ਣੋ. ਸੁਵਟ੍ਟਿਤਾਤਿ ਵਟ੍ਟਭਾਵਯੁਤ੍ਤਟ੍ਠਾਨੇ ਸੁਵਟ੍ਟਾ. ਨਾਮਕਂਯੇਵਾਤਿ ਨਾਮਮਤ੍ਤਮੇਵ ਵਚਨਮਤ੍ਤਮੇਵ. ਤਥਾਭੂਤਾਨਂ ਭਾਵਸ੍ਸਪਿ ਅਭਾਵੇਨ ਨਿਹੀਨਂ ਨਾਮ ਹੋਤਿ, ਨਾਮ-ਸਦ੍ਦੋ ਨਿਹੀਨਪਰਿਯਾਯੋ. ਤੇਨਾਹ – ‘‘ਲਾਮਕਂਯੇਵਾ’’ਤਿ.

੪੬੭. ਕਤਮਾ ਵਾਚਾ ਤੇਸਂ ਸੇਯ੍ਯੋਤਿ ਤੇਸਂ ਚਙ੍ਕਿਯਾਦੀਨਂ ਬ੍ਰਾਹ੍ਮਣਮਹਾਸਾਲਾਨਂ ਵੁਚ੍ਚਮਾਨਵਿਭਾਗਾਸੁ ਵਾਚਾਸੁ ਕਤਮਾ ਵਾਚਾ ਸੇਯ੍ਯੋਤਿ. ‘‘ਸੇਯ੍ਯਾ’’ਤਿ ਲਿਙ੍ਗਵਿਪਲ੍ਲਾਸੇਨ ਵੁਤ੍ਤਂ. ਸਮ੍ਮੁਤਿਯਾਤਿ ਅਵਿਲਙ੍ਘਿਤਸਾਧੁਮਰਿਯਾਦਾਯ ਲੋਕਸਮ੍ਮੁਤਿਯਾ. ਤੇਨਾਹ ‘‘ਲੋਕਵੋਹਾਰੇਨਾ’’ਤਿ. ਮਨ੍ਤਾਤਿ ਮਨ੍ਤਾਸਙ੍ਖਾਤਾਯ ਪਞ੍ਞਾਯ ਮਨ੍ਤੇਤ੍ਵਾ ਜਾਨਿਤ੍ਵਾ. ਤੇਨਾਹ ‘‘ਤੁਲਯਿਤ੍ਵਾ’’ਤਿ. ਅਤ੍ਥਸਂਹਿਤਨ੍ਤਿ ਹੇਤੁਸਞ੍ਹਿਤਂ. ਤਂ ਪਨ ਏਕਂਸਤੋ ਯੁਤ੍ਤਿਯੁਤ੍ਤਂ ਹੋਤੀਤਿ ਆਹ – ‘‘ਕਾਰਣਨਿਸ੍ਸਿਤ’’ਨ੍ਤਿ. ਆਵੁਤੋਤਿਆਦੀਸੁ ਆਦਿਤੋ ਅਭਿਮੁਖਂ ਞਾਣਗਤਿਯਾ ਵਿਬਨ੍ਧਨੇਨ ਆਵੁਤੋ, ਆਵਰਿਯੇਨ ਵਿਸੇਸਤੋ ਞਾਣਗਤਿਯਾ ¶ ਨਿਬਨ੍ਧਨੇਨ ਨਿਵੁਤੋ, ਏਵਂ ਓਫੁਟੋ ਪਲਿਗੁਣ੍ਠਿਤੋ. ਪਰਿਯੋਨਦ੍ਧੋਤਿ ਸਮਨ੍ਤਤੋ ਓਨਦ੍ਧੋ ਛਾਦਿਤੋ. ਤੇਨਾਹ ‘‘ਪਲਿਵੇਠਿਤੋ’’ਤਿ.

