ਅਟ੍ਠਕਥਾ > ਸੁਤ੍ਤਪਿਟਕ (ਅਟ੍ਠਕਥਾ) > ਖੁਦ੍ਦਕਨਿਕਾਯ (ਅਟ੍ਠਕਥਾ)

ਸਾਵਤ੍ਥਿਯਂ ਕਿਰ ਮਹਾਸੁਵਣ੍ਣੋ ਨਾਮ ਕੁਟੁਮ੍ਬਿਕੋ ਅਹੋਸਿ ਅਡ੍ਢੋ ਮਹਦ੍ਧਨੋ ਮਹਾਭੋਗੋ ਅਪੁਤ੍ਤਕੋ. ਸੋ ਏਕਦਿਵਸਂ ਨ੍ਹਾਨਤਿਤ੍ਥਂ ਨ੍ਹਤ੍ਵਾ ਨਤ੍ਵਾ ਆਗਚ੍ਛਨ੍ਤੋ ਅਨ੍ਤਰਾਮਗ੍ਗੇ ਸਮ੍ਪਨ੍ਨਪਤ੍ਤਸਾਖਂ ਏਕਂ ਵਨਪ੍ਪਤਿਂ ਦਿਸ੍ਵਾ ‘‘ਅਯਂ ਮਹੇਸਕ੍ਖਾਯ ਦੇਵਤਾਯ ਪਰਿਗ੍ਗਹਿਤੋ ਭਵਿਸ੍ਸਤੀ’’ਤਿ ਤਸ੍ਸ ਹੇਟ੍ਠਾਭਾਗਂ ਸੋਧਾਪੇਤ੍ਵਾ ਪਾਕਾਰਪਰਿਕ੍ਖੇਪਂ ਕਾਰਾਪੇਤ੍ਵਾ ਵਾਲੁਕਂ ਓਕਿਰਾਪੇਤ੍ਵਾ ਧਜਪਟਾਕਂ ਉਸ੍ਸਾਪੇਤ੍ਵਾ ਵਨਪ੍ਪਤਿਂ ਅਲਙ੍ਕਰਿਤ੍ਵਾ ਅਞ੍ਜਲਿਂ ਕਰਿਤ੍ਵਾ ‘‘ਸਚੇ ਪੁਤ੍ਤਂ ਵਾ ਧੀਤਰਂ ਵਾ ਲਭੇਯ੍ਯਂ, ਤੁਮ੍ਹਾਕਂ ਮਹਾਸਕ੍ਕਾਰਂ ਕਰਿਸ੍ਸਾਮੀ’’ਤਿ ਪਤ੍ਥਨਂ ਕਤ੍ਵਾ ਪਕ੍ਕਾਮਿ.

ਅਥਸ੍ਸ ਨ ਚਿਰਸ੍ਸੇਵ ਭਰਿਯਾਯ ਕੁਚ੍ਛਿਯਂ ਗਬ੍ਭੋ ਪਤਿਟ੍ਠਾਸਿ. ਸਾ ¶ ਗਬ੍ਭਸ੍ਸ ਪਤਿਟ੍ਠਿਤਭਾਵਂ ਞਤ੍ਵਾ ਤਸ੍ਸ ਆਰੋਚੇਸਿ. ਸੋ ਤਸ੍ਸਾ ਗਬ੍ਭਸ੍ਸ ਪਰਿਹਾਰਮਦਾਸਿ. ਸਾ ਦਸਮਾਸਚ੍ਚਯੇਨ ਪੁਤ੍ਤਂ ਵਿਜਾਯਿ. ਤਂ ਨਾਮਗ੍ਗਹਣਦਿਵਸੇ ¶ ਸੇਟ੍ਠਿ ਅਤ੍ਤਨਾ ਪਾਲਿਤਂ ਵਨਪ੍ਪਤਿਂ ਨਿਸ੍ਸਾਯ ਲਦ੍ਧਤ੍ਤਾ ਤਸ੍ਸ ਪਾਲੋਤਿ ਨਾਮਂ ਅਕਾਸਿ. ਸਾ ਅਪਰਭਾਗੇ ਅਞ੍ਞਮ੍ਪਿ ਪੁਤ੍ਤਂ ਲਭਿ. ਤਸ੍ਸ ਚੂਲ਼ਪਾਲੋਤਿ ਨਾਮਂ ਕਤ੍ਵਾ ਇਤਰਸ੍ਸ ਮਹਾਪਾਲੋਤਿ ਨਾਮਂ ਅਕਾਸਿ. ਤੇ ਵਯਪ੍ਪਤ੍ਤੇ ਘਰਬਨ੍ਧਨੇਨ ਬਨ੍ਧਿਂਸੁ. ਅਪਰਭਾਗੇ ਮਾਤਾਪਿਤਰੋ ਕਾਲਮਕਂਸੁ. ਸਬ੍ਬਮ੍ਪਿ ਵਿਭਵਂ ਇਤਰੇਯੇਵ ਵਿਚਾਰਿਂਸੁ.

ਤਸ੍ਮਿਂ ਸਮਯੇ ਸਤ੍ਥਾ ਪਵਤ੍ਤਿਤਵਰਧਮ੍ਮਚਕ੍ਕੋ ਅਨੁਪੁਬ੍ਬੇਨਾਗਨ੍ਤ੍ਵਾ ਅਨਾਥਪਿਣ੍ਡਿਕੇਨ ਮਹਾਸੇਟ੍ਠਿਨਾ ਚਤੁਪਣ੍ਣਾਸਕੋਟਿਧਨਂ ਵਿਸ੍ਸਜ੍ਜੇਤ੍ਵਾ ਕਾਰਿਤੇ ਜੇਤਵਨਮਹਾਵਿਹਾਰੇ ਵਿਹਰਤਿ ਮਹਾਜਨਂ ਸਗ੍ਗਮਗ੍ਗੇ ਚ ਮੋਕ੍ਖਮਗ੍ਗੇ ਚ ਪਤਿਟ੍ਠਾਪਯਮਾਨੋ. ਤਥਾਗਤੋ ਹਿ ਮਾਤਿਪਕ੍ਖਤੋ ਅਸੀਤਿਯਾ, ਪਿਤਿਪਕ੍ਖਤੋ ¶ ਅਸੀਤਿਯਾਤਿ ਦ੍ਵੇਅਸੀਤਿਞਾਤਿਕੁਲਸਹਸ੍ਸੇਹਿ ਕਾਰਿਤੇ ਨਿਗ੍ਰੋਧਮਹਾਵਿਹਾਰੇ ਏਕਮੇਵ ਵਸ੍ਸਾਵਾਸਂ ਵਸਿ, ਅਨਾਥਪਿਣ੍ਡਿਕੇਨ ਕਾਰਿਤੇ ਜੇਤਵਨਮਹਾਵਿਹਾਰੇ ਏਕੂਨਵੀਸਤਿਵਸ੍ਸਾਨਿ, ਵਿਸਾਖਾਯ ਸਤ੍ਤਵੀਸਤਿਕੋਟਿਧਨਪਰਿਚ੍ਚਾਗੇਨ ਕਾਰਿਤੇ ਪੁਬ੍ਬਾਰਾਮੇ ਛਬ੍ਬਸ੍ਸਾਨੀਤਿ ਦ੍ਵਿਨ੍ਨਂ ਕੁਲਾਨਂ ਗੁਣਮਹਤ੍ਤਤਂ ਪਟਿਚ੍ਚ ਸਾਵਤ੍ਥਿਂ ਨਿਸ੍ਸਾਯ ਪਞ੍ਚਵੀਸਤਿਵਸ੍ਸਾਨਿ ਵਸ੍ਸਾਵਾਸਂ ਵਸਿ. ਅਨਾਥਪਿਣ੍ਡਿਕੋਪਿ ਵਿਸਾਖਾਪਿ ਮਹਾਉਪਾਸਿਕਾ ਨਿਬਦ੍ਧਂ ਦਿਵਸਸ੍ਸ ਦ੍ਵੇ ਵਾਰੇ ਤਥਾਗਤਸ੍ਸ ਉਪਟ੍ਠਾਨਂ ਗਚ੍ਛਨ੍ਤਿ, ਗਚ੍ਛਨ੍ਤਾ ਚ ‘‘ਦਹਰਸਾਮਣੇਰਾ ਨੋ ਹਤ੍ਥੇ ਓਲੋਕੇਸ੍ਸਨ੍ਤੀ’’ਤਿ ਤੁਚ੍ਛਹਤ੍ਥਾ ਨ ਗਤਪੁਬ੍ਬਾ. ਪੁਰੇਭਤ੍ਤਂ ਗਚ੍ਛਨ੍ਤਾ ਖਾਦਨੀਯਭੋਜਨੀਯਾਦੀਨਿ ¶ ਗਹੇਤ੍ਵਾਵ ਗਚ੍ਛਨ੍ਤਿ, ਪਚ੍ਛਾਭਤ੍ਤਂ ਗਚ੍ਛਨ੍ਤਾ ਪਞ੍ਚ ਭੇਸਜ੍ਜਾਨਿ ਅਟ੍ਠ ਚ ਪਾਨਾਨਿ. ਨਿਵੇਸਨੇਸੁ ਪਨ ਤੇਸਂ ਦ੍ਵਿਨ੍ਨਂ ਦ੍ਵਿਨ੍ਨਂ ਭਿਕ੍ਖੁਸਹਸ੍ਸਾਨਂ ਨਿਚ੍ਚਂ ਪਞ੍ਞਤ੍ਤਾਸਨਾਨੇਵ ਹੋਨ੍ਤਿ. ਅਨ੍ਨਪਾਨਭੇਸਜ੍ਜੇਸੁ ਯੋ ਯਂ ਇਚ੍ਛਤਿ, ਤਸ੍ਸ ਤਂ ਯਥਿਚ੍ਛਿਤਮੇਵ ਸਮ੍ਪਜ੍ਜਤਿ. ਤੇਸੁ ਅਨਾਥਪਿਣ੍ਡਿਕੇਨ ਏਕਦਿਵਸਮ੍ਪਿ ਸਤ੍ਥਾ ਪਞ੍ਹਂ ਨ ਪੁਚ੍ਛਿਤਪੁਬ੍ਬੋ. ਸੋ ਕਿਰ ‘‘ਤਥਾਗਤੋ ਬੁਦ੍ਧਸੁਖੁਮਾਲੋ ਖਤ੍ਤਿਯਸੁਖੁਮਾਲੋ, ‘ਬਹੂਪਕਾਰੋ ਮੇ, ਗਹਪਤੀ’ਤਿ ਮਯ੍ਹਂ ਧਮ੍ਮਂ ਦੇਸੇਨ੍ਤੋ ਕਿਲਮੇਯ੍ਯਾ’’ਤਿ ਸਤ੍ਥਰਿ ਅਧਿਮਤ੍ਤਸਿਨੇਹੇਨ ਪਞ੍ਹਂ ਨ ਪੁਚ੍ਛਤਿ. ਸਤ੍ਥਾ ਪਨ ਤਸ੍ਮਿਂ ਨਿਸਿਨ੍ਨਮਤ੍ਤੇਯੇਵ ‘‘ਅਯਂ ਸੇਟ੍ਠਿ ਮਂ ਅਰਕ੍ਖਿਤਬ੍ਬਟ੍ਠਾਨੇ ਰਕ੍ਖਤਿ. ਅਹਞ੍ਹਿ ਕਪ੍ਪਸਤਸਹਸ੍ਸਾਧਿਕਾਨਿ ਚਤ੍ਤਾਰਿ ਅਸਙ੍ਖ੍ਯੇਯ੍ਯਾਨਿ ਅਲਙ੍ਕਤਪਟਿਯਤ੍ਤਂ ਅਤ੍ਤਨੋ ਸੀਸਂ ਛਿਨ੍ਦਿਤ੍ਵਾ ਅਕ੍ਖੀਨਿ ਉਪ੍ਪਾਟੇਤ੍ਵਾ ਹਦਯਮਂਸਂ ਉਪ੍ਪਾਟੇਤ੍ਵਾ ਪਾਣਸਮਂ ਪੁਤ੍ਤਦਾਰਂ ਪਰਿਚ੍ਚਜਿਤ੍ਵਾ ਪਾਰਮਿਯੋ ਪੂਰੇਨ੍ਤੋ ਪਰੇਸਂ ਧਮ੍ਮਦੇਸਨਤ੍ਥਮੇਵ ਪੂਰੇਸਿਂ. ਏਸ ਮਂ ਅਰਕ੍ਖਿਤਬ੍ਬਟ੍ਠਾਨੇ ਰਕ੍ਖਤੀ’’ਤਿ ਏਕਂ ਧਮ੍ਮਦੇਸਨਂ ਕਥੇਤਿਯੇਵ.

ਤਦਾ ¶ ਸਾਵਤ੍ਥਿਯਂ ਸਤ੍ਤ ਮਨੁਸ੍ਸਕੋਟਿਯੋ ਵਸਨ੍ਤਿ. ਤੇਸੁ ਸਤ੍ਥੁ ਧਮ੍ਮਕਥਂ ਸੁਤ੍ਵਾ ਪਞ੍ਚਕੋਟਿਮਤ੍ਤਾ ਮਨੁਸ੍ਸਾ ਅਰਿਯਸਾਵਕਾ ਜਾਤਾ, ਦ੍ਵੇਕੋਟਿਮਤ੍ਤਾ ਮਨੁਸ੍ਸਾ ਪੁਥੁਜ੍ਜਨਾ. ਤੇਸੁ ਅਰਿਯਸਾਵਕਾਨਂ ਦ੍ਵੇਯੇਵ ਕਿਚ੍ਚਾਨਿ ਅਹੇਸੁਂ – ਪੁਰੇਭਤ੍ਤਂ ਦਾਨਂ ਦੇਨ੍ਤਿ, ਪਚ੍ਛਾਭਤ੍ਤਂ ਗਨ੍ਧਮਾਲਾਦਿਹਤ੍ਥਾ ਵਤ੍ਥਭੇਸਜ੍ਜਪਾਨਕਾਦੀਨਿ ਗਾਹਾਪੇਤ੍ਵਾ ਧਮ੍ਮਸ੍ਸਵਨਤ੍ਥਾਯ ਗਚ੍ਛਨ੍ਤਿ. ਅਥੇਕਦਿਵਸਂ ਮਹਾਪਾਲੋ ਅਰਿਯਸਾਵਕੇ ਗਨ੍ਧਮਾਲਾਦਿਹਤ੍ਥੇ ¶ ਵਿਹਾਰਂ ਗਚ੍ਛਨ੍ਤੇ ਦਿਸ੍ਵਾ ‘‘ਅਯਂ ਮਹਾਜਨੋ ਕੁਹਿਂ ਗਚ੍ਛਤੀ’’ਤਿ ਪੁਚ੍ਛਿਤ੍ਵਾ ‘‘ਧਮ੍ਮਸ੍ਸਵਨਾਯਾ’’ਤਿ ਸੁਤ੍ਵਾ ‘‘ਅਹਮ੍ਪਿ ਗਮਿਸ੍ਸਾਮੀ’’ਤਿ ਗਨ੍ਤ੍ਵਾ ਸਤ੍ਥਾਰਂ ਵਨ੍ਦਿਤ੍ਵਾ ਪਰਿਸਪਰਿਯਨ੍ਤੇ ਨਿਸੀਦਿ.

ਬੁਦ੍ਧਾ ਚ ਨਾਮ ਧਮ੍ਮਂ ਦੇਸੇਨ੍ਤਾ ਸਰਣਸੀਲਪਬ੍ਬਜ੍ਜਾਦੀਨਂ ਉਪਨਿਸ੍ਸਯਂ ਓਲੋਕੇਤ੍ਵਾ ਅਜ੍ਝਾਸਯਵਸੇਨ ਧਮ੍ਮਂ ਦੇਸੇਨ੍ਤਿ, ਤਸ੍ਮਾ ਤਂ ਦਿਵਸਂ ਸਤ੍ਥਾ ਤਸ੍ਸ ਉਪਨਿਸ੍ਸਯਂ ਓਲੋਕੇਤ੍ਵਾ ਧਮ੍ਮਂ ਦੇਸੇਨ੍ਤੋ ਅਨੁਪੁਬ੍ਬਿਕਥਂ ਕਥੇਸਿ. ਸੇਯ੍ਯਥਿਦਂ – ਦਾਨਕਥਂ, ਸੀਲਕਥਂ, ਸਗ੍ਗਕਥਂ, ਕਾਮਾਨਂ ਆਦੀਨਵਂ, ਓਕਾਰਂ ਸਂਕਿਲੇਸਂ, ਨੇਕ੍ਖਮ੍ਮੇ ਆਨਿਸਂਸਂ ਪਕਾਸੇਸਿ. ਤਂ ਸੁਤ੍ਵਾ ਮਹਾਪਾਲੋ ਕੁਟੁਮ੍ਬਿਕੋ ਚਿਨ੍ਤੇਸਿ – ‘‘ਪਰਲੋਕਂ ਗਚ੍ਛਨ੍ਤਂ ਪੁਤ੍ਤਧੀਤਰੋ ਵਾ ਭਾਤਰੋ ਵਾ ਭੋਗਾ ਵਾ ਨਾਨੁਗਚ੍ਛਨ੍ਤਿ, ਸਰੀਰਮ੍ਪਿ ਅਤ੍ਤਨਾ ¶ ਸਦ੍ਧਿਂ ਨ ਗਚ੍ਛਤਿ, ਕਿਂ ਮੇ ਘਰਾਵਾਸੇਨ ਪਬ੍ਬਜਿਸ੍ਸਾਮੀ’’ਤਿ. ਸੋ ਦੇਸਨਾਪਰਿਯੋਸਾਨੇ ਸਤ੍ਥਾਰਂ ਉਪਸਙ੍ਕਮਿਤ੍ਵਾ ਪਬ੍ਬਜ੍ਜਂ ਯਾਚਿ. ਅਥ ਨਂ ਸਤ੍ਥਾ – ‘‘ਅਤ੍ਥਿ ਤੇ ਕੋਚਿ ਆਪੁਚ੍ਛਿਤਬ੍ਬਯੁਤ੍ਤਕੋ ਞਾਤੀ’’ਤਿ ਆਹ. ‘‘ਕਨਿਟ੍ਠਭਾਤਾ ਮੇ ਅਤ੍ਥਿ, ਭਨ੍ਤੇ’’ਤਿ. ‘‘ਤੇਨ ਹਿ ਤਂ ਆਪੁਚ੍ਛਾਹੀ’’ਤਿ. ਸੋ ‘‘ਸਾਧੂ’’ਤਿ ਸਮ੍ਪਟਿਚ੍ਛਿਤ੍ਵਾ ਸਤ੍ਥਾਰਂ ਵਨ੍ਦਿਤ੍ਵਾ ਗੇਹਂ ਗਨ੍ਤ੍ਵਾ ਕਨਿਟ੍ਠਂ ਪਕ੍ਕੋਸਾਪੇਤ੍ਵਾ – ‘‘ਤਾਤ, ਯਂ ਮਯ੍ਹਂ ਇਮਸ੍ਮਿਂ ਗੇਹੇ ਸਵਿਞ੍ਞਾਣਕਮ੍ਪਿ ਅਵਿਞ੍ਞਾਣਕਮ੍ਪਿ ਧਨਂ ਕਿਞ੍ਚਿ ਅਤ੍ਥਿ, ਸਬ੍ਬਂ ਤਂ ਤਵ ਭਾਰੋ, ਪਟਿਪਜ੍ਜਾਹਿ ਨ’’ਨ੍ਤਿ. ‘‘ਤੁਮ੍ਹੇ ਪਨ ਕਿਂ ਕਰਿਸ੍ਸਥਾ’’ਤਿ ਆਹ. ‘‘ਅਹਂ ਸਤ੍ਥੁ ਸਨ੍ਤਿਕੇ ਪਬ੍ਬਜਿਸ੍ਸਾਮੀ’’ਤਿ. ‘‘ਕਿਂ ਕਥੇਸਿ ਭਾਤਿਕ, ਤ੍ਵਂ ਮੇ ਮਾਤਰਿ ਮਤਾਯ ਮਾਤਾ ਵਿਯ, ਪਿਤਰਿ ਮਤੇ ਪਿਤਾ ਵਿਯ ਲਦ੍ਧੋ, ਗੇਹੇ ਤੇ ਮਹਾਵਿਭਵੋ, ਸਕ੍ਕਾ ਗੇਹਂ ਅਜ੍ਝਾਵਸਨ੍ਤੇਹੇਵ ਪੁਞ੍ਞਾਨਿ ਕਾਤੁਂ ¶ , ਮਾ ਏਵਂ ਕਰਿਤ੍ਥਾ’’ਤਿ. ‘‘ਤਾਤ, ਅਹਂ ਸਤ੍ਥੁ ਧਮ੍ਮਦੇਸਨਂ ਸੁਤ੍ਵਾ ਘਰਾਵਾਸੇ ਵਸਿਤੁਂ ਨ ਸਕ੍ਕੋਮਿ. ਸਤ੍ਥਾਰਾ ਹਿ ਅਤਿਸਣ੍ਹਸੁਖੁਮਂ ਤਿਲਕ੍ਖਣਂ ਆਰੋਪੇਤ੍ਵਾ ਆਦਿਮਜ੍ਝਪਰਿਯੋਸਾਨਕਲ੍ਯਾਣੋ ਧਮ੍ਮੋ ਦੇਸਿਤੋ, ਨ ਸਕ੍ਕਾ ਸੋ ਅਗਾਰਮਜ੍ਝੇ ਵਸਨ੍ਤੇਨ ਪੂਰੇਤੁਂ ¶ , ਪਬ੍ਬਜਿਸ੍ਸਾਮਿ, ਤਾਤਾ’’ਤਿ. ‘‘ਭਾਤਿਕ, ਤਰੁਣਾਯੇਵ ਤਾਵਤ੍ਥ, ਮਹਲ੍ਲਕਕਾਲੇ ਪਬ੍ਬਜਿਸ੍ਸਥਾ’’ਤਿ. ‘‘ਤਾਤ, ਮਹਲ੍ਲਕਸ੍ਸ ਹਿ ਅਤ੍ਤਨੋ ਹਤ੍ਥਪਾਦਾਪਿ ਅਨਸ੍ਸਵਾ ਹੋਨ੍ਤਿ, ਨ ਅਤ੍ਤਨੋ ਵਸੇ ਵਤ੍ਤਨ੍ਤਿ, ਕਿਮਙ੍ਗਂ ਪਨ ਞਾਤਕਾ, ਸ੍ਵਾਹਂ ਤਵ ਕਥਂ ਨ ਕਰੋਮਿ, ਸਮਣਪਟਿਪਤ੍ਤਿਂਯੇਵ ਪੂਰੇਸ੍ਸਾਮਿ’’.

‘‘ਜਰਾਜਜ੍ਜਰਿਤਾ ਹੋਨ੍ਤਿ, ਹਤ੍ਥਪਾਦਾ ਅਨਸ੍ਸਵਾ;

ਯਸ੍ਸ ਸੋ ਵਿਹਤਤ੍ਥਾਮੋ, ਕਥਂ ਧਮ੍ਮਂ ਚਰਿਸ੍ਸਤਿ’’. –

ਪਬ੍ਬਜਿਸ੍ਸਾਮੇਵਾਹਂ, ਤਾਤਾਤਿ ਤਸ੍ਸ ਵਿਰਵਨ੍ਤਸ੍ਸੇਵ ਸਤ੍ਥੁ ਸਨ੍ਤਿਕਂ ਗਨ੍ਤ੍ਵਾ ਪਬ੍ਬਜ੍ਜਂ ਯਾਚਿਤ੍ਵਾ ਲਦ੍ਧਪਬ੍ਬਜ੍ਜੂਪਸਮ੍ਪਦੋ ਆਚਰਿਯੁਪਜ੍ਝਾਯਾਨਂ ਸਨ੍ਤਿਕੇ ਪਞ੍ਚ ਵਸ੍ਸਾਨਿ ਵਸਿਤ੍ਵਾ ਵੁਟ੍ਠਵਸ੍ਸੋ ਪਵਾਰੇਤ੍ਵਾ ਸਤ੍ਥਾਰਮੁਪਸਙ੍ਕਮਿਤ੍ਵਾ ਵਨ੍ਦਿਤ੍ਵਾ ਪੁਚ੍ਛਿ – ‘‘ਭਨ੍ਤੇ, ਇਮਸ੍ਮਿਂ ਸਾਸਨੇ ਕਤਿ ਧੁਰਾਨੀ’’ਤਿ? ‘‘ਗਨ੍ਥਧੁਰਂ, ਵਿਪਸ੍ਸਨਾਧੁਰਨ੍ਤਿ ਦ੍ਵੇਯੇਵ ਧੁਰਾਨਿ ਭਿਕ੍ਖੂ’’ਤਿ. ‘‘ਕਤਮਂ ਪਨ, ਭਨ੍ਤੇ, ਗਨ੍ਥਧੁਰਂ, ਕਤਮਂ ਵਿਪਸ੍ਸਨਾਧੁਰ’’ਨ੍ਤਿ? ‘‘ਅਤ੍ਤਨੋ ਪਞ੍ਞਾਨੁਰੂਪੇਨ ਏਕਂ ਵਾ ਦ੍ਵੇ ਵਾ ਨਿਕਾਯੇ ਸਕਲਂ ਵਾ ਪਨ ਤੇਪਿਟਕਂ ਬੁਦ੍ਧਵਚਨਂ ਉਗ੍ਗਣ੍ਹਿਤ੍ਵਾ ਤਸ੍ਸ ਧਾਰਣਂ, ਕਥਨਂ, ਵਾਚਨਨ੍ਤਿ ¶ ਇਦਂ ਗਨ੍ਥਧੁਰਂ ਨਾਮ, ਸਲ੍ਲਹੁਕਵੁਤ੍ਤਿਨੋ ਪਨ ਪਨ੍ਤਸੇਨਾਸਨਾਭਿਰਤਸ੍ਸ ਅਤ੍ਤਭਾਵੇ ਖਯਵਯਂ ਪਟ੍ਠਪੇਤ੍ਵਾ ਸਾਤਚ੍ਚਕਿਰਿਯਵਸੇਨ ਵਿਪਸ੍ਸਨਂ ਵਡ੍ਢੇਤ੍ਵਾ ਅਰਹਤ੍ਤਗ੍ਗਹਣਨ੍ਤਿ ਇਦਂ ਵਿਪਸ੍ਸਨਾਧੁਰਂ ਨਾਮਾ’’ਤਿ. ‘‘ਭਨ੍ਤੇ, ਅਹਂ ਮਹਲ੍ਲਕਕਾਲੇ ਪਬ੍ਬਜਿਤੋ ਗਨ੍ਥਧੁਰਂ ਪੂਰੇਤੁਂ ਨ ਸਕ੍ਖਿਸ੍ਸਾਮਿ, ਵਿਪਸ੍ਸਨਾਧੁਰਂ ਪਨ ਪੂਰੇਸ੍ਸਾਮਿ, ਕਮ੍ਮਟ੍ਠਾਨਂ ਮੇ ਕਥੇਥਾ’’ਤਿ. ਅਥਸ੍ਸ ਸਤ੍ਥਾ ਯਾਵ ਅਰਹਤ੍ਤਂ ਕਮ੍ਮਟ੍ਠਾਨਂ ਕਥੇਸਿ.

ਸੋ ਸਤ੍ਥਾਰਂ ਵਨ੍ਦਿਤ੍ਵਾ ਅਤ੍ਤਨਾ ਸਹਗਾਮਿਨੋ ਭਿਕ੍ਖੂ ਪਰਿਯੇਸਨ੍ਤੋ ਸਟ੍ਠਿ ਭਿਕ੍ਖੂ ਲਭਿਤ੍ਵਾ ਤੇਹਿ ¶ ਸਦ੍ਧਿਂ ਨਿਕ੍ਖਮਿਤ੍ਵਾ ਵੀਸਯੋਜਨਸਤਮਗ੍ਗਂ ਗਨ੍ਤ੍ਵਾ ਏਕਂ ਮਹਨ੍ਤਂ ਪਚ੍ਚਨ੍ਤਗਾਮਂ ਪਤ੍ਵਾ ਤਤ੍ਥ ਸਪਰਿਵਾਰੋ ਪਿਣ੍ਡਾਯ ਪਾਵਿਸਿ. ਮਨੁਸ੍ਸਾ ਵਤ੍ਤਸਮ੍ਪਨ੍ਨੇ ਭਿਕ੍ਖੂ ਦਿਸ੍ਵਾਵ ਪਸਨ੍ਨਚਿਤ੍ਤਾ ਆਸਨਾਨਿ ਪਞ੍ਞਾਪੇਤ੍ਵਾ ਨਿਸੀਦਾਪੇਤ੍ਵਾ ਪਣੀਤੇਨਾਹਾਰੇਨ ਪਰਿਵਿਸਿਤ੍ਵਾ, ‘‘ਭਨ੍ਤੇ, ਕੁਹਿਂ ਅਯ੍ਯਾ ਗਚ੍ਛਨ੍ਤੀ’’ਤਿ ਪੁਚ੍ਛਿਤ੍ਵਾ ‘‘ਯਥਾਫਾਸੁਕਟ੍ਠਾਨਂ ਉਪਾਸਕਾ’’ਤਿ ਵੁਤ੍ਤੇ ਪਣ੍ਡਿਤਾ ਮਨੁਸ੍ਸਾ ‘‘ਵਸ੍ਸਾਵਾਸਂ ਸੇਨਾਸਨਂ ਪਰਿਯੇਸਨ੍ਤਿ ਭਦਨ੍ਤਾ’’ਤਿ ਞਤ੍ਵਾ, ‘‘ਭਨ੍ਤੇ, ਸਚੇ ਅਯ੍ਯਾ ਇਮਂ ਤੇਮਾਸਂ ਇਧ ਵਸੇਯ੍ਯੁਂ, ਮਯਂ ਸਰਣੇਸੁ ਪਤਿਟ੍ਠਾਯ ਸੀਲਾਨਿ ਗਣ੍ਹੇਯ੍ਯਾਮਾ’’ਤਿ ਆਹਂਸੁ. ਤੇਪਿ ‘‘ਮਯਂ ਇਮਾਨਿ ਕੁਲਾਨਿ ਨਿਸ੍ਸਾਯ ਭਵਨਿਸ੍ਸਰਣਂ ਕਰਿਸ੍ਸਾਮਾ’’ਤਿ ਅਧਿਵਾਸੇਸੁਂ.

ਮਨੁਸ੍ਸਾ ¶ ਤੇਸਂ ਪਟਿਞ੍ਞਂ ਗਹੇਤ੍ਵਾ ਵਿਹਾਰਂ ਪਟਿਜਗ੍ਗਿਤ੍ਵਾ ਰਤ੍ਤਿਟ੍ਠਾਨਦਿਵਾਟ੍ਠਾਨਾਨਿ ਸਮ੍ਪਾਦੇਤ੍ਵਾ ਅਦਂਸੁ. ਤੇ ਨਿਬਦ੍ਧਂ ਤਮੇਵ ਗਾਮਂ ਪਿਣ੍ਡਾਯ ਪਵਿਸਨ੍ਤਿ. ਅਥ ਨੇ ਏਕੋ ਵੇਜ੍ਜੋ ਉਪਸਙ੍ਕਮਿਤ੍ਵਾ, ‘‘ਭਨ੍ਤੇ, ਬਹੂਨਂ ਵਸਨਟ੍ਠਾਨੇ ਅਫਾਸੁਕਮ੍ਪਿ ਨਾਮ ਹੋਤਿ, ਤਸ੍ਮਿਂ ਉਪ੍ਪਨ੍ਨੇ ਮਯ੍ਹਂ ਕਥੇਯ੍ਯਾਥ, ਭੇਸਜ੍ਜਂ ਕਰਿਸ੍ਸਾਮੀ’’ਤਿ ਪਵਾਰੇਸਿ. ਥੇਰੋ ਵਸ੍ਸੂਪਨਾਯਿਕਦਿਵਸੇ ਤੇ ਭਿਕ੍ਖੂ ਆਮਨ੍ਤੇਤ੍ਵਾ ਪੁਚ੍ਛਿ, ‘‘ਆਵੁਸੋ ¶ , ਇਮਂ ਤੇਮਾਸਂ ਕਤਿਹਿ ਇਰਿਯਾਪਥੇਹਿ ਵੀਤਿਨਾਮੇਸ੍ਸਥਾ’’ਤਿ? ‘‘ਚਤੂਹਿ, ਭਨ੍ਤੇ’’ਤਿ. ‘‘ਕਿਂ ਪਨੇਤਂ, ਆਵੁਸੋ, ਪਤਿਰੂਪਂ, ਨਨੁ ਅਪ੍ਪਮਤ੍ਤੇਹਿ ਭਵਿਤਬ੍ਬਂ’’? ‘‘ਮਯਞ੍ਹਿ ਧਰਮਾਨਕਸ੍ਸ ਬੁਦ੍ਧਸ੍ਸ ਸਨ੍ਤਿਕਾ ਕਮ੍ਮਟ੍ਠਾਨਂ ਗਹੇਤ੍ਵਾ ਆਗਤਾ, ਬੁਦ੍ਧਾ ਚ ਨਾਮ ਨ ਸਕ੍ਕਾ ਪਮਾਦੇਨ ਆਰਾਧੇਤੁਂ, ਕਲ੍ਯਾਣਜ੍ਝਾਸਯੇਨ ਤੇ ਵੋ ਆਰਾਧੇਤਬ੍ਬਾ. ਪਮਤ੍ਤਸ੍ਸ ਚ ਨਾਮ ਚਤ੍ਤਾਰੋ ਅਪਾਯਾ ਸਕਗੇਹਸਦਿਸਾ, ਅਪ੍ਪਮਤ੍ਤਾ ਹੋਥਾਵੁਸੋ’’ਤਿ. ‘‘ਕਿਂ ਤੁਮ੍ਹੇ ਪਨ, ਭਨ੍ਤੇ’’ਤਿ? ‘‘ਅਹਂ ਤੀਹਿ ਇਰਿਯਾਪਥੇਹਿ ਵੀਤਿਨਾਮੇਸ੍ਸਾਮਿ, ਪਿਟ੍ਠਿਂ ਨ ਪਸਾਰੇਸ੍ਸਾਮਿ, ਆਵੁਸੋ’’ਤਿ. ‘‘ਸਾਧੁ, ਭਨ੍ਤੇ, ਅਪ੍ਪਮਤ੍ਤਾ ਹੋਥਾ’’ਤਿ.

ਅਥ ਥੇਰਸ੍ਸ ਨਿਦ੍ਦਂ ਅਨੋਕ੍ਕਮਨ੍ਤਸ੍ਸ ਪਠਮਮਾਸੇ ਅਤਿਕ੍ਕਨ੍ਤੇ ਮਜ੍ਝਿਮਮਾਸੇ ਸਮ੍ਪਤ੍ਤੇ ਅਕ੍ਖਿਰੋਗੋ ਉਪ੍ਪਜ੍ਜਿ. ਛਿਦ੍ਦਘਟਤੋ ਉਦਕਧਾਰਾ ਵਿਯ ਅਕ੍ਖੀਹਿ ਅਸ੍ਸੁਧਾਰਾ ਪਗ੍ਘਰਨ੍ਤਿ. ਸੋ ਸਬ੍ਬਰਤ੍ਤਿਂ ਸਮਣਧਮ੍ਮਂ ਕਤ੍ਵਾ ਅਰੁਣੁਗ੍ਗਮਨੇ ਗਬ੍ਭਂ ਪਵਿਸਿਤ੍ਵਾ ਨਿਸੀਦਿ. ਭਿਕ੍ਖੂ ਭਿਕ੍ਖਾਚਾਰਵੇਲਾਯ ਥੇਰਸ੍ਸ ਸਨ੍ਤਿਕਂ ਗਨ੍ਤ੍ਵਾ, ‘‘ਭਿਕ੍ਖਾਚਾਰਵੇਲਾ, ਭਨ੍ਤੇ’’ਤਿ ਆਹਂਸੁ. ‘‘ਤੇਨ ਹਿ, ਆਵੁਸੋ, ਗਣ੍ਹਥ ਪਤ੍ਤਚੀਵਰ’’ਨ੍ਤਿ. ਅਤ੍ਤਨੋ ਪਤ੍ਤਚੀਵਰਂ ਗਾਹਾਪੇਤ੍ਵਾ ਨਿਕ੍ਖਮਿ. ਭਿਕ੍ਖੂ ਤਸ੍ਸ ਅਕ੍ਖੀਹਿ ਅਸ੍ਸੂਨਿ ਪਗ੍ਘਰਨ੍ਤੇ ਦਿਸ੍ਵਾ, ‘‘ਕਿਮੇਤਂ, ਭਨ੍ਤੇ’’ਤਿ ਪੁਚ੍ਛਿਂਸੁ. ‘‘ਅਕ੍ਖੀਨਿ ਮੇ, ਆਵੁਸੋ, ਵਾਤਾ ਵਿਜ੍ਝਨ੍ਤੀ’’ਤਿ. ‘‘ਨਨੁ, ਭਨ੍ਤੇ, ਵੇਜ੍ਜੇਨ ਪਵਾਰਿਤਮ੍ਹਾ, ਤਸ੍ਸ ਕਥੇਮਾ’’ਤਿ. ‘‘ਸਾਧਾਵੁਸੋ’’ਤਿ ¶ ਤੇ ਵੇਜ੍ਜਸ੍ਸ ਕਥਯਿਂਸੁ. ਸੋ ਤੇਲਂ ਪਚਿਤ੍ਵਾ ਪੇਸੇਸਿ. ਥੇਰੋ ਨਾਸਾਯ ਤੇਲਂ ਆਸਿਞ੍ਚਨ੍ਤੋ ਨਿਸਿਨ੍ਨਕੋਵ ਆਸਿਞ੍ਚਿਤ੍ਵਾ ਅਨ੍ਤੋਗਾਮਂ ਪਾਵਿਸਿ. ਵੇਜ੍ਜੋ ਤਂ ਦਿਸ੍ਵਾ ਆਹ – ‘‘ਭਨ੍ਤੇ, ਅਯ੍ਯਸ੍ਸ ਕਿਰ ਅਕ੍ਖੀਨਿ ਵਾਤੋ ਵਿਜ੍ਝਤੀ’’ਤਿ? ‘‘ਆਮ, ਉਪਾਸਕਾ’’ਤਿ. ‘‘ਭਨ੍ਤੇ, ਮਯਾ ਤੇਲਂ ਪਚਿਤ੍ਵਾ ਪੇਸਿਤਂ, ਨਾਸਾਯ ਵੋ ਤੇਲਂ ਆਸਿਤ੍ਤ’’ਨ੍ਤਿ? ‘‘ਆਮ, ਉਪਾਸਕਾ’’ਤਿ. ‘‘ਇਦਾਨਿ ¶ ਕੀਦਿਸ’’ਨ੍ਤਿ? ‘‘ਰੁਜ੍ਜਤੇਵ ਉਪਾਸਕਾ’’ਤਿ. ਵੇਜ੍ਜੋ ‘‘ਮਯਾ ਏਕਵਾਰੇਨੇਵ ਵੂਪਸਮਨਸਮਤ੍ਥਂ ਤੇਲਂ ਪਹਿਤਂ, ਕਿਂ ਨੁ ਖੋ ਰੋਗੋ ਨ ਵੂਪਸਨ੍ਤੋ’’ਤਿ ਚਿਨ੍ਤੇਤ੍ਵਾ, ‘‘ਭਨ੍ਤੇ, ਨਿਸੀਦਿਤ੍ਵਾ ਵੋ ਤੇਲਂ ਆਸਿਤ੍ਤਂ, ਨਿਪਜ੍ਜਿਤ੍ਵਾ’’ਤਿ ਪੁਚ੍ਛਿ. ਥੇਰੋ ਤੁਣ੍ਹੀ ਅਹੋਸਿ, ਪੁਨਪ੍ਪੁਨਂ ਪੁਚ੍ਛਿਯਮਾਨੋਪਿ ਨ ਕਥੇਸਿ. ਸੋ ‘‘ਵਿਹਾਰਂ ਗਨ੍ਤ੍ਵਾ ਥੇਰਸ੍ਸ ¶ ਵਸਨਟ੍ਠਾਨਂ ਓਲੋਕੇਸ੍ਸਾਮੀ’’ਤਿ ਚਿਨ੍ਤੇਤ੍ਵਾ – ‘‘ਤੇਨ ਹਿ, ਭਨ੍ਤੇ, ਗਚ੍ਛਥਾ’’ਤਿ ਥੇਰਂ ਵਿਸ੍ਸਜ੍ਜੇਤ੍ਵਾ ਵਿਹਾਰਂ ਗਨ੍ਤ੍ਵਾ ਥੇਰਸ੍ਸ ਵਸਨਟ੍ਠਾਨਂ ਓਲੋਕੇਨ੍ਤੋ ਚਙ੍ਕਮਨਨਿਸੀਦਨਟ੍ਠਾਨਮੇਵ ਦਿਸ੍ਵਾ ਸਯਨਟ੍ਠਾਨਂ ਅਦਿਸ੍ਵਾ, ‘‘ਭਨ੍ਤੇ, ਨਿਸਿਨ੍ਨੇਹਿ ਵੋ ਆਸਿਤ੍ਤਂ, ਨਿਪਨ੍ਨੇਹੀ’’ਤਿ ਪੁਚ੍ਛਿ. ਥੇਰੋ ਤੁਣ੍ਹੀ ਅਹੋਸਿ. ‘‘ਮਾ, ਭਨ੍ਤੇ, ਏਵਂ ਕਰਿਤ੍ਥ, ਸਮਣਧਮ੍ਮੋ ਨਾਮ ਸਰੀਰਂ ਯਾਪੇਨ੍ਤੇਨ ਸਕ੍ਕਾ ਕਾਤੁਂ, ਨਿਪਜ੍ਜਿਤ੍ਵਾ ਆਸਿਞ੍ਚਥਾ’’ਤਿ ਪੁਨਪ੍ਪੁਨਂ ਯਾਚਿ. ‘‘ਗਚ੍ਛ ਤ੍ਵਂ ਤਾਵਾਵੁਸੋ, ਮਨ੍ਤੇਤ੍ਵਾ ਜਾਨਿਸ੍ਸਾਮੀ’’ਤਿ ਵੇਜ੍ਜਂ ਉਯ੍ਯੋਜੇਸਿ. ਥੇਰਸ੍ਸ ਚ ਤਤ੍ਥ ਨੇਵ ਞਾਤੀ, ਨ ਸਾਲੋਹਿਤਾ ਅਤ੍ਥਿ, ਤੇਨ ਸਦ੍ਧਿਂ ਮਨ੍ਤੇਯ੍ਯ? ਕਰਜਕਾਯੇਨ ਪਨ ਸਦ੍ਧਿਂ ਮਨ੍ਤੇਨ੍ਤੋ ¶ ‘‘ਵਦੇਹਿ ਤਾਵ, ਆਵੁਸੋ ਪਾਲਿਤ, ਤ੍ਵਂ ਕਿਂ ਅਕ੍ਖੀਨਿ ਓਲੋਕੇਸ੍ਸਸਿ, ਉਦਾਹੁ ਬੁਦ੍ਧਸਾਸਨਂ? ਅਨਮਤਗ੍ਗਸ੍ਮਿਞ੍ਹਿ ਸਂਸਾਰਵਟ੍ਟੇ ਤਵ ਅਕ੍ਖਿਕਾਣਸ੍ਸ ਗਣਨਾ ਨਾਮ ਨਤ੍ਥਿ, ਅਨੇਕਾਨਿ ਪਨ ਬੁਦ੍ਧਸਤਾਨਿ ਬੁਦ੍ਧਸਹਸ੍ਸਾਨਿ ਅਤੀਤਾਨਿ. ਤੇਸੁ ਤੇ ਏਕਬੁਦ੍ਧੋਪਿ ਨ ਪਰਿਚਿਣ੍ਣੋ, ਇਦਾਨਿ ਇਮਂ ਅਨ੍ਤੋਵਸ੍ਸਂ ਤਯੋ ਮਾਸੇ ਨ ਨਿਪਜ੍ਜਿਸ੍ਸਾਮੀਤਿ ਤੇਮਾਸਂ ਨਿਬਦ੍ਧਵੀਰਿਯਂ ਕਰਿਸ੍ਸਾਮਿ. ਤਸ੍ਮਾ ਤੇ ਚਕ੍ਖੂਨਿ ਨਸ੍ਸਨ੍ਤੁ ਵਾ ਭਿਜ੍ਜਨ੍ਤੁ ਵਾ, ਬੁਦ੍ਧਸਾਸਨਮੇਵ ਧਾਰੇਹਿ, ਮਾ ਚਕ੍ਖੂਨੀ’’ਤਿ ਭੂਤਕਾਯਂ ਓਵਦਨ੍ਤੋ ਇਮਾ ਗਾਥਾਯੋ ਅਭਾਸਿ –

ਸਬ੍ਬਮ੍ਪਿਦਂ ਹਾਯਤੁ ਦੇਹਨਿਸ੍ਸਿਤਂ,

ਸਬ੍ਬਮ੍ਪਿਦਂ ਜੀਰਤੁ ਦੇਹਨਿਸ੍ਸਿਤਂ,

‘‘ਚਕ੍ਖੂਨਿ ਭਿਜ੍ਜਨ੍ਤੁ ਮਮਾਯਿਤਾਨਿ,

ਸਬ੍ਬਮ੍ਪਿਦਂ ¶ ਭਿਜ੍ਜਤੁ ਦੇਹਨਿਸ੍ਸਿਤਂ,

ਕਿਂ ਕਾਰਣਾ ਪਾਲਿਤ ਤ੍ਵਂ ਪਮਜ੍ਜਸੀ’’ਤਿ.

ਏਵਂ ¶ ¶ ਤੀਹਿ ਗਾਥਾਹਿ ਅਤ੍ਤਨੋ ਓਵਾਦਂ ਦਤ੍ਵਾ ਨਿਸਿਨ੍ਨਕੋਵ ਨਤ੍ਥੁਕਮ੍ਮਂ ਕਤ੍ਵਾ ਗਾਮਂ ਪਿਣ੍ਡਾਯ ਪਾਵਿਸਿ. ਵੇਜ੍ਜੋ ਤਂ ਦਿਸ੍ਵਾ ‘‘ਕਿਂ, ਭਨ੍ਤੇ, ਨਤ੍ਥੁਕਮ੍ਮਂ ਕਤ’’ਨ੍ਤਿ ਪੁਚ੍ਛਿ. ‘‘ਆਮ, ਉਪਾਸਕਾ’’ਤਿ. ‘‘ਕੀਦਿਸਂ, ਭਨ੍ਤੇ’’ਤਿ? ‘‘ਰੁਜ੍ਜਤੇਵ ਉਪਾਸਕਾ’’ਤਿ. ‘‘ਨਿਸੀਦਿਤ੍ਵਾ ਵੋ, ਭਨ੍ਤੇ, ਨਤ੍ਥੁਕਮ੍ਮਂ ਕਤਂ, ਨਿਪਜ੍ਜਿਤ੍ਵਾ’’ਤਿ. ਥੇਰੋ ਤੁਣ੍ਹੀ ਅਹੋਸਿ, ਪੁਨਪ੍ਪੁਨਂ ਪੁਚ੍ਛਿਯਮਾਨੋਪਿ ਨ ਕਿਞ੍ਚਿ ਕਥੇਸਿ. ਅਥ ਨਂ ਵੇਜ੍ਜੋ, ‘‘ਭਨ੍ਤੇ, ਤੁਮ੍ਹੇ ਸਪ੍ਪਾਯਂ ਨ ਕਰੋਥ, ਅਜ੍ਜਤੋ ਪਟ੍ਠਾਯ ‘ਅਸੁਕੇਨ ਮੇ ਤੇਲਂ ਪਕ੍ਕ’ਨ੍ਤਿ ਮਾ ਵਦਿਤ੍ਥ, ਅਹਮ੍ਪਿ ‘ਮਯਾ ਵੋ ਤੇਲਂ ਪਕ੍ਕ’ਨ੍ਤਿ ਨ ਵਕ੍ਖਾਮੀ’’ਤਿ ਆਹ. ਸੋ ਵੇਜ੍ਜੇਨ ਪਚ੍ਚਕ੍ਖਾਤੋ ਵਿਹਾਰਂ ਗਨ੍ਤ੍ਵਾ ਤ੍ਵਂ ਵੇਜ੍ਜੇਨਾਪਿ ਪਚ੍ਚਕ੍ਖਾਤੋਸਿ, ਇਰਿਯਾਪਥਂ ਮਾ ਵਿਸ੍ਸਜ੍ਜਿ ਸਮਣਾਤਿ.

‘‘ਪਟਿਕ੍ਖਿਤ੍ਤੋ ਤਿਕਿਚ੍ਛਾਯ, ਵੇਜ੍ਜੇਨਾਪਿ ਵਿਵਜ੍ਜਿਤੋ;

ਨਿਯਤੋ ਮਚ੍ਚੁਰਾਜਸ੍ਸ, ਕਿਂ ਪਾਲਿਤ ਪਮਜ੍ਜਸੀ’’ਤਿ. –

ਇਮਾਯ ਗਾਥਾਯ ਅਤ੍ਤਾਨਂ ਓਵਦਿਤ੍ਵਾ ਸਮਣਧਮ੍ਮਂ ਅਕਾਸਿ. ਅਥਸ੍ਸ ਮਜ੍ਝਿਮਯਾਮੇ ਅਤਿਕ੍ਕਨ੍ਤੇ ਅਪੁਬ੍ਬਂ ਅਚਰਿਮਂ ਅਕ੍ਖੀਨਿ ਚੇਵ ਕਿਲੇਸਾ ਚ ਭਿਜ੍ਜਿਂਸੁ. ਸੋ ਸੁਕ੍ਖਵਿਪਸ੍ਸਕੋ ਅਰਹਾ ਹੁਤ੍ਵਾ ਗਬ੍ਭਂ ਪਵਿਸਿਤ੍ਵਾ ਨਿਸੀਦਿ.

ਭਿਕ੍ਖੂ ਭਿਕ੍ਖਾਚਾਰਵੇਲਾਯ ਆਗਨ੍ਤ੍ਵਾ ‘‘ਭਿਕ੍ਖਾਚਾਰਕਾਲੋ, ਭਨ੍ਤੇ’’ਤਿ ਆਹਂਸੁ. ‘‘ਕਾਲੋ, ਆਵੁਸੋ’’ਤਿ? ‘‘ਆਮ, ਭਨ੍ਤੇ’’ਤਿ. ‘‘ਤੇਨ ਹਿ ਗਚ੍ਛਥਾ’’ਤਿ. ‘‘ਕਿਂ ਤੁਮ੍ਹੇ ਪਨ, ਭਨ੍ਤੇ’’ਤਿ? ‘‘ਅਕ੍ਖੀਨਿ ਮੇ, ਆਵੁਸੋ, ਪਰਿਹੀਨਾਨੀ’’ਤਿ. ਤੇ ਤਸ੍ਸ ਅਕ੍ਖੀਨਿ ਓਲੋਕੇਤ੍ਵਾ ਅਸ੍ਸੁਪੁਣ੍ਣਨੇਤ੍ਤਾ ਹੁਤ੍ਵਾ, ‘‘ਭਨ੍ਤੇ, ਮਾ ਚਿਨ੍ਤਯਿਤ੍ਥ, ਮਯਂ ¶ ਵੋ ਪਟਿਜਗ੍ਗਿਸ੍ਸਾਮਾ’’ਤਿ ਥੇਰਂ ਸਮਸ੍ਸਾਸੇਤ੍ਵਾ ਕਤ੍ਤਬ੍ਬਯੁਤ੍ਤਕਂ ਵਤ੍ਤਪਟਿਵਤ੍ਤਂ ਕਤ੍ਵਾ ਗਾਮਂ ਪਿਣ੍ਡਾਯ ਪਵਿਸਿਂਸੁ. ਮਨੁਸ੍ਸਾ ਥੇਰਂ ਅਦਿਸ੍ਵਾ, ‘‘ਭਨ੍ਤੇ, ਅਮ੍ਹਾਕਂ ਅਯ੍ਯੋ ਕੁਹਿ’’ਨ੍ਤਿ ਪੁਚ੍ਛਿਤ੍ਵਾ ਤਂ ਪਵਤ੍ਤਿਂ ਸੁਤ੍ਵਾ ਯਾਗੁਂ ਪੇਸੇਤ੍ਵਾ ਸਯਂ ਪਿਣ੍ਡਪਾਤਮਾਦਾਯ ਗਨ੍ਤ੍ਵਾ ਥੇਰਂ ਵਨ੍ਦਿਤ੍ਵਾ ਪਾਦਮੂਲੇ ਪਰਿਵਤ੍ਤਮਾਨਾ ਰੋਦਿਤ੍ਵਾ, ‘‘ਭਨ੍ਤੇ, ਮਯਂ ਵੋ ਪਟਿਜਗ੍ਗਿਸ੍ਸਾਮ, ਤੁਮ੍ਹੇ ਮਾ ਚਿਨ੍ਤਯਿਤ੍ਥਾ’’ਤਿ ਸਮਸ੍ਸਾਸੇਤ੍ਵਾ ਪਕ੍ਕਮਿਂਸੁ.

ਤਤੋ ਪਟ੍ਠਾਯ ਨਿਬਦ੍ਧਂ ਯਾਗੁਭਤ੍ਤਂ ਵਿਹਾਰਮੇਵ ਪੇਸੇਨ੍ਤਿ. ਥੇਰੋਪਿ ਇਤਰੇ ਸਟ੍ਠਿ ਭਿਕ੍ਖੂ ਨਿਰਨ੍ਤਰਂ ਓਵਦਤਿ. ਤੇ ਤਸ੍ਸੋਵਾਦੇ ਠਤ੍ਵਾ ਉਪਕਟ੍ਠਾਯ ਪਵਾਰਣਾਯ ਸਬ੍ਬੇਵ ਸਹ ਪਟਿਸਮ੍ਭਿਦਾਹਿ ਅਰਹਤ੍ਤਂ ਪਾਪੁਣਿਂਸੁ ¶ . ਤੇ ਵੁਟ੍ਠਵਸ੍ਸਾ ਚ ਪਨ ਸਤ੍ਥਾਰਂ ਦਟ੍ਠੁਕਾਮਾ ਹੁਤ੍ਵਾ ਥੇਰਮਾਹਂਸੁ, ‘‘ਭਨ੍ਤੇ, ਸਤ੍ਥਾਰਂ ਦਟ੍ਠੁਕਾਮਮ੍ਹਾ’’ਤਿ ¶ . ਥੇਰੋ ਤੇਸਂ ਵਚਨਂ ਸੁਤ੍ਵਾ ਚਿਨ੍ਤੇਸਿ – ‘‘ਅਹਂ ਦੁਬ੍ਬਲੋ, ਅਨ੍ਤਰਾਮਗ੍ਗੇ ਚ ਅਮਨੁਸ੍ਸਪਰਿਗ੍ਗਹਿਤਾ ਅਟਵੀ ਅਤ੍ਥਿ, ਮਯਿ ਏਤੇਹਿ ਸਦ੍ਧਿਂ ਗਚ੍ਛਨ੍ਤੇ ਸਬ੍ਬੇ ਕਿਲਮਿਸ੍ਸਨ੍ਤਿ, ਭਿਕ੍ਖਮ੍ਪਿ ਲਭਿਤੁਂ ਨ ਸਕ੍ਖਿਸ੍ਸਨ੍ਤਿ, ਇਮੇ ਪੁਰੇਤਰਮੇਵ ਪੇਸੇਸ੍ਸਾਮੀ’’ਤਿ. ਅਥ ਨੇ ਆਹ – ‘‘ਆਵੁਸੋ, ਤੁਮ੍ਹੇ ਪੁਰਤੋ ਗਚ੍ਛਥਾ’’ਤਿ. ‘‘ਤੁਮ੍ਹੇ ਪਨ ਭਨ੍ਤੇ’’ਤਿ? ‘‘ਅਹਂ ਦੁਬ੍ਬਲੋ, ਅਨ੍ਤਰਾਮਗ੍ਗੇ ਚ ਅਮਨੁਸ੍ਸਪਰਿਗ੍ਗਹਿਤਾ ਅਟਵੀ ਅਤ੍ਥਿ, ਮਯਿ ਤੁਮ੍ਹੇਹਿ ਸਦ੍ਧਿਂ ਗਚ੍ਛਨ੍ਤੇ ਸਬ੍ਬੇ ਕਿਲਮਿਸ੍ਸਥ, ਤੁਮ੍ਹੇ ਪੁਰਤੋ ਗਚ੍ਛਥਾ’’ਤਿ. ‘‘ਮਾ, ਭਨ੍ਤੇ, ਏਵਂ ਕਰਿਤ੍ਥ, ਮਯਂ ਤੁਮ੍ਹੇਹਿ ਸਦ੍ਧਿਂਯੇਵ ਗਮਿਸ੍ਸਾਮਾ’’ਤਿ. ‘‘ਮਾ ਵੋ, ਆਵੁਸੋ, ਏਵਂ ਰੁਚ੍ਚਿਤ੍ਥ, ਏਵਂ ਸਨ੍ਤੇ ਮਯ੍ਹਂ ਅਫਾਸੁਕਂ ਭਵਿਸ੍ਸਤਿ, ਮਯ੍ਹਂ ਕਨਿਟ੍ਠੋ ਪਨ ਤੁਮ੍ਹੇ ਦਿਸ੍ਵਾ ਪੁਚ੍ਛਿਸ੍ਸਤਿ, ਅਥਸ੍ਸ ਮਮ ਚਕ੍ਖੂਨਂ ¶ ਪਰਿਹੀਨਭਾਵਂ ਆਰੋਚੇਯ੍ਯਾਥ, ਸੋ ਮਯ੍ਹਂ ਸਨ੍ਤਿਕਂ ਕਞ੍ਚਿਦੇਵ ਪਹਿਣਿਸ੍ਸਤਿ, ਤੇਨ ਸਦ੍ਧਿਂ ਆਗਚ੍ਛਿਸ੍ਸਾਮਿ, ਤੁਮ੍ਹੇ ਮਮ ਵਚਨੇਨ ਦਸਬਲਞ੍ਚ ਅਸੀਤਿਮਹਾਥੇਰੇ ਚ ਵਨ੍ਦਥਾ’’ਤਿ ਤੇ ਉਯ੍ਯੋਜੇਸਿ.

ਤੇ ਥੇਰਂ ਖਮਾਪੇਤ੍ਵਾ ਅਨ੍ਤੋਗਾਮਂ ਪਵਿਸਿਂਸੁ. ਮਨੁਸ੍ਸਾ ਤੇ ਦਿਸ੍ਵਾ ਨਿਸੀਦਾਪੇਤ੍ਵਾ ਭਿਕ੍ਖਂ ਦਤ੍ਵਾ ‘‘ਕਿਂ, ਭਨ੍ਤੇ, ਅਯ੍ਯਾਨਂ ਗਮਨਾਕਾਰੋ ਪਞ੍ਞਾਯਤੀ’’ਤਿ? ‘‘ਆਮ, ਉਪਾਸਕਾ, ਸਤ੍ਥਾਰਂ ਦਟ੍ਠੁਕਾਮਮ੍ਹਾ’’ਤਿ. ਤੇ ਪੁਨਪ੍ਪੁਨਂ ਯਾਚਿਤ੍ਵਾ ਤੇਸਂ ਗਮਨਛਨ੍ਦਮੇਵ ਞਤ੍ਵਾ ਅਨੁਗਨ੍ਤ੍ਵਾ ਪਰਿਦੇਵਿਤ੍ਵਾ ਨਿਵਤ੍ਤਿਂਸੁ. ਤੇਪਿ ਅਨੁਪੁਬ੍ਬੇਨ ਜੇਤਵਨਂ ਗਨ੍ਤ੍ਵਾ ਸਤ੍ਥਾਰਞ੍ਚ ਅਸੀਤਿਮਹਾਥੇਰੇ ਚ ਥੇਰਸ੍ਸ ਵਚਨੇਨ ਵਨ੍ਦਿਤ੍ਵਾ ਪੁਨਦਿਵਸੇ ਯਤ੍ਥ ਥੇਰਸ੍ਸ ਕਨਿਟ੍ਠੋ ਵਸਤਿ, ਤਂ ਵੀਥਿਂ ਪਿਣ੍ਡਾਯ ਪਵਿਸਿਂਸੁ. ਕੁਟੁਮ੍ਬਿਕੋ ਤੇ ਸਞ੍ਜਾਨਿਤ੍ਵਾ ਨਿਸੀਦਾਪੇਤ੍ਵਾ ਕਤਪਟਿਸਨ੍ਥਾਰੋ ‘‘ਭਾਤਿਕਤ੍ਥੇਰੋ ਮੇ, ਭਨ੍ਤੇ, ਕੁਹਿ’’ਨ੍ਤਿ ਪੁਚ੍ਛਿ. ਅਥਸ੍ਸ ਤੇ ਤਂ ਪਵਤ੍ਤਿਂ ਆਰੋਚੇਸੁਂ. ਸੋ ਤਂ ਸੁਤ੍ਵਾਵ ਤੇਸਂ ਪਾਦਮੂਲੇ ਪਰਿਵਤ੍ਤੇਨ੍ਤੋ ਰੋਦਿਤ੍ਵਾ ਪੁਚ੍ਛਿ – ‘‘ਇਦਾਨਿ, ਭਨ੍ਤੇ, ਕਿਂ ਕਾਤਬ੍ਬ’’ਨ੍ਤਿ? ‘‘ਥੇਰੋ ਇਤੋ ਕਸ੍ਸਚਿ ਆਗਮਨਂ ਪਚ੍ਚਾਸੀਸਤਿ, ਤਸ੍ਸ ਗਤਕਾਲੇ ਤੇਨ ਸਦ੍ਧਿਂ ਆਗਮਿਸ੍ਸਤੀ’’ਤਿ. ‘‘ਅਯਂ ਮੇ, ਭਨ੍ਤੇ, ਭਾਗਿਨੇਯ੍ਯੋ ਪਾਲਿਤੋ ਨਾਮ, ਏਤਂ ਪੇਸੇਥਾ’’ਤਿ. ‘‘ਏਵਂ ਪੇਸੇਤੁਂ ਨ ਸਕ੍ਕਾ, ਮਗ੍ਗੇ ਪਰਿਪਨ੍ਥੋ ਅਤ੍ਥਿ, ਤਂ ਪਬ੍ਬਾਜੇਤ੍ਵਾ ਪੇਸੇਤੁਂ ਵਟ੍ਟਤੀ’’ਤਿ. ‘‘ਏਵਂ ਕਤ੍ਵਾ ਪੇਸੇਥ, ਭਨ੍ਤੇ’’ਤਿ. ਅਥ ਨਂ ਪਬ੍ਬਾਜੇਤ੍ਵਾ ਅਡ੍ਢਮਾਸਮਤ੍ਤਂ ਪਤ੍ਤਚੀਵਰਗ੍ਗਹਣਾਦੀਨਿ ਸਿਕ੍ਖਾਪੇਤ੍ਵਾ ਮਗ੍ਗਂ ਆਚਿਕ੍ਖਿਤ੍ਵਾ ਪਹਿਣਿਂਸੁ.

ਸੋ ਅਨੁਪੁਬ੍ਬੇਨ ਤਂ ਗਾਮਂ ਪਤ੍ਵਾ ਗਾਮਦ੍ਵਾਰੇ ਏਕਂ ਮਹਲ੍ਲਕਂ ਦਿਸ੍ਵਾ, ‘‘ਇਮਂ ਗਾਮਂ ਨਿਸ੍ਸਾਯ ਕੋਚਿ ਆਰਞ੍ਞਕੋ ਵਿਹਾਰੋ ਅਤ੍ਥੀ’’ਤਿ ਪੁਚ੍ਛਿ. ‘‘ਅਤ੍ਥਿ, ਭਨ੍ਤੇ’’ਤਿ. ‘‘ਕੋ ਨਾਮ ਤਤ੍ਥ ਵਸਤੀ’’ਤਿ? ‘‘ਪਾਲਿਤਤ੍ਥੇਰੋ ਨਾਮ, ਭਨ੍ਤੇ’’ਤਿ. ‘‘ਮਗ੍ਗਂ ਮੇ ਆਚਿਕ੍ਖਥਾ’’ਤਿ. ‘‘ਕੋਸਿ ਤ੍ਵਂ, ਭਨ੍ਤੇ’’ਤਿ? ‘‘ਥੇਰਸ੍ਸ ਭਾਗਿਨੇਯ੍ਯੋਮ੍ਹੀ’’ਤਿ. ਅਥ ¶ ਨਂ ਗਹੇਤ੍ਵਾ ਵਿਹਾਰਂ ¶ ਨੇਸਿ. ਸੋ ਥੇਰਂ ਵਨ੍ਦਿਤ੍ਵਾ ਅਡ੍ਢਮਾਸਮਤ੍ਤਂ ਵਤ੍ਤਪਟਿਵਤ੍ਤਂ ਕਤ੍ਵਾ ਥੇਰਂ ਸਮ੍ਮਾ ਪਟਿਜਗ੍ਗਿਤ੍ਵਾ, ‘‘ਭਨ੍ਤੇ, ਮਾਤੁਲਕੁਟੁਮ੍ਬਿਕੋ ਮੇ ਤੁਮ੍ਹਾਕਂ ¶ ਆਗਮਨਂ ਪਚ੍ਚਾਸੀਸਤਿ, ਏਥ, ਗਚ੍ਛਾਮਾ’’ਤਿ ਆਹ. ‘‘ਤੇਨ ਹਿ ਇਮਂ ਮੇ ਯਟ੍ਠਿਕੋਟਿਂ ਗਣ੍ਹਾਹੀ’’ਤਿ. ਸੋ ਯਟ੍ਠਿਕੋਟਿਂ ਗਹੇਤ੍ਵਾ ਥੇਰੇਨ ਸਦ੍ਧਿਂ ਅਨ੍ਤੋਗਾਮਂ ਪਾਵਿਸਿ. ਮਨੁਸ੍ਸਾ ਥੇਰਂ ਨਿਸੀਦਾਪੇਤ੍ਵਾ ‘‘ਕਿਂ, ਭਨ੍ਤੇ, ਗਮਨਾਕਾਰੋ ਵੋ ਪਞ੍ਞਾਯਤੀ’’ਤਿ ਪੁਚ੍ਛਿਂਸੁ. ‘‘ਆਮ, ਉਪਾਸਕਾ, ਗਨ੍ਤ੍ਵਾ ਸਤ੍ਥਾਰਂ ਵਨ੍ਦਿਸ੍ਸਾਮੀ’’ਤਿ. ਤੇ ਨਾਨਪ੍ਪਕਾਰੇਨ ਯਾਚਿਤ੍ਵਾ ਅਲਭਨ੍ਤਾ ਥੇਰਂ ਉਯ੍ਯੋਜੇਤ੍ਵਾ ਉਪਡ੍ਢਪਥਂ ਗਨ੍ਤ੍ਵਾ ਰੋਦਿਤ੍ਵਾ ਨਿਵਤ੍ਤਿਂਸੁ. ਸਾਮਣੇਰੋ ਥੇਰਂ ਯਟ੍ਠਿਕੋਟਿਯਾ ਆਦਾਯ ਗਚ੍ਛਨ੍ਤੋ ਅਨ੍ਤਰਾਮਗ੍ਗੇ ਅਟਵਿਯਂ ਕਟ੍ਠਨਗਰਂ ਨਾਮ ਥੇਰੇਨ ਉਪਨਿਸ੍ਸਾਯ ਵੁਟ੍ਠਪੁਬ੍ਬਂ ਗਾਮਂ ਸਮ੍ਪਾਪੁਣਿ, ਸੋ ਗਾਮਤੋ ਨਿਕ੍ਖਮਿਤ੍ਵਾ ਅਰਞ੍ਞੇ ਗੀਤਂ ਗਾਯਿਤ੍ਵਾ ਦਾਰੂਨਿ ਉਦ੍ਧਰਨ੍ਤਿਯਾ ਏਕਿਸ੍ਸਾ ਇਤ੍ਥਿਯਾ ਗੀਤਸਦ੍ਦਂ ਸੁਤ੍ਵਾ ਸਰੇ ਨਿਮਿਤ੍ਤਂ ਗਣ੍ਹਿ. ਇਤ੍ਥਿਸਦ੍ਦੋ ਵਿਯ ਹਿ ਅਞ੍ਞੋ ਸਦ੍ਦੋ ਪੁਰਿਸਾਨਂ ਸਕਲਸਰੀਰਂ ਫਰਿਤ੍ਵਾ ਠਾਤੁਂ ਸਮਤ੍ਥੋ ਨਾਮ ਨਤ੍ਥਿ. ਤੇਨਾਹ ਭਗਵਾ –

‘‘ਨਾਹਂ, ਭਿਕ੍ਖਵੇ, ਅਞ੍ਞਂ ਏਕਸਦ੍ਦਮ੍ਪਿ ਸਮਨੁਪਸ੍ਸਾਮਿ, ਯਂ ਏਵਂ ਪੁਰਿਸਸ੍ਸ ਚਿਤ੍ਤਂ ਪਰਿਯਾਦਾਯ ਤਿਟ੍ਠਤਿ, ਯਥਯਿਦਂ, ਭਿਕ੍ਖਵੇ, ਇਤ੍ਥਿਸਦ੍ਦੋ’’ਤਿ (ਅ. ਨਿ. ੧.੨).

ਸਾਮਣੇਰੋ ਤਤ੍ਥ ਨਿਮਿਤ੍ਤਂ ਗਹੇਤ੍ਵਾ ਯਟ੍ਠਿਕੋਟਿਂ ਵਿਸ੍ਸਜ੍ਜੇਤ੍ਵਾ ‘‘ਤਿਟ੍ਠਥ ਤਾਵ, ਭਨ੍ਤੇ, ਕਿਚ੍ਚਂ ਮੇ ਅਤ੍ਥੀ’’ਤਿ ਤਸ੍ਸਾ ਸਨ੍ਤਿਕਂ ¶ ਗਤੋ. ਸਾ ਤਂ ਦਿਸ੍ਵਾ ਤੁਣ੍ਹੀ ਅਹੋਸਿ. ਸੋ ਤਾਯ ਸਦ੍ਧਿਂ ਸੀਲਵਿਪਤ੍ਤਿਂ ਪਾਪੁਣਿ. ਥੇਰੋ ਚਿਨ੍ਤੇਸਿ – ‘‘ਇਦਾਨੇਵ ਏਕੋ ਗੀਤਸਦ੍ਦੋ ਸੁਯ੍ਯਿਤ੍ਥ. ਸੋ ਚ ਖੋ ਇਤ੍ਥਿਯਾ ਸਦ੍ਦੋ ਛਿਜ੍ਜਿ, ਸਾਮਣੇਰੋਪਿ ਚਿਰਾਯਤਿ, ਸੋ ਤਾਯ ਸਦ੍ਧਿਂ ਸੀਲਵਿਪਤ੍ਤਿਂ ਪਤ੍ਤੋ ਭਵਿਸ੍ਸਤੀ’’ਤਿ. ਸੋਪਿ ਅਤ੍ਤਨੋ ਕਿਚ੍ਚਂ ਨਿਟ੍ਠਾਪੇਤ੍ਵਾ ਆਗਨ੍ਤ੍ਵਾ ‘‘ਗਚ੍ਛਾਮ, ਭਨ੍ਤੇ’’ਤਿ ਆਹ. ਅਥ ਨਂ ਥੇਰੋ ਪੁਚ੍ਛਿ – ‘‘ਪਾਪੋਜਾਤੋਸਿ ਸਾਮਣੇਰਾ’’ਤਿ. ਸੋ ਤੁਣ੍ਹੀ ਹੁਤ੍ਵਾ ਥੇਰੇਨ ਪੁਨਪ੍ਪੁਨਂ ਪੁਟ੍ਠੋਪਿ ਨ ਕਿਞ੍ਚਿ ਕਥੇਸਿ. ਅਥ ਨਂ ਥੇਰੋ ਆਹ – ‘‘ਤਾਦਿਸੇਨ ਪਾਪੇਨ ਮਮ ਯਟ੍ਠਿਕੋਟਿਗ੍ਗਹਣਕਿਚ੍ਚਂ ਨਤ੍ਥੀ’’ਤਿ. ਸੋ ਸਂਵੇਗਪ੍ਪਤ੍ਤੋ ਕਾਸਾਯਾਨਿ ਅਪਨੇਤ੍ਵਾ ਗਿਹਿਨਿਯਾਮੇਨ ਪਰਿਦਹਿਤ੍ਵਾ, ‘‘ਭਨ੍ਤੇ, ਅਹਂ ਪੁਬ੍ਬੇ ਸਾਮਣੇਰੋ, ਇਦਾਨਿ ਪਨਮ੍ਹਿ ਗਿਹੀ ਜਾਤੋ, ਪਬ੍ਬਜਨ੍ਤੋਪਿ ਚ ਸ੍ਵਾਹਂ ਨ ਸਦ੍ਧਾਯ ਪਬ੍ਬਜਿਤੋ, ਮਗ੍ਗਪਰਿਪਨ੍ਥਭਯੇਨ ਪਬ੍ਬਜਿਤੋ, ਏਥ ਗਚ੍ਛਾਮਾ’’ਤਿ ਆਹ. ‘‘ਆਵੁਸੋ, ਗਿਹਿਪਾਪੋਪਿ ਸਮਣਪਾਪੋਪਿ ਪਾਪੋਯੇਵ, ਤ੍ਵਂ ਸਮਣਭਾਵੇ ਠਤ੍ਵਾਪਿ ਸੀਲਮਤ੍ਤਂ ਪੂਰੇਤੁਂ ਨਾਸਕ੍ਖਿ, ਗਿਹੀ ਹੁਤ੍ਵਾ ਕਿਂ ¶ ਨਾਮ ਕਲ੍ਯਾਣਂ ਕਰਿਸ੍ਸਸਿ, ਤਾਦਿਸੇਨ ਪਾਪੇਨ ਮਮ ਯਟ੍ਠਿਕੋਟਿਗ੍ਗਹਣਕਿਚ੍ਚਂ ਨਤ੍ਥੀ’’ਤਿ ਆਹ. ‘‘ਭਨ੍ਤੇ, ਅਮਨੁਸ੍ਸੁਪਦ੍ਦਵੋ ਮਗ੍ਗੋ, ਤੁਮ੍ਹੇ ਚ ਅਨ੍ਧਾ ਅਪਰਿਣਾਯਕਾ, ਕਥਂ ਇਧ ਵਸਿਸ੍ਸਥਾ’’ਤਿ? ਅਥ ਨਂ ਥੇਰੋ, ‘‘ਆਵੁਸੋ, ਤ੍ਵਂ ਮਾ ਏਵਂ ਚਿਨ੍ਤਯਿ, ਇਧੇਵ ਮੇ ਨਿਪਜ੍ਜਿਤ੍ਵਾ ਮਰਨ੍ਤਸ੍ਸਾਪਿ ਅਪਰਾਪਰਂ ਪਰਿਵਤ੍ਤਨ੍ਤਸ੍ਸਾਪਿ ਤਯਾ ਸਦ੍ਧਿਂ ਗਮਨਂ ਨਾਮ ਨਤ੍ਥੀ’’ਤਿ ਵਤ੍ਵਾ ਇਮਾ ਗਾਥਾ ਅਭਾਸਿ –

‘‘ਹਨ੍ਦਾਹਂ ¶ ਹਤਚਕ੍ਖੁਸ੍ਮਿ, ਕਨ੍ਤਾਰਦ੍ਧਾਨਮਾਗਤੋ;

ਸੇਯ੍ਯਮਾਨੋ ਨ ਗਚ੍ਛਾਮਿ, ਨਤ੍ਥਿ ਬਾਲੇ ਸਹਾਯਤਾ.

‘‘ਹਨ੍ਦਾਹਂ ¶ ਹਤਚਕ੍ਖੁਸ੍ਮਿ, ਕਨ੍ਤਾਰਦ੍ਧਾਨਮਾਗਤੋ;

ਮਰਿਸ੍ਸਾਮਿ ਨੋ ਗਮਿਸ੍ਸਾਮਿ, ਨਤ੍ਥਿ ਬਾਲੇ ਸਹਾਯਤਾ’’ਤਿ.

ਤਂ ਸੁਤ੍ਵਾ ਇਤਰੋ ਸਂਵੇਗਜਾਤੋ ‘‘ਭਾਰਿਯਂ ਵਤ ਮੇ ਸਾਹਸਿਕਂ ਅਨਨੁਚ੍ਛਵਿਕਂ ਕਮ੍ਮਂ ਕਤ’’ਨ੍ਤਿ ਬਾਹਾ ਪਗ੍ਗਯ੍ਹ ਕਨ੍ਦਨ੍ਤੋ ਵਨਸਣ੍ਡਂ ਪਕ੍ਖਨ੍ਦਿਤ੍ਵਾ ਤਥਾ ਪਕ੍ਕਨ੍ਤੋਵ ਅਹੋਸਿ. ਥੇਰਸ੍ਸਾਪਿ ਸੀਲਤੇਜੇਨ ਸਟ੍ਠਿਯੋਜਨਾਯਾਮਂ ਪਞ੍ਞਾਸਯੋਜਨਵਿਤ੍ਥਤਂ ਪਨ੍ਨਰਸਯੋਜਨਬਹਲਂ ਜਯਸੁਮਨਪੁਪ੍ਫਵਣ੍ਣਂ ਨਿਸੀਦਨੁਟ੍ਠਹਨਕਾਲੇਸੁ ਓਨਮਨੁਨ੍ਨਮਨਪਕਤਿਕਂ ਸਕ੍ਕਸ੍ਸ ਦੇਵਰਞ੍ਞੋ ਪਣ੍ਡੁਕਮ੍ਬਲਸਿਲਾਸਨਂ ਉਣ੍ਹਾਕਾਰਂ ਦਸ੍ਸੇਸਿ. ਸਕ੍ਕੋ ‘‘ਕੋ ਨੁ ਖੋ ਮਂ ਠਾਨਾ ਚਾਵੇਤੁਕਾਮੋ’’ਤਿ ਓਲੋਕੇਨ੍ਤੋ ਦਿਬ੍ਬੇਨ ਚਕ੍ਖੁਨਾ ਥੇਰਂ ਅਦ੍ਦਸ. ਤੇਨਾਹੁ ਪੋਰਾਣਾ –

‘‘ਸਹਸ੍ਸਨੇਤ੍ਤੋ ਦੇਵਿਨ੍ਦੋ, ਦਿਬ੍ਬਚਕ੍ਖੁਂ ਵਿਸੋਧਯਿ;

ਪਾਪਗਰਹੀ ਅਯਂ ਪਾਲੋ, ਆਜੀਵਂ ਪਰਿਸੋਧਯਿ.

‘‘ਸਹਸ੍ਸਨੇਤ੍ਤੋ ਦੇਵਿਨ੍ਦੋ, ਦਿਬ੍ਬਚਕ੍ਖੁਂ ਵਿਸੋਧਯਿ;

ਧਮ੍ਮਗਰੁਕੋ ਅਯਂ ਪਾਲੋ, ਨਿਸਿਨ੍ਨੋ ਸਾਸਨੇ ਰਤੋ’’ਤਿ.

ਅਥਸ੍ਸ ਏਤਦਹੋਸਿ – ‘‘ਸਚਾਹਂ ਏਵਰੂਪਸ੍ਸ ਪਾਪਗਰਹਿਨੋ ਧਮ੍ਮਗਰੁਕਸ੍ਸ ਅਯ੍ਯਸ੍ਸ ਸਨ੍ਤਿਕਂ ਨ ਗਮਿਸ੍ਸਾਮਿ, ਮੁਦ੍ਧਾ ਮੇ ਸਤ੍ਤਧਾ ਫਲੇਯ੍ਯ, ਗਮਿਸ੍ਸਾਮਿ ਤਸ੍ਸ ਸਨ੍ਤਿਕ’’ਨ੍ਤਿ. ਤਤੋ –

‘‘ਸਹਸ੍ਸਨੇਤ੍ਤੋ ਦੇਵਿਨ੍ਦੋ, ਦੇਵਰਜ੍ਜਸਿਰਿਨ੍ਧਰੋ;

ਤਙ੍ਖਣੇਨ ਆਗਨ੍ਤ੍ਵਾਨ, ਚਕ੍ਖੁਪਾਲਮੁਪਾਗਮਿ’’. –

ਉਪਗਨ੍ਤ੍ਵਾ ¶ ਚ ਪਨ ਥੇਰਸ੍ਸ ਅਵਿਦੂਰੇ ਪਦਸਦ੍ਦਮਕਾਸਿ. ਅਥ ਨਂ ਥੇਰੋ ਪੁਚ੍ਛਿ – ‘‘ਕੋ ਏਸੋ’’ਤਿ? ‘‘ਅਹਂ, ਭਨ੍ਤੇ, ਅਦ੍ਧਿਕੋ’’ਤਿ. ‘‘ਕੁਹਿਂ ਯਾਸਿ ਉਪਾਸਕਾ’’ਤਿ ¶ ? ‘‘ਸਾਵਤ੍ਥਿਯਂ, ਭਨ੍ਤੇ’’ਤਿ. ‘‘ਯਾਹਿ, ਆਵੁਸੋ’’ਤਿ. ‘‘ਅਯ੍ਯੋ ਪਨ, ਭਨ੍ਤੇ, ਕੁਹਿਂ ਗਮਿਸ੍ਸਤੀ’’ਤਿ? ‘‘ਅਹਮ੍ਪਿ ਤਤ੍ਥੇਵ ਗਮਿਸ੍ਸਾਮੀ’’ਤਿ. ‘‘ਤੇਨ ਹਿ ਏਕਤੋਵ ਗਚ੍ਛਾਮ, ਭਨ੍ਤੇ’’ਤਿ. ‘‘ਅਹਂ, ਆਵੁਸੋ, ਦੁਬ੍ਬਲੋ, ਮਯਾ ਸਦ੍ਧਿਂ ਗਚ੍ਛਨ੍ਤਸ੍ਸ ਤਵ ਪਪਞ੍ਚੋ ਭਵਿਸ੍ਸਤੀ’’ਤਿ. ‘‘ਮਯ੍ਹਂ ਅਚ੍ਚਾਯਿਕਂ ਨਤ੍ਥਿ, ਅਹਮ੍ਪਿ ਅਯ੍ਯੇਨ ¶ ਸਦ੍ਧਿਂ ਗਚ੍ਛਨ੍ਤੋ ਦਸਸੁ ਪੁਞ੍ਞਕਿਰਿਯਵਤ੍ਥੂਸੁ ਏਕਂ ਲਭਿਸ੍ਸਾਮਿ, ਏਕਤੋਵ ਗਚ੍ਛਾਮ, ਭਨ੍ਤੇ’’ਤਿ. ਥੇਰੋ ‘‘ਏਸੋ ਸਪ੍ਪੁਰਿਸੋ ਭਵਿਸ੍ਸਤੀ’’ਤਿ ਚਿਨ੍ਤੇਤ੍ਵਾ – ‘‘ਤੇਨ ਹਿ ਸਦ੍ਧਿਂ ਗਮਿਸ੍ਸਾਮਿ, ਯਟ੍ਠਿਕੋਟਿਂ ਗਣ੍ਹ ਉਪਾਸਕਾ’’ਤਿ ਆਹ. ਸਕ੍ਕੋ ਤਥਾ ਕਤ੍ਵਾ ਪਥਵਿਂ ਸਙ੍ਖਿਪਨ੍ਤੋ ਸਾਯਨ੍ਹਸਮਯੇ ਜੇਤਵਨਂ ਸਮ੍ਪਾਪੇਸਿ. ਥੇਰੋ ਸਙ੍ਖਪਣਵਾਦਿਸਦ੍ਦਂ ਸੁਤ੍ਵਾ ‘‘ਕਤ੍ਥੇਸੋ ਸਦ੍ਦੋ’’ਤਿ ਪੁਚ੍ਛਿ. ‘‘ਸਾਵਤ੍ਥਿਯਂ, ਭਨ੍ਤੇ’’ਤਿ? ‘‘ਪੁਬ੍ਬੇ ਮਯਂ ਗਮਨਕਾਲੇ ਚਿਰੇਨ ਗਮਿਮ੍ਹਾ’’ਤਿ. ‘‘ਅਹਂ ਉਜੁਮਗ੍ਗਂ ਜਾਨਾਮਿ, ਭਨ੍ਤੇ’’ਤਿ. ਤਸ੍ਮਿਂ ਖਣੇ ਥੇਰੋ ‘‘ਨਾਯਂ ਮਨੁਸ੍ਸੋ, ਦੇਵਤਾ ਭਵਿਸ੍ਸਤੀ’’ਤਿ ਸਲ੍ਲਕ੍ਖੇਸਿ.

‘‘ਸਹਸ੍ਸਨੇਤ੍ਤੋ ਦੇਵਿਨ੍ਦੋ, ਦੇਵਰਜ੍ਜਸਿਰਿਨ੍ਧਰੋ;

ਸਙ੍ਖਿਪਿਤ੍ਵਾਨ ਤਂ ਮਗ੍ਗਂ, ਖਿਪ੍ਪਂ ਸਾਵਤ੍ਥਿਮਾਗਮੀ’’ਤਿ.

ਸੋ ਥੇਰਂ ਨੇਤ੍ਵਾ ਥੇਰਸ੍ਸੇਵਤ੍ਥਾਯ ਕਨਿਟ੍ਠਕੁਟੁਮ੍ਬਿਕੇਨ ਕਾਰਿਤਂ ¶ ਪਣ੍ਣਸਾਲਂ ਨੇਤ੍ਵਾ ਫਲਕੇ ਨਿਸੀਦਾਪੇਤ੍ਵਾ ਪਿਯਸਹਾਯਕਵਣ੍ਣੇਨ ਤਸ੍ਸ ਸਨ੍ਤਿਕਂ ਗਨ੍ਤ੍ਵਾ, ‘‘ਸਮ੍ਮ, ਚੂਲ਼ਪਾਲਾ’’ਤਿ ਪਕ੍ਕੋਸਿ. ‘‘ਕਿਂ, ਸਮ੍ਮਾ’’ਤਿ? ‘‘ਥੇਰਸ੍ਸਾਗਤਭਾਵਂ ਜਾਨਾਸੀ’’ਤਿ? ‘‘ਨ ਜਾਨਾਮਿ, ਕਿਂ ਪਨ ਥੇਰੋ ਆਗਤੋ’’ਤਿ? ‘‘ਆਮ, ਸਮ੍ਮ, ਇਦਾਨਿ ਅਹਂ ਵਿਹਾਰਂ ਗਨ੍ਤ੍ਵਾ ਥੇਰਂ ਤਯਾ ਕਾਰਿਤਪਣ੍ਣਸਾਲਾਯ ਨਿਸਿਨ੍ਨਕਂ ਦਿਸ੍ਵਾ ਆਗਤੋਮ੍ਹੀ’’ਤਿ ਵਤ੍ਵਾ ਪਕ੍ਕਾਮਿ. ਕੁਟੁਮ੍ਬਿਕੋਪਿ ਵਿਹਾਰਂ ਗਨ੍ਤ੍ਵਾ ਥੇਰਂ ਦਿਸ੍ਵਾ ਪਾਦਮੂਲੇ ਪਰਿਵਤ੍ਤਨ੍ਤੋ ਰੋਦਿਤ੍ਵਾ ‘‘ਇਦਂ ਦਿਸ੍ਵਾ ਅਹਂ, ਭਨ੍ਤੇ, ਤੁਮ੍ਹਾਕਂ ਪਬ੍ਬਜਿਤੁਂ ਨਾਦਾਸਿ’’ਨ੍ਤਿਆਦੀਨਿ ਵਤ੍ਵਾ ਦ੍ਵੇ ਦਾਸਦਾਰਕੇ ਭੁਜਿਸ੍ਸੇ ਕਤ੍ਵਾ ਥੇਰਸ੍ਸ ਸਨ੍ਤਿਕੇ ਪਬ੍ਬਾਜੇਤ੍ਵਾ ‘‘ਅਨ੍ਤੋਗਾਮਤੋ ਯਾਗੁਭਤ੍ਤਾਦੀਨਿ ਆਹਰਿਤ੍ਵਾ ਥੇਰਂ ਉਪਟ੍ਠਹਥਾ’’ਤਿ ਪਟਿਯਾਦੇਸਿ. ਸਾਮਣੇਰਾ ਵਤ੍ਤਪਟਿਵਤ੍ਤਂ ਕਤ੍ਵਾ ਥੇਰਂ ਉਪਟ੍ਠਹਿਂਸੁ.

ਅਥੇਕਦਿਵਸਂ ਦਿਸਾਵਾਸਿਨੋ ਭਿਕ੍ਖੂ ‘‘ਸਤ੍ਥਾਰਂ ਪਸ੍ਸਿਸ੍ਸਾਮਾ’’ਤਿ ਜੇਤਵਨਂ ਆਗਨ੍ਤ੍ਵਾ ਤਥਾਗਤਂ ਵਨ੍ਦਿਤ੍ਵਾ ਅਸੀਤਿਮਹਾਥੇਰੇ ਚ, ਵਨ੍ਦਿਤ੍ਵਾ ਵਿਹਾਰਚਾਰਿਕਂ ਚਰਨ੍ਤਾ ਚਕ੍ਖੁਪਾਲਤ੍ਥੇਰਸ੍ਸ ਵਸਨਟ੍ਠਾਨਂ ਪਤ੍ਵਾ ‘‘ਇਦਮ੍ਪਿ ਪਸ੍ਸਿਸ੍ਸਾਮਾ’’ਤਿ ਸਾਯਂ ¶ ਤਦਭਿਮੁਖਾ ਅਹੇਸੁਂ. ਤਸ੍ਮਿਂ ਖਣੇ ਮਹਾਮੇਘੋ ਉਟ੍ਠਹਿ. ਤੇ ‘‘ਇਦਾਨਿ ਅਤਿਸਾਯਨ੍ਹੋ, ਮੇਘੋ ਚ ਉਟ੍ਠਿਤੋ, ਪਾਤੋਵ ਗਨ੍ਤ੍ਵਾ ਪਸ੍ਸਿਸ੍ਸਾਮਾ’’ਤਿ ਨਿਵਤ੍ਤਿਂਸੁ. ਦੇਵੋ ਪਠਮਯਾਮਂ ਵਸ੍ਸਿਤ੍ਵਾ ਮਜ੍ਝਿਮਯਾਮੇ ਵਿਗਤੋ. ਥੇਰੋ ਆਰਦ੍ਧਵੀਰਿਯੋ ਆਚਿਣ੍ਣਚਙ੍ਕਮਨੋ, ਤਸ੍ਮਾ ਪਚ੍ਛਿਮਯਾਮੇ ਚਙ੍ਕਮਨਂ ਓਤਰਿ. ਤਦਾ ਚ ਪਨ ਨਵਵੁਟ੍ਠਾਯ ਭੂਮਿਯਾ ਬਹੂ ਇਨ੍ਦਗੋਪਕਾ ¶ ਉਟ੍ਠਹਿਂਸੁ. ਤੇ ਥੇਰੇ ਚਙ੍ਕਮਨ੍ਤੇ ਯੇਭੁਯ੍ਯੇਨ ਵਿਪਜ੍ਜਿਂਸੁ. ਅਨ੍ਤੇਵਾਸਿਕਾ ਥੇਰਸ੍ਸ ਚਙ੍ਕਮਨਟ੍ਠਾਨਂ ਕਾਲਸ੍ਸੇਵ ਨ ਸਮ੍ਮਜ੍ਜਿਂਸੁ. ਇਤਰੇ ਭਿਕ੍ਖੂ ‘‘ਥੇਰਸ੍ਸ ਵਸਨਟ੍ਠਾਨਂ ਪਸ੍ਸਿਸ੍ਸਾਮਾ’’ਤਿ ਆਗਨ੍ਤ੍ਵਾ ਚਙ੍ਕਮਨੇ ਮਤਪਾਣਕੇ ਦਿਸ੍ਵਾ ‘‘ਕੋ ਇਮਸ੍ਮਿਂ ਚਙ੍ਕਮਤੀ’’ਤਿ ਪੁਚ੍ਛਿਂਸੁ. ‘‘ਅਮ੍ਹਾਕਂ ਉਪਜ੍ਝਾਯੋ, ਭਨ੍ਤੇ’’ਤਿ. ਤੇ ਉਜ੍ਝਾਯਿਂਸੁ ‘‘ਪਸ੍ਸਥਾਵੁਸੋ, ਸਮਣਸ੍ਸ ਕਮ੍ਮਂ, ਸਚਕ੍ਖੁਕਕਾਲੇ ਨਿਪਜ੍ਜਿਤ੍ਵਾ ਨਿਦ੍ਦਾਯਨ੍ਤੋ ¶ ਕਿਞ੍ਚਿ ਅਕਤ੍ਵਾ ਇਦਾਨਿ ਚਕ੍ਖੁਵਿਕਲਕਾਲੇ ‘ਚਙ੍ਕਮਾਮੀ’ਤਿ ਏਤ੍ਤਕੇ ਪਾਣਕੇ ਮਾਰੇਸਿ ‘ਅਤ੍ਥਂ ਕਰਿਸ੍ਸਾਮੀ’ਤਿ ਅਨਤ੍ਥਂ ਕਰੋਤੀ’’ਤਿ.

ਅਥ ਖੋ ਤੇ ਗਨ੍ਤ੍ਵਾ ਤਥਾਗਤਸ੍ਸ ਆਰੋਚੇਸੁਂ, ‘‘ਭਨ੍ਤੇ, ਚਕ੍ਖੁਪਾਲਤ੍ਥੇਰੋ ‘ਚਙ੍ਕਮਾਮੀ’ਤਿ ਬਹੂ ਪਾਣਕੇ ਮਾਰੇਸੀ’’ਤਿ. ‘‘ਕਿਂ ਪਨ ਸੋ ਤੁਮ੍ਹੇਹਿ ਮਾਰੇਨ੍ਤੋ ਦਿਟ੍ਠੋ’’ਤਿ? ‘‘ਨ ਦਿਟ੍ਠੋ, ਭਨ੍ਤੇ’’ਤਿ. ‘‘ਯਥੇਵ ਤੁਮ੍ਹੇ ਤਂ ਨ ਪਸ੍ਸਥ, ਤਥੇਵ ਸੋਪਿ ਤੇ ਪਾਣੇ ਨ ਪਸ੍ਸਤਿ. ਖੀਣਾਸਵਾਨਂ ਮਰਣਚੇਤਨਾ ਨਾਮ ਨਤ੍ਥਿ, ਭਿਕ੍ਖਵੇ’’ਤਿ. ‘‘ਭਨ੍ਤੇ, ਅਰਹਤ੍ਤਸ੍ਸ ਉਪਨਿਸ੍ਸਯੇ ਸਤਿ ਕਸ੍ਮਾ ਅਨ੍ਧੋ ਜਾਤੋ’’ਤਿ? ‘‘ਅਤ੍ਤਨੋ ਕਤਕਮ੍ਮਵਸੇਨ, ਭਿਕ੍ਖਵੇ’’ਤਿ. ‘‘ਕਿਂ ਪਨ, ਭਨ੍ਤੇ, ਤੇਨ ਕਤ’’ਨ੍ਤਿ? ਤੇਨ ਹਿ, ਭਿਕ੍ਖਵੇ, ਸੁਣਾਥ –

ਅਤੀਤੇ ਬਾਰਾਣਸਿਯਂ ਕਾਸਿਰਞ੍ਞੇ ਰਜ੍ਜਂ ਕਾਰੇਨ੍ਤੇ ਏਕੋ ਵੇਜ੍ਜੋ ਗਾਮਨਿਗਮੇਸੁ ਚਰਿਤ੍ਵਾ ਵੇਜ੍ਜਕਮ੍ਮਂ ਕਰੋਨ੍ਤੋ ਏਕਂ ਚਕ੍ਖੁਦੁਬ੍ਬਲਂ ਇਤ੍ਥਿਂ ਦਿਸ੍ਵਾ ਪੁਚ੍ਛਿ – ‘‘ਕਿਂ ਤੇ ਅਫਾਸੁਕ’’ਨ੍ਤਿ? ‘‘ਅਕ੍ਖੀਹਿ ਨ ਪਸ੍ਸਾਮੀ’’ਤਿ. ‘‘ਭੇਸਜ੍ਜਂ ਤੇ ਕਰਿਸ੍ਸਾਮੀ’’ਤਿ? ‘‘ਕਰੋਹਿ, ਸਾਮੀ’’ਤਿ. ‘‘ਕਿਂ ਮੇ ਦਸ੍ਸਸੀ’’ਤਿ? ‘‘ਸਚੇ ਮੇ ਅਕ੍ਖੀਨਿ ਪਾਕਤਿਕਾਨਿ ਕਾਤੁਂ ਸਕ੍ਖਿਸ੍ਸਸਿ, ਅਹਂ ਤੇ ਸਦ੍ਧਿਂ ਪੁਤ੍ਤਧੀਤਾਹਿ ਦਾਸੀ ਭਵਿਸ੍ਸਾਮੀ’’ਤਿ. ਸੋ ‘‘ਸਾਧੂ’’ਤਿ ਭੇਸਜ੍ਜਂ ਸਂਵਿਦਹਿ, ਏਕਭੇਸਜ੍ਜੇਨੇਵ ਅਕ੍ਖੀਨਿ ਪਾਕਤਿਕਾਨਿ ਅਹੇਸੁਂ. ਸਾ ¶ ਚਿਨ੍ਤੇਸਿ – ‘‘ਅਹਮੇਤਸ੍ਸ ਸਪੁਤ੍ਤਧੀਤਾ ਦਾਸੀ ਭਵਿਸ੍ਸਾਮੀ’’ਤਿ ਪਟਿਜਾਨਿਂ, ‘‘ਨ ਖੋ ਪਨ ਮਂ ਸਣ੍ਹੇਨ ਸਮ੍ਮਾਚਾਰੇਨ ਸਮੁਦਾਚਰਿਸ੍ਸਤਿ, ਵਞ੍ਚੇਸ੍ਸਾਮਿ ਨ’’ਨ੍ਤਿ. ਸਾ ਵੇਜ੍ਜੇਨਾਗਨ੍ਤ੍ਵਾ ‘‘ਕੀਦਿਸਂ, ਭਦ੍ਦੇ’’ਤਿ ਪੁਟ੍ਠਾ ‘‘ਪੁਬ੍ਬੇ ਮੇ ਅਕ੍ਖੀਨਿ ਥੋਕਂ ਰੁਜ੍ਜਿਂਸੁ, ਇਦਾਨਿ ਪਨ ਅਤਿਰੇਕਤਰਂ ਰੁਜ੍ਜਨ੍ਤੀ’’ਤਿ ਆਹ. ਵੇਜ੍ਜੋ ‘‘ਅਯਂ ਮਂ ਵਞ੍ਚੇਤ੍ਵਾ ਕਿਞ੍ਚਿ ਅਦਾਤੁਕਾਮਾ, ਨ ਮੇ ਏਤਾਯ ਦਿਨ੍ਨਾਯ ¶ ਭਤਿਯਾ ਅਤ੍ਥੋ, ਇਦਾਨੇਵ ਨਂ ਅਨ੍ਧਂ ਕਰਿਸ੍ਸਾਮੀ’’ਤਿ ਚਿਨ੍ਤੇਤ੍ਵਾ ਗੇਹਂ ਗਨ੍ਤ੍ਵਾ ਭਰਿਯਾਯ ਏਤਮਤ੍ਥਂ ਆਚਿਕ੍ਖਿ. ਸਾ ਤੁਣ੍ਹੀ ਅਹੋਸਿ. ਸੋ ਏਕਂ ਭੇਸਜ੍ਜਂ ਯੋਜੇਤ੍ਵਾ ਤਸ੍ਸਾ ਸਨ੍ਤਿਕਂ ਗਨ੍ਤ੍ਵਾ ‘‘ਭਦ੍ਦੇ, ਇਮਂ ਭੇਸਜ੍ਜਂ ਅਞ੍ਜੇਹੀ’’ਤਿ ਅਞ੍ਜਾਪੇਸਿ. ਅਥਸ੍ਸਾ ਦ੍ਵੇ ਅਕ੍ਖੀਨਿ ਦੀਪਸਿਖਾ ਵਿਯ ਵਿਜ੍ਝਾਯਿਂਸੁ. ਸੋ ਵੇਜ੍ਜੋ ਚਕ੍ਖੁਪਾਲੋ ਅਹੋਸਿ.

ਭਿਕ੍ਖਵੇ, ਤਦਾ ਮਮ ਪੁਤ੍ਤੇਨ ਕਤਕਮ੍ਮਂ ਪਚ੍ਛਤੋ ਪਚ੍ਛਤੋ ਅਨੁਬਨ੍ਧਿ. ਪਾਪਕਮ੍ਮਞ੍ਹਿ ਨਾਮੇਤਂ ਧੁਰਂ ਵਹਤੋ ਬਲਿਬਦ੍ਦਸ੍ਸ ਪਦਂ ਚਕ੍ਕਂ ਵਿਯ ਅਨੁਗਚ੍ਛਤੀਤਿ ਇਦਂ ਵਤ੍ਥੁਂ ਕਥੇਤ੍ਵਾ ਅਨੁਸਨ੍ਧਿਂ ਘਟੇਤ੍ਵਾ ਪਤਿਟ੍ਠਾਪਿਤਮਤ੍ਤਿਕਂ ਸਾਸਨਂ ਰਾਜਮੁਦ੍ਦਾਯ ਲਞ੍ਛਨ੍ਤੋ ਵਿਯ ਧਮ੍ਮਰਾਜਾ ਇਮਂ ਗਾਥਮਾਹ –

‘‘ਮਨੋਪੁਬ੍ਬਙ੍ਗਮਾ ¶ ਧਮ੍ਮਾ, ਮਨੋਸੇਟ੍ਠਾ ਮਨੋਮਯਾ;

ਮਨਸਾ ਚੇ ਪਦੁਟ੍ਠੇਨ, ਭਾਸਤਿ ਵਾ ਕਰੋਤਿ ਵਾ;

ਤਤੋ ਨਂ ਦੁਕ੍ਖਮਨ੍ਵੇਤਿ, ਚਕ੍ਕਂਵ ਵਹਤੋ ਪਦ’’ਨ੍ਤਿ.

ਤਤ੍ਥ ਮਨੋਤਿ ਕਾਮਾਵਚਰਕੁਸਲਾਦਿਭੇਦਂ ਸਬ੍ਬਮ੍ਪਿ ਚਤੁਭੂਮਿਕਚਿਤ੍ਤਂ. ਇਮਸ੍ਮਿਂ ਪਨ ਪਦੇ ਤਦਾ ਤਸ੍ਸ ਵੇਜ੍ਜਸ੍ਸ ਉਪ੍ਪਨ੍ਨਚਿਤ੍ਤਵਸੇਨ ਨਿਯਮਿਯਮਾਨਂ ਵਵਤ੍ਥਾਪਿਯਮਾਨਂ ¶ ਪਰਿਚ੍ਛਿਜ੍ਜਿਯਮਾਨਂ ਦੋਮਨਸ੍ਸਸਹਗਤਂ ਪਟਿਘਸਮ੍ਪਯੁਤ੍ਤਚਿਤ੍ਤਮੇਵ ਲਬ੍ਭਤਿ. ਪੁਬ੍ਬਙ੍ਗਮਾਤਿ ਤੇਨ ਪਠਮਗਾਮਿਨਾ ਹੁਤ੍ਵਾ ਸਮਨ੍ਨਾਗਤਾ. ਧਮ੍ਮਾਤਿ ਗੁਣਦੇਸਨਾਪਰਿਯਤ੍ਤਿਨਿਸ੍ਸਤ੍ਤਨਿਜ੍ਜੀਵਵਸੇਨ ਚਤ੍ਤਾਰੋ ਧਮ੍ਮਾ ਨਾਮ. ਤੇਸੁ –

‘‘ਨ ਹਿ ਧਮ੍ਮੋ ਅਧਮ੍ਮੋ ਚ, ਉਭੋ ਸਮਵਿਪਾਕਿਨੋ;

ਅਧਮ੍ਮੋ ਨਿਰਯਂ ਨੇਤਿ, ਧਮ੍ਮੋ ਪਾਪੇਤਿ ਸੁਗ੍ਗਤਿ’’ਨ੍ਤਿ. (ਥੇਰਗਾ. ੩੦੪; ਜਾ. ੧.੧੫.੩੮੬) –

ਅਯਂ ਗੁਣਧਮ੍ਮੋ ਨਾਮ. ‘‘ਧਮ੍ਮਂ ਵੋ, ਭਿਕ੍ਖਵੇ, ਦੇਸੇਸ੍ਸਾਮਿ ਆਦਿਕਲ੍ਯਾਣ’’ਨ੍ਤਿ (ਮ. ਨਿ. ੩.੪੨੦) ਅਯਂ ਦੇਸਨਾਧਮ੍ਮੋ ਨਾਮ. ‘‘ਇਧ ਪਨ, ਭਿਕ੍ਖਵੇ, ਏਕਚ੍ਚੇ ਕੁਲਪੁਤ੍ਤਾ ਧਮ੍ਮਂ ਪਰਿਯਾਪੁਣਨ੍ਤਿ ਸੁਤ੍ਤਂ ਗੇਯ੍ਯ’’ਨ੍ਤਿ (ਮ. ਨਿ. ੧.੨੩੯) ਅਯਂ ਪਰਿਯਤ੍ਤਿਧਮ੍ਮੋ ਨਾਮ. ‘‘ਤਸ੍ਮਿਂ ਖੋ ਪਨ ਸਮਯੇ ਧਮ੍ਮਾ ਹੋਨ੍ਤਿ, ਖਨ੍ਧਾ ਹੋਨ੍ਤੀ’’ਤਿ (ਧ. ਸ. ੧੨੧) ਅਯਂ ਨਿਸ੍ਸਤ੍ਤਧਮ੍ਮੋ ਨਾਮ, ਨਿਜ੍ਜੀਵਧਮ੍ਮੋਤਿਪਿ ਏਸੋ ਏਵ. ਤੇਸੁ ਇਮਸ੍ਮਿਂ ਠਾਨੇ ਨਿਸ੍ਸਤ੍ਤਨਿਜ੍ਜੀਵਧਮ੍ਮੋ ਅਧਿਪ੍ਪੇਤੋ. ਸੋ ਅਤ੍ਥਤੋ ਤਯੋ ਅਰੂਪਿਨੋ ਖਨ੍ਧਾ ਵੇਦਨਾਕ੍ਖਨ੍ਧੋ ਸਞ੍ਞਾਕ੍ਖਨ੍ਧੋ ਸਙ੍ਖਾਰਕ੍ਖਨ੍ਧੋਤਿ. ਏਤੇ ਹਿ ਮਨੋ ਪੁਬ੍ਬਙ੍ਗਮੋ ਏਤੇਸਨ੍ਤਿ ਮਨੋਪੁਬ੍ਬਙ੍ਗਮਾ ਨਾਮ.

ਕਥਂ ¶ ਪਨੇਤੇਹਿ ਸਦ੍ਧਿਂ ਏਕਵਤ੍ਥੁਕੋ ਏਕਾਰਮ੍ਮਣੋ ਅਪੁਬ੍ਬਂ ਅਚਰਿਮਂ ਏਕਕ੍ਖਣੇ ਉਪ੍ਪਜ੍ਜਮਾਨੋ ਮਨੋ ਪੁਬ੍ਬਙ੍ਗਮੋ ਨਾਮ ਹੋਤੀਤਿ? ਉਪ੍ਪਾਦਪਚ੍ਚਯਟ੍ਠੇਨ. ਯਥਾ ਹਿ ਬਹੂਸੁ ਏਕਤੋ ਗਾਮਘਾਤਾਦੀਨਿ ਕਮ੍ਮਾਨਿ ਕਰੋਨ੍ਤੇਸੁ ‘‘ਕੋ ਏਤੇਸਂ ਪੁਬ੍ਬਙ੍ਗਮੋ’’ਤਿ ਵੁਤ੍ਤੇ ਯੋ ਨੇਸਂ ਪਚ੍ਚਯੋ ਹੋਤਿ, ਯਂ ਨਿਸ੍ਸਾਯ ਤੇ ਤਂ ਕਮ੍ਮਂ ਕਰੋਨ੍ਤਿ, ਸੋ ਦਤ੍ਤੋ ਵਾ ਮਿਤ੍ਤੋ ਵਾ ਤੇਸਂ ਪੁਬ੍ਬਙ੍ਗਮੋਤਿ ਵੁਚ੍ਚਤਿ, ਏਵਂਸਮ੍ਪਦਮਿਦਂ ¶ ਵੇਦਿਤਬ੍ਬਂ. ਇਤਿ ਉਪ੍ਪਾਦਪਚ੍ਚਯਟ੍ਠੇਨ ਮਨੋ ਪੁਬ੍ਬਙ੍ਗਮੋ ਏਤੇਸਨ੍ਤਿ ਮਨੋਪੁਬ੍ਬਙ੍ਗਮਾ. ਨ ਹਿ ਤੇ ਮਨੇ ਅਨੁਪ੍ਪਜ੍ਜਨ੍ਤੇ ਉਪ੍ਪਜ੍ਜਿਤੁਂ ਸਕ੍ਕੋਨ੍ਤਿ, ਮਨੋ ਪਨ ਏਕਚ੍ਚੇਸੁ ਚੇਤਸਿਕੇਸੁ ਅਨੁਪਜ੍ਜਨ੍ਤੇਸੁਪਿ ਉਪ੍ਪਜ੍ਜਤਿਯੇਵ. ਅਧਿਪਤਿਵਸੇਨ ਪਨ ਮਨੋ ਸੇਟ੍ਠੋ ਏਤੇਸਨ੍ਤਿ ਮਨੋਸੇਟ੍ਠੋ. ਯਥਾ ਹਿ ਚੋਰਾਦੀਨਂ ਚੋਰਜੇਟ੍ਠਕਾਦਯੋ ਅਧਿਪਤਿਨੋ ਸੇਟ੍ਠਾ. ਤਥਾ ਤੇਸਮ੍ਪਿ ਮਨੋ ਅਧਿਪਤਿ ਮਨੋਵ ਸੇਟ੍ਠਾ. ਯਥਾ ਪਨ ਦਾਰੁਆਦੀਹਿ ¶ ਨਿਪ੍ਫਨ੍ਨਾਨਿ ਤਾਨਿ ਤਾਨਿ ਭਣ੍ਡਾਨਿ ਦਾਰੁਮਯਾਦੀਨਿ ਨਾਮ ਹੋਨ੍ਤਿ, ਤਥਾ ਤੇਪਿ ਮਨਤੋ ਨਿਪ੍ਫਨ੍ਨਤ੍ਤਾ ਮਨੋਮਯਾ ਨਾਮ.

ਪਦੁਟ੍ਠੇਨਾਤਿ ਆਗਨ੍ਤੁਕੇਹਿ ਅਭਿਜ੍ਝਾਦੀਹਿ ਦੋਸੇਹਿ ਪਦੁਟ੍ਠੇਨ. ਪਕਤਿਮਨੋ ਹਿ ਭਵਙ੍ਗਚਿਤ੍ਤਂ, ਤਂ ਅਪਦੁਟ੍ਠਂ. ਯਥਾ ਹਿ ਪਸਨ੍ਨਂ ਉਦਕਂ ਆਗਨ੍ਤੁਕੇਹਿ ਨੀਲਾਦੀਹਿ ਉਪਕ੍ਕਿਲਿਟ੍ਠਂ ਨੀਲੋਦਕਾਦਿਭੇਦਂ ਹੋਤਿ, ਨ ਚ ਨਵਂ ਉਦਕਂ, ਨਾਪਿ ਪੁਰਿਮਂ ਪਸਨ੍ਨਉਦਕਮੇਵ, ਤਥਾ ਤਮ੍ਪਿ ਆਗਨ੍ਤੁਕੇਹਿ ਅਭਿਜ੍ਝਾਦੀਹਿ ਦੋਸੇਹਿ ਪਦੁਟ੍ਠਂ ਹੋਤਿ, ਨ ਚ ਨਵਂ ਚਿਤ੍ਤਂ, ਨਾਪਿ ਪੁਰਿਮਂ ਭਵਙ੍ਗਚਿਤ੍ਤਮੇਵ, ਤੇਨਾਹ ਭਗਵਾ – ‘‘ਪਭਸ੍ਸਰਮਿਦਂ, ਭਿਕ੍ਖਵੇ, ਚਿਤ੍ਤਂ, ਤਞ੍ਚ ਖੋ ਆਗਨ੍ਤੁਕੇਹਿ ਉਪਕ੍ਕਿਲੇਸੇਹਿ ਉਪਕ੍ਕਿਲਿਟ੍ਠ’’ਨ੍ਤਿ (ਅ. ਨਿ. ੧.੪੯). ਏਵਂ ਮਨਸਾ ਚੇ ਪਦੁਟ੍ਠੇਨ, ਭਾਸਤਿ ਵਾ ਕਰੋਤਿ ਵਾ ਸੋ ਭਾਸਮਾਨੋ ਚਤੁਬ੍ਬਿਧਂ ਵਚੀਦੁਚ੍ਚਰਿਤਮੇਵ ਭਾਸਤਿ, ਕਰੋਨ੍ਤੋ ਤਿਵਿਧਂ ਕਾਯਦੁਚ੍ਚਰਿਤਮੇਵ ਕਰੋਤਿ, ਅਭਾਸਨ੍ਤੋ ਅਕਰੋਨ੍ਤੋ ਤਾਯ ਅਭਿਜ੍ਝਾਦੀਹਿ ਪਦੁਟ੍ਠਮਾਨਸਤਾਯ ਤਿਵਿਧਂ ਮਨੋਦੁਚ੍ਚਰਿਤਂ ਪੂਰੇਤਿ. ਏਵਮਸ੍ਸ ਦਸ ਅਕੁਸਲਕਮ੍ਮਪਥਾ ਪਾਰਿਪੂਰਿਂ ਗਚ੍ਛਨ੍ਤਿ.

ਤਤੋ ਨਂ ਦੁਕ੍ਖਮਨ੍ਵੇਤੀਤਿ ¶ ਤਤੋ ਤਿਵਿਧਦੁਚ੍ਚਰਿਤਤੋ ਤਂ ਪੁਗ੍ਗਲਂ ਦੁਕ੍ਖਂ ਅਨ੍ਵੇਤਿ, ਦੁਚ੍ਚਰਿਤਾਨੁਭਾਵੇਨ ਚਤੂਸੁ ਅਪਾਯੇਸੁ, ਮਨੁਸ੍ਸੇਸੁ ਵਾ ਤਮਤ੍ਤਭਾਵਂ ਗਚ੍ਛਨ੍ਤਂ ਕਾਯਵਤ੍ਥੁਕਮ੍ਪਿ ਇਤਰਮ੍ਪੀਤਿ ਇਮਿਨਾ ਪਰਿਯਾਯੇਨ ਕਾਯਿਕਚੇਤਸਿਕਂ ਵਿਪਾਕਦੁਕ੍ਖਂ ਅਨੁਗਚ੍ਛਤਿ. ਯਥਾ ਕਿਂ? ਚਕ੍ਕਂਵ ਵਹਤੋ ਪਦਨ੍ਤਿ ਧੁਰੇ ਯੁਤ੍ਤਸ੍ਸ ਧੁਰਂ ਵਹਤੋ ਬਲਿਬਦ੍ਦਸ੍ਸ ਪਦਂ ਚਕ੍ਕਂ ਵਿਯ. ਯਥਾ ਹਿ ਸੋ ਏਕਮ੍ਪਿ ਦਿਵਸਂ ਦ੍ਵੇਪਿ ਪਞ੍ਚਪਿ ਦਸਪਿ ਅਡ੍ਢਮਾਸਮ੍ਪਿ ਮਾਸਮ੍ਪਿ ਵਹਨ੍ਤੋ ਚਕ੍ਕਂ ਨਿਵਤ੍ਤੇਤੁਂ ਜਹਿਤੁਂ ਨ ਸਕ੍ਕੋਤਿ ¶ , ਅਥ ਖ੍ਵਸ੍ਸ ਪੁਰਤੋ ਅਭਿਕ੍ਕਮਨ੍ਤਸ੍ਸ ਯੁਗਂ ਗੀਵਂ ਬਾਧਤਿ, ਪਚ੍ਛਤੋ ਪਟਿਕ੍ਕਮਨ੍ਤਸ੍ਸ ਚਕ੍ਕਂ ਊਰੁਮਂਸਂ ਪਟਿਹਨਤਿ. ਇਮੇਹਿ ਦ੍ਵੀਹਿ ਆਕਾਰੇਹਿ ਬਾਧਨ੍ਤਂ ਚਕ੍ਕਂ ਤਸ੍ਸ ਪਦਾਨੁਪਦਿਕਂ ਹੋਤਿ; ਤਥੇਵ ਮਨਸਾ ਪਦੁਟ੍ਠੇਨ ਤੀਣਿ ਦੁਚ੍ਚਰਿਤਾਨਿ ਪੂਰੇਤ੍ਵਾ ਠਿਤਂ ਪੁਗ੍ਗਲਂ ਨਿਰਯਾਦੀਸੁ ਤਤ੍ਥ ਤਤ੍ਥ ਗਤਗਤਟ੍ਠਾਨੇ ਦੁਚ੍ਚਰਿਤਮੂਲਕਂ ਕਾਯਿਕਮ੍ਪਿ ਚੇਤਸਿਕਮ੍ਪਿ ਦੁਕ੍ਖਮਨੁਬਨ੍ਧਤੀਤਿ.

ਗਾਥਾਪਰਿਯੋਸਾਨੇ ਤਿਂਸਸਹਸ੍ਸਾ ਭਿਕ੍ਖੂ ਸਹ ਪਟਿਸਮ੍ਭਿਦਾਹਿ ਅਰਹਤ੍ਤਂ ਪਾਪੁਣਿਂਸੁ. ਸਮ੍ਪਤ੍ਤਪਰਿਭਾਯਪਿ ਦੇਸਨਾ ਸਾਤ੍ਥਿਕਾ ਸਫਲਾ ਅਹੋਸੀਤਿ.

੨. ਮਨੋਪੁਬ੍ਬਙ੍ਗਮਾ ¶ ਧਮ੍ਮਾਤਿ ਦੁਤਿਯਗਾਥਾਪਿ ¶ ਸਾਵਤ੍ਥਿਯਂਯੇਵ ਮਟ੍ਠਕੁਣ੍ਡਲਿਂ ਆਰਬ੍ਭ ਭਾਸਿਤਾ.

ਸਾਵਤ੍ਥਿਯਂ ਕਿਰ ਅਦਿਨ੍ਨਪੁਬ੍ਬਕੋ ਨਾਮ ਬ੍ਰਾਹ੍ਮਣੋ ਅਹੋਸਿ. ਤੇਨ ਕਸ੍ਸਚਿ ਕਿਞ੍ਚਿ ਨ ਦਿਨ੍ਨਪੁਬ੍ਬਂ, ਤੇਨ ਤਂ ‘‘ਅਦਿਨ੍ਨਪੁਬ੍ਬਕੋ’’ਤ੍ਵੇਵ ਸਞ੍ਜਾਨਿਂਸੁ. ਤਸ੍ਸ ਏਕਪੁਤ੍ਤਕੋ ਅਹੋਸਿ ਪਿਯੋ ਮਨਾਪੋ. ਅਥਸ੍ਸ ਪਿਲਨ੍ਧਨਂ ਕਾਰੇਤੁਕਾਮੋ ‘‘ਸਚੇ ਸੁਵਣ੍ਣਕਾਰੇ ਕਾਰੇਸ੍ਸਾਮਿ, ਭਤ੍ਤਵੇਤਨਂ ਦਾਤਬ੍ਬਂ ਭਵਿਸ੍ਸਤੀ’’ਤਿ ਸਯਮੇਵ ਸੁਵਣ੍ਣਂ ਕੋਟ੍ਟੇਤ੍ਵਾ ਮਟ੍ਠਾਨਿ ਕੁਣ੍ਡਲਾਨਿ ਕਤ੍ਵਾ ਅਦਾਸਿ. ਤੇਨਸ੍ਸ ਪੁਤ੍ਤੋ ਮਟ੍ਠਕੁਣ੍ਡਲੀਤ੍ਵੇਵ ਪਞ੍ਞਾਯਿਤ੍ਥ. ਤਸ੍ਸ ਸੋਲ਼ਸਵਸ੍ਸਿਕਕਾਲੇ ਪਣ੍ਡੁਰੋਗੋ ਉਦਪਾਦਿ. ਤਸ੍ਸ ਮਾਤਾ ਪੁਤ੍ਤਂ ਓਲੋਕੇਤ੍ਵਾ, ‘‘ਬ੍ਰਾਹ੍ਮਣ, ਪੁਤ੍ਤਸ੍ਸ ਤੇ ਰੋਗੋ ਉਪ੍ਪਨ੍ਨੋ, ਤਿਕਿਚ੍ਛਾਪੇਹਿ ਨ’’ਨ੍ਤਿ ਆਹ. ‘‘ਭੋਤਿ ਸਚੇ ਵੇਜ੍ਜਂ ਆਨੇਸ੍ਸਾਮਿ, ਭਤ੍ਤਵੇਤਨਂ ਦਾਤਬ੍ਬਂ ਭਵਿਸ੍ਸਤਿ; ਕਿਂ ਤ੍ਵਂ ਮਮ ਧਨਚ੍ਛੇਦਂ ਨ ਓਲੋਕੇਸ੍ਸਸੀ’’ਤਿ? ‘‘ਅਥ ਨਂ ਕਿਂ ਕਰਿਸ੍ਸਸਿ, ਬ੍ਰਾਹ੍ਮਣਾ’’ਤਿ? ‘‘ਯਥਾ ਮੇ ਧਨਚ੍ਛੇਦੋ ਨ ਹੋਤਿ, ਤਥਾ ਕਰਿਸ੍ਸਾਮੀ’’ਤਿ. ਸੋ ਵੇਜ੍ਜਾਨਂ ਸਨ੍ਤਿਕਂ ਗਨ੍ਤ੍ਵਾ ‘‘ਅਸੁਕਰੋਗਸ੍ਸ ਨਾਮ ਤੁਮ੍ਹੇ ਕਿਂ ਭੇਸਜ੍ਜਂ ਕਰੋਥਾ’’ਤਿ ਪੁਚ੍ਛਿ. ਅਥਸ੍ਸ ਤੇ ਯਂ ਵਾ ਤਂ ਵਾ ਰੁਕ੍ਖਤਚਾਦਿਂ ਆਚਿਕ੍ਖਨ੍ਤਿ. ਸੋ ਤਮਾਹਰਿਤ੍ਵਾ ਪੁਤ੍ਤਸ੍ਸ ਭੇਸਜ੍ਜਂ ਕਰੋਤਿ. ਤਂ ਕਰੋਨ੍ਤਸ੍ਸੇਵਸ੍ਸ ਰੋਗੋ ਬਲਵਾ ਅਹੋਸਿ, ਅਤੇਕਿਚ੍ਛਭਾਵਂ ਉਪਾਗਮਿ. ਬ੍ਰਾਹ੍ਮਣੋ ¶ ਤਸ੍ਸ ਦੁਬ੍ਬਲਭਾਵਂ ਞਤ੍ਵਾ ਏਕਂ ਵੇਜ੍ਜਂ ਪਕ੍ਕੋਸਿ. ਸੋ ਤਂ ਓਲੋਕੇਤ੍ਵਾਵ ‘‘ਅਮ੍ਹਾਕਂ ਏਕਂ ਕਿਚ੍ਚਂ ਅਤ੍ਥਿ, ਅਞ੍ਞਂ ਵੇਜ੍ਜਂ ਪਕ੍ਕੋਸਿਤ੍ਵਾ ਤਿਕਿਚ੍ਛਾਪੇਹੀ’’ਤਿ ਤਂ ¶ ਪਹਾਯ ਨਿਕ੍ਖਮਿ. ਬ੍ਰਾਹ੍ਮਣੋ ਤਸ੍ਸ ਮਰਣਸਮਯਂ ਞਤ੍ਵਾ ‘‘ਇਮਸ੍ਸ ਦਸ੍ਸਨਤ੍ਥਾਯ ਆਗਤਾ ਅਨ੍ਤੋਗੇਹੇ ਸਾਪਤੇਯ੍ਯਂ ਪਸ੍ਸਿਸ੍ਸਨ੍ਤਿ, ਬਹਿ ਨਂ ਕਰਿਸ੍ਸਾਮੀ’’ਤਿ ਪੁਤ੍ਤਂ ਨੀਹਰਿਤ੍ਵਾ ਬਹਿਆਲ਼ਿਨ੍ਦੇ ਨਿਪਜ੍ਜਾਪੇਸਿ.

ਤਂ ਦਿਵਸਂ ਭਗਵਾ ਬਲਵਪਚ੍ਚੂਸਸਮਯੇ ਮਹਾਕਰੁਣਾਸਮਾਪਤ੍ਤਿਤੋ ਵੁਟ੍ਠਾਯ ਪੁਬ੍ਬਬੁਦ੍ਧੇਸੁ ਕਤਾਧਿਕਾਰਾਨਂ ਉਸ੍ਸਨ੍ਨਕੁਸਲਮੂਲਾਨਂ ਵੇਨੇਯ੍ਯਬਨ੍ਧਵਾਨਂ ਦਸ੍ਸਨਤ੍ਥਂ ਬੁਦ੍ਧਚਕ੍ਖੁਨਾ ਲੋਕਂ ਵੋਲੋਕੇਨ੍ਤੋ ਦਸਸਹਸ੍ਸਚਕ੍ਕਵਾਲ਼ੇਸੁ ਞਾਣਜਾਲਂ ਪਤ੍ਥਰਿ. ਮਟ੍ਠਕੁਣ੍ਡਲੀ ਬਹਿਆਲ਼ਿਨ੍ਦੇ ਨਿਪਨ੍ਨਾਕਾਰੇਨੇਵ ਤਸ੍ਸ ਅਨ੍ਤੋ ਪਞ੍ਞਾਯਿ. ਸਤ੍ਥਾ ਤਂ ਦਿਸ੍ਵਾ ਤਸ੍ਸ ਅਨ੍ਤੋਗੇਹਾ ਨੀਹਰਿਤ੍ਵਾ ਤਤ੍ਥ ਨਿਪਜ੍ਜਾਪਿਤਭਾਵਂ ਞਤ੍ਵਾ ‘‘ਅਤ੍ਥਿ ਨੁ ਖੋ ਮਯ੍ਹਂ ਏਤ੍ਥ ਗਤਪਚ੍ਚਯੇਨ ਅਤ੍ਥੋ’’ਤਿ ਉਪਧਾਰੇਨ੍ਤੋ ਇਦਂ ਅਦ੍ਦਸ – ਅਯਂ ਮਾਣਵੋ ਮਯਿ ਚਿਤ੍ਤਂ ਪਸਾਦੇਤ੍ਵਾ ਕਾਲਂ ਕਤ੍ਵਾ ਤਾਵਤਿਂਸਦੇਵਲੋਕੇ ਤਿਂਸਯੋਜਨਿਕੇ ਕਨਕਵਿਮਾਨੇ ਨਿਬ੍ਬਤ੍ਤਿਸ੍ਸਤਿ, ਅਚ੍ਛਰਾਸਹਸ੍ਸਪਰਿਵਾਰੋ ਭਵਿਸ੍ਸਤਿ, ਬ੍ਰਾਹ੍ਮਣੋਪਿ ਤਂ ਝਾਪੇਤ੍ਵਾ ਰੋਦਨ੍ਤੋ ਆਲ਼ਾਹਨੇ ਵਿਚਰਿਸ੍ਸਤਿ. ਦੇਵਪੁਤ੍ਤੋ ਤਿਗਾਵੁਤਪ੍ਪਮਾਣਂ ਸਟ੍ਠਿਸਕਟਭਾਰਾਲਙ੍ਕਾਰਪਟਿਮਣ੍ਡਿਤਂ ਅਚ੍ਛਰਾਸਹਸ੍ਸਪਰਿਵਾਰਂ ਅਤ੍ਤਭਾਵਂ ਓਲੋਕੇਤ੍ਵਾ ‘‘ਕੇਨ ਨੁ ਖੋ ਕਮ੍ਮੇਨ ਮਯਾ ਅਯਂ ਸਿਰਿਸਮ੍ਪਤ੍ਤਿ ਲਦ੍ਧਾ’’ਤਿ ਓਲੋਕੇਤ੍ਵਾ ਮਯਿ ¶ ਚਿਤ੍ਤਪ੍ਪਸਾਦੇਨ ਲਦ੍ਧਭਾਵਂ ਞਤ੍ਵਾ ‘‘ਅਯਂ ਬ੍ਰਾਹ੍ਮਣੋ ਧਨਚ੍ਛੇਦਭਯੇਨ ਮਮ ਭੇਸਜ੍ਜਮਕਤ੍ਵਾ ਇਦਾਨਿ ਆਲ਼ਾਹਨਂ ਗਨ੍ਤ੍ਵਾ ਰੋਦਤਿ, ਵਿਪ੍ਪਕਾਰਪ੍ਪਤ੍ਤਂ ਨਂ ਕਰਿਸ੍ਸਾਮੀ’’ਤਿ ਪਿਤਰਿ ਰੋਦਨ੍ਤੇ ਮਟ੍ਠਕੁਣ੍ਡਲਿਵਣ੍ਣੇਨ ਆਗਨ੍ਤ੍ਵਾ ਆਲ਼ਾਹਨਸ੍ਸਾਵਿਦੂਰੇ ¶ ਨਿਪਜ੍ਜਿਤ੍ਵਾ ਰੋਦਿਸ੍ਸਤਿ. ਅਥ ਨਂ ਬ੍ਰਾਹ੍ਮਣੋ ‘‘ਕੋਸਿ ਤ੍ਵ’’ਨ੍ਤਿ ਪੁਚ੍ਛਿਸ੍ਸਤਿ. ‘‘ਅਹਂ ਤੇ ਪੁਤ੍ਤੋ ਮਟ੍ਠਕੁਣ੍ਡਲੀ’’ਤਿ ਆਚਿਕ੍ਖਿਸ੍ਸਤਿ. ‘‘ਕੁਹਿਂ ਨਿਬ੍ਬਤ੍ਤੋਸੀ’’ਤਿ? ‘‘ਤਾਵਸਿਂਸਭਵਨੇ’’ਤਿ. ‘‘ਕਿਂ ਕਮ੍ਮਂ ਕਤ੍ਵਾ’’ਤਿ ਵੁਤ੍ਤੇ ਮਯਿ ਚਿਤ੍ਤਪ੍ਪਸਾਦੇਨ ਨਿਬ੍ਬਤ੍ਤਭਾਵਂ ਆਚਿਕ੍ਖਿਸ੍ਸਤਿ. ਬ੍ਰਾਹ੍ਮਣੋ ‘‘ਤੁਮ੍ਹੇਸੁ ਚਿਤ੍ਤਂ ਪਸਾਦੇਤ੍ਵਾ ਸਗ੍ਗੇ ਨਿਬ੍ਬਤ੍ਤੋ ਨਾਮ ਅਤ੍ਥੀ’’ਤਿ ਮਂ ਪੁਚ੍ਛਿਸ੍ਸਤਿ. ਅਥਸ੍ਸਾਹਂ ‘‘ਏਤ੍ਤਕਾਨਿ ਸਤਾਨਿ ਵਾ ਸਹਸ੍ਸਾਨਿ ਵਾ ਸਤਸਹਸ੍ਸਾਨਿ ਵਾਤਿ ਨ ਸਕ੍ਕਾ ਗਣਨਾ ਪਰਿਚ੍ਛਿਨ੍ਦਿਤੁ’’ਨ੍ਤਿ ਵਤ੍ਵਾ ਧਮ੍ਮਪਦੇ ਗਾਥਂ ਭਾਸਿਸ੍ਸਾਮਿ. ਗਾਥਾਪਰਿਯੋਸਾਨੇ ਚਤੁਰਾਸੀਤਿਯਾ ਪਾਣਸਹਸ੍ਸਾਨਂ ਧਮ੍ਮਾਭਿਸਮਯੋ ਭਵਿਸ੍ਸਤਿ, ਮਟ੍ਠ ਕੁਣ੍ਡਲੀ ਸੋਤਾਪਨ੍ਨੋ ਭਵਿਸ੍ਸਤਿ. ਤਥਾ ਅਦਿਨ੍ਨਪੁਬ੍ਬਕੋ ਬ੍ਰਾਹ੍ਮਣੋ. ਇਤਿ ¶ ਇਮਂ ਕੁਲਪੁਤ੍ਤਂ ਨਿਸ੍ਸਾਯ ਮਹਾਧਮ੍ਮਾਭਿਸਮਯੋ ਭਵਿਸ੍ਸਤੀਤਿ ਦਿਸ੍ਵਾ ਪੁਨਦਿਵਸੇ ਕਤਸਰੀਰਪਟਿਜਗ੍ਗਨੋ ਮਹਾਭਿਕ੍ਖੁਸਙ੍ਘਪਰਿਵੁਤੋ ਸਾਵਤ੍ਥਿਂ ਪਿਣ੍ਡਾਯ ਪਵਿਸਿਤ੍ਵਾ ਅਨੁਪੁਬ੍ਬੇਨ ਬ੍ਰਾਹ੍ਮਣਸ੍ਸ ਗੇਹਦ੍ਵਾਰਂ ਗਤੋ.

ਤਸ੍ਮਿਂ ਖਣੇ ਮਟ੍ਠਕੁਣ੍ਡਲੀ ਅਨ੍ਤੋਗੇਹਾਭਿਮੁਖੋ ਨਿਪਨ੍ਨੋ ਹੋਤਿ. ਅਥਸ੍ਸ ਸਤ੍ਥਾ ਅਤ੍ਤਨੋ ਅਪਸ੍ਸਨਭਾਵਂ ਞਤ੍ਵਾ ਏਕਂ ਰਸ੍ਮਿਂ ਵਿਸ੍ਸਜ੍ਜੇਸਿ. ਮਾਣਵੋ ‘‘ਕਿਂ ਓਭਾਸੋ ਨਾਮੇਸੋ’’ਤਿ ਪਰਿਵਤ੍ਤੇਤ੍ਵਾ ਨਿਪਨ੍ਨੋਵ ਸਤ੍ਥਾਰਂ ਦਿਸ੍ਵਾ, ‘‘ਅਨ੍ਧਬਾਲਪਿਤਰਂ ਨਿਸ੍ਸਾਯ ਏਵਰੂਪਂ ਬੁਦ੍ਧਂ ਉਪਸਙ੍ਕਮਿਤ੍ਵਾ ਕਾਯਵੇਯ੍ਯਾਵਟਿਕਂ ਵਾ ਕਾਤੁਂ ਦਾਨਂ ਵਾ ਦਾਤੁਂ ਧਮ੍ਮਂ ਵਾ ਸੋਤੁਂ ਨਾਲਤ੍ਥਂ, ਇਦਾਨਿ ਮੇ ਹਤ੍ਥਾਪਿ ਅਨਧਿਪਤੇਯ੍ਯਾ, ਅਞ੍ਞਂ ਕਤ੍ਤਬ੍ਬਂ ਨਤ੍ਥੀ’’ਤਿ ਮਨਮੇਵ ਪਸਾਦੇਸਿ. ਸਤ੍ਥਾ ‘‘ਅਲਂ ਏਤ੍ਤਕੇਨ ਚਿਤ੍ਤਪ੍ਪਸਾਦੇਨ ਇਮਸ੍ਸਾ’’ਤਿ ਪਕ੍ਕਾਮਿ. ਸੋ ਤਥਾਗਤੇ ਚਕ੍ਖੁਪਥਂ ਵਿਜਹਨ੍ਤੇਯੇਵ ¶ ਪਸਨ੍ਨਮਨੋ ਕਾਲਂ ਕਤ੍ਵਾ ਸੁਤ੍ਤਪ੍ਪਬੁਦ੍ਧੋ ਵਿਯ ਦੇਵਲੋਕੇ ਤਿਂਸਯੋਜਨਿਕੇ ਕਨਕਵਿਮਾਨੇ ਨਿਬ੍ਬਤ੍ਤਿ.

ਬ੍ਰਾਹ੍ਮਣੋਪਿਸ੍ਸ ਸਰੀਰਂ ਝਾਪੇਤ੍ਵਾ ਆਲ਼ਾਹਨੇ ਰੋਦਨਪਰਾਯਣੋ ਅਹੋਸਿ, ਦੇਵਸਿਕਂ ਆਲ਼ਾਹਨਂ ਗਨ੍ਤ੍ਵਾ ਰੋਦਤਿ – ‘‘ਕਹਂ ਏਕਪੁਤ੍ਤਕ, ਕਹਂ ਏਕਪੁਤ੍ਤਕਾ’’ਤਿ. ਦੇਵਪੁਤ੍ਤੋਪਿ ਅਤ੍ਤਨੋ ਸਮ੍ਪਤ੍ਤਿਂ ਓਲੋਕੇਤ੍ਵਾ, ‘‘ਕੇਨ ਮੇ ਕਮ੍ਮੇਨ ਲਦ੍ਧਾ’’ਤਿ ਉਪਧਾਰੇਨ੍ਤੋ ‘‘ਸਤ੍ਥਰਿ ਮਨੋਪਸਾਦੇਨਾ’’ਤਿ ਞਤ੍ਵਾ ‘‘ਅਯਂ ਬ੍ਰਾਹ੍ਮਣੋ ਮਮ ਅਫਾਸੁਕਕਾਲੇ ਭੇਸਜ੍ਜਮਕਾਰੇਤ੍ਵਾ ਇਦਾਨਿ ਆਲ਼ਾਹਨਂ ਗਨ੍ਤ੍ਵਾ ਰੋਦਤਿ, ਵਿਪ੍ਪਕਾਰਪ੍ਪਤ੍ਤਮੇਵ ਨਂ ਕਾਤੁਂ ਵਟ੍ਟਤੀ’’ਤਿ ਮਟ੍ਠਕੁਣ੍ਡਲਿਵਣ੍ਣੇਨ ਆਗਨ੍ਤ੍ਵਾ ਆਲ਼ਾਹਨਸ੍ਸਾਵਿਦੂਰੇ ਬਾਹਾ ਪਗ੍ਗਯ੍ਹ ਰੋਦਨ੍ਤੋ ਅਟ੍ਠਾਸਿ. ਬ੍ਰਾਹ੍ਮਣੋ ਤਂ ਦਿਸ੍ਵਾ ‘‘ਅਹਂ ਤਾਵ ਪੁਤ੍ਤਸੋਕੇਨ ਰੋਦਾਮਿ, ਏਸ ਕਿਮਤ੍ਥਂ ਰੋਦਤਿ, ਪੁਚ੍ਛਿਸ੍ਸਾਮਿ ਨ’’ਨ੍ਤਿ ਪੁਚ੍ਛਨ੍ਤੋ ਇਮਂ ਗਾਥਮਾਹ –

ਵਨਮਜ੍ਝੇ ਕਿਂ ਦੁਕ੍ਖਿਤੋ ਤੁਵ’’ਨ੍ਤਿ. (ਵਿ. ਵ. ੧੨੦੭; ਪੇ. ਵ. ੧੮੬);

ਤੇਨ ਦੁਕ੍ਖੇਨ ਜਹਾਮਿ ਜੀਵਿਤ’’ਨ੍ਤਿ. (ਵ. ੧੨੦੮; ਪੇ. ਵ. ੧੮੭);

ਚਕ੍ਕਯੁਗਂ ਪਟਿਪਾਦਯਾਮਿ ਤੇ’’ਤਿ. (ਵਿ. ਵ. ੧੨੦੯; ਪੇ. ਵ. ੧੮੮);

ਤਂ ਸੁਤ੍ਵਾ ਮਾਣਵੋ ‘‘ਅਯਂ ਬ੍ਰਾਹ੍ਮਣੋ ਪੁਤ੍ਤਸ੍ਸ ਭੇਸਜ੍ਜਮਕਤ੍ਵਾ ਪੁਤ੍ਤਪਤਿਰੂਪਕਂ ਮਂ ਦਿਸ੍ਵਾ ਰੋਦਨ੍ਤੋ ‘ਸੁਵਣ੍ਣਾਦਿਮਯਂ ਰਥਚਕ੍ਕਂ ਕਰੋਮੀ’ਤਿ ਵਦਤਿ, ਹੋਤੁ ਨਿਗ੍ਗਣ੍ਹਿਸ੍ਸਾਮਿ ਨ’’ਨ੍ਤਿ ਚਿਨ੍ਤੇਤ੍ਵਾ ‘‘ਕੀਵ ਮਹਨ੍ਤਂ ਮੇ ਚਕ੍ਕਯੁਗਂ ਕਰਿਸ੍ਸਸੀ’’ਤਿ ਵਤ੍ਵਾ ‘‘ਯਾਵ ਮਹਨ੍ਤਂ ਆਕਙ੍ਖਸਿ, ਤਾਵ ਮਹਨ੍ਤਂ ਕਰਿਸ੍ਸਾਮੀ’’ਤਿ ਵੁਤ੍ਤੇ ‘‘ਚਨ੍ਦਿਮਸੂਰਿਯੇਹਿ ਮੇ ਅਤ੍ਥੋ, ਤੇ ਮੇ ਦੇਹੀ’’ਤਿ ਯਾਚਨ੍ਤੋ ਆਹ –

ਤੇਨ ਚਕ੍ਕਯੁਗੇਨ ਸੋਭਤੀ’’ਤਿ. (ਵਿ. ਵ. ੧੨੧੦; ਪੇ. ਵ. ੧੮੯);

ਨ ਹਿ ਤ੍ਵਂ ਲਚ੍ਛਸਿ ਚਨ੍ਦਸੂਰਿਯੇ’’ਤਿ. (ਵਿ. ਵ. ੧੨੧੧; ਪੇ. ਵ. ੧੯੦);

‘‘ਕਿਂ ਪਨ ਪਞ੍ਞਾਯਮਾਨਸ੍ਸਤ੍ਥਾਯ ਰੋਦਨ੍ਤੋ ਬਾਲੋ ਹੋਤਿ, ਉਦਾਹੁ ਅਪਞ੍ਞਾਯਮਾਨਸ੍ਸਤ੍ਥਾਯਾ’’ਤਿ ਵਤ੍ਵਾ –

ਕੋ ਨਿਧ ਕਨ੍ਦਤਂ ਬਾਲ੍ਯਤਰੋ’’ਤਿ. (ਵਿ. ਵ. ੧੨੧੨; ਪੇ. ਵ. ੧੯੧);

ਤਂ ਸੁਤ੍ਵਾ ਬ੍ਰਾਹ੍ਮਣੋ ‘‘ਯੁਤ੍ਤਂ ਏਸ ਵਦਤੀ’’ਤਿ ਸਲ੍ਲਕ੍ਖੇਤ੍ਵਾ –

ਪੇਤਂ ਕਾਲਕਤਾਭਿਪਤ੍ਥਯਿ’’ਨ੍ਤਿ. (ਵਿ. ਵ. ੧੨੧੩; ਪੇ. ਵ. ੧੯੨) –

ਵਤ੍ਵਾ ¶ ਤਸ੍ਸ ਕਥਾਯ ਨਿਸ੍ਸੋਕੋ ਹੁਤ੍ਵਾ ਮਾਣਵਸ੍ਸ ਥੁਤਿਂ ਕਰੋਨ੍ਤੋ ਇਮਾ ਗਾਥਾ ਅਭਾਸਿ –

‘‘ਆਦਿਤ੍ਤਂ ਵਤ ਮਂ ਸਨ੍ਤਂ, ਘਤਸਿਤ੍ਤਂਵ ਪਾਵਕਂ;

ਵਾਰਿਨਾ ਵਿਯ ਓਸਿਞ੍ਚਂ, ਸਬ੍ਬਂ ਨਿਬ੍ਬਾਪਯੇ ਦਰਂ.

‘‘ਅਬ੍ਬਹੀ ਵਤ ਮੇ ਸਲ੍ਲਂ, ਸੋਕਂ ਹਦਯਨਿਸ੍ਸਿਤਂ;

ਯੋ ਮੇ ਸੋਕਪਰੇਤਸ੍ਸ, ਪੁਤ੍ਤਸੋਕਂ ਅਪਾਨੁਦਿ.

‘‘ਸ੍ਵਾਹਂ ਅਬ੍ਬੂਲ਼੍ਹਸਲ੍ਲੋਸ੍ਮਿ, ਸੀਤਿਭੂਤੋਸ੍ਮਿ ਨਿਬ੍ਬੁਤੋ;

ਨ ਸੋਚਾਮਿ ਨ ਰੋਦਾਮਿ, ਤਵ ਸੁਤ੍ਵਾਨ ਮਾਣਵਾ’’ਤਿ. (ਵਿ. ਵ. ੧੨੧੪-੧੨੧੬; ਪੇ. ਵ. ੧੯੩-੧੯੫);

ਅਥ ¶ ਨਂ ‘‘ਕੋ ਨਾਮ ਤ੍ਵ’’ਨ੍ਤਿ ਪੁਚ੍ਛਨ੍ਤੋ –

‘‘ਦੇਵਤਾਨੁਸਿ ਗਨ੍ਧਬ੍ਬੋ, ਅਦੁ ਸਕ੍ਕੋ ਪੁਰਿਨ੍ਦਦੋ;

ਕੋ ਵਾ ਤ੍ਵਂ ਕਸ੍ਸ ਵਾ ਪੁਤ੍ਤੋ, ਕਥਂ ਜਾਨੇਮੁ ਤਂ ਮਯ’’ਨ੍ਤਿ. (ਵਿ. ਵ. ੧੨੧੭; ਪੇ. ਵ. ੧੯੬) –

ਤਿਦਸਾਨਂ ਸਹਬ੍ਯਤਂ ਗਤੋ’’ਤਿ. (ਵਿ. ਵ. ੧੨੧੮; ਪੇ. ਵ. ੧੯੭) –

ਕੇਨ ਕਮ੍ਮੇਨ ਗਤੋਸਿ ਦੇਵਲੋਕ’’ਨ੍ਤਿ. (ਵਿ. ਵ. ੧੨੧੯; ਪੇ. ਵ. ੧੯੮);

‘‘ਸ੍ਵਾਹਂ ਮੁਦਿਤਧਨੋ ਪਸਨ੍ਨਚਿਤ੍ਤੋ,

ਤਿਦਸਾਨਂ ਸਹਬ੍ਯਤਂ ਗਤੋ’’ਤਿ. (ਵਿ. ਵ. ੧੨੨੦-੧੨੨੧; ਪੇ. ਵ. ੧੯੯-੨੦੦);

ਤਸ੍ਮਿਂ ¶ ਕਥੇਨ੍ਤੇਯੇਵ ਬ੍ਰਾਹ੍ਮਣਸ੍ਸ ਸਕਲਸਰੀਰਂ ਪੀਤਿਯਾ ਪਰਿਪੂਰਿ. ਸੋ ਤਂ ਪੀਤਿਂ ਪਵੇਦੇਨ੍ਤੋ –

ਅਞ੍ਜਲਿਕਮ੍ਮਸ੍ਸ ਅਯਮੀਦਿਸੋ ਵਿਪਾਕੋ;

ਅਹਮ੍ਪਿ ਪਮੁਦਿਤਮਨੋ ਪਸਨ੍ਨਚਿਤ੍ਤੋ,

ਅਜ੍ਜੇਵ ਬੁਦ੍ਧਂ ਸਰਣਂ ਵਜਾਮੀ’’ਤਿ. (ਵਿ. ਵ. ੧੨੨੨; ਪੇ. ਵ. ੨੦੧) –

ਸਕੇਨ ਦਾਰੇਨ ਚ ਹੋਹਿ ਤੁਟ੍ਠੋ’’ਤਿ. (ਵਿ. ਵ. ੧੨੨੩-੧੨੨੪; ਪੇ. ਵ. ੨੦੨-੨੦੩) –

ਆਹ ¶ . ਸੋ ‘‘ਸਾਧੂ’’ਤਿ ਸਮ੍ਪਟਿਚ੍ਛਿਤ੍ਵਾ ਇਮਾ ਗਾਥਾ ਅਭਾਸਿ –

‘‘ਅਤ੍ਥਕਾਮੋਸਿ ਮੇ ਯਕ੍ਖ, ਹਿਤਕਾਮੋਸਿ ਦੇਵਤੇ;

ਕਰੋਮਿ ਤੁਯ੍ਹਂ ਵਚਨਂ, ਤ੍ਵਂਸਿ ਆਚਰਿਯੋ ਮਮ.

‘‘ਉਪੇਮਿ ਸਰਣਂ ਬੁਦ੍ਧਂ, ਧਮ੍ਮਞ੍ਚਾਪਿ ਅਨੁਤ੍ਤਰਂ;

ਸਙ੍ਘਞ੍ਚ ਨਰਦੇਵਸ੍ਸ, ਗਚ੍ਛਾਮਿ ਸਰਣਂ ਅਹਂ.

ਸਕੇਨ ਦਾਰੇਨ ਚ ਹੋਮਿ ਤੁਟ੍ਠੋ’’ਤਿ. (ਵਿ. ਵ. ੧੨੨੫-੧੨੨੭; ਪੇ. ਵ. ੨੦੪-੨੦੬);

ਅਥ ¶ ਨਂ ਦੇਵਪੁਤ੍ਤੋ, ‘‘ਬ੍ਰਾਹ੍ਮਣ, ਤੇ ਗੇਹੇ ਬਹੁਂ ਧਨਂ ਅਤ੍ਥਿ, ਸਤ੍ਥਾਰਂ ਉਪਸਙ੍ਕਮਿਤ੍ਵਾ ਦਾਨਂ ਦੇਹਿ, ਧਮ੍ਮਂ ਸੁਣਾਹਿ, ਪਞ੍ਹਂ ਪੁਚ੍ਛਾਹੀ’’ਤਿ ਵਤ੍ਵਾ ਤਤ੍ਥੇਵ ਅਨ੍ਤਰਧਾਯਿ.

ਬ੍ਰਾਹ੍ਮਣੋਪਿ ਗੇਹਂ ਗਨ੍ਤ੍ਵਾ ਬ੍ਰਾਹ੍ਮਣਿਂ ਆਮਨ੍ਤੇਤ੍ਵਾ, ‘‘ਭਦ੍ਦੇ, ਅਹਂ ਅਜ੍ਜ ਸਮਣਂ ਗੋਤਮਂ ਨਿਮਨ੍ਤੇਤ੍ਵਾ ਪਞ੍ਹਂ ਪੁਚ੍ਛਿਸ੍ਸਾਮਿ, ਸਕ੍ਕਾਰਂ ਕਰੋਹੀ’’ਤਿ ਵਤ੍ਵਾ ਵਿਹਾਰਂ ਗਨ੍ਤ੍ਵਾ ਸਤ੍ਥਾਰਂ ਨੇਵ ਅਭਿਵਾਦੇਤ੍ਵਾ ਨ ਪਟਿਸਨ੍ਥਾਰਂ ਕਤ੍ਵਾ ਏਕਮਨ੍ਤਂ ਠਿਤੋ, ‘‘ਭੋ ਗੋਤਮ, ਅਧਿਵਾਸੇਹਿ ਅਜ੍ਜਤਨਾਯ ਭਤ੍ਤਂ ਸਦ੍ਧਿਂ ਭਿਕ੍ਖੁਸਙ੍ਘੇਨਾ’’ਤਿ ਆਹ. ਸਤ੍ਥਾ ਅਧਿਵਾਸੇਸਿ. ਸੋ ਸਤ੍ਥੁ ਅਧਿਵਾਸਨਂ ਵਿਦਿਤ੍ਵਾ ਵੇਗੇਨਾਗਨ੍ਤ੍ਵਾ ¶ ਸਕੇ ਨਿਵੇਸਨੇ ਪਣੀਤਂ ਖਾਦਨੀਯਂ ਭੋਜਨੀਯਞ੍ਚ ਪਟਿਯਾਦਾਪੇਸਿ. ਸਤ੍ਥਾ ਭਿਕ੍ਖੁਸਙ੍ਘਪਰਿਵੁਤੋ ਤਸ੍ਸ ਗੇਹਂ ਗਨ੍ਤ੍ਵਾ ਪਞ੍ਞਤ੍ਤਾਸਨੇ ਨਿਸੀਦਿ. ਬ੍ਰਾਹ੍ਮਣੋ ਸਕ੍ਕਚ੍ਚਂ ਪਰਿਵਿਸਿ, ਮਹਾਜਨੋ ਸਨ੍ਨਿਪਤਿ. ਮਿਚ੍ਛਾਦਿਟ੍ਠਿਕੇਨ ਕਿਰ ਤਥਾਗਤੇ ਨਿਮਨ੍ਤਿਤੇ ਦ੍ਵੇ ਜਨਕਾਯਾ ਸਨ੍ਨਿਪਤਨ੍ਤਿ ਮਿਚ੍ਛਾਦਿਟ੍ਠਿਕਾ ‘‘ਅਜ੍ਜ ਸਮਣਂ ਗੋਤਮਂ ਪਞ੍ਹਂ ਪੁਚ੍ਛਨਾਯ ਵਿਹੇਠਿਯਮਾਨਂ ਪਸ੍ਸਿਸ੍ਸਾਮਾ’’ਤਿ ਸਨ੍ਨਿਪਤਨ੍ਤਿ, ਸਮ੍ਮਾਦਿਟ੍ਠਿਕਾ ‘‘ਅਜ੍ਜ ਬੁਦ੍ਧਵਿਸਯਂ ਬੁਦ੍ਧਲੀਲ਼ਂ ਪਸ੍ਸਿਸ੍ਸਾਮਾ’’ਤਿ ਸਨ੍ਨਿਪਤਨ੍ਤਿ. ਅਥ ਖੋ ਬ੍ਰਾਹ੍ਮਣੋ ਕਤਭਤ੍ਤਕਿਚ੍ਚਂ ਤਥਾਗਤਮੁਪਸਙ੍ਕਮਿਤ੍ਵਾ ਨੀਚਾਸਨੇ ਨਿਸਿਨ੍ਨੋ ਪਞ੍ਹਂ ਪੁਚ੍ਛਿ – ‘‘ਭੋ ਗੋਤਮ, ਤੁਮ੍ਹਾਕਂ ਦਾਨਂ ਅਦਤ੍ਵਾ ਪੂਜਂ ਅਕਤ੍ਵਾ ਧਮ੍ਮਂ ਅਸੁਤ੍ਵਾ ਉਪੋਸਥਵਾਸਂ ਅਵਸਿਤ੍ਵਾ ਕੇਵਲਂ ਮਨੋਪਸਾਦਮਤ੍ਤੇਨੇਵ ਸਗ੍ਗੇ ਨਿਬ੍ਬਤ੍ਤਾ ਨਾਮ ਹੋਨ੍ਤੀ’’ਤਿ? ‘‘ਬ੍ਰਾਹ੍ਮਣ, ਕਸ੍ਮਾ ਮਂ ਪੁਚ੍ਛਸਿ, ਨਨੁ ਤੇ ਪੁਤ੍ਤੇਨ ਮਟ੍ਠਕੁਣ੍ਡਲਿਨਾ ਮਯਿ ਮਨਂ ਪਸਾਦੇਤ੍ਵਾ ¶ ਅਤ੍ਤਨੋ ਸਗ੍ਗੇ ਨਿਬ੍ਬਤ੍ਤਭਾਵੋ ਕਥਿਤੋ’’ਤਿ? ‘‘ਕਦਾ, ਭੋ ਗੋਤਮਾ’’ਤਿ? ਨਨੁ ਤ੍ਵਂ ਅਜ੍ਜ ਸੁਸਾਨਂ ਗਨ੍ਤ੍ਵਾ ਕਨ੍ਦਨ੍ਤੋ ਅਵਿਦੂਰੇ ਬਾਹਾ ਪਗ੍ਗਯ੍ਹ ਕਨ੍ਦਨ੍ਤਂ ਏਕਂ ਮਾਣਵਂ ਦਿਸ੍ਵਾ ‘‘ਅਲਙ੍ਕਤੋ ਮਟ੍ਠਕੁਣ੍ਡਲੀ, ਮਾਲਧਾਰੀ ¶ ਹਰਿਚਨ੍ਦਨੁਸ੍ਸਦੋ’’ਤਿ ਦ੍ਵੀਹਿ ਜਨੇਹਿ ਕਥਿਤਕਥਂ ਪਕਾਸੇਨ੍ਤੋ ਸਬ੍ਬਂ ਮਟ੍ਠਕੁਣ੍ਡਲਿਵਤ੍ਥੁਂ ਕਥੇਸਿ. ਤੇਨੇਵੇਤਂ ਬੁਦ੍ਧਭਾਸਿਤਂ ਨਾਮ ਜਾਤਂ.

ਤਂ ਕਥੇਤ੍ਵਾ ਚ ਪਨ ‘‘ਨ ਖੋ, ਬ੍ਰਾਹ੍ਮਣ, ਏਕਸਤਂ ਵਾ ਨ ਦ੍ਵੇਸਤਂ, ਅਥ ਖੋ ਮਯਿ ਮਨਂ ਪਸਾਦੇਤ੍ਵਾ ਸਗ੍ਗੇ ਨਿਬ੍ਬਤ੍ਤਾਨਂ ਗਣਨਾ ਨਾਮ ਨਤ੍ਥੀ’’ਤਿ ਆਹ. ਅਥ ਮਹਾਜਨੋ ਨ ਨਿਬ੍ਬੇਮਤਿਕੋ ਹੋਤਿ, ਅਥਸ੍ਸ ਅਨਿਬ੍ਬੇਮਤਿਕਭਾਵਂ ਵਿਦਿਤ੍ਵਾ ਸਤ੍ਥਾ ‘‘ਮਟ੍ਠਕੁਣ੍ਡਲਿਦੇਵਪੁਤ੍ਤੋ ਵਿਮਾਨੇਨੇਵ ਸਦ੍ਧਿਂ ਆਗਚ੍ਛਤੂ’’ਤਿ ਅਧਿਟ੍ਠਾਸਿ. ਸੋ ਤਿਗਾਵੁਤਪ੍ਪਮਾਣੇਨੇਵ ਦਿਬ੍ਬਾਭਰਣਪਟਿਮਣ੍ਡਿਤੇਨ ਅਤ੍ਤਭਾਵੇਨ ਆਗਨ੍ਤ੍ਵਾ ਵਿਮਾਨਤੋ ਓਰੁਯ੍ਹ ਸਤ੍ਥਾਰਂ ਵਨ੍ਦਿਤ੍ਵਾ ਏਕਮਨ੍ਤਂ ਅਟ੍ਠਾਸਿ. ਅਥ ਨਂ ਸਤ੍ਥਾ ‘‘ਤ੍ਵਂ ਇਮਂ ਸਮ੍ਪਤ੍ਤਿਂ ਕਿਂ ਕਮ੍ਮਂ ਕਤ੍ਵਾ ਪਟਿਲਭੀ’’ਤਿ ਪੁਚ੍ਛਨ੍ਤੋ –

‘‘ਅਭਿਕ੍ਕਨ੍ਤੇਨ ਵਣ੍ਣੇਨ, ਯਾ ਤ੍ਵਂ ਤਿਟ੍ਠਸਿ ਦੇਵਤੇ;

ਓਭਾਸੇਨ੍ਤੀ ਦਿਸਾ ਸਬ੍ਬਾ, ਓਸਧੀ ਵਿਯ ਤਾਰਕਾ;

ਪੁਚ੍ਛਾਮਿ ਤਂ ਦੇਵ ਮਹਾਨੁਭਾਵ, ਮਨੁਸ੍ਸਭੂਤੋ ਕਿਮਕਾਸਿ ਪੁਞ੍ਞ’’ਨ੍ਤਿ. –

ਗਾਥਮਾਹ. ‘‘ਦੇਵਪੁਤ੍ਤੋ ਅਯਂ ਮੇ, ਭਨ੍ਤੇ, ਸਮ੍ਪਤ੍ਤਿ ਤੁਮ੍ਹੇਸੁ ਚਿਤ੍ਤਂ ਪਸਾਦੇਤ੍ਵਾ ਲਦ੍ਧਾ’’ਤਿ. ‘‘ਮਯਿ ਚਿਤ੍ਤਂ ਪਸਾਦੇਤ੍ਵਾ ਲਦ੍ਧਾ ਤੇ’’ਤਿ? ‘‘ਆਮ, ਭਨ੍ਤੇ’’ਤਿ. ਮਹਾਜਨੋ ਦੇਵਪੁਤ੍ਤਂ ਓਲੋਕੇਤ੍ਵਾ ‘‘ਅਚ੍ਛਰਿਯਾ ਵਤ, ਭੋ, ਬੁਦ੍ਧਗੁਣਾ, ਅਦਿਨ੍ਨਪੁਬ੍ਬਕਬ੍ਰਾਹ੍ਮਣਸ੍ਸ ਨਾਮ ਪੁਤ੍ਤੋ ਅਞ੍ਞਂ ¶ ਕਿਞ੍ਚਿ ਪੁਞ੍ਞਂ ਅਕਤ੍ਵਾ ਸਤ੍ਥਰਿ ਚਿਤ੍ਤਂ ਪਸਾਦੇਤ੍ਵਾ ਏਵਰੂਪਂ ਸਮ੍ਪਤ੍ਤਿਂ ਪਟਿਲਭੀ’’ਤਿ ਤੁਟ੍ਠਿਂ ਪਵੇਦੇਸਿ.

ਅਥ ¶ ਨੇਸਂ ਕੁਸਲਾਕੁਸਲਕਮ੍ਮਕਰਣੇ ਮਨੋਵ ਪੁਬ੍ਬਙ੍ਗਮੋ, ਮਨੋਵ ਸੇਟ੍ਠੋ. ਪਸਨ੍ਨੇਨ ਹਿ ਮਨੇਨ ਕਤਂ ਕਮ੍ਮਂ ਦੇਵਲੋਕਂ ਮਨੁਸ੍ਸਲੋਕਂ ਗਚ੍ਛਨ੍ਤਂ ਪੁਗ੍ਗਲਂ ਛਾਯਾਵ ਨ ਵਿਜਹਤੀਤਿ ਇਦਂ ਵਤ੍ਥੁਂ ਕਥੇਤ੍ਵਾ ਅਨੁਸਨ੍ਧਿਂ ਘਟੇਤ੍ਵਾ ਪਤਿਟ੍ਠਾਪਿਤਮਤ੍ਤਿਕਂ ਸਾਸਨਂ ਰਾਜਮੁਦ੍ਦਾਯ ਲਞ੍ਛਨ੍ਤੋ ਵਿਯ ਧਮ੍ਮਰਾਜਾ ਇਮਂ ਗਾਥਮਾਹ –

੨. ‘‘ਮਨੋਪੁਬ੍ਬਙ੍ਗਮਾ ਧਮ੍ਮਾ, ਮਨੋਸੇਟ੍ਠਾ ਮਨੋਮਯਾ.

ਮਨਸਾ ਚੇ ਪਸਨ੍ਨੇਨ, ਭਾਸਤਿ ਵਾ ਕਰੋਤਿ ਵਾ;

ਤਤੋ ਨਂ ਸੁਖਮਨ੍ਵੇਤਿ, ਛਾਯਾਵ ਅਨਪਾਯਿਨੀ’’ਤਿ.

ਤਤ੍ਥ ¶ ਕਿਞ੍ਚਾਪਿ ਮਨੋਤਿ ਅਵਿਸੇਸੇਨ ਸਬ੍ਬਮ੍ਪਿ ਚਤੁਭੂਮਿਕਚਿਤ੍ਤਂ ਵੁਚ੍ਚਤਿ, ਇਮਸ੍ਮਿਂ ਪਨ ਪਦੇ ਨਿਯਮਿਯਮਾਨਂ ਵਵਤ੍ਥਾਪਿਯਮਾਨਂ ਪਰਿਚ੍ਛਿਜ੍ਜਿਯਮਾਨਂ ਅਟ੍ਠਵਿਧਂ ਕਾਮਾਵਚਰਕੁਸਲਚਿਤ੍ਤਂ ਲਬ੍ਭਤਿ. ਵਤ੍ਥੁਵਸੇਨ ਪਨਾਹਰਿਯਮਾਨਂ ਤਤੋਪਿ ਸੋਮਨਸ੍ਸਸਹਗਤਂ ਞਾਣਸਮ੍ਪਯੁਤ੍ਤਚਿਤ੍ਤਮੇਵ ਲਬ੍ਭਤਿ. ਪੁਬ੍ਬਙ੍ਗਮਾਤਿ ਤੇਨ ਪਠਮਗਾਮਿਨਾ ਹੁਤ੍ਵਾ ਸਮਨ੍ਨਾਗਤਾ. ਧਮ੍ਮਾਤਿ ਵੇਦਨਾਦਯੋ ਤਯੋ ਖਨ੍ਧਾ. ਏਤੇ ਹਿ ਉਪ੍ਪਾਦਪਚ੍ਚਯਟ੍ਠੇਨ ਸੋਮਨਸ੍ਸਸਮ੍ਪਯੁਤ੍ਤਮਨੋ ਪੁਬ੍ਬਙ੍ਗਮੋ ਏਤੇਸਨ੍ਤਿ ਮਨੋਪੁਬ੍ਬਙ੍ਗਮਾ ਨਾਮ. ਯਥਾ ਹਿ ਬਹੂਸੁ ਏਕਤੋ ਹੁਤ੍ਵਾ ਮਹਾਭਿਕ੍ਖੁਸਙ੍ਘਸ੍ਸ ਚੀਵਰਦਾਨਾਦੀਨਿ ਵਾ ਉਲ਼ਾਰਪੂਜਾਧਮ੍ਮਸ੍ਸਵਨਾਦੀਨਿ ਵਾ ਮਾਲਾਗਨ੍ਧਸਕ੍ਕਾਰਕਰਣਾਦੀਨਿ ਵਾ ਪੁਞ੍ਞਾਨਿ ਕਰੋਨ੍ਤੇਸੁ ‘‘ਕੋ ਏਤੇਸਂ ਪੁਬ੍ਬਙ੍ਗਮੋ’’ਤਿ ਵੁਤ੍ਤੇ ਯੋ ਤੇਸਂ ਪਚ੍ਚਯੋ ਹੋਤਿ, ਯਂ ਨਿਸ੍ਸਾਯ ਤੇ ਤਾਨਿ ਪੁਞ੍ਞਾਨਿ ਕਰੋਨ੍ਤਿ, ਸੋ ਤਿਸ੍ਸੋ ਵਾ ਫੁਸ੍ਸੋ ਵਾ ਤੇਸਂ ਪੁਬ੍ਬਙ੍ਗਮੋਤਿ ਵੁਚ੍ਚਤਿ, ਏਵਂਸਮ੍ਪਦਮਿਦਂ ਵੇਦਿਤਬ੍ਬਂ. ਇਤਿ ਉਪ੍ਪਾਦਪਚ੍ਚਯਟ੍ਠੇਨ ਮਨੋ ਪੁਬ੍ਬਙ੍ਗਮੋ ਏਤੇਸਨ੍ਤਿ ¶ ਮਨੋਪੁਬ੍ਬਙ੍ਗਮਾ. ਨ ਹਿ ਤੇ ਮਨੇ ਅਨੁਪ੍ਪਜ੍ਜਨ੍ਤੇ ਉਪ੍ਪਜ੍ਜਿਤੁਂ ਸਕ੍ਕੋਨ੍ਤਿ, ਮਨੋ ਪਨ ਏਕਚ੍ਚੇਸੁ ਚੇਤਸਿਕੇਸੁ ਅਨੁਪ੍ਪਜ੍ਜਨ੍ਤੇਸੁਪਿ ਉਪ੍ਪਜ੍ਜਤਿਯੇਵ. ਏਵਂ ਅਧਿਪਤਿਵਸੇਨ ਪਨ ਮਨੋ ਸੇਟ੍ਠੋ ਏਤੇਸਨ੍ਤਿ ਮਨੋਸੇਟ੍ਠਾ. ਯਥਾ ਹਿ ਗਣਾਦੀਨਂ ਅਧਿਪਤਿ ਪੁਰਿਸੋ ਗਣਸੇਟ੍ਠੋ ਸੇਣਿਸੇਟ੍ਠੋਤਿ ਵੁਚ੍ਚਤਿ, ਤਥਾ ਤੇਸਮ੍ਪਿ ਮਨੋਵ ਸੇਟ੍ਠੋ. ਯਥਾ ਪਨ ਸੁਵਣ੍ਣਾਦੀਹਿ ਨਿਪ੍ਫਾਦਿਤਾਨਿ ਭਣ੍ਡਾਨਿ ਸੁਵਣ੍ਣਮਯਾਦੀਨਿ ਨਾਮ ਹੋਨ੍ਤਿ, ਤਥਾ ਏਤੇਪਿ ਮਨਤੋ ਨਿਪ੍ਫਨ੍ਨਤ੍ਤਾ ਮਨੋਮਯਾ ਨਾਮ.

ਪਸਨ੍ਨੇਨਾਤਿ ਅਨਭਿਜ੍ਝਾਦੀਹਿ ਗੁਣੇਹਿ ਪਸਨ੍ਨੇਨ. ਭਾਸਤਿ ਵਾ ਕਰੋਤਿ ਵਾਤਿ ਏਵਰੂਪੇਨ ਮਨੇਨ ਭਾਸਨ੍ਤੋ ਚਤੁਬ੍ਬਿਧਂ ਵਚੀਸੁਚਰਿਤਮੇਵ ਭਾਸਤਿ, ਕਰੋਨ੍ਤੋ ਤਿਵਿਧਂ ਕਾਯਸੁਚਰਿਤਮੇਵ ਕਰੋਤਿ, ਅਭਾਸਨ੍ਤੋ ਅਕਰੋਨ੍ਤੋ ਤਾਯ ਅਨਭਿਜ੍ਝਾਦੀਹਿ ਪਸਨ੍ਨਮਾਨਸਤਾਯ ਤਿਵਿਧਂ ਮਨੋਸੁਚਰਿਤਂ ਪੂਰੇਤਿ. ਏਵਮਸ੍ਸ ਦਸ ਕੁਸਲਕਮ੍ਮਪਥਾ ਪਾਰਿਪੂਰਿਂ ਗਚ੍ਛਨ੍ਤਿ.

ਤਤੋ ਨਂ ਸੁਖਮਨ੍ਵੇਤੀਤਿ ਤਤੋ ਤਿਵਿਧਸੁਚਰਿਤਤੋ ਨਂ ਪੁਗ੍ਗਲਂ ਸੁਖ ਮਨ੍ਵੇਤਿ. ਇਧ ਤੇਭੂਮਿਕਮ੍ਪਿ ¶ ਕੁਸਲਂ ਅਧਿਪ੍ਪੇਤਂ, ਤਸ੍ਮਾ ਤੇਭੂਮਿਕਸੁਚਰਿਤਾਨੁਭਾਵੇਨ ਸੁਗਤਿਭਵੇ ਨਿਬ੍ਬਤ੍ਤਂ ਪੁਗ੍ਗਲਂ, ਦੁਗ੍ਗਤਿਯਂ ਵਾ ਸੁਖਾਨੁਭਵਨਟ੍ਠਾਨੇ ਠਿਤਂ ਕਾਯਵਤ੍ਥੁਕਮ੍ਪਿ ਇਤਰਵਤ੍ਥੁਕਮ੍ਪਿ ਅਵਤ੍ਥੁਕਮ੍ਪੀਤਿ ਕਾਯਿਕਚੇਤਸਿਕਂ ਵਿਪਾਕਸੁਖਂ ਅਨੁਗਚ੍ਛਤਿ, ਨ ਵਿਜਹਤੀਤਿ ਅਤ੍ਥੋ ਵੇਦਿਤਬ੍ਬੋ. ਯਥਾ ਕਿਂ? ਛਾਯਾਵ ਅਨਪਾਯਿਨੀਤਿ ਯਥਾ ਹਿ ਛਾਯਾ ਨਾਮ ਸਰੀਰਪ੍ਪਟਿਬਦ੍ਧਾ ਸਰੀਰੇ ਗਚ੍ਛਨ੍ਤੇ ਗਚ੍ਛਤਿ, ਤਿਟ੍ਠਨ੍ਤੇ ਤਿਟ੍ਠਤਿ ¶ , ਨਿਸੀਦਨ੍ਤੇ ਨਿਸੀਦਤਿ, ਨ ਸਕ੍ਕੋਤਿ, ‘‘ਸਣ੍ਹੇਨ ਵਾ ਫਰੁਸੇਨ ¶ ਵਾ ਨਿਵਤ੍ਤਾਹੀ’’ਤਿ ਵਤ੍ਵਾ ਵਾ ਪੋਥੇਤ੍ਵਾ ਵਾ ਨਿਵਤ੍ਤਾਪੇਤੁਂ. ਕਸ੍ਮਾ? ਸਰੀਰਪ੍ਪਟਿਬਦ੍ਧਤ੍ਤਾ. ਏਵਮੇਵ ਇਮੇਸਂ ਦਸਨ੍ਨਂ ਕੁਸਲਕਮ੍ਮਪਥਾਨਂ ਆਚਿਣ੍ਣਸਮਾਚਿਣ੍ਣਕੁਸਲਮੂਲਿਕਂ ਕਾਮਾਵਚਰਾਦਿਭੇਦਂ ਕਾਯਿਕਚੇਤਸਿਕਸੁਖਂ ਗਤਗਤਟ੍ਠਾਨੇ ਅਨਪਾਯਿਨੀ ਛਾਯਾ ਵਿਯ ਹੁਤ੍ਵਾ ਨ ਵਿਜਹਤੀਤਿ.

ਗਾਥਾਪਰਿਯੋਸਾਨੇ ਚਤੁਰਾਸੀਤਿਯਾ ਪਾਣਸਹਸ੍ਸਾਨਂ ਧਮ੍ਮਾਭਿਸਮਯੋ ਅਹੋਸਿ, ਮਟ੍ਠਕੁਣ੍ਡਲਿਦੇਵਪੁਤ੍ਤੋ ਸੋਤਾਪਤ੍ਤਿਫਲੇ ਪਤਿਟ੍ਠਹਿ, ਤਥਾ ਅਦਿਨ੍ਨਪੁਬ੍ਬਕੋ ਬ੍ਰਾਹ੍ਮਣੋ. ਸੋ ਤਾਵਮਹਨ੍ਤਂ ਵਿਭਵਂ ਬੁਦ੍ਧਸਾਸਨੇ ਵਿਪ੍ਪਕਿਰੀਤਿ.

ਅਕ੍ਕੋਚ੍ਛਿ ਮਨ੍ਤਿ ਇਮਂ ਧਮ੍ਮਦੇਸਨਂ ਸਤ੍ਥਾ ਜੇਤਵਨੇ ਵਿਹਰਨ੍ਤੋ ਤਿਸ੍ਸਤ੍ਥੇਰਂ ਆਰਬ੍ਭ ਕਥੇਸਿ.

ਸੋ ਕਿਰਾਯਸ੍ਮਾ ਤਿਸ੍ਸਤ੍ਥੇਰੋ ਭਗਵਤੋ ਪਿਤੁਚ੍ਛਾਪੁਤ੍ਤੋ ਅਹੋਸਿ, ਮਹਲ੍ਲਕਕਾਲੇ ਪਬ੍ਬਜਿਤ੍ਵਾ ਬੁਦ੍ਧਾਨਂ ਉਪ੍ਪਨ੍ਨਲਾਭਸਕ੍ਕਾਰਂ ਪਰਿਭੁਞ੍ਜਨ੍ਤੋ ਥੂਲਸਰੀਰੋ ਆਕੋਟਿਤਪਚ੍ਚਾਕੋਟਿਤੇਹਿ ਚੀਵਰੇਹਿ ਨਿਵਾਸੇਤ੍ਵਾ ਯੇਭੁਯ੍ਯੇਨ ਵਿਹਾਰਮਜ੍ਝੇ ਉਪਟ੍ਠਾਨਸਾਲਾਯਂ ਨਿਸੀਦਤਿ. ਤਥਾਗਤਂ ਦਸ੍ਸਨਤ੍ਥਾਯ ਆਗਤਾ ਆਗਨ੍ਤੁਕਭਿਕ੍ਖੂ ਤਂ ਦਿਸ੍ਵਾ ‘‘ਏਕੋ ਮਹਾਥੇਰੋ ਭਵਿਸ੍ਸਤੀ’’ਤਿ ਸਞ੍ਞਾਯ ਤਸ੍ਸ ਸਨ੍ਤਿਕਂ ਗਨ੍ਤ੍ਵਾ ਵਤ੍ਤਂ ਆਪੁਚ੍ਛਨ੍ਤਿ, ਪਾਦਸਮ੍ਬਾਹਨਾਦੀਨਿ ਆਪੁਚ੍ਛਨ੍ਤਿ. ਸੋ ਤੁਣ੍ਹੀ ਅਹੋਸਿ. ਅਥ ਨਂ ਏਕੋ ਦਹਰਭਿਕ੍ਖੁ ‘‘ਕਤਿਵਸ੍ਸਾ ਤੁਮ੍ਹੇ’’ਤਿ ਪੁਚ੍ਛਿਤ੍ਵਾ ‘‘ਵਸ੍ਸਂ ਨਤ੍ਥਿ, ਮਹਲ੍ਲਕਕਾਲੇ ਪਬ੍ਬਜਿਤਾ ਮਯ’’ਨ੍ਤਿ ਵੁਤ੍ਤੇ, ‘‘ਆਵੁਸੋ, ਦੁਬ੍ਬਿਨੀਤ, ਮਹਲ੍ਲਕ ¶ , ਅਤ੍ਤਨੋ ਪਮਾਣਂ ਨ ਜਾਨਾਸਿ, ਏਤ੍ਤਕੇ ਮਹਾਥੇਰੇ ਦਿਸ੍ਵਾ ਸਾਮੀਚਿਕਮ੍ਮਮਤ੍ਤਮ੍ਪਿ ਨ ਕਰੋਸਿ, ਵਤ੍ਤੇ ਆਪੁਚ੍ਛਿਯਮਾਨੇ ਤੁਣ੍ਹੀ ਹੋਸਿ, ਕੁਕ੍ਕੁਚ੍ਚਮਤ੍ਤਮ੍ਪਿ ਤੇ ਨਤ੍ਥੀ’’ਤਿ ਅਚ੍ਛਰਂ ਪਹਰਿ. ਸੋ ਖਤ੍ਤਿਯਮਾਨਂ ਜਨੇਤ੍ਵਾ ‘‘ਤੁਮ੍ਹੇ ਕਸ੍ਸ ਸਨ੍ਤਿਕਂ ਆਗਤਾ’’ਤਿ ਪੁਚ੍ਛਿਤ੍ਵਾ ‘‘ਸਤ੍ਥੁ ਸਨ੍ਤਿਕ’’ਨ੍ਤਿ ਵੁਤ੍ਤੇ ‘‘ਮਂ ਪਨ ‘ਕੋ ਏਸੋ’ਤਿ ਸਲ੍ਲਕ੍ਖੇਥ, ਮੂਲਮੇਵ ਵੋ ਛਿਨ੍ਦਿਸ੍ਸਾਮੀ’’ਤਿ ਵਤ੍ਵਾ ਰੁਦਨ੍ਤੋ ਦੁਕ੍ਖੀ ਦੁਮ੍ਮਨੋ ਸਤ੍ਥੁ ਸਨ੍ਤਿਕਂ ਅਗਮਾਸਿ ¶ . ਅਥ ਨਂ ਸਤ੍ਥਾ ‘‘ਕਿਂ ਨੁ ਤ੍ਵਂ ਤਿਸ੍ਸ ਦੁਕ੍ਖੀ ਦੁਮ੍ਮਨੋ ਅਸ੍ਸੁਮੁਖੋ ਰੋਦਮਾਨੋ ਆਗਤੋਸੀ’’ਤਿ ਪੁਚ੍ਛਿ. ਤੇਪਿ ਭਿਕ੍ਖੂ ‘‘ਏਸ ਗਨ੍ਤ੍ਵਾ ਕਿਞ੍ਚਿ ਆਲੋਲ਼ਂ ਕਰੇਯ੍ਯਾ’’ਤਿ ਤੇਨੇਵ ¶ ਸਦ੍ਧਿਂ ਗਨ੍ਤ੍ਵਾ ਸਤ੍ਥਾਰਂ ਵਨ੍ਦਿਤ੍ਵਾ ਏਕਮਨ੍ਤਂ ਨਿਸੀਦਿਂਸੁ. ਸੋ ਸਤ੍ਥਾਰਾ ਪੁਚ੍ਛਿਤੋ ‘‘ਇਮੇ ਮਂ, ਭਨ੍ਤੇ, ਭਿਕ੍ਖੂ ਅਕ੍ਕੋਸਨ੍ਤੀ’’ਤਿ ਆਹ. ‘‘ਕਹਂ ਪਨ ਤ੍ਵਂ ਨਿਸਿਨ੍ਨੋਸੀ’’ਤਿ? ‘‘ਵਿਹਾਰਮਜ੍ਝੇ ਉਪਟ੍ਠਾਨਸਾਲਾਯਂ, ਭਨ੍ਤੇ’’ਤਿ. ‘‘ਇਮੇ ਤੇ ਭਿਕ੍ਖੂ ਆਗਚ੍ਛਨ੍ਤਾ ਦਿਟ੍ਠਾ’’ਤਿ? ‘‘ਆਮ, ਦਿਟ੍ਠਾ, ਭਨ੍ਤੇ’’ਤਿ. ‘‘ਕਿਂ ਉਟ੍ਠਾਯ ਤੇ ਪਚ੍ਚੁਗ੍ਗਮਨਂ ਕਤ’’ਨ੍ਤਿ? ‘‘ਨ ਕਤਂ, ਭਨ੍ਤੇ’’ਤਿ. ‘‘ਪਰਿਕ੍ਖਾਰਗ੍ਗਹਣਂ ਆਪੁਚ੍ਛਿਤ’’ਨ੍ਤਿ? ‘‘ਨਾਪੁਚ੍ਛਿਤਂ, ਭਨ੍ਤੇ’’ਤਿ. ‘‘ਵਤ੍ਤਂ ਵਾ ਪਾਨੀਯਂ ਵਾ ਆਪੁਚ੍ਛਿਤ’’ਨ੍ਤਿ. ‘‘ਨਾਪੁਚ੍ਛਿਤਂ ਭਨ੍ਤੇ’’ਤਿ? ‘‘ਆਸਨਂ ਨੀਹਰਿਤ੍ਵਾ ਅਭਿਵਾਦੇਤ੍ਵਾ ਪਾਦਸਮ੍ਬਾਹਨਂ ਕਤ’’ਨ੍ਤਿ? ‘‘ਨ ਕਤਂ, ਭਨ੍ਤੇ’’ਤਿ. ‘‘ਤਿਸ੍ਸ ਮਹਲ੍ਲਕਭਿਕ੍ਖੂਨਂ ਸਬ੍ਬਂ ਏਤਂ ਵਤ੍ਤਂ ਕਾਤਬ੍ਬਂ, ਏਤਂ ਵਤ੍ਤਂ ਅਕਰੋਨ੍ਤੇਨ ਵਿਹਾਰਮਜ੍ਝੇ ਨਿਸੀਦਿਤੁਂ ਨ ਵਟ੍ਟਤਿ, ਤਵੇਵ ਦੋਸੋ, ਏਤੇ ਭਿਕ੍ਖੂ ਖਮਾਪੇਹੀ’’ਤਿ? ‘‘ਏਤੇ ਮਂ, ਭਨ੍ਤੇ, ਅਕ੍ਕੋਸਿਂਸੁ ¶ , ਨਾਹਂ ਏਤੇ ਖਮਾਪੇਮੀ’’ਤਿ. ‘‘ਤਿਸ੍ਸ ਮਾ ਏਵਂ ਕਰਿ, ਤਵੇਵ ਦੋਸੋ, ਖਮਾਪੇਹਿ ਨੇ’’ਤਿ? ‘‘ਨ ਖਮਾਪੇਮਿ, ਭਨ੍ਤੇ’’ਤਿ. ਅਥ ਸਤ੍ਥਾ ‘‘ਦੁਬ੍ਬਚੋ ਏਸ, ਭਨ੍ਤੇ’’ਤਿ ਭਿਕ੍ਖੂਹਿ ਵੁਤ੍ਤੇ ‘‘ਨ, ਭਿਕ੍ਖਵੇ, ਇਦਾਨੇਵ ਦੁਬ੍ਬਚੋ ਏਸ, ਪੁਬ੍ਬੇਪਿ ਏਸ ਦੁਬ੍ਬਚੋਯੇਵਾ’’ਤਿ ਵਤ੍ਵਾ ‘‘ਇਦਾਨਿ ਤਾਵਸ੍ਸ, ਭਨ੍ਤੇ, ਦੁਬ੍ਬਚਭਾਵੋ ਅਮ੍ਹੇਹਿ ਞਾਤੋ, ਅਤੀਤੇ ਏਸ ਕਿਂ ਅਕਾਸੀ’’ਤਿ ਵੁਤ੍ਤੇ ‘‘ਤੇਨ ਹਿ, ਭਿਕ੍ਖਵੇ, ਸੁਣਾਥਾ’’ਤਿ ਵਤ੍ਵਾ ਅਤੀਤਮਾਹਰਿ.

ਅਤੀਤੇ ਬਾਰਾਣਸਿਯਂ ਬਾਰਾਣਸਿਰਞ੍ਞੇ ਰਜ੍ਜਂ ਕਾਰੇਨ੍ਤੇ ਦੇਵਿਲੋ ਨਾਮ ਤਾਪਸੋ ਅਟ੍ਠ ਮਾਸੇ ਹਿਮਵਨ੍ਤੇ ਵਸਿਤ੍ਵਾ ਲੋਣਮ੍ਬਿਲਸੇਵਨਤ੍ਥਾਯ ਚਤ੍ਤਾਰੋ ਮਾਸੇ ਨਗਰਮੁਪਨਿਸ੍ਸਾਯ ਵਸਿਤੁਕਾਮੋ ਹਿਮਵਨ੍ਤਤੋ ਆਗਨ੍ਤ੍ਵਾ ਨਗਰਦ੍ਵਾਰੇ ਦਾਰਕੇ ਦਿਸ੍ਵਾ ਪੁਚ੍ਛਿ – ‘‘ਇਮਂ ਨਗਰਂ ਸਮ੍ਪਤ੍ਤਪਬ੍ਬਜਿਤਾ ਕਤ੍ਥ ਵਸਨ੍ਤੀ’’ਤਿ? ‘‘ਕੁਮ੍ਭਕਾਰਸਾਲਾਯਂ, ਭਨ੍ਤੇ’’ਤਿ. ਤਾਪਸੋ ਕੁਮ੍ਭਕਾਰਸਾਲਂ ਗਨ੍ਤ੍ਵਾ ਦ੍ਵਾਰੇ ਠਤ੍ਵਾ ‘‘ਸਚੇ ਤੇ ਭਗ੍ਗਵ ਅਗਰੁ, ਵਸੇਯ੍ਯਾਮ ਏਕਰਤ੍ਤਿਂ ਸਾਲਾਯ’’ਨ੍ਤਿ ਆਹ. ਕੁਮ੍ਭਕਾਰੋ ‘‘ਮਯ੍ਹਂ ਰਤ੍ਤਿਂ ਸਾਲਾਯਂ ਕਿਚ੍ਚਂ ਨਤ੍ਥਿ, ਮਹਤੀ ਸਾਲਾ, ਯਥਾਸੁਖਂ ਵਸਥ, ਭਨ੍ਤੇ’’ਤਿ ਸਾਲਂ ਨਿਯ੍ਯਾਦੇਸਿ. ਤਸ੍ਮਿਂ ਪਵਿਸਿਤ੍ਵਾ ਨਿਸਿਨ੍ਨੇ ਅਪਰੋਪਿ ਨਾਰਦੋ ਨਾਮ ਤਾਪਸੋ ਹਿਮਵਨ੍ਤਤੋ ਆਗਨ੍ਤ੍ਵਾ ਕੁਮ੍ਭਕਾਰਂ ਏਕਰਤ੍ਤਿਵਾਸਂ ਯਾਚਿ. ਕੁਮ੍ਭਕਾਰੋ ‘‘ਪਠਮਂ ਆਗਤੋ ਇਮਿਨਾ ਸਦ੍ਧਿਂ ਏਕਤੋ ਵਸਿਤੁਕਾਮੋ ਭਵੇਯ੍ਯ ਵਾ ਨੋ ਵਾ, ਅਤ੍ਤਾਨਂ ਪਰਿਮੋਚੇਸ੍ਸਾਮੀ’’ਤਿ ¶ ਚਿਨ੍ਤੇਤ੍ਵਾ ‘‘ਸਚੇ, ਭਨ੍ਤੇ, ਪਠਮਂ ਉਪਗਤੋ ਰੋਚੇਸ੍ਸਤਿ, ਤਸ੍ਸ ਰੁਚਿਯਾ ਵਸਥਾ’’ਤਿ ਆਹ. ਸੋ ਤਮੁਪਸਙ੍ਕਮਿਤ੍ਵਾ ‘‘ਸਚੇ ਤੇ, ਆਚਰਿਯ ਅਗਰੁ, ਮਯਞ੍ਚੇਤ੍ਥ ਏਕਰਤ੍ਤਿਂ ਵਸੇਯ੍ਯਾਮਾ’’ਤਿ ਯਾਚਿ. ‘‘ਮਹਤੀ ਸਾਲਾ, ਪਵਿਸਿਤ੍ਵਾ ¶ ਏਕਮਨ੍ਤੇ ਵਸਾਹੀ’’ਤਿ ਵੁਤ੍ਤੇ ਪਵਿਸਿਤ੍ਵਾ ਪੁਰੇਤਰਂ ਪਵਿਟ੍ਠਸ੍ਸ ਦੇਵਿਲਸ੍ਸ ਅਪਰਭਾਗੇ ਨਿਸੀਦਿ. ਉਭੋਪਿ ਸਾਰਣੀਯਕਥਂ ਕਥੇਤ੍ਵਾ ਨਿਪਜ੍ਜਿਂਸੁ.

ਸਯਨਕਾਲੇ ¶ ਨਾਰਦੋ ਦੇਵਿਲਸ੍ਸ ਨਿਪਜ੍ਜਨਟ੍ਠਾਨਞ੍ਚ ਦ੍ਵਾਰਞ੍ਚ ਸਲ੍ਲਕ੍ਖੇਤ੍ਵਾ ਨਿਪਜ੍ਜਿ. ਸੋ ਪਨ ਦੇਵਿਲੋ ਨਿਪਜ੍ਜਮਾਨੋ ਅਤ੍ਤਨੋ ਨਿਪਜ੍ਜਨਟ੍ਠਾਨੇ ਅਨਿਪਜ੍ਜਿਤ੍ਵਾ ਦ੍ਵਾਰਮਜ੍ਝੇ ਤਿਰਿਯਂ ਨਿਪਜ੍ਜਿ. ਨਾਰਦੋ ਰਤ੍ਤਿਂ ਨਿਕ੍ਖਮਨ੍ਤੋ ਤਸ੍ਸ ਜਟਾਸੁ ਅਕ੍ਕਮਿ. ‘‘ਕੋ ਮਂ ਅਕ੍ਕਮੀ’’ਤਿ ਚ ਵੁਤ੍ਤੇ, ‘‘ਆਚਰਿਯ, ਅਹ’’ਨ੍ਤਿ ਆਹ. ‘‘ਕੂਟਜਟਿਲ, ਅਰਞ੍ਞਤੋ ਆਗਨ੍ਤ੍ਵਾ ਮਮ ਜਟਾਸੁ ਅਕ੍ਕਮਸੀ’’ਤਿ. ‘‘ਆਚਰਿਯ, ਤੁਮ੍ਹਾਕਂ ਇਧ ਨਿਪਨ੍ਨਭਾਵਂ ਨ ਜਾਨਾਮਿ, ਖਮਥ ਮੇ’’ਤਿ ਵਤ੍ਵਾ ਤਸ੍ਸ ਕਨ੍ਦਨ੍ਤਸ੍ਸੇਵ ਬਹਿ ਨਿਕ੍ਖਮਿ. ਇਤਰੋ ‘‘ਅਯਂ ਪਵਿਸਨ੍ਤੋਪਿ ਮਂ ਅਕ੍ਕਮੇਯ੍ਯਾ’’ਤਿ ਪਰਿਵਤ੍ਤੇਤ੍ਵਾ ਪਾਦਟ੍ਠਾਨੇ ਸੀਸਂ ਕਤ੍ਵਾ ਨਿਪਜ੍ਜਿ. ਨਾਰਦੋਪਿ ਪਵਿਸਨ੍ਤੋ ‘‘ਪਠਮਂਪਾਹਂ ਆਚਰਿਯੇ ਅਪਰਜ੍ਝਿਂ, ਇਦਾਨਿਸ੍ਸ ਪਾਦਪਸ੍ਸੇਨ ਪਵਿਸਿਸ੍ਸਾਮੀ’’ਤਿ ਚਿਨ੍ਤੇਤ੍ਵਾ ਆਗਚ੍ਛਨ੍ਤੋ ਗੀਵਾਯ ਅਕ੍ਕਮਿ. ‘‘ਕੋ ਏਸੋ’’ਤਿ ਚ ਵੁਤ੍ਤੇ ‘‘ਅਹਂ, ਆਚਰਿਯਾ’’ਤਿ ਵਤ੍ਵਾ ‘‘ਕੂਟਜਟਿਲ, ਪਠਮਂ ਮਮ ਜਟਾਸੁ ਅਕ੍ਕਮਿਤ੍ਵਾ ਇਦਾਨਿ ਗੀਵਾਯ ਅਕ੍ਕਮਸਿ, ਅਭਿਸਪਿਸ੍ਸਾਮਿ ਤ’’ਨ੍ਤਿ ਵੁਤ੍ਤੇ, ‘‘ਆਚਰਿਯ, ਮਯ੍ਹਂ ਦੋਸੋ ਨਤ੍ਥਿ, ਅਹਂ ਤੁਮ੍ਹਾਕਂ ਏਵਂ ਨਿਪਨ੍ਨਭਾਵਂ ਨ ਜਾਨਾਮਿ, ‘ਪਠਮਮ੍ਪਿ ਮੇ ਅਪਰਦ੍ਧਂ, ਇਦਾਨਿ ਪਾਦਪਸ੍ਸੇਨ ¶ ਪਵਿਸਿਸ੍ਸਾਮੀ’ਤਿ ਪਵਿਟ੍ਠੋਮ੍ਹਿ, ਖਮਥ ਮੇ’’ਤਿ ਆਹ. ‘‘ਕੂਟਜਟਿਲ, ਅਭਿਸਪਿਸ੍ਸਾਮਿ ਤ’’ਨ੍ਤਿ. ‘‘ਮਾ ਏਵਂ ਕਰਿਤ੍ਥ ਆਚਰਿਯਾ’’ਤਿ. ਸੋ ਤਸ੍ਸ ਵਚਨਂ ਅਨਾਦਿਯਿਤ੍ਵਾ –

‘‘ਸਹਸ੍ਸਰਂਸੀ ਸਤਤੇਜੋ, ਸੂਰਿਯੋ ਤਮਵਿਨੋਦਨੋ;

ਪਾਤੋਦਯਨ੍ਤੇ ਸੂਰਿਯੇ, ਮੁਦ੍ਧਾ ਤੇ ਫਲਤੁ ਸਤ੍ਤਧਾ’’ਤਿ. –

ਤਂ ਅਭਿਸਪਿ ਏਵ. ਨਾਰਦੋ, ‘‘ਆਚਰਿਯ, ਮਯ੍ਹਂ ਦੋਸੋ ਨਤ੍ਥੀਤਿ ਮਮ ਵਦਨ੍ਤਸ੍ਸੇਵ ਤੁਮ੍ਹੇ ਅਭਿਸਪਥ, ਯਸ੍ਸ ਦੋਸੋ ਅਤ੍ਥਿ, ਤਸ੍ਸ ਮੁਦ੍ਧਾ ਫਲਤੁ, ਮਾ ਨਿਦ੍ਦੋਸਸ੍ਸਾ’’ਤਿ ਵਤ੍ਵਾ –

‘‘ਸਹਸ੍ਸਰਂਸੀ ਸਤਤੇਜੋ, ਸੂਰਿਯੋ ਤਮਵਿਨੋਦਨੋ;

ਪਾਤੋਦਯਨ੍ਤੇ ਸੂਰਿਯੇ, ਮੁਦ੍ਧਾ ਤੇ ਫਲਤੁ ਸਤ੍ਤਧਾ’’ਤਿ. –

ਅਭਿਸਪਿ. ਸੋ ਪਨ ਮਹਾਨੁਭਾਵੋ ਅਤੀਤੇ ਚਤ੍ਤਾਲੀਸ, ਅਨਾਗਤੇ ਚਤ੍ਤਾਲੀਸਾਤਿ ਅਸੀਤਿਕਪ੍ਪੇ ਅਨੁਸ੍ਸਰਤਿ. ਤਸ੍ਮਾ ‘‘ਕਸ੍ਸ ਨੁ ਖੋ ਉਪਰਿ ਅਭਿਸਪੋ ਪਤਿਸ੍ਸਤੀ’’ਤਿ ਉਪਧਾਰੇਨ੍ਤੋ ‘‘ਆਚਰਿਯਸ੍ਸਾ’’ਤਿ ਞਤ੍ਵਾ ਤਸ੍ਮਿਂ ਅਨੁਕਮ੍ਪਂ ਪਟਿਚ੍ਚ ਇਦ੍ਧਿਬਲੇਨ ਅਰੁਣੁਗ੍ਗਮਨਂ ਨਿਵਾਰੇਤਿ.

ਨਾਗਰਾ ¶ ਅਰੁਣੇ ਅਨੁਗ੍ਗਚ੍ਛਨ੍ਤੇ ਰਾਜਦ੍ਵਾਰਂ ਗਨ੍ਤ੍ਵਾ, ‘‘ਦੇਵ, ਤਯਿ ਰਜ੍ਜਂ ਕਾਰੇਨ੍ਤੇ ਅਰੁਣੋ ਨ ਉਟ੍ਠਹਤਿ, ਅਰੁਣਂ ਨੋ ਉਟ੍ਠਾਪੇਹੀ’’ਤਿ ਕਨ੍ਦਿਂਸੁ. ਰਾਜਾ ਅਤ੍ਤਨੋ ਕਾਯਕਮ੍ਮਾਦੀਨਿ ਓਲੋਕੇਨ੍ਤੋ ਕਿਞ੍ਚਿ ਅਯੁਤ੍ਤਂ ਅਦਿਸ੍ਵਾ ‘‘ਕਿਂ ਨੁ ਖੋ ਕਾਰਣ’’ਨ੍ਤਿ ਚਿਨ੍ਤੇਤ੍ਵਾ ‘‘ਪਬ੍ਬਜਿਤਾਨਂ ਵਿਵਾਦੇਨ ਭਵਿਤਬ੍ਬ’’ਨ੍ਤਿ ¶ ਪਰਿਸਙ੍ਕਮਾਨੋ ‘‘ਕਚ੍ਚਿ ਇਮਸ੍ਮਿਂ ਨਗਰੇ ਪਬ੍ਬਜਿਤਾ ਅਤ੍ਥੀ’’ਤਿ ਪੁਚ੍ਛਿ. ‘‘ਹਿਯ੍ਯੋ ਸਾਯਂ ਕੁਮ੍ਭਕਾਰਸਾਲਾਯਂ ਆਗਤਾ ਅਤ੍ਥਿ ਦੇਵਾ’’ਤਿ ਵੁਤ੍ਤੇ ਤਂਖਣਞ੍ਞੇਵ ਰਾਜਾ ¶ ਉਕ੍ਕਾਹਿ ਧਾਰਿਯਮਾਨਾਹਿ ਤਤ੍ਥ ਗਨ੍ਤ੍ਵਾ ਨਾਰਦਂ ਵਨ੍ਦਿਤ੍ਵਾ ਏਕਮਨ੍ਤਂ ਨਿਸਿਨ੍ਨੋ ਆਹ –

‘‘ਕਮ੍ਮਨ੍ਤਾ ਨਪ੍ਪਵਤ੍ਤਨ੍ਤਿ, ਜਮ੍ਬੁਦੀਪਸ੍ਸ ਨਾਰਦ;

ਕੇਨ ਲੋਕੋ ਤਮੋਭੂਤੋ, ਤਂ ਮੇ ਅਕ੍ਖਾਹਿ ਪੁਚ੍ਛਿਤੋ’’ਤਿ.

ਨਾਰਦੋ ਸਬ੍ਬਂ ਤਂ ਪਵਤ੍ਤਿਂ ਆਚਿਕ੍ਖਿਤ੍ਵਾ ਇਮਿਨਾ ਕਾਰਣੇਨ ਅਹਂ ਇਮਿਨਾ ਅਭਿਸਪਿਤੋ, ਅਥਾਹਂ ‘‘ਮਯ੍ਹਂ ਦੋਸੋ ਨਤ੍ਥਿ, ਯਸ੍ਸ ਦੋਸੋ ਅਤ੍ਥਿ, ਤਸ੍ਸੇਵ ਉਪਰਿ ਅਭਿਸਪੋ ਪਤਤੂ’’ਤਿ ਵਤ੍ਵਾ ਅਭਿਸਪਿਂ. ਅਭਿਸਪਿਤ੍ਵਾ ਚ ਪਨ ‘‘ਕਸ੍ਸ ਨੁ ਖੋ ਉਪਰਿ ਅਭਿਸਪੋ ਪਤਿਸ੍ਸਤੀ’’ਤਿ ਉਪਧਾਰੇਨ੍ਤੋ ‘‘ਸੂਰਿਯੁਗ੍ਗਮਨਵੇਲਾਯ ਆਚਰਿਯਸ੍ਸ ਮੁਦ੍ਧਾ ਸਤ੍ਤਧਾ ਫਲਿਸ੍ਸਤੀ’’ਤਿ ਦਿਸ੍ਵਾ ਏਤਸ੍ਮਿਂ ਅਨੁਕਮ੍ਪਂ ਪਟਿਚ੍ਚ ਅਰੁਣਸ੍ਸ ਉਗ੍ਗਮਨਂ ਨ ਦੇਮੀਤਿ. ‘‘ਕਥਂ ਪਨ ਅਸ੍ਸ, ਭਨ੍ਤੇ, ਅਨ੍ਤਰਾਯੋ ਨ ਭਵੇਯ੍ਯਾ’’ਤਿ. ‘‘ਸਚੇ ਮਂ ਖਮਾਪੇਯ੍ਯ, ਨ ਭਵੇਯ੍ਯਾ’’ਤਿ. ‘‘ਤੇਨ ਹਿ ਖਮਾਪੇਹੀ’’ਤਿ ਵੁਤ੍ਤੇ ‘‘ਏਸੋ, ਮਹਾਰਾਜ, ਮਂ ਜਟਾਸੁ ਚ ਗੀਵਾਯ ਚ ਅਕ੍ਕਮਿ, ਨਾਹਂ ਏਤਂ ਕੂਟਜਟਿਲਂ ਖਮਾਪੇਮੀ’’ਤਿ. ‘‘ਖਮਾਪੇਹਿ, ਭਨ੍ਤੇ, ਮਾ ਏਵਂ ਕਰਿਤ੍ਥਾ’’ਤਿ. ‘‘ਨ ਖਮਾਪੇਮੀ’’ਤਿ. ‘‘ਮੁਦ੍ਧਾ ਤੇ ਸਤ੍ਤਧਾ ਫਲਿਸ੍ਸਤੀ’’ਤਿ ਵੁਤ੍ਤੇਪਿ ਨ ਖਮਾਪੇਤਿਯੇਵ. ਅਥ ਨਂ ਰਾਜਾ ‘‘ਨ ਤ੍ਵਂ ਅਤ੍ਤਨੋ ਰੁਚਿਯਾ ਖਮਾਪੇਸ੍ਸਸੀ’’ਤਿ ਹਤ੍ਥਪਾਦਕੁਚ੍ਛਿਗੀਵਾਸੁ ਗਾਹਾਪੇਤ੍ਵਾ ਨਾਰਦਸ੍ਸ ਪਾਦਮੂਲੇ ਓਨਮਾਪੇਸਿ. ਨਾਰਦੋਪਿ ‘‘ਉਟ੍ਠੇਹਿ, ਆਚਰਿਯ, ਖਮਾਮਿ ਤੇ’’ਤਿ ਵਤ੍ਵਾ, ‘‘ਮਹਾਰਾਜ, ਨਾਯਂ ਯਥਾਮਨੇਨ ਖਮਾਪੇਤਿ, ਨਗਰਸ੍ਸ ਅਵਿਦੂਰੇ ¶ ਏਕੋ ਸਰੋ ਅਤ੍ਥਿ, ਤਤ੍ਥ ਨਂ ਸੀਸੇ ਮਤ੍ਤਿਕਾਪਿਣ੍ਡਂ ਕਤ੍ਵਾ ਗਲਪ੍ਪਮਾਣੇ ਉਦਕੇ ਠਪਾਪੇਹੀ’’ਤਿ ਆਹ. ਰਾਜਾ ਤਥਾ ਕਾਰੇਸਿ. ਨਾਰਦੋ ਦੇਵਿਲਂ ਆਮਨ੍ਤੇਤ੍ਵਾ, ‘‘ਆਚਰਿਯ, ਮਯਾ ਇਦ੍ਧਿਯਾ ਵਿਸ੍ਸਟ੍ਠਾਯ ਸੂਰਿਯਸਨ੍ਤਾਪੇ ਉਟ੍ਠਹਨ੍ਤੇ ਉਦਕੇ ਨਿਮੁਜ੍ਜਿਤ੍ਵਾ ਅਞ੍ਞੇਨ ਠਾਨੇਨ ਉਤ੍ਤਰਿਤ੍ਵਾ ਗਚ੍ਛੇਯ੍ਯਾਸੀ’’ਤਿ ਆਹ. ‘‘ਤਸ੍ਸ ਸੂਰਿਯਰਂਸੀਹਿ ਸਂਫੁਟ੍ਠਮਤ੍ਤੋਵ ਮਤ੍ਤਿਕਾਪਿਣ੍ਡੋ ਸਤ੍ਤਧਾ ਫਲਿ, ਸੋ ਨਿਮੁਜ੍ਜਿਤ੍ਵਾ ਅਞ੍ਞੇਨ ਠਾਨੇਨ ਪਲਾਯੀ’’ਤਿ.

ਸਤ੍ਥਾ ਇਮਂ ਧਮ੍ਮਦੇਸਨਂ ਆਹਰਿਤ੍ਵਾ ‘‘ਤਦਾ, ਭਿਕ੍ਖਵੇ, ਰਾਜਾ ਆਨਨ੍ਦੋ ਅਹੋਸਿ, ਦੇਵਿਲੋ ਤਿਸ੍ਸੋ, ਨਾਰਦੋ ਅਹਮੇਵਾਤਿ ਏਵਂ ਤਦਾਪੇਸ ਦੁਬ੍ਬਚੋਯੇਵਾ’’ਤਿ ¶ ਵਤ੍ਵਾ ਤਿਸ੍ਸਤ੍ਥੇਰਂ ਆਮਨ੍ਤੇਤ੍ਵਾ, ‘‘ਤਿਸ੍ਸ, ਭਿਕ੍ਖੁਨੋ ਨਾਮ ‘ਅਸੁਕੇਨਾਹਂ ਅਕ੍ਕੁਟ੍ਠੋ, ਅਸੁਕੇਨ ਪਹਟੋ, ਅਸੁਕੇਨ ਜਿਤੋ, ਅਸੁਕੋ ਖੋ ਮੇ ਭਣ੍ਡਂ ਅਹਾਸੀ’ਤਿ ਚਿਨ੍ਤੇਨ੍ਤਸ੍ਸ ਵੇਰਂ ਨਾਮ ਨ ਵੂਪਸਮ੍ਮਤਿ, ਏਵਂ ਪਨ ਅਨੁਪਨਯ੍ਹਨ੍ਤਸ੍ਸੇਵ ਉਪਸਮ੍ਮਤੀ’’ਤਿ ਵਤ੍ਵਾ ਇਮਾ ਗਾਥਾ ਅਭਾਸਿ –

‘‘ਅਕ੍ਕੋਚ੍ਛਿ ¶ ਮਂ ਅਵਧਿ ਮਂ, ਅਜਿਨਿ ਮਂ ਅਹਾਸਿ ਮੇ;

ਯੇ ਚ ਤਂ ਉਪਨਯ੍ਹਨ੍ਤਿ, ਵੇਰਂ ਤੇਸਂ ਨ ਸਮ੍ਮਤਿ.

‘‘ਅਕ੍ਕੋਚ੍ਛਿ ਮਂ ਅਵਧਿ ਮਂ, ਅਜਿਨਿ ਮਂ ਅਹਾਸਿ ਮੇ;

ਯੇ ਚ ਤਂ ਨੁਪਨਯ੍ਹਨ੍ਤਿ, ਵੇਰਂ ਤੇਸੂਪਸਮ੍ਮਤੀ’’ਤਿ.

ਤਤ੍ਥ ਅਕ੍ਕੋਚ੍ਛੀਤਿ ਅਕ੍ਕੋਸਿ. ਅਵਧੀਤਿ ਪਹਰਿ. ਅਜਿਨੀਤਿ ¶ ਕੂਟਸਕ੍ਖਿਓਤਾਰਣੇਨ ਵਾ ਵਾਦਪਟਿਵਾਦੇਨ ਵਾ ਕਰਣੁਤ੍ਤਰਿਯਕਰਣੇਨ ਵਾ ਅਜੇਸਿ. ਅਹਾਸਿ ਮੇਤਿ ਮਮ ਸਨ੍ਤਕਂ ਪਤ੍ਤਾਦੀਸੁ ਕਿਞ੍ਚਿਦੇਵ ਅਵਹਰਿ. ਯੇ ਚ ਤਨ੍ਤਿ ਯੇ ਕੇਚਿ ਦੇਵਤਾ ਵਾ ਮਨੁਸ੍ਸਾ ਵਾ ਗਹਟ੍ਠਾ ਵਾ ਪਬ੍ਬਜਿਤਾ ਵਾ ਤਂ ‘‘ਅਕ੍ਕੋਚ੍ਛਿ ਮ’’ਨ੍ਤਿਆਦਿਵਤ੍ਥੁਕਂ ਕੋਧਂ ਸਕਟਧੁਰਂ ਵਿਯ ਨਦ੍ਧਿਨਾ ਪੂਤਿਮਚ੍ਛਾਦੀਨਿ ਵਿਯ ਚ ਕੁਸਾਦੀਹਿ ਪੁਨਪ੍ਪੁਨਂ ਵੇਠੇਤ੍ਵਾ ਉਪਨਯ੍ਹਨ੍ਤਿ, ਤੇਸਂ ਸਕਿਂ ਉਪ੍ਪਨ੍ਨਂ ਵੇਰਂ ਨ ਸਮ੍ਮਤੀਤਿ ਵੂਪਸਮ੍ਮਤਿ. ਯੇ ਚ ਤਂ ਨੁਪਨਯ੍ਹਨ੍ਤੀਤਿ ਅਸਤਿਯਾ ਅਮਨਸਿਕਾਰਵਸੇਨ ਵਾ ਕਮ੍ਮਪਚ੍ਚਵੇਕ੍ਖਣਾਦਿਵਸੇਨ ਵਾ ਯੇ ਤਂ ਅਕ੍ਕੋਸਾਦਿਵਤ੍ਥੁਕਂ ਕੋਧਂ ਤਯਾਪਿ ਕੋਚਿ ਨਿਦ੍ਦੋਸੋ ਪੁਰਿਮਭਵੇ ਅਕ੍ਕੁਟ੍ਠੋ ਭਵਿਸ੍ਸਤਿ, ਪਹਟੋ ਭਵਿਸ੍ਸਤਿ, ਕੂਟਸਕ੍ਖਿਂ ਓਤਾਰੇਤ੍ਵਾ ਜਿਤੋ ਭਵਿਸ੍ਸਤਿ, ਕਸ੍ਸਚਿ ਤੇ ਪਸਯ੍ਹ ਕਿਞ੍ਚਿ ਅਚ੍ਛਿਨ੍ਨਂ ਭਵਿਸ੍ਸਤਿ, ਤਸ੍ਮਾ ਨਿਦ੍ਦੋਸੋ ਹੁਤ੍ਵਾਪਿ ਅਕ੍ਕੋਸਾਦੀਨਿ ਪਾਪੁਣਾਸੀਤਿ ਏਵਂ ਨ ਉਪਨਯ੍ਹਨ੍ਤਿ. ਤੇਸੁ ਪਮਾਦੇਨ ਉਪ੍ਪਨ੍ਨਮ੍ਪਿ ਵੇਰਂ ਇਮਿਨਾ ਅਨੁਪਨਯ੍ਹਨੇਨ ਨਿਰਿਨ੍ਧਨੋ ਵਿਯ ਜਾਤਵੇਦੋ ਵੂਪਸਮ੍ਮਤੀਤਿ.

ਦੇਸਨਾਪਰਿਯੋਸਾਨੇ ਸਤਸਹਸ੍ਸਭਿਕ੍ਖੂ ਸੋਤਾਪਤ੍ਤਿਫਲਾਦੀਨਿ ¶ ਪਾਪੁਣਿਂਸੁ. ਧਮ੍ਮਦੇਸਨਾ ਮਹਾਜਨਸ੍ਸ ਸਾਤ੍ਥਿਕਾ ਅਹੋਸਿ. ਦੁਬ੍ਬਚੋਪਿ ਸੁਬ੍ਬਚੋਯੇਵ ਜਾਤੋਤਿ.

ਨ ਹਿ ਵੇਰੇਨਾਤਿ ਇਮਂ ਧਮ੍ਮਦੇਸਨਂ ਸਤ੍ਥਾ ਜੇਤਵਨੇ ਵਿਹਰਨ੍ਤੋ ਅਞ੍ਞਤਰਂ ਵਞ੍ਝਿਤ੍ਥਿਂ ਆਰਬ੍ਭ ਕਥੇਸਿ.

ਏਕੋ ¶ ਕਿਰ ਕੁਟੁਮ੍ਬਿਕਪੁਤ੍ਤੋ ਪਿਤਰਿ ਕਾਲਕਤੇ ਖੇਤ੍ਤੇ ਚ ਘਰੇ ਚ ਸਬ੍ਬਕਮ੍ਮਾਨਿ ਅਤ੍ਤਨਾਵ ਕਰੋਨ੍ਤੋ ਮਾਤਰਂ ਪਟਿਜਗ੍ਗਿ. ਅਥਸ੍ਸ ਮਾਤਾ ‘‘ਕੁਮਾਰਿਕਂ ਤੇ, ਤਾਤ, ਆਨੇਸ੍ਸਾਮੀ’’ਤਿ ਆਹ. ‘‘ਅਮ੍ਮ ¶ , ਮਾ ਏਵਂ ਵਦੇਥ, ਅਹਂ ਯਾਵਜੀਵਂ ਤੁਮ੍ਹੇ ਪਟਿਜਗ੍ਗਿਸ੍ਸਾਮੀ’’ਤਿ. ‘‘ਤਾਤ, ਖੇਤ੍ਤੇ ਚ ਘਰੇ ਚ ਕਿਚ੍ਚਂ ਤ੍ਵਮੇਵ ਕਰੋਸਿ, ਤੇਨ ਮਯ੍ਹਂ ਚਿਤ੍ਤਸੁਖਂ ਨਾਮ ਨ ਹੋਤਿ, ਆਨੇਸ੍ਸਾਮੀ’’ਤਿ. ਸੋ ਪੁਨਪ੍ਪੁਨਂ ਪਟਿਕ੍ਖਿਪਿਤ੍ਵਾ ਤੁਣ੍ਹੀ ਅਹੋਸਿ. ਸਾ ਏਕਂ ਕੁਲਂ ਗਨ੍ਤੁਕਾਮਾ ਗੇਹਾ ਨਿਕ੍ਖਮਿ. ਅਥ ਨਂ ਪੁਤ੍ਤੋ ‘‘ਕਤਰਂ ਕੁਲਂ ਗਚ੍ਛਥਾ’’ਤਿ ਪੁਚ੍ਛਿਤ੍ਵਾ ‘‘ਅਸੁਕਕੁਲਂ ਨਾਮਾ’’ਤਿ ਵੁਤ੍ਤੇ ਤਤ੍ਥ ਗਮਨਂ ਪਟਿਸੇਧੇਤ੍ਵਾ ਅਤ੍ਤਨੋ ਅਭਿਰੁਚਿਤਂ ਕੁਲਂ ਆਚਿਕ੍ਖਿ. ਸਾ ਤਤ੍ਥ ਗਨ੍ਤ੍ਵਾ ਕੁਮਾਰਿਕਂ ਵਾਰੇਤ੍ਵਾ ਦਿਵਸਂ ਵਵਤ੍ਥਪੇਤ੍ਵਾ ਤਂ ਆਨੇਤ੍ਵਾ ਤਸ੍ਸ ਘਰੇ ਅਕਾਸਿ. ਸਾ ਵਞ੍ਝਾ ਅਹੋਸਿ. ਅਥ ਨਂ ਮਾਤਾ, ਪੁਤ੍ਤ, ਤ੍ਵਂ ਅਤ੍ਤਨੋ ਰੁਚਿਯਾ ਕੁਮਾਰਿਕਂ ਆਣਾਪੇਸਿ, ਸਾ ਇਦਾਨਿ ਵਞ੍ਝਾ ਜਾਤਾ, ਅਪੁਤ੍ਤਕਞ੍ਚ ਨਾਮ ਕੁਲਂ ਵਿਨਸ੍ਸਤਿ ¶ , ਪਵੇਣੀ ਨ ਘਟੀਯਤਿ, ਤੇਨ ਅਞ੍ਞਂ ਤੇ ਕੁਮਾਰਿਕਂ ਆਨੇਮੀਤਿ. ਤੇਨ ‘‘ਅਲਂ, ਅਮ੍ਮਾ’’ਤਿ ਵੁਚ੍ਚਮਾਨਾਪਿ ਪੁਨਪ੍ਪੁਨਂ ਕਥੇਸਿ. ਵਞ੍ਝਿਤ੍ਥੀ ਤਂ ਕਥਂ ਸੁਤ੍ਵਾ ‘‘ਪੁਤ੍ਤਾ ਨਾਮ ਮਾਤਾਪਿਤੂਨਂ ਵਚਨਂ ਅਤਿਕ੍ਕਮਿਤੁਂ ਨ ਸਕ੍ਕੋਨ੍ਤਿ, ਇਦਾਨਿ ਅਞ੍ਞਂ ਵਿਜਾਯਿਨਿਂ ਇਤ੍ਥਿਂ ਆਨੇਤ੍ਵਾ ਮਂ ਦਾਸਿਭੋਗੇਨ ਭੁਞ੍ਜਿਸ੍ਸਤਿ. ਯਂਨੂਨਾਹਂ ਸਯਮੇਵ ਏਕਂ ਕੁਮਾਰਿਕਂ ਆਨੇਯ੍ਯ’’ਨ੍ਤਿ ਚਿਨ੍ਤੇਤ੍ਵਾ ਏਕਂ ਕੁਲਂ ਗਨ੍ਤ੍ਵਾ ਤਸ੍ਸਤ੍ਥਾਯ ਕੁਮਾਰਿਕਂ ਵਾਰੇਤ੍ਵਾ ‘‘ਕਿਂ ਨਾਮੇਤਂ, ਅਮ੍ਮ, ਵਦੇਸੀ’’ਤਿ ਤੇਹਿ ਪਟਿਕ੍ਖਿਤ੍ਤਾ ‘‘ਅਹਂ ਵਞ੍ਝਾ, ਅਪੁਤ੍ਤਕਂ ਨਾਮ ਕੁਲਂ ਵਿਨਸ੍ਸਤਿ, ਤੁਮ੍ਹਾਕਂ ਪਨ ਧੀਤਾ ਪੁਤ੍ਤਂ ਵਾ ਧੀਤਰਂ ਵਾ ਲਭਿਤ੍ਵਾ ਕੁਟੁਮ੍ਬਿਕਸ੍ਸ ਸਾਮਿਨੀ ਭਵਿਸ੍ਸਤਿ, ਮਯ੍ਹਂ ਸਾਮਿਕਸ੍ਸ ਨਂ ਦੇਥਾ’’ਤਿ ਯਾਚਿਤ੍ਵਾ ਸਮ੍ਪਟਿਚ੍ਛਾਪੇਤ੍ਵਾ ਆਨੇਤ੍ਵਾ ਸਾਮਿਕਸ੍ਸ ਘਰੇ ਅਕਾਸਿ.

ਅਥਸ੍ਸਾ ਏਤਦਹੋਸਿ – ‘‘ਸਚਾਯਂ ਪੁਤ੍ਤਂ ਵਾ ਧੀਤਰਂ ਵਾ ਲਭਿਸ੍ਸਤਿ, ਅਯਮੇਵ ਕੁਟੁਮ੍ਬਸ੍ਸ ਸਾਮਿਨੀ ਭਵਿਸ੍ਸਤਿ. ਯਥਾ ਦਾਰਕਂ ਨ ਲਭਤਿ, ਤਥੇਵ ਨਂ ਕਾਤੁਂ ਵਟ੍ਟਤੀ’’ਤਿ. ਅਥ ਨਂ ਸਾ ਆਹ – ‘‘ਅਮ੍ਮ, ਯਦਾ ਤੇ ਕੁਚ੍ਛਿਯਂ ਗਬ੍ਭੋ ਪਤਿਟ੍ਠਾਤਿ, ਅਥ ਮੇ ਆਰੋਚੇਯ੍ਯਾਸੀ’’ਤਿ. ਸਾ ‘‘ਸਾਧੂ’’ਤਿ ਪਟਿਸ੍ਸੁਣਿਤ੍ਵਾ ਗਬ੍ਭੇ ਪਤਿਟ੍ਠਿਤੇ ਤਸ੍ਸਾ ਆਰੋਚੇਸਿ. ਇਤਰਿਸ੍ਸਾ ਪਨ ਸਾ ਸਯਮੇਵ ਨਿਚ੍ਚਂ ਯਾਗੁਭਤ੍ਤਂ ਦੇਤਿ, ਅਥਸ੍ਸਾ ¶ ਆਹਾਰੇਨੇਵ ਸਦ੍ਧਿਂ ਗਬ੍ਭਪਾਤਨਭੇਸਜ੍ਜਮਦਾਸਿ, ਗਬ੍ਭੋ ਪਤਿ. ਦੁਤਿਯਮ੍ਪਿ ਗਬ੍ਭੇ ਪਤਿਟ੍ਠਿਤੇ ਆਰੋਚੇਸਿ ¶ , ਇਤਰਾ ਦੁਤਿਯਮ੍ਪਿ ਤਥੇਵ ਪਾਤੇਸਿ. ਅਥ ਨਂ ਪਟਿਵਿਸ੍ਸਕਿਤ੍ਥਿਯੋ ਪੁਚ੍ਛਿਂਸੁ – ‘‘ਕਚ੍ਚਿ ਤੇ ਸਪਤ੍ਤਿ ਅਨ੍ਤਰਾਯਂ ਕਰੋਤੀ’’ਤਿ? ਸਾ ਤਮਤ੍ਥਂ ਆਰੋਚੇਤ੍ਵਾ ‘‘ਅਨ੍ਧਬਾਲੇ, ਕਸ੍ਮਾ ਏਵਮਕਾਸਿ, ਅਯਂ ਤਵ ਇਸ੍ਸਰਿਯਭਯੇਨ ਗਬ੍ਭਸ੍ਸ ਪਾਤਨਭੇਸਜ੍ਜਂ ਯੋਜੇਤ੍ਵਾ ਦੇਤਿ, ਤੇਨ ਤੇ ਗਬ੍ਭੋ ਪਤਤਿ, ਮਾ ਪੁਨ ਏਵਮਕਤ੍ਥਾ’’ਤਿ ਵੁਤ੍ਤਾ ਤਤਿਯਵਾਰੇ ਨ ਕਥੇਸਿ. ਅਥ ਸਾ ਇਤਰਿਸ੍ਸਾ ਉਦਰਂ ਦਿਸ੍ਵਾ ‘‘ਕਸ੍ਮਾ ਮਯ੍ਹਂ ਗਬ੍ਭਸ੍ਸ ਪਤਿਟ੍ਠਿਤਭਾਵਂ ਨ ਕਥੇਸੀ’’ਤਿ ਵਤ੍ਵਾ ‘‘ਤ੍ਵਂ ਮਂ ਆਨੇਤ੍ਵਾ ਵਞ੍ਚੇਤ੍ਵਾ ਦ੍ਵੇ ਵਾਰੇ ਗਬ੍ਭਂ ਪਾਤੇਸਿ, ਕਿਮਤ੍ਥਂ ਤੁਯ੍ਹਂ ਕਥੇਮੀ’’ਤਿ ਵੁਤ੍ਤੇ ‘‘ਨਟ੍ਠਾ ਦਾਨਿਮ੍ਹੀ’’ਤਿ ਚਿਨ੍ਤੇਤ੍ਵਾ ਤਸ੍ਸਾ ਪਮਾਦਂ ਓਲੋਕੇਨ੍ਤੀ ਪਰਿਣਤੇ ਗਬ੍ਭੇ ਓਕਾਸਂ ਲਭਿਤ੍ਵਾ ਭੇਸਜ੍ਜਂ ਯੋਜੇਤ੍ਵਾ ਅਦਾਸਿ. ਗਬ੍ਭੋ ਪਰਿਣਤਤ੍ਤਾ ਪਤਿਤੁਂ ਅਸਕ੍ਕੋਨ੍ਤੋ ਤਿਰਿਯਂ ਨਿਪਤਿ, ਖਰਾ ਵੇਦਨਾ ਉਪ੍ਪਜ੍ਜਿ, ਜੀਵਿਤਸਂਸਯਂ ਪਾਪੁਣਿ. ਸਾ ‘‘ਨਾਸਿਤਮ੍ਹਿ ਤਯਾ, ਤ੍ਵਮੇਵ ਮਂ ਆਨੇਤ੍ਵਾ ਤ੍ਵਮੇਵ ਤਯੋਪਿ ਵਾਰੇ ¶ ਦਾਰਕੇ ਨਾਸੇਸਿ, ਇਦਾਨਿ ਅਹਮ੍ਪਿ ਨਸ੍ਸਾਮਿ, ਇਤੋ ਦਾਨਿ ਚੁਤਾ ਯਕ੍ਖਿਨੀ ਹੁਤ੍ਵਾ ਤਵ ਦਾਰਕੇ ਖਾਦਿਤੁਂ ਸਮਤ੍ਥਾ ਹੁਤ੍ਵਾ ਨਿਬ੍ਬਤ੍ਤੇਯ੍ਯ’’ਨ੍ਤਿ ਪਤ੍ਥਨਂ ਪਟ੍ਠਪੇਤ੍ਵਾ ਕਾਲਂ ਕਤ੍ਵਾ ਤਸ੍ਮਿਂਯੇਵ ¶ ਗੇਹੇ ਮਜ੍ਜਾਰੀ ਹੁਤ੍ਵਾ ਨਿਬ੍ਬਤ੍ਤਿ. ਇਤਰਮ੍ਪਿ ਸਾਮਿਕੋ ਗਹੇਤ੍ਵਾ ‘‘ਤਯਾ ਮੇ ਕੁਲੂਪਚ੍ਛੇਦੋ ਕਤੋ’’ਤਿ ਕਪ੍ਪਰਜਣ੍ਣੁਕਾਦੀਹਿ ਸੁਪੋਥਿਤਂ ਪੋਥੇਸਿ. ਸਾ ਤੇਨੇਵਾਬਾਧੇਨ ਕਾਲਂ ਕਤ੍ਵਾ ਤਤ੍ਥੇਵ ਕੁਕ੍ਕੁਟੀ ਹੁਤ੍ਵਾ ਨਿਬ੍ਬਤ੍ਤਾ.

ਕੁਕ੍ਕੁਟੀ ਨ ਚਿਰਸ੍ਸੇਵ ਅਣ੍ਡਾਨਿ ਵਿਜਾਯਿ, ਮਜ੍ਜਾਰੀ ਆਗਨ੍ਤ੍ਵਾ ਤਾਨਿ ਅਣ੍ਡਾਨਿ ਖਾਦਿ. ਦੁਤਿਯਮ੍ਪਿ ਤਤਿਯਮ੍ਪਿ ਖਾਦਿਯੇਵ. ਕੁਕ੍ਕੁਟੀ ਚਿਨ੍ਤੇਸਿ – ‘‘ਤਯੋ ਵਾਰੇ ਮਮ ਅਣ੍ਡਾਨਿ ਖਾਦਿਤ੍ਵਾ ਇਦਾਨਿ ਮਮ੍ਪਿ ਖਾਦਿਤੁਕਾਮਾਸੀ’’ਤਿ. ‘‘ਇਤੋ ਚੁਤਾ ਸਪੁਤ੍ਤਕਂ ਤਂ ਖਾਦਿਤੁਂ ਲਭੇਯ੍ਯ’’ਨ੍ਤਿ ਪਤ੍ਥਨਂ ਕਤ੍ਵਾ ਤਤੋ ਚੁਤਾ ਅਰਞ੍ਞੇ ਦੀਪਿਨੀ ਹੁਤ੍ਵਾ ਨਿਬ੍ਬਤ੍ਤਿ. ਇਤਰਾ ਮਿਗੀ ਹੁਤ੍ਵਾ ਨਿਬ੍ਬਤ੍ਤਿ. ਤਸ੍ਸਾ ਵਿਜਾਤਕਾਲੇ ਦੀਪਿਨੀ ਆਗਨ੍ਤ੍ਵਾ ਤਯੋ ਵਾਰੇ ਪੁਤ੍ਤਕੇ ਖਾਦਿ. ਮਿਗੀ ਮਰਣਕਾਲੇ ‘‘ਅਯਂ ਮੇ ਤਿਕ੍ਖਤ੍ਤੁਂ ਪੁਤ੍ਤਕੇ ਖਾਦਿਤ੍ਵਾ ਇਦਾਨਿ ਮਮ੍ਪਿ ਖਾਦਿਸ੍ਸਤਿ, ਇਤੋ ਦਾਨਿ ਚੁਤਾ ਏਤਂ ਸਪੁਤ੍ਤਕਂ ਖਾਦਿਤੁਂ ਲਭੇਯ੍ਯ’’ਨ੍ਤਿ ਪਤ੍ਥਨਂ ਕਤ੍ਵਾ ਇਤੋ ਚੁਤਾ ਯਕ੍ਖਿਨੀ ਹੁਤ੍ਵਾ ਨਿਬ੍ਬਤ੍ਤਿ. ਦੀਪਿਨੀਪਿ ਤਥੇਵ ਤਤੋ ਚੁਤਾ ਸਾਵਤ੍ਥਿਯਂ ਕੁਲਧੀਤਾ ਹੁਤ੍ਵਾ ਨਿਬ੍ਬਤ੍ਤਿ, ਸਾ ਵੁਦ੍ਧਿਪ੍ਪਤ੍ਤਾ ਦ੍ਵਾਰਗਾਮਕੇ ਪਤਿਕੁਲਂ ਅਗਮਾਸਿ, ਅਪਰਭਾਗੇ ਚ ਪੁਤ੍ਤਂ ਵਿਜਾਯਿ. ਯਕ੍ਖਿਨੀਪਿ ਤਸ੍ਸਾ ਪਿਯਸਹਾਯਿਕਾਵਣ੍ਣੇਨ ਆਗਨ੍ਤ੍ਵਾ ‘‘ਕੁਹਿਂ ਮੇ ਸਹਾਯਿਕਾ’’ਤਿ ‘‘ਅਨ੍ਤੋਗਬ੍ਭੇ ਵਿਜਾਤਾ’’ਤਿ ਵੁਤ੍ਤੇ ‘‘ਪੁਤ੍ਤਂ ਨੁ ਖੋ ਵਿਜਾਤਾ, ਉਦਾਹੁ ਧੀਤਰਨ੍ਤਿ ਪਸ੍ਸਿਸ੍ਸਾਮਿ ਨ’’ਨ੍ਤਿ ਗਬ੍ਭਂ ਪਵਿਸਿਤ੍ਵਾ ਪਸ੍ਸਨ੍ਤੀ ਵਿਯ ਦਾਰਕਂ ਗਹੇਤ੍ਵਾ ¶ ਖਾਦਿਤ੍ਵਾ ਗਤਾ. ਪੁਨ ਦੁਤਿਯਵਾਰੇਪਿ ਤਥੇਵ ਖਾਦਿ. ਤਤਿਯਵਾਰੇ ਇਤਰਾ ਗਰੁਭਾਰਾ ਹੁਤ੍ਵਾ ਸਾਮਿਕਂ ਆਮਨ੍ਤੇਤ੍ਵਾ, ‘‘ਸਾਮਿ, ਇਮਸ੍ਮਿਂ ਠਾਨੇ ਏਕਾ ਯਕ੍ਖਿਨੀ ਮਮ ਦ੍ਵੇ ਪੁਤ੍ਤੇ ਖਾਦਿਤ੍ਵਾ ਗਤਾ, ਇਦਾਨਿ ¶ ਮਮ ਕੁਲਗੇਹਂ ਗਨ੍ਤ੍ਵਾ ਵਿਜਾਯਿਸ੍ਸਾਮੀ’’ਤਿ ਕੁਲਗੇਹਂ ਗਨ੍ਤ੍ਵਾ ਵਿਜਾਯਿ.

ਤਦਾ ਸਾ ਯਕ੍ਖਿਨੀ ਉਦਕਵਾਰਂ ਗਤਾ ਹੋਤਿ. ਵੇਸ੍ਸਵਣਸ੍ਸ ਹਿ ਯਕ੍ਖਿਨਿਯੋ ਵਾਰੇਨ ਅਨੋਤਤ੍ਤਦਹਤੋ ਸੀਸਪਰਮ੍ਪਰਾਯ ਉਦਕਮਾਹਰਨ੍ਤਿ. ਤਾ ਚਤੁਮਾਸਚ੍ਚਯੇਨਪਿ ਪਞ੍ਚਮਾਸਚ੍ਚਯੇਨਪਿ ਮੁਚ੍ਚਨ੍ਤਿ. ਅਪਰਾ ਯਕ੍ਖਿਨਿਯੋ ਕਿਲਨ੍ਤਕਾਯਾ ਜੀਵਿਤਕ੍ਖਯਮ੍ਪਿ ਪਾਪੁਣਨ੍ਤਿ. ਸਾ ਪਨ ਉਦਕਵਾਰਤੋ ਮੁਤ੍ਤਮਤ੍ਤਾਵ ਵੇਗੇਨ ਤਂ ਘਰਂ ਗਨ੍ਤ੍ਵਾ ‘‘ਕੁਹਿਂ ਮੇ ਸਹਾਯਿਕਾ’’ਤਿ ਪੁਚ੍ਛਿ. ‘‘ਕੁਹਿਂ ਨਂ ਪਸ੍ਸਿਸ੍ਸਸਿ, ਤਸ੍ਸਾ ਇਮਸ੍ਮਿਂ ਠਾਨੇ ਜਾਤਜਾਤਦਾਰਕੇ ਯਕ੍ਖਿਨੀ ਆਗਨ੍ਤ੍ਵਾ ਖਾਦਤਿ, ਤਸ੍ਮਾ ਕੁਲਗੇਹਂ ਗਤਾ’’ਤਿ. ਸਾ ‘‘ਯਤ੍ਥ ਵਾ ਤਤ੍ਥ ਵਾ ਗਚ੍ਛਤੁ, ਨ ਮੇ ਮੁਚ੍ਚਿਸ੍ਸਤੀ’’ਤਿ ਵੇਰਵੇਗਸਮੁਸ੍ਸਾਹਿਤਮਾਨਸਾ ਨਗਰਾਭਿਮੁਖੀ ਪਕ੍ਖਨ੍ਦਿ. ਇਤਰਾਪਿ ਨਾਮਗ੍ਗਹਣਦਿਵਸੇ ਨਂ ਦਾਰਕਂ ਨ੍ਹਾਪੇਤ੍ਵਾ ਨਾਮਂ ਕਤ੍ਵਾ, ‘‘ਸਾਮਿ, ਇਦਾਨਿ ਸਕਘਰਂ ਗਚ੍ਛਾਮਾ’’ਤਿ ਪੁਤ੍ਤਮਾਦਾਯ ਸਾਮਿਕੇਨ ਸਦ੍ਧਿਂ ਵਿਹਾਰਮਜ੍ਝੇ ਗਤਮਗ੍ਗੇਨ ਗਚ੍ਛਨ੍ਤੀ ਪੁਤ੍ਤਂ ਸਾਮਿਕਸ੍ਸ ਦਤ੍ਵਾ ਵਿਹਾਰਪੋਕ੍ਖਰਣਿਯਾ ਨ੍ਹਾਤ੍ਵਾ ਸਾਮਿਕੇ ਨ੍ਹਾਯਨ੍ਤੇ ¶ ਉਤ੍ਤਰਿਤ੍ਵਾ ਪੁਤ੍ਤਸ੍ਸ ਥਞ੍ਞਂ ਪਾਯਮਾਨਾ ਠਿਤਾ ਯਕ੍ਖਿਨਿਂ ਆਗਚ੍ਛਨ੍ਤਿਂ ਦਿਸ੍ਵਾ ਸਞ੍ਜਾਨਿਤ੍ਵਾ, ‘‘ਸਾਮਿ, ਵੇਗੇਨ ਏਹਿ, ਅਯਂ ਸਾ ਯਕ੍ਖਿਨੀ, ਵੇਗੇਨ ਏਹਿ, ਅਯਂ ਸਾ ਯਕ੍ਖਿਨੀ’’ਤਿ ਉਚ੍ਚਾਸਦ੍ਦਂ ਕਤ੍ਵਾ ਯਾਵ ਤਸ੍ਸ ਆਗਮਨਂ ¶ ਸਣ੍ਠਾਤੁਂ ਅਸਕ੍ਕੋਨ੍ਤੀ ਨਿਵਤ੍ਤੇਤ੍ਵਾ ਅਨ੍ਤੋਵਿਹਾਰਾਭਿਮੁਖੀ ਪਕ੍ਖਨ੍ਦਿ.

ਤਸ੍ਮਿਂ ਸਮਯੇ ਸਤ੍ਥਾ ਪਰਿਸਮਜ੍ਝੇ ਧਮ੍ਮਂ ਦੇਸੇਸਿ. ਸਾ ਪੁਤ੍ਤਂ ਤਥਾਗਤਸ੍ਸ ਪਾਦਪਿਟ੍ਠੇ ਨਿਪਜ੍ਜਾਪੇਤ੍ਵਾ ‘‘ਤੁਮ੍ਹਾਕਂ ਮਯਾ ਏਸ ਦਿਨ੍ਨੋ, ਪੁਤ੍ਤਸ੍ਸ ਮੇ ਜੀਵਿਤਂ ਦੇਥਾ’’ਤਿ ਆਹ. ਦ੍ਵਾਰਕੋਟ੍ਠਕੇ ਅਧਿਵਤ੍ਥੋ ਸੁਮਨਦੇਵੋ ਨਾਮ ਯਕ੍ਖਿਨਿਯਾ ਅਨ੍ਤੋ ਪਵਿਸਿਤੁਂ ਨਾਦਾਸਿ. ਸਤ੍ਥਾ ਆਨਨ੍ਦਤ੍ਥੇਰਂ ਆਮਨ੍ਤੇਤ੍ਵਾ ‘‘ਗਚ੍ਛ, ਆਨਨ੍ਦ, ਤਂ ਯਕ੍ਖਿਨਿਂ ਪਕ੍ਕੋਸਾਹੀ’’ਤਿ ਆਹ. ਥੇਰੋ ਪਕ੍ਕੋਸਿ. ਇਤਰਾ ‘‘ਅਯਂ, ਭਨ੍ਤੇ, ਆਗਚ੍ਛਤੀ’’ਤਿ ਆਹ. ਸਤ੍ਥਾ ‘‘ਏਤੁ, ਮਾ ਸਦ੍ਦਮਕਾਸੀ’’ਤਿ ਵਤ੍ਵਾ ਤਂ ਆਗਨ੍ਤ੍ਵਾ ਠਿਤਂ ‘‘ਕਸ੍ਮਾ ਏਵਂ ਕਰੋਸਿ, ਸਚੇ ਤੁਮ੍ਹੇ ਮਾਦਿਸਸ੍ਸ ਬੁਦ੍ਧਸ੍ਸ ਸਮ੍ਮੁਖੀਭਾਵਂ ਨਾਗਮਿਸ੍ਸਥ, ਅਹਿਨਕੁਲਾਨਂ ਵਿਯ ਅਚ੍ਛਫਨ੍ਦਨਾਨਂ ਵਿਯ ਕਾਕੋਲੂਕਾਨਂ ਵਿਯ ਚ ਕਪ੍ਪਟ੍ਠਿਤਿਕਂ ਵੋ ਵੇਰਂ ਅਭਵਿਸ੍ਸ ¶ , ਕਸ੍ਮਾ ਵੇਰਂ ਪਟਿਵੇਰਂ ਕਰੋਥ. ਵੇਰਞ੍ਹਿ ਅਵੇਰੇਨ ਉਪਸਮ੍ਮਤਿ, ਨੋ ਵੇਰੇਨਾ’’ਤਿ ਵਤ੍ਵਾ ਇਮਂ ਗਾਥਮਾਹ –

‘‘ਨ ਹਿ ਵੇਰੇਨ ਵੇਰਾਨਿ, ਸਮ੍ਮਨ੍ਤੀਧ ਕੁਦਾਚਨਂ;

ਅਵੇਰੇਨ ਚ ਸਮ੍ਮਨ੍ਤਿ, ਏਸ ਧਮ੍ਮੋ ਸਨਨ੍ਤਨੋ’’ਤਿ.

ਤਤ੍ਥ ਨ ਹਿ ਵੇਰੇਨਾਤਿ ਯਥਾ ਹਿ ਖੇਲ਼ਸਿਙ੍ਘਾਣਿਕਾਦੀਹਿ ਅਸੁਚੀਹਿ ਮਕ੍ਖਿਤਂ ਠਾਨਂ ਤੇਹੇਵ ਅਸੁਚੀਹਿ ਧੋਵਨ੍ਤਾ ਸੁਦ੍ਧਂ ¶ ਨਿਗ੍ਗਨ੍ਧਂ ਕਾਤੁਂ ਨ ਸਕ੍ਕੋਨ੍ਤਿ, ਅਥ ਖੋ ਤਂ ਠਾਨਂ ਭਿਯ੍ਯੋਸੋਮਤ੍ਤਾਯ ਅਸੁਦ੍ਧਤਰਞ੍ਚੇਵ ਦੁਗ੍ਗਨ੍ਧਤਰਞ੍ਚ ਹੋਤਿ; ਏਵਮੇਵ ਅਕ੍ਕੋਸਨ੍ਤਂ ਪਚ੍ਚਕ੍ਕੋਸਨ੍ਤੋ ਪਹਰਨ੍ਤਂ ਪਟਿਪਹਰਨ੍ਤੋ ਵੇਰੇਨ ਵੇਰਂ ਵੂਪਸਮੇਤੁਂ ਨ ਸਕ੍ਕੋਤਿ, ਅਥ ਖੋ ਭਿਯ੍ਯੋ ਭਿਯ੍ਯੋ ਵੇਰਮੇਵ ਕਰੋਤਿ. ਇਤਿ ਵੇਰਾਨਿ ਨਾਮ ਵੇਰੇਨ ਕਿਸ੍ਮਿਞ੍ਚਿ ਕਾਲੇ ਨ ਸਮ੍ਮਨ੍ਤਿ, ਅਥ ਖੋ ਵਡ੍ਢਨ੍ਤਿਯੇਵ. ਅਵੇਰੇਨ ਚ ਸਮ੍ਮਨ੍ਤੀਤਿ ਯਥਾ ਪਨ ਤਾਨਿ ਖੇਲ਼ਾਦੀਨਿ ਅਸੁਚੀਨਿ ਵਿਪ੍ਪਸਨ੍ਨੇਨ ਉਦਕੇਨ ਧੋਵਿਯਮਾਨਾਨਿ ਨਸ੍ਸਨ੍ਤਿ, ਤਂ ਠਾਨਂ ਸੁਦ੍ਧਂ ਹੋਤਿ ਸੁਗਨ੍ਧਂ; ਏਵਮੇਵ ਅਵੇਰੇਨ ਖਨ੍ਤਿਮੇਤ੍ਤੋਦਕੇਨ ਯੋਨਿਸੋ ਮਨਸਿਕਾਰੇਨ ਪਚ੍ਚਵੇਕ੍ਖਣੇਨ ਵੇਰਾਨਿ ਵੂਪਸਮ੍ਮਨ੍ਤਿ ਪਟਿਪ੍ਪਸ੍ਸਮ੍ਭਨ੍ਤਿ ਅਭਾਵਂ ਗਚ੍ਛਨ੍ਤਿ. ਏਸ ਧਮ੍ਮੋ ਸਨਨ੍ਤਨੋਤਿ ਏਸ ਅਵੇਰੇਨ ਵੇਰੂਪਸਮਨਸਙ੍ਖਾਤੋ ਪੋਰਾਣਕੋ ਧਮ੍ਮੋ; ਸਬ੍ਬੇਸਂ ਬੁਦ੍ਧਪਚ੍ਚੇਕਬੁਦ੍ਧਖੀਣਾਸਵਾਨਂ ਗਤਮਗ੍ਗੋਤਿ.

ਗਾਥਾਪਰਿਯੋਸਾਨੇ ਯਕ੍ਖਿਨੀ ਸੋਤਾਪਤ੍ਤਿਫਲੇ ਪਤਿਟ੍ਠਹਿ. ਸਮ੍ਪਤ੍ਤਪਰਿਸਾਯਪਿ ਧਮ੍ਮਦੇਸਨਾ ਸਾਤ੍ਥਿਕਾ ਅਹੋਸਿ.

ਸਤ੍ਥਾ ¶ ਤਂ ਇਤ੍ਥਿਂ ਆਹ – ‘‘ਏਤਿਸ੍ਸਾ ਤਵ ਪੁਤ੍ਤਂ ਦੇਹੀ’’ਤਿ. ‘‘ਭਾਯਾਮਿ, ਭਨ੍ਤੇ’’ਤਿ. ‘‘ਮਾ ਭਾਯਿ, ਨਤ੍ਥਿ ਤੇ ਏਤਂ ਨਿਸ੍ਸਾਯ ਪਰਿਪਨ੍ਥੋ’’ਤਿ ਆਹ. ਸਾ ਤਸ੍ਸਾ ਪੁਤ੍ਤਮਦਾਸਿ. ਸਾ ਤਂ ਚੁਮ੍ਬਿਤ੍ਵਾ ਆਲਿਙ੍ਗੇਤ੍ਵਾ ਪੁਨ ਮਾਤੁਯੇਵ ਦਤ੍ਵਾ ਰੋਦਿਤੁਂ ਆਰਭਿ. ਅਥ ਨਂ ਸਤ੍ਥਾ ‘‘ਕਿਮੇਤ’’ਨ੍ਤਿ ਪੁਚ੍ਛਿ. ‘‘ਭਨ੍ਤੇ, ਅਹਂ ਪੁਬ੍ਬੇ ਯਥਾ ਵਾ ਤਥਾ ਵਾ ਜੀਵਿਕਂ ਕਪ੍ਪੇਨ੍ਤੀਪਿ ਕੁਚ੍ਛਿਪੂਰਂ ਨਾਲਤ੍ਥਂ, ਇਦਾਨਿ ਕਥਂ ਜੀਵਿਸ੍ਸਾਮੀ’’ਤਿ. ਅਥ ਨਂ ਸਤ੍ਥਾ ‘‘ਮਾ ਚਿਨ੍ਤਯੀ’’ਤਿ ਸਮਸ੍ਸਾਸੇਤ੍ਵਾ ਤਂ ਇਤ੍ਥਿਮਾਹ – ‘‘ਇਮਂ ਨੇਤ੍ਵਾ ¶ ਅਤ੍ਤਨੋ ਗੇਹੇ ਨਿਵਾਸਾਪੇਤ੍ਵਾ ਅਗ੍ਗਯਾਗੁਭਤ੍ਤੇਹਿ ਪਟਿਜਗ੍ਗਾਹੀ’’ਤਿ. ਸਾ ਤਂ ਨੇਤ੍ਵਾ ਪਿਟ੍ਠਿਵਂਸੇ ਪਤਿਟ੍ਠਾਪੇਤ੍ਵਾ ਅਗ੍ਗਯਾਗੁਭਤ੍ਤੇਹਿ ਪਟਿਜਗ੍ਗਿ, ਤਸ੍ਸਾ ਵੀਹਿਪਹਰਣਕਾਲੇ ਮੁਸਲਗ੍ਗੇਨ ਮੁਦ੍ਧਂ ਪਹਰਨ੍ਤਂ ਵਿਯ ਉਪਟ੍ਠਾਸਿ. ਸਾ ਸਹਾਯਿਕਂ ਆਮਨ੍ਤੇਤ੍ਵਾ ‘‘ਇਮਸ੍ਮਿਂ ਠਾਨੇ ਵਸਿਤੁਂ ਨ ਸਕ੍ਕੋਮਿ, ਅਞ੍ਞਤ੍ਥ ਮਂ ਪਤਿਟ੍ਠਾਪੇਹੀ’’ਤਿ ਵਤ੍ਵਾ ਮੁਸਲਸਾਲਾਯ ਉਦਕਚਾਟਿਯਂ ਉਦ੍ਧਨੇ ਨਿਬ੍ਬਕੋਸੇ ਸਙ੍ਕਾਰਕੂਟੇ ਗਾਮਦ੍ਵਾਰੇ ਚਾਤਿ ਏਤੇਸੁ ਠਾਨੇਸੁ ¶ ਪਤਿਟ੍ਠਾਪਿਤਾਪਿ ਇਧ ਮੇ ਮੁਸਲੇਨ ਸੀਸਂ ਭਿਨ੍ਦਨ੍ਤਂ ਵਿਯ ਉਪਟ੍ਠਾਤਿ, ਇਧ ਦਾਰਕਾ ਉਚ੍ਛਿਟ੍ਠੋਦਕਂ ਓਤਾਰੇਨ੍ਤਿ, ਇਧ ਸੁਨਖਾ ਨਿਪਜ੍ਜਨ੍ਤਿ, ਇਧ ਦਾਰਕਾ ਅਸੁਚਿਂ ਕਰੋਨ੍ਤਿ, ਇਧ ਕਚਵਰਂ ਛਡ੍ਡੇਨ੍ਤਿ, ਇਧ ਗਾਮਦਾਰਕਾ ਲਕ੍ਖਯੋਗ੍ਗਂ ਕਰੋਨ੍ਤੀਤਿ ਸਬ੍ਬਾਨਿ ਤਾਨਿ ਪਟਿਕ੍ਖਿਪਿ. ਅਥ ਨਂ ਬਹਿਗਾਮੇ ਵਿਵਿਤ੍ਤੋਕਾਸੇ ਪਤਿਟ੍ਠਾਪੇਤ੍ਵਾ ਤਤ੍ਥ ਤਸ੍ਸਾ ਅਗ੍ਗਯਾਗੁਭਤ੍ਤਾਦੀਨਿ ਹਰਿਤ੍ਵਾ ਪਟਿਜਗ੍ਗਿ. ਸਾ ਯਕ੍ਖਿਨੀ ਏਵਂ ਚਿਨ੍ਤੇਸਿ – ‘‘ਅਯਂ ਮੇ ਸਹਾਯਿਕਾ ਇਦਾਨਿ ਬਹੂਪਕਾਰਾ, ਹਨ੍ਦਾਹਂ ਕਿਞ੍ਚਿ ਪਟਿਗੁਣਂ ਕਰੋਮੀ’’ਤਿ. ਸਾ ‘‘ਇਮਸ੍ਮਿਂ ਸਂਵਚ੍ਛਰੇ ਸੁਬ੍ਬੁਟ੍ਠਿਕਾ ਭਵਿਸ੍ਸਤਿ, ਥਲਟ੍ਠਾਨੇ ਸਸ੍ਸਂ ਕਰੋਹਿ, ਇਮਸ੍ਮਿਂ ਸਂਵਚ੍ਛਰੇ ਦੁਬ੍ਬੁਟ੍ਠਿਕਾ ਭਵਿਸ੍ਸਤਿ, ਨਿਨ੍ਨਟ੍ਠਾਨੇਯੇਵ ਸਸ੍ਸਂ ਕਰੋਹੀ’’ਤਿ ਸਹਾਯਿਕਾਯ ਆਰੋਚੇਤਿ. ਸੇਸਜਨੇਹਿ ਕਤਸਸ੍ਸਂ ਅਤਿਉਦਕੇਨ ਵਾ ਅਨੋਦਕੇਨ ਵਾ ਨਸ੍ਸਤਿ, ਤਸ੍ਸਾ ਅਤਿਵਿਯ ਸਮ੍ਪਜ੍ਜਤਿ. ਅਥ ਨਂ ਸੇਸਜਨਾ, ‘‘ਅਮ੍ਮ, ਤਯਾ ਕਤਸਸ੍ਸਂ ਨੇਵ ਅਚ੍ਚੋਦਕੇਨ, ਨ ਅਨੁਦਕੇਨ ਨਸ੍ਸਤਿ, ਸੁਬ੍ਬੁਟ੍ਠਿਦੁਬ੍ਬੁਟ੍ਠਿਭਾਵਂ ਞਤ੍ਵਾ ਕਮ੍ਮਂ ਕਰੋਸਿ, ਕਿਂ ਨੁ ਖੋ ਏਤ’’ਨ੍ਤਿ ਪੁਚ੍ਛਿਂਸੁ. ‘‘ਅਮ੍ਹਾਕਂ ਸਹਾਯਿਕਾ ਯਕ੍ਖਿਨੀ ਸੁਬ੍ਬੁਟ੍ਠਿਦੁਬ੍ਬੁਟ੍ਠਿਭਾਵਂ ¶ ਆਚਿਕ੍ਖਤਿ, ਮਯਂ ਤਸ੍ਸਾ ਵਚਨੇਨ ਥਲੇਸੁ ਨਿਨ੍ਨੇਸੁ ਸਸ੍ਸਾਨਿ ਕਰੋਮ, ਤੇਨ ਨੋ ਸਮ੍ਪਜ੍ਜਤਿ. ਕਿਂ ਨ ਪਸ੍ਸਥ? ਨਿਬਦ੍ਧਂ ਅਮ੍ਹਾਕਂ ਗੇਹਤੋ ਯਾਗੁਭਤ੍ਤਾਦੀਨਿ ਹਰਿਯਮਾਨਾਨਿ, ਤਾਨਿ ਏਤਿਸ੍ਸਾ ਹਰੀਯਨ੍ਤਿ, ਤੁਮ੍ਹੇਪਿ ਏਤਿਸ੍ਸਾ ਅਗ੍ਗਯਾਗੁਭਤ੍ਤਾਦੀਨਿ ਹਰਥ, ਤੁਮ੍ਹਾਕਮ੍ਪਿ ਕਮ੍ਮਨ੍ਤੇ ਓਲੋਕੇਸ੍ਸਤੀ’’ਤਿ. ਅਥਸ੍ਸਾ ਸਕਲਨਗਰਵਾਸਿਨੋ ਸਕ੍ਕਾਰਂ ਕਰਿਂਸੁ. ਸਾਪਿ ਤਤੋ ਪਟ੍ਠਾਯ ਸਬ੍ਬੇਸਂ ਕਮ੍ਮਨ੍ਤੇ ਓਲੋਕੇਨ੍ਤੀ ਲਾਭਗ੍ਗਪ੍ਪਤ੍ਤਾ ਅਹੋਸਿ ਮਹਾਪਰਿਵਾਰਾ. ਸਾ ਅਪਰਭਾਗੇ ਅਟ੍ਠ ਸਲਾਕਭਤ੍ਤਾਨਿ ਪਟ੍ਠਪੇਸਿ. ਤਾਨਿ ਯਾਵਜ੍ਜਕਾਲਾ ਦੀਯਨ੍ਤਿਯੇਵਾਤਿ.

ਪਰੇ ¶ ਚ ਨ ਵਿਜਾਨਨ੍ਤੀਤਿ ਇਮਂ ਧਮ੍ਮਦੇਸਨਂ ਸਤ੍ਥਾ ਜੇਤਵਨੇ ਵਿਹਰਨ੍ਤੋ ਕੋਸਮ੍ਬਕੇ ਭਿਕ੍ਖੂ ਆਰਬ੍ਭ ਕਥੇਸਿ.

ਕੋਸਮ੍ਬਿਯਞ੍ਹਿ ਘੋਸਿਤਾਰਾਮੇ ਪਞ੍ਚਸਤਪਞ੍ਚਸਤਪਰਿਵਾਰਾ ਦ੍ਵੇ ਭਿਕ੍ਖੂ ਵਿਹਰਿਂਸੁ ਵਿਨਯਧਰੋ ਚ ਧਮ੍ਮਕਥਿਕੋ ਚ. ਤੇਸੁ ਧਮ੍ਮਕਥਿਕੋ ਏਕਦਿਵਸਂ ¶ ਸਰੀਰਵਲਞ੍ਜਂ ਕਤ੍ਵਾ ਉਦਕਕੋਟ੍ਠਕੇ ਆਚਮਨਉਦਕਾਵਸੇਸਂ ਭਾਜਨੇ ਠਪੇਤ੍ਵਾਵ ਨਿਕ੍ਖਮਿ. ਪਚ੍ਛਾ ਵਿਨਯਧਰੋ ਤਤ੍ਥ ¶ ਪਵਿਟ੍ਠੋ ਤਂ ਉਦਕਂ ਦਿਸ੍ਵਾ ਨਿਕ੍ਖਮਿਤ੍ਵਾ ਇਤਰਂ ਪੁਚ੍ਛਿ, ‘‘ਆਵੁਸੋ, ਤਯਾ ਉਦਕਂ ਠਪਿਤ’’ਨ੍ਤਿ? ‘‘ਆਮ, ਆਵੁਸੋ’’ਤਿ. ‘‘ਕਿਂ ਪਨੇਤ੍ਥ ਆਪਤ੍ਤਿਭਾਵਂ ਨ ਜਾਨਾਸੀ’’ਤਿ? ‘‘ਆਮ, ਨ ਜਾਨਾਮੀ’’ਤਿ. ‘‘ਹੋਤਿ, ਆਵੁਸੋ, ਏਤ੍ਥ ਆਪਤ੍ਤੀ’’ਤਿ. ‘‘ਤੇਨ ਹਿ ਪਟਿਕਰਿਸ੍ਸਾਮਿ ਨ’’ਨ੍ਤਿ. ‘‘ਸਚੇ ਪਨ ਤੇ, ਆਵੁਸੋ, ਅਸਞ੍ਚਿਚ੍ਚ ਅਸ੍ਸਤਿਯਾ ਕਤਂ, ਨਤ੍ਥਿ ਆਪਤ੍ਤੀ’’ਤਿ. ਸੋ ਤਸ੍ਸਾ ਆਪਤ੍ਤਿਯਾ ਅਨਾਪਤ੍ਤਿਦਿਟ੍ਠਿ ਅਹੋਸਿ. ਵਿਨਯਧਰੋਪਿ ਅਤ੍ਤਨੋ ਨਿਸ੍ਸਿਤਕਾਨਂ ‘‘ਅਯਂ ਧਮ੍ਮਕਥਿਕੋ ਆਪਤ੍ਤਿਂ ਆਪਜ੍ਜਮਾਨੋਪਿ ਨ ਜਾਨਾਤੀ’’ਤਿ ਆਰੋਚੇਸਿ. ਤੇ ਤਸ੍ਸ ਨਿਸ੍ਸਿਤਕੇ ਦਿਸ੍ਵਾ ‘‘ਤੁਮ੍ਹਾਕਂ ਉਪਜ੍ਝਾਯੋ ਆਪਤ੍ਤਿਂ ਆਪਜ੍ਜਿਤ੍ਵਾਪਿ ਆਪਤ੍ਤਿਭਾਵਂ ਨ ਜਾਨਾਤੀ’’ਤਿ ਆਹਂਸੁ. ਤੇ ਗਨ੍ਤ੍ਵਾ ਅਤ੍ਤਨੋ ਉਪਜ੍ਝਾਯਸ੍ਸ ਆਰੋਚੇਸੁਂ. ਸੋ ਏਵਮਾਹ – ‘‘ਅਯਂ ਵਿਨਯਧਰੋ ਪੁਬ੍ਬੇ ਅਨਾਪਤ੍ਤੀਤਿ ਵਤ੍ਵਾ ਇਦਾਨਿ ਆਪਤ੍ਤੀਤਿ ਵਦਤਿ, ਮੁਸਾਵਾਦੀ ਏਸੋ’’ਤਿ. ਤੇ ਗਨ੍ਤ੍ਵਾ ‘‘ਤੁਮ੍ਹਾਕਂ ਉਪਜ੍ਝਾਯੋ ਮੁਸਾਵਾਦੀ’’ਤਿ ਆਹਂਸੁ. ਤੇ ਏਵਂ ਅਞ੍ਞਮਞ੍ਞਂ ਕਲਹਂ ਵਡ੍ਢਯਿਂਸੁ. ਕਤੋ ਵਿਨਯਧਰੋ ਓਕਾਸਂ ਲਭਿਤ੍ਵਾ ਧਮ੍ਮਕਥਿਕਸ੍ਸ ਆਪਤ੍ਤਿਯਾ ਅਦਸ੍ਸਨੇ ਉਕ੍ਖੇਪਨੀਯਕਮ੍ਮਮਕਾਸਿ. ਤਤੋ ਪਟ੍ਠਾਯ ਤੇਸਂ ਪਚ੍ਚਯਦਾਯਕਾ ਉਪਟ੍ਠਾਕਾਪਿ ਦ੍ਵੇ ਕੋਟ੍ਠਾਸਾ ਅਹੇਸੁਂ, ਓਵਾਦਪਟਿਗ੍ਗਾਹਕਾ ਭਿਕ੍ਖੁਨਿਯੋਪਿ ਆਰਕ੍ਖਦੇਵਤਾਪਿ ਤਾਸਂ ਸਨ੍ਦਿਟ੍ਠਸਮ੍ਭਤ੍ਤਾ ਆਕਾਸਟ੍ਠਦੇਵਤਾਪੀਤਿ ਯਾਵ ਬ੍ਰਹ੍ਮਲੋਕਾ ਸਬ੍ਬੇਪਿ ਪੁਥੁਜ੍ਜਨਾ ਦ੍ਵੇ ਪਕ੍ਖਾ ਅਹੇਸੁਂ. ਚਾਤੁਮਹਾਰਾਜਿਕਂ ਆਦਿਂ ਕਤ੍ਵਾ ਯਾਵ ਅਕਨਿਟ੍ਠਭਾਵਨਾ ਪਨ ਏਕਨਿਨ੍ਨਾਦਂ ਕੋਲਾਹਲਂ ਅਗਮਾਸਿ.

ਅਥੇਕੋ ਅਞ੍ਞਤਰੋ ਭਿਕ੍ਖੁ ਤਥਾਗਤਮੁਪਸਙ੍ਕਮਿਤ੍ਵਾ ਉਕ੍ਖੇਪਕਾਨਂ ਵਿਨਯਧਰਅਨ੍ਤੇਵਾਸਿਕਾਨਂ ‘‘ਧਮ੍ਮਿਕੇਨੇਵਾਯਂ ਵਿਨਯਕਮ੍ਮੇਨ ਉਕ੍ਖਿਤ੍ਤੋ’’ਤਿ ਲਦ੍ਧਿਞ੍ਚ, ਉਕ੍ਖਿਤ੍ਤਾਨੁਵਤ੍ਤਕਾਨਂ ¶ ਧਮ੍ਮਕਥਿਕਅਨ੍ਤੇਵਾਸਿਕਾਨਂ ਪਨ ‘‘ਅਧਮ੍ਮਿਕੇਨੇਵ ਕਮ੍ਮੇਨ ਉਕ੍ਖਿਤ੍ਤੋ’’ਤਿ ਲਦ੍ਧਿਞ੍ਚ, ਉਕ੍ਖੇਪਕੇਹਿ ਵਾਰਿਯਮਾਨਾਨਮ੍ਪਿ ਚ ਤੇਸਂ ਤਂ ਅਨੁਪਰਿਵਾਰੇਤ੍ਵਾ ਵਿਚਰਣਭਾਵਞ੍ਚ ਆਰੋਚੇਸਿ ਭਗਵਾ ‘‘ਸਮਗ੍ਗਾ ਕਿਰ ਹੋਨ੍ਤੂ’’ਤਿ ਦ੍ਵੇ ਵਾਰੇ ਪੇਸੇਤ੍ਵਾ ‘‘ਨ ਇਚ੍ਛਨ੍ਤਿ, ਭਨ੍ਤੇ, ਸਮਗ੍ਗਾ ਭਵਿਤੁ’’ਨ੍ਤਿ ਸੁਤ੍ਵਾ ਤਤਿਯਵਾਰੇ ‘‘ਭਿਨ੍ਨੋ ਭਿਕ੍ਖੁਸਙ੍ਘੋ, ਭਿਨ੍ਨੋ ਭਿਕ੍ਖੁਸਙ੍ਘੋ’’ਤਿ ਤੇਸਂ ਸਨ੍ਤਿਕਂ ਗਨ੍ਤ੍ਵਾ ਉਕ੍ਖੇਪਕਾਨਂ ਉਕ੍ਖੇਪਨੇ, ਇਤਰੇਸਞ੍ਚ ਆਪਤ੍ਤਿਯਾ ਅਦਸ੍ਸਨੇ ਆਦੀਨਵਂ ਕਥੇਤ੍ਵਾ ਪੁਨ ਤੇਸਂ ਤਤ੍ਥੇਵ ¶ ਏਕਸੀਮਾਯਂ ਉਪੋਸਥਾਦੀਨਿ ¶ ਅਨੁਜਾਨਿਤ੍ਵਾ ਭਤ੍ਤਗ੍ਗਾਦੀਸੁ ਭਣ੍ਡਨਜਾਤਾਨਂ ‘‘ਆਸਨਨ੍ਤਰਿਕਾਯ ਨਿਸੀਦਿਤਬ੍ਬ’’ਨ੍ਤਿ (ਮਹਾਵ. ੪੫੬) ਭਤ੍ਤਗ੍ਗੇ ਵਤ੍ਤਂ ਪਞ੍ਞਾਪੇਤ੍ਵਾ ‘‘ਇਦਾਨਿਪਿ ਭਣ੍ਡਨਜਾਤਾਵ ਵਿਹਰਨ੍ਤੀ’’ਤਿ ਸੁਤ੍ਵਾ ਤਤ੍ਥ ਗਨ੍ਤ੍ਵਾ ‘‘ਅਲਂ, ਭਿਕ੍ਖਵੇ, ਮਾ ਭਣ੍ਡਨ’’ਨ੍ਤਿਆਦੀਨਿ ਵਤ੍ਵਾ, ‘‘ਭਿਕ੍ਖਵੇ, ਭਣ੍ਡਨਕਲਹਵਿਗ੍ਗਹਵਿਵਾਦਾ ਨਾਮੇਤੇ ਅਨਤ੍ਥਕਾਰਕਾ. ਕਲਹਂ ਨਿਸ੍ਸਾਯ ਹਿ ਲਟੁਕਿਕਾਪਿ ਸਕੁਣਿਕਾ ਹਤ੍ਥਿਨਾਗਂ ਜੀਵਿਤਕ੍ਖਯਂ ਪਾਪੇਸੀ’’ਤਿ ਲਟੁਕਿਕਜਾਤਕਂ (ਜਾ. ੧.੫.੩੯ ਆਦਯੋ) ਕਥੇਤ੍ਵਾ, ‘‘ਭਿਕ੍ਖਵੇ, ਸਮਗ੍ਗਾ ਹੋਥ, ਮਾ ਵਿਵਦਥ. ਵਿਵਾਦਂ ਨਿਸ੍ਸਾਯ ਹਿ ਅਨੇਕਸਤਸਹਸ੍ਸਾ ਵਟ੍ਟਕਾਪਿ ਜੀਵਿਤਕ੍ਖਯਂ ਪਤ੍ਤਾ’’ਤਿ ਵਟ੍ਟਕਜਾਤਕਂ (ਜਾ. ੧.੧.੧੧੮) ਕਥੇਸਿ. ਏਵਮ੍ਪਿ ਤੇਸੁ ਭਗਵਤੋ ਵਚਨਂ ਅਨਾਦਿਯਨ੍ਤੇਸੁ ਅਞ੍ਞਤਰੇਨ ਧਮ੍ਮਵਾਦਿਨਾ ਤਥਾਗਤਸ੍ਸ ਵਿਹੇਸਂ ਅਨਿਚ੍ਛਨ੍ਤੇਨ ‘‘ਆਗਮੇਤੁ, ਭਨ੍ਤੇ ਭਗਵਾ, ਧਮ੍ਮਸਾਮਿ, ਅਪ੍ਪੋਸ੍ਸੁਕ੍ਕੋ, ਭਨ੍ਤੇ ਭਗਵਾ, ਦਿਟ੍ਠਧਮ੍ਮਸੁਖਵਿਹਾਰਮਨੁਯੁਤ੍ਤੋ ¶ ਵਿਹਰਤੁ, ਮਯਮੇਵ ਤੇਨ ਭਣ੍ਡਨੇਨ ਕਲਹੇਨ ਵਿਗ੍ਗਹੇਨ ਵਿਵਾਦੇਨ ਪਞ੍ਞਾਯਿਸ੍ਸਾਮਾ’’ਤਿ (ਮਹਾਵ. ੪੫੭; ਮ. ਨਿ. ੩.੨੩੬) ਵੁਤ੍ਤੇ ਅਤੀਤਂ ਆਹਰਿ –

ਭੂਤਪੁਬ੍ਬਂ, ਭਿਕ੍ਖਵੇ, ਬਾਰਾਣਸਿਯਂ ਬ੍ਰਹ੍ਮਦਤ੍ਤੋ ਨਾਮ ਕਾਸਿਰਾਜਾ ਅਹੋਸਿ. ਬ੍ਰਹ੍ਮਦਤ੍ਤੇਨ ਦੀਘੀਤਿਸ੍ਸ ਕੋਸਲਰਞ੍ਞੋ ਰਜ੍ਜਂ ਅਚ੍ਛਿਨ੍ਦਿਤ੍ਵਾ ਅਞ੍ਞਾਤਕਵੇਸੇਨ ਵਸਨ੍ਤਸ੍ਸ ਪਿਤੁਨੋ ਮਾਰਿਤਭਾਵਞ੍ਚੇਵ ਦੀਘਾਵੁਕੁਮਾਰੇਨ ਅਤ੍ਤਨੋ ਜੀਵਿਤੇ ਦਿਨ੍ਨੇ ਤਤੋ ਪਟ੍ਠਾਯ ਤੇਸਂ ਸਮਗ੍ਗਭਾਵਞ੍ਚ ਕਥੇਤ੍ਵਾ ‘‘ਤੇਸਞ੍ਹਿ ਨਾਮ, ਭਿਕ੍ਖਵੇ, ਰਾਜੂਨਂ ਆਦਿਨ੍ਨਦਣ੍ਡਾਨਂ ਆਦਿਨ੍ਨਸਤ੍ਥਾਨਂ ਏਵਰੂਪਂ ਖਨ੍ਤਿਸੋਰਚ੍ਚਂ ਭਵਿਸ੍ਸਤਿ. ਇਧ ਖੋ ਤਂ, ਭਿਕ੍ਖਵੇ, ਸੋਭੇਥ, ਯਂ ਤੁਮ੍ਹੇ ਏਵਂ ਸ੍ਵਾਖਾਤੇ ਧਮ੍ਮਵਿਨਯੇ ਪਬ੍ਬਜਿਤਾ ਸਮਾਨਾ ਖਮਾ ਚ ਭਵੇਯ੍ਯਾਥ ਸੋਰਤਾ ਚਾ’’ਤਿ ਓਵਦਿਤ੍ਵਾਪਿ ਨੇਵ ਤੇ ਸਮਗ੍ਗੇ ਕਾਤੁਂ ਅਸਕ੍ਖਿ. ਸੋ ਤਾਯ ਆਕਿਣ੍ਣਵਿਹਾਰਤਾਯ ਉਕ੍ਕਣ੍ਠਿਤੋ ‘‘ਅਹਂ ਖੋ ਇਦਾਨਿ ਆਕਿਣ੍ਣੋ ਦੁਕ੍ਖਂ ਵਿਹਰਾਮਿ, ਇਮੇ ਚ ਭਿਕ੍ਖੂ ਮਮ ਵਚਨਂ ਨ ਕਰੋਨ੍ਤਿ. ਯਂਨੂਨਾਹਂ ਏਕਕੋਵ ਗਣਮ੍ਹਾ ਵੂਪਕਟ੍ਠੋ ਵਿਹਰੇਯ੍ਯ’’ਨ੍ਤਿ ਚਿਨ੍ਤੇਤ੍ਵਾ ਕੋਸਮ੍ਬਿਯਂ ਪਿਣ੍ਡਾਯ ਚਰਿਤ੍ਵਾ ਅਨਪਲੋਕੇਤ੍ਵਾ ਭਿਕ੍ਖੁਸਙ੍ਘਂ ਏਕਕੋਵ ਅਤ੍ਤਨੋ ਪਤ੍ਤਚੀਵਰਮਾਦਾਯ ਬਾਲਕਲੋਣਕਗਾਮਂ ਗਨ੍ਤ੍ਵਾ ਤਤ੍ਥ ਭਗੁਤ੍ਥੇਰਸ੍ਸ ਏਕਚਾਰਿਕਵਤ੍ਤਂ ਕਥੇਤ੍ਵਾ ਪਾਚਿਨਵਂਸਮਿਗਦਾਯੇ ਤਿਣ੍ਣਂ ਕੁਲਪੁਤ੍ਤਾਨਂ ਸਾਮਗ੍ਗਿਯਾਨਿਸਂਸਂ ਕਥੇਤ੍ਵਾ ਯੇਨ ¶ ਪਾਲਿਲੇਯ੍ਯਕਂ ¶ ਅਤ੍ਥਿ, ਤਦਵਸਰਿ. ਤਤ੍ਰ ਸੁਦਂ ਭਗਵਾ ਪਾਲਿਲੇਯ੍ਯਕਂ ਉਪਨਿਸ੍ਸਾਯ ਰਕ੍ਖਿਤਵਨਸਣ੍ਡੇ ਭਦ੍ਦਸਾਲਮੂਲੇ ਪਾਲਿਲੇਯ੍ਯਕੇਨ ਹਤ੍ਥਿਨਾ ਉਪਟ੍ਠਿਯਮਾਨੋ ਫਾਸੁਕਂ ਵਸ੍ਸਾਵਾਸਂ ਵਸਿ.

ਕੋਸਮ੍ਬਿਵਾਸਿਨੋਪਿ ਖੋ ਉਪਾਸਕਾ ਵਿਹਾਰਂ ਗਨ੍ਤ੍ਵਾ ਸਤ੍ਥਾਰਂ ਅਪਸ੍ਸਨ੍ਤਾ ‘‘ਕੁਹਿਂ, ਭਨ੍ਤੇ, ਸਤ੍ਥਾ’’ਤਿ ਪੁਚ੍ਛਿਤ੍ਵਾ ‘‘ਪਾਲਿਲੇਯ੍ਯਕਵਨਸਣ੍ਡਂ ਗਤੋ’’ਤਿ. ‘‘ਕਿਂ ਕਾਰਣਾ’’ਤਿ? ‘‘ਅਮ੍ਹੇ ਸਮਗ੍ਗੇ ਕਾਤੁਂ ਵਾਯਮਿ, ਮਯਂ ਪਨ ਨ ਸਮਗ੍ਗਾ ਅਹੁਮ੍ਹਾ’’ਤਿ. ‘‘ਕਿਂ, ਭਨ੍ਤੇ, ਤੁਮ੍ਹੇ ਸਤ੍ਥੁ ਸਨ੍ਤਿਕੇ ਪਬ੍ਬਜਿਤ੍ਵਾ ਤਸ੍ਮਿਂ ਸਾਮਗ੍ਗਿਂ ਕਰੋਨ੍ਤੇ ਸਮਗ੍ਗਾ ਨਾਹੁਵਤ੍ਥਾ’’ਤਿ? ‘‘ਏਵਮਾਵੁਸੋ’’ਤਿ. ‘‘ਮਨੁਸ੍ਸਾ ਇਮੇ ¶ ਸਤ੍ਥੁ ਸਨ੍ਤਿਕੇ ਪਬ੍ਬਜਿਤ੍ਵਾ ਤਸ੍ਮਿਂ ਸਾਮਗ੍ਗਿਂ ਕਰੋਨ੍ਤੇਪਿ ਸਮਗ੍ਗਾ ਨ ਜਾਤਾ, ਮਯਂ ਇਮੇ ਨਿਸ੍ਸਾਯ ਸਤ੍ਥਾਰਂ ਦਟ੍ਠੁਂ ਨ ਲਭਿਮ੍ਹਾ, ਇਮੇਸਂ ਨੇਵ ਆਸਨਂ ਦਸ੍ਸਾਮ, ਨ ਅਭਿਵਾਦਨਾਦੀਨਿ ਕਰਿਸ੍ਸਾਮਾ’’ਤਿ ਤਤੋ ਪਟ੍ਠਾਯ ਤੇਸਂ ਸਾਮੀਚਿਮਤ੍ਤਮ੍ਪਿ ਨ ਕਰਿਂਸੁ. ਤੇ ਅਪ੍ਪਾਹਾਰਤਾਯ ਸੁਸ੍ਸਮਾਨਾ ਕਤਿਪਾਹੇਨੇਵ ਉਜੁਕਾ ਹੁਤ੍ਵਾ ਅਞ੍ਞਮਞ੍ਞਂ ਅਚ੍ਚਯਂ ਦੇਸੇਤ੍ਵਾ ਖਮਾਪੇਤ੍ਵਾ ‘‘ਉਪਾਸਕਾ ਮਯਂ ਸਮਗ੍ਗਾ ਜਾਤਾ, ਤੁਮ੍ਹੇਪਿ ਨੋ ਪੁਰਿਮਸਦਿਸਾ ਹੋਥਾ’’ਤਿ ਆਹਂਸੁ. ‘‘ਖਮਾਪਿਤੋ ਪਨ ਵੋ, ਭਨ੍ਤੇ, ਸਤ੍ਥਾ’’ਤਿ. ‘‘ਨ ਖਮਾਪਿਤੋ, ਆਵੁਸੋ’’ਤਿ. ‘‘ਤੇਨ ਹਿ ਸਤ੍ਥਾਰਂ ਖਮਾਪੇਥ, ਸਤ੍ਥੁ ਖਮਾਪਿਤਕਾਲੇ ਮਯਮ੍ਪਿ ਤੁਮ੍ਹਾਕਂ ਪੁਰਿਮਸਦਿਸਾ ਭਵਿਸ੍ਸਾਮਾ’’ਤਿ. ਤੇ ਅਨ੍ਤੋਵਸ੍ਸਭਾਵੇਨ ਸਤ੍ਥੁ ਸਨ੍ਤਿਕਂ ਗਨ੍ਤੁਂ ਅਵਿਸਹਨ੍ਤਾ ਦੁਕ੍ਖੇਨ ਤਂ ਅਨ੍ਤੋਵਸ੍ਸਂ ਵੀਤਿਨਾਮੇਸੁਂ. ਸਤ੍ਥਾ ਪਨ ਤੇਨ ਹਤ੍ਥਿਨਾ ਉਪਟ੍ਠਿਯਮਾਨੋ ਸੁਖਂ ਵਸਿ. ਸੋਪਿ ਹਿ ਹਤ੍ਥਿਨਾਗੋ ਗਣਂ ਪਹਾਯ ਫਾਸੁਵਿਹਾਰਤ੍ਥਾਯੇਵ ¶ ਤਂ ਵਨਸਣ੍ਡਂ ਪਾਵਿਸਿ.

ਯਥਾਹ – ‘‘ਅਹਂ ਖੋ ਆਕਿਣ੍ਣੋ ਵਿਹਰਾਮਿ ਹਤ੍ਥੀਹਿ ਹਤ੍ਥੀਨੀਹਿ ਹਤ੍ਥਿਕਲਭੇਹਿ ਹਤ੍ਥਿਚ੍ਛਾਪੇਹਿ, ਛਿਨ੍ਨਗ੍ਗਾਨਿ ਚੇਵ ਤਿਣਾਨਿ ਖਾਦਾਮਿ, ਓਭਗ੍ਗੋਭਗ੍ਗਞ੍ਚ ਮੇ ਸਾਖਾਭਙ੍ਗਂ ਖਾਦਨ੍ਤਿ, ਆਵਿਲਾਨਿ ਚ ਪਾਨੀਯਾਨਿ ਪਿਵਾਮਿ, ਓਗਾਹਾ ਚਸ੍ਸ ਮੇ ਉਤ੍ਤਿਣ੍ਣਸ੍ਸ ਹਤ੍ਥਿਨਿਯੋ ਕਾਯਂ ਉਪਨਿਘਂਸਨ੍ਤਿਯੋ ਗਚ੍ਛਨ੍ਤਿ, ਯਂਨੂਨਾਹਂ ਏਕੋਵ ਗਣਮ੍ਹਾ ਵੂਪਕਟ੍ਠੋ ਵਿਹਰੇਯ੍ਯ’’ਨ੍ਤਿ (ਮਹਾਵ. ੪੬੭; ਉਦਾ. ੩੫). ਅਥ ਖੋ ਸੋ ਹਤ੍ਥਿਨਾਗੋ ਯੂਥਾ ਅਪਕ੍ਕਮ੍ਮ ਯੇਨ ਪਾਲਿਲੇਯ੍ਯਕਂ ਰਕ੍ਖਿਤਵਨਸਣ੍ਡਂ ਭਦ੍ਦਸਾਲਮੂਲਂ, ਯੇਨ ਭਗਵਾ ਤੇਨੁਪਸਙ੍ਕਮਿ, ਉਪਸਙ੍ਕਮਿਤ੍ਵਾ ਪਨ ਭਗਵਨ੍ਤਂ ਵਨ੍ਦਿਤ੍ਵਾ ਓਲੋਕੇਨ੍ਤੋ ਅਞ੍ਞਂ ਕਿਞ੍ਚਿ ਅਦਿਸ੍ਵਾ ਭਦ੍ਦਸਾਲਮੂਲਂ ਪਾਦੇਨੇਵ ਪਹਰਨ੍ਤੋ ਤਚ੍ਛੇਤ੍ਵਾ ਸੋਣ੍ਡਾਯ ਸਾਖਂ ਗਹੇਤ੍ਵਾ ਸਮ੍ਮਜ੍ਜਿ. ਤਤੋ ਪਟ੍ਠਾਯ ਸੋਣ੍ਡਾਯ ¶ ਘਟਂ ਗਹੇਤ੍ਵਾ ਪਾਨੀਯਂ ਪਰਿਭੋਜਨੀਯਂ ਉਪਟ੍ਠਾਪੇਤਿ, ਉਣ੍ਹੋਦਕੇਨ ਅਤ੍ਥੇ ਸਤਿ ਉਣ੍ਹੋਦਕਂ ਪਟਿਯਾਦੇਤਿ. ਕਥਂ? ਹਤ੍ਥੇਨ ਕਟ੍ਠਾਨਿ ਘਂਸਿਤ੍ਵਾ ਅਗ੍ਗਿਂ ਸਮ੍ਪਾਦੇਤਿ, ਤਤ੍ਥ ਦਾਰੂਨਿ ਪਕ੍ਖਿਪਨ੍ਤੋ ਅਗ੍ਗਿਂ ਜਾਲੇਤ੍ਵਾ ਤਤ੍ਥ ਪਾਸਾਣੇ ਪਕ੍ਖਿਪਿਤ੍ਵਾ ਪਚਿਤ੍ਵਾ ਦਾਰੁਦਣ੍ਡਕੇਨ ਪਵਟ੍ਟੇਤ੍ਵਾ ਪਰਿਚ੍ਛਿਨ੍ਨਾਯ ਖੁਦ੍ਦਕਸੋਣ੍ਡਿਕਾਯ ਖਿਪਤਿ, ਤਤੋ ਹਤ੍ਥਂ ਓਤਾਰੇਤ੍ਵਾ ਉਦਕਸ੍ਸ ਤਤ੍ਤਭਾਵਂ ਜਾਨਿਤ੍ਵਾ ਗਨ੍ਤ੍ਵਾ ਸਤ੍ਥਾਰਂ ਵਨ੍ਦਤਿ. ਸਤ੍ਥਾ ‘‘ਉਦਕਂ ਤੇ ਤਾਪਿਤਂ ਪਾਲਿਲੇਯ੍ਯਕਾ’’ਤਿ ਵਤ੍ਵਾ ਤਤ੍ਥ ਗਨ੍ਤ੍ਵਾ ਨ੍ਹਾਯਤਿ ¶ . ਅਥਸ੍ਸ ਨਾਨਾਵਿਧਾਨਿ ਫਲਾਨਿ ਆਹਰਿਤ੍ਵਾ ਦੇਤਿ. ਯਦਾ ਪਨ ਸਤ੍ਥਾ ਗਾਮਂ ਪਿਣ੍ਡਾਯ ਪਵਿਸਤਿ, ਤਦਾ ਸਤ੍ਥੁ ਪਤ੍ਤਚੀਵਰਮਾਦਾਯ ਕੁਮ੍ਭੇ ਪਤਿਟ੍ਠਪੇਤ੍ਵਾ ਸਤ੍ਥਾਰਾ ਸਦ੍ਧਿਂਯੇਵ ਗਚ੍ਛਤਿ. ਸਤ੍ਥਾ ਗਾਮੂਪਚਾਰਂ ਪਤ੍ਵਾ ‘‘ਪਾਲਿਲੇਯ੍ਯਕ ਇਤੋ ਪਟ੍ਠਾਯ ਤਯਾ ਗਨ੍ਤੁਂ ਨ ਸਕ੍ਕਾ, ਆਹਾਰ ਮੇ ਪਤ੍ਤਚੀਵਰ’’ਨ੍ਤਿ ਆਹਰਾਪੇਤ੍ਵਾ ਗਾਮਂ ਪਿਣ੍ਡਾਯ ਪਾਵਿਸਿ. ਸੋਪਿ ਯਾਵ ਸਤ੍ਥੁ ਨਿਕ੍ਖਮਨਾ ਤਤ੍ਥੇਵ ਠਤ੍ਵਾ ਆਗਮਨਕਾਲੇ ਪਚ੍ਚੁਗ੍ਗਮਨਂ ਕਤ੍ਵਾ ਪੁਰਿਮਨਯੇਨੇਵ ਪਤ੍ਤਚੀਵਰਂ ਗਹੇਤ੍ਵਾ ਵਸਨਟ੍ਠਾਨੇ ਓਤਾਰੇਤ੍ਵਾ ਵਤ੍ਤਂ ਦਸ੍ਸੇਤ੍ਵਾ ਸਾਖਾਯ ਬੀਜਤਿ, ਰਤ੍ਤਿਂ ਵਾਲ਼ਮਿਗਪਰਿਪਨ੍ਥਨਿਵਾਰਣਤ੍ਥਂ ਮਹਨ੍ਤਂ ਦਣ੍ਡਂ ਸੋਣ੍ਡਾਯ ਗਹੇਤ੍ਵਾ ‘‘ਸਤ੍ਥਾਰਂ ਰਕ੍ਖਿਸ੍ਸਾਮੀ’’ਤਿ ਯਾਵ ਅਰੁਣੁਗ੍ਗਮਨਾ ਵਨਸਣ੍ਡਸ੍ਸ ਅਨ੍ਤਰਨ੍ਤਰੇਨ ਵਿਚਰਤਿ, ਤਤੋ ¶ ਪਟ੍ਠਾਯਯੇਵ ਕਿਰ ਸੋ ਵਨਸਣ੍ਡੋ ਪਾਲਿਲੇਯ੍ਯਕਰਕ੍ਖਿਤਵਨਸਣ੍ਡੋ ਨਾਮ ਜਾਤੋ. ਅਰੁਣੇ ਉਗ੍ਗਤੇ ਮੁਖੋਦਕਦਾਨਂ ਆਦਿਂ ਕਤ੍ਵਾ ਤੇਨੇਵੂਪਾਯੇਨ ਸਬ੍ਬਵਤ੍ਤਾਨਿ ਕਰੋਤਿ.

ਅਥੇਕੋ ਮਕ੍ਕਟੋ ਤਂ ਹਤ੍ਥਿਂ ਉਟ੍ਠਾਯ ਸਮੁਟ੍ਠਾਯ ਦਿਵਸੇ ਦਿਵਸੇ ਤਥਾਗਤਸ੍ਸ ਆਭਿਸਮਾਚਾਰਿਕਂ ਕਰੋਨ੍ਤਂ ਦਿਸ੍ਵਾ ‘‘ਅਹਮ੍ਪਿ ਕਿਞ੍ਚਿਦੇਵ ਕਰਿਸ੍ਸਾਮੀ’’ਤਿ ਵਿਚਰਨ੍ਤੋ ਏਕਦਿਵਸਂ ਨਿਮ੍ਮਕ੍ਖਿਕਂ ਦਣ੍ਡਕਮਧੁਂ ਦਿਸ੍ਵਾ ਦਣ੍ਡਕਂ ਭਞ੍ਜਿਤ੍ਵਾ ਦਣ੍ਡਕੇਨੇਵ ਸਦ੍ਧਿਂ ਮਧੁਪਟਲਂ ਸਤ੍ਥੁ ਸਨ੍ਤਿਕਂ ਆਹਰਿਤ੍ਵਾ ਕਦਲਿਪਤ੍ਤਂ ਛਿਨ੍ਦਿਤ੍ਵਾ ਤਤ੍ਥ ਠਪੇਤ੍ਵਾ ਅਦਾਸਿ ¶ . ਸਤ੍ਥਾ ਗਣ੍ਹਿ. ਮਕ੍ਕਟੋ ‘‘ਕਰਿਸ੍ਸਤਿ ਨੁ ਖੋ ਪਰਿਭੋਗਂ ਨ ਕਰਿਸ੍ਸਤੀ’’ਤਿ ਓਲੋਕੇਨ੍ਤੋ ਗਹੇਤ੍ਵਾ ਨਿਸਿਨ੍ਨਂ ਦਿਸ੍ਵਾ ‘‘ਕਿਂ ਨੁ ਖੋ’’ਤਿ ਚਿਨ੍ਤੇਤ੍ਵਾ ਦਣ੍ਡਕੋਟਿਯਂ ਗਹੇਤ੍ਵਾ ਪਰਿਵਤ੍ਤੇਤ੍ਵਾ ਉਪਧਾਰੇਨ੍ਤੋ ਅਣ੍ਡਕਾਨਿ ਦਿਸ੍ਵਾ ਤਾਨਿ ਸਣਿਕਂ ਅਪਨੇਤ੍ਵਾ ਪੁਨ ਅਦਾਸਿ. ਸਤ੍ਥਾ ਪਰਿਭੋਗਮਕਾਸਿ. ਸੋ ਤੁਟ੍ਠਮਾਨਸੋ ਤਂ ਤਂ ਸਾਖਂ ਗਹੇਤ੍ਵਾ ਨਚ੍ਚਨ੍ਤੋਵ ਅਟ੍ਠਾਸਿ. ਅਥਸ੍ਸ ਗਹਿਤਸਾਖਾਪਿ ਅਕ੍ਕਨ੍ਤਸਾਖਾਪਿ ਭਿਜ੍ਜਿਂਸੁ. ਸੋ ਏਕਸ੍ਮਿਂ ਖਾਣੁਮਤ੍ਥਕੇ ਪਤਿਤ੍ਵਾ ਨਿਵਿਟ੍ਠਗਤ੍ਤੋ ਸਤ੍ਥਰਿ ਪਸਨ੍ਨੇਨੇਵ ਚਿਤ੍ਤੇਨ ¶ ਕਾਲਂ ਕਤ੍ਵਾ ਤਾਵਤਿਂਸਭਵਨੇ ਤਿਂਸਯੋਜਨਿਕੇ ਕਨਕਵਿਮਾਨੇ ਨਿਬ੍ਬਤ੍ਤਿ, ਅਚ੍ਛਰਾਸਹਸ੍ਸਪਰਿਵਾਰੋ ਮਕ੍ਕਟਦੇਵਪੁਤ੍ਤੋ ਨਾਮ ਅਹੋਸਿ.

ਤਥਾਗਤਸ੍ਸ ਤਤ੍ਥ ਹਤ੍ਥਿਨਾਗੇਨ ਉਪਟ੍ਠਿਯਮਾਨਸ੍ਸ ਵਸਨਭਾਵੋ ਸਕਲਜਮ੍ਬੁਦੀਪੇ ਪਾਕਟੋ ਅਹੋਸਿ. ਸਾਵਤ੍ਥਿਨਗਰਤੋ ‘‘ਅਨਾਥਪਿਣ੍ਡਿਕੋ ਵਿਸਾਖਾ ਚ ਮਹਾਉਪਾਸਿਕਾ’’ਤਿਏਵਮਾਦੀਨਿ ਮਹਾਕੁਲਾਨਿ ਆਨਨ੍ਦਤ੍ਥੇਰਸ੍ਸ ਸਾਸਨਂ ਪਹਿਣਿਂਸੁ ‘‘ਸਤ੍ਥਾਰਂ ਨੋ, ਭਨ੍ਤੇ, ਦਸ੍ਸੇਥਾ’’ਤਿ. ਦਿਸਾਵਾਸਿਨੋਪਿ ਪਞ੍ਚਸਤਾ ਭਿਕ੍ਖੂ ਵੁਟ੍ਠਵਸ੍ਸਾ ਆਨਨ੍ਦਤ੍ਥੇਰਂ ਉਪਸਙ੍ਕਮਿਤ੍ਵਾ ‘‘ਚਿਰਸ੍ਸੁਤਾ ਨੋ, ਆਵੁਸੋ ਆਨਨ੍ਦ, ਭਗਵਤੋ ਸਮ੍ਮੁਖਾ ਧਮ੍ਮੀ ਕਥਾ, ਸਾਧੁ ਮਯਂ, ਆਵੁਸੋ ਆਨਨ੍ਦ, ਲਭੇਯ੍ਯਾਮ ਭਗਵਤੋ ਸਮ੍ਮੁਖਾ ਧਮ੍ਮਿਂ ਕਥਂ ਸਵਨਾਯਾ’’ਤਿ ਯਾਚਿਂਸੁ. ਥੇਰੋ ਤੇ ਭਿਕ੍ਖੂ ਆਦਾਯ ਤਤ੍ਥ ਗਨ੍ਤ੍ਵਾ ‘‘ਤੇਮਾਸਂ ਏਕਵਿਹਾਰਿਨੋ ਤਥਾਗਤਸ੍ਸ ਸਨ੍ਤਿਕਂ ਏਤ੍ਤਕੇਹਿ ਭਿਕ੍ਖੂਹਿ ਸਦ੍ਧਿਂ ਉਪਸਙ੍ਕਮਿਤੁਂ ¶ ਅਯੁਤ੍ਤ’’ਨ੍ਤਿ ਚਿਨ੍ਤੇਤ੍ਵਾ ਤੇ ਭਿਕ੍ਖੂ ਬਹਿ ਠਪੇਤ੍ਵਾ ਏਕਕੋਵ ਸਤ੍ਥਾਰਂ ਉਪਸਙ੍ਕਮਿ. ਪਾਲਿਲੇਯ੍ਯਕੋ ਤਂ ਦਿਸ੍ਵਾ ਦਣ੍ਡਮਾਦਾਯ ਪਕ੍ਖਨ੍ਦਿ. ਸਤ੍ਥਾ ਓਲੋਕੇਤ੍ਵਾ ਅਪੇਹਿ ‘‘ਅਪੇਹਿ ਪਾਲਿਲੇਯ੍ਯਕ, ਮਾ ਨਿਵਾਰਯਿ, ਬੁਦ੍ਧੁਪਟ੍ਠਾਕੋ ਏਸੋ’’ਤਿ ਆਹ. ਸੋ ਤਤ੍ਥੇਵ ਦਣ੍ਡਂ ਛਡ੍ਡੇਤ੍ਵਾ ਪਤ੍ਤਚੀਵਰਪਟਿਗ੍ਗਹਣਂ ਆਪੁਚ੍ਛਿ. ਥੇਰੋ ਨਾਦਾਸਿ. ਨਾਗੋ ‘‘ਸਚੇ ਉਗ੍ਗਹਿਤਵਤ੍ਤੋ ਭਵਿਸ੍ਸਤਿ, ਸਤ੍ਥੁ ਨਿਸੀਦਨਪਾਸਾਣਫਲਕੇ ਅਤ੍ਤਨੋ ਪਰਿਕ੍ਖਾਰਂ ਨ ਠਪੇਸ੍ਸਤੀ’’ਤਿ ਚਿਨ੍ਤੇਸਿ. ਥੇਰੋ ਪਤ੍ਤਚੀਵਰਂ ਭੂਮਿਯਂ ਠਪੇਸਿ. ਵਤ੍ਤਸਮ੍ਪਨ੍ਨਾ ਹਿ ਗਰੂਨਂ ਆਸਨੇ ਵਾ ਸਯਨੇ ਵਾ ਅਤ੍ਤਨੋ ਪਰਿਕ੍ਖਾਰਂ ਨ ਠਪੇਨ੍ਤਿ.

ਥੇਰੋ ਸਤ੍ਥਾਰਂ ਉਪਸਙ੍ਕਮਿਤ੍ਵਾ ਵਨ੍ਦਿਤ੍ਵਾ ਏਕਮਨ੍ਤਂ ਨਿਸੀਦਿ. ਸਤ੍ਥਾ ‘‘ਆਨਨ੍ਦ, ਏਕੋਵ ਆਗਤੋਸੀ’’ਤਿ ਪੁਚ੍ਛਿਤ੍ਵਾ ਪਞ੍ਚਸਤੇਹਿ ਭਿਕ੍ਖੂਹਿ ਸਦ੍ਧਿਂ ਆਗਤਭਾਵਂ ਸੁਤ੍ਵਾ ‘‘ਕਹਂ ਪਨੇਤੇ’’ਤਿ ਵਤ੍ਵਾ ¶ ‘‘ਤੁਮ੍ਹਾਕਂ ਚਿਤ੍ਤਂ ਅਜਾਨਨ੍ਤੋ ਬਹਿ ਠਪੇਤ੍ਵਾ ਆਗਤੋਮ੍ਹੀ’’ਤਿ ਵੁਤ੍ਤੇ ‘‘ਪਕ੍ਕੋਸਾਹਿ ਨੇ’’ਤਿ ਆਹ. ਥੇਰੋ ਤਥਾ ਅਕਾਸਿ. ਤੇ ਭਿਕ੍ਖੂ ਆਗਨ੍ਤ੍ਵਾ ਸਤ੍ਥਾਰਂ ਵਨ੍ਦਿਤ੍ਵਾ ਏਕਮਨ੍ਤਂ ਨਿਸੀਦਿਂਸੁ. ਸਤ੍ਥਾ ਤੇਹਿ ਸਦ੍ਧਿਂ ਪਟਿਸਨ੍ਥਾਰਂ ਕਤ੍ਵਾ ਤੇਹਿ ਭਿਕ੍ਖੂਹਿ, ‘‘ਭਨ੍ਤੇ ਭਗਵਾ, ਹਿ ਬੁਦ੍ਧਸੁਖੁਮਾਲੋ ਚੇਵ ਖਤ੍ਤਿਯਸੁਖੁਮਾਲੋ ਚ, ਤੁਮ੍ਹੇਹਿ ਤੇਮਾਸਂ ਏਕਕੇਹਿ ਤਿਟ੍ਠਨ੍ਤੇਹਿ ਨਿਸੀਦਨ੍ਤੇਹਿ ਚ ਦੁਕ੍ਕਰਂ ਕਤਂ, ਵਤ੍ਤਪਟਿਵਤ੍ਤਕਾਰਕੋਪਿ ਮੁਖੋਦਕਾਦਿਦਾਯਕੋਪਿ ਨਾਹੋਸਿ ਮਞ੍ਞੇ’’ਤਿ ਵੁਤ੍ਤੇ, ‘‘ਭਿਕ੍ਖਵੇ, ਪਾਲਿਲੇਯ੍ਯਕਹਤ੍ਥਿਨਾ ਮਮ ਸਬ੍ਬਕਿਚ੍ਚਾਨਿ ਕਤਾਨਿ. ਏਵਰੂਪਞ੍ਹਿ ਸਹਾਯਂ ਲਭਨ੍ਤੇਨ ¶ ਏਕਤੋਵ ਵਸਿਤੁਂ ਯੁਤ੍ਤਂ, ਅਲਭਨ੍ਤਸ੍ਸ ਏਕਚਾਰਿਕਭਾਵੋਵ ¶ ਸੇਯ੍ਯੋ’’ਤਿ ਵਤ੍ਵਾ ਇਮਾ ਨਾਗਵਗ੍ਗੇ ਤਿਸ੍ਸੋ ਗਾਥਾ ਅਭਾਸਿ –

ਅਪ੍ਪੋਸ੍ਸੁਕ੍ਕੋ ਮਾਤਙ੍ਗਰਞ੍ਞੇਵ ਨਾਗੋ’’ਤਿ. (ਮਹਾਵ. ੪੬੪; ਮ. ਨਿ. ੩.੨੩੭; ਧ. ਪ. ੩੨੮-੩੩੦; ਸੁ. ਨਿ. ੪੫-੪੬);

ਗਾਥਾਪਰਿਯੋਸਾਨੇ ਪਞ੍ਚਸਤਾਪਿ ਤੇ ਭਿਕ੍ਖੂ ਅਰਹਤ੍ਤੇ ਪਤਿਟ੍ਠਹਿਂਸੁ. ਆਨਨ੍ਦਤ੍ਥੇਰੋਪਿ ਅਨਾਥਪਿਣ੍ਡਿਕਾਦੀਹਿ ਪੇਸਿਤਸਾਸਨਂ ਆਰੋਚੇਤ੍ਵਾ, ‘‘ਭਨ੍ਤੇ, ਅਨਾਥਪਿਣ੍ਡਿਕਪ੍ਪਮੁਖਾ ਤੇ ਪਞ੍ਚ ਅਰਿਯਸਾਵਕਕੋਟਿਯੋ ਤੁਮ੍ਹਾਕਂ ਆਗਮਨਂ ਪਚ੍ਚਾਸੀਸਨ੍ਤੀ’’ਤਿ ਆਹ. ਸਤ੍ਥਾ ‘‘ਤੇਨ ਹਿ ਗਣ੍ਹਾਹਿ ਪਤ੍ਤਚੀਵਰ’’ਨ੍ਤਿ ਪਤ੍ਤਚੀਵਰਂ ਗਾਹਾਪੇਤ੍ਵਾ ਨਿਕ੍ਖਮਿ. ਨਾਗੋ ਗਨ੍ਤ੍ਵਾ ਗਤਮਗ੍ਗੇ ਤਿਰਿਯਂ ਅਟ੍ਠਾਸਿ. ‘‘ਕਿਂ ਕਰੋਤਿ, ਭਨ੍ਤੇ, ਨਾਗੋ’’ਤਿ? ‘‘ਤੁਮ੍ਹਾਕਂ, ਭਿਕ੍ਖਵੇ, ਭਿਕ੍ਖਂ ਦਾਤੁਂ ਪਚ੍ਚਾਸੀਸਤਿ, ਦੀਘਰਤ੍ਤਂ ਖੋ ਪਨਾਯਂ ¶ ਮਯ੍ਹਂ ਉਪਕਾਰਕੋ, ਨਾਸ੍ਸ ਚਿਤ੍ਤਂ ਕੋਪੇਤੁਂ ਵਟ੍ਟਤਿ, ਨਿਵਤ੍ਤਥ, ਭਿਕ੍ਖਵੇ’’ਤਿ ਸਤ੍ਥਾ ਭਿਕ੍ਖੂ ਗਹੇਤ੍ਵਾ ¶ ਨਿਵਤ੍ਤਿ. ਹਤ੍ਥੀਪਿ ਵਨਸਣ੍ਡਂ ਪਵਿਸਿਤ੍ਵਾ ਪਨਸਕਦਲਿਫਲਾਦੀਨਿ ਨਾਨਾਫਲਾਨਿ ਸਂਹਰਿਤ੍ਵਾ ਰਾਸਿਂ ਕਤ੍ਵਾ ਪੁਨਦਿਵਸੇ ਭਿਕ੍ਖੂਨਂ ਅਦਾਸਿ. ਪਞ੍ਚਸਤਾ ਭਿਕ੍ਖੂ ਸਬ੍ਬਾਨਿ ਖੇਪੇਤੁਂ ਨਾਸਕ੍ਖਿਂਸੁ. ਭਤ੍ਤਕਿਚ੍ਚਪਰਿਯੋਸਾਨੇ ਸਤ੍ਥਾ ਪਤ੍ਤਚੀਵਰਂ ਗਾਹੇਤ੍ਵਾ ਨਿਕ੍ਖਮਿ. ਨਾਗੋ ਭਿਕ੍ਖੂਨਂ ਅਨ੍ਤਰਨ੍ਤਰੇਨ ਗਨ੍ਤ੍ਵਾ ਸਤ੍ਥੁ ਪੁਰਤੋ ਤਿਰਿਯਂ ਅਟ੍ਠਾਸਿ. ‘‘ਕਿਂ ਕਰੋਤਿ, ਭਨ੍ਤੇ, ਨਾਗੋ’’ਤਿ? ‘‘ਅਯਞ੍ਹਿ ਭਿਕ੍ਖਵੇ, ਤੁਮ੍ਹੇ ਪੇਸੇਤ੍ਵਾ ਮਂ ਨਿਵਤ੍ਤੇਤੁਕਾਮੋ’’ਤਿ. ਅਥ ਨਂ ਸਤ੍ਥਾ ‘‘ਪਾਲਿਲੇਯ੍ਯਕ, ਇਦਂ ਪਨ ¶ ਮਮ ਅਨਿਵਤ੍ਤਗਮਨਂ, ਤਵ ਇਮਿਨਾ ਅਤ੍ਤਭਾਵੇਨ ਝਾਨਂ ਵਾ ਵਿਪਸ੍ਸਨਂ ਵਾ ਮਗ੍ਗਫਲਂ ਵਾ ਨਤ੍ਥਿ, ਤਿਟ੍ਠ ਤ੍ਵ’’ਨ੍ਤਿ ਆਹ. ਤਂ ਸੁਤ੍ਵਾ ਨਾਗੋ ਮੁਖੇ ਸੋਣ੍ਡਂ ਪਕ੍ਖਿਪਿਤ੍ਵਾ ਰੋਦਨ੍ਤੋ ਪਚ੍ਛਤੋ ਪਚ੍ਛਤੋ ਅਗਮਾਸਿ. ਸੋ ਹਿ ਸਤ੍ਥਾਰਂ ਨਿਵਤ੍ਤੇਤੁਂ ਲਭਨ੍ਤੋ ਤੇਨੇਵ ਨਿਯਾਮੇਨ ਯਾਵਜੀਵਂ ਪਟਿਜਗ੍ਗੇਯ੍ਯ, ਸਤ੍ਥਾ ਪਨ ਤਂ ਗਾਮੂਪਚਾਰਂ ਪਤ੍ਵਾ ‘‘ਪਾਲਿਲੇਯ੍ਯਕ ਇਤੋ ਪਟ੍ਠਾਯ ਤਵ ਅਭੂਮਿ, ਮਨੁਸ੍ਸਾਵਾਸੋ ਸਪਰਿਪਨ੍ਥੋ, ਤਿਟ੍ਠ ਤ੍ਵ’’ਨ੍ਤਿ ਆਹ. ਸੋ ਰੋਦਮਾਨੋ ਤਤ੍ਥੇਵ ਠਤ੍ਵਾ ਸਤ੍ਥਰਿ ਚਕ੍ਖੁਪਥਂ ਵਿਜਹਨ੍ਤੇ ਹਦਯੇਨ ਫਲਿਤੇਨ ਕਾਲਂ ਕਤ੍ਵਾ ਸਤ੍ਥਰਿ ਪਸਾਦੇਨ ਤਾਵਤਿਂਸਭਵਨੇ ਤਿਂਸਯੋਜਨਿਕੇ ਕਨਕਵਿਮਾਨੇ ਅਚ੍ਛਰਾਸਹਸ੍ਸਮਜ੍ਝੇ ਨਿਬ੍ਬਤ੍ਤਿ, ਪਾਲਿਲੇਯ੍ਯਕਦੇਵਪੁਤ੍ਤੋਯੇਵਸ੍ਸ ਨਾਮਂ ਅਹੋਸਿ.

ਸਤ੍ਥਾਪਿ ਅਨੁਪੁਬ੍ਬੇਨ ਜੇਤਵਨਂ ਅਗਮਾਸਿ. ਕੋਸਮ੍ਬਕਾ ਭਿਕ੍ਖੂ ¶ ‘‘ਸਤ੍ਥਾ ਕਿਰ ਸਾਵਤ੍ਥਿਂ ਆਗਤੋ’’ਤਿ ਸੁਤ੍ਵਾ ਸਤ੍ਥਾਰਂ ਖਮਾਪੇਤੁਂ ਤਤ੍ਥ ਅਗਮਂਸੁ. ਕੋਸਲਰਾਜਾ ‘‘ਤੇ ਕਿਰ ਕੋਸਮ੍ਬਕਾ ਭਣ੍ਡਨਕਾਰਕਾ ਭਿਕ੍ਖੂ ਆਗਚ੍ਛਨ੍ਤੀ’’ਤਿ ਸੁਤ੍ਵਾ ਸਤ੍ਥਾਰਂ ਉਪਸਙ੍ਕਮਿਤ੍ਵਾ ‘‘ਅਹਂ, ਭਨ੍ਤੇ, ਤੇਸਂ ਮਮ ਵਿਜਿਤਂ ਪਵਿਸਿਤੁਂ ਨ ਦਸ੍ਸਾਮੀ’’ਤਿ ਆਹ. ‘‘ਮਹਾਰਾਜ, ਸੀਲਵਨ੍ਤਾ ਏਤੇ ਭਿਕ੍ਖੂ, ਕੇਵਲਂ ਅਞ੍ਞਮਞ੍ਞਂ ਵਿਵਾਦੇਨ ਮਮ ਵਚਨਂ ਨ ਗਣ੍ਹਿਂਸੁ, ਇਦਾਨਿ ਮਂ ਖਮਾਪੇਤੁਂ ਆਗਚ੍ਛਨ੍ਤਿ, ਆਗਚ੍ਛਨ੍ਤੁ ਮਹਾਰਾਜਾ’’ਤਿ. ਅਨਾਥਪਿਣ੍ਡਿਕੋਪਿ ‘‘ਅਹਂ, ਭਨ੍ਤੇ, ਤੇਸਂ ਵਿਹਾਰਂ ਪਵਿਸਿਤੁਂ ਨ ਦਸ੍ਸਾਮੀ’’ਤਿ ਵਤ੍ਵਾ ਤਥੇਵ ਭਗਵਤਾ ਪਟਿਕ੍ਖਿਤ੍ਤੋ ਤੁਣ੍ਹੀ ਅਹੋਸਿ. ਸਾਵਤ੍ਥਿਯਂ ਅਨੁਪ੍ਪਤ੍ਤਾਨਂ ਪਨ ਤੇਸਂ ਭਗਵਾ ਏਕਮਨ੍ਤੇ ਵਿਵਿਤ੍ਤਂ ਕਾਰਾਪੇਤ੍ਵਾ ਸੇਨਾਸਨਂ ਦਾਪੇਸਿ. ਅਞ੍ਞੇ ਭਿਕ੍ਖੂ ਤੇਹਿ ਸਦ੍ਧਿਂ ਨੇਵ ਏਕਤੋ ਨਿਸੀਦਨ੍ਤਿ, ਨ ਤਿਟ੍ਠਨ੍ਤਿ, ਆਗਤਾਗਤਾ ਸਤ੍ਥਾਰਂ ਪੁਚ੍ਛਨ੍ਤਿ – ‘‘ਕਤਮੇਤੇ, ਭਨ੍ਤੇ, ਭਣ੍ਡਨਕਾਰਕਾ ਕੋਸਮ੍ਬਕਾ ਭਿਕ੍ਖੂ’’ਤਿ? ਸਤ੍ਥਾ ‘‘ਏਤੇ’’ਤਿ ਦਸ੍ਸੇਤਿ. ‘‘ਏਤੇ ਕਿਰ ਤੇ, ਏਤੇ ਕਿਰ ਤੇ’’ਤਿ ਆਗਤਾਗਤੇਹਿ ਅਙ੍ਗੁਲਿਕਾ ਦਸ੍ਸਿਯਮਾਨਾ ਲਜ੍ਜਾਯ ਸੀਸਂ ਉਕ੍ਖਿਪਿਤੁਂ ਅਸਕ੍ਕੋਨ੍ਤਾ ਭਗਵਤੋ ਪਾਦਮੂਲੇ ਨਿਪਜ੍ਜਿਤ੍ਵਾ ਭਗਵਨ੍ਤਂ ਖਮਾਪੇਸੁਂ. ਸਤ੍ਥਾ ‘‘ਭਾਰਿਯਂ ਵੋ, ਭਿਕ੍ਖਵੇ, ਕਤਂ, ਤੁਮ੍ਹੇ ਹਿ ਨਾਮ ਮਾਦਿਸਸ੍ਸ ਬੁਦ੍ਧਸ੍ਸ ਸਨ੍ਤਿਕੇ ਪਬ੍ਬਜਿਤ੍ਵਾ ਮਯਿ ਸਾਮਗ੍ਗਿਂ ਕਰੋਨ੍ਤੇ ਮਮ ਵਚਨਂ ਨ ਕਰਿਤ੍ਥ, ਪੋਰਾਣਕਪਣ੍ਡਿਤਾਪਿ ਵਜ੍ਝਪ੍ਪਤ੍ਤਾਨਂ ਮਾਤਾਪਿਤੂਨਂ ਓਵਾਦਂ ¶ ਸੁਤ੍ਵਾ ਤੇਸੁ ਜੀਵਿਤਾ ਵੋਰੋਪਿਯਮਾਨੇਸੁਪਿ ਤਂ ਅਨਤਿਕ੍ਕਮਿਤ੍ਵਾ ਪਚ੍ਛਾ ਦ੍ਵੀਸੁ ਰਟ੍ਠੇਸੁ ਰਜ੍ਜਂ ਕਾਰਯਿਂਸੂ’’ਤਿ ਵਤ੍ਵਾ ਪੁਨਦੇਵ ¶ ਕੋਸਮ੍ਬਿਕਜਾਤਕਂ (ਜਾ. ੧.੯.੧੦ ਆਦਯੋ) ਕਥੇਤ੍ਵਾ ‘‘ਏਵਂ, ਭਿਕ੍ਖਵੇ, ਦੀਘਾਵੁਕੁਮਾਰੋ ਮਾਤਾਪਿਤੂਸੁ ¶ ਜੀਵਿਤਾ ਵੋਰੋਪਿਯਮਾਨੇਸੁਪਿ ਤੇਸਂ ਓਵਾਦਂ ਅਨਤਿਕ੍ਕਮਿਤ੍ਵਾ ਪਚ੍ਛਾ ਬ੍ਰਹ੍ਮਦਤ੍ਤਸ੍ਸ ਧੀਤਰਂ ਲਭਿਤ੍ਵਾ ਦ੍ਵੀਸੁ ਕਾਸਿਕੋਸਲਰਟ੍ਠੇਸੁ ਰਜ੍ਜਂ ਕਾਰੇਸਿ, ਤੁਮ੍ਹੇਹਿ ਪਨ ਮਮ ਵਚਨਂ ਅਕਰੋਨ੍ਤੇਹਿ ਭਾਰਿਯਂ ਕਤ’’ਨ੍ਤਿ ਵਤ੍ਵਾ ਇਮਂ ਗਾਥਮਾਹ –

‘‘ਪਰੇ ਚ ਨ ਵਿਜਾਨਨ੍ਤਿ, ਮਯਮੇਤ੍ਥ ਯਮਾਮਸੇ;

ਯੇ ਚ ਤਤ੍ਥ ਵਿਜਾਨਨ੍ਤਿ, ਤਤੋ ਸਮ੍ਮਨ੍ਤਿ ਮੇਧਗਾ’’ਤਿ.

ਤਤ੍ਥ ਪਰੇਤਿ ਪਣ੍ਡਿਤੇ ਠਪੇਤ੍ਵਾ ਤਤੋ ਅਞ੍ਞੇ ਭਣ੍ਡਨਕਾਰਕਾ ਪਰੇ ਨਾਮ. ਤੇ ਤਤ੍ਥ ਸਙ੍ਘਮਜ੍ਝੇ ਕੋਲਾਹਲਂ ਕਰੋਨ੍ਤਾ ‘‘ਮਯਂ ਯਮਾਮਸੇ ਉਪਰਮਾਮ ਵਿਨਸ੍ਸਾਮ ਸਤਤਂ ਸਮਿਤਂ ਮਚ੍ਚੁਸਨ੍ਤਿਕਂ ਗਚ੍ਛਾਮਾ’’ਤਿ ਨ ਵਿਜਾਨਨ੍ਤਿ. ਯੇ ਚ ਤਤ੍ਥ ਵਿਜਾਨਨ੍ਤੀਤਿ ਯੇ ਤਤ੍ਥ ਪਣ੍ਡਿਤਾ ‘‘ਮਯਂ ਮਚ੍ਚੁਸਨ੍ਤਿਕਂ ਗਚ੍ਛਾਮਾ’’ਤਿ ਵਿਜਾਨਨ੍ਤਿ. ਤਤੋ ਸਮ੍ਮਨ੍ਤਿ ਮੇਧਗਾਤਿ ਏਵਞ੍ਹਿ ਤੇ ਜਾਨਨ੍ਤਾ ਯੋਨਿਸੋਮਨਸਿਕਾਰਂ ਉਪ੍ਪਾਦੇਤ੍ਵਾ ਮੇਧਗਾਨਂ ਕਲਹਾਨਂ ਵੂਪਸਮਾਯ ਪਟਿਪਜ੍ਜਨ੍ਤਿ. ਅਥ ਨੇਸਂ ਤਾਯ ਪਟਿਪਤ੍ਤਿਯਾ ਤੇ ਮੇਧਗਾ ਸਮ੍ਮਨ੍ਤੀਤਿ. ਅਥ ਵਾ ਪਰੇ ਚਾਤਿ ਪੁਬ੍ਬੇ ਮਯਾ ‘‘ਮਾ, ਭਿਕ੍ਖਵੇ, ਭਣ੍ਡਨ’’ਨ੍ਤਿਆਦੀਨਿ ਵਤ੍ਵਾ ਓਵਦਿਯਮਾਨਾਪਿ ਮਮ ਓਵਾਦਸ੍ਸ ਅਪਟਿਗ੍ਗਹਣੇਨ ਅਤਿਕ੍ਕਮਨੇਨ ਅਮਾਮਕਾ ¶ ਪਰੇ ਨਾਮ. ‘‘ਮਯਂ ਛਨ੍ਦਾਦਿਵਸੇਨ ਮਿਚ੍ਛਾਗਾਹਂ ਗਹੇਤ੍ਵਾ ਏਤ੍ਥ ਸਙ੍ਘਮਜ੍ਝੇ ਯਮਾਮਸੇ ਭਣ੍ਡਨਾਦੀਨਂ ਵੁਦ੍ਧਿਯਾ ਵਾਯਮਾਮਾ’’ਤਿ ਨ ਵਿਜਾਨਨ੍ਤਿ. ਇਦਾਨਿ ਪਨ ਯੋਨਿਸੋ ਪਚ੍ਚਵੇਕ੍ਖਮਾਨਾ ਤਤ੍ਥ ਤੁਮ੍ਹਾਕਂ ਅਨ੍ਤਰੇ ਯੇ ਚ ਪਣ੍ਡਿਤਪੁਰਿਸਾ ‘‘ਪੁਬ੍ਬੇ ਮਯਂ ਛਨ੍ਦਾਦਿਵਸੇਨ ਵਾਯਮਨ੍ਤਾ ਅਯੋਨਿਸੋ ਪਟਿਪਨ੍ਨਾ’’ਤਿ ਵਿਜਾਨਨ੍ਤਿ, ਤਤੋ ਤੇਸਂ ਸਨ੍ਤਿਕਾ ਤੇ ਪਣ੍ਡਿਤਪੁਰਿਸੇ ਨਿਸ੍ਸਾਯ ਇਮੇ ਦਾਨਿ ਕਲਹਸਙ੍ਖਾਤਾ ਮੇਧਗਾ ਸਮ੍ਮਨ੍ਤੀਤਿ ਅਯਮੇਤ੍ਥ ਅਤ੍ਥੋਤਿ.

ਗਾਥਾਪਰਿਯੋਸਾਨੇ ਸਮ੍ਪਤ੍ਤਭਿਕ੍ਖੂ ਸੋਤਾਪਤ੍ਤਿਫਲਾਦੀਸੁ ਪਤਿਟ੍ਠਹਿਂਸੂਤਿ.

ਸੁਭਾਨੁਪਸ੍ਸਿਨ੍ਤਿ ਇਮਂ ਧਮ੍ਮਦੇਸਨਂ ਸਤ੍ਥਾ ਸੇਤਬ੍ਯਨਗਰਂ ਉਪਨਿਸ੍ਸਾਯ ਸਿਂਸਪਾਵਨੇ ਵਿਹਰਨ੍ਤੋ ਚੂਲ਼ਕਾਲ਼ਮਹਾਕਾਲ਼ੇ ਆਰਬ੍ਭ ਕਥੇਸਿ.

ਸੇਤਬ੍ਯਨਗਰਵਾਸਿਨੋ ¶ ਹਿ ਚੂਲ਼ਕਾਲ਼ੋ, ਮਜ੍ਝਿਮਕਾਲ਼ੋ, ਮਹਾਕਾਲ਼ੋਤਿ ਤਯੋ ਭਾਤਰੋ ਕੁਟੁਮ੍ਬਿਕਾ ¶ . ਤੇਸੁ ਜੇਟ੍ਠਕਨਿਟ੍ਠਾ ਦਿਸਾਸੁ ਵਿਚਰਿਤ੍ਵਾ ਪਞ੍ਚਹਿ ਸਕਟਸਤੇਹਿ ਭਣ੍ਡਂ ਆਹਰਨ੍ਤਿ, ਮਜ੍ਝਿਮਕਾਲ਼ੋ ਆਭਤਂ ਵਿਕ੍ਕਿਣਾਤਿ. ਅਥੇਕਸ੍ਮਿਂ ਸਮਯੇ ਤੇ ਉਭੋਪਿ ਭਾਤਰੋ ¶ ਪਞ੍ਚਹਿ ਸਕਟਸਤੇਹਿ ਨਾਨਾਭਣ੍ਡਂ ਗਹੇਤ੍ਵਾ ਸਾਵਤ੍ਥਿਂ ਗਨ੍ਤ੍ਵਾ ਸਾਵਤ੍ਥਿਯਾ ਚ ਜੇਤਵਨਸ੍ਸ ਚ ਅਨ੍ਤਰੇ ਸਕਟਾਨਿ ਮੋਚਯਿਂਸੁ. ਤੇਸੁ ਮਹਾਕਾਲ਼ੋ ਸਾਯਨ੍ਹਸਮਯੇ ਮਾਲਾਗਨ੍ਧਾਦਿਹਤ੍ਥੇ ਸਾਵਤ੍ਥਿਵਾਸਿਨੋ ਅਰਿਯਸਾਵਕੇ ਧਮ੍ਮਸ੍ਸਵਨਾਯ ਗਚ੍ਛਨ੍ਤੇ ਦਿਸ੍ਵਾ ‘‘ਕੁਹਿਂ ਇਮੇ ਗਚ੍ਛਨ੍ਤੀ’’ਤਿ ਪੁਚ੍ਛਿਤ੍ਵਾ ਤਮਤ੍ਥਂ ਸੁਤ੍ਵਾ ‘‘ਅਹਮ੍ਪਿ ਗਮਿਸ੍ਸਾਮੀ’’ਤਿ ਚਿਨ੍ਤੇਤ੍ਵਾ ਕਨਿਟ੍ਠਂ ਆਮਨ੍ਤੇਤ੍ਵਾ, ‘‘ਤਾਤ, ਤੇਸੁ ਸਕਟੇਸੁ ਅਪ੍ਪਮਤ੍ਤੋ ਹੋਹਿ, ਅਹਂ ਧਮ੍ਮਂ ਸੋਤੁਂ ਗਚ੍ਛਾਮੀ’’ਤਿ ਵਤ੍ਵਾ ਗਨ੍ਤ੍ਵਾ ਤਥਾਗਤਂ ਵਨ੍ਦਿਤ੍ਵਾ ਪਰਿਸਪਰਿਯਨ੍ਤੇ ਨਿਸੀਦਿ. ਸਤ੍ਥਾ ਤਂ ਦਿਸ੍ਵਾ ਤਸ੍ਸ ਅਜ੍ਝਾਸਯਵਸੇਨ ਅਨੁਪੁਬ੍ਬਿਂ ਕਥਂ ਕਥੇਨ੍ਤੋ ਦੁਕ੍ਖਕ੍ਖਨ੍ਧਸੁਤ੍ਤਾਦਿਵਸੇਨ (ਮ. ਨਿ. ੧.੧੬੩ ਆਦਯੋ) ਅਨੇਕਪਰਿਯਾਯੇਨ ਕਾਮਾਨਂ ਆਦੀਨਵਂ ਓਕਾਰਂ ਸਂਕਿਲੇਸਞ੍ਚ ਕਥੇਸਿ. ਤਂ ਸੁਤ੍ਵਾ ਮਹਾਕਾਲ਼ੋ ‘‘ਸਬ੍ਬਂ ਕਿਰ ਪਹਾਯ ਗਨ੍ਤਬ੍ਬਂ, ਪਰਲੋਕਂ ਗਚ੍ਛਨ੍ਤਂ ਨੇਵ ਭੋਗਾ, ਨ ਞਾਤਕਾ ਚ ਅਨੁਗਚ੍ਛਨ੍ਤਿ, ਕਿਂ ਮੇ ਘਰਾਵਾਸੇਨ ਪਬ੍ਬਜਿਸ੍ਸਾਮੀ’’ਤਿ ਚਿਨ੍ਤੇਤ੍ਵਾ ਮਹਾਜਨੇ ਸਤ੍ਥਾਰਂ ਵਨ੍ਦਿਤ੍ਵਾ ਪਕ੍ਕਨ੍ਤੇ ਸਤ੍ਥਾਰਂ ਪਬ੍ਬਜ੍ਜਂ ਯਾਚਿਤ੍ਵਾ ਸਤ੍ਥਾਰਾ ‘‘ਨਤ੍ਥਿ ਤੇ ਕੋਚਿ ਅਪਲੋਕੇਤਬ੍ਬੋ’’ਤਿ ਵੁਤ੍ਤੇ, ‘‘ਕਨਿਟ੍ਠੋ ਮੇ, ਭਨ੍ਤੇ, ਅਤ੍ਥੀ’’ਤਿ ਵਤ੍ਵਾ ਤੇਨ ਹਿ ‘‘ਅਪਲੋਕੇਹਿ ਨ’’ਨ੍ਤਿ ਵੁਤ੍ਤੇ, ‘‘ਸਾਧੁ, ਭਨ੍ਤੇ’’ਤਿ ਵਤ੍ਵਾ ਗਨ੍ਤ੍ਵਾ ਕਨਿਟ੍ਠਂ ਪਕ੍ਕੋਸਾਪੇਤ੍ਵਾ, ‘‘ਤਾਤ, ਇਮਂ ਸਬ੍ਬਂ ਸਾਪਤੇਯ੍ਯਂ ਪਟਿਪਜ੍ਜਾਹੀ’’ਤਿ ਆਹ. ‘‘ਤੁਮ੍ਹੇ ¶ ਪਨ ਕਿਂ ਕਰਿਸ੍ਸਥ ਭਾਤਿਕਾ’’ਤਿ? ‘‘ਅਹਂ ਸਤ੍ਥੁ ਸਨ੍ਤਿਕੇ ਪਬ੍ਬਜਿਸ੍ਸਾਮੀ’’ਤਿ. ਸੋ ਤਂ ਨਾਨਪ੍ਪਕਾਰੇਹਿ ਯਾਚਿਤ੍ਵਾ ਨਿਵਤ੍ਤੇਤੁਂ ਅਸਕ੍ਕੋਨ੍ਤੋ ‘‘ਸਾਧੁ, ਸਾਮਿ, ਯਥਾ ਅਜ੍ਝਾਸਯਂ ਕਰੋਥਾ’’ਤਿ ਆਹ. ਮਹਾਕਾਲ਼ੋ ਗਨ੍ਤ੍ਵਾ ਸਤ੍ਥੁ ਸਨ੍ਤਿਕੇ ਪਬ੍ਬਜਿ. ‘‘ਅਹਂ ਭਾਤਿਕਂ ਗਹੇਤ੍ਵਾਵ ਉਪ੍ਪਬ੍ਬਜਿਸ੍ਸਾਮੀ’’ਤਿ ਚੂਲ਼ਕਾਲ਼ੋਪਿ ਪਬ੍ਬਜਿ. ਅਪਰਭਾਗੇ ਮਹਾਕਾਲ਼ੋ ਉਪਸਮ੍ਪਦਂ ਲਭਿਤ੍ਵਾ ਸਤ੍ਥਾਰਂ ਉਪਸਙ੍ਕਮਿਤ੍ਵਾ ਸਾਸਨੇ ਧੁਰਾਨਿ ਪੁਚ੍ਛਿਤ੍ਵਾ ਸਤ੍ਥਾਰਾ ਦ੍ਵੀਸੁ ਧੁਰੇਸੁ ਕਥਿਤੇਸੁ ‘‘ਅਹਂ, ਭਨ੍ਤੇ, ਮਹਲ੍ਲਕਕਾਲੇ ਪਬ੍ਬਜਿਤਤ੍ਤਾ ਗਨ੍ਥਧੁਰਂ ਪੂਰੇਤੁਂ ਨ ਸਕ੍ਖਿਸ੍ਸਾਮਿ, ਵਿਪਸ੍ਸਨਾਧੁਰਂ ਪਨ ਪੂਰੇਸ੍ਸਾਮੀ’’ਤਿ ਯਾਵ ਅਰਹਤ੍ਤਾ ਕਮ੍ਮਟ੍ਠਾਨਂ ਕਥਾਪੇਤ੍ਵਾ ਸੋਸਾਨਿਕਧੁਤਙ੍ਗਂ ਸਮਾਦਾਯ ਪਠਮਯਾਮਾਤਿਕ੍ਕਨ੍ਤੇ ਸਬ੍ਬੇਸੁ ਨਿਦ੍ਦਂ ਓਕ੍ਕਨ੍ਤੇਸੁ ਸੁਸਾਨਂ ਗਨ੍ਤ੍ਵਾ ਪਚ੍ਚੂਸਕਾਲੇ ਸਬ੍ਬੇਸੁ ਅਨੁਟ੍ਠਿਤੇਸੁਯੇਵ ਵਿਹਾਰਂ ਆਗਚ੍ਛਤਿ.

ਅਥੇਕਾ ¶ ਸੁਸਾਨਗੋਪਿਕਾ ਕਾਲੀ ਨਾਮ ਛਵਡਾਹਿਕਾ ਥੇਰਸ੍ਸ ਠਿਤਟ੍ਠਾਨਂ ਨਿਸਿਨ੍ਨਟ੍ਠਾਨਂ ਚਙ੍ਕਮਿਤਟ੍ਠਾਨਞ੍ਚ ਦਿਸ੍ਵਾ ‘‘ਕੋ ਨੁ ਖੋ ਇਧਾਗਚ੍ਛਤਿ, ਪਰਿਗ੍ਗਣ੍ਹਿਸ੍ਸਾਮਿ ਨ’’ਨ੍ਤਿ ਪਰਿਗ੍ਗਣ੍ਹਿਤੁਂ ਅਸਕ੍ਕੋਨ੍ਤੀ ਏਕਦਿਵਸਂ ਸੁਸਾਨਕੁਟਿਕਾਯਮੇਵ ਦੀਪਂ ਜਾਲੇਤ੍ਵਾ ਪੁਤ੍ਤਧੀਤਰੋ ਆਦਾਯ ਗਨ੍ਤ੍ਵਾ ਏਕਮਨ੍ਤੇ ਨਿਲੀਯਮਾਨਾ ਮਜ੍ਝਿਮਯਾਮੇ ਥੇਰਂ ਆਗਚ੍ਛਨ੍ਤਂ ਦਿਸ੍ਵਾ ਗਨ੍ਤ੍ਵਾ ਵਨ੍ਦਿਤ੍ਵਾ, ‘‘ਅਯ੍ਯੋ, ਨੋ, ਭਨ੍ਤੇ, ਇਮਸ੍ਮਿਂ ਠਾਨੇ ਵਿਹਰਤੀ’’ਤਿ ਆਹ. ‘‘ਆਮ, ਉਪਾਸਿਕੇ’’ਤਿ. ‘‘ਭਨ੍ਤੇ, ਸੁਸਾਨੇ ਵਿਹਰਨ੍ਤੇਹਿ ¶ ਨਾਮ ਵਤ੍ਤਂ ਉਗ੍ਗਣ੍ਹਿਤੁਂ ਵਟ੍ਟਤੀ’’ਤਿ. ਥੇਰੋ ‘‘ਕਿਂ ਪਨ ਮਯਂ ਤਯਾ ਕਥਿਤਵਤ੍ਤੇ ਵਤ੍ਤਿਸ੍ਸਾਮਾ’’ਤਿ ਅਵਤ੍ਵਾ ‘‘ਕਿਂ ਕਾਤੁਂ ਵਟ੍ਟਤਿ ਉਪਾਸਿਕੇ’’ਤਿ ਆਹ. ‘‘ਭਨ੍ਤੇ, ਸੋਸਾਨਿਕੇਹਿ ਨਾਮ ¶ ਸੁਸਾਨੇ ਵਸਨਭਾਵੋ ਸੁਸਾਨਗੋਪਕਾਨਞ੍ਚ ਵਿਹਾਰੇ ਮਹਾਥੇਰਸ੍ਸ ਚ ਗਾਮਭੋਜਕਸ੍ਸ ਚ ਕਥੇਤੁਂ ਵਟ੍ਟਤੀ’’ਤਿ. ‘‘ਥੇਰੋ ਕਿਂ ਕਾਰਣਾ’’ਤਿ? ‘‘ਕਤਕਮ੍ਮਾ ਚੋਰਾ ਧਨਸਾਮਿਕੇਹਿ ਪਦਾਨੁਪਦਂ ਅਨੁਬਦ੍ਧਾ ਸੁਸਾਨੇ ਭਣ੍ਡਕਂ ਛਡ੍ਡੇਤ੍ਵਾ ਪਲਾਯਨ੍ਤਿ, ਅਥ ਮਨੁਸ੍ਸਾ ਸੋਸਾਨਿਕਾਨਂ ਪਰਿਪਨ੍ਥਂ ਕਰੋਨ੍ਤਿ, ਏਤੇਸਂ ਪਨ ਕਥਿਤੇ ‘ਮਯਂ ਇਮਸ੍ਸ ਭਦ੍ਦਨ੍ਤਸ੍ਸ ਏਤ੍ਤਕਂ ਨਾਮ ਕਾਲਂ ਏਤ੍ਥ ਵਸਨਭਾਵਂ ਜਾਨਾਮ, ਅਚੋਰੋ ਏਸੋ’ਤਿ ਉਪਦ੍ਦਵਂ ਨਿਵਾਰੇਨ੍ਤਿ. ਤਸ੍ਮਾ ਏਤੇਸਂ ਕਥੇਤੁਂ ਵਟ੍ਟਤੀ’’ਤਿ.

‘‘ਥੇਰੋ ਅਞ੍ਞਂ ਕਿਂ ਕਾਤਬ੍ਬ’’ਨ੍ਤਿ? ‘‘ਭਨ੍ਤੇ, ਸੁਸਾਨੇ ਵਸਨ੍ਤੇਨ ਨਾਮ ਅਯ੍ਯੇਨ ਮਚ੍ਛਮਂਸਤਿਲਪਿਟ੍ਠਤੇਲਗੁਲ਼ਾਦੀਨਿ ਵਜ੍ਜੇਤਬ੍ਬਾਨਿ, ਦਿਵਾ ਨ ਨਿਦ੍ਦਾਯਿਤਬ੍ਬਂ, ਕੁਸੀਤੇਨ ਨ ਭਵਿਤਬ੍ਬਂ, ਆਰਦ੍ਧਵੀਰਿਯੇਨ ਭਵਿਤਬ੍ਬਂ, ਅਸਠੇਨ ਅਮਾਯਾਵਿਨਾ ਹੁਤ੍ਵਾ ਕਲ੍ਯਾਣਜ੍ਝਾਸਯੇਨ ਭਵਿਤਬ੍ਬਂ, ਸਾਯਂ ਸਬ੍ਬੇਸੁ ਸੁਤ੍ਤੇਸੁ ਵਿਹਾਰਤੋ ਆਗਨ੍ਤਬ੍ਬਂ, ਪਚ੍ਚੂਸਕਾਲੇ ਸਬ੍ਬੇਸੁ ਅਨੁਟ੍ਠਿਤੇਸੁਯੇਵ ਵਿਹਾਰਂ ਗਨ੍ਤਬ੍ਬਂ. ਸਚੇ, ਭਨ੍ਤੇ, ਅਯ੍ਯੋ ਇਮਸ੍ਮਿਂ ਠਾਨੇ ਏਵਂ ਵਿਹਰਨ੍ਤੋ ਪਬ੍ਬਜਿਤਕਿਚ੍ਚਂ ਮਤ੍ਥਕਂ ਪਾਪੇਤੁਂ ਸਕ੍ਖਿਸ੍ਸਤਿ, ਸਚੇ ਮਤਸਰੀਰਂ ਆਨੇਤ੍ਵਾ ਛਡ੍ਡੇਨ੍ਤਿ, ਅਹਂ ਕਮ੍ਬਲਕੂਟਾਗਾਰਂ ਆਰੋਪੇਤ੍ਵਾ ਗਨ੍ਧਮਾਲਾਦੀਹਿ ਸਕ੍ਕਾਰਂ ਕਤ੍ਵਾ ਸਰੀਰਕਿਚ੍ਚਂ ਕਰਿਸ੍ਸਾਮਿ. ਨੋ ਚੇ ਸਕ੍ਖਿਸ੍ਸਤਿ, ਚਿਤਕਂ ਆਰੋਪੇਤ੍ਵਾ ਅਗ੍ਗਿਂ ਜਾਲੇਤ੍ਵਾ ਸਙ੍ਕੁਨਾ ਆਕਡ੍ਢਿਤ੍ਵਾ ਬਹਿ ¶ ਖਿਪਿਤ੍ਵਾ ਫਰਸੁਨਾ ਕੋਟ੍ਟੇਤ੍ਵਾ ਖਣ੍ਡਾਖਣ੍ਡਿਕਂ ਛਿਨ੍ਦਿਤ੍ਵਾ ਅਗ੍ਗਿਮ੍ਹਿ ਪਕ੍ਖਿਪਿਤ੍ਵਾ ਝਾਪੇਸ੍ਸਾਮੀ’’ਤਿ ਆਹ. ਅਥ ਨਂ ਥੇਰੋ ‘‘ਸਾਧੁ ਭਦ੍ਦੇ, ਏਕਂ ਪਨ ਰੂਪਾਰਮ੍ਮਣਂ ਦਿਸ੍ਵਾ ਮਯ੍ਹਂ ਕਥੇਯ੍ਯਾਸੀ’’ਤਿ ਆਹ. ਸਾ ‘‘ਸਾਧੂ’’ਤਿ ਪਚ੍ਚਸ੍ਸੋਸਿ. ਥੇਰੋ ਯਥਾਜ੍ਝਾਸਯੇਨ ਸੁਸਾਨੇ ਸਮਣਧਮ੍ਮਂ ਕਰੋਤਿ. ਚੂਲ਼ਕਾਲ਼ਤ੍ਥੇਰੋ ¶ ਪਨ ਉਟ੍ਠਾਯ ਸਮੁਟ੍ਠਾਯ ਘਰਾਵਾਸਂ ਚਿਨ੍ਤੇਤਿ, ਪੁਤ੍ਤਦਾਰਂ ਅਨੁਸ੍ਸਰਤਿ. ‘‘ਭਾਤਿਕੋ ਮੇ ਅਤਿਭਾਰਿਯਂ ਕਮ੍ਮਂ ਕਰੋਤੀ’’ਤਿ ਚਿਨ੍ਤੇਤਿ.

ਅਥੇਕਾ ਕੁਲਧੀਤਾ ਤਂਮੁਹੁਤ੍ਤਸਮੁਟ੍ਠਿਤੇਨ ਬ੍ਯਾਧਿਨਾ ਸਾਯਨ੍ਹਸਮਯੇ ਅਮਿਲਾਤਾ ਅਕਿਲਨ੍ਤਾ ਕਾਲਮਕਾਸਿ. ਤਮੇਨਂ ਞਾਤਕਾਦਯੋ ਦਾਰੁਤੇਲਾਦੀਹਿ ਸਦ੍ਧਿਂ ਸਾਯਂ ਸੁਸਾਨਂ ਨੇਤ੍ਵਾ ਸੁਸਾਨਗੋਪਿਕਾਯ ‘‘ਇਮਂ ਝਾਪੇਹੀ’’ਤਿ ਭਤਿਂ ਦਤ੍ਵਾ ਨਿਯ੍ਯਾਦੇਤ੍ਵਾ ਪਕ੍ਕਮਿਂਸੁ. ਸਾ ਤਸ੍ਸਾ ਪਾਰੁਤਵਤ੍ਥਂ ਅਪਨੇਤ੍ਵਾ ਤਂਮੁਹੁਤ੍ਤਮਤਂ ਪੀਣਿਤਪੀਣਿਤਂ ਸੁਵਣ੍ਣਵਣ੍ਣਂ ਸਰੀਰਂ ਦਿਸ੍ਵਾ, ‘‘ਇਮਂ ਅਯ੍ਯਸ੍ਸ ਦਸ੍ਸੇਤੁਂ ਪਤਿਰੂਪਂ ਆਰਮ੍ਮਣ’’ਨ੍ਤਿ ਚਿਨ੍ਤੇਤ੍ਵਾ ਗਨ੍ਤ੍ਵਾ ਥੇਰਂ ਵਨ੍ਦਿਤ੍ਵਾ, ‘‘ਭਨ੍ਤੇ, ਏਵਰੂਪਂ ਨਾਮ ਆਰਮ੍ਮਣਂ ਅਤ੍ਥਿ, ਓਲੋਕੇਥ ਅਯ੍ਯਾ’’ਤਿ ਆਹ. ਥੇਰੋ ‘‘ਸਾਧੂ’’ਤਿ ਵਤ੍ਵਾ ਪਾਰੁਪਨਂ ਨੀਹਰਾਪੇਤ੍ਵਾ ਪਾਦਤਲਤੋ ਯਾਵ ਕੇਸਗ੍ਗਾ ਓਲੋਕੇਤ੍ਵਾ ‘‘ਅਤਿਪੀਣਿਤਮੇਤਂ ¶ ਰੂਪਂ ਸੁਵਣ੍ਣਵਣ੍ਣਂ ਅਗ੍ਗਿਮ੍ਹਿ ਨਂ ਪਕ੍ਖਿਪਿਤ੍ਵਾ ਮਹਾਜਾਲਾਹਿ ਗਹਿਤਮਤ੍ਤਕਾਲੇ ਮਯ੍ਹਂ ਆਰੋਚੇਯ੍ਯਾਸੀ’’ਤਿ ਵਤ੍ਵਾ ਸਕਟ੍ਠਾਨਮੇਵ ਗਨ੍ਤ੍ਵਾ ਨਿਸੀਦਿ. ਸਾ ਤਥਾ ਕਤ੍ਵਾ ਥੇਰਸ੍ਸ ਆਰੋਚੇਸਿ. ਥੇਰੋ ਗਨ੍ਤ੍ਵਾ ਓਲੋਕੇਸਿ. ਜਾਲਾਯ ਪਹਟਪਹਟਟ੍ਠਾਨਂ ਕਬਰਗਾਵਿਯਾ ਵਿਯ ਸਰੀਰਵਣ੍ਣਂ ਅਹੋਸਿ, ਪਾਦਾ ਨਮਿਤ੍ਵਾ ਓਲਮ੍ਬਿਂਸੁ, ਹਤ੍ਥਾ ਪਟਿਕੁਟਿਂਸੁ, ਊਰੁਨਲਾਟਂ ਨਿਚ੍ਚਮ੍ਮਂ ਅਹੋਸਿ ¶ . ਥੇਰੋ ‘‘ਇਦਂ ਸਰੀਰਂ ਇਦਾਨੇਵ ਓਲੋਕੇਨ੍ਤਾਨਂ ਅਪਰਿਯਨ੍ਤਕਰਂ ਹੁਤ੍ਵਾ ਇਦਾਨੇਵ ਖਯਂ ਪਤ੍ਤਂ ਵਯਂ ਪਤ੍ਤ’’ਨ੍ਤਿ ਰਤ੍ਤਿਟ੍ਠਾਨਂ ਗਨ੍ਤ੍ਵਾ ਨਿਸੀਦਿਤ੍ਵਾ ਖਯਵਯਂ ਸਮ੍ਪਸ੍ਸਮਾਨੋ –

‘‘ਅਨਿਚ੍ਚਾ ਵਤ ਸਙ੍ਖਾਰਾ, ਉਪ੍ਪਾਦਵਯਧਮ੍ਮਿਨੋ;

ਉਪ੍ਪਜ੍ਜਿਤ੍ਵਾ ਨਿਰੁਜ੍ਝਨ੍ਤਿ, ਤੇਸਂ ਵੂਪਸਮੋ ਸੁਖੋ’’ਤਿ. (ਦੀ. ਨਿ. ੨.੨੨੧, ੨੭੨; ਸਂ. ਨਿ. ੧.੧੮੬; ੨.੧੪੩; ਜਾ. ੧.੧.੯੫) –

ਗਾਥਂ ਵਤ੍ਵਾ ਵਿਪਸ੍ਸਨਂ ਵਡ੍ਢੇਤ੍ਵਾ ਸਹ ਪਟਿਸਮ੍ਭਿਦਾਹਿ ਅਰਹਤ੍ਤਂ ਪਾਪੁਣਿ.

ਤਸ੍ਮਿਂ ਅਰਹਤ੍ਤਂ ਪਤ੍ਤੇ ਸਤ੍ਥਾ ਭਿਕ੍ਖੁਸਙ੍ਘਪਰਿਵੁਤੋ ਚਾਰਿਕਂ ਚਰਮਾਨੋ ਸੇਤਬ੍ਯਂ ਗਨ੍ਤ੍ਵਾ ਸਿਂਸਪਾਵਨਂ ਪਾਵਿਸਿ. ਚੂਲ਼ਕਾਲ਼ਸ੍ਸ ਭਰਿਯਾਯੋ ‘‘ਸਤ੍ਥਾ ਕਿਰ ਅਨੁਪ੍ਪਤ੍ਤੋ ਸਿਂਸਪਾਵਨ’’ਨ੍ਤਿ ਸੁਤ੍ਵਾ ‘‘ਅਮ੍ਹਾਕਂ ਸਾਮਿਕਂ ਗਣ੍ਹਿਸ੍ਸਾਮਾ’’ਤਿ ਪੇਸੇਤ੍ਵਾ ਸਤ੍ਥਾਰਂ ਨਿਮਨ੍ਤਾਪੇਸੁਂ. ਬੁਦ੍ਧਾਨਂ ਪਨ ਅਪਰਿਚਿਣ੍ਣਟ੍ਠਾਨੇ ਆਸਨਪਞ੍ਞਤ੍ਤਿਂ ਆਚਿਕ੍ਖਨ੍ਤੇਨ ਏਕੇਨ ਭਿਕ੍ਖੁਨਾ ਪਠਮਤਰਂ ਗਨ੍ਤੁਂ ਵਟ੍ਟਤਿ. ਬੁਦ੍ਧਾਨਞ੍ਹਿ ਮਜ੍ਝਿਮਟ੍ਠਾਨੇ ਆਸਨਂ ਪਞ੍ਞਾਪੇਤ੍ਵਾ ਤਸ੍ਸ ਦਕ੍ਖਿਣਤੋ ¶ ਸਾਰਿਪੁਤ੍ਤਤ੍ਥੇਰਸ੍ਸ, ਵਾਮਤੋ ¶ ਮਹਾਮੋਗ੍ਗਲ੍ਲਾਨਤ੍ਥੇਰਸ੍ਸ, ਤਤੋ ਪਟ੍ਠਾਯ ਉਭੋਸੁ ਪਸ੍ਸੇਸੁ ਭਿਕ੍ਖੁਸਙ੍ਘਸ੍ਸ ਆਸਨਂ ਪਞ੍ਞਾਪੇਤਬ੍ਬਂ ਹੋਤਿ. ਤਸ੍ਮਾ ਮਹਾਕਾਲ਼ਤ੍ਥੇਰੋ ਚੀਵਰਪਾਰੁਪਨਟ੍ਠਾਨੇ ਠਤ੍ਵਾ, ‘‘ਚੂਲ਼ਕਾਲ਼, ਤ੍ਵਂ ਪੁਰਤੋ ਗਨ੍ਤ੍ਵਾ ਆਸਨਪਞ੍ਞਤ੍ਤਿਂ ਆਚਿਕ੍ਖਾ’’ਤਿ ਚੂਲ਼ਕਾਲ਼ਂ ਪੇਸੇਸਿ. ਤਸ੍ਸ ਦਿਟ੍ਠਕਾਲਤੋ ਪਟ੍ਠਾਯ ਗੇਹਜਨਾ ਤੇਨ ਸਦ੍ਧਿਂ ਪਰਿਹਾਸਂ ਕਰੋਨ੍ਤਾ ਨੀਚਾਸਨਾਨਿ ਸਙ੍ਘਤ੍ਥੇਰਸ੍ਸ ਕੋਟਿਯਂ ਅਤ੍ਥਰਨ੍ਤਿ, ਉਚ੍ਚਾਸਨਾਨਿ ਸਙ੍ਘਨਵਕਸ੍ਸ ਕੋਟਿਯਂ. ਇਤਰੋ ‘‘ਮਾ ਏਵਂ ਕਰੋਥ, ਨੀਚਾਸਨਾਨਿ ਉਪਰਿ ਮਾ ਪਞ੍ਞਾਪੇਥ, ਉਚ੍ਚਾਸਨਾਨਿ ਉਪਰਿ ਪਞ੍ਞਾਪੇਥ, ਨੀਚਾਸਨਾਨਿ ਹੇਟ੍ਠਾ’’ਤਿ ਆਹ. ਇਤ੍ਥਿਯੋ ਤਸ੍ਸ ਵਚਨਂ ਅਸੁਣਨ੍ਤਿਯੋ ਵਿਯ ‘‘ਤ੍ਵਂ ਕਿਂ ਕਰੋਨ੍ਤੋ ਵਿਚਰਸਿ, ਕਿਂ ਤਵ ਆਸਨਾਨਿ ਪਞ੍ਞਾਪੇਤੁਂ ਨ ਵਟ੍ਟਤਿ, ਤ੍ਵਂ ਕਂ ਆਪੁਚ੍ਛਿਤ੍ਵਾ ਪਬ੍ਬਜਿਤੋ, ਕੇਨ ਪਬ੍ਬਜਿਤੋਸਿ, ਕਸ੍ਮਾ ਇਧਾਗਤੋਸੀ’’ਤਿ ਵਤ੍ਵਾ ਨਿਵਾਸਨਪਾਰੁਪਨਂ ਅਚ੍ਛਿਨ੍ਦਿਤ੍ਵਾ ਸੇਤਕਾਨਿ ਨਿਵਾਸੇਤ੍ਵਾ ਸੀਸੇ ਚ ਮਾਲਾਚੁਮ੍ਬੁਟਕਂ ਠਪੇਤ੍ਵਾ, ‘‘ਗਚ੍ਛ ਸਤ੍ਥਾਰਂ ਆਨੇਹਿ, ਮਯਂ ਆਸਨਾਨਿ ਪਞ੍ਞਾਪੇਸ੍ਸਾਮਾ’’ਤਿ ਪਹਿਣਿਂਸੁ. ਨ ਚਿਰਂ ਭਿਕ੍ਖੁਭਾਵੇ ਠਤ੍ਵਾ ਅਵਸ੍ਸਿਕੋਵ ਉਪ੍ਪਬ੍ਬਜਿਤਤ੍ਤਾ ਲਜ੍ਜਿਤੁਂ ਨ ਜਾਨਾਤਿ, ਤਸ੍ਮਾ ਸੋ ਤੇਨ ਆਕਪ੍ਪੇਨ ਨਿਰਾਸਙ੍ਕੋਵ ਗਨ੍ਤ੍ਵਾ ਸਤ੍ਥਾਰਂ ਵਨ੍ਦਿਤ੍ਵਾ ਬੁਦ੍ਧਪ੍ਪਮੁਖਂ ਭਿਕ੍ਖੁਸਙ੍ਘਂ ਆਦਾਯ ਆਗਤੋ. ਭਿਕ੍ਖੁਸਙ੍ਘਸ੍ਸ ਪਨ ਭਤ੍ਤਕਿਚ੍ਚਾਵਸਾਨੇ ਮਹਾਕਾਲ਼ਸ੍ਸ ਭਰਿਯਾਯੋ ‘‘ਇਮਾਹਿ ਅਤ੍ਤਨੋ ਸਾਮਿਕੋ ਗਹਿਤੋ, ਮਯਮ੍ਪਿ ਅਮ੍ਹਾਕਂ ਸਾਮਿਕਂ ਗਣ੍ਹਿਸ੍ਸਾਮਾ’’ਤਿ ¶ ਚਿਨ੍ਤੇਤ੍ਵਾ ਪੁਨਦਿਵਸੇ ਸਤ੍ਥਾਰਂ ਨਿਮਨ੍ਤਯਿਂਸੁ. ਤਦਾ ਪਨ ਆਸਨਪਞ੍ਞਾਪਨਤ੍ਥਂ ਅਞ੍ਞੋ ਭਿਕ੍ਖੁ ਅਗਮਾਸਿ. ਤਾ ਤਸ੍ਮਿਂ ਖਣੇ ਓਕਾਸਂ ਅਲਭਿਤ੍ਵਾ ਬੁਦ੍ਧਪ੍ਪਮੁਖਂ ਭਿਕ੍ਖੁਸਙ੍ਘਂ ਨਿਸੀਦਾਪੇਤ੍ਵਾ ਭਿਕ੍ਖਂ ਅਦਂਸੁ. ਚੂਲ਼ਕਾਲ਼ਸ੍ਸ ਪਨ ਦ੍ਵੇ ਭਰਿਯਾਯੋ, ਮਜ੍ਝਿਮਕਾਲ਼ਸ੍ਸ ¶ ਚਤਸ੍ਸੋ, ਮਹਾਕਾਲ਼ਸ੍ਸ ਪਨ ਅਟ੍ਠ. ਭਿਕ੍ਖੂਪਿ ਭਤ੍ਤਕਿਚ੍ਚਂ ਕਾਤੁਕਾਮਾ ਨਿਸੀਦਿਤ੍ਵਾ ਭਤ੍ਤਕਿਚ੍ਚਮਕਂਸੁ, ਬਹਿ ਗਨ੍ਤੁਕਾਮਾ ਉਟ੍ਠਾਯ ਅਗਮਂਸੁ. ਸਤ੍ਥਾ ਪਨ ਨਿਸੀਦਿਤ੍ਵਾ ਭਤ੍ਤਕਿਚ੍ਚਂ ਕਰਿ. ਤਸ੍ਸ ਭਤ੍ਤਕਿਚ੍ਚਪਰਿਯੋਸਾਨੇ ਤਾ ਇਤ੍ਥਿਯੋ, ‘‘ਭਨ੍ਤੇ, ਮਹਾਕਾਲ਼ੋ ਅਮ੍ਹਾਕਂ ਅਨੁਮੋਦਨਂ ਕਤ੍ਵਾ ਆਗਚ੍ਛਿਸ੍ਸਤਿ, ਤੁਮ੍ਹੇ ਪੁਰਤੋ ਗਚ੍ਛਥਾ’’ਤਿ ਵਦਿਂਸੁ. ਸਤ੍ਥਾ ‘‘ਸਾਧੂ’’ਤਿ ਵਤ੍ਵਾ ਪੁਰਤੋ ਅਗਮਾਸਿ. ਗਾਮਦ੍ਵਾਰਂ ਪਤ੍ਵਾ ਭਿਕ੍ਖੂ ਉਜ੍ਝਾਯਿਂਸੁ ‘‘ਕਿਂ ਨਾਮੇਤਂ ਸਤ੍ਥਾਰਾ ਕਤਂ, ਞਤ੍ਵਾ ਨੁ ਖੋ ਕਤਂ, ਉਦਾਹੁ ਅਜਾਨਿਤ੍ਵਾ. ਹਿਯ੍ਯੋ ਚੂਲ਼ਕਾਲ਼ਸ੍ਸ ਪੁਰਤੋ ਗਤਤ੍ਤਾ ਪਬ੍ਬਜ੍ਜਨ੍ਤਰਾਯੋ ਜਾਤੋ, ਅਜ੍ਜ ਅਞ੍ਞਸ੍ਸ ਪੁਰਤੋ ਗਤਤ੍ਤਾ ਅਨ੍ਤਰਾਯੋ ਨਾਹੋਸਿ. ਇਦਾਨਿ ਮਹਾਕਾਲ਼ਂ ਠਪੇਤ੍ਵਾ ਆਗਤੋ, ਸੀਲਵਾ ਖੋ ਪਨ ਭਿਕ੍ਖੁ ਆਚਾਰਸਮ੍ਪਨ੍ਨੋ, ਕਰਿਸ੍ਸਤਿ ਨੁ ਖੋ ਤਸ੍ਸ ਪਬ੍ਬਜ੍ਜਨ੍ਤਰਾਯ’’ਨ੍ਤਿ. ਸਤ੍ਥਾ ਤੇਸਂ ਵਚਨਂ ਸੁਤ੍ਵਾ ਨਿਵਤ੍ਤਿਤ੍ਵਾ ਠਿਤੋ ‘‘ਕਿਂ ਕਥੇਥ, ਭਿਕ੍ਖਵੇ’’ਤਿ ਪੁਚ੍ਛਿ ¶ . ਤੇ ਤਮਤ੍ਥਂ ਆਰੋਚੇਸੁਂ. ‘‘ਕਿਂ ਪਨ ਤੁਮ੍ਹੇ, ਭਿਕ੍ਖਵੇ, ਚੂਲ਼ਕਾਲ਼ਂ ਵਿਯ ਮਹਾਕਾਲ਼ਂ ਸਲ੍ਲਕ੍ਖੇਥਾ’’ਤਿ? ‘‘ਆਮ, ਭਨ੍ਤੇ’’. ਤਸ੍ਸ ਹਿ ਦ੍ਵੇ ਪਜਾਪਤਿਯੋ, ਇਮਸ੍ਸ ਅਟ੍ਠ. ‘‘ਅਟ੍ਠਹਿ ਪਰਿਕ੍ਖਿਪਿਤ੍ਵਾ ਗਹਿਤੋ ਕਿਂ ਕਰਿਸ੍ਸਤਿ, ਭਨ੍ਤੇ’’ਤਿ? ਸਤ੍ਥਾ ‘‘ਮਾ, ਭਿਕ੍ਖਵੇ, ਏਵਂ ਅਵਚੁਤ੍ਥ, ਚੂਲ਼ਕਾਲ਼ੋ ਉਟ੍ਠਾਯ ਸਮੁਟ੍ਠਾਯ ਸੁਭਾਰਮ੍ਮਣਬਹੁਲੋ ਵਿਹਰਤਿ, ਪਪਾਤੇ ਠਿਤੋ ਦੁਬ੍ਬਲਰੁਕ੍ਖਸਦਿਸੋ. ਮਯ੍ਹਂ ਪਨ ਪੁਤ੍ਤੋ ਮਹਾਕਾਲ਼ੋ ¶ ਅਸੁਭਾਨੁਪਸ੍ਸੀ ਵਿਹਰਤਿ, ਘਨਸੇਲਪਬ੍ਬਤੋ ਵਿਯ ਅਚਲੋ’’ਤਿ ਵਤ੍ਵਾ ਇਮਾ ਗਾਥਾ ਅਭਾਸਿ –

‘‘ਸੁਭਾਨੁਪਸ੍ਸਿਂ ਵਿਹਰਨ੍ਤਂ, ਇਨ੍ਦ੍ਰਿਯੇਸੁ ਅਸਂਵੁਤਂ;

ਭੋਜਨਮ੍ਹਿ ਚਾਮਤ੍ਤਞ੍ਞੁਂ, ਕੁਸੀਤਂ ਹੀਨਵੀਰਿਯਂ;

ਤਂ ਵੇ ਪਸਹਤਿ ਮਾਰੋ, ਵਾਤੋ ਰੁਕ੍ਖਂਵ ਦੁਬ੍ਬਲਂ.

‘‘ਅਸੁਭਾਨੁਪਸ੍ਸਿਂ ਵਿਹਰਨ੍ਤਂ, ਇਨ੍ਦ੍ਰਿਯੇਸੁ ਸੁਸਂਵੁਤਂ;

ਭੋਜਨਮ੍ਹਿ ਚ ਮਤ੍ਤਞ੍ਞੁਂ, ਸਦ੍ਧਂ ਆਰਦ੍ਧਵੀਰਿਯਂ;

ਤਂ ਵੇ ਨਪ੍ਪਸਹਤੀ ਮਾਰੋ, ਵਾਤੋ ਸੇਲਂਵ ਪਬ੍ਬਤ’’ਨ੍ਤਿ.

ਤਤ੍ਥ ਸੁਭਾਨੁਪਸ੍ਸਿਂ ਵਿਹਰਨ੍ਤਨ੍ਤਿ ਸੁਤਂ ਅਨੁਪਸ੍ਸਨ੍ਤਂ, ਇਟ੍ਠਾਰਮ੍ਮਣੇ ਮਾਨਸਂ ਵਿਸ੍ਸਜ੍ਜੇਤ੍ਵਾ ਵਿਹਰਨ੍ਤਨ੍ਤਿ ਅਤ੍ਥੋ. ਯੋ ਹਿ ਪੁਗ੍ਗਲੋ ਨਿਮਿਤ੍ਤਗ੍ਗਾਹਂ ਅਨੁਬ੍ਯਞ੍ਜਨਗ੍ਗਾਹਂ ਗਣ੍ਹਨ੍ਤੋ ‘‘ਨਖਾ ਸੋਭਨਾ’’ਤਿ ਗਣ੍ਹਾਤਿ, ‘‘ਅਙ੍ਗੁਲਿਯੋ ਸੋਭਨਾ’’ਤਿ ਗਣ੍ਹਾਤਿ, ‘‘ਹਤ੍ਥਪਾਦਾ, ਜਙ੍ਘਾ, ਊਰੁ, ਕਟਿ, ਉਦਰਂ, ਥਨਾ, ਗੀਵਾ, ਓਟ੍ਠਾ, ਦਨ੍ਤਾ, ਮੁਖਂ, ਨਾਸਾ, ਅਕ੍ਖੀਨਿ, ਕਣ੍ਣਾ, ਭਮੁਕਾ, ਨਲਾਟਂ, ਕੇਸਾ, ਸੋਭਨਾ’’ਤਿ ਗਣ੍ਹਾਤਿ, ‘‘ਕੇਸਾ, ਲੋਮਾ, ਨਖਾ, ਦਨ੍ਤਾ, ਤਚੋ, ਸੋਭਨਾ’’ਤਿ ¶ ਗਣ੍ਹਾਤਿ, ਵਣ੍ਣੋ ਸੁਭੋ, ਸਣ੍ਠਾਨਂ ਸੁਭਨ੍ਤਿ, ਅਯਂ ਸੁਭਾਨੁਪਸ੍ਸੀ ਨਾਮ. ਏਵਂ ਤਂ ਸੁਭਾਨੁਪਸ੍ਸਿਂ ਵਿਹਰਨ੍ਤਂ. ਇਨ੍ਦ੍ਰਿਯੇਸੂਤਿ ¶ ਚਕ੍ਖਾਦੀਸੁ ਛਸੁ ਇਨ੍ਦ੍ਰਿਯੇਸੁ. ਅਸਂਵੁਤਨ੍ਤਿ ਚਕ੍ਖੁਦ੍ਵਾਰਾਦੀਨਿ ਅਰਕ੍ਖਨ੍ਤਂ. ਪਰਿਯੇਸਨਮਤ੍ਤਾ ਪਟਿਗ੍ਗਹਣਮਤ੍ਤਾ ਪਰਿਭੋਗਮਤ੍ਤਾਤਿ ਇਮਿਸ੍ਸਾ ਮਤ੍ਤਾਯ ਅਜਾਨਨਤੋ ਭੋਜਨਮ੍ਹਿ ਚਾਮਤ੍ਤਞ੍ਞੁਂ. ਅਪਿਚ ਪਚ੍ਚਵੇਕ੍ਖਣਮਤ੍ਤਾ ਵਿਸ੍ਸਜ੍ਜਨਮਤ੍ਤਾਤਿ ਇਮਿਸ੍ਸਾਪਿ ਮਤ੍ਤਾਯ ਅਜਾਨਨਤੋ ਅਮਤ੍ਤਞ੍ਞੁਂ, ਇਦਂ ਭੋਜਨਂ ਧਮ੍ਮਿਕਂ, ਇਦਂ ਅਧਮ੍ਮਿਕਨ੍ਤਿਪਿ ਅਜਾਨਨ੍ਤਂ. ਕਾਮਚ੍ਛਨ੍ਦਬ੍ਯਾਪਾਦਵਿਹਿਂਸਾਵਿਤਕ੍ਕਵਸਿਤਾਯ ਕੁਸੀਤਂ. ਹੀਨਵੀਰਿਯਨ੍ਤਿ ਨਿਬ੍ਬੀਰਿਯਂ ਚਤੂਸੁ ਇਰਿਯਾਪਥੇਸੁ ਵੀਰਿਯਕਰਣਰਹਿਤਂ. ਪਸਹਤੀਤਿ ਅਭਿਭਵਤਿ ਅਜ੍ਝੋਤ੍ਥਰਤਿ. ਵਾਤੋ ਰੁਕ੍ਖਂਵ ਦੁਬ੍ਬਲਨ੍ਤਿ ਬਲਵਵਾਤੋ ਛਿਨ੍ਨਪਪਾਤੇ ਜਾਤਂ ਦੁਬ੍ਬਲਰੁਕ੍ਖਂ ਵਿਯ. ਯਥਾ ਹਿ ਸੋ ਵਾਤੋ ਤਸ੍ਸ ਦੁਬ੍ਬਲਰੁਕ੍ਖਸ੍ਸ ਪੁਪ੍ਫਫਲਪਲ੍ਲਵਾਦੀਨਿਪਿ ਪਾਤੇਤਿ, ਖੁਦ੍ਦਕਸਾਖਾਪਿ ਭਞ੍ਜਤਿ, ਮਹਾਸਾਖਾਪਿ ¶ ਭਞ੍ਜਤਿ, ਸਮੂਲਕਮ੍ਪਿ ਤਂ ਰੁਕ੍ਖਂ ਉਪ੍ਪਾਟੇਤ੍ਵਾ ਉਦ੍ਧਂਮੂਲਂ ਅਧੋਸਾਖਂ ਕਤ੍ਵਾ ਗਚ੍ਛਤਿ, ਏਵਮੇਵ ਏਵਰੂਪਂ ਪੁਗ੍ਗਲਂ ਅਨ੍ਤੋ ਉਪ੍ਪਨ੍ਨੋ ਕਿਲੇਸਮਾਰੋ ਪਸਹਤਿ, ਬਲਵਵਾਤੋ ਦੁਬ੍ਬਲਰੁਕ੍ਖਸ੍ਸ ¶ ਪੁਪ੍ਫਫਲਪਲ੍ਲਵਾਦਿਪਾਤਨਂ ਵਿਯ ਖੁਦ੍ਦਾਨੁਖੁਦ੍ਦਕਾਪਤ੍ਤਿਆਪਜ੍ਜਨਮ੍ਪਿ ਕਰੋਤਿ, ਖੁਦ੍ਦਕਸਾਖਾਭਞ੍ਜਨਂ ਵਿਯ ਨਿਸ੍ਸਗ੍ਗਿਯਾਦਿਆਪਤ੍ਤਿਆਪਜ੍ਜਨਮ੍ਪਿ ਕਰੋਤਿ, ਮਹਾਸਾਖਾਭਞ੍ਜਨਂ ਵਿਯ ਤੇਰਸਸਙ੍ਘਾਦਿਸੇਸਾਪਤ੍ਤਿਆਪਜ੍ਜਨਮ੍ਪਿ ਕਰੋਤਿ, ਉਪ੍ਪਾਟੇਤ੍ਵਾ ਉਦ੍ਧਂ, ਮੂਲਕਂ ਹੇਟ੍ਠਾਸਾਖਂ ਕਤ੍ਵਾ ਪਾਤਨਂ ਵਿਯ ਪਾਰਾਜਿਕਾਪਤ੍ਤਿਆਪਜ੍ਜਨਮ੍ਪਿ ਕਰੋਤਿ, ਸ੍ਵਾਕ੍ਖਾਤਸਾਸਨਾ ਨੀਹਰਿਤ੍ਵਾ ਕਤਿਪਾਹੇਨੇਵ ਗਿਹਿਭਾਵਂ ਪਾਪੇਤੀਤਿ ਏਵਂ ਏਵਰੂਪਂ ਪੁਗ੍ਗਲਂ ਕਿਲੇਸਮਾਰੋ ਅਤ੍ਤਨੋ ਵਸੇ ਵਤ੍ਤੇਤੀਤਿ ਅਤ੍ਥੋ.

ਅਸੁਭਾਨੁਪਸ੍ਸਿਨ੍ਤਿ ਦਸਸੁ ਅਸੁਭੇਸੁ ਅਞ੍ਞਤਰਂ ਅਸੁਭਂ ਪਸ੍ਸਨ੍ਤਂ ਪਟਿਕੂਲਮਨਸਿਕਾਰੇ ਯੁਤ੍ਤਂ ਕੇਸੇ ਅਸੁਭਤੋ ਪਸ੍ਸਨ੍ਤਂ ਲੋਮੇ ਨਖੇ ਦਨ੍ਤੇ ਤਚਂ ਵਣ੍ਣਂ ਸਣ੍ਠਾਨਂ ਅਸੁਭਤੋ ਪਸ੍ਸਨ੍ਤਂ. ਇਨ੍ਦ੍ਰਿਯੇਸੂਤਿ ਛਸੁ ਇਨ੍ਦ੍ਰਿਯੇਸੁ. ਸੁਸਂਵੁਤਨ੍ਤਿ ਨਿਮਿਤ੍ਤਾਦਿਗ੍ਗਾਹਰਹਿਤਂ ਪਿਹਿਤਦ੍ਵਾਰਂ. ਅਮਤ੍ਤਞ੍ਞੁਤਾਪਟਿਕ੍ਖੇਪੇਨ ਭੋਜਨਮ੍ਹਿ ਚ ਮਤ੍ਤਞ੍ਞੁਂ. ਸਦ੍ਧਨ੍ਤਿ ਕਮ੍ਮਸ੍ਸ ਚੇਵ ਫਲਸ੍ਸ ਚ ਸਦ੍ਦਹਨਲਕ੍ਖਣਾਯ ਲੋਕਿਕਾਯ ਸਦ੍ਧਾਯ ਚੇਵ ਤੀਸੁ ਵਤ੍ਥੂਸੁ ਅਵੇਚ੍ਚਪ੍ਪਸਾਦਸਙ੍ਖਾਤਾਯ ਲੋਕੁਤ੍ਤਰਸਦ੍ਧਾਯ ਚ ਸਮਨ੍ਨਾਗਤਂ. ਆਰਦ੍ਧਵੀਰਿਯਨ੍ਤਿ ਪਗ੍ਗਹਿਤਵੀਰਿਯਂ ਪਰਿਪੁਣ੍ਣਵੀਰਿਯਂ. ਤਂ ਵੇਤਿ ਏਵਰੂਪਂ ਤਂ ਪੁਗ੍ਗਲਂ ਯਥਾ ਦੁਬ੍ਬਲਵਾਤੋ ਸਣਿਕਂ ਪਹਰਨ੍ਤੋ ਏਕਗ੍ਘਨਂ ਸੇਲਂ ਚਾਲੇਤੁਂ ਨ ਸਕ੍ਕੋਤਿ, ਤਥਾ ¶ ਅਬ੍ਭਨ੍ਤਰੇ ਉਪ੍ਪਜ੍ਜਮਾਨੋਪਿ ਦੁਬ੍ਬਲਕਿਲੇਸਮਾਰੋ ਨਪ੍ਪਸਹਤਿ, ਖੋਭੇਤੁਂ ਵਾ ਚਾਲੇਤੁਂ ਵਾ ਨ ਸਕ੍ਕੋਤੀਤਿ ਅਤ੍ਥੋ.

ਤਾਪਿ ਖੋ ਤਸ੍ਸ ਪੁਰਾਣਦੁਤਿਯਿਕਾਯੋ ਥੇਰਂ ਪਰਿਵਾਰੇਤ੍ਵਾ ‘‘ਤ੍ਵਂ ਕਂ ਆਪੁਚ੍ਛਿਤ੍ਵਾ ਪਬ੍ਬਜਿਤੋ, ਇਦਾਨਿ ਗਿਹੀ ਭਵਿਸ੍ਸਸਿ ਨ ਭਵਿਸ੍ਸਸੀ’’ਤਿਆਦੀਨਿ ਵਤ੍ਵਾ ਕਾਸਾਵਂ ਨੀਹਰਿਤੁਕਾਮਾ ਅਹੇਸੁਂ. ਥੇਰੋ ਤਾਸਂ ਆਕਾਰਂ ਸਲ੍ਲਕ੍ਖੇਤ੍ਵਾ ਨਿਸਿਨ੍ਨਾਸਨਾ ਵੁਟ੍ਠਾਯ ਇਦ੍ਧਿਯਾ ਉਪ੍ਪਤ੍ਤਿਤ੍ਵਾ ਕੂਟਾਗਾਰਕਣ੍ਣਿਕਂ ਦ੍ਵਿਧਾ ਭਿਨ੍ਦਿਤ੍ਵਾ ਆਕਾਸੇਨਾਗਨ੍ਤ੍ਵਾ ਸਤ੍ਥਰਿ ਗਾਥਾ ਪਰਿਯੋਸਾਪੇਨ੍ਤੇਯੇਵ ਸਤ੍ਥੁ ਸੁਵਣ੍ਣਵਣ੍ਣਂ ਸਰੀਰਂ ਅਭਿਤ੍ਥਵਨ੍ਤੋ ਆਕਾਸਤੋ ਓਤਰਿਤ੍ਵਾ ਤਥਾਗਤਸ੍ਸ ਪਾਦੇ ਵਨ੍ਦਿ.

ਗਾਥਾਪਰਿਯੋਸਾਨੇ ¶ ਸਮ੍ਪਤ੍ਤਭਿਕ੍ਖੂ ਸੋਤਾਪਤ੍ਤਿਫਲਾਦੀਸੁ ਪਤਿਟ੍ਠਹਿਂਸੂਤਿ.

ਅਨਿਕ੍ਕਸਾਵੋਤਿ ¶ ਇਮਂ ਧਮ੍ਮਦੇਸਨਂ ਸਤ੍ਥਾ ਜੇਤਵਨੇ ਵਿਹਰਨ੍ਤੋ ਰਾਜਗਹੇ ਦੇਵਦਤ੍ਤਸ੍ਸ ਕਾਸਾਵਲਾਭਂ ਆਰਬ੍ਭ ਕਥੇਸਿ.

ਏਕਸ੍ਮਿਞ੍ਹਿ ਸਮਯੇ ਦ੍ਵੇ ਅਗ੍ਗਸਾਵਕਾ ਪਞ੍ਚਸਤੇ ਪਞ੍ਚਸਤੇ ਅਤ੍ਤਨੋ ਅਤ੍ਤਨੋ ਪਰਿਵਾਰੇ ਆਦਾਯ ਸਤ੍ਥਾਰਂ ਆਪੁਚ੍ਛਿਤ੍ਵਾ ਵਨ੍ਦਿਤ੍ਵਾ ਜੇਤਵਨਤੋ ਰਾਜਗਹਂ ਅਗਮਂਸੁ. ਰਾਜਗਹਵਾਸਿਨੋ ਦ੍ਵੇਪਿ ਤਯੋਪਿ ਬਹੂਪਿ ਏਕਤੋ ਹੁਤ੍ਵਾ ਆਗਨ੍ਤੁਕਦਾਨਂ ਅਦਂਸੁ. ਅਥੇਕਦਿਵਸਂ ਆਯਸ੍ਮਾ ਸਾਰਿਪੁਤ੍ਤੋ ਅਨੁਮੋਦਨਂ ਕਰੋਨ੍ਤੋ ¶ ‘‘ਉਪਾਸਕਾ ਏਕੋ ਸਯਂ ਦਾਨਂ ਦੇਤਿ, ਪਰਂ ਨ ਸਮਾਦਪੇਤਿ, ਸੋ ਨਿਬ੍ਬਤ੍ਤਨਿਬ੍ਬਤ੍ਤਟ੍ਠਾਨੇ ਭੋਗਸਮ੍ਪਦਂ ਲਭਤਿ, ਨੋ ਪਰਿਵਾਰਸਮ੍ਪਦਂ. ਏਕੋ ਸਯਂ ਨ ਦੇਤਿ, ਪਰਂ ਸਮਾਦਪੇਤਿ, ਸੋ ਨਿਬ੍ਬਤ੍ਤਨਿਬ੍ਬਤ੍ਤਟ੍ਠਾਨੇ ਪਰਿਵਾਰਸਮ੍ਪਦਂ ਲਭਤਿ, ਨੋ ਭੋਗਸਮ੍ਪਦਂ. ਏਕੋ ਸਯਮ੍ਪਿ ਨ ਦੇਤਿ, ਪਰਮ੍ਪਿ ਨ ਸਮਾਦਪੇਤਿ, ਸੋ ਨਿਬ੍ਬਤ੍ਤਨਿਬ੍ਬਤ੍ਤਟ੍ਠਾਨੇ ਕਞ੍ਜਿਕਮਤ੍ਤਮ੍ਪਿ ਕੁਚ੍ਛਿਪੂਰਂ ਨ ਲਭਤਿ, ਅਨਾਥੋ ਹੋਤਿ ਨਿਪ੍ਪਚ੍ਚਯੋ. ਏਕੋ ਸਯਮ੍ਪਿ ਦੇਤਿ, ਪਰਮ੍ਪਿ ਸਮਾਦਪੇਤਿ, ਸੋ ਨਿਬ੍ਬਤ੍ਤਨਿਬ੍ਬਤ੍ਤਟ੍ਠਾਨੇ ਅਤ੍ਤਭਾਵਸਤੇਪਿ ਅਤ੍ਤਭਾਵਸਹਸ੍ਸੇਪਿ ਅਤ੍ਤਭਾਵਸਤਸਹਸ੍ਸੇਪਿ ਭੋਗਸਮ੍ਪਦਞ੍ਚੇਵ ਪਰਿਵਾਰਸਮ੍ਪਦਞ੍ਚ ਲਭਤੀ’’ਤਿ ਏਵਂ ਧਮ੍ਮਂ ਦੇਸੇਸਿ.

ਤਮੇਕੋ ਪਣ੍ਡਿਤਪੁਰਿਸੋ ਧਮ੍ਮਂ ਸੁਤ੍ਵਾ ‘‘ਅਚ੍ਛਰਿਯਾ ਵਤ ਭੋ, ਅਬ੍ਭੁਤਾ ਵਤ ਭੋ ਧਮ੍ਮਦੇਸਨਾ, ਸੁਕਾਰਣਂ ਕਥਿਤਂ, ਮਯਾ ਇਮਾਸਂ ਦ੍ਵਿਨ੍ਨਂ ਸਮ੍ਪਤ੍ਤੀਨਂ ਨਿਪ੍ਫਾਦਕਂ ਕਮ੍ਮਂ ਕਾਤੁਂ ਵਟ੍ਟਤੀ’’ਤਿ ਚਿਨ੍ਤੇਤ੍ਵਾ – ‘‘ਭਨ੍ਤੇ, ਸ੍ਵੇ ਮਯ੍ਹਂ ਭਿਕ੍ਖਂ ਗਣ੍ਹਥਾ’’ਤਿ ਥੇਰਂ ਨਿਮਨ੍ਤੇਸਿ. ‘‘ਕਿਤ੍ਤਕੇਹਿ ਤੇ ਭਿਕ੍ਖੂਹਿ ਅਤ੍ਥੋ ਉਪਾਸਕਾ’’ਤਿ. ‘‘ਕਿਤ੍ਤਕਾ ਪਨ ਵੋ, ਭਨ੍ਤੇ, ਪਰਿਵਾਰਾ’’ਤਿ? ‘‘ਸਹਸ੍ਸਮਤ੍ਤਾ ਉਪਾਸਕਾ’’ਤਿ. ‘‘ਸਬ੍ਬੇਹਿ ਸਦ੍ਧਿਂਯੇਵ ਸ੍ਵੇ ਭਿਕ੍ਖਂ ਗਣ੍ਹਥ, ਭਨ੍ਤੇ’’ਤਿ. ‘‘ਥੇਰੋ ਅਧਿਵਾਸੇਸਿ’’. ਉਪਾਸਕੋ ਨਗਰਵੀਥਿਯਂ ਚਰਨ੍ਤੋ – ‘‘ਅਮ੍ਮਾ, ਤਾਤਾ, ਮਯਾ ਭਿਕ੍ਖੁਸਹਸ੍ਸਂ ਨਿਮਨ੍ਤਿਤਂ, ਤੁਮ੍ਹੇ ਕਿਤ੍ਤਕਾਨਂ ਭਿਕ੍ਖੂਨਂ ਭਿਕ੍ਖਂ ਦਾਤੁਂ ਸਕ੍ਖਿਸ੍ਸਥ, ਤੁਮ੍ਹੇ ਕਿਤ੍ਤਕਾਨ’’ਨ੍ਤਿ ਸਮਾਦਪੇਸਿ. ਮਨੁਸ੍ਸਾ ਅਤ੍ਤਨੋ ਅਤ੍ਤਨੋ ਪਹੋਨਕਨਿਯਾਮੇਨ ¶ – ‘‘ਮਯਂ ਦਸਨ੍ਨਂ ਦਸ੍ਸਾਮ, ਮਯਂ ਵੀਸਤਿਯਾ, ਮਯਂ ਸਤਸ੍ਸਾ’’ਤਿ ਆਹਂਸੁ. ਉਪਾਸਕੋ – ‘‘ਤੇਨ ਹਿ ਏਕਸ੍ਮਿਂ ਠਾਨੇ ਸਮਾਗਮਂ ਕਤ੍ਵਾ ਏਕਤੋਵ ਪਰਿਵਿਸਿਸ੍ਸਾਮ ¶ , ਸਬ੍ਬੇ ਤਿਲਤਣ੍ਡੁਲਸਪ੍ਪਿਮਧੁਫਾਣਿਤਾਦੀਨਿ ਸਮਾਹਰਥਾ’’ਤਿ ਏਕਸ੍ਮਿਂ ਠਾਨੇ ਸਮਾਹਰਾਪੇਸਿ.

ਅਥਸ੍ਸ ¶ ਏਕੋ ਕੁਟੁਮ੍ਬਿਕੋ ਸਤਸਹਸ੍ਸਗ੍ਘਨਿਕਂ ਗਨ੍ਧਕਾਸਾਵਵਤ੍ਥਂ ਦਤ੍ਵਾ – ‘‘ਸਚੇ ਤੇ ਦਾਨਵਤ੍ਤਂ ਨਪ੍ਪਹੋਤਿ, ਇਦਂ ਵਿਸ੍ਸਜ੍ਜੇਤ੍ਵਾ ਯਂ ਊਨਂ, ਤਂ ਪੂਰੇਯ੍ਯਾਸਿ. ਸਚੇ ਪਹੋਤਿ, ਯਸ੍ਸਿਚ੍ਛਸਿ, ਤਸ੍ਸ ਭਿਕ੍ਖੁਨੋ ਦਦੇਯ੍ਯਾਸੀ’’ਤਿ ਆਹ. ਤਦਾ ਤਸ੍ਸ ਸਬ੍ਬਂ ਦਾਨਵਤ੍ਤਂ ਪਹੋਸਿ, ਕਿਞ੍ਚਿ ਊਨਂ ਨਾਮ ਨਾਹੋਸਿ. ਸੋ ਮਨੁਸ੍ਸੇ ਪੁਚ੍ਛਿ – ‘‘ਇਦਂ, ਅਯ੍ਯਾ, ਕਾਸਾਵਂ ਏਕੇਨ ਕੁਟੁਮ੍ਬਿਕੇਨ ਏਵਂ ਨਾਮ ਵਤ੍ਵਾ ਦਿਨ੍ਨਂ ਅਤਿਰੇਕਂ ਜਾਤਂ, ਕਸ੍ਸ ਨਂ ਦੇਮਾ’’ਤਿ. ਏਕਚ੍ਚੇ ‘‘ਸਾਰਿਪੁਤ੍ਤਤ੍ਥੇਰਸ੍ਸਾ’’ਤਿ ਆਹਂਸੁ. ਏਕਚ੍ਚੇ ‘‘ਥੇਰੋ ਸਸ੍ਸਪਾਕਸਮਯੇ ਆਗਨ੍ਤ੍ਵਾ ਗਮਨਸੀਲੋ, ਦੇਵਦਤ੍ਤੋ ਅਮ੍ਹਾਕਂ ਮਙ੍ਗਲਾਮਙ੍ਗਲੇਸੁ ਸਹਾਯੋ ਉਦਕਮਣਿਕੋ ਵਿਯ ਨਿਚ੍ਚਂ ਪਤਿਟ੍ਠਿਤੋ, ਤਸ੍ਸ ਤਂ ਦੇਮਾ’’ਤਿ ਆਹਂਸੁ. ਸਮ੍ਬਹੁਲਿਕਾਯ ਕਥਾਯਪਿ ‘‘ਦੇਵਦਤ੍ਤਸ੍ਸ ਦਾਤਬ੍ਬ’’ਨ੍ਤਿ ਵਤ੍ਤਾਰੋ ਬਹੁਤਰਾ ਅਹੇਸੁਂ, ਅਥ ਨਂ ਦੇਵਦਤ੍ਤਸ੍ਸ ਅਦਂਸੁ. ਸੋ ਤਂ ਛਿਨ੍ਦਿਤ੍ਵਾ ਸਿਬ੍ਬਿਤ੍ਵਾ ਰਜਿਤ੍ਵਾ ਨਿਵਾਸੇਤ੍ਵਾ ਪਾਰੁਪਿਤ੍ਵਾ ਵਿਚਰਤਿ. ਤਂ ਦਿਸ੍ਵਾ ਮਨੁਸ੍ਸਾ ‘‘ਨਯਿਦਂ ਦੇਵਦਤ੍ਤਸ੍ਸ ਅਨੁਚ੍ਛਵਿਕਂ, ਸਾਰਿਪੁਤ੍ਤਤ੍ਥੇਰਸ੍ਸ ਅਨੁਚ੍ਛਵਿਕਂ. ਦੇਵਦਤ੍ਤੋ ਅਤ੍ਤਨੋ ਅਨਨੁਚ੍ਛਵਿਕਂ ਨਿਵਾਸੇਤ੍ਵਾ ਪਾਰੁਪਿਤ੍ਵਾ ਵਿਚਰਤੀ’’ਤਿ ਵਦਿਂਸੁ. ਅਥੇਕੋ ¶ ਦਿਸਾਵਾਸਿਕੋ ਭਿਕ੍ਖੁ ਰਾਜਗਹਾ ਸਾਵਤ੍ਥਿਂ ਗਨ੍ਤ੍ਵਾ ਸਤ੍ਥਾਰਂ ਵਨ੍ਦਿਤ੍ਵਾ ਕਤਪਟਿਸਨ੍ਥਾਰੋ ਸਤ੍ਥਾਰਾ ਦ੍ਵਿਨ੍ਨਂ ਅਗ੍ਗਸਾਵਕਾਨਂ ਫਾਸੁਵਿਹਾਰਂ ਪੁਚ੍ਛਿਤੋ ਆਦਿਤੋ ਪਟ੍ਠਾਯ ਸਬ੍ਬਂ ਤਂ ਪਵਤ੍ਤਿਂ ਆਰੋਚੇਸਿ. ਸਤ੍ਥਾ ‘‘ਨ ਖੋ ਭਿਕ੍ਖੁ ਇਦਾਨੇਵੇਸੋ ਅਤ੍ਤਨੋ ਅਨਨੁਚ੍ਛਵਿਕਂ ਵਤ੍ਥਂ ਧਾਰੇਤਿ, ਪੁਬ੍ਬੇਪਿ ਧਾਰੇਸਿਯੇਵਾ’’ਤਿ ਵਤ੍ਵਾ ਅਤੀਤਂ ਆਹਰਿ –

ਅਤੀਤੇ ਬਾਰਾਣਸਿਯਂ ਬ੍ਰਹ੍ਮਦਤ੍ਤੇ ਰਜ੍ਜਂ ਕਾਰੇਨ੍ਤੇ ਬਾਰਾਣਸਿਵਾਸੀ ਏਕੋ ਹਤ੍ਥਿਮਾਰਕੋ ਹਤ੍ਥਿਂ ਮਾਰੇਤ੍ਵਾ ਮਾਰੇਤ੍ਵਾ ਦਨ੍ਤੇ ਚ ਨਖੇ ਚ ਅਨ੍ਤਾਨਿ ਚ ਘਨਮਂਸਞ੍ਚ ਆਹਰਿਤ੍ਵਾ ਵਿਕ੍ਕਿਣਨ੍ਤੋ ਜੀਵਿਤਂ ਕਪ੍ਪੇਤਿ. ਅਥੇਕਸ੍ਮਿਂ ਅਰਞ੍ਞੇ ਅਨੇਕਸਹਸ੍ਸਾ ਹਤ੍ਥਿਨੋ ਗੋਚਰਂ ਗਹੇਤ੍ਵਾ ਗਚ੍ਛਨ੍ਤਾ ਪਚ੍ਚੇਕਬੁਦ੍ਧੇ ਦਿਸ੍ਵਾ ਤਤੋ ਪਟ੍ਠਾਯ ਗਚ੍ਛਮਾਨਾ ਗਮਨਾਗਮਨਕਾਲੇ ਜਣ੍ਣੁਕੇਹਿ ਨਿਪਤਿਤ੍ਵਾ ਵਨ੍ਦਿਤ੍ਵਾ ਪਕ੍ਕਮਨ੍ਤਿ. ਏਕਦਿਵਸਞ੍ਹਿ ਹਤ੍ਥਿਮਾਰਕੋ ਤਂ ਕਿਰਿਯਂ ਦਿਸ੍ਵਾ – ‘‘ਅਹਂ ਇਮੇ ਕਿਚ੍ਛੇਨ ਮਾਰੇਮਿ, ਇਮੇ ਚ ਗਮਨਾਗਮਨਕਾਲੇ ਪਚ੍ਚੇਕਬੁਦ੍ਧੇ ਵਨ੍ਦਨ੍ਤਿ, ਕਿਂ ਨੁ ਖੋ ਦਿਸ੍ਵਾ ਵਨ੍ਦਨ੍ਤੀ’’ਤਿ ਚਿਨ੍ਤੇਨ੍ਤੋ – ‘‘ਕਾਸਾਵ’’ਨ੍ਤਿ ਸਲ੍ਲਕ੍ਖੇਤ੍ਵਾ, ‘‘ਮਯਾਪਿ ਇਦਾਨਿ ਕਾਸਾਵਂ ਲਦ੍ਧੁਂ ਵਟ੍ਟਤੀ’’ਤਿ ਚਿਨ੍ਤੇਤ੍ਵਾ ਏਕਸ੍ਸ ਪਚ੍ਚੇਕਬੁਦ੍ਧਸ੍ਸ ਜਾਤਸ੍ਸਰਂ ਓਰੁਯ੍ਹ ਨ੍ਹਾਯਨ੍ਤਸ੍ਸ ਤੀਰੇ ਠਪਿਤੇਸੁ ਕਾਸਾਵੇਸੁ ਚੀਵਰਂ ਥੇਨੇਤ੍ਵਾ ¶ ਤੇਸਂ ਹਤ੍ਥੀਨਂ ਗਮਨਾਗਮਨਮਗ੍ਗੇ ਸਤ੍ਤਿਂ ਗਹੇਤ੍ਵਾ ਸਸੀਸਂ ਪਾਰੁਪਿਤ੍ਵਾ ਨਿਸੀਦਤਿ. ਹਤ੍ਥਿਨੋ ਤਂ ਦਿਸ੍ਵਾ – ‘‘ਪਚ੍ਚੇਕਬੁਦ੍ਧੋ’’ਤਿ ਸਞ੍ਞਾਯ ਵਨ੍ਦਿਤ੍ਵਾ ਪਕ੍ਕਮਨ੍ਤਿ. ਸੋ ਤੇਸਂ ਸਬ੍ਬਪਚ੍ਛਤੋ ਗਚ੍ਛਨ੍ਤਂ ਸਤ੍ਤਿਯਾ ਪਹਰਿਤ੍ਵਾ ਮਾਰੇਤ੍ਵਾ ਦਨ੍ਤਾਦੀਨਿ ਗਹੇਤ੍ਵਾ ਸੇਸਂ ਭੂਮਿਯਂ ¶ ਨਿਖਣਿਤ੍ਵਾ ਗਚ੍ਛਤਿ. ਅਪਰਭਾਗੇ ਬੋਧਿਸਤ੍ਤੋ ¶ ਹਤ੍ਥਿਯੋਨਿਯਂ ਪਟਿਸਨ੍ਧਿਂ ਗਹੇਤ੍ਵਾ ਹਤ੍ਥਿਜੇਟ੍ਠਕੋ ਯੂਥਪਤਿ ਅਹੋਸਿ. ਤਦਾਪਿ ਸੋ ਤਥੇਵ ਕਰੋਤਿ. ਮਹਾਪੁਰਿਸੋ ਅਤ੍ਤਨੋ ਪਰਿਸਾਯ ਪਰਿਹਾਨਿਂ ਞਤ੍ਵਾ, ‘‘ਕੁਹਿਂ ਇਮੇ ਹਤ੍ਥੀ ਗਤਾ, ਮਨ੍ਦਾ ਜਾਤਾ’’ਤਿ ਪੁਚ੍ਛਿਤ੍ਵਾ, ‘‘ਨ ਜਾਨਾਮ, ਸਾਮੀ’’ਤਿ ਵੁਤ੍ਤੇ, ‘‘ਕੁਹਿਞ੍ਚਿ ਗਚ੍ਛਨ੍ਤਾ ਮਂ ਅਨਾਪੁਚ੍ਛਿਤ੍ਵਾ ਨ ਗਮਿਸ੍ਸਨ੍ਤਿ, ਪਰਿਪਨ੍ਥੇਨ ਭਵਿਤਬ੍ਬ’’ਨ੍ਤਿ ਵਤ੍ਵਾ, ‘‘ਏਕਸ੍ਮਿਂ ਠਾਨੇ ਕਾਸਾਵਂ ਪਾਰੁਪਿਤ੍ਵਾ ਨਿਸਿਨ੍ਨਸ੍ਸ ਸਨ੍ਤਿਕਾ ਪਰਿਪਨ੍ਥੇਨ ਭਵਿਤਬ੍ਬ’’ਨ੍ਤਿ ਪਰਿਸਙ੍ਕਿਤ੍ਵਾ, ‘‘ਤਂ ਪਰਿਗ੍ਗਣ੍ਹਿਤੁਂ ਵਟ੍ਟਤੀ’’ਤਿ ਸਬ੍ਬੇ ਹਤ੍ਥੀ ਪੁਰਤੋ ਪੇਸੇਤ੍ਵਾ ਸਯਂ ਪਚ੍ਛਤੋ ਵਿਲਮ੍ਬਮਾਨੋ ਆਗਚ੍ਛਤਿ. ਸੋ ਸੇਸਹਤ੍ਥੀਸੁ ਵਨ੍ਦਿਤ੍ਵਾ ਗਤੇਸੁ ਮਹਾਪੁਰਿਸਂ ਆਗਚ੍ਛਨ੍ਤਂ ਦਿਸ੍ਵਾ ਚੀਵਰਂ ਸਂਹਰਿਤ੍ਵਾ ਸਤ੍ਤਿਂ ਵਿਸ੍ਸਜ੍ਜਿ. ਮਹਾਪੁਰਿਸੋ ਸਤਿਂ ਉਪ੍ਪਟ੍ਠਪੇਤ੍ਵਾ ਆਗਚ੍ਛਨ੍ਤੋ ਪਚ੍ਛਤੋ ਪਟਿਕ੍ਕਮਿਤ੍ਵਾ ਸਤ੍ਤਿਂ ਵਿਵਜ੍ਜੇਸਿ. ਅਥ ਨਂ ‘‘ਇਮਿਨਾ ਇਮੇ ਹਤ੍ਥੀ ਨਾਸਿਤਾ’’ਤਿ ਗਣ੍ਹਿਤੁਂ ਪਕ੍ਖਨ੍ਦਿ. ਇਤਰੋ ਏਕਂ ਰੁਕ੍ਖਂ ਪੁਰਤੋ ਕਤ੍ਵਾ ਨਿਲੀਯਿ. ਅਥ ‘‘ਨਂ ਰੁਕ੍ਖੇਨ ਸਦ੍ਧਿਂ ਸੋਣ੍ਡਾਯ ਪਰਿਕ੍ਖਿਪਿਤ੍ਵਾ ਗਹੇਤ੍ਵਾ ਭੂਮਿਯਂ ਪੋਥੇਸ੍ਸਾਮੀ’’ਤਿ ਤੇਨ ਨੀਹਰਿਤ੍ਵਾ ਦਸ੍ਸਿਤਂ ਕਾਸਾਵਂ ਦਿਸ੍ਵਾ – ‘‘ਸਚਾਹਂ ਇਮਸ੍ਮਿਂ ਦੁਬ੍ਭਿਸ੍ਸਾਮਿ, ਅਨੇਕਸਹਸ੍ਸੇਸੁ ਮੇ ਬੁਦ੍ਧਪਚ੍ਚੇਕਬੁਦ੍ਧਖੀਣਾਸਵੇਸੁ ਲਜ੍ਜਾ ਨਾਮ ਭਿਨ੍ਨਾ ਭਵਿਸ੍ਸਤੀ’’ਤਿ ਅਧਿਵਾਸੇਤ੍ਵਾ – ‘‘ਤਯਾ ਮੇ ਏਤ੍ਤਕਾ ਞਾਤਕਾ ਨਾਸਿਤਾ’’ਤਿ ਪੁਚ੍ਛਿ. ‘‘ਆਮ, ਸਾਮੀ’’ਤਿ. ‘‘ਕਸ੍ਮਾ ਏਵਂ ਭਾਰਿਯਕਮ੍ਮਮਕਾਸਿ, ਅਤ੍ਤਨੋ ਅਨਨੁਚ੍ਛਵਿਕਂ ਵੀਤਰਾਗਾਨਂ ਅਨੁਚ੍ਛਵਿਕਂ ਵਤ੍ਥਂ ਪਰਿਦਹਿਤ੍ਵਾ ਏਵਰੂਪਂ ਕਮ੍ਮਂ ਕਰੋਨ੍ਤੇਨ ਭਾਰਿਯਂ ਤਯਾ ਕਤ’’ਨ੍ਤਿ. ਏਵਞ੍ਚ ਪਨ ਵਤ੍ਵਾ ਉਤ੍ਤਰਿਪਿ ਨਂ ਨਿਗ੍ਗਣ੍ਹਨ੍ਤੋ ‘‘ਅਨਿਕ੍ਕਸਾਵੋ ¶ ਕਾਸਾਵਂ…ਪੇ… ਸ ਵੇ ਕਾਸਾਵਮਰਹਤੀ’’ਤਿ ਗਾਥਂ ਵਤ੍ਵਾ – ‘‘ਅਯੁਤ੍ਤਂ ਤੇ ਕਤ’’ਨ੍ਤਿ ਵਤ੍ਵਾ ਤਂ ਵਿਸ੍ਸਜ੍ਜੇਸਿ.

ਸਤ੍ਥਾ ਇਮਂ ਧਮ੍ਮਦੇਸਨਂ ਆਹਰਿਤ੍ਵਾ, ‘‘ਤਦਾ ਹਤ੍ਥਿਮਾਰਕੋ ਦੇਵਦਤ੍ਤੋ ਅਹੋਸਿ, ਤਸ੍ਸ ਨਿਗ੍ਗਾਹਕੋ ਹਤ੍ਥਿਨਾਗੋ ਅਹਮੇਵਾ’’ਤਿ ਜਾਤਕਂ ਸਮੋਧਾਨੇਤ੍ਵਾ, ‘‘ਨ, ਭਿਕ੍ਖਵੇ, ਇਦਾਨੇਵ, ਪੁਬ੍ਬੇਪਿ ਦੇਵਦਤ੍ਤੋ ਅਤ੍ਤਨੋ ਅਨਨੁਚ੍ਛਵਿਕਂ ਵਤ੍ਥਂ ਧਾਰੇਸਿਯੇਵਾ’’ਤਿ ਵਤ੍ਵਾ ਇਮਾ ਗਾਥਾ ਅਭਾਸਿ –

‘‘ਅਨਿਕ੍ਕਸਾਵੋ ¶ ਕਾਸਾਵਂ, ਯੋ ਵਤ੍ਥਂ ਪਰਿਦਹਿਸ੍ਸਤਿ;

ਅਪੇਤੋ ਦਮਸਚ੍ਚੇਨ, ਨ ਸੋ ਕਾਸਾਵਮਰਹਤਿ.

‘‘ਯੋ ਚ ਵਨ੍ਤਕਸਾਵਸ੍ਸ, ਸੀਲੇਸੁ ਸੁਸਮਾਹਿਤੋ;

ਉਪੇਤੋ ਦਮਸਚ੍ਚੇਨ, ਸ ਵੇ ਕਾਸਾਵਮਰਹਤੀ’’ਤਿ.

ਛਦ੍ਦਨ੍ਤਜਾਤਕੇਨਾਪਿ (ਜਾ. ੧.੧੬.੧੨੨-੧੨੩) ਚ ਅਯਮਤ੍ਥੋ ਦੀਪੇਤਬ੍ਬੋ.

ਤਤ੍ਥ ¶ ਅਨਿਕ੍ਕਸਾਵੋਤਿ ਰਾਗਾਦੀਹਿ ਕਸਾਵੇਹਿ ਸਕਸਾਵੋ. ਪਰਿਦਹਿਸ੍ਸਤੀਤਿ ਨਿਵਾਸਨਪਾਰੁਪਨਅਤ੍ਥਰਣਵਸੇਨ ਪਰਿਭੁਞ੍ਜਿਸ੍ਸਤਿ. ਪਰਿਧਸ੍ਸਤੀਤਿਪਿ ਪਾਠੋ. ਅਪੇਤੋ ਦਮਸਚ੍ਚੇਨਾਤਿ ਇਨ੍ਦ੍ਰਿਯਦਮੇਨ ਚੇਵ ਪਰਮਤ੍ਥਸਚ੍ਚਪਕ੍ਖਿਕੇਨ ਵਚੀਸਚ੍ਚੇਨ ਚ ਅਪੇਤੋ, ਵਿਯੁਤ੍ਤੋ ਪਰਿਚ੍ਚਤ੍ਥੋਤਿ ਅਤ੍ਥੋ. ਨ ਸੋਤਿ ਸੋ ਏਵਰੂਪੋ ਪੁਗ੍ਗਲੋ ਕਾਸਾਵਂ ਪਰਿਦਹਿਤੁਂ ਨਾਰਹਤਿ. ਵਨ੍ਤਕਸਾਵਸ੍ਸਾਤਿ ਚਤੂਹਿ ਮਗ੍ਗੇਹਿ ਵਨ੍ਤਕਸਾਵੋ ਛਡ੍ਡਿਤਕਸਾਵੋ ਪਹੀਨਕਸਾਵੋ ਅਸ੍ਸ. ਸੀਲੇਸੂਤਿ ਚਤੁਪਾਰਿਸੁਦ੍ਧਿਸੀਲੇਸੁ. ਸੁਸਮਾਹਿਤੋਤਿ ਸੁਟ੍ਠੁ ਸਮਾਹਿਤੋ ਸੁਟ੍ਠਿਤੋ. ਉਪੇਤੋਤਿ ਇਨ੍ਦ੍ਰਿਯਦਮੇਨ ਚੇਵ ਵੁਤ੍ਤਪ੍ਪਕਾਰੇਨ ਚ ਸਚ੍ਚੇਨ ਉਪਗਤੋ. ਸ ਵੇਤਿ ਸੋ ਏਵਰੂਪੋ ਪੁਗ੍ਗਲੋ ਤਂ ਗਨ੍ਧਕਾਸਾਵਵਤ੍ਥਂ ਅਰਹਤੀਤਿ.

ਗਾਥਾਪਰਿਯੋਸਾਨੇ ¶ ਸੋ ਦਿਸਾਵਾਸਿਕੋ ਭਿਕ੍ਖੁ ਸੋਤਾਪਨ੍ਨੋ ਅਹੋਸਿ, ਅਞ੍ਞੇਪਿ ਬਹੂ ਸੋਤਾਪਤ੍ਤਿਫਲਾਦੀਨਿ ਪਾਪੁਣਿਂਸੁ. ਦੇਸਨਾ ਮਹਾਜਨਸ੍ਸ ਸਾਤ੍ਥਿਕਾ ਅਹੋਸੀਤਿ.

ਅਸਾਰੇ ਸਾਰਮਤਿਨੋਤਿ ਇਮਂ ਧਮ੍ਮਦੇਸਨਂ ਸਤ੍ਥਾ ਵੇਲ਼ੁਵਨੇ ਵਿਹਰਨ੍ਤੋ ਅਗ੍ਗਸਾਵਕੇਹਿ ਨਿਵੇਦਿਤਂ ਸਞ੍ਚਯਸ੍ਸ ਅਨਾਗਮਨਂ ਆਰਬ੍ਭ ਕਥੇਸਿ.

ਤਤ੍ਰਾਯਂ ਅਨੁਪੁਬ੍ਬਿਕਥਾ – ਅਮ੍ਹਾਕਞ੍ਹਿ ਸਤ੍ਥਾ ਇਤੋ ਕਪ੍ਪਸਤਸਹਸ੍ਸਾਧਿਕਾਨਂ ਚਤੁਨ੍ਨਂ ਅਸਙ੍ਖ੍ਯੇਯ੍ਯਾਨਂ ਮਤ੍ਥਕੇ ਅਮਰਵਤਿਯਾ ਨਾਮ ਨਗਰੇ ਸੁਮੇਧੋ ਨਾਮ ਬ੍ਰਾਹ੍ਮਣਕੁਮਾਰੋ ਹੁਤ੍ਵਾ ਸਬ੍ਬਸਿਪ੍ਪੇਸੁ ਨਿਪ੍ਫਤ੍ਤਿਂ ਪਤ੍ਵਾ ਮਾਤਾਪਿਤੂਨਂ ¶ ਅਚ੍ਚਯੇਨ ਅਨੇਕਕੋਟਿਸਙ੍ਖ੍ਯਂ ਧਨਂ ਪਰਿਚ੍ਚਜਿਤ੍ਵਾ ਇਸਿਪਬ੍ਬਜ੍ਜਂ ਪਬ੍ਬਜਿਤ੍ਵਾ ਹਿਮਵਨ੍ਤੇ ਵਸਨ੍ਤੋ ਝਾਨਾਭਿਞ੍ਞਾ ਨਿਬ੍ਬਤ੍ਤੇਤ੍ਵਾ ਆਕਾਸੇਨ ਗਚ੍ਛਨ੍ਤੋ ਦੀਪਙ੍ਕਰਦਸਬਲਸ੍ਸ ਸੁਦਸ੍ਸਨਵਿਹਾਰਤੋ ਰਮ੍ਮਵਤੀਨਗਰਂ ਪਵਿਸਨਤ੍ਥਾਯ ਮਗ੍ਗਂ ਸੋਧਯਮਾਨਂ ਜਨਂ ਦਿਸ੍ਵਾ ਸਯਮ੍ਪਿ ਏਕਂ ਪਦੇਸਂ ਗਹੇਤ੍ਵਾ ਮਗ੍ਗਂ ਸੋਧੇਤਿ. ਤਸ੍ਮਿਂ ਅਸੋਧਿਤੇਯੇਵ ਆਗਤਸ੍ਸ ਸਤ੍ਥੁਨੋ ਅਤ੍ਤਾਨਂ ਸੇਤੁਂ ਕਤ੍ਵਾ ਕਲਲੇ ਅਜਿਨਚਮ੍ਮਂ ਅਤ੍ਥਰਿਤ੍ਵਾ ‘‘ਸਤ੍ਥਾ ਸਸਾਵਕਸਙ੍ਘੋ ਕਲਲਂ ਅਨਕ੍ਕਮਿਤ੍ਵਾ ਮਂ ਅਕ੍ਕਮਨ੍ਤੋ ਗਚ੍ਛਤੂ’’ਤਿ ਨਿਪਨ੍ਨੋ. ਸਤ੍ਥਾਰਾ ਤਂ ਦਿਸ੍ਵਾਵ ‘‘ਬੁਦ੍ਧਙ੍ਕੁਰੋ ਏਸ, ਅਨਾਗਤੇ ਕਪ੍ਪਸਤਸਹਸ੍ਸਾਧਿਕਾਨਂ ਚਤੁਨ੍ਨਂ ¶ ਅਸਙ੍ਖ੍ਯੇਯ੍ਯਾਨਂ ਪਰਿਯੋਸਾਨੇ ਗੋਤਮੋ ਨਾਮ ਬੁਦ੍ਧੋ ਭਵਿਸ੍ਸਤੀ’’ਤਿ ਬ੍ਯਾਕਤੋ. ਤਸ੍ਸ ਸਤ੍ਥੁਨੋ ਅਪਰਭਾਗੇ ‘‘ਕੋਣ੍ਡਞ੍ਞੋ ਮਙ੍ਗਲੋ ਸੁਮਨੋ ਰੇਵਤੋ ਸੋਭਿਤੋ ਅਨੋਮਦਸ੍ਸੀ ਪਦੁਮੋ ਨਾਰਦੋ ਪਦੁਮੁਤ੍ਤਰੋ ਸੁਮੇਧੋ ਸੁਜਾਤੋ ਪਿਯਦਸ੍ਸੀ ਅਤ੍ਥਦਸ੍ਸੀ ਧਮ੍ਮਦਸ੍ਸੀ ਸਿਦ੍ਧਤ੍ਥੋ ਤਿਸ੍ਸੋ ਫੁਸ੍ਸੋ ਵਿਪਸ੍ਸੀ ਸਿਖੀ ਵੇਸ੍ਸਭੂ ਕਕੁਸਨ੍ਧੋ ਕੋਣਾਗਮਨੋ ਕਸ੍ਸਪੋ’’ਤਿ ਲੋਕਂ ਓਭਾਸੇਤ੍ਵਾ ਉਪ੍ਪਨ੍ਨਾਨਂ ਇਮੇਸਮ੍ਪਿ ਤੇਵੀਸਤਿਯਾ ¶ ਬੁਦ੍ਧਾਨਂ ਸਨ੍ਤਿਕੇ ਲਦ੍ਧਬ੍ਯਾਕਰਣੋ, ‘‘ਦਸ ਪਾਰਮਿਯੋ, ਦਸ ਉਪਪਾਰਮਿਯੋ, ਦਸ ਪਰਮਤ੍ਥਪਾਰਮਿਯੋ’’ਤਿ ਸਮਤ੍ਤਿਂਸ ਪਾਰਮਿਯੋ ਪੂਰੇਤ੍ਵਾ ਵੇਸ੍ਸਨ੍ਤਰਤ੍ਤਭਾਵੇ ਠਿਤੋ ਪਥਵਿਕਮ੍ਪਨਾਨਿ ਮਹਾਦਾਨਾਨਿ ਦਤ੍ਵਾ ਪੁਤ੍ਤਦਾਰਂ ਪਰਿਚ੍ਚਜਿਤ੍ਵਾ ਆਯੁਪਰਿਯੋਸਾਨੇ ਤੁਸਿਤਪੁਰੇ ਨਿਬ੍ਬਤ੍ਤਿਤ੍ਵਾ ਤਤ੍ਥ ਯਾਵਤਾਯੁਕਂ ਠਤ੍ਵਾ ਦਸ ਸਹਸ੍ਸਚਕ੍ਕਵਾਲ਼ਦੇਵਤਾਹਿ ਸਨ੍ਨਿਪਤਿਤ੍ਵਾ –

‘‘ਕਾਲੋ ਦੇਵ ਮਹਾਵੀਰ, ਉਪ੍ਪਜ੍ਜ ਮਾਤੁਕੁਚ੍ਛਿਯਂ;

ਸਦੇਵਕਂ ਤਾਰਯਨ੍ਤੋ, ਬੁਜ੍ਝਸ੍ਸੁ ਅਮਤਂ ਪਦ’’ਨ੍ਤਿ. (ਬੁ. ਵਂ. ੧.੬੭) –

‘‘ਕਾਲਂ ਦੇਸਞ੍ਚ ਦੀਪਞ੍ਚ, ਕੁਲਂ ਮਾਤਰਮੇਵ ਚ;

ਇਮੇ ਪਞ੍ਚ ਵਿਲੋਕੇਤ੍ਵਾ, ਉਪ੍ਪਜ੍ਜਤਿ ਮਹਾਯਸੋ’’ਤਿ. –

ਪਞ੍ਚ ਮਹਾਵਿਲੋਕਨਾਨਿ ਵਿਲੋਕੇਤ੍ਵਾ ਤਤੋ ਚੁਤੋ ਸਕ੍ਯਰਾਜਕੁਲੇ ਪਟਿਸਨ੍ਧਿਂ ਗਹੇਤ੍ਵਾ ਦਸਮਾਸਚ੍ਚਯੇਨ ਮਾਤੁਕੁਚ੍ਛਿਤੋ ਵਿਜਾਯਿ. ਸੋਲ਼ਸਵਸ੍ਸਕਾਲੇ ਤਤ੍ਥ ਮਹਾਸਮ੍ਪਤ੍ਤਿਯਾ ਪਰਿਹਰਿਯਮਾਨੋ ਅਨੁਕ੍ਕਮੇਨ ਭਦ੍ਰਯੋਬ੍ਬਨਂ ਪਤ੍ਵਾ ਤਿਣ੍ਣਂ ਉਤੂਨਂ ਅਨੁਚ੍ਛਵਿਕੇਸੁ ਤੀਸੁ ਪਾਸਾਦੇਸੁ ਦੇਵਲੋਕਸਿਰਿਂ ¶ ਵਿਯ ਰਜ੍ਜਸਿਰਿਂ ਅਨੁਭਵਨ੍ਤੋ ਉਯ੍ਯਾਨਕੀਲ਼ਾਯ ਗਮਨਸਮਯੇ ਅਨੁਕ੍ਕਮੇਨ ਜਿਣ੍ਣਬ੍ਯਾਧਿਮਤਸਙ੍ਖਾਤੇ ਤਯੋ ¶ ਦੇਵਦੂਤੇ ਦਿਸ੍ਵਾ ਸਞ੍ਜਾਤਸਂਵੇਗੋ ਨਿਵਤ੍ਤਿਤ੍ਵਾ ਚਤੁਤ੍ਥਵਾਰੇ ਪਬ੍ਬਜਿਤਂ ਦਿਸ੍ਵਾ, ‘‘ਸਾਧੁ ਪਬ੍ਬਜ੍ਜਾ’’ਤਿ ਪਬ੍ਬਜ੍ਜਾਯ ਰੁਚਿਂ ਉਪ੍ਪਾਦੇਤ੍ਵਾ ਉਯ੍ਯਾਨਂ ਗਨ੍ਤ੍ਵਾ ਤਤ੍ਥ ਦਿਵਸਂ ਖੇਪੇਤ੍ਵਾ ਮਙ੍ਗਲਪੋਕ੍ਖਰਣੀਤੀਰੇ ਨਿਸਿਨ੍ਨੋ ਕਪ੍ਪਕਵੇਸਂ ਗਹੇਤ੍ਵਾ ਆਗਤੇਨ ਵਿਸ੍ਸਕਮ੍ਮੇਨ ਦੇਵਪੁਤ੍ਤੇਨ ਅਲਙ੍ਕਤਪਟਿਯਤ੍ਤੋ ਰਾਹੁਲਕੁਮਾਰਸ੍ਸ ਜਾਤਸਾਸਨਂ ਸੁਤ੍ਵਾ ਪੁਤ੍ਤਸਿਨੇਹਸ੍ਸ ਬਲਵਭਾਵਂ ਞਤ੍ਵਾ, ‘‘ਯਾਵ ਇਦਂ ਬਨ੍ਧਨਂ ਨ ਵਡ੍ਢਤਿ, ਤਾਵਦੇਵ ਨਂ ਛਿਨ੍ਦਿਸ੍ਸਾਮੀ’’ਤਿ ਚਿਨ੍ਤੇਤ੍ਵਾ ਸਾਯਂ ਨਗਰਂ ਪਵਿਸਨ੍ਤੋ –

‘‘ਨਿਬ੍ਬੁਤਾ ਨੂਨ ਸਾ ਮਾਤਾ, ਨਿਬ੍ਬੁਤੋ ਨੂਨ ਸੋ ਪਿਤਾ;

ਨਿਬ੍ਬੁਤਾ ਨੂਨ ਸਾ ਨਾਰੀ, ਯਸ੍ਸਾਯਂ ਈਦਿਸੋ ਪਤੀ’’ਤਿ. –

ਕਿਸਾਗੋਤਮਿਯਾ ਨਾਮ ਪਿਤੁਚ੍ਛਾਧੀਤਾਯ ਭਾਸਿਤਂ ਇਮਂ ਗਾਥਂ ਸੁਤ੍ਵਾ, ‘‘ਅਹਂ ਇਮਾਯ ਨਿਬ੍ਬੁਤਪਦਂ ਸਾਵਿਤੋ’’ਤਿ ਮੁਤ੍ਤਾਹਾਰਂ ਓਮੁਞ੍ਚਿਤ੍ਵਾ ਤਸ੍ਸਾ ਪੇਸੇਤ੍ਵਾ ਅਤ੍ਤਨੋ ਭਵਨਂ ਪਵਿਸਿਤ੍ਵਾ ਸਿਰਿਸਯਨੇ ਨਿਸਿਨ੍ਨੋ ਨਿਦ੍ਦੋਪਗਤਾਨਂ ਨਾਟਕਿਤ੍ਥੀਨਂ ਵਿਪ੍ਪਕਾਰਂ ਦਿਸ੍ਵਾ ਨਿਬ੍ਬਿਨ੍ਨਹਦਯੋ ਛਨ੍ਨਂ ਉਟ੍ਠਾਪੇਤ੍ਵਾ ਕਣ੍ਡਕਂ ਆਹਰਾਪੇਤ੍ਵਾ ਤਂ ਆਰੁਯ੍ਹ ਛਨ੍ਨਸਹਾਯੋ ਦਸਸਹਸ੍ਸਚਕ੍ਕਵਾਲ਼ਦੇਵਤਾਹਿ ਪਰਿਵੁਤੋ ਮਹਾਭਿਨਿਕ੍ਖਮਨਂ ਨਿਕ੍ਖਮਿਤ੍ਵਾ ¶ ਅਨੋਮਾਨਦੀਤੀਰੇ ਪਬ੍ਬਜਿਤ੍ਵਾ ਅਨੁਕ੍ਕਮੇਨ ਰਾਜਗਹਂ ਗਨ੍ਤ੍ਵਾ ਤਤ੍ਥ ਪਿਣ੍ਡਾਯ ਚਰਿਤ੍ਵਾ ਪਣ੍ਡਵਪਬ੍ਬਤਪਬ੍ਭਾਰੇ ਨਿਸਿਨ੍ਨੋ ਮਗਧਰਞ੍ਞਾ ਰਜ੍ਜੇਨ ਨਿਮਨ੍ਤਿਯਮਾਨੋ ਤਂ ਪਟਿਕ੍ਖਿਪਿਤ੍ਵਾ ਸਬ੍ਬਞ੍ਞੁਤਂ ਪਤ੍ਵਾ ਅਤ੍ਤਨੋ ਵਿਜਿਤਂ ਆਗਮਨਤ੍ਥਾਯ ਤੇਨ ਗਹਿਤਪਟਿਞ੍ਞੋ ਆਲ਼ਾਰਞ੍ਚ ਉਦਕਞ੍ਚ ਉਪਸਙ੍ਕਮਿਤ੍ਵਾ ਤੇਸਂ ਸਨ੍ਤਿਕੇ ਅਧਿਗਤਵਿਸੇਸਂ ਅਨਲਙ੍ਕਰਿਤ੍ਵਾ ਛਬ੍ਬਸ੍ਸਾਨਿ ਮਹਾਪਧਾਨਂ ਪਦਹਿਤ੍ਵਾ ਵਿਸਾਖਪੁਣ੍ਣਮਦਿਵਸੇ ¶ ਪਾਤੋਵ ਸੁਜਾਤਾਯ ਦਿਨ੍ਨਪਾਯਸਂ ਪਰਿਭੁਞ੍ਜਿਤ੍ਵਾ ਨੇਰਞ੍ਜਰਾਯ ਨਦਿਯਾ ਸੁਵਣ੍ਣਪਾਤਿਂ ਪਵਾਹੇਤ੍ਵਾ ਨੇਰਞ੍ਜਰਾਯ ਨਦਿਯਾ ਤੀਰੇ ਮਹਾਵਨਸਣ੍ਡੇ ਨਾਨਾਸਮਾਪਤ੍ਤੀਹਿ ਦਿਵਸਭਾਗਂ ਵੀਤਿਨਾਮੇਤ੍ਵਾ ਸਾਯਨ੍ਹਸਮਯੇ ਸੋਤ੍ਤਿਯੇਨ ਦਿਨ੍ਨਂ ਤਿਣਂ ਗਹੇਤ੍ਵਾ ਕਾਲ਼ੇਨ ਨਾਗਰਾਜੇਨ ਅਭਿਤ੍ਥੁਤਗੁਣੋ ਬੋਧਿਮਣ੍ਡਂ ਆਰੁਯ੍ਹ ਤਿਣਾਨਿ ਸਨ੍ਥਰਿਤ੍ਵਾ ‘‘ਨ ਤਾਵਿਮਂ ਪਲ੍ਲਙ੍ਕਂ ਭਿਨ੍ਦਿਸ੍ਸਾਮਿ, ਯਾਵ ਮੇ ਅਨੁਪਾਦਾਯ ¶ ਆਸਵੇਹਿ ਚਿਤ੍ਤਂ ਨ ਮੁਚ੍ਚਿਸ੍ਸਤੀ’’ਤਿ ਪਟਿਞ੍ਞਂ ਕਤ੍ਵਾ ਪੁਰਤ੍ਥਾਭਿਮੁਖੋ ਨਿਸੀਦਿਤ੍ਵਾ ਸੂਰਿਯੇ ਅਨਤ੍ਥਙ੍ਗਮਿਤੇਯੇਵ ਮਾਰਬਲਂ ਵਿਧਮਿਤ੍ਵਾ ਪਠਮਯਾਮੇ ਪੁਬ੍ਬੇਨਿਵਾਸਞਾਣਂ, ਮਜ੍ਝਿਮਯਾਮੇ ਚੁਤੂਪਪਾਤਞਾਣਂ ਪਤ੍ਵਾ ਪਚ੍ਛਿਮਯਾਮਾਵਸਾਨੇ ਪਚ੍ਚਯਾਕਾਰੇ ਞਾਣਂ ਓਤਾਰੇਤ੍ਵਾ ਅਰੁਣੁਗ੍ਗਮਨੇ ਦਸਬਲਚਤੁਵੇਸਾਰਜ੍ਜਾਦਿਸਬ੍ਬਗੁਣਪਟਿਮਣ੍ਡਿਤਂ ਸਬ੍ਬਞ੍ਞੁਤਞ੍ਞਾਣਂ ਪਟਿਵਿਜ੍ਝਿਤ੍ਵਾ ਸਤ੍ਤਸਤ੍ਤਾਹਂ ਬੋਧਿਮਣ੍ਡੇ ਵੀਤਿਨਾਮੇਤ੍ਵਾ ਅਟ੍ਠਮੇ ਸਤ੍ਤਾਹੇ ਅਜਪਾਲਨਿਗ੍ਰੋਧਮੂਲੇ ਨਿਸਿਨ੍ਨੋ ਧਮ੍ਮਗਮ੍ਭੀਰਤਾਪਚ੍ਚਵੇਕ੍ਖਣੇਨ ਅਪ੍ਪੋਸ੍ਸੁਕ੍ਕਤਂ ਆਪਜ੍ਜਮਾਨੋ ਦਸਸਹਸ੍ਸਚਕ੍ਕਵਾਲ਼ਮਹਾਬ੍ਰਹ੍ਮਪਰਿਵਾਰੇਨ ਸਹਮ੍ਪਤਿਬ੍ਰਹ੍ਮੁਨਾ ਆਯਾਚਿਤਧਮ੍ਮਦੇਸਨੋ ਬੁਦ੍ਧਚਕ੍ਖੁਨਾ ਲੋਕਂ ਵੋਲੋਕੇਤ੍ਵਾ ਬ੍ਰਹ੍ਮੁਨੋ ਅਜ੍ਝੇਸਨਂ ਅਧਿਵਾਸੇਤ੍ਵਾ, ‘‘ਕਸ੍ਸ ਨੁ ਖੋ ਅਹਂ ਪਠਮਂ ਧਮ੍ਮਂ ਦੇਸੇਯ੍ਯ’’ਨ੍ਤਿ ਓਲੋਕੇਨ੍ਤੋ ਆਲ਼ਾਰੁਦਕਾਨਂ ਕਾਲਕਤਭਾਵਂ ਞਤ੍ਵਾ ਪਞ੍ਚਵਗ੍ਗਿਯਾਨਂ ਭਿਕ੍ਖੂਨਂ ਬਹੂਪਕਾਰਤਂ ਅਨੁਸ੍ਸਰਿਤ੍ਵਾ ਉਟ੍ਠਾਯਾਸਨਾ ਕਾਸਿਪੁਰਂ ¶ ਗਚ੍ਛਨ੍ਤੋ ਅਨ੍ਤਰਾਮਗ੍ਗੇ ਉਪਕੇਨ ਸਦ੍ਧਿਂ ਮਨ੍ਤੇਤ੍ਵਾ ਆਸਾਲ਼੍ਹਿਪੁਣ੍ਣਮਦਿਵਸੇ ਇਸਿਪਤਨੇ ਮਿਗਦਾਯੇ ਪਞ੍ਚਵਗ੍ਗਿਯਾਨਂ ਵਸਨਟ੍ਠਾਨਂ ਪਤ੍ਵਾ ਤੇ ਅਨਨੁਚ੍ਛਵਿਕੇਨ ਸਮੁਦਾਚਾਰੇਨ ਸਮੁਦਾਚਰਨ੍ਤੇ ਸਞ੍ਞਾਪੇਤ੍ਵਾ ਅਞ੍ਞਾਤਕੋਣ੍ਡਞ੍ਞਪ੍ਪਮੁਖੇ ਅਟ੍ਠਾਰਸ ਬ੍ਰਹ੍ਮਕੋਟਿਯੋ ਅਮਤਪਾਨਂ ਪਾਯੇਨ੍ਤੋ ਧਮ੍ਮਚਕ੍ਕਂ ਪਵਤ੍ਤੇਤ੍ਵਾ ਪਵਤ੍ਤਿਤਵਰਧਮ੍ਮਚਕ੍ਕੋ ਪਞ੍ਚਮਿਯਂ ਪਕ੍ਖਸ੍ਸ ਸਬ੍ਬੇਪਿ ਤੇ ਭਿਕ੍ਖੂ ਅਰਹਤ੍ਤੇ ਪਤਿਟ੍ਠਾਪੇਤ੍ਵਾ ਤਂ ਦਿਵਸਮੇਵ ਯਸਕੁਲਪੁਤ੍ਤਸ੍ਸ ਉਪਨਿਸ੍ਸਯਸਮ੍ਪਤ੍ਤਿਂ ਦਿਸ੍ਵਾ ਤਂ ਰਤ੍ਤਿਭਾਗੇ ਨਿਬ੍ਬਿਨ੍ਦਿਤ੍ਵਾ ਗੇਹਂ ਪਹਾਯ ਨਿਕ੍ਖਨ੍ਤਂ ਦਿਸ੍ਵਾ, ‘‘ਏਹਿ ਯਸਾ’’ਤਿ ਪਕ੍ਕੋਸਿਤ੍ਵਾ ਤਸ੍ਮਿਂਯੇਵ ਰਤ੍ਤਿਭਾਗੇ ਸੋਤਾਪਤ੍ਤਿਫਲਂ ਪਾਪੇਤ੍ਵਾ ਪੁਨਦਿਵਸੇ ਅਰਹਤ੍ਤਂ ਪਾਪੇਤ੍ਵਾ ਅਪਰੇਪਿ ਤਸ੍ਸ ਸਹਾਯਕੇ ਚਤੁਪਣ੍ਣਾਸ ਜਨੇ ਏਹਿਭਿਕ੍ਖੁਪਬ੍ਬਜ੍ਜਾਯ ਪਬ੍ਬਾਜੇਤ੍ਵਾ ਅਰਹਤ੍ਤਂ ਪਾਪੇਸਿ.

ਏਵਂ ਲੋਕੇ ਏਕਸਟ੍ਠਿਯਾ ਅਰਹਨ੍ਤੇਸੁ ਜਾਤੇਸੁ ਵੁਟ੍ਠਵਸ੍ਸੋ ਪਵਾਰੇਤ੍ਵਾ, ‘‘ਚਰਥ, ਭਿਕ੍ਖਵੇ, ਚਾਰਿਕ’’ਨ੍ਤਿ ਸਟ੍ਠਿ ਭਿਕ੍ਖੂ ਦਿਸਾਸੁ ਪੇਸੇਤ੍ਵਾ ਸਯਂ ਉਰੁਵੇਲਂ ਗਚ੍ਛਨ੍ਤੋ ਅਨ੍ਤਰਾਮਗ੍ਗੇ ਕਪ੍ਪਾਸਿਕਵਨਸਣ੍ਡੇ ਤਿਂਸ ਜਨੇ ਭਦ੍ਦਵਗ੍ਗਿਯਕੁਮਾਰੇ ਵਿਨੇਸਿ. ਤੇਸੁ ਸਬ੍ਬਪਚ੍ਛਿਮਕੋ ਸੋਤਾਪਨ੍ਨੋ ਸਬ੍ਬੁਤ੍ਤਮੋ ਅਨਾਗਾਮੀ ਅਹੋਸਿ. ਤੇ ਸਬ੍ਬੇਪਿ ਏਹਿਭਿਕ੍ਖੁਭਾਵੇਨੇਵ ਪਬ੍ਬਾਜੇਤ੍ਵਾ ਦਿਸਾਸੁ ਪੇਸੇਤ੍ਵਾ ਸਯਂ ¶ ਉਰੁਵੇਲਂ ਗਨ੍ਤ੍ਵਾ ਅਡ੍ਢੁਡ੍ਢਾਨਿ ਪਾਟਿਹਾਰਿਯਸਹਸ੍ਸਾਨਿ ਦਸ੍ਸੇਤ੍ਵਾ ਉਰੁਵੇਲਕਸ੍ਸਪਾਦਯੋ ¶ ਸਹਸ੍ਸਜਟਿਲਪਰਿਵਾਰੇ ਤੇਭਾਤਿਕਜਟਿਲੇ ਵਿਨੇਤ੍ਵਾ ਏਹਿਭਿਕ੍ਖੁਭਾਵੇਨੇਵ ਪਬ੍ਬਾਜੇਤ੍ਵਾ ਗਯਾਸੀਸੇ ¶ ਨਿਸੀਦਾਪੇਤ੍ਵਾ ਆਦਿਤ੍ਤਪਰਿਯਾਯਦੇਸਨਾਯ (ਮਹਾਵ. ੫੪; ਸਂ. ਨਿ. ੪.੨੮) ਅਰਹਤ੍ਤੇ ਪਤਿਟ੍ਠਾਪੇਤ੍ਵਾ ਤੇਨ ਅਰਹਨ੍ਤਸਹਸ੍ਸੇਨ ਪਰਿਵੁਤੋ ‘‘ਬਿਮ੍ਬਿਸਾਰਰਞ੍ਞੋ ਦਿਨ੍ਨਂ ਪਟਿਞ੍ਞਂ ਮੋਚੇਸ੍ਸਾਮੀ’’ਤਿ ਰਾਜਗਹਨਗਰੂਪਚਾਰੇ ਲਟ੍ਠਿਵਨੁਯ੍ਯਾਨਂ ਗਨ੍ਤ੍ਵਾ, ‘‘ਸਤ੍ਥਾ ਕਿਰ ਆਗਤੋ’’ਤਿ ਸੁਤ੍ਵਾ ਦ੍ਵਾਦਸਨਹੁਤੇਹਿ ਬ੍ਰਾਹ੍ਮਣਗਹਪਤਿਕੇਹਿ ਸਦ੍ਧਿਂ ਆਗਤਸ੍ਸ ਰਞ੍ਞੋ ਮਧੁਰਧਮ੍ਮਕਥਂ ਕਥੇਨ੍ਤੋ ਰਾਜਾਨਂ ਏਕਾਦਸਹਿ ਨਹੁਤੇਹਿ ਸਦ੍ਧਿਂ ਸੋਤਾਪਤ੍ਤਿਫਲੇ ਪਤਿਟ੍ਠਾਪੇਤ੍ਵਾ ਏਕਨਹੁਤਂ ਸਰਣੇਸੁ ਪਤਿਟ੍ਠਾਪੇਤ੍ਵਾ ਪੁਨਦਿਵਸੇ ਸਕ੍ਕੇਨ ਦੇਵਰਾਜੇਨ ਮਾਣਵਕਵਣ੍ਣਂ ਗਹੇਤ੍ਵਾ ਅਭਿਤ੍ਥੁਤਗੁਣੋ ਰਾਜਗਹਨਗਰਂ ਪਵਿਸਿਤ੍ਵਾ ਰਾਜਨਿਵੇਸਨੇ ਕਤਭਤ੍ਤਕਿਚ੍ਚੋ ਵੇਲ਼ੁਵਨਾਰਾਮਂ ਪਟਿਗ੍ਗਹੇਤ੍ਵਾ ਤਤ੍ਥੇਵ ਵਾਸਂ ਕਪ੍ਪੇਸਿ. ਤਤ੍ਥ ਨਂ ਸਾਰਿਪੁਤ੍ਤਮੋਗ੍ਗਲ੍ਲਾਨਾ ਉਪਸਙ੍ਕਮਿਂਸੁ.

ਤਤ੍ਰਾਯਂ ਅਨੁਪੁਬ੍ਬਿਕਥਾ – ਅਨੁਪ੍ਪਨ੍ਨੇਯੇਵ ਹਿ ਬੁਦ੍ਧੇ ਰਾਜਗਹਤੋ ਅਵਿਦੂਰੇ ਉਪਤਿਸ੍ਸਗਾਮੋ ਕੋਲਿਤਗਾਮੋਤਿ ਦ੍ਵੇ ਬ੍ਰਾਹ੍ਮਣਗਾਮਾ ਅਹੇਸੁਂ. ਤੇਸੁ ਉਪਤਿਸ੍ਸਗਾਮੇ ਸਾਰਿਯਾ ਨਾਮ ਬ੍ਰਾਹ੍ਮਣਿਯਾ ਗਬ੍ਭਸ੍ਸ ਪਤਿਟ੍ਠਿਤਦਿਵਸੇਯੇਵ ਕੋਲਿਤਗਾਮੇ ਮੋਗ੍ਗਲਿਯਾ ਨਾਮ ਬ੍ਰਾਹ੍ਮਣਿਯਾਪਿ ਗਬ੍ਭੋ ਪਤਿਟ੍ਠਾਸਿ. ਤਾਨਿ ਕਿਰ ਦ੍ਵੇਪਿ ਕੁਲਾਨਿ ਯਾਵ ਸਤ੍ਤਮਾ ਕੁਲਪਰਿਵਟ੍ਟਾ ਆਬਦ੍ਧਪਟਿਬਦ੍ਧਸਹਾਯਕਾਨੇਵ ਅਹੇਸੁਂ, ਤਾਸਂ ਦ੍ਵਿਨ੍ਨਮ੍ਪਿ ਏਕਦਿਵਸਮੇਵ ਗਬ੍ਭਪਰਿਹਾਰਂ ਅਦਂਸੁ. ਤਾ ਉਭੋਪਿ ਦਸਮਾਸਚ੍ਚੇਯੇਨ ਪੁਤ੍ਤੇ ਵਿਜਾਯਿਂਸੁ. ਨਾਮਗ੍ਗਹਣਦਿਵਸੇ ਸਾਰਿਯਾ ਬ੍ਰਾਹ੍ਮਣਿਯਾ ਪੁਤ੍ਤਸ੍ਸ ਉਪਤਿਸ੍ਸਗਾਮਕੇ ਜੇਟ੍ਠਕੁਲਸ੍ਸ ਪੁਤ੍ਤਤ੍ਤਾ ਉਪਤਿਸ੍ਸੋਤਿ ਨਾਮਂ ਕਰਿਂਸੁ ¶ , ਇਤਰਸ੍ਸ ਕੋਲਿਤਗਾਮੇ ਜੇਟ੍ਠਕੁਲਸ੍ਸ ਪੁਤ੍ਤਤ੍ਤਾ ਕੋਲਿਤੋਤਿ ਨਾਮਂ ਕਰਿਂਸੁ. ਤੇ ਉਭੋਪਿ ਵੁਡ੍ਢਿਮਨ੍ਵਾਯ ਸਬ੍ਬਸਿਪ੍ਪਾਨਂ ਪਾਰਂ ਅਗਮਂਸੁ. ਉਪਤਿਸ੍ਸਮਾਣਵਸ੍ਸ ਕੀਲ਼ਨਤ੍ਥਾਯ ਨਦਿਂ ਵਾ ਉਯ੍ਯਾਨਂ ਵਾ ਗਮਨਕਾਲੇ ਪਞ੍ਚ ਸੁਵਣ੍ਣਸਿਵਿਕਸਤਾਨਿ ਪਰਿਵਾਰਾਨਿ ਹੋਨ੍ਤਿ, ਕੋਲਿਤਮਾਣਵਸ੍ਸ ਪਞ੍ਚ ਆਜਞ੍ਞਯੁਤ੍ਤਰਥਸਤਾਨਿ. ਦ੍ਵੇਪਿ ਜਨਾ ਪਞ੍ਚਪਞ੍ਚਮਾਣਵਕਸਤਪਰਿਵਾਰਾ ਹੋਨ੍ਤਿ. ਰਾਜਗਹੇ ਚ ਅਨੁਸਂਵਚ੍ਛਰਂ ਗਿਰਗ੍ਗਸਮਜ੍ਜੋ ਨਾਮ ਅਹੋਸਿ. ਤੇਸਂ ਦ੍ਵਿਨ੍ਨਮ੍ਪਿ ਏਕਟ੍ਠਾਨੇਯੇਵ ਮਞ੍ਚਂ ਬਨ੍ਧਨ੍ਤਿ. ਦ੍ਵੇਪਿ ਏਕਤੋ ਨਿਸੀਦਿਤ੍ਵਾ ਸਮਜ੍ਜਂ ਪਸ੍ਸਨ੍ਤਾ ਹਸਿਤਬ੍ਬਟ੍ਠਾਨੇ ਹਸਨ੍ਤਿ, ਸਂਵੇਗਟ੍ਠਾਨੇ ਸਂਵੇਜੇਨ੍ਤਿ, ਦਾਯਂ ਦਾਤੁਂ ਯੁਤ੍ਤਟ੍ਠਾਨੇ ਦਾਯਂ ਦੇਨ੍ਤਿ. ਤੇਸਂ ਇਮਿਨਾਵ ਨਿਯਾਮੇਨ ਏਕਦਿਵਸਂ ਸਮਜ੍ਜਂ ਪਸ੍ਸਨ੍ਤਾਨਂ ਪਰਿਪਾਕਗਤਤ੍ਤਾ ਞਾਣਸ੍ਸ ਪੁਰਿਮਦਿਵਸੇਸੁ ਵਿਯ ਹਸਿਤਬ੍ਬਟ੍ਠਾਨੇ ਹਾਸੋ ਵਾ ਸਂਵੇਗਟ੍ਠਾਨੇ ਸਂਵੇਗੋ ਵਾ ਦਾਤੁਂ ਯੁਤ੍ਤਟ੍ਠਾਨੇ ਦਾਨਂ ਵਾ ਨਾਹੋਸਿ ¶ . ਦ੍ਵੇਪਿ ਪਨ ਜਨਾ ਏਵਂ ਚਿਨ੍ਤਯਿਂਸੁ – ‘‘ਕਿਮੇਤ੍ਥ ਓਲੋਕੇਤਬ੍ਬਂ ਅਤ੍ਥਿ, ਸਬ੍ਬੇਪਿਮੇ ਅਪ੍ਪਤ੍ਤੇ ਵਸ੍ਸਸਤੇ ਅਪ੍ਪਣ੍ਣਤ੍ਤਿਕਭਾਵਂ ਗਮਿਸ੍ਸਨ੍ਤਿ, ਅਮ੍ਹੇਹਿ ਪਨ ਏਕਂ ਮੋਕ੍ਖਧਮ੍ਮਂ ਪਰਿਯੇਸਿਤੁਂ ਵਟ੍ਟਤੀ’’ਤਿ ਆਰਮ੍ਮਣਂ ਗਹੇਤ੍ਵਾ ਨਿਸੀਦਿਂਸੁ. ਤਤੋ ਕੋਲਿਤੋ ਉਪਤਿਸ੍ਸਂ ਆਹ – ‘‘ਸਮ੍ਮ ਉਪਤਿਸ੍ਸ, ਨ ਤ੍ਵਂ ਅਞ੍ਞੇਸੁ ਦਿਵਸੇਸੁ ਵਿਯ ਹਟ੍ਠਪਹਟ੍ਠੋ, ਇਦਾਨਿ ਅਨਤ੍ਤਮਨਧਾਤੁਕੋਸਿ, ਕਿਂ ਤੇ ਸਲ੍ਲਕ੍ਖਿਤ’’ਨ੍ਤਿ? ‘‘ਸਮ੍ਮ ਕੋਲਿਤ, ਏਤੇਸਂ ਵੋਲੋਕਨੇ ਸਾਰੋ ਨਤ੍ਥਿ ¶ ¶ , ਨਿਰਤ੍ਥਕਮੇਤਂ, ਅਤ੍ਤਨੋ ਮੋਕ੍ਖਧਮ੍ਮਂ ਗਵੇਸਿਤੁਂ ਵਟ੍ਟਤੀ’’ਤਿ ਇਦਂ ਚਿਨ੍ਤਯਨ੍ਤੋ ਨਿਸਿਨ੍ਨੋਮ੍ਹਿ. ਤ੍ਵਂ ਪਨ ਕਸ੍ਮਾ ਅਨਤ੍ਤਮਨੋਸੀਤਿ? ਸੋਪਿ ਤਥੇਵ ਆਹ. ਅਥਸ੍ਸ ਅਤ੍ਤਨਾ ਸਦ੍ਧਿਂ ਏਕਜ੍ਝਾਸਯਤਂ ਞਤ੍ਵਾ ਉਪਤਿਸ੍ਸੋ ਆਹ – ‘‘ਅਮ੍ਹਾਕਂ ਉਭਿਨ੍ਨਮ੍ਪਿ ਸੁਚਿਨ੍ਤਿਕਂ, ਮੋਕ੍ਖਧਮ੍ਮਂ ਪਨ ਗਵੇਸਨ੍ਤੇਹਿ ਏਕਾ ਪਬ੍ਬਜ੍ਜਾ ਲਦ੍ਧੁਂ ਵਟ੍ਟਤਿ. ਕਸ੍ਸ ਸਨ੍ਤਿਕੇ ਪਬ੍ਬਜਾਮਾ’’ਤਿ?

ਤੇਨ ਖੋ ਪਨ ਸਮਯੇਨ ਸਞ੍ਚਯੋ ਨਾਮ ਪਰਿਬ੍ਬਾਜਕੋ ਰਾਜਗਹੇ ਪਟਿਵਸਤਿ ਮਹਤਿਯਾ ਪਰਿਬ੍ਬਾਜਕਪਰਿਸਾਯ ਸਦ੍ਧਿਂ. ਤੇ ‘‘ਤਸ੍ਸ ਸਨ੍ਤਿਕੇ ਪਬ੍ਬਜਿਸ੍ਸਾਮਾ’’ਤਿ ਪਞ੍ਚਮਾਣਵਕਸਤਾਨਿ ‘‘ਸਿਵਿਕਾਯੋ ਚ ਰਥੇ ਚ ਗਹੇਤ੍ਵਾ ਗਚ੍ਛਥਾ’’ਤਿ ਉਯ੍ਯੋਜੇਤ੍ਵਾ ਏਕਾਯ ਸਿਵਿਕਾਯ ਏਕੇਨ ਰਥੇਨ ਗਨ੍ਤ੍ਵਾ ਸਞ੍ਚਯਸ੍ਸ ਸਨ੍ਤਿਕੇ ਪਬ੍ਬਜਿਂਸੁ. ਤੇਸਂ ਪਬ੍ਬਜਿਤਕਾਲਤੋ ਪਟ੍ਠਾਯ ਸਞ੍ਚਯੋ ਅਤਿਰੇਕਲਾਭਗ੍ਗਯਸਗ੍ਗਪ੍ਪਤ੍ਤੋ ਅਹੋਸਿ. ਤੇ ਕਤਿਪਾਹੇਨੇਵ ਸਬ੍ਬਂ ਸਞ੍ਚਯਸ੍ਸ ਸਮਯਂ ਪਰਿਮਦ੍ਦਿਤ੍ਵਾ, ‘‘ਆਚਰਿਯ, ਤੁਮ੍ਹਾਕਂ ਜਾਨਨਸਮਯੋ ਏਤ੍ਤਕੋਵ, ਉਦਾਹੁ ਉਤ੍ਤਰਿਮ੍ਪਿ ਅਤ੍ਥੀ’’ਤਿ ਪੁਚ੍ਛਿਂਸੁ. ‘‘ਏਤ੍ਤਕੋਵ ਸਬ੍ਬਂ ਤੁਮ੍ਹੇਹਿ ਞਾਤ’’ਨ੍ਤਿ ਵੁਤ੍ਤੇ ਚਿਨ੍ਤਯਿਂਸੁ – ‘‘ਏਵਂ ਸਤਿ ਇਮਸ੍ਸ ਸਨ੍ਤਿਕੇ ਬ੍ਰਹ੍ਮਚਰਿਯਵਾਸੋ ਨਿਰਤ੍ਥਕੋ, ਮਯਂ ਯਂ ਮੋਕ੍ਖਧਮ੍ਮਂ ਗਵੇਸਿਤੁਂ ਨਿਕ੍ਖਨ੍ਤਾ, ਸੋ ਇਮਸ੍ਸ ਸਨ੍ਤਿਕੇ ਉਪ੍ਪਾਦੇਤੁਂ ਨ ਸਕ੍ਕਾ, ਮਹਾ ਖੋ ਪਨ ਜਮ੍ਬੁਦੀਪੋ, ਗਾਮਨਿਗਮਰਾਜਧਾਨਿਯੋ ਚਰਨ੍ਤਾ ਅਦ੍ਧਾ ਮੋਕ੍ਖਧਮ੍ਮਦੇਸਕਂ ਕਞ੍ਚਿ ਆਚਰਿਯਂ ਲਭਿਸ੍ਸਾਮਾ’’ਤਿ. ਤਤੋ ਪਟ੍ਠਾਯ, ‘‘ਯਤ੍ਥ ਯਤ੍ਥ ਪਣ੍ਡਿਤਾ ਸਮਣਬ੍ਰਾਹ੍ਮਣਾ ਅਤ੍ਥੀ’’ਤਿ ਵਦਨ੍ਤਿ, ਤਤ੍ਥ ਤਤ੍ਥ ਗਨ੍ਤ੍ਵਾ ਸਾਕਚ੍ਛਂ ਕਰੋਨ੍ਤਿ. ਤੇਹਿ ਪੁਟ੍ਠਂ ਪਞ੍ਹਂ ਅਞ੍ਞੇ ਕਥੇਤੁਂ ¶ ਨ ਸਕ੍ਕੋਨ੍ਤਿ, ਤੇ ਪਨ ਤੇਸਂ ਪਞ੍ਹਂ ਵਿਸ੍ਸਜ੍ਜੇਨ੍ਤਿ. ਏਵਂ ਸਕਲਜਮ੍ਬੁਦੀਪਂ ਪਰਿਗ੍ਗਣ੍ਹਿਤ੍ਵਾ ਨਿਵਤ੍ਤਿਤ੍ਵਾ ਸਕਟ੍ਠਾਨਮੇਵ ਆਗਨ੍ਤ੍ਵਾ, ‘‘ਸਮ੍ਮ ਕੋਲਿਤ, ਅਮ੍ਹੇਸੁ ਯੋ ਪਠਮਂ ਅਮਤਂ ਅਧਿਗਚ੍ਛਤਿ, ਸੋ ਇਤਰਸ੍ਸ ਆਰੋਚੇਤੂ’’ਤਿ ਕਤਿਕਂ ਅਕਂਸੁਂ.

ਏਵਂ ਤੇਸੁ ਕਤਿਕਂ ਕਤ੍ਵਾ ਵਿਹਰਨ੍ਤੇਸੁ ਸਤ੍ਥਾ ਵੁਤ੍ਤਾਨੁਕ੍ਕਮੇਨ ਰਾਜਗਹਂ ਪਤ੍ਵਾ ਵੇਲ਼ੁਵਨਂ ਪਟਿਗ੍ਗਹੇਤ੍ਵਾ ਵੇਲ਼ੁਵਨੇ ਵਿਹਰਤਿ. ਤਦਾ ‘‘ਚਰਥ, ਭਿਕ੍ਖਵੇ, ਚਾਰਿਕਂ ¶ ਬਹੁਜਨਹਿਤਾਯਾ’’ਤਿ ਰਤਨਤ੍ਤਯਗੁਣਪਕਾਸਨਤ੍ਥਂ ਉਯ੍ਯੋਜਿਤਾਨਂ ਏਕਸਟ੍ਠਿਯਾ ਅਰਹਨ੍ਤਾਨਂ ਅਨ੍ਤਰੇ ਪਞ੍ਚਵਗ੍ਗਿਯਾਨਂ ਅਬ੍ਭਨ੍ਤਰੋ ਅਸ੍ਸਜਿਤ੍ਥੇਰੋ ਪਟਿਨਿਵਤ੍ਤਿਤ੍ਵਾ ਰਾਜਗਹਂ ਆਗਤੋ, ਪੁਨਦਿਵਸੇ ਪਾਤੋਵ ਪਤ੍ਤਚੀਵਰਮਾਦਾਯ ਰਾਜਗਹਂ ਪਿਣ੍ਡਾਯ ਪਾਵਿਸਿ. ਤਸ੍ਮਿਂ ਸਮਯੇ ਉਪਤਿਸ੍ਸਪਰਿਬ੍ਬਾਜਕੋਪਿ ਪਾਤੋਵ ਭਤ੍ਤਕਿਚ੍ਚਂ ਕਤ੍ਵਾ ਪਰਿਬ੍ਬਾਜਕਾਰਾਮਂ ਗਚ੍ਛਨ੍ਤੋ ਥੇਰਂ ਦਿਸ੍ਵਾ ਚਿਨ੍ਤੇਸਿ – ‘‘ਮਯਾ ਏਵਰੂਪੋ ਪਬ੍ਬਜਿਤੋ ਨਾਮ ਨ ਦਿਟ੍ਠਪੁਬ੍ਬੋਯੇਵ, ਯੇ ਲੋਕੇ ਅਰਹਨ੍ਤੋ ਵਾ ਅਰਹਤ੍ਤਮਗ੍ਗਂ ਵਾ ਸਮਾਪਨ੍ਨਾ, ਅਯਂ ਤੇਸਂ ਭਿਕ੍ਖੂਨਂ ਅਞ੍ਞਤਰੋ, ਯਂਨੂਨਾਹਂ ਇਮਂ ਭਿਕ੍ਖੁਂ ਉਪਸਙ੍ਕਮਿਤ੍ਵਾ ਪੁਚ੍ਛੇਯ੍ਯਂ – ‘ਕਂਸਿ ਤ੍ਵਂ, ਆਵੁਸੋ, ਉਦ੍ਦਿਸ੍ਸ ਪਬ੍ਬਜਿਤੋ, ਕੋ ਵਾ ਤੇ ਸਤ੍ਥਾ, ਕਸ੍ਸ ਵਾ ਤ੍ਵਂ ਧਮ੍ਮਂ ਰੋਚੇਸੀ’’’ਤਿ? ਅਥਸ੍ਸ ਏਤਦਹੋਸਿ – ‘‘ਅਕਾਲੋ ਖੋ ਇਮਂ ਭਿਕ੍ਖੁਂ ਪਞ੍ਹਂ ਪੁਚ੍ਛਿਤੁਂ, ਅਨ੍ਤਰਘਰਂ ਪਵਿਟ੍ਠੋ ਪਿਣ੍ਡਾਯ ਚਰਤਿ, ਯਂਨੂਨਾਹਂ ਇਮਂ ¶ ਭਿਕ੍ਖੁਂ ਪਿਟ੍ਠਿਤੋ ਪਿਟ੍ਠਿਤੋ ਅਨੁਬਨ੍ਧੇਯ੍ਯਂ, ਅਤ੍ਥਿਕੇਹਿ ਉਪਞ੍ਞਾਤਂ ਮਗ੍ਗ’’ਨ੍ਤਿ. ਸੋ ਥੇਰਂ ਲਦ੍ਧਪਿਣ੍ਡਪਾਤਂ ਅਞ੍ਞਤਰਂ ਓਕਾਸਂ ਗਚ੍ਛਨ੍ਤਂ ਦਿਸ੍ਵਾ ਨਿਸੀਦਿਤੁਕਾਮਤਞ੍ਚਸ੍ਸ ਞਤ੍ਵਾ ਅਤ੍ਤਨੋ ¶ ਪਰਿਬ੍ਬਾਜਕਪੀਠਕਂ ਪਞ੍ਞਾਪੇਤ੍ਵਾ ਅਦਾਸਿ, ਸੋ ਭਤ੍ਤਕਿਚ੍ਚਪਰਿਯੋਸਾਨੇਪਿਸ੍ਸ ਅਤ੍ਤਨੋ ਕੁਣ੍ਡਿਕਾਯ ਉਦਕਂ ਅਦਾਸਿ.

ਏਵਂ ਆਚਰਿਯਵਤ੍ਤਂ ਕਤ੍ਵਾ ਕਤਭਤ੍ਤਕਿਚ੍ਚੇਨ ਥੇਰੇਨ ਸਦ੍ਧਿਂ ਮਧੁਰਪਟਿਸਨ੍ਥਾਰਂ ਕਤ੍ਵਾ ਏਵਮਾਹ – ‘‘ਵਿਪ੍ਪਸਨ੍ਨਾਨਿ ਖੋ ਪਨ ਤੇ, ਆਵੁਸੋ, ਇਨ੍ਦ੍ਰਿਯਾਨਿ, ਪਰਿਸੁਦ੍ਧੋ ਛਵਿਵਣ੍ਣੋ ਪਰਿਯੋਦਾਤੋ, ਕਂਸਿ ਤ੍ਵਂ, ਆਵੁਸੋ, ਉਦ੍ਦਿਸ੍ਸ ਪਬ੍ਬਜਿਤੋ, ਕੋ ਵਾ ਤੇ ਸਤ੍ਥਾ, ਕਸ੍ਸ ਵਾ ਤ੍ਵਂ ਧਮ੍ਮਂ ਰੋਚੇਸੀ’’ਤਿ ਪੁਚ੍ਛਿ. ਥੇਰੋ ਚਿਨ੍ਤੇਸਿ – ‘‘ਇਮੇ ਪਰਿਬ੍ਬਾਜਕਾ ਨਾਮ ਸਾਸਨਸ੍ਸ ਪਟਿਪਕ੍ਖਭੂਤਾ, ਇਮਸ੍ਸ ਸਾਸਨਸ੍ਸ ਗਮ੍ਭੀਰਤਂ ਦਸ੍ਸੇਸ੍ਸਾਮੀ’’ਤਿ. ਅਤ੍ਤਨੋ ਨਵਕਭਾਵਂ ਦਸ੍ਸੇਨ੍ਤੋ ਆਹ – ‘‘ਅਹਂ ਖੋ, ਆਵੁਸੋ, ਨਵੋ ਅਚਿਰਪਬ੍ਬਜਿਤੋ, ਅਧੁਨਾਗਤੋ ਇਮਂ ਧਮ੍ਮਵਿਨਯਂ, ਨ ਤਾਵਾਹਂ ਸਕ੍ਖਿਸ੍ਸਾਮਿ ਵਿਤ੍ਥਾਰੇਨ ਧਮ੍ਮਂ ਦੇਸੇਤੁ’’ਨ੍ਤਿ. ਪਰਿਬ੍ਬਾਜਕੋ – ‘‘ਅਹਂ ਉਪਤਿਸ੍ਸੋ ਨਾਮ, ਤ੍ਵਂ ਯਥਾਸਤ੍ਤਿਯਾ ਅਪ੍ਪਂ ਵਾ ਬਹੁਂ ਵਾ ਵਦ, ਏਤਂ ਨਯਸਤੇਨ ਨਯਸਹਸ੍ਸੇਨ ਪਟਿਵਿਜ੍ਝਿਤੁਂ ਮਯ੍ਹਂ ਭਾਰੋ’’ਤਿ ਚਿਨ੍ਤੇਤ੍ਵਾ ਆਹ –

‘‘ਅਪ੍ਪਂ ਵਾ ਬਹੁਂ ਵਾ ਭਾਸਸ੍ਸੁ, ਅਤ੍ਥਂਯੇਵ ਮੇ ਬ੍ਰੂਹਿ;

ਅਤ੍ਥੇਨੇਵ ਮੇ ਅਤ੍ਥੋ, ਕਿਂ ਕਾਹਸਿ ਬ੍ਯਞ੍ਜਨਂ ਬਹੁ’’ਨ੍ਤਿ. (ਮਹਾਵ. ੬੦);

ਏਵਂ ¶ ਵੁਤ੍ਤੇ ਥੇਰੋ – ‘‘ਯੇ ਧਮ੍ਮਾ ਹੇਤੁਪ੍ਪਭਵਾ’’ਤਿ (ਮਹਾਵ. ੬੦; ਅਪ. ਥੇਰ ੧.੧.੨੮੬) ਗਾਥਮਾਹ. ਪਰਿਬ੍ਬਾਜਕੋ ਪਠਮਪਦਦ੍ਵਯਮੇਵ ਸੁਤ੍ਵਾ ਸਹਸ੍ਸਨਯਪਟਿਮਣ੍ਡਿਤੇ ਸੋਤਾਪਤ੍ਤਿਫਲੇ ਪਤਿਟ੍ਠਹਿ, ਇਤਰਂ ਪਦਦ੍ਵਯਂ ¶ ਸੋਤਾਪਨ੍ਨਕਾਲੇ ਨਿਟ੍ਠਾਪੇਸਿ. ਸੋ ਸੋਤਾਪਨ੍ਨੋ ਹੁਤ੍ਵਾ ਉਪਰਿਵਿਸੇਸੇ ਅਪ੍ਪਵਤ੍ਤਨ੍ਤੇ ‘‘ਭਵਿਸ੍ਸਤਿ ਏਤ੍ਥ ਕਾਰਣ’’ਨ੍ਤਿ ਸਲ੍ਲਕ੍ਖੇਤ੍ਵਾ ਥੇਰਂ ਆਹ – ‘‘ਭਨ੍ਤੇ, ਮਾ ਉਪਰਿ ਧਮ੍ਮਦੇਸਨਂ ਵਡ੍ਢਯਿਤ੍ਥ, ਏਤ੍ਤਕਮੇਵ ਹੋਤੁ, ਕੁਹਿਂ ਅਮ੍ਹਾਕਂ ਸਤ੍ਥਾ ਵਸਤੀ’’ਤਿ? ‘‘ਵੇਲ਼ੁਵਨੇ, ਆਵੁਸੋ’’ਤਿ. ‘‘ਤੇਨ ਹਿ, ਭਨ੍ਤੇ, ਤੁਮ੍ਹੇ ਪੁਰਤੋ ਯਾਥ, ਮਯ੍ਹਂ ਏਕੋ ਸਹਾਯਕੋ ਅਤ੍ਥਿ, ਅਮ੍ਹੇਹਿ ਚ ਅਞ੍ਞਮਞ੍ਞਂ ਕਤਿਕਾ ਕਤਾ ‘ਅਮ੍ਹੇਸੁ ਯੋ ਅਮਤਂ ਪਠਮਂ ਅਧਿਗਚ੍ਛਤਿ, ਸੋ ਇਤਰਸ੍ਸ ਆਰੋਚੇਤੂ’ਤਿ. ਅਹਂ ਤਂ ਪਟਿਞ੍ਞਂ ਮੋਚੇਤ੍ਵਾ ਸਹਾਯਕਂ ਗਹੇਤ੍ਵਾ ਤੁਮ੍ਹਾਕਂ ਗਤਮਗ੍ਗੇਨੇਵ ਸਤ੍ਥੁ ਸਨ੍ਤਿਕਂ ਆਗਮਿਸ੍ਸਾਮੀਤਿ ਪਞ੍ਚਪਤਿਟ੍ਠਿਤੇਨ ਥੇਰਸ੍ਸ ਪਾਦੇਸੁ ਨਿਪਤਿਤ੍ਵਾ ਤਿਕ੍ਖਤ੍ਤੁਂ ਪਦਕ੍ਖਿਣਂ ਕਤ੍ਵਾ ਥੇਰਂ ਉਯ੍ਯੋਜੇਤ੍ਵਾ ਪਰਿਬ੍ਬਾਜਕਾਰਾਮਾਭਿਮੁਖੋ ਅਗਮਾਸਿ’’.

ਅਥ ਖੋ ਕੋਲਿਤਪਰਿਬ੍ਬਾਜਕੋ ਤਂ ਦੂਰਤੋਵ ਆਗਚ੍ਛਨ੍ਤਂ ਦਿਸ੍ਵਾ, ‘‘ਅਜ੍ਜ ਮਯ੍ਹਂ ਸਹਾਯਕਸ੍ਸ ¶ ਮੁਖਵਣ੍ਣੋ ਨ ਅਞ੍ਞਦਿਵਸੇਸੁ ਵਿਯ, ਅਦ੍ਧਾ ਤੇਨ ਅਮਤਂ ਅਧਿਗਤਂ ਭਵਿਸ੍ਸਤੀ’’ਤਿ ਅਮਤਾਧਿਗਮਂ ਪੁਚ੍ਛਿ. ਸੋਪਿਸ੍ਸ ‘‘ਆਮਾਵੁਸੋ, ਅਮਤਂ ਅਧਿਗਤ’’ਨ੍ਤਿ ਪਟਿਜਾਨਿਤ੍ਵਾ ਤਮੇਵ ਗਾਥਂ ਅਭਾਸਿ. ਗਾਥਾਪਰਿਯੋਸਾਨੇ ਕੋਲਿਤੋ ਸੋਤਾਪਤ੍ਤਿਫਲੇ ਪਤਿਟ੍ਠਹਿਤ੍ਵਾ ਆਹ – ‘‘ਕੁਹਿਂ ਕਿਰ, ਸਮ੍ਮ, ਅਮ੍ਹਾਕਂ ਸਤ੍ਥਾ ਵਸਤੀ’’ਤਿ? ‘‘ਵੇਲ਼ੁਵਨੇ ਕਿਰ, ਸਮ੍ਮ, ਏਵਂ ਨੋ ਆਚਰਿਯੇਨ ਅਸ੍ਸਜਿਤ੍ਥੇਰੇਨ ਕਥਿਤ’’ਨ੍ਤਿ. ‘‘ਤੇਨ ਹਿ, ਸਮ੍ਮ, ਆਯਾਮ, ਸਤ੍ਥਾਰਂ ਪਸ੍ਸਿਸ੍ਸਾਮਾ’’ਤਿ. ਸਾਰਿਪੁਤ੍ਤਤ੍ਥੇਰੋ ਚ ਨਾਮੇਸ ਸਦਾਪਿ ਆਚਰਿਯਪੂਜਕੋਵ, ਤਸ੍ਮਾ ਸਹਾਯਂ ਏਵਮਾਹ – ‘‘ਸਮ੍ਮ, ਅਮ੍ਹੇਹਿ ਅਧਿਗਤਂ ਅਮਤਂ ਅਮ੍ਹਾਕਂ ਆਚਰਿਯਸ੍ਸ ਸਞ੍ਚਯਪਰਿਬ੍ਬਾਜਕਸ੍ਸਾਪਿ ਕਥੇਸ੍ਸਾਮ, ਬੁਜ੍ਝਮਾਨੋ ¶ ਪਟਿਵਿਜ੍ਝਿਸ੍ਸਤਿ, ਅਪ੍ਪਟਿਵਿਜ੍ਝਨ੍ਤੋ ਅਮ੍ਹਾਕਂ ਸਦ੍ਦਹਿਤ੍ਵਾ ਸਤ੍ਥੁ, ਸਨ੍ਤਿਕਂ ਗਮਿਸ੍ਸਤਿ, ਬੁਦ੍ਧਾਨਂ ਦੇਸਨਂ ਸੁਤ੍ਵਾ ਮਗ੍ਗਫਲਪਟਿਵੇਧਂ ਕਰਿਸ੍ਸਤੀ’’ਤਿ. ਤਤੋ ਦ੍ਵੇਪਿ ਜਨਾ ਸਞ੍ਚਯਸ੍ਸ ਸਨ੍ਤਿਕਂ ਅਗਮਂਸੁ.

ਸਞ੍ਚਯੋ ਤੇ ਦਿਸ੍ਵਾਵ – ‘‘ਕਿਂ, ਤਾਤਾ, ਕੋਚਿ ਵੋ ਅਮਤਮਗ੍ਗਦੇਸਕੋ ਲਦ੍ਧੋ’’ਤਿ ਪੁਚ੍ਛਿ. ‘‘ਆਮ, ਆਚਰਿਯ, ਲਦ੍ਧੋ, ਬੁਦ੍ਧੋ ਲੋਕੇ ਉਪ੍ਪਨ੍ਨੋ, ਧਮ੍ਮੋ ਲੋਕੇ ਉਪ੍ਪਨ੍ਨੋ, ਸਙ੍ਘੋ ਲੋਕੇ ਉਪ੍ਪਨ੍ਨੋ, ਤੁਮ੍ਹੇ ਤੁਚ੍ਛੇ ਅਸਾਰੇ ਵਿਚਰਥ, ਤਸ੍ਮਾ ਏਥ, ਸਤ੍ਥੁ ਸਨ੍ਤਿਕਂ ਗਮਿਸ੍ਸਾਮਾ’’ਤਿ. ‘‘ਗਚ੍ਛਥ ਤੁਮ੍ਹੇ, ਨਾਹਂ ਸਕ੍ਖਿਸ੍ਸਾਮੀ’’ਤਿ ¶ . ‘‘ਕਿਂ ਕਾਰਣਾਹਿ’’? ‘‘ਅਹਂ ਮਹਾਜਨਸ੍ਸ ਆਚਰਿਯੋ ਹੁਤ੍ਵਾ ਵਿਚਰਿਂ, ਵਿਚਰਨ੍ਤਸ੍ਸ ਮੇ ਅਨ੍ਤੇਵਾਸਿਕਵਾਸੋ ਚਾਟਿਯਾ ਉਦਞ੍ਚਨਭਾਵਪ੍ਪਤ੍ਤਿ ਵਿਯ ਹੋਤਿ, ਨ ਸਕ੍ਖਿਸ੍ਸਾਮਹਂ ਅਨ੍ਤੇਵਾਸਿਕਵਾਸਂ ਵਸਿਤੁ’’ਨ੍ਤਿ. ‘‘ਮਾ ਏਵਂ ਕਰਿਤ੍ਥ, ਆਚਰਿਯਾ’’ਤਿ. ‘‘ਹੋਤੁ, ਤਾਤਾ, ਗਚ੍ਛਥ ਤੁਮ੍ਹੇ, ਨਾਹਂ ਸਕ੍ਖਿਸ੍ਸਾਮੀ’’ਤਿ. ਆਚਰਿਯ, ਲੋਕੇ ਬੁਦ੍ਧਸ੍ਸ ਉਪ੍ਪਨ੍ਨਕਾਲਤੋ ਪਟ੍ਠਾਯ ਮਹਾਜਨੋ ਗਨ੍ਧਮਾਲਾਦਿਹਤ੍ਥੋ ਗਨ੍ਤ੍ਵਾ ਤਮੇਵ ਪੂਜੇਸ੍ਸਤਿ, ਮਯਮ੍ਪਿ ਤਤ੍ਥੇਵ ਗਮਿਸ੍ਸਾਮ. ‘‘ਤੁਮ੍ਹੇ ਕਿਂ ਕਰਿਸ੍ਸਥਾ’’ਤਿ? ‘‘ਤਾਤਾ, ਕਿਂ ਨੁ ਖੋ ਇਮਸ੍ਮਿਂ ਲੋਕੇ ਦਨ੍ਧਾ ਬਹੂ, ਉਦਾਹੁ ਪਣ੍ਡਿਤਾ’’ਤਿ. ‘‘ਦਨ੍ਧਾ, ਆਚਰਿਯ, ਬਹੂ, ਪਣ੍ਡਿਤਾ ਚ ਨਾਮ ਕਤਿਪਯਾ ਏਵ ਹੋਨ੍ਤੀ’’ਤਿ. ‘‘ਤੇਨ ਹਿ, ਤਾਤਾ, ਪਣ੍ਡਿਤਾ ਪਣ੍ਡਿਤਸ੍ਸ ਸਮਣਸ੍ਸ ਗੋਤਮਸ੍ਸ ਸਨ੍ਤਿਕਂ ਗਮਿਸ੍ਸਨ੍ਤਿ, ਦਨ੍ਧਾ ਦਨ੍ਧਸ੍ਸ ਮਮ ਸਨ੍ਤਿਕਂ ਆਗਮਿਸ੍ਸਨ੍ਤਿ ¶ , ਗਚ੍ਛਥ ਤੁਮ੍ਹੇ, ਨਾਹਂ ਗਮਿਸ੍ਸਾਮੀ’’ਤਿ. ਤੇ ‘‘ਪਞ੍ਞਾਯਿਸ੍ਸਥ ਤੁਮ੍ਹੇ, ਆਚਰਿਯਾ’’ਤਿ ਪਕ੍ਕਮਿਂਸੁ. ਤੇਸੁ ਗਚ੍ਛਨ੍ਤੇਸੁ ਸਞ੍ਚਯਸ੍ਸ ਪਰਿਸਾ ਭਿਜ੍ਜਿ, ਤਸ੍ਮਿਂ ਖਣੇ ਆਰਾਮੋ ਤੁਚ੍ਛੋ ਅਹੋਸਿ. ਸੋ ਤੁਚ੍ਛਂ ਆਰਾਮਂ ਦਿਸ੍ਵਾ ਉਣ੍ਹਂ ਲੋਹਿਤਂ ਛਡ੍ਡੇਸਿ. ਤੇਹਿਪਿ ਸਦ੍ਧਿਂ ਗਚ੍ਛਨ੍ਤੇਸੁ ਪਞ੍ਚਸੁ ਪਰਿਬ੍ਬਾਜਕਸਤੇਸੁ ਸਞ੍ਚਯਸ੍ਸ ਅਡ੍ਢਤੇਯ੍ਯਸਤਾਨਿ ਨਿਵਤ੍ਤਿਂਸੁ, ਅਥ ਖੋ ਤੇ ਅਤ੍ਤਨੋ ਅਨ੍ਤੇਵਾਸਿਕੇਹਿ ਅਡ੍ਢਤੇਯ੍ਯੇਹਿ ਪਰਿਬ੍ਬਾਜਕਸਤੇਹਿ ਸਦ੍ਧਿਂ ਵੇਲ਼ੁਵਨਂ ਅਗਮਂਸੁ.

ਸਤ੍ਥਾ ਚਤੁਪਰਿਸਮਜ੍ਝੇ ਨਿਸਿਨ੍ਨੋ ਧਮ੍ਮਂ ਦੇਸੇਨ੍ਤੋ ਤੇ ਦੂਰਤੋਵ ਦਿਸ੍ਵਾ ਭਿਕ੍ਖੂ ਆਮਨ੍ਤੇਸਿ – ‘‘ਏਤੇ, ਭਿਕ੍ਖਵੇ, ਦ੍ਵੇ ਸਹਾਯਕਾ ਆਗਚ੍ਛਨ੍ਤਿ ਕੋਲਿਤੋ ਚ ਉਪਤਿਸ੍ਸੋ ਚ, ਏਤਂ ਮੇ ਸਾਵਕਯੁਗਂ ਭਵਿਸ੍ਸਤਿ ਅਗ੍ਗਂ ਭਦ੍ਦਯੁਗ’’ਨ੍ਤਿ. ਤੇ ਸਤ੍ਥਾਰਂ ਵਨ੍ਦਿਤ੍ਵਾ ਏਕਮਨ੍ਤਂ ਨਿਸੀਦਿਂਸੁ, ਨਿਸੀਦਿਤ੍ਵਾ ਚ ਪਨ ¶ ਭਗਵਨ੍ਤਂ ਏਤਦਵੋਚੁਂ – ‘‘ਲਭੇਯ੍ਯਾਮ ਮਯਂ, ਭਨ੍ਤੇ, ਭਗਵਤੋ ਸਨ੍ਤਿਕੇ ਪਬ੍ਬਜ੍ਜਂ, ਲਭੇਯ੍ਯਾਮ ਉਪਸਮ੍ਪਦ’’ਨ੍ਤਿ. ‘‘ਏਥ, ਭਿਕ੍ਖਵੋ’’ਤਿ ਭਗਵਾ ਅਵੋਚ – ‘‘ਸ੍ਵਾਕ੍ਖਾਤੋ ਧਮ੍ਮੋ, ਚਰਥ ਬ੍ਰਹ੍ਮਚਰਿਯਂ ਸਮ੍ਮਾ ਦੁਕ੍ਖਸ੍ਸ ਅਨ੍ਤਕਿਰਿਯਾਯਾ’’ਤਿ. ਸਬ੍ਬੇਪਿ ਇਦ੍ਧਿਮਯਪਤ੍ਤਚੀਵਰਧਰਾ ਸਟ੍ਠਿਵਸ੍ਸਿਕਤ੍ਥੇਰਾ ਵਿਯ ਅਹੇਸੁਂ.

ਅਥ ਨੇਸਂ ਪਰਿਸਾਯ ਚਰਿਤਵਸੇਨ ਸਤ੍ਥਾ ਧਮ੍ਮਦੇਸਨਂ ਵਡ੍ਢੇਸਿ. ਠਪੇਤ੍ਵਾ ਦ੍ਵੇ ਅਗ੍ਗਸਾਵਕੇ ਅਵਸੇਸਾ ਅਰਹਤ੍ਤਂ ਪਾਪੁਣਿਂਸੁ, ਅਗ੍ਗਸਾਵਕਾਨਂ ਪਨ ਉਪਰਿਮਗ੍ਗਤ੍ਤਯਕਿਚ੍ਚਂ ਨ ਨਿਟ੍ਠਾਸਿ. ਕਿਂ ਕਾਰਣਾ? ਸਾਵਕਪਾਰਮਿਞਾਣਸ੍ਸ ਮਹਨ੍ਤਤਾਯ. ਅਥਾਯਸ੍ਮਾ ਮਹਾਮੋਗ੍ਗਲ੍ਲਾਨੋ ਪਬ੍ਬਜਿਤਦਿਵਸਤੋ ¶ ¶ ਸਤ੍ਤਮੇ ਦਿਵਸੇ ਮਗਧਰਟ੍ਠੇ ਕਲ੍ਲਵਾਲਗਾਮਕਂ ਉਪਨਿਸ੍ਸਾਯ ਵਿਹਰਨ੍ਤੋ ਥਿਨਮਿਦ੍ਧੇ ਓਕ੍ਕਮਨ੍ਤੇ ਸਤ੍ਥਾਰਾ ਸਂਵੇਜਿਤੋ ਥਿਨਮਿਦ੍ਧਂ ਵਿਨੋਦੇਤ੍ਵਾ ਤਥਾਗਤੇਨ ਦਿਨ੍ਨਂ ਧਾਤੁਕਮ੍ਮਟ੍ਠਾਨਂ ਸੁਣਨ੍ਤੋਵ ਉਪਰਿਮਗ੍ਗਤ੍ਤਯਕਿਚ੍ਚਂ ਨਿਟ੍ਠਾਪੇਤ੍ਵਾ ਸਾਵਕਪਾਰਮਿਞਾਣਸ੍ਸ ਮਤ੍ਥਕਂ ਪਤ੍ਤੋ. ਸਾਰਿਪੁਤ੍ਤਤ੍ਥੇਰੋਪਿ ਪਬ੍ਬਜਿਤਦਿਵਸਤੋ ਅਡ੍ਢਮਾਸਂ ਅਤਿਕ੍ਕਮਿਤ੍ਵਾ ਸਤ੍ਥਾਰਾ ਸਦ੍ਧਿਂ ਤਮੇਵ ਰਾਜਗਹਂ ਉਪਨਿਸ੍ਸਾਯ ਸੂਕਰਖਤਲੇਣੇ ਵਿਹਰਨ੍ਤੋ ਅਤ੍ਤਨੋ ਭਾਗਿਨੇਯ੍ਯਸ੍ਸ ਦੀਘਨਖਪਰਿਬ੍ਬਾਜਕਸ੍ਸ ਵੇਦਨਾਪਰਿਗ੍ਗਹਸੁਤ੍ਤਨ੍ਤੇ ਦੇਸਿਯਮਾਨੇ ਸੁਤ੍ਤਾਨੁਸਾਰੇਨ ਞਾਣਂ ਪੇਸੇਤ੍ਵਾ ਪਰਸ੍ਸ ਵਡ੍ਢਿਤਭਤ੍ਤਂ ਪਰਿਭੁਞ੍ਜਨ੍ਤੋ ਵਿਯ ਸਾਵਕਪਾਰਮਿਞਾਣਸ੍ਸ ਮਤ੍ਥਕਂ ਪਤ੍ਤੋ. ਨਨੁ ਚਾਯਸ੍ਮਾ ਮਹਾਪਞ੍ਞੋ, ਅਥ ਕਸ੍ਮਾ ਮਹਾਮੋਗ੍ਗਲ੍ਲਾਨਤੋ ਚਿਰਤਰੇਨ ਸਾਵਕਪਾਰਮਿਞਾਣਂ ਪਾਪੁਣੀਤਿ? ਪਰਿਕਮ੍ਮਮਹਨ੍ਤਤਾਯ. ਯਥਾ ਹਿ ਦੁਗ੍ਗਤਮਨੁਸ੍ਸਾ ਯਤ੍ਥ ਕਤ੍ਥਚਿ ਗਨ੍ਤੁਕਾਮਾ ਖਿਪ੍ਪਮੇਵ ਨਿਕ੍ਖਮਨ੍ਤਿ, ਰਾਜੂਨਂ ਪਨ ਹਤ੍ਥਿਵਾਹਨਕਪ੍ਪਨਾਦਿਂ ਮਹਨ੍ਤਂ ਪਰਿਕਮ੍ਮਂ ਲਦ੍ਧੁਂ ਵਟ੍ਟਤਿ, ਏਵਂਸਮ੍ਪਦਮਿਦਂ ਵੇਦਿਤਬ੍ਬਂ.

ਤਂ ਦਿਵਸਞ੍ਞੇਵ ਪਨ ਸਤ੍ਥਾ ਵਡ੍ਢਮਾਨਕਚ੍ਛਾਯਾਯ ਵੇਲ਼ੁਵਨੇ ਸਾਵਕਸਨ੍ਨਿਪਾਤਂ ਕਤ੍ਵਾ ਦ੍ਵਿਨ੍ਨਂ ਥੇਰਾਨਂ ਅਗ੍ਗਸਾਵਕਟ੍ਠਾਨਂ ਦਤ੍ਵਾ ਪਾਤਿਮੋਕ੍ਖਂ ਉਦ੍ਦਿਸਿ. ਭਿਕ੍ਖੂ ਉਜ੍ਝਾਯਿਂਸੁ – ‘‘ਸਤ੍ਥਾ ਮੁਖੋਲੋਕਨੇਨ ਭਿਕ੍ਖਂ ਦੇਤਿ, ਅਗ੍ਗਸਾਵਕਟ੍ਠਾਨਂ ਦਦਨ੍ਤੇਨ ਨਾਮ ਪਠਮਂ ਪਬ੍ਬਜਿਤਾਨਂ ਪਞ੍ਚਵਗ੍ਗਿਯਾਨਂ ਦਾਤੁਂ ਵਟ੍ਟਤਿ, ਏਤੇ ਅਨੋਲੋਕੇਨ੍ਤੇਨ ਯਸਥੇਰਪ੍ਪਮੁਖਾਨਂ ਪਞ੍ਚਪਣ੍ਣਾਸਭਿਕ੍ਖੂਨਂ ਦਾਤੁਂ ਵਟ੍ਟਤਿ, ਏਤੇ ਅਨੋਲੋਕੇਨ੍ਤੇਨ ਭਦ੍ਦਵਗ੍ਗਿਯਾਨਂ ¶ ਤਿਂਸਜਨਾਨਂ, ਏਤੇ ਅਨੋਲੋਕੇਨ੍ਤੇਨ ਉਰੁਵੇਲਕਸ੍ਸਪਾਦੀਨਂ ਤੇਭਾਤਿਕਾਨਂ, ਏਤੇ ਪਨ ਏਤ੍ਤਕੇ ਮਹਾਥੇਰੇ ਪਹਾਯ ਸਬ੍ਬਪਚ੍ਛਾ ਪਬ੍ਬਜਿਤਾਨਂ ਅਗ੍ਗਸਾਵਕਟ੍ਠਾਨਂ ਦਦਨ੍ਤੇਨ ਮੁਖਂ ਓਲੋਕੇਤ੍ਵਾ ਦਿਨ੍ਨ’’ਨ੍ਤਿ. ਸਤ੍ਥਾ, ‘‘ਕਿਂ ਕਥੇਥ, ਭਿਕ੍ਖਵੇ’’ਤਿ ਪੁਚ੍ਛਿਤ੍ਵਾ, ‘‘ਇਦਂ ਨਾਮਾ’’ਤਿ ਵੁਤ੍ਤੇ ‘‘ਨਾਹਂ, ਭਿਕ੍ਖਵੇ, ਮੁਖਂ ਓਲੋਕੇਤ੍ਵਾ ਭਿਕ੍ਖਂ ਦੇਮਿ, ਏਤੇਸਂ ਪਨ ਅਤ੍ਤਨਾ ਅਤ੍ਤਨਾ ਪਤ੍ਥਿਤਪਤ੍ਥਿਤਮੇਵ ਦੇਮਿ. ਅਞ੍ਞਾਤਕੋਣ੍ਡਞ੍ਞੋ ਹਿ ਏਕਸ੍ਮਿਂ ਸਸ੍ਸੇ ਨਵ ਵਾਰੇ ਅਗ੍ਗਸਸ੍ਸਦਾਨਂ ਦਦਨ੍ਤੋ ਅਗ੍ਗਸਾਵਕਟ੍ਠਾਨਂ ਪਤ੍ਥੇਤ੍ਵਾ ਨਾਦਾਸਿ, ਅਗ੍ਗਧਮ੍ਮਂ ਪਨ ਅਰਹਤ੍ਤਂ ਸਬ੍ਬਪਠਮਂ ਪਟਿਵਿਜ੍ਝਿਤੁਂ ਪਤ੍ਥੇਤ੍ਵਾ ਅਦਾਸੀ’’ਤਿ. ‘‘ਕਦਾ ਪਨ ਭਗਵਾ’’ਤਿ? ‘‘ਸੁਣਿਸ੍ਸਥ, ਭਿਕ੍ਖਵੇ’’ਤਿ. ‘‘ਆਮ, ਭਨ੍ਤੇ’’ਤਿ, ਭਗਵਾ ਅਤੀਤਂ ਆਹਰਿ –

ਭਿਕ੍ਖਵੇ ¶ , ਇਤੋ ਏਕਨਵੁਤਿਕਪ੍ਪੇ ਵਿਪਸ੍ਸੀ ਨਾਮ ਭਗਵਾ ਲੋਕੇ ਉਦਪਾਦਿ. ਤਦਾ ਮਹਾਕਾਲ਼ੋ ਚੂਲ਼ਕਾਲ਼ੋਤਿ ਦ੍ਵੇਭਾਤਿਕਾ ਕੁਟੁਮ੍ਬਿਕਾ ਮਹਨ੍ਤਂ ਸਾਲਿਕ੍ਖੇਤ੍ਤਂ ¶ ਵਪਾਪੇਸੁਂ. ਅਥੇਕਦਿਵਸਂ ਚੂਲ਼ਕਾਲ਼ੋ ਸਾਲਿਕ੍ਖੇਤ੍ਤਂ ਗਨ੍ਤ੍ਵਾ ਏਕਂ ਸਾਲਿਗਬ੍ਭਂ ਫਾਲੇਤ੍ਵਾ ਖਾਦਿ, ਤਂ ਅਤਿਮਧੁਰਂ ਅਹੋਸਿ. ਸੋ ਬੁਦ੍ਧਪ੍ਪਮੁਖਸ੍ਸ ਸਙ੍ਘਸ੍ਸ ਸਾਲਿਗਬ੍ਭਦਾਨਂ ਦਾਤੁਕਾਮੋ ਹੁਤ੍ਵਾ ਜੇਟ੍ਠਭਾਤਿਕਂ ਉਪਸਙ੍ਕਮਿਤ੍ਵਾ, ‘‘ਭਾਤਿਕ, ਸਾਲਿਗਬ੍ਭਂ ਫਾਲੇਤ੍ਵਾ ਬੁਦ੍ਧਾਨਂ ਅਨੁਚ੍ਛਵਿਕਂ ਕਤ੍ਵਾ ਪਚਾਪੇਤ੍ਵਾ ਦਾਨਂ ਦੇਮਾ’’ਤਿ ਆਹ. ‘‘ਕਿਂ ਵਦੇਸਿ, ਤਾਤ, ਸਾਲਿਗਬ੍ਭਂ ਫਾਲੇਤ੍ਵਾ ਦਾਨਂ ਨਾਮ ਨੇਵ ਅਤੀਤੇ ਭੂਤਪੁਬ੍ਬਂ, ਨ ਅਨਾਗਤੇਪਿ ਭਵਿਸ੍ਸਤਿ, ਮਾ ਸਸ੍ਸਂ ਨਾਸਯੀ’’ਤਿ; ਵੁਤ੍ਤੋਪਿ ਸੋ ਪੁਨਪ੍ਪੁਨਂ ਯਾਚਿਯੇਵ ¶ . ਅਥ ਨਂ ਭਾਤਾ, ‘‘ਤੇਨ ਹਿ ਸਾਲਿਕ੍ਖੇਤ੍ਤਂ ਦ੍ਵੇ ਕੋਟ੍ਠਾਸੇ ਕਤ੍ਵਾ ਮਮ ਕੋਟ੍ਠਾਸਂ ਅਨਾਮਸਿਤ੍ਵਾ ਅਤ੍ਤਨੋ ਕੋਟ੍ਠਾਸੇ ਖੇਤ੍ਤੇ ਯਂ ਇਚ੍ਛਸਿ, ਤਂ ਕਰੋਹੀ’’ਤਿ ਆਹ. ਸੋ ‘‘ਸਾਧੂ’’ਤਿ ਖੇਤ੍ਤਂ ਵਿਭਜਿਤ੍ਵਾ ਬਹੂ ਮਨੁਸ੍ਸੇ ਹਤ੍ਥਕਮ੍ਮਂ ਯਾਚਿਤ੍ਵਾ ਸਾਲਿਗਬ੍ਭਂ ਫਾਲੇਤ੍ਵਾ ਨਿਰੁਦਕੇਨ ਖੀਰੇਨ ਪਚਾਪੇਤ੍ਵਾ ਸਪ੍ਪਿਮਧੁਸਕ੍ਖਰਾਦੀਹਿ ਯੋਜੇਤ੍ਵਾ ਬੁਦ੍ਧਪ੍ਪਮੁਖਸ੍ਸ ਭਿਕ੍ਖੁਸਙ੍ਘਸ੍ਸ ਦਾਨਂ ਦਤ੍ਵਾ ਭਤ੍ਤਕਿਚ੍ਚਪਰਿਯੋਸਾਨੇ – ‘‘ਇਦਂ, ਭਨ੍ਤੇ, ਮਮ ਅਗ੍ਗਦਾਨਂ ਅਗ੍ਗਧਮ੍ਮਸ੍ਸ ਸਬ੍ਬਪਠਮਂ ਪਟਿਵੇਧਾਯ ਸਂਵਤ੍ਤਤੂ’’ਤਿ ਆਹ. ਸਤ੍ਥਾ ‘‘ਏਵਂ ਹੋਤੂ’’ਤਿ ਅਨੁਮੋਦਨਮਕਾਸਿ.

ਸੋ ਖੇਤ੍ਤਂ ਗਨ੍ਤ੍ਵਾ ਓਲੋਕੇਨ੍ਤੋ ਸਕਲਕ੍ਖੇਤ੍ਤਂ ਕਣ੍ਣਿਕਬਦ੍ਧੇਹਿ ਵਿਯ ਸਾਲਿਸੀਸੇਹਿ ਸਞ੍ਛਨ੍ਨਂ ਦਿਸ੍ਵਾ ਪਞ੍ਚਵਿਧਪੀਤਿਂ ਪਟਿਲਭਿਤ੍ਵਾ, ‘‘ਲਾਭਾ ਵਤ ਮੇ’’ਤਿ ਚਿਨ੍ਤੇਤ੍ਵਾ ਪੁਥੁਕਕਾਲੇ ਪੁਥੁਕਗ੍ਗਂ ਨਾਮ ਅਦਾਸਿ, ਗਾਮਵਾਸੀਹਿ ਸਦ੍ਧਿਂ ਅਗ੍ਗਸਸ੍ਸਦਾਨਂ ਨਾਮ ਅਦਾਸਿ, ਲਾਯਨੇ ਲਾਯਨਗ੍ਗਂ, ਵੇਣਿਕਰਣੇ ਵੇਣਗ੍ਗਂ, ਕਲਾਪਾਦੀਸੁ ਕਲਾਪਗ੍ਗਂ, ਖਲਗ੍ਗਂ, ਖਲਭਣ੍ਡਗ੍ਗਂ, ਕੋਟ੍ਠਗ੍ਗਨ੍ਤਿ. ਏਵਂ ਏਕਸਸ੍ਸੇ ਨਵ ਵਾਰੇ ਅਗ੍ਗਦਾਨਂ ਅਦਾਸਿ. ਤਸ੍ਸ ਸਬ੍ਬਵਾਰੇਸੁ ਗਹਿਤਗਹਿਤਟ੍ਠਾਨਂ ਪਰਿਪੂਰਿ, ਸਸ੍ਸਂ ਅਤਿਰੇਕਂ ਉਟ੍ਠਾਨਸਮ੍ਪਨ੍ਨਂ ਅਹੋਸਿ. ਧਮ੍ਮੋ ਹਿ ਨਾਮੇਸ ਅਤ੍ਤਾਨਂ ਰਕ੍ਖਨ੍ਤਂ ਰਕ੍ਖਤਿ. ਤੇਨਾਹ ਭਗਵਾ –

‘‘ਧਮ੍ਮੋ ¶ ਹਵੇ ਰਕ੍ਖਤਿ ਧਮ੍ਮਚਾਰਿਂ,

ਨ ਦੁਗ੍ਗਤਿਂ ਗਚ੍ਛਤਿ ਧਮ੍ਮਚਾਰੀ’’ਤਿ. (ਥੇਰਗਾ. ੩੦੩; ਜਾ. ੧.੧੦.੧੦੨) –

‘‘ਏਵਮੇਸ ¶ ਵਿਪਸ੍ਸੀਸਮ੍ਮਾਸਮ੍ਬੁਦ੍ਧਕਾਲੇ ਅਗ੍ਗਧਮ੍ਮਂ ਪਠਮਂ ਪਟਿਵਿਜ੍ਝਿਤੁਂ ਪਤ੍ਥੇਨ੍ਤੋ ਨਵ ਵਾਰੇ ਅਗ੍ਗਦਾਨਾਨਿ ਅਦਾਸਿ. ਇਤੋ ਸਤਸਹਸ੍ਸਕਪ੍ਪਮਤ੍ਥਕੇ ਪਨ ਹਂਸਵਤੀਨਗਰੇ ਪਦੁਮੁਤ੍ਤਰਸਮ੍ਬੁਦ੍ਧਕਾਲੇਪਿ ਸਤ੍ਤਾਹਂ ਮਹਾਦਾਨਂ ਦਤ੍ਵਾ ਤਸ੍ਸ ਭਗਵਤੋ ਪਾਦਮੂਲੇ ਨਿਪਜ੍ਜਿਤ੍ਵਾ ਅਗ੍ਗਧਮ੍ਮਸ੍ਸ ਪਠਮਂ ਪਟਿਵਿਜ੍ਝਨਤ੍ਥਮੇਵ ¶ ਪਤ੍ਥਨਂ ਠਪੇਸਿ. ਇਤਿ ਇਮਿਨਾ ਪਤ੍ਥਿਤਮੇਵ ਮਯਾ ਦਿਨ੍ਨਂ, ਨਾਹਂ, ਭਿਕ੍ਖਵੇ, ਮੁਖਂ ਓਲੋਕੇਤ੍ਵਾ ਦੇਮੀ’’ਤਿ.

‘‘ਯਸਕੁਲਪੁਤ੍ਤਪ੍ਪਮੁਖਾ ਪਞ੍ਚਪਞ੍ਞਾਸ ਜਨਾ ਕਿਂ ਕਮ੍ਮਂ ਕਰਿਂਸੁ, ਭਨ੍ਤੇ’’ਤਿ? ‘‘ਏਤੇਪਿ ਏਕਸ੍ਸ ਬੁਦ੍ਧਸ੍ਸ ਸਨ੍ਤਿਕੇ ਅਰਹਤ੍ਤਂ ਪਤ੍ਥੇਨ੍ਤਾ ਬਹੁਂ ਪੁਞ੍ਞਕਮ੍ਮਂ ਕਤ੍ਵਾ ਅਪਰਭਾਗੇ ਅਨੁਪ੍ਪਨ੍ਨੇ ਬੁਦ੍ਧੇ ਸਹਾਯਕਾ ਹੁਤ੍ਵਾ ਵਗ੍ਗਬਨ੍ਧਨੇਨ ਪੁਞ੍ਞਾਨਿ ਕਰੋਨ੍ਤਾ ਅਨਾਥਮਤਸਰੀਰਾਨਿ ਪਟਿਜਗ੍ਗਨ੍ਤਾ ਵਿਚਰਿਂਸੁ. ਤੇ ਏਕਦਿਵਸਂ ਸਗਬ੍ਭਂ ਇਤ੍ਥਿਂ ਕਾਲਕਤਂ ਦਿਸ੍ਵਾ, ‘ਝਾਪੇਸ੍ਸਾਮਾ’ਤਿ ਸੁਸਾਨਂ ਹਰਿਂਸੁ. ਤੇਸੁ ਪਞ੍ਚ ਜਨੇ ‘ਤੁਮ੍ਹੇ ਝਾਪੇਥਾ’ਤਿ ਸੁਸਾਨੇ ਠਪੇਤ੍ਵਾ ਸੇਸਾ ਗਾਮਂ ਪਵਿਟ੍ਠਾ. ਯਸਦਾਰਕੋ ਤਂ ਮਤਸਰੀਰਂ ਸੂਲੇਹਿ ਵਿਜ੍ਝਿਤ੍ਵਾ ਪਰਿਵਤ੍ਤੇਤ੍ਵਾ ਪਰਿਵਤ੍ਤੇਤ੍ਵਾ ਝਾਪੇਨ੍ਤੋ ਅਸੁਭਸਞ੍ਞਂ ਪਟਿਲਭਿ, ਇਤਰੇਸਮ੍ਪਿ ਚਤੁਨ੍ਨਂ ਜਨਾਨਂ – ‘ਪਸ੍ਸਥ, ਭੋ, ਇਮਂ ਸਰੀਰਂ ਤਤ੍ਥ ਤਤ੍ਥ ਵਿਦ੍ਧਂਸਿਤਚਮ੍ਮਂ, ਕਬਰਗੋਰੂਪਂ ਵਿਯ ਅਸੁਚਿਂ ਦੁਗ੍ਗਨ੍ਧਂ ਪਟਿਕੂਲ’ਨ੍ਤਿ ¶ ਦਸ੍ਸੇਸਿ. ਤੇਪਿ ਤਤ੍ਥ ਅਸੁਭਸਞ੍ਞਂ ਪਟਿਲਭਿਂਸੁ. ਤੇ ਪਞ੍ਚਪਿ ਜਨਾ ਗਾਮਂ ਗਨ੍ਤ੍ਵਾ ਸੇਸਸਹਾਯਕਾਨਂ ਕਥਯਿਂਸੁ. ਯਸੋ ਪਨ ਦਾਰਕੋ ਗੇਹਂ ਗਨ੍ਤ੍ਵਾ ਮਾਤਾਪਿਤੂਨਞ੍ਚ ਭਰਿਯਾਯ ਚ ਕਥੇਸਿ. ਤੇ ਸਬ੍ਬੇਪਿ ਅਸੁਭਂ ਭਾਵਯਿਂਸੁ. ਇਦਮੇਤੇਸਂ ਪੁਬ੍ਬਕਮ੍ਮਂ. ਤੇਨੇਵ ਯਸਸ੍ਸ ਇਤ੍ਥਾਗਾਰੇ ਸੁਸਾਨਸਞ੍ਞਾ ਉਪ੍ਪਜ੍ਜਿ, ਤਾਯ ਚ ਉਪਨਿਸ੍ਸਯਸਮ੍ਪਤ੍ਤਿਯਾ ਸਬ੍ਬੇਸਮ੍ਪਿ ਵਿਸੇਸਾਧਿਗਮੋ ਨਿਬ੍ਬਤ੍ਤਿ. ਏਵਂ ਇਮੇਪਿ ਅਤ੍ਤਨਾ ਪਤ੍ਥਿਤਮੇਵ ਲਭਿਂਸੁ. ਨਾਹਂ ਮੁਖਂ ਓਲੋਕੇਤ੍ਵਾ ਦਮ੍ਮੀ’’ਤਿ.

‘‘ਭਦ੍ਦਵਗ੍ਗਿਯਸਹਾਯਕਾ ਪਨ ਕਿਂ ਕਮ੍ਮਂ ਕਰਿਂਸੁ, ਭਨ੍ਤੇ’’ਤਿ? ‘‘ਏਤੇਪਿ ਪੁਬ੍ਬਬੁਦ੍ਧਾਨਂ ਸਨ੍ਤਿਕੇ ਅਰਹਤ੍ਤਂ ਪਤ੍ਥੇਤ੍ਵਾ ਪੁਞ੍ਞਾਨਿ ਕਤ੍ਵਾ ਅਪਰਭਾਗੇ ਅਨੁਪ੍ਪਨ੍ਨੇ ਬੁਦ੍ਧੇ ਤਿਂਸ ਧੁਤ੍ਤਾ ਹੁਤ੍ਵਾ ਤੁਣ੍ਡਿਲੋਵਾਦਂ ਸੁਤ੍ਵਾ ਸਟ੍ਠਿਵਸ੍ਸਸਹਸ੍ਸਾਨਿ ਪਞ੍ਚ ਸੀਲਾਨਿ ਰਕ੍ਖਿਂਸੁ. ਏਵਂ ਇਮੇਪਿ ਅਤ੍ਤਨਾ ਪਤ੍ਥਿਤਮੇਵ ਲਭਿਂਸੁ. ਨਾਹਂ ਮੁਖਂ ਓਲੋਕੇਤ੍ਵਾ ਦਮ੍ਮੀ’’ਤਿ.

‘‘ਉਰੁਵੇਲਕਸ੍ਸਪਾਦਯੋ ਪਨ ਕਿਂ ਕਮ੍ਮਂ ਕਰਿਂਸੁ, ਭਨ੍ਤੇ’’ਤਿ? ‘‘ਤੇਪਿ ਅਰਹਤ੍ਤਮੇਵ ਪਤ੍ਥੇਤ੍ਵਾ ਪੁਞ੍ਞਾਨਿ ਕਰਿਂਸੁ. ਇਤੋ ਹਿ ਦ੍ਵੇਨਵੁਤਿਕਪ੍ਪੇ ਤਿਸ੍ਸੋ ¶ ਫੁਸ੍ਸੋਤਿ ਦ੍ਵੇ ਬੁਦ੍ਧਾ ਉਪ੍ਪਜ੍ਜਿਂਸੁ. ਫੁਸ੍ਸਬੁਦ੍ਧਸ੍ਸ ਮਹਿਨ੍ਦੋ ਨਾਮ ਰਾਜਾ ਪਿਤਾ ਅਹੋਸਿ. ਤਸ੍ਮਿਂ ਪਨ ਸਮ੍ਬੋਧਿਂ ਪਤ੍ਤੇ ਰਞ੍ਞੋ ਕਨਿਟ੍ਠਪੁਤ੍ਤੋ ਪਠਮਅਗ੍ਗਸਾਵਕੋ ਪੁਰੋਹਿਤਪੁਤ੍ਤੋ ਦੁਤਿਯਅਗ੍ਗਸਾਵਕੋ ਅਹੋਸਿ. ਰਾਜਾ ਸਤ੍ਥੁ ਸਨ੍ਤਿਕਂ ਗਨ੍ਤ੍ਵਾ – ‘ਜੇਟ੍ਠਪੁਤ੍ਤੋ ਮੇ ਬੁਦ੍ਧੋ, ਕਨਿਟ੍ਠਪੁਤ੍ਤੋ ਪਠਮਅਗ੍ਗਸਾਵਕੋ, ਪੁਰੋਹਿਤਪੁਤ੍ਤੋ ਦੁਤਿਯਅਗ੍ਗਸਾਵਕੋ’ਤਿ ਤੇ ਓਲੋਕੇਤ੍ਵਾ, ‘ਮਮੇਵ ਬੁਦ੍ਧੋ, ਮਮੇਵ ਧਮ੍ਮੋ, ਮਮੇਵ ਸਙ੍ਘੋ, ਨਮੋ ਤਸ੍ਸ ਭਗਵਤੋ ਅਰਹਤੋ ਸਮ੍ਮਾਸਮ੍ਬੁਦ੍ਧਸ੍ਸਾ’ਤਿ ਤਿਕ੍ਖਤ੍ਤੁਂ ਉਦਾਨਂ ਉਦਾਨੇਤ੍ਵਾ ਸਤ੍ਥੁ ਪਾਦਮੂਲੇ ਨਿਪਜ੍ਜਿਤ੍ਵਾ ¶ , ‘ਭਨ੍ਤੇ, ਇਦਾਨਿ ਮੇ ਨਵੁਤਿਵਸ੍ਸਸਹਸ੍ਸਪਰਿਮਾਣਸ੍ਸ ਆਯੁਨੋ ਕੋਟਿਯਂ ਨਿਸੀਦਿਤ੍ਵਾ ਨਿਦ੍ਦਾਯਨਕਾਲੋ ਵਿਯ ਅਞ੍ਞੇਸਂ ਗੇਹਦ੍ਵਾਰਂ ਅਗਨ੍ਤ੍ਵਾ ਯਾਵਾਹਂ ਜੀਵਾਮਿ, ਤਾਵ ਮੇ ਚਤ੍ਤਾਰੋ ਪਚ੍ਚਯੇ ਅਧਿਵਾਸੇਥਾ’ਤਿ ¶ ਪਟਿਞ੍ਞਂ ਗਹੇਤ੍ਵਾ ਨਿਬਦ੍ਧਂ ਬੁਦ੍ਧੁਪਟ੍ਠਾਨਂ ਕਰੋਤਿ. ਰਞ੍ਞੋ ਪਨ ਅਪਰੇਪਿ ਤਤੋ ਪੁਤ੍ਤਾ ਅਹੇਸੁਂ. ਤੇਸੁ ਜੇਟ੍ਠਸ੍ਸ ਪਞ੍ਚ ਯੋਧਸਤਾਨਿ ਪਰਿਵਾਰਾਨਿ, ਮਜ੍ਝਿਮਸ੍ਸ ਤੀਣਿ, ਕਨਿਟ੍ਠਸ੍ਸ ਦ੍ਵੇ. ਤੇ ‘ਮਯਮ੍ਪਿ ਭਾਤਿਕਂ ਭੋਜੇਸ੍ਸਾਮਾ’ਤਿ ਪਿਤਰਂ ਓਕਾਸਂ ਯਾਚਿਤ੍ਵਾ ਅਲਭਮਾਨਾ ਪੁਨਪ੍ਪੁਨਂ ਯਾਚਨ੍ਤਾਪਿ ਅਲਭਿਤ੍ਵਾ ਪਚ੍ਚਨ੍ਤੇ ਕੁਪਿਤੇ ਤਸ੍ਸ ਵੂਪਸਮਨਤ੍ਥਾਯ ਪੇਸਿਤਾ ਪਚ੍ਚਨ੍ਤਂ ਵੂਪਸਮੇਤ੍ਵਾ ਪਿਤੁ ਸਨ੍ਤਿਕਂ ਆਗਮਿਂਸੁ. ਅਥ ਨੇ ਪਿਤਾ ਆਲਿਙ੍ਗਿਤ੍ਵਾ ਸੀਸੇ ਚੁਮ੍ਬਿਤ੍ਵਾ, ‘ਵਰਂ ਵੋ, ਤਾਤਾ, ਦਮ੍ਮੀ’ਤਿ ਆਹ.

‘‘ਤੇ ‘ਸਾਧੁ ਦੇਵਾ’ਤਿ ਵਰਂ ਗਹਿਤਕਂ ਕਤ੍ਵਾ ਪੁਨ ਕਤਿਪਾਹਚ੍ਚਯੇਨ ਪਿਤਰਾ ‘ਗਣ੍ਹਥ, ਤਾਤਾ, ਵਰ’ਨ੍ਤਿ ਵੁਤ੍ਤਾ, ‘‘ਦੇਵ, ਅਮ੍ਹਾਕਂ ਅਞ੍ਞੇਨ ਕੇਨਚਿ ਅਤ੍ਥੋ ਨਤ੍ਥਿ, ਇਤੋ ਪਟ੍ਠਾਯ ਮਯਂ ਭਾਤਿਕਂ ਭੋਜੇਸ੍ਸਾਮ, ਇਮਂ ਨੋ ਵਰਂ ਦੇਹੀ’’ਤਿ ਆਹਂਸੁ. ‘ਨ ਦੇਮਿ, ਤਾਤਾ’ਤਿ. ‘ਨਿਚ੍ਚਕਾਲਂ ਅਦੇਨ੍ਤੋ ਸਤ੍ਤ ਸਂਵਚ੍ਛਰਾਨਿ ਦੇਥ, ਦੇਵਾ’ਤਿ. ‘ਨ ਦੇਮਿ, ਤਾਤਾ’ਤਿ. ‘ਤੇਨ ਹਿ ਛ ਪਞ੍ਚ ਚਤ੍ਤਾਰਿ ਤੀਣਿ ਦ੍ਵੇ ਏਕਂ ਸਂਵਚ੍ਛਰਂ ਦੇਥ, ਦੇਵਾ’ਤਿ. ‘ਨ ਦੇਮਿ, ਤਾਤਾ’ਤਿ. ‘ਤੇਨ ਹਿ, ਦੇਵ, ਸਤ੍ਤ ਮਾਸੇ ਦੇਥਾ’ਤਿ. ‘ਛ ਮਾਸੇ ਪਞ੍ਚ ਮਾਸੇ ਚਤ੍ਤਾਰੋ ਮਾਸੇ ਤਯੋ ਮਾਸੇ ਦੇਥ, ਦੇਵਾ’ਤਿ. ‘ਨ ਦੇਮਿ, ਤਾਤਾ’ਤਿ. ‘ਹੋਤੁ, ਦੇਵ, ਏਕੇਕਸ੍ਸ ਨੋ ਏਕੇਕਂ ਮਾਸਂ ਕਤ੍ਵਾ ਤਯੋ ਮਾਸੇ ਦੇਥਾ’ਤਿ. ‘ਸਾਧੁ, ਤਾਤਾ, ਤੇਨ ਹਿ ਤਯੋ ਮਾਸੇ ਭੋਜੇਥਾ’ਤਿ ਆਹ. ਤੇ ਤੁਟ੍ਠਾ ਰਾਜਾਨਂ ਵਨ੍ਦਿਤ੍ਵਾ ਸਕਟ੍ਠਾਨਮੇਵ ਗਤਾ. ਤੇਸਂ ਪਨ ਤਿਣ੍ਣਮ੍ਪਿ ਏਕੋਵ ਕੋਟ੍ਠਾਗਾਰਿਕੋ, ਏਕੋਵ ਆਯੁਤ੍ਤਕੋ, ਤਸ੍ਸ ਦ੍ਵਾਦਸਨਹੁਤਾ ਪੁਰਿਸਪਰਿਵਾਰਾ. ਤੇ ਤੇ ਪਕ੍ਕੋਸਾਪੇਤ੍ਵਾ ¶ , ‘ਮਯਂ ਇਮਂ ਤੇਮਾਸਂ ਦਸ ਸੀਲਾਨਿ ਗਹੇਤ੍ਵਾ ਦ੍ਵੇ ਕਾਸਾਵਾਨਿ ¶ ਨਿਵਾਸੇਤ੍ਵਾ ਸਤ੍ਥਾਰਾ ਸਹਵਾਸਂ ਵਸਿਸ੍ਸਾਮ, ਤੁਮ੍ਹੇ ਏਤ੍ਤਕਂ ਨਾਮ ਦਾਨਵਤ੍ਤਂ ਗਹੇਤ੍ਵਾ ਦੇਵਸਿਕਂ ਨਵੁਤਿਸਹਸ੍ਸਾਨਂ ਭਿਕ੍ਖੂਨਂ ਯੋਧਸਹਸ੍ਸਸ੍ਸ ਚ ਸਬ੍ਬਂ ਖਾਦਨੀਯਭੋਜਨੀਯਂ ਪਵਤ੍ਤੇਯ੍ਯਾਥ. ਮਯਞ੍ਹਿ ਇਤੋ ਪਟ੍ਠਾਯ ਨ ਕਿਞ੍ਚਿ ਵਕ੍ਖਾਮਾ’ਤਿ ਵਦਿਂਸੁ.

‘‘ਤੇ ਤਯੋਪਿ ਜਨਾ ਪਰਿਵਾਰਸਹਸ੍ਸਂ ਗਹੇਤ੍ਵਾ ਦਸ ਸੀਲਾਨਿ ਸਮਾਦਾਯ ਕਾਸਾਯਵਤ੍ਥਾਨਿ ਨਿਵਾਸੇਤ੍ਵਾ ਵਿਹਾਰੇਯੇਵ ਵਸਿਂਸੁ. ਕੋਟ੍ਠਾਗਾਰਿਕੋ ਚ ਆਯੁਤ੍ਤਕੋ ਚ ਏਕਤੋ ਹੁਤ੍ਵਾ ਤਿਣ੍ਣਂ ਭਾਤਿਕਾਨਂ ਕੋਟ੍ਠਾਗਾਰੇਹਿ ਵਾਰੇਨ ਵਾਰੇਨ ਦਾਨਵਤ੍ਤਂ ਗਹੇਤ੍ਵਾ ਦਾਨਂ ਦੇਨ੍ਤਿ, ਕਮ੍ਮਕਾਰਾਨਂ ਪਨ ਪੁਤ੍ਤਾ ਯਾਗੁਭਤ੍ਤਾਦੀਨਂ ਅਤ੍ਥਾਯ ਰੋਦਨ੍ਤਿ. ਤੇ ਤੇਸਂ ਭਿਕ੍ਖੁਸਙ੍ਘੇ ਅਨਾਗਤੇਯੇਵ ਯਾਗੁਭਤ੍ਤਾਦੀਨਿ ਦੇਨ੍ਤਿ. ਭਿਕ੍ਖੁਸਙ੍ਘਸ੍ਸ ਭਤ੍ਤਕਿਚ੍ਚਾਵਸਾਨੇ ਕਿਞ੍ਚਿ ਅਤਿਰੇਕਂ ਨ ਭੂਤਪੁਬ੍ਬਂ. ਤੇ ‘ਅਪਰਭਾਗੇ ਦਾਰਕਾਨਂ ਦੇਮਾ’ਤਿ ਅਤ੍ਤਨਾਪਿ ਗਹੇਤ੍ਵਾ ਖਾਦਿਂਸੁ. ਮਨੁਞ੍ਞਂ ਆਹਾਰਂ ਦਿਸ੍ਵਾ ਅਧਿਵਾਸੇਤੁਂ ਨਾਸਕ੍ਖਿਂਸੁ. ਤੇ ਪਨ ਚਤੁਰਾਸੀਤਿਸਹਸ੍ਸਾ ਅਹੇਸੁਂ. ਤੇ ਸਙ੍ਘਸ੍ਸ ਦਿਨ੍ਨਦਾਨਵਤ੍ਤਂ ਖਾਦਿਤ੍ਵਾ ਕਾਯਸ੍ਸ ਭੇਦਾ ਪਰਂ ਮਰਣਾ ਪੇਤ੍ਤਿਵਿਸਯੇ ਨਿਬ੍ਬਤ੍ਤਿਂਸੁ. ਤੇਭਾਤਿਕਾ ਪਨ ਪੁਰਿਸਸਹਸ੍ਸੇਨ ਸਦ੍ਧਿਂ ਕਾਲਂ ਕਤ੍ਵਾ ਦੇਵਲੋਕੇ ਨਿਬ੍ਬਤ੍ਤਿਤ੍ਵਾ ਦੇਵਲੋਕਾ ਮਨੁਸ੍ਸਲੋਕਂ, ਮਨੁਸ੍ਸਲੋਕਾ ਦੇਵਲੋਕਂ ਸਂਸਰਨ੍ਤਾ ਦ੍ਵੇਨਵੁਤਿਕਪ੍ਪੇ ਖੇਪੇਸੁਂ. ‘ਏਵਂ ¶ ਤੇ ਤਯੋ ਭਾਤਰੋ ਅਰਹਤ੍ਤਂ ਪਤ੍ਥੇਨ੍ਤਾ ਤਦਾ ਕਲ੍ਯਾਣਕਮ੍ਮਂ ਕਰਿਂਸੁ. ਤੇ ਅਤ੍ਤਨਾ ਪਤ੍ਥਿਤਮੇਵ ਲਭਿਂਸੁ. ਨਾਹਂ ਮੁਖਂ ਓਲੋਕੇਤ੍ਵਾ ਦਮ੍ਮੀ’’’ਤਿ.

ਤਦਾ ਪਨ ¶ ਤੇਸਂ ਆਯੁਤ੍ਤਕੋ ਬਿਮ੍ਬਿਸਾਰੋ ਰਾਜਾ ਅਹੋਸਿ, ਕੋਟ੍ਠਾਗਾਰਿਕੋ ਵਿਸਾਖੋ ਉਪਾਸਕੋ. ਤਯੋ ਰਾਜਕੁਮਾਰਾ ਤਯੋ ਜਟਿਲਾ ਅਹੇਸੁਂ. ਤੇਸਂ ਕਮ੍ਮਕਾਰਾ ਤਦਾ ਪੇਤੇਸੁ ਨਿਬ੍ਬਤ੍ਤਿਤ੍ਵਾ ਸੁਗਤਿਦੁਗ੍ਗਤਿਵਸੇਨ ਸਂਸਰਨ੍ਤਾ ਇਮਸ੍ਮਿਂ ਕਪ੍ਪੇ ਚਤ੍ਤਾਰਿ ਬੁਦ੍ਧਨ੍ਤਰਾਨਿ ਪੇਤਲੋਕੇਯੇਵ ਨਿਬ੍ਬਤ੍ਤਿਂਸੁ. ਤੇ ਇਮਸ੍ਮਿਂ ਕਪ੍ਪੇ ਸਬ੍ਬਪਠਮਂ ਉਪ੍ਪਨ੍ਨਂ ਚਤ੍ਤਾਲੀਸਵਸ੍ਸਸਹਸ੍ਸਾਯੁਕਂ ਕਕੁਸਨ੍ਧਂ ਭਗਵਨ੍ਤਂ ਉਪਸਙ੍ਕਮਿਤ੍ਵਾ, ‘‘ਅਮ੍ਹਾਕਂ ਆਹਾਰਂ ਲਭਨਕਾਲਂ ਆਚਿਕ੍ਖਥਾ’’ਤਿ ਪੁਚ੍ਛਿਂਸੁ. ਸੋ ‘‘ਮਮ ਤਾਵ ਕਾਲੇ ਨ ਲਭਿਸ੍ਸਥ, ਮਮ ਪਚ੍ਛਤੋ ਮਹਾਪਥਵਿਯਾ ਯੋਜਨਮਤ੍ਤਂ ਅਭਿਰੁਲ਼੍ਹਾਯ ਕੋਣਾਗਮਨੋ ਨਾਮ ਬੁਦ੍ਧੋ ਉਪ੍ਪਜ੍ਜਿਸ੍ਸਤਿ, ਤਂ ਪੁਚ੍ਛੇਯ੍ਯਾਥਾ’’ਤਿ ਆਹ. ਤੇ ਤਤ੍ਤਕਂ ਕਾਲਂ ਖੇਪੇਤ੍ਵਾ ਤਸ੍ਮਿਂ ਉਪ੍ਪਨ੍ਨੇ ਤਂ ਪੁਚ੍ਛਿਂਸੁ. ਸੋਪਿ ‘‘ਮਮ ਕਾਲੇ ਨ ਲਭਿਸ੍ਸਥ, ਮਮ ਪਚ੍ਛਤੋ ਮਹਾਪਥਵਿਯਾ ਯੋਜਨਮਤ੍ਤਂ ਅਭਿਰੁਲ਼੍ਹਾਯ ਕਸ੍ਸਪੋ ਨਾਮ ¶ ਬੁਦ੍ਧੋ ਉਪ੍ਪਜ੍ਜਿਸ੍ਸਤਿ, ਤਂ ਪੁਚ੍ਛੇਯ੍ਯਾਥਾ’’ਤਿ ਆਹ. ਤੇ ਤਤ੍ਤਕਂ ਕਾਲਂ ਖੇਪੇਤ੍ਵਾ ਤਸ੍ਮਿਂ ਉਪ੍ਪਨ੍ਨੇ ਤਂ ਪੁਚ੍ਛਿਂਸੁ. ਸੋਪਿ ‘‘ਮਮ ਕਾਲੇ ਨ ਲਭਿਸ੍ਸਥ, ਮਮ ਪਨ ਪਚ੍ਛਤੋ ਮਹਾਪਥਵਿਯਾ ਯੋਜਨਮਤ੍ਤਂ ਅਭਿਰੁਲ਼੍ਹਾਯ ਗੋਤਮੋ ਨਾਮ ਬੁਦ੍ਧੋ ਉਪ੍ਪਜ੍ਜਿਸ੍ਸਤਿ, ਤਦਾ ਤੁਮ੍ਹਾਕਂ ਞਾਤਕੋ ਬਿਮ੍ਬਿਸਾਰੋ ਨਾਮ ਰਾਜਾ ਭਵਿਸ੍ਸਤਿ, ਸੋ ਸਤ੍ਥੁ ਦਾਨਂ ਦਤ੍ਵਾ ਤੁਮ੍ਹਾਕਂ ਪਤ੍ਤਿਂ ਪਾਪੇਸ੍ਸਤਿ, ਤਦਾ ਲਭਿਸ੍ਸਥਾ’’ਤਿ ਆਹ. ਤੇਸਂ ਏਕਂ ਬੁਦ੍ਧਨ੍ਤਰਂ ਸ੍ਵੇਦਿਵਸਸਦਿਸਂ ਅਹੋਸਿ. ਤੇ ਤਥਾਗਤੇ ਉਪ੍ਪਨ੍ਨੇ ਬਿਮ੍ਬਿਸਾਰਰਞ੍ਞਾ ਪਠਮਦਿਵਸਂ ਦਾਨੇ ਦਿਨ੍ਨੇ ਪਤ੍ਤਿਂ ਅਲਭਿਤ੍ਵਾ ਰਤ੍ਤਿਭਾਗੇ ਭੇਰਵਸਦ੍ਦਂ ਕਤ੍ਵਾ ਰਞ੍ਞੋ ਅਤ੍ਤਾਨਂ ਦਸ੍ਸਯਿਂਸੁ. ਸੋ ਪੁਨਦਿਵਸੇ ਵੇਲ਼ੁਵਨਂ ਗਨ੍ਤ੍ਵਾ ਤਥਾਗਤਸ੍ਸ ¶ ਤਂ ਪਵਤ੍ਤਿਂ ਆਰੋਚੇਸਿ.

ਸਤ੍ਥਾ, ‘‘ਮਹਾਰਾਜ, ਇਤੋ ਦ੍ਵੇਨਵੁਤਿਕਪ੍ਪਮਤ੍ਥਕੇ ਫੁਸ੍ਸਬੁਦ੍ਧਕਾਲੇ ਏਤੇ ਤਵ ਞਾਤਕਾ, ਭਿਕ੍ਖੁਸਙ੍ਘਸ੍ਸ ਦਿਨ੍ਨਦਾਨਵਤ੍ਤਂ ਖਾਦਿਤ੍ਵਾ ਪੇਤਲੋਕੇ ਨਿਬ੍ਬਤ੍ਤਿਤ੍ਵਾ ਸਂਸਰਨ੍ਤਾ ਕਕੁਸਨ੍ਧਾਦਯੋ ਬੁਦ੍ਧੇ ਪੁਚ੍ਛਿਤ੍ਵਾ ਤੇਹਿ ਇਦਞ੍ਚਿਦਞ੍ਚ ਵੁਤ੍ਤਾ ਏਤ੍ਤਕਂ ਕਾਲਂ ਤਵ ਦਾਨਂ ਪਚ੍ਚਾਸੀਸਮਾਨਾ ਹਿਯ੍ਯੋ ਤਯਾ ਦਾਨੇ ਦਿਨ੍ਨੇ ਪਤ੍ਤਿਂ ਅਲਭਮਾਨਾ ਏਵਮਕਂਸੂ’’ਤਿ ਆਹ. ‘‘ਕਿਂ ਪਨ, ਭਨ੍ਤੇ, ਇਦਾਨਿਪਿ ਦਿਨ੍ਨੇ ਲਭਿਸ੍ਸਨ੍ਤੀ’’ਤਿ? ‘‘ਆਮ, ਮਹਾਰਾਜਾ’’ਤਿ. ਰਾਜਾ ਬੁਦ੍ਧਪ੍ਪਮੁਖਂ ਭਿਕ੍ਖੁਸਙ੍ਘਂ ਨਿਮਨ੍ਤੇਤ੍ਵਾ ਪੁਨਦਿਵਸੇ ਮਹਾਦਾਨਂ ਦਤ੍ਵਾ, ‘‘ਭਨ੍ਤੇ, ਇਤੋ ਤੇਸਂ ਪੇਤਾਨਂ ਦਿਬ੍ਬਅਨ੍ਨਪਾਨਂ ਸਮ੍ਪਜ੍ਜਤੂ’’ਤਿ ਪਤ੍ਤਿਂ ਅਦਾਸਿ, ਤੇਸਂ ਤਥੇਵ ਨਿਬ੍ਬਤ੍ਤਿ. ਪੁਨਦਿਵਸੇ ਨਗ੍ਗਾ ਹੁਤ੍ਵਾ ਅਤ੍ਤਾਨਂ ਦਸ੍ਸੇਸੁਂ. ਰਾਜਾ ‘‘ਅਜ੍ਜ, ਭਨ੍ਤੇ, ਨਗ੍ਗਾ ਹੁਤ੍ਵਾ ਅਤ੍ਤਾਨਂ ਦਸ੍ਸੇਸੁ’’ਨ੍ਤਿ ਆਰੋਚੇਸਿ. ‘‘ਵਤ੍ਥਾਨਿ ਤੇ ਨ ਦਿਨ੍ਨਾਨਿ, ਮਹਾਰਾਜਾ’’ਤਿ. ਰਾਜਾਪਿ ਪੁਨਦਿਵਸੇ ਬੁਦ੍ਧਪ੍ਪਮੁਖਸ੍ਸ ਭਿਕ੍ਖੁਸਙ੍ਘਸ੍ਸ ਚੀਵਰਦਾਨਂ ਦਤ੍ਵਾ, ‘‘ਇਤੋ ਤੇਸਂ ਪੇਤਾਨਂ ਦਿਬ੍ਬਵਤ੍ਥਾਨਿ ਹੋਨ੍ਤੂ’’ਤਿ ਪਾਪੇਸਿ. ਤਙ੍ਖਣਞ੍ਞੇਵ ਤੇਸਂ ਦਿਬ੍ਬਵਤ੍ਥਾਨਿ ਉਪ੍ਪਜ੍ਜਿਂਸੁ. ਤੇ ਪੇਤਤ੍ਤਭਾਵਂ ¶ ਵਿਜਹਿਤ੍ਵਾ ਦਿਬ੍ਬਤ੍ਤਭਾਵੇ ਸਣ੍ਠਹਿਂਸੁ. ਸਤ੍ਥਾ ਅਨੁਮੋਦਨਂ ਕਰੋਨ੍ਤੋ ‘‘ਤਿਰੋਕੁਟ੍ਟੇਸੁ ਤਿਟ੍ਠਨ੍ਤੀ’’ਤਿਆਦਿਨਾ (ਖੁ. ਪਾ. ੭.੧; ਪੇ. ਵ. ੧੪) ਤਿਰੋਕੁਟ੍ਟਾਨੁਮੋਦਨਂ ਅਕਾਸਿ. ਅਨੁਮੋਦਨਾਵਸਾਨੇ ਚਤੁਰਾਸੀਤਿਯਾ ਪਾਣਸਹਸ੍ਸਾਨਂ ਧਮ੍ਮਾਭਿਸਮਯੋ ਅਹੋਸਿ. ਇਤਿ ਸਤ੍ਥਾ ਤੇਭਾਤਿਕਜਟਿਲਾਨਂ ਵਤ੍ਥੁਂ ਕਥੇਤ੍ਵਾ ਇਮਮ੍ਪਿ ਧਮ੍ਮਦੇਸਨਂ ਆਹਰਿ.

ਅਗ੍ਗਸਾਵਕਾ ਪਨ, ‘‘ਭਨ੍ਤੇ, ਕਿਂ ਕਰਿਂਸੂ’’ਤਿ? ‘‘ਅਗ੍ਗਸਾਵਕਭਾਵਾਯ ਪਤ੍ਥਨਂ ਕਰਿਂਸੁ’’. ਇਤੋ ਕਪ੍ਪਸਤਸਹਸ੍ਸਾਧਿਕਸ੍ਸ ਹਿ ਕਪ੍ਪਾਨਂ ਅਸਙ੍ਖ੍ਯੇਯ੍ਯਸ੍ਸ ਮਤ੍ਥਕੇ ਸਾਰਿਪੁਤ੍ਤੋ ਬ੍ਰਾਹ੍ਮਣਮਹਾਸਾਲਕੁਲੇ ਨਿਬ੍ਬਤ੍ਤਿ, ਨਾਮੇਨ ਸਰਦਮਾਣਵੋ ¶ ਨਾਮ ਅਹੋਸਿ. ਮੋਗ੍ਗਲ੍ਲਾਨੋ ਗਹਪਤਿਮਹਾਸਾਲਕੁਲੇ ¶ ਨਿਬ੍ਬਤ੍ਤਿ, ਨਾਮੇਨ ਸਿਰਿਵਡ੍ਢਨਕੁਟੁਮ੍ਬਿਕੋ ਨਾਮ ਅਹੋਸਿ. ਤੇ ਉਭੋਪਿ ਸਹਪਂਸੁਕੀਲ਼ਕਾ ਸਹਾਯਕਾ ਅਹੇਸੁਂ. ਤੇਸੁ ਸਰਦਮਾਣਵੋ ਪਿਤੁ ਅਚ੍ਚਯੇਨ ਕੁਸਲਨ੍ਤਕਂ ਮਹਾਧਨਂ ਪਟਿਪਜ੍ਜਿਤ੍ਵਾ ਏਕਦਿਵਸਂ ਰਹੋਗਤੋ ਚਿਨ੍ਤੇਸਿ – ‘‘ਅਹਂ ਇਧਲੋਕਤ੍ਤਭਾਵਮੇਵ ਜਾਨਾਮਿ, ਨੋ ਪਰਲੋਕਤ੍ਤਭਾਵਂ. ਜਾਤਸਤ੍ਤਾਨਞ੍ਚ ਮਰਣਂ ਨਾਮ ਧੁਵਂ, ਮਯਾ ਏਕਂ ਪਬ੍ਬਜ੍ਜਂ ਪਬ੍ਬਜਿਤ੍ਵਾ ਮੋਕ੍ਖਧਮ੍ਮਗਵੇਸਨਂ ਕਾਤੁਂ ਵਟ੍ਟਤੀ’’ਤਿ. ਸੋ ਸਹਾਯਕਂ ਉਪਸਙ੍ਕਮਿਤ੍ਵਾ ਆਹ – ‘‘ਸਮ੍ਮ ਸਿਰਿਵਡ੍ਢਨ, ਅਹਂ ਪਬ੍ਬਜਿਤ੍ਵਾ ਮੋਕ੍ਖਧਮ੍ਮਂ ਗਵੇਸਿਸ੍ਸਾਮਿ, ਤ੍ਵਂ ਮਯਾ ਸਦ੍ਧਿਂ ਪਬ੍ਬਜਿਤੁਂ ਸਕ੍ਖਿਸ੍ਸਸਿ, ਨ ਸਕ੍ਖਿਸ੍ਸਸੀ’’ਤਿ? ‘‘ਨ ਸਕ੍ਖਿਸ੍ਸਾਮਿ, ਸਮ੍ਮ, ਤ੍ਵਂਯੇਵ ਪਬ੍ਬਜਾਹੀ’’ਤਿ. ਸੋ ਚਿਨ੍ਤੇਸਿ – ‘‘ਪਰਲੋਕਂ ਗਚ੍ਛਨ੍ਤੋ ਸਹਾਯੇ ਵਾ ਞਾਤਿਮਿਤ੍ਤੇ ਵਾ ਗਹੇਤ੍ਵਾ ਗਤੋ ਨਾਮ ਨਤ੍ਥਿ, ਅਤ੍ਤਨਾ ਕਤਂ ਅਤ੍ਤਨੋਵ ਹੋਤੀ’’ਤਿ. ਤਤੋ ਰਤਨਕੋਟ੍ਠਾਗਾਰਂ ਵਿਵਰਾਪੇਤ੍ਵਾ ਕਪਣਦ੍ਧਿਕਵਣਿਬ੍ਬਕਯਾਚਕਾਨਂ ਮਹਾਦਾਨਂ ਦਤ੍ਵਾ ਪਬ੍ਬਤਪਾਦਂ ਪਵਿਸਿਤ੍ਵਾ ਇਸਿਪਬ੍ਬਜ੍ਜਂ ਪਬ੍ਬਜਿ. ਤਸ੍ਸ ਏਕੋ ਦ੍ਵੇ ਤਯੋਤਿ ਏਵਂ ਅਨੁਪਬ੍ਬਜ੍ਜਂ ਪਬ੍ਬਜਿਤਾ ਚਤੁਸਤ੍ਤਤਿਸਹਸ੍ਸਮਤ੍ਤਾ ਜਟਿਲਾ ਅਹੇਸੁਂ. ਸੋ ਪਞ੍ਚ ਅਭਿਞ੍ਞਾ, ਅਟ੍ਠ ਚ ਸਮਾਪਤ੍ਤਿਯੋ ਨਿਬ੍ਬਤ੍ਤੇਤ੍ਵਾ ਤੇਸਂ ਜਟਿਲਾਨਂ ਕਸਿਣਪਰਿਕਮ੍ਮਂ ਆਚਿਕ੍ਖਿ. ਤੇਪਿ ਸਬ੍ਬੇ ਪਞ੍ਚ ਅਭਿਞ੍ਞਾ ਅਟ੍ਠ ਚ ਸਮਾਪਤ੍ਤਿਯੋ ਨਿਬ੍ਬਤ੍ਤੇਸੁਂ.

ਤੇਨ ਸਮਯੇਨ ਅਨੋਮਦਸ੍ਸੀ ਨਾਮ ਸਮ੍ਮਾਸਮ੍ਬੁਦ੍ਧੋ ਲੋਕੇ ਉਦਪਾਦਿ. ਨਗਰਂ ਚਨ੍ਦਵਤੀ ਨਾਮ ਅਹੋਸਿ, ਪਿਤਾ ਯਸਵਾ ਨਾਮ ਖਤ੍ਤਿਯੋ, ਮਾਤਾ ਯਸੋਧਰਾ ਨਾਮ ਦੇਵੀ, ਬੋਧਿ ਅਜ੍ਜੁਨਰੁਕ੍ਖੋ, ਨਿਸਭੋ ਚ ਅਨੋਮੋ ਚ ਦ੍ਵੇ ਅਗ੍ਗਸਾਵਕਾ, ਵਰੁਣੋ ਨਾਮ ਉਪਟ੍ਠਾਕੋ, ਸੁਨ੍ਦਰਾ ਚ ਸੁਮਨਾ ਚ ਦ੍ਵੇ ਅਗ੍ਗਸਾਵਿਕਾ ਅਹੇਸੁਂ. ਆਯੁ ਵਸ੍ਸਸਤਸਹਸ੍ਸਂ ਅਹੋਸਿ, ਸਰੀਰਂ ਅਟ੍ਠਪਞ੍ਞਾਸਹਤ੍ਥੁਬ੍ਬੇਧਂ ¶ , ਸਰੀਰਪ੍ਪਭਾ ਦ੍ਵਾਦਸਯੋਜਨਂ ਫਰਿ, ਭਿਕ੍ਖੁਸਤਸਹਸ੍ਸਪਰਿਵਾਰੋ ਅਹੋਸਿ. ਸੋ ਏਕਦਿਵਸਂ ਪਚ੍ਚੂਸਕਾਲੇ ਮਹਾਕਰੁਣਾਸਮਾਪਤ੍ਤਿਤੋ ਵੁਟ੍ਠਾਯ ਲੋਕਂ ਵੋਲੋਕੇਨ੍ਤੋ ਸਰਦਤਾਪਸਂ ਦਿਸ੍ਵਾ, ‘‘ਅਜ੍ਜ ਮਯ੍ਹਂ ਸਰਦਤਾਪਸਸ੍ਸਂ ਸਨ੍ਤਿਕਂ ਗਤਪਚ੍ਚਯੇਨ ਧਮ੍ਮਦੇਸਨਾ ਚ ਮਹਤੀ ਭਵਿਸ੍ਸਤਿ, ਸੋ ਚ ਅਗ੍ਗਸਾਵਕਟ੍ਠਾਨਂ ਪਤ੍ਥੇਸ੍ਸਤਿ, ਤਸ੍ਸ ਸਹਾਯਕੋ ਸਿਰਿਵਡ੍ਢਨਕੁਟੁਮ੍ਬਿਕੋ ਦੁਤਿਯਸਾਵਕਟ੍ਠਾਨਂ, ਦੇਸਨਾਪਰਿਯੋਸਾਨੇ ¶ ਚਸ੍ਸ ਪਰਿਵਾਰਾ ਚਤੁਸਤ੍ਤਤਿਸਹਸ੍ਸਮਤ੍ਤਾ ਜਟਿਲਾ ਅਰਹਤ੍ਤਂ ਪਾਪੁਣਿਸ੍ਸਨ੍ਤਿ, ਮਯਾ ਤਤ੍ਥ ਗਨ੍ਤੁਂ ਵਟ੍ਟਤੀ’’ਤਿ ਅਤ੍ਤਨੋ ਪਤ੍ਤਚੀਵਰਮਾਦਾਯ ਅਞ੍ਞਂ ਕਞ੍ਚਿ ਅਨਾਮਨ੍ਤੇਤ੍ਵਾ ਸੀਹੋ ਵਿਯ ਏਕਚਰੋ ਹੁਤ੍ਵਾ ਸਰਦਤਾਪਸਸ੍ਸ ¶ ਅਨ੍ਤੇਵਾਸਿਕੇਸੁ ਫਲਾਫਲਤ੍ਥਾਯ ਗਤੇਸੁ ‘‘ਬੁਦ੍ਧਭਾਵਂ ਮੇ ਜਾਨਾਤੂ’’ਤਿ ਅਧਿਟ੍ਠਹਿਤ੍ਵਾ ਪਸ੍ਸਨ੍ਤਸ੍ਸੇਵ ਸਰਦਤਾਪਸਸ੍ਸ ਆਕਾਸਤੋ ਓਤਰਿਤ੍ਵਾ ਪਥਵਿਯਂ ਪਤਿਟ੍ਠਾਸਿ. ਸਰਦਤਾਪਸੋ ਬੁਦ੍ਧਾਨੁਭਾਵਞ੍ਚੇਵ ਸਰੀਰਨਿਪ੍ਫਤ੍ਤਿਞ੍ਚਸ੍ਸ ਦਿਸ੍ਵਾ ਲਕ੍ਖਣਮਨ੍ਤੇ ਸਮ੍ਮਸਿਤ੍ਵਾ ‘‘ਇਮੇਹਿ ਲਕ੍ਖਣੇਹਿ ਸਮਨ੍ਨਾਗਤੋ ਨਾਮ ਅਗਾਰਮਜ੍ਝੇ ਵਸਨ੍ਤੋ ਰਾਜਾ ਹੋਤਿ ਚਕ੍ਕਵਤ੍ਤੀ, ਪਬ੍ਬਜਨ੍ਤੋ ਲੋਕੇ ਵਿਵਟ੍ਟਚ੍ਛਦੋ ਸਬ੍ਬਞ੍ਞੁਬੁਦ੍ਧੋ ਹੋਤਿ. ਅਯਂ ਪੁਰਿਸੋ ਨਿਸ੍ਸਂਸਯਂ ਬੁਦ੍ਧੋ’’ਤਿ ਜਾਨਿਤ੍ਵਾ ਪਚ੍ਚੁਗ੍ਗਮਨਂ ਕਤ੍ਵਾ ਪਞ੍ਚਪਤਿਟ੍ਠਿਤੇਨ ਵਨ੍ਦਿਤ੍ਵਾ ਅਗ੍ਗਾਸਨਂ ਪਞ੍ਞਾਪੇਤ੍ਵਾ ਅਦਾਸਿ. ਨਿਸੀਦਿ ਭਗਵਾ ਪਞ੍ਞਤ੍ਤੇ ਅਗ੍ਗਾਸਨੇ. ਸਰਦਤਾਪਸੋਪਿ ਅਤ੍ਤਨੋ ਅਨੁਚ੍ਛਵਿਕਂ ਆਸਨਂ ਗਹੇਤ੍ਵਾ ਏਕਮਨ੍ਤਂ ਨਿਸੀਦਿ.

ਤਸ੍ਮਿਂ ਸਮਯੇ ਚਤੁਸਤ੍ਤਤਿਸਹਸ੍ਸਜਟਿਲਾ ਪਣੀਤਪਣੀਤਾਨਿ ਓਜਵਨ੍ਤਾਨਿ ਫਲਾਫਲਾਨਿ ਗਹੇਤ੍ਵਾ ਆਚਰਿਯਸ੍ਸ ਸਨ੍ਤਿਕਂ ਸਮ੍ਪਤ੍ਤਾ ਬੁਦ੍ਧਾਨਞ੍ਚੇਵ ਆਚਰਿਯਸ੍ਸ ਚ ਨਿਸਿਨ੍ਨਾਸਨਂ ਓਲੋਕੇਤ੍ਵਾ ਆਹਂਸੁ – ‘‘ਆਚਰਿਯ ¶ , ਮਯਂ ‘ਇਮਸ੍ਮਿਂ ਲੋਕੇ ਤੁਮ੍ਹੇਹਿ ਮਹਨ੍ਤਤਰੋ ਨਤ੍ਥੀ’ਤਿ ਵਿਚਰਾਮ, ਅਯਂ ਪਨ ਪੁਰਿਸੋ ਤੁਮ੍ਹੇਹਿ ਮਹਨ੍ਤਤਰੋ ਮਞ੍ਞੇ’’ਤਿ? ‘‘ਤਾਤਾ, ਕਿਂ ਵਦੇਥ, ਸਾਸਪੇਨ ਸਦ੍ਧਿਂ ਅਟ੍ਠਸਟ੍ਠਿਯੋਜਨਸਤਸਹਸ੍ਸੁਬ੍ਬੇਧਂ ਸਿਨੇਰੁਂ ਸਮਂ ਕਾਤੁਂ ਇਚ੍ਛਥ, ਸਬ੍ਬਞ੍ਞੁਬੁਦ੍ਧੇਨ ਸਦ੍ਧਿਂ ਮਮਂ ਉਪਮਂ ਮਾ ਕਰਿਤ੍ਥ ਪੁਤ੍ਤਕਾ’’ਤਿ. ਅਥ ਤੇ ਤਾਪਸਾ, ‘‘ਸਚਾਯਂ ਇਤ੍ਤਰਸਤ੍ਤੋ ਅਭਵਿਸ੍ਸ, ਅਮ੍ਹਾਕਂ ਆਚਰਿਯੋ ਨ ਏਵਰੂਪਂ ਉਪਮਂ ਆਹਰਿਸ੍ਸ, ਯਾਵ ਮਹਾ ਵਤਾਯਂ ਪੁਰਿਸੋ’’ਤਿ ਸਬ੍ਬੇਵ ਪਾਦੇਸੁ ਨਿਪਤਿਤ੍ਵਾ ਸਿਰਸਾ ਵਨ੍ਦਿਂਸੁ. ਅਥ ਨੇ ਆਚਰਿਯੋ ਆਹ – ‘‘ਤਾਤਾ, ਅਮ੍ਹਾਕਂ ਬੁਦ੍ਧਾਨਂ ਅਨੁਚ੍ਛਵਿਕੋ ਦੇਯ੍ਯਧਮ੍ਮੋ ਨਤ੍ਥਿ, ਸਤ੍ਥਾ ਚ ਭਿਕ੍ਖਾਚਾਰਵੇਲਾਯਂ ਇਧਾਗਤੋ, ਮਯਂ ਯਥਾਸਤ੍ਤਿ ਯਥਾਬਲਂ ਦੇਯ੍ਯਧਮ੍ਮਂ ਦਸ੍ਸਾਮ, ਤੁਮ੍ਹੇ ਯਂ ਯਂ ਪਣੀਤਂ ਫਲਾਫਲਂ, ਤਂ ਤਂ ਆਹਰਥਾ’’ਤਿ ਆਹਰਾਪੇਤ੍ਵਾ ਹਤ੍ਥੇ ਧੋਵਿਤ੍ਵਾ ਸਯਂ ਤਥਾਗਤਸ੍ਸ ਪਤ੍ਤੇ ਪਤਿਟ੍ਠਾਪੇਸਿ. ਸਤ੍ਥਾਰਾ ਫਲਾਫਲੇ ਪਟਿਗ੍ਗਹਿਤਮਤ੍ਤੇ ਦੇਵਤਾ ਦਿਬ੍ਬੋਜਂ ਪਕ੍ਖਿਪਿਂਸੁ. ਸੋ ਤਾਪਸੋ ਉਦਕਮ੍ਪਿ ਸਯਮੇਵ ਪਰਿਸ੍ਸਾਵੇਤ੍ਵਾ ਅਦਾਸਿ. ਤਤੋ ਭਤ੍ਤਕਿਚ੍ਚਂ ਕਤ੍ਵਾ ਨਿਸਿਨ੍ਨੇ ਸਤ੍ਥਰਿ ਸਬ੍ਬੇ ਅਨ੍ਤੇਵਾਸਿਕੇ ਪਕ੍ਕੋਸਿਤ੍ਵਾ ਸਤ੍ਥੁ ਸਨ੍ਤਿਕੇ ਸਾਰਣੀਯਕਥਂ ਕਥੇਨ੍ਤੋ ਨਿਸੀਦਿ. ਸਤ੍ਥਾ ‘‘ਦ੍ਵੇ ਅਗ੍ਗਸਾਵਕਾ ਭਿਕ੍ਖੁਸਙ੍ਘੇਨ ਸਦ੍ਧਿਂ ਆਗਚ੍ਛਨ੍ਤੂ’’ਤਿ ਚਿਨ੍ਤੇਸਿ. ਤੇ ਸਤ੍ਥੁ ਚਿਤ੍ਤਂ ਞਤ੍ਵਾ ਸਤਸਹਸ੍ਸਖੀਣਾਸਵਪਰਿਵਾਰਾ ਆਗਨ੍ਤ੍ਵਾ ਸਤ੍ਥਾਰਂ ਵਨ੍ਦਿਤ੍ਵਾ ਏਕਮਨ੍ਤਂ ਅਟ੍ਠਂਸੁ.

ਤਤੋ ¶ ਸਰਦਤਾਪਸੋ ¶ ਅਨ੍ਤੇਵਾਸਿਕੇ ਆਮਨ੍ਤੇਸਿ – ‘‘ਤਾਤਾ, ਬੁਦ੍ਧਾਨਂ ਨਿਸਿਨ੍ਨਾਸਨਮ੍ਪਿ ਨੀਚਂ, ਸਮਣਸਤਸਹਸ੍ਸਾਨਮ੍ਪਿ ਆਸਨਂ ਨਤ੍ਥਿ, ਅਜ੍ਜ ਤੁਮ੍ਹੇਹਿ ਉਲ਼ਾਰਂ ਬੁਦ੍ਧਸਕ੍ਕਾਰਂ ਕਾਤੁਂ ਵਟ੍ਟਤਿ, ਪਬ੍ਬਤਪਾਦਤੋ ਵਣ੍ਣਗਨ੍ਧਸਮ੍ਪਨ੍ਨਾਨਿ ਪੁਪ੍ਫਾਨਿ ਆਹਰਥਾ’’ਤਿ. ਕਥਨਕਾਲੋ ਪਪਞ੍ਚੋ ਵਿਯ ਹੋਤਿ, ਇਦ੍ਧਿਮਤੋ ¶ ਪਨ ਇਦ੍ਧਿਵਿਸਯੋ ਅਚਿਨ੍ਤੇਯ੍ਯੋਤਿ ਮੁਹੁਤ੍ਤਮਤ੍ਤੇਨੇਵ ਤੇ ਤਾਪਸਾ ਵਣ੍ਣਗਨ੍ਧਸਮ੍ਪਨ੍ਨਾਨਿ ਪੁਪ੍ਫਾਨਿ ਆਹਰਿਤ੍ਵਾ ਬੁਦ੍ਧਾਨਂ ਯੋਜਨਪ੍ਪਮਾਣਂ ਪੁਪ੍ਫਾਸਨਂ ਪਞ੍ਞਾਪੇਸੁਂ. ਉਭਿਨ੍ਨਂ ਅਗ੍ਗਸਾਵਕਾਨਂ ਤਿਗਾਵੁਤਂ, ਸੇਸਭਿਕ੍ਖੂਨਂ ਅਡ੍ਢਯੋਜਨਿਕਾਦਿਭੇਦਂ, ਸਙ੍ਘਨਵਕਸ੍ਸ ਉਸਭਮਤ੍ਤਂ ਅਹੋਸਿ. ‘‘ਕਥਂ ਏਕਸ੍ਮਿਂ ਅਸ੍ਸਮਪਦੇ ਤਾਵ ਮਹਨ੍ਤਾਨਿ ਆਸਨਾਨਿ ਪਞ੍ਞਤ੍ਤਾਨੀ’’ਤਿ ਨ ਚਿਨ੍ਤੇਤਬ੍ਬਂ. ਇਦ੍ਧਿਵਿਸਯੋ ਹੇਸ. ਏਵਂ ਪਞ੍ਞਤ੍ਤੇਸੁ ਆਸਨੇਸੁ ਸਰਦਤਾਪਸੋ ਤਥਾਗਤਸ੍ਸ ਪੁਰਤੋ ਅਞ੍ਜਲਿਂ ਪਗ੍ਗਯ੍ਹ ਠਿਤੋ, ‘‘ਭਨ੍ਤੇ, ਮਯ੍ਹਂ ਦੀਘਰਤ੍ਤਂ ਹਿਤਾਯ ਸੁਖਾਯ ਇਮਂ ਪੁਪ੍ਫਾਸਨਂ ਅਭਿਰੁਹਥਾ’’ਤਿ ਆਹ. ਤੇਨ ਵੁਤ੍ਤਂ –

‘‘ਨਾਨਾਪੁਪ੍ਫਞ੍ਚ ਗਨ੍ਧਞ੍ਚ, ਸਮ੍ਪਾਦੇਤ੍ਵਾਨ ਏਕਤੋ;

ਪੁਪ੍ਫਾਸਨਂ ਪਞ੍ਞਾਪੇਤ੍ਵਾ, ਇਦਂ ਵਚਨਮਬ੍ਰਵਿ.

‘‘ਇਦਂ ਮੇ ਆਸਨਂ ਵੀਰ, ਪਞ੍ਞਤ੍ਤਂ ਤਵਨੁਚ੍ਛਵਿਂ;

ਮਮ ਚਿਤ੍ਤਂ ਪਸਾਦੇਨ੍ਤੋ, ਨਿਸੀਦ ਪੁਪ੍ਫਮਾਸਨੇ.

‘‘ਸਤ੍ਤਰਤ੍ਤਿਨ੍ਦਿਵਂ ਬੁਦ੍ਧੋ, ਨਿਸੀਦਿ ਪੁਪ੍ਫਮਾਸਨੇ;

ਮਮ ਚਿਤ੍ਤਂ ਪਸਾਦੇਤ੍ਵਾ, ਹਾਸਯਿਤ੍ਵਾ ਸਦੇਵਕੇ’’ਤਿ.

ਏਵਂ ਨਿਸਿਨ੍ਨੇ ਸਤ੍ਥਰਿ ਦ੍ਵੇ ਅਗ੍ਗਸਾਵਕਾ ਸੇਸਭਿਕ੍ਖੂ ਚ ¶ ਅਤ੍ਤਨੋ ਅਤ੍ਤਨੋ ਪਤ੍ਤਾਸਨੇ ਨਿਸੀਦਿਂਸੁ. ਸਰਦਤਾਪਸੋ ਮਹਨ੍ਤਂ ਪੁਪ੍ਫਚ੍ਛਤ੍ਤਂ ਗਹੇਤ੍ਵਾ ਤਥਾਗਤਸ੍ਸ ਮਤ੍ਥਕੇ ਧਾਰੇਨ੍ਤੋ ਅਟ੍ਠਾਸਿ. ਸਤ੍ਥਾ ‘‘ਜਟਿਲਾਨਂ ਅਯਂ ਸਕ੍ਕਾਰੋ ਮਹਪ੍ਫਲੋ ਹੋਤੂ’’ਤਿ ਨਿਰੋਧਸਮਾਪਤ੍ਤਿਂ ਸਮਾਪਜ੍ਜਿ. ਸਤ੍ਥੁ ਸਮਾਪਤ੍ਤਿਂ ਸਮਾਪਨ੍ਨਭਾਵਂ ਞਤ੍ਵਾ ਦ੍ਵੇ ਅਗ੍ਗਸਾਵਕਾਪਿ ਸੇਸਭਿਕ੍ਖੂਪਿ ਸਮਾਪਤ੍ਤਿਂ ਸਮਾਪਜ੍ਜਿਂਸੁ. ਤਥਾਗਤੇ ਸਤ੍ਤਾਹਂ ਨਿਰੋਧਸਮਾਪਤ੍ਤਿਂ ਸਮਾਪਜ੍ਜਿਤ੍ਵਾ ਨਿਸਿਨ੍ਨੇ ਅਨ੍ਤੇਵਾਸਿਕਾ ਭਿਕ੍ਖਾਚਾਰਕਾਲੇ ਸਮ੍ਪਤ੍ਤੇ ਵਨਮੂਲਫਲਾਫਲਂ ਪਰਿਭੁਞ੍ਜਿਤ੍ਵਾ ਸੇਸਕਾਲੇ ਬੁਦ੍ਧਾਨਂ ਅਞ੍ਜਲਿਂ ਪਗ੍ਗਯ੍ਹ ਤਿਟ੍ਠਨ੍ਤਿ. ਸਰਦਤਾਪਸੋ ਪਨ ਭਿਕ੍ਖਾਚਾਰਮ੍ਪਿ ਅਗਨ੍ਤ੍ਵਾ ਪੁਪ੍ਫਚ੍ਛਤ੍ਤਂ ਧਾਰਯਮਾਨੋਵ ਸਤ੍ਤਾਹਂ ਪੀਤਿਸੁਖੇਨ ਵੀਤਿਨਾਮੇਸਿ. ਸਤ੍ਥਾ ਨਿਰੋਧਤੋ ਵੁਟ੍ਠਾਯ ਦਕ੍ਖਿਣਪਸ੍ਸੇ ਨਿਸਿਨ੍ਨਂ ਪਠਮਅਗ੍ਗਸਾਵਕਂ ਨਿਸਭਤ੍ਥੇਰਂ ਆਮਨ੍ਤੇਸਿ – ‘‘ਨਿਸਭ, ਸਕ੍ਕਾਰਕਾਰਕਾਨਂ ¶ ਤਾਪਸਾਨਂ ਪੁਪ੍ਫਾਸਨਾਨੁਮੋਦਨਂ ਕਰੋਹੀ’’ਤਿ. ਥੇਰੋ ਚਕ੍ਕਵਤ੍ਤਿਰਞ੍ਞੋ ਸਨ੍ਤਿਕਾ ਪਟਿਲਦ੍ਧਮਹਾਲਾਭੋ ਮਹਾਯੋਧੋ ਵਿਯ ਤੁਟ੍ਠਮਾਨਸੋ ਸਾਵਕਪਾਰਮਿਞਾਣੇ ਠਤ੍ਵਾ ਪੁਪ੍ਫਾਸਨਾਨੁਮੋਦਨਂ ਆਰਭਿ. ਤਸ੍ਸ ਦੇਸਨਾਵਸਾਨੇ ਦੁਤਿਯਸਾਵਕਂ ਆਮਨ੍ਤੇਸਿ – ‘‘ਤ੍ਵਮ੍ਪਿ ਭਿਕ੍ਖੁ ਧਮ੍ਮਂ ਦੇਸੇਹੀ’’ਤਿ. ਅਨੋਮਤ੍ਥੇਰੋ ਤੇਪਿਟਕਂ ਬੁਦ੍ਧਵਚਨਂ ਸਮ੍ਮਸਿਤ੍ਵਾ ਧਮ੍ਮਂ ਕਥੇਸਿ. ਦ੍ਵਿਨ੍ਨਂ ਅਗ੍ਗਸਾਵਕਾਨਂ ਦੇਸਨਾਯ ਏਕਸ੍ਸਾਪਿ ਅਭਿਸਮਯੋ ਨਾਹੋਸਿ. ਅਥ ਸਤ੍ਥਾ ਅਪਰਿਮਾਣੇ ਬੁਦ੍ਧਵਿਸਯੇ ਠਤ੍ਵਾ ਧਮ੍ਮਦੇਸਨਂ ਆਰਭਿ. ਦੇਸਨਾਪਰਿਯੋਸਾਨੇ ਠਪੇਤ੍ਵਾ ਸਰਦਤਾਪਸਂ ਸਬ੍ਬੇਪਿ ਚਤੁਸਤ੍ਤਤਿਸਹਸ੍ਸਜਟਿਲਾ ਅਰਹਤ੍ਤਂ ਪਾਪੁਣਿਂਸੁ ¶ , ਸਤ੍ਥਾ ‘‘ਏਥ, ਭਿਕ੍ਖਵੋ’’ਤਿ ਹਤ੍ਥਂ ਪਸਾਰੇਸਿ. ਤੇਸਂ ਤਾਵਦੇਵ ਕੇਸਮਸ੍ਸੂਨਿ ਅਨ੍ਤਰਧਾਯਿਂਸੁ, ਅਟ੍ਠਪਰਿਕ੍ਖਾਰਾ ਕਾਯੇ ਪਟਿਮੁਕ੍ਕਾਵ ਅਹੇਸੁਂ.

ਸਰਦਤਾਪਸੋ ‘‘ਕਸ੍ਮਾ ਅਰਹਤ੍ਤਂ ਨ ਪਤ੍ਤੋ’’ਤਿ? ਵਿਕ੍ਖਿਤ੍ਤਚਿਤ੍ਤਤ੍ਤਾ. ਸੋ ਕਿਰ ਬੁਦ੍ਧਾਨਂ ਦੁਤਿਯਾਸਨੇ ¶ ਨਿਸੀਦਿਤ੍ਵਾ ਸਾਵਕਪਾਰਮਿਞਾਣੇ ਠਤ੍ਵਾ ਧਮ੍ਮਂ ਦੇਸਯਤੋ ਅਗ੍ਗਸਾਵਕਸ੍ਸ ਧਮ੍ਮਦੇਸਨਂ ਸੋਤੁਂ ਆਰਦ੍ਧਕਾਲਤੋ ਪਟ੍ਠਾਯ, ‘‘ਅਹੋ ਵਤਾਹਮ੍ਪਿ ਅਨਾਗਤੇ ਉਪ੍ਪਜ੍ਜਨਕਬੁਦ੍ਧਸ੍ਸ ਸਾਸਨੇ ਇਮਿਨਾ ਸਾਵਕੇਨ ਪਟਿਲਦ੍ਧਧੁਰਂ ਲਭੇਯ੍ਯ’’ਨ੍ਤਿ ਚਿਤ੍ਤਂ ਉਪ੍ਪਾਦੇਸਿ. ਸੋ ਤੇਨ ਪਰਿਵਿਤਕ੍ਕੇਨ ਮਗ੍ਗਫਲਪਟਿਵੇਧਂ ਕਾਤੁਂ ਨਾਸਕ੍ਖਿ. ਤਥਾਗਤਂ ਪਨ ਵਨ੍ਦਿਤ੍ਵਾ ਸਮ੍ਮੁਖੇ ਠਤ੍ਵਾ ਆਹ – ‘‘ਭਨ੍ਤੇ, ਤੁਮ੍ਹਾਕਂ ਅਨਨ੍ਤਰਾਸਨੇ ਨਿਸਿਨ੍ਨੋ ਭਿਕ੍ਖੁ ਤੁਮ੍ਹਾਕਂ ਸਾਸਨੇ ਕੋ ਨਾਮ ਹੋਤੀ’’ਤਿ? ‘‘ਮਯਾ ਪਵਤ੍ਤਿਤਂ ਧਮ੍ਮਚਕ੍ਕਂ ਅਨੁਪਵਤ੍ਤੇਨ੍ਤੋ ਸਾਵਕਪਾਰਮਿਞਾਣਸ੍ਸ ਕੋਟਿਪ੍ਪਤ੍ਤੋ ਸੋਲ਼ਸ ਪਞ੍ਞਾ ਪਟਿਵਿਜ੍ਝਿਤ੍ਵਾ ਠਿਤੋ ਮਯ੍ਹਂ ਸਾਸਨੇ ਅਗ੍ਗਸਾਵਕੋ ਨਿਸਭੋ ਨਾਮ ਏਸੋ’’ਤਿ. ‘‘ਭਨ੍ਤੇ, ਯ੍ਵਾਯਂ ਮਯਾ ਸਤ੍ਤਾਹਂ ਪੁਪ੍ਫਚ੍ਛਤ੍ਤਂ ਧਾਰੇਨ੍ਤੇਨ ਸਕ੍ਕਾਰੋ ਕਤੋ, ਅਹਂ ਇਮਸ੍ਸ ਫਲੇਨ ਅਞ੍ਞਂ ਸਕ੍ਕਤ੍ਤਂ ਵਾ ਬ੍ਰਹ੍ਮਤ੍ਤਂ ਵਾ ਨ ਪਤ੍ਥੇਮਿ, ਅਨਾਗਤੇ ਪਨ ਅਯਂ ਨਿਸਭਤ੍ਥੇਰੋ ਵਿਯ ਏਕਸ੍ਸ ਬੁਦ੍ਧਸ੍ਸ ਅਗ੍ਗਸਾਵਕੋ ਭਵੇਯ੍ਯ’’ਨ੍ਤਿ ਪਤ੍ਥਨਂ ਅਕਾਸਿਨ੍ਤਿ. ਸਤ੍ਥਾ ‘‘ਸਮਜ੍ਝਿਸ੍ਸਤਿ ਨੁ ਖੋ ਇਮਸ੍ਸ ਪੁਰਿਸਸ੍ਸ ਪਤ੍ਥਨਾ’’ਤਿ ਅਨਾਗਤਂਸਞਾਣਂ ਪੇਸੇਤ੍ਵਾ ਓਲੋਕੇਨ੍ਤੋ ਕਪ੍ਪਸਤਸਹਸ੍ਸਾਧਿਕਂ ਏਕਂ ਅਸਙ੍ਖ੍ਯੇਯ੍ਯਂ ਅਤਿਕ੍ਕਮਿਤ੍ਵਾ ਸਮਿਜ੍ਝਨਭਾਵਂ ਅਦ੍ਦਸ. ਦਿਸ੍ਵਾਨ ਸਰਦਤਾਪਸਂ ਆਹ – ‘‘ਨ ਤੇ ਅਯਂ ਪਤ੍ਥਨਾ ਮੋਘਾ ਭਵਿਸ੍ਸਤਿ, ਅਨਾਗਤੇ ਪਨ ਕਪ੍ਪਸਤਸਹਸ੍ਸਾਧਿਕਂ ਏਕਂ ਅਸਙ੍ਖ੍ਯੇਯ੍ਯਂ ਅਤਿਕ੍ਕਮਿਤ੍ਵਾ ਗੋਤਮੋ ਨਾਮ ਬੁਦ੍ਧੋ ਉਪ੍ਪਜ੍ਜਿਸ੍ਸਤਿ, ਤਸ੍ਸ ਮਾਤਾ ਮਹਾਮਾਯਾ ¶ ਨਾਮ ਦੇਵੀ ਭਵਿਸ੍ਸਤਿ, ਪਿਤਾ ਸੁਦ੍ਧੋਦਨੋ ਨਾਮ ਮਹਾਰਾਜਾ, ਪੁਤ੍ਤੋ ਰਾਹੁਲੋ ਨਾਮ, ਉਪਟ੍ਠਾਕੋ ਆਨਨ੍ਦੋ ਨਾਮ, ਦੁਤਿਯਅਗ੍ਗਸਾਵਕੋ ਮੋਗ੍ਗਲ੍ਲਾਨੋ ਨਾਮ, ਤ੍ਵਂ ਪਨਸ੍ਸ ਪਠਮਅਗ੍ਗਸਾਵਕੋ ਧਮ੍ਮਸੇਨਾਪਤਿ ਸਾਰਿਪੁਤ੍ਤੋ ਨਾਮ ਭਵਿਸ੍ਸਸੀ’’ਤਿ ¶ . ਏਵਂ ਤਾਪਸਂ ਬ੍ਯਾਕਰਿਤ੍ਵਾ ਧਮ੍ਮਕਥਂ ਕਥੇਤ੍ਵਾ ਭਿਕ੍ਖੁਸਙ੍ਘਪਰਿਵੁਤੋ ਆਕਾਸਂ ਪਕ੍ਖਨ੍ਦਿ.

ਸਰਦਤਾਪਸੋਪਿ ਅਨ੍ਤੇਵਾਸਿਕਤ੍ਥੇਰਾਨਂ ਸਨ੍ਤਿਕਂ ਗਨ੍ਤ੍ਵਾ ਸਹਾਯਕਸ੍ਸ ਸਿਰਿਵਡ੍ਢਨਕੁਟੁਮ੍ਬਿਕਸ੍ਸ ਸਾਸਨਂ ਪੇਸੇਸਿ, ‘‘ਭਨ੍ਤੇ, ਮਮ ਸਹਾਯਕਸ੍ਸ ਵਦੇਥ, ਸਹਾਯਕੇਨ ਤੇ ਸਰਦਤਾਪਸੇਨ ਅਨੋਮਦਸ੍ਸੀਬੁਦ੍ਧਸ੍ਸ ਪਾਦਮੂਲੇ ਅਨਾਗਤੇ ਉਪ੍ਪਜ੍ਜਨਕਸ੍ਸ ਗੋਤਮਬੁਦ੍ਧਸ੍ਸ ਸਾਸਨੇ ਪਠਮਅਗ੍ਗਸਾਵਕਟ੍ਠਾਨਂ ਪਤ੍ਥਿਤਂ, ਤ੍ਵਂ ਦੁਤਿਯਅਗ੍ਗਸਾਵਕਟ੍ਠਾਨਂ ਪਤ੍ਥੇਹੀ’’ਤਿ. ਏਵਞ੍ਚ ਪਨ ਵਤ੍ਵਾ ਥੇਰੇਹਿ ਪੁਰੇਤਰਮੇਵ ਏਕਪਸ੍ਸੇਨ ਗਨ੍ਤ੍ਵਾ ਸਿਰਿਵਡ੍ਢਨਸ੍ਸ ਨਿਵੇਸਨਦ੍ਵਾਰੇ ਅਟ੍ਠਾਸਿ. ਸਿਰਿਵਡ੍ਢਨੋ ‘‘ਚਿਰਸ੍ਸਂ ਵਤ ਮੇ ਅਯ੍ਯੋ ਆਗਤੋ’’ਤਿ ਆਸਨੇ ਨਿਸੀਦਾਪੇਤ੍ਵਾ ਅਤ੍ਤਨਾ ਨੀਚਾਸਨੇ ਨਿਸਿਨ੍ਨੋ, ‘‘ਅਨ੍ਤੇਵਾਸਿਕਪਰਿਸਾ ਪਨ ਵੋ, ਭਨ੍ਤੇ, ਨ ਪਞ੍ਞਾਯਤੀ’’ਤਿ ਪੁਚ੍ਛਿ. ‘‘ਆਮ, ਸਮ੍ਮ, ਅਮ੍ਹਾਕਂ ਅਸ੍ਸਮਂ ਅਨੋਮਦਸ੍ਸੀ ਬੁਦ੍ਧੋ ਆਗਤੋ, ਮਯਂ ਤਸ੍ਸ ਅਤ੍ਤਨੋ ਬਲੇਨ ਸਕ੍ਕਾਰਂ ਅਕਰਿਮ੍ਹਾ, ਸਤ੍ਥਾ ਸਬ੍ਬੇਸਂ ¶ ਧਮ੍ਮਂ ਦੇਸੇਸਿ, ਦੇਸਨਾਪਰਿਯੋਸਾਨੇ ਠਪੇਤ੍ਵਾ ਮਂ ਸੇਸਾ ਅਰਹਤ੍ਤਂ ਪਤ੍ਵਾ ਪਬ੍ਬਜਿਂਸੁ. ਅਹਂ ਸਤ੍ਥੁ ਪਠਮਅਗ੍ਗਸਾਵਕਂ ਨਿਸਭਤ੍ਥੇਰਂ ਦਿਸ੍ਵਾ ਅਨਾਗਤੇ ਉਪ੍ਪਜ੍ਜਨਕਸ੍ਸ ਗੋਤਮਬੁਦ੍ਧਸ੍ਸ ਨਾਮ ਸਾਸਨੇ ਪਠਮਅਗ੍ਗਸਾਵਕਟ੍ਠਾਨਂ ਪਤ੍ਥੇਸਿਂ, ਤ੍ਵਮ੍ਪਿ ਤਸ੍ਸ ਸਾਸਨੇ ਦੁਤਿਯਅਗ੍ਗਸਾਵਕਟ੍ਠਾਨਂ ਪਤ੍ਥੇਹੀ’’ਤਿ. ‘‘ਮਯ੍ਹਂ ਬੁਦ੍ਧੇਹਿ ਸਦ੍ਧਿਂ ਪਰਿਚਯੋ ਨਤ੍ਥਿ, ਭਨ੍ਤੇ’’ਤਿ. ‘‘ਬੁਦ੍ਧੇਹਿ ਸਦ੍ਧਿਂ ਕਥਨਂ ਮਯ੍ਹਂ ਭਾਰੋ ਹੋਤੁ, ਤ੍ਵਂ ਮਹਨ੍ਤਂ ਸਕ੍ਕਾਰਂ ਸਜ੍ਜੇਹੀ’’ਤਿ.

ਸਿਰਿਵਡ੍ਢਨੋ ਤਸ੍ਸ ਵਚਨਂ ਸੁਤ੍ਵਾ ਅਤ੍ਤਨੋ ਨਿਵੇਸਨਦ੍ਵਾਰੇ ਰਾਜਮਾਨੇਨ ਅਟ੍ਠਕਰੀਸਮਤ੍ਤਂ ਠਾਨਂ ਸਮਤਲਂ ਕਾਰੇਤ੍ਵਾ ਵਾਲੁਕਂ ਓਕਿਰਾਪੇਤ੍ਵਾ ¶ ਲਾਜਪਞ੍ਚਮਾਨਿਪੁਪ੍ਫਾਨਿ ਵਿਕਿਰਾਪੇਤ੍ਵਾ ਨੀਲੁਪ੍ਪਲਚ੍ਛਦਨਂ ਮਣ੍ਡਪਂ ਕਾਰੇਤ੍ਵਾ ਬੁਦ੍ਧਾਸਨਂ ਪਞ੍ਞਾਪੇਤ੍ਵਾ ਸੇਸਭਿਕ੍ਖੂਨਮ੍ਪਿ ਆਸਨਾਨਿ ਪਟਿਯਾਦੇਤ੍ਵਾ ਮਹਨ੍ਤਂ ਸਕ੍ਕਾਰਸਮ੍ਮਾਨਂ ਸਜ੍ਜੇਤ੍ਵਾ ਬੁਦ੍ਧਾਨਂ ਨਿਮਨ੍ਤਨਤ੍ਥਾਯ ਸਰਦਤਾਪਸਸ੍ਸ ਸਞ੍ਞਂ ਅਦਾਸਿ. ਤਾਪਸੋ ਬੁਦ੍ਧਪ੍ਪਮੁਖਂ ਭਿਕ੍ਖੁਸਙ੍ਘਂ ਗਹੇਤ੍ਵਾ ਤਸ੍ਸ ਨਿਵੇਸਨਂ ਅਗਮਾਸਿ. ਸਿਰਿਵਡ੍ਢਨੋਪਿ ਪਚ੍ਚੁਗ੍ਗਮਨਂ ਕਤ੍ਵਾ ਤਥਾਗਤਸ੍ਸ ਹਤ੍ਥਤੋ ਪਤ੍ਤਂ ਗਹੇਤ੍ਵਾ ਮਣ੍ਡਪਂ ਪਵੇਸੇਤ੍ਵਾ ਪਞ੍ਞਤ੍ਤਾਸਨੇਸੁ ਨਿਸਿਨ੍ਨਸ੍ਸ ਬੁਦ੍ਧਪ੍ਪਮੁਖਸ੍ਸ ਭਿਕ੍ਖੁਸਙ੍ਘਸ੍ਸ ਦਕ੍ਖਿਣੋਦਕਂ ¶ ਦਤ੍ਵਾ ਪਣੀਤੇਨ ਭੋਜਨੇਨ ਪਰਿਵਿਸਿਤ੍ਵਾ ਭਤ੍ਤਕਿਚ੍ਚਪਰਿਯੋਸਾਨੇ ਬੁਦ੍ਧਪ੍ਪਮੁਖਂ ਭਿਕ੍ਖੁਸਙ੍ਘਂ ਮਹਾਰਹੇਹਿ ਵਤ੍ਥੇਹਿ ਅਚ੍ਛਾਦੇਤ੍ਵਾ, ‘‘ਭਨ੍ਤੇ, ਨਾਯਂ ਆਰਬ੍ਭੋ ਅਪ੍ਪਮਤ੍ਤਕਟ੍ਠਾਨਤ੍ਥਾਯ, ਇਮਿਨਾਵ ਨਿਯਾਮੇਨ ਸਤ੍ਤਾਹਂ ਅਨੁਕਮ੍ਪਂ ਕਰੋਥਾ’’ਤਿ ਆਹ. ਸਤ੍ਥਾ ਅਧਿਵਾਸੇਸਿ. ਸੋ ਤੇਨੇਵ ਨਿਯਾਮੇਨ ਸਤ੍ਤਾਹਂ ਮਹਾਦਾਨਂ ਪਵਤ੍ਤੇਤ੍ਵਾ ਭਗਵਨ੍ਤਂ ਵਨ੍ਦਿਤ੍ਵਾ ਅਞ੍ਜਲਿਂ ਪਗ੍ਗਯ੍ਹ ਠਿਤੋ ਆਹ – ‘‘ਭਨ੍ਤੇ, ਮਮ ਸਹਾਯੋ ਸਰਦਤਾਪਸੋ ਯਸ੍ਸ ਸਤ੍ਥੁਸ੍ਸ ਪਠਮਅਗ੍ਗਸਾਵਕੋ ਭਵੇਯ੍ਯ’’ਨ੍ਤਿ ਪਤ੍ਥੇਸਿ, ਅਹਮ੍ਪਿ ‘‘ਤਸ੍ਸੇਵ ਦੁਤਿਯਅਗ੍ਗਸਾਵਕੋ ਭਵੇਯ੍ਯ’’ਨ੍ਤਿ ਪਤ੍ਥੇਮੀਤਿ.

ਸਤ੍ਥਾ ਅਨਾਗਤਂ ਓਲੋਕੇਤ੍ਵਾ ਤਸ੍ਸ ਪਤ੍ਥਨਾਯ ਸਮਿਜ੍ਝਨਭਾਵਂ ਦਿਸ੍ਵਾ ਬ੍ਯਾਕਾਸਿ – ‘‘ਤ੍ਵਂ ਇਤੋ ਕਪ੍ਪਸਤਸਹਸ੍ਸਾਧਿਕਂ ਅਸਙ੍ਖ੍ਯੇਯ੍ਯਂ ਅਤਿਕ੍ਕਮਿਤ੍ਵਾ ਗੋਤਮਬੁਦ੍ਧਸ੍ਸ ਦੁਤਿਯਅਗ੍ਗਸਾਵਕੋ ਭਵਿਸ੍ਸਸੀ’’ਤਿ. ਬੁਦ੍ਧਾਨਂ ਬ੍ਯਾਕਰਣਂ ਸੁਤ੍ਵਾ ਸਿਰਿਵਡ੍ਢਨੋ ਹਟ੍ਠਪਹਟ੍ਠੋ ਅਹੋਸਿ. ਸਤ੍ਥਾਪਿ ਭਤ੍ਤਾਨੁਮੋਦਨਂ ਕਤ੍ਵਾ ਸਪਰਿਵਾਰੋ ਵਿਹਾਰਮੇਵ ਗਤੋ. ‘‘ਅਯਂ, ਭਿਕ੍ਖਵੇ, ਮਮ ਪੁਤ੍ਤੇਹਿ ਤਦਾ ਪਤ੍ਥਿਤਪਤ੍ਥਨਾ. ਤੇ ਯਥਾਪਤ੍ਥਿਤਮੇਵ ਲਭਿਂਸੁ. ਨਾਹਂ ਮੁਖਂ ਓਲੋਕੇਤ੍ਵਾ ਦੇਮੀ’’ਤਿ.

ਏਵਂ ¶ ਵੁਤ੍ਤੇ ਦ੍ਵੇ ਅਗ੍ਗਸਾਵਕਾ ਭਗਵਨ੍ਤਂ ਵਨ੍ਦਿਤ੍ਵਾ, ‘‘ਭਨ੍ਤੇ, ਮਯਂ ਅਗਾਰਿਯਭੂਤਾ ਸਮਾਨਾ ਗਿਰਗ੍ਗਸਮਜ੍ਜਂ ਦਸ੍ਸਨਾਯ ਗਤਾ’’ਤਿ ਯਾਵ ਅਸ੍ਸਜਿਤ੍ਥੇਰਸ੍ਸ ਸਨ੍ਤਿਕਾ ਸੋਤਾਪਤ੍ਤਿਫਲਪਟਿਵੇਧਾ ਸਬ੍ਬਂ ਪਚ੍ਚੁਪ੍ਪਨ੍ਨਵਤ੍ਥੁਂ ਕਥੇਤ੍ਵਾ, ‘‘ਤੇ ਮਯਂ, ਭਨ੍ਤੇ, ਆਚਰਿਯਸ੍ਸ ਸਞ੍ਚਯਸ੍ਸ ਸਨ੍ਤਿਕਂ ਗਨ੍ਤ੍ਵਾ ਤਂ ਤੁਮ੍ਹਾਕਂ ਪਾਦਮੂਲੇ ਆਨੇਤੁਕਾਮਾ ਤਸ੍ਸ ਲਦ੍ਧਿਯਾ ਨਿਸ੍ਸਾਰਭਾਵਂ ਕਥੇਤ੍ਵਾ ਇਧਾਗਮਨੇ ਆਨਿਸਂਸਂ ਕਥਯਿਮ੍ਹਾ. ਸੋ ਇਦਾਨਿ ਮਯ੍ਹਂ ਅਨ੍ਤੇਵਾਸਿਕਵਾਸੋ ਨਾਮ ਚਾਟਿਯਾ ਉਦਞ੍ਚਨਭਾਵਪ੍ਪਤ੍ਤਿਸਦਿਸੋ, ਨ ਸਕ੍ਖਿਸ੍ਸਾਮਿ ¶ ਅਨ੍ਤੇਵਾਸਿਵਾਸਂ ਵਸਿਤੁ’’ਨ੍ਤਿ ਵਤ੍ਵਾ, ‘‘ਆਚਰਿਯ, ਇਦਾਨਿ ਮਹਾਜਨੋ ਗਨ੍ਧਮਾਲਾਦਿਹਤ੍ਥੋ ਗਨ੍ਤ੍ਵਾ ਸਤ੍ਥਾਰਮੇਵ ਪੂਜੇਸ੍ਸਤਿ, ਤੁਮ੍ਹੇ ਕਥਂ ਭਵਿਸ੍ਸਥਾ’’ਤਿ ਵੁਤ੍ਤੇ ‘‘ਕਿਂ ਪਨ ਇਮਸ੍ਮਿਂ ਲੋਕੇ ਪਣ੍ਡਿਤਾ ਬਹੂ, ਉਦਾਹੁ ਦਨ੍ਧਾ’’ਤਿ? ‘‘ਦਨ੍ਧਾ’’ਤਿ ਕਥਿਤੇ ‘‘ਤੇਨ ਹਿ ਪਣ੍ਡਿਤਾ ਪਣ੍ਡਿਤਸ੍ਸ ਸਮਣਸ੍ਸ ਗੋਤਮਸ੍ਸ ਸਨ੍ਤਿਕਂ ਗਮਿਸ੍ਸਨ੍ਤਿ, ਦਨ੍ਧਾ ਦਨ੍ਧਸ੍ਸ ਮਮ ਸਨ੍ਤਿਕਂ ਆਗਮਿਸ੍ਸਨ੍ਤਿ, ਗਚ੍ਛਥ ਤੁਮ੍ਹੇ’’ਤਿ ਵਤ੍ਵਾ ‘‘ਆਗਨ੍ਤੁਂ ਨ ਇਚ੍ਛਿ, ਭਨ੍ਤੇ’’ਤਿ. ਤਂ ਸੁਤ੍ਵਾ ਸਤ੍ਥਾ, ‘‘ਭਿਕ੍ਖਵੇ, ਸਞ੍ਚਯੋ ਅਤ੍ਤਨੋ ਮਿਚ੍ਛਾਦਿਟ੍ਠਿਤਾਯ ਅਸਾਰਂ ਸਾਰੋਤਿ, ਸਾਰਞ੍ਚ ਅਸਾਰੋਤਿ ਗਣ੍ਹਿ. ਤੁਮ੍ਹੇ ਪਨ ਅਤ੍ਤਨੋ ਪਣ੍ਡਿਤਤਾਯ ਸਾਰਞ੍ਚ ਸਾਰਤੋ, ਅਸਾਰਞ੍ਚ ਅਸਾਰਤੋ ਞਤ੍ਵਾ ਅਸਾਰਂ ਪਹਾਯ ਸਾਰਮੇਵ ਗਣ੍ਹਿਤ੍ਥਾ’’ਤਿ ਵਤ੍ਵਾ ਇਮਾ ਗਾਥਾ ਅਭਾਸਿ –

‘‘ਅਸਾਰੇ ¶ ਸਾਰਮਤਿਨੋ, ਸਾਰੇ ਚਾਸਾਰਦਸ੍ਸਿਨੋ;

ਤੇ ਸਾਰਂ ਨਾਧਿਗਚ੍ਛਨ੍ਤਿ, ਮਿਚ੍ਛਾਸਙ੍ਕਪ੍ਪਗੋਚਰਾ.

‘‘ਸਾਰਞ੍ਚ ¶ ਸਾਰਤੋ ਞਤ੍ਵਾ, ਅਸਾਰਞ੍ਚ ਅਸਾਰਤੋ;

ਤੇ ਸਾਰਂ ਅਧਿਗਚ੍ਛਨ੍ਤਿ, ਸਮ੍ਮਾਸਙ੍ਕਪ੍ਪਗੋਚਰਾ’’ਤਿ.

ਤਤ੍ਥ ਅਸਾਰੇ ਸਾਰਮਤਿਨੋਤਿ ਚਤ੍ਤਾਰੋ ਪਚ੍ਚਯਾ, ਦਸਵਤ੍ਥੁਕਾ ਮਿਚ੍ਛਾਦਿਟ੍ਠਿ, ਤਸ੍ਸਾ ਉਪਨਿਸ੍ਸਯਭੂਤਾ ਧਮ੍ਮਦੇਸਨਾਤਿ ਅਯਂ ਅਸਾਰੋ ਨਾਮ, ਤਸ੍ਮਿਂ ਸਾਰਦਿਟ੍ਠਿਨੋਤਿ ਅਤ੍ਥੋ. ਸਾਰੇ ਚਾਸਾਰਦਸ੍ਸਿਨੋਤਿ ਦਸਵਤ੍ਥੁਕਾ ਸਮ੍ਮਾਦਿਟ੍ਠਿ, ਤਸ੍ਸਾ ਉਪਨਿਸ੍ਸਯਭੂਤਾ ਧਮ੍ਮਦੇਸਨਾਤਿ ਅਯਂ ਸਾਰੋ ਨਾਮ, ਤਸ੍ਮਿਂ ‘‘ਨਾਯਂ ਸਾਰੋ’’ਤਿ ਅਸਾਰਦਸ੍ਸਿਨੋ. ਤੇ ਸਾਰਨ੍ਤਿ ਤੇ ਪਨ ਤਂ ਮਿਚ੍ਛਾਦਿਟ੍ਠਿਗ੍ਗਹਣਂ ਗਹੇਤ੍ਵਾ ਠਿਤਾ ਕਾਮਵਿਤਕ੍ਕਾਦੀਨਂ ਵਸੇਨ ਮਿਚ੍ਛਾਸਙ੍ਕਪ੍ਪਗੋਚਰਾ ਹੁਤ੍ਵਾ ਸੀਲਸਾਰਂ, ਸਮਾਧਿਸਾਰਂ, ਪਞ੍ਞਾਸਾਰਂ, ਵਿਮੁਤ੍ਤਿਸਾਰਂ, ਵਿਮੁਤ੍ਤਿਞਾਣਦਸ੍ਸਨਸਾਰਂ, ‘‘ਪਰਮਤ੍ਥਸਾਰਂ, ਨਿਬ੍ਬਾਨਞ੍ਚ ਨਾਧਿਗਚ੍ਛ’’ਨ੍ਤਿ. ਸਾਰਞ੍ਚਾਤਿ ਤਮੇਵ ਸੀਲਸਾਰਾਦਿਸਾਰਂ ‘‘ਸਾਰੋ ਨਾਮਾਯ’’ਨ੍ਤਿ, ਵੁਤ੍ਤਪ੍ਪਕਾਰਞ੍ਚ ਅਸਾਰਂ ‘‘ਅਸਾਰੋ ਅਯ’’ਨ੍ਤਿ ਞਤ੍ਵਾ. ਤੇ ਸਾਰਨ੍ਤਿ ਤੇ ਪਣ੍ਡਿਤਾ ਏਵਂ ਸਮ੍ਮਾਦਸ੍ਸਨਂ ਗਹੇਤ੍ਵਾ ਠਿਤਾ ਨੇਕ੍ਖਮ੍ਮਸਙ੍ਕਪ੍ਪਾਦੀਨਂ ਵਸੇਨ ਸਮ੍ਮਾਸਙ੍ਕਪ੍ਪਗੋਚਰਾ ਹੁਤ੍ਵਾ ਤਂ ਵੁਤ੍ਤਪ੍ਪਕਾਰਂ ਸਾਰਂ ਅਧਿਗਚ੍ਛਨ੍ਤੀਤਿ.

ਗਾਥਾਪਰਿਯੋਸਾਨੇ ਬਹੂ ਸੋਤਾਪਤ੍ਤਿਫਲਾਦੀਨਿ ਪਾਪੁਣਿਂਸੁ. ਸਨ੍ਨਿਪਤਿਤਾਨਂ ਸਾਤ੍ਥਿਕਾ ਧਮ੍ਮਦੇਸਨਾ ਅਹੋਸੀਤਿ.

ਯਥਾ ¶ ¶ ਅਗਾਰਨ੍ਤਿ ਇਮਂ ਧਮ੍ਮਦੇਸਨਂ ਸਤ੍ਥਾ ਜੇਤਵਨੇ ਵਿਹਰਨ੍ਤੋ ਆਯਸ੍ਮਨ੍ਤਂ ਨਨ੍ਦਂ ਆਰਬ੍ਭ ਕਥੇਸਿ.

ਸਤ੍ਥਾ ਹਿ ਪਵਤ੍ਤਿਤਵਰਧਮ੍ਮਚਕ੍ਕੋ ਰਾਜਗਹਂ ਗਨ੍ਤ੍ਵਾ ਵੇਲ਼ੁਵਨੇ ਵਿਹਰਨ੍ਤੋ – ‘‘ਪੁਤ੍ਤਂ ਮੇ ਆਨੇਤ੍ਵਾ ਦਸ੍ਸੇਥਾ’’ਤਿ ਸੁਦ੍ਧੋਦਨਮਹਾਰਾਜੇਨ ਪੇਸਿਤਾਨਂ ਸਹਸ੍ਸਸਹਸ੍ਸਪਰਿਵਾਰਾਨਂ ਦਸਨ੍ਨਂ ਦੂਤਾਨਂ ਸਬ੍ਬਪਚ੍ਛਤੋ ਗਨ੍ਤ੍ਵਾ ਅਰਹਤ੍ਤਪ੍ਪਤ੍ਤੇਨ ਕਾਲ਼ੁਦਾਯਿਤ੍ਥੇਰੇਨ ਗਮਨਕਾਲਂ ਞਤ੍ਵਾ ਮਗ੍ਗਵਣ੍ਣਂ ਵਣ੍ਣੇਤ੍ਵਾ ਵੀਸਤਿਸਹਸ੍ਸਖੀਣਾਸਵਪਰਿਵੁਤੋ ¶ ਕਪਿਲਪੁਰਂ ਨੀਤੋ ਞਾਤਿਸਮਾਗਮੇ ਪੋਕ੍ਖਰਵਸ੍ਸਂ ਅਤ੍ਥੁਪ੍ਪਤ੍ਤਿਂ ਕਤ੍ਵਾ ਵੇਸ੍ਸਨ੍ਤਰਜਾਤਕਂ (ਜਾ. ੨.੨੨.੧੬੫੫ ਆਦਯੋ) ਕਥੇਤ੍ਵਾ ਪੁਨਦਿਵਸੇ ਪਿਣ੍ਡਾਯ ਪਵਿਟ੍ਠੋ, ‘‘ਉਤ੍ਤਿਟ੍ਠੇ ਨਪ੍ਪਮਜ੍ਜੇਯ੍ਯਾ’’ਤਿ (ਧ. ਪ. ੧੬੮) ਗਾਥਾਯ ਪਿਤਰਂ ਸੋਤਾਪਤ੍ਤਿਫਲੇ ਪਤਿਟ੍ਠਾਪੇਤ੍ਵਾ, ‘‘ਧਮ੍ਮਞ੍ਚਰੇ’’ਤਿ (ਧ. ਪ. ੧੬੯) ਗਾਥਾਯ ਮਹਾਪਜਾਪਤਿਂ ਸੋਤਾਪਤ੍ਤਿਫਲੇ, ਰਾਜਾਨਞ੍ਚ ਸਕਦਾਗਾਮਿਫਲੇ ਪਤਿਟ੍ਠਾਪੇਸਿ. ਭਤ੍ਤਕਿਚ੍ਚਾਵਸਾਨੇ ਪਨ ਰਾਹੁਲਮਾਤੁਗੁਣਕਥਂ ਨਿਸ੍ਸਾਯ ਚਨ੍ਦਕਿਨ੍ਨਰੀਜਾਤਕਂ (ਜਾ. ੧.੧੪.੧੮ ਆਦਯੋ) ਕਥੇਤ੍ਵਾ ਤਤੋ ਤਤਿਯਦਿਵਸੇ ਨਨ੍ਦਕੁਮਾਰਸ੍ਸ ਅਭਿਸੇਕਗੇਹਪ੍ਪਵੇਸਨਵਿਵਾਹਮਙ੍ਗਲੇਸੁ ਪਵਤ੍ਤਮਾਨੇਸੁ ਪਿਣ੍ਡਾਯ ਪਵਿਸਿਤ੍ਵਾ ਨਨ੍ਦਕੁਮਾਰਸ੍ਸ ਹਤ੍ਥੇ ਪਤ੍ਤਂ ਦਤ੍ਵਾ ਮਙ੍ਗਲਂ ਵਤ੍ਵਾ ਉਟ੍ਠਾਯਾਸਨਾ ਪਕ੍ਕਮਨ੍ਤੋ ਨਨ੍ਦਕੁਮਾਰਸ੍ਸ ਹਤ੍ਥਤੋ ਪਤ੍ਤਂ ਨ ਗਣ੍ਹਿ. ਸੋਪਿ ਤਥਾਗਤਗਾਰਵੇਨ ‘‘ਪਤ੍ਤਂ ਵੋ, ਭਨ੍ਤੇ, ਗਣ੍ਹਥਾ’’ਤਿ ਵਤ੍ਤੁਂ ਨਾਸਕ੍ਖਿ. ਏਵਂ ਪਨ ਚਿਨ੍ਤੇਸਿ – ‘‘ਸੋਪਾਨਸੀਸੇ ਪਤ੍ਤਂ ਗਣ੍ਹਿਸ੍ਸਤੀ’’ਤਿ. ਸਤ੍ਥਾ ਤਸ੍ਮਿਮ੍ਪਿ ਠਾਨੇ ਨ ਗਣ੍ਹਿ. ਇਤਰੋ ‘‘ਸੋਪਾਨਪਾਦਮੂਲੇ ਗਣ੍ਹਿਸ੍ਸਤੀ’’ਤਿ ਚਿਨ੍ਤੇਸਿ. ਸਤ੍ਥਾ ਤਤ੍ਥਾਪਿ ਨ ¶ ਗਣ੍ਹਿ. ਇਤਰੋ ‘‘ਰਾਜਙ੍ਗਣੇ ਗਣ੍ਹਿਸ੍ਸਤੀ’’ਤਿ ਚਿਨ੍ਤੇਸਿ. ਸਤ੍ਥਾ ਤਤ੍ਥਾਪਿ ਨ ਗਣ੍ਹਿ. ਕੁਮਾਰੋ ਨਿਵਤ੍ਤਿਤੁਕਾਮੋ ਅਰੁਚਿਯਾ ਗਚ੍ਛਨ੍ਤੋ ਸਤ੍ਥੁਗਾਰਵੇਨ ‘‘ਪਤ੍ਤਂ ਗਣ੍ਹਥਾ’’ਤਿ ਵਤ੍ਤੁਂ ਨ ਸਕ੍ਕੋਤਿ. ‘‘ਇਧ ਗਣ੍ਹਿਸ੍ਸਤਿ, ਏਤ੍ਥ ਗਣ੍ਹਿਸ੍ਸਤੀ’’ਤਿ ਚਿਨ੍ਤੇਨ੍ਤੋ ਗਚ੍ਛਤਿ.

ਤਸ੍ਮਿਂ ਖਣੇ ਅਞ੍ਞਾ ਇਤ੍ਥਿਯੋ ਤਂ ਦਿਸ੍ਵਾ ਜਨਪਦਕਲ੍ਯਾਣਿਯਾ ਆਚਿਕ੍ਖਿਂਸੁ – ‘‘ਅਯ੍ਯੇ, ਭਗਵਾ ਨਨ੍ਦਕੁਮਾਰਂ ਗਹੇਤ੍ਵਾ ਗਤੋ, ਤੁਮ੍ਹੇਹਿ ਤਂ ਵਿਨਾ ਕਰਿਸ੍ਸਤੀ’’ਤਿ. ਸਾ ਉਦਕਬਿਨ੍ਦੂਹਿ ਪਗ੍ਘਰਨ੍ਤੇਹੇਵ ਅਡ੍ਢੁਲ੍ਲਿਖਿਤੇਹਿ ਕੇਸੇਹਿ ਵੇਗੇਨ ਗਨ੍ਤ੍ਵਾ, ‘‘ਤੁਵਟਂ ਖੋ, ਅਯ੍ਯਪੁਤ੍ਤ, ਆਗਚ੍ਛੇਯ੍ਯਾਸੀ’’ਤਿ ਆਹ. ਤਂ ਤਸ੍ਸਾ ਵਚਨਂ ਤਸ੍ਸ ਹਦਯੇ ਤਿਰਿਯਂ ਪਤਿਤ੍ਵਾ ਵਿਯ ਠਿਤਂ. ਸਤ੍ਥਾਪਿਸ੍ਸ ਹਤ੍ਥਤੋ ਪਤ੍ਤਂ ਅਗ੍ਗਣ੍ਹਿਤ੍ਵਾਵ ਤਂ ਵਿਹਾਰਂ ਨੇਤ੍ਵਾ, ‘‘ਪਬ੍ਬਜਿਸ੍ਸਸਿ ਨਨ੍ਦਾ’’ਤਿਆਹ. ਸੋ ਬੁਦ੍ਧਗਾਰਵੇਨ ‘‘ਨ ਪਬ੍ਬਜਿਸ੍ਸਾਮੀ’’ਤਿ ਅਵਤ੍ਵਾ, ‘‘ਆਮ, ਪਬ੍ਬਜਿਸ੍ਸਾਮੀ’’ਤਿ ਆਹ. ਸਤ੍ਥਾ ‘‘ਤੇਨ ਹਿ ਨਨ੍ਦਂ ਪਬ੍ਬਾਜੇਥਾ’’ਤਿ ਆਹ. ਸਤ੍ਥਾ ਕਪਿਲਪੁਰਂ ਗਨ੍ਤ੍ਵਾ ਤਤਿਯਦਿਵਸੇ ਨਨ੍ਦਂ ਪਬ੍ਬਾਜੇਸਿ.

ਸਤ੍ਤਮੇ ¶ ਦਿਵਸੇ ਰਾਹੁਲਮਾਤਾ ਕੁਮਾਰਂ ਅਲਙ੍ਕਰਿਤ੍ਵਾ ਭਗਵਤੋ ਸਨ੍ਤਿਕਂ ਪੇਸੇਸਿ – ‘‘ਪਸ੍ਸ, ਤਾਤ, ਏਤਂ ਵੀਸਤਿਸਹਸ੍ਸਸਮਣਪਰਿਵੁਤਂ ਸੁਵਣ੍ਣਵਣ੍ਣਂ ਬ੍ਰਹ੍ਮਰੂਪਿਵਣ੍ਣਂ ਸਮਣਂ, ਅਯਂ ਤੇ ਪਿਤਾ, ਏਤਸ੍ਸ ਮਹਨ੍ਤਾ ਨਿਧਿਕੁਮ੍ਭਿਯੋ ਅਹੇਸੁਂ. ਤ੍ਯਾਸ੍ਸ ਨਿਕ੍ਖਮਨਤੋ ਪਟ੍ਠਾਯ ਨ ਪਸ੍ਸਾਮ, ਗਚ੍ਛ ਨਂ ਦਾਯਜ੍ਜਂ ਯਾਚਸ੍ਸੁ – ‘ਅਹਂ ¶ , ਤਾਤ, ਕੁਮਾਰੋ, ਅਭਿਸੇਕਂ ਪਤ੍ਵਾ ਚਕ੍ਕਵਤ੍ਤੀ ਭਵਿਸ੍ਸਾਮਿ, ਧਨੇਨ ਮੇ ਅਤ੍ਥੋ, ਧਨਂ ਮੇ ਦੇਹਿ. ਸਾਮਿਕੋ ਹਿ ਪੁਤ੍ਤੋ ਪਿਤੁਸਨ੍ਤਕਸ੍ਸਾ’’’ਤਿ. ਕੁਮਾਰੋ ਭਗਵਤੋ ਸਨ੍ਤਿਕਂ ਗਨ੍ਤ੍ਵਾਵ ਪਿਤੁਸਿਨੇਹਂ ਪਟਿਲਭਿਤ੍ਵਾ ਹਟ੍ਠਚਿਤ੍ਤੋ ‘‘ਸੁਖਾ ਤੇ, ਸਮਣ, ਛਾਯਾ’’ਤਿ ਵਤ੍ਵਾ ਅਞ੍ਞਮ੍ਪਿ ¶ ਬਹੁਂ ਅਤ੍ਤਨੋ ਅਨੁਰੂਪਂ ਵਦਨ੍ਤੋ ਅਟ੍ਠਾਸਿ. ਭਗਵਾ ਕਤਭਤ੍ਤਕਿਚ੍ਚੋ ਅਨੁਮੋਦਨਂ ਕਤ੍ਵਾ ਉਟ੍ਠਾਯਾਸਨਾ ਪਕ੍ਕਾਮਿ. ਕੁਮਾਰੋਪਿ ‘‘ਦਾਯਜ੍ਜਂ ਮੇ, ਸਮਣ, ਦੇਹਿ, ਦਾਯਜ੍ਜਂ ਮੇ, ਸਮਣ, ਦੇਹੀ’’ਤਿ ਭਗਵਨ੍ਤਂ ਅਨੁਬਨ੍ਧਿ. ਭਗਵਾਪਿ ਕੁਮਾਰਂ ਨ ਨਿਵਤ੍ਤਾਪੇਸਿ. ਪਰਿਜਨੋਪਿ ਭਗਵਤਾ ਸਦ੍ਧਿਂ ਗਚ੍ਛਨ੍ਤਂ ਨਿਵਤ੍ਤੇਤੁਂ ਨਾਸਕ੍ਖਿ. ਇਤਿ ਸੋ ਭਗਵਤਾ ਸਦ੍ਧਿਂ ਆਰਾਮਮੇਵ ਅਗਮਾਸਿ.

ਤਤੋ ਭਗਵਾ ਚਿਨ੍ਤੇਸਿ – ‘‘ਯਂ ਅਯਂ ਪਿਤੁਸਨ੍ਤਕਂ ਧਨਂ ਇਚ੍ਛਤਿ, ਤਂ ਵਟ੍ਟਾਨੁਗਤਂ ਸਵਿਘਾਤਂ, ਹਨ੍ਦਸ੍ਸ ਬੋਧਿਤਲੇ ਪਟਿਲਦ੍ਧਂ ਸਤ੍ਤਵਿਧਂ ਅਰਿਯਧਨਂ ਦੇਮਿ, ਲੋਕੁਤ੍ਤਰਦਾਯਜ੍ਜਸ੍ਸ ਨਂ ਸਾਮਿਕਂ ਕਰੋਮੀ’’ਤਿ. ਅਥ ਖੋ ਭਗਵਾ ਆਯਸ੍ਮਨ੍ਤਂ ਸਾਰਿਪੁਤ੍ਤਂ ਆਮਨ੍ਤੇਸਿ – ‘‘ਤੇਨ ਹਿ ਤ੍ਵਂ, ਸਾਰਿਪੁਤ੍ਤ, ਰਾਹੁਲਕੁਮਾਰਂ ਪਬ੍ਬਾਜੇਹੀ’’ਤਿ. ਥੇਰੋ ਕੁਮਾਰਂ ਪਬ੍ਬਾਜੇਸਿ. ਪਬ੍ਬਜਿਤੇ ਚ ਪਨ ਕੁਮਾਰੇ ਰਞ੍ਞੋ ਅਧਿਮਤ੍ਤਂ ਦੁਕ੍ਖਂ ਉਪ੍ਪਜ੍ਜਿ. ਤਂ ਅਧਿਵਾਸੇਤੁਂ ਅਸਕ੍ਕੋਨ੍ਤੋ ਭਗਵਤੋ ਨਿਵੇਦੇਤ੍ਵਾ, ‘‘ਸਾਧੁ, ਭਨ੍ਤੇ, ਅਯ੍ਯਾ, ਮਾਤਾਪਿਤੂਹਿ ਅਨਨੁਞ੍ਞਾਤਂ ਪੁਤ੍ਤਂ ਨ ਪਬ੍ਬਾਜੇਯ੍ਯੁ’’ਨ੍ਤਿ ਵਰਂ ਯਾਚਿ. ਭਗਵਾ ਤਸ੍ਸ ਤਂ ਵਰਂ ਦਤ੍ਵਾ ਪੁਨੇਕਦਿਵਸਂ ਰਾਜਨਿਵੇਸਨੇ ਕਤਪਾਤਰਾਸੋ ਏਕਮਨ੍ਤਂ ਨਿਸਿਨ੍ਨੇਨ ਰਞ੍ਞਾ, ‘‘ਭਨ੍ਤੇ, ਤੁਮ੍ਹਾਕਂ ਦੁਕ੍ਕਰਕਾਰਿਕਕਾਲੇ ਏਕਾ ਦੇਵਤਾ ਮਂ ਉਪਸਙ੍ਕਮਿਤ੍ਵਾ, ‘ਪੁਤ੍ਤੋ ਤੇ ਕਾਲਕਤੋ’ਤਿ ਆਹ. ਅਹਂ ਤਸ੍ਸਾ ਵਚਨਂ ਅਸਦ੍ਦਹਨ੍ਤੋ ‘ਨ ਮਯ੍ਹਂ ਪੁਤ੍ਤੋ ਬੋਧਿਂ ਅਪ੍ਪਤ੍ਵਾ ਕਾਲਂ ਕਰੋਤੀ’ਤਿ ਪਟਿਕ੍ਖਿਪਿ’’ਨ੍ਤਿ ਵੁਤ੍ਤੇ – ‘‘ਇਦਾਨਿ ਕਿਂ ਸਦ੍ਦਹਿਸ੍ਸਥ, ਪੁਬ੍ਬੇਪਿ ਅਟ੍ਠਿਕਾਨਿ ਦਸ੍ਸੇਤ੍ਵਾ, ‘ਪੁਤ੍ਤੋ ਤੇ ਮਤੋ’ਤਿ ਵੁਤ੍ਤੇ ਨ ਸਦ੍ਦਹਿਤ੍ਵਾ’’ਤਿ ਇਮਿਸ੍ਸਾ ਅਤ੍ਥੁਪ੍ਪਤ੍ਤਿਯਾ ਮਹਾਧਮ੍ਮਪਾਲਜਾਤਕਂ (ਜਾ. ੧.੧੦.੯੨ ਆਦਯੋ) ਕਥੇਸਿ. ਗਾਥਾਪਰਿਯੋਸਾਨੇ ਰਾਜਾ ਅਨਾਗਾਮਿਫਲੇ ਪਤਿਟ੍ਠਹਿ. ਇਤਿ ਭਗਵਾ ਪਿਤਰਂ ਤੀਸੁ ਫਲੇਸੁ ਪਤਿਟ੍ਠਾਪੇਤ੍ਵਾ ਭਿਕ੍ਖੁਸਙ੍ਘਪਰਿਵੁਤੋ ¶ ਪੁਨਦੇਵ ਰਾਜਗਹਂ ਗਨ੍ਤ੍ਵਾ ਤਤੋ ਅਨਾਥਪਿਣ੍ਡਿਕੇਨ ਸਾਵਤ੍ਥਿਂ ਆਗਮਨਤ੍ਥਾਯ ਗਹਿਤਪਟਿਞ੍ਞੋ ਨਿਟ੍ਠਿਤੇ ਜੇਤਵਨੇ ਵਿਹਾਰੇ ਤਤ੍ਥ ਗਨ੍ਤ੍ਵਾ ਵਾਸਂ ਕਪ੍ਪੇਸਿ.

ਏਵਂ ਸਤ੍ਥਰਿ ਜੇਤਵਨੇ ਵਿਹਰਨ੍ਤੇ ਆਯਸ੍ਮਾ ਨਨ੍ਦੋ ਉਕ੍ਕਣ੍ਠਿਤ੍ਵਾ ਭਿਕ੍ਖੂਨਂ ਏਤਮਤ੍ਥਂ ਆਰੋਚੇਸਿ – ‘‘ਅਨਭਿਰਤੋ ਅਹਂ, ਆਵੁਸੋ, ਬ੍ਰਹ੍ਮਚਰਿਯਂ ਚਰਾਮਿ, ਨ ¶ ਸਕ੍ਕੋਮਿ ਬ੍ਰਹ੍ਮਚਰਿਯਂ ਸਨ੍ਧਾਰੇਤੁਂ, ਸਿਕ੍ਖਂ ਪਚ੍ਚਕ੍ਖਾਯ ਹੀਨਾਯਾਵਤ੍ਤਿਸ੍ਸਾਮੀ’’ਤਿ. ਭਗਵਾ ਤਂ ਪਵਤ੍ਤਿਂ ਸੁਤ੍ਵਾ ਆਯਸ੍ਮਨ੍ਤਂ ਨਨ੍ਦਂ ਪਕ੍ਕੋਸਾਪੇਤ੍ਵਾ ਏਤਦਵੋਚ – ‘‘ਸਚ੍ਚਂ ਕਿਰ ਤ੍ਵਂ, ਨਨ੍ਦ, ਸਮ੍ਬਹੁਲਾਨਂ ਭਿਕ੍ਖੂਨਂ ਏਵਂ ਆਰੋਚੇਸਿ ¶ – ‘ਅਨਭਿਰਤੋ, ਆਵੁਸੋ, ਬ੍ਰਹ੍ਮਚਰਿਯਂ ਚਰਾਮਿ, ਨ ਸਕ੍ਕੋਮਿ ਬ੍ਰਹ੍ਮਚਰਿਯਂ ਸਨ੍ਧਾਰੇਤੁਂ, ਸਿਕ੍ਖਂ ਪਚ੍ਚਕ੍ਖਾਯ ਹੀਨਾਯਾਵਤ੍ਤਿਸ੍ਸਾਮੀ’’’ਤਿ? ‘‘ਏਵਂ, ਭਨ੍ਤੇ’’ਤਿ. ‘‘ਕਿਸ੍ਸ ਪਨ ਤ੍ਵਂ, ਨਨ੍ਦ, ਅਨਭਿਰਤੋ ਬ੍ਰਹ੍ਮਚਰਿਯਂ ਚਰਸਿ, ਨ ਸਕ੍ਕੋਸਿ ਬ੍ਰਹ੍ਮਚਰਿਯਂ ਸਨ੍ਧਾਰੇਤੁਂ, ਸਿਕ੍ਖਂ ਪਚ੍ਚਕ੍ਖਾਯ ਹੀਨਾਯਾਵਤ੍ਤਿਸ੍ਸਸੀ’’ਤਿ? ‘‘ਸਾਕਿਯਾਨੀ ਮਂ, ਭਨ੍ਤੇ, ਜਨਪਦਕਲ੍ਯਾਣੀ ਘਰਾ ਨਿਕ੍ਖਮਨ੍ਤਸ੍ਸ ਅਡ੍ਢੁਲ੍ਲਿਖਿਤੇਹਿ ਕੇਸੇਹਿ ਅਪਲੋਕੇਤ੍ਵਾ ਮਂ ਏਤਦਵੋਚ – ‘ਤੁਵਟਂ ਖੋ, ਅਯ੍ਯਪੁਤ੍ਤ, ਆਗਚ੍ਛੇਯ੍ਯਾਸੀ’ਤਿ, ਸੋ ਖੋ ਅਹਂ, ਭਨ੍ਤੇ, ਤਂ ਅਨੁਸ੍ਸਰਮਾਨੋ ਅਨਭਿਰਤੋ ਬ੍ਰਹ੍ਮਚਰਿਯਂ ਚਰਾਮਿ, ਨ ਸਕ੍ਕੋਮਿ ਬ੍ਰਹ੍ਮਚਰਿਯਂ ਸਨ੍ਧਾਰੇਤੁਂ, ਸਿਕ੍ਖਂ ਪਚ੍ਚਕ੍ਖਾਯ ਹੀਨਾਯਾਵਤ੍ਤਿਸ੍ਸਾਮੀ’’ਤਿ.

ਅਥ ਖੋ ਭਗਵਾ ਆਯਸ੍ਮਨ੍ਤਂ ਨਨ੍ਦਂ ਬਾਹਾਯਂ ਗਹੇਤ੍ਵਾ ਇਦ੍ਧਿਬਲੇਨ ਤਾਵਤਿਂਸਦੇਵਲੋਕਂ ਆਨੇਨ੍ਤੋ ਅਨ੍ਤਰਾਮਗ੍ਗੇ ਏਕਸ੍ਮਿਂ ਝਾਮਕ੍ਖੇਤ੍ਤੇ ਝਾਮਖਾਣੁਕੇ ਨਿਸਿਨ੍ਨਂ ਛਿਨ੍ਨਕਣ੍ਣਨਾਸਨਙ੍ਗੁਟ੍ਠਂ ਏਕਂ ਪਲੁਟ੍ਠਮਕ੍ਕਟਿਂ ਦਸ੍ਸੇਤ੍ਵਾ ਤਾਵਤਿਂਸਭਵਨੇ ਸਕ੍ਕਸ੍ਸ ਦੇਵਰਞ੍ਞੋ ਉਪਟ੍ਠਾਨਂ ਆਗਤਾਨਿ ਕਕੁਟਪਾਦਾਨਿ ਪਞ੍ਚ ਅਚ੍ਛਰਾਸਤਾਨਿ ਦਸ੍ਸੇਸਿ. ਕਕੁਟਪਾਦਾਨੀਤਿ ¶ ਰਤ੍ਤਵਣ੍ਣਤਾਯ ਪਾਰੇਵਤਪਾਦਸਦਿਸਪਾਦਾਨਿ. ਦਸ੍ਸੇਤ੍ਵਾ ਚ ਪਨਾਹ – ‘‘ਤਂ ਕਿਂ ਮਞ੍ਞਸਿ, ਨਨ੍ਦ, ਕਤਮਾ ਨੁ ਖੋ ਅਭਿਰੂਪਤਰਾ ਵਾ ਦਸ੍ਸਨੀਯਤਰਾ ਵਾ ਪਾਸਾਦਿਕਤਰਾ ਵਾ ਸਾਕਿਯਾਨੀ ਵਾ ਜਨਪਦਕਲ੍ਯਾਣੀ, ਇਮਾਨਿ ਵਾ ਪਞ੍ਚ ਅਚ੍ਛਰਾਸਤਾਨਿ ਕਕੁਟਪਾਦਾਨੀ’’ਤਿ? ਤਂ ਸੁਤ੍ਵਾ ਆਹ – ‘‘ਸੇਯ੍ਯਥਾਪਿ ਸਾ, ਭਨ੍ਤੇ, ਛਿਨ੍ਨਕਣ੍ਣਨਾਸਨਙ੍ਗੁਟ੍ਠਾ ਪਲੁਟ੍ਠਮਕ੍ਕਟੀ, ਏਵਮੇਵ ਖੋ, ਭਨ੍ਤੇ, ਸਾਕਿਯਾਨੀ ਜਨਪਦਕਲ੍ਯਾਣੀ, ਇਮੇਸਂ ਪਞ੍ਚਨ੍ਨਂ ਅਚ੍ਛਰਾਸਤਾਨਂ ਉਪਨਿਧਾਯ ਸਙ੍ਖ੍ਯਮ੍ਪਿ ਨ ਉਪੇਤਿ, ਕਲਮ੍ਪਿ ਨ ਉਪੇਤਿ, ਕਲਭਾਗਮ੍ਪਿ ਨ ਉਪੇਤਿ. ਅਥ ਖੋ ਇਮਾਨੇਵ ਪਞ੍ਚ ਅਚ੍ਛਰਾਸਤਾਨਿ ਅਭਿਰੂਪਤਰਾਨਿ ਚੇਵ ਦਸ੍ਸਨੀਯਤਰਾਨਿ ਚ ਪਾਸਾਦਿਕਤਰਾਨਿ ਚਾ’’ਤਿ. ‘‘ਅਭਿਰਮ, ਨਨ੍ਦ, ਅਭਿਰਮ, ਨਨ੍ਦ, ਅਹਂ ਤੇ ਪਾਟਿਭੋਗੋ ਪਞ੍ਚਨ੍ਨਂ ਅਚ੍ਛਰਾਸਤਾਨਂ ਪਟਿਲਾਭਾਯ ਕਕੁਟਪਾਦਾਨ’’ਨ੍ਤਿ. ‘‘ਸਚੇ ਮੇ, ਭਨ੍ਤੇ ਭਗਵਾ, ਪਾਟਿਭੋਗੋ ਪਞ੍ਚਨ੍ਨਂ ਅਚ੍ਛਰਾਸਤਾਨਂ ਪਟਿਲਾਭਾਯ ਕਕੁਟਪਾਦਾਨਂ, ਅਭਿਰਮਿਸ੍ਸਾਮਹਂ, ਭਨ੍ਤੇ, ਭਗਵਤਿ ਬ੍ਰਹ੍ਮਚਰਿਯੇ’’ਤਿ.

ਅਥ ¶ ਖੋ ਭਗਵਾ ਆਯਸ੍ਮਨ੍ਤਂ ਨਨ੍ਦਂ ਗਹੇਤ੍ਵਾ ਤਤ੍ਥ ਅਨ੍ਤਰਹਿਤੋ ਜੇਤਵਨੇਯੇਵ ਪਾਤੁਰਹੋਸਿ. ਅਸ੍ਸੋਸੁਂ ਖੋ ਭਿਕ੍ਖੂ, ‘‘ਆਯਸ੍ਮਾ ਕਿਰ ਨਨ੍ਦੋ ਭਗਵਤੋ ਭਾਤਾ ਮਾਤੁਚ੍ਛਾਪੁਤ੍ਤੋ ਅਚ੍ਛਰਾਨਂ ਹੇਤੁ ਬ੍ਰਹ੍ਮਚਰਿਯਂ ਚਰਤਿ. ਭਗਵਾ ਕਿਰਸ੍ਸ ਪਾਟਿਭੋਗੋ ਪਞ੍ਚਨ੍ਨਂ ਅਚ੍ਛਰਾਸਤਾਨਂ ਪਟਿਲਾਭਾਯ ਕਕੁਟਪਾਦਾਨ’’ਨ੍ਤਿ. ਅਥ ਖੋ ਆਯਸ੍ਮਤੋ ਨਨ੍ਦਸ੍ਸ ਸਹਾਯਕਾ ਭਿਕ੍ਖੂ ਆਯਸ੍ਮਨ੍ਤਂ ਨਨ੍ਦਂ ਭਤਕਵਾਦੇਨ ਚ ਉਪਕ੍ਕਿਤਕਵਾਦੇਨ ਚ ਸਮੁਦਾਚਰਨ੍ਤਿ, ‘‘ਭਤਕੋ ਕਿਰਾਯਸ੍ਮਾ ਨਨ੍ਦੋ, ਉਪਕ੍ਕਿਤਕੋ ਕਿਰਾਯਸ੍ਮਾ ਨਨ੍ਦੋ, ਅਚ੍ਛਰਾਨਂ ਹੇਤੁ ਬ੍ਰਹ੍ਮਚਰਿਯਂ ਚਰਤਿ. ਭਗਵਾ ਕਿਰਸ੍ਸ ਪਾਟਿਭੋਗੋ ਪਞ੍ਚਨ੍ਨਂ ਅਚ੍ਛਰਾਸਤਾਨਂ ਪਟਿਲਾਭਾਯ ਕਕੁਟਪਾਦਾਨ’’ਨ੍ਤਿ. ਅਥ ਖੋ ਆਯਸ੍ਮਾ ਨਨ੍ਦੋ ਸਹਾਯਕਾਨਂ ਭਿਕ੍ਖੂਨਂ ¶ ਭਤਕਵਾਦੇਨ ਚ ਉਪਕ੍ਕਿਤਕਵਾਦੇਨ ਚ ਅਟ੍ਟਿਯਮਾਨੋ ਹਰਾਯਮਾਨੋ ਜਿਗੁਚ੍ਛਮਾਨੋ ¶ ਏਕੋ ਵੂਪਕਟ੍ਠੋ ਅਪ੍ਪਮਤ੍ਤੋ ਆਤਾਪੀ ਪਹਿਤਤ੍ਤੋ ਵਿਹਰਨ੍ਤੋ ਨ ਚਿਰਸ੍ਸੇਵ ਯਸ੍ਸਤ੍ਥਾਯ ਕੁਲਪੁਤ੍ਤਾ ਸਮ੍ਮਦੇਵ ਅਗਾਰਸ੍ਮਾ ਅਨਗਾਰਿਯਂ ਪਬ੍ਬਜਨ੍ਤਿ, ਤਦਨੁਤ੍ਤਰਂ ਬ੍ਰਹ੍ਮਚਰਿਯਪਰਿਯੋਸਾਨਂ ਦਿਟ੍ਠੇਵ ਧਮ੍ਮੇ ਸਯਂ ਅਭਿਞ੍ਞਾ ਸਚ੍ਛਿਕਤ੍ਵਾ ਉਪਸਮ੍ਪਜ੍ਜ ਵਿਹਾਸਿ, ‘‘ਖੀਣਾ ਜਾਤਿ, ਵੁਸਿਤਂ ਬ੍ਰਹ੍ਮਚਰਿਯਂ, ਕਤਂ ਕਰਣੀਯਂ, ਨਾਪਰਂ ਇਤ੍ਥਤ੍ਤਾਯਾ’’ਤਿ ਅਬ੍ਭਞ੍ਞਾਸਿ. ਅਞ੍ਞਤਰੋ ਚ ਖੋ ਪਨਾਯਸ੍ਮਾ ਨਨ੍ਦੋ ਅਰਹਤਂ ਅਹੋਸਿ.