੪੬੮. ਸਚੇ ਏਤਂ ਕਾਰਣਮਤ੍ਥੀਤਿ ‘‘ਨਿਸ੍ਸਟ੍ਠਤਿਣਕਟ੍ਠੁਪਾਦਾਨੋ ਅਗ੍ਗਿ ਜਲਤੀ’’ਤਿ ਏਤਂ ਕਾਰਣਂ ਸਚੇ ਅਤ੍ਥਿ ਯਦਿ ਸਿਯਾ, ਸੋ ਅਪਰੋ ਤਿਣਕਟ੍ਠੁਪਾਦਾਨੋ ਅਗ੍ਗਿ ਯਦਿ ਭਵੇਯ੍ਯ. ਸਦੋਸੋ ਸਾਦੀਨਵੋ ਸਪਰਿਕ੍ਕਿਲੇਸੋ. ਪਰਿਸੁਦ੍ਧੋਤਿ ਉਪਕ੍ਕਿਲੇਸਾਭਾਵੇਨ ਸਬ੍ਬਸੋ ਸੁਦ੍ਧੋ. ਜਾਤਿ ਆਦੀਨਂ ਅਭਾਵੇਨਾਤਿ ਜਾਤਿਪਚ੍ਚਯਾਨਂ ਕਮ੍ਮਕਿਲੇਸਾਨਂ ਨਿਗ੍ਗਮੇਨ.

੪੬੯. ਨ ¶ ਨਿਚ੍ਚਲਾ ਤਿਟ੍ਠਨ੍ਤੀਤਿ ਤਤ੍ਥ ਪਕ੍ਖਿਪਿਤਬ੍ਬਸ੍ਸ ਲਬ੍ਭਮਾਨਤ੍ਤਾ ਯਥਾਪਞ੍ਞਤ੍ਤਂ ਹੁਤ੍ਵਾ ਨਿਚ੍ਚਲਾ ਅਕਮ੍ਪਿਯਾ ਨ ਤਿਟ੍ਠਨ੍ਤਿ. ਤਂ ਦੋਸਂ ਤਂ ਊਨਤਾਦੋਸਂ.

ਅਞ੍ਞਸ੍ਮਿਂ ਅਸਤੀਤਿ ਅਤ੍ਥਭਞ੍ਜਕਮੁਸਾਵਾਦੇ ਅਸਤਿ. ਸੋ ਹਿ ਅਤ੍ਤਨੋ ਸਨ੍ਤਕਸ੍ਸ ਅਦਾਤੁਕਾਮਤਾਦਿਵਸੇਨ ਪਵਤ੍ਤਸ੍ਸ ਅਕਮ੍ਮਪਥਪ੍ਪਤ੍ਤਸ੍ਸ ਮੁਸਾਵਾਦਭਾਵਸ੍ਸ ਵਿਪਰੀਤੋ ਅਞ੍ਞੋ ਇਧ ਅਧਿਪ੍ਪੇਤੋ. ਤਥਾ ਹਿ ਇਤਰੋ ਯੇਭੁਯ੍ਯੇਨ ਵਲ਼ਞ੍ਜਿਤਬ੍ਬਤੋ ਵੋਹਰਿਤਬ੍ਬਤੋ ਵਲ਼ਞ੍ਜਕਮੁਸਾਵਾਦੋਤਿ ਆਹ. ਨ ਕਦਾਚਿ ਮੁਸਾਵਾਦੀਤਿ ਦ੍ਵੇ ਕਥਾ ਨ ਕਥੇਨ੍ਤਿ. ਬਾਹਿਰਕਾਨਂ ਅਨਵਜ੍ਜਤਪਸਮ੍ਮਤਾਯਪਿ ਨਿਸ੍ਸਿਤੋਤਿ ਵਤ੍ਤੁਂ ਆਹ ‘‘ਸੀਲਵਾ ਤਪਨਿਸ੍ਸਿਤਕੋ ਹੋਤਿ’’ਤਿ. ਵਿਵਟਮੁਖਾ ਮਨ੍ਤਜ੍ਝੇਨਮਣ੍ਡਿਤਾ ਸਬ੍ਬਸੋ ਸਜ੍ਝਾਯਾ ਹੋਨ੍ਤਿ, ਨ ਇਤਰੇਤਿ ਆਹ ‘‘ਪਬ੍ਬਜਿਤਾ ਨਿਚ੍ਚਂ ਸਜ੍ਝਾਯਨ੍ਤੀ’’ਤਿ.