ਅਥੇਕਾ ਦੇਵਤਾ ਰਤ੍ਤਿਭਾਗੇ ਸਕਲਂ ਜੇਤਵਨਂ ਓਭਾਸੇਤ੍ਵਾ ਸਤ੍ਥਾਰਂ ਉਪਸਙ੍ਕਮਿਤ੍ਵਾ ਵਨ੍ਦਿਤ੍ਵਾ ਆਰੋਚੇਸਿ – ‘‘ਆਯਸ੍ਮਾ, ਭਨ੍ਤੇ, ਨਨ੍ਦੋ ਭਗਵਤੋ ਭਾਤਾ ਮਾਤੁਚ੍ਛਾਪੁਤ੍ਤੋ ਆਸਵਾਨਂ ਖਯਾ ਅਨਾਸਵਂ ਚੇਤੋਵਿਮੁਤ੍ਤਿਂ ਪਞ੍ਞਾਵਿਮੁਤ੍ਤਿਂ ਦਿਟ੍ਠੇਵ ਧਮ੍ਮੇ ਸਯਂ ਅਭਿਞ੍ਞਾ ਸਚ੍ਛਿਕਤ੍ਵਾ ਉਪਸਮ੍ਪਜ੍ਜ ਵਿਹਰਤੀ’’ਤਿ. ਭਗਵਤੋਪਿ ਖੋ ਞਾਣਂ ਉਦਪਾਦਿ ‘‘ਨਨ੍ਦੋ ਆਸਵਾਨਂ ਖਯਾ ਅਨਾਸਵਂ ਚੇਤੋਵਿਮੁਤ੍ਤਿਂ ਪਞ੍ਞਾਵਿਮੁਤ੍ਤਿਂ ਦਿਟ੍ਠੇਵ ਧਮ੍ਮੇ ਸਯਂ ਅਭਿਞ੍ਞਾ ਸਚ੍ਛਿਕਤ੍ਵਾ ਉਪਸਮ੍ਪਜ੍ਜ ਵਿਹਰਤੀ’’ਤਿ. ਸੋਪਾਯਸ੍ਮਾ ਨਨ੍ਦੋ ਤਸ੍ਸਾ ਰਤ੍ਤਿਯਾ ਅਚ੍ਚਯੇਨ ਭਗਵਨ੍ਤਂ ਉਪਸਙ੍ਕਮਿਤ੍ਵਾ ਵਨ੍ਦਿਤ੍ਵਾ ਏਤਦਵੋਚ – ‘‘ਯਂ ਮੇ, ਭਨ੍ਤੇ, ਭਗਵਾ ਪਾਟਿਭੋਗੋ ਪਞ੍ਚਨ੍ਨਂ ਅਚ੍ਛਰਾਸਤਾਨਂ ਪਟਿਲਾਭਾਯ ਕਕੁਟਪਾਦਾਨਂ, ਮੁਞ੍ਚਾਮਹਂ, ਭਨ੍ਤੇ, ਭਗਵਨ੍ਤਂ ਏਤਸ੍ਮਾ ਪਟਿਸ੍ਸਵਾ’’ਤਿ. ‘‘ਮਯਾਪਿ ਖੋ ਤੇ, ਨਨ੍ਦ, ਚੇਤਸਾ ਚੇਤੋ ਪਰਿਚ੍ਚ ਵਿਦਿਤੋ ‘ਨਨ੍ਦੋ ਆਸਵਾਨਂ ਖਯਾ ਅਨਾਸਵਂ ਚੇਤੋਵਿਮੁਤ੍ਤਿਂ ¶ ਪਞ੍ਞਾਵਿਮੁਤ੍ਤਿਂ ਦਿਟ੍ਠੇਵ ਧਮ੍ਮੇ ਸਯਂ ਅਭਿਞ੍ਞਾ ਸਚ੍ਛਿਕਤ੍ਵਾ ਉਪਸਮ੍ਪਜ੍ਜ ਵਿਹਰਤੀ’ਤਿ. ਦੇਵਤਾਪਿ ਮੇ ਏਤਮਤ੍ਥਂ ਆਰੋਚੇਸਿ – ‘ਆਯਸ੍ਮਾ, ਭਨ੍ਤੇ, ਨਨ੍ਦੋ ਆਸਵਾਨਂ ਖਯਾ ਅਨਾਸਵਂ ਚੇਤੋਵਿਮੁਤ੍ਤਿਂ ਪਞ੍ਞਾਵਿਮੁਤ੍ਤਿਂ ਦਿਟ੍ਠੇਵ ਧਮ੍ਮੇ ਸਯਂ ਅਭਿਞ੍ਞਾ ਸਚ੍ਛਿਕਤ੍ਵਾ ਉਪਸਮ੍ਪਜ੍ਜ ਵਿਹਰਤੀ’ਤਿ. ਯਦੇਵ ਖੋ ਤੇ, ਨਨ੍ਦ, ਅਨੁਪਾਦਾਯ ਆਸਵੇਹਿ ¶ ਚਿਤ੍ਤਂ ਵਿਮੁਤ੍ਤਂ, ਅਥਾਹਂ ਮੁਤ੍ਤੋ ਏਤਸ੍ਮਾ ਪਟਿਸ੍ਸਵਾ’’ਤਿ. ਅਥ ਖੋ ਭਗਵਾ ਏਤਮਤ੍ਥਂ ਵਿਦਿਤ੍ਵਾ ਤਾਯਂ ਵੇਲਾਯਂ ਇਮਂ ਉਦਾਨਂ ਉਦਾਨੇਸਿ –

‘‘ਯਸ੍ਸ ਨਿਤ੍ਤਿਣ੍ਣੋ ਪਙ੍ਕੋ, ਮਦ੍ਦਿਤੋ ਕਾਮਕਣ੍ਟਕੋ;

ਮੋਹਕ੍ਖਯਂ ਅਨੁਪ੍ਪਤ੍ਤੋ, ਸੁਖਦੁਕ੍ਖੇਸੁ ਨ ਵੇਧਤੀ ਸ ਭਿਕ੍ਖੂ’’ਤਿ. (ਉਦਾ. ੨੨);

ਅਥੇਕਦਿਵਸਂ ਭਿਕ੍ਖੂ ਤਂ ਆਯਸ੍ਮਨ੍ਤਂ ਨਨ੍ਦਂ ਪੁਚ੍ਛਿਂਸੁ – ‘‘ਆਵੁਸੋ ਨਨ੍ਦ, ਪੁਬ੍ਬੇ ਤ੍ਵਂ ‘ਉਕ੍ਕਣ੍ਠਿਤੋਮੀ’ਤਿ ਵਦੇਸਿ, ਇਦਾਨਿ ਤੇ ਕਥ’’ਨ੍ਤਿ? ‘‘ਨਤ੍ਥਿ ਮੇ, ਆਵੁਸੋ, ਗਿਹਿਭਾਵਾਯ ਆਲਯੋ’’ਤਿ. ਤਂ ਸੁਤ੍ਵਾ ਭਿਕ੍ਖੂ – ‘‘ਅਭੂਤਂ ਆਯਸ੍ਮਾ ਨਨ੍ਦੋ ਕਥੇਤਿ, ਅਞ੍ਞਂ ਬ੍ਯਾਕਰੋਤਿ, ਅਤੀਤਦਿਵਸੇਸੁ ‘ਉਕ੍ਕਣ੍ਠਿਤੋਮ੍ਹੀ’ਤਿ ਵਤ੍ਵਾ ਇਦਾਨਿ ‘ਨਤ੍ਥਿ ਮੇ ਗਿਹਿਭਾਵਾਯ ਆਲਯੋ’ਤਿ ਕਥੇਤੀ’’ਤਿ ਗਨ੍ਤ੍ਵਾ ਭਗਵਤੋ ਏਤਮਤ੍ਥਂ ਆਰੋਚੇਸੁਂ. ਭਗਵਾ ‘‘ਭਿਕ੍ਖਵੇ, ਅਤੀਤਦਿਵਸੇਸੁ ਨਨ੍ਦਸ੍ਸ ਅਤ੍ਤਭਾਵੋ ਦੁਚ੍ਛਨ੍ਨਗੇਹਸਦਿਸੋ ਅਹੋਸਿ, ਇਦਾਨਿ ਸੁਚ੍ਛਨ੍ਨਗੇਹਸਦਿਸੋ ਜਾਤੋ. ਅਯਞ੍ਹਿ ਦਿਬ੍ਬਚ੍ਛਰਾਨਂ ¶ ਦਿਟ੍ਠਕਾਲਤੋ ਪਟ੍ਠਾਯ ਪਬ੍ਬਜਿਤਕਿਚ੍ਚਸ੍ਸ ਮਤ੍ਥਕਂ ਪਾਪੇਤੁਂ ¶ ਵਾਯਮਨ੍ਤੋ ਤਂ ਕਿਚ੍ਚਂ ਪਤ੍ਤੋ’’ਤਿ ਵਤ੍ਵਾ ਇਮਾ ਗਾਥਾ ਅਭਾਸਿ –

‘‘ਯਥਾ ਅਗਾਰਂ ਦੁਚ੍ਛਨ੍ਨਂ, ਵੁਟ੍ਠੀ ਸਮਤਿਵਿਜ੍ਝਤਿ;

ਏਵਂ ਅਭਾਵਿਤਂ ਚਿਤ੍ਤਂ, ਰਾਗੋ ਸਮਤਿਵਿਜ੍ਝਤਿ.

‘‘ਯਥਾ ਅਗਾਰਂ ਸੁਚ੍ਛਨ੍ਨਂ, ਵੁਟ੍ਠੀ ਨ ਸਮਤਿਵਿਜ੍ਝਤਿ;

ਏਵਂ ਸੁਭਾਵਿਤਂ ਚਿਤ੍ਤਂ, ਰਾਗੋ ਨ ਸਮਤਿਵਿਜ੍ਝਤੀ’’ਤਿ.

ਤਤ੍ਥ ਅਗਾਰਨ੍ਤਿ ਯਂਕਿਞ੍ਚਿ ਗੇਹਂ. ਦੁਚ੍ਛਨ੍ਨਨ੍ਤਿ ਵਿਰਲ਼ਚ੍ਛਨ੍ਨਂ ਛਿਦ੍ਦਾਵਛਿਦ੍ਦਂ. ਸਮਤਿਵਿਜ੍ਝਤੀਤਿ ਵਸ੍ਸਵੁਟ੍ਠਿ ਵਿਨਿਵਿਜ੍ਝਤਿ. ਅਭਾਵਿਤਨ੍ਤਿ ਤਂ ਅਗਾਰਂ ਵੁਟ੍ਠਿ ਵਿਯ ਭਾਵਨਾਯ ਰਹਿਤਤ੍ਤਾ ਅਭਾਵਿਤਂ ਚਿਤ੍ਤਂ ਰਾਗੋ ਸਮਤਿ ਵਿਜ੍ਝਤਿ. ਨ ਕੇਵਲਂ ਰਾਗੋਵ, ਦੋਸਮੋਹਮਾਨਾਦਯੋ ਸਬ੍ਬਕਿਲੇਸਾ ਤਥਾਰੂਪਂ ਚਿਤ੍ਤਂ ਅਤਿਵਿਯ ਵਿਜ੍ਝਨ੍ਤਿਯੇਵ. ਸੁਭਾਵਿਤਨ੍ਤਿ ਸਮਥਵਿਪਸ੍ਸਨਾਭਾਵਨਾਹਿ ਸੁਭਾਵਿਤਂ. ਏਵਰੂਪਂ ਚਿਤ੍ਤਂ ਸੁਚ੍ਛਨ੍ਨਂ ਗੇਹਂ ਵੁਟ੍ਠਿ ਵਿਯ ਰਾਗਾਦਯੋ ਕਿਲੇਸਾ ਅਤਿਵਿਜ੍ਝਿਤੁਂ ਨ ਸਕ੍ਕੋਨ੍ਤੀਤਿ.

ਗਾਥਾਪਰਿਯੋਸਾਨੇ ਬਹੂ ਸੋਤਾਪਤ੍ਤਿਫਲਾਦੀਨਿ ਪਾਪੁਣਿਂਸੁ. ਮਹਾਜਨਸ੍ਸ ਦੇਸਨਾ ਸਾਤ੍ਥਿਕਾ ਅਹੋਸਿ.

ਅਥ ਖੋ ਭਿਕ੍ਖੂ ਧਮ੍ਮਸਭਾਯਂ ਕਥਂ ਸਮੁਟ੍ਠਾਪੇਸੁਂ, ‘‘ਆਵੁਸੋ, ਬੁਦ੍ਧਾ ਨਾਮ ਅਚ੍ਛਰਿਯਾ, ਜਨਪਦਕਲ੍ਯਾਣਿਂ ਨਿਸ੍ਸਾਯ ਉਕ੍ਕਣ੍ਠਿਤੋ ਨਾਮਾਯਸ੍ਮਾ ਨਨ੍ਦੋ ¶ ਸਤ੍ਥਾਰਾ ਦੇਵਚ੍ਛਰਾ ਆਮਿਸਂ ਕਤ੍ਵਾ ਵਿਨੀਤੋ’’ਤਿ. ਸਤ੍ਥਾ ਆਗਨ੍ਤ੍ਵਾ – ‘‘ਕਾਯ ਨੁਤ੍ਥ, ਭਿਕ੍ਖਵੇ, ਏਤਰਹਿ ਕਥਾਯ ਸਨ੍ਨਿਸਿਨ੍ਨਾ’’ਤਿ ਪੁਚ੍ਛਿਤ੍ਵਾ, ‘‘ਇਮਾਯ ਨਾਮਾ’’ਤਿ ਵੁਤ੍ਤੇ, ‘‘ਨ, ਭਿਕ੍ਖਵੇ, ਇਦਾਨੇਵ ¶ , ਪੁਬ੍ਬੇਪੇਸ ਮਯਾ ਮਾਤੁਗਾਮੇਨ ਪਲੋਭੇਤ੍ਵਾ ਵਿਨੀਤੋਯੇਵਾ’’ਤਿ ਵਤ੍ਵਾ ਅਤੀਤਂ ਆਹਰਿ –

ਅਤੀਤੇ ਬਾਰਾਣਸਿਯਂ ਬ੍ਰਹ੍ਮਦਤ੍ਤੇ ਰਜ੍ਜਂ ਕਾਰੇਨ੍ਤੇ ਬਾਰਾਣਸਿਵਾਸੀ ਕਪ੍ਪਟੋ ਨਾਮ ਵਾਣਿਜੋ ਅਹੋਸਿ. ਤਸ੍ਸੇਕੋ ਗਦ੍ਰਭੋ ਕੁਮ੍ਭਭਾਰਂ ਵਹਤਿ, ਏਕਦਿਵਸੇਨ ਸਤ੍ਤ ਯੋਜਨਾਨਿ ਗਚ੍ਛਤਿ. ਸੋ ਏਕਸ੍ਮਿਂ ਸਮਯੇ ਗਦ੍ਰਭਭਾਰਕੇਹਿ ਸਦ੍ਧਿਂ ਤਕ੍ਕਸਿਲਂ ਗਨ੍ਤ੍ਵਾ ਯਾਵ ਭਣ੍ਡਸ੍ਸ ਵਿਸ੍ਸਜ੍ਜਨਂ, ਤਾਵ ਗਦ੍ਰਭਂ ਚਰਿਤੁਂ ਵਿਸ੍ਸਜ੍ਜੇਸਿ. ਅਥਸ੍ਸ ਸੋ ਗਦ੍ਰਭੋ ਪਰਿਖਾਪਿਟ੍ਠੇ ਚਰਮਾਨੋ ਏਕਂ ਗਦ੍ਰਭਿਂ ਦਿਸ੍ਵਾ ਉਪਸਙ੍ਕਮਿ. ਸਾ ਤੇਨ ਸਦ੍ਧਿਂ ਪਟਿਸਨ੍ਥਾਰਂ ਕਰੋਨ੍ਤੀ ਆਹ – ‘‘ਕੁਤੋ ਆਗਤੋਸੀ’’ਤਿ? ‘‘ਬਾਰਾਣਸਿਤੋ’’ਤਿ. ‘‘ਕੇਨ ਕਮ੍ਮੇਨਾ’’ਤਿ? ‘‘ਵਾਣਿਜ੍ਜਕਮ੍ਮੇਨਾ’’ਤਿ. ‘‘ਕਿਤ੍ਤਕਂ ਭਾਰਂ ਵਹਸੀ’’ਤਿ ¶ ? ‘‘ਕੁਮ੍ਭਭਾਰ’’ਨ੍ਤਿ? ‘‘ਏਤ੍ਤਕਂ ਭਾਰਂ ਵਹਨ੍ਤੋ ਕਤਿ ਯੋਜਨਾਨਿ ਗਚ੍ਛਸੀ’’ਤਿ? ‘‘ਸਤ੍ਤ ਯੋਜਨਾਨੀ’’ਤਿ. ‘‘ਗਤਗਤਟ੍ਠਾਨੇ ਤੇ ਕਾਚਿ ਪਾਦਪਰਿਕਮ੍ਮਪਿਟ੍ਠਿਪਰਿਕਮ੍ਮਕਰਾ ਅਤ੍ਥੀ’’ਤਿ? ‘‘ਨਤ੍ਥੀ’’ਤਿ. ‘‘ਏਵਂ ਸਨ੍ਤੇ ਮਹਾਦੁਕ੍ਖਂ ਨਾਮ ਅਨੁਭੋਸੀ’’ਤਿ? ‘‘ਕਿਞ੍ਚਾਪਿ ਹਿ ਤਿਰਚ੍ਛਾਨਗਤਾਨਂ ਪਾਦਪਰਿਕਮ੍ਮਾਦਿਕਾਰਕਾ ਨਾਮ ਨਤ੍ਥਿ, ਕਾਮਸਂਯੋਜਨਘਟ੍ਟਨਤ੍ਥਾਯ ਪਨ ਏਵਰੂਪਂ ਕਥਂ ਕਥੇਸਿ’’? ਸੋ ਤਸ੍ਸਾ ਕਥਾਯ ਉਕ੍ਕਣ੍ਠਿ. ਕਪ੍ਪਟੋਪਿ ਭਣ੍ਡਂ ਵਿਸ੍ਸਜ੍ਜੇਤ੍ਵਾ ਤਸ੍ਸ ਸਨ੍ਤਿਕਂ ਆਗਨ੍ਤ੍ਵਾ – ‘‘ਏਹਿ, ਤਾਤ, ਗਮਿਸ੍ਸਾਮਾ’’ਤਿ ਆਹ. ‘‘ਗਚ੍ਛਥ ਤੁਮ੍ਹੇ, ਨਾਹਂ ਗਮਿਸ੍ਸਾਮੀ’’ਤਿ. ਅਥ ਨਂ ¶ ਪੁਨਪ੍ਪੁਨਂ ਯਾਚਿਤ੍ਵਾ, ‘‘ਅਨਿਚ੍ਛਨ੍ਤਂ ਪਰਿਭਾਸੇਤ੍ਵਾ ਨਂ ਨੇਸ੍ਸਾਮੀ’’ਤਿ ਚਿਨ੍ਤੇਤ੍ਵਾ ਗਾਥਮਾਹ –

‘‘ਪਤੋਦਂ ਤੇ ਕਰਿਸ੍ਸਾਮਿ, ਸਾਲ਼ਸਙ੍ਗੁਲਿਕਣ੍ਟਕਂ;

ਸਞ੍ਛਿਨ੍ਦਿਸ੍ਸਾਮਿ ਤੇ ਕਾਯਂ, ਏਵਂ ਜਾਨਾਹਿ ਗਦ੍ਰਭਾ’’ਤਿ.

ਤਂ ਸੁਤ੍ਵਾ ਗਦ੍ਰਭੋ ‘‘ਏਵਂ ਸਨ੍ਤੇ ਅਹਮ੍ਪਿ ਤੇ ਕਤ੍ਤਬ੍ਬਂ ਜਾਨਿਸ੍ਸਾਮੀ’’ਤਿ ਵਤ੍ਵਾ ਇਮਂ ਗਾਥਮਾਹ –

‘‘ਪਤੋਦਂ ਮੇ ਕਰਿਸ੍ਸਸਿ, ਸੋਲ਼ਸਙ੍ਗੁਲਿਕਣ੍ਟਕਂ;

ਪੁਰਤੋ ਪਤਿਟ੍ਠਹਿਤ੍ਵਾਨ, ਉਦ੍ਧਰਿਤ੍ਵਾਨ ਪਚ੍ਛਤੋ;

ਦਨ੍ਤਂ ਤੇ ਪਾਤਯਿਸ੍ਸਾਮਿ, ਏਵਂ ਜਾਨਾਹਿ ਕਪ੍ਪਟਾ’’ਤਿ.

ਤਂ ¶ ਸੁਤ੍ਵਾ ਵਾਣਿਜੋ – ‘‘ਕੇਨ ਨੁ ਖੋ ਕਾਰਣੇਨ ਏਸ ਏਵਂ ਵਦਤੀ’’ਤਿ ਚਿਨ੍ਤੇਤ੍ਵਾ, ਇਤੋ ਚਿਤੋ ਚ ਓਲੋਕੇਨ੍ਤੋ ਤਂ ਗਦ੍ਰਭਿਂ ਦਿਸ੍ਵਾ, ‘‘ਇਮਾਯੇਸ ਏਵਂ ਸਿਕ੍ਖਾਪਿਤੋ ਭਵਿਸ੍ਸਤਿ, ‘ਏਵਰੂਪਿਂ ਨਾਮ ਤੇ ਗਦ੍ਰਭਿਂ ਆਨੇਸ੍ਸਾਮੀ’ਤਿ ਮਾਤੁਗਾਮੇਨ ਨਂ ਪਲੋਭੇਤ੍ਵਾ ਨੇਸ੍ਸਾਮੀ’’ਤਿ ਇਮਂ ਗਾਥਮਾਹ –

‘‘ਚਤੁਪ੍ਪਦਿਂ ਸਙ੍ਖਮੁਖਿਂ, ਨਾਰਿਂ ਸਬ੍ਬਙ੍ਗਸੋਭਿਨਿਂ;

ਭਰਿਯਂ ਤੇ ਆਨਯਿਸ੍ਸਾਮਿ, ਏਵਂ ਜਾਨਾਹਿ ਗਦ੍ਰਭਾ’’ਤਿ.

ਤਂ ਸੁਤ੍ਵਾ ਤੁਟ੍ਠਚਿਤ੍ਤੋ ਗਦ੍ਰਭੋ ਇਮਂ ਗਾਥਮਾਹ –

‘‘ਚਤੁਪ੍ਪਦਿਂ ਸਙ੍ਖਮੁਖਿਂ, ਨਾਰਿਂ ਸਬ੍ਬਙ੍ਗਸੋਭਿਨਿਂ;

ਭਰਿਯਂ ਮੇ ਆਨਯਿਸ੍ਸਸਿ, ਏਵਂ ਜਾਨਾਹਿ ਕਪ੍ਪਟ;

ਕਪ੍ਪਟ ਭਿਯ੍ਯੋ ਗਮਿਸ੍ਸਾਮਿ, ਯੋਜਨਾਨਿ ਚਤੁਦ੍ਦਸਾ’’ਤਿ.

ਅਥ ¶ ¶ ਨਂ ਕਪ੍ਪਟੋ, ‘‘ਤੇਨ ਹਿ ਏਹੀ’’ਤਿ ਗਹੇਤ੍ਵਾ ਸਕਟ੍ਠਾਨਂ ਅਗਮਾਸਿ. ਸੋ ਕਤਿਪਾਹਚ੍ਚਯੇਨ ਨਂ ਆਹ – ‘‘ਨਨੁ ਮਂ ਤੁਮ੍ਹੇ ‘ਭਰਿਯਂ ਤੇ ਆਨਯਿਸ੍ਸਾਮੀ’ਤਿ ਅਵੋਚੁਤ੍ਥਾ’’ਤਿ? ‘‘ਆਮ, ਵੁਤ੍ਤਂ, ਨਾਹਂ ਅਤ੍ਤਨੋ ਕਥਂ ਭਿਨ੍ਦਿਸ੍ਸਾਮਿ, ਭਰਿਯਂ ਤੇ ਆਨੇਸ੍ਸਾਮਿ, ਵੇਤਨਂ ਪਨ ਤੁਯ੍ਹਂ ਏਕਕਸ੍ਸੇਵ ਦਸ੍ਸਾਮਿ, ਤੁਯ੍ਹਂ ਵੇਤਨਂ ਦੁਤਿਯਸ੍ਸ ਪਹੋਤੁ ਵਾ ਮਾ ਵਾ, ਤ੍ਵਮੇਵ ਜਾਨੇਯ੍ਯਾਸਿ. ਉਭਿਨ੍ਨਂ ਪਨ ਵੋ ਸਂਵਾਸਮਨ੍ਵਾਯ ਪੁਤ੍ਤਾ ਵਿਜਾਯਿਸ੍ਸਨ੍ਤਿ, ਤੇਹਿਪਿ ਬਹੂਹਿ ਸਦ੍ਧਿਂ ਤੁਯ੍ਹਂ ਤਂ ਪਹੋਤੁ ਵਾ ਮਾ ਵਾ, ਤ੍ਵਮੇਵ ਜਾਨੇਯ੍ਯਾਸੀ’’ਤਿ. ਗਦ੍ਰਭੋ ਤਸ੍ਮਿਂ ਕਥੇਨ੍ਤੇਯੇਵ ਅਨਪੇਕ੍ਖੋ ਅਹੋਸਿ.

ਸਤ੍ਥਾ ਇਮਂ ਧਮ੍ਮਦੇਸਨਂ ਆਹਰਿਤ੍ਵਾ, ‘‘ਤਦਾ, ਭਿਕ੍ਖਵੇ, ਗਦ੍ਰਭੀ ਜਨਪਦਕਲ੍ਯਾਣੀ ਅਹੋਸਿ, ਗਦ੍ਰਭੋ ਨਨ੍ਦੋ, ਵਾਣਿਜੋ ਅਹਮੇਵ. ਏਵਂ ਪੁਬ੍ਬੇਪੇਸ ਮਯਾ ਮਾਤੁਗਾਮੇਨ ਪਲੋਭੇਤ੍ਵਾ ਵਿਨੀਤੋ’’ਤਿ ਜਾਤਕਂ ਨਿਟ੍ਠਾਪੇਸੀਤਿ.

ਇਧ ਸੋਚੇਤੀਤਿ ਇਮਂ ਧਮ੍ਮਦੇਸਨਂ ਸਤ੍ਥਾ ਵੇਲ਼ੁਵਨੇ ਵਿਹਰਨ੍ਤੋ ਚੁਨ੍ਦਸੂਕਰਿਕਂ ਨਾਮ ਪੁਰਿਸਂ ਆਰਬ੍ਭ ਕਥੇਸਿ.

ਸੋ ¶ ਕਿਰ ਪਞ੍ਚਪਣ੍ਣਾਸ ਵਸ੍ਸਾਨਿ ਸੂਕਰੇ ਵਧਿਤ੍ਵਾ ਖਾਦਨ੍ਤੋ ਚ ਵਿਕ੍ਕਿਣਨ੍ਤੋ ਚ ਜੀਵਿਕਂ ਕਪ੍ਪੇਸਿ. ਛਾਤਕਾਲੇ ਸਕਟੇਨ ਵੀਹਿਂ ਆਦਾਯ ਜਨਪਦਂ ਗਨ੍ਤ੍ਵਾ ਏਕਨਾਲ਼ਿਦ੍ਵੇਨਾਲ਼ਿਮਤ੍ਤੇਨ ਗਾਮਸੂਕਰਪੋਤਕੇ ¶ ਕਿਣਿਤ੍ਵਾ ਸਕਟਂ ਪੂਰੇਤ੍ਵਾ ਆਗਨ੍ਤ੍ਵਾ ਪਚ੍ਛਾਨਿਵੇਸਨੇ ਵਜਂ ਵਿਯ ਏਕਂ ਠਾਨਂ ਪਰਿਕ੍ਖਿਪਿਤ੍ਵਾ ਤਤ੍ਥੇਵ ਤੇਸਂ ਨਿਵਾਪਂ ਰੋਪੇਤ੍ਵਾ, ਤੇਸੁ ਨਾਨਾਗਚ੍ਛੇ ਚ ਸਰੀਰਮਲਞ੍ਚ ਖਾਦਿਤ੍ਵਾ ਵਡ੍ਢਿਤੇਸੁ ਯਂ ਯਂ ਮਾਰੇਤੁਕਾਮੋ ਹੋਤਿ, ਤਂ ਤਂ ਆਲ਼ਾਨੇ ਨਿਚ੍ਚਲਂ ਬਨ੍ਧਿਤ੍ਵਾ ਸਰੀਰਮਂਸਸ੍ਸ ਉਦ੍ਧੁਮਾਯਿਤ੍ਵਾ ਬਹਲਭਾਵਤ੍ਥਂ ਚਤੁਰਸ੍ਸਮੁਗ੍ਗਰੇਨ ਪੋਥੇਤ੍ਵਾ, ‘‘ਬਹਲਮਂਸੋ ਜਾਤੋ’’ਤਿ ਞਤ੍ਵਾ ਮੁਖਂ ਵਿਵਰਿਤ੍ਵਾ ਅਨ੍ਤਰੇ ਦਣ੍ਡਕਂ ਦਤ੍ਵਾ ਲੋਹਥਾਲਿਯਾ ਪਕ੍ਕੁਥਿਤਂ ਉਣ੍ਹੋਦਕਂ ਮੁਖੇ ਆਸਿਞ੍ਚਤਿ. ਤਂ ਕੁਚ੍ਛਿਂ ਪਵਿਸਿਤ੍ਵਾ ਪਕ੍ਕੁਥਿਤਂ ਕਰੀਸਂ ਆਦਾਯ ਅਧੋਭਾਗੇਨ ਨਿਕ੍ਖਮਤਿ, ਯਾਵ ਥੋਕਮ੍ਪਿ ਕਰੀਸਂ ਅਤ੍ਥਿ, ਤਾਵ ਆਵਿਲਂ ਹੁਤ੍ਵਾ ਨਿਕ੍ਖਮਤਿ, ਸੁਦ੍ਧੇ ਉਦਰੇ ਅਚ੍ਛਂ ਅਨਾਵਿਲਂ ਹੁਤ੍ਵਾ ਨਿਕ੍ਖਮਤਿ. ਅਥਸ੍ਸ ਅਵਸੇਸਂ ਉਦਕਂ ਪਿਟ੍ਠਿਯਂ ਆਸਿਞ੍ਚਤਿ. ਤਂ ਕਾਲ਼ਚਮ੍ਮਂ ਉਪ੍ਪਾਟੇਤ੍ਵਾ ਗਚ੍ਛਤਿ. ਤਤੋ ਤਿਣੁਕ੍ਕਾਯ ਲੋਮਾਨਿ ਝਾਪੇਤ੍ਵਾ ਤਿਖਿਣੇਨ ਅਸਿਨਾ ਸੀਸਂ ਛਿਨ੍ਦਤਿ. ਪਗ੍ਘਰਣਤਂ ਲੋਹਿਤਂ ਭਾਜਨੇਨ ਪਟਿਗ੍ਗਹੇਤ੍ਵਾ ਮਂਸਂ ਲੋਹਿਤੇਨ ਮਦ੍ਦਿਤ੍ਵਾ ਪਚਿਤ੍ਵਾ ਪੁਤ੍ਤਦਾਰਮਜ੍ਝੇ ਨਿਸਿਨ੍ਨੋ ਖਾਦਿਤ੍ਵਾ ਸੇਸਂ ਵਿਕ੍ਕਿਣਾਤਿ. ਤਸ੍ਸ ਇਮਿਨਾਵ ਨਿਯਾਮੇਨ ਜੀਵਿਕਂ ਕਪ੍ਪੇਨ੍ਤਸ੍ਸ ਪਞ੍ਚਪਣ੍ਣਾਸ ਵਸ੍ਸਾਨਿ ਅਤਿਕ੍ਕਨ੍ਤਾਨਿ ¶ . ਤਥਾਗਤੇ ਧੁਰਵਿਹਾਰੇ ਵਸਨ੍ਤੇ ਏਕਦਿਵਸਮ੍ਪਿ ਪੁਪ੍ਫਮੁਟ੍ਠਿਮਤ੍ਤੇਨ ਪੂਜਾ ਵਾ ਕਟਚ੍ਛੁਮਤ੍ਤਂ ਭਿਕ੍ਖਦਾਨਂ ਵਾ ਅਞ੍ਞਂ ਵਾ ਕਿਞ੍ਚਿ ਪੁਞ੍ਞਂ ਨਾਮ ਨਾਹੋਸਿ. ਅਥਸ੍ਸ ਸਰੀਰੇ ਰੋਗੋ ਉਪ੍ਪਜ੍ਜਿ, ਜੀਵਨ੍ਤਸ੍ਸੇਵ ¶ ਅਵੀਚਿਮਹਾਨਿਰਯਸਨ੍ਤਾਪੋ ਉਪਟ੍ਠਹਿ. ਅਵੀਚਿਸਨ੍ਤਾਪੋ ਨਾਮ ਯੋਜਨਸਤੇ ਠਤ੍ਵਾ ਓਲੋਕੇਨ੍ਤਸ੍ਸ ਅਕ੍ਖੀਨਂ ਭਿਜ੍ਜਨਸਮਤ੍ਥੋ ਪਰਿਲ਼ਾਹੋ ਹੋਤਿ. ਵੁਤ੍ਤਮ੍ਪਿ ਚੇਤਂ –

‘‘ਤਸ੍ਸ ਅਯੋਮਯਾ ਭੂਮਿ, ਜਲਿਤਾ ਤੇਜਸਾਯੁਤਾ;

ਸਮਨ੍ਤਾ ਯੋਜਨਸਤਂ, ਫਰਿਤ੍ਵਾ ਤਿਟ੍ਠਤਿ ਸਬ੍ਬਦਾ’’ਤਿ. (ਮ. ਨਿ. ੩.੨੬੭; ਅ. ਨਿ. ੩.੩੬);

ਨਾਗਸੇਨਤ੍ਥੇਰੇਨ ਪਨਸ੍ਸ ਪਾਕਤਿਕਗ੍ਗਿਸਨ੍ਤਾਪਤੋ ਅਧਿਮਤ੍ਤਤਾਯ ਅਯਂ ਉਪਮਾ ਵੁਤ੍ਤਾ – ‘‘ਯਥਾ, ਮਹਾਰਾਜ, ਕੂਟਾਗਾਰਮਤ੍ਤੋ ਪਾਸਾਣੋਪਿ ਨੇਰਯਿਕਗ੍ਗਿਮ੍ਹਿ ਪਕ੍ਖਿਤ੍ਤੋ ਖਣੇਨ ਵਿਲਯਂ ਗਚ੍ਛਤਿ, ਨਿਬ੍ਬਤ੍ਤਸਤ੍ਤਾ ਪਨੇਤ੍ਥ ਕਮ੍ਮਬਲੇਨ ¶ ਮਾਤੁਕੁਚ੍ਛਿਗਤਾ ਵਿਯ ਨ ਵਿਲੀਯਨ੍ਤੀ’’ਤਿ (ਮਿ. ਪ. ੨.੪.੬). ਤਸ੍ਸ ਤਸ੍ਮਿਂ ਸਨ੍ਤਾਪੇ ਉਪਟ੍ਠਿਤੇ ਕਮ੍ਮਸਰਿਕ੍ਖਕੋ ਆਕਾਰੋ ਉਪ੍ਪਜ੍ਜਿ. ਗੇਹਮਜ੍ਝੇਯੇਵ ਸੂਕਰਰਵਂ ਰਵਿਤ੍ਵਾ ਜਣ੍ਣੁਕੇਹਿ ਵਿਚਰਨ੍ਤੋ ਪੁਰਤ੍ਥਿਮਵਤ੍ਥੁਮ੍ਪਿ ਪਚ੍ਛਿਮਵਤ੍ਥੁਮ੍ਪਿ ਗਚ੍ਛਤਿ. ਅਥਸ੍ਸ ਗੇਹਮਾਨੁਸਕਾ ਤਂ ਦਲ਼੍ਹਂ ਗਹੇਤ੍ਵਾ ਮੁਖਂ ਪਿਦਹਨ੍ਤਿ. ਕਮ੍ਮਵਿਪਾਕੋ ਨਾਮ ਨ ਸਕ੍ਕਾ ਕੇਨਚਿ ਪਟਿਬਾਹਿਤੁਂ. ਸੋ ਵਿਰਵਨ੍ਤੋਵ ਇਤੋ ਚਿਤੋ ਚ ਵਿਚਰਤਿ. ਸਮਨ੍ਤਾ ਸਤ੍ਤਸੁ ਘਰੇਸੁ ਮਨੁਸ੍ਸਾ ਨਿਦ੍ਦਂ ਨ ਲਭਨ੍ਤਿ. ਮਰਣਭਯੇਨ ਤਜ੍ਜਿਤਸ੍ਸ ਪਨ ਬਹਿਨਿਕ੍ਖਮਨਂ ਨਿਵਾਰੇਤੁਂ ਅਸਕ੍ਕੋਨ੍ਤੋ ਸਬ੍ਬੋ ਗੇਹਜਨੋ ਯਥਾ ਅਨ੍ਤੋਠਿਤੋ ਬਹਿ ਵਿਚਰਿਤੁਂ ਨ ਸਕ੍ਕੋਤਿ, ਤਥਾ ਗੇਹਦ੍ਵਾਰਾਨਿ ਥਕੇਤ੍ਵਾ ਬਹਿਗੇਹਂ ਪਰਿਵਾਰੇਤ੍ਵਾ ਰਕ੍ਖਨ੍ਤੋ ਅਚ੍ਛਤਿ. ਇਤਰੋ ਅਨ੍ਤੋਗੇਹੇਯੇਵ ਨਿਰਯਸਨ੍ਤਾਪੇਨ ਵਿਰਵਨ੍ਤੋ ਇਤੋ ਚਿਤੋ ਚ ਵਿਚਰਤਿ. ਏਵਂ ਸਤ੍ਤਦਿਵਸਾਨਿ ਵਿਚਰਿਤ੍ਵਾ ਅਟ੍ਠਮੇ ਦਿਵਸੇ ਕਾਲਂ ਕਤ੍ਵਾ ਅਵੀਚਿਮਹਾਨਿਰਯੇ ਨਿਬ੍ਬਤ੍ਤਿ. ਅਵੀਚਿਮਹਾਨਿਰਯੋ ਦੇਵਦੂਤਸੁਤ੍ਤੇਨ (ਮ. ਨਿ. ੩.੨੬੧ ਆਦਯੋ; ਅ. ਨਿ. ੩.੩੬) ਵਣ੍ਣੇਤਬ੍ਬੋਤਿ.

ਭਿਕ੍ਖੂ ਤਸ੍ਸ ਘਰਦ੍ਵਾਰੇਨ ਗਚ੍ਛਨ੍ਤਾ ¶ ਤਂ ਸਦ੍ਦਂ ਸੁਤ੍ਵਾ, ‘‘ਸੂਕਰਸਦ੍ਦੋ’’ਤਿ ਸਞ੍ਞਿਨੋ ਹੁਤ੍ਵਾ ਵਿਹਾਰਂ ਗਨ੍ਤ੍ਵਾ ਸਤ੍ਥੁ ਸਨ੍ਤਿਕੇ ਨਿਸਿਨ੍ਨਾ ਏਵਮਾਹਂਸੁ – ‘‘ਭਨ੍ਤੇ, ਚੁਨ੍ਦਸੂਕਰਿਤਸ੍ਸ ਗੇਹਦ੍ਵਾਰਂ ਪਿਦਹਿਤ੍ਵਾ ਸੂਕਰਾਨਂ ਮਾਰਿਯਮਾਨਾਨਂ ਅਜ੍ਜ ਸਤ੍ਤਮੋ ਦਿਵਸੋ, ਗੇਹੇ ਕਾਚਿ ਮਙ੍ਗਲਕਿਰਿਯਾ ਭਵਿਸ੍ਸਤਿ ਮਞ੍ਞੇ. ਏਤ੍ਤਕੇ ਨਾਮ, ਭਨ੍ਤੇ, ਸੂਕਰੇ ਮਾਰੇਨ੍ਤਸ੍ਸ ਏਕਮ੍ਪਿ ਮੇਤ੍ਤਚਿਤ੍ਤਂ ਵਾ ਕਾਰੁਞ੍ਞਂ ਵਾ ਨਤ੍ਥਿ, ਨ ਵਤ ਨੋ ਏਵਰੂਪੋ ਕਕ੍ਖਲ਼ੋ ਫਰੁਸੋ ਸਤ੍ਤੋ ਦਿਟ੍ਠਪੁਬ੍ਬੋ’’ਤਿ. ਸਤ੍ਥਾ – ‘‘ਨ, ਭਿਕ੍ਖਵੇ, ਸੋ ਇਮੇ ਸਤ੍ਤਦਿਵਸੇ ਸੂਕਰੇ ਮਾਰੇਤਿ, ਕਮ੍ਮਸਰਿਕ੍ਖਕਂ ਪਨਸ੍ਸ ਵਿਪਾਕਂ ਉਦਪਾਦਿ, ਜੀਵਨ੍ਤਸ੍ਸੇਵ ਅਵੀਚਿਮਹਾਨਿਰਯਸਨ੍ਤਾਪੋ ਉਪਟ੍ਠਾਸਿ. ਸੋ ਤੇਨ ਸਨ੍ਤਾਪੇਨ ਸਤ੍ਤ ਦਿਵਸਾਨਿ ਸੂਕਰਰਵਂ ¶ ਰਵਨ੍ਤੋ ਅਨ੍ਤੋਨਿਵੇਸਨੇ ਵਿਚਰਿਤ੍ਵਾ ਅਜ੍ਜ ਕਾਲਂ ਕਤ੍ਵਾ ਅਵੀਚਿਮ੍ਹਿ ਨਿਬ੍ਬਤ੍ਤੋ’’ਤਿ ਵਤ੍ਵਾ, ‘‘ਭਨ੍ਤੇ, ਇਧ ਲੋਕੇ ਏਵਂ ਸੋਚਿਤ੍ਵਾ ਪੁਨ ਗਨ੍ਤ੍ਵਾ ਸੋਚਨਟ੍ਠਾਨੇਯੇਵ ਨਿਬ੍ਬਤ੍ਤੋ’’ਤਿ ਵੁਤ੍ਤੇ, ‘‘ਆਮ, ਭਿਕ੍ਖਵੇ, ਪਮਤ੍ਤਾ ਨਾਮ ਗਹਟ੍ਠਾ ਵਾ ਹੋਨ੍ਤੁ ਪਬ੍ਬਜਿਤਾ ਵਾ, ਉਭਯਤ੍ਥ ਸੋਚਨ੍ਤਿਯੇਵਾ’’ਤਿ ਵਤ੍ਵਾ ਇਮਂ ਗਾਥਮਾਹ –

ਦਿਸ੍ਵਾ ਕਮ੍ਮਕਿਲਿਟ੍ਠਮਤ੍ਤਨੋ’’ਤਿ.

ਤਤ੍ਥ ¶ ਪਾਪਕਾਰੀਤਿ ਨਾਨਪ੍ਪਕਾਰਸ੍ਸ ਪਾਪਕਮ੍ਮਸ੍ਸ ਕਾਰਕੋ ਪੁਗ੍ਗਲੋ ‘‘ਅਕਤਂ ਵਤ ਮੇ ਕਲ੍ਯਾਣਂ, ਕਤਂ ਪਾਪ’’ਨ੍ਤਿ ਏਕਂਸੇਨੇਵ ਮਰਣਸਮਯੇ ਇਧ ਸੋਚਤਿ, ਇਦਮਸ੍ਸ ਕਮ੍ਮਸੋਚਨਂ. ਵਿਪਾਕਂ ਅਨੁਭਵਨ੍ਤੋ ਪਨ ਪੇਚ੍ਚ ਸੋਚਤਿ. ਇਦਮਸ੍ਸ ਪਰਲੋਕੇ ਵਿਪਾਕਸੋਚਨਂ. ਏਵਂ ਸੋ ਉਭਯਤ੍ਥ ਸੋਚਤਿਯੇਵ. ਤੇਨੇਵ ਕਾਰਣੇਨ ਜੀਵਮਾਨੋਯੇਵ ਸੋ ਚੁਨ੍ਦਸੂਕਰਿਕੋਪਿ ਸੋਚਤਿ. ਦਿਸ੍ਵਾ ਕਮ੍ਮਕਿਲਿਟ੍ਠਨ੍ਤਿ ¶ ਅਤ੍ਤਨੋ ਕਿਲਿਟ੍ਠਕਮ੍ਮਂ ਪਸ੍ਸਿਤ੍ਵਾ ਨਾਨਪ੍ਪਕਾਰਕਂ ਵਿਲਪਨ੍ਤੋ ਵਿਹਞ੍ਞਤੀਤਿ.

ਗਾਥਾਪਰਿਯੋਸਾਨੇ ਬਹੂ ਸੋਤਾਪਨ੍ਨਾਦਯੋ ਅਹੇਸੁਂ. ਮਹਾਜਨਸ੍ਸ ਸਾਤ੍ਥਿਕਾ ਧਮ੍ਮਦੇਸਨਾ ਜਾਤਾਤਿ.

ਇਧ ਮੋਦਤੀਤਿ ਇਮਂ ਧਮ੍ਮਦੇਸਨਂ ਸਤ੍ਥਾ ਜੇਤਵਨੇ ਵਿਹਰਨ੍ਤੋ ਧਮ੍ਮਿਕਉਪਾਸਕਂ ਆਰਬ੍ਭ ਕਥੇਸਿ.

ਸਾਵਤ੍ਥਿਯਂ ਕਿਰ ਪਞ੍ਚਸਤਾ ਧਮ੍ਮਿਕਉਪਾਸਕਾ ਨਾਮ ਅਹੇਸੁਂ. ਤੇਸੁ ਏਕੇਕਸ੍ਸ ਪਞ੍ਚ ਪਞ੍ਚ ਉਪਾਸਕਸਤਾਨਿ ਪਰਿਵਾਰਾ. ਯੋ ਤੇਸਂ ਜੇਟ੍ਠਕੋ, ਤਸ੍ਸ ਸਤ੍ਤ ਪੁਤ੍ਤਾ ਸਤ੍ਤ ਧੀਤਰੋ. ਤੇਸੁ ਏਕੇਕਸ੍ਸ ਏਕੇਕਾ ਸਲਾਕਯਾਗੁ ਸਲਾਕਭਤ੍ਤਂ ਪਕ੍ਖਿਕਭਤ੍ਤਂ ਨਿਮਨ੍ਤਨਭਤ੍ਤਂ ਉਪੋਸਥਿਕਭਤ੍ਤਂ ਆਗਨ੍ਤੁਕਭਤ੍ਤਂ ਸਙ੍ਘਭਤ੍ਤਂ ਵਸ੍ਸਾਵਾਸਿਕਂ ਅਹੋਸਿ. ਤੇਪਿ ਸਬ੍ਬੇਵ ਅਨੁਜਾਤਪੁਤ੍ਤਾ ਨਾਮ ਅਹੇਸੁਂ. ਇਤਿ ਚੁਦ੍ਦਸਨ੍ਨਂ ਪੁਤ੍ਤਾਨਂ ਭਰਿਯਾਯ ਉਪਾਸਕਸ੍ਸਾਤਿ ਸੋਲ਼ਸ ਸਲਾਕਯਾਗੁਆਦੀਨਿ ਪਵਤ੍ਤਨ੍ਤਿ. ਇਤਿ ਸੋ ਸਪੁਤ੍ਤਦਾਰੋ ਸੀਲਵਾ ¶ ਕਲ੍ਯਾਣਧਮ੍ਮੋ ਦਾਨਸਂਵਿਭਾਗਰਤੋ ਅਹੋਸਿ. ਅਥਸ੍ਸ ਅਪਰਭਾਗੇ ਰੋਗੋ ਉਪ੍ਪਜ੍ਜਿ, ਆਯੁਸਙ੍ਖਾਰੋ ਪਰਿਹਾਯਿ. ਸੋ ਧਮ੍ਮਂ ¶ ਸੋਤੁਕਾਮੋ ‘‘ਅਟ੍ਠ ਵਾ ਮੇ ਸੋਲ਼ਸ ਵਾ ਭਿਕ੍ਖੂ ਪੇਸੇਥਾ’’ਤਿ ਸਤ੍ਥੁ ਸਨ੍ਤਿਕਂ ਪਹਿਣਿ. ਸਤ੍ਥਾ ਪੇਸੇਸਿ. ਤੇ ਗਨ੍ਤ੍ਵਾ ਤਸ੍ਸ ਮਞ੍ਚਂ ਪਰਿਵਾਰੇਤ੍ਵਾ ਪਞ੍ਞਤ੍ਤੇਸੁ ਆਸਨੇਸੁ ਨਿਸਿਨ੍ਨਾ. ‘‘ਭਨ੍ਤੇ, ਅਯ੍ਯਾਨਂ ਮੇ ਦਸ੍ਸਨਂ ਦੁਲ੍ਲਭਂ ਭਵਿਸ੍ਸਤਿ, ਦੁਬ੍ਬਲੋਮ੍ਹਿ, ਏਕਂ ਮੇ ਸੁਤ੍ਤਂ ਸਜ੍ਝਾਯਥਾ’’ਤਿ ਵੁਤ੍ਤੇ ‘‘ਕਤਰਂ ਸੁਤ੍ਤਂ ਸੋਤੁਕਾਮੋ ਉਪਾਸਕਾ’’ਤਿ? ‘‘ਸਬ੍ਬਬੁਦ੍ਧਾਨਂ ਅਵਿਜਹਿਤਂ ਸਤਿਪਟ੍ਠਾਨਸੁਤ੍ਤ’’ਨ੍ਤਿ ਵੁਤ੍ਤੇ – ‘‘ਏਕਾਯਨੋ ਅਯਂ, ਭਿਕ੍ਖਵੇ, ਮਗ੍ਗੋ ਸਤ੍ਤਾਨਂ ਵਿਸੁਦ੍ਧਿਯਾ’’ਤਿ ¶ (ਦੀ. ਨਿ. ੨.੩੭੩; ਮ. ਨਿ. ੧.੧੦੬) ਸੁਤ੍ਤਨ੍ਤਂ ਪਟ੍ਠਪੇਸੁਂ. ਤਸ੍ਮਿਂ ਖਣੇ ਛਹਿ ਦੇਵਲੋਕੇਹਿ ਸਬ੍ਬਾਲਙ੍ਕਾਰਪਟਿਮਣ੍ਡਿਤਾ ਸਹਸ੍ਸਸਿਨ੍ਧਵਯੁਤ੍ਤਾ ਦਿਯਡ੍ਢਯੋਜਨਸਤਿਕਾ ਛ ਰਥਾ ਆਗਮਿਂਸੁ. ਤੇਸੁ ਠਿਤਾ ਦੇਵਤਾ ‘‘ਅਮ੍ਹਾਕਂ ਦੇਵਲੋਕਂ ਨੇਸ੍ਸਾਮ, ਅਮ੍ਹਾਕਂ ਦੇਵਲੋਕਂ ਨੇਸ੍ਸਾਮ, ਅਮ੍ਭੋ ਮਤ੍ਤਿਕਭਾਜਨਂ ਭਿਨ੍ਦਿਤ੍ਵਾ ਸੁਵਣ੍ਣਭਾਜਨਂ ਗਣ੍ਹਨ੍ਤੋ ਵਿਯ ਅਮ੍ਹਾਕਂ ਦੇਵਲੋਕੇ ਅਭਿਰਮਿਤੁਂ ਇਧ ਨਿਬ੍ਬਤ੍ਤਾਹਿ, ਅਮ੍ਹਾਕਂ ਦੇਵਲੋਕੇ ਅਭਿਰਮਿਤੁਂ ਇਧ ਨਿਬ੍ਬਤ੍ਤਾਹੀ’’ਤਿ ਵਦਿਂਸੁ. ਉਪਾਸਕੋ ਧਮ੍ਮਸ੍ਸਵਨਨ੍ਤਰਾਯਂ ਅਨਿਚ੍ਛਨ੍ਤੋ – ‘‘ਆਗਮੇਥ ਆਗਮੇਥਾ’’ਤਿ ਆਹ. ਭਿਕ੍ਖੂ ‘‘ਅਮ੍ਹੇ ਵਾਰੇਤੀ’’ਤਿ ਸਞ੍ਞਾਯ ਤੁਣ੍ਹੀ ਅਹੇਸੁਂ.

ਅਥਸ੍ਸ ਪੁਤ੍ਤਧੀਤਰੋ ‘‘ਅਮ੍ਹਾਕਂ ਪਿਤਾ ਪੁਬ੍ਬੇ ਧਮ੍ਮਸ੍ਸਵਨੇਨ ਅਤਿਤ੍ਤੋ ਅਹੋਸਿ, ਇਦਾਨਿ ਪਨ ਭਿਕ੍ਖੂ ਪਕ੍ਕੋਸਾਪੇਤ੍ਵਾ ਸਜ੍ਝਾਯਂ ਕਾਰੇਤ੍ਵਾ ਸਯਮੇਵ ਵਾਰੇਤਿ, ਮਰਣਸ੍ਸ ਅਭਾਯਨਕਸਤ੍ਤੋ ਨਾਮ ਨਤ੍ਥੀ’’ਤਿ ਵਿਰਵਿਂਸੁ. ਭਿਕ੍ਖੂ ‘‘ਇਦਾਨਿ ਅਨੋਕਾਸੋ’’ਤਿ ਉਟ੍ਠਾਯਾਸਨਾ ਪਕ੍ਕਮਿਂਸੁ. ਉਪਾਸਕੋ ਥੋਕਂ ਵੀਤਿਨਾਮੇਤ੍ਵਾ ਸਤਿਂ ਪਟਿਲਭਿਤ੍ਵਾ ਪੁਤ੍ਤੇ ਪੁਚ੍ਛਿ – ‘‘ਕਸ੍ਮਾ ਕਨ੍ਦਥਾ’’ਤਿ? ‘‘ਤਾਤ, ਤੁਮ੍ਹੇ ਭਿਕ੍ਖੂ ਪਕ੍ਕੋਸਾਪੇਤ੍ਵਾ ਧਮ੍ਮਂ ਸੁਣਨ੍ਤਾ ਸਯਮੇਵ ਵਾਰਯਿਤ੍ਥ, ਅਥ ਮਯਂ ‘ਮਰਣਸ੍ਸ ਅਭਾਯਨਕਸਤ੍ਤੋ ਨਾਮ ਨਤ੍ਥੀ’ਤਿ ਕਨ੍ਦਿਮ੍ਹਾ’’ਤਿ ¶ . ‘‘ਅਯ੍ਯਾ ਪਨ ਕੁਹਿ’’ਨ੍ਤਿ? ‘‘‘ਅਨੋਕਾਸੋ’ਤਿ ਉਟ੍ਠਾਯਾਸਨਾ ਪਕ੍ਕਨ੍ਤਾ, ਤਾਤਾ’’ਤਿ. ‘‘ਨਾਹਂ, ਅਯ੍ਯੇਹਿ ਸਦ੍ਧਿਂ ਕਥੇਮੀ’’ਤਿ ਵੁਤ੍ਤੇ ‘‘ਅਥ ਕੇਨ ਸਦ੍ਧਿਂ ਕਥੇਥਾ’’ਤਿ. ‘‘ਛਹਿ ਦੇਵਲੋਕੇਹਿ ਦੇਵਤਾ ਛ ਰਥੇ ਅਲਙ੍ਕਰਿਤ੍ਵਾ ਆਦਾਯ ਆਕਾਸੇ ਠਤ੍ਵਾ ‘ਅਮ੍ਹਾਹਿ ਦੇਵਲੋਕੇ ਅਭਿਰਮ, ਅਮ੍ਹਾਕਂ ਦੇਵਲੋਕੇ ਅਭਿਰਮਾ’ਤਿ ਸਦ੍ਦਂ ਕਰੋਨ੍ਤਿ, ਤਾਹਿ ਸਦ੍ਧਿਂ ਕਥੇਮੀ’’ਤਿ. ‘‘ਕੁਹਿਂ, ਤਾਤ, ਰਥਾ, ਨ ਮਯਂ ਪਸ੍ਸਾਮਾ’’ਤਿ? ‘‘ਅਤ੍ਥਿ ਪਨ ਮਯ੍ਹਂ ਗਨ੍ਥਿਤਾਨਿ ਪੁਪ੍ਫਾਨੀ’’ਤਿ? ‘‘ਅਤ੍ਥਿ, ਤਾਤਾ’’ਤਿ. ‘‘ਕਤਰੋ ਦੇਵਲੋਕੋ ਰਮਣੀਯੋ’’ਤਿ? ‘‘ਸਬ੍ਬਬੋਧਿਸਤ੍ਤਾਨਂ ਬੁਦ੍ਧਮਾਤਾਪਿਤੂਨਞ੍ਚ ਵਸਿਤਟ੍ਠਾਨਂ ਤੁਸਿਤਭਵਨਂ ਰਮਣੀਯਂ, ਤਾਤਾ’’ਤਿ. ‘‘ਤੇਨ ਹਿ ‘ਤੁਸਿਤਭਵਨਤੋ ਆਗਤਰਥੇ ਲਗ੍ਗਤੂ’ਤਿ ਪੁਪ੍ਫਦਾਮਂ ਖਿਪਥਾ’’ਤਿ. ਤੇ ਖਿਪਿਂਸੁ. ਤਂ ਰਥਧੁਰੇ ਲਗ੍ਗਿਤ੍ਵਾ ਆਕਾਸੇ ਓਲਮ੍ਬਿ. ਮਹਾਜਨੋ ਤਦੇਵ ਪਸ੍ਸਤਿ, ਰਥਂ ਨ ਪਸ੍ਸਤਿ. ਉਪਾਸਕੋ ‘‘ਪਸ੍ਸਥੇਤਂ ਪੁਪ੍ਫਦਾਮ’’ਨ੍ਤਿ ਵਤ੍ਵਾ, ‘‘ਆਮ, ਪਸ੍ਸਾਮਾ’’ਤਿ ਵੁਤ੍ਤੇ – ‘‘ਏਤਂ ਤੁਸਿਤਭਵਨਤੋ ਆਗਤਰਥੇ ਓਲਮ੍ਬਤਿ, ਅਹਂ ਤੁਸਿਤਭਵਨਂ ਗਚ੍ਛਾਮਿ ¶ , ਤੁਮ੍ਹੇ ਮਾ ਚਿਨ੍ਤਯਿਤ੍ਥ, ਮਮ ਸਨ੍ਤਿਕੇ ਨਿਬ੍ਬਤ੍ਤਿਤੁਕਾਮਾ ਹੁਤ੍ਵਾ ਮਯਾ ਕਤਨਿਯਾਮੇਨੇਵ ਪੁਞ੍ਞਾਨਿ ਕਰੋਥਾ’’ਤਿ ਵਤ੍ਵਾ ਕਾਲਂ ਕਤ੍ਵਾ ਰਥੇ ਪਤਿਟ੍ਠਾਸਿ.

ਤਾਵਦੇਵਸ੍ਸ ¶ ਤਿਗਾਵੁਤਪ੍ਪਮਾਣੋ ਸਟ੍ਠਿਸਕਟਭਾਰਾਲਙ੍ਕਾਰਪਟਿਮਣ੍ਡਿਤੋ ਅਤ੍ਤਭਾਵੋ ਨਿਬ੍ਬਤ੍ਤਿ, ਅਚ੍ਛਰਾਸਹਸ੍ਸਂ ਪਰਿਵਾਰੇਸਿ, ਪਞ੍ਚਵੀਸਤਿਯੋਜਨਿਕਂ ਕਨਕਵਿਮਾਨਂ ਪਾਤੁਰਹੋਸਿ. ਤੇਪਿ ਭਿਕ੍ਖੂ ਵਿਹਾਰਂ ਅਨੁਪ੍ਪਤ੍ਤੇ ਸਤ੍ਥਾ ਪੁਚ੍ਛਿ – ‘‘ਸੁਤਾ, ਭਿਕ੍ਖਵੇ, ਉਪਾਸਕੇਨ ਧਮ੍ਮਦੇਸਨਾ’’ਤਿ? ‘‘ਆਮ, ਭਨ੍ਤੇ, ਅਨ੍ਤਰਾਯੇਵ ਪਨ ‘ਆਗਮੇਥਾ’ਤਿ ਵਾਰੇਸਿ. ਅਥਸ੍ਸ ਪੁਤ੍ਤਧੀਤਰੋ ਕਨ੍ਦਿਂਸੁ ¶ . ਮਯਂ ‘ਇਦਾਨਿ ਅਨੋਕਾਸੋ’ਤਿ ਉਟ੍ਠਾਯਾਸਨਾ ਨਿਕ੍ਖਨ੍ਤਾ’’ਤਿ. ‘‘ਨ ਸੋ, ਭਿਕ੍ਖਵੇ, ਤੁਮ੍ਹੇਹਿ ਸਦ੍ਧਿਂ ਕਥੇਸਿ, ਛਹਿ ਦੇਵਲੋਕੇਹਿ ਦੇਵਤਾ ਛ ਰਥੇ ਅਲਙ੍ਕਰਿਤ੍ਵਾ ਆਹਰਿਤ੍ਵਾ ਤਂ ਉਪਾਸਕਂ ਪਕ੍ਕੋਸਿਂਸੁ. ਸੋ ਧਮ੍ਮਦੇਸਨਾਯ ਅਨ੍ਤਰਾਯਂ ਅਨਿਚ੍ਛਨ੍ਤੋ ਤਾਹਿ ਸਦ੍ਧਿਂ ਕਥੇਸੀ’’ਤਿ. ‘‘ਏਵਂ, ਭਨ੍ਤੇ’’ਤਿ. ‘‘ਏਵਂ, ਭਿਕ੍ਖਵੇ’’ਤਿ. ‘‘ਇਦਾਨਿ ਕੁਹਿਂ ਨਿਬ੍ਬਤ੍ਤੋ’’ਤਿ? ‘‘ਤੁਸਿਤਭਵਨੇ, ਭਿਕ੍ਖਵੇ’’ਤਿ. ‘‘ਭਨ੍ਤੇ, ਇਦਾਨਿ ਇਧ ਞਾਤਿਮਜ੍ਝੇ ਮੋਦਮਾਨੋ ਵਿਚਰਿਤ੍ਵਾ ਇਦਾਨੇਵ ਗਨ੍ਤ੍ਵਾ ਪੁਨ ਮੋਦਨਟ੍ਠਾਨੇਯੇਵ ਨਿਬ੍ਬਤ੍ਤੋ’’ਤਿ. ‘‘ਆਮ, ਭਿਕ੍ਖਵੇ, ਅਪ੍ਪਮਤ੍ਤਾ ਹਿ ਗਹਟ੍ਠਾ ਵਾ ਪਬ੍ਬਜਿਤਾ ਵਾ ਸਬ੍ਬਤ੍ਥ ਮੋਦਨ੍ਤਿਯੇਵਾ’’ਤਿ ਵਤ੍ਵਾ ਇਮਂ ਗਾਥਮਾਹ –

ਦਿਸ੍ਵਾ ਕਮ੍ਮਵਿਸੁਦ੍ਧਿਮਤ੍ਤਨੋ’’ਤਿ.

ਤਤ੍ਥ ਕਤਪੁਞ੍ਞੋਤਿ ਨਾਨਪ੍ਪਕਾਰਸ੍ਸ ਕੁਸਲਸ੍ਸ ਕਾਰਕੋ ਪੁਗ੍ਗਲੋ ‘‘ਅਕਤਂ ਵਤ ਮੇ ਪਾਪਂ, ਕਤਂ ਮੇ ਕਲ੍ਯਾਣ’’ਨ੍ਤਿ ਇਧ ਕਮ੍ਮਮੋਦਨੇਨ, ਪੇਚ੍ਚ ਵਿਪਾਕਮੋਦਨੇਨ ਮੋਦਤਿ. ਏਵਂ ਉਭਯਤ੍ਥ ਮੋਦਤਿ ਨਾਮ. ਕਮ੍ਮਵਿਸੁਦ੍ਧਿਨ੍ਤਿ ਧਮ੍ਮਿਕਉਪਾਸਕੋਪਿ ਅਤ੍ਤਨੋ ਕਮ੍ਮਵਿਸੁਦ੍ਧਿਂ ਪੁਞ੍ਞਕਮ੍ਮਸਮ੍ਪਤ੍ਤਿਂ ਦਿਸ੍ਵਾ ਕਾਲਕਿਰਿਯਤੋ ਪੁਬ੍ਬੇ ਇਧਲੋਕੇਪਿ ਮੋਦਤਿ, ਕਾਲਂ ਕਤ੍ਵਾ ਇਦਾਨਿ ਪਰਲੋਕੇਪਿ ਅਤਿਮੋਦਤਿਯੇਵਾਤਿ.

ਗਾਥਾਪਰਿਯੋਸਾਨੇ ਬਹੂ ਸੋਤਾਪਨ੍ਨਾਦਯੋ ਅਹੇਸੁਂ ਮਹਾਜਨਸ੍ਸ ਸਾਤ੍ਥਿਕਾ ਧਮ੍ਮਦੇਸਨਾ ਜਾਤਾਤਿ.

ਇਧ ¶ ¶ ¶ ਤਪ੍ਪਤੀਤਿ ਇਮਂ ਧਮ੍ਮਦੇਸਨਂ ਸਤ੍ਥਾ ਜੇਤਵਨੇ ਵਿਹਰਨ੍ਤੋ ਦੇਵਦਤ੍ਤਂ ਆਰਬ੍ਭ ਕਥੇਸਿ.

ਦੇਵਦਤ੍ਤਸ੍ਸ ਵਤ੍ਥੁ ਪਬ੍ਬਜਿਤਕਾਲਤੋ ਪਟ੍ਠਾਯ ਯਾਵ ਪਥਵਿਪ੍ਪਵੇਸਨਾ ਦੇਵਦਤ੍ਤਂ ਆਰਬ੍ਭ ਭਾਸਿਤਾਨਿ ਸਬ੍ਬਾਨਿ ਜਾਤਕਾਨਿ ਵਿਤ੍ਥਾਰੇਤ੍ਵਾ ਕਥਿਤਂ. ਅਯਂ ਪਨੇਤ੍ਥ ਸਙ੍ਖੇਪੋ – ਸਤ੍ਥਰਿ ਅਨੁਪਿਯਂ ਨਾਮ ਮਲ੍ਲਾਨਂ ਨਿਗਮੋ ਅਤ੍ਥਿ. ਤਂ ਨਿਸ੍ਸਾਯ ਅਨੁਪਿਯਮ੍ਬਵਨੇ ਵਿਹਰਨ੍ਤੇਯੇਵ ਤਥਾਗਤਸ੍ਸ ਲਕ੍ਖਣਪਟਿਗ੍ਗਹਣਦਿਵਸੇਯੇਵ ਅਸੀਤਿਸਹਸ੍ਸੇਹਿ ਞਾਤਿਕੁਲੇਹਿ ‘‘ਰਾਜਾ ਵਾ ਹੋਤੁ, ਬੁਦ੍ਧੋ ਵਾ, ਖਤ੍ਤਿਯਪਰਿਵਾਰੋਵ ਵਿਚਰਿਸ੍ਸਤੀ’’ਤਿ ਅਸੀਤਿਸਹਸ੍ਸਪੁਤ੍ਤਾ ਪਟਿਞ੍ਞਾਤਾ. ਤੇਸੁ ਯੇਭੁਯ੍ਯੇਨ ਪਬ੍ਬਜਿਤੇਸੁ ਭਦ੍ਦਿਯਂ ਨਾਮ ਰਾਜਾਨਂ, ਅਨੁਰੁਦ੍ਧਂ, ਆਨਨ੍ਦਂ, ਭਗੁਂ, ਕਿਮਿਲਂ, ਦੇਵਦਤ੍ਤਨ੍ਤਿ ਇਮੇ ਛ ਸਕ੍ਯੇ ਅਪਬ੍ਬਜਨ੍ਤੇ ਦਿਸ੍ਵਾ, ‘‘ਮਯਂ ਅਤ੍ਤਨੋ ਪੁਤ੍ਤੇ ਪਬ੍ਬਾਜੇਮ, ਇਮੇ ਛ ਸਕ੍ਯਾ ਨ ਞਾਤਕਾ ਮਞ੍ਞੇ, ਕਸ੍ਮਾ ਨ ਪਬ੍ਬਜਨ੍ਤੀ’’ਤਿ? ਕਥਂ ਸਮੁਟ੍ਠਾਪੇਸੁਂ. ਅਥ ਖੋ ਮਹਾਨਾਮੋ ਸਕ੍ਯੋ ਅਨੁਰੁਦ੍ਧਂ ਉਪਸਙ੍ਕਮਿਤ੍ਵਾ, ‘‘ਤਾਤ, ਅਮ੍ਹਾਕਂ ਕੁਲਾ ਪਬ੍ਬਜਿਤੋ ਨਤ੍ਥਿ, ਤ੍ਵਂ ਵਾ ਪਬ੍ਬਜ, ਅਹਂ ਵਾ ਪਬ੍ਬਜਿਸ੍ਸਾਮੀ’’ਤਿ ਆਹ. ਸੋ ਪਨ ਸੁਖੁਮਾਲੋ ਹੋਤਿ ਸਮ੍ਪਨ੍ਨਭੋਗੋ, ‘‘ਨਤ੍ਥੀ’’ਤਿ ਵਚਨਮ੍ਪਿ ਤੇਨ ਨ ਸੁਤਪੁਬ੍ਬਂ. ਏਕਦਿਵਸਞ੍ਹਿ ਤੇਸੁ ਛਸੁ ਖਤ੍ਤਿਯੇਸੁ ਗੁਲ਼ਕੀਲ਼ਂ ਕੀਲ਼ਨ੍ਤੇਸੁ ਅਨੁਰੁਦ੍ਧੋ ਪੂਵੇਨ ਪਰਾਜਿਤੋ ਪੂਵਤ੍ਥਾਯ ਪਹਿਣਿ, ਅਥਸ੍ਸ ਮਾਤਾ ਪੂਵੇ ਸਜ੍ਜੇਤ੍ਵਾ ਪਹਿਣਿ ¶ . ਤੇ ਖਾਦਿਤ੍ਵਾ ਪੁਨ ਕੀਲ਼ਿਂਸੁ. ਪੁਨਪ੍ਪੁਨਂ ਤਸ੍ਸੇਵ ਪਰਾਜਯੋ ਹੋਤਿ. ਮਾਤਾ ਪਨਸ੍ਸ ਪਹਿਤੇ ਪਹਿਤੇ ਤਿਕ੍ਖਤ੍ਤੁਂ ਪੂਵੇ ਪਹਿਣਿਤ੍ਵਾ ਚਤੁਤ੍ਥਵਾਰੇ ‘‘ਪੂਵਾ ਨਤ੍ਥੀ’’ਤਿ ਪਹਿਣਿ. ਸੋ ‘‘ਨਤ੍ਥੀ’’ਤਿ ਵਚਨਸ੍ਸ ਅਸੁਕਪੁਬ੍ਬਤ੍ਤਾ ‘‘ਏਸਾਪੇਕਾ ਪੂਵਵਿਕਤਿ ਭਵਿਸ੍ਸਤੀ’’ਤਿ ਮਞ੍ਞਮਾਨੋ ‘‘ਨਤ੍ਥਿਪੂਵਂ ਮੇ ਆਹਰਥਾ’’ਤਿ ਪੇਸੇਸਿ. ਮਾਤਾ ਪਨਸ੍ਸ ‘‘ਨਤ੍ਥਿਪੂਵਂ ਕਿਰ, ਅਯ੍ਯੇ, ਦੇਥਾ’’ਤਿ ਵੁਤ੍ਤੇ, ‘‘ਮਮ ਪੁਤ੍ਤੇਨ ‘ਨਤ੍ਥੀ’ਤਿ ਪਦਂ ਨ ਸੁਤਪੁਬ੍ਬਂ, ਇਮਿਨਾ ਪਨ ਉਪਾਯੇਨ ਨਂ ਏਤਮਤ੍ਥਂ ਜਾਨਾਪੇਸ੍ਸਾਮੀ’’ਤਿ ਤੁਚ੍ਛਂ ਸੁਵਣ੍ਣਪਾਤਿਂ ਅਞ੍ਞਾਯ ਸੁਵਣ੍ਣਪਾਤਿਯਾ ਪਟਿਕੁਜ੍ਜਿਤ੍ਵਾ ਪੇਸੇਸਿ. ਨਗਰਪਰਿਗ੍ਗਾਹਿਕਾ ਦੇਵਤਾ ਚਿਨ੍ਤੇਸੁਂ – ‘‘ਅਨੁਰੁਦ੍ਧਸਕ੍ਯੇਨ ਅਨ੍ਨਭਾਰਕਾਲੇ ਅਤ੍ਤਨੋ ਭਾਗਭਤ੍ਤਂ ਉਪਰਿਟ੍ਠਪਚ੍ਚੇਕਬੁਦ੍ਧਸ੍ਸ ਦਤ੍ਵਾ ‘‘‘ਨਤ੍ਥੀ’ਤਿ ਮੇ ਵਚਨਸ੍ਸ ਸਵਨਂ ਮਾ ਹੋਤੁ, ਭੋਜਨੁਪ੍ਪਤ੍ਤਿਟ੍ਠਾਨਜਾਨਨਂ ਮਾ ‘ਹੋਤੂ’ਤਿ ਪਤ੍ਥਨਾ ਕਤਾ, ਸਚਾਯਂ ਤੁਚ੍ਛਪਾਤਿਂ ਪਸ੍ਸਿਸ੍ਸਤਿ, ਦੇਵਸਮਾਗਮਂ ਪਵਿਸਿਤੁਂ ਨ ਲਭਿਸ੍ਸਾਮ, ਸੀਸਮ੍ਪਿ ਨੋ ਸਤ੍ਤਧਾ ਫਲੇਯ੍ਯਾ’’ਤਿ. ਅਥ ¶ ਨਂ ਪਾਤਿਂ ਦਿਬ੍ਬਪੂਵੇਹਿ ਪੁਣ੍ਣਂ ਅਕਂਸੁ. ਕਸ੍ਸਾ ਗੁਲ਼ਮਣ੍ਡਲੇ ਠਪੇਤ੍ਵਾ ਉਗ੍ਘਾਟਿਤਮਤ੍ਤਾਯ ਪੂਵਗਨ੍ਧੋ ਸਕਲਨਗਰੇ ਛਾਦੇਤ੍ਵਾ ਠਿਤੋ. ਪੂਵਖਣ੍ਡਂ ਮੁਖੇ ਠਪਿਤਮਤ੍ਤਮੇਵ ਸਤ੍ਤਰਸਹਰਣੀਸਹਸ੍ਸਾਨਿ ਅਨੁਫਰਿ.

ਸੋ ਚਿਨ੍ਤੇਸਿ – ‘‘ਨਾਹਂ ਮਾਤੁ ਪਿਯੋ, ਏਤ੍ਤਕਂ ਮੇ ਕਾਲਂ ਇਮਂ ਨਤ੍ਥਿਪੂਵਂ ¶ ਨਾਮ ਨ ਪਚਿ, ਇਤੋ ਪਟ੍ਠਾਯ ਅਞ੍ਞਂ ਪੂਵਂ ਨਾਮ ਨ ਖਾਦਿਸ੍ਸਾਮੀ’’ਤਿ, ਸੋ ਗੇਹਂ ਗਨ੍ਤ੍ਵਾਵ ਮਾਤਰਂ ਪੁਚ੍ਛਿ – ‘‘ਅਮ੍ਮ ¶ , ਤੁਮ੍ਹਾਕਂ ਅਹਂ ਪਿਯੋ, ਅਪ੍ਪਿਯੋ’’ਤਿ? ‘‘ਤਾਤ, ਏਕਕ੍ਖਿਨੋ ਅਕ੍ਖਿ ਵਿਯ ਚ ਹਦਯਂ ਵਿਯ ਚ ਅਤਿਵਿਯ ਪਿਯੋ ਮੇ ਅਹੋਸੀ’’ਤਿ. ‘‘ਅਥ ਕਸ੍ਮਾ ਏਤ੍ਤਕਂ ਕਾਲਂ ਮਯ੍ਹਂ ਨਤ੍ਥਿ ਪੂਵਂ ਨ ਪਚਿਤ੍ਥ, ਅਮ੍ਮਾ’’ਤਿ? ਸਾ ਚੂਲ਼ੂਪਟ੍ਠਾਕਂ ਪੁਚ੍ਛਿ – ‘‘ਅਤ੍ਥਿ ਕਿਞ੍ਚਿ ਪਾਤਿਯਂ, ਤਾਤਾ’’ਤਿ? ‘‘ਪਰਿਪੁਣ੍ਣਾ, ਅਯ੍ਯੇ, ਪਾਤਿ ਪੂਵੇਹਿ, ਏਵਰੂਪਾ ਪੂਵਾ ਨਾਮ ਮੇ ਨ ਦਿਟ੍ਠਪੁਬ੍ਬਾ’’ਤਿ ਆਰੋਚੇਸਿ. ਸਾ ਚਿਨ੍ਤੇਸਿ – ‘‘ਮਯ੍ਹਂ ਪੁਤ੍ਤੋ ਪੁਞ੍ਞਵਾ ਕਤਾਭਿਨੀਹਾਰੋ ਭਵਿਸ੍ਸਤਿ, ਦੇਵਤਾਹਿ ਪਾਤਿਂ ਪੂਰੇਤ੍ਵਾ ਪੂਵਾ ਪਹਿਤਾ ਭਵਿਸ੍ਸਨ੍ਤੀ’’ਤਿ. ‘‘ਅਥ ਨਂ ਪੁਤ੍ਤੋ, ਅਮ੍ਮ, ਇਤੋ ਪਟ੍ਠਾਯਾਹਂ ਅਞ੍ਞਂ ਪੂਵਂ ਨਾਮ ਨ ਖਾਦਿਸ੍ਸਾਮਿ, ਨਤ੍ਥਿਪੂਵਮੇਵ ਪਚੇਯ੍ਯਾਸੀ’’ਤਿ. ਸਾਪਿਸ੍ਸ ਤਤੋ ਪਟ੍ਠਾਯ ‘‘ਪੂਵਂ ਖਾਦਿਤੁਕਾਮੋਮ੍ਹੀ’’ਤਿ ਵੁਤ੍ਤੇ ਤੁਚ੍ਛਪਾਤਿਮੇਵ ਅਞ੍ਞਾਯ ਪਾਤਿਯਾ ਪਟਿਕੁਚ੍ਛਿਤ੍ਵਾ ਪੇਸੇਸਿ. ਯਾਵ ਅਗਾਰਮਜ੍ਝੇ ਵਸਿ, ਤਾਵਸ੍ਸ ਦੇਵਤਾਵ ਪੂਵੇ ਪਹਿਣਿਂਸੁ.

ਸੋ ਏਤ੍ਤਕਮ੍ਪਿ ਅਜਾਨਨ੍ਤੋ ਪਬ੍ਬਜ੍ਜਂ ਨਾਮ ਕਿਂ ਜਾਨਿਸ੍ਸਤਿ? ਤਸ੍ਮਾ ‘‘ਕਾ ਏਸਾ ਪਬ੍ਬਜ੍ਜਾ ਨਾਮਾ’’ਤਿ ਭਾਤਰਂ ਪੁਚ੍ਛਿਤ੍ਵਾ ‘‘ਓਹਾਰਿਤਕੇਸਮਸ੍ਸੁਨਾ ਕਾਸਾਯਨਿਵਤ੍ਥੇਨ ਕਟ੍ਠਤ੍ਥਰਕੇ ਵਾ ਬਿਦਲਮਞ੍ਚਕੇ ਵਾ ਨਿਪਜ੍ਜਿਤ੍ਵਾ ਪਿਣ੍ਡਾਯ ਚਰਨ੍ਤੇਨ ਵਿਹਰਿਤਬ੍ਬਂ. ਏਸਾ ਪਬ੍ਬਜ੍ਜਾ ਨਾਮਾ’’ਤਿ ਵੁਤ੍ਤੇ, ‘‘ਭਾਤਿਕ, ਅਹਂ ਸੁਖੁਮਾਲੋ. ਨਾਹਂ ਸਕ੍ਖਿਸ੍ਸਾਮਿ ਪਬ੍ਬਜਿਤੁ’’ਨ੍ਤਿ ¶ ਆਹ. ‘‘ਤੇਨ ਹਿ, ਤਾਤ, ਕਮ੍ਮਨ੍ਤਂ ਉਗ੍ਗਹੇਤ੍ਵਾ ਘਰਾਵਾਸਂ ਵਸ. ਨ ਹਿ ਸਕ੍ਕਾ ਅਮ੍ਹੇਸੁ ਏਕੇਨ ਅਪਬ੍ਬਜਿਤੁ’’ਨ੍ਤਿ. ਅਥ ਨਂ ‘‘ਕੋ ਏਸ ਕਮ੍ਮਨ੍ਤੋ ਨਾਮਾ’’ਤਿ ਪੁਚ੍ਛਿ. ‘‘ਭਤ੍ਤੁਟ੍ਠਾਨਟ੍ਠਾਨਮ੍ਪਿ ਅਜਾਨਨ੍ਤੋ ਕੁਲਪੁਤ੍ਤੋ ਕਮ੍ਮਨ੍ਤਂ ਨਾਮ ਕਿਂ ਜਾਨਿਸ੍ਸਤੀ’’ਤਿ? ਏਕਦਿਵਸਞ੍ਹਿ ਤਿਣ੍ਣਂ ਖਤ੍ਤਿਯਾਨਂ ਕਥਾ ਉਦਪਾਦਿ – ‘‘ਭਤ੍ਤਂ ਨਾਮ ਕੁਹਿਂ ਉਟ੍ਠਹਤੀ’’ਤਿ? ਕਿਮਿਲੋ ਆਹ – ‘‘ਕੋਟ੍ਠੇ ਉਟ੍ਠਹਤੀ’’ਤਿ. ਅਥ ਨਂ ਭਦ੍ਦਿਯੋ ‘‘ਤ੍ਵਂ ਭਤ੍ਤਸ੍ਸ ਉਟ੍ਠਾਨਟ੍ਠਾਨਂ ਨ ਜਾਨਾਸਿ, ਭਤ੍ਤਂ ਨਾਮ ਉਕ੍ਖਲਿਯਂ ਉਟ੍ਠਹਤੀ’’ਤਿ ਆਹ. ਅਨੁਰੁਦ੍ਧੋ ‘‘ਤੁਮ੍ਹੇ ਦ੍ਵੇਪਿ ਨ ਜਾਨਾਥ, ਭਤ੍ਤਂ ਨਾਮ ਰਤਨਮਕੁਲ਼ਾਯ ਸੁਵਣ੍ਣਪਾਤਿਯਂ ਉਟ੍ਠਹਤੀ’’ਤਿ ਆਹ.

ਤੇਸੁ ¶ ਕਿਰ ਏਕਦਿਵਸਂ ਕਿਮਿਲੋ ਕੋਟ੍ਠਤੋ ਵੀਹੀ ਓਤਾਰਿਯਮਾਨੇ ਦਿਸ੍ਵਾ, ‘‘ਏਤੇ ਕੋਟ੍ਠੇਯੇਵ ਜਾਤਾ’’ਤਿ ਸਞ੍ਞੀ ਅਹੋਸਿ. ਭਦ੍ਦਿਯੋ ਏਕਦਿਵਸਂ ਉਕ੍ਖਲਿਤੋ ਭਤ੍ਤਂ ਵਡ੍ਢਿਯਮਾਨਂ ਦਿਸ੍ਵਾ ‘‘ਉਕ੍ਖਲਿਯਞ੍ਞੇਵ ਉਪ੍ਪਨ੍ਨ’’ਨ੍ਤਿ ਸਞ੍ਞੀ ਅਹੋਸਿ. ਅਨੁਰੁਦ੍ਧੇਨ ਪਨ ਨੇਵ ਵੀਹੀ ਕੋਟ੍ਟੇਨ੍ਤਾ, ਨ ਭਤ੍ਤਂ ਪਚਨ੍ਤਾ, ਨ ਵਡ੍ਢੇਨ੍ਤਾ ਦਿਟ੍ਠਪੁਬ੍ਬਾ, ਵਡ੍ਢੇਤ੍ਵਾ ਪਨ ਪੁਰਤੋ ਠਪਿਤਮੇਵ ਪਸ੍ਸਤਿ. ਸੋ ਭੁਞ੍ਜਿਤੁਕਾਮਕਾਲੇ ‘‘ਭਤ੍ਤਂ ਪਾਤਿਯਂ ਉਟ੍ਠਹਤੀ’’ਤਿ ਸਞ੍ਞਮਕਾਸਿ. ਏਵਂ ਤਯੋਪਿ ਤੇ ਭਤ੍ਤੁਟ੍ਠਾਨਟ੍ਠਾਨਂ ਨ ਜਾਨਨ੍ਤਿ. ਤੇਨਾਯਂ ‘‘ਕੋ ਏਸ ਕਮ੍ਮਨ੍ਤੋ ਨਾਮਾ’’ਤਿ ਪੁਚ੍ਛਿਤ੍ਵਾ, ‘‘ਪਠਮਂ ਖੇਤ੍ਤਂ ਕਸਾਪੇਤਬ੍ਬ’’ਨ੍ਤਿਆਦਿਕਂ ਸਂਵਚ੍ਛਰੇ ਸਂਵਚ੍ਛਰੇ ਕਤ੍ਤਬ੍ਬਂ ਕਿਚ੍ਚਂ ਸੁਤ੍ਵਾ, ‘‘ਕਦਾ ਕਮ੍ਮਨ੍ਤਾਨਂ ਅਨ੍ਤੋ ਪਞ੍ਞਾਯਿਸ੍ਸਤਿ, ਕਦਾ ਮਯਂ ਅਪ੍ਪੋਸ੍ਸੁਕ੍ਕਾ ਭੋਗੇ ਭੁਞ੍ਜਿਸ੍ਸਾਮਾ’’ਤਿ ਵਤ੍ਵਾ ਕਮ੍ਮਨ੍ਤਾਨਂ ਅਪਰਿਯਨ੍ਤਤਾਯ ਅਕ੍ਖਾਤਾਯ ‘‘ਤੇਨ ਹਿ ਤ੍ਵਞ੍ਞੇਵ ਘਰਾਵਾਸਂ ਵਸ, ਨ ਮਯ੍ਹਂ ਏਤੇਨਤ੍ਥੋ’’ਤਿ ਮਾਤਰਂ ਉਪਸਙ੍ਕਮਿਤ੍ਵਾ ¶ ¶ , ‘‘ਅਨੁਜਾਨਾਹਿ ਮਂ, ਅਮ੍ਮ, ਪਬ੍ਬਜਿਸ੍ਸਾਮੀ’’ਤਿ ਵਤ੍ਵਾ ਤਾਯ ਨਾਨਪ੍ਪਕਾਰੇਹਿ ਤਿਕ੍ਖਤ੍ਤੁਂ ਪਟਿਕ੍ਖਿਪਿਤ੍ਵਾ, ‘‘ਸਚੇ ਤੇ ਸਹਾਯਕੋ ਭਦ੍ਦਿਯਰਾਜਾ ਪਬ੍ਬਜਿਸ੍ਸਤਿ, ਤੇਨ ਸਦ੍ਧਿਂ ਪਬ੍ਬਜਾਹੀ’’ਤਿ ਵੁਤ੍ਤੇ ਤਂ ਉਪਸਙ੍ਕਮਿਤ੍ਵਾ, ‘‘ਮਮ ਖੋ, ਸਮ੍ਮ, ਪਬ੍ਬਜ੍ਜਾ ਤਵ ਪਟਿਬਦ੍ਧਾ’’ਤਿ ਵਤ੍ਵਾ ਤਂ ਨਾਨਪ੍ਪਕਾਰੇਹਿ ਸਞ੍ਞਾਪੇਤ੍ਵਾ ਸਤ੍ਤਮੇ ਦਿਵਸੇ ਅਤ੍ਤਨਾ ਸਦ੍ਧਿਂ ਪਬ੍ਬਜਨਤ੍ਥਾਯ ਪਟਿਞ੍ਞਂ ਗਣ੍ਹਿ.

ਤਤੋ ਭਦ੍ਦਿਯੋ ਸਕ੍ਯਰਾਜਾ ਅਨੁਰੁਦ੍ਧੋ ਆਨਨ੍ਦੋ ਭਗੁ ਕਿਮਿਲੋ ਦੇਵਦਤ੍ਤੋਤਿ ਇਮੇ ਛ ਖਤ੍ਤਿਯਾ ਉਪਾਲਿਕਪ੍ਪਕਸਤ੍ਤਮਾ ਦੇਵਾ ਵਿਯ ਦਿਬ੍ਬਸਮ੍ਪਤ੍ਤਿਂ ਸਤ੍ਤਾਹਂ ਸਮ੍ਪਤ੍ਤਿਂ ਅਨੁਭਵਿਤ੍ਵਾ ਉਯ੍ਯਾਨਂ ਗਚ੍ਛਨ੍ਤਾ ਵਿਯ ਚਤੁਰਙ੍ਗਿਨਿਯਾ ਸੇਨਾਯ ਨਿਕ੍ਖਮਿਤ੍ਵਾ ਪਰਵਿਸਯਂ ਪਤ੍ਵਾ ਰਾਜਾਣਾਯ ਸੇਨਂ ਨਿਵਤ੍ਤਾਪੇਤ੍ਵਾ ਪਰਵਿਸਯਂ ਓਕ੍ਕਮਿਂਸੁ. ਤਤ੍ਥ ਛ ਖਤ੍ਤਿਯਾ ਅਤ੍ਤਨੋ ਅਤ੍ਤਨੋ ਆਭਰਣਾਨਿ ਓਮੁਞ੍ਚਿਤ੍ਵਾ ਭਣ੍ਡਿਕਂ ਕਤ੍ਵਾ, ‘‘ਹਨ੍ਦ ਭਣੇ, ਉਪਾਲਿ, ਨਿਵਤ੍ਤਸ੍ਸੁ, ਅਲਂ ਤੇ ਏਤ੍ਤਕਂ ਜੀਵਿਕਾਯਾ’’ਤਿ ਤਸ੍ਸ ਅਦਂਸੁ. ਸੋ ਤੇਸਂ ਪਾਦਮੂਲੇ ਪਰਿਵਤ੍ਤਿਤ੍ਵਾ ਪਰਿਦੇਵਿਤ੍ਵਾ ਤੇਸਂ ਆਣਂ ਅਤਿਕ੍ਕਮਿਤੁਂ ਅਸਕ੍ਕੋਨ੍ਤੋ ਉਟ੍ਠਾਯ ਤਂ ਗਹੇਤ੍ਵਾ ਨਿਵਤ੍ਤਿ. ਤੇਸਂ ਦ੍ਵਿਧਾ ਜਾਤਕਾਲੇ, ਵਨਂ ਆਰੋਦਨਪ੍ਪਤ੍ਤਂ ਵਿਯ ਪਥਵੀਕਮ੍ਪਮਾਨਾਕਾਰਪ੍ਪਤ੍ਤਾ ਵਿਯ ਅਹੋਸਿ. ਉਪਾਲਿ ਕਪ੍ਪਕੋਪਿ ਥੋਕਂ ਗਨ੍ਤ੍ਵਾ ਨਿਵਤ੍ਤਿਤ੍ਵਾ ‘‘ਚਣ੍ਡਾ ਖੋ ਸਾਕਿਯਾ, ‘ਇਮਿਨਾ ਕੁਮਾਰਾ ਨਿਪ੍ਪਾਤਿਤਾ’ਤਿ ਘਾਤੇਯ੍ਯੁਮ੍ਪਿ ਮਂ. ਇਮੇ ਹਿ ਨਾਮ ਸਕ੍ਯਕੁਮਾਰਾ ਏਵਰੂਪਂ ਸਮ੍ਪਤ੍ਤਿਂ ਪਹਾਯ ਇਮਾਨਿ ਅਨਗ੍ਘਾਨਿ ਆਭਰਣਾਨਿ ਖੇਲ਼ਪਿਣ੍ਡਂ ਵਿਯ ਛਡ੍ਡੇਤ੍ਵਾ ਪਬ੍ਬਜਿਸ੍ਸਨ੍ਤਿ, ਕਿਮਙ੍ਗਂ ¶ ¶ ਪਨਾਹ’’ਨ੍ਤਿ ਭਣ੍ਡਿਕਂ ਓਮੁਞ੍ਚਿਤ੍ਵਾ ਤਾਨਿ ਆਭਰਣਾਨਿ ਰੁਕ੍ਖੇ ਲਗ੍ਗੇਤ੍ਵਾ ‘‘ਅਤ੍ਥਿਕਾ ਗਣ੍ਹਨ੍ਤੂ’’ਤਿ ਵਤ੍ਵਾ ਤੇਸਂ ਸਨ੍ਤਿਕਂ ਗਨ੍ਤ੍ਵਾ ਤੇਹਿ ‘‘ਕਸ੍ਮਾ ਨਿਵਤ੍ਤੋਸੀ’’ਤਿ ਪੁਟ੍ਠੋ ਤਮਤ੍ਥਂ ਆਰੋਚੇਸਿ. ਅਥ ਨਂ ਤੇ ਆਦਾਯ ਸਤ੍ਥੁ ਸਨ੍ਤਿਕਂ ਗਨ੍ਤ੍ਵਾ, ‘‘ਮਯਂ, ਭਨ੍ਤੇ, ਸਾਕਿਯਾ ਨਾਮ ਮਾਨਨਿਸ੍ਸਿਤਾ, ਅਯਂ ਅਮ੍ਹਾਕਂ ਦੀਘਰਤ੍ਤਂ ਪਰਿਚਾਰਕੋ, ਇਮਂ ਪਠਮਤਰਂ ਪਬ੍ਬਾਜੇਥ, ਮਯਮਸ੍ਸ ਅਭਿਵਾਦਨਾਦੀਨਿ ਕਰਿਸ੍ਸਾਮ, ਏਵਂ ਨੋ ਮਾਨੋ ਨਿਮ੍ਮਾਨਾਯਿਸ੍ਸਤੀ’’ਤਿ ਵਤ੍ਵਾ ਤਂ ਪਠਮਤਰਂ ਪਬ੍ਬਾਜੇਤ੍ਵਾ ਪਚ੍ਛਾ ਸਯਂ ਪਬ੍ਬਜਿਂਸੁ. ਤੇਸੁ ਆਯਸ੍ਮਾ ਭਦ੍ਦਿਯੋ ਤੇਨੇਵ ਅਨ੍ਤਰਵਸ੍ਸੇਨ ਤੇਵਿਜ੍ਜੋ ਅਹੋਸਿ. ਆਯਸ੍ਮਾ ਅਨੁਰੁਦ੍ਧੋ ਦਿਬ੍ਬਚਕ੍ਖੁਕੋ ਹੁਤ੍ਵਾ ਪਚ੍ਛਾ ਮਹਾਵਿਤਕ੍ਕਸੁਤ੍ਤਂ (ਅ. ਨਿ. ੮.੩੦) ਸੁਤ੍ਵਾ ਅਰਹਤ੍ਤਂ ਪਾਪੁਣਿ. ਆਯਸ੍ਮਾ ਆਨਨ੍ਦੋ ਸੋਤਾਪਤ੍ਤਿਫਲੇ ਪਤਿਟ੍ਠਹਿ. ਭਗੁਤ੍ਥੇਰੋ ਚ ਕਿਮਿਲਤ੍ਥੇਰੋ ਚ ਅਪਰਭਾਗੇ ਵਿਪਸ੍ਸਨਂ ਵਡ੍ਢੇਤ੍ਵਾ ਅਰਹਤ੍ਤਂ ਪਾਪੁਣਿਂਸੁ. ਦੇਵਦਤ੍ਤੋ ਪੋਥੁਜ੍ਜਨਿਕਂ ਇਦ੍ਧਿਂ ਪਤ੍ਤੋ.

ਅਪਰਭਾਗੇ ਸਤ੍ਥਰਿ ਕੋਸਮ੍ਬਿਯਂ ਵਿਹਰਨ੍ਤੇ ਸਸਾਵਕਸਙ੍ਘਸ੍ਸ ਤਥਾਗਤਸ੍ਸ ਮਹਨ੍ਤੋ ਲਾਭਸਕ੍ਕਾਰੋ ਨਿਬ੍ਬਤ੍ਤਿ. ਵਤ੍ਥਭੇਸਜ੍ਜਾਦਿਹਤ੍ਥਾ ਮਨੁਸ੍ਸਾ ਵਿਹਾਰਂ ਪਵਿਸਿਤ੍ਵਾ ‘‘ਕੁਹਿਂ ਸਤ੍ਥਾ, ਕੁਹਿਂ ਸਾਰਿਪੁਤ੍ਤਤ੍ਥੇਰੋ, ਕੁਹਿਂ ਮਹਾਮੋਗ੍ਗਲ੍ਲਾਨਤ੍ਥੇਰੋ, ਕੁਹਿਂ ਮਹਾਕਸ੍ਸਪਤ੍ਥੇਰੋ, ਕੁਹਿਂ ਭਦ੍ਦਿਯਤ੍ਥੇਰੋ, ਕੁਹਿਂ ਅਨੁਰੁਦ੍ਧਤ੍ਥੇਰੋ, ਕੁਹਿਂ ਆਨਨ੍ਦਤ੍ਥੇਰੋ, ਕੁਹਿਂ ਭਗੁਤ੍ਥੇਰੋ, ਕੁਹਿਂ ਕਿਮਿਲਤ੍ਥੇਰੋ’’ਤਿ ਅਸੀਤਿਮਹਾਸਾਵਕਾਨਂ ਨਿਸਿਨ੍ਨਟ੍ਠਾਨਂ ¶ ਓਲੋਕੇਨ੍ਤਾ ਵਿਚਰਨ੍ਤਿ. ‘‘ਦੇਵਦਤ੍ਤਤ੍ਥੇਰੋ ਕੁਹਿਂ ਨਿਸਿਨ੍ਨੋ ਵਾ, ਠਿਤੋ ਵਾ’’ਤਿ ਪੁਚ੍ਛਨ੍ਤੋ ਨਾਮ ਨਤ੍ਥਿ. ਸੋ ਚਿਨ੍ਤੇਸਿ – ‘‘ਅਹਮ੍ਪਿ ਏਤੇਹਿ ਸਦ੍ਧਿਞ੍ਞੇਵ ਪਬ੍ਬਜਿਤੋ, ਏਤੇਪਿ ਖਤ੍ਤਿਯਪਬ੍ਬਜਿਤਾ, ਅਹਮ੍ਪਿ ਖਤ੍ਤਿਯਪਬ੍ਬਜਿਤੋ, ਲਾਭਸਕ੍ਕਾਰਹਤ੍ਥਾ ¶ ਮਨੁਸ੍ਸਾ ਏਤੇਯੇਵ ਪਰਿਯੇਸਨ੍ਤਿ, ਮਮ ਨਾਮਂ ਗਹੇਤਾਪਿ ਨਤ੍ਥਿ. ਕੇਨ ਨੁ ਖੋ ਸਦ੍ਧਿਂ ਏਕਤੋ ਹੁਤ੍ਵਾ ਕਂ ਪਸਾਦੇਤ੍ਵਾ ਮਮ ਲਾਭਸਕ੍ਕਾਰਂ ਨਿਬ੍ਬਤ੍ਤੇਯ੍ਯ’’ਨ੍ਤਿ. ਅਥਸ੍ਸ ਏਤਦਹੋਸਿ – ‘‘ਅਯਂ ਖੋ ਰਾਜਾ ਬਿਮ੍ਬਿਸਾਰੋ ਪਠਮਦਸ੍ਸਨੇਨੇਵ ਏਕਾਦਸਹਿ ਨਹੁਤੇਹਿ ਸਦ੍ਧਿਂ ਸੋਤਾਪਤ੍ਤਿਫਲੇ ਪਤਿਟ੍ਠਿਤੋ, ਨ ਸਕ੍ਕਾ ਏਤੇਨ ਸਦ੍ਧਿਂ ਏਕਤੋ ਭਵਿਤੁਂ, ਕੋਸਲਰਞ੍ਞਾਪਿ ਸਦ੍ਧਿਂ ਨ ਸਕ੍ਕਾ ਭਵਿਤੁਂ. ਅਯਂ ਖੋ ਪਨ ਰਞ੍ਞੋ ਪੁਤ੍ਤੋ ਅਜਾਤਸਤ੍ਤੁ ਕੁਮਾਰੋ ਕਸ੍ਸਚਿ ਗੁਣਦੋਸੇ ਨ ਜਾਨਾਤਿ, ਏਤੇਨ ਸਦ੍ਧਿਂ ਏਕਤੋ ਭਵਿਸ੍ਸਾਮੀ’’ਤਿ. ਸੋ ਕੋਸਮ੍ਬਿਤੋ ਰਾਜਗਹਂ ਗਨ੍ਤ੍ਵਾ ਕੁਮਾਰਕਵਣ੍ਣਂ ਅਭਿਨਿਮ੍ਮਿਨਿਤ੍ਵਾ ਚਤ੍ਤਾਰੋ ਆਸੀਵਿਸੇ ਚਤੂਸੁ ਹਤ੍ਥਪਾਦੇਸੁ ਏਕਂ ਗੀਵਾਯ ਪਿਲਨ੍ਧਿਤ੍ਵਾ ¶ ਏਕਂ ਸੀਸੇ ਚੁਮ੍ਬਟਕਂ ਕਤ੍ਵਾ ਏਕਂ ਏਕਂਸਂ ਕਰਿਤ੍ਵਾ ਇਮਾਯ ਅਹਿਮੇਖਲਾਯ ਆਕਾਸਤੋ ਓਰੁਯ੍ਹ ਅਜਾਤਸਤ੍ਤੁਸ੍ਸ ਉਚ੍ਛਙ੍ਗੇ ਨਿਸੀਦਿਤ੍ਵਾ ਤੇਨ ਭੀਤੇਨ ‘‘ਕੋਸਿ ਤ੍ਵ’’ਨ੍ਤਿ ਵੁਤ੍ਤੇ ‘‘ਅਹਂ ਦੇਵਦਤ੍ਤੋ’’ਤਿ ਵਤ੍ਵਾ ਤਸ੍ਸ ਭਯਵਿਨੋਦਨਤ੍ਥਂ ਤਂ ਅਤ੍ਤਭਾਵਂ ਪਟਿਸਂਹਰਿਤ੍ਵਾ ਸਙ੍ਘਾਟਿਪਤ੍ਤਚੀਵਰਧਰੋ ਪੁਰਤੋ ਠਤ੍ਵਾ ਤਂ ਪਸਾਦੇਤ੍ਵਾ ਲਾਭਸਕ੍ਕਾਰਂ ਨਿਬ੍ਬਤ੍ਤੇਸਿ. ਸੋ ਲਾਭਸਕ੍ਕਾਰਾਭਿਭੂਤੋ ‘‘ਅਹਂ ਭਿਕ੍ਖੁਸਙ੍ਘਂ ਪਰਿਹਰਿਸ੍ਸਾਮੀ’’ਤਿ ਪਾਪਕਂ ਚਿਤ੍ਤਂ ਉਪ੍ਪਾਦੇਤ੍ਵਾ ਸਹ ਚਿਤ੍ਤੁਪ੍ਪਾਦੇਨ ਇਦ੍ਧਿਤੋ ਪਰਿਹਾਯਿਤ੍ਵਾ ਸਤ੍ਥਾਰਂ ਵੇਲ਼ੁਵਨਵਿਹਾਰੇ ਸਰਾਜਿਕਾਯ ਪਰਿਸਾਯ ਧਮ੍ਮਂ ਦੇਸੇਨ੍ਤਂ ਵਨ੍ਦਿਤ੍ਵਾ ਉਟ੍ਠਾਯਾਸਨਾ ਅਞ੍ਜਲਿਂ ਪਗ੍ਗਯ੍ਹ – ‘‘ਭਗਵਾ, ਭਨ੍ਤੇ, ਏਤਰਹਿ ਜਿਣ੍ਣੋ ਵੁਡ੍ਢੋ ਮਹਲ੍ਲਕੋ, ਅਪ੍ਪੋਸ੍ਸੁਕ੍ਕੋ ਦਿਟ੍ਠਧਮ੍ਮਸੁਖਵਿਹਾਰਂ ਅਨੁਯੁਞ੍ਜਤੁ, ਅਹਂ ਭਿਕ੍ਖੁਸਙ੍ਘਂ ਪਰਿਹਰਿਸ੍ਸਾਮਿ, ਨਿਯ੍ਯਾਦੇਥ ਮੇ ਭਿਕ੍ਖੁਸਙ੍ਘ’’ਨ੍ਤਿ ¶ ਵਤ੍ਵਾ ਸਤ੍ਥਾਰਾ ਖੇਲ਼ਾਸਕਵਾਦੇਨ ਅਪਸਾਦੇਤ੍ਵਾ ਪਟਿਕ੍ਖਿਤ੍ਤੋ ਅਨਤ੍ਤਮਨੋ ਇਮਂ ਪਠਮਂ ਤਥਾਗਤੇ ਆਘਾਤਂ ਬਨ੍ਧਿਤ੍ਵਾ ਪਕ੍ਕਾਮਿ.

ਅਥਸ੍ਸ ਭਗਵਾ ਰਾਜਗਹੇ ਪਕਾਸਨੀਯਕਮ੍ਮਂ ਕਾਰੇਸਿ. ਸੋ ‘‘ਪਰਿਚ੍ਚਤ੍ਤੋ ਦਾਨਿ ਅਹਂ ਸਮਣੇਨ ਗੋਤਮੇਨ, ਇਦਾਨਿਸ੍ਸ ਅਨਤ੍ਥਂ ਕਰਿਸ੍ਸਾਮੀ’’ਤਿ ਅਜਾਤਸਤ੍ਤੁਂ ਉਪਸਙ੍ਕਮਿਤ੍ਵਾ, ‘‘ਪੁਬ੍ਬੇ ਖੋ, ਕੁਮਾਰ, ਮਨੁਸ੍ਸਾ ਦੀਘਾਯੁਕਾ, ਏਤਰਹਿ ਅਪ੍ਪਾਯੁਕਾ. ਠਾਨਂ ਖੋ ਪਨੇਤਂ ਵਿਜ੍ਜਤਿ, ਯਂ ਤ੍ਵਂ ਕੁਮਾਰੋਵ ਸਮਾਨੋ ਕਾਲਂ ਕਰੇਯ੍ਯਾਸਿ, ਤੇਨ ਹਿ ਤ੍ਵਂ, ਕੁਮਾਰ, ਪਿਤਰਂ ਹਨ੍ਤ੍ਵਾ ਰਾਜਾ ਹੋਹਿ, ਅਹਂ ਭਗਵਨ੍ਤਂ ਹਨ੍ਤ੍ਵਾ ਬੁਦ੍ਧੋ ਭਵਿਸ੍ਸਾਮੀ’’ਤਿ ਵਤ੍ਵਾ ਤਸ੍ਮਿਂ ਰਜ੍ਜੇ ਪਤਿਟ੍ਠਿਤੇ ਤਥਾਗਤਸ੍ਸ ਵਧਾਯ ਪੁਰਿਸੇ ਪਯੋਜੇਤ੍ਵਾ ਤੇਸੁ ਸੋਤਾਪਤ੍ਤਿਫਲਂ ਪਤ੍ਵਾ ਨਿਵਤ੍ਤੇਸੁ ਸਯਂ ਗਿਜ੍ਝਕੂਟਪਬ੍ਬਤਂ ਅਭਿਰੁਹਿਤ੍ਵਾ, ‘‘ਅਹਮੇਵ ਸਮਣਂ ਗੋਤਮਂ ਜੀਵਿਤਾ ਵੋਰੋਪੇਸ੍ਸਾਮੀ’’ਤਿ ਸਿਲਂ ਪਵਿਜ੍ਝਿਤ੍ਵਾ ਰੁਹਿਰੁਪ੍ਪਾਦਕਕਮ੍ਮਂ ਕਤ੍ਵਾ ਇਮਿਨਾਪਿ ਉਪਾਯੇਨ ਮਾਰੇਤੁਂ ਅਸਕ੍ਕੋਨ੍ਤੋ ਪੁਨ ਨਾਲ਼ਾਗਿਰਿਂ ਵਿਸ੍ਸਜ੍ਜਾਪੇਸਿ. ਤਸ੍ਮਿਂ ਆਗਚ੍ਛਨ੍ਤੇ ਆਨਨ੍ਦਤ੍ਥੇਰੋ ਅਤ੍ਤਨੋ ਜੀਵਿਤਂ ਸਤ੍ਥੁ ਪਰਿਚ੍ਚਜਿਤ੍ਵਾ ਪੁਰਤੋ ਅਟ੍ਠਾਸਿ. ਸਤ੍ਥਾ ਨਾਗਂ ਦਮੇਤ੍ਵਾ ਨਗਰਾ ਨਿਕ੍ਖਮਿਤ੍ਵਾ ਵਿਹਾਰਂ ਗਨ੍ਤ੍ਵਾ ਅਨੇਕਸਹਸ੍ਸੇਹਿ ਉਪਾਸਕੇਹਿ ਅਭਿਹਟਂ ਮਹਾਦਾਨਂ ਪਰਿਭੁਞ੍ਜਿਤ੍ਵਾ ਤਸ੍ਮਿਂ ¶ ਦਿਵਸੇ ਸਨ੍ਨਿਪਤਿਤਾਨਂ ਅਟ੍ਠਾਰਸਕੋਟਿਸਙ੍ਖਾਤਾਨਂ ਰਾਜਗਹਵਾਸੀਨਂ ਅਨੁਪੁਬ੍ਬਿਂ ਕਥਂ ਕਥੇਤ੍ਵਾ ਚਤੁਰਾਸੀਤਿਯਾ ਪਾਣਸਹਸ੍ਸਾਨਂ ਧਮ੍ਮਾਭਿਸਮਯੇ ਜਾਤੇ ‘‘ਅਹੋ ਆਯਸ੍ਮਾ ਆਨਨ੍ਦੋ ਮਹਾਗੁਣੋ, ਤਥਾਰੂਪੇ ਨਾਮ ਹਤ੍ਥਿਨਾਗੇ ਆਗਚ੍ਛਨ੍ਤੇ ਅਤ੍ਤਨੋ ਜੀਵਿਤਂ ਪਰਿਚ੍ਚਜਿਤ੍ਵਾ ¶ ¶ ਸਤ੍ਥੁ ਪੁਰਤੋਵ ਅਟ੍ਠਾਸੀ’’ਤਿ ਥੇਰਸ੍ਸ ਗੁਣਕਥਂ ਸੁਤ੍ਵਾ ‘‘ਨ, ਭਿਕ੍ਖਵੇ, ਇਦਾਨੇਵ, ਪੁਬ੍ਬੇਪੇਸ ਮਮਤ੍ਥਾਯ ਜੀਵਿਤਂ ਪਰਿਚ੍ਚਜਿਯੇਵਾ’’ਤਿ ਵਤ੍ਵਾ ਭਿਕ੍ਖੂਹਿ ਯਾਚਿਤੋ ਚੂਲ਼ਹਂਸ (ਜਾ. ੧.੧੫.੧੩੩ ਆਦਯੋ; ੨.੨੧.੧ ਆਦਯੋ) – ਮਹਾਹਂਸ (ਜਾ. ੨.੨੧.੮੯ ਆਦਯੋ) – ਕਕ੍ਕਟਕਜਾਤਕਾਨਿ (ਜਾ. ੧.੩.੪੯ ਆਦਯੋ) ਕਥੇਸਿ. ਦੇਵਦਤ੍ਤਸ੍ਸਾਪਿ ਕਮ੍ਮਂ ਨੇਵ ਪਾਕਟਂ, ਤਥਾ ਰਞ੍ਞੋ ਮਾਰਾਪਿਤਤ੍ਤਾ, ਨ ਵਧਕਾਨਂ ਪਯੋਜਿਤਤ੍ਤਾ ਨ ਸਿਲਾਯ ਪਵਿਦ੍ਧਤ੍ਤਾ ਪਾਕਟਂ ਅਹੋਸਿ, ਯਥਾ ਨਾਲ਼ਾਗਿਰਿਹਤ੍ਥਿਨੋ ਵਿਸ੍ਸਜ੍ਜਿਤਤ੍ਤਾ. ਤਦਾ ਹਿ ਮਹਾਜਨੋ ‘‘ਰਾਜਾਪਿ ਦੇਵਦਤ੍ਤੇਨੇਵ ਮਾਰਾਪਿਤੋ, ਵਧਕੋਪਿ ਪਯੋਜਿਤੋ, ਸਿਲਾਪਿ ਅਪਵਿਦ੍ਧਾ. ਇਦਾਨਿ ਪਨ ਤੇਨ ਨਾਲ਼ਾਗਿਰਿ ਵਿਸ੍ਸਜ੍ਜਾਪਿਤੋ, ਏਵਰੂਪਂ ਨਾਮ ਪਾਪਕਂ ਗਹੇਤ੍ਵਾ ਰਾਜਾ ਵਿਚਰਤੀ’’ਤਿ ਕੋਲਾਹਲਮਕਾਸਿ.

ਰਾਜਾ ਮਹਾਜਨਸ੍ਸ ਕਥਂ ਸੁਤ੍ਵਾ ਪਞ੍ਚ ਥਾਲਿਪਾਕਸਤਾਨਿ ਨੀਹਰਾਪੇਤ੍ਵਾ ਨ ਪੁਨ ਤਸ੍ਸੂਪਟ੍ਠਾਨਂ ਅਗਮਾਸਿ, ਨਾਗਰਾਪਿਸ੍ਸ ਕੁਲਂ ਉਪਗਤਸ੍ਸ ਭਿਕ੍ਖਾਮਤ੍ਤਮ੍ਪਿ ਨ ਅਦਂਸੁ. ਸੋ ਪਰਿਹੀਨਲਾਭਸਕ੍ਕਾਰੋ ਕੋਹਞ੍ਞੇਨ ਜੀਵਿਤੁਕਾਮੋ ਸਤ੍ਥਾਰਂ ਉਪਸਙ੍ਕਮਿਤ੍ਵਾ ਪਞ੍ਚ ਵਤ੍ਥੂਨਿ ਯਾਚਿਤ੍ਵਾ ਭਗਵਤੋ ‘‘ਅਲਂ, ਦੇਵਦਤ੍ਤ, ਯੋ ਇਚ੍ਛਤਿ, ਸੋ ਆਰਞ੍ਞਕੋ ਹੋਤੂ’’ਤਿ ਪਟਿਕ੍ਖਿਤ੍ਤੋ ਕਸ੍ਸਾਵੁਸੋ, ਵਚਨਂ ਸੋਭਨਂ, ਕਿਂ ਤਥਾਗਤਸ੍ਸ ਉਦਾਹੁ ਮਮ, ਅਹਞ੍ਹਿ ਉਕ੍ਕਟ੍ਠਵਸੇਨ ਏਵਂ ਵਦਾਮਿ, ‘‘ਸਾਧੁ, ਭਨ੍ਤੇ, ਭਿਕ੍ਖੂ ਯਾਵਜੀਵਂ ਆਰਞ੍ਞਕਾ ਅਸ੍ਸੁ, ਪਿਣ੍ਡਪਾਤਿਕਾ, ਪਂਸੁਕੂਲਿਕਾ, ਰੁਕ੍ਖਮੂਲਿਕਾ, ਮਚ੍ਛਮਂਸਂ ਨ ਖਾਦੇਯ੍ਯੁ’’ਨ੍ਤਿ. ‘‘ਯੋ ਦੁਕ੍ਖਾ ਮੁਚ੍ਚਿਤੁਕਾਮੋ, ਸੋ ਮਯਾ ਸਦ੍ਧਿਂ ਆਗਚ੍ਛਤੂ’’ਤਿ ਵਤ੍ਵਾ ਪਕ੍ਕਾਮਿ. ਤਸ੍ਸ ਵਚਨਂ ¶ ਸੁਤ੍ਵਾ ਏਕਚ੍ਚੇ ਨਵਕਪਬ੍ਬਜਿਤਾ ਮਨ੍ਦਬੁਦ੍ਧਿਨੋ ‘‘ਕਲ੍ਯਾਣਂ ਦੇਵਦਤ੍ਤੋ ਆਹ, ਏਤੇਨ ਸਦ੍ਧਿਂ ਵਿਚਰਿਸ੍ਸਾਮਾ’’ਤਿ ਤੇਨ ਸਦ੍ਧਿਂ ਏਕਤੋ ਅਹੇਸੁਂ. ਇਤਿ ਸੋ ਪਞ੍ਚਸਤੇਹਿ ਭਿਕ੍ਖੂਹਿ ਸਦ੍ਧਿਂ ਤੇਹਿ ਪਞ੍ਚਹਿ ਵਤ੍ਥੂਹਿ ਲੂਖਪ੍ਪਸਨ੍ਨਂ ਜਨਂ ਸਞ੍ਞਾਪੇਨ੍ਤੋ ਕੁਲੇਸੁ ਵਿਞ੍ਞਾਪੇਤ੍ਵਾ ਵਿਞ੍ਞਾਪੇਤ੍ਵਾ ਭੁਞ੍ਜਨ੍ਤੋ ਸਙ੍ਘਭੇਦਾਯ ਪਰਕ੍ਕਮਿ. ਸੋ ਭਗਵਤਾ, ‘‘ਸਚ੍ਚਂ ਕਿਰ ਤ੍ਵਂ, ਦੇਵਦਤ੍ਤ, ਸਙ੍ਘਭੇਦਾਯ ਪਰਕ੍ਕਮਸਿ ਚਕ੍ਕਭੇਦਾਯਾ’’ਤਿ ਪੁਟ੍ਠੋ ‘‘ਸਚ੍ਚਂ ਭਗਵਾ’’ਤਿ ਵਤ੍ਵਾ, ‘‘ਗਰੁਕੋ ਖੋ, ਦੇਵਦਤ੍ਤ, ਸਙ੍ਘਭੇਦੋ’’ਤਿਆਦੀਹਿ ਓਵਦਿਤੋਪਿ ਸਤ੍ਥੁ ਵਚਨਂ ਅਨਾਦਿਯਿਤ੍ਵਾ ਪਕ੍ਕਨ੍ਤੋ ਆਯਸ੍ਮਨ੍ਤਂ ਆਨਨ੍ਦਂ ਰਾਜਗਹੇ ਪਿਣ੍ਡਾਯ ਚਰਨ੍ਤਂ ਦਿਸ੍ਵਾ, ‘‘ਅਜ੍ਜਤਗ੍ਗੇ ਦਾਨਾਹਂ, ਆਵੁਸੋ ਆਨਨ੍ਦ, ਅਞ੍ਞਤ੍ਰੇਵ ਭਗਵਤਾ, ਅਞ੍ਞਤ੍ਰ, ਭਿਕ੍ਖੁਸਙ੍ਘਾ ਉਪੋਸਥਂ ਕਰਿਸ੍ਸਾਮਿ, ਸਙ੍ਘਕਮ੍ਮਂ ਕਰਿਸ੍ਸਾਮੀ’’ਤਿ ਆਹ. ਥੇਰੋ ਤਮਤ੍ਥਂ ਭਗਵਤੋ ਆਰੋਚੇਸਿ. ਤਂ ਵਿਦਿਤ੍ਵਾ ਸਤ੍ਥਾ ਉਪ੍ਪਨ੍ਨਧਮ੍ਮਸਂਵੇਗੋ ਹੁਤ੍ਵਾ, ‘‘ਦੇਵਦਤ੍ਤੋ ¶ ਸਦੇਵਕਸ੍ਸ ਲੋਕਸ੍ਸ ਅਨਤ੍ਥਨਿਸ੍ਸਿਤਂ ਅਤ੍ਤਨੋ ਅਵੀਚਿਮ੍ਹਿ ਪਚ੍ਚਨਕਕਮ੍ਮਂ ਕਰੋਤੀ’’ਤਿ ਵਿਤਕ੍ਕੇਤ੍ਵਾ –

‘‘ਸੁਕਰਾਨਿ ¶ ਅਸਾਧੂਨਿ, ਅਤ੍ਤਨੋ ਅਹਿਤਾਨਿ ਚ;

ਯਂ ਵੇ ਹਿਤਞ੍ਚ ਸਾਧੁਞ੍ਚ, ਤਂ ਵੇ ਪਰਮਦੁਕ੍ਕਰ’’ਨ੍ਤਿ. (ਧ. ਪ. ੧੬੩) –

ਇਮਂ ਗਾਥਂ ਵਤ੍ਵਾ ਪੁਨ ਇਮਂ ਉਦਾਨਂ ਉਦਾਨੇਸਿ –

‘‘ਸੁਕਰਂ ਸਾਧੁਨਾ ਸਾਧੁ, ਸਾਧੁ ਪਾਪੇਨ ਦੁਕ੍ਕਰਂ;

ਪਾਪਂ ਪਾਪੇਨ ਸੁਕਰਂ, ਪਾਪਮਰਿਯੇਹਿ ਦੁਕ੍ਕਰ’’ਨ੍ਤਿ. (ਉਦਾ. ੪੮; ਚੂਲ਼ਵ. ੩੪੩);

ਅਥ ਖੋ ਦੇਵਦਤ੍ਤੋ ਉਪੋਸਥਦਿਵਸੇ ਅਤ੍ਤਨੋ ਪਰਿਸਾਯ ਸਦ੍ਧਿਂ ਏਕਮਨ੍ਤਂ ਨਿਸੀਦਿਤ੍ਵਾ, ‘‘ਯਸ੍ਸਿਮਾਨਿ ਪਞ੍ਚ ਵਤ੍ਥੂਨਿ ਖਮਨ੍ਤਿ ¶ , ਸੋ ਸਲਾਕਂ ਗਣ੍ਹਤੂ’’ਤਿ ਵਤ੍ਵਾ ਪਞ੍ਚਸਤੇਹਿ ਵਜ੍ਜਿਪੁਤ੍ਤਕੇਹਿ ਨਵਕੇਹਿ ਅਪ੍ਪਕਤਞ੍ਞੂਹਿ ਸਲਾਕਾਯ ਗਹਿਤਾਯ ਸਙ੍ਘਂ ਭਿਨ੍ਦਿਤ੍ਵਾ ਤੇ ਭਿਕ੍ਖੂ ਆਦਾਯ ਗਯਾਸੀਸਂ ਅਗਮਾਸਿ. ਤਸ੍ਸ ਤਤ੍ਥ ਗਤਭਾਵਂ ਸੁਤ੍ਵਾ ਸਤ੍ਥਾ ਤੇਸਂ ਭਿਕ੍ਖੂਨਂ ਆਨਯਨਤ੍ਥਾਯ ਦ੍ਵੇ ਅਗ੍ਗਸਾਵਕੇ ਪੇਸੇਸਿ. ਤੇ ਤਤ੍ਥ ਗਨ੍ਤ੍ਵਾ ਆਦੇਸਨਾਪਾਟਿਹਾਰਿਯਾਨੁਸਾਸਨਿਯਾ ਚੇਵ ਇਦ੍ਧਿਪਾਟਿਹਾਰਿਯਾਨੁਸਾਸਨਿਯਾ ਚ ਅਨੁਸਾਸਨ੍ਤਾ ਤੇ ਅਮਤਂ ਪਾਯੇਤ੍ਵਾ ਆਦਾਯ ਆਕਾਸੇਨ ਆਗਮਿਂਸੁ. ਕੋਕਾਲਿਕੋਪਿ ਖੋ ‘‘ਉਟ੍ਠੇਹਿ, ਆਵੁਸੋ ਦੇਵਦਤ੍ਤ, ਨੀਤਾ ਤੇ ਭਿਕ੍ਖੂ ਸਾਰਿਪੁਤ੍ਤਮੋਗ੍ਗਲ੍ਲਾਨੇਹਿ, ਨਨੁ ਤ੍ਵਂ ਮਯਾ ਵੁਤ੍ਤੋ ‘ਮਾ, ਆਵੁਸੋ, ਸਾਰਿਪੁਤ੍ਤਮੋਗ੍ਗਲ੍ਲਾਨੇ ਵਿਸ੍ਸਾਸੀ’ਤਿ. ਪਾਪਿਚ੍ਛਾ ਸਾਰਿਪੁਤ੍ਤਮੋਗ੍ਗਲ੍ਲਾਨਾ, ਪਾਪਿਕਾਨਂ ਇਚ੍ਛਾਨਂ ਵਸਂ ਗਤਾ’’ਤਿ ਵਤ੍ਵਾ ਜਣ੍ਣੁਕੇਨ ਹਦਯਮਜ੍ਝੇ ਪਹਰਿ, ਤਸ੍ਸ ਤਤ੍ਥੇਵ ਉਣ੍ਹਂ ਲੋਹਿਤਂ ਮੁਖਤੋ ਉਗ੍ਗਞ੍ਛਿ. ਆਯਸ੍ਮਨ੍ਤਂ ਪਨ ਸਾਰਿਪੁਤ੍ਤਂ ਭਿਕ੍ਖੁਸਙ੍ਘਪਰਿਵੁਤਂ ਆਕਾਸੇਨ ਆਗਚ੍ਛਨ੍ਤਂ ਦਿਸ੍ਵਾ ਭਿਕ੍ਖੂ ਆਹਂਸੁ – ‘‘ਭਨ੍ਤੇ, ਆਯਸ੍ਮਾ ਸਾਰਿਪੁਤ੍ਤੋ ਗਮਨਕਾਲੇ ਅਤ੍ਤਦੁਤਿਯੋ ਗਤੋ, ਇਦਾਨਿ ਮਹਾਪਰਿਵਾਰੋ ਆਗਚ੍ਛਨ੍ਤੋ ਸੋਭਤੀ’’ਤਿ. ਸਤ੍ਥਾ ‘‘ਨ, ਭਿਕ੍ਖਵੇ, ਇਦਾਨੇਵ ਸਾਰਿਪੁਤ੍ਤੋ ਸੋਭਤਿ, ਪੁਬ੍ਬੇ ਤਿਰਚ੍ਛਾਨਯੋਨਿਯਂ ਨਿਬ੍ਬਤ੍ਤਕਾਲੇਪਿ ਮਯ੍ਹਂ ਪੁਤ੍ਤੋ ਮਮ ਸਨ੍ਤਿਕਂ ਆਗਚ੍ਛਨ੍ਤੋ ਸੋਭਿਯੇਵਾ’’ਤਿ ਵਤ੍ਵਾ –

‘‘ਹੋਤਿ ਸੀਲਵਤਂ ਅਤ੍ਥੋ, ਪਟਿਸਨ੍ਥਾਰਵੁਤ੍ਤਿਨਂ;

ਲਕ੍ਖਣਂ ਪਸ੍ਸ ਆਯਨ੍ਤਂ, ਞਾਤਿਸਙ੍ਘਪੁਰਕ੍ਖਤਂ;

ਅਥ ਪਸ੍ਸਸਿਮਂ ਕਾਲ਼ਂ, ਸੁਵਿਹੀਨਂਵ ਞਾਤਿਭੀ’’ਤਿ. (ਜਾ. ੧.੧.੧੧) –

ਇਦਂ ¶ ¶ ਜਾਤਕਂ ਕਥੇਸਿ. ਪੁਨ ਭਿਕ੍ਖੂਹਿ, ‘‘ਭਨ੍ਤੇ, ਦੇਵਦਤ੍ਤੋ ਕਿਰ ਦ੍ਵੇ ਅਗ੍ਗਸਾਵਕੇ ਉਭੋਸੁ ਪਸ੍ਸੇਸੁ ਨਿਸੀਦਾਪੇਤ੍ਵਾ ‘ਬੁਦ੍ਧਲੀਲ਼ਾਯ ਧਮ੍ਮਂ ਦੇਸੇਸ੍ਸਾਮੀ’ਤਿ ਤੁਮ੍ਹਾਕਂ ਅਨੁਕਿਰਿਯਂ ਕਰੋਤੀ’’ਤਿ ਵੁਤ੍ਤੇ, ‘‘ਨ ¶ , ਭਿਕ੍ਖਵੇ, ਇਦਾਨੇਵ, ਪੁਬ੍ਬੇਪੇਸ ਮਮ ਅਨੁਕਿਰਿਯਂ ਕਾਤੁਂ ਵਾਯਮਿ, ਨ ਪਨ ਸਕ੍ਖੀ’’ਤਿ ਵਤ੍ਵਾ –

‘‘ਅਪਿ ਵੀਰਕ ਪਸ੍ਸੇਸਿ, ਸਕੁਣਂ ਮਞ੍ਜੁਭਾਣਕਂ;

ਮਯੂਰਗੀਵਸਙ੍ਕਾਸਂ, ਪਤਿਂ ਮਯ੍ਹਂ ਸਵਿਟ੍ਠਕਂ.

ਸੇਵਾਲੇ ਪਲਿਗੁਣ੍ਠਿਤੋ ਮਤੋ’’ਤਿ. (ਜਾ. ੧.੨.੧੦੭-੧੦੮) –

ਆਦਿਨਾ ਜਾਤਕਂ ਵਤ੍ਵਾ ਅਪਰਾਪਰੇਸੁਪਿ ਦਿਵਸੇਸੁ ਤਥਾਨੁਰੂਪਮੇਵ ਕਥਂ ਆਰਬ੍ਭ –

ਯਤ੍ਥਬ੍ਭਿਦਾ ਗਰੁਲ਼ੋ ਉਤ੍ਤਮਙ੍ਗ’’ਨ੍ਤਿ. (ਜਾ. ੧.੨.੧੨੦);

‘‘ਲਸੀ ¶ ਚ ਤੇ ਨਿਪ੍ਫਲਿਕਾ, ਮਤ੍ਥਕੋ ਚ ਪਦਾਲਿਤੋ;

ਸਬ੍ਬਾ ਤੇ ਫਾਸੁਕਾ ਭਗ੍ਗਾ, ਅਜ੍ਜ ਖੋ ਤ੍ਵਂ ਵਿਰੋਚਸੀ’’ਤਿ. (ਜਾ. ੧.੧.੧੪੩) –

ਏਵਮਾਦੀਨਿ ਜਾਤਕਾਨਿ ਕਥੇਸਿ. ਪੁਨ ‘‘ਅਕਤਞ੍ਞੂ ਦੇਵਦਤ੍ਤੋ’’ਤਿ ਕਥਂ ਆਰਬ੍ਭ –

‘‘ਅਕਰਮ੍ਹਸ ਤੇ ਕਿਚ੍ਚਂ, ਯਂ ਬਲਂ ਅਹੁਵਮ੍ਹਸੇ;

ਮਿਗਰਾਜ ਨਮੋ ਤ੍ਯਤ੍ਥੁ, ਅਪਿ ਕਿਞ੍ਚਿ ਲਭਾਮਸੇ.

‘‘ਮਮ ਲੋਹਿਤਭਕ੍ਖਸ੍ਸ, ਨਿਚ੍ਚਂ ਲੁਦ੍ਦਾਨਿ ਕੁਬ੍ਬਤੋ;

ਦਨ੍ਤਨ੍ਤਰਗਤੋ ਸਨ੍ਤੋ, ਤਂ ਬਹੁਂ ਯਮ੍ਪਿ ਜੀਵਸੀ’’ਤਿ. (ਜਾ. ੧.੪.੨੯-੩੦) –

ਆਦੀਨਿ ¶ ਜਾਤਕਾਨਿ ਕਥੇਸਿ. ਪੁਨ ਵਧਾਯ ਪਰਿਸਕ੍ਕਨਮਸ੍ਸ ਆਰਬ੍ਭ –

‘‘ਞਾਤਮੇਤਂ ਕੁਰੁਙ੍ਗਸ੍ਸ, ਯਂ ਤ੍ਵਂ ਸੇਪਣ੍ਣਿ ਸਿਯ੍ਯਸਿ;

ਅਞ੍ਞਂ ਸੇਪਣ੍ਣਿ ਗਚ੍ਛਾਮਿ, ਨ ਮੇ ਤੇ ਰੁਚ੍ਚਤੇ ਫਲ’’ਨ੍ਤਿ. (ਜਾ. ੧.੧.੨੧) –

ਆਦੀਨਿ ¶ ਜਾਤਕਾਨਿ ਕਥੇਸਿ. ਪੁਨਦਿਵਸੇ ‘‘ਉਭਤੋ ਪਰਿਹੀਨੋ ਦੇਵਦਤ੍ਤੋ ਲਾਭਸਕ੍ਕਾਰਤੋ ਚ ਸਾਮਞ੍ਞਤੋ ਚਾ’’ਤਿ ਕਥਾਸੁ ਪਵਤ੍ਤਮਾਨਾਸੁ ‘‘ਨ, ਭਿਕ੍ਖਵੇ, ਇਦਾਨੇਵ ਦੇਵਦਤ੍ਤੋ ਪਰਿਹੀਨੋ, ਪੁਬ੍ਬੇਪੇਸ ਪਰਿਹੀਨੋਯੇਵਾ’’ਤਿ ਵਤ੍ਵਾ –

‘‘ਅਕ੍ਖੀ ¶ ਭਿਨ੍ਨਾ ਪਟੋ ਨਟ੍ਠੋ, ਸਖਿਗੇਹੇ ਚ ਭਣ੍ਡਨਂ;

ਉਭਤੋ ਪਦੁਟ੍ਠਾ ਕਮ੍ਮਨ੍ਤਾ, ਉਦਕਮ੍ਹਿ ਥਲਮ੍ਹਿ ਚਾ’’ਤਿ. (ਜਾ. ੧.੧.੧੩੯) –

ਆਦੀਨਿ ਜਾਤਕਾਨਿ ਕਥੇਸਿ. ਏਵਂ ਰਾਜਗਹੇ ਵਿਹਰਨ੍ਤੋਵ ਦੇਵਦਤ੍ਤਂ ਆਰਬ੍ਭ ਬਹੂਨਿ ਜਾਤਕਾਨਿ ਕਥੇਤ੍ਵਾ ਰਾਜਗਹਤੋ ਸਾਵਤ੍ਥਿਂ ਗਨ੍ਤ੍ਵਾ ਜੇਤਵਨੇ ਵਿਹਾਰੇ ਵਾਸਂ ਕਪ੍ਪੇਸਿ. ਦੇਵਦਤ੍ਤੋਪਿ ਖੋ ਨਵ ਮਾਸੇ ਗਿਲਾਨੋ ਪਚ੍ਛਿਮੇ ਕਾਲੇ ਸਤ੍ਥਾਰਂ ਦਟ੍ਠੁਕਾਮੋ ਹੁਤ੍ਵਾ ਅਤ੍ਤਨੋ ਸਾਵਕੇ ਆਹ – ‘‘ਅਹਂ ਸਤ੍ਥਾਰਂ ਦਟ੍ਠੁਕਾਮੋ, ਤਂ ਮੇ ਦਸ੍ਸੇਥਾ’’ਤਿ. ‘‘ਤ੍ਵਂ ਸਮਤ੍ਥਕਾਲੇ ਸਤ੍ਥਾਰਾ ਸਦ੍ਧਿਂ ਵੇਰੀ ਹੁਤ੍ਵਾ ਅਚਰਿ, ਨ ਮਯਂ ਤਤ੍ਥ ਨੇਸ੍ਸਾਮਾ’’ਤਿ ਵੁਤ੍ਤੇ, ‘‘ਮਾ ਮਂ ਨਾਸੇਥ, ਮਯਾ ਸਤ੍ਥਰਿ ਆਘਾਤੋ ਕਤੋ, ਸਤ੍ਥੁ ਪਨ ਮਯਿ ਕੇਸਗ੍ਗਮਤ੍ਤੋਪਿ ਆਘਾਤੋ ਨਤ੍ਥਿ’’. ਸੋ ਹਿ ਭਗਵਾ –

‘‘ਵਧਕੇ ਦੇਵਦਤ੍ਤਮ੍ਹਿ, ਚੋਰੇ ਅਙ੍ਗੁਲਿਮਾਲਕੇ;

ਧਨਪਾਲੇ ਰਾਹੁਲੇ ਚ, ਸਬ੍ਬਤ੍ਥ ਸਮਮਾਨਸੋ’’ਤਿ. (ਅਪ. ਥੇਰ ੧.੧.੫੮੫; ਮਿ. ਪ. ੬.੬.੫) –

‘‘ਦਸ੍ਸੇਥ ਮੇ ਭਗਵਨ੍ਤ’’ਨ੍ਤਿ ਪੁਨਪ੍ਪੁਨਂ ਯਾਚਿ. ਅਥ ਨਂ ਤੇ ਮਞ੍ਚਕੇਨਾਦਾਯ ਨਿਕ੍ਖਮਿਂਸੁ. ਤਸ੍ਸ ਆਗਮਨਂ ਸੁਤ੍ਵਾ ਭਿਕ੍ਖੂ ਸਤ੍ਥੁ ਆਰੋਚੇਸੁਂ – ‘‘ਭਨ੍ਤੇ, ਦੇਵਦਤ੍ਤੋ ਕਿਰ ਤੁਮ੍ਹਾਕਂ ਦਸ੍ਸਨਤ੍ਥਾਯ ਆਗਚ੍ਛਤੀ’’ਤਿ. ‘‘ਨ, ਭਿਕ੍ਖਵੇ, ਸੋ ਤੇਨਤ੍ਤਭਾਵੇਨ ਮਂ ਪਸ੍ਸਿਤੁਂ ਲਭਿਸ੍ਸਤੀ’’ਤਿ. ਦੇਵਦਤ੍ਤੋ ਕਿਰ ਪਞ੍ਚਨ੍ਨਂ ਵਤ੍ਥੂਨਂ ਆਯਾਚਿਤਕਾਲਤੋ ਪਟ੍ਠਾਯ ਪੁਨ ਬੁਦ੍ਧਂ ਦਟ੍ਠੁਂ ਨ ਲਭਤਿ, ਅਯਂ ¶ ਧਮ੍ਮਤਾ. ‘‘ਅਸੁਕਟ੍ਠਾਨਞ੍ਚ ਅਸੁਕਟ੍ਠਾਨਞ੍ਚ ਆਗਤੋ, ਭਨ੍ਤੇ’’ਤਿ. ‘‘ਯਂ ਇਚ੍ਛਤਿ, ਤਂ ਕਰੋਤੁ, ਨ ਸੋ ਮਂ ਪਸ੍ਸਿਤੁਂ ਲਭਿਸ੍ਸਤੀ’’ਤਿ. ‘‘ਭਨ੍ਤੇ, ਇਤੋ ਯੋਜਨਮਤ੍ਤਂ ਆਗਤੋ, ਅਡ੍ਢਯੋਜਨਂ, ਗਾਵੁਤਂ, ਜੇਤਵਨਪੋਕ੍ਖਰਣੀਸਮੀਪਂ ਆਗਤੋ, ਭਨ੍ਤੇ’’ਤਿ. ‘‘ਸਚੇਪਿ ਅਨ੍ਤੋਜੇਤਵਨਂ ਪਵਿਸਤਿ, ਨੇਵ ਮਂ ਪਸ੍ਸਿਤੁਂ ¶ ਲਭਿਸ੍ਸਤੀ’’ਤਿ. ਦੇਵਦਤ੍ਤਂ ਗਹੇਤ੍ਵਾ ਆਗਤਾ ਜੇਤਵਨਪੋਕ੍ਖਰਣੀਤੀਰੇ ਮਞ੍ਚਂ ਓਤਾਰੇਤ੍ਵਾ ਪੋਕ੍ਖਰਣਿਂ ਨ੍ਹਾਯਿਤੁਂ ਓਤਰਿਂਸੁ. ਦੇਵਦਤ੍ਤੋਪਿ ਖੋ ਮਞ੍ਚਤੋ ਵੁਟ੍ਠਾਯ ਉਭੋ ਪਾਦੇ ਭੂਮਿਯਂ ਠਪੇਤ੍ਵਾ ਨਿਸੀਦਿ. ਪਾਦਾ ਪਥਵਿਂ ਪਵਿਸਿਂਸੁ ¶ . ਸੋ ਅਨੁਕ੍ਕਮੇਨ ਯਾਵ ਗੋਪ੍ਫਕਾ, ਯਾਵ ਜਣ੍ਣੁਕਾ, ਯਾਵ ਕਟਿਤੋ, ਯਾਵ ਥਨਤੋ, ਯਾਵ ਗੀਵਤੋ ਪਵਿਸਿਤ੍ਵਾ ਹਨੁਕਟ੍ਠਿਕਸ੍ਸ ਭੂਮਿਯਂ ਪਵਿਟ੍ਠਕਾਲੇ –

‘‘ਇਮੇਹਿ ਅਟ੍ਠੀਹਿ ਤਮਗ੍ਗਪੁਗ੍ਗਲਂ,

ਪਾਣੇਹਿ ਬੁਦ੍ਧਂ ਸਰਣਂ ਉਪੇਮੀ’’ਤਿ. (ਮਿ. ਪ. ੪.੧.੩) –

ਇਮਂ ਗਾਥਮਾਹ. ਇਦਂ ਕਿਰ ਠਾਨਂ ਦਿਸ੍ਵਾ ਤਥਾਗਤੋ ਦੇਵਦਤ੍ਤਂ ਪਬ੍ਬਾਜੇਸਿ. ਸਚੇ ਹਿ ਨ ਸੋ ਪਬ੍ਬਜਿਸ੍ਸ, ਗਿਹੀ ਹੁਤ੍ਵਾ ਕਮ੍ਮਞ੍ਚ ਭਾਰਿਯਂ ਅਕਰਿਸ੍ਸ, ਆਯਤਿਂ ਭਵਨਿਸ੍ਸਰਣਪਚ੍ਚਯਂ ਕਾਤੁਂ ਨ ਸਕ੍ਖਿਸ੍ਸ, ਪਬ੍ਬਜਿਤ੍ਵਾ ਚ ਪਨ ਕਿਞ੍ਚਾਪਿ ਕਮ੍ਮਂ ਭਾਰਿਯਂ ਕਰਿਸ੍ਸਤਿ, ਆਯਤਿਂ ਭਵਨਿਸ੍ਸਰਣਪਚ੍ਚਯਂ ਕਾਤੁਂ ¶ ਸਕ੍ਖਿਸ੍ਸਤੀਤਿ ਤਂ ਸਤ੍ਥਾ ਪਬ੍ਬਾਜੇਸਿ. ਸੋ ਹਿ ਇਤੋ ਸਤਸਹਸ੍ਸਕਪ੍ਪਮਤ੍ਥਕੇ ਅਟ੍ਠਿਸ੍ਸਰੋ ਨਾਮ ਪਚ੍ਚੇਕਬੁਦ੍ਧੋ ਭਵਿਸ੍ਸਤਿ, ਸੋ ਪਥਵਿਂ ਪਵਿਸਿਤ੍ਵਾ ਅਵੀਚਿਮ੍ਹਿ ਨਿਬ੍ਬਤ੍ਤਿ. ਨਿਚ੍ਚਲੇ ਬੁਦ੍ਧੇ ਅਪਰਜ੍ਝਭਾਵੇਨ ਪਨ ਨਿਚ੍ਚਲੋਵ ਹੁਤ੍ਵਾ ਪਚ੍ਚਤੂਤਿ ਯੋਜਨਸਤਿਕੇ ਅਨ੍ਤੋ ਅਵੀਚਿਮ੍ਹਿ ਯੋਜਨਸਤੁਬ੍ਬੇਧਮੇਵਸ੍ਸ ਸਰੀਰਂ ਨਿਬ੍ਬਤ੍ਤਿ. ਸੀਸਂ ਯਾਵ ਕਣ੍ਣਸਕ੍ਖਲਿਤੋ ਉਪਰਿ ਅਯਕਪਲ੍ਲਂ ਪਾਵਿਸਿ, ਪਾਦਾ ਯਾਵ ਗੋਪ੍ਫਕਾ ਹੇਟ੍ਠਾ ਅਯਪਥਵਿਯਂ ਪਵਿਟ੍ਠਾ, ਮਹਾਤਾਲਕ੍ਖਨ੍ਧਪਰਿਮਾਣਂ ਅਯਸੂਲਂ ਪਚ੍ਛਿਮਭਿਤ੍ਤਿਤੋ ਨਿਕ੍ਖਮਿਤ੍ਵਾ ਪਿਟ੍ਠਿਮਜ੍ਝਂ ਭਿਨ੍ਦਿਤ੍ਵਾ ਉਰੇਨ ਨਿਕ੍ਖਮਿਤ੍ਵਾ ਪੁਰਿਮਭਿਤ੍ਤਿਂ ਪਾਵਿਸਿ, ਅਪਰਂ ਦਕ੍ਖਿਣਭਿਤ੍ਤਿਤੋ ਨਿਕ੍ਖਮਿਤ੍ਵਾ ਦਕ੍ਖਿਣਪਸ੍ਸਂ ਭਿਨ੍ਦਿਤ੍ਵਾ ਵਾਮਪਸ੍ਸੇਨ ਨਿਕ੍ਖਮਿਤ੍ਵਾ ਉਤ੍ਤਰਭਿਤ੍ਤਿਂ ਪਾਵਿਸਿ, ਅਪਰਂ ਉਪਰਿ ਕਪਲ੍ਲਤੋ ਨਿਕ੍ਖਮਿਤ੍ਵਾ ਮਤ੍ਥਕਂ ਭਿਨ੍ਦਿਤ੍ਵਾ ਅਧੋਭਾਗੇਨ ਨਿਕ੍ਖਮਿਤ੍ਵਾ ਅਯਪਥਵਿਂ ਪਾਵਿਸਿ. ਏਵਂ ਸੋ ਤਤ੍ਥ ਨਿਚ੍ਚਲੋਵ ਪਚ੍ਚਿ.

ਭਿਕ੍ਖੂ ‘‘ਏਤ੍ਤਕਂ ਠਾਨਂ ਦੇਵਦਤ੍ਤੋ ਆਗਚ੍ਛਨ੍ਤੋ ਸਤ੍ਥਾਰਂ ਦਟ੍ਠੁਂ ਅਲਭਿਤ੍ਵਾਵ ਪਥਵਿਂ ਪਵਿਟ੍ਠੋ’’ਤਿ ਕਥਂ ਸਮੁਟ੍ਠਾਪੇਸੁਂ. ਸਤ੍ਥਾ ‘‘ਨ, ਭਿਕ੍ਖਵੇ, ਦੇਵਦਤ੍ਤੋ ਇਦਾਨੇਵ ਮਯਿ ਅਪਰਜ੍ਝਿਤ੍ਵਾ ਪਥਵਿਂ ਪਾਵਿਸਿ, ਪੁਬ੍ਬੇਪਿ ਪਵਿਟ੍ਠੋਯੇਵਾ’’ਤਿ ਵਤ੍ਵਾ ਹਤ੍ਥਿਰਾਜਕਾਲੇ ਮਗ੍ਗਮੂਲ਼੍ਹਂ ਪੁਰਿਸਂ ਸਮਸ੍ਸਾਸੇਤ੍ਵਾ ਅਤ੍ਤਨੋ ਪਿਟ੍ਠਿਂ ਆਰੋਪੇਤ੍ਵਾ ਖੇਮਨ੍ਤਂ ਪਾਪਿਤਸ੍ਸ ਪੁਨ ਤਿਕ੍ਖਤ੍ਤੁਂ ਆਗਨ੍ਤ੍ਵਾ ਅਗ੍ਗਟ੍ਠਾਨੇ ਮਜ੍ਝਿਮਟ੍ਠਾਨੇ ¶ ਮੂਲੇਹਿ ਏਵਂ ਦਨ੍ਤੇ ਛਿਨ੍ਦਿਤ੍ਵਾ ਤਤਿਯਵਾਰੇ ਮਹਾਪੁਰਿਸਸ੍ਸ ਚਕ੍ਖੁਪਥਂ ਅਤਿਕ੍ਕਮਨ੍ਤਸ੍ਸ ਤਸ੍ਸ ਪਥਵਿਂ ਪਵਿਟ੍ਠਭਾਵਂ ਦੀਪੇਤੁਂ –

‘‘ਅਕਤਞ੍ਞੁਸ੍ਸ ¶ ¶ ਪੋਸਸ੍ਸ, ਨਿਚ੍ਚਂ ਵਿਵਰਦਸ੍ਸਿਨੋ;

ਸਬ੍ਬਂ ਚੇ ਪਥਵਿਂ ਦਜ੍ਜਾ, ਨੇਵ ਨਂ ਅਭਿਰਾਧਯੇ’’ਤਿ. (ਜਾ. ੧.੧.੭੨; ੧.੯.੧੦੭) –

ਇਦਂ ਜਾਤਕਂ ਕਥੇਤ੍ਵਾ ਪੁਨਪਿ ਤਥੇਵ ਕਥਾਯ ਸਮੁਟ੍ਠਿਤਾਯ ਖਨ੍ਤਿਵਾਦਿਭੂਤੇ ਅਤ੍ਤਨਿ ਅਪਰਜ੍ਝਿਤ੍ਵਾ ਕਲਾਬੁਰਾਜਭੂਤਸ੍ਸ ਤਸ੍ਸ ਪਥਵਿਂ ਪਵਿਟ੍ਠਭਾਵਂ ਦੀਪੇਤੁਂ ਖਨ੍ਤਿਵਾਦਿਜਾਤਕਞ੍ਚ (ਜਾ. ੧.੪.੪੯ ਆਦਯੋ), ਚੂਲ਼ਧਮ੍ਮਪਾਲਭੂਤੇ ਅਤ੍ਤਨਿ ਅਪਰਜ੍ਝਿਤ੍ਵਾ ਮਹਾਪਤਾਪਰਾਜਭੂਤਸ੍ਸ ਤਸ੍ਸ ਪਥਵਿਂ ਪਵਿਟ੍ਠਭਾਵਂ ਦੀਪੇਤੁਂ ਚੂਲ਼ਧਮ੍ਮਪਾਲਜਾਤਕਞ੍ਚ (ਜਾ. ੧.੫.੪੪ ਆਦਯੋ) ਕਥੇਸਿ.

ਪਥਵਿਂ ਪਵਿਟ੍ਠੇ ਪਨ ਦੇਵਦਤ੍ਤੇ ਮਹਾਜਨੋ ਹਟ੍ਠਤੁਟ੍ਠੋ ਧਜਪਟਾਕਕਦਲਿਯੋ ਉਸ੍ਸਾਪੇਤ੍ਵਾ ਪੁਣ੍ਣਘਟੇ ਠਪੇਤ੍ਵਾ ‘‘ਲਾਭਾ ਵਤ ਨੋ’’ਤਿ ਮਹਨ੍ਤਂ ਛਣਂ ਅਨੁਭੋਤਿ. ਤਮਤ੍ਥਂ ਭਗਵਤੋ ਆਰੋਚੇਸੁਂ. ਭਗਵਾ ‘‘ਨ, ਭਿਕ੍ਖਵੇ, ਇਦਾਨੇਵ ਦੇਵਦਤ੍ਤੇ ਮਤੇ ਮਹਾਜਨੋ ਤੁਸ੍ਸਤਿ, ਪੁਬ੍ਬੇਪਿ ਤੁਸ੍ਸਿਯੇਵਾ’’ਤਿ ਵਤ੍ਵਾ ਸਬ੍ਬਜਨਸ੍ਸ ਅਪ੍ਪਿਯੇ ਚਣ੍ਡੇ ਫਰੁਸੇ ਬਾਰਾਣਸਿਯਂ ਪਿਙ੍ਗਲਰਞ੍ਞੇ ਨਾਮ ਮਤੇ ਮਹਾਜਨਸ੍ਸ ਤੁਟ੍ਠਭਾਵਂ ਦੀਪੇਤੁਂ –

ਸੋ ਹਿਂਸਿਤੋ ਆਨੇਯ੍ਯ ਪੁਨ ਇਧਾ’’ਤਿ. (ਜਾ. ੧.੨.੧੭੯-੧੮੦) –

ਇਦਂ ਪਿਙ੍ਗਲਜਾਤਕਂ ਕਥੇਸਿ. ਭਿਕ੍ਖੂ ਸਤ੍ਥਾਰਂ ਪੁਚ੍ਛਿਂਸੁ – ‘‘ਇਦਾਨਿ, ਭਨ੍ਤੇ, ਦੇਵਦਤ੍ਤੋ ਕੁਹਿਂ ਨਿਬ੍ਬਤ੍ਤੋ’’ਤਿ? ‘‘ਅਵੀਚਿਮਹਾਨਿਰਯੇ, ਭਿਕ੍ਖਵੇ’’ਤਿ. ‘‘ਭਨ੍ਤੇ, ਇਧ ਤਪ੍ਪਨ੍ਤੋ ਵਿਚਰਿਤ੍ਵਾ ਪੁਨ ਗਨ੍ਤ੍ਵਾ ਤਪ੍ਪਨਟ੍ਠਾਨੇਯੇਵ ਨਿਬ੍ਬਤ੍ਤੋ’’ਤਿ. ‘‘ਆਮ, ਭਿਕ੍ਖਵੇ, ਪਬ੍ਬਜਿਤਾ ਵਾ ਹੋਨ੍ਤੁ ਗਹਟ੍ਠਾ ਵਾ, ਪਮਾਦਵਿਹਾਰਿਨੋ ਉਭਯਤ੍ਥ ਤਪ੍ਪਨ੍ਤਿਯੇਵਾ’’ਤਿ ਵਤ੍ਵਾ ਇਮਂ ਗਾਥਮਾਹ –

‘‘ਇਧ ¶ ¶ ਤਪ੍ਪਤਿ ਪੇਚ੍ਚ ਤਪ੍ਪਤਿ, ਪਾਪਕਾਰੀ ਉਭਯਤ੍ਥ ਤਪ੍ਪਤਿ;

ਪਾਪਂ ਮੇ ਕਤਨ੍ਤਿ ਤਪ੍ਪਤਿ, ਭਿਯ੍ਯੋ ਤਪ੍ਪਤਿ ਦੁਗ੍ਗਤਿਂ ਗਤੋ’’ਤਿ.

ਤਤ੍ਥ ਇਧ ਤਪ੍ਪਤੀਤਿ ਇਧ ਕਮ੍ਮਤਪ੍ਪਨੇਨ ਦੋਮਨਸ੍ਸਮਤ੍ਤੇਨ ਤਪ੍ਪਤਿ. ਪੇਚ੍ਚਾਤਿ ਪਰਲੋਕੇ ਪਨ ਵਿਪਾਕਤਪ੍ਪਨੇਨ ਅਤਿਦਾਰੁਣੇਨ ਅਪਾਯਦੁਕ੍ਖੇਨ ਤਪ੍ਪਤਿ. ਪਾਪਕਾਰੀਤਿ ਨਾਨਪ੍ਪਕਾਰਸ੍ਸ ਪਾਪਸ੍ਸ ਕਤ੍ਤਾ. ਉਭਯਤ੍ਥਾਤਿ ਇਮਿਨਾ ਵੁਤ੍ਤਪ੍ਪਕਾਰੇਨ ਤਪ੍ਪਨੇਨ ਉਭਯਤ੍ਥ ਤਪ੍ਪਤਿ ਨਾਮ. ਪਾਪਂ ਮੇਤਿ ਸੋ ਹਿ ਕਮ੍ਮਤਪ੍ਪਨੇਨ ਕਪ੍ਪਨ੍ਤੋ ‘‘ਪਾਪਂ ਮੇ ਕਤ’’ਨ੍ਤਿ ਤਪ੍ਪਤਿ. ਤਂ ਅਪ੍ਪਮਤ੍ਤਕਂ ਤਪ੍ਪਨਂ, ਵਿਪਾਕਤਪ੍ਪਨੇਨ ਪਨ ਤਪ੍ਪਨ੍ਤੋ ਭਿਯ੍ਯੋ ਤਪ੍ਪਤਿ ਦੁਗ੍ਗਤਿਂ ਗਤੋ ਅਤਿਫਰੁਸੇਨ ਤਪ੍ਪਨੇਨ ਅਤਿਵਿਯ ਤਪ੍ਪਤੀਤਿ.

ਗਾਥਾਪਰਿਯੋਸਾਨੇ ਬਹੂ ਸੋਤਾਪਨ੍ਨਾਦਯੋ ਅਹੇਸੁਂ. ਦੇਸਨਾ ਮਹਾਜਨਸ੍ਸ ਸਾਤ੍ਥਿਕਾ ਜਾਤਾਤਿ.

ਇਧ ¶ ਨਨ੍ਦਤੀਤਿ ਇਮਂ ਧਮ੍ਮਦੇਸਨਂ ਸਤ੍ਥਾ ਜੇਤਵਨੇ ਵਿਹਰਨ੍ਤੋ ਸੁਮਨਾਦੇਵਿਂ ਆਰਬ੍ਭ ਕਥੇਸਿ.

ਸਾਵਤ੍ਥਿਯਞ੍ਹਿ ਦੇਵਸਿਕਂ ਅਨਾਥਪਿਣ੍ਡਿਕਸ੍ਸ ਗੇਹੇ ਦ੍ਵੇ ਭਿਕ੍ਖੂਸਹਸ੍ਸਾਨਿ ਭੁਞ੍ਜਨ੍ਤਿ, ਤਥਾ ਵਿਸਾਖਾਯ ਮਹਾਉਪਾਸਿਕਾਯ. ਸਾਵਤ੍ਥਿਯਂ ਯੋ ਯੋ ਦਾਨਂ ਦਾਤੁਕਾਮੋ ਹੋਤਿ, ਸੋ ਸੋ ਤੇਸਂ ਉਭਿਨ੍ਨਂ ਓਕਾਸਂ ਲਭਿਤ੍ਵਾਵ ਕਰੋਤਿ. ਕਿਂ ਕਾਰਣਾ? ‘‘ਤੁਮ੍ਹਾਕਂ ਦਾਨਗ੍ਗਂ ਅਨਾਥਪਿਣ੍ਡਿਕੋ ਵਾ ਵਿਸਾਖਾ ਵਾ ਆਗਤਾ’’ਤਿ ਪੁਚ੍ਛਿਤ੍ਵਾ, ‘‘ਨਾਗਤਾ’’ਤਿ ਵੁਤ੍ਤੇ ਸਤਸਹਸ੍ਸਂ ਵਿਸ੍ਸਜ੍ਜੇਤ੍ਵਾ ਕਤਦਾਨਮ੍ਪਿ ‘‘ਕਿਂ ਦਾਨਂ ਨਾਮੇਤ’’ਨ੍ਤਿ ਗਰਹਨ੍ਤਿ. ਉਭੋਪਿ ਹਿ ਤੇ ਭਿਕ੍ਖੁਸਙ੍ਘਸ੍ਸ ਰੁਚਿਞ੍ਚ ਅਨੁਚ੍ਛਵਿਕਕਿਚ੍ਚਾਨਿ ਚ ਅਤਿਵਿਯ ਜਾਨਨ੍ਤਿ, ਤੇਸੁ ਵਿਚਾਰੇਨ੍ਤੇਸੁ ਭਿਕ੍ਖੂ ਚਿਤ੍ਤਰੂਪਂ ਭੁਞ੍ਜਨ੍ਤਿ. ਤਸ੍ਮਾ ਸਬ੍ਬੇ ਦਾਨਂ ਦਾਤੁਕਾਮਾ ਤੇ ਗਹੇਤ੍ਵਾਵ ਗਚ੍ਛਨ੍ਤਿ. ਇਤਿ ਤੇ ਅਤ੍ਤਨੋ ਅਤ੍ਤਨੋ ਘਰੇ ਭਿਕ੍ਖੂ ਪਰਿਵਿਸਿਤੁਂ ਨ ਲਭਨ੍ਤਿ. ਤਤੋ ਵਿਸਾਖਾ, ‘‘ਕੋ ਨੁ ਖੋ ਮਮ ਠਾਨੇ ਠਤ੍ਵਾ ਭਿਕ੍ਖੁਸਙ੍ਘਂ ਪਰਿਵਿਸਿਸ੍ਸਤੀ’’ਤਿ ਉਪਧਾਰੇਨ੍ਤੀ ਪੁਤ੍ਤਸ੍ਸ ਧੀਤਰਂ ਦਿਸ੍ਵਾ ਤਂ ਅਤ੍ਤਨੋ ਠਾਨੇ ਠਪੇਸਿ. ਸਾ ਤਸ੍ਸਾ ਨਿਵੇਸਨੇ ਭਿਕ੍ਖੁਸਙ੍ਘਂ ਪਰਿਵਿਸਤਿ. ਅਨਾਥਪਿਣ੍ਡਿਕੋਪਿ ਮਹਾਸੁਭਦ੍ਦਂ ਨਾਮ ਜੇਟ੍ਠਧੀਤਰਂ ਠਪੇਸਿ. ਸਾ ਭਿਕ੍ਖੂਨਂ ¶ ਵੇਯ੍ਯਾਵਚ੍ਚਂ ਕਰੋਨ੍ਤੀ ਧਮ੍ਮਂ ਸੁਣਨ੍ਤੀ ਸੋਤਾਪਨ੍ਨਾ ਹੁਤ੍ਵਾ ਪਤਿਕੁਲਂ ਅਗਮਾਸਿ. ਤਤੋ ਚੂਲ਼ਸੁਭਦ੍ਦਂ ਠਪੇਸਿ. ਸਾਪਿ ਤਥੇਵ ਕਰੋਨ੍ਤੀ ਸੋਤਾਪਨ੍ਨਾ ਹੁਤ੍ਵਾ ਪਤਿਕੁਲਂ ਗਤਾ. ਅਥ ਸੁਮਨਦੇਵਿਂ ਨਾਮ ਕਨਿਟ੍ਠਧੀਤਰਂ ਠਪੇਸਿ. ਸਾ ਪਨ ਧਮ੍ਮਂ ਸੁਤ੍ਵਾ ਸਕਦਾਗਾਮਿਫਲਂ ਪਤ੍ਵਾ ਕੁਮਾਰਿਕਾਵ ਹੁਤ੍ਵਾ ਤਥਾਰੂਪੇਨ ¶ ਅਫਾਸੁਕੇਨ ਆਤੁਰਾ ਆਹਾਰੁਪਚ੍ਛੇਦਂ ਕਤ੍ਵਾ ¶ ਪਿਤਰਂ ਦਟ੍ਠੁਕਾਮਾ ਹੁਤ੍ਵਾ ਪਕ੍ਕੋਸਾਪੇਸਿ. ਸੋ ਏਕਸ੍ਮਿਂ ਦਾਨਗ੍ਗੇ ਤਸ੍ਸਾ ਸਾਸਨਂ ਸੁਤ੍ਵਾਵ ਆਗਨ੍ਤ੍ਵਾ, ‘‘ਕਿਂ, ਅਮ੍ਮ ਸੁਮਨੇ’’ਤਿ ਆਹ. ਸਾਪਿ ਨਂ ਆਹ – ‘‘ਕਿਂ, ਤਾਤ ਕਨਿਟ੍ਠਭਾਤਿਕਾ’’ਤਿ? ‘‘ਵਿਲਪਸਿ ਅਮ੍ਮਾ’’ਤਿ? ‘‘ਨ ਵਿਲਪਾਮਿ, ਕਨਿਟ੍ਠਭਾਤਿਕਾ’’ਤਿ. ‘‘ਭਾਯਸਿ, ਅਮ੍ਮਾ’’ਤਿ? ‘‘ਨ ਭਾਯਾਮਿ, ਕਨਿਟ੍ਠਭਾਤਿਕਾ’’ਤਿ. ਏਤ੍ਤਕਂ ਵਤ੍ਵਾਯੇਵ ਪਨ ਸਾ ਕਾਲਮਕਾਸਿ. ਸੋ ਸੋਤਾਪਨ੍ਨੋਪਿ ਸਮਾਨੋ ਸੇਟ੍ਠਿਧੀਤਰਿ ਉਪ੍ਪਨ੍ਨਸੋਕਂ ਅਧਿਵਾਸੇਤੁਂ ਅਸਕ੍ਕੋਨ੍ਤੋ ਧੀਤੁ ਸਰੀਰਕਿਚ੍ਚਂ ਕਾਰੇਤ੍ਵਾ ਰੋਦਨ੍ਤੋ ਸਤ੍ਥੁ ਸਨ੍ਤਿਕਂ ਗਨ੍ਤ੍ਵਾ, ‘‘ਕਿਂ, ਗਹਪਤਿ, ਦੁਕ੍ਖੀ ਦੁਮ੍ਮਨੋ ਅਸ੍ਸੁਮੁਖੋ ਰੋਦਮਾਨੋ ਆਗਤੋਸੀ’’ਤਿ ਵੁਤ੍ਤੇ, ‘‘ਧੀਤਾ ਮੇ, ਭਨ੍ਤੇ, ਸੁਮਨਦੇਵੀ ਕਾਲਕਤਾ’’ਤਿ ਆਹ. ‘‘ਅਥ ਕਸ੍ਮਾ ਸੋਚਸਿ, ਨਨੁ ਸਬ੍ਬੇਸਂ ਏਕਂਸਿਕਂ ਮਰਣ’’ਨ੍ਤਿ? ‘‘ਜਾਨਾਮੇਤਂ, ਭਨ੍ਤੇ, ਏਵਰੂਪਾ ਨਾਮ ਮੇ ਹਿਰਿਓਤ੍ਤਪ੍ਪਸਮ੍ਪਨ੍ਨਾ ਧੀਤਾ, ਸਾ ਮਰਣਕਾਲੇ ਸਤਿਂ ਪਚ੍ਚੁਪਟ੍ਠਾਪੇਤੁਂ ਅਸਕ੍ਕੋਨ੍ਤੀ ਵਿਲਪਮਾਨਾ ਮਤਾ, ਤੇਨ ਮੇ ਅਨਪ੍ਪਕਂ ਦੋਮਨਸ੍ਸਂ ਉਪ੍ਪਜ੍ਜਤੀ’’ਤਿ. ‘‘ਕਿਂ ਪਨ ਤਾਯ ਕਥਿਤਂ ਮਹਾਸੇਟ੍ਠੀ’’ਤਿ? ‘‘ਅਹਂ ਤਂ, ਭਨ੍ਤੇ, ‘ਅਮ੍ਮ, ਸੁਮਨੇ’ਤਿ ਆਮਨ੍ਤੇਸਿਂ. ਅਥ ਮਂ ਆਹ – ‘ਕਿਂ, ਤਾਤ, ਕਨਿਟ੍ਠਭਾਤਿਕਾ’ਤਿ? ‘ਵਿਲਪਸਿ, ਅਮ੍ਮਾ’ਤਿ? ‘ਨ ਵਿਲਪਾਮਿ, ਕਨਿਟ੍ਠਭਾਤਿਕਾ’ਤਿ. ‘ਭਾਯਸਿ, ਅਮ੍ਮਾ’ਤਿ? ‘ਨ ਭਾਯਾਮਿ ਕਨਿਟ੍ਠਭਾਤਿਕਾ’ਤਿ. ਏਤ੍ਤਕਂ ਵਤ੍ਵਾ ਕਾਲਮਕਾਸੀ’’ਤਿ. ਅਥ ਨਂ ਭਗਵਾ ਆਹ – ‘‘ਨ ਤੇ ਮਹਾਸੇਟ੍ਠਿ ਧੀਤਾ ਵਿਲਪਤੀ’’ਤਿ. ‘‘ਅਥ ਕਸ੍ਮਾ ਭਨ੍ਤੇ ਏਵਮਾਹਾ’’ਤਿ? ‘‘ਕਨਿਟ੍ਠਤ੍ਤਾਯੇਵ ¶ . ਧੀਤਾ ਹਿ ਤੇ, ਗਹਪਤਿ, ਮਗ੍ਗਫਲੇਹਿ ਤਯਾ ਮਹਲ੍ਲਿਕਾ. ਤ੍ਵਞ੍ਹਿ ਸੋਤਾਪਨ੍ਨੋ, ਧੀਤਾ ਪਨ ਤੇ ਸਕਦਾਗਾਮਿਨੀ. ਸਾ ਮਗ੍ਗਫਲੇਹਿ ਤਯਾ ਮਹਲ੍ਲਿਕਤ੍ਤਾ ਤਂ ਏਵਮਾਹਾ’’ਤਿ. ‘‘ਏਵਂ, ਭਨ੍ਤੇ’’ਤਿ? ‘‘ਏਵਂ, ਗਹਪਤੀ’’ਤਿ. ‘‘ਇਦਾਨਿ ਕੁਹਿਂ ਨਿਬ੍ਬਤ੍ਤਾ, ਭਨ੍ਤੇ’’ਤਿ? ‘‘ਤੁਸਿਤਭਵਨੇ, ਗਹਪਤੀ’’ਤਿ. ‘‘ਭਨ੍ਤੇ, ਮਮ ਧੀਤਾ ਇਧ ਞਾਤਕਾਨਂ ਅਨ੍ਤਰੇ ਨਨ੍ਦਮਾਨਾ ਵਿਚਰਿਤ੍ਵਾ ਇਤੋ ਗਨ੍ਤ੍ਵਾਪਿ ਨਨ੍ਦਨਟ੍ਠਾਨੇਯੇਵ ਨਿਬ੍ਬਤ੍ਤਾ’’ਤਿ. ਅਥ ਨਂ ਸਤ੍ਥਾ ‘‘ਆਮ, ਗਹਪਤਿ, ਅਪ੍ਪਮਤ੍ਤਾ ਨਾਮ ਗਹਟ੍ਠਾ ਵਾ ਪਬ੍ਬਜਿਤਾ ਵਾ ਇਧ ਲੋਕੇ ਚ ਪਰਲੋਕੇ ਚ ਨਨ੍ਦਨ੍ਤਿਯੇਵਾ’’ਤਿ ਵਤ੍ਵਾ ਇਮਂ ਗਾਥਮਾਹ –

‘‘ਇਧ ¶ ਨਨ੍ਦਤਿ ਪੇਚ੍ਚ ਨਨ੍ਦਤਿ, ਕਤਪੁਞ੍ਞੋ ਉਭਯਤ੍ਥ ਨਨ੍ਦਤਿ;

ਪੁਞ੍ਞਂ ਮੇ ਕਤਨ੍ਤਿ ਨਨ੍ਦਤਿ, ਭਿਯ੍ਯੋ ਨਨ੍ਦਤਿ ਸੁਗ੍ਗਤਿਂ ਗਤੋ’’ਤਿ.

ਤਤ੍ਥ ਇਧਾਤਿ ਇਧ ਲੋਕੇ ਕਮ੍ਮਨਨ੍ਦਨੇਨ ਨਨ੍ਦਤਿ. ਪੇਚ੍ਚਾਤਿ ਪਰਲੋਕੇ ਵਿਪਾਕਨਨ੍ਦਨੇਨ ਨਨ੍ਦਤਿ. ਕਤਪੁਞ੍ਞੋਤਿ ਨਾਨਪ੍ਪਕਾਰਸ੍ਸ ਪੁਞ੍ਞਸ੍ਸ ਕਤ੍ਤਾ. ਉਭਯਤ੍ਥਾਤਿ ਇਧ ‘‘ਕਤਂ ਮੇ ਕੁਸਲਂ, ਅਕਤਂ ਮੇ ਪਾਪ’’ਨ੍ਤਿ ਨਨ੍ਦਤਿ, ਪਰਤ੍ਥ ਵਿਪਾਕਂ ਅਨੁਭਵਨ੍ਤੋ ਨਨ੍ਦਤਿ. ਪੁਞ੍ਞਂ ਮੇਤਿ ਇਧ ਨਨ੍ਦਨ੍ਤੋ ਪਨ ‘‘ਪੁਞ੍ਞਂ ਮੇ ਕਤ’’ਨ੍ਤਿ ਸੋਮਨਸ੍ਸਮਤ੍ਤੇਨੇਵ ਕਮ੍ਮਨਨ੍ਦਨਂ ਉਪਾਦਾਯ ਨਨ੍ਦਤਿ. ਭਿਯ੍ਯੋਤਿ ਵਿਪਾਕਨਨ੍ਦਨੇਨ ਪਨ ਸੁਗਤਿਂ ਗਤੋ ਸਤ੍ਤਪਞ੍ਞਾਸਵਸ੍ਸਕੋਟਿਯੋ ਸਟ੍ਠਿਵਸ੍ਸਸਤਸਹਸ੍ਸਾਨਿ ਦਿਬ੍ਬਸਮ੍ਪਤ੍ਤਿਂ ਅਨੁਭਵਨ੍ਤੋ ਤੁਸਿਤਪੁਰੇ ਅਤਿਵਿਯ ਨਨ੍ਦਤੀਤਿ.

ਗਾਥਾਪਰਿਯੋਸਾਨੇ ¶ ¶ ਬਹੂ ਸੋਤਾਪਨ੍ਨਾਦਯੋ ਅਹੇਸੁਂ. ਮਹਾਜਨਸ੍ਸ ਸਾਤ੍ਥਿਕਾ ਧਮ੍ਮਦੇਸਨਾ ਜਾਤਾਤਿ.

ਬਹੁਮ੍ਪਿ ਚੇਤਿ ਇਮਂ ਧਮ੍ਮਦੇਸਨਂ ਸਤ੍ਥਾ ਜੇਤਵਨੇ ਵਿਹਰਨ੍ਤੋ ਦ੍ਵੇ ਸਹਾਯਕੇ ਆਰਬ੍ਭ ਕਥੇਸਿ.

ਸਾਵਤ੍ਥਿਵਾਸਿਨੋ ਹਿ ਦ੍ਵੇ ਕੁਲਪੁਤ੍ਤਾ ਸਹਾਯਕਾ ਵਿਹਾਰਂ ਗਨ੍ਤ੍ਵਾ ਸਤ੍ਥੁ ਧਮ੍ਮਦੇਸਨਂ ਸੁਤ੍ਵਾ ਕਾਮੇ ਪਹਾਯ ਸਾਸਨੇ ਉਰਂ ਦਤ੍ਵਾ ਪਬ੍ਬਜਿਤ੍ਵਾ ਪਞ੍ਚ ਵਸ੍ਸਾਨਿ ਆਚਰਿਯੁਪਜ੍ਝਾਯਾਨਂ ਸਨ੍ਤਿਕੇ ਵਸਿਤ੍ਵਾ ਸਤ੍ਥਾਰਂ ਉਪਸਙ੍ਕਮਿਤ੍ਵਾ ਸਾਸਨੇ ਧੁਰਂ ਪੁਚ੍ਛਿਤ੍ਵਾ ਵਿਪਸ੍ਸਨਾਧੁਰਞ੍ਚ ਗਨ੍ਥਧੁਰਞ੍ਚ ਵਿਤ੍ਥਾਰਤੋ ਸੁਤ੍ਵਾ ਏਕੋ ਤਾਵ ‘‘ਅਹਂ, ਭਨ੍ਤੇ, ਮਹਲ੍ਲਕਕਾਲੇ ਪਬ੍ਬਜਿਤੋ ਨ ਸਕ੍ਖਿਸ੍ਸਾਮਿ ਗਨ੍ਥਧੁਰਂ ਪੂਰੇਤੁਂ, ਵਿਪਸ੍ਸਨਾਧੁਰਂ ਪਨ ਪੂਰੇਸ੍ਸਾਮੀ’’ਤਿ ਯਾਵ ਅਰਹਤ੍ਤਾ ਵਿਪਸ੍ਸਨਾਧੁਰਂ ਕਥਾਪੇਤ੍ਵਾ ਘਟੇਨ੍ਤੋ ਵਾਯਮਨ੍ਤੋ ਸਹ ਪਟਿਸਮ੍ਭਿਦਾਹਿ ਅਰਹਤ੍ਤਂ ਪਾਪੁਣਿ. ਇਤਰੋ ਪਨ ‘‘ਅਹਂ ਗਨ੍ਥਧੁਰਂ ਪੂਰੇਸ੍ਸਾਮੀ’’ਤਿ ਅਨੁਕ੍ਕਮੇਨ ਤੇਪਿਟਕਂ ਬੁਦ੍ਧਵਚਨਂ ਉਗ੍ਗਣ੍ਹਿਤ੍ਵਾ ਗਤਗਤਟ੍ਠਾਨੇ ਧਮ੍ਮਂ ਕਥੇਤਿ, ਸਰਭਞ੍ਞਂ ਭਣਤਿ, ਪਞ੍ਚਨ੍ਨਂ ਭਿਕ੍ਖੁਸਤਾਨਂ ਧਮ੍ਮਂ ਵਾਚੇਨ੍ਤੋ ਵਿਚਰਤਿ. ਅਟ੍ਠਾਰਸਨ੍ਨਂ ਮਹਾਗਣਾਨਂ ਆਚਰਿਯੋ ਅਹੋਸਿ. ਭਿਕ੍ਖੂ ਸਤ੍ਥੁ ਸਨ੍ਤਿਕੇ ਕਮ੍ਮਟ੍ਠਾਨਂ ਗਹੇਤ੍ਵਾ ¶ ਇਤਰਸ੍ਸ ਥੇਰਸ੍ਸ ਵਸਨਟ੍ਠਾਨਂ ਗਨ੍ਤ੍ਵਾ ਤਸ੍ਸ ਓਵਾਦੇ ਠਤ੍ਵਾ ਅਰਹਤ੍ਤਂ ਪਤ੍ਵਾ ਥੇਰਂ ਵਨ੍ਦਿਤ੍ਵਾ, ‘‘ਸਤ੍ਥਾਰਂ ਦਟ੍ਠੁਕਾਮਮ੍ਹਾ’’ਤਿ ¶ ਵਦਨ੍ਤਿ. ਥੇਰੋ ‘‘ਗਚ੍ਛਥ, ਆਵੁਸੋ, ਮਮ ਵਚਨੇਨ ਸਤ੍ਥਾਰਂ ਵਨ੍ਦਿਤ੍ਵਾ ਅਸੀਤਿ ਮਹਾਥੇਰੇ ਵਨ੍ਦਥ, ਸਹਾਯਕਤ੍ਥੇਰਮ੍ਪਿ ਮੇ ‘ਅਮ੍ਹਾਕਂ ਆਚਰਿਯੋ ਤੁਮ੍ਹੇ ਵਨ੍ਦਤੀ’ਤਿ ਵਦਥਾ’’ਤਿ ਪੇਸੇਤਿ. ਤੇ ਭਿਕ੍ਖੂ ਵਿਹਾਰਂ ਗਨ੍ਤ੍ਵਾ ਸਤ੍ਥਾਰਞ੍ਚੇਵ ਅਸੀਤਿ ਮਹਾਥੇਰੇ ਚ ਵਨ੍ਦਿਤ੍ਵਾ ਗਨ੍ਥਿਕਤ੍ਥੇਰਸ੍ਸ ਸਨ੍ਤਿਕਂ ਗਨ੍ਤ੍ਵਾ, ‘‘ਭਨ੍ਤੇ, ਅਮ੍ਹਾਕਂ ਆਚਰਿਯੋ ਤੁਮ੍ਹੇ ਵਨ੍ਦਤੀ’’ਤਿ ਵਦਨ੍ਤਿ. ਇਤਰੇਨ ਚ ‘‘ਕੋ ਨਾਮ ਸੋ’’ਤਿ ਵੁਤ੍ਤੇ, ‘‘ਤੁਮ੍ਹਾਕਂ ਸਹਾਯਕਭਿਕ੍ਖੁ, ਭਨ੍ਤੇ’’ਤਿ ਵਦਨ੍ਤਿ. ਏਵਂ ਥੇਰੇ ਪੁਨਪ੍ਪੁਨਂ ਸਾਸਨਂ ਪਹਿਣਨ੍ਤੇ ਸੋ ਭਿਕ੍ਖੁ ਥੋਕਂ ਕਾਲਂ ਸਹਿਤ੍ਵਾ ਅਪਰਭਾਗੇ ਸਹਿਤੁਂ ਅਸਕ੍ਕੋਨ੍ਤੋ ‘‘ਅਮ੍ਹਾਕਂ ਆਚਰਿਯੋ ਤੁਮ੍ਹੇ ਵਨ੍ਦਤੀ’’ਤਿ ਵੁਤ੍ਤੇ, ‘‘ਕੋ ਏਸੋ’’ਤਿ ਵਤ੍ਵਾ ‘‘ਤੁਮ੍ਹਾਕਂ ਸਹਾਯਕਭਿਕ੍ਖੂ’’ਤਿ ਵੁਤ੍ਤੇ, ‘‘ਕਿਂ ਪਨ ਤੁਮ੍ਹੇਹਿ ਤਸ੍ਸ ਸਨ੍ਤਿਕੇ ਉਗ੍ਗਹਿਤਂ, ਕਿਂ ਦੀਘਨਿਕਾਯਾਦੀਸੁ ਅਞ੍ਞਤਰੋ ਨਿਕਾਯੋ, ਕਿਂ ਤੀਸੁ ਪਿਟਕੇਸੁ ਏਕਂ ਪਿਟਕ’’ਨ੍ਤਿ ਵਤ੍ਵਾ ‘‘ਚਤੁਪ੍ਪਦਿਕਮ੍ਪਿ ਗਾਥਂ ਨ ਜਾਨਾਤਿ, ਪਂਸੁਕੂਲਂ ਗਹੇਤ੍ਵਾ ਪਬ੍ਬਜਿਤਕਾਲੇਯੇਵ ਅਰਞ੍ਞਂ ਪਵਿਟ੍ਠੋ, ਬਹੂ ਵਤ ਅਨ੍ਤੇਵਾਸਿਕੇ ਲਭਿ, ਤਸ੍ਸ ਆਗਤਕਾਲੇ ਮਯਾ ਪਞ੍ਹਂ ਪੁਚ੍ਛਿਤੁਂ ਵਟ੍ਟਤੀ’’ਤਿ ਚਿਨ੍ਤੇਸਿ.

ਅਥ ਅਪਰਭਾਗੇ ਥੇਰੋ ਸਤ੍ਥਾਰਂ ਦਟ੍ਠੁਂ ਆਗਤੋ. ਸਹਾਯਕਸ੍ਸ ਥੇਰਸ੍ਸ ਸਨ੍ਤਿਕੇ ਪਤ੍ਤਚੀਵਰਂ ਠਪੇਤ੍ਵਾ ¶ ਗਨ੍ਤ੍ਵਾ ਸਤ੍ਥਾਰਞ੍ਚੇਵ ਅਸੀਤਿ ਮਹਾਥੇਰੇ ਚ ਵਨ੍ਦਿਤ੍ਵਾ ਸਹਾਯਕਸ੍ਸ ਵਸਨਟ੍ਠਾਨਂ ਪਚ੍ਚਾਗਮਿ. ਅਥਸ੍ਸ ਸੋ ਵਤ੍ਤਂ ਕਾਰੇਤ੍ਵਾ ਸਮਪ੍ਪਮਾਣਂ ਆਸਨਂ ਗਹੇਤ੍ਵਾ, ‘‘ਪਞ੍ਹਂ ਪੁਚ੍ਛਿਸ੍ਸਾਮੀ’’ਤਿ ਨਿਸੀਦਿ. ਤਸ੍ਮਿਂ ਖਣੇ ਸਤ੍ਥਾ ‘‘ਏਸ ਏਵਰੂਪਂ ਮਮ ਪੁਤ੍ਤਂ ਵਿਹੇਠੇਤ੍ਵਾ ਨਿਰਯੇ ਨਿਬ੍ਬਤ੍ਤੇਯ੍ਯਾ’’ਤਿ ਤਸ੍ਮਿਂ ਅਨੁਕਮ੍ਪਾਯ ਵਿਹਾਰਚਾਰਿਕਂ ਚਰਨ੍ਤੋ ਵਿਯ ਤੇਸਂ ਨਿਸਿਨ੍ਨਟ੍ਠਾਨਂ ਗਨ੍ਤ੍ਵਾ ਪਞ੍ਞਤ੍ਤਵਰਬੁਦ੍ਧਾਸਨੇ ਨਿਸੀਦਿ. ਤਤ੍ਥ ਤਤ੍ਥ ਨਿਸੀਦਨ੍ਤਾ ਹਿ ਭਿਕ੍ਖੂ ਬੁਦ੍ਧਾਸਨਂ ਪਞ੍ਞਾਪੇਤ੍ਵਾਵ ਨਿਸੀਦਨ੍ਤਿ. ਤੇਨ ¶ ਸਤ੍ਥਾ ਪਕਤਿਪਞ੍ਞਤ੍ਤੇਯੇਵ ਆਸਨੇ ਨਿਸੀਦਿ. ਨਿਸਜ੍ਜ ਖੋ ਪਨ ਗਨ੍ਥਿਕਭਿਕ੍ਖੁਂ ਪਠਮਜ੍ਝਾਨੇ ਪਞ੍ਹਂ ਪੁਚ੍ਛਿਤ੍ਵਾ ਤਸ੍ਮਿਂ ਅਕਥਿਤੇ ਦੁਤਿਯਜ੍ਝਾਨਂ ਆਦਿਂ ਕਤ੍ਵਾ ਅਟ੍ਠਸੁਪਿ ਸਮਾਪਤ੍ਤੀਸੁ ਰੂਪਾਰੂਪੇਸੁ ਚ ਪਞ੍ਹਂ ਪੁਚ੍ਛਿ. ਗਨ੍ਥਿਕਤ੍ਥੇਰੋ ਏਕਮ੍ਪਿ ਕਥੇਤੁਂ ਨਾਸਕ੍ਖਿ. ਇਤਰੋ ਤਂ ਸਬ੍ਬਂ ਕਥੇਸਿ. ਅਥ ਨਂ ਸੋਤਾਪਤ੍ਤਿਮਗ੍ਗੇ ਪਞ੍ਹਂ ਪੁਚ੍ਛਿ. ਗਨ੍ਥਿਕਤ੍ਥੇਰੋ ਕਥੇਤੁਂ ਨਾਸਕ੍ਖਿ. ਤਤੋ ਖੀਣਾਸਵਤ੍ਥੇਰਂ ਪੁਚ੍ਛਿ. ਥੇਰੋ ਕਥੇਸਿ. ਸਤ੍ਥਾ ‘‘ਸਾਧੁ ਸਾਧੁ, ਭਿਕ੍ਖੂ’’ਤਿ ਅਭਿਨਨ੍ਦਿਤ੍ਵਾ ਸੇਸਮਗ੍ਗੇਸੁਪਿ ਪਟਿਪਾਟਿਯਾ ¶ ਪਞ੍ਹਂ ਪੁਚ੍ਛਿ. ਗਨ੍ਥਿਕੋ ਏਕਮ੍ਪਿ ਕਥੇਤੁਂ ਨਾਸਕ੍ਖਿ, ਖੀਣਾਸਵੋ ਪੁਚ੍ਛਿਤਂ ਪੁਚ੍ਛਿਤਂ ਕਥੇਸਿ. ਸਤ੍ਥਾ ਚਤੂਸੁਪਿ ਠਾਨੇਸੁ ਤਸ੍ਸ ਸਾਧੁਕਾਰਂ ਅਦਾਸਿ. ਤਂ ਸੁਤ੍ਵਾ ਭੁਮ੍ਮਦੇਵੇ ਆਦਿਂ ਕਤ੍ਵਾ ਯਾਵ ਬ੍ਰਹ੍ਮਲੋਕਾ ਸਬ੍ਬਾ ਦੇਵਤਾ ਚੇਵ ਨਾਗਸੁਪਣ੍ਣਾ ਚ ਸਾਧੁਕਾਰਂ ਅਦਂਸੁ. ਤਂ ਸਾਧੁਕਾਰਂ ਸੁਤ੍ਵਾ ਤਸ੍ਸ ਅਨ੍ਤੇਵਾਸਿਕਾ ਚੇਵ ਸਦ੍ਧਿਵਿਹਾਰਿਨੋ ਚ ਸਤ੍ਥਾਰਂ ਉਜ੍ਝਾਯਿਂਸੁ – ‘‘ਕਿਂ ਨਾਮੇਤਂ ਸਤ੍ਥਾਰਾ ਕਤਂ, ਕਿਞ੍ਚਿ ਅਜਾਨਨ੍ਤਸ੍ਸ ਮਹਲ੍ਲਕਤ੍ਥੇਰਸ੍ਸ ਚਤੂਸੁ ਠਾਨੇਸੁ ਸਾਧੁਕਾਰਂ ਅਦਾਸਿ, ਅਮ੍ਹਾਕਂ ਪਨਾਚਰਿਯਸ੍ਸ ਸਬ੍ਬਪਰਿਯਤ੍ਤਿਧਰਸ੍ਸ ਪਞ੍ਚਨ੍ਨਂ ਭਿਕ੍ਖੁਸਤਾਨਂ ਪਾਮੋਕ੍ਖਸ੍ਸ ਪਸਂਸਾਮਤ੍ਤਮ੍ਪਿ ਨ ਕਰੀ’’ਤਿ. ਅਥ ਨੇ ਸਤ੍ਥਾ ‘‘ਕਿਂ ਨਾਮੇਤਂ, ਭਿਕ੍ਖਵੇ, ਕਥੇਥਾ’’ਤਿ ਪੁਚ੍ਛਿਤ੍ਵਾ ਤਸ੍ਮਿਂ ਅਤ੍ਥੇ ਆਰੋਚਿਤੇ, ‘‘ਭਿਕ੍ਖਵੇ, ਤੁਮ੍ਹਾਕਂ ਆਚਰਿਯੋ ਮਮ ਸਾਸਨੇ ਭਤਿਯਾ ਗਾਵੋ ਰਕ੍ਖਣਸਦਿਸੋ, ਮਯ੍ਹਂ ਪਨ ਪੁਤ੍ਤੋ ਯਥਾਰੁਚਿਯਾ ਪਞ੍ਚ ਗੋਰਸੇ ਪਰਿਭੁਞ੍ਜਨਕਸਾਮਿਸਦਿਸੋ’’ਤਿ ਵਤ੍ਵਾ ਇਮਾ ਗਾਥਾ ਅਭਾਸਿ –

ਸਮ੍ਮਪ੍ਪਜਾਨੋ ਸੁਵਿਮੁਤ੍ਤਚਿਤ੍ਤੋ.

ਤਤ੍ਥ ਸਂਹਿਤਨ੍ਤਿ ਤੇਪਿਟਕਸ੍ਸ ਬੁਦ੍ਧਵਚਨਸ੍ਸੇਤਂ ਨਾਮਂ. ਤਂ ਆਚਰਿਯੇ ਉਪਸਙ੍ਕਮਿਤ੍ਵਾ ਉਗ੍ਗਣ੍ਹਿਤ੍ਵਾ ਬਹੁਮ੍ਪਿ ਪਰੇਸਂ ਭਾਸਮਾਨੋ ਵਾਚੇਨ੍ਤੋ ਤਂ ਧਮ੍ਮਂ ਸੁਤ੍ਵਾ ਯਂ ਕਾਰਕੇਨ ਪੁਗ੍ਗਲੇਨ ਕਤ੍ਤਬ੍ਬਂ, ਤਕ੍ਕਰੋ ਨ ਹੋਤਿ. ਕੁਕ੍ਕੁਟਸ੍ਸ ਪਕ੍ਖਪਹਰਣਮਤ੍ਤਮ੍ਪਿ ਅਨਿਚ੍ਚਾਦਿਵਸੇਨ ਯੋਨਿਸੋਮਨਸਿਕਾਰਂ ਨਪ੍ਪਵਤ੍ਤੇਤਿ. ਏਸੋ ਯਥਾ ਨਾਮ ਦਿਵਸਂ ਭਤਿਯਾ ਗਾਵੋ ਰਕ੍ਖਨ੍ਤੋ ਗੋਪੋ ਪਾਤੋਵ ਨਿਰਵਸੇਸਂ ਸਮ੍ਪਟਿਚ੍ਛਿਤ੍ਵਾ ਸਾਯਂ ਗਹੇਤ੍ਵਾ ਸਾਮਿਕਾਨਂ ਨਿਯ੍ਯਾਦੇਤ੍ਵਾ ਦਿਵਸਭਤਿਮਤ੍ਤਂ ਗਣ੍ਹਾਤਿ, ਯਥਾਰੁਚਿਯਾ ਪਨ ਪਞ੍ਚ ਗੋਰਸੇ ਪਰਿਭੁਞ੍ਜਿਤੁਂ ¶ ਨ ਲਭਤਿ, ਏਵਮੇਵ ਕੇਵਲਂ ਅਨ੍ਤੇਵਾਸਿਕਾਨਂ ਸਨ੍ਤਿਕਾ ਵਤ੍ਤਪਟਿਵਤ੍ਤਕਰਣਮਤ੍ਤਸ੍ਸ ਭਾਗੀ ਹੋਤਿ, ਸਾਮਞ੍ਞਸ੍ਸ ਪਨ ਭਾਗੀ ਨ ਹੋਤਿ. ਯਥਾ ਪਨ ਗੋਪਾਲਕੇਨ ਨਿਯ੍ਯਾਦਿਤਾਨਂ ¶ ਗੁਨ੍ਨਂ ਗੋਰਸਂ ਸਾਮਿਕਾਵ ਪਰਿਭੁਞ੍ਜਨ੍ਤਿ, ਤਥਾ ਤੇਨ ਕਥਿਤਂ ਧਮ੍ਮਂ ਸੁਤ੍ਵਾ ਕਾਰਕਪੁਗ੍ਗਲਾ ਯਥਾਨੁਸਿਟ੍ਠਂ ਪਟਿਪਜ੍ਜਿਤ੍ਵਾ ਕੇਚਿ ਪਠਮਜ੍ਝਾਨਾਦੀਨਿ ਪਾਪੁਣਨ੍ਤਿ, ਕੇਚਿ ਵਿਪਸ੍ਸਨਂ ਵਡ੍ਢੇਤ੍ਵਾ ਮਗ੍ਗਫਲਾਨਿ ਪਾਪੁਣਨ੍ਤਿ, ਗੋਣਸਾਮਿਕਾ ਗੋਰਸਸ੍ਸੇਵ ਸਾਮਞ੍ਞਸ੍ਸ ਭਾਗਿਨੋ ਹੋਨ੍ਤਿ.

ਇਤਿ ਸਤ੍ਥਾ ਸੀਲਸਮ੍ਪਨ੍ਨਸ੍ਸ ਬਹੁਸ੍ਸੁਤਸ੍ਸ ਪਮਾਦਵਿਹਾਰਿਨੋ ਅਨਿਚ੍ਚਾਦਿਵਸੇਨ ਯੋਨਿਸੋਮਨਸਿਕਾਰੇ ਪਮਤ੍ਤਸ੍ਸ ਭਿਕ੍ਖੁਨੋ ਵਸੇਨ ਪਠਮਂ ਗਾਥਂ ਕਥੇਸਿ, ਨ ਦੁਸ੍ਸੀਲਸ੍ਸ. ਦੁਤਿਯਗਾਥਾ ਪਨ ਅਪ੍ਪਸ੍ਸੁਤਸ੍ਸਪਿ ਯੋਨਿਸੋਮਨਸਿਕਾਰੇ ਕਮ੍ਮਂ ਕਰੋਨ੍ਤਸ੍ਸ ਕਾਰਕਪੁਗ੍ਗਲਸ੍ਸ ਵਸੇਨ ਕਥਿਤਾ.

ਤਤ੍ਥ ਅਪ੍ਪਮ੍ਪੀ ਚੇਤਿ ਥੋਕਂ ਏਕਵਗ੍ਗਦ੍ਵਿਵਗ੍ਗਮਤ੍ਤਮ੍ਪਿ. ਧਮ੍ਮਸ੍ਸ ਹੋਤਿ ਅਨੁਧਮ੍ਮਚਾਰੀਤਿ ਅਤ੍ਥਮਞ੍ਞਾਯ ਧਮ੍ਮਮਞ੍ਞਾਯ ਨਵਲੋਕੁਤ੍ਤਰਧਮ੍ਮਸ੍ਸ ਅਨੁਰੂਪਂ ਧਮ੍ਮਂ ਪੁਬ੍ਬਭਾਗਪਟਿਪਦਾਸਙ੍ਖਾਤਂ ਚਤੁਪਾਰਿਸੁਦ੍ਧਿਸੀਲਧੁਤਙ੍ਗਅਸੁਭਕਮ੍ਮਟ੍ਠਾਨਾਦਿਭੇਦਂ ਚਰਨ੍ਤੋ ਅਨੁਧਮ੍ਮਚਾਰੀ ਹੋਤਿ. ਸੋ ‘‘ਅਜ੍ਜ ਅਜ੍ਜੇਵਾ’’ਤਿ ਪਟਿਵੇਧਂ ਆਕਙ੍ਖਨ੍ਤੋ ਵਿਚਰਤਿ. ਸੋ ਇਮਾਯ ਸਮ੍ਮਾਪਟਿਪਤ੍ਤਿਯਾ ਰਾਗਞ੍ਚ ਦੋਸਞ੍ਚ ਪਹਾਯ ਮੋਹਂ ਸਮ੍ਮਾ ਹੇਤੁਨਾ ਨਯੇਨ ਪਰਿਜਾਨਿਤਬ੍ਬੇ ਧਮ੍ਮੇ ਪਰਿਜਾਨਨ੍ਤੋ ਤਦਙ੍ਗਵਿਕ੍ਖਮ੍ਭਨਸਮੁਚ੍ਛੇਦਪਟਿਪ੍ਪਸ੍ਸਦ੍ਧਿਨਿਸ੍ਸਰਣਵਿਮੁਤ੍ਤੀਨਂ ਵਸੇਨ ਸੁਵਿਮੁਤ੍ਤਚਿਤ੍ਤੋ, ਅਨੁਪਾਦਿਯਾਨੋ ਇਧ ਵਾ ਹੁਰਂ ਵਾਤਿ ਇਧਲੋਕਪਰਲੋਕਪਰਿਯਾਪਨ੍ਨਾ ਵਾ ਅਜ੍ਝਤ੍ਤਿਕਬਾਹਿਰਾ ਵਾ ਖਨ੍ਧਾਯਤਨਧਾਤੁਯੋ ਚਤੂਹਿ ਉਪਾਦਾਨੇਹਿ ਅਨੁਪਾਦਿਯਨ੍ਤੋ ਮਹਾਖੀਣਾਸਵੋ ਮਗ੍ਗਸਙ੍ਖਾਤਸ੍ਸ ਸਾਮਞ੍ਞਸ੍ਸ ਵਸੇਨ ਆਗਤਸ੍ਸ ਫਲਸਾਮਞ੍ਞਸ੍ਸ ¶ ਚੇਵ ਪਞ੍ਚਅਸੇਕ੍ਖਧਮ੍ਮਕ੍ਖਨ੍ਧਸ੍ਸ ਚ ਭਾਗਵਾ ਹੋਤੀਤਿ ਰਤਨਕੂਟੇਨ ਵਿਯ ਅਗਾਰਸ੍ਸ ਅਰਹਤ੍ਤੇਨ ਦੇਸਨਾਯ ਕੂਟਂ ਗਣ੍ਹੀਤਿ.

ਗਾਥਾਪਰਿਯੋਸਾਨੇ ¶ ਬਹੂ ਸੋਤਾਪਨ੍ਨਾਦਯੋ ਅਹੇਸੁਂ. ਦੇਸਨਾ ਮਹਾਜਨਸ੍ਸ ਸਾਤ੍ਥਿਕਾ ਜਾਤਾਤਿ.

ਦ੍ਵੇਸਹਾਯਕਭਿਕ੍ਖੁਵਤ੍ਥੁ ਚੁਦ੍ਦਸਮਂ.

ਅਪ੍ਪਮਾਦੋ ¶ ¶ ¶ ਅਮਤਪਦਨ੍ਤਿ ਇਮਂ ਧਮ੍ਮਦੇਸਨਂ ਸਤ੍ਥਾ ਕੋਸਮ੍ਬਿਂ ਉਪਨਿਸ੍ਸਾਯ ਘੋਸਿਤਾਰਾਮੇ ਵਿਹਰਨ੍ਤੋ ਸਾਮਾਵਤਿਪ੍ਪਮੁਖਾਨਂ ਪਞ੍ਚਨ੍ਨਂ ਇਤ੍ਥਿਸਤਾਨਂ, ਮਾਗਣ੍ਡਿਯਪ੍ਪਮੁਖਾਨਞ੍ਚ ਏਤਿਸ੍ਸਾ ਪਞ੍ਚਨ੍ਨਂ ਞਾਤਿਸਤਾਨਂ ਮਰਣਬ੍ਯਸਨਂ ਆਰਬ੍ਭ ਕਥੇਸਿ.

ਤਤ੍ਰਾਯਂ ਅਨੁਪੁਬ੍ਬਿਕਥਾ – ਅਤੀਤੇ ਅਲ੍ਲਕਪ੍ਪਰਟ੍ਠੇ ਅਲ੍ਲਕਪ੍ਪਰਾਜਾ ਨਾਮ, ਵੇਠਦੀਪਕਰਟ੍ਠੇ ਵੇਠਦੀਪਕਰਾਜਾ ਨਾਮਾਤਿ ਇਮੇ ਦ੍ਵੇ ਦਹਰਕਾਲਤੋ ਪਟ੍ਠਾਯ ਸਹਾਯਕਾ ਹੁਤ੍ਵਾ ਏਕਾਚਰਿਯਕੁਲੇ ਸਿਪ੍ਪਂ ਉਗ੍ਗਣ੍ਹਿਤ੍ਵਾ ਅਤ੍ਤਨੋ ਅਤ੍ਤਨੋ ਪਿਤੂਨਂ ਅਚ੍ਚਯੇਨ ਛਤ੍ਤਂ ਉਸ੍ਸਾਪੇਤ੍ਵਾ ਆਯਾਮੇਨ ਦਸਦਸਯੋਜਨਿਕੇ ਰਟ੍ਠੇ ਰਾਜਾਨੋ ਅਹੇਸੁਂ. ਤੇ ਕਾਲੇਨ ਕਾਲਂ ਸਮਾਗਨ੍ਤ੍ਵਾ ਏਕਤੋ ਤਿਟ੍ਠਨ੍ਤਾ ਨਿਸੀਦਨ੍ਤਾ ਨਿਪਜ੍ਜਨ੍ਤਾ ਮਹਾਜਨਂ ਜਾਯਮਾਨਞ੍ਚ ਜੀਯਮਾਨਞ੍ਚ ਮੀਯਮਾਨਞ੍ਚ ਦਿਸ੍ਵਾ ‘‘ਪਰਲੋਕਂ ਗਚ੍ਛਨ੍ਤਂ ਅਨੁਗਚ੍ਛਨ੍ਤੋ ਨਾਮ ਨਤ੍ਥਿ, ਅਨ੍ਤਮਸੋ ¶ ਅਤ੍ਤਨੋ ਸਰੀਰਮ੍ਪਿ ਨਾਨੁਗਚ੍ਛਤਿ, ਸਬ੍ਬਂ ਪਹਾਯ ਗਨ੍ਤਬ੍ਬਂ, ਕਿਂ ਨੋ ਘਰਾਵਾਸੇਨ, ਪਬ੍ਬਜਿਸ੍ਸਾਮਾ’’ਤਿ ਮਨ੍ਤੇਤ੍ਵਾ ਰਜ੍ਜਾਨਿ ਪੁਤ੍ਤਦਾਰਾਨਂ ਨਿਯ੍ਯਾਦੇਤ੍ਵਾ ਇਸਿਪਬ੍ਬਜ੍ਜਂ ਪਬ੍ਬਜਿਤ੍ਵਾ ਹਿਮਵਨ੍ਤਪ੍ਪਦੇਸੇ ਵਸਨ੍ਤਾ ਮਨ੍ਤਯਿਂਸੁ – ‘‘ਮਯਂ ਰਜ੍ਜਂ ਪਹਾਯ ਪਬ੍ਬਜਿਤਾ, ਨ ਜੀਵਿਤੁਂ ਅਸਕ੍ਕੋਨ੍ਤਾ. ਤੇ ਮਯਂ ਏਕਟ੍ਠਾਨੇ ਵਸਨ੍ਤਾ ਅਪਬ੍ਬਜਿਤਸਦਿਸਾਯੇਵ ਹੋਮ, ਤਸ੍ਮਾ ਵਿਸੁਂ ਵਸਿਸ੍ਸਾਮ. ਤ੍ਵਂ ਏਤਸ੍ਮਿਂ ਪਬ੍ਬਤੇ ਵਸ, ਅਹਂ ਇਮਸ੍ਮਿਂ ਪਬ੍ਬਤੇ ਵਸਿਸ੍ਸਾਮਿ. ਅਨ੍ਵਡ੍ਢਮਾਸਂ ਪਨ ਉਪੋਸਥਦਿਵਸੇ ਏਕਤੋ ਭਵਿਸ੍ਸਾਮਾ’’ਤਿ. ਅਥ ਖੋ ਨੇਸਂ ਏਤਦਹੋਸਿ – ‘‘ਏਵਮ੍ਪਿ ਨੋ ਗਣਸਙ੍ਗਣਿਕਾਵ ਭਵਿਸ੍ਸਤਿ, ਤ੍ਵਂ ਪਨ ਤਵ ਪਬ੍ਬਤੇ ਅਗ੍ਗਿਂ ਜਾਲੇਯ੍ਯਾਸਿ, ਅਹਂ ਮਮ ਪਬ੍ਬਤੇ ਅਗ੍ਗਿਂ ਜਾਲੇਸ੍ਸਾਮਿ, ਤਾਯ ਸਞ੍ਞਾਯ ਅਤ੍ਥਿਭਾਵਂ ਜਾਨਿਸ੍ਸਾਮਾ’’ਤਿ. ਤੇ ਤਥਾ ਕਰਿਂਸੁ.

ਅਥ ਅਪਰਭਾਗੇ ਵੇਠਦੀਪਕਤਾਪਸੋ ਕਾਲਂ ਕਤ੍ਵਾ ਮਹੇਸਕ੍ਖੋ ਦੇਵਰਾਜਾ ਹੁਤ੍ਵਾ ਨਿਬ੍ਬਤ੍ਤੋ. ਤਤੋ ਅਡ੍ਢਮਾਸੇ ਸਮ੍ਪਤ੍ਤੇ ਅਗ੍ਗਿਂ ਅਦਿਸ੍ਵਾਵ ਇਤਰੋ ‘‘ਸਹਾਯਕੋ ਮੇ ਕਾਲਕਤੋ’’ਤਿ ਅਞ੍ਞਾਸਿ. ਇਤਰੋਪਿ ਨਿਬ੍ਬਤ੍ਤਕ੍ਖਣੇਯੇਵ ਅਤ੍ਤਨੋ ਦੇਵਸਿਰਿਂ ਓਲੋਕੇਤ੍ਵਾ ਕਮ੍ਮਂ ਉਪਧਾਰੇਨ੍ਤੋ ਨਿਕ੍ਖਮਨਤੋ ਪਟ੍ਠਾਯ ਅਤ੍ਤਨੋ ਤਪਚਰਿਯਂ ਦਿਸ੍ਵਾ ‘‘ਗਨ੍ਤ੍ਵਾ ਮਮ ਸਹਾਯਕਂ ਪਸ੍ਸਿਸ੍ਸਾਮੀ’’ਤਿ ¶ ਤਂ ਅਤ੍ਤਭਾਵਂ ਵਿਜਹਿਤ੍ਵਾ ਮਗ੍ਗਿਕਪੁਰਿਸੋ ਵਿਯ ਤਸ੍ਸ ਸਨ੍ਤਿਕਂ ਗਨ੍ਤ੍ਵਾ ਵਨ੍ਦਿਤ੍ਵਾ ਏਕਮਨ੍ਤਂ ਅਟ੍ਠਾਸਿ. ਅਥ ਨਂ ਸੋ ¶ ਆਹ – ‘‘ਕੁਤੋ ਆਗਤੋਸੀ’’ਤਿ? ‘‘ਮਗ੍ਗਿਕਪੁਰਿਸੋ ¶ ਅਹਂ, ਭਨ੍ਤੇ, ਦੂਰਤੋਵ ਆਗਤੋਮ੍ਹਿ. ਕਿਂ ਪਨ, ਭਨ੍ਤੇ, ਅਯ੍ਯੋ ਇਮਸ੍ਮਿਂ ਠਾਨੇ ਏਕਕੋਵ ਵਸਤਿ, ਅਞ੍ਞੋਪਿ ਕੋਚਿ ਅਤ੍ਥੀ’’ਤਿ? ‘‘ਅਤ੍ਥਿ ਮੇ ਏਕੋ ਸਹਾਯਕੋ’’ਤਿ. ‘‘ਕੁਹਿਂ ਸੋ’’ਤਿ? ‘‘ਏਤਸ੍ਮਿਂ ਪਬ੍ਬਤੇ ਵਸਤਿ, ਉਪੋਸਥਦਿਵਸੇ ਪਨ ਅਗ੍ਗਿਂ ਨ ਜਾਲੇਤਿ, ਮਤੋ ਨੂਨ ਭਵਿਸ੍ਸਤੀ’’ਤਿ. ‘‘ਏਵਂ, ਭਨ੍ਤੇ’’ਤਿ? ‘‘ਏਵਮਾਵੁਸੋ’’ਤਿ. ‘‘ਅਹਂ ਸੋ, ਭਨ੍ਤੇ’’ਤਿ. ‘‘ਕੁਹਿਂ ਨਿਬ੍ਬਤ੍ਤੋਸੀ’’ਤਿ? ‘‘ਦੇਵਲੋਕੇ ਮਹੇਸਕ੍ਖੋ ਦੇਵਰਾਜਾ ਹੁਤ੍ਵਾ ਨਿਬ੍ਬਤ੍ਤੋਸ੍ਮਿ, ਭਨ੍ਤੇ, ‘ਅਯ੍ਯਂ ਪਸ੍ਸਿਸ੍ਸਾਮੀ’ਤਿ ਪੁਨ ਆਗਤੋਮ੍ਹਿ. ਅਪਿ ਨੁ ਖੋ ਅਯ੍ਯਾਨਂ ਇਮਸ੍ਮਿਂ ਠਾਨੇ ਵਸਨ੍ਤਾਨਂ ਕੋਚਿ ਉਪਦ੍ਦਵੋ ਅਤ੍ਥੀ’’ਤਿ? ‘‘ਆਮ, ਆਵੁਸੋ, ਹਤ੍ਥੀ ਨਿਸ੍ਸਾਯ ਕਿਲਮਾਮੀ’’ਤਿ. ‘‘ਕਿਂ ਵੋ, ਭਨ੍ਤੇ, ਹਤ੍ਥੀ ਕਰੋਨ੍ਤੀ’’ਤਿ? ‘‘ਸਮ੍ਮਜ੍ਜਨਟ੍ਠਾਨੇ ਲਣ੍ਡਂ ਪਾਤੇਨ੍ਤਿ, ਪਾਦੇਹਿ ਭੂਮਿਯਂ ਪਹਰਿਤ੍ਵਾ ਪਂਸੁਂ ਉਦ੍ਧਰਨ੍ਤਿ, ਸ੍ਵਾਹਂ ਲਣ੍ਡਂ ਛਡ੍ਡੇਨ੍ਤੋ ਪਂਸੁਂ ਸਮਂ ਕਰੋਨ੍ਤੋ ਕਿਲਮਾਮੀ’’ਤਿ. ‘‘ਕਿਂ ਪਨ ਤੇਸਂ ਅਨਾਗਮਨਂ ਇਚ੍ਛਥਾ’’ਤਿ? ‘‘ਆਮਾਵੁਸੋ’’ਤਿ. ‘‘ਤੇਨ ਹਿ ਤੇਸਂ ਅਨਾਗਮਨਂ ਕਰਿਸ੍ਸਾਮੀ’’ਤਿ ਤਾਪਸਸ੍ਸ ਹਤ੍ਥਿਕਨ੍ਤਵੀਣਞ੍ਚੇਵ ਹਤ੍ਥਿਕਨ੍ਤਮਨ੍ਤਞ੍ਚ ਅਦਾਸਿ. ਦਦਨ੍ਤੋ ਚ ਪਨ ਵੀਣਾਯ ਤਿਸ੍ਸੋ ਤਨ੍ਤਿਯੋ ਦਸ੍ਸੇਤ੍ਵਾ ਤਯੋ ਮਨ੍ਤੇ ਉਗ੍ਗਣ੍ਹਾਪੇਤ੍ਵਾ ‘‘ਇਮਂ ਤਨ੍ਤਿਂ ਪਹਰਿਤ੍ਵਾ ਇਮਸ੍ਮਿਂ ਮਨ੍ਤੇ ਵੁਤ੍ਤੇ ਨਿਵਤ੍ਤਿਤ੍ਵਾ ਓਲੋਕੇਤੁਮ੍ਪਿ ਅਸਕ੍ਕੋਨ੍ਤਾ ਹਤ੍ਥੀ ਪਲਾਯਨ੍ਤਿ, ਇਮਂ ਤਨ੍ਤਿਂ ਪਹਰਿਤ੍ਵਾ ਇਮਸ੍ਮਿਂ ਮਨ੍ਤੇ ਵੁਤ੍ਤੇ ਨਿਵਤ੍ਤਿਤ੍ਵਾ ਪਚ੍ਛਤੋ ਓਲੋਕੇਨ੍ਤਾ ਓਲੋਕੇਨ੍ਤਾ ਪਲਾਯਨ੍ਤਿ, ਇਮਂ ਤਨ੍ਤਿਂ ਪਹਰਿਤ੍ਵਾ ਇਮਸ੍ਮਿਂ ਮਨ੍ਤੇ ਵੁਤ੍ਤੇ ਹਤ੍ਥਿਯੂਥਪਤਿ ਪਿਟ੍ਠਿਂ ਉਪਨਾਮੇਨ੍ਤੋ ਆਗਚ੍ਛਤੀ’’ਤਿ ਆਚਿਕ੍ਖਿਤ੍ਵਾ, ‘‘ਯਂ ਵੋ ਰੁਚ੍ਚਤਿ, ਤਂ ਕਰੇਯ੍ਯਾਥਾ’’ਤਿ ¶ ਵਤ੍ਵਾ ਤਾਪਸਂ ਵਨ੍ਦਿਤ੍ਵਾ ਪਕ੍ਕਾਮਿ. ਤਾਪਸੋ ਪਲਾਯਨਮਨ੍ਤਂ ਵਤ੍ਵਾ ਪਲਾਯਨਤਨ੍ਤਿਂ ਪਹਰਿਤ੍ਵਾ ਹਤ੍ਥੀ ਪਲਾਪੇਤ੍ਵਾ ਵਸਿ.

ਤਸ੍ਮਿਂ ਸਮਯੇ ਕੋਸਮ੍ਬਿਯਂ ਪੂਰਨ੍ਤਪ੍ਪੋ ਨਾਮ ਰਾਜਾ ਹੋਤਿ. ਸੋ ਏਕਦਿਵਸਂ ਗਬ੍ਭਿਨਿਯਾ ਦੇਵਿਯਾ ਸਦ੍ਧਿਂ ਬਾਲਸੂਰਿਯਤਪਂ ਤਪ੍ਪਮਾਨੋ ਅਬ੍ਭੋਕਾਸਤਲੇ ਨਿਸੀਦਿ. ਦੇਵੀ ਰਞ੍ਞੋ ਪਾਰੁਪਨਂ ਸਤਸਹਸ੍ਸਗ੍ਘਨਿਕਂ ਰਤ੍ਤਕਮ੍ਬਲਂ ਪਾਰੁਪਿਤ੍ਵਾ ਨਿਸਿਨ੍ਨਾ ਰਞ੍ਞਾ ਸਦ੍ਧਿਂ ਸਮੁਲ੍ਲਪਮਾਨਾ ਰਞ੍ਞੋ ਅਙ੍ਗੁਲਿਤੋ ਸਤਸਹਸ੍ਸਗ੍ਘਨਿਕਂ ਰਾਜਮੁਦ੍ਦਿਕਂ ਨੀਹਰਿਤ੍ਵਾ ਅਤ੍ਤਨੋ ਅਙ੍ਗੁਲਿਯਂ ਪਿਲਨ੍ਧਿ. ਤਸ੍ਮਿਂ ਸਮਯੇ ਹਤ੍ਥਿਲਿਙ੍ਗਸਕੁਣੋ ਆਕਾਸੇਨ ਗਚ੍ਛਨ੍ਤੋ ਦੂਰਤੋ ਰਤ੍ਤਕਮ੍ਬਲਪਾਰੁਪਨਂ ਦੇਵਿਂ ਦਿਸ੍ਵਾ ‘‘ਮਂਸਪੇਸੀ’’ਤਿ ਸਞ੍ਞਾਯ ਪਕ੍ਖੇ ਵਿਸ੍ਸਜ੍ਜੇਤ੍ਵਾ ਓਤਰਿ. ਰਾਜਾ ¶ ਤਸ੍ਸ ਓਤਰਣਸਦ੍ਦੇਨ ਭੀਤੋ ਉਟ੍ਠਾਯ ਅਨ੍ਤੋਨਿਵੇਸਨਂ ਪਾਵਿਸਿ. ਦੇਵੀ ਗਰੁਗਬ੍ਭਤਾਯ ਚੇਵ ਭੀਰੁਕਜਾਤਿਕਤਾਯ ਚ ਵੇਗੇਨ ਗਨ੍ਤੁਂ ਨਾਸਕ੍ਖਿ. ਅਥ ਨਂ ਸੋ ਸਕੁਣੋ ਅਜ੍ਝਪ੍ਪਤ੍ਤੋ ਨਖਪਞ੍ਜਰੇ ਨਿਸੀਦਾਪੇਤ੍ਵਾ ਆਕਾਸਂ ਪਕ੍ਖਨ੍ਦਿ. ਤੇ ਕਿਰ ਸਕੁਣਾ ਪਞ੍ਚਨ੍ਨਂ ਹਤ੍ਥੀਨਂ ਬਲਂ ਧਾਰੇਨ੍ਤਿ. ਤਸ੍ਮਾ ਆਕਾਸੇਨ ਨੇਤ੍ਵਾ ਯਥਾਰੁਚਿਤਟ੍ਠਾਨੇ ਨਿਸੀਦਿਤ੍ਵਾ ਮਂਸਂ ਖਾਦਨ੍ਤਿ. ਸਾਪਿ ਤੇਨ ਨੀਯਮਾਨਾ ਮਰਣਭਯਭੀਤਾ ਚਿਨ੍ਤੇਸਿ – ‘‘ਸਚਾਹਂ ਵਿਰਵਿਸ੍ਸਾਮਿ, ਮਨੁਸ੍ਸਸਦ੍ਦੋ ਨਾਮ ਤਿਰਚ੍ਛਾਨਗਤਾਨਂ ਉਬ੍ਬੇਜਨੀਯੋ, ਤਂ ਸੁਤ੍ਵਾ ਮਂ ਛਡ੍ਡੇਸ੍ਸਤਿ. ਏਵਂ ਸਨ੍ਤੇ ¶ ਸਹ ਗਬ੍ਭੇਨ ਜੀਵਿਤਕ੍ਖਯਂ ਪਾਪੁਣਿਸ੍ਸਾਮਿ, ਯਸ੍ਮਿਂ ਪਨ ਠਾਨੇ ਨਿਸੀਦਿਤ੍ਵਾ ਮਂ ਖਾਦਿਤੁਂ ਆਰਭਿਸ੍ਸਤਿ, ਤਤ੍ਰ ਨਂ ਸਦ੍ਦਂ ਕਤ੍ਵਾ ਪਲਾਪੇਸ੍ਸਾਮੀ’’ਤਿ. ਸਾ ਅਤ੍ਤਨੋ ਪਣ੍ਡਿਤਤਾਯ ਅਧਿਵਾਸੇਸਿ.

ਤਦਾ ਚ ਹਿਮਵਨ੍ਤਪਦੇਸੇ ਥੋਕਂ ਵਡ੍ਢਿਤ੍ਵਾ ਮਣ੍ਡਪਾਕਾਰੇਨ ¶ ਠਿਤੋ ਏਕੋ ਮਹਾਨਿਗ੍ਰੋਧੋ ਹੋਤਿ. ਸੋ ਸਕੁਣੋ ਮਿਗਰੂਪਾਦੀਨਿ ਤਤ੍ਥ ਨੇਤ੍ਵਾ ਖਾਦਤਿ, ਤਸ੍ਮਾ ਤਮ੍ਪਿ ਤਤ੍ਥੇਵ ਨੇਤ੍ਵਾ ਵਿਟਪਬ੍ਭਨ੍ਤਰੇ ਠਪੇਤ੍ਵਾ ਆਗਤਮਗ੍ਗਂ ਓਲੋਕੇਸਿ. ਆਗਤਮਗ੍ਗੋਲੋਕਨਂ ਕਿਰ ਤੇਸਂ ਧਮ੍ਮਤਾ. ਤਸ੍ਮਿਂ ਖਣੇ ਦੇਵੀ, ‘‘ਇਦਾਨਿ ਇਮਂ ਪਲਾਪੇਤੁਂ ਵਟ੍ਟਤੀ’’ਤਿ ਚਿਨ੍ਤੇਤ੍ਵਾ ਉਭੋ ਹਤ੍ਥੇ ਉਕ੍ਖਿਪਿਤ੍ਵਾ ਪਾਣਿਸਦ੍ਦਞ੍ਚੇਵ ਮੁਖਸਦ੍ਦਞ੍ਚ ਕਤ੍ਵਾ ਤਂ ਪਲਾਪੇਸਿ. ਅਥਸ੍ਸਾ ਸੂਰਿਯਤ੍ਥਙ੍ਗਮਨਕਾਲੇ ਗਬ੍ਭੇ ਕਮ੍ਮਜਵਾਤਾ ਚਲਿਂਸੁ. ਸਬ੍ਬਦਿਸਾਸੁ ਗਜ੍ਜਨ੍ਤੋ ਮਹਾਮੇਘੋ ਉਟ੍ਠਹਿ. ਸੁਖੇਧਿਤਾਯ ਰਾਜਮਹੇਸਿਯਾ ‘‘ਮਾ ਭਾਯਿ, ਅਯ੍ਯੇ’’ਤਿ ਵਚਨਮਤ੍ਤਮ੍ਪਿ ਅਲਭਮਾਨਾਯ ਦੁਕ੍ਖਪਰੇਤਾਯ ਸਬ੍ਬਰਤ੍ਤਿਂ ਨਿਦ੍ਦਾ ਨਾਮ ਨਾਹੋਸਿ. ਵਿਭਾਤਾਯ ਪਨ ਰਤ੍ਤਿਯਾ ਵਲਾਹਕਵਿਗਮੋ ਚ ਅਰੁਣੁਗ੍ਗਮਨਞ੍ਚ ਤਸ੍ਸਾ ਗਬ੍ਭਵੁਟ੍ਠਾਨਞ੍ਚ ਏਕਕ੍ਖਣੇਯੇਵ ਅਹੋਸਿ. ਸਾ ਮੇਘਉਤੁਞ੍ਚ ਪਬ੍ਬਤਉਤੁਞ੍ਚ ਅਰੁਣਉਤੁਞ੍ਚ ਗਹੇਤ੍ਵਾ ਜਾਤਤ੍ਤਾ ਪੁਤ੍ਤਸ੍ਸ ਉਤੇਨੋਤਿ ਨਾਮਂ ਅਕਾਸਿ.

ਅਲ੍ਲਕਪ੍ਪਤਾਪਸਸ੍ਸਪਿ ਖੋ ਤਤੋ ਅਵਿਦੂਰੇ ਵਸਨਟ੍ਠਾਨਂ ਹੋਤਿ. ਸੋ ਪਕਤਿਯਾਵ ਵਸ੍ਸਦਿਵਸੇ ਸੀਤਭਯੇਨ ਫਲਾਫਲਤ੍ਥਾਯ ਵਨਂ ਨ ਪਵਿਸਤਿ, ਤਂ ਰੁਕ੍ਖਮੂਲਂ ਗਨ੍ਤ੍ਵਾ ਸਕੁਣੇਹਿ ਖਾਦਿਤਮਂਸਾਨਂ ਅਟ੍ਠਿਂ ਆਹਰਿਤ੍ਵਾ ਕੋਟ੍ਟੇਤ੍ਵਾ ਰਸਂ ਕਤ੍ਵਾ ਪਿਵਤਿ. ਤਸ੍ਮਾ ਤਂ ਦਿਵਸਂ ‘‘ਅਟ੍ਠਿਂ ਆਹਰਿਸ੍ਸਾਮੀ’’ਤਿ ਤਤ੍ਥ ਗਨ੍ਤ੍ਵਾ ਰੁਕ੍ਖਮੂਲੇ ਅਟ੍ਠਿਂ ਪਰਿਯੇਸੇਨ੍ਤੋ ¶ ਉਪਰਿ ਦਾਰਕਸਦ੍ਦਂ ਸੁਤ੍ਵਾ ਉਲ੍ਲੋਕੇਨ੍ਤੋ ਦੇਵਿਂ ਦਿਸ੍ਵਾ ‘‘ਕਾਸਿ ਤ੍ਵ’’ਨ੍ਤਿ ਵਤ੍ਵਾ ‘‘ਮਾਨੁਸਿਤ੍ਥਿਮ੍ਹੀ’’ਤਿ. ‘‘ਕਥਂ ਆਗਤਾਸੀ’’ਤਿ? ‘‘ਹਤ੍ਥਿਲਿਙ੍ਗਸਕੁਣੇਨਾਨੀਤਾਮ੍ਹੀ’’ਤਿ ਵੁਤ੍ਤੇ ‘‘ਓਤਰਾਹੀ’’ਤਿ ਆਹ ¶ . ‘‘ਜਾਤਿਸਮ੍ਭੇਦਤੋ ਭਾਯਾਮਿ, ਅਯ੍ਯਾ’’ਤਿ. ‘‘ਕਾਸਿ ਤ੍ਵ’’ਨ੍ਤਿ? ‘‘ਖਤ੍ਤਿਯਾਮ੍ਹੀ’’ਤਿ. ‘‘ਅਹਮ੍ਪਿ ਖਤ੍ਤਿਯੋਯੇਵਾ’’ਤਿ. ‘‘ਤੇਨ ਹਿ ਖਤ੍ਤਿਯਮਾਯਂ ਕਥੇਹੀ’’ਤਿ. ਸੋ ਖਤ੍ਤਿਯਮਾਯਂ ਕਥੇਸਿ. ‘‘ਤੇਨ ਹਿ ਆਰੁਯ੍ਹ ਪੁਤ੍ਤਂ ਮੇ ਓਤਾਰੇਹੀ’’ਤਿ. ਸੋ ਏਕੇਨ ਪਸ੍ਸੇਨ ਅਭਿਰੁਹਨਮਗ੍ਗਂ ਕਤ੍ਵਾ ਅਭਿਰੁਹਿਤ੍ਵਾ ਦਾਰਕਂ ਗਣ੍ਹਿ. ‘‘ਮਾ ਮਂ ਹਤ੍ਥੇਨ ਛੁਪੀ’’ਤਿ ਚ ਵੁਤ੍ਤੇ ਤਂ ਅਛੁਪਿਤ੍ਵਾਵ ਦਾਰਕਂ ਓਤਾਰੇਸਿ. ਦੇਵੀਪਿ ਓਤਰਿ. ਅਥ ਨਂ ਅਸ੍ਸਮਪਦਂ ਨੇਤ੍ਵਾ ਸੀਲਭੇਦਂ ਅਕਤ੍ਵਾਵ ਅਨੁਕਮ੍ਪਾਯ ਪਟਿਜਗ੍ਗਿ, ਨਿਮ੍ਮਕ੍ਖਿਕਮਧੁਂ ਆਹਰਿਤ੍ਵਾ ਸਯਂਜਾਤਸਾਲਿਂ ਆਹਰਿਤ੍ਵਾ ਯਾਗੁਂ ਪਚਿਤ੍ਵਾ ਅਦਾਸਿ. ਏਵਂ ਤਸ੍ਮਿਂ ਪਟਿਜਗ੍ਗਨ੍ਤੇ ਸਾ ਅਪਰਭਾਗੇ ਚਿਨ੍ਤੇਸਿ – ‘‘ਅਹਂ ਨੇਵ ਆਗਤਮਗ੍ਗਂ ਜਾਨਾਮਿ, ਨ ਗਮਨਮਗ੍ਗਂ ਜਾਨਾਮਿ, ਇਮਿਨਾਪਿ ਮੇ ਸਦ੍ਧਿਂ ਵਿਸ੍ਸਾਸਮਤ੍ਤਮ੍ਪਿ ਨਤ੍ਥਿ. ਸਚੇ ਪਨਾਯਂ ਅਮ੍ਹੇ ਪਹਾਯ ਕਤ੍ਥਚਿ ਗਮਿਸ੍ਸਤਿ, ਉਭੋਪਿ ਇਧੇਵ ਮਰਣਂ ਪਾਪੁਣਿਸ੍ਸਾਮ, ਯਂਕਿਞ੍ਚਿ ਕਤ੍ਵਾ ਇਮਸ੍ਸ ਸੀਲਂ ਭਿਨ੍ਦਿਤ੍ਵਾ ਯਥਾ ਮਂ ¶ ਨ ਮੁਞ੍ਚਤਿ, ਤਥਾ ਤਂ ਕਾਤੁਂ ਵਟ੍ਟਤੀ’’ਤਿ. ਅਥ ਨਂ ਦੁਨ੍ਨਿਵਤ੍ਥਦੁਪ੍ਪਾਰੁਤਦਸ੍ਸਨੇਨ ਪਲੋਭੇਤ੍ਵਾ ਸੀਲਵਿਨਾਸਂ ਪਾਪੇਸਿ. ਤਤੋ ਪਟ੍ਠਾਯ ਦ੍ਵੇਪਿ ਸਮਗ੍ਗਵਾਸਂ ਵਸਿਂਸੁ.

ਅਥੇਕਦਿਵਸਂ ਤਾਪਸੋ ਨਕ੍ਖਤ੍ਤਯੋਗਂ ਉਲ੍ਲੋਕੇਨ੍ਤੋ ਪੂਰਨ੍ਤਪ੍ਪਸ੍ਸ ਨਕ੍ਖਤ੍ਤਮਿਲਾਯਨਂ ਦਿਸ੍ਵਾ ‘‘ਭਦ੍ਦੇ ਕੋਸਮ੍ਬਿਯਂ ਪੂਰਨ੍ਤਪ੍ਪਰਾਜਾ ¶ ਮਤੋ’’ਤਿ ਆਹ. ‘‘ਕਸ੍ਮਾ, ਅਯ੍ਯ, ਏਵਂ ਵਦੇਸਿ? ਕਿਂ ਤੇ ਤੇਨ ਸਦ੍ਧਿਂ ਆਘਾਤੋ ਅਤ੍ਥੀ’’ਤਿ? ‘‘ਨਤ੍ਥਿ, ਭਦ੍ਦੇ, ਨਕ੍ਖਤ੍ਤਮਿਲਾਯਨਮਸ੍ਸ ਦਿਸ੍ਵਾ ਏਵਂ ਵਦਾਮੀ’’ਤਿ, ਸਾ ਪਰੋਦਿ. ਅਥ ਨਂ ‘‘ਕਸ੍ਮਾ ਰੋਦਸੀ’’ਤਿ ਪੁਚ੍ਛਿਤ੍ਵਾ ਤਾਯ ਤਸ੍ਸ ਅਤ੍ਤਨੋ ਸਾਮਿਕਭਾਵੇ ਅਕ੍ਖਾਤੇ ਆਹ – ‘‘ਮਾ, ਭਦ੍ਦੇ, ਰੋਦਿ, ਜਾਤਸ੍ਸ ਨਾਮ ਨਿਯਤੋ ਮਚ੍ਚੂ’’ਤਿ. ‘‘ਜਾਨਾਮਿ, ਅਯ੍ਯਾ’’ਤਿ ਵੁਤ੍ਤੇ ‘‘ਅਥ ਕਸ੍ਮਾ ਰੋਦਸੀ’’ਤਿ? ‘‘ਪੁਤ੍ਤੋ ਮੇ ਕੁਲਸਨ੍ਤਕਸ੍ਸ ਰਜ੍ਜਸ੍ਸ ਅਨੁਚ੍ਛਵਿਕੋ, ‘ਸਚੇ ਤਤ੍ਰ ਅਭਵਿਸ੍ਸ, ਸੇਤਚ੍ਛਤ੍ਤਂ ਉਸ੍ਸਾਪਯਿਸ੍ਸ. ਇਦਾਨਿ ਮਹਾਜਾਨਿਕੋ ਵਤ ਜਾਤੋ’ਤਿ ਸੋਕੇਨ ਰੋਦਾਮਿ, ਅਯ੍ਯਾ’’ਤਿ. ‘‘ਹੋਤੁ, ਭਦ੍ਦੇ, ਮਾ ਚਿਨ੍ਤਯਿ, ਸਚਸ੍ਸ ਰਜ੍ਜਂ ਪਤ੍ਥੇਸਿ, ਅਹਮਸ੍ਸ ਰਜ੍ਜਲਭਨਾਕਾਰਂ ਕਰਿਸ੍ਸਾਮੀ’’ਤਿ. ਅਥਸ੍ਸ ਹਤ੍ਥਿਕਨ੍ਤਵੀਣਞ੍ਚੇਵ ਹਤ੍ਥਿਕਨ੍ਤਮਨ੍ਤੇ ਚ ਅਦਾਸਿ. ਤਦਾ ਅਨੇਕਾਨਿ ਹਤ੍ਥਿਸਹਸ੍ਸਾਨਿ ਆਗਨ੍ਤ੍ਵਾ ਵਟਰੁਕ੍ਖਮੂਲੇ ਨਿਸੀਦਨ੍ਤਿ. ਅਥ ਨਂ ਆਹ – ‘‘ਹਤ੍ਥੀਸੁ ਅਨਾਗਤੇਸੁਯੇਵ ਰੁਕ੍ਖਂ ਅਭਿਰੁਹਿਤ੍ਵਾ ਤੇਸੁ ਆਗਤੇਸੁ ਇਮਂ ਮਨ੍ਤਂ ਵਤ੍ਵਾ ਇਮਂ ਤਨ੍ਤਿਂ ਪਹਰ, ਸਬ੍ਬੇ ਨਿਵਤ੍ਤਿਤ੍ਵਾ ਓਲੋਕੇਤੁਮ੍ਪਿ ਅਸਕ੍ਕੋਨ੍ਤਾ ਪਲਾਯਿਸ੍ਸਨ੍ਤਿ, ਅਥ ਓਤਰਿਤ੍ਵਾ ਆਗਚ੍ਛੇਯ੍ਯਾਸੀ’’ਤਿ. ਸੋ ਤਥਾ ਕਤ੍ਵਾ ਆਗਨ੍ਤ੍ਵਾ ਤਂ ਪਵਤ੍ਤਿਂ ਆਰੋਚੇਸਿ. ਅਥ ਨਂ ਦੁਤਿਯਦਿਵਸੇ ਆਹ – ‘‘ਅਜ੍ਜ ਇਮਂ ਮਨ੍ਤਂ ਵਤ੍ਵਾ ਇਮਂ ਤਨ੍ਤਿਂ ਪਹਰੇਯ੍ਯਾਸਿ ¶ , ਸਬ੍ਬੇ ਨਿਵਤ੍ਤਿਤ੍ਵਾ ਓਲੋਕੇਨ੍ਤਾ ਪਲਾਯਿਸ੍ਸਨ੍ਤੀ’’ਤਿ. ਤਦਾਪਿ ਤਥਾ ਕਤ੍ਵਾ ਆਗਨ੍ਤ੍ਵਾ ਆਰੋਚੇਸਿ ¶ . ਅਥ ਨਂ ਤਤਿਯਦਿਵਸੇ ਆਹ – ‘‘ਅਜ੍ਜ ਇਮਂ ਮਨ੍ਤਂ ਵਤ੍ਵਾ ਇਮਂ ਤਨ੍ਤਿਂ ਪਹਰੇਯ੍ਯਾਸਿ, ਯੂਥਪਤਿ ਪਿਟ੍ਠਿਂ ਉਪਨਾਮੇਨ੍ਤੋ ਆਗਮਿਸ੍ਸਤੀ’’ਤਿ. ਤਦਾਪਿ ਤਥਾ ਕਤ੍ਵਾ ਆਰੋਚੇਸਿ.

ਅਥਸ੍ਸ ਮਾਤਰਂ ਆਮਨ੍ਤੇਤ੍ਵਾ, ‘‘ਭਦ੍ਦੇ, ਪੁਤ੍ਤਸ੍ਸ ਤੇ ਸਾਸਨਂ ਵਦੇਹਿ, ਏਤ੍ਤੋਵ ਗਨ੍ਤ੍ਵਾ ਰਾਜਾ ਭਵਿਸ੍ਸਤੀ’’ਤਿ ਆਹ. ਸਾ ਪੁਤ੍ਤਂ ਆਮਨ੍ਤੇਤ੍ਵਾ, ‘‘ਤਾਤ, ਤ੍ਵਂ ਕੋਸਮ੍ਬਿਯਂ ਪੂਰਨ੍ਤਪ੍ਪਰਞ੍ਞੋ ਪੁਤ੍ਤੋ, ਮਂ ਸਗਬ੍ਭਂ ਹਤ੍ਥਿਲਿਙ੍ਗਸਕੁਣੋ ਆਨੇਸੀ’’ਤਿ ਵਤ੍ਵਾ ਸੇਨਾਪਤਿਆਦੀਨਂ ਨਾਮਾਨਿ ਆਚਿਕ੍ਖਿਤ੍ਵਾ ‘‘ਅਸਦ੍ਦਹਨ੍ਤਾਨਂ ਇਮਂ ਪਿਤੁ ਪਾਰੁਪਨਕਮ੍ਬਲਞ੍ਚੇਵ ਪਿਲਨ੍ਧਨਮੁਦ੍ਦਿਕਞ੍ਚ ਦਸ੍ਸੇਯ੍ਯਾਸੀ’’ਤਿ ਵਤ੍ਵਾ ਉਯ੍ਯੋਜੇਸਿ. ਕੁਮਾਰੋ ਤਾਪਸਂ ‘‘ਇਦਾਨਿ ਕਿਂ ਕਰੋਮੀ’’ਤਿ ਆਹ. ‘‘ਰੁਕ੍ਖਸ੍ਸ ਹੇਟ੍ਠਿਮਸਾਖਾਯ ਨਿਸੀਦਿਤ੍ਵਾ ਇਮਂ ਮਨ੍ਤਂ ਵਤ੍ਵਾ ਇਮਂ ਤਨ੍ਤਿਂ ਪਹਰ, ਜੇਟ੍ਠਕਹਤ੍ਥੀ ਤੇ ਪਿਟ੍ਠਿਂ ਉਪਨਾਪੇਤ੍ਵਾ ਉਪਸਙ੍ਕਮਿਸ੍ਸਤਿ, ਤਸ੍ਸ ਪਿਟ੍ਠਿਯਂ ਨਿਸਿਨ੍ਨੋਵ ਰਟ੍ਠਂ ਗਨ੍ਤ੍ਵਾ ਰਜ੍ਜਂ ਗਣ੍ਹਾਹੀ’’ਤਿ. ਸੋ ਮਾਤਾਪਿਤਰੋ ਵਨ੍ਦਿਤ੍ਵਾ ਤਥਾ ਕਤ੍ਵਾ ਆਗਤਸ੍ਸ ਹਤ੍ਥਿਨੋ ਪਿਟ੍ਠਿਯਂ ਨਿਸੀਦਿਤ੍ਵਾ ਕਣ੍ਣੇ ਮਨ੍ਤਯਿ – ‘‘ਅਹਂ ਕੋਸਮ੍ਬਿਯਂ ਪੂਰਨ੍ਤਪ੍ਪਰਞ੍ਞੋ ਪੁਤ੍ਤੋ, ਪੇਤ੍ਤਿਕਂ ਮੇ ਰਜ੍ਜਂ ਗਣ੍ਹਿਤ੍ਵਾ ਦੇਹਿ ਸਾਮੀ’’ਤਿ. ਸੋ ਤਂ ਸੁਤ੍ਵਾ ‘‘ਅਨੇਕਾਨਿ ¶ ਹਤ੍ਥਿਸਹਸ੍ਸਾਨਿ ਸਨ੍ਨਿਪਤਨ੍ਤੂ’’ਤਿ ਹਤ੍ਥਿਰਵਂ ਰਵਿ, ਅਨੇਕਾਨਿ ਹਤ੍ਥਿਸਹਸ੍ਸਾਨਿ ਸਨ੍ਨਿਪਤਿਂਸੁ. ਪੁਨ ‘‘ਜਿਣ੍ਣਾ ਹਤ੍ਥੀ ਪਟਿਕ੍ਕਮਨ੍ਤੂ’’ਤਿ ਹਤ੍ਥਿਰਵਂ ਰਵਿ, ਜਿਣ੍ਣਾ ਹਤ੍ਥੀ ਪਟਿਕ੍ਕਮਿਂਸੁ. ਪੁਨ ‘‘ਅਤਿਤਰੁਣਾ ਹਤ੍ਥੀ ਨਿਵਤ੍ਤਨ੍ਤੂ’’ਤਿ ਹਤ੍ਥਿਰਵਂ ਰਵਿ, ਤੇਪਿ ਨਿਵਤ੍ਤਿਂਸੁ. ਸੋ ਅਨੇਕੇਹਿ ਯੂਥਹਤ੍ਥਿਸਹਸ੍ਸੇਹੇਵ ਪਰਿਵੁਤੋ ਪਚ੍ਚਨ੍ਤਗਾਮਂ ਪਤ੍ਵਾ ‘‘ਅਹਂ ਰਞ੍ਞੋ ਪੁਤ੍ਤੋ, ਸਮ੍ਪਤ੍ਤਿਂ ¶ ਪਤ੍ਥਯਮਾਨਾ ਮਯਾ ਸਦ੍ਧਿਂ ਆਗਚ੍ਛਨ੍ਤੂ’’ਤਿ ਆਹ. ‘‘ਤਤੋ ਪਟ੍ਠਾਯ ਮਨੁਸ੍ਸਾਨਂ ਸਙ੍ਗਹਂ ਕਰੋਨ੍ਤੋ ਗਨ੍ਤ੍ਵਾ ਨਗਰਂ ਪਰਿਵਾਰੇਤ੍ਵਾ ‘ਯੁਦ੍ਧਂ ਵਾ ਮੇ ਦੇਤੁ, ਰਜ੍ਜਂ ਵਾ’’’ਤਿ ਸਾਸਨਂ ਪੇਸੇਸਿ. ਨਾਗਰਾ ਆਹਂਸੁ – ‘‘ਮਯਂ ਦ੍ਵੇਪਿ ਨ ਦਸ੍ਸਾਮ. ਅਮ੍ਹਾਕਞ੍ਹਿ ਦੇਵੀ ਗਰੁਗਬ੍ਭਾ ਹਤ੍ਥਿਲਿਙ੍ਗਸਕੁਣੇਨ ਨੀਤਾ, ਤਸ੍ਸਾ ਅਤ੍ਥਿਭਾਵਂ ਵਾ ਨਤ੍ਥਿਭਾਵਂ ਵਾ ਮਯਂ ਨ ਜਾਨਾਮ. ਯਾਵ ਤਸ੍ਸਾ ਪਵਤ੍ਤਿਂ ਨ ਸੁਣਾਮ. ਤਾਵ ਨੇਵ ਯੁਦ੍ਧਂ ਦਸ੍ਸਾਮ, ਨ ਰਜ੍ਜ’’ਨ੍ਤਿ. ਤਦਾ ਕਿਰ ਤਂ ਪਵੇਣਿਰਜ੍ਜਂ ਅਹੋਸਿ. ਤਤੋ ਕੁਮਾਰੋ ‘‘ਅਹਂ ਤਸ੍ਸਾ ਪੁਤ੍ਤੋ’’ਤਿ ਵਤ੍ਵਾ ਸੇਨਾਪਤਿਆਦੀਨਂ ਨਾਮਾਨਿ ਕਥੇਤ੍ਵਾ ਤਥਾਪਿ ਅਸਦ੍ਦਹਨ੍ਤਾਨਂ ਕਮ੍ਬਲਞ੍ਚ ਮੁਦ੍ਦਿਕਞ੍ਚ ਦਸ੍ਸੇਸਿ. ਤੇ ਕਮ੍ਬਲਞ੍ਚ ਮੁਦ੍ਦਿਕਞ੍ਚ ਸਞ੍ਜਾਨਿਤ੍ਵਾ ਨਿਕ੍ਕਙ੍ਖਾ ਹੁਤ੍ਵਾ ਦ੍ਵਾਰਂ ਵਿਵਰਿਤ੍ਵਾ ਤਂ ਰਜ੍ਜੇ ਅਭਿਸਿਞ੍ਚਿਂਸੁ. ਅਯਂ ਤਾਵ ਉਤੇਨਸ੍ਸ ਉਪ੍ਪਤ੍ਤਿ.

ਅਲ੍ਲਕਪ੍ਪਰਟ੍ਠੇ ¶ ਪਨ ਦੁਬ੍ਭਿਕ੍ਖੇ ਜੀਵਿਤੁਂ ਅਸਕ੍ਕੋਨ੍ਤੋ ਏਕੋ ਕੋਤੁਹਲਿਕੋ ਨਾਮ ਮਨੁਸ੍ਸੋ ਕਾਪਿਂ ਨਾਮ ਤਰੁਣਪੁਤ੍ਤਞ੍ਚ ਕਾਲ਼ਿਂ ਨਾਮ ਭਰਿਯਞ੍ਚ ਆਦਾਯ ‘‘ਕੋਸਮ੍ਬਿਂ ਗਨ੍ਤ੍ਵਾ ਜੀਵਿਸ੍ਸਾਮੀ’’ਤਿ ਪਾਥੇਯ੍ਯਂ ਗਹੇਤ੍ਵਾ ਨਿਕ੍ਖਮਿ. ‘‘ਅਹਿਵਾਤਰੋਗੇਨ ਮਹਾਜਨੇ ਮਰਨ੍ਤੇ ਦਿਸ੍ਵਾ ਨਿਕ੍ਖਮੀ’’ਤਿਪਿ ਵਦਨ੍ਤਿਯੇਵ. ਤੇ ਗਚ੍ਛਨ੍ਤਾ ਪਾਥੇਯ੍ਯੇ ਪਰਿਕ੍ਖੀਣੇ ਖੁਦਾਭਿਭੂਤਾ ਦਾਰਕਂ ਵਹਿਤੁਂ ਨਾਸਕ੍ਖਿਂਸੁ. ਅਥ ਸਾਮਿਕੋ ਪਜਾਪਤਿਂ ਆਹ – ‘‘ਭਦ੍ਦੇ, ਮਯਂ ਜੀਵਨ੍ਤਾ ਪੁਨ ਪੁਤ੍ਤਂ ਲਭਿਸ੍ਸਾਮ, ਛਡ੍ਡੇਤ੍ਵਾ ਨਂ ਗਚ੍ਛਾਮਾ’’ਤਿ. ਮਾਤੁ ਹਦਯਂ ਨਾਮ ਮੁਦੁਕਂ ਹੋਤਿ. ਤਸ੍ਮਾ ਸਾ ਆਹ – ‘‘ਨਾਹਂ ਜੀਵਨ੍ਤਮੇਵ ਪੁਤ੍ਤਂ ਛਡ੍ਡੇਤੁਂ ਸਕ੍ਖਿਸ੍ਸਾਮੀ’’ਤਿ. ‘‘ਅਥ ਕਿਂ ਕਰੋਮਾ’’ਤਿ? ‘‘ਵਾਰੇਨ ਨਂ ਵਹਾਮਾ’’ਤਿ. ਮਾਤਾ ਅਤ੍ਤਨੋ ਵਾਰੇ ਪੁਪ੍ਫਦਾਮਂ ਵਿਯ ਨਂ ਉਕ੍ਖਿਪਿਤ੍ਵਾ ਉਰੇ ਨਿਪਜ੍ਜਾਪੇਤ੍ਵਾ ¶ ਅਙ੍ਕੇਨ ਵਹਿਤ੍ਵਾ ਪਿਤੁਨੋ ਦੇਤਿ. ਤਸ੍ਸ ਤਂ ਗਹੇਤ੍ਵਾ ਗਮਨਕਾਲੇ ਛਾਤਕਤੋਪਿ ਬਲਵਤਰਾ ਵੇਦਨਾ ਉਪ੍ਪਜ੍ਜਿ. ਸੋ ਪੁਨਪ੍ਪੁਨਂ ਆਹ – ‘‘ਭਦ੍ਦੇ, ਮਯਂ ਜੀਵਨ੍ਤਾ ਪੁਤ੍ਤਂ ਲਭਿਸ੍ਸਾਮ, ਛਡ੍ਡੇਮ ਨ’’ਨ੍ਤਿ. ਸਾਪਿ ਪੁਨਪ੍ਪੁਨਂ ਪਟਿਕ੍ਖਿਪਿਤ੍ਵਾ ਪਟਿਵਚਨਂ ਨਾਦਾਸਿ. ਦਾਰਕੋ ਵਾਰੇਨ ਪਰਿਵਤ੍ਤਿਯਮਾਨੋ ਕਿਲਨ੍ਤੋ ਪਿਤੁ ਹਤ੍ਥੇ ਨਿਦ੍ਦਾਯਿ. ਸੋ ਤਸ੍ਸ ਨਿਦ੍ਦਾਯਨਭਾਵਂ ਞਤ੍ਵਾ ਮਾਤਰਂ ਪੁਰਤੋ ਕਤ੍ਵਾ ਏਕਸ੍ਸ ਗਚ੍ਛਸ੍ਸ ਹੇਟ੍ਠਾ ਪਣ੍ਣਸਨ੍ਥਰੇ ਤਂ ਨਿਪਜ੍ਜਾਪੇਤ੍ਵਾ ਪਾਯਾਸਿ. ਮਾਤਾ ਨਿਵਤ੍ਤਿਤ੍ਵਾ ਓਲੋਕੇਨ੍ਤੀ ਪੁਤ੍ਤਂ ਅਦਿਸ੍ਵਾ, ‘‘ਸਾਮਿ, ਕੁਹਿਂ ਮੇ ਪੁਤ੍ਤੋ’’ਤਿ ਪੁਚ੍ਛਿ. ‘‘ਏਕਸ੍ਸ ਮੇ ਗਚ੍ਛਸ੍ਸ ਹੇਟ੍ਠਾ ਨਿਪਜ੍ਜਾਪਿਤੋ’’ਤਿ. ‘‘ਸਾਮਿ, ਮਾ ਮਂ ਨਾਸਯਿ, ਪੁਤ੍ਤਂ ਵਿਨਾ ਜੀਵਿਤੁਂ ਨ ਸਕ੍ਖਿਸ੍ਸਾਮਿ, ਆਨੇਹਿ ਮੇ ਪੁਤ੍ਤ’’ਨ੍ਤਿ ਉਰਂ ਪਹਰਿਤ੍ਵਾ ਪਰਿਦੇਵਿ. ਅਥ ਨਂ ਨਿਵਤ੍ਤਿਤ੍ਵਾ ਆਨੇਸਿ. ਪੁਤ੍ਤੋਪਿ ਅਨ੍ਤਰਾਮਗ੍ਗੇ ਮਤੋ ਹੋਤਿ. ਇਤਿ ਸੋ ਏਤ੍ਤਕੇ ਠਾਨੇ ਪੁਤ੍ਤਂ ਛਡ੍ਡੇਤ੍ਵਾ ਤਸ੍ਸ ਨਿਸ੍ਸਨ੍ਦੇਨ ਭਵਨ੍ਤਰੇ ਸਤ੍ਤ ਵਾਰੇ ਛਡ੍ਡਿਤੋ. ‘‘ਪਾਪਕਮ੍ਮਂ ਨਾਮੇਤਂ ਅਪ੍ਪਕ’’ਨ੍ਤਿ ਨ ਅਵਮਞ੍ਞਿਤਬ੍ਬਂ.

ਤੇ ¶ ਗਚ੍ਛਨ੍ਤਾ ਏਕਂ ਗੋਪਾਲਕੁਲਂ ਪਾਪੁਣਿਂਸੁ. ਤਂ ਦਿਵਸਞ੍ਚ ਗੋਪਾਲਕਸ੍ਸ ਧੇਨੁਮਙ੍ਗਲਂ ਹੋਤਿ. ਗੋਪਾਲਕਸ੍ਸ ਗੇਹੇ ਨਿਬਦ੍ਧਂ ਏਕੋ ਪਚ੍ਚੇਕਬੁਦ੍ਧੋ ਭੁਞ੍ਜਤਿ. ਸੋ ਤਂ ਭੋਜੇਤ੍ਵਾ ਮਙ੍ਗਲਮਕਾਸਿ. ਬਹੁ ਪਾਯਾਸੋ ਪਟਿਯਤ੍ਤੋ ਹੋਤਿ. ਗੋਪਾਲਕੋ ਤੇ ਆਗਤੇ ਦਿਸ੍ਵਾ, ‘‘ਕੁਤੋ ਆਗਤਤ੍ਥਾ’’ਤਿ ਪੁਚ੍ਛਿਤ੍ਵਾ ਸਬ੍ਬਂ ਪਵਤ੍ਤਿਂ ਸੁਤ੍ਵਾ ਮੁਦੁਜਾਤਿਕੋ ਕੁਲਪੁਤ੍ਤੋ ਤੇਸੁ ਅਨੁਕਮ੍ਪਂ ਕਤ੍ਵਾ ਬਹੁਕੇਨ ਸਪ੍ਪਿਨਾ ਪਾਯਾਸਂ ਦਾਪੇਸਿ. ਭਰਿਯਾ ‘‘ਸਾਮਿ, ਤਯਿ ਜੀਵਨ੍ਤੇ ਅਹਮ੍ਪਿ ਜੀਵਾਮਿ ਨਾਮ, ਦੀਘਰਤ੍ਤਂ ਊਨੋਦਰੋਸਿ, ਯਾਵਦਤ੍ਥਂ ਭੁਞ੍ਜਾਹੀ’’ਤਿ ਸਪ੍ਪਿਞ੍ਚ ਦਧਿਞ੍ਚ ਤਦਭਿਮੁਖਞ੍ਞੇਵ ਕਤ੍ਵਾ ਅਤ੍ਤਨਾ ਮਨ੍ਦਸਪ੍ਪਿਨਾ ¶ ਥੋਕਮੇਵ ਭੁਞ੍ਜਿ. ਇਤਰੋ ਬਹੁਂ ਭੁਞ੍ਜਿਤ੍ਵਾ ਸਤ੍ਤਟ੍ਠਦਿਵਸੇ ਛਾਤਤਾਯ ਆਹਾਰਤਣ੍ਹਂ ਛਿਨ੍ਦਿਤੁਂ ਨਾਸਕ੍ਖਿ. ਗੋਪਾਲਕੋ ਤੇਸਂ ਪਾਯਾਸਂ ਦਾਪੇਤ੍ਵਾ ਸਯਂ ¶ ਭੁਞ੍ਜਿਤੁਂ ਆਰਭਿ. ਕੋਤੁਹਲਿਕੋ ਤਂ ਓਲੋਕੇਨ੍ਤੋ ਨਿਸੀਦਿਤ੍ਵਾ ਹੇਟ੍ਠਾਪੀਠੇ ਨਿਪਨ੍ਨਾਯ ਸੁਨਖਿਯਾ ਗੋਪਾਲਕੇਨ ਵਡ੍ਢੇਤ੍ਵਾ ਦਿਯ੍ਯਮਾਨਂ ਪਾਯਾਸਪਿਣ੍ਡਂ ਦਿਸ੍ਵਾ ‘‘ਪੁਞ੍ਞਾ ਵਤਾਯਂ ਸੁਨਖੀ, ਨਿਬਦ੍ਧਂ ਏਵਰੂਪਂ ਭੋਜਨਂ ਲਭਤੀ’’ਤਿ ਚਿਨ੍ਤੇਸਿ. ਸੋ ਰਤ੍ਤਿਭਾਗੇ ਤਂ ਪਾਯਾਸਂ ਜੀਰਾਪੇਤੁਂ ਅਸਕ੍ਕੋਨ੍ਤੋ ਕਾਲਂ ਕਤ੍ਵਾ ਤਸ੍ਸਾ ਸੁਨਖਿਯਾ ਕੁਚ੍ਛਿਮ੍ਹਿ ਨਿਬ੍ਬਤ੍ਤਿ.

ਅਥਸ੍ਸ ਭਰਿਯਾ ਸਰੀਰਕਿਚ੍ਚਂ ਕਤ੍ਵਾ ਤਸ੍ਮਿਂਯੇਵ ਗੇਹੇ ਭਤਿਂ ਕਤ੍ਵਾ ਤਣ੍ਡੁਲਨਾਲ਼ਿਂ ਲਭਿਤ੍ਵਾ ਪਚਿਤ੍ਵਾ ਪਚ੍ਚੇਕਬੁਦ੍ਧਸ੍ਸ ਪਤ੍ਤੇ ਪਤਿਟ੍ਠਾਪੇਤ੍ਵਾ, ‘‘ਦਾਸਸ੍ਸ ਵੋ ਪਾਪੁਣਾਤੂ’’ਤਿ ਵਤ੍ਵਾ ਚਿਨ੍ਤੇਸਿ – ‘‘ਮਯਾ ਇਧੇਵ ਵਸਿਤੁਂ ਵਟ੍ਟਤਿ, ਨਿਬਦ੍ਧਂ, ਅਯ੍ਯੋ, ਇਧਾਗਚ੍ਛਤਿ, ਦੇਯ੍ਯਧਮ੍ਮੋ ਹੋਤੁ ਵਾ, ਮਾ ਵਾ, ਦੇਵਸਿਕਂ ਵਨ੍ਦਨ੍ਤੀ ਵੇਯ੍ਯਾਵਚ੍ਚਂ ਕਰੋਨ੍ਤੀ ਚਿਤ੍ਤਂ ਪਸਾਦੇਨ੍ਤੀ ਬਹੁਂ ਪੁਞ੍ਞਂ ਪਸਵਿਸ੍ਸਾਮੀ’’ਤਿ. ਸਾ ਤਤ੍ਥੇਵ ਭਤਿਂ ਕਰੋਨ੍ਤੀ ਵਸਿ. ਸਾਪਿ ਸੁਨਖੀ ਛਟ੍ਠੇ ਵਾ ਸਤ੍ਤਮੇ ਵਾ ਮਾਸੇ ਏਕਮੇਵ ਕੁਕ੍ਕੁਰਂ ਵਿਜਾਯਿ. ਗੋਪਾਲਕੋ ਤਸ੍ਸ ਏਕਧੇਨੁਯਾ ਖੀਰਂ ਦਾਪੇਸਿ. ਸੋ ਨ ਚਿਰਸ੍ਸੇਵ ਵਡ੍ਢਿ. ਅਥਸ੍ਸ ਪਚ੍ਚੇਕਬੁਦ੍ਧੋ ਭੁਞ੍ਜਨ੍ਤੋ ਨਿਬਦ੍ਧਂ ਏਕਂ ਭਤ੍ਤਪਿਣ੍ਡਂ ਦੇਤਿ. ਸੋ ਭਤ੍ਤਪਿਣ੍ਡਂ ਨਿਸ੍ਸਾਯ ਪਚ੍ਚੇਕਬੁਦ੍ਧੇ ਸਿਨੇਹਮਕਾਸਿ. ਗੋਪਾਲਕੋਪਿ ਨਿਬਦ੍ਧਂ ਦ੍ਵੇ ਵਾਰੇ ਪਚ੍ਚੇਕਬੁਦ੍ਧਸ੍ਸੁਪਟ੍ਠਾਨਂ ਯਾਤਿ. ਗਚ੍ਛਨ੍ਤੋਪਿ ਅਨ੍ਤਰਾਮਗ੍ਗੇ ਵਾਲ਼ਮਿਗਟ੍ਠਾਨੇ ਦਣ੍ਡੇਨ ਗਚ੍ਛੇ ਚ ਭੂਮਿਞ੍ਚ ਪਹਰਿਤ੍ਵਾ ‘‘ਸੁਸੂ’’ਤਿ ਤਿਕ੍ਖਤ੍ਤੁਂ ਸਦ੍ਦਂ ਕਤ੍ਵਾ ਵਾਲ਼ਮਿਗੇ ਪਲਾਪੇਤਿ. ਸੁਨਖੋਪਿ ਤੇਨ ਸਦ੍ਧਿਂ ਗਚ੍ਛਤਿ.

ਸੋ ਏਕਦਿਵਸਂ ਪਚ੍ਚੇਕਬੁਦ੍ਧਂ ਆਹ – ‘‘ਭਨ੍ਤੇ, ਯਦਾ ਮੇ ਓਕਾਸੋ ਨ ਭਵਿਸ੍ਸਤਿ, ਤਦਾ ਇਮਂ ਸੁਨਖਂ ਪੇਸੇਸ੍ਸਾਮਿ, ਤੇਨ ਸਞ੍ਞਾਣੇਨ ਆਗਚ੍ਛੇਯ੍ਯਾਥਾ’’ਤਿ. ਤਤੋ ਪਟ੍ਠਾਯ ਅਨੋਕਾਸਦਿਵਸੇ, ‘‘ਗਚ੍ਛ, ਤਾਤ, ਅਯ੍ਯਂ ਆਨੇਹੀ’’ਤਿ ਸੁਨਖਂ ਪੇਸੇਸਿ. ਸੋ ਏਕਵਚਨੇਨੇਵ ਪਕ੍ਖਨ੍ਦਿਤ੍ਵਾ ਸਾਮਿਕਸ੍ਸ ਗਚ੍ਛਪੋਥਨਭੂਮਿਪੋਥਨਟ੍ਠਾਨੇ ਤਿਕ੍ਖਤ੍ਤੁਂ ਭੁਸ੍ਸਿਤ੍ਵਾ ਤੇਨ ਸਦ੍ਦੇਨ ਵਾਲ਼ਮਿਗਾਨਂ ਪਲਾਤਭਾਵਂ ਞਤ੍ਵਾ ¶ ਪਾਤੋਵ ਸਰੀਰਪਟਿਜਗ੍ਗਨਂ ਕਤ੍ਵਾ ਪਣ੍ਣਸਾਲਂ ਪਵਿਸਿਤ੍ਵਾ ਨਿਸਿਨ੍ਨਸ੍ਸ ਪਚ੍ਚੇਕਬੁਦ੍ਧਸ੍ਸ ਵਸਨਟ੍ਠਾਨਂ ਗਨ੍ਤ੍ਵਾ ਪਣ੍ਣਸਾਲਦ੍ਵਾਰੇ ਤਿਕ੍ਖਤ੍ਤੁਂ ਭੁਸ੍ਸਿਤ੍ਵਾ ਅਤ੍ਤਨੋ ਆਗਤਭਾਵਂ ਜਾਨਾਪੇਤ੍ਵਾ ਏਕਮਨ੍ਤੇ ਨਿਪਜ੍ਜਤਿ, ਪਚ੍ਚੇਕਬੁਦ੍ਧੇ ਵੇਲਂ ਸਲ੍ਲਕ੍ਖੇਤ੍ਵਾ ਨਿਕ੍ਖਨ੍ਤੇ ਭੁਸ੍ਸਨ੍ਤੋ ਪੁਰਤੋ ਗਚ੍ਛਤਿ. ਅਨ੍ਤਰਨ੍ਤਰਾ ਪਚ੍ਚੇਕਬੁਦ੍ਧੋ ¶ ਤਂ ਵੀਮਂਸਨ੍ਤੋ ਅਞ੍ਞਂ ਮਗ੍ਗਂ ਪਟਿਪਜ੍ਜਤਿ. ਅਥਸ੍ਸ ਪੁਰਤੋ ¶ ਤਿਰਿਯਂ ਠਤ੍ਵਾ ਭੁਸ੍ਸਿਤ੍ਵਾ ਇਤਰਮਗ੍ਗਮੇਵ ਨਂ ਆਰੋਪੇਤਿ. ਅਥੇਕਦਿਵਸਂ ਅਞ੍ਞਂ ਮਗ੍ਗਂ ਪਟਿਪਜ੍ਜਿਤ੍ਵਾ ਤੇਨ ਪੁਰਤੋ ਤਿਰਿਯਂ ਠਤ੍ਵਾ ਵਾਰਿਯਮਾਨੋਪਿ ਅਨਿਵਤ੍ਤਿਤ੍ਵਾ ਸੁਨਖਂ ਪਾਦੇਨ ਪਹਰਿਤ੍ਵਾ ਪਾਯਾਸਿ. ਸੁਨਖੋ ਤਸ੍ਸ ਅਨਿਵਤ੍ਤਨਭਾਵਂ ਞਤ੍ਵਾ ਨਿਵਾਸਨਕਣ੍ਣੇ ਡਂਸਿਤ੍ਵਾ ਆਕਡ੍ਢਨ੍ਤੋ ਇਤਰਮਗ੍ਗਮੇਵ ਨਂ ਆਰੋਪੇਸਿ. ਏਵਂ ਸੋ ਤਸ੍ਮਿਂ ਬਲਵਸਿਨੇਹਂ ਉਪ੍ਪਾਦੇਸਿ.

ਤਤੋ ਅਪਰਭਾਗੇ ਪਚ੍ਚੇਕਬੁਦ੍ਧਸ੍ਸ ਚੀਵਰਂ ਜੀਰਿ. ਅਥਸ੍ਸ ਗੋਪਾਲਕੋ ਚੀਵਰਵਤ੍ਥਾਨਿ ਅਦਾਸਿ. ਤਮੇਨਂ ਪਚ੍ਚੇਕਬੁਦ੍ਧੋ ਆਹ – ‘‘ਆਵੁਸੋ, ਚੀਵਰਂ ਨਾਮ ਏਕਕੇਨ ਕਾਤੁਂ ਦੁਕ੍ਕਰਂ, ਫਾਸੁਕਟ੍ਠਾਨਂ ਗਨ੍ਤ੍ਵਾ ਕਾਰੇਸ੍ਸਾਮੀ’’ਤਿ. ‘‘ਇਧੇਵ, ਭਨ੍ਤੇ, ਕਰੋਥਾ’’ਤਿ. ‘‘ਨ ਸਕ੍ਕਾ, ਆਵੁਸੋ’’ਤਿ. ‘‘ਤੇਨ ਹਿ, ਭਨ੍ਤੇ, ਮਾ ਚਿਰਂ ਬਹਿ ਵਸਿਤ੍ਥਾ’’ਤਿ. ਸੁਨਖੋ ਤੇਸਂ ਕਥਂ ਸੁਣਨ੍ਤੋਵ ਅਟ੍ਠਾਸਿ, ਪਚ੍ਚੇਕਬੁਦ੍ਧੋਪਿ ‘‘ਤਿਟ੍ਠ, ਉਪਾਸਕਾ’’ਤਿ ਗੋਪਾਲਕਂ ਨਿਵਤ੍ਤਾਪੇਤ੍ਵਾ ਵੇਹਾਸਂ ਅਬ੍ਭੁਗ੍ਗਨ੍ਤ੍ਵਾ ਗਨ੍ਧਮਾਦਨਾਭਿਮੁਖੋ ਪਾਯਾਸਿ. ਸੁਨਖਸ੍ਸ ਤਂ ਆਕਾਸੇਨ ਗਚ੍ਛਨ੍ਤਂ ¶ ਦਿਸ੍ਵਾ ਭੁਕ੍ਕਰਿਤ੍ਵਾ ਠਿਤਸ੍ਸ ਤਸ੍ਮਿਂ ਚਕ੍ਖੁਪਥਂ ਵਿਜਹਨ੍ਤੇ ਹਦਯਂ ਫਲਿਤ੍ਵਾ ਮਤੋ. ਤਿਰਚ੍ਛਾਨਾ ਕਿਰ ਨਾਮੇਤੇ ਉਜੁਜਾਤਿਕਾ ਹੋਨ੍ਤਿ ਅਕੁਟਿਲਾ. ਮਨੁਸ੍ਸਾ ਪਨ ਅਞ੍ਞਂ ਹਦਯੇਨ ਚਿਨ੍ਤੇਨ੍ਤਿ, ਅਞ੍ਞਂ ਮੁਖੇਨ ਕਥੇਨ੍ਤਿ. ਤੇਨੇਵਾਹ – ‘‘ਗਹਨਞ੍ਹੇਤਂ, ਭਨ੍ਤੇ, ਯਦਿਦਂ ਮਨੁਸ੍ਸਾ, ਉਤ੍ਤਾਨਕਞ੍ਹੇਤਂ, ਭਨ੍ਤੇ, ਯਦਿਦਂ ਪਸਵੋ’’ਤਿ (ਮ. ਨਿ. ੨.੩).

ਇਤਿ ਸੋ ਤਾਯ ਉਜੁਚਿਤ੍ਤਤਾਯ ਅਕੁਟਿਲਤਾਯ ਕਾਲਂ ਕਤ੍ਵਾ ਤਾਵਤਿਂਸਭਵਨੇ ਨਿਬ੍ਬਤ੍ਤੋ ਅਚ੍ਛਰਾਸਹਸ੍ਸਪਰਿਵੁਤੋ ਮਹਾਸਮ੍ਪਤ੍ਤਿਂ ਅਨੁਭੋਸਿ. ਤਸ੍ਸ ਕਣ੍ਣਮੂਲੇ ਮਨ੍ਤਯਨ੍ਤਸ੍ਸ ਸਦ੍ਦੋ ਸੋਲ਼ਸਯੋਜਨਟ੍ਠਾਨਂ ਫਰਤਿ, ਪਕਤਿਕਥਾਸਦ੍ਦੋ ਪਨ ਸਕਲਂ ਦਸਯੋਜਨਸਹਸ੍ਸਂ ਦੇਵਨਗਰਂ ਛਾਦੇਤਿ. ਤੇਨੇਵਸ੍ਸ ‘‘ਘੋਸਕਦੇਵਪੁਤ੍ਤੋ’’ਤਿ ਨਾਮਂ ਅਹੋਸਿ. ‘‘ਕਿਸ੍ਸ ਪਨੇਸ ਨਿਸ੍ਸਨ੍ਦੋ’’ਤਿ. ਪਚ੍ਚੇਕਬੁਦ੍ਧੇ ਪੇਮੇਨ ਭੁਕ੍ਕਰਣਸ੍ਸ ਨਿਸ੍ਸਨ੍ਦੋ. ਸੋ ਤਤ੍ਥ ਨ ਚਿਰਂ ਠਤ੍ਵਾ ਚਵਿ. ਦੇਵਲੋਕਤੋ ਹਿ ਦੇਵਪੁਤ੍ਤਾ ਆਯੁਕ੍ਖਯੇਨ ਪੁਞ੍ਞਕ੍ਖਯੇਨ ਆਹਾਰਕ੍ਖਯੇਨ ਕੋਪੇਨਾਤਿ ਚਤੂਹਿ ਕਾਰਣੇਹਿ ਚਵਨ੍ਤਿ.

ਤਤ੍ਥ ਯੇਨ ਬਹੁਂ ਪੁਞ੍ਞਕਮ੍ਮਂ ਕਤਂ ਹੋਤਿ, ਸੋ ਦੇਵਲੋਕੇ ਉਪ੍ਪਜ੍ਜਿਤ੍ਵਾ ਯਾਵਤਾਯੁਕਂ ਠਤ੍ਵਾ ਉਪਰੂਪਰਿ ਨਿਬ੍ਬਤ੍ਤਤਿ. ਏਵਂ ਆਯੁਕ੍ਖਯੇਨ ਚਵਤਿ ਨਾਮ. ਯੇਨ ਪਰਿਤ੍ਤਂ ਪੁਞ੍ਞਂ ਕਤਂ ਹੋਤਿ, ਤਸ੍ਸ ਰਾਜਕੋਟ੍ਠਾਗਾਰੇ ਪਕ੍ਖਿਤ੍ਤਂ ਤਿਚਤੁਨਾਲ਼ਿਮਤ੍ਤਂ ਧਞ੍ਞਂ ਵਿਯ ਅਨ੍ਤਰਾਵ ਤਂ ਪੁਞ੍ਞਂਖੀਯਤਿ, ਅਨ੍ਤਰਾਵ ਕਾਲਂ ਕਰੋਤਿ ¶ . ਏਵਂ ਪੁਞ੍ਞਕ੍ਖਯੇਨ ਚਵਤਿ ਨਾਮ. ਅਪਰੋਪਿ ਕਾਮਗੁਣੇ ਪਰਿਭੁਞ੍ਜਮਾਨੋ ਸਤਿਸਮ੍ਮੋਸੇਨ ਆਹਾਰਂ ਅਪਰਿਭੁਞ੍ਜਿਤ੍ਵਾ ਕਿਲਨ੍ਤਕਾਯੋ ਕਾਲਂ ਕਰੋਤਿ. ਏਵਂ ਆਹਾਰਕ੍ਖਯੇਨ ਚਵਤਿ ਨਾਮ. ਅਪਰੋਪਿ ਪਰਸ੍ਸ ਸਮ੍ਪਤ੍ਤਿਂ ਅਸਹਨ੍ਤੋ ¶ ਕੁਜ੍ਝਿਤ੍ਵਾ ਕਾਲਂ ਕਰੋਤਿ. ਏਵਂ ਕੋਪੇਨ ਚਵਤਿ ਨਾਮ.

ਅਯਂ ¶ ਪਨ ਕਾਮਗੁਣੇ ਪਰਿਭੁਞ੍ਜਨ੍ਤੋ ਮੁਟ੍ਠਸ੍ਸਤਿ ਹੁਤ੍ਵਾ ਆਹਾਰਕ੍ਖਯੇਨ ਚਵਿ, ਚਵਿਤ੍ਵਾ ਚ ਪਨ ਕੋਸਮ੍ਬਿਯਂ ਨਗਰਸੋਭਿਨਿਯਾ ਕੁਚ੍ਛਿਮ੍ਹਿ ਪਟਿਸਨ੍ਧਿਂ ਗਣ੍ਹਿ. ਸਾਪਿ ਜਾਤਦਿਵਸੇ ‘‘ਕਿਂ ਏਤ’’ਨ੍ਤਿ ਦਾਸਿਂ ਪੁਚ੍ਛਿਤ੍ਵਾ, ‘‘ਪੁਤ੍ਤੋ, ਅਯ੍ਯੇ’’ਤਿ ਵੁਤ੍ਤੇ – ‘‘ਹਨ੍ਦ, ਜੇ, ਇਮਂ ਦਾਰਕਂ ਕਤ੍ਤਰਸੁਪ੍ਪੇ ਆਰੋਪੇਤ੍ਵਾ ਸਙ੍ਕਾਰਕੂਟੇ ਛਡ੍ਡੇਹੀ’’ਤਿ ਛਡ੍ਡਾਪੇਸਿ. ਨਗਰਸੋਭਿਨਿਯੋ ਹਿ ਧੀਤਰਂ ਪਟਿਜਗ੍ਗਨ੍ਤਿ, ਨ ਪੁਤ੍ਤਂ. ਧੀਤਰਾ ਹਿ ਤਾਸਂ ਪਵੇਣੀ ਘਟੀਯਤਿ. ਦਾਰਕਂ ਕਾਕਾਪਿ ਸੁਨਖਾਪਿ ਪਰਿਵਾਰੇਤ੍ਵਾ ਨਿਸੀਦਿਂਸੁ. ਪਚ੍ਚੇਕਬੁਦ੍ਧੇ ਸਿਨੇਹਪ੍ਪਭਵਸ੍ਸ ਭੁਕ੍ਕਰਣਸ੍ਸ ਨਿਸ੍ਸਨ੍ਦੇਨ ਏਕੋਪਿ ਉਪਗਨ੍ਤੁਂ ਨ ਵਿਸਹਿ. ਤਸ੍ਮਿਂ ਖਣੇ ਏਕੋ ਮਨੁਸ੍ਸੋ ਬਹਿ ਨਿਕ੍ਖਨ੍ਤੋ ਤਂ ਕਾਕਸੁਨਖਸਨ੍ਨਿਪਾਤਂ ਦਿਸ੍ਵਾ, ‘‘ਕਿਂ ਨੁ ਖੋ ਏਤ’’ਨ੍ਤਿ ਗਨ੍ਤ੍ਵਾ ਦਾਰਕਂ ਦਿਸ੍ਵਾ ਪੁਤ੍ਤਸਿਨੇਹਂ ਪਟਿਲਭਿਤ੍ਵਾ ‘‘ਪੁਤ੍ਤੋ ਮੇ ਲਦ੍ਧੋ’’ਤਿ ਗੇਹਂ ਨੇਸਿ. ਤਦਾ ਕੋਸਮ੍ਬਕਸੇਟ੍ਠਿ ਰਾਜਕੁਲਂ ਗਚ੍ਛਨ੍ਤੋ ਰਾਜਨਿਵੇਸਨਤੋ ਆਗਚ੍ਛਨ੍ਤਂ ਪੁਰੋਹਿਤਂ ਦਿਸ੍ਵਾ, ‘‘ਕਿਂ, ਆਚਰਿਯ, ਅਜ੍ਜ ਤੇ ਤਿਥਿਕਰਣਨਕ੍ਖਤ੍ਤਯੋਗੋ ਓਲੋਕਿਤੋ’’ਤਿ ਪੁਚ੍ਛਿ. ‘‘ਆਮ, ਮਹਾਸੇਟ੍ਠਿ, ਅਮ੍ਹਾਕਂ ਕਿਂ ਅਞ੍ਞਂ ਕਿਚ੍ਚਨ੍ਤਿ? ਜਨਪਦਸ੍ਸ ਕਿਂ ਭਵਿਸ੍ਸਤੀ’’ਤਿ? ‘‘ਅਞ੍ਞਂ ਨਤ੍ਥਿ, ਇਮਸ੍ਮਿਂ ਪਨ ਨਗਰੇ ਅਜ੍ਜ ਜਾਤਦਾਰਕੋ ਜੇਟ੍ਠਕਸੇਟ੍ਠਿ ਭਵਿਸ੍ਸਤੀ’’ਤਿ. ਤਦਾ ਸੇਟ੍ਠਿਨੋ ਭਰਿਯਾ ਗਰੁਗਬ੍ਭਾ ਹੋਤਿ. ਤਸ੍ਮਾ ਸੋ ਸੀਘਂ ਗੇਹਂ ਪੁਰਿਸਂ ਪੇਸੇਸਿ – ‘‘ਗਚ੍ਛ ਭਣੇ, ਜਾਨਾਹਿ ਨਂ ਵਿਜਾਤਾ ਵਾ, ਨੋ ਵਾ’’ਤਿ. ‘‘ਨ ਵਿਜਾਯਤੀ’’ਤਿ ਸੁਤ੍ਵਾ ਰਾਜਾਨਂ ਦਿਸ੍ਵਾਵ ਵੇਗੇਨ ਗੇਹਂ ਗਨ੍ਤ੍ਵਾ ਕਾਲ਼ਿਂ ਨਾਮ ਦਾਸਿਂ ਪਕ੍ਕੋਸਿਤ੍ਵਾ ਸਹਸ੍ਸਂ ਦਤ੍ਵਾ, ‘‘ਗਚ੍ਛ ¶ ਜੇ, ਇਮਸ੍ਮਿਂ ਨਗਰੇ ਉਪਧਾਰੇਤ੍ਵਾ ਸਹਸ੍ਸਂ ਦਤ੍ਵਾ ਅਜ੍ਜ ਜਾਤਦਾਰਕਂ ਗਣ੍ਹਿਤ੍ਵਾ ਏਹੀ’’ਤਿ. ਸਾ ਉਪਧਾਰੇਨ੍ਤੀ ਤਂ ਗੇਹਂ ਗਨ੍ਤ੍ਵਾ ਦਾਰਕਂ ਦਿਸ੍ਵਾ, ‘‘ਅਯਂ ਦਾਰਕੋ ਕਦਾ ਜਾਤੋ’’ਤਿ ਗਹਪਤਾਨਿਂ ਪੁਚ੍ਛਿਤ੍ਵਾ ‘‘ਅਜ੍ਜ ਜਾਤੋ’’ਤਿ ਵੁਤ੍ਤੇ, ‘‘ਇਮਂ ਮਯ੍ਹਂ ਦੇਹੀ’’ਤਿ ਏਕਕਹਾਪਣਂ ਆਦਿਂ ਕਤ੍ਵਾ ਮੂਲਂ ਵਡ੍ਢੇਨ੍ਤੀ ਸਹਸ੍ਸਂ ਦਤ੍ਵਾ ਤਂ ਆਨੇਤ੍ਵਾ ਸੇਟ੍ਠਿਨੋ ਦਸ੍ਸੇਸਿ. ਸੇਟ੍ਠਿ ‘‘ਸਚੇ ਮੇ ਧੀਤਾ ਵਿਜਾਯਿਸ੍ਸਤਿ, ਤਾਯ ਨਂ ਸਦ੍ਧਿਂ ਨਿਵੇਸੇਤ੍ਵਾ ਸੇਟ੍ਠਿਟ੍ਠਾਨਸ੍ਸ ਸਾਮਿਕਂ ਕਰਿਸ੍ਸਾਮਿ. ਸਚੇ ਮੇ ਪੁਤ੍ਤੋ ਵਿਜਾਯਿਸ੍ਸਤਿ, ਮਾਰੇਸ੍ਸਾਮਿ ਨ’’ਨ੍ਤਿ ਚਿਨ੍ਤੇਤ੍ਵਾ ਤਂ ਗੇਹੇ ਕਾਰੇਸਿ.

ਅਥਸ੍ਸ ¶ ਭਰਿਯਾ ਕਤਿਪਾਹਚ੍ਚਯੇਨ ਪੁਤ੍ਤਂ ਵਿਜਾਯਿ. ਸੇਟ੍ਠਿ ‘‘ਇਮਸ੍ਮਿਂ ਅਸਤਿ ਮਮ ਪੁਤ੍ਤੋਵ ਸੇਟ੍ਠਿਟ੍ਠਾਨਂ ਲਭਿਸ੍ਸਤਿ, ਇਦਾਨੇਵ ਤਂ ਮਾਰੇਤੁਂ ਵਟ੍ਟਤੀ’’ਤਿ ਚਿਨ੍ਤੇਤ੍ਵਾ ਕਾਲ਼ਿਂ ਆਮਨ੍ਤੇਤ੍ਵਾ, ‘‘ਗਚ੍ਛ, ਜੇ, ਵਜਤੋ ਗੁਨ੍ਨਂ ਨਿਕ੍ਖਮਨਵੇਲਾਯ ਵਜਦ੍ਵਾਰਮਜ੍ਝੇ ਇਮਂ ਤਿਰਿਯਂ ਨਿਪਜ੍ਜਾਪੇਹਿ, ਗਾਵਿਯੋ ਨਂ ਮਦ੍ਦਿਤ੍ਵਾ ਮਾਰੇਸ੍ਸਨ੍ਤਿ, ਮਦ੍ਦਿਤਾਮਦ੍ਦਿਤਭਾਵਂ ਪਨਸ੍ਸ ਞਤ੍ਵਾ ਏਹੀ’’ਤਿ ਆਹ. ਸਾ ਗਨ੍ਤ੍ਵਾ ਗੋਪਾਲਕੇਨ ਵਜਦ੍ਵਾਰੇ ਵਿਵਟਮਤ੍ਤੇਯੇਵ ਤਂ ਤਥਾ ਨਿਪਜ੍ਜਾਪੇਸਿ. ਗੋਗਣਜੇਟ੍ਠਕੋ ਉਸਭੋ ਅਞ੍ਞਸ੍ਮਿਂ ਕਾਲੇ ਸਬ੍ਬਪਚ੍ਛਾ ਨਿਕ੍ਖਮਨ੍ਤੋਪਿ ਤਂ ਦਿਵਸਂ ਸਬ੍ਬਪਠਮਂ ਨਿਕ੍ਖਮਿਤ੍ਵਾ ਦਾਰਕਂ ਚਤੁਨ੍ਨਂ ਪਾਦਾਨਂ ਅਨ੍ਤਰੇ ਕਤ੍ਵਾ ਅਟ੍ਠਾਸਿ. ਅਨੇਕਸਤਗਾਵਿਯੋ ਉਸਭਸ੍ਸ ਦ੍ਵੇ ਪਸ੍ਸਾਨਿ ਘਂਸਨ੍ਤਿਯੋ ਨਿਕ੍ਖਮਿਂਸੁ. ਗੋਪਾਲਕੋਪਿ ‘‘ਅਯਂ ਉਸਭੋ ਪੁਬ੍ਬੇ ਸਬ੍ਬਪਚ੍ਛਾ ਨਿਕ੍ਖਮਤਿ, ਅਜ੍ਜ ਪਨ ਸਬ੍ਬਪਠਮਂ ਨਿਕ੍ਖਮਿਤ੍ਵਾ ¶ ਵਜਦ੍ਵਾਰਮਜ੍ਝੇ ਨਿਚ੍ਚਲੋਵ ਠਿਤੋ, ਕਿਂ ਨੁ ਖੋ ਏਤ’’ਨ੍ਤਿ ਚਿਨ੍ਤੇਤ੍ਵਾ ਗਨ੍ਤ੍ਵਾ ਤਸ੍ਸ ਹੇਟ੍ਠਾ ਨਿਪਨ੍ਨਂ ਦਾਰਕਂ ਦਿਸ੍ਵਾ ਪੁਤ੍ਤਸਿਨੇਹਂ ਪਟਿਲਭਿਤ੍ਵਾ, ‘‘ਪੁਤ੍ਤੋ ਮੇ ਲਦ੍ਧੋ’’ਤਿ ਗੇਹਂ ਨੇਸਿ.

ਕਾਲ਼ੀ ਗਨ੍ਤ੍ਵਾ ਸੇਟ੍ਠਿਨਾ ਪੁਚ੍ਛਿਤਾ ਤਮਤ੍ਥਂ ਆਰੋਚੇਤ੍ਵਾ, ‘‘ਗਚ੍ਛ, ਨਂ ਪੁਨ ਸਹਸ੍ਸਂ ਦਤ੍ਵਾ ਆਨੇਹੀ’’ਤਿ ਵੁਤ੍ਤਾ ਸਹਸ੍ਸਂ ਦਤ੍ਵਾ ਪੁਨ ਆਨੇਤ੍ਵਾ ਅਦਾਸਿ. ਅਥ ¶ ਨਂ ਆਹ – ‘‘ਅਮ੍ਮ, ਕਾਲ਼ਿ ਇਮਸ੍ਮਿਂ ਨਗਰੇ ਪਞ੍ਚ ਸਕਟਸਤਾਨਿ ਪਚ੍ਚੂਸਕਾਲੇ ਉਟ੍ਠਾਯ ਵਾਣਿਜ੍ਜਾਯ ਗਚ੍ਛਨ੍ਤਿ, ਤ੍ਵਂ ਇਮਂ ਨੇਤ੍ਵਾ ਚਕ੍ਕਮਗ੍ਗੇ ਨਿਪਜ੍ਜਾਪੇਹਿ, ਗੋਣਾ ਵਾ ਨਂ ਮਦ੍ਦਿਸ੍ਸਨ੍ਤਿ, ਚਕ੍ਕਾ ਵਾ ਛਿਨ੍ਦਿਸ੍ਸਨ੍ਤਿ, ਪਵਤ੍ਤਿਂ ਚਸ੍ਸ ਞਤ੍ਵਾਵ ਆਗਚ੍ਛੇਯ੍ਯਾਸੀ’’ਤਿ. ਸਾ ਤਂ ਨੇਤ੍ਵਾ ਚਕ੍ਕਮਗ੍ਗੇ ਨਿਪਜ੍ਜਾਪੇਸਿ. ਤਦਾ ਸਾਕਟਿਕਜੇਟ੍ਠਕੋ ਪੁਰਤੋ ਅਹੋਸਿ. ਅਥਸ੍ਸ ਗੋਣਾ ਤਂ ਠਾਨਂ ਪਤ੍ਵਾ ਧੁਰਂ ਛਡ੍ਡੇਸੁਂ, ਪੁਨਪ੍ਪੁਨਂ ਆਰੋਪੇਤ੍ਵਾ ਪਾਜਿਯਮਾਨਾਪਿ ਪੁਰਤੋ ਨ ਗਚ੍ਛਿਂਸੁ. ਏਵਂ ਤਸ੍ਸ ਤੇਹਿ ਸਦ੍ਧਿਂ ਵਾਯਮਨ੍ਤਸ੍ਸੇਵ ਅਰੁਣਂ ਉਟ੍ਠਹਿ. ਸੋ ‘‘ਕਿਂ ਨਾਮੇਤਂ ਗੋਣਾ ਕਰਿਂਸੂ’’ਤਿ ਮਗ੍ਗਂ ਓਲੋਕੇਨ੍ਤੋ ਦਾਰਕਂ ਦਿਸ੍ਵਾ, ‘‘ਭਾਰਿਯਂ ਵਤ ਮੇ ਕਮ੍ਮ’’ਨ੍ਤਿ ਚਿਨ੍ਤੇਤ੍ਵਾ, ‘‘ਪੁਤ੍ਤੋ ਮੇ ਲਦ੍ਧੋ’’ਤਿ ਤੁਟ੍ਠਮਾਨਸੋ ਤਂ ਗੇਹਂ ਨੇਸਿ.

ਕਾਲ਼ੀ ਗਨ੍ਤ੍ਵਾ ਸੇਟ੍ਠਿਨਾ ਪੁਚ੍ਛਿਤਾ ਤਂ ਪਵਤ੍ਤਿਂ ਆਚਿਕ੍ਖਿਤ੍ਵਾ, ‘‘ਗਚ੍ਛ, ਨਂ ਪੁਨ ਸਹਸ੍ਸਂ ਦਤ੍ਵਾ ਆਨੇਹੀ’’ਤਿ ਵੁਤ੍ਤਾ ਤਥਾ ਅਕਾਸਿ. ਅਥ ਨਂ ਸੋ ਆਹ – ‘‘ਇਦਾਨਿ ਨਂ ਆਮਕਸੁਸਾਨਂ ਨੇਤ੍ਵਾ ਗਚ੍ਛਨ੍ਤਰੇ ਨਿਪਜ੍ਜਾਪੇਹਿ, ਤਤ੍ਥ ਸੁਨਖਾਦੀਹਿ ਵਾ ਖਾਦਿਤੋ, ਅਮਨੁਸ੍ਸੇਹਿ ਵਾ ਪਹਟੋ ਮਰਿਸ੍ਸਤਿ, ਮਾਤਾਮਤਭਾਵਞ੍ਚਸ੍ਸ ਜਾਨਿਤ੍ਵਾਵ ਆਗਚ੍ਛੇਯ੍ਯਾਸੀ’’ਤਿ. ਸਾ ਤਂ ਨੇਤ੍ਵਾ ਤਤ੍ਥ ਨਿਪਜ੍ਜਾਪੇਤ੍ਵਾ ਏਕਮਨ੍ਤੇ ਅਟ੍ਠਾਸਿ. ਤਂ ਸੁਨਖੋ ਵਾ ਕਾਕੋ ਵਾ ਅਮਨੁਸ੍ਸੋ ਵਾ ਉਪਸਙ੍ਕਮਿਤੁਂ ¶ ਨਾਸਕ੍ਖਿ. ‘‘ਨਨੁ ਚਸ੍ਸ ਨੇਵ ਮਾਤਾ ਨ ਪਿਤਾ ਨ ਭਾਤਿਕਾਦੀਸੁ ਕੋਚਿ ਰਕ੍ਖਿਤਾ ਨਾਮ ਅਤ੍ਥਿ, ਕੋ ਤਂ ਰਕ੍ਖਤੀ’’ਤਿ? ਸੁਨਖਕਾਲੇ ਪਚ੍ਚੇਕਬੁਦ੍ਧੇ ਸਿਨੇਹੇਨ ਪਵਤ੍ਤਿਤਭੁਕ੍ਕਰਣਮਤ੍ਤਮੇਵ ਤਂ ਰਕ੍ਖਤਿ. ਅਥੇਕੋ ਅਜਪਾਲਕੋ ਅਨੇਕਸਹਸ੍ਸਾ ਅਜਾ ਗੋਚਰਂ ਨੇਨ੍ਤੋ ਸੁਸਾਨਪਸ੍ਸੇਨ ਗਚ੍ਛਤਿ. ਏਕਾ ਅਜਾ ਪਣ੍ਣਾਨਿ ਖਾਦਮਾਨਾ ਗਚ੍ਛਨ੍ਤਰਂ ਪਵਿਟ੍ਠਾ ਦਾਰਕਂ ਦਿਸ੍ਵਾ ਜਣ੍ਣੁਕੇਹਿ ਠਤ੍ਵਾ ਦਾਰਕਸ੍ਸ ਥਨਂ ਅਦਾਸਿ, ਅਜਪਾਲਕੇਨ ‘‘ਹੇ ਹੇ’’ਤਿ ਸਦ੍ਦੇ ਕਤੇਪਿ ਨ ਨਿਕ੍ਖਮਿ. ਸੋ ‘‘ਯਟ੍ਠਿਯਾ ਨਂ ਪਹਰਿਤ੍ਵਾ ਨੀਹਰਿਸ੍ਸਾਮੀ’’ਤਿ ਗਚ੍ਛਨ੍ਤਰਂ ਪਵਿਟ੍ਠੋ ਜਣ੍ਣੁਕੇਹਿ ¶ ਠਤ੍ਵਾ ਦਾਰਕਂ ਖੀਰਂ ਪਾਯਨ੍ਤਿਂ ਅਜਿਂ ਦਿਸ੍ਵਾ ਦਾਰਕੇ ਪੁਤ੍ਤਸਿਨੇਹਂ ਪਟਿਲਭਿਤ੍ਵਾ, ‘‘ਪੁਤ੍ਤੋ ਮੇ ਲਦ੍ਧੋ’’ਤਿ ਆਦਾਯ ਪਕ੍ਕਾਮਿ.

ਕਾਲ਼ੀ ਗਨ੍ਤ੍ਵਾ ਸੇਟ੍ਠਿਨਾ ਪੁਚ੍ਛਿਤਾ ਤਂ ਪਵਤ੍ਤਿਂ ਆਚਿਕ੍ਖਿਤ੍ਵਾ, ‘‘ਗਚ੍ਛ, ਤਂ ਪੁਨ ਸਹਸ੍ਸਂ ਦਤ੍ਵਾ ਆਨੇਹੀ’’ਤਿ ਵੁਤ੍ਤਾ ਤਥਾ ਅਕਾਸਿ. ਅਥ ਨਂ ਆਹ – ‘‘ਅਮ੍ਮ ਕਾਲ਼ਿ, ਇਮਂ ਆਦਾਯ ਚੋਰਪਪਾਤਪਬ੍ਬਤਂ ਅਭਿਰੁਹਿਤ੍ਵਾ ਪਪਾਤੇ ਖਿਪ, ਪਬ੍ਬਤਕੁਚ੍ਛਿਯਂ ਪਟਿਹਞ੍ਞਮਾਨੋ ਖਣ੍ਡਾਖਣ੍ਡਿਕੋ ਹੁਤ੍ਵਾ ਭੂਮਿਯਂ ਪਤਿਸ੍ਸਤਿ, ਮਤਾਮਤਭਾਵਞ੍ਚਸ੍ਸ ਞਤ੍ਵਾਵ ਆਗਚ੍ਛੇਯ੍ਯਾਸੀ’’ਤਿ. ਸਾ ਤਂ ਤਤ੍ਥ ਨੇਤ੍ਵਾ ਪਬ੍ਬਤਮਤ੍ਥਕੇ ¶ ਠਤ੍ਵਾ ਖਿਪਿ. ਤਂ ਖੋ ਪਨ ਪਬ੍ਬਤਕੁਚ੍ਛਿਂ ਨਿਸ੍ਸਾਯ ਮਹਾਵੇਲ਼ੁਗੁਮ੍ਬੋ ਪਬ੍ਬਤਾਨੁਸਾਰੇਨੇਵ ਵਡ੍ਢਿ, ਤਸ੍ਸ ਮਤ੍ਥਕਂ ਘਨਜਾਤੋ ਜਿਞ੍ਜੁਕਗੁਮ੍ਬੋ ਅਵਤ੍ਥਰਿ. ਦਾਰਕੋ ਪਤਨ੍ਤੋ ਕੋਜਵਕੇ ਵਿਯ ਤਸ੍ਮਿਂ ਪਤਿ. ਤਂ ਦਿਵਸਞ੍ਚ ਨਲ਼ਕਾਰਜੇਟ੍ਠਕਸ੍ਸ ਵੇਲ਼ੁਬਲਿ ਪਤ੍ਤੋ ਹੋਤਿ. ਸੋ ਪੁਤ੍ਤੇਨ ਸਦ੍ਧਿਂ ਗਨ੍ਤ੍ਵਾ ਤਂ ਵੇਲ਼ੁਗੁਮ੍ਬਂ ਛਿਨ੍ਦਿਤੁਂ ਆਰਭਿ. ਤਸ੍ਮਿਂ ਚਲਨ੍ਤੇ ਦਾਰਕੋ ਸਦ੍ਦਮਕਾਸਿ. ਸੋ ‘‘ਦਾਰਕਸਦ੍ਦੋ ਵਿਯਾ’’ਤਿ ਏਕੇਨ ਪਸ੍ਸੇਨ ਅਭਿਰੁਹਿਤ੍ਵਾ ਤਂ ਦਿਸ੍ਵਾ, ‘‘ਪੁਤ੍ਤੋ ਮੇ ਲਦ੍ਧੋ’’ਤਿ ਤੁਟ੍ਠਚਿਤ੍ਤੋ ਆਦਾਯ ਗਤੋ.

ਕਾਲ਼ੀ ਸੇਟ੍ਠਿਸ੍ਸ ਸਨ੍ਤਿਕਂ ਗਨ੍ਤ੍ਵਾ ਤੇਨ ਪੁਚ੍ਛਿਤਾ ਤਂ ਪਵਤ੍ਤਿਂ ਆਚਿਕ੍ਖਿਤ੍ਵਾ, ‘‘ਗਚ੍ਛ, ਨਂ ਪੁਨ ਸਹਸ੍ਸਂ ਦਤ੍ਵਾ ਆਨੇਹੀ’’ਤਿ ਵੁਤ੍ਤਾ ਤਥਾ ਅਕਾਸਿ. ਸੇਟ੍ਠਿਨੋ ਇਦਞ੍ਚਿਦਞ੍ਚ ਕਰੋਨ੍ਤਸ੍ਸੇਵ ਦਾਰਕੋ ਵਡ੍ਢਿਤੋ ‘‘ਘੋਸਕੋ’’ਤ੍ਵੇਵਸ੍ਸ ਨਾਮਂ ਅਹੋਸਿ. ਸੋ ਸੇਟ੍ਠਿਨੋ ਅਕ੍ਖਿਮ੍ਹਿ ਕਣ੍ਟਕੋ ਵਿਯ ਖਾਯਿ, ਉਜੁਕਂ ਤਂ ਓਲੋਕੇਤੁਮ੍ਪਿ ਨ ਵਿਸਤਿ. ਅਥਸ੍ਸ ਮਾਰਣੂਪਾਯਂ ਚਿਨ੍ਤੇਨ੍ਤੋ ਅਤ੍ਤਨੋ ਸਹਾਯਕਸ੍ਸ ਕੁਮ੍ਭਕਾਰਸ੍ਸ ਸਨ੍ਤਿਕਂ ਗਨ੍ਤ੍ਵਾ, ‘‘ਕਦਾ ਤ੍ਵਂ ਆਵਾਪਂ ਆਲਿਮ੍ਪੇਸ੍ਸਸੀ’’ਤਿ ਪੁਚ੍ਛਿਤ੍ਵਾ – ‘‘ਸ੍ਵੇ’’ਤਿ ਵੁਤ੍ਤੇ, ‘‘ਤੇਨ ¶ ਹਿ ਇਦਂ ਸਹਸ੍ਸਂ ਗਹੇਤ੍ਵਾ ਮਮ ਏਕਂ ¶ ਕਮ੍ਮਂ ਕਰੋਹੀ’’ਤਿ ਆਹ. ‘‘ਕਿਂ, ਸਾਮੀ’’ਤਿ? ‘‘ਏਕੋ ਮੇ ਅਵਜਾਤਪੁਤ੍ਤੋ ਅਤ੍ਥਿ, ਤਂ ਤਵ ਸਨ੍ਤਿਕਂ ਪੇਸੇਸ੍ਸਾਮਿ, ਅਥ ਨਂ ਗਹੇਤ੍ਵਾ ਗਬ੍ਭਂ ਪਵੇਸੇਤ੍ਵਾ ਤਿਖਿਣਾਯ ਵਾਸਿਯਾ ਖਣ੍ਡਾਖਣ੍ਡਿਕਂ ਛਿਨ੍ਦਿਤ੍ਵਾ ਚਾਟਿਯਂ ਪਕ੍ਖਿਪਿਤ੍ਵਾ ਆਵਾਪੇ ਪਚੇਯ੍ਯਾਸਿ, ਇਦਂ ਤੇ ਸਹਸ੍ਸਂ ਸਚ੍ਚਕਾਰਸਦਿਸਂ. ਉਤ੍ਤਰਿਂ ਪਨ ਤੇ ਕਤ੍ਤਬ੍ਬਯੁਤ੍ਤਕਂ ਪਚ੍ਛਾ ਕਰਿਸ੍ਸਾਮੀ’’ਤਿ. ਕੁਮ੍ਭਕਾਰੋ ‘‘ਸਾਧੂ’’ਤਿ ਸਮ੍ਪਟਿਚ੍ਛਿ. ਸੇਟ੍ਠਿ ਪੁਨਦਿਵਸੇ ਘੋਸਕਂ ਪਕ੍ਕੋਸਿਤ੍ਵਾ, ‘‘ਹਿਯ੍ਯੋ ਮਯਾ ਕੁਮ੍ਭਕਾਰੋ ਏਕਂ ਕਮ੍ਮਂ ਆਣਤ੍ਤੋ, ਏਹਿ, ਤ੍ਵਂ ਤਸ੍ਸ ਸਨ੍ਤਿਕਂ ਗਨ੍ਤ੍ਵਾ ਏਵਂ ਵਦੇਹਿ – ‘ਹਿਯ੍ਯੋ ਕਿਰ ਮੇ ਪਿਤਰਾ ਆਣਤ੍ਤਂ ਕਮ੍ਮਂ ਨਿਪ੍ਫਾਦੇਹੀ’’’ਤਿ ਪਹਿਣਿ. ਸੋ ‘‘ਸਾਧੂ’’ਤਿ ਅਗਮਾਸਿ. ਤਂ ਤਤ੍ਥ ਗਚ੍ਛਨ੍ਤਂ ਇਤਰੋ ਸੇਟ੍ਠਿਨੋ ਪੁਤ੍ਤੋ ਦਾਰਕੇਹਿ ਸਦ੍ਧਿਂ ਗੁਲ਼ਂ ਕੀਲ਼ਨ੍ਤੋ ਦਿਸ੍ਵਾ ਤਂ ਪਕ੍ਕੋਸਿਤ੍ਵਾ, ‘‘ਕੁਹਿਂ ਗਚ੍ਛਸਿ ਭਾਤਿਕਾ’’ਤਿ ਪੁਚ੍ਛਿਤ੍ਵਾ ‘‘ਪਿਤੁ ਸਾਸਨਂ ਗਹੇਤ੍ਵਾ ਕੁਮ੍ਭਕਾਰਸ੍ਸ ਸਨ੍ਤਿਕ’’ਨ੍ਤਿ ਵੁਤ੍ਤੇ ‘‘ਅਹਂ ਤਤ੍ਥ ਗਮਿਸ੍ਸਾਮਿ. ਇਮੇ ਮਂ ਦਾਰਕਾ ਬਹੁਂ ਲਕ੍ਖਂ ਜਿਨਿਂਸੁ, ਤਂ ਮੇ ਪਟਿਜਿਨਿਤ੍ਵਾ ਦੇਹੀ’’ਤਿ ਆਹ. ‘‘ਅਹਂ ਪਿਤੁ ਭਾਯਾਮੀ’’ਤਿ. ‘‘ਮਾ ਭਾਯਿ, ਭਾਤਿਕ, ਅਹਂ ਤਂ ਸਾਸਨਂ ਹਰਿਸ੍ਸਾਮਿ. ਬਹੂਹਿ ਜਿਤੋ, ਯਾਵਾਹਂ ਆਗਚ੍ਛਾਮਿ, ਤਾਵ ਮੇ ਲਕ੍ਖਂ ਪਟਿਜਿਨਾ’’ਤਿ.

ਘੋਸਕੋ ਕਿਰ ਗੁਲ਼ਕੀਲ਼ਾਯ ਛੇਕੋ, ਤੇਨ ਨਂ ਏਵਂ ਨਿਬਨ੍ਧਿ. ਸੋਪਿ ਤਂ ‘‘ਤੇਨ ਹਿ ਗਨ੍ਤ੍ਵਾ ਕੁਮ੍ਭਕਾਰਂ ਵਦੇਹਿ – ‘ਪਿਤਰਾ ਕਿਰ ਮੇ ਹਿਯ੍ਯੋ ਏਕਂ ਕਮ੍ਮਂ ਆਣਤ੍ਤਂ, ਤਂ ਨਿਪ੍ਫਾਦੇਹੀ’’’ਤਿ ਵਤ੍ਵਾ ਉਯ੍ਯੋਜੇਸਿ. ਸੋ ਤਸ੍ਸ ਸਨ੍ਤਿਕਂ ਗਨ੍ਤ੍ਵਾ ਤਥਾ ਅਵਚ. ਅਥ ਨਂ ਕੁਮ੍ਭਕਾਰੋ ਸੇਟ੍ਠਿਨਾ ਵੁਤ੍ਤਨਿਯਾਮੇਨੇਵ ਮਾਰੇਤ੍ਵਾ ਆਵਾਪੇ ਖਿਪਿ. ਘੋਸਕੋਪਿ ਦਿਵਸਭਾਗਂ ਕੀਲ਼ਿਤ੍ਵਾ ਸਾਯਨ੍ਹਸਮਯੇ ਗੇਹਂ ਗਨ੍ਤ੍ਵਾ ¶ ¶ ‘‘ਕਿਂ, ਤਾਤ, ਨ ਗਤੋਸੀ’’ਤਿ ਵੁਤ੍ਤੇ ਅਤ੍ਤਨੋ ਅਗਤਕਾਰਣਞ੍ਚ ਕਨਿਟ੍ਠਸ੍ਸ ਗਤਕਾਰਣਞ੍ਚ ਆਰੋਚੇਸਿ. ਤਂ ਸੁਤ੍ਵਾ ਸੇਟ੍ਠਿ ‘‘ਅਹਂ ਧੀ’’ਤਿ ਮਹਾਵਿਰਵਂ ਵਿਰਵਿਤ੍ਵਾ ਸਕਲਸਰੀਰੇ ਪਕ੍ਕੁਥਿਤਲੋਹਿਤੋ ਵਿਯ ਹੁਤ੍ਵਾ, ‘‘ਅਮ੍ਭੋ, ਕੁਮ੍ਭਕਾਰ, ਮਾ ਮਂ ਨਾਸਯਿ, ਮਾ ਮਂ ਨਾਸਯੀ’’ਤਿ ਬਾਹਾ ਪਗ੍ਗਯ੍ਹ ਕਨ੍ਦਨ੍ਤੋ ਤਸ੍ਸ ਸਨ੍ਤਿਕਂ ਅਗਮਾਸਿ. ਕੁਮ੍ਭਕਾਰੋ ਤਂ ਤਥਾ ਆਗਚ੍ਛਨ੍ਤਂ ਦਿਸ੍ਵਾ, ‘‘ਸਾਮਿ, ਮਾ ਸਦ੍ਦਂ ਕਰਿ, ਕਮ੍ਮਂ ਤੇ ਨਿਪ੍ਫਨ੍ਨ’’ਨ੍ਤਿ ਆਹ. ਸੋ ਪਬ੍ਬਤੇਨ ਵਿਯ ਮਹਨ੍ਤੇਨ ਸੋਕੇਨ ਅਵਤ੍ਥਟੋ ਹੁਤ੍ਵਾ ਅਨਪ੍ਪਕਂ ਦੋਮਨਸ੍ਸਂ ਪਟਿਸਂਵੇਦੇਸਿ. ਯਥਾ ਤਂ ਅਪ੍ਪਦੁਟ੍ਠਸ੍ਸ ਪਦੁਸ੍ਸਮਾਨੋ. ਤੇਨਾਹ ਭਗਵਾ –

‘‘ਯੋ ¶ ਦਣ੍ਡੇਨ ਅਦਣ੍ਡੇਸੁ, ਅਪ੍ਪਦੁਟ੍ਠੇਸੁ ਦੁਸ੍ਸਤਿ;

ਦਸਨ੍ਨਮਞ੍ਞਤਰਂ ਠਾਨਂ, ਖਿਪ੍ਪਮੇਵ ਨਿਗਚ੍ਛਤਿ.

‘‘ਵੇਦਨਂ ਫਰੁਸਂ ਜਾਨਿਂ, ਸਰੀਰਸ੍ਸ ਚ ਭੇਦਨਂ;

ਗਰੁਕਂ ਵਾਪਿ ਆਬਾਧਂ, ਚਿਤ੍ਤਕ੍ਖੇਪਞ੍ਚ ਪਾਪੁਣੇ.

‘‘ਰਾਜਤੋ ਵਾ ਉਪਸਗ੍ਗਂ, ਅਬ੍ਭਕ੍ਖਾਨਞ੍ਚ ਦਾਰੁਣਂ;

ਪਰਿਕ੍ਖਯਞ੍ਚ ਞਾਤੀਨਂ, ਭੋਗਾਨਞ੍ਚ ਪਭਙ੍ਗੁਰਂ.

‘‘ਅਥ ਵਾਸ੍ਸ ਅਗਾਰਾਨਿ, ਅਗ੍ਗਿ ਡਹਤਿ ਪਾਵਕੋ;

ਕਾਯਸ੍ਸ ਭੇਦਾ ਦੁਪ੍ਪਞ੍ਞੋ, ਨਿਰਯਂ ਸੋਪਪਜ੍ਜਤੀ’’ਤਿ. (ਧ. ਪ. ੧੩੭-੧੪੦);

ਏਵਂ ¶ ਸਨ੍ਤੇਪਿ ਪੁਨ ਨਂ ਸੇਟ੍ਠਿ ਉਜੁਕਂ ਓਲੋਕੇਤੁਂ ਨ ਸਕ੍ਕੋਤਿ. ‘‘ਕਿਨ੍ਤਿ ਨਂ ਮਾਰੇਯ੍ਯ’’ਨ੍ਤਿ ਚਿਨ੍ਤੇਨ੍ਤੋ, ‘‘ਮਮ ਗਾਮਸਤੇ ਆਯੁਤ੍ਤਕਸ੍ਸ ਸਨ੍ਤਿਕਂ ਪੇਸੇਤ੍ਵਾ ਮਾਰੇਸ੍ਸਾਮੀ’’ਤਿ ਉਪਾਯਂ ਦਿਸ੍ਵਾ, ‘‘ਅਯਂ ਮੇ ਅਵਜਾਤਪੁਤ੍ਤੋ, ਇਮਂ ਮਾਰੇਤ੍ਵਾ ਵਚ੍ਚਕੂਪੇ ਖਿਪਤੁ, ਏਵਂ ਕਤੇ ਅਹਂ ਮਾਤੁਲਸ੍ਸ ਕਤ੍ਤਬ੍ਬਯੁਤ੍ਤਕਂ ਪਚ੍ਛਾ ਜਾਨਿਸ੍ਸਾਮੀ’’ਤਿ ਤਸ੍ਸ ਪਣ੍ਣਂ ਲਿਖਿਤ੍ਵਾ, ‘‘ਤਾਤ ਘੋਸਕ, ਅਮ੍ਹਾਕਂ ਗਾਮਸਤੇ ਆਯੁਤ੍ਤਕੋ ਅਤ੍ਥਿ, ਇਮਂ ਪਣ੍ਣਂ ਹਰਿਤ੍ਵਾ ਤਸ੍ਸ ਦੇਹੀ’’ਤਿ ਵਤ੍ਵਾ ਪਣ੍ਣਂ ਤਸ੍ਸ ਦੁਸ੍ਸਨ੍ਤੇ ਬਨ੍ਧਿ. ਸੋ ਪਨ ਅਕ੍ਖਰਸਮਯਂ ਨ ਜਾਨਾਤਿ. ਦਹਰਕਾਲਤੋ ਪਟ੍ਠਾਯ ਹਿ ਨਂ ਮਾਰਾਪੇਨ੍ਤੋਵ ਸੇਟ੍ਠਿ ਮਾਰੇਤੁਂ ਨਾਸਕ੍ਖਿ, ਕਿਂ ਅਕ੍ਖਰਸਮਯਂ ਸਿਕ੍ਖਾਪੇਸ੍ਸਤਿ? ਇਤਿ ਸੋ ਅਤ੍ਤਨੋ ਮਾਰਾਪਨਪਣ੍ਣਮੇਵ ਦੁਸ੍ਸਨ੍ਤੇ ਬਨ੍ਧਿਤ੍ਵਾ ਨਿਕ੍ਖਮਨ੍ਤੋ ਆਹ – ‘‘ਪਾਥੇਯ੍ਯਂ ਮੇ, ਤਾਤ, ਨਤ੍ਥੀ’’ਤਿ. ‘‘ਪਾਥੇਯ੍ਯੇਨ ਤੇ ਕਮ੍ਮਂ ਨਤ੍ਥਿ, ਅਨ੍ਤਰਾਮਗ੍ਗੇ ‘ਅਸੁਕਗਾਮੇ ਨਾਮ ਮਮਸਹਾਯਕੋ ਸੇਟ੍ਠਿ ਅਤ੍ਥਿ, ਤਸ੍ਸ ਘਰੇ ਪਾਤਰਾਸਂ ਕਤ੍ਵਾ ਪੁਰਤੋ ਗਚ੍ਛਾਹੀ’’’ਤਿ. ਸੋ ‘‘ਸਾਧੂ’’ਤਿ ਪਿਤਰਂ ਵਨ੍ਦਿਤ੍ਵਾ ਨਿਕ੍ਖਨ੍ਤੋ ਤਂ ਗਾਮਂ ਪਤ੍ਵਾ ਸੇਟ੍ਠਿਸ੍ਸ ਘਰਂ ¶ ਪੁਚ੍ਛਿਤ੍ਵਾ ਗਨ੍ਤ੍ਵਾ ਸੇਟ੍ਠਿਜਾਯਂ ਪਸ੍ਸਿ. ‘‘ਤ੍ਵਂ ਕੁਤੋ ਆਗਤੋਸੀ’’ਤਿ ਚ ਵੁਤ੍ਤੇ, ‘‘ਅਨ੍ਤੋਨਗਰਤੋ’’ਤਿ ਆਹ. ‘‘ਕਸ੍ਸ ਪੁਤ੍ਤੋਸੀ’’ਤਿ? ‘‘ਤੁਮ੍ਹਾਕਂ ਸਹਾਯਕਸੇਟ੍ਠਿਨੋ, ਅਮ੍ਮਾ’’ਤਿ. ‘‘ਤ੍ਵਂਸਿ ਘੋਸਕੋ ਨਾਮਾ’’ਤਿ? ‘‘ਆਮ, ਅਮ੍ਮਾ’’ਤਿ. ਤਸ੍ਸਾ ਸਹ ਦਸ੍ਸਨੇਨੇਵ ਤਸ੍ਮਿਂ ਪੁਤ੍ਤਸਿਨੇਹੋ ਉਪ੍ਪਜ੍ਜਿ. ਸੇਟ੍ਠਿਨੋ ਪਨੇਕਾ ਧੀਤਾ ਅਤ੍ਥਿ ਪਨ੍ਨਰਸਸੋਲ਼ਸਵਸ੍ਸੁਦ੍ਦੇਸਿਕਾ ਅਭਿਰੂਪਾ ਪਾਸਾਦਿਕਾ, ਤਂ ਰਕ੍ਖਿਤੁਂ ਏਕਮੇਵ ਪੇਸਨਕਾਰਿਕਂ ਦਾਸਿਂ ਦਤ੍ਵਾ ਸਤ੍ਤਭੂਮਿਕਸ੍ਸ ਪਾਸਾਦਸ੍ਸ ਉਪਰਿਮਤਲੇ ਸਿਰਿਗਬ੍ਭੇ ਵਸਾਪੇਨ੍ਤਿ. ਸੇਟ੍ਠਿਧੀਤਾ ਤਸ੍ਮਿਂ ¶ ਖਣੇ ਤਂ ਦਾਸਿਂ ਅਨ੍ਤਰਾਪਣਂ ਪੇਸੇਸਿ. ਅਥ ਨਂ ਸੇਟ੍ਠਿਜਾਯਾ ਦਿਸ੍ਵਾ, ‘‘ਕੁਹਿਂ ਗਚ੍ਛਸੀ’’ਤਿ ¶ ਪੁਚ੍ਛਿਤ੍ਵਾ, ‘‘ਅਯ੍ਯਧੀਤਾਯ ਪੇਸਨੇਨਾ’’ਤਿ ਵੁਤ੍ਤੇ ‘‘ਇਤੋ ਤਾਵ ਏਹਿ, ਤਿਟ੍ਠਤੁ ਪੇਸਨਂ, ਪੁਤ੍ਤਸ੍ਸ ਮੇ ਪੀਠਕਂ ਅਤ੍ਥਰਿਤ੍ਵਾ ਪਾਦੇ ਧੋਵਿਤ੍ਵਾ ਤੇਲਂ ਮਕ੍ਖਿਤ੍ਵਾ ਸਯਨਂ ਅਤ੍ਥਰਿਤ੍ਵਾ ਦੇਹਿ, ਪਚ੍ਛਾ ਪੇਸਨਂ ਕਰਿਸ੍ਸਸੀ’’ਤਿ ਆਹ. ਸਾ ਤਥਾ ਅਕਾਸਿ.

ਅਥ ਨਂ ਚਿਰੇਨਾਗਤਂ ਸੇਟ੍ਠਿਧੀਤਾ ਸਨ੍ਤਜ੍ਜੇਸਿ. ਅਥ ਨਂ ਸਾ ਆਹ – ‘‘ਮਾ ਮੇ ਕੁਜ੍ਝਿ, ਸੇਟ੍ਠਿਪੁਤ੍ਤੋ ਘੋਸਕੋ ਆਗਤੋ, ਤਸ੍ਸ ਇਦਞ੍ਚਿਦਞ੍ਚ ਕਤ੍ਵਾ ਤਤ੍ਥ ਗਨ੍ਤ੍ਵਾ ਆਗਤਾਮ੍ਹੀ’’ਤਿ. ਸੇਟ੍ਠਿਧੀਤਾਯ ‘‘ਸੇਟ੍ਠਿਪੁਤ੍ਤੋ ਘੋਸਕੋ’’ਤਿ ਨਾਮਂ ਸੁਤ੍ਵਾਵ ਪੇਮਂ ਛਵਿਯਾਦੀਨਿ ਛਿਨ੍ਦਿਤ੍ਵਾ ਅਟ੍ਠਿਮਿਞ੍ਜਂ ਆਹਚ੍ਚ ਠਿਤਂ. ਕੋਤੁਹਲਕਾਲਸ੍ਮਿਞ੍ਹਿ ਸਾ ਤਸ੍ਸ ਪਜਾਪਤੀ ਹੁਤ੍ਵਾ ਨਾਲ਼ਿਕੋਦਨਂ ਪਚ੍ਚੇਕਬੁਦ੍ਧਸ੍ਸ ਅਦਾਸਿ, ਤਸ੍ਸਾਨੁਭਾਵੇਨਾਗਨ੍ਤ੍ਵਾ ਇਮਸ੍ਮਿਂ ਸੇਟ੍ਠਿਕੁਲੇ ਨਿਬ੍ਬਤ੍ਤਾ. ਇਤਿ ਤਂ ਸੋ ਪੁਬ੍ਬਸਿਨੇਹੋ ਅਵਤ੍ਥਰਿਤ੍ਵਾ ਗਣ੍ਹਿ. ਤੇਨਾਹ ਭਗਵਾ –

‘‘ਪੁਬ੍ਬੇਵ ਸਨ੍ਨਿਵਾਸੇਨ, ਪਚ੍ਚੁਪ੍ਪਨ੍ਨਹਿਤੇਨ ਵਾ;

ਏਵਂ ਤਂ ਜਾਯਤੇ ਪੇਮਂ, ਉਪ੍ਪਲਂਵ ਯਥੋਦਕੇ’’ਤਿ. (ਜਾ. ੧.੨.੧੭੪);

ਅਥ ਨਂ ਪੁਚ੍ਛਿ – ‘‘ਕੁਹਿਂ ਸੋ, ਅਮ੍ਮਾ’’ਤਿ? ‘‘ਸਯਨੇ ਨਿਪਨ੍ਨੋ ਨਿਦ੍ਦਾਯਤੀ’’ਤਿ. ‘‘ਅਤ੍ਥਿ ਪਨਸ੍ਸ ਹਤ੍ਥੇ ਕਿਞ੍ਚੀ’’ਤਿ? ‘‘ਦੁਸ੍ਸਨ੍ਤੇ ਪਣ੍ਣਂ ਅਤ੍ਥੀ’’ਤਿ. ਸਾ ‘‘ਕਿਂ ਪਣ੍ਣਂ ਨੁ ਖੋ ਏਤ’’ਨ੍ਤਿ ਤਸ੍ਮਿਂ ਨਿਦ੍ਦਾਯਨ੍ਤੇ ਮਾਤਾਪਿਤੂਨਂ ਅਞ੍ਞਵਿਹਿਤਤਾਯ ਅਪਸ੍ਸਨ੍ਤਾਨਂ ਓਤਰਿਤ੍ਵਾ ਸਮੀਪਂ ਗਨ੍ਤ੍ਵਾ ਤਂ ਪਣ੍ਣਂ ਮੋਚੇਤ੍ਵਾ ਆਦਾਯ ਅਤ੍ਤਨੋ ਗਬ੍ਭਂ ਪਵਿਸਿਤ੍ਵਾ ਦ੍ਵਾਰਂ ਪਿਧਾਯ ਵਾਤਪਾਨਂ ਵਿਵਰਿਤ੍ਵਾ ਅਕ੍ਖਰਸਮਯੇ ਕੁਸਲਤਾਯ ਪਣ੍ਣਂ ਵਾਚੇਤ੍ਵਾ, ‘‘ਅਹੋ ਵਤ ਬਾਲੋ, ਅਤ੍ਤਨੋ ਮਰਣਪਣ੍ਣਂ ਦੁਸ੍ਸਨ੍ਤੇ ਬਨ੍ਧਿਤ੍ਵਾ ¶ ਵਿਚਰਤਿ, ਸਚੇ ਮਯਾ ਨ ਦਿਟ੍ਠਂ ਅਸ੍ਸ, ਨਤ੍ਥਿਸ੍ਸ ਜੀਵਿਤ’’ਨ੍ਤਿ ਤਂ ਪਣ੍ਣਂ ਫਾਲੇਤ੍ਵਾ ਸੇਟ੍ਠਿਸ੍ਸ ਵਚਨੇਨ ਅਪਰਂ ਪਣ੍ਣਂ ਲਿਖਿ – ‘‘ਅਯਂ ਮਮ ਪੁਤ੍ਤੋ ਘੋਸਕੋ ਨਾਮ, ਗਾਮਸਤਤੋ ਪਣ੍ਣਾਕਾਰਂ ਆਹਰਾਪੇਤ੍ਵਾ ਇਮਸ੍ਸ ਜਨਪਦਸੇਟ੍ਠਿਨੋ ਧੀਤਰਾ ਸਦ੍ਧਿਂ ਮਙ੍ਗਲਂ ਕਤ੍ਵਾ ਅਤ੍ਤਨੋ ਵਸਨਗਾਮਸ੍ਸ ਮਜ੍ਝੇ ਦ੍ਵਿਭੂਮਕਂ ਗੇਹਂ ਕਾਰੇਤ੍ਵਾ ਪਾਕਾਰਪਰਿਕ੍ਖੇਪੇਨ ਚੇਵ ਪੁਰਿਸਗੁਤ੍ਤਿਯਾ ਚ ਸੁਸਂਵਿਹਿਤਾਰਕ੍ਖਂ ਕਰੋਤੁ, ਮਯ੍ਹਞ੍ਚ ‘ਇਦਞ੍ਚਿਦਞ੍ਚ ਮਯਾ ਕਤ’ਨ੍ਤਿ ਸਾਸਨਂ ਪੇਸੇਤੁ, ਏਵਂ ਕਤੇ ਅਹਂ ¶ ਮਾਤੁਲਸ੍ਸ ਕਤ੍ਤਬ੍ਬਯੁਤ੍ਤਕਂ ਪਚ੍ਛਾ ਜਾਨਿਸ੍ਸਾਮੀ’’ਤਿ, ਲਿਖਿਤ੍ਵਾ ਚ ਪਨ ਸਙ੍ਘਰਿਤ੍ਵਾ ਓਤਰਿਤ੍ਵਾ ਦੁਸ੍ਸਨ੍ਤੇਯੇਵਸ੍ਸ ਬਨ੍ਧਿ.

ਸੋ ¶ ਦਿਵਸਭਾਗਂ ਨਿਦ੍ਦਾਯਿਤ੍ਵਾ ਉਟ੍ਠਾਯ ਭੁਞ੍ਜਿਤ੍ਵਾ ਪਕ੍ਕਾਮਿ. ਪੁਨਦਿਵਸੇ ਪਾਤੋਵ ਤਂ ਗਾਮਂ ਗਨ੍ਤ੍ਵਾ ਆਯੁਤ੍ਤਕਂ ਗਾਮਕਿਚ੍ਚਂ ਕਰੋਨ੍ਤਂਯੇਵ ਪਸ੍ਸਿ. ਸੋ ਤਂ ਦਿਸ੍ਵਾ, ‘‘ਕਿਂ, ਤਾਤਾ’’ਤਿ ਪੁਚ੍ਛਿ. ‘‘ਪਿਤਰਾ ਮੇ ਤੁਮ੍ਹਾਕਂ ਪਣ੍ਣਂ ਪੇਸਿਤ’’ਨ੍ਤਿ. ‘‘ਕਿਂ ਪਣ੍ਣਂ, ਤਾਤ, ਆਹਰਾ’’ਤਿ ਪਣ੍ਣਂ ਗਹੇਤ੍ਵਾ ਵਾਚੇਤ੍ਵਾ ਤੁਟ੍ਠਮਾਨਸੋ ‘‘ਪਸ੍ਸਥ, ਭੋ, ਮਮ ਸਾਮਿਨੋ ਮਯਿ ਸਿਨੇਹਂ ਕਤ੍ਵਾ ਜੇਟ੍ਠਪੁਤ੍ਤਸ੍ਸ ਮੇ ਮਙ੍ਗਲਂ ਕਰੋਤੂ’’ਤਿ ਮਮ ਸਨ੍ਤਿਕਂ ਪਹਿਣਿ. ‘‘ਸੀਘਂ ਦਾਰੁਆਦੀਨਿ ਆਹਰਥਾ’’ਤਿ ਗਹਪਤਿਕੇ ਵਤ੍ਵਾ ਗਾਮਮਜ੍ਝੇ ਵੁਤ੍ਤਪਕਾਰਂ ਗੇਹਂ ਕਾਰਾਪੇਤ੍ਵਾ ਗਾਮਸਤਤੋ ਪਣ੍ਣਾਕਾਰਂ ਆਹਰਾਪੇਤ੍ਵਾ ਜਨਪਦਸੇਟ੍ਠਿਨੋ ਸਨ੍ਤਿਕਾ ਧੀਤਰਂ ਆਨੇਤ੍ਵਾ ਮਙ੍ਗਲਂ ਕਤ੍ਵਾ ਸੇਟ੍ਠਿਸ੍ਸ ਸਾਸਨਂ ਪਹਿਣਿ ‘‘ਇਦਞ੍ਚਿਦਞ੍ਚ ਮਯਾ ਕਤ’’ਨ੍ਤਿ.

ਤਂ ਸੁਤ੍ਵਾ ਸੇਟ੍ਠਿਨੋ ‘‘ਯਂ ਕਾਰੇਮਿ, ਤਂ ਨ ਹੋਤਿ; ਯਂ ਨ ਕਾਰੇਮਿ, ਤਦੇਵ ਹੋਤੀ’’ਤਿ ਮਹਨ੍ਤਂ ਦੋਮਨਸ੍ਸਂ ਉਪ੍ਪਜ੍ਜਿ. ਪੁਤ੍ਤਸੋਕੇਨ ਸਦ੍ਧਿਂ ਸੋ ਸੋਕੋ ਏਕਤੋ ਹੁਤ੍ਵਾ ਕੁਚ੍ਛਿਡਾਹਂ ਉਪ੍ਪਾਦੇਤ੍ਵਾ ਅਤਿਸਾਰਂ ਜਨੇਸਿ. ਸੇਟ੍ਠਿਧੀਤਾਪਿ ‘‘ਸਚੇ ਕੋਚਿ ਸੇਟ੍ਠਿਨੋ ਸਨ੍ਤਿਕਾ ਆਗਚ੍ਛਤਿ, ਮਮ ਅਕਥੇਤ੍ਵਾ ਸੇਟ੍ਠਿਪੁਤ੍ਤਸ੍ਸ ਪਠਮਤਰਂ ਮਾ ਕਥਯਿਤ੍ਥਾ’’ਤਿ ¶ ਜਨੇ ਆਣਾਪੇਸਿ. ਸੇਟ੍ਠਿਪਿ ਖੋ ‘‘ਦਾਨਿ ਤਂ ਦੁਟ੍ਠਪੁਤ੍ਤਂ ਮਮ ਸਾਪਤੇਯ੍ਯਸ੍ਸ ਸਾਮਿਕਂ ਨ ਕਰਿਸ੍ਸਾਮੀ’’ਤਿ ਚਿਨ੍ਤੇਤ੍ਵਾ ਏਕਂ ਆਯੁਤ੍ਤਕਂ ਆਹ – ‘‘ਮਾਤੁਲ, ਪੁਤ੍ਤਂ ਮੇ ਦਟ੍ਠੁਕਾਮੋਮ੍ਹਿ, ਏਕਂ ਪਾਦਮੂਲਿਕਂ ਪੇਸੇਤ੍ਵਾ ਮਮ ਪੁਤ੍ਤਂ ਪਕ੍ਕੋਸਾਪੇਹੀ’’ਤਿ. ਸੋ ‘‘ਸਾਧੂ’’ਤਿ ਵਤ੍ਵਾ ਪਣ੍ਣਂ ਦਤ੍ਵਾ ਏਕਂ ਪੁਰਿਸਂ ਪੇਸੇਸਿ. ਸੇਟ੍ਠਿਧੀਤਾਪਿ ਤਸ੍ਸ ਆਗਨ੍ਤ੍ਵਾ ਦ੍ਵਾਰੇ ਠਿਤਭਾਵਂ ਸੁਤ੍ਵਾ ਤਂ ਪਕ੍ਕੋਸਾਪੇਤ੍ਵਾ, ‘‘ਕਿਂ, ਤਾਤਾ’’ਤਿ ਪੁਚ੍ਛਿ. ਸੋ ਆਹ – ‘‘ਸੇਟ੍ਠਿ ਗਿਲਾਨੋ, ਪੁਤ੍ਤਂ ਪਸ੍ਸਿਤੁਂ ਪਕ੍ਕੋਸਾਪੇਸਿ, ਅਯ੍ਯੇ’’ਤਿ. ‘‘ਕਿਂ, ਤਾਤ, ਬਲਵਾ, ਦੁਬ੍ਬਲੋ’’ਤਿ? ‘‘ਬਲਵਾ ਤਾਵ, ਆਹਾਰਂ ਭੁਞ੍ਜਤਿਯੇਵ, ਅਯ੍ਯੇ’’ਤਿ. ਸਾ ਸੇਟ੍ਠਿਪੁਤ੍ਤਂ ਅਜਾਨਾਪੇਤ੍ਵਾਵ ਤਸ੍ਸ ਨਿਵੇਸਨਞ੍ਚ ਪਰਿਬ੍ਬਯਞ੍ਚ ਦਾਪੇਤ੍ਵਾ ‘‘ਮਯਾ ਪੇਸਿਤਕਾਲੇ ਗਮਿਸ੍ਸਸਿ, ਅਚ੍ਛਸ੍ਸੁ ਤਾਵਾ’’ਤਿ ਆਹ. ਸੇਟ੍ਠਿ ਪੁਨ ਆਯੁਤ੍ਤਕਂ ਅਵਚ, ‘‘ਕਿਂ, ਮਾਤੁਲ, ਨ ਤੇ ਮਮ ਪੁਤ੍ਤਸ੍ਸ ਸਨ੍ਤਿਕਂ ਪਹਿਤ’’ਨ੍ਤਿ? ‘‘ਪਹਿਤਂ, ਸਾਮਿ, ਗਤਪੁਰਿਸੋ ਨ ਤਾਵ ਏਤੀ’’ਤਿ. ‘‘ਤੇਨ ਹਿ ਪੁਨ ਅਪਰਂ ਪੇਸੇਹੀ’’ਤਿ. ਸੋ ਪੇਸੇਸਿ. ਸੇਟ੍ਠਿਧੀਤਾ ਤਸ੍ਮਿਮ੍ਪਿ ਤਥੇਵ ਪਟਿਪਜ੍ਜਿ. ਅਥ ਸੇਟ੍ਠਿਨੋ ਰੋਗੋ ਬਲਵਾ ਜਾਤੋ, ਏਕਂ ਭਾਜਨਂ ਪਵਿਸਤਿ, ਏਕਂ ਨਿਕ੍ਖਮਤਿ. ਪੁਨ ਸੇਟ੍ਠਿ ਆਯੁਤ੍ਤਕਂ ਪੁਚ੍ਛਿ – ‘‘ਕਿਂ, ਮਾਤੁਲ, ਨ ਤੇ ਮਮ ਪੁਤ੍ਤਸ੍ਸ ਸਨ੍ਤਿਕਂ ਪਹਿਤ’’ਨ੍ਤਿ? ‘‘ਪਹਿਤਂ, ਸਾਮਿ, ਗਤਪੁਰਿਸੋ ਨ ਤਾਵ ¶ ਏਤੀ’’ਤਿ. ‘‘ਤੇਨ ਹਿ ਪੁਨ ਅਪਰਂ ਪੇਸੇਹੀ’’ਤਿ. ਸੋ ਪੇਸੇਸਿ. ਸੇਟ੍ਠਿਧੀਤਾ ਤਤਿਯਵਾਰੇ ਆਗਤਮ੍ਪਿ ਤਂ ਪਵਤ੍ਤਿਂ ਪੁਚ੍ਛਿ. ਸੋ ‘‘ਬਾਲ਼੍ਹਗਿਲਾਨੋ, ਅਯ੍ਯੇ, ਸੇਟ੍ਠਿ ਆਹਾਰਂ ਪਚ੍ਛਿਨ੍ਦਿਤ੍ਵਾ ਮਚ੍ਚੁਪਰਾਯਣੋ ਜਾਤੋ, ਏਕਂ ਭਾਜਨਂ ਨਿਕ੍ਖਮਤਿ ¶ , ਏਕਂ ਪਵਿਸਤੀ’’ਤਿ ਆਹ. ਸੇਟ੍ਠਿਧੀਤਾ ‘‘ਇਦਾਨਿ ਗਨ੍ਤੁਂ ਕਾਲੋ’’ਤਿ ਸੇਟ੍ਠਿਪੁਤ੍ਤਸ੍ਸ ‘‘ਪਿਤਾ ਤੇ ਕਿਰ ਗਿਲਾਨੋ’’ਤਿ ਆਰੋਚੇਤ੍ਵਾ ‘‘ਕਿਂ ਵਦੇਸਿ ਭਦ੍ਦੇ’’ਤਿ ਵੁਤ੍ਤੇ ‘‘ਅਫਾਸੁਕਮਸ੍ਸ, ਸਾਮੀ’’ਤਿ ਆਹ. ‘‘ਇਦਾਨਿ ਕਿਂ ਕਾਤਬ੍ਬ’’ਨ੍ਤਿ. ਸਾਮਿ? ‘‘ਗਾਮਸਤਤੋ ਵੁਟ੍ਠਾਨਕਪਣ੍ਣਾਕਾਰਂ ¶ ਆਦਾਯ ਗਨ੍ਤ੍ਵਾ ਪਸ੍ਸਿਸ੍ਸਾਮ ਨ’’ਨ੍ਤਿ. ਸੋ ‘‘ਸਾਧੂ’’ਤਿ ਪਣ੍ਣਾਕਾਰਂ ਆਹਰਾਪੇਤ੍ਵਾ ਸਕਟੇਹਿ ਆਦਾਯ ਪਕ੍ਕਾਮਿ.

ਅਥ ਨਂ ਸਾ ‘‘ਪਿਤਾ ਤੇ ਦੁਬ੍ਬਲੋ, ਏਤ੍ਤਕਂ ਪਣ੍ਣਾਕਾਰਂ ਗਹੇਤ੍ਵਾ ਗਚ੍ਛਨ੍ਤਾਨਂ ਪਪਞ੍ਚੋ ਭਵਿਸ੍ਸਤਿ, ਏਤਂ ਨਿਵਤ੍ਤਾਪੇਹੀ’’ਤਿ ਵਤ੍ਵਾ ਤਂ ਸਬ੍ਬਂ ਅਤ੍ਤਨੋ ਕੁਲਗੇਹਂ ਪੇਸੇਤ੍ਵਾ ਪੁਨ ਤਂ ਆਹ – ‘‘ਸਾਮਿ, ਤ੍ਵਂ ਅਤ੍ਤਨੋ ਪਿਤੁ ਪਾਦਪਸ੍ਸੇ ਤਿਟ੍ਠੇਯ੍ਯਾਸਿ, ਅਹਂ ਉਸ੍ਸੀਸਕਪਸ੍ਸੇ ਠਸ੍ਸਾਮੀ’’ਤਿ. ਗੇਹਂ ਪਵਿਸਮਾਨਾਯੇਵ ਚ ‘‘ਗੇਹਸ੍ਸ ਪੁਰਤੋ ਚ ਪਚ੍ਛਤੋ ਚ ਆਰਕ੍ਖਂ ਗਣ੍ਹਥਾ’’ਤਿ ਅਤ੍ਤਨੋ ਪੁਰਿਸੇ ਆਣਾਪੇਸਿ. ਪਵਿਟ੍ਠਕਾਲੇ ਪਨ ਸੇਟ੍ਠਿਪੁਤ੍ਤੋ ਪਿਤੁ ਪਾਦਪਸ੍ਸੇ ਅਟ੍ਠਾਸਿ, ਇਤਰਾ ਉਸ੍ਸੀਸਕਪਸ੍ਸੇ.

ਤਸ੍ਮਿਂ ਖਣੇ ਸੇਟ੍ਠਿ ਉਤ੍ਤਾਨਕੋ ਨਿਪਨ੍ਨੋ ਹੋਤਿ. ਆਯੁਤ੍ਤਕੋ ਪਨ ਤਸ੍ਸ ਪਾਦੇ ਪਰਿਮਜ੍ਜਨ੍ਤੋ ‘‘ਪੁਤ੍ਤੋ ਤੇ, ਸਾਮਿ, ਆਗਤੋ’’ਤਿ ਆਹ. ‘‘ਕੁਹਿਂ ਸੋ’’ਤਿ? ‘‘ਏਸ ਪਾਦਮੂਲੇ ਠਿਤੋ’’ਤਿ. ਅਥ ਨਂ ਦਿਸ੍ਵਾ ਆਯਕਮ੍ਮਿਕਂ ਪਕ੍ਕੋਸਾਪੇਤ੍ਵਾ, ‘‘ਮਮ ਗੇਹੇ ਕਿਤ੍ਤਕਂ ਧਨ’’ਨ੍ਤਿ ਪੁਚ੍ਛਿ. ‘‘ਸਾਮਿ, ਧਨਸ੍ਸੇਵ ਚਤ੍ਤਾਲੀਸਕੋਟਿਯੋ, ਉਪਭੋਗਪਰਿਭੋਗਭਣ੍ਡਾਨਂ ਪਨ ਵਨਗਾਮਕ੍ਖੇਤ੍ਤਦ੍ਵਿਪਦਚਤੁਪ੍ਪਦਯਾਨਵਾਹਨਾਨਞ੍ਚ ਅਯਞ੍ਚ ਅਯਞ੍ਚ ਪਰਿਚ੍ਛੇਦੋ’’ਤਿ ਵੁਤ੍ਤੇ, ‘‘ਅਹਂ ਏਤ੍ਤਕਂ ਧਨਂ ਮਮ ਪੁਤ੍ਤਸ੍ਸ ਘੋਸਕਸ੍ਸ ਨ ਦੇਮੀ’’ਤਿ ਵਤ੍ਤੁਕਾਮੋ ‘‘ਦੇਮੀ’’ਤਿ ਆਹ. ਤਂ ਸੁਤ੍ਵਾ ਸੇਟ੍ਠਿਧੀਤਾ ‘‘ਅਯਂ ਪੁਨ ਕਥੇਨ੍ਤੋ ਅਞ੍ਞਂ ਕਿਞ੍ਚਿ ਕਥੇਯ੍ਯਾ’’ਤਿ ਚਿਨ੍ਤੇਤ੍ਵਾ ਸੋਕਾਤੁਰਾ ਵਿਯ ਕੇਸੇ ਵਿਕਿਰਿਤ੍ਵਾ ਰੋਦਮਾਨਾ ‘‘ਕਿਂ ਨਾਮੇਤਂ, ਤਾਤ, ਵਦੇਥ, ਇਦਮ੍ਪਿ ਨਾਮ ਵੋ ਵਚਨਂ ਸੁਣੋਮ, ਅਲਕ੍ਖਿਕਾ ਵਤਮ੍ਹਾ’’ਤਿ ਵਤ੍ਵਾ ਮਤ੍ਥਕੇਨ ਨਂ ਉਰਮਜ੍ਝੇ ਪਹਰਨ੍ਤੀ ਪਤਿਤ੍ਵਾ ਯਥਾ ਪੁਨ ਵਤ੍ਤੁਂ ਨ ਸਕ੍ਕੋਤਿ, ਤਥਾਸ੍ਸ ਉਰਮਜ੍ਝੇ ਮਤ੍ਥਕੇਨ ਘਂਸੇਨ੍ਤੀ ਆਰੋਦਨਂ ਦਸ੍ਸੇਸਿ. ਸੇਟ੍ਠਿ ਤਂਖਣਞ੍ਞੇਵ ਕਾਲਮਕਾਸਿ. ‘‘ਸੇਟ੍ਠਿ ਮਤੋ’’ਤਿ ਗਨ੍ਤ੍ਵਾ ¶ ¶ ਉਤੇਨਸ੍ਸ ਰਞ੍ਞੋ ਆਰੋਚਯਿਂਸੁ. ਰਾਜਾ ਤਸ੍ਸ ਸਰੀਰਕਿਚ੍ਚਂ ਕਾਰਾਪੇਤ੍ਵਾ, ‘‘ਅਤ੍ਥਿ ਪਨਸ੍ਸ ਪੁਤ੍ਤੋ ਵਾ ਧੀਤਾ ਵਾ’’ਤਿ ਪੁਚ੍ਛਿ. ‘‘ਅਤ੍ਥਿ, ਦੇਵ, ਘੋਸਕੋ ਨਾਮ ਤਸ੍ਸ ਪੁਤ੍ਤੋ, ਸਬ੍ਬਂ ਸਾਪਤੇਯ੍ਯਂ ਤਸ੍ਸ ਨਿਯ੍ਯਾਦੇਤ੍ਵਾਵ ਮਤੋ, ਦੇਵਾ’’ਤਿ.

ਰਾਜਾ ਅਪਰਭਾਗੇ ਸੇਟ੍ਠਿਪੁਤ੍ਤਂ ਪਕ੍ਕੋਸਾਪੇਸਿ. ਤਸ੍ਮਿਞ੍ਚ ਦਿਵਸੇ ਦੇਵੋ ਵਸ੍ਸਿ. ਰਾਜਙ੍ਗਣੇ ਤਤ੍ਥ ਤਤ੍ਥ ਉਦਕਂ ਸਣ੍ਠਾਤਿ. ਸੇਟ੍ਠਿਪੁਤ੍ਤੋ ‘‘ਰਾਜਾਨਂ ਪਸ੍ਸਿਸ੍ਸਾਮੀ’’ਤਿ ਪਾਯਾਸਿ. ਰਾਜਾ ਵਾਤਪਾਨਂ ਵਿਵਰਿਤ੍ਵਾ ਤਂ ਆਗਚ੍ਛਨ੍ਤਂ ਓਲੋਕੇਨ੍ਤੋ ਰਾਜਙ੍ਗਣੇ ਉਦਕਂ ਲਙ੍ਘਿਤ੍ਵਾ ਆਗਚ੍ਛਨ੍ਤਂ ਦਿਸ੍ਵਾ ਆਗਨ੍ਤ੍ਵਾ ਵਨ੍ਦਿਤ੍ਵਾ ਠਿਤਂ ‘‘ਤ੍ਵਂ ਘੋਸਕੋ ਨਾਮ, ਤਾਤਾ’’ਤਿ ਪੁਚ੍ਛਿਤ੍ਵਾ ‘‘ਆਮ, ਦੇਵਾ’’ਤਿ ਵੁਤ੍ਤੇ ‘‘ਪਿਤਾ ਮੇ ¶ ਮਤੋਤਿ ਮਾ ਸੋਚਿ, ਤਵ ਪੇਤ੍ਤਿਕਂ ਸੇਟ੍ਠਿਟ੍ਠਾਨਂ ਤੁਯ੍ਹਮੇਵ ਦਸ੍ਸਾਮੀ’’ਤਿ ਤਂ ਸਮਸ੍ਸਾਸੇਤ੍ਵਾ ‘‘ਗਚ੍ਛ, ਤਾਤਾ’’ਤਿ ਉਯ੍ਯੋਜੇਸਿ. ਰਾਜਾ ਗਚ੍ਛਨ੍ਤਞ੍ਚ ਨਂ ਓਲੋਕੇਨ੍ਤੋਵ ਅਟ੍ਠਾਸਿ. ਸੋ ਆਗਮਨਕਾਲੇ ਲਙ੍ਘਿਤਂ ਉਦਕਂ ਗਮਨਕਾਲੇ ਓਤਰਿਤ੍ਵਾ ਸਣਿਕਂ ਅਗਮਾਸਿ. ਅਥ ਨਂ ਰਾਜਾ ਤਤੋਵ ਪਕ੍ਕੋਸਾਪੇਤ੍ਵਾ, ‘‘ਕਿਂ ਨੁ ਖੋ, ਤਾਤ, ਤ੍ਵਂ ਮਮ ਸਨ੍ਤਿਕਂ ਆਗਚ੍ਛਨ੍ਤੋ ਉਦਕਂ ਲਙ੍ਘਿਤ੍ਵਾ ਆਗਮ੍ਮ ਗਚ੍ਛਨ੍ਤੋ ਓਤਰਿਤ੍ਵਾ ਸਣਿਕਂ ਗਚ੍ਛਸੀ’’ਤਿ ਪੁਚ੍ਛਿ. ‘‘ਆਮ, ਦੇਵ, ਅਹਂ ਤਸ੍ਮਿਂ ਖਣੇ ਕੁਮਾਰਕੋ, ਕੀਲ਼ਨਕਾਲੋ ਨਾਮ, ਸੋ ਇਦਾਨਿ ਪਨ ਮੇ ਦੇਵੇਨ ਠਾਨਨ੍ਤਰਂ ਪਟਿਸ੍ਸੁਤਂ. ਤਸ੍ਮਾ ਯਥਾ ਪੁਰੇ ਅਚਰਿਤ੍ਵਾ ਇਦਾਨਿ ਸਨ੍ਨਿਸਿਨ੍ਨੇਨ ਹੁਤ੍ਵਾ ਚਰਿਤੁਂ ਵਟ੍ਟਤੀ’’ਤਿ. ਤਂ ਸੁਤ੍ਵਾ ਰਾਜਾ ‘‘ਧਿਤਿਮਾਯਂ ਪੁਰਿਸੋ, ਇਦਾਨੇਵਸ੍ਸ ਠਾਨਨ੍ਤਰਂ ਦਸ੍ਸਾਮੀ’’ਤਿ ਪਿਤਰਾ ਭੁਤ੍ਤਂ ਭੋਗਂ ਦਤ੍ਵਾ ਸਬ੍ਬਸਤੇਨ ਸੇਟ੍ਠਿਟ੍ਠਾਨਂ ਅਦਾਸਿ.

ਸੋ ਰਥੇ ਠਤ੍ਵਾ ਨਗਰਂ ਪਦਕ੍ਖਿਣਂ ਅਕਾਸਿ. ਓਲੋਕਿਤੋਲੋਕਿਤਟ੍ਠਾਨਂ ਕਮ੍ਪਤਿ. ਸੇਟ੍ਠਿਧੀਤਾ ਕਾਲ਼ਿਦਾਸਿਯਾ ਸਦ੍ਧਿਂ ਮਨ੍ਤਯਮਾਨਾ ਨਿਸਿਨ੍ਨਾ ¶ ‘‘ਅਮ੍ਮ ਕਾਲ਼ਿ, ਪੁਤ੍ਤਸ੍ਸ ਤੇ ਏਤ੍ਤਿਕਾ ਸਮ੍ਪਤ੍ਤਿ ਮਂ ਨਿਸ੍ਸਾਯ ਉਪ੍ਪਨ੍ਨਾ’’ਤਿ ਆਹ. ‘‘ਕਿਂ ਕਾਰਣਾ, ਅਮ੍ਮਾ’’ਤਿ? ‘‘ਅਯਞ੍ਹਿ ਅਤ੍ਤਨੋ ਮਰਣਪਣ੍ਣਂ ਦੁਸ੍ਸਨ੍ਤੇ ਬਨ੍ਧਿਤ੍ਵਾ ਅਮ੍ਹਾਕਂ ਘਰਂ ਆਗਤੋ, ਅਥਸ੍ਸ ਮਯਾ ਤਂ ਪਣ੍ਣਂ ਫਾਲੇਤ੍ਵਾ ਮਯਾ ਸਦ੍ਧਿਂ ਮਙ੍ਗਲਕਰਣਤ੍ਥਾਯ ਅਞ੍ਞਂ ਪਣ੍ਣਂ ਲਿਖਿਤ੍ਵਾ ਏਤ੍ਤਕਂ ਕਾਲਂ ਤਤ੍ਥ ਆਰਕ੍ਖੋ ਕਤੋ’’ਤਿ. ‘‘ਅਮ੍ਮ, ਤ੍ਵਂ ਏਤ੍ਤਕਂ ਪਸ੍ਸਸਿ, ਇਮਂ ਪਨ ਸੇਟ੍ਠਿ ਦਹਰਕਾਲਤੋ ਪਟ੍ਠਾਯ ਮਾਰੇਤੁਕਾਮੋ ਮਾਰੇਤੁਂ ਨਾਸਕ੍ਖਿ, ਕੇਵਲਂ ਇਮਂ ਨਿਸ੍ਸਾਯ ਬਹੁਂ ਧਨਂ ਖੀਯੀ’’ਤਿ. ‘‘ਅਮ੍ਮ, ਅਤਿਭਾਰਿਯਂ ਵਤ ਸੇਟ੍ਠਿਨਾ ਕਤ’’ਨ੍ਤਿ. ਨਗਰਂ ਪਦਕ੍ਖਿਣਂ ਕਤ੍ਵਾ ਗੇਹਂ ਪਵਿਸਨ੍ਤਂ ਪਨ ਨਂ ਦਿਸ੍ਵਾ, ‘‘ਅਯਂ ਏਤ੍ਤਿਕਾ ਸਮ੍ਪਤ੍ਤਿ ਮਂ ਨਿਸ੍ਸਾਯ ¶ ਉਪ੍ਪਨ੍ਨਾ’’ਤਿ ਹਸਿਤਂ ਅਕਾਸਿ. ਅਥ ਨਂ ਸੇਟ੍ਠਿਪੁਤ੍ਤੋ ਦਿਸ੍ਵਾ, ‘‘ਕਿਂ ਕਾਰਣਾ ਹਸੀ’’ਤਿ ਪੁਚ੍ਛਿ. ‘‘ਏਕਂ ਕਾਰਣਂ ਨਿਸ੍ਸਾਯਾ’’ਤਿ. ‘‘ਕਥੇਹਿ ਨ’’ਨ੍ਤਿ? ‘‘ਸਾ ਨ ਕਥੇਸਿ’’. ਸੋ ‘‘ਸਚੇ ਨ ਕਥੇਸ੍ਸਸਿ, ਦ੍ਵਿਧਾ ਤਂ ਛਿਨ੍ਦਿਸ੍ਸਾਮੀ’’ਤਿ ਤਜ੍ਜੇਤ੍ਵਾ ਅਸਿਂ ਨਿਕ੍ਕਡ੍ਢਿ. ਸਾ ‘‘ਅਯਂ ਏਤ੍ਤਿਕਾ ਸਮ੍ਪਤ੍ਤਿ ਤਯਾ ਮਂ ਨਿਸ੍ਸਾਯ ਲਦ੍ਧਾਤਿ ਚਿਨ੍ਤੇਤ੍ਵਾ ਹਸਿਤ’’ਨ੍ਤਿ ਆਹ. ‘‘ਯਦਿ ਮਮ ਪਿਤਰਾ ਅਤ੍ਤਨੋ ਸਨ੍ਤਕਂ ਮਯ੍ਹਂ ਨਿਯ੍ਯਾਦਿਤਂ, ਤ੍ਵਂ ਏਤ੍ਥ ਕਿਂ ਹੋਸੀ’’ਤਿ? ਸੋ ਕਿਰ ਏਤ੍ਤਕਂ ਕਾਲਂ ਕਿਞ੍ਚਿ ਨ ਜਾਨਾਤਿ, ਤੇਨਸ੍ਸਾ ਵਚਨਂ ਨ ਸਦ੍ਦਹਿ. ਅਥਸ੍ਸ ਸਾ ‘‘ਤੁਮ੍ਹਾਕਂ ਪਿਤਰਾ ਮਰਣਪਣ੍ਣਂ ਦਤ੍ਵਾ ਪੇਸਿਤਾ, ਤੁਮ੍ਹੇ ਮਯਾ ਇਦਞ੍ਚਿਦਞ੍ਚ ਕਤ੍ਵਾ ਰਕ੍ਖਿਤਾ’’ਤਿ ਸਬ੍ਬਂ ਕਥੇਸਿ. ‘‘ਤ੍ਵਂ ਅਭੂਤਂ ਕਥੇਸੀ’’ਤਿ ਅਸਦ੍ਦਹਨ੍ਤੋ ‘‘ਮਾਤਰਂ ਕਾਲ਼ਿਂ ਪੁਚ੍ਛਿਸ੍ਸਾਮੀ’’ਤਿ ਚਿਨ੍ਤੇਤ੍ਵਾ ‘‘ਏਵਂ ਕਿਰ, ਅਮ੍ਮਾ’’ਤਿ. ‘‘ਆਮ, ਤਾਤ, ਦਹਰਕਾਲਤੋ ਪਟ੍ਠਾਯ ਤਂ ਮਾਰੇਤੁਕਾਮੋ ਮਾਰੇਤੁਂ ਅਸਕ੍ਕੋਨ੍ਤੋ ਤਂ ਨਿਸ੍ਸਾਯ ਬਹੁਂ ਧਨਂ ਖੀਯਿ, ਸਤ੍ਤਸੁ ਠਾਨੇਸੁ ਤ੍ਵਂ ਮਰਣਤੋ ਮੁਤ੍ਤੋ, ਇਦਾਨਿ ਭੋਗਗਾਮਤੋ ਆਗਮ੍ਮ ¶ ਸਬ੍ਬਸਤੇਨ ਸਦ੍ਧਿਂ ਸੇਟ੍ਠਿਟ੍ਠਾਨਂ ਪਤ੍ਤੋ’’ਤਿ. ਸੋ ਤਂ ਸੁਤ੍ਵਾ ‘‘ਭਾਰਿਯਂ ਵਤ ਕਮ੍ਮਂ, ਏਵਰੂਪਾ ਖੋ ਪਨ ਮਰਣਾ ਮੁਤ੍ਤਸ੍ਸ ਮਮ ਪਮਾਦਜੀਵਿਤਂ ਜੀਵਿਤੁਂ ਅਯੁਤ੍ਤਂ, ਅਪ੍ਪਮਤ੍ਤੋ ਭਵਿਸ੍ਸਾਮੀ’’ਤਿ ਚਿਨ੍ਤੇਤ੍ਵਾ ਦੇਵਸਿਕਂ ਸਹਸ੍ਸਂ ¶ ਵਿਸ੍ਸਜ੍ਜੇਤ੍ਵਾ ਅਦ੍ਧਿਕਕਪਣਾਦੀਨਂ ਦਾਨਂ ਪਟ੍ਠਪੇਸਿ. ਮਿਤ੍ਤੋ ਨਾਮਸ੍ਸ ਕੁਟੁਮ੍ਬਿਕੋ ਦਾਨਬ੍ਯਾਵਟੋ ਅਹੋਸਿ. ਅਯਂ ਘੋਸਕਸੇਟ੍ਠਿਨੋ ਉਪ੍ਪਤ੍ਤਿ.

ਤਸ੍ਮਿਂ ਪਨ ਕਾਲੇ ਭਦ੍ਦਵਤੀਨਗਰੇ ਭਦ੍ਦਵਤਿਯਸੇਟ੍ਠਿ ਨਾਮ ਘੋਸਕਸੇਟ੍ਠਿਨੋ ਅਦਿਟ੍ਠਪੁਬ੍ਬਸਹਾਯਕੋ ਅਹੋਸਿ. ਭਦ੍ਦਵਤੀਨਗਰਤੋ ਆਗਤਾਨਂ ਵਾਣਿਜਾਨਂ ਸਨ੍ਤਿਕੇ ਘੋਸਕਸੇਟ੍ਠਿ ਭਦ੍ਦਵਤਿਯਸੇਟ੍ਠਿਨੋ ਸਮ੍ਪਤ੍ਤਿਞ੍ਚ ਵਯਪ੍ਪਦੇਸਞ੍ਚ ਸੁਤ੍ਵਾ ਤੇਨ ਸਦ੍ਧਿਂ ਸਹਾਯਕਭਾਵਂ ਇਚ੍ਛਨ੍ਤੋ ਪਣ੍ਣਾਕਾਰਂ ਪੇਸੇਸਿ. ਭਦ੍ਦਵਤਿਯਸੇਟ੍ਠਿਪਿ ਕੋਸਮ੍ਬਿਤੋ ਆਗਤਾਨਂ ਵਾਣਿਜਾਨਂ ਸਨ੍ਤਿਕੇ ਘੋਸਕਸੇਟ੍ਠਿਨੋ ਸਮ੍ਪਤ੍ਤਿਞ੍ਚ ਵਯਪ੍ਪਦੇਸਞ੍ਚ ਸੁਤ੍ਵਾ ਤੇਨ ਸਦ੍ਧਿਂ ਸਹਾਯਕਭਾਵਂ ਇਚ੍ਛਨ੍ਤੋ ਪਣ੍ਣਾਕਾਰਂ ਪੇਸੇਸਿ. ਏਵਂ ਤੇ ਅਞ੍ਞਮਞ੍ਞਂ ਅਦਿਟ੍ਠਪੁਬ੍ਬਸਹਾਯਕਾ ਹੁਤ੍ਵਾ ਵਸਿਂਸੁ. ਅਪਰਭਾਗੇ ਭਦ੍ਦਵਤਿਯਸੇਟ੍ਠਿਨੋ ਗੇਹੇ ਅਹਿਵਾਤਰੋਗੋ ਪਤਿਤੋ. ਤਸ੍ਮਿਂ ਪਤਿਤੇ ਪਠਮਂ ਮਕ੍ਖਿਕਾ ਮਰਨ੍ਤਿ, ਤਤੋ ਅਨੁਕ੍ਕਮੇਨੇਵ ਕੀਟਾ ਮੂਸਿਕਾ ਕੁਕ੍ਕੁਟਾ ਸੂਕਰਾ ਗਾਵੋ ਦਾਸੀ ਦਾਸਾ ਸਬ੍ਬਪਚ੍ਛਾ ਘਰਮਾਨੁਸਕਾਪਿ ਮਰਨ੍ਤਿ. ਤੇਸੁ ਯੇ ਭਿਤ੍ਤਿਂ ਭਿਨ੍ਦਿਤ੍ਵਾ ਪਲਾਯਨ੍ਤਿ, ਤੇ ਜੀਵਿਤਂ ਲਭਨ੍ਤਿ, ਤਦਾ ਪਨ ਸੇਟ੍ਠਿ ਚ ਭਰਿਯਾ ਚ ਧੀਤਾ ਚਸ੍ਸ ਤਥਾ ਪਲਾਯਿਤ੍ਵਾ ¶ ਘੋਸਕਸੇਟ੍ਠਿਂ ਪਸ੍ਸਿਤੁਂ ਪਤ੍ਥੇਨ੍ਤਾ ਕੋਸਮ੍ਬਿਮਗ੍ਗਂ ¶ ਪਟਿਪਜ੍ਜਿਂਸੁ. ਤੇ ਅਨ੍ਤਰਾਮਗ੍ਗੇਯੇਵ ਖੀਣਪਾਥੇਯ੍ਯਾ ਵਾਤਾਤਪੇਨ ਚੇਵ ਖੁਪ੍ਪਿਪਾਸਾਹਿ ਚ ਕਿਲਨ੍ਤਸਰੀਰਾ ਕਿਚ੍ਛੇਨ ਕੋਸਮ੍ਬਿਂ ਪਤ੍ਵਾ ਉਦਕਫਾਸੁਕਟ੍ਠਾਨੇ ਠਤ੍ਵਾ ਨ੍ਹਤ੍ਵਾ ਨਗਰਦ੍ਵਾਰੇ ਏਕਂ ਸਾਲਂ ਪਵਿਸਿਂਸੁ.

ਤਤੋ ਸੇਟ੍ਠਿ ਭਰਿਯਂ ਆਹ – ‘‘ਭਦ੍ਦੇ, ਇਮਿਨਾ ਨੀਹਾਰੇਨ ਗਚ੍ਛਨ੍ਤਾ ਵਿਜਾਤਮਾਤੁਯਾਪਿ ਅਮਨਾਪਾ ਹੋਨ੍ਤਿ, ਸਹਾਯਕੋ ਕਿਰ ਮੇ ਅਦ੍ਧਿਕਕਪਣਾਦੀਨਂ ਦੇਵਸਿਕਂ ਸਹਸ੍ਸਂ ਵਿਸ੍ਸਜ੍ਜੇਤ੍ਵਾ ਦਾਨਂ ਦਾਪੇਸਿ. ਤਤ੍ਥ ਧੀਤਰਂ ਪੇਸੇਤ੍ਵਾ ਆਹਾਰਂ ਆਹਰਾਪੇਤ੍ਵਾ ਏਕਾਹਂ ਦ੍ਵੀਹਂ ਇਧੇਵ ਸਰੀਰਂ ਸਨ੍ਤਪ੍ਪੇਤ੍ਵਾ ਸਹਾਯਕਂ ਪਸ੍ਸਿਸ੍ਸਾਮਾ’’ਤਿ. ਸਾ ‘‘ਸਾਧੁ, ਸਾਮੀ’’ਤਿ. ਤੇ ਸਾਲਾਯਮੇਵ ਵਸਿਂਸੁ. ਪੁਨਦਿਵਸੇ ਕਾਲੇ ਆਰੋਚਿਤੇ ਕਪਣਦ੍ਧਿਕਾਦੀਸੁ ਆਹਾਰਤ੍ਥਾਯ ਗਚ੍ਛਨ੍ਤੇਸੁ ਮਾਤਾਪਿਤਰੋ, ‘‘ਅਮ੍ਮ, ਗਨ੍ਤ੍ਵਾ ਅਮ੍ਹਾਕਂ ਆਹਾਰਂ ਆਹਰਾ’’ਤਿ ਧੀਤਰਂ ਪੇਸਯਿਂਸੁ. ਮਹਾਭੋਗਕੁਲਸ੍ਸ ਧੀਤਾ ਵਿਪਤ੍ਤਿਯਾ ਅਚ੍ਛਿਨ੍ਨਲਜ੍ਜਿਤਾਯ ਅਲਜ੍ਜਮਾਨਾ ਪਾਤਿਂ ਗਹੇਤ੍ਵਾ ਕਪਣਜਨੇਨ ਸਦ੍ਧਿਂ ਆਹਾਰਤ੍ਥਾਯ ਗਨ੍ਤ੍ਵਾ ‘‘ਕਤਿ ਪਟਿਵੀਸੇ ਗਣ੍ਹਿਸ੍ਸਸਿ, ਅਮ੍ਮਾ’’ਤਿ ਪੁਟ੍ਠਾ ਚ ਪਨ ‘‘ਤਯੋ’’ਤਿ ਆਹ. ਅਥਸ੍ਸਾ ਤਯੋ ਪਟਿਵੀਸੇ ਅਦਾਸਿ. ਤਾਯ ਭਤ੍ਤੇ ਆਹਟੇ ਤਯੋਪਿ ਏਕਤੋ ਭੁਞ੍ਜਿਤੁਂ ਨਿਸੀਦਿਂਸੁ.

ਅਥ ਮਾਤਾਧੀਤਰੋ ਸੇਟ੍ਠਿਂ ਆਹਂਸੁ – ‘‘ਸਾਮਿ, ਵਿਪਤ੍ਤਿ ਨਾਮ ਮਹਾਕੁਲਾਨਮ੍ਪਿ ਉਪ੍ਪਜ੍ਜਤਿ, ਮਾ ਅਮ੍ਹੇ ਓਲੋਕੇਤ੍ਵਾ ਭੁਞ੍ਜ, ਮਾ ਚਿਨ੍ਤਯੀ’’ਤਿ. ਇਤਿ ਨਂ ਨਾਨਪ੍ਪਕਾਰੇਹਿ ਯਾਚਿਤ੍ਵਾ ਭੋਜੇਸੁਂ. ਸੋ ਭੁਞ੍ਜਿਤ੍ਵਾ ਆਹਾਰਂ ਜੀਰਾਪੇਤੁਂ ਅਸਕ੍ਕੋਨ੍ਤੋ ਅਰੁਣੇ ਉਗ੍ਗਚ੍ਛਨ੍ਤੇ ਕਾਲਮਕਾਸਿ. ਮਾਤਾਧੀਤਰੋ ਨਾਨਪ੍ਪਕਾਰੇਹਿ ਪਰਿਦੇਵਿਤ੍ਵਾ ਰੋਦਿਂਸੁ. ਕੁਮਾਰਿਕਾ ਪੁਨਦਿਵਸੇ ਰੋਦਮਾਨਾ ਆਹਾਰਤ੍ਥਾਯ ਗਨ੍ਤ੍ਵਾ, ‘‘ਕਤਿ ¶ ਪਟਿਵੀਸੇ ਗਣ੍ਹਿਸ੍ਸਸੀ’’ਤਿ ¶ ਵੁਤ੍ਤਾ, ‘‘ਦ੍ਵੇ’’ਤਿ ਵਤ੍ਵਾ ਆਹਾਰਂ ਆਹਰਿਤ੍ਵਾ ਮਾਤਰਂ ਯਾਚਿਤ੍ਵਾ ਭੋਜੇਸਿ. ਸਾਪਿ ਤਾਯ ਯਾਚਿਯਮਾਨਾ ਭੁਞ੍ਜਿਤ੍ਵਾ ਆਹਾਰਂ ਜੀਰਾਪੇਤੁਂ ਅਸਕ੍ਕੋਨ੍ਤੀ ਤਂ ਦਿਵਸਮੇਵ ਕਾਲਮਕਾਸਿ. ਕੁਮਾਰਿਕਾ ਏਕਿਕਾਵ ਰੋਦਿਤ੍ਵਾ ਪਰਿਦੇਵਿਤ੍ਵਾ ਤਾਯ ਦੁਕ੍ਖੁਪ੍ਪਤ੍ਤਿਯਾ ਅਤਿਵਿਯ ਸਞ੍ਜਾਤਛਾਤਕਦੁਕ੍ਖਾ ਪੁਨਦਿਵਸੇ ਯਾਚਕੇਹਿ ਸਦ੍ਧਿਂ ਰੋਦਨ੍ਤੀ ਆਹਾਰਤ੍ਥਾਯ ਗਨ੍ਤ੍ਵਾ, ‘‘ਕਤਿ ਪਟਿਵੀਸੇ ਗਣ੍ਹਿਸ੍ਸਸਿ, ਅਮ੍ਮਾ’’ਤਿ ਵੁਤ੍ਤਾ ‘‘ਏਕ’’ਨ੍ਤਿ ਆਹ. ਮਿਤ੍ਤਕੁਟੁਮ੍ਬਿਕੋ ਤਂ ਤਯੋ ਦਿਵਸੇ ਭਤ੍ਤਂ ਗਣ੍ਹਨ੍ਤਿਂ ਸਞ੍ਜਾਨਾਤਿ, ਤੇਨ ਤਂ ‘‘ਅਪੇਹਿ ਨਸ੍ਸ, ਵਸਲਿ, ਅਜ੍ਜ ਤਵ ਕੁਚ੍ਛਿਪ੍ਪਮਾਣਂ ਅਞ੍ਞਾਸੀ’’ਤਿ ਆਹ. ਹਿਰੋਤ੍ਤਪ੍ਪਸਮ੍ਪਨ੍ਨਾ ਕੁਲਧੀਤਾ ¶ ਪਚ੍ਚੋਰਸ੍ਮਿਂ ਸਤ੍ਤਿਪਹਾਰਂ ਵਿਯ ਵਣੇ ਖਾਰੋਦਕਸੇਚਨਕਂ ਵਿਯ ਚ ਪਤ੍ਵਾ ‘‘ਕਿਂ, ਸਾਮੀ’’ਤਿ ਆਹ. ‘‘ਤਯਾ ਪੁਰੇ ਤਯੋ ਕੋਟ੍ਠਾਸਾ ਗਹਿਤਾ, ਹਿਯ੍ਯੋ ਦ੍ਵੇ, ਅਜ੍ਜ ਏਕਂ ਗਣ੍ਹਾਸਿ. ਅਜ੍ਜ ਤੇ ਅਤ੍ਤਨੋ ਕੁਚ੍ਛਿਪ੍ਪਮਾਣਂ ਞਾਤ’’ਨ੍ਤਿ. ‘‘ਮਾ ਮਂ, ਸਾਮਿ, ‘ਅਤ੍ਤਨੋਵ ਅਤ੍ਥਾਯ ਗਣ੍ਹੀ’ਤਿ ਮਞ੍ਞਿਤ੍ਥਾ’’ਤਿ. ‘‘ਅਥ ਕਸ੍ਮਾ ਏਵਂ ਗਣ੍ਹੀ’’ਤਿ? ‘‘ਪੁਰੇ ਤਯੋ ਜਨਾ ਅਹੁਮ੍ਹ, ਸਾਮਿ, ਹਿਯ੍ਯੋ ਦ੍ਵੇ, ਅਜ੍ਜ ਏਕਿਕਾਵ ਜਾਤਾਮ੍ਹੀ’’ਤਿ. ਸੋ ‘‘ਕੇਨ ਕਾਰਣੇਨਾ’’ਤਿ ਪੁਚ੍ਛਿਤ੍ਵਾ ਆਦਿਤੋ ਪਟ੍ਠਾਯ ਤਾਯ ਕਥਿਤਂ ਸਬ੍ਬਂ ਪਵਤ੍ਤਿਂ ਸੁਤ੍ਵਾ ਅਸ੍ਸੂਨਿ ਸਨ੍ਧਾਰੇਤੁਂ ਅਸਕ੍ਕੋਨ੍ਤੋ ਸਞ੍ਜਾਤਬਲਵਦੋਮਨਸ੍ਸੋ ਹੁਤ੍ਵਾ, ‘‘ਅਮ੍ਮ, ਏਵਂ ਸਨ੍ਤੇ ਮਾ ਚਿਨ੍ਤਯਿ, ਤ੍ਵਂ ਭਦ੍ਦਵਤਿਯਸੇਟ੍ਠਿਨੋ ਧੀਤਾ ਅਜ੍ਜਕਾਲਤੋ ਪਟ੍ਠਾਯ ਮਮ ਧੀਤਾਯੇਵ ਨਾਮਾ’’ਤਿ ਵਤ੍ਵਾ ਸੀਸੇ ਚੁਮ੍ਬਿਤ੍ਵਾ ਘਰਂ ਨੇਤ੍ਵਾ ਅਤ੍ਤਨੋ ਜੇਟ੍ਠਧੀਤੁਟ੍ਠਾਨੇ ਠਪੇਸਿ.

ਸਾ ਦਾਨਗ੍ਗੇ ਉਚ੍ਚਾਸਦ੍ਦਂ ਮਹਾਸਦ੍ਦਂ ਸੁਤ੍ਵਾ, ‘‘ਤਾਤ, ਕਸ੍ਮਾ ਏਤਂ ਜਨਂ ਨਿਸ੍ਸਦ੍ਦਂ ਕਤ੍ਵਾ ਦਾਨਂ ਨ ਦੇਥਾ’’ਤਿ ਆਹ. ‘‘ਨ ਸਕ੍ਕਾ ਕਾਤੁਂ, ਅਮ੍ਮਾ’’ਤਿ. ‘‘ਸਕ੍ਕਾ, ਤਾਤਾ’’ਤਿ. ‘‘ਕਥਂ ਸਕ੍ਕਾ, ਅਮ੍ਮਾ’’ਤਿ? ‘‘ਤਾਤ ਦਾਨਗ੍ਗਂ ਪਰਿਕ੍ਖਿਪਿਤ੍ਵਾ ¶ ਏਕੇਕਸ੍ਸੇਵ ਪਵੇਸਨਪ੍ਪਮਾਣੇਨ ਦ੍ਵੇ ਦ੍ਵਾਰਾਨਿ ਯੋਜੇਤ੍ਵਾ, ‘ਏਕੇਨ ਦ੍ਵਾਰੇਨ ਪਵਿਸਿਤ੍ਵਾ ਏਕੇਨ ਨਿਕ੍ਖਮਥਾ’ਤਿ ਵਦੇਥ, ਏਵਂ ਨਿਸ੍ਸਦ੍ਦਾ ਹੁਤ੍ਵਾਵ ਗਣ੍ਹਿਸ੍ਸਨ੍ਤੀ’’ਤਿ. ਸੋ ਤਂ ਸੁਤ੍ਵਾ, ‘‘ਭਦ੍ਦਕੋਵ, ਅਮ੍ਮ, ਉਪਾਯੋ’’ਤਿ ਤਥਾ ਕਾਰੇਸਿ. ਸਾਪਿ ਪੁਬ੍ਬੇ ਸਾਮਾ ਨਾਮ. ਵਤਿਯਾ ਪਨ ਕਾਰਿਤਤ੍ਤਾ ਸਾਮਾਵਤੀ ਨਾਮ ਜਾਤਾ. ਤਤੋ ਪਟ੍ਠਾਯ ਦਾਨਗ੍ਗੇ ਕੋਲਾਹਲਂ ਪਚ੍ਛਿਨ੍ਦੀ. ਘੋਸਕਸੇਟ੍ਠਿ ਪੁਬ੍ਬੇ ਤਂ ਸਦ੍ਦਂ ਸੁਣਨ੍ਤੋ ‘‘ਮਯ੍ਹਂ ਦਾਨਗ੍ਗੇ ਸਦ੍ਦੋ’’ਤਿ ਤੁਸ੍ਸਤਿ. ਦ੍ਵੀਹਤੀਹਂ ਪਨ ਸਦ੍ਦਂ ਅਸੁਣਨ੍ਤੋ ਮਿਤ੍ਤਕੁਟੁਮ੍ਬਿਕਂ ਅਤ੍ਤਨੋ ਉਪਟ੍ਠਾਨਂ ਆਗਤਂ ਪੁਚ੍ਛਿ – ‘‘ਦਿਯ੍ਯਤਿ ਕਪਣਦ੍ਧਿਕਾਦੀਨਂ ਦਾਨ’’ਨ੍ਤਿ? ‘‘ਆਮ, ਸਾਮੀ’’ਤਿ. ‘‘ਅਥ ਕਿਂ ਦ੍ਵੀਹਤੀਹਂ ਸਦ੍ਦੋ ਨ ਸੁਯ੍ਯਤੀ’’ਤਿ? ‘‘ਯਥਾ ਨਿਸ੍ਸਦ੍ਦਾ ਹੁਤ੍ਵਾ ਗਣ੍ਹਨ੍ਤਿ, ਤਥਾ ਮੇ ਉਪਾਯੋ ਕਤੋ’’ਤਿ. ‘‘ਅਥ ਪੁਬ੍ਬੇਵ ਕਸ੍ਮਾ ਨਾਕਾਸੀ’’ਤਿ? ‘‘ਅਜਾਨਨਤਾਯ, ਸਾਮੀ’’ਤਿ. ‘‘ਇਦਾਨਿ ਕਥਂ ਤੇ ਞਾਤੋ’’ਤਿ? ‘‘ਧੀਤਰਾ ਮੇ ਅਕ੍ਖਾਤੋ, ਸਾਮੀ’’ਤਿ. ਮਯ੍ਹਂ ਅਵਿਦਿਤਾ ‘‘ਤਵ ਧੀਤਾ ਨਾਮ ਅਤ੍ਥੀ’’ਤਿ. ਸੋ ਅਹਿਵਾਤਰੋਗੁਪ੍ਪਤ੍ਤਿਤੋ ਪਟ੍ਠਾਯ ਸਬ੍ਬਂ ਭਦ੍ਦਵਤਿਯਸੇਟ੍ਠਿਨੋ ਪਵਤ੍ਤਿਂ ਆਚਿਕ੍ਖਿਤ੍ਵਾ ਤਸ੍ਸਾ ਅਤ੍ਤਨੋ ਜੇਟ੍ਠਧੀਤੁਟ੍ਠਾਨੇ ਠਪਿਤਭਾਵਂ ਆਰੋਚੇਸਿ. ਅਥ ਨਂ ਸੇਟ੍ਠਿ ‘‘ਏਵਂ ਸਨ੍ਤੇ ਮਮ ਕਸ੍ਮਾ ਨ ਕਥੇਸਿ, ਮਮ ਸਹਾਯਕਸ੍ਸ ¶ ਧੀਤਾ ਮਮ ਧੀਤਾ ਨਾਮਾ’’ਤਿ ਤਂ ਪਕ੍ਕੋਸਾਪੇਤ੍ਵਾ ਪੁਚ੍ਛਿ – ‘‘ਅਮ੍ਮ, ਸੇਟ੍ਠਿਨੋ ਧੀਤਾਸੀ’’ਤਿ? ‘‘ਆਮ, ਤਾਤਾ’’ਤਿ. ‘‘ਤੇਨ ਹਿ ਮਾ ਚਿਨ੍ਤਯਿ, ਤ੍ਵਂ ਮਮ ¶ ਧੀਤਾਸੀ’’ਤਿ ਤਂ ਸੀਸੇ ਚੁਮ੍ਬਿਤ੍ਵਾ ਪਰਿਵਾਰਤ੍ਥਾਯ ਤਸ੍ਸਾ ਪਞ੍ਚ ਇਤ੍ਥਿਸਤਾਨਿ ਦਤ੍ਵਾ ਤਂ ਅਤ੍ਤਨੋ ਜੇਟ੍ਠਧੀਤੁਟ੍ਠਾਨੇ ਠਪੇਸਿ.

ਅਥੇਕਦਿਵਸਂ ਤਸ੍ਮਿਂ ਨਗਰੇ ਨਕ੍ਖਤ੍ਤਂ ਸਙ੍ਘੁਟ੍ਠਂ ਹੋਤਿ. ਤਸ੍ਮਿਂ ਪਨ ਨਕ੍ਖਤ੍ਤੇ ਬਹਿ ਅਨਿਕ੍ਖਮਨਕਾ ਕੁਲਧੀਤਰੋਪਿ ਅਤ੍ਤਨੋ ਪਰਿਵਾਰੇਨ ਸਦ੍ਧਿਂ ਪਦਸਾਵ ¶ ਨਦਿਂ ਗਨ੍ਤ੍ਵਾ ਨ੍ਹਾਯਨ੍ਤਿ. ਤਸ੍ਮਾ ਤਂ ਦਿਵਸਂ ਸਾਮਾਵਤੀਪਿ ਪਞ੍ਚਹਿ ਇਤ੍ਥਿਸਤੇਹਿ ਪਰਿਵਾਰਿਤਾ ਰਾਜਙ੍ਗਣੇਨੇਵ ਨ੍ਹਾਯਿਤੁਂ ਅਗਮਾਸਿ. ਉਤੇਨੋ ਸੀਹਪਞ੍ਜਰੇ ਠਿਤੋ ਤਂ ਦਿਸ੍ਵਾ ‘‘ਕਸ੍ਸਿਮਾ ਨਾਟਕਿਤ੍ਥਿਯੋ’’ਤਿ ਪੁਚ੍ਛਿ. ‘‘ਨ ਕਸ੍ਸਚਿ ਨਾਟਕਿਤ੍ਥਿਯੋ, ਦੇਵਾ’’ਤਿ. ‘‘ਅਥ ਕਸ੍ਸ ਧੀਤਰੋ’’ਤਿ? ‘‘ਘੋਸਕਸੇਟ੍ਠਿਨੋ ਧੀਤਾ ਦੇਵ, ਸਾਮਾਵਤੀ ਨਾਮੇਸਾ’’ਤਿ. ਸੋ ਦਿਸ੍ਵਾਵ ਉਪ੍ਪਨ੍ਨਸਿਨੇਹੋ ਸੇਟ੍ਠਿਨੋ ਸਾਸਨਂ ਪਾਹੇਸਿ – ‘‘ਧੀਤਰਂ ਕਿਰ ਮੇ ਪੇਸੇਤੂ’’ਤਿ. ‘‘ਨ ਪੇਸੇਮਿ, ਦੇਵਾ’’ਤਿ. ‘‘ਮਾ ਕਿਰ ਏਵਂ ਕਰੋਤੁ, ਪੇਸੇਤੁਯੇਵਾ’’ਤਿ. ‘‘ਮਯਂ ਗਹਪਤਿਕਾ ਨਾਮ ਕੁਮਾਰਿਕਾਨਂ ਪੋਥੇਤ੍ਵਾ ਵਿਹੇਠੇਤ੍ਵਾ ਕਡ੍ਢਨਭਯੇਨ ਨ ਦੇਮ, ਦੇਵਾ’’ਤਿ. ਰਾਜਾ ਕੁਜ੍ਝਿਤ੍ਵਾ ਗੇਹਂ ਲਞ੍ਛਾਪੇਤ੍ਵਾ ਸੇਟ੍ਠਿਞ੍ਚ ਭਰਿਯਞ੍ਚ ਹਤ੍ਥੇ ਗਹੇਤ੍ਵਾ ਬਹਿ ਕਾਰਾਪੇਸਿ. ਸਾਮਾਵਤੀ, ਨ੍ਹਾਯਿਤ੍ਵਾ ਆਗਨ੍ਤ੍ਵਾ ਗੇਹਂ ਪਵਿਸਿਤੁਂ ਓਕਾਸਂ ਅਲਭਨ੍ਤੀ, ‘‘ਕਿਂ ਏਤਂ, ਤਾਤਾ’’ਤਿ ਪੁਚ੍ਛਿ. ‘‘ਅਮ੍ਮ, ਰਾਜਾ ਤਵ ਕਾਰਣਾ ਪਹਿਣਿ. ਅਥ ‘ਨ ਮਯਂ ਦਸ੍ਸਾਮਾ’ਤਿ ਵੁਤ੍ਤੇ ਘਰਂ ਲਞ੍ਛਾਪੇਤ੍ਵਾ ਅਮ੍ਹੇ ਬਹਿ ਕਾਰਾਪੇਸੀ’’ਤਿ. ‘‘ਤਾਤ, ਭਾਰਿਯਂ ਵੋ ਕਮ੍ਮਂ ਕਤਂ, ਰਞ੍ਞਾ ਨਾਮ ਪਹਿਤੇ ‘ਨ, ਦੇਮਾ’ਤਿ ਅਵਤ੍ਵਾ ‘ਸਚੇ ਮੇ ਧੀਤਰਂ ਸਪਰਿਵਾਰਂ ਗਣ੍ਹਥ, ਦੇਮਾ’ਤਿ ਵਤ੍ਤਬ੍ਬਂ ਭਵੇਯ੍ਯ, ਤਾਤਾ’’ਤਿ. ‘‘ਸਾਧੁ, ਅਮ੍ਮ, ਤਵ ਰੁਚਿਯਾ ਸਤਿ ਏਵਂ ਕਰਿਸ੍ਸਾਮੀ’’ਤਿ ਰਞ੍ਞੋ ਤਥਾ ਸਾਸਨਂ ਪਾਹੇਸਿ. ਰਾਜਾ ‘‘ਸਾਧੂ’’ਤਿ ਸਮ੍ਪਟਿਚ੍ਛਿਤ੍ਵਾ ਤਂ ਸਪਰਿਵਾਰਂ ਆਨੇਤ੍ਵਾ ਅਭਿਸਿਞ੍ਚਿਤ੍ਵਾ ਅਗ੍ਗਮਹੇਸਿਟ੍ਠਾਨੇ ਠਪੇਸਿ. ਸੇਸਾ ਤਸ੍ਸਾਯੇਵ ਪਰਿਵਾਰਿਤ੍ਥਿਯੋ ਅਹੇਸੁਂ. ਅਯਂ ਸਾਮਾਵਤਿਯਾ ਉਪ੍ਪਤ੍ਤਿ.

ਉਤੇਨਸ੍ਸ ਪਨ ਅਪਰਾਪਿ ਵਾਸੁਲਦਤ੍ਤਾ ਨਾਮ ਦੇਵੀ ਅਹੋਸਿ ¶ ਚਣ੍ਡਪਜ੍ਜੋਤਸ੍ਸ ਧੀਤਾ. ਉਜ੍ਜੇਨਿਯਞ੍ਹਿ ਚਣ੍ਡਪਜ੍ਜੋਤੋ ਨਾਮ ਰਾਜਾ ਅਹੋਸਿ. ਸੋ ਏਕਦਿਵਸਂ ਉਯ੍ਯਾਨਤੋ ਆਗਚ੍ਛਨ੍ਤੋ ਅਤ੍ਤਨੋ ਸਮ੍ਪਤ੍ਤਿਂ ਓਲੋਕੇਤ੍ਵਾ, ‘‘ਅਤ੍ਥਿ ਨੁ ਖੋ ਅਞ੍ਞਸ੍ਸਪਿ ਕਸ੍ਸਚਿ ਏਵਰੂਪਾ ਸਮ੍ਪਤ੍ਤੀ’’ਤਿ ਵਤ੍ਵਾ ਤਂ ਸੁਤ੍ਵਾ ਮਨੁਸ੍ਸੇਹਿ ‘‘ਕਿਂ ਸਮ੍ਪਤ੍ਤਿ ਨਾਮੇਸਾ, ਕੋਸਮ੍ਬਿਯਂ ਉਤੇਨਸ੍ਸ ਰਞ੍ਞੋ ਅਤਿਮਹਤੀ ਸਮ੍ਪਤੀ’’ਤਿ ਵੁਤ੍ਤੇ ਰਾਜਾ ਆਹ – ‘‘ਤੇਨ ਹਿ ਗਣ੍ਹਿਸ੍ਸਾਮ ਨ’’ਨ੍ਤਿ? ‘‘ਨ ਸਕ੍ਕਾ ਸੋ ਗਹੇਤੁ’’ਨ੍ਤਿ. ‘‘ਕਿਞ੍ਚਿ ਕਤ੍ਵਾ ਗਣ੍ਹਿਸ੍ਸਾਮਯੇਵਾ’’ਤਿ? ‘‘ਨ ਸਕ੍ਕਾ ਦੇਵਾ’’ਤਿ. ‘‘ਕਿਂ ਕਾਰਣਾ’’ਤਿ? ‘‘ਸੋ ਹਤ੍ਥਿਕਨ੍ਤਂ ਨਾਮ ਸਿਪ੍ਪਂ ਜਾਨਾਤਿ, ਮਨ੍ਤਂ ¶ ਪਰਿਵਤ੍ਤੇਤ੍ਵਾ ਹਤ੍ਥਿਕਨ੍ਤਵੀਣਂ ਵਾਦੇਨ੍ਤੋ ਨਾਗੇ ਪਲਾਪੇਤਿਪਿ ਗਣ੍ਹਾਤਿਪਿ. ਹਤ੍ਥਿਵਾਹਨਸਮ੍ਪਨ੍ਨੋ ਤੇਨ ਸਦਿਸੋ ਨਾਮ ਨਤ੍ਥੀ’’ਤਿ. ‘‘ਨ ਸਕ੍ਕਾ ਮਯਾ ਸੋ ਗਹੇਤੁ’’ਨ੍ਤਿ. ‘‘ਸਚੇ ਤੇ, ਦੇਵ, ਏਕਨ੍ਤੇਨ ਅਯਂ ਨਿਚ੍ਛਯੋ, ਤੇਨ ਹਿ ਦਾਰੁਹਤ੍ਥਿਂ ਕਾਰੇਤ੍ਵਾ ¶ ਤਸ੍ਸਾਸਨ੍ਨਟ੍ਠਾਨਂ ਪੇਸੇਹਿ. ਸੋ ਹਤ੍ਥਿਵਾਹਨਂ ਵਾ ਅਸ੍ਸਵਾਹਨਂ ਵਾ ਸੁਤ੍ਵਾ ਦੂਰਮ੍ਪਿ ਗਚ੍ਛਤਿ. ਤਤ੍ਥ ਨਂ ਆਗਤਂ ਗਹੇਤੁਂ ਸਕ੍ਕਾ ਭਵਿਸ੍ਸਤੀ’’ਤਿ.

ਰਾਜਾ ‘‘ਅਤ੍ਥੇਸੋ ਉਪਾਯੋ’’ਤਿ ਦਾਰੁਮਯਂ ਯਨ੍ਤਹਤ੍ਥਿਂ ਕਾਰਾਪੇਤ੍ਵਾ ਬਹਿ ਪਿਲੋਤਿਕਾਹਿ ਵੇਠੇਤ੍ਵਾ ਕਤਚਿਤ੍ਤਕਮ੍ਮਂ ਕਤ੍ਵਾ ਤਸ੍ਸ ਵਿਜਿਤੇ ਆਸਨ੍ਨਟ੍ਠਾਨੇ ਏਕਸ੍ਮਿਂ ਸਰਤੀਰੇ ਵਿਸ੍ਸਜ੍ਜਾਪੇਸਿ. ਹਤ੍ਥਿਨੋ ਅਨ੍ਤੋਕੁਚ੍ਛਿਯਂ ਸਟ੍ਠਿ ਪੁਰਿਸਾ ਅਪਰਾਪਰਂ ਚਙ੍ਕਮਨ੍ਤਿ, ਹਤ੍ਥਿਲਣ੍ਡਂ ਆਹਰਿਤ੍ਵਾ ਤਤ੍ਥ ਤਤ੍ਥ ਛਡ੍ਡੇਸੁਂ. ਏਕੋ ਵਨਚਰਕੋ ਹਤ੍ਥਿਂ ਦਿਸ੍ਵਾ, ‘‘ਅਮ੍ਹਾਕਂ ਰਞ੍ਞੋ ਅਨੁਚ੍ਛਵਿਕੋ’’ਤਿ ਚਿਨ੍ਤੇਤ੍ਵਾ, ਗਨ੍ਤ੍ਵਾ ਰਞ੍ਞੋ ਆਰੋਚੇਸਿ – ‘‘ਦੇਵ, ਮਯਾ ਸਬ੍ਬਸੇਤੋ ਕੇਲਾਸਕੂਟਪਟਿਭਾਗੋ ਤੁਮ੍ਹਾਕਞ੍ਞੇਵ ਅਨੁਚ੍ਛਵਿਕੋ ਵਰਵਾਰਣੋ ਦਿਟ੍ਠੋ’’ਤਿ. ਉਤੇਨੋ ਤਮੇਵ ਮਗ੍ਗਦੇਸਕਂ ਕਤ੍ਵਾ ਹਤ੍ਥਿਂ ਅਭਿਰੁਯ੍ਹ ਸਪਰਿਵਾਰੋ ਨਿਕ੍ਖਮਿ. ਤਸ੍ਸ ਆਗਮਨਂ ਞਤ੍ਵਾ ¶ ਚਰਪੁਰਿਸਾ ਗਨ੍ਤ੍ਵਾ ਚਣ੍ਡਪਜ੍ਜੋਤਸ੍ਸ ਆਰੋਚੇਸੁਂ. ਸੋ ਆਗਨ੍ਤ੍ਵਾ ਮਜ੍ਝੇ ਤੁਚ੍ਛਂ ਕਤ੍ਵਾ ਉਭੋਸੁ ਪਸ੍ਸੇਸੁ ਬਲਕਾਯਂ ਪਯੋਜੇਸਿ. ਉਤੇਨੋ ਤਸ੍ਸਾਗਮਨਂ ਅਜਾਨਨ੍ਤੋ ਹਤ੍ਥਿਂ ਅਨੁਬਨ੍ਧਿ. ਅਨ੍ਤੋ ਠਿਤਮਨੁਸ੍ਸਾ ਵੇਗੇਨ ਪਲਾਪੇਸੁਂ. ਕਟ੍ਠਹਤ੍ਥੀ ਰਞ੍ਞੋ ਮਨ੍ਤਂ ਪਰਿਵਤ੍ਤੇਤ੍ਵਾ ਵੀਣਂ ਵਾਦੇਨ੍ਤਸ੍ਸ ਤਨ੍ਤਿਸਦ੍ਦਂ ਅਸੁਣਨ੍ਤੋ ਵਿਯ ਪਲਾਯਤਿਯੇਵ. ਰਾਜਾ ਹਤ੍ਥਿਨਾਗਂ ਪਾਪੁਣਿਤੁਂ ਅਸਕ੍ਕੋਨ੍ਤੋ ਅਸ੍ਸਂ ਆਰੁਯ੍ਹ ਅਨੁਬਨ੍ਧਿ. ਤਸ੍ਮਿਂ ਵੇਗੇਨ ਅਨੁਬਨ੍ਧਨ੍ਤੇ ਬਲਕਾਯੋ ਓਹੀਯਿ. ਰਾਜਾ ਏਕਕੋਵ ਅਹੋਸਿ. ਅਥ ਨਂ ਉਭੋਸੁ ਪਸ੍ਸੇਸੁ ਪਯੁਤ੍ਤਾ ਚਣ੍ਡਪਜ੍ਜੋਤਸ੍ਸ ਪੁਰਿਸਾ ਗਣ੍ਹਿਤ੍ਵਾ ਅਤ੍ਤਨੋ ਰਞ੍ਞੋ ਅਦਂਸੁ. ਅਥਸ੍ਸ ਬਲਕਾਯੋ ਅਮਿਤ੍ਤਵਸਂ ਗਤਭਾਵਂ ਞਤ੍ਵਾ ਬਹਿਨਗਰੇਵ ਖਨ੍ਧਾਵਾਰਂ ਨਿਵੇਸੇਤ੍ਵਾ ਅਚ੍ਛਿ.

ਚਣ੍ਡਪਜ੍ਜੋਤੋਪਿ ਉਤੇਨਂ ਜੀਵਗ੍ਗਾਹਮੇਵ ਗਾਹਾਪੇਤ੍ਵਾ ਏਕਸ੍ਮਿਂ ਚੋਰਗੇਹੇ ਪਕ੍ਖਿਪਿਤ੍ਵਾ ਦ੍ਵਾਰਂ ਪਿਦਹਾਪੇਤ੍ਵਾ ਤਯੋ ਦਿਵਸੇ ਜਯਪਾਨਂ ਪਿਵਿ. ਉਤੇਨੋ ਤਤਿਯਦਿਵਸੇ ਆਰਕ੍ਖਕੇ ਪੁਚ੍ਛਿ – ‘‘ਕਹਂ ਵੋ, ਤਾਤ, ਰਾਜਾ’’ਤਿ? ‘‘‘ਪਚ੍ਚਾਮਿਤ੍ਤੋ ਮੇ ਗਹਿਤੋ’ਤਿ ਜਯਪਾਨਂ ਪਿਵਤੀ’’ਤਿ. ‘‘ਕਾ ਨਾਮੇਸਾ ਮਾਤੁਗਾਮਸ੍ਸ ਵਿਯ ਤੁਮ੍ਹਾਕਂ ਰਞ੍ਞੋ ਕਿਰਿਯਾ, ਨਨੁ ਪਟਿਰਾਜੂਨਂ ਗਹੇਤ੍ਵਾ ¶ ਵਿਸ੍ਸਜ੍ਜੇਤੁਂ ਵਾ ਮਾਰੇਤੁਂ ਵਾ ਵਟ੍ਟਤਿ, ਅਮ੍ਹੇ ਦੁਕ੍ਖਂ ਨਿਸੀਦਾਪੇਤ੍ਵਾ ਜਯਪਾਨਂ ਕਿਰ ਪਿਵਤੀ’’ਤਿ. ਤੇ ਗਨ੍ਤ੍ਵਾ ਤਮਤ੍ਥਂ ਰਞ੍ਞੋ ਆਰੋਚੇਸੁਂ. ਸੋ ਆਗਨ੍ਤ੍ਵਾ ‘‘ਸਚ੍ਚਂ ਕਿਰ ਤ੍ਵਂ ਏਵਂ ਵਦਸੀ’’ਤਿ ਪੁਚ੍ਛਿ. ‘‘ਆਮ, ਮਹਾਰਾਜਾ’’ਤਿ. ‘‘ਸਾਧੁ ਤਂ ਵਿਸ੍ਸਜ੍ਜੇਸ੍ਸਾਮਿ, ਏਵਰੂਪੋ ਕਿਰ ਤੇ ਮਨ੍ਤੋ ਅਤ੍ਥਿ, ਤਂ ਮਯ੍ਹਂ ਦਸ੍ਸਸੀ’’ਤਿ. ‘‘ਸਾਧੁ ਦਸ੍ਸਾਮਿ, ਗਹਣਸਮਯੇ ਮਂ ਵਨ੍ਦਿਤ੍ਵਾ ਤਂ ਗਣ੍ਹਾਹਿ. ਕਿਂ ਪਨ ਤ੍ਵਂ ਵਨ੍ਦਿਸ੍ਸਸੀ’’ਤਿ? ‘‘ਕ੍ਯਾਹਂ ਤਂ ਵਨ੍ਦਿਸ੍ਸਾਮਿ, ਨ ਵਨ੍ਦਿਸ੍ਸਾਮੀ’’ਤਿ? ‘‘ਅਹਮ੍ਪਿ ਤੇ ਨ ਦਸ੍ਸਾਮੀ’’ਤਿ ¶ . ‘‘ਏਵਂ ਸਨ੍ਤੇ ਰਾਜਾਣਂ ਤੇ ਕਰਿਸ੍ਸਾਮੀ’’ਤਿ. ‘‘ਕਰੋਹਿ, ਸਰੀਰਸ੍ਸ ਮੇ ਇਸ੍ਸਰੋ, ਨ ਪਨ ਚਿਤ੍ਤਸ੍ਸਾ’’ਤਿ. ਰਾਜਾ ਤਸ੍ਸ ਸੂਰਗਜ੍ਜਿਤਂ ਸੁਤ੍ਵਾ, ‘‘ਕਥਂ ਨੁ ਖੋ ਇਮਂ ਮਨ੍ਤਂ ਗਣ੍ਹਿਸ੍ਸਾਮੀ’’ਤਿ ਚਿਨ੍ਤੇਤ੍ਵਾ, ‘‘ਇਮਂ ਮਨ੍ਤਂ ਅਞ੍ਞਂ ਜਾਨਾਪੇਤੁਂ ਨ ਸਕ੍ਕਾ, ਮਮ ਧੀਤਰਂ ਏਤਸ੍ਸ ਸਨ੍ਤਿਕੇ ¶ ਉਗ੍ਗਣ੍ਹਾਪੇਤ੍ਵਾ ਅਹਂ ਤਸ੍ਸਾ ਸਨ੍ਤਿਕੇ ਗਣ੍ਹਿਸ੍ਸਾਮੀ’’ਤਿ. ਅਥ ਨਂ ਆਹ – ‘‘ਅਞ੍ਞਸ੍ਸ ਵਨ੍ਦਿਤ੍ਵਾ ਗਣ੍ਹਨ੍ਤਸ੍ਸ ਦਸ੍ਸਸੀ’’ਤਿ. ‘‘ਆਮ, ਮਹਾਰਾਜਾ’’ਤਿ. ‘‘ਤੇਨ ਹਿ ਅਮ੍ਹਾਕਂ ਘਰੇ ਏਕਾ ਖੁਜ੍ਜਾ ਅਤ੍ਥਿ ਤਸ੍ਸਾ ਅਨ੍ਤੋਸਾਣਿਯਂ ਵਨ੍ਦਿਤ੍ਵਾ ਨਿਸਿਨ੍ਨਾਯ ਤ੍ਵਂ ਬਹਿਸਾਣਿਯਂ ਠਿਤੋਵ ਮਨ੍ਤਂ ਵਾਚੇਹੀ’’ਤਿ. ‘‘ਸਾਧੁ, ਮਹਾਰਾਜ, ਖੁਜ੍ਜਾ ਵਾ ਹੋਤੁ ਪੀਠਸਪ੍ਪਿ ਵਾ, ਵਨ੍ਦਨ੍ਤਿਯਾ ਦਸ੍ਸਾਮੀ’’ਤਿ. ਤਤੋ ਰਾਜਾ ਗਨ੍ਤ੍ਵਾ ਧੀਤਰਂ ਵਾਸੁਲਦਤ੍ਤਂ ਆਹ – ‘‘ਅਮ੍ਮ, ਏਕੋ ਸਙ੍ਖਕੁਟ੍ਠੀ ਅਨਗ੍ਘਮਨ੍ਤਂ ਜਾਨਾਤਿ, ਤਂ ਅਞ੍ਞਂ ਜਾਨਾਪੇਤੁਂ ਨ ਸਕ੍ਕਾ. ਤ੍ਵਂ ਅਨ੍ਤੋਸਾਣਿਯਂ ਨਿਸੀਦਿਤ੍ਵਾ ਤਂ ਵਨ੍ਦਿਤ੍ਵਾ ਮਨ੍ਤਂ ਗਣ੍ਹ, ਸੋ ਬਹਿਸਾਣਿਯਂ ਠਤ੍ਵਾ ਤੁਯ੍ਹਂ ਵਾਚੇਸ੍ਸਤਿ. ਤਵ ਸਨ੍ਤਿਕਾ ਅਹਂ ਤਂ ਗਣ੍ਹਿਸ੍ਸਾਮੀ’’ਤਿ.

ਏਵਂ ਸੋ ਤੇਸਂ ਅਞ੍ਞਮਞ੍ਞਂ ਸਨ੍ਥਵਕਰਣਭਯੇਨ ਧੀਤਰਂ ਖੁਜ੍ਜਂ, ਇਤਰਂ ਸਙ੍ਖਕੁਟ੍ਠਿਂ ਕਤ੍ਵਾ ਕਥੇਸਿ. ਸੋ ਤਸ੍ਸਾ ਅਨ੍ਤੋਸਾਣਿਯਂ ਵਨ੍ਦਿਤ੍ਵਾ ਨਿਸਿਨ੍ਨਾਯ ਬਹਿ ਠਿਤੋ ਮਨ੍ਤਂ ਵਾਚੇਸਿ. ਅਥ ਨਂ ਏਕਦਿਵਸਂ ਪੁਨਪ੍ਪੁਨਂ ਵੁਚ੍ਚਮਾਨਮ੍ਪਿ ਮਨ੍ਤਪਦਂ ਵਤ੍ਤੁਂ ਅਸਕ੍ਕੋਨ੍ਤਿਂ ‘‘ਅਰੇ ਖੁਜ੍ਜੇ ਅਤਿਬਹਲੋਟ੍ਠਕਪੋਲਂ ਤੇ ਮੁਖਂ, ਏਵਂ ਨਾਮ ਵਦੇਹੀ’’ਤਿ ਆਹ. ‘‘ਸਾ ਕੁਜ੍ਝਿਤ੍ਵਾ ਅਰੇ ਦੁਟ੍ਠਸਙ੍ਖਕੁਟ੍ਠਿ ¶ ਕਿਂ ਵਦੇਸਿ, ਕਿਂ ਮਾਦਿਸਾ ਖੁਜ੍ਜਾ ਨਾਮ ਹੋਤੀ’’ਤਿ? ਸਾਣਿਕਣ੍ਣਂ ਉਕ੍ਖਿਪਿਤ੍ਵਾ ‘‘ਕਾਸਿ ਤ੍ਵ’’ਨ੍ਤਿ ਵੁਤ੍ਤੇ, ‘‘ਰਞ੍ਞੋ ਧੀਤਾ ਵਾਸੁਲਦਤ੍ਤਾ ਨਾਮਾਹ’’ਨ੍ਤਿ ਆਹ. ‘‘ਪਿਤਾ ਤੇ ਤਂ ਮਯ੍ਹਂ ਕਥੇਨ੍ਤੋ ‘ਖੁਜ੍ਜਾ’ਤਿ ਕਥੇਸੀ’’ਤਿ. ‘‘ਮਯ੍ਹਮ੍ਪਿ ਕਥੇਨ੍ਤੋ ਤਂ ਸਙ੍ਖਕੁਟ੍ਠਿਂ ਕਤ੍ਵਾ ਕਥੇਸੀ’’ਤਿ. ਤੇ ਉਭੋਪਿ ‘‘ਤੇਨ ਹਿ ਅਮ੍ਹਾਕਂ ਸਨ੍ਥਵਕਰਣਭਯੇਨ ਕਥਿਤਂ ਭਵਿਸ੍ਸਤੀ’’ਤਿ ਅਨ੍ਤੋਸਾਣਿਯਞ੍ਞੇਵ ਸਨ੍ਥਵਂ ਕਰਿਂਸੁ.

ਤਤੋ ਪਟ੍ਠਾਯ ਮਨ੍ਤਗ੍ਗਹਣਂ ਵਾ ਸਿਪ੍ਪਗ੍ਗਹਣਂ ਵਾ ਨਤ੍ਥਿ. ਰਾਜਾਪਿ ਧੀਤਰਂ ਨਿਚ੍ਚਂ ਪੁਚ੍ਛਤਿ – ‘‘ਸਿਪ੍ਪਂ ਗਣ੍ਹਸਿ, ਅਮ੍ਮਾ’’ਤਿ? ‘‘ਗਣ੍ਹਾਮਿ, ਤਾਤਾ’’ਤਿ. ਅਥ ਨਂ ਏਕਦਿਵਸਂ ਉਤੇਨੋ ¶ ਆਹ – ‘‘ਭਦ੍ਦੇ, ਸਾਮਿਕੇਨ ਕਤ੍ਤਬ੍ਬਂ ਨਾਮ ਨੇਵ ਮਾਤਾਪਿਤਰੋ ਨ ਭਾਤੁਭਗਿਨਿਯੋ ਕਾਤੁਂ ਸਕ੍ਕੋਨ੍ਤਿ, ਸਚੇ ਮਯ੍ਹਂ ਜੀਵਿਤਂ ਦਸ੍ਸਸਿ, ਪਞ੍ਚ ਤੇ ਇਤ੍ਥਿਸਤਾਨਿ ਪਰਿਵਾਰਂ ਦਤ੍ਵਾ ਅਗ੍ਗਮਹੇਸਿਟ੍ਠਾਨਂ ਦਸ੍ਸਾਮੀ’’ਤਿ. ‘‘ਸਚੇ ਇਮਸ੍ਮਿਂ ਵਚਨੇ ਪਤਿਟ੍ਠਾਤੁਂ ਸਕ੍ਖਿਸ੍ਸਥ, ਦਸ੍ਸਾਮਿ ਵੋ ਜੀਵਿਤ’’ਨ੍ਤਿ. ‘‘ਸਕ੍ਖਿਸ੍ਸਾਮਿ, ਭਦ੍ਦੇ’’ਤਿ. ਸਾ ‘‘ਸਾਧੁ, ਸਾਮੀ’’ਤਿ ਪਿਤੁ ਸਨ੍ਤਿਕਂ ਗਨ੍ਤ੍ਵਾ ਵਨ੍ਦਿਤ੍ਵਾ ਏਕਮਨ੍ਤਂ ਅਟ੍ਠਾਸਿ. ਅਥ ਨਂ ਸੋ ਪੁਚ੍ਛਿ – ‘‘ਅਮ੍ਮ, ਨਿਟ੍ਠਿਤਂ ਸਿਪ੍ਪ’’ਨ੍ਤਿ? ‘‘ਨ ਤਾਵ ਨਿਟ੍ਠਿਤਂ, ਤਾਤ, ਸਿਪ੍ਪ’’ਨ੍ਤਿ. ਅਥ ਨਂ ਸੋ ਪੁਚ੍ਛਿ – ‘‘ਕਿਂ, ਅਮ੍ਮਾ’’ਤਿ? ‘‘ਅਮ੍ਹਾਕਂ ਏਕਂ ਦ੍ਵਾਰਞ੍ਚ ਏਕਂ ਵਾਹਨਞ੍ਚ ਲਦ੍ਧੁਂ ਵਟ੍ਟਤਿ, ਤਾਤਾ’’ਤਿ. ‘‘ਇਦਂ ਕਿਂ, ਅਮ੍ਮਾ’’ਤਿ? ‘‘ਤਾਤ, ਰਤ੍ਤਿਂ ਕਿਰ ਤਾਰਕਸਞ੍ਞਾਯ ਮਨ੍ਤਸ੍ਸ ਉਪਚਾਰਤ੍ਥਾਯ ਏਕਂ ਓਸਧਂ ਗਹੇਤਬ੍ਬਂ ਅਤ੍ਥਿ. ਤਸ੍ਮਾ ਅਮ੍ਹਾਕਂ ਵੇਲਾਯ ¶ ਵਾ ਅਵੇਲਾਯ ਵਾ ਨਿਕ੍ਖਮਨਕਾਲੇ ਏਕਂ ਦ੍ਵਾਰਞ੍ਚੇਵ ਏਕਂ ਵਾਹਨਞ੍ਚ ਲਦ੍ਧੁਂ ਵਟ੍ਟਤੀ’’ਤਿ. ਰਾਜਾ ‘‘ਸਾਧੂ’’ਤਿ ਸਮ੍ਪਟਿਚ੍ਛਿ. ਤੇ ਅਤ੍ਤਨੋ ਅਭਿਰੁਚਿਤਂ ਏਕਂ ਦ੍ਵਾਰਂ ਹਤ੍ਥਗਤਂ ਕਰਿਂਸੁ. ਰਞ੍ਞੋ ਪਨ ਪਞ੍ਚ ਵਾਹਨਾਨਿ ਅਹੇਸੁਂ. ਭਦ੍ਦਵਤੀ ਨਾਮ ਕਰੇਣੁਕਾ ¶ ਏਕਦਿਵਸਂ ਪਞ੍ਞਾਸ ਯੋਜਨਾਨਿ ਗਚ੍ਛਤਿ, ਕਾਕੋ ਨਾਮ ਦਾਸੋ ਸਟ੍ਠਿ ਯੋਜਨਾਨਿ ਗਚ੍ਛਤਿ, ਚੇਲਕਟ੍ਠਿ ਚ ਮੁਞ੍ਚਕੇਸੀ ਚਾਤਿ ਦ੍ਵੇ ਅਸ੍ਸਾ ਯੋਜਨਸਤਂ ਗਚ੍ਛਨ੍ਤਿ, ਨਾਲ਼ਾਗਿਰਿ ਹਤ੍ਥੀ ਵੀਸਤਿ ਯੋਜਨਸਤਨ੍ਤਿ.

ਸੋ ਕਿਰ ਰਾਜਾ ਅਨੁਪ੍ਪਨ੍ਨੇ ਬੁਦ੍ਧੇ ਏਕਸ੍ਸ ਇਸ੍ਸਰਸ੍ਸ ਉਪਟ੍ਠਾਕੋ ਅਹੋਸਿ. ਅਥੇਕਦਿਵਸਂ ਇਸ੍ਸਰੇ ਬਹਿਨਗਰਂ ਗਨ੍ਤ੍ਵਾ ਨ੍ਹਤ੍ਵਾ ਆਗਚ੍ਛਨ੍ਤੇ ਏਕੋ ਪਚ੍ਚੇਕਬੁਦ੍ਧੋ ਨਗਰਂ ਪਿਣ੍ਡਾਯ ਪਵਿਸਿਤ੍ਵਾ ਸਕਲਨਗਰਵਾਸੀਨਂ ਮਾਰੇਨ ਆਵਟ੍ਟਿਤਤ੍ਤਾ ਏਕਂ ਭਿਕ੍ਖਾਮ੍ਪਿ ਅਲਭਿਤ੍ਵਾ ਯਥਾਧੋਤੇਨ ਪਤ੍ਤੇਨ ਨਿਕ੍ਖਮਿ. ਅਥ ਨਂ ਨਗਰਦ੍ਵਾਰਂ ਪਤ੍ਤਕਾਲੇ ਮਾਰੋ ਅਞ੍ਞਾਤਕਵੇਸੇਨ ਉਪਸਙ੍ਕਮਿਤ੍ਵਾ, ‘‘ਅਪਿ, ਭਨ੍ਤੇ, ਵੋ ਕਿਞ੍ਚਿ ਲਦ੍ਧ’’ਨ੍ਤਿ ਪੁਚ੍ਛਿ. ‘‘ਕਿਂ ਪਨ ਮੇ ਤ੍ਵਂ ਅਲਭਨਾਕਾਰਂ ਕਰੀ’’ਤਿ? ‘‘ਤੇਨ ਹਿ ਨਿਵਤ੍ਤਿਤ੍ਵਾ ਪੁਨ ਪਵਿਸਥ, ਇਦਾਨਿ ਨ ਕਰਿਸ੍ਸਾਮੀ’’ਤਿ. ‘‘ਨਾਹਂ ਪੁਨ ਨਿਵਤ੍ਤਿਸ੍ਸਾਮੀ’’ਤਿ. ਸਚੇ ਹਿ ਨਿਵਤ੍ਤੇਯ੍ਯ, ਪੁਨ ਸੋ ਸਕਲਨਗਰਵਾਸੀਨਂ ਸਰੀਰੇ ਅਧਿਮੁਞ੍ਚਿਤ੍ਵਾ ਪਾਣਿਂ ਪਹਰਿਤ੍ਵਾ ਹਸਨਕੇਲ਼ਿਂ ਕਰੇਯ੍ਯ. ਪਚ੍ਚੇਕਬੁਦ੍ਧੇ ਅਨਿਵਤ੍ਤਿਤ੍ਵਾ ਗਤੇ ਮਾਰੋ ਤਤ੍ਥੇਵ ਅਨ੍ਤਰਧਾਯਿ. ਅਥ ਸੋ ਇਸ੍ਸਰੋ ਯਥਾਧੋਤੇਨੇਵ ਪਤ੍ਤੇਨ ¶ ਆਗਚ੍ਛਨ੍ਤਂ ਪਚ੍ਚੇਕਬੁਦ੍ਧਂ ਦਿਸ੍ਵਾ ਵਨ੍ਦਿਤ੍ਵਾ, ‘‘ਅਪਿ, ਭਨ੍ਤੇ, ਕਿਞ੍ਚਿ ਲਦ੍ਧ’’ਨ੍ਤਿ ਪੁਚ੍ਛਿ. ‘‘ਚਰਿਤ੍ਵਾ ਨਿਕ੍ਖਨ੍ਤਮ੍ਹਾਵੁਸੋ’’ਤਿ. ਸੋ ਚਿਨ੍ਤੇਸਿ – ‘‘ਅਯ੍ਯੋ, ਮਯਾ ਪੁਚ੍ਛਿਤਂ ਅਕਥੇਤ੍ਵਾ ਅਞ੍ਞਂ ਵਦਤਿ, ਨ ਕਿਞ੍ਚਿ ਲਦ੍ਧਂ ਭਵਿਸ੍ਸਤੀ’’ਤਿ. ਅਥਸ੍ਸ ਪਤ੍ਤਂ ਓਲੋਕੇਨ੍ਤੋ ਤੁਚ੍ਛਂ ਦਿਸ੍ਵਾ ਗੇਹੇ ਭਤ੍ਤਸ੍ਸ ¶ ਨਿਟ੍ਠਿਤਾਨਿਟ੍ਠਿਤਭਾਵਂ ਅਜਾਨਨਤਾਯ ਸੂਰੋ ਹੁਤ੍ਵਾ ਪਤ੍ਤਂ ਗਹੇਤੁਂ ਅਵਿਸਹਨ੍ਤੋ ‘‘ਥੋਕਂ, ਭਨ੍ਤੇ, ਅਧਿਵਾਸੇਥਾ’’ਤਿ ਵਤ੍ਵਾ ਵੇਗੇਨ ਘਰਂ ਗਨ੍ਤ੍ਵਾ ‘‘ਅਮ੍ਹਾਕਂ ਭਤ੍ਤਂ ਨਿਟ੍ਠਿਤ’’ਨ੍ਤਿ ਪੁਚ੍ਛਿਤ੍ਵਾ, ‘‘ਨਿਟ੍ਠਿਤ’’ਨ੍ਤਿ ਵੁਤ੍ਤੇ ਤਂ ਉਪਟ੍ਠਾਕਂ ਆਹ – ‘‘ਤਾਤ, ਅਞ੍ਞੋ ਤਯਾ ਸਮ੍ਪਨ੍ਨਵੇਗਤਰੋ ਨਾਮ ਨਤ੍ਥਿ, ਸੀਘੇਨ ਜਵੇਨ ਭਦਨ੍ਤਂ ਪਤ੍ਵਾ ‘ਪਤ੍ਤਂ ਮੇ, ਭਨ੍ਤੇ, ਦੇਥਾ’ਤਿ ਵਤ੍ਵਾ ਪਤ੍ਤਂ ਗਹੇਤ੍ਵਾ ਵੇਗੇਨ ਏਹੀ’’ਤਿ. ਸੋ ਏਕਵਚਨੇਨੇਵ ਪਕ੍ਖਨ੍ਦਿਤ੍ਵਾ ਪਤ੍ਤਂ ਗਹੇਤ੍ਵਾ ਆਹਰਿ. ਇਸ੍ਸਰੋਪਿ ਅਤ੍ਤਨੋ ਭੋਜਨਸ੍ਸ ਪਤ੍ਤਂ ਪੂਰੇਤ੍ਵਾ ‘‘ਇਮਂ ਸੀਘਂ ਗਨ੍ਤ੍ਵਾ ਅਯ੍ਯਸ੍ਸ ਸਮ੍ਪਾਦੇਹਿ, ਅਹਂ ਤੇ ਇਤੋ ਪਤ੍ਤਿਂ ਦਮ੍ਮੀ’’ਤਿ ਆਹ.

ਸੋਪਿ ਤਂ ਗਹੇਤ੍ਵਾ ਜਵੇਨ ਗਨ੍ਤ੍ਵਾ ਪਚ੍ਚੇਕਬੁਦ੍ਧਸ੍ਸ ਪਤ੍ਤਂ ਦਤ੍ਵਾ ਪਞ੍ਚਪਤਿਟ੍ਠਿਤੇਨ ਵਨ੍ਦਿਤ੍ਵਾ, ‘‘ਭਨ੍ਤੇ, ‘ਵੇਲਾ ਉਪਕਟ੍ਠਾ’ਤਿ ਅਹਂ ਅਤਿਸੀਘੇਨ ਜਵੇਨ ਆਗਤੋ ਚ ਗਤੋ ਚ, ਏਤਸ੍ਸ ਮੇ ਜਵਸ੍ਸ ਫਲੇਨ ਯੋਜਨਾਨਂ ਪਣ੍ਣਾਸਸਟ੍ਠਿਸਤਵੀਸਸਤਗਮਨਸਮਤ੍ਥਾਨਿ ਪਞ੍ਚ ਵਾਹਨਾਨਿ ਨਿਬ੍ਬਤ੍ਤਨ੍ਤੁ, ਆਗਚ੍ਛਨ੍ਤਸ੍ਸ ਚ ਮੇ ਗਚ੍ਛਨ੍ਤਸ੍ਸ ਚ ਸਰੀਰਂ ਸੂਰਿਯਤੇਜੇਨ ਤਤ੍ਥਂ, ਤਸ੍ਸ ਮੇ ਫਲੇਨ ਨਿਬ੍ਬਤ੍ਤਨਿਬ੍ਬਤ੍ਤਟ੍ਠਾਨੇ ਆਣਾ ਸੂਰਿਯਤੇਜਸਦਿਸਾ ਹੋਤੁ, ਇਮਸ੍ਮਿਂ ਮੇ ਪਿਣ੍ਡਪਾਤੇ ਸਾਮਿਨਾ ਪਤ੍ਤਿ ਦਿਨ੍ਨਾ, ਤਸ੍ਸਾ ਮੇ ਨਿਸ੍ਸਨ੍ਦੇਨ ਤੁਮ੍ਹੇਹਿ ਦਿਟ੍ਠਧਮ੍ਮਸ੍ਸ ¶ ਭਾਗੀ ਹੋਮੀ’’ਤਿ ਆਹ. ਪਚ੍ਚੇਕਬੁਦ੍ਧੋ ‘‘ਏਵਂ ਹੋਤੂ’’ਤਿ ਵਤ੍ਵਾ –

‘‘ਇਚ੍ਛਿਤਂ ¶ ਪਤ੍ਥਿਤਂ ਤੁਯ੍ਹਂ, ਸਬ੍ਬਮੇਵ ਸਮਿਜ੍ਝਤੁ;

ਸਬ੍ਬੇ ਪੂਰੇਨ੍ਤੁ ਸਙ੍ਕਪ੍ਪਾ, ਚਨ੍ਦੋ ਪਨ੍ਨਰਸੋ ਯਥਾ. (ਦੀ. ਨਿ. ਅਟ੍ਠ. ੨.੯੫ ਪੁਬ੍ਬੂਪਨਿਸ੍ਸਯਸਮ੍ਪਤ੍ਤਿਕਥਾ; ਅ. ਨਿ. ਅਟ੍ਠ. ੧.੧. ੧੯੨);

‘‘ਇਚ੍ਛਿਤਂ ਪਤ੍ਥਿਤਂ ਤੁਯ੍ਹਂ, ਖਿਪ੍ਪਮੇਵ ਸਮਿਜ੍ਝਤੁ;

ਸਬ੍ਬੇ ਪੂਰੇਨ੍ਤੁ ਸਙ੍ਕਪ੍ਪਾ, ਮਣਿਜੋਤਿਰਸੋ ਯਥਾ’’ਤਿ. –

ਅਨੁਮੋਦਨਂ ਅਕਾਸਿ. ਪਚ੍ਚੇਕਬੁਦ੍ਧਾਨਂ ਕਿਰ ਇਧਾਵ ਦ੍ਵੇ ਗਾਥਾ ਅਨੁਮੋਦਨਗਾਥਾ ਨਾਮ ਹੋਨ੍ਤਿ. ਤਤ੍ਥ ਜੋਤਿਰਸੋਤਿ ਸਬ੍ਬਕਾਮਦਦਂ ਮਣਿਰਤਨਂ ਵੁਚ੍ਚਤਿ. ਇਦਂ ਤਸ੍ਸ ਪੁਬ੍ਬਚਰਿਤਂ. ਸੋ ਏਤਰਹਿ ਚਣ੍ਡਪਜ੍ਜੋਤੋ ਅਹੋਸਿ. ਤਸ੍ਸ ਚ ਕਮ੍ਮਸ੍ਸ ਨਿਸ੍ਸਨ੍ਦੇਨ ਇਮਾਨਿ ਪਞ੍ਚ ਵਾਹਨਾਨਿ ਨਿਬ੍ਬਤ੍ਤਿਂਸੁ. ਅਥੇਕਦਿਵਸਂ ਰਾਜਾ ਉਯ੍ਯਾਨਕੀਲ਼ਾਯ ਨਿਕ੍ਖਮਿ. ਉਤੇਨੋ ‘‘ਅਜ੍ਜ ਪਲਾਯਿਤਬ੍ਬ’’ਨ੍ਤਿ ਮਹਨ੍ਤਾਮਹਨ੍ਤੇ ਚਮ੍ਮਪਸਿਬ੍ਬਕੇ ਹਿਰਞ੍ਞਸੁਵਣ੍ਣਸ੍ਸ ਪੂਰੇਤ੍ਵਾ ਕਰੇਣੁਕਾਪਿਟ੍ਠੇ ਠਪੇਤ੍ਵਾ ਵਾਸੁਲਦਤ੍ਤਂ ਆਦਾਯ ਪਲਾਯਿ. ਅਨ੍ਤੇਪੁਰਪਾਲਕਾ ਪਲਾਯਨ੍ਤਂ ਤਂ ਦਿਸ੍ਵਾ ਗਨ੍ਤ੍ਵਾ ਰਞ੍ਞੋ ਆਰੋਚੇਸੁਂ. ਰਾਜਾ ‘‘ਸੀਘਂ ਗਚ੍ਛਥਾ’’ਤਿ ਬਲਂ ਪਹਿਣਿ. ਉਤੇਨੋ ¶ ਬਲਸ੍ਸ ਪਕ੍ਖਨ੍ਦਭਾਵਂ ਞਤ੍ਵਾ ਕਹਾਪਣਪਸਿਬ੍ਬਕਂ ਮੋਚੇਤ੍ਵਾ ਪਾਤੇਸਿ, ਮਨੁਸ੍ਸਾ ਕਹਾਪਣੇ ਉਚ੍ਚਿਨਿਤ੍ਵਾ ਪੁਨ ਪਕ੍ਖਨ੍ਦਿਂਸੁ. ਇਤਰੋ ਸੁਵਣ੍ਣਪਸਿਬ੍ਬਕਂ ਮੋਚੇਤ੍ਵਾ ਪਾਤੇਤ੍ਵਾ ਨੇਸਂ ਸੁਵਣ੍ਣਲੋਭੇਨ ਪਪਞ੍ਚੇਨ੍ਤਾਨਞ੍ਞੇਵ ¶ ਬਹਿ ਨਿਵੁਟ੍ਠਂ ਅਤ੍ਤਨੋ ਖਨ੍ਧਾਵਾਰਂ ਪਾਪੁਣਿ. ਅਥ ਨਂ ਆਗਚ੍ਛਨ੍ਤਂ ਦਿਸ੍ਵਾਵ ਅਤ੍ਤਨੋ ਬਲਕਾਯੋ ਪਰਿਵਾਰੇਤ੍ਵਾ ਨਗਰਂ ਪਵੇਸੇਸਿ. ਸੋ ਪਤ੍ਵਾਵ ਵਾਸੁਲਦਤ੍ਤਂ ਅਭਿਸਿਞ੍ਚਿਤ੍ਵਾ ਅਗ੍ਗਮਹੇਸਿਟ੍ਠਾਨੇ ਠਪੇਸੀਤਿ. ਅਯਂ ਵਾਸੁਲਦਤ੍ਤਾਯ ਉਪ੍ਪਤ੍ਤਿ.

ਅਪਰਾ ਪਨ ਮਾਗਣ੍ਡਿਯਾ ਨਾਮ ਰਞ੍ਞੋ ਸਨ੍ਤਿਕਾ ਅਗ੍ਗਮਹੇਸਿਟ੍ਠਾਨਂ ਲਭਿ. ਸਾ ਕਿਰ ਕੁਰੁਰਟ੍ਠੇ ਮਾਗਣ੍ਡਿਯਬ੍ਰਾਹ੍ਮਣਸ੍ਸ ਧੀਤਾ. ਮਾਤਾਪਿਸ੍ਸਾ ਮਾਗਣ੍ਡਿਯਾਯੇਵ ਨਾਮਂ. ਚੂਲ਼ਪਿਤਾਪਿਸ੍ਸਾ ਮਾਗਣ੍ਡਿਯੋਵ, ਸਾ ਅਭਿਰੂਪਾ ਅਹੋਸਿ ਦੇਵਚ੍ਛਰਪਟਿਭਾਗਾ. ਪਿਤਾ ਪਨਸ੍ਸਾ ਅਨੁਚ੍ਛਵਿਕਂ ਸਾਮਿਕਂ ਅਲਭਨ੍ਤੋ ਮਹਨ੍ਤੇਹਿ ਮਹਨ੍ਤੇਹਿ ਕੁਲੇਹਿ ਯਾਚਿਤੋਪਿ ‘‘ਨ ਮਯ੍ਹਂ ਧੀਤੁ ਤੁਮ੍ਹੇ ਅਨੁਚ੍ਛਵਿਕਾ’’ਤਿ ਤਜ੍ਜੇਤ੍ਵਾ ਉਯ੍ਯੋਜੇਸਿ. ਅਥੇਕਦਿਵਸਂ ਸਤ੍ਥਾ ਪਚ੍ਚੂਸਸਮਯੇ ਲੋਕਂ ਵੋਲੋਕੇਨ੍ਤੋ ਮਾਗਣ੍ਡਿਯਬ੍ਰਾਹ੍ਮਣਸ੍ਸ ਸਪਜਾਪਤਿਕਸ੍ਸ ਅਨਾਗਾਮਿਫਲੂਪਨਿਸ੍ਸਯਂ ਦਿਸ੍ਵਾ ਅਤ੍ਤਨੋ ਪਤ੍ਤਚੀਵਰਮਾਦਾਯ ਤਸ੍ਸ ਬਹਿਨਿਗਮੇ ਅਗ੍ਗਿਪਰਿਚਰਣਟ੍ਠਾਨਂ ਅਗਮਾਸਿ. ਸੋ ਤਥਾਗਤਸ੍ਸ ਰੂਪਸੋਭਗ੍ਗਪ੍ਪਤ੍ਤਂ ਅਤ੍ਤਭਾਵਂ ਓਲੋਕੇਤ੍ਵਾ, ‘‘ਇਮਸ੍ਮਿਂ ਲੋਕੇ ਇਮਿਨਾ ਪੁਰਿਸੇਨ ਸਦਿਸੋ ਅਞ੍ਞੋ ਪੁਰਿਸੋ ਨਾਮ ਨਤ੍ਥਿ, ਅਯਂ ਮਯ੍ਹਂ ਧੀਤੁ ਅਨੁਚ੍ਛਵਿਕੋ, ਇਮਸ੍ਸ ਪੋਸਾਪਨਤ੍ਥਾਯ ਧੀਤਰਂ ਦਸ੍ਸਾਮੀ’’ਤਿ ਚਿਨ੍ਤੇਤ੍ਵਾ, ‘‘ਸਮਣ, ਏਕਾ ਮੇ ਧੀਤਾ ਅਤ੍ਥਿ, ਅਹਂ ਏਤ੍ਤਕਂ ਕਾਲਂ ਤਸ੍ਸਾ ਅਨੁਚ੍ਛਵਿਕਂ ਪੁਰਿਸਂ ਨ ਪਸ੍ਸਾਮਿ, ਤੁਮ੍ਹੇ ਤਸ੍ਸਾ ਅਨੁਚ੍ਛਵਿਕਾ, ਸਾ ਚ ਤੁਮ੍ਹਾਕਞ੍ਞੇਵ ਅਨੁਚ੍ਛਵਿਕਾ. ਤੁਮ੍ਹਾਕਞ੍ਹਿ ¶ ਪਾਦਪਰਿਚਾਰਿਕਾ, ਤਸ੍ਸਾ ਚ ਭਤ੍ਤਾ ¶ ਲਦ੍ਧੁਂ ਵਟ੍ਟਤਿ, ਤਂ ਵੋ ਅਹਂ ਦਸ੍ਸਾਮਿ, ਯਾਵ ਮਮਾਗਮਨਾ ਇਧੇਵ ਤਿਟ੍ਠਥਾ’’ਤਿ ਆਹ. ਸਤ੍ਥਾ ਕਿਞ੍ਚਿ ਅਵਤ੍ਵਾ ਤੁਣ੍ਹੀ ਅਹੋਸਿ. ਬ੍ਰਾਹ੍ਮਣੋ ਵੇਗੇਨ ਘਰਂ ਗਨ੍ਤ੍ਵਾ, ‘‘ਭੋਤਿ, ਭੋਤਿ ਧੀਤੁ ਮੇ ਅਨੁਚ੍ਛਵਿਕੋ ਪੁਰਿਸੋ ਦਿਟ੍ਠੋ, ਸੀਘਂ ਸੀਘਂ ਨਂ ਅਲਙ੍ਕਰੋਹੀ’’ਤਿ ਤਂ ਅਲਙ੍ਕਾਰਾਪੇਤ੍ਵਾ ਸਦ੍ਧਿਂ ਬ੍ਰਾਹ੍ਮਣਿਯਾ ਆਦਾਯ ਸਤ੍ਥੁ ਸਨ੍ਤਿਕਂ ਪਾਯਾਸਿ. ਸਕਲਨਗਰਂ ਸਙ੍ਖੁਭਿ. ਅਯਂ ‘‘ਏਤ੍ਤਕਂ ਕਾਲਂ ਮਯ੍ਹਂ ਧੀਤੁ ਅਨੁਚ੍ਛਵਿਕੋ ਨਤ੍ਥੀ’’ਤਿ ਕਸ੍ਸਚਿ ਅਦਤ੍ਵਾ ‘‘ਅਜ੍ਜ ਮੇ ਧੀਤੁ ਅਨੁਚ੍ਛਵਿਕੋ ਦਿਟ੍ਠੋ’’ਤਿ ਕਿਰ ਵਦੇਤਿ, ‘‘ਕੀਦਿਸੋ ਨੁ ਖੋ ਸੋ ਪੁਰਿਸੋ, ਪਸ੍ਸਿਸ੍ਸਾਮ ਨ’’ਨ੍ਤਿ ਮਹਾਜਨੋ ਤੇਨੇਵ ਸਦ੍ਧਿਂ ਨਿਕ੍ਖਮਿ.

ਤਸ੍ਮਿਂ ¶ ਧੀਤਰਂ ਗਹੇਤ੍ਵਾ ਆਗਚ੍ਛਨ੍ਤੇ ਸਤ੍ਥਾ ਤੇਨ ਵੁਤ੍ਤਟ੍ਠਾਨੇ ਅਟ੍ਠਤ੍ਵਾ ਤਤ੍ਥ ਪਦਚੇਤਿਯਂ ਦਸ੍ਸੇਤ੍ਵਾ ਗਨ੍ਤ੍ਵਾ ਅਞ੍ਞਸ੍ਮਿਂ ਠਾਨੇ ਅਟ੍ਠਾਸਿ. ਬੁਦ੍ਧਾਨਞ੍ਹਿ ਪਦਚੇਤਿਯਂ ਅਧਿਟ੍ਠਹਿਤ੍ਵਾ ਅਕ੍ਕਨ੍ਤਟ੍ਠਾਨੇਯੇਵ ਪਞ੍ਞਾਯਤਿ, ਨ ਅਞ੍ਞਤ੍ਥ. ਯੇਸਞ੍ਚਤ੍ਥਾਯ ਅਧਿਟ੍ਠਿਤਂ ਹੋਤਿ, ਤੇਯੇਵ ਨਂ ਪਸ੍ਸਨ੍ਤਿ. ਤੇਸਂ ਪਨ ਅਦਸ੍ਸਨਕਰਣਤ੍ਥਂ ਹਤ੍ਥਿਆਦਯੋ ਵਾ ਅਕ੍ਕਮਨ੍ਤੁ, ਮਹਾਮੇਘੋ ਵਾ ਪਵਸ੍ਸਤੁ, ਵੇਰਮ੍ਭਵਾਤਾ ਵਾ ਪਹਰਨ੍ਤੁ, ਨ ਤਂ ਕੋਚਿ ਮਕ੍ਖੇਤੁਂ ਸਕ੍ਕੋਤਿ. ਅਥ ਬ੍ਰਾਹ੍ਮਣੀ ਬ੍ਰਾਹ੍ਮਣਂ ਆਹ – ‘‘ਕੁਹਿਂ ਸੋ ਪੁਰਿਸੋ’’ਤਿ. ‘‘‘ਇਮਸ੍ਮਿਂ ਠਾਨੇ ਤਿਟ੍ਠਾਹੀ’ਤਿ ਨਂ ਅਵਚਂ, ਕੁਹਿਂ ਨੁ ਖੋ ਸੋ ਗਤੋ’’ਤਿ ਇਤੋ ਚਿਤੋ ਓਲੋਕੇਨ੍ਤੋ ਪਦਚੇਤਿਯਂ ਦਿਸ੍ਵਾ ‘‘ਅਯਮਸ੍ਸ ਪਦਵਲਞ੍ਜੋ’’ਤਿ ¶ ਆਹ. ਬ੍ਰਾਹ੍ਮਣੀ ਸਲਕ੍ਖਣਮਨ੍ਤਾਨਂ ਤਿਣ੍ਣਂ ਵੇਦਾਨਂ ਪਗੁਣਤਾਯ ਲਕ੍ਖਣਮਨ੍ਤੇ ਪਰਿਵਤ੍ਤੇਤ੍ਵਾ ਪਦਲਕ੍ਖਣਂ ਉਪਧਾਰੇਤ੍ਵਾ, ‘‘ਨਯਿਦਂ, ਬ੍ਰਾਹ੍ਮਣ, ਪਞ੍ਚਕਾਮਗੁਣਸੇਵਿਨੋ ਪਦ’’ਨ੍ਤਿ ਵਤ੍ਵਾ ਇਮਂ ਗਾਥਮਾਹ –

‘‘ਰਤ੍ਤਸ੍ਸ ਹਿ ਉਕ੍ਕੁਟਿਕਂ ਪਦਂ ਭਵੇ,

ਵਿਵਟ੍ਟਚ੍ਛਦਸ੍ਸ ਇਦਮੀਦਿਸਂ ਪਦ’’ਨ੍ਤਿ. (ਅ. ਨਿ. ਅਟ੍ਠ. ੧.੧.੨੬੦-੨੬੧; ਵਿਸੁਦ੍ਧਿ. ੧.੪੫);

ਅਥ ਨਂ ਬ੍ਰਾਹ੍ਮਣੋ ਏਵਮਾਹ – ‘‘ਭੋਤਿ ਤ੍ਵਂ ਉਦਕਪਾਤਿਯਂ ਕੁਮ੍ਭੀਲਂ, ਗੇਹਮਜ੍ਝੇ ਚ ਪਨ ਚੋਰਂ ਵਿਯ ਮਨ੍ਤੇ ਪਸ੍ਸਨਸੀਲਾ, ਤੁਣ੍ਹੀ ਹੋਹੀ’’ਤਿ. ਬ੍ਰਾਹ੍ਮਣ, ਯਂ ਇਚ੍ਛਸਿ, ਤਂ ਵਦੇਹਿ, ਨਯਿਦਂ ਪਞ੍ਚਕਾਮਗੁਣਸੇਵਿਨੋ ਪਦਨ੍ਤਿ. ਤਤੋ ਇਤੋ ਚਿਤੋ ਚ ਓਲੋਕੇਨ੍ਤੋ ਸਤ੍ਥਾਰਂ ਦਿਸ੍ਵਾ, ‘‘ਅਯਂ ਸੋ ਪੁਰਿਸੋ’’ਤਿ ਵਤ੍ਵਾ ਬ੍ਰਾਹ੍ਮਣੋ ਗਨ੍ਤ੍ਵਾ, ‘‘ਸਮਣ, ਧੀਤਰਂ ਮੇ ਤਵ ਪੋਸਾਪਨਤ੍ਥਾਯ ਦੇਮੀ’’ਤਿ ਆਹ. ਸਤ੍ਥਾ ‘‘ਧੀਤਰਾ ਤੇ ਮਯ੍ਹਂ ਅਤ੍ਥੋ ਅਤ੍ਥਿ ਵਾ ਨਤ੍ਥਿ ਵਾ’’ਤਿ ਅਵਤ੍ਵਾਵ, ‘‘ਬ੍ਰਾਹ੍ਮਣ, ਏਕਂ ਤੇ ਕਾਰਣਂ ਕਥੇਮੀ’’ਤਿ ਵਤ੍ਵਾ, ‘‘ਕਥੇਹਿ ਸਮਣਾ’’ਤਿ ਵੁਤ੍ਤੇ ਮਹਾਭਿਨਿਕ੍ਖਮਨਤੋ ਪਟ੍ਠਾਯ ਯਾਵ ਅਜਪਾਲਨਿਗ੍ਰੋਧਮੂਲਾ ¶ ਮਾਰੇਨ ਅਨੁਬਦ੍ਧਭਾਵਂ ਅਜਪਾਲਨਿਗ੍ਰੋਧਮੂਲੇ ਚ ਪਨ ‘‘ਅਤੀਤੋ ਦਾਨਿ ਮੇ ਏਸ ਵਿਸਯ’’ਨ੍ਤਿ ਤਸ੍ਸ ਸੋਕਾਤੁਰਸ੍ਸ ਸੋਕਵੂਪਸਮਨਤ੍ਥਂ ਆਗਤਾਹਿ ਮਾਰਧੀਤਾਹਿ ਕੁਮਾਰਿਕਵਣ੍ਣਾਦਿਵਸੇਨ ¶ ਪਯੋਜਿਤਂ ਪਲੋਭਨਂ ਆਚਿਕ੍ਖਿਤ੍ਵਾ, ‘‘ਤਦਾਪਿ ਮਯ੍ਹਂ ਛਨ੍ਦੋ ਨਾਹੋਸੀ’’ਤਿ ਵਤ੍ਵਾ –

ਪਾਦਾਪਿ ਨਂ ਸਮ੍ਫੁਸਿਤੁਂ ਨ ਇਚ੍ਛੇ’’ਤਿ. (ਅ. ਨਿ. ਅਟ੍ਠ. ੧.੧.੨੬੦-੨੬੧; ਸੁ. ਨਿ. ੮੪੧) –

ਇਮਂ ਗਾਥਮਾਹ. ਗਾਥਾਪਰਿਯੋਸਾਨੇ ਬ੍ਰਾਹ੍ਮਣੋ ਚ ਬ੍ਰਾਹ੍ਮਣੀ ਚ ਅਨਾਗਾਮਿਫਲੇ ਪਤਿਟ੍ਠਹਿਂਸੁ. ਮਾਗਣ੍ਡਿਯਾਪਿ ਖੋ ‘‘ਸਚਸ੍ਸ ਮਯਾ ਅਤ੍ਥੋ ਨਤ੍ਥਿ, ਅਨਤ੍ਥਿਕਭਾਵੋਵ ਵਤ੍ਤਬ੍ਬੋ, ਅਯਂ ਪਨ ਮਂ ਮੁਤ੍ਤਕਰੀਸਪੁਣ੍ਣਂ ਕਰੋਤਿ, ਪਾਦਾਪਿ ਨਂ ਸਮ੍ਫੁਸਿਤੁਂ ਨ ਇਚ੍ਛੇਤਿ, ਹੋਤੁ, ਅਤ੍ਤਨੋ ਜਾਤਿਕੁਲਪਦੇਸਭੋਗਯਸਵਯਸਮ੍ਪਤ੍ਤਿਂ ਆਗਮ੍ਮ ਤਥਾਰੂਪਂ ਭਤ੍ਤਾਰਂ ਲਭਿਤ੍ਵਾ ਸਮਣਸ੍ਸ ਗੋਤਮਸ੍ਸ ਕਤ੍ਤਬ੍ਬਯੁਤ੍ਤਕਂ ਜਾਨਿਸ੍ਸਾਮੀ’’ਤਿ ਸਤ੍ਥਰਿ ਆਘਾਤਂ ਬਨ੍ਧਿ. ‘‘ਕਿਂ ਪਨ ਸਤ੍ਥਾ ਤਾਯ ਅਤ੍ਤਨਿ ਆਘਾਤੁਪ੍ਪਤ੍ਤਿਂ ਜਾਨਾਤਿ, ਨੋ’’ਤਿ? ‘‘ਜਾਨਾਤਿਯੇਵ. ਜਾਨਨ੍ਤੋ ਕਸ੍ਮਾ ਗਾਥਮਾਹਾ’’ਤਿ? ਇਤਰੇਸਂ ਦ੍ਵਿਨ੍ਨਂ ਵਸੇਨ. ਬੁਦ੍ਧਾ ਹਿ ਆਘਾਤਂ ਅਗਣੇਤ੍ਵਾ ਮਗ੍ਗਫਲਾਧਿਗਮਾਰਹਾਨਂ ਵਸੇਨ ਧਮ੍ਮਂ ਦੇਸੇਨ੍ਤਿਯੇਵ. ਮਾਤਾਪਿਤਰੋ ਤਂ ਨੇਤ੍ਵਾ ਚੂਲ਼ਮਾਗਣ੍ਡਿਯਂ ਕਨਿਟ੍ਠਂ ਪਟਿਚ੍ਛਾਪੇਤ੍ਵਾ ਪਬ੍ਬਜਿਤ੍ਵਾ ਅਰਹਤ੍ਤਂ ਪਾਪੁਣਿਂਸੁ. ਚੂਲ਼ਮਾਗਣ੍ਡਿਯੋਪਿ ¶ ਚਿਨ੍ਤੇਸਿ – ‘‘ਮਮ ਧੀਤਾ ਓਮਕਸਤ੍ਤਸ੍ਸ ਨ ਅਨੁਚ੍ਛਵਿਕਾ, ਏਕਸ੍ਸ ਰਞ੍ਞੋਵ ਅਨੁਚ੍ਛਵਿਕਾ’’ਤਿ. ਤਂ ਆਦਾਯ ਕੋਸਮ੍ਬਿਂ ਗਨ੍ਤ੍ਵਾ ਸਬ੍ਬਾਲਙ੍ਕਾਰੇਹਿ ਅਲਙ੍ਕਰਿਤ੍ਵਾ, ‘‘ਇਮਂ ਇਤ੍ਥਿਰਤਨਂ ਦੇਵਸ੍ਸ ਅਨੁਚ੍ਛਵਿਕ’’ਨ੍ਤਿ ਉਤੇਨਸ੍ਸ ਰਞ੍ਞੋ ਅਦਾਸਿ. ਸੋ ਤਂ ਦਿਸ੍ਵਾਵ ਉਪ੍ਪਨ੍ਨਬਲਵਸਿਨੇਹੋ ਅਭਿਸੇਕਂ ਕਤ੍ਵਾ ਪਞ੍ਚਸਤਮਾਤੁਗਾਮਪਰਿਵਾਰਂ ਦਤ੍ਵਾ ਅਗ੍ਗਮਹੇਸਿਟ੍ਠਾਨੇ ਠਪੇਸਿ. ਅਯਂ ਮਾਗਣ੍ਡਿਯਾਯ ਉਪ੍ਪਤ੍ਤਿ.

ਏਵਮਸ੍ਸ ਦਿਯਡ੍ਢਸਹਸ੍ਸਨਾਟਕਿਤ੍ਥਿਪਰਿਵਾਰਾ ਤਿਸ੍ਸੋ ਅਗ੍ਗਮਹੇਸਿਯੋ ਅਹੇਸੁਂ. ਤਸ੍ਮਿਂ ਖੋ ਪਨ ਸਮਯੇ ਘੋਸਕਸੇਟ੍ਠਿ ਕੁਕ੍ਕੁਟਸੇਟ੍ਠਿ ਪਾਵਾਰਿਕਸੇਟ੍ਠੀਤਿ ਕੋਸਮ੍ਬਿਯਂ ਤਯੋ ਸੇਟ੍ਠਿਨੋ ਹੋਨ੍ਤਿ. ਤੇ ਉਪਕਟ੍ਠਾਯ ਵਸ੍ਸੂਪਨਾਯਿਕਾਯ ਪਞ੍ਚਸਤਤਾਪਸੇ ਹਿਮਵਨ੍ਤਤੋ ਆਗਨ੍ਤ੍ਵਾ ਨਗਰੇ ਭਿਕ੍ਖਾਯ ਚਰਨ੍ਤੇ ਦਿਸ੍ਵਾ ਪਸੀਦਿਤ੍ਵਾ ਨਿਸੀਦਾਪੇਤ੍ਵਾ ਭੋਜੇਤ੍ਵਾ ਪਟਿਞ੍ਞਂ ਗਹੇਤ੍ਵਾ ਚਤ੍ਤਾਰੋ ਮਾਸੇ ਅਤ੍ਤਨੋ ਸਨ੍ਤਿਕੇ ਵਸਾਪੇਤ੍ਵਾ ਪੁਨ ਵਸ੍ਸਾਰਤ੍ਤੇ ਆਗਮਨਤ੍ਥਾਯ ਪਟਿਜਾਨਾਪੇਤ੍ਵਾ ਉਯ੍ਯੋਜੇਸੁਂ. ਤਾਪਸਾਪਿ ਤਤੋ ਪਟ੍ਠਾਯ ਅਟ੍ਠ ਮਾਸੇ ਹਿਮਵਨ੍ਤੇ ਵਸਿਤ੍ਵਾ ਚਤ੍ਤਾਰੋ ਮਾਸੇ ਤੇਸਂ ਸਨ੍ਤਿਕੇ ¶ ਵਸਿਂਸੁ. ਤੇ ਅਪਰਭਾਗੇ ਹਿਮਵਨ੍ਤਤੋ ਆਗਚ੍ਛਨ੍ਤਾ ¶ ਅਰਞ੍ਞਾਯਤਨੇ ਏਕਂ ਮਹਾਨਿਗ੍ਰੋਧਂ ਦਿਸ੍ਵਾ ਤਸ੍ਸ ਮੂਲੇ ਨਿਸੀਦਿਂਸੁ. ਤੇਸੁ ਜੇਟ੍ਠਕਤਾਪਸੋ ਚਿਨ੍ਤੇਸਿ – ‘‘ਇਮਸ੍ਮਿਂ ਰੁਕ੍ਖੇ ਅਧਿਵਤ੍ਥਾ ਦੇਵਤਾ ਓਰਮਤ੍ਤਿਕਾ ਨ ਭਵਿਸ੍ਸਤਿ, ਮਹੇਸਕ੍ਖੇਨੇਵੇਤ੍ਥ ਦੇਵਰਾਜੇਨ ਭਵਿਤਬ੍ਬਂ ¶ , ਸਾਧੁ ਵਤ ਸਚਾਯਂ ਇਸਿਗਣਸ੍ਸ ਪਾਨੀਯਂ ਦਦੇਯ੍ਯਾ’’ਤਿ. ਸੋਪਿ ਪਾਨੀਯਂ ਅਦਾਸਿ. ਤਾਪਸੋ ਨ੍ਹਾਨੋਦਕਂ ਚਿਨ੍ਤੇਸਿ, ਤਮ੍ਪਿ ਅਦਾਸਿ. ਤਤੋ ਭੋਜਨਂ ਚਿਨ੍ਤੇਸਿ, ਤਮ੍ਪਿ ਅਦਾਸਿ. ਅਥਸ੍ਸ ਏਤਦਹੋਸਿ – ‘‘ਅਯਂ ਦੇਵਰਾਜਾ ਅਮ੍ਹੇਹਿ ਚਿਨ੍ਤਿਤਂ ਚਿਨ੍ਤਿਤਂ ਸਬ੍ਬਂ ਦੇਤਿ, ਅਹੋ ਵਤ ਨਂ ਪਸ੍ਸੇਯ੍ਯਾਮਾ’’ਤਿ. ਸੋ ਰੁਕ੍ਖਕ੍ਖਨ੍ਧਂ ਪਦਾਲੇਤ੍ਵਾ ਅਤ੍ਤਾਨਂ ਦਸ੍ਸੇਸਿ. ਅਥ ਨਂ ਤਾਪਸਾ, ‘‘ਦੇਵਰਾਜ, ਮਹਤੀ ਤੇ ਸਮ੍ਪਤ੍ਤਿ, ਕਿਂ ਨੁ ਖੋ ਕਤ੍ਵਾ ਅਯਂ ਤੇ ਲਦ੍ਧਾ’’ਤਿ ਪੁਚ੍ਛਿਂਸੁ. ‘‘ਮਾ ਪੁਚ੍ਛਥ, ਅਯ੍ਯਾ’’ਤਿ. ‘‘ਆਚਿਕ੍ਖ, ਦੇਵਰਾਜਾ’’ਤਿ. ਸੋ ਅਤ੍ਤਨਾ ਕਤਕਮ੍ਮਸ੍ਸ ਪਰਿਤ੍ਤਕਤ੍ਤਾ ਲਜ੍ਜਮਾਨੋ ਕਥੇਤੁਂ ਨ ਵਿਸਹਿ. ਤੇਹਿ ਪੁਨਪ੍ਪੁਨਂ ਨਿਪ੍ਪੀਲ਼ਿਯਮਾਨੋ ਪਨ ‘‘ਤੇਨ ਹਿ ਸੁਣਾਥਾ’’ਤਿ ਵਤ੍ਵਾ ਕਥੇਸਿ.

ਸੋ ਕਿਰੇਕੋ ਦੁਗ੍ਗਤਮਨੁਸ੍ਸੋ ਹੁਤ੍ਵਾ ਭਤਿਂ ਪਰਿਯੇਸਨ੍ਤੋ ਅਨਾਥਪਿਣ੍ਡਿਕਸ੍ਸ ਸਨ੍ਤਿਕੇ ਭਤਿਕਮ੍ਮਂ ਲਭਿਤ੍ਵਾ ਤਂ ਨਿਸ੍ਸਾਯ ਜੀਵਿਕਂ ਕਪ੍ਪੇਸਿ. ਅਥੇਕਸ੍ਮਿਂ ਉਪੋਸਥਦਿਵਸੇ ਸਮ੍ਪਤ੍ਤੇ ਅਨਾਥਪਿਣ੍ਡਿਕੋ ਵਿਹਾਰਤੋ ਆਗਨ੍ਤ੍ਵਾ ਪੁਚ੍ਛਿ – ‘‘ਤਸ੍ਸ ਭਤਿਕਸ੍ਸ ਅਜ੍ਜੁਪੋਸਥਦਿਵਸਭਾਵੋ ਕੇਨਚਿ ਕਥਿਤੋ’’ਤਿ? ‘‘ਨ ਕਥਿਤੋ, ਸਾਮੀ’’ਤਿ. ‘‘ਤੇਨ ਹਿਸ੍ਸ ਸਾਯਮਾਸਂ ਪਚਥਾ’’ਤਿ. ਅਥਸ੍ਸ ਪਤ੍ਥੋਦਨਂ ਪਚਿਂਸੁ. ਸੋ ਦਿਵਸਂ ਅਰਞ੍ਞੇ ਕਮ੍ਮਂ ਕਤ੍ਵਾ ਸਾਯਂ ਆਗਨ੍ਤ੍ਵਾ ਭਤ੍ਤੇ ਵਡ੍ਢੇਤ੍ਵਾ ਦਿਨ੍ਨੇ ‘‘ਛਾਤੋਮ੍ਹੀ’’ਤਿ ਸਹਸਾ ਅਭੁਞ੍ਜਿਤ੍ਵਾਵ ‘‘ਅਞ੍ਞੇਸੁ ਦਿਵਸੇਸੁ ਇਮਸ੍ਮਿਂ ਗੇਹੇ ‘ਭਤ੍ਤਂ ਦੇਥ, ਸੂਪਂ ਦੇਥ, ਬ੍ਯਞ੍ਜਨਂ ਦੇਥਾ’ਤਿ ਮਹਾਕੋਲਾਹਲਂ ਅਹੋਸਿ, ਅਜ੍ਜ ਤੇ ਸਬ੍ਬੇ ਨਿਸ੍ਸਦ੍ਦਾ ਨਿਪਜ੍ਜਿਂਸੁ, ਮਯ੍ਹਮੇਵ ਏਕਸ੍ਸਾਹਾਰਂ ਵਡ੍ਢਯਿਂਸੁ, ਕਿਂ ਨੁ ਖੋ ਏਤ’’ਨ੍ਤਿ ਚਿਨ੍ਤੇਤ੍ਵਾ ਪੁਚ੍ਛਿ – ‘‘ਅਵਸੇਸਾ ਭੁਞ੍ਜਿਂਸੁ, ਨ ਭੁਞ੍ਜਿਂਸੂ’’ਤਿ? ‘‘ਨ ਭੁਞ੍ਜਿਂਸੁ, ਤਾਤਾ’’ਤਿ. ‘‘ਕਿਂ ਕਾਰਣਾ’’ਤਿ? ਇਮਸ੍ਮਿਂ ਗੇਹੇ ਉਪੋਸਥਦਿਵਸੇਸੁ ਸਾਯਮਾਸਂ ¶ ਨ ਭੁਞ੍ਜਨ੍ਤਿ, ਸਬ੍ਬੇਵ ਉਪੋਸਥਿਕਾ ਹੋਨ੍ਤਿ. ਅਨ੍ਤਮਸੋ ਥਨਪਾਯਿਨੋਪਿ ਦਾਰਕੇ ਮੁਖਂ ਵਿਕ੍ਖਾਲਾਪੇਤ੍ਵਾ ਚਤੁਮਧੁਰਂ ਮੁਖੇ ਪਕ੍ਖਿਪਾਪੇਤ੍ਵਾ ਮਹਾਸੇਟ੍ਠਿ ਉਪੋਸਥਿਕੇ ਕਾਰੇਤਿ. ਗਨ੍ਧਤੇਲਪ੍ਪਦੀਪੇ ਜਾਲਨ੍ਤੇ ਖੁਦ੍ਦਕਮਹਲ੍ਲਕਦਾਰਕਾ ਸਯਨਗਤਾ ਦ੍ਵਤ੍ਤਿਂਸਾਕਾਰਂ ਸਜ੍ਝਾਯਨ੍ਤਿ. ਤੁਯ੍ਹਂ ਪਨ ਉਪੋਸਥਦਿਵਸਭਾਵਂ ਕਥੇਤੁਂ ਸਤਿਂ ਨ ਕਰਿਮ੍ਹਾ. ਤਸ੍ਮਾ ਤਵੇਵ ਭਤ੍ਤਂ ਪਕ੍ਕਂ, ਨਂ ਭੁਞ੍ਜਸ੍ਸੂਤਿ. ਸਚੇ ਇਦਾਨਿ ਉਪੋਸਥਿਕੇਨ ¶ ਭਵਿਤੁਂ ਵਟ੍ਟਤਿ, ਅਹਮ੍ਪਿ ਭਵੇਯ੍ਯਨ੍ਤਿ. ‘‘ਇਦਂ ਸੇਟ੍ਠਿ ਜਾਨਾਤੀ’’ਤਿ. ‘‘ਤੇਨ ਹਿ ਨਂ ਪੁਚ੍ਛਥਾ’’ਤਿ. ਤੇ ਗਨ੍ਤ੍ਵਾ ਸੇਟ੍ਠਿਂ ਪੁਚ੍ਛਿਂਸੁ. ਸੋ ਏਵਮਾਹ – ‘‘ਇਦਾਨਿ ਪਨ ਅਭੁਞ੍ਜਿਤ੍ਵਾ ਮੁਖਂ ਵਿਕ੍ਖਾਲੇਤ੍ਵਾ ਉਪੋਸਥਙ੍ਗਾਨਿ ਅਧਿਟ੍ਠਹਨ੍ਤੋ ਉਪਡ੍ਢਂ ਉਪੋਸਥਕਮ੍ਮਂ ਲਭਿਸ੍ਸਤੀ’’ਤਿ. ਇਤਰੋ ਤਂ ਸੁਤ੍ਵਾ ਤਥਾ ਅਕਾਸਿ.

ਤਸ੍ਸ ਸਕਲਦਿਵਸਂ ਕਮ੍ਮਂ ਕਤ੍ਵਾ ਛਾਤਸ੍ਸ ਸਰੀਰੇ ਵਾਤਾ ਕੁਪ੍ਪਿਂਸੁ. ਸੋ ਯੋਤ੍ਤੇਨ ਉਰਂ ਬਨ੍ਧਿਤ੍ਵਾ ਯੋਤ੍ਤਕੋਟਿਯਂ ਗਹੇਤ੍ਵਾ ਪਰਿਵਤ੍ਤਤਿ. ਸੇਟ੍ਠਿ ਤਂ ਪਵਤ੍ਤਿਂ ਸੁਤ੍ਵਾ ਉਕ੍ਕਾਹਿ ਧਾਰਿਯਮਾਨਾਹਿ ਚਤੁਮਧੁਰਂ ਗਾਹਾਪੇਤ੍ਵਾ ¶ ਤਸ੍ਸ ਸਨ੍ਤਿਕਂ ਆਗਨ੍ਤ੍ਵਾ, ‘‘ਕਿਂ, ਤਾਤਾ’’ਤਿ ਪੁਚ੍ਛਿ. ‘‘ਸਾਮਿ, ਵਾਤਾ ਮੇ ਕੁਪ੍ਪਿਤਾ’’ਤਿ. ‘‘ਤੇਨ ਹਿ ਉਟ੍ਠਾਯ ਇਦਂ ਭੇਸਜ੍ਜਂ ਖਾਦਾਹੀ’’ਤਿ. ‘‘ਤੁਮ੍ਹੇਪਿ ਖਾਦਥ, ਸਾਮੀ’’ਤਿ. ‘‘ਅਮ੍ਹਾਕਂ ਅਫਾਸੁਕਂ ਨਤ੍ਥਿ, ਤ੍ਵਂ ਖਾਦਾਹੀ’’ਤਿ. ‘‘ਸਾਮਿ, ਅਹਂ ਉਪੋਸਥਕਮ੍ਮਂ ਕਰੋਨ੍ਤੋ ¶ ਸਕਲਂ ਕਾਤੁਂ ਨਾਸਕ੍ਖਿਂ, ਉਪਡ੍ਢਕਮ੍ਮਮ੍ਪਿ ਮੇ ਵਿਕਲਂ ਮਾ ਅਹੋਸੀ’’ਤਿ ਨ ਇਚ੍ਛਿ. ‘‘ਮਾ ਏਵਂ ਕਰਿ, ਤਾਤਾ’’ਤਿ ਵੁਚ੍ਚਮਾਨੋਪਿ ਅਨਿਚ੍ਛਿਤ੍ਵਾ ਅਰੁਣੇ ਉਟ੍ਠਹਨ੍ਤੇ ਮਿਲਾਤਮਾਲਾ ਵਿਯ ਕਾਲਂ ਕਤ੍ਵਾ ਤਸ੍ਮਿਂ ਨਿਗ੍ਰੋਧਰੁਕ੍ਖੇ ਦੇਵਤਾ ਹੁਤ੍ਵਾ ਨਿਬ੍ਬਤ੍ਤਿ. ਤਸ੍ਮਾ ਇਮਮਤ੍ਥਂ ਕਥੇਤ੍ਵਾ ‘‘ਸੋ ਸੇਟ੍ਠਿ ਬੁਦ੍ਧਮਾਮਕੋ, ਧਮ੍ਮਮਾਮਕੋ, ਸਙ੍ਘਮਾਮਕੋ, ਤਂ ਨਿਸ੍ਸਾਯ ਕਤਸ੍ਸ ਉਪਡ੍ਢੁਪੋਸਥਕਮ੍ਮਸ੍ਸ ਨਿਸ੍ਸਨ੍ਦੇਨੇਸਾ ਸਮ੍ਪਤ੍ਤਿ ਮਯਾ ਲਦ੍ਧਾ’’ਤਿ ਆਹ.

‘‘ਬੁਦ੍ਧੋ’’ਤਿ ਵਚਨਂ ਸੁਤ੍ਵਾਵ ਪਞ੍ਚਸਤਾ ਤਾਪਸਾ ਉਟ੍ਠਾਯ ਦੇਵਤਾਯ ਅਞ੍ਜਲਿਂ ਪਗ੍ਗਯ੍ਹ ‘‘ਬੁਦ੍ਧੋਤਿ ਵਦੇਸਿ, ਬੁਦ੍ਧੋਤਿ ਵਦੇਸੀ’’ਤਿ ਪੁਚ੍ਛਿਤ੍ਵਾ, ‘‘ਬੁਦ੍ਧੋਤਿ ਵਦਾਮਿ, ਬੁਦ੍ਧੋਤਿ ਵਦਾਮੀ’’ਤਿ ਤਿਕ੍ਖਤ੍ਤੁਂ ਪਟਿਜਾਨਾਪੇਤ੍ਵਾ ‘‘ਘੋਸੋਪਿ ਖੋ ਏਸੋ ਦੁਲ੍ਲਭੋ ਲੋਕਸ੍ਮਿ’’ਨ੍ਤਿ ਉਦਾਨਂ ਉਦਾਨੇਤ੍ਵਾ ‘‘ਦੇਵਤੇ ਅਨੇਕੇਸੁ ਕਪ੍ਪਸਤਸਹਸ੍ਸੇਸੁ ਅਸੁਤਪੁਬ੍ਬਂ ਸਦ੍ਦਂ ਤਯਾ ਸੁਣਾਪਿਤਮ੍ਹਾ’’ਤਿ ਆਹਂਸੁ. ਅਥ ਅਨ੍ਤੇਵਾਸਿਨੋ ਆਚਰਿਯਂ ਏਤਦਵੋਚੁਂ – ‘‘ਤੇਨ ਹਿ ਸਤ੍ਥੁ ਸਨ੍ਤਿਕਂ ਗਚ੍ਛਾਮਾ’’ਤਿ. ‘‘ਤਾਤਾ, ਤਯੋ ਸੇਟ੍ਠਿਨੋ ਅਮ੍ਹਾਕਂ ਬਹੂਪਕਾਰਾ, ਸ੍ਵੇ ਤੇਸਂ ਨਿਵੇਸਨੇ ਭਿਕ੍ਖਂ ਗਣ੍ਹਿਤ੍ਵਾ ਤੇਸਮ੍ਪਿ ਆਚਿਕ੍ਖਿਤ੍ਵਾ ਗਮਿਸ੍ਸਾਮ, ਅਧਿਵਾਸੇਥ, ਤਾਤਾ’’ਤਿ. ਤੇ ਅਧਿਵਾਸਯਿਂਸੁ. ਪੁਨਦਿਵਸੇ ਸੇਟ੍ਠਿਨੋ ਯਾਗੁਭਤ੍ਤਂ ਸਮ੍ਪਾਦੇਤ੍ਵਾ ਆਸਨਾਨਿ ਪਞ੍ਞਾਪੇਤ੍ਵਾ ‘‘ਅਜ੍ਜ ਨੋ ਅਯ੍ਯਾਨਂ ਆਗਮਨਦਿਵਸੋ’’ਤਿ ਞਤ੍ਵਾ ਪਚ੍ਚੁਗ੍ਗਮਨਂ ਕਤ੍ਵਾ ਤੇ ਆਦਾਯ ਨਿਵੇਸਨਂ ਗਨ੍ਤ੍ਵਾ ਨਿਸੀਦਾਪੇਤ੍ਵਾ ਭਿਕ੍ਖਂ ਅਦਂਸੁ. ਤੇ ਕਤਭਤ੍ਤਕਿਚ੍ਚਾ ਮਹਾਸੇਟ੍ਠਿਨੋ ‘‘ਮਯਂ ਗਮਿਸ੍ਸਾਮਾ’’ਤਿ ਵਦਿਂਸੁ. ‘‘ਨਨੁ, ਭਨ੍ਤੇ, ਤੁਮ੍ਹੇਹਿ ਚਤ੍ਤਾਰੋ ¶ ਵਸ੍ਸਿਕੇ ਮਾਸੇ ਅਮ੍ਹਾਕਂ ਗਹਿਤਾਵ ਪਟਿਞ੍ਞਾ, ਇਦਾਨਿ ਕੁਹਿਂ ਗਚ੍ਛਥਾ’’ਤਿ? ‘‘ਲੋਕੇ ¶ ਕਿਰ ਬੁਦ੍ਧੋ ਉਪ੍ਪਨ੍ਨੋ, ਧਮ੍ਮੋ ਉਪ੍ਪਨ੍ਨੋ, ਸਙ੍ਘੋ ਉਪ੍ਪਨ੍ਨੋ, ਤਸ੍ਮਾ ਸਤ੍ਥੁ ਸਨ੍ਤਿਕਂ ਗਮਿਸ੍ਸਾਮਾ’’ਤਿ. ‘‘ਕਿਂ ਪਨ ਤਸ੍ਸ ਸਤ੍ਥੁਨੋ ਸਨ੍ਤਿਕਂ ਤੁਮ੍ਹਾਕਞ੍ਞੇਵ ਗਨ੍ਤੁਂ ਵਟ੍ਟਤੀ’’ਤਿ? ‘‘ਅਞ੍ਞੇਸਮ੍ਪਿ ਅਵਾਰਿਤਂ, ਆਵੁਸੋ’’ਤਿ. ‘‘ਤੇਨ ਹਿ, ਭਨ੍ਤੇ, ਆਗਮੇਥ, ਮਯਮ੍ਪਿ ਗਮਨਪਰਿਵਚ੍ਛਂ ਕਤ੍ਵਾ ਗਚ੍ਛਾਮਾ’’ਤਿ. ‘‘ਤੁਮ੍ਹੇਸੁ ਪਰਿਵਚ੍ਛਂ ਕਰੋਨ੍ਤੇਸੁ ਅਮ੍ਹਾਕਂ ਪਪਞ੍ਚੋ ਹੋਤਿ, ਮਯਂ ਪੁਰਤੋ ਗਚ੍ਛਾਮ, ਤੁਮ੍ਹੇ ਪਚ੍ਛਾ ਆਗਚ੍ਛੇਯ੍ਯਾਥਾ’’ਤਿ ਵਤ੍ਵਾ ਤੇ ਪੁਰੇਤਰਂ ਗਨ੍ਤ੍ਵਾ ਸਮ੍ਮਾਸਮ੍ਬੁਦ੍ਧਂ ਦਿਸ੍ਵਾ ਅਭਿਤ੍ਥਵਿਤ੍ਵਾ ਵਨ੍ਦਿਤ੍ਵਾ ਏਕਮਨ੍ਤਂ ਨਿਸੀਦਿਂਸੁ. ਅਥ ਨੇਸਂ ਸਤ੍ਥਾ ਅਨੁਪੁਬ੍ਬਿਂ ਕਥਂ ਕਥੇਤ੍ਵਾ ਧਮ੍ਮਂ ਦੇਸੇਸਿ. ਦੇਸਨਾਪਰਿਯੋਸਾਨੇ ਸਬ੍ਬੇਪਿ ਸਹ ਪਟਿਸਮ੍ਭਿਦਾਹਿ ਅਰਹਤ੍ਤਂ ਪਤ੍ਵਾ ਪਬ੍ਬਜ੍ਜਂ ਯਾਚਿਤ੍ਵਾ ‘‘ਏਥ, ਭਿਕ੍ਖਵੋ’’ਤਿ ਵਚਨਸਮਨਨ੍ਤਰਂਯੇਵ ਇਦ੍ਧਿਮਯਪਤ੍ਤਚੀਵਰਧਰਾ ਏਹਿਭਿਕ੍ਖੂ ਅਹੇਸੁਂ.

ਤੇਪਿ ਖੋ ਤਯੋ ਸੇਟ੍ਠਿਨੋ ਪਞ੍ਚਹਿ ਪਞ੍ਚਹਿ ਸਕਟਸਤੇਹਿ ਭਤ੍ਤਚ੍ਛਾਦਨਸਪ੍ਪਿਮਧੁਫਾਣਿਤਾਦੀਨਿ ਦਾਨੂਪਕਰਣਾਨਿ ਆਦਾਯ ਸਾਵਤ੍ਥਿਂ ਪਤ੍ਵਾ ਸਤ੍ਥਾਰਂ ਵਨ੍ਦਿਤ੍ਵਾ ਧਮ੍ਮਕਥਂ ਸੁਤ੍ਵਾ ਕਥਾਪਰਿਯੋਸਾਨੇ ਸੋਤਾਪਤ੍ਤਿਫਲੇ ¶ ਪਤਿਟ੍ਠਾਯ ਅਦ੍ਧਮਾਸਮਤ੍ਤਮ੍ਪਿ ਦਾਨਂ ਦਦਮਾਨਾ ਸਤ੍ਥੁ ਸਨ੍ਤਿਕੇ ਵਸਿਤ੍ਵਾ ਕੋਸਮ੍ਬਿਂ ਆਗਮਨਤ੍ਥਾਯ ਸਤ੍ਥਾਰਂ ਯਾਚਿਤ੍ਵਾ ਸਤ੍ਥਾਰਾ ਪਟਿਞ੍ਞਂ ਦਦਨ੍ਤੇਨ ¶ ‘‘ਸੁਞ੍ਞਾਗਾਰੇ ਖੋ ਗਹਪਤਯੋ ਤਥਾਗਤਾ ਅਭਿਰਮਨ੍ਤੀ’’ਤਿ ਵੁਤ੍ਤੇ, ‘‘ਅਞ੍ਞਾਤਂ, ਭਨ੍ਤੇ, ਅਮ੍ਹੇਹਿ ਪਹਿਤਸਾਸਨੇਨ ਆਗਨ੍ਤੁਂ ਵਟ੍ਟਤੀ’’ਤਿ ਵਤ੍ਵਾ ਕੋਸਮ੍ਬਿਂ ਗਨ੍ਤ੍ਵਾ ਘੋਸਕਸੇਟ੍ਠਿ ਘੋਸਿਤਾਰਾਮਂ, ਕੁਕ੍ਕੁਟਸੇਟ੍ਠਿ ਕੁਕ੍ਕੁਟਾਰਾਮਂ, ਪਾਵਾਰਿਕਸੇਟ੍ਠਿ ਪਾਵਾਰਿਕਾਰਾਮਨ੍ਤਿ ਤਯੋ ਮਹਾਵਿਹਾਰੇ ਕਾਰੇਤ੍ਵਾ ਸਤ੍ਥੁ ਆਗਮਨਤ੍ਥਾਯ ਸਾਸਨਂ ਪਹਿਣਿਂਸੁ. ਸਤ੍ਥਾ ਤੇਸਂ ਸਾਸਨਂ ਸੁਤ੍ਵਾ ਤਤ੍ਥ ਅਗਮਾਸਿ. ਤੇ ਪਚ੍ਚੁਗ੍ਗਨ੍ਤ੍ਵਾ ਸਤ੍ਥਾਰਂ ਵਿਹਾਰਂ ਪਵੇਸੇਤ੍ਵਾ ਵਾਰੇਨ ਵਾਰੇਨ ਪਟਿਜਗ੍ਗਨ੍ਤਿ. ਸਤ੍ਥਾ ਦੇਵਸਿਕਂ ਏਕੇਕਸ੍ਮਿਂ ਵਿਹਾਰੇ ਵਸਤਿ. ਯਸ੍ਸ ਵਿਹਾਰੇ ਵੁਟ੍ਠੋ ਹੋਤਿ, ਤਸ੍ਸੇਵ ਘਰਦ੍ਵਾਰੇ ਪਿਣ੍ਡਾਯ ਚਰਤਿ. ਤੇਸਂ ਪਨ ਤਿਣ੍ਣਂ ਸੇਟ੍ਠੀਨਂ ਉਪਟ੍ਠਾਕੋ ਸੁਮਨੋ ਨਾਮ ਮਾਲਾਕਾਰੋ ਅਹੋਸਿ. ਸੋ ਤੇ ਸੇਟ੍ਠਿਨੋ ਏਵਮਾਹ – ‘‘ਅਹਂ ਤੁਮ੍ਹਾਕਂ ਦੀਘਰਤ੍ਤਂ ਉਪਕਾਰਕੋ, ਸਤ੍ਥਾਰਂ ਭੋਜੇਤੁਕਾਮੋਮ੍ਹਿ, ਮਯ੍ਹਮ੍ਪਿ ਏਕਦਿਵਸਂ ਸਤ੍ਥਾਰਂ ਦੇਥਾ’’ਤਿ. ‘‘ਤੇਨ ਹਿ ਭਣੇ ਸ੍ਵੇ ਭੋਜੇਹੀ’’ਤਿ. ‘‘ਸਾਧੁ, ਸਾਮੀ’’ਤਿ ਸੋ ਸਤ੍ਥਾਰਂ ਨਿਮਨ੍ਤੇਤ੍ਵਾ ਸਕ੍ਕਾਰਂ ਪਟਿਯਾਦੇਸਿ.

ਤਦਾ ¶ ਰਾਜਾ ਸਾਮਾਵਤਿਯਾ ਦੇਵਸਿਕਂ ਪੁਪ੍ਫਮੂਲੇ ਅਟ੍ਠ ਕਹਾਪਣੇ ਦੇਤਿ. ਤਸ੍ਸਾ ਖੁਜ੍ਜੁਤ੍ਤਰਾ ਨਾਮ ਦਾਸੀ ਸੁਮਨਮਾਲਾਕਾਰਸ੍ਸ ਸਨ੍ਤਿਕਂ ਗਨ੍ਤ੍ਵਾ ਨਿਬਦ੍ਧਂ ਪੁਪ੍ਫਾਨਿ ਗਣ੍ਹਾਤਿ. ਅਥ ਨਂ ਤਸ੍ਮਿਂ ਦਿਵਸੇ ਆਗਤਂ ਮਾਲਾਕਾਰੋ ਆਹ – ‘‘ਮਯਾ ਸਤ੍ਥਾ ਨਿਮਨ੍ਤਿਤੋ, ਅਜ੍ਜ ਪੁਪ੍ਫੇਹਿ ਸਤ੍ਥਾਰਂ ਪੂਜੇਸ੍ਸਾਮਿ, ਤਿਟ੍ਠ ਤਾਵ, ਤ੍ਵਂ ਪਰਿਵੇਸਨਾਯ ਸਹਾਯਿਕਾ ਹੁਤ੍ਵਾ ਧਮ੍ਮਂ ਸੁਤ੍ਵਾ ਅਵਸੇਸਾਨਿ ਪੁਪ੍ਫਾਨਿ ਗਹੇਤ੍ਵਾ ਗਮਿਸ੍ਸਸੀ’’ਤਿ ¶ . ਸਾ ‘‘ਸਾਧੂ’’ਤਿ ਅਧਿਵਾਸੇਸਿ. ਸੁਮਨੋ ਬੁਦ੍ਧਪ੍ਪਮੁਖਂ ਭਿਕ੍ਖੁਸਙ੍ਘਂ ਪਰਿਵਿਸਿਤ੍ਵਾ ਅਨੁਮੋਦਨਕਰਣਤ੍ਥਾਯ ਪਤ੍ਤਂ ਅਗ੍ਗਹੇਸਿ. ਸਤ੍ਥਾ ਅਨੁਮੋਦਨਧਮ੍ਮਦੇਸਨਂ ਆਰਭਿ. ਖੁਜ੍ਜੁਤ੍ਤਰਾਪਿ ਸਤ੍ਥੁ ਧਮ੍ਮਕਥਂ ਸੁਣਨ੍ਤੀਯੇਵ ਸੋਤਾਪਤ੍ਤਿਫਲੇ ਪਤਿਟ੍ਠਹਿ. ਸਾ ਅਞ੍ਞੇਸੁ ਦਿਵਸੇਸੁ ਚਤ੍ਤਾਰੋ ਕਹਾਪਣੇ ਅਤ੍ਤਨੋ ਗਹੇਤ੍ਵਾ ਚਤੂਹਿ ਪੁਪ੍ਫਾਨਿ ਗਹੇਤ੍ਵਾ ਗਚ੍ਛਤਿ, ਤਂ ਦਿਵਸਂ ਅਟ੍ਠਹਿਪਿ ਪੁਪ੍ਫਾਨਿ ਗਹੇਤ੍ਵਾ ਗਤਾ. ਅਥ ਨਂ ਸਾਮਾਵਤੀ ਆਹ – ‘‘ਕਿਂ ਨੁ ਖੋ, ਅਮ੍ਮ, ਅਜ੍ਜ ਅਮ੍ਹਾਕਂ ਰਞ੍ਞਾ ਦ੍ਵਿਗੁਣਂ ਪੁਪ੍ਫਮੂਲਂ ਦਿਨ੍ਨ’’ਨ੍ਤਿ? ‘‘ਨੋ, ਅਯ੍ਯੇ’’ਤਿ. ‘‘ਅਥ ਕਸ੍ਮਾ ਬਹੂਨਿ ਪੁਪ੍ਫਾਨੀ’’ਤਿ? ‘‘ਅਞ੍ਞੇਸੁ ਦਿਵਸੇਸੁ ਅਹਂ ਚਤ੍ਤਾਰੋ ਕਹਾਪਣੇ ਅਤ੍ਤਨੋ ਗਹੇਤ੍ਵਾ ਚਤੂਹਿ ਪੁਪ੍ਫਾਨਿ ਆਹਰਾਮੀ’’ਤਿ. ‘‘ਅਜ੍ਜ ਕਸ੍ਮਾ ਨ ਗਣ੍ਹੀ’’ਤਿ? ‘‘ਸਮ੍ਮਾਸਮ੍ਬੁਦ੍ਧਸ੍ਸ ਧਮ੍ਮਕਥਂ ਸੁਤ੍ਵਾ ਧਮ੍ਮਸ੍ਸ ਅਧਿਗਤਤ੍ਤਾ’’ਤਿ. ਅਥ ਨਂ ‘‘ਅਰੇ, ਦੁਟ੍ਠਦਾਸਿ ਏਤ੍ਤਕਂ ਕਾਲਂ ਤਯਾ ਗਹਿਤਕਹਾਪਣੇ ਮੇ ਦੇਹੀ’’ਤਿ ਅਤਜ੍ਜੇਤ੍ਵਾ, ‘‘ਅਮ੍ਮ, ਤਯਾ ਪਿਵਿਤਂ ਅਮਤਂ ਅਮ੍ਹੇਪਿ ਪਾਯੇਹੀ’’ਤਿ ਵਤ੍ਵਾ ‘‘ਤੇਨ ਹਿ ਮਂ ਨ੍ਹਾਪੇਹੀ’’ਤਿ ਵੁਤ੍ਤੇ ਸੋਲ਼ਸਹਿ ਗਨ੍ਧੋਦਕਘਟੇਹਿ ਨ੍ਹਾਪੇਤ੍ਵਾ ਦ੍ਵੇ ਮਟ੍ਠਸਾਟਕੇ ਦਾਪੇਸਿ. ਸਾ ਏਕਂ ਨਿਵਾਸੇਤ੍ਵਾ ਏਕਂ ਏਕਂਸਂ ਪਾਰੁਪਿਤ੍ਵਾ ਆਸਨਂ ਪਞ੍ਞਾਪੇਤ੍ਵਾ ਏਕਂ ਬੀਜਨਿਂ ਆਹਰਾਪੇਤ੍ਵਾ ਆਸਨੇ ਨਿਸੀਦਿਤ੍ਵਾ ਚਿਤ੍ਰਬੀਜਨਿਂ ਆਦਾਯ ਪਞ੍ਚ ਮਾਤੁਗਾਮਸਤਾਨਿ ਆਮਨ੍ਤੇਤ੍ਵਾ ਤਾਸਂ ਸਤ੍ਥਾਰਾ ਦੇਸਿਤਨਿਯਾਮੇਨੇਵ ਧਮ੍ਮਂ ਦੇਸੇਸਿ. ਤਸ੍ਸਾ ਧਮ੍ਮਕਥਂ ਸੁਤ੍ਵਾ ਤਾ ਸਬ੍ਬਾਪਿ ਸੋਤਾਪਤ੍ਤਿਫਲੇ ਪਤਿਟ੍ਠਹਿਂਸੁ.

ਤਾ ¶ ਸਬ੍ਬਾਪਿ ਖੁਜ੍ਜੁਤ੍ਤਰਂ ਵਨ੍ਦਿਤ੍ਵਾ, ‘‘ਅਮ੍ਮ ¶ , ਅਜ੍ਜਤੋ ਪਟ੍ਠਾਯ ਤ੍ਵਂ ਕਿਲਿਟ੍ਠਕਮ੍ਮਂ ਮਾ ਕਰਿ, ਅਮ੍ਹਾਕਂ ਮਾਤੁਟ੍ਠਾਨੇ ਚ ਆਚਰਿਯਟ੍ਠਾਨੇ ਚ ਠਤ੍ਵਾ ਸਤ੍ਥੁ ਸਨ੍ਤਿਕਂ ਗਨ੍ਤ੍ਵਾ ਸਤ੍ਥਾਰਾ ਦੇਸਿਤਂ ਧਮ੍ਮਂ ਸੁਤ੍ਵਾ ਅਮ੍ਹਾਕਂ ਕਥੇਹੀ’’ਤਿ ਵਦਿਂਸੁ. ਸਾ ਤਥਾ ਕਰੋਨ੍ਤੀ ਅਪਰਭਾਗੇ ਤਿਪਿਟਕਧਰਾ ਜਾਤਾ. ਅਥ ਨਂ ਸਤ੍ਥਾ ‘‘ਏਤਦਗ੍ਗਂ, ਭਿਕ੍ਖਵੇ, ਮਮ ਸਾਵਿਕਾਨਂ ਉਪਾਸਿਕਾਨਂ ਬਹੁਸ੍ਸੁਤਾਨਂ ਧਮ੍ਮਕਥਿਕਾਨਂ ਯਦਿਦਂ ਖੁਜ੍ਜੁਤ੍ਤਰਾ’’ਤਿ ਏਤਦਗ੍ਗੇ ਠਪੇਸਿ. ਤਾਪਿ ਖੋ ਪਞ੍ਚਸਤਾ ਇਤ੍ਥਿਯੋ ਤਂ ਏਵਮਾਹਂਸੁ – ‘‘ਅਮ੍ਮ, ਸਤ੍ਥਾਰਂ ਦਟ੍ਠੁਕਾਮਾਮ੍ਹਾ, ਤਂ ਨੋ ਦਸ੍ਸੇਹਿ, ਗਨ੍ਧਮਾਲਾਦੀਹਿ ¶ ਤਂ ਪੂਜੇਸ੍ਸਾਮਾ’’ਤਿ. ‘‘ਅਯ੍ਯੇ, ਰਾਜਕੁਲਂ ਨਾਮ ਭਾਰਿਯਂ, ਤੁਮ੍ਹੇ ਗਹੇਤ੍ਵਾ ਬਹਿ ਗਨ੍ਤੁਂ ਨ ਸਕ੍ਕਾ’’ਤਿ. ‘‘ਅਮ੍ਮ, ਨੋ ਮਾ ਨਾਸੇਹਿ, ਦਸ੍ਸੇਹੇਵ ਅਮ੍ਹਾਕਂ ਸਤ੍ਥਾਰ’’ਨ੍ਤਿ. ‘‘ਤੇਨ ਹਿ ਤੁਮ੍ਹਾਕਂ ਵਸਨਗਬ੍ਭਾਨਂ ਭਿਤ੍ਤੀਸੁ ਯਤ੍ਤਕੇਨ ਓਲੋਕੇਤੁਂ ਸਕ੍ਕਾ ਹੋਤਿ, ਤਤ੍ਤਕਂ ਛਿਦ੍ਦਂ ਕਤ੍ਵਾ ਗਨ੍ਧਮਾਲਾਦੀਨਿ ਆਹਰਾਪੇਤ੍ਵਾ ਸਤ੍ਥਾਰਂ ਤਿਣ੍ਣਂ ਸੇਟ੍ਠੀਨਂ ਘਰਦ੍ਵਾਰਂ ਗਚ੍ਛਨ੍ਤਂ ਤੁਮ੍ਹੇ ਤੇਸੁ ਤੇਸੁ ਠਾਨੇਸੁ ਠਤ੍ਵਾ ਓਲੋਕੇਥ ਚੇਵ, ਹਤ੍ਥੇ ਚ ਪਸਾਰੇਤ੍ਵਾ ਵਨ੍ਦਥ, ਪੂਜੇਥ ਚਾ’’ਤਿ. ਤਾ ਤਥਾ ਕਤ੍ਵਾ ਸਤ੍ਥਾਰਂ ਗਚ੍ਛਨ੍ਤਞ੍ਚ ਆਗਚ੍ਛਨ੍ਤਞ੍ਚ ਓਲੋਕੇਤ੍ਵਾ ਵਨ੍ਦਿਂਸੁ ਚੇਵ ਪੂਜੇਸੁਞ੍ਚ.

ਅਥੇਕਦਿਵਸਂ ਮਾਗਣ੍ਡਿਯਾ ਅਤ੍ਤਨੋ ਪਾਸਾਦਤਲਤੋ ਨਿਕ੍ਖਮਿਤ੍ਵਾ ਚਙ੍ਕਮਮਾਨਾ ਤਾਸਂ ਵਸਨਟ੍ਠਾਨਂ ਗਨ੍ਤ੍ਵਾ ਗਬ੍ਭੇਸੁ ਛਿਦ੍ਦਂ ਦਿਸ੍ਵਾ, ‘‘ਇਦਂ ਕਿ’’ਨ੍ਤਿ ਪੁਚ੍ਛਿਤ੍ਵਾ, ਤਾਹਿ ਤਸ੍ਸਾ ਸਤ੍ਥਰਿ ਆਘਾਤਬਦ੍ਧਭਾਵਂ ਅਜਾਨਨ੍ਤੀਹਿ ‘‘ਸਤ੍ਥਾ ¶ ਇਮਂ ਨਗਰਂ ਆਗਤੋ, ਮਯਂ ਏਤ੍ਥ ਠਤ੍ਵਾ ਸਤ੍ਥਾਰਂ ਵਨ੍ਦਾਮ ਚੇਵ ਪੂਜੇਮ ਚਾ’’ਤਿ ਵੁਤ੍ਤੇ, ‘‘ਆਗਤੋ ਨਾਮ ਇਮਂ ਨਗਰਂ ਸਮਣੋ ਗੋਤਮੋ, ਇਦਾਨਿਸ੍ਸ ਕਤ੍ਤਬ੍ਬਂ ਜਾਨਿਸ੍ਸਾਮਿ, ਇਮਾਪਿ ਤਸ੍ਸ ਉਪਟ੍ਠਾਯਿਕਾ, ਇਮਾਸਮ੍ਪਿ ਕਤ੍ਤਬ੍ਬਂ ਜਾਨਿਸ੍ਸਾਮੀ’’ਤਿ ਚਿਨ੍ਤੇਤ੍ਵਾ ਗਨ੍ਤ੍ਵਾ ਰਞ੍ਞੋ ਆਰੋਚੇਸਿ – ‘‘ਮਹਾਰਾਜ, ਸਾਮਾਵਤਿਮਿਸ੍ਸਿਕਾਨਂ ਬਹਿਦ੍ਧਾ ਪਤ੍ਥਨਾ ਅਤ੍ਥਿ, ਕਤਿਪਾਹੇਨੇਵ ਤੇ ਜੀਵਿਤਂ ਮਾਰੇਸ੍ਸਨ੍ਤੀ’’ਤਿ. ਰਾਜਾ ‘‘ਨ ਤਾ ਏਵਰੂਪਂ ਕਰਿਸ੍ਸਨ੍ਤੀ’’ਤਿ ਨ ਸਦ੍ਦਹਿ. ਪੁਨਪ੍ਪੁਨਂ ਵੁਤ੍ਤੇਪਿ ਨ ਸਦ੍ਦਹਿ ਏਵ. ਅਥ ਨਂ ਏਵਂ ਤਿਕ੍ਖਤ੍ਤੁਂ ਵੁਤ੍ਤੇਪਿ ਅਸਦ੍ਦਹਨ੍ਤਂ ‘‘ਸਚੇ ਮੇ ਨ ਸਦ੍ਦਹਸਿ, ਤਾਸਂ ਵਸਨਟ੍ਠਾਨਂ ਗਨ੍ਤ੍ਵਾ ਉਪਚਾਰੇਹਿ, ਮਹਾਰਾਜਾ’’ਤਿ ਆਹ. ਰਾਜਾ ਗਨ੍ਤ੍ਵਾ ਗਬ੍ਭੇਸੁ ਛਿਦ੍ਦਂ ਦਿਸ੍ਵਾ, ‘‘ਇਦਂ ਕਿ’’ਨ੍ਤਿ ਪੁਚ੍ਛਿਤ੍ਵਾ, ਤਸ੍ਮਿਂ ਅਤ੍ਥੇ ਆਰੋਚਿਤੇ ਤਾਸਂ ਅਕੁਜ੍ਝਿਤ੍ਵਾ, ਕਿਞ੍ਚਿ ਅਵਤ੍ਵਾਵ ਛਿਦ੍ਦਾਨਿ ਪਿਦਹਾਪੇਤ੍ਵਾ ਸਬ੍ਬਗਬ੍ਭੇਸੁ ਉਦ੍ਧਚ੍ਛਿਦ੍ਦਕਵਾਤਪਾਨਾਨਿ ਕਾਰੇਸਿ. ਉਦ੍ਧਚ੍ਛਿਦ੍ਦਕਵਾਤਪਾਨਾਨਿ ਕਿਰ ਤਸ੍ਮਿਂ ਕਾਲੇ ਉਪ੍ਪਨ੍ਨਾਨਿ. ਮਾਗਣ੍ਡਿਯਾ ਤਾਸਂ ਕਿਞ੍ਚਿ ਕਾਤੁਂ ਅਸਕ੍ਕੁਣਿਤ੍ਵਾ, ‘‘ਸਮਣਸ੍ਸ ਗੋਤਮਸ੍ਸੇਵ ਕਤ੍ਤਬ੍ਬਂ ਕਰਿਸ੍ਸਾਮੀ’’ਤਿ ਨਾਗਰਾਨਂ ਲਞ੍ਜਂ ਦਤ੍ਵਾ, ‘‘ਸਮਣਂ ਗੋਤਮਂ ਅਨ੍ਤੋਨਗਰਂ ਪਵਿਸਿਤ੍ਵਾ ਵਿਚਰਨ੍ਤਂ ਦਾਸਕਮ੍ਮਕਰਪੋਰਿਸੇਹਿ ਅਕ੍ਕੋਸੇਤ੍ਵਾ ਪਰਿਭਾਸੇਤ੍ਵਾ ਪਲਾਪੇਥਾ’’ਤਿ ਆਣਾਪੇਸਿ. ਮਿਚ੍ਛਾਦਿਟ੍ਠਿਕਾ ਤੀਸੁ ਰਤਨੇਸੁ ਅਪ੍ਪਸਨ੍ਨਾ ਅਨ੍ਤੋਨਗਰਂ ਪਵਿਟ੍ਠਂ ਸਤ੍ਥਾਰਂ ਅਨੁਬਨ੍ਧਿਤ੍ਵਾ ¶ , ‘‘ਚੋਰੋਸਿ ¶ , ਬਾਲੋਸਿ, ਮੂਲ਼੍ਹੋਸਿ, ਓਟ੍ਠੋਸਿ, ਗੋਣੋਸਿ, ਗਦ੍ਰਭੋਸਿ, ਨੇਰਯਿਕੋਸਿ, ਤਿਰਚ੍ਛਾਨਗਤੋਸਿ, ਨਤ੍ਥਿ ਤੁਯ੍ਹਂ ਸੁਗਤਿ, ਦੁਗ੍ਗਤਿਯੇਵ ਤੁਯ੍ਹਂ ਪਾਟਿਕਙ੍ਖਾ’’ਤਿ ਦਸਹਿ ਅਕ੍ਕੋਸਵਤ੍ਥੂਹਿ ਅਕ੍ਕੋਸਨ੍ਤਿ ਪਰਿਭਾਸਨ੍ਤਿ.

ਤਂ ¶ ਸੁਤ੍ਵਾ ਆਯਸ੍ਮਾ ਆਨਨ੍ਦੋ ਸਤ੍ਥਾਰਂ ਏਤਦਵੋਚ – ‘‘ਭਨ੍ਤੇ, ਇਮੇ ਨਾਗਰਾ ਅਮ੍ਹੇ ਅਕ੍ਕੋਸਨ੍ਤਿ ਪਰਿਭਾਸਨ੍ਤਿ, ਇਤੋ ਅਞ੍ਞਤ੍ਥ ਗਚ੍ਛਾਮਾ’’ਤਿ. ‘‘ਕੁਹਿਂ, ਆਨਨ੍ਦੋਤਿ’’? ‘‘ਅਞ੍ਞਂ ਨਗਰਂ, ਭਨ੍ਤੇ’’ਤਿ. ‘‘ਤਤ੍ਥ ਮਨੁਸ੍ਸੇਸੁ ਅਕ੍ਕੋਸਨ੍ਤੇਸੁ ਪੁਨ ਕਤ੍ਥ ਗਮਿਸ੍ਸਾਮ, ਆਨਨ੍ਦੋ’’ਤਿ? ‘‘ਤਤੋਪਿ ਅਞ੍ਞਂ ਨਗਰਂ, ਭਨ੍ਤੇ’’ਤਿ. ‘‘ਤਤ੍ਥਾਪਿ ਮਨੁਸ੍ਸੇਸੁ ਅਕ੍ਕੋਸਨ੍ਤੇਸੁ ਕੁਹਿਂ ਗਮਿਸ੍ਸਾਮਾ’’ਤਿ? ‘‘ਤਤੋਪਿ ਅਞ੍ਞਂ ਨਗਰਂ, ਭਨ੍ਤੇ’’ਤਿ. ‘‘ਆਨਨ੍ਦ, ਏਵਂ ਕਾਤੁਂ ਨ ਵਟ੍ਟਤਿ. ਯਤ੍ਥ ਅਧਿਕਰਣਂ ਉਪ੍ਪਨ੍ਨਂ, ਤਤ੍ਥੇਵ ਤਸ੍ਮਿਂ ਵੂਪਸਨ੍ਤੇ ਅਞ੍ਞਤ੍ਥ ਗਨ੍ਤੁਂ ਵਟ੍ਟਤਿ. ਕੇ ਪਨ ਤੇ, ਆਨਨ੍ਦ, ਅਕ੍ਕੋਸਨ੍ਤੀ’’ਤਿ? ‘‘ਭਨ੍ਤੇ, ਦਾਸਕਮ੍ਮਕਰੇ ਉਪਾਦਾਯ ਸਬ੍ਬੇ ਅਕ੍ਕੋਸਨ੍ਤੀ’’ਤਿ. ‘‘ਅਹਂ, ਆਨਨ੍ਦ, ਸਙ੍ਗਾਮਂ ਓਤਿਣ੍ਣਹਤ੍ਥਿਸਦਿਸੋ, ਸਙ੍ਗਾਮਂ ਓਤਿਣ੍ਣਹਤ੍ਥਿਨੋ ਹਿ ਚਤੂਹਿ ਦਿਸਾਹਿ ਆਗਤੇ ਸਰੇ ਸਹਿਤੁਂ ਭਾਰੋ, ਤਥੇਵ ਬਹੂਹਿ ਦੁਸ੍ਸੀਲੇਹਿ ਕਥਿਤਕਥਾਨਂ ਸਹਨਂ ਨਾਮ ਮਯ੍ਹਂ ਭਾਰੋ’’ਤਿ ਵਤ੍ਵਾ ਅਤ੍ਤਾਨਂ ਆਰਬ੍ਭ ਧਮ੍ਮਂ ਦੇਸੇਨ੍ਤੋ ਇਮਾ ਨਾਗਵਗ੍ਗੇ ਤਿਸ੍ਸੋ ਗਾਥਾ ਅਭਾਸਿ –

‘‘ਅਹਂ ਨਾਗੋਵ ਸਙ੍ਗਾਮੇ, ਚਾਪਤੋ ਪਤਿਤਂ ਸਰਂ;

ਅਤਿਵਾਕ੍ਯਂ ਤਿਤਿਕ੍ਖਿਸ੍ਸਂ, ਦੁਸ੍ਸੀਲੋ ਹਿ ਬਹੁਜ੍ਜਨੋ.

‘‘ਦਨ੍ਤਂ ¶ ਨਯਨ੍ਤਿ ਸਮਿਤਿਂ, ਦਨ੍ਤਂ ਰਾਜਾਭਿਰੂਹਤਿ;

ਦਨ੍ਤੋ ਸੇਟ੍ਠੋ ਮਨੁਸ੍ਸੇਸੁ, ਯੋਤਿਵਾਕ੍ਯਂ ਤਿਤਿਕ੍ਖਤਿ.

‘‘ਵਰਮਸ੍ਸਤਰਾ ਦਨ੍ਤਾ, ਆਜਾਨੀਯਾ ਚ ਸਿਨ੍ਧਵਾ;

ਕੁਞ੍ਜਰਾ ਚ ਮਹਾਨਾਗਾ, ਅਤ੍ਤਦਨ੍ਤੋ ਤਤੋ ਵਰ’’ਨ੍ਤਿ. (ਧ. ਪ. ੩੨੦-੩੨੨);

ਧਮ੍ਮਕਥਾ ਸਮ੍ਪਤ੍ਤਮਹਾਜਨਸ੍ਸ ਸਾਤ੍ਥਿਕਾ ਅਹੋਸਿ. ਏਵਂ ਧਮ੍ਮਂ ਦੇਸੇਤ੍ਵਾ ਮਾ ਚਿਨ੍ਤਯਿ, ਆਨਨ੍ਦ, ਏਤੇ ਸਤ੍ਤਾਹਮਤ੍ਤਮੇਵ ਅਕ੍ਕੋਸਿਸ੍ਸਨ੍ਤਿ, ਅਟ੍ਠਮੇ ਦਿਵਸੇ ਤੁਣ੍ਹੀ ਭਵਿਸ੍ਸਨ੍ਤਿ, ਬੁਦ੍ਧਾਨਞ੍ਹਿ ਉਪ੍ਪਨ੍ਨਂ ਅਧਿਕਰਣਂ ਸਤ੍ਤਾਹਤੋ ਉਤ੍ਤਰਿ ਨ ਗਚ੍ਛਤਿ. ਮਾਗਣ੍ਡਿਯਾ ਸਤ੍ਥਾਰਂ ਅਕ੍ਕੋਸਾਪੇਤ੍ਵਾ ਪਲਾਪੇਤੁਂ ਅਸਕ੍ਕੋਨ੍ਤੀ, ‘‘ਕਿਂ ਨੁ ਖੋ ਕਰਿਸ੍ਸਾਮੀ’’ਤਿ ਚਿਨ੍ਤੇਤ੍ਵਾ, ‘‘ਇਮਾ ਏਤਸ੍ਸ ਉਪਤ੍ਥਮ੍ਭਭੂਤਾ, ਏਤਾਸਮ੍ਪਿ ਬ੍ਯਸਨਂ ਕਰਿਸ੍ਸਾਮੀ’’ਤਿ ਏਕਦਿਵਸਂ ਰਞ੍ਞੋ ਸੁਰਾਪਾਨਟ੍ਠਾਨੇ ਉਪਟ੍ਠਾਨਂ ਕਰੋਨ੍ਤੀ ਚੂਲ਼ਪਿਤੁ ਸਾਸਨਂ ਪਹਿਣਿ ‘‘ਅਤ੍ਥੋ ਮੇ ਕਿਰ ਕੁਕ੍ਕੁਟੇਹਿ ¶ , ਅਟ੍ਠ ਮਤਕੁਕ੍ਕੁਟੇ, ਅਟ੍ਠ ਸਜੀਵਕੁਕ੍ਕੁਟੇ ਚ ਗਹੇਤ੍ਵਾ ਆਗਚ੍ਛਤੁ, ਆਗਨ੍ਤ੍ਵਾ ਚ ਸੋਪਾਨਮਤ੍ਥਕੇ ਠਤ੍ਵਾ ਆਗਤਭਾਵਂ ਨਿਵੇਦੇਤ੍ਵਾ ‘ਪਵਿਸਤੂ’ਤਿ ਵੁਤ੍ਤੇਪਿ ਅਪਵਿਸਿਤ੍ਵਾ ਪਠਮਂ ਅਟ੍ਠ ਸਜੀਵਕੁਕ੍ਕੁਟੇ ਪਹਿਣਤੁ, ‘ਪਚ੍ਛਾ ਇਤਰੇ’’’ਤਿ. ਚੂਲ਼ਾਪਟ੍ਠਾਕਸ੍ਸ ਚ ‘‘ਮਮ ਵਚਨਂ ਕਰੇਯ੍ਯਾਸੀ’’ਤਿ ਲਞ੍ਜਂ ਅਦਾਸਿ. ਮਾਗਣ੍ਡਿਯੋ ਆਗਨ੍ਤ੍ਵਾ, ਰਞ੍ਞੋ ਨਿਵੇਦਾਪੇਤ੍ਵਾ, ‘‘ਪਵਿਸਤੂ’’ਤਿ ਵੁਤ੍ਤੇ, ‘‘ਰਞ੍ਞੋ ਆਪਾਨਭੂਮਿਂ ਨ ਪਵਿਸਿਸ੍ਸਾਮੀ’’ਤਿ ਆਹ. ਇਤਰਾ ਚੂਲ਼ੁਪਟ੍ਠਾਕਂ ¶ ਪਹਿਣਿ ¶ – ‘‘ਗਚ੍ਛ, ਤਾਤ, ਮਮ ਚੂਲ਼ਪਿਤੁ ਸਨ੍ਤਿਕ’’ਨ੍ਤਿ. ਸੋ ਗਨ੍ਤ੍ਵਾ ਤੇਨ ਦਿਨ੍ਨੇ ਅਟ੍ਠ ਸਜੀਵਕੁਕ੍ਕੁਟੇ ਆਨੇਤ੍ਵਾ, ‘‘ਦੇਵ, ਪੁਰੋਹਿਤੇਨ ਪਣ੍ਣਾਕਾਰੋ ਪਹਿਤੋ’’ਤਿ ਆਹ. ਰਾਜਾ ‘‘ਭਦ੍ਦਕੋ ਵਤ ਨੋ ਉਤ੍ਤਰਿਭਙ੍ਗੋ ਉਪ੍ਪਨ੍ਨੋ, ਕੋ ਨੁ ਖੋ ਪਚੇਯ੍ਯਾ’’ਤਿ ਆਹ. ਮਾਗਣ੍ਡਿਯਾ, ‘‘ਮਹਾਰਾਜ, ਸਾਮਾਵਤਿਪ੍ਪਮੁਖਾ ਪਞ੍ਚਸਤਾ ਇਤ੍ਥਿਯੋ ਨਿਕ੍ਕਮ੍ਮਿਕਾ ਵਿਚਰਨ੍ਤਿ, ਤਾਸਂ ਪੇਸੇਹਿ, ਤਾ ਪਚਿਤ੍ਵਾ ਆਹਰਿਸ੍ਸਨ੍ਤੀ’’ਤਿ ਆਹ. ਰਾਜਾ ‘‘ਗਚ੍ਛ, ਤਾਸਂ ਦਤ੍ਵਾ ਅਞ੍ਞਸ੍ਸ ਕਿਰ ਹਤ੍ਥੇ ਅਦਤ੍ਵਾ ਸਯਮੇਵ ਮਾਰੇਤ੍ਵਾ ਪਚਨ੍ਤੂ’’ਤਿ ਪੇਸੇਸਿ. ਚੂਲ਼ੁਪਟ੍ਠਾਕੋ ‘‘ਸਾਧੁ ਦੇਵਾ’’ਤਿ ਗਨ੍ਤ੍ਵਾ ਤਥਾ ਵਤ੍ਵਾ ਤਾਹਿ ‘‘ਮਯਂ ਪਾਣਾਤਿਪਾਤਂ ਨ ਕਰੋਮਾ’’ਤਿ ਪਟਿਕ੍ਖਿਤ੍ਤੋ ਆਗਨ੍ਤ੍ਵਾ ਤਮਤ੍ਥਂ ਰਞ੍ਞੋ ਆਰੋਚੇਸਿ. ਮਾਗਣ੍ਡਿਯਾ ‘‘ਦਿਟ੍ਠਂ ਤੇ, ਮਹਾਰਾਜ, ਇਦਾਨਿ ਤਾਸਂ ਪਾਣਾਤਿਪਾਤਸ੍ਸ ਕਰਣਂ ਵਾ ਅਕਰਣਂ ਵਾ ਜਾਨਿਸ੍ਸਸਿ, ‘ਸਮਣਸ੍ਸ ਗੋਤਮਸ੍ਸ ਪਚਿਤ੍ਵਾ ਪੇਸੇਨ੍ਤੂ’ਤਿ ਵਦੇਹਿ ਦੇਵਾ’’ਤਿ ਆਹ. ਰਾਜਾ ਤਥਾ ਵਤ੍ਵਾ ਪੇਸੇਸਿ. ਇਤਰੋ ਤੇ ਗਹੇਤ੍ਵਾ ਗਚ੍ਛਨ੍ਤੋ ਵਿਯ ਹੁਤ੍ਵਾ ਗਨ੍ਤ੍ਵਾ ਤੇ ਕੁਕ੍ਕੁਟੇ ਪੁਰੋਹਿਤਸ੍ਸ ਦਤ੍ਵਾ ਮਤਕੁਕ੍ਕੁਟੇ ਤਾਸਂ ਸਨ੍ਤਿਕਂ ਨੇਤ੍ਵਾ, ‘‘ਇਮੇ ਕਿਰ ਕੁਕ੍ਕੁਟੇ ਪਚਿਤ੍ਵਾ ਸਤ੍ਥੁ ਸਨ੍ਤਿਕਂ ਪਹਿਣਥਾ’’ਤਿ ਆਹ. ਤਾ, ‘‘ਸਾਮਿ, ਆਹਰ, ਇਦਂ ਨਾਮ ਅਮ੍ਹਾਕਂ ਕਿਚ੍ਚ’’ਨ੍ਤਿ ਪਚ੍ਚੁਗ੍ਗਨ੍ਤ੍ਵਾ ਗਣ੍ਹਿਂਸੁ. ਸੋ ਰਞ੍ਞੋ ਸਨ੍ਤਿਕਂ ਗਨ੍ਤ੍ਵਾ, ‘‘ਕਿਂ, ਤਾਤਾ’’ਤਿ ਪੁਟ੍ਠੋ, ‘‘ਸਮਣਸ੍ਸ ਗੋਤਮਸ੍ਸ ਪਚਿਤ੍ਵਾ ਪੇਸੇਥਾਤਿ ਵੁਤ੍ਤਮਤ੍ਤੇਯੇਵ ਪਟਿਮਗ੍ਗਂ ਆਗਨ੍ਤ੍ਵਾ ਗਣ੍ਹਿਂਸੂ’’ਤਿ ਆਚਿਕ੍ਖਿ. ਮਾਗਣ੍ਡਿਯਾ ‘‘ਪਸ੍ਸ, ਮਹਾਰਾਜ, ਨ ਤਾ ਤੁਮ੍ਹਾਦਿਸਾਨਂ ਕਰੋਨ੍ਤਿ, ਬਹਿਦ੍ਧਾ ਪਤ੍ਥਨਾ ਤਾਸਂ ਅਤ੍ਥੀਤਿ ਵੁਤ੍ਤੇ ਨ ਸਦ੍ਦਹਸੀ’’ਤਿ ਆਹ. ਰਾਜਾ ਤਂ ਸੁਤ੍ਵਾਪਿ ਅਧਿਵਾਸੇਤ੍ਵਾ ¶ ਤੁਣ੍ਹੀਯੇਵ ਅਹੋਸਿ. ਮਾਗਣ੍ਡਿਯਾ ‘‘ਕਿਂ ਨੁ ਖੋ ਕਰਿਸ੍ਸਾਮੀ’’ਤਿ ਚਿਨ੍ਤੇਸਿ.

ਤਦਾ ਪਨ ਰਾਜਾ ‘‘ਸਾਮਾਵਤਿਯਾ ਵਾਸੁਲਦਤ੍ਤਾਯ ਮਾਗਣ੍ਡਿਯਾਯ ਚਾ’’ਤਿ ਤਿਸ੍ਸਨ੍ਨਮ੍ਪਿ ਏਤਾਸਂ ਪਾਸਾਦਤਲੇ ਵਾਰੇਨ ਵਾਰੇਨ ਸਤ੍ਤਾਹਂ ਸਤ੍ਤਾਹਂ ਵੀਤਿਨਾਮੇਤਿ ¶ . ਅਥ ਨਂ ‘‘ਸ੍ਵੇ ਵਾ ਪਰਸੁਵੇ ਵਾ ਸਾਮਾਵਤਿਯਾ ਪਾਸਾਦਤਲਂ ਗਮਿਸ੍ਸਤੀ’’ਤਿ ਞਤ੍ਵਾ ਮਾਗਣ੍ਡਿਯਾ ਚੂਲ਼ਪਿਤੁ ਸਾਸਨਂ ਪਹਿਣਿ – ‘‘ਅਗਦੇਨ ਕਿਰ ਦਾਠਾ ਧੋਵਿਤ੍ਵਾ ਏਕਂ ਸਪ੍ਪਂ ਪੇਸੇਤੂ’’ਤਿ. ਸੋ ਤਥਾ ਕਤ੍ਵਾ ਪੇਸੇਸਿ. ਰਾਜਾ ਅਤ੍ਤਨੋ ਗਮਨਟ੍ਠਾਨਂ ਹਤ੍ਥਿਕਨ੍ਤਵੀਣਂ ਆਦਾਯਯੇਵ ਗਚ੍ਛਤਿ, ਤਸ੍ਸਾ ਪੋਕ੍ਖਰੇ ਏਕਂ ਛਿਦ੍ਦਂ ਅਤ੍ਥਿ. ਮਾਗਣ੍ਡਿਯਾ ਤੇਨ ਛਿਦ੍ਦੇਨ ਸਪ੍ਪਂ ਪਵੇਸੇਤ੍ਵਾ ਛਿਦ੍ਦਂ ਮਾਲਾਗੁਲ਼ੇਨ ਥਕੇਸਿ. ਸਪ੍ਪੋ ਦ੍ਵੀਹਤੀਹਂ ਅਨ੍ਤੋਵੀਣਾਯਮੇਵ ਅਹੋਸਿ. ਮਾਗਣ੍ਡਿਯਾ ਰਞ੍ਞੋ ਗਮਨਦਿਵਸੇ ‘‘ਅਜ੍ਜ ਕਤਰਿਸ੍ਸਿਤ੍ਥਿਯਾ ਪਾਸਾਦਂ ਗਮਿਸ੍ਸਸਿ ਦੇਵਾ’’ਤਿ ਪੁਚ੍ਛਿਤ੍ਵਾ ‘‘ਸਾਮਾਵਤਿਯਾ’’ਤਿ ਵੁਤ੍ਤੇ, ‘‘ਅਜ੍ਜ ਮਯਾ, ਮਹਾਰਾਜ, ਅਮਨਾਪੋ ਸੁਪਿਨੋ ਦਿਟ੍ਠੋ. ਨ ਸਕ੍ਕਾ ਤਤ੍ਥ ਗਨ੍ਤੁਂ, ਦੇਵਾ’’ਤਿ? ‘‘ਗਚ੍ਛਾਮੇਵਾ’’ਤਿ. ਸਾ ਯਾਵ ਤਤਿਯਂ ਵਾਰੇਤ੍ਵਾ, ‘‘ਏਵਂ ਸਨ੍ਤੇ ਅਹਮ੍ਪਿ ਤੁਮ੍ਹੇਹਿ ਸਦ੍ਧਿਂ ਗਮਿਸ੍ਸਾਮਿ, ਦੇਵਾ’’ਤਿ ਵਤ੍ਵਾ ਨਿਵਤ੍ਤਿਯਮਾਨਾਪਿ ਅਨਿਵਤ੍ਤਿਤ੍ਵਾ, ‘‘ਨ ਜਾਨਾਮਿ, ਕਿਂ ਭਵਿਸ੍ਸਤਿ ਦੇਵਾ’’ਤਿ ਰਞ੍ਞਾ ਸਦ੍ਧਿਂਯੇਵ ਅਗਮਾਸਿ.

ਰਾਜਾ ਸਾਮਾਵਤਿਮਿਸ੍ਸਿਕਾਹਿ ਦਿਨ੍ਨਾਨਿ ਵਤ੍ਥਪੁਪ੍ਫਗਨ੍ਧਾਭਰਣਾਨਿ ਧਾਰੇਤ੍ਵਾ ਸੁਭੋਜਨਂ ਭੁਞ੍ਜਿਤ੍ਵਾ ਵੀਣਂ ¶ ਉਸ੍ਸੀਸਕੇ ਠਪੇਤ੍ਵਾ ਸਯਨੇ ਨਿਪਜ੍ਜਿ. ਮਾਗਣ੍ਡਿਯਾ ਅਪਰਾਪਰਂ ਵਿਚਰਨ੍ਤੀ ਵਿਯ ਹੁਤ੍ਵਾ ਵੀਣਾਛਿਦ੍ਦਤੋ ਪੁਪ੍ਫਗੁਲ਼ਂ ਅਪਨੇਸਿ. ਸਪ੍ਪੋ ਦ੍ਵੀਹਤੀਹਂ ਨਿਰਾਹਾਰੋ ਤੇਨ ਛਿਦ੍ਦੇਨ ਨਿਕ੍ਖਮਿਤ੍ਵਾ ਪਸ੍ਸਸਨ੍ਤੋ ਫਣਂ ਕਤ੍ਵਾ ਸਯਨਪਿਟ੍ਠੇ ਨਿਪਜ੍ਜਿ ¶ . ਮਾਗਣ੍ਡਿਯਾ ਤਂ ਦਿਸ੍ਵਾ, ‘‘ਧੀ ਧੀ, ਦੇਵ, ਸਪ੍ਪੋ’’ਤਿ ਮਹਾਸਦ੍ਦਂ ਕਤ੍ਵਾ ਰਾਜਾਨਞ੍ਚ ਤਾ ਚ ਅਕ੍ਕੋਸਨ੍ਤੀ, ‘‘ਅਯਂ ਅਨ੍ਧਬਾਲਰਾਜਾ ਅਲਕ੍ਖਿਕੋ ਮਯ੍ਹਂ ਵਚਨਂ ਨ ਸੁਣਾਤਿ, ਇਮਾਪਿ ਨਿਸ੍ਸਿਰੀਕਾ ਦੁਬ੍ਬਿਨੀਤਾ, ਕਿਂ ਨਾਮ ਰਞ੍ਞੋ ਸਨ੍ਤਿਕਾ ਨ ਲਭਨ੍ਤਿ, ਕਿਂ ਨੁ ਤੁਮ੍ਹੇ ਇਮਸ੍ਮਿਂ ਮਤੇਯੇਵ ਸੁਖਂ ਜੀਵਿਸ੍ਸਥ, ਜੀਵਨ੍ਤੇ ਦੁਕ੍ਖਂ ਜੀਵਥ, ‘ਅਜ੍ਜ ਮਯਾ ਪਾਪਸੁਪਿਨੋ ਦਿਟ੍ਠੋ, ਸਾਮਾਵਤਿਯਾ ਪਾਸਾਦਂ ਗਨ੍ਤੁਂ ਨ ਵਟ੍ਟਤੀ’ਤਿ ਵਾਰੇਨ੍ਤਿਯਾਪਿ ਮੇ ਵਚਨਂ ਨ ਸੁਣਸਿ, ਦੇਵਾ’’ਤਿ ਆਹ. ਰਾਜਾ ਸਪ੍ਪਂ ਦਿਸ੍ਵਾ ਮਰਣਭਯਤਜ੍ਜਿਤੋ ‘‘ਏਵਰੂਪਮ੍ਪਿ ਨਾਮ ਇਮਾ ਕਰਿਸ੍ਸਨ੍ਤਿ, ਅਹੋ ਪਾਪਾ, ਅਹਂ ਇਮਾਸਂ ਪਾਪਭਾਵਂ ਆਚਿਕ੍ਖਨ੍ਤਿਯਾਪਿ ਇਮਿਸ੍ਸਾ ਵਚਨਂ ਨ ਸਦ੍ਦਹਿਂ, ਪਠਮਂ ਅਤ੍ਤਨੋ ਗਬ੍ਭੇਸੁ ਛਿਦ੍ਦਾਨਿ ਕਤ੍ਵਾ ਨਿਸਿਨ੍ਨਾ, ਪੁਨ ਮਯਾ ਪੇਸਿਤੇ ਕੁਕ੍ਕੁਟੇ ਪਟਿਪਹਿਣਿਂਸੁ, ਅਜ੍ਜ ਸਯਨੇ ਸਪ੍ਪਂ ਵਿਸ੍ਸਜ੍ਜਿਂਸੂ’’ਤਿ ਕੋਧੇਨ ਸਮ੍ਪਜ੍ਜਲਿਤੋ ਵਿਯ ਅਹੋਸਿ.

ਸਾਮਾਵਤੀਪਿ ¶ ਪਞ੍ਚਨ੍ਨਂ ਇਤ੍ਥਿਸਤਾਨਂ ਓਵਾਦਂ ਅਦਾਸਿ – ‘‘ਅਮ੍ਮਾ, ਅਮ੍ਹਾਕਂ ਅਞ੍ਞਂ ਪਟਿਸਰਣਂ ਨਤ੍ਥਿ, ਨਰਿਨ੍ਦੇ ਚ ਦੇਵਿਯਾ ਚ ਅਤ੍ਤਨਿ ਚ ਸਮਮੇਵ ਮੇਤ੍ਤਚਿਤ੍ਤਂ ਪਵਤ੍ਤੇਥ, ਮਾ ਕਸ੍ਸਚਿ ਕੋਪਂ ਕਰਿਤ੍ਥਾ’’ਤਿ. ਰਾਜਾ ਸਹਸ੍ਸਥਾਮਂ ਸਿਙ੍ਗਧਨੁਂ ਆਦਾਯ ਜਿਯਂ ਪੋਥੇਤ੍ਵਾ ਵਿਸਪੀਤਂ ਸਰਂ ਸਨ੍ਨਯ੍ਹਿਤ੍ਵਾ ਸਾਮਾਵਤਿਂ ਧੁਰੇ ਕਤ੍ਵਾ ਸਬ੍ਬਾ ¶ ਤਾ ਪਟਿਪਾਟਿਯਾ ਠਪਾਪੇਤ੍ਵਾ ਸਾਮਾਵਤਿਯਾ ਉਰੇ ਸਰਂ ਵਿਸ੍ਸਜ੍ਜੇਸਿ. ਸੋ ਤਸ੍ਸਾ ਮੇਤ੍ਤਾਨੁਭਾਵੇਨ ਪਟਿਨਿਵਤ੍ਤਿਤ੍ਵਾ ਆਗਤਮਗ੍ਗਾਭਿਮੁਖੋਵ ਹੁਤ੍ਵਾ ਰਞ੍ਞੋ ਹਦਯਂ ਪਵਿਸਨ੍ਤੋ ਵਿਯ ਅਟ੍ਠਾਸਿ. ਰਾਜਾ ਚਿਨ੍ਤੇਸਿ – ‘‘ਮਯਾ ਖਿਤ੍ਤੋ ਸਰੋ ਸਿਲਮ੍ਪਿ ਵਿਨਿਵਿਜ੍ਝਿਤ੍ਵਾ ਗਚ੍ਛਤਿ, ਆਕਾਸੇ ਪਟਿਹਨਨਕਟ੍ਠਾਨਂ ਨਤ੍ਥਿ, ਅਥ ਚ ਪਨੇਸ ਨਿਵਤ੍ਤਿਤ੍ਵਾ ਮਮ ਹਦਯਾਭਿਮੁਖੋ ਜਾਤੋ, ਅਯਞ੍ਹਿ ਨਾਮ ਨਿਸ੍ਸਤ੍ਤੋ ਨਿਜ੍ਜੀਵੋ ਸਰੋਪਿ ਏਤਿਸ੍ਸਾ ਗੁਣਂ ਜਾਨਾਤਿ, ਅਹਂ ਮਨੁਸ੍ਸਭੂਤੋਪਿ ਨ ਜਾਨਾਮੀ’’ਤਿ, ਸੋ ਧਨੁਂ ਛਡ੍ਡੇਤ੍ਵਾ ਅਞ੍ਜਲਿਂ ਪਗ੍ਗਯ੍ਹ ਸਾਮਾਵਤਿਯਾ ਪਾਦਮੂਲੇ ਉਕ੍ਕੁਟਿਕਂ ਨਿਸੀਦਿਤ੍ਵਾ ਇਮਂ ਗਾਥਮਾਹ –

‘‘ਸਮ੍ਮੁਯ੍ਹਾਮਿ ਪਮੁਯ੍ਹਾਮਿ, ਸਬ੍ਬਾ ਮੁਯ੍ਹਨ੍ਤਿ ਮੇ ਦਿਸਾ;

ਸਾਮਾਵਤਿ ਮਂ ਤਾਯਸ੍ਸੁ, ਤ੍ਵਞ੍ਚ ਮੇ ਸਰਣਂ ਭਵਾ’’ਤਿ.

ਸਾ ਤਸ੍ਸ ਵਚਨਂ ਸੁਤ੍ਵਾ, ‘‘ਸਾਧੁ, ਦੇਵ, ਮਂ ਸਰਣਂ ਗਚ੍ਛਾ’’ਤਿ ਅਵਤ੍ਵਾ, ‘‘ਯਮਹਂ, ਮਹਾਰਾਜ, ਸਰਣਂ ਗਤਾ, ਤਮੇਵ ਤ੍ਵਮ੍ਪਿ ਸਰਣਂ ਗਚ੍ਛਾਹੀ’’ਤਿ ਇਦਂ ਵਤ੍ਵਾ ਸਾਮਾਵਤੀ ਸਮ੍ਮਾਸਮ੍ਬੁਦ੍ਧਸਾਵਿਕਾ –

‘‘ਮਾ ¶ ਮਂ ਤ੍ਵਂ ਸਰਣਂ ਗਚ੍ਛ, ਯਮਹਂ ਸਰਣਂ ਗਤਾ;

ਏਸ ਬੁਦ੍ਧੋ ਮਹਾਰਾਜ, ਏਸ ਬੁਦ੍ਧੋ ਅਨੁਤ੍ਤਰੋ;

ਸਰਣਂ ਗਚ੍ਛ ਤਂ ਬੁਦ੍ਧਂ, ਤ੍ਵਞ੍ਚ ਮੇ ਸਰਣਂ ਭਵਾ’’ਤਿ. –

ਆਹ ¶ . ਰਾਜਾ ਤਸ੍ਸ ਵਚਨਂ ਸੁਤ੍ਵਾ, ‘‘ਇਦਾਨਾਹਂ ਅਤਿਰੇਕਤਰਂ ਭਾਯਾਮੀ’’ਤਿ ਵਤ੍ਵਾ ਇਮਂ ਗਾਥਮਾਹ –

‘‘ਏਸ ਭਿਯ੍ਯੋ ਪਮੁਯ੍ਹਾਮਿ, ਸਬ੍ਬਾ ਮੁਯ੍ਹਨ੍ਤਿ ਮੇ ਦਿਸਾ;

ਸਾਮਾਵਤਿ ਮਂ ਤਾਯਸ੍ਸੁ, ਤ੍ਵਞ੍ਚ ਮੇ ਸਰਣਂ ਭਵਾ’’ਤਿ.

ਅਥ ਨਂ ਸਾ ਪੁਰਿਮਨਯੇਨੇਵ ਪੁਨ ਪਟਿਕ੍ਖਿਪਿਤ੍ਵਾ, ‘‘ਤੇਨ ਹਿ ਤ੍ਵਞ੍ਚ ਸਰਣਂ ਗਚ੍ਛਾਮਿ, ਸਤ੍ਥਾਰਞ੍ਚ ਸਰਣਂ ਗਚ੍ਛਾਮਿ, ਵਰਞ੍ਚ ਤੇ ਦਮ੍ਮੀ’’ਤਿ ਵੁਤ੍ਤੇ, ‘‘ਵਰੋ ਗਹਿਤੋ ਹੋਤੁ, ਮਹਾਰਾਜਾ’’ਤਿ ਆਹ. ਸੋ ਸਤ੍ਥਾਰਂ ਉਪਸਙ੍ਕਮਿਤ੍ਵਾ ਸਰਣਂ ਗਨ੍ਤ੍ਵਾ ਨਿਮਨ੍ਤੇਤ੍ਵਾ ਬੁਦ੍ਧਪ੍ਪਮੁਖਸ੍ਸ ਭਿਕ੍ਖੁਸਙ੍ਘਸ੍ਸ ਸਤ੍ਤਾਹਂ ਮਹਾਦਾਨਂ ਦਤ੍ਵਾ ¶ ਸਾਮਾਵਤਿਂ ਆਮਨ੍ਤੇਤ੍ਵਾ, ‘‘ਉਟ੍ਠੇਹਿ, ਵਰਂ ਗਣ੍ਹਾ’’ਤਿ ਆਹ. ‘‘ਮਹਾਰਾਜ, ਮਯ੍ਹਂ ਹਿਰਞ੍ਞਾਦੀਹਿ ਅਤ੍ਥੋ ਨਤ੍ਥਿ, ਇਮਂ ਪਨ ਮੇ ਵਰਂ ਦੇਹਿ, ਤਥਾ ਕਰੋਹਿ, ਯਥਾ ਸਤ੍ਥਾ ਨਿਬਦ੍ਧਂ ਪਞ੍ਚਹਿ ਭਿਕ੍ਖੁਸਤੇਹਿ ਸਦ੍ਧਿਂ ਇਧਾਗਚ੍ਛਤਿ, ਧਮ੍ਮਂ ਸੁਣਿਸ੍ਸਾਮੀ’’ਤਿ. ਰਾਜਾ ਸਤ੍ਥਾਰਂ ਵਨ੍ਦਿਤ੍ਵਾ, ‘‘ਭਨ੍ਤੇ, ਪਞ੍ਚਹਿ ਭਿਕ੍ਖੁਸਤੇਹਿ ਸਦ੍ਧਿਂ ਨਿਬਦ੍ਧਂ ਇਧਾਗਚ੍ਛਥ, ਸਾਮਾਵਤਿਮਿਸ੍ਸਿਕਾ ‘ਧਮ੍ਮਂ ਸੁਣਿਸ੍ਸਾਮਾ’ਤਿ ਵਦਨ੍ਤੀ’’ਤਿ ਆਹ. ‘‘ਮਹਾਰਾਜ, ਬੁਦ੍ਧਾਨਂ ਨਾਮ ਏਕਸ੍ਮਿਂ ਠਾਨੇ ਨਿਬਦ੍ਧਂ ਗਨ੍ਤੁਂ ਨ ਵਟ੍ਟਤਿ, ਮਹਾਜਨੋ ਸਤ੍ਥਾਰਂ ਆਗਮਨਤ੍ਥਾਯ ਪਚ੍ਚਾਸੀਸਤੀ’’ਤਿ. ‘‘ਤੇਨ ਹਿ, ਭਨ੍ਤੇ, ਏਕਂ ਭਿਕ੍ਖੁਂ ਆਣਾਪੇਥਾ’’ਤਿ. ਸਤ੍ਥਾ ਆਨਨ੍ਦਤ੍ਥੇਰਂ ਆਣਾਪੇਸਿ. ਸੋ ਤਤੋ ਪਟ੍ਠਾਯ ਪਞ੍ਚ ਭਿਕ੍ਖੁਸਤਾਨਿ ਆਦਾਯ ਨਿਬਦ੍ਧਂ ਰਾਜਕੁਲਂ ਗਚ੍ਛਤਿ. ਤਾਪਿ ਦੇਵਿਯੋ ਨਿਬਦ੍ਧਂ ਥੇਰਂ ਸਪਰਿਵਾਰਂ ਭੋਜੇਨ੍ਤਿ, ਧਮ੍ਮਂ ਸੁਣਨ੍ਤਿ. ਤਾ ਏਕਦਿਵਸਂ ਥੇਰਸ੍ਸ ਧਮ੍ਮਕਥਂ ਸੁਤ੍ਵਾ ਪਸੀਦਿਤ੍ਵਾ, ਪਞ੍ਚਹਿ ਉਤ੍ਤਰਾਸਙ੍ਗਸਤੇਹਿ ਧਮ੍ਮਪੂਜਂ ਅਕਂਸੁ ¶ . ਏਕੇਕੋ ਉਤ੍ਤਰਾਸਙ੍ਗੋ ਪਞ੍ਚ ਸਤਾਨਿ ਪਞ੍ਚ ਸਤਾਨਿ ਅਗ੍ਘਤਿ.

ਤਾ ਏਕਵਤ੍ਥਾ ਦਿਸ੍ਵਾ ਰਾਜਾ ਪੁਚ੍ਛਿ – ‘‘ਕੁਹਿਂ ਵੋ ਉਤ੍ਤਰਾਸਙ੍ਗੋ’’ਤਿ. ‘‘ਅਯ੍ਯਸ੍ਸ ਨੋ ਦਿਨ੍ਨਾ’’ਤਿ. ‘‘ਤੇਨ ਸਬ੍ਬੇ ਗਹਿਤਾ’’ਤਿ? ‘‘ਆਮ, ਗਹਿਤਾ’’ਤਿ. ਰਾਜਾ ਥੇਰਂ ਉਪਸਙ੍ਕਮਿਤ੍ਵਾ ਵਨ੍ਦਿਤ੍ਵਾ ਤਾਹਿ ਉਤ੍ਤਰਾਸਙ੍ਗਾਨਂ ਦਿਨ੍ਨਭਾਵਂ ਪੁਚ੍ਛਿਤ੍ਵਾ ਤਾਹਿ ਦਿਨ੍ਨਭਾਵਞ੍ਚ ਥੇਰੇਨ ਗਹਿਤਭਾਵਞ੍ਚ ਸੁਤ੍ਵਾ, ‘‘ਨਨੁ, ਭਨ੍ਤੇ, ਅਤਿਬਹੂਨਿ ਵਤ੍ਥਾਨਿ, ਏਤ੍ਤਕੇਹਿ ਕਿਂ ਕਰਿਸ੍ਸਥਾ’’ਤਿ ਪੁਚ੍ਛਿ. ‘‘ਅਮ੍ਹਾਕਂ ਪਹੋਨਕਾਨਿ ਵਤ੍ਥਾਨਿ ਗਣ੍ਹਿਤ੍ਵਾ ਸੇਸਾਨਿ ਜਿਣ੍ਣਚੀਵਰਿਕਾਨਂ ਭਿਕ੍ਖੂਨਂ ਦਸ੍ਸਾਮਿ, ਮਹਾਰਾਜਾ’’ਤਿ. ‘‘ਤੇ ਅਤ੍ਤਨੋ ਜਿਣ੍ਣਚੀਵਰਾਨਿ ਕਿਂ ਕਰਿਸ੍ਸਨ੍ਤੀ’’ਤਿ? ‘‘ਜਿਣ੍ਣਤਰਚੀਵਰਿਕਾਨਂ ਦਸ੍ਸਨ੍ਤੀ’’ਤਿ. ‘‘ਤੇ ¶ ਅਤ੍ਤਨੋ ਜਿਣ੍ਣਤਰਚੀਵਰਾਨਿ ਕਿਂ ਕਰਿਸ੍ਸਨ੍ਤੀ’’ਤਿ? ‘‘ਪਚ੍ਚਤ੍ਥਰਣਾਨਿ ਕਰਿਸ੍ਸਨ੍ਤੀ’’ਤਿ. ‘‘ਪੁਰਾਣਪਚ੍ਚਤ੍ਥਰਣਾਨਿ ਕਿਂ ਕਰਿਸ੍ਸਨ੍ਤੀ’’ਤਿ? ‘‘ਭੂਮਤ੍ਥਰਣਾਨਿ ਕਰਿਸ੍ਸਨ੍ਤੀ’’ਤਿ. ‘‘ਪੁਰਾਣਭੂਮਤ੍ਥਰਣਾਨਿ ਕਿਂ ਕਰਿਸ੍ਸਨ੍ਤੀ’’ਤਿ? ‘‘ਪਾਦਪੁਞ੍ਛਨਾਨਿ ਕਰਿਸ੍ਸਨ੍ਤਿ, ਮਹਾਰਾਜਾ’’ਤਿ. ‘‘ਪੁਰਾਣਪਾਦਪੁਞ੍ਛਨਾਨਿ ਕਿਂ ਕਰਿਸ੍ਸਨ੍ਤੀ’’ਤਿ? ‘‘ਖਣ੍ਡਾਖਣ੍ਡਿਕਂ ਕੋਟ੍ਟੇਤ੍ਵਾ ਮਤ੍ਤਿਕਾਯ ਮਦ੍ਦਿਤ੍ਵਾ ਭਿਤ੍ਤਿਂ ਲਿਮ੍ਪਿਸ੍ਸਨ੍ਤੀ’’ਤਿ. ‘‘ਭਨ੍ਤੇ, ਏਤ੍ਤਕਾਨਿ ਕਤ੍ਵਾਪਿ ਅਯ੍ਯਾਨਂ ਦਿਨ੍ਨਾਨਿ ਨ ਨਸ੍ਸਨ੍ਤੀ’’ਤਿ? ‘‘ਆਮ, ਮਹਾਰਾਜਾ’’ਤਿ. ਰਾਜਾ ਪਸਨ੍ਨੋ ਅਪਰਾਨਿਪਿ ਪਞ੍ਚ ਵਤ੍ਥਸਤਾਨਿ ਆਹਰਾਪੇਤ੍ਵਾ ਥੇਰਸ੍ਸ ਪਾਦਮੂਲੇ ਠਪਾਪੇਸਿ. ਥੇਰੋ ਕਿਰ ਪਞ੍ਚਸਤਗ੍ਘਨਕਾਨੇਵ ਵਤ੍ਥਾਨਿ ਪਞ੍ਚਸਤਭਾਗੇਨ ¶ ਪਾਦਮੂਲੇ ਠਪੇਤ੍ਵਾ ਦਿਨ੍ਨਾਨਿ ਪਞ੍ਚਸਤਕ੍ਖਤ੍ਤੁਂ ਲਭਿ, ਸਹਸ੍ਸਗ੍ਘਨਕਾਨਿ ਸਹਸ੍ਸਭਾਗੇਨ ਪਾਦਮੂਲੇ ਠਪੇਤ੍ਵਾ ਦਿਨ੍ਨਾਨਿ ¶ ਸਹਸ੍ਸਕ੍ਖਤ੍ਤੁਂ ਲਭਿ, ਸਤਸਹਸ੍ਸਗ੍ਘਨਕਾਨਿ ਸਤਸਹਸ੍ਸਭਾਗੇਨ ਪਾਦਮੂਲੇ ਠਪੇਤ੍ਵਾ ਦਿਨ੍ਨਾਨਿ ਸਤਸਹਸ੍ਸਕ੍ਖਤ੍ਤੁਂ ਲਭਿ. ਏਕਂ ਦ੍ਵੇ ਤੀਣਿ ਚਤ੍ਤਾਰਿ ਪਞ੍ਚ ਦਸਾਤਿਆਦਿਨਾ ਨਯੇਨ ਲਦ੍ਧਾਨਂ ਪਨ ਗਣਨਾ ਨਾਮ ਨਤ੍ਥਿ. ਤਥਾਗਤੇ ਕਿਰ ਪਰਿਨਿਬ੍ਬੁਤੇ ਥੇਰੋ ਸਕਲਜਮ੍ਬੁਦੀਪਂ ਵਿਚਰਿਤ੍ਵਾ ਸਬ੍ਬਵਿਹਾਰੇਸੁ ਭਿਕ੍ਖੂਨਂ ਅਤ੍ਤਨੋ ਸਨ੍ਤਕਾਨੇਵ ਪਤ੍ਤਚੀਵਰਾਨਿ ਅਦਾਸਿ.

ਤਦਾ ਮਾਗਣ੍ਡਿਯਾਪਿ ‘‘ਯਮਹਂ ਕਰੋਮਿ. ਤਂ ਤਥਾ ਅਹੁਤ੍ਵਾ ਅਞ੍ਞਥਾਵ ਹੋਤਿ, ਇਦਾਨਿ ਕਿਂ ਨੁ ਖੋ ਕਰਿਸ੍ਸਾਮੀ’’ਤਿ ਚਿਨ੍ਤੇਤ੍ਵਾ, ‘‘ਅਤ੍ਥੇਸੋ ਉਪਾਯੋ’’ਤਿ ਰਞ੍ਞੇ ਉਯ੍ਯਾਨਕੀਲ਼ਂ ਗਚ੍ਛਨ੍ਤੇ ਚੂਲ਼ਪਿਤੁ ਸਾਸਨਂ ਪਹਿਣਿ – ‘‘ਸਾਮਾਵਤਿਯਾ ਪਾਸਾਦਂ ਗਨ੍ਤ੍ਵਾ, ਦੁਸ੍ਸਕੋਟ੍ਠਾਗਾਰਾਨਿ ਚ ਤੇਲਕੋਟ੍ਠਾਗਾਰਾਨਿ ਚ ਵਿਵਰਾਪੇਤ੍ਵਾ, ਦੁਸ੍ਸਾਨਿ ਤੇਲਚਾਟੀਸੁ ਤੇਮੇਤ੍ਵਾ ਤੇਮੇਤ੍ਵਾ ਥਮ੍ਭੇ ਵੇਠੇਤ੍ਵਾ ਤਾ ਸਬ੍ਬਾਪਿ ਏਕਤੋ ਕਤ੍ਵਾ ਦ੍ਵਾਰਂ ਪਿਦਹਿਤ੍ਵਾ ਬਹਿ ਯਨ੍ਤਕਂ ਦਤ੍ਵਾ ਦਣ੍ਡਦੀਪਿਕਾਹਿ ਗੇਹੇ ਅਗ੍ਗਿਂ ਦਦਮਾਨੋ ਓਤਰਿਤ੍ਵਾ ਗਚ੍ਛਤੂ’’ਤਿ. ਸੋ ਪਾਸਾਦਂ ਅਭਿਰੁਯ੍ਹ ਕੋਟ੍ਠਾਗਾਰਾਨਿ ¶ ਵਿਵਰਿਤ੍ਵਾ ਵਤ੍ਥਾਨਿ ਤੇਲਚਾਟੀਸੁ ਤੇਮੇਤ੍ਵਾ ਤੇਮੇਤ੍ਵਾ ਥਮ੍ਭੇ ਵੇਠੇਤੁਂ ਆਰਭਿ. ਅਥ ਨਂ ਸਾਮਾਵਤਿਪ੍ਪਮੁਖਾ ਇਤ੍ਥਿਯੋ ‘‘ਕਿਂ ਏਤਂ ਚੂਲ਼ਪਿਤਾ’’ਤਿ ਵਦਨ੍ਤਿਯੋ ਉਪਸਙ੍ਕਮਿਂਸੁ. ‘‘ਅਮ੍ਮਾ, ਰਾਜਾ ਦਲ਼੍ਹਿਕਮ੍ਮਤ੍ਥਾਯ ਇਮੇ ਥਮ੍ਭੇ ਤੇਲਪਿਲੋਤਿਕਾਹਿ ਵੇਠਾਪੇਤਿ, ਰਾਜਗੇਹੇ ਨਾਮ ਸੁਯੁਤ੍ਤਂ ਦੁਯੁਤ੍ਤਂ ਦੁਜ੍ਜਾਨਂ, ਮਾ ਮੇ ਸਨ੍ਤਿਕੇ ਹੋਥ, ਅਮ੍ਮਾ’’ਤਿ ਏਵਂ ਵਤ੍ਵਾ ਤਾ ਆਗਤਾ ਗਬ੍ਭੇ ਪਵੇਸੇਤ੍ਵਾ ਦ੍ਵਾਰਾਨਿ ਪਿਦਹਿਤ੍ਵਾ ਬਹਿ ਯਨ੍ਤਕਂ ਦਤ੍ਵਾ ਆਦਿਤੋ ਪਟ੍ਠਾਯ ਅਗ੍ਗਿਂ ਦੇਨ੍ਤੋ ਓਤਰਿ. ਸਾਮਾਵਤੀ ਤਾਸਂ ਓਵਾਦਂ ਅਦਾਸਿ – ‘‘ਅਮ੍ਹਾਕਂ ਅਨਮਤਗ੍ਗੇ ਸਂਸਾਰੇ ਵਿਚਰਨ੍ਤੀਨਂ ਏਵਮੇਵ ਅਗ੍ਗਿਨਾ ਝਾਯਮਾਨਾਨਂ ਅਤ੍ਤਭਾਵਾਨਂ ਪਰਿਚ੍ਛੇਦੋ ਬੁਦ੍ਧਞਾਣੇਨਪਿ ਨ ਸੁਕਰੋ, ਅਪ੍ਪਮਤ੍ਤਾ ਹੋਥਾ’’ਤਿ. ਤਾ ਗੇਹੇ ਝਾਯਨ੍ਤੇ ਵੇਦਨਾਪਰਿਗ੍ਗਹਕਮ੍ਮਟ੍ਠਾਨਂ ਮਨਸਿਕਰੋਨ੍ਤਿਯੋ ਕਾਚਿ ਦੁਤਿਯਫਲਂ, ਕਾਚਿ ਤਤਿਯਫਲਂ ਪਾਪੁਣਿਂਸੁ. ਤੇਨ ਵੁਤ੍ਤਂ – ‘‘ਅਥ ਖੋ ਸਮ੍ਬਹੁਲਾ ਭਿਕ੍ਖੂ ਪਚ੍ਛਾਭਤ੍ਤਂ ਪਿਣ੍ਡਪਾਤਪਟਿਕ੍ਕਨ੍ਤਾ ਯੇਨ ਭਗਵਾ ਤੇਨੁਪਸਙ੍ਕਮਿਂਸੁ, ਉਪਸਙ੍ਕਮਿਤ੍ਵਾ ਭਗਵਨ੍ਤਂ ਅਭਿਵਾਦੇਤ੍ਵਾ ਏਕਮਨ੍ਤਂ ਨਿਸੀਦਿਂਸੁ, ਏਕਮਨ੍ਤਂ ਨਿਸਿਨ੍ਨਾ ਖੋ ਤੇ ਭਿਕ੍ਖੂ ਭਗਵਨ੍ਤਂ ਏਤਦਵੋਚੁਂ – ‘ਇਧ, ਭਨ੍ਤੇ, ਰਞ੍ਞੋ ਉਤੇਨਸ੍ਸ ਉਯ੍ਯਾਨਗਤਸ੍ਸ ਅਨ੍ਤੇਪੁਰਂ ਦਡ੍ਢਂ, ਪਞ੍ਚ ਚ ਇਤ੍ਥਿਸਤਾਨਿ ਕਾਲਕਤਾਨਿ ¶ ਸਾਮਾਵਤਿਪ੍ਪਮੁਖਾਨਿ. ਤਾਸਂ, ਭਨ੍ਤੇ, ਉਪਾਸਿਕਾਨਂ ਕਾ ਗਤਿ, ਕੋ ਅਭਿਸਮ੍ਪਰਾਯੋ’ਤਿ? ਸਨ੍ਤੇਤ੍ਥ, ਭਿਕ੍ਖਵੇ, ਉਪਾਸਿਕਾਯੋ ਸੋਤਾਪਨ੍ਨਾ ¶ , ਸਨ੍ਤਿ ਸਕਦਾਗਾਮਿਯੋ, ਸਨ੍ਤਿ ਅਨਾਗਾਮਿਯੋ, ਸਬ੍ਬਾ ਤਾ, ਭਿਕ੍ਖਵੇ ¶ , ਉਪਾਸਿਕਾਯੋ ਅਨਿਪ੍ਫਲਾ ਕਾਲਕਤਾ’’ਤਿ. ਅਥ ਖੋ ਭਗਵਾ ਏਤਮਤ੍ਥਂ ਵਿਦਿਤ੍ਵਾ ਤਾਯਂ ਵੇਲਾਯਂ ਇਮਂ ਉਦਾਨਂ ਉਦਾਨੇਸਿ –

‘‘ਮੋਹਸਮ੍ਬਨ੍ਧਨੋ ਲੋਕੋ, ਭਬ੍ਬਰੂਪੋਵ ਦਿਸ੍ਸਤਿ;

ਉਪਧੀਬਨ੍ਧਨੋ ਬਾਲੋ, ਤਮਸਾ ਪਰਿਵਾਰਿਤੋ;

ਸਸ੍ਸਤੋਰਿਵ ਖਾਯਤਿ, ਪਸ੍ਸਤੋ ਨਤ੍ਥਿ ਕਿਞ੍ਚਨ’’ਨ੍ਤਿ. (ਉਦਾ. ੭੦);

ਏਵਞ੍ਚ ਪਨ ਵਤ੍ਵਾ, ‘‘ਭਿਕ੍ਖਵੇ, ਸਤ੍ਤਾ ਨਾਮ ਵਟ੍ਟੇ ਵਿਚਰਨ੍ਤਾ ਨਿਚ੍ਚਕਾਲਂ ਅਪ੍ਪਮਤ੍ਤਾ ਹੁਤ੍ਵਾ ਪੁਞ੍ਞਕਮ੍ਮਮੇਵ ਨ ਕਰੋਨ੍ਤਿ, ਪਮਾਦਿਨੋ ਹੁਤ੍ਵਾ ਪਾਪਕਮ੍ਮਮ੍ਪਿ ਕਰੋਨ੍ਤਿ. ਤਸ੍ਮਾ ਵਟ੍ਟੇ ਵਿਚਰਨ੍ਤਾ ਸੁਖਮ੍ਪਿ ਦੁਕ੍ਖਮ੍ਪਿ ਅਨੁਭਵਨ੍ਤੀ’’ਤਿ ਧਮ੍ਮਂ ਦੇਸੇਸਿ.

ਰਾਜਾ ‘‘ਸਾਮਾਵਤਿਯਾ ਗੇਹਂ ਕਿਰ ਝਾਯਤੀ’’ਤਿ ਸੁਤ੍ਵਾ ਵੇਗੇਨਾਗਚ੍ਛਨ੍ਤੋਪਿ ਅਦਡ੍ਢੇ ਸਮ੍ਪਾਪੁਣਿਤੁਂ ਨਾਸਕ੍ਖਿ. ਆਗਨ੍ਤ੍ਵਾ ਪਨ ਗੇਹਂ ਨਿਬ੍ਬਾਪੇਨ੍ਤੋ ਉਪ੍ਪਨ੍ਨਬਲਵਦੋਮਨਸ੍ਸੋ ਅਮਚ੍ਚਗਣਪਰਿਵੁਤੋ ਨਿਸੀਦਿਤ੍ਵਾ ਸਾਮਾਵਤਿਯਾ ਗੁਣੇ ਅਨੁਸ੍ਸਰਨ੍ਤੋ, ‘‘ਕਸ੍ਸ ਨੁ ਖੋ ਇਦਂ ਕਮ੍ਮ’’ਨ੍ਤਿ ਚਿਨ੍ਤੇਤ੍ਵਾ – ‘‘ਮਾਗਣ੍ਡਿਯਾਯ ਕਾਰਿਤਂ ਭਵਿਸ੍ਸਤੀ’’ਤਿ ਞਤ੍ਵਾ, ‘‘ਤਾਸੇਤ੍ਵਾ ਪੁਚ੍ਛਿਯਮਾਨਾ ਨ ਕਥੇਸ੍ਸਤਿ, ਸਣਿਕਂ ਉਪਾਯੇਨ ਪੁਚ੍ਛਿਸ੍ਸਾਮੀ’’ਤਿ ਚਿਨ੍ਤੇਤ੍ਵਾ ਅਮਚ੍ਚੇ ¶ ਆਹ – ‘‘ਅਮ੍ਭੋ, ਅਹਂ ਇਤੋ ਪੁਬ੍ਬੇ ਉਟ੍ਠਾਯ ਸਮੁਟ੍ਠਾਯ ਆਸਙ੍ਕਿਤਪਰਿਸਙ੍ਕਿਤੋਵ ਹੋਮਿ, ਸਾਮਾਵਤੀ ਮੇ ਨਿਚ੍ਚਂ ਓਤਾਰਮੇਵ ਗਵੇਸਤਿ, ਇਦਾਨਿ ਪਨ ਮੇ ਚਿਤ੍ਤਂ ਨਿਬ੍ਬੁਤਂ ਭਵਿਸ੍ਸਤਿ, ਸੁਖੇਨ ਚ ਵਸਿਤੁਂ ਲਭਿਸ੍ਸਾਮੀ’’ਤਿ, ਤੇ ‘‘ਕੇਨ ਨੁ ਖੋ, ਦੇਵ, ਇਦਂ ਕਤ’’ਨ੍ਤਿ ਆਹਂਸੁ. ‘‘ਮਯਿ ਸਿਨੇਹੇਨ ਕੇਨਚਿ ਕਤਂ ਭਵਿਸ੍ਸਤੀ’’ਤਿ. ਮਾਗਣ੍ਡਿਯਾਪਿ ਸਮੀਪੇ ਠਿਤਾ ਤਂ ਸੁਤ੍ਵਾ, ‘‘ਨਾਞ੍ਞੋ ਕੋਚਿ ਕਾਤੁਂ ਸਕ੍ਖਿਸ੍ਸਤਿ, ਮਯਾ ਕਤਂ, ਦੇਵ, ਅਹਂ ਚੂਲ਼ਪਿਤਰਂ ਆਣਾਪੇਤ੍ਵਾ ਕਾਰੇਸਿ’’ਨ੍ਤਿ ਆਹ. ‘‘ਤਂ ਠਪੇਤ੍ਵਾ ਅਞ੍ਞੋ ਮਯਿ ਸਿਨੇਹੋ ਸਤ੍ਤੋ ਨਾਮ ਨਤ੍ਥਿ, ਪਸਨ੍ਨੋਸ੍ਮਿ, ਵਰਂ ਤੇ ਦਮ੍ਮਿ, ਅਤ੍ਤਨੋ ਞਾਤਿਗਣਂ ਪਕ੍ਕੋਸਾਪੇਹੀ’’ਤਿ. ਸਾ ਞਾਤਕਾਨਂ ਸਾਸਨਂ ਪਹਿਣਿ – ‘‘ਰਾਜਾ ਮੇ ਪਸਨ੍ਨੋ ਵਰਂ ਦੇਤਿ, ਸੀਘਂ ਆਗਚ੍ਛਨ੍ਤੂ’’ਤਿ. ਰਾਜਾ ਆਗਤਾਗਤਾਨਂ ਮਹਨ੍ਤਂ ਸਕ੍ਕਾਰਂ ਕਾਰੇਸਿ. ਤਂ ਦਿਸ੍ਵਾ ਤਸ੍ਸਾ ਅਞ੍ਞਾਤਕਾਪਿ ਲਞ੍ਜਂ ਦਤ੍ਵਾ ‘‘ਮਯਂ ਮਾਗਣ੍ਡਿਯਾਯ ਞਾਤਕਾ’’ਤਿ ਆਗਚ੍ਛਿਂਸੁ. ਰਾਜਾ ਤੇ ਸਬ੍ਬੇ ਗਾਹਾਪੇਤ੍ਵਾ ਰਾਜਙ੍ਗਣੇ ਨਾਭਿਪ੍ਪਮਾਣੇ ਆਵਾਟੇ ਖਣਾਪੇਤ੍ਵਾ ਤੇ ਤਤ੍ਥ ਨਿਸੀਦਾਪੇਤ੍ਵਾ ਪਂਸੂਹਿ ਪੂਰੇਤ੍ਵਾ ਉਪਰਿ ਪਲਾਲੇ ਵਿਕਿਰਾਪੇਤ੍ਵਾ ਅਗ੍ਗਿਂ ਦਾਪੇਸਿ. ਚਮ੍ਮਸ੍ਸ ਦਡ੍ਢਕਾਲੇ ਅਯਨਙ੍ਗਲੇਨ ¶ ਕਸਾਪੇਤ੍ਵਾ ਖਣ੍ਡਾਖਣ੍ਡਂ ਹੀਰਾਹੀਰਂ ਕਾਰੇਸਿ. ਮਾਗਣ੍ਡਿਯਾਯ ¶ ਸਰੀਰਤੋਪਿ ਤਿਖਿਣੇਨ ¶ ਸਤ੍ਥੇਨ ਘਨਘਨਟ੍ਠਾਨੇਸੁ ਮਂਸਂ ਉਪ੍ਪਾਟੇਤ੍ਵਾ ਤੇਲਕਪਾਲਂ ਉਦ੍ਧਨਂ ਆਰੋਪੇਤ੍ਵਾ ਪੂਵੇ ਵਿਯ ਪਚਾਪੇਤ੍ਵਾ ਤਮੇਵ ਖਾਦਾਪੇਸਿ.

ਧਮ੍ਮਸਭਾਯਮ੍ਪਿ ਭਿਕ੍ਖੂ ਕਥਂ ਸਮੁਟ੍ਠਾਪੇਸੁਂ, ‘‘ਅਨਨੁਚ੍ਛਵਿਕਂ ਵਤ, ਆਵੁਸੋ, ਏਵਰੂਪਾਯ ਸਦ੍ਧਾਯ ਪਸਨ੍ਨਾਯ ਉਪਾਸਿਕਾਯ ਏਵਰੂਪਂ ਮਰਣ’’ਨ੍ਤਿ. ਸਤ੍ਥਾ ਆਗਨ੍ਤ੍ਵਾ, ‘‘ਕਾਯ ਨੁਤ੍ਥ, ਭਿਕ੍ਖਵੇ, ਏਤਰਹਿ ਕਥਾਯ ਸਨ੍ਨਿਸਿਨ੍ਨਾ’’ਤਿ ਪੁਚ੍ਛਿਤ੍ਵਾ, ‘‘ਇਮਾਯ ਨਾਮਾ’’ਤਿ ਵੁਤ੍ਤੇ ‘‘ਭਿਕ੍ਖਵੇ, ਇਮਸ੍ਮਿਂ ਅਤ੍ਤਭਾਵੇ ਸਾਮਾਵਤਿਪ੍ਪਮੁਖਾਨਂ ਇਤ੍ਥੀਨਂ ਏਤਂ ਅਯੁਤ੍ਤਂ ਸਮ੍ਪਤ੍ਤਂ. ਪੁਬ੍ਬੇ ਕਤਕਮ੍ਮਸ੍ਸ ਪਨ ਯੁਤ੍ਤਮੇਵ ਏਤਾਹਿ ਲਦ੍ਧ’’ਨ੍ਤਿ ਵਤ੍ਵਾ, ‘‘ਕਿਂ, ਭਨ੍ਤੇ, ਏਤਾਹਿ ਪੁਬ੍ਬੇ ਕਤਂ, ਤਂ ਆਚਿਕ੍ਖਥਾ’’ਤਿ ਤੇਹਿ ਯਾਚਿਤੋ ਅਤੀਤਂ ਆਹਰਿ –

ਅਤੀਤੇ ਬਾਰਾਣਸਿਯਂ ਬ੍ਰਹ੍ਮਦਤ੍ਤੇ ਰਜ੍ਜਂ ਕਾਰੇਨ੍ਤੇ ਰਾਜਗੇਹੇ ਨਿਬਦ੍ਧਂ ਅਟ੍ਠ ਪਚ੍ਚੇਕਬੁਦ੍ਧਾ ਭੁਞ੍ਜਨ੍ਤਿ. ਪਞ੍ਚਸਤਾ ਇਤ੍ਥਿਯੋ ਤੇ ਉਪਟ੍ਠਹਨ੍ਤਿ. ਤੇਸੁ ਸਤ੍ਤ ਪਚ੍ਚੇਕਬੁਦ੍ਧਾ ਹਿਮਵਨ੍ਤਂ ਗਚ੍ਛਨ੍ਤਿ, ਏਕੋ ਨਦੀਤੀਰੇ ਏਕਂ ਤਿਣਗਹਨਂ ਅਤ੍ਥਿ, ਤਤ੍ਥ ਝਾਨਂ ਸਮਾਪਜ੍ਜਿਤ੍ਵਾ ਨਿਸੀਦਿ. ਅਥੇਕਦਿਵਸਂ ਰਾਜਾ ਪਚ੍ਚੇਕਬੁਦ੍ਧੇਸੁ ਗਤੇਸੁ ਤਾ ਇਤ੍ਥਿਯੋ ਆਦਾਯ ਨਦਿਯਂ ਉਦਕਕੀਲ਼ਂ ¶ ਕੀਲ਼ਿਤੁਂ ਗਤੋ. ਤਤ੍ਥ ਤਾ ਇਤ੍ਥਿਯੋ ਦਿਵਸਭਾਗਂ ਉਦਕੇ ਕੀਲ਼ਿਤ੍ਵਾ ਉਤ੍ਤਰਿਤ੍ਵਾ ਸੀਤਪੀਲ਼ਿਤਾ ਅਗ੍ਗਿਂ ਵਿਸਿਬ੍ਬੇਤੁਕਾਮਾ ‘‘ਅਮ੍ਹਾਕਂ ਅਗ੍ਗਿਕਰਣਟ੍ਠਾਨਂ ਓਲੋਕੇਥਾ’’ਤਿ ਅਪਰਾਪਰਂ ਵਿਚਰਨ੍ਤਿਯੋ ਤਂ ਤਿਣਗਹਨਂ ਦਿਸ੍ਵਾ, ‘‘ਤਿਣਰਾਸੀ’’ਤਿ ਸਞ੍ਞਾਯ ਤਂ ਪਰਿਵਾਰੇਤ੍ਵਾ ਠਿਤਾ ਅਗ੍ਗਿਂ ਅਦਂਸੁ. ਤਿਣੇਸੁ ਝਾਯਿਤ੍ਵਾ ਪਤਨ੍ਤੇਸੁ ਪਚ੍ਚੇਕਬੁਦ੍ਧਂ ਦਿਸ੍ਵਾ, ‘‘ਨਟ੍ਠਾਮ੍ਹਾ, ਅਮ੍ਹਾਕਂ ਰਞ੍ਞੋ ਪਚ੍ਚੇਕਬੁਦ੍ਧੋ ਝਾਯਤਿ, ਰਾਜਾ ਞਤ੍ਵਾ ਅਮ੍ਹੇ ਨਾਸੇਸ੍ਸਤਿ, ਸੁਦਡ੍ਢਂ ਨਂ ਕਰਿਸ੍ਸਾਮਾ’’ਤਿ ਸਬ੍ਬਾ ਤਾ ਇਤ੍ਥਿਯੋ ਇਤੋ ਚਿਤੋ ਚ ਦਾਰੂਨਿ ਆਹਰਿਤ੍ਵਾ ਤਸ੍ਸ ਉਪਰਿ ਦਾਰੁਰਾਸਿਂ ਕਰਿਂਸੁ. ਮਹਾਦਾਰੁਰਾਸਿ ਅਹੋਸਿ. ਅਥ ਨਂ ਆਲਿਮ੍ਪੇਤ੍ਵਾ, ‘‘ਇਦਾਨਿ ਝਾਯਿਸ੍ਸਤੀ’’ਤਿ ਪਕ੍ਕਮਿਂਸੁ. ਤਾ ਪਠਮਂ ਅਸਞ੍ਚੇਤਨਿਕਾ ਹੁਤ੍ਵਾ ਕਮ੍ਮੁਨਾ ਨ ਬਜ੍ਝਿਂਸੁ, ਇਦਾਨਿ ਪਚ੍ਛਾ ਸਞ੍ਚੇਤਨਾਯ ਕਮ੍ਮੁਨਾ ਬਜ੍ਝਿਂਸੁ. ਪਚ੍ਚੇਕਬੁਦ੍ਧਂ ਪਨ ਅਨ੍ਤੋਸਮਾਪਤ੍ਤਿਯਂ ਸਕਟਸਹਸ੍ਸੇਹਿ ਦਾਰੂਨਿ ਆਹਰਿਤ੍ਵਾ ਆਲਿਮ੍ਪੇਨ੍ਤਾਪਿ ਉਸ੍ਮਾਕਾਰਮਤ੍ਤਮ੍ਪਿ ਗਹੇਤੁਂ ਨ ਸਕ੍ਕੋਨ੍ਤਿ. ਤਸ੍ਮਾ ਸੋ ਸਤ੍ਤਮੇ ਦਿਵਸੇ ਉਟ੍ਠਾਯ ਯਥਾਸੁਖਂ ਅਗਮਾਸਿ. ਤਾ ਤਸ੍ਸ ਕਮ੍ਮਸ੍ਸ ਕਤਤ੍ਤਾ ਬਹੂਨਿ ਵਸ੍ਸਸਤਸਹਸ੍ਸਾਨਿ ਨਿਰਯੇ ਪਚ੍ਚਿਤ੍ਵਾ ਤਸ੍ਸੇਵ ਕਮ੍ਮਸ੍ਸ ਵਿਪਾਕਾਵਸੇਸੇਨ ਅਤ੍ਤਭਾਵਸਤੇ ਇਮਿਨਾਵ ਨਿਯਾਮੇਨ ਗੇਹੇ ਝਾਯਮਾਨੇ ਝਾਯਿਂਸੁ. ਇਦਂ ਏਤਾਸਂ ਪੁਬ੍ਬਕਮ੍ਮਨ੍ਤਿ.

ਏਵਂ ¶ ਵੁਤ੍ਤੇ ਭਿਕ੍ਖੂ ਸਤ੍ਥਾਰਂ ਪਟਿਪੁਚ੍ਛਿਂਸੁ – ‘‘ਖੁਜ੍ਜੁਤ੍ਤਰਾ ਪਨ, ਭਨ੍ਤੇ, ਕੇਨ ਕਮ੍ਮੇਨ ਖੁਜ੍ਜਾ ਜਾਤਾ, ਕੇਨ ਕਮ੍ਮੇਨ ਮਹਾਪਞ੍ਞਾ, ਕੇਨ ਕਮ੍ਮੇਨ ਸੋਤਾਪਤ੍ਤਿਫਲਂ ਅਧਿਗਤਾ, ਕੇਨ ਕਮ੍ਮੇਨ ਪਰੇਸਂ ਪੇਸਨਕਾਰਿਤਾ ¶ ਜਾਤਾ’’ਤਿ? ਭਿਕ੍ਖਵੇ, ਤਸ੍ਸੇਵ ਰਞ੍ਞੋ ਬਾਰਾਣਸਿਯਂ ਰਜ੍ਜਂ ਕਰਣਕਾਲੇ ਸ੍ਵੇਵ ¶ ਪਚ੍ਚੇਕਬੁਦ੍ਧੋ ਥੋਕਂ ਖੁਜ੍ਜਧਾਤੁਕੋ ਅਹੋਸਿ. ਅਥੇਕਾ ਉਪਟ੍ਠਾਯਿਕਾ ਇਤ੍ਥੀ ਕਮ੍ਬਲਂ ਪਾਰੁਪਿਤ੍ਵਾ ਸੁਵਣ੍ਣਸਰਣਂ ਗਹੇਤ੍ਵਾ, ‘‘ਅਮ੍ਹਾਕਂ ਪਚ੍ਚੇਕਬੁਦ੍ਧੋ ਏਵਞ੍ਚ ਏਵਞ੍ਚ ਵਿਚਰਤੀ’’ਤਿ ਖੁਜ੍ਜਾ ਹੁਤ੍ਵਾ ਤਸ੍ਸ ਵਿਚਰਣਾਕਾਰਂ ਦਸ੍ਸੇਸਿ. ਤਸ੍ਸ ਨਿਸ੍ਸਨ੍ਦੇਨ ਖੁਜ੍ਜਾ ਜਾਤਾ. ਤੇ ਪਨ ਪਚ੍ਚੇਕਬੁਦ੍ਧੇ ਪਠਮਦਿਵਸੇ ਰਾਜਗੇਹੇ ਨਿਸੀਦਾਪੇਤ੍ਵਾ ਪਤ੍ਤੇ ਗਾਹਾਪੇਤ੍ਵਾ ਪਾਯਾਸਸ੍ਸ ਪੂਰੇਤ੍ਵਾ ਦਾਪੇਸਿ. ਉਣ੍ਹਪਾਯਾਸਸ੍ਸ ਪੂਰੇ ਪਤ੍ਤੇ ਪਚ੍ਚੇਕਬੁਦ੍ਧਾ ਪਰਿਵਤ੍ਤੇਤ੍ਵਾ ਪਰਿਵਤ੍ਤੇਤ੍ਵਾ ਗਣ੍ਹਨ੍ਤਿ. ਸਾ ਇਤ੍ਥੀ ਤੇ ਤਥਾ ਕਰੋਨ੍ਤੇ ਦਿਸ੍ਵਾ ਅਤ੍ਤਨੋ ਸਨ੍ਤਕਾਨਿ ਅਟ੍ਠ ਦਨ੍ਤਵਲਯਾਨਿ ਦਤ੍ਵਾ, ‘‘ਇਧ ਠਪੇਤ੍ਵਾ ਗਣ੍ਹਥਾ’’ਤਿ ਆਹ. ਤੇਸੁ ਤਥਾ ਕਤ੍ਵਾ ਤਂ ਓਲੋਕੇਤ੍ਵਾ ਠਿਤੇਸੁ ਤੇਸਂ ਅਧਿਪ੍ਪਾਯਂ ਞਤ੍ਵਾ, ‘‘ਨਤ੍ਥਿ, ਭਨ੍ਤੇ, ਅਮ੍ਹਾਕਂ ਏਤੇਹਿ ਅਤ੍ਥੋ. ਤੁਮ੍ਹਾਕਞ੍ਞੇਵ ਏਤਾਨਿ ਪਰਿਚ੍ਚਤ੍ਤਾਨਿ, ਗਹੇਤ੍ਵਾ ਗਚ੍ਛਥਾ’’ਤਿ ਆਹ. ਤੇ ਗਹੇਤ੍ਵਾ ਨਨ੍ਦਮੂਲਕਪਬ੍ਭਾਰਂ ਅਗਮਂਸੁ. ਅਜ੍ਜਤਨਾਪਿ ਤਾਨਿ ਵਲਯਾਨਿ ਅਰੋਗਾਨੇਵ. ਸਾ ਤਸ੍ਸ ਕਮ੍ਮਸ੍ਸ ਨਿਸ੍ਸਨ੍ਦੇਨ ਇਦਾਨਿ ਤਿਪਿਟਕਧਰਾ ਮਹਾਪਞ੍ਞਾ ਜਾਤਾ. ਪਚ੍ਚੇਕਬੁਦ੍ਧਾਨਂ ਕਤਉਪਟ੍ਠਾਨਸ੍ਸ ਨਿਸ੍ਸਨ੍ਦੇਨ ਪਨ ਸੋਤਾਪਤ੍ਤਿਫਲਂ ਪਤ੍ਤਾ. ਇਦਮਸ੍ਸਾ ਬੁਦ੍ਧਨ੍ਤਰੇ ਪੁਬ੍ਬਕਮ੍ਮਂ.

ਕਸ੍ਸਪਸਮ੍ਮਾਸਮ੍ਬੁਦ੍ਧਕਾਲੇ ਪਨ ਏਕਾ ਬਾਰਾਣਸਿਸੇਟ੍ਠਿਨੋ ਧੀਤਾ ਵਡ੍ਢਮਾਨਕਚ੍ਛਾਯਾਯ ਆਦਾਸਂ ਗਹੇਤ੍ਵਾ ਅਤ੍ਤਾਨਂ ਅਲਙ੍ਕਰੋਨ੍ਤੀ ਨਿਸੀਦਿ. ਅਥਸ੍ਸਾ ਵਿਸ੍ਸਾਸਿਕਾ ਏਕਾ ਖੀਣਾਸਵਾ ¶ ਭਿਕ੍ਖੁਨੀ ਤਂ ਦਟ੍ਠੁਂ ਅਗਮਾਸਿ. ਭਿਕ੍ਖੁਨਿਯੋ ਹਿ ਖੀਣਾਸਵਾਪਿ ਸਾਯਨ੍ਹਸਮਯੇ ਉਪਟ੍ਠਾਕਕੁਲਾਨਿ ਦਟ੍ਠੁਕਾਮਾ ਹੋਨ੍ਤਿ. ਤਸ੍ਮਿਂ ਪਨ ਖਣੇ ਸੇਟ੍ਠਿਧੀਤਾਯ ਸਨ੍ਤਿਕੇ ਕਾਚਿ ਪੇਸਨਕਾਰਿਕਾ ਨਤ੍ਥਿ, ਸਾ ‘‘ਵਨ੍ਦਾਮਿ, ਅਯ੍ਯੇ, ਏਤਂ ਤਾਵ ਮੇ ਪਸਾਧਨਪੇਲ਼ਕਂ ਗਹੇਤ੍ਵਾ ਦੇਥਾ’’ਤਿ ਆਹ. ਥੇਰੀ ਚਿਨ੍ਤੇਸਿ – ‘‘ਸਚਸ੍ਸਾ ਇਮਂ ਗਣ੍ਹਿਤ੍ਵਾ ਨ ਦਸ੍ਸਾਮਿ, ਮਯਿ ਆਘਾਤਂ ਕਤ੍ਵਾ ਨਿਰਯੇ ਨਿਬ੍ਬਤ੍ਤਿਸ੍ਸਤਿ. ਸਚੇ ਪਨ ਦਸ੍ਸਾਮਿ, ਪਰਸ੍ਸ ਪੇਸਨਕਾਰਿਕਾ ਹੁਤ੍ਵਾ ਨਿਬ੍ਬਤ੍ਤਿਸ੍ਸਤਿ. ਨਿਰਯਸਨ੍ਤਾਪਤੋ ਖੋ ਪਨ ਪਰਸ੍ਸ ਪੇਸਨਭਾਵੋਵ ਸੇਯ੍ਯੋ’’ਤਿ. ‘‘ਸਾ ਅਨੁਦਯਂ ਪਟਿਚ੍ਚ ਤਂ ਗਹੇਤ੍ਵਾ ਤਸ੍ਸਾ ਅਦਾਸਿ. ਤਸ੍ਸ ਕਮ੍ਮਸ੍ਸ ਨਿਸ੍ਸਨ੍ਦੇਨ ਪਰੇਸਂ ਪੇਸਨਕਾਰਿਕਾ ਜਾਤਾ’’ਤਿ.

ਅਥ ¶ ਪੁਨੇਕਦਿਵਸਂ ਭਿਕ੍ਖੂ ਧਮ੍ਮਸਭਾਯਂ ਕਥਂ ਸਮੁਟ੍ਠਾਪੇਸੁਂ ‘‘ਸਾਮਾਵਤਿਪ੍ਪਮੁਖਾ ਪਞ੍ਚਸਤਾ ਇਤ੍ਥਿਯੋ ਗੇਹੇ ਅਗ੍ਗਿਨਾ ਝਾਯਿਂਸੁ, ਮਾਗਣ੍ਡਿਯਾਯ ਞਾਤਕਾ ਉਪਰਿ ਪਲਾਲਗ੍ਗਿਂ ਦਤ੍ਵਾ ਅਯਨਙ੍ਗਲੇਹਿ ਭਿਨ੍ਨਾ, ਮਾਗਣ੍ਡਿਯਾ ਪਕ੍ਕੁਥਿਤਤੇਲੇ ਪਕ੍ਕਾ, ਕੇ ਨੁ ਖੋ ਏਤ੍ਥ ਜੀਵਨ੍ਤਿ ਨਾਮ, ਕੇ ਮਤਾ ਨਾਮਾ’’ਤਿ. ਸਤ੍ਥਾ ਆਗਨ੍ਤ੍ਵਾ, ‘‘ਕਾਯ ਨੁਤ੍ਥ, ਭਿਕ੍ਖਵੇ, ਏਤਰਹਿ ਕਥਾਯ ਸਨ੍ਨਿਸਿਨ੍ਨਾ’’ਤਿ ਪੁਚ੍ਛਿਤ੍ਵਾ, ‘‘ਇਮਾਯ ਨਾਮਾ’’ਤਿ ਵੁਤ੍ਤੇ, ‘‘ਭਿਕ੍ਖਵੇ, ਯੇ ਕੇਚਿ ਪਮਤ੍ਤਾ, ਤੇ ਵਸ੍ਸਸਤਂ ਜੀਵਨ੍ਤਾਪਿ ਮਤਾਯੇਵ ਨਾਮ. ਯੇ ਅਪ੍ਪਮਤ੍ਤਾ, ਤੇ ਮਤਾਪਿ ਜੀਵਨ੍ਤਿਯੇਵ. ਤਸ੍ਮਾ ਮਾਗਣ੍ਡਿਯਾ ਜੀਵਨ੍ਤੀਪਿ ਮਤਾਯੇਵ ਨਾਮ, ਸਾਮਾਵਤਿਪ੍ਪਮੁਖਾ ਪਞ੍ਚਸਤਾ ਇਤ੍ਥਿਯੋ ਮਤਾਪਿ ਜੀਵਨ੍ਤਿਯੇਵ ਨਾਮ. ਨ ਹਿ, ਭਿਕ੍ਖਵੇ, ਅਪ੍ਪਮਤ੍ਤਾ ਮਰਨ੍ਤਿ ਨਾਮਾ’’ਤਿ ਵਤ੍ਵਾ ਇਮਾ ਗਾਥਾ ਅਭਾਸਿ –

‘‘ਅਪ੍ਪਮਾਦੋ ¶ ¶ ਅਮਤਪਦਂ, ਪਮਾਦੋ ਮਚ੍ਚੁਨੋ ਪਦਂ;

ਅਪ੍ਪਮਤ੍ਤਾ ਨ ਮੀਯਨ੍ਤਿ, ਯੇ ਪਮਤ੍ਤਾ ਯਥਾ ਮਤਾ.

‘‘ਏਵਂ ਵਿਸੇਸਤੋ ਞਤ੍ਵਾ, ਅਪ੍ਪਮਾਦਮ੍ਹਿ ਪਣ੍ਡਿਤਾ;

ਅਪ੍ਪਮਾਦੇ ਪਮੋਦਨ੍ਤਿ, ਅਰਿਯਾਨਂ ਗੋਚਰੇ ਰਤਾ.

‘‘ਤੇ ਝਾਯਿਨੋ ਸਾਤਤਿਕਾ, ਨਿਚ੍ਚਂ ਦਲ਼੍ਹਪਰਕ੍ਕਮਾ;

ਫੁਸਨ੍ਤਿ ਧੀਰਾ ਨਿਬ੍ਬਾਨਂ, ਯੋਗਕ੍ਖੇਮਂ ਅਨੁਤ੍ਤਰ’’ਨ੍ਤਿ.

ਤਤ੍ਥ ਅਪ੍ਪਮਾਦੋਤਿ ਪਦਂ ਮਹਨ੍ਤਂ ਅਤ੍ਥਂ ਦੀਪੇਤਿ, ਮਹਨ੍ਤਂ ਅਤ੍ਥਂ ਗਹੇਤ੍ਵਾ ਤਿਟ੍ਠਤਿ. ਸਕਲਮ੍ਪਿ ਹਿ ਤੇਪਿਟਕਂ ਬੁਦ੍ਧਵਚਨਂ ਆਹਰਿਤ੍ਵਾ ਕਥਿਯਮਾਨਂ ਅਪ੍ਪਮਾਦਪਦਮੇਵ ਓਤਰਤਿ. ਤੇਨ ਵੁਤ੍ਤਂ –

‘‘ਸੇਯ੍ਯਥਾਪਿ, ਭਿਕ੍ਖਵੇ, ਯਾਨਿ ਕਾਨਿਚਿ ਜਙ੍ਗਲਾਨਂ ਪਾਣਾਨਂ ਪਦਜਾਤਾਨਿ, ਸਬ੍ਬਾਨਿ ਤਾਨਿ ਹਤ੍ਥਿਪਦੇ ਸਮੋਧਾਨਂ ਗਚ੍ਛਨ੍ਤਿ, ਹਤ੍ਥਿਪਦਂ ਤੇਸਂ ਅਗ੍ਗਮਕ੍ਖਾਯਤਿ ਯਦਿਦਂ ਮਹਨ੍ਤਤ੍ਤੇਨ. ਏਵਮੇਵ ਖੋ, ਭਿਕ੍ਖਵੇ, ਯੇ ਕੇਚਿ ਕੁਸਲਾ ਧਮ੍ਮਾ, ਸਬ੍ਬੇਤੇ ਅਪ੍ਪਮਾਦਮੂਲਕਾ ਅਪ੍ਪਮਾਦਸਮੋਸਰਣਾ, ਅਪ੍ਪਮਾਦੋ ਤੇਸਂ ਧਮ੍ਮਾਨਂ ਅਗ੍ਗਮਕ੍ਖਾਯਤੀ’’ਤਿ (ਸਂ. ਨਿ. ੫.੧੪੦).

ਸੋ ਪਨੇਸ ਅਤ੍ਥਤੋ ਸਤਿਯਾ ਅਵਿਪ੍ਪਵਾਸੋ ਨਾਮ. ਨਿਚ੍ਚਂ ਉਪਟ੍ਠਿਤਾਯ ਸਤਿਯਾ ਚੇਤਂ ਨਾਮਂ. ਅਮਤਪਦਨ੍ਤਿ ਅਮਤਂ ਵੁਚ੍ਚਤਿ ਨਿਬ੍ਬਾਨਂ. ਤਞ੍ਹਿ ਅਜਾਤਤ੍ਤਾ ਨੁ ਜੀਯਤਿ ਨ ਮੀਯਤਿ, ਤਸ੍ਮਾ ਅਮਤਨ੍ਤਿ ਵੁਚ੍ਚਤਿ. ਪਜ੍ਜਨ੍ਤਿ ਇਮਿਨਾਤਿ ਪਦਂ, ਅਮਤਂ ¶ ਪਾਪੁਣਨ੍ਤੀਤਿ ਅਤ੍ਥੋ. ਅਮਤਸ੍ਸ ਪਦਂ ਅਮਤਪਦਂ, ਅਮਤਸ੍ਸ ਅਧਿਗਮੂਪਾਯੋਤਿ ਵੁਤ੍ਤਂ ਹੋਤਿ, ਪਮਾਦੋਤਿ ਪਮਜ੍ਜਨਭਾਵੋ, ਮੁਟ੍ਠਸ੍ਸਤਿਸਙ੍ਖਾਤਸ੍ਸ ਸਤਿਯਾ ਵੋਸਗ੍ਗਸ੍ਸੇਤਂ ਨਾਮਂ. ਮਚ੍ਚੁਨੋਤਿ ¶ ਮਰਣਸ੍ਸ. ਪਦਨ੍ਤਿ ਉਪਾਯੋ ਮਗ੍ਗੋ. ਪਮਤ੍ਤੋ ਹਿ ਜਾਤਿਂ ਨਾਤਿਵਤ੍ਤਤਿ, ਜਾਤੋ ਜੀਯਤਿ ਚੇਵ ਮੀਯਤਿ ਚਾਤਿ ਪਮਾਦੋ ਮਚ੍ਚੁਨੋ ਪਦਂ ਨਾਮ ਹੋਤਿ, ਮਰਣਂ ਉਪੇਤਿ. ਅਪ੍ਪਮਤ੍ਤਾ ਨ ਮੀਯਨ੍ਤੀਤਿ ਸਤਿਯਾ ਸਮਨ੍ਨਾਗਤਾ ਹਿ ਅਪ੍ਪਮਤ੍ਤਾ ਨ ਮਰਨ੍ਤਿ. ਅਜਰਾ ਅਮਰਾ ਹੋਨ੍ਤੀਤਿ ਨ ਸਲ੍ਲਕ੍ਖੇਤਬ੍ਬਂ. ਨ ਹਿ ਕੋਚਿ ਸਤ੍ਤੋ ਅਜਰੋ ਅਮਰੋ ਨਾਮ ਅਤ੍ਥਿ, ਪਮਤ੍ਤਸ੍ਸ ਪਨ ਵਟ੍ਟਂ ਨਾਮ ਅਪਰਿਚ੍ਛਿਨ੍ਨਂ, ਅਪ੍ਪਮਤ੍ਤਸ੍ਸ ਪਰਿਚ੍ਛਿਨ੍ਨਂ. ਤਸ੍ਮਾ ਪਮਤ੍ਤਾ ਜਾਤਿਆਦੀਹਿ ਅਪਰਿਮੁਤ੍ਤਤ੍ਤਾ ਜੀਵਨ੍ਤਾਪਿ ਮਤਾਯੇਵ ਨਾਮ. ਅਪ੍ਪਮਤ੍ਤਾ ਪਨ ਅਪ੍ਪਮਾਦਲਕ੍ਖਣਂ ਵਡ੍ਢੇਤ੍ਵਾ ਖਿਪ੍ਪਂ ਮਗ੍ਗਫਲਾਨਿ ਸਚ੍ਛਿਕਤ੍ਵਾ ਦੁਤਿਯਤਤਿਯਅਤ੍ਤਭਾਵੇਸੁ ਨ ਨਿਬ੍ਬਤ੍ਤਨ੍ਤਿ. ਤਸ੍ਮਾ ਤੇ ਜੀਵਨ੍ਤਾਪਿ ਮਤਾਪਿ ਨ ਮੀਯਨ੍ਤਿਯੇਵ ਨਾਮ. ਯੇ ਪਮਤ੍ਤਾ ਯਥਾ ਮਤਾਤਿ ਯੇ ਪਨ ਸਤ੍ਤਾ ਪਮਤ੍ਤਾ, ਤੇ ਪਮਾਦਮਰਣੇਨ ਮਤਤ੍ਤਾ, ਯਥਾ ਹਿ ਜੀਵਿਤਿਨ੍ਦ੍ਰਿਯੁਪਚ੍ਛੇਦੇਨ ਮਤਾ ਦਾਰੁਕ੍ਖਨ੍ਧਸਦਿਸਾ ਅਪਗਤਵਿਞ੍ਞਾਣਾ ¶ , ਤਥੇਵ ਹੋਨ੍ਤਿ. ਤੇਸਮ੍ਪਿ ਹਿ ਮਤਾਨਂ ਵਿਯ ਗਹਟ੍ਠਾਨਂ ਤਾਵ ‘‘ਦਾਨਂ ਦਸ੍ਸਾਮ, ਸੀਲਂ ਰਕ੍ਖਿਸ੍ਸਾਮ, ਉਪੋਸਥਕਮ੍ਮਂ ਕਰਿਸ੍ਸਾਮਾ’’ਤਿ ਏਕਚਿਤ੍ਤਮ੍ਪਿ ਨ ਉਪ੍ਪਜ੍ਜਤਿ, ਪਬ੍ਬਜਿਤਾਨਮ੍ਪਿ ‘‘ਆਚਰਿਯੁਪਜ੍ਝਾਯਵਤ੍ਤਾਦੀਨਿ ਪੂਰੇਸ੍ਸਾਮ, ਧੁਤਙ੍ਗਾਨਿ ਸਮਾਦਿਯਿਸ੍ਸਾਮ, ਭਾਵਨਂ ਵਡ੍ਢੇਸ੍ਸਾਮਾ’’ਤਿ ਨ ਉਪ੍ਪਜ੍ਜਤੀਤਿ ਮਤੇਨ ਤੇ ਕਿਂ ਨਾਨਾਕਰਣਾਵ ਹੋਨ੍ਤਿ. ਤੇਨ ਵੁਤ੍ਤਂ – ‘‘ਯੇ ਪਮਤ੍ਤਾ ਯਥਾ ਮਤਾ’’ਤਿ.

ਏਵਂ ਵਿਸੇਸਤੋ ਞਤ੍ਵਾਤਿ ਪਮਤ੍ਤਸ੍ਸ ਵਟ੍ਟਤੋ ਨਿਸ੍ਸਰਣਂ ਨਤ੍ਥਿ, ਅਪ੍ਪਮਤ੍ਤਸ੍ਸ ਅਤ੍ਥੀਤਿ ਏਵਂ ¶ ਵਿਸੇਸਤੋਵ ਜਾਨਿਤ੍ਵਾ. ਕੇ ਪਨੇਤਂ ਵਿਸੇਸਂ ਜਾਨਨ੍ਤੀਤਿ? ਅਪ੍ਪਮਾਦਮ੍ਹਿ ਪਣ੍ਡਿਤਾਤਿ ਯੇ ਪਣ੍ਡਿਤਾ ਮੇਧਾਵਿਨੋ ਸਪ੍ਪਞ੍ਞਾ ਅਤ੍ਤਨੋ ਅਪ੍ਪਮਾਦੇ ਠਤ੍ਵਾ ਅਪ੍ਪਮਾਦਂ ਵਡ੍ਢੇਨ੍ਤਿ, ਤੇ ਏਵਂ ਵਿਸੇਸਕਾਰਣਂ ਜਾਨਨ੍ਤਿ. ਅਪ੍ਪਮਾਦੇ ਪਮੋਦਨ੍ਤੀਤਿ ਤੇ ਏਵਂ ਞਤ੍ਵਾ ਤਸ੍ਮਿਂ ਅਤ੍ਤਨੋ ਅਪ੍ਪਮਾਦੇ ਪਮੋਦਨ੍ਤਿ, ਪਹਂਸਿਤਮੁਖਾ ਤੁਟ੍ਠਪਹਟ੍ਠਾ ਹੋਨ੍ਤਿ. ਅਰਿਯਾਨਂ ਗੋਚਰੇ ਰਤਾਤਿ ਤੇ ਏਵਂ ਅਪ੍ਪਮਾਦੇ ਪਮੋਦਨ੍ਤਾ ਤਂ ਅਪ੍ਪਮਾਦਂ ਵਡ੍ਢੇਤ੍ਵਾ ਅਰਿਯਾਨਂ ਬੁਦ੍ਧਪਚ੍ਚੇਕਬੁਦ੍ਧਬੁਦ੍ਧਸਾਵਕਾਨਂ ਗੋਚਰਸਙ੍ਖਾਤੇ ਚਤੁਸਤਿਪਟ੍ਠਾਨਾਦਿਭੇਦੇ ਸਤ੍ਤਤਿਂਸ ਬੋਧਿਪਕ੍ਖਿਯਧਮ੍ਮੇ ਨਵਵਿਧਲੋਕੁਤ੍ਤਰਧਮ੍ਮੇ ਚ ਰਤਾ ਨਿਰਤਾ, ਅਭਿਰਤਾ ਹੋਨ੍ਤੀਤਿ ਅਤ੍ਥੋ.

ਤੇ ¶ ਝਾਯਿਨੋਤਿ ਤੇ ਅਪ੍ਪਮਤ੍ਤਾ ਪਣ੍ਡਿਤਾ ਅਟ੍ਠਸਮਾਪਤ੍ਤਿਸਙ੍ਖਾਤੇਨ ਆਰਮ੍ਮਣੂਪਨਿਜ੍ਝਾਨੇਨ ਵਿਪਸ੍ਸਨਾਮਗ੍ਗਫਲਸਙ੍ਖਾਤੇਨ ਲਕ੍ਖਣੂਪਨਿਜ੍ਝਾਨੇਨ ਚਾਤਿ ਦੁਵਿਧੇਨਪਿ ਝਾਨੇਨ ਝਾਯਿਨੋ. ਸਾਤਤਿਕਾਤਿ ਅਭਿਨਿਕ੍ਖਮਨਕਾਲਤੋ ਪਟ੍ਠਾਯ ਯਾਵ ਅਰਹਤ੍ਤਮਗ੍ਗਾ ਸਤਤਂ ਪਵਤ੍ਤਕਾਯਿਕਚੇਤਸਿਕਵੀਰਿਯਾ. ਨਿਚ੍ਚਂ ਦਲ਼੍ਹਪਰਕ੍ਕਮਾਤਿ ਯਂ ਤਂ ਪੁਰਿਸਥਾਮੇਨ ਪੁਰਿਸਵੀਰਿਯੇਨ ਪੁਰਿਸਪਰਕ੍ਕਮੇਨ ਪਤ੍ਤਬ੍ਬਂ, ਨ ਤਂ ਅਪਾਪੁਣਿਤ੍ਵਾ ਵੀਰਿਯਸ੍ਸ ਸਣ੍ਠਾਨਂ ਭਵਿਸ੍ਸਤੀਤਿ ਏਵਰੂਪੇਨ ਵੀਰਿਯੇਨ ਅਨ੍ਤਰਾ ਅਨੋਸਕ੍ਕਿਤ੍ਵਾ ਨਿਚ੍ਚਪ੍ਪਵਤ੍ਤੇਨ ਦਲ਼੍ਹਪਰਕ੍ਕਮੇਨ ਸਮਨ੍ਨਾਗਤਾ. ਫੁਸਨ੍ਤੀਤਿ ਏਤ੍ਥ ਦ੍ਵੇ ਫੁਸਨਾ ਞਾਣਫੁਸਨਾ ਚ, ਵਿਪਾਕਫੁਸਨਾ ਚ. ਤਤ੍ਥ ਚਤ੍ਤਾਰੋ ਮਗ੍ਗਾ ਞਾਣਫੁਸਨਾ ਨਾਮ, ਚਤ੍ਤਾਰਿ ਫਲਾਨਿ ਵਿਪਾਕਫੁਸਨਾ ਨਾਮ. ਤੇਸੁ ਇਧ ਵਿਪਾਕਫੁਸਨਾ ਅਧਿਪ੍ਪੇਤਾ. ਅਰਿਯਫਲੇਨ ਨਿਬ੍ਬਾਨਂ ਸਚ੍ਛਿਕਰੋਨ੍ਤੋ ¶ ਧੀਰਾ ਪਣ੍ਡਿਤਾ ਤਾਯ ਵਿਪਾਕਫੁਸਨਾਯ ਫੁਸਨ੍ਤਿ, ਨਿਬ੍ਬਾਨਂ ਸਚ੍ਛਿਕਰੋਨ੍ਤਿ. ਯੋਗਕ੍ਖੇਮਂ ਅਨੁਤ੍ਤਰਨ੍ਤਿ ਯੇ ਚਤ੍ਤਾਰੋ ਯੋਗਾ ਮਹਾਜਨਂ ਵਟ੍ਟੇ ਓਸੀਦਾਪੇਨ੍ਤਿ, ਤੇਹਿ ਖੇਮਂ ਨਿਬ੍ਭਯਂ ਸਬ੍ਬੇਹਿ ਲੋਕਿਯਲੋਕੁਤ੍ਤਰਧਮ੍ਮੇਹਿ ਸੇਟ੍ਠਤ੍ਤਾ ਅਨੁਤ੍ਤਰਨ੍ਤਿ.

ਦੇਸਨਾਪਰਿਯੋਸਾਨੇ ਬਹੂ ਸੋਤਾਪਨ੍ਨਾਦਯੋ ਅਹੇਸੁਂ. ਦੇਸਨਾ ਮਹਾਜਨਸ੍ਸ ਸਾਤ੍ਥਿਕਾ ਜਾਤਾਤਿ.

ਉਟ੍ਠਾਨਵਤੋਤਿ ¶ ਇਮਂ ਧਮ੍ਮਦੇਸਨਂ ਸਤ੍ਥਾ ਵੇਲ਼ੁਵਨੇ ਵਿਹਰਨ੍ਤੋ ਕੁਮ੍ਭਘੋਸਕਂ ਆਰਬ੍ਭ ਕਥੇਸਿ. ਰਾਜਗਹਨਗਰਸ੍ਮਿਞ੍ਹਿ ਰਾਜਗਹਸੇਟ੍ਠਿਨੋ ਗੇਹੇ ਅਹਿਵਾਤਰੋਗੋ ਉਪ੍ਪਜ੍ਜਿ, ਤਸ੍ਮਿਂ ਉਪ੍ਪਨ੍ਨੇ ਮਕ੍ਖਿਕਾ ਆਦਿਂ ਕਤ੍ਵਾ ਯਾਵ ਗਾਵਾ ਪਠਮਂ ਤਿਰਚ੍ਛਾਨਗਤਾ ਮਰਨ੍ਤਿ, ਤਤੋ ਦਾਸਕਮ੍ਮਕਰੋ, ਸਬ੍ਬਪਚ੍ਛਾ ਗੇਹਸਾਮਿਕਾ, ਤਸ੍ਮਾ ਸੋ ਰੋਗੋ ਸਬ੍ਬਪਚ੍ਛਾ ਸੇਟ੍ਠਿਞ੍ਚ ਜਾਯਞ੍ਚ ਗਣ੍ਹਿ. ਤੇ ਰੋਗੇਨ ਫੁਟ੍ਠਾ ਪੁਤ੍ਤਂ ਸਨ੍ਤਿਕੇ ਠਿਤਂ ਓਲੋਕੇਤ੍ਵਾ ਅਸ੍ਸੁਪੁਣ੍ਣੇਹਿ ਨੇਤ੍ਤੇਹਿ ਤਂ ਆਹਂਸੁ – ‘‘ਤਾਤ, ਇਮਸ੍ਮਿਂ ਕਿਰ ਰੋਗੇ ਉਪ੍ਪਨ੍ਨੇ ਭਿਤ੍ਤਿਂ ਭਿਨ੍ਦਿਤ੍ਵਾ ਪਲਾਯਨ੍ਤਾਵ ਜੀਵਿਤਂ ਲਭਨ੍ਤਿ, ਤ੍ਵਂ ਅਮ੍ਹੇ ਅਨੋਲੋਕੇਤ੍ਵਾ ਪਲਾਯਿਤ੍ਵਾ ਜੀਵਨ੍ਤੋ ਪੁਨਾਗਨ੍ਤ੍ਵਾ ਅਮ੍ਹਾਕਂ ਅਸੁਕਟ੍ਠਾਨੇ ਨਾਮ ਚਤ੍ਤਾਲੀਸ ਧਨਕੋਟਿਯੋ ¶ ਨਿਦਹਿਤ੍ਵਾ ਠਪਿਤਾ, ਤਾ ਉਦ੍ਧਰਿਤ੍ਵਾ ਜੀਵਿਕਂ ਕਪ੍ਪੇਯ੍ਯਾਸੀ’’ਤਿ. ਸੋ ¶ ਤੇਸਂ ਵਚਨਂ ਸੁਤ੍ਵਾ ਰੁਦਮਾਨੋ ਮਾਤਾਪਿਤਰੋ ਵਨ੍ਦਿਤ੍ਵਾ ਮਰਣਭਯਭੀਤੋ ਭਿਤ੍ਤਿਂ ਭਿਨ੍ਦਿਤ੍ਵਾ ਪਲਾਯਿਤ੍ਵਾ ਪਬ੍ਬਤਗਹਨਂ ਗਨ੍ਤ੍ਵਾ ਦ੍ਵਾਦਸ ਵਸ੍ਸਾਨਿ ਤਤ੍ਥ ਵਸਿਤ੍ਵਾ ਮਾਤਾਪਿਤੁਵਸਨਟ੍ਠਾਨਂ ਪਚ੍ਚਾਗਞ੍ਛਿ.

ਅਥ ਨਂ ਦਹਰਕਾਲੇ ਗਨ੍ਤ੍ਵਾ ਪਰੂਲ਼੍ਹਕੇਸਮਸ੍ਸੁਕਾਲੇ ਆਗਤਤ੍ਤਾ ਨ ਕੋਚਿ ਸਞ੍ਜਾਨਿ. ਸੋ ਮਾਤਾਪਿਤੂਹਿ ਦਿਨ੍ਨਸਞ੍ਞਾਵਸੇਨ ਧਨਟ੍ਠਾਨਂ ਗਨ੍ਤ੍ਵਾ ਧਨਸ੍ਸ ਅਰੋਗਭਾਵਂ ਞਤ੍ਵਾ ਚਿਨ੍ਤੇਸਿ – ‘‘ਮਂ ਨ ਕੋਚਿ ਸਞ੍ਜਾਨਾਤਿ, ਸਚਾਹਂ ਧਨਂ ਉਦ੍ਧਰਿਤ੍ਵਾ ਵਲਞ੍ਜਿਸ੍ਸਾਮਿ, ‘ਏਕੇਨ ਦੁਗ੍ਗਤੇਨ ਨਿਧਿ ਉਦ੍ਧਟੋ’ਤਿ ਮਂ ਗਹੇਤ੍ਵਾ ਵਿਹੇਠੇਯ੍ਯੁਂ, ਯਂਨੂਨਾਹਂ ਭਤਿਂ ਕਤ੍ਵਾ ਜੀਵੇਯ੍ਯ’’ਨ੍ਤਿ. ਅਥੇਕਂ ਪਿਲੋਤਿਕਂ ਨਿਵਾਸੇਤ੍ਵਾ, ‘‘ਅਤ੍ਥਿ ਕੋਚਿ ਭਤਕੇਨ ਅਤ੍ਥਿਕੋ’’ਤਿ ਪੁਚ੍ਛਨ੍ਤੋ ਭਤਕਵੀਥਿਂ ਪਾਪੁਣਿ. ਅਥ ਨਂ ਭਤਕਾ ਦਿਸ੍ਵਾ, ‘‘ਸਚੇ ਅਮ੍ਹਾਕਂ ਏਕਂ ਕਮ੍ਮਂ ਕਰਿਸ੍ਸਸਿ, ਭਤ੍ਤਵੇਤਨਂ ਤੇ ਦਸ੍ਸਾਮਾ’’ਤਿ ਆਹਂਸੁ. ‘‘ਕਿਂ ਕਮ੍ਮਂ ਨਾਮਾ’’ਤਿ? ‘‘ਪਬੋਧਨਚੋਦਨਕਮ੍ਮਂ. ਸਚੇ ਉਸ੍ਸਹਸਿ, ਪਾਤੋਵ ਉਟ੍ਠਾਯ ‘ਤਾਤਾ, ਉਟ੍ਠਹਥ, ਸਕਟਾਨਿ ਸਨ੍ਨਯ੍ਹਥ, ਗੋਣੇ ਯੋਜੇਥ, ਹਤ੍ਥਿਅਸ੍ਸਾਨਂ ਤਿਣਤ੍ਥਾਯ ਗਮਨਵੇਲਾ; ਅਮ੍ਮਾ, ਤੁਮ੍ਹੇਪਿ ਉਟ੍ਠਹਥ, ਯਾਗੁਂ ਪਚਥ, ਭਤ੍ਤਂ ਪਚਥਾ’ਤਿ ਵਿਚਰਿਤ੍ਵਾ ਆਰੋਚੇਹੀ’’ਤਿ. ਸੋ ‘‘ਸਾਧੂ’’ਤਿ ਸਮ੍ਪਟਿਚ੍ਛਿ. ਅਥਸ੍ਸ ਵਸਨਤ੍ਥਾਯ ਏਕਂ ਘਰਂ ਅਦਂਸੁ. ਸੋ ਦੇਵਸਿਕਂ ਤਂ ਕਮ੍ਮਂ ਅਕਾਸਿ.

ਅਥਸ੍ਸ ਏਕਦਿਵਸਂ ਰਾਜਾ ਬਿਮ੍ਬਿਸਾਰੋ ਸਦ੍ਦਮਸ੍ਸੋਸਿ. ਸੋ ਪਨ ਸਬ੍ਬਰਵਞ੍ਞੂ ਅਹੋਸਿ. ਤਸ੍ਮਾ ‘‘ਮਹਾਧਨਸ੍ਸ ਪੁਰਿਸਸ੍ਸੇਸ ਸਦ੍ਦੋ’’ਤਿ ਆਹ. ਅਥਸ੍ਸ ਸਨ੍ਤਿਕੇ ਠਿਤਾ ਏਕਾ ਪਰਿਚਾਰਿਕਾ ‘‘ਰਾਜਾ ਯਂ ਵਾ ¶ ਤਂ ਵਾ ਨ ਕਥੇਸ੍ਸਤਿ, ਇਦਂ ਮਯਾ ਞਾਤੁਂ ਵਟ੍ਟਤੀ’’ਤਿ ਚਿਨ੍ਤੇਤ੍ਵਾ – ‘‘ਗਚ੍ਛ, ਤਾਤ, ਏਤਂ ਜਾਨਾਹੀ’’ਤਿ ਏਕਂ ਪੁਰਿਸਂ ਪਹਿਣਿ. ਸੋ ਵੇਗੇਨ ਗਨ੍ਤ੍ਵਾ ਤਂ ਦਿਸ੍ਵਾ ਆਗਨ੍ਤ੍ਵਾ, ‘‘ਏਕੋ ਭਤਕਾਨਂ ਭਤਿਕਾਰਕੋ ਕਪਣਮਨੁਸ੍ਸੋ ਏਸੋ’’ਤਿ ਆਰੋਚੇਸਿ. ਰਾਜਾ ਤਸ੍ਸ ਵਚਨਂ ਸੁਤ੍ਵਾ ਤੁਣ੍ਹੀ ਹੁਤ੍ਵਾ ਦੁਤਿਯਦਿਵਸੇਪਿ ਤਤਿਯਦਿਵਸੇਪਿ ਤਂ ਤਸ੍ਸ ਸਦ੍ਦਂ ਸੁਤ੍ਵਾ ਤਥੇਵ ਆਹ. ਸਾਪਿ ਪਰਿਚਾਰਿਕਾ ¶ ਤਥੇਵ ਚਿਨ੍ਤੇਤ੍ਵਾ ਪੁਨਪ੍ਪੁਨਂ ਪੇਸੇਤ੍ਵਾ, ‘‘ਕਪਣਮਨੁਸ੍ਸੋ ਏਸੋ’’ਤਿ ਵੁਤ੍ਤੇ ਚਿਨ੍ਤੇਸਿ – ‘‘ਰਾਜਾ ‘ਕਪਣਮਨੁਸ੍ਸੋ ਏਸੋ’ਤਿ ਵਚਨਂ ਸੁਤ੍ਵਾਪਿ ਨ ਸਦ੍ਦਹਤਿ, ਪੁਨਪ੍ਪੁਨਂ ‘ਮਹਾਧਨਸ੍ਸ ਪੁਰਿਸਸ੍ਸੇਸ ਸਦ੍ਦੋ’ਤਿ ਵਦਤਿ, ਭਵਿਤਬ੍ਬਮੇਤ੍ਥ ਕਾਰਣੇਨ, ਯਥਾਸਭਾਵਤੋ ਏਤਂ ਞਾਤੁਂ ਵਟ੍ਟਤੀ’’ਤਿ. ਸਾ ਰਾਜਾਨਂ ਆਹ, ‘‘ਦੇਵ ¶ , ਅਹਂ ਸਹਸ੍ਸਂ ਲਭਮਾਨਾ ਧੀਤਰਂ ਆਦਾਯ ਗਨ੍ਤ੍ਵਾ ਏਤਂ ਧਨਂ ਰਾਜਕੁਲਂ ਪਵੇਸੇਸ੍ਸਾਮੀ’’ਤਿ. ਰਾਜਾ ਤਸ੍ਸਾ ਸਹਸ੍ਸਂ ਦਾਪੇਸਿ.

ਸਾ ਤਂ ਗਹੇਤ੍ਵਾ ਧੀਤਰਂ ਏਕਂ ਮਲਿਨਧਾਤੁਕਂ ਵਤ੍ਥਂ ਨਿਵਾਸਾਪੇਤ੍ਵਾ ਤਾਯ ਸਦ੍ਧਿਂ ਰਾਜਗੇਹਤੋ ਨਿਕ੍ਖਮਿਤ੍ਵਾ ਮਗ੍ਗਪਟਿਪਨ੍ਨਾ ਵਿਯ ਭਤਕਵੀਥਿਂ ਗਨ੍ਤ੍ਵਾ ਏਕਂ ਘਰਂ ਪਵਿਸਿਤ੍ਵਾ, ‘‘ਅਮ੍ਮ, ਮਯਂ ਮਗ੍ਗਪਟਿਪਨ੍ਨਾ, ਏਕਾਹਦ੍ਵੀਹਂ ਇਧ ਵਿਸ੍ਸਮਿਤ੍ਵਾ ਗਮਿਸ੍ਸਾਮਾ’’ਤਿ ਆਹ. ‘‘ਅਮ੍ਮ, ਬਹੂਨਿ ਘਰਮਾਨੁਸਕਾਨਿ, ਨ ਸਕ੍ਕਾ ਇਧ ਵਸਿਤੁਂ, ਏਤਂ ਕੁਮ੍ਭਘੋਸਕਸ੍ਸ ਗੇਹਂ ਤੁਚ੍ਛਂ, ਤਤ੍ਥ ਗਚ੍ਛਥਾ’’ਤਿ. ਸਾ ਤਤ੍ਥ ਗਨ੍ਤ੍ਵਾ, ‘‘ਸਾਮਿ, ਮਯਂ ਮਗ੍ਗਪਟਿਪਨ੍ਨਕਾ, ਏਕਾਹਦ੍ਵੀਹਂ ਇਧ ਵਸਿਸ੍ਸਾਮਾ’’ਤਿ ਵਤ੍ਵਾ ਤੇਨ ਪੁਨਪ੍ਪੁਨਂ ਪਟਿਕ੍ਖਿਤ੍ਤਾਪਿ, ‘‘ਸਾਮਿ, ਅਜ੍ਜੇਕਦਿਵਸਮਤ੍ਤਂ ਵਸਿਤ੍ਵਾ ਪਾਤੋਵ ਗਮਿਸ੍ਸਾਮਾ’’ਤਿ ਨਿਕ੍ਖਮਿਤੁਂ ਨ ਇਚ੍ਛਿ. ਸਾ ਤਤ੍ਥੇਵ ਵਸਿਤ੍ਵਾ ਪੁਨਦਿਵਸੇ ਤਸ੍ਸ ਅਰਞ੍ਞਗਮਨਵੇਲਾਯ, ‘‘ਸਾਮਿ, ਤਵ ਨਿਵਾਪਂ ਦਤ੍ਵਾ ਯਾਹਿ ¶ , ਆਹਾਰਂ ਤੇ ਪਚਿਸ੍ਸਾਮੀ’’ਤਿ ਵਤ੍ਵਾ, ‘‘ਅਲਂ, ਅਮ੍ਮ, ਅਹਮੇਵ ਪਚਿਤ੍ਵਾ ਭੁਞ੍ਜਿਸ੍ਸਾਮੀ’’ਤਿ ਵੁਤ੍ਤੇ ਪੁਨਪ੍ਪੁਨਂ ਨਿਬਨ੍ਧਿਤ੍ਵਾ ਤੇਨ ਦਿਨ੍ਨੇ ਗਹਿਤਮਤ੍ਤਕੇਯੇਵ ਕਤ੍ਵਾ ਅਨ੍ਤਰਾਪਣਤੋ ਭਾਜਨਾਨਿ ਚੇਵ ਪਰਿਸੁਦ੍ਧਤਣ੍ਡੁਲਾਦੀਨਿ ਚ ਆਹਰਾਪੇਤ੍ਵਾ ਰਾਜਕੁਲੇ ਪਚਨਨਿਯਾਮੇਨ ਸੁਪਰਿਸੁਦ੍ਧਂ ਓਦਨਂ, ਸਾਧੁਰਸਾਨਿ ਚ ਦ੍ਵੇ ਤੀਣਿ ਸੂਪਬ੍ਯਞ੍ਜਨਾਨਿ ਪਚਿਤ੍ਵਾ ਤਸ੍ਸ ਅਰਞ੍ਞਤੋ ਆਗਤਸ੍ਸ ਅਦਾਸਿ. ਅਥ ਨਂ ਭੁਞ੍ਜਿਤ੍ਵਾ ਮੁਦੁਚਿਤ੍ਤਤਂ ਆਪਨ੍ਨਂ ਞਤ੍ਵਾ, ‘‘ਸਾਮਿ, ਕਿਲਨ੍ਤਮ੍ਹ, ਏਕਾਹਦ੍ਵੀਹਂ ਇਧੇਵ ਹੋਮਾ’’ਤਿ ਆਹ. ਸੋ ‘‘ਸਾਧੂ’’ਤਿ ਸਮ੍ਪਟਿਚ੍ਛਿ.

ਅਥਸ੍ਸ ਸਾਯਮ੍ਪਿ ਪੁਨਦਿਵਸੇਪਿ ਮਧੁਰਭਤ੍ਤਂ ਪਚਿਤ੍ਵਾ ਅਦਾਸਿ. ਅਥ ਮੁਦੁਚਿਤ੍ਤਤਂ ਤਸ੍ਸ ਞਤ੍ਵਾ ‘‘ਸਾਮਿ, ਕਤਿਪਾਹਂ ਇਧੇਵ ਵਸਿਸ੍ਸਾਮਾ’’ਤਿ. ਤਤ੍ਥ ਵਸਮਾਨਾ ਤਿਖਿਣੇਨ ਸਤ੍ਥੇਨ ਤਸ੍ਸ ਮਞ੍ਚਵਾਣਂ ਹੇਟ੍ਠਾਅਟਨਿਯਂ ਤਹਂ ਤਹਂ ਛਿਨ੍ਦਿ. ਮਞ੍ਚੋ ਤਸ੍ਮਿਂ ਆਗਨ੍ਤ੍ਵਾ ਨਿਸਿਨ੍ਨਮਤ੍ਤੇਯੇਵ ਹੇਟ੍ਠਾ ਓਲਮ੍ਬਿ. ਸੋ ‘‘ਕਸ੍ਮਾ ਅਯਂ ਮਞ੍ਚੋ ਏਵਂ ਛਿਜ੍ਜਿਤ੍ਵਾ ਗਤੋ’’ਤਿ ਆਹ. ‘‘ਸਾਮਿ, ਦਹਰਦਾਰਕੇ ਵਾਰੇਤੁਂ ਨ ਸਕ੍ਕੋਮਿ, ਏਤ੍ਥੇਵ ਸਨ੍ਨਿਪਤਨ੍ਤੀ’’ਤਿ. ‘‘ਅਮ੍ਮ, ਇਦਂ ਮੇ ਦੁਕ੍ਖਂ ਤੁਮ੍ਹੇ ਨਿਸ੍ਸਾਯ ਜਾਤਂ. ਅਹਞ੍ਹਿ ਪੁਬ੍ਬੇ ਕਤ੍ਥਚਿ ਗਚ੍ਛਨ੍ਤੋ ਦ੍ਵਾਰਂ ਪਿਦਹਿਤ੍ਵਾ ਗਚ੍ਛਾਮੀ’’ਤਿ. ‘‘ਕਿਂ ਕਰੋਮਿ, ਤਾਤ, ਵਾਰੇਤੁਂ ਨ ਸਕ੍ਕੋਮੀ’’ਤਿ. ਸਾ ਇਮਿਨਾਵ ਨਿਯਾਮੇਨ ਦ੍ਵੇ ਤਯੋ ਦਿਵਸੇ ਛਿਨ੍ਦਿਤ੍ਵਾ ਤੇਨ ਉਜ੍ਝਾਯਿਤ੍ਵਾ ਖੀਯਿਤ੍ਵਾ ਵੁਚ੍ਚਮਾਨਾਪਿ ਤਥੇਵ ਵਤ੍ਵਾ ਪੁਨ ਏਕਂ ਦ੍ਵੇ ਰਜ੍ਜੁਕੇ ਠਪੇਤ੍ਵਾ ਸੇਸੇ ਛਿਨ੍ਦਿ. ਤਂ ਦਿਵਸਂ ¶ ਤਸ੍ਮਿਂ ਨਿਸਿਨ੍ਨਮਤ੍ਤੇਯੇਵ ਸਬ੍ਬਂ ਵਾਣਂ ਭੂਮਿਯਂ ਪਤਿ, ਸੀਸਂ ਜਣ੍ਣੁਕੇਹਿ ਸਦ੍ਧਿਂ ਏਕਤੋ ਅਹੋਸਿ, ਸੋ ਉਟ੍ਠਾਯ, ‘‘ਕਿਂ ਕਰੋਮਿ, ਇਦਾਨਿ ਕੁਹਿਂ ਗਮਿਸ੍ਸਾਮਿ ¶ , ਨਿਪਜ੍ਜਨਮਞ੍ਚਸ੍ਸਪਿ ਤੁਮ੍ਹੇਹਿ ਅਸਾਮਿਕੋ ¶ ਵਿਯ ਕਤੋਮ੍ਹੀ’’ਤਿ ਆਹ. ‘‘ਤਾਤ, ਕਿਂ ਕਰੋਮਿ, ਪਟਿਵਿਸ੍ਸਕਦਾਰਕੇ ਵਾਰੇਤੁਂ ਨ ਸਕ੍ਕੋਮਿ, ਹੋਤੁ, ਮਾ ਚਿਨ੍ਤਯਿ, ਇਮਾਯ ਨਾਮ ਵੇਲਾਯ ਕੁਹਿਂ ਗਮਿਸ੍ਸਸੀ’’ਤਿ ਧੀਤਰਂ ਆਮਨ੍ਤੇਤ੍ਵਾ, ‘‘ਅਮ੍ਮ, ਤਵ ਭਾਤਿਕਸ੍ਸ ਨਿਪਜ੍ਜਨੋਕਾਸਂ ਕਰੋਹੀ’’ਤਿ ਆਹ. ਸਾ ਏਕਪਸ੍ਸੇ ਸਯਿਤ੍ਵਾ ‘‘ਇਧਾਗਚ੍ਛ, ਸਾਮੀ’’ਤਿ ਆਹ. ਇਤਰੋਪਿ ਨਂ ‘‘ਗਚ੍ਛ, ਤਾਤ, ਭਗਿਨਿਯਾ ਸਦ੍ਧਿਂ ਨਿਪਜ੍ਜਾ’’ਤਿ ਵਦੇਸਿ. ਸੋ ਤਾਯ ਸਦ੍ਧਿਂ ਏਕਮਞ੍ਚੇ ਨਿਪਜ੍ਜਿਤ੍ਵਾ ਤਂ ਦਿਵਸਞ੍ਞੇਵ ਸਨ੍ਥਵਂ ਅਕਾਸਿ, ਕੁਮਾਰਿਕਾ ਪਰੋਦਿ. ਅਥ ਨਂ ਮਾਤਾ ਪੁਚ੍ਛਿ – ‘‘ਕਿਂ, ਅਮ੍ਮ, ਰੋਦਸੀ’’ਤਿ? ‘‘ਅਮ੍ਮ, ਇਦਂ ਨਾਮ ਜਾਤ’’ਨ੍ਤਿ. ‘‘ਹੋਤੁ, ਅਮ੍ਮ, ਕਿਂ ਸਕ੍ਕਾ ਕਾਤੁਂ, ਤਯਾਪਿ ਏਕਂ ਭਤ੍ਤਾਰਂ ਇਮਿਨਾਪੇਕਂ ਪਾਦਪਰਿਚਾਰਿਕਂ ਲਦ੍ਧੁਂ ਵਟ੍ਟਤੀ’’ਤਿ ਤਂ ਜਾਮਾਤਰਂ ਅਕਾਸਿ. ਤੇ ਸਮਗ੍ਗਵਾਸਂ ਵਸਿਂਸੁ.

ਸਾ ਕਤਿਪਾਹਚ੍ਚਯੇਨ ਰਞ੍ਞੋ ਸਾਸਨਂ ਪੇਸੇਸਿ – ‘‘ਭਤਕਵੀਥਿਯਂ ਛਣਂ ਕਰੋਨ੍ਤੁ. ਯਸ੍ਸ ਪਨ ਘਰੇ ਛਣੋ ਨ ਕਰੀਯਤਿ, ਤਸ੍ਸ ਏਤ੍ਤਕੋ ਨਾਮ ਦਣ੍ਡੋਤਿ ਘੋਸਨਂ ਕਾਰੇਤੂ’’ਤਿ. ਰਾਜਾ ਤਥਾ ਕਾਰੇਸਿ. ਅਥ ਨਂ ਸਸ੍ਸੁ ਆਹ – ‘‘ਤਾਤ, ਭਤਕਵੀਥਿਯਂ ਰਾਜਾਣਾਯ ਛਣੋ ਕਤ੍ਤਬ੍ਬੋ ਜਾਤੋ, ਕਿਂ ਕਰੋਮਾ’’ਤਿ? ‘‘ਅਮ੍ਮ, ਅਹਂ ਭਤਿਂ ਕਰੋਨ੍ਤੋਪਿ ਜੀਵਿਤੁਂ ਨ ਸਕ੍ਕੋਮਿ, ਕਿਂ ਕਰਿਸ੍ਸਾਮੀ’’ਤਿ? ‘‘ਤਾਤ, ਘਰਾਵਾਸਂ ਵਸਨ੍ਤਾ ਨਾਮ ਇਣਮ੍ਪਿ ਗਣ੍ਹਨ੍ਤਿ, ਰਞ੍ਞੋ ¶ ਆਣਾ ਅਕਾਤੁਂ ਨ ਲਬ੍ਭਾ. ਇਣਤੋ ਨਾਮ ਯੇਨ ਕੇਨਚਿ ਉਪਾਯੇਨ ਮੁਚ੍ਚਿਤੁਂ ਸਕ੍ਕਾ, ਗਚ੍ਛ, ਕੁਤੋਚਿ ਏਕਂ ਵਾ ਦ੍ਵੇ ਵਾ ਕਹਾਪਣੇ ਆਹਰਾ’’ਤਿ ਆਹ. ਸੋ ਉਜ੍ਝਾਯਨ੍ਤੋ ਖੀਯਨ੍ਤੋ ਗਨ੍ਤ੍ਵਾ ਚਤ੍ਤਾਲੀਸਕੋਟਿਧਨਟ੍ਠਾਨਤੋ ਏਕਮੇਵ ਕਹਾਪਣਂ ਆਹਰਿ. ਸਾ ਤਂ ਕਹਾਪਣਂ ਰਞ੍ਞੋ ਪੇਸੇਤ੍ਵਾ ਅਤ੍ਤਨੋ ਕਹਾਪਣੇਨ ਛਣਂ ਕਤ੍ਵਾ ਪੁਨ ਕਤਿਪਾਹਚ੍ਚਯੇਨ ਤਥੇਵ ਸਾਸਨਂ ਪਹਿਣਿ. ਪੁਨ ਰਾਜਾ ਤਥੇਵ ‘‘ਛਣਂ ਕਰੋਨ੍ਤੁ, ਅਕਰੋਨ੍ਤਾਨਂ ਏਤ੍ਤਕੋ ਦਣ੍ਡੋ’’ਤਿ ਆਣਾਪੇਸਿ. ਪੁਨਪਿ ਸੋ ਤਾਯ ਤਥੇਵ ਵਤ੍ਵਾ ਨਿਪ੍ਪੀਲ਼ਿਯਮਾਨੋ ਗਨ੍ਤ੍ਵਾ ਤਯੋ ਕਹਾਪਣੇ ਆਹਰਿ. ਸਾ ਤੇਪਿ ਕਹਾਪਣੇ ਰਞ੍ਞੋ ਪੇਸੇਤ੍ਵਾ ਪੁਨ ਕਤਿਪਾਹਚ੍ਚਯੇਨ ਤਥੇਵ ਸਾਸਨਂ ਪਹਿਣਿ – ‘‘ਇਦਾਨਿ ਪੁਰਿਸੇ ਪੇਸੇਤ੍ਵਾ ਇਮਂ ਪਕ੍ਕੋਸਾਪੇਤੂ’’ਤਿ. ਰਾਜਾ ਪੇਸੇਸਿ. ਪੁਰਿਸਾ ਗਨ੍ਤ੍ਵਾ, ‘‘ਕੁਮ੍ਭਘੋਸਕੋ ਨਾਮ ਕਤਰੋ’’ਤਿ ਪੁਚ੍ਛਿਤ੍ਵਾ ਪਰਿਯੇਸਨ੍ਤਾ ਤਂ ਦਿਸ੍ਵਾ ‘‘ਏਹਿ, ਭੋ ਰਾਜਾ, ਤਂ ਪਕ੍ਕੋਸਤੀ’’ਤਿ ਆਹਂਸੁ. ਸੋ ਭੀਤੋ ‘‘ਨ ਮਂ ਰਾਜਾ ਜਾਨਾਤੀ’’ਤਿਆਦੀਨਿ ਵਤ੍ਵਾ ਗਨ੍ਤੁਂ ਨ ਇਚ੍ਛਿ. ਅਥ ਨਂ ਬਲਕ੍ਕਾਰੇਨ ਹਤ੍ਥਾਦੀਸੁ ਗਹੇਤ੍ਵਾ ¶ ਆਕਡ੍ਢਿਂਸੁ. ਸਾ ਇਤ੍ਥੀ ਤੇ ਦਿਸ੍ਵਾ, ‘‘ਅਰੇ, ਦੁਬ੍ਬਿਨੀਤਾ, ਤੁਮ੍ਹੇ ਮਮ ਜਾਮਾਤਰਂ ਹਤ੍ਥਾਦੀਸੁ ਗਹੇਤੁਂ ਅਨਨੁਚ੍ਛਵਿਕਾ’’ਤਿ ਤਜ੍ਜੇਤ੍ਵਾ, ‘‘ਏਹਿ, ਤਾਤ, ਮਾ ਭਾਯਿ, ਰਾਜਾਨਂ ਦਿਸ੍ਵਾ ਤਵ ਹਤ੍ਥਾਦਿਗਾਹਕਾਨਂ ਹਤ੍ਥੇਯੇਵ ਛਿਨ੍ਦਾਪੇਸ੍ਸਾਮੀ’’ਤਿ ਧੀਤਰਂ ਆਦਾਯ ਪੁਰਤੋ ਹੁਤ੍ਵਾ ਰਾਜਗੇਹਂ ਪਤ੍ਵਾ ਵੇਸਂ ਪਰਿਵਤ੍ਤੇਤ੍ਵਾ ਸਬ੍ਬਾਲਙ੍ਕਾਰਪਟਿਮਣ੍ਡਿਤਾ ਏਕਮਨ੍ਤਂ ਅਟ੍ਠਾਸਿ. ਇਤਰਮ੍ਪਿ ਪਰਿਕਡ੍ਢਿਤ੍ਵਾ ਆਨਯਿਂਸੁਯੇਵ.