੪੭੦. ਚਿਰਂ ਨਿਕ੍ਖਨ੍ਤੋਤਿ ਨਿਗ੍ਗਤੋ ਹੁਤ੍ਵਾ ਚਿਰਕਾਲੇ. ਨ ਸਬ੍ਬਸੋ ਪਚ੍ਚਕ੍ਖਾ ਹੋਨ੍ਤਿ ਸਤਿਸਮ੍ਮੋਹਤੋ ਮਗ੍ਗਾਨਞ੍ਚ ਅਞ੍ਞਥਾ ਕਰਣਤੋ. ਚਿਰਾਯਿਤਤ੍ਤਨ੍ਤਿ ‘‘ਅਯਂ ਮਗ੍ਗੋ’’ਤਿ ਕਥਨਸ੍ਸ ਚਿਰਾਯਨਂ. ਵਿਤ੍ਥਾਯਿਤਤ੍ਤਨ੍ਤਿ ਅਸਪ੍ਪਟਿਭਾਨਂ. ਤਂ ਪਨ ਸਉਪਮਾਹ ਦਸ੍ਸੇਤੁਂ ‘‘ਯਥਾ’’ਤਿਆਦਿ ਵੁਤ੍ਤਂ.

ਬਲਸਮ੍ਪਨ੍ਨੋਤਿ ਕਾਯਬਲੇਨ ਸਮਨ੍ਨਾਗਤੋ. ਪਮਾਣਕਤਂ ਕਮ੍ਮਂ ਨਾਮ ਪਮਾਣਕਰਾਨਂ ਰਾਗਾਦਿਕਿਲੇਸਾਨਂ ਅਵਿਕ੍ਖਮ੍ਭਿਤਤ੍ਤਾ ‘‘ਪਮਾਣਕਤਂ ਕਮ੍ਮਂ ਨਾਮ ਕਾਮਾਵਚਰ’’ਨ੍ਤਿ ਆਹ, ਤੇਸਂ ਪਨ ਵਿਕ੍ਖਮ੍ਭਿਤਤ੍ਤਾ ਵੁਤ੍ਤਂ ‘‘ਅਪ੍ਪਮਾਣਕਤਂ ਕਮ੍ਮਂ ਨਾਮ ਰੂਪਾਰੂਪਾਵਚਰ’’ਨ੍ਤਿ. ਤਤ੍ਥਾਪਿ ਵਿਸੇਸਤੋ ਅਪ੍ਪਮਞ੍ਞਾਭਾਵਨਾ ਸਮ੍ਭਵਤੀਤਿ ਆਹ ‘‘ਤੇਸੁਪੀ’’ਤਿਆਦਿ. ਨਿਰੀਹਕਤ੍ਤਾ ਯਥਾ ਅਪ੍ਪਮਾਣਸਮਞ੍ਞਾ ਲਬ੍ਭਤਿ, ਤਂ ਦਸ੍ਸੇਤੁਂ ‘‘ਪਮਾਣਂ…ਪੇ… ਵੁਚ੍ਚਤੀ’’ਤਿ ਆਹ. ਨ ਓਹੀਯਤਿ ਨ ਤਿਟ੍ਠਤੀਤਿ ਕਤੂਪਚਿਤਮ੍ਪਿ ਕਾਮਾਵਚਰਕਮ੍ਮਂ ਯਥਾਧਿਗਤੇ ਮਹਗ੍ਗਤਜ੍ਝਾਨੇ ਅਪਰਿਹੀਨੇ ਤਂ ਅਭਿਭਵਿਤ੍ਵਾ ਆਸੀਦੇਤ੍ਵਾ ਪਸ੍ਸੇ ਓਹੀਯਕਂ ਕਤ੍ਵਾ ਪਟਿਸਨ੍ਧਿਂ ਦਾਤੁਂ ਸਮਤ੍ਥਭਾਵੇਨ ਨ ਤਿਟ੍ਠਤਿ. ਲਗ੍ਗਿਤੁਨ੍ਤਿ ਆਵਰਿਤੁਂ ¶ . ਠਾਤੁਨ੍ਤਿ ਪਤਿਟ੍ਠਾਤੁਂ. ਫਰਿਤ੍ਵਾਤਿ ਪਟਿਪ੍ਫਰਿਤ੍ਵਾ. ਪਰਿਯਾਦਿਯਿਤ੍ਵਾਤਿ ਤਸ੍ਸ ਸਾਮਤ੍ਥਿਯਂ ਖੇਪੇਤ੍ਵਾ. ਕਮ੍ਮਸ੍ਸ ਪਰਿਯਾਦਿਯਨਂ ਨਾਮ ਵਿਪਾਕੁਪ੍ਪਾਦਬਨ੍ਧਨਮੇਵਾਤਿ ਆਹ – ‘‘ਤਸ੍ਸ ਵਿਪਾਕਂ ਪਟਿਬਾਹਿਤ੍ਵਾ’’ਤਿ. ਸੇਸਂ ਸੁਵਿਞ੍ਞੇਯ੍ਯਮੇਵ.

ਸੁਭਸੁਤ੍ਤਵਣ੍ਣਨਾਯ ਲੀਨਤ੍ਥਪ੍ਪਕਾਸਨਾ ਸਮਤ੍ਤਾ.

੧੦. ਸਙ੍ਗਾਰਵਸੁਤ੍ਤਵਣ੍ਣਨਾ

੪੭੩. ਅਭਿਪ੍ਪਸਨ੍ਨਾਤਿ ¶ ¶ ਅਭਿਸਮੇਚ੍ਚ ਪਸਨ੍ਨਾ. ਤੇਨਾਹ – ‘‘ਅਵੇਚ੍ਚਪ੍ਪਸਾਦਵਸੇਨ ਪਸਨ੍ਨਾ’’ਤਿ. ਬ੍ਰਾਹ੍ਮਣੀ ਵਿਗਤਮਲਮਚ੍ਛੇਰਤਾਯ ‘‘ਤੁਯ੍ਹਂ ਦੇਯ੍ਯਧਮ੍ਮਂ ਰੁਚ੍ਚਨਕਟ੍ਠਾਨੇ ਦੇਹੀ’’ਤਿ ਆਹ. ਮਗ੍ਗੇਨੇਵ ਹਿਸ੍ਸਾ ਮਚ੍ਛਰਿਯਸ੍ਸ ਪਹੀਨਤ੍ਤਾ ਬੁਦ੍ਧਪਕ੍ਖਬ੍ਰਾਹ੍ਮਣਪਕ੍ਖਵਸੇਨ ਉਭਤੋਪਕ੍ਖਿਕਾ.

ਕਿਂਸੂਤਿ ਕਿਨ੍ਤਿ ਪੁਚ੍ਛਾਵਚਨਂ. ਛੇਤ੍ਵਾ ਅਨਾਦਿਯਿਤ੍ਵਾ ਵਿਨਾਸੇਤ੍ਵਾ. ਸੁਖਂ ਸੇਤੀਤਿ ਚਿਤ੍ਤਸਨ੍ਤਾਪਾਭਾਵੇਨ ਸੁਖੇਨ ਸੁਪਤਿ. ਨ ਸੋਚਤੀਤਿ ਤਤੋ ਏਵ ਸੋਕਂ ਨਾਮ ਵਿਨਾਸੇਤਿ. ਕੋਧਨ੍ਤਿ ਕੁਜ੍ਝਨਲਕ੍ਖਣਂ ਕੋਧਂ. ਛੇਤ੍ਵਾ ਸਮੁਚ੍ਛਿਨ੍ਦਿਤ੍ਵਾ. ਸੁਖਂ ਸੇਤੀਤਿ ਕੋਧਪਰਿਲ਼ਾਹੇਨ ਅਪਰਿਡਯ੍ਹਮਾਨਤ੍ਤਾ ਸੁਖਂ ਸੁਪਤਿ. ਕੋਧਵਿਨਾਸੇਨ ਵਿਨਟ੍ਠਦੋਮਨਸ੍ਸਤ੍ਤਾ ਨ ਸੋਚਤਿ. ਵਿਸਮੂਲਸ੍ਸਾਤਿ ਦੁਕ੍ਖਵਿਪਾਕਸ੍ਸ. ਮਧੁਰਗ੍ਗਸ੍ਸਾਤਿ ਅਕ੍ਕੋਸਕਸ੍ਸ ਪਚ੍ਚਕ੍ਕੋਸਨੇਨ, ਪਹਾਰਕਸ੍ਸ ਪਟਿਪ੍ਪਹਰਣੇਨ ਯਂ ਸੁਖਂ ਉਪ੍ਪਜ੍ਜਤਿ, ਤਂ ਸਨ੍ਧਾਯੇਵ ‘‘ਮਧੁਰਗ੍ਗੋ’’ਤਿ ਵੁਤ੍ਤੋ. ਇਮਸ੍ਮਿਞ੍ਹਿ ਠਾਨੇ ਪਰਿਯੋਸਾਨਂ ‘‘ਅਗ੍ਗ’’ਨ੍ਤਿ ਵੁਤ੍ਤਂ. ਅਰਿਯਾਤਿ ਬੁਦ੍ਧਾਦਯੋ ਅਰਿਯਾ.