ਅਥ ਨਂ ਵਨ੍ਦਿਤ੍ਵਾ ਠਿਤਂ ਰਾਜਾ ਆਹ – ‘‘ਤ੍ਵਂ ਕੁਮ੍ਭਘੋਸਕੋ ਨਾਮਾ’’ਤਿ? ‘‘ਆਮ, ਦੇਵਾ’’ਤਿ ¶ . ‘‘ਕਿਂ ਕਾਰਣਾ ਮਹਾਧਨਂ ਵਞ੍ਚੇਤ੍ਵਾ ਖਾਦਸੀ’’ਤਿ ¶ ? ‘‘ਕੁਤੋ ਮੇ, ਦੇਵ, ਧਨਂ ਭਤਿਂ ਕਤ੍ਵਾ ਜੀਵਨ੍ਤਸ੍ਸਾ’’ਤਿ? ‘‘ਮਾ ਏਵਂ ਕਰਿ, ਕਿਂ ਅਮ੍ਹੇ ਵਞ੍ਚੇਸੀ’’ਤਿ? ‘‘ਨ ਵਞ੍ਚੇਮਿ, ਦੇਵ, ਨਤ੍ਥਿ ਮੇ ਧਨ’’ਨ੍ਤਿ. ਅਥਸ੍ਸ ਰਾਜਾ ਤੇ ਕਹਾਪਣੇ ਦਸ੍ਸੇਤ੍ਵਾ, ‘‘ਇਮੇ ਕਸ੍ਸ ਕਹਾਪਣਾ’’ਤਿ ਆਹ. ਸੋ ਸਞ੍ਜਾਨਿਤ੍ਵਾ, ‘‘ਅਹੋ ਬਾਲੋਮ੍ਹਿ, ਕਥਂ ਨੁ ਖੋ ਇਮੇ ਰਞ੍ਞੋ ਹਤ੍ਥਂ ਪਤ੍ਤਾ’’ਤਿ ਇਤੋ ਚਿਤੋ ਚ ਓਲੋਕੇਨ੍ਤੋ ਤਾ ਦ੍ਵੇਪਿ ਪਟਿਮਣ੍ਡਿਤਪਸਾਧਨਾ ਗਬ੍ਭਦ੍ਵਾਰਮੂਲੇ ਠਿਤਾ ਦਿਸ੍ਵਾ, ‘‘ਭਾਰਿਯਂ ਵਤਿਦਂ ਕਮ੍ਮਂ, ਇਮਾਹਿ ਰਞ੍ਞਾ ਪਯੋਜਿਤਾਹਿ ਭਵਿਤਬ੍ਬ’’ਨ੍ਤਿ ਚਿਨ੍ਤੇਸਿ. ਅਥ ਨਂ ਰਾਜਾ ‘‘ਵਦੇਹਿ, ਭੋ, ਕਸ੍ਮਾ ਏਵਂ ਕਰੋਸੀ’’ਤਿ ਆਹ. ‘‘ਨਿਸ੍ਸਯੋ ਮੇ ਨਤ੍ਥਿ, ਦੇਵਾ’’ਤਿ. ‘‘ਮਾਦਿਸੋ ਨਿਸ੍ਸਯੋ ਭਵਿਤੁਂ ਨ ਵਟ੍ਟਤੀ’’ਤਿ. ‘‘ਕਲ੍ਯਾਣਂ, ਦੇਵ, ਸਚੇ ਮੇ ਦੇਵੋ ਅਵਸ੍ਸਯੋ ਹੋਤੀ’’ਤਿ. ‘‘ਹੋਮਿ, ਭੋ, ਕਿਤ੍ਤਕਂ ਤੇ ਧਨ’’ਨ੍ਤਿ? ‘‘ਚਤ੍ਤਾਲੀਸਕੋਟਿਯੋ, ਦੇਵਾ’’ਤਿ. ‘‘ਕਿਂ ਲਦ੍ਧੁਂ ਵਟ੍ਟਤੀ’’ਤਿ? ‘‘ਸਕਟਾਨਿ ਦੇਵਾ’’ਤਿ? ਰਾਜਾ ਅਨੇਕਸਤਾਨਿ ਸਕਟਾਨਿ ਯੋਜਾਪੇਤ੍ਵਾ ਪਹਿਣਿਤ੍ਵਾ ਤਂ ਧਨਂ ਆਹਰਾਪੇਤ੍ਵਾ ਰਾਜਙ੍ਗਣੇ ਰਾਸਿਂ ਕਾਰਾਪੇਤ੍ਵਾ ਰਾਜਗਹਵਾਸਿਨੋ ਸਨ੍ਨਿਪਾਤਾਪੇਤ੍ਵਾ, ‘‘ਅਤ੍ਥਿ ਕਸ੍ਸਚਿ ਇਮਸ੍ਮਿਂ ਨਗਰੇ ‘‘ਏਤ੍ਤਕਂ ਧਨ’’ਨ੍ਤਿ ਪੁਚ੍ਛਿਤ੍ਵਾ ‘‘ਨਤ੍ਥਿ, ਦੇਵਾ’’ਤਿ. ‘‘ਕਿਂ ਪਨਸ੍ਸ ਕਾਤੁਂ ਵਟ੍ਟਤੀ’’ਤਿ? ‘‘ਸਕ੍ਕਾਰਂ, ਦੇਵਾ’’ਤਿ ਵੁਤ੍ਤੇ ਮਹਨ੍ਤੇਨ ਸਕ੍ਕਾਰੇਨ ਤਂ ਸੇਟ੍ਠਿਟ੍ਠਾਨੇ ਠਪੇਤ੍ਵਾ ਧੀਤਰਂ ਤਸ੍ਸੇਵ ਦਤ੍ਵਾ ਤੇਨ ਸਦ੍ਧਿਂ ਸਤ੍ਥੁ ਸਨ੍ਤਿਕਂ ਗਨ੍ਤ੍ਵਾ ਵਨ੍ਦਿਤ੍ਵਾ ‘‘ਭਨ੍ਤੇ, ਪਸ੍ਸਥਿਮਂ ਪੁਰਿਸਂ, ਏਵਰੂਪੋ ਧਿਤਿਮਾ ਨਾਮ ਨਤ੍ਥਿ, ਚਤ੍ਤਾਲੀਸਕੋਟਿਵਿਭਵੋ ਹੋਨ੍ਤੋਪਿ ਉਪ੍ਪਿਲਾਵਿਤਾਕਾਰਂ ਵਾ ਅਸ੍ਮਿਮਾਨਮਤ੍ਤਂ ਵਾ ਨ ਕਰੋਤਿ, ਕਪਣੋ ਵਿਯ ਪਿਲੋਤਿਕਂ ¶ ਨਿਵਾਸੇਤ੍ਵਾ ਭਤਕਵੀਥਿਯਂ ਭਤਿਂ ਕਤ੍ਵਾ ਜੀਵਨ੍ਤੋ ਮਯਾ ਇਮਿਨਾ ਨਾਮ ਉਪਾਯੇਨ ਞਾਤੋ. ਜਾਨਿਤ੍ਵਾ ਚ ਪਨ ਪਕ੍ਕੋਸਾਪੇਤ੍ਵਾ ਸਧਨਭਾਵਂ ਸਮ੍ਪਟਿਚ੍ਛਾਪੇਤ੍ਵਾ ਤਂ ਧਨਂ ਆਹਰਾਪੇਤ੍ਵਾ ¶ ਸੇਟ੍ਠਿਟ੍ਠਾਨੇ ਠਪਿਤੋ, ਧੀਤਾ ਚਸ੍ਸ ਮਯਾ ਦਿਨ੍ਨਾ. ਭਨ੍ਤੇ, ਮਯਾ ਚ ਏਵਰੂਪੋ ਧਿਤਿਮਾ ਨ ਦਿਟ੍ਠਪੁਬ੍ਬੋ’’ਤਿ ਆਹ.

ਤਂ ਸੁਤ੍ਵਾ ਸਤ੍ਥਾ ‘‘ਏਵਂ ਜੀਵਨ੍ਤਸ੍ਸ ਜੀਵਿਕਂ ਧਮ੍ਮਿਕਜੀਵਿਕਂ ਨਾਮ, ਮਹਾਰਾਜ, ਚੋਰਿਕਾਦਿਕਮ੍ਮਂ ਪਨ ਇਧਲੋਕੇ ਚੇਵ ਪੀਲ਼ੇਤਿ ਹਿਂਸੇਤਿ, ਪਰਲੋਕੇ ਚ, ਤਤੋਨਿਦਾਨਂ ਸੁਖਂ ਨਾਮ ਨਤ੍ਥਿ. ਪੁਰਿਸਸ੍ਸ ਹਿ ਧਨਪਾਰਿਜੁਞ੍ਞਕਾਲੇ ਕਸਿਂ ਵਾ ਭਤਿਂ ਵਾ ਕਤ੍ਵਾ ਜੀਵਿਕਮੇਵ ਧਮ੍ਮਿਕਜੀਵਿਕਂ ਨਾਮ. ਏਵਰੂਪਸ੍ਸ ਹਿ ਵੀਰਿਯਸਮ੍ਪਨ੍ਨਸ੍ਸ ਸਤਿਸਮ੍ਪਨ੍ਨਸ੍ਸ ਕਾਯਵਾਚਾਹਿ ਪਰਿਸੁਦ੍ਧਕਮ੍ਮਸ੍ਸ ਪਞ੍ਞਾਯ ਨਿਸਮ੍ਮਕਾਰਿਨੋ ਕਾਯਾਦੀਹਿ ਸਞ੍ਞਤਸ੍ਸ ਧਮ੍ਮਜੀਵਿਕਂ ਜੀਵਨ੍ਤਸ੍ਸ ਸਤਿਅਵਿਪ੍ਪਵਾਸੇ ਠਿਤਸ੍ਸ ਇਸ੍ਸਰਿਯਂ ਵਡ੍ਢਤਿਯੇਵਾ’’ਤਿ ਵਤ੍ਵਾ ਇਮਂ ਗਾਥਮਾਹ –

ਅਪ੍ਪਮਤ੍ਤਸ੍ਸ ਯਸੋਭਿਵਡ੍ਢਤੀ’’ਤਿ.

ਤਤ੍ਥ ਉਟ੍ਠਾਨਵਤੋਤਿ ਉਟ੍ਠਾਨਵੀਰਿਯਵਨ੍ਤਸ੍ਸ. ਸਤਿਮਤੋਤਿ ਸਤਿਸਮ੍ਪਨ੍ਨਸ੍ਸ. ਸੁਚਿਕਮ੍ਮਸ੍ਸਾਤਿ ਨਿਦ੍ਦੋਸੇਹਿ ਨਿਰਪਰਾਧੇਹਿ ਕਾਯਕਮ੍ਮਾਦੀਹਿ ਸਮਨ੍ਨਾਗਤਸ੍ਸ. ਨਿਸਮ੍ਮਕਾਰਿਨੋਤਿ ਏਵਞ੍ਚੇ ਭਵਿਸ੍ਸਤਿ, ਏਵਂ ਕਰਿਸ੍ਸਾਮੀਤਿ ਵਾ, ਇਮਸ੍ਮਿਂ ਕਮ੍ਮੇ ਏਵਂ ਕਤੇ ਇਦਂ ਨਾਮ ਭਵਿਸ੍ਸਤੀਤਿ ਵਾ ਏਵਂ ਨਿਦਾਨਂ ਸਲ੍ਲਕ੍ਖੇਤ੍ਵਾ ਰੋਗਤਿਕਿਚ੍ਛਨਂ ¶ ਵਿਯ ਸਬ੍ਬਕਮ੍ਮਾਨਿ ਨਿਸਾਮੇਤ੍ਵਾ ਉਪਧਾਰੇਤ੍ਵਾ ਕਰੋਨ੍ਤਸ੍ਸ. ਸਞ੍ਞਤਸ੍ਸਾਤਿ ਕਾਯਾਦੀਹਿ ਸਞ੍ਞਤਸ੍ਸ ਨਿਚ੍ਛਿਦ੍ਦਸ੍ਸ. ਧਮ੍ਮਜੀਵਿਨੋਤਿ ਅਗਾਰਿਕਸ੍ਸ ਤੁਲਾਕੂਟਾਦੀਨਿ ਵਜ੍ਜੇਤ੍ਵਾ ਕਸਿਗੋਰਕ੍ਖਾਦੀਹਿ, ਅਨਗਾਰਿਕਸ੍ਸ ਵੇਜ੍ਜਕਮ੍ਮਦੂਤਕਮ੍ਮਾਦੀਨਿ ਵਜ੍ਜੇਤ੍ਵਾ ਧਮ੍ਮੇਨ ਸਮੇਨ ਭਿਕ੍ਖਾਚਰਿਯਾਯ ਜੀਵਿਕਂ ਕਪ੍ਪੇਨ੍ਤਸ੍ਸ. ਅਪ੍ਪਮਤ੍ਤਸ੍ਸਾਤਿ ਅਵਿਪ੍ਪਵੁਤ੍ਥਸਤਿਨੋ. ਯਸੋਭਿਵਡ੍ਢਤੀਤਿ ਇਸ੍ਸਰਿਯਭੋਗਸਮ੍ਪਨ੍ਨਸਙ੍ਖਾਤੋ ਚੇਵ ਕਿਤ੍ਤਿਵਣ੍ਣਭਣਨਸਙ੍ਖਾਤੋ ਚ ਯਸੋ ਅਭਿਵਡ੍ਢਤੀਤਿ.

ਗਾਥਾਪਰਿਯੋਸਾਨੇ ਕੁਮ੍ਭਘੋਸਕੋ ਸੋਤਾਪਤ੍ਤਿਫਲੇ ਪਤਿਟ੍ਠਹਿ. ਅਞ੍ਞੇਪਿ ਬਹੂ ਸੋਤਾਪਤ੍ਤਿਫਲਾਦੀਨਿ ਪਾਪੁਣਿਂਸੁ. ਏਵਂ ਮਹਾਜਨਸ੍ਸ ਸਾਤ੍ਥਿਕਾ ਧਮ੍ਮਦੇਸਨਾ ਜਾਤਾਤਿ.

ਕੁਮ੍ਭਘੋਸਕਸੇਟ੍ਠਿਵਤ੍ਥੁ ਦੁਤਿਯਂ.

ਉਟ੍ਠਾਨੇਨਪ੍ਪਮਾਦੇਨਾਤਿ ¶ ਇਮਂ ਧਮ੍ਮਦੇਸਨਂ ਸਤ੍ਥਾ ਵੇਲ਼ੁਵਨੇ ਵਿਹਰਨ੍ਤੋ ਚੂਲ਼ਪਨ੍ਥਕਤ੍ਥੇਰਂ ਆਰਬ੍ਭ ਕਥੇਸਿ.

ਰਾਜਗਹੇ ਕਿਰ ਧਨਸੇਟ੍ਠਿਕੁਲਸ੍ਸ ਧੀਤਾ ਵਯਪ੍ਪਤ੍ਤਕਾਲੇ ਮਾਤਾਪਿਤੂਹਿ ਸਤ੍ਤਭੂਮਿਕਸ੍ਸ ਪਾਸਾਦਸ੍ਸ ਉਪਰਿਮਤਲੇ ਅਤਿਵਿਯ ਰਕ੍ਖਿਯਮਾਨਾ ਯੋਬ੍ਬਨਮਦਮਤ੍ਤਤਾਯ ਪੁਰਿਸਲੋਲਾ ਹੁਤ੍ਵਾ ਅਤ੍ਤਨੋ ¶ ਦਾਸੇਨੇਵ ਸਦ੍ਧਿਂ ਸਨ੍ਥਵਂ ਕਤ੍ਵਾ, ‘‘ਅਞ੍ਞੇਪਿ ਮੇ ਇਦਂ ਕਮ੍ਮਂ ਜਾਨੇਯ੍ਯੁ’’ਨ੍ਤਿ ਭੀਤਾ ਏਵਮਾਹ – ‘‘ਅਮ੍ਹੇਹਿ ਇਮਸ੍ਮਿਂ ਠਾਨੇ ਨ ਸਕ੍ਕਾ ਵਸਿਤੁਂ. ਸਚੇ ਮੇ ਮਾਤਾਪਿਤਰੋ ਇਮਂ ਦੋਸਂ ਜਾਨਿਸ੍ਸਨ੍ਤਿ, ਖਣ੍ਡਾਖਣ੍ਡਿਕਂ ਮਂ ਕਰਿਸ੍ਸਨ੍ਤਿ. ਵਿਦੇਸਂ ਗਨ੍ਤ੍ਵਾ ਵਸਿਸ੍ਸਾਮਾ’’ਤਿ. ਤੇ ਹਤ੍ਥਸਾਰਂ ਗਹੇਤ੍ਵਾ ਅਗ੍ਗਦ੍ਵਾਰੇਨ ਨਿਕ੍ਖਮਿਤ੍ਵਾ, ‘‘ਯਤ੍ਥ ਵਾ ਤਤ੍ਥ ਵਾ ਅਞ੍ਞੇਹਿ ਅਜਾਨਨਟ੍ਠਾਨਂ ਗਨ੍ਤ੍ਵਾ ਵਸਿਸ੍ਸਾਮਾ’’ਤਿ ਉਭੋਪਿ ਅਗਮਂਸੁ. ਤੇਸਂ ਏਕਸ੍ਮਿਂ ਠਾਨੇ ਵਸਨ੍ਤਾਨਂ ਸਂਵਾਸਮਨ੍ਵਾਯ ਤਸ੍ਸਾ ਕੁਚ੍ਛਿਸ੍ਮਿਂ ਗਬ੍ਭੋ ਪਤਿਟ੍ਠਾਸਿ. ਸਾ ਗਬ੍ਭਪਰਿਪਾਕਂ ਆਗਮ੍ਮ ਤੇਨ ਸਦ੍ਧਿਂ ਮਨ੍ਤੇਸਿ, ‘‘ਗਬ੍ਭੋ ਮੇ ਪਰਿਪਾਕਂ ਗਤੋ, ਞਾਤਿਬਨ੍ਧੁਵਿਰਹਿਤੇ ¶ ਠਾਨੇ ਗਬ੍ਭਵੁਟ੍ਠਾਨਂ ਨਾਮ ਉਭਿਨ੍ਨਮ੍ਪਿ ਅਮ੍ਹਾਕਂ ਦੁਕ੍ਖਾਵਹਂ, ਕੁਲਗੇਹਮੇਵ ਗਚ੍ਛਾਮਾ’’ਤਿ. ਸੋ ‘‘ਸਚਾਹਂ ਤਤ੍ਥ ਗਮਿਸ੍ਸਾਮਿ, ਜੀਵਿਤਂ ਮੇ ਨਤ੍ਥੀ’’ਤਿ ਭਯੇਨ ‘‘ਅਜ੍ਜ ਗਚ੍ਛਾਮ, ਸ੍ਵੇ ਗਚ੍ਛਾਮਾ’’ਤਿ ਦਿਵਸੇ ਅਤਿਕ੍ਕਾਮੇਸਿ. ਸਾ ਚਿਨ੍ਤੇਸਿ – ‘‘ਅਯਂ ਬਾਲੋ ਅਤ੍ਤਨੋ ਦੋਸਮਹਨ੍ਤਤਾਯ ਗਨ੍ਤੁਂ ਨ ਉਸ੍ਸਹਤਿ, ਮਾਤਾਪਿਤਰੋ ਨਾਮ ਏਕਨ੍ਤਹਿਤਾਵ, ਅਯਂ ਗਚ੍ਛਤੁ ਵਾ, ਮਾ ਵਾ, ਅਹਂ ਗਮਿਸ੍ਸਾਮੀ’’ਤਿ. ਸਾ ਤਸ੍ਮਿਂ ਗੇਹਾ ਨਿਕ੍ਖਨ੍ਤੇ ਗੇਹਪਰਿਕ੍ਖਾਰਂ ਪਟਿਸਾਮੇਤ੍ਵਾ ਅਤ੍ਤਨੋ ਕੁਲਘਰਂ ਗਤਭਾਵਂ ਅਨਨ੍ਤਰਗੇਹਵਾਸੀਨਂ ਆਰੋਚੇਤ੍ਵਾ ਮਗ੍ਗਂ ਪਟਿਪਜ੍ਜਿ.

ਸੋਪਿ ਘਰਂ ਆਗਨ੍ਤ੍ਵਾ ਤਂ ਅਦਿਸ੍ਵਾ ਪਟਿਵਿਸ੍ਸਕੇ ਪੁਚ੍ਛਿਤ੍ਵਾ, ‘‘ਸਾ ਕੁਲਘਰਂ ਗਤਾ’’ਤਿ ਸੁਤ੍ਵਾ ਵੇਗੇਨ ਅਨੁਬਨ੍ਧਿਤ੍ਵਾ ਅਨ੍ਤਰਾਮਗ੍ਗੇ ਸਮ੍ਪਾਪੁਣਿ. ਤਸ੍ਸਾਪਿ ਤਤ੍ਥੇਵ ਗਬ੍ਭਵੁਟ੍ਠਾਨਂ ਅਹੋਸਿ. ਸੋ ‘‘ਕਿਂ ਇਦਂ, ਭਦ੍ਦੇ’’ਤਿ ¶ ਪੁਚ੍ਛਿ. ‘‘ਸਾਮਿ, ਮੇ ਏਕੋ ਪੁਤ੍ਤੋ ਜਾਤੋ’’ਤਿ. ‘‘ਇਦਾਨਿ ਕਿਂ ਕਰਿਸ੍ਸਾਮਾ’’ਤਿ? ‘‘ਯਸ੍ਸਤ੍ਥਾਯ ਮਯਂ ਕੁਲਘਰਂ ਗਚ੍ਛੇਯ੍ਯਾਮ, ਤਂ ਕਮ੍ਮਂ ਅਨ੍ਤਰਾਮਗ੍ਗੇਵ ਨਿਪ੍ਫਨ੍ਨਂ, ਤਤ੍ਥ ਗਨ੍ਤ੍ਵਾ ਕਿਂ ਕਰਿਸ੍ਸਾਮ, ਨਿਵਤ੍ਤਿਸ੍ਸਾਮਾ’’ਤਿ ਦ੍ਵੇਪਿ ਏਕਚਿਤ੍ਤਾ ਹੁਤ੍ਵਾ ਨਿਵਤ੍ਤਿਂਸੁ. ਤਸ੍ਸ ਚ ਦਾਰਕਸ੍ਸ ਪਨ੍ਥੇ ਜਾਤਤ੍ਤਾ ਪਨ੍ਥਕੋਤਿ ਨਾਮਂ ਕਰਿਂਸੁ. ਤਸ੍ਸਾ ਨਚਿਰਸ੍ਸੇਵ ਅਪਰੋਪਿ ਗਬ੍ਭੋ ਪਤਿਟ੍ਠਹਿ. ਸਬ੍ਬਂ ¶ ਪੁਰਿਮਨਯੇਨੇਵ ਵਿਤ੍ਥਾਰੇਤਬ੍ਬਂ. ਤਸ੍ਸਪਿ ਦਾਰਕਸ੍ਸ ਪਨ੍ਥੇ ਜਾਤਤ੍ਤਾ ਪਠਮਜਾਤਸ੍ਸ ਮਹਾਪਨ੍ਥਕੋਤਿ ਨਾਮਂ ਕਤ੍ਵਾ ਇਤਰਸ੍ਸ ਚੂਲ਼ਪਨ੍ਥਕੋਤਿ ਨਾਮਂ ਕਰਿਂਸੁ. ਤੇ ਦ੍ਵੇਪਿ ਦਾਰਕੇ ਗਹੇਤ੍ਵਾ ਅਤ੍ਤਨੋ ਵਸਨਟ੍ਠਾਨਮੇਵ ਗਤਾ. ਤੇਸਂ ਤਤ੍ਥ ਵਸਨ੍ਤਾਨਂ ਮਹਾਪਨ੍ਥਕਦਾਰਕੋ ਅਞ੍ਞੇ ਦਾਰਕੇ ‘‘ਚੂਲ਼ਪਿਤਾ ਮਹਾਪਿਤਾਤਿ, ਅਯ੍ਯਕੋ ਅਯ੍ਯਿਕਾ’’ਤਿ ਚ ਵਦਨ੍ਤੇ ਸੁਤ੍ਵਾ ਮਾਤਰਂ ਪੁਚ੍ਛਿ – ‘‘ਅਮ੍ਮ, ਅਞ੍ਞੇ ਦਾਰਕਾ ‘ਅਯ੍ਯਕੋ ਅਯ੍ਯਿਕਾ’ਤਿਪਿ, ‘ਮਹਾਪਿਤਾ ਚੂਲ਼ਪਿਤਾ’ਤਿਪਿ ਵਦਨ੍ਤਿ, ਕਚ੍ਚਿ ਅਮ੍ਹਾਕਞ੍ਞੇਵ ਞਾਤਕਾ ਨਤ੍ਥੀ’’ਤਿ? ‘‘ਆਮ, ਤਾਤ, ਅਮ੍ਹਾਕਂ ਏਤ੍ਥ ਞਾਤਕਾ ਨਤ੍ਥਿ. ਰਾਜਗਹਨਗਰੇ ਪਨ ਵੋ ਧਨਸੇਟ੍ਠਿ ਨਾਮ ਅਯ੍ਯਕੋ, ਤਤ੍ਥ ਅਮ੍ਹਾਕਂ ਬਹੂ ਞਾਤਕਾ’’ਤਿ. ‘‘ਕਸ੍ਮਾ ਤਤ੍ਥ ਨ ਗਚ੍ਛਥ, ਅਮ੍ਮਾ’’ਤਿ? ਸਾ ਅਤ੍ਤਨੋ ਅਗਮਨਕਾਰਣਂ ਪੁਤ੍ਤਸ੍ਸ ਅਕਥੇਤ੍ਵਾ ਪੁਤ੍ਤੇਸੁ ਪੁਨਪ੍ਪੁਨਂ ਕਥੇਨ੍ਤੇਸੁ ਸਾਮਿਕਂ ਆਹ – ‘‘ਇਮੇ ਦਾਰਕਾ ¶ ਮਂ ਅਤਿਵਿਯ ਕਿਲਮੇਨ੍ਤਿ, ਕਿਂ ਨੋ ਮਾਤਾਪਿਤਰੋ ਦਿਸ੍ਵਾ ਮਂਸਂ ਖਾਦਿਸ੍ਸਨ੍ਤਿ, ਏਹਿ, ਦਾਰਕਾਨਂ ਅਯ੍ਯਕਕੁਲਂ ਦਸ੍ਸੇਸ੍ਸਾਮਾ’’ਤਿ? ‘‘ਅਹਂ ਸਮ੍ਮੁਖਾ ਭਵਿਤੁਂ ਨ ਸਕ੍ਖਿਸ੍ਸਾਮਿ, ਤੇ ਪਨ ਨਯਿਸ੍ਸਾਮੀ’’ਤਿ. ‘‘ਸਾਧੁ ਯੇਨ ਕੇਨਚਿ ਉਪਾਯੇਨ ਦਾਰਕਾਨਂ ਅਯ੍ਯਕਕੁਲਮੇਵ ਦਟ੍ਠੁਂ ਵਟ੍ਟਤੀ’’ਤਿ. ਦ੍ਵੇਪਿ ਜਨਾ ਦਾਰਕੇ ਆਦਾਯ ਅਨੁਪੁਬ੍ਬੇਨ ਰਾਜਗਹਂ ਪਤ੍ਵਾ ਨਗਰਦ੍ਵਾਰੇ ਏਕਿਸ੍ਸਾ ਸਾਲਾਯ ਪਵਿਸਿਤ੍ਵਾ ਦਾਰਕਮਾਤਾ ਦ੍ਵੇ ਦਾਰਕੇ ਗਹੇਤ੍ਵਾ ਅਤ੍ਤਨੋ ਆਗਤਭਾਵਂ ਮਾਤਾਪਿਤੂਨਂ ਆਰੋਚਾਪੇਸਿ. ਤੇ ਤਂ ਸਾਸਨਂ ਸੁਤ੍ਵਾ, ‘‘ਸਂਸਾਰੇ ਵਿਚਰਨ੍ਤਾਨਂ ਨ ਪੁਤ੍ਤੋ ਨ ਧੀਤਾ ਭੂਤਪੁਬ੍ਬਾ ਨਾਮ ਨਤ੍ਥਿ, ਤੇ ਅਮ੍ਹਾਕਂ ਮਹਾਪਰਾਧਿਕਾ, ਨ ਸਕ੍ਕਾ ਤੇਹਿ ਅਮ੍ਹਾਕਂ ਚਕ੍ਖੁਪਥੇ ਠਾਤੁਂ, ਏਤ੍ਤਕਂ ਨਾਮ ਧਨਂ ਗਹੇਤ੍ਵਾ ਦ੍ਵੇਪਿ ਜਨਾ ਫਾਸੁਕਟ੍ਠਾਨਂ ਗਨ੍ਤ੍ਵਾ ਜੀਵਨ੍ਤੁ, ਦਾਰਕੇ ਪਨ ਇਧ ਪੇਸੇਨ੍ਤੂ’’ਤਿ ਧਨਂ ਦਤ੍ਵਾ ਦੂਤਂ ਪਾਹੇਸੁਂ.

ਤੇਹਿ ¶ ਪੇਸਿਤਂ ਧਨਂ ਗਹੇਤ੍ਵਾ ਦਾਰਕੇ ਆਗਤਦੂਤਾਨਞ੍ਞੇਵ ਹਤ੍ਥੇ ਦਤ੍ਵਾ ਪਹਿਣਿਂਸੁ. ਦਾਰਕਾ ਅਯ੍ਯਕਕੁਲੇ ਵਡ੍ਢਨ੍ਤਿ. ਤੇਸੁ ਚੂਲ਼ਪਨ੍ਥਕੋ ਅਤਿਦਹਰੋ, ਮਹਾਪਨ੍ਥਕੋ ਪਨ ਅਯ੍ਯਕੇਨ ਸਦ੍ਧਿਂ ਦਸਬਲਸ੍ਸ ਧਮ੍ਮਕਥਂ ਸੋਤੁਂ ਗਚ੍ਛਤਿ. ਤਸ੍ਸ ਨਿਚ੍ਚਂ ਸਤ੍ਥੁ ਸਨ੍ਤਿਕਂ ਗਚ੍ਛਨ੍ਤਸ੍ਸ ਪਬ੍ਬਜ੍ਜਾਯ ਚਿਤ੍ਤਂ ਨਮਿ. ਸੋ ਅਯ੍ਯਕਂ ਆਹ – ‘‘ਸਚੇ ਮਂ ਅਨੁਜਾਨੇਯ੍ਯਾਥ, ਅਹਂ ਪਬ੍ਬਜੇਯ੍ਯ’’ਨ੍ਤਿ ¶ . ‘‘ਕਿਂ ਵਦੇਸਿ, ਤਾਤ, ਸਕਲਸ੍ਸ ਲੋਕਸ੍ਸਪਿ ਮੇ ਪਬ੍ਬਜ੍ਜਾਤੋ ਤਵ ਪਬ੍ਬਜ੍ਜਾ ਭਦ੍ਦਿਕਾ. ਸਚੇ ਸਕ੍ਕੋਸਿ ਪਬ੍ਬਜਾਹੀ’’ਤਿ. ਤਂ ¶ ਸਤ੍ਥੁ ਸਨ੍ਤਿਕਂ ਨੇਤ੍ਵਾ, ‘‘ਕਿਂ, ਗਹਪਤਿ, ਦਾਰਕੋ ਤੇ ਲਦ੍ਧੋ’’ਤਿ ਵੁਤ੍ਤੇ, ‘‘ਆਮ, ਭਨ੍ਤੇ, ਅਯਂ ਮੇ ਨਤ੍ਤਾ ਤੁਮ੍ਹਾਕਂ ਸਨ੍ਤਿਕੇ ਪਬ੍ਬਜਿਤੁਕਾਮੋ’’ਤਿ ਆਹ. ਸਤ੍ਥਾ ਅਞ੍ਞਤਰਂ ਪਿਣ੍ਡਪਾਤਚਾਰਿਕਂ ਭਿਕ੍ਖੁਂ ‘‘ਇਮਂ ਦਾਰਕਂ ਪਬ੍ਬਾਜੇਹੀ’’ਤਿ ਆਣਾਪੇਸਿ. ਥੇਰੋ ਤਸ੍ਸ ਤਚਪਞ੍ਚਕਕਮ੍ਮਟ੍ਠਾਨਂ ਆਚਿਕ੍ਖਿਤ੍ਵਾ ਪਬ੍ਬਾਜੇਸਿ. ਸੋ ਬਹੁਂ ਬੁਦ੍ਧਵਚਨਂ ਉਗ੍ਗਣ੍ਹਿਤ੍ਵਾ ਪਰਿਪੁਣ੍ਣਵਸ੍ਸੋ ਉਪਸਮ੍ਪਦਂ ਲਭਿਤ੍ਵਾ ਯੋਨਿਸੋਮਨਸਿਕਾਰੇਨ ਕਮ੍ਮਟ੍ਠਾਨਂ ਕਰੋਨ੍ਤੋ ਅਰਹਤ੍ਤਂ ਪਾਪੁਣਿ. ਸੋ ਝਾਨਸੁਖੇਨ ਫਲਸੁਖੇਨ ਵੀਤਿਨਾਮੇਨ੍ਤੋ ਚਿਨ੍ਤੇਸਿ – ‘‘ਸਕ੍ਕਾ ਨੁ ਖੋ ਇਦਂ ਸੁਖਂ ਚੂਲ਼ਪਨ੍ਥਕਸ੍ਸ ਦਾਤੁ’’ਨ੍ਤਿ! ਤਤੋ ਅਯ੍ਯਕਸੇਟ੍ਠਿਸ੍ਸ ਸਨ੍ਤਿਕਂ ਗਨ੍ਤ੍ਵਾ ਏਵਮਾਹ – ‘‘ਮਹਾਸੇਟ੍ਠਿ, ਸਚੇ ਅਨੁਜਾਨੇਯ੍ਯਾਥ, ਅਹਂ ਚੂਲ਼ਪਨ੍ਥਕਂ ਪਬ੍ਬਾਜੇਯ੍ਯ’’ਨ੍ਤਿ. ‘‘ਪਬ੍ਬਾਜੇਥ, ਭਨ੍ਤੇ’’ਤਿ. ਸੇਟ੍ਠਿ ਕਿਰ ਸਾਸਨੇ ਚ ਸੁਪ੍ਪਸਨ੍ਨੋ, ‘‘ਕਤਰਧੀਤਾਯ ਵੋ ਏਤੇ ਪੁਤ੍ਤਾ’’ਤਿ ਪੁਚ੍ਛਿਯਮਾਨੋ ਚ ‘‘ਪਲਾਤਧੀਤਾਯਾ’’ਤਿ ਵਤ੍ਤੁਂ ਲਜ੍ਜਤਿ, ਤਸ੍ਮਾ ਸੁਖੇਨੇਵ ਤੇਸਂ ਪਬ੍ਬਜ੍ਜਂ ਅਨੁਜਾਨਿ. ਥੇਰੋ ਚੂਲ਼ਪਨ੍ਥਕਂ ਪਬ੍ਬਾਜੇਤ੍ਵਾ ¶ ਸੀਲੇਸੁ ਪਤਿਟ੍ਠਾਪੇਸਿ. ਸੋ ਪਬ੍ਬਜਿਤ੍ਵਾਵ ਦਨ੍ਧੋ ਅਹੋਸਿ.

ਤਪਨ੍ਤਮਾਦਿਚ੍ਚਮਿਵਨ੍ਤਲਿਕ੍ਖੇ’’ਤਿ. (ਸਂ. ਨਿ. ੧.੧੨੩; ਅ. ਨਿ. ੫.੧੯੫) –

ਇਮਂ ਏਕਂ ਗਾਥਂ ਚਤੂਹਿ ਮਾਸੇਹਿ ਉਗ੍ਗਣ੍ਹਿਤੁਂ ਨਾਸਕ੍ਖਿ. ਸੋ ਕਿਰ ਕਸ੍ਸਪਸਮ੍ਮਾਸਮ੍ਬੁਦ੍ਧਕਾਲੇ ਪਬ੍ਬਜਿਤ੍ਵਾ ਪਞ੍ਞਵਾ ਹੁਤ੍ਵਾ ਅਞ੍ਞਤਰਸ੍ਸ ਦਨ੍ਧਭਿਕ੍ਖੁਨੋ ਉਦ੍ਦੇਸਗ੍ਗਹਣਕਾਲੇ ਪਰਿਹਾਸਕੇਲ਼ਿਂ ਅਕਾਸਿ. ਸੋ ਭਿਕ੍ਖੁ ਤੇਨ ਪਰਿਹਾਸੇਨ ਲਜ੍ਜਿਤੋ ਨੇਵ ਉਦ੍ਦੇਸਂ ਗਣ੍ਹਿ, ਨ ਸਜ੍ਝਾਯਮਕਾਸਿ. ਤੇਨ ਕਮ੍ਮੇਨ ਅਯਂ ਪਬ੍ਬਜਿਤ੍ਵਾਵ ਦਨ੍ਧੋ ਜਾਤੋ, ਗਹਿਤਗਹਿਤਂ ਪਦਂ ਉਪਰੂਪਰਿਪਦਂ ਗਣ੍ਹਨ੍ਤਸ੍ਸ ਨਸ੍ਸਤਿ. ਤਸ੍ਸ ਇਮਮੇਵ ਗਾਥਂ ਉਗ੍ਗਹੇਤੁਂ ਵਾਯਮਨ੍ਤਸ੍ਸ ਚਤ੍ਤਾਰੋ ਮਾਸਾ ਅਤਿਕ੍ਕਨ੍ਤਾ. ਅਥ ਨਂ ਮਹਾਪਨ੍ਥਕੋ, ‘‘ਚੂਲ਼ਪਨ੍ਥਕ, ਤ੍ਵਂ ਇਮਸ੍ਮਿਂ ਸਾਸਨੇ ਅਭਬ੍ਬੋ, ਚਤੂਹਿ ਮਾਸੇਹਿ ਏਕਂ ਗਾਥਮ੍ਪਿ ਗਣ੍ਹਿਤੁਂ ¶ ਨ ਸਕ੍ਕੋਸਿ, ਪਬ੍ਬਜਿਤਕਿਚ੍ਚਂ ਪਨ ਕਥਂ ਮਤ੍ਥਕਂ ਪਾਪੇਸ੍ਸਸਿ, ਨਿਕ੍ਖਮ ਇਤੋ’’ਤਿ ਵਿਹਾਰਾ ਨਿਕ੍ਕਡ੍ਢਿ. ਚੂਲ਼ਪਨ੍ਥਕੋ ਬੁਦ੍ਧਸਾਸਨੇ ਸਿਨੇਹੇਨ ਗਿਹਿਭਾਵਂ ਨ ਪਤ੍ਥੇਤਿ.

ਤਸ੍ਮਿਞ੍ਚ ਕਾਲੇ ਮਹਾਪਨ੍ਥਕੋ ਭਤ੍ਤੁਦ੍ਦੇਸਕੋ ਅਹੋਸਿ. ਜੀਵਕੋ ਕੋਮਾਰਭਚ੍ਚੋ ਬਹੁਂ ਮਾਲਾਗਨ੍ਧਵਿਲੇਪਨਂ ਆਦਾਯ ਅਤ੍ਤਨੋ ਅਮ੍ਬਵਨਂ ¶ ਗਨ੍ਤ੍ਵਾ ਸਤ੍ਥਾਰਂ ਪੂਜੇਤ੍ਵਾ ਧਮ੍ਮਂ ਸੁਤ੍ਵਾ ਉਟ੍ਠਾਯਾਸਨਾ ਦਸਬਲਂ ਵਨ੍ਦਿਤ੍ਵਾ ਮਹਾਪਨ੍ਥਕਂ ਉਪਸਙ੍ਕਮਿਤ੍ਵਾ, ‘‘ਕਿਤ੍ਤਕਾ ¶ , ਭਨ੍ਤੇ, ਸਤ੍ਥੁ ਸਨ੍ਤਿਕੇ ਭਿਕ੍ਖੂ’’ਤਿ ਪੁਚ੍ਛਿ. ‘‘ਪਞ੍ਚਮਤ੍ਤਾਨਿ ਭਿਕ੍ਖੁਸਤਾਨੀ’’ਤਿ. ‘‘ਸ੍ਵੇ, ਭਨ੍ਤੇ, ਬੁਦ੍ਧਪ੍ਪਮੁਖਾਨਿ ਪਞ੍ਚ ਭਿਕ੍ਖੁਸਤਾਨਿ ਆਦਾਯ ਅਮ੍ਹਾਕਂ ਨਿਵੇਸਨੇ ਭਿਕ੍ਖਂ ਗਣ੍ਹਥਾ’’ਤਿ. ‘‘ਉਪਾਸਕ, ਚੂਲ਼ਪਨ੍ਥਕੋ ਨਾਮ ਭਿਕ੍ਖੁ ਦਨ੍ਧੋ ਅਵਿਰੁਲ਼੍ਹਿਧਮ੍ਮੋ, ਤਂ ਠਪੇਤ੍ਵਾ ਸੇਸਾਨਂ ਨਿਮਨ੍ਤਨਂ ਸਮ੍ਪਟਿਚ੍ਛਾਮੀ’’ਤਿ ਥੇਰੋ ਆਹ. ਤਂ ਸੁਤ੍ਵਾ ਚੂਲ਼ਪਨ੍ਥਕੋ ਚਿਨ੍ਤੇਸਿ – ‘‘ਥੇਰੋ ਏਤ੍ਤਕਾਨਂ ਭਿਕ੍ਖੂਨਂ ਨਿਮਨ੍ਤਨਂ ਸਮ੍ਪਟਿਚ੍ਛਨ੍ਤੋ ਮਂ ਬਾਹਿਰਂ ਕਤ੍ਵਾ ਸਮ੍ਪਟਿਚ੍ਛਤਿ, ਨਿਸ੍ਸਂਸਯਂ ਮਯ੍ਹਂ ਭਾਤਿਕਸ੍ਸ ਮਯਿ ਚਿਤ੍ਤਂ ਭਿਨ੍ਨਂ ਭਵਿਸ੍ਸਤਿ, ਕਿਂ ਦਾਨਿ ਮਯ੍ਹਂ ਇਮਿਨਾ ਸਾਸਨੇਨ, ਗਿਹੀ ਹੁਤ੍ਵਾ ਦਾਨਾਦੀਨਿ ਪੁਞ੍ਞਾਨਿ ਕਰੋਨ੍ਤੋ ਜੀਵਿਸ੍ਸਾਮੀ’’ਤਿ? ਸੋ ਪੁਨਦਿਵਸੇ ਪਾਤੋਵ ਵਿਬ੍ਭਮਿਤੁਂ ਪਾਯਾਸਿ.

ਸਤ੍ਥਾ ਪਚ੍ਚੂਸਕਾਲੇਯੇਵ ਲੋਕਂ ਵੋਲੋਕੇਨ੍ਤੋ ਇਮਂ ਕਾਰਣਂ ਦਿਸ੍ਵਾ ਪਠਮਤਰਂ ਗਨ੍ਤ੍ਵਾ ਚੂਲ਼ਪਨ੍ਥਕਸ੍ਸ ਗਮਨਮਗ੍ਗੇ ਦ੍ਵਾਰਕੋਟ੍ਠਕੇ ਚਙ੍ਕਮਨ੍ਤੋ ਅਟ੍ਠਾਸਿ. ਚੂਲ਼ਪਨ੍ਥਕੋ ਗਚ੍ਛਨ੍ਤੋ ਸਤ੍ਥਾਰਂ ਦਿਸ੍ਵਾ ਉਪਸਙ੍ਕਮਿਤ੍ਵਾ ਵਨ੍ਦਿਤ੍ਵਾ ਅਟ੍ਠਾਸਿ. ਅਥ ਨਂ ਸਤ੍ਥਾ ‘‘ਕੁਹਿਂ ਪਨ ਤ੍ਵਂ, ਚੂਲ਼ਪਨ੍ਥਕ, ਇਮਾਯ ਵੇਲਾਯ ਗਚ੍ਛਸੀ’’ਤਿ ਆਹ. ‘‘ਭਾਤਾ ਮਂ, ਭਨ੍ਤੇ, ਨਿਕ੍ਕਡ੍ਢਤਿ, ਤੇਨਾਹਂ ਵਿਬ੍ਭਮਿਤੁਂ ਗਚ੍ਛਾਮੀ’’ਤਿ. ‘‘ਚੂਲ਼ਪਨ੍ਥਕ, ਤਵ ਪਬ੍ਬਜ੍ਜਾ ਨਾਮ ਮਮ ਸਨ੍ਤਕਾ, ਭਾਤਰਾ ਨਿਕ੍ਕਡ੍ਢਿਤੋ ਕਸ੍ਮਾ ਮਮ ਸਨ੍ਤਿਕਂ ਨਾਗਞ੍ਛਿ, ਏਹਿ, ਕਿਂ ਤੇ ਗਿਹਿਭਾਵੇਨ, ਮਮ ਸਨ੍ਤਿਕੇ ਭਵਿਸ੍ਸਸੀ’’ਤਿ ਚਕ੍ਕਙ੍ਕਿਤਤਲੇਨ ਪਾਣਿਨਾ ਤਂ ਸਿਰਸਿ ਪਰਾਮਸਿਤ੍ਵਾ ਆਦਾਯ ਗਨ੍ਤ੍ਵਾ ਗਨ੍ਧਕੁਟਿਪ੍ਪਮੁਖੇ ਨਿਸੀਦਾਪੇਤ੍ਵਾ, ‘‘ਚੂਲ਼ਪਨ੍ਥਕ, ਪੁਰਤ੍ਥਾਭਿਮੁਖੋ ਹੁਤ੍ਵਾ ਇਮਂ ਪਿਲੋਤਿਕਂ ‘ਰਜੋਹਰਣਂ ਰਜੋਹਰਣ’ਨ੍ਤਿ ਪਰਿਮਜ੍ਜਨ੍ਤੋ ਇਧੇਵ ਹੋਹੀ’’ਤਿ ਇਦ੍ਧਿਯਾ ਅਭਿਸਙ੍ਖਤਂ ਪਰਿਸੁਦ੍ਧਂ ¶ ਪਿਲੋਤਿਕਂ ਦਤ੍ਵਾ ਕਾਲੇ ਆਰੋਚਿਤੇ ਭਿਕ੍ਖੁਸਙ੍ਘਪਰਿਵੁਤੋ ਜੀਵਕਸ੍ਸ ਗੇਹਂ ਗਨ੍ਤ੍ਵਾ ਪਞ੍ਞਤ੍ਤਾਸਨੇ ਨਿਸੀਦਿ. ਚੂਲ਼ਪਨ੍ਥਕੋਪਿ ਸੂਰਿਯਂ ਓਲੋਕੇਨ੍ਤੋ ਤਂ ਪਿਲੋਤਿਕਂ ‘‘ਰਜੋਹਰਣਂ ਰਜੋਹਰਣ’’ਨ੍ਤਿ ਪਰਿਮਜ੍ਜਨ੍ਤੋ ਨਿਸੀਦਿ. ਤਸ੍ਸ ਤਂ ਪਿਲੋਤਿਕਖਣ੍ਡਂ ਪਰਿਮਜ੍ਜਨ੍ਤਸ੍ਸ ਕਿਲਿਟ੍ਠਂ ਅਹੋਸਿ. ਤਤੋ ਚਿਨ੍ਤੇਸਿ – ‘‘ਇਦਂ ਪਿਲੋਤਿਕਖਣ੍ਡਂ ਅਤਿਵਿਯ ਪਰਿਸੁਦ੍ਧਂ, ਇਮਂ ਪਨ ਅਤ੍ਤਭਾਵਂ ਨਿਸ੍ਸਾਯ ਪੁਰਿਮਪਕਤਿਂ ਵਿਜਹਿਤ੍ਵਾ ਏਵਂ ਕਿਲਿਟ੍ਠਂ ਜਾਤਂ, ਅਨਿਚ੍ਚਾ ਵਤ ਸਙ੍ਖਾਰਾ’’ਤਿ ਖਯਵਯਂ ਪਟ੍ਠਪੇਨ੍ਤੋ ਵਿਪਸ੍ਸਨਂ ਵਡ੍ਢੇਸਿ. ਸਤ੍ਥਾ ‘‘ਚੂਲ਼ਪਨ੍ਥਕਸ੍ਸ ਚਿਤ੍ਤਂ ਵਿਪਸ੍ਸਨਂ ਆਰੁਲ਼੍ਹ’’ਨ੍ਤਿ ਞਤ੍ਵਾ, ‘‘ਚੂਲ਼ਪਨ੍ਥਕ, ਤ੍ਵਂ ਪਿਲੋਤਿਕਖਣ੍ਡਮੇਵ ਸਂਕਿਲਿਟ੍ਠਂ ‘ਰਜਂ ਰਜ’ਨ੍ਤਿ ¶ ਮਾ ਸਞ੍ਞਂ ਕਰਿ, ਅਬ੍ਭਨ੍ਤਰੇ ਪਨ ਤੇ ਰਾਗਰਜਾਦਯੋ ਅਤ੍ਥਿ, ਤੇ ਹਰਾਹੀ’’ਤਿ ¶ ਵਤ੍ਵਾ ਓਭਾਸਂ ਵਿਸ੍ਸਜ੍ਜੇਤ੍ਵਾ ਪੁਰਤੋ ਨਿਸਿਨ੍ਨੋ ਵਿਯ ਪਞ੍ਞਾਯਮਾਨਰੂਪੋ ਹੁਤ੍ਵਾ ਇਮਾ ਗਾਥਾ ਅਭਾਸਿ –

ਏਤਂ ਰਜ੍ਜਂ ਵਿਪ੍ਪਜਹਿਤ੍ਵ ਭਿਕ੍ਖਵੋ,

ਵਿਹਰਨ੍ਤਿ ਤੇ ਵਿਗਤਰਜਸ੍ਸ ਸਾਸਨੇ’’ਤਿ. (ਮਹਾਨਿ. ੨੦੯);

ਗਾਥਾਪਰਿਯੋਸਾਨੇ ¶ ਚੂਲ਼ਪਨ੍ਥਕੋ ਸਹ ਪਟਿਸਮ੍ਭਿਦਾਹਿ ਅਰਹਤ੍ਤਂ ਪਾਪੁਣਿ. ਸਹ ਪਟਿਸਮ੍ਭਿਦਾਹਿਯੇਵਸ੍ਸ ਤੀਣਿ ਪਿਟਕਾਨਿ ਆਗਮਿਂਸੁ.

ਸੋ ਕਿਰ ਪੁਬ੍ਬੇ ਰਾਜਾ ਹੁਤ੍ਵਾ ਨਗਰਂ ਪਦਕ੍ਖਿਣਂ ਕਰੋਨ੍ਤੋ ਨਲਾਟਤੋ ਸੇਦੇ ਮੁਚ੍ਚਨ੍ਤੇ ਪਰਿਸੁਦ੍ਧੇਨ ਸਾਟਕੇਨ ਨਲਾਟਨ੍ਤਂ ਪੁਞ੍ਛਿ, ਸਾਟਕੋ ਕਿਲਿਟ੍ਠੋ ਅਹੋਸਿ. ਸੋ ‘‘ਇਮਂ ਸਰੀਰਂ ਨਿਸ੍ਸਾਯ ਏਵਰੂਪੋ ਪਰਿਸੁਦ੍ਧੋ ਸਾਟਕੋ ਪਕਤਿਂ ਜਹਿਤ੍ਵਾ ਕਿਲਿਟ੍ਠੋ ਜਾਤੋ, ਅਨਿਚ੍ਚਾ ਵਤ ਸਙ੍ਖਾਰਾ’’ਤਿ ਅਨਿਚ੍ਚਸਞ੍ਞਂ ਪਟਿਲਭਿ. ਤੇ ਕਾਰਣੇਨਸ੍ਸ ਰਜੋਹਰਣਮੇਵ ਪਚ੍ਚਯੋ ਜਾਤੋ.

ਜੀਵਕੋਪਿ ਖੋ ਕੋਮਾਰਭਚ੍ਚੋ ਦਸਬਲਸ੍ਸ ਦਕ੍ਖਿਣੋਦਕਂ ਉਪਨਾਮੇਸਿ. ਸਤ੍ਥਾ ‘‘ਨਨੁ, ਜੀਵਕ, ਵਿਹਾਰੇ ਭਿਕ੍ਖੂ ਅਤ੍ਥੀ’’ਤਿ ਹਤ੍ਥੇਨ ਪਤ੍ਤਂ ਪਿਦਹਿ. ਮਹਾਪਨ੍ਥਕੋ ‘‘ਨਨੁ, ਭਨ੍ਤੇ, ਵਿਹਾਰੇ ਭਿਕ੍ਖੂ ਨਤ੍ਥੀ’’ਤਿ ਆਹ. ਸਤ੍ਥਾ ‘‘ਅਤ੍ਥਿ, ਜੀਵਕਾ’’ਤਿ ਆਹ. ਜੀਵਕੋ ‘‘ਤੇਨ ਹਿ ਭਣੇ ਗਚ੍ਛ, ਵਿਹਾਰੇ ਭਿਕ੍ਖੂਨਂ ਅਤ੍ਥਿਭਾਵਂ ਵਾ ਨਤ੍ਥਿਭਾਵਂ ਵਾ ਤ੍ਵਞ੍ਞੇਵ ਜਾਨਾਹੀ’’ਤਿ ਪੁਰਿਸਂ ਪੇਸੇਸਿ. ਤਸ੍ਮਿਂ ¶ ਖਣੇ ਚੂਲ਼ਪਨ੍ਥਕੋ ‘‘ਮਯ੍ਹਂ ਭਾਤਿਕੋ ‘ਵਿਹਾਰੇ ਭਿਕ੍ਖੂ ਨਤ੍ਥੀ’ਤਿ ਭਣਤਿ ¶ , ਵਿਹਾਰੇ ਭਿਕ੍ਖੂਨਂ ਅਤ੍ਥਿਭਾਵਮਸ੍ਸ ਪਕਾਸੇਸ੍ਸਾਮੀ’’ਤਿ ਸਕਲਂ ਅਮ੍ਬਵਨਂ ਭਿਕ੍ਖੂਨਞ੍ਞੇਵ ਪੂਰੇਸਿ. ਏਕਚ੍ਚੇ ਭਿਕ੍ਖੂ ਚੀਵਰਕਮ੍ਮਂ ਕਰੋਨ੍ਤਿ, ਏਕਚ੍ਚੇ ਰਜਨਕਮ੍ਮਂ ਕਰੋਨ੍ਤਿ, ਏਕਚ੍ਚੇ ਸਜ੍ਝਾਯਂ ਕਰੋਨ੍ਤਿ. ਏਵਂ ਅਞ੍ਞਮਞ੍ਞਅਸਦਿਸਂ ਭਿਕ੍ਖੁਸਹਸ੍ਸਂ ਮਾਪੇਸਿ. ਸੋ ਪੁਰਿਸੋ ਵਿਹਾਰੇ ਬਹੂ ਭਿਕ੍ਖੂ ਦਿਸ੍ਵਾ ਨਿਵਤ੍ਤਿਤ੍ਵਾ, ‘‘ਅਯ੍ਯ, ਸਕਲਂ ਅਮ੍ਬਵਨਂ ਭਿਕ੍ਖੂਹਿ ਪਰਿਪੁਣ੍ਣ’’ਨ੍ਤਿ ਜੀਵਕਸ੍ਸ ਆਰੋਚੇਸਿ. ਥੇਰੋਪਿ ਖੋ ਤਤ੍ਥੇਵ –

‘‘ਸਹਸ੍ਸਕ੍ਖਤ੍ਤੁਮਤ੍ਤਾਨਂ ¶ , ਨਿਮ੍ਮਿਨਿਤ੍ਵਾਨ ਪਨ੍ਥਕੋ;

ਨਿਸੀਦਮ੍ਬਵਨੇ ਰਮ੍ਮੇ, ਯਾਵ ਕਾਲਪ੍ਪਵੇਦਨਾ’’ਤਿ.

ਅਥ ਸਤ੍ਥਾ ਤਂ ਪੁਰਿਸਂ ਆਹ – ‘‘ਵਿਹਾਰਂ ਗਨ੍ਤ੍ਵਾ ‘ਸਤ੍ਥਾ ਚੂਲ਼ਪਨ੍ਥਕਂ ਨਾਮ ਪਕ੍ਕੋਸਤੀ’ਤਿ ਵਦੇਹੀ’’ਤਿ. ਤੇਨ ਗਨ੍ਤ੍ਵਾ ਤਥਾ ਵੁਤ੍ਤੇ, ‘‘ਅਹਂ ਚੂਲ਼ਪਨ੍ਥਕੋ, ਅਹਂ ਚੂਲ਼ਪਨ੍ਥਕੋ’’ਤਿ ਮੁਖਸਹਸ੍ਸਂ ਉਟ੍ਠਹਿ. ਸੋ ਪੁਰਿਸੋ ਪੁਨ ਗਨ੍ਤ੍ਵਾ, ‘‘ਸਬ੍ਬੇਪਿ ਕਿਰ, ਭਨ੍ਤੇ, ਚੂਲ਼ਪਨ੍ਥਕਾਯੇਵ ਨਾਮਾ’’ਤਿ ਆਹ. ‘‘ਤੇਨ ਹਿ ਗਨ੍ਤ੍ਵਾ ਯੋ ‘ਅਹਂ ਚੂਲ਼ਪਨ੍ਥਕੋ’ਤਿ ਪਠਮਂ ਵਦਤਿ, ਤਂ ਹਤ੍ਥੇ ਗਣ੍ਹ, ਅਵਸੇਸਾ ਅਨ੍ਤਰਧਾਯਿਸ੍ਸਨ੍ਤੀ’’ਤਿ. ਸੋ ਤਥਾ ਅਕਾਸਿ. ਤਾਵਦੇਵ ਸਹਸ੍ਸਮਤ੍ਤਾ ਭਿਕ੍ਖੂ ਅਨ੍ਤਰਧਾਯਿਂਸੁ. ਥੇਰੋਪਿ ਤੇਨ ਪੁਰਿਸੇਨ ਸਦ੍ਧਿਂ ਅਗਮਾਸਿ. ਸਤ੍ਥਾ ਭਤ੍ਤਕਿਚ੍ਚਪਰਿਯੋਸਾਨੇ ਜੀਵਕਂ ਆਮਨ੍ਤੇਸਿ – ‘‘ਜੀਵਕ, ਚੂਲ਼ਪਨ੍ਥਕਸ੍ਸ ਪਤ੍ਤਂ ਗਣ੍ਹਾਹਿ, ਅਯਂ ਤੇ ਅਨੁਮੋਦਨਂ ਕਰਿਸ੍ਸਤੀ’’ਤਿ. ਜੀਵਕੋ ਤਥਾ ਅਕਾਸਿ. ਥੇਰੋ ਸੀਹਨਾਦਂ ਨਦਨ੍ਤੋ ਤਰੁਣਸੀਹੋ ਵਿਯ ਤੀਹਿ ਪਿਟਕੇਹਿ ਸਙ੍ਖੋਭੇਤ੍ਵਾ ਅਨੁਮੋਦਨਮਕਾਸਿ. ਸਤ੍ਥਾ ਉਟ੍ਠਾਯਾਸਨਾ ਭਿਕ੍ਖੁਸਙ੍ਘਪਰਿਵੁਤੋ ਵਿਹਾਰਂ ਗਨ੍ਤ੍ਵਾ ਭਿਕ੍ਖੂਹਿ ਵਤ੍ਤੇ ਦਸ੍ਸਿਤੇ ਗਨ੍ਧਕੁਟਿਪ੍ਪਮੁਖੇ ਠਤ੍ਵਾ ਭਿਕ੍ਖੁਸਙ੍ਘਸ੍ਸ ਸੁਗਤੋਵਾਦਂ ਦਤ੍ਵਾ ਕਮ੍ਮਟ੍ਠਾਨਂ ਕਥੇਤ੍ਵਾ ਭਿਕ੍ਖੁਸਙ੍ਘਂ ਉਯ੍ਯੋਜੇਤ੍ਵਾ ਸੁਰਭਿਗਨ੍ਧਵਾਸਿਤਂ ਗਨ੍ਧਕੁਟਿਂ ਪਵਿਸਿਤ੍ਵਾ ਦਕ੍ਖਿਣੇਨ ਪਸ੍ਸੇਨ ਸੀਹਸੇਯ੍ਯਂ ਉਪਗਤੋ. ਅਥ ਸਾਯਨ੍ਹਸਮਯੇ ਭਿਕ੍ਖੂ ਇਤੋ ਚਿਤੋ ਚ ਸਮੋਸਰਿਤ੍ਵਾ ਰਤ੍ਤਕਮ੍ਬਲਸਾਣਿਯਾ ਪਰਿਕ੍ਖਿਤ੍ਤਾ ਵਿਯ ¶ ਨਿਸੀਦਿਤ੍ਵਾ ਸਤ੍ਥੁ ਗੁਣਕਥਂ ਆਰਭਿਂਸੁ, ‘‘ਆਵੁਸੋ, ਮਹਾਪਨ੍ਥਕੋ ਚੂਲ਼ਪਨ੍ਥਕਸ੍ਸ ਅਜ੍ਝਾਸਯਂ ਅਜਾਨਨ੍ਤੋ ਚਤੂਹਿ ਮਾਸੇਹਿ ਏਕਂ ਗਾਥਂ ਉਗ੍ਗਣ੍ਹਾਪੇਤੁਂ ਨ ਸਕ੍ਕੋਤਿ, ‘ਦਨ੍ਧੋ ਅਯ’ਨ੍ਤਿ ਵਿਹਾਰਾ ਨਿਕ੍ਕਡ੍ਢਿ, ਸਮ੍ਮਾਸਮ੍ਬੁਦ੍ਧੋ ਪਨ ਅਤ੍ਤਨੋ ਅਨੁਤ੍ਤਰਧਮ੍ਮਰਾਜਤਾਯ ਏਕਸ੍ਮਿਂਯੇਵਸ੍ਸ ਅਨ੍ਤਰਭਤ੍ਤੇ ਸਹ ਪਟਿਸਮ੍ਭਿਦਾਹਿ ਅਰਹਤ੍ਤਂ ਅਦਾਸਿ, ਤੀਣਿ ਪਿਟਕਾਨਿ ਸਹ ਪਟਿਸਮ੍ਭਿਦਾਹਿਯੇਵ ਆਗਤਾਨਿ, ਅਹੋ ਬੁਦ੍ਧਾਨਂ ਬਲਂ ਨਾਮ ਮਹਨ੍ਤ’’ਨ੍ਤਿ.

ਅਥ ¶ ਭਗਵਾ ਧਮ੍ਮਸਭਾਯਂ ਇਮਂ ਕਥਾਪਵਤ੍ਤਿਂ ਞਤ੍ਵਾ, ‘‘ਅਜ੍ਜ ਮਯਾ ਗਨ੍ਤੁਂ ਵਟ੍ਟਤੀ’’ਤਿ ਬੁਦ੍ਧਸੇਯ੍ਯਾਯ ਉਟ੍ਠਾਯ ਸੁਰਤ੍ਤਦੁਪਟ੍ਟਂ ਨਿਵਾਸੇਤ੍ਵਾ ਵਿਜ੍ਜੁਲਤਂ ਵਿਯ ਕਾਯਬਨ੍ਧਨਂ ਬਨ੍ਧਿਤ੍ਵਾ ਰਤ੍ਤਕਮ੍ਬਲਸਦਿਸਂ ਸੁਗਤਮਹਾਚੀਵਰਂ ਪਾਰੁਪਿਤ੍ਵਾ ਸੁਰਭਿਗਨ੍ਧਕੁਟਿਤੋ ਨਿਕ੍ਖਮ੍ਮ ਮਤ੍ਤਵਰਵਾਰਣਸੀਹਵਿਜਮ੍ਭਿਤਵਿਲਾਸੇਨ ¶ ਅਨਨ੍ਤਾਯ ਬੁਦ੍ਧਲੀਲ਼ਾਯ ਧਮ੍ਮਸਭਂ ਗਨ੍ਤ੍ਵਾ ਅਲਙ੍ਕਤਮਣ੍ਡਲਮਾਲ਼ਮਜ੍ਝੇ ਸੁਪਞ੍ਞਤ੍ਤਵਰਬੁਦ੍ਧਾਸਨਂ ਅਭਿਰੁਯ੍ਹ ਛਬ੍ਬਣ੍ਣਬੁਦ੍ਧਰਂਸਿਯੋ ਵਿਸ੍ਸਜ੍ਜੇਨ੍ਤੋ ਅਣ੍ਣਵਕੁਚ੍ਛਿਂ ਖੋਭਯਮਾਨੋ ਯੁਗਨ੍ਧਰਮਤ੍ਥਕੇ ਬਾਲਸੂਰਿਯੋ ਵਿਯ ਆਸਨਮਜ੍ਝੇ ਨਿਸੀਦਿ. ਸਮ੍ਮਾਸਮ੍ਬੁਦ੍ਧੇ ਪਨ ਆਗਤਮਤ੍ਤੇ ਭਿਕ੍ਖੁਸਙ੍ਘੋ ਕਥਂ ਪਚ੍ਛਿਨ੍ਦਿਤ੍ਵਾ ਤੁਣ੍ਹੀ ਅਹੋਸਿ. ਸਤ੍ਥਾ ਮੁਦੁਕੇਨ ਮੇਤ੍ਤਚਿਤ੍ਤੇਨ ¶ ਪਰਿਸਂ ਓਲੋਕੇਤ੍ਵਾ, ‘‘ਅਯਂ ਪਰਿਸਾ ਅਤਿਵਿਯ ਸੋਭਤਿ, ਏਕਸ੍ਸਪਿ ਹਤ੍ਥਕੁਕ੍ਕੁਚ੍ਚਂ ਵਾ ਪਾਦਕੁਕ੍ਕੁਚ੍ਚਂ ਵਾ ਉਕ੍ਕਾਸਿਤਸਦ੍ਦੋ ਵਾ ਖਿਪਿਤਸਦ੍ਦੋ ਵਾ ਨਤ੍ਥਿ, ਸਬ੍ਬੇਪਿ ਇਮੇ ਬੁਦ੍ਧਗਾਰਵੇਨ ਸਗਾਰਵਾ, ਬੁਦ੍ਧਤੇਜੇਨ ਤਜ੍ਜਿਤਾ. ਮਯਿ ਆਯੁਕਪ੍ਪਮ੍ਪਿ ਅਕਥੇਤ੍ਵਾ ਨਿਸਿਨ੍ਨੇ ਪਠਮਂ ਕਥਂ ਸਮੁਟ੍ਠਾਪੇਤ੍ਵਾ ਨ ਕਥੇਸ੍ਸਨ੍ਤਿ. ਕਥਾਸਮੁਟ੍ਠਾਪਨਵਤ੍ਤਂ ਨਾਮ ਮਯਾਵ ਜਾਨਿਤਬ੍ਬਂ, ਅਹਮੇਵ ਪਠਮਂ ਕਥੇਸ੍ਸਾਮੀ’’ਤਿ ਮਧੁਰੇਨ ਬ੍ਰਹ੍ਮਸ੍ਸਰੇਨ ਭਿਕ੍ਖੂ ਆਮਨ੍ਤੇਤ੍ਵਾ, ‘‘ਕਾਯ ਨੁਤ੍ਥ, ਭਿਕ੍ਖਵੇ, ਏਤਰਹਿ ਕਥਾਯ ਸਨ੍ਨਿਸਿਨ੍ਨਾ, ਕਾ ਚ ਪਨ ਵੋ ਅਨ੍ਤਰਾਕਥਾ ਵਿਪ੍ਪਕਤਾ’’ਤਿ ਪੁਚ੍ਛਿਤ੍ਵਾ, ‘‘ਇਮਾਯ ਨਾਮਾ’’ਤਿ ਵੁਤ੍ਤੇ, ‘‘ਨ, ਭਿਕ੍ਖਵੇ, ਚੂਲ਼ਪਨ੍ਥਕੋ ਇਦਾਨੇਵ ਦਨ੍ਧੋ, ਪੁਬ੍ਬੇਪਿ ਦਨ੍ਧੋਯੇਵ. ਨ ਕੇਵਲਞ੍ਚਸ੍ਸਾਹਂ ਇਦਾਨੇਵ ਅਵਸ੍ਸਯੋ ਜਾਤੋ, ਪੁਬ੍ਬੇਪਿ ਅਵਸ੍ਸਯੋ ਅਹੋਸਿਮੇਵ. ਪੁਬ੍ਬੇ ਪਨਾਹਂ ਇਮਂ ਲੋਕਿਯਕੁਟੁਮ੍ਬਸ੍ਸ ਸਾਮਿਕਂ ਅਕਾਸਿਂ, ਇਦਾਨਿ ਲੋਕੁਤ੍ਤਰਕੁਟੁਮ੍ਬਸ੍ਸਾ’’ਤਿ ਵਤ੍ਵਾ ਤਮਤ੍ਥਂ ਵਿਤ੍ਥਾਰਤੋ ਸੋਤੁਕਾਮੇਹਿ ਭਿਕ੍ਖੂਹਿ ਆਯਾਚਿਤੋ ਅਤੀਤਂ ਆਹਰਿ –

‘‘ਅਤੀਤੇ, ਭਿਕ੍ਖਵੇ, ਬਾਰਾਣਸਿਨਗਰਵਾਸੀ ਏਕੋ ਮਾਣਵੋ ਤਕ੍ਕਸਿਲਂ ਗਨ੍ਤ੍ਵਾ ਸਿਪ੍ਪੁਗ੍ਗਹਣਤ੍ਥਾਯ ਦਿਸਾਪਾਮੋਕ੍ਖਸ੍ਸ ਆਚਰਿਯਸ੍ਸ ਧਮ੍ਮਨ੍ਤੇਵਾਸਿਕੋ ਹੁਤ੍ਵਾ ਪਞ੍ਚਨ੍ਨਂ ਮਾਣਵਕਸਤਾਨਂ ਅਨ੍ਤਰੇ ਅਤਿਵਿਯ ਆਚਰਿਯਸ੍ਸ ਉਪਕਾਰਕੋ ਅਹੋਸਿ, ਪਾਦਪਰਿਕਮ੍ਮਾਦੀਨਿ ਸਬ੍ਬਕਿਚ੍ਚਾਨਿ ਕਰੋਤਿ. ਦਨ੍ਧਤਾਯ ਪਨ ਕਿਞ੍ਚਿ ਉਗ੍ਗਣ੍ਹਿਤੁਂ ਨ ਸਕ੍ਕੋ’’ਤਿ. ਆਚਰਿਯੋ ‘‘ਅਯਂ ਮਮ ਬਹੂਪਕਾਰੋ, ਸਿਕ੍ਖਾਪੇਸ੍ਸਾਮਿ ਨ’’ਨ੍ਤਿ ਵਾਯਮਨ੍ਤੋਪਿ ਕਿਞ੍ਚਿ ਸਿਕ੍ਖਾਪੇਤੁਂ ¶ ਨ ਸਕ੍ਕੋਤਿ. ਸੋ ਚਿਰਂ ਵਸਿਤ੍ਵਾ ਏਕਗਾਥਮ੍ਪਿ ਉਗ੍ਗਣ੍ਹਿਤੁਂ ਅਸਕ੍ਕੋਨ੍ਤੋ ਉਕ੍ਕਣ੍ਠਿਤ੍ਵਾ ‘‘ਗਮਿਸ੍ਸਾਮੀ’’ਤਿ ਆਚਰਿਯਂ ਆਪੁਚ੍ਛਿ. ਆਚਰਿਯੋ ਚਿਨ੍ਤੇਸਿ – ‘‘ਅਯਂ ਮਯ੍ਹਂ ਉਪਕਾਰਕੋ, ਪਣ੍ਡਿਤਭਾਵਮਸ੍ਸ ਪਚ੍ਚਾਸੀਸਾਮਿ, ਨ ਨਂ ਕਾਤੁਂ ਸਕ੍ਕੋਮਿ ¶ , ਅਵਸ੍ਸਂ ਮਯਾ ਇਮਸ੍ਸ ਪਚ੍ਚੁਪਕਾਰੋ ਕਾਤਬ੍ਬੋ, ਏਕਮਸ੍ਸ ਮਨ੍ਤਂ ਬਨ੍ਧਿਤ੍ਵਾ ਦਸ੍ਸਾਮੀ’’ਤਿ ਸੋ ਤਂ ਅਰਞ੍ਞਂ ਨੇਤ੍ਵਾ ‘‘ਘਟ੍ਟੇਸਿ ਘਟ੍ਟੇਸਿ, ਕਿਂ ਕਾਰਣਾ ਘਟ੍ਟੇਸਿ? ਅਹਮ੍ਪਿ ਤਂ ਜਾਨਾਮਿ ਜਾਨਾਮੀ’’ਤਿ ਇਮਂ ਮਨ੍ਤਂ ਬਨ੍ਧਿਤ੍ਵਾ ਉਗ੍ਗਣ੍ਹਾਪੇਨ੍ਤੋ ਅਨੇਕਸਤਕ੍ਖਤ੍ਤੁਂ ਪਰਿਵਤ੍ਤਾਪੇਤ੍ਵਾ, ‘‘ਪਞ੍ਞਾਯਤਿ ਤੇ’’ਤਿ ਪੁਚ੍ਛਿਤ੍ਵਾ, ‘‘ਆਮ, ਪਞ੍ਞਾਯਤੀ’’ਤਿ ਵੁਤ੍ਤੇ ‘‘ਦਨ੍ਧੇਨ ਨਾਮ ਵਾਯਾਮਂ ਕਤ੍ਵਾ ਪਗੁਣਂ ਕਤਂ ਸਿਪ੍ਪਂ ਨ ਪਲਾਯਤੀ’’ਤਿ ਚਿਨ੍ਤੇਤ੍ਵਾ ਮਗ੍ਗਪਰਿਬ੍ਬਯਂ ਦਤ੍ਵਾ, ‘‘ਗਚ੍ਛ, ਇਮਂ ਮਨ੍ਤਂ ਨਿਸ੍ਸਾਯ ਜੀਵਿਸ੍ਸਸਿ, ਅਪਲਾਯਨਤ੍ਥਾਯ ਪਨਸ੍ਸ ਨਿਚ੍ਚਂ ਸਜ੍ਝਾਯਂ ਕਰੇਯ੍ਯਾਸੀ’’ਤਿ ਵਤ੍ਵਾ ਤਂ ਉਯ੍ਯੋਜੇਸਿ. ਅਥਸ੍ਸ ਮਾਤਾ ਬਾਰਾਣਸਿਯਂ ਸਮ੍ਪਤ੍ਤਕਾਲੇ ‘‘ਪੁਤ੍ਤੋ ਮੇ ਸਿਪ੍ਪਂ ਸਿਕ੍ਖਿਤ੍ਵਾ ਆਗਤੋ’’ਤਿ ਮਹਾਸਕ੍ਕਾਰਸਮ੍ਮਾਨਂ ਅਕਾਸਿ.

ਤਦਾ ¶ ਬਾਰਾਣਸਿਰਾਜਾ ‘‘ਅਤ੍ਥਿ ਨੁ ਖੋ ਮੇ ਕਾਯਕਮ੍ਮਾਦੀਸੁ ਕੋਚਿ ਦੋਸੋ’’ਤਿ ਪਚ੍ਚਵੇਕ੍ਖਨ੍ਤੋ ਅਤ੍ਤਨੋ ਅਰੁਚ੍ਚਨਕਂ ਕਿਞ੍ਚਿ ਕਮ੍ਮਂ ਅਦਿਸ੍ਵਾ ‘‘ਅਤ੍ਤਨੋ ਵਜ੍ਜਂ ਨਾਮ ਅਤ੍ਤਨੋ ਨ ਪਞ੍ਞਾਯਤਿ, ਪਰੇਸਂ ਪਞ੍ਞਾਯਤਿ, ਨਾਗਰਾਨਂ ਪਰਿਗ੍ਗਣ੍ਹਿਸ੍ਸਾਮੀ’’ਤਿ ਚਿਨ੍ਤੇਤ੍ਵਾ ਸਾਯਂ ਅਞ੍ਞਾਤਕਵੇਸੇਨ ਨਿਕ੍ਖਮਿਤ੍ਵਾ, ‘‘ਸਾਯਮਾਸਂ ਭੁਞ੍ਜਿਤ੍ਵਾ ਨਿਸਿਨ੍ਨਮਨੁਸ੍ਸਾਨਂ ਕਥਾਸਲ੍ਲਾਪੋ ਨਾਮ ਨਾਨਪ੍ਪਕਾਰਕੋ ਹੋਤਿ, ‘ਸਚਾਹਂ ਅਧਮ੍ਮੇਨ ਰਜ੍ਜਂ ਕਾਰੇਮਿ, ਪਾਪੇਨ ਅਧਮ੍ਮਿਕੇਨ ਰਞ੍ਞਾ ਦਣ੍ਡਬਲਿਆਦੀਹਿ ਹਤਮ੍ਹਾ’ਤਿ ਵਕ੍ਖਨ੍ਤਿ. ‘ਸਚੇ ਧਮ੍ਮੇਨ ਰਜ੍ਜਂ ਕਾਰੇਮਿ, ਦੀਘਾਯੁਕੋ ਹੋਤੁ ਨੋ ਰਾਜਾ’ਤਿਆਦੀਨਿ ¶ ਵਤ੍ਵਾ ਮਮ ਗੁਣਂ ਕਥੇਸ੍ਸਨ੍ਤੀ’’ਤਿ ਤੇਸਂ ਤੇਸਂ ਗੇਹਾਨਂ ਭਿਤ੍ਤਿਅਨੁਸਾਰੇਨੇਵ ਵਿਚਰਤਿ.

ਤਸ੍ਮਿਂ ਖਣੇ ਉਮਙ੍ਗਚੋਰਾ ਦ੍ਵਿਨ੍ਨਂ ਗੇਹਾਨਂ ਅਨ੍ਤਰੇ ਉਮਙ੍ਗਂ ਭਿਨ੍ਦਨ੍ਤਿ ਏਕਉਮਙ੍ਗੇਨੇਵ ਦ੍ਵੇ ਗੇਹਾਨਿ ਪਵਿਸਨਤ੍ਥਾਯ. ਰਾਜਾ ਤੇ ਦਿਸ੍ਵਾ ਗੇਹਚ੍ਛਾਯਾਯ ਅਟ੍ਠਾਸਿ. ਤੇਸਂ ਉਮਙ੍ਗਂ ਭਿਨ੍ਦਿਤ੍ਵਾ ਗੇਹਂ ਪਵਿਸਿਤ੍ਵਾ ਭਣ੍ਡਕਂ ਓਲੋਕਿਤਕਾਲੇ ਮਾਣਵੋ ਪਬੁਜ੍ਝਿਤ੍ਵਾ ਤਂ ਮਨ੍ਤਂ ਸਜ੍ਝਾਯਨ੍ਤੋ ‘‘ਘਟ੍ਟੇਸਿ ਘਟ੍ਟੇਸਿ, ਕਿਂ ਕਾਰਣਾ ਘਟ੍ਟੇਸਿ? ਅਹਮ੍ਪਿ ਤਂ ਜਾਨਾਮਿ ਜਾਨਾਮੀ’’ਤਿ ਆਹ. ਤੇ ਤਂ ਸੁਤ੍ਵਾ, ‘‘ਇਮਿਨਾ ਕਿਰਮ੍ਹਾ ਞਾਤਾ, ਇਦਾਨਿ ਨੋ ਨਾਸੇਸ੍ਸਤੀ’’ਤਿ ਨਿਵਤ੍ਥਵਤ੍ਥਾਨਿਪਿ ਛਡ੍ਡੇਤ੍ਵਾ ਭੀਤਾ ਸਮ੍ਮੁਖਸਮ੍ਮੁਖਟ੍ਠਾਨੇਨੇਵ ਪਲਾਯਿਂਸੁ. ਰਾਜਾ ਤੇ ਪਲਾਯਨ੍ਤੇ ਦਿਸ੍ਵਾ ਇਤਰਸ੍ਸ ਚ ਮਨ੍ਤਸਜ੍ਝਾਯਨਸਦ੍ਦਂ ਸੁਤ੍ਵਾ ਗੇਹਞ੍ਞੇਵ ਵਵਤ੍ਥਪੇਤ੍ਵਾ ਨਾਗਰਾਨਂ ਪਰਿਗ੍ਗਣ੍ਹਿਤ੍ਵਾ ਨਿਵੇਸਨਂ ਪਾਵਿਸਿ. ਸੋ ਵਿਭਾਤਾਯ ਪਨ ਰਤ੍ਤਿਯਾ ਪਾਤੋਵੇਕਂ ਪੁਰਿਸਂ ਪਕ੍ਕੋਸਿਤ੍ਵਾ ਆਹ – ‘‘ਗਚ੍ਛ ਭਣੇ, ਅਸੁਕਵੀਥਿਯਂ ਨਾਮ ਯਸ੍ਮਿਂ ਗੇਹੇ ਉਮਙ੍ਗੋ ਭਿਨ੍ਨੋ, ਤਤ੍ਥ ਤਕ੍ਕਸਿਲਤੋ ਸਿਪ੍ਪਂ ਉਗ੍ਗਣ੍ਹਿਤ੍ਵਾ ਆਗਤਮਾਣਵੋ ਅਤ੍ਥਿ, ਤਂ ਆਨੇਹੀ’’ਤਿ. ਸੋ ¶ ਗਨ੍ਤ੍ਵਾ ‘‘ਰਾਜਾ ਤਂ ਪਕ੍ਕੋਸਤੀ’’ਤਿ ਵਤ੍ਵਾ ਮਾਣਵਂ ਆਨੇਸਿ. ਅਥ ਨਂ ਰਾਜਾ ਆਹ – ‘‘ਤ੍ਵਂ, ਤਾਤ, ਤਕ੍ਕਸਿਲਤੋ ਸਿਪ੍ਪਂ ਉਗ੍ਗਣ੍ਹਿਤ੍ਵਾ ਆਗਤਮਾਣਵੋ’’ਤਿ? ‘‘ਆਮ, ਦੇਵਾ’’ਤਿ. ‘‘ਅਮ੍ਹਾਕਮ੍ਪਿ ਤਂ ਸਿਪ੍ਪਂ ਦੇਹੀ’’ਤਿ. ‘‘ਸਾਧੁ, ਦੇਵ, ਸਮਾਨਾਸਨੇ ਨਿਸੀਦਿਤ੍ਵਾ ਗਣ੍ਹਾਹੀ’’ਤਿ. ਰਾਜਾਪਿ ਤਥਾ ਕਤ੍ਵਾ ਮਨ੍ਤਂ ਗਹੇਤ੍ਵਾ ‘‘ਅਯਂ ਤੇ ¶ ਆਚਰਿਯਭਾਗੋ’’ਤਿ ਸਹਸ੍ਸਂ ਅਦਾਸਿ.

ਤਦਾ ਸੇਨਾਪਤਿ ਰਞ੍ਞੋ ਕਪ੍ਪਕਂ ਆਹ – ‘‘ਕਦਾ ਰਞ੍ਞੋ ਮਸ੍ਸੁਂ ਕਰਿਸ੍ਸਸੀ’’ਤਿ? ‘‘ਸ੍ਵੇ ਵਾ ਪਰਸੁਵੇ ਵਾ’’ਤਿ. ਸੋ ਤਸ੍ਸ ਸਹਸ੍ਸਂ ਦਤ੍ਵਾ ‘‘ਕਿਚ੍ਚਂ ਮੇ ਅਤ੍ਥੀ’’ਤਿ ਵਤ੍ਵਾ, ‘‘ਕਿਂ, ਸਾਮੀ’’ਤਿ ਵੁਤ੍ਤੇ ‘‘ਰਞ੍ਞੋ ਮਸ੍ਸੁਕਮ੍ਮਂ ਕਰੋਨ੍ਤੋ ਵਿਯ ਹੁਤ੍ਵਾ ਖੁਰਂ ਅਤਿਵਿਯ ਪਹਂਸਿਤ੍ਵਾ ਗਲਨਾਲ਼ਿਂ ਛਿਨ੍ਦ, ਤ੍ਵਂ ਸੇਨਾਪਤਿ ਭਵਿਸ੍ਸਸਿ, ਅਹਂ ਰਾਜਾ’’ਤਿ. ਸੋ ‘‘ਸਾਧੂ’’ਤਿ ਸਮ੍ਪਟਿਚ੍ਛਿਤ੍ਵਾ ਰਞ੍ਞੋ ਮਸ੍ਸੁਕਮ੍ਮਕਰਣਦਿਵਸੇ ਗਨ੍ਧੋਦਕੇਨ ਮਸ੍ਸੁਂ ਤੇਮੇਤ੍ਵਾ ਖੁਰਂ ਪਹਂਸਿਤ੍ਵਾ ਨਲਾਟਨ੍ਤੇ ਗਹੇਤ੍ਵਾ, ‘‘ਖੁਰੋ ਥੋਕਂ ਕੁਣ੍ਠਧਾਰੋ, ਏਕਪ੍ਪਹਾਰੇਨੇਵ ਗਲਨਾਲ਼ਿਂ ਛਿਨ੍ਦਿਤੁਂ ਵਟ੍ਟਤੀ’’ਤਿ ਪੁਨ ਏਕਮਨ੍ਤਂ ਠਤ੍ਵਾ ਖੁਰਂ ਪਹਂਸਿ. ਤਸ੍ਮਿਂ ਖਣੇ ਰਾਜਾ ਅਤ੍ਤਨੋ ਮਨ੍ਤਂ ਸਰਿਤ੍ਵਾ ਸਜ੍ਝਾਯਂ ਕਰੋਨ੍ਤੋ ‘‘ਘਟ੍ਟੇਸਿ ਘਟ੍ਟੇਸਿ, ਕਿਂ ਕਾਰਣਾ ¶ ਘਟ੍ਟੇਸਿ? ਅਹਮ੍ਪਿ ਤਂ ਜਾਨਾਮਿ ਜਾਨਾਮੀ’’ਤਿ ਆਹ. ਨ੍ਹਾਪਿਤਸ੍ਸ ਨਲਾਟਤੋ ਸੇਦਾ ਮੁਚ੍ਚਿਂਸੁ. ਸੋ ‘‘ਜਾਨਾਤਿ ਮਮ ਕਾਰਣਂ ਰਾਜਾ’’ਤਿ ਭੀਤੋ ਖੁਰਂ ਭੂਮਿਯਂ ਖਿਪਿਤ੍ਵਾ ਪਾਦਮੂਲੇ ਉਰੇਨ ਨਿਪਜ੍ਜਿ. ਰਾਜਾਨੋ ਨਾਮ ਛੇਕਾ ਹੋਨ੍ਤਿ, ਤੇਨ ਤਂ ਏਵਮਾਹ – ‘‘ਅਰੇ, ਦੁਟ੍ਠ, ਨ੍ਹਾਪਿਤ, ‘ਨ ਮਂ ਰਾਜਾ ਜਾਨਾਤੀ’ਤਿ ਸਞ੍ਞਂ ਕਰੋਸੀ’’ਤਿ. ‘‘ਅਭਯਂ ਮੇ ਦੇਹਿ, ਦੇਵਾ’’ਤਿ. ‘‘ਹੋਤੁ, ਮਾ ਭਾਯਿ, ਕਥੇਹੀ’’ਤਿ. ਸੇਨਾਪਤਿ ਮੇ, ਦੇਵ, ਸਹਸ੍ਸਂ ਦਤ੍ਵਾ, ‘‘ਰਞ੍ਞੋ ਮਸ੍ਸੁਂ ਕਰੋਨ੍ਤੋ ਵਿਯ ਗਲਨਾਲ਼ਿਂ ਛਿਨ੍ਦ, ਅਹਂ ਰਾਜਾ ਹੁਤ੍ਵਾ ਤਂ ਸੇਨਾਪਤਿਂ ਕਰਿਸ੍ਸਾਮੀ’’ਤਿ ਆਹਾਤਿ. ਰਾਜਾ ਤਂ ਸੁਤ੍ਵਾ ‘‘ਆਚਰਿਯਂ ਮੇ ਨਿਸ੍ਸਾਯ ਜੀਵਿਤਂ ਲਦ੍ਧ’’ਨ੍ਤਿ ਚਿਨ੍ਤੇਤ੍ਵਾ ਸੇਨਾਪਤਿਂ ¶ ਪਕ੍ਕੋਸਾਪੇਤ੍ਵਾ, ‘‘ਅਮ੍ਭੋ, ਸੇਨਾਪਤਿ, ਕਿਂ ਨਾਮ ਤਯਾ ਮਮ ਸਨ੍ਤਿਕਾ ਨ ਲਦ੍ਧਂ, ਇਦਾਨਿ ਤਂ ਦਟ੍ਠੁਂ ਨ ਸਕ੍ਕੋਮਿ, ਮਮ ਰਟ੍ਠਾ ਨਿਕ੍ਖਮਾਹੀ’’ਤਿ ਤਂ ਰਟ੍ਠਾ ਪਬ੍ਬਾਜੇਤ੍ਵਾ ਆਚਰਿਯਂ ਪਕ੍ਕੋਸਾਪੇਤ੍ਵਾ, ‘‘ਆਚਰਿਯ, ਤਂ ਨਿਸ੍ਸਾਯ ਮਯਾ ਜੀਵਿਤਂ ਲਦ੍ਧ’’ਨ੍ਤਿ ਵਤ੍ਵਾ ਮਹਨ੍ਤਂ ਸਕ੍ਕਾਰਂ ਕਰਿਤ੍ਵਾ ਤਸ੍ਸ ਸੇਨਾਪਤਿਟ੍ਠਾਨਂ ਅਦਾਸਿ. ‘‘ਸੋ ਤਦਾ ਚੂਲ਼ਪਨ੍ਥਕੋ ਅਹੋਸਿ, ਸਤ੍ਥਾ ਦਿਸਾਪਾਮੋਕ੍ਖੋ ਆਚਰਿਯੋ’’ਤਿ.

ਸਤ੍ਥਾ ਇਮਂ ਅਤੀਤਂ ਆਹਰਿਤ੍ਵਾ, ‘‘ਏਵਂ, ਭਿਕ੍ਖਵੇ, ਪੁਬ੍ਬੇਪਿ ਚੂਲ਼ਪਨ੍ਥਕੋ ਦਨ੍ਧੋਯੇਵ ਅਹੋਸਿ, ਤਦਾਪਿਸ੍ਸਾਹਂ ਅਵਸ੍ਸਯੋ ਹੁਤ੍ਵਾ ਤਂ ਲੋਕਿਯਕੁਟੁਮ੍ਬੇ ¶ ਪਤਿਟ੍ਠਾਪੇਸਿ’’ਨ੍ਤਿ ਵਤ੍ਵਾ ਪੁਨ ਏਕਦਿਵਸਂ ‘‘ਅਹੋ ਸਤ੍ਥਾ ਚੂਲ਼ਪਨ੍ਥਕਸ੍ਸ ਅਵਸ੍ਸਯੋ ਜਾਤੋ’’ਤਿ ਕਥਾਯ ਸਮੁਟ੍ਠਿਤਾਯ ਚੂਲ਼ਸੇਟ੍ਠਿਜਾਤਕੇ ਅਤੀਤਵਤ੍ਥੁਂ ਕਥੇਤ੍ਵਾ –

‘‘ਅਪ੍ਪਕੇਨਾਪਿ ਮੇਧਾਵੀ, ਪਾਭਤੇਨ ਵਿਚਕ੍ਖਣੋ;

ਸਮੁਟ੍ਠਾਪੇਤਿ ਅਤ੍ਤਾਨਂ, ਅਣੁਂ ਅਗ੍ਗਿਂਵ ਸਨ੍ਧਮ’’ਨ੍ਤਿ. (ਜਾ. ੧.੧.੪) –

ਗਾਥਂ ਵਤ੍ਵਾ, ‘‘ਨ, ਭਿਕ੍ਖਵੇ, ਇਦਾਨੇਵਾਹਂ ਇਮਸ੍ਸ ਅਵਸ੍ਸਯੋ ਜਾਤੋ, ਪੁਬ੍ਬੇਪਿ ਅਵਸ੍ਸਯੋ ਅਹੋਸਿਮੇਵ. ਪੁਬ੍ਬੇ ਪਨਾਹਂ ਇਮਂ ਲੋਕਿਯਕੁਟੁਮ੍ਬਸ੍ਸ ਸਾਮਿਕਂ ਅਕਾਸਿਂ, ਇਦਾਨਿ ਲੋਕੁਤ੍ਤਰਕੁਟੁਮ੍ਬਸ੍ਸ. ਤਦਾ ਹਿ ਚੂਲ਼ਨ੍ਤੇਵਾਸਿਕੋ ਚੂਲ਼ਪਨ੍ਥਕੋ ਅਹੋਸਿ, ਚੂਲ਼ਸੇਟ੍ਠਿ ਪਨ ਪਣ੍ਡਿਤੋ ਬ੍ਯਤ੍ਤੋ ਨਕ੍ਖਤ੍ਤਕੋਵਿਦੋ ਅਹਮੇਵਾ’’ਤਿ ਜਾਤਕਂ ਸਮੋਧਾਨੇਸਿ.

ਪੁਨੇਕਦਿਵਸਂ ਧਮ੍ਮਸਭਾਯਂ ਕਥਂ ਸਮੁਟ੍ਠਾਪੇਸੁਂ, ‘‘ਆਵੁਸੋ, ਚੂਲ਼ਪਨ੍ਥਕੋ ਚਤੂਹਿ ਮਾਸੇਹਿ ਚਤੁਪ੍ਪਦਂ ਗਾਥਂ ਗਹੇਤੁਂ ਅਸਕ੍ਕੋਨ੍ਤੋਪਿ ਵੀਰਿਯਂ ਅਨੋਸ੍ਸਜ੍ਜਿਤ੍ਵਾਵ ਅਰਹਤ੍ਤੇ ਪਤਿਟ੍ਠਿਤੋ ¶ , ਇਦਾਨਿ ਲੋਕੁਤ੍ਤਰਧਮ੍ਮਕੁਟੁਮ੍ਬਸ੍ਸ ਸਾਮਿਕੋ ਜਾਤੋ’’ਤਿ. ਸਤ੍ਥਾ ਆਗਨ੍ਤ੍ਵਾ, ‘‘ਕਾਯ ਨੁਤ੍ਥ, ਭਿਕ੍ਖਵੇ, ਏਤਰਹਿ ਕਥਾਯ ਸਨ੍ਨਿਸਿਨ੍ਨਾ’’ਤਿ ਪੁਚ੍ਛਿਤ੍ਵਾ, ‘‘ਇਮਾਯ ਨਾਮਾ’’ਤਿ ਵੁਤ੍ਤੇ, ‘‘ਭਿਕ੍ਖਵੇ, ਮਮ ਸਾਸਨੇ ਆਰਦ੍ਧਵੀਰਿਯੋ ਭਿਕ੍ਖੁ ਲੋਕੁਤ੍ਤਰਧਮ੍ਮਸ੍ਸ ਸਾਮਿਕੋ ਹੋਤਿਯੇਵਾ’’ਤਿ ਵਤ੍ਵਾ ਇਮਂ ਗਾਥਮਾਹ –

‘‘ਉਟ੍ਠਾਨੇਨਪ੍ਪਮਾਦੇਨ ¶ , ਸਂਯਮੇਨ ਦਮੇਨ ਚ;

ਦੀਪਂ ਕਯਿਰਾਥ ਮੇਧਾਵੀ, ਯਂ ਓਘੋ ਨਾਭਿਕੀਰਤੀ’’ਤਿ.

ਤਤ੍ਥ ਦੀਪਂ ਕਯਿਰਾਥਾਤਿ ਵੀਰਿਯਸਙ੍ਖਾਤੇਨ ਉਟ੍ਠਾਨੇਨ, ਸਤਿਯਾ ਅਵਿਪ੍ਪਵਾਸਾਕਾਰਸਙ੍ਖਾਤੇਨ ਅਪ੍ਪਮਾਦੇਨ, ਚਤੁਪਾਰਿਸੁਦ੍ਧਿਸੀਲਸਙ੍ਖਾਤੇਨ ਸਂਯਮੇਨ, ਇਨ੍ਦ੍ਰਿਯਦਮੇਨ ਚਾਤਿ ਇਮੇਹਿ ਕਾਰਣਭੂਤੇਹਿ ਚਤੂਹਿ ਧਮ੍ਮੇਹਿ ਧਮ੍ਮੋਜਪਞ੍ਞਾਯ ਸਮਨ੍ਨਾਗਤੋ ਮੇਧਾਵੀ ਇਮਸ੍ਮਿਂ ਅਤਿਵਿਯ ਦੁਲ੍ਲਭਪਤਿਟ੍ਠਤਾਯ ਅਤਿਗਮ੍ਭੀਰੇ ਸਂਸਾਰਸਾਗਰੇ ਅਤ੍ਤਨੋ ਪਤਿਟ੍ਠਾਨਭੂਤਂ ਅਰਹਤ੍ਤਫਲਂ ਦੀਪਂ ਕਯਿਰਾਥ ਕਰੇਯ੍ਯ, ਕਾਤੁਂ ਸਕ੍ਕੁਣੇਯ੍ਯਾਤਿ ਅਤ੍ਥੋ. ਕੀਦਿਸਂ? ਯਂ ਓਘੋ ਨਾਭਿਕੀਰਤੀਤਿ ਯਂ ਚਤੁਬ੍ਬਿਧੋਪਿ ਕਿਲੇਸੋਘੋ ਅਭਿਕਿਰਿਤੁਂ ਵਿਦ੍ਧਂਸੇਤੁਂ ਨ ਸਕ੍ਕੋਤਿ. ਨ ਹਿ ਸਕ੍ਕਾ ਅਰਹਤ੍ਤਂ ਓਘੇਨ ਅਭਿਕਿਰਿਤੁਨ੍ਤਿ.

ਗਾਥਾਪਰਿਯੋਸਾਨੇ ¶ ਬਹੂ ਸੋਤਾਪਨ੍ਨਾਦਯੋ ਅਹੇਸੁਂ. ਏਵਂ ਦੇਸਨਾ ਸਮ੍ਪਤ੍ਤਪਰਿਸਾਯ ਸਾਤ੍ਥਿਕਾ ਜਾਤਾਤਿ.

ਪਮਾਦਮਨੁਯੁਞ੍ਜਨ੍ਤੀਤਿ ¶ ਇਮਂ ਧਮ੍ਮਦੇਸਨਂ ਸਤ੍ਥਾ ਜੇਤਵਨੇ ਵਿਹਰਨ੍ਤੋ ਬਾਲਨਕ੍ਖਤ੍ਤਂ ਆਰਬ੍ਭ ਕਥੇਸਿ.

ਏਕਸ੍ਮਿਞ੍ਹਿ ਸਮਯੇ ਸਾਵਤ੍ਥਿਯਂ ਬਾਲਨਕ੍ਖਤ੍ਤਂ ਨਾਮ ਸਙ੍ਘੁਟ੍ਠਂ. ਤਸ੍ਮਿਂ ਨਕ੍ਖਤ੍ਤੇ ਬਾਲਾ ਦੁਮ੍ਮੇਧਿਨੋ ਜਨਾ ਛਾਰਿਕਾਯ ਚੇਵ ਗੋਮਯੇਨ ਚ ਸਰੀਰਂ ਮਕ੍ਖੇਤ੍ਵਾ ਸਤ੍ਤਾਹਂ ਅਸਬ੍ਭਂ ਭਣਨ੍ਤਾ ਵਿਚਰਨ੍ਤਿ. ਕਿਞ੍ਚਿ ਞਾਤਿ ਸੁਹਜ੍ਜਂ ਵਾ ਪਬ੍ਬਜਿਤਂ ਵਾ ਦਿਸ੍ਵਾ ਲਜ੍ਜਨ੍ਤਾ ਨਾਮ ਨਤ੍ਥਿ. ਦ੍ਵਾਰੇ ਦ੍ਵਾਰੇ ਠਤ੍ਵਾ ਅਸਬ੍ਭਂ ਭਣਨ੍ਤਿ. ਮਨੁਸ੍ਸਾ ਤੇਸਂ ਅਸਬ੍ਭਂ ਸੋਤੁਂ ਅਸਕ੍ਕੋਨ੍ਤਾ ਯਥਾਬਲਂ ਅਡ੍ਢਂ ਵਾ ਪਾਦਂ ਵਾ ਕਹਾਪਣਂ ਵਾ ਪੇਸੇਨ੍ਤਿ. ਤੇ ਤੇਸਂ ਦ੍ਵਾਰੇ ਲਦ੍ਧਂ ਲਦ੍ਧਂ ਗਹੇਤ੍ਵਾ ਪਕ੍ਕਮਨ੍ਤਿ. ਤਦਾ ਪਨ ਸਾਵਤ੍ਥਿਯਂ ਪਞ੍ਚ ਕੋਟਿਮਤ੍ਤਾ ਅਰਿਯਸਾਵਕਾ ਵਸਨ੍ਤਿ, ਤੇ ਸਤ੍ਥੁ ਸਨ੍ਤਿਕਂ ਸਾਸਨਂ ਪੇਸਯਿਂਸੁ – ‘‘ਭਗਵਾ, ਭਨ੍ਤੇ, ਸਤ੍ਤਾਹਂ ਭਿਕ੍ਖੁਸਙ੍ਘੇਨ ਸਦ੍ਧਿਂ ਨਗਰਂ ਅਪ੍ਪਵਿਸਿਤ੍ਵਾ ਵਿਹਾਰੇਯੇਵ ਹੋਤੂ’’ਤਿ. ਤਞ੍ਚ ਪਨ ਸਤ੍ਤਾਹਂ ਭਿਕ੍ਖੁਸਙ੍ਘਸ੍ਸ ਵਿਹਾਰੇਯੇਵ ਯਾਗੁਭਤ੍ਤਾਦੀਨਿ ਸਮ੍ਪਾਦੇਤ੍ਵਾ ਪਹਿਣਿਂਸੁ, ਸਯਮ੍ਪਿ ਗੇਹਾ ਨ ਨਿਕ੍ਖਮਿਂਸੁ. ਤੇ ਨਕ੍ਖਤ੍ਤੇ ਪਨ ਪਰਿਯੋਸਿਤੇ ਅਟ੍ਠਮੇ ਦਿਵਸੇ ਬੁਦ੍ਧਪ੍ਪਮੁਖਂ ਭਿਕ੍ਖੁਸਙ੍ਘਂ ਨਿਮਨ੍ਤੇਤ੍ਵਾ ਨਗਰਂ ਪਵੇਸੇਤ੍ਵਾ ਮਹਾਦਾਨਂ ਦਤ੍ਵਾ ਏਕਮਨ੍ਤਂ ਨਿਸਿਨ੍ਨਾ, ‘‘ਭਨ੍ਤੇ, ਅਤਿਦੁਕ੍ਖੇਨ ਨੋ ਸਤ੍ਤ ਦਿਵਸਾਨਿ ਅਤਿਕ੍ਕਨ੍ਤਾਨਿ, ਬਾਲਾਨਂ ਅਸਬ੍ਭਾਨਿ ਸੁਣਨ੍ਤਾਨਂ ¶ ਕਣ੍ਣਾ ਭਿਜ੍ਜਨਾਕਾਰਪ੍ਪਤ੍ਤਾ ਹੋਨ੍ਤਿ, ਕੋਚਿ ਕਸ੍ਸਚਿ ¶ ਨ ਲਜ੍ਜਤਿ, ਤੇਨ ਮਯਂ ਤੁਮ੍ਹਾਕਂ ਅਨ੍ਤੋਨਗਰਂ ਪਵਿਸਿਤੁਂ ਨਾਦਮ੍ਹ, ਮਯਮ੍ਪਿ ਗੇਹਤੋ ਨ ਨਿਕ੍ਖਮਿਮ੍ਹਾ’’ਤਿ ਆਹਂਸੁ. ਸਤ੍ਥਾ ਤੇਸਂ ਕਥਂ ਸੁਤ੍ਵਾ, ‘‘ਬਾਲਾਨਂ ਦੁਮ੍ਮੇਧਾਨਂ ਕਿਰਿਯਾ ਨਾਮ ਏਵਰੂਪਾ ਹੋਤਿ, ਮੇਧਾਵਿਨੋ ਪਨ ਧਨਸਾਰਂ ਵਿਯ ਅਪ੍ਪਮਾਦਂ ਰਕ੍ਖਿਤ੍ਵਾ ਅਮਤਮਹਾਨਿਬ੍ਬਾਨਸਮ੍ਪਤ੍ਤਿਂ ਪਾਪੁਣਨ੍ਤੀ’’ਤਿ ਵਤ੍ਵਾ ਇਮਾ ਗਾਥਾ ਅਭਾਸਿ –

‘‘ਪਮਾਦਮਨੁਯੁਞ੍ਜਨ੍ਤਿ, ਬਾਲਾ ਦੁਮ੍ਮੇਧਿਨੋ ਜਨਾ;

ਅਪ੍ਪਮਾਦਞ੍ਚ ਮੇਧਾਵੀ, ਧਨਂ ਸੇਟ੍ਠਂਵ ਰਕ੍ਖਤਿ.

‘‘ਮਾ ¶ ਪਮਾਦਮਨੁਯੁਞ੍ਜੇਥ, ਮਾ ਕਾਮਰਤਿਸਨ੍ਥਵਂ;

ਅਪ੍ਪਮਤ੍ਤੋ ਹਿ ਝਾਯਨ੍ਤੋ, ਪਪ੍ਪੋਤਿ ਵਿਪੁਲਂ ਸੁਖ’’ਨ੍ਤਿ.

ਤਤ੍ਥ ਬਾਲਾਤਿ ਬਾਲ੍ਯੇਨ ਸਮਨ੍ਨਾਗਤਾ ਇਧਲੋਕਪਰਲੋਕਤ੍ਥਂ ਅਜਾਨਨ੍ਤਾ. ਦੁਮ੍ਮੇਧਿਨੋਤਿ ਨਿਪ੍ਪਞ੍ਞਾ. ਤੇ ਪਮਾਦੇ ਆਦੀਨਵਂ ਅਪਸ੍ਸਨ੍ਤਾ ਪਮਾਦਂ ਅਨੁਯੁਞ੍ਜਨ੍ਤਿ ਪਵਤ੍ਤੇਨ੍ਤਿ, ਪਮਾਦੇਨ ਕਾਲਂ ਵੀਤਿਨਾਮੇਨ੍ਤਿ. ਮੇਧਾਵੀਤਿ ਧਮ੍ਮੋਜਪਞ੍ਞਾਯ ਸਮਨ੍ਨਾਗਤੋ ਪਨ ਪਣ੍ਡਿਤੋ ਕੁਲਵਂਸਾਗਤਂ ਸੇਟ੍ਠਂ ਉਤ੍ਤਮਂ ਸਤ੍ਤਰਤਨਧਨਂ ਵਿਯ ਅਪ੍ਪਮਾਦਂ ਰਕ੍ਖਤਿ. ਯਥਾ ਹਿ ਉਤ੍ਤਮਂ ਧਨਂ ਨਿਸ੍ਸਾਯ ‘‘ਕਾਮਗੁਣਸਮ੍ਪਤ੍ਤਿਂ ਪਾਪੁਣਿਸ੍ਸਾਮ, ਪੁਤ੍ਤਦਾਰਂ ਪੋਸੇਸ੍ਸਾਮ, ਪਰਲੋਕਗਮਨਮਗ੍ਗਂ ਸੋਧੇਸ੍ਸਾਮਾ’’ਤਿ ਧਨੇ ਆਨਿਸਂਸਂ ਪਸ੍ਸਨ੍ਤਾ ਤਂ ਰਕ੍ਖਨ੍ਤਿ, ਏਵਂ ਪਣ੍ਡਿਤੋਪਿ ਅਪ੍ਪਮਤ੍ਤੋ ‘‘ਪਠਮਜ੍ਝਾਨਾਦੀਨਿ ¶ ਪਟਿਲਭਿਸ੍ਸਾਮਿ, ਮਗ੍ਗਫਲਾਦੀਨਿ ਪਾਪੁਣਿਸ੍ਸਾਮਿ, ਤਿਸ੍ਸੋ ਵਿਜ੍ਜਾ, ਛ ਅਭਿਞ੍ਞਾ ਸਮ੍ਪਾਦੇਸ੍ਸਾਮੀ’’ਤਿ ਅਪ੍ਪਮਾਦੇ ਆਨਿਸਂਸਂ ਪਸ੍ਸਨ੍ਤੋ ਧਨਂ ਸੇਟ੍ਠਂਵ ਅਪ੍ਪਮਾਦਂ ਰਕ੍ਖਤੀਤਿ ਅਤ੍ਥੋ. ਮਾ ਪਮਾਦਨ੍ਤਿ ਤਸ੍ਮਾ ਤੁਮ੍ਹੇ ਮਾ ਪਮਾਦਮਨੁਯੁਞ੍ਜੇਥ ਮਾ ਪਮਾਦੇਨ ਕਾਲਂ ਵੀਤਿਨਾਮਯਿਤ੍ਥ. ਮਾ ਕਾਮਰਤਿਸਨ੍ਥਵਨ੍ਤਿ ਵਤ੍ਥੁਕਾਮਕਿਲੇਸਕਾਮੇਸੁ ਰਤਿਸਙ੍ਖਾਤਂ ਤਣ੍ਹਾਸਨ੍ਥਵਮ੍ਪਿ ਮਾ ਅਨੁਯੁਞ੍ਜੇਥ ਮਾ ਚਿਨ੍ਤਯਿਤ੍ਥ ਮਾ ਪਟਿਲਭਿਤ੍ਥ. ਅਪ੍ਪਮਤ੍ਤੋ ਹੀਤਿ ਉਪਟ੍ਠਿਤਸ੍ਸਤਿਤਾਯ ਹਿ ਅਪ੍ਪਮਤ੍ਤੋ ਝਾਯਨ੍ਤੋ ਪੁਗ੍ਗਲੋ ਵਿਪੁਲਂ ਉਲ਼ਾਰਂ ਨਿਬ੍ਬਾਨਸੁਖਂ ਪਾਪੁਣਾਤੀਤਿ.

ਬਾਲਨਕ੍ਖਤ੍ਤਸਙ੍ਘੁਟ੍ਠਵਤ੍ਥੁ ਚਤੁਤ੍ਥਂ.

ਪਮਾਦਂ ¶ ਅਪ੍ਪਮਾਦੇਨਾਤਿ ਇਮਂ ਧਮ੍ਮਦੇਸਨਂ ਸਤ੍ਥਾ ਜੇਤਵਨੇ ਵਿਹਰਨ੍ਤੋ ਮਹਾਕਸ੍ਸਪਤ੍ਥੇਰਂ ਆਰਬ੍ਭ ਕਥੇਸਿ.

ਏਕਸ੍ਮਿਞ੍ਹਿ ਦਿਵਸੇ ਥੇਰੋ ਪਿਪ੍ਫਲਿਗੁਹਾਯਂ ਵਿਹਰਨ੍ਤੋ ਰਾਜਗਹੇ ਪਿਣ੍ਡਾਯ ਚਰਿਤ੍ਵਾ ਪਚ੍ਛਾਭਤ੍ਤਂ ਪਿਣ੍ਡਪਾਤਪਟਿਕ੍ਕਨ੍ਤੋ ਆਲੋਕਂ ਵਡ੍ਢੇਤ੍ਵਾ ਪਮਤ੍ਤੇ ਚ ਅਪ੍ਪਮਤ੍ਤੇ ਚ ਉਦਕਪਥਵੀਪਬ੍ਬਤਾਦੀਸੁ ਚਵਨਕੇ ਉਪਪਜ੍ਜਨਕੇ ਚ ਸਤ੍ਤੇ ¶ ਦਿਬ੍ਬੇਨ ਚਕ੍ਖੁਨਾ ਓਲੋਕੇਨ੍ਤੋ ਨਿਸੀਦਿ. ਸਤ੍ਥਾ ਜੇਤਵਨੇ ਨਿਸਿਨ੍ਨਕੋਵ ¶ ‘‘ਕੇਨ ਨੁ ਖੋ ਵਿਹਾਰੇਨ ਅਜ੍ਜ ਮਮ ਪੁਤ੍ਤੋ ਕਸ੍ਸਪੋ ਵਿਹਰਤੀ’’ਤਿ ਦਿਬ੍ਬੇਨ ਚਕ੍ਖੁਨਾ ਉਪਧਾਰੇਨ੍ਤੋ ‘‘ਸਤ੍ਤਾਨਂ ਚੁਤੂਪਪਾਤਂ ਓਲੋਕੇਨ੍ਤੋ ਵਿਹਰਤੀ’’ਤਿ ਞਤ੍ਵਾ ‘‘ਸਤ੍ਤਾਨਂ ਚੁਤੂਪਪਾਤੋ ਨਾਮ ਬੁਦ੍ਧਞਾਣੇਨਪਿ ਅਪਰਿਚ੍ਛਿਨ੍ਨੋ, ਮਾਤੁਕੁਚ੍ਛਿਯਂ ਪਟਿਸਨ੍ਧਿਂ ਗਹੇਤ੍ਵਾ ਮਾਤਾਪਿਤਰੋ ਅਜਾਨਾਪੇਤ੍ਵਾ ਚਵਨਸਤ੍ਤਾਨਂ ਪਰਿਚ੍ਛੇਦੋ ਕਾਤੁਂ ਨ ਸਕ੍ਕਾ, ਤੇ ਜਾਨਿਤੁਂ ਤਵ ਅਵਿਸਯੋ, ਕਸ੍ਸਪ, ਅਪ੍ਪਮਤ੍ਤਕੋ ਤਵ ਵਿਸਯੋ, ਸਬ੍ਬਸੋ ਪਨ ਚਵਨ੍ਤੇ ਚ ਉਪਪਜ੍ਜਨ੍ਤੇ ਚ ਜਾਨਿਤੁਂ ਪਸ੍ਸਿਤੁਂ ਬੁਦ੍ਧਾਨਮੇਵ ਵਿਸਯੋ’’ਤਿ ਵਤ੍ਵਾ ਓਭਾਸਂ ਫਰਿਤ੍ਵਾ ਸਮ੍ਮੁਖੇ ਨਿਸਿਨ੍ਨੋ ਵਿਯ ਹੁਤ੍ਵਾ ਇਮਂ ਗਾਥਮਾਹ –

‘‘ਪਮਾਦਂ ਅਪ੍ਪਮਾਦੇਨ, ਯਦਾ ਨੁਦਤਿ ਪਣ੍ਡਿਤੋ;

ਪਞ੍ਞਾਪਾਸਾਦਮਾਰੁਯ੍ਹ, ਅਸੋਕੋ ਸੋਕਿਨਿਂ ਪਜਂ;

ਪਬ੍ਬਤਟ੍ਠੋਵ ਭੂਮਟ੍ਠੇ, ਧੀਰੋ ਬਾਲੇ ਅਵੇਕ੍ਖਤੀ’’ਤਿ.

ਤਤ੍ਥ ਨੁਦਤੀਤਿ ਯਥਾ ਨਾਮ ਪੋਕ੍ਖਰਣਿਂ ਪਵਿਸਨ੍ਤਂ ਨਵੋਦਕਂ ਪੁਰਾਣੋਦਕਂ ਖੋਭੇਤ੍ਵਾ ਤਸ੍ਸੋਕਾਸਂ ਅਦਤ੍ਵਾ ਤਂ ਅਤ੍ਤਨੋ ਮਤ੍ਥਕਮਤ੍ਥਕੇਨ ਪਲਾਯਨ੍ਤਂ ਨੁਦਤਿ ਨੀਹਰਤਿ, ਏਵਮੇਵ ਪਣ੍ਡਿਤੋ ਅਪ੍ਪਮਾਦਲਕ੍ਖਣਂ ਬ੍ਰੂਹੇਨ੍ਤੋ ਪਮਾਦਸ੍ਸੋਕਾਸਂ ਅਦਤ੍ਵਾ ਯਦਾ ਅਪ੍ਪਮਾਦਵੇਗੇਨ ਤਂ ਨੁਦਤਿ ਨੀਹਰਤਿ, ਅਥ ਸੋ ਪਨੁਨ੍ਨਪਮਾਦੋ ਅਚ੍ਚੁਗ੍ਗਤਤ੍ਥੇਨ ਪਰਿਸੁਦ੍ਧਂ ਦਿਬ੍ਬਚਕ੍ਖੁਸਙ੍ਖਾਤਂ ਪਞ੍ਞਾਪਾਸਾਦਂ ਤਸ੍ਸ ਅਨੁਚ੍ਛਵਿਕਂ ਪਟਿਪਦਂ ਪੂਰੇਨ੍ਤੋ ਤਾਯ ਪਟਿਪਦਾਯ ਨਿਸ੍ਸੇਣਿਯਾ ਪਾਸਾਦਂ ਵਿਯ ਆਰੁਯ੍ਹ ਪਹੀਨਸੋਕਸਲ੍ਲਤਾਯ ਅਸੋਕੋ, ਅਪ੍ਪਹੀਨਸੋਕਸਲ੍ਲਤਾਯ ਸੋਕਿਨਿਂ ਪਜਂ ਸਤ੍ਤਨਿਕਾਯਂ ਚਵਮਾਨਞ੍ਚੇਵ ਉਪਪਜ੍ਜਮਾਨਞ੍ਚ ਦਿਬ੍ਬਚਕ੍ਖੁਨਾ ਅਵੇਕ੍ਖਤਿ ਪਸ੍ਸਤਿ. ਯਥਾ ਕਿਂ? ਪਬ੍ਬਤਟ੍ਠੋਵ ¶ ਭੂਮਟ੍ਠੇਤਿ ਪਬ੍ਬਤਮੁਦ੍ਧਨਿ ਠਿਤੋ ਭੂਮਿਯਂ ਠਿਤੇ, ਉਪਰਿਪਾਸਾਦੇ ਵਾ ਪਨ ਠਿਤੋ ਪਾਸਾਦਪਰਿਵੇਣੇ ਠਿਤੇ ਅਕਿਚ੍ਛੇਨ ਅਵੇਕ੍ਖਤਿ, ਤਥਾ ਸੋਪਿ ਧੀਰੋ ਪਣ੍ਡਿਤੋ ਮਹਾਖੀਣਾਸਵੋ ਅਸਮੁਚ੍ਛਿਨ੍ਨਵਟ੍ਟਬੀਜੇ ਬਾਲੇ ਚਵਨ੍ਤੇ ਚ ਉਪਪਜ੍ਜਨ੍ਤੇ ਚ ਅਕਿਚ੍ਛੇਨ ਅਵੇਕ੍ਖਤੀਤਿ.

ਗਾਥਾਪਰਿਯੋਸਾਨੇ ¶ ਬਹੂ ਸੋਤਾਪਤ੍ਤਿਫਲਾਦੀਨਿ ਸਚ੍ਛਿਕਰਿਂਸੂਤਿ.

੬. ਪਮਤ੍ਤਾਪਮਤ੍ਤਦ੍ਵੇਸਹਾਯਕਵਤ੍ਥੁ

ਅਪ੍ਪਮਤ੍ਤੋ ¶ ਪਮਤ੍ਤੇਸੂਤਿ ਇਮਂ ਧਮ੍ਮਦੇਸਨਂ ਸਤ੍ਥਾ ਜੇਤਵਨੇ ਵਿਹਰਨ੍ਤੋ ਦ੍ਵੇ ਸਹਾਯਕੇ ਭਿਕ੍ਖੂ ਆਰਬ੍ਭ ਕਥੇਸਿ.

ਤੇ ਕਿਰ ਸਤ੍ਥੁ ਸਨ੍ਤਿਕੇ ਕਮ੍ਮਟ੍ਠਾਨਂ ਗਹੇਤ੍ਵਾ ਆਰਞ੍ਞਕਵਿਹਾਰਂ ਪਵਿਸਿਂਸੁ. ਤੇਸੁ ਏਕੋ ਕਿਰ ਕਾਲਸ੍ਸੇਵ ਦਾਰੂਨਿ ਆਹਰਿਤ੍ਵਾ ਅਙ੍ਗਾਰਕਪਲ੍ਲਂ ਸਜ੍ਜੇਤ੍ਵਾ ਦਹਰਸਾਮਣੇਰੇਹਿ ਸਦ੍ਧਿਂ ਸਲ੍ਲਪਨ੍ਤੋ ਪਠਮਯਾਮਂ ਵਿਸਿਬ੍ਬਮਾਨੋ ਨਿਸੀਦਤਿ. ਏਕੋ ਅਪ੍ਪਮਤ੍ਤੋ ਸਮਣਧਮ੍ਮਂ ਕਰੋਨ੍ਤੋ ਇਤਰਂ ਓਵਦਤਿ, ‘‘ਆਵੁਸੋ, ਮਾ ਏਵਂ ਕਰਿ, ਪਮਤ੍ਤਸ੍ਸ ਹਿ ਚਤ੍ਤਾਰੋ ਅਪਾਯਾ ਸਕਘਰਸਦਿਸਾ. ਬੁਦ੍ਧਾ ਨਾਮ ਸਾਠੇਯ੍ਯੇਨ ਆਰਾਧੇਤੁਂ ਨ ਸਕ੍ਕਾ’’ਤਿ ਸੋ ਤਸ੍ਸੋਵਾਦਂ ਨ ਸੁਣਾਤਿ. ਇਤਰੋ ‘‘ਨਾਯਂ ਵਚਨਕ੍ਖਮੋ’’ਤਿ ਤਂ ਅਵਤ੍ਵਾ ਅਪ੍ਪਮਤ੍ਤੋਵ ਸਮਣਧਮ੍ਮਮਕਾਸਿ. ਅਲਸਤ੍ਥੇਰੋਪਿ ¶ ਪਠਮਯਾਮੇ ਵਿਸਿਬ੍ਬੇਤ੍ਵਾ ਇਤਰਸ੍ਸ ਚਙ੍ਕਮਿਤ੍ਵਾ ਗਬ੍ਭਂ ਪਵਿਟ੍ਠਕਾਲੇ ਪਵਿਸਿਤ੍ਵਾ, ‘‘ਮਹਾਕੁਸੀਤ, ਤ੍ਵਂ ਨਿਪਜ੍ਜਿਤ੍ਵਾ ਸਯਨਤ੍ਥਾਯ ਅਰਞ੍ਞਂ ਪਵਿਟ੍ਠੋਸਿ, ਕਿਂ ਬੁਦ੍ਧਾਨਂ ਸਨ੍ਤਿਕੇ ਕਮ੍ਮਟ੍ਠਾਨਂ ਗਹੇਤ੍ਵਾ ਉਟ੍ਠਾਯ ਸਮਣਧਮ੍ਮਂ ਕਾਤੁਂ ਵਟ੍ਟਤੀ’’ਤਿ ਵਤ੍ਵਾ ਅਤ੍ਤਨੋ ਵਸਨਟ੍ਠਾਨਂ ਪਵਿਸਿਤ੍ਵਾ ਨਿਪਜ੍ਜਿਤ੍ਵਾ ਸੁਪਤਿ. ਇਤਰੋਪਿ ਮਜ੍ਝਿਮਯਾਮੇ ਵਿਸ੍ਸਮਿਤ੍ਵਾ ਪਚ੍ਛਿਮਯਾਮੇ ਪਚ੍ਚੁਟ੍ਠਾਯ ਸਮਣਧਮ੍ਮਂ ਕਰੋਤਿ. ਸੋ ਏਵਂ ਅਪ੍ਪਮਤ੍ਤੋ ਵਿਹਰਨ੍ਤੋ ਨ ਚਿਰਸ੍ਸੇਵ ਸਹ ਪਟਿਸਮ੍ਭਿਦਾਹਿ ਅਰਹਤ੍ਤਂ ਪਾਪੁਣਿ. ਇਤਰੋ ਪਮਾਦੇਨੇਵ ਕਾਲਂ ਵੀਤਿਨਾਮੇਸਿ. ਤੇ ਵੁਟ੍ਠਵਸ੍ਸਾ ਸਤ੍ਥੁ ਸਨ੍ਤਿਕਂ ਗਨ੍ਤ੍ਵਾ ਸਤ੍ਥਾਰਂ ਵਨ੍ਦਿਤ੍ਵਾ ਏਕਮਨ੍ਤਂ ਨਿਸੀਦਿਂਸੁ. ਸਤ੍ਥਾ ਤੇਹਿ ਸਦ੍ਧਿਂ ਪਟਿਸਨ੍ਥਾਰਂ ਕਤ੍ਵਾ, ‘‘ਕਚ੍ਚਿ, ਭਿਕ੍ਖਵੇ, ਅਪ੍ਪਮਤ੍ਤਾ ਸਮਣਧਮ੍ਮਂ ਕਰਿਤ੍ਥ, ਕਚ੍ਚਿ ਵੋ ਪਬ੍ਬਜਿਤਕਿਚ੍ਚਂ ਮਤ੍ਥਕਂ ਪਤ੍ਤ’’ਨ੍ਤਿ ਪੁਚ੍ਛਿ. ਪਠਮਂ ਪਮਤ੍ਤੋ ਭਿਕ੍ਖੁ ਆਹ – ‘‘ਕੁਤੋ, ਭਨ੍ਤੇ, ਏਤਸ੍ਸ ਅਪ੍ਪਮਾਦੋ, ਗਤਕਾਲਤੋ ਪਟ੍ਠਾਯ ਨਿਪਜ੍ਜਿਤ੍ਵਾ ਨਿਦ੍ਦਾਯਨ੍ਤੋ ਕਾਲਂ ਵੀਤਿਨਾਮੇਸੀ’’ਤਿ. ‘‘ਤ੍ਵਂ ਪਨ ਭਿਕ੍ਖੂ’’ਤਿ. ‘‘ਅਹਂ, ਭਨ੍ਤੇ, ਕਾਲਸ੍ਸੇਵ ਦਾਰੂਨਿ ਆਹਰਿਤ੍ਵਾ ਅਙ੍ਗਾਰਕਪਲ੍ਲਂ ਸਜ੍ਜੇਤ੍ਵਾ ਪਠਮਯਾਮੇ ਵਿਸਿਬ੍ਬੇਨ੍ਤੋ ਨਿਸੀਦਿਤ੍ਵਾ ਅਨਿਦ੍ਦਾਯਨ੍ਤੋਵ ਕਾਲਂ ਵੀਤਿਨਾਮੇਸਿ’’ਨ੍ਤਿ. ਅਥ ਨਂ ਸਤ੍ਥਾ ‘‘ਤ੍ਵਂ ਪਮਤ੍ਤੋ ਕਾਲਂ ਵੀਤਿਨਾਮੇਤ੍ਵਾ ‘ਅਪ੍ਪਮਤ੍ਤੋਮ੍ਹੀ’ਤਿ ਵਦਸਿ, ਅਪ੍ਪਮਤ੍ਤਂ ਪਨ ਪਮਤ੍ਤਂ ਕਰੋਸੀ’’ਤਿ ਆਹ. ਪੁਨ ਪਮਾਦੇ ਦੋਸੇ, ਅਪ੍ਪਮਾਦੇ ਆਨਿਸਂਸੇ ਪਕਾਸੇਤੁਂ, ‘‘ਤ੍ਵਂ ਮਮ ਪੁਤ੍ਤਸ੍ਸ ¶ ਸਨ੍ਤਿਕੇ ਜਵਚ੍ਛਿਨ੍ਨੋ ਦੁਬ੍ਬਲਸ੍ਸੋ ਵਿਯ, ਏਸ ਪਨ ਤਵ ਸਨ੍ਤਿਕੇ ਸੀਘਜਵਸ੍ਸੋ ਵਿਯਾ’’ਤਿ ਵਤ੍ਵਾ ਇਮਂ ਗਾਥਮਾਹ –

‘‘ਅਪ੍ਪਮਤ੍ਤੋ ¶ ¶ ਪਮਤ੍ਤੇਸੁ, ਸੁਤ੍ਤੇਸੁ ਬਹੁਜਾਗਰੋ;

ਅਬਲਸ੍ਸਂਵ ਸੀਘਸ੍ਸੋ, ਹਿਤ੍ਵਾ ਯਾਤਿ ਸੁਮੇਧਸੋ’’ਤਿ.

ਤਤ੍ਥ ਅਪ੍ਪਮਤ੍ਤੋਤਿ ਸਤਿਵੇਪੁਲ੍ਲਪ੍ਪਤ੍ਤਤਾਯ ਅਪ੍ਪਮਾਦਸਮ੍ਪਨ੍ਨੇ ਖੀਣਾਸਵੋ. ਪਮਤ੍ਤੇਸੂਤਿ ਸਤਿਵੋਸਗ੍ਗੇ ਠਿਤੇਸੁ ਸਤ੍ਤੇਸੁ. ਸੁਤ੍ਤੇਸੂਤਿ ਸਤਿਜਾਗਰਿਯਾਭਾਵੇਨ ਸਬ੍ਬਿਰਿਯਾਪਥੇਸੁ ਨਿਦ੍ਦਾਯਨ੍ਤੇਸੁ. ਬਹੁਜਾਗਰੋਤਿ ਮਹਨ੍ਤੇ ਸਤਿਵੇਪੁਲ੍ਲੇ ਜਾਗਰਿਯੇ ਠਿਤੋ. ਅਬਲਸ੍ਸਂਵਾਤਿ ਕੁਣ੍ਠਪਾਦਂ ਛਿਨ੍ਨਜਵਂ ਦੁਬ੍ਬਲਸ੍ਸਂ ਸੀਘਜਵੋ ਸਿਨ੍ਧਵਾਜਾਨੀਯੋ ਵਿਯ. ਸੁਮੇਧਸੋਤਿ ਉਤ੍ਤਮਪਞ੍ਞੋ. ਤਥਾਰੂਪਂ ਪੁਗ੍ਗਲਂ ਆਗਮੇਨਪਿ ਅਧਿਗਮੇਨਪਿ ਹਿਤ੍ਵਾ ਯਾਤਿ. ਮਨ੍ਦਪਞ੍ਞਸ੍ਮਿਞ੍ਹਿ ਏਕਂ ਸੁਤ੍ਤਂ ਗਹੇਤੁਂ ਵਾਯਮਨ੍ਤੇਯੇਵ ਸੁਮੇਧਸੋ ਏਕਂ ਵਗ੍ਗਂ ਗਣ੍ਹਾਤਿ, ਏਵਂ ਤਾਵ ਆਗਮੇਨ ਹਿਤ੍ਵਾ ਯਾਤਿ. ਮਨ੍ਦਪਞ੍ਞੇ ਪਨ ਰਤ੍ਤਿਟ੍ਠਾਨਦਿਵਾਟ੍ਠਾਨਾਨਿ ਕਾਤੁਂ ਵਾਯਮਨ੍ਤੇਯੇਵ ਕਮ੍ਮਟ੍ਠਾਨਂ ਉਗ੍ਗਹੇਤ੍ਵਾ ਸਜ੍ਝਾਯਨ੍ਤੇਯੇਵ ਚ ਸੁਮੇਧਸੋ ਪੁਬ੍ਬਭਾਗੇਪਿ ਪਰੇਨ ਕਤਂ ਰਤ੍ਤਿਟ੍ਠਾਨਂ ਵਾ ਦਿਵਾਟ੍ਠਾਨਂ ਵਾ ਪਵਿਸਿਤ੍ਵਾ ਕਮ੍ਮਟ੍ਠਾਨਂ ਸਮ੍ਮਸਨ੍ਤੋ ਸਬ੍ਬਕਿਲੇਸੇ ਖੇਪੇਤ੍ਵਾ ਨੇਵ ਲੋਕੁਤ੍ਤਰਧਮ੍ਮੇ ਹਤ੍ਥਗਤੇ ¶ ਕਰੋਤਿ, ਏਵਂ ਅਧਿਗਮੇਨਪਿ ਹਿਤ੍ਵਾ ਯਾਤਿ. ਵਟ੍ਟੇ ਪਨ ਨਂ ਹਿਤ੍ਵਾ ਛਡ੍ਡੇਤ੍ਵਾ ਵਟ੍ਟਤੋ ਨਿਸ੍ਸਰਨ੍ਤੋ ਯਾਤਿਯੇਵਾਤਿ.

ਗਾਥਾਪਰਿਯੋਸਾਨੇ ਬਹੂ ਸੋਤਾਪਤ੍ਤਿਫਲਾਦੀਨਿ ਪਾਪੁਣਿਂਸੂਤਿ.

ਪਮਤ੍ਤਾਪਮਤ੍ਤਦ੍ਵੇਸਹਾਯਕਵਤ੍ਥੁ ਛਟ੍ਠਂ.

ਅਪ੍ਪਮਾਦੇਨ ਮਘਵਾਤਿ ਇਮਂ ਧਮ੍ਮਦੇਸਨਂ ਸਤ੍ਥਾ ਵੇਸਾਲਿਯਂ ਉਪਨਿਸ੍ਸਾਯ ਕੂਟਾਗਾਰਸਾਲਾਯਂ ਵਿਹਰਨ੍ਤੋ ਸਕ੍ਕਂ ਦੇਵਰਾਜਾਨਂ ਆਰਬ੍ਭ ਕਥੇਸਿ.

ਵੇਸਾਲਿਯਞ੍ਹਿ ਮਹਾਲਿ ਨਾਮ ਲਿਚ੍ਛਵੀ ਵਸਤਿ, ਸੋ ਤਥਾਗਤਸ੍ਸ ਸਕ੍ਕਪਞ੍ਹਸੁਤ੍ਤਨ੍ਤਦੇਸਨਂ (ਦੀ. ਨਿ. ੨.੩੪੪ ਆਦਯੋ) ਸੁਤ੍ਵਾ ‘‘ਸਮ੍ਮਾਸਮ੍ਬੁਦ੍ਧੋ ਸਕ੍ਕਸਮ੍ਪਤ੍ਤਿਂ ਮਹਤਿਂ ਕਤ੍ਵਾ ਕਥੇਸਿ, ‘ਦਿਸ੍ਵਾ ਨੁ ਖੋ ਕਥੇਸਿ, ਉਦਾਹੁ ਅਦਿਸ੍ਵਾ. ਜਾਨਾਤਿ ਨੁ ਖੋ ਸਕ੍ਕਂ, ਉਦਾਹੁ ਨੋ’ਤਿ ਪੁਚ੍ਛਿਸ੍ਸਾਮਿ ਨ’’ਨ੍ਤਿ ਚਿਨ੍ਤੇਸਿ. ਅਥ ਖੋ, ਮਹਾਲਿ, ਲਿਚ੍ਛਵੀ ਯੇਨ ਭਗਵਾ ਤੇਨੁਪਸਙ੍ਕਮਿ, ਉਪਸਙ੍ਕਮਿਤ੍ਵਾ ਭਗਵਨ੍ਤਂ ਅਭਿਵਾਦੇਤ੍ਵਾ ਏਕਮਨ੍ਤਂ ਨਿਸੀਦਿ, ਏਕਮਨ੍ਤਂ ਨਿਸਿਨ੍ਨੋ ਖੋ, ਮਹਾਲਿ, ਲਿਚ੍ਛਵੀ ਭਗਵਨ੍ਤਂ ਏਤਦਵੋਚ – ‘‘ਦਿਟ੍ਠੋ ¶ ਖੋ, ਭਨ੍ਤੇ, ਭਗਵਤਾ ਸਕ੍ਕੋ ਦੇਵਾਨਮਿਨ੍ਦੋ’’ਤਿ? ‘‘ਦਿਟ੍ਠੋ ਖੋ ਮੇ ¶ , ਮਹਾਲਿ, ਸਕ੍ਕੋ ਦੇਵਾਨਮਿਨ੍ਦੋ’’ਤਿ. ‘‘ਸੋ ਹਿ ਨੁਨ, ਭਨ੍ਤੇ, ਸਕ੍ਕਪਤਿਰੂਪਕੋ ਭਵਿਸ੍ਸਤਿ ¶ . ਦੁਦ੍ਦਸੋ ਹਿ, ਭਨ੍ਤੇ, ਸਕ੍ਕੋ ਦੇਵਾਨਮਿਨ੍ਦੋ’’ਤਿ. ‘‘ਸਕ੍ਕਞ੍ਚ ਖ੍ਵਾਹਂ, ਮਹਾਲਿ, ਪਜਾਨਾਮਿ ਸਕ੍ਕਕਰਣੇ ਚ ਧਮ੍ਮੇ, ਯੇਸਂ ਧਮ੍ਮਾਨਂ ਸਮਾਦਿਨ੍ਨਤ੍ਤਾ ਸਕ੍ਕੋ ਸਕ੍ਕਤ੍ਤਂ ਅਜ੍ਝਗਾ, ਤਞ੍ਚ ਪਜਾਨਾਮਿ’’.

ਸਕ੍ਕੋ, ਮਹਾਲਿ, ਦੇਵਾਨਮਿਨ੍ਦੋ ਪੁਬ੍ਬੇ ਮਨੁਸ੍ਸਭੂਤੋ ਸਮਾਨੋ ਮਘੋ ਨਾਮ ਮਾਣਵੋ ਅਹੋਸਿ, ਤਸ੍ਮਾ ‘‘ਮਘਵਾ’’ਤਿ ਵੁਚ੍ਚਤਿ.

ਸਕ੍ਕੋ, ਮਹਾਲਿ, ਦੇਵਾਨਮਿਨ੍ਦੋ ਪੁਬ੍ਬੇ ਮਨੁਸ੍ਸਭੂਤੋ ਸਮਾਨੋ ਪੁਰੇ ਦਾਨਂ ਅਦਾਸਿ, ਤਸ੍ਮਾ ‘‘ਪੁਰਿਨ੍ਦਦੋ’’ਤਿ ਵੁਚ੍ਚਤਿ.

ਸਕ੍ਕੋ, ਮਹਾਲਿ, ਦੇਵਾਨਮਿਨ੍ਦੋ ਪੁਬ੍ਬੇ ਮਨੁਸ੍ਸਭੂਤੋ ਸਮਾਨੋ ਸਕ੍ਕਚ੍ਚਂ ਦਾਨਂ ਅਦਾਸਿ, ਤਸ੍ਮਾ ‘‘ਸਕ੍ਕੋ’’ਤਿ ਵੁਚ੍ਚਤਿ.

ਸਕ੍ਕੋ, ਮਹਾਲਿ, ਦੇਵਾਨਮਿਨ੍ਦੋ ਪੁਬ੍ਬੇ ਮਨੁਸ੍ਸਭੂਤੋ ਸਮਾਨੋ ਆਵਸਥਂ ਅਦਾਸਿ, ਤਸ੍ਮਾ ‘‘ਵਾਸਵੋ’’ਤਿ ਵੁਚ੍ਚਤਿ.

ਸਕ੍ਕੋ, ਮਹਾਲਿ, ਦੇਵਾਨਮਿਨ੍ਦੋ ਸਹਸ੍ਸਮ੍ਪਿ ਅਤ੍ਥਂ ਮੁਹੁਤ੍ਤੇਨ ਚਿਨ੍ਤੇਤਿ, ਤਸ੍ਮਾ ‘‘ਸਹਸ੍ਸਕ੍ਖੋ’’ਤਿ ਵੁਚ੍ਚਤਿ.

ਸਕ੍ਕਸ੍ਸ, ਮਹਾਲਿ, ਦੇਵਾਨਮਿਨ੍ਦਸ੍ਸ ਸੁਜਾ ਨਾਮ ਅਸੁਰਕਞ੍ਞਾ, ਪਜਾਪਤਿ, ਤਸ੍ਮਾ ‘‘ਸੁਜਮ੍ਪਤੀ’’ਤਿ ਵੁਚ੍ਚਤਿ.

ਸਕ੍ਕੋ, ਮਹਾਲਿ, ਦੇਵਾਨਮਿਨ੍ਦੋ ਦੇਵਾਨਂ ਤਾਵਤਿਂਸਾਨਂ ਇਸ੍ਸਰਿਯਾਧਿਪਚ੍ਚਂ ਰਜ੍ਜਂ ਕਾਰੇਤਿ, ਤਸ੍ਮਾ ‘‘ਦੇਵਾਨਮਿਨ੍ਦੋ’’ਤਿ ਵੁਚ੍ਚਤਿ.

ਸਕ੍ਕਸ੍ਸ, ਮਹਾਲਿ, ਦੇਵਾਨਮਿਨ੍ਦਸ੍ਸ ਪੁਬ੍ਬੇ ਮਨੁਸ੍ਸਭੂਤਸ੍ਸ ਸਤ੍ਤ ਵਤਪਦਾਨਿ ਸਮਤ੍ਤਾਨਿ ਸਮਾਦਿਨ੍ਨਾਨਿ ਅਹੇਸੁਂ, ਯੇਸਂ ਸਮਾਦਿਨ੍ਨਤ੍ਤਾ ਸਕ੍ਕੋ ਸਕ੍ਕਤ੍ਤਂ ¶ ਅਜ੍ਝਗਾ. ਕਤਮਾਨਿ ਸਤ੍ਤ ਵਤਪਦਾਨਿ? ਯਾਵਜੀਵਂ ਮਾਤਾਪੇਤ੍ਤਿਭਰੋ ਅਸ੍ਸਂ, ਯਾਵਜੀਵਂ ਕੁਲੇ ਜੇਟ੍ਠਾਪਚਾਯੀ ਅਸ੍ਸਂ, ਯਾਵਜੀਵਂ ਸਣ੍ਹਵਾਚੋ ਅਸ੍ਸਂ, ਯਾਵਜੀਵਂ ਅਪਿਸੁਣਵਾਚੋ ਅਸ੍ਸਂ, ਯਾਵਜੀਵਂ ਵਿਗਤਮਲਮਚ੍ਛੇਰੇਨ ਚੇਤਸਾ ਅਗਾਰਂ ਅਜ੍ਝਾਵਸੇਯ੍ਯਂ, ਮੁਤ੍ਤਚਾਗੋ ਪਯਤਪਾਣਿ ਵੋਸਗ੍ਗਰਤੋ ਯਾਚਯੋਗੋ ਦਾਨਸਂਵਿਭਾਗਰਤੋ ਅਸ੍ਸਂ. ਯਾਵਜੀਵਂ ¶ ਸਚ੍ਚਵਾਚੋ ਅਸ੍ਸਂ, ਯਾਵਜੀਵਂ ਅਕ੍ਕੋਧਨੋ ਅਸ੍ਸਂ, ‘‘ਸਚੇਪਿ ਮੇ ਕੋਧੋ ਉਪ੍ਪਜ੍ਜੇਯ੍ਯ, ਖਿਪ੍ਪਮੇਵ ਨ ਪਟਿਵਿਨੇਯ੍ਯ’’ਨ੍ਤਿ. ਸਕ੍ਕਸ੍ਸ, ਮਹਾਲਿ, ਦੇਵਾਨਮਿਨ੍ਦਸ੍ਸ ਪੁਬ੍ਬੇ ਮਨੁਸ੍ਸਭੂਤਸ੍ਸ ਇਮਾਨਿ ¶ ਸਤ੍ਤ ਵਤਪਦਾਨਿ ਸਮਤ੍ਤਾਨਿ ਸਮਾਦਿਨ੍ਨਾਨਿ ਅਹੇਸੁਂ, ਯੇਸਂ ਸਮਾਦਿਨ੍ਨਤ੍ਤਾ ਸਕ੍ਕੋ ਸਕ੍ਕਤ੍ਤਂ ਅਜ੍ਝਗਾਤਿ.

‘‘ਮਾਤਾਪੇਤ੍ਤਿਭਰਂ ਜਨ੍ਤੁਂ, ਕੁਲੇ ਜੇਟ੍ਠਾਪਚਾਯਿਨਂ;

ਸਣ੍ਹਂ ਸਖਿਲਸਮ੍ਭਾਸਂ, ਪੇਸੁਣੇਯ੍ਯਪ੍ਪਹਾਯਿਨਂ.

‘‘ਮਚ੍ਛੇਰਵਿਨਯੇ ਯੁਤ੍ਤਂ, ਸਚ੍ਚਂ ਕੋਧਾਭਿਭੁਂ ਨਰਂ;

ਤਂ ਵੇ ਦੇਵਾ ਤਾਵਤਿਂਸਾ, ਆਹੁ ਸਪ੍ਪੁਰਿਸੋ ਇਤੀ’’ਤਿ. (ਸਂ. ਨਿ. ੧.੨੫੭) –

ਇਦਂ, ਮਹਾਲਿ, ਸਕ੍ਕੇਨ ਮਘਮਾਣਵਕਾਲੇ ਕਤਕਮ੍ਮਨ੍ਤਿ ਵਤ੍ਵਾ ਪੁਨ ਤੇਨ ‘‘ਕਥਂ, ਭਨ੍ਤੇ, ਮਘਮਾਣਵੋ ਪਟਿਪਜ੍ਜੀ’’ਤਿ? ਤਸ੍ਸ ਪਟਿਪਤ੍ਤਿਂ ਵਿਤ੍ਥਾਰਤੋ ਸੋਤੁਕਾਮੇਨ ਪੁਟ੍ਠੋ ‘‘ਤੇਨ ਹਿ, ਮਹਾਲਿ, ਸੁਣਾਹੀ’’ਤਿ ਵਤ੍ਵਾ ਅਤੀਤਂ ਆਹਰਿ –

ਅਤੀਤੇ ਮਗਧਰਟ੍ਠੇ ਮਚਲਗਾਮੇ ਮਘੋ ਨਾਮ ਮਾਣਵੋ ¶ ਗਾਮਕਮ੍ਮਕਰਣਟ੍ਠਾਨਂ ਗਨ੍ਤ੍ਵਾ ਅਤ੍ਤਨੋ ਠਿਤਟ੍ਠਾਨਂ ਪਾਦਨ੍ਤੇਨ ਪਂਸੁਂ ਵਿਯੂਹਿਤ੍ਵਾ ਰਮਣੀਯਂ ਕਤ੍ਵਾ ਅਟ੍ਠਾਸਿ. ਅਪਰੋ ਤਂ ਬਾਹੁਨਾ ਪਹਰਿਤ੍ਵਾ ਤਤੋ ਅਪਨੇਤ੍ਵਾ ਸਯਂ ਤਤ੍ਥ ਅਟ੍ਠਾਸਿ. ਸੋ ਤਸ੍ਸ ਅਕੁਜ੍ਝਿਤ੍ਵਾਵ ਅਞ੍ਞਂ ਠਾਨਂ ਰਮਣੀਯਂ ਕਤ੍ਵਾ ਠਿਤੋ. ਤਤੋਪਿ ਨਂ ਅਞ੍ਞੋ ਆਗਨ੍ਤ੍ਵਾ ਬਾਹੁਨਾ ਪਹਰਿਤ੍ਵਾ ਅਪਨੇਤ੍ਵਾ ਸਯਂ ਅਟ੍ਠਾਸਿ. ਸੋ ਤਸ੍ਸਪਿ ਅਕੁਜ੍ਝਿਤ੍ਵਾਵ ਅਞ੍ਞਂ ਠਾਨਂ ਰਮਣੀਯਂ ਕਤ੍ਵਾ ਠਿਤੋ, ਇਤਿ ਤਂ ਗੇਹਤੋ ਨਿਕ੍ਖਨ੍ਤਾ ਨਿਕ੍ਖਨ੍ਤਾ ਪੁਰਿਸਾ ਬਾਹੁਨਾ ਪਹਰਿਤ੍ਵਾ ਠਿਤਠਿਤਟ੍ਠਾਨਤੋ ਅਪਨੇਸੁਂ. ਸੋ ‘‘ਸਬ੍ਬੇਪੇਤੇ ਮਂ ਨਿਸ੍ਸਾਯ ਸੁਖਿਤਾ ਜਾਤਾ, ਇਮਿਨਾ ਕਮ੍ਮੇਨ ਮਯ੍ਹਂ ਸੁਖਦਾਯਕੇਨ ਪੁਞ੍ਞਕਮ੍ਮੇਨ ਭਵਿਤਬ੍ਬ’’ਨ੍ਤਿ ਚਿਨ੍ਤੇਤ੍ਵਾ, ਪੁਨਦਿਵਸੇ ਕੁਦਾਲਂ ਆਦਾਯ ਖਲਮਣ੍ਡਲਮਤ੍ਤਂ ਠਾਨਂ ਰਮਣੀਯਂ ਅਕਾਸਿ. ਸਬ੍ਬੇ ਗਨ੍ਤ੍ਵਾ ਤਤ੍ਥੇਵ ਅਟ੍ਠਂਸੁ. ਅਥ ਨੇਸਂ ਸੀਤਸਮਯੇ ਅਗ੍ਗਿਂ ਕਤ੍ਵਾ ਅਦਾਸਿ, ਗਿਮ੍ਹਕਾਲੇ ਉਦਕਂ. ਤਤੋ ‘‘ਰਮਣੀਯਂ ਠਾਨਂ ਨਾਮ ਸਬ੍ਬੇਸਂ ਪਿਯਂ, ਕਸ੍ਸਚਿ ਅਪ੍ਪਿਯਂ ਨਾਮ ਨਤ੍ਥਿ, ਇਤੋ ਪਟ੍ਠਾਯ ਮਯਾ ਮਗ੍ਗਂ ਸਮਂ ਕਰੋਨ੍ਤੇਨ ਵਿਚਰਿਤੁਂ ਵਟ੍ਟਤੀ’’ਤਿ ਚਿਨ੍ਤੇਤ੍ਵਾ, ਪਾਤੋਵ ਨਿਕ੍ਖਮਿਤ੍ਵਾ, ਮਗ੍ਗਂ ਸਮਂ ਕਰੋਨ੍ਤੋ ਛਿਨ੍ਦਿਤ੍ਵਾ, ਹਰਿਤਬ੍ਬਯੁਤ੍ਤਕਾ ਰੁਕ੍ਖਸਾਖਾ ਹਰਨ੍ਤੋ ਵਿਚਰਤਿ. ਅਥ ਨਂ ਅਪਰੋ ਦਿਸ੍ਵਾ ਆਹ – ‘‘ਸਮ੍ਮ, ਕਿਂ ਕਰੋਸੀ’’ਤਿ? ‘‘ਮਯ੍ਹਂ ਸਗ੍ਗਗਾਮਿਨਂ ਮਗ੍ਗਂ ਕਰੋਮਿ, ਸਮ੍ਮਾ’’ਤਿ. ‘‘ਤੇਨ ਹਿ ਅਹਮ੍ਪਿ ਤੇ ਸਹਾਯੋ ਹੋਮੀ’’ਤਿ. ‘‘ਹੋਹਿ, ਸਮ੍ਮ, ਸਗ੍ਗੋ ਨਾਮ ਬਹੂਨਮ੍ਪਿ ਮਨਾਪੋ ਸੁਖਬਹੁਲੋ’’ਤਿ. ਤਤੋ ਪਟ੍ਠਾਯ ਦ੍ਵੇ ਜਨਾ ¶ ਅਹੇਸੁਂ. ਤੇ ਦਿਸ੍ਵਾ ¶ ਤਥੇਵ ਪੁਚ੍ਛਿਤ੍ਵਾ ਚ ਸੁਤ੍ਵਾ ਚ ਅਪਰੋਪਿ ¶ ਤੇਸਂ ਸਹਾਯੋ ਜਾਤੋ, ਏਵਂ ਅਪਰੋਪਿ ਅਪਰੋਪੀਤਿ ਸਬ੍ਬੇਪਿ ਤੇਤ੍ਤਿਂਸ ਜਨਾ ਜਾਤਾ. ਤੇ ਸਬ੍ਬੇਪਿ ਕੁਦਾਲਾਦਿਹਤ੍ਥਾ ਮਗ੍ਗਂ ਸਮਂ ਕਰੋਨ੍ਤਾ ਏਕਯੋਜਨਦ੍ਵਿਯੋਜਨਮਤ੍ਤਟ੍ਠਾਨਂ ਗਚ੍ਛਨ੍ਤਿ.

ਤੇ ਦਿਸ੍ਵਾ ਗਾਮਭੋਜਕੋ ਚਿਨ੍ਤੇਸਿ – ‘‘ਇਮੇ ਮਨੁਸ੍ਸਾ ਅਯੋਗੇ ਯੁਤ੍ਤਾ, ਸਚੇ ਇਮੇ ਅਰਞ੍ਞਤੋ ਮਚ੍ਛਮਂਸਾਦੀਨਿ ਵਾ ਆਹਰੇਯ੍ਯੁਂ. ਸੁਰਂ ਵਾ ਕਤ੍ਵਾ ਪਿਵੇਯ੍ਯੁਂ, ਅਞ੍ਞਂ ਵਾ ਤਾਦਿਸਂ ਕਮ੍ਮਂ ਕਰੇਯ੍ਯੁਂ, ਅਹਮ੍ਪਿ ਕਿਞ੍ਚਿ ਕਿਞ੍ਚਿ ਲਭੇਯ੍ਯ’’ਨ੍ਤਿ. ਅਥ ਨੇ ਪਕ੍ਕੋਸਾਪੇਤ੍ਵਾ ਪੁਚ੍ਛਿ – ‘‘ਕਿਂ ਕਰੋਨ੍ਤਾ ਵਿਚਰਥਾ’’ਤਿ? ‘‘ਸਗ੍ਗਮਗ੍ਗਂ, ਸਾਮੀ’’ਤਿ. ‘‘ਘਰਾਵਾਸਂ ਵਸਨ੍ਤੇਹਿ ਨਾਮ ਏਵਂ ਕਾਤੁਂ ਨ ਵਟ੍ਟਤਿ, ਅਰਞ੍ਞਤੋ ਮਚ੍ਛਮਂਸਾਦੀਨਿ ਆਹਰਿਤੁਂ, ਸੁਰਂ ਕਤ੍ਵਾ ਪਾਤੁਂ, ਨਾਨਪ੍ਪਕਾਰੇ ਚ ਕਮ੍ਮਨ੍ਤੇ ਕਾਤੁਂ ਵਟ੍ਟਤੀ’’ਤਿ. ਤੇ ਤਸ੍ਸ ਵਚਨਂ ਪਟਿਕ੍ਖਿਪਿਂਸੁ, ਏਵਂ ਪੁਨਪ੍ਪੁਨਂ ਵੁਚ੍ਚਮਾਨਾਪਿ ਪਟਿਕ੍ਖਿਪਿਂਸੁਯੇਵ. ਸੋ ਕੁਜ੍ਝਿਤ੍ਵਾ ‘‘ਨਾਸੇਸ੍ਸਾਮਿ ਨੇ’’ਤਿ ਰਞ੍ਞੋ ਸਨ੍ਤਿਕਂ ਗਨ੍ਤ੍ਵਾ, ‘‘ਚੋਰੇ ਤੇ, ਦੇਵ, ਵਗ੍ਗਬਨ੍ਧਨੇਨ ਵਿਚਰਨ੍ਤੇ ਪਸ੍ਸਾਮੀ’’ਤਿ ਵਤ੍ਵਾ, ‘‘ਗਚ੍ਛ, ਤੇ ਗਹੇਤ੍ਵਾ ਆਨੇਹੀ’’ਤਿ ਵੁਤ੍ਤੇ ਤਥਾ ਕਤ੍ਵਾ ਸਬ੍ਬੇ ਤੇ ਬਨ੍ਧਿਤ੍ਵਾ ਆਨੇਤ੍ਵਾ ਰਞ੍ਞੋ ਦਸ੍ਸੇਸਿ. ਰਾਜਾ ਅਵੀਮਂਸਿਤ੍ਵਾਵ ‘‘ਹਤ੍ਥਿਨਾ ਮਦ੍ਦਾਪੇਥਾ’’ਤਿ ਆਣਾਪੇਸਿ. ਮਘੋ ਸੇਸਾਨਂ ਓਵਾਦਮਦਾਸਿ – ‘‘ਸਮ੍ਮਾ, ਠਪੇਤ੍ਵਾ ਮੇਤ੍ਤਂ ਅਞ੍ਞੋ ਅਮ੍ਹਾਕਂ ਅਵਸ੍ਸਯੋ ਨਤ੍ਥਿ, ਤੁਮ੍ਹੇ ਕਤ੍ਥਚਿ ਕੋਪਂ ਅਕਤ੍ਵਾ ਰਞ੍ਞੇ ਚ ਗਾਮਭੋਜਕੇ ਚ ਮਦ੍ਦਨਹਤ੍ਥਿਮ੍ਹਿ ਚ ਅਤ੍ਤਨਿ ਚ ਮੇਤ੍ਤਚਿਤ੍ਤੇਨ ਸਮਚਿਤ੍ਤਾਵ ਹੋਥਾ’’ਤਿ. ਤੇ ਤਥਾ ਕਰਿਂਸੁ. ਅਥ ਨੇਸਂ ਮੇਤ੍ਤਾਨੁਭਾਵੇਨ ਹਤ੍ਥੀ ਉਪ੍ਪਸਙ੍ਕਮਿਤੁਮ੍ਪਿ ਨ ਵਿਸਹਿ. ਰਾਜਾ ਤਮਤ੍ਥਂ ਸੁਤ੍ਵਾ ਬਹੂ ¶ ਮਨੁਸ੍ਸੇ ਦਿਸ੍ਵਾ ਮਦ੍ਦਿਤੁਂ ਨ ਵਿਸਹਿਸ੍ਸਤਿ? ‘‘ਗਚ੍ਛਥ, ਨੇ ਕਿਲਞ੍ਜੇਨ ਪਟਿਚ੍ਛਾਦੇਤ੍ਵਾ ਮਦ੍ਦਾਪੇਥਾ’’ਤਿ ਆਹ. ਤੇ ਕਿਲਞ੍ਜੇਨ ਪਟਿਚ੍ਛਾਦੇਤ੍ਵਾ ਮਦ੍ਦਿਤੁਂ ਪੇਸਿਯਮਾਨੋਪਿ ਹਤ੍ਥੀ ਦੂਰਤੋਵ ਪਟਿਕ੍ਕਮਿ.

ਰਾਜਾ ਤਂ ਪਵਤ੍ਤਿਂ ਸੁਤ੍ਵਾ ‘‘ਕਾਰਣੇਨੇਤ੍ਥ ਭਵਿਤਬ੍ਬ’’ਨ੍ਤਿ ਤੇ ਪਕ੍ਕੋਸਾਪੇਤ੍ਵਾ ਪੁਚ੍ਛਿ – ‘‘ਤਾਤਾ, ਮਂ ਨਿਸ੍ਸਾਯ ਤੁਮ੍ਹੇ ਕਿਂ ਨ ਲਭਥਾ’’ਤਿ? ‘‘ਕਿਂ ਨਾਮੇਤਂ, ਦੇਵਾ’’ਤਿ? ‘‘ਤੁਮ੍ਹੇ ਕਿਰ ਵਗ੍ਗਬਨ੍ਧਨੇਨ ਚੋਰਾ ਹੁਤ੍ਵਾ ਅਰਞ੍ਞੇ ਵਿਚਰਥਾ’’ਤਿ? ‘‘ਕੋ ਏਵਮਾਹ, ਦੇਵਾ’’ਤਿ? ‘‘ਗਾਮਭੋਜਕੋ, ਤਾਤਾ’’ਤਿ. ‘‘ਨ ਮਯਂ, ਦੇਵ, ਚੋਰਾ, ਮਯਂ ਪਨ ਅਤ੍ਤਨੋ ਸਗ੍ਗਮਗ੍ਗਂ ਸੋਧੇਨ੍ਤਾ ਇਦਞ੍ਚਿਦਞ੍ਚ ਕਰੋਮ, ਗਾਮਭੋਜਕੋ ਅਮ੍ਹੇ ਅਕੁਸਲਕਿਰਿਯਾਯ ਨਿਯੋਜੇਤ੍ਵਾ ਅਤ੍ਤਨੋ ਵਚਨਂ ਅਕਰੋਨ੍ਤੇ ਨਾਸੇਤੁਕਾਮੋ ਕੁਜ੍ਝਿਤ੍ਵਾ ਏਵਮਾਹਾ’’ਤਿ. ਅਥ ਰਾਜਾ ਤੇਸਂ ਕਥਂ ਸੁਤ੍ਵਾ ਸੋਮਨਸ੍ਸਪ੍ਪਤ੍ਤੋ ਹੁਤ੍ਵਾ, ‘‘ਤਾਤਾ, ਅਯਂ ਤਿਰਚ੍ਛਾਨੋ ਤੁਮ੍ਹਾਕਂ ¶ ਗੁਣੇ ਜਾਨਾਤਿ, ਅਹਂ ਮਨੁਸ੍ਸਭੂਤੋ ਜਾਨਿਤੁਂ ਨਾਸਕ੍ਖਿਂ, ਖਮਥ ਮੇ’’ਤਿ. ਏਵਞ੍ਚ ਪਨ ਵਤ੍ਵਾ ਸਪੁਤ੍ਤਦਾਰਂ ਗਾਮਭੋਜਕਂ ਤੇਸਂ ਦਾਸਂ, ਹਤ੍ਥਿਂ ਆਰੋਹਨਿਯਂ, ਤਞ੍ਚ ਗਾਮਂ ਯਥਾਸੁਖਂ ਪਰਿਭੋਗਂ ਕਤ੍ਵਾ ਅਦਾਸਿ. ਤੇ ‘‘ਇਧੇਵ ਨੋ ਕਤਪੁਞ੍ਞਸ੍ਸਾਨਿਸਂਸੋ ਦਿਟ੍ਠੋ’’ਤਿ ਭਿਯ੍ਯੋਸੋਮਤ੍ਤਾਯ ਪਸਨ੍ਨਮਾਨਸਾ ਹੁਤ੍ਵਾ ਤਂ ਹਤ੍ਥਿਂ ਵਾਰੇਨ ਵਾਰੇਨ ਅਭਿਰੁਯ੍ਹ ਗਚ੍ਛਨ੍ਤਾ ਮਨ੍ਤਯਿਂਸੁ ¶ ‘‘ਇਦਾਨਿ ਅਮ੍ਹੇਹਿ ¶ ਅਤਿਰੇਕਤਰਂ ਪੁਞ੍ਞਂ ਕਾਤਬ੍ਬਂ, ਕਿਂ ਕਰੋਮ? ਚਤੁਮਹਾਪਥੇ ਥਾਵਰਂ ਕਤ੍ਵਾ ਮਹਾਜਨਸ੍ਸ ਵਿਸ੍ਸਮਨਸਾਲਂ ਕਰਿਸ੍ਸਾਮਾ’’ਤਿ. ਤੇ ਵਡ੍ਢਕਿਂ ਪਕ੍ਕੋਸਾਪੇਤ੍ਵਾ ਸਾਲਂ ਪਟ੍ਠਪੇਸੁਂ. ਮਾਤੁਗਾਮੇਸੁ ਪਨ ਵਿਗਤਚ੍ਛਨ੍ਦਤਾਯ ਤਸ੍ਸਾ ਸਾਲਾਯ ਮਾਤੁਗਾਮਾਨਂ ਪਤ੍ਤਿਂ ਨਾਦਂਸੁ.

ਮਘਸ੍ਸ ਪਨ ਗੇਹੇ ਨਨ੍ਦਾ, ਚਿਤ੍ਤਾ, ਸੁਧਮ੍ਮਾ, ਸੁਜਾਤਿ ਚਤਸ੍ਸੋ ਇਤ੍ਥਿਯੋ ਹੋਨ੍ਤਿ. ਤਾਸੁ ਸੁਧਮ੍ਮਾ ਵਡ੍ਢਕਿਨਾ ਸਦ੍ਧਿਂ ਏਕਤੋ ਹੁਤ੍ਵਾ, ‘‘ਭਾਤਿਕ, ਇਮਿਸ੍ਸਾ ਸਾਲਾਯ ਮਂ ਜੇਟ੍ਠਿਕਂ ਕਰੋਹੀ’’ਤਿ ਵਤ੍ਵਾ ਲਞ੍ਜਂ ਅਦਾਸਿ. ਸੋ ‘‘ਸਾਧੂ’’ਤਿ ਸਮ੍ਪਟਿਚ੍ਛਿਤ੍ਵਾ ਪਠਮਮੇਵ ਕਣ੍ਣਿਕਤ੍ਥਾਯ ਰੁਕ੍ਖਂ ਸੁਕ੍ਖਾਪੇਤ੍ਵਾ ਤਚ੍ਛੇਤ੍ਵਾ ਵਿਜ੍ਝਿਤ੍ਵਾ ਕਣ੍ਣਿਕਂ ਨਿਟ੍ਠਾਪੇਤ੍ਵਾ, ‘‘ਸੁਧਮ੍ਮਾ ਨਾਮ ਅਯਂ ਸਾਲਾ’’ਤਿ ਅਕ੍ਖਰਾਨਿ ਛਿਨ੍ਦਿਤ੍ਵਾ ਵਤ੍ਥੇਨ ਪਲਿਵੇਠੇਤ੍ਵਾ ਠਪੇਸਿ. ਅਥ ਨੇ ਵਡ੍ਢਕੀ ਸਾਲਂ ਨਿਟ੍ਠਾਪੇਤ੍ਵਾ ਕਣ੍ਣਿਕਾਰੋਪਨਦਿਵਸੇ ‘‘ਅਹੋ, ਅਯ੍ਯਾ, ਏਕਂ ਕਰਣੀਯਂ ਨ ਸਰਿਮ੍ਹਾ’’ਤਿ ਆਹ. ‘‘ਕਿਂ ਨਾਮ, ਭੋ’’ਤਿ? ‘‘ਕਣ੍ਣਿਕ’’ਨ੍ਤਿ. ‘‘ਹੋਤੁ ਤਂ ਆਹਰਿਸ੍ਸਾਮਾ’’ਤਿ. ‘‘ਇਦਾਨਿ ਛਿਨ੍ਨਰੁਕ੍ਖੇਨ ਕਾਤੁਂ ਨ ਸਕ੍ਕਾ, ਪੁਬ੍ਬੇਯੇਵ ਤਂ ਛਿਨ੍ਦਿਤ੍ਵਾ ਤਚ੍ਛੇਤ੍ਵਾ ਵਿਜ੍ਝਿਤ੍ਵਾ ਠਪਿਤਕਣ੍ਣਿਕਾ ਲਦ੍ਧੁਂ ਵਟ੍ਟਤੀ’’ਤਿ. ‘‘ਇਦਾਨਿ ਕਿਂ ਕਾਤਬ੍ਬ’’ਨ੍ਤਿ? ‘‘ਸਚੇ ਕਸ੍ਸਚਿ ਗੇਹੇ ਨਿਟ੍ਠਾਪੇਤ੍ਵਾ ਠਪਿਤਾ ਵਿਕ੍ਕਾਯਿਕਕਣ੍ਣਿਕਾ ¶ ਅਤ੍ਥਿ, ਸਾ ਪਰਿਯੇਸਿਤਬ੍ਬਾ’’ਤਿ. ਤੇ ਪਰਿਯੇਸਨ੍ਤਾ ਸੁਧਮ੍ਮਾਯ ਗੇਹੇ ਦਿਸ੍ਵਾ ਸਹਸ੍ਸਂ ਦਤ੍ਵਾਪਿ ਮੂਲੇਨ ਨ ਲਭਿਂਸੁ. ‘‘ਸਚੇ ਮਂ ਸਾਲਾਯ ਪਤ੍ਤਿਂ ਕਰੋਥ, ਦਸ੍ਸਾਮੀ’’ਤਿ ਵੁਤ੍ਤੇ ਪਨ ‘‘ਮਯਂ ਮਾਤੁਗਾਮਾਨਂ ਪਤ੍ਤਿਂ ਨ ਦਮ੍ਮਾ’’ਤਿ ਆਹਂਸੁ.

ਅਥ ਨੇ ਵਡ੍ਢਕੀ ਆਹ – ‘‘ਅਯ੍ਯਾ, ਤੁਮ੍ਹੇ ਕਿਂ ਕਥੇਥ, ਠਪੇਤ੍ਵਾ ਬ੍ਰਹ੍ਮਲੋਕਂ ਅਞ੍ਞਂ ਮਾਤੁਗਾਮਰਹਿਤਟ੍ਠਾਨਂ ਨਾਮ ਨਤ੍ਥਿ, ਗਣ੍ਹਥ ਕਣ੍ਣਿਕਂ. ਏਵਂ ਸਨ੍ਤੇ ਅਮ੍ਹਾਕਂ ਕਮ੍ਮਂ ਨਿਟ੍ਠਂ ਗਮਿਸ੍ਸਤੀ’’ਤਿ. ਤੇ ‘‘ਸਾਧੂ’’ਤਿ ਕਣ੍ਣਿਕਂ ਗਹੇਤ੍ਵਾ ਸਾਲਂ ਨਿਟ੍ਠਾਪੇਤ੍ਵਾ ਤਿਧਾ ਵਿਭਜਿਂਸੁ. ਏਕਸ੍ਮਿਂ ਕੋਟ੍ਠਾਸੇ ਇਸ੍ਸਰਾਨਂ ਵਸਨਟ੍ਠਾਨਂ ਕਰਿਂਸੁ, ਏਕਸ੍ਮਿਂ ਦੁਗ੍ਗਤਾਨਂ, ਏਕਸ੍ਮਿਂ ਗਿਲਾਨਾਨਂ. ਤੇਤ੍ਤਿਂਸ ਜਨਾ ਤੇਤ੍ਤਿਂਸ ਫਲਕਾਨਿ ਪਞ੍ਞਪੇਤ੍ਵਾ ਹਤ੍ਥਿਸ੍ਸ ਸਞ੍ਞਂ ਅਦਂਸੁ – ‘‘ਆਗਨ੍ਤੁਕੋ ਆਗਨ੍ਤ੍ਵਾ ਯਸ੍ਸ ਅਤ੍ਥਤਫਲਕੇ ਨਿਸੀਦਤਿ, ਤਂ ਗਹੇਤ੍ਵਾ ਫਲਕਸਾਮਿਕਸ੍ਸੇਵ ¶ ਗੇਹੇ ਪਤਿਟ੍ਠਪੇਹਿ, ਤਸ੍ਸ ਪਾਦਪਰਿਕਮ੍ਮਪਿਟ੍ਠਿਪਰਿਕਮ੍ਮਪਾਨੀਯਖਾਦਨੀਯਭੋਜਨੀਯਸਯਨਾਨਿ ਸਬ੍ਬਾਨਿ ਫਲਕਸਾਮਿਕਸ੍ਸੇਵ ਭਾਰੋ ਭਵਿਸ੍ਸਤੀ’’ਤਿ. ਹਤ੍ਥੀ ਆਗਤਾਗਤਂ ਗਹੇਤ੍ਵਾ ਫਲਕਸਾਮਿਕਸ੍ਸੇਵ ਘਰਂ ਨੇਤਿ. ਸੋ ਤਸ੍ਸ ਤਂ ਦਿਵਸਂ ਕਤ੍ਤਬ੍ਬਂ ਕਰੋਤਿ. ਮਘੋ ਸਾਲਾਯ ਅਵਿਦੂਰੇ ਕੋਵਿਲ਼ਾਰਰੁਕ੍ਖਂ ਰੋਪੇਤ੍ਵਾ ਤਸ੍ਸ ਮੂਲੇ ਪਾਸਾਣਫਲਕਂ ਅਤ੍ਥਰਿ. ਸਾਲਂ ਪਵਿਟ੍ਠਪਵਿਟ੍ਠਾ ਜਨਾ ਕਣ੍ਣਿਕਂ ਓਲੋਕੇਤ੍ਵਾ ਅਕ੍ਖਰਾਨਿ ਵਾਚੇਤ੍ਵਾ, ‘‘ਸੁਧਮ੍ਮਾ ਨਾਮੇਸਾ ਸਾਲਾ’’ਤਿ ਵਦਨ੍ਤਿ. ਤੇਤ੍ਤਿਂਸਜਨਾਨਂ ਨਾਮਂ ਨ ਪਞ੍ਞਾਯਤਿ. ਨਨ੍ਦਾ ਚਿਨ੍ਤੇਸਿ – ‘‘ਇਮੇ ਸਾਲਂ ਕਰੋਨ੍ਤਾ ਅਮ੍ਹੇ ਅਪਤ੍ਤਿਕਾ ਕਰਿਂਸੁ, ਸੁਧਮ੍ਮਾ ¶ ਪਨ ਅਤ੍ਤਨੋ ਬ੍ਯਤ੍ਤਤਾਯ ਕਣ੍ਣਿਕਂ ਕਤ੍ਵਾ ਪਤ੍ਤਿਕਾ ਜਾਤਾ, ਮਯਾਪਿ ਕਿਞ੍ਚਿ ਕਾਤੁਂ ਵਟ੍ਟਤਿ, ਕਿਂ ਨੁ ਖੋ ਕਰਿਸ੍ਸਾਮੀ’’ਤਿ? ਅਥਸ੍ਸਾ ਏਤਦਹੋਸਿ ¶ – ‘‘ਸਾਲਂ ਆਗਤਾਗਤਾਨਂ ਪਾਨੀਯਞ੍ਚੇਵ ਨ੍ਹਾਨੋਦਕਞ੍ਚ ਲਦ੍ਧੁਂ ਵਟ੍ਟਤਿ, ਪੋਕ੍ਖਰਣਿਂ ਖਣਾਪੇਸ੍ਸਾਮੀ’’ਤਿ. ਸਾ ਪੋਕ੍ਖਰਣਿਂ ਕਾਰੇਸਿ. ਚਿਤ੍ਤਾ ਚਿਨ੍ਤੇਸਿ – ‘‘ਸੁਧਮ੍ਮਾਯ ਕਣ੍ਣਿਕਾ ਦਿਨ੍ਨਾ, ਨਨ੍ਦਾਯ ਪੋਕ੍ਖਰਣੀ ਕਾਰਿਤਾ, ਮਯਾਪਿ ਕਿਞ੍ਚਿ ਕਾਤੁਂ ਵਟ੍ਟਤਿ, ਕਿਂ ਨੁ ਖੋ ਕਰਿਸ੍ਸਾਮੀ’’ਤਿ? ਅਥਸ੍ਸਾ ਏਤਦਹੋਸਿ – ‘‘ਸਾਲਂ ਆਗਤਾਗਤੇਹਿ ਪਾਨੀਯਂ ਪਿਵਿਤ੍ਵਾ ਨ੍ਹਤ੍ਵਾ ਗਮਨਕਾਲੇਪਿ ਮਾਲਂ ਪਿਲਨ੍ਧਿਤ੍ਵਾ ਗਨ੍ਤੁਂ ਵਟ੍ਟਤਿ, ਪੁਪ੍ਫਾਰਾਮਂ ਕਾਰਾਪੇਸ੍ਸਾਮੀ’’ਤਿ. ਸਾ ਰਮਣੀਯਂ ਪੁਪ੍ਫਾਰਾਮਂ ਕਾਰੇਸਿ. ਯੇਭੁਯ੍ਯੇਨ ਤਸ੍ਮਿਂ ਆਰਾਮੇ ‘‘ਅਸੁਕੋ ਨਾਮ ਪੁਪ੍ਫੂਪਗਫਲੂਪਗਰੁਕ੍ਖੋ ਨਤ੍ਥੀ’’ਤਿ ਨਾਹੋਸਿ.

ਸੁਜਾ ਪਨ ‘‘ਅਹਂ ਮਘਸ੍ਸ ਮਾਤੁਲਧੀਤਾ ਚੇਵ ਪਾਦਪਰਿਚਾਰਿਕਾ ਚ, ਏਤੇਨ ਕਤਂ ਕਮ੍ਮਂ ਮਯ੍ਹਮੇਵ, ਮਯਾ ਕਤਂ ਏਤਸ੍ਸੇਵਾ’’ਤਿ ਚਿਨ੍ਤੇਤ੍ਵਾ, ਕਿਞ੍ਚਿ ਅਕਤ੍ਵਾ ਅਤ੍ਤਭਾਵਮੇਵ ਮਣ੍ਡਯਮਾਨਾ ਕਾਲਂ ਵੀਤਿਨਾਮੇਸਿ. ਮਘੋਪਿ ਮਾਤਾਪਿਤੁਉਪਟ੍ਠਾਨਂ ਕੁਲੇ ਜੇਟ੍ਠਾਪਚਾਯਨਕਮ੍ਮਂ ਸਚ੍ਚਵਾਚਂ ਅਫਰੁਸਵਾਚਂ ਅਪਿ, ਸੁਣਵਾਚਂ ਮਚ੍ਛੇਰਵਿਨਯਂ ਅਕ੍ਕੋਧਨਨ੍ਤਿ ਇਮਾਨਿ ਸਤ੍ਤ ਵਤਪਦਾਨਿ ਪੂਰੇਤ੍ਵਾ –

‘‘ਮਾਤਾਪੇਤ੍ਤਿਭਰਂ ¶ ਜਨ੍ਤੁਂ, ਕੁਲੇ ਜੇਟ੍ਠਾਪਚਾਯਿਨਂ;

ਸਣ੍ਹਂ ਸਖਿਲਸਮ੍ਭਾਸਂ, ਪੇਸੁਣੇਯ੍ਯਪ੍ਪਹਾਯਿਨਂ.

‘‘ਮਚ੍ਛੇਰਵਿਨਯੇ ਯੁਤ੍ਤਂ, ਸਚ੍ਚਂ ਕੋਧਾਭਿਭੁਂ ਨਰਂ;

ਤਂ ਵੇ ਦੇਵਾ ਤਾਵਤਿਂਸਾ, ਆਹੁ ‘ਸਪ੍ਪੁਰਿਸੋ’ਇਤੀ’’ਤਿ. (ਸਂ. ਨਿ. ੧.੨੫੭) –

ਏਵਂ ਪਸਂਸਿਯਭਾਵਂ ਆਪਜ੍ਜਿਤ੍ਵਾ ਜੀਵਿਤਪਰਿਯੋਸਾਨੇ ਤਾਵਤਿਂਸਭਵਨੇ ਸਕ੍ਕੋ ਦੇਵਰਾਜਾ ਹੁਤ੍ਵਾ ਨਿਬ੍ਬਤ੍ਤਿ, ਤੇਪਿਸ੍ਸ ਸਹਾਯਕਾ ਤਤ੍ਥੇਵ ¶ ਨਿਬ੍ਬਤ੍ਤਿਂਸੁ, ਵਡ੍ਢਕੀ ਵਿਸ੍ਸਕਮ੍ਮਦੇਵਪੁਤ੍ਤੋ ਹੁਤ੍ਵਾ ਨਿਬ੍ਬਤ੍ਤਿ. ਤਦਾ ਤਾਵਤਿਂਸਭਵਨੇ ਅਸੁਰਾ ਵਸਨ੍ਤਿ. ਤੇ ‘‘ਅਭਿਨਵਾ ਦੇਵਪੁਤ੍ਤਾ ਨਿਬ੍ਬਤ੍ਤਾ’’ਤਿ ਦਿਬ੍ਬਪਾਨਂ ਸਜ੍ਜਯਿਂਸੁ. ਸਕ੍ਕੋ ਅਤ੍ਤਨੋ ਪਰਿਸਾਯ ਕਸ੍ਸਚਿ ਅਪਿਵਨਤ੍ਥਾਯ ਸਞ੍ਞਮਦਾਸਿ. ਅਸੁਰਾ ਦਿਬ੍ਬਪਾਨਂ ਪਿਵਿਤ੍ਵਾ ਮਜ੍ਜਿਂਸੁ. ਸਕ੍ਕੋ ‘‘ਕਿਂ ਮੇ ਇਮੇਹਿ ਸਾਧਾਰਣੇਨ ਰਜ੍ਜੇਨਾ’’ਤਿ ਅਤ੍ਤਨੋ ਪਰਿਸਾਯ ਸਞ੍ਞਂ ਦਤ੍ਵਾ ਤੇ ਪਾਦੇਸੁ ਗਾਹਾਪੇਤ੍ਵਾ ਮਹਾਸਮੁਦ੍ਦੇ ਖਿਪਾਪੇਸਿ. ਤੇ ਅਵਂਸਿਰਾ ਸਮੁਦ੍ਦੇ ਪਤਿਂਸੁ. ਅਥ ਨੇਸਂ ਪੁਞ੍ਞਾਨੁਭਾਵੇਨ ਸਿਨੇਰੁਨੋ ਹੇਟ੍ਠਿਮਤਲੇ ਅਸੁਰਵਿਮਾਨਂ ਨਾਮ ਨਿਬ੍ਬਤ੍ਤਿ, ਚਿਤ੍ਤਪਾਟਲਿ ਨਾਮ ਨਿਬ੍ਬਤ੍ਤਿ.

ਦੇਵਾਸੁਰਸਙ੍ਗਾਮੇ ਪਨ ਅਸੁਰੇਸੁ ਪਰਾਜਿਤੇਸੁ ਦਸਯੋਜਨਸਹਸ੍ਸਂ ਤਾਵਤਿਂਸਦੇਵਨਗਰਂ ਨਾਮ ਨਿਬ੍ਬਤ੍ਤਿ. ਤਸ੍ਸ ਪਨ ਨਗਰਸ੍ਸ ਪਾਚੀਨਪਚ੍ਛਿਮਦ੍ਵਾਰਾਨਂ ਅਨ੍ਤਰਾ ਦਸਯੋਜਨਸਹਸ੍ਸਂ ਹੋਤਿ, ਤਥਾ ਦਕ੍ਖਿਣੁਤ੍ਤਰਦ੍ਵਾਰਾਨਂ. ਤਂ ਖੋ ਪਨ ਨਗਰਂ ਦ੍ਵਾਰਸਹਸ੍ਸਯੁਤ੍ਤਂ ਅਹੋਸਿ ਆਰਾਮਪੋਕ੍ਖਰਣਿਪਟਿਮਣ੍ਡਿਤਂ. ਤਸ੍ਸ ¶ ਮਜ੍ਝੇ ਸਾਲਾਯ ¶ ਨਿਸ੍ਸਨ੍ਦੇਨ ਤਿਯੋਜਨਸਤੁਬ੍ਬੇਧੇਹਿ ਧਜੇਹਿ ਪਟਿਮਣ੍ਡਿਤੋ ਸਤ੍ਤਰਤਨਮਯੋ ਸਤ੍ਤਯੋਜਨਸਤੁਬ੍ਬੇਧੋ ਵੇਜਯਨ੍ਤੋ ਨਾਮ ਪਾਸਾਦੋ ਉਗ੍ਗਞ੍ਛਿ. ਸੁਵਣ੍ਣਯਟ੍ਠੀਸੁ ਮਣਿਧਜਾ ਅਹੇਸੁਂ, ਮਣਿਯਟ੍ਠੀਸੁ ਸੁਵਣ੍ਣਧਜਾ; ਪਵਾਲ਼ਯਟ੍ਠੀਸੁ ਮੁਤ੍ਤਧਜਾ, ਮੁਤ੍ਤਯਟ੍ਠੀਸੁ ਪਵਾਲ਼ਧਜਾ; ਸਤ੍ਤਰਤਨਮਯਾਸੁ ਯਟ੍ਠੀਸੁ ਸਤ੍ਤਰਤਨਧਜਾ, ਮਜ੍ਝੇ ਠਿਤੋ ਧਜੋ ਤਿਯੋਜਨਸਤੁਬ੍ਬੇਧੋ ਅਹੋਸਿ. ਇਤਿ ਸਾਲਾਯ ਨਿਸ੍ਸਨ੍ਦੇਨ ਯੋਜਨਸਹਸ੍ਸੁਬ੍ਬੇਧੋ ਪਾਸਾਦੋ ਸਤ੍ਤਰਤਨਮਯੋਵ ਹੁਤ੍ਵਾ ਨਿਬ੍ਬਤ੍ਤਿ, ਕੋਵਿਲ਼ਾਰਰੁਕ੍ਖਸ੍ਸ ਨਿਸ੍ਸਨ੍ਦੇਨ ਸਮਨ੍ਤਾ ਤਿਯੋਜਨਸਤਪਰਿਮਣ੍ਡਲੋ ਪਾਰਿਚ੍ਛਤ੍ਤਕੋ ਨਿਬ੍ਬਤ੍ਤਿ, ਪਾਸਾਣਫਲਕਸ੍ਸ ਨਿਸ੍ਸਨ੍ਦੇਨ ਪਾਰਿਚ੍ਛਤ੍ਤਕਮੂਲੇ ਦੀਘਤੋ ਸਟ੍ਠਿਯੋਜਨਾ ਪੁਥੁਲਤੋ ਪਣ੍ਣਾਸਯੋਜਨਾ ਬਹਲਤੋ ਪਞ੍ਚਦਸਯੋਜਨਾ ਜਯਸੁਮਨਰਤ੍ਤਕਮ੍ਬਲਵਣ੍ਣਾ ਪਣ੍ਡੁਕਮ੍ਬਲਸਿਲਾ ਨਿਬ੍ਬਤ੍ਤਿ. ਤਤ੍ਥ ਨਿਸਿਨ੍ਨਕਾਲੇ ਉਪਡ੍ਢਕਾਯੋ ਪਵਿਸਤਿ, ਉਟ੍ਠਿਤਕਾਲੇ ਊਨਂ ਪਰਿਪੂਰਤਿ.

ਹਤ੍ਥੀ ਪਨ ਏਰਾਵਣੋ ਨਾਮ ਦੇਵਪੁਤ੍ਤੋ ਹੁਤ੍ਵਾ ਨਿਬ੍ਬਤ੍ਤਿ. ਦੇਵਲੋਕਸ੍ਮਿਞ੍ਹਿ ਤਿਰਚ੍ਛਾਨਗਤਾ ਨ ਹੋਨ੍ਤਿ. ਤਸ੍ਮਾ ਸੋ ਉਯ੍ਯਾਨਕੀਲ਼ਾਯ ਨਿਕ੍ਖਮਨਕਾਲੇ ਅਤ੍ਤਭਾਵਂ ਵਿਜਹਿਤ੍ਵਾ ਦਿਯਡ੍ਢਯੋਜਨਸਤਿਕੋ ਏਰਾਵਣੋ ਨਾਮ ਹਤ੍ਥੀ ਅਹੋਸਿ. ਸੋ ਤੇਤ੍ਤਿਂਸਜਨਾਨਂ ਅਤ੍ਥਾਯ ਤੇਤ੍ਤਿਂਸ ਕੁਮ੍ਭੇ ਮਾਪੇਸਿ ¶ ਆਵਟ੍ਟੇਨ ਤਿਗਾਵੁਤਅਡ੍ਢਯੋਜਨਪ੍ਪਮਾਣੇ, ਸਬ੍ਬੇਸਂ ਮਜ੍ਝੇ ਸਕ੍ਕਸ੍ਸ ਅਤ੍ਥਾਯ ਸੁਦਸ੍ਸਨਂ ਨਾਮ ਤਿਂਸਯੋਜਨਿਕਂ ਕੁਮ੍ਭਂ ਮਾਪੇਸਿ. ਤਸ੍ਸ ਉਪਰਿ ਦ੍ਵਾਦਸਯੋਜਨਿਕੋ ਰਤਨਮਣ੍ਡਪੋ ¶ ਹੋਤਿ. ਤਤ੍ਥ ਅਨ੍ਤਰਨ੍ਤਰਾ ਸਤ੍ਤਰਤਨਮਯਾ ਯੋਜਨੁਬ੍ਬੇਧਾ ਧਜਾ ਉਟ੍ਠਹਨ੍ਤਿ. ਪਰਿਯਨ੍ਤੇ ਕਿਙ੍ਕਿਣਿਕਜਾਲਂ ਓਲਮ੍ਬਤਿ. ਯਸ੍ਸ ਮਨ੍ਦਵਾਤੇਰਿਤਸ੍ਸ ਪਞ੍ਚਙ੍ਗਿਕਤੂਰਿਯਸਦ੍ਦਸਂਮਿਸ੍ਸੋ ਦਿਬ੍ਬਗੀਤਸਦ੍ਦੋ ਵਿਯ ਰਵੋ ਨਿਚ੍ਛਰਤਿ. ਮਣ੍ਡਪਮਜ੍ਝੇ ਸਕ੍ਕਸ੍ਸਤ੍ਥਾਯ ਯੋਜਨਿਕੋ ਮਣਿਪਲ੍ਲਙ੍ਕੋ ਪਞ੍ਞਤ੍ਤੋ ਹੋਤਿ, ਤਤ੍ਥ ਸਕ੍ਕੋ ਨਿਸੀਦਿ. ਤੇਤ੍ਤਿਂਸ ਦੇਵਪੁਤ੍ਤਾ ਅਤ੍ਤਨੋ ਕੁਮ੍ਭੇ ਰਤਨਪਲ੍ਲਙ੍ਕੇ ਨਿਸੀਦਿਂਸੁ. ਤੇਤ੍ਤਿਂਸਾਯ ਕੁਮ੍ਭਾਨਂ ਏਕੇਕਸ੍ਮਿਂ ਕੁਮ੍ਭੇ ਸਤ੍ਤ ਸਤ੍ਤ ਦਨ੍ਤੇ ਮਾਪੇਸਿ. ਤੇਸੁ ਏਕੇਕੋ ਪਣ੍ਣਾਸਯੋਜਨਾਯਾਮੋ, ਏਕੇਕਸ੍ਮਿਞ੍ਚੇਤ੍ਥ ਦਨ੍ਤੇ ਸਤ੍ਤ ਸਤ੍ਤ ਪੋਕ੍ਖਰਣਿਯੋ ਹੋਨ੍ਤਿ, ਏਕੇਕਾਯ ਪੋਕ੍ਖਰਣਿਯਾ ਸਤ੍ਤ ਸਤ੍ਤ ਪਦੁਮਿਨੀਗਚ੍ਛਾਨਿ, ਏਕੇਕਸ੍ਮਿਂ ਗਚ੍ਛੇ ਸਤ੍ਤ ਸਤ੍ਤ ਪੁਪ੍ਫਾਨਿ ਹੋਨ੍ਤਿ, ਏਕੇਕਸ੍ਮਿਂ ਪੁਪ੍ਫੇ ਸਤ੍ਤ ਸਤ੍ਤ ਪਤ੍ਤਾਨਿ, ਏਕੇਕਸ੍ਮਿਂ ਪਤ੍ਤੇ ਸਤ੍ਤ ਸਤ੍ਤ ਦੇਵਧੀਤਰੋ ਨਚ੍ਚਨ੍ਤਿ. ਏਵਂ ਸਮਨ੍ਤਾ ਪਣ੍ਣਾਸਯੋਜਨਠਾਨੇਸੁ ਹਤ੍ਥਿਦਨ੍ਤੇਸੁਯੇਵ ਨਟਸਮਜ੍ਜਾ ਹੋਨ੍ਤਿ. ਏਵਂ ਮਹਨ੍ਤਂ ਯਸਂ ਅਨੁਭਵਨ੍ਤੋ ਸਕ੍ਕੋ ਦੇਵਰਾਜਾ ਵਿਚਰਤਿ.

ਸੁਧਮ੍ਮਾਪਿ ਕਾਲਂ ਕਤ੍ਵਾ ਗਨ੍ਤ੍ਵਾ ਤਤ੍ਥੇਵ ਨਿਬ੍ਬਤ੍ਤਿ. ਤਸ੍ਸਾ ਸੁਧਮ੍ਮਾ ਨਾਮ ਨਵ ਯੋਜਨਸਤਿਕਾ ਦੇਵਸਭਾ ਨਿਬ੍ਬਤ੍ਤਿ. ਤਤੋ ਰਮਣੀਯਤਰਂ ਕਿਰ ਅਞ੍ਞਂ ਠਾਨਂ ਨਾਮ ਨਤ੍ਥਿ ¶ , ਮਾਸਸ੍ਸ ਅਟ੍ਠ ਦਿਵਸੇ ਧਮ੍ਮਸ੍ਸਵਨਂ ਤਤ੍ਥੇਵ ਹੋਤਿ. ਯਾਵਜ੍ਜਤਨਾ ਅਞ੍ਞਤਰਂ ਰਮਣੀਯਂ ਠਾਨਂ ਦਿਸ੍ਵਾ, ‘‘ਸੁਧਮ੍ਮਾ ਦੇਵਸਭਾ ਵਿਯਾ’’ਤਿ ਵਦਨ੍ਤਿ. ਨਨ੍ਦਾਪਿ ਕਾਲਂ ਕਤ੍ਵਾ ਗਨ੍ਤ੍ਵਾ ਤਤ੍ਥੇਵ ਨਿਬ੍ਬਤ੍ਤਿ, ਤਸ੍ਸਾ ਪਞ੍ਚਯੋਜਨਸਤਿਕਾ ਨਨ੍ਦਾ ਨਾਮ ਪੋਕ੍ਖਰਣੀ ਨਿਬ੍ਬਤ੍ਤਿ. ਚਿਤ੍ਤਾਪਿ ਕਾਲਂ ਕਤ੍ਵਾ ਗਨ੍ਤ੍ਵਾ ਤਤ੍ਥੇਵ ਨਿਬ੍ਬਤ੍ਤਿ ¶ , ਤਸ੍ਸਾਪਿ ਪਞ੍ਚਯੋਜਨਸਤਿਕਂ ਚਿਤ੍ਤਲਤਾਵਨਂ ਨਾਮ ਨਿਬ੍ਬਤ੍ਤਿ, ਤਤ੍ਥ ਉਪ੍ਪਨ੍ਨਪੁਬ੍ਬਨਿਮਿਤ੍ਤੇ ਦੇਵਪੁਤ੍ਤੇ ਨੇਤ੍ਵਾ ਮੋਹਯਮਾਨਾ ਵਿਚਰਨ੍ਤਿ. ਸੁਜਾ ਪਨ ਕਾਲਂ ਕਤ੍ਵਾ ਏਕਿਸ੍ਸਾ ਗਿਰਿਕਨ੍ਦਰਾਯ ਏਕਾ ਬਕਸਕੁਣਿਕਾ ਹੁਤ੍ਵਾ ਨਿਬ੍ਬਤ੍ਤਿ. ਸਕ੍ਕੋ ਅਤ੍ਤਨੋ ਪਰਿਚਾਰਿਕਾ ਓਲੋਕੇਨ੍ਤੋ ‘‘ਸੁਧਮ੍ਮਾ ਇਧੇਵ ਨਿਬ੍ਬਤ੍ਤਾ, ਤਥਾ ਨਨ੍ਦਾ ਚ ਚਿਤ੍ਤਾ ਚ, ਸੁਜਾ ਨੁ ਖੋ ਕੁਹਿਂ ਨਿਬ੍ਬਤ੍ਤਾ’’ਤਿ ਚਿਨ੍ਤੇਨ੍ਤੋ ਤਂ ਤਤ੍ਥ ਨਿਬ੍ਬਤ੍ਤਂ ਦਿਸ੍ਵਾ, ‘‘ਬਾਲਾ ਕਿਞ੍ਚਿ ਪੁਞ੍ਞਂ ਅਕਤ੍ਵਾ ਇਦਾਨਿ ਤਿਰਚ੍ਛਾਨਯੋਨਿਯਂ ਨਿਬ੍ਬਤ੍ਤਾ, ਇਦਾਨਿ ਪਨ ਤਂ ਪੁਞ੍ਞਂ ਕਾਰੇਤ੍ਵਾ ਇਧਾਨੇਤੁਂ ਵਟ੍ਟਤੀ’’ਤਿ ਅਤ੍ਤਭਾਵਂ ਵਿਜਹਿਤ੍ਵਾ ਅਞ੍ਞਾਤਕਵੇਸੇਨ ਤਸ੍ਸਾ ¶ ਸਨ੍ਤਿਕਂ ਗਨ੍ਤ੍ਵਾ, ‘‘ਕਿਂ ਕਰੋਨ੍ਤੀ ਇਧ ਵਿਚਰਸੀ’’ਤਿ ਪੁਚ੍ਛਿ. ‘‘ਕੋ ਪਨ ਤ੍ਵਂ, ਸਾਮੀ’’ਤਿ? ‘‘ਅਹਂ ਤੇ ਸਾਮਿਕੋ ਮਘੋ’’ਤਿ. ‘‘ਕੁਹਿਂ ਨਿਬ੍ਬਤ੍ਤੋਸਿ, ਸਾਮੀ’’ਤਿ? ‘‘ਅਹਂ ਤਾਵਤਿਂਸਦੇਵਲੋਕੇ ਨਿਬ੍ਬਤ੍ਤੋ’’. ‘‘ਤਵ ਸਹਾਯਿਕਾਨਂ ਪਨ ਨਿਬ੍ਬਤ੍ਤਟ੍ਠਾਨਂ ਜਾਨਾਸੀ’’ਤਿ? ‘‘ਨ ਜਾਨਾਮਿ, ਸਾਮੀ’’ਤਿ. ‘‘ਤਾਪਿ ਮਮੇਵ ਸਨ੍ਤਿਕੇ ਨਿਬ੍ਬਤ੍ਤਾ, ਪਸ੍ਸਿਸ੍ਸਸਿ ਤਾ ਸਹਾਯਿਕਾ’’ਤਿ. ‘‘ਕਥਾਹਂ ਤਤ੍ਥ ਗਮਿਸ੍ਸਾਮੀ’’ਤਿ? ਸਕ੍ਕੋ ‘‘ਅਹਂ ਤਂ ਤਤ੍ਥ ਨੇਸ੍ਸਾਮੀ’’ਤਿ ਵਤ੍ਵਾ ਹਤ੍ਥਤਲੇ ਠਪੇਤ੍ਵਾ ਦੇਵਲੋਕਂ ਨੇਤ੍ਵਾ ਨਨ੍ਦਾਯ ਪੋਕ੍ਖਰਣਿਯਾ ਤੀਰੇ ਵਿਸ੍ਸਜ੍ਜੇਤ੍ਵਾ ਇਤਰਾਸਂ ਤਿਸ੍ਸਨ੍ਨਂ ਆਰੋਚੇਸਿ – ‘‘ਤੁਮ੍ਹਾਕਂ ਸਹਾਯਿਕਂ ਸੁਜਂ ਪਸ੍ਸਿਸ੍ਸਥਾ’’ਤਿ. ‘‘ਕੁਹਿਂ ਸਾ, ਦੇਵਾ’’ਤਿ ¶ ? ‘‘ਨਨ੍ਦਾਯ ਪੋਕ੍ਖਰਣਿਯਾ ਤੀਰੇ ਠਿਤਾ’’ਤਿ ਆਹ. ਤਾ ਤਿਸ੍ਸੋਪਿ ਗਨ੍ਤ੍ਵਾ, ‘‘ਅਹੋ ਅਯ੍ਯਾਯ ਏਵਰੂਪਂ ਅਤ੍ਤਭਾਵਮਣ੍ਡਨਸ੍ਸ ਫਲਂ, ਇਦਾਨਿਸ੍ਸਾ ਤੁਣ੍ਡਂ ਪਸ੍ਸਥ, ਪਾਦੇ ਪਸ੍ਸਥ, ਜਙ੍ਘਾ ਪਸ੍ਸਥ, ਸੋਭਤਿ ਵਤਸ੍ਸਾ ਅਤ੍ਤਭਾਵੋ’’ਤਿ ਕੇਲ਼ਿਂ ਕਤ੍ਵਾ ਪਕ੍ਕਮਿਂਸੁ.

ਪੁਨ ਸਕ੍ਕੋ ਤਸ੍ਸਾ ਸਨ੍ਤਿਕਂ ਗਨ੍ਤ੍ਵਾ, ‘‘ਦਿਟ੍ਠਾ ਤੇ ਸਹਾਯਿਕਾ’’ਤਿ ਵਤ੍ਵਾ ‘‘ਦਿਟ੍ਠਾ ਮਂ ਉਪ੍ਪਣ੍ਡੇਤ੍ਵਾ ਗਤਾ, ਤਤ੍ਥੇਵ ਮਂ ਨੇਹੀ’’ਤਿ ਵੁਤ੍ਤੇ ਤਂ ਤਤ੍ਥੇਵ ਨੇਤ੍ਵਾ ਉਦਕੇ ਵਿਸ੍ਸਜ੍ਜੇਤ੍ਵਾ, ‘‘ਦਿਟ੍ਠਾ ਤੇ ਤਾਸਂ ਸਮ੍ਪਤ੍ਤੀ’’ਤਿ ਪੁਚ੍ਛਿ. ‘‘ਦਿਟ੍ਠਾ, ਦੇਵਾ’’ਤਿ? ‘‘ਤਯਾਪਿ ਤਤ੍ਥ ਨਿਬ੍ਬਤ੍ਤਨੂਪਾਯਂ ਕਾਤੁਂ ਵਟ੍ਟਤੀ’’ਤਿ. ‘‘ਕਿਂ ਕਰੋਮਿ, ਦੇਵਾ’’ਤਿ? ‘‘ਮਯਾ ਦਿਨ੍ਨਂ ਓਵਾਦਂ ਰਕ੍ਖਿਸ੍ਸਸੀ’’ਤਿ. ‘‘ਰਕ੍ਖਿਸ੍ਸਾਮਿ, ਦੇਵਾ’’ਤਿ. ਅਥਸ੍ਸਾ ਪਞ੍ਚ ਸੀਲਾਨਿ ਦਤ੍ਵਾ, ‘‘ਅਪ੍ਪਮਤ੍ਤਾ ਰਕ੍ਖਾਹੀ’’ਤਿ ਵਤ੍ਵਾ ਪਕ੍ਕਾਮਿ. ਸਾ ਤਤੋ ਪਟ੍ਠਾਯ ਸਯਂਮਤਮਚ੍ਛਕੇਯੇਵ ਪਰਿਯੇਸਿਤ੍ਵਾ ਖਾਦਤਿ. ਸਕ੍ਕੋ ਕਤਿਪਾਹਚ੍ਚਯੇਨ ਤਸ੍ਸਾ ਵੀਮਂਸਨਤ੍ਥਾਯ ਗਨ੍ਤ੍ਵਾ, ਵਾਲੁਕਾਪਿਟ੍ਠੇ ਮਤਮਚ੍ਛਕੋ ਵਿਯ ਹੁਤ੍ਵਾ ਉਤ੍ਤਾਨੋ ਨਿਪਜ੍ਜਿ. ਸਾ ਤਂ ਦਿਸ੍ਵਾ ‘‘ਮਤਮਚ੍ਛਕੋ’’ਤਿ ਸਞ੍ਞਾਯ ਅਗ੍ਗਹੇਸਿ. ਮਚ੍ਛੋ ਗਿਲਨਕਾਲੇ ਨਙ੍ਗੁਟ੍ਠਂ ਚਾਲੇਸਿ. ਸਾ ‘‘ਸਜੀਵਮਚ੍ਛਕੋ’’ਤਿ ਉਦਕੇ ਵਿਸ੍ਸਜ੍ਜੇਸਿ. ਸੋ ਥੋਕਂ ਵੀਤਿਨਾਮੇਤ੍ਵਾ ਪੁਨ ਤਸ੍ਸਾ ਪੁਰਤੋ ਉਤ੍ਤਾਨੋ ਹੁਤ੍ਵਾ ਨਿਪਜ੍ਜਿ. ਪੁਨ ਸਾ ‘‘ਮਤਮਚ੍ਛਕੋ’’ਤਿ ਸਞ੍ਞਾਯ ਗਹੇਤ੍ਵਾ ਗਿਲਨਕਾਲੇ ਅਗ੍ਗਨਙ੍ਗੁਟ੍ਠਂ ਚਾਲੇਸਿ. ਤਂ ਦਿਸ੍ਵਾ ‘‘ਸਜੀਵਮਚ੍ਛੋ’’ਤਿ ਵਿਸ੍ਸਜ੍ਜੇਸਿ. ਏਵਂ ਤਿਕ੍ਖਤ੍ਤੁਂ ਵੀਮਂਸਿਤ੍ਵਾ ‘‘ਸਾਧੁਕਂ ਸੀਲਂ ਰਕ੍ਖਤੀ’’ਤਿ ਅਤ੍ਤਾਨਂ ਜਾਨਾਪੇਤ੍ਵਾ ‘‘ਅਹਂ ਤਵ ਵੀਮਂਸਨਤ੍ਥਾਯ ਆਗਤੋ, ਸਾਧੁਕਂ ਸੀਲਂ ਰਕ੍ਖਸਿ, ਏਵਂ ਰਕ੍ਖਮਾਨਾ ¶ ਨ ਚਿਰਸ੍ਸੇਵ ਮਮ ਸਨ੍ਤਿਕੇ ਨਿਬ੍ਬਤ੍ਤਿਸ੍ਸਸਿ, ਅਪ੍ਪਮਤ੍ਤਾ ਹੋਹੀ’’ਤਿ ਵਤ੍ਵਾ ਪਕ੍ਕਾਮਿ.

ਸਾ ¶ ¶ ਤਤੋ ਪਟ੍ਠਾਯ ਪਨ ਸਯਂਮਤਮਚ੍ਛਂ ਲਭਤਿ ਵਾ, ਨ ਵਾ. ਅਲਭਮਾਨਾ ਕਤਿਪਾਹਚ੍ਚਯੇਨੇਵ ਸੁਸ੍ਸਿਤ੍ਵਾ ਕਾਲਂ ਕਤ੍ਵਾ ਤਸ੍ਸ ਸੀਲਸ੍ਸ ਫਲੇਨ ਬਾਰਾਣਸਿਯਂ ਕੁਮ੍ਭਕਾਰਸ੍ਸ ਧੀਤਾ ਹੁਤ੍ਵਾ ਨਿਬ੍ਬਤ੍ਤਿ. ਅਥਸ੍ਸਾ ਪਨ੍ਨਰਸਸੋਲ਼ਸਵਸ੍ਸੁਦ੍ਦੇਸਿਕਕਾਲੇ ਸਕ੍ਕੋ ‘‘ਕੁਹਿਂ ਨੁ ਖੋ ਸਾ ਨਿਬ੍ਬਤ੍ਤਾ’’ਤਿ ਆਵਜ੍ਜੇਨ੍ਤੋ ਦਿਸ੍ਵਾ, ‘‘ਇਦਾਨਿ ਮਯਾ ਤਤ੍ਥ ਗਨ੍ਤੁਂ ਵਟ੍ਟਤੀ’’ਤਿ ਏਲ਼ਾਲੁਕਵਣ੍ਣੇਨ ਪਞ੍ਞਾਯਮਾਨੇਹਿ ਸਤ੍ਤਹਿ ਰਤਨੇਹਿ ਯਾਨਕਂ ਪੂਰੇਤ੍ਵਾ ਤਂ ਪਾਜੇਨ੍ਤੋ ਬਾਰਾਣਸਿਂ ਪਵਿਸਿਤ੍ਵਾ, ‘‘ਅਮ੍ਮਤਾਤਾ, ਏਲ਼ਾਲੁਕਾਨਿ ਗਣ੍ਹਥ ਗਣ੍ਹਥਾ’’ਤਿ ਉਗ੍ਘੋਸੇਨ੍ਤੋ ਵੀਥਿਂ ਪਟਿਪਜ੍ਜਿ. ਮੁਗ੍ਗਮਾਸਾਦੀਨਿ ਗਹੇਤ੍ਵਾ ਆਗਤੇ ਪਨ ‘‘ਮੂਲੇਨ ਨ ਦੇਮੀ’’ਤਿ ਵਤ੍ਵਾ, ‘‘ਕਥਂ ਦੇਸੀ’’ਤਿ ਵੁਤ੍ਤੇ, ‘‘ਸੀਲਰਕ੍ਖਿਕਾਯ ਇਤ੍ਥਿਯਾ ਦਮ੍ਮੀ’’ਤਿ ਆਹ. ‘‘ਸੀਲਂ ਨਾਮ, ਸਾਮਿ, ਕੀਦਿਸਂ, ਕਿਂ ਕਾਲ਼ਂ, ਉਦਾਹੁ ਨੀਲਾਦਿਵਣ੍ਣ’’ਨ੍ਤਿ? ‘‘ਤੁਮ੍ਹੇ ‘ਸੀਲਂ ਕੀਦਿਸ’ਨ੍ਤਿਪਿ ਨ ਜਾਨਾਥ, ਕਿਮੇਵ ਨਂ ਰਕ੍ਖਿਸ੍ਸਥ, ਸੀਲਰਕ੍ਖਿਕਾਯ ਪਨ ਦਸ੍ਸਾਮੀ’’ਤਿ. ‘‘ਸਾਮਿ, ਏਸਾ ਕੁਮ੍ਭਕਾਰਸ੍ਸ ਧੀਤਾ ‘ਸੀਲਂ ਰਕ੍ਖਾਮੀ’ਤਿ ਵਿਚਰਤਿ, ਏਤਿਸ੍ਸਾ ਦੇਹੀ’’ਤਿ. ਸਾਪਿ ਨਂ ‘‘ਤੇਨ ਹਿ ਮਯ੍ਹਂ ਦੇਹਿ, ਸਾਮੀ’’ਤਿ ਆਹ. ‘‘ਕਾਸਿ ਤ੍ਵ’’ਨ੍ਤਿ? ‘‘ਅਹਂ ਅਵਿਜਹਿਤਪਞ੍ਚਸੀਲਾ’’ਤਿ. ‘‘ਤੁਯ੍ਹਮੇਵੇਤਾਨਿ ¶ ਮਯਾ ਆਨੀਤਾਨੀ’’ਤਿ ਯਾਨਕਂ ਪਾਜੇਨ੍ਤੋ ਤਸ੍ਸਾ ਘਰਂ ਗਨ੍ਤ੍ਵਾ ਅਞ੍ਞੇਹਿ ਅਨਾਹਰਿਯਂ ਕਤ੍ਵਾ ਏਲ਼ਾਲੁਕਵਣ੍ਣੇਨ ਦੇਵਦਤ੍ਤਿਯਂ ਧਨਂ ਦਤ੍ਵਾ ਅਤ੍ਤਾਨਂ ਜਾਨਾਪੇਤ੍ਵਾ, ‘‘ਇਦਂ ਤੇ ਜੀਵਿਤਵੁਤ੍ਤਿਯਾ ਧਨਂ, ਪਞ੍ਚਸੀਲਾਨਿ ਅਖਣ੍ਡਾਦੀਨਿ ਕਤ੍ਵਾ ਰਕ੍ਖਾਹੀ’’ਤਿ ਵਤ੍ਵਾ ਪਕ੍ਕਾਮਿ.

ਸਾਪਿ ਤਤੋ ਚਵਿਤ੍ਵਾ ਅਸੁਰਭਵਨੇ ਅਸੁਰਜੇਟ੍ਠਕਸ੍ਸ ਧੀਤਾ ਹੁਤ੍ਵਾ ਸਕ੍ਕਸ੍ਸ ਵੇਰਿਘਰੇ ਨਿਬ੍ਬਤ੍ਤਿ. ਦ੍ਵੀਸੁ ਪਨ ਅਤ੍ਤਭਾਵੇਸੁ ਸੀਲਸ੍ਸ ਸੁਰਕ੍ਖਿਤਤ੍ਤਾ ਅਭਿਰੂਪਾ ਅਹੋਸਿ ਸੁਵਣ੍ਣਵਣ੍ਣਾ ਅਸਾਧਾਰਣਾਯ ਰੂਪਸਿਰਿਯਾ ਸਮਨ੍ਨਾਗਤਾ. ਵੇਪਚਿਤ੍ਤਿਅਸੁਰਿਨ੍ਦੋ ਆਗਤਾਗਤਾਨਂ ਅਸੁਰਾਨਂ ‘‘ਤੁਮ੍ਹੇ ਮਮ ਧੀਤੁ ਅਨੁਚ੍ਛਵਿਕਾ ਨ ਹੋਥਾ’’ਤਿ ਤਂ ਕਸ੍ਸਚਿ ਅਦਤ੍ਵਾ, ‘‘ਮਮ ਧੀਤਾ ਅਤ੍ਤਨਾਵ ਅਤ੍ਤਨੋ ਅਨੁਚ੍ਛਵਿਕਂ ਸਾਮਿਕਂ ਗਹੇਸ੍ਸਤੀ’’ਤਿ ਅਸੁਰਬਲਂ ਸਨ੍ਨਿਪਾਤਾਪੇਤ੍ਵਾ, ‘‘ਤੁਯ੍ਹਂ ਅਨੁਚ੍ਛਵਿਕਂ ਸਾਮਿਕਂ ਗਣ੍ਹਾ’’ਤਿ ਤਸ੍ਸਾ, ਹਤ੍ਥੇ ਪੁਪ੍ਫਦਾਮਂ ਅਦਾਸਿ. ਤਸ੍ਮਿਂ ਖਣੇ ਸਕ੍ਕੋ ਤਸ੍ਸਾ ਨਿਬ੍ਬਤ੍ਤਟ੍ਠਾਨਂ ਓਲੋਕੇਨ੍ਤੋ ਤਂ ਪਵਤ੍ਤਿਂ ਞਤ੍ਵਾ, ‘‘ਇਦਾਨਿ ਮਯਾ ਗਨ੍ਤ੍ਵਾ ਤਂ ਆਨੇਤੁਂ ਵਟ੍ਟਤੀ’’ਤਿ ਮਹਲ੍ਲਕਅਸੁਰਵਣ੍ਣਂ ਨਿਮ੍ਮਿਨਿਤ੍ਵਾ ਗਨ੍ਤ੍ਵਾ ਪਰਿਸਪਰਿਯਨ੍ਤੇ ਅਟ੍ਠਾਸਿ. ਸਾਪਿ ਇਤੋ ਚਿਤੋ ਚ ਓਲੋਕੇਨ੍ਤੀ ਤਂ ਦਿਟ੍ਠਮਤ੍ਤਾਵ ਪੁਬ੍ਬਸਨ੍ਨਿਵਾਸਵਸੇਨ ਉਪ੍ਪਨ੍ਨੇਨ ਪੇਮੇਨ ਮਹੋਘੇਨੇਵ ਅਜ੍ਝੋਤ੍ਥਟਹਦਯਾ ਹੁਤ੍ਵਾ, ‘‘ਏਸੋ ਮੇ ਸਾਮਿਕੋ’’ਤਿ ਤਸ੍ਸ ਉਪਰਿ ਪੁਪ੍ਫਦਾਮਂ ਖਿਪਿ ¶ . ਅਸੁਰਾ ‘‘ਅਮ੍ਹਾਕਂ ਰਾਜਾ ਏਤ੍ਤਕਂ ਕਾਲਂ ਧੀਤੁ ਅਨੁਚ੍ਛਵਿਕਂ ਅਲਭਿਤ੍ਵਾ ਇਦਾਨਿ ਲਭਿ, ਅਯਮੇਵਸ੍ਸ ਧੀਤੁ ਪਿਤਾਮਹਤੋ ਮਹਲ੍ਲਕੋ ਅਨੁਚ੍ਛਵਿਕੋ’’ਤਿ ਲਜ੍ਜਮਾਨਾ ¶ ਅਪਕ੍ਕਮਿਂਸੁ. ਸਕ੍ਕੋਪਿ ਤਂ ਹਤ੍ਥੇ ਗਹੇਤ੍ਵਾ ‘‘ਸਕ੍ਕੋਹਮਸ੍ਮੀ’’ਤਿ ਨਦਿਤ੍ਵਾ ਆਕਾਸੇ ਪਕ੍ਖਨ੍ਦਿ. ਅਸੁਰਾ ‘‘ਵਞ੍ਚਿਤਮ੍ਹਾ ਜਰਸਕ੍ਕੇਨਾ’’ਤਿ ਤਂ ਅਨੁਬਨ੍ਧਿਂਸੁ. ਮਾਤਲਿ, ਸਙ੍ਗਾਹਕੋ ਵੇਜਯਨ੍ਤਰਥਂ ਆਹਰਿਤ੍ਵਾ ਅਨ੍ਤਰਾਮਗ੍ਗੇ ਅਟ੍ਠਾਸਿ. ਸਕ੍ਕੋ ਤਂ ਤਤ੍ਥ ਆਰੋਪੇਤ੍ਵਾ ਦੇਵਨਗਰਾਭਿਮੁਖੋ ਪਾਯਾਸਿ. ਅਥਸ੍ਸ ਸਿਪ੍ਪਲਿਵਨਂ ਸਮ੍ਪਤ੍ਤਕਾਲੇ ਰਥਸਦ੍ਦਂ ਸੁਤ੍ਵਾ ਭੀਤਾ ਗਰੁਲ਼ਪੋਤਕਾ ¶ ਵਿਰਵਿਂਸੁ. ਤੇਸਂ ਸਦ੍ਦਂ ਸੁਤ੍ਵਾ ਸਕ੍ਕੋ ਮਾਤਲਿਂ ਪੁਚ੍ਛਿ – ‘‘ਕੇ ਏਤੇ ਵਿਰਵਨ੍ਤੀ’’ਤਿ? ‘‘ਗਰੁਲ਼ਪੋਤਕਾ, ਦੇਵਾ’’ਤਿ. ‘‘ਕਿਂ ਕਾਰਣਾ’’ਤਿ? ‘‘ਰਥਸਦ੍ਦਂ ਸੁਤ੍ਵਾ ਮਰਣਭਯੇਨਾ’’ਤਿ. ‘‘ਮਂ ਏਕਂ ਨਿਸ੍ਸਾਯ ਏਤ੍ਤਕੋ ਦਿਜੋ ਰਥਵੇਗੇਨ ਵਿਚੁਣ੍ਣਿਤੋ ਮਾ ਨਸ੍ਸਿ, ਨਿਵਤ੍ਤੇਹਿ ਰਥ’’ਨ੍ਤਿ. ਸੋਪਿ ਸਿਨ੍ਧਵਸਹਸ੍ਸਸ੍ਸ ਦਣ੍ਡਕਸਞ੍ਞਂ ਦਤ੍ਵਾ ਰਥਂ ਨਿਵਤ੍ਤੇਸਿ. ਤਂ ਦਿਸ੍ਵਾ ਅਸੁਰਾ ‘‘ਜਰਸਕ੍ਕੋ ਅਸੁਰਪੁਰਤੋ ਪਟ੍ਠਾਯ ਪਲਾਯਨ੍ਤੋ ਇਦਾਨਿ ਰਥਂ ਨਿਵਤ੍ਤੇਸਿ, ਅਦ੍ਧਾ ਤੇਨ ਉਪਤ੍ਥਮ੍ਭੋ ਲਦ੍ਧੋ ਭਵਿਸ੍ਸਤੀ’’ਤਿ ਨਿਵਤ੍ਤੇਤ੍ਵਾ ਆਗਮਨਮਗ੍ਗੇਨੇਵ ਅਸੁਰਪੁਰਂ ਪਵਿਸਿਤ੍ਵਾ ਪੁਨ ਸੀਸਂ ਨ ਉਕ੍ਖਿਪਿਂਸੁ.

ਸਕ੍ਕੋਪਿ ਸੁਜਂ ਅਸੁਰਕਞ੍ਞਂ ਦੇਵਨਗਰਂ ਨੇਤ੍ਵਾ ਅਡ੍ਢਤੇਯ੍ਯਾਨਂ ਅਚ੍ਛਰਾਕੋਟੀਨਂ ਜੇਟ੍ਠਿਕਟ੍ਠਾਨੇ ਠਪੇਸਿ. ਸਾ ਸਕ੍ਕਂ ਵਰਂ ਯਾਚਿ – ‘‘ਮਹਾਰਾਜ, ਮਮ ਇਮਸ੍ਮਿਂ ਦੇਵਲੋਕੇ ਮਾਤਾਪਿਤਰੋ ਵਾ ਭਾਤਿਕਭਗਿਨਿਯੋ ਵਾ ਨਤ੍ਥਿ, ਯਤ੍ਥ ਯਤ੍ਥ ਗਚ੍ਛਸਿ, ਤਤ੍ਥ ਤਤ੍ਥ ਮਂ ਗਹੇਤ੍ਵਾਵ ¶ ਗਚ੍ਛੇਯ੍ਯਾਸੀ’’ਤਿ. ਸੋ ‘‘ਸਾਧੂ’’ਤਿ ਤਸ੍ਸਾ ਪਟਿਞ੍ਞਂ ਅਦਾਸਿ. ਤਤੋ ਪਟ੍ਠਾਯ ਚਿਤ੍ਤਪਾਟਲਿਯਾ ਪੁਪ੍ਫਿਤਾਯ ਅਸੁਰਾ ‘‘ਅਮ੍ਹਾਕਂ ਨਿਬ੍ਬਤ੍ਤਟ੍ਠਾਨੇ ਦਿਬ੍ਬਪਾਰਿਚ੍ਛਤ੍ਤਕਸ੍ਸ ਪੁਪ੍ਫਨਕਾਲੋ’’ਤਿ ਯੁਦ੍ਧਤ੍ਥਾਯ ਸਗ੍ਗਂ ਅਭਿਰੁਹਨ੍ਤਿ. ਸਕ੍ਕੋ ਹੇਟ੍ਠਾਸਮੁਦ੍ਦੇ ਨਾਗਾਨਂ ਆਰਕ੍ਖਂ ਅਦਾਸਿ, ਤਤੋ ਸੁਪਣ੍ਣਾਨਂ, ਤਤੋ ਕੁਮ੍ਭਣ੍ਡਾਨਂ, ਤਤੋ ਯਕ੍ਖਾਨਂ. ਤਤੋ ਚਤੁਨ੍ਨਂ ਮਹਾਰਾਜਾਨਂ. ਸਬ੍ਬੂਪਰਿ ਪਨ ਉਪਦ੍ਦਵਨਿਵਤ੍ਤਨਤ੍ਥਾਯ ਦੇਵਨਗਰਦ੍ਵਾਰੇਸੁ ਵਜਿਰਹਤ੍ਥਾ ਇਨ੍ਦਪਟਿਮਾ ਠਪੇਸਿ. ਅਸੁਰਾ ਨਾਗਾਦਯੋ ਜਿਨਿਤ੍ਵਾ ਆਗਤਾਪਿ ਇਨ੍ਦਪਟਿਮਾ ਦੂਰਤੋ ਦਿਸ੍ਵਾ ‘‘ਸਕ੍ਕੋ ਨਿਕ੍ਖਨ੍ਤੋ’’ਤਿ ਪਲਾਯਨ੍ਤਿ. ਏਵਂ, ਮਹਾਲਿ, ਮਘੋ ਮਾਣਵੋ ਅਪ੍ਪਮਾਦਪਟਿਪਦਂ ਪਟਿਪਜ੍ਜਿ. ਏਵਂ ਅਪ੍ਪਮਤ੍ਤੋ ਪਨੇਸ ਏਵਰੂਪਂ ਇਸ੍ਸਰਿਯਂ ਪਤ੍ਵਾ ਦ੍ਵੀਸੁ ਦੇਵਲੋਕੇਸੁ ਰਜ੍ਜਂ ਕਾਰੇਸਿ. ਅਪ੍ਪਮਾਦੋ ਨਾਮੇਸ ਬੁਦ੍ਧਾਦੀਹਿ ਪਸਤ੍ਥੋ. ਅਪ੍ਪਮਾਦਞ੍ਹਿ ਨਿਸ੍ਸਾਯ ਸਬ੍ਬੇਸਮ੍ਪਿ ਲੋਕਿਯਲੋਕੁਤ੍ਤਰਾਨਂ ਵਿਸੇਸਾਨਂ ਅਧਿਗਮੋ ਹੋਤੀਤਿ ਵਤ੍ਵਾ ਇਮਂ ਗਾਥਮਾਹ –

‘‘ਅਪ੍ਪਮਾਦੇਨ ¶ ਮਘਵਾ, ਦੇਵਾਨਂ ਸੇਟ੍ਠਤਂ ਗਤੋ;

ਅਪ੍ਪਮਾਦਂ ਪਸਂਸਨ੍ਤਿ, ਪਮਾਦੋ ਗਰਹਿਤੋ ਸਦਾ’’ਤਿ.

ਤਤ੍ਥ ਅਪ੍ਪਮਾਦੇਨਾਤਿ ਮਚਲਗਾਮੇ ਭੂਮਿਪ੍ਪਦੇਸਸੋਧਨਂ ਆਦਿਂ ਕਤ੍ਵਾ ਕਤੇਨ ਅਪ੍ਪਮਾਦੇਨ. ਮਘਵਾਤਿ ਇਦਾਨਿ ‘‘ਮਘਵਾ’’ਤਿਪਞ੍ਞਾਤੋ ਮਘੋ ਮਾਣਵੋ ਦ੍ਵਿਨ੍ਨਂ ਦੇਵਲੋਕਾਨਂ ਰਾਜਭਾਵੇਨ ਦੇਵਾਨਂ ਸੇਟ੍ਠਤਂ ਗਤੋ. ਪਸਂਸਨ੍ਤੀਤਿ ਬੁਦ੍ਧਾਦਯੋ ਪਣ੍ਡਿਤਾ ਅਪ੍ਪਮਾਦਮੇਵ ਥੋਮੇਨ੍ਤਿ ¶ ਵਣ੍ਣਯਨ੍ਤਿ. ਕਿਂ ਕਾਰਣਾ? ਸਬ੍ਬੇਸਂ ਲੋਕਿਯਲੋਕੁਤ੍ਤਰਾਨਂ ਵਿਸੇਸਾਨਂ ਪਟਿਲਾਭਕਾਰਣਤ੍ਤਾ. ਪਮਾਦੋ ਗਰਹਿਤੋ ਸਦਾਤਿ ਪਮਾਦੋ ਪਨ ਤੇਹਿ ਅਰਿਯੇਹਿ ਨਿਚ੍ਚਂ ਗਰਹਿਤੋ ਨਿਨ੍ਦਿਤੋ. ਕਿਂ ਕਾਰਣਾ? ਸਬ੍ਬਵਿਪਤ੍ਤੀਨਂ ਮੂਲਭਾਵਤੋ. ਮਨੁਸ੍ਸਦੋਭਗ੍ਗਂ ਵਾ ਹਿ ਅਪਾਯੁਪ੍ਪਤ੍ਤਿ ਵਾ ਸਬ੍ਬਾ ਪਮਾਦਮੂਲਿਕਾਯੇਵਾਤਿ.

ਗਾਥਾਪਰਿਯੋਸਾਨੇ ¶ ਮਹਾਲਿ ਲਿਚ੍ਛਵੀ ਸੋਤਾਪਤ੍ਤਿਫਲੇ ਪਤਿਟ੍ਠਹਿ, ਸਮ੍ਪਤ੍ਤਪਰਿਸਾਯਪਿ ਬਹੂ ਸੋਤਾਪਨ੍ਨਾਦਯੋ ਜਾਤਾਤਿ.

ਅਪ੍ਪਮਾਦਰਤੋ ਭਿਕ੍ਖੂਤਿ ਇਮਂ ਧਮ੍ਮਦੇਸਨਂ ਸਤ੍ਥਾ ਜੇਤਵਨੇ ਵਿਹਰਨ੍ਤੋ ਅਞ੍ਞਤਰਂ ਭਿਕ੍ਖੁਂ ਆਰਬ੍ਭ ਕਥੇਸਿ.

ਸੋ ਕਿਰ ਸਤ੍ਥੁ ਸਨ੍ਤਿਕੇ ਯਾਵ ਅਰਹਤ੍ਤਾ ਕਮ੍ਮਟ੍ਠਾਨਂ ਕਥਾਪੇਤ੍ਵਾ ਅਰਞ੍ਞਂ ਪਵਿਸਿਤ੍ਵਾ ਘਟੇਨ੍ਤੋ ਵਾਯਮਨ੍ਤੋ ਅਰਹਤ੍ਤਂ ਪਤ੍ਤੁਂ ਨਾਸਕ੍ਖਿ. ਸੋ ‘‘ਵਿਸੇਸੇਤ੍ਵਾ ਕਮ੍ਮਟ੍ਠਾਨਂ ਕਥਾਪੇਸ੍ਸਾਮੀ’’ਤਿ ਤਤੋ ਨਿਕ੍ਖਮਿਤ੍ਵਾ ਸਤ੍ਥੁ ਸਨ੍ਤਿਕਂ ਆਗਚ੍ਛਨ੍ਤੋ ਅਨ੍ਤਰਾਮਗ੍ਗੇ ਮਹਨ੍ਤਂ ਦਾਵਗ੍ਗਿਂ ਉਟ੍ਠਿਤਂ ਦਿਸ੍ਵਾ ਵੇਗੇਨ ਏਕਂ ਮੁਣ੍ਡਪਬ੍ਬਤਮਤ੍ਥਕਂ ਅਭਿਰੁਯ੍ਹ ਨਿਸਿਨ੍ਨੋ ਅਰਞ੍ਞਂ ¶ ਡਯ੍ਹਮਾਨਂ ਅਗ੍ਗਿਂ ਦਿਸ੍ਵਾ ਆਰਮ੍ਮਣਂ ਗਣ੍ਹਿ – ‘‘ਯਥਾ ਅਯਂ ਅਗ੍ਗਿ ਮਹਨ੍ਤਾਨਿ ਚ ਖੁਦ੍ਦਕਾਨਿ ਚ ਉਪਾਦਾਨਾਨਿ ਡਹਨ੍ਤੋ ਗਚ੍ਛਤਿ, ਏਵਂ ਅਰਿਯਮਗ੍ਗਞਾਣਗ੍ਗਿਨਾਪਿ ਮਹਨ੍ਤਾਨਿ ਚ ਖੁਦ੍ਦਕਾਨਿ ਚ ਸਂਯੋਜਨਾਨਿ ਡਹਨ੍ਤੇਨ ਗਨ੍ਤਬ੍ਬਂ ਭਵਿਸ੍ਸਤੀ’’ਤਿ. ਸਤ੍ਥਾ ਗਨ੍ਧਕੁਟਿਯਂ ਨਿਸਿਨ੍ਨੋਵ ਤਸ੍ਸ ਚਿਤ੍ਤਾਚਾਰਂ ਞਤ੍ਵਾ, ‘‘ਏਵਮੇਵ, ਭਿਕ੍ਖੁ, ਮਹਨ੍ਤਾਨਿਪਿ ਖੁਦ੍ਦਕਾਨਿਪਿ ਉਪਾਦਾਨਾਨਿ ਵਿਯ ਇਮੇਸਂ ਸਤ੍ਤਾਨਂ ਅਬ੍ਭਨ੍ਤਰੇ ਉਪ੍ਪਜ੍ਜਮਾਨਾਨਿ ਅਣੁਂਥੂਲਾਨਿ ਸਂਯੋਜਨਾਨਿ, ਤਾਨਿ ¶ ਞਾਣਗ੍ਗਿਨਾ ਝਾਪੇਤ੍ਵਾ ਅਭਬ੍ਬੁਪ੍ਪਤ੍ਤਿਕਾਨਿ ਕਾਤੁਂ ਵਟ੍ਟਤੀ’’ਤਿ ਵਤ੍ਵਾ ਓਭਾਸਂ ਵਿਸ੍ਸਜ੍ਜੇਤ੍ਵਾ ਤਸ੍ਸ ਭਿਕ੍ਖੁਨੋ ਅਭਿਮੁਖੇ ਨਿਸਿਨ੍ਨੋ ਵਿਯ ਪਞ੍ਞਾਯਮਾਨੋ ਇਮਂ ਓਭਾਸਗਾਥਮਾਹ –

‘‘ਅਪ੍ਪਮਾਦਰਤੋ ਭਿਕ੍ਖੁ, ਪਮਾਦੇ ਭਯਦਸ੍ਸਿ ਵਾ;

ਸਂਯੋਜਨਂ ਅਣੁਂ ਥੂਲਂ, ਡਹਂ ਅਗ੍ਗੀਵ ਗਚ੍ਛਤੀ’’ਤਿ.

ਤਤ੍ਥ ਅਪ੍ਪਮਾਦਰਤੋਤਿ ਅਪ੍ਪਮਾਦੇ ਰਤੋ ਅਭਿਰਤੋ, ਅਪ੍ਪਮਾਦੇਨ ਵੀਤਿਨਾਮੇਨ੍ਤੋਤਿ ਅਤ੍ਥੋ. ਪਮਾਦੇ ਭਯਦਸ੍ਸਿ ਵਾਤਿ ਨਿਰਯੁਪ੍ਪਤ੍ਤਿਆਦਿਕਂ ਪਮਾਦੇ ਭਯਂ ਭਯਤੋ ਪਸ੍ਸਨ੍ਤੋ, ਤਾਸਂ ਵਾ ਉਪ੍ਪਤ੍ਤੀਨਂ ਮੂਲਤ੍ਤਾ ਪਮਾਦਂ ਭਯਤੋ ਪਸ੍ਸਨ੍ਤੋ. ਸਂਯੋਜਨਨ੍ਤਿ ਵਟ੍ਟਦੁਕ੍ਖੇਨ ਸਦ੍ਧਿਂ ਯੋਜਨਂ ਬਨ੍ਧਨਂ ਪਜਾਨਂ ਵਟ੍ਟੇ ਓਸੀਦਾਪਨਸਮਤ੍ਥਂ ਦਸਵਿਧਂ ਸਂਯੋਜਨਂ. ਅਣੁਂ ਥੂਲਨ੍ਤਿ ਮਹਨ੍ਤਞ੍ਚ ਖੁਦ੍ਦਕਞ੍ਚ. ਡਹਂ ਅਗ੍ਗੀਵ ਗਚ੍ਛਤੀਤਿ ਯਥਾ ਅਯਂ ਅਗ੍ਗੀ ਏਤਂ ਮਹਨ੍ਤਞ੍ਚ ¶ ਖੁਦ੍ਦਕਞ੍ਚ ਉਪਾਦਾਨਂ ਡਹਨ੍ਤੋਵ ਗਚ੍ਛਤਿ. ਏਵਮੇਸੋ ¶ ਅਪ੍ਪਮਾਦਰਤੋ ਭਿਕ੍ਖੁ ਅਪ੍ਪਮਾਦਾਧਿਗਤੇਨ ਞਾਣਗ੍ਗਿਨਾ ਏਤਂ ਸਂਯੋਜਨਂ ਡਹਨ੍ਤੋ ਅਭਬ੍ਬੁਪ੍ਪਤ੍ਤਿਕਂ ਕਰੋਨ੍ਤੋ ਗਚ੍ਛਤੀਤਿ ਅਤ੍ਥੋ.

ਗਾਥਾਪਰਿਯੋਸਾਨੇ ਸੋ ਭਿਕ੍ਖੁ ਯਥਾਨਿਸਿਨ੍ਨੋਵ ਸਬ੍ਬਸਂਯੋਜਨਾਨਿ ਝਾਪੇਤ੍ਵਾ ਸਹ ਪਟਿਸਮ੍ਭਿਦਾਹਿ ਅਰਹਤ੍ਤਂ ਪਤ੍ਵਾ ਆਕਾਸੇਨਾਗਨ੍ਤ੍ਵਾ ਤਥਾਗਤਸ੍ਸ ਸੁਵਣ੍ਣਵਣ੍ਣਂ ਸਰੀਰਂ ਥੋਮੇਤ੍ਵਾ ਵਣ੍ਣੇਤ੍ਵਾ ਵਨ੍ਦਮਾਨੋਵ ਪਕ੍ਕਾਮੀਤਿ.

ਅਪ੍ਪਮਾਦਰਤੋਤਿ ਇਮਂ ਧਮ੍ਮਦੇਸਨਂ ਸਤ੍ਥਾ ਜੇਤਵਨੇ ਵਿਹਰਨ੍ਤੋ ਨਿਗਮਵਾਸਿਤਿਸ੍ਸਤ੍ਥੇਰਂ ਨਾਮ ਆਰਬ੍ਭ ਕਥੇਸਿ.

ਏਕਸ੍ਮਿਞ੍ਹਿ ਸਾਵਤ੍ਥਿਤੋ ਅਵਿਦੂਰੇ ਨਿਗਮਗਾਮੇ ਜਾਤਸਂਵਡ੍ਢੋ ਏਕੋ ਕੁਲਪੁਤ੍ਤੋ ਸਤ੍ਥੁ ਸਾਸਨੇ ਪਬ੍ਬਜਿਤ੍ਵਾ ਲਦ੍ਧੂਪਸਮ੍ਪਦੋ ‘‘ਨਿਗਮਵਾਸਿਤਿਸ੍ਸਤ੍ਥੇਰੋ ਨਾਮ ਅਪ੍ਪਿਚ੍ਛੋ ਸਨ੍ਤੁਟ੍ਠੋ ਪਵਿਵਿਤ੍ਤੋ ਆਰਦ੍ਧਵੀਰਿਯੋ’’ਤਿ ਪਞ੍ਞਾਯਿ. ਸੋ ਨਿਬਦ੍ਧਂ ਞਾਤਿਗਾਮੇਯੇਵ ਪਿਣ੍ਡਾਯ ਵਿਚਰਤਿ. ਅਨਾਥਪਿਣ੍ਡਿਕਾਦੀਸੁ ਮਹਾਦਾਨਾਨਿ ਕਰੋਨ੍ਤੇਸੁ, ਪਸੇਨਦਿਕੋਸਲੇ ਅਸਦਿਸਦਾਨਂ ਕਰੋਨ੍ਤੇਪਿ ¶ ਸਾਵਤ੍ਥਿਂ ਨਾਗਚ੍ਛਤਿ. ਭਿਕ੍ਖੂ ‘‘ਅਯਂ ਨਿਗਮਵਾਸਿਤਿਸ੍ਸਤ੍ਥੇਰੋ ਉਟ੍ਠਾਯ ਸਮੁਟ੍ਠਾਯ ਞਾਤਿਸਂਸਟ੍ਠੋ ਵਿਹਰਤਿ, ਅਨਾਥਪਿਣ੍ਡਿਕਾਦੀਸੁ ਮਹਾਦਾਨਾਦੀਨਿ ਕਰੋਨ੍ਤੇਸੁ, ਪਸੇਨਦਿਕੋਸਲੇ ਅਸਦਿਸਦਾਨਂ ਕਰੋਨ੍ਤੇਪਿ ਨੇਵ ਆਗਚ੍ਛਤੀ’’ਤਿ ਕਥਂ ਸਮੁਟ੍ਠਾਪੇਤ੍ਵਾ ¶ ਸਤ੍ਥੁ ਆਰੋਚਯਿਂਸੁ. ਸਤ੍ਥਾ ਤਂ ਪਕ੍ਕੋਸਾਪੇਤ੍ਵਾ, ‘‘ਸਚ੍ਚਂ ਕਿਰ ਤ੍ਵਂ, ਭਿਕ੍ਖੁ, ਏਵਂ ਕਰੋਸੀ’’ਤਿ ਪੁਚ੍ਛਿਤ੍ਵਾ, ‘‘ਨਤ੍ਥਿ, ਭਨ੍ਤੇ, ਮਯ੍ਹਂ ਞਾਤਿਸਂਸਗ੍ਗੋ, ਅਹਂ ਏਤੇ ਮਨੁਸ੍ਸੇ ਨਿਸ੍ਸਾਯ ਅਜ੍ਝੋਹਰਣੀਯਮਤ੍ਤਂ ਆਹਾਰਂ ਲਭਾਮਿ ਲੂਖੇ ਵਾ ਪਣੀਤੇ ਵਾ. ਯਾਪਨਮਤ੍ਤੇ ਲਦ੍ਧੇ ਪੁਨ ਕਿਂ ਆਹਾਰਪਰਿਯੇਸਨੇਨਾਤਿ ਨ ਗਚ੍ਛਾਮਿ, ਞਾਤੀਹਿ ਪਨ ਮੇ ਸਂਸਗ੍ਗੋ ਨਾਮ ਨਤ੍ਥਿ, ਭਨ੍ਤੇ’’ਤਿ ਵੁਤ੍ਤੇ ਸਤ੍ਥਾ ਪਕਤਿਯਾਪਿ ਤਸ੍ਸ ਅਜ੍ਝਾਸਯਂ ਵਿਜਾਨਨ੍ਤੋ – ‘‘ਸਾਧੁ ਸਾਧੁ, ਭਿਕ੍ਖੂ’’ਤਿ ਤਸ੍ਸ ਸਾਧੁਕਾਰਂ ਦਤ੍ਵਾ, ‘‘ਅਨਚ੍ਛਰਿਯਂ ਖੋ ਪਨੇਤਂ ਭਿਕ੍ਖੁ, ਯਂ ਤ੍ਵਂ ਮਾਦਿਸਂ ਆਚਰਿਯਂ ਲਭਿਤ੍ਵਾ ਅਪ੍ਪਿਚ੍ਛੋ ਅਹੋਸਿ. ਅਯਞ੍ਹਿ ਅਪ੍ਪਿਚ੍ਛਤਾ ਨਾਮ ਮਮ ਤਨ੍ਤਿ, ਮਮ ਪਵੇਣੀ’’ਤਿ ਵਤ੍ਵਾ ਭਿਕ੍ਖੂਹਿ ਯਾਚਿਤੋ ਅਤੀਤਂ ਆਹਰਿ –

ਅਤੀਤੇ ਹਿਮਵਨ੍ਤੇ ਗਙ੍ਗਾਤੀਰੇ ਏਕਸ੍ਮਿਂ ਉਦੁਮ੍ਬਰਵਨੇ ਅਨੇਕਸਹਸ੍ਸਾ ਸੁਵਾ ਵਸਿਂਸੁ. ਤਤ੍ਰੇਕੋ ਸੁਵਰਾਜਾ ¶ ਅਤ੍ਤਨੋ ਨਿਵਾਸਰੁਕ੍ਖਸ੍ਸ ਫਲੇਸੁ ਖੀਣੇਸੁ ਯਂ ਯਦੇਵ ਅਵਸਿਟ੍ਠਂ ਹੋਤਿ ਅਙ੍ਕੁਰੋ ਵਾ ਪਤ੍ਤਂ ਵਾ ਤਚੋ ਵਾ, ਤਂ ਤਂ ਖਾਦਿਤ੍ਵਾ ਗਙ੍ਗਾਯਂ ਪਾਨੀਯਂ ਪਿਵਿਤ੍ਵਾ ਪਰਮਪ੍ਪਿਚ੍ਛੋ ਸਨ੍ਤੁਟ੍ਠੋ ਹੁਤ੍ਵਾ ਅਞ੍ਞਤ੍ਥ ਨ ਗਚ੍ਛਤਿ. ਤਸ੍ਸ ਅਪ੍ਪਿਚ੍ਛਸਨ੍ਤੁਟ੍ਠਭਾਵਗੁਣੇਨ ਸਕ੍ਕਸ੍ਸ ਭਵਨਂ ਕਮ੍ਪਿ. ਸਕ੍ਕੋ ਆਵਜ੍ਜਮਾਨੋ ਤਂ ਦਿਸ੍ਵਾ ਤਸ੍ਸ ਵੀਮਂਸਨਤ੍ਥਂ ਅਤ੍ਤਨੋ ਆਨੁਭਾਵੇਨ ਤਂ ਰੁਕ੍ਖਂ ਸੁਕ੍ਖਾਪੇਸਿ. ਰੁਕ੍ਖੋ ਓਭਗ੍ਗੋ ਖਾਣੁਮਤ੍ਤੋ ਛਿਦ੍ਦਾਵਛਿਦ੍ਦੋਵ ਹੁਤ੍ਵਾ ਵਾਤੇ ਪਹਰਨ੍ਤੇ ਆਕੋਟਿਤੋ ਵਿਯ ਸਦ੍ਦਂ ਨਿਚ੍ਛਾਰੇਨ੍ਤੋ ਅਟ੍ਠਾਸਿ. ਤਸ੍ਸ ਛਿਦ੍ਦੇਹਿ ਚੁਣ੍ਣਾਨਿ ਨਿਕ੍ਖਮਨ੍ਤਿ. ਸੁਵਰਾਜਾ ¶ ਤਾਨਿ ਖਾਦਿਤ੍ਵਾ ਗਙ੍ਗਾਯਂ ਪਾਨੀਯਂ ਪਿਵਿਤ੍ਵਾ ਅਞ੍ਞਤ੍ਥ ਅਗਨ੍ਤ੍ਵਾ ਵਾਤਾਤਪਂ ਅਗਣੇਤ੍ਵਾ ਉਦੁਮ੍ਬਰਖਾਣੁਮਤ੍ਥਕੇ ਨਿਸੀਦਤਿ. ਸਕ੍ਕੋ ਤਸ੍ਸ ਪਰਮਪ੍ਪਿਚ੍ਛਭਾਵਂ ਞਤ੍ਵਾ, ‘‘ਮਿਤ੍ਤਧਮ੍ਮਗੁਣਂ ਕਥਾਪੇਤ੍ਵਾ ਵਰਮਸ੍ਸ ਦਤ੍ਵਾ ਉਦੁਮ੍ਬਰਂ ਅਮਤਫਲਂ ਕਤ੍ਵਾ ਆਗਮਿਸ੍ਸਾਮੀ’’ਤਿ ਏਕੋ ਹਂਸਰਾਜਾ ਹੁਤ੍ਵਾ ਸੁਜਂ ਅਸੁਰਕਞ੍ਞਂ ਪੁਰਤੋ ਕਤ੍ਵਾ ਉਦੁਮ੍ਬਰਵਨਂ ਗਨ੍ਤ੍ਵਾ ਅਵਿਦੂਰੇ ਏਕਸ੍ਸ ਰੁਕ੍ਖਸ੍ਸ ਸਾਖਾਯ ਨਿਸੀਦਿਤ੍ਵਾ ਤੇਨ ਸਦ੍ਧਿਂ ਕਥੇਨ੍ਤੋ ਇਮਂ ਗਾਥਮਾਹ –

‘‘ਸਨ੍ਤਿ ਰੁਕ੍ਖਾ ਹਰਿਪਤ੍ਤਾ, ਦੁਮਾਨੇਕਫਲਾ ਬਹੂ;

ਕਸ੍ਮਾ ਨੁ ਸੁਕ੍ਖੇ ਕੋਲ਼ਾਪੇ, ਸੁਵਸ੍ਸ ਨਿਰਤੋ ਮਨੋ’’ਤਿ. (ਜਾ. ੧.੯.੩੦);

ਸਬ੍ਬਂ ¶ ਸੁਵਜਾਤਕਂ ਨਵਕਨਿਪਾਤੇ ਆਗਤਨਯੇਨੇਵ ਵਿਤ੍ਥਾਰੇਤਬ੍ਬਂ. ਅਟ੍ਠੁਪ੍ਪਤ੍ਤਿਯੇਵ ਹਿ ਤਤ੍ਥ ਚ ਇਧ ਚ ਨਾਨਾ, ਸੇਸਂ ਤਾਦਿਸਮੇਵ. ਸਤ੍ਥਾ ਇਮਂ ਧਮ੍ਮਦੇਸਨਂ ਆਹਰਿਤ੍ਵਾ, ‘‘ਤਦਾ ਸਕ੍ਕੋ ਆਨਨ੍ਦੋ ਅਹੋਸਿ, ਸੁਵਰਾਜਾ ਅਹਮੇਵਾ’’ਤਿ ਵਤ੍ਵਾ, ‘‘ਏਵਂ, ਭਿਕ੍ਖਵੇ, ਅਪ੍ਪਿਚ੍ਛਤਾ ਨਾਮੇਸਾ ਮਮ ਤਨ੍ਤਿ, ਮਮ ਪਵੇਣੀ, ਅਨਚ੍ਛਰਿਯਾ ਮਮ ਪੁਤ੍ਤਸ੍ਸ ਨਿਗਮਵਾਸਿਤਿਸ੍ਸਸ੍ਸ ਮਾਦਿਸਂ ਆਚਰਿਯਂ ਲਭਿਤ੍ਵਾ ਅਪ੍ਪਿਚ੍ਛਤਾ, ਭਿਕ੍ਖੁਨਾ ਨਾਮ ਨਿਗਮਵਾਸਿਤਿਸ੍ਸੇਨ ਵਿਯ ਅਪ੍ਪਿਚ੍ਛੇਨੇਵ ਭਵਿਤਬ੍ਬਂ. ਏਵਰੂਪੋ ਹਿ ਭਿਕ੍ਖੁ ਅਭਬ੍ਬੋ ਸਮਥਵਿਪਸ੍ਸਨਾਧਮ੍ਮੇਹਿ ਵਾ ਮਗ੍ਗਫਲੇਹਿ ਵਾ ਪਰਿਹਾਨਾਯ, ਅਞ੍ਞਦਤ੍ਥੁ ਨਿਬ੍ਬਾਨਸ੍ਸੇਵ ਸਨ੍ਤਿਕੇ ਹੋਤੀ’’ਤਿ ਵਤ੍ਵਾ ਇਮਂ ਗਾਥਮਾਹ –

‘‘ਅਪ੍ਪਮਾਦਰਤੋ ਭਿਕ੍ਖੁ, ਪਮਾਦੇ ਭਯਦਸ੍ਸਿ ਵਾ;

ਅਭਬ੍ਬੋ ਪਰਿਹਾਨਾਯ, ਨਿਬ੍ਬਾਨਸ੍ਸੇਵ ਸਨ੍ਤਿਕੇ’’ਤਿ.

ਤਤ੍ਥ ਅਭਬ੍ਬੋ ਪਰਿਹਾਨਾਯਾਤਿ ਸੋ ਏਵਰੂਪੋ ਭਿਕ੍ਖੁ ਸਮਥਵਿਪਸ੍ਸਨਾਧਮ੍ਮੇਹਿ ਵਾ ਮਗ੍ਗਫਲੇਹਿ ਵਾ ਪਰਿਹਾਨਾਯ ¶ ਅਭਬ੍ਬੋ, ਨਾਪਿ ਪਤ੍ਤੇਹਿ ਪਰਿਹਾਯਤਿ, ਨ ਅਪ੍ਪਤ੍ਤਾਨਿ ਨ ਪਾਪੁਣਾਤਿ. ਨਿਬ੍ਬਾਨਸ੍ਸੇਵ ਸਨ੍ਤਿਕੇਤਿ ਕਿਲੇਸਪਰਿਨਿਬ੍ਬਾਨਸ੍ਸਪਿ ਅਨੁਪਾਦਾਪਰਿਨਿਬ੍ਬਾਨਸ੍ਸਾਪਿ ਸਨ੍ਤਿਕੇਯੇਵਾਤਿ.

ਗਾਥਾਪਰਿਯੋਸਾਨੇ ¶ ਨਿਗਮਵਾਸਿਤਿਸ੍ਸਤ੍ਥੇਰੋ ਸਹ ਪਟਿਸਮ੍ਭਿਦਾਹਿ ਅਰਹਤ੍ਤਂ ਪਾਪੁਣਿ. ਅਞ੍ਞੇਪਿ ਬਹੂ ਸੋਤਾਪਨ੍ਨਾਦਯੋ ਅਹੇਸੁਂ. ਮਹਾਜਨਸ੍ਸ ਸਾਤ੍ਥਿਕਾ ਧਮ੍ਮਦੇਸਨਾ ਜਾਤਾਤਿ.

ਨਿਗਮਵਾਸਿਤਿਸ੍ਸਤ੍ਥੇਰਵਤ੍ਥੁ ਨਵਮਂ.

ਅਪ੍ਪਮਾਦਵਗ੍ਗਵਣ੍ਣਨਾ ਨਿਟ੍ਠਿਤਾ. ਦੁਤਿਯੋ ਵਗ੍ਗੋ.

ਫਨ੍ਦਨਂ ¶ ¶ ¶ ਚਪਲਂ ਚਿਤ੍ਤਨ੍ਤਿ ਇਮਂ ਧਮ੍ਮਦੇਸਨਂ ਸਤ੍ਥਾ ਚਾਲਿਕਾਯ ਪਬ੍ਬਤੇ ਵਿਹਰਨ੍ਤੋ ਆਯਸ੍ਮਨ੍ਤਂ ਮੇਘਿਯਂ ਆਰਬ੍ਭ ਕਥੇਸਿ.

ਤਸ੍ਸ ਵਤ੍ਥੁਂ ਵਿਭਾਵਨਤ੍ਥਂ ਸਬ੍ਬਂ ਮੇਘਿਯਸੁਤ੍ਤਨ੍ਤਂ (ਉਦਾ. ੩੧) ਵਿਤ੍ਥਾਰੇਤਬ੍ਬਂ. ਸਤ੍ਥਾ ਪਨ ਤੀਹਿ ਵਿਤਕ੍ਕੇਹਿ ਅਨ੍ਵਾਸਤ੍ਤਤਾਯ ਤਸ੍ਮਿਂ ਅਮ੍ਬਵਨੇ ਪਧਾਨਂ ਅਨੁਯੁਞ੍ਜਿਤੁਂ ਅਸਕ੍ਕੁਣਿਤ੍ਵਾ ਆਗਤਂ ਮੇਘਿਯਤ੍ਥੇਰਂ ਆਮਨ੍ਤੇਤ੍ਵਾ, ‘‘ਅਤਿਭਾਰਿਯਂ ਤੇ, ਮੇਘਿਯ, ਕਤਂ ‘ਆਗਮੇਹਿ ਤਾਵ, ਮੇਘਿਯ, ਏਕਕੋਮ੍ਹਿ ਯਾਵ ਅਞ੍ਞੋਪਿ ਕੋਚਿ ਭਿਕ੍ਖੁ ਆਗਚ੍ਛਤੀ’ਤਿ ਮਂ ਯਾਚਨ੍ਤਂ ਏਕਕਂ ਪਹਾਯ ਗਚ੍ਛਨ੍ਤੇਨ ਭਿਕ੍ਖੁਨਾ ਨਾਮ ਏਵਂ ਚਿਤ੍ਤਵਸਿਕੇਨ ਭਵਿਤੁਂ ਨ ਵਟ੍ਟਤਿ, ਚਿਤ੍ਤਂ ਨਾਮੇਤਂ ਲਹੁਕਂ, ਤਂ ਅਤ੍ਤਨੋ ਵਸੇ ਵਤ੍ਤੇਤੁਂ ਵਟ੍ਟਤੀ’’ਤਿ ਵਤ੍ਵਾ ਇਮਾ ਦ੍ਵੇ ਗਾਥਾ ਅਭਾਸਿ –

‘‘ਫਨ੍ਦਨਂ ਚਪਲਂ ਚਿਤ੍ਤਂ, ਦੂਰਕ੍ਖਂ ਦੁਨ੍ਨਿਵਾਰਯਂ;

ਉਜੁਂ ਕਰੋਤਿ ਮੇਧਾਵੀ, ਉਸੁਕਾਰੋਵ ਤੇਜਨਂ.

‘‘ਵਾਰਿਜੋਵ ਥਲੇ ਖਿਤ੍ਤੋ, ਓਕਮੋਕਤਉਬ੍ਭਤੋ;

ਪਰਿਪ੍ਫਨ੍ਦਤਿਦਂ ਚਿਤ੍ਤਂ, ਮਾਰਧੇਯ੍ਯਂ ਪਹਾਤਵੇ’’ਤਿ.

ਤਤ੍ਥ ¶ ਫਨ੍ਦਨਨ੍ਤਿ ਰੂਪਾਦੀਸੁ ਆਰਮ੍ਮਣੇਸੁ ਵਿਪ੍ਫਨ੍ਦਮਾਨਂ. ਚਪਲਨ੍ਤਿ ਏਕਇਰਿਯਾਪਥੇਨ ਅਸਣ੍ਠਹਨ੍ਤੋ ਗਾਮਦਾਰਕੋ ਵਿਯ ਏਕਸ੍ਮਿਂ ਆਰਮ੍ਮਣੇ ਅਸਣ੍ਠਹਨਤੋ ਚਪਲਂ. ਚਿਤ੍ਤਨ੍ਤਿ ਵਿਞ੍ਞਾਣਂ, ਭੂਮਿਵਤ੍ਥੁਆਰਮ੍ਮਣਕਿਰਿਯਾਦਿਵਿਚਿਤ੍ਤਤਾਯ ਪਨੇਤਂ ‘‘ਚਿਤ੍ਤ’’ਨ੍ਤਿ ਵੁਤ੍ਤਂ. ਦੂਰਕ੍ਖਨ੍ਤਿ ਕਿਟ੍ਠਸਮ੍ਬਾਧੇ ਠਾਨੇ ਕਿਟ੍ਠਖਾਦਕਗੋਣਂ ਵਿਯ ਏਕੇਕਸ੍ਮਿਂ ਸਪ੍ਪਾਯਾਰਮ੍ਮਣੇਯੇਵ ਦੁਟ੍ਠਪਨਤੋ ਦੂਰਕ੍ਖਂ. ਦੁਨ੍ਨਿਵਾਰਯਨ੍ਤਿ ਵਿਸਭਾਗਾਰਮ੍ਮਣਂ ਗਚ੍ਛਨ੍ਤਂ ਪਟਿਸੇਧੇਤੁਂ ਦੁਕ੍ਖਤ੍ਤਾ ਦੁਨ੍ਨਿਵਾਰਯਂ. ਉਸੁਕਾਰੋਵ ਤੇਜਨਨ੍ਤਿ ਯਥਾ ਨਾਮ ਉਸੁਕਾਰੋ ਅਰਞ੍ਞਤੋ ਏਕਂ ਵਙ੍ਕਦਣ੍ਡਕਂ ਆਹਰਿਤ੍ਵਾ ਨਿਤ੍ਤਚਂ ਕਤ੍ਵਾ ਕਞ੍ਜਿਯਤੇਲੇਨ ਮਕ੍ਖੇਤ੍ਵਾ ਅਙ੍ਗਾਰਕਪਲ੍ਲੇ ਤਾਪੇਤ੍ਵਾ ਰੁਕ੍ਖਾਲਕੇ ਉਪ੍ਪੀਲ਼ੇਤ੍ਵਾ ਨਿਵਙ੍ਕਂ ਉਜੁਂ ਵਾਲਵਿਜ੍ਝਨਯੋਗ੍ਗਂ ਕਰੋਤਿ, ਕਤ੍ਵਾ ਚ ¶ ਪਨ ਰਾਜਰਾਜਮਹਾਮਤ੍ਤਾਨਂ ਸਿਪ੍ਪਂ ਦਸ੍ਸੇਤ੍ਵਾ ਮਹਨ੍ਤਂ ਸਕ੍ਕਾਰਸਮ੍ਮਾਨਂ ਲਭਤਿ, ਏਵਮੇਵ ¶ ਮੇਧਾਵੀ ਪਣ੍ਡਿਤੋ ਵਿਞ੍ਞੂ ਪੁਰਿਸੋ ਫਨ੍ਦਨਾਦਿਸਭਾਵਮੇਤਂ ਚਿਤ੍ਤਂ ਧੁਤਙ੍ਗਾਰਞ੍ਞਾਵਾਸਵਸੇਨ, ਨਿਤ੍ਤਚਂ ਅਪਗਤਓਲ਼ਾਰਿਕਕਿਲੇਸਂ ਕਤ੍ਵਾ ਸਦ੍ਧਾਸਿਨੇਹੇਨ ਤੇਮੇਤ੍ਵਾ ਕਾਯਿਕਚੇਤਸਿਕਵੀਰਿਯੇਨ ਤਾਪੇਤ੍ਵਾ ਸਮਥਵਿਪਸ੍ਸਨਾਲਕੇ ਉਪ੍ਪੀਲ਼ੇਤ੍ਵਾ ਉਜੁਂ ਅਕੁਟਿਲਂ ਨਿਬ੍ਬਿਸੇਵਨਂ ਕਰੋਤਿ, ਕਤ੍ਵਾ ਚ ਪਨ ਸਙ੍ਖਾਰੇ ਸਮ੍ਮਸਿਤ੍ਵਾ ਮਹਨ੍ਤਂ ਅਵਿਜ੍ਜਕ੍ਖਨ੍ਧਂ ਪਦਾਲੇਤ੍ਵਾ, ‘‘ਤਿਸ੍ਸੋ ਵਿਜ੍ਜਾ, ਛ ਅਭਿਞ੍ਞਾ, ਨਵ ਲੋਕੁਤ੍ਤਰਧਮ੍ਮੇ’’ਤਿ ਇਮਂ ਵਿਸੇਸਂ ਹਤ੍ਥਗਤਮੇਵ ਕਤ੍ਵਾ ਅਗ੍ਗਦਕ੍ਖਿਣੇਯ੍ਯਭਾਵਂ ¶ ਲਭਤਿ.

ਵਾਰਿਜੋਵਾਤਿ ਮਚ੍ਛੋ ਵਿਯ, ਥਲੇ ਖਿਤ੍ਤੋਤਿ ਹਤ੍ਥੇਨ ਵਾ ਪਾਦੇਨ ਵਾ ਜਾਲਾਦੀਨਂ ਵਾ ਅਞ੍ਞਤਰੇਨ ਥਲੇ ਛਡ੍ਡਿਤੋ. ਓਕਮੋਕਤਉਬ੍ਭਤੋਤਿ ‘‘ਓਕਪੁਣ੍ਣੇਹਿ ਚੀਵਰੇਹੀ’’ਤਿ ਏਤ੍ਥ (ਮਹਾਵ. ੩੦੬) ਉਦਕਂ ਓਕਂ, ‘‘ਓਕਂ ਪਹਾਯ ਅਨਿਕੇਤਸਾਰੀ’’ਤਿ ਏਤ੍ਥ (ਸੁ. ਨਿ. ੮੫੦) ਆਲਯੋ, ਏਤ੍ਥ ਉਭਯਮ੍ਪਿ ਲਬ੍ਭਤਿ. ‘‘ਓਕਮੋਕਤਉਬ੍ਭਤੋ’’ਤਿ ਹਿ ਏਤ੍ਥ ਓਕਮੋਕਤੋਤਿ ਉਦਕਸਙ੍ਖਾਤਾ ਆਲਯਾਤਿ ਅਯਮਤ੍ਥੋ. ਉਬ੍ਭਤੋਤਿ ਉਦ੍ਧਟੋ. ਪਰਿਪ੍ਫਨ੍ਦਤਿਦਂ ਚਿਤ੍ਤਨ੍ਤਿ ਯਥਾ ਸੋ ਉਦਕਾਲਯਤੋ ਉਬ੍ਭਤੋ ਥਲੇ ਖਿਤ੍ਤੋ ਮਚ੍ਛੋ ਉਦਕਂ ਅਲਭਨ੍ਤੋ ਪਰਿਪ੍ਫਨ੍ਦਤਿ, ਏਵਮਿਦਂ ਪਞ੍ਚਕਾਮਗੁਣਾਲਯਾਭਿਰਤਂ ਚਿਤ੍ਤਂ ਤਤੋ ਉਦ੍ਧਰਿਤ੍ਵਾ ਮਾਰਧੇਯ੍ਯਸਙ੍ਖਾਤਂ ਵਟ੍ਟਂ ਪਹਾਤੁਂ ਵਿਪਸ੍ਸਨਾਕਮ੍ਮਟ੍ਠਾਨੇ ਖਿਤ੍ਤਂ ਕਾਯਿਕਚੇਤਸਿਕਵੀਰਿਯੇਨ ਸਨ੍ਤਾਪਿਯਮਾਨਂ ਪਰਿਪ੍ਫਨ੍ਦਤਿ, ਸਣ੍ਠਾਤੁਂ ਨ ਸਕ੍ਕੋਤਿ. ਏਵਂ ਸਨ੍ਤੇਪਿ ਧੁਰਂ ਅਨਿਕ੍ਖਿਪਿਤ੍ਵਾ ਮੇਧਾਵੀ ਪੁਗ੍ਗਲੋ ਤਂ ਵੁਤ੍ਤਨਯੇਨੇਵ ਉਜੁਂ ਕਮ੍ਮਨਿਯਂ ਕਰੋਤੀਤਿ ਅਤ੍ਥੋ. ਅਪਰੋ ਨਯੋ – ਇਦਂ ਮਾਰਧੇਯ੍ਯਂ ਕਿਲੇਸਵਟ੍ਟਂ ਅਵਿਜਹਿਤ੍ਵਾ ਠਿਤਂ ਚਿਤ੍ਤਂ ਸੋ ਵਾਰਿਜੋ ਵਿਯ ਪਰਿਪ੍ਫਨ੍ਦਤਿ, ਤਸ੍ਮਾ ਮਾਰਧੇਯ੍ਯਂ ਪਹਾਤਵੇ, ਯੇਨ ਕਿਲੇਸਵਟ੍ਟਸਙ੍ਖਾਤੇਨ ਮਾਰਧੇਯ੍ਯੇਨੇਵ ਪਰਿਪ੍ਫਨ੍ਦਤਿ, ਤਂ ਪਹਾਤਬ੍ਬਨ੍ਤਿ.

ਗਾਥਾਪਰਿਯੋਸਾਨੇ ਮੇਘਿਯਤ੍ਥੇਰੋ ਸੋਤਾਪਤ੍ਤਿਫਲੇ ਪਤਿਟ੍ਠਿਤੋ, ਅਞ੍ਞੇਪਿ ਬਹੂ ਸੋਤਾਪਨ੍ਨਾਦਯੋ ਜਾਤਾਤਿ.

ਦੁਨ੍ਨਿਗ੍ਗਹਸ੍ਸ ¶ ਲਹੁਨੋਤਿ ਇਮਂ ਧਮ੍ਮਦੇਸਨਂ ਸਤ੍ਥਾ ਸਾਵਤ੍ਥਿਯਂ ਜੇਤਵਨੇ ਵਿਹਰਨ੍ਤੋ ਅਞ੍ਞਤਰਂ ਭਿਕ੍ਖੁਂ ਆਰਬ੍ਭ ਕਥੇਸਿ.

ਕੋਸਲਰਞ੍ਞੋ ¶ ਕਿਰ ਵਿਜਿਤੇ ਪਬ੍ਬਤਪਾਦੇ ਮਾਤਿਕਗਾਮੋ ਨਾਮ ਏਕੋ ਘਨਵਾਸੋ ਗਾਮੋ ਅਹੋਸਿ. ਅਥੇਕਦਿਵਸਂ ਸਟ੍ਠਿਮਤ੍ਤਾ ਭਿਕ੍ਖੂ ਸਤ੍ਥੁ ਸਨ੍ਤਿਕੇ ਯਾਵ ਅਰਹਤ੍ਤਾ ਕਮ੍ਮਟ੍ਠਾਨਂ ਕਥਾਪੇਤ੍ਵਾ ਤਂ ¶ ਗਾਮਂ ਗਨ੍ਤ੍ਵਾ ਪਿਣ੍ਡਾਯ ਪਵਿਸਿਂਸੁ. ਅਥ ਨੇ ਯੋ ਤਸ੍ਸ ਗਾਮਸ੍ਸ ਸਾਮਿਕੋ ਮਾਤਿਕੋ ਨਾਮ, ਤਸ੍ਸ ਮਾਤਾ ਦਿਸ੍ਵਾ ਗੇਹੇ ਨਿਸੀਦਾਪੇਤ੍ਵਾ ਨਾਨਗ੍ਗਰਸੇਨ ਯਾਗੁਭਤ੍ਤੇਨ ਪਰਿਵਿਸਿਤ੍ਵਾ, ‘‘ਭਨ੍ਤੇ, ਕਤ੍ਥ ਗਨ੍ਤੁਕਾਮਾ’’ਤਿ ਪੁਚ੍ਛਿ. ‘‘ਯਥਾ ਫਾਸੁਕਟ੍ਠਾਨਂ ਮਹਾਉਪਾਸਿਕੇ’’ਤਿ. ਸਾ ‘‘ਵਸ੍ਸਾਵਾਸਟ੍ਠਾਨਂ, ਅਯ੍ਯਾ, ਪਰਿਯੇਸਨ੍ਤਿ ਮਞ੍ਞੇ’’ਤਿ ਞਤ੍ਵਾ ਪਾਦਮੂਲੇ ਨਿਪਜ੍ਜਿਤ੍ਵਾ, ‘‘ਸਚੇ, ਅਯ੍ਯਾ, ਇਮਂ ਤੇਮਾਸਂ ਇਧ ਵਸਿਸ੍ਸਨ੍ਤਿ, ਅਹਂ ਤੀਣਿ ਸਰਣਾਨਿ, ਪਞ੍ਚ ਸੀਲਾਨਿ ਗਹੇਤ੍ਵਾ ਉਪੋਸਥਕਮ੍ਮਂ ਕਰਿਸ੍ਸਾਮੀ’’ਤਿ ਆਹ. ਭਿਕ੍ਖੂ ‘‘ਮਯਂ ਇਮਂ ਨਿਸ੍ਸਾਯ ਭਿਕ੍ਖਾਯ ਅਕਿਲਮਨ੍ਤਾ ਭਵਨਿਸ੍ਸਰਣਂ ਕਾਤੁਂ ਸਕ੍ਖਿਸ੍ਸਾਮਾ’’ਤਿ ਅਧਿਵਾਸਯਿਂਸੁ. ਸਾ ਤੇਸਂ ਵਸਨਟ੍ਠਾਨਂ ਵਿਹਾਰਂ ਪਟਿਜਗ੍ਗਿਤ੍ਵਾ ਅਦਾਸਿ.

ਤੇ ਤਤ੍ਥੇਵ ਵਸਨ੍ਤਾ ਏਕਦਿਵਸਂ ਸਨ੍ਨਿਪਤਿਤ੍ਵਾ ਅਞ੍ਞਮਞ੍ਞਂ ਓਵਦਿਂਸੁ, ‘‘ਆਵੁਸੋ, ਅਮ੍ਹੇਹਿ ਪਮਾਦਚਾਰਂ ਚਰਿਤੁਂ ਨ ਵਟ੍ਟਤਿ. ਅਮ੍ਹਾਕਞ੍ਹਿ ਸਕਗੇਹਂ ਵਿਯ ਅਟ੍ਠ ਮਹਾਨਿਰਯਾ ਵਿਵਟਦ੍ਵਾਰਾਯੇਵ, ਧਰਮਾਨਕਬੁਦ੍ਧਸ੍ਸ ਖੋ ਪਨ ਸਨ੍ਤਿਕੇ ਕਮ੍ਮਟ੍ਠਾਨਂ ਗਹੇਤ੍ਵਾ ਮਯਂ ਆਗਤਾ, ਬੁਦ੍ਧਾ ਚ ਨਾਮ ਪਦਾਨੁਪਦਿਕਂ ਵਿਚਰਨ੍ਤੇਨਾਪਿ ਸਠੇਨ ਆਰਾਧੇਤੁਂ ਨ ਸਕ੍ਕਾ, ਯਥਾਜ੍ਝਾਸਯੇਨੇਵ ਆਰਾਧੇਤੁਂ ਸਕ੍ਕਾ, ਅਪ੍ਪਮਤ੍ਤਾ ਹੋਥ, ਦ੍ਵੀਹਿ ਏਕਟ੍ਠਾਨੇ ਨ ਠਾਤਬ੍ਬਂ, ਨ ਨਿਸੀਦਿਤਬ੍ਬਂ, ਸਾਯਂ ਖੋ ਪਨ ਥੇਰੂਪਟ੍ਠਾਨਕਾਲੇ ਪਾਤੋਵ ਭਿਕ੍ਖਾਚਾਰਕਾਲੇ ਏਕਤੋ ਭਵਿਸ੍ਸਾਮ, ਸੇਸਕਾਲੇ ਦ੍ਵੇ ਏਕਤੋ ਨ ਭਵਿਸ੍ਸਾਮ, ਅਪਿਚ ਖੋ ਪਨ ਅਫਾਸੁਕੇਨ ਭਿਕ੍ਖੁਨਾ ¶ ਆਗਨ੍ਤ੍ਵਾ ਵਿਹਾਰਮਜ੍ਝੇ ਘਣ੍ਡਿਯਾ ਪਹਤਾਯ ਘਣ੍ਡਿਸਞ੍ਞਾਯ ਆਗਨ੍ਤ੍ਵਾ ਤਸ੍ਸ ਭੇਸਜ੍ਜਂ ਕਰਿਸ੍ਸਾਮਾ’’ਤਿ.

ਤੇਸੁ ਏਵਂ ਕਤਿਕਂ ਕਤ੍ਵਾ ਵਿਹਰਨ੍ਤੇਸੁ ਏਕਦਿਵਸਂ ਸਾ ਉਪਾਸਿਕਾ ਸਪ੍ਪਿਤੇਲਫਾਣਿਤਾਦੀਨਿ ਗਾਹਾਪੇਤ੍ਵਾ ਦਾਸਦਾਸਿਕਮ੍ਮਕਰਾਦੀਹਿ ਪਰਿਵੁਤਾ ਸਾਯਨ੍ਹਸਮਯੇ ਤਂ ਵਿਹਾਰਂ ਗਨ੍ਤ੍ਵਾ ਵਿਹਾਰਮਜ੍ਝੇ ਭਿਕ੍ਖੂ ਅਦਿਸ੍ਵਾ, ‘‘ਕਹਂ ਨੁ ਖੋ, ਅਯ੍ਯਾ, ਗਤਾ’’ਤਿ ਪੁਰਿਸੇ ਪੁਚ੍ਛਿਤ੍ਵਾ, ‘‘ਅਤ੍ਤਨੋ ਅਤ੍ਤਨੋ ਰਤ੍ਤਿਟ੍ਠਾਨਦਿਵਾਟ੍ਠਾਨੇਸੁ ਨਿਸਿਨ੍ਨਾ ਭਵਿਸ੍ਸਨ੍ਤਿ, ਅਯ੍ਯੇ’’ਤਿ ਵੁਤ੍ਤੇ, ‘‘ਕਿਂ ਨੁ ਖੋ ਕਤ੍ਵਾ ਦਟ੍ਠੁਂ ¶ ਸਕ੍ਖਿਸ੍ਸਾਮੀ’’ਤਿ ਆਹ. ਅਥ ਨਂ ਭਿਕ੍ਖੁਸਙ੍ਘਸ੍ਸ ਕਤਿਕਵਤ੍ਤਂ ਜਾਨਨਮਨੁਸ੍ਸਾ ਆਹਂਸੁ – ‘‘ਘਣ੍ਡਿਯਾ ਪਹਤਾਯ ਸਨ੍ਨਿਪਤਿਸ੍ਸਨ੍ਤਿ, ਅਯ੍ਯੇ’’ਤਿ. ਸਾ ਚ ਘਣ੍ਡਿਂ ਪਹਰਾਪੇਸਿ. ਭਿਕ੍ਖੂ ਘਣ੍ਡਿਸਦ੍ਦਂ ਸੁਤ੍ਵਾ, ‘‘ਕਸ੍ਸਚਿ ਅਫਾਸੁਕਂ ਭਵਿਸ੍ਸਤੀ’’ਤਿ ਸਕਸਕਟ੍ਠਾਨੇਹਿ ਨਿਕ੍ਖਮਿਤ੍ਵਾ ਵਿਹਾਰਮਜ੍ਝੇ ਸਨ੍ਨਿਪਤਿਂਸੁ. ਦ੍ਵੇਪਿ ਜਨਾ ਏਕਮਗ੍ਗੇਨਾਗਤਾ ਨਾਮ ਨਤ੍ਥਿ. ਉਪਾਸਿਕਾ ਏਕੇਕਟ੍ਠਾਨਤੋ ਏਕੇਕਮੇਵ ਆਗਚ੍ਛਨ੍ਤਂ ਦਿਸ੍ਵਾ, ‘‘ਮਮ ਪੁਤ੍ਤੇਹਿ ਅਞ੍ਞਮਞ੍ਞਂ ਕਲਹੋ ਕਤੋ ਭਵਿਸ੍ਸਤੀ’’ਤਿ ਚਿਨ੍ਤੇਤ੍ਵਾ ਭਿਕ੍ਖੁਸਙ੍ਘਂ ਵਨ੍ਦਿਤ੍ਵਾ ਪੁਚ੍ਛਿ – ‘‘ਕਲਹਂ ਨੁ ਖੋ, ਭਨ੍ਤੇ, ਕਰਿਤ੍ਥਾ’’ਤਿ? ‘‘ਨ ਕਰੋਮ, ਮਹਾਉਪਾਸਿਕੇ’’ਤਿ. ‘‘ਸਚੇ ਵੋ, ਭਨ੍ਤੇ, ਕਲਹੋ ਨਤ੍ਥਿ, ਅਥ ਕਸ੍ਮਾ ਯਥਾ ਅਮ੍ਹਾਕਂ ਗੇਹਂ ਆਗਚ੍ਛਨ੍ਤਾ ਸਬ੍ਬੇ ਏਕਤੋਵ ਆਗਚ੍ਛਥ, ਏਵਂ ਅਨਾਗਨ੍ਤ੍ਵਾ ਏਕੇਕਟ੍ਠਾਨਤੋ ਏਕੇਕਾਵ ਆਗਤਾ’’ਤਿ? ‘‘ਮਹਾਉਪਾਸਿਕੇ, ਏਕੇਕਸ੍ਮਿਂ ਠਾਨੇ ਨਿਸੀਦਿਤ੍ਵਾ ਸਮਣਧਮ੍ਮਂ ਕਰਿਮ੍ਹਾ’’ਤਿ. ‘‘ਕੋ ਏਸ ¶ , ਭਨ੍ਤੇ, ਸਮਣਧਮ੍ਮੋ ਨਾਮਾ’’ਤਿ? ‘‘ਦ੍ਵਤ੍ਤਿਂਸਾਕਾਰੇ ਸਜ੍ਝਾਯਂ ਕਰੋਮ, ਅਤ੍ਤਭਾਵੇ ਚ ਖਯਵਯਂ ਪਟ੍ਠਪੇਮ, ਮਹਾਉਪਾਸਿਕੇ’’ਤਿ. ‘‘ਕਿਂ ਪਨ, ਭਨ੍ਤੇ, ਦ੍ਵਤ੍ਤਿਂਸਾਕਾਰੇ ਸਜ੍ਝਾਯਂ ਕਾਤੁਂ, ਅਤ੍ਤਭਾਵੇ ਚ ਖਯਵਯਂ ਪਟ੍ਠਪੇਤੁਂ ਤੁਮ੍ਹਾਕਮੇਵ ਵਟ੍ਟਤਿ, ਉਦਾਹੁ ਅਮ੍ਹਾਕਮ੍ਪੀਤਿ, ਕਸ੍ਸਚਿਪਿ ¶ ਅਵਾਰਿਤੋ ਏਸ ਧਮ੍ਮੋ, ਮਹਾਉਪਾਸਿਕੇ’’ਤਿ. ‘‘ਤੇਨ ਹਿ, ਭਨ੍ਤੇ, ਮਯ੍ਹਮ੍ਪਿ ਦ੍ਵਤ੍ਤਿਂਸਾਕਾਰਂ ਦੇਥ, ਅਤ੍ਤਭਾਵੇ ਚ ਖਯਵਯਪਟ੍ਠਪਨਂ ਆਚਿਕ੍ਖਥਾ’’ਤਿ. ‘‘ਤੇਨ ਹਿ ਉਗ੍ਗਣ੍ਹ, ਮਹਾਉਪਾਸਿਕੇ’’ਤਿ ਸਬ੍ਬਂ ਉਗ੍ਗਣ੍ਹਾਪੇਸੁਂ.

ਸਾ ਤਤੋ ਪਟ੍ਠਾਯ ਦ੍ਵਤ੍ਤਿਂਸਾਕਾਰੇ ਸਜ੍ਝਾਯਂ ਕਤ੍ਵਾ ਅਤ੍ਤਨਿ ਖਯਵਯਂ ਪਟ੍ਠਪੇਤ੍ਵਾ ਤੇਹਿ ਭਿਕ੍ਖੂਹਿ ਪੁਰੇਤਰਮੇਵ ਤਯੋ ਮਗ੍ਗੇ, ਤੀਣਿ ਚ ਫਲਾਨਿ ਪਾਪੁਣਿ. ਮਗ੍ਗੇਨੇਵ ਚਸ੍ਸਾ ਚਤਸ੍ਸੋ ਪਟਿਸਮ੍ਭਿਦਾ ਲੋਕਿਯਅਭਿਞ੍ਞਾ ਚ ਆਗਮਿਂਸੁ. ਸਾ ਮਗ੍ਗਫਲਸੁਖਤੋ ਵੁਟ੍ਠਾਯ ਦਿਬ੍ਬਚਕ੍ਖੁਨਾ ਓਲੋਕੇਤ੍ਵਾ, ‘‘ਕਦਾ ਨੁ ਖੋ ਮਮ ਪੁਤ੍ਤੇਹਿ ਅਯਂ ਧਮ੍ਮੋ ਅਧਿਗਤੋ’’ਤਿ ਉਪਧਾਰੇਨ੍ਤੀ ਸਬ੍ਬੇਪਿਮੇ ਸਰਾਗਾ ਸਦੋਸਾ ਸਮੋਹਾ ਝਾਨਵਿਪਸ੍ਸਨਾਮਤ੍ਤਮ੍ਪਿ ਤੇਸਂ ਨਤ੍ਥਿ, ‘‘ਕਿਂ ਨੁ ਖੋ ਮਯ੍ਹਂ ਪੁਤ੍ਤਾਨਂ ਅਰਹਤ੍ਤਸ੍ਸ ਉਪਨਿਸ੍ਸਯੋ ਅਤ੍ਥਿ, ਨਤ੍ਥੀ’’ਤਿ ਆਵਜ੍ਜੇਤ੍ਵਾ, ‘‘ਅਤ੍ਥੀ’’ਤਿ ਦਿਸ੍ਵਾ, ‘‘ਸੇਨਾਸਨਸਪ੍ਪਾਯਂ ਨੁ ਖੋ ਅਤ੍ਥਿ, ਨਤ੍ਥੀ’’ਤਿ ਆਵਜ੍ਜੇਤ੍ਵਾ ਤਮ੍ਪਿ ਦਿਸ੍ਵਾ, ‘‘ਪੁਗ੍ਗਲਸਪ੍ਪਾਯਂ ਨੁ ਖੋ ਲਭਨ੍ਤਿ, ਨ ਲਭਨ੍ਤੀ’’ਤਿ ਆਵਜ੍ਜੇਸਿ, ਪੁਗ੍ਗਲਸਪ੍ਪਾਯਮ੍ਪਿ ਦਿਸ੍ਵਾ, ‘‘ਆਹਾਰਸਪ੍ਪਾਯਂ ਨੁ ਖੋ ਲਭਨ੍ਤਿ, ਨ ਲਭਨ੍ਤੀ’’ਤਿ ਉਪਧਾਰੇਨ੍ਤੀ ‘‘ਆਹਾਰਸਪ੍ਪਾਯਂ ਨੇਸਂ ਨਤ੍ਥੀ’’ਤਿ ਦਿਸ੍ਵਾ ਤਤੋ ਪਟ੍ਠਾਯ ਨਾਨਾਵਿਧਂ ਯਾਗੁਂ, ਅਨੇਕਪ੍ਪਕਾਰਂ ਖਜ੍ਜਕਂ, ਨਾਨਗ੍ਗਰਸਞ੍ਚ ਭੋਜਨਂ ਸਮ੍ਪਾਦੇਤ੍ਵਾ ਗੇਹੇ ਭਿਕ੍ਖੂ ਨਿਸੀਦਾਪੇਤ੍ਵਾ ਦਕ੍ਖਿਣੋਦਕਂ ਦਤ੍ਵਾ, ‘‘ਭਨ੍ਤੇ ¶ , ਤੁਮ੍ਹਾਕਂ ਯਂ ਯਂ ਰੁਚ੍ਚਤਿ, ਤਂ ਤਂ ਗਹੇਤ੍ਵਾ ਪਰਿਭੁਞ੍ਜਥਾ’’ਤਿ ਨਿਯ੍ਯਾਦੇਸਿ. ਤੇ ਯਥਾਰੁਚਿ ਯਾਗੁਆਦੀਨਿ ਗਹੇਤ੍ਵਾ ਪਰਿਭੁਞ੍ਜਨ੍ਤਿ. ਤੇਸਂ ਸਪ੍ਪਾਯਾਹਾਰਂ ਲਭਨ੍ਤਾਨਂ ਚਿਤ੍ਤਂ ਏਕਗ੍ਗਂ ਅਹੋਸਿ.

ਤੇ ਏਕਗ੍ਗੇਨ ਚਿਤ੍ਤੇਨ ਵਿਪਸ੍ਸਨਂ ਵਡ੍ਢੇਤ੍ਵਾ ਨ ਚਿਰਸ੍ਸੇਵ ਸਹ ਪਟਿਸਮ੍ਭਿਦਾਹਿ ਅਰਹਤ੍ਤਂ ਪਤ੍ਵਾ ਚਿਨ੍ਤਯਿਂਸੁ – ‘‘ਅਹੋ ਮਹਾਉਪਾਸਿਕਾ ਅਮ੍ਹਾਕਂ ਪਤਿਟ੍ਠਾ ਜਾਤਾ, ਸਚੇ ਮਯਂ ਸਪ੍ਪਾਯਾਹਾਰਂ ਨ ਲਭਿਮ੍ਹ, ਨ ਨੋ ਮਗ੍ਗਫਲਪਟਿਵੇਧੋ ਅਭਵਿਸ੍ਸ, ਇਦਾਨਿ ਵੁਟ੍ਠਵਸ੍ਸਾ ਪਵਾਰੇਤ੍ਵਾ ਸਤ੍ਥੁ ¶ ਸਨ੍ਤਿਕਂ ਗਮਿਸ੍ਸਾਮਾ’’ਤਿ. ਤੇ ‘‘ਸਤ੍ਥਾਰਂ ਦਟ੍ਠੁਕਾਮਮ੍ਹਾ’’ਤਿ ਮਹਾਉਪਾਸਿਕਂ ਆਪੁਚ੍ਛਿਂਸੁ. ‘‘ਮਹਾਉਪਾਸਿਕਾ ਸਾਧੁ, ਅਯ੍ਯਾ’’ਤਿ. ਤੇ ਅਨੁਗਨ੍ਤ੍ਵਾ ਪੁਨਪਿ, ‘‘ਭਨ੍ਤੇ, ਅਮ੍ਹੇ ਓਲੋਕੇਯ੍ਯਾਥਾ’’ਤਿ ਬਹੂਨਿ ਪਿਯਵਚਨਾਨਿ ਵਤ੍ਵਾ ਪਟਿਨਿਵਤ੍ਤਿ. ਤੇਪਿ ਖੋ ਭਿਕ੍ਖੂ ਸਾਵਤ੍ਥਿਂ ਗਨ੍ਤ੍ਵਾ ਸਤ੍ਥਾਰਂ ਵਨ੍ਦਿਤ੍ਵਾ ਏਕਮਨ੍ਤਂ ਨਿਸਿਨ੍ਨਾ ‘‘ਕਚ੍ਚਿ, ਭਿਕ੍ਖਵੇ, ਖਮਨੀਯਂ, ਕਚ੍ਚਿ ਯਾਪਨੀਯਂ, ਨ ਚ ਪਿਣ੍ਡਕੇਨ ਕਿਲਮਿਤ੍ਥਾ’’ਤਿ ਵੁਤ੍ਤੇ ‘‘ਖਮਨੀਯਂ, ਭਨ੍ਤੇ, ਯਾਪਨੀਯਂ, ਭਨ੍ਤੇ, ਪਿਣ੍ਡਕੇਨ ਪਨ ਨੇਵ ਕਿਲਮਿਮ੍ਹ. ਅਮ੍ਹਾਕਞ੍ਹਿ ਮਾਤਿਕਮਾਤਾ ਨਾਮੇਕਾ ਉਪਾਸਿਕਾ ਚਿਤ੍ਤਾਚਾਰਂ ਞਤ੍ਵਾ, ‘ਅਹੋ ਵਤ ਨੋ ਏਵਰੂਪਂ ਨਾਮ ¶ ਆਹਾਰਂ ਪਟਿਯਾਦੇਯ੍ਯਾ’ਤਿ ਚਿਨ੍ਤਿਤੇ ਯਥਾਚਿਨ੍ਤਿਤਂ ਆਹਾਰਂ ਪਟਿਯਾਦੇਤ੍ਵਾ ਅਦਾਸੀ’’ਤਿ ਤਸ੍ਸਾ ਗੁਣਕਥਂ ਕਥਯਿਂਸੁ.

ਅਞ੍ਞਤਰੋ ਭਿਕ੍ਖੁ ਤਸ੍ਸਾ ਗੁਣਕਥਂ ਸੁਤ੍ਵਾ ਤਤ੍ਥ ਗਨ੍ਤੁਕਾਮੋ ਹੁਤ੍ਵਾ ਸਤ੍ਥੁ ਸਨ੍ਤਿਕੇ ਕਮ੍ਮਟ੍ਠਾਨਂ ਗਹੇਤ੍ਵਾ, ‘‘ਭਨ੍ਤੇ, ਤਂ ਗਾਮਂ ਗਮਿਸ੍ਸਾਮੀ’’ਤਿ ਸਤ੍ਥਾਰਂ ਆਪੁਚ੍ਛਿਤ੍ਵਾ ਜੇਤਵਨਤੋ ਨਿਕ੍ਖਮਿਤ੍ਵਾ ਅਨੁਪੁਬ੍ਬੇਨ ਤਂ ਗਾਮਂ ਪਤ੍ਵਾ ਵਿਹਾਰਂ ਪਵਿਸਨਦਿਵਸੇਯੇਵ ਚਿਨ੍ਤੇਸਿ – ‘‘ਅਯਂ ਕਿਰ ਉਪਾਸਿਕਾ ਚਿਨ੍ਤਿਤਚਿਨ੍ਤਿਤਂ ਜਾਨਾਤਿ, ਅਹਞ੍ਚ ਮਗ੍ਗਕਿਲਨ੍ਤੋ ਵਿਹਾਰਂ ਪਟਿਜਗ੍ਗਿਤੁਂ ਨ ਸਕ੍ਖਿਸ੍ਸਾਮਿ, ਅਹੋ ਵਤ ਮੇ ਵਿਹਾਰਪਟਿਜਗ੍ਗਕਂ ਮਨੁਸ੍ਸਂ ਪੇਸੇਯ੍ਯਾ’’ਤਿ. ਉਪਾਸਿਕਾ ਗੇਹੇ ਨਿਸਿਨ੍ਨਾਵ ਆਵਜ੍ਜੇਨ੍ਤੀ ਤਮਤ੍ਥਂ ਞਤ੍ਵਾ, ‘‘ਗਚ੍ਛ, ਵਿਹਾਰਂ ਪਟਿਜਗ੍ਗਿਤ੍ਵਾ ਏਹੀ’’ਤਿ ਮਨੁਸ੍ਸਂ ਪੇਸੇਸਿ. ਇਤਰੋਪਿ ਪਾਨੀਯਂ ਪਿਵਿਤੁਕਾਮੋ ‘‘ਅਹੋ ਵਤ ਮੇ ਸਕ੍ਖਰਪਾਨਕਂ ਕਤ੍ਵਾ ਪੇਸੇਯ੍ਯਾ’’ਤਿ ਚਿਨ੍ਤੇਸਿ. ਉਪਾਸਿਕਾ ਤਮ੍ਪਿ ਪੇਸੇਸਿ. ਸੋ ਪੁਨਦਿਵਸੇ ‘‘ਪਾਤੋਵ ਸਿਨਿਦ੍ਧਯਾਗੁਂ ਮੇ ਸਉਤ੍ਤਰਿਭਙ੍ਗਂ ਪੇਸੇਤੂ’’ਤਿ ਚਿਨ੍ਤੇਸਿ. ਉਪਾਸਿਕਾ ਤਥਾ ਅਕਾਸਿ ¶ . ਸੋ ਯਾਗੁਂ ਪਿਵਿਤ੍ਵਾ, ‘‘ਅਹੋ ਵਤ ਮੇ ਏਵਰੂਪਂ ਖਜ੍ਜਕਂ ਪੇਸੇਯ੍ਯਾ’’ਤਿ ਚਿਨ੍ਤੇਸਿ. ਉਪਾਸਿਕਾ ਤਮ੍ਪਿ ਪੇਸੇਸਿ. ਸੋ ਚਿਨ੍ਤੇਸਿ – ‘‘ਅਯਂ ਉਪਾਸਿਕਾ ਮਯਾ ਸਬ੍ਬਂ ਚਿਨ੍ਤਿਤਚਿਨ੍ਤਿਤਂ ਪੇਸੇਸਿ, ਅਹਂ ¶ ਏਤਂ ਦਟ੍ਠੁਕਾਮੋ, ਅਹੋ ਵਤ ਮੇ ਨਾਨਗ੍ਗਰਸਭੋਜਨਂ ਗਾਹਾਪੇਤ੍ਵਾ ਸਯਮੇਵ ਆਗਚ੍ਛੇਯ੍ਯਾ’’ਤਿ. ਉਪਾਸਿਕਾ ‘‘ਮਮ ਪੁਤ੍ਤੋ ਮਂ ਦਟ੍ਠੁਕਾਮੋ, ਆਗਮਨਂ ਮੇ ਪਚ੍ਚਾਸੀਸਤੀ’’ਤਿ ਭੋਜਨਂ ਗਾਹਾਪੇਤ੍ਵਾ ਵਿਹਾਰਂ ਗਨ੍ਤ੍ਵਾ ਤਸ੍ਸ ਅਦਾਸਿ. ਸੋ ਕਤਭਤ੍ਤਕਿਚ੍ਚੋ ‘‘ਮਾਤਿਕਮਾਤਾ ਨਾਮ ਤ੍ਵਂ, ਮਹਾਉਪਾਸਿਕੇ’’ਤਿ ਪੁਚ੍ਛਿ. ‘‘ਆਮ, ਤਾਤਾ’’ਤਿ. ‘‘ਤ੍ਵਂ ਪਰਚਿਤ੍ਤਂ ਜਾਨਾਸੀ’’ਤਿ? ‘‘ਕਿਂ ਮਂ ਪੁਚ੍ਛਸਿ, ਤਾਤਾ’’ਤਿ? ‘‘ਮਯਾ ਚਿਨ੍ਤਿਤਚਿਨ੍ਤਿਤਂ ਸਬ੍ਬਮਕਾਸਿ, ਤੇਨ ਤਂ ਪੁਚ੍ਛਾਮੀ’’ਤਿ. ‘‘ਪਰਚਿਤ੍ਤਜਾਨਨਕਭਿਕ੍ਖੂ ਬਹੂ, ਤਾਤਾ’’ਤਿ? ‘‘ਨਾਹਂ ਅਞ੍ਞੇ ਪੁਚ੍ਛਾਮਿ, ਤੁਵਂ ਪੁਚ੍ਛਾਮਿ, ਉਪਾਸਿਕੇ’’ਤਿ. ਏਵਂ ਸਨ੍ਤੇਪਿ ਉਪਾਸਿਕਾ ‘‘ਪਰਚਿਤ੍ਤਂ ਜਾਨਾਮੀ’’ਤਿ ਅਵਤ੍ਵਾ ‘‘ਪਰਚਿਤ੍ਤਂ ਜਾਨਨ੍ਤਾ ਨਾਮ ਏਵਂ ਕਰੋਨ੍ਤਿ ਪੁਤ੍ਤਾ’’ਤਿ ਆਹ. ਸੋ ‘‘ਭਾਰਿਯਂ ਵਤਿਦਂ ਕਮ੍ਮਂ, ਪੁਥੁਜ੍ਜਨਾ ਨਾਮ ਸੋਭਨਮ੍ਪਿ ਅਸੋਭਨਮ੍ਪਿ ਚਿਨ੍ਤੇਨ੍ਤਿ, ਸਚਾਹਂ ਕਿਞ੍ਚਿ ਅਯੁਤ੍ਤਂ ਚਿਨ੍ਤਯਿਸ੍ਸਾਮਿ, ਸਹ ਭਣ੍ਡਕੇਨ ਚੋਰਂ ਚੂਲ਼ਾਯ ਗਣ੍ਹਨ੍ਤੀ ਵਿਯ ਮਂ ਵਿਪ੍ਪਕਾਰਂ ਪਾਪੇਯ੍ਯ, ਮਯਾ ਇਤੋ ਪਲਾਯਿਤੁਂ ਵਟ੍ਟਤੀ’’ਤਿ ਚਿਨ੍ਤੇਤ੍ਵਾ, ‘‘ਉਪਾਸਿਕੇ, ਅਹਂ ਗਮਿਸ੍ਸਾਮੀ’’ਤਿ ਆਹ. ‘‘ਕਹਂ, ਅਯ੍ਯਾ’’ਤਿ? ‘‘ਸਤ੍ਥੁ ਸਨ੍ਤਿਕਂ, ਉਪਾਸਿਕੇ’’ਤਿ. ‘‘ਵਸਥ ਤਾਵ, ਭਨ੍ਤੇ, ਇਧਾ’’ਤਿ. ‘‘ਨ ਵਸਿਸ੍ਸਾਮਿ, ਉਪਾਸਿਕੇ, ਗਮਿਸ੍ਸਾਮੇਵਾ’’ਤਿ ਨਿਕ੍ਖਮਿਤ੍ਵਾ ਸਤ੍ਥੁ ਸਨ੍ਤਿਕਂ ਅਗਮਾਸਿ. ਅਥ ਨਂ ਸਤ੍ਥਾ ‘‘ਕਿਂ ਭਿਕ੍ਖੁ ਨ ਤ੍ਵਂ ਤਤ੍ਥ ਵਸਸੀ’’ਤਿ ਪੁਚ੍ਛਿ. ‘‘ਆਮ, ਭਨ੍ਤੇ, ਨ ਸਕ੍ਕਾ ਤਤ੍ਥ ਵਸਿਤੁ’’ਨ੍ਤਿ. ‘‘ਕਿਂ ਕਾਰਣਾ ਭਿਕ੍ਖੂ’’ਤਿ? ‘‘ਭਨ੍ਤੇ, ਸਾ ਉਪਾਸਿਕਾ ਚਿਨ੍ਤਿਤਚਿਨ੍ਤਿਤਂ ਸਬ੍ਬਂ ਜਾਨਾਤਿ, ਪੁਥੁਜ੍ਜਨਾ ਚ ਨਾਮ ਸੋਭਨਮ੍ਪਿ ਅਸੋਭਨਮ੍ਪਿ ਚਿਨ੍ਤੇਨ੍ਤਿ, ਸਚਾਹਂ ਕਿਞ੍ਚਿ ਅਯੁਤ੍ਤਂ ਚਿਨ੍ਤੇਸ੍ਸਾਮਿ, ਸਹ ਭਣ੍ਡਕੇਨ ਚੋਰਂ ਚੂਲ਼ਾਯ ਗਣ੍ਹਨ੍ਤੀ ਵਿਯ ਮਂ ਵਿਪ੍ਪਕਾਰਂ ਪਾਪੇਸ੍ਸਤੀ’’ਤਿ ਚਿਨ੍ਤੇਤ੍ਵਾ ¶ ਆਗਤੋਮ੍ਹੀਤਿ. ‘‘ਭਿਕ੍ਖੁ, ਤਤ੍ਥੇਵ ਤਯਾ ਵਸਿਤੁਂ ਵਟ੍ਟਤੀ’’ਤਿ ¶ , ‘‘ਨ ਸਕ੍ਕੋਮਿ, ਭਨ੍ਤੇ, ਨਾਹਂ ਤਤ੍ਥ ਵਸਿਸ੍ਸਾਮੀ’’ਤਿ. ‘‘ਤੇਨ ਹਿ ਤ੍ਵਂ, ਭਿਕ੍ਖੁ, ਏਕਮੇਵ ਰਕ੍ਖਿਤੁਂ ਸਕ੍ਖਿਸ੍ਸਸੀ’’ਤਿ. ‘‘ਕਿਂ, ਭਨ੍ਤੇ’’ਤਿ? ‘‘ਤਵ ਚਿਤ੍ਤਮੇਵ ਰਕ੍ਖ, ਚਿਤ੍ਤਂ ਨਾਮੇਤਂ ਦੁਰਕ੍ਖਂ, ਤ੍ਵਂ ਅਤ੍ਤਨੋ ਚਿਤ੍ਤਮੇਵ ਨਿਗ੍ਗਣ੍ਹ, ਮਾ ਅਞ੍ਞਂ ਕਿਞ੍ਚਿ ਚਿਨ੍ਤਯਿ, ਚਿਤ੍ਤਂ ਨਾਮੇਤਂ ਦੁਨ੍ਨਿਗ੍ਗਹ’’ਨ੍ਤਿ ਵਤ੍ਵਾ ਇਮਂ ਗਾਥਮਾਹ –

‘‘ਦੁਨ੍ਨਿਗ੍ਗਹਸ੍ਸ ਲਹੁਨੋ, ਯਤ੍ਥਕਾਮਨਿਪਾਤਿਨੋ;

ਚਿਤ੍ਤਸ੍ਸ ਦਮਥੋ ਸਾਧੁ, ਚਿਤ੍ਤਂ ਦਨ੍ਤਂ ਸੁਖਾਵਹ’’ਨ੍ਤਿ.

ਤਤ੍ਥ ਚਿਤ੍ਤਂ ਨਾਮੇਤਂ ਦੁਕ੍ਖੇਨ ਨਿਗ੍ਗਯ੍ਹਤੀਤਿ ਦੁਨ੍ਨਿਗ੍ਗਹਂ. ਲਹੁਂ ਉਪ੍ਪਜ੍ਜਤਿ ਚ ਨਿਰੁਜ੍ਝਤਿ ਚਾਤਿ ਲਹੁ. ਤਸ੍ਸ ਦੁਨ੍ਨਿਗ੍ਗਹਸ੍ਸ ਲਹੁਨੋ. ਯਤ੍ਥਕਾਮਨਿਪਾਤਿਨੋਤਿ ਯਤ੍ਥ ਕਤ੍ਥਚਿਦੇਵ ਨਿਪਤਨਸੀਲਸ੍ਸ. ਏਤਞ੍ਹਿ ਲਭਿਤਬ੍ਬਟ੍ਠਾਨਂ ਵਾ ਅਲਭਿਤਬ੍ਬਟ੍ਠਾਨਂ ਵਾ ਯੁਤ੍ਤਟ੍ਠਾਨਂ ਵਾ ਅਯੁਤ੍ਤਟ੍ਠਾਨਂ ਵਾ ਨ ਜਾਨਾਤਿ, ਨੇਵ ਜਾਤਿਂ ¶ ਓਲੋਕੇਤਿ, ਨ ਗੋਤ੍ਤਂ, ਨ ਵਯਂ. ਯਤ੍ਥ ਯਤ੍ਥ ਇਚ੍ਛਤਿ, ਤਤ੍ਥ ਤਤ੍ਥੇਵ ਨਿਪਤਤੀਤਿ ‘‘ਯਤ੍ਥਕਾਮਨਿਪਾਤੀ’’ਤਿ ਵੁਚ੍ਚਤਿ. ਤਸ੍ਸ ਏਵਰੂਪਸ੍ਸ ਚਿਤ੍ਤਸ੍ਸ ਦਮਥੋ ਸਾਧੁ ਚਤੂਹਿ ਅਰਿਯਮਗ੍ਗੇਹਿ ਦਨ੍ਤਭਾਵੋ ਯਥਾ ਨਿਬ੍ਬਿਸੇਵਨਂ ਹੋਤਿ, ਤਥਾ ਕਤਭਾਵੋ ਸਾਧੁ. ਕਿਂ ਕਾਰਣਾ? ਇਦਞ੍ਹਿ ਚਿਤ੍ਤਂ ਦਨ੍ਤਂ ਸੁਖਾਵਹਂ ਨਿਬ੍ਬਿਸੇਵਨਂ ਕਤਂ ਮਗ੍ਗਫਲਸੁਖਂ ਪਰਮਤ੍ਥਨਿਬ੍ਬਾਨਸੁਖਞ੍ਚ ਆਵਹਤੀਤਿ.

ਦੇਸਨਾਪਰਿਯੋਸਾਨੇ ਸਮ੍ਪਤ੍ਤਪਰਿਸਾਯ ਬਹੂ ਸੋਤਾਪਨ੍ਨਾਦਯੋ ਅਹੇਸੁਂ, ਮਹਾਜਨਸ੍ਸ ਸਾਤ੍ਥਿਕਾ ਧਮ੍ਮਦੇਸਨਾ ਜਾਤਾਤਿ.

ਸਤ੍ਥਾ ਤਸ੍ਸ ¶ ਭਿਕ੍ਖੁਨੋ ਇਮਂ ਓਵਾਦਂ ਦਤ੍ਵਾ, ‘‘ਗਚ੍ਛ, ਭਿਕ੍ਖੁ, ਅਞ੍ਞਂ ਕਿਞ੍ਚਿ ਅਚਿਨ੍ਤਯਿਤ੍ਵਾ ਤਤ੍ਥੇਵ ਵਸਾਹੀ’’ਤਿ ਪਹਿਣਿ. ਸੋ ਭਿਕ੍ਖੁ ਸਤ੍ਥੁ ਸਨ੍ਤਿਕਾ ਓਵਾਦਂ ਲਭਿਤ੍ਵਾ ਤਤ੍ਥ ਅਗਮਾਸਿ. ਕਿਞ੍ਚਿ ਬਹਿਦ੍ਧਾ ਚਿਨ੍ਤਨਂ ਨਾਮ ਨ ਚਿਨ੍ਤੇਸਿ. ਮਹਾਉਪਾਸਿਕਾਪਿ ਦਿਬ੍ਬੇਨ ਚਕ੍ਖੁਨਾ ਓਲੋਕੇਨ੍ਤੀ ਥੇਰਂ ਦਿਸ੍ਵਾ, ‘‘ਇਦਾਨਿ ਓਵਾਦਦਾਯਕਂ ਆਚਰਿਯਂ ਲਭਿਤ੍ਵਾ ਪੁਨਾਗਤੋ ਮਮ ਪੁਤ੍ਤੋ’’ਤਿ ਅਤ੍ਤਨੋ ਞਾਣੇਨੇਵ ਪਰਿਚ੍ਛਿਨ੍ਦਿਤ੍ਵਾ ਤਸ੍ਸ ਸਪ੍ਪਾਯਾਹਾਰਂ ਪਟਿਯਾਦੇਤ੍ਵਾ ਅਦਾਸਿ. ਸੋ ਸਪ੍ਪਾਯਭੋਜਨਂ ਸੇਵਿਤ੍ਵਾ ਕਤਿਪਾਹੇਨੇਵ ਅਰਹਤ੍ਤਂ ਪਤ੍ਵਾ ਮਗ੍ਗਫਲਸੁਖੇਨ ਵੀਤਿਨਾਮੇਨ੍ਤੋ ‘‘ਅਹੋ ਮਹਾਉਪਾਸਿਕਾ ਮਯ੍ਹਂ ਪਤਿਟ੍ਠਾ ਜਾਤਾ, ਅਹਂ ਇਮਂ ਨਿਸ੍ਸਾਯ ਭਵਨਿਸ੍ਸਰਣਂ ਪਤ੍ਤੋਮ੍ਹੀ’’ਤਿ ਚਿਨ੍ਤੇਤ੍ਵਾ, ‘‘ਇਮਸ੍ਮਿਂ ਤਾਵ ਮੇ ਅਤ੍ਤਭਾਵੇ ਪਤਿਟ੍ਠਾ ਜਾਤਾ, ਸਂਸਾਰੇ ਪਨ ਮੇ ਸਂਸਰਨ੍ਤਸ੍ਸ ਅਞ੍ਞੇਸੁਪਿ ਅਤ੍ਤਭਾਵੇਸੁ ਅਯਂ ਪਤਿਟ੍ਠਾ ਭੂਤਪੁਬ੍ਬਾ, ਨੋ’’ਤਿ ਉਪਧਾਰੇਨ੍ਤੋ ਏਕੂਨਅਤ੍ਤਭਾਵਸਤਂ ਅਨੁਸ੍ਸਰਿ. ਸਾਪਿ ਏਕੂਨਅਤ੍ਤਭਾਵਸਤੇ ਤਸ੍ਸ ਪਾਦਪਰਿਚਾਰਿਕਾ ਅਞ੍ਞੇਸੁ ਪਟਿਬਦ੍ਧਚਿਤ੍ਤਾ ਹੁਤ੍ਵਾ ਤਂ ਜੀਵਿਤਾ ਵੋਰੋਪੇਸਿ. ਥੇਰੋ ¶ ਤਸ੍ਸਾ ਏਤ੍ਤਕਂ ਅਗੁਣਂ ਦਿਸ੍ਵਾ, ‘‘ਅਹੋ ਮਯਂ ਮਹਾਉਪਾਸਿਕਾ ਭਾਰਿਯਂ ਕਮ੍ਮਂ ਅਕਾਸੀ’’ਤਿ ਚਿਨ੍ਤੇਸਿ.

ਮਹਾਉਪਾਸਿਕਾਪਿ ਗੇਹੇ ਨਿਸਿਨ੍ਨਾਵ ‘‘ਕਿਂ ਨੁ ਖੋ ਮਯ੍ਹਂ ਪੁਤ੍ਤਸ੍ਸ ਪਬ੍ਬਜਿਤਕਿਚ੍ਚਂ ਮਤ੍ਤਕਂ ਪਤ੍ਤਂ, ਨੋ’’ਤਿ ਉਪਧਾਰਯਮਾਨਾ ਤਸ੍ਸ ਅਰਹਤ੍ਤਪਤ੍ਤਿਂ ਞਤ੍ਵਾ ਉਤ੍ਤਰਿ ਉਪਧਾਰਿਯਮਾਨਾ, ‘‘ਮਮ ਪੁਤ੍ਤੋ ਅਰਹਤ੍ਤਂ ਪਤ੍ਵਾ ਅਹੋ ਵਤ ਮੇ ਅਯਂ ਉਪਾਸਿਕਾ ਮਹਤੀ ਪਤਿਟ੍ਠਾ ਜਾਤਾ’’ਤਿ ਚਿਨ੍ਤੇਤ੍ਵਾ, ‘‘ਅਤੀਤੇਪਿ ਨੁ ਖੋ ਮੇ ਅਯਂ ਪਤਿਟ੍ਠਾ ਭੂਤਪੁਬ੍ਬਾ, ਨੋ’’ਤਿ ਉਪਧਾਰੇਨ੍ਤੋ ਏਕੂਨਅਤ੍ਤਭਾਵਸਤਂ ਅਨੁਸ੍ਸਰਿ, ‘‘ਅਹਂ ਖੋ ਪਨ ਏਕੂਨਅਤ੍ਤਭਾਵਸਤੇ ਅਞ੍ਞੇਹਿ ਸਦ੍ਧਿਂ ਏਕਤੋ ¶ ਹੁਤ੍ਵਾ ਏਤਂ ਜੀਵਿਤਾ ਵੋਰੋਪੇਸਿਂ, ਅਯਂ ਮੇ ਏਤ੍ਤਕਂ ਅਗੁਣਂ ¶ ਦਿਸ੍ਵਾ ‘ਅਹੋ ਭਾਰਿਯਂ ਕਮ੍ਮਂ ਕਤਂ ਉਪਾਸਿਕਾਯਾ’’ਤਿ ਚਿਨ੍ਤੇਸਿ. ‘‘ਅਤ੍ਥਿ ਨੁ ਖੋ ਏਵਂ ਸਂਸਾਰੇ ਸਂਸਰਨ੍ਤਿਯਾ ਮਮ ਪੁਤ੍ਤਸ੍ਸ ਉਪਕਾਰੋ ਕਤਪੁਬ੍ਬੋ’’ਤਿ ਉਪਧਾਰਯਮਾਨਾ ਤਤੋ ਉਤ੍ਤਰਿਂ ਸਤਮਂ ਅਤ੍ਤਭਾਵਂ ਅਨੁਸ੍ਸਰਿਤ੍ਵਾ ਸਤਮੇ ਅਤ੍ਤਭਾਵੇ ਮਯਾ ਏਤਸ੍ਸ ਪਾਦਪਰਿਚਾਰਿਕਾਯ ਹੁਤ੍ਵਾ ਏਤਸ੍ਮਿਂ ਜੀਵਿਤਾ ਵੋਰੋਪਨਟ੍ਠਾਨੇ ਜੀਵਿਤਦਾਨਂ ਦਿਨ੍ਨਂ, ਅਹੋ ਮਯਾ ਮਮ ਪੁਤ੍ਤਸ੍ਸ ਮਹਾਉਪਕਾਰੋ ਕਤਪੁਬ੍ਬੋ’’ਤਿ ਗੇਹੇ ਨਿਸਿਨ੍ਨਾਵ ਉਤ੍ਤਰਿਂ ਵਿਸੇਸੇਤ੍ਵਾ ‘‘ਉਪਧਾਰੇਥਾ’’ਤਿ ਆਹ. ਸੋ ਦਿਬ੍ਬਾਯ ਸੋਤਧਾਤੁਯਾ ਸਦ੍ਦਂ ਸੁਤ੍ਵਾ ਵਿਸੇਸੇਤ੍ਵਾ ਸਤਮਂ ਅਤ੍ਤਭਾਵਂ ਅਨੁਸ੍ਸਰਿਤ੍ਵਾ ਤਤ੍ਥ ਤਾਯ ਅਤ੍ਤਨੋ ਜੀਵਿਤਸ੍ਸ ਦਿਨ੍ਨਭਾਵਂ ਦਿਸ੍ਵਾ, ‘‘ਅਹੋ ਮਮ ਇਮਾਯ ਮਹਾਉਪਾਸਿਕਾਯ ਉਪਕਾਰੋ ਕਤਪੁਬ੍ਬੋ’’ਤਿ ਅਤ੍ਤਮਨੋ ਹੁਤ੍ਵਾ ਤਸ੍ਸਾ ਤਤ੍ਥੇਵ ਚਤੂਸੁ ਮਗ੍ਗਫਲੇਸੁ ਪਞ੍ਹਂ ਕਥੇਤ੍ਵਾ ਅਨੁਪਾਦਿਸੇਸਾਯ ਨਿਬ੍ਬਾਨਧਾਤੁਯਾ ਪਰਿਨਿਬ੍ਬਾਯੀਤਿ.