ਪਞ੍ਹਂ ਕਥੇਸੀਤਿ ਬ੍ਰਾਹ੍ਮਣੋ ਕਿਰ ਚਿਨ੍ਤੇਸਿ – ‘‘ਸਮਣੋ ਗੋਤਮੋ ਲੋਕਪੂਜਿਤੋ, ਨ ਸਕ੍ਕਾ ਯਂ ਵਾ ਤਂ ਵਾ ਵਤ੍ਵਾ ਸਨ੍ਤਜ੍ਜੇਤੁਂ, ਏਕਂ ਸਣ੍ਹਪਞ੍ਹਂ ਪੁਚ੍ਛਿਸ੍ਸਾਮੀ’’ਤਿ. ਸੋ ਏਕਂ ਪੁਚ੍ਛਾਗਾਥਂ ਅਭਿਸਙ੍ਖਰਿਤ੍ਵਾ ‘‘ਸਚੇ ਅਸੁਕਸ੍ਸ ਨਾਮ ਵਧਂ ਰੋਚੇਮੀਤਿ ਵਕ੍ਖਤਿ, ਯੇ ਤੁਯ੍ਹਂ ਨ ਰੁਚ੍ਚਨ੍ਤਿ, ਤੇ ਮਾਰੇਤੁਕਾਮੋਸਿ, ਲੋਕਵਧਾਯ ਉਪ੍ਪਨ੍ਨੋ ਕਿਂ ਤੁਯ੍ਹਂ ਸਮਣਭਾਵੇਨਾਤਿ ਨਿਗ੍ਗਹੇਸ੍ਸਾਮਿ. ਸਚੇ ਨ ਕਸ੍ਸਚਿ ਵਧਂ ਰੋਚੇਮੀਤਿ ਵਕ੍ਖਤਿ, ਅਥ ਨਂ ਤ੍ਵਂ ਰਾਗਾਦੀਨਮ੍ਪਿ ਵਧਂ ਨ ਇਚ੍ਛਸਿ, ਤਸ੍ਮਾ ਸਮਣੋ ਹੁਤ੍ਵਾ ਆਹਿਣ੍ਡਸੀਤਿ ਨਿਗ੍ਗਣ੍ਹਿਸ੍ਸਾਮੀਤਿ ਇਮਂ ਉਭਤੋਕੋਟਿਕਂ ਪਞ੍ਹਂ ਪੁਟ੍ਠੋ ਸਮਣੋ ਗੋਤਮੋ ਨੇਵ ਗਿਲਿਤੁਂ ਨ ਉਗ੍ਗਿਲਿਤੁਂ ਸਕ੍ਖਿਸ੍ਸਤੀ’’ਤਿ ਏਵਂ ਚਿਨ੍ਤੇਤ੍ਵਾ ਇਮਂ ਪਯ੍ਹਂ ਪੁਚ੍ਛਿ. ਤਸ੍ਸ ਭਗਵਾ ਅਜ੍ਝਾਸਯਾਨੁਰੂਪਂ ਕਥੇਸਿ. ਸੋ ਪਞ੍ਹਬ੍ਯਾਕਰਣੇਨ ਆਰਾਧਿਤਚਿਤ੍ਤੋ ਪਬ੍ਬਜ੍ਜਂ ਯਾਚਿ. ਸਤ੍ਥਾ ਤਂ ਪਬ੍ਬਾਜੇਸਿ, ਸੋ ਪਬ੍ਬਜ੍ਜਾਕਿਚ੍ਚਂ ਮਤ੍ਥਕਂ ਪਾਪੇਸਿ. ਤੇਨ ਵੁਤ੍ਤਂ ‘‘ਪਬ੍ਬਜਿਤ੍ਵਾ ਅਰਹਤ੍ਤਂ ਪਤ੍ਤੋ’’ਤਿ.

ਅਵਭੂਤਾਤਿ ਅਧੋਭੂਤਾ. ਅਧੋਭਾਵੋ ਸਤ੍ਤਾਨਂ ਅਵਡ੍ਢਿ ਅਵਮਙ੍ਗਲਨ੍ਤਿ ਆਹ – ‘‘ਅਵਡ੍ਢਿਭੂਤਾ ਅਵਮਙ੍ਗਲਭੂਤਾਯੇਵਾ’’ਤਿ. ਪਰਿਭੂਤਾਤਿ ਪਰਿਭਵਪ੍ਪਤ੍ਤਾ. ਵਿਜ੍ਜਮਾਨਾਨਨ੍ਤਿ ਪਾਲ਼ਿਯਂ ਅਨਾਦਰੇ ਸਾਮਿਵਚਨਨ੍ਤਿ ਤਦਤ੍ਥਂ ਦਸ੍ਸੇਨ੍ਤੋ ‘‘ਵਿਜ੍ਜਮਾਨੇਸੂ’’ਤਿਆਹ. ਪਕਟ੍ਠਂ, ਪਵਡ੍ਢਂ ਵਾ ਞਾਣਨ੍ਤਿ ਪਞ੍ਞਾਣਨ੍ਤਿ ਭਗਵਤੋ ਞਾਣਂ ਵਿਸੇਸੇਤ੍ਵਾ ਵੁਤ੍ਤਂ.

੪੭੪. ਅਭਿਜਾਨਿਤ੍ਵਾਤਿ ¶ ¶ ਅਭਿਵਿਸਿਟ੍ਠੇਨ ਞਾਣੇਨ ਜਾਨਿਤ੍ਵਾ. ਵੋਸਿਤਵੋਸਾਨਾਤਿ ਕਤਕਰਣੀਯਤਾਯ ਸਬ੍ਬਸੋ ਪਰਿਸੋਸਿਤਨਿਟ੍ਠਾ. ਪਾਰਮਿਸਙ੍ਖਾਤਨ੍ਤਿ ਪਰਮੁਕ੍ਕਂਸਭਾਵਤੋ ਪਾਰਮੀਤਿ ਸਙ੍ਖਾਤਂ. ਤੇਨਾਹ ‘‘ਸਬ੍ਬਧਮ੍ਮਾਨਂ ਪਾਰਭੂਤ’’ਨ੍ਤਿ. ਬ੍ਰਹ੍ਮਚਰਿਯਸ੍ਸਾਤਿ ਸਾਸਨਬ੍ਰਹ੍ਮਚਰਿਯਸ੍ਸ ਆਦਿਭੂਤਂ. ਤੇਨਾਹ ‘‘ਉਪ੍ਪਾਦਕਾ ਜਨਕਾ’’ਤਿ. ‘‘ਇਦਮੇਵਂ ਭਵਿਸ੍ਸਤਿ ਇਦਮੇਵ’’ਨ੍ਤਿ ਤਕ੍ਕਨਂ ਤਕ੍ਕੋ, ਸੋ ਏਤਸ੍ਸ ਅਤ੍ਥੀਤਿ ਤਕ੍ਕੀ. ਯਸ੍ਮਾ ਸੋ ਤਂ ਤਂ ਵਤ੍ਥੁਂ ਤਥਾ ਤਥਾ ਤਕ੍ਕਿਤ੍ਵਾ ਗਣ੍ਹਤਿ, ਤਸ੍ਮਾ ਵੁਤ੍ਤਂ ‘‘ਤਕ੍ਕਗਾਹੀ’’ਤਿ. ਵੀਮਂਸਨਸੀਲੋ ਵੀਮਂਸੀ ਪਚ੍ਚਕ੍ਖਭੂਤਮਤ੍ਥਂ ਵੀਮਂਸਨਭੂਤਾਯ ਪਞ੍ਞਾਯ ਕੇਵਲਂ ਵੀਮਂਸਨਤੋ. ਤੇਨਾਹ ‘‘ਪਞ੍ਞਾਚਾਰਂ ਚਰਾਪੇਤ੍ਵਾ ਏਵਂਵਾਦੀ’’ਤਿ. ਯਥਾਵੁਤ੍ਤਤਕ੍ਕੀਵੀਮਂਸੀਭਾਵੇਨ ਤਕ੍ਕਪਰਿਯਾਹਤਂ ਵੀਮਂਸਾਨੁਚਰਿਤਂ ਸਯਂਪਟਿਭਾਨਂ ਏਵਮੇਤਨ੍ਤਿ ਵਤ੍ਵਾ.