੩. ਅਞ੍ਞਤਰਉਕ੍ਕਣ੍ਠਿਤਭਿਕ੍ਖੁਵਤ੍ਥੁ

ਸੁਦੁਦ੍ਦਸਨ੍ਤਿ ਇਮਂ ਧਮ੍ਮਦੇਸਨਂ ਸਤ੍ਥਾ ਸਾਵਤ੍ਥਿਯਂ ਵਿਹਰਨ੍ਤੋ ਅਞ੍ਞਤਰਂ ਉਕ੍ਕਣ੍ਠਿਤਭਿਕ੍ਖੁਂ ਆਰਬ੍ਭ ਕਥੇਸਿ.

ਸਤ੍ਥਰਿ ਕਿਰ ਸਾਵਤ੍ਥਿਯਂ ਵਿਹਰਨ੍ਤੇ ਏਕੋ ਸੇਟ੍ਠਿਪੁਤ੍ਤੋ ਅਤ੍ਤਨੋ ਕੁਲੂਪਗਤ੍ਥੇਰਂ ਉਪਸਙ੍ਕਮਿਤ੍ਵਾ, ‘‘ਭਨ੍ਤੇ, ਅਹਂ ਦੁਕ੍ਖਾ ਮੁਚ੍ਚਿਤੁਕਾਮੋ, ਏਕਂ ਮੇ ਦੁਕ੍ਖਤੋ ਮੁਚ੍ਚਨਕਾਰਣਂ ਕਥੇਥਾ’’ਤਿ ¶ ਆਹ. ‘‘ਸਾਧਾਵੁਸੋ, ਸਚੇਸਿ ਦੁਕ੍ਖਾ ਮੁਚ੍ਚਿਤੁਕਾਮੋ, ਸਲਾਕਭਤ੍ਤਂ ਦੇਹਿ, ਪਕ੍ਖਿਕਭਤ੍ਤਂ ਦੇਹਿ, ਵਸ੍ਸਾਵਾਸਿਕਂ ਦੇਹਿ, ਚੀਵਰਾਦਯੋ ਪਚ੍ਚਯੇ ਦੇਹਿ, ਅਤ੍ਤਨੋ ਸਾਪਤੇਯ੍ਯਂ ਤਯੋ ਕੋਟ੍ਠਾਸੇ ਕਤ੍ਵਾ ਏਕੇਨ ਕਮ੍ਮਨ੍ਤਂ ਪਯੋਜੇਹਿ, ਏਕੇਨ ਪੁਤ੍ਤਦਾਰਂ ਪੋਸੇਹਿ, ਏਕਂ ਬੁਦ੍ਧਸਾਸਨੇ ਦੇਹੀ’’ਤਿ ਆਹ. ਸੋ ‘‘ਸਾਧੁ, ਭਨ੍ਤੇ’’ਤਿ ¶ ਵੁਤ੍ਤਪਟਿਪਾਟਿਯਾ ਸਬ੍ਬਂ ਕਤ੍ਵਾ ਪੁਨ ਥੇਰਂ ਪੁਚ੍ਛਿ – ‘‘ਤਤੋ ਉਤ੍ਤਰਿਂ ਅਞ੍ਞਂ ਕਿਂ ਕਰੋਮਿ, ਭਨ੍ਤੇ’’ਤਿ? ‘‘ਆਵੁਸੋ, ਤੀਣਿ ਸਰਣਾਨਿ ਗਣ੍ਹ, ਪਞ੍ਚ ਸੀਲਾਨਿ ਗਣ੍ਹਾਹੀ’’ਤਿ. ਤਾਨਿਪਿ ਪਟਿਗ੍ਗਹੇਤ੍ਵਾ ਤਤੋ ਉਤ੍ਤਰਿਂ ਪੁਚ੍ਛਿ. ‘‘ਤੇਨ ਹਿ ਦਸ ਸੀਲਾਨਿ ਗਣ੍ਹਾਹੀ’’ਤਿ. ‘‘ਸਾਧੁ, ਭਨ੍ਤੇ’’ਤਿ ਗਣ੍ਹਿ. ਸੋ ਏਵਂ ਅਨੁਪੁਬ੍ਬੇਨ ਪੁਞ੍ਞਕਮ੍ਮਸ੍ਸ ਕਤਤ੍ਤਾ ਅਨੁਪੁਬ੍ਬਸੇਟ੍ਠਿਪੁਤ੍ਤੋ ਨਾਮ ਜਾਤੋ. ਤਤੋ ‘‘ਉਤ੍ਤਰਿਮ੍ਪਿ ਕਤ੍ਤਬ੍ਬਂ ਅਤ੍ਥਿ, ਭਨ੍ਤੇ’’ਤਿ ਪੁਨ ਪੁਚ੍ਛਿਤ੍ਵਾ, ‘‘ਤੇਨ ਹਿ ਪਬ੍ਬਜਾਹੀ’’ਤਿ ਵੁਤ੍ਤੋ ਨਿਕ੍ਖਮਿਤ੍ਵਾ ¶ ਪਬ੍ਬਜਿ. ਤਸ੍ਸੇਕੋ ਆਭਿਧਮ੍ਮਿਕਭਿਕ੍ਖੁ ਆਚਰਿਯੋ ਅਹੋਸਿ. ਏਕੋ ਵਿਨਯਧਰੋ ਉਪਜ੍ਝਾਯੋ. ਤਸ੍ਸ ਲਦ੍ਧੂਪਸਮ੍ਪਦਸ੍ਸ ਆਚਰਿਯੋ ਅਤ੍ਤਨੋ ਸਨ੍ਤਿਕਂ ਆਗਤਕਾਲੇ ਅਭਿਧਮ੍ਮੇ ਪਞ੍ਹਂ ਕਥੇਸਿ – ‘‘ਬੁਦ੍ਧਸਾਸਨੇ ਨਾਮ ਇਦਂ ਕਾਤੁਂ ਵਟ੍ਟਤਿ, ਇਦਂ ਨ ਵਟ੍ਟਤੀ’’ਤਿ. ਉਪਜ੍ਝਾਯੋਪਿਸ੍ਸ ਅਤ੍ਤਨੋ ਸਨ੍ਤਿਕਂ ਆਗਤਕਾਲੇ ਵਿਨਯੇ ਪਞ੍ਹਂ ਕਥੇਸਿ – ‘‘ਬੁਦ੍ਧਸਾਸਨੇ ਨਾਮ ਇਦਂ ਕਾਤੁਂ ਵਟ੍ਟਤਿ, ਇਦਂ ਨ ਵਟ੍ਟਤਿ, ਇਦਂ ਕਪ੍ਪਤਿ, ਇਦਂ ਨ ਕਪ੍ਪਤੀ’’ਤਿ. ਸੋ ਚਿਨ੍ਤੇਸਿ – ‘‘ਅਹੋ ਭਾਰਿਯਂ ਇਦਂ ਕਮ੍ਮਂ, ਅਹਂ ਦੁਕ੍ਖਾ ਮੁਚ੍ਚਿਤੁਕਾਮੋ ਪਬ੍ਬਜਿਤੋ, ਇਧ ਚ ਮਮ ਹਤ੍ਥਪਸਾਰਣਟ੍ਠਾਨਮ੍ਪਿ ਨ ਪਞ੍ਞਾਯਤਿ, ਗੇਹੇ ¶ ਠਤ੍ਵਾਵ ਦੁਕ੍ਖਾ ਮੁਚ੍ਚਿਤੁਂ ਸਕ੍ਕਾ, ਮਯਾ ਗਿਹਿਨਾ ਭਵਿਤੁਂ ਵਟ੍ਟਤੀ’’ਤਿ. ਸੋ ਤਤੋ ਪਟ੍ਠਾਯ ਉਕ੍ਕਣ੍ਠਿਤੋ ਅਨਭਿਰਤੋ ਦ੍ਵਤ੍ਤਿਂਸਾਕਾਰੇ ਸਜ੍ਝਾਯਂ ਨ ਕਰੋਤਿ, ਉਦ੍ਦੇਸਂ ਨ ਗਣ੍ਹਾਤਿ, ਕਿਸੋ ਲੂਖੋ ਧਮਨਿਸਨ੍ਥਤਗਤ੍ਤੋ ਆਲਸ੍ਸਿਯਾਭਿਭੂਤੋ ਕਚ੍ਛੁਪਰਿਕਿਣ੍ਣੋ ਅਹੋਸਿ.

ਅਥ ਨਂ ਦਹਰਸਾਮਣੇਰਾ, ‘‘ਆਵੁਸੋ, ਕਿਂ ਤ੍ਵਂ ਠਿਤਟ੍ਠਾਨੇ ਠਿਤੋਵ ਨਿਸਿਨ੍ਨਟ੍ਠਾਨੇ ਨਿਸਿਨ੍ਨੋਵ ਅਹੋਸਿ, ਪਣ੍ਡੁਰੋਗਾਭਿਭੂਤੋ ਕਿਸੋ ਲੂਖੋ ਧਮਨਿਸਨ੍ਥਤਗਤ੍ਤੋ ਆਲਸ੍ਸਿਯਾਭਿਭੂਤੋ ਕਚ੍ਛੁਪਰਿਕਿਣ੍ਣੋ, ਕਿਂ ਤੇ ਕਤ’’ਨ੍ਤਿ ਪੁਚ੍ਛਿਂਸੁ. ‘‘ਉਕ੍ਕਣ੍ਠਿਤੋਮ੍ਹਿ, ਆਵੁਸੋ’’ਤਿ. ‘‘ਕਿਂ ਕਾਰਣਾ’’ਤਿ? ਸੋ ਤਂ ਪਵਤ੍ਤਿਂ ਆਰੋਚੇਸਿ. ਤੇ ਤਸ੍ਸ ਆਚਰਿਯੁਪਜ੍ਝਾਯਾਨਂ ਆਚਿਕ੍ਖਿਂਸੁ. ਆਚਰਿਯੁਪਜ੍ਝਾਯਾ ਤਂ ਆਦਾਯ ਸਤ੍ਥੁ ਸਨ੍ਤਿਕਂ ਅਗਮਂਸੁ. ਸਤ੍ਥਾ ‘‘ਕਿਂ, ਭਿਕ੍ਖਵੇ, ਆਗਤਤ੍ਥਾ’’ਤਿ ਆਹ. ‘‘ਭਨ੍ਤੇ, ਅਯਂ ਭਿਕ੍ਖੁ ਤੁਮ੍ਹਾਕਂ ਸਾਸਨੇ ਉਕ੍ਕਣ੍ਠਿਤੋ’’ਤਿ. ‘‘ਏਵਂ ਕਿਰ ਭਿਕ੍ਖੂ’’ਤਿ. ‘‘ਆਮ, ਭਨ੍ਤੇ’’ਤਿ. ‘‘ਕਿਂ ਕਾਰਣਾ’’ਤਿ? ‘‘ਅਹਂ, ਭਨ੍ਤੇ, ਦੁਕ੍ਖਾ ਮੁਚ੍ਚਿਤੁਕਾਮੋਵ ਪਬ੍ਬਜਿਤੋ, ਤਸ੍ਸ ਮੇ ਆਚਰਿਯੋ ਅਭਿਧਮ੍ਮਕਥਂ ਕਥੇਸਿ, ਉਪਜ੍ਝਾਯੋ ਵਿਨਯਕਥਂ ਕਥੇਸਿ, ਸ੍ਵਾਹਂ ‘ਇਧ ਮੇ ਹਤ੍ਥਪਸਾਰਣਟ੍ਠਾਨਮ੍ਪਿ ਨਤ੍ਥਿ, ਗਿਹਿਨਾ ਹੁਤ੍ਵਾ ਸਕ੍ਕਾ ਦੁਕ੍ਖਾ ਮੁਚ੍ਚਿਤੁਂ, ਗਿਹਿ ਭਵਿਸ੍ਸਾਮੀ’ਤਿ ਸਨ੍ਨਿਟ੍ਠਾਨਮਕਾਸਿਂ, ਭਨ੍ਤੇ’’ਤਿ. ‘‘ਸਚੇ ਤ੍ਵਂ, ਭਿਕ੍ਖੁ, ਏਕਮੇਵ ਰਕ੍ਖਿਤੁਂ ਸਕ੍ਖਿਸ੍ਸਸਿ, ਅਵਸੇਸਾਨਂ ਰਕ੍ਖਨਕਿਚ੍ਚਂ ਨਤ੍ਥੀ’’ਤਿ. ‘‘ਕਿਂ, ਭਨ੍ਤੇ’’ਤਿ? ‘‘ਤਵ ਚਿਤ੍ਤਮੇਵ ਰਕ੍ਖਿਤੁਂ ਸਕ੍ਖਿਸ੍ਸਸੀ’’ਤਿ. ‘‘ਸਕ੍ਖਿਸ੍ਸਾਮਿ, ਭਨ੍ਤੇ’’ਤਿ. ‘‘ਤੇਨ ਹਿ ਅਤ੍ਤਨੋ ਚਿਤ੍ਤਮੇਵ ਰਕ੍ਖਾਹਿ, ਸਕ੍ਕਾ ਦੁਕ੍ਖਾ ਮੁਚ੍ਚਿਤੁ’’ਨ੍ਤਿ ਇਮਂ ਓਵਾਦਂ ਦਤ੍ਵਾ ਇਮਂ ਗਾਥਮਾਹ –

‘‘ਸੁਦੁਦ੍ਦਸਂ ¶ ਸੁਨਿਪੁਣਂ, ਯਤ੍ਥਕਾਮਨਿਪਾਤਿਨਂ;

ਚਿਤ੍ਤਂ ਰਕ੍ਖੇਥ ਮੇਧਾਵੀ, ਚਿਤ੍ਤਂ ਗੁਤ੍ਤਂ ਸੁਖਾਵਹ’’ਨ੍ਤਿ.

ਤਤ੍ਥ ¶ ਸੁਦੁਦ੍ਦਸਨ੍ਤਿ ¶ ਸੁਟ੍ਠੁ ਦੁਦ੍ਦਸਂ. ਸੁਨਿਪੁਣਨ੍ਤਿ ਸੁਟ੍ਠੁ ਨਿਪੁਣਂ ਪਰਮਸਣ੍ਹਂ. ਯਤ੍ਥਕਾਮਨਿਪਾਤਿਨਨ੍ਤਿ ਜਾਤਿਆਦੀਨਿ ਅਨੋਲੋਕੇਤ੍ਵਾ ਲਭਿਤਬ੍ਬਾਲਭਿਤਬ੍ਬਯੁਤ੍ਤਾਯੁਤ੍ਤਟ੍ਠਾਨੇਸੁ ਯਤ੍ਥ ਕਤ੍ਥਚਿ ਨਿਪਤਨਸੀਲਂ. ਚਿਤ੍ਤਂ ਰਕ੍ਖੇਥ ਮੇਧਾਵੀਤਿ ਅਨ੍ਧਬਾਲੋ ਦੁਮ੍ਮੇਧੋ ਅਤ੍ਤਨੋ ਚਿਤ੍ਤਂ ਰਕ੍ਖਿਤੁਂ ਸਮਤ੍ਥੋ ਨਾਮ ਨਤ੍ਥਿ, ਚਿਤ੍ਤਵਸਿਕੋ ਹੁਤ੍ਵਾ ਅਨਯਬ੍ਯਸਨਂ ਪਾਪੁਣਾਤਿ. ਮੇਧਾਵੀ ਪਨ ਪਣ੍ਡਿਤੋਵ ਚਿਤ੍ਤਂ ਰਕ੍ਖਿਤੁਂ ਸਕ੍ਕੋਤਿ, ਤਸ੍ਮਾ ਤ੍ਵਮ੍ਪਿ ਚਿਤ੍ਤਮੇਵ ਗੋਪੇਹਿ. ਇਦਞ੍ਹਿ ਚਿਤ੍ਤਂ ਗੁਤ੍ਤਂ ਸੁਖਾਵਹਂ ਮਗ੍ਗਫਲਨਿਬ੍ਬਾਨਸੁਖਾਨਿ ਆਵਹਤੀਤਿ.

ਦੇਸਨਾਪਰਿਯੋਸਾਨੇ ਸੋ ਭਿਕ੍ਖੁ ਸੋਤਾਪਤ੍ਤਿਫਲਂ ਪਾਪੁਣਿ, ਅਞ੍ਞੇਪਿ ਬਹੂ ਸੋਤਾਪਨ੍ਨਾਦਯੋ ਅਹੇਸੁਂ, ਦੇਸਨਾ ਮਹਾਜਨਸ੍ਸ ਸਾਤ੍ਥਿਕਾ ਅਹੋਸੀਤਿ.

ਅਞ੍ਞਤਰਉਕ੍ਕਣ੍ਠਿਤਭਿਕ੍ਖੁਵਤ੍ਥੁ ਤਤਿਯਂ.

੪. ਸਙ੍ਘਰਕ੍ਖਿਤਭਾਗਿਨੇਯ੍ਯਤ੍ਥੇਰਵਤ੍ਥੁ

ਦੂਰਙ੍ਗਮਨ੍ਤਿ ਇਮਂ ਧਮ੍ਮਦੇਸਨਂ ਸਤ੍ਥਾ ਸਾਵਤ੍ਥਿਯਂ ਵਿਹਰਨ੍ਤੋ ਸਙ੍ਘਰਕ੍ਖਿਤਂ ਨਾਮ ਭਿਕ੍ਖੁਂ ਆਰਬ੍ਭ ਕਥੇਸਿ.

ਸਾਵਤ੍ਥਿਯਂ ਕਿਰੇਕੋ ਕੁਲਪੁਤ੍ਤੋ ਸਤ੍ਥੁ ਧਮ੍ਮਦੇਸਨਂ ਸੁਤ੍ਵਾ ਨਿਕ੍ਖਮਿਤ੍ਵਾ ਪਬ੍ਬਜਿਤੋ ਲਦ੍ਧੂਪਸਮ੍ਪਦੋ ਸਙ੍ਘਰਕ੍ਖਿਤਤ੍ਥੇਰੋ ਨਾਮ ਹੁਤ੍ਵਾ ਕਤਿਪਾਹੇਨੇਵ ਅਰਹਤ੍ਤਂ ਪਾਪੁਣਿ. ਤਸ੍ਸ ¶ ਕਨਿਟ੍ਠਭਗਿਨੀ ਪੁਤ੍ਤਂ ਲਭਿਤ੍ਵਾ ਥੇਰਸ੍ਸ ਨਾਮਂ ਅਕਾਸਿ. ਸੋ ਭਾਗਿਨੇਯ੍ਯਸਙ੍ਘਰਕ੍ਖਿਤੋ ਨਾਮ ਹੁਤ੍ਵਾ ਵਯਪ੍ਪਤ੍ਤੋ ਥੇਰਸ੍ਸੇਵ ਸਨ੍ਤਿਕੇ ਪਬ੍ਬਜਿਤ੍ਵਾ ਲਦ੍ਧੂਪਸਮ੍ਪਦੋ ਅਞ੍ਞਤਰਸ੍ਮਿਂ ਗਾਮਕਾਰਾਮੇ ਵਸ੍ਸਂ ਉਪਗਨ੍ਤ੍ਵਾ, ‘‘ਏਕਂ ਸਤ੍ਤਹਤ੍ਥਂ, ਏਕਂ ਅਟ੍ਠਹਤ੍ਥ’’ਨ੍ਤਿ ਦ੍ਵੇ ਵਸ੍ਸਾਵਾਸਿਕਸਾਟਕੇ ਲਭਿਤ੍ਵਾ ਅਟ੍ਠਹਤ੍ਥਂ ‘‘ਉਪਜ੍ਝਾਯਸ੍ਸ ਮੇ ਭਵਿਸ੍ਸਤੀ’’ਤਿ ਸਲ੍ਲਕ੍ਖੇਤ੍ਵਾ ‘‘ਸਤ੍ਤਹਤ੍ਥਂ ਮਯ੍ਹਂ ਭਵਿਸ੍ਸਤੀ’’ਤਿ ਚਿਨ੍ਤੇਤ੍ਵਾ ਵੁਟ੍ਠਵਸ੍ਸੋ ‘‘ਉਪਜ੍ਝਾਯਂ ਪਸ੍ਸਿਸ੍ਸਾਮੀ’’ਤਿ ਆਗਚ੍ਛਨ੍ਤੋ ਅਨ੍ਤਰਾਮਗ੍ਗੇ ਪਿਣ੍ਡਾਯ ਚਰਨ੍ਤੋ ਆਗਨ੍ਤ੍ਵਾ ਥੇਰੇ ਵਿਹਾਰਂ ਅਨਾਗਤੇਯੇਵ ਵਿਹਾਰਂ ਪਵਿਸਿਤ੍ਵਾ ਥੇਰਸ੍ਸ ਦਿਵਾਟ੍ਠਾਨਂ ਸਮ੍ਮਜ੍ਜਿਤ੍ਵਾ ਪਾਦੋਦਕਂ ਉਪਟ੍ਠਪੇਤ੍ਵਾ ਆਸਨਂ ਪਞ੍ਞਪੇਤ੍ਵਾ ਆਗਮਨਮਗ੍ਗਂ ਓਲੋਕੇਨ੍ਤੋ ਨਿਸੀਦਿ. ਅਥਸ੍ਸਾਗਮਨਭਾਵਂ ਦਿਸ੍ਵਾ ਪਚ੍ਚੁਗ੍ਗਮਨਂ ਕਤ੍ਵਾ ਪਤ੍ਤਚੀਵਰਂ ¶ ਪਟਿਗ੍ਗਹੇਤ੍ਵਾ, ‘‘ਨਿਸੀਦਥ, ਭਨ੍ਤੇ’’ਤਿ ਥੇਰਂ ਨਿਸੀਦਾਪੇਤ੍ਵਾ ਤਾਲਵਣ੍ਟਂ ਆਦਾਯ ¶ ਬੀਜਿਤ੍ਵਾ ਪਾਨੀਯਂ ਦਤ੍ਵਾ ਪਾਦੇ ਧੋਵਿਤ੍ਵਾ ਤਂ ਸਾਟਕਂ ਆਨੇਤ੍ਵਾ ਪਾਦਮੂਲੇ ਠਪੇਤ੍ਵਾ, ‘‘ਭਨ੍ਤੇ, ਇਮਂ ਪਰਿਭੁਞ੍ਜਥਾ’’ਤਿ ਵਤ੍ਵਾ ਬੀਜਯਮਾਨੋ ਅਟ੍ਠਾਸਿ.

ਅਥ ਨਂ ਥੇਰੋ ਆਹ – ‘‘ਸਙ੍ਘਰਕ੍ਖਿਤ, ਮਯ੍ਹਂ ਚੀਵਰਂ ਪਰਿਪੁਣ੍ਣਂ, ਤ੍ਵਮੇਵ ਪਰਿਭੁਞ੍ਜਾ’’ਤਿ. ‘‘ਭਨ੍ਤੇ, ਮਯਾ ਲਦ੍ਧਕਾਲਤੋ ਪਟ੍ਠਾਯ ਅਯਂ ਤੁਮ੍ਹਾਕਮੇਵ ਸਲ੍ਲਕ੍ਖਿਤੋ, ਪਰਿਭੋਗਂ ਕਰੋਥਾ’’ਤਿ. ‘‘ਹੋਤੁ, ਸਙ੍ਘਰਕ੍ਖਿਤ, ਪਰਿਪੁਣ੍ਣਂ ਮੇ ਚੀਵਰਂ, ਤ੍ਵਮੇਵ ਪਰਿਭੁਞ੍ਜਾ’’ਤਿ. ‘‘ਭਨ੍ਤੇ, ਮਾ ਏਵਂ ਕਰੋਥ, ਤੁਮ੍ਹੇਹਿ ਪਰਿਭੁਤ੍ਤੇ ਮਯ੍ਹਂ ਮਹਪ੍ਫਲਂ ਭਵਿਸ੍ਸਤੀ’’ਤਿ. ਅਥ ਨਂ ਤਸ੍ਸ ਪੁਨਪ੍ਪੁਨਂ ਕਥੇਨ੍ਤਸ੍ਸਪਿ ¶ ਥੇਰੋ ਨ ਇਚ੍ਛਿਯੇਵ.

ਏਵਂ ਸੋ ਬੀਜਯਮਾਨੋ ਠਿਤੋਵ ਚਿਨ੍ਤੇਸਿ – ‘‘ਅਹਂ ਥੇਰਸ੍ਸ ਗਿਹਿਕਾਲੇ ਭਾਗਿਨੇਯ੍ਯੋ, ਪਬ੍ਬਜਿਤਕਾਲੇ ਸਦ੍ਧਿਵਿਹਾਰਿਕੋ, ਏਵਮ੍ਪਿ ਮਯਾ ਸਦ੍ਧਿਂ ਉਪਜ੍ਝਾਯੋ ਪਰਿਭੋਗਂ ਨ ਕਤ੍ਤੁਕਾਮੋ. ਇਮਸ੍ਮਿਂ ਮਯਾ ਸਦ੍ਧਿਂ ਪਰਿਭੋਗਂ ਅਕਰੋਨ੍ਤੇ ਕਿਂ ਮੇ ਸਮਣਭਾਵੇਨ, ਗਿਹਿ ਭਵਿਸ੍ਸਾਮੀ’’ਤਿ. ਅਥਸ੍ਸ ਏਤਦਹੋਸਿ – ‘‘ਦੁਸ੍ਸਣ੍ਠਾਪਿਤੋ ਘਰਾਵਾਸੋ, ਕਿਂ ਨੁ ਖੋ ਕਤ੍ਵਾ ਗਿਹਿਭੂਤੋ ਜੀਵਿਸ੍ਸਾਮੀ’’ਤਿ. ਤਤੋ ਚਿਨ੍ਤੇਸਿ – ‘‘ਅਟ੍ਠਹਤ੍ਥਸਾਟਕਂ ਵਿਕ੍ਕਿਣਿਤ੍ਵਾ ਏਕਂ ਏਲ਼ਿਕਂ ਗਣ੍ਹਿਸ੍ਸਾਮਿ, ਏਲ਼ਿਕਾ ਨਾਮ ਖਿਪ੍ਪਂ ਵਿਜਾਯਤਿ, ਸ੍ਵਾਹਂ ਵਿਜਾਤਂ ਵਿਜਾਤਂ ਵਿਕ੍ਕਿਣਿਤ੍ਵਾ ਮੂਲਂ ਕਰਿਸ੍ਸਾਮਿ, ਮੂਲੇ ਬਹੂ ਕਤ੍ਵਾ ਏਕਂ ਪਜਾਪਤਿਂ ਆਨੇਸ੍ਸਾਮਿ, ਸਾ ਏਕਂ ਪੁਤ੍ਤਂ ਵਿਜਾਯਿਸ੍ਸਤਿ. ਅਥਸ੍ਸ ਮਮ ਮਾਤੁਲਸ੍ਸ ਨਾਮਂ ਕਤ੍ਵਾ ਚੂਲ਼ਯਾਨਕੇ ਨਿਸੀਦਾਪੇਤ੍ਵਾ ਮਮ ਪੁਤ੍ਤਞ੍ਚ ਭਰਿਯਞ੍ਚ ਆਦਾਯ ਮਾਤੁਲਂ ਵਨ੍ਦਿਤੁਂ ਆਗਮਿਸ੍ਸਾਮਿ, ਆਗਚ੍ਛਨ੍ਤੇ ਅਨ੍ਤਰਾਮਗ੍ਗੇ ਮਮ ਭਰਿਯਂ ਏਵਂ ਵਕ੍ਖਾਮਿ – ‘ਆਨੇਹਿ ਤਾਵ ਮੇ ਪੁਤ੍ਤਂ ਵਹਿਸ੍ਸਾਮਿਨ’ਨ੍ਤਿ. ਸਾ ‘ਕਿਂ ਤੇ ਪੁਤ੍ਤੇਨ, ਏਹਿ, ਇਮਂ ਯਾਨਕਂ ਪਾਜੇਹੀ’ਤਿ ਵਤ੍ਵਾ ਪੁਤ੍ਤਂ ਗਹੇਤ੍ਵਾ, ‘ਅਹਂ ਨੇਸ੍ਸਾਮਿ ਨ’ਨ੍ਤਿ ਨੇਤ੍ਵਾ ਸਨ੍ਧਾਰੇਤੁਂ ਅਸਕ੍ਕੋਨ੍ਤੀ ਚਕ੍ਕਪਥੇ ਛਡ੍ਡੇਸ੍ਸਤਿ. ਅਥਸ੍ਸ ਸਰੀਰਂ ਅਭਿਰੁਹਿਤ੍ਵਾ ਚਕ੍ਕਂ ਗਮਿਸ੍ਸਤਿ, ਅਥ ਨਂ ‘ਤ੍ਵਂ ਮਮ ਪੁਤ੍ਤਂ ਨੇਵ ਮਯ੍ਹਂ ਅਦਾਸਿ, ਨਂ ਸਨ੍ਧਾਰੇਤੁਂ ਨਾਸਕ੍ਖਿ ਨਾਸਿਤੋਸ੍ਮਿ ਤਯਾ’ਤਿ ਵਤ੍ਵਾ ਪਤੋਦਯਟ੍ਠਿਯਾ ਪਿਟ੍ਠਿਯਂ ਪਹਰਿਸ੍ਸਾਮੀ’’ਤਿ.

ਸੋ ਏਵਂ ਚਿਨ੍ਤੇਨ੍ਤੋਵ ਠਤ੍ਵਾ ¶ ਬੀਜਯਮਾਨੋ ਥੇਰਸ੍ਸ ਸੀਸੇ ਤਾਲਵਣ੍ਟੇਨ ਪਹਰਿ. ਥੇਰੋ ‘‘ਕਿਂ ਨੁ ਖੋ ਅਹਂ ਸਙ੍ਘਰਕ੍ਖਿਤੇਨ ਸੀਸੇ ਪਹਤੋ’’ਤਿ ¶ ਉਪਧਾਰੇਨ੍ਤੋ ਤੇਨ ਚਿਨ੍ਤਿਤਚਿਨ੍ਤਿਤਂ ਸਬ੍ਬਂ ਞਤ੍ਵਾ, ‘‘ਸਙ੍ਘਰਕ੍ਖਿਤ, ਮਾਤੁਗਾਮਸ੍ਸ ਪਹਾਰਂ ਦਾਤੁਂ ਨਾਸਕ੍ਖਿ, ਕੋ ਏਤ੍ਥ ਮਹਲ੍ਲਕਤ੍ਥੇਰਸ੍ਸ ਦੋਸੋ’’ਤਿ ਆਹ. ਸੋ ‘‘ਅਹੋ ਨਟ੍ਠੋਮ੍ਹਿ, ਞਾਤਂ ਕਿਰ ਮੇ ਉਪਜ੍ਝਾਯੇਨ ਚਿਨ੍ਤਿਤਚਿਨ੍ਤਿਤਂ, ਕਿਂ ਮੇ ਸਮਣਭਾਵੇਨਾ’’ਤਿ ਤਾਲਵਣ੍ਟਂ ਛਡ੍ਡੇਤ੍ਵਾ ਪਲਾਯਿਤੁਂ ਆਰਦ੍ਧੋ.

ਅਥ ਨਂ ਦਹਰਾ ਚ ਸਾਮਣੇਰਾ ਚ ਅਨੁਬਨ੍ਧਿਤ੍ਵਾ ਆਦਾਯ ਸਤ੍ਥੁ ਸਨ੍ਤਿਕਂ ਅਗਮਂਸੁ. ਸਤ੍ਥਾ ਤੇ ¶ ਭਿਕ੍ਖੂ ਦਿਸ੍ਵਾਵ ‘‘ਕਿਂ, ਭਿਕ੍ਖਵੇ, ਆਗਤਤ੍ਥ, ਏਕੋ ਵੋ ਭਿਕ੍ਖੁ ਲਦ੍ਧੋ’’ਤਿ ਪੁਚ੍ਛਿ. ‘‘ਆਮ, ਭਨ੍ਤੇ, ਇਮਂ ਦਹਰਂ ਉਕ੍ਕਣ੍ਠਿਤ੍ਵਾ ਪਲਾਯਨ੍ਤਂ ਗਹੇਤ੍ਵਾ ਤੁਮ੍ਹਾਕਂ ਸਨ੍ਤਿਕਂ ਆਗਤਮ੍ਹਾ’’ਤਿ. ‘‘ਏਵਂ ਕਿਰ ਭਿਕ੍ਖੂ’’ਤਿ? ‘‘ਆਮ, ਭਨ੍ਤੇ’’ਤਿ. ‘‘ਕਿਮਤ੍ਥਂ ਤੇ ਭਿਕ੍ਖੁ ਏਵਂ ਭਾਰਿਯਂ ਕਮ੍ਮਂ ਕਤਂ, ਨਨੁ ਤ੍ਵਂ ਆਰਦ੍ਧਵੀਰਿਯਸ੍ਸ ਏਕਸ੍ਸ ਬੁਦ੍ਧਸ੍ਸ ਪੁਤ੍ਤੋ, ਮਾਦਿਸਸ੍ਸ ਨਾਮ ਬੁਦ੍ਧਸ੍ਸ ਸਾਸਨੇ ਪਬ੍ਬਜਿਤ੍ਵਾ ਅਤ੍ਤਾਨਂ ਦਮੇਤ੍ਵਾ ਸੋਤਾਪਨ੍ਨੋਤਿ ਵਾ ਸਕਦਾਗਾਮੀਤਿ ਵਾ ਅਨਾਗਾਮੀਤਿ ਵਾ ਅਰਹਾਤਿ ਵਾ ਵਦਾਪੇਤੁਂ ਨਾਸਕ੍ਖਿ, ਕਿਮਤ੍ਥਂ ਏਵਂ ਭਾਰਿਯਂ ਕਮ੍ਮਮਕਾਸੀ’’ਤਿ? ‘‘ਉਕ੍ਕਣ੍ਠਿਤੋਸ੍ਮਿ, ਭਨ੍ਤੇ’’ਤਿ. ‘‘ਕਿਂ ਕਾਰਣਾ ਉਕ੍ਕਣ੍ਠਿਤੋਸੀ’’ਤਿ? ਸੋ ਏਵਂ ਵਸ੍ਸਾਵਾਸਿਕਸਾਟਕਾਨਂ ਲਦ੍ਧਦਿਵਸਤੋ ਪਟ੍ਠਾਯ ਯਾਵ ਥੇਰਸ੍ਸ ਤਾਲਵਣ੍ਟੇਨ ਪਹਾਰਾ ਸਬ੍ਬਂ ਤਂ ਪਵਤ੍ਤਿਂ ਆਰੋਚੇਤ੍ਵਾ, ‘‘ਇਮਿਨਾ ਕਾਰਣੇਨ ਪਲਾਤੋਸ੍ਮਿ, ਭਨ੍ਤੇ’’ਤਿ ¶ ਆਹ. ਅਥ ਨਂ ਸਤ੍ਥਾ ‘‘ਏਹਿ ਭਿਕ੍ਖੁ, ਮਾ ਚਿਨ੍ਤਯਿ ਚਿਤ੍ਤਂ ਨਾਮੇਤਂ ਦੂਰੇ ਹੋਨ੍ਤਮ੍ਪਿ ਆਰਮ੍ਮਣਂ ਸਮ੍ਪਟਿਚ੍ਛਨਕਜਾਤਿਕਂ, ਰਾਗਦੋਸਮੋਹਬਨ੍ਧਨਾ ਮੁਚ੍ਚਨਤ੍ਥਾਯ ਵਾਯਮਿਤੁਂ ਵਟ੍ਟਤੀ’’ਤਿ ਵਤ੍ਵਾ ਇਮਂ ਗਾਥਮਾਹ –

‘‘ਦੂਰਙ੍ਗਮਂ ਏਕਚਰਂ, ਅਸਰੀਰਂ ਗੁਹਾਸਯਂ;

ਯੇ ਚਿਤ੍ਤਂ ਸਂਯਮੇਸ੍ਸਨ੍ਤਿ, ਮੋਕ੍ਖਨ੍ਤਿ ਮਾਰਬਨ੍ਧਨਾ’’ਤਿ.

ਤਤ੍ਥ ਦੂਰਙ੍ਗਮਨ੍ਤਿ ਚਿਤ੍ਤਸ੍ਸ ਹਿ ਮਕ੍ਕਟਸੁਤ੍ਤਮਤ੍ਤਕਮ੍ਪਿ ਪੁਰਤ੍ਥਿਮਾਦਿਦਿਸਾਭਾਗੇਨ ਗਮਨਾਗਮਨਂ ਨਾਮ ਨਤ੍ਥਿ, ਦੂਰੇ ਸਨ੍ਤਮ੍ਪਿ ਪਨ ਆਰਮ੍ਮਣਂ ਸਮ੍ਪਟਿਚ੍ਛਤੀਤਿ ਦੂਰਙ੍ਗਮਂ ਨਾਮ ਜਾਤਂ. ਸਤ੍ਤਟ੍ਠਚਿਤ੍ਤਾਨਿ ਪਨ ਏਕਤੋ ਕਣ੍ਣਿਕਬਦ੍ਧਾਨਿ ਏਕਕ੍ਖਣੇ ਉਪ੍ਪਜ੍ਜਿਤੁਂ ਸਮਤ੍ਥਾਨਿ ਨਾਮ ਨਤ੍ਥਿ. ਉਪ੍ਪਤ੍ਤਿਕਾਲੇ ਏਕੇਕਮੇਵ ਚਿਤ੍ਤਂ ਉਪ੍ਪਜ੍ਜਤਿ, ਤਸ੍ਮਿਂ ਨਿਰੁਦ੍ਧੇ ਪੁਨ ਏਕੇਕਮੇਵ ਉਪ੍ਪਜ੍ਜਤੀਤਿ ਏਕਚਰਂ ਨਾਮ ਜਾਤਂ. ਚਿਤ੍ਤਸ੍ਸ ਸਰੀਰਸਣ੍ਠਾਨਂ ਵਾ ਨੀਲਾਦਿਪ੍ਪਕਾਰੋ ਵਣ੍ਣਭੇਦੋ ਵਾ ਨਤ੍ਥੀਤਿ ਅਸਰੀਰਂ ਨਾਮ ਜਾਤਂ. ਗੁਹਾ ਨਾਮ ਚਤੁਮਹਾਭੂਤਗੁਹਾ, ਇਦਞ੍ਚ ਹਦਯਰੂਪਂ ਨਿਸ੍ਸਾਯ ਪਵਤ੍ਤਤੀਤਿ ਗੁਹਾਸਯਂ ¶ ਨਾਮ ਜਾਤਂ. ਯੇ ਚਿਤ੍ਤਨ੍ਤਿ ਯੇ ਕੇਚਿ ਪੁਰਿਸਾ ਵਾ ਇਤ੍ਥਿਯੋ ਵਾ ਗਹਟ੍ਠਾ ਵਾ ਪਬ੍ਬਜਿਤਾ ਵਾ ਅਨੁਪ੍ਪਜ੍ਜਨਕਕਿਲੇਸਸ੍ਸ ਉਪ੍ਪਜ੍ਜਿਤੁਂ ਅਦੇਨ੍ਤਾ ਸਤਿਸਮ੍ਮੋਸੇਨ ਉਪ੍ਪਨ੍ਨਕਿਲੇਸਂ ਪਜਹਨ੍ਤਾ ਚਿਤ੍ਤਂ ਸਂਯਮੇਸ੍ਸਨ੍ਤਿ ਸਂਯਤਂ ਅਵਿਕ੍ਖਿਤ੍ਤਂ ਕਰਿਸ੍ਸਨ੍ਤਿ. ਮੋਕ੍ਖਨ੍ਤਿ ਮਾਰਬਨ੍ਧਨਾਤਿ ¶ ਸਬ੍ਬੇਤੇ ਕਿਲੇਸਬਨ੍ਧਨਾਭਾਵੇਨ ਮਾਰਬਨ੍ਧਨਸਙ੍ਖਾਤਾ ਤੇਭੂਮਕਵਟ੍ਟਾ ਮੁਚ੍ਚਿਸ੍ਸਨ੍ਤੀਤਿ.

ਦੇਸਨਾਪਰਿਯੋਸਾਨੇ ਭਾਗਿਨੇਯ੍ਯਸਙ੍ਘਰਕ੍ਖਿਤਤ੍ਥੇਰੋ ਸੋਤਾਪਤ੍ਤਿਫਲਂ ਪਾਪੁਣਿ, ਅਞ੍ਞੇਪਿ ਬਹੂ ਸੋਤਾਪਨ੍ਨਾਦਯੋ ਜਾਤਾ, ਮਹਾਜਨਸ੍ਸ ਸਾਤ੍ਥਿਕਾ ਧਮ੍ਮਦੇਸਨਾ ਅਹੋਸੀਤਿ.

ਸਙ੍ਘਰਕ੍ਖਿਤਭਾਗਿਨੇਯ੍ਯਤ੍ਥੇਰਵਤ੍ਥੁ ਚਤੁਤ੍ਥਂ.

ਅਨਵਟ੍ਠਿਤਚਿਤ੍ਤਸ੍ਸਾਤਿ ¶ ਇਮਂ ਧਮ੍ਮਦੇਸਨਂ ਸਤ੍ਥਾ ਸਾਵਤ੍ਥਿਯਂ ਵਿਹਰਨ੍ਤੋ ਚਿਤ੍ਤਹਤ੍ਥਤ੍ਥੇਰਂ ਆਰਬ੍ਭ ਕਥੇਸਿ.

ਏਕੋ ਕਿਰ ਸਾਵਤ੍ਥਿਵਾਸੀ ਕੁਲਪੁਤ੍ਤੋ ਨਟ੍ਠਗੋਣਂ ਪਰਿਯੇਸਨ੍ਤੋ ਅਰਞ੍ਞਂ ਪਵਿਸਿਤ੍ਵਾ ਮਜ੍ਝਨ੍ਹਿਕੇ ਕਾਲੇ ਗੋਣਂ ਦਿਸ੍ਵਾ ਗੋਯੂਥੇ ਵਿਸ੍ਸਜ੍ਜੇਤ੍ਵਾ, ‘‘ਅਵਸ੍ਸਂ ਅਯ੍ਯਾਨਂ ਸਨ੍ਤਿਕੇ ਆਹਾਰਮਤ੍ਤਂ ਲਭਿਸ੍ਸਾਮੀ’’ਤਿ ਖੁਪ੍ਪਿਪਾਸਾਪੀਲ਼ਿਤੋ ਵਿਹਾਰਂ ਪਵਿਸਿਤ੍ਵਾ ਭਿਕ੍ਖੂਨਂ ਸਨ੍ਤਿਕਂ ਗਨ੍ਤ੍ਵਾ ਵਨ੍ਦਿਤ੍ਵਾ ਏਕਮਨ੍ਤਂ ਨਿਸੀਦਿ. ਤਸ੍ਮਿਂ ਖੋ ਪਨ ਸਮਯੇ ਭਿਕ੍ਖੂਨਂ ਅਵਕ੍ਕਾਰਪਾਤਿਯਂ ਭੁਤ੍ਤਾਵਸੇਸਕਂ ਭਤ੍ਤਂ ਹੋਤਿ, ਤੇ ਤਂ ਛਾਤਕਪੀਲ਼ਿਤਂ ਦਿਸ੍ਵਾ, ‘‘ਇਤੋ ਭਤ੍ਤਂ ਗਹੇਤ੍ਵਾ ਭੁਞ੍ਜਾਹੀ’’ਤਿ ਵਦਿਂਸੁ. ਬੁਦ੍ਧਕਾਲੇ ਚ ਪਨ ਅਨੇਕਸੂਪਬ੍ਯਞ੍ਜਨਂ ਭਤ੍ਤਂ ਉਪ੍ਪਜ੍ਜਤਿ, ਸੋ ਤਤੋ ਯਾਪਨਮਤ੍ਤਂ ¶ ਗਹੇਤ੍ਵਾ ਭੁਞ੍ਜਿਤ੍ਵਾ ਪਾਨੀਯਂ ਪਿਵਿਤ੍ਵਾ ਹਤ੍ਥੇ ਧੋਵਿਤ੍ਵਾ ਭਿਕ੍ਖੂ ਵਨ੍ਦਿਤ੍ਵਾ, ‘‘ਕਿਂ, ਭਨ੍ਤੇ, ਅਜ੍ਜ, ਅਯ੍ਯਾ, ਨਿਮਨ੍ਤਨਟ੍ਠਾਨਂ ਅਗਮਂਸੂ’’ਤਿ ਪੁਚ੍ਛਿ. ‘‘ਨਤ੍ਥਿ, ਉਪਾਸਕ, ਭਿਕ੍ਖੂ ਇਮਿਨਾਵ ਨੀਹਾਰੇਨ ਨਿਬਦ੍ਧਂ ਲਭਨ੍ਤੀ’’ਤਿ. ਸੋ ‘‘ਮਯਂ ਉਟ੍ਠਾਯ ਸਮੁਟ੍ਠਾਯ ਰਤ੍ਤਿਨ੍ਦਿਵਂ ਨਿਬਦ੍ਧਂ ਕਮ੍ਮਂ ਕਰੋਨ੍ਤਾਪਿ ਏਵਂ ਮਧੁਰਬ੍ਯਞ੍ਜਨਂ ਭਤ੍ਤਂ ਨ ਲਭਾਮ, ਇਮੇ ਕਿਰ ਨਿਬਦ੍ਧਂ ਭੁਞ੍ਜਨ੍ਤਿ, ਕਿਂ ਮੇ ਗਿਹਿਭਾਵੇਨ, ਭਿਕ੍ਖੁ ਭਵਿਸ੍ਸਾਮੀ’’ਤਿ ਚਿਨ੍ਤੇਤ੍ਵਾ ਭਿਕ੍ਖੂ ਉਪਸਙ੍ਕਮਿਤ੍ਵਾ ਪਬ੍ਬਜ੍ਜਂ ਯਾਚਿ. ਅਥ ਨਂ ਭਿਕ੍ਖੂ ‘‘ਸਾਧੁ ਉਪਾਸਕਾ’’ਤਿ ਪਬ੍ਬਾਜੇਸੁਂ.

ਸੋ ¶ ਲਦ੍ਧੂਪਸਮ੍ਪਦੋ ਸਬ੍ਬਪ੍ਪਕਾਰਂ ਵਤ੍ਤਪਟਿਵਤ੍ਤਂ ਅਕਾਸਿ. ਸੋ ਬੁਦ੍ਧਾਨਂ ਉਪ੍ਪਨ੍ਨੇਨ ਲਾਭਸਕ੍ਕਾਰੇਨ ਕਤਿਪਾਹਚ੍ਚਯੇਨ ਥੂਲਸਰੀਰੋ ਅਹੋਸਿ. ਤਤੋ ਚਿਨ੍ਤੇਸਿ – ‘‘ਕਿਂ ਮੇ ਭਿਕ੍ਖਾਯ ਚਰਿਤ੍ਵਾ ਜੀਵਿਤੇਨ, ਗਿਹੀ ਭਵਿਸ੍ਸਾਮੀ’’ਤਿ. ਸੋ ਵਿਬ੍ਭਮਿਤ੍ਵਾ ਗੇਹਂ ਪਾਵਿਸਿ. ਤਸ੍ਸ ਗੇਹੇ ਕਮ੍ਮਂ ਕਰੋਨ੍ਤਸ੍ਸ ਕਤਿਪਾਹੇਨੇਵ ਸਰੀਰਂ ਮਿਲਾਯਿ. ਤਤੋ ‘‘ਕਿਂ ਮੇ ਇਮਿਨਾ ਦੁਕ੍ਖੇਨ, ਸਮਣੋ ਭਵਿਸ੍ਸਾਮੀ’’ਤਿ ਚਿਨ੍ਤੇਤ੍ਵਾ ਪੁਨ ਗਨ੍ਤ੍ਵਾ ਪਬ੍ਬਜਿ. ਸੋ ਕਤਿਪਾਹਂ ਵੀਤਿਨਾਮੇਤ੍ਵਾ ਪੁਨ ਉਕ੍ਕਣ੍ਠਿਤ੍ਵਾ ਵਿਬ੍ਭਮਿ, ਪਬ੍ਬਜਿਤਕਾਲੇ ਪਨ ਭਿਕ੍ਖੂਨਂ ਉਪਕਾਰਕੋ ਹੋਤਿ. ਸੋ ਕਤਿਪਾਹੇਨੇਵ ਪੁਨਪਿ ਉਕ੍ਕਣ੍ਠਿਤ੍ਵਾ, ‘‘ਕਿਂ ਮੇ ਗਿਹਿਭਾਵੇਨ, ਪਬ੍ਬਜਿਸ੍ਸਾਮੀ’’ਤਿ ਗਨ੍ਤ੍ਵਾ ਭਿਕ੍ਖੂ ਵਨ੍ਦਿਤ੍ਵਾ ਪਬ੍ਬਜ੍ਜਂ ਯਾਚਿ. ਅਥ ਨਂ ਭਿਕ੍ਖੂ ਉਪਕਾਰਵਸੇਨ ਪੁਨ ਪਬ੍ਬਾਜਯਿਂਸੁ. ਏਵਂ ਸੋ ਇਮਿਨਾ ਨਿਯਾਮੇਨੇਵ ਛਕ੍ਖਤ੍ਤੁਂ ਪਬ੍ਬਜਿਤ੍ਵਾ ਉਪ੍ਪਬ੍ਬਜਿਤੋ. ਤਸ੍ਸ ਭਿਕ੍ਖੂ ‘‘ਏਸ ਚਿਤ੍ਤਵਸਿਕੋ ਹੁਤ੍ਵਾ ਵਿਚਰਤੀ’’ਤਿ ਚਿਤ੍ਤਹਤ੍ਥਤ੍ਥੇਰੋਤਿ ਨਾਮਂ ਕਰਿਂਸੁ.

ਤਸ੍ਸੇਵਂ ਅਪਰਾਪਰਂ ਵਿਚਰਨ੍ਤਸ੍ਸੇਵ ਭਰਿਯਾ ਗਬ੍ਭਿਨੀ ਅਹੋਸਿ. ਸੋ ਸਤ੍ਤਮੇ ਵਾਰੇ ਅਰਞ੍ਞਤੋ ਕਸਿਭਣ੍ਡਮਾਦਾਯ ¶ ਗੇਹਂ ਗਨ੍ਤ੍ਵਾ ਭਣ੍ਡਕਂ ਠਪੇਤ੍ਵਾ ‘‘ਅਤ੍ਤਨੋ ਕਾਸਾਵਂ ਗਣ੍ਹਿਸ੍ਸਾਮੀ’’ਤਿ ਗਬ੍ਭਂ ਪਾਵਿਸਿ ¶ . ਤਸ੍ਮਿਂ ਖਣੇ ਤਸ੍ਸ ਭਰਿਯਾ ਨਿਪਜ੍ਜਿਤ੍ਵਾ ਨਿਦ੍ਦਾਯਤਿ. ਤਸ੍ਸਾ ਨਿਵਤ੍ਥਸਾਟਕੋ ਅਪਗਤੋ ਹੋਤਿ, ਮੁਖਤੋ ਚ ਲਾਲਾ ਪਗ੍ਘਰਤਿ, ਨਾਸਾ ਘੁਰਘੁਰਾਯਤਿ, ਮੁਖਂ ਵਿਵਟ੍ਟਂ, ਦਨ੍ਤਂ ਘਂਸਤਿ, ਸਾ ਤਸ੍ਸ ਉਦ੍ਧੁਮਾਤਕਸਰੀਰਂ ਵਿਯ ਉਪਟ੍ਠਾਸਿ. ਸੋ ‘‘ਅਨਿਚ੍ਚਂ ਦੁਕ੍ਖਂ ਇਦ’’ਨ੍ਤਿ ਸਞ੍ਞਂ ਲਭਿਤ੍ਵਾ, ‘‘ਅਹਂ ਏਤ੍ਤਕਂ ਕਾਲਂ ਪਬ੍ਬਜਿਤ੍ਵਾ ਇਮਂ ਨਿਸ੍ਸਾਯ ਭਿਕ੍ਖੁਭਾਵੇ ਸਣ੍ਠਾਤੁਂ ਨਾਸਕ੍ਖਿ’’ਨ੍ਤਿ ਕਾਸਾਯਕੋਟਿਯਂ ਗਹੇਤ੍ਵਾ ਉਦਰੇ ਬਨ੍ਧਿਤ੍ਵਾ ਗੇਹਾ ਨਿਕ੍ਖਮਿ.

ਅਥਸ੍ਸ ਅਨਨ੍ਤਰਗੇਹੇ ਠਿਤਾ ਸਸ੍ਸੁ ਤਂ ਤਥਾ ਗਚ੍ਛਨ੍ਤਂ ਦਿਸ੍ਵਾ, ‘‘ਅਯਂ ਪਟਿਉਕ੍ਕਣ੍ਠਿਤੋ ਭਵਿਸ੍ਸਤਿ, ਇਦਾਨੇਵ ਅਰਞ੍ਞਤੋ ਆਗਨ੍ਤ੍ਵਾ ਕਾਸਾਵਂ ਉਦਰੇ ਬਨ੍ਧਿਤ੍ਵਾਵ ਗੇਹਾ ਨਿਕ੍ਖਨ੍ਤੋ ਵਿਹਾਰਾਭਿਮੁਖੋ ਗਚ੍ਛਤਿ, ਕਿਂ ਨੁ ਖੋ’’ਤਿ ਗੇਹਂ ਪਵਿਸਿਤ੍ਵਾ ਨਿਦ੍ਦਾਯਮਾਨਂ ਧੀਤਰਂ ਪਸ੍ਸਿਤ੍ਵਾ ‘‘ਇਮਂ ਦਿਸ੍ਵਾ ਸੋ ਵਿਪ੍ਪਟਿਸਾਰੀ ਹੁਤ੍ਵਾ ਗਤੋ’’ਤਿ ਞਤ੍ਵਾ ਧੀਤਰਂ ਪਹਰਿਤ੍ਵਾ ‘‘ਉਟ੍ਠੇਹਿ ਕਾਲ਼ਕਣ੍ਣਿ, ਸਾਮਿਕੋ ਤੇ ਤਂ ਨਿਦ੍ਦਾਯਮਾਨਂ ਦਿਸ੍ਵਾ ਵਿਪ੍ਪਟਿਸਾਰੀ ਹੁਤ੍ਵਾ ਗਤੋ, ਨਤ੍ਥਿ ਸੋ ਇਤੋ ਪਟ੍ਠਾਯ ਤੁਯ੍ਹ’’ਨ੍ਤਿ ਆਹ. ‘‘ਅਪੇਹਿ ਅਪੇਹਿ, ਅਮ੍ਮ, ਕੁਤੋ ਤਸ੍ਸ ਗਮਨਂ ਅਤ੍ਥਿ, ਕਤਿਪਾਹੇਨੇਵ ਪੁਨਾਗਮਿਸ੍ਸਤੀ’’ਤਿ ਆਹ. ਸੋਪਿ ‘‘ਅਨਿਚ੍ਚਂ ਦੁਕ੍ਖ’’ਨ੍ਤਿ ਵਤ੍ਵਾ ¶ ਗਚ੍ਛਨ੍ਤੋ ਗਚ੍ਛਨ੍ਤੋਵ ਸੋਤਾਪਤ੍ਤਿਫਲਂ ਪਾਪੁਣਿ. ਸੋ ¶ ਗਨ੍ਤ੍ਵਾ ਭਿਕ੍ਖੂ ਵਨ੍ਦਿਤ੍ਵਾ ਪਬ੍ਬਜ੍ਜਂ ਯਾਚਿ. ‘‘ਨ ਸਕ੍ਖਿਸ੍ਸਾਮ ਮਂਯਂ ਤਂ ਪਬ੍ਬਾਜੇਤੁਂ, ਕੁਤੋ ਤੁਯ੍ਹਂ ਸਮਣਭਾਵੋ, ਸਤ੍ਥਕਨਿਸਾਨਪਾਸਾਣਸਦਿਸਂ ਤਵ ਸੀਸ’’ਨ੍ਤਿ. ‘‘ਭਨ੍ਤੇ, ਇਦਾਨਿ ਮਂ ਅਨੁਕਮ੍ਪਾਯ ਏਕਵਾਰਂ ਪਬ੍ਬਾਜੇਥਾ’’ਤਿ. ਤੇ ਤਂ ਉਪਕਾਰਵਸੇਨ ਪਬ੍ਬਾਜਯਿਂਸੁ. ਸੋ ਕਤਿਪਾਹੇਨੇਵ ਸਹ ਪਟਿਸਮ੍ਭਿਦਾਹਿ ਅਰਹਤ੍ਤਂ ਪਾਪੁਣਿ.

ਤੇਪਿ ਨਂ ਆਹਂਸੁ – ‘‘ਆਵੁਸੋ ਚਿਤ੍ਤਹਤ੍ਥ, ਤਵ ਗਮਨਸਮਯਂ ਤ੍ਵਮੇਵ ਜਾਨੇਯ੍ਯਾਸਿ, ਇਮਸ੍ਮਿਂ ਵਾਰੇ ਤੇ ਚਿਰਾਯਿਤ’’ਨ੍ਤਿ. ‘‘ਭਨ੍ਤੇ, ਸਂਸਗ੍ਗਸ੍ਸ ਅਤ੍ਥਿਭਾਵਕਾਲੇ ਗਤਮ੍ਹਾ, ਸੋ ਨੋ ਸਂਸਗ੍ਗੋ ਛਿਨ੍ਨੋ, ਇਦਾਨਿ ਅਗਮਨਧਮ੍ਮਾ ਜਾਤਮ੍ਹਾ’’ਤਿ. ਭਿਕ੍ਖੂ ਸਤ੍ਥੁ ਸਨ੍ਤਿਕਂ ਗਨ੍ਤ੍ਵਾ, ‘‘ਭਨ੍ਤੇ, ਅਯਂ ਭਿਕ੍ਖੁ ਅਮ੍ਹੇਹਿ ਏਵਂ ਵੁਤ੍ਤੋ ਏਵਂ ਨਾਮ ਕਥੇਸਿ, ਅਞ੍ਞਂ ਬ੍ਯਾਕਰੋਤਿ, ਅਭੂਤਂ ਵਦਤੀ’’ਤਿ ਆਹਂਸੁ. ਸਤ੍ਥਾ ‘‘ਆਮ, ਭਿਕ੍ਖਵੇ, ਮਮ ਪੁਤ੍ਤੋ ਅਤ੍ਤਨੋ ਅਨਵਟ੍ਠਿਤਚਿਤ੍ਤਕਾਲੇ ਸਦ੍ਧਮ੍ਮਂ ਅਜਾਨਨਕਾਲੇ ਗਮਨਾਗਮਨਂ ਅਕਾਸਿ, ਇਦਾਨਿਸ੍ਸ ਪੁਞ੍ਞਞ੍ਚ ਪਾਪਞ੍ਚ ਪਹੀਨ’’ਨ੍ਤਿ ਵਤ੍ਵਾ ਇਮਾ ਦ੍ਵੇ ਗਾਥਾ ਆਹ –

‘‘ਅਨਵਟ੍ਠਿਤਚਿਤ੍ਤਸ੍ਸ, ਸਦ੍ਧਮ੍ਮਂ ਅਵਿਜਾਨਤੋ;

ਪਰਿਪ੍ਲਵਪਸਾਦਸ੍ਸ, ਪਞ੍ਞਾ ਨ ਪਰਿਪੂਰਤਿ.

‘‘ਅਨਵਸ੍ਸੁਤਚਿਤ੍ਤਸ੍ਸ, ਅਨਨ੍ਵਾਹਤਚੇਤਸੋ;

ਪੁਞ੍ਞਪਾਪਪਹੀਨਸ੍ਸ, ਨਤ੍ਥਿ ਜਾਗਰਤੋ ਭਯ’’ਨ੍ਤਿ.

ਤਤ੍ਥ ¶ ਅਨਵਟ੍ਠਿਤਚਿਤ੍ਤਸ੍ਸਾਤਿ ਚਿਤ੍ਤਂ ਨਾਮੇਤਂ ਕਸ੍ਸਚਿ ਨਿਬਦ੍ਧਂ ਵਾ ਥਾਵਰਂ ਵਾ ਨਤ੍ਥਿ. ਯੋ ਪਨ ਪੁਗ੍ਗਲੋ ਅਸ੍ਸਪਿਟ੍ਠੇ ¶ ਠਪਿਤਕੁਮ੍ਭਣ੍ਡਂ ਵਿਯ ਚ ਥੁਸਰਾਸਿਮ੍ਹਿ ਕੋਟ੍ਟਿਤਖਾਣੁਕੋ ਵਿਯ ਚ ਖਲ੍ਲਾਟਸੀਸੇ ਠਪਿਤਕਦਮ੍ਬਪੁਪ੍ਫਂ ਵਿਯ ਚ ਨ ਕਤ੍ਥਚਿ ਸਣ੍ਠਾਤਿ, ਕਦਾਚਿ ਬੁਦ੍ਧਸਾਵਕੋ ਹੋਤਿ, ਕਦਾਚਿ ਆਜੀਵਕੋ, ਕਦਾਚਿ ਨਿਗਣ੍ਠੋ, ਕਦਾਚਿ ਤਾਪਸੋ. ਏਵਰੂਪੋ ਪੁਗ੍ਗਲੋ ਅਨਵਟ੍ਠਿਤਚਿਤ੍ਤੋ ਨਾਮ. ਤਸ੍ਸ ਅਨਵਟ੍ਠਿਤਚਿਤ੍ਤਸ੍ਸ. ਸਦ੍ਧਮ੍ਮਂ ਅਵਿਜਾਨਤੋਤਿ ਸਤ੍ਤਤਿਂਸਬੋਧਿਪਕ੍ਖਿਯਧਮ੍ਮਭੇਦਂ ਇਮਂ ਸਦ੍ਧਮ੍ਮਂ ਅਵਿਜਾਨਨ੍ਤਸ੍ਸ ਪਰਿਤ੍ਤਸਦ੍ਧਤਾਯ ਵਾ ਉਪ੍ਲਵਸਦ੍ਧਤਾਯ ਵਾ ਪਰਿਪ੍ਲਵਪਸਾਦਸ੍ਸ ਕਾਮਾਵਚਰਰੂਪਾਵਚਰਾਦਿਭੇਦਾ ਪਞ੍ਞਾ ਨ ਪਰਿਪੂਰਤਿ. ਕਾਮਾਵਚਰਾਯਪਿ ਅਪਰਿਪੂਰਯਮਾਨਾਯ ਕੁਤੋਵ ਰੂਪਾਵਚਰਾਰੂਪਾਵਚਰਲੋਕੁਤ੍ਤਰਪਞ੍ਞਾ ਪਰਿਪੂਰਿਸ੍ਸਤੀਤਿ ਦੀਪੇਤਿ. ਅਨਵਸ੍ਸੁਤਚਿਤ੍ਤਸ੍ਸਾਤਿ ਰਾਗੇਨ ਅਤਿਨ੍ਤਚਿਤ੍ਤਸ੍ਸ. ਅਨਨ੍ਵਾਹਤਚੇਤਸੋਤਿ ‘‘ਆਹਤਚਿਤ੍ਤੋ ਖਿਲਜਾਤੋ’’ਤਿ ¶ (ਦੀ. ਨਿ. ੩.੩੧੯; ਵਿਭ. ੯੪੧; ਮ. ਨਿ. ੧.੧੮੫) ਆਗਤਟ੍ਠਾਨੇ ਦੋਸੇਨ ਚਿਤ੍ਤਸ੍ਸ ਪਹਤਭਾਵੋ ਵੁਤ੍ਤੋ, ਇਧ ਪਨ ਦੋਸੇਨ ਅਪ੍ਪਟਿਹਤਚਿਤ੍ਤਸ੍ਸਾਤਿ ਅਤ੍ਥੋ. ਪੁਞ੍ਞਪਾਪਪਹੀਨਸ੍ਸਾਤਿ ਚਤੁਤ੍ਥਮਗ੍ਗੇਨ ਪਹੀਨਪੁਞ੍ਞਸ੍ਸ ਚੇਵ ਪਹੀਨਪਾਪਸ੍ਸ ਚ ਖੀਣਾਸਵਸ੍ਸ. ਨਤ੍ਥਿ ਜਾਗਰਤੋ ਭਯਨ੍ਤਿ ਖੀਣਾਸਵਸ੍ਸ ਜਾਗਰਨ੍ਤਸ੍ਸੇਵ ਅਭਯਭਾਵੋ ਕਥਿਤੋ ਵਿਯ. ਸੋ ਪਨ ਸਦ੍ਧਾਦੀਹਿ ਪਞ੍ਚਹਿ ਜਾਗਰਧਮ੍ਮੇਹਿ ਸਮਨ੍ਨਾਗਤਤ੍ਤਾ ਜਾਗਰੋ ¶ ਨਾਮ. ਤਸ੍ਮਾ ਤਸ੍ਸ ਜਾਗਰਨ੍ਤਸ੍ਸਾਪਿ ਅਜਾਗਰਨ੍ਤਸ੍ਸਾਪਿ ਕਿਲੇਸਭਯਂ ਨਤ੍ਥਿ ਕਿਲੇਸਾਨਂ ਅਪਚ੍ਛਾਵਤ੍ਤਨਤੋ. ਨ ਹਿ ਤਂ ਕਿਲੇਸਾ ਅਨੁਬਨ੍ਧਨ੍ਤਿ ਤੇਨ ਤੇਨ ਮਗ੍ਗੇਨ ਪਹੀਨਾਨਂ ਕਿਲੇਸਾਨਂ ਪੁਨ ਅਨੁਪਗਮਨਤੋ. ਤੇਨੇਵਾਹ – ‘‘ਸੋਤਾਪਤ੍ਤਿਮਗ੍ਗੇਨ ਯੇ ਕਿਲੇਸਾ ਪਹੀਨਾ, ਤੇ ਕਿਲੇਸੇ ਨ ਪੁਨੇਤਿ ਨ ਪਚ੍ਚੇਤਿ ਨ ਪਚ੍ਚਾਗਚ੍ਛਤਿ, ਸਕਦਾਗਾਮਿਅਨਾਗਾਮਿਅਰਹਤ੍ਤਮਗ੍ਗੇਨ ਯੇ ਕਿਲੇਸਾ ਪਹੀਨਾ, ਤੇ ਕਿਲੇਸੇ ਨ ਪੁਨੇਤਿ ਨ ਪਚ੍ਚੇਤਿ ਨ ਪਚ੍ਚਾਗਚ੍ਛਤੀ’’ਤਿ (ਚੂਲ਼ਨਿ. ਮੇਤ੍ਤਗੂਮਾਣਵਪੁਚ੍ਛਾਨਿਦ੍ਦੇਸ ੨੭).

ਦੇਸਨਾ ਮਹਾਜਨਸ੍ਸ ਸਾਤ੍ਥਿਕਾ ਸਫਲਾ ਅਹੋਸਿ.

ਅਥੇਕਦਿਵਸਂ ਭਿਕ੍ਖੂ ਧਮ੍ਮਸਭਾਯਂ ਕਥਂ ਸਮੁਟ੍ਠਾਪੇਸੁਂ ‘‘ਭਾਰਿਯਾ ਵਤਿਮੇ, ਆਵੁਸੋ, ਕਿਲੇਸਾ ਨਾਮ, ਏਵਰੂਪਸ੍ਸ ਅਰਹਤ੍ਤਸ੍ਸ ਉਪਨਿਸ੍ਸਾਯਸਮ੍ਪਨ੍ਨੋ ਕੁਲਪੁਤ੍ਤੋ ਕਿਲੇਸੇਹਿ ਆਲੋਲ਼ਿਤੋ ਸਤ੍ਤਵਾਰੇ ਗਿਹੀ ਹੁਤ੍ਵਾ ਸਤ੍ਤਵਾਰੇ ਪਬ੍ਬਜਿਤੋ’’ਤਿ. ਸਤ੍ਥਾ ਤੇਸਂ ਤਂ ਕਥਾਪਵਤ੍ਤਿਂ ਸੁਤ੍ਵਾ ਤਙ੍ਖਣਾਨੁਰੂਪੇਨ ਗਮਨੇਨ ਧਮ੍ਮਸਭਂ ਗਨ੍ਤ੍ਵਾ ਬੁਦ੍ਧਾਸਨੇ ਨਿਸਿਨ੍ਨੋ ‘‘ਕਾਯ ਨੁਤ੍ਥ, ਭਿਕ੍ਖਵੇ, ਏਤਰਹਿ ਕਥਾਯ ਸਨ੍ਨਿਸਿਨ੍ਨਾ’’ਤਿ ਪੁਚ੍ਛਿਤ੍ਵਾ, ‘‘ਇਮਾਯ ਨਾਮਾ’’ਤਿ ਵੁਤ੍ਤੇ ਏਵਮੇਵ, ਭਿਕ੍ਖਵੇ, ਕਿਲੇਸਾ ਨਾਮ ਭਾਰਿਯਾ, ਸਚੇ ਏਤੇ ਰੂਪਿਨੋ ਹੁਤ੍ਵਾ ਕਤ੍ਥਚਿ ਪਕ੍ਖਿਪਿਤੁਂ ਸਕ੍ਕਾ ਭਵੇਯ੍ਯੁਂ, ਚਕ੍ਕਵਾਲ਼ਂ ਅਤਿਸਮ੍ਬਾਧਂ, ਬ੍ਰਹ੍ਮਲੋਕੋ ਅਤਿਨੀਚਕੋਤਿ ਓਕਾਸੋ ਨੇਸਂ ਨ ਭਵੇਯ੍ਯ, ਮਾਦਿਸਮ੍ਪਿ ਨਾਮੇਤੇ ਪਞ੍ਞਾਸਮ੍ਪਨ੍ਨਂ ਪੁਰਿਸਾਜਾਨੇਯ੍ਯਂ ਆਲੋਲ਼ੇਨ੍ਤਿ, ਅਵਸੇਸੇਸੁ ਕਾ ਕਥਾ? ‘‘ਅਹਞ੍ਹਿ ਅਡ੍ਢਨਾਲ਼ਿਮਤ੍ਤਂ ਵਰਕਚੋਰਕਂ ¶ ਕੁਣ੍ਠਕੁਦਾਲਞ੍ਚ ਨਿਸ੍ਸਾਯ ¶ ਛ ਵਾਰੇ ਪਬ੍ਬਜਿਤ੍ਵਾ ਉਪ੍ਪਬ੍ਬਜਿਤਪੁਬ੍ਬੋ’’ਤਿ. ‘‘ਕਦਾ, ਭਨ੍ਤੇ, ਕਦਾ ਸੁਗਤਾ’’ਤਿ? ‘‘ਸੁਣਿਸ੍ਸਥ, ਭਿਕ੍ਖਵੇ’’ਤਿ. ‘‘ਆਮ, ਭਨ੍ਤੇ’’ਤਿ. ‘‘ਤੇਨ ਹਿ ਸੁਣਾਥਾ’’ਤਿ ਅਤੀਤਂ ਆਹਰਿ –

ਅਤੀਤੇ ਬਾਰਾਣਸਿਯਂ ਬ੍ਰਹ੍ਮਦਤ੍ਤੇ ਰਜ੍ਜਂ ਕਾਰੇਨ੍ਤੇ ਕੁਦਾਲਪਣ੍ਡਿਤੋ ਨਾਮ ਬਾਹਿਰਕਪਬ੍ਬਜ੍ਜਂ ਪਬ੍ਬਜਿਤ੍ਵਾ ਅਟ੍ਠ ਮਾਸੇ ਹਿਮਵਨ੍ਤੇ ਵਸਿਤ੍ਵਾ ਵਸ੍ਸਾਰਤ੍ਤਸਮਯੇ ਭੂਮਿਯਾ ਤਿਨ੍ਤਾਯ ‘‘ਗੇਹੇ ਮੇ ਅਡ੍ਢਨਾਲ਼ਿਮਤ੍ਤੋ ਵਰਕਚੋਰਕੋ ਚ ਕੁਣ੍ਠਕੁਦਾਲਕੋ ¶ ਚ ਅਤ੍ਥਿ, ਵਰਕਚੋਰਕਬੀਜਂ ਮਾ ਨਸ੍ਸੀ’’ਤਿ ਉਪ੍ਪਬ੍ਬਜਿਤ੍ਵਾ ਏਕਂ ਠਾਨਂ ਕੁਦਾਲੇਨ ਕਸਿਤ੍ਵਾ ਤਂ ਬੀਜਂ ਵਪਿਤ੍ਵਾ ਵਤਿਂ ਕਤ੍ਵਾ ਪਕ੍ਕਕਾਲੇ ਉਦ੍ਧਰਿਤ੍ਵਾ ਨਾਲ਼ਿਮਤ੍ਤਬੀਜਂ ਠਪੇਤ੍ਵਾ ਸੇਸਂ ਖਾਦਿ. ਸੋ ‘‘ਕਿਂ ਮੇ ਦਾਨਿ ਗੇਹੇਨ, ਪੁਨ ਅਟ੍ਠ ਮਾਸੇ ਪਬ੍ਬਜਿਸ੍ਸਾਮੀ’’ਤਿ ਚਿਨ੍ਤੇਤ੍ਵਾ ਨਿਕ੍ਖਮਿਤ੍ਵਾ ਪਬ੍ਬਜਿ. ਇਮਿਨਾਵ ਨੀਹਾਰੇਨ ਨਾਲ਼ਿਮਤ੍ਤਂ ਵਰਕਚੋਰਕਞ੍ਚ ਕੁਣ੍ਠਕੁਦਾਲਞ੍ਚ ਨਿਸ੍ਸਾਯ ਸਤ੍ਤਵਾਰੇ ਗਿਹੀ ਹੁਤ੍ਵਾ ਸਤ੍ਤਵਾਰੇ ਪਬ੍ਬਜਿਤ੍ਵਾ ਸਤ੍ਤਮੇ ਪਨ ਵਾਰੇ ਚਿਨ੍ਤੇਸਿ – ‘‘ਅਹਂ ਛ ਵਾਰੇ ਇਮਂ ਕੁਣ੍ਠਕੁਦਾਲਂ ਨਿਸ੍ਸਾਯ ਗਿਹੀ ਹੁਤ੍ਵਾ ਪਬ੍ਬਜਿਤੋ, ਕਤ੍ਥਚਿਦੇਵ ਨਂ ਛਡ੍ਡੇਸ੍ਸਾਮੀ’’ਤਿ. ਸੋ ਗਙ੍ਗਾਯ ਤੀਰਂ ਗਨ੍ਤ੍ਵਾ, ‘‘ਪਤਿਤਟ੍ਠਾਨਂ ਪਸ੍ਸਨ੍ਤੋ ਓਤਰਿਤ੍ਵਾ ਗਣ੍ਹੇਯ੍ਯਂ, ਯਥਾਸ੍ਸ ਪਤਿਤਟ੍ਠਾਨਂ ਨ ਪਸ੍ਸਾਮਿ, ਤਥਾ ਨਂ ਛਡ੍ਡੇਸ੍ਸਾਮੀ’’ਤਿ ਚਿਨ੍ਤੇਤ੍ਵਾ ਨਾਲ਼ਿਮਤ੍ਤਂ ਬੀਜਂ ਪਿਲੋਤਿਕਾਯ ਬਨ੍ਧਿਤ੍ਵਾ ਪਿਲੋਤਿਕਂ ਕੁਦਾਲਫਲਕੇ ਬਨ੍ਧਿਤ੍ਵਾ ਕੁਦਾਲਂ ਅਗ੍ਗਦਣ੍ਡਕੇ ਗਹੇਤ੍ਵਾ ਗਙ੍ਗਾਯ ਤੀਰੇ ਠਿਤੋ ਅਕ੍ਖੀਨਿ ਨਿਮੀਲੇਤ੍ਵਾ ਉਪਰਿਸੀਸੇ ਤਿਕ੍ਖਤ੍ਤੁਂ ਆਵਿਜ੍ਝਿਤ੍ਵਾ ਗਙ੍ਗਾਯਂ ਖਿਪਿਤ੍ਵਾ ¶ ਨਿਵਤ੍ਤਿਤ੍ਵਾ ਓਲੋਕੇਨ੍ਤੋ ਪਤਿਤਟ੍ਠਾਨਂ ਅਦਿਸ੍ਵਾ ‘‘ਜਿਤਂ ਮੇ, ਜਿਤਂ ਮੇ’’ਤਿ ਤਿਕ੍ਖਤ੍ਤੁਂ ਸਦ੍ਦਮਕਾਸਿ.

ਤਸ੍ਮਿਂ ਖਣੇ ਬਾਰਾਣਸਿਰਾਜਾ ਪਚ੍ਚਨ੍ਤਂ ਵੂਪਸਮੇਤ੍ਵਾ ਆਗਨ੍ਤ੍ਵਾ ਨਦੀਤੀਰੇ ਖਨ੍ਧਾਵਾਰਂ ਨਿਵਾਸੇਤ੍ਵਾ ਨ੍ਹਾਨਤ੍ਥਾਯ ਨਦਿਂ ਓਤਿਣ੍ਣੋ ਤਂ ਸਦ੍ਦਂ ਅਸ੍ਸੋਸਿ. ਰਾਜੂਨਞ੍ਚ ਨਾਮ ‘‘ਜਿਤਂ ਮੇ’’ਤਿ ਸਦ੍ਦੋ ਅਮਨਾਪੋ ਹੋਤਿ, ਸੋ ਤਸ੍ਸ ਸਨ੍ਤਿਕਂ ਗਨ੍ਤ੍ਵਾ, ‘‘ਅਹਂ ਇਦਾਨਿ ਅਮਿਤ੍ਤਮਦ੍ਦਨਂ ਕਤ੍ਵਾ ‘ਜਿਤਂ ਮੇ’ਤਿ ਆਗਤੋ, ਤ੍ਵਂ ਪਨ ‘ਜਿਤਂ ਮੇ, ਜਿਤਂ ਮੇ’ਤਿ ਵਿਰਵਸਿ, ਕਿਂ ਨਾਮੇਤ’’ਨ੍ਤਿ ਪੁਚ੍ਛਿ. ਕੁਦਾਲਪਣ੍ਡਿਤੋ ‘‘ਤ੍ਵਂ ਬਾਹਿਰਕਚੋਰੇ ਜਿਨਿ, ਤਯਾ ਜਿਤਂ ਪੁਨ ਅਵਜਿਤਮੇਵ ਹੋਤਿ, ਮਯਾ ਪਨ ਅਜ੍ਝਤ੍ਤਿਕੋ ਲੋਭਚੋਰੋ ਜਿਤੋ, ਸੋ ਪੁਨ ਮਂ ਨ ਜਿਨਿਸ੍ਸਤਿ, ਤਸ੍ਸੇਵ ਜਯੋ ਸਾਧੂ’’ਤਿ ਵਤ੍ਵਾ ਇਮਂ ਗਾਥਮਾਹ –

‘‘ਨ ਤਂ ਜਿਤਂ ਸਾਧੁ ਜਿਤਂ, ਯਂ ਜਿਤਂ ਅਵਜੀਯਤਿ;

ਤਂ ਖੋ ਜਿਤਂ ਸਾਧੁ ਜਿਤਂ, ਯਂ ਜਿਤਂ ਨਾਵਜੀਯਤੀ’’ਤਿ. (ਜਾ. ੧.੧.੭੦);

ਤਂ ਖਣਂਯੇਵ ਚ ਗਙ੍ਗਂ ਓਲੋਕੇਨ੍ਤੋ ਆਪੋਕਸਿਣਂ ਨਿਬ੍ਬਤ੍ਤੇਤ੍ਵਾ ਅਧਿਗਤਵਿਸੇਸੋ ਆਕਾਸੇ ਪਲ੍ਲਙ੍ਕੇਨ ਨਿਸੀਦਿ. ਰਾਜਾ ਮਹਾਪੁਰਿਸਸ੍ਸ ਧਮ੍ਮਕਥਂ ਸੁਤ੍ਵਾ ਵਨ੍ਦਿਤ੍ਵਾ ਪਬ੍ਬਜ੍ਜਂ ਯਾਚਿਤ੍ਵਾ ਸਦ੍ਧਿਂ ਬਲਕਾਯੇਨ ¶ ਪਬ੍ਬਜਿ. ਯੋਜਨਮਤ੍ਤਾ ਪਰਿਸਾ ਅਹੋਸਿ. ਅਪਰੋਪਿ ਸਾਮਨ੍ਤਰਾਜਾ ਤਸ੍ਸ ਪਬ੍ਬਜਿਤਭਾਵਂ ਸੁਤ੍ਵਾ, ‘‘ਤਸ੍ਸ ਰਜ੍ਜਂ ਗਣ੍ਹਿਸ੍ਸਾਮੀ’’ਤਿ ਆਗਨ੍ਤ੍ਵਾ ਤਥਾ ਸਮਿਦ੍ਧਂ ਨਗਰਂ ¶ ਸੁਞ੍ਞਂ ਦਿਸ੍ਵਾ, ‘‘ਏਵਰੂਪਂ ਨਗਰਂ ਛਡ੍ਡੇਤ੍ਵਾ ਪਬ੍ਬਜਿਤੋ ਰਾਜਾ ਓਰਕੇ ਠਾਨੇ ਨ ਪਬ੍ਬਜਿਸ੍ਸਤਿ, ਮਯਾਪਿ ਪਬ੍ਬਜਿਤੁਂ ਵਟ੍ਟਤੀ’’ਤਿ ਚਿਨ੍ਤੇਤ੍ਵਾ ਤਤ੍ਥ ਗਨ੍ਤ੍ਵਾ ਮਹਾਪੁਰਿਸਂ ਉਪਸਙ੍ਕਮਿਤ੍ਵਾ ਪਬ੍ਬਜ੍ਜਂ ਯਾਚਿਤ੍ਵਾ ਸਪਰਿਵਾਰੋ ਪਬ੍ਬਜਿ. ਏਤੇਨੇਵ ਨੀਹਾਰੇਨ ਸਤ੍ਤ ਰਾਜਾਨੋ ਪਬ੍ਬਜਿਂਸੁ. ਸਤ੍ਤਯੋਜਨਿਕੋ ਅਸ੍ਸਮੋ ਅਹੋਸਿ. ਸਤ੍ਤ ਰਾਜਾਨੋ ਭੋਗੇ ¶ ਛਡ੍ਡੇਤ੍ਵਾ ਏਤ੍ਤਕਂ ਜਨਂ ਗਹੇਤ੍ਵਾ ਪਬ੍ਬਜਿਂਸੁ. ਮਹਾਪੁਰਿਸੋ ਬ੍ਰਹ੍ਮਚਰਿਯਵਾਸਂ ਵਸਿਤ੍ਵਾ ਬ੍ਰਹ੍ਮਲੋਕੂਪਗੋ ਅਹੋਸਿ.

ਸਤ੍ਥਾ ਇਮਂ ਧਮ੍ਮਦੇਸਨਂ ਆਹਰਿਤ੍ਵਾ, ‘‘ਅਹਂ, ਭਿਕ੍ਖਵੇ, ਤਦਾ ਕੁਦਾਲਪਣ੍ਡਿਤੋ ਅਹੋਸਿਂ, ਕਿਲੇਸਾ ਨਾਮੇਤੇ ਏਵਂ ਭਾਰਿਯਾ’’ਤਿ ਆਹ.

ਕੁਮ੍ਭੂਪਮਨ੍ਤਿ ਇਮਂ ਧਮ੍ਮਦੇਸਨਂ ਸਤ੍ਥਾ ਸਾਵਤ੍ਥਿਯਂ ਵਿਹਰਨ੍ਤੋ ਆਰਦ੍ਧਵਿਪਸ੍ਸਕੇ ਭਿਕ੍ਖੂ ਆਰਬ੍ਭ ਕਥੇਸਿ.

ਸਾਵਤ੍ਥਿਯਂ ਕਿਰ ਪਞ੍ਚਸਤਾ ਭਿਕ੍ਖੂ ਸਤ੍ਥੁ ਸਨ੍ਤਿਕੇ ਯਾਵ ਅਰਹਤ੍ਤਾ ਕਮ੍ਮਟ੍ਠਾਨਂ ਗਹੇਤ੍ਵਾ, ‘‘ਸਮਣਧਮ੍ਮਂ ਕਰਿਸ੍ਸਾਮਾ’’ਤਿ ਯੋਜਨਸਤਮਗ੍ਗਂ ਗਨ੍ਤ੍ਵਾ ਏਕਂ ਮਹਾਵਾਸਗਾਮਂ ਅਗਮਂਸੁ. ਅਥ ਤੇ ਮਨੁਸ੍ਸਾ ਦਿਸ੍ਵਾ ਪਞ੍ਞਤ੍ਤਾਸਨੇ ਨਿਸੀਦਾਪੇਤ੍ਵਾ ਪਣੀਤੇਹਿ ਯਾਗੁਭਤ੍ਤਾਦੀਹਿ ਪਰਿਵਿਸਿਤ੍ਵਾ, ‘‘ਕਹਂ, ਭਨ੍ਤੇ, ਗਚ੍ਛਥਾ’’ਤਿ ਪੁਚ੍ਛਿਤ੍ਵਾ, ‘‘ਯਥਾਫਾਸੁਕਟ੍ਠਾਨ’’ਨ੍ਤਿ ਵੁਤ੍ਤੇ, ‘‘ਭਨ੍ਤੇ, ਇਮਂ ਤੇਮਾਸਂ ਇਧੇਵ ਵਸਥ, ਮਯਮ੍ਪਿ ਤੁਮ੍ਹਾਕਂ ਸਨ੍ਤਿਕੇ ਸਰਣੇਸੁ ਪਤਿਟ੍ਠਾਯ ਪਞ੍ਚ ਸੀਲਾਨਿ ਰਕ੍ਖਿਸ੍ਸਾਮਾ’’ਤਿ ਯਾਚਿਤ੍ਵਾ ਤੇਸਂ ਅਧਿਵਾਸਨਂ ਵਿਦਿਤ੍ਵਾ, ‘‘ਅਵਿਦੂਰੇ ਠਾਨੇ ਮਹਨ੍ਤੋ ਵਨਸਣ੍ਡੋ ਅਤ੍ਥਿ, ਏਤ੍ਥ ਵਸਥ, ਭਨ੍ਤੇ’’ਤਿ ਵਤ੍ਵਾ ਉਯ੍ਯੋਜੇਸੁਂ. ਭਿਕ੍ਖੂ ਤਂ ਵਨਸਣ੍ਡਂ ਪਵਿਸਿਂਸੁ. ਤਸ੍ਮਿਂ ਵਨਸਣ੍ਡੇ ਅਧਿਵਤ੍ਥਾ ਦੇਵਤਾ ‘‘ਸੀਲਵਨ੍ਤੋ, ਅਯ੍ਯਾ, ਇਮਂ ਵਨਸਣ੍ਡਂ ¶ ਅਨੁਪ੍ਪਤ੍ਤਾ, ਅਯੁਤ੍ਤਂ ਖੋ ਪਨ ਅਸ੍ਮਾਕਂ ਅਯ੍ਯੇਸੁ ਇਧ ਵਸਨ੍ਤੇਸੁ ਪੁਤ੍ਤਦਾਰੇ ਗਹੇਤ੍ਵਾ ਰੁਕ੍ਖੇ ਅਭਿਰੁਯ੍ਹ ਵਸਿਤੁ’’ਨ੍ਤਿ ਰੁਕ੍ਖਤੋ ਓਤਰਿਤ੍ਵਾ ਭੂਮਿਯਂ ਨਿਸੀਦਿਤ੍ਵਾ ਚਿਨ੍ਤਯਿਂਸੁ, ‘‘ਅਯ੍ਯਾ, ਇਮਸ੍ਮਿਂ ਠਾਨੇ ਅਜ੍ਜੇਕਰਤ੍ਤਿਂ ਵਸਿਤ੍ਵਾ ਅਦ੍ਧਾ ਸ੍ਵੇ ਗਮਿਸ੍ਸਨ੍ਤੀ’’ਤਿ. ਭਿਕ੍ਖੂਪਿ ਪੁਨਦਿਵਸੇ ਅਨ੍ਤੋਗਾਮੇ ਪਿਣ੍ਡਾਯ ਚਰਿਤ੍ਵਾ ਪੁਨ ਤਮੇਵ ਵਨਸਣ੍ਡਂ ਆਗਮਿਂਸੁ. ਦੇਵਤਾ ‘‘ਭਿਕ੍ਖੁਸਙ੍ਘੋ ¶ ਸ੍ਵਾਤਨਾਯ ਕੇਨਚਿ ਨਿਮਨ੍ਤਿਤੋ ਭਵਿਸ੍ਸਤਿ, ਤਸ੍ਮਾ ਪੁਨਾਗਚ੍ਛਤਿ ¶ , ਅਜ੍ਜ ਗਮਨਂ ਨ ਭਵਿਸ੍ਸਤਿ, ਸ੍ਵੇ ਗਮਿਸ੍ਸਤਿ ਮਞ੍ਞੇ’’ਤਿ ਇਮਿਨਾ ਉਪਾਯੇਨ ਅਡ੍ਢਮਾਸਮਤ੍ਤਂ ਭੂਮਿਯਮੇਵ ਅਚ੍ਛਿਂਸੁ.

ਤਤੋ ਚਿਨ੍ਤਯਿਂਸੁ – ‘‘ਭਦਨ੍ਤਾ ਇਮਂ ਤੇਮਾਸਂ ਇਧੇਵ ਮਞ੍ਞੇ ਵਸਿਸ੍ਸਨ੍ਤਿ, ਇਧੇਵ ਖੋ ਪਨ ਇਮੇਸੁ ਵਸਨ੍ਤੇਸੁ ਅਮ੍ਹਾਕਂ ਰੁਕ੍ਖੇ ਅਭਿਰੁਹਿਤ੍ਵਾ ਨਿਸੀਦਿਤੁਮ੍ਪਿ ਨ ਯੁਤ੍ਤਂ, ਤੇਮਾਸਂ ਪੁਤ੍ਤਦਾਰੇ ਗਹੇਤ੍ਵਾ ਭੂਮਿਯਂ ਨਿਸੀਦਨਟ੍ਠਾਨਾਨਿਪਿ ਦੁਕ੍ਖਾਨਿ, ਕਿਞ੍ਚਿ ਕਤ੍ਵਾ ਇਮੇ ਭਿਕ੍ਖੂ ਪਲਾਪੇਤੁਂ ਵਟ੍ਟਤੀ’’ਤਿ. ਤਾ ਤੇਸੁ ਤੇਸੁ ਰਤ੍ਤਿਟ੍ਠਾਨਦਿਵਾਟ੍ਠਾਨੇਸੁ ਚੇਵ ਚਙ੍ਕਮਨਕੋਟੀਸੁ ਚ ਛਿਨ੍ਨਸੀਸਾਨਿ ਕਬਨ੍ਧਾਨਿ ਦਸ੍ਸੇਤੁਂ ਅਮਨੁਸ੍ਸਸਦ੍ਦਞ੍ਚ ਭਾਵੇਤੁਂ ਆਰਭਿਂਸੁ. ਭਿਕ੍ਖੂਨਂ ਖਿਪਿਤਕਾਸਾਦਯੋ ਰੋਗਾ ਪਵਤ੍ਤਿਂਸੁ. ਤੇ ਅਞ੍ਞਮਞ੍ਞਂ ‘‘ਤੁਯ੍ਹਂ, ਆਵੁਸੋ, ਕਿਂ ਰੁਜ੍ਜਤੀ’’ਤਿ ਪੁਚ੍ਛਨ੍ਤਾ, ‘‘ਮਯ੍ਹਂ ਖਿਪਿਤਰੋਗੋ, ਮਯ੍ਹਂ ਕਾਸੋ’’ਤਿ ਵਤ੍ਵਾ, ‘‘ਆਵੁਸੋ, ਅਹਂ ਅਜ੍ਜ ਚਙ੍ਕਮਨਕੋਟਿਯਂ ਛਿਨ੍ਨਸੀਸਂ ਅਦ੍ਦਸਂ, ਅਹਂ ਰਤ੍ਤਿਟ੍ਠਾਨੇ ਕਬਨ੍ਧਂ ਅਦ੍ਦਸਂ ¶ , ਅਹਂ ਦਿਵਾਟ੍ਠਾਨੇ ਅਮਨੁਸ੍ਸਸਦ੍ਦਂ ਅਸ੍ਸੋਸਿਂ, ਪਰਿਵਜ੍ਜੇਤਬ੍ਬਯੁਤ੍ਤਕਮਿਦਂ ਠਾਨਂ, ਅਮ੍ਹਾਕਂ ਇਧ ਅਫਾਸੁਕਂ ਅਹੋਸਿ, ਸਤ੍ਥੁ ਸਨ੍ਤਿਕਂ ਗਮਿਸ੍ਸਾਮਾ’’ਤਿ ਨਿਕ੍ਖਮਿਤ੍ਵਾ ਅਨੁਪੁਬ੍ਬੇਨ ਸਤ੍ਥੁ ਸਨ੍ਤਿਕਂ ਗਨ੍ਤ੍ਵਾ ਵਨ੍ਦਿਤ੍ਵਾ ਏਕਮਨ੍ਤਂ ਨਿਸੀਦਿਂਸੁ.

ਅਥ ਨੇ ਸਤ੍ਥਾ ਆਹ – ‘‘ਕਿਂ, ਭਿਕ੍ਖਵੇ, ਤਸ੍ਮਿਂ ਠਾਨੇ ਵਸਿਤੁਂ ਨ ਸਕ੍ਖਿਸ੍ਸਥਾ’’ਤਿ? ‘‘ਆਮ, ਭਨ੍ਤੇ, ਅਮ੍ਹਾਕਂ ਤਸ੍ਮਿਂ ਠਾਨੇ ਵਸਨ੍ਤਾਨਂ ਏਵਰੂਪਾਨਿ ਭੇਰਵਾਰਮ੍ਮਣਾਨਿ ਉਪਟ੍ਠਹਨ੍ਤਿ, ਏਵਰੂਪਂ ਅਫਾਸੁਕਂ ਹੋਤਿ, ਤੇਨ ਮਯਂ ‘ਵਜ੍ਜੇਤਬ੍ਬਯੁਤ੍ਤਕਮਿਦਂ ਠਾਨ’ਨ੍ਤਿ ਤਂ ਛਡ੍ਡੇਤ੍ਵਾ ਤੁਮ੍ਹਾਕਂ ਸਨ੍ਤਿਕਂ ਆਗਤਾ’’ਤਿ. ‘‘ਭਿਕ੍ਖਵੇ, ਤਤ੍ਥੇਵ ਤੁਮ੍ਹਾਕਂ ਗਨ੍ਤੁਂ ਵਟ੍ਟਤੀ’’ਤਿ. ‘‘ਨ ਸਕ੍ਕਾ, ਭਨ੍ਤੇ’’ਤਿ. ‘‘ਭਿਕ੍ਖਵੇ, ਤੁਮ੍ਹੇ ਆਵੁਧਂ ਅਗ੍ਗਹੇਤ੍ਵਾ ਗਤਾ, ਇਦਾਨਿ ਆਵੁਧਂ ਗਹੇਤ੍ਵਾ ਗਚ੍ਛਥਾ’’ਤਿ. ‘‘ਕਤਰਾਵੁਧਂ, ਭਨ੍ਤੇ’’ਤਿ? ਸਤ੍ਥਾ ‘‘ਅਹਂ ਆਵੁਧਂ ਵੋ ਦਸ੍ਸਾਮਿ, ਮਯਾ ਦਿਨ੍ਨਂ ਆਵੁਧਂ ਗਹੇਤ੍ਵਾ ਗਚ੍ਛਥਾ’’ਤਿ ਵਤ੍ਵਾ –

‘‘ਕਰਣੀਯਮਤ੍ਥਕੁਸਲੇਨ, ਯਨ੍ਤ ਸਨ੍ਤਂ ਪਦਂ ਅਭਿਸਮੇਚ੍ਚ;

ਸਕ੍ਕੋ ਉਜੂ ਚ ਸੁਹੁਜੂ ਚ, ਸੁਵਚੋ ਚਸ੍ਸ ਮੁਦੁ ਅਨਤਿਮਾਨੀ’’ਤਿ. (ਖੁ. ਪਾ. ੯.੧; ਸੁ. ਨਿ. ੧੪੩) –

ਸਕਲਂ ਮੇਤ੍ਤਸੁਤ੍ਤਂ ਕਥੇਤ੍ਵਾ, ‘‘ਭਿਕ੍ਖਵੇ, ਇਮਂ ਤੁਮ੍ਹੇ ਬਹਿ ਵਿਹਾਰਸ੍ਸ ਵਨਸਣ੍ਡਤੋ ਪਟ੍ਠਾਯ ਸਜ੍ਝਾਯਨ੍ਤਾ ਅਨ੍ਤੋਵਿਹਾਰਂ ਪਵਿਸੇਯ੍ਯਾਥਾ’’ਤਿ ਉਯ੍ਯੋਜੇਸਿ. ਤੇ ਸਤ੍ਥਾਰਂ ਵਨ੍ਦਿਤ੍ਵਾ ਨਿਕ੍ਖਮਿਤ੍ਵਾ ਅਨੁਪੁਬ੍ਬੇਨ ਤਂ ਠਾਨਂ ਪਤ੍ਵਾ ਬਹਿਵਿਹਾਰੇ ਗਣਸਜ੍ਝਾਯਂ ਕਤ੍ਵਾ ਸਜ੍ਝਾਯਮਾਨਾ ਵਨਸਣ੍ਡਂ ਪਵਿਸਿਂਸੁ. ਸਕਲਵਨਸਣ੍ਡੇ ਦੇਵਤਾ ਮੇਤ੍ਤਚਿਤ੍ਤਂ ਪਟਿਲਭਿਤ੍ਵਾ ਤੇਸਂ ਪਚ੍ਚੁਗ੍ਗਮਨਂ ਕਤ੍ਵਾ ਪਤ੍ਤਚੀਵਰਪਟਿਗ੍ਗਹਣਂ ¶ ਆਪੁਚ੍ਛਿਂਸੁ, ਹਤ੍ਥਪਾਦਸਮ੍ਬਾਹਨਂ ¶ ਆਪੁਚ੍ਛਿਂਸੁ, ਤੇਸਂ ਤਤ੍ਥ ਤਤ੍ਥ ਆਰਕ੍ਖਂ ਸਂਵਿਦਹਿਂਸੁ, ਪਕ੍ਕਧੂਪਨਤੇਲਂ ¶ ਵਿਯ ਸਨ੍ਨਿਸਿਨ੍ਨਾ ਅਹੇਸੁਂ. ਕਤ੍ਥਚਿ ਅਮਨੁਸ੍ਸਸਦ੍ਦੋ ਨਾਮ ਨਾਹੋਸਿ. ਤੇਸਂ ਭਿਕ੍ਖੂਨਂ ਚਿਤ੍ਤਂ ਏਕਗ੍ਗਂ ਅਹੋਸਿ. ਤੇ ਰਤ੍ਤਿਟ੍ਠਾਨਦਿਵਾਟ੍ਠਾਨੇਸੁ ਨਿਸਿਨ੍ਨਾ ਵਿਪਸ੍ਸਨਾਯ ਚਿਤ੍ਤਂ ਓਤਾਰੇਤ੍ਵਾ ਅਤ੍ਤਨਿ ਖਯਵਯਂ ਪਟ੍ਠਪੇਤ੍ਵਾ, ‘‘ਅਯਂ ਅਤ੍ਤਭਾਵੋ ਨਾਮ ਭਿਜ੍ਜਨਕਟ੍ਠੇਨ ਅਥਾਵਰਟ੍ਠੇਨ ਕੁਲਾਲਭਾਜਨਸਦਿਸੋ’’ਤਿ ਵਿਪਸ੍ਸਨਂ ਵਡ੍ਢਯਿਂਸੁ. ਸਮ੍ਮਾਸਮ੍ਬੁਦ੍ਧੋ ਗਨ੍ਧਕੁਟਿਯਾ ਨਿਸਿਨ੍ਨੋਵ ਤੇਸਂ ਵਿਪਸ੍ਸਨਾਯ ਆਰਦ੍ਧਭਾਵਂ ਞਤ੍ਵਾ ਤੇ ਭਿਕ੍ਖੂ ਆਮਨ੍ਤੇਤ੍ਵਾ, ‘‘ਏਵਮੇਵ, ਭਿਕ੍ਖਵੇ, ਅਯਂ ਅਤ੍ਤਭਾਵੋ ਨਾਮ ਭਿਜ੍ਜਨਕਟ੍ਠੇਨ ਅਥਾਵਰਟ੍ਠੇਨ ਕੁਲਾਲਭਾਜਨਸਦਿਸੋ ਏਵਾ’’ਤਿ ਵਤ੍ਵਾ ਓਭਾਸਂ ਫਰਿਤ੍ਵਾ ਯੋਜਨਸਤੇ ਠਿਤੋਪਿ ਅਭਿਮੁਖੇ ਨਿਸਿਨ੍ਨੋ ਵਿਯ ਛਬ੍ਬਣ੍ਣਰਂਸਿਯੋ ਵਿਸ੍ਸਜ੍ਜੇਤ੍ਵਾ ਦਿਸ੍ਸਮਾਨੇਨ ਰੂਪੇਨ ਇਮਂ ਗਾਥਮਾਹ –

‘‘ਕੁਮ੍ਭੂਪਮਂ ਕਾਯਮਿਂਮ ਵਿਦਿਤ੍ਵਾ, ਨਗਰੂਪਮਂ ਚਿਤ੍ਤਮਿਦਂ ਠਪੇਤ੍ਵਾ;

ਯੋਧੇਥ ਮਾਰਂ ਪਞ੍ਞਾਵੁਧੇਨ, ਜਿਤਞ੍ਚ ਰਕ੍ਖੇ ਅਨਿਵੇਸਨੋ ਸਿਯਾ’’ਤਿ.

ਤਤ੍ਥ ਕੁਮ੍ਭੂਪਮਨ੍ਤਿ ਅਬਲਦੁਬ੍ਬਲਟ੍ਠੇਨ ਅਨਦ੍ਧਨਿਯਤਾਵਕਾਲਿਕਟ੍ਠੇਨ ਇਮਂ ਕੇਸਾਦਿਸਮੂਹਸਙ੍ਖਾਤਂ ¶ ਕਾਯਂ ਕੁਮ੍ਭੂਪਮਂ ਕੁਲਾਲਭਾਜਨਸਦਿਸਂ ਵਿਦਿਤ੍ਵਾ. ਨਗਰੂਪਮਂ ਚਿਤ੍ਤਮਿਦਂ ਠਪੇਤ੍ਵਾਤਿ ਨਗਰਂ ਨਾਮ ਬਹਿਦ੍ਧਾ ਥਿਰਂ ਹੋਤਿ, ਗਮ੍ਭੀਰਪਰਿਖਂ ਪਾਕਾਰਪਰਿਕ੍ਖਿਤ੍ਤਂ ਦ੍ਵਾਰਟ੍ਟਾਲਕਯੁਤ੍ਤਂ, ਅਨ੍ਤੋਸੁਵਿਭਤ੍ਤਵੀਥਿਚਤੁਕ੍ਕਸਿਙ੍ਘਾਟਕਸਮ੍ਪਨ੍ਨਂ ਅਨ੍ਤਰਾਪਣਂ, ਤਂ ‘‘ਵਿਲੁਮ੍ਪਿਸ੍ਸਾਮਾ’’ਤਿ ਬਹਿਦ੍ਧਾ ਚੋਰਾ ਆਗਨ੍ਤ੍ਵਾ ਪਵਿਸਿਤੁਂ ਅਸਕ੍ਕੋਨ੍ਤਾ ਪਬ੍ਬਤਂ ਆਸਜ੍ਜ ਪਟਿਹਤਾ ਵਿਯ ਗਚ੍ਛਨ੍ਤਿ, ਏਵਮੇਵ ਪਣ੍ਡਿਤੋ ਕੁਲਪੁਤ੍ਤੋ ਅਤ੍ਤਨੋ ਵਿਪਸ੍ਸਨਾਚਿਤ੍ਤਂ ਥਿਰਂ ਨਗਰਸਦਿਸਂ ਕਤ੍ਵਾ ਠਪੇਤ੍ਵਾ ਨਗਰੇ ਠਿਤੋ ਏਕਤੋਧਾਰਾਦਿਨਾਨਪ੍ਪਕਾਰਾਵੁਧੇਨ ਚੋਰਗਣਂ ਵਿਯ ਵਿਪਸ੍ਸਨਾਮਯੇਨ ਚ ਅਰਿਯਮਗ੍ਗਮਯੇਨ ਚ ਪਞ੍ਞਾਵੁਧੇਨ ਤਂਤਂਮਗ੍ਗਵਜ੍ਝਂ ਕਿਲੇਸਮਾਰਂ ਪਟਿਬਾਹਨ੍ਤੋ ਤਂ ਤਂ ਕਿਲੇਸਮਾਰਂ ਯੋਧੇਥ, ਪਹਰੇਯ੍ਯਾਥਾਤਿ ਅਤ੍ਥੋ. ਜਿਤਞ੍ਚ ਰਕ੍ਖੇਤਿ ਜਿਤਞ੍ਚ ਉਪ੍ਪਾਦਿਤਂ ਤਰੁਣਵਿਪਸ੍ਸਨਂ ਆਵਾਸਸਪ੍ਪਾਯਉਤੁਸਪ੍ਪਾਯਭੋਜਨਸਪ੍ਪਾਯਪੁਗ੍ਗਲਸਪ੍ਪਾਯਧਮ੍ਮਸ੍ਸਵਨਸਪ੍ਪਾਯਾਦੀਨਿ ਆਸੇਵਨ੍ਤੋ ਅਨ੍ਤਰਨ੍ਤਰਾ ਸਮਾਪਤ੍ਤਿਂ ਸਮਾਪਜ੍ਜਿਤ੍ਵਾ ਤਤੋ ਵੁਟ੍ਠਾਯ ਸੁਦ੍ਧਚਿਤ੍ਤੇਨ ਸਙ੍ਖਾਰੇ ਸਮ੍ਮਸਨ੍ਤੋ ਰਕ੍ਖੇਯ੍ਯ.

ਅਨਿਵੇਸਨੋ ¶ ਸਿਯਾਤਿ ਅਨਾਲਯੋ ਭਵੇਯ੍ਯ. ਯਥਾ ਨਾਮ ਯੋਧੋ ਸਙ੍ਗਾਮਸੀਸੇ ਬਲਕੋਟ੍ਠਕਂ ਕਤ੍ਵਾ ਅਮਿਤ੍ਤੇਹਿ ਸਦ੍ਧਿਂ ਯੁਜ੍ਝਨ੍ਤੋ ਛਾਤੋ ਵਾ ਪਿਪਾਸਿਤੋ ¶ ਵਾ ਹੁਤ੍ਵਾ ਸਨ੍ਨਾਹੇ ਵਾ ਸਿਥਿਲੇ ਆਵੁਧੇ ਵਾ ਪਤਿਤੇ ਬਲਕੋਟ੍ਠਕਂ ਪਵਿਸਿਤ੍ਵਾ ਵਿਸ੍ਸਮਿਤ੍ਵਾ ਭੁਞ੍ਜਿਤ੍ਵਾ ਪਿਵਿਤ੍ਵਾ ਸਨ੍ਨਹਿਤ੍ਵਾ ਆਵੁਧਂ ਗਹੇਤ੍ਵਾ ਪੁਨ ਨਿਕ੍ਖਮਿਤ੍ਵਾ ਯੁਜ੍ਝਨ੍ਤੋ ਪਰਸੇਨਂ ਮਦ੍ਦਤਿ, ਅਜਿਤਂ ਜਿਨਾਤਿ, ਜਿਤਂ ਰਕ੍ਖਤਿ. ਸੋ ਹਿ ਸਚੇ ਬਲਕੋਟ੍ਠਕੇ ਠਿਤੋ ਏਵਂ ਵਿਸ੍ਸਮਨ੍ਤੋ ਤਂ ਅਸ੍ਸਾਦੇਨ੍ਤੋ ਅਚ੍ਛੇਯ੍ਯ, ਰਜ੍ਜਂ ਪਰਹਤ੍ਥਗਤਂ ਕਰੇਯ੍ਯ, ਏਵਮੇਵ, ਭਿਕ੍ਖੁ, ਪਟਿਲਦ੍ਧਂ ਤਰੁਣਵਿਪਸ੍ਸਨਂ ਪੁਨਪ੍ਪੁਨਂ ਸਮਾਪਤ੍ਤਿਂ ਸਮਾਪਜ੍ਜਿਤ੍ਵਾ ਤਤੋ ਵੁਟ੍ਠਾਯ ¶ ਸੁਦ੍ਧਚਿਤ੍ਤੇਨ ਸਙ੍ਖਾਰੇ ਸਮ੍ਮਸਨ੍ਤੋ ਰਕ੍ਖਿਤੁਂ ਸਕ੍ਕੋਤਿ, ਉਤ੍ਤਰਿਮਗ੍ਗਫਲਪਟਿਲਾਭੇਨ ਕਿਲੇਸਮਾਰਂ ਜਿਨਾਤਿ. ਸਚੇ ਪਨ ਸੋ ਸਮਾਪਤ੍ਤਿਮੇਵ ਅਸ੍ਸਾਦੇਤਿ, ਸੁਦ੍ਧਚਿਤ੍ਤੇਨ ਪੁਨਪ੍ਪੁਨਂ ਸਙ੍ਖਾਰੇ ਨ ਸਮ੍ਮਸਤਿ, ਮਗ੍ਗਫਲਪਟਿਵੇਧਂ ਕਾਤੁਂ ਨ ਸਕ੍ਕੋਤਿ. ਤਸ੍ਮਾ ਰਕ੍ਖਿਤਬ੍ਬਯੁਤ੍ਤਕਂ ਰਕ੍ਖਨ੍ਤੋ ਅਨਿਵੇਸਨੋ ਸਿਯਾ, ਸਮਾਪਤ੍ਤਿਂ ਨਿਵੇਸਨਂ ਕਤ੍ਵਾ ਤਤ੍ਥ ਨ ਨਿਵੇਸੇਯ੍ਯ, ਆਲਯਂ ਨ ਕਰੇਯ੍ਯਾਤਿ ਅਤ੍ਥੋ. ‘‘ਅਦ੍ਧਾ ਤੁਮ੍ਹੇਪਿ ਏਵਂ ਕਰੋਥਾ’’ਤਿ ਏਵਂ ਸਤ੍ਥਾ ਤੇਸਂ ਭਿਕ੍ਖੂਨਂ ਧਮ੍ਮਂ ਦੇਸੇਸਿ.

ਦੇਸਨਾਵਸਾਨੇ ਪਞ੍ਚਸਤਾ ਭਿਕ੍ਖੂ ਨਿਸਿਨ੍ਨਟ੍ਠਾਨੇ ਨਿਸਿਨ੍ਨਾਯੇਵ ਸਹ ਪਟਿਸਮ੍ਭਿਦਾਹਿ ਅਰਹਤ੍ਤਂ ਪਤ੍ਵਾ ਤਥਾਗਤਸ੍ਸ ਸੁਵਣ੍ਣਵਣ੍ਣਂ ਸਰੀਰਂ ਵਣ੍ਣਯਨ੍ਤਾ ਥੋਮੇਨ੍ਤਾ ਵਨ੍ਦਨ੍ਤਾਵ ਆਗਚ੍ਛਿਂਸੂਤਿ.

ਅਚਿਰਂ ¶ ਵਤਯਂ ਕਾਯੋਤਿ ਇਮਂ ਧਮ੍ਮਦੇਸਨਂ ਸਤ੍ਥਾ ਸਾਵਤ੍ਥਿਯਂ ਵਿਹਰਨ੍ਤੋ ਪੂਤਿਗਤ੍ਤਤਿਸ੍ਸਤ੍ਥੇਰਂ ਆਰਬ੍ਭ ਕਥੇਸਿ.

ਏਕੋ ਕਿਰ ਸਾਵਤ੍ਥਿਵਾਸੀ ਕੁਲਪੁਤ੍ਤੋ ਸਤ੍ਥੁ ਸਨ੍ਤਿਕੇ ਧਮ੍ਮਂ ਸੁਤ੍ਵਾ ਸਾਸਨੇ ਉਰਂ ਦਤ੍ਵਾ ਪਬ੍ਬਜਿਤੋ, ਸੋ ਲਦ੍ਧੂਪਸਮ੍ਪਦੋ ਤਿਸ੍ਸਤ੍ਥੇਰੋ ਨਾਮ ਅਹੋਸਿ. ਗਚ੍ਛਨ੍ਤੇ ਗਚ੍ਛਨ੍ਤੇ ਕਾਲੇ ਤਸ੍ਸ ਸਰੀਰੇ ਰੋਗੋ ਉਦਪਾਦਿ. ਸਾਸਪਮਤ੍ਤਿਯੋ ਪਿਲ਼ਕਾ ਉਟ੍ਠਹਿਂਸੁ. ਤਾ ਅਨੁਪੁਬ੍ਬੇਨ ਮੁਗ੍ਗਮਤ੍ਤਾ ਕਲਾਯਮਤ੍ਤਾ ਕੋਲਟ੍ਠਿਮਤ੍ਤਾ ਆਮਲਕਮਤ੍ਤਾ ਬੇਲ਼ੁਵਸਲਾਟੁਮਤ੍ਤਾ ਬੇਲ਼ੁਵਮਤ੍ਤਾ ਹੁਤ੍ਵਾ ਪਭਿਜ੍ਜਿਂਸੁ, ਸਕਲਸਰੀਰਂ ਛਿਦ੍ਦਾਵਛਿਦ੍ਦਂ ਅਹੋਸਿ. ਪੂਤਿਗਤ੍ਤਤਿਸ੍ਸਤ੍ਥੇਰੋਤ੍ਵੇਵਸ੍ਸ ਨਾਮਂ ਉਦਪਾਦਿ. ਅਥਸ੍ਸ ਅਪਰਭਾਗੇ ਅਟ੍ਠੀਨਿ ਭਿਜ੍ਜਿਂਸੁ. ਸੋ ਅਪ੍ਪਟਿਜਗ੍ਗਿਯੋ ¶ ਅਹੋਸਿ. ਨਿਵਾਸਨਪਾਰੁਪਨਂ ਪੁਬ੍ਬਲੋਹਿਤਮਕ੍ਖਿਤਂ ਜਾਲਪੂਵਸਦਿਸਂ ਅਹੋਸਿ. ਸਦ੍ਧਿਵਿਹਾਰਿਕਾਦਯੋ ਪਟਿਜਗ੍ਗਿਤੁਂ ਅਸਕ੍ਕੋਨ੍ਤਾ ਛਡ੍ਡਯਿਂਸੁ. ਸੋ ਅਨਾਥੋ ਹੁਤ੍ਵਾ ਨਿਪਜ੍ਜਿ.

ਬੁਦ੍ਧਾਨਞ੍ਚ ਨਾਮ ਦ੍ਵੇ ਵਾਰੇ ਲੋਕਵੋਲੋਕਨਂ ਅਵਿਜਹਿਤਂ ਹੋਤਿ. ਪਚ੍ਚੂਸਕਾਲੇ ਲੋਕਂ ਵੋਲੋਕੇਨ੍ਤਾ ਚਕ੍ਕਵਾਲ਼ਮੁਖਵਟ੍ਟਿਤੋ ਪਟ੍ਠਾਯ ਗਨ੍ਧਕੁਟਿਅਭਿਮੁਖਂ ਞਾਣਂ ਕਤ੍ਵਾ ਓਲੋਕੇਨ੍ਤਿ, ਸਾਯਂ ਓਲੋਕੇਨ੍ਤਾ ਗਨ੍ਧਕੁਟਿਤੋ ਪਟ੍ਠਾਯ ਬਾਹਿਰਾਭਿਮੁਖਂ ਞਾਣਂ ਕਤ੍ਵਾ ਓਲੋਕੇਨ੍ਤਿ. ਤਸ੍ਮਿਂ ਪਨ ਸਮਯੇ ਭਗਵਤੋ ਞਾਣਜਾਲਸ੍ਸ ਅਨ੍ਤੋ ਪੂਤਿਗਤ੍ਤਤਿਸ੍ਸਤ੍ਥੇਰੋ ਪਞ੍ਞਾਯਿ. ਸਤ੍ਥਾ ਤਸ੍ਸ ਭਿਕ੍ਖੁਨੋ ਅਰਹਤ੍ਤਸ੍ਸ ਉਪਨਿਸ੍ਸਯਂ ਦਿਸ੍ਵਾ, ‘‘ਅਯਂ ਸਦ੍ਧਿਵਿਹਾਰਿਕਾਦੀਹਿ ਛਡ੍ਡਿਤੋ, ਇਦਾਨਿਸ੍ਸ ਮਂ ਠਪੇਤ੍ਵਾ ਅਞ੍ਞਂ ਪਟਿਸਰਣਂ ¶ ਨਤ੍ਥੀ’’ਤਿ ਗਨ੍ਧਕੁਟਿਤੋ ਨਿਕ੍ਖਮਿਤ੍ਵਾ ਵਿਹਾਰਚਾਰਿਕਂ ਚਰਮਾਨੋ ਵਿਯ ਅਗ੍ਗਿਸਾਲਂ ਗਨ੍ਤ੍ਵਾ ਉਕ੍ਖਲਿਂ ਧੋਵਿਤ੍ਵਾ ਉਦਕਂ ਦਤ੍ਵਾ ਉਦ੍ਧਨਂ ਆਰੋਪੇਤ੍ਵਾ ਉਦਕਸ੍ਸ ਤਤ੍ਤਭਾਵਂ ਆਗਮਯਮਾਨੋ ਅਗ੍ਗਿਸਾਲਾਯਮੇਵ ਅਟ੍ਠਾਸਿ. ਤਤ੍ਤਭਾਵਂ ਜਾਨਿਤ੍ਵਾ ਗਨ੍ਤ੍ਵਾ ਤਸ੍ਸ ਭਿਕ੍ਖੁਨੋ ਨਿਪਨ੍ਨਮਞ੍ਚਕੋਟਿਯਂ ¶ ਗਣ੍ਹਿ, ਤਦਾ ਭਿਕ੍ਖੂ ‘‘ਅਪੇਥ, ਭਨ੍ਤੇ, ਮਯਂ ਗਣ੍ਹਿਸ੍ਸਾਮਾ’’ਤਿ ਮਞ੍ਚਕਂ ਗਹੇਤ੍ਵਾ ਅਗ੍ਗਿਸਾਲਂ ਆਨਯਿਂਸੁ. ਸਤ੍ਥਾ ਅਮ੍ਬਣਂ ਆਹਰਾਪੇਤ੍ਵਾ ਉਣ੍ਹੋਦਕਂ ਆਸਿਞ੍ਚਿਤ੍ਵਾ ਤੇਹਿ ਭਿਕ੍ਖੂਹਿ ਤਸ੍ਸ ਪਾਰੁਪਨਂ ਗਾਹਾਪੇਤ੍ਵਾ ਉਣ੍ਹੋਦਕੇ ਮਦ੍ਦਾਪੇਤ੍ਵਾ ਮਨ੍ਦਾਤਪੇ ਵਿਸ੍ਸਜ੍ਜਾਪੇਸਿ. ਅਥਸ੍ਸ ਸਨ੍ਤਿਕੇ ਠਤ੍ਵਾ ਸਰੀਰਂ ਉਣ੍ਹੋਦਕੇਨ ਤੇਮੇਤ੍ਵਾ ਘਂਸਿਤ੍ਵਾ ਨ੍ਹਾਪੇਸਿ, ਤਸ੍ਸ ਨਹਾਨਪਰਿਯੋਸਾਨੇ ਪਾਰੁਪਨਂ ਸੁਕ੍ਖਿ. ਅਥ ਨਂ ਤਂ ਨਿਵਾਸਾਪੇਤ੍ਵਾ ਨਿਵਤ੍ਥਕਾਸਾਵਂ ਉਦਕੇ ਮਦ੍ਦਾਪੇਤ੍ਵਾ ਆਤਪੇ ਵਿਸ੍ਸਜ੍ਜਾਪੇਸਿ. ਅਥਸ੍ਸ ਗਤ੍ਤੇ ਉਦਕੇ ਛਿਨ੍ਨਮਤ੍ਤੇ ਤਮ੍ਪਿ ਸੁਕ੍ਖਿ. ਸੋ ਏਕਂ ਕਾਸਾਵਂ ਨਿਵਾਸੇਤ੍ਵਾ ਏਕਂ ਪਾਰੁਪਿਤ੍ਵਾ ਸਲ੍ਲਹੁਕਸਰੀਰੋ ਏਕਗ੍ਗਚਿਤ੍ਤੋ ਮਞ੍ਚਕੇ ਨਿਪਜ੍ਜਿ. ਸਤ੍ਥਾ ਤਸ੍ਸ ਉਸ੍ਸੀਸਕੇ ਠਤ੍ਵਾ, ‘‘ਭਿਕ੍ਖੁ ਅਯਂ ਤਵ ਕਾਯੋ ਅਪੇਤਵਿਞ੍ਞਾਣੋ ਨਿਰੁਪਕਾਰੋ ਹੁਤ੍ਵਾ ਕਲਿਙ੍ਗਰਂ ਵਿਯ ਪਥਵਿਯਂ ਸੇਸ੍ਸਤੀ’’ਤਿ ਵਤ੍ਵਾ ਇਮਂ ਗਾਥਮਾਹ –

‘‘ਅਚਿਰਂ ਵਤਯਂ ਕਾਯੋ, ਪਥਵਿਂ ਅਧਿਸੇਸ੍ਸਤਿ;

ਛੁਦ੍ਧੋ ਅਪੇਤਵਿਞ੍ਞਾਣੋ, ਨਿਰਤ੍ਥਂਵ ਕਲਿਙ੍ਗਰ’’ਨ੍ਤਿ.

ਤਤ੍ਥ ਅਚਿਰਂ ਵਤਾਤਿ ਭਿਕ੍ਖੁ ਨ ਚਿਰਸ੍ਸੇਵ ਅਯਂ ਕਾਯੋ ਪਥਵਿਂ ਅਧਿਸੇਸ੍ਸਤਿ, ਇਮਿਸ੍ਸਾ ਪਕਤਿਸਯਨੇਨ ਸਯਿਤਾਯ ਪਥਵਿਯਾ ਉਪਰਿ ਸਯਿਸ੍ਸਤਿ ¶ . ਛੁਦ੍ਧੋਤਿ ਅਪਵਿਦ੍ਧੋ, ਅਪਗਤਵਿਞ੍ਞਾਣਤਾਯ ¶ ਤੁਚ੍ਛੋ ਹੁਤ੍ਵਾ ਸੇਸ੍ਸਤੀਤਿ ਦਸ੍ਸੇਤਿ. ਯਥਾ ਕਿਂ? ਨਿਰਤ੍ਥਂਵ ਕਲਿਙ੍ਗਰਂ ਨਿਰੁਪਕਾਰਂ ਨਿਰਤ੍ਥਕਂ ਕਟ੍ਠਖਣ੍ਡਂ ਵਿਯ. ਦਬ੍ਬਸਮ੍ਭਾਰਤ੍ਥਿਕਾ ਹਿ ਮਨੁਸ੍ਸਾ ਅਰਞ੍ਞਂ ਪਵਿਸਿਤ੍ਵਾ ਉਜੁਕਂ ਉਜੁਕਸਣ੍ਠਾਨੇਨ ਵਙ੍ਕਂ ਵਙ੍ਕਸਣ੍ਠਾਨੇਨ ਛਿਨ੍ਦਿਤ੍ਵਾ ਦਬ੍ਬਸਮ੍ਭਾਰਂ ਗਣ੍ਹਨ੍ਤਿ, ਅਵਸੇਸਂ ਪਨ ਸੁਸਿਰਞ੍ਚ ਪੂਤਿਕਞ੍ਚ ਅਸਾਰਕਞ੍ਚ ਗਣ੍ਠਿਜਾਤਞ੍ਚ ਛਿਨ੍ਦਿਤ੍ਵਾ ਤਤ੍ਥੇਵ ਛਡ੍ਡੇਨ੍ਤਿ. ਅਞ੍ਞੇ ਦਬ੍ਬਸਮ੍ਭਾਰਤ੍ਥਿਕਾ ਆਗਨ੍ਤ੍ਵਾ ਤਂ ਗਹੇਤਾਰੋ ਨਾਮ ਨਤ੍ਥਿ, ਓਲੋਕੇਤ੍ਵਾ ਅਤ੍ਤਨੋ ਉਪਕਾਰਕਮੇਵ ਗਣ੍ਹਨ੍ਤਿ, ਇਤਰਂ ਪਥਵੀਗਤਮੇਵ ਹੋਤਿ. ਤਂ ਪਨ ਤੇਨ ਤੇਨ ਉਪਾਯੇਨ ਮਞ੍ਚਪਟਿਪਾਦਕਂ ਵਾ ਪਾਦਕਥਲਿਕਂ ਵਾ ਫਲਕਪੀਠਂ ਵਾ ਕਾਤੁਂ ਸਕ੍ਕਾਪਿ ਭਵੇਯ੍ਯ. ਇਮਸ੍ਮਿਂ ਪਨ ਅਤ੍ਤਭਾਵੇ ਦ੍ਵਤ੍ਤਿਂਸਾਯ ਕੋਟ੍ਠਾਸੇਸੁ ਏਕਕੋਟ੍ਠਾਸੋਪਿ ਮਞ੍ਚਪਟਿਪਾਦਕਾਦਿਵਸੇਨ ਅਞ੍ਞੇਨ ਵਾ ਉਪਕਾਰਮੁਖੇਨ ਗਯ੍ਹੂਪਗੋ ਨਾਮ ਨਤ੍ਥਿ, ਕੇਵਲਂ ਨਿਰਤ੍ਥਂਵ ਕਲਿਙ੍ਗਰਂ ਅਯਂ ਕਾਯੋ ਅਪਗਤਵਿਞ੍ਞਾਣੋ ਕਤਿਪਾਹੇਨੇਵ ਪਥਵਿਯਂ ਸੇਸ੍ਸਤੀਤਿ.

ਦੇਸਨਾਵਸਾਨੇ ਪੂਤਿਗਤ੍ਤਤਿਸ੍ਸਤ੍ਥੇਰੋ ਸਹ ਪਟਿਸਮ੍ਭਿਦਾਹਿ ਅਰਹਤ੍ਤਂ ਪਾਪੁਣਿ, ਅਞ੍ਞੇਪਿ ਬਹੂ ਸੋਤਾਪਨ੍ਨਾਦਯੋ ¶ ਅਹੇਸੁਂ. ਥੇਰੋਪਿ ਅਰਹਤ੍ਤਂ ਪਤ੍ਵਾਵ ਪਰਿਨਿਬ੍ਬਾਯਿ. ਸਤ੍ਥਾ ਤਸ੍ਸ ਸਰੀਰਕਿਚ੍ਚਂ ਕਾਰਾਪੇਤ੍ਵਾ ਧਾਤੁਯੋ ਗਹੇਤ੍ਵਾ ਚੇਤਿਯਂ ਕਾਰਾਪੇਸਿ. ਭਿਕ੍ਖੂ ਸਤ੍ਥਾਰਂ ਪੁਚ੍ਛਿਂਸੁ – ‘‘ਭਨ੍ਤੇ, ਪੂਤਿਗਤ੍ਤਤਿਸ੍ਸਤ੍ਥੇਰੋ ਕੁਹਿਂ ਨਿਬ੍ਬਤ੍ਤੋ’’ਤਿ. ‘‘ਪਰਿਨਿਬ੍ਬੁਤੋ, ਭਿਕ੍ਖਵੇ’’ਤਿ. ‘‘ਭਨ੍ਤੇ, ਏਵਰੂਪਸ੍ਸ ਪਨ ਅਰਹਤ੍ਤੂਪਨਿਸ੍ਸਯਸਮ੍ਪਨ੍ਨਸ੍ਸ ਭਿਕ੍ਖੁਨੋ ਕਿਂ ਕਾਰਣਾ ਗਤ੍ਤਂ ਪੁਤਿਕਂ ਜਾਤਂ, ਕਿਂ ਕਾਰਣਾ ਅਟ੍ਠੀਨਿ ਭਿਨ੍ਨਾਨਿ, ਕਿਮਸ੍ਸ ਕਾਰਣਂ ਅਰਹਤ੍ਤਸ੍ਸ ਉਪਨਿਸ੍ਸਯਭਾਵਂ ਪਤ੍ਤ’’ਨ੍ਤਿ? ‘‘ਭਿਕ੍ਖਵੇ, ਸਬ੍ਬਮੇਤਂ ਏਤਸ੍ਸ ਅਤ੍ਤਨਾ ਕਤਕਮ੍ਮੇਨੇਵ ਨਿਬ੍ਬਤ੍ਤ’’ਨ੍ਤਿ. ‘‘ਕਿਂ ਪਨ ਤੇਨ, ਭਨ੍ਤੇ, ਕਤ’’ਨ੍ਤਿ? ‘‘ਤੇਨ ਹਿ, ਭਿਕ੍ਖਵੇ, ਸੁਣਾਥਾ’’ਤਿ ਅਤੀਤਂ ਆਹਰਿ –

ਅਯਂ ¶ ਕਸ੍ਸਪਸਮ੍ਮਾਸਮ੍ਬੁਦ੍ਧਕਾਲੇ ਸਾਕੁਣਿਕੋ ਹੁਤ੍ਵਾ ਬਹੂ ਸਕੁਣੇ ਵਧਿਤ੍ਵਾ ਇਸ੍ਸਰਜਨਂ ਉਪਟ੍ਠਹਿ. ਤੇਸਂ ਦਿਨ੍ਨਾਵਸੇਸੇ ਵਿਕ੍ਕਿਣਾਤਿ, ‘‘ਵਿਕ੍ਕਿਤਾਵਸੇਸਾ ਮਾਰੇਤ੍ਵਾ ਠਪਿਤਾ ਪੂਤਿਕਾ ਭਵਿਸ੍ਸਨ੍ਤੀ’’ਤਿ ਯਥਾ ਉਪ੍ਪਤਿਤੁਂ ਨ ਸਕ੍ਕੋਨ੍ਤਿ, ਤਥਾ ਤੇਸਂ ਜਙ੍ਘਟ੍ਠੀਨਿ ਚ ਪਕ੍ਖਟ੍ਠੀਨਿ ਚ ਭਿਨ੍ਦਿਤ੍ਵਾ ਰਾਸਿਂ ਕਤ੍ਵਾ ਠਪੇਤਿ, ਤੇ ਪੁਨਦਿਵਸੇ ਵਿਕ੍ਕਿਣਾਤਿ. ਅਤਿਬਹੂਨਂ ਪਨ ਲਦ੍ਧਕਾਲੇ ਅਤ੍ਤਨੋਪਿ ਅਤ੍ਥਾਯ ਪਚਾਪੇਤਿ. ਤਸ੍ਸੇਕਦਿਵਸਂ ਰਸਭੋਜਨੇ ਪਕ੍ਕੇ ਏਕੋ ਖੀਣਾਸਵੋ ਪਿਣ੍ਡਾਯ ਚਰਨ੍ਤੋ ਗੇਹਦ੍ਵਾਰੇ ਅਟ੍ਠਾਸਿ. ਸੋ ਥੇਰਂ ਦਿਸ੍ਵਾ ¶ ਚਿਤ੍ਤਂ ਪਸਾਦੇਤ੍ਵਾ, ‘‘ਮਯਾ ਬਹੂ ਪਾਣਾ ਮਾਰੇਤ੍ਵਾ ਖਾਦਿਤਾ, ਅਯ੍ਯੋ ਚ ਮੇ ਗੇਹਦ੍ਵਾਰੇ ਠਿਤੋ, ਅਨ੍ਤੋਗੇਹੇ ਚ ਰਸਭੋਜਨਂ ਸਂਵਿਜ੍ਜਤਿ, ਪਿਣ੍ਡਪਾਤਮਸ੍ਸ ਦਸ੍ਸਾਮੀ’’ਤਿ ਤਸ੍ਸ ਪਤ੍ਤਂ ਆਦਾਯ ਪੂਰੇਤ੍ਵਾ ਰਸਪਿਣ੍ਡਪਾਤਂ ਦਤ੍ਵਾ ਥੇਰਂ ਪਞ੍ਚਪਤਿਟ੍ਠਿਤੇਨ ਵਨ੍ਦਿਤ੍ਵਾ, ‘‘ਭਨ੍ਤੇ, ਤੁਮ੍ਹੇਹਿ ਦਿਟ੍ਠਧਮ੍ਮਸ੍ਸ ਮਤ੍ਥਕਂ ਪਾਪੁਣੇਯ੍ਯ’’ਨ੍ਤਿ ਆਹ. ਥੇਰੋ ‘‘ਏਵਂ ਹੋਤੂ’’ਤਿ ਅਨੁਮੋਦਨਂ ਅਕਾਸਿ. ‘‘ਭਿਕ੍ਖਵੇ, ਤਦਾ ਕਤਕਮ੍ਮਵਸੇਨੇਤਂ ਤਿਸ੍ਸਸ੍ਸ ਨਿਪ੍ਫਨ੍ਨਂ, ਸਕੁਣਾਨਂ ਅਟ੍ਠਿਭੇਦਨਨਿਸ੍ਸਨ੍ਦੇਨ ਤਿਸ੍ਸਸ੍ਸ ਗਤ੍ਤਞ੍ਚ ਪੂਤਿਕਂ ਜਾਤਂ, ਅਟ੍ਠੀਨਿ ਚ ਭਿਨ੍ਨਾਨਿ, ਖੀਣਾਸਵਸ੍ਸ ਰਸਪਿਣ੍ਡਪਾਤਦਾਨਨਿਸ੍ਸਨ੍ਦੇਨ ਅਰਹਤ੍ਤਂ ਪਤ੍ਤੋ’’ਤਿ.

ਪੂਤਿਗਤ੍ਤਤਿਸ੍ਸਤ੍ਥੇਰਵਤ੍ਥੁ ਸਤ੍ਤਮਂ.

ਦਿਸੋ ਦਿਸਨ੍ਤਿ ਇਮਂ ਧਮ੍ਮਦੇਸਨਂ ਸਤ੍ਥਾ ਕੋਸਲਜਨਪਦੇ ਨਨ੍ਦਗੋਪਾਲਕਂ ਆਰਬ੍ਭ ਕਥੇਸਿ.

ਸਾਵਤ੍ਥਿਯਂ ਕਿਰ ਅਨਾਥਪਿਣ੍ਡਿਕਸ੍ਸ ਗਹਪਤਿਨੋ ਨਨ੍ਦੋ ਨਾਮ ¶ ਗੋਪਾਲਕੋ ਗੋਯੂਥਂ ਰਕ੍ਖਤਿ ਅਡ੍ਢੋ ਮਹਦ੍ਧਨੋ ਮਹਾਭੋਗੋ. ਸੋ ਕਿਰ ਯਥਾ ਕੇਣਿਯੋ ਜਟਿਲੋ ਪਬ੍ਬਜ੍ਜਾਵੇਸੇਨ, ਏਵਂ ਗੋਪਾਲਕਤ੍ਤੇਨ ਰਾਜਬਲਿਂ ਪਰਿਹਰਨ੍ਤੋ ਅਤ੍ਤਨੋ ਕੁਟੁਮ੍ਬਂ ਰਕ੍ਖਤਿ. ਸੋ ਕਾਲੇਨ ਕਾਲਂ ਪਞ੍ਚ ਗੋਰਸੇ ਆਦਾਯ ¶ ਅਨਾਥਪਿਣ੍ਡਿਕਸ੍ਸ ਸਨ੍ਤਿਕਂ ਆਗਨ੍ਤ੍ਵਾ ਸਤ੍ਥਾਰਂ ਪਸ੍ਸਤਿ, ਧਮ੍ਮਂ ਸੁਣਾਤਿ, ਅਤ੍ਤਨੋ ਵਸਨਟ੍ਠਾਨਂ ਆਗਮਨਤ੍ਥਾਯ ਸਤ੍ਥਾਰਂ ਯਾਚਤਿ. ਸਤ੍ਥਾ ਤਸ੍ਸ ਞਾਣਪਰਿਪਾਕਂ ਆਗਮਯਮਾਨੋ ਆਗਨ੍ਤ੍ਵਾ ਪਰਿਪਕ੍ਕਭਾਵਂ ਞਤ੍ਵਾ ਏਕਦਿਵਸਂ ਮਹਾਭਿਕ੍ਖੁਸਙ੍ਘਪਰਿਵੁਤੋ ਚਾਰਿਕਂ ਚਰਨ੍ਤੋ ਮਗ੍ਗਾ ਓਕ੍ਕਮ੍ਮ ਤਸ੍ਸ ਵਸਨਟ੍ਠਾਨਾਸਨ੍ਨੇ ਅਞ੍ਞਤਰਸ੍ਮਿਂ ਰੁਕ੍ਖਮੂਲੇ ਨਿਸੀਦਿ. ਨਨ੍ਦੋ ਸਤ੍ਥੁ ਸਨ੍ਤਿਕਂ ਅਗਨ੍ਤ੍ਵਾ ਵਨ੍ਦਿਤ੍ਵਾ ਪਟਿਸਨ੍ਥਾਰਂ ਕਤ੍ਵਾ ਸਤ੍ਥਾਰਂ ਨਿਮਨ੍ਤੇਤ੍ਵਾ ਸਤ੍ਥਾਹਂ ਬੁਦ੍ਧਪ੍ਪਮੁਖਸ੍ਸ ਭਿਕ੍ਖੁਸਙ੍ਘਸ੍ਸ ਪਣੀਤਂ ਪਞ੍ਚਗੋਰਸਦਾਨਂ ਅਦਾਸਿ. ਸਤ੍ਤਮੇ ਦਿਵਸੇ ਸਤ੍ਥਾ ਅਨੁਮੋਦਨਂ ਕਤ੍ਵਾ ਦਾਨਕਥਾਦਿਭੇਦਂ ਅਨੁਪੁਬ੍ਬਿਂ ਕਥਂ ਕਥੇਸਿ. ਕਥਾਪਰਿਯੋਸਾਨੇ ਨਨ੍ਦਗੋਪਾਲਕੋ ਸੋਤਾਪਤ੍ਤਿਫਲੇ ਪਤਿਟ੍ਠਾਯ ਸਤ੍ਥੁ ਪਤ੍ਤਂ ਗਹੇਤ੍ਵਾ ਸਤ੍ਥਾਰਂ ਅਨੁਗਚ੍ਛਨ੍ਤੋ ਦੂਰਂ ਗਨ੍ਤ੍ਵਾ, ‘‘ਤਿਟ੍ਠ, ਉਪਾਸਕਾ’’ਤਿ ਨਿਵਤ੍ਤਿਯਮਾਨੋ ਵਨ੍ਦਿਤ੍ਵਾ ਨਿਵਤ੍ਤਿ. ਅਥ ਨਂ ਏਕੋ ਲੁਦ੍ਦਕੋ ਵਿਜ੍ਝਿਤ੍ਵਾ ਮਾਰੇਸਿ. ਪਚ੍ਛਤੋ ਆਗਚ੍ਛਨ੍ਤਾ ਭਿਕ੍ਖੂ ਨਂ ਦਿਸ੍ਵਾ ਗਨ੍ਤ੍ਵਾ ਸਤ੍ਥਾਰਂ ¶ ਆਹਂਸੁ – ‘‘ਨਨ੍ਦੋ, ਭਨ੍ਤੇ, ਗੋਪਾਲਕੋ ਤੁਮ੍ਹਾਕਂ ਇਧਾਗਤਤ੍ਤਾ ਮਹਾਦਾਨਂ ਦਤ੍ਵਾ ਅਨੁਗਨ੍ਤ੍ਵਾ ਨਿਵਤ੍ਤੇਨ੍ਤੋ ਮਾਰਿਤੋ, ਸਚੇ ਤੁਮ੍ਹੇ ਨਾਗਚ੍ਛਿਸ੍ਸਥ, ਨਾਸ੍ਸ ਮਰਣਂ ਅਭਵਿਸ੍ਸਾ’’ਤਿ. ਸਤ੍ਥਾ ¶ , ‘‘ਭਿਕ੍ਖਵੇ, ਮਯਿ ਆਗਤੇਪਿ ਅਨਾਗਤੇਪਿ ਤਸ੍ਸ ਚਤਸ੍ਸੋ ਦਿਸਾ ਚਤਸ੍ਸੋ ਅਨੁਦਿਸਾ ਚ ਗਚ੍ਛਨ੍ਤਸ੍ਸਾਪਿ ਮਰਣਤੋ ਮੁਚ੍ਚਨੂਪਾਯੋ ਨਾਮ ਨਤ੍ਥਿ. ਯਞ੍ਹਿ ਨੇਵ ਚੋਰਾ, ਨ ਵੇਰਿਨੋ ਕਰੋਨ੍ਤਿ, ਤਂ ਇਮੇਸਂ ਸਤ੍ਤਾਨਂ ਅਨ੍ਤੋਪਦੁਟ੍ਠਂ ਮਿਚ੍ਛਾਪਣਿਹਿਤਂ ਚਿਤ੍ਤਮੇਵ ਕਰੋਤੀ’’ਤਿ ਵਤ੍ਵਾ ਇਮਂ ਗਾਥਮਾਹ –

‘‘ਦਿਸੋ ਦਿਸਂ ਯਂ ਤਂ ਕਯਿਰਾ, ਵੇਰੀ ਵਾ ਪਨ ਵੇਰਿਨਂ;

ਮਿਚ੍ਛਾਪਣਿਹਿਤਂ ਚਿਤ੍ਤਂ, ਪਾਪਿਯੋ ਨਂ ਤਤੋ ਕਰੇ’’ਤਿ.

ਤਤ੍ਥ ਦਿਸੋ ਦਿਸਨ੍ਤਿ ਚੋਰੋ ਚੋਰਂ. ‘‘ਦਿਸ੍ਵਾ’’ਤਿ ਪਾਠਸੇਸੋ. ਯਂ ਤਂ ਕਯਿਰਾਤਿ ਯਂ ਤਂ ਤਸ੍ਸ ਅਨਯਬ੍ਯਸਨਂ ਕਰੇਯ੍ਯ. ਦੁਤਿਯਪਦੇਪਿ ਏਸੇਵ ਨਯੋ. ਇਦਂ ਵੁਤ੍ਤਂ ਹੋਤਿ – ਏਕੋ ਏਕਸ੍ਸ ਮਿਤ੍ਤਦੁਬ੍ਭੀ ਚੋਰੋ ਪੁਤ੍ਤਦਾਰਖੇਤ੍ਤਵਤ੍ਥੁ ਗੋਮਹਿਂਸਾਦੀਸੁ ਅਪਰਜ੍ਝਨ੍ਤੋ ਯਸ੍ਸ ਅਪਰਜ੍ਝਤਿ, ਤਮ੍ਪਿ ਤਥੇਵ ਅਤ੍ਤਨਿ ਅਪਰਜ੍ਝਨ੍ਤਂ ਚੋਰਂ ਦਿਸ੍ਵਾ, ਵੇਰਿ ਵਾ ਪਨ ਕੇਨਚਿਦੇਵ ਕਾਰਣੇਨ ਬਦ੍ਧਵੇਰਂ ਵੇਰਿਂ ਦਿਸ੍ਵਾ ਅਤ੍ਤਨੋ ਕਕ੍ਖਲ਼ਤਾਯ ਦਾਰੁਣਤਾਯ ਯਂ ਤਂ ਤਸ੍ਸ ਅਨਯਬ੍ਯਸਨਂ ਕਰੇਯ੍ਯ, ਪੁਤ੍ਤਦਾਰਂ ਵਾ ਪੀਲ਼ੇਯ੍ਯ, ਖੇਤ੍ਤਾਦੀਨਿ ਵਾ ਨਾਸੇਯ੍ਯ, ਜੀਵਿਤਾ ਵਾ ਪਨ ਨਂ ਵੋਰੋਪੇਯ੍ਯ, ਦਸਸੁ ਅਕੁਸਲਕਮ੍ਮਪਥੇਸੁ ਮਿਚ੍ਛਾਠਪਿਤਤ੍ਤਾ ਮਿਚ੍ਛਾਪਹਿਣਿਤਂ ਚਿਤ੍ਤਂ ਪਾਪਿਯੋ ਨਂ ਤਤੋ ਕਰੇ ਤਂ ਪੁਰਿਸਂ ਤਤੋ ਪਾਪਤਰਂ ਕਰੇਯ੍ਯ. ਵੁਤ੍ਤਪ੍ਪਕਾਰੇਹਿ, ਦਿਸੋ ਦਿਸਸ੍ਸ ਵਾ ਵੇਰੀ ਵੇਰਿਨੋ ਵਾ ਇਮਸ੍ਮਿਂਯੇਵ ¶ ਅਤ੍ਤਭਾਵੇ ਦੁਕ੍ਖਂ ਵਾ ਉਪ੍ਪਾਦੇਯ੍ਯ, ਜੀਵਿਤਕ੍ਖਯਂ ਵਾ ਕਰੇਯ੍ਯ. ਇਦਂ ਪਨ ਅਕੁਸਲਕਮ੍ਮਪਥੇਸੁ ਮਿਚ੍ਛਾਠਪਿਤਂ ਚਿਤ੍ਤਂ ਦਿਟ੍ਠੇਵ ਧਮ੍ਮੇ ਅਨਯਬ੍ਯਸਨਂ ਪਾਪੇਤਿ, ਅਤ੍ਤਭਾਵਸਤਸਹਸ੍ਸੇਸੁਪਿ ਚਤੂਸੁ ਅਪਾਯੇਸੁ ਖਿਪਿਤ੍ਵਾ ਸੀਸਂ ਉਕ੍ਖਿਪਿਤੁਂ ਨ ਦੇਤੀਤਿ.

ਦੇਸਨਾਪਰਿਯੋਸਾਨੇ ¶ ਬਹੂ ਸੋਤਾਪਤ੍ਤਿਫਲਾਦੀਨਿ ਪਤ੍ਤਾ. ਮਹਾਜਨਸ੍ਸ ਸਾਤ੍ਥਿਕਾ ਦੇਸਨਾ ਜਾਤਾ. ਉਪਾਸਕੇਨ ਪਨ ਭਵਨ੍ਤਰੇ ਕਤਕਮ੍ਮਂ ਭਿਕ੍ਖੂਹਿ ਨ ਪੁਚ੍ਛਿਤਂ, ਤਸ੍ਮਾ ਸਤ੍ਥਾਰਾ ਨ ਕਥਿਤਨ੍ਤਿ.

ਨ ¶ ਤਂ ਮਾਤਾ ਪਿਤਾ ਕਯਿਰਾਤਿ ਇਮਂ ਧਮ੍ਮਦੇਸਨਂ ਸਤ੍ਥਾ ਸਾਵਤ੍ਥਿਯਂ ਜੇਤਵਨੇ ਵਿਹਰਨ੍ਤੋ ਸੋਰੇਯ੍ਯਤ੍ਥੇਰਂ ਆਰਬ੍ਭ ਕਥੇਸਿ.

ਵਤ੍ਥੁ ਸੋਰੇਯ੍ਯਨਗਰੇ ਸਮੁਟ੍ਠਿਤਂ, ਸਾਵਤ੍ਥਿਯਂ ਨਿਟ੍ਠਾਪੇਸਿ. ਸਮ੍ਮਾਸਮ੍ਬੁਦ੍ਧੇ ਸਾਵਤ੍ਥਿਯਂ ਵਿਹਰਨ੍ਤੇ ਸੋਰੇਯ੍ਯਨਗਰੇ ਸੋਰੇਯ੍ਯਸੇਟ੍ਠਿਪੁਤ੍ਤੋ ਏਕੇਨ ਸਹਾਯਕੇਨ ਸਦ੍ਧਿਂ ਸੁਖਯਾਨਕੇ ਨਿਸੀਦਿਤ੍ਵਾ ਮਹਨ੍ਤੇਨ ਪਰਿਵਾਰੇਨ ਨ੍ਹਾਨਤ੍ਥਾਯ ਨਗਰਾ ਨਿਕ੍ਖਮਿ. ਤਸ੍ਮਿਂ ਖਣੇ ਮਹਾਕਚ੍ਚਾਯਨਤ੍ਥੇਰੋ ਸੋਰੇਯ੍ਯਨਗਰਂ ਪਿਣ੍ਡਾਯ ਪਵਿਸਿਤੁਕਾਮੋ ਹੁਤ੍ਵਾ ਬਹਿਨਗਰੇ ਸਙ੍ਘਾਟਿਂ ਪਾਰੁਪਤਿ. ਥੇਰਸ੍ਸ ਚ ਸੁਵਣ੍ਣਵਣ੍ਣਂ ਸਰੀਰਂ. ਸੋਰੇਯ੍ਯਸੇਟ੍ਠਿਪੁਤ੍ਤੋ ਤਂ ਦਿਸ੍ਵਾ ਚਿਨ੍ਤੇਸਿ – ‘‘ਅਹੋ ਵਤ ਅਯਂ ਵਾ ਥੇਰੋ ਮਮ ਭਰਿਯਾ ਭਵੇਯ੍ਯ, ਮਮ ਵਾ ਭਰਿਯਾਯ ਸਰੀਰਵਣ੍ਣੋ ਏਤਸ੍ਸ ਸਰੀਰਵਣ੍ਣੋ ¶ ਵਿਯ ਭਵੇਯ੍ਯਾ’’ਤਿ. ਤਸ੍ਸ ਚਿਨ੍ਤਿਤਮਤ੍ਤੇਯੇਵ ਪੁਰਿਸਲਿਙ੍ਗਂ ਅਨ੍ਤਰਧਾਯਿ, ਇਤ੍ਥਿਲਿਙ੍ਗਂ ਪਾਤੁਰਹੋਸਿ. ਸੋ ਲਜ੍ਜਮਾਨੋ ਯਾਨਕਾ ਓਰੁਯ੍ਹ ਪਲਾਯਿ. ਪਰਿਜਨੋ ਤਂ ਅਸਞ੍ਜਾਨਨ੍ਤੋ ‘‘ਕਿਮੇਤ’’ਨ੍ਤਿ ਆਹ. ਸਾਪਿ ਤਕ੍ਕਸਿਲਮਗ੍ਗਂ ਪਟਿਪਜ੍ਜਿ. ਸਹਾਯਕੋਪਿਸ੍ਸਾ ਇਤੋ ਚਿਤੋ ਚ ਵਿਚਰਿਤ੍ਵਾਪਿ ਨਾਦ੍ਦਸ. ਸਬ੍ਬੇ ਨ੍ਹਾਯਿਤ੍ਵਾ ਗੇਹਂ ਅਗਮਿਂਸੁ. ‘‘ਕਹਂ ਸੇਟ੍ਠਿਪੁਤ੍ਤੋ’’ਤਿ ਚ ਵੁਤ੍ਤੇ, ‘‘ਨ੍ਹਤ੍ਵਾ ਆਗਤੋ ਭਵਿਸ੍ਸਤੀਤਿ ਮਞ੍ਞਿਮ੍ਹਾ’’ਤਿ ਵਦਿਂਸੁ. ਅਥਸ੍ਸ ਮਾਤਾਪਿਤਰੋ ਤਤ੍ਥ ਤਤ੍ਥ ਪਰਿਯੇਸਿਤ੍ਵਾ ਅਪਸ੍ਸਨ੍ਤਾ ਰੋਦਿਤ੍ਵਾ ਪਰਿਦੇਵਿਤ੍ਵਾ, ‘‘ਮਤੋ ਭਵਿਸ੍ਸਤੀ’’ਤਿ ਮਤਕਭਤ੍ਤਂ ਅਦਂਸੁ. ਸਾ ਏਕਂ ਤਕ੍ਕਸਿਲਗਾਮਿਂ ਸਤ੍ਥਵਾਹਂ ਦਿਸ੍ਵਾ ਯਾਨਕਸ੍ਸ ਪਚ੍ਛਤੋ ਪਚ੍ਛਤੋ ਅਨੁਬਨ੍ਧਿ.

ਅਥ ਨਂ ਮਨੁਸ੍ਸਾ ਦਿਸ੍ਵਾ, ‘‘ਅਮ੍ਹਾਕਂ ਯਾਨਕਸ੍ਸ ਪਚ੍ਛਤੋ ਪਚ੍ਛਤੋ ਅਨੁਗਚ੍ਛਤਿ, ਮਯਂ ‘ਕਸ੍ਸੇਸਾ ਦਾਰਿਕਾ’ਤਿ ਤਂ ਨ ਜਾਨਾਮਾ’’ਤਿ ਵਦਿਂਸੁ. ਸਾਪਿ ‘‘ਤੁਮ੍ਹੇ ਅਤ੍ਤਨੋ ਯਾਨਕਂ ਪਾਜੇਥ, ਅਹਂ ਪਦਸਾ ਗਮਿਸ੍ਸਾਮੀ’’ਤਿ ਗਚ੍ਛਨ੍ਤੀ ਅਙ੍ਗੁਲਿਮੁਦ੍ਦਿਕਂ ਦਤ੍ਵਾ ਏਕਸ੍ਮਿਂ ਯਾਨਕੇ ਓਕਾਸਂ ਕਾਰੇਸਿ. ਮਨੁਸ੍ਸਾ ਚਿਨ੍ਤਯਿਂਸੁ – ‘‘ਤਕ੍ਕਸਿਲਨਗਰੇ ਅਮ੍ਹਾਕਂ ਸੇਟ੍ਠਿਪੁਤ੍ਤਸ੍ਸ ਭਰਿਯਾ ਨਤ੍ਥਿ, ਤਸ੍ਸ ਆਚਿਕ੍ਖਿਸ੍ਸਾਮ, ਮਹਾਪਣ੍ਣਾਕਾਰੋ ਨੋ ਭਵਿਸ੍ਸਤੀ’’ਤਿ. ਤੇ ਗੇਹਂ ਗਨ੍ਤ੍ਵਾ, ‘‘ਸਾਮਿ, ਅਮ੍ਹੇਹਿ ਤੁਮ੍ਹਾਕਂ ¶ ਏਕਂ ਇਤ੍ਥਿਰਤਨਂ ਆਨੀਤ’’ਨ੍ਤਿ ਆਹਂਸੁ. ਸੋ ਤਂ ਸੁਤ੍ਵਾ ਤਂ ਪਕ੍ਕੋਸਾਪੇਤ੍ਵਾ ਅਤ੍ਤਨੋ ਵਯਾਨੁਰੂਪਂ ¶ ਅਭਿਰੂਪਂ ਪਾਸਾਦਿਕਂ ਦਿਸ੍ਵਾ ਉਪ੍ਪਨ੍ਨਸਿਨੇਹੋ ਗੇਹੇ ਅਕਾਸਿ. ਪੁਰਿਸਾ ਹਿ ਇਤ੍ਥਿਯੋ, ਇਤ੍ਥਿਯੋ ¶ ਵਾ ਪੁਰਿਸਾ ਅਭੂਤਪੁਬ੍ਬਾ ਨਾਮ ਨਤ੍ਥਿ. ਪੁਰਿਸਾ ਹਿ ਪਰਸ੍ਸ ਦਾਰੇਸੁ ਅਤਿਚਰਿਤ੍ਵਾ ਕਾਲਂ ਕਤ੍ਵਾ ਬਹੂਨਿ ਵਸ੍ਸਸਤਸਹਸ੍ਸਾਨਿ ਨਿਰਯੇ ਪਚ੍ਚਿਤ੍ਵਾ ਮਨੁਸ੍ਸਜਾਤਿਂ ਆਗਚ੍ਛਨ੍ਤਾ ਅਤ੍ਤਭਾਵਸਤੇ ਇਤ੍ਥਿਭਾਵਂ ਆਪਜ੍ਜਨ੍ਤਿ.

ਆਨਨ੍ਦਤ੍ਥੇਰੋਪਿ ਕਪ੍ਪਸਤਸਹਸ੍ਸਂ ਪੂਰਿਤਪਾਰਮੀ ਅਰਿਯਸਾਵਕੋ ਸਂਸਾਰੇ ਸਂਸਰਨ੍ਤੋ ਏਕਸ੍ਮਿਂ ਅਤ੍ਤਭਾਵੇ ਕਮ੍ਮਾਰਕੁਲੇ ਨਿਬ੍ਬਤ੍ਤੋ. ਪਰਦਾਰਕਮ੍ਮਂ ਕਤ੍ਵਾ ਨਿਰਯੇ ਪਚ੍ਚਿਤ੍ਵਾ ਪਕ੍ਕਾਵਸੇਸੇਨ ਚੁਦ੍ਦਸਸੁ ਅਤ੍ਤਭਾਵੇਸੁ ਪੁਰਿਸਸ੍ਸ ਪਾਦਪਰਿਚਾਰਿਕਾ ਇਤ੍ਥੀ ਅਹੋਸਿ, ਸਤ੍ਤਸੁ ਅਤ੍ਤਭਾਵੇਸੁ ਬੀਜੁਦ੍ਧਰਣਂ ਪਾਪੁਣਿ. ਇਤ੍ਥਿਯੋ ਪਨ ਦਾਨਾਦੀਨਿ ਪੁਞ੍ਞਾਨਿ ਕਤ੍ਵਾ ਇਤ੍ਥਿਭਾਵੇ ਛਨ੍ਦਂ ਵਿਰਾਜੇਤ੍ਵਾ, ‘‘ਇਦਂ ਨੋ ਪੁਞ੍ਞਂ ਪੁਰਿਸਤ੍ਤਭਾਵਪਟਿਲਾਭਾਯ ਸਂਵਤ੍ਤਤੂ’’ਤਿ ਚਿਤ੍ਤਂ ਅਧਿਟ੍ਠਹਿਤ੍ਵਾ ਕਾਲਂ ਕਤ੍ਵਾ ਪੁਰਿਸਤ੍ਤਭਾਵਂ ਪਟਿਲਭਨ੍ਤਿ, ਪਤਿਦੇਵਤਾ ਹੁਤ੍ਵਾ ਸਾਮਿਕੇ ਸਮ੍ਮਾਪਟਿਪਤ੍ਤਿਵਸੇਨਾਪਿ ਪੁਰਿਸਤ੍ਤਭਾਵਂ ਪਟਿਲਭਨ੍ਤੇਵ.

ਅਯਂ ਪਨ ਸੇਟ੍ਠਿਪੁਤ੍ਤੋ ਥੇਰੇ ਅਯੋਨਿਸੋ ਚਿਤ੍ਤਂ ਉਪ੍ਪਾਦੇਤ੍ਵਾ ਇਮਸ੍ਮਿਂਯੇਵ ਅਤ੍ਤਭਾਵੇ ਇਤ੍ਥਿਭਾਵਂ ਪਟਿਲਭਿ. ਤਕ੍ਕਸਿਲਾਯਂ ਸੇਟ੍ਠਿਪੁਤ੍ਤੇਨ ਸਦ੍ਧਿਂ ਸਂਵਾਸਮਨ੍ਵਾਯ ਪਨ ਤਸ੍ਸਾ ਕੁਚ੍ਛਿਯਂ ਗਬ੍ਭੋ ਪਤਿਟ੍ਠਾਸਿ. ਸਾ ਦਸਮਾਸਚ੍ਚਯੇਨ ਪੁਤ੍ਤਂ ਲਭਿਤ੍ਵਾ ਤਸ੍ਸ ਪਦਸਾ ਗਮਨਕਾਲੇ ਅਪਰਮ੍ਪਿ ਪੁਤ੍ਤਂ ਪਟਿਲਭਿ. ਏਵਮਸ੍ਸਾ ਕੁਚ੍ਛਿਯਂ ਵੁਤ੍ਥਾ ਦ੍ਵੇ, ਸੋਰੇਯ੍ਯਨਗਰੇ ਤਂ ਪਟਿਚ੍ਚ ਨਿਬ੍ਬਤ੍ਤਾ ਦ੍ਵੇਤਿ ਚਤ੍ਤਾਰੋ ਪੁਤ੍ਤਾ ਅਹੇਸੁਂ. ਤਸ੍ਮਿਂ ਕਾਲੇ ਸੋਰੇਯ੍ਯਨਗਰਤੋ ਤਸ੍ਸਾ ਸਹਾਯਕੋ ਸੇਟ੍ਠਿਪੁਤ੍ਤੋ ਪਞ੍ਚਹਿ ਸਕਟਸਤੇਹਿ ਤਕ੍ਕਸਿਲਂ ¶ ਗਨ੍ਤ੍ਵਾ ਸੁਖਯਾਨਕੇ ਨਿਸਿਨ੍ਨੋ ਨਗਰਂ ਪਾਵਿਸਿ. ਅਥ ਨਂ ਸਾ ਉਪਰਿਪਾਸਾਦਤਲੇ ਵਾਤਪਾਨਂ ਵਿਵਰਿਤ੍ਵਾ ਅਨ੍ਤਰਵੀਥਿਂ ਓਲੋਕਯਮਾਨਾ ਠਿਤਾ ਦਿਸ੍ਵਾ ਸਞ੍ਜਾਨਿਤ੍ਵਾ ਦਾਸਿਂ ਪੇਸੇਤ੍ਵਾ ਪਕ੍ਕੋਸਾਪੇਤ੍ਵਾ ਮਹਾਤਲੇ ਨਿਸੀਦਾਪੇਤ੍ਵਾ ਮਹਨ੍ਤਂ ਸਕ੍ਕਾਰਸਮ੍ਮਾਨਂ ਅਕਾਸਿ. ਅਥ ਨਂ ਸੋ ਆਹ – ‘‘ਭਦ੍ਦੇ, ਤ੍ਵਂ ਇਤੋ ਪੁਬ੍ਬੇ ਅਮ੍ਹੇਹਿ ਨ ਦਿਟ੍ਠਪੁਬ੍ਬਾ, ਅਥ ਚ ਪਨ ਨੋ ਮਹਨ੍ਤਂ ਸਕ੍ਕਾਰਂ ਕਰੋਸਿ, ਜਾਨਾਸਿ ਤ੍ਵਂ ਅਮ੍ਹੇ’’ਤਿ. ‘‘ਆਮ, ਸਾਮਿ, ਜਾਨਾਮਿ, ਨਨੁ ਤੁਮ੍ਹੇ ਸੋਰੇਯ੍ਯਨਗਰਵਾਸਿਨੋ’’ਤਿ? ‘‘ਆਮ, ਭਦ੍ਦੇ’’ਤਿ. ਸਾ ਮਾਤਾਪਿਤੂਨਞ੍ਚ ਭਰਿਯਾਯ ਚ ਪੁਤ੍ਤਾਨਞ੍ਚ ਅਰੋਗਭਾਵਂ ਪੁਚ੍ਛਿ. ਇਤਰੋ ‘‘ਆਮ, ਭਦ੍ਦੇ, ਅਰੋਗਾ’’ਤਿ ਵਤ੍ਵਾ ‘‘ਜਾਨਾਸਿ ਤ੍ਵਂ ਏਤੇ’’ਤਿ ਆਹ. ‘‘ਆਮ ਸਾਮਿ, ਜਾਨਾਮਿ. ਤੇਸਂ ਏਕੋ ਪੁਤ੍ਤੋ ਅਤ੍ਥਿ, ਸੋ ਕਹਂ, ਸਾਮੀ’’ਤਿ? ‘‘ਭਦ੍ਦੇ, ਮਾ ਏਤਂ ਕਥੇਹਿ, ਮਯਂ ਤੇਨ ਸਦ੍ਧਿਂ ਏਕਦਿਵਸਂ ਸੁਖਯਾਨਕੇ ਨਿਸੀਦਿਤ੍ਵਾ ਨ੍ਹਾਯਿਤੁਂ ਨਿਕ੍ਖਨ੍ਤਾ ਨੇਵਸ੍ਸ ਗਤਿਂ ਜਾਨਾਮ, ਇਤੋ ਚਿਤੋ ਚ ਵਿਚਰਿਤ੍ਵਾ ਤਂ ਅਦਿਸ੍ਵਾ ਮਾਤਾਪਿਤੂਨਂ ¶ ਆਰੋਚਯਿਮ੍ਹਾ, ਤੇਪਿਸ੍ਸ ਰੋਦਿਤ੍ਵਾ ਕਨ੍ਦਿਤ੍ਵਾ ਪੇਤਕਿਚ੍ਚਂ ਕਿਰਿਂਸੂ’’ਤਿ. ‘‘ਅਹਂ ਸੋ, ਸਾਮੀ’’ਤਿ. ‘‘ਅਪੇਹਿ, ਭਦ੍ਦੇ, ਕਿਂ ਕਥੇਸਿ ਮਯ੍ਹਂ ਸਹਾਯੋ ਦੇਵਕੁਮਾਰੋ ਵਿਯ ਏਕੋ ਪੁਰਿਸੋ’’ਤਿ? ‘‘ਹੋਤੁ, ਸਾਮਿ, ਅਹਂ ਸੋ’’ਤਿ. ‘‘ਅਥ ਇਦਂ ਕਿਂ ਨਾਮਾ’’ਤਿ? ‘‘ਤਂ ਦਿਵਸਂ ਤੇ ਅਯ੍ਯੋ ਮਹਾਕਚ੍ਚਾਯਨਤ੍ਥੇਰੋ ਦਿਟ੍ਠੋ’’ਤਿ? ‘‘ਆਮ, ਦਿਟ੍ਠੋ’’ਤਿ. ਅਹਂ ਅਯ੍ਯਂ ¶ ਮਹਾਕਚ੍ਚਾਯਨਤ੍ਥੇਰਂ ਓਲੋਕੇਤ੍ਵਾ, ‘‘ਅਹੋ ਵਤ ਅਯਂ ਵਾ ਥੇਰੋ ਮਮ ਭਰਿਯਾ ਭਵੇਯ੍ਯ ¶ , ਏਤਸ੍ਸ ਵਾ ਸਰੀਰਵਣ੍ਣੋ ਵਿਯ ਮਮ ਭਰਿਯਾਯ ਸਰੀਰਵਣ੍ਣੋ ਭਵੇਯ੍ਯਾ’’ਤਿ ਚਿਨ੍ਤੇਸਿਂ. ਚਿਨ੍ਤਿਤਕ੍ਖਣੇਯੇਵ ਮੇ ਪੁਰਿਸਲਿਙ੍ਗਂ ਅਨ੍ਤਰਧਾਯਿ, ਇਤ੍ਥਿਲਿਙ੍ਗਂ ਪਾਤੁਭਵਿ. ਅਥਾਹਂ ਲਜ੍ਜਮਾਨਾ ਕਸ੍ਸਚਿ ਕਿਞ੍ਚਿ ਵਤ੍ਤੁਂ ਅਸਕ੍ਕੁਣਿਤ੍ਵਾ ਤਤੋ ਪਲਾਯਿਤ੍ਵਾ ਇਧਾਗਤਾ, ਸਾਮੀਤਿ.

‘‘ਅਹੋ ਵਤ ਤੇ ਭਾਰਿਯਂ ਕਮ੍ਮਂ ਕਤਂ, ਕਸ੍ਮਾ ਮਯ੍ਹਂ ਨਾਚਿਕ੍ਖਿ, ਅਪਿਚ ਪਨ ਤੇ ਥੇਰੋ ਖਮਾਪਿਤੋ’’ਤਿ? ‘‘ਨ ਖਮਾਪਿਤੋ, ਸਾਮਿ. ਜਾਨਾਸਿ ਪਨ ਤ੍ਵਂ ਕਹਂ ਥੇਰੋ’’ਤਿ? ‘‘ਇਮਮੇਵ ਨਗਰਂ ਉਪਨਿਸ੍ਸਾਯ ਵਿਹਰਤੀ’’ਤਿ. ‘‘ਸਚੇ ਪਿਣ੍ਡਾਯ ਚਰਨ੍ਤੋ ਇਧਾਗਚ੍ਛੇਯ੍ਯ, ਅਹਂ ਮਮ ਅਯ੍ਯਸ੍ਸ ਭਿਕ੍ਖਾਹਾਰਂ ਦਦੇਯ੍ਯਂ, ਸਾਮੀ’’ਤਿ. ‘‘ਤੇਨ ਹਿ ਸੀਘਂ ਸਕ੍ਕਾਰਂ ਕਰੋਹਿ, ਅਮ੍ਹਾਕਂ ਅਯ੍ਯਂ ਖਮਾਪੇਸ੍ਸਾਮਾ’’ਤਿ ਸੋ ਥੇਰਸ੍ਸ ਵਸਨਟ੍ਠਾਨਂ ਗਨ੍ਤ੍ਵਾ ਵਨ੍ਦਿਤ੍ਵਾ ਏਕਮਨ੍ਤਂ ਨਿਸਿਨ੍ਨੋ, ‘‘ਭਨ੍ਤੇ, ਸ੍ਵੇ ਮਯ੍ਹਂ ਭਿਕ੍ਖਂ ਗਣ੍ਹਥਾ’’ਤਿ ਆਹ. ‘‘ਨਨੁ ਤ੍ਵਂ, ਸੇਟ੍ਠਿਪੁਤ੍ਤ, ਆਗਨ੍ਤੁਕੋਸੀ’’ਤਿ. ‘‘ਭਨ੍ਤੇ, ਮਾ ਅਮ੍ਹਾਕਂ ਆਗਨ੍ਤੁਕਭਾਵਂ ਪੁਚ੍ਛਥ, ਸ੍ਵੇ ਮੇ ਭਿਕ੍ਖਂ ਗਣ੍ਹਥਾ’’ਤਿ. ਥੇਰੋ ਅਧਿਵਾਸੇਸਿ, ਗੇਹੇਪਿ ਥੇਰਸ੍ਸ ਮਹਾਸਕ੍ਕਾਰੋ ਪਟਿਯਤ੍ਤੋ. ਥੇਰੋ ਪੁਨਦਿਵਸੇ ਤਂ ਗੇਹਦ੍ਵਾਰਂ ਅਗਮਾਸਿ. ਅਥ ਨਂ ਨਿਸੀਦਾਪੇਤ੍ਵਾ ਪਣੀਤੇਨਾਹਾਰੇਨ ਪਰਿਵਿਸਿਤ੍ਵਾ ਸੇਟ੍ਠਿਪੁਤ੍ਤੋ ਤਂ ਇਤ੍ਥਿਂ ਗਹੇਤ੍ਵਾ ਥੇਰਸ੍ਸ ਪਾਦਮੂਲੇ ਨਿਪਜ੍ਜਾਪੇਤ੍ਵਾ, ‘‘ਭਨ੍ਤੇ, ਮਯ੍ਹਂ ਸਹਾਯਿਕਾਯ ਖਮਥਾ’’ਤਿ ਆਹ. ‘‘ਕਿਮੇਤ’’ਨ੍ਤਿ? ‘‘ਅਯਂ, ਭਨ੍ਤੇ, ਪੁਬ੍ਬੇ ਮਯ੍ਹਂ ਪਿਯਸਹਾਯਕੋ ਹੁਤ੍ਵਾ ਤੁਮ੍ਹੇ ਓਲੋਕੇਤ੍ਵਾ ਏਵਂ ਨਾਮ ਚਿਨ੍ਤੇਸਿ, ਅਥਸ੍ਸ ਪੁਰਿਸਲਿਙ੍ਗਂ ਅਨ੍ਤਰਧਾਯਿ, ਇਤ੍ਥਿਲਿਙ੍ਗਂ ਪਾਤੁਭਵਿ, ਖਮਥ, ਭਨ੍ਤੇ’’ਤਿ. ‘‘ਤੇਨ ਹਿ ਉਟ੍ਠਹਥ, ਖਮਾਮਿ ਵੋ ਅਹ’’ਨ੍ਤਿ. ਥੇਰੇਨ ¶ ‘‘ਖਮਾਮੀ’’ਤਿ ਵੁਤ੍ਤਮਤ੍ਤੇਯੇਵ ਇਤ੍ਥਿਲਿਙ੍ਗਂ ਅਨ੍ਤਰਧਾਯਿ, ਪੁਰਿਸਲਿਙ੍ਗਂ ਪਾਤੁਭਵਿ.

ਪੁਰਿਸਲਿਙ੍ਗੇ ਪਾਤੁਭੂਤਮਤ੍ਤੇਯੇਵ ਤਂ ਤਕ੍ਕਸਿਲਾਯ ਸੇਟ੍ਠਿਪੁਤ੍ਤੋ ਆਹ – ‘‘ਸਮ੍ਮ ਸਹਾਯਕ, ਇਮੇ ਦ੍ਵੇ ਦਾਰਕਾ ਤਵ ਕੁਚ੍ਛਿਯਂ ਵੁਤ੍ਥਤ੍ਤਾ ਮਂ ਪਟਿਚ੍ਚ ਨਿਬ੍ਬਤ੍ਤਤ੍ਤਾ ਉਭਿਨ੍ਨਮ੍ਪਿਨੋ ਪੁਤ੍ਤਾ ਏਵ, ਇਧੇਵ ਵਸਿਸ੍ਸਾਮ, ਮਾ ਉਕ੍ਕਣ੍ਠੀ’’ਤਿ. ‘‘ਸਮ੍ਮ, ਅਹਂ ਏਕੇਨਤ੍ਤਭਾਵੇਨ ਪਠਮਂ ਪੁਰਿਸੋ ਹੁਤ੍ਵਾ ਇਤ੍ਥਿਭਾਵਂ ਪਤ੍ਵਾ ਪੁਨ ¶ ਪੁਰਿਸੋ ਜਾਤੋਤਿ ਵਿਪ੍ਪਕਾਰਪ੍ਪਤ੍ਤੋ, ਪਠਮਂ ਮਂ ਪਟਿਚ੍ਚ ਦ੍ਵੇ ਪੁਤ੍ਤਾ ਨਿਬ੍ਬਤ੍ਤਾ, ਇਦਾਨਿ ਮੇ ਕੁਚ੍ਛਿਤੋ ਦ੍ਵੇ ਪੁਤ੍ਤਾ ਨਿਕ੍ਖਨ੍ਤਾ, ਸ੍ਵਾਹਂ ਏਕੇਨਤ੍ਤਭਾਵੇਨ ਵਿਪ੍ਪਕਾਰਪ੍ਪਤ੍ਤੋ, ਪੁਨ ‘ਗੇਹੇ ਵਸਿਸ੍ਸਤੀ’ਤਿ ਸਞ੍ਞਂ ਮਾ ਕਰਿ, ਅਹਂ ਮਮ ਅਯ੍ਯਸ੍ਸ ਸਨ੍ਤਿਕੇ ਪਬ੍ਬਜਿਸ੍ਸਾਮਿ. ਇਮੇ ਦ੍ਵੇ ਦਾਰਕਾ ਤਵ ਭਾਰਾਤਿ, ਇਮੇਸੁ ਮਾ ਪਮਜ੍ਜੀ’’ਤਿ ਵਤ੍ਵਾ ਪੁਤ੍ਤੇ ਸੀਸੇ ਪਰਿਚੁਮ੍ਬਿਤ੍ਵਾ ਪਰਿਮਜ੍ਜਿਤ੍ਵਾ ਉਰੇ ਨਿਪਜ੍ਜਾਪੇਤ੍ਵਾ ਪਿਤੁ ਨਿਯ੍ਯਾਦੇਤ੍ਵਾ ਨਿਕ੍ਖਮਿਤ੍ਵਾ ਥੇਰਸ੍ਸ ਸਨ੍ਤਿਕੇ ਪਬ੍ਬਜ੍ਜਂ ਯਾਚਿ. ਥੇਰੋਪਿ ਨਂ ਪਬ੍ਬਾਜੇਤ੍ਵਾ ਉਪਸਮ੍ਪਾਦੇਤ੍ਵਾ ਗਣ੍ਹਿਤ੍ਵਾਵ ਚਾਰਿਕਂ ਚਰਮਾਨੋ ਅਨੁਪੁਬ੍ਬੇਨ ਸਾਵਤ੍ਥਿਂ ਅਗਮਾਸਿ. ਤਸ੍ਸ ਸੋਰੇਯ੍ਯਤ੍ਥੇਰੋਤਿ ਨਾਮਂ ਅਹੋਸਿ. ਜਨਪਦਵਾਸਿਨੋ ਤਂ ਪਵਤ੍ਤਿਂ ਞਤ੍ਵਾ ਸਙ੍ਖੁਭਿਤ੍ਵਾ ਕੋਤੂਹਲਜਾਤਾ ਤਂ ਉਪਸਙ੍ਕਮਿਤ੍ਵਾ ਪੁਚ੍ਛਿਂਸੁ ¶ – ‘‘ਏਵਂ ਕਿਰ, ਭਨ੍ਤੇ’’ਤਿ? ‘‘ਆਮ, ਆਵੁਸੋ’’ਤਿ. ‘‘ਭਨ੍ਤੇ, ਏਵਰੂਪਮ੍ਪਿ ਕਾਰਣਂ ਨਾਮ ਹੋਤਿ’’? ‘‘ਤੁਮ੍ਹਾਕਂ ਕੁਚ੍ਛਿਯਂ ਕਿਰ ਦ੍ਵੇ ਪੁਤ੍ਤਾ ਨਿਬ੍ਬਤ੍ਤਾ, ਤੁਮ੍ਹੇ ਪਟਿਚ੍ਚ ¶ ਦ੍ਵੇ ਜਾਤਾ, ਤੇਸਂ ਵੋ ਕਤਰੇਸੁ ਬਲਵਸਿਨੇਹੋ ਹੋਤੀ’’ਤਿ? ‘‘ਕੁਚ੍ਛਿਯਂ ਵੁਤ੍ਥਕੇਸੁ, ਆਵੁਸੋ’’ਤਿ. ਆਗਤਾਗਤਾ ਨਿਬਦ੍ਧਂ ਤਥੇਵ ਪੁਚ੍ਛਿਂਸੁ.

ਥੇਰੋ ‘‘ਕੁਚ੍ਛਿਯਂ ਵੁਤ੍ਤਕੇਸੁ ਏਵ ਸਿਨੇਹੋ ਬਲਵਾ’’ਤਿ ਪੁਨਪ੍ਪੁਨਂ ਕਥੇਨ੍ਤੋ ਹਰਾਯਮਾਨੋ ਏਕੋਵ ਨਿਸੀਦਤਿ, ਏਕੋਵ ਤਿਟ੍ਠਤਿ. ਸੋ ਏਵਂ ਏਕਤ੍ਤੂਪਗਤੋ ਅਤ੍ਤਭਾਵੇ ਖਯਵਯਂ ਸਮੁਟ੍ਠਾਪੇਤ੍ਵਾ ਸਹ ਪਟਿਸਮ੍ਭਿਦਾਹਿ ਅਰਹਤ੍ਤਂ ਪਾਪੁਣਿ. ਅਥ ਨਂ ਆਗਤਾਗਤਾ ਪੁਚ੍ਛਨ੍ਤਿ – ‘‘ਭਨ੍ਤੇ, ਏਵਂ ਕਿਰ ਨਾਮ ਅਹੋਸੀ’’ਤਿ? ‘‘ਆਮਾਵੁਸੋ’’ਤਿ. ‘‘ਕਤਰੇਸੁ ਸਿਨੇਹੋ ਬਲਵਾ’’ਤਿ? ‘‘ਮਯ੍ਹਂ ਕਤ੍ਥਚਿ ਸਿਨੇਹੋ ਨਾਮ ਨਤ੍ਥੀ’’ਤਿ. ਭਿਕ੍ਖੂ ‘‘ਅਯਂ ਅਭੂਤਂ ਕਥੇਸਿ, ਪੁਰਿਮਦਿਵਸੇਸੁ ‘ਕੁਚ੍ਛਿਯਂ ਵੁਤ੍ਥਪੁਤ੍ਤੇਸੁ ਸਿਨੇਹੋ ਬਲਵਾ’ਤਿ ਵਤ੍ਵਾ ਇਦਾਨਿ ‘ਮਯ੍ਹਂ ਕਤ੍ਥਚਿ ਸਿਨੇਹੋ ਨਤ੍ਥੀ’ਤਿ ਵਦਤਿ, ਅਞ੍ਞਂ ਬ੍ਯਾਕਰੋਤਿ, ਭਨ੍ਤੇ’’ਤਿ ਆਹਂਸੁ. ਸਤ੍ਥਾ ‘‘ਨ, ਭਿਕ੍ਖਵੇ, ਮਮ ਪੁਤ੍ਤੋ ਅਞ੍ਞਂ ਬ੍ਯਾਕਰੋਤਿ, ਮਮ ਪੁਤ੍ਤਸ੍ਸ ਸਮ੍ਮਾਪਣਿਹਿਤੇਨ ਚਿਤ੍ਤੇਨ ਮਗ੍ਗਸ੍ਸ ਦਿਟ੍ਠਕਾਲਤੋ ਪਟ੍ਠਾਯ ਨ ਕਤ੍ਥਚਿ ਸਿਨੇਹੋ ਜਾਤੋ, ਯਂ ਸਮ੍ਪਤ੍ਤਿਂ ਨੇਵ ਮਾਤਾ, ਨ ਪਿਤਾ ਕਾਤੁਂ ਸਕ੍ਕੋਤਿ, ਤਂ ਇਮੇਸਂ ਸਤ੍ਤਾਨਂ ਅਬ੍ਭਨ੍ਤਰੇ ਪਵਤ੍ਤਂ ਸਮ੍ਮਾਪਣਿਹਿਤਂ ਚਿਤ੍ਤਮੇਵ ਦੇਤੀ’’ਤਿ ਵਤ੍ਵਾ ਇਮਂ ਗਾਥਮਾਹ –

‘‘ਨ ¶ ਤਂ ਮਾਤਾ ਪਿਤਾ ਕਯਿਰਾ, ਅਞ੍ਞੇ ਵਾਪਿ ਚ ਞਾਤਕਾ;

ਸਮ੍ਮਾਪਣਿਹਿਤਂ ਚਿਤ੍ਤਂ, ਸੇਯ੍ਯਸੋ ਨਂ ਤਤੋ ਕਰੇ’’ਤਿ.

ਤਤ੍ਥਨ ਤਨ੍ਤਿ ਤਂ ਕਾਰਣਂ ਨੇਵ ਮਾਤਾ ਕਰੇਯ੍ਯ, ਨ ਪਿਤਾ, ਨ ਅਞ੍ਞੇ ਞਾਤਕਾ. ਸਮ੍ਮਾਪਣਿਹਿਤਨ੍ਤਿ ਦਸਸੁ ਕੁਸਲਕਮ੍ਮਪਥੇਸੁ ਸਮ੍ਮਾ ਠਪਿਤਂ. ਸੇਯ੍ਯਸੋ ¶ ਨਂ ਤਤੋ ਕਰੇਤਿ ਤਤੋ ਕਾਰਣਤੋ ਸੇਯ੍ਯਸੋ ਨਂ ਵਰਤਰਂ ਉਤ੍ਤਰਿਤਰਂ ਕਰੇਯ੍ਯ, ਕਰੋਤੀਤਿ ਅਤ੍ਥੋ. ਮਾਤਾਪਿਤਰੋ ਹਿ ਪੁਤ੍ਤਾਨਂ ਧਨਂ ਦਦਮਾਨਾ ਏਕਸ੍ਮਿਂਯੇਵ ਅਤ੍ਤਭਾਵੇ ਕਮ੍ਮਂ ਅਕਤ੍ਵਾ ਸੁਖੇਨ ਜੀਵਿਕਕਪ੍ਪਨਂ ਧਨਂ ਦਾਤੁਂ ਸਕ੍ਕੋਨ੍ਤਿ. ਵਿਸਾਖਾਯ ਮਾਤਾਪਿਤਰੋਪਿ ਤਾਵ ਮਹਦ੍ਧਨਾ ਮਹਾਭੋਗਾ, ਤਸ੍ਸਾ ਏਕਸ੍ਮਿਂਯੇਵ ਅਤ੍ਤਭਾਵੇ ਸੁਖੇਨ ਜੀਵਿਕਕਪ੍ਪਨਂ ਧਨਂ ਅਦਂਸੁ. ਚਤੂਸੁ ਪਨ ਦੀਪੇਸੁ ਚਕ੍ਕਵਤ੍ਤਿਸਿਰਿਂ ਦਾਤੁਂ ਸਮਤ੍ਥਾ ਮਾਤਾਪਿਤਰੋਪਿ ਨਾਮ ਪੁਤ੍ਤਾਨਂ ਨਤ੍ਥਿ, ਪਗੇਵ ਦਿਬ੍ਬਸਮ੍ਪਤ੍ਤਿਂ ਵਾ ਪਠਮਜ੍ਝਾਨਾਦਿਸਮ੍ਪਤ੍ਤਿਂ ਵਾ, ਲੋਕੁਤ੍ਤਰਸਮ੍ਪਤ੍ਤਿਦਾਨੇ ਕਥਾਵ ਨਤ੍ਥਿ, ਸਮ੍ਮਾਪਣਿਹਿਤਂ ਪਨ ਚਿਤ੍ਤਂ ਸਬ੍ਬਮ੍ਪੇਤਂ ਸਮ੍ਪਤ੍ਤਿਂ ਦਾਤੁਂ ਸਕ੍ਕੋਤਿ. ਤੇਨ ਵੁਤ੍ਤਂ ‘‘ਸੇਯ੍ਯਸੋ ਨਂ ਤਤੋ ਕਰੇ’’ਤਿ.

ਦੇਸਨਾਵਸਾਨੇ ਬਹੂ ਸੋਤਾਪਤ੍ਤਿਫਲਾਦੀਨਿ ਪਤ੍ਤਾ. ਦੇਸਨਾ ਮਹਾਜਨਸ੍ਸ ਸਾਤ੍ਥਿਕਾ ਜਾਤਾਤਿ.

੧. ਪਥਵਿਕਥਾਪਸੁਤਪਞ੍ਚਸਤਭਿਕ੍ਖੁਵਤ੍ਥੁ

ਕੋ ¶ ¶ ¶ ਇਮਂ ਪਥਵਿਂ ਵਿਚੇਸ੍ਸਤੀਤਿ ਇਮਂ ਧਮ੍ਮਦੇਸਨਂ ਸਤ੍ਥਾ ਸਾਵਤ੍ਥਿਯਂ ਵਿਹਰਨ੍ਤੋ ਪਥਵਿਕਥਾਪਸੁਤੇ ਪਞ੍ਚਸਤੇ ਭਿਕ੍ਖੂ ਆਰਬ੍ਭ ਕਥੇਸਿ.

ਤੇ ਕਿਰ ਭਗਵਤਾ ਸਦ੍ਧਿਂ ਜਨਪਦਚਾਰਿਕਂ ਚਰਿਤ੍ਵਾ ਜੇਤਵਨਂ ਆਗਨ੍ਤ੍ਵਾ ਸਾਯਨ੍ਹਸਮਯੇ ਉਪਟ੍ਠਾਨਸਾਲਾਯਂ ਸਨ੍ਨਿਸਿਨ੍ਨਾ ਅਤ੍ਤਨਾ ਗਤਗਤਟ੍ਠਾਨੇਸੁ ‘‘ਅਸੁਕਗਾਮਤੋ ਅਸੁਕਗਾਮਗਮਨਟ੍ਠਾਨੇ ਸਮਂ ਵਿਸਮਂ ਕਦ੍ਦਮਬਹੁਲਂ ਸਕ੍ਖਰਬਹੁਲਂ ਕਾਲ਼ਮਤ੍ਤਿਕਂ ਤਮ੍ਬਮਤ੍ਤਿਕ’’ਨ੍ਤਿ ਪਥਵਿਕਥਂ ਕਥੇਸੁਂ. ਸਤ੍ਥਾ ਆਗਨ੍ਤ੍ਵਾ, ‘‘ਕਾਯ ਨੁਤ੍ਥ, ਭਿਕ੍ਖਵੇ, ਏਤਰਹਿ ਕਥਾਯ ਸਨ੍ਨਿਸਿਨ੍ਨਾ’’ਤਿ ਪੁਚ੍ਛਿਤ੍ਵਾ, ‘‘ਭਨ੍ਤੇ, ਅਮ੍ਹੇਹਿ ਵਿਚਰਿਤਟ੍ਠਾਨੇ ਪਥਵਿਕਥਾਯਾ’’ਤਿ ਵੁਤ੍ਤੇ, ‘‘ਭਿਕ੍ਖਵੇ, ਏਸਾ ਬਾਹਿਰਪਥਵੀ ਨਾਮ, ਤੁਮ੍ਹੇਹਿ ਅਜ੍ਝੁਤ੍ਤਿਕਪਥਵਿਯਂ ਪਰਿਕਮ੍ਮਂ ਕਾਤੁਂ ਵਟ੍ਟਤੀ’’ਤਿ ਵਤ੍ਵਾ ਇਮਾ ਦ੍ਵੇ ਗਾਥਾ ਅਭਾਸਿ –

ਤਤ੍ਥ ਕੋ ਇਮਨ੍ਤਿ ਕੋ ਇਮਂ ਅਤ੍ਤਭਾਵਸਙ੍ਖਾਤਂ ਪਥਵਿਂ. ਵਿਚੇਸ੍ਸਤੀਤਿ ਅਤ੍ਤਨੋ ਞਾਣੇਨ ਵਿਚਿਨਿਸ੍ਸਤਿ ਵਿਜਾਨਿਸ੍ਸਤਿ, ਪਟਿਵਿਜ੍ਝਿਸ੍ਸਤਿ, ਸਚ੍ਛਿਕਰਿਸ੍ਸਤੀਤਿ ਅਤ੍ਥੋ. ਯਮਲੋਕਞ੍ਚਾਤਿ ਚਤੁਬ੍ਬਿਧਂ ਅਪਾਯਲੋਕਞ੍ਚ. ਇਮਂ ਸਦੇਵਕਨ੍ਤਿ ਇਮਂ ਮਨੁਸ੍ਸਲੋਕਞ੍ਚ ਦੇਵਲੋਕੇਨ ਸਦ੍ਧਿਂ ਕੋ ਵਿਚੇਸ੍ਸਤਿ ¶ ਵਿਚਿਨਿਸ੍ਸਤਿ ਵਿਜਾਨਿਸ੍ਸਤਿ ਪਟਿਵਿਜ੍ਝਿਸ੍ਸਤਿ ਸਚ੍ਛਿਕਰਿਸ੍ਸਤੀਤਿ ਪੁਚ੍ਛਿ. ਕੋ ਧਮ੍ਮਪਦਂ ਸੁਦੇਸਿਤਨ੍ਤਿ ਯਥਾਸਭਾਵਤੋ ਕਥਿਤਤ੍ਤਾ ਸੁਦੇਸਿਤਂ ਸਤ੍ਤਤਿਂਸਬੋਧਿਪਕ੍ਖਿਯਧਮ੍ਮਸਙ੍ਖਾਤਂ ਧਮ੍ਮਪਦਂ ਕੁਸਲੋ ਮਾਲਾਕਾਰੋ ਪੁਪ੍ਫਂ ਵਿਚਿਨਨ੍ਤੋ ਵਿਯ ਕੋ ¶ ਪਚੇਸ੍ਸਤਿ ਵਿਚਿਨਿਸ੍ਸਤਿ ਵਿਜਾਨਿਸ੍ਸਤਿ ਉਪਪਰਿਕ੍ਖਿਸ੍ਸਤਿ ਪਟਿਵਿਜ੍ਝਿਸ੍ਸਤਿ, ਸਚ੍ਛਿਕਰਿਸ੍ਸਤੀਤਿ ਅਤ੍ਥੋ. ਸੇਖੋਤਿ ਅਧਿਸੀਲਸਿਕ੍ਖਾ, ਅਧਿਚਿਤ੍ਤਸਿਕ੍ਖਾ, ਅਧਿਪਞ੍ਞਾਸਿਕ੍ਖਾਤਿ ਇਮਾ ਤਿਸ੍ਸੋ ਸਿਕ੍ਖਾ ਸਿਕ੍ਖਨਤੋ ਸੋਤਾਪਤ੍ਤਿਮਗ੍ਗਟ੍ਠਂ ਆਦਿਂ ਕਤ੍ਵਾ ਯਾਵ ਅਰਹਤ੍ਤਮਗ੍ਗਟ੍ਠਾ ਸਤ੍ਤਵਿਧੋ ਸੇਖੋ ਇਮਂ ਅਤ੍ਤਭਾਵਸਙ੍ਖਾਤਂ ਪਥਵਿਂ ਅਰਹਤ੍ਤਮਗ੍ਗੇਨ ਤਤੋ ਛਨ੍ਦਰਾਗਂ ਅਪਕਡ੍ਢਨ੍ਤੋ ਵਿਚੇਸ੍ਸਤਿ ਵਿਚਿਨਿਸ੍ਸਤਿ ਵਿਜਾਨਿਸ੍ਸਤਿ ¶ ਪਟਿਵਿਜ੍ਝਿਸ੍ਸਤਿ ਸਚ੍ਛਿਕਰਿਸ੍ਸਤਿ. ਯਮਲੋਕਞ੍ਚਾਤਿ ਤਂ ਯਥਾਵੁਤ੍ਤਪਕਾਰਂ ਯਮਲੋਕਞ੍ਚ ਇਮਂ ਮਨੁਸ੍ਸਲੋਕਞ੍ਚ ਸਹ ਦੇਵੇਹਿ ਸਦੇਵਕਂ ਸ੍ਵੇਵ ਵਿਚੇਸ੍ਸਤਿ ਵਿਚਿਨਿਸ੍ਸਤਿ ਵਿਜਾਨਿਸ੍ਸਤਿ ਪਟਿਵਿਜ੍ਝਿਸ੍ਸਤਿ ਸਚ੍ਛਿਕਰਿਸ੍ਸਤਿ. ਸੇਖੋਤਿ ਸ੍ਵੇਵ ਸਤ੍ਤਵਿਧੋ ਸੇਖੋ, ਯਥਾ ਨਾਮ ਕੁਸਲੋ ਮਾਲਾਕਾਰੋ ਪੁਪ੍ਫਾਰਾਮਂ ਪਵਿਸਿਤ੍ਵਾ ਤਰੁਣਮਕੁਲ਼ਾਨਿ ਚ ਪਾਣਕਵਿਦ੍ਧਾਨਿ ਚ ਮਿਲਾਤਾਨਿ ਚ ਗਣ੍ਠਿਕਜਾਤਾਨਿ ਚ ਪੁਪ੍ਫਾਨਿ ਵਜ੍ਜੇਤ੍ਵਾ ਸੋਭਨਾਨਿ ਸੁਜਾਤਸੁਜਾਤਾਨੇਵ ਪੁਪ੍ਫਾਨਿ ਵਿਚਿਨਾਤਿ, ਏਵਮੇਵ ਇਮਂ ਸੁਕਥਿਤਂ ਸੁਨਿਦ੍ਦਿਟ੍ਠਂ ਬੋਧਿਪਕ੍ਖਿਯਧਮ੍ਮਪਦਮ੍ਪਿ ਪਞ੍ਞਾਯ ਪਚੇਸ੍ਸਤਿ ਵਿਚਿਨਿਸ੍ਸਤਿ ਉਪਪਰਿਕ੍ਖਿਸ੍ਸਤਿ ਪਟਿਵਿਜ੍ਝਿਸ੍ਸਤਿ ਸਚ੍ਛਿਕਰਿਸ੍ਸਤੀਤਿ ਸਤ੍ਥਾ ਸਯਮੇਵ ਪਞ੍ਹਂ ਵਿਸ੍ਸਜ੍ਜੇਸਿ.

ਦੇਸਨਾਵਸਾਨੇ ਪਞ੍ਚਸਤਾਪਿ ਭਿਕ੍ਖੂ ਸਹ ਪਟਿਸਮ੍ਭਿਦਾਹਿ ਅਰਹਤ੍ਤਂ ਪਾਪੁਣਿਂਸੁ. ਸਮ੍ਪਤ੍ਤਪਰਿਸਾਯਪਿ ਸਾਤ੍ਥਿਕਾ ਧਮ੍ਮਦੇਸਨਾ ਅਹੋਸੀਤਿ.

ਪਥਵਿਕਥਾਪਸੁਤਪਞ੍ਚਸਤਭਿਕ੍ਖੁਵਤ੍ਥੁ ਪਠਮਂ.

੨. ਮਰੀਚਿਕਮ੍ਮਟ੍ਠਾਨਿਕਤ੍ਥੇਰਵਤ੍ਥੁ

ਫੇਣੂਪਮਨ੍ਤਿ ਇਮਂ ਧਮ੍ਮਦੇਸਨਂ ਸਤ੍ਥਾ ਸਾਵਤ੍ਥਿਯਂ ਵਿਹਰਨ੍ਤੋ ਅਞ੍ਞਤਰਂ ਮਰੀਚਿਕਮ੍ਮਟ੍ਠਾਨਿਕਂ ਭਿਕ੍ਖੁਂ ਆਰਬ੍ਭ ਕਥੇਸਿ.

ਸੋ ¶ ਕਿਰ ਭਿਕ੍ਖੁ ਸਤ੍ਥੁ ਸਨ੍ਤਿਕੇ ਕਮ੍ਮਟ੍ਠਾਨਂ ਗਹੇਤ੍ਵਾ, ‘‘ਸਮਣਧਮ੍ਮਂ ਕਰਿਸ੍ਸਾਮੀ’’ਤਿ ਅਰਞ੍ਞਂ ਪਵਿਸਿਤ੍ਵਾ ਘਟੇਤ੍ਵਾ ਵਾਯਮਿਤ੍ਵਾ ਅਰਹਤ੍ਤਂ ਪਤ੍ਤੁਂ ਅਸਕ੍ਕੋਨ੍ਤੋ ‘‘ਵਿਸੇਸੇਤ੍ਵਾ ਕਮ੍ਮਟ੍ਠਾਨਂ ਕਥਾਪੇਸ੍ਸਾਮੀ’’ਤਿ ਸਤ੍ਥੁ ਸਨ੍ਤਿਕਂ ਆਗਚ੍ਛਨ੍ਤੋ ਅਨ੍ਤਰਾਮਗ੍ਗੇ ਮਰੀਚਿਂ ਦਿਸ੍ਵਾ, ‘‘ਯਥਾ ਅਯਂ ਗਿਮ੍ਹਸਮਯੇ ਉਟ੍ਠਿਤਾ ਮਰੀਚਿ ਦੂਰੇ ਠਿਤਾਨਂ ਰੂਪਗਤਾ ਵਿਯ ਪਞ੍ਞਾਯਤਿ, ਸਨ੍ਤਿਕਂ ਆਗਚ੍ਛਨ੍ਤਾਨਂ ਨੇਵ ਪਞ੍ਞਾਯਤਿ, ਅਯਂ ਅਤ੍ਤਭਾਵੋਪਿ ਉਪ੍ਪਾਦਵਯਟ੍ਠੇਨ ਏਵਰੂਪੋ’’ਤਿ ਮਰੀਚਿਕਮ੍ਮਟ੍ਠਾਨਂ ਭਾਵੇਨ੍ਤੋ ਆਗਨ੍ਤ੍ਵਾ ¶ ਮਗ੍ਗਕਿਲਨ੍ਤੋ ਅਚਿਰਵਤਿਯਂ ਨ੍ਹਾਯਿਤ੍ਵਾ ਏਕਸ੍ਮਿਂ ¶ ਚਣ੍ਡਸੋਤਤੀਰੇ ਰੁਕ੍ਖਛਾਯਾਯ ਨਿਸਿਨ੍ਨੋ ਉਦਕਵੇਗਾਭਿਘਾਤੇਨ ਉਟ੍ਠਹਿਤ੍ਵਾ ਮਹਨ੍ਤੇ ਮਹਨ੍ਤੇ ਫੇਣਪਿਣ੍ਡੇ ਭਿਜ੍ਜਮਾਨੇ ਦਿਸ੍ਵਾ, ‘‘ਅਯਂ ਅਤ੍ਤਭਾਵੋਪਿ ਉਪ੍ਪਜ੍ਜਿਤ੍ਵਾ ਭਿਜ੍ਜਨਟ੍ਠੇਨ ਏਵਰੂਪੋਯੇਵਾ’’ਤਿ ਆਰਮ੍ਮਣਂ ਅਗ੍ਗਹੇਸਿ. ਸਤ੍ਥਾ ਗਨ੍ਧਕੁਟਿਯਂ ਠਿਤੋਵ ਤਂ ਥੇਰਂ ਦਿਸ੍ਵਾ, ‘‘ਏਵਮੇਵ, ਭਿਕ੍ਖੁ, ਏਵਰੂਪੋਵਾਯਂ ਅਤ੍ਤਭਾਵੋ ਫੇਣਪਿਣ੍ਡੋ ਵਿਯ ਮਰੀਚਿ ਵਿਯ ਉਪ੍ਪਜ੍ਜਨਭਿਜ੍ਜਨਸਭਾਵੋਯੇਵਾ’’ਤਿ ਵਤ੍ਵਾ ਇਮਂ ਗਾਥਮਾਹ –

ਅਦਸ੍ਸਨਂ ਮਚ੍ਚੁਰਾਜਸ੍ਸ ਗਚ੍ਛੇ’’ਤਿ.

ਤਤ੍ਥ ਫੇਣੂਪਮਨ੍ਤਿ ਇਮਂ ਕੇਸਾਦਿਸਮੂਹਸਙ੍ਖਾਤਂ ਕਾਯਂ ਅਬਲਦੁਬ੍ਬਲਟ੍ਠੇਨ ਅਨਦ੍ਧਨਿਯਤਾਵਕਾਲਿਕਟ੍ਠੇਨ ਫੇਣਪਿਣ੍ਡਸਰਿਕ੍ਖਕੋਤਿ ¶ ਵਿਦਿਤ੍ਵਾ. ਮਰੀਚਿਧਮ੍ਮਨ੍ਤਿ ਯਥਾ ਮਰੀਚਿ ਦੂਰੇ ਠਿਤਾਨਂ ਰੂਪਗਤਾ ਵਿਯ ਗਯ੍ਹੂਪਗਾ ਵਿਯ ਹੋਤਿ, ਸਨ੍ਤਿਕੇ ਉਪਗਚ੍ਛਨ੍ਤਾਨਂ ਰਿਤ੍ਤਾ ਤੁਚ੍ਛਾ ਅਗਯ੍ਹੂਪਗਾ ਸਮ੍ਪਜ੍ਜਤਿ, ਏਵਮੇਵ ਖਣਿਕਇਤ੍ਤਰਪਚ੍ਚੁਪਟ੍ਠਾਨਟ੍ਠੇਨ ਅਯਂ ਕਾਯੋਪਿ ਮਰੀਚਿਧਮ੍ਮੋਤਿ ਅਭਿਸਮ੍ਬੁਧਾਨੋ ਬੁਜ੍ਝਨ੍ਤੋ, ਜਾਨਨ੍ਤੋਤਿ ਅਤ੍ਥੋ. ਮਾਰਸ੍ਸ ਪਪੁਪ੍ਫਕਾਨੀਤਿ ਮਾਰਸ੍ਸ ਪਪੁਪ੍ਫਕਸਙ੍ਖਾਤਾਨਿ ਤੇਭੂਮਕਾਨਿ ਵਟ੍ਟਾਨਿ ਅਰਿਯਮਗ੍ਗੇਨ ਛਿਨ੍ਦਿਤ੍ਵਾ ਖੀਣਾਸਵੋ ਭਿਕ੍ਖੁ ਮਚ੍ਚੁਰਾਜਸ੍ਸ ਅਦਸ੍ਸਨਂ ਅਵਿਸਯਂ ਅਮਤਮਹਾਨਿਬ੍ਬਾਨਂ ਗਚ੍ਛੇਯ੍ਯਾਤਿ.

ਗਾਥਾਪਰਿਯੋਸਾਨੇ ਥੇਰੋ ਸਹ ਪਟਿਸਮ੍ਭਿਦਾਹਿ ਅਰਹਤ੍ਤਂ ਪਤ੍ਵਾ ਸਤ੍ਥੁ ਸੁਵਣ੍ਣਵਣ੍ਣਂ ਸਰੀਰਂ ਥੋਮੇਨ੍ਤੋ ਵਣ੍ਣੇਨ੍ਤੋ ਵਨ੍ਦਨ੍ਤੋਵ ਆਗਤੋਤਿ.

ਮਰੀਚਿਕਮ੍ਮਟ੍ਠਾਨਿਕਤ੍ਥੇਰਵਤ੍ਥੁ ਦੁਤਿਯਂ.

ਪੁਪ੍ਫਾਨਿਹੇਵ ਪਚਿਨਨ੍ਤਨ੍ਤਿ ਇਮਂ ਧਮ੍ਮਦੇਸਨਂ ਸਤ੍ਥਾ ਸਾਵਤ੍ਥਿਯਂ ਵਿਹਰਨ੍ਤੋ ਸਪਰਿਸਂ ਮਹੋਘੇਨ ਅਜ੍ਝੋਤ੍ਥਰਿਤ੍ਵਾ ਮਾਰਿਤਂ ਵਿਟਟੂਭਂ ਆਰਬ੍ਭ ਕਥੇਸਿ.

ਤਤ੍ਰਾਯਂ ¶ ਅਨੁਪੁਬ੍ਬਿਕਥਾ – ਸਾਵਤ੍ਥਿਯਞ੍ਹਿ ਮਹਾਕੋਸਲਰਞ੍ਞੋ ਪੁਤ੍ਤੋ ਪਸੇਨਦਿਕੁਮਾਰੋ ਨਾਮ. ਵੇਸਾਲਿਯਂ ¶ ਲਿਚ੍ਛਵਿਰਞ੍ਞੋ ਪੁਤ੍ਤੋ ਲਿਚ੍ਛਵਿਕੁਮਾਰੋ ¶ ਮਹਾਲਿ ਨਾਮ, ਕੁਸਿਨਾਰਾਯਂ ਮਲ੍ਲਰਾਜਪੁਤ੍ਤੋ ਬਨ੍ਧੁਲੋ ਨਾਮਾਤਿ ਇਮੇ ਤਯੋ ਦਿਸਾਪਾਮੋਕ੍ਖਸ੍ਸਾਚਰਿਯਸ੍ਸ ਸਨ੍ਤਿਕੇ ਸਿਪ੍ਪੁਗ੍ਗਹਣਤ੍ਥਂ ਤਕ੍ਕਸਿਲਂ ਗਨ੍ਤ੍ਵਾ ਬਹਿਨਗਰੇ ਸਾਲਾਯ ਸਮਾਗਤਾ ਅਞ੍ਞਮਞ੍ਞਸ੍ਸ ਆਗਤਕਾਰਣਞ੍ਚ ਕੁਲਞ੍ਚ ਨਾਮਞ੍ਚ ਪੁਚ੍ਛਿਤ੍ਵਾ ਸਹਾਯਕਾ ਹੁਤ੍ਵਾ ਏਕਤੋਵ ਆਚਰਿਯਂ ਉਪਸਙ੍ਕਮਿਤ੍ਵਾ ਸਿਪ੍ਪਂ ਸਿਕ੍ਖਨ੍ਤਾ ਨ ਚਿਰਸ੍ਸੇਵ ਉਗ੍ਗਹਿਤਸਿਪ੍ਪਾ ਆਚਰਿਯਂ ਆਪੁਚ੍ਛਿਤ੍ਵਾ ਏਕਤੋਵ ਨਿਕ੍ਖਮਿਤ੍ਵਾ ਸਕਸਕਟ੍ਠਾਨਾਨਿ ਅਗਮਂਸੁ. ਤੇਸੁ ਪਸੇਨਦਿਕੁਮਾਰੋ ਪਿਤੁ ਸਿਪ੍ਪਂ ਦਸ੍ਸੇਤ੍ਵਾ ਪਸਨ੍ਨੇਨ ਪਿਤਰਾ ਰਜ੍ਜੇ ਅਭਿਸਿਤ੍ਤੋ. ਮਹਾਲਿਕੁਮਾਰੋ ਲਿਚ੍ਛਵੀਨਂ ਸਿਪ੍ਪਂ ਦਸ੍ਸੇਨ੍ਤੋ ਮਹਨ੍ਤੇਨ ਉਸ੍ਸਾਹੇਨ ਦਸ੍ਸੇਸਿ, ਤਸ੍ਸ ਅਕ੍ਖੀਨਿ ਭਿਜ੍ਜਿਤ੍ਵਾ ਅਗਮਂਸੁ. ਲਿਚ੍ਛਵਿਰਾਜਾਨੋ ‘‘ਅਹੋ ਵਤ ਅਮ੍ਹਾਕਂ ਆਚਰਿਯੋ ਅਕ੍ਖਿਵਿਨਾਸਂ ਪਤ੍ਤੋ, ਨ ਨਂ ਪਰਿਚ੍ਚਜਿਸ੍ਸਾਮ, ਉਪਟ੍ਠਹਿਸ੍ਸਾਮ ਨ’’ਨ੍ਤਿ ਤਸ੍ਸ ਸਤਸਹਸ੍ਸੁਟ੍ਠਾਨਕਂ ਏਕਂ ਦ੍ਵਾਰਂ ਅਦਂਸੁ. ਸੋ ਤਂ ਨਿਸ੍ਸਾਯ ਪਞ੍ਚਸਤੇ ਲਿਚ੍ਛਵਿਰਾਜਪੁਤ੍ਤੇ ਸਿਪ੍ਪਂ ਸਿਕ੍ਖਾਪੇਨ੍ਤੋ ਵਸਿ. ਬਨ੍ਧੁਲਕੁਮਾਰੋ ਸਟ੍ਠਿਂ ਸਟ੍ਠਿਂ ਵੇਲ਼ੂ ਗਹੇਤ੍ਵਾ ਮਜ੍ਝੇ ਅਯਸਲਾਕਂ ਪਕ੍ਖਿਪਿਤ੍ਵਾ ਸਟ੍ਠਿਕਲਾਪੇ ਉਸ੍ਸਾਪੇਤ੍ਵਾ ਠਪਿਤੇ ਮਲ੍ਲਰਾਜਕੁਲੇਹਿ ‘‘ਇਮੇ ਕਪ੍ਪੇਤੂ’’ਤਿ ਵੁਤ੍ਤੋ ਅਸੀਤਿਹਤ੍ਥਂ ਆਕਾਸਂ ਉਲ੍ਲਙ੍ਘਿਤ੍ਵਾ ਅਸਿਨਾ ਕਪ੍ਪੇਨ੍ਤੋ ਅਗਮਾਸਿ. ਸੋ ਓਸਾਨਕਲਾਪੇ ¶ ਅਯਸਲਾਕਾਯ ‘‘ਕਿਰੀ’’ਤਿ ਸਦ੍ਦਂ ਸੁਤ੍ਵਾ, ‘‘ਕਿਂ ਏਤ’’ਨ੍ਤਿ ਪੁਚ੍ਛਿਤ੍ਵਾ ਸਬ੍ਬਕਲਾਪੇਸੁ ਅਯਸਲਾਕਾਨਂ ਠਪਿਤਭਾਵਂ ਞਤ੍ਵਾ ਅਸਿਂ ਛਡ੍ਡੇਤ੍ਵਾ ਰੋਦਮਾਨੋ ‘‘ਮਯ੍ਹਂ ਏਤ੍ਤਕੇਸੁ ਞਾਤਿਸੁਹਜ੍ਜੇਸੁ ਏਕੋਪਿ ਸਸਿਨੇਹੋ ਹੁਤ੍ਵਾ ਇਮਂ ਕਾਰਣਂ ਨਾਚਿਕ੍ਖਿ. ਸਚੇ ਹਿ ਅਹਂ ਜਾਨੇਯ੍ਯਂ, ਅਯਸਲਾਕਾਯ ਸਦ੍ਦਂ ਅਨੁਟ੍ਠਾਪੇਨ੍ਤੋਵ ਛਿਨ੍ਦੇਯ੍ਯ’’ਨ੍ਤਿ ਵਤ੍ਵਾ, ‘‘ਸਬ੍ਬੇਪਿਮੇ ਮਾਰੇਤ੍ਵਾ ਰਜ੍ਜਂ ਕਰੇਯ੍ਯ’’ਨ੍ਤਿ ਮਾਤਾਪਿਤੂਨਂ ਕਥੇਸਿ. ਤੇਹਿ ‘‘ਪਵੇਣਿਰਜ੍ਜਂ ਨਾਮ, ਤਾਤ, ਇਦਂ ਨ ਲਬ੍ਭਾ ਏਵਂ ਕਾਤੁ’’ਨ੍ਤਿ ਨਾਨਪ੍ਪਕਾਰੇਨ ਵਾਰਿਤੋ ‘‘ਤੇਨ ਹਿ ਮਮ ਸਹਾਯਕਸ੍ਸ ਸਨ੍ਤਿਕਂ ਗਮਿਸ੍ਸਾਮੀ’’ਤਿ ਸਾਵਤ੍ਥਿਂ ਅਗਮਾਸਿ.

ਪਸੇਨਦਿ ਕੋਸਲੋ ਰਾਜਾ ਤਸ੍ਸਾਗਮਨਂ ਸੁਤ੍ਵਾ ਪਚ੍ਚੁਗ੍ਗਨ੍ਤ੍ਵਾ ਮਹਨ੍ਤੇਨ ਸਕ੍ਕਾਰੇਨ ਤਂ ਨਗਰਂ ਪਵੇਸੇਤ੍ਵਾ ਸੇਨਾਪਤਿਟ੍ਠਾਨੇ ਠਪੇਸਿ. ਸੋ ਮਾਤਾਪਿਤਰੋ ਪਕ੍ਕੋਸਾਪੇਤ੍ਵਾ ਤਤ੍ਥੇਵ ਵਾਸਂ ਕਪ੍ਪੇਸਿ. ਅਥੇਕਦਿਵਸਂ ਰਾਜਾ ¶ ਉਪਰਿਪਾਸਾਦੇ ਠਿਤੋ ਅਨ੍ਤਰਵੀਥਿਂ ਓਲੋਕਯਮਾਨੋ ‘‘ਅਨਾਥਪਿਣ੍ਡਿਕਸ੍ਸ ਚੂਲ਼ਅਨਾਥਪਿਣ੍ਡਿਕਸ੍ਸ ਵਿਸਾਖਾਯ ਸੁਪ੍ਪਵਾਸਾਯਾ’’ਤਿ ਏਤੇਸਂ ਗੇਹੇ ਨਿਚ੍ਚਂ ਭਤ੍ਤਕਿਚ੍ਚਤ੍ਥਾਯ ਗਚ੍ਛਨ੍ਤੇ ਅਨੇਕਸਹਸ੍ਸੇ ਭਿਕ੍ਖੂ ਦਿਸ੍ਵਾ, ‘‘ਕਹਂ, ਅਯ੍ਯਾ, ਗਚ੍ਛਨ੍ਤੀ’’ਤਿ ਪੁਚ੍ਛਿਤ੍ਵਾ, ‘‘ਦੇਵ, ਅਨਾਥਪਿਣ੍ਡਿਕਸ੍ਸ ਗੇਹੇ ਨਿਚ੍ਚਭਤ੍ਤਸਲਾਕਭਤ੍ਤਗਿਲਾਨਭਤ੍ਤਾਦੀਨਂ ਅਤ੍ਥਾਯ ਦੇਵਸਿਕਂ ਦ੍ਵੇ ਭਿਕ੍ਖੁਸਹਸ੍ਸਾਨਿ ਗਚ੍ਛਨ੍ਤਿ, ਚੂਲ਼ਅਨਾਥਪਿਣ੍ਡਿਕਸ੍ਸ ਗੇਹੇ ਪਞ੍ਚਸਤਾਨਿ, ਤਥਾ ਵਿਸਾਖਾਯ ਤਥਾ ਸੁਪ੍ਪਵਾਸਾਯਾ’’ਤਿ ਵੁਤ੍ਤੇ ਸਯਮ੍ਪਿ ਭਿਕ੍ਖੁਸਙ੍ਘਂ ਉਪਟ੍ਠਹਿਤੁਕਾਮੋ ਵਿਹਾਰਂ ਗਨ੍ਤ੍ਵਾ ਭਿਕ੍ਖੁਸਹਸ੍ਸੇਨ ਸਦ੍ਧਿਂ ¶ ਸਤ੍ਥਾਰਂ ਨਿਮਨ੍ਤੇਤ੍ਵਾ ਸਤ੍ਤਾਹਂ ਸਹਤ੍ਥਾ ਦਾਨਂ ਦਤ੍ਵਾ ਸਤ੍ਤਮੇ ਦਿਵਸੇ ਸਤ੍ਥਾਰਂ ਵਨ੍ਦਿਤ੍ਵਾ, ‘‘ਭਨ੍ਤੇ, ਪਞ੍ਚਹਿ ਮੇ ਭਿਕ੍ਖੁਸਤੇਹਿ ਸਦ੍ਧਿਂ ਨਿਬਦ੍ਧਂ ਭਿਕ੍ਖਂ ਗਣ੍ਹਥਾ’’ਤਿ ਆਹ. ‘‘ਮਹਾਰਾਜ ਬੁਦ੍ਧਾ ¶ ਨਾਮ ਏਕਟ੍ਠਾਨੇ ਨਿਬਦ੍ਧਂ ਭਿਕ੍ਖਂ ਨ ਗਣ੍ਹਨ੍ਤਿ, ਬਹੂ ਜਨਾ ਬੁਦ੍ਧਾਨਂ ਆਗਮਨਂ ਪਚ੍ਚਾਸੀਸਨ੍ਤੀ’’ਤਿ. ‘‘ਤੇਨ ਹਿ ਏਕਂ ਭਿਕ੍ਖੁਂ ਨਿਬਦ੍ਧਂ ਪੇਸੇਥਾ’’ਤਿ ਆਹ. ਸਤ੍ਥਾ ਆਨਨ੍ਦਤ੍ਥੇਰਸ੍ਸ ਭਾਰਂ ਅਕਾਸਿ. ਰਾਜਾ ਭਿਕ੍ਖੁਸਙ੍ਘੇ ਆਗਤੇ ਪਤ੍ਤਂ ਗਹੇਤ੍ਵਾ, ‘‘ਇਮੇ ਨਾਮ ਪਰਿਵਿਸਨ੍ਤੂ’’ਤਿ ਅਵਿਚਾਰੇਤ੍ਵਾਵ ਸਤ੍ਤਾਹਂ ਸਯਮੇਵ ਪਰਿਵਿਸਿਤ੍ਵਾ ਅਟ੍ਠਮੇ ਦਿਵਸੇ ਵਿਕ੍ਖਿਤ੍ਤਚਿਤ੍ਤੋ ਪਮਜ੍ਜਮਕਾਸਿ. ਰਾਜਕੁਲੇ ਨਾਮ ਅਨਾਣਤ੍ਤਾ ਆਸਨਾਨਿ ਪਞ੍ਞਾਪੇਤ੍ਵਾ ਭਿਕ੍ਖੂ ਨਿਸੀਦਾਪੇਤ੍ਵਾ ਪਰਿਵਿਸਿਤੁਂ ਨ ਲਭਨ੍ਤਿ ‘‘ਨ ਮਯਂ ਇਧ ਠਾਤੁਂ ਸਕ੍ਖਿਸ੍ਸਾਮਾ’’ਤਿ ਬਹੂ ਭਿਕ੍ਖੂ ਪਕ੍ਕਮਿਂਸੁ. ਰਾਜਾ ਦੁਤਿਯਦਿਵਸੇਪਿ ਪਮਜ੍ਜਿ, ਦੁਤਿਯਦਿਵਸੇਪਿ ਬਹੂ ਭਿਕ੍ਖੂ ਪਕ੍ਕਮਿਂਸੁ. ਤਤਿਯਦਿਵਸੇਪਿ ਪਮਜ੍ਜਿ, ਤਦਾ ਆਨਨ੍ਦਤ੍ਥੇਰਂ ਏਕਕਮੇਵ ਠਪੇਤ੍ਵਾ ਅਵਸੇਸਾ ਪਕ੍ਕਮਿਂਸੁ. ਪੁਞ੍ਞਵਨ੍ਤਾ ਨਾਮ ਕਾਰਣਵਸਿਕਾ ਹੋਨ੍ਤਿ, ਕੁਲਾਨਂ ਪਸਾਦਂ ਰਕ੍ਖਨ੍ਤਿ. ਤਥਾਗਤਸ੍ਸ ਚ ਸਾਰਿਪੁਤ੍ਤਤ੍ਥੇਰੋ ਮਹਾਮੋਗ੍ਗਲ੍ਲਾਨਤ੍ਥੇਰੋਤਿ ਦ੍ਵੇ ਅਗ੍ਗਸਾਵਕਾ, ਖੇਮਾ ਉਪ੍ਪਲਵਣ੍ਣਾਤਿ ਦ੍ਵੇ ਅਗ੍ਗਸਾਵਿਕਾ, ਉਪਾਸਕੇਸੁ ਚਿਤ੍ਤੋ, ਗਹਪਤਿ, ਹਤ੍ਥਕੋ ਆਲ਼ਵਕੋਤਿ ਦ੍ਵੇ ਅਗ੍ਗਉਪਾਸਕਾ, ਉਪਾਸਿਕਾਸੁ ਵੇਲ਼ੁਕਣ੍ਠਕੀ ਨਨ੍ਦਮਾਤਾ, ਖੁਜ੍ਜੁਤ੍ਤਰਾਤਿ ਦ੍ਵੇ ਅਗ੍ਗਉਪਾਸਿਕਾ, ਇਤਿ ਇਮੇ ਅਟ੍ਠ ਜਨੇ ਆਦਿਂ ਕਤ੍ਵਾ ਠਾਨਨ੍ਤਰਪਤ੍ਤਾ ਸਬ੍ਬੇਪਿ ਸਾਵਕਾ ਏਕਦੇਸੇਨ ਦਸਨ੍ਨਂ ਪਾਰਮੀਨਂ ਪੂਰਿਤਤ੍ਤਾ ਮਹਾਪੁਞ੍ਞਾ ਅਭਿਨੀਹਾਰਸਮ੍ਪਨ੍ਨਾ. ਆਨਨ੍ਦਤ੍ਥੇਰੋਪਿ ¶ ਕਪ੍ਪਸਤਸਹਸ੍ਸਂ ਪੂਰਿਤਪਾਰਮੀ ਅਭਿਨੀਹਾਰਸਮ੍ਪਨ੍ਨੋ ਮਹਾਪੁਞ੍ਞੋ ਅਤ੍ਤਨੋ ਕਾਰਣਵਸਿਕਤਾਯ ਕੁਲਸ੍ਸ ਪਸਾਦਂ ਰਕ੍ਖਨ੍ਤੋ ਅਟ੍ਠਾਸਿ. ਤਂ ਏਕਕਮੇਵ ਨਿਸੀਦਾਪੇਤ੍ਵਾ ਪਰਿਵਿਸਿਂਸੁ.

ਰਾਜਾ ¶ ਭਿਕ੍ਖੂਨਂ ਗਤਕਾਲੇ ਆਗਨ੍ਤ੍ਵਾ ਖਾਦਨੀਯਭੋਜਨੀਯਾਨਿ ਤਥੇਵ ਠਿਤਾਨਿ ਦਿਸ੍ਵਾ, ‘‘ਕਿਂ, ਅਯ੍ਯਾ, ਨਾਗਮਿਂਸੂ’’ਤਿ ਪੁਚ੍ਛਿਤ੍ਵਾ, ‘‘ਆਨਨ੍ਦਤ੍ਥੇਰੋ ਏਕਕੋਵ ਆਗਤੋ ਦੇਵਾ’’ਤਿ ਸੁਤ੍ਵਾ, ‘‘ਅਦ੍ਧਾ ਏਤ੍ਤਕਂ ਮੇ ਭਤ੍ਤਚ੍ਛੇਦਨਮਕਂਸੂ’’ਤਿ ਭਿਕ੍ਖੂਨਂ ਕੁਦ੍ਧੋ ਸਤ੍ਥੁ ਸਨ੍ਤਿਕਂ ਗਨ੍ਤ੍ਵਾ, ‘‘ਭਨ੍ਤੇ, ਮਯਾ ਪਞ੍ਚਨ੍ਨਂ ਭਿਕ੍ਖੁਸਤਾਨਂ ਭਿਕ੍ਖਾ ਪਟਿਯਤ੍ਤਾ, ਆਨਨ੍ਦਤ੍ਥੇਰੋ ਕਿਰ ਏਕਕੋਵਾਗਤੋ, ਪਟਿਯਤ੍ਤਾ ਭਿਕ੍ਖਾ ਤਥੇਵ ਠਿਤਾ, ਪਞ੍ਚਸਤਾ ਭਿਕ੍ਖੂ ਮਮ ਗੇਹੇ ਸਞ੍ਞਂ ਨ ਕਰਿਂਸੁ, ਕਿਂ ਨੁ ਖੋ ਕਾਰਣ’’ਨ੍ਤਿ ਆਹ. ਸਤ੍ਥਾ ਭਿਕ੍ਖੂਨਂ ਦੋਸਂ ਅਵਤ੍ਵਾ, ‘‘ਮਹਾਰਾਜ, ਮਮ ਸਾਵਕਾਨਂ ਤੁਮ੍ਹੇਹਿ ਸਦ੍ਧਿਂ ਵਿਸ੍ਸਾਸੋ ਨਤ੍ਥਿ, ਤੇਨ ਨ ਗਤਾ ਭਵਿਸ੍ਸਨ੍ਤੀ’’ਤਿ ਵਤ੍ਵਾ ਕੁਲਾਨਂ ਅਨੁਪਗਮਨਕਾਰਣਞ੍ਚ ਉਪਗਮਨਕਾਰਣਞ੍ਚ ਪਕਾਸੇਨ੍ਤੋ ਭਿਕ੍ਖੂ ਆਮਨ੍ਤੇਤ੍ਵਾ ਇਮਂ ਸੁਤ੍ਤਮਾਹ –

‘‘ਨਵਹਿ, ਭਿਕ੍ਖਵੇ, ਅਙ੍ਗੇਹਿ ਸਮਨ੍ਨਾਗਤਂ ਕੁਲਂ ਅਨੁਪਗਨ੍ਤ੍ਵਾ ਵਾ ਨਾਲਂ ਉਪਗਨ੍ਤੁਂ, ਉਪਗਨ੍ਤ੍ਵਾ ਵਾ ਨਾਲਂ ਉਪਨਿਸੀਦਿਤੁਂ. ਕਤਮੇਹਿ ਨਵਹਿ? ਨ ਮਨਾਪੇਨ ਪਚ੍ਚੁਟ੍ਠੇਨ੍ਤਿ, ਨ ਮਨਾਪੇਨ ਅਭਿਵਾਦੇਨ੍ਤਿ, ਨ ਮਨਾਪੇਨ ਆਸਨਂ ਦੇਨ੍ਤਿ, ਸਨ੍ਤਮਸ੍ਸ ਪਰਿਗੁਹਨ੍ਤਿ, ਬਹੁਕਮ੍ਪਿ ਥੋਕਂ ਦੇਨ੍ਤਿ, ਪਣੀਤਮ੍ਪਿ ਲੂਖਂ ਦੇਨ੍ਤਿ, ਅਸਕ੍ਕਚ੍ਚਂ ਦੇਨ੍ਤਿ ਨੋ ਸਕ੍ਕਚ੍ਚਂ, ਨ ਉਪਨਿਸੀਦਨ੍ਤਿ ਧਮ੍ਮਸ੍ਸਵਨਾਯ, ਭਾਸਿਤਮਸ੍ਸ ਨ ਸੁਸ੍ਸੂਸਨ੍ਤਿ ¶ . ਇਮੇਹਿ ਖੋ, ਭਿਕ੍ਖਵੇ, ਨਵਹਙ੍ਗੇਹਿ ¶ ਸਮਨ੍ਨਾਗਤਂ ਕੁਲਂ ਅਨੁਪਗਨ੍ਤ੍ਵਾ ਵਾ ਨਾਲਂ ਉਪਗਨ੍ਤੁਂ, ਉਪਗਨ੍ਤ੍ਵਾ ਵਾ ਨਾਲਂ ਉਪਨਿਸੀਦਿਤੁਂ.

‘‘ਨਵਹਿ, ਭਿਕ੍ਖਵੇ, ਅਙ੍ਗੇਹਿ ਸਮਨ੍ਨਾਗਤਂ ਕੁਲਂ ਅਨੁਪਗਨ੍ਤ੍ਵਾ ਵਾ ਅਲਂ ਉਪਗਨ੍ਤੁਂ, ਉਪਗਨ੍ਤ੍ਵਾ ਵਾ ਅਲਂ ਉਪਨਿਸੀਦਿਤੁਂ. ਕਤਮੇਹਿ ਨਵਹਿ? ਮਨਾਪੇਨ ਪਚ੍ਚੁਟ੍ਠੇਨ੍ਤਿ, ਮਨਾਪੇਨ ਅਭਿਵਾਦੇਨ੍ਤਿ, ਮਨਾਪੇਨ ਆਸਨਂ ਦੇਨ੍ਤਿ, ਸਨ੍ਤਮਸ੍ਸ ਨ ਪਰਿਗੁਹਨ੍ਤਿ, ਬਹੁਕਮ੍ਪਿ ਬਹੁਕਂ ਦੇਨ੍ਤਿ, ਪਣੀਤਮ੍ਪਿ ਪਣੀਤਂ ਦੇਨ੍ਤਿ, ਸਕ੍ਕਚ੍ਚਂ ਦੇਨ੍ਤਿ ਨੋ ਅਸਕ੍ਕਚ੍ਚਂ, ਉਪਨਿਸੀਦਨ੍ਤਿ ਧਮ੍ਮਸ੍ਸਵਨਾਯ, ਭਾਸਿਤਮਸ੍ਸ ਸੁਸ੍ਸੂਸਨ੍ਤਿ. ਇਮੇਹਿ ਖੋ, ਭਿਕ੍ਖਵੇ, ਨਵਹਙ੍ਗੇਹਿ ਸਮਨ੍ਨਾਗਤਂ ਕੁਲਂ ਅਨੁਪਗਨ੍ਤ੍ਵਾ ਵਾ ਅਲਂ ਉਪਗਨ੍ਤੁਂ, ਉਪਗਨ੍ਤ੍ਵਾ ਵਾ ਅਲਂ ਉਪਨਿਸੀਦਿਤੁ’’ਨ੍ਤਿ (ਅ. ਨਿ. ੯.੧੭).

ਇਤਿ ਖੋ, ਮਹਾਰਾਜ, ਮਮ ਸਾਵਕਾ ਤੁਮ੍ਹਾਕਂ ਸਨ੍ਤਿਕਾ ਵਿਸ੍ਸਾਸਂ ਅਲਭਨ੍ਤਾ ਨ ਗਤਾ ਭਵਿਸ੍ਸਨ੍ਤੀਤਿ. ਪੋਰਾਣਕਪਣ੍ਡਿਤਾਪਿ ਹਿ ਅਵਿਸ੍ਸਾਸਿਕਟ੍ਠਾਨੇ ਸਕ੍ਕਚ੍ਚਂ ਉਪਟ੍ਠਿਯਮਾਨਾਪਿ ਮਾਰਣਨ੍ਤਿਕਂ ਵੇਦਨਂ ਪਤ੍ਵਾ ਵਿਸ੍ਸਾਸਿਕਟ੍ਠਾਨਮੇਵ ਅਗਮਿਂਸੂਤਿ. ‘‘ਕਦਾ, ਭਨ੍ਤੇ’’ਤਿ ਰਞ੍ਞਾ ਪੁਟ੍ਠੋ ਅਤੀਤਂ ਆਹਰਿ –

ਅਤੀਤੇ ¶ ਬਾਰਾਣਸਿਯਂ ਬ੍ਰਹ੍ਮਦਤ੍ਤੇ ਰਜ੍ਜਂ ਕਾਰੇਨ੍ਤੇ ਕੇਸਵੋ ਨਾਮ ਰਾਜਾ ਰਜ੍ਜਂ ਪਹਾਯ ਇਸਿਪਬ੍ਬਜ੍ਜਂ ਪਬ੍ਬਜਿ. ਤਂ ਪਞ੍ਚ ਪੁਰਿਸਸਤਾਨਿ ਅਨੁਪਬ੍ਬਜਿਂਸੁ. ਸੋ ਕੇਸਵਤਾਪਸੋ ਨਾਮ ਅਹੋਸਿ. ਪਸਾਧਨਕਪ੍ਪਕੋ ਪਨਸ੍ਸ ਅਨੁਪਬ੍ਬਜਿਤ੍ਵਾ ਕਪ੍ਪਕੋ ਨਾਮ ਅਨ੍ਤੇਵਾਸਿਕੋ ਅਹੋਸਿ. ਕੇਸਵਤਾਪਸੋ ਪਰਿਸਾਯ ਸਦ੍ਧਿਂ ਅਟ੍ਠ ਮਾਸੇ ਹਿਮਵਨ੍ਤੇ ਵਸਿਤ੍ਵਾ ਵਸ੍ਸਾਰਤ੍ਤਸਮਯੇ ਲੋਣਮ੍ਬਿਲਸੇਵਨਤ੍ਥਾਯ ¶ ਬਾਰਾਣਸਿਂ ਪਤ੍ਵਾ ਭਿਕ੍ਖਾਯ ਪਾਵਿਸਿ. ਅਥ ਨਂ ਰਾਜਾ ਦਿਸ੍ਵਾ ਪਸੀਦਿਤ੍ਵਾ ਚਤੁਮਾਸਂ ਅਤ੍ਤਨੋ ਸਨ੍ਤਿਕੇ ਵਸਨਤ੍ਥਾਯ ਪਟਿਞ੍ਞਂ ਗਹੇਤ੍ਵਾ ਉਯ੍ਯਾਨੇਵ ਵਸਾਪੇਨ੍ਤੋ ਸਯਂ ਸਾਯਂਪਾਤਂ ਅਸ੍ਸ ਉਪਟ੍ਠਾਨਂ ਗਚ੍ਛਤਿ. ਅਵਸੇਸਾ ਤਾਪਸਾ ਕਤਿਪਾਹਂ ਵਸਿਤ੍ਵਾ ਹਤ੍ਥਿਸਦ੍ਦਾਦੀਹਿ ਉਬ੍ਬਾਲ਼੍ਹਾ ਹੁਤ੍ਵਾ ਉਕ੍ਕਣ੍ਠਿਤ੍ਵਾ, ‘‘ਆਚਰਿਯ, ਉਕ੍ਕਣ੍ਠਿਤਮ੍ਹਾ, ਗਚ੍ਛਾਮਾ’’ਤਿ ਆਹਂਸੁ. ‘‘ਕਹਂ, ਤਾਤਾ’’ਤਿ? ‘‘ਹਿਮਵਨ੍ਤਂ, ਆਚਰਿਯਾ’’ਤਿ. ਰਾਜਾ ਅਮ੍ਹਾਕਂ ਆਗਤਦਿਵਸੇਯੇਵ ਚਤੁਮਾਸਂ ਇਧ ਵਸਨਤ੍ਥਾਯ ਪਟਿਞ੍ਞਂ ਗਣ੍ਹਿ. ‘‘ਕਥਂ ਗਮਿਸ੍ਸਥ, ਤਾਤਾ’’ਤਿ? ‘‘ਤੁਮ੍ਹੇਹਿ ਅਮ੍ਹਾਕਂ ਅਨਾਚਿਕ੍ਖਿਤ੍ਵਾਵ ਪਟਿਞ੍ਞਾ ਦਿਨ੍ਨਾ, ਮਯਂ ਇਧ ਨ ਸਕ੍ਕੋਮ ਵਸਿਤੁਂ, ਇਤੋ ਅਵਿਦੂਰੇ ਤੁਮ੍ਹਾਕਂ ਪਵਤ੍ਤਿਸ੍ਸਵਨਟ੍ਠਾਨੇ ਵਸਿਸ੍ਸਾਮਾ’’ਤਿ ਵਨ੍ਦਿਤ੍ਵਾ ਪਕ੍ਕਮਿਂਸੁ. ਕਪ੍ਪਨ੍ਤੇਵਾਸਿਕੇਨ ਸਦ੍ਧਿਂ ਆਚਰਿਯੋ ਓਹੀਯਿ.

ਰਾਜਾ ਉਪਟ੍ਠਾਨਂ ਆਗਤੋ, ‘‘ਕਹਂ, ਅਯ੍ਯਾ’’ਤਿ ਪੁਚ੍ਛਿ. ‘‘ਸਬ੍ਬੇ ਉਕ੍ਕਣ੍ਠਿਤਮ੍ਹਾਤਿ ਵਤ੍ਵਾ ਹਿਮਵਨ੍ਤਂ ¶ ਗਤਾ, ਮਹਾਰਾਜਾ’’ਤਿ ਆਹ. ਕਪ੍ਪਕੋਪਿ ਨ ਚਿਰਸ੍ਸੇਵ ਉਕ੍ਕਣ੍ਠਿਤ੍ਵਾ ਆਚਰਿਯੇਨ ਪੁਨਪ੍ਪੁਨਂ ਵਾਰਿਯਮਾਨੋਪਿ ‘‘ਨ ਸਕ੍ਕੋਮੀ’’ਤਿ ਵਤ੍ਵਾ ਪਕ੍ਕਾਮਿ. ਇਤਰੇਸਂ ਪਨ ਸਨ੍ਤਿਕਂ ਅਗਨ੍ਤ੍ਵਾ ਆਚਰਿਯਸ੍ਸ ਪਵਤ੍ਤਿਂ ਸੁਣਨ੍ਤੋ ਅਵਿਦੂਰੇ ਠਾਨੇ ਵਸਿ. ਅਪਰਭਾਗੇ ਆਚਰਿਯਸ੍ਸ ਅਨ੍ਤੇਵਾਸਿਕੇ ਅਨੁਸ੍ਸਰਨ੍ਤਸ੍ਸ ਕੁਚ੍ਛਿਰੋਗੋ ਉਪ੍ਪਜ੍ਜਿ. ਰਾਜਾ ਵੇਜ੍ਜੇਹਿ ਤਿਕਿਚ੍ਛਾਪੇਸਿ, ਰੋਗੋ ਨ ਵੂਪਸਮ੍ਮਤਿ. ਤਾਪਸੋ ਆਹ – ‘‘ਕਿਂ, ਮਹਾਰਾਜ, ਇਚ੍ਛਸਿ ਮੇ ਰੋਗਵੂਪਸਮ’’ਨ੍ਤਿ? ‘‘ਭਨ੍ਤੇ, ਸਚਾਹਂ ਸਕ੍ਕੁਣੇਯ੍ਯਂ, ਇਦਾਨੇਵ ਵੋ ਫਾਸੁਕਂ ਕਰੇਯ੍ਯ’’ਨ੍ਤਿ. ‘‘ਮਹਾਰਾਜ, ਸਚੇ ਮੇ ਫਾਸੁਕਂ ਇਚ੍ਛਸਿ, ਮਂ ਅਨ੍ਤੇਵਾਸਿਕਾਨਂ ਸਨ੍ਤਿਕਂ ਪੇਸੇਹੀ’’ਤਿ. ਰਾਜਾ ‘‘ਸਾਧੁ ¶ , ਭਨ੍ਤੇ’’ਤਿ ਤਂ ਮਞ੍ਚਕੇ ਨਿਪਜ੍ਜਾਪੇਤ੍ਵਾ ਨਾਰਦਅਮਚ੍ਚਪ੍ਪਮੁਖੇ ਚਤ੍ਤਾਰੋ ਅਮਚ੍ਚੇ ‘‘ਮਮ ਅਯ੍ਯਸ੍ਸ ਪਵਤ੍ਤਿਂ ਞਤ੍ਵਾ, ਮਯ੍ਹਂ ਸਾਸਨਂ ਪਹਿਣੇਯ੍ਯਾਥਾ’’ਤਿ ਉਯ੍ਯੋਜੇਸਿ. ਕਪ੍ਪਨ੍ਤੇਵਾਸਿਕੋ ਆਚਰਿਯਸ੍ਸ ਆਗਮਨਂ ਸੁਤ੍ਵਾ ਪਚ੍ਚੁਗ੍ਗਮਨਂ ਕਤ੍ਵਾ ਇਤਰੇ ‘‘ਕਹ’’ਨ੍ਤਿ ਵੁਤ੍ਤੇ, ‘‘ਅਸੁਕਟ੍ਠਾਨੇ ਕਿਰ ਵਸਨ੍ਤੀ’’ਤਿ ਆਹ. ਤੇਪਿ ਆਚਰਿਯਸ੍ਸਾਗਮਨਭਾਵਂ ਸੁਤ੍ਵਾ ਤਤ੍ਥੇਵ ਸਮੋਸਰਿਤ੍ਵਾ ਆਚਰਿਯਸ੍ਸ ਉਣ੍ਹੋਦਕਂ ਦਤ੍ਵਾ ਫਲਾਫਲਂ ਅਦਂਸੁ. ਤਂ ¶ ਖਣਞ੍ਞੇਵ ਰੋਗੋ ਵੂਪਸਮ੍ਮਤਿ. ਸੋ ਕਤਿਪਾਹੇਨੇਵ ਸੁਵਣ੍ਣਵਣ੍ਣੋ ਅਹੋਸਿ. ਅਥ ਨਂ ਨਾਰਦੋ ਪੁਚ੍ਛਿ –

‘‘ਮਨੁਸ੍ਸਿਨ੍ਦਂ ਜਹਿਤ੍ਵਾਨ, ਸਬ੍ਬਕਾਮਸਮਿਦ੍ਧਿਨਂ;

ਕਥਂ ਨੁ ਭਗਵਾ ਕੇਸੀ, ਕਪ੍ਪਸ੍ਸ ਰਮਤਿ ਅਸ੍ਸਮੇ.

‘‘ਸਾਦੂਨਿ ਰਮਣੀਯਾਨਿ, ਸਨ੍ਤਿ ਵਕ੍ਖਾ ਮਨੋਰਮਾ;

ਸੁਭਾਸਿਤਾਨਿ ਕਪ੍ਪਸ੍ਸ, ਨਾਰਦ ਰਮਯਨ੍ਤਿ ਮਂ.

‘‘ਸਾਲੀਨਂ ਓਦਨਂ ਭੁਞ੍ਜੇ, ਸੁਚਿਂ ਮਂਸੂਪਸੇਚਨਂ;

ਕਥਂ ਸਾਮਾਕਨੀਵਾਰਂ, ਅਲੋਣਂ ਛਾਦਯਨ੍ਤਿ ਤਂ.

‘‘ਸਾਦੁਂ ਵਾ ਯਦਿ ਵਾਸਾਦੁਂ, ਅਪ੍ਪਂ ਵਾ ਯਦਿ ਵਾ ਬਹੁਂ;

ਵਿਸ੍ਸਤ੍ਥੋ ਯਤ੍ਥ ਭੁਞ੍ਜੇਯ੍ਯ, ਵਿਸ੍ਸਾਸਪਰਮਾ ਰਸਾ’’ਤਿ. (ਜਾ. ੧.੪.੧੮੧-੧੮੪);

ਸਤ੍ਥਾ ਇਮਂ ਧਮ੍ਮਦੇਸਨਂ ਆਹਰਿਤ੍ਵਾ ਜਾਤਕਂ ਸਮੋਧਾਨੇਨ੍ਤੋ ‘‘ਤਦਾ ਰਾਜਾ ਮੋਗ੍ਗਲ੍ਲਾਨੋ ਅਹੋਸਿ, ਨਾਰਦੋ ਸਾਰਿਪੁਤ੍ਤੋ, ਕਪ੍ਪਨ੍ਤੇਵਾਸਿਕੋ ¶ ਆਨਨ੍ਦੋ, ਕੇਸਵਤਾਪਸੋ ਅਹਮੇਵਾ’’ਤਿ ਵਤ੍ਵਾ, ‘‘ਏਵਂ, ਮਹਾਰਾਜ, ਪੁਬ੍ਬੇਪਿ ਪਣ੍ਡਿਤਾ ਮਾਰਣਨ੍ਤਿਕਂ ਵੇਦਨਂ ਪਤ੍ਵਾ ਵਿਸ੍ਸਾਸਿਕਟ੍ਠਾਨਂ ਗਮਿਂਸੁ, ਮਮ ਸਾਵਕਾ ¶ ਤੁਮ੍ਹਾਕਂ ਸਨ੍ਤਿਕੇ ਵਿਸ੍ਸਾਸਂ ਨ ਲਭਨ੍ਤਿ ਮਞ੍ਞੇ’’ਤਿ ਆਹ. ਰਾਜਾ ‘‘ਭਿਕ੍ਖੁਸਙ੍ਘੇਨ ਸਦ੍ਧਿਂ ਮਯਾ ਵਿਸ੍ਸਾਸਂ ਕਾਤੁਂ ਵਟ੍ਟਤਿ, ਕਥਂ ਨੁ ਖੋ ਕਰਿਸ੍ਸਾਮੀਤਿ ਸਮ੍ਮਾਸਮ੍ਬੁਦ੍ਧਸ੍ਸ ਞਾਤਿਧੀਤਰਂ ਮਮ ਗੇਹੇ ਕਾਤੁਂ ਵਟ੍ਟਤਿ, ਏਵਂ ਸਨ੍ਤੇ ‘ਦਹਰਾ ਚ ਸਾਮਣੇਰਾ ਚ ਸਮ੍ਮਾਸਮ੍ਬੁਦ੍ਧਸ੍ਸ ਞਾਤਿਰਾਜਾ’ਤਿ ਮਮ ਸਨ੍ਤਿਕਂ ਵਿਸ੍ਸਤ੍ਥਾ ਨਿਬਦ੍ਧਂ ਆਗਮਿਸ੍ਸਨ੍ਤੀ’’ਤਿ ਚਿਨ੍ਤੇਤ੍ਵਾ – ‘‘ਏਕਂ ਮੇ ਧੀਤਰਂ ਦੇਨ੍ਤੂ’’ਤਿ ਸਾਕਿਯਾਨਂ ਸਨ੍ਤਿਕਂ ਸਾਸਨਂ ਪੇਸੇਸਿ. ‘‘ਕਤਰਸ੍ਸ ਸਕ੍ਯਸ੍ਸ ਧੀਤਾ’’ਤਿ ਚ ਪੁਚ੍ਛਿਤ੍ਵਾ, ‘‘ਞਤ੍ਵਾ ਆਗਚ੍ਛੇਯ੍ਯਾਥਾ’’ਤਿ ਵਤ੍ਵਾ ਦੂਤੇ ਆਣਾਪੇਸਿ. ਦੂਤਾ ਗਨ੍ਤ੍ਵਾ ਸਾਕਿਯੇ ਦਾਰਿਕਂ ਯਾਚਿਂਸੁ. ਤੇ ਸਨ੍ਨਿਪਤਿਤ੍ਵਾ, ‘‘ਪਕ੍ਖਨ੍ਤਰਿਕੋ ਰਾਜਾ, ਸਚੇ ਨ ਦਸ੍ਸਾਮ, ਵਿਨਾਸੇਸ੍ਸਤਿ ਨੋ, ਨ ਖੋ ਪਨ ਅਮ੍ਹੇਹਿ ਕੁਲੇਨ ਸਦਿਸੋ, ਕਿਂ ਨੁ ਖੋ ਕਾਤਬ੍ਬ’’ਨ੍ਤਿ ਮਨ੍ਤਯਿਂਸੁ. ਮਹਾਨਾਮੋ ‘‘ਮਮ ਦਾਸਿਯਾ ਕੁਚ੍ਛਿਮ੍ਹਿ ਜਾਤਾ ਵਾਸਭਖਤ੍ਤਿਯਾ ਨਾਮ ਧੀਤਾ ਰੂਪਸੋਭਗ੍ਗਪ੍ਪਤ੍ਤਾ ਅਤ੍ਥਿ, ਤਂ ਦਸ੍ਸਾਮਾ’’ਤਿ ਵਤ੍ਵਾ ਦੂਤੇ ਆਹ – ‘‘ਸਾਧੁ, ਰਞ੍ਞੋ ਦਾਰਿਕਂ ਦਸ੍ਸਾਮਾ’’ਤਿ. ‘‘ਸਾ ਕਸ੍ਸ, ਧੀਤਾ’’ਤਿ? ‘‘ਸਮ੍ਮਾਸਮ੍ਬੁਦ੍ਧਸ੍ਸ ਚੂਲ਼ਪਿਤੁਪੁਤ੍ਤਸ੍ਸ ਮਹਾਨਾਮਸ੍ਸ ਸਕ੍ਕਸ੍ਸ ਧੀਤਾ ਵਾਸਭਖਤ੍ਤਿਯਾ ਨਾਮਾ’’ਤਿ.

ਤੇ ¶ ਗਨ੍ਤ੍ਵਾ ਰਞ੍ਞੋ ਆਰੋਚਯਿਂਸੁ. ਰਾਜਾ ‘‘ਯਦਿ ਏਵਂ, ਸਾਧੁ, ਸੀਘਂ ਆਨੇਥ, ਖਤ੍ਤਿਯਾ ਚ ਨਾਮ ਬਹੁਮਾਯਾ, ਦਾਸਿਧੀਤਰਮ੍ਪਿ ਪਹਿਣੇਯ੍ਯੁਂ, ਪਿਤਰਾ ਸਦ੍ਧਿਂ ਏਕਭਾਜਨੇ ਭੁਞ੍ਜਨ੍ਤਿਂ ਆਨੇਯ੍ਯਾਥਾ’’ਤਿ ¶ ਪੇਸੇਸਿ. ਤੇ ਗਨ੍ਤ੍ਵਾ, ‘‘ਦੇਵ, ਤੁਮ੍ਹੇਹਿ ਸਦ੍ਧਿਂ ਏਕਤੋ ਭੁਞ੍ਜਨ੍ਤਿਂ ਰਾਜਾ ਇਚ੍ਛਤੀ’’ਤਿ ਆਹਂਸੁ. ਮਹਾਨਾਮੋ ‘‘ਸਾਧੁ, ਤਾਤਾ’’ਤਿ ਤਂ ਅਲਙ੍ਕਾਰਾਪੇਤ੍ਵਾ ਅਤ੍ਤਨੋ ਭੋਜਨਕਾਲੇ ਪਕ੍ਕੋਸਾਪੇਤ੍ਵਾ ਤਾਯ ਸਦ੍ਧਿਂ ਏਕਤੋ ਭੁਞ੍ਜਨਾਕਾਰਂ ਦਸ੍ਸੇਤ੍ਵਾ ਦੂਤਾਨਂ ਨਿਯ੍ਯਾਦੇਸਿ. ਤੇ ਤਂ ਆਦਾਯ ਸਾਵਤ੍ਥਿਂ ਗਨ੍ਤ੍ਵਾ ਤਂ ਪਵਤ੍ਤਿਂ ਰਞ੍ਞੋ ਆਰੋਚੇਸੁਂ. ਰਾਜਾ ਤੁਟ੍ਠਮਾਨਸੋ ਤਂ ਪਞ੍ਚਨ੍ਨਂ ਇਤ੍ਥਿਸਤਾਨਂ ਜੇਟ੍ਠਿਕਂ ਕਤ੍ਵਾ ਅਗ੍ਗਮਹੇਸਿਟ੍ਠਾਨੇ ਅਭਿਸਿਞ੍ਚਿ. ਸਾ ਨ ਚਿਰਸ੍ਸੇਵ ਸੁਵਣ੍ਣਵਣ੍ਣਂ ਪੁਤ੍ਤਂ ਵਿਜਾਯਿ.

ਅਥਸ੍ਸ ਨਾਮਗ੍ਗਹਣਦਿਵਸੇ ਰਾਜਾ ਦਾਰਕਸ੍ਸ ਅਯ੍ਯਕਸ੍ਸ ਸਨ੍ਤਿਕਂ ਪੇਸੇਸਿ ‘‘ਸਕ੍ਯਰਾਜਧੀਤਾ ਵਾਸਭਖਤ੍ਤਿਯਾ ਪੁਤ੍ਤਂ ਵਿਜਾਤਾ, ਕਿਮਸ੍ਸ ਨਾਮਂ ਕਰੋਮਾ’’ਤਿ? ਤਂ ਪਨ ਸਾਸਨਂ ਗਹੇਤ੍ਵਾ ਗਤੋ ਅਮਚ੍ਚੋ ਥੋਕਂ ਬਧਿਰਧਾਤੁਕੋ, ਸੋ ਗਨ੍ਤ੍ਵਾ ਰਞ੍ਞੋ ਅਯ੍ਯਕਸ੍ਸ ਆਰੋਚੇਸਿ, ਸੋ ਤਂ ਸੁਤ੍ਵਾ ‘‘ਵਾਸਭਖਤ੍ਤਿਯਾ ਪੁਤ੍ਤਂ ਅਵਿਜਾਯਿਤ੍ਵਾਪਿ ਸਬ੍ਬਜਨਂ ਅਭਿਭਵਿ, ਇਦਾਨਿ ਪਨ ਰਞ੍ਞੋ ਅਤਿਵਿਯ ਵਲ੍ਲਭਾ ਭਵਿਸ੍ਸਤੀ’’ਤਿ ਆਹ. ਬਧਿਰੋ ਅਮਚ੍ਚੋ ‘‘ਵਲ੍ਲਭਾ’’ਤਿ ਵਚਨਂ ਦੁਸ੍ਸੁਤਂ ਸੁਤ੍ਵਾ ‘‘ਵਿਟਟੂਭੋ’’ਤਿ ਸਲ੍ਲਕ੍ਖੇਤ੍ਵਾ ਰਾਜਾਨਂ ਉਪਗਨ੍ਤ੍ਵਾ, ‘‘ਦੇਵ, ਕੁਮਾਰਸ੍ਸ ਕਿਰ ‘ਵਿਟਟੂਭੋ’ਤਿ ਨਾਮਂ ਕਰੋਥਾ’’ਤਿ ਆਹ. ਰਾਜਾ ‘‘ਪੋਰਾਣਕਂ ਨੋ ਕੁਲਸਨ੍ਤਕਂ ਨਾਮਂ ਭਵਿਸ੍ਸਤੀ’’ਤਿ ਚਿਨ੍ਤੇਤ੍ਵਾ ਤਂ ਨਾਮਂ ਅਕਾਸਿ. ਅਥਸ੍ਸ ਦਹਰਕਾਲੇਯੇਵ ਰਾਜਾ ‘‘ਸਤ੍ਥੁ ਪਿਯਂ ਕਰੋਮੀ’’ਤਿ ਸੇਨਾਪਤਿਟ੍ਠਾਨਂ ਅਦਾਸਿ.

ਸੋ ਕੁਮਾਰਪਰਿਹਾਰੇਨ ਵਡ੍ਢਨ੍ਤੋ ਸਤ੍ਤਵਸ੍ਸਿਕਕਾਲੇ ਅਞ੍ਞੇਸਂ ਕੁਮਾਰਾਨਂ ਮਾਤਾਮਹਕੁਲਤੋ ਹਤ੍ਥਿਰੂਪਕਅਸ੍ਸਰੂਪਕਾਦੀਨਿ ¶ ਆਹਰਿਯਮਾਨਾਨਿ ਦਿਸ੍ਵਾ ਮਾਤਰਂ ਪੁਚ੍ਛਿ – ‘‘ਅਮ੍ਮ, ਅਞ੍ਞੇਸਂ ਮਾਤਾਮਹਕੁਲਤੋ ¶ ਪਣ੍ਣਾਕਾਰੋ ਆਹਰੀਯਤਿ, ਮਯ੍ਹਂ ਕੋਚਿ ਕਿਞ੍ਚਿ ਨ ਪੇਸੇਸਿ, ਕਿਂ ਤ੍ਵਂ ਨਿਮਾਤਾ ਨਿਪਿਤਾ’’ਤਿ? ਅਥ ਨਂ ਸਾ, ‘‘ਤਾਤ, ਤਵ ਸਕ੍ਯਰਾਜਾਨੋ ਮਾਤਾਮਹਾ ਦੂਰੇ ਪਨ ਵਸਨ੍ਤਿ, ਤੇਨ ਤੇ ਕਿਞ੍ਚਿ ਨ ਪੇਸੇਨ੍ਤੀ’’ਤਿ ਵਞ੍ਚੇਸਿ. ਸੋਲ਼ਸਵਸ੍ਸਿਕਕਾਲੇ, ‘‘ਅਮ੍ਮ, ਤਵ ਮਾਤਾਮਹਕੁਲਂ ਪਸ੍ਸਿਤੁਕਾਮੋਮ੍ਹੀ’’ਤਿ ਵਤ੍ਵਾ, ‘‘ਅਲਂ, ਤਾਤ, ਕਿਂ ਤਤ੍ਥ ਗਨ੍ਤ੍ਵਾ ਕਰਿਸ੍ਸਤੀ’’ਤਿ ਵਾਰਿਯਮਾਨੋਪਿ ਪੁਨਪ੍ਪੁਨਂ ਯਾਚਿ. ਅਥਸ੍ਸ ਮਾਤਾ ‘‘ਤੇਨ ਹਿ ਗਚ੍ਛਾ’’ਤਿ ਸਮ੍ਪਟਿਚ੍ਛਿ. ਸੋ ਪਿਤੁ ਆਰੋਚੇਤ੍ਵਾ ਮਹਨ੍ਤੇਨ ਪਰਿਵਾਰੇਨ ਨਿਕ੍ਖਮਿ. ਵਾਸਭਖਤ੍ਤਿਯਾ ਪੁਰੇਤਰਂ ਪਣ੍ਣਂ ਪੇਸੇਸਿ – ‘‘ਅਹਂ ¶ ਇਧ ਸੁਖਂ ਵਸਾਮਿ, ਮਾਸ੍ਸ ਕਿਞ੍ਚਿ ਸਾਮਿਨੋ ਅਨ੍ਤਰਂ ਦਸ੍ਸਯਿਂਸੂ’’ਤਿ. ਸਾਕਿਯਾ ਵਿਟਟੂਭਸ੍ਸ ਆਗਮਨਂ ਞਤ੍ਵਾ, ‘‘ਵਨ੍ਦਿਤੁਂ ਨ ਸਕ੍ਕੋਮਾ’’ਤਿ ਤਸ੍ਸ ਦਹਰਦਹਰੇ ਕੁਮਾਰੇ ਜਨਪਦਂ ਪਹਿਣਿਤ੍ਵਾ ਤਸ੍ਮਿਂ ਕਪਿਲਪੁਰਂ ਸਮ੍ਪਤ੍ਤੇ ਸਨ੍ਥਾਗਾਰੇ ਸਨ੍ਨਿਪਤਿਂਸੁ. ਕੁਮਾਰੋ ਤਤ੍ਥ ਗਨ੍ਤ੍ਵਾ ਅਟ੍ਠਾਸਿ.

ਅਥ ਨਂ ‘‘ਅਯਂ ਤੇ, ਤਾਤ, ਮਾਤਾਮਹੋ, ਅਯਂ ਮਾਤੁਲੋ’’ਤਿ ਵਤ੍ਵਾ ਵਨ੍ਦਾਪੇਸੁਂ. ਸੋ ਸਬ੍ਬੇ ਵਨ੍ਦਮਾਨੋ ਵਿਚਰਿਤ੍ਵਾ ਏਕਮ੍ਪਿ ਅਤ੍ਤਾਨਂ ਵਨ੍ਦਨ੍ਤਂ ਅਦਿਸ੍ਵਾ ‘‘ਕਿਂ ਨੁ ਖੋ ਮਂ ਵਨ੍ਦਨ੍ਤਾ ਨਤ੍ਥੀ’’ਤਿ ਪੁਚ੍ਛਿ. ਸਾਕਿਯਾ, ‘‘ਤਾਤ, ਤੇ ਕਨਿਟ੍ਠਕੁਮਾਰਾ ਜਨਪਦਂ ਗਤਾ’’ਤਿ ਵਤ੍ਵਾ ਤਸ੍ਸ ਮਹਨ੍ਤਂ ਸਕ੍ਕਾਰਂ ¶ ਕਰਿਂਸੁ. ਸੋ ਕਤਿਪਾਹਂ ਵਸਿਤ੍ਵਾ ਮਹਨ੍ਤੇਨ ਪਰਿਵਾਰੇਨ ਨਿਕ੍ਖਮਿ. ਅਥੇਕਾ ਦਾਸੀ ਸਨ੍ਥਾਗਾਰੇ ਤੇਨ ਨਿਸਿਨ੍ਨਫਲਕਂ ‘‘ਇਦਂ ਵਾਸਭਖਤ੍ਤਿਯਾਯ ਦਾਸਿਯਾ ਪੁਤ੍ਤਸ੍ਸ ਨਿਸਿਨ੍ਨਫਲਕ’’ਨ੍ਤਿ ਅਕ੍ਕੋਸਿਤ੍ਵਾ ਪਰਿਭਾਸਿਤ੍ਵਾ ਖੀਰੋਦਕੇਨ ਧੋਵਿ. ਏਕੋ ਪੁਰਿਸੋ ਅਤ੍ਤਨੋ ਆਵੁਧਂ ਪਮੁਸ੍ਸਿਤ੍ਵਾ ਨਿਵਤ੍ਤੋ ਤਂ ਗਣ੍ਹਨ੍ਤੋ ਵਿਟਟੂਭਕੁਮਾਰਸ੍ਸ ਅਕ੍ਕੋਸਨਸਦ੍ਦਂ ਸੁਤ੍ਵਾ ਤਂ ਕਾਰਣਂ ਪੁਚ੍ਛਿਤ੍ਵਾ, ‘‘ਵਾਸਭਖਤ੍ਤਿਯਾ ਦਾਸਿਯਾ ਕੁਚ੍ਛਿਮ੍ਹਿ ਮਹਾਨਾਮਸਕ੍ਕਂ ਪਟਿਚ੍ਚ ਜਾਤਾ’’ਤਿ ਞਤ੍ਵਾ ਬਲਕਾਯਸ੍ਸ ਕਥੇਸਿ. ‘‘ਵਾਸਭਖਤ੍ਤਿਯਾ ਕਿਰ ਦਾਸਿਧੀਤਾ’’ਤਿ ਮਹਾਕੋਲਾਹਲਂ ਅਹੋਸਿ. ਤਂ ਸੁਤ੍ਵਾ ਵਿਟਟੂਭੋ ‘‘ਏਤੇ ਤਾਵ ਮਮ ਨਿਸਿਨ੍ਨਫਲਕਂ ਖੀਰੋਦਕੇਨ ਧੋਵਨ੍ਤੁ, ਅਹਂ ਪਨ ਰਜ੍ਜੇ ਪਤਿਟ੍ਠਿਤਕਾਲੇ ਏਤੇਸਂ ਗਲਲੋਹਿਤਂ ਗਹੇਤ੍ਵਾ ਮਮ ਨਿਸਿਨ੍ਨਫਲਕਂ ਧੋਵਿਸ੍ਸਾਮੀ’’ਤਿ ਚਿਤ੍ਤਂ ਪਟ੍ਠਪੇਸਿ. ਤਸ੍ਮਿਂ ਸਾਵਤ੍ਥਿਂ ਗਤੇ ਅਮਚ੍ਚਾ ਤਂ ਪਵਤ੍ਤਿਂ ਰਞ੍ਞੋ ਆਰੋਚਯਿਂਸੁ. ਰਾਜਾ ‘‘ਮਯ੍ਹਂ ਦਾਸਿਧੀਤਰਂ ਅਦਂਸੂ’’ਤਿ ਸਾਕਿਯਾਨਂ ਕੁਜ੍ਝਿਤ੍ਵਾ ਵਾਸਭਖਤ੍ਤਿਯਾਯ ਚ ਪੁਤ੍ਤਸ੍ਸ ਚ ਦਿਨ੍ਨਪਰਿਹਾਰਂ ਅਚ੍ਛਿਨ੍ਦਿਤ੍ਵਾ ਦਾਸਦਾਸੀਹਿ ਲਦ੍ਧਬ੍ਬਮਤ੍ਤਮੇਵ ਦਾਪੇਸਿ.

ਤਤੋ ਕਤਿਪਾਹਚ੍ਚਯੇਨ ਸਤ੍ਥਾ ਰਾਜਨਿਵੇਸਨਂ ਗਨ੍ਤ੍ਵਾ ਪਞ੍ਞਤ੍ਤਾਸਨੇ ਨਿਸੀਦਿ. ਰਾਜਾ ਆਗਨ੍ਤ੍ਵਾ ਵਨ੍ਦਿਤ੍ਵਾ, ‘‘ਭਨ੍ਤੇ, ਤੁਮ੍ਹਾਕਂ ਕਿਰ ਞਾਤਕੇਹਿ ਦਾਸਿਧੀਤਾ ਮਯ੍ਹਂ ¶ ਦਿਨ੍ਨਾ, ਤੇਨਸ੍ਸਾ ਅਹਂ ਸਪੁਤ੍ਤਾਯ ਪਰਿਹਾਰਂ ਅਚ੍ਛਿਨ੍ਦਿਤ੍ਵਾ ਦਾਸਦਾਸੀਹਿ ਲਦ੍ਧਬ੍ਬਮਤ੍ਤਮੇਵ ਦਾਪੇਸਿ’’ਨ੍ਤਿ ਆਹ. ਸਤ੍ਥਾ ‘‘ਅਯੁਤ੍ਤਂ, ਮਹਾਰਾਜ, ਸਾਕਿਯੇਹਿ ਕਤਂ, ਦਦਨ੍ਤੇਹਿ ਨਾਮ ਸਮਾਨਜਾਤਿਕਾ ਦਾਤਬ੍ਬਾ ਅਸ੍ਸ, ਤਂ ਪਨ ¶ , ਮਹਾਰਾਜ, ਵਦਾਮਿ, ਵਾਸਭਖਤ੍ਤਿਯਾ ਖਤ੍ਤਿਯਰਾਜਧੀਤਾ ਖਤ੍ਤਿਯਰਞ੍ਞੋ ਗੇਹੇ ਅਭਿਸੇਕਂ ਲਭਿ. ਵਿਟਟੂਭੋਪਿ ਖਤ੍ਤਿਯਰਾਜਾਨਮੇਵ ਪਟਿਚ੍ਚ ਜਾਤੋ, ਮਾਤੁਗੋਤ੍ਤਂ ¶ ਨਾਮ ਕਿਂ ਕਰਿਸ੍ਸਤਿ, ਪਿਤੁਗੋਤ੍ਤਮੇਵ ਪਮਾਣਨ੍ਤਿ. ਪੋਰਾਣਕਪਣ੍ਡਿਤਾ ਦਲਿਦ੍ਦਿਤ੍ਥਿਯਾ ਕਟ੍ਠਹਾਰਿਕਾਯ ਅਗ੍ਗਮਹੇਸਿਟ੍ਠਾਨਂ ਅਦਂਸੁ, ਤਸ੍ਸਾ ਚ ਕੁਚ੍ਛਿਮ੍ਹਿ ਜਾਤਕੁਮਾਰੋ ਦ੍ਵਾਦਸਯੋਜਨਿਕਾਯ ਬਾਰਾਣਸਿਯਾ ਰਜ੍ਜਂ ਪਤ੍ਵਾ ਕਟ੍ਠਵਾਹਨਰਾਜਾ ਨਾਮ ਜਾਤੋ’’ਤਿ ਕਟ੍ਠਹਾਰਿਜਾਤਕਂ (ਜਾ. ੧.੧.੭) ਕਥੇਸਿ. ਰਾਜਾ ਧਮ੍ਮਕਥਂ ਸੁਤ੍ਵਾ ‘‘ਪਿਤੁਗੋਤ੍ਤਮੇਵ ਕਿਰ ਪਮਾਣ’’ਨ੍ਤਿ ਤੁਸ੍ਸਿਤ੍ਵਾ ਵਾਸਭਖਤ੍ਤਿਯਾਯ ਚ ਪੁਤ੍ਤਸ੍ਸ ਚ ਪਕਤਿਪਰਿਹਾਰਮੇਵ ਦਾਪੇਸਿ.

ਬਨ੍ਧੁਲਸੇਨਾਪਤਿਸ੍ਸਪਿ ਖੋ ਕੁਸਿਨਾਰਾਯਂ ਮਲ੍ਲਰਾਜਧੀਤਾ ਮਲ੍ਲਿਕਾ ਨਾਮ ਭਰਿਯਾ ਦੀਘਰਤ੍ਤਂ ਪੁਤ੍ਤਂ ਨ ਵਿਜਾਯਿ. ਅਥ ਨਂ ਬਨ੍ਧੁਲੋ ‘‘ਅਤ੍ਤਨੋ ਕੁਲਘਰਮੇਵ ਗਚ੍ਛਾ’’ਤਿ ਉਯ੍ਯੋਜੇਸਿ. ਸਾ ‘‘ਸਤ੍ਥਾਰਂ ਦਿਸ੍ਵਾਵ ਗਮਿਸ੍ਸਾਮੀ’’ਤਿ ਜੇਤਵਨਂ ਪਵਿਸਿਤ੍ਵਾ ਤਥਾਗਤਂ ਵਨ੍ਦਿਤ੍ਵਾ ਠਿਤਾ, ‘‘ਕਹਂ ਗਚ੍ਛਸੀ’’ਤਿ ਵੁਤ੍ਤਾ ‘‘ਸਾਮਿਕੋ ਮਂ ¶ ਭਨ੍ਤੇ, ਕੁਲਘਰਂ ਪੇਸੇਤੀ’’ ਆਹ. ‘‘ਕਿਂ ਕਾਰਣਾ’’ਤਿ? ‘‘ਵਞ੍ਝਾ ਕਿਰਸ੍ਮਿ ਅਪੁਤ੍ਤਿਕਾ’’ਤਿ. ‘‘ਯਦਿ ਏਵਂ, ਗਮਨਕਿਚ੍ਚਂ ਨਤ੍ਥਿ, ਨਿਵਤ੍ਤਸ੍ਸੂ’’ਤਿ. ਸਾ ਤੁਟ੍ਠਮਾਨਸਾ ਸਤ੍ਥਾਰਂ ਵਨ੍ਦਿਤ੍ਵਾ ਨਿਵੇਸਨਂ ਗਨ੍ਤ੍ਵਾ ‘‘ਕਸ੍ਮਾ ਨਿਵਤ੍ਤਾਸੀ’’ਤਿ ਵੁਤ੍ਤਾ ‘‘ਦਸਬਲੇਨ ਨਿਵਤ੍ਤਿਤਾਮ੍ਹੀ’’ਤਿ ਆਹ ਬਨ੍ਧੁਲੋ ‘‘ਦਿਟ੍ਠਂ ਭਵਿਸ੍ਸਤਿ ਦੀਘਦਸ੍ਸਿਨਾ ਕਾਰਣ’’ਨ੍ਤਿ ਸਮ੍ਪਟਿਚ੍ਛਿ. ਸਾ ਨ ਚਿਰਸ੍ਸੇਵ ਗਬ੍ਭਂ ਪਟਿਲਭਿਤ੍ਵਾ ਉਪ੍ਪਨ੍ਨਦਾਹਲ਼ਾ ‘‘ਦੋਹਲ਼ੋ ਮੇ ਉਪ੍ਪਨ੍ਨੋ’’ਤਿ ਆਰੋਚੇਸਿ. ‘‘ਕਿਂ ਦੋਹਲ਼ੋ’’ਤਿ? ‘‘ਵੇਸਾਲਿਨਗਰੇ ਗਣਰਾਜਕੁਲਾਨਂ ਅਭਿਸੇਕਮਙ੍ਗਲਪੋਕ੍ਖਰਣਿਯਂ ਓਤਰਿਤ੍ਵਾ ਨ੍ਹਤ੍ਵਾ ਪਾਨੀਯਂ ਪਾਤੁਕਾਮਾਮ੍ਹਿ, ਸਾਮੀ’’ਤਿ. ਬਨ੍ਧੁਲੋ ‘‘ਸਾਧੂ’’ਤਿ ਵਤ੍ਵਾ ਸਹਸ੍ਸਥਾਮਧਨੁਂ ਗਹੇਤ੍ਵਾ ਤਂ ਰਥਂ ਆਰੋਪੇਤ੍ਵਾ ਸਾਵਤ੍ਥਿਤੋ ਨਿਕ੍ਖਮਿਤ੍ਵਾ ਰਥਂ ਪਾਜੇਨ੍ਤੋ ਮਹਾਲਿਲਿਚ੍ਛਵਿਨੋ ਦਿਨ੍ਨਦ੍ਵਾਰੇਨ ਵੇਸਾਲਿਂ ਪਾਵਿਸਿ. ਮਹਾਲਿਲਿਚ੍ਛਵਿਨੋ ਚ ਦ੍ਵਾਰਸਮੀਪੇ ਏਵ ਨਿਵੇਸਨਂ ਹੋਤਿ. ਸੋ ਰਥਸ੍ਸ ਉਮ੍ਮਾਰੇ ਪਨਿਘਾਤਸਦ੍ਦਂ ਸੁਤ੍ਵਾਵ ‘‘ਬਨ੍ਧੁਲਸ੍ਸ ਰਥਸਦ੍ਦੋ ਏਸੋ, ਅਜ੍ਜ ਲਿਚ੍ਛਵੀਨਂ ਭਯਂ ਉਪ੍ਪਜ੍ਜਿਸ੍ਸਤੀ’’ਤਿ ਆਹ.

ਪੋਕ੍ਖਰਣਿਯਾ ਅਨ੍ਤੋ ਚ ਬਹਿ ਚ ਆਰਕ੍ਖਾ ਬਲਵਤੀ, ਉਪਰਿ ਲੋਹਜਾਲਂ ਪਤ੍ਥਟਂ, ਸਕੁਣਾਨਮ੍ਪਿ ਓਕਾਸੋ ਨਤ੍ਥਿ. ਬਨ੍ਧੁਲਸੇਨਾਪਤਿ ¶ ਪਨ ਰਥਾ ਓਤਰਿਤ੍ਵਾ ਆਰਕ੍ਖਕੇ ਮਨੁਸ੍ਸੇ ਵੇਤ੍ਤੇਨ ਪਹਰਨ੍ਤੋ ਪਲਾਪੇਤ੍ਵਾ ਲੋਹਜਾਲਂ ਛਿਨ੍ਦਿਤ੍ਵਾ ਅਨ੍ਤੋਪੋਕ੍ਖਰਣੀਯਂ ਭਰਿਯਂ ਨ੍ਹਾਪੇਤ੍ਵਾ ਸਯਮ੍ਪਿ ਨ੍ਹਤ੍ਵਾ ਪੁਨ ਤਂ ਰਥਂ ਆਰੋਪੇਤ੍ਵਾ ਨਗਰਾ ਨਿਕ੍ਖਮਿਤ੍ਵਾ ਆਗਤਮਗ੍ਗੇਨੇਵ ਪਾਯਾਸਿ. ਤੇ ਆਰਕ੍ਖਮਨੁਸ੍ਸਾ ਲਿਚ੍ਛਵਿਰਾਜੂਨਂ ਆਰੋਚੇਸੁਂ. ਲਿਚ੍ਛਵਿਰਾਜਾਨੋ ਕੁਜ੍ਝਿਤ੍ਵਾ ਪਞ੍ਚ ਰਥਸਤਾਨਿ ਆਰੁਯ੍ਹ ‘‘ਬਨ੍ਧੁਲਮਲ੍ਲਂ ਗਣ੍ਹਿਸ੍ਸਾਮਾ’’ਤਿ ਨਿਕ੍ਖਮਿਂਸੁ. ਤਂ ਪਵਤ੍ਤਿਂ ¶ ਮਹਾਲਿਸ੍ਸ ਆਰੋਚੇਸੁਂ. ਮਹਾਲਿ, ‘‘ਮਾ ਗਮਿਤ੍ਥ, ਸੋ ਹਿ ਵੋ ਸਬ੍ਬੇ ਘੋਤੇਸ੍ਸਤੀ’’ਤਿ ਆਹ. ਤੇਪਿ ‘‘ਮਯਂ ਗਮਿਸ੍ਸਾਮ ਏਵਾ’’ਤਿ ਵਦਿਂਸੁ. ‘‘ਤੇਨ ਹਿ ਤਸ੍ਸ ਰਥਚਕ੍ਕਸ੍ਸ ਯਾਵ ਨਾਭਿਤੋ ਪਥਵਿਂ ਪਵਿਟ੍ਠਟ੍ਠਾਨਂ ਦਿਸ੍ਵਾ ਨਿਵਤ੍ਤੇਯ੍ਯਾਥ, ਤਤੋ ¶ ਅਨਿਵਤ੍ਤਨ੍ਤਾ ਪੁਰਤੋ ਅਸਨਿਸਦ੍ਦਂ ਵਿਯ ਸੁਣਿਸ੍ਸਥ, ਤਮ੍ਹਾ ਠਾਨਾ ਨਿਵਤ੍ਤੇਯ੍ਯਾਥ. ਤਤੋ ਅਨਿਵਤ੍ਤਨ੍ਤਾ ਤੁਮ੍ਹਾਕਂ ਰਥਧੁਰੇਸੁ ਛਿਦ੍ਦਂ ਪਸ੍ਸਿਸ੍ਸਥ, ਤਮ੍ਹਾ ਠਾਨਾ ਨਿਵਤ੍ਤੇਯ੍ਯਾਥ, ਪੁਰਤੋ ਮਾ ਗਮਿਤ੍ਥਾ’’ਤਿ. ਤੇ ਤਸ੍ਸ ਵਚਨੇਨ ਅਨਿਵਤ੍ਤਿਤ੍ਵਾ ਤਂ ਅਨੁਬਨ੍ਧਿਂਸੁ ¶ ਏਵ. ਮਲ੍ਲਿਕਾ ਦਿਸ੍ਵਾ, ‘‘ਰਥਾ, ਸਾਮਿ, ਪਞ੍ਞਾਯਨ੍ਤੀ’’ਤਿ ਆਹ. ‘‘ਤੇਨ ਹਿ ਏਕਸ੍ਸੇਵ ਰਥਸ੍ਸ ਪਞ੍ਞਾਯਨਕਾਲੇ ਮਂ ਆਰੋਚੇਯ੍ਯਾਸੀ’’ਤਿ. ਸਾ ਯਦਾ ਸਬ੍ਬੇ ਰਥਾ ਏਕੋ ਵਿਯ ਹੁਤ੍ਵਾ ਪਞ੍ਞਾਯਿਂਸੁ, ਤਦਾ ‘‘ਏਕਮੇਵ, ਸਾਮਿ, ਰਥਸੀਸਂ ਪਞ੍ਞਾਯਤੀ’’ਤਿ ਆਹ. ਬਨ੍ਧੁਲੋ ‘‘ਤੇਨ ਹਿ ਇਮਾ ਰਸ੍ਮਿਯੋ ਗਣ੍ਹਾਹੀ’’ਤਿ ਤਸ੍ਸਾ ਰਸ੍ਮਿਯੋ ਦਤ੍ਵਾ ਰਥੇ ਠਿਤੋਵ ਧਨੁਂ ਆਰੋਪੇਸਿ, ਰਥਚਕ੍ਕਂ ਯਾਵ ਨਾਭਿਤੋ ਪਥਵਿਂ ਪਾਵਿਸਿ.

ਲਿਚ੍ਛਵਿਨੋ ਤਂ ਠਾਨਂ ਦਿਸ੍ਵਾਪਿ ਨ ਨਿਵਤ੍ਤਿਂਸੁ. ਇਤਰੋ ਥੋਕਂ ਗਨ੍ਤ੍ਵਾ ਜਿਯਂ ਪੋਥੇਸਿ, ਅਸਨਿਸਦ੍ਦੋ ਵਿਯ ਅਹੋਸਿ. ਤੇ ਤਤੋਪਿ ਨ ਨਿਵਤ੍ਤਿਂਸੁ, ਅਨੁਬਨ੍ਧਨ੍ਤਾ ਗਚ੍ਛਨ੍ਤੇਵ. ਬਨ੍ਧੁਲੋ ਰਥੇ ਠਿਤਕੋਵ ਏਕਸਰਂ ਖਿਪਿ, ਸੋ ਪਞ੍ਚਨ੍ਨਂ ਰਥਸਤਾਨਂ ਰਥਸੀਸੇ ਛਿਦ੍ਦਂ ਕਤ੍ਵਾ ਪਞ੍ਚ ਰਾਜਸਤਾਨਿ ਪਰਿਕਰਬਨ੍ਧਨਟ੍ਠਾਨੇ ਵਿਨਿਵਿਜ੍ਝਿਤ੍ਵਾ ਪਥਵਿਂ ਪਾਵਿਸਿ. ਤੇ ਅਤ੍ਤਨੋ ਪਵਿਦ੍ਧਭਾਵਂ ਅਜਾਨਿਤ੍ਵਾ, ‘‘ਤਿਟ੍ਠ, ਰੇ, ਤਿਟ੍ਠ, ਰੇ’’ਤਿ ਵਦਨ੍ਤਾ ਅਨੁਬਨ੍ਧਿਂਸੁ ਏਵ. ਬਨ੍ਧੁਲੋ ਰਥਂ ਠਪੇਤ੍ਵਾ ‘‘ਤੁਮ੍ਹੇ ਮਤਕਾ, ਮਤਕੇਹਿ ਸਦ੍ਧਿਂ ਮਯ੍ਹਂ ਯੁਦ੍ਧਂ ਨਾਮ ਨਤ੍ਥੀ’’ਤਿ ਆਹ. ‘‘ਮਤਕਾ ਨਾਮ ਅਮ੍ਹਾਦਿਸਾ ਨ ਹੋਨ੍ਤੀ’’ਤਿ. ‘‘ਤੇਨ ਹਿ ਸਬ੍ਬਪਚ੍ਛਿਮਸ੍ਸ ਪਰਿਕਰਂ ਮੋਚੇਥਾ’’ਤਿ. ਤੇ ਮੋਚਯਿਂਸੁ. ਸੋ ਮੁਤ੍ਤਮਤ੍ਤੇ ਏਵ ਮਰਿਤ੍ਵਾ ਪਤਿਤੋ. ਅਥ ਤੇ ਸਬ੍ਬੇਪਿ ‘‘ਤੁਮ੍ਹੇ ਏਵਰੂਪਾ, ਅਤ੍ਤਨੋ ਘਰਾਨਿ ਗਨ੍ਤ੍ਵਾ ਸਂਵਿਧਾਤਬ੍ਬਂ ਸਂਵਿਦਹਿਤ੍ਵਾ ਪੁਤ੍ਤਦਾਰਂ ਅਨੁਸਾਸਿਤ੍ਵਾ ਸਨ੍ਨਾਹਂ ¶ ਮੋਚੇਥਾ’’ਤਿ ਆਹ. ਤੇ ਤਥਾ ਕਤ੍ਵਾ ਸਬ੍ਬੇਪਿ ਜੀਵਿਤਕ੍ਖਯਂ ਪਤ੍ਤਾ. ਬਨ੍ਧੁਲੋਪਿ ਮਲ੍ਲਿਕਂ ਸਾਵਤ੍ਥਿਂ ਆਨੇਸਿ. ਸਾ ਸੋਲ਼ਸਕ੍ਖਤ੍ਤੁਂ ਯਮਕੇ ਯਮਕੇ ਪੁਤ੍ਤੇ ਵਿਜਾਯਿ. ਸਬ੍ਬੇਪਿ ਸੂਰਾ ਥਾਮਸਮ੍ਪਨ੍ਨਾ ਅਹੇਸੁਂ, ਸਬ੍ਬਸਿਪ੍ਪਾਨਂ ਨਿਪ੍ਫਤ੍ਤਿਂ ਪਾਪੁਣਿਂਸੁ. ਏਕੇਕਸ੍ਸ ਪੁਰਿਸਸਹਸ੍ਸਂ ਪਰਿਵਾਰੋ ਅਹੋਸਿ. ਪਿਤਰਾ ਸਦ੍ਧਿਂ ਰਾਜਨਿਵੇਸਨਂ ਗਚ੍ਛਨ੍ਤੇਹਿ ਤੇਹੇਵ ਰਾਜਙ੍ਗਣਂ ਪਰਿਪੂਰਿ.

ਅਥੇਕਦਿਵਸਂ ¶ ਵਿਨਿਚ੍ਛਯੇ ਕੂਟਟ੍ਟਪਰਾਜਿਤਾ ਮਨੁਸ੍ਸਾ ਬਨ੍ਧੁਲਂ ਆਗਚ੍ਛਨ੍ਤਂ ਦਿਸ੍ਵਾ ਮਹਾਵਿਰਵਂ ਵਿਰਵਨ੍ਤਾ ਵਿਨਿਚ੍ਛਯਅਮਚ੍ਚਾਨਂ ਕੂਟਟ੍ਟਕਰਣਂ ਤਸ੍ਸ ਆਰੋਚੇਸੁਂ. ਸੋ ਵਿਨਿਚ੍ਛਯਂ ਗਨ੍ਤ੍ਵਾ ਤਂ ਅਟ੍ਟਂ ਵਿਚਾਰੇਤ੍ਵਾ ਸਾਮਿਕਮੇਵ ਸਾਮਿਕਂ ਅਕਾਸਿ. ਮਹਾਜਨੋ ਮਹਾਸਦ੍ਦੇਨ ਸਾਧੁਕਾਰਂ ਪਵਤ੍ਤੇਤਿ. ਰਾਜਾ ‘‘ਕਿਂ ਇਦ’’ਨ੍ਤਿ ਪੁਚ੍ਛਿਤ੍ਵਾ ਤਮਤ੍ਥਂ ਸੁਤ੍ਵਾ ਤੁਸ੍ਸਿਤ੍ਵਾ ਸਬ੍ਬੇਪਿ ਤੇ ਅਮਚ੍ਚੇ ਹਾਰੇਤ੍ਵਾ ਬਨ੍ਧੁਲਸ੍ਸੇਵ ਵਿਨਿਚ੍ਛਯਂ ਨਿਯ੍ਯਾਦੇਸਿ. ਸੋ ਤਤੋ ਪਟ੍ਠਾਯ ਸਮ੍ਮਾ ਵਿਨਿਚ੍ਛਯਿ. ਤਤੋ ਤੇ ਪੋਰਾਣਕਵਿਨਿਚ੍ਛਯਿਕਾ ਅਮਚ੍ਚਾ ਕਿਞ੍ਚਿ ਲਞ੍ਜਂ ਅਲਭਨ੍ਤਾ ਅਪ੍ਪਲਾਭਾ ਹੁਤ੍ਵਾ ‘‘ਬਨ੍ਧੁਲੋ ਰਜ੍ਜਂ ਪਤ੍ਥੇਤੀ’’ਤਿ ਰਾਜਕੁਲੇ ਪਰਿਭਿਨ੍ਦਿਂਸੁ. ਰਾਜਾ ਤੇਸਂ ਕਥਂ ਸਦ੍ਦਹਿਤ੍ਵਾ ਚਿਤ੍ਤਂ ਨਿਗ੍ਗਹੇਤੁਂ ਨਾਸਕ੍ਖਿ. ‘‘ਇਮਸ੍ਮਿਂ ਇਧੇਵ ਘਾਤਿਯਮਾਨੇ ਗਰਹਾ ਮੇ ਉਪ੍ਪਜ੍ਜਿਸ੍ਸਤੀ’’ਤਿ ਪੁਨ ਚਿਨ੍ਤੇਤ੍ਵਾ ਪਯੁਤ੍ਤਪੁਰਿਸੇਹਿ ਪਚ੍ਚਨ੍ਤਂ ਪਹਾਰਾਪੇਤ੍ਵਾ ਬਨ੍ਧੁਲਂ ਪਕ੍ਕੋਸਾਪੇਤ੍ਵਾ, ‘‘ਪਚ੍ਚਨ੍ਤੋ ਕਿਰ ਕੁਪਿਤੋ, ਤਵ ਪੁਤ੍ਤੇਹਿ ਸਦ੍ਧਿਂ ਗਨ੍ਤ੍ਵਾ ¶ , ਚੋਰੇ ਗਣ੍ਹਾਹੀ’’ਤਿ ¶ ਪਹਿਣਿਤ੍ਵਾ, ‘‘ਏਤ੍ਥੇਵਸ੍ਸ ਦ੍ਵਤ੍ਤਿਂਸਾਯ ਪੁਤ੍ਤੇਹਿ ਸਦ੍ਧਿਂ ਸੀਸਂ ਛਿਨ੍ਦਿਤ੍ਵਾ ਆਹਰਥਾ’’ਤਿ ਤੇਹਿ ਸਦ੍ਧਿਂ ਅਞ੍ਞੇਪਿ ਸਮਤ੍ਥੇ ਮਹਾਯੋਧੇ ਪੇਸੇਸਿ. ਤਸ੍ਮਿਂ ਪਚ੍ਚਨ੍ਤਂ ਗਚ੍ਛਨ੍ਤੇਯੇਵ ‘‘ਸੇਨਾਪਤਿ ਕਿਰ ਆਗਚ੍ਛਤੀ’’ਤਿ ਪਯੁਤ੍ਤਚੋਰਾ ਪਲਾਯਿਂਸੁ. ਸੋ ਤਂ ਪਦੇਸਂ ਆਵਾਸਾਪੇਤ੍ਵਾ ਸਣ੍ਠਾਪੇਤ੍ਵਾ ਨਿਵਤ੍ਤਿ.

ਅਥਸ੍ਸ ਨਗਰਤੋ ਅਵਿਦੂਰੇ ਠਾਨੇ ਤੇ ਯੋਧਾ ਪੁਤ੍ਤੇਹਿ ਸਦ੍ਧਿਂ ਸੀਸਂ ਛਿਨ੍ਦਿਂਸੁ. ਤਂ ਦਿਵਸਂ ਮਲ੍ਲਿਕਾਯ ਪਞ੍ਚਹਿ ਭਿਕ੍ਖੁਸਤੇਹਿ ਸਦ੍ਧਿਂ ਦ੍ਵੇ ਅਗ੍ਗਸਾਵਕਾ ਨਿਮਨ੍ਤਿਤਾ ਹੋਨ੍ਤਿ. ਅਥਸ੍ਸਾ ਪੁਬ੍ਬਣ੍ਹੇ ਏਵ ‘‘ਸਾਮਿਕਸ੍ਸ ਤੇ ਸਦ੍ਧਿਂ ਪੁਤ੍ਤੇਹਿ ਸੀਸਂ ਛਿਨ੍ਨ’’ਨ੍ਤਿ ਪਣ੍ਣਂ ਆਹਰਿਤ੍ਵਾ ਅਦਂਸੁ. ਸਾ ਤਂ ਪਵਤ੍ਤਿਂ ਞਤ੍ਵਾ ਕਸ੍ਸਚਿ ਕਿਞ੍ਚਿ ਅਵਤ੍ਵਾ ਪਣ੍ਣਂ ਉਚ੍ਛਙ੍ਗੇ ਠਪੇਤ੍ਵਾ ਭਿਕ੍ਖੁਸਙ੍ਘਮੇਵ ਪਰਿਵਿਸਿ. ਅਥਸ੍ਸਾ ਪਰਿਚਾਰਿਕਾਯੋ ਭਿਕ੍ਖੂਨਂ ਭਤ੍ਤਂ ਦਤ੍ਵਾ ਸਪ੍ਪਿਚਾਟਿਂ ਆਹਰਨ੍ਤਿਯੋ ਥੇਰਾਨਂ ਪੁਰਤੋ ਸਪ੍ਪਿਚਾਟਿਂ ਭਿਨ੍ਦਿਂਸੁ. ਧਮ੍ਮਸੇਨਾਪਤਿ ‘‘ਭੇਦਨਧਮ੍ਮਂ ਭਿਨ੍ਨਂ, ਨ ਚਿਨ੍ਤਿਤਬ੍ਬ’’ਨ੍ਤਿ ਆਹ. ਸਾ ਉਚ੍ਛਙ੍ਗਤੋ ਪਣ੍ਣਂ ਨੀਹਰਿਤ੍ਵਾ ‘‘ਦ੍ਵਤ੍ਤਿਂਸਾਯ ਪੁਤ੍ਤੇਹਿ ਸਦ੍ਧਿਂ ਪਿਤੁਸੀਸਂ ਛਿਨ੍ਨਨ੍ਤਿ ਮੇ ਇਮਂ ਪਣ੍ਣਂ ਆਹਰਿਂਸੁ, ਅਹਂ ਇਦਂ ਸੁਤ੍ਵਾਪਿ ਨ ਚਿਨ੍ਤੇਮਿ, ਸਪ੍ਪਿਚਾਟਿਯਾ ਭਿਨ੍ਨਾਯ ਕਿਂ ਚਿਨ੍ਤਯਿਸ੍ਸਾਮਿ, ਭਨ੍ਤੇ’’ਤਿ ਆਹ. ਧਮ੍ਮਸੇਨਾਪਤਿ ‘‘ਅਨਿਮਿਤ੍ਤਮਨਞ੍ਞਾਤਂ ¶ , ਮਚ੍ਚਾਨਂ ਇਧ ਜੀਵਿਤ’’ਨ੍ਤਿਆਦੀਨਿ (ਸੁ. ਨਿ. ੫੭੯) ਵਤ੍ਵਾ ਧਮ੍ਮਂ ਦੇਸੇਤ੍ਵਾ ਉਟ੍ਠਾਯਾਸਨਾ ਵਿਹਾਰਂ ਅਗਮਾਸਿ. ਸਾਪਿ ਦ੍ਵਤ੍ਤਿਂਸ ਸੁਣਿਸਾਯੋ ਪਕ੍ਕੋਸਾਪੇਤ੍ਵਾ, ‘‘ਤੁਮ੍ਹਾਕਂ ਸਾਮਿਕਾ ਨਿਰਪਰਾਧਾ ਅਤ੍ਤਨੋ ਪੁਰਿਮਕਮ੍ਮਫਲਂ ਲਭਿਂਸੁ ¶ , ਤੁਮ੍ਹੇ ਮਾ ਸੋਚਯਿਤ੍ਥ, ਮਾ ਪਰਿਦੇਵਿਤ੍ਥ, ਰਞ੍ਞੋ ਉਪਰਿ ਮਨੋਪਦੋਸਂ ਮਾ ਕਰਿਤ੍ਥਾ’’ਤਿ ਓਵਦਿ.

ਰਞ੍ਞੋ ਚਰਪੁਰਿਸਾ ਤਂ ਕਥਂ ਸੁਤ੍ਵਾ ਗਨ੍ਤ੍ਵਾ ਤੇਸਂ ਨਿਦ੍ਦੋਸਭਾਵਂ ਰਞ੍ਞੋ ਕਥਯਿਂਸੁ. ਰਾਜਾ ਸਂਵੇਗਪ੍ਪਤ੍ਤੋ ਤਸ੍ਸਾ ਨਿਵੇਸਨਂ ਗਨ੍ਤ੍ਵਾ ਮਲ੍ਲਿਕਞ੍ਚ ਸੁਣਿਸਾਯੋ ਚਸ੍ਸਾ ਖਮਾਪੇਤ੍ਵਾ ਮਲ੍ਲਿਕਾਯ ਵਰਂ ਅਦਾਸਿ. ਸਾ ‘‘ਵਰੋ ਗਹਿਤੋ ਮੇ ਹੋਤੂ’’ਤਿ ਵਤ੍ਵਾ ਤਸ੍ਮਿਂ ਗਤੇ ਮਤਕਭਤ੍ਤਂ ਦਤ੍ਵਾ ਨ੍ਹਤ੍ਵਾ ਰਾਜਾਨਂ ਉਪਸਙ੍ਕਮਿਤ੍ਵਾ ਵਨ੍ਦਿਤ੍ਵਾ, ‘‘ਦੇਵ, ਤੁਮ੍ਹੇਹਿ ਮਯ੍ਹਂ ਵਰੋ ਦਿਨ੍ਨੋ, ਮਯ੍ਹਞ੍ਚ ਅਞ੍ਞੇਨ ਅਤ੍ਥੋ ਨਤ੍ਥਿ, ਦ੍ਵਤ੍ਤਿਂਸਾਯ ਮੇ ਸੁਣਿਸਾਨਂ ਮਮਞ੍ਚ ਕੁਲਘਰਗਮਨਂ ਅਨੁਜਾਨਾਥਾ’’ਤਿ ਆਹ. ਰਾਜਾ ਸਮ੍ਪਟਿਚ੍ਛਿ. ਸਾ ਦ੍ਵਤ੍ਤਿਂਸ ਸੁਣਿਸਾਯੋ ਯਥਾਸਕਾਨਿ ਕੁਲਾਨਿ ਪੇਸੇਸਿ, ਸਯਮ੍ਪਿ ਕੁਸਿਨਾਰਾਨਗਰੇ ਅਤ੍ਤਨੋ ਕੁਲਘਰਂ ਅਗਮਾਸਿ.

ਰਾਜਾਪਿ ਬਨ੍ਧੁਲਸੇਨਾਪਤਿਨੋ ਭਾਗਿਨੇਯ੍ਯਸ੍ਸ ਦੀਘਕਾਰਾਯਨਸ੍ਸ ਨਾਮ ਸੇਨਾਪਤਿਟ੍ਠਾਨਂ ਅਦਾਸਿ. ਸੋ ਪਨ ‘‘ਮਾਤੁਲੋ ਮੇ ਇਮਿਨਾ ਮਾਰਿਤੋ’’ਤਿ ਰਞ੍ਞੋ ਓਤਾਰਂ ਗਵੇਸਨ੍ਤੋ ਵਿਚਰਤਿ. ਰਾਜਾਪਿ ਨਿਰਪਰਾਧਸ੍ਸ ¶ ਬਨ੍ਧੁਲਸ੍ਸ ਮਾਰਿਤਕਾਲਤੋ ਪਟ੍ਠਾਯ ਵਿਪ੍ਪਟਿਸਾਰੀ ਹੁਤ੍ਵਾ ਚਿਤ੍ਤਸ੍ਸਾਦਂ ਨ ਲਭਤਿ, ਰਜ੍ਜਸੁਖਂ ਨਾਨੁਭੋਤਿ. ਤਦਾ ਸਤ੍ਥਾ ਸਕ੍ਯਾਨਂ ਮੇਦਾਲ਼ੁਪਂ ਨਾਮ ਨਿਗਮਂ ਉਪਨਿਸ੍ਸਾਯ ਵਿਹਰਤਿ. ਰਾਜਾ ਤਤ੍ਥ ਗਨ੍ਤ੍ਵਾ ਆਰਾਮਤੋ ਅਵਿਦੂਰੇ ਖਨ੍ਧਾਵਾਰਂ ਨਿਵਾਸੇਤ੍ਵਾ, ‘‘ਮਨ੍ਦੇਨ ਪਰਿਵਾਰੇਨ ਸਤ੍ਥਾਰਂ ਵਨ੍ਦਿਸ੍ਸਾਮੀ’’ਤਿ ¶ ਵਿਹਾਰਂ ਗਨ੍ਤ੍ਵਾ ਪਞ੍ਚਰਾਜਾਕਕੁਧਭਣ੍ਡਾਨਿ ਦੀਘਕਾਰਾਯਨਸ੍ਸ ਦਤ੍ਵਾ ਏਕਕੋਵ ਗਨ੍ਧਕੁਟਿਂ ਪਾਵਿਸਿ. ਸਬ੍ਬਂ ਧਮ੍ਮਚੇਤਿਯਸੁਤ੍ਤਨਿਯਾਮੇਨ (ਮ. ਨਿ. ੨.੩੬੪ ਆਦਯੋ) ਦੀਪੇਤਬ੍ਬਂ. ਤਸ੍ਮਿਂ ਗਨ੍ਧਕੁਟਿਂ ਪਵਿਟ੍ਠੇ ਦੀਘਕਾਰਾਯਨੋ ਤਾਨਿ ਪਞ੍ਚ ਰਾਜਕਕੁਧਭਣ੍ਡਾਨਿ ਗਹੇਤ੍ਵਾ ਵਿਟਟੂਭਂ ਰਾਜਾਨਂ ਕਤ੍ਵਾ ਰਞ੍ਞੋ ਏਕਂ ਅਸ੍ਸਂ ਏਕਞ੍ਚ ਉਪਟ੍ਠਾਨਕਾਰਿਕਂ ਮਾਤੁਗਾਮਂ ਠਪੇਤ੍ਵਾ ਨਿਵਤ੍ਤੇਤ੍ਵਾ ਸਾਵਤ੍ਥਿਂ ਅਗਮਾਸਿ.

ਰਾਜਾ ਸਤ੍ਥਾਰਾ ਸਦ੍ਧਿਂ ਪਿਯਕਥਂ ਕਥੇਤ੍ਵਾ ਸਤ੍ਥਾਰਂ ਵਨ੍ਦਿਤ੍ਵਾ ਨਿਕ੍ਖਨ੍ਤੋ ਸੇਨਂ ਅਦਿਸ੍ਵਾ ਤਂ ਮਾਤੁਗਾਮਂ ਪੁਚ੍ਛਿਤ੍ਵਾ ਤਂ ਪਵਤ੍ਤਿਂ ਸੁਤ੍ਵਾ, ‘‘ਅਹਂ ਭਾਗਿਨੇਯ੍ਯਂ ਆਦਾਯ ਗਨ੍ਤ੍ਵਾ, ਵਿਟਟੂਭਂ ਗਹੇਸ੍ਸਾਮੀ’’ਤਿ ਰਾਜਗਹਨਗਰਂ ਗਚ੍ਛਨ੍ਤੋ ਵਿਕਾਲੇ ਦ੍ਵਾਰੇਸੁ ਪਿਦਹਿਤੇਸੁ ਨਗਰਂ ਪਤ੍ਵਾ ਏਕਿਸ੍ਸਾ ਸਾਲਾਯ ਨਿਪਜ੍ਜਿਤ੍ਵਾ ਵਾਤਾਤਪੇਹਿ ਕਿਲਨ੍ਤੋ ਰਤ੍ਤਿਭਾਗੇ ਤਤ੍ਥੇਵ ਕਾਲਮਕਾਸਿ. ਵਿਭਾਤਾਯ ਰਤ੍ਤਿਯਾ, ‘‘ਦੇਵ, ਕੋਸਲਨਰਿਨ੍ਦ ਅਨਾਥੋ ਜਾਤੋਸੀ’’ਤਿ ਵਿਪ੍ਪਲਪਨ੍ਤਿਯਾ ¶ ਤਸ੍ਸਾ ਇਤ੍ਥਿਯਾ ਸਦ੍ਦਂ ਸੁਤ੍ਵਾ ਰਞ੍ਞੋ ਆਰੋਚੇਸੁਂ. ਸੋ ਮਾਤੁਲਸ੍ਸ ਮਹਨ੍ਤੇਨ ਸਕ੍ਕਾਰੇਨ ਸਰੀਰਕਿਚ੍ਚਂ ਕਾਰੇਸਿ.

ਵਿਟਟੂਭੋਪਿ ¶ ਰਜ੍ਜਂ ਲਭਿਤ੍ਵਾ ਤਂ ਵੇਰਂ ਸਰਿਤ੍ਵਾ ‘‘ਸਬ੍ਬੇਪਿ ਸਾਕਿਯੇ ਮਾਰੇਸ੍ਸਾਮੀ’’ਤਿ ਮਹਤਿਯਾ ਸੇਨਾਯ ਨਿਕ੍ਖਮਿ. ਤਂ ਦਿਵਸਂ ਸਤ੍ਥਾ ਪਚ੍ਚੂਸਕਾਲੇ ਲੋਕਂ ਵੋਲੋਕੇਨ੍ਤੋ ਞਾਤਿਸਙ੍ਘਸ੍ਸ ਵਿਨਾਸਂ ਦਿਸ੍ਵਾ, ‘‘ਞਾਤਿਸਙ੍ਗਹਂ ਕਾਤੁਂ ਵਟ੍ਟਤੀ’’ਤਿ ਚਿਨ੍ਤੇਤ੍ਵਾ ਪੁਬ੍ਬਣ੍ਹਸਮਯੇ ਪਿਣ੍ਡਾਯ ਚਰਿਤ੍ਵਾ, ਪਿਣ੍ਡਪਾਤਪਟਿਕ੍ਕਨ੍ਤੋ ਗਨ੍ਧਕੁਟਿਯਂ ਸੀਹਸੇਯ੍ਯਂ ਕਪ੍ਪੇਤ੍ਵਾ, ਸਾਯਨ੍ਹਸਮਯੇ ਆਕਾਸੇਨ ਗਨ੍ਤ੍ਵਾ, ਕਪਿਲਵਤ੍ਥੁਸਾਮਨ੍ਤੇ ਏਕਸ੍ਮਿਂ ਕਬਰਚ੍ਛਾਯੇ ਰੁਕ੍ਖਮੂਲੇ ਨਿਸੀਦਿ. ਤਤੋ ਵਿਟਟੂਭਸ੍ਸ ਰਜ੍ਜਸੀਮਾਯ ਮਹਨ੍ਤੋ ਸਨ੍ਦਚ੍ਛਾਯੋ ਨਿਗ੍ਰੋਧੋ ਅਤ੍ਥਿ. ਵਿਟਟੂਭੋ ਸਤ੍ਥਾਰਂ ਦਿਸ੍ਵਾ ਉਪਸਙ੍ਕਮਿਤ੍ਵਾ ਵਨ੍ਦਿਤ੍ਵਾ, ‘‘ਭਨ੍ਤੇ, ਕਿਂ ਕਾਰਣਾ ਏਵਰੂਪਾਯ ਉਣ੍ਹਵੇਲਾਯ ਇਮਸ੍ਮਿਂ ਕਬਰਚ੍ਛਾਯੇ ਰੁਕ੍ਖਮੂਲੇ ਨਿਸੀਦਥ, ਏਤਸ੍ਮਿਂ ਸਨ੍ਦਚ੍ਛਾਯੇ ਨਿਗ੍ਰੋਧਮੂਲੇ ਨਿਸੀਦਥ, ਭਨ੍ਤੇ’’ਤਿ ਵਤ੍ਵਾ, ‘‘ਹੋਤੁ, ਮਹਾਰਾਜ, ਞਾਤਕਾਨਂ ਛਾਯਾ ਨਾਮ ਸੀਤਲਾ’’ਤਿ ਵੁਤ੍ਤੇ, ‘‘ਞਾਤਕਾਨੁਰਕ੍ਖਨਤ੍ਥਾਯ ਸਤ੍ਥਾ ਆਗਤੋ ਭਵਿਸ੍ਸਤੀ’’ਤਿ ਚਿਨ੍ਤੇਤ੍ਵਾ ਸਤ੍ਥਾਰਂ ਵਨ੍ਦਿਤ੍ਵਾ ਨਿਵਤ੍ਤਿਤ੍ਵਾ ਸਾਵਤ੍ਥਿਂਯੇਵ ਪਚ੍ਚਾਗਮਿ. ਸਤ੍ਥਾਪਿ ਉਪ੍ਪਤਿਤ੍ਵਾ ਜੇਤਵਨਮੇਵ ਗਤੋ.

ਰਾਜਾ ਸਾਕਿਯਾਨਂ ਦੋਸਂ ਸਰਿਤ੍ਵਾ ਦੁਤਿਯਮ੍ਪਿ ਨਿਕ੍ਖਮਿਤ੍ਵਾ ਤਥੇਵ ਸਤ੍ਥਾਰਂ ਪਸ੍ਸਿਤ੍ਵਾ ਪੁਨ ਨਿਵਤ੍ਤਿ. ਤਤਿਯਵਾਰੇਪਿ ਨਿਕ੍ਖਮਿਤ੍ਵਾ ਤਥੇਵ ਸਤ੍ਥਾਰਂ ਪਸ੍ਸਿਤ੍ਵਾ ਪੁਨ ਨਿਵਤ੍ਤਿ. ਚਤੁਤ੍ਥਵਾਰੇ ਪਨ ਤਸ੍ਮਿਂ ਨਿਕ੍ਖਨ੍ਤੇ ਸਤ੍ਥਾ ਸਾਕਿਯਾਨਂ ਪੁਬ੍ਬਕਮ੍ਮਂ ਓਲੋਕੇਤ੍ਵਾ ਤੇਸਂ ਏਕਦਿਵਸਂ ਨਦਿਯਂ ਵਿਸਪਕ੍ਖਿਪਨਪਾਪਕਮ੍ਮਸ੍ਸ ਅਪ੍ਪਟਿਬਾਹਿਯਭਾਵਂ ਞਤ੍ਵਾ ਚਤੁਤ੍ਥਵਾਰੇ ਨਾਗਮਾਸਿ. ਵਿਟਟੂਭੋ ‘‘ਸਾਕਿਯੇ ਘਾਤੇਸ੍ਸਾਮੀ’’ਤਿ ਮਹਨ੍ਤੇਨ ਬਲਕਾਯੇਨ ¶ ਨਿਕ੍ਖਮਿ. ਸਮ੍ਮਾਸਮ੍ਬੁਦ੍ਧਸ੍ਸ ਪਨ ਞਾਤਕਾ ਅਸਤ੍ਤਘਾਤਕਾ ਨਾਮ, ਅਤ੍ਤਨਾ ਮਰਨ੍ਤਾਪਿ ਪਰੇਸਂ ਜੀਵਿਤਂ ਨ ਵੋਰੋਪੇਨ੍ਤਿ. ਤੇ ਚਿਨ੍ਤਯਿਂਸੁ – ‘‘ਮਯਂ ਸੁਸਿਕ੍ਖਿਤਾ ¶ ਕਤਹਤ੍ਥਾ ਕਤੂਪਾਸਨਾ ਮਹਿਸ੍ਸਾਸਾ, ਨ ਖੋ ਪਨ ਸਕ੍ਕਾ ਅਮ੍ਹੇਹਿ ਪਰਂ ਜੀਵਿਤਾ ਵੋਰੋਪੇਤੁਂ, ਅਤ੍ਤਨੋ ਕਮ੍ਮਂ ਦਸ੍ਸੇਤ੍ਵਾ ਪਲਾਪੇਸ੍ਸਾਮਾ’’ਤਿ ਤੇ ਕਤਸਨ੍ਨਾਹਾ ਨਿਕ੍ਖਮਿਤ੍ਵਾ ਯੁਦ੍ਧਂ ਆਰਭਿਂਸੁ. ਤੇਹਿ ਖਿਤ੍ਤਾ ਸਰਾ ਵਿਟਟੂਭਸ੍ਸ ਪੁਰਿਸਾਨਂ ਅਨ੍ਤਰਨ੍ਤਰੇਨ ਗਚ੍ਛਨ੍ਤਿ, ਫਲਕਨ੍ਤਰਕਣ੍ਣਛਿਦ੍ਦਨ੍ਤਰਾਦੀਹਿ ਨਿਕ੍ਖਮਨ੍ਤਿ. ਵਿਟਟੂਭੋ ਦਿਸ੍ਵਾ ਨਨੁ ਭਣੇ ‘‘ਸਾਕਿਯਾ ਅਸਤ੍ਤਘਾਤਕਾਮ੍ਹਾ’’ਤਿ ਵਦਨ੍ਤਿ, ਅਥ ਚ ਪਨ ਮੇ ਪੁਰਿਸੇ ਨਾਸੇਨ੍ਤੀਤਿ.

ਅਥ ¶ ਨਂ ਏਕੋ ਪੁਰਿਸੋ ਆਹ – ‘‘ਕਿਂ ਸਾਮਿ, ਨਿਵਤ੍ਤਿਤ੍ਵਾ ਓਲੋਕੇਸੀ’’ਤਿ? ‘‘ਸਾਕਿਯਾ ਮੇ ਪੁਰਿਸੇ ਨਾਸੇਨ੍ਤੀ’’ਤਿ. ‘‘ਤੁਮ੍ਹਾਕਂ ਕੋਚਿ ਪੁਰਿਸੋ ਮਤੋ ਨਾਮ ਨਤ੍ਥਿ. ਇਙ੍ਘ ਤੇ ਗਣਾਪੇਥਾ’’ਤਿ. ਗਣਾਪੇਨ੍ਤੋ ਏਕਸ੍ਸਪਿ ਖਯਂ ਨ ਪਸ੍ਸਿ. ਸੋ ਤਤੋ ਨਿਵਤ੍ਤਿਤ੍ਵਾ ‘‘ਯੇ ਯੇ ਪਨ ਭਣੇ ‘ਸਾਕਿਯਮ੍ਹਾ’ਤਿ ਭਣਨ੍ਤਿ, ਸਬ੍ਬੇ ਮਾਰੇਥ, ਮਾਤਾਮਹਸ੍ਸ ਪਨ ਮਹਾਨਾਮਸਕ੍ਕਸ੍ਸ ਸਨ੍ਤਿਕੇ ਠਿਤਾਨਂ ਜੀਵਿਤਂ ਦੇਥਾ’’ਤਿ ਆਹ. ਸਾਕਿਯਾ ਗਹੇਤਬ੍ਬਗਹਣਂ ਅਪਸ੍ਸਨ੍ਤਾ ਏਕਚ੍ਚੇ ਤਿਣਂ ਡਂਸਿਤ੍ਵਾ, ਏਕਚ੍ਚੇ ਨਲ਼ਂ ਗਹੇਤ੍ਵਾ ਅਟ੍ਠਂਸੁ. ‘‘ਤੁਮ੍ਹੇ ਸਾਕਿਯਾ, ਨੋ’’ਤਿ ਪੁਚ੍ਛਿਤਾ ਯਸ੍ਮਾ ਤੇ ਮਰਨ੍ਤਾਪਿ ਮੁਸਾਵਾਦਂ ਨ ਭਣਨ੍ਤਿ, ਤਸ੍ਮਾ ਤਿਣਂ ਡਂਸਿਤ੍ਵਾ ਠਿਤਾ ‘‘ਨੋ ਸਾਕੋ, ਤਿਣ’’ਨ੍ਤਿ ¶ ਵਦਨ੍ਤਿ. ਨਲ਼ਂ ਗਹੇਤ੍ਵਾ ਠਿਤਾ ‘‘ਨੋ ਸਾਕੋ, ਨਲ਼ੋ’’ਤਿ ਵਦਨ੍ਤਿ. ਯੇ ਚ ਮਹਾਨਾਮਸ੍ਸ ਸਨ੍ਤਿਕੇ ਠਿਤਾ, ਤੇ ਚ ਜੀਵਿਤਂ ਲਭਿਂਸੁ. ਤੇਸੁ ਤਿਣਂ ਡਂਸਿਤ੍ਵਾ ਠਿਤਾ ਤਿਣਸਾਕਿਯਾ ਨਾਮ, ਨਲ਼ਂ ਗਹੇਤ੍ਵਾ ਠਿਤਾ ਨਲ਼ਸਾਕਿਯਾ ਨਾਮ ਜਾਤਾਤਿ, ਵਿਟਟੂਭੋ ਅਵਸੇਸੇ ਖੀਰਪਕੇਪਿ ਦਾਰਕੇ ਅਵਿਸ੍ਸਜ੍ਜੇਤ੍ਵਾ ਘਾਤਾਪੇਨ੍ਤੋ ਲੋਹਿਤਨਦਿਂ ਪਵਤ੍ਤੇਤ੍ਵਾ ਤੇਸਂ ਗਲਲੋਹਿਤੇਨ ਫਲਕਂ ਧੋਵਾਪੇਸਿ. ਏਵਂ ਸਾਕਿਯਵਂਸੋ ਵਿਟਟੂਭੇਨ ਉਪਚ੍ਛਿਨ੍ਨੋ.

ਸੋ ਮਹਾਨਾਮਸਕ੍ਕਂ ਗਾਹਾਪੇਤ੍ਵਾ ਨਿਵਤ੍ਤੋ ‘‘ਪਾਤਰਾਸਵੇਲਾਯ ਪਾਤਰਾਸਂ ਕਰਿਸ੍ਸਾਮੀ’’ਤਿ ਏਕਸ੍ਮਿਂ ਠਾਨੇ ਓਤਰਿਤ੍ਵਾ ਭੋਜਨੇ ਉਪਨੀਤੇ ‘‘ਏਕਤੋਵ ਭੁਞ੍ਜਿਸ੍ਸਾਮਾ’’ਤਿ ਅਯ੍ਯਕਂ ਪਕ੍ਕੋਸਾਪੇਸਿ. ਖਤ੍ਤਿਯਾ ਪਨ ਜੀਵਿਤਂ ਚਜਨ੍ਤਾਪਿ ਦਾਸਿਪੁਤ੍ਤੇਹਿ ਸਦ੍ਧਿਂ ਨ ਭੁਞ੍ਜਨ੍ਤਿ. ਤਸ੍ਮਾ ਮਹਾਨਾਮੋ ਏਕਂ ਸਰਂ ਓਲੋਕੇਤ੍ਵਾ ‘‘ਕਿਲਿਟ੍ਠਗਤ੍ਤੋਮ੍ਹਿ, ਨ੍ਹਾਯਿਸ੍ਸਾਮਿ, ਤਾਤਾ’’ਤਿ ਆਹ. ‘‘ਸਾਧੁ, ਅਯ੍ਯਕ, ਨ੍ਹਾਯਥਾ’’ਤਿ. ਸੋ ‘‘ਅਯਂ ਮਂ ਏਕਤੋ ਅਭੁਞ੍ਜਨ੍ਤਂ ਘਾਤੇਸ੍ਸਤਿ, ਸਯਮੇਵ ਮੇ ਮਤਂ ਸੇਯ੍ਯੋ’’ਤਿ ਕੇਸੇ ਮੁਞ੍ਚਿਤ੍ਵਾ ਅਗ੍ਗੇ ਗਣ੍ਠਿਂ ਕਤ੍ਵਾ ਕੇਸੇਸੁ ਪਾਦਙ੍ਗੁਟ੍ਠਕੇ ਪਵੇਸੇਤ੍ਵਾ ਉਦਕੇ ਨਿਮੁਜ੍ਜਿ. ਤਸ੍ਸ ਗੁਣਤੇਜੇਨ ਨਾਗਭਵਨਂ ਉਣ੍ਹਾਕਾਰਂ ਦਸ੍ਸੇਸਿ. ਨਾਗਰਾਜਾ ‘‘ਕਿਂ ਨੁ ਖੋ’’ਤਿ ਉਪਧਾਰੇਨ੍ਤੋ ਤਂ ਞਤ੍ਵਾ ਤਸ੍ਸ ਸਨ੍ਤਿਕਂ ਆਗਨ੍ਤ੍ਵਾ ਤਂ ਅਤ੍ਤਨੋ ਫਣੇ ਨਿਸੀਦਾਪੇਤ੍ਵਾ ਨਾਗਭਵਨਂ ਪਵੇਸੇਸਿ. ਸੋ ਦ੍ਵਾਦਸ੍ਸ ਵਸ੍ਸਾਨਿ ਤਤ੍ਥੇਵ ਵਸਿ. ਵਿਟਟੂਭੋਪਿ ‘‘ਮਯ੍ਹਂ ਅਯ੍ਯਕੋ ਇਦਾਨਿ ਆਗਮਿਸ੍ਸਤਿ, ਇਦਾਨਿ ਆਗਮਿਸ੍ਸਤੀ’’ਤਿ ਆਗਮਯਮਾਨੋਵ ਨਿਸੀਦਿ. ਤਸ੍ਮਿਂ ਅਤਿਚਿਰਾਯਨ੍ਤੇ ਸਰਂ ਵਿਚਿਨਾਪੇਤ੍ਵਾ ਦੀਪਾਲੋਕੇਨ ਪੁਰਿਸਬ੍ਭਨ੍ਤਰਾਨਿਪਿ ਓਲੋਕੇਤ੍ਵਾ ਅਦਿਸ੍ਵਾ ‘‘ਗਤੋ ਭਵਿਸ੍ਸਤੀ’’ਤਿ ਪਕ੍ਕਾਮਿ. ਸੋ ¶ ਰਤ੍ਤਿਭਾਗੇ ਅਚਿਰਵਤਿਂ ¶ ਪਤ੍ਵਾ ਖਨ੍ਧਾਵਾਰਂ ਨਿਵਾਸੇਸਿ. ਏਕਚ੍ਚੇ ਅਨ੍ਤੋਨਦਿਯਂ ਵਾਲੁਕਾਪੁਲਿਨੇ ਨਿਪਜ੍ਜਿਂਸੁ ¶ , ਏਕਚ੍ਚੇ ਬਹਿਥਲੇ, ਅਨ੍ਤੋਨਿਪਨ੍ਨੇਸੁਪਿ ਪੁਬ੍ਬੇ ਅਕਤਪਾਪਕਮ੍ਮਾ ਅਤ੍ਥਿ, ਬਹਿਨਿਪਨ੍ਨੇਸੁਪਿ ਪੁਬ੍ਬੇ ਕਤਪਾਪਕਮ੍ਮਾ ਅਤ੍ਥਿ, ਤੇਸਂ ਨਿਪਨ੍ਨਟ੍ਠਾਨੇਸੁ ਕਿਪਿਲ੍ਲਿਕਾ ਉਟ੍ਠਹਿਂਸੁ. ਤੇ ‘‘ਮਯ੍ਹਂ ਨਿਪਨ੍ਨਟ੍ਠਾਨੇ ਕਿਪਿਲ੍ਲਿਕਾ, ਮਯ੍ਹਂ ਨਿਪਨ੍ਨਟ੍ਠਾਨੇ ਕਿਪਿਲ੍ਲਿਕਾ’’ਤਿ ਉਟ੍ਠਹਿਤ੍ਵਾ ਅਕਤਪਾਪਕਮ੍ਮਾ ਉਤ੍ਤਰਿਤ੍ਵਾ ਥਲੇ ਨਿਪਜ੍ਜਿਂਸੁ, ਕਤਪਾਪਕਮ੍ਮਾ ਓਤਰਿਤ੍ਵਾ ਵਾਲੁਕਾਪੁਲਿਨੇ ਨਿਪਜ੍ਜਿਂਸੁ. ਤਸ੍ਮਿਂ ਖਣੇ ਮਹਾਮੇਘੋ ਉਟ੍ਠਹਿਤ੍ਵਾ ਘਨਵਸ੍ਸਂ ਵਸ੍ਸਿ. ਨਦਿਯਾ ਓਘੋ ਆਗਨ੍ਤ੍ਵਾ ਵਿਟਟੂਭਂ ਸਦ੍ਧਿਂ ਪਰਿਸਾਯ ਸਮੁਦ੍ਦਮੇਵ ਪਾਪੇਸਿ. ਸਬ੍ਬੇ ਤਤ੍ਥ ਮਚ੍ਛਕਚ੍ਛਪਭਕ੍ਖਾ ਅਹੇਸੁਂ.

ਮਹਾਜਨੋ ਕਥਂ ਸਮੁਟ੍ਠਾਪੇਸਿ ‘‘ਸਾਕਿਯਾਨਂ ਮਰਣਂ ਅਯੁਤ੍ਤਂ, ‘ਏਵਂ ਨਾਮ ਕੋਟ੍ਟੇਤ੍ਵਾ ਕੋਟ੍ਟੇਤ੍ਵਾ ਸਾਕਿਯਾ ਮਾਰੇਤਬ੍ਬਾ’ਤਿ ਅਨਨੁਚ੍ਛਵਿਕਮੇਤ’’ਨ੍ਤਿ. ਸਤ੍ਥਾ ਤਂ ਕਥਂ ਸੁਤ੍ਵਾ, ‘‘ਭਿਕ੍ਖਵੇ, ਇਮਸ੍ਮਿਂ ਅਤ੍ਤਭਾਵੇ ਕਿਞ੍ਚਾਪਿ ਸਾਕਿਯਾਨਂ ਏਵਂ ਮਰਣਂ ਅਯੁਤ੍ਤਂ, ਪੁਬ੍ਬੇ ਕਤਪਾਪਕਮ੍ਮਵਸੇਨ ਪਨ ਯੁਤ੍ਤਮੇਵੇਤੇਹਿ ਲਦ੍ਧ’’ਨ੍ਤਿ ਆਹ. ‘‘ਕਿਂ ਪਨ, ਭਨ੍ਤੇ, ਏਤੇ ਪੁਬ੍ਬੇ ਅਕਂਸੂ’’ਤਿ? ਸਬ੍ਬੇ ਏਕਤੋ ਹੁਤ੍ਵਾ ਨਦਿਯਂ ਵਿਸਂ ਪਕ੍ਖਿਪਿਂਸੂਤਿ. ਪੁਨੇਕਦਿਵਸਂ ਧਮ੍ਮਸਭਾਯਂ ਭਿਕ੍ਖੂ ਕਥਂ ਸਮੁਟ੍ਠਾਪੇਸੁਂ – ‘‘ਵਿਟਟੂਭੋ ਏਤ੍ਤਕੇ ਸਾਕਿਯੇ ਮਾਰੇਤ੍ਵਾ ਆਗਚ੍ਛਨ੍ਤੋ ਅਤ੍ਤਨੋ ਮਨੋਰਥੇ ਮਤ੍ਥਕਂ ਅਪ੍ਪਤ੍ਤੇਯੇਵ ਏਤ੍ਤਕਂ ਜਨਂ ਆਦਾਯ ਮਹਾਸਮੁਦ੍ਦੇ ਮਚ੍ਛਕਚ੍ਛਪਭਕ੍ਖੋ ਜਾਤੋ’’ਤਿ ¶ . ਸਤ੍ਥਾ ਆਗਨ੍ਤ੍ਵਾ ‘‘ਕਾਯ ਨੁਤ੍ਥ, ਭਿਕ੍ਖਵੇ, ਏਤਰਹਿ ਕਥਾਯ ਸਨ੍ਨਿਸਿਨ੍ਨਾ’’ਤਿ ਪੁਚ੍ਛਿਤ੍ਵਾ ‘‘ਇਮਾਯ ਨਾਮਾ’’ਤਿ ਵੁਤ੍ਤੇ, ‘‘ਇਮੇਸਂ ਸਤ੍ਤਾਨਂ ਮਨੋਰਥੇ ਮਤ੍ਥਕਂ ਅਪ੍ਪਤ੍ਤੇਯੇਵ ਮਚ੍ਚੁਰਾਜਾ ਸੁਤ੍ਤਂ ਗਾਮਂ ਅਜ੍ਝੋਤ੍ਥਰਨ੍ਤੋ ਮਹੋਘੋ ਵਿਯ ਜੀਵਿਤਿਨ੍ਦ੍ਰਿਯਂ ਛਿਨ੍ਦਿਤ੍ਵਾ ਚਤੂਸੁ ਅਪਾਯਸਮੁਦ੍ਦੇਸੁ ਨਿਮੁਜ੍ਜਾਪੇਤੀ’’ਤਿ ਵਤ੍ਵਾ ਇਮਂ ਗਾਥਮਾਹ –

‘‘ਪੁਪ੍ਫਾਨਿ ਹੇਵ ਪਚਿਨਨ੍ਤਂ, ਬ੍ਯਾਸਤ੍ਤਮਨਸਂ ਨਰਂ;

ਸੁਤ੍ਤਂ ਗਾਮਂ ਮਹੋਘੋਵ, ਮਚ੍ਚੁ ਆਦਾਯ ਗਚ੍ਛਤੀ’’ਤਿ.

ਤਤ੍ਥ ਬ੍ਯਾਸਤ੍ਤਮਨਸਂ ਨਰਨ੍ਤਿ ਸਮ੍ਪਤ੍ਤੇ ਵਾ ਅਸਮ੍ਪਤ੍ਤੇ ਵਾ ਲਗ੍ਗਮਾਨਸਂ. ਇਦਂ ਵੁਤ੍ਤਂ ਹੋਤਿ – ਯਥਾ ਮਾਲਾਕਾਰੋ ਪੁਪ੍ਫਾਰਾਮਂ ਪਵਿਸਿਤ੍ਵਾ ‘‘ਪੁਪ੍ਫਾਨਿ ਪਚਿਨਿਸ੍ਸਾਮੀ’’ਤਿ ਤਤੋ ਪੁਪ੍ਫਾਨਿ ਗਹੇਤ੍ਵਾ ਅਞ੍ਞਮਞ੍ਞਂ ਵਾ ਗਚ੍ਛਂ ਪਤ੍ਥੇਨ੍ਤੋ ਸਕਲੇ ਪੁਪ੍ਫਾਰਾਮੇ ਮਨਂ ਪੇਸੇਤਿ, ‘‘ਇਤੋ ਚਿਤੋ ਚ ਪੁਪ੍ਫਾਨਿ ਪਚਿਨਿਸ੍ਸਾਮੀ’’ਤਿ ਤਤੋ ਪੁਪ੍ਫਾਨਿ ਅਗ੍ਗਹੇਤ੍ਵਾ ਅਞ੍ਞਤ੍ਥ ਮਨਂ ਪੇਸੇਸਿ, ਤਮੇਵ ਗਚ੍ਛਂ ਪਚਿਨਨ੍ਤੋ ¶ ਪਮਾਦਮਾਪਜ੍ਜਤਿ, ਏਵਮੇਵ ਏਕਚ੍ਚੋ ਪੁਪ੍ਫਾਰਾਮਸਦਿਸਂ ਪਞ੍ਚਕਾਮਗੁਣਮਜ੍ਝਂ ਓਤਰਿਤ੍ਵਾ ਮਨੋਰਮਂ ਰੂਪਂ ਲਭਿਤ੍ਵਾ ਮਨੋਰਮਾਨਂ ਸਦ੍ਦਗਨ੍ਧਰਸਫੋਟ੍ਠਬ੍ਬਾਨਂ ਅਞ੍ਞਤਰਂ ਪਤ੍ਥੇਤਿ. ਅਞ੍ਞੋ ਤੇਸੁ ਵਾ ਅਞ੍ਞਤਰਂ ਲਭਿਤ੍ਵਾ ਅਞ੍ਞਤਰਂ ਪਤ੍ਥੇਤਿ ¶ , ਰੂਪਮੇਵ ਵਾ ਲਭਿਤ੍ਵਾ ਅਞ੍ਞਂ ਅਪਤ੍ਥੇਨ੍ਤੋ ਤਮੇਵ ਅਸ੍ਸਾਦੇਤਿ, ਸਦ੍ਦਾਦੀਸੁ ਵਾ ਅਞ੍ਞਤਰਂ. ਏਸੇਵ ਨਯੋ ਗੋਮਹਿਂਸਦਾਸਿਦਾਸਖੇਤ੍ਤਵਤ੍ਥੁਗਾਮਨਿਗਮਜਨਪਦਾਦੀਸੁ, ਪਬ੍ਬਜਿਤਾਨਮ੍ਪਿ ਪਰਿਵੇਣਵਿਹਾਰਪਤ੍ਤਚੀਵਰਾਦੀਸੂਤਿ ਏਵਂ ਪਞ੍ਚਕਾਮਗੁਣਸਙ੍ਖਾਤਾਨਿ ਪੁਪ੍ਫਾਨਿ ਏਵ ਪਚਿਨਨ੍ਤਂ ¶ ਸਮ੍ਪਤ੍ਤੇ ਵਾ ਅਸਮ੍ਪਤ੍ਤੇ ਵਾ ਕਾਮਗੁਣੇ ਬ੍ਯਾਸਤ੍ਤਮਨਸਂ ਨਰਂ. ਸੁਤ੍ਤਂ ਗਾਮਨ੍ਤਿ ਗਾਮਸ੍ਸ ਗੇਹਭਿਤ੍ਤਿਆਦੀਨਂ ਪਨ ਸੁਪਨਵਸੇਨ ਸੁਪਨਂ ਨਾਮ ਨਤ੍ਥਿ, ਸਤ੍ਤਾਨਂ ਪਨ ਸੁਤ੍ਤਪਮਤ੍ਤਤਂ ਉਪਾਦਾਯ ਸੁਤ੍ਤੋ ਨਾਮ ਹੋਤਿ. ਏਵਂ ਸੁਤ੍ਤਂ ਗਾਮਂ ਦ੍ਵੇ ਤੀਣਿ ਯੋਜਨਾਨਿ ਆਯਤਗਮ੍ਭੀਰੋ ਮਹੋਘੋਵ ਮਚ੍ਚੁ ਆਦਾਯ ਗਚ੍ਛਤਿ. ਯਥਾ ਸੋ ਮਹੋਘੋ ਇਤ੍ਥਿਪੁਰਿਸਗੋਮਹਿਂਸਕੁਕ੍ਕੁਟਾਦੀਸੁ ਕਿਞ੍ਚਿ ਅਨਵਸੇਸੇਤ੍ਵਾ ਸਬ੍ਬਂ ਤਂ ਗਾਮਂ ਸਮੁਦ੍ਦਂ ਪਾਪੇਤ੍ਵਾ ਮਚ੍ਛਕਚ੍ਛਪਭਕ੍ਖਂ ਕਰੋਤਿ, ਏਵਮੇਵ ਬ੍ਯਾਸਤ੍ਤਮਨਸਂ ਨਰਂ ਮਚ੍ਚੁ ਆਦਾਯ ਜੀਵਿਤਿਨ੍ਦ੍ਰਿਯਮਸ੍ਸ ਛਿਨ੍ਦਿਤ੍ਵਾ ਚਤੂਸੁ ਅਪਾਯਸਮੁਦ੍ਦੇਸੁ ਨਿਮੁਜ੍ਜਾਪੇਤੀਤਿ.

ਦੇਸਨਾਵਸਾਨੇ ਬਹੂ ਸੋਤਾਪਤ੍ਤਿਫਲਾਦੀਨਿ ਪਤ੍ਤਾ. ਮਹਾਜਨਸ੍ਸ ਸਾਤ੍ਥਿਕਾ ਦੇਸਨਾ ਜਾਤਾਤਿ.

ਪੁਪ੍ਫਾਨਿ ਹੇਵਾਤਿ ਇਮਂ ਧਮ੍ਮਦੇਸਨਂ ਸਤ੍ਥਾ ਸਾਵਤ੍ਥਿਯਂ ਵਿਹਰਨ੍ਤੋ ਪਤਿਪੂਜਿਕਂ ਨਾਮ ਕੁਮਾਰਿਕਂ ਆਰਬ੍ਭ ਕਥੇਸਿ. ਵਤ੍ਥੁ ¶ ਤਾਵਤਿਂਸਦੇਵਲੋਕੇ ਸਮੁਟ੍ਠਿਤਂ.

ਤਤ੍ਥ ਕਿਰ ਮਾਲਭਾਰੀ ਨਾਮ ਦੇਵਪੁਤ੍ਤੋ ਅਚ੍ਛਰਾਸਹਸ੍ਸਪਰਿਵੁਤੋ ਉਯ੍ਯਾਨਂ ਪਾਵਿਸਿ. ਪਞ੍ਚਸਤਾ ਦੇਵਧੀਤਰੋ ਰੁਕ੍ਖਂ ਆਰੁਯ੍ਹ ਪੁਪ੍ਫਾਨਿ ਪਾਤੇਨ੍ਤਿ, ਪਞ੍ਚਸਤਾ ਪਤਿਤਾਨਿ ਪੁਪ੍ਫਾਨਿ ਗਹੇਤ੍ਵਾ ਦੇਵਪੁਤ੍ਤਂ ਅਲਙ੍ਕਰੋਨ੍ਤਿ. ਤਾਸੁ ਏਕਾ ਦੇਵਧੀਤਾ ਰੁਕ੍ਖਸਾਖਾਯਮੇਵ ਚੁਤਾ, ਸਰੀਰਂ ਦੀਪਸਿਖਾ ਵਿਯ ਨਿਬ੍ਬਾਯਿ. ਸਾ ਸਾਵਤ੍ਥਿਯਂ ਏਕਸ੍ਮਿਂ ਕੁਲਗੇਹੇ ਪਟਿਸਨ੍ਧਿਂ ਗਹੇਤ੍ਵਾ ਜਾਤਕਾਲੇ ¶ ਜਾਤਿਸ੍ਸਰਾ ਹੁਤ੍ਵਾ ‘‘ਮਾਲਭਾਰੀਦੇਵਪੁਤ੍ਤਸ੍ਸ ਭਰਿਯਾਮ੍ਹੀ’’ਤਿ ਅਨੁਸ੍ਸਰਨ੍ਤੀ ਵੁਡ੍ਢਿਮਨ੍ਵਾਯ ਗਨ੍ਧਮਾਲਾਦੀਹਿ ਪੂਜਂ ਕਤ੍ਵਾ ਸਾਮਿਕਸ੍ਸ ਸਨ੍ਤਿਕੇ ਅਭਿਨਿਬ੍ਬਤ੍ਤਿਂ ਪਤ੍ਥੇਸਿ. ਸਾ ਸੋਲ਼ਸਵਸ੍ਸਕਾਲੇ ਪਰਕੁਲਂ ਗਤਾਪਿ ਸਲਾਕਭਤ੍ਤਪਕ੍ਖਿਕਭਤ੍ਤਵਸ੍ਸਾਵਾਸਿਕਾਦੀਨਿ ਦਤ੍ਵਾ, ‘‘ਅਯਂ ਮੇ ਸਾਮਿਕਸ੍ਸ ਸਨ੍ਤਿਕੇ ਨਿਬ੍ਬਤ੍ਤਨਤ੍ਥਾਯ ਪਚ੍ਚਯੋ ਹੋਤੂ’’ਤਿ ਵਦਤਿ. ਅਥਸ੍ਸਾ ਭਿਕ੍ਖੂ ‘‘ਅਯਂ ਕੁਮਾਰਿਕਾ ਉਟ੍ਠਾਯ ਸਮੁਟ੍ਠਾਯ ਪਤਿਮੇਵ ਪਤ੍ਥੇਤੀਤਿ ਪਤਿਪੂਜਿਕਾ’’ਤਿ ਨਾਮਂ ਕਰਿਂਸੁ. ਸਾਪਿ ਨਿਬਦ੍ਧਂ ਆਸਨਸਾਲਂ ਪਟਿਜਗ੍ਗਤਿ, ਪਾਨੀਯਂ ਉਪਟ੍ਠਪੇਤਿ, ਆਸਨਾਨਿ ਪਞ੍ਞਪੇਤਿ. ਅਞ੍ਞੇਪਿ ਮਨੁਸ੍ਸਾ ਸਲਾਕਭਤ੍ਤਾਦੀਨਿ ਦਾਤੁਕਾਮਾ, ‘‘ਅਮ੍ਮ, ਇਮਾਨਿਪਿ ਭਿਕ੍ਖੁਸਙ੍ਘਸ੍ਸ ਪਟਿਪਾਦੇਯ੍ਯਾਸੀ’’ਤਿ ਵਤ੍ਵਾ ਆਹਰਿਤ੍ਵਾ ਦੇਨ੍ਤਿ. ਸਾਪਿ ਏਤੇਨ ਨਿਯਾਮੇਨ ਆਗਚ੍ਛਨ੍ਤੀ ਗਚ੍ਛਨ੍ਤੀ ਏਕਪਦਵਾਰੇ ਛਪਞ੍ਞਾਸ ਕੁਸਲਧਮ੍ਮੇ (ਧ. ਸ. ੧; ਧ. ਸ. ਅਟ੍ਠ. ੧ ਯੇਵਾਪਨਕਵਣ੍ਣਨਾ) ਪਟਿਲਭਤਿ. ਤਸ੍ਸਾ ਕੁਚ੍ਛਿਯਂ ਗਬ੍ਭੋ ਪਤਿਟ੍ਠਹਿ. ਸਾ ਦਸਮਾਸਚ੍ਚਯੇਨ ਪੁਤ੍ਤਂ ਵਿਜਾਯਿ. ਤਸ੍ਸ ਪਦਸਾ ਗਮਨਕਾਲੇ ਅਞ੍ਞਮ੍ਪਿ ਅਞ੍ਞਮ੍ਪੀਤਿ ਚਤ੍ਤਾਰੋ ਪੁਤ੍ਤੇ ਪਟਿਲਭਿ.

ਸਾ ¶ ਏਕਦਿਵਸਂ ਦਾਨਂ ਦਤ੍ਵਾ ਪੂਜਂ ਕਤ੍ਵਾ ਧਮ੍ਮਂ ਸੁਤ੍ਵਾ ¶ ਸਿਕ੍ਖਾਪਦਾਨਿ ਰਕ੍ਖਿਤ੍ਵਾ ਦਿਵਸਪਰਿਯੋਸਾਨੇ ਤਂ ਖਣਂ ਨਿਬ੍ਬਤ੍ਤੇਨ ਕੇਨਚਿ ਰੋਗੇਨ ਕਾਲਂ ਕਤ੍ਵਾ ਅਤ੍ਤਨੋ ਸਾਮਿਕਸ੍ਸੇਵ ਸਨ੍ਤਿਕੇ ਨਿਬ੍ਬਤ੍ਤਿ. ਇਤਰਾਪਿ ਏਤ੍ਤਕਂ ਕਾਲਂ ਦੇਵਪੁਤ੍ਤਂ ਅਲਙ੍ਕਰੋਨ੍ਤਿ ਏਵ. ਦੇਵਪੁਤ੍ਤੋ ਤਂ ਦਿਸ੍ਵਾ ‘‘ਤ੍ਵਂ ਪਾਤੋਵ ਪਟ੍ਠਾਯ ਨ ਦਿਸ੍ਸਸਿ, ਕੁਹਿਂ ਗਤਾਸੀ’’ਤਿ ਆਹ. ‘‘ਚੁਤਾਮ੍ਹਿ ਸਾਮੀ’’ਤਿ. ‘‘ਕਿਂ ਵਦੇਸੀ’’ਤਿ? ‘‘ਏਵਮੇਤਂ, ਸਾਮੀ’’ਤਿ. ‘‘ਕੁਹਿਂ ਨਿਬ੍ਬਤ੍ਤਾਸੀ’’ਤਿ? ‘‘ਸਾਵਤ੍ਥਿਯਂ ਕੁਲਗੇਹੇ’’ਤਿ. ‘‘ਕਿਤ੍ਤਕਂ ਕਾਲਂ ਤਤ੍ਥ ਠਿਤਾਸੀ’’ਤਿ? ‘‘ਦਸਮਾਸਚ੍ਚਯੇਨ ਮਾਤੁ ਕੁਚ੍ਛਿਤੋ ਨਿਕ੍ਖਮਿਤ੍ਵਾ ਸੋਲ਼ਸਵਸ੍ਸਕਾਲੇ ਪਰਕੁਲਂ ਗਨ੍ਤ੍ਵਾ ਚਤ੍ਤਾਰੋ ਪੁਤ੍ਤੇ ਵਿਜਾਯਿਤ੍ਵਾ ਦਾਨਾਦੀਨਿ ਪੁਞ੍ਞਾਨਿ ਕਤ੍ਵਾ ਤੁਮ੍ਹੇ ਪਤ੍ਥੇਤ੍ਵਾ ਆਗਨ੍ਤ੍ਵਾ ਤੁਮ੍ਹਾਕਮੇਵ ਸਨ੍ਤਿਕੇ ਨਿਬ੍ਬਤ੍ਤਾਮ੍ਹਿ, ਸਾਮੀ’’ਤਿ. ‘‘ਮਨੁਸ੍ਸਾਨਂ ਕਿਤ੍ਤਕਂ ਆਯੂ’’ਤਿ? ‘‘ਵਸ੍ਸਸਤਮਤ੍ਤ’’ਨ੍ਤਿ. ‘‘ਏਤ੍ਤਕਮੇਵਾ’’ਤਿ? ‘‘ਆਮ, ਸਾਮੀ’’ਤਿ. ‘‘ਏਤ੍ਤਕਂ ਆਯੁਂ ਗਹੇਤ੍ਵਾ ਨਿਬ੍ਬਤ੍ਤਮਨੁਸ੍ਸਾ ਕਿਂ ਨੁ ਖੋ ਸੁਤ੍ਤਪਮਤ੍ਤਾ ਕਾਲਂ ਅਤਿਕ੍ਕਾਮੇਨ੍ਤਿ, ਉਦਾਹੁ ਦਾਨਾਦੀਨਿ ਪੁਞ੍ਞਾਨਿ ਕਰੋਨ੍ਤੀ’’ਤਿ. ‘‘ਕਿਂ ਵਦੇਥ, ਸਾਮਿ’’? ‘‘ਅਸਙ੍ਖ੍ਯੇਯ੍ਯਂ ਆਯੁਂ ਗਹੇਤ੍ਵਾ ਨਿਬ੍ਬਤ੍ਤਾ ਵਿਯ ਅਜਰਾਮਰਾ ਵਿਯ ਚ ਨਿਚ੍ਚਂ ਪਮਤ੍ਤਾ, ਮਨੁਸ੍ਸਾ’’ਤਿ. ਮਾਲਭਾਰੀਦੇਵਪੁਤ੍ਤਸ੍ਸ ਮਹਾਸਂਵੇਗੋ ਉਦਪਾਦਿ ‘‘ਵਸ੍ਸਸਤਮਤ੍ਤਮਾਯੁਂ ਗਹੇਤ੍ਵਾ ਨਿਬ੍ਬਤ੍ਤਮਨੁਸ੍ਸਾ ਕਿਰ ਪਮਤ੍ਤਾ ਨਿਪਜ੍ਜਿਤ੍ਵਾ ਨਿਦ੍ਦਾਯਨ੍ਤਿ, ਕਦਾ ਨੁ ਖੋ ਦੁਕ੍ਖਾ ਮੁਚ੍ਚਿਸ੍ਸਨ੍ਤੀ’’ਤਿ? ਮਨੁਸ੍ਸਾਨਂ ¶ ਪਨ ਵਸ੍ਸਸਤਂ ਤਾਵਤਿਂਸਾਨਂ ਦੇਵਾਨਂ ਏਕੋ ਰਤ੍ਤਿਨ੍ਦਿਵੋ, ਤਾਯ ਰਤ੍ਤਿਯਾ ਤਿਂਸਰਤ੍ਤਿਯੋ ਮਾਸੋ, ਤੇਨ ਮਾਸੇਨ ਦ੍ਵਾਦਸਮਾਸਿਕੋ ਸਂਵਚ੍ਛਰੋ, ਤੇਨ ਸਂਵਚ੍ਛਰੇਨ ਦਿਬ੍ਬਵਸ੍ਸਸਹਸ੍ਸਂ ਆਯੁਪ੍ਪਮਾਣਂ ¶ , ਤਂ ਮਨੁਸ੍ਸਗਣਨਾਯ ਤਿਸ੍ਸੋ ਵਸ੍ਸਕੋਟਿਯੋ, ਸਟ੍ਠਿ ਚ ਵਸ੍ਸਸਤਸਹਸ੍ਸਾਨਿ ਹੋਨ੍ਤਿ. ਤਸ੍ਮਾ ਤਸ੍ਸ ਦੇਵਪੁਤ੍ਤਸ੍ਸ ਏਕਦਿਵਸੋਪਿ ਨਾਤਿਕ੍ਕਨ੍ਤੋ ਮੁਹੁਤ੍ਤਸਦਿਸੋਵ ਕਾਲੋ ਅਹੋਸਿ. ਏਵਂ ਅਪ੍ਪਾਯੁਕਮਨੁਸ੍ਸਾਨਂ ਪਮਾਦੋ ਨਾਮ ਅਤਿਵਿਯ ਅਯੁਤ੍ਤੋਤਿ.

ਪੁਨਦਿਵਸੇ ਭਿਕ੍ਖੂ ਗਾਮਂ ਪਵਿਟ੍ਠਾ ਆਸਨਸਾਲਂ ਅਪਟਿਜਗ੍ਗਿਤਂ, ਆਸਨਾਨਿ ਅਪਞ੍ਞਤ੍ਤਾਨਿ, ਪਾਨੀਯਂ ਅਨੁਟ੍ਠਪਿਤਂ ਦਿਸ੍ਵਾ, ‘‘ਕਹਂ ਪਤਿਪੂਜਿਕਾ’’ਤਿ ਆਹਂਸੁ. ‘‘ਭਨ੍ਤੇ, ਕਹਂ ਤੁਮ੍ਹੇ ਤਂ ਦਕ੍ਖਿਸ੍ਸਥ, ਹਿਯ੍ਯੋ ਅਯ੍ਯੇਸੁ ਭੁਞ੍ਜਿਤ੍ਵਾ ਗਤੇਸੁ ਸਾਯਨ੍ਹਸਮਯੇ ਮਤਾ’’ਤਿ. ਤਂ ਸੁਤ੍ਵਾ ਪੁਥੁਜ੍ਜਨਾ ਭਿਕ੍ਖੂ ਤਸ੍ਸਾ ਉਪਕਾਰਂ ਸਰਨ੍ਤਾ ਅਸ੍ਸੂਨਿ ਸਨ੍ਧਾਰੇਤੁਂ ਨਾਸਕ੍ਖਿਂਸੁ. ਖੀਣਾਸਵਾਨਂ ਧਮ੍ਮਸਂਵੇਗੋ ਉਦਪਾਦਿ. ਤੇ ਭਤ੍ਤਕਿਚ੍ਚਂ ਕਤ੍ਵਾ ਵਿਹਾਰਂ ਗਨ੍ਤ੍ਵਾ ਸਤ੍ਥਾਰਂ ਵਨ੍ਦਿਤ੍ਵਾ ਪੁਚ੍ਛਿਂਸੁ – ‘‘ਭਨ੍ਤੇ, ਪਤਿਪੂਜਿਕਾ ਨਾਮ ਉਪਾਸਿਕਾ ਉਟ੍ਠਾਯ ਸਮੁਟ੍ਠਾਯ ਨਾਨਪ੍ਪਕਾਰਾਨਿ ਪੁਞ੍ਞਾਨਿ ਕਤ੍ਵਾ ਸਾਮਿਕਮੇਵ ਪਤ੍ਥੇਸਿ, ਸਾ ਇਦਾਨਿ ਮਤਾ, ਕਹਂ ਨੁ ਖੋ ਨਿਬ੍ਬਤ੍ਤਾ’’ਤਿ? ‘‘ਅਤ੍ਤਨੋ ਸਾਮਿਕਸ੍ਸੇਵ ਸਨ੍ਤਿਕੇ, ਭਿਕ੍ਖਵੇ’’ਤਿ. ‘‘ਨਤ੍ਥਿ, ਭਨ੍ਤੇ, ਸਾਮਿਕਸ੍ਸ ਸਨ੍ਤਿਕੇ’’ਤਿ. ‘‘ਨ ਸਾ, ਭਿਕ੍ਖਵੇ, ਏਤਂ ਸਾਮਿਕਂ ਪਤ੍ਥੇਤਿ, ਤਾਵਤਿਂਸਭਵਨੇ ਤਸ੍ਸਾ ਮਾਲਭਾਰੀਦੇਵਪੁਤ੍ਤੋ ਨਾਮ ਸਾਮਿਕੋ, ਸਾ ਤਸ੍ਸ ਪੁਪ੍ਫਪਿਲਨ੍ਧਨਟ੍ਠਾਨਤੋ ਚਵਿਤ੍ਵਾ ਪੁਨ ਗਨ੍ਤ੍ਵਾ ਤਸ੍ਸੇਵ ਸਨ੍ਤਿਕੇ ਨਿਬ੍ਬਤ੍ਤਾ’’ਤਿ. ‘‘ਏਵਂ ਕਿਰ, ਭਨ੍ਤੇ’’ਤਿ. ‘‘ਆਮ, ਭਿਕ੍ਖਵੇ’’ਤਿ. ‘‘ਅਹੋ ਪਰਿਤ੍ਤਂ, ਭਨ੍ਤੇ, ਸਤ੍ਤਾਨਂ ਜੀਵਿਤਂ, ਪਾਤੋਵ ਅਮ੍ਹੇ ਪਰਿਵਿਸਿਤ੍ਵਾ ¶ ਸਾਯਂ ਉਪ੍ਪਨ੍ਨਬ੍ਯਾਧਿਨਾ ਮਤਾ’’ਤਿ. ਸਤ੍ਥਾ ‘‘ਆਮ, ਭਿਕ੍ਖਵੇ, ਪਰਿਤ੍ਤਂ ਸਤ੍ਤਾਨਂ ਜੀਵਿਤਂ ਨਾਮ, ਤੇਨੇਵ ਇਮੇ ਸਤ੍ਤੇ ਵਤ੍ਥੁਕਾਮੇਹਿ ਚੇਵ ਕਿਲੇਸਕਾਮੇਹਿ ਚ ਅਤਿਤ੍ਤੇ ਏਵ ਅਨ੍ਤਕੋ ਅਤ੍ਤਨੋ ਵਸੇ ¶ ਵਤ੍ਤੇਤ੍ਵਾ ਕਨ੍ਦਨ੍ਤੇ ਪਰਿਦੇਵਨ੍ਤੇ ਗਹੇਤ੍ਵਾ ਗਚ੍ਛਤੀ’’ਤਿ ਵਤ੍ਵਾ ਇਮਂ ਗਾਥਮਾਹ –

‘‘ਪੁਪ੍ਫਾਨਿ ਹੇਵ ਪਚਿਨਨ੍ਤਂ, ਬ੍ਯਾਸਤ੍ਤਮਨਸਂ ਨਰਂ;

ਅਤਿਤ੍ਤਂਯੇਵ ਕਾਮੇਸੁ, ਅਨ੍ਤਕੋ ਕੁਰੁਤੇ ਵਸ’’ਨ੍ਤਿ.

ਤਤ੍ਥ ਪੁਪ੍ਫਾਨਿ ਹੇਵ ਪਚਿਨਨ੍ਤਨ੍ਤਿ ਪੁਪ੍ਫਾਰਾਮੇ ਮਾਲਾਕਾਰੋ ਨਾਨਾਪੁਪ੍ਫਾਨਿ ਵਿਯ ਅਤ੍ਤਭਾਵਪਟਿਬਦ੍ਧਾਨਿ ਚੇਵ ਉਪਕਰਣਪਟਿਬਦ੍ਧਾਨਿ ਚ ਕਾਮਗੁਣਪੁਪ੍ਫਾਨਿ ਓਚਿਨਨ੍ਤਮੇਵ ¶ . ਬ੍ਯਾਸਤ੍ਤਮਨਸਂ ਨਰਨ੍ਤਿ ਅਸਮ੍ਪਤ੍ਤੇਸੁ ਪਤ੍ਥਨਾਵਸੇਨ, ਸਮ੍ਪਤ੍ਤੇਸੁ ਗੇਧਵਸੇਨ ਵਿਵਿਧੇਨਾਕਾਰੇਨ ਆਸਤ੍ਤਚਿਤ੍ਤਂ. ਅਤਿਤ੍ਤਂਯੇਵ ਕਾਮੇਸੂਤਿ ਵਤ੍ਥੁਕਾਮਕਿਲੇਸਕਾਮੇਸੁ ਪਰਿਯੇਸਨੇਨਪਿ ਪਟਿਲਾਭੇਨਪਿ ਪਰਿਭੋਗੇਨਪਿ ਨਿਧਾਨੇਨਪਿ ਅਤਿਤ੍ਤਂ ਏਵ ਸਮਾਨਂ. ਅਨ੍ਤਕੋ ਕੁਰੁਤੇ ਵਸਨ੍ਤਿ ਮਰਣਸਙ੍ਖਾਤੋ ਅਨ੍ਤਕੋ ਕਨ੍ਦਨ੍ਤਂ ਪਰਿਦੇਵਨ੍ਤਂ ਗਹੇਤ੍ਵਾ ਗਚ੍ਛਨ੍ਤੋ ਅਤ੍ਤਨੋ ਵਸਂ ਪਾਪੇਤੀਤਿ ਅਤ੍ਥੋ.

ਦੇਸਨਾਵਸਾਨੇ ਬਹੂ ਸੋਤਾਪਤ੍ਤਿਫਲਾਦੀਨਿ ਪਤ੍ਤਾ, ਦੇਸਨਾ ਮਹਾਜਨਸ੍ਸ ਸਾਤ੍ਥਿਕਾ ਜਾਤਾਤਿ.

ਪਤਿਪੂਜਿਕਕੁਮਾਰਿਵਤ੍ਥੁ ਚਤੁਤ੍ਥਂ.

ਯਥਾਪਿ ਭਮਰੋ ਪੁਪ੍ਫਨ੍ਤਿ ਇਮਂ ਧਮ੍ਮਦੇਸਨਂ ਸਤ੍ਥਾ ਸਾਵਤ੍ਥਿਯਂ ਵਿਹਰਨ੍ਤੋ ਮਚ੍ਛਰਿਯਕੋਸਿਯਸੇਟ੍ਠਿਂ ਆਰਬ੍ਭ ਕਥੇਸਿ. ਤਸ੍ਸ ਵਤ੍ਥੁ ਰਾਜਗਹੇ ਸਮੁਟ੍ਠਿਤਂ.

ਰਾਜਗਹਨਗਰਸ੍ਸ ¶ ਕਿਰ ਅਵਿਦੂਰੇ ਸਕ੍ਕਾਰਂ ਨਾਮ ਨਿਗਮੋ ਅਹੋਸਿ. ਤਤ੍ਥੇਕੋ ਮਚ੍ਛਰਿਯਕੋਸਿਯੋ ਨਾਮ ਸੇਟ੍ਠਿ ਅਸੀਤਿਕੋਟਿਵਿਭਵੋ ਪਟਿਵਸਤਿ. ਸੋ ਤਿਣਗ੍ਗੇਨ ਤੇਲਬਿਨ੍ਦੁਮ੍ਪਿ ਪਰੇਸਂ ਨ ਦੇਤਿ, ਨ ਅਤ੍ਤਨਾ ਪਰਿਭੁਞ੍ਜਤਿ. ਇਤਿਸ੍ਸ ਤਂ ਵਿਭਵਜਾਤਂ ਨੇਵ ਪੁਤ੍ਤਦਾਰਾਦੀਨਂ, ਨ ਸਮਣਬ੍ਰਾਹ੍ਮਣਾਨਂ ਅਤ੍ਥਂ ਅਨੁਭੋਤਿ, ਰਕ੍ਖਸਪਰਿਗ੍ਗਹਿਤਾ ਪੋਕ੍ਖਰਣੀ ਵਿਯ ਅਪਰਿਭੋਗਂ ਤਿਟ੍ਠਤਿ. ਸਤ੍ਥਾ ਏਕਦਿਵਸਂ ਪਚ੍ਚੂਸਸਮਯੇ ਮਹਾਕਰੁਣਾਸਮਾਪਤ੍ਤਿਤੋ ਵੁਟ੍ਠਾਯ ਸਕਲਲੋਕਧਾਤੁਯਂ ਬੋਧਨੇਯ੍ਯਬਨ੍ਧਵੇ ਓਲੋਕੇਨ੍ਤੋ ਪਞ੍ਚਚਤ੍ਤਾਲੀਸਯੋਜਨਮਤ੍ਥਕੇ ਵਸਨ੍ਤਸ੍ਸ ਸੇਟ੍ਠਿਨੋ ਸਪਜਾਪਤਿਕਸ੍ਸ ਸੋਤਾਪਤ੍ਤਿਫਲਸ੍ਸ ਉਪਨਿਸ੍ਸਯਂ ਅਦ੍ਦਸ. ਤਤੋ ਪੁਰਿਮਦਿਵਸੇ ਪਨ ਸੋ ਰਾਜਾਨਂ ਉਪਟ੍ਠਾਤੁਂ ਰਾਜਗੇਹਂ ਗਨ੍ਤ੍ਵਾ ਰਾਜੂਪਟ੍ਠਾਨਂ ਕਤ੍ਵਾ ¶ ਆਗਚ੍ਛਨ੍ਤੋ ਏਕਂ ਛਾਤਜ੍ਝਤ੍ਤਂ ਜਨਪਦਮਨੁਸ੍ਸਂ ਕੁਮ੍ਮਾਸਪੂਰਂ ਕਪਲ੍ਲਕਪੂਵਂ ਖਾਦਨ੍ਤਂ ਦਿਸ੍ਵਾ ਤਤ੍ਥ ਪਿਪਾਸਂ ਉਪ੍ਪਾਦੇਤ੍ਵਾ ਅਤ੍ਤਨੋ ਘਰਂ ਗਨ੍ਤ੍ਵਾ ਚਿਨ੍ਤੇਸਿ – ‘‘ਸਚਾਹਂ ਕਪਲ੍ਲਕਪੂਵਂ ਖਾਦਿਤੁਕਾਮੋਮ੍ਹੀਤਿ ਵਕ੍ਖਾਮਿ, ਬਹੂ ਮਨੁਸ੍ਸਾ ਮਯਾ ਸਦ੍ਧਿਂ ਖਾਦਿਤੁਕਾਮਾ ਭਵਿਸ੍ਸਨ੍ਤਿ, ਏਵਂ ਮੇ ਬਹੂਨਿ ਤਿਲਤਣ੍ਡੁਲਸਪ੍ਪਿਫਾਣਿਤਾਦੀਨਿ ਪਰਿਕ੍ਖਯਂ ਗਮਿਸ੍ਸਨ੍ਤਿ, ਨ ¶ ਕਸ੍ਸਚਿ ਕਥੇਸ੍ਸਾਮੀ’’ਤਿ ਤਣ੍ਹਂ ਅਧਿਵਾਸੇਨ੍ਤੋ ਚਰਤਿ. ਸੋ ਗਚ੍ਛਨ੍ਤੇ ਗਚ੍ਛਨ੍ਤੇ ਕਾਲੇ ਉਪ੍ਪਣ੍ਡੁਪ੍ਪਣ੍ਡੁਕਜਾਤੋ ਧਮਨਿਸਨ੍ਥਤਗਤ੍ਤੋ ਜਾਤੋ. ਤਤੋ ਤਣ੍ਹਂ ਅਧਿਵਾਸੇਤੁਂ ਅਸਕ੍ਕੋਨ੍ਤੋ ਗਬ੍ਭਂ ਪਵਿਸਿਤ੍ਵਾ ਮਞ੍ਚਕੇ ਉਪਗੂਹਿਤ੍ਵਾ ਨਿਪਜ੍ਜਿ. ਏਵਂ ਗਤੋਪਿ ¶ ਧਨਹਾਨਿਭਯੇਨ ਨ ਕਸ੍ਸਚਿ ਕਿਞ੍ਚਿ ਕਥੇਸਿ.

ਅਥ ਨਂ ਭਰਿਯਾ ਉਪਸਙ੍ਕਮਿਤ੍ਵਾ ਪਿਟ੍ਠਿਂ ਪਰਿਮਜ੍ਜਿਤ੍ਵਾ, ‘‘ਕਿਂ ਤੇ, ਸਾਮਿ, ਅਫਾਸੁਕਂ ਜਾਤ’’ਨ੍ਤਿ ਪੁਚ੍ਛਿ. ‘‘ਨ ਮੇ ਕਿਞ੍ਚਿ ਅਫਾਸੁਕਂ ਅਤ੍ਥੀ’’ਤਿ. ‘‘ਕਿਂ ਨੁ ਖੋ ਤੇ ਰਾਜਾ ਕੁਪਿਤੋ’’ਤਿ? ‘‘ਰਾਜਾਪਿ ਮੇ ਨ ਕੁਪ੍ਪਤੀ’’ਤਿ. ‘‘ਅਥ ਕਿਂ ਤੇ ਪੁਤ੍ਤਧੀਤਾਹਿ ਵਾ ਦਾਸਕਮ੍ਮਕਰਾਦੀਹਿ ਵਾ ਕਿਞ੍ਚਿ ਅਮਨਾਪਂ ਕਤਂ ਅਤ੍ਥੀ’’ਤਿ? ‘‘ਏਵਰੂਪਮ੍ਪਿ ਨਤ੍ਥੀ’’ਤਿ. ‘‘ਕਿਸ੍ਮਿਞ੍ਚਿ ਪਨ ਤੇ ਤਣ੍ਹਾ ਅਤ੍ਥੀ’’ਤਿ? ਏਵਂ ਵੁਤ੍ਤੇਪਿ ਧਨਹਾਨਿਭਯੇਨ ਕਿਞ੍ਚਿ ਅਵਤ੍ਵਾ ਨਿਸ੍ਸਦ੍ਦੋਵ ਨਿਪਜ੍ਜਿ, ਅਥ ਨਂ ਭਰਿਯਾ ‘‘ਕਥੇਹਿ, ਸਾਮਿ ਕਿਸ੍ਮਿਞ੍ਚਿ ਤੇ ਤਣ੍ਹਾ ਅਤ੍ਥੀ’’ਤਿ ਆਹ. ਸੋ ਵਚਨਂ ਪਰਿਗਿਲਨ੍ਤੋ ਵਿਯ ‘‘ਅਤ੍ਥਿ ਮੇ ਤਣ੍ਹਾ’’ਤਿ ਆਹ. ‘‘ਕਿਂ ਤਣ੍ਹਾ, ਸਾਮੀ’’ਤਿ? ‘‘ਕਪਲ੍ਲਕਪੂਵਂ ਖਾਦਿਤੁਕਾਮੋਮ੍ਹੀ’’ਤਿ. ‘‘ਅਥ ਕਿਮਤ੍ਥਂ ਮੇ ਨ ਕਥੇਸਿ, ਕਿਂ ਤ੍ਵਂ ਦਲਿਦ੍ਦੋਸਿ, ਇਦਾਨਿ ਸਕਲਨਿਗਮਵਾਸੀਨਂ ਪਹੋਨਕੇ ਕਪਲ੍ਲਕਪੂਵੇ ਪਚਿਸ੍ਸਾਮੀ’’ਤਿ. ‘‘ਕਿਂ ਤੇ ਏਤੇਹਿ, ਅਤ੍ਤਨੋ ਕਮ੍ਮਂ ਕਤ੍ਵਾ ਖਾਦਿਸ੍ਸਨ੍ਤੀ’’ਤਿ? ‘‘ਤੇਨ ਹਿ ਏਕਰਚ੍ਛਵਾਸੀਨਂ ਪਹੋਨਕੇ ਪਚਿਸ੍ਸਾਮੀ’’ਤਿ. ‘‘ਜਾਨਾਮਹਂ ਤਵ ਮਹਦ੍ਧਨਭਾਵ’’ਨ੍ਤਿ. ‘‘ਇਮਸ੍ਮਿਂ ਗੇਹਸਾਮਨ੍ਤੇ ਸਬ੍ਬੇਸਂ ਪਹੋਨਕਂ ਕਤ੍ਵਾ ਪਚਾਮੀ’’ਤਿ. ‘‘ਜਾਨਾਮਹਂ ਤਵ ਮਹਜ੍ਝਾਸਯਭਾਵ’’ਨ੍ਤਿ. ‘‘ਤੇਨ ਹਿ ਤੇ ਪੁਤ੍ਤਦਾਰਮਤ੍ਤਸ੍ਸੇਵ ਪਹੋਨਕਂ ਕਤ੍ਵਾ ਪਚਾਮੀ’’ਤਿ. ‘‘ਕਿਂ ਤੇ ਏਤੇਹੀ’’ਤਿ? ‘‘ਕਿਂ ਪਨ ਤੁਯ੍ਹਞ੍ਚ ਮਯ੍ਹਞ੍ਚ ਪਹੋਨਕਂ ਕਤ੍ਵਾ ਪਚਾਮੀ’’ਤਿ? ‘‘ਤ੍ਵਂ ਕਿਂ ਕਰਿਸ੍ਸਸੀ’’ਤਿ ¶ ? ‘‘ਤੇਨ ਹਿ ਏਕਕਸ੍ਸੇਵ ਤੇ ਪਹੋਨਕਂ ਕਤ੍ਵਾ ਪਚਾਮੀ’’ਤਿ. ‘‘ਇਮਸ੍ਮਿਂ ਠਾਨੇ ਪਚਮਾਨੇ ਬਹੂ ਪਚ੍ਚਾਸੀਸਨ੍ਤਿ. ਸਕਲਤਣ੍ਡੁਲੇ ਠਪੇਤ੍ਵਾ ਭਿਨ੍ਨਤਣ੍ਡੁਲੇ ਚ ਉਦ੍ਧਨਕਪਲ੍ਲਾਨਿ ਚ ਆਦਾਯ ਥੋਕਂ ਖੀਰਸਪ੍ਪਿਮਧੁਫਾਣਿਤਞ੍ਚ ਗਹੇਤ੍ਵਾ ਸਤ੍ਤਭੂਮਿਕਸ੍ਸ ਪਾਸਾਦਸ੍ਸ ਉਪਰਿਮਤਲਂ ਆਰੁਯ੍ਹ ਪਚ, ਤਤ੍ਥਾਹਂ ਏਕਕੋਵ ਨਿਸੀਦਿਤ੍ਵਾ ਖਾਦਿਸ੍ਸਾਮੀ’’ਤਿ. ਸਾ ‘‘ਸਾਧੂ’’ਤਿ ਪਟਿਸ੍ਸੁਣਿਤ੍ਵਾ ਗਹੇਤਬ੍ਬਂ ਗਾਹਾਪੇਤ੍ਵਾ ਪਾਸਾਦਂ ਅਭਿਰੁਯ੍ਹ ਦਾਸਿਯੋ ਵਿਸ੍ਸਜ੍ਜੇਤ੍ਵਾ ਸੇਟ੍ਠਿਂ ਪਕ੍ਕੋਸਾਪੇਸਿ, ਸੋ ਆਦਿਤੋ ਪਟ੍ਠਾਯ ਦ੍ਵਾਰਾਨਿ ਪਿਦਹਨ੍ਤੋ ਸਬ੍ਬਦ੍ਵਾਰੇਸੁ ਸੂਚਿਘਟਿਕਂ ਦਤ੍ਵਾ ਸਤ੍ਤਮਤਲਂ ਅਭਿਰੁਹਿਤ੍ਵਾ ਤਤ੍ਥਪਿ ਦ੍ਵਾਰਂ ਪਿਦਹਿਤ੍ਵਾ ਨਿਸੀਦਿ. ਭਰਿਯਾਪਿਸ੍ਸ ਉਦ੍ਧਨੇ ਅਗ੍ਗਿਂ ਜਾਲੇਤ੍ਵਾ ਕਪਲ੍ਲਂ ਆਰੋਪੇਤ੍ਵਾ ਪੂਵੇ ਪਚਿਤੁਂ ਆਰਭਿ.

ਅਥ ¶ ¶ ਸਤ੍ਥਾ ਪਾਤੋਵ ਮਹਾਮੋਗ੍ਗਲ੍ਲਾਨਤ੍ਥੇਰਂ ਆਮਨ੍ਤੇਸਿ – ‘‘ਏਸੋ, ਮੋਗ੍ਗਲ੍ਲਾਨ, ਰਾਜਗਹਸ੍ਸ ਅਵਿਦੂਰੇ ਸਕ੍ਕਾਰਨਿਗਮੇ ਮਚ੍ਛਰਿਯਸੇਟ੍ਠਿ ‘ਕਪਲ੍ਲਕਪੂਵੇ ਖਾਦਿਸ੍ਸਾਮੀ’ਤਿ ਅਞ੍ਞੇਸਂ ਦਸ੍ਸਨਭਯੇਨ ਸਤ੍ਤਭੂਮਿਕੇ ਪਾਸਾਦੇ ਕਪਲ੍ਲਕਪੂਵੇ ਪਚਾਪੇਤਿ, ਤ੍ਵਂ ਤਤ੍ਥ ਗਨ੍ਤ੍ਵਾ ਸੇਟ੍ਠਿਂ ਦਮੇਤ੍ਵਾ ਨਿਬ੍ਬਿਸੇਵਨਂ ਕਤ੍ਵਾ ਉਭੋਪਿ ਜਾਯਮ੍ਪਤਿਕੇ ਪੂਵੇ ਚ ਖੀਰਸਪ੍ਪਿਮਧੁਫਾਣਿਤਾਨਿ ਚ ਗਾਹਾਪੇਤ੍ਵਾ ਅਤ੍ਤਨੋ ਬਲੇਨ ਜੇਤਵਨਂ ਆਨੇਹਿ, ਅਜ੍ਜਾਹਂ ਪਞ੍ਚਹਿ ਭਿਕ੍ਖੁਸਤੇਹਿ ਸਦ੍ਧਿਂ ਵਿਹਾਰੇ ਏਵ ਨਿਸੀਦਿਸ੍ਸਾਮਿ, ਪੂਵੇਹੇਵ ਭਤ੍ਤਕਿਚ੍ਚਂ ਕਰਿਸ੍ਸਾਮੀ’’ਤਿ.

ਥੇਰੋ ‘‘ਸਾਧੁ, ਭਨ੍ਤੇ’’ਤਿ ਸਤ੍ਥੁ ਵਚਨਂ ਸਮ੍ਪਟਿਚ੍ਛਿਤ੍ਵਾ ¶ ਤਾਵਦੇਵ ਇਦ੍ਧਿਬਲੇਨ ਤਂ ਨਿਗਮਂ ਗਨ੍ਤ੍ਵਾ ਤਸ੍ਸ ਪਾਸਾਦਸ੍ਸ ਸੀਹਪਞ੍ਜਰਦ੍ਵਾਰੇ ਸੁਨਿਵਤ੍ਥੋ ਸੁਪਾਰੁਤੋ ਆਕਾਸੇ ਏਵ ਮਣਿਰੂਪਕਂ ਵਿਯ ਅਟ੍ਠਾਸਿ. ਮਹਾਸੇਟ੍ਠਿਨੋ ਥੇਰਂ ਦਿਸ੍ਵਾਵ ਹਦਯਮਂਸਂ ਕਮ੍ਪਿ. ਸੋ ਅਹਂ ਏਵਰੂਪਾਨਂਯੇਵ ਦਸ੍ਸਨਭਯੇਨ ਇਮਂ ਠਾਨਮਾਗਤੋ, ਅਯਞ੍ਚ ਭਿਕ੍ਖੁ ਆਕਾਸੇਨਾਗਨ੍ਤ੍ਵਾ ਵਾਤਪਾਨਦ੍ਵਾਰੇ ਠਿਤੋਤਿ. ਸੋ ਗਹੇਤਬ੍ਬਗਹਣਂ ਅਪਸ੍ਸਨ੍ਤੋ ਅਗ੍ਗਿਮ੍ਹਿ ਪਕ੍ਖਿਤ੍ਤਲੋਣਸਕ੍ਖਰਾ ਵਿਯ ਦੋਸੇਨ ਤਟਤਟਾਯਨ੍ਤੋ ਏਵਮਾਹ – ‘‘ਸਮਣ, ਆਕਾਸੇ ਠਤ੍ਵਾਪਿ ਕਿਂ ਲਭਿਸ੍ਸਸਿ, ਆਕਾਸੇ ਅਪਦੇ ਪਦਂ ਦਸ੍ਸੇਤ੍ਵਾ ਚਙ੍ਕਮਨ੍ਤੋਪਿ ਨੇਵ ਲਭਿਸ੍ਸਸੀ’’ਤਿ. ਥੇਰੋ ਤਸ੍ਮਿਂ ਏਵ ਠਾਨੇ ਅਪਰਾਪਰਂ ਚਙ੍ਕਮਿ. ਸੇਟ੍ਠਿ ‘‘ਚਙ੍ਕਮਨ੍ਤੋ ਕਿਂ ਲਭਿਸ੍ਸਸਿ, ਆਕਾਸੇ ਪਲ੍ਲਙ੍ਕੇਨ ਨਿਸੀਦਨ੍ਤੋਪਿ ਨ ਲਭਿਸ੍ਸਸਿਯੇਵਾ’’ਤਿ ਆਹ. ਥੇਰੋ ਪਲ੍ਲਙ੍ਕਂ ਆਭੁਜਿਤ੍ਵਾ ਨਿਸੀਦਿ. ਅਥ ਨਂ ‘‘ਆਕਾਸੇ ਨਿਸਿਨ੍ਨੋ ਕਿਂ ਲਭਿਸ੍ਸਸਿ, ਆਗਨ੍ਤ੍ਵਾ ਵਾਤਪਾਨਸ੍ਸ ਉਮ੍ਮਾਰੇ ਠਿਤੋਪਿ ਨ ਲਭਿਸ੍ਸਸੀ’’ਤਿ ਆਹ. ਥੇਰੋ ਉਮ੍ਮਾਰੇ ਠਿਤੋ. ‘‘ਉਮ੍ਮਾਰੇ ਠਿਤੋਪਿ ਕਿਂ ਲਭਿਸ੍ਸਸਿ, ਧੂਮਾਯਨ੍ਤੋਪਿ ਨ ਲਭਿਸ੍ਸਸਿ ਏਵਾ’’ਤਿ ਆਹ. ਥੇਰੋਪਿ ਧੂਮਾਯਿ. ਸਕਲਪਾਸਾਦੋ ਏਕਧੂਮੋ ਅਹੋਸਿ. ਸੇਟ੍ਠਿਨੋ ਅਕ੍ਖੀਨਂ ਸੂਚਿਯਾ ਵਿਜ੍ਝਨਕਾਲੋ ਵਿਯ ਅਹੋਸਿ, ਗੇਹਜ੍ਝਾਯਨਭਯੇਨ ਪਨ ‘‘ਤ੍ਵਂ ਪਜ੍ਜਲਨ੍ਤੋਪਿ ਨ ਲਭਿਸ੍ਸਸੀ’’ਤਿ ਅਵਤ੍ਵਾ ‘‘ਅਯਂ ਸਮਣੋ ਸੁਟ੍ਠੁ ਲਗ੍ਗੋ, ਅਲਦ੍ਧਾ ਨ ਗਮਿਸ੍ਸਤਿ ¶ , ਏਕਮਸ੍ਸ ਪੂਵਂ ਦਾਪੇਸ੍ਸਾਮੀ’’ਤਿ ਭਰਿਯਂ ਆਹ – ‘‘ਭਦ੍ਦੇ ਏਕਂ ਖੁਦ੍ਦਕਪੂਵਂ ਪਚਿਤ੍ਵਾ ਸਮਣਸ੍ਸ ਦਤ੍ਵਾ ਉਯ੍ਯੋਜੇਹਿ ਨ’’ਨ੍ਤਿ. ਸਾ ਥੋਕਂ ਏਵ ਪਿਟ੍ਠਂ ਕਪਲ੍ਲਪਾਤਿਯਂ ਪਕ੍ਖਿਪਿ, ਮਹਾਪੂਵੋ ਹੁਤ੍ਵਾ ਸਕਲਪਾਤਿਂ ਪੂਰੇਤ੍ਵਾ ਉਦ੍ਧੁਮਾਤੋ ਹੁਤ੍ਵਾ ਅਟ੍ਠਾਸਿ.

ਸੇਟ੍ਠਿ ਤਂ ਦਿਸ੍ਵਾ ‘‘ਬਹੁਂ ਤਯਾ ਪਿਟ੍ਠਂ ਗਹਿਤਂ ਭਵਿਸ੍ਸਤੀ’’ਤਿ ਸਯਮੇਵ ਦਬ੍ਬਿਕਣ੍ਣੇਨ ਥੋਕਂ ਪਿਟ੍ਠਂ ਗਹੇਤ੍ਵਾ ਪਕ੍ਖਿਪਿ, ਪੂਵੋ ਪੁਰਿਮਪੂਵਤੋ ਮਹਨ੍ਤਤਰੋ ਜਾਤੋ ¶ . ਏਵਂ ਯਂ ਯਂ ਪਚਤਿ, ਸੋ ਸੋ ਮਹਨ੍ਤਮਹਨ੍ਤੋਵ ਹੋਤਿ. ਸੋ ਨਿਬ੍ਬਿਨ੍ਨੋ ਭਰਿਯਂ ਆਹ – ‘‘ਭਦ੍ਦੇ, ਇਮਸ੍ਸ ਏਕਂ ਪੂਵਂ ਦੇਹੀ’’ਤਿ. ਤਸ੍ਸਾ ਪਚ੍ਛਿਤੋ ਏਕਂ ਪੂਵਂ ਗਣ੍ਹਨ੍ਤਿਯਾ ਸਬ੍ਬੇ ਏਕਾਬਦ੍ਧਾ ਅਲ੍ਲੀਯਿਂਸੁ. ਸਾ ਸੇਟ੍ਠਿਂ ਆਹ – ‘‘ਸਾਮਿ, ਸਬ੍ਬੇ ਪੂਵਾ ਏਕਤੋ ਲਗ੍ਗਾ, ਵਿਸੁਂ ਕਾਤੁਂ ਨ ਸਕ੍ਕੋਮੀ’’ਤਿ. ‘‘ਅਹਂ ਕਰਿਸ੍ਸਾਮੀ’’ਤਿ ਸੋਪਿ ਕਾਤੁਂ ਨਾਸਕ੍ਖਿ. ਉਭੋਪਿ ਜਨਾ ਕੋਟਿਯਂ ਗਹੇਤ੍ਵਾ ਕਡ੍ਢਨ੍ਤਾਪਿ ਵਿਯੋਜੇਤੁਂ ਨਾਸਕ੍ਖਿਂਸੁ ਏਵ ¶ . ਅਥਸ੍ਸ ਪੂਵੇਹਿ ਸਦ੍ਧਿਂ ਵਾਯਮਨ੍ਤਸ੍ਸੇਵ ਸਰੀਰਤੋ ਸੇਦਾ ਮੁਚ੍ਚਿਂਸੁ, ਪਿਪਾਸਾ ਉਪਚ੍ਛਿਜ੍ਜਿ. ਤਤੋ ਭਰਿਯਂ ਆਹ – ‘‘ਭਦ੍ਦੇ, ਨ ਮੇ ਪੂਵੇਹਿ ਅਤ੍ਥੋ, ਪਚ੍ਛਿਯਾ ਸਦ੍ਧਿਂਯੇਵ ਇਮਸ੍ਸ ਦੇਹੀ’’ਤਿ. ਸਾ ਪਚ੍ਛਿਂ ਆਦਾਯ ਥੇਰਂ ਉਪਸਙ੍ਕਮਿਤ੍ਵਾ ਅਦਾਸਿ. ਥੇਰੋ ਉਭਿਨ੍ਨਮ੍ਪਿ ਧਮ੍ਮਂ ਦੇਸੇਸਿ, ਤਿਣ੍ਣਂ ਰਤਨਾਨਂ ਗੁਣਂ ਕਥੇਸਿ, ‘‘ਅਤ੍ਥਿ ¶ ਦਿਨ੍ਨਂ, ਅਤ੍ਥਿ ਯਿਟ੍ਠ’’ਨ੍ਤਿ ਦਿਨ੍ਨਦਾਨਾਦੀਨਂ ਫਲਂ ਗਗਨਤਲੇ ਪੁਣ੍ਣਚਨ੍ਦਂ ਵਿਯ ਦਸ੍ਸੇਸਿ.

ਤਂ ਸੁਤ੍ਵਾ ਪਸਨ੍ਨਚਿਤ੍ਤੋ ਹੁਤ੍ਵਾ ਸੇਟ੍ਠਿ ‘‘ਭਨ੍ਤੇ, ਆਗਨ੍ਤ੍ਵਾ ਇਮਸ੍ਮਿਂ ਪਲ੍ਲਙ੍ਕੇ ਨਿਸੀਦਿਤ੍ਵਾ ਪਰਿਭੁਞ੍ਜਥਾ’’ਤਿ ਆਹ. ਥੇਰੋ, ‘‘ਮਹਾਸੇਟ੍ਠਿ, ਸਮ੍ਮਾਸਮ੍ਬੁਦ੍ਧੋ ‘ਪੂਵੇ ਖਾਦਿਸ੍ਸਾਮੀ’ਤਿ ਪਞ੍ਚਹਿ ਭਿਕ੍ਖੁਸਤੇਹਿ ਸਦ੍ਧਿਂ ਵਿਹਾਰੇ ਨਿਸਿਨ੍ਨੋ, ਤੁਮ੍ਹਾਕਂ ਰੁਚਿਯਾ ਸਤਿ ਅਹਂ ਵੋ ਨੇਸ੍ਸਾਮਿ, ਸੇਟ੍ਠਿਭਰਿਯਂ ਪੂਵੇ ਚ ਖੀਰਾਦੀਨਿ ਚ ਗਣ੍ਹਾਪੇਥ, ਸਤ੍ਥੁ ਸਨ੍ਤਿਕਂ ਗਮਿਸ੍ਸਾਮਾ’’ਤਿ ਆਹ. ‘‘ਕਹਂ ਪਨ, ਭਨ੍ਤੇ, ਏਤਰਹਿ ਸਤ੍ਥਾ’’ਤਿ? ‘‘ਇਤੋ ਪਞ੍ਚਚਤ੍ਤਾਲੀਸਯੋਜਨਮਤ੍ਥਕੇ ਜੇਤਵਨਵਿਹਾਰੇ, ਮਹਾਸੇਟ੍ਠੀ’’ਤਿ. ‘‘ਭਨ੍ਤੇ, ਕਾਲਂ ਅਨਤਿਕ੍ਕਮਿਤ੍ਵਾ ਏਤ੍ਤਕਂ ਅਦ੍ਧਾਨਂ ਕਥਂ ਗਮਿਸ੍ਸਾਮਾ’’ਤਿ. ‘‘ਮਹਾਸੇਟ੍ਠਿ, ਤੁਮ੍ਹਾਕਂ ਰੁਚਿਯਾ ਸਤਿ ਅਹਂ ਵੋ ਅਤ੍ਤਨੋ ਇਦ੍ਧਿਬਲੇਨ ਨੇਸ੍ਸਾਮਿ, ਤੁਮ੍ਹਾਕਂ ਪਾਸਾਦੇ ਸੋਪਾਨਸੀਸਂ ਅਤ੍ਤਨੋ ਠਾਨੇ ਏਵ ਭਵਿਸ੍ਸਤਿ, ਸੋਪਾਨਪਰਿਯੋਸਾਨਂ ਪਨ ਵੋ ਜੇਤਵਨਦ੍ਵਾਰਕੋਟ੍ਠਕੇ ਭਵਿਸ੍ਸਤਿ, ਉਪਰਿਪਾਸਾਦਾ ਹੇਟ੍ਠਾਪਾਸਾਦਂ ਓਤਰਣਕਾਲਮਤ੍ਤੇਨੇਵ ਜੇਤਵਨਂ ਨੇਸ੍ਸਾਮੀ’’ਤਿ. ਸੋ ‘‘ਸਾਧੁ, ਭਨ੍ਤੇ’’ਤਿ ਸਮ੍ਪਟਿਚ੍ਛਿ.

ਥੇਰੋ ਸੋਪਾਨਸੀਸਂ ਤਤ੍ਥੇਵ ਕਤ੍ਵਾ ‘‘ਸੋਪਾਨਪਾਦਮੂਲਂ ਜੇਤਵਨਦ੍ਵਾਰਕੋਟ੍ਠਕੇ ਹੋਤੂ’’ਤਿ ਅਧਿਟ੍ਠਾਸਿ. ਤਥੇਵ ਅਹੋਸਿ. ਇਤਿ ਥੇਰੋ ਸੇਟ੍ਠਿਞ੍ਚ ਸੇਟ੍ਠਿਭਰਿਯਞ੍ਚ ਉਪਰਿਪਾਸਾਦਾ ਹੇਟ੍ਠਾਪਾਸਾਦਂ ਓਤਰਣਕਾਲਤੋ ਖਿਪ੍ਪਤਰਂ ਜੇਤਵਨਂ ਸਮ੍ਪਾਪੇਸਿ. ਤੇ ਉਭੋਪਿ ਸਤ੍ਥਾਰਂ ਉਪਸਙ੍ਕਮਿਤ੍ਵਾ ਕਾਲਂ ਆਰੋਚੇਸੁਂ. ਸਤ੍ਥਾ ਭਤ੍ਤਗ੍ਗਂ ਪਵਿਸਿਤ੍ਵਾ ਪਞ੍ਞਤ੍ਤਵਰਬੁਦ੍ਧਾਸਨੇ ਨਿਸੀਦਿ ਸਦ੍ਧਿਂ ਭਿਕ੍ਖੁਸਙ੍ਘੇਨ. ਮਹਾਸੇਟ੍ਠਿ ਬੁਦ੍ਧਪ੍ਪਮੁਖਸ੍ਸ ਭਿਕ੍ਖੁਸਙ੍ਘਸ੍ਸ ਦਕ੍ਖਿਣੋਦਕਂ ¶ ਅਦਾਸਿ. ਭਰਿਯਾਪਿਸ੍ਸ ਤਥਾਗਤਸ੍ਸ ਪਤ੍ਤੇ ਪੂਵਂ ਪਤਿਟ੍ਠਾਪੇਸਿ. ਸਤ੍ਥਾ ਅਤ੍ਤਨੋ ¶ ਯਾਪਨਮਤ੍ਤਂ ਗਣ੍ਹਿ, ਪਞ੍ਚਸਤਾ ਭਿਕ੍ਖੂਪਿ ਯਾਪਨਮਤ੍ਤਂ ਗਣ੍ਹਿਂਸੁ. ਸੇਟ੍ਠਿ ਖੀਰਸਪ੍ਪਿਮਧੁਸਕ੍ਖਰਾਦੀਨਿ ਦਦਮਾਨੋ ਨ ਖਯਂ ਅਗਮਾਸਿ. ਸਤ੍ਥਾ ਪਞ੍ਚਹਿ ਭਿਕ੍ਖੁਸਤੇਹਿ ਸਦ੍ਧਿਂ ਭਤ੍ਤਕਿਚ੍ਚਂ ਨਿਟ੍ਠਾਪੇਸਿ. ਮਹਾਸੇਟ੍ਠਿਪਿ ਸਦ੍ਧਿਂ ਭਰਿਯਾਯ ਯਾਵਦਤ੍ਥਂ ਖਾਦਿ. ਪੂਵਾਨਂ ਪਰਿਯੋਸਾਨਮੇਵ ਨ ਪਞ੍ਞਾਯਤਿ. ਸਕਲਵਿਹਾਰੇ ਭਿਕ੍ਖੂਨਞ੍ਚ ਵਿਘਾਸਾਦਾਨਞ੍ਚ ਦਿਨ੍ਨੇਸੁਪਿ ਪਰਿਯਨ੍ਤੋ ਨ ਪਞ੍ਞਾਯਤੇਵ. ‘‘ਭਨ੍ਤੇ, ਪੂਵਾ ਪਰਿਕ੍ਖਯਂ ਨ ਗਚ੍ਛਨ੍ਤੀ’’ਤਿ ਭਗਵਤੋ ਆਰੋਚੇਸੁਂ. ‘‘ਤੇਨ ਹਿ ਜੇਤਵਨਦ੍ਵਾਰਕੋਟ੍ਠਕੇ ਛਡ੍ਡੇਥਾ’’ਤਿ. ਅਥ ਨੇ ਦ੍ਵਾਰਕੋਟ੍ਠਕਸ੍ਸ ਅਵਿਦੂਰੇ ਪਬ੍ਭਾਰਟ੍ਠਾਨੇ ਛਡ੍ਡਯਿਂਸੁ. ਯਾਵਜ੍ਜਤਨਾਪਿ ਤਂ ਠਾਨਂ ਕਪਲ੍ਲਕਪੂਵਪਬ੍ਭਾਰਨ੍ਤੇਵ ਪਞ੍ਞਾਯਤਿ. ਮਹਾਸੇਟ੍ਠਿ ਸਹ ਭਰਿਯਾਯ ਭਗਵਨ੍ਤਂ ਉਪਸਙ੍ਕਮਿਤ੍ਵਾ ਵਨ੍ਦਿਤ੍ਵਾ ਏਕਮਨ੍ਤਂ ਅਟ੍ਠਾਸਿ. ਭਗਵਾ ਅਨੁਮੋਦਨਮਕਾਸਿ. ਅਨੁਮੋਦਨਾਵਸਾਨੇ ਉਭੋਪਿ ¶ ਸੋਤਾਪਤ੍ਤਿਫਲੇ ਪਤਿਟ੍ਠਾਯ ਸਤ੍ਥਾਰਂ ਵਨ੍ਦਿਤ੍ਵਾ ਦ੍ਵਾਰਕੋਟ੍ਠਕੇ ਸੋਪਾਨਂ ਆਰੁਯ੍ਹ ਅਤ੍ਤਨੋ ਪਾਸਾਦੇਯੇਵ ਪਤਿਟ੍ਠਹਿਂਸੁ.

ਤਤੋ ਪਟ੍ਠਾਯ ਸੇਟ੍ਠਿ ਅਸੀਤਿਕੋਟਿਧਨਂ ਬੁਦ੍ਧਸਾਸਨੇਯੇਵ ਵਿਕ੍ਕਿਰਿ. ਪੁਨਦਿਵਸੇ ਸਾਯਨ੍ਹਸਮਯੇ ਧਮ੍ਮਸਭਾਯਂ ਸਨ੍ਨਿਸਿਨ੍ਨਾ ਭਿਕ੍ਖੂ ‘‘ਪਸ੍ਸਥਾਵੁਸੋ, ਮਹਾਮੋਗ੍ਗਲ੍ਲਾਨਤ੍ਥੇਰਸ੍ਸ ਆਨੁਭਾਵਂ, ਅਨੁਪਹਚ੍ਚ ਨਾਮ ਸਦ੍ਧਂ, ਅਨੁਪਹਚ੍ਚ ਭੋਗੇ ਮਚ੍ਛਰਿਯਸੇਟ੍ਠਿਂ ¶ ਮੁਹੁਤ੍ਤੇਨੇਵ ਦਮੇਤ੍ਵਾ ਨਿਬ੍ਬਿਸੇਵਨਂ ਕਤ੍ਵਾ ਪੂਵੇ ਗਾਹਾਪੇਤ੍ਵਾ ਜੇਤਵਨਂ ਆਨੇਤ੍ਵਾ ਸਤ੍ਥੁ ਸਮ੍ਮੁਖਂ ਕਤ੍ਵਾ ਸੋਤਾਪਤ੍ਤਿਫਲੇ ਪਤਿਟ੍ਠਾਪੇਸਿ, ਅਹੋ ਮਹਾਨੁਭਾਵੋ ਥੇਰੋ’’ਤਿ ਥੇਰਸ੍ਸ ਗੁਣਂ ਕਥੇਨ੍ਤਾ ਨਿਸੀਦਿਂਸੁ. ਸਤ੍ਥਾ ਦਿਬ੍ਬਾਯ ਸੋਤਧਾਤੁਯਾ ਕਥਂ ਸੁਤ੍ਵਾ ਆਗਨ੍ਤ੍ਵਾ, ‘‘ਕਾਯ ਨੁਤ੍ਥ, ਭਿਕ੍ਖਵੇ, ਏਤਰਹਿ ਕਥਾਯ ਸਨ੍ਨਿਸਿਨ੍ਨਾ’’ਤਿ ਪੁਚ੍ਛਿਤ੍ਵਾ, ‘‘ਇਮਾਯ ਨਾਮਾ’’ਤਿ ਵੁਤ੍ਤੇ, ‘‘ਭਿਕ੍ਖਵੇ, ਕੁਲਦਮਕੇਨ ਨਾਮ ਭਿਕ੍ਖੁਨਾ ਅਨੁਪਹਚ੍ਚ ਸਦ੍ਧਂ, ਅਨੁਪਹਚ੍ਚ ਭੋਗੇ, ਕੁਲਂ ਅਕਿਲਮੇਤ੍ਵਾ ਅਵਿਹੇਠੇਤ੍ਵਾ ਪੁਪ੍ਫਤੋ ਰੇਣੁਂ ਗਣ੍ਹਨ੍ਤੇਨ ਭਮਰੇਨ ਵਿਯ ਉਪਸਙ੍ਕਮਿਤ੍ਵਾ ਬੁਦ੍ਧਗੁਣਂ ਜਾਨਾਪੇਤਬ੍ਬਂ, ਤਾਦਿਸੋ ਮਮ ਪੁਤ੍ਤੋ ਮੋਗ੍ਗਲ੍ਲਾਨੋ’’ਤਿ ਥੇਰਂ ਪਸਂਸਿਤ੍ਵਾ ਇਮਂ ਗਾਥਮਾਹ –

‘‘ਯਥਾਪਿ ਭਮਰੋ ਪੁਪ੍ਫਂ, ਵਣ੍ਣਗਨ੍ਧਮਹੇਠਯਂ;

ਪਲੇਤਿ ਰਸਮਾਦਾਯ, ਏਵਂ ਗਾਮੇ ਮੁਨੀ ਚਰੇ’’ਤਿ.

ਤਤ੍ਥ ਭਮਰੋਤਿ ਯਾ ਕਾਚਿ ਮਧੁਕਰਜਾਤਿ. ਪੁਪ੍ਫਨ੍ਤਿ ਪੁਪ੍ਫਾਰਾਮੇ ਚਰਨ੍ਤੋ ਪੁਪ੍ਫਞ੍ਚ ਵਣ੍ਣਞ੍ਚ ਗਨ੍ਧਞ੍ਚ ਅਹੇਠਯਨ੍ਤੋ ਅਵਿਨਾਸੇਨ੍ਤੋ ਵਿਚਰਤੀਤਿ ਅਤ੍ਥੋ. ਪਲੇਤੀਤਿ ਏਵਂ ਚਰਿਤ੍ਵਾ ਯਾਵਦਤ੍ਥਂ ਰਸਂ ਪਿਵਿਤ੍ਵਾ ਅਪਰਮ੍ਪਿ ਮਧੁਕਰਣਤ੍ਥਾਯ ¶ ਆਦਾਯ ¶ ਪਲੇਤਿ, ਸੋ ਏਵਂ ਵਨਗਹਨਂ ਅਜ੍ਝੋਗਾਹੇਤ੍ਵਾ ਏਕਸ੍ਮਿਂ ਰੁਕ੍ਖਸੁਸਿਰੇ ਤਂ ਰਜਮਿਸ੍ਸਕਂ ਰਸਂ ਠਪੇਤ੍ਵਾ ਅਨੁਪੁਬ੍ਬੇਨ ਮਧੁਰਰਸਂ ਮਧੁਂ ਕਰੋਤਿ, ਨ ਤਸ੍ਸ ਪੁਪ੍ਫਾਰਾਮੇ ਵਿਚਰਿਤਪਚ੍ਚਯਾ ਪੁਪ੍ਫਂ ਵਾ ਵਣ੍ਣਗਨ੍ਧਂ ਵਾਸ੍ਸ ਵਿਗਚ੍ਛਤਿ, ਅਥ ਖੋ ਸਬ੍ਬਂ ਪਾਕਤਿਕਮੇਵ ਹੋਤਿ. ਏਵਂ ਗਾਮੇ ਮੁਨੀ ਚਰੇਤਿ ਏਵਂ ਸੇਖਾਸੇਖਭੇਦੋ ਅਨਾਗਾਰਿਯਮੁਨਿ ਕੁਲਪਟਿਪਾਟਿਯਾ ਗਾਮੇ ਭਿਕ੍ਖਂ ਗਣ੍ਹਨ੍ਤੋ ਵਿਚਰਤੀਤਿ ਅਤ੍ਥੋ. ਨ ਹਿ ਤਸ੍ਸ ਗਾਮੇ ਚਰਣਪਚ੍ਚਯਾ ਕੁਲਾਨਂ ਸਦ੍ਧਾਹਾਨਿ ਵਾ ਭੋਗਹਾਨਿ ਵਾ ਹੋਨ੍ਤਿ. ਸਦ੍ਧਾਪਿ ਭੋਗਾਪਿ ਪਾਕਤਿਕਾਵ ਹੋਨ੍ਤਿ. ਏਵਂ ਚਰਿਤ੍ਵਾ ਚ ਪਨ ਨਿਕ੍ਖਮਿਤ੍ਵਾ ਸੇਖਮੁਨਿ ਤਾਵ ਬਹਿਗਾਮੇ ਉਦਕਫਾਸੁਕਟ੍ਠਾਨੇ ਸਙ੍ਘਾਟਿਂ ਪਞ੍ਞਾਪੇਤ੍ਵਾ ਨਿਸਿਨ੍ਨੋ ਅਕ੍ਖਭਞ੍ਜਨਵਣਪਟਿਚ੍ਛਾਦਨਪੁਤ੍ਤਮਂਸੂਪਮਾਦਿਵਸੇਨ ਪਚ੍ਚਵੇਕ੍ਖਨ੍ਤੋ ਪਿਣ੍ਡਪਾਤਂ ਪਰਿਭੁਞ੍ਜਿਤ੍ਵਾ ਤਥਾਰੂਪਂ ਵਨਸਣ੍ਡਂ ਅਨੁਪਵਿਸਿਤ੍ਵਾ ਅਜ੍ਝਤ੍ਤਿਕਕਮ੍ਮਟ੍ਠਾਨਂ ਸਮ੍ਮਸਨ੍ਤੋ ਚਤ੍ਤਾਰੋ ਮਗ੍ਗੇ, ਚਤ੍ਤਾਰਿ ਚ ਸਾਮਞ੍ਞਫਲਾਨਿ ਹਤ੍ਥਗਤਾਨੇਵ ਕਰੋਤਿ. ਅਸੇਖਮੁਨਿ ਪਨ ਦਿਟ੍ਠਧਮ੍ਮਸੁਖਵਿਹਾਰਮਨੁਯੁਞ੍ਜਤਿ ¶ . ਅਯਮਸ੍ਸ ਭਮਰੇਨ ਸਦ੍ਧਿਂ ਮਧੁਕਰਣਸਰਿਕ੍ਖਤਾ ਵੇਦਿਤਬ੍ਬਾ. ਇਧ ਪਨ ਖੀਣਾਸਵੋਵ ਅਧਿਪ੍ਪੇਤੋ.

ਦੇਸਨਾਵਸਾਨੇ ¶ ਬਹੂ ਸੋਤਾਪਤ੍ਤਿਫਲਾਦੀਨਿ ਪਾਪੁਣਿਂਸੂਤਿ.

ਸਤ੍ਥਾ ਇਮਂ ਧਮ੍ਮਦੇਸਨਂ ਵਤ੍ਵਾ ਉਤ੍ਤਰਿਪਿ ਥੇਰਸ੍ਸ ਗੁਣਂ ਪਕਾਸੇਤੁਂ ‘‘ਨ, ਭਿਕ੍ਖਵੇ, ਇਦਾਨੇਵ ਮੋਗ੍ਗਲ੍ਲਾਨੇਨ ਮਚ੍ਛਰਿਯਸੇਟ੍ਠਿ ਦਮਿਤੋ, ਪੁਬ੍ਬੇਪਿ ਨਂ ਦਮੇਤ੍ਵਾ ਕਮ੍ਮਫਲਸਮ੍ਬਨ੍ਧਂ ਜਾਨਾਪੇਸਿ ਏਵਾ’’ਤਿ ਵਤ੍ਵਾ ਇਮਮਤ੍ਥਂ ਪਕਾਸੇਨ੍ਤੋ ਅਤੀਤਂ ਆਹਰਿਤ੍ਵਾ –

‘‘ਉਭੋ ਖਞ੍ਜਾ ਉਭੋ ਕੁਣੀ, ਉਭੋ ਵਿਸਮਚਕ੍ਖੁਕਾ;

ਉਭਿਨ੍ਨਂ ਪਿਲ਼ਕਾ ਜਾਤਾ, ਨਾਹਂ ਪਸ੍ਸਾਮਿ ਇਲ੍ਲਿਸ’’ਨ੍ਤਿ. (ਜਾ. ੧.੧.੭੮) –

ਮਚ੍ਛਰਿਯਕੋਸਿਯਸੇਟ੍ਠਿਵਤ੍ਥੁ ਪਞ੍ਚਮਂ.

ਨ ਪਰੇਸਂ ਵਿਲੋਮਾਨੀਤਿ ਇਮਂ ਧਮ੍ਮਦੇਸਨਂ ਸਤ੍ਥਾ ਸਾਵਤ੍ਥਿਯਂ ਵਿਹਰਨ੍ਤੋ ਪਾਵੇਯ੍ਯਂ ਨਾਮ ਆਜੀਵਕਂ ਆਰਬ੍ਭ ਕਥੇਸਿ.

ਸਾਵਤ੍ਥਿਯਂ ¶ ਕਿਰੇਕਾ ਗਹਪਤਾਨੀ ਪੁਤ੍ਤਟ੍ਠਾਨੇ ਠਪੇਤ੍ਵਾ ਪਾਵੇਯ੍ਯਂ ਨਾਮ ਆਜੀਵਕਂ ਪਟਿਜਗ੍ਗਿ. ਤਸ੍ਸਾਨਨ੍ਤਰਘਰੇਸੁ ਮਨੁਸ੍ਸਾ ਸਤ੍ਥੁ ਧਮ੍ਮਦੇਸਨਂ ਸੁਤ੍ਵਾ ਆਗਨ੍ਤ੍ਵਾ, ‘‘ਅਹੋ ਅਚ੍ਛਰਿਯਾ ਬੁਦ੍ਧਾਨਂ ਧਮ੍ਮਦੇਸਨਾ’’ਤਿ ਨਾਨਪ੍ਪਕਾਰੇਹਿ ਬੁਦ੍ਧਗੁਣੇ ਵਣ੍ਣੇਨ੍ਤਿ. ਸਾ ਬੁਦ੍ਧਾਨਂ ਗੁਣਕਥਂ ਸੁਤ੍ਵਾ ਵਿਹਾਰਂ ¶ ਗਨ੍ਤ੍ਵਾ ਧਮ੍ਮਂ ਸੋਤੁਕਾਮਾ ਆਜੀਵਕਸ੍ਸ ਏਤਮਤ੍ਥਂ ਕਥੇਤ੍ਵਾ, ‘‘ਗਚ੍ਛਿਸ੍ਸਾਮਿ ਅਹਂ ਬੁਦ੍ਧਸਨ੍ਤਿਕਂ, ਅਯ੍ਯਾ’’ਤਿ ਆਹ. ਸੋ ‘‘ਮਾ ਗਚ੍ਛਾਹੀ’’ਤਿ ਨਿਵਾਰੇਤ੍ਵਾ ਤਂ ਪੁਨਪ੍ਪੁਨਂ ਯਾਚਮਾਨਮ੍ਪਿ ਨਿਵਾਰੇਸਿ ਏਵ. ਸਾ ‘‘ਅਯਂ ਮਮ ਵਿਹਾਰਂ ਗਨ੍ਤ੍ਵਾ ਧਮ੍ਮਂ ਸੋਤੁਂ ਨ ਦੇਤਿ, ਸਤ੍ਥਾਰਂ ਨਿਮਨ੍ਤੇਤ੍ਵਾ ਇਧੇਵ ਧਮ੍ਮਂ ਸੁਣਿਸ੍ਸਾਮੀ’’ਤਿ ਸਾਯਨ੍ਹਸਮਯੇ ਪੁਤ੍ਤਂ ਪਕ੍ਕੋਸਿਤ੍ਵਾ, ‘‘ਗਚ੍ਛ, ਤਾਤ, ਸ੍ਵਾਤਨਾਯ ਸਤ੍ਥਾਰਂ ਨਿਮਨ੍ਤੇਹੀ’’ਤਿ ਪੇਸੇਸਿ. ਸੋ ਗਚ੍ਛਨ੍ਤੋ ਪਠਮਤਰਂ ਆਜੀਵਕਸ੍ਸ ਵਸਨਟ੍ਠਾਨਂ ਗਨ੍ਤ੍ਵਾ ਤਂ ਵਨ੍ਦਿਤ੍ਵਾ ਨਿਸੀਦਿ. ਅਥ ਨਂ ਸੋ ‘‘ਕਹਂ ਗਚ੍ਛਸੀ’’ਤਿ ਆਹ. ‘‘ਮਾਤੁ ਵਚਨੇਨ ਸਤ੍ਥਾਰਂ ਨਿਮਨ੍ਤੇਤੁਂ ਗਚ੍ਛਾਮੀ’’ਤਿ ਆਹ. ‘‘ਮਾ ਤਸ੍ਸ ਸਨ੍ਤਿਕਂ ਗਚ੍ਛਾਹੀ’’ਤਿ. ‘‘ਅਲਂ, ਅਯ੍ਯ, ਮਮ ਮਾਤੁ ਭਾਯਾਮਿ, ਗਚ੍ਛਿਸ੍ਸਾਮਹ’’ਨ੍ਤਿ. ‘‘ਏਤਸ੍ਸ ਕਤਸਕ੍ਕਾਰਂ ਉਭੋਪਿ ਖਾਦਿਸ੍ਸਾਮ, ਮਾ ਗਚ੍ਛਾਹੀ’’ਤਿ. ‘‘ਅਲਂ, ਅਯ੍ਯ, ਮਾਤਾ ਮੇ ਤਜ੍ਜੇਸ੍ਸਤੀ’’ਤਿ. ਤੇਨ ਹਿ ਗਚ੍ਛ, ਗਨ੍ਤ੍ਵਾ ਪਨ ਨਿਮਨ੍ਤੇਤ੍ਵਾ, ‘‘ਅਮ੍ਹਾਕਂ ਗੇਹਂ ਅਸੁਕਟ੍ਠਾਨੇ ¶ ਵਾ ਅਸੁਕਵੀਥਿਯਂ ਵਾ ਅਸੁਕਮਗ੍ਗੇਨ ਵਾ ਗਨ੍ਤਬ੍ਬ’’ਨ੍ਤਿ ਮਾ ਆਚਿਕ੍ਖਿ. ‘‘ਸਨ੍ਤਿਕੇ ਠਿਤੋ ਵਿਯ ਅਞ੍ਞੇਨ ਮਗ੍ਗੇਨ ਗਚ੍ਛਨ੍ਤੋ ਵਿਯ ਪਲਾਯਿਤ੍ਵਾ ਏਹੀ’’ਤਿ. ਸੋ ਆਜੀਵਕਸ੍ਸ ਵਚਨਂ ਸੁਤ੍ਵਾ ਸਤ੍ਥੁ ਸਨ੍ਤਿਕਂ ਗਨ੍ਤ੍ਵਾ ਨਿਮਨ੍ਤੇਤ੍ਵਾ ਆਜੀਵਕੇਨ ਵੁਤ੍ਤਨਿਯਾਮੇਨੇਵ ਸਬ੍ਬਂ ਕਤ੍ਵਾ ਤਸ੍ਸ ਸਨ੍ਤਿਕਂ ਗਨ੍ਤ੍ਵਾ, ‘‘ਕਿਂ ਤੇ ਕਤ’’ਨ੍ਤਿ ਪੁਟ੍ਠੋ, ‘‘ਸਬ੍ਬਂ ਕਤਂ, ਅਯ੍ਯਾ’’ਤਿ ਆਹ. ‘‘ਭਦ੍ਦਕਂ ਤੇ ਕਤਂ, ਤਸ੍ਸ ਸਕ੍ਕਾਰਂ ਉਭੋਪਿ ਖਾਦਿਸ੍ਸਾਮਾ’’ਤਿ ਵਤ੍ਵਾ ਪੁਨਦਿਵਸੇ ਆਜੀਵਕੋ ਪਾਤੋਵ ਤਂ ਗੇਹਂ ਅਗਮਾਸਿ. ਤਂ ਗਹੇਤ੍ਵਾ ਪਚ੍ਛਾਗਬ੍ਭੇ ਨਿਸੀਦਾਪੇਸੁਂ.

ਪਟਿਵਿਸ੍ਸਕਮਨੁਸ੍ਸਾ ਤਂ ਗੇਹਂ ਅਲ੍ਲਗੋਮਯੇਨ ਉਪਲਿਮ੍ਪਿਤ੍ਵਾ ਲਾਜਪਞ੍ਚਮਾਨਿ ¶ ਪੁਪ੍ਫਾਨਿ ਵਿਕਿਰਿਤ੍ਵਾ ਸਤ੍ਥੁ ਨਿਸੀਦਨਤ੍ਥਾਯ ਮਹਾਰਹਂ ਆਸਨਂ ਪਞ੍ਞਾਪੇਸੁਂ. ਬੁਦ੍ਧੇਹਿ ਸਦ੍ਧਿਂ ਅਪਰਿਚਿਤਮਨੁਸ੍ਸਾ ਹਿ ਆਸਨਪਞ੍ਞਤ੍ਤਿਂ ਨ ਜਾਨਨ੍ਤਿ, ਬੁਦ੍ਧਾਨਞ੍ਚ ਮਗ੍ਗਦੇਸਕੇਨ ਕਿਚ੍ਚਂ ਨਾਮ ਨਤ੍ਥਿ, ਬੋਧਿਮੂਲੇ ਦਸਸਹਸ੍ਸਿਸੋਕਧਾਤੁਂ ਕਮ੍ਪੇਤ੍ਵਾ ਸਮ੍ਬੋਧਿਂ ਪਤ੍ਤਦਿਵਸੇਯੇਵ ਹਿ ਨੇਸਂ ‘‘ਅਯਂ ਮਗ੍ਗੋ ਨਿਰਯਂ ਗਚ੍ਛਤਿ, ਅਯਂ ਤਿਰਚ੍ਛਾਨਯੋਨਿਂ, ਅਯਂ ਪੇਤ੍ਤਿਵਿਸਯਂ, ਅਯਂ ਮਨੁਸ੍ਸਲੋਕਂ, ਅਯਂ ਦੇਵਲੋਕਂ, ਅਯਂ ਅਮਤਮਹਾਨਿਬ੍ਬਾਨ’’ਨ੍ਤਿ ਸਬ੍ਬੇ ਮਗ੍ਗਾ ਆਵਿਭੂਤਾ. ਗਾਮਨਿਗਮਾਦੀਨਂ ਪਨ ਮਗ੍ਗੇ ਵਤ੍ਤਬ੍ਬਮੇਵ ਨਤ੍ਥਿ. ਤਸ੍ਮਾ ਸਤ੍ਥਾ ਪਾਤੋਵ ਪਤ੍ਤਚੀਵਰਮਾਦਾਯ ਮਹਾਉਪਾਸਿਕਾਯ ਗੇਹਦ੍ਵਾਰਂ ਗਤੋ. ਸਾ ਗੇਹਾ ਨਿਕ੍ਖਮਿਤ੍ਵਾ ਸਤ੍ਥਾਰਂ ¶ ਪਞ੍ਚਪਤਿਟ੍ਠਿਤੇਨ ਵਨ੍ਦਿਤ੍ਵਾ ਅਨ੍ਤੋਨਿਵੇਸਨਂ ਪਵੇਸੇਤ੍ਵਾ ਆਸਨੇ ਨਿਸੀਦਾਪੇਤ੍ਵਾ ਦਕ੍ਖਿਣੋਦਕਂ ਦਤ੍ਵਾ ਪਣੀਤੇਨ ਖਾਦਨੀਯੇਨ ਭੋਜਨੀਯੇਨ ਪਰਿਵਿਸਿ. ਉਪਾਸਿਕਾ ਕਤਭਤ੍ਤਕਿਚ੍ਚਸ੍ਸ ਸਤ੍ਥੁਨੋ ਅਨੁਮੋਦਨਂ ਕਾਰੇਤੁਕਾਮਾ ਪਤ੍ਤਂ ਗਣ੍ਹਿ. ਸਤ੍ਥਾ ਮਧੁਰਸ੍ਸਰੇਨ ਅਨੁਮੋਦਨਧਮ੍ਮਕਥਂ ਆਰਭਿ. ਉਪਾਸਿਕਾ ‘‘ਸਾਧੁ, ਸਾਧੂ’’ਤਿ ਸਾਧੁਕਾਰਂ ਦਦਮਾਨਾ ਧਮ੍ਮਂ ਸੁਣਿ. ਆਜੀਵਕੋਪਿ ਪਚ੍ਛਾਗਬ੍ਭੇ ਨਿਸਿਨ੍ਨੋਵ ਤਸ੍ਸਾ ਸਾਧੁਕਾਰਂ ਦਤ੍ਵਾ ਧਮ੍ਮਂ ਸੁਣਨ੍ਤਿਯਾ ਸਦ੍ਦਂ ਸੁਤ੍ਵਾ ਸਨ੍ਧਾਰੇਤੁਂ ਨਾਸਕ੍ਖਿ. ‘‘ਨ ਇਦਾਨੇਸਾ ਮਯ੍ਹ’’ਨ੍ਤਿ ਨਿਕ੍ਖਮਿਤ੍ਵਾ ‘‘ਨਟ੍ਠਾਸਿ ਕਾਲ਼ਕਣ੍ਣਿ, ਏਤਸ੍ਸ ਏਵਂ ਸਕ੍ਕਾਰਂ ਕਰੋਤੀ’’ਤਿ ਨਾਨਪ੍ਪਕਾਰੇਨ ਉਪਾਸਿਕਞ੍ਚ ਸਤ੍ਥਾਰਞ੍ਚ ਅਕ੍ਕੋਸਨ੍ਤੋ ਪਲਾਯਿ. ਉਪਾਸਿਕਾ ਤਸ੍ਸ ਕਥਾਯ ਲਜ੍ਜਿਤਾ ਅਞ੍ਞਥਤ੍ਤਂ ਗਤਂ ਚਿਤ੍ਤਂ ਦੇਸਨਾਨੁਸਾਰੇਨ ਞਾਣਂ ਪੇਸੇਤੁਂ ਨਾਸਕ੍ਖਿ. ਅਥ ਨਂ ਸਤ੍ਥਾ ‘‘ਕਿਂ ਉਪਾਸਿਕੇ ਚਿਤ੍ਤਂ ਦੇਸਨਾਨੁਗਤਂ ਕਾਤੁਂ ਨ ਸਕ੍ਕੋਸੀ’’ਤਿ? ‘‘ਭਨ੍ਤੇ, ਏਤਸ੍ਸ ਮੇ ਕਥਾਯ ਚਿਤ੍ਤਂ ਅਞ੍ਞਥਤ੍ਤਂ ਉਪਗਤ’’ਨ੍ਤਿ ¶ . ਸਤ੍ਥਾ ‘‘ਏਵਰੂਪਸ੍ਸ ਵਿਸਭਾਗਜਨਸ੍ਸ ਕਥਿਤਂ ਕਥਂ ਨਾਮ ਆਵਜ੍ਜਿਤੁਂ ਨ ਵਟ੍ਟਤਿ, ਏਵਰੂਪਂ ਅਸਮਨ੍ਨਾਹਰਿਤ੍ਵਾ ਅਤ੍ਤਨੋ ਕਤਾਕਤਮੇਵ ਓਲੋਕੇਤੁਂ ਵਟ੍ਟਤੀ’’ਤਿ ਵਤ੍ਵਾ ਇਮਂ ਗਾਥਮਾਹ –

‘‘ਨ ਪਰੇਸਂ ਵਿਲੋਮਾਨਿ, ਨ ਪਰੇਸਂ ਕਤਾਕਤਂ;

ਅਤ੍ਤਨੋਵ ਅਵੇਕ੍ਖੇਯ੍ਯ, ਕਤਾਨਿ ਅਕਤਾਨਿ ਚਾ’’ਤਿ.

ਤਤ੍ਥ ¶ ਨ ਪਰੇਸਂ ਵਿਲੋਮਾਨੀਤਿ ਪਰੇਸਂ ਵਿਲੋਮਾਨਿ ਫਰੁਸਾਨਿ ਮਮ੍ਮਚ੍ਛੇਦਕਵਚਨਾਨਿ ਨ ਮਨਸਿਕਾਤਬ੍ਬਾਨਿ. ਨ ਪਰੇਸਂ ਕਤਾਕਤਨ੍ਤਿ ‘‘ਅਸੁਕੋ ਉਪਾਸਕੋ ਅਸ੍ਸਦ੍ਧੋ ਅਪ੍ਪਸਨ੍ਨੋ, ਨਾਪਿਸ੍ਸ ਗੇਹੇ ਕਟਚ੍ਛੁਭਿਕ੍ਖਾਦੀਨਿ ਦਿਯ੍ਯਨ੍ਤਿ, ਨ ਸਲਾਕਭਤ੍ਤਾਦੀਨਿ, ਨ ਚੀਵਰਾਦਿਪਚ੍ਚਯਦਾਨਂ ਏਤਸ੍ਸ ਅਤ੍ਥਿ, ਤਥਾ ਅਸੁਕਾ ਉਪਾਸਿਕਾ ਅਸ੍ਸਦ੍ਧਾ ਅਪ੍ਪਸਨ੍ਨਾ, ਨਾਪਿਸ੍ਸਾ ਗੇਹੇ ਕਟਚ੍ਛੁਭਿਕ੍ਖਾਦੀਨਿ ਦਿਯ੍ਯਨ੍ਤਿ, ਨ ਸਲਾਕਭਤ੍ਤਾਦੀਨਿ, ਨ ਚੀਵਰਾਦਿਪਚ੍ਚਯਦਾਨਂ ਏਤਿਸ੍ਸਾ ਅਤ੍ਥਿ, ਤਥਾ ਅਸੁਕੋ ਭਿਕ੍ਖੁ ਅਸ੍ਸਦ੍ਧੋ ਅਪ੍ਪਸਨ੍ਨੋ, ਨਾਪਿ ਉਪਜ੍ਝਾਯਵਤ੍ਤਂ ਕਰੋਤਿ, ਨ ਆਚਰਿਯਵਤ੍ਤਂ, ਨ ਆਗਨ੍ਤੁਕਵਤ੍ਤਂ, ਨ ਗਮਿਕਵਤ੍ਤਂ, ਨ ਚੇਤਿਯਙ੍ਗਣਵਤ੍ਤਂ, ਨ ਉਪੋਸਥਾਗਾਰਵਤ੍ਤਂ, ਨ ਭੋਜਨਸਾਲਾਵਤ੍ਤਂ, ਨ ਜਨ੍ਤਾਘਰਵਤ੍ਤਾਦੀਨਿ, ਨਾਪਿਸ੍ਸ ਕਿਞ੍ਚਿ ਧੁਤਙ੍ਗਂ ਅਤ੍ਥਿ, ਨ ਭਾਵਨਾਰਾਮਤਾਯ ਉਸ੍ਸਾਹਮਤ੍ਤਮ੍ਪੀ’’ਤਿ ਏਵਂ ਪਰੇਸਂ ਕਤਾਕਤਂ ਨਾਮ ਨ ਓਲੋਕੇਤਬ੍ਬਂ. ਅਤ੍ਤਨੋਵ ਅਵੇਕ੍ਖੇਯ੍ਯਾਤਿ ‘‘ਕਥਂ ਭੂਤਸ੍ਸ ਮੇ ਰਤ੍ਤਿਨ੍ਦਿਵਾ ਵੀਤਿਵਤ੍ਤਨ੍ਤੀਤਿ ਪਬ੍ਬਜਿਤੇਨ ਅਭਿਣ੍ਹਂ ਪਚ੍ਚਵੇਕ੍ਖਿਤਬ੍ਬ’’ਨ੍ਤਿ (ਅ. ਨਿ. ੧੦.੪੮) ਇਮਂ ਓਵਾਦਂ ਅਨੁਸ੍ਸਰਨ੍ਤੋ ਸਦ੍ਧਾਪਬ੍ਬਜਿਤੋ ਕੁਲਪੁਤ੍ਤੋ ‘‘ਕਿਂ ਨੁ ਖੋ ਅਹਂ ‘ਅਨਿਚ੍ਚਂ ¶ ਦੁਕ੍ਖਂ ਅਨਤ੍ਤਾ’ਤਿ ਤਿਲਕ੍ਖਣਂ ਆਰੋਪੇਤ੍ਵਾ ਯੋਗੇ ਕਮ੍ਮਂ ਕਾਤੁਂ ਸਕ੍ਖਿਂ ¶ , ਨਾਸਕ੍ਖਿ’’ਨ੍ਤਿ ਏਵਂ ਅਤ੍ਤਨੋ ਕਤਾਕਤਾਨਿ ਓਲੋਕੇਯ੍ਯਾਤਿ.

ਦੇਸਨਾਵਸਾਨੇ ਸਾ ਉਪਾਸਿਕਾ ਸੋਤਾਪਤ੍ਤਿਫਲੇ ਪਤਿਟ੍ਠਿਤਾ, ਦੇਸਨਾ ਮਹਾਜਨਸ੍ਸ ਸਾਤ੍ਥਿਕਾ ਜਾਤਾਤਿ.

ਯਥਾਪਿ ਰੁਚਿਰਂ ਪੁਪ੍ਫਨ੍ਤਿ ਇਮਂ ਧਮ੍ਮਦੇਸਨਂ ਸਤ੍ਥਾ ਸਾਵਤ੍ਥਿਯਂ ਵਿਹਰਨ੍ਤੋ ਛਤ੍ਤਪਾਣਿਉਪਾਸਕਂ ਆਰਬ੍ਭ ਕਥੇਸਿ.

ਸਾਵਤ੍ਥਿਯਞ੍ਹਿ ਛਤ੍ਤਪਾਣਿ ਨਾਮ ਉਪਾਸਕੋ ਤਿਪਿਟਕਧਰੋ ਅਨਾਗਾਮੀ. ਸੋ ਪਾਤੋਵ ਉਪੋਸਥਿਕੋ ਹੁਤ੍ਵਾ ਸਤ੍ਥੁ ਉਪਟ੍ਠਾਨਂ ਅਗਮਾਸਿ. ਅਨਾਗਾਮਿਅਰਿਯਸਾਵਕਾਨਞ੍ਹਿ ਸਮਾਦਾਨਵਸੇਨ ਉਪੋਸਥਕਮ੍ਮਂ ਨਾਮ ਨਤ੍ਥਿ, ਮਗ੍ਗੇਨੇਵ ਤੇਸਂ ਬ੍ਰਹ੍ਮਚਰਿਯਞ੍ਚ ਏਕਭਤ੍ਤਿਕਞ੍ਚ ਆਗਤਂ. ਤੇਨੇਵਾਹ – ‘‘ਘਟਿਕਾਰੋ ਖੋ, ਮਹਾਰਾਜ, ਕੁਮ੍ਭਕਾਰੋ ਏਕਭਤ੍ਤਿਕੋ ਬ੍ਰਹ੍ਮਚਾਰੀ ਸੀਲਵਾ ਕਲ੍ਯਾਣਧਮ੍ਮੋ’’ਤਿ (ਮ. ਨਿ. ੨.੨੮੮). ਏਵਂ ਅਨਾਗਾਮਿਨੋ ਪਕਤਿਯਾਵ ਏਕਭਤ੍ਤਿਕਾ ਚ ਬ੍ਰਹ੍ਮਚਾਰਿਨੋ ਚ ਹੋਨ੍ਤਿ. ਸੋਪਿ ਤਥੇਵ ਉਪੋਸਥਿਕੋ ਹੁਤ੍ਵਾ ਸਤ੍ਥਾਰਂ ਉਪਸਙ੍ਕਮਿਤ੍ਵਾ ਵਨ੍ਦਿਤ੍ਵਾ ਧਮ੍ਮਕਥਂ ਸੁਣਨ੍ਤੋ ਨਿਸੀਦਿ. ਤਸ੍ਮਿਂ ਸਮਯੇ ਰਾਜਾ ਪਸੇਨਦਿ ਕੋਸਲੋ ਸਤ੍ਥੁ ਉਪਟ੍ਠਾਨਂ ਅਗਮਾਸਿ. ਛਤ੍ਤਪਾਣਿ ਉਪਾਸਕੋ ¶ ਤਂ ਆਗਚ੍ਛਨ੍ਤਂ ਦਿਸ੍ਵਾ ‘‘ਉਟ੍ਠਾਤਬ੍ਬਂ ਨੁ ਖੋ, ਨੋ’’ਤਿ ਚਿਨ੍ਤੇਤ੍ਵਾ – ‘‘ਅਹਂ ਅਗ੍ਗਰਾਜਸ੍ਸ ਸਨ੍ਤਿਕੇ ਨਿਸਿਨ੍ਨੋ, ਤਸ੍ਸ ਮੇ ਪਦੇਸਰਾਜਾਨਂ ਦਿਸ੍ਵਾ ਉਟ੍ਠਾਤੁਂ ਨ ਯੁਤ੍ਤਂ, ਰਾਜਾ ਖੋ ਪਨ ਮੇ ਅਨੁਟ੍ਠਹਨ੍ਤਸ੍ਸ ਕੁਜ੍ਝਿਸ੍ਸਤਿ, ਏਤਸ੍ਮਿਂ ਕੁਜ੍ਝਨ੍ਤੇਪਿ ਨੇਵ ਉਟ੍ਠਹਿਸ੍ਸਾਮਿ ¶ . ਰਾਜਾਨਂ ਦਿਸ੍ਵਾ ਉਟ੍ਠਹਨ੍ਤੇਨ ਹਿ ਰਾਜਾ ਗਰੁਕਤੋ ਹੋਤਿ, ਨੋ ਸਤ੍ਥਾ, ਤਸ੍ਮਾ ਨੇਵ ਉਟ੍ਠਹਿਸ੍ਸਾਮੀ’’ਤਿ ਨ ਉਟ੍ਠਹਿ. ਪਣ੍ਡਿਤਪੁਰਿਸਾ ਨਾਮ ਗਰੁਤਰਾਨਂ ਸਨ੍ਤਿਕੇ ਨਿਸੀਦਿਤ੍ਵਾ ਅਨੁਟ੍ਠਹਨ੍ਤਂ ਦਿਸ੍ਵਾ ਨ ਕੁਜ੍ਝਨ੍ਤਿ. ਰਾਜਾ ਪਨ ਤਂ ਅਨੁਟ੍ਠਹਨ੍ਤਂ ਦਿਸ੍ਵਾ ਕੁਪਿਤਮਾਨਸੋ ਸਤ੍ਥਾਰਂ ਵਨ੍ਦਿਤ੍ਵਾ ਏਕਮਨ੍ਤਂ ਨਿਸੀਦਿ. ਸਤ੍ਥਾ ਕੁਪਿਤਭਾਵਂ ਞਤ੍ਵਾ, ‘‘ਮਹਾਰਾਜ, ਅਯਂ ਛਤ੍ਤਪਾਣਿ ਉਪਾਸਕੋ ਪਣ੍ਡਿਤੋ ਦਿਟ੍ਠਧਮ੍ਮੋ ਤਿਪਿਟਕਧਰੋ ਅਤ੍ਥਾਨਤ੍ਥਕੁਸਲੋ’’ਤਿ ਉਪਾਸਕਸ੍ਸ ਗੁਣਂ ਕਥੇਸਿ. ਰਞ੍ਞੋ ਤਸ੍ਸ ਗੁਣਕਥਂ ਸੁਣਨ੍ਤਸ੍ਸੇਵ ਚਿਤ੍ਤਂ ਮੁਦੁਕਂ ਜਾਤਂ.

ਅਥੇਕਦਿਵਸਂ ¶ ਰਾਜਾ ਉਪਰਿਪਾਸਾਦੇ ਠਿਤੋ ਛਤ੍ਤਪਾਣਿਂ ਉਪਾਸਕਂ ਕਤਭਤ੍ਤਕਿਚ੍ਚਂ ਛਤ੍ਤਮਾਦਾਯ ਉਪਾਹਨਮਾਰੁਯ੍ਹ ਰਾਜਙ੍ਗਣੇਨ ਗਚ੍ਛਨ੍ਤਂ ਦਿਸ੍ਵਾ ਪਕ੍ਕੋਸਾਪੇਸਿ. ਸੋ ਛਤ੍ਤੁਪਾਹਨਂ ਅਪਨੇਤ੍ਵਾ ਰਾਜਾਨਮੁਪਸਙ੍ਕਮਿਤ੍ਵਾ ਵਨ੍ਦਿਤ੍ਵਾ ਏਕਮਨ੍ਤਂ ਅਟ੍ਠਾਸਿ. ਅਥ ਨਂ ਰਾਜਾ ਆਹ – ‘‘ਭੋ ਉਪਾਸਕ, ਕਿਨ੍ਤੇ ਛਤ੍ਤੁਪਾਹਨਂ ਅਪਨੀਤ’’ਨ੍ਤਿ. ‘‘‘ਰਾਜਾ ਪਕ੍ਕੋਸਤੀ’ਤਿ ਸੁਤ੍ਵਾ ਅਪਨੇਤ੍ਵਾ ਆਗਤੋਮ੍ਹੀ’’ਤਿ. ‘‘ਅਜ੍ਜ ਅਮ੍ਹਾਕਂ ਰਾਜਭਾਵੋ ਤੁਮ੍ਹੇਹਿ ਞਾਤੋ ਭਵਿਸ੍ਸਤੀ’’ਤਿ. ‘‘ਸਦਾਪਿ ਮਯਂ, ਦੇਵ, ਤੁਮ੍ਹਾਕਂ ਰਾਜਭਾਵਂ ਜਾਨਾਮਾ’’ਤਿ. ‘‘ਯਦਿ ਏਵਂ ਕਸ੍ਮਾ ਪੁਰਿਮਦਿਵਸੇ ਸਤ੍ਥੁ ਸਨ੍ਤਿਕੇ ਨਿਸਿਨ੍ਨੋ ਮਂ ਦਿਸ੍ਵਾ ਨ ਉਟ੍ਠਹੀ’’ਤਿ? ‘‘ਮਹਾਰਾਜ, ਅਹਂ ਅਗ੍ਗਰਾਜਸ੍ਸ ਸਨ੍ਤਿਕੇ ਨਿਸਿਨ੍ਨੋ, ਪਦੇਸਰਾਜਾਨਂ ਦਿਸ੍ਵਾ ਉਟ੍ਠਹਨ੍ਤੋ ਸਤ੍ਥਰਿ ਅਗਾਰਵਂ ਪਵੇਦੇਯ੍ਯਂ, ਤਸ੍ਮਾ ਨ ਉਟ੍ਠਹਿ’’ਨ੍ਤਿ. ‘‘ਹੋਤੁ, ਭੋ, ਤਿਟ੍ਠਤੇਤਂ’’. ‘‘ਤੁਮ੍ਹੇ ਕਿਰ ਦਿਟ੍ਠਧਮ੍ਮਿਕਸਮ੍ਪਰਾਯਿਕਾਨਂ ¶ ਅਤ੍ਥਾਨਤ੍ਥਾਨਂ ਕੁਸਲਾ ਤਿਪਿਟਕਧਰਾ ਅਮ੍ਹਾਕਂ ਅਨ੍ਤੇਪੁਰੇ ਧਮ੍ਮਂ ਵਾਚੇਥਾ’’ਤਿ. ‘‘ਨ ਸਕ੍ਕੋਮਿ, ਦੇਵਾ’’ਤਿ. ‘‘ਕਿਂ ਕਾਰਣਾ’’ਤਿ? ‘‘ਰਾਜਗੇਹਂ ਨਾਮ ਮਹਾਸਾਵਜ੍ਜਂ, ਦੁਯੁਤ੍ਤਸੁਯੁਤ੍ਤਕਾਨਿ ਗਰੁਕਾਨੇਤ੍ਥ, ਦੇਵਾ’’ਤਿ. ‘‘ਮਾ ਏਵਂ ਵਦੇਥ, ‘ਪੁਰਿਮਦਿਵਸੇ ਮਂ ਦਿਸ੍ਵਾ ਨ ਉਟ੍ਠਿਤੋਮ੍ਹੀ’ਤਿ ਮਾ ਕੁਕ੍ਕੁਚ੍ਚਂ ਕਰੋਥਾ’’ਤਿ. ‘‘ਦੇਵ, ਗਿਹੀਨਂ ਵਿਚਰਣਟ੍ਠਾਨਂ ਨਾਮ ਮਹਾਸਾਵਜ੍ਜਂ, ਏਕਂ ਪਬ੍ਬਜਿਤਂ ਪਕ੍ਕੋਸਾਪੇਤ੍ਵਾ ਧਮ੍ਮਂ ਵਾਚਾਪੇਥਾ’’ਤਿ. ਰਾਜਾ ‘‘ਸਾਧੁ, ਭੋ, ਗਚ੍ਛਥ ਤੁਮ੍ਹੇ’’ਤਿ ਤਂ ਉਯ੍ਯੋਜੇਤ੍ਵਾ ਸਤ੍ਥੁ ਸਨ੍ਤਿਕਂ ਗਨ੍ਤ੍ਵਾ ਸਤ੍ਥਾਰਂ ਯਾਚਿ, ‘‘ਭਨ੍ਤੇ, ਮਲ੍ਲਿਕਾ ਚ ਦੇਵੀ ਵਾਸਭਖਤ੍ਤਿਯਾ ਚ ਧਮ੍ਮਂ ਪਰਿਯਾਪੁਣਿਸ੍ਸਾਮਾਤਿ ਵਦਨ੍ਤਿ, ਪਞ੍ਚਹਿ ਭਿਕ੍ਖੁਸਤੇਹਿ ਸਦ੍ਧਿਂ ਨਿਬਦ੍ਧਂ ਮਮ ਗੇਹਂ ਗਨ੍ਤ੍ਵਾ ਤਾਸਂ ਧਮ੍ਮਂ ਉਦ੍ਦਿਸਥਾ’’ਤਿ. ‘‘ਬੁਦ੍ਧਾਨਂ ਨਿਬਦ੍ਧਂ ਏਕਟ੍ਠਾਨਗਮਨਂ ਨਾਮ ਨਤ੍ਥਿ, ਮਹਾਰਾਜਾ’’ਤਿ. ‘‘ਤੇਨ ਹਿ, ਭਨ੍ਤੇ, ਅਞ੍ਞਂ ਏਕਂ ਭਿਕ੍ਖੁਂ ਦੇਥਾ’’ਤਿ. ਸਤ੍ਥਾ ਆਨਨ੍ਦਤ੍ਥੇਰਸ੍ਸ ਭਾਰਮਕਾਸਿ. ਥੇਰੋ ਨਿਬਦ੍ਧਂ ਗਨ੍ਤ੍ਵਾ ਤਾਸਂ ਉਦ੍ਦੇਸਂ ਉਦ੍ਦਿਸਤਿ. ਤਾਸੁ ਮਲ੍ਲਿਕਾ ਸਕ੍ਕਚ੍ਚਂ ਗਹੇਤ੍ਵਾ ਸਜ੍ਝਾਯਿਤ੍ਵਾ ਉਦ੍ਦੇਸਂ ਪਟਿਚ੍ਛਾਪੇਸਿ. ਵਾਸਭਖਤ੍ਤਿਯਾ ਪਨ ਨੇਵ ਸਕ੍ਕਚ੍ਚਂ ਗਣ੍ਹਾਤਿ, ਨ ਸਜ੍ਝਾਯਤਿ, ਨ ਉਦ੍ਦੇਸਂ ਪਟਿਚ੍ਛਾਪੇਤੁਂ ਸਕ੍ਕੋਤਿ.

ਅਥੇਕਦਿਵਸਂ ¶ ਸਤ੍ਥਾ ਥੇਰਂ ਪੁਚ੍ਛਿ – ‘‘ਕਿਮਾਨਨ੍ਦ, ਉਪਾਸਿਕਾ ਧਮ੍ਮਂ ਪਰਿਯਾਪੁਣਨ੍ਤੀ’’ਤਿ? ‘‘ਆਮ, ਭਨ੍ਤੇ’’ਤਿ. ‘‘ਕਾ ਸਕ੍ਕਚ੍ਚਂ ਗਣ੍ਹਾਤੀ’’ਤਿ? ‘‘ਮਲ੍ਲਿਕਾ, ਭਨ੍ਤੇ, ਸਕ੍ਕਚ੍ਚਂ ਗਣ੍ਹਾਤਿ, ਸਕ੍ਕਚ੍ਚਂ ਸਜ੍ਝਾਯਤਿ, ਸਕ੍ਕਚ੍ਚਂ ਉਦ੍ਦੇਸਂ ਪਟਿਚ੍ਛਾਪੇਤੁਂ ਸਕ੍ਕੋਤਿ. ਤੁਮ੍ਹਾਕਂ ਪਨ ਞਾਤਿਧੀਤਾ ਨੇਵ ਸਕ੍ਕਚ੍ਚਂ ਗਣ੍ਹਾਤਿ, ਨ ਸਜ੍ਝਾਯਤਿ, ਨ ਉਦ੍ਦੇਸਂ ਪਟਿਚ੍ਛਾਪੇਤੁਂ ਸਕ੍ਕੋਤੀ’’ਤਿ. ਸਤ੍ਥਾ ਥੇਰਸ੍ਸ ਵਚਨਂ ਸੁਤ੍ਵਾ, ‘‘ਆਨਨ੍ਦ, ਮਯਾ ਕਥਿਤਧਮ੍ਮੋ ਨਾਮ ਸਕ੍ਕਚ੍ਚਮਸੁਣਨ੍ਤਸ੍ਸ ਅਗ੍ਗਣ੍ਹਨ੍ਤਸ੍ਸ ਅਸਜ੍ਝਾਯਨ੍ਤਸ੍ਸ ¶ ਅਦੇਸੇਨ੍ਤਸ੍ਸ ਵਣ੍ਣਸਮ੍ਪਨ੍ਨਂ ਅਗਨ੍ਧਕਪੁਪ੍ਫਂ ਵਿਯ ਅਫਲੋ ਹੋਤਿ, ਸਕ੍ਕਚ੍ਚਂ ਪਨ ¶ ਸਵਨਾਦੀਨਿ ਕਰੋਨ੍ਤਸ੍ਸ ਮਹਪ੍ਫਲੋ ਹੋਤਿ ਮਹਾਨਿਸਂਸੋ’’ਤਿ ਵਤ੍ਵਾ ਇਮਾ ਦ੍ਵੇ ਗਾਥਾ ਅਭਾਸਿ –

‘‘ਯਥਾਪਿ ਰੁਚਿਰਂ ਪੁਪ੍ਫਂ, ਵਣ੍ਣਵਨ੍ਤਂ ਅਗਨ੍ਧਕਂ;

ਏਵਂ ਸੁਭਾਸਿਤਾ ਵਾਚਾ, ਅਫਲਾ ਹੋਤਿ ਅਕੁਬ੍ਬਤੋ.

‘‘ਯਥਾਪਿ ਰੁਚਿਰਂ ਪੁਪ੍ਫਂ, ਵਣ੍ਣਵਨ੍ਤਂ ਸਗਨ੍ਧਕਂ;

ਏਵਂ ਸੁਭਾਸਿਤਾ ਵਾਚਾ, ਸਫਲਾ ਹੋਤਿ ਕੁਬ੍ਬਤੋ’’ਤਿ.

ਤਤ੍ਥ ਰੁਚਿਰਨ੍ਤਿ ਸੋਭਨਂ. ਵਣ੍ਣਵਨ੍ਤਨ੍ਤਿ ਵਣ੍ਣਸਣ੍ਠਾਨਸਮ੍ਪਨ੍ਨਂ, ਅਗਨ੍ਧਕਨ੍ਤਿ ਗਨ੍ਧਵਿਰਹਿਤਂ ਪਾਲਿਭਦ੍ਦਕਗਿਰਿਕਣ੍ਣਿਕਜਯਸੁਮਨਾਦਿਭੇਦਂ. ਏਵਂ ਸੁਭਾਸਿਤਾ ਵਾਚਾਤਿ ਸੁਭਾਸਿਤਾ ਵਾਚਾ ਨਾਮ ਤੇਪਿਟਕਂ ਬੁਦ੍ਧਵਚਨਂ. ਤਂ ਵਣ੍ਣਸਣ੍ਠਾਨਸਮ੍ਪਨ੍ਨਂ ਅਗਨ੍ਧਕਪੁਪ੍ਫਸਦਿਸਂ. ਯਥਾ ਪਨ ਅਗਨ੍ਧਕਪੁਪ੍ਫਂ ਯੋ ਨਂ ਧਾਰੇਤਿ, ਤਸ੍ਸ ਸਰੀਰੇ ਗਨ੍ਧਂ ਨ ਫਰਤਿ, ਏਵਂ ਏਤਮ੍ਪਿ ਯੋ ਨਂ ਸਕ੍ਕਚ੍ਚਂ ਸਵਨਾਦੀਹਿ ਨ ਸਮਾਚਰਤਿ, ਤਸ੍ਸ ਸਕ੍ਕਚ੍ਚਂ ਅਸਮਾਚਰਨ੍ਤਸ੍ਸ ਯਂ ਤਤ੍ਥ ਕਤ੍ਤਬ੍ਬਂ, ਤਂ ਅਕੁਬ੍ਬਤੋ ਸੁਤਗਨ੍ਧਞ੍ਚ ਵਾਚਾਗਨ੍ਧਞ੍ਚ ਪਟਿਪਤ੍ਤਿਗਨ੍ਧਞ੍ਚ ਨ ਆਵਹਤਿ ਅਫਲਾ ਹੋਤਿ. ਤੇਨ ਵੁਤ੍ਤਂ – ‘‘ਏਵਂ ¶ ਸੁਭਾਸਿਤਾ ਵਾਚਾ, ਅਫਲਾ ਹੋਤਿ ਅਕੁਬ੍ਬਤੋ’’ਤਿ. ਸਗਨ੍ਧਕਨ੍ਤਿ ਚਮ੍ਪਕਨੀਲੁਪ੍ਪਲਾਦਿਭੇਦਂ. ਏਵਨ੍ਤਿ ਯਥਾ ਤਂ ਪੁਪ੍ਫਂ ਧਾਰੇਨ੍ਤਸ੍ਸ ਸਰੀਰੇ ਗਨ੍ਧੋ ਫਰਤਿ, ਏਵਂ ਤੇਪਿਟਕਬੁਦ੍ਧਵਚਨਸਙ੍ਖਾਤਾ ਸੁਭਾਸਿਤਾ ਵਾਚਾਪਿ. ਕੁਬ੍ਬਤੋਤਿ ਯੋ ਸਕ੍ਕਚ੍ਚਂ ਸਵਨਾਦੀਹਿ ਤਤ੍ਥ ਕਤ੍ਤਬ੍ਬਂ ਕਰੋਤਿ, ਸਾ ਅਸ੍ਸ ਪੁਗ੍ਗਲਸ੍ਸ ਸਫਲਾ ਹੋਤਿ, ਸੁਤਗਨ੍ਧਵਾਚਾਗਨ੍ਧਪਟਿਪਤ੍ਤਿਗਨ੍ਧਾਨਂ ਆਵਹਨਤੋ ਮਹਪ੍ਫਲਾ ਹੋਤਿ, ਮਹਾਨਿਸਂਸਾਤਿ ਅਤ੍ਥੋ.

ਦੇਸਨਾਵਸਾਨੇ ਬਹੂ ਸੋਤਾਪਤ੍ਤਿਫਲਾਦੀਨਿ ਪਤ੍ਤਾ. ਦੇਸਨਾ ਮਹਾਜਨਸ੍ਸ ਸਾਤ੍ਥਿਕਾ ਜਾਤਾਤਿ.

ਯਥਾਪਿ ¶ ਪੁਪ੍ਫਰਾਸਿਮ੍ਹਾਤਿ ਇਮਂ ਧਮ੍ਮਦੇਸਨਂ ਸਤ੍ਥਾ ਸਾਵਤ੍ਥਿਯਂ ਉਪਨਿਸ੍ਸਾਯ ਪੁਬ੍ਬਾਰਾਮੇ ਵਿਹਰਨ੍ਤੋ ਵਿਸਾਖਂ ਉਪਾਸਿਕਂ ਆਰਬ੍ਭ ਕਥੇਸਿ.

ਸਾ ¶ ਕਿਰ ਅਙ੍ਗਰਟ੍ਠੇ ਭਦ੍ਦਿਯਨਗਰੇ ਮੇਣ੍ਡਕਸੇਟ੍ਠਿਪੁਤ੍ਤਸ੍ਸ ਧਨਞ੍ਚਯਸੇਟ੍ਠਿਨੋ ਅਗ੍ਗਮਹੇਸਿਯਾ ਸੁਮਨਦੇਵਿਯਾ ਕੁਚ੍ਛਿਸ੍ਮਿਂ ਨਿਬ੍ਬਤ੍ਤਿ. ਤਸ੍ਸਾ ਸਤ੍ਤਵਸ੍ਸਿਕਕਾਲੇ ਸਤ੍ਥਾ ਸੇਲਬ੍ਰਾਹ੍ਮਣਾਦੀਨਂ ਬੋਧਨੇਯ੍ਯਬਨ੍ਧਵਾਨਂ ਉਪਨਿਸ੍ਸਯਸਮ੍ਪਦਂ ਦਿਸ੍ਵਾ ਮਹਾਭਿਕ੍ਖੁਸਙ੍ਘਪਰਿਵਾਰੋ ਚਾਰਿਕਂ ਚਰਮਾਨੋ ਤਂ ਨਗਰਂ ਪਾਪੁਣਿ.

ਤਸ੍ਮਿਞ੍ਚ ਸਮਯੇ ਮੇਣ੍ਡਕੋ, ਗਹਪਤਿ, ਤਸ੍ਮਿਂ ਨਗਰੇ ਪਞ੍ਚਨ੍ਨਂ ਮਹਾਪੁਞ੍ਞਾਨਂ ਜੇਟ੍ਠਕੋ ¶ ਹੁਤ੍ਵਾ ਸੇਟ੍ਠਿਟ੍ਠਾਨਂ ਕਰੋਤਿ. ਪਞ੍ਚ ਮਹਾਪੁਞ੍ਞਾ ਨਾਮ ਮੇਣ੍ਡਕੋ ਸੇਟ੍ਠਿ, ਚਨ੍ਦਪਦੁਮਾ ਨਾਮ ਤਸ੍ਸੇਵ ਜੇਟ੍ਠਕਭਰਿਯਾ, ਤਸ੍ਸੇਵ ਜੇਟ੍ਠਕਪੁਤ੍ਤੋ ਧਨਞ੍ਚਯੋ ਨਾਮ, ਤਸ੍ਸ ਭਰਿਯਾ ਸੁਮਨਦੇਵੀ ਨਾਮ, ਮੇਣ੍ਡਕਸੇਟ੍ਠਿਨੋ ਦਾਸੋ ਪੁਣ੍ਣੋ ਨਾਮਾਤਿ. ਨ ਕੇਵਲਞ੍ਚ ਮੇਣ੍ਡਕਸੇਟ੍ਠਿਯੇਵ, ਬਿਮ੍ਬਿਸਾਰਰਞ੍ਞੋ ਪਨ ਵਿਜਿਤੇ ਪਞ੍ਚ ਅਮਿਤਭੋਗਾ ਨਾਮ ਅਹੇਸੁਂ – ਜੋਤਿਕੋ, ਜਟਿਲੋ, ਮੇਣ੍ਡਕੋ, ਪੁਣ੍ਣਕੋ, ਕਾਕਵਲਿਯੋਤਿ. ਤੇਸੁ ਅਯਂ ਮੇਣ੍ਡਕਸੇਟ੍ਠਿ ਦਸਬਲਸ੍ਸ ਅਤ੍ਤਨੋ ਨਗਰਂ ਸਮ੍ਪਤ੍ਤਭਾਵਂ ਞਤ੍ਵਾ ਪੁਤ੍ਤਸ੍ਸ ਧਨਞ੍ਚਯਸੇਟ੍ਠਿਨੋ ਧੀਤਰਂ ਵਿਸਾਖਂ ਦਾਰਿਕਂ ਪਕ੍ਕੋਸਾਪੇਤ੍ਵਾ ਆਹ – ‘‘ਅਮ੍ਮ, ਤੁਯ੍ਹਮ੍ਪਿ ਮਙ੍ਗਲਂ, ਅਮ੍ਹਾਕਮ੍ਪਿ ਮਙ੍ਗਲਂ, ਤਵ ਪਰਿਵਾਰੇਹਿ ਪਞ੍ਚਹਿ ਦਾਰਿਕਾਸਤੇਹਿ ਸਦ੍ਧਿਂ ਪਞ੍ਚ ਰਥਸਤਾਨਿ ਆਰੁਯ੍ਹ ਪਞ੍ਚਹਿ ਦਾਸਿਸਤੇਹਿ ਪਰਿਵੁਤਾ ਦਸਬਲਸ੍ਸ ਪਚ੍ਚੁਗ੍ਗਮਨਂ ਕਰੋਹੀ’’ਤਿ. ਸਾ ‘‘ਸਾਧੂ’’ਤਿ ਪਟਿਸ੍ਸੁਣਿਤ੍ਵਾ ਤਥਾ ਅਕਾਸਿ. ਕਾਰਣਾਕਾਰਣੇਸੁ ਪਨ ਕੁਸਲਤ੍ਤਾ ਯਾਵਤਿਕਾ ਯਾਨਸ੍ਸ ਭੂਮਿ, ਯਾਨੇਨ ਗਨ੍ਤ੍ਵਾ ਯਾਨਾ ਪਚ੍ਚੋਰੋਹਿਤ੍ਵਾ ਪਤ੍ਤਿਕਾਵ ਸਤ੍ਥਾਰਂ ਉਪਸਙ੍ਕਮਿਤ੍ਵਾ ਵਨ੍ਦਿਤ੍ਵਾ ਏਕਮਨ੍ਤਂ ਅਟ੍ਠਾਸਿ. ਅਥਸ੍ਸਾ ਚਰਿਯਾਵਸੇਨ ਸਤ੍ਥਾ ਧਮ੍ਮਂ ਦੇਸੇਸਿ. ਸਾ ਦੇਸਨਾਵਸਾਨੇ ਪਞ੍ਚਹਿ ਦਾਰਿਕਾਸਤੇਹਿ ਸਦ੍ਧਿਂ ਸੋਤਾਪਤ੍ਤਿਫਲੇ ਪਤਿਟ੍ਠਹਿ. ਮੇਣ੍ਡਕਸੇਟ੍ਠਿਪਿ ਖੋ ਸਤ੍ਥਾਰਮੁਪਸਙ੍ਕਮਿਤ੍ਵਾ ਧਮ੍ਮਕਥਂ ਸੁਤ੍ਵਾ ਸੋਤਾਪਤ੍ਤਿਫਲੇ ਪਤਿਟ੍ਠਾਯ ਸ੍ਵਾਤਨਾਯ ਨਿਮਨ੍ਤੇਤ੍ਵਾ ਪੁਨਦਿਵਸੇ ਅਤ੍ਤਨੋ ਨਿਵੇਸਨੇ ਪਣੀਤੇਨ ਖਾਦਨੀਯੇਨ ਭੋਜਨੀਯੇਨ ਬੁਦ੍ਧਪ੍ਪਮੁਖਂ ਭਿਕ੍ਖੁਸਙ੍ਘਂ ਪਰਿਵਿਸਿਤ੍ਵਾ ਏਤੇਨੇਵ ਉਪਾਯੇਨ ਅਡ੍ਢਮਾਸਂ ਮਹਾਦਾਨਮਦਾਸਿ. ਸਤ੍ਥਾ ਭਦ੍ਦਿਯਨਗਰੇ ਯਥਾਭਿਰਨ੍ਤਂ ਵਿਹਰਿਤ੍ਵਾ ਪਕ੍ਕਾਮਿ.

ਤੇਨ ਖੋ ਪਨ ਸਮਯੇਨ ਬਿਮ੍ਬਿਸਾਰੋ ਚ ਪਸੇਨਦਿ ਕੋਸਲੋ ਚ ਅਞ੍ਞਮਞ੍ਞਂ ਭਗਿਨਿਪਤਿਕਾ ਹੋਨ੍ਤਿ. ਅਥੇਕਦਿਵਸਂ ਕੋਸਲਰਾਜਾ ¶ ਚਿਨ੍ਤੇਸਿ – ‘‘ਬਿਮ੍ਬਿਸਾਰਸ੍ਸ ਵਿਜਿਤੇ ਪਞ੍ਚ ਅਮਿਤਭੋਗਾ ਮਹਾਪੁਞ੍ਞਾ ਵਸਨ੍ਤਿ, ਮਯ੍ਹਂ ਵਿਜਿਤੇ ਏਕੋਪਿ ਤਾਦਿਸੋ ਨਤ੍ਥਿ, ਯਂਨੂਨਾਹਂ ਬਿਮ੍ਬਿਸਾਰਸ੍ਸ ਸਨ੍ਤਿਕਂ ਗਨ੍ਤ੍ਵਾ ¶ ਏਕਂ ਮਹਾਪੁਞ੍ਞਂ ਯਾਚੇਯ੍ਯ’’ਨ੍ਤਿ. ਸੋ ਤਤ੍ਥ ਗਨ੍ਤ੍ਵਾ ਰਞ੍ਞਾ ਕਤਪਟਿਸਨ੍ਥਾਰੋ ‘‘ਕਿਂ ਕਾਰਣਾ ਆਗਤੋਸੀ’’ਤਿ ¶ ਪੁਟ੍ਠੋ ‘‘‘ਤੁਮ੍ਹਾਕਂ ਵਿਜਿਤੇ ਪਞ੍ਚ ਅਮਿਤਭੋਗਾ ਮਹਾਪੁਞ੍ਞਾ ਵਸਨ੍ਤਿ, ਤਤੋ ਏਕਂ ਗਹੇਤ੍ਵਾ ਗਮਿਸ੍ਸਾਮੀ’ਤਿ ਆਗਤੋਮ੍ਹਿ, ਤੇਸੁ ਮੇ ਏਕਂ ਦੇਥਾ’’ਤਿ ਆਹ. ‘‘ਮਹਾਕੁਲਾਨਿ ਅਮ੍ਹੇਹਿ ਚਾਲੇਤੁਂ ਨ ਸਕ੍ਕਾ’’ਤਿ ਆਹ. ‘‘ਅਹਂ ਅਲਦ੍ਧਾ ਨ ਗਮਿਸ੍ਸਾਮੀ’’ਤਿ ਆਹ. ਰਾਜਾ ਅਮਚ੍ਚੇਹਿ ਸਦ੍ਧਿਂ ਮਨ੍ਤੇਤ੍ਵਾ ‘‘ਜੋਤਿਕਾਦੀਨਂ ਮਹਾਕੁਲਾਨਂ ਚਾਲਨਂ ਨਾਮ ਮਹਾਪਥਵਿਯਾ ਚਾਲਨਸਦਿਸਂ, ਮੇਣ੍ਡਕਮਹਾਸੇਟ੍ਠਿਸ੍ਸ ਪੁਤ੍ਤੋ ਧਨਞ੍ਚਯਸੇਟ੍ਠਿ ਨਾਮ ਅਤ੍ਥਿ, ਤੇਨ ਸਦ੍ਧਿਂ ਮਨ੍ਤੇਤ੍ਵਾ ਪਟਿਵਚਨਂ ਤੇ ਦਸ੍ਸਾਮੀ’’ਤਿ ਵਤ੍ਵਾ ਤਂ ਪਕ੍ਕੋਸਾਪੇਤ੍ਵਾ, ਤਾਤ, ਕੋਸਲਰਾਜਾ ‘‘‘ਏਕਂ ਧਨਸੇਟ੍ਠਿਂ ਗਹੇਤ੍ਵਾ ਗਮਿਸ੍ਸਾਮੀ’ਤਿ ਵਦਤਿ, ਤ੍ਵਂ ਤੇਨ ਸਦ੍ਧਿਂ ਗਚ੍ਛਾਹੀ’’ਤਿ. ‘‘ਤੁਮ੍ਹੇਸੁ ਪਹਿਣਨ੍ਤੇਸੁ ਗਮਿਸ੍ਸਾਮਿ, ਦੇਵਾ’’ਤਿ. ‘‘ਤੇਨ ਹਿ ਪਰਿਵਚ੍ਛਂ ਕਤ੍ਵਾ ਗਚ੍ਛ, ਤਾਤਾ’’ਤਿ. ਸੋ ਅਤ੍ਤਨੋ ਕਤ੍ਤਬ੍ਬਯੁਤ੍ਤਕਮਕਾਸਿ. ਰਾਜਾਪਿਸ੍ਸ ਮਹਨ੍ਤਂ ਸਕ੍ਕਾਰਂ ਕਤ੍ਵਾ, ‘‘ਇਮਂ ਆਦਾਯ ਗਚ੍ਛਥਾ’’ਤਿ ਪਸੇਨਦਿਰਾਜਾਨਂ ਉਯ੍ਯੋਜੇਸਿ. ਸੋ ਤਂ ਆਦਾਯ ਸਬ੍ਬਤ੍ਥ ਏਕਰਤ੍ਤਿਵਾਸੇਨ ਗਚ੍ਛਨ੍ਤੋ ਏਕਂ ਫਾਸੁਕਟ੍ਠਾਨਂ ਪਤ੍ਵਾ ਨਿਵਾਸਂ ਗਣ੍ਹਿ, ਅਥ ਨਂ ਧਨਞ੍ਚਯਸੇਟ੍ਠਿ ਪੁਚ੍ਛਿ – ‘‘ਇਦਂ ਕਸ੍ਸ ਵਿਜਿਤ’’ਨ੍ਤਿ? ‘‘ਮਯ੍ਹਂ, ਸੇਟ੍ਠੀ’’ਤਿ. ‘‘ਕੀਵ ਦੂਰੋ ਇਤੋ ਸਾਵਤ੍ਥੀ’’ਤਿ ¶ ? ‘‘ਸਤ੍ਤਯੋਜਨਮਤ੍ਥਕੇ’’ਤਿ. ‘‘ਅਨ੍ਤੋਨਗਰਂ ਸਮ੍ਬਾਧਂ, ਅਮ੍ਹਾਕਂ ਪਰਿਜਨੋ ਮਹਨ੍ਤੋ, ਸਚੇ ਰੋਚੇਥ, ਇਧੇਵ ਵਸੇਯ੍ਯਾਮ, ਦੇਵਾ’’ਤਿ. ਰਾਜਾ ‘‘ਸਾਧੂ’’ਤਿ ਸਮ੍ਪਟਿਚ੍ਛਿਤ੍ਵਾ ਤਸ੍ਮਿਂ ਠਾਨੇ ਨਗਰਂ ਮਾਪੇਤ੍ਵਾ ਤਸ੍ਸ ਦਤ੍ਵਾ ਅਗਮਾਸਿ. ਤਸ੍ਮਿਂ ਪਦੇਸੇ ਸਯਂ ਵਸਨਟ੍ਠਾਨਸ੍ਸ ਗਹਿਤਤ੍ਤਾ ਨਗਰਸ੍ਸ ਸਾਕੇਤਨ੍ਤ੍ਵੇਵ ਨਾਮਂ ਅਹੋਸਿ.

ਸਾਵਤ੍ਥਿਯਮ੍ਪਿ ਖੋ ਮਿਗਾਰਸੇਟ੍ਠਿਨੋ ਪੁਤ੍ਤੋ ਪੁਣ੍ਣਵਡ੍ਢਨਕੁਮਾਰੋ ਨਾਮ ਵਯਪ੍ਪਤ੍ਤੋ ਅਹੋਸਿ. ਅਥ ਨਂ ਮਾਤਾਪਿਤਰੋ ਵਦਿਂਸੁ – ‘‘ਤਾਤ, ਤਵ ਰੁਚ੍ਚਨਟ੍ਠਾਨੇ ਏਕਂ ਦਾਰਿਕਂ ਉਪਧਾਰੇਹੀ’’ਤਿ. ‘‘‘ਮਯ੍ਹਂ ਏਵਰੂਪਾਯ ਭਰਿਯਾਯ ਕਿਚ੍ਚਂ ਨਤ੍ਥੀ’ਤਿ, ਪੁਤ੍ਤ, ਮਾ ਏਵਂ ਕਰਿ, ਕੁਲਂ ਨਾਮ ਅਪੁਤ੍ਤਕਂ ਨ ਤਿਟ੍ਠਤੀ’’ਤਿ. ਸੋ ਪੁਨਪ੍ਪੁਨਂ ਵੁਚ੍ਚਮਾਨੋ ‘‘ਤੇਨ ਹਿ ਪਞ੍ਚਕਲ੍ਯਾਣਸਮਨ੍ਨਾਗਤਂ ਦਾਰਿਕਂ ਲਭਮਾਨੋ ਤੁਮ੍ਹਾਕਂ ਵਚਨਂ ਕਰਿਸ੍ਸਾਮੀ’’ਤਿ ਆਹ. ‘‘ਕਾਨਿ ਪਨੇਤਾਨਿ ਪਞ੍ਚ ਕਲ੍ਯਾਣਾਨਿ ਨਾਮ, ਤਾਤਾ’’ਤਿ. ਕੇਸਕਲ੍ਯਾਣਂ, ਮਂਸਕਲ੍ਯਾਣਂ, ਅਟ੍ਠਿਕਲ੍ਯਾਣਂ, ਛਵਿਕਲ੍ਯਾਣਂ, ਵਯਕਲ੍ਯਾਣਨ੍ਤਿ. ਮਹਾਪੁਞ੍ਞਾਯ ਹਿ ਇਤ੍ਥਿਯਾ ਕੇਸਾ ਮੋਰਕਲਾਪਸਦਿਸਾ ਹੁਤ੍ਵਾ ਮੁਞ੍ਚਿਤ੍ਵਾ ਵਿਸ੍ਸਟ੍ਠਾ ਨਿਵਾਸਨਨ੍ਤਂ ਪਹਰਿਤ੍ਵਾ ਨਿਵਤ੍ਤਿਤ੍ਵਾ ਉਦ੍ਧਗ੍ਗਾ ਤਿਟ੍ਠਨ੍ਤਿ, ਇਦਂ ਕੇਸਕਲ੍ਯਾਣਂ ਨਾਮ, ਦਨ੍ਤਾਵਰਣਂ ਬਿਮ੍ਬਫਲਸਦਿਸਂ ਵਣ੍ਣਸਮ੍ਪਨ੍ਨਂ ਸਮਂ ਸੁਫੁਸਿਤਂ ਹੋਤਿ ¶ , ਇਦਂ ਮਂਸਕਲ੍ਯਾਣਂ ਨਾਮ, ਦਨ੍ਤਾ ਸੁਕ੍ਕਾ ਸਮਾ ਅਵਿਰਲ਼ਾ ਉਸ੍ਸਾਪੇਤ੍ਵਾ ਠਪਿਤਵਜਿਰਪਨ੍ਤਿ ਵਿਯ ਸਮਚ੍ਛਿਨ੍ਨਸਙ੍ਖਪਨ੍ਤਿ ਵਿਯ ਚ ਸੋਭਨ੍ਤਿ, ਇਦਂ ਅਟ੍ਠਿਕਲ੍ਯਾਣਂ ਨਾਮ, ਕਾਲ਼ਿਯਾ ਚੁਣ੍ਣਕਾਦੀਹਿ ਅਵਿਲਿਤ੍ਤੋ ਏਵ ¶ ਛਵਿਵਣ੍ਣੋ ਸਿਨਿਦ੍ਧੋ ਨੀਲੁਪ੍ਪਲਦਾਮਸਦਿਸੋ ਹੋਤਿ, ਓਦਾਤਾਯ ਚ ਕਣਿਕਾਰਪੁਪ੍ਫਦਾਮਸਦਿਸੋ ਹੋਤਿ, ਇਦਂ ਛਵਿਕਲ੍ਯਾਣਂ ਨਾਮ, ਦਸਕ੍ਖਤ੍ਤੁਂ ਵਿਜਾਤਾਪਿ ਖੋ ਪਨ ਸਕਿਂ ਵਿਜਾਤਾ ਵਿਯ ਅਵਿਗਤਯੋਬ੍ਬਨਾਯੇਵ ਹੋਤਿ, ਇਦਂ ਵਯਕਲ੍ਯਾਣਂ ਨਾਮ ਹੋਤਿ. ਅਥਸ੍ਸ ¶ ਮਾਤਾਪਿਤਰੋ ਅਟ੍ਠੁਤ੍ਤਰਸਤਬ੍ਰਾਹ੍ਮਣੇ ਨਿਮਨ੍ਤੇਤ੍ਵਾ ਭੋਜੇਤ੍ਵਾ ‘‘ਪਞ੍ਚਕਲ੍ਯਾਣਸਮਨ੍ਨਾਗਤਾ ਇਤ੍ਥਿਯੋ ਨਾਮ ਹੋਨ੍ਤੀ’’ਤਿ ਪੁਚ੍ਛਿਂਸੁ. ‘‘ਆਮ, ਹੋਨ੍ਤੀ’’ਤਿ. ‘‘ਤੇਨ ਹਿ ਏਵਰੂਪਂ ਦਾਰਿਕਂ ਪਰਿਯੇਸਿਤੁਂ ਅਟ੍ਠ ਜਨਾ ਗਚ੍ਛਨ੍ਤੂ’’ਤਿ ਬਹੁਂ ਧਨਂ ਦਤ੍ਵਾ ‘‘ਆਗਤਕਾਲੇ ਵੋ ਕਤ੍ਤਬ੍ਬਂ ਜਾਨਿਸ੍ਸਾਮ, ਗਚ੍ਛਥ, ਏਵਰੂਪਂ ਦਾਰਿਕਂ ਪਰਿਯੇਸਥ, ਦਿਟ੍ਠਕਾਲੇ ਚ ਇਮਂ ਪਿਲਨ੍ਧਨਂ ਦਦੇਯ੍ਯਾਥਾ’’ਤਿ ਸਤਸਹਸ੍ਸਗ੍ਘਨਿਕਂ ਸੁਵਣ੍ਣਮਾਲਂ ਦਤ੍ਵਾ ਉਯ੍ਯੋਜੇਸੁਂ.

ਤੇ ਮਹਨ੍ਤਮਹਨ੍ਤਾਨਿ ਨਗਰਾਨਿ ਗਨ੍ਤ੍ਵਾ ਪਰਿਯੇਸਮਾਨਾ ਪਞ੍ਚਕਲ੍ਯਾਣਸਮਨ੍ਨਾਗਤਂ ਦਾਰਿਕਂ ਅਦਿਸ੍ਵਾ ਨਿਵਤ੍ਤਿਤ੍ਵਾ ਆਗਚ੍ਛਨ੍ਤਾ ਵਿਵਟਨਕ੍ਖਤ੍ਤਦਿਵਸੇ ਸਾਕੇਤਂ ਅਨੁਪ੍ਪਤ੍ਤਾ – ‘‘ਅਜ੍ਜ ਅਮ੍ਹਾਕਂ ਕਮ੍ਮਂ ਨਿਪ੍ਫਜ੍ਜਿਸ੍ਸਤੀ’’ਤਿ ਚਿਨ੍ਤਯਿਂਸੁ. ਤਸ੍ਮਿਂ ਪਨ ਨਗਰੇ ਅਨੁਸਂਵਚ੍ਛਰਂ ਵਿਵਟਨਕ੍ਖਤ੍ਤਂ ਨਾਮ ਹੋਤਿ. ਤਦਾ ਬਹਿ ਅਨਿਕ੍ਖਮਨਕੁਲਾਨਿਪਿ ਪਰਿਵਾਰੇਨ ਸਦ੍ਧਿਂ ਗੇਹਾ ਨਿਕ੍ਖਮਿਤ੍ਵਾ ਅਪ੍ਪਟਿਚ੍ਛਨ੍ਨੇਨ ਸਰੀਰੇਨ ਪਦਸਾਵ ਨਦੀਤੀਰਂ ਗਚ੍ਛਨ੍ਤਿ. ਤਸ੍ਮਿਂ ਦਿਵਸੇ ਖਤ੍ਤਿਯਮਹਾਸਾਲਾਦੀਨਂ ਪੁਤ੍ਤਾਪਿ ‘‘ਅਤ੍ਤਨੋ ਸਮਾਨਜਾਤਿਕਂ ਮਨਾਪਂ ਕੁਲਦਾਰਿਕਂ ਦਿਸ੍ਵਾ ਮਾਲਾਗੁਲ਼ੇਨ ਪਰਿਕ੍ਖਿਪਿਸ੍ਸਾਮਾ’’ਤਿ ਤਂ ਤਂ ਮਗ੍ਗਂ ਨਿਸ੍ਸਾਯ ਤਿਟ੍ਠਨ੍ਤਿ. ਤੇਪਿ ਖੋ ਬ੍ਰਾਹ੍ਮਣਾ ਨਦੀਤੀਰੇ ਏਕਂ ਸਾਲਂ ਪਵਿਸਿਤ੍ਵਾ ਅਟ੍ਠਂਸੁ. ‘‘ਤਸ੍ਮਿਂ ਖਣੇ ਵਿਸਾਖਾ ਪਨ੍ਨਰਸਸੋਲ਼ਸਵਸ੍ਸੁਦ੍ਦੇਸਿਕਾ ਹੁਤ੍ਵਾ ਸਬ੍ਬਾਭਰਣਪਟਿਮਣ੍ਡਿਤਾ ਪਞ੍ਚਹਿ ਕੁਮਾਰਿਕਾਸਤੇਹਿ ਪਰਿਵੁਤਾ ਨਦਿਂ ਗਨ੍ਤ੍ਵਾ ਨ੍ਹਾਯਿਸ੍ਸਾਮੀ’’ਤਿ ਤਂ ਪਦੇਸਂ ਪਤ੍ਤਾ, ਅਥ ਖੋ ਮੇਘੋ ¶ ਉਟ੍ਠਹਿਤ੍ਵਾ ਪਾਵਸ੍ਸਿ. ਪਞ੍ਚਸਤਾ ਕੁਮਾਰਿਕਾਯੋ ਵੇਗੇਨ ਗਨ੍ਤ੍ਵਾ ਸਾਲਂ ਪਵਿਸਿਂਸੁ. ਬ੍ਰਾਹ੍ਮਣਾ ਓਲੋਕੇਨ੍ਤਾ ਤਾਸੁ ਏਕਮ੍ਪਿ ਪਞ੍ਚਕਲ੍ਯਾਣਸਮਨ੍ਨਾਗਤਂ ਨ ਪਸ੍ਸਿਂਸੁ. ਅਥ ਵਿਸਾਖਾ ਪਕਤਿਗਮਨੇਨੇਵ ਸਾਲਂ ਪਾਵਿਸਿ, ਵਤ੍ਥਾਭਰਣਾਨਿ ਤੇਮਿਂਸੁ. ਬ੍ਰਾਹ੍ਮਣਾ ਤਸ੍ਸਾ ਚਤ੍ਤਾਰਿ ਕਲ੍ਯਾਣਾਨਿ ਦਿਸ੍ਵਾ ਦਨ੍ਤੇ ਪਸ੍ਸਿਤੁਕਾਮਾ ‘‘ਅਲਸਜਾਤਿਕਾ ਅਮ੍ਹਾਕਂ ਧੀਤਾ, ਏਤਿਸ੍ਸਾ ਸਾਮਿਕੋ ਕਞ੍ਜਿਕਮਤ੍ਤਮ੍ਪਿ ਨ ਲਭਿਸ੍ਸਤਿ ਮਞ੍ਞੇ’’ਤਿ ਅਞ੍ਞਮਞ੍ਞਂ ਕਥਯਿਂਸੁ. ਅਥ ਨੇ ਵਿਸਾਖਾ ਆਹ – ‘‘ਕਂ ਵਦੇਥ ਤੁਮ੍ਹੇ’’ਤਿ? ‘‘ਤਂ ਕਥੇਮ, ਅਮ੍ਮਾ’’ਤਿ. ਮਧੁਰੋ ਹਿ ਤਸ੍ਸਾ ਸਦ੍ਦੋ ਕਂਸਤਾਲ਼ਸਰੋ ਵਿਯ ਨਿਚ੍ਛਰਤਿ. ਅਥ ਨੇ ¶ ਪੁਨ ਮਧੁਰਸਦ੍ਦੇਨ ‘‘ਕਿਂ ਕਾਰਣਾ ਭਣਥਾ’’ਤਿ ਪੁਚ੍ਛਿ. ‘‘ਤਵ ਪਰਿਵਾਰਿਤ੍ਥਿਯੋ ਵਤ੍ਥਾਲਙ੍ਕਾਰੇ ਅਤੇਮੇਤ੍ਵਾ ਵੇਗੇਨ ਸਾਲਂ ਪਵਿਟ੍ਠਾ, ਤੁਯ੍ਹਂ ਏਤ੍ਤਕਂ ਠਾਨਂ ਵੇਗੇਨ ਆਗਮਨਮਤ੍ਤਮ੍ਪਿ ਨਤ੍ਥਿ, ਵਤ੍ਥਾਭਰਣਾਨਿ ਤੇਮੇਤ੍ਵਾ ਆਗਤਾਸਿ. ਤਸ੍ਮਾ ਕਥੇਮ, ਅਮ੍ਮਾ’’ਤਿ.

‘‘ਤਾਤਾ, ਏਵਂ ਮਾ ਵਦੇਥ, ਅਹਂ ਏਤਾਹਿ ਬਲਵਤਰਾ, ਕਾਰਣਂ ਪਨ ਸਲ੍ਲਕ੍ਖੇਤ੍ਵਾ ਜਵੇਨ ਨਾਗਤਾਮ੍ਹੀ’’ਤਿ. ‘‘ਕਿਂ, ਅਮ੍ਮਾ’’ਤਿ? ‘‘ਤਾਤਾ, ਚਤ੍ਤਾਰੋ ਜਨਾ ਜਵਮਾਨਾ ਨ ਸੋਭਨ੍ਤਿ, ਅਪਰਮ੍ਪਿ ਕਾਰਣਂ ਅਤ੍ਥੀ’’ਤਿ. ‘‘ਕਤਮੇ ਚਤ੍ਤਾਰੋ ਜਨਾ ਜਵਮਾਨਾ ਨ ਸੋਭਨ੍ਤਿ, ਅਮ੍ਮਾ’’ਤਿ? ਤਾਤਾ, ਅਭਿਸਿਤ੍ਤਰਾਜਾ ਤਾਵ ਸਬ੍ਬਾਭਰਣਪਟਿਮਣ੍ਡਿਤੋ ਕਚ੍ਛਂ ਬਨ੍ਧਿਤ੍ਵਾ ਰਾਜਙ੍ਗਣੇ ਜਵਮਾਨੋ ਨ ਸੋਭਤਿ, ‘‘ਕਿਂ ਅਯਂ ਰਾਜਾ ਗਹਪਤਿਕੋ ਵਿਯ ਧਾਵਤੀ’’ਤਿ ਅਞ੍ਞਦਤ੍ਥੁ ਗਰਹਂ ਲਭਤਿ, ਸਣਿਕਂ ਗਚ੍ਛਨ੍ਤੋਵ ¶ ਸੋਭਤਿ. ਰਞ੍ਞੋ ਮਙ੍ਗਲਹਤ੍ਥੀਪਿ ਅਲਙ੍ਕਤੋ ਜਵਮਾਨੋ ਨ ਸੋਭਤਿ, ਵਾਰਣਲੀਲ਼ਾਯ ਗਚ੍ਛਨ੍ਤੋਵ ਸੋਭਤਿ. ਪਬ੍ਬਜਿਤੋ ਜਵਮਾਨੋ ਨ ਸੋਭਤਿ, ‘‘ਕਿਂ ਅਯਂ ਸਮਣੋ ਗਿਹੀ ਵਿਯ ਧਾਵਤੀ’’ਤਿ ਕੇਵਲਂ ਗਰਹਮੇਵ ¶ ਲਭਤਿ, ਸਮਿਤਗਮਨੇਨ ਪਨ ਸੋਭਤਿ. ਇਤ੍ਥੀ ਜਵਮਾਨਾ ਨ ਸੋਭਤਿ, ‘‘ਕਿਂ ਏਸਾ ਇਤ੍ਥੀ ਪੁਰਿਸੋ ਵਿਯ ਧਾਵਤੀ’’ਤਿ ਗਰਹਿਤਬ੍ਬਾਵ ਹੋਤਿ, ‘‘ਇਮੇ ਚਤ੍ਤਾਰੋ ਜਨਾ ਜਵਮਾਨਾ ਨ ਸੋਭਨ੍ਤਿ, ਤਾਤਾ’’ਤਿ. ‘‘ਕਤਮਂ ਪਨ ਅਪਰਂ ਕਾਰਣਂ, ਅਮ੍ਮਾ’’ਤਿ? ‘‘ਤਾਤਾ, ਮਾਤਾਪਿਤਰੋ ਨਾਮ ਧੀਤਰਂ ਅਙ੍ਗਪਚ੍ਚਙ੍ਗਾਨਿ ਸਣ੍ਠਾਪੇਤ੍ਵਾ ਪੋਸੇਨ੍ਤਿ. ਮਯਞ੍ਹਿ ਵਿਕ੍ਕਿਣੇਯ੍ਯਭਣ੍ਡਂ ਨਾਮ, ਅਮ੍ਹੇ ਪਰਕੁਲਪੇਸਨਤ੍ਥਾਯ ਪੋਸੇਨ੍ਤਿ. ਸਚੇ ਜਵਮਾਨਾਨਂ ਨਿਵਤ੍ਥਦੁਸ੍ਸਕਣ੍ਣੇ ਵਾ ਅਕ੍ਕਮਿਤ੍ਵਾ ਭੂਮਿਯਂ ਵਾ ਪਕ੍ਖਲਿਤ੍ਵਾ ਪਤਿਤਕਾਲੇ ਹਤ੍ਥੋ ਵਾ ਪਾਦੋ ਵਾ ਭਿਜ੍ਜੇਯ੍ਯ, ਕੁਲਸ੍ਸੇਵ ਭਾਰੋ ਭਵੇਯ੍ਯ, ਪਸਾਧਨਭਣ੍ਡਂ ਪਨ ਮੇ ਤੇਮੇਤ੍ਵਾ ਸੁਸ੍ਸਿਸ੍ਸਤਿ. ਇਮਂ ਕਾਰਣਂ ਸਲ੍ਲਕ੍ਖੇਤ੍ਵਾ ਨ ਧਾਵਿਤਾਮ੍ਹਿ, ਤਾਤਾ’’ਤਿ.

ਬ੍ਰਾਹ੍ਮਣਾ ਤਸ੍ਸਾ ਕਥਨਕਾਲੇ ਦਨ੍ਤਸਮ੍ਪਤ੍ਤਿਂ ਦਿਸ੍ਵਾ ‘‘ਏਵਰੂਪਾ ਨੋ ਦਨ੍ਤਸਮ੍ਪਤ੍ਤਿ ਦਿਟ੍ਠਪੁਬ੍ਬਾ’’ਤਿ ਤਸ੍ਸਾ ਸਾਧੁਕਾਰਂ ਦਤ੍ਵਾ, ‘‘ਅਮ੍ਮ, ਤੁਯ੍ਹਮੇਵੇਸਾ ਅਨੁਚ੍ਛਵਿਕਾ’’ਤਿ ਵਤ੍ਵਾ ਤਂ ਸੁਵਣ੍ਣਮਾਲਂ ਪਿਲਨ੍ਧਯਿਂਸੁ. ਅਥ ਨੇ ਪੁਚ੍ਛਿ – ‘‘ਕਤਰਨਗਰਤੋ ਆਗਤਾਤ੍ਥ, ਤਾਤਾ’’ਤਿ? ‘‘ਸਾਵਤ੍ਥਿਤੋ, ਅਮ੍ਮਾ’’ਤਿ. ‘‘ਸੇਟ੍ਠਿਕੁਲਂ ਕਤਰਂ ਨਾਮਾ’’ਤਿ? ‘‘ਮਿਗਾਰਸੇਟ੍ਠਿ ਨਾਮ, ਅਮ੍ਮਾ’’ਤਿ. ‘‘ਅਯ੍ਯਪੁਤ੍ਤੋ ਕੋ ¶ ਨਾਮਾ’’ਤਿ? ‘‘ਪੁਣ੍ਣਵਡ੍ਢਨਕੁਮਾਰੋ ਨਾਮ, ਅਮ੍ਮਾ’’ਤਿ. ਸਾ ‘‘ਸਮਾਨਜਾਤਿਕਂ ਨੋ ਕੁਲ’’ਨ੍ਤਿ ਅਧਿਵਾਸੇਤ੍ਵਾ ਪਿਤੁ ਸਾਸਨਂ ਪਹਿਣਿ ‘‘ਅਮ੍ਹਾਕਂ ਰਥਂ ਪੇਸੇਤੂ’’ਤਿ ¶ . ਕਿਞ੍ਚਾਪਿ ਹਿ ਸਾ ਆਗਮਨਕਾਲੇ ਪਦਸਾ ਆਗਤਾ, ਸੁਵਣ੍ਣਮਾਲਾਯ ਪਨ ਪਿਲਨ੍ਧਨਕਾਲਤੋ ਪਟ੍ਠਾਯ ਤਥਾ ਗਨ੍ਤੁਂ ਨ ਲਭਤਿ, ਇਸ੍ਸਰਦਾਰਿਕਾ ਰਥਾਦੀਹਿ ਗਚ੍ਛਨ੍ਤਿ, ਇਤਰਾ ਪਕਤਿਯਾਨਕਂ ਵਾ ਅਭਿਰੁਹਨ੍ਤਿ, ਛਤ੍ਤਂ ਵਾ ਤਾਲਪਣ੍ਣਂ ਵਾ ਉਪਰਿ ਕਰੋਨ੍ਤਿ, ਤਸ੍ਮਿਮ੍ਪਿ ਅਸਤਿ ਨਿਵਤ੍ਥਸਾਟਕਸ੍ਸ ਦਸਨ੍ਤਂ ਉਕ੍ਖਿਪਿਤ੍ਵਾ ਅਂਸੇ ਖਿਪਨ੍ਤਾ ਗਚ੍ਛਨ੍ਤਿ ਏਵ. ਤਸ੍ਸਾ ਪਨ ਪਿਤਾ ਪਞ੍ਚ ਰਥਸਤਾਨਿ ਪੇਸੇਸਿ. ਸਾ ਸਪਰਿਵਾਰਾ ਰਥਂ ਆਰੁਯ੍ਹ ਗਤਾ. ਬ੍ਰਾਹ੍ਮਣਾਪਿ ਏਕਤੋਵ ਅਗਮਂਸੁ. ਅਥ ਨੇ ਸੇਟ੍ਠਿ ਪੁਚ੍ਛਿ – ‘‘ਕੁਤੋ ਆਗਤਾਤ੍ਥਾ’’ਤਿ? ‘‘ਸਾਵਤ੍ਥਿਤੋ ਮਹਾਸੇਟ੍ਠੀ’’ਤਿ. ‘‘ਸੇਟ੍ਠਿ ਕਤਰੋ ਨਾਮਾ’’ਤਿ? ‘‘ਮਿਗਾਰਸੇਟ੍ਠਿ ਨਾਮਾ’’ਤਿ. ‘‘ਪੁਤ੍ਤੋ ਕੋ ਨਾਮਾ’’ਤਿ? ‘‘ਪੁਣ੍ਣਵਡ੍ਢਨਕੁਮਾਰੋ ਨਾਮ ਮਹਾਸੇਟ੍ਠੀ’’ਤਿ. ‘‘ਧਨਂ ਕਿਤ੍ਤਕ’’ਨ੍ਤਿ? ‘‘ਚਤ੍ਤਾਲੀਸਕੋਟਿਯੋ ਮਹਾਸੇਟ੍ਠੀ’’ਤਿ. ‘‘ਧਨਂ ਤਾਵ ਅਮ੍ਹਾਕਂ ਧਨਂ ਉਪਾਦਾਯ ਕਾਕਣਿਕਮਤ੍ਤਂ, ਦਾਰਿਕਾਯ ਪਨ ਆਰਕ੍ਖਮਤ੍ਤਾਯ ਲਦ੍ਧਕਾਲਤੋ ਪਟ੍ਠਾਯ ਕਿਂ ਅਞ੍ਞੇਨ ਕਾਰਣੇਨਾ’’ਤਿ ਅਧਿਵਾਸੇਸਿ. ਸੋ ਤੇਸਂ ਸਕ੍ਕਾਰਂ ਕਤ੍ਵਾ ਏਕਾਹਦ੍ਵੀਹਂ ਵਸਾਪੇਤ੍ਵਾ ਉਯ੍ਯੋਜੇਸਿ.

ਤੇ ਸਾਵਤ੍ਥਿਂ ਗਨ੍ਤ੍ਵਾ ਮਿਗਾਰਸੇਟ੍ਠਿਸ੍ਸ ‘‘ਲਦ੍ਧਾ ਨੋ ਦਾਰਿਕਾ’’ਤਿ ਆਰੋਚਯਿਂਸੁ. ‘‘ਕਸ੍ਸ ਧੀਤਾ’’ਤਿ? ‘‘ਧਨਞ੍ਚਯਸੇਟ੍ਠਿਨੋ’’ਤਿ. ਸੋ ‘‘ਮਹਾਕੁਲਸ੍ਸ ਮੇ ਦਾਰਿਕਾ ਲਦ੍ਧਾ, ਖਿਪ੍ਪਮੇਵ ਨਂ ਆਨੇਤੁਂ ¶ ਵਟ੍ਟਤੀ’’ਤਿ ਤਤ੍ਥ ਗਮਨਤ੍ਥਂ ਰਞ੍ਞੋ ਆਰੋਚੇਸਿ. ਰਾਜਾ ‘‘‘ਮਹਾਕੁਲਂ ਏਤਂ ਮਯਾ ਬਿਮ੍ਬਿਸਾਰਸ੍ਸ ਸਨ੍ਤਿਕਾ ਆਨੇਤ੍ਵਾ ਸਾਕੇਤੇ ਨਿਵੇਸਿਤਂ, ਤਸ੍ਸ ¶ ਸਮ੍ਮਾਨਂ ਕਾਤੁਂ ਵਟ੍ਟਤੀ’ਤਿ ਅਹਮ੍ਪਿ ਆਗਮਿਸ੍ਸਾਮੀ’’ਤਿ ਆਹ, ਸੋ ‘‘ਸਾਧੁ, ਦੇਵਾ’’ਤਿ ਵਤ੍ਵਾ ਧਨਞ੍ਚਯਸੇਟ੍ਠਿਨੋ ਸਾਸਨਂ ਪੇਸੇਸਿ – ‘‘ਮਯਿ ਆਗਚ੍ਛਨ੍ਤੇ ਰਾਜਾਪਿ ਆਗਮਿਸ੍ਸਤਿ, ਮਹਨ੍ਤਂ ਰਾਜਬਲਂ ਏਤ੍ਤਕਸ੍ਸ ਜਨਸ੍ਸ ਕਤ੍ਤਬ੍ਬਯੁਤ੍ਤਕਂ ਕਾਤੁਂ ਸਕ੍ਖਿਸ੍ਸਸਿ, ਨ ਸਕ੍ਖਿਸ੍ਸਸੀ’’ਤਿ? ਇਤਰੋਪਿ ‘‘ਸਚੇਪਿ ਦਸ ਰਾਜਾਨੋ ਆਗਚ੍ਛਨ੍ਤਿ, ਆਗਚ੍ਛਨ੍ਤੂ’’ਤਿ ਪਟਿਸਾਸਨਂ ਪੇਸੇਸਿ. ਮਿਗਾਰਸੇਟ੍ਠਿ ਤਾਵ ਮਹਨ੍ਤੇ ਨਗਰੇ ਗੇਹਗੋਪਕਮਤ੍ਤਂ ਠਪੇਤ੍ਵਾ ਸੇਸਜਨਂ ਆਦਾਯ ਗਨ੍ਤ੍ਵਾ ਅਡ੍ਢਯੋਜਨਮਤ੍ਤੇ ਠਾਨੇ ਠਤ੍ਵਾ ‘‘ਆਗਤਾਮ੍ਹਾ’’ਤਿ ਸਾਸਨਂ ਪਹਿਣਿ. ਧਨਞ੍ਚਯਸੇਟ੍ਠਿ ਬਹੁਪਣ੍ਣਾਕਾਰਂ ਪੇਸੇਤ੍ਵਾ ਧੀਤਰਾ ਸਦ੍ਧਿਂ ਮਨ੍ਤੇਸਿ, ‘‘ਅਮ੍ਮ, ਸਸੁਰੋ ਕਿਰ ਤੇ ਕੋਸਲਰਞ੍ਞਾ ਸਦ੍ਧਿਂ ਆਗਤੋ, ਤਸ੍ਸ ਕਤਰਂ ਗੇਹਂ ਪਟਿਜਗ੍ਗਿਤਬ੍ਬਂ, ਰਞ੍ਞੋ ਕਤਰਂ ¶ , ਉਪਰਾਜਾਦੀਨਂ ਕਤਰਾਨੀ’’ਤਿ? ਪਣ੍ਡਿਤਾ ਸੇਟ੍ਠਿਧੀਤਾ ਵਜਿਰਗ੍ਗਤਿਖਿਣਞਾਣਾ ਕਪ੍ਪਸਤਸਹਸ੍ਸਂ ਪਤ੍ਥਿਤਪਤ੍ਥਨਾ ਅਭਿਨੀਹਾਰਸਮ੍ਪਨ੍ਨਾ ‘‘ਸਸੁਰਸ੍ਸ ਮੇ ਅਸੁਕਗੇਹਂ ਪਟਿਜਗ੍ਗਥ, ਰਞ੍ਞੋ ਅਸੁਕਗੇਹਂ, ਉਪਰਾਜਾਦੀਨਂ ਅਸੁਕਾਨੀ’’ਤਿ ਸਂਵਿਦਹਿਤ੍ਵਾ ਦਾਸਕਮ੍ਮਕਰੇ ਪਕ੍ਕੋਸਾਪੇਤ੍ਵਾ ‘‘ਏਤ੍ਤਕਾ ਰਞ੍ਞੋ ਕਤ੍ਤਬ੍ਬਕਿਚ੍ਚਂ ਕਰੋਥ, ਏਤ੍ਤਕਾ ਉਪਰਾਜਾਦੀਨਂ, ਹਤ੍ਥਿਅਸ੍ਸਾਦਯੋਪਿ ਤੁਮ੍ਹੇਯੇਵ ਪਟਿਜਗ੍ਗਥ, ਅਸ੍ਸਬਨ੍ਧਾਦਯੋਪਿ ਆਗਨ੍ਤ੍ਵਾ ਮਙ੍ਗਲਛਣਂ ਅਨੁਭਵਿਸ੍ਸਨ੍ਤੀ’’ਤਿ ਸਂਵਿਦਹਿ. ‘‘ਕਿਂ ਕਾਰਣਾ’’? ‘‘‘ਮਯਂ ਵਿਸਾਖਾਯ ਮਙ੍ਗਲਟ੍ਠਾਨਂ ਗਨ੍ਤ੍ਵਾ ਨ ਕਿਞ੍ਚਿ ਲਭਿਮ੍ਹ, ਅਸ੍ਸਰਕ੍ਖਣਾਦੀਨਿ ਕਰੋਨ੍ਤਾ ਸੁਖਂ ਨ ਵਿਚਰਿਮ੍ਹਾ’ਤਿ ਕੇਚਿ ਵਤ੍ਤੁਂ ਮਾ ਲਭਿਂਸੂ’’ਤਿ.

ਤਂ ਦਿਵਸਮੇਵ ਵਿਸਾਖਾਯ ਪਿਤਾ ਪਞ੍ਚਸਤੇ ਸੁਵਣ੍ਣਕਾਰੇ ਪਕ੍ਕੋਸਾਪੇਤ੍ਵਾ ‘‘ਧੀਤੁ ਮੇ ਮਹਾਲਤਾਪਸਾਧਨਂ ਨਾਮ ¶ ਕਰੋਥਾ’’ਤਿ ਰਤ੍ਤਸੁਵਣ੍ਣਸ੍ਸ ਨਿਕ੍ਖਸਹਸ੍ਸਂ, ਤਦਨੁਰੂਪਾਨਿ ਚ ਰਜਤਮਣਿਮੁਤ੍ਤਾਪਵਾਲ਼ਵਜਿਰਾਦੀਨਿ ਦਾਪੇਸਿ. ਰਾਜਾ ਕਤਿਪਾਹਂ ਵਸਿਤ੍ਵਾਵ ਧਨਞ੍ਚਯਸੇਟ੍ਠਿਸ੍ਸ ਸਾਸਨਂ ਪਹਿਣਿ ‘‘ਨ ਸਕ੍ਕਾ ਸੇਟ੍ਠਿਨਾ ਅਮ੍ਹਾਕਂ ਚਿਰਂ ਪੋਸਨਂ ਨਾਮ ਕਾਤੁਂ, ਦਾਨਿ ਦਾਰਿਕਾਯ ਗਮਨਕਾਲਂ ਜਾਨਾਤੂ’’ਤਿ. ਸੋਪਿ ਰਞ੍ਞੋ ਸਾਸਨਂ ਪੇਸੇਸਿ – ‘‘ਇਦਾਨਿ ਵਸ੍ਸਕਾਲੋ ਆਗਤੋ, ਨ ਸਕ੍ਕਾ ਚਤੁਮਾਸਂ ਵਿਚਰਿਤੁਂ, ਤੁਮ੍ਹਾਕਂ ਬਲਕਾਯਸ੍ਸ ਯਂ ਯਂ ਲਦ੍ਧੁਂ ਵਟ੍ਟਤਿ, ਸਬ੍ਬਂ ਤਂ ਮਮ ਭਾਰੋ, ਮਯਾ ਪੇਸਿਤਕਾਲੇ ਦੇਵੋ ਗਮਿਸ੍ਸਤੀ’’ਤਿ. ਤਤੋ ਪਟ੍ਠਾਯ ਸਾਕੇਤਨਗਰਂ ਨਿਚ੍ਚਨਕ੍ਖਤ੍ਤਂ ਵਿਯ ਅਹੋਸਿ. ਰਾਜਾਨਂ ਆਦਿਂ ਕਤ੍ਵਾ ਸਬ੍ਬੇਸਂ ਮਾਲਾਗਨ੍ਧਵਤ੍ਥਾਦੀਨਿ ਪਟਿਯਤ੍ਤਾਨੇਵ ਹੋਨ੍ਤਿ. ਤਤੋ ਤੇ ਜਨਾ ਚਿਨ੍ਤਯਿਂਸੁ – ‘‘ਸੇਟ੍ਠਿ ਅਮ੍ਹਾਕਮੇਵ ਸਕ੍ਕਾਰਂ ਕਰੋਤੀ’’ਤਿ, ਏਵਂ ਤਯੋ ਮਾਸਾ ਅਤਿਕ੍ਕਨ੍ਤਾ, ਪਸਾਧਨਂ ਪਨ ਤਾਵ ਨ ਨਿਟ੍ਠਾਤਿ. ਕਮ੍ਮਨ੍ਤਾਧਿਟ੍ਠਾਯਕਾ ਆਗਨ੍ਤ੍ਵਾ ਸੇਟ੍ਠਿਨੋ ਆਰੋਚੇਸੁਂ – ‘‘ਅਞ੍ਞਂ ਅਸਨ੍ਤਂ ਨਾਮ ਨਤ੍ਥਿ, ਬਲਕਾਯਸ੍ਸ ਪਨ ਭਤ੍ਤਪਚਨਦਾਰੂਨਿ ਨਪ੍ਪਹੋਨ੍ਤੀ’’ਤਿ. ‘‘ਗਚ੍ਛਥ, ਤਾਤਾ, ਇਮਸ੍ਮਿਂ ਨਗਰੇ ਪਰਿਜਿਣ੍ਣਾ ਹਤ੍ਥਿਸਾਲਾਦਯੋ ਚੇਵ ਪਰਿਜਿਣ੍ਣਕਾਨਿ ਚ ਗੇਹਾਨਿ ਗਹੇਤ੍ਵਾ ਪਚਥਾ’’ਤਿ. ਏਵਂ ਪਚਨ੍ਤਾਨਮ੍ਪਿ ਅਡ੍ਢਮਾਸੋ ਅਤਿਕ੍ਕਨ੍ਤੋ. ਤਤੋ ਪੁਨਪਿ ‘‘ਦਾਰੂਨਿ ਨਤ੍ਥੀ’’ਤਿ ਆਰੋਚਯਿਂਸੁ ¶ . ‘‘ਇਮਸ੍ਮਿਂ ਕਾਲੇ ਨ ਸਕ੍ਕਾ ਦਾਰੂਨਿ ਲਦ੍ਧੁਂ, ਦੁਸ੍ਸਕੋਟ੍ਠਾਗਾਰਾਨਿ ਵਿਵਰਿਤ੍ਵਾ ਥੂਲਸਾਟਕੇਹਿ ਵਟ੍ਟਿਯੋ ਕਤ੍ਵਾ ਤੇਲਚਾਟੀਸੁ ¶ ਤੇਮੇਤ੍ਵਾ ਭਤ੍ਤਂ ਪਚਥਾ’’ਤਿ. ਤੇ ਅਡ੍ਢਮਾਸਂ ਤਥਾ ਅਕਂਸੁ. ਏਵਂ ਚਤ੍ਤਾਰੋ ਮਾਸਾ ਅਤਿਕ੍ਕਨ੍ਤਾ, ਪਸਾਧਨਮ੍ਪਿ ਨਿਟ੍ਠਿਤਂ.

ਤਸ੍ਮਿਂ ਪਸਾਧਨੇ ਚਤਸ੍ਸੋ ਵਜਿਰਨਾਲ਼ਿਯੋ ਉਪਯੋਗਂ ਅਗਮਂਸੁ, ਮੁਤ੍ਤਾਨਂ ਏਕਾਦਸ ਨਾਲ਼ਿਯੋ, ਪਵਾਲ਼ਸ੍ਸ ਬਾਵੀਸਤਿ ਨਾਲ਼ਿਯੋ, ਮਣੀਨਂ ਤੇਤ੍ਤਿਂਸ ¶ ਨਾਲ਼ਿਯੋ. ਇਤਿ ਏਤੇਹਿ ਚ ਅਞ੍ਞੇਹਿ ਚ ਰਤਨੇਹਿ ਨਿਟ੍ਠਾਨਂ ਅਗਮਾਸਿ. ਅਸੁਤ੍ਤਮਯਂ ਪਸਾਧਨਂ ਰਜਤੇਨ ਸੁਤ੍ਤਕਿਚ੍ਚਂ ਕਰਿਂਸੁ. ਤਂ ਸੀਸੇ ਪਟਿਮੁਕ੍ਕਂ ਪਾਦਪਿਟ੍ਠਿਂ ਗਚ੍ਛਤਿ. ਤਸ੍ਮਿਂ ਤਸ੍ਮਿਂ ਠਾਨੇ ਮੁਦ੍ਦਿਕਾ ਯੋਜੇਤ੍ਵਾ ਕਤਾ ਸੁਵਣ੍ਣਮਯਾ ਗਣ੍ਠਿਕਾ ਹੋਨ੍ਤਿ, ਰਜਤਮਯਾ ਪਾਸਕਾ, ਮਤ੍ਥਕਮਜ੍ਝੇ ਏਕਾ ਮੁਦ੍ਦਿਕਾ, ਦ੍ਵੀਸੁ ਕਣ੍ਣਪਿਟ੍ਠੀਸੁ ਦ੍ਵੇ, ਗਲਵਾਟਕੇ ਏਕਾ, ਦ੍ਵੀਸੁ ਜਤ੍ਤੂਸੁ ਦ੍ਵੇ, ਦ੍ਵੀਸੁ ਕਪ੍ਪਰੇਸੁ ਦ੍ਵੇ, ਦ੍ਵੀਸੁ ਕਟਿਪਸ੍ਸੇਸੁ ਦ੍ਵੇਤਿ. ਤਸ੍ਮਿਂ ਖੋ ਪਨ ਪਸਾਧਨੇ ਏਕਂ ਮੋਰਂ ਕਰਿਂਸੁ, ਤਸ੍ਸ ਦਕ੍ਖਿਣਪਕ੍ਖੇ ਰਤ੍ਤਸੁਵਣ੍ਣਮਯਾਨਿ ਪਞ੍ਚ ਪਤ੍ਤਸਤਾਨਿ ਅਹੇਸੁਂ, ਵਾਮਪਕ੍ਖੇ ਪਞ੍ਚ ਪਤ੍ਤਸਤਾਨਿ, ਤੁਣ੍ਡਂ ਪਵਾਲ਼ਮਯਂ, ਅਕ੍ਖੀਨਿ ਮਣਿਮਯਾਨਿ, ਤਥਾ ਗੀਵਾ ਚ ਪਿਞ੍ਛਾਨਿ ਚ, ਪਤ੍ਤਨਾਲ਼ਿਯੋ ਰਜਤਮਯਾ, ਤਥਾ ਜਙ੍ਘਾਯੋ. ਸੋ ਵਿਸਾਖਾਯ ਮਤ੍ਥਕਮਜ੍ਝੇ ਪਬ੍ਬਤਕੂਟੇ ਠਤ੍ਵਾ ਨਚ੍ਚਨਮਯੂਰੋ ਵਿਯ ਖਾਯਤਿ. ਪਤ੍ਤਨਾਲ਼ਿਸਹਸ੍ਸਸ੍ਸ ਸਦ੍ਦੋ ਦਿਬ੍ਬਸਙ੍ਗੀਤਂ ਵਿਯ ਪਞ੍ਚਙ੍ਗਿਕਤੂਰਿਯਘੋਸੋ ਵਿਯ ਚ ਪਵਤ੍ਤਤਿ. ਸਨ੍ਤਿਕਂ ਉਪਗਤਾਯੇਵ ਤਸ੍ਸਾ ਅਮੋਰਭਾਵਂ ਜਾਨਨ੍ਤਿ. ਪਸਾਧਨਂ ¶ ਨਵਕੋਟਿਅਗ੍ਘਨਕਂ ਅਹੋਸਿ, ਸਤਸਹਸ੍ਸਂ ਹਤ੍ਥਕਮ੍ਮਮੂਲਂ ਦੀਯਿਤ੍ਥ.

‘‘ਕਿਸ੍ਸ ਪਨ ਨਿਸ੍ਸਨ੍ਦੇਨ ਤਾਯੇਤਂ ਪਸਾਧਨਂ ਲਦ੍ਧ’’ਨ੍ਤਿ? ਸਾ ਕਿਰ ਕਸ੍ਸਪਸਮ੍ਮਾਸਮ੍ਬੁਦ੍ਧਕਾਲੇ ਵੀਸਤਿਯਾ ਭਿਕ੍ਖੁਸਹਸ੍ਸਾਨਂ ਚੀਵਰਸਾਟਕਂ ਦਤ੍ਵਾ ਸੁਤ੍ਤਮ੍ਪਿ ਸੂਚਿਯੋਪਿ ਰਜਨਮ੍ਪਿ ਅਤ੍ਤਨੋ ਸਨ੍ਤਕਮੇਵ ਅਦਾਸਿ. ਤਸ੍ਸ ਚੀਵਰਦਾਨਸ੍ਸ ਨਿਸ੍ਸਨ੍ਦੇਨ ਇਮਂ ਮਹਾਲਤਾਪਸਾਧਨਂ ਲਭਿ. ਇਤ੍ਥੀਨਞ੍ਹਿ ਚੀਵਰਦਾਨਂ ਮਹਾਲਤਾਪਸਾਧਨਭਣ੍ਡੇਨ ਮਤ੍ਥਕਂ ਪਪ੍ਪੋਤਿ, ਪੁਰਿਸਾਨਂ ਇਦ੍ਧਿਮਯਪਤ੍ਤਚੀਵਰੇਨਾਤਿ. ਏਵਂ ਮਹਾਸੇਟ੍ਠਿ ਚਤੂਹਿ ਮਾਸੇਹਿ ਧੀਤੁ ਪਰਿਵਚ੍ਛਂ ਕਤ੍ਵਾ ਤਸ੍ਸਾ ਦੇਯ੍ਯਧਮ੍ਮਂ ਦਦਮਾਨੋ ਕਹਾਪਣਪੂਰਾਨਿ ਪਞ੍ਚ ਸਕਟਸਤਾਨਿ ਅਦਾਸਿ, ਸੁਵਣ੍ਣਭਾਜਨਪੂਰਾਨਿ ਪਞ੍ਚ, ਰਜਤਭਾਜਨਪੂਰਾਨਿ ਪਞ੍ਚ, ਤਮ੍ਬਭਾਜਨਪੂਰਾਨਿ ਪਞ੍ਚ, ਪਤ੍ਤੁਣ੍ਣਵਤ੍ਥਕੋਸੇਯ੍ਯਵਤ੍ਥਪੂਰਾਨਿ ਪਞ੍ਚ, ਸਪ੍ਪਿਪੂਰਾਨਿ ਪਞ੍ਚ, ਤੇਲਪੂਰਾਨਿ ਪਞ੍ਚ, ਸਾਲਿਤਣ੍ਡੁਲਪੂਰਾਨਿ ਪਞ੍ਚ, ਨਙ੍ਗਲਫਾਲਾਦਿਉਪਕਰਣਪੂਰਾਨਿ ਪਞ੍ਚਸਕਟਸਤਾਨਿ ਅਦਾਸਿ. ਏਵਂ ਕਿਰਸ੍ਸ ਅਹੋਸਿ – ‘‘ਮਮ ਧੀਤੁ ਗਤਟ੍ਠਾਨੇ ‘ਅਸੁਕੇਨ ਨਾਮ ਮੇ ਅਤ੍ਥੋ’ਤਿ ਮਾ ਪਰਸ੍ਸ ਗੇਹਦ੍ਵਾਰਂ ਪਹਿਣੀ’’ਤਿ. ਤਸ੍ਮਾ ਸਬ੍ਬੂਪਕਰਣਾਨਿ ਦਾਪੇਸਿ. ਏਕੇਕਸ੍ਮਿਂ ਰਥੇ ਸਬ੍ਬਾਲਙ੍ਕਾਰਪਟਿਮਣ੍ਡਿਤਾ ਤਿਸ੍ਸੋ ਤਿਸ੍ਸੋ ਵਣ੍ਣਦਾਸਿਯੋ ਠਪੇਤ੍ਵਾ ਪਞ੍ਚ ਰਥਸਤਾਨਿ ਅਦਾਸਿ. ‘‘ਏਤਂ ਨ੍ਹਾਪੇਨ੍ਤਿਯੋ ਭੋਜੇਨ੍ਤਿਯੋ ਅਲਙ੍ਕਰੋਨ੍ਤਿਯੋ ਵਿਚਰਥਾ’’ਤਿ ਦਿਯਡ੍ਢਸਹਸ੍ਸਪਰਿਚਾਰਿਕਾਯੋ ¶ ਅਦਾਸਿ. ਅਥਸ੍ਸ ਏਤਦਹੋਸਿ – ‘‘ਮਮ ਧੀਤੁ ਗਾਵੋ ਦਸ੍ਸਾਮੀ’’ਤਿ. ਸੋ ਪੁਰਿਸੇ ¶ ਆਣਾਪੇਸਿ – ‘‘ਗਚ੍ਛਥ ¶ ਭਣੇ ਚੂਲ਼ਵਜਸ੍ਸ ਦ੍ਵਾਰਂ ਵਿਵਰਿਤ੍ਵਾ ਤੀਸੁ ਗਾਵੁਤੇਸੁ ਤਿਸ੍ਸੋ ਭੇਰਿਯੋ ਗਹੇਤ੍ਵਾ ਤਿਟ੍ਠਥ, ਪੁਥੁਲਤੋ ਉਸਭਮਤ੍ਤੇ ਠਾਨੇ ਉਭੋਸੁ ਪਸ੍ਸੇਸੁ ਤਿਟ੍ਠਥ. ਗਾਵੀਨਂ ਤਤੋ ਪਰਂ ਗਨ੍ਤੁਂ ਮਾ ਅਦਤ੍ਥ. ਏਵਂ ਠਿਤਕਾਲੇ ਭੇਰਿਸਞ੍ਞਂ ਕਰੇਯ੍ਯਾਥਾ’’ਤਿ. ਤੇ ਤਥਾ ਅਕਂਸੁ. ਤੇ ਗਾਵੀਨਂ ਵਜਤੋ ਨਿਕ੍ਖਮਿਤ੍ਵਾ ਗਾਵੁਤਂ ਗਤਕਾਲੇ ਭੇਰਿਸਞ੍ਞਂ ਅਕਂਸੁ, ਪੁਨ ਅਡ੍ਢਯੋਜਨਂ ਗਤਕਾਲੇ ਅਕਂਸੁ. ਪੁਨਪਿ ਤਿਗਾਵੁਤਂ ਗਤਕਾਲੇ ਭੇਰਿਸਞ੍ਞਂ ਅਕਂਸੁ, ਪੁਥੁਲਤੋ ਗਮਨਞ੍ਚ ਨਿਵਾਰੇਸੁਂ. ਏਵਂ ਦੀਘਤੋ ਤਿਗਾਵੁਤੇ, ਪੁਥੁਲਤੋ ਉਸਭਮਤ੍ਤੇ ਠਾਨੇ ਗਾਵਿਯੋ ਅਞ੍ਞਮਞ੍ਞਂ ਨਿਘਂਸਨ੍ਤਿਯੋ ਅਟ੍ਠਂਸੁ.

ਮਹਾਸੇਟ੍ਠਿ ‘‘ਮਮ ਧੀਤੁ ਏਤ੍ਤਕਾ ਗਾਵੋ ਅਲਂ, ਦ੍ਵਾਰਂ ਪਿਦਹਥਾ’’ਤਿ ਵਜਦ੍ਵਾਰਂ ਪਿਦਹਾਪੇਸਿ. ਦ੍ਵਾਰਸ੍ਮਿਂ ਪਿਦਹਿਤੇ ਵਿਸਾਖਾਯ ਪੁਞ੍ਞਬਲੇਨ ਬਲਵਗਾਵੋ ਚ ਧੇਨੁਯੋ ਚ ਉਪ੍ਪਤਿਤ੍ਵਾ ਉਪ੍ਪਤਿਤ੍ਵਾ ਨਿਕ੍ਖਮਿਂਸੁ. ਮਨੁਸ੍ਸਾਨਂ ਵਾਰੇਨ੍ਤਾਨਂ ਵਾਰੇਨ੍ਤਾਨਮੇਵ ਸਟ੍ਠਿਸਹਸ੍ਸਾ ਬਲਵਗਾਵੋ ਚ ਸਟ੍ਠਿਸਹਸ੍ਸਾ ਧੇਨੁਯੋ ਚ ਨਿਕ੍ਖਨ੍ਤਾ, ਤਤ੍ਤਕਾ ਬਲਵਵਚ੍ਛਾ ਤਾਸਂ ਧੇਨੂਨਂ ਉਸਭਾ ਉਪ੍ਪਤਿਤ੍ਵਾ ਅਨੁਬਨ੍ਧਾ ਅਹੇਸੁਂ. ‘‘ਕਿਸ੍ਸ ਪਨ ਨਿਸ੍ਸਨ੍ਦੇਨ ਏਵਂ ਗਾਵੋ ਗਤਾ’’ਤਿ? ਨਿਵਾਰੇਨ੍ਤਾਨਂ ਨਿਵਾਰੇਨ੍ਤਾਨਂ ਦਿਨ੍ਨਦਾਨਸ੍ਸ. ਸਾ ਕਿਰ ਕਸ੍ਸਪਸਮ੍ਮਾਸਮ੍ਬੁਦ੍ਧਕਾਲੇ ਕਿਕਿਸ੍ਸ ਰਞ੍ਞੋ ਸਤ੍ਤਨ੍ਨਂ ਧੀਤਾਨਂ ਕਨਿਟ੍ਠਾ ਸਙ੍ਘਦਾਸੀ ਨਾਮ ਹੁਤ੍ਵਾ ਵੀਸਤਿਯਾ ਭਿਕ੍ਖੁਸਹਸ੍ਸਾਨਂ ਪਞ੍ਚਗੋਰਸਦਾਨਂ ¶ ਦਦਮਾਨਾ ਥੇਰਾਨਞ੍ਚ ਦਹਰਾਨਞ੍ਚ ਸਾਮਣੇਰਾਨਞ੍ਚ ਪਤ੍ਤਂ ਪਿਦਹਿਤ੍ਵਾ, ‘‘ਅਲਂ, ਅਲ’’ਨ੍ਤਿ ਨਿਵਾਰੇਨ੍ਤਾਨਮ੍ਪਿ ‘‘ਇਦਂ ਮਧੁਰਂ, ਇਦਂ ਮਨਾਪ’’ਨ੍ਤਿ ਅਦਾਸਿ. ਏਵਂ ਤਸ੍ਸ ਨਿਸ੍ਸਨ੍ਦੇਨ ਵਾਰਿਯਮਾਨਾਪਿ ਗਾਵੋ ਨਿਕ੍ਖਮਿਂਸੁ. ਸੇਟ੍ਠਿਨਾ ਏਤ੍ਤਕਸ੍ਸ ਧਨਸ੍ਸ ਦਿਨ੍ਨਕਾਲੇ ਸੇਟ੍ਠਿਭਰਿਯਾ ਆਹ – ‘‘ਤੁਮ੍ਹੇਹਿ ਮਯ੍ਹਂ ਧੀਤੁ ਸਬ੍ਬਂ ਸਂਵਿਦਹਿਤਂ, ਵੇਯ੍ਯਾਵਚ੍ਚਕਰਾ ਪਨ ਦਾਸਦਾਸਿਯੋ ਨ ਸਂਵਿਦਹਿਤਾ, ਕਿਂ ਕਾਰਣਾ’’ਤਿ? ‘‘ਮਮ ਧੀਤਰਿ ਸਸਿਨੇਹਨਿਸ੍ਸਿਨੇਹਾਨਂ ਜਾਨਨਤ੍ਥਂ. ਅਹਞ੍ਹਿ ਤਾਯ ਸਦ੍ਧਿਂ ਆਗਚ੍ਛਮਾਨਕੇ ਗੀਵਾਯ ਗਹੇਤ੍ਵਾ ਨ ਪਹਿਣਾਮਿ, ਯਾਨਂ ਆਰੁਯ੍ਹ ਗਮਨਕਾਲੇਯੇਵ ਏਤਾਯ ਸਦ੍ਧਿਂ ਗਨ੍ਤੁਕਾਮਾ ਗਚ੍ਛਨ੍ਤੁ, ਮਾ ਅਗਨ੍ਤੁਕਾਮਾਤਿ ਵਕ੍ਖਾਮੀ’’ਤਿ ਆਹ.

ਅਥ ‘‘ਸ੍ਵੇ ਮਮ ਧੀਤਾ ਗਮਿਸ੍ਸਤੀ’’ਤਿ ਗਬ੍ਭੇ ਨਿਸਿਨ੍ਨੋ ਧੀਤਰਂ ਸਮੀਪੇ ਨਿਸੀਦਾਪੇਤ੍ਵਾ, ‘‘ਅਮ੍ਮ, ਪਤਿਕੁਲੇ ਵਸਨ੍ਤਿਯਾ ਨਾਮ ਇਮਞ੍ਚ ਇਮਞ੍ਚ ਆਚਾਰਂ ਰਕ੍ਖਿਤੁਂ ¶ ਵਟ੍ਟਤੀ’’ਤਿ ਓਵਾਦਮਦਾਸਿ. ਅਯਮ੍ਪਿ ਮਿਗਾਰਸੇਟ੍ਠਿ ਅਨਨ੍ਤਰਗਬ੍ਭੇ ਨਿਸਿਨ੍ਨੋ ਧਨਞ੍ਚਯਸੇਟ੍ਠਿਨੋ ਓਵਾਦਂ ਅਸ੍ਸੋਸਿ. ਸੋਪਿ ਸੇਟ੍ਠਿ ਧੀਤਰਂ ਏਵਂ ਓਵਦਿ –

‘‘ਅਮ੍ਮ, ਸਸੁਰਕੁਲੇ ਵਸਨ੍ਤਿਯਾ ਨਾਮ ਅਨ੍ਤੋਅਗ੍ਗਿ ਬਹਿ ਨ ਨੀਹਰਿਤਬ੍ਬੋ, ਬਹਿਅਗ੍ਗਿ ਅਨ੍ਤੋ ਨ ਪਵੇਸੇਤਬ੍ਬੋ, ਦਦਨ੍ਤਸ੍ਸੇਵ ਦਾਤਬ੍ਬਂ, ਅਦਦਨ੍ਤਸ੍ਸ ਨ ਦਾਤਬ੍ਬਂ, ਦਦਨ੍ਤਸ੍ਸਾਪਿ ¶ ਅਦਦਨ੍ਤਸ੍ਸਾਪਿ ਦਾਤਬ੍ਬਂ, ਸੁਖਂ ਨਿਸੀਦਿਤਬ੍ਬਂ, ਸੁਖਂ ਭੁਞ੍ਜਿਤਬ੍ਬਂ, ਸੁਖਂ ਨਿਪਜ੍ਜਿਤਬ੍ਬਂ, ਅਗ੍ਗਿ ਪਰਿਚਰਿਤਬ੍ਬੋ, ਅਨ੍ਤੋਦੇਵਤਾ ਨਮਸ੍ਸਿਤਬ੍ਬਾ’’ਤਿ.

ਇਮਂ ¶ ਦਸਵਿਧਂ ਓਵਾਦਂ ਦਤ੍ਵਾ ਪੁਨਦਿਵਸੇ ਸਬ੍ਬਾ ਸੇਨਿਯੋ ਸਨ੍ਨਿਪਾਤੇਤ੍ਵਾ ਰਾਜਸੇਨਾਯ ਮਜ੍ਝੇ ਅਟ੍ਠ ਕੁਟੁਮ੍ਬਿਕੇ ਪਾਟਿਭੋਗੇ ਗਹੇਤ੍ਵਾ, ‘‘ਸਚੇ ਮੇ ਗਤਟ੍ਠਾਨੇ ਧੀਤੁ ਦੋਸੋ ਉਪ੍ਪਜ੍ਜਤਿ, ਤੁਮ੍ਹੇਹਿ ਸੋਧੇਤਬ੍ਬੋ’’ਤਿ ਵਤ੍ਵਾ ਨਵਕੋਟਿਅਗ੍ਘਨਕੇਨ ਮਹਾਲਤਾਪਸਾਧਨੇਨ ਧੀਤਰਂ ਪਸਾਧੇਤ੍ਵਾ ਨ੍ਹਾਨਚੁਣ੍ਣਮੂਲਕਂ ਚਤੁਪਣ੍ਣਾਸਕੋਟਿਧਨਂ ਦਤ੍ਵਾ ਯਾਨਂ ਆਰੋਪੇਤ੍ਵਾ ਸਾਕੇਤਸ੍ਸ ਸਾਮਨ੍ਤਾ ਅਤ੍ਤਨੋ ਸਨ੍ਤਕੇਸੁ ਅਨੁਰਾਧਪੁਰਮਤ੍ਤੇਸੁ ਚੁਦ੍ਦਸਸੁ ਭਤ੍ਤਗਾਮੇਸੁ ਭੇਰਿਂ ਚਰਾਪੇਸਿ – ‘‘ਮਮ ਧੀਤਰਾ ਸਦ੍ਧਿਂ ਗਨ੍ਤੁਕਾਮਾ ਗਚ੍ਛਨ੍ਤੂ’’ਤਿ. ਤੇ ਸਦ੍ਦਂ ਸੁਤ੍ਵਾਵ – ‘‘ਅਮ੍ਹਾਕਂ ਅਯ੍ਯਾਯ ਗਮਨਕਾਲੇ ਕਿਂ ਅਮ੍ਹਾਕਂ ਇਧਾ’’ਤਿ ਚੁਦ੍ਦਸ ਗਾਮਕਾ ਕਿਞ੍ਚਿ ਅਸੇਸੇਤ੍ਵਾ ਨਿਕ੍ਖਮਿਂਸੁ? ਧਨਞ੍ਚਯਸੇਟ੍ਠਿਪਿ ਰਞ੍ਞੋ ਚ ਮਿਗਾਰਸੇਟ੍ਠਿਨੋ ਚ ਸਕ੍ਕਾਰਂ ਕਤ੍ਵਾ ਥੋਕਂ ਅਨੁਗਨ੍ਤ੍ਵਾ ਤੇਹਿ ਸਦ੍ਧਿਂ ਧੀਤਰਂ ਉਯ੍ਯੋਜੇਸਿ.

ਮਿਗਾਰਸੇਟ੍ਠਿਪਿ ਸਬ੍ਬਪਚ੍ਛਤੋ ਯਾਨਕੇ ਨਿਸੀਦਿਤ੍ਵਾ ਗਚ੍ਛਨ੍ਤੋ ਬਲਕਾਯਂ ਦਿਸ੍ਵਾ, ‘‘ਕੇ ਨਾਮੇਤੇ’’ਤਿ ਪੁਚ੍ਛਿ. ‘‘ਸੁਣਿਸਾਯ ਵੋ ਵੇਯ੍ਯਾਵਚ੍ਚਕਰਾ ਦਾਸਿਦਾਸਾ’’ਤਿ. ‘‘ਏਤ੍ਤਕੇ ਕੋ ਪੋਸੇਸ੍ਸ’’ਤਿ? ‘‘ਪੋਥੇਤ੍ਵਾ ਤੇ ਪਲਾਪੇਥ, ਅਪਲਾਯਨ੍ਤੇ ਇਤੋ ਦਣ੍ਡਂ ਕਰੋਥਾ’’ਤਿ. ਵਿਸਾਖਾ ਪਨ ‘‘ਅਪੇਥ, ਮਾ ਵਾਰੇਥ, ਬਲਮੇਵ ਬਲਸ੍ਸ ਭਤ੍ਤਂ ਦਸ੍ਸਤੀ’’ਤਿ ਆਹ. ਸੇਟ੍ਠਿ ਏਵਂ ¶ ਵੁਤ੍ਤੇਪਿ, ‘‘ਅਮ੍ਮ, ਨਤ੍ਥਿ ਅਮ੍ਹਾਕਂ ਏਤੇਹਿ ਅਤ੍ਥੋ, ਕੋ ਏਤੇ ਪੋਸੇਸ੍ਸਤੀ’’ਤਿ ਲੇਡ੍ਡੁਦਣ੍ਡਾਦੀਹਿ ਪੋਥੇਤ੍ਵਾ ਪਲਾਪੇਤ੍ਵਾ ਸੇਸਕੇ ‘‘ਅਲਂ ਅਮ੍ਹਾਕਂ ਏਤ੍ਤਕੇਹੀ’’ਤਿ ਗਹੇਤ੍ਵਾ ਪਾਯਾਸਿ. ਅਥ ਵਿਸਾਖਾ ਸਾਵਤ੍ਥਿਨਗਰਦ੍ਵਾਰਂ ਸਮ੍ਪਤ੍ਤਕਾਲੇ ਚਿਨ੍ਤੇਸਿ – ‘‘ਪਟਿਚ੍ਛਨ੍ਨਯਾਨਸ੍ਮਿਂ ਨੁ ਖੋ ਨਿਸੀਦਿਤ੍ਵਾ ਪਵਿਸਿਸ੍ਸਾਮਿ, ਉਦਾਹੁ ਰਥੇ ਠਤ੍ਵਾ’’ਤਿ. ਅਥਸ੍ਸਾ ਏਤਦਹੋਸਿ – ‘‘ਪਟਿਚ੍ਛਨ੍ਨਯਾਨੇਨ ਮੇ ਪਵਿਸਨ੍ਤਿਯਾ ਮਹਾਲਤਾਪਸਾਧਨਸ੍ਸ ਵਿਸੇਸੋ ਨ ਪਞ੍ਞਾਯਿਸ੍ਸਤੀ’’ਤਿ. ਸਾ ¶ ਸਕਲਨਗਰਸ੍ਸ ਅਤ੍ਤਾਨਂ ਦਸ੍ਸੇਨ੍ਤੀ ਰਥੇ ਠਤ੍ਵਾ ਨਗਰਂ ਪਾਵਿਸਿ. ਸਾਵਤ੍ਥਿਵਾਸਿਨੋ ਵਿਸਾਖਾਯ ਸਮ੍ਪਤ੍ਤਿਂ ਦਿਸ੍ਵਾ, ‘‘ਏਸਾ ਕਿਰ ਵਿਸਾਖਾ ਨਾਮ, ਏਵਰੂਪਾ ਅਯਂ ਸਮ੍ਪਤ੍ਤਿ ਏਤਿਸ੍ਸਾਵ ਅਨੁਚ੍ਛਵਿਕਾ’’ਤਿ ਆਹਂਸੁ. ਇਤਿ ਸਾ ਮਹਾਸਮ੍ਪਤ੍ਤਿਯਾ ਸੇਟ੍ਠਿਨੋ ਗੇਹਂ ਪਾਵਿਸਿ. ਗਤਦਿਵਸੇ ਚਸ੍ਸਾ ਸਕਲਨਗਰਵਾਸਿਨੋ ‘‘ਅਮ੍ਹਾਕਂ ਧਨਞ੍ਚਯਸੇਟ੍ਠਿ ਅਤ੍ਤਨੋ ਨਗਰਂ ਸਮ੍ਪਤ੍ਤਾਨਂ ਮਹਾਸਕ੍ਕਾਰਂ ਅਕਾਸੀ’’ਤਿ ਯਥਾਸਤ੍ਤਿ ਯਥਾਬਲਂ ਪਣ੍ਣਾਕਾਰਂ ਪਹਿਣਿਂਸੁ. ਵਿਸਾਖਾ ਪਹਿਤਪਹਿਤਂ ਪਣ੍ਣਾਕਾਰਂ ਤਸ੍ਮਿਂਯੇਵ ਨਗਰੇ ਅਞ੍ਞਮਞ੍ਞੇਸੁ ਕੁਲੇਸੁ ਸਬ੍ਬਤ੍ਥਕਮੇਵ ਦਾਪੇਸਿ. ਇਤਿ ਸਾ ‘‘ਇਦਂ ਮਯ੍ਹਂ ਮਾਤੁ ਦੇਥ, ਇਦਂ ਮਯ੍ਹਂ ਪਿਤੁ ਦੇਥ, ਇਦਂ ਮਯ੍ਹਂ ਭਾਤੁ ਦੇਥ, ਇਦਂ ਮਯ੍ਹਂ ਭਗਿਨਿਯਾ ਦੇਥਾ’’ਤਿ ਤੇਸਂ ਤੇਸਂ ਵਯਾਨੁਰੂਪਂ ਪਿਯਵਚਨਂ ਵਤ੍ਵਾ ਪਣ੍ਣਾਕਾਰਂ ਪੇਸੇਨ੍ਤੀ ਸਕਲਨਗਰਵਾਸਿਨੋ ਞਾਤਕੇ ਵਿਯ ਅਕਾਸਿ. ਅਥਸ੍ਸਾ ਰਤ੍ਤਿਭਾਗਸਮਨਨ੍ਤਰੇ ਆਜਞ੍ਞਵਲ਼ਵਾਯ ਗਬ੍ਭਵੁਟ੍ਠਾਨਂ ਅਹੋਸਿ. ਸਾ ਦਾਸੀਹਿ ਦਣ੍ਡਦੀਪਿਕਾ ਗਾਹਾਪੇਤ੍ਵਾ ਤਤ੍ਥ ਗਨ੍ਤ੍ਵਾ ਵਲ਼ਵਂ ਉਣ੍ਹੋਦਕੇਨ ਨ੍ਹਾਪੇਤ੍ਵਾ ਤੇਲੇਨ ¶ ਮਕ੍ਖਾਪੇਤ੍ਵਾ ਅਤ੍ਤਨੋ ਵਸਨਟ੍ਠਾਨਮੇਵ ਅਗਮਾਸਿ.

ਮਿਗਾਰਸੇਟ੍ਠਿਪਿ ਪੁਤ੍ਤਸ੍ਸ ਆਵਾਹਮਙ੍ਗਲਂ ਕਰੋਨ੍ਤੋ ਧੁਰਵਿਹਾਰੇ ਵਸਨ੍ਤਮ੍ਪਿ ਤਥਾਗਤਂ ਅਮਨਸਿਕਰਿਤ੍ਵਾ ¶ ਦੀਘਰਤ੍ਤਂ ਨਗ੍ਗਸਮਣਕੇਸੁ ਪਤਿਟ੍ਠਿਤੇਨ ਪੇਮੇਨ ਚੋਦਿਯਮਾਨੋ ‘‘ਮਯ੍ਹਂ ਅਯ੍ਯਾਨਮ੍ਪਿ ਸਕ੍ਕਾਰਂ ਕਰਿਸ੍ਸਾਮੀ’’ਤਿ ਏਕਦਿਵਸਂ ਅਨੇਕਸਤੇਸੁ ਨਵਭਾਜਨੇਸੁ ਨਿਰੁਦਕਪਾਯਾਸਂ ਪਚਾਪੇਤ੍ਵਾ ਪਞ੍ਚਸਤੇ ਅਚੇਲਕੇ ਨਿਮਨ੍ਤਾਪੇਤ੍ਵਾ ਅਨ੍ਤੋਗੇਹਂ ਪਵੇਸੇਤ੍ਵਾ, ‘‘ਆਗਚ੍ਛਤੁ ਮੇ ਸੁਣਿਸਾ, ਅਰਹਨ੍ਤੇ ਵਨ੍ਦਤੂ’’ਤਿ ਵਿਸਾਖਾਯ ਸਾਸਨਂ ਪਹਿਣਿ. ਸਾ ‘‘ਅਰਹਨ੍ਤੋ’’ਤਿ ਵਚਨਂ ਸੁਤ੍ਵਾ ਸੋਤਾਪਨ੍ਨਾ ਅਰਿਯਸਾਵਿਕਾ ਹਟ੍ਠਤੁਟ੍ਠਾ ਹੁਤ੍ਵਾ ਤੇਸਂ ਭੋਜਨਟ੍ਠਾਨਂ ਆਗਨ੍ਤ੍ਵਾ ਤੇ ਓਲੋਕੇਤ੍ਵਾ, ‘‘ਏਵਰੂਪਾ ਹਿਰੋਤ੍ਤਪ੍ਪਵਿਰਹਿਤਾ ਅਰਹਨ੍ਤਾ ਨਾਮ ਨ ਹੋਨ੍ਤਿ, ਕਸ੍ਮਾ ਮਂ ਸਸੁਰੋ ਪਕ੍ਕੋਸਾਪੇਸੀ’’ਤਿ, ‘‘ਧੀ, ਧੀ’’ਤਿ ਸੇਟ੍ਠਿਂ ਗਰਹਿਤ੍ਵਾ ਅਤ੍ਤਨੋ ਵਸਨਟ੍ਠਾਨਮੇਵ ਗਤਾ. ਅਚੇਲਕਾ ਤਂ ਦਿਸ੍ਵਾ ਸਬ੍ਬੇ ਏਕਪ੍ਪਹਾਰੇਨੇਵ ਸੇਟ੍ਠਿਂ ਗਰਹਿਂਸੁ – ‘‘ਕਿਂ ਤ੍ਵਂ, ਗਹਪਤਿ, ਅਞ੍ਞਂ ਨਾਲਤ੍ਥ, ਸਮਣਸ੍ਸ ਗੋਤਮਸ੍ਸ ਸਾਵਿਕਂ ਮਹਾਕਾਲ਼ਕਣ੍ਣਿਂ ਇਧ ਪਵੇਸੇਸਿ, ਵੇਗੇਨ ਨਂ ਇਮਸ੍ਮਾ ਗੇਹਾ ਨਿਕ੍ਕਡ੍ਢਾਪੇਹੀ’’ਤਿ. ਸੋ ‘‘ਨ ਸਕ੍ਕਾ ਮਯਾ ਇਮੇਸਂ ਵਚਨਮਤ੍ਤੇਨੇਵ ਨਿਕ੍ਕਡ੍ਢਾਪੇਤੁਂ, ਮਹਾਕੁਲਸ੍ਸ ਸਾ ਧੀਤਾ’’ਤਿ ਚਿਨ੍ਤੇਤ੍ਵਾ, ‘‘ਅਯ੍ਯਾ, ਦਹਰਾ ਨਾਮ ਜਾਨਿਤ੍ਵਾ ਵਾ ਅਜਾਨਿਤ੍ਵਾ ਵਾ ਕਰੇਯ੍ਯੁਂ, ਤੁਮ੍ਹੇ ਤੁਣ੍ਹੀ ਹੋਥਾ’’ਤਿ ਤੇ ਉਯ੍ਯੋਜੇਤ੍ਵਾ ¶ ਸਯਂ ਮਹਾਰਹੇ ਆਸਨੇ ਨਿਸੀਦਿਤ੍ਵਾ ਸੁਵਣ੍ਣਪਾਤਿਯਂ ਨਿਰੁਦਕਂ ਮਧੁਪਾਯਾਸਂ ਪਰਿਭੁਞ੍ਜਿ.

ਤਸ੍ਮਿਂ ਸਮਯੇ ਏਕੋ ਪਿਣ੍ਡਪਾਤਿਕਤ੍ਥੇਰੋ ਪਿਣ੍ਡਾਯ ¶ ਚਰਨ੍ਤੋ ਤਂ ਨਿਵੇਸਨਂ ਪਾਵਿਸਿ. ਵਿਸਾਖਾ ਸਸੁਰਂ ਬੀਜਯਮਾਨਾ ਠਿਤਾ ਤਂ ਦਿਸ੍ਵਾ ‘‘ਸਸੁਰਸ੍ਸ ਆਚਿਕ੍ਖਿਤੁਂ ਅਯੁਤ੍ਤ’’ਨ੍ਤਿ ਯਥਾ ਸੋ ਥੇਰਂ ਪਸ੍ਸਤਿ, ਏਵਂ ਅਪਗਨ੍ਤ੍ਵਾ ਅਟ੍ਠਾਸਿ. ਸੋ ਪਨ ਬਾਲੋ ਥੇਰਂ ਦਿਸ੍ਵਾਪਿ ਅਪਸ੍ਸਨ੍ਤੋ ਵਿਯ ਹੁਤ੍ਵਾ ਅਧੋਮੁਖੋ ਭੁਞ੍ਜਤੇਵ. ਵਿਸਾਖਾ ‘‘ਥੇਰਂ ਦਿਸ੍ਵਾਪਿ ਮੇ ਸਸੁਰੋ ਸਞ੍ਞਂ ਨ ਕਰੋਤੀ’’ਤਿ ਞਤ੍ਵਾ, ‘‘ਅਤਿਚ੍ਛਥ, ਭਨ੍ਤੇ, ਮਯ੍ਹਂ ਸਸੁਰੋ ਪੁਰਾਣਂ ਖਾਦਤੀ’’ਤਿ ਆਹ. ਸੋ ਨਿਗਣ੍ਠੇਹਿ ਕਥਿਤਕਾਲੇ ਅਧਿਵਾਸੇਤ੍ਵਾਪਿ ‘‘ਪੁਰਾਣਂ ਖਾਦਤੀ’’ਤਿ ਵੁਤ੍ਤਕ੍ਖਣੇਯੇਵ ਹਤ੍ਥਂ ਅਪਨੇਤ੍ਵਾ, ‘‘ਇਮਂ ਪਾਯਾਸਂ ਇਤੋ ਨੀਹਰਥ, ਏਤਂ ਇਮਸ੍ਮਾ ਗੇਹਾ ਨਿਕ੍ਕਡ੍ਢਥ, ਅਯਂ ਮਂ ਏਵਰੂਪੇ ਮਙ੍ਗਲਕਾਲੇ ਅਸੁਚਿਖਾਦਕਂ ਨਾਮ ਕਰੋਤੀ’’ਤਿ ਆਹ. ਤਸ੍ਮਿਂ ਖੋ ਪਨ ਨਿਵੇਸਨੇ ਸਬ੍ਬੇਪਿ ਦਾਸਕਮ੍ਮਕਰਾ ਵਿਸਾਖਾਯ ਸਨ੍ਤਕਾਵ, ਕੋ ਨਂ ਹਤ੍ਥੇ ਵਾ ਪਾਦੇ ਵਾ ਗਣ੍ਹਿਸ੍ਸਤਿ, ਮੁਖੇਨ ਕਥੇਤੁਂ ਸਮਤ੍ਥੋਪਿ ਨਤ੍ਥਿ. ਵਿਸਾਖਾ ਸਸੁਰਸ੍ਸ ਕਥਂ ਸੁਤ੍ਵਾ ਆਹ – ‘‘ਤਾਤ, ਨ ਏਤ੍ਤਕੇਨੇਵ ਮਯਂ ਨਿਕ੍ਖਮਾਮ, ਨਾਹਂ ਤੁਮ੍ਹੇਹਿ ਉਦਕਤਿਤ੍ਥਤੋ ਕੁਮ੍ਭਦਾਸੀ ਵਿਯ ਆਨੀਤਾ, ਧਰਮਾਨਕਮਾਤਾਪਿਤੂਨਂ ਧੀਤਰੋ ਨਾਮ ਨ ਏਤ੍ਤਕੇਨੇਵ ਨਿਕ੍ਖਮਨ੍ਤਿ, ਏਤੇਨੇਵ ਮੇ ਕਾਰਣੇਨ ਪਿਤਾ ਇਧਾਗਮਨਕਾਲੇ ਅਟ੍ਠ ਕੁਟੁਮ੍ਬਿਕੇ ਪਕ੍ਕੋਸਾਪੇਤ੍ਵਾ ‘ਸਚੇ ਮੇ ਧੀਤੁ ਦੋਸੋ ਉਪ੍ਪਜ੍ਜਤਿ, ਸੋਧੇਯ੍ਯਾਥਾ’ਤਿ ਵਤ੍ਵਾ ਮਂ ਤੇਸਂ ਹਤ੍ਥੇ ਠਪੇਸਿ, ਤੇ ਪਕ੍ਕੋਸਾਪੇਤ੍ਵਾ ਮਯ੍ਹਂ ਦੋਸਾਦੋਸਂ ਸੋਧਾਪੇਥਾ’’ਤਿ.

ਸੇਟ੍ਠਿ ‘‘ਕਲ੍ਯਾਣਂ ਏਸਾ ਕਥੇਤੀ’’ਤਿ ਅਟ੍ਠ ਕੁਟੁਮ੍ਬਿਕੇ ਪਕ੍ਕੋਸਾਪੇਤ੍ਵਾ, ‘‘ਅਯਂ ਦਾਰਿਕਾ ਮਙ੍ਗਲਕਾਲੇ ਨਿਸੀਦਿਤ੍ਵਾ ਸੁਵਣ੍ਣਪਾਤਿਯਂ ਨਿਰੁਦਕਪਾਯਾਸਂ ਪਰਿਭੁਞ੍ਜਨ੍ਤਂ ਮਂ ‘ਅਸੁਚਿਖਾਦਕੋ’ਤਿ ਵਦਤੀ’’ਤਿ ¶ ¶ ਆਹ, ‘‘ਇਮਿਸ੍ਸਾ ਦੋਸਂ ਆਰੋਪੇਤ੍ਵਾ ਇਮਂ ਗੇਹਤੋ ਨਿਕ੍ਕਡ੍ਢਥਾ’’ਤਿ. ‘‘ਏਵਂ ਕਿਰ, ਅਮ੍ਮਾ’’ਤਿ. ਨਾਹਂ ਏਵਂ ਵਦਾਮਿ, ਏਕਸ੍ਮਿਂ ਪਨ ਪਿਣ੍ਡਪਾਤਿਕਤ੍ਥੇਰੇ ਘਰਦ੍ਵਾਰੇ ਠਿਤੇ ਸਸੁਰੋ ਮੇ ਅਪ੍ਪੋਦਕਂ ਮਧੁਪਾਯਾਸਂ ਪਰਿਭੁਞ੍ਜਨ੍ਤੋ ਤਂ ਨ ਮਨਸਿਕਰੋਤਿ, ਅਹਂ ‘‘ਮਯ੍ਹਂ ਸਸੁਰੋ ਇਮਸ੍ਮਿਂ ਅਤ੍ਤਭਾਵੇ ਪੁਞ੍ਞਂ ਨ ਕਰੋਤਿ, ਪੁਰਾਣਪੁਞ੍ਞਮੇਵ ਖਾਦਤੀ’’ਤਿ ਚਿਨ੍ਤੇਤ੍ਵਾ, ‘‘ਅਤਿਚ੍ਛਥ, ਭਨ੍ਤੇ, ਮਯ੍ਹਂ ਸਸੁਰੋ ਪੁਰਾਣਂ ਖਾਦਤੀ’’ਤਿ ਅਵਚਂ, ‘‘ਏਤ੍ਥ ਮੇ ਕੋ ਦੋਸੋ’’ਤਿ? ‘‘ਅਯ੍ਯ, ਇਧ ਦੋਸੋ ਨਤ੍ਥਿ, ਅਮ੍ਹਾਕਂ ਧੀਤਾ ਯੁਤ੍ਤਂ ਕਥੇਤਿ, ਤ੍ਵਂ ਕਸ੍ਮਾ ਕੁਜ੍ਝਸੀ’’ਤਿ? ‘‘ਅਯ੍ਯਾ, ਏਸ ਤਾਵ ਦੋਸੋ ¶ ਮਾ ਹੋਤੁ, ਅਯਂ ਪਨ ਏਕਦਿਵਸਂ ਮਜ੍ਝਿਮਯਾਮੇ ਦਾਸੀਪਰਿਵੁਤਾ ਪਚ੍ਛਾਗੇਹਂ ਅਗਮਾਸੀ’’ਤਿ. ‘‘ਏਵਂ ਕਿਰ, ਅਮ੍ਮਾ’’ਤਿ. ‘‘ਤਾਤਾ, ਨਾਹਂ ਅਞ੍ਞੇਨ ਕਾਰਣੇਨ ਗਤਾ, ਇਮਸ੍ਮਿਂ ਪਨ ਗੇਹੇ ਆਜਾਨੇਯ੍ਯਵਲ਼ਵਾਯ ਵਿਜਾਤਾਯ ਸਞ੍ਞਮ੍ਪਿ ਅਕਤ੍ਵਾ ਨਿਸੀਦਿਤੁਂ ਨਾਮ ਅਯੁਤ੍ਤ’’ਨ੍ਤਿ ਦਣ੍ਡਦੀਪਿਕਾ ਗਾਹਾਪੇਤ੍ਵਾ ਉਣ੍ਹੋਦਕਾਦੀਨਿਪਿ ਗਾਹਾਪੇਤ੍ਵਾ ਦਾਸੀਹਿ ਸਦ੍ਧਿਂ ਗਨ੍ਤ੍ਵਾ ਵਲ਼ਵਾਯ ਵਿਜਾਤਪਰਿਹਾਰਂ ਕਾਰਾਪੇਸਿਂ, ‘‘ਏਤ੍ਥ ਮੇ ਕੋ ਦੋਸੋ’’ਤਿ? ‘‘ਅਯ੍ਯ, ਇਧ ਦੋਸੋ ਨਤ੍ਥਿ, ਅਮ੍ਹਾਕਂ ਧੀਤਾ ਤਵ ਗੇਹੇ ਦਾਸੀਹਿਪਿ ਅਕਤ੍ਤਬ੍ਬਯੁਤ੍ਤਕਂ ਕਮ੍ਮਂ ਕਰੋਤਿ, ਤ੍ਵਂ ਕਿਂ ਏਤ੍ਥ ਦੋਸਂ ਪਸ੍ਸਸੀ’’ਤਿ?

ਅਯ੍ਯਾ, ਇਧਾਪਿ ਤਾਵ ਦੋਸੋ ਮਾ ਹੋਤੁ, ਇਮਿਸ੍ਸਾ ਪਨ ਪਿਤਾ ਇਧਾਗਮਨਕਾਲੇ ਇਮਂ ਓਵਦਨ੍ਤੋ ਗੁਯ੍ਹੇ ਪਟਿਚ੍ਛਨ੍ਨੇ ਦਸ ਓਵਾਦੇ ਅਦਾਸਿ, ਤੇਸਂ ਅਤ੍ਥਂ ਨ ਜਾਨਾਮਿ, ਤੇਸਂ ਮੇ ਅਤ੍ਥਂ ਕਥੇਤੁ. ਇਮਿਸ੍ਸਾ ਪਨ ¶ ਪਿਤਾ ‘‘ਅਨ੍ਤੋਅਗ੍ਗਿ ਬਹਿ ਨ ਨੀਹਰਿਤਬ੍ਬੋ’’ਤਿ ਆਹ, ‘‘ਸਕ੍ਕਾ ਨੁ ਖੋ ਅਮ੍ਹੇਹਿ ਉਭਤੋ ਪਟਿਵਿਸ੍ਸਕਗੇਹਾਨਂ ਅਗ੍ਗਿਂ ਅਦਤ੍ਵਾ ਵਸਿਤੁ’’ਨ੍ਤਿ? ‘‘ਏਵਂ ਕਿਰ, ਅਮ੍ਮਾ’’ਤਿ. ‘‘ਤਾਤਾ, ਮਯ੍ਹਂ ਪਿਤਾ ਨ ਏਤਂ ਸਨ੍ਧਾਯ ਕਥੇਸਿ. ਇਦਂ ਪਨ ਸਨ੍ਧਾਯ ਕਥੇਸਿ – ‘ਅਮ੍ਮ, ਤਵ ਸਸ੍ਸੁਸਸੁਰਸਾਮਿਕਾਨਂ ਅਗੁਣਂ ਦਿਸ੍ਵਾ ਬਹਿ ਤਸ੍ਮਿਂ ਤਸ੍ਮਿਂ ਗੇਹੇ ਠਤ੍ਵਾ ਮਾ ਕਥੇਸਿ. ਏਵਰੂਪੋ ਹਿ ਅਗ੍ਗਿਸਦਿਸੋ ਅਗ੍ਗਿ ਨਾਮ ਨਤ੍ਥੀ’’’ਤਿ.

ਅਯ੍ਯਾ, ਏਤਂ ਤਾਵ ਏਵਂ ਹੋਤੁ, ਇਮਿਸ੍ਸਾ ਪਨ ਪਿਤਾ ‘‘ਬਾਹਿਰਤੋ ਅਗ੍ਗਿ ਨ ਅਨ੍ਤੋ ਪਵੇਸੇਤਬ੍ਬੋ’’ਤਿ ਆਹ, ‘‘ਕਿਂ ਸਕ੍ਕਾ ਅਮ੍ਹੇਹਿ ਅਨ੍ਤੋ ਅਗ੍ਗਿਮ੍ਹਿ ਨਿਬ੍ਬੁਤੇ ਬਾਹਿਰਤੋ ਅਗ੍ਗਿਂ ਅਨਾਹਰਿਤੁ’’ਨ੍ਤਿ? ‘‘ਏਵਂ ਕਿਰ, ਅਮ੍ਮਾ’’ਤਿ. ਤਾਤਾ, ਮਯ੍ਹਂ ਪਿਤਾ ਨ ਏਤਂ ਸਨ੍ਧਾਯ ਕਥੇਸਿ, ਇਦਂ ਪਨ ਸਨ੍ਧਾਯ ਕਥੇਸਿ – ਸਚੇ ਪਟਿਵਿਸ੍ਸਕਗੇਹੇਸੁ ਇਤ੍ਥਿਯੋ ਵਾ ਪੁਰਿਸਾ ਵਾ ਸਸ੍ਸੁਸਸੁਰਸਾਮਿਕਾਨਂ ਅਗੁਣਂ ਕਥੇਨ੍ਤਿ, ਤੇਹਿ ਕਥਿਤਂ ਆਹਰਿਤ੍ਵਾ ‘‘ਅਸੁਕੋ ਨਾਮ ਤੁਮ੍ਹਾਕਂ ਏਵਞ੍ਚ ਏਵਞ੍ਚ ਅਗੁਣਂ ਕਥੇਤੀ’’ਤਿ ਪੁਨ ਮਾ ਕਥੇਯ੍ਯਾਸਿ. ‘‘ਏਤੇਨ ਹਿ ਅਗ੍ਗਿਨਾ ਸਦਿਸੋ ਅਗ੍ਗਿ ਨਾਮ ਨਤ੍ਥੀ’’ਤਿ. ਏਵਂ ਇਮਸ੍ਮਿਮ੍ਪਿ ਕਾਰਣੇ ਸਾ ਨਿਦ੍ਦੋਸਾਵ ਅਹੋਸਿ. ਯਥਾ ਚ ਏਤ੍ਥ, ਏਵਂ ਸੇਸੇਸੁਪਿ.

ਤੇਸੁ ਪਨ ਅਯਮਧਿਪ੍ਪਾਯੋ – ਯਮ੍ਪਿ ਹਿ ਤਸ੍ਸਾ ਪਿਤਰਾ ‘‘ਯੇ ਦਦਨ੍ਤਿ, ਤੇਸਂਯੇਵ ਦਾਤਬ੍ਬ’’ਨ੍ਤਿ ¶ ਵੁਤ੍ਤਂ. ਤਂ ‘‘ਯਾਚਿਤਕਂ ਉਪਕਰਣਂ ਗਹੇਤ੍ਵਾ ਯੇ ਪਟਿਦੇਨ੍ਤਿ, ਤੇਸਞ੍ਞੇਵ ਦਾਤਬ੍ਬ’’ਨ੍ਤਿ ਸਨ੍ਧਾਯ ਵੁਤ੍ਤਂ.

‘‘ਯੇ ਨ ਦੇਨ੍ਤਿ, ਤੇਸਂ ਨ ਦਾਤਬ੍ਬ’’ਨ੍ਤਿ ਇਦਮ੍ਪਿ ਯੇ ਯਾਚਿਤਕਂ ਗਹੇਤ੍ਵਾ ਨ ਪਟਿਦੇਨ੍ਤਿ, ਤੇਸਂ ਨ ਦਾਤਬ੍ਬਨ੍ਤਿ ਸਨ੍ਧਾਯ ਵੁਤ੍ਤਂ.

‘‘ਦਦਨ੍ਤਸ੍ਸਾਪਿ ¶ ਅਦਦਨ੍ਤਸ੍ਸਾਪਿ ਦਾਤਬ੍ਬ’’ਨ੍ਤਿ ਇਦਂ ਪਨ ਦਲਿਦ੍ਦੇਸੁ ਞਾਤਿਮਿਤ੍ਤੇਸੁ ¶ ਸਮ੍ਪਤ੍ਤੇਸੁ ਤੇ ਪਟਿਦਾਤੁਂ ਸਕ੍ਕੋਨ੍ਤੁ ਵਾ ਮਾ ਵਾ, ਤੇਸਂ ਦਾਤੁਮੇਵ ਵਟ੍ਟਤੀਤਿ ਸਨ੍ਧਾਯ ਵੁਤ੍ਤਂ.

‘‘ਸੁਖਂ ਨਿਸੀਦਿਤਬ੍ਬ’’ਨ੍ਤਿ ਇਦਮ੍ਪਿ ਸਸ੍ਸੁਸਸੁਰਸਾਮਿਕੇ ਦਿਸ੍ਵਾ ਵੁਟ੍ਠਾਤਬ੍ਬਟ੍ਠਾਨੇ ਨਿਸੀਦਿਤੁਂ ਨ ਵਟ੍ਟਤੀਤਿ ਸਨ੍ਧਾਯ ਵੁਤ੍ਤਂ.

‘‘ਸੁਖਂ ਭੁਞ੍ਜਿਤਬ੍ਬ’’ਨ੍ਤਿ ਇਦਂ ਪਨ ਸਸ੍ਸੁਸਸੁਰਸਾਮਿਕੇਹਿ ਪੁਰੇਤਰਂ ਅਭੁਞ੍ਜਿਤ੍ਵਾ ਤੇ ਪਰਿਵਿਸਿਤ੍ਵਾ ਸਬ੍ਬੇਹਿ ਲਦ੍ਧਾਲਦ੍ਧਂ ਞਤ੍ਵਾ ਪਚ੍ਛਾ ਸਯਂ ਭੁਞ੍ਜਿਤੁਂ ਵਟ੍ਟਤੀਤਿ ਸਨ੍ਧਾਯ ਵੁਤ੍ਤਂ.

‘‘ਸੁਖਂ ਨਿਪਜ੍ਜਿਤਬ੍ਬ’’ਨ੍ਤਿ ਇਦਮ੍ਪਿ ਸਸ੍ਸੁਸਸੁਰਸਾਮਿਕੇਹਿ ਪੁਰੇਤਰਂ ਸਯਨਂ ਆਰੁਯ੍ਹ ਨ ਨਿਪਜ੍ਜਿਤਬ੍ਬਂ, ਤੇਸਂ ਕਤ੍ਤਬ੍ਬਯੁਤ੍ਤਕਂ ਵਤ੍ਤਪਟਿਵਤ੍ਤਂ ਕਤ੍ਵਾ ਪਚ੍ਛਾ ਸਯਂ ਨਿਪਜ੍ਜਿਤੁਂ ਯੁਤ੍ਤਨ੍ਤਿ ਸਨ੍ਧਾਯ ਵੁਤ੍ਤਂ.

‘‘ਅਗ੍ਗਿ ਪਰਿਚਰਿਤਬ੍ਬੋ’’ਤਿ ਇਦਂ ਪਨ ਸਸ੍ਸੁਮ੍ਪਿ ਸਸੁਰਮ੍ਪਿ ਸਾਮਿਕਮ੍ਪਿ ਅਗ੍ਗਿਕ੍ਖਨ੍ਧਂ ਵਿਯ ਉਰਗਰਾਜਾਨਂ ਵਿਯ ਚ ਕਤ੍ਵਾ ਪਸ੍ਸਿਤੁਂ ਵਟ੍ਟਤੀਤਿ ਸਨ੍ਧਾਯ ਵੁਤ੍ਤਂ.

‘‘ਅਨ੍ਤੋਦੇਵਤਾ ਨਮਸ੍ਸਿਤਬ੍ਬਾ’’ਤਿ ਇਦਮ੍ਪਿ ਸਸ੍ਸੁਞ੍ਚ ਸਸੁਰਞ੍ਚ ਸਾਮਿਕਞ੍ਚ ਦੇਵਤਾ ਵਿਯ ਕਤ੍ਵਾ ਦਟ੍ਠੁਂ ਵਟ੍ਟਤੀਤਿ ਸਨ੍ਧਾਯ ਵੁਤ੍ਤਂ. ਏਵਂ ਸੇਟ੍ਠਿ ਇਮੇਸਂ ਦਸਓਵਾਦਾਨਂ ਅਤ੍ਥਂ ਸੁਤ੍ਵਾ ਪਟਿਵਚਨਂ ਅਪਸ੍ਸਨ੍ਤੋ ਅਧੋਮੁਖੋ ਨਿਸੀਦਿ.

ਅਥ ਨਂ ਕੁਟੁਮ੍ਬਿਕਾ ‘‘ਕਿਂ ਸੇਟ੍ਠਿ ਅਞ੍ਞੋਪਿ ਅਮ੍ਹਾਕਂ ਧੀਤੁ ਦੋਸੋ ਅਤ੍ਥੀ’’ਤਿ ਪੁਚ੍ਛਿਂਸੁ. ‘‘ਨਤ੍ਥਿ, ਅਯ੍ਯਾ’’ਤਿ. ‘‘ਅਥ ਕਸ੍ਮਾ ਨਂ ਨਿਦ੍ਦੋਸਂ ਅਕਾਰਣੇਨ ਗੇਹਾ ਨਿਕ੍ਕਡ੍ਢਾਪੇਸੀ’’ਤਿ ਏਵਂ ਵੁਤ੍ਤੇ ਵਿਸਾਖਾ ਆਹ – ‘‘ਤਾਤਾ, ਕਿਞ੍ਚਾਪਿ ਮਯ੍ਹਂ ਸਸੁਰਸ੍ਸ ਵਚਨੇਨ ਪਠਮਮੇਵ ਗਮਨਂ ਨ ਯੁਤ੍ਤਂ, ਪਿਤਾ ਪਨ ਮੇ ਆਗਮਨਕਾਲੇ ਮਮ ਦੋਸਸੋਧਨਤ੍ਥਾਯ ਮਂ ਤੁਮ੍ਹਾਕਂ ਹਤ੍ਥੇ ਠਪੇਸਿ, ਤੁਮ੍ਹੇਹਿ ਚ ਮੇ ਨਿਦ੍ਦੋਸਭਾਵੋ ¶ ਞਾਤੋ, ਇਦਾਨਿ ਚ ਮਯ੍ਹਂ ਗਨ੍ਤੁਂ ਯੁਤ੍ਤ’’ਨ੍ਤਿ ਦਾਸਿਦਾਸੇ ‘‘ਯਾਨਾਦੀਹਿ ਸਜ੍ਜਾਪੇਥਾ’’ਤਿ ਆਣਾਪੇਸਿ. ਅਥ ਨਂ ਸੇਟ੍ਠਿ ਕੁਟੁਮ੍ਬਿਕੇ ਗਹੇਤ੍ਵਾ ‘‘ਅਮ੍ਮ, ਮਯਾ ¶ ਅਜਾਨਿਤ੍ਵਾਵ ਕਥਿਤਂ, ਖਮਾਹਿ ਮੇ’’ਤਿ ਆਹ. ‘‘ਤਾਤ, ਤੁਮ੍ਹਾਕਂ ਖਮਿਤਬ੍ਬਂ ਤਾਵ ਖਮਾਮਿ, ਅਹਂ ਪਨ ਬੁਦ੍ਧਸਾਸਨੇ ਅਵੇਚ੍ਚਪ੍ਪਸਨ੍ਨਸ੍ਸ ਕੁਲਸ੍ਸ ਧੀਤਾ, ਨ ਮਯਂ ਵਿਨਾ ਭਿਕ੍ਖੁਸਙ੍ਘੇਨ ਵਤ੍ਤਾਮ, ਸਚੇ ਮਮ ਰੁਚਿਯਾ ਭਿਕ੍ਖੁਸਙ੍ਘਂ ਪਟਿਜਗ੍ਗਿਤੁਂ ਲਭਾਮਿ, ਵਸਿਸ੍ਸਾਮੀ’’ਤਿ. ‘‘ਅਮ੍ਮ, ਤ੍ਵਂ ਯਥਾਰੁਚਿਯਾ ਤਵ ਸਮਣੇ ਪਟਿਜਗ੍ਗਾ’’ਤਿ ਆਹ.

ਵਿਸਾਖਾ ¶ ਦਸਬਲਂ ਨਿਮਨ੍ਤਾਪੇਤ੍ਵਾ ਪੁਨਦਿਵਸੇ ਨਿਵੇਸਨਂ ਪਵੇਸੇਸਿ. ਨਗ੍ਗਸਮਣਾਪਿ ਸਤ੍ਥੁ ਮਿਗਾਰਸੇਟ੍ਠਿਨੋ ਗੇਹਂ ਗਮਨਭਾਵਂ ਸੁਤ੍ਵਾ ਗਨ੍ਤ੍ਵਾ ਗੇਹਂ ਪਰਿਵਾਰੇਤ੍ਵਾ ਨਿਸੀਦਿਂਸੁ. ਵਿਸਾਖਾ ਦਕ੍ਖਿਣੋਦਕਂ ਦਤ੍ਵਾ ‘‘ਸਬ੍ਬੋ ਸਕ੍ਕਾਰੋ ਪਟਿਯਾਦਿਤੋ, ਸਸੁਰੋ ਮੇ ਆਗਨ੍ਤ੍ਵਾ ਦਸਬਲਂ ਪਰਿਵਿਸਤੂ’’ਤਿ ਸਾਸਨਂ ਪੇਸੇਸਿ. ਅਥ ਨਂ ਗਨ੍ਤੁਕਾਮਂ ਆਜੀਵਕਾ ‘‘ਮਾ ਖੋ ਤ੍ਵਂ, ਗਹਪਤਿ, ਸਮਣਸ੍ਸ ਗੋਤਮਸ੍ਸ ਸਨ੍ਤਿਕਂ ਗਚ੍ਛਾ’’ਤਿ ਨਿਵਾਰੇਸੁਂ. ਸੋ ‘‘ਸੁਣ੍ਹਾ ਮੇ ਸਯਮੇਵ ਪਰਿਵਿਸਤੂ’’ਤਿ ਸਾਸਨਂ ਪਹਿਣਿ. ਸਾ ਬੁਦ੍ਧਪ੍ਪਮੁਖਂ ਭਿਕ੍ਖੁਸਙ੍ਘਂ ਪਰਿਵਿਸਿਤ੍ਵਾ ਨਿਟ੍ਠਿਤੇ ਭਤ੍ਤਕਿਚ੍ਚੇ ਪੁਨ ਸਾਸਨਂ ਪੇਸੇਸਿ – ‘‘ਸਸੁਰੋ ਮੇ ਆਗਨ੍ਤ੍ਵਾ ਧਮ੍ਮਕਥਂ ਸੁਣਾਤੂ’’ਤਿ. ਅਥ ਨਂ ‘‘ਇਦਾਨਿ ਅਗਮਨਂ ਨਾਮ ਅਤਿਵਿਯ ਅਯੁਤ੍ਤ’’ਨ੍ਤਿ ਧਮ੍ਮਂ ਸੋਤੁਕਾਮਤਾਯ ਗਚ੍ਛਨ੍ਤਂ ਪੁਨ ਤੇ ਆਹਂਸੁ – ‘‘ਤੇਨ ਹਿ ਸਮਣਸ੍ਸ ਗੋਤਮਸ੍ਸ ਧਮ੍ਮਂ ਸੁਣਨ੍ਤੋ ਬਹਿਸਾਣਿਯਾ ਨਿਸੀਦਿਤ੍ਵਾ ਸੁਣਾਹੀ’’ਤਿ. ਪੁਰੇਤਰਮੇਵਸ੍ਸ ਗਨ੍ਤ੍ਵਾ ਸਾਣਿਂ ਪਰਿਕ੍ਖਿਪਿਂਸੁ. ਸੋ ਗਨ੍ਤ੍ਵਾ ਬਹਿਸਾਣਿਯਂ ਨਿਸੀਦਿ. ਸਤ੍ਥਾ ‘‘ਤ੍ਵਂ ਬਹਿਸਾਣਿਯਂ ਵਾ ਨਿਸੀਦ, ਪਰਕੁਟ੍ਟੇ ਵਾ ਪਰਸੇਲੇ ਵਾ ਪਰਚਕ੍ਕਵਾਲ਼ੇ ਵਾ ਪਨ ਨਿਸੀਦ, ਅਹਂ ਬੁਦ੍ਧੋ ਨਾਮ ਸਕ੍ਕੋਮਿ ਤਂ ਮਮ ਸਦ੍ਦਂ ਸਾਵੇਤੁ’’ਨ੍ਤਿ ¶ ਮਹਾਜਮ੍ਬੁਂ ਖਨ੍ਧੇ ਗਹੇਤ੍ਵਾ ਚਾਲੇਨ੍ਤੋ ਵਿਯ ਅਮਤਵਸ੍ਸਂ ਵਸ੍ਸੇਨ੍ਤੋ ਵਿਯ ਚ ਧਮ੍ਮਂ ਦੇਸੇਤੁਂ ਅਨੁਪੁਬ੍ਬਿਂ ਕਥਂ ਆਰਭਿ.

ਸਮ੍ਮਾਸਮ੍ਬੁਦ੍ਧੇ ਚ ਪਨ ਧਮ੍ਮਂ ਦੇਸੇਨ੍ਤੇ ਪੁਰਤੋ ਠਿਤਾਪਿ ਪਚ੍ਛਤੋ ਠਿਤਾਪਿ ਚਕ੍ਕਵਾਲ਼ਸਤਂ ਚਕ੍ਕਵਾਲ਼ਸਹਸ੍ਸਂ ਅਤਿਕ੍ਕਮਿਤ੍ਵਾ ਠਿਤਾਪਿ ਅਕਨਿਟ੍ਠਭਵਨੇ ਠਿਤਾਪਿ ‘‘ਸਤ੍ਥਾ ਮਮਞ੍ਞੇਵ ਓਲੋਕੇਤਿ, ਮਯ੍ਹਮੇਵ ਧਮ੍ਮਂ ਦੇਸੇਤੀ’’ਤਿ ਵਦਨ੍ਤਿ. ਸਤ੍ਥਾ ਹਿ ਤਂ ਤਂ ਓਲੋਕੇਨ੍ਤੋ ਵਿਯ ਤੇਨ ਤੇਨ ਸਦ੍ਧਿਂ ਸਲ੍ਲਪਨ੍ਤੋ ਵਿਯ ਚ ਅਹੋਸਿ. ਚਨ੍ਦਸਮਾ ਕਿਰ ਬੁਦ੍ਧਾ. ਯਥਾ ਚਨ੍ਦੋ ਗਗਨਮਜ੍ਝੇ ਠਿਤੋ ‘‘ਮਯ੍ਹਂ ਉਪਰਿ ਚਨ੍ਦੋ, ਮਯ੍ਹਂ ਉਪਰਿ ਚਨ੍ਦੋ’’ਤਿ ਸਬ੍ਬਸਤ੍ਤਾਨਂ ਖਾਯਤਿ, ਏਵਮੇਵ ਯਤ੍ਥ ਕਤ੍ਥਚਿ ਠਿਤਾਨਂ ਅਭਿਮੁਖੇ ਠਿਤਾ ਵਿਯ ਖਾਯਨ੍ਤਿ. ਇਦਂ ਕਿਰ ਤੇਸਂ ਅਲਙ੍ਕਤਸੀਸਂ ਛਿਨ੍ਦਿਤ੍ਵਾ ਅਞ੍ਜਿਤਅਕ੍ਖੀਨਿ ਉਪ੍ਪਾਟੇਤ੍ਵਾ ਹਦਯਮਂਸਂ ਉਪ੍ਪਾਟੇਤ੍ਵਾ ਪਰਸ੍ਸ ਦਾਸਤ੍ਥਾਯ ਜਾਲਿਸਦਿਸੇ ਪੁਤ੍ਤੇ ਕਣ੍ਹਾਜਿਨਾਸਦਿਸਾ ਧੀਤਰੋ ਮਦ੍ਦਿਸਦਿਸਾ ਪਜਾਪਤਿਯੋ ਪਰਿਚ੍ਚਜਿਤ੍ਵਾ ਦਿਨ੍ਨਦਾਨਸ੍ਸ ਫਲਂ. ਮਿਗਾਰਸੇਟ੍ਠਿਪਿ ਖੋ ਤਥਾਗਤੇ ਧਮ੍ਮਦੇਸਨਂ ਵਿਨਿਵਤ੍ਤੇਨ੍ਤੇ ਬਹਿਸਾਣਿਯਂ ਨਿਸਿਨ੍ਨੋਵ ਸਹਸ੍ਸ ਨਯਪਟਿਮਣ੍ਡਿਤੇ ¶ ਸੋਤਾਪਤ੍ਤਿਫਲੇ ਪਤਿਟ੍ਠਾਯ ਅਚਲਾਯ ਸਦ੍ਧਾਯ ਸਮਨ੍ਨਾਗਤੋ ਤੀਸੁ ਰਤਨੇਸੁ ਨਿਕ੍ਕਙ੍ਖੋ ਹੁਤ੍ਵਾ ਸਾਣਿਕਣ੍ਣਂ ਉਕ੍ਖਿਪਿਤ੍ਵਾ ਆਗਨ੍ਤ੍ਵਾ ਸੁਣ੍ਹਾਯ ਥਨਂ ਮੁਖੇਨ ਗਹੇਤ੍ਵਾ, ‘‘ਤ੍ਵਂ ਮੇ ਅਜ੍ਜਤੋ ਪਟ੍ਠਾਯ ਮਾਤਾ’’ਤਿ ¶ ਤਂ ਮਾਤੁਟ੍ਠਾਨੇ ਠਪੇਸਿ. ਤਤੋ ਪਟ੍ਠਾਯ ਮਿਗਾਰਮਾਤਾ ਨਾਮ ਜਾਤਾ. ਪਚ੍ਛਾਭਾਗੇ ¶ ਪੁਤ੍ਤਂ ਲਭਿਤ੍ਵਾਪਿ ਮਿਗਾਰੋਤਿਸ੍ਸ ਨਾਮਮਕਾਸਿ.

ਮਹਾਸੇਟ੍ਠਿ ਸੁਣ੍ਹਾਯ ਥਨਂ ਵਿਸ੍ਸਜ੍ਜੇਤ੍ਵਾ ਗਨ੍ਤ੍ਵਾ ਭਗਵਤੋ ਦ੍ਵੀਸੁ ਪਾਦੇਸੁ ਸਿਰਸਾ ਨਿਪਤਿਤ੍ਵਾ ਪਾਦੇ ਪਾਣੀਹਿ ਚ ਪਰਿਸਮ੍ਬਾਹਨ੍ਤੋ ਮੁਖੇਨ ਚ ਪਰਿਚੁਮ੍ਬਨ੍ਤੋ ‘‘ਮਿਗਾਰੋ ਅਹਂ, ਭਨ੍ਤੇ, ਮਿਗਾਰੋ ਅਹਂ, ਭਨ੍ਤੇ’’ਤਿ ਤਿਕ੍ਖਤ੍ਤੁਂ ਨਾਮਂ ਸਾਵੇਤ੍ਵਾ, ‘‘ਅਹਂ, ਭਨ੍ਤੇ, ਏਤ੍ਤਕਂ ਕਾਲਂ ਯਤ੍ਥ ਨਾਮ ਦ੍ਵਿਨ੍ਨਂ ਮਹਪ੍ਫਲਨ੍ਤਿ ਨ ਜਾਨਾਮਿ, ਇਦਾਨਿ ਚ ਮੇ ਸੁਣਿਸਂ ਨਿਸ੍ਸਾਯ ਞਾਤਂ, ਸਬ੍ਬਾ ਅਪਾਯਦੁਕ੍ਖਾ ਮੁਤ੍ਤੋਮ੍ਹਿ, ਸੁਣਿਸਾ ਮੇ ਇਮਂ ਗੇਹਂ ਆਗਚ੍ਛਨ੍ਤੀ ਮਮ ਅਤ੍ਥਾਯ ਹਿਤਾਯ ਸੁਖਾਯ ਆਗਤਾ’’ਤਿ ਵਤ੍ਵਾ ਇਮਂ ਗਾਥਮਾਹ –

‘‘ਸੋਹਂ ਅਜ੍ਜ ਪਜਾਨਾਮਿ, ਯਤ੍ਥ ਦਿਨ੍ਨਂ ਮਹਪ੍ਫਲਂ;

ਅਤ੍ਥਾਯ ਵਤ ਮੇ ਭਦ੍ਦਾ, ਸੁਣਿਸਾ ਘਰਮਾਗਤਾ’’ਤਿ.

ਵਿਸਾਖਾ ਪੁਨਦਿਵਸਤ੍ਥਾਯਪਿ ਸਤ੍ਥਾਰਂ ਨਿਮਨ੍ਤੇਸਿ. ਅਥਸ੍ਸਾ ਪੁਨਦਿਵਸੇਪਿ ਸਸ੍ਸੁ ਸੋਤਾਪਤ੍ਤਿਫਲਂ ਪਤ੍ਤਾ. ਤਤੋ ਪਟ੍ਠਾਯ ਤਂ ਗੇਹਂ ਸਾਸਨਸ੍ਸ ਵਿਵਟਦ੍ਵਾਰਂ ਅਹੋਸਿ. ਤਤੋ ਸੇਟ੍ਠਿ ਚਿਨ੍ਤੇਸਿ – ‘‘ਬਹੂਪਕਾਰਾ ਮੇ ਸੁਣਿਸਾ ਪਸਨ੍ਨਾਕਾਰਮਸ੍ਸਾ ਕਰਿਸ੍ਸਾਮਿ, ਏਤਿਸ੍ਸਾ ਭਾਰਿਯਂ ਪਸਾਧਨਂ ਨਿਚ੍ਚਕਾਲਂ ਪਸਾਧੇਤੁਂ ਨ ਸਕ੍ਕਾ, ਸਲ੍ਲਹੁਕਮਸ੍ਸਾ ਦਿਵਾ ਚ ਰਤ੍ਤੋ ਚ ਸਬ੍ਬਇਰਿਯਾਪਥੇਸੁ ਪਸਾਧਨਯੋਗ੍ਗਂ ਪਸਾਧਨਂ ਕਾਰੇਸ੍ਸਾਮੀ’’ਤਿ ਸਤਸਹਸ੍ਸਗ੍ਘਨਕਂ ਘਨਮਟ੍ਠਕਂ ਨਾਮ ਪਸਾਧਨਂ ਕਾਰੇਤ੍ਵਾ ਤਸ੍ਮਿਂ ਨਿਟ੍ਠਿਤੇ ਬੁਦ੍ਧਪ੍ਪਮੁਖਂ ਭਿਕ੍ਖੁਸਙ੍ਘਂ ਨਿਮਨ੍ਤੇਤ੍ਵਾ ਸਕ੍ਕਚ੍ਚਂ ਭੋਜੇਤ੍ਵਾ ਵਿਸਾਖਂ ਸੋਲ਼ਸਹਿ ਗਨ੍ਧੋਦਕਘਟੇਹਿ ਨ੍ਹਾਪੇਤ੍ਵਾ ਸਤ੍ਥੁ ਸਮ੍ਮੁਖੇ ਠਪੇਤ੍ਵਾ ਪਸਾਧੇਤ੍ਵਾ ਸਤ੍ਥਾਰਂ ਵਨ੍ਦਾਪੇਸਿ. ਸਤ੍ਥਾ ਅਨੁਮੋਦਨਂ ¶ ਕਤ੍ਵਾ ਵਿਹਾਰਮੇਵ ਗਤੋ. ਵਿਸਾਖਾਪਿ ਤਤੋ ਪਟ੍ਠਾਯ ਦਾਨਾਦੀਨਿ ਪੁਞ੍ਞਾਨਿ ਕਰੋਨ੍ਤੀ ਸਤ੍ਥੁ ਸਨ੍ਤਿਕਾ ਅਟ੍ਠ ਵਰੇ (ਮਹਾਵ. ੩੫੦) ਲਭਿਤ੍ਵਾ ਗਗਨਤਲੇ ਚਨ੍ਦਲੇਖਾ ਵਿਯ ਪਞ੍ਞਾਯਮਾਨਾ ਪੁਤ੍ਤਧੀਤਾਹਿ ਵੁਡ੍ਢਿਂ ਪਾਪੁਣਿ. ਤਸ੍ਸਾ ਕਿਰ ਦਸ ਪੁਤ੍ਤਾ ਦਸ ਧੀਤਰੋ ਚ ਅਹੇਸੁਂ. ਤੇਸੁ ਏਕੇਕਸ੍ਸ ਦਸ ਦਸ ਪੁਤ੍ਤਾ ਦਸ ਦਸ ਧੀਤਰੋ ਅਹੇਸੁਂ. ਤੇਸੁ ਤੇਸੁਪਿ ਏਕੇਕਸ੍ਸ ਦਸ ਦਸ ਪੁਤ੍ਤਾ ਦਸ ਦਸ ਧੀਤਰੋ ਚਾਤਿ ਏਵਮਸ੍ਸਾ ਪੁਤ੍ਤਨਤ੍ਤਪਨਤ੍ਤਸਨ੍ਤਾਨਵਸੇਨ ਪਵਤ੍ਤਾਨਿ ਵੀਸਾਧਿਕਾਨਿ ਚਤ੍ਤਾਰਿ ਸਤਾਨਿ ਅਟ੍ਠ ਚ ਪਾਣਸਹਸ੍ਸਾਨਿ ਅਹੇਸੁਂ. ਤੇਨਾਹੁ ਪੋਰਾਣਾ –

‘‘ਵਿਸਾਖਾ ¶ ¶ ਵੀਸਤਿ ਪੁਤ੍ਤਾ, ਨਤ੍ਤਾ ਚ ਚਤੁਰੋ ਸਤਾ;

ਪਨਤ੍ਤਾ ਅਟ੍ਠਸਹਸ੍ਸਾ, ਜਮ੍ਬੁਦੀਪੇ ਸੁਪਾਕਟਾ’’ਤਿ.

ਆਯੁ ਵੀਸਵਸ੍ਸਸਤਂ ਅਹੋਸਿ, ਸੀਸੇ ਏਕਮ੍ਪਿ ਪਲਿਤਂ ਨਾਮ ਨਾਹੋਸਿ, ਨਿਚ੍ਚਂ ਸੋਲ਼ਸਵਸ੍ਸੁਦ੍ਦੇਸਿਕਾ ਵਿਯ ਅਹੋਸਿ. ਤਂ ਪੁਤ੍ਤਨਤ੍ਤਪਨਤ੍ਤਪਰਿਵਾਰਂ ਵਿਹਾਰਂ ਗਚ੍ਛਨ੍ਤਿਂ ਦਿਸ੍ਵਾ, ‘‘ਕਤਮਾ ਏਤ੍ਥ ਵਿਸਾਖਾ’’ਤਿ ਪਰਿਪੁਚ੍ਛਿਤਾਰੋ ਹੋਨ੍ਤਿ? ਯੇ ਨਂ ਗਚ੍ਛਨ੍ਤਿਂ ਪਸ੍ਸਨ੍ਤਿ, ‘‘ਇਦਾਨਿ ਥੋਕਂ ਗਚ੍ਛਤੁ, ਗਚ੍ਛਮਾਨਾਵ ਨੋ, ਅਯ੍ਯਾ ਸੋਭਤੀ’’ਤਿ, ਚਿਨ੍ਤੇਨ੍ਤਿ. ਯੇ ਨਂ ਠਿਤਂ ਨਿਸਿਨ੍ਨਂ ਨਿਪਨ੍ਨਂ ਪਸ੍ਸਨ੍ਤਿ, ‘‘ਇਦਾਨਿ ਥੋਕਂ ਨਿਪਜ੍ਜਤੁ, ਨਿਪਨ੍ਨਾਵ ਨੋ, ਅਯ੍ਯਾ, ਸੋਭਤੀ’’ਤਿ ਚਿਨ੍ਤੇਨ੍ਤਿ. ਇਤਿ ਸਾ ‘‘ਚਤੂਸੁ ਇਰਿਯਾਪਥੇਸੁ ਅਸੁਕਇਰਿਯਾਪਥੇਨ ਨਾਮ ਨ ਸੋਭਤੀ’’ਤਿ ਵਤ੍ਤਬ੍ਬਾ ਨ ਹੋਤਿ. ਪਞ੍ਚਨ੍ਨਂ ਖੋ ਪਨ ਹਤ੍ਥੀਨਂ ¶ ਬਲਂ ਧਾਰੇਤਿ. ਰਾਜਾ ‘‘ਵਿਸਾਖਾ ਕਿਰ ਪਞ੍ਚਨ੍ਨਂ ਹਤ੍ਥੀਨਂ ਬਲਂ ਧਾਰੇਤੀ’’ਤਿ ਸੁਤ੍ਵਾ ਤਸ੍ਸਾ ਵਿਹਾਰਂ ਗਨ੍ਤ੍ਵਾ ਧਮ੍ਮਂ ਸੁਤ੍ਵਾ ਆਗਮਨਵੇਲਾਯ ਥਾਮਂ ਵੀਮਂਸਿਤੁਕਾਮੋ ਹਤ੍ਥਿਂ ਵਿਸ੍ਸਜ੍ਜਾਪੇਸਿ, ਸੋ ਸੋਣ੍ਡਂ ਉਕ੍ਖਿਪਿਤ੍ਵਾ ਵਿਸਾਖਾਭਿਮੁਖੋ ਅਗਮਾਸਿ. ਤਸ੍ਸਾ ਪਰਿਵਾਰਿਤ੍ਥਿਯੋ ਪਞ੍ਚਸਤਾ ਏਕਚ੍ਚਾ ਪਲਾਯਿਂਸੁ, ਏਕਚ੍ਚਾ ਨ ਪਰਿਸ੍ਸਜ੍ਜਿਤ੍ਵਾ ‘‘ਕਿਂ ਇਦ’’ਨ੍ਤਿ ਵੁਤ੍ਤੇ – ‘‘ਰਾਜਾ ਕਿਰ ਤੇ, ਅਯ੍ਯੇ, ਬਲਂ ਵੀਮਂਸਿਤੁਕਾਮੋ ਹਤ੍ਥਿਂ ਵਿਸ੍ਸਜ੍ਜਾਪੇਸੀ’’ਤਿ ਵਦਿਂਸੁ. ਵਿਸਾਖਾ ਇਮਂ ਦਿਸ੍ਵਾ, ‘‘ਕਿਂ ਪਲਾਯਿਤੇਨ, ਕਥਂ ਨੁ ਖੋ ਤਂ ਗਣ੍ਹਿਸ੍ਸਾਮੀ’’ਤਿ ਚਿਨ੍ਤੇਤ੍ਵਾ, ‘‘ਸਚੇ ਤਂ ਦਲ਼੍ਹਂ ਗਣ੍ਹਿਸ੍ਸਾਮਿ, ਵਿਨਸ੍ਸੇਯ੍ਯਾ’’ਤਿ ਦ੍ਵੀਹਿ ਅਙ੍ਗੁਲੀਹਿ ਸੋਣ੍ਡਾਯ ਗਹੇਤ੍ਵਾ ਪਟਿਪਣਾਮੇਸਿ. ਹਤ੍ਥੀ ਅਤ੍ਤਾਨਂ ਸਨ੍ਧਾਰੇਤ੍ਵਾ ਠਾਤੁਂ ਨਾਸਕ੍ਖਿ, ਰਾਜਙ੍ਗਣੇ ਉਕ੍ਕੁਟਿਕੋ ਹੁਤ੍ਵਾ ਪਤਿਤੋ. ਮਹਾਜਨੋ ਸਾਧੁਕਾਰਂ ਅਦਾਸਿ. ਸਾਪਿ ਸਪਰਿਵਾਰਾ ਸੋਤ੍ਥਿਨਾ ਗੇਹਂ ਅਗਮਾਸਿ.

ਤੇਨ ਖੋ ਪਨ ਸਮਯੇਨ ਸਾਵਤ੍ਥਿਯਂ ਵਿਸਾਖਾ ਮਿਗਾਰਮਾਤਾ ਬਹੁਪੁਤ੍ਤਾ ਹੋਤਿ ਬਹੁਨਤ੍ਤਾ ਅਰੋਗਪੁਤ੍ਤਾ ਅਰੋਗਨਤ੍ਤਾ ਅਭਿਮਙ੍ਗਲਸਮ੍ਮਤਾ, ਤਾਵਤਕੇਸੁ ਪੁਤ੍ਤਨਤ੍ਤੇਸੁ ਏਕੋਪਿ ਅਨ੍ਤਰਾ ਮਰਣਂ ਪਤ੍ਤੋ ਨਾਮ ਨਾਹੋਸਿ. ਸਾਵਤ੍ਥਿਵਾਸਿਨੋ ਮਙ੍ਗਲੇਸੁ ਛਣੇਸੁ ਵਿਸਾਖਂ ਪਠਮਂ ਨਿਮਨ੍ਤੇਤ੍ਵਾ ਭੋਜੇਨ੍ਤਿ. ਅਥੇਕਸ੍ਮਿਂ ਉਸ੍ਸਵਦਿਵਸੇ ਮਹਾਜਨੇ ਮਣ੍ਡਿਤਪਸਾਧਿਤੇ ਧਮ੍ਮਸ੍ਸਵਨਾਯ ਵਿਹਾਰਂ ਗਚ੍ਛਨ੍ਤੇ ਵਿਸਾਖਾਪਿ ¶ ਨਿਮਨ੍ਤਿਤਟ੍ਠਾਨੇ ਭੁਞ੍ਜਿਤ੍ਵਾ ਮਹਾਲਤਾਪਸਾਧਨਂ ਪਸਾਧੇਤ੍ਵਾ ਮਹਾਜਨੇਨ ਸਦ੍ਧਿਂ ਵਿਹਾਰਂ ਗਨ੍ਤ੍ਵਾ ਆਭਰਣਾਨਿ ਓਮੁਞ੍ਚਿਤ੍ਵਾ ਉਤ੍ਤਰਾਸਙ੍ਗੇਨ ਭਣ੍ਡਿਕਂ ਬਨ੍ਧਿਤ੍ਵਾ ਦਾਸਿਯਾ ਅਦਾਸਿ. ਯਂ ਸਨ੍ਧਾਯ ਵੁਤ੍ਤਂ –

‘‘ਤੇਨ ¶ ਖੋ ਪਨ ਸਮਯੇਨ ਸਾਵਤ੍ਥਿਯਂ ਉਸ੍ਸਵੋ ਹੋਤਿ, ਮਨੁਸ੍ਸਾ ਅਲਙ੍ਕਤਪਟਿਯਤ੍ਤਾ ਆਰਾਮਂ ਗਚ੍ਛਨ੍ਤਿ, ਵਿਸਾਖਾਪਿ ਮਿਗਾਰਮਾਤਾ ਅਲਙ੍ਕਤਪਟਿਯਤ੍ਤਾ ਵਿਹਾਰਂ ਗਚ੍ਛਤਿ. ਅਥ ਖੋ ¶ ਵਿਸਾਖਾ ਮਿਗਾਰਮਾਤਾ ਆਭਰਣਾਨਿ ਓਮੁਞ੍ਚਿਤ੍ਵਾ ਉਤ੍ਤਰਾਸਙ੍ਗੇਨ ਭਣ੍ਡਿਕਂ ਬਨ੍ਧਿਤ੍ਵਾ ਦਾਸਿਯਾ ਅਦਾਸਿ ‘ਹਨ੍ਦ ਜੇ ਇਮਂ ਭਣ੍ਡਿਕਂ ਗਣ੍ਹਾਹੀ’’’ਤਿ (ਪਾਚਿ. ੫੦੩).

ਸਾ ਕਿਰ ਵਿਹਾਰਂ ਗਚ੍ਛਨ੍ਤੀ ਚਿਨ੍ਤੇਸਿ – ‘‘ਏਵਰੂਪਂ ਮਹਗ੍ਘਂ ਪਸਾਧਨਂ ਸੀਸੇ ਪਟਿਮੁਕ੍ਕਂ ਯਾਵ ਪਾਦਪਿਟ੍ਠਿਂ ਅਲਙ੍ਕਾਰਂ ਅਲਙ੍ਕਰਿਤ੍ਵਾ ਵਿਹਾਰਂ ਪਵਿਸਿਤੁਂ ਅਯੁਤ੍ਤ’’ਨ੍ਤਿ ਨਂ ਓਮੁਞ੍ਚਿਤ੍ਵਾ ਭਣ੍ਡਿਕਂ ਕਤ੍ਵਾ ਅਤ੍ਤਨੋ ਪੁਞ੍ਞੇਨੇਵ ਨਿਬ੍ਬਤ੍ਤਾਯ ਪਞ੍ਚਹਤ੍ਥਿਥਾਮਧਰਾਯ ਦਾਸਿਯਾ ਹਤ੍ਥੇ ਅਦਾਸਿ. ਸਾ ਏਵ ਕਿਰ ਤਂ ਗਣ੍ਹਿਤੁਂ ਸਕ੍ਕੋਤਿ. ਤੇਨ ਨਂ ਆਹ – ‘‘ਅਮ੍ਮ, ਇਮਂ ਪਸਾਧਨਂ ਗਣ੍ਹ, ਸਤ੍ਥੁਸਨ੍ਤਿਕਾ ਨਿਵਤ੍ਤਨਕਾਲੇ ਪਸਾਧੇਸ੍ਸਾਮਿ ਨ’’ਨ੍ਤਿ. ਤਂ ਪਨ ਦਤ੍ਵਾ ਘਨਮਟ੍ਠਕਂ ਪਸਾਧਨਂ ਪਸਾਧੇਤ੍ਵਾ ਸਤ੍ਥਾਰਂ ਉਪਸਙ੍ਕਮਿਤ੍ਵਾ ਧਮ੍ਮਂ ਅਸ੍ਸੋਸਿ, ਧਮ੍ਮਸ੍ਸਵਨਾਵਸਾਨੇ ਭਗਵਨ੍ਤਂ ਵਨ੍ਦਿਤ੍ਵਾ ਉਟ੍ਠਾਯ ਪਕ੍ਕਾਮਿ. ਸਾਪਿਸ੍ਸਾ ਦਾਸੀ ਤਂ ਪਸਾਧਨਂ ਪਮੁਟ੍ਠਾ. ਧਮ੍ਮਂ ਸੁਤ੍ਵਾ ਪਨ ਪਕ੍ਕਨ੍ਤਾਯ ਪਰਿਸਾਯ ਸਚੇ ਕਿਞ੍ਚਿ ਪਮੁਟ੍ਠਂ ਹੋਤਿ, ਤਂ ਆਨਨ੍ਦਤ੍ਥੇਰੋ ਪਟਿਸਾਮੇਤਿ. ਇਤਿ ਸੋ ਤਂ ਦਿਵਸਂ ਮਹਾਲਤਾਪਸਾਧਨਂ ਦਿਸ੍ਵਾ ਸਤ੍ਥੁ ਆਰੋਚੇਸਿ – ‘‘ਭਨ੍ਤੇ, ਵਿਸਾਖਾ ਪਸਾਧਨਂ ਪਮੁਸ੍ਸਿਤ੍ਵਾ ਗਤਾ’’ਤਿ. ‘‘ਏਕਮਨ੍ਤਂ ਠਪੇਹਿ, ਆਨਨ੍ਦਾ’’ਤਿ. ਥੇਰੋ ਤਂ ਉਕ੍ਖਿਪਿਤ੍ਵਾ ਸੋਪਾਨਪਸ੍ਸੇ ਲਗ੍ਗੇਤ੍ਵਾ ¶ ਠਪੇਸਿ.

ਵਿਸਾਖਾਪਿ ਸੁਪ੍ਪਿਯਾਯ ਸਦ੍ਧਿਂ ‘‘ਆਗਨ੍ਤੁਕਗਮਿਕਗਿਲਾਨਾਦੀਨਂ ਕਤ੍ਤਬ੍ਬਯੁਤ੍ਤਕਂ ਜਾਨਿਸ੍ਸਾਮੀ’’ਤਿ ਅਨ੍ਤੋਵਿਹਾਰੇ ਵਿਚਰਿ. ਤਾ ਪਨ ਉਪਾਸਿਕਾਯੋ ਅਨ੍ਤੋਵਿਹਾਰੇ ਦਿਸ੍ਵਾ ਸਪ੍ਪਿਮਧੁਤੇਲਾਦੀਹਿ ਅਤ੍ਥਿਕਾ ਪਕਤਿਯਾਵ ਦਹਰਾ ਚ ਸਾਮਣੇਰਾ ਚ ਥਾਲਕਾਦੀਨਿ ਗਹੇਤ੍ਵਾ ਉਪਸਙ੍ਕਮਨ੍ਤਿ. ਤਸ੍ਮਿਮ੍ਪਿ ਦਿਵਸੇ ਤਥੇਵ ਕਰਿਂਸੁ. ਅਥੇਕਂ ਗਿਲਾਨਂ ਭਿਕ੍ਖੁਂ ਦਿਸ੍ਵਾ ਸੁਪ੍ਪਿਯਾ (ਮਹਾਵ. ੨੮੦) ‘‘ਕੇਨਤ੍ਥੋ ਅਯ੍ਯਸ੍ਸਾ’’ਤਿ ਪੁਚ੍ਛਿਤ੍ਵਾ ‘‘ਪਟਿਚ੍ਛਾਦਨੀਯੇਨਾ’’ਤਿ ਵੁਤ੍ਤੇ ਹੋਤੁ, ਅਯ੍ਯ, ਪੇਸੇਸ੍ਸਾਮੀਤਿ ਦੁਤਿਯਦਿਵਸੇ ਕਪ੍ਪਿਯਮਂਸਂ ਅਲਭਨ੍ਤੀ ਅਤ੍ਤਨੋ ਊਰੁਮਂਸੇਨ ਕਤ੍ਤਬ੍ਬਕਿਚ੍ਚਂ ਕਤ੍ਵਾ ਪੁਨ ਸਤ੍ਥਰਿ ਪਸਾਦੇਨ ਪਾਕਤਿਕਸਰੀਰਾਵ ਅਹੋਸਿ. ਵਿਸਾਖਾਪਿ ਗਿਲਾਨੇ ਚ ਦਹਰੇ ਚ ਸਾਮਣੇਰੇ ਚ ਓਲੋਕੇਤ੍ਵਾ ਅਞ੍ਞੇਨ ਦ੍ਵਾਰੇਨ ਨਿਕ੍ਖਮਿਤ੍ਵਾ ਵਿਹਾਰੂਪਚਾਰੇ ਠਿਤਾ, ‘‘ਅਮ੍ਮ, ਪਸਾਧਨਂ ਆਹਰ ਪਸਾਧੇਸ੍ਸਾਮੀ’’ਤਿ ਆਹ. ਤਸ੍ਮਿਂ ਖਣੇ ਸਾ ਦਾਸੀ ਪਮੁਸ੍ਸਿਤ੍ਵਾ ਨਿਕ੍ਖਨ੍ਤਭਾਵਂ ਞਤ੍ਵਾ, ‘‘ਅਯ੍ਯੇ, ਪਮੁਟ੍ਠਾਮ੍ਹੀ’’ਤਿ ਆਹ. ‘‘ਤੇਨ ਹਿ ਗਨ੍ਤ੍ਵਾ ਗਣ੍ਹਿਤ੍ਵਾ ਏਹਿ, ਸਚੇ ਪਨ ¶ ਮਯ੍ਹਂ ਅਯ੍ਯੇਨ ਆਨਨ੍ਦਤ੍ਥੇਰੇਨ ਉਕ੍ਖਿਪਿਤ੍ਵਾ ਅਞ੍ਞਸ੍ਮਿਂ ਠਾਨੇ ਠਪਿਤਂ ਹੋਤਿ, ਮਾ ਆਹਰੇਯ੍ਯਾਸਿ, ਅਯ੍ਯਸ੍ਸੇਵ ਤਂ ਮਯਾ ਪਰਿਚ੍ਚਤ੍ਤ’’ਨ੍ਤਿ. ਜਾਨਾਤਿ ਕਿਰ ਸਾ ‘‘ਕੁਲਮਨੁਸ੍ਸਾਨਂ ਪਮੁਟ੍ਠਭਣ੍ਡਕਂ ਥੇਰੋ ਪਟਿਸਾਮੇਤੀ’’ਤਿ; ਤਸ੍ਮਾ ਏਵਮਾਹ. ਥੇਰੋਪਿ ਤਂ ਦਾਸਿਂ ਦਿਸ੍ਵਾਵ ‘‘ਕਿਮਤ੍ਥਂ ਆਗਤਾਸੀ’’ਤਿ ਪੁਚ੍ਛਿਤ੍ਵਾ, ‘‘ਅਯ੍ਯਾਯ ਮੇ ਪਸਾਧਨਂ ਪਮੁਸ੍ਸਿਤ੍ਵਾ ਆਗਤਾਮ੍ਹੀ’’ਤਿ ਵੁਤ੍ਤੇ, ‘‘ਏਤਸ੍ਮਿਂ ਮੇ ਸੋਪਾਨਪਸ੍ਸੇ ਠਪਿਤਂ, ਗਚ੍ਛ ਨਂ ਗਣ੍ਹਾਹੀ’’ਤਿ ਆਹ. ਸਾ, ‘‘ਅਯ੍ਯ, ਤੁਮ੍ਹਾਕਂ ਹਤ੍ਥੇਨ ਆਮਟ੍ਠਭਣ੍ਡਕਂ ਮਯ੍ਹਂ ਅਯ੍ਯਾਯ ¶ ਅਨਾਹਾਰਿਯਂ ਕਤ’’ਨ੍ਤਿ ਵਤ੍ਵਾ ਤੁਚ੍ਛਹਤ੍ਥਾਵ ਗਨ੍ਤ੍ਵਾ, ‘‘ਕਿਂ, ਅਮ੍ਮਾ’’ਤਿ ਵਿਸਾਖਾਯ ਪੁਟ੍ਠਾ ਤਮਤ੍ਥਂ ਆਰੋਚੇਸਿ. ‘‘ਅਮ੍ਮ ¶ , ਨਾਹਂ ਮਮ ਅਯ੍ਯੇਨ ਆਮਟ੍ਠਭਣ੍ਡਂ ਪਿਲਨ੍ਧਿਸ੍ਸਾਮਿ, ਪਰਿਚ੍ਚਤ੍ਤਂ ਮਯਾ. ਅਯ੍ਯਾਨਂ ਪਨ ਪਟਿਜਗ੍ਗਿਤੁਂ ਦੁਕ੍ਖਂ, ਤਂ ਵਿਸ੍ਸਜ੍ਜੇਤ੍ਵਾ ਕਪ੍ਪਿਯਭਣ੍ਡਂ ਉਪਨੇਸ੍ਸਾਮਿ, ਗਚ੍ਛ, ਤਂ ਆਹਰਾਹੀ’’ਤਿ. ਸਾ ਗਨ੍ਤ੍ਵਾ ਆਹਰਿ. ਵਿਸਾਖਾ ਤਂ ਅਪਿਲਨ੍ਧਿਤ੍ਵਾਵ ਕਮ੍ਮਾਰੇ ਪਕ੍ਕੋਸਾਪੇਤ੍ਵਾ ਅਗ੍ਘਾਪੇਸਿ. ਤੇਹਿ ‘‘ਨਵ ਕੋਟਿਯੋ ਅਗ੍ਘਤਿ, ਹਤ੍ਥਕਾਰਾਪਣਿਯਂ ਪਨਸ੍ਸ ਸਤਸਹਸ੍ਸ’’ਨ੍ਤਿ ਵੁਤ੍ਤੇ ਪਸਾਧਨਂ ਯਾਨੇ ਠਪਾਪੇਤ੍ਵਾ ‘‘ਤੇਨ ਹਿ ਤਂ ਵਿਕ੍ਕਿਣਥਾ’’ਤਿ ਆਹ. ਭਤ੍ਤਕਂ ਧਨਂ ਦਤ੍ਵਾ ਗਣ੍ਹਿਂਤੁ ਨ ਕੋਚਿ ਸਕ੍ਖਿਸ੍ਸਤਿ. ਤਞ੍ਹਿ ਪਸਾਧਨਂ ਪਸਾਧੇਤੁਂ ਅਨੁਚ੍ਛਵਿਕਾ ਇਤ੍ਥਿਯੋ ਨਾਮ ਦੁਲ੍ਲਭਾ. ਪਥਵਿਮਣ੍ਡਲਸ੍ਮਿਞ੍ਹਿ ਤਿਸ੍ਸੋਵ ਇਤ੍ਥਿਯੋ ਮਹਾਲਤਾਪਸਾਧਨਂ ਲਭਿਂਸੁ ਵਿਸਾਖਾ ਮਹਾਉਪਾਸਿਕਾ, ਬਨ੍ਧੁਲਮਲ੍ਲਸੇਨਾਪਤਿਸ੍ਸ ਭਰਿਯਾ, ਮਲ੍ਲਿਕਾ, ਬਾਰਾਣਸੀਸੇਟ੍ਠਿਨੋ ਧੀਤਾਤਿ.

ਤਸ੍ਮਾ ਵਿਸਾਖਾ ਸਯਮੇਵ ਤਸ੍ਸ ਮੂਲਂ ਦਤ੍ਵਾ ਸਤਸਹਸ੍ਸਾਧਿਕਾ ਨਵ ਕੋਟਿਯੋ ਸਕਟੇ ਆਰੋਪੇਤ੍ਵਾ ਵਿਹਾਰਂ ਨੇਤ੍ਵਾ ਸਤ੍ਥਾਰਂ ਵਨ੍ਦਿਤ੍ਵਾ, ‘‘ਭਨ੍ਤੇ, ਮਯ੍ਹਂ ਅਯ੍ਯੇਨ ਆਨਨ੍ਦਤ੍ਥੇਰੇਨ ਮਮ ਪਸਾਧਨਂ ਹਤ੍ਥੇਨ ਆਮਟ੍ਠਂ, ਤੇਨ ਆਮਟ੍ਠਕਾਲਤੋ ਪਟ੍ਠਾਯ ਨ ਸਕ੍ਕਾ ਤਂ ਮਯਾ ਪਿਲਨ੍ਧਿਤੁਂ. ਤਂ ਪਨ ਵਿਸ੍ਸਜ੍ਜੇਤ੍ਵਾ ਕਪ੍ਪਿਯਂ ਉਪਨੇਸ੍ਸਾਮੀਤਿ ਵਿਕ੍ਕਿਣਾਪੇਨ੍ਤੀ ਅਞ੍ਞਂ ਤਂ ਗਣ੍ਹਿਤੁਂ ਸਮਤ੍ਥਂ ਅਦਿਸ੍ਵਾ ਅਹਮੇਵ ਤਸ੍ਸ ਮੂਲਂ ਗਾਹਾਪੇਤ੍ਵਾ ਆਗਤਾ, ਚਤੂਸੁ ਪਚ੍ਚਯੇਸੁ ਕਤਰਪਚ੍ਚਯੇਨ ਉਪਨੇਸ੍ਸਾਮਿ, ਭਨ੍ਤੇ’’ਤਿ. ਪਾਚੀਨਦ੍ਵਾਰੇ ਸਙ੍ਘਸ੍ਸ ਵਸਨਟ੍ਠਾਨਂ ¶ ਕਾਤੁਂ ਤੇ ਯੁਤ੍ਤਂ ਵਿਸਾਖੇਤਿ ‘‘ਯੁਤ੍ਤਂ, ਭਨ੍ਤੇ’’ਤਿ ਵਿਸਾਖਾ ਤੁਟ੍ਠਮਾਨਸਾ ਨਵਕੋਟੀਹਿ ਭੂਮਿਮੇਵ ਗਣ੍ਹਿ. ਅਪਰਾਹਿ ਨਵਕੋਟੀਹਿ ਵਿਹਾਰਂ ਕਾਤੁਂ ਆਰਭਿ.

ਅਥੇਕਦਿਵਸਂ ਸਤ੍ਥਾ ਪਚ੍ਚੂਸਸਮਯੇ ਲੋਕਂ ਵੋਲੋਕੇਨ੍ਤੋ ਦੇਵਲੋਕਾ ਚਵਿਤ੍ਵਾ ਭਦ੍ਦਿਯਨਗਰੇ ਸੇਟ੍ਠਿਕੁਲੇ ਨਿਬ੍ਬਤ੍ਤਸ੍ਸ ਭਦ੍ਦਿਯਸ੍ਸ ਨਾਮ ਸੇਟ੍ਠਿਪੁਤ੍ਤਸ੍ਸ ਉਪਨਿਸ੍ਸਯਸਮ੍ਪਤ੍ਤਿਂ ਦਿਸ੍ਵਾ ਅਨਾਥਪਿਣ੍ਡਿਕਸ੍ਸ ਗੇਹੇ ਭਤ੍ਤਕਿਚ੍ਚਂ ¶ ਕਤ੍ਵਾ ਉਤ੍ਤਰਦ੍ਵਾਰਾਭਿਮੁਖੋ ਅਹੋਸਿ. ਪਕਤਿਯਾ ਹਿ ਸਤ੍ਥਾ ਵਿਸਾਖਾਯ ਗੇਹੇ ਭਿਕ੍ਖਂ ਗਣ੍ਹਿਤ੍ਵਾ ਦਕ੍ਖਿਣਦ੍ਵਾਰੇਨ ਨਿਕ੍ਖਮਿਤ੍ਵਾ ਜੇਤਵਨੇ ਵਸਤਿ. ਅਨਾਥਪਿਣ੍ਡਿਕਸ੍ਸ ਗੇਹੇ ਭਿਕ੍ਖਂ ਗਹੇਤ੍ਵਾ ਪਾਚੀਨਦ੍ਵਾਰੇਨ ਨਿਕ੍ਖਮਿਤ੍ਵਾ ਪੁਬ੍ਬਾਰਾਮੇ ਵਸਤਿ. ਉਤ੍ਤਰਦ੍ਵਾਰਂ ਸਨ੍ਧਾਯ ਗਚ੍ਛਨ੍ਤਂਯੇਵ ਭਗਵਨ੍ਤਂ ਦਿਸ੍ਵਾ, ‘‘ਚਾਰਿਕਂ ਪਕ੍ਕਮਿਸ੍ਸਤੀ’’ਤਿ ਜਾਨਨ੍ਤਿ. ਵਿਸਾਖਾਪਿ ਤਂ ਦਿਵਸਂ ‘‘ਸਤ੍ਥਾ ਉਤ੍ਤਰਦ੍ਵਾਰਾਭਿਮੁਖੋ ਗਤੋ’’ਤਿ ਸੁਤ੍ਵਾ ਵੇਗੇਨ ਗਨ੍ਤ੍ਵਾ ਵਨ੍ਦਿਤ੍ਵਾ ਆਹ – ‘‘ਚਾਰਿਕਂ ਗਨ੍ਤੁਕਾਮਤ੍ਥ, ਭਨ੍ਤੇ’’ਤਿ? ‘‘ਆਮ, ਵਿਸਾਖੇ’’ਤਿ. ‘‘ਭਨ੍ਤੇ, ਏਤ੍ਤਕਂ ਧਨਂ ਪਰਿਚ੍ਚਜਿਤ੍ਵਾ ਤੁਮ੍ਹਾਕਂ ਵਿਹਾਰਂ ਕਾਰੇਮਿ, ਨਿਵਤ੍ਤਥ, ਭਨ੍ਤੇ’’ਤਿ. ‘‘ਅਨਿਵਤ੍ਤਗਮਨਂ ਇਦਂ ਵਿਸਾਖੇ’’ਤਿ. ਸਾ ‘‘ਅਦ੍ਧਾ ਹੇਤੁਸਮ੍ਪਨ੍ਨਂ ਕਞ੍ਚਿ ਪਸ੍ਸਿਸ੍ਸਤਿ ਭਗਵਾ’’ਤਿ ਚਿਨ੍ਤੇਤ੍ਵਾ, ‘‘ਤੇਨ ਹਿ, ਭਨ੍ਤੇ, ਮਯ੍ਹਂ ਕਤਾਕਤਵਿਜਾਨਨਕਂ ਏਕਂ ਭਿਕ੍ਖੁਂ ਨਿਵਤ੍ਤੇਤ੍ਵਾ ਗਚ੍ਛਥਾ’’ਤਿ ਆਹ. ‘‘ਯਂ ਰੁਚ੍ਚਸਿ, ਤਸ੍ਸ ਪਤ੍ਤਂ ¶ ਗਣ੍ਹ ਵਿਸਾਖੇ’’ਤਿ ਆਹ. ਸਾ ਕਿਞ੍ਚਾਪਿ ਆਨਨ੍ਦਤ੍ਥੇਰਂ ਪਿਯਾਯਤਿ, ‘‘ਮਹਾਮੋਗ੍ਗਲ੍ਲਾਨਤ੍ਥੇਰੋ ਇਦ੍ਧਿਮਾ, ਏਤਂ ਮੇ ਨਿਸ੍ਸਾਯ ਕਮ੍ਮਂ ਲਹੁਂ ¶ ਨਿਪ੍ਫਜ੍ਜਿਸ੍ਸਤੀ’’ਤਿ ਪਨ ਚਿਨ੍ਤੇਤ੍ਵਾ ਥੇਰਸ੍ਸ ਪਤ੍ਤਂ ਗਣ੍ਹਿ. ਥੇਰੋ ਸਤ੍ਥਾਰਂ ਓਲੋਕੇਸਿ. ਸਤ੍ਥਾ ‘‘ਤਵ ਪਰਿਵਾਰੇ ਪਞ੍ਚਸਤੇ ਭਿਕ੍ਖੂ ਗਹੇਤ੍ਵਾ ਨਿਵਤ੍ਤ ਮੋਗ੍ਗਲ੍ਲਾਨਾ’’ਤਿ ਆਹ. ਸੋ ਤਥਾ ਅਕਾਸਿ. ਤਸ੍ਸਾਨੁਭਾਵੇਨ ਪਞ੍ਞਾਸਸਟ੍ਠਿਯੋਜਨਾਨਿਪਿ ਰੁਕ੍ਖਤ੍ਥਾਯ ਚ ਪਾਸਾਣਤ੍ਥਾਯ ਚ ਗਤਾ ਮਨੁਸ੍ਸਾ ਮਹਨ੍ਤੇ ਮਹਨ੍ਤੇ ਰੁਕ੍ਖੇ ਚ ਪਾਸਾਣੇ ਚ ਗਹੇਤ੍ਵਾ ਤਂ ਦਿਵਸਮੇਵ ਆਗਚ੍ਛਨ੍ਤਿ, ਨੇਵ ਸਕਟੇ ਰੁਕ੍ਖਪਾਸਾਣੇ ਆਰੋਪੇਨ੍ਤਾ ਕਿਲਮਨ੍ਤਿ, ਨ ਅਕ੍ਖੋ ਭਿਜ੍ਜਤਿ. ਨ ਚਿਰਸ੍ਸੇਵ ਦ੍ਵੇਭੂਮਿਕਂ ਪਾਸਾਦਂ ਕਰਿਂਸੁ. ਹੇਟ੍ਠਾਭੂਮਿਯਂ ਪਞ੍ਚ ਗਬ੍ਭਸਤਾਨਿ, ਉਪਰਿਭੂਮਿਯਂ ਪਞ੍ਚ ਗਬ੍ਭਸਤਾਨੀਤਿ ਗਬ੍ਭਸਹਸ੍ਸਪਟਿਮਣ੍ਡਿਤੋ ਪਾਸਾਦੋ ਅਹੋਸਿ. ਅਟ੍ਠਕਰੀਸੇ ਪਰਿਸੁਦ੍ਧੇ ਭੂਮਿਭਾਗੇ ਪਾਸਾਦਂ ਕਾਰਾਪੇਸਿ, ‘‘ਸੁਦ੍ਧਪਾਸਾਦੋ ਪਨ ਨ ਸੋਭਤੀ’’ਤਿ ਤਂ ਪਰਿਵਾਰੇਤ੍ਵਾ ਪਞ੍ਚ ਪਧਾਨਵੇਤ੍ਤਗੇਹਸਤਾਨਿ, ਪਞ੍ਚ ਚੂਲ਼ਪਾਸਾਦਸਤਾਨਿ, ਪਞ੍ਚ ਦੀਘਮਾਲ਼ਕਸਤਾਨਿ ਕਾਰਾਪੇਸਿ.

ਅਥ ਸਤ੍ਥਾ ਨਵਹਿ ਮਾਸੇਹਿ ਚਾਰਿਕਂ ਚਰਿਤ੍ਵਾ ਪੁਨ ਸਾਵਤ੍ਥਿਂ ਅਗਮਾਸਿ. ਵਿਸਾਖਾਯਪਿ ਪਾਸਾਦੇ ਕਮ੍ਮਂ ਨਵਹਿ ਮਾਸੇਹਿ ਨਿਟ੍ਠਿਤਂ. ਪਾਸਾਦਕੂਟਂ ਘਨਕੋਟ੍ਟਿਤਰਤ੍ਤਸੁਵਣ੍ਣੇਨੇਵ ਸਟ੍ਠਿਉਦਕਘਟਗਣ੍ਹਨਕਂ ¶ ਕਾਰਾਪੇਸਿ. ‘‘ਸਤ੍ਥਾ ਜੇਤਵਨਵਿਹਾਰਂ ਗਚ੍ਛਤੀ’’ਤਿ ਚ ਸੁਤ੍ਵਾ ਪਚ੍ਚੁਗ੍ਗਮਨਂ ਕਤ੍ਵਾ ਸਤ੍ਥਾਰਂ ਅਤ੍ਤਨੋ ਵਿਹਾਰਂ ਨੇਤ੍ਵਾ ਪਟਿਞ੍ਞਂ ਗਣ੍ਹਿ, ‘‘ਭਨ੍ਤੇ, ਇਮਂ ਚਤੁਮਾਸਂ ਭਿਕ੍ਖੁਸਙ੍ਘਂ ਗਹੇਤ੍ਵਾ ਇਧੇਵ ਵਸਥ, ਪਾਸਾਦਮਹਂ ਕਰਿਸ੍ਸਾਮੀ’’ਤਿ. ਸਤ੍ਥਾ ਅਧਿਵਾਸੇਸਿ. ਸਾ ¶ ਤਤੋ ਪਟ੍ਠਾਯ ਬੁਦ੍ਧਪ੍ਪਮੁਖਸ੍ਸ ਭਿਕ੍ਖੁਸਙ੍ਘਸ੍ਸ ਵਿਹਾਰੇ ਏਵ ਦਾਨਂ ਦੇਤਿ. ਅਥਸ੍ਸਾ ਏਕਾ ਸਹਾਯਿਕਾ ਸਤਸਹਸ੍ਸਗ੍ਘਨਕਂ ਏਕਂ ਵਤ੍ਥਂ ਆਦਾਯ ਆਗਨ੍ਤ੍ਵਾ, ‘‘ਸਹਾਯਿਕੇ ਅਹਂ ਇਮਂ ਵਤ੍ਥਂ ਤਵ ਪਾਸਾਦੇ ਭੂਮਤ੍ਥਰਣਸਙ੍ਖੇਪੇਨ ਅਤ੍ਥਰਿਤੁਕਾਮਾ, ਅਤ੍ਥਰਣਟ੍ਠਾਨਂ ਮੇ ਆਚਿਕ੍ਖਥਾ’’ਤਿ ਆਹ. ‘‘ਸਾਧੁ ਸਹਾਯਿਕੇ, ਸਚੇ ਤ੍ਯਾਹਂ ‘ਓਕਾਸੋ ਨਤ੍ਥੀ’ਤਿ ਵਕ੍ਖਾਮਿ, ਤ੍ਵਂ ‘ਮੇ ਓਕਾਸਂ ਅਦਾਤੁਕਾਮਾ’ਤਿ ਮਞ੍ਞਿਸ੍ਸਸਿ, ਸਯਮੇਵ ਪਾਸਾਦਸ੍ਸ ਦ੍ਵੇ ਭੂਮਿਯੋ ਗਬ੍ਭਸਹਸ੍ਸਞ੍ਚ ਓਲੋਕੇਤ੍ਵਾ ਅਤ੍ਥਰਣਟ੍ਠਾਨਂ ਜਾਨਾਹੀ’’ਤਿ ਆਹ. ਸਾ ਸਤਸਹਸ੍ਸਗ੍ਘਨਕਂ ਵਤ੍ਥਂ ਗਹੇਤ੍ਵਾ ਤਤ੍ਥ ਤਤ੍ਥ ਵਿਚਰਨ੍ਤੀ ਤਤੋ ਅਪ੍ਪਤਰਮੂਲਂ ਵਤ੍ਥਂ ਅਦਿਸ੍ਵਾ ‘‘ਨਾਹਂ ਇਮਸ੍ਮਿਂ ਪਾਸਾਦੇ ਪੁਞ੍ਞਭਾਗਂ ਲਭਾਮੀ’’ਤਿ ਦੋਮਨਸ੍ਸਪ੍ਪਤ੍ਤਾ ਏਕਸ੍ਮਿਂ ਠਾਨੇ ਰੋਦਨ੍ਤੀ ਅਟ੍ਠਾਸਿ. ਅਥ ਨਂ ਆਨਨ੍ਦਤ੍ਥੇਰੋ ਦਿਸ੍ਵਾ, ‘‘ਕਸ੍ਮਾ ਰੋਦਸੀ’’ਤਿ ਪੁਚ੍ਛਿ. ਸਾ ਤਮਤ੍ਥਂ ਆਰੋਚੇਸਿ. ਥੇਰੋ ‘‘ਮਾ ਚਿਨ੍ਤਯਿ, ਅਹਂ ਤੇ ਅਤ੍ਥਰਣਟ੍ਠਾਨਂ ਆਚਿਕ੍ਖਿਸ੍ਸਾਮੀ’’ਤਿ ਵਤ੍ਵਾ, ‘‘ਸੋਪਾਨਪਾਦਮੂਲੇ ਪਾਦਧੋਵਨਟ੍ਠਾਨੇ ਇਮਂ ਪਾਦਪੁਞ੍ਛਨਕਂ ਕਤ੍ਵਾ ਅਤ੍ਥਰਾਹਿ, ਭਿਕ੍ਖੂ ਪਾਦੇ ਧੋਵਿਤ੍ਵਾ ਪਠਮਂ ਏਤ੍ਥ ਪਾਦਂ ਪੁਞ੍ਛਿਤ੍ਵਾ ¶ ਅਨ੍ਤੋ ਪਵਿਸਿਸ੍ਸਨ੍ਤਿ, ਏਵਂ ਤੇ ਮਹਪ੍ਫਲਂ ਭਵਿਸ੍ਸਤੀ’’ਤਿ ਆਹ. ਵਿਸਾਖਾਯ ਕਿਰੇਤਂ ਅਸਲ੍ਲਕ੍ਖਿਤਟ੍ਠਾਨਂ.

ਵਿਸਾਖਾ ਚਤ੍ਤਾਰੋ ਮਾਸੇ ਅਨ੍ਤੋਵਿਹਾਰੇ ਬੁਦ੍ਧਪ੍ਪਮੁਖਸ੍ਸ ਭਿਕ੍ਖੁਸਙ੍ਘਸ੍ਸ ਦਾਨਂ ਅਦਾਸਿ, ਅਵਸਾਨਦਿਵਸੇ ਭਿਕ੍ਖੁਸਙ੍ਘਸ੍ਸ ਚੀਵਰਸਾਟਕੇ ਅਦਾਸਿ. ਸਙ੍ਘਨਵਕੇਨ ਲਦ੍ਧਚੀਵਰਸਾਟਕਾ ਸਹਸ੍ਸਗ੍ਘਨਕਾ ¶ ਹੋਨ੍ਤਿ. ਸਬ੍ਬੇਸਂ ਪਤ੍ਤਾਨਿ ਪੂਰੇਤ੍ਵਾ ਭੇਸਜ੍ਜਂ ਅਦਾਸਿ. ਦਾਨਪਰਿਚ੍ਚਾਗੇ ਨਵ ਕੋਟਿਯੋ ਅਗਮਂਸੁ. ਇਤਿ ਵਿਹਾਰਸ੍ਸ ਭੂਮਿਗ੍ਗਹਣੇ ਨਵ ਕੋਟਿਯੋ, ਵਿਹਾਰਸ੍ਸ ਕਾਰਾਪਨੇ ਨਵ, ਵਿਹਾਰਮਹੇ ਨਵਾਤਿ ਸਬ੍ਬਾਪਿ ਸਤ੍ਤਵੀਸਤਿ ਕੋਟਿਯੋ ਸਾ ਬੁਦ੍ਧਸਾਸਨੇ ਪਰਿਚ੍ਚਜਿ. ਇਤ੍ਥਿਭਾਵੇ ਠਤ੍ਵਾ ਮਿਚ੍ਛਾਦਿਟ੍ਠਿਕਸ੍ਸ ਗੇਹੇ ਵਸਮਾਨਾਯ ਏਵਰੂਪੋ ਮਹਾਪਰਿਚ੍ਚਾਗੋ ਨਾਮ ਅਞ੍ਞਿਸ੍ਸਾ ਨਤ੍ਥਿ. ਸਾ ਵਿਹਾਰਮਹਸ੍ਸ ਨਿਟ੍ਠਿਤਦਿਵਸੇ ਵਡ੍ਢਮਾਨਕਚ੍ਛਾਯਾਯ ਪੁਤ੍ਤਨਤ੍ਤਪਨਤ੍ਤਪਰਿਵੁਤਾ ‘‘ਯਂ ਯਂ ਮਯਾ ਪੁਬ੍ਬੇ ਪਤ੍ਥਿਤਂ, ਸਬ੍ਬਮੇਵ ਮਤ੍ਥਕਂ ਪਤ੍ਤ’’ਨ੍ਤਿ ਪਾਸਾਦਂ ਅਨੁਪਰਿਯਾਯਨ੍ਤੀ ਪਞ੍ਚਹਿ ਗਾਥਾਹਿ ਮਧੁਰਸਦ੍ਦੇਨ ਇਮਂ ਉਦਾਨਂ ਉਦਾਨੇਸਿ –

‘‘ਕਦਾਹਂ ਪਾਸਾਦਂ ਰਮ੍ਮਂ, ਸੁਧਾਮਤ੍ਤਿਕਲੇਪਨਂ;

ਵਿਹਾਰਦਾਨਂ ਦਸ੍ਸਾਮਿ, ਸਙ੍ਕਪ੍ਪੋ ਮਯ੍ਹ ਪੂਰਿਤੋ.

‘‘ਕਦਾਹਂ ¶ ਮਞ੍ਚਪੀਠਞ੍ਚ, ਭਿਸਿਬਿਮ੍ਬੋਹਨਾਨਿ ਚ;

ਸੇਨਾਸਨਭਣ੍ਡਂ ਦਸ੍ਸਾਮਿ, ਸਙ੍ਕਪ੍ਪੋ ਮਯ੍ਹ ਪੂਰਿਤੋ.

‘‘ਕਦਾਹਂ ¶ ਸਲਾਕਭਤ੍ਤਂ, ਸੁਚਿਂ ਮਂਸੂਪਸੇਚਨਂ;

ਭੋਜਨਦਾਨਂ ਦਸ੍ਸਾਮਿ, ਸਙ੍ਕਪ੍ਪੋ ਮਯ੍ਹ ਪੂਰਿਤੋ.

‘‘ਕਦਾਹਂ ਕਾਸਿਕਂ ਵਤ੍ਥਂ, ਖੋਮਕਪ੍ਪਾਸਿਕਾਨਿ ਚ;

ਚੀਵਰਦਾਨਂ ਦਸ੍ਸਾਮਿ, ਸਙ੍ਕਪ੍ਪੋ ਮਯ੍ਹ ਪੂਰਿਤੋ.

‘‘ਕਦਾਹਂ ਸਪ੍ਪਿਨਵਨੀਤਂ, ਮਧੁਤੇਲਞ੍ਚ ਫਾਣਿਤਂ;

ਭੇਸਜ੍ਜਦਾਨਂ ਦਸ੍ਸਾਮਿ, ਸਙ੍ਕਪ੍ਪੋ ਮਯ੍ਹ ਪੂਰਿਤੋ’’ਤਿ.

ਭਿਕ੍ਖੂ ਤਸ੍ਸਾ ਸਦ੍ਦਂ ਸੁਤ੍ਵਾ ਸਤ੍ਥੁ ਆਰੋਚਯਿਂਸੁ – ‘‘ਭਨ੍ਤੇ, ਅਮ੍ਹੇਹਿ ਏਤ੍ਤਕੇ ਅਦ੍ਧਾਨੇ ਵਿਸਾਖਾਯ ਗਾਯਨਂ ਨਾਮ ਨ ਦਿਟ੍ਠਪੁਬ੍ਬਂ, ਸਾ ਅਜ੍ਜ ਪੁਤ੍ਤਨਤ੍ਤਪਨਤ੍ਤਪਰਿਵੁਤਾ ਗਾਯਮਾਨਾ ਪਾਸਾਦਂ ਅਨੁਪਰਿਯਾਯਤਿ, ਕਿਂ ਨੁ ਖ੍ਵਸ੍ਸਾ ਪਿਤ੍ਤਂ ਵਾ ਕੁਪਿਤਂ, ਉਦਾਹੁ ਉਮ੍ਮਤ੍ਤਿਕਾ ਜਾਤਾ’’ਤਿ? ਸਤ੍ਥਾ ‘‘ਨ, ਭਿਕ੍ਖਵੇ, ਮਯ੍ਹਂ ਧੀਤਾ ਗਾਯਤਿ, ਅਤ੍ਤਨੋ ਪਨਸ੍ਸਾ ਅਜ੍ਝਾਸਯੋ ਪਰਿਪੁਣ੍ਣੋ, ਸਾ ‘ਪਤ੍ਥਿਤਪਤ੍ਥਨਾ ਮੇ ਮਤ੍ਥਕਂ ਪਤ੍ਤਾ’ਤਿ ਤੁਟ੍ਠਮਾਨਸਾ ਉਦਾਨਂ ਉਦਾਨੇਨ੍ਤੀ ਵਿਚਰਤੀ’’ਤਿ ਵਤ੍ਵਾ ‘‘ਕਦਾ ਪਨ, ਭਨ੍ਤੇ, ਤਾਯ ਪਤ੍ਥਨਾ ਪਤ੍ਥਿਤਾ’’ਤਿ? ‘‘ਸੁਣਿਸ੍ਸਥ, ਭਿਕ੍ਖਵੇ’’ਤਿ. ‘‘ਸੁਣਿਸ੍ਸਾਮ, ਭਨ੍ਤੇ’’ਤਿ ਵੁਤ੍ਤੇ ਅਤੀਤਂ ਆਹਰਿ –

‘‘ਅਤੀਤੇ ¶ , ਭਿਕ੍ਖਵੇ, ਇਤੋ ਕਪ੍ਪਸਤਸਹਸ੍ਸਮਤ੍ਥਕੇ ਪਦੁਮੁਤ੍ਤਰੋ ਨਾਮ ਬੁਦ੍ਧੋ ਲੋਕੇ ਨਿਬ੍ਬਤ੍ਤਿ. ਤਸ੍ਸ ਵਸ੍ਸਸਤਸਹਸ੍ਸਂ ਆਯੁ ਅਹੋਸਿ, ਖੀਣਾਸਵਾਨਂ ਸਤਸਹਸ੍ਸਪਰਿਵਾਰੋ, ਨਗਰਂ ਹਂਸਵਤੀ ਨਾਮ, ਪਿਤਾ ਸੁਨਨ੍ਦੋ ਨਾਮ ਰਾਜਾ, ਮਾਤਾ ਸੁਜਾਤਾ ਨਾਮ ਦੇਵੀ, ਤਸ੍ਸ ਅਗ੍ਗਉਪਟ੍ਠਾਯਿਕਾ ਏਕਾ ਉਪਾਸਿਕਾ ਅਟ੍ਠ ਵਰੇ ਯਾਚਿਤ੍ਵਾ ਮਾਤੁਟ੍ਠਾਨੇ ਠਤ੍ਵਾ ਸਤ੍ਥਾਰਂ ਚਤੂਹਿ ਪਚ੍ਚਯੇਹਿ ਪਟਿਜਗ੍ਗਨ੍ਤੀ ਸਾਯਂਪਾਤਂ ਉਪਟ੍ਠਾਨਂ ਗਚ੍ਛਤਿ. ਤਸ੍ਸਾ ਏਕਾ ਸਹਾਯਿਕਾ ਤਾਯ ਸਦ੍ਧਿਂ ਵਿਹਾਰਂ ਨਿਬਦ੍ਧਂ ਗਚ੍ਛਤਿ. ਸਾ ਤਸ੍ਸਾ ਸਤ੍ਥਾਰਾ ਸਦ੍ਧਿਂ ਵਿਸ੍ਸਾਸੇਨ ਕਥਨਞ੍ਚ ਵਲ੍ਲਭਭਾਵਞ੍ਚ ਦਿਸ੍ਵਾ, ‘ਕਿਂ ਨੁ ਖੋ ਕਤ੍ਵਾ ਏਵਂ ਬੁਦ੍ਧਾਨਂ ਵਲ੍ਲਤਾ ਹੋਤੀ’ਤਿ ਚਿਨ੍ਤੇਤ੍ਵਾ ਸਤ੍ਥਾਰਂ ਪੁਚ੍ਛਿ – ‘ਭਨ੍ਤੇ, ਏਸਾ ਇਤ੍ਥੀ ਤੁਮ੍ਹਾਕਂ ਕਿਂ ਹੋਤੀ’’’ਤਿ? ‘‘ਉਪਟ੍ਠਾਯਿਕਾਨਂ ¶ ਅਗ੍ਗਾ’’ਤਿ. ‘‘ਭਨ੍ਤੇ, ਕਿਂ ਕਤ੍ਵਾ ਉਪਟ੍ਠਾਯਿਕਾਨਂ ਅਗ੍ਗਾ ਹੋਤੀ’’ਤਿ? ‘‘ਕਪ੍ਪਸਤਸਹਸ੍ਸਂ ਪਤ੍ਥਨਂ ਪਤ੍ਥੇਤ੍ਵਾ’’ਤਿ. ‘‘ਇਦਾਨਿ ਪਤ੍ਥੇਤ੍ਵਾ ਲਦ੍ਧੁਂ ਸਕ੍ਕਾ, ਭਨ੍ਤੇ’’ਤਿ. ‘‘ਆਮ, ਸਕ੍ਕਾ’’ਤਿ. ‘‘ਤੇਨ ਹਿ, ਭਨ੍ਤੇ, ਭਿਕ੍ਖੁਸਤਸਹਸ੍ਸੇਨ ਸਦ੍ਧਿਂ ਸਤ੍ਤਾਹਂ ਮਯ੍ਹਂ ਭਿਕ੍ਖਂ ਗਣ੍ਹਥਾ’’ਤਿ ਆਹ. ਸਤ੍ਥਾ ਅਧਿਵਾਸੇਸਿ. ਸਾ ਸਤ੍ਤਾਹਂ ਦਾਨਂ ਦਤ੍ਵਾ ਓਸਾਨਦਿਵਸੇ ਚੀਵਰਸਾਟਕੇ ਦਤ੍ਵਾ ਸਤ੍ਥਾਰਂ ¶ ਵਨ੍ਦਿਤ੍ਵਾ ਪਾਦਮੂਲੇ ਨਿਪਜ੍ਜਿਤ੍ਵਾ, ‘‘ਭਨ੍ਤੇ, ਨਾਹਂ ਇਮਸ੍ਸ ਦਾਨਸ੍ਸ ਫਲੇਨ ਦੇਵਿਸ੍ਸਰਿਯਾਦੀਨਂ ਅਞ੍ਞਤਰਂ ਪਤ੍ਥੇਮਿ, ਤੁਮ੍ਹਾਦਿਸਸ੍ਸ ਪਨੇਕਸ੍ਸ ਬੁਦ੍ਧਸ੍ਸ ਸਨ੍ਤਿਕੇ ਅਟ੍ਠ ਵਰੇ ਲਭਿਤ੍ਵਾ ਮਾਤੁਟ੍ਠਾਨੇ ਠਤ੍ਵਾ ਚਤੂਹਿ ਪਚ੍ਚਯੇਹਿ ਪਟਿਜਗ੍ਗਿਤੁਂ ਸਮਤ੍ਥਾਨਂ ਅਗ੍ਗਾ ਭਵੇਯ੍ਯ’’ਨ੍ਤਿ ਪਤ੍ਥਨਂ ਪਟ੍ਠਪੇਸਿ. ਸਤ੍ਥਾ ‘‘ਸਮਿਜ੍ਝਿਸ੍ਸਤਿ ਨੁ ਖੋ ਇਮਿਸ੍ਸਾ ਪਤ੍ਥਨਾ’’ਤਿ ਅਨਾਗਤਂ ਆਵਜ੍ਜੇਨ੍ਤੋ ਕਪ੍ਪਸਤਸਹਸ੍ਸਂ ਓਲੋਕੇਤ੍ਵਾ ‘‘ਕਪ੍ਪਸਤਸਹਸ੍ਸਪਰਿਯੋਸਾਨੇ ਗੋਤਮੋ ਨਾਮ ਬੁਦ੍ਧੋ ਉਪ੍ਪਜ੍ਜਿਸ੍ਸਤਿ, ਤਦਾ ਤ੍ਵਂ ਵਿਸਾਖਾ ਨਾਮ ਉਪਾਸਿਕਾ ਹੁਤ੍ਵਾ ਤਸ੍ਸ ਸਨ੍ਤਿਕੇ ਅਟ੍ਠ ਵਰੇ ਲਭਿਤ੍ਵਾ ਮਾਤੁਟ੍ਠਾਨੇ ਠਤ੍ਵਾ ਚਤੂਹਿ ਪਚ੍ਚਯੇਹਿ ਪਟਿਜਗ੍ਗਨ੍ਤੀਨਂ ਉਪਟ੍ਠਾਯਿਕਾਨਂ ਅਗ੍ਗਾ ਭਵਿਸ੍ਸਸੀ’’ਤਿ ਆਹ. ਤਸ੍ਸਾ ਸਾ ਸਮ੍ਪਤ੍ਤਿ ਸ੍ਵੇਵ ਲਦ੍ਧਬ੍ਬਾ ਵਿਯ ਅਹੋਸਿ.

ਸਾ ਯਾਵਤਾਯੁਕਂ ਪੁਞ੍ਞਂ ਕਤ੍ਵਾ ਤਤੋ ਚੁਤਾ ਦੇਵਲੋਕੇ ਨਿਬ੍ਬਤ੍ਤਿਤ੍ਵਾ ਦੇਵਮਨੁਸ੍ਸੇਸੁ ਸਂਸਰਨ੍ਤੀ ਕਸ੍ਸਪਸਮ੍ਮਾਸਮ੍ਬੁਦ੍ਧਕਾਲੇ ਕਿਕਿਸ੍ਸ ਕਾਸਿਰਞ੍ਞੋ ਸਤ੍ਤਨ੍ਨਂ ਧੀਤਾਨਂ ਕਨਿਟ੍ਠਾ ਸਙ੍ਘਦਾਸੀ ਨਾਮ ਹੁਤ੍ਵਾ ਪਰਕੁਲਂ ਅਗਨ੍ਤ੍ਵਾ ਤਾਹਿ ਜੇਟ੍ਠਭਗਿਨੀਹਿ ਸਦ੍ਧਿਂ ਦੀਘਰਤ੍ਤਂ ਦਾਨਾਦੀਨਿ ਪੁਞ੍ਞਾਨਿ ਕਤ੍ਵਾ ਕਸ੍ਸਪਸਮ੍ਮਾਸਮ੍ਬੁਦ੍ਧਸ੍ਸ ਪਾਦਮੂਲੇਪਿ ‘‘ਅਨਾਗਤੇ ਤੁਮ੍ਹਾਦਿਸਸ੍ਸ ਬੁਦ੍ਧਸ੍ਸ ਮਾਤੁਟ੍ਠਾਨੇ ਠਤ੍ਵਾ ਚਤੁਪਚ੍ਚਯਦਾਯਿਕਾਨਂ ਅਗ੍ਗਾ ਭਵੇਯ੍ਯ’’ਨ੍ਤਿ ਪਤ੍ਥਨਂ ਅਕਾਸਿ. ਸਾ ਤਤੋ ਪਟ੍ਠਾਯ ਪਨ ਦੇਵਮਨੁਸ੍ਸੇਸੁ ਸਂਸਰਨ੍ਤੀ ਇਮਸ੍ਮਿਂ ਅਤ੍ਤਭਾਵੇ ਮੇਣ੍ਡਕਸੇਟ੍ਠਿਪੁਤ੍ਤਸ੍ਸ ¶ ਧਨਞ੍ਚਯਸੇਟ੍ਠਿਨੋ ਧੀਤਾ ਹੁਤ੍ਵਾ ਨਿਬ੍ਬਤ੍ਤਾ. ਮਯ੍ਹਂ ਸਾਸਨੇ ਬਹੂਨਿ ਪੁਞ੍ਞਾਨਿ ਅਕਾਸਿ. ਇਤਿ ਖੋ, ਭਿਕ੍ਖਵੇ, ‘‘ਨ ਮਯ੍ਹਂ ਧੀਤਾ ਗਾਯਤਿ, ਪਤ੍ਥਿਤਪਤ੍ਥਨਾਯ ਪਨ ਨਿਪ੍ਫਤ੍ਤਿਂ ਦਿਸ੍ਵਾ ਉਦਾਨਂ ਉਦਾਨੇਤੀ’’ਤਿ ਵਤ੍ਵਾ ਸਤ੍ਥਾ ਧਮ੍ਮਂ ਦੇਸੇਨ੍ਤੋ, ‘‘ਭਿਕ੍ਖਵੇ, ਯਥਾ ਨਾਮ ਛੇਕੋ ਮਾਲਾਕਾਰੋ ਨਾਨਾਪੁਪ੍ਫਾਨਂ ਮਹਨ੍ਤਂ ਰਾਸਿਂ ਕਤ੍ਵਾ ਨਾਨਪ੍ਪਕਾਰੇ ਮਾਲਾਗੁਣੇ ਕਰੋਤਿ, ਏਵਮੇਵ ਵਿਸਾਖਾਯ ਨਾਨਪ੍ਪਕਾਰਾਨਿ ਪੁਞ੍ਞਾਨਿ ਕਾਤੁਂ ਚਿਤ੍ਤਂ ਨਮਤੀ’’ਤਿ ਵਤ੍ਵਾ ਇਮਂ ਗਾਥਮਾਹ –

‘‘ਯਥਾਪਿ ¶ ਪੁਪ੍ਫਰਾਸਿਮ੍ਹਾ, ਕਯਿਰਾ ਮਾਲਾਗੁਣੇ ਬਹੂ;

ਏਵਂ ਜਾਤੇਨ ਮਚ੍ਚੇਨ, ਕਤ੍ਤਬ੍ਬਂ ਕੁਸਲਂ ਬਹੁ’’ਨ੍ਤਿ.

ਤਤ੍ਥ ਪੁਪ੍ਫਰਾਸਿਮ੍ਹਾਤਿ ਨਾਨਪ੍ਪਕਾਰਾਨਂ ਪੁਪ੍ਫਾਨਂ ਰਾਸਿਮ੍ਹਾ. ਕਯਿਰਾਤਿ ਕਰੇਯ੍ਯ. ਮਾਲਾਗੁਣੇ ਬਹੂਤਿ ਏਕਤੋ ਵਣ੍ਟਿਕਮਾਲਾਦਿਭੇਦਾ ਨਾਨਪ੍ਪਕਾਰਾ ਮਾਲਾਵਿਕਤਿਯੋ. ਮਚ੍ਚੇਨਾਤਿ ਮਰਿਤਬ੍ਬਸਭਾਵਤਾਯ ‘‘ਮਚ੍ਚੋ’’ਤਿ ਲਦ੍ਧਨਾਮੇਨ ਸਤ੍ਤੇਨ ਚੀਵਰਦਾਨਾਦਿਭੇਦਂ ਬਹੁਂ ਕੁਸਲਂ ਕਤ੍ਤਬ੍ਬਂ. ਤਤ੍ਥ ਪੁਪ੍ਫਰਾਸਿਗ੍ਗਹਣਂ ਬਹੁਪੁਪ੍ਫਦਸ੍ਸਨਤ੍ਥਂ. ਸਚੇ ਹਿ ਅਪ੍ਪਾਨਿ ਪੁਪ੍ਫਾਨਿ ਹੋਨ੍ਤਿ, ਮਾਲਾਕਾਰੋ ਚ ਛੇਕੋ ¶ ਨੇਵ ਬਹੂ ਮਾਲਾਗੁਣੇ ਕਾਤੁਂ ਸਕ੍ਕੋਤਿ, ਅਛੇਕੋ ਪਨ ਅਪ੍ਪੇਸੁ ਬਹੂਸੁਪਿ ਪੁਪ੍ਫੇਸੁ ਨ ਸਕ੍ਕੋਤਿਯੇਵ. ਬਹੂਸੁ ਪਨ ਪੁਪ੍ਫੇਸੁ ਸਤਿ ਛੇਕੋ ਮਾਲਾਕਾਰੋ ਦਕ੍ਖੋ ਕੁਸਲੋ ਬਹੂ ਮਾਲਾਗੁਣੇ ਕਰੋਤਿ, ਏਵਮੇਵ ਸਚੇ ਏਕਚ੍ਚਸ੍ਸ ਸਦ੍ਧਾ ਮਨ੍ਦਾ ਹੋਤਿ, ਭੋਗਾ ਚ ਬਹੂ ਸਂਵਿਜ੍ਜਨ੍ਤਿ, ਨੇਵ ਸਕ੍ਕੋਤਿ ਬਹੂਨਿ ਕੁਸਲਾਨਿ ਕਾਤੁਂ, ਮਨ੍ਦਾਯ ਚ ¶ ਪਨ ਸਦ੍ਧਾਯ ਮਨ੍ਦੇਸੁ ਚ ਪਨ ਭੋਗੇਸੁ ਨ ਸਕ੍ਕੋਤਿ. ਉਲ਼ਾਰਾਯ ਚ ਪਨ ਸਦ੍ਧਾਯ ਮਨ੍ਦੇਸੁ ਚ ਭੋਗੇਸੁ ਨ ਸਕ੍ਕੋਤਿਯੇਵ. ਉਲ਼ਾਰਾਯ ਚ ਪਨ ਸਦ੍ਧਾਯ ਉਲ਼ਾਰੇਸੁ ਚ ਭੋਗੇਸੁ ਸਤਿ ਸਕ੍ਕੋਤਿ. ਤਥਾਰੂਪਾ ਚ ਵਿਸਾਖਾ ਉਪਾਸਿਕਾ. ਤਂ ਸਨ੍ਧਾਯੇਤਂ ਵੁਤ੍ਤਂ – ‘‘ਯਥਾਪਿ…ਪੇ… ਕਤ੍ਤਬ੍ਬਂ ਕੁਸਲਂ ਬਹੁ’’ਨ੍ਤਿ.

ਦੇਸਨਾਵਸਾਨੇ ਬਹੂ ਸੋਤਾਪਨ੍ਨਾਦਯੋ ਅਹੇਸੁਂ. ਮਹਾਜਨਸ੍ਸ ਸਾਤ੍ਥਿਕਾ ਧਮ੍ਮਦੇਸਨਾ ਜਾਤਾਤਿ.

ਨ ਪੁਪ੍ਫਗਨ੍ਧੋ ਪਟਿਵਾਤਮੇਤੀਤਿ ਇਮਂ ਧਮ੍ਮਦੇਸਨਂ ਸਤ੍ਥਾ ਸਾਵਤ੍ਥਿਯਂ ਵਿਹਰਨ੍ਤੋ ਆਨਨ੍ਦਤ੍ਥੇਰਸ੍ਸ ਪਞ੍ਹਂ ਵਿਸ੍ਸਜ੍ਜੇਨ੍ਤੋ ਕਥੇਸਿ.

ਥੇਰੋ ਕਿਰ ਸਾਯਨ੍ਹਸਮਯੇ ਪਟਿਸਲ੍ਲੀਨੋ ਚਿਨ੍ਤੇਸਿ – ‘‘ਭਗਵਤਾ ਮੂਲਗਨ੍ਧੋ, ਸਾਰਗਨ੍ਧੋ, ਪੁਪ੍ਫਗਨ੍ਧੋਤਿ ਤਯੋ ਉਤ੍ਤਮਗਨ੍ਧਾ ਵੁਤ੍ਤਾ, ਤੇਸਂ ਅਨੁਵਾਤਮੇਵ ਗਨ੍ਧੋ ਗਚ੍ਛਤਿ, ਨੋ ਪਟਿਵਾਤਂ. ਅਤ੍ਥਿ ਨੁ ਖੋ ਤਂ ਗਨ੍ਧਜਾਤਂ, ਯਸ੍ਸ ਪਟਿਵਾਤਮ੍ਪਿ ਗਨ੍ਧੋ ਗਚ੍ਛਤੀ’’ਤਿ. ਅਥਸ੍ਸ ਏਤਦਹੋਸਿ – ‘‘ਕਿਂ ਮਯ੍ਹਂ ਅਤ੍ਤਨਾ ਵਿਨਿਚ੍ਛਿਤੇਨ, ਸਤ੍ਥਾਰਂਯੇਵ ਪੁਚ੍ਛਿਸ੍ਸਾਮੀ’’ਤਿ. ਸੋ ਸਤ੍ਥਾਰਂ ਉਪਸਙ੍ਕਮਿਤ੍ਵਾ ਪੁਚ੍ਛਿ. ਤੇਨ ਵੁਤ੍ਤਂ –

‘‘ਅਥ ਖੋ ਆਯਸ੍ਮਾ ਆਨਨ੍ਦੋ ਸਾਯਨ੍ਹਸਮਯੇ ਪਟਿਸਲ੍ਲਾਨਾ ਵੁਟ੍ਠਿਤੋ ਯੇਨ ਭਗਵਾ ਤੇਨੁਪਸਙ੍ਕਮਿ ¶ , ਉਪਸਙ੍ਕਮਿਤ੍ਵਾ ਭਗਵਨ੍ਤਂ ਅਭਿਵਾਦੇਤ੍ਵਾ ਏਕਮਨ੍ਤਂ ਨਿਸੀਦਿ, ਏਕਮਨ੍ਤਂ ਨਿਸਿਨ੍ਨੋ ਖੋ ਆਯਸ੍ਮਾ ਆਨਨ੍ਦੋ ਭਗਵਨ੍ਤਂ ¶ ਏਤਦਵੋਚ –

‘‘ਤੀਣਿਮਾਨਿ, ਭਨ੍ਤੇ, ਗਨ੍ਧਜਾਤਾਨਿ, ਯੇਸਂ ਅਨੁਵਾਤਮੇਵ ਗਨ੍ਧੋ ਗਚ੍ਛਤਿ, ਨੋ ਪਟਿਵਾਤਂ. ਕਤਮਾਨਿ ਤੀਣਿ? ਮੂਲਗਨ੍ਧੋ, ਸਾਰਗਨ੍ਧੋ, ਪੁਪ੍ਫਗਨ੍ਧੋ ¶ , ਇਮਾਨਿ ਖੋ, ਭਨ੍ਤੇ, ਤੀਣਿ ਗਨ੍ਧਜਾਤਾਨਿ. ਯੇਸਂ ਅਨੁਵਾਤਮੇਵ ਗਨ੍ਧੋ ਗਚ੍ਛਤਿ, ਨੋ ਪਟਿਵਾਤਂ. ਅਤ੍ਥਿ ਨੁ ਖੋ, ਭਨ੍ਤੇ, ਕਿਞ੍ਚਿ ਗਨ੍ਧਜਾਤਂ ਯਸ੍ਸ ਅਨੁਵਾਤਮ੍ਪਿ ਗਨ੍ਧੋ ਗਚ੍ਛਤਿ, ਪਟਿਵਾਤਮ੍ਪਿ ਗਨ੍ਧੋ ਗਚ੍ਛਤਿ, ਅਨੁਵਾਤਪਟਿਵਾਤਮ੍ਪਿ ਗਨ੍ਧੋ ਗਚ੍ਛਤੀ’’ਤਿ? (ਅ. ਨਿ. ੩.੮੦)

ਅਥਸ੍ਸ ਭਗਵਾ ਪਞ੍ਹਂ ਵਿਸ੍ਸਜ੍ਜੇਨ੍ਤੋ –

‘‘ਅਤ੍ਥਾਨਨ੍ਦ, ਕਿਞ੍ਚਿ ਗਨ੍ਧਜਾਤਂ, ਯਸ੍ਸ ਅਨੁਵਾਤਮ੍ਪਿ ਗਨ੍ਧੋ ਗਚ੍ਛਤਿ, ਪਟਿਵਾਤਮ੍ਪਿ ਗਨ੍ਧੋ ਗਚ੍ਛਤਿ, ਅਨੁਵਾਤਪਟਿਵਾਤਮ੍ਪਿ ਗਨ੍ਧੋ ਗਚ੍ਛਤੀ’’ਤਿ. ‘‘ਕਤਮਂ ਪਨ ਤਂ, ਭਨ੍ਤੇ, ਗਨ੍ਧਜਾਤਂ’’? ‘‘ਯਸ੍ਸ ਅਨੁਵਾਤਮ੍ਪਿ ਗਨ੍ਧੋ ਗਚ੍ਛਤਿ, ਪਟਿਵਾਤਮ੍ਪਿ ਗਨ੍ਧੋ ਗਚ੍ਛਤਿ, ਅਨੁਵਾਤਪਟਿਵਾਤਮ੍ਪਿ ਗਨ੍ਧੋ ਗਚ੍ਛਤੀ’’ਤਿ?

‘‘ਇਧਾਨਨ੍ਦ, ਯਸ੍ਮਿਂ ਗਾਮੇ ਵਾ ਨਿਗਮੇ ਵਾ ਇਤ੍ਥੀ ਵਾ ਪੁਰਿਸੋ ਵਾ ਬੁਦ੍ਧਂ ਸਰਣਂ ਗਤੋ ਹੋਤਿ, ਧਮ੍ਮਂ ਸਰਣਂ ਗਤੋ ਹੋਤਿ, ਸਙ੍ਘਂ ਸਰਣਂ ਗਤੋ ਹੋਤਿ, ਪਾਣਾਤਿਪਾਤਾ ਪਟਿਵਿਰਤੋ ਹੋਤਿ, ਅਦਿਨ੍ਨਾਦਾਨਾ ਪਟਿਵਿਰਤੋ ਹੋਤਿ, ਕਾਮੇਸੁਮਿਚ੍ਛਾਚਾਰਾ ਪਟਿਵਿਰਤੋ ਹੋਤਿ, ਮੁਸਾਵਾਦਾ ਪਟਿਵਿਰਤੋ ਹੋਤਿ, ਸੁਰਾਮੇਰਯਮਜ੍ਜਪਮਾਦਟ੍ਠਾਨਾ ਪਟਿਵਿਰਤੋ ਹੋਤਿ, ਸੀਲਵਾ ਹੋਤਿ ਕਲ੍ਯਾਣਧਮ੍ਮੋ, ਵਿਗਤਮਲਮਚ੍ਛੇਰੇਨ ਚੇਤਸਾ ਅਗਾਰਂ ਅਜ੍ਝਾਵਸਤਿ ਮੁਤ੍ਤਚਾਗੋ ਪਯਤਪਾਣਿ ਵੋਸ੍ਸਗ੍ਗਰਤੋ ਯਾਚਯੋਗੋ ਦਾਨਸਂਵਿਭਾਗਰਤੋ.

‘‘ਤਸ੍ਸ ਦਿਸਾਸੁ ਸਮਣਬ੍ਰਾਹ੍ਮਣਾ ਵਣ੍ਣਂ ਭਾਸਨ੍ਤਿ, ‘ਅਮੁਕਸ੍ਮਿਂ ਨਾਮ ਗਾਮੇ ਵਾ ਨਿਗਮੇ ਵਾ ਇਤ੍ਥੀ ਵਾ ਪੁਰਿਸੋ ਵਾ ਬੁਦ੍ਧਂ ਸਰਣਂ ਗਤੋ ਹੋਤਿ, ਧਮ੍ਮਂ ਸਰਣਂ ਗਤੋ ਹੋਤਿ, ਸਙ੍ਘਂ ਸਰਣਂ ਗਤੋ ਹੋਤਿ…ਪੇ… ਦਾਨਸਂਵਿਭਾਗਰਤੋ’’’ਤਿ.

‘‘ਦੇਵਤਾਪਿਸ੍ਸ ਵਣ੍ਣਂ ਭਾਸਨ੍ਤਿ, ‘ਅਮੁਕਸ੍ਮਿਂ ਨਾਮ ¶ ਗਾਮੇ ਵਾ ਨਿਗਮੇ ਵਾ ਇਤ੍ਥੀ ਵਾ ਪੁਰਿਸੋ ਵਾ ਬੁਦ੍ਧਂ ਸਰਣਂ ਗਤੋ ਹੋਤਿ, ਧਮ੍ਮਂ ਸਰਣਂ ਗਤੋ ਹੋਤਿ, ਸਙ੍ਘਂ ਸਰਣਂ ਗਤੋ ਹੋਤਿ…ਪੇ… ਦਾਨਸਂਵਿਭਾਗਰਤੋ’’’ਤਿ. ‘‘ਇਦਂ ਖੋ ਤਂ, ਆਨਨ੍ਦ, ਗਨ੍ਧਜਾਤਂ, ਯਸ੍ਸ ਅਨੁਵਾਤਮ੍ਪਿ ¶ ਗਨ੍ਧੋ ਗਚ੍ਛਤਿ, ਪਟਿਵਾਤਮ੍ਪਿ ਗਨ੍ਧੋ ਗਚ੍ਛਤਿ ¶ , ਅਨੁਵਾਤਪਟਿਵਾਤਮ੍ਪਿ ਗਨ੍ਧੋ ਗਚ੍ਛਤੀ’’ਤਿ (ਅ. ਨਿ. ੩.੮੦) ਵਤ੍ਵਾ ਇਮਾ ਗਾਥਾ ਅਭਾਸਿ –

ਸਬ੍ਬਾ ਦਿਸਾ ਸਪ੍ਪੁਰਿਸੋ ਪਵਾਯਤਿ. (ਅ. ਨਿ. ੩.੮੦);

‘‘ਚਨ੍ਦਨਂ ਤਗਰਂ ਵਾਪਿ, ਉਪ੍ਪਲਂ ਅਥ ਵਸ੍ਸਿਕੀ;

ਏਤੇਸਂ ਗਨ੍ਧਜਾਤਾਨਂ, ਸੀਲਗਨ੍ਧੋ ਅਨੁਤ੍ਤਰੋ’’ਤਿ.

ਤਤ੍ਥ ਨ ਪੁਪ੍ਫਗਨ੍ਧੋਤਿ ਤਾਵਤਿਂਸਭਵਨੇ ਪਰਿਚ੍ਛਤ੍ਤਕਰੁਕ੍ਖੋ ਆਯਾਮਤੋ ਚ ਵਿਤ੍ਥਾਰਤੋ ਚ ਯੋਜਨਸਤਿਕੋ, ਤਸ੍ਸ ਪੁਪ੍ਫਾਨਂ ਆਭਾ ਪਞ੍ਞਾਸ ਯੋਜਨਾਨਿ ਗਚ੍ਛਤਿ, ਗਨ੍ਧੋ ਯੋਜਨਸਤਂ, ਸੋਪਿ ਅਨੁਵਾਤਮੇਵ ਗਚ੍ਛਤਿ, ਪਟਿਵਾਤਂ ਪਨ ਅਟ੍ਠਙ੍ਗੁਲਮਤ੍ਤਮ੍ਪਿ ਗਨ੍ਤੁਂ ਨ ਸਕ੍ਕੋਤਿ, ਏਵਰੂਪੋਪਿ ਨ ਪੁਪ੍ਫਗਨ੍ਧੋ ਪਟਿਵਾਤਮੇਤਿ. ਚਨ੍ਦਨਨ੍ਤਿ ਚਨ੍ਦਨਗਨ੍ਧੋ. ਤਗਰਮਲ੍ਲਿਕਾ ਵਾਤਿ ਇਮੇਸਮ੍ਪਿ ਗਨ੍ਧੋ ਏਵ ਅਧਿਪ੍ਪੇਤੋ. ਸਾਰਗਨ੍ਧਾਨਂ ਅਗ੍ਗਸ੍ਸ ਹਿ ਲੋਹਿਤਚਨ੍ਦਨਸ੍ਸਾਪਿ ਤਗਰਸ੍ਸਪਿ ਮਲ੍ਲਿਕਾਯਪਿ ਅਨੁਵਾਤਮੇਵ ਵਾਯਤਿ, ਨੋ ਪਟਿਵਾਤਂ. ਸਤਞ੍ਚ ਗਨ੍ਧੋਤਿ ਸਪ੍ਪੁਰਿਸਾਨਂ ਪਨ ਬੁਦ੍ਧਪਚ੍ਚੇਕਬੁਦ੍ਧਸਾਵਕਾਨਂ ਸੀਲਗਨ੍ਧੋ ਪਟਿਵਾਤਮੇਤਿ. ਕਿਂ ਕਾਰਣਾ? ਸਬ੍ਬਾ ਦਿਸਾ ਸਪ੍ਪੁਰਿਸੋ ਪਵਾਯਤਿ ਯਸ੍ਮਾ ਪਨ ਸਪ੍ਪੁਰਿਸੋ ਸੀਲਗਨ੍ਧੇਨ ਸਬ੍ਬਾਪਿ ਦਿਸਾ ਅਜ੍ਝੋਤ੍ਥਰਿਤ੍ਵਾਵ ਗਚ੍ਛਤਿ, ਤਸ੍ਮਾ ‘‘ਤਸ੍ਸ ਗਨ੍ਧੋ ਨ ਪਟਿਵਾਤਮੇਤੀ’’ਤਿ ਨ ਵਤ੍ਤਬ੍ਬੋ ¶ . ਤੇਨ ਵੁਤ੍ਤਂ ‘‘ਪਟਿਵਾਤਮੇਤੀ’’ਤਿ. ਵਸ੍ਸਿਕੀਤਿ ਜਾਤਿਸੁਮਨਾ. ਏਤੇਸਨ੍ਤਿ ਇਮੇਸਂ ਚਨ੍ਦਨਾਦੀਨਂ ਗਨ੍ਧਜਾਤਾਨਂ ਗਨ੍ਧਤੋ ਸੀਲਵਨ੍ਤਾਨਂ ਸਪ੍ਪੁਰਿਸਾਨਂ ਸੀਲਗਨ੍ਧੋਵ ਅਨੁਤ੍ਤਰੋ ਅਸਦਿਸੋ ਅਪਟਿਭਾਗੋਤਿ.

ਦੇਸਨਾਵਸਾਨੇ ਬਹੂ ਸੋਤਾਪਤ੍ਤਿਫਲਾਦੀਨਿ ਪਤ੍ਤਾ. ਦੇਸਨਾ ਮਹਾਜਨਸ੍ਸ ਸਾਤ੍ਥਿਕਾ ਜਾਤਾਤਿ.

੧੦. ਮਹਾਕਸ੍ਸਪਤ੍ਥੇਰਪਿਣ੍ਡਪਾਤਦਿਨ੍ਨਵਤ੍ਥੁ

ਅਪ੍ਪਮਤ੍ਤੋ ¶ ¶ ਅਯਂ ਗਨ੍ਧੋਤਿ ਇਮਂ ਧਮ੍ਮਦੇਸਨਂ ਸਤ੍ਥਾ ਵੇਲ਼ੁਵਨੇ ਵਿਹਰਨ੍ਤੋ ਮਹਾਕਸ੍ਸਪਤ੍ਥੇਰਸ੍ਸ ਪਿਣ੍ਡਪਾਤਦਾਨਂ ਆਰਬ੍ਭ ਕਥੇਸਿ.

ਏਕਸ੍ਮਿਞ੍ਹਿ ਦਿਵਸੇ ਥੇਰੋ ਸਤ੍ਤਾਹਚ੍ਚਯੇਨ ਨਿਰੋਧਾ ਵੁਟ੍ਠਾਯ ‘‘ਰਾਜਗਹੇ ਸਪਦਾਨਂ ਪਿਣ੍ਡਾਯ ਚਰਿਸ੍ਸਾਮੀ’’ਤਿ ਨਿਕ੍ਖਮਿ. ਤਸ੍ਮਿਂ ਪਨ ਸਮਯੇ ਸਕ੍ਕਸ੍ਸ ਦੇਵਰਞ੍ਞੋ ਪਰਿਚਾਰਿਕਾ ਕਕੁਟਪਾਦਿਨਿਯੋ ਪਞ੍ਚਸਤਾ ਅਚ੍ਛਰਾਯੋ ‘‘ਥੇਰਸ੍ਸ ਪਿਣ੍ਡਪਾਤਂ ਦਸ੍ਸਾਮਾ’’ਤਿ ਉਸ੍ਸਾਹਜਾਤਾ ਪਞ੍ਚ ਪਿਣ੍ਡਪਾਤਸਤਾਨਿ ਸਜ੍ਜੇਤ੍ਵਾ ਆਦਾਯ ਅਨ੍ਤਰਾਮਗ੍ਗੇ ਠਤ੍ਵਾ, ‘‘ਭਨ੍ਤੇ, ਇਮਂ ਪਿਣ੍ਡਪਾਤਂ ਗਣ੍ਹਥ, ਸਙ੍ਗਹਂ ਨੋ ਕਰੋਥਾ’’ਤਿ ਵਦਿਂਸੁ. ‘‘ਗਚ੍ਛਥ ਤੁਮ੍ਹੇ, ਅਹਂ ਦੁਗ੍ਗਤਾਨਂ ਸਙ੍ਗਹਂ ਕਰਿਸ੍ਸਾਮੀ’’ਤਿ. ‘‘ਭਨ੍ਤੇ, ਮਾ ਨੋ ਨਾਸੇਥ, ਸਙ੍ਗਹਂ ਨੋ ਕਰੋਥਾ’’ਤਿ. ਥੇਰੋ ਞਤ੍ਵਾ ਪੁਨ ਪਟਿਕ੍ਖਿਪਿਤ੍ਵਾ ਪੁਨਪਿ ਅਪਗਨ੍ਤੁਂ ਅਨਿਚ੍ਛਮਾਨਾ ¶ ਯਾਚਨ੍ਤਿਯੋ ‘‘ਅਤ੍ਤਨੋ ਪਮਾਣਂ ਨ ਜਾਨਾਥ, ਅਪਗਚ੍ਛਥਾ’’ਤਿ ਅਚ੍ਛਰਂ ਪਹਰਿ. ਤਾ ਥੇਰਸ੍ਸ ਅਚ੍ਛਰਸਦ੍ਦਂ ਸੁਤ੍ਵਾ ਸਨ੍ਥਮ੍ਭਿਤ੍ਵਾ ਸਮ੍ਮੁਖਾ ਠਾਤੁਂ ਅਸਕ੍ਕੋਨ੍ਤਿਯੋ ਪਲਾਯਿਤ੍ਵਾ ਦੇਵਲੋਕਮੇਵ ਗਨ੍ਤ੍ਵਾ, ਸਕ੍ਕੇਨ ‘‘ਕਹਂ ਗਤਾਤ੍ਥਾ’’ਤਿ ਪੁਟ੍ਠਾ, ‘‘‘ਸਮਾਪਤ੍ਤਿਤੋ ਵੁਟ੍ਠਿਤਸ੍ਸ ਥੇਰਸ੍ਸ ਪਿਣ੍ਡਪਾਤਂ ਦਸ੍ਸਾਮਾ’ਤਿ ਗਤਾਮ੍ਹਾ, ਦੇਵਾ’’ਤਿ. ‘‘ਦਿਨ੍ਨੋ ਪਨ ਵਾ’’ਤਿ? ‘‘ਗਣ੍ਹਿਤੁਂ ਨ ਇਚ੍ਛਤੀ’’ਤਿ. ‘‘ਕਿਂ ਕਥੇਸੀ’’ਤਿ? ‘‘‘ਦੁਗ੍ਗਤਾਨਂ ਸਙ੍ਗਹਂ ਕਰਿਸ੍ਸਾਮੀ’ਤਿ ਆਹ, ਦੇਵਾ’’ਤਿ. ‘‘ਤੁਮ੍ਹੇ ਕੇਨਾਕਾਰੇਨ ਗਤਾ’’ਤਿ. ‘‘ਇਮਿਨਾਵ, ਦੇਵਾ’’ਤਿ. ਸਕ੍ਕੋ ‘‘ਤੁਮ੍ਹਾਦਿਸਿਯੋ ਥੇਰਸ੍ਸ ਪਿਣ੍ਡਪਾਤਂ ਕਿਂ ਦਸ੍ਸਨ੍ਤੀ’’ਤਿ ਸਯਂ ਦਾਤੁਕਾਮੋ ਹੁਤ੍ਵਾ, ਜਰਾਜਿਣ੍ਣੋ ਮਹਲ੍ਲਕੋ ਖਣ੍ਡਦਨ੍ਤੋ ਪਲਿਤਕੇਸੋ ਓਤਗ੍ਗਸਰੀਰੋ ਮਹਲ੍ਲਕਤਨ੍ਤ ਵਾਯੋ ਹੁਤ੍ਵਾ ਸੁਜਮ੍ਪਿ ਦੇਵਧੀਤਰਂ ਤਥਾਰੂਪਮੇਵ ਮਹਲ੍ਲਿਕਂ ਕਤ੍ਵਾ ਏਕਂ ਪੇਸਕਾਰਵੀਥਿਂ ਮਾਪੇਤ੍ਵਾ ਤਨ੍ਤਂ ਪਸਾਰੇਨ੍ਤੋ ਅਚ੍ਛਿ.

ਥੇਰੋਪਿ ‘‘ਦੁਗ੍ਗਤਾਨਂ ਸਙ੍ਗਹਂ ਕਰਿਸ੍ਸਾਮੀ’’ਤਿ ਨਗਰਾਭਿਮੁਖੋ ਗਚ੍ਛਨ੍ਤੋ ਬਹਿਨਗਰੇ ਏਵ ਤਂ ਵੀਥਿਂ ਦਿਸ੍ਵਾ ਓਲੋਕੇਨ੍ਤੋ ਦ੍ਵੇ ਜਨੇ ਅਦ੍ਦਸ. ਤਸ੍ਮਿਂ ਖਣੇ ਸਕ੍ਕੋ ਤਨ੍ਤਂ ਪਸਾਰੇਤਿ, ਸੁਜਾ ਤਸਰਂ ਵਟ੍ਟੇਤਿ. ਥੇਰੋ ਚਿਨ੍ਤੇਸਿ – ‘‘ਇਮੇ ਮਹਲ੍ਲਕਕਾਲੇਪਿ ਕਮ੍ਮਂ ਕਰੋਨ੍ਤਿਯੇਵ ਇਮਸ੍ਮਿਂ ਨਗਰੇ ਇਮੇਹਿ ਦੁਗ੍ਗਤਤਰਾ ਨਤ੍ਥਿ ਮਞ੍ਞੇ, ਇਮੇਹਿ ¶ ਦਿਨ੍ਨਂ ਉਲ਼ੁਙ੍ਕਮਤ੍ਤਮ੍ਪਿ ਸਾਕਮਤ੍ਤਮ੍ਪਿ ਗਹੇਤ੍ਵਾ ਇਮੇਸਂ ਸਙ੍ਗਹਂ ਕਰਿਸ੍ਸਾਮੀ’’ਤਿ. ਸੋ ਤੇਸਂ ਗੇਹਾਭਿਮੁਖੋ ਅਹੋਸਿ. ਸਕ੍ਕੋ ਤਂ ਆਗਚ੍ਛਨ੍ਤਂ ਦਿਸ੍ਵਾ ਸੁਜਂ ਆਹ – ‘‘ਭਦ੍ਦੇ, ਮਯ੍ਹਂ ਅਯ੍ਯੋ ਇਤੋ ਆਗਚ੍ਛਤਿ, ਤ੍ਵਂ ਅਪਸ੍ਸਨ੍ਤੀ ਵਿਯ ਤੁਣ੍ਹੀ ਹੁਤ੍ਵਾ ਨਿਸੀਦ, ਖਣੇਨ ਥੇਰਂ ਵਞ੍ਚੇਤ੍ਵਾ ਪਿਣ੍ਡਪਾਤਂ ਦਸ੍ਸਾਮਾ’’ਤਿ. ਥੇਰੋ ਆਗਨ੍ਤ੍ਵਾ ਗੇਹਦ੍ਵਾਰੇ ¶ ਅਟ੍ਠਾਸਿ. ਤੇਪਿ ਅਪਸ੍ਸਨ੍ਤਾ ਵਿਯ ਅਤ੍ਤਨੋ ਕਮ੍ਮਮੇਵ ਕਰੋਨ੍ਤਾ ਥੋਕਂ ਆਗਮਿਂਸੁ.

ਅਥ ¶ ਸਕ੍ਕੋ ‘‘ਗੇਹਦ੍ਵਾਰੇ ਏਕੋ ਥੇਰੋ ਵਿਯ ਠਿਤੋ, ਉਪਧਾਰੇਹਿ ਤਾਵਾ’’ਤਿ ਆਹ. ‘‘ਗਨ੍ਤ੍ਵਾ ਉਪਧਾਰੇਥ, ਸਾਮੀ’’ਤਿ. ਸੋ ਗੇਹਾ ਨਿਕ੍ਖਮਿਤ੍ਵਾ ਥੇਰਂ ਪਞ੍ਚਪਤਿਟ੍ਠਿਤੇਨ ਵਨ੍ਦਿਤ੍ਵਾ ਉਭੋਹਿ ਹਤ੍ਥੇਹਿ ਜਣ੍ਣੁਕਾਨਿ ਓਲਮ੍ਬਿਤ੍ਵਾ ਨਿਤ੍ਥੁਨਨ੍ਤੋ ਉਟ੍ਠਾਯ ‘‘ਕਤਰੋ ਥੇਰੋ ਨੁ ਖੋ ਅਯ੍ਯੋ’’ਤਿ ਥੋਕਂ ਓਸਕ੍ਕਿਤ੍ਵਾ ‘‘ਅਕ੍ਖੀਨਿ ਮੇ ਧੂਮਾਯਨ੍ਤੀ’’ਤਿ ਵਤ੍ਵਾ ਨਲਾਟੇ ਹਤ੍ਥਂ ਠਪੇਤ੍ਵਾ ਉਦ੍ਧਂ ਓਲੋਕੇਤ੍ਵਾ ‘‘ਅਹੋ ਦੁਕ੍ਖਂ, ਅਯ੍ਯੋ ਨੋ ਮਹਾਕਸ੍ਸਪਤ੍ਥੇਰੋ ਚਿਰਸ੍ਸਂ ਮੇ ਕੁਟਿਦ੍ਵਾਰਂ ਆਗਤੋ, ਅਤ੍ਥਿ ਨੁ ਖੋ ਕਿਞ੍ਚਿ ਗੇਹੇ’’ਤਿ ਆਹ. ਸੁਜਾ ਥੋਕਂ ਆਕੁਲਂ ਵਿਯ ਹੁਤ੍ਵਾ ‘‘ਅਤ੍ਥਿ, ਸਾਮੀ’’ਤਿ ਪਟਿਵਚਨਂ ਅਦਾਸਿ. ਸਕ੍ਕੋ, ‘‘ਭਨ੍ਤੇ, ਲੂਖਂ ਵਾ ਪਣੀਤਂ ਵਾਤਿ ਅਚਿਨ੍ਤੇਤ੍ਵਾ ਸਙ੍ਗਹਂ ਨੋ ਕਰੋਥਾ’’ਤਿ ਪਤ੍ਤਂ ਗਣ੍ਹਿ. ਥੇਰੋ ‘‘ਏਤੇਹਿ ਦਿਨ੍ਨਂ ਸਾਕਂ ਵਾ ਹੋਤੁ ਕੁਣ੍ਡਕਮੁਟ੍ਠਿ ਵਾ, ਸਙ੍ਗਹਂ ¶ ਨੇਸਂ ਕਰਿਸ੍ਸਾਮੀ’’ਤਿ ਪਤ੍ਤਂ ਅਦਾਸਿ. ਸੋ ਅਨ੍ਤੋਘਰਂ ਪਵਿਸਿਤ੍ਵਾ ਘਟਿਓਦਨਂ ਨਾਮ ਘਟਿਯਾ ਉਦ੍ਧਰਿਤ੍ਵਾ ਪਤ੍ਤਂ ਪੂਰੇਤ੍ਵਾ ਥੇਰਸ੍ਸ ਹਤ੍ਥੇ ਠਪੇਸਿ. ਸੋ ਅਹੋਸਿ ਪਿਣ੍ਡਪਾਤੋ ਅਨੇਕਸੂਪਬ੍ਯਞ੍ਜਨੋ, ਸਕਲਂ ਰਾਜਗਹਨਗਰਂ ਗਨ੍ਧੇਨ ਅਜ੍ਝੋਤ੍ਥਰਿ.

ਤਦਾ ਥੇਰੋ ਚਿਨ੍ਤੇਸਿ – ‘‘ਅਯਂ ਪੁਰਿਸੋ ਅਪ੍ਪੇਸਕ੍ਖੋ, ਪਿਣ੍ਡਪਾਤੋ ਮਹੇਸਕ੍ਖੋ, ਸਕ੍ਕਸ੍ਸ ਭੋਜਨਸਦਿਸੋ, ਕੋ ਨੁ ਖੋ ਏਸੋ’’ਤਿ. ਅਥ ਨਂ ‘‘ਸਕ੍ਕੋ’’ਤਿ ਞਤ੍ਵਾ ਆਹ – ‘‘ਭਾਰਿਯਂ ਤੇ ਕਮ੍ਮਂ ਕਤਂ ਦੁਗ੍ਗਤਾਨਂ ਸਮ੍ਪਤ੍ਤਿਂ ਵਿਲੁਮ੍ਪਨ੍ਤੇਨ, ਅਜ੍ਜ ਮਯ੍ਹਂ ਦਾਨਂ ਦਤ੍ਵਾ ਕੋਚਿਦੇਵ ਦੁਗ੍ਗਤੋ ਸੇਨਾਪਤਿਟ੍ਠਾਨਂ ਵਾ ਸੇਟ੍ਠਿਟ੍ਠਾਨਂ ਵਾ ਲਭੇਯ੍ਯਾ’’ਤਿ. ‘‘ਮਯਾ ਦੁਗ੍ਗਤਤਰੋ ਨਤ੍ਥਿ, ਭਨ੍ਤੇ’’ਤਿ. ‘‘ਕਿਂ ਕਾਰਣਾ ਤ੍ਵਂ ਦੁਗ੍ਗਤੋ ਦੇਵਲੋਕੇ ਰਜ੍ਜਸਿਰਿਂ ਅਨੁਭਵਨ੍ਤੋ’’ਤਿ? ‘‘ਭਨ੍ਤੇ, ਏਵਂ ਨਾਮੇਤਂ, ਮਯਾ ਪਨ ਅਨੁਪ੍ਪਨ੍ਨੇ ਬੁਦ੍ਧੇ ਕਲ੍ਯਾਣਕਮ੍ਮਂ ਕਤਂ, ਬੁਦ੍ਧੁਪ੍ਪਾਦੇ ਵਤ੍ਤਮਾਨੇ ਕਲ੍ਯਾਣਕਮ੍ਮਂ ਕਤ੍ਵਾ ਚੂਲ਼ਰਥਦੇਵਪੁਤ੍ਤੋ ਮਹਾਰਥਦੇਵਪੁਤ੍ਤੋ ਅਨੇਕਵਣ੍ਣਦੇਵਪੁਤ੍ਤੋਤਿ ਇਮੇ ਤਯੋ ਸਮਾਨਦੇਵਪੁਤ੍ਤਾ ਮਮ ਆਸਨ੍ਨਟ੍ਠਾਨੇ ਨਿਬ੍ਬਤ੍ਤਾ, ਮਯਾ ਤੇਜਵਨ੍ਤਤਰਾ. ਅਹਞ੍ਹਿ ਤੇਸੁ ਦੇਵਪੁਤ੍ਤੇਸੁ ‘ਨਕ੍ਖਤ੍ਤਂ ਕੀਲ਼ਿਸ੍ਸਾਮਾ’ਤਿ ਪਰਿਚਾਰਿਕਾਯੋ ਗਹੇਤ੍ਵਾ ¶ ਅਨ੍ਤਰਵੀਥਿਂ ਓਤਿਣ੍ਣੇਸੁ ਪਲਾਯਿਤ੍ਵਾ ਗੇਹਂ ਪਵਿਸਾਮਿ. ਤੇਸਞ੍ਹਿ ਸਰੀਰਤੋ ਤੇਜੋ ਮਮ ਸਰੀਰਂ ਓਤ੍ਥਰਤਿ, ਮਮ ਸਰੀਰਤੋ ਤੇਜੋ ਤੇਸਂ ਸਰੀਰਂ ਨ ਓਤ੍ਥਰਤਿ, ‘ਕੋ ਮਯਾ ਦੁਗ੍ਗਤਤਰੋ, ਭਨ੍ਤੇ’ਤਿ. ‘ਏਵਂ ਸਨ੍ਤੇਪਿ ਇਤੋ ਪਟ੍ਠਾਯ ¶ ਮਯ੍ਹਂ ਮਾ ਏਵਂ ਵਞ੍ਚੇਤ੍ਵਾ ਦਾਨਮਦਾਸੀ’’’ਤਿ. ‘‘ਵਞ੍ਚੇਤ੍ਵਾ ਤੁਮ੍ਹਾਕਂ ਦਾਨੇ ਦਿਨ੍ਨੇ ਮਯ੍ਹਂ ਕੁਸਲਂ ਅਤ੍ਥਿ, ਨ ਅਤ੍ਥੀ’’ਤਿ? ‘‘ਅਤ੍ਥਾਵੁਸੋ’’ਤਿ. ‘‘ਏਵਂ ਸਨ੍ਤੇ ਕੁਸਲਕਮ੍ਮਕਰਣਂ ਨਾਮ ਮਯ੍ਹਂ ਭਾਰੋ, ਭਨ੍ਤੇ’’ਤਿ. ਸੋ ਏਵਂ ਵਤ੍ਵਾ ਥੇਰਂ ਵਨ੍ਦਿਤ੍ਵਾ ਸੁਜਂ ਗਹੇਤ੍ਵਾ ਥੇਰਂ ਪਦਕ੍ਖਿਣਂ ਕਤ੍ਵਾ ਵੇਹਾਸਂ ਅਬ੍ਭੁਗ੍ਗਨ੍ਤ੍ਵਾ ‘‘ਅਹੋ ਦਾਨਂ ਪਰਮਦਾਨਂ ਕਸ੍ਸਪੇ ਸੁਪ੍ਪਤਿਟ੍ਠਿਤ’’ਨ੍ਤਿ ਉਦਾਨਂ ਉਦਾਨੇਸਿ. ਤੇਨ ਵੁਤ੍ਤਂ –

‘‘ਏਕਂ ਸਮਯਂ ਭਗਵਾ ਰਾਜਗਹੇ ਵਿਹਰਤਿ ਵੇਲ਼ੁਵਨੇ ਕਲਨ੍ਦਕਨਿਵਾਪੇ. ਤੇਨ ਖੋ ਪਨ ਸਮਯੇਨ ਆਯਸ੍ਮਾ ਮਹਾਕਸ੍ਸਪੋ ਪਿਪ੍ਪਲਿਗੁਹਾਯਂ ਵਿਹਰਤਿ, ਸਤ੍ਤਾਹਂ ਏਕਪਲ੍ਲਙ੍ਕੇਨ ਨਿਸਿਨ੍ਨੋ ¶ ਹੋਤਿ ਅਞ੍ਞਤਰਂ ਸਮਾਧਿਂ ਸਮਾਪਜ੍ਜਿਤ੍ਵਾ. ਅਥ ਖੋ ਆਯਸ੍ਮਾ ਮਹਾਕਸ੍ਸਪੋ ਤਸ੍ਸ ਸਤ੍ਤਾਹਸ੍ਸ ਅਚ੍ਚਯੇਨ ਤਮ੍ਹਾ ਸਮਾਧਿਮ੍ਹਾ ਵੁਟ੍ਠਾਸਿ. ਅਥ ਖੋ ਆਯਸ੍ਮਤੋ ਮਹਾਕਸ੍ਸਪਸ੍ਸ ਤਮ੍ਹਾ ਸਮਾਧਿਮ੍ਹਾ ਵੁਟ੍ਠਿਤਸ੍ਸ ਏਤਦਹੋਸਿ – ‘‘ਯਂਨੂਨਾਹਂ ਰਾਜਗਹਂ ਪਿਣ੍ਡਾਯ ਪਵਿਸੇਯ੍ਯ’’ਨ੍ਤਿ.

‘‘ਤੇਨ ਖੋ ਪਨ ਸਮਯੇਨ ਪਞ੍ਚਮਤ੍ਤਾਨਿ ਦੇਵਤਾਸਤਾਨਿ ਉਸ੍ਸੁਕ੍ਕਂ ਆਪਨ੍ਨਾਨਿ ਹੋਨ੍ਤਿ ਆਯਸ੍ਮਤੋ ਮਹਾਕਸ੍ਸਪਸ੍ਸ ਪਿਣ੍ਡਪਾਤਪਟਿਲਾਭਾਯ. ਅਥ ਖੋ ਆਯਸ੍ਮਾ ਮਹਾਕਸ੍ਸਪੋ ਤਾਨਿ ਪਞ੍ਚਮਤ੍ਤਾਨਿ ਦੇਵਤਾਸਤਾਨਿ ¶ ਪਟਿਕ੍ਖਿਪਿਤ੍ਵਾ ਪੁਬ੍ਬਣ੍ਹਸਮਯਂ ਨਿਵਾਸੇਤ੍ਵਾ ਪਤ੍ਤਚੀਵਰਮਾਦਾਯ ਰਾਜਗਹਂ ਪਿਣ੍ਡਾਯ ਪਾਵਿਸਿ.

‘‘ਤੇਨ ਖੋ ਪਨ ਸਮਯੇਨ ਸਕ੍ਕੋ ਦੇਵਾਨਮਿਨ੍ਦੋ ਆਯਸ੍ਮਤੋ ਮਹਾਕਸ੍ਸਪਸ੍ਸ ਪਿਣ੍ਡਪਾਤਂ ਦਾਤੁਕਾਮੋ ਹੋਤਿ. ਪੇਸਕਾਰਵਣ੍ਣਂ ਅਭਿਨਿਮ੍ਮਿਨਿਤ੍ਵਾ ਤਨ੍ਤਂ ਵਿਨਾਤਿ, ਸੁਜਾ ਅਸੁਰਕਞ੍ਞਾ ਤਸਰਂ ਪੂਰੇਤਿ. ਅਥ ਖੋ ਆਯਸ੍ਮਾ ਮਹਾਕਸ੍ਸਪੋ ਰਾਜਗਹੇ ਸਪਦਾਨਂ ਪਿਣ੍ਡਾਯ ਚਰਮਾਨੋ ਯੇਨ ਸਕ੍ਕਸ੍ਸ ਦੇਵਾਨਮਿਨ੍ਦਸ੍ਸ ਨਿਵੇਸਨਂ ਤੇਨੁਪਸਙ੍ਕਮਿ, ਅਦ੍ਦਸਾ ਖੋ ਸਕ੍ਕੋ ਦੇਵਾਨਮਿਨ੍ਦੋ ਆਯਸ੍ਮਨ੍ਤਂ ਮਹਾਕਸ੍ਸਪਂ ਦੂਰਤੋਵ ਆਗਚ੍ਛਨ੍ਤਂ, ਦਿਸ੍ਵਾ ਘਰਾ ਨਿਕ੍ਖਮਿਤ੍ਵਾ ਪਚ੍ਚੁਗ੍ਗਨ੍ਤ੍ਵਾ ਹਤ੍ਥਤੋ ਪਤ੍ਤਂ ਗਹੇਤ੍ਵਾ ਘਰਂ ਪਵਿਸਿਤ੍ਵਾ ਘਟਿਯਾ ਓਦਨਂ ਉਦ੍ਧਰਿਤ੍ਵਾ ਪਤ੍ਤਂ ਪੂਰੇਤ੍ਵਾ ਆਯਸ੍ਮਤੋ ਮਹਾਕਸ੍ਸਪਸ੍ਸ ਅਦਾਸਿ. ਸੋ ਅਹੋਸਿ ਪਿਣ੍ਡਪਾਤੋ ਅਨੇਕਸੂਪੋ ਅਨੇਕਬ੍ਯਞ੍ਜਨੋ ਅਨੇਕਰਸਬ੍ਯਞ੍ਜਨੋ. ਅਥ ਖੋ ਆਯਸ੍ਮਤੋ ਮਹਾਕਸ੍ਸਪਸ੍ਸ ਏਤਦਹੋਸਿ – ‘ਕੋ ਨੁ ਖੋ ਅਯਂ ਸਤ੍ਤੋ, ਯਸ੍ਸਾਯਂ ਏਵਰੂਪੋ ਇਦ੍ਧਾਨੁਭਾਵੋ’ਤਿ. ਅਥ ਖੋ ਆਯਸ੍ਮਤੋ ¶ ਮਹਾਕਸ੍ਸਪਸ੍ਸ ਏਤਦਹੋਸਿ – ‘ਸਕ੍ਕੋ ਖੋ ਅਯਂ ਦੇਵਾਨਮਿਨ੍ਦੋ’ਤਿ ਵਿਦਿਤ੍ਵਾ ਸਕ੍ਕਂ ਦੇਵਾਨਮਿਨ੍ਦਂ ਏਤਦਵੋਚ – ‘ਕਤਂ ਖੋ ¶ ਤੇ ਇਦਂ, ਕੋਸਿਯ, ਮਾ ਪੁਨਪਿ ਏਵਰੂਪਮਕਾਸੀ’’’ਤਿ. ‘‘ਅਮ੍ਹਾਕਮ੍ਪਿ, ਭਨ੍ਤੇ ਕਸ੍ਸਪ, ਪੁਞ੍ਞੇਨ ਅਤ੍ਥੋ, ਅਮ੍ਹਾਕਮ੍ਪਿ ਪੁਞ੍ਞੇਨ ਕਰਣੀਯ’’ਨ੍ਤਿ.

‘‘ਅਥ ਖੋ ਸਕ੍ਕੋ ਦੇਵਾਨਮਿਨ੍ਦੋ ਆਯਸ੍ਮਨ੍ਤਂ ਮਹਾਕਸ੍ਸਪਂ ਅਭਿਵਾਦੇਤ੍ਵਾ ਪਦਕ੍ਖਿਣਂ ਕਤ੍ਵਾ ਵੇਹਾਸਂ ਅਬ੍ਭੁਗ੍ਗਨ੍ਤ੍ਵਾ ਆਕਾਸੇ ਅਨ੍ਤਲਿਕ੍ਖੇ ਤਿਕ੍ਖਤ੍ਤੁਂ ਉਦਾਨਂ ਉਦਾਨੇਸਿ – ‘ਅਹੋ ਦਾਨਂ ਪਰਮਦਾਨਂ ਕਸ੍ਸਪੇ ਸੁਪ੍ਪਤਿਟ੍ਠਿਤਂ, ਅਹੋ ਦਾਨਂ ਪਰਮਦਾਨਂ ਕਸ੍ਸਪੇ ਸੁਪ੍ਪਤਿਟ੍ਠਿਤਂ, ਅਹੋ ਦਾਨਂ ਪਰਮਦਾਨਂ ਕਸ੍ਸਪੇ ਸੁਪ੍ਪਤਿਟ੍ਠਿਤ’’’ਨ੍ਤਿ (ਉਦਾ. ੨੭).

ਅਥ ਖੋ ਭਗਵਾ ਵਿਹਾਰੇ ਠਿਤੋ ਏਵ ਤਸ੍ਸ ਤਂ ਸਦ੍ਦਂ ਸੁਤ੍ਵਾ ਭਿਕ੍ਖੂ ਆਮਨ੍ਤੇਤ੍ਵਾ – ‘‘ਪਸ੍ਸਥ ¶ , ਭਿਕ੍ਖਵੇ, ਸਕ੍ਕਂ ਦੇਵਾਨਮਿਨ੍ਦਂ ਉਦਾਨਂ ਉਦਾਨੇਤ੍ਵਾ ਆਕਾਸੇਨ ਗਚ੍ਛਨ੍ਤ’’ਨ੍ਤਿ ਆਹ. ‘‘ਕਿਂ ਪਨ ਤੇਨ ਕਤਂ, ਭਨ੍ਤੇ’’ਤਿ? ‘‘ਵਞ੍ਚੇਤ੍ਵਾ ਤੇਨ ਮਯ੍ਹਂ ਪੁਤ੍ਤਸ੍ਸ ਕਸ੍ਸਪਸ੍ਸ ਪਿਣ੍ਡਪਾਤੋ ਦਿਨ੍ਨੋ, ਤਂ ਦਤ੍ਵਾ ਤੁਟ੍ਠਮਾਨਸੋ ਉਦਾਨਂ ਉਦਾਨੇਨ੍ਤੋ ਗਚ੍ਛਤੀ’’ਤਿ. ‘‘ਥੇਰਸ੍ਸ ਪਿਣ੍ਡਪਾਤਂ ਦਾਤੁਂ ਵਟ੍ਟਤੀ’’ਤਿ ਕਥਂ, ਭਨ੍ਤੇ, ਤੇਨ ਞਾਤਨ੍ਤਿ. ‘‘ਭਿਕ੍ਖਵੇ, ਮਮ ਪੁਤ੍ਤੇਨ ਸਦਿਸਂ ਨਾਮ ਪਿਣ੍ਡਪਾਤਿਕਂ ਦੇਵਾਪਿ ਮਨੁਸ੍ਸਾਪਿ ਪਿਹਯਨ੍ਤੀਤਿ ਵਤ੍ਵਾ ਸਯਮ੍ਪਿ ਉਦਾਨਂ ਉਦਾਨੇ’’ਸਿ. ਸੁਤ੍ਤੇ ਪਨ ਏਤ੍ਥਕਮੇਵ ਆਗਤਂ –

‘‘ਅਸ੍ਸੋਸਿ ਖੋ ਭਗਵਾ ਦਿਬ੍ਬਾਯ ਸੋਤਧਾਤੁਯਾ ਵਿਸੁਦ੍ਧਾਯ ਅਤਿਕ੍ਕਨ੍ਤਮਾਨੁਸਿਕਾਯ ਸਕ੍ਕਸ੍ਸ ਦੇਵਾਨਮਿਨ੍ਦਸ੍ਸ ਵੇਹਾਸਂ ਅਬ੍ਭੁਗ੍ਗਨ੍ਤ੍ਵਾ ਆਕਾਸੇ ਅਨ੍ਤਲਿਕ੍ਖੇ ਤਿਕ੍ਖਤ੍ਤੁਂ ਉਦਾਨਂ ਉਦਾਨੇਨ੍ਤਸ੍ਸ ‘‘ਅਹੋ ਦਾਨਂ ਪਰਮਦਾਨਂ ਕਸ੍ਸਪੇ ਸੁਪ੍ਪਤਿਟ੍ਠਿਤਂ, ਅਹੋ ਦਾਨਂ ਪਰਮਦਾਨਂ ਕਸ੍ਸਪੇ ਸੁਪ੍ਪਤਿਟ੍ਠਿਤਂ, ਅਹੋ ਦਾਨਂ ਪਰਮਦਾਨਂ ਕਸ੍ਸਪੇ ਸੁਪ੍ਪਤਿਟ੍ਠਿਤ’’ਨ੍ਤਿ (ਉਦਾ. ੨੭).

ਅਥ ¶ ਖੋ ਭਗਵਾ ਏਤਮਤ੍ਥਂ ਵਿਦਿਤ੍ਵਾ ਤਾਯਂ ਵੇਲਾਯਂ ਇਮਂ ਉਦਾਨਂ ਉਦਾਨੇਸਿ –

ਉਪਸਨ੍ਤਸ੍ਸ ਸਦਾ ਸਤੀਮਤੋ’’ਤਿ. (ਉਦਾ. ੨੭);

ਇਮਞ੍ਚ ਪਨ ਉਦਾਨਂ ਉਦਾਨੇਤ੍ਵਾ, ‘‘ਭਿਕ੍ਖਵੇ, ਸਕ੍ਕੋ ਦੇਵਾਨਮਿਨ੍ਦੋ ਮਮ ਪੁਤ੍ਤਸ੍ਸ ਸੀਲਗਨ੍ਧੇਨ ਆਗਨ੍ਤ੍ਵਾ ਪਿਣ੍ਡਪਾਤਂ ਅਦਾਸੀ’’ਤਿ ਵਤ੍ਵਾ ਇਮਂ ਗਾਥਮਾਹ –

‘‘ਅਪ੍ਪਮਤ੍ਤੋ ਅਯਂ ਗਨ੍ਧੋ, ਯ੍ਵਾਯਂ ਤਗਰਚਨ੍ਦਨਂ;

ਯੋ ਚ ਸੀਲਵਤਂ ਗਨ੍ਧੋ, ਵਾਤਿ ਦੇਵੇਸੁ ਉਤ੍ਤਮੋ’’ਤਿ.

ਤਤ੍ਥ ਅਪ੍ਪਮਤ੍ਤੋਤਿ ਪਰਿਤ੍ਤਪ੍ਪਮਾਣੋ. ਯੋ ਚ ਸੀਲਵਤਨ੍ਤਿ ਯੋ ਪਨ ਸੀਲਵਨ੍ਤਾਨਂ ਸੀਲਗਨ੍ਧੋ, ਸੋ ਤਗਰਂ ਵਿਯ ਲੋਹਿਤਚਨ੍ਦਨਂ ਵਿਯ ਚ ਪਰਿਤ੍ਤਕੋ ਨ ਹੋਤਿ, ਅਤਿਵਿਯ ਉਲ਼ਾਰੋ ਵਿਪ੍ਫਾਰਿਤੋ. ਤੇਨੇਵ ਕਾਰਣੇਨ ਵਾਤਿ ਦੇਵੇਸੁ ਉਤ੍ਤਮੋਤਿ ਪਵਰੋ ਸੇਟ੍ਠੋ ਹੁਤ੍ਵਾ ਦੇਵੇਸੁ ਚ ਮਨੁਸ੍ਸੇਸੁ ਚ ਸਬ੍ਬਤ੍ਥਮੇਵ ਵਾਯਤਿ, ਓਤ੍ਥਰਨ੍ਤੋ ਗਚ੍ਛਤੀਤਿ.

ਦੇਸਨਾਵਸਾਨੇ ¶ ਬਹੂ ਸੋਤਾਪਤ੍ਤਿਫਲਾਦੀਨਿ ਪਤ੍ਤਾ. ਦੇਸਨਾ ਮਹਾਜਨਸ੍ਸ ਸਾਤ੍ਥਿਕਾ ਜਾਤਾਤਿ.

ਮਹਾਕਸ੍ਸਪਤ੍ਥੇਰਪਿਣ੍ਡਪਾਤਦਿਨ੍ਨਵਤ੍ਥੁ ਦਸਮਂ.

੧੧. ਗੋਧਿਕਤ੍ਥੇਰਪਰਿਨਿਬ੍ਬਾਨਵਤ੍ਥੁ

ਤੇਸਂ ¶ ਸਮ੍ਪਨ੍ਨਸੀਲਾਨਨ੍ਤਿ ਇਮਂ ਧਮ੍ਮਦੇਸਨਂ ਸਤ੍ਥਾ ਰਾਜਗਹਂ ਉਪਨਿਸ੍ਸਾਯ ਵੇਲ਼ੁਵਨੇ ਵਿਹਰਨ੍ਤੋ ਗੋਧਿਕਤ੍ਥੇਰਸ੍ਸ ਪਰਿਨਿਬ੍ਬਾਨਂ ਆਰਬ੍ਭ ਕਥੇਸਿ.

ਸੋ ਹਿ ਆਯਸ੍ਮਾ ਇਸਿਗਿਲਿਪਸ੍ਸੇ ਕਾਲ਼ਸਿਲਾਯਂ ਵਿਹਰਨ੍ਤੋ ਅਪ੍ਪਮਤ੍ਤੋ ਆਤਾਪੀ ਪਹਿਤਤ੍ਤੋ ਸਾਮਾਯਿਕਂ ਚੇਤੋਵਿਮੁਤ੍ਤਿਂ ਫੁਸਿਤ੍ਵਾ ਏਕਸ੍ਸ ਅਨੁਸ੍ਸਾਯਿਕਸ੍ਸ ਰੋਗਸ੍ਸ ਵਸੇਨ ਤਤੋ ਪਰਿਹਾਯਿ. ਸੋ ਦੁਤਿਯਮ੍ਪਿ ਤਤਿਯਮ੍ਪਿ ਛਕ੍ਖਤ੍ਤੁਂ ਝਾਨਂ ਨਿਬ੍ਬਤ੍ਤੇਤ੍ਵਾ ਪਰਿਹੀਨੋ, ਸਤ੍ਤਮੇ ਵਾਰੇ ਉਪ੍ਪਾਦੇਤ੍ਵਾ ਚਿਨ੍ਤੇਸਿ – ‘‘ਅਹਂ ਛਕ੍ਖਤ੍ਤੁਂ ਝਾਨਾ ਪਰਿਹੀਨੋ, ਪਰਿਹੀਨਜ੍ਝਾਨਸ੍ਸ ਖੋ ¶ ਪਨ ਅਨਿਯਤਾ ਗਤਿ, ਇਦਾਨੇਵ ਸਤ੍ਥਂ ਆਹਰਿਸ੍ਸਾਮੀ’’ਤਿ ਕੇਸੋਰੋਪਨਸਤ੍ਥਕਂ ਗਹੇਤ੍ਵਾ ਗਲਨਾਲ਼ਿਂ ਛਿਨ੍ਦਿਤੁਂ ਪਞ੍ਚਕੇ ਨਿਪਜ੍ਜਿ. ਮਾਰੋ ਤਸ੍ਸ ਚਿਤ੍ਤਂ ਞਤ੍ਵਾ ‘‘ਅਯਂ ਭਿਕ੍ਖੁ ਸਤ੍ਥਂ ਆਹਰਿਤੁਕਾਮੋ, ਸਤ੍ਥਂ ਆਹਰਨ੍ਤਾ ਖੋ ਪਨ ਜੀਵਿਤੇ ਨਿਰਪੇਕ੍ਖਾ ਹੋਨ੍ਤਿ, ਤੇ ਵਿਪਸ੍ਸਨਂ ਪਟ੍ਠਪੇਤ੍ਵਾ ਅਰਹਤ੍ਤਮ੍ਪਿ ਪਾਪੁਣਨ੍ਤਿ, ਸਚਾਹਂ ਏਤਂ ਵਾਰੇਸ੍ਸਾਮਿ, ਨ ਮੇ ਵਚਨਂ ਕਰਿਸ੍ਸਤਿ, ਸਤ੍ਥਾਰਂ ਵਾਰਾਪੇਸ੍ਸਾਮੀ’’ਤਿ ਅਞ੍ਞਾਤਕਵੇਸੇਨ ਸਤ੍ਥਾਰਂ ਉਪਸਙ੍ਕਮਿਤ੍ਵਾ ਏਵਮਾਹ –

‘‘ਮਹਾਵੀਰ ¶ ਮਹਾਪਞ੍ਞ, ਇਦ੍ਧਿਯਾ ਯਸਸਾ ਜਲਂ;

ਸਬ੍ਬਵੇਰਭਯਾਤੀਤ, ਪਾਦੇ ਵਨ੍ਦਾਮਿ ਚਕ੍ਖੁਮ.

‘‘ਸਾਵਕੋ ਤੇ ਮਹਾਵੀਰ, ਮਰਣਂ ਮਰਣਾਭਿਭੂ;

ਆਕਙ੍ਖਤਿ ਚੇਤਯਤਿ, ਤਂ ਨਿਸੇਧ ਜੁਤਿਨ੍ਧਰ.

‘‘ਕਥਞ੍ਹਿ ਭਗਵਾ ਤੁਯ੍ਹਂ, ਸਾਵਕੋ ਸਾਸਨੇ ਰਤੋ;

ਅਪ੍ਪਤ੍ਤਮਾਨਸੋ ਸੇਕ੍ਖੋ, ਕਾਲਂ ਕਯਿਰਾ ਜਨੇ ਸੁਤਾ’’ਤਿ. (ਸਂ. ਨਿ. ੧.੧੫੯);

ਤਸ੍ਮਿਂ ¶ ਖਣੇ ਥੇਰੇਨ ਸਤ੍ਥਂ ਆਹਰਿਤਂ ਹੋਤਿ. ਸਤ੍ਥਾ ‘‘ਮਾਰੋ ਅਯ’’ਨ੍ਤਿ ਵਿਦਿਤ੍ਵਾ ਇਮਂ ਗਾਥਮਾਹ –

‘‘ਏਵਞ੍ਹਿ ਧੀਰਾ ਕੁਬ੍ਬਨ੍ਤਿ, ਨਾਵਕਙ੍ਖਨ੍ਤਿ ਜੀਵਿਤਂ;

ਸਮੂਲਂ ਤਣ੍ਹਮਬ੍ਬੁਯ੍ਹ, ਗੋਧਿਕੋ ਪਰਿਨਿਬ੍ਬੁਤੋ’’ਤਿ. (ਸਂ. ਨਿ. ੧.੧੫੯);

ਅਥ ਖੋ ਭਗਵਾ ਸਮ੍ਬਹੁਲੇਹਿ ਭਿਕ੍ਖੂਹਿ ਸਦ੍ਧਿਂ ਥੇਰਸ੍ਸ ਸਤ੍ਥਂ ਆਹਰਿਤ੍ਵਾ ਨਿਪਨ੍ਨਟ੍ਠਾਨਂ ਅਗਮਾਸਿ. ਤਸ੍ਮਿਂ ਖਣੇ ਮਾਰੋ ਪਾਪਿਮਾ ‘‘ਕਤ੍ਥ ਨੁ ਖੋ ਇਮਸ੍ਸ ਪਟਿਸਨ੍ਧਿਵਿਞ੍ਞਾਣਂ ਪਤਿਟ੍ਠਿਤ’’ਨ੍ਤਿ ਧੂਮਰਾਸਿ ਵਿਯ ਤਿਮਿਰਪੁਞ੍ਜੋ ਵਿਯ ਚ ਹੁਤ੍ਵਾ ਸਬ੍ਬਦਿਸਾਸੁ ਥੇਰਸ੍ਸ ਵਿਞ੍ਞਾਣਂ ਸਮਨ੍ਵੇਸਤਿ. ਭਗਵਾ ਤਂ ਧੂਮਤਿਮਿਰਭਾਵਂ ਭਿਕ੍ਖੂਨਂ ਦਸ੍ਸੇਤ੍ਵਾ ‘‘ਏਸੋ ਖੋ, ਭਿਕ੍ਖਵੇ, ਮਾਰੋ ਪਾਪਿਮਾ ਗੋਧਿਕਸ੍ਸ ਕੁਲਪੁਤ੍ਤਸ੍ਸ ਵਿਞ੍ਞਾਣਂ ਸਮਨ੍ਵੇਸਤਿ ‘ਕਤ੍ਥ ਗੋਧਿਕਸ੍ਸ ਕੁਲਪੁਤ੍ਤਸ੍ਸ ਵਿਞ੍ਞਾਣਂ ਪਤਿਟ੍ਠਿਤ’ਨ੍ਤਿ. ਅਪਤਿਟ੍ਠਿਤੇਨ ਚ, ਭਿਕ੍ਖਵੇ, ਵਿਞ੍ਞਾਣੇਨ ਗੋਧਿਕੋ ਕੁਲਪੁਤ੍ਤੋ ਪਰਿਨਿਬ੍ਬੁਤੋ’’ਤਿ ਆਹ. ਮਾਰੋਪਿ ਤਸ੍ਸ ਵਿਞ੍ਞਾਣਟ੍ਠਾਨਂ ਦਟ੍ਠੁਂ ਅਸਕ੍ਕੋਨ੍ਤੋ ਕੁਮਾਰਕਵਣ੍ਣੋ ਹੁਤ੍ਵਾ ¶ ਬੇਲੁਵਪਣ੍ਡੁਵੀਣਂ ਆਦਾਯ ਸਤ੍ਥਾਰਂ ਉਪਸਙ੍ਕਮਿਤ੍ਵਾ ਪੁਚ੍ਛਿ –

‘‘ਉਦ੍ਧਂ ¶ ਅਧੋ ਚ ਤਿਰਿਯਂ, ਦਿਸਾ ਅਨੁਦਿਸਾ ਸ੍ਵਹਂ;

ਅਨ੍ਵੇਸਂ ਨਾਧਿਗਚ੍ਛਾਮਿ, ਗੋਧਿਕੋ ਸੋ ਕੁਹਿਂ ਗਤੋ’’ਤਿ. (ਸਂ. ਨਿ. ੧.੧੫੯);

‘‘ਯੋ ਧੀਰੋ ਧਿਤਿਸਮ੍ਪਨ੍ਨੋ, ਝਾਯੀ ਝਾਨਰਤੋ ਸਦਾ;

ਅਹੋਰਤ੍ਤਂ ਅਨੁਯੁਞ੍ਜਂ, ਜੀਵਿਤਂ ਅਨਿਕਾਮਯਂ.

‘‘ਜੇਤ੍ਵਾਨ ਮਚ੍ਚੁਨੋ ਸੇਨਂ, ਅਨਾਗਨ੍ਤ੍ਵਾ ਪੁਨਬ੍ਭਵਂ;

ਸਮੂਲਂ ਤਣ੍ਹਮਬ੍ਬੁਯ੍ਹ, ਗੋਧਿਕੋ ਪਰਿਨਿਬ੍ਬੁਤੋ’’ਤਿ. (ਸਂ. ਨਿ. ੧.੧੫੯);

ਏਵਂ ਵੁਤ੍ਤੇ ਮਾਰੋ ਪਾਪਿਮਾ ਭਗਵਨ੍ਤਂ ਗਾਥਾਯ ਅਜ੍ਝਭਾਸਿ –

‘‘ਤਸ੍ਸ ¶ ਸੋਕਪਰੇਤਸ੍ਸ, ਵੀਣਾ ਕਚ੍ਛਾ ਅਭਸ੍ਸਥ;

ਤਤੋ ਸੋ ਦੁਮ੍ਮਨੋ ਯਕ੍ਖੋ, ਤਤ੍ਥੇਵਨ੍ਤਰਧਾਯਥਾ’’ਤਿ. (ਸਂ. ਨਿ. ੧.੧੫੯);

ਸਤ੍ਥਾਪਿ ‘‘ਕਿਂ ਤੇ, ਪਾਪਿਮ, ਗੋਧਿਕਸ੍ਸ ਕੁਲਪੁਤ੍ਤਸ੍ਸ ਨਿਬ੍ਬਤ੍ਤਟ੍ਠਾਨੇਨ? ਤਸ੍ਸ ਹਿ ਨਿਬ੍ਬਤ੍ਤਟ੍ਠਾਨਂ ਤੁਮ੍ਹਾਦਿਸਾਨਂ ਸਤਮ੍ਪਿ ਸਹਸ੍ਸਮ੍ਪਿ ਦਟ੍ਠੁਂ ਨ ਸਕ੍ਕੋਤੀ’’ਤਿ ਵਤ੍ਵਾ ਇਮਂ ਗਾਥਮਾਹ –

‘‘ਤੇਸਂ ਸਮ੍ਪਨ੍ਨਸੀਲਾਨਂ, ਅਪ੍ਪਮਾਦਵਿਹਾਰਿਨਂ;

ਸਮ੍ਮਦਞ੍ਞਾ ਵਿਮੁਤ੍ਤਾਨਂ, ਮਾਰੋ ਮਗ੍ਗਂ ਨ ਵਿਨ੍ਦਤੀ’’ਤਿ.

ਤਤ੍ਥ ¶ ਤੇਸਨ੍ਤਿ ਯਥਾ ਅਪ੍ਪਤਿਟ੍ਠਿਤੇਨ ਵਿਞ੍ਞਾਣੇਨ ਗੋਧਿਕੋ ਕੁਲਪੁਤ੍ਤੋ ਪਰਿਨਿਬ੍ਬੁਤੋ, ਯੇ ਚ ਏਵਂ ਪਰਿਨਿਬ੍ਬਾਯਨ੍ਤਿ, ਤੇਸਂ ਸਮ੍ਪਨ੍ਨਸੀਲਾਨਨ੍ਤਿ ਪਰਿਪੁਣ੍ਣਸੀਲਾਨਂ. ਅਪ੍ਪਮਾਦਵਿਹਾਰਿਨਨ੍ਤਿ ਸਤਿਅਵਿਪ੍ਪਵਾਸਸਙ੍ਖਾਤੇਨ ਅਪ੍ਪਮਾਦੇਨ ਵਿਹਰਨ੍ਤਾਨਂ. ਸਮ੍ਮਦਞ੍ਞਾ ਵਿਮੁਤ੍ਤਾਨਨ੍ਤਿ ਹੇਤੁਨਾ ਞਾਯੇਨ ਕਾਰਣੇਨ ਜਾਨਿਤ੍ਵਾ ‘‘ਤਦਙ੍ਗਵਿਮੁਤ੍ਤਿਯਾ, ਵਿਕ੍ਖਮ੍ਭਨਵਿਮੁਤ੍ਤਿਯਾ, ਸਮੁਚ੍ਛੇਦਵਿਮੁਤ੍ਤਿਯਾ, ਪਟਿਪ੍ਪਸ੍ਸਦ੍ਧਿਵਿਮੁਤ੍ਤਿਯਾ, ਨਿਸ੍ਸਰਣਵਿਮੁਤ੍ਤਿਯਾ’’ਤਿ ਇਮਾਹਿ ਪਞ੍ਚਹਿ ਵਿਮੁਤ੍ਤੀਹਿ ਵਿਮੁਤ੍ਤਾਨਂ. ਮਾਰੋ ਮਗ੍ਗਂ ਨ ਵਿਨ੍ਦਤੀਤਿ ਏਵਰੂਪਾਨਂ ਮਹਾਖੀਣਾਸਵਾਨਂ ਸਬ੍ਬਥਾਮੇਨ ਮਗ੍ਗਨ੍ਤੋਪਿ ਮਾਰੋ ਗਤਮਗ੍ਗਂ ਨ ਵਿਨ੍ਦਤਿ ਨ ਲਭਤਿ ਨ ਪਸ੍ਸਤੀਤਿ.

ਦੇਸਨਾਵਸਾਨੇ ਬਹੂ ਸੋਤਾਪਤ੍ਤਿਫਲਾਦੀਨਿ ਪਤ੍ਤਾ. ਦੇਸਨਾ ਮਹਾਜਨਸ੍ਸ ਸਾਤ੍ਥਿਕਾ ਜਾਤਾਤਿ.

ਗੋਧਿਕਤ੍ਥੇਰਪਰਿਨਿਬ੍ਬਾਨਵਤ੍ਥੁ ਏਕਾਦਸਮਂ.

ਯਥਾ ¶ ਸਙ੍ਕਾਰਟ੍ਠਾਨਸ੍ਮਿਨ੍ਤਿ ਇਮਂ ਧਮ੍ਮਦੇਸਨਂ ਸਤ੍ਥਾ ਜੇਤਵਨੇ ਵਿਹਰਨ੍ਤੋ ਗਰਹਦਿਨ੍ਨਂ ਨਾਮ ਨਿਗਣ੍ਠਸਾਵਕਂ ਆਰਬ੍ਭ ਕਥੇਸਿ.

ਸਾਵਤ੍ਥਿਯਞ੍ਹਿ ਸਿਰਿਗੁਤ੍ਤੋ ਚ ਗਰਹਦਿਨ੍ਨੋ ਚਾਤਿ ਦ੍ਵੇ ਸਹਾਯਕਾ ਅਹੇਸੁਂ. ਤੇਸੁ ਸਿਰਿਗੁਤ੍ਤੋ ਉਪਾਸਕੋ ਬੁਦ੍ਧਸਾਵਕੋ, ਗਰਹਦਿਨ੍ਨੋ ਨਿਗਣ੍ਠਸਾਵਕੋ ¶ . ਤਂ ਨਿਗਣ੍ਠਾ ਅਭਿਕ੍ਖਣਂ ਏਵਂ ਵਦਨ੍ਤਿ – ‘‘ਤਵ ਸਹਾਯਕਂ ਸਿਰਿਗੁਤ੍ਤਂ ‘ਕਿਂ ਤ੍ਵਂ ਸਮਣਂ ਗੋਤਮਂ ਉਪਸਙ੍ਕਮਸਿ, ਤਸ੍ਸ ਸਨ੍ਤਿਕੇ ਕਿਂ ਲਭਿਸ੍ਸਸੀ’ਤਿ ¶ ਵਤ੍ਵਾ ਯਥਾ ਅਮ੍ਹੇ ਉਪਸਙ੍ਕਮਿਤ੍ਵਾ ਅਮ੍ਹਾਕਞ੍ਚ ਦੇਯ੍ਯਧਮ੍ਮਂ ਦਸ੍ਸਤਿ, ਕਿਂ ਏਵਂ ਓਵਦਿਤੁਂ ਨ ਵਟ੍ਟਤੀ’’ਤਿ. ਗਰਹਦਿਨ੍ਨੋ ਤੇਸਂ ਵਚਨਂ ਸੁਤ੍ਵਾ ਅਭਿਕ੍ਖਣਂ ਗਨ੍ਤ੍ਵਾ ਠਿਤਨਿਸਿਨ੍ਨਟ੍ਠਾਨਾਦੀਸੁ ਸਿਰਿਗੁਤ੍ਤਂ ਏਵਂ ਓਵਦਤਿ – ‘‘ਸਮ੍ਮ, ਕਿਂ ਤੇ ਸਮਣੇਨ ਗੋਤਮੇਨ, ਤਂ ਉਪਸਙ੍ਕਮਿਤ੍ਵਾ ਕਿਂ ਲਭਿਸ੍ਸਸਿ, ਕਿਂ ਤੇ ਮਮ, ਅਯ੍ਯੇ, ਉਪਸਙ੍ਕਮਿਤ੍ਵਾ ਤੇਸਂ ਦਾਨਂ ਦਾਤੁਂ ਨ ਵਟ੍ਟਤੀ’’ਤਿ? ਸਿਰਿਗੁਤ੍ਤੋ ਤਸ੍ਸ ਕਥਂ ਸੁਤ੍ਵਾਪਿ ਬਹੂ ਦਿਵਸੇ ਤੁਣ੍ਹੀ ਹੁਤ੍ਵਾ ਨਿਬ੍ਬਿਜ੍ਜਿਤ੍ਵਾ ਏਕਦਿਵਸਂ, ‘‘ਸਮ੍ਮ, ਤ੍ਵਂ ਅਭਿਕ੍ਖਣਂ ਆਗਨ੍ਤ੍ਵਾ ਮਂ ਠਿਤਟ੍ਠਾਨਾਦੀਸੁ ਏਵਂ ਵਦੇਸਿ, ‘ਸਮਣਂ ਗੋਤਮਂ ਉਪਸਙ੍ਕਮਿਤ੍ਵਾ ਕਿਂ ਲਭਿਸ੍ਸਸਿ, ਮਮ, ਅਯ੍ਯੇ, ਉਪਸਙ੍ਕਮਿਤ੍ਵਾ ਤੇਸਂ ਦਾਨਂ ਦੇਹੀ’ਤਿ, ਕਥੇਹਿ ਤਾਵ ਮੇ, ਤਵ, ਅਯ੍ਯਾ, ਕਿਂ ਜਾਨਨ੍ਤੀ’’ਤਿ? ‘‘‘ਅਹੋ, ਸਾਮਿ, ਮਾ ਏਵਂ ਵਦ, ਮਮ ਅਯ੍ਯਾਨਂ ਅਞ੍ਞਾਤਂ ਨਾਮ ਨਤ੍ਥਿ, ਸਬ੍ਬਂ ਅਤੀਤਾਨਾਗਤਪਚ੍ਚੁਪ੍ਪਨ੍ਨਂ ਸਬ੍ਬਂ ਕਾਯਵਚੀਮਨੋਕਮ੍ਮਂ ਇਦਂ ਭਵਿਸ੍ਸਤਿ, ਇਦਂ ਨ ਭਵਿਸ੍ਸਤੀ’ਤਿ ਸਬ੍ਬਂ ਭਬ੍ਬਾਭਬ੍ਬਂ ਜਾਨਨ੍ਤੀ’’ਤਿ? ‘‘ਏਵਂ ਵਦੇਸੀ’’ਤਿ. ‘‘ਆਮ, ਵਦੇਮੀ’’ਤਿ. ‘‘ਯਦਿ ਏਵਂ, ਅਤਿਭਾਰਿਯਂ ਤੇ ਕਤਂ, ਏਤ੍ਤਕਂ ਕਾਲਂ ਮਯ੍ਹਂ ਏਤਮਤ੍ਥਂ ਅਨਾਚਿਕ੍ਖਨ੍ਤੇਨ, ਅਜ੍ਜ ਮਯਾ ¶ ਅਯ੍ਯਾਨਂ ਞਾਣਾਨੁਭਾਵੋ ਞਾਤੋ, ਗਚ੍ਛ, ਸਮ੍ਮ, ਅਯ੍ਯੇ, ਮਮ ਵਚਨੇਨ ਨਿਮਨ੍ਤੇਹੀ’’ਤਿ. ਸੋ ਨਿਗਣ੍ਠਾਨਂ ਸਨ੍ਤਿਕਂ ਗਨ੍ਤ੍ਵਾ ਤੇ ਵਨ੍ਦਿਤ੍ਵਾ ‘‘ਮਯ੍ਹਂ ਸਹਾਯਕੋ ਸਿਰਿਗੁਤ੍ਤੋ ਸ੍ਵਾਤਨਾਯ ਤੁਮ੍ਹੇ ਨਿਮਨ੍ਤੇਤੀ’’ਤਿ ਆਹ. ‘‘ਸਿਰਿਗੁਤ੍ਤੇਨ ਸਾਮਂ ਤ੍ਵਂ ਵੁਤ੍ਤੋ’’ਤਿ? ‘‘ਆਮ, ਅਯ੍ਯਾ’’ਤਿ. ਤੇ ਹਟ੍ਠਤੁਟ੍ਠਾ ਹੁਤ੍ਵਾ ‘‘ਨਿਪ੍ਫਨ੍ਨਂ ਨੋ ਕਿਚ੍ਚਂ, ਸਿਰਿਗੁਤ੍ਤਸ੍ਸ ਅਮ੍ਹੇਸੁ ਪਸਨ੍ਨਕਾਲਤੋ ਪਟ੍ਠਾਯ ਕਾ ਨਾਮ ਸਮ੍ਪਤ੍ਤਿ ਅਮ੍ਹਾਕਂ ਨ ਭਵਿਸ੍ਸਤੀ’’ਤਿ ਵਦਿਂਸੁ.

ਸਿਰਿਗੁਤ੍ਤਸ੍ਸਾਪਿ ਮਹਨ੍ਤਂ ਨਿਵੇਸਨਂ. ਸੋ ਤਸ੍ਮਿਂ ਦ੍ਵਿਨ੍ਨਂ ਗੇਹਾਨਂ ਅਨ੍ਤਰੇ ਉਭਤੋ ਦੀਘਂ ਆਵਾਟਂ ਖਣਾਪੇਤ੍ਵਾ ਗੂਥਕਲਲਸ੍ਸ ਪੂਰਾਪੇਸਿ. ਬਹਿਆਵਾਟੇ ਦ੍ਵੀਸੁ ਪਰਿਯਨ੍ਤੇਸੁ ਖਾਣੁਕੇ ਕੋਟ੍ਟਾਪੇਤ੍ਵਾ ਤੇਸੁ ਰਜ੍ਜੁਯੋ ਬਨ੍ਧਾਪੇਤ੍ਵਾ ਆਸਨਾਨਂ ਪੁਰਿਮਪਾਦੇ ਆਵਾਟਸ੍ਸ ਪੁਰਿਮਪਸ੍ਸੇ ਠਪਾਪੇਤ੍ਵਾ ਪਚ੍ਛਿਮਪਾਦੇ ਰਜ੍ਜੁਕੇਸੁ ਠਪਾਪੇਸਿ. ‘‘ਏਵਂ ਨਿਸਿਨ੍ਨਕਾਲੇ ਏਵਂ ਅਵਂਸਿਰਾ ਪਤਿਸ੍ਸਨ੍ਤੀ’’ਤਿ ¶ ਮਞ੍ਞਮਾਨੋ ਯਥਾ ਆਵਾਟੋ ਨ ਪਞ੍ਞਾਯਤਿ, ਏਵਂ ਆਸਨਾਨਂ ਉਪਰਿ ਪਚ੍ਚਤ੍ਥਰਣਾਨਿ ਦਾਪੇਸਿ. ਮਹਨ੍ਤਾ ਮਹਨ੍ਤਾ ਚਾਟਿਯੋ ਠਪਾਪੇਤ੍ਵਾ ਕਦਲਿਪਣ੍ਣੇਹਿ ਚ ਸੇਤਪਿਲੋਤਿਕਾਹਿ ਚ ਮੁਖਾਨਿ ਬਨ੍ਧਾਪੇਤ੍ਵਾ ਤਾ ਤੁਚ੍ਛਾ ਏਵ ਗੇਹਸ੍ਸ ਪਚ੍ਛਿਮਭਾਗੇ ਬਹਿ ਯਾਗੁਭਤ੍ਤਸਿਤ੍ਥਸਪ੍ਪਿਤੇਲਮਧੁਫਾਣਿਤਪੂਵਚੁਣ੍ਣਮਕ੍ਖਿਤਾ ਕਤ੍ਵਾ ਠਪਾਪੇਸਿ. ਗਰਹਦਿਨ੍ਨੋ ਪਾਤੋਵ ਤਸ੍ਸ ਘਰਂ ਵੇਗੇਨ ਗਨ੍ਤ੍ਵਾ, ‘‘ਅਯ੍ਯਾਨਂ ਸਕ੍ਕਾਰੋ ਸਜ੍ਜਿਤੋ’’ਤਿ ਪੁਚ੍ਛਿ. ‘‘ਆਮ, ਸਮ੍ਮ, ਸਜ੍ਜਿਤੋ’’ਤਿ. ‘‘ਕਹਂ ਪਨ ਏਸੋ’’ਤਿ. ‘‘ਏਤਾਸੁ ਏਤ੍ਤਿਕਾਸੁ ਚਾਟੀਸੁ ਯਾਗੁ, ਏਤ੍ਤਿਕਾਸੁ ਭਤ੍ਤਂ, ਏਤ੍ਤਿਕਾਸੁ ਸਪ੍ਪਿਫਾਣਿਤਪੂਵਾਦੀਨਿ ¶ ਪੂਰਿਤਾਨਿ, ਆਸਨਾਨਿ ਪਞ੍ਞਤ੍ਤਾਨੀ’’ਤਿ. ਸੋ ‘‘ਸਾਧੂ’’ਤਿ ਵਤ੍ਵਾ ਗਤੋ ਤਸ੍ਸ ਗਤਕਾਲੇ ਪਞ੍ਚਸਤਾ ਨਿਗਣ੍ਠਾ ਆਗਮਿਂਸੁ. ਸਿਰਿਗੁਤ੍ਤੋ ਗੇਹਾ ਨਿਕ੍ਖਮਿਤ੍ਵਾ ਪਞ੍ਚਪਤਿਟ੍ਠਿਤੇਨ ਨਿਗਣ੍ਠੇ ਵਨ੍ਦਿਤ੍ਵਾ ਤੇਸਂ ਪੁਰਤੋ ਅਞ੍ਜਲਿਂ ਪਗ੍ਗਯ੍ਹ ਠਿਤੋ ਏਵਂ ਚਿਨ੍ਤੇਸਿ – ‘‘ਤੁਮ੍ਹੇ ਕਿਰ ਅਤੀਤਾਦਿਭੇਦਂ ਸਬ੍ਬਂ ਜਾਨਾਥ, ਏਵਂ ਤੁਮ੍ਹਾਕਂ ਉਪਟ੍ਠਾਕੇਨ ਮਯ੍ਹਂ ¶ ਕਥਿਤਂ. ਸਚੇ ਸਬ੍ਬਂ ਤੁਮ੍ਹੇ ਜਾਨਾਥ, ਮਯ੍ਹਂ ਗੇਹਂ ਮਾ ਪਵਿਸਿਤ੍ਥ. ਮਮ ਗੇਹਂ ਪਵਿਟ੍ਠਾਨਞ੍ਹਿ ਵੋ ਨੇਵ ਯਾਗੁ ਅਤ੍ਥਿ, ਨ ਭਤ੍ਤਾਦੀਨਿ. ਸਚੇ ਅਜਾਨਿਤ੍ਵਾ ਪਵਿਸਿਸ੍ਸਥ, ਗੂਥਆਵਾਟੇ ਵੋ ਪਾਤੇਤ੍ਵਾ ਪੋਥੇਸ੍ਸਾਮੀ’’ਤਿ ਏਵਂ ਚਿਨ੍ਤੇਤ੍ਵਾ ਪੁਰਿਸਾਨਂ ਸਞ੍ਞਂ ਅਦਾਸਿ. ਏਵਂ ਤੇਸਂ ਨਿਸੀਦਨਭਾਵਂ ਞਤ੍ਵਾ ਪਚ੍ਛਿਮਪਸ੍ਸੇ ਠਤ੍ਵਾ ਆਸਨਾਨਂ ਉਪਰਿ ਪਚ੍ਚਤ੍ਥਰਣਾਨਿ ਅਪਨੇਯ੍ਯਾਥ, ਮਾ ਤਾਨਿ ਅਸੁਚਿਨਾ ਮਕ੍ਖਯਿਂਸੂਤਿ.

ਅਥ ਨਿਗਣ੍ਠੇ ‘‘ਇਤੋ ਏਥ, ਭਨ੍ਤੇ’’ਤਿ ਆਹ. ਨਿਗਣ੍ਠਾ ਪਵਿਸਿਤ੍ਵਾ ਪਞ੍ਞਤ੍ਤਾਸਨੇਸੁ ਨਿਸੀਦਿਤੁਂ ਆਰਭਿਂਸੁ. ਅਥ ਨੇ ਮਨੁਸ੍ਸਾ ਵਦਿਂਸੁ – ‘‘ਆਗਮੇਥ, ਭਨ੍ਤੇ, ਮਾ ਤਾਵ ਨਿਸੀਦਥਾ’’ਤਿ. ‘‘ਕਿਂ ਕਾਰਣਾ’’ਤਿ? ‘‘ਅਮ੍ਹਾਕਂ ਗੇਹਂ ਪਵਿਟ੍ਠਾਨਂ ਅਯ੍ਯਾਨਂ ਵਤ੍ਤਂ ਞਤ੍ਵਾ ਨਿਸੀਦਿਤੁਂ ਵਟ੍ਟਤੀ’’ਤਿ. ‘‘ਕਿਂ ਕਾਤੁਂ ਵਟ੍ਟਤਿ, ਆਵੁਸੋ’’ਤਿ? ‘‘ਅਤ੍ਤਨੋ ਅਤ੍ਤਨੋ ਪਤ੍ਤਾਸਨਮੂਲੇਸੁ ਠਤ੍ਵਾ ਸਬ੍ਬੇਪਿ ਏਕਪ੍ਪਹਾਰੇਨੇਵ ਨਿਸੀਦਿਤੁਂ ਵਟ੍ਟਤੀ’’ਤਿ. ਇਦਂ ਕਿਰਸ੍ਸ ਅਧਿਪ੍ਪਾਯੋ – ‘‘ਏਕਸ੍ਮਿਂ ਆਵਾਟੇ ਪਤਿਤੇ ‘ਮਾ, ਆਵੁਸੋ, ਅਵਸੇਸਾ ਆਸਨੇ ਨਿਸੀਦਨ੍ਤੂ’ਤਿ ¶ ਵਤ੍ਤੁਂ ਮਾ ਲਭਤੂ’’ਤਿ. ਤੇ ‘‘ਸਾਧੂ’’ਤਿ ਵਤ੍ਵਾ ‘‘ਇਮੇਹਿ ਕਥਿਤਕਥਂ ਅਮ੍ਹੇਹਿ ਕਾਤੁਂ ਵਟ੍ਟਤੀ’’ਤਿ ਚਿਨ੍ਤਯਿਂਸੁ. ਅਥ ਸਬ੍ਬੇ ਅਤ੍ਤਨੋ ਅਤ੍ਤਨੋ ਪਤ੍ਤਾਸਨਮੂਲੇ ਪਟਿਪਾਟਿਯਾ ਅਟ੍ਠਂਸੁ. ਅਥ ਨੇ, ‘‘ਭਨ੍ਤੇ, ਖਿਪ੍ਪਂ ਏਕਪ੍ਪਹਾਰੇਨੇਵ ਨਿਸੀਦਥਾ’’ਤਿ ਵਤ੍ਵਾ ਤੇਸਂ ਨਿਸਿਨ੍ਨਭਾਵਂ ਞਤ੍ਵਾ ਆਸਨਾਨਂ ਉਪਰਿ ਪਚ੍ਚਤ੍ਥਰਣਾਨਿ ਨੀਹਰਿਂਸੁ. ਨਿਗਣ੍ਠਾ ਏਕਪ੍ਪਹਾਰੇਨੇਵ ਨਿਸਿਨ੍ਨਾ, ਰਜ੍ਜੂਨਂ ਉਪਰਿ ਠਪਿਤਾ ਆਸਨਪਾਦਾ ਭਟ੍ਠਾ, ਨਿਗਣ੍ਠਾ ਅਵਂਸਿਰਾ ਆਵਾਟੇ ਪਤਿਂਸੁ. ਸਿਰਿਗੁਤ੍ਤੋ ਤੇਸੁ ਪਤਿਤੇਸੁ ਦ੍ਵਾਰਂ ਪਿਦਹਿਤ੍ਵਾ ¶ ਤੇ ਉਤ੍ਤਿਣ੍ਣੁਤ੍ਤਿਣ੍ਣੇ ‘‘ਅਤੀਤਾਨਾਗਤਪਚ੍ਚੁਪ੍ਪਨ੍ਨਂ ਕਸ੍ਮਾ ਨ ਜਾਨਾਥਾ’’ਤਿ ਦਣ੍ਡੇਹਿ ਪਾਥੇਤ੍ਵਾ ‘‘ਏਤ੍ਤਕਂ ਏਤੇਸਂ ਵਟ੍ਟਿਸ੍ਸਤੀ’’ਤਿ ਦ੍ਵਾਰਂ ਵਿਵਰਾਪੇਸਿ. ਤੇ ਨਿਕ੍ਖਮਿਤ੍ਵਾ ਪਲਾਯਿਤੁਂ ਆਰਭਿਂਸੁ. ਗਮਨਮਗ੍ਗੇ ਪਨ ਤੇਸਂ ਸੁਧਾਪਰਿਕਮ੍ਮਕਤਂ ਭੂਮਿਂ ਪਿਚ੍ਛਿਲਂ ਕਾਰਾਪੇਸਿ. ਤੇ ਤਤ੍ਥ ਅਸਣ੍ਠਹਿਤ੍ਵਾ ਪਤਿਤੇ ਪਤਿਤੇ ਪੁਨ ਪੋਥਾਪੇਤ੍ਵਾ ‘‘ਅਲਂ ਏਤ੍ਤਕਂ ਤੁਮ੍ਹਾਕ’’ਨ੍ਤਿ ਉਯ੍ਯੋਜੇਸਿ. ਤੇ ‘‘ਨਾਸਿਤਮ੍ਹਾ ਤਯਾ, ਨਾਸਿਤਮ੍ਹਾ ਤਯਾ’’ਤਿ ਕਨ੍ਦਨ੍ਤਾ ਉਪਟ੍ਠਾਕਸ੍ਸ ਗੇਹਦ੍ਵਾਰਂ ਅਗਮਂਸੁ.

ਗਰਹਦਿਨ੍ਨੋ ਤਂ ਵਿਪ੍ਪਕਾਰਂ ਦਿਸ੍ਵਾ ਕੁਦ੍ਧੋ ‘‘ਨਾਸਿਤਮ੍ਹਿ ਸਿਰਿਗੁਤ੍ਤੇਨ, ਹਤ੍ਥਂ ਪਸਾਰੇਤ੍ਵਾ ਵਨ੍ਦਨ੍ਤਾਨਂ ਸਦੇਵਕੇ ਲੋਕੇ ਯਥਾਰੁਚਿਯਾ ਦਾਤੁਂ ਸਮਤ੍ਥੇ ਨਾਮ ਪੁਞ੍ਞਕ੍ਖੇਤ੍ਤਭੂਤੇ ਮਮ, ਅਯ੍ਯੇ ¶ , ਪੋਥਾਪੇਤ੍ਵਾ ਬ੍ਯਸਨਂ ਪਾਪੇਸੀ’’ਤਿ ਰਾਜਕੁਲਂ ਗਨ੍ਤ੍ਵਾ ਤਸ੍ਸ ਕਹਾਪਣਸਹਸ੍ਸਂ ਦਣ੍ਡਂ ਕਾਰੇਸਿ. ਅਥਸ੍ਸ ਰਾਜਾ ਸਾਸਨਂ ਪੇਸੇਸਿ. ਸੋ ਗਨ੍ਤ੍ਵਾ ਰਾਜਾਨਂ ਵਨ੍ਦਿਤ੍ਵਾ, ‘‘ਦੇਵ, ਉਪਪਰਿਕ੍ਖਿਤ੍ਵਾ ਦਣ੍ਡਂ ਗਣ੍ਹਥ, ਮਾ ਅਨੁਪਪਰਿਕ੍ਖਿਤ੍ਵਾ’’ਤਿ ਆਹ. ‘‘ਉਪਪਰਿਕ੍ਖਿਤ੍ਵਾ ਗਣ੍ਹਿਸ੍ਸਾਮੀ’’ਤਿ. ‘‘ਸਾਧੁ, ਦੇਵਾ’’ਤਿ. ‘‘ਤੇਨ ਹਿ ਗਣ੍ਹਾਹੀ’’ਤਿ. ਦੇਵ, ਮਯ੍ਹਂ ਸਹਾਯਕੋ ਨਿਗਣ੍ਠਸਾਵਕੋ ਮਂ ਉਪਸਙ੍ਕਮਿਤ੍ਵਾ ਠਿਤਨਿਸਿਨ੍ਨਟ੍ਠਾਨਾਦੀਸੁ ਅਭਿਣ੍ਹਂ ਏਵਂ ਵਦੇਸਿ – ‘‘ਸਮ੍ਮ, ਕਿਂ ਤੇ ਸਮਣੇਨ ਗੋਤਮੇਨ, ਤਂ ਉਪਸਙ੍ਕਮਿਤ੍ਵਾ ਕਿਂ ਲਭਿਸ੍ਸਸੀ’’ਤਿ ਇਦਂ ¶ ਆਦਿਂ ਕਤ੍ਵਾ ਸਿਰਿਗੁਤ੍ਤੋ ਸਬ੍ਬਂ ਤਂ ਪਵਤ੍ਤਿਂ ਆਰੋਚੇਤ੍ਵਾ ‘‘ਦੇਵ, ਸਚੇ ਇਮਸ੍ਮਿਂ ਕਾਰਣੇ ਦਣ੍ਡਂ ਗਹੇਤੁਂ ਯੁਤ੍ਤਂ, ਗਣ੍ਹਥਾ’’ਤਿ. ਰਾਜਾ ਗਰਹਦਿਨ੍ਨਂ ਓਲੋਕੇਤ੍ਵਾ ‘‘ਸਚ੍ਚਂ ਕਿਰ ਤੇ ਏਵਂ ਵੁਤ੍ਤ’’ਨ੍ਤਿ ਆਹ. ‘‘ਸਚ੍ਚਂ, ਦੇਵਾ’’ਤਿ. ਤ੍ਵਂ ਏਤ੍ਤਕਮ੍ਪਿ ਅਜਾਨਨ੍ਤੇ ਸਤ੍ਥਾਰੋਤਿ ਗਹੇਤ੍ਵਾ ਵਿਚਰਨ੍ਤੋ ‘‘ਸਬ੍ਬਂ ਜਾਨਨ੍ਤੀ’’ਤਿ ਕਿਂ ਕਾਰਣਾ ਤਥਾਗਤਸਾਵਕਸ੍ਸ ਕਥੇਸਿ. ‘‘ਤਯਾ ਆਰੋਪਿਤਦਣ੍ਡੋ ਤੁਯ੍ਹਮੇਵ ਹੋਤੂ’’ਤਿ ਏਵਂ ਸ੍ਵੇਵ ਦਣ੍ਡਂ ਪਾਪਿਤੋ, ਤਸ੍ਸੇਵ ਕੁਲੂਪਕਾ ਪੋਥੇਤ੍ਵਾ ਨੀਹਟਾ.

ਸੋ ਤਂ ਕੁਜ੍ਝਿਤ੍ਵਾ ਤਤੋ ਪਟ੍ਠਾਯ ਅਡ੍ਢਮਾਸਮਤ੍ਤਮ੍ਪਿ ਸਿਰਿਗੁਤ੍ਤੇਨ ਸਦ੍ਧਿਂ ਅਕਥੇਤ੍ਵਾ ਚਿਨ੍ਤੇਸਿ – ‘‘ਏਵਂ ਵਿਚਰਿਤੁਂ ਮਯ੍ਹਂ ਅਯੁਤ੍ਤਂ, ਏਤਸ੍ਸ ਕੁਲੂਪਕਾਨਮ੍ਪਿ ਮਯਾ ਬ੍ਯਸਨਂ ਕਾਤੁਂ ਵਟ੍ਟਤੀ’’ਤਿ ਸਿਰਿਗੁਤ੍ਤਂ ਉਪਸਙ੍ਕਮਿਤ੍ਵਾ ਆਹ – ‘‘ਸਹਾਯ ਸਿਰਿਗੁਤ੍ਤਾ’’ਤਿ. ‘‘ਕਿਂ, ਸਮ੍ਮਾ’’ਤਿ? ‘‘ਞਾਤਿਸੁਹਜ੍ਜਾਨਂ ¶ ਨਾਮ ਕਲਹੋਪਿ ਹੋਤਿ ਵਿਵਾਦੋਪਿ, ਕਿਂ ਤ੍ਵਂ ਕਿਞ੍ਚਿ ਨ ਕਥੇਸਿ, ਕਸ੍ਮਾ ਏਵਂ ਕਰੋਸੀ’’ਤਿ? ‘‘ਸਮ੍ਮ, ਤਵ ਮਯਾ ਸਦ੍ਧਿਂ ਅਕਥਨਤੋ ਨ ਕਥੇਮੀ’’ਤਿ. ‘‘ਯਂ, ਸਮ੍ਮ, ਕਤਂ, ਕਤਮੇਵ ਤਂ ਨ ਮਯਂ ਮੇਤ੍ਤਿਂ ਭਿਨ੍ਦਿਸ੍ਸਾਮਾ’’ਤਿ. ਤਤੋ ਪਟ੍ਠਾਯ ਉਭੋਪਿ ਏਕਟ੍ਠਾਨੇ ਤਿਟ੍ਠਨ੍ਤਿ ਨਿਸੀਦਨ੍ਤਿ ¶ . ਅਥੇਕਦਿਵਸਂ ਸਿਰਿਗੁਤ੍ਤੋ ਗਰਹਦਿਨ੍ਨਂ ਆਹ – ‘‘ਕਿਂ ਤੇ ਨਿਗਣ੍ਠੇਹਿ, ਤੇ ਉਪਸਙ੍ਕਮਿਤ੍ਵਾ ਕਿਂ ਲਭਿਸ੍ਸਸਿ, ਮਮ ਸਤ੍ਥਾਰਂ ਉਪਸਙ੍ਕਮਿਤੁਂ ਵਾ ਅਯ੍ਯਾਨਂ ਦਾਨਂ ਦਾਤੁਂ ਵਾ ਕਿਂ ਤੇ ਨ ਵਟ੍ਟਤੀ’’ਤਿ? ਸੋਪਿ ਏਤਮੇਵ ਪਚ੍ਚਾਸੀਸਤਿ, ਤੇਨਸ੍ਸ ਕਣ੍ਡੁਵਨਟ੍ਠਾਨੇ ਨਖੇਨ ਵਿਲੇਖਿਤਂ ਵਿਯ ਅਹੋਸਿ. ਸੋ, ‘‘ਸਿਰਿਗੁਤ੍ਤ, ਤਵ ਸਤ੍ਥਾ ਕਿਂ ਜਾਨਾਤੀ’’ਤਿ ਪੁਚ੍ਛਿ. ‘‘ਅਮ੍ਭੋ, ਮਾ ਏਵਂ ਵਦ, ਸਤ੍ਥੁ ਮੇ ਅਜਾਨਿਤਬ੍ਬਂ ਨਾਮ ਨਤ੍ਥਿ, ਅਤੀਤਾਦਿਭੇਦਂ ਸਬ੍ਬਂ ਜਾਨਾਤਿ, ਸੋਲ਼ਸਹਾਕਾਰੇਹਿ ਸਤ੍ਤਾਨਂ ਚਿਤ੍ਤਂ ਪਰਿਚ੍ਛਿਨ੍ਦਤੀ’’ਤਿ. ‘‘ਅਹਂ ਏਵਂ ਨ ਜਾਨਾਮਿ, ਕਸ੍ਮਾ ਮਯ੍ਹਂ ਏਤ੍ਤਕਂ ਕਾਲਂ ਨ ਕਥੇਸਿ, ਤੇਨ ਹਿ ਤ੍ਵਂ ਗਚ੍ਛ, ਤਵ ਸਤ੍ਥਾਰਂ ਸ੍ਵਾਤਨਾਯ ਨਿਮਨ੍ਤੇਹਿ, ਭੋਜੇਸ੍ਸਾਮਿ, ਪਞ੍ਚਹਿ ਭਿਕ੍ਖੁਸਤੇਹਿ ਸਦ੍ਧਿਂ ਮਮ ਭਿਕ੍ਖਂ ਗਣ੍ਹਿਤੁਂ ਵਦੇਹੀ’’ਤਿ.

ਸਿਰਿਗੁਤ੍ਤੋ ਸਤ੍ਥਾਰਂ ਉਪਸਙ੍ਕਮਿਤ੍ਵਾ ਵਨ੍ਦਿਤ੍ਵਾ ਏਵਮਾਹ – ‘‘ਭਨ੍ਤੇ, ਮਮ ਸਹਾਯਕੋ ਗਰਹਦਿਨ੍ਨੋ ਤੁਮ੍ਹੇ ਨਿਮਨ੍ਤਾਪੇਤਿ, ਪਞ੍ਚਹਿ ਕਿਰ ਭਿਕ੍ਖੁਸਤੇਹਿ ¶ ਸਦ੍ਧਿਂ ਸ੍ਵੇ ਤਸ੍ਸ ਭਿਕ੍ਖਂ ਗਣ੍ਹਥ, ਪੁਰਿਮਦਿਵਸੇ ਖੋ ਪਨ ਤਸ੍ਸ ਕੁਲੂਪਕਾਨਂ ਮਯਾ ਇਦਂ ਨਾਮ ਕਤਂ, ਮਯਾ ਕਤਸ੍ਸ ਪਟਿਕਰਣਮ੍ਪਿ ਨ ਜਾਨਾਮਿ, ਤੁਮ੍ਹਾਕਂ ਸੁਦ੍ਧਚਿਤ੍ਤੇਨ ਭਿਕ੍ਖਂ ਦਾਤੁਕਾਮਤਮ੍ਪਿ ਨ ਜਾਨਾਮਿ, ਆਵਜ੍ਜੇਤ੍ਵਾ ਯੁਤ੍ਤਂ ਚੇ, ਅਧਿਵਾਸੇਥ. ਨੋ ਚੇ, ਮਾ ਅਧਿਵਾਸਯਿਤ੍ਥਾ’’ਤਿ. ਸਤ੍ਥਾ ‘‘ਕਿਂ ਨੁ ਖੋ ਸੋ ਅਮ੍ਹਾਕਂ ਕਾਤੁ ਕਾਮੋ’’ਤਿ ਆਵਜ੍ਜੇਤ੍ਵਾ ਅਦ੍ਦਸ ‘‘ਦ੍ਵਿਨ੍ਨਂ ਗੇਹਾਨਂ ਅਨ੍ਤਰੇ ਮਹਨ੍ਤਂ ਆਵਾਟਂ ਖਣਾਪੇਤ੍ਵਾ ਅਸੀਤਿਸਕਟਮਤ੍ਤਾਨਿ ਖਦਿਰਦਾਰੂਨਿ ਆਹਰਾਪੇਤ੍ਵਾ ਪੂਰਾਪੇਤ੍ਵਾ ਅਗ੍ਗਿਂ ਦਤ੍ਵਾ ਅਮ੍ਹੇ ਅਙ੍ਗਾਰਆਵਾਟੇ ਪਾਤੇਤ੍ਵਾ ਨਿਗ੍ਗਣ੍ਹਿਤੁਕਾਮੋ’’ਤਿ. ਪੁਨ ਆਵਜ੍ਜੇਸਿ – ‘‘ਕਿਂ ਨੁ ਖੋ ਤਤ੍ਥ ਗਤਪਚ੍ਚਯਾ ਅਤ੍ਥੋ ਅਤ੍ਥਿ, ਨਤ੍ਥੀ’’ਤਿ. ਤਤੋ ਇਦਂ ਅਦ੍ਦਸ – ‘‘ਅਹਂ ਅਙ੍ਗਾਰਆਵਾਟੇ ਪਾਦਂ ਪਸਾਰੇਸ੍ਸਾਮਿ, ਤਂ ਪਟਿਚ੍ਛਾਦੇਤ੍ਵਾ ¶ ਠਪਿਤਕਿਲਞ੍ਜਂ ਅਨ੍ਤਰਧਾਯਿਸ੍ਸਤਿ, ਅਙ੍ਗਾਰਕਾਸੁਂ ਭਿਨ੍ਦਿਤ੍ਵਾ ਚਕ੍ਕਮਤ੍ਤਂ ਮਹਾਪਦੁਮਂ ਉਟ੍ਠਹਿਸ੍ਸਤਿ, ਅਥਾਹਂ ਪਦੁਮਕਣ੍ਣਿਕਾ ਅਕ੍ਕਮਨ੍ਤੋ ਆਸਨੇ ਨਿਸੀਦਿਸ੍ਸਾਮਿ, ਪਞ੍ਚਸਤਾ ਭਿਕ੍ਖੂਪਿ ਤਥੇਵ ਗਨ੍ਤ੍ਵਾ ਨਿਸੀਦਿਸ੍ਸਨ੍ਤਿ, ਮਹਾਜਨੋ ਸਨ੍ਨਿਪਤਿਸ੍ਸਤਿ, ਅਹਂ ਤਸ੍ਮਿਂ ਸਮਾਗਮੇ ਦ੍ਵੀਹਿ ਗਾਥਾਹਿ ਅਨੁਮੋਦਨਂ ਕਰਿਸ੍ਸਾਮਿ, ਅਨੁਮੋਦਨਪਰਿਯੋਸਾਨੇ ਚਤੁਰਾਸੀਤਿਯਾ ਪਾਣਸਹਸ੍ਸਾਨਂ ਧਮ੍ਮਾਭਿਸਮਯੋ ਭਵਿਸ੍ਸਤਿ, ਸਿਰਿਗੁਤ੍ਤੋ ਚ ਗਰਹਦਿਨ੍ਨੋ ਚ ਸੋਤਾਪਨ੍ਨਾ ਭਵਿਸ੍ਸਨ੍ਤਿ, ਅਤ੍ਤਨੋ ਚ ਧਨਰਾਸਿਂ ਸਾਸਨੇ ਵਿਕਿਰਿਸ੍ਸਨ੍ਤਿ, ਇਮਂ ਕੁਲਪੁਤ੍ਤਂ ਨਿਸ੍ਸਾਯ ਮਯਾ ਗਨ੍ਤੁਂ ਵਟ੍ਟਤੀ’’ਤਿ ¶ ਭਿਕ੍ਖਂ ਅਧਿਵਾਸੇਸਿ.

ਸਿਰਿਗੁਤ੍ਤੋ ਗਨ੍ਤ੍ਵਾ ਸਤ੍ਥੁ ਅਧਿਵਾਸਨਂ ਗਰਹਦਿਨ੍ਨਸ੍ਸ ਆਰੋਚੇਤ੍ਵਾ ‘‘ਲੋਕਜੇਟ੍ਠਸ੍ਸ ਸਕ੍ਕਾਰਂ ਕਰੋਹੀ’’ਤਿ ਆਹ. ਗਰਹਦਿਨ੍ਨੋ ‘‘ਇਦਾਨਿਸ੍ਸ ¶ ਕਤ੍ਤਬ੍ਬਯੁਤ੍ਤਕਂ ਜਾਨਿਸ੍ਸਾਮੀ’’ਤਿ ਦ੍ਵਿਨ੍ਨਂ ਗੇਹਾਨਂ ਅਨ੍ਤਰੇ ਮਹਨ੍ਤਂ ਆਵਾਟਂ ਖਣਾਪੇਤ੍ਵਾ ਅਸੀਤਿਸਕਟਮਤ੍ਤਾਨਿ ਖਦਿਰਦਾਰੂਨਿ ਆਹਰਾਪੇਤ੍ਵਾ ਪੂਰਾਪੇਤ੍ਵਾ ਅਗ੍ਗਿਂ ਦਤ੍ਵਾ ਖਦਿਰਙ੍ਗਾਰਰਾਸੀਨਂ ਯੋਜਾਪੇਤ੍ਵਾ ਸਬ੍ਬਰਤ੍ਤਿਂ ਧਮਾਪੇਤ੍ਵਾ ਖਦਿਰਙ੍ਗਾਰਰਾਸਿਂ ਕਾਰਾਪੇਤ੍ਵਾ ਆਵਾਟਮਤ੍ਥਕੇ ਰੁਕ੍ਖਪਦਰਾਨਿ ਠਪਾਪੇਤ੍ਵਾ ਕਿਲਞ੍ਜੇਨ ਪਟਿਚ੍ਛਾਦੇਤ੍ਵਾ ਗੋਮਯੇਨ ਲਿਮ੍ਪਾਪੇਤ੍ਵਾ ਏਕੇਨ ਪਸ੍ਸੇਨ ਦੁਬ੍ਬਲਦਣ੍ਡਕੇ ਅਤ੍ਥਰਿਤ੍ਵਾ ਗਮਨਮਗ੍ਗਂ ਕਾਰੇਸਿ, ‘‘ਏਵਂ ਅਕ੍ਕਨ੍ਤਅਕ੍ਕਨ੍ਤਕਾਲੇ ਦਣ੍ਡਕੇਸੁ ਭਗ੍ਗੇਸੁ ਪਰਿਵਟ੍ਟੇਤ੍ਵਾ ਅਙ੍ਗਾਰਕਾਸੁਯਂ ਪਤਿਸ੍ਸਨ੍ਤੀ’’ਤਿ ਮਞ੍ਞਮਾਨੋ ਗੇਹਪਚ੍ਛਾਭਾਗੇ ਸਿਰਿਗੁਤ੍ਤੇਨ ਠਪਿਤਨਿਯਾਮੇਨੇਵ ਚਾਟਿਯੋ ਠਪਾਪੇਸਿ, ਆਸਨਾਨਿਪਿ ਤਥੇਵ ਪਞ੍ਞਾਪੇਸਿ. ਸਿਰਿਗੁਤ੍ਤੋ ਪਾਤੋਵ ਤਸ੍ਸ ਗੇਹਂ ਗਨ੍ਤ੍ਵਾ ‘‘ਕਤੋ ਤੇ, ਸਮ੍ਮ, ਸਕ੍ਕਾਰੋ’’ਤਿ ਆਹ. ‘‘ਆਮ, ਸਮ੍ਮਾ’’ਤਿ. ‘‘ਕਹਂ ਪਨ ਸੋ’’ਤਿ? ‘‘ਏਹਿ, ਪਸ੍ਸਾਮਾ’’ਤਿ ਸਬ੍ਬਂ ਸਿਰਿਗੁਤ੍ਤੇਨ ਦਸ੍ਸਿਤਨਯੇਨੇਵ ਦਸ੍ਸੇਸਿ. ਸਿਰਿਗੁਤ੍ਤੋ ‘‘ਸਾਧੁ, ਸਮ੍ਮਾ’’ਤਿ ਆਹ. ਮਹਾਜਨੋ ਸਨ੍ਨਿਪਤਿ. ਮਿਚ੍ਛਾਦਿਟ੍ਠਿਕੇਨ ਹਿ ਨਿਮਨ੍ਤਿਤੇ ਮਹਨ੍ਤੋ ਸਨ੍ਨਿਪਾਤੋ ਅਹੋਸਿ. ਮਿਚ੍ਛਾਦਿਟ੍ਠਿਕਾਪਿ ‘‘ਸਮਣਸ੍ਸ ਗੋਤਮਸ੍ਸ ਵਿਪ੍ਪਕਾਰਂ ¶ ਪਸ੍ਸਿਸ੍ਸਾਮਾ’’ਤਿ ਸਨ੍ਨਿਪਤਨ੍ਤਿ, ਸਮ੍ਮਾਦਿਟ੍ਠਿਕਾਪਿ ‘‘ਅਜ੍ਜ ਸਤ੍ਥਾ ਮਹਾਧਮ੍ਮਦੇਸਨਂ ਦੇਸੇਸ੍ਸਤਿ, ਬੁਦ੍ਧਵਿਸਯਂ ਬੁਦ੍ਧਲੀਲਂ ਉਪਧਾਰੇਸ੍ਸਾਮਾ’’ਤਿ ਸਨ੍ਨਿਪਤਨ੍ਤਿ.

ਪੁਨਦਿਵਸੇ ਸਤ੍ਥਾ ਪਞ੍ਚਹਿ ਭਿਕ੍ਖੁਸਤੇਹਿ ਸਦ੍ਧਿਂ ਗਰਹਦਿਨ੍ਨਸ੍ਸ ਗੇਹਦ੍ਵਾਰਂ ਅਗਮਾਸਿ. ਸੋ ਗੇਹਾ ਨਿਕ੍ਖਮਿਤ੍ਵਾ ਪਞ੍ਚਪਤਿਟ੍ਠਿਤੇਨ ਵਨ੍ਦਿਤ੍ਵਾ ਪੁਰਤੋ ਅਞ੍ਜਲਿਂ ਪਗ੍ਗਯ੍ਹ ਠਿਤੋ ਚਿਨ੍ਤੇਸਿ – ‘‘ਭਨ੍ਤੇ, ‘ਤੁਮ੍ਹੇ ਕਿਰ ਅਤੀਤਾਦਿਭੇਦਂ ਸਬ੍ਬਂ ਜਾਨਾਥ, ਸਤ੍ਤਾਨਂ ਸੋਲ਼ਸਹਾਕਾਰੇਹਿ ਚਿਤ੍ਤਂ ਪਰਿਚ੍ਛਿਨ੍ਦਥਾ’ਤਿ ਏਵਂ ਤੁਮ੍ਹਾਕਂ ਉਪਟ੍ਠਾਕੇਨ ਮਯ੍ਹਂ ਕਥਿਤਂ. ਸਚੇ ਜਾਨਾਥ, ਮਯ੍ਹਂ ਗੇਹਂ ਮਾ ਪਵਿਸਿਤ੍ਥ. ਪਵਿਟ੍ਠਾਨਞ੍ਹਿ ਵੋ ਨੇਵ ਯਾਗੁ ਅਤ੍ਥਿ, ਨ ਭਤ੍ਤਾਦੀਨਿ, ਸਬ੍ਬੇ ਖੋ ਪਨ ਤੁਮ੍ਹੇ ਅਙ੍ਗਾਰਕਾਸੁਯਂ ਪਾਤੇਤ੍ਵਾ ਨਿਗ੍ਗਣ੍ਹਿਸ੍ਸਾਮੀ’’ਤਿ. ਏਵਂ ਚਿਨ੍ਤੇਤ੍ਵਾ ਸਤ੍ਥੁ ਪਤ੍ਤਂ ਗਹੇਤ੍ਵਾ ‘‘ਇਤੋ ਏਥ ਭਗਵਾ’’ਤਿ ਵਤ੍ਵਾ, ‘‘ਭਨ੍ਤੇ, ਅਮ੍ਹਾਕਂ ਗੇਹਂ ਆਗਤਾਨਂ ਵਤ੍ਤਂ ਞਤ੍ਵਾ ਆਗਨ੍ਤੁਂ ਵਟ੍ਟਤੀ’’ਤਿ ਆਹ. ‘‘ਕਿਂ ਕਾਤੁਂ ਵਟ੍ਟਤਿ, ਆਵੁਸੋ’’ਤਿ? ‘‘ਏਕੇਕਸ੍ਸ ਪਵਿਸਿਤ੍ਵਾ ਪੁਰਤੋ ਗਨ੍ਤ੍ਵਾ ਨਿਸਿਨ੍ਨਕਾਲੇ ਪਚ੍ਛਾ ਅਞ੍ਞੇਨ ¶ ਆਗਨ੍ਤੁਂ ਵਟ੍ਟਤੀ’’ਤਿ. ਏਵਂ ਕਿਰਸ੍ਸ ਅਹੋਸਿ – ‘‘ਪੁਰਤੋ ਗਚ੍ਛਨ੍ਤਂ ਅਙ੍ਗਾਰਕਾਸੁਯਂ ਪਤਿਤਂ ਦਿਸ੍ਵਾ ਅਵਸੇਸਾ ਨ ਆਗਚ੍ਛਿਸ੍ਸਨ੍ਤਿ, ਏਕੇਕਮੇਵ ਪਾਤੇਤ੍ਵਾ ਨਿਗ੍ਗਣ੍ਹਿਸ੍ਸਾਮੀ’’ਤਿ. ਸਤ੍ਥਾ ‘‘ਸਾਧੂ’’ਤਿ ਵਤ੍ਵਾ ਏਕਕੋਵ ਪਾਯਾਸਿ. ਗਰਹਦਿਨ੍ਨੋ ਅਙ੍ਗਾਰਕਾਸੁਂ ਪਤ੍ਵਾ ਅਪਸਕ੍ਕਿਤ੍ਵਾ ਠਿਤੋ ¶ ‘‘ਪੁਰਤੋ ਯਾਥ, ਭਨ੍ਤੇ’’ਤਿ ਆਹ. ਅਥ ਸਤ੍ਥਾ ਅਙ੍ਗਾਰਕਾਸੁਮਤ੍ਥਕੇ ਪਾਦਂ ਪਸਾਰੇਸਿ, ਕਿਲਞ੍ਜਂ ਅਨ੍ਤਰਧਾਯਿ, ਅਙ੍ਗਾਰਕਾਸੁਂ ਭਿਨ੍ਦਿਤ੍ਵਾ ਚਕ੍ਕਮਤ੍ਤਾਨਿ ਪਦੁਮਾਨਿ ਉਟ੍ਠਹਿਂਸੁ ¶ . ਸਤ੍ਥਾ ਪਦੁਮਕਣ੍ਣਿਕਾ ਅਕ੍ਕਮਨ੍ਤੋ ਗਨ੍ਤ੍ਵਾ ਪਞ੍ਞਤ੍ਤੇ ਬੁਦ੍ਧਾਸਨੇ ਨਿਸੀਦਿ, ਭਿਕ੍ਖੂਪਿ ਤਥੇਵ ਗਨ੍ਤ੍ਵਾ ਨਿਸੀਦਿਂਸੁ. ਗਰਹਦਿਨ੍ਨਸ੍ਸ ਕਾਯਤੋ ਡਾਹੋ ਉਟ੍ਠਹਿ.

ਸੋ ਵੇਗੇਨ ਗਨ੍ਤ੍ਵਾ ਸਿਰਿਗੁਤ੍ਤਂ ਉਪਸਙ੍ਕਮਿਤ੍ਵਾ, ‘‘ਸਾਮਿ, ਮੇ ਤਾਣਂ ਹੋਹੀ’’ਤਿ ਆਹ. ‘‘ਕਿਂ ਏਤ’’ਨ੍ਤਿ? ‘‘ਪਞ੍ਚਨ੍ਨਂ ਭਿਕ੍ਖੁਸਤਾਨਂ ਗੇਹੇ ਯਾਗੁ ਵਾ ਭਤ੍ਤਾਦੀਨਿ ਵਾ ਨਤ੍ਥਿ, ਕਿਂ ਨੁ ਖੋ ਕਰੋਮੀ’’ਤਿ? ‘‘ਕਿਂ ਪਨ ਤਯਾ ਕਤ’’ਨ੍ਤਿ ਆਹ. ਅਹਂ ਦ੍ਵਿਨ੍ਨਂ ਗੇਹਾਨਂ ਅਨ੍ਤਰੇ ਮਹਨ੍ਤਂ ਆਵਾਟਂ ਅਙ੍ਗਾਰਸ੍ਸ ਪੂਰਂ ਕਾਰੇਸਿਂ – ‘‘ਤਤ੍ਥ ਪਾਤੇਤ੍ਵਾ ਨਿਗ੍ਗਣ੍ਹਿਸ੍ਸਾਮੀ’’ਤਿ. ‘‘ਅਥ ਨਂ ਭਿਨ੍ਦਿਤ੍ਵਾ ਮਹਾਪਦੁਮਾਨਿ ਉਟ੍ਠਹਿਂਸੁ. ਸਬ੍ਬੇ ਪਦੁਮਕਣ੍ਣਿਕਾ ਅਕ੍ਕਮਿਤ੍ਵਾ ਗਨ੍ਤ੍ਵਾ ਪਞ੍ਞਤ੍ਤਾਸਨੇਸੁ ਨਿਸਿਨ੍ਨਾ, ਇਦਾਨਿ ਕਿਂ ਕਰੋਮਿ, ਸਾਮੀ’’ਤਿ? ਨਨੁ ਤ੍ਵਂ ਇਦਾਨੇਵ ਮਯ੍ਹਂ ‘‘‘ਏਤ੍ਤਿਕਾ ਚਾਟਿਯੋ, ਏਤ੍ਤਿਕਾ ਯਾਗੁ, ਏਤ੍ਤਕਾਨਿ ਸਤ੍ਤਾਦੀਨੀ’ਤਿ ਦਸ੍ਸੇਸੀ’’ਤਿ. ‘‘ਮੁਸਾ ਤਂ, ਸਾਮਿ, ਤੁਚ੍ਛਾਵ ਚਾਟਿਯੋ’’ਤਿ. ਹੋਤੁ, ‘‘ਗਚ੍ਛ, ਤਾਸੁ ਚਾਟੀਸੁ ਯਾਗੁਆਦੀਨਿ ਓਲੋਕੇਹੀ’’ਤਿ. ਤਂ ਖਣਞ੍ਞੇਵ ਤੇਨ ਯਾਸੁ ਚਾਟੀਸੁ ‘‘ਯਾਗੂ’’ਤਿ ਵੁਤ੍ਤਂ, ਤਾ ਯਾਗੁਯਾ ਪੂਰਯਿਂਸੁ, ਯਾਸੁ ‘‘ਭਤ੍ਤਾਦੀਨੀ’’ਤਿ ਵੁਤ੍ਤਂ, ਤਾ ਭਤ੍ਤਾਦੀਨਂ ਪਰਿਪੁਣ੍ਣਾਵ ¶ ਅਹੇਸੁਂ. ਤਂ ਸਮ੍ਪਤ੍ਤਿਂ ਦਿਸ੍ਵਾਵ ਗਰਹਦਿਨ੍ਨਸ੍ਸ ਸਰੀਰਂ ਪੀਤਿਪਾਮੋਜ੍ਜੇਨ ਪਰਿਪੂਰਿਤਂ, ਚਿਤ੍ਤਂ ਪਸਨ੍ਨਂ. ਸੋ ਸਕ੍ਕਚ੍ਚਂ ਬੁਦ੍ਧਪ੍ਪਮੁਖਂ ਭਿਕ੍ਖੁਸਙ੍ਘਂ ਪਰਿਵਿਸਿਤ੍ਵਾ ਕਤਭਤ੍ਤਕਿਚ੍ਚਸ੍ਸ ਸਤ੍ਥੁਨੋ ਅਨੁਮੋਦਨਂ ਕਾਰੇਤੁਕਾਮੋ ਪਤ੍ਤਂ ਗਣ੍ਹਿ. ਸਤ੍ਥਾ ਅਨੁਮੋਦਨਂ ਕਰੋਨ੍ਤੋ ‘‘ਇਮੇ ਸਤ੍ਤਾ ਪਞ੍ਞਾਚਕ੍ਖੁਨੋ ਅਭਾਵੇਨੇਵ ਮਮ ਸਾਵਕਾਨਂ ਬੁਦ੍ਧਸਾਸਨਸ੍ਸ ਗੁਣਂ ਨ ਜਾਨਨ੍ਤਿ. ਪਞ੍ਞਾਚਕ੍ਖੁਵਿਰਹਿਤਾ ਹਿ ਅਨ੍ਧਾ ਨਾਮ, ਪਞ੍ਞਵਨ੍ਤੋ ਸਚਕ੍ਖੁਕਾ ਨਾਮਾ’’ਤਿ ਵਤ੍ਵਾ ਇਮਾ ਗਾਥਾ ਅਭਾਸਿ –

‘‘ਯਥਾ ਸਙ੍ਕਾਰਧਾਨਸ੍ਮਿਂ, ਉਜ੍ਝਿਤਸ੍ਮਿਂ ਮਹਾਪਥੇ;

ਪਦੁਮਂ ਤਤ੍ਥ ਜਾਯੇਥ, ਸੁਚਿਗਨ੍ਧਂ ਮਨੋਰਮਂ.

‘‘ਏਵਂ ਸਙ੍ਕਾਰਭੂਤੇਸੁ, ਅਨ੍ਧਭੂਤੇ ਪੁਥੁਜ੍ਜਨੇ;

ਅਤਿਰੋਚਤਿ ਪਞ੍ਞਾਯ, ਸਮ੍ਮਾਸਮ੍ਬੁਦ੍ਧਸਾਵਕੋ’’ਤਿ.

ਤਤ੍ਥ ਸਙ੍ਕਾਰਧਾਨਸ੍ਮਿਨ੍ਤਿ ਸਙ੍ਕਾਰਠਾਨਸ੍ਮਿਂ, ਕਚਵਰਰਾਸਿਮ੍ਹੀਤਿ ਅਤ੍ਥੋ. ਉਜ੍ਝਿਤਸ੍ਮਿਂ ਮਹਾਪਥੇਤਿ ਮਹਾਮਗ੍ਗੇ ¶ ਛਡ੍ਡਿਤਸ੍ਮਿਂ. ਸੁਚਿਗਨ੍ਧਨ੍ਤਿ ਸੁਰਭਿਗਨ੍ਧਂ. ਮਨੋ ਏਤ੍ਥ ਰਮਤੀਤਿ ਮਨੋਰਮਂ. ਸਙ੍ਕਾਰਭੂਤੇਸੂਤਿ ਸਙ੍ਕਾਰਮਿਵ ਭੂਤੇਸੁ. ਪੁਥੁਜ੍ਜਨੇਤਿ ¶ ਪੁਥੂਨਂ ਕਿਲੇਸਾਨਂ ਜਨਨਤੋ ਏਵਂਲਦ੍ਧਨਾਮੇ ¶ ਲੋਕਿਯਮਹਾਜਨੇ. ਇਦਂ ਵੁਤ੍ਤਂ ਹੋਤਿ – ਯਥਾ ਨਾਮ ਮਹਾਪਥੇ ਛਡ੍ਡਿਤੇ ਸਙ੍ਕਾਰਰਾਸਿਮ੍ਹਿ ਅਸੁਚਿਜੇਗੁਚ੍ਛਿਯਪਟਿਕੂਲੇਪਿ ਸੁਚਿਗਨ੍ਧਂ ਪਦੁਮਂ ਜਾਯੇਥ, ਤਂ ਰਾਜਰਾਜਮਹਾਮਤ੍ਤਾਦੀਨਂ ਮਨੋਰਮਂ ਪਿਯਂ ਮਨਾਪਂ ਉਪਰਿਮਤ੍ਥਕੇ ਪਤਿਟ੍ਠਾਨਾਰਹਮੇਵ ਭਵੇਯ੍ਯ, ਏਵਮੇਵ ਸਙ੍ਕਾਰਭੂਤੇਸੁਪਿ ਪੁਥੁਜ੍ਜਨੇਸੁ ਜਾਤੋ ਨਿਪ੍ਪਞ੍ਞਸ੍ਸ ਮਹਾਜਨਸ੍ਸ ਅਚਕ੍ਖੁਕਸ੍ਸ ਅਨ੍ਤਰੇ ਨਿਬ੍ਬਤ੍ਤੋਪਿ ਅਤ੍ਤਨੋ ਪਞ੍ਞਾਬਲੇਨ ਕਾਮੇਸੁ ਆਦੀਨਵਂ, ਨੇਕ੍ਖਮ੍ਮੇ ਚ ਆਨਿਸਂਸਂ ਦਿਸ੍ਵਾ ਨਿਕ੍ਖਮਿਤ੍ਵਾ ਪਬ੍ਬਜਿਤੋ ਪਬ੍ਬਜ੍ਜਾਮਤ੍ਤੇਨਪਿ, ਕਤੋ ਉਤ੍ਤਰਿਂ ਸੀਲਸਮਾਧਿਪਞ੍ਞਾਵਿਮੁਤ੍ਤਿਵਿਮੁਤ੍ਤਿਞਾਣਦਸ੍ਸਨਾਨਿ ਆਰਾਧੇਤ੍ਵਾਪਿ ਅਤਿਰੋਚਤਿ. ਸਮ੍ਮਾਸਮ੍ਬੁਦ੍ਧਸਾਵਕੋ ਹਿ ਖੀਣਾਸਵੋ ਭਿਕ੍ਖੁ ਅਨ੍ਧਭੂਤੇ ਪੁਥੁਜ੍ਜਨੇ ਅਤਿਕ੍ਕਮਿਤ੍ਵਾ ਰੋਚਤਿ ਵਿਰੋਚਤਿ ਸੋਭਤੀਤਿ.

ਦੇਸਨਾਵਸਾਨੇ ਚਤੁਰਾਸੀਤਿਯਾ ਪਾਣਸਹਸ੍ਸਾਨਂ ਧਮ੍ਮਾਭਿਸਮਯੋ ਅਹੋਸਿ. ਗਰਹਦਿਨ੍ਨੋ ਚ ਸਿਰਿਗੁਤ੍ਤੋ ਚ ਸੋਤਾਪਤ੍ਤਿਫਲਂ ਪਾਪੁਣਿਂਸੁ. ਤੇ ਸਬ੍ਬਂ ਅਤ੍ਤਨੋ ਧਨਂ ਬੁਦ੍ਧਸਾਸਨੇ ਵਿਪ੍ਪਕਿਰਿਂਸੁ. ਸਤ੍ਥਾ ਉਟ੍ਠਾਯਾਸਨਾ ਵਿਹਾਰਮਗਮਾਸਿ. ਭਿਕ੍ਖੂ ਸਾਯਨ੍ਹਸਮਯੇ ਧਮ੍ਮਸਭਾਯਂ ਕਥਂ ਸਮੁਟ੍ਠਾਪੇਸੁਂ – ‘‘ਅਹੋ ਅਚ੍ਛਰਿਯਾ ਬੁਦ੍ਧਗੁਣਾ ਨਾਮ, ਤਥਾਰੂਪਂ ਨਾਮ ਖਦਿਰਙ੍ਗਾਰਰਾਸਿਂ ਭਿਨ੍ਦਿਤ੍ਵਾ ਪਦੁਮਾਨਿ ਉਟ੍ਠਹਿਂਸੂ’’ਤਿ. ਸਤ੍ਥਾ ¶ ਆਗਨ੍ਤ੍ਵਾ ‘‘ਕਾਯ ਨੁਤ੍ਥ, ਭਿਕ੍ਖਵੇ, ਏਤਰਹਿ ਕਥਾਯ ਸਨ੍ਨਿਸਿਨ੍ਨਾ’’ਤਿ ਪੁਚ੍ਛਿਤ੍ਵਾ, ‘‘ਇਮਾਯ ਨਾਮਾ’’ਤਿ ਵੁਤ੍ਤੇ – ‘‘ਅਨਚ੍ਛਰਿਯਂ, ਭਿਕ੍ਖਵੇ, ਯਂ ਮਮ ਏਤਰਹਿ ਬੁਦ੍ਧਭੂਤਸ੍ਸ ਅਙ੍ਗਾਰਰਾਸਿਮ੍ਹਾ ਪਦੁਮਾਨਿ ਉਟ੍ਠਿਤਾਨਿ, ਅਪਰਿਪਕ੍ਕੇ ਞਾਣੇ ਵਤ੍ਤਮਾਨਸ੍ਸ ਬੋਧਿਸਤ੍ਤਭੂਤਸ੍ਸਪਿ ਮੇ ਉਟ੍ਠਹਿਂਸੂ’’ਤਿ ਵਤ੍ਵਾ, ‘‘ਕਦਾ, ਭਨ੍ਤੇ, ਆਚਿਕ੍ਖਥ ਨੋ’’ਤਿ ਯਾਚਿਤੋ ਅਤੀਤਂ ਆਹਰਿਤ੍ਵਾ –

‘‘ਕਾਮਂ ਪਤਾਮਿ ਨਿਰਯਂ, ਉਦ੍ਧਂਪਾਦੋ ਅਵਂਸਿਰੋ;

ਨਾਨਰਿਯਂ ਕਰਿਸ੍ਸਾਮਿ, ਹਨ੍ਦ ਪਿਣ੍ਡਂ ਪਟਿਗ੍ਗਹਾ’’ਤਿ. (ਜਾ. ੧.੧.੪੦) –

ਇਦਂ ਖਦਿਰਙ੍ਗਾਰਜਾਤਕਂ ਵਿਤ੍ਥਾਰੇਤ੍ਵਾ ਕਥੇਸੀਤਿ.

ਦੀਘਾ ¶ ¶ ¶ ਜਾਗਰਤੋ ਰਤ੍ਤੀਤਿ ਇਮਂ ਧਮ੍ਮਦੇਸਨਂ ਸਤ੍ਥਾ ਜੇਤਵਨੇ ਵਿਹਰਨ੍ਤੋ ਪਸੇਨਦਿਕੋਸਲਞ੍ਚੇਵ ਅਞ੍ਞਤਰਞ੍ਚ ਪੁਰਿਸਂ ਆਰਬ੍ਭ ਕਥੇਸਿ.

ਰਾਜਾ ਕਿਰ ਪਸੇਨਦਿ ਕੋਸਲੋ ਏਕਸ੍ਮਿਂ ਛਣਦਿਵਸੇ ਅਲਙ੍ਕਤਪਟਿਯਤ੍ਤਂ ਸਬ੍ਬਸੇਤਂ ਏਕਂ ਪੁਣ੍ਡਰੀਕਂ ਨਾਮ ਹਤ੍ਥਿਂ ਅਭਿਰੁਯ੍ਹ ਮਹਨ੍ਤੇਨ ਰਾਜਾਨੁਭਾਵੇਨ ਨਗਰਂ ਪਦਕ੍ਖਿਣਂ ਕਰੋਤਿ. ਉਸ੍ਸਾਰਣਾਯ ਵਤ੍ਤਮਾਨਾਯ ਲੇਡ੍ਡੁਦਣ੍ਡਾਦੀਹਿ ਪੋਥਿਯਮਾਨੋ ਮਹਾਜਨੋ ਪਲਾਯਨ੍ਤੋ ਗੀਵਂ ਪਰਿਵਟ੍ਟੇਤ੍ਵਾਪਿ ਓਲੋਕੇਤਿਯੇਵ. ਰਾਜੂਨਂ ਕਿਰ ਸੁਦਿਨ੍ਨਦਾਨਸ੍ਸੇਤਂ ਫਲਂ. ਅਞ੍ਞਤਰਸ੍ਸਾਪਿ ਦੁਗ੍ਗਤਪੁਰਿਸਸ੍ਸ ਭਰਿਯਾ ਸਤ੍ਤਭੂਮਿਕਸ੍ਸ ਪਾਸਾਦਸ੍ਸ ਉਪਰਿਤਲੇ ਠਿਤਾ ਏਕਂ ਵਾਤਪਾਨਕਵਾਟਂ ਵਿਵਰਿਤ੍ਵਾ ਰਾਜਾਨਂ ਓਲੋਕੇਤ੍ਵਾਵ ਅਪਗਚ੍ਛਿ. ਰਞ੍ਞੋ ਪੁਣ੍ਣਚਨ੍ਦੋ ਵਲਾਹਕਨ੍ਤਰਂ ਪਵਿਟ੍ਠੋ ਵਿਯ ਉਪਟ੍ਠਾਸਿ. ਸੋ ਤਸ੍ਸਾ ਪਟਿਬਦ੍ਧਚਿਤ੍ਤੋ ਹਤ੍ਥਿਕ੍ਖਨ੍ਧਤੋ ਪਤਨਾਕਾਰਪ੍ਪਤ੍ਤੋ ਵਿਯ ਹੁਤ੍ਵਾ ਖਿਪ੍ਪਂ ¶ ਨਗਰਂ ਪਦਕ੍ਖਿਣਂ ਕਤ੍ਵਾ ਅਨ੍ਤੇਪੁਰਂ ਪਵਿਸਿਤ੍ਵਾ ਏਕਂ ਵਿਸ੍ਸਾਸਕਂ ਅਮਚ੍ਚਂ ਆਹ – ‘‘ਅਸੁਕਟ੍ਠਾਨੇ ਤੇ ਮਯਾ ਓਲੋਕਿਤਪਾਸਾਦੋ ਦਿਟ੍ਠੋ’’ਤਿ? ‘‘ਆਮ, ਦੇਵਾ’’ਤਿ. ‘‘ਤਤ੍ਥੇਕਂ ਇਤ੍ਥਿਂ ਅਦ੍ਦਸਾ’’ਤਿ? ‘‘ਅਦ੍ਦਸਂ, ਦੇਵਾ’’ਤਿ. ‘‘ਗਚ੍ਛ, ਤਸ੍ਸਾ ਸਸਾਮਿਕਅਸਾਮਿਕਭਾਵਂ ਜਾਨਾਹੀ’’ਤਿ. ਸੋ ਗਨ੍ਤ੍ਵਾ ਤਸ੍ਸਾ ਸਸਾਮਿਕਭਾਵਂ ਞਤ੍ਵਾ ਆਗਨ੍ਤ੍ਵਾ ਰਞ੍ਞੋ ‘‘ਸਸਾਮਿਕਾ’’ਤਿ ਆਰੋਚੇਸਿ. ਅਥ ਰਞ੍ਞਾ ‘‘ਤੇਨ ਹਿ ਤਸ੍ਸਾ ਸਾਮਿਕਂ ਪਕ੍ਕੋਸਾਹੀ’’ਤਿ ਵੁਤ੍ਤੇ ਸੋ ਗਨ੍ਤ੍ਵਾ, ‘‘ਏਹਿ, ਭੋ, ਰਾਜਾ ਤਂ ਪਕ੍ਕੋਸਤੀ’’ਤਿ ਆਹ. ਸੋ ‘‘ਭਰਿਯਂ ਮੇ ਨਿਸ੍ਸਾਯ ਭਯੇਨ ਉਪ੍ਪਨ੍ਨੇਨ ਭਵਿਤਬ੍ਬ’’ਨ੍ਤਿ ਚਿਨ੍ਤੇਤ੍ਵਾ ਰਞ੍ਞੋ ਆਣਂ ਪਟਿਬਾਹਿਤੁਂ ਅਸਕ੍ਕੋਨ੍ਤੋ ਗਨ੍ਤ੍ਵਾ ਰਾਜਾਨਂ ਵਨ੍ਦਿਤ੍ਵਾ ਅਟ੍ਠਾਸਿ. ਅਥ ਨਂ ਰਾਜਾ ‘‘ਮਂ ਇਤੋ ਪਟ੍ਠਾਯ ਉਪਟ੍ਠਾਹੀ’’ਤਿ ਆਹ. ‘‘ਅਲਂ, ਦੇਵ, ਅਹਂ ਅਤ੍ਤਨੋ ਕਮ੍ਮਂ ਕਤ੍ਵਾ ਤੁਮ੍ਹਾਕਂ ਸੁਙ੍ਕਂ ਦਦਾਮਿ, ਘਰੇਯੇਵ ਮੇ ਜੀਵਿਕਾ ਹੋਤੂ’’ਤਿ. ‘‘ਤਵ ਸੁਙ੍ਕੇਨ ਮਯ੍ਹਂ ਅਤ੍ਥੋ ਨਤ੍ਥਿ, ਅਜ੍ਜਤੋ ਪਟ੍ਠਾਯ ਮਂ ਉਪਟ੍ਠਾਹੀ’’ਤਿ ਤਸ੍ਸ ਫਲਕਞ੍ਚ ਆਵੁਧਞ੍ਚ ਦਾਪੇਸਿ. ਏਵਂ ਕਿਰਸ੍ਸ ਅਹੋਸਿ – ‘‘ਕਞ੍ਚਿਦੇਵਸ੍ਸ ਦੋਸਂ ਆਰੋਪੇਤ੍ਵਾ ਘਾਤੇਤ੍ਵਾ ਭਰਿਯਂ ਗਣ੍ਹਿਸ੍ਸਾਮੀ’’ਤਿ. ਅਥ ਨਂ ਸੋ ਮਰਣਭਯਭੀਤੋ ਅਪ੍ਪਮਤ੍ਤੋ ਹੁਤ੍ਵਾ ਉਪਟ੍ਠਾਸਿ.

ਰਾਜਾ ¶ ¶ ਤਸ੍ਸ ਦੋਸਂ ਅਪਸ੍ਸਨ੍ਤੋ ਕਾਮਪਰਿਲ਼ਾਹੇ ਵਡ੍ਢਨ੍ਤੇ ‘‘ਏਕਮਸ੍ਸ ¶ ਦੋਸਂ ਆਰੋਪੇਤ੍ਵਾ ਰਾਜਾਣਂ ਕਰਿਸ੍ਸਾਮੀ’’ਤਿ ਪਕ੍ਕੋਸਾਪੇਤ੍ਵਾ ਏਵਮਾਹ – ‘‘ਅਮ੍ਭੋ ਇਤੋ ਯੋਜਨਮਤ੍ਥਕੇ ਨਦਿਯਾ ਅਸੁਕਟ੍ਠਾਨਂ ਨਾਮ ਗਨ੍ਤ੍ਵਾ ਸਾਯਂ ਮਮ ਨ੍ਹਾਨਵੇਲਾਯ ਕੁਮੁਦੁਪ੍ਪਲਾਨਿ ਚੇਵ ਅਰੁਣਵਤੀਮਤ੍ਤਿਕਞ੍ਚ ਆਹਰ. ਸਚੇ ਤਸ੍ਮਿਂ ਖਣੇ ਨਾਗਚ੍ਛਸਿ, ਆਣਂ ਤੇ ਕਰਿਸ੍ਸਾਮੀ’’ਤਿ. ਸੇਵਕੋ ਕਿਰ ਚਤੂਹਿਪਿ ਦਾਸੇਹਿ ਪਤਿਕਿਟ੍ਠਤਰੋ. ਧਨਕ੍ਕੀਤਾਦਯੋ ਹਿ ਦਾਸਾ ‘‘ਸੀਸਂ ਮੇ ਰੁਜ੍ਜਤਿ, ਪਿਟ੍ਠਿ ਮੇ ਰੁਜ੍ਜਤੀ’’ਤਿ ਵਤ੍ਵਾ ਅਚ੍ਛਿਤੁਂ ਲਭਨ੍ਤਿਯੇਵ. ਸੇਵਕਸ੍ਸੇਤਂ ਨਤ੍ਥਿ, ਆਣਤ੍ਤਕਮ੍ਮਂ ਕਾਤੁਮੇਵ ਵਟ੍ਟਤਿ. ਤਸ੍ਮਾ ਸੋ ‘‘ਅਵਸ੍ਸਂ ਮਯਾ ਗਨ੍ਤਬ੍ਬਂ, ਕੁਮੁਦੁਪ੍ਪਲੇਹਿ ਸਦ੍ਧਿਂ ਅਰੁਣਵਤੀਮਤ੍ਤਿਕਾ ਨਾਮ ਨਾਗਭਵਨੇ ਉਪ੍ਪਜ੍ਜਤਿ, ਅਹਂ ਕੁਹਿਂ ਲਭਿਸ੍ਸਾਮੀ’’ਤਿ ਚਿਨ੍ਤੇਨ੍ਤੋ ਮਰਣਭਯਭੀਤੋ ਵੇਗੇਨ ਗੇਹਂ ਗਨ੍ਤ੍ਵਾ, ‘‘ਭਦ੍ਦੇ, ਨਿਟ੍ਠਿਤਂ ਮੇ ਭਤ੍ਤ’’ਨ੍ਤਿ ਆਹ. ‘‘ਉਦ੍ਧਨਮਤ੍ਥਕੇ, ਸਾਮੀ’’ਤਿ. ਸੋ ਯਾਵ ਭਤ੍ਤਂ ਓਤਰਤਿ, ਤਾਵ ਸਨ੍ਧਾਰੇਤੁਂ ਅਸਕ੍ਕੋਨ੍ਤੋ ਉਲ਼ੁਙ੍ਕੇਨ ਕਞ੍ਜਿਕਂ ਹਰਾਪੇਤ੍ਵਾ ਯਥਾਲਦ੍ਧੇਨ ਬ੍ਯਞ੍ਜਨੇਨ ਸਦ੍ਧਿਂ ਅਲ੍ਲਮੇਵ ਭਤ੍ਤਂ ਪਚ੍ਛਿਯਂ ਓਪੀਲ਼ੇਤ੍ਵਾ ਆਦਾਯ ਯੋਜਨਿਕਂ ਮਗ੍ਗਂ ਪਕ੍ਖਨ੍ਦੋ, ਤਸ੍ਸ ਗਚ੍ਛਨ੍ਤਸ੍ਸੇਵ ਭਤ੍ਤਂ ਪਕ੍ਕਂ ਅਹੋਸਿ. ਸੋ ਅਨੁਚ੍ਛਿਟ੍ਠਂ ਕਤ੍ਵਾਵ ਥੋਕਂ ਭਤ੍ਤਂ ਅਪਨੇਤ੍ਵਾ ਭੁਞ੍ਜਨ੍ਤੋ ਏਕਂ ਅਦ੍ਧਿਕਂ ਦਿਸ੍ਵਾ ਮਯਾ ਅਪਨੇਤ੍ਵਾ ਠਪਿਤਂ ਥੋਕਂ ਅਨੁਚ੍ਛਿਟ੍ਠਂ ਭਤ੍ਤਮੇਵ ਅਤ੍ਥਿ ਗਹੇਤ੍ਵਾ ਭੁਞ੍ਜ ਸਾਮੀਤਿ. ਸੋ ਗਣ੍ਹਿਤ੍ਵਾ ਭੁਞ੍ਜਿ. ਇਤਰੋਪਿ ਭੁਞ੍ਜਿਤ੍ਵਾ ਏਕਂ ਭਤ੍ਤਮੁਟ੍ਠਿਂ ¶ ਉਦਕੇ ਖਿਪਿਤ੍ਵਾ ਮੁਖਂ ਵਿਕ੍ਖਾਲੇਤ੍ਵਾ ਮਹਨ੍ਤੇਨ ਸਦ੍ਦੇਨ ‘‘ਇਮਸ੍ਮਿਂ ਨਦੀਪਦੇਸੇ ਅਧਿਵਤ੍ਥਾ ਨਾਗਾ ਸੁਪਣ੍ਣਾ ਦੇਵਤਾ ਚ ਵਚਨਂ ਮੇ ਸੁਣਨ੍ਤੁ, ਰਾਜਾ ਮਯ੍ਹਂ ਆਣਂ ਕਾਤੁਕਾਮੋ ‘ਕੁਮੁਦੁਪ੍ਪਲੇਹਿ ਸਦ੍ਧਿਂ ਅਰੁਣਵਤੀਮਤ੍ਤਿਕਂ ਆਹਰਾ’ਤਿ ਮਂ ਆਣਾਪੇਸਿ, ਅਦ੍ਧਿਕਮਨੁਸ੍ਸਸ੍ਸ ਚ ਮੇ ਭਤ੍ਤਂ ਦਿਨ੍ਨਂ, ਤਂ ਸਹਸ੍ਸਾਨਿਸਂਸਂ, ਉਦਕੇ ਮਚ੍ਛਾਨਂ ਦਿਨ੍ਨਂ, ਤਂ ਸਤਾਨਿਸਂਸਂ. ਏਤ੍ਤਕਂ ਪੁਞ੍ਞਫਲਂ ਤੁਮ੍ਹਾਕਂ ਪਤ੍ਤਿਂ ਕਤ੍ਵਾ ਦਮ੍ਮਿ, ਮਯ੍ਹਂ ਕੁਮੁਦੁਪ੍ਪਲੇਹਿ ਸਦ੍ਧਿਂ ਅਰੁਣਵਤੀਮਤ੍ਤਿਕਂ ਆਹਰਥਾ’’ਤਿ ਤਿਕ੍ਖਤ੍ਤੁਂ ਅਨੁਸ੍ਸਾਵੇਸਿ. ਤਤ੍ਥ ਅਧਿਵਤ੍ਥੋ ਨਾਗਰਾਜਾ ਤਂ ਸਦ੍ਦਂ ਸੁਤ੍ਵਾ ਮਹਲ੍ਲਕਵੇਸੇਨ ਤਸ੍ਸ ਸਨ੍ਤਿਕਂ ਗਨ੍ਤ੍ਵਾ ‘‘ਕਿਂ ਵਦੇਸੀ’’ਤਿ ਆਹ. ਸੋ ਪੁਨਪਿ ਤਥੇਵ ਵਤ੍ਵਾ ‘‘ਮਯ੍ਹਂ ਤਂ ਪਤ੍ਤਿਂ ਦੇਹੀ’’ਤਿ ਵੁਤ੍ਤੇ, ‘‘ਦੇਮੀ’’ਤਿ ਆਹ. ਪੁਨਪਿ ‘‘ਦੇਹੀ’’ਤਿ ਵੁਤ੍ਤੇ, ‘‘ਦੇਮਿ, ਸਾਮੀ’’ਤਿ ਆਹ. ਏਵਂ ਸੋ ਦ੍ਵੇ ਤਯੋ ਵਾਰੇ ਪਤ੍ਤਿਂ ਆਹਰਾਪੇਤ੍ਵਾ ਕੁਮੁਦੁਪ੍ਪਲੇਹਿ ਸਦ੍ਧਿਂ ਅਰੁਣਵਤੀਮਤ੍ਤਿਕਂ ਅਦਾਸਿ.

ਰਾਜਾ ¶ ਪਨ ਚਿਨ੍ਤੇਸਿ – ‘‘ਮਨੁਸ੍ਸਾ ਨਾਮ ਬਹੁਮਾਯਾ, ਸਚੇ ਸੋ ਕੇਨਚਿ ਉਪਾਯੇਨ ਲਭੇਯ੍ਯ, ਕਿਚ੍ਚਂ ਮੇ ਨ ਨਿਪ੍ਫਜ੍ਜੇਯ੍ਯਾ’’ਤਿ. ਸੋ ਕਾਲਸ੍ਸੇਵ ਦ੍ਵਾਰਂ ਪਿਦਹਾਪੇਤ੍ਵਾ ਮੁਦ੍ਦਿਕਂ ਅਤ੍ਤਨੋ ਸਨ੍ਤਿਕਂ ਆਹਰਾਪੇਸਿ. ਇਤਰੋਪਿ ਪੁਰਿਸੋ ਰਞ੍ਞੋ ਨ੍ਹਾਨਵੇਲਾਯਮੇਵਾਗਨ੍ਤ੍ਵਾ ਦ੍ਵਾਰਂ ਅਲਭਨ੍ਤੋ ਦ੍ਵਾਰਪਾਲਂ ਪਕ੍ਕੋਸੇਤ੍ਵਾ ‘‘ਦ੍ਵਾਰਂ ਵਿਵਰਾ’’ਤਿ ਆਹ. ‘‘ਨ ਸਕ੍ਕਾ ਵਿਵਰਿਤੁਂ, ਰਾਜਾ ਕਾਲਸ੍ਸੇਵ ਮੁਦ੍ਦਿਕਂ ਦਤ੍ਵਾ ਰਾਜਗੇਹਂ ਆਹਰਾਪੇਸੀ’’ਤਿ. ਸੋ ‘‘ਰਾਜਦੂਤੋ ਅਹਂ, ਦ੍ਵਾਰਂ ਵਿਵਰਾ’’ਤਿ ਵਤ੍ਵਾਪਿ ‘‘ਦ੍ਵਾਰਂ ਅਲਭਨ੍ਤੋ ਨਤ੍ਥਿ ਮੇ ਇਦਾਨਿ ਜੀਵਿਤਂ. ਕਿਂ ਨੁ ਖੋ ਕਰਿਸ੍ਸਾਮੀ’’ਤਿ ਚਿਨ੍ਤੇਤ੍ਵਾ ਦ੍ਵਾਰਸ੍ਸ ਉਪਰਿਉਮ੍ਮਾਰੇ ¶ ਮਤ੍ਤਿਕਾਪਿਣ੍ਡਂ ¶ ਖਿਪਿਤ੍ਵਾ ਤਸ੍ਸੂਪਰਿ ਪੁਪ੍ਫਾਨਿ ਲਗ੍ਗੇਤ੍ਵਾ ਮਹਾਸਦ੍ਦਂ ਕਰੋਨ੍ਤੋ, ‘‘ਅਮ੍ਭੋ, ਨਗਰਵਾਸਿਨੋ ਰਞ੍ਞੋ ਮਯਾ ਆਣਤ੍ਤਿਯਾ ਗਤਭਾਵਂ ਜਾਨਾਥ, ਰਾਜਾ ਮਂ ਅਕਾਰਣੇਨ ਵਿਨਾਸੇਤੁਕਾਮੋ’’ਤਿ ਤਿਕ੍ਖਤ੍ਤੁਂ ਵਿਰਵਿਤ੍ਵਾ ‘‘ਕਤ੍ਥ ਨੁ ਖੋ ਗਚ੍ਛਿਸ੍ਸਾਮੀ’’ਤਿ ਚਿਨ੍ਤੇਤ੍ਵਾ ‘‘ਭਿਕ੍ਖੂ ਨਾਮ ਮੁਦੁਹਦਯਾ, ਵਿਹਾਰਂ ਗਨ੍ਤ੍ਵਾ ਨਿਪਜ੍ਜਿਸ੍ਸਾਮੀ’’ਤਿ ਸਨ੍ਨਿਟ੍ਠਾਨਮਕਾਸਿ. ਇਮੇ ਹਿ ਨਾਮ ਸਤ੍ਤਾ ਸੁਖਿਤਕਾਲੇ ਭਿਕ੍ਖੂਨਂ ਅਤ੍ਥਿਭਾਵਮ੍ਪਿ ਅਜਾਨਿਤ੍ਵਾ ਦੁਕ੍ਖਾਭਿਭੂਤਕਾਲੇ ਵਿਹਾਰਂ ਗਨ੍ਤੁਕਾਮਾ ਹੋਨ੍ਤਿ, ਤਸ੍ਮਾ ਸੋਪਿ ‘‘ਮੇ ਅਞ੍ਞਂ ਤਾਣਂ ਨਤ੍ਥੀ’’ਤਿ ਵਿਹਾਰਂ ਗਨ੍ਤ੍ਵਾ ਏਕਸ੍ਮਿਂ ਫਾਸੁਕਟ੍ਠਾਨੇ ਨਿਪਜ੍ਜਿ. ਅਥ ਰਞ੍ਞੋਪਿ ਤਂ ਰਤ੍ਤਿਂ ਨਿਦ੍ਦਂ ਅਲਭਨ੍ਤਸ੍ਸ ਤਂ ਇਤ੍ਥਿਂ ਅਨੁਸ੍ਸਰਨ੍ਤਸ੍ਸ ਕਾਮਪਰਿਲ਼ਾਹੋ ਉਪ੍ਪਜ੍ਜਿ. ਸੋ ਚਿਨ੍ਤੇਸਿ – ‘‘ਵਿਭਾਤਕ੍ਖਣੇਯੇਵ ਤਂ ਪੁਰਿਸਂ ਘਾਤਾਪੇਤ੍ਵਾ ਤਂ ਇਤ੍ਥਿਂ ਆਨੇਸ੍ਸਾਮੀ’’ਤਿ.

ਤਸ੍ਮਿਂ ਖਣੇਯੇਵ ਸਟ੍ਠਿਯੋਜਨਿਕਾਯ ਲੋਹਕੁਮ੍ਭਿਯਾ ਨਿਬ੍ਬਤ੍ਤਾ ਚਤ੍ਤਾਰੋ ਪੁਰਿਸਾ ਪਕ੍ਕੁਥਿਤਾਯ ਉਕ੍ਖਲਿਯਾ ਤਣ੍ਡੁਲਾ ਵਿਯ ਸਮ੍ਪਰਿਵਤ੍ਤਕਂ ਪਚ੍ਚਮਾਨਾ ਤਿਂਸਾਯ ਵਸ੍ਸਸਹਸ੍ਸੇਹਿ ਹੇਟ੍ਠਿਮਤਲਂ ਪਤ੍ਵਾ ਅਪਰੇਹਿ ਤਿਂਸਾਯ ਵਸ੍ਸਸਹਸ੍ਸੇਹਿ ਪੁਨ ਮੁਖਵਟ੍ਟਿਯਂ ਪਾਪੁਣਿਂਸੁ. ਤੇ ਸੀਸਂ ਉਕ੍ਖਿਪਿਤ੍ਵਾ ਅਞ੍ਞਮਞ੍ਞਂ ਓਲੋਕੇਤ੍ਵਾ ਏਕੇਕਂ ਗਾਥਂ ਵਤ੍ਤੁਕਾਮਾ ਵਤ੍ਤੁਂ ਅਸਕ੍ਕੋਨ੍ਤਾ ਏਕੇਕਂ ਅਕ੍ਖਰਂ ਵਤ੍ਵਾ ਪਰਿਵਤ੍ਤਿਤ੍ਵਾ ਲੋਹਕੁਮ੍ਭਿਮੇਵ ਪਵਿਟ੍ਠਾ. ਰਾਜਾ ਨਿਦ੍ਦਂ ਅਲਭਨ੍ਤੋ ਮਜ੍ਝਿਮਯਾਮਸਮਨਨ੍ਤਰੇ ਤਂ ਸਦ੍ਦਂ ਸੁਤ੍ਵਾ ¶ ਭੀਤੋ ਉਤ੍ਰਸ੍ਤਮਾਨਸੋ ‘‘ਕਿਂ ਨੁ ਖੋ ਮਯ੍ਹਂ ਜੀਵਿਤਨ੍ਤਰਾਯੋ ਭਵਿਸ੍ਸਤਿ, ਉਦਾਹੁ ਮੇ ਅਗ੍ਗਮਹੇਸਿਯਾ, ਉਦਾਹੁ ਮੇ ਰਜ੍ਜਂ ਵਿਨਸ੍ਸਿਸ੍ਸਤੀ’’ਤਿ ਚਿਨ੍ਤੇਨ੍ਤੋ ਸਕਲਰਤ੍ਤਿਂ ਅਕ੍ਖੀਨਿ ਨਿਮੀਲੇਤੁਂ ਨਾਸਕ੍ਖਿ. ਸੋ ਅਰੁਣੁਗ੍ਗਮਨਵੇਲਾਯ ਏਵ ਪੁਰੋਹਿਤਂ ਪਕ੍ਕੋਸਾਪੇਤ੍ਵਾ, ‘‘ਆਚਰਿਯ, ਮਯਾ ਮਜ੍ਝਿਮਯਾਮਸਮਨਨ੍ਤਰੇ ਮਹਨ੍ਤਾ ਭੇਰਵਸਦ੍ਦਾ ਸੁਤਾ, ‘ਰਜ੍ਜਸ੍ਸ ਵਾ ਅਗ੍ਗਮਹੇਸਿਯਾ ਵਾ ਮਯ੍ਹਂ ਵਾ ਕਸ੍ਸ ਅਨ੍ਤਰਾਯੋ ¶ ਭਵਿਸ੍ਸਤੀ’ਤਿ ਨ ਜਾਨਾਮਿ, ਤੇਨ ਮੇ ਤ੍ਵਂ ਪਕ੍ਕੋਸਾਪਿਤੋ’’ਤਿ ਆਹ. ਮਹਾਰਾਜ, ਕਿਂ ਤੇ ਸਦ੍ਦਾ ਸੁਤਾਤਿ? ‘‘ਆਚਰਿਯ, ਦੁ-ਇਤਿ ਸ-ਇਤਿ ਨ-ਇਤਿ ਸੋ-ਇਤੀਤਿ ਇਮੇ ਸਦ੍ਦੇ ਅਸ੍ਸੋਸਿਂ, ਇਮੇਸਂ ਨਿਪ੍ਫਤ੍ਤਿਂ ਉਪਧਾਰੇਹੀ’’ਤਿ. ਬ੍ਰਾਹ੍ਮਣਸ੍ਸ ਮਹਾਅਨ੍ਧਕਾਰਂ ਪਵਿਟ੍ਠਸ੍ਸ ਵਿਯ ਨ ਕਿਞ੍ਚਿ ਪਞ੍ਞਾਯਤਿ, ‘‘ਨ ਜਾਨਾਮੀ’’ਤਿ ਵੁਤ੍ਤੇ ‘‘ਪਨ ਲਾਭਸਕ੍ਕਾਰੋ ਮੇ ਪਰਿਹਾਯਿਸ੍ਸਤੀ’’ਤਿ ਭਾਯਿਤ੍ਵਾ ‘‘ਭਾਰਿਯਂ, ਮਹਾਰਾਜਾ’’ਤਿ ਆਹ. ‘‘ਕਿਂ, ਆਚਰਿਯਾ’’ਤਿ? ‘‘ਜੀਵਿਤਨ੍ਤਰਾਯੋ ਤੇ ਪਞ੍ਞਾਯਤੀ’’ਤਿ. ਸੋ ਦ੍ਵਿਗੁਣਂ ਭੀਤੋ, ‘‘ਆਚਰਿਯ, ਅਤ੍ਥਿ ਕਿਞ੍ਚਿ ਪਨ ਪਟਿਘਾਤਕਾਰਣ’’ਨ੍ਤਿ ਆਹ. ‘‘ਅਤ੍ਥਿ, ਮਹਾਰਾਜ, ਮਾ ਭਾਯਿ, ਅਹਂ ਤਯੋ ਵੇਦੇ ਜਾਨਾਮੀ’’ਤਿ. ‘‘ਕਿਂ ਪਨ ਲਦ੍ਧੁਂ ਵਟ੍ਟਤੀ’’ਤਿ? ‘‘ਸਬ੍ਬਸਤਯਞ੍ਞਂ ਯਜਿਤ੍ਵਾ ਜੀਵਿਤਂ ਲਭਿਸ੍ਸਸਿ, ਦੇਵਾ’’ਤਿ. ‘‘ਕਿਂ ਲਦ੍ਧੁਂ ਵਟ੍ਟਤੀ’’ਤਿ? ਹਤ੍ਥਿਸਤਂ ਅਸ੍ਸਸਤਂ ਉਸਭਸਤਂ ਧੇਨੁਸਤਂ ਅਜਸਤਂ ਉਰਬ੍ਭਸਤਂ ਕੁਕ੍ਕੁਟਸਤਂ ਸੂਕਰਸਤਂ ਦਾਰਕਸਤਂ ਦਾਰਿਕਾਸਤਨ੍ਤਿ ਏਵਂ ਏਕੇਕਂ ਪਾਣਜਾਤਿਂ ਸਤਂ ਸਤਂ ਕਤ੍ਵਾ ¶ ਗਣ੍ਹਾਪੇਨ੍ਤੋ ‘‘ਸਚੇ ਮਿਗਜਾਤਿਮੇਵ ਗਣ੍ਹਾਪੇਸ੍ਸਾਮਿ, ‘ਅਤ੍ਤਨੋ ਖਾਦਨੀਯਮੇਵ ਗਣ੍ਹਾਪੇਤੀ’ਤਿ ਵਕ੍ਖਨ੍ਤੀ’’ਤਿ ਹਤ੍ਥਿਅਸ੍ਸਮਨੁਸ੍ਸੇਪਿ ਗਣ੍ਹਾਪੇਤਿ. ਰਾਜਾ ‘‘ਮਮ ਜੀਵਿਤਮੇਵ ਮਯ੍ਹਂ ਲਾਭੋ’’ਤਿ ਚਿਨ੍ਤੇਤ੍ਵਾ ‘‘ਸਬ੍ਬਪਾਣੇ ¶ ਸੀਘਂ ਗਣ੍ਹਥਾ’’ਤਿ ਆਹ. ਆਣਤ੍ਤਮਨੁਸ੍ਸਾ ਅਧਿਕਤਰਂ ਗਣ੍ਹਿਂਸੁ. ਵੁਤ੍ਤਮ੍ਪਿ ਚੇਤਂ ਕੋਸਲਸਂਯੁਤ੍ਤੇ –

‘‘ਤੇਨ ਖੋ ਪਨ ਸਮਯੇਨ ਰਞ੍ਞੋ ਪਸੇਨਦਿਸ੍ਸ ਕੋਸਲਸ੍ਸ ਮਹਾਯਞ੍ਞੋ ਪਚ੍ਚੁਪਟ੍ਠਿਤੋ ਹੋਤਿ, ਪਞ੍ਚ ਚ ਉਸਭਸਤਾਨਿ ਪਞ੍ਚ ਚ ਵਚ੍ਛਤਰਸਤਾਨਿ ਪਞ੍ਚ ਚ ਵਚ੍ਛਤਰਿਸਤਾਨਿ ਪਞ੍ਚ ਚ ਅਜਸਤਾਨਿ ਪਞ੍ਚ ਚ ਉਰਬ੍ਭਸਤਾਨਿ ਥੂਣੂਪਨੀਤਾਨਿ ਹੋਨ੍ਤਿ ਯਞ੍ਞਤ੍ਥਾਯ. ਯੇਪਿਸ੍ਸ ਤੇ ਹੋਨ੍ਤਿ ਦਾਸਾਤਿ ਵਾ ਪੇਸ੍ਸਾਤਿ ਵਾ ਕਮ੍ਮਕਰਾਤਿ ਵਾ, ਤੇਪਿ ਦਣ੍ਡਤਜ੍ਜਿਤਾ ਭਯਤਜ੍ਜਿਤਾ ਅਸ੍ਸੁਮੁਖਾ ਰੁਦਮਾਨਾ ਪਰਿਕਮ੍ਮਾਨਿ ਕਰੋਨ੍ਤੀ’’ਤਿ (ਸਂ. ਨਿ. ੧.੧੨੦).

ਮਹਾਜਨੋ ਅਤ੍ਤਨੋ ਅਤ੍ਤਨੋ ਪੁਤ੍ਤਧੀਤੁਞਾਤੀਨਂ ਅਤ੍ਥਾਯ ਪਰਿਦੇਵਮਾਨੋ ਮਹਾਸਦ੍ਦਮਕਾਸਿ, ਮਹਾਪਥਵੀਉਨ੍ਦ੍ਰਿਯਨਸਦ੍ਦੋ ਵਿਯ ਅਹੋਸਿ. ਅਥ ਮਲ੍ਲਿਕਾ ਦੇਵੀ ਤਂ ਸਦ੍ਦਂ ਸੁਤ੍ਵਾ ਰਞ੍ਞੋ ਸਨ੍ਤਿਕਂ ਗਨ੍ਤ੍ਵਾ ‘‘ਕਿਂ ਨੁ ਖੋ ਤੇ, ਮਹਾਰਾਜ, ਇਨ੍ਦ੍ਰਿਯਾਨਿ ਅਪਾਕਤਿਕਾਨਿ, ਕਿਲਨ੍ਤਰੂਪਾਨਿ ਵਿਯ ਪਞ੍ਞਾਯਨ੍ਤੀ’’ਤਿ ਪੁਚ੍ਛਿ. ‘‘ਕਿਂ ਤੁਯ੍ਹਂ ¶ , ਮਲ੍ਲਿਕੇ, ਤ੍ਵਂ ਮਮ ਕਣ੍ਣਮੂਲੇਨ ਆਸਿਵਿਸਮ੍ਪਿ ਗਚ੍ਛਨ੍ਤਂ ਨ ਜਾਨਾਸੀ’’ਤਿ? ‘‘ਕਿਂ ਪਨੇਤਂ, ਦੇਵਾ’’ਤਿ? ‘‘ਰਤ੍ਤਿਭਾਗੇ ਮੇ ਏਵਰੂਪੋ ਨਾਮ ਸਦ੍ਦੋ ਸੁਤੋ ¶ , ਸ੍ਵਾਹਂ ਪੁਰੋਹਿਤਂ ਪੁਚ੍ਛਿਤ੍ਵਾ ਜੀਵਿਤਨ੍ਤਰਾਯੋ ਤੇ ਪਞ੍ਞਾਯਤਿ, ਸਬ੍ਬਸਤਯਞ੍ਞਂ ਯਜਿਤ੍ਵਾ ਜੀਵਿਤਂ ਲਭਿਸ੍ਸਸੀ’’ਤਿ ਸੁਤ੍ਵਾ ‘‘ਮਮ ਜੀਵਿਤਮੇਵ ਮਯ੍ਹਂ ਲਾਭੋ’’ਤਿ ਇਮੇ ਪਾਣੇ ਗਣ੍ਹਾਪੇਸਿਨ੍ਤਿ. ਮਲ੍ਲਿਕਾ ਦੇਵੀ, ‘‘ਅਨ੍ਧਬਾਲੋਸਿ, ਮਹਾਰਾਜ, ਕਿਞ੍ਚਾਪਿ ਮਹਾਭਕ੍ਖੋਸਿ, ਅਨੇਕਸੂਪਬ੍ਯਞ੍ਜਨਵਿਕਤਿਕਂ ਦੋਣਪਾਕਂ ਭੋਜਨਂ ਭੁਞ੍ਜਸਿ, ਦ੍ਵੀਸੁ ਰਟ੍ਠੇਸੁ ਰਜ੍ਜਂ ਕਾਰੇਸਿ, ਪਞ੍ਞਾ ਪਨ ਤੇ ਮਨ੍ਦਾ’’ਤਿ ਆਹ. ‘‘ਕਸ੍ਮਾ ਏਵਂ ਵਦੇਸਿ, ਦੇਵੀ’’ਤਿ? ‘‘ਕਹਂ ਤਯਾ ਅਞ੍ਞਸ੍ਸ ਮਰਣੇਨ ਅਞ੍ਞਸ੍ਸ ਜੀਵਿਤਲਾਭੋ ਦਿਟ੍ਠਪੁਬ੍ਬੋ, ਅਨ੍ਧਬਾਲਸ੍ਸ ਬ੍ਰਾਹ੍ਮਣਸ੍ਸ ਕਥਂ ਗਹੇਤ੍ਵਾ ਕਸ੍ਮਾ ਮਹਾਜਨਸ੍ਸ ਉਪਰਿ ਦੁਕ੍ਖਂ ਖਿਪਸਿ, ਧੁਰਵਿਹਾਰੇ ਸਦੇਵਕਸ੍ਸ ਲੋਕਸ੍ਸ ਅਗ੍ਗਪੁਗ੍ਗਲੋ ਅਤੀਤਾਦੀਸੁ ਅਪ੍ਪਟਿਹਤਞਾਣੋ ਸਤ੍ਥਾ ਵਸਤਿ, ਤਂ ਪੁਚ੍ਛਿਤ੍ਵਾ ਤਸ੍ਸੋਵਾਦਂ ਕਰੋਹੀ’’ਤਿ ਵੁਤ੍ਤੇ ਰਾਜਾ ਸਲ੍ਲਹੁਕੇਹਿ ਯਾਨੇਹਿ ਮਲ੍ਲਿਕਾਯ ਸਦ੍ਧਿਂ ਵਿਹਾਰਂ ਗਨ੍ਤ੍ਵਾ ਮਰਣਭਯਤਜ੍ਜਿਤੋ ਕਿਞ੍ਚਿ ਵਤ੍ਤੁਂ ਅਸਕ੍ਕੋਨ੍ਤੋ ਸਤ੍ਥਾਰਂ ਵਨ੍ਦਿਤ੍ਵਾ ਏਕਮਨ੍ਤਂ ਨਿਸੀਦਿ.

ਅਥ ਨਂ ਸਤ੍ਥਾ ‘‘ਹਨ੍ਦ ਕੁਤੋ ਨੁ ਤ੍ਵਂ, ਮਹਾਰਾਜ, ਆਗਚ੍ਛਸਿ ਦਿਵਾ ਦਿਵਸ੍ਸਾ’’ਤਿ ਪਠਮਤਰਂ ਆਲਪਿ. ਸੋ ਤੁਣ੍ਹੀਯੇਵ ਨਿਸੀਦਿ. ਤਤੋ ਮਲ੍ਲਿਕਾ ਭਗਵਤੋ ਆਰੋਚੇਸਿ – ‘‘ਭਨ੍ਤੇ, ਰਞ੍ਞਾ ਕਿਰ ਮਜ੍ਝਿਮਯਾਮਸਮਨਨ੍ਤਰੇ ਸਦ੍ਦੋ ਸੁਤੋ. ਅਥ ਨਂ ਪੁਰੋਹਿਤਸ੍ਸ ਆਰੋਚੇਸਿ. ਪੁਰੋਹਿਤੋ ‘ਜੀਵਿਤਨ੍ਤਰਾਯੋ ਤੇ ਭਵਿਸ੍ਸਤਿ, ਤਸ੍ਸ ਪਟਿਘਾਤਤ੍ਥਾਯ ਸਬ੍ਬਸਤੇ ¶ ਪਾਣੇ ਗਹੇਤ੍ਵਾ ਤੇਸਂ ਗਲਲੋਹਿਤੇਨ ਯਞ੍ਞੇ ਯਜਿਤੇ ਜੀਵਿਤਂ ਲਭਿਸ੍ਸਸੀ’ਤਿ ਆਹ. ਰਾਜਾ ਪਾਣੇ ਗਣ੍ਹਾਪੇਸਿ, ਤੇਨਾਯਂ ਮਯਾ ¶ ਇਧਾਨੀਤੋ’’ਤਿ. ‘‘ਏਵਂ ਕਿਰ, ਮਹਾਰਾਜਾ’’ਤਿ? ‘‘ਏਵਂ, ਭਨ੍ਤੇ’’ਤਿ. ‘‘ਕਿਨ੍ਤਿ ਤੇ ਸਦ੍ਦੋ ਸੁਤੋ’’ਤਿ? ਸੋ ਅਤ੍ਤਨਾ ਸੁਤਨਿਯਾਮੇਨੇਵ ਆਚਿਕ੍ਖਿ. ਤਥਾਗਤਸ੍ਸ ਤਂ ਸੁਤ੍ਵਾਵ ਏਕੋਭਾਸੋ ਅਹੋਸਿ. ਅਥ ਨਂ ਸਤ੍ਤਾ ਆਹ – ‘‘ਮਾ ਭਾਯਿ, ਮਹਾਰਾਜ, ਤਵ ਅਨ੍ਤਰਾਯੋ ਨਤ੍ਥਿ, ਪਾਪਕਮ੍ਮਿਨੋ ਸਤ੍ਥਾ ਅਤ੍ਤਨੋ ਦੁਕ੍ਖਂ ਆਵੀਕਰੋਨ੍ਤਾ ਏਵਮਾਹਂਸੂ’’ਤਿ. ‘‘ਕਿਂ ਪਨ, ਭਨ੍ਤੇ, ਤੇਹਿ ਕਤ’’ਨ੍ਤਿ? ਅਥ ਖੋ ਭਗਵਾ ਤੇਸਂ ਕਮ੍ਮਂ ਆਚਿਕ੍ਖਿਤੁਂ ‘‘ਤੇਨ ਹਿ, ਮਹਾਰਾਜ, ਸੁਣਾਹੀ’’ਤਿ ਵਤ੍ਵਾ ਅਤੀਤਂ ਆਹਰਿ –

ਅਤੀਤੇ ਵੀਸਤਿਵਸ੍ਸਸਹਸ੍ਸਾਯੁਕੇਸੁ ਮਨੁਸ੍ਸੇਸੁ ਕਸ੍ਸਪੋ ਭਗਵਾ ਲੋਕੇ ਉਪ੍ਪਜ੍ਜਿਤ੍ਵਾ ਵੀਸਤਿਯਾ ਖੀਣਾਸਵਸਹਸ੍ਸੇਹਿ ਸਦ੍ਧਿਂ ਚਾਰਿਕਂ ਚਰਮਾਨੋ ਬਾਰਾਣਸਿਮਗਮਾਸਿ. ਬਾਰਾਣਸਿਵਾਸਿਨੋ ਦ੍ਵੇਪਿ ਤਯੋਪਿ ਬਹੁਤਰਾਪਿ ¶ ਏਕਤੋ ਹੁਤ੍ਵਾ ਆਗਨ੍ਤੁਕਦਾਨਂ ਪਵਤ੍ਤਯਿਂਸੁ. ਤਦਾ ਬਾਰਾਣਸਿਯਂ ਚਤ੍ਤਾਲੀਸਕੋਟਿਵਿਭਵਾ ਚਤ੍ਤਾਰੋ ਸੇਟ੍ਠਿਪੁਤ੍ਤਾ ਸਹਾਯਕਾ ਅਹੇਸੁਂ. ਤੇ ਮਨ੍ਤਯਿਂਸੁ – ‘‘ਅਮ੍ਹਾਕਂ ਗੇਹੇ ਬਹੁਧਨਂ, ਤੇਨ ਕਿਂ ਕਰੋਮਾ’’ਤਿ? ‘‘ਏਵਰੂਪੇ ਬੁਦ੍ਧੇ ਚਾਰਿਕਂ ਚਰਮਾਨੇ ਦਾਨਂ ਦਸ੍ਸਾਮ, ਸੀਲਂ ਰਕ੍ਖਿਸ੍ਸਾਮ, ਪੂਜਂ ਕਰਿਸ੍ਸਾਮਾ’’ਤਿ ਏਕੋਪਿ ਅਵਤ੍ਵਾ ਤੇਸੁ ਏਕੋ ਤਾਵ ਏਵਮਾਹ – ‘‘ਤਿਖਿਣਸੁਰਂ ਪਿਵਨ੍ਤਾ ਮਧੁਰਮਂਸਂ ਖਾਦਨ੍ਤਾ ਵਿਚਰਿਸ੍ਸਾਮ, ਇਦਂ ਅਮ੍ਹਾਕਂ ਜੀਵਿਤਫਲ’’ਨ੍ਤਿ. ਅਪਰੋਪਿ ਏਵਮਾਹ – ‘‘ਦੇਵਸਿਕਂ ਤਿਵਸ੍ਸਿਕਗਨ੍ਧਸਾਲਿਭਤ੍ਤਂ ¶ ਨਾਨਗ੍ਗਰਸੇਹਿ ਭੁਞ੍ਜਨ੍ਤਾ ਵਿਚਰਿਸ੍ਸਾਮਾ’’ਤਿ. ਅਪਰੋਪਿ ਏਵਮਾਹ – ‘‘ਨਾਨਪ੍ਪਕਾਰਂ ਪੂਵਖਜ੍ਜਕਵਿਕਤਿਂ ਪਚਾਪੇਤ੍ਵਾ ਖਾਦਨ੍ਤਾ ਵਿਚਰਿਸ੍ਸਾਮਾ’’ਤਿ. ਅਪਰੋਪਿ ਏਵਮਾਹ – ‘‘ਸਮ੍ਮਾ ਮਯਂ ਅਞ੍ਞਂ ਕਿਞ੍ਚਿ ਨ ਕਰਿਸ੍ਸਾਮ, ‘ਧਨਂ ਦਸ੍ਸਾਮਾ’ਤਿ ਵੁਤ੍ਤੇ ਅਨਿਚ੍ਛਮਾਨਾ ਇਤ੍ਥੀ ਨਾਮ ਨਤ੍ਥਿ, ਤਸ੍ਮਾ ਧਨੇਨ ਪਲੋਭੇਤ੍ਵਾ ਪਾਰਦਾਰਿਕਕਮ੍ਮਂ ਕਰਿਸ੍ਸਾਮਾ’’ਤਿ. ‘‘ਸਾਧੁ, ਸਾਧੂ’’ਤਿ ਸਬ੍ਬੇਵ ਤਸ੍ਸ ਕਥਾਯ ਅਟ੍ਠਂਸੁ.

ਤੇ ਤਤੋ ਪਟ੍ਠਾਯ ਅਭਿਰੂਪਾਨਂ ਇਤ੍ਥੀਨਂ ਧਨਂ ਪੇਸੇਤ੍ਵਾ ਵੀਸਤਿਵਸ੍ਸਸਹਸ੍ਸਾਨਿ ਪਾਰਦਾਰਿਕਕਮ੍ਮਂ ਕਤ੍ਵਾ ਕਾਲਂ ਕਤ੍ਵਾ ਅਵੀਚਿਨਿਰਯੇ ਨਿਬ੍ਬਤ੍ਤਾ. ਤੇ ਏਕਂ ਬੁਦ੍ਧਨ੍ਤਰਂ ਨਿਰਯੇ ਪਚ੍ਚਿਤ੍ਵਾ ਤਤ੍ਥ ਕਾਲਂ ਕਤ੍ਵਾ ਪਕ੍ਕਾਵਸੇਸੇਨ ਸਟ੍ਠਿਯੋਜਨਿਕਾਯ ਲੋਹਕੁਮ੍ਭਿਯਾ ਨਿਬ੍ਬਤ੍ਤਿਤ੍ਵਾ ਤਿਂਸਾਯ ਵਸ੍ਸਸਹਸ੍ਸੇਹਿ ਹੇਟ੍ਠਿਮਤਲਂ ਪਤ੍ਵਾ ਪੁਨਪਿ ਤਿਂਸਾਯ ਵਸ੍ਸਸਹਸ੍ਸੇਹਿ ਲੋਹਕੁਮ੍ਭਿਮੁਖਂ ਪਤ੍ਵਾ ਏਕੇਕਂ ਗਾਥਂ ਵਤ੍ਤੁਕਾਮਾ ਹੁਤ੍ਵਾ ਵਤ੍ਤੁਂ ਅਸਕ੍ਕੋਨ੍ਤਾ ਏਕੇਕਂ ਅਕ੍ਖਰਂ ਵਤ੍ਵਾ ਪੁਨ ਪਰਿਵਤ੍ਤਿਤ੍ਵਾ, ਲੋਹਕੁਮ੍ਭਿਮੇਵ ਪਵਿਟ੍ਠਾ. ‘‘ਵਦੇਹਿ, ਮਹਾਰਾਜ, ਪਠਮਂ ਤੇ ਕਿਂ ਸਦ੍ਦੋ ਨਾਮ ਸੁਤੋ’’ਤਿ? ‘‘ਦੁ-ਇਤਿ, ਭਨ੍ਤੇ’’ਤਿ. ਸਤ੍ਥਾ ਤੇਨ ਅਪਰਿਪੁਣ੍ਣਂ ਕਤ੍ਵਾ ਵੁਤ੍ਤਂ ਗਾਥਂ ਪਰਿਪੁਣ੍ਣਂ ਕਤ੍ਵਾ ਦਸ੍ਸੇਨ੍ਤੋ ਏਵਮਾਹ –

‘‘ਦੁਜ੍ਜੀਵਿਤਮਜੀਵਿਮ੍ਹ ¶ , ਯੇ ਸਨ੍ਤੇ ਨ ਦਦਮ੍ਹਸੇ;

ਵਿਜ੍ਜਮਾਨੇਸੁ ਭੋਗੇਸੁ, ਦੀਪਂ ਨਾਕਮ੍ਹ ਅਤ੍ਤਨੋ’’ਤਿ. (ਜਾ. ੧.੪.੫੩; ਪੇ. ਵ. ੮੦੪);

ਅਥ ¶ ਰਞ੍ਞੋ ਇਮਿਸ੍ਸਾ ਗਾਥਾਯ ਅਤ੍ਥਂ ਪਕਾਸੇਤ੍ਵਾ, ‘‘ਕਿਂ ਤੇ, ਮਹਾਰਾਜ, ਦੁਤਿਯਸਦ੍ਦੋ ਤਤਿਯਸਦ੍ਦੋ ਚਤੁਤ੍ਥਸਦ੍ਦੋ ਸੁਤੋ’’ਤਿ ਪੁਚ੍ਛਿਤ੍ਵਾ ‘‘ਏਵਂ ਨਾਮਾ’’ਤਿ ਵੁਤ੍ਤੇ ਅਵਸੇਸਂ ਪਰਿਪੂਰੇਨ੍ਤੋ –

‘‘ਸਟ੍ਠਿਵਸ੍ਸਸਹਸ੍ਸਾਨਿ, ਪਰਿਪੁਣ੍ਣਾਨਿ ਸਬ੍ਬਸੋ;

ਨਿਰਯੇ ਪਚ੍ਚਮਾਨਾਨਂ, ਕਦਾ ਅਨ੍ਤੋ ਭਵਿਸ੍ਸਤਿ.

‘‘ਨਤ੍ਥਿ ¶ ਅਨ੍ਤੋ ਕੁਤੋ ਅਨ੍ਤੋ, ਨ ਅਨ੍ਤੋ ਪਟਿਦਿਸ੍ਸਤਿ;

ਤਦਾ ਹਿ ਪਕਤਂ ਪਾਪਂ, ਮਮ ਤੁਯ੍ਹਞ੍ਚ ਮਾਰਿਸਾ.

‘‘ਸੋਹਂ ਨੂਨ ਇਤੋ ਗਨ੍ਤ੍ਵਾ, ਯੋਨਿਂ ਲਦ੍ਧਾਨ ਮਾਨੁਸਿਂ;

ਵਦਞ੍ਞੂ ਸੀਲਸਮ੍ਪਨ੍ਨੋ, ਕਾਹਾਮਿ ਕੁਸਲਂ ਬਹੁ’’ਨ੍ਤਿ. (ਜਾ. ੧.੪.੫੪-੫੬; ਪੇ. ਵ. ੮੦੨, ੮੦੩, ੮੦੫) –

ਪਟਿਪਾਟਿਯਾ ਇਮਾ ਗਾਥਾ ਵਤ੍ਵਾ ਤਾਸਂ ਅਤ੍ਥਂ ਪਕਾਸੇਤ੍ਵਾ ‘‘ਇਤਿ ਖੋ, ਮਹਾਰਾਜ, ਤੇ ਚਤ੍ਤਾਰੋ ਜਨਾ ਏਕੇਕਂ ਗਾਥਂ ਵਤ੍ਤੁਕਾਮਾਪਿ ਵਤ੍ਤੁਂ ਅਸਕ੍ਕੋਨ੍ਤਾ ਏਕਕਮੇਵ ਅਕ੍ਖਰਂ ਵਤ੍ਵਾ ਪੁਨ ਲੋਹਕੁਮ੍ਭਿਮੇਵ ਪਵਿਟ੍ਠਾ’’ਤਿ ਆਹ.

ਰਞ੍ਞਾ ਕਿਰ ਪਸੇਨਦਿਕੋਸਲੇਨ ਤਸ੍ਸ ਸਦ੍ਦਸ੍ਸ ਸੁਤਕਾਲਤੋ ਪਟ੍ਠਾਯ ਤੇ ਹੇਟ੍ਠਾ ਭਸ੍ਸਨ੍ਤਿ ਏਵ, ਅਜ੍ਜਾਪਿ ਏਕਂ ਵਸ੍ਸਸਹਸ੍ਸਂ ਨਾਤਿਕ੍ਕਮਨ੍ਤਿ. ਰਞ੍ਞੋ ਤਂ ਦੇਸਨਂ ਸੁਤ੍ਵਾ ਮਹਾਸਂਵੇਗੋ ਉਪ੍ਪਜ੍ਜਿ. ਸੋ ‘‘ਭਾਰਿਯਂ ਵਤਿਦਂ ਪਾਰਦਾਰਿਕਕਮ੍ਮਂ ਨਾਮ, ਏਕਂ ਕਿਰ ਬੁਦ੍ਧਨ੍ਤਰਂ ਨਿਰਯੇ ਪਚ੍ਚਿਤ੍ਵਾ ਤਤੋ ਚੁਤਾ ਸਟ੍ਠਿਯੋਜਨਿਕਾਯ ਲੋਹਕੁਮ੍ਭਿਯਾ ਨਿਬ੍ਬਤ੍ਤਿਤ੍ਵਾ ਤਤ੍ਥ ਸਟ੍ਠਿਵਸ੍ਸਸਹਸ੍ਸਾਨਿ ਪਚ੍ਚਿਤ੍ਵਾ ਏਵਮ੍ਪਿ ਨੇਸਂ ਦੁਕ੍ਖਾ ਮੁਚ੍ਚਨਕਾਲੋ ਨ ਪਞ੍ਞਾਯਤਿ, ਅਹਮ੍ਪਿ ਪਰਦਾਰੇ ਸਿਨੇਹਂ ਕਤ੍ਵਾ ਸਬ੍ਬਰਤ੍ਤਿਂ ¶ ਨਿਦ੍ਦਂ ਨ ਲਭਿਂ, ਇਦਾਨਿ ਇਤੋ ਪਟ੍ਠਾਯ ਪਰਦਾਰੇ ਮਾਨਸਂ ਨ ਬਨ੍ਧਿਸ੍ਸਾਮੀ’’ਤਿ ਚਿਨ੍ਤੇਤ੍ਵਾ ਤਥਾਗਤਂ ਆਹ – ‘‘ਭਨ੍ਤੇ, ਅਜ੍ਜ ਮੇ ਰਤ੍ਤਿਯਾ ਦੀਘਭਾਵੋ ਞਾਤੋ’’ਤਿ. ਸੋਪਿ ਪੁਰਿਸੋ ਤਤ੍ਥੇਵ ਨਿਸਿਨ੍ਨੋ ਤਂ ਕਥਂ ਸੁਤ੍ਵਾ ‘‘ਲਦ੍ਧੋ ਮੇ ਬਲਵਪ੍ਪਚ੍ਚਯੋ’’ਤਿ ਸਤ੍ਥਾਰਂ ਆਹ – ‘‘ਭਨ੍ਤੇ, ਰਞ੍ਞਾ ਤਾਵ ਅਜ੍ਜ ਰਤ੍ਤਿਯਾ ਦੀਘਭਾਵੋ ਞਾਤੋ, ਅਹਂ ਪਨ ਹਿਯ੍ਯੋ ਸਯਮੇਵ ਯੋਜਨਸ੍ਸ ਦੀਘਭਾਵਂ ਅਞ੍ਞਾਸਿ’’ਨ੍ਤਿ. ਸਤ੍ਥਾ ਦ੍ਵਿਨ੍ਨਮ੍ਪਿ ¶ ਕਥਂ ਸਂਸਨ੍ਦਿਤ੍ਵਾ ‘‘ਏਕਚ੍ਚਸ੍ਸ ਰਤ੍ਤਿ ਦੀਘਾ ਹੋਤਿ, ਏਕਚ੍ਚਸ੍ਸ ਯੋਜਨਂ ਦੀਘਂ ਹੋਤਿ, ਬਾਲਸ੍ਸ ਪਨ ਸਂਸਾਰੋ ਦੀਘੋ ਹੋਤੀ’’ਤਿ ਵਤ੍ਵਾ ਧਮ੍ਮਂ ਦੇਸੇਨ੍ਤੋ ਇਮਂ ਗਾਥਮਾਹ –

‘‘ਦੀਘਾ ਜਾਗਰਤੋ ਰਤ੍ਤਿ, ਦੀਘਂ ਸਨ੍ਤਸ੍ਸ ਯੋਜਨਂ;

ਦੀਘੋ ਬਾਲਾਨ ਸਂਸਾਰੋ, ਸਦ੍ਧਮ੍ਮਂ ਅਵਿਜਾਨਤ’’ਨ੍ਤਿ.

ਤਤ੍ਥ ਦੀਘਾਤਿ ਰਤ੍ਤਿ ਨਾਮੇਸਾ ਤਿਯਾਮਮਤ੍ਤਾਵ, ਜਾਗਰਨ੍ਤਸ੍ਸ ਪਨ ਦੀਘਾ ਹੋਤਿ, ਦ੍ਵਿਗੁਣਤਿਗੁਣਾ ਵਿਯ ਹੁਤ੍ਵਾ ਖਾਯਤਿ. ਤਸ੍ਸਾ ਦੀਘਭਾਵਂ ਅਤ੍ਤਾਨਂ ਮਙ੍ਕੁਣਸਙ੍ਘਸ੍ਸ ਭਤ੍ਤਂ ਕਤ੍ਵਾ ਯਾਵ ਸੂਰਿਯੁਗ੍ਗਮਨਾ ਸਮ੍ਪਰਿਵਤ੍ਤਕਂ ਸੇਮਾਨੋ ¶ ਮਹਾਕੁਸੀਤੋਪਿ, ਸੁਭੋਜਨਂ ਭੁਞ੍ਜਿਤ੍ਵਾ ਸਿਰਿਸਯਨੇ ਸਯਮਾਨੋ ਕਾਮਭੋਗੀਪਿ ਨ ਜਾਨਾਤਿ, ਸਬ੍ਬਰਤ੍ਤਿਂ ਪਨ ਪਧਾਨਂ ਪਦਹਨ੍ਤੋ ਯੋਗਾਵਚਰੋ ਚ, ਧਮ੍ਮਕਥਂ ਕਥੇਨ੍ਤੋ ¶ ਧਮ੍ਮਕਥਿਕੋ ਚ, ਆਸਨਸਮੀਪੇ ਠਤ੍ਵਾ ਧਮ੍ਮਂ ਸੁਣਨ੍ਤੋ ਚ, ਸੀਸਰੋਗਾਦਿਫੁਟ੍ਠੋ ਵਾ ਹਤ੍ਥਪਾਦਚ੍ਛੇਦਨਾਦਿਂ ਪਤ੍ਤੋ ਵਾ ਵੇਦਨਾਭਿਭੂਤੋ ਚ, ਰਤ੍ਤਿਂ ਮਗ੍ਗਪਟਿਪਨ੍ਨੋ ਅਦ੍ਧਿਕੋ ਚ ਜਾਨਾਤਿ. ਯੋਜਨਨ੍ਤਿ ਯੋਜਨਮ੍ਪਿ ਚਤੁਗਾਵੁਤਮਤ੍ਤਮੇਵ, ਸਨ੍ਤਸ੍ਸ ਪਨ ਕਿਲਨ੍ਤਸ੍ਸ ਦੀਘਂ ਹੋਤਿ, ਦ੍ਵਿਗੁਣਤਿਗੁਣਂ ਵਿਯ ਖਾਯਤਿ. ਸਕਲਦਿਵਸਞ੍ਹਿ ਮਗ੍ਗਂ ਗਨ੍ਤ੍ਵਾ ਕਿਲਨ੍ਤੋ ਪਟਿਪਥਂ ਆਗਚ੍ਛਨ੍ਤਂ ਦਿਸ੍ਵਾ ‘‘ਪੁਰਤੋ ਗਾਮੋ ਕੀਵਦੂਰੋ’’ਤਿ ਪੁਚ੍ਛਿਤ੍ਵਾ ‘‘ਯੋਜਨ’’ਨ੍ਤਿ ਵੁਤ੍ਤੇ ਥੋਕਂ ਗਨ੍ਤ੍ਵਾ ਅਪਰਮ੍ਪਿ ਪੁਚ੍ਛਿਤ੍ਵਾ ਤੇਨਾਪਿ ‘‘ਯੋਜਨ’’ਨ੍ਤਿ ਵੁਤ੍ਤੇ ਪੁਨ ਥੋਕਂ ਗਨ੍ਤ੍ਵਾ ਅਪਰਮ੍ਪਿ ਪੁਚ੍ਛਤਿ. ਸੋਪਿ ‘‘ਯੋਜਨ’’ਨ੍ਤਿ ਵਦਤਿ. ਸੋ ਪੁਚ੍ਛਿਤਪੁਚ੍ਛਿਤਾ ਯੋਜਨਨ੍ਤੇਵ ਵਦਨ੍ਤਿ, ਦੀਘਂ ਵਤਿਦਂ ਯੋਜਨਂ, ਏਕਯੋਜਨਂ ਦ੍ਵੇ ਤੀਣਿ ਯੋਜਨਾਨਿ ਵਿਯ ਮਞ੍ਞੇਤਿ. ਬਾਲਾਨਨ੍ਤਿ ਇਧਲੋਕਪਰਲੋਕਤ੍ਥਂ ਪਨ ਅਜਾਨਨ੍ਤਾਨਂ ਬਾਲਾਨਂ ਸਂਸਾਰਵਟ੍ਟਸ੍ਸ ਪਰਿਯਨ੍ਤਂ ਕਾਤੁਂ ਅਸਕ੍ਕੋਨ੍ਤਾਨਂ ਯਂ ਸਤ੍ਤਤਿਂਸਬੋਧਿਪਕ੍ਖਿਯਭੇਦਂ ਸਦ੍ਧਮ੍ਮਂ ਞਤ੍ਵਾ ਸਂਸਾਰਸ੍ਸ ਅਨ੍ਤਂ ਕਰੋਨ੍ਤਿ, ਤਂ ਸਦ੍ਧਮ੍ਮਂ ਅਵਿਜਾਨਤਂ ਸਂਸਾਰੋ ਦੀਘੋ ਨਾਮ ਹੋਤਿ. ਸੋ ਹਿ ਅਤ੍ਤਨੋ ਧਮ੍ਮਤਾਯ ਏਵ ਦੀਘੋ ਨਾਮ. ਵੁਤ੍ਤਮ੍ਪਿ ਚੇਤਂ – ‘‘ਅਨਮਤਗ੍ਗੋਯਂ, ਭਿਕ੍ਖਵੇ, ਸਂਸਾਰੋ, ਪੁਬ੍ਬਾ ਕੋਟਿ ਨ ਪਞ੍ਞਾਯਤੀ’’ਤਿ (ਸਂ. ਨਿ. ੨.੧੨੪). ਬਾਲਾਨਂ ਪਨ ਪਰਿਯਨ੍ਤਂ ਕਾਤੁਂ ਅਸਕ੍ਕੋਨ੍ਤਾਨਂ ਅਤਿਦੀਘੋਯੇਵਾਤਿ.

ਦੇਸਨਾਵਸਾਨੇ ¶ ਸੋ ਪੁਰਿਸੋ ਸੋਤਾਪਤ੍ਤਿਫਲਂ ਪਤ੍ਤੋ, ਅਞ੍ਞੇਪਿ ਬਹੂ ਸੋਤਾਪਤ੍ਤਿਫਲਾਦੀਨਿ ਪਤ੍ਤਾ. ਮਹਾਜਨਸ੍ਸ ਸਾਤ੍ਥਿਕਾ ਧਮ੍ਮਦੇਸਨਾ ਜਾਤਾਤਿ.

ਰਾਜਾ ਸਤ੍ਥਾਰਂ ਵਨ੍ਦਿਤ੍ਵਾ ਗਚ੍ਛਨ੍ਤੋਯੇਵ ਤੇ ਸਤ੍ਤੇ ਬਨ੍ਧਨਾ ਮੋਚੇਸਿ. ਤਤ੍ਥ ਇਤ੍ਥਿਪੁਰਿਸਾ ਬਨ੍ਧਨਾ ਮੁਤ੍ਤਾ ਸੀਸਂ ਨ੍ਹਤ੍ਵਾ ਸਕਾਨਿ ਗੇਹਾਨਿ ਗਚ੍ਛਨ੍ਤਾ ‘‘ਚਿਰਂ ਜੀਵਤੁ ਨੋ, ਅਯ੍ਯਾ, ਮਲ੍ਲਿਕਾ ਦੇਵੀ, ਤਂ ਨਿਸ੍ਸਾਯ ਜੀਵਿਤਂ ਲਭਿਮ੍ਹਾ’’ਤਿ ਮਲ੍ਲਿਕਾਯ ਗੁਣਕਥਂ ਕਥਯਿਂਸੁ. ਸਾਯਨ੍ਹਸਮਯੇ ਭਿਕ੍ਖੂ ਧਮ੍ਮਸਭਾਯਂ ਕਥਂ ਸਮੁਟ੍ਠਾਪੇਸੁਂ – ‘‘ਅਹੋ ਪਣ੍ਡਿਤਾ ਵਤਾਯਂ, ਮਲ੍ਲਿਕਾ, ਅਤ੍ਤਨੋ ਪਞ੍ਞਂ ਨਿਸ੍ਸਾਯ ਏਤ੍ਤਕਸ੍ਸ ¶ ਜਨਸ੍ਸ ਜੀਵਿਤਦਾਨਂ ਅਦਾਸੀ’’ਤਿ. ਸਤ੍ਥਾ ਗਨ੍ਧਕੁਟਿਯਂ ਨਿਸਿਨ੍ਨੋਵ ਤੇਸਂ ਭਿਕ੍ਖੂਨਂ ਕਥਂ ਸੁਤ੍ਵਾ ਗਨ੍ਧਕੁਟਿਤੋ ਨਿਕ੍ਖਮਿਤ੍ਵਾ ਧਮ੍ਮਸਭਂ ਪਵਿਸਿਤ੍ਵਾ ਪਞ੍ਞਤ੍ਤੇ ਆਸਨੇ ਨਿਸੀਦਿਤ੍ਵਾ ‘‘ਕਾਯ ਨੁਤ੍ਥ, ਭਿਕ੍ਖਵੇ, ਏਤਰਹਿ ਕਥਾਯ ¶ ਸਨ੍ਨਿਸਿਨ੍ਨਾ’’ਤਿ ਪੁਚ੍ਛਿਤ੍ਵਾ ‘‘ਇਮਾਯ ਨਾਮਾ’’ਤਿ ਵੁਤ੍ਤੇ, ‘‘ਨ, ਭਿਕ੍ਖਵੇ, ਮਲ੍ਲਿਕਾ, ਇਦਾਨੇਵ ਅਤ੍ਤਨੋ ਪਞ੍ਞਂ ਨਿਸ੍ਸਾਯ ਮਹਾਜਨਸ੍ਸ ਜੀਵਿਤਦਾਨਂ ਦੇਤਿ, ਪੁਬ੍ਬੇਪਿ ਅਦਾਸਿਯੇਵਾ’’ਤਿ ਵਤ੍ਵਾ ਤਮਤ੍ਥਂ ਪਕਾਸਨ੍ਤੋ ਅਤੀਤਂ ਆਹਰਿ –

ਅਤੀਤੇ ਬਾਰਾਣਸਿਯਂ ਰਞ੍ਞੋ ਪੁਤ੍ਤੋ ਏਕਂ ਨਿਗ੍ਰੋਧਰੁਕ੍ਖਂ ਉਪਸਙ੍ਕਮਿਤ੍ਵਾ ਤਤ੍ਥ ਨਿਬ੍ਬਤ੍ਤਾਯ ਦੇਵਤਾਯ ਆਯਾਚਿ – ‘‘ਸਾਮਿ ਦੇਵਰਾਜ, ਇਮਸ੍ਮਿਂ ਜਮ੍ਬੁਦੀਪੇ ਏਕਸਤਰਾਜਾਨੋ ਏਕਸਤਅਗ੍ਗਮਹੇਸਿਯੋ, ਸਚਾਹਂ ਪਿਤੁ ਅਚ੍ਚਯੇਨ ਰਜ੍ਜਂ ਲਭਿਸ੍ਸਾਮੀ, ਏਤੇਸਂ ਗਲਲੋਹਿਤੇਨ ਬਲਿਂ ਕਰਿਸ੍ਸਾਮੀ’’ਤਿ. ਸੋ ਪਿਤਰਿ ਕਾਲਕਤੇ ਰਜ੍ਜਂ ਪਤ੍ਵਾ ‘‘ਦੇਵਤਾਯ ਮੇ ਆਨੁਭਾਵੇਨ ਰਜ੍ਜਂ ਪਤ੍ਤਂ, ਬਲਿਮਸ੍ਸਾ ਕਰਿਸ੍ਸਾਮੀ’’ਤਿ ਮਹਤਿਯਾ ਸੇਨਾਯ ਨਿਕ੍ਖਮਿਤ੍ਵਾ ਏਕਂ ਰਾਜਾਨਂ ਅਤ੍ਤਨੋ ਵਸੇ ਵਤ੍ਤੇਤ੍ਵਾ ਤੇਨ ਸਦ੍ਧਿਂ ਅਪਰਮ੍ਪਿ ¶ ਅਪਰਮ੍ਪੀਤਿ ਸਬ੍ਬੇ ਰਾਜਾਨੋ ਅਤ੍ਤਨੋ ਵਸੇ ਕਤ੍ਵਾ ਸਦ੍ਧਿਂ ਅਗ੍ਗਮਹੇਸੀਹਿ ਆਦਾਯ ਗਚ੍ਛਨ੍ਤੋ ਉਗ੍ਗਸੇਨਸ੍ਸ ਨਾਮ ਸਬ੍ਬਕਨਿਟ੍ਠਸ੍ਸ ਰਞ੍ਞੋ ਧਮ੍ਮਦਿਨ੍ਨਾ ਨਾਮ ਅਗ੍ਗਮਹੇਸੀ ਗਰੁਗਬ੍ਭਾ, ਤਂ ਓਹਾਯ ਆਗਨ੍ਤ੍ਵਾ ‘‘ਏਤ੍ਤਕਜਨਂ ਵਿਸਪਾਨਕਂ ਪਾਯੇਤ੍ਵਾ ਮਾਰੇਸ੍ਸਾਮੀ’’ਤਿ ਰੁਕ੍ਖਮੂਲਂ ਸੋਧਾਪੇਸਿ. ਦੇਵਤਾ ਚਿਨ੍ਤੇਸਿ – ‘‘ਅਯਂ ਰਾਜਾ ਏਤ੍ਤਕੇ ਰਾਜਾਨੋ ਗਣ੍ਹਨ੍ਤੋ ‘ਮਂ ਨਿਸ੍ਸਾਯ ਗਹਿਤਾ ਇਮੇ’ਤਿ ਚਿਨ੍ਤੇਤ੍ਵਾ ਤੇਸਂ ਗਲਲੋਹਿਤੇਨ ਮਯ੍ਹਂ ਬਲਿਂ ਕਾਤੁਕਾਮੋ, ਸਚੇ ਪਨਾਯਂ ਏਤੇ ਘਾਤੇਸ੍ਸਤਿ, ਜਮ੍ਬੁਦੀਪੇ ਰਾਜਵਂਸੋ ਉਪਚ੍ਛਿਜ੍ਜਿਸ੍ਸਤਿ, ਰੁਕ੍ਖਮੂਲੇਪਿ, ਮੇ ਅਸੁਚਿ ਭਵਿਸ੍ਸਤਿ, ਸਕ੍ਖਿਸ੍ਸਾਮਿ ਨੁ ਖੋ ਏਤਂ ਨਿਵਾਰੇਤੁ’’ਨ੍ਤਿ. ਸਾ ਉਪਧਾਰੇਨ੍ਤੀ ‘‘ਨਾਹਂ ਸਕ੍ਖਿਸ੍ਸਾਮੀ’’ਤਿ ਞਤ੍ਵਾ ਅਞ੍ਞਮ੍ਪਿ ਦੇਵਤਂ ਉਪਸਙ੍ਕਮਿਤ੍ਵਾ ਏਤਮਤ੍ਥਂ ਆਰੋਚੇਤ੍ਵਾ ‘‘ਤ੍ਵਂ ਸਕ੍ਖਿਸ੍ਸਸੀ’’ਤਿ ਆਹ. ਤਾਯਪਿ ਪਟਿਕ੍ਖਿਤ੍ਤਾ ਅਞ੍ਞਮ੍ਪਿ ਅਞ੍ਞਮ੍ਪੀਤਿ ਏਵਂ ਸਕਲਚਕ੍ਕਵਾਲ਼ਦੇਵਤਾਯੋ ਉਪਸਙ੍ਕਮਿਤ੍ਵਾ ਤਾਹਿਪਿ ਪਟਿਕ੍ਖਿਤ੍ਤਾ ਚਤੁਨ੍ਨਂ ਮਹਾਰਾਜੂਨਂ ਸਨ੍ਤਿਕਂ ਗਨ੍ਤ੍ਵਾ ‘‘ਮਯਂ ਨ ਸਕ੍ਕੋਮ, ਅਮ੍ਹਾਕਂ ਪਨ ਰਾਜਾ ਅਮ੍ਹੇਹਿ ਪੁਞ੍ਞੇਨ ਚ ਪਞ੍ਞਾਯ ਚ ਵਿਸਿਟ੍ਠੋ, ਤਂ ਪੁਚ੍ਛਾ’’ਤਿ ਤੇਹਿਪਿ ਪਟਿਕ੍ਖਿਤ੍ਤਕਾਲੇ ਸਕ੍ਕਂ ਉਪਸਙ੍ਕਮਿਤ੍ਵਾ ਤਮਤ੍ਥਂ ਆਰੋਚੇਤ੍ਵਾ, ‘‘ਦੇਵ, ਤੁਮ੍ਹੇਸੁ ਅਪ੍ਪੋਸ੍ਸੁਕ੍ਕਤਂ ਆਪਨ੍ਨੇਸੁ ਖਤ੍ਤਿਯਵਂਸੋ ਉਪਚ੍ਛਿਜ੍ਜਿਸ੍ਸਤਿ, ਤਸ੍ਸ ਪਟਿਸਰਣਂ ਹੋਥਾ’’ਤਿ ¶ ਆਹ. ਸਕ੍ਕੋ ‘‘ਅਹਮ੍ਪਿ ਨਂ ਪਟਿਬਾਹਿਤੁਂ ਨ ਸਕ੍ਖਿਸ੍ਸਾਮਿ, ਉਪਾਯਂ ਪਨ ਤੇ ਵਕ੍ਖਾਮੀ’’ਤਿ ਵਤ੍ਵਾ ਉਪਾਯਂ ਆਚਿਕ੍ਖਿ – ‘‘ਗਚ੍ਛ, ਤ੍ਵਂ ਰਞ੍ਞੋ ਪਸ੍ਸਨ੍ਤਸ੍ਸੇਵ ਰਤ੍ਤਵਤ੍ਥਂ ਨਿਵਾਸੇਤ੍ਵਾ ਅਤ੍ਤਨੋ ਰੁਕ੍ਖਤੋ ਨਿਕ੍ਖਮਿਤ੍ਵਾ ਗਮਨਾਕਾਰਂ ਦਸ੍ਸੇਹਿ. ਅਥ ਤਂ ਰਾਜਾ ‘ਦੇਵਤਾ ਗਚ੍ਛਤਿ, ਨਿਵਤ੍ਤਾਪੇਸ੍ਸਾਮਿ ਨ’ਨ੍ਤਿ ਨਾਨਪ੍ਪਕਾਰੇਨ ਯਾਚਿਸ੍ਸਤਿ. ਅਥ ਨਂ ਵਦੇਯ੍ਯਾਸਿ ‘ਤ੍ਵਂ ਏਕਸਤਰਾਜਾਨੋ ¶ ਸਦ੍ਧਿਂ ਅਗ੍ਗਮਹੇਸੀਹਿ ਆਨੇਤ੍ਵਾ ਤੇਸਂ ਗਲਲੋਹਿਤੇਨ ਬਲਿਂ ਕਰਿਸ੍ਸਾਮੀ’ਤਿ ਮਯ੍ਹਂ ਆਯਾਚਿਤ੍ਵਾ ਉਗ੍ਗਸੇਨਸ੍ਸ ਰਞ੍ਞੋ ਦੇਵਿਂ ਓਹਾਯ ਆਗਤੋ, ਨਾਹਂ ਤਾਦਿਸਸ੍ਸ ਮੁਸਾਵਾਦਸ੍ਸ ਬਲਿਂ ਸਮ੍ਪਟਿਚ੍ਛਾਮੀ’’ਤਿ, ‘‘ਏਵਂ ਕਿਰ ਵੁਤ੍ਤੇ ਰਾਜਾ ਤਂ ਆਣਾਪੇਸ੍ਸਤਿ, ਸਾ ਰਞ੍ਞੋ ਧਮ੍ਮਂ ਦੇਸੇਤ੍ਵਾ ਏਤ੍ਤਕਸ੍ਸ ¶ ਜਨਸ੍ਸ ਜੀਵਿਤਦਾਨਂ ਦਸ੍ਸਤੀ’’ਤਿ. ਇਮਿਨਾ ਕਾਰਣੇਨ ਸਕ੍ਕੋ ਦੇਵਤਾਯ ਇਮਂ ਉਪਾਯਂ ਆਚਿਕ੍ਖਿ. ਦੇਵਤਾ ਤਥਾ ਅਕਾਸਿ.

ਰਾਜਾਪਿ ਤਂ ਆਣਾਪੇਸਿ. ਸਾ ਆਗਨ੍ਤ੍ਵਾ ਤੇਸਂ ਰਾਜੂਨਂ ਪਰਿਯਨ੍ਤੇ ਨਿਸਿਨ੍ਨਮ੍ਪਿ ਅਤ੍ਤਨੋ ਰਾਜਾਨਮੇਵ ਵਨ੍ਦਿ. ਰਾਜਾ ‘‘ਮਯਿ ਸਬ੍ਬਰਾਜਜੇਟ੍ਠਕੇ ਠਿਤੇ ਸਬ੍ਬਕਨਿਟ੍ਠਂ ਅਤ੍ਤਨੋ ਸਾਮਿਕਂ ਵਨ੍ਦਤੀ’’ਤਿ ਤਸ੍ਸਾ ਕੁਜ੍ਝਿ. ਅਥ ਨਂ ਸਾ ਆਹ – ‘‘ਕਿਂ ਮਯ੍ਹਂ ਤਯਿ ਪਟਿਬਦ੍ਧਂ, ਅਯਂ ਪਨ ਮੇ ਸਾਮਿਕੋ ਇਸ੍ਸਰਿਯਸ੍ਸ ਦਾਯਕੋ, ਇਮਂ ਅਵਨ੍ਦਿਤ੍ਵਾ ਕਸ੍ਮਾ ਤਂ ਵਨ੍ਦਿਸ੍ਸਾਮੀ’’ਤਿ? ਰੁਕ੍ਖਦੇਵਤਾ ਪਸ੍ਸਨ੍ਤਸ੍ਸੇਵ ਮਹਾਜਨਸ੍ਸ ‘‘ਏਵਂ, ਭਦ੍ਦੇ, ਏਵਂ, ਭਦ੍ਦੇ’’ਤਿ ਵਤ੍ਵਾ ਤਂ ਪੁਪ੍ਫਮੁਟ੍ਠਿਨਾ ਪੂਜੇਸਿ ¶ . ਪੁਨ ਰਾਜਾ ਆਹ – ‘‘ਸਚੇ ਮਂ ਨ ਵਨ੍ਦਸਿ, ਮਯ੍ਹਂ ਰਜ੍ਜਸਿਰਿਦਾਯਿਕਂ ਏਵਂ ਮਹਾਨੁਭਾਵਂ ਦੇਵਤਂ ਕਸ੍ਮਾ ਨ ਵਨ੍ਦਸੀ’’ਤਿ? ‘‘ਮਹਾਰਾਜ, ਤਯਾ ਅਤ੍ਤਨੋ ਪੁਞ੍ਞੇ ਠਤ੍ਵਾ ਰਾਜਾਨੋ ਗਹਿਤਾ, ਨ ਦੇਵਤਾਯ ਗਹੇਤ੍ਵਾ ਦਿਨ੍ਨਾ’’ਤਿ. ਪੁਨਪਿ ਤਂ ਦੇਵਤਾ ‘‘ਏਵਂ, ਭਦ੍ਦੇ, ਏਵਂ, ਭਦ੍ਦੇ’’ਤਿ ਵਤ੍ਵਾ ਤਥੇਵ ਪੂਜੇਸਿ. ਪੁਨ ਸਾ ਰਾਜਾਨਂ ਆਹ – ‘‘ਤ੍ਵਂ ‘ਦੇਵਤਾਯ ਮੇ ਏਤ੍ਤਕਾ ਰਾਜਾਨੋ ਗਹੇਤ੍ਵਾ ਦਿਨ੍ਨਾ’ਤਿ ਵਦੇਸਿ, ਇਦਾਨਿ ਤੇ ਦੇਵਤਾਯ ਉਪਰਿ ਵਾਮਪਸ੍ਸੇ ਰੁਕ੍ਖੋ ਅਗ੍ਗਿਨਾ ਦਡ੍ਢੋ, ਸਾ ਤਂ ਅਗ੍ਗਿਂ ਨਿਬ੍ਬਾਪੇਤੁਂ ਕਸ੍ਮਾ ਨਾਸਕ੍ਖਿ, ਯਦਿ ਏਵਂ ਮਹਾਨੁਭਾਵਾ’’ਤਿ. ਪੁਨਪਿ ਤਂ ਦੇਵਤਾ ‘‘ਏਵਂ, ਭਦ੍ਦੇ, ਏਵਂ, ਭਦ੍ਦੇ’’ਤਿ ਵਤ੍ਵਾ ਤਥੇਵ ਪੂਜੇਸਿ.

ਸਾ ਕਥਯਮਾਨਾ ਠਿਤਾ ਰੋਦਿ ਚੇਵ ਹਸਿ ਚ. ਅਥ ਨਂ ਰਾਜਾ ‘‘ਕਿਂ ਉਮ੍ਮਤ੍ਤਿਕਾਸੀ’’ਤਿ ਆਹ. ‘‘ਕਸ੍ਮਾ ਦੇਵ ਏਵਂ ਵਦੇਸਿ’’? ‘‘ਨ ਮਾਦਿਸਿਯੋ ਉਮ੍ਮਤ੍ਤਿਕਾ ਹੋਨ੍ਤੀ’’ਤਿ. ਅਥ ‘‘ਨਂ ਕਿਂ ਕਾਰਣਾ ਰੋਦਸਿ ਚੇਵ ਹਸਸਿ ਚਾ’’ਤਿ? ‘‘ਸੁਣਾਹਿ, ਮਹਾਰਾਜ, ਅਹਞ੍ਹਿ ਅਤੀਤੇ ਕੁਲਧੀਤਾ ਹੁਤ੍ਵਾ ਪਤਿਕੁਲੇ ਵਸਨ੍ਤੀ ਸਾਮਿਕਸ੍ਸ ਸਹਾਯਕਂ ਪਾਹੁਨਕਂ ਆਗਤਂ ਦਿਸ੍ਵਾ ਤਸ੍ਸ ਭਤ੍ਤਂ ਪਚਿਤੁਕਾਮਾ ‘ਮਂਸਂ ਆਹਰਾ’ਤਿ ਦਾਸਿਯਾ ਕਹਾਪਣਂ ਦਤ੍ਵਾ ਤਾਯ ਮਂਸਂ ਅਲਭਿਤ੍ਵਾ ਆਗਤਾਯ ‘ਨਤ੍ਥਿ ਮਂਸ’ਨ੍ਤਿ ਵੁਤ੍ਤੇ ਗੇਹਸ੍ਸ ਪਚ੍ਛਿਮਭਾਗੇ ਸਯਿਤਾਯ ਏਲ਼ਿਕਾਯ ਸੀਸਂ ਛਿਨ੍ਦਿਤ੍ਵਾ ਭਤ੍ਤਂ ਸਮ੍ਪਾਦੇਸਿਂ. ਸਾਹਂ ਏਕਿਸ੍ਸਾਯ ਏਲ਼ਿਕਾਯ ਸੀਸਂ ਛਿਨ੍ਦਿਤ੍ਵਾ ਨਿਰਯੇ ਪਚ੍ਚਿਤ੍ਵਾ ਪਕ੍ਕਾਵਸੇਸੇਨ ਤਸ੍ਸਾ ਲੋਮਗਣਨਾਯ ਸੀਸਚ੍ਛੇਦਂ ਪਾਪੁਣਿਂ, ‘ਤ੍ਵਂ ਏਤ੍ਤਕਂ ਜਨਂ ਵਧਿਤ੍ਵਾ ਕਦਾ ਦੁਕ੍ਖਾ ¶ ਮੁਚ੍ਚਿਸ੍ਸਸੀ’ਤਿ ¶ ਏਵਮਹਂ ਤਵ ਦੁਕ੍ਖਂ ਅਨੁਸ੍ਸਰਨ੍ਤੀ ਰੋਦਿ’’ਨ੍ਤਿ ਵਤ੍ਵਾ ਇਮਂ ਗਾਥਮਾਹ –

‘‘ਏਕਿਸ੍ਸਾ ਕਣ੍ਠਂ ਛੇਤ੍ਵਾਨ, ਲੋਮਗਣਨਾਯ ਪਚ੍ਚਿਸਂ;

ਬਹੂਨਂ ਕਣ੍ਠੇ ਛੇਤ੍ਵਾਨ, ਕਥਂ ਕਾਹਸਿ ਖਤ੍ਤਿਯਾ’’ਤਿ.

ਅਥ ‘‘ਕਸ੍ਮਾ ਤ੍ਵਂ ਹਸਸੀ’’ਤਿ? ‘‘‘ਏਤਸ੍ਮਾ ਦੁਕ੍ਖਾ ਮੁਤ੍ਤਾਮ੍ਹੀ’ਤਿ ਤੁਸ੍ਸਿਤ੍ਵਾ, ਮਹਾਰਾਜਾ’’ਤਿ ¶ . ਪੁਨਪਿ ਤਂ ਦੇਵਤਾ ‘‘ਏਵਂ, ਭਦ੍ਦੇ, ਏਵਂ, ਭਦ੍ਦੇ’’ਤਿ ਵਤ੍ਵਾ ਪੁਪ੍ਫਮੁਟ੍ਠਿਨਾ ਪੂਜੇਸਿ. ਰਾਜਾ ‘‘ਅਹੋ ਮੇ ਭਾਰਿਯਂ ਕਤਂ ਕਮ੍ਮਂ, ਅਯਂ ਕਿਰ ਏਕਂ ਏਲ਼ਿਕਂ ਵਧਿਤ੍ਵਾ ਨਿਰਯੇ ਪਕ੍ਕਾਵਸੇਸੇਨ ਤਸ੍ਸਾ ਲੋਮਗਣਨਾਯ ਸੀਸਚ੍ਛੇਦਂ ਪਾਪੁਣਿ, ਅਹਂ ਏਤ੍ਤਕਂ ਜਨਂ ਵਧਿਤ੍ਵਾ ਕਦਾ ਸੋਤ੍ਥਿਂ ਪਾਪੁਣਿਸ੍ਸਾਮੀ’’ਤਿ ਸਬ੍ਬੇ ਰਾਜਾਨੋ ਮੋਚੇਤ੍ਵਾ ਅਤ੍ਤਨੋ ਮਹਲ੍ਲਕਤਰੇ ਵਨ੍ਦਿਤ੍ਵਾ ਦਹਰਦਹਰਾਨਂ ਅਞ੍ਜਲਿਂ ਪਗ੍ਗਯ੍ਹ ਸਬ੍ਬੇ ਖਮਾਪੇਤ੍ਵਾ ਸਕਸਕਟ੍ਠਾਨਮੇਵ ਪਹਿਣਿ.

ਸਤ੍ਥਾ ਇਮਂ ਧਮ੍ਮਦੇਸਨਂ ਆਹਰਿਤ੍ਵਾ ‘‘ਏਵਂ, ਭਿਕ੍ਖਵੇ, ਨ ਇਦਾਨੇਵ, ਮਲ੍ਲਿਕਾ ਦੇਵੀ, ਅਤ੍ਤਨੋ ਪਞ੍ਞਂ ਨਿਸ੍ਸਾਯ ਮਹਾਜਨਸ੍ਸ ਜੀਵਿਤਦਾਨਂ ਦੇਤਿ, ਪੁਬ੍ਬੇਪਿ ਅਦਾਸਿਯੇਵਾ’’ਤਿ ਵਤ੍ਵਾ ਅਤੀਤਂ ਸਮੋਧਾਨੇਸਿ – ‘‘ਤਦਾ ਬਾਰਾਣਸਿਰਾਜਾ ਪਸੇਨਦਿ ਕੋਸਲੋ ਅਹੋਸਿ, ਧਮ੍ਮਦਿਨ੍ਨਾ, ਦੇਵੀ ਮਲ੍ਲਿਕਾ, ਰੁਕ੍ਖਦੇਵਤਾ ਅਹਮੇਵਾ’’ਤਿ. ਏਵਂ ਅਤੀਤਂ ਸਮੋਧਾਨੇਤ੍ਵਾ ਪੁਨ ਧਮ੍ਮਂ ਦੇਸੇਨ੍ਤੋ, ‘‘ਭਿਕ੍ਖਵੇ, ਪਾਣਾਤਿਪਾਤੋ ¶ ਨਾਮ ਨ ਕਤ੍ਤਬ੍ਬਯੁਤ੍ਤਕੋ. ਪਾਣਾਤਿਪਾਤਿਨੋ ਹਿ ਦੀਘਰਤ੍ਤਂ ਸੋਚਨ੍ਤੀ’’ਤਿ ਵਤ੍ਵਾ ਇਮਾ ਗਾਥਾ ਆਹ –

ਦਿਸ੍ਵਾ ਕਮ੍ਮਕਿਲਿਟ੍ਠਮਤ੍ਤਨੋ’’ਤਿ. (ਧ. ਪ. ੧੫);

‘‘ਏਵਂ ਚੇ ਸਤ੍ਤਾ ਜਾਨੇਯ੍ਯੁਂ, ਦੁਕ੍ਖਾਯਂ ਜਾਤਿਸਮ੍ਭਵੋ;

ਨ ਪਾਣੋ ਪਾਣਿਨਂ ਹਞ੍ਞੇ, ਪਾਣਘਾਤੀ ਹਿ ਸੋਚਤੀ’’ਤਿ. (ਜਾ. ੧.੧.੧੮);

੨. ਮਹਾਕਸ੍ਸਪਤ੍ਥੇਰਸਦ੍ਧਿਵਿਹਾਰਿਕਵਤ੍ਥੁ

ਚਰਞ੍ਚੇ ¶ ਨਾਧਿਗਚ੍ਛੇਯ੍ਯਾਤਿ ਇਮਂ ਧਮ੍ਮਦੇਸਨਂ ਸਤ੍ਥਾ ਸਾਵਤ੍ਥਿਯਂ ਜੇਤਵਨੇ ਵਿਹਰਨ੍ਤੋ ਮਹਾਕਸ੍ਸਪਤ੍ਥੇਰਸ੍ਸ ਸਦ੍ਧਿਵਿਹਾਰਿਕਂ ਆਰਬ੍ਭ ਕਥੇਸਿ. ਦੇਸਨਾ ਰਾਜਗਹੇ ਸਮੁਟ੍ਠਿਤਾ.

ਥੇਰਂ ਕਿਰ ਰਾਜਗਹਂ ਨਿਸ੍ਸਾਯ ਪਿਪ੍ਪਲਿਗੁਹਾਯਂ ਵਸਨ੍ਤਂ ਦ੍ਵੇ ਸਦ੍ਧਿਵਿਹਾਰਿਕਾ ਉਪਟ੍ਠਹਿਂਸੁ. ਤੇਸੁ ਏਕੋ ਸਕ੍ਕਚ੍ਚਂ ਵਤ੍ਤਂ ਕਰੋਤਿ, ਏਕੋ ਤੇਨ ਕਤਂ ਕਤਂ ਅਤ੍ਤਨਾ ਕਤਂ ਵਿਯ ਦਸ੍ਸੇਨ੍ਤੋ ਮੁਖੋਦਕਦਨ੍ਤਕਟ੍ਠਾਨਂ ¶ ਪਟਿਯਾਦਿਤਭਾਵਂ ਞਤ੍ਵਾ, ‘‘ਭਨ੍ਤੇ, ਮੁਖੋਦਕਦਨ੍ਤਕਟ੍ਠਾਨਿ ਮੇ ਪਟਿਯਾਦਿਤਾਨਿ, ਮੁਖਂ ਧੋਵਥਾ’’ਤਿ ਵਦਤਿ, ਪਾਦਧੋਵਨਨ੍ਹਾਨਾਦਿਕਾਲੇਪਿ ਏਵਮੇਵ ਵਦਤਿ. ਇਤਰੋ ਚਿਨ੍ਤੇਸਿ – ‘‘ਅਯਂ ਨਿਚ੍ਚਕਾਲਂ ਮਯਾ ਕਤਂ ਕਤਂ ਅਤ੍ਤਨਾ ਕਤਂ ਵਿਯ ਕਤ੍ਵਾ ਦਸ੍ਸੇਤਿ, ਹੋਤੁ, ਕਤ੍ਤਬ੍ਬਯੁਤ੍ਤਕਮਸ੍ਸ ਕਰਿਸ੍ਸਾਮੀ’’ਤਿ. ਤਸ੍ਸ ਭੁਞ੍ਜਿਤ੍ਵਾ ਸੁਪਨ੍ਤਸ੍ਸੇਵ ਨ੍ਹਾਨੋਦਕਂ ਤਾਪੇਤ੍ਵਾ ਏਕਸ੍ਮਿਂ ਘਟੇ ਕਤ੍ਵਾ ਪਿਟ੍ਠਿਕੋਟ੍ਠਕੇ ਠਪੇਸਿ, ਉਦਕਤਾਪਨਭਾਜਨੇ ਪਨ ਨਾਲ਼ਿਮਤ੍ਤਂ ਉਦਕਂ ¶ ਸੇਸੇਤ੍ਵਾ ਉਸੁਮਂ ਮੁਞ੍ਚਨ੍ਤਂ ਠਪੇਸਿ. ਤਂ ਇਤਰੋ ਸਾਯਨ੍ਹਸਮਯੇ ਪਬੁਜ੍ਝਿਤ੍ਵਾ ਉਸੁਮਂ ਨਿਕ੍ਖਨ੍ਤਂ ਦਿਸ੍ਵਾ ‘‘ਉਦਕਂ ਤਾਪੇਤ੍ਵਾ ਕੋਟ੍ਠਕੇ ਠਪਿਤਂ ਭਵਿਸ੍ਸਤੀ’’ਤਿ ਵੇਗੇਨ ਗਨ੍ਤ੍ਵਾ ਥੇਰਂ ਵਨ੍ਦਿਤ੍ਵਾ, ‘‘ਭਨ੍ਤੇ, ਕੋਟ੍ਠਕੇ ਉਦਕਂ ਠਪਿਤਂ, ਨ੍ਹਾਯਥਾ’’ਤਿ ਵਤ੍ਵਾ ਥੇਰੇਨ ਸਦ੍ਧਿਂਯੇਵ ਕੋਟ੍ਠਕਂ ਪਾਵਿਸਿ. ਥੇਰੋ ਉਦਕਂ ਅਪਸ੍ਸਨ੍ਤੋ ‘‘ਕਹਂ ਉਦਕਂ, ਆਵੁਸੋ’’ਤਿ ਆਹ. ਦਹਰੋ ਅਗ੍ਗਿਸਾਲਂ ਗਨ੍ਤ੍ਵਾ ਭਾਜਨੇ ਉਲ਼ੁਙ੍ਕਂ ਓਤਾਰੇਤ੍ਵਾ ਤੁਚ੍ਛਭਾਵਂ ਞਤ੍ਵਾ ‘‘ਪਸ੍ਸਥ ਦੁਟ੍ਠਸ੍ਸ ਕਮ੍ਮਂ ਤੁਚ੍ਛਭਾਜਨਂ ਉਦ੍ਧਨੇ ਆਰੋਪੇਤ੍ਵਾ ਕੁਹਿਂ ਗਤੋ, ਅਹਂ ‘ਕੋਟ੍ਠਕੇ ਉਦਕ’ਨ੍ਤਿ ਸਞ੍ਞਾਯ ਆਰੋਚੇਸਿ’’ਨ੍ਤਿ ਉਜ੍ਝਾਯਨ੍ਤੋ ਘਟਂ ਆਦਾਯ ਤਿਤ੍ਥਂ ਅਗਮਾਸਿ. ਇਤਰੋਪਿ ਪਿਟ੍ਠਿਕੋਟ੍ਠਕਤੋ ਉਦਕਂ ਆਹਰਿਤ੍ਵਾ ਕੋਟ੍ਠਕੇ ਠਪੇਸਿ.

ਥੇਰੋ ਚਿਨ੍ਤੇਸਿ – ‘‘ਅਯਂ ਦਹਰੋ ‘ਉਦਕਂ ਮੇ ਤਾਪੇਤ੍ਵਾ ਕੋਟ੍ਠਕੇ ਠਪਿਤਂ, ਏਥ, ਭਨ੍ਤੇ, ਨ੍ਹਾਯਥਾ’ਤਿ ਵਤ੍ਵਾ ਇਦਾਨਿ ਉਜ੍ਝਾਯਨ੍ਤੋ ਘਟਂ ਆਦਾਯ ਤਿਤ੍ਥਂ ਗਚ੍ਛਤਿ, ਕਿਂ ਨੁ ਖੋ ਏਤ’’ਨ੍ਤਿ ਉਪਧਾਰੇਨ੍ਤੋ ‘‘ਏਤ੍ਤਕਂ ਕਾਲਂ ਏਸ ਦਹਰੋ ਇਮਿਨਾ ਕਤਂ ਵਤ੍ਤਂ ਅਤ੍ਤਨਾਵ ਕਤਂ ਵਿਯ ਪਕਾਸੇਤੀ’’ਤਿ ਞਤ੍ਵਾ ਸਾਯਂ ਆਗਨ੍ਤ੍ਵਾ ਨਿਸਿਨ੍ਨਸ੍ਸ ਓਵਾਦਮਦਾਸਿ, ‘‘ਆਵੁਸੋ, ਭਿਕ੍ਖੁਨਾ ਨਾਮ ‘ਅਤ੍ਤਨਾ ਕਤਮੇਵ ਕਤ’ਨ੍ਤਿ ਵਤ੍ਤੁਂ ਵਟ੍ਟਤਿ, ਨੋ ਅਕਤਂ, ਤ੍ਵਂ ਇਦਾਨੇਵ ‘ਕੋਟ੍ਠਕੇ ਉਦਕਂ ਠਪਿਤਂ, ਨ੍ਹਾਯਥ, ਭਨ੍ਤੇ’ਤਿ ਵਤ੍ਵਾ ਮਯਿ ਪਵਿਸਿਤ੍ਵਾ ਠਿਤੇ ਘਟਂ ¶ ਆਦਾਯ ਉਜ੍ਝਾਯਨ੍ਤੋ ਗਚ੍ਛਸਿ, ਪਬ੍ਬਜਿਤਸ੍ਸ ਨਾਮ ਏਵਂ ਕਾਤੁਂ ਨ ਵਟ੍ਟਤੀ’’ਤਿ. ਸੋ ‘‘ਪਸ੍ਸਥ ਥੇਰਸ੍ਸ ਕਮ੍ਮਂ, ਉਦਕਮਤ੍ਤਕਂ ਨਾਮ ਨਿਸ੍ਸਾਯ ਮਂ ਏਵਂ ਵਦੇਸੀ’’ਤਿ ਕੁਜ੍ਝਿਤ੍ਵਾ ਪੁਨਦਿਵਸੇ ਥੇਰੇਨ ਸਦ੍ਧਿਂ ਪਿਣ੍ਡਾਯ ਨ ਪਾਵਿਸਿ. ਥੇਰੋ ਇਤਰੇਨ ਸਦ੍ਧਿਂ ਏਕਂ ਪਦੇਸਂ ਅਗਮਾਸਿ. ਸੋ ਤਸ੍ਮਿਂ ਗਤੇ ਥੇਰਸ੍ਸ ਉਪਟ੍ਠਾਕਕੁਲਂ ਗਨ੍ਤ੍ਵਾ ‘‘ਥੇਰੋ ਕਹਂ, ਭਨ੍ਤੇ’’ਤਿ ਪੁਟ੍ਠੋ ¶ ‘‘ਥੇਰਸ੍ਸ ਅਫਾਸੁਕਂ ਜਾਤਂ, ਵਿਹਾਰੇਯੇਵ ਨਿਸਿਨ੍ਨੋ’’ਤਿ ਆਹ. ‘‘ਕਿਂ ਪਨ, ਭਨ੍ਤੇ, ਲਦ੍ਧੁਂ ਵਟ੍ਟਤੀ’’ਤਿ? ‘‘ਏਵਰੂਪਂ ਕਿਰ ਨਾਮ ਆਹਾਰਂ ਦੇਥਾ’’ਤਿ ਵੁਤ੍ਤੇ ਤੇਨ ਵੁਤ੍ਤਨਿਯਾਮੇਨੇਵ ਸਮ੍ਪਾਦੇਤ੍ਵਾ ਅਦਂਸੁ. ਸੋ ਅਨ੍ਤਰਾਮਗ੍ਗੇਵ ਤਂ ਭਤ੍ਤਂ ਭੁਞ੍ਜਿਤ੍ਵਾ ਵਿਹਾਰਂ ਗਤੋ. ਥੇਰੋਪਿ ਗਤਟ੍ਠਾਨੇ ਮਹਨ੍ਤਂ ਸੁਖੁਮਵਤ੍ਥਂ ਲਭਿਤ੍ਵਾ ਅਤ੍ਤਨਾ ਸਦ੍ਧਿਂ ਗਤਦਹਰਸ੍ਸ ਅਦਾਸਿ. ਸੋ ਤਂ ਰਜਿਤ੍ਵਾ ਅਤ੍ਤਨੋ ਨਿਵਾਸਨਪਾਰੁਪਨਂ ਅਕਾਸਿ.

ਥੇਰੋ ਪੁਨਦਿਵਸੇ ਤਂ ਉਪਟ੍ਠਾਕਕੁਲਂ ਗਨ੍ਤ੍ਵਾ, ‘‘ਭਨ੍ਤੇ, ‘ਤੁਮ੍ਹਾਕਂ ਕਿਰ ਅਫਾਸੁਕਂ ਜਾਤ’ਨ੍ਤਿ ਅਮ੍ਹੇਹਿ ਦਹਰੇਨ ਵੁਤ੍ਤਨਿਯਾਮੇਨੇਵ ਪਟਿਯਾਦੇਤ੍ਵਾ ਆਹਾਰੋ ਪੇਸਿਤੋ, ਪਰਿਭੁਞ੍ਜਿਤ੍ਵਾ ਵੋ ਫਾਸੁਕਂ ਜਾਤ’’ਨ੍ਤਿ ¶ ਵੁਤ੍ਤੇ ਤੁਣ੍ਹੀ ਅਹੋਸਿ. ਵਿਹਾਰਂ ਪਨ ਗਨ੍ਤ੍ਵਾ ਤਂ ਦਹਰਂ ਵਨ੍ਦਿਤ੍ਵਾ ਨਿਸਿਨ੍ਨਂ ਏਵਮਾਹ – ‘‘ਆਵੁਸੋ, ਤਯਾ ਕਿਰ ਹਿਯ੍ਯੋ, ਇਦਂ ਨਾਮ ਕਤਂ, ਇਦਂ ਪਬ੍ਬਜਿਤਾਨਂ ਨ ਅਨੁਚ੍ਛਵਿਕਂ, ਵਿਞ੍ਞਤ੍ਤਿਂ ਕਤ੍ਵਾ ਭੁਞ੍ਜਿਤੁਂ ਨ ਵਟ੍ਟਤੀ’’ਤਿ. ਸੋ ਕੁਜ੍ਝਿਤ੍ਵਾ ਥੇਰੇ ਆਘਾਤਂ ਬਨ੍ਧਿਤ੍ਵਾ ‘‘ਪੁਰਿਮਦਿਵਸੇ ਉਦਕਮਤ੍ਤਂ ਨਿਸ੍ਸਾਯ ਮਂ ਮੁਸਾਵਾਦਿਂ ਕਤ੍ਵਾ ਅਜ੍ਜ ਅਤ੍ਤਨੋ ਉਪਟ੍ਠਾਕਕੁਲੇ ਭਤ੍ਤਮੁਟ੍ਠਿਯਾ ਭੁਤ੍ਤਕਾਰਣਾ ਮਂ ‘ਵਿਞ੍ਞਤ੍ਤਿਂ ਕਤ੍ਵਾ ਭੁਞ੍ਜਿਤੁਂ ਨ ਵਟ੍ਟਤੀ’ਤਿ ਵਦਤਿ, ਵਤ੍ਥਮ੍ਪਿ ਤੇਨ ਅਤ੍ਤਨੋ ਉਪਟ੍ਠਾਕਸ੍ਸੇਵ ਦਿਨ੍ਨਂ, ਅਹੋ ਥੇਰਸ੍ਸ ਭਾਰਿਯਂ ਕਮ੍ਮਂ, ਜਾਨਿਸ੍ਸਾਮਿਸ੍ਸ ਕਤ੍ਤਬ੍ਬਯੁਤ੍ਤਕ’’ਨ੍ਤਿ ਪੁਨਦਿਵਸੇ ਥੇਰੇ ਗਾਮਂ ਪਵਿਸਨ੍ਤੇ ਸਯਂ ਵਿਹਾਰੇ ਓਹੀਯਿਤ੍ਵਾ ਦਣ੍ਡਂ ਗਹੇਤ੍ਵਾ ਪਰਿਭੋਗਭਾਜਨਾਨਿ ਭਿਨ੍ਦਿਤ੍ਵਾ ਥੇਰਸ੍ਸ ਪਣ੍ਣਸਾਲਾਯ ਅਗ੍ਗਿਂ ਦਤ੍ਵਾ ਯਂ ਨ ਝਾਯਤਿ, ਤਂ ਮੁਗ੍ਗਰੇਨ ਪਹਰਨ੍ਤੋ ਭਿਨ੍ਦਿਤ੍ਵਾ ਨਿਕ੍ਖਮਿਤ੍ਵਾ ਪਲਾਤੋ. ਸੋ ਕਾਲਂ ਕਤ੍ਵਾ ਅਵੀਚਿਮਹਾਨਿਰਯੇ ਨਿਬ੍ਬਤ੍ਤਿ.

ਮਹਾਜਨੋ ¶ ਕਥਂ ਸਮੁਟ੍ਠਾਪੇਸਿ – ‘‘ਥੇਰਸ੍ਸ ਕਿਰ ਸਦ੍ਧਿਵਿਹਾਰਿਕੋ ਓਵਾਦਮਤ੍ਤਂ ਅਸਹਨ੍ਤੋ ਕੁਜ੍ਝਿਤ੍ਵਾ ਪਣ੍ਣਸਾਲਂ ਝਾਪੇਤ੍ਵਾ ਪਲਾਤੋ’’ਤਿ. ਅਥੇਕੋ ਭਿਕ੍ਖੁ ਅਪਰਭਾਗੇ ਰਾਜਗਹਾ ਨਿਕ੍ਖਮਿਤ੍ਵਾ ਸਤ੍ਥਾਰਂ ਦਟ੍ਠੁਕਾਮੋ ਜੇਤਵਨਂ ਗਨ੍ਤ੍ਵਾ ਸਤ੍ਥਾਰਂ ਵਨ੍ਦਿਤ੍ਵਾ ਸਤ੍ਥਾਰਾ ਪਟਿਸਨ੍ਥਾਰਂ ਕਤ੍ਵਾ ‘‘ਕੁਤੋ ਆਗਤੋਸੀ’’ਤਿ ਪੁਟ੍ਠੋ ‘‘ਰਾਜਗਹਤੋ, ਭਨ੍ਤੇ’’ਤਿ ਆਹ. ‘‘ਮਮ ਪੁਤ੍ਤਸ੍ਸ ਮਹਾਕਸ੍ਸਪਸ੍ਸ ਖਮਨੀਯ’’ਨ੍ਤਿ? ‘‘ਖਮਨੀਯਂ, ਭਨ੍ਤੇ, ਏਕੋ ਪਨ ਸਦ੍ਧਿਵਿਹਾਰਿਕੋ ਓਵਾਦਮਤ੍ਤੇਨ ¶ ਕੁਜ੍ਝਿਤ੍ਵਾ ਪਣ੍ਣਸਾਲਂ ਝਾਪੇਤ੍ਵਾ ਪਲਾਤੋ’’ਤਿ. ਸਤ੍ਥਾ ‘‘ਨ ਸੋ ਇਦਾਨੇਵ ਓਵਾਦਂ ਸੁਤ੍ਵਾ ਕੁਜ੍ਝਤਿ, ਪੁਬ੍ਬੇਪਿ ਕੁਜ੍ਝਿਯੇਵ. ਨ ਇਦਾਨੇਵ ਕੁਟਿਂ ਦੂਸੇਤਿ, ਪੁਬ੍ਬੇਪਿ ਦੂਸੇਸਿਯੇਵਾ’’ਤਿ ਵਤ੍ਵਾ ਅਤੀਤਂ ਆਹਰਿ –

ਅਤੀਤੇ ਬਾਰਾਣਸਿਯਂ ਬ੍ਰਹ੍ਮਦਤ੍ਤੇ ਰਜ੍ਜਂ ਕਾਰੇਨ੍ਤੇ ਹਿਮਵਨ੍ਤਪਦੇਸੇ ਏਕੋ ਸਿਙ੍ਗਿਲਸਕੁਣੋ ਕੁਲਾਵਕਂ ਕਤ੍ਵਾ ਵਸਿ. ਅਥੇਕਦਿਵਸਂ ਦੇਵੇ ਵਸ੍ਸਨ੍ਤੇ ਏਕੋ ਮਕ੍ਕਟੋ ਸੀਤੇਨ ਕਮ੍ਪਮਾਨੋ ਤਂ ਪਦੇਸਂ ਅਗਮਾਸਿ. ਸਿਙ੍ਗਿਲੋ ਤਂ ਦਿਸ੍ਵਾ ਗਾਥਮਾਹ –

‘‘ਮਨੁਸ੍ਸਸ੍ਸੇਵ ਤੇ ਸੀਸਂ, ਹਤ੍ਥਪਾਦਾ ਚ ਵਾਨਰ;

ਅਥ ਕੇਨ ਨੁ ਵਣ੍ਣੇਨ, ਅਗਾਰਂ ਤੇ ਨ ਵਿਜ੍ਜਤੀ’’ਤਿ. (ਜਾ. ੧.੪.੮੧);

ਮਕ੍ਕਟੋ ‘‘ਕਿਞ੍ਚਾਪਿ ਮੇ ਹਤ੍ਥਪਾਦਾ ਅਤ੍ਥਿ, ਯਾਯ ਪਨ ਪਞ੍ਞਾਯ ਵਿਚਾਰੇਤ੍ਵਾ ਅਗਾਰਂ ਕਰੇਯ੍ਯਂ, ਸਾ ਮੇ ਪਞ੍ਞਾ ਨਤ੍ਥੀ’’ਤਿ ਚਿਨ੍ਤੇਤ੍ਵਾ ਤਮਤ੍ਥਂ ਵਿਞ੍ਞਾਪੇਤੁਕਾਮੋ ਇਮਂ ਗਾਥਮਾਹ –

‘‘ਮਨੁਸ੍ਸਸ੍ਸੇਵ ਮੇ ਸੀਸਂ, ਹਤ੍ਥਪਾਦਾ ਚ ਸਿਙ੍ਗਿਲ;

ਯਾਹੁ ਸੇਟ੍ਠਾ ਮਨੁਸ੍ਸੇਸੁ, ਸਾ ਮੇ ਪਞ੍ਞਾ ਨ ਵਿਜ੍ਜਤੀ’’ਤਿ. (ਜਾ. ੧.੪.੮੨);

ਅਥ ¶ ਨਂ ‘‘ਏਵਰੂਪਸ੍ਸ ਤਵ ਕਥਂ ਘਰਾਵਾਸੋ ਇਜ੍ਝਿਸ੍ਸਤੀ’’ਤਿ ਗਰਹਨ੍ਤੋ ਸਿਙ੍ਗਿਲੋ ਇਮਂ ਗਾਥਾਦ੍ਵਯਮਾਹ –

‘‘ਅਨਵਟ੍ਠਿਤਚਿਤ੍ਤਸ੍ਸ ¶ , ਲਹੁਚਿਤ੍ਤਸ੍ਸ ਦੁਬ੍ਭਿਨੋ;

ਨਿਚ੍ਚਂ ਅਦ੍ਧੁਵਸੀਲਸ੍ਸ, ਸੁਖਭਾਵੋ ਨ ਵਿਜ੍ਜਤਿ.

‘‘ਸੋ ਕਰਸ੍ਸੁ ਆਨੁਭਾਵਂ, ਵੀਤਿਵਤ੍ਤਸ੍ਸੁ ਸੀਲਿਯਂ;

ਸੀਤਵਾਤਪਰਿਤ੍ਤਾਣਂ, ਕਰਸ੍ਸੁ ਕੁਟਵਂ ਕਪੀ’’ਤਿ. (ਜਾ. ੧.੪.੮੩-੮੪);

ਮਕ੍ਕਟੋ ‘‘ਅਯਂ ਮਂ ਅਨਵਟ੍ਠਿਤਚਿਤ੍ਤਂ ਲਹੁਚਿਤ੍ਤਂ ਮਿਤ੍ਤਦੁਬ੍ਭਿਂ ਅਦ੍ਧੁਵਸੀਲਂ ਕਰੋਤਿ, ਇਦਾਨਿਸ੍ਸ ਮਿਤ੍ਤਦੁਬ੍ਭਿਭਾਵਂ ਦਸ੍ਸੇਸ੍ਸਾਮੀ’’ਤਿ ਕੁਲਾਵਕਂ ਵਿਦ੍ਧਂਸੇਤ੍ਵਾ ਵਿਪ੍ਪਕਿਰਿ. ਸਕੁਣੋ ਤਸ੍ਮਿਂ ਕੁਲਾਵਕਂ ਗਣ੍ਹਨ੍ਤੇ ਏਵ ਏਕੇਨ ਪਸ੍ਸੇਨ ਨਿਕ੍ਖਮਿਤ੍ਵਾ ਪਲਾਯਿ.

ਸਤ੍ਥਾ ਇਮਂ ਧਮ੍ਮਦੇਸਨਂ ਆਹਰਿਤ੍ਵਾ ਜਾਤਕਂ ਸਮੋਧਾਨੇਸਿ – ‘‘ਤਦਾ ਮਕ੍ਕਟੋ ਕੁਟਿਦੂਸਕਭਿਕ੍ਖੁ ਅਹੋਸਿ, ਸਿਙ੍ਗਿਲਸਕੁਣੋ ਕਸ੍ਸਪੋ ਅਹੋਸੀ’’ਤਿ ¶ . ਜਾਤਕਂ ਸਮੋਧਾਨੇਤ੍ਵਾ ‘‘ਏਵਂ, ਭਿਕ੍ਖਵੇ, ਨ ਇਦਾਨੇਵ, ਪੁਬ੍ਬੇਪਿ ਸੋ ਓਵਾਦਕ੍ਖਣੇ ਕੁਜ੍ਝਿਤ੍ਵਾ ਕੁਟਿਂ ਦੂਸੇਸਿ, ਮਮ ਪੁਤ੍ਤਸ੍ਸ ਕਸ੍ਸਪਸ੍ਸ ਏਵਰੂਪੇਨ ਬਾਲੇਨ ਸਦ੍ਧਿਂ ਵਸਨਤੋ ਏਕਕਸ੍ਸੇਵ ਨਿਵਾਸੋ ਸੇਯ੍ਯੋ’’ਤਿ ਵਤ੍ਵਾ ਇਮਂ ਗਾਥਮਾਹ –

‘‘ਚਰਞ੍ਚੇ ਨਾਧਿਗਚ੍ਛੇਯ੍ਯ, ਸੇਯ੍ਯਂ ਸਦਿਸਮਤ੍ਤਨੋ;

ਏਕਚਰਿਯਂ ਦਲ਼੍ਹਂ ਕਯਿਰਾ, ਨਤ੍ਥਿ ਬਾਲੇ ਸਹਾਯਤਾ’’ਤਿ.

ਤਤ੍ਥ ਚਰਨ੍ਤਿ ਇਰਿਯਾਪਥਚਾਰਂ ਅਗ੍ਗਹੇਤ੍ਵਾ ਮਨਸਾਚਾਰੋ ਵੇਦਿਤਬ੍ਬੋ, ਕਲ੍ਯਾਣਮਿਤ੍ਤਂ ਪਰਿਯੇਸਨ੍ਤੋਤਿ ਅਤ੍ਥੋ. ਸੇਯ੍ਯਂ ਸਦਿਸਮਤ੍ਤਨੋਤਿ ਅਤ੍ਤਨੋ ਸੀਲਸਮਾਧਿਪਞ੍ਞਾਗੁਣੇਹਿ ਅਧਿਕਤਰਂ ¶ ਵਾ ਸਦਿਸਂ ਵਾ ਨ ਲਭੇਯ੍ਯ ਚੇ. ਏਕਚਰਿਯਨ੍ਤਿ ਏਤੇਸੁ ਹਿ ਸੇਯ੍ਯਂ ਲਭਮਾਨੋ ਸੀਲਾਦੀਹਿ ਵਡ੍ਢਤਿ, ਸਦਿਸਂ ਲਭਮਾਨੋ ਨ ਪਰਿਹਾਯਤਿ, ਹੀਨੇਨ ਪਨ ਸਦ੍ਧਿਂ ਏਕਤੋ ਵਸਨ੍ਤੋ ਏਕਤੋ ਸਂਭੋਗਪਰਿਭੋਗਂ ਕਰੋਨ੍ਤੋ ਸੀਲਾਦੀਹਿ ਪਰਿਹਾਯਤਿ. ਤੇਨ ਵੁਤ੍ਤਂ – ‘‘ਏਵਰੂਪੋ ਪੁਗ੍ਗਲੋ ਨ ਸੇਵਿਤਬ੍ਬੋ ਨ ਭਜਿਤਬ੍ਬੋ ਨ ਪਯਿਰੁਪਾਸਿਤਬ੍ਬੋ ਅਞ੍ਞਤ੍ਰ ਅਨੁਦ੍ਦਯਾ ਅਞ੍ਞਤ੍ਰ ਅਨੁਕਮ੍ਪਾ’’ਤਿ (ਪੁ. ਪ. ੧੨੧; ਅ. ਨਿ. ੩.੨੬). ਤਸ੍ਮਾ ਸਚੇ ਕਾਰੁਞ੍ਞਂ ਪਟਿਚ੍ਚ ‘‘ਅਯਂ ਮਂ ਨਿਸ੍ਸਾਯ ਸੀਲਾਦੀਹਿ ਵਡ੍ਢਿਸ੍ਸਤੀ’’ਤਿ ਤਮ੍ਹਾ ਪੁਗ੍ਗਲਾ ਕਿਞ੍ਚਿ ਅਪਚ੍ਚਾਸੀਸਨ੍ਤੋ ਤਂ ਸਙ੍ਗਣ੍ਹਿਤੁਂ ਸਕ੍ਕੋਤਿ, ਇਚ੍ਚੇਤਂ ਕੁਸਲਂ ¶ . ਨੋ ਚੇ ਸਕ੍ਕੋਤਿ, ਏਕਚਰਿਯਂ ਦਲ਼੍ਹਂ ਕਯਿਰਾ ਏਕੀਭਾਵਮੇਵ ਥਿਰਂ ਕਤ੍ਵਾ ਸਬ੍ਬਇਰਿਯਾਪਥੇਸੁ ਏਕਕੋਵ ਵਿਹਰੇਯ੍ਯ. ਕਿਂ ਕਾਰਣਾ? ਨਤ੍ਥਿ ਬਾਲੇ ਸਹਾਯਤਾਤਿ ਸਹਾਯਤਾ ਨਾਮ ਚੂਲ਼ਸੀਲਂ ਮਜ੍ਝਿਮਸੀਲਂ ਮਹਾਸੀਲਂ ਦਸ ਕਥਾਵਤ੍ਥੂਨਿ ਤੇਰਸ ਧੁਤਙ੍ਗਗੁਣਾ ਵਿਪਸ੍ਸਨਾਗੁਣਾ ਚਤ੍ਤਾਰੋ ਮਗ੍ਗਾ ਚਤ੍ਤਾਰਿ ਫਲਾਨਿ ਤਿਸ੍ਸੋ ਵਿਜ੍ਜਾ ਛ ਅਭਿਞ੍ਞਾ. ਅਯਂ ਸਹਾਯਤਾਗੁਣੋ ਬਾਲਂ ਨਿਸ੍ਸਾਯ ਨਤ੍ਥੀਤਿ.

ਦੇਸਨਾਵਸਾਨੇ ਆਗਨ੍ਤੁਕੋ ਭਿਕ੍ਖੁ ਸੋਤਾਪਤ੍ਤਿਫਲਂ ਪਤ੍ਤੋ, ਅਞ੍ਞੇਪਿ ¶ ਬਹੂ ਸੋਤਾਪਤ੍ਤਿਫਲਾਦੀਨਿ ਪਾਪੁਣਿਂਸੁ, ਦੇਸਨਾ ਮਹਾਜਨਸ੍ਸ ਸਾਤ੍ਥਿਕਾ ਅਹੋਸੀਤਿ.

ਮਹਾਕਸ੍ਸਪਤ੍ਥੇਰਸਦ੍ਧਿਵਿਹਾਰਿਕਵਤ੍ਥੁ ਦੁਤਿਯਂ.

ਪੁਤ੍ਤਾ ¶ ਮਤ੍ਥੀਤਿ ਇਮਂ ਧਮ੍ਮਦੇਸਨਂ ਸਤ੍ਥਾ ਸਾਵਤ੍ਥਿਯਂ ਵਿਹਰਨ੍ਤੋ ਆਨਨ੍ਦਸੇਟ੍ਠਿਂ ਆਰਬ੍ਭ ਕਥੇਸਿ.

ਸਾਵਤ੍ਥਿਯਂ ਕਿਰ ਆਨਨ੍ਦਸੇਟ੍ਠਿ ਨਾਮ ਚਤ੍ਤਾਲੀਸਕੋਟਿਵਿਭਵੋ ਮਹਾਮਚ੍ਛਰੀ ਅਹੋਸਿ. ਸੋ ਅਨ੍ਵਡ੍ਢਮਾਸਂ ਞਾਤਕੇ ਸਨ੍ਨਿਪਾਤੇਤ੍ਵਾ ਪੁਤ੍ਤਂ ਮੂਲਸਿਰਿਂ ਨਾਮ ਤੀਸੁ ਵੇਲਾਸੁ ਏਵਂ ਓਵਦਤਿ – ‘‘ਇਦਂ ਚਤ੍ਤਾਲੀਸਕੋਟਿਧਨਂ ‘ਬਹੂ’’’ਤਿ ਮਾ ਸਞ੍ਞਂ ਕਰਿ, ਵਿਜ੍ਜਮਾਨਂ ਧਨਂ ਨ ਦਾਤਬ੍ਬਂ, ਨਵਂ ਧਨਂ ਉਪ੍ਪਾਦੇਤਬ੍ਬਂ. ਏਕੇਕਮ੍ਪਿ ਹਿ ਕਹਾਪਣਂ ਵਯਂ ਕਰੋਨ੍ਤਸ੍ਸ ਪਨ ਖੀਯਤੇਵ. ਤਸ੍ਮਾ –

‘‘ਅਞ੍ਜਨਾਨਂ ਖਯਂ ਦਿਸ੍ਵਾ, ਉਪਚਿਕਾਨਞ੍ਚ ਆਚਯਂ;

ਮਧੂਨਞ੍ਚ ਸਮਾਹਾਰਂ, ਪਣ੍ਡਿਤੋ ਘਰਮਾਵਸੇ’’ਤਿ.

ਸੋ ਅਪਰੇਨ ਸਮਯੇਨ ਅਤ੍ਤਨੋ ਪਞ੍ਚ ਮਹਾਨਿਧਿਯੋ ਪੁਤ੍ਤਸ੍ਸ ਅਨਾਚਿਕ੍ਖਿਤ੍ਵਾ ਧਨਨਿਸ੍ਸਿਤੋ ਮਚ੍ਛੇਰਮਲਮਲਿਨੋ ਕਾਲਂ ਕਤ੍ਵਾ ਤਸ੍ਸੇਵ ਨਗਰਸ੍ਸ ਏਕਸ੍ਮਿਂ ਦ੍ਵਾਰਗਾਮਕੇ ਚਣ੍ਡਾਲਾਨਂ ਕੁਲਸਹਸ੍ਸਂ ਪਟਿਵਸਤਿ. ਤਤ੍ਥੇਕਿਸ੍ਸਾ ਚਣ੍ਡਾਲਿਯਾ ਕੁਚ੍ਛਿਸ੍ਮਿਂ ¶ ਪਟਿਸਨ੍ਧਿਂ ਗਣ੍ਹਿ. ਰਾਜਾ ਤਸ੍ਸ ਕਾਲਕਿਰਿਯਂ ਸੁਤ੍ਵਾ ਪੁਤ੍ਤਮਸ੍ਸ ਮੂਲਸਿਰਿਂ ਪਕ੍ਕੋਸਾਪੇਤ੍ਵਾ ਸੇਟ੍ਠਿਟ੍ਠਾਨੇ ਠਪੇਸਿ. ਤਮ੍ਪਿ ਚਣ੍ਡਾਲਕੁਲਸਹਸ੍ਸਂ ਏਕਤੋਵ ਭਤਿਯਾ ਕਮ੍ਮਂ ਕਤ੍ਵਾ ਜੀਵਮਾਨਂ ਤਸ੍ਸ ਪਟਿਸਨ੍ਧਿਗ੍ਗਹਣਤੋ ਪਟ੍ਠਾਯ ਨੇਵ ਭਤਿਂ ਲਭਤਿ, ਨ ਯਾਪਨਮਤ੍ਤਤੋ ਪਰਂ ਭਤ੍ਤਪਿਣ੍ਡਮ੍ਪਿ. ਤੇ ‘‘ਮਯਂ ਏਤਰਹਿ ਕਮ੍ਮਂ ਕਰੋਨ੍ਤਾਪਿ ਪਿਣ੍ਡਭਤ੍ਤਮ੍ਪਿ ਨ ਲਭਾਮ, ਅਮ੍ਹਾਕਂ ਅਨ੍ਤਰੇ ਕਾਲ਼ਕਣ੍ਣਿਯਾ ਭਵਿਤਬ੍ਬ’’ਨ੍ਤਿ ਦ੍ਵੇ ਕੋਟ੍ਠਾਸਾ ਹੁਤ੍ਵਾ ਯਾਵ ਤਸ੍ਸ ਮਾਤਾਪਿਤਰੋ ¶ ਵਿਸੁਂ ਹੋਨ੍ਤਿ, ਤਾਵ ਵਿਭਜਿਤ੍ਵਾ ‘‘ਇਮਸ੍ਮਿਂ ਕੁਲੇ ਕਾਲ਼ਕਣ੍ਣੀ ਉਪ੍ਪਨ੍ਨਾ’’ਤਿ ਤਸ੍ਸ ਮਾਤਰਂ ਨੀਹਰਿਂਸੁ.

ਸਾਪਿ ਯਾਵਸ੍ਸਾ ਸੋ ਕੁਚ੍ਛਿਗਤੋ, ਤਾਵ ਯਾਪਨਮਤ੍ਤਮ੍ਪਿ ਕਿਚ੍ਛੇਨ ਲਭਿਤ੍ਵਾ ਪੁਤ੍ਤਂ ਵਿਜਾਯਿ. ਤਸ੍ਸ ਹਤ੍ਥਾ ਚ ਪਾਦਾ ਚ ਅਕ੍ਖੀਨਿ ਚ ਕਣ੍ਣਾ ਚ ਨਾਸਾ ਚ ਮੁਖਞ੍ਚ ਯਥਾਠਾਨੇ ਨ ਅਹੇਸੁਂ. ਸੋ ਏਵਰੂਪੇਨ ਅਙ੍ਗਵੇਕਲ੍ਲੇਨ ਸਮਨ੍ਨਾਗਤੋ ਪਂਸੁਪਿਸਾਚਕੋ ਵਿਯ ਅਤਿਵਿਰੂਪੋ ਅਹੋਸਿ. ਏਵਂ ਸਨ੍ਤੇਪਿ ਤਂ ਮਾਤਾ ਨ ਪਰਿਚ੍ਚਜਿ. ਕੁਚ੍ਛਿਯਂ ਵਸਿਤਪੁਤ੍ਤਸ੍ਮਿਞ੍ਹਿ ਸਿਨੇਹੋ ਬਲਵਾ ਹੋਤਿ. ਸਾ ਤਂ ਕਿਚ੍ਛੇਨ ਪੋਸਯਮਾਨਾ ਤਂ ਆਦਾਯ ਗਤਦਿਵਸੇ ਕਿਞ੍ਚਿ ਅਲਭਿਤ੍ਵਾ ਗੇਹੇ ਕਤ੍ਵਾ ਸਯਮੇਵ ਗਤਦਿਵਸੇ ਭਤਿਂ ਲਭਤਿ. ਅਥ ਨਂ ਪਿਣ੍ਡਾਯ ਚਰਿਤ੍ਵਾ ਜੀਵਿਤੁਂ ਸਮਤ੍ਥਕਾਲੇ ਸਾ ਕਪਾਲਕਂ ਹਤ੍ਥੇ ਠਪੇਤ੍ਵਾ, ‘‘ਤਾਤ ¶ , ਮਯਂ ਤਂ ਨਿਸ੍ਸਾਯ ਮਹਾਦੁਕ੍ਖਂ ਪਤ੍ਤਾ, ਇਦਾਨਿ ਨ ਸਕ੍ਕੋਮਿ ਤਂ ਪੋਸੇਤੁਂ, ਇਮਸ੍ਮਿਂ ਨਗਰੇ ਕਪਣਦ੍ਧਿਕਾਦੀਨਂ ¶ ਪਟਿਯਤ੍ਤਭਤ੍ਤਾਨਿ ਅਤ੍ਥਿ, ਤਤ੍ਥ ਭਿਕ੍ਖਾਯ ਚਰਿਤ੍ਵਾ ਜੀਵਾਹੀ’’ਤਿ ਤਂ ਵਿਸ੍ਸਜ੍ਜੇਸਿ. ਸੋ ਘਰਪਟਿਪਾਟਿਯਾ ਚਰਨ੍ਤੋ ਆਨਨ੍ਦਸੇਟ੍ਠਿਕਾਲੇ ਨਿਵੁਤ੍ਤਟ੍ਠਾਨਂ ਗਨ੍ਤ੍ਵਾ ਜਾਤਿਸ੍ਸਰੋ ਹੁਤ੍ਵਾ ਅਤ੍ਤਨੋ ਗੇਹਂ ਪਾਵਿਸਿ. ਤੀਸੁ ਪਨ ਦ੍ਵਾਰਕੋਟ੍ਠਕੇਸੁ ਨ ਕੋਚਿ ਸਲ੍ਲਕ੍ਖੇਸਿ. ਚਤੁਤ੍ਥੇ ਦ੍ਵਾਰਕੋਟ੍ਠਕੇ ਮੂਲਸਿਰਿਸੇਟ੍ਠਿਨੋ ਪੁਤ੍ਤਕਾ ਦਿਸ੍ਵਾ ਉਬ੍ਬਿਗ੍ਗਹਦਯਾ ਪਰੋਦਿਂਸੁ. ਅਥ ਨਂ ਸੇਟ੍ਠਿਪੁਰਿਸਾ ‘‘ਨਿਕ੍ਖਮ ਕਾਲ਼ਕਣ੍ਣੀ’’ਤਿ ਪੋਥੇਤ੍ਵਾ ਨੀਹਰਿਤ੍ਵਾ ਸਙ੍ਕਾਰਟ੍ਠਾਨੇ ਖਿਪਿਂਸੁ. ਸਤ੍ਥਾ ਆਨਨ੍ਦਤ੍ਥੇਰੇਨ ਪਚ੍ਛਾਸਮਣੇਨ ਪਿਣ੍ਡਾਯ ਚਰਨ੍ਤੋ ਤਂ ਠਾਨਂ ਪਤ੍ਤੋ ਥੇਰਂ ਓਲੋਕੇਤ੍ਵਾ ਤੇਨ ਪੁਟ੍ਠੋ ਤਂ ਪਵਤ੍ਤਿਂ ਆਚਿਕ੍ਖਿ. ਥੇਰੋ ਮੂਲਸਿਰਿਂ ਪਕ੍ਕੋਸਾਪੇਸਿ. ਅਥ ਮਹਾਜਨਕਾਯੋ ਸਨ੍ਨਿਪਤਿ. ਸਤ੍ਥਾ ਮੂਲਸਿਰਿਂ ਆਮਨ੍ਤੇਤ੍ਵਾ ‘‘ਜਾਨਾਸਿ ਏਤ’’ਨ੍ਤਿ ਪੁਚ੍ਛਿਤ੍ਵਾ ‘‘ਨ ਜਾਨਾਮੀ’’ਤਿ ਵੁਤ੍ਤੇ, ‘‘ਪਿਤਾ ਤੇ ਆਨਨ੍ਦਸੇਟ੍ਠੀ’’ਤਿ ਵਤ੍ਵਾ ਅਸਦ੍ਦਹਨ੍ਤਂ ‘‘ਆਨਨ੍ਦਸੇਟ੍ਠਿ ਪੁਤ੍ਤਸ੍ਸ ਤੇ ਪਞ੍ਚ ਮਹਾਨਿਧਿਯੋ ਆਚਿਕ੍ਖਾਹੀ’’ਤਿ ਆਚਿਕ੍ਖਾਪੇਤ੍ਵਾ ਸਦ੍ਦਹਾਪੇਸਿ. ਸੋ ਸਤ੍ਥਾਰਂ ਸਰਣਂ ਅਗਮਾਸਿ. ਤਸ੍ਸ ਧਮ੍ਮਂ ਦੇਸੇਨ੍ਤੋ ਇਮਂ ਗਾਥਮਾਹ –

‘‘ਪੁਤ੍ਤਾ ਮਤ੍ਥਿ ਧਨਮ੍ਮਤ੍ਥਿ, ਇਤਿ ਬਾਲੋ ਵਿਹਞ੍ਞਤਿ;

ਅਤ੍ਤਾ ਹਿ ਅਤ੍ਤਨੋ ਨਤ੍ਥਿ, ਕੁਤੋ ਪੁਤ੍ਤਾ ਕੁਤੋ ਧਨ’’ਨ੍ਤਿ.

ਤਸ੍ਸਤ੍ਥੋ ¶ – ਪੁਤ੍ਤਾ ਮੇ ਅਤ੍ਥਿ, ਧਨਂ ਮੇ ਅਤ੍ਥਿ, ਇਤਿ ਬਾਲੋ ਪੁਤ੍ਤਤਣ੍ਹਾਯ ਚੇਵ ਧਨਤਣ੍ਹਾਯ ਚ ਹਞ੍ਞਤਿ ਵਿਹਞ੍ਞਤਿ ਦੁਕ੍ਖਯਤਿ, ‘‘ਪੁਤ੍ਤਾ ਮੇ ਨਸ੍ਸਿਂਸੂ’’ਤਿ ਵਿਹਞ੍ਞਤਿ, ‘‘ਨਸ੍ਸਨ੍ਤੀ’’ਤਿ ਵਿਹਞ੍ਞਤਿ, ‘‘ਨਸ੍ਸਿਸ੍ਸਨ੍ਤੀ’’ਤਿ ਵਿਹਞ੍ਞਤਿ. ਧਨੇਪਿ ਏਸੇਵ ਨਯੋ. ਇਤਿ ਛਹਾਕਾਰੇਹਿ ਵਿਹਞ੍ਞਤਿ. ‘‘ਪੁਤ੍ਤੇ ਪੋਸੇਸ੍ਸਾਮੀ’’ਤਿ ਰਤ੍ਤਿਞ੍ਚ ਦਿਵਾ ਚ ਥਲਜਲਪਥਾਦੀਸੁ ਨਾਨਪ੍ਪਕਾਰਤੋ ਵਾਯਮਨ੍ਤੋਪਿ ਵਿਹਞ੍ਞਤਿ, ‘‘ਧਨਂ ਉਪ੍ਪਾਦੇਸ੍ਸਾਮੀ’’ਤਿ ਕਸਿਵਾਣਿਜ੍ਜਾਦੀਨਿ ਕਰੋਨ੍ਤੋਪਿ ਵਿਹਞ੍ਞਤੇਵ. ਏਵਂ ¶ ਵਿਹਞ੍ਞਸ੍ਸ ਚ ਅਤ੍ਤਾ ਹਿ ਅਤ੍ਤਨੋ ਨਤ੍ਥਿ ਤੇਨ ਵਿਘਾਤੇਨ ਦੁਕ੍ਖਿਤਂ ਅਤ੍ਤਾਨਂ ਸੁਖਿਤਂ ਕਾਤੁਂ ਅਸਕ੍ਕੋਨ੍ਤਸ੍ਸ ਪਵਤ੍ਤਿਯਮ੍ਪਿਸ੍ਸ ਅਤ੍ਤਾ ਹਿ ਅਤ੍ਤਨੋ ਨਤ੍ਥਿ, ਮਰਣਮਞ੍ਚੇ ਨਿਪਨ੍ਨਸ੍ਸ ਮਾਰਣਨ੍ਤਿਕਾਹਿ ਵੇਦਨਾਹਿ ਅਗ੍ਗਿਜਾਲਾਹਿ ਵਿਯ ਪਰਿਡਯ੍ਹਮਾਨਸ੍ਸ ਛਿਜ੍ਜਮਾਨੇਸੁ ਸਨ੍ਧਿਬਨ੍ਧਨੇਸੁ, ਭਿਜ੍ਜਮਾਨੇਸੁ ਅਟ੍ਠਿਸਙ੍ਘਾਟੇਸੁ ਨਿਮੀਲੇਤ੍ਵਾ ਪਰਲੋਕਂ ਉਮ੍ਮੀਲੇਤ੍ਵਾ ਇਧਲੋਕਂ ਪਸ੍ਸਨ੍ਤਸ੍ਸਾਪਿ ਦਿਵਸੇ ਦਿਵਸੇ ਦ੍ਵਿਕ੍ਖਤ੍ਤੁਂ ਨ੍ਹਾਪੇਤ੍ਵਾ ਤਿਕ੍ਖਤ੍ਤੁਂ ਭੋਜੇਤ੍ਵਾ ਗਨ੍ਧਮਾਲਾਦੀਹਿ ਅਲਙ੍ਕਰਿਤ੍ਵਾ ਯਾਵਜੀਵਂ ਪੋਸਿਤੋਪਿ ਸਹਾਯਭਾਵੇਨ ¶ ਦੁਕ੍ਖਪਰਿਤ੍ਤਾਣਂ ਕਾਤੁਂ ਅਸਮਤ੍ਥਤਾਯ ਅਤ੍ਤਾ ਹਿ ਅਤ੍ਤਨੋ ਨਤ੍ਥਿ. ਕੁਤੋ ¶ ਪੁਤ੍ਤਾ ਕੁਤੋ ਧਨਂ ਪੁਤ੍ਤਾ ਵਾ ਧਨਂ ਵਾ ਤਸ੍ਮਿਂ ਸਮਯੇ ਕਿਮੇਵ ਕਰਿਸ੍ਸਨ੍ਤਿ, ਆਨਨ੍ਦਸੇਟ੍ਠਿਨੋਪਿ ਕਸ੍ਸਚਿ ਕਿਞ੍ਚਿ ਅਦਤ੍ਵਾ ਪੁਤ੍ਤਸ੍ਸਤ੍ਥਾਯ ਧਨਂ ਸਣ੍ਠਪੇਤ੍ਵਾ ਪੁਬ੍ਬੇ ਵਾ ਮਰਣਮਞ੍ਚੇ ਨਿਪਨ੍ਨਸ੍ਸ, ਇਦਾਨਿ ਵਾ ਇਮਂ ਦੁਕ੍ਖਂ ਪਤ੍ਤਸ੍ਸ ਕੁਤੋ ਪੁਤ੍ਤਾ ਕੁਤੋ ਧਨਂ. ਪੁਤ੍ਤਾ ਵਾ ਧਨਂ ਵਾ ਤਸ੍ਮਿਂ ਸਮਯੇ ਕਿਂ ਦੁਕ੍ਖਂ ਹਰਿਂਸੁ, ਕਿਂ ਵਾ ਸੁਖਂ ਉਪ੍ਪਾਦਯਿਂਸੂਤਿ.

ਦੇਸਨਾਵਸਾਨੇ ਚਤੁਰਾਸੀਤਿਯਾ ਪਾਣਸਹਸ੍ਸਾਨਂ ਧਮ੍ਮਾਭਿਸਮਯੋ ਅਹੋਸਿ. ਦੇਸਨਾ ਮਹਾਜਨਸ੍ਸ ਸਾਤ੍ਥਿਕਾ ਅਹੋਸੀਤਿ.

ਯੋ ਬਾਲੋਤਿ ਇਮਂ ਧਮ੍ਮਦੇਸਨਂ ਸਤ੍ਥਾ ਜੇਤਵਨੇ ਵਿਹਰਨ੍ਤੋ ਗਣ੍ਠਿਭੇਦਕਚੋਰੇ ਆਰਬ੍ਭ ਕਥੇਸਿ.

ਤੇ ਕਿਰ ਦ੍ਵੇ ਸਹਾਯਕਾ ਧਮ੍ਮਸ੍ਸਵਨਤ੍ਥਾਯ ਗਚ੍ਛਨ੍ਤੇਨ ਮਹਾਜਨੇਨ ਸਦ੍ਧਿਂ ਜੇਤਵਨਂ ਗਨ੍ਤ੍ਵਾ ਏਕੋ ਧਮ੍ਮਕਥਂ ਅਸ੍ਸੋਸਿ, ਏਕੋ ਅਤ੍ਤਨੋ ਗਯ੍ਹੂਪਗਂ ਓਲੋਕੇਸਿ. ਤੇਸੁ ਏਕੋ ਧਮ੍ਮਂ ਸੁਣਮਾਨੋ ਸੋਤਾਪਤ੍ਤਿਫਲਂ ਪਾਪੁਣਿ, ਇਤਰੋ ਏਕਸ੍ਸ ਦੁਸ੍ਸਨ੍ਤੇ ਬਦ੍ਧਂ ਪਞ੍ਚਮਾਸਕਮਤ੍ਤਂ ਲਭਿ. ਤਸ੍ਸ ਤਂ ਗੇਹੇ ਪਾਕਭਤ੍ਤਂ ਜਾਤਂ, ਇਤਰਸ੍ਸ ਗੇਹੇ ਨ ਪਚ੍ਚਤਿ. ਅਥ ਨਂ ਸਹਾਯਕਚੋਰੋ ਅਤ੍ਤਨੋ ਭਰਿਯਾਯ ਸਦ੍ਧਿਂ ਉਪ੍ਪਣ੍ਡਯਮਾਨੋ ‘‘ਤ੍ਵਂ ਅਤਿਪਣ੍ਡਿਤਤਾਯ ਅਤ੍ਤਨੋ ਗੇਹੇ ਪਾਕਭਤ੍ਤਮੂਲਮ੍ਪਿ ਨ ਨਿਪ੍ਫਾਦੇਸੀ’’ਤਿ ਆਹ. ਇਤਰੋ ਪਨ ‘‘ਬਾਲਭਾਵੇਨੇਵ ਵਤਾਯਂ ਅਤ੍ਤਨੋ ਪਣ੍ਡਿਤਭਾਵਂ ਮਞ੍ਞਤੀ’’ਤਿ ਤਂ ਪਵਤ੍ਤਿਂ ਸਤ੍ਥੁ ਆਰੋਚੇਤੁਂ ¶ ਞਾਤੀਹਿ ਸਦ੍ਧਿਂ ਜੇਤਵਨਂ ਗਨ੍ਤ੍ਵਾ ਆਰੋਚੇਸਿ. ਸਤ੍ਥਾ ਤਸ੍ਸ ਧਮ੍ਮਂ ਦੇਸੇਨ੍ਤੋ ਇਮਂ ਗਾਥਮਾਹ –

‘‘ਯੋ ¶ ਬਾਲੋ ਮਞ੍ਞਤਿ ਬਾਲ੍ਯਂ, ਪਣ੍ਡਿਤੋ ਵਾਪਿ ਤੇਨ ਸੋ;

ਬਾਲੋ ਚ ਪਣ੍ਡਿਤਮਾਨੀ, ਸ ਵੇ ‘ਬਾਲੋ’ਤਿ ਵੁਚ੍ਚਤੀ’’ਤਿ.

ਤਤ੍ਥ ਯੋ ਬਾਲੋਤਿ ਯੋ ਅਨ੍ਧਬਾਲੋ ਅਪਣ੍ਡਿਤੋ ਸਮਾਨੋ ‘‘ਬਾਲੋ ਅਹ’’ਨ੍ਤਿ ਅਤ੍ਤਨੋ ਬਾਲ੍ਯਂ ਬਾਲਭਾਵਂ ਮਞ੍ਞਤਿ ਜਾਨਾਤਿ. ਤੇਨ ਸੋਤਿ ¶ ਤੇਨ ਕਾਰਣੇਨ ਸੋ ਪੁਗ੍ਗਲੋ ਪਣ੍ਡਿਤੋ ਵਾਪਿ ਹੋਤਿ ਪਣ੍ਡਿਤਸਦਿਸੋ ਵਾ. ਸੋ ਹਿ ‘‘ਬਾਲੋ ਅਹ’’ਨ੍ਤਿ ਜਾਨਮਾਨੋ ਅਞ੍ਞਂ ਪਣ੍ਡਿਤਂ ਉਪਸਙ੍ਕਮਨ੍ਤੋ ਪਯਿਰੁਪਾਸਨ੍ਤੋ ਤੇਨ ਪਣ੍ਡਿਤਭਾਵਤ੍ਥਾਯ ਓਵਦਿਯਮਾਨੋ ਅਨੁਸਾਸਿਯਮਾਨੋ ਤਂ ਓਵਾਦਂ ਗਣ੍ਹਿਤ੍ਵਾ ਪਣ੍ਡਿਤੋ ਵਾ ਹੋਤਿ ਪਣ੍ਡਿਤਤਰੋ ਵਾ. ਸ ਵੇ ਬਾਲੋਤਿ ਯੋ ਚ ਬਾਲੋ ਸਮਾਨੋ ‘‘ਕੋ ਅਞ੍ਞੋ ਮਯਾ ਸਦਿਸੋ ਬਹੁਸ੍ਸੁਤੋ ਵਾ ਧਮ੍ਮਕਥਿਕੋ ਵਾ ਵਿਨਯਧਰੋ ਵਾ ਧੁਤਙ੍ਗਧਰੋ ਵਾ ਅਤ੍ਥੀ’’ਤਿ ਏਵਂ ਪਣ੍ਡਿਤਮਾਨੀ ਹੋਤਿ. ਸੋ ਅਞ੍ਞਂ ਪਣ੍ਡਿਤਂ ਅਨੁਪਸਙ੍ਕਮਨ੍ਤੋ ਅਪਯਿਰੁਪਾਸਨ੍ਤੋ ਨੇਵ ਪਰਿਯਤ੍ਤਿਂ ਉਗ੍ਗਣ੍ਹਾਤਿ, ਨ ਪਟਿਪਤ੍ਤਿਂ ਪੂਰੇਤਿ, ਏਕਨ੍ਤਬਾਲਭਾਵਮੇਵ ਪਾਪੁਣਾਤਿ. ਸੋ ਗਣ੍ਠਿਭੇਦਕਚੋਰੋ ਵਿਯ. ਤੇਨ ਵੁਤ੍ਤਂ ‘‘ਸ ਵੇ ‘ਬਾਲੋ’ਤਿ ਵੁਚ੍ਚਤੀ’’ਤਿ.

ਦੇਸਨਾਪਰਿਯੋਸਾਨੇ ਇਤਰਸ੍ਸ ਞਾਤਕੇਹਿ ਸਦ੍ਧਿਂ ਮਹਾਜਨੋ ਸੋਤਾਪਤ੍ਤਿਫਲਾਦੀਨਿ ਪਾਪੁਣੀਤਿ.

ਯਾਵਜੀਵਮ੍ਪਿ ਚੇ ਬਾਲੋਤਿ ਇਮਂ ਧਮ੍ਮਦੇਸਨਂ ਸਤ੍ਥਾ ਜੇਤਵਨੇ ਵਿਹਰਨ੍ਤੋ ਉਦਾਯਿਤ੍ਥੇਰਂ ਆਰਬ੍ਭ ਕਥੇਸਿ.

ਸੋ ¶ ਕਿਰ ਮਹਾਥੇਰੇਸੁ ਪਟਿਕ੍ਕਨ੍ਤੇਸੁ ਧਮ੍ਮਸਭਂ ਗਨ੍ਤ੍ਵਾ ਧਮ੍ਮਾਸਨੇ ਨਿਸੀਦਿ. ਅਥ ਨਂ ਏਕਦਿਵਸਂ ਆਗਨ੍ਤੁਕਾ ਭਿਕ੍ਖੂ ਦਿਸ੍ਵਾ ‘‘ਅਯਂ ਬਹੁਸ੍ਸੁਤੋ ਮਹਾਥੇਰੋ ਭਵਿਸ੍ਸਤੀ’’ਤਿ ਮਞ੍ਞਮਾਨਾ ਖਨ੍ਧਾਦਿਪਟਿਸਂਯੁਤ੍ਤਂ ਪਞ੍ਹਂ ਪੁਚ੍ਛਿਤ੍ਵਾ ਕਿਞ੍ਚਿ ਅਜਾਨਮਾਨਂ ‘‘ਕੋ ਏਸੋ, ਬੁਦ੍ਧੇਹਿ ਸਦ੍ਧਿਂ ਏਕਵਿਹਾਰੇ ਵਸਮਾਨੋ ਖਨ੍ਧਧਾਤੁਆਯਤਨਮਤ੍ਤਮ੍ਪਿ ਨ ਜਾਨਾਤੀ’’ਤਿ ਗਰਹਿਤ੍ਵਾ ਤਂ ਪਵਤ੍ਤਿਂ ਤਥਾਗਤਸ੍ਸ ਆਰੋਚੇਸੁਂ. ਸਤ੍ਥਾ ਤੇਸਂ ਧਮ੍ਮਂ ਦੇਸੇਨ੍ਤੋ ਇਮਂ ਗਾਥਮਾਹ –

‘‘ਯਾਵਜੀਵਮ੍ਪਿ ਚੇ ਬਾਲੋ, ਪਣ੍ਡਿਤਂ ਪਯਿਰੁਪਾਸਤਿ;

ਨ ਸੋ ਧਮ੍ਮਂ ਵਿਜਾਨਾਤਿ, ਦਬ੍ਬੀ ਸੂਪਰਸਂ ਯਥਾ’’ਤਿ.

ਤਸ੍ਸਤ੍ਥੋ ¶ – ਬਾਲੋ ਨਾਮੇਸ ਯਾਵਜੀਵਮ੍ਪਿ ਪਣ੍ਡਿਤਂ ਉਪਸਙ੍ਕਮਨ੍ਤੋ ਪਯਿਰੁਪਾਸਨ੍ਤੋ ‘‘ਇਦਂ ਬੁਦ੍ਧਵਚਨਂ, ਏਤ੍ਤਕਂ ਬੁਦ੍ਧਵਚਨ’’ਨ੍ਤਿ ਏਵਂ ਪਰਿਯਤ੍ਤਿਧਮ੍ਮਂ ਵਾ ‘‘ਅਯਂ ¶ ਚਾਰੋ, ਅਯਂ ਵਿਹਾਰੋ, ਅਯਂ ਆਚਾਰੋ, ਅਯਂ ਗੋਚਰੋ, ਇਦਂ ਸਾਵਜ੍ਜਂ, ਇਦਂ ਅਨਵਜ੍ਜਂ, ਇਦਂ ਸੇਵਿਤਬ੍ਬਂ, ਇਦਂ ਨ ਸੇਵਿਤਬ੍ਬਂ, ਇਦਂ ਪਟਿਵਿਜ੍ਝਿਤਬ੍ਬਂ, ਇਦਂ ਸਚ੍ਛਿਕਾਤਬ੍ਬ’’ਨ੍ਤਿ ਏਵਂ ਪਟਿਪਤ੍ਤਿਪਟਿਵੇਧਧਮ੍ਮਂ ਵਾ ਨ ਜਾਨਾਤਿ. ਯਥਾ ਕਿਂ? ਦਬ੍ਬੀ ਸੂਪਰਸਂ ਯਥਾਤਿ. ਯਥਾ ਹਿ ਦਬ੍ਬੀ ਯਾਵ ਪਰਿਕ੍ਖਯਾ ਨਾਨਪ੍ਪਕਾਰਾਯ ਸੂਪਵਿਕਤਿਯਾ ਸਮ੍ਪਰਿਵਤ੍ਤਮਾਨਾਪਿ ‘‘ਇਦਂ ਲੋਣਿਕਂ, ਇਦਂ ਅਲੋਣਿਕਂ, ਇਦਂ ਤਿਤ੍ਤਕਂ, ਇਦਂ ਖਾਰਿਕਂ, ਇਦਂ ਕਟੁਕਂ, ਇਦਂ ਅਮ੍ਬਿਲਂ, ਇਦਂ ਅਨਮ੍ਬਿਲਂ, ਇਦਂ ਕਸਾਵ’’ਨ੍ਤਿ ¶ ਸੂਪਰਸਂ ਨ ਜਾਨਾਤਿ, ਏਵਮੇਵ ਬਾਲੋ ਯਾਵਜੀਵਮ੍ਪਿ ਪਣ੍ਡਿਤਂ ਪਯਿਰੁਪਾਸਮਾਨੋ ਵੁਤ੍ਤਪ੍ਪਕਾਰਂ ਧਮ੍ਮਂ ਨ ਜਾਨਾਤੀਤਿ.

ਦੇਸਨਾਵਸਾਨੇ ਆਗਨ੍ਤੁਕਾ ਭਿਕ੍ਖੂ ਆਸਵੇਹਿ ਚਿਤ੍ਤਾਨਿ ਵਿਮੁਚ੍ਚਿਂਸੂਤਿ.

੬. ਤਿਂਸਮਤ੍ਤਪਾਵੇਯ੍ਯਕਭਿਕ੍ਖੁਵਤ੍ਥੁ

ਮੁਹੁਤ੍ਤਮਪਿ ਚੇ ਵਿਞ੍ਞੂਤਿ ਇਮਂ ਧਮ੍ਮਦੇਸਨਂ ਸਤ੍ਥਾ ਜੇਤਵਨੇ ਵਿਹਰਨ੍ਤੋ ਤਿਂਸਮਤ੍ਤੇ ਪਾਵੇਯ੍ਯਕੇ ਭਿਕ੍ਖੂ ਆਰਬ੍ਭ ਕਥੇਸਿ.

ਤੇਸਞ੍ਹਿ ਭਗਵਾ ਇਤ੍ਥਿਂ ਪਰਿਯੇਸਨ੍ਤਾਨਂ ਕਪ੍ਪਾਸਿਕਵਨਸਣ੍ਡੇ ਪਠਮਂ ਧਮ੍ਮਂ ਦੇਸੇਸਿ. ਤਦਾ ਤੇ ਸਬ੍ਬੇਵ ਏਹਿਭਿਕ੍ਖੁਭਾਵਂ ਪਤ੍ਵਾ ਇਦ੍ਧਿਮਯਪਤ੍ਤਚੀਵਰਧਰਾ ਹੁਤ੍ਵਾ ਤੇਰਸ ਧੁਤਙ੍ਗਾਨਿ ਸਮਾਦਾਯ ਵਤ੍ਤਮਾਨਾ ਪੁਨਪਿ ਦੀਘਸ੍ਸ ਅਦ੍ਧੁਨੋ ਅਚ੍ਚਯੇਨ ਸਤ੍ਥਾਰਂ ਉਪਸਙ੍ਕਮਿਤ੍ਵਾ ਅਨਮਤਗ੍ਗਧਮ੍ਮਦੇਸਨਂ ਸੁਤ੍ਵਾ ਤਸ੍ਮਿਂਯੇਵ ਆਸਨੇ ਅਰਹਤ੍ਤਂ ਪਾਪੁਣਿਂਸੁ. ਭਿਕ੍ਖੂ ‘‘ਅਹੋ ਵਤਿਮੇਹਿ ਭਿਕ੍ਖੂਹਿ ਖਿਪ੍ਪਮੇਵ ਧਮ੍ਮੋ ਵਿਞ੍ਞਾਤੋ’’ਤਿ ਧਮ੍ਮਸਭਾਯਂ ਕਥਂ ਸਮੁਟ੍ਠਾਪੇਸੁਂ. ਸਤ੍ਥਾ ਤਂ ਸੁਤ੍ਵਾ ‘‘ਨ, ਭਿਕ੍ਖਵੇ, ਇਦਾਨੇਵ, ਪੁਬ੍ਬੇਪਿ ਇਮੇ ਤਿਂਸਮਤ੍ਤਾ ਸਹਾਯਕਾ ਧੁਤ੍ਤਾ ਹੁਤ੍ਵਾ ਤੁਣ੍ਡਿਲਜਾਤਕੇ (ਜਾ. ੧.੬.੮੮ ਆਦਯੋ) ਮਹਾਤੁਣ੍ਡਿਲਸ੍ਸ ਧਮ੍ਮਦੇਸਨਂ ਸੁਤ੍ਵਾਪਿ ਖਿਪ੍ਪਮੇਵ ¶ ਧਮ੍ਮਂ ਵਿਞ੍ਞਾਯ ਪਞ੍ਚ ਸੀਲਾਨਿ ਸਮਾਦਿਯਿਂਸੁ, ਤੇ ਤੇਨੇਵ ਉਪਨਿਸ੍ਸਯੇਨ ਏਤਰਹਿ ਨਿਸਿਨ੍ਨਾਸਨੇਯੇਵ ਅਰਹਤ੍ਤਂ ਪਤ੍ਤਾ’’ਤਿ ਵਤ੍ਵਾ ਧਮ੍ਮਂ ਦੇਸੇਨ੍ਤੋ ਇਮਂ