੪੮੫. ਅਟ੍ਠਿਤਪਧਾਨਵਤਨ੍ਤਿ ਅਞ੍ਞਤ੍ਥ ਕਿਸ੍ਮਿਞ੍ਚਿ ਪੁਗ੍ਗਲੇ ਅਟ੍ਠਿਤਪਧਾਨਵਤਂ ਅਨਞ੍ਞਸਾਧਾਰਣਂ ਭੋਤੋ ਗੋਤਮਸ੍ਸ ਪਧਾਨਂ ਅਹੋਸਿ. ਸਪ੍ਪੁਰਿਸਪਧਾਨਵਤਂ ਅਹੋਸਿ ਸਪ੍ਪੁਰਿਸਪਧਾਨਵਤਾਧਿਗਤਾਨਂ ਏਤਾਦਿਸਾਨਂ ਅਰਹਤਂ ਅਚ੍ਛਰਿਯਪੁਗ੍ਗਲਾਨਂਯੇਵ ਆਵੇਣਿਕਪਧਾਨਵਤਂ ਅਹੋਸਿ. ਅਜਾਨਨ੍ਤੋਵ ਪਕਾਸੇਤੀਤਿ ਅਯਂ ਪੁਚ੍ਛਿਤਮਤ੍ਥਂ ਸਯਂ ਪਚ੍ਚਕ੍ਖਤੋ ਅਜਾਨਨ੍ਤੋ ਏਵ ਕੇਵਲਂ ਸਦ੍ਦਂ ਉਪ੍ਪਾਦੇਤ੍ਵਾਵ ਪਕਾਸੇਸੀਤਿ ਸਞ੍ਞਾਯ ਆਹ. ਅਜਾਨਨਭਾਵੇ ਸਨ੍ਤੇਤਿ ਇਮੇ ਅਧਿਦੇਵਾਤਿ ਪਚ੍ਚਕ੍ਖਤੋ ਜਾਨਨੇ ਅਸਤਿ. ਪਣ੍ਡਿਤੇਨ ਮਨੁਸ੍ਸੇਨਾਤਿ ਲੋਕਵੋਹਾਰਕੁਸਲੇਨ ਮਨੁਸ੍ਸੇਨ, ਤ੍ਵਂ ਪਨ ਲੋਕਵੋਹਾਰੇਪਿ ਅਕੁਸਲੋ. ਵਚਨਤ੍ਥਞ੍ਹਿ ਅਜਾਨਨ੍ਤੋ ਯਂ ਕਿਞ੍ਚਿ ਵਦਤਿ. ਉਚ੍ਚੇਨ ਸਮ੍ਮਤਨ੍ਤਿ ਉਚ੍ਚਂ ਸੁਪਾਕਟਂ ਸਬ੍ਬਸੋ ਤਰੁਣਦਾਰਕੇਹਿਪਿ ਸਮ੍ਮਤਂ. ਞਾਤਮੇਤਂ ਯਦਿਦਂ ਅਤ੍ਥਿ ਦੇਵਾਤਿ. ਤੇਨਾਹ ‘‘ਸੁਸੁਦਾਰਕਾਪੀ’’ਤਿਆਦਿ. ਦੇਵਾਤਿ ਉਪਪਤ੍ਤਿਦੇਵਾ. ਅਧਿਦੇਵਾ ਨਾਮ ਸਮ੍ਮੁਤਿਦੇਵੇਹਿ ਅਧਿਕਦੇਵਾਤਿ ਕਤ੍ਵਾ, ਤਦਞ੍ਞੇ ਚ ਮਨੁਸ੍ਸੇ ਅਧਿਕਭਾਵੇ ਕਿਮੇਵ ਵਤ੍ਤਬ੍ਬਂ. ਸੇਸਂ ਸੁਵਿਞ੍ਞੇਯ੍ਯਮੇਵ.

ਪਪਞ੍ਚਸੂਦਨਿਯਾ ਮਜ੍ਝਿਮਨਿਕਾਯਟ੍ਠਕਥਾਯ

ਸਙ੍ਗਾਰਵਸੁਤ੍ਤਵਣ੍ਣਨਾਯ ਲੀਨਤ੍ਥਪ੍ਪਕਾਸਨਾ ਸਮਤ੍ਤਾ.

ਨਿਟ੍ਠਿਤਾ ਚ ਬ੍ਰਾਹ੍ਮਣਵਗ੍ਗਵਣ੍ਣਨਾ.

ਮਜ੍ਝਿਮਪਣ੍ਣਾਸਟੀਕਾ ਸਮਤ੍ਤਾ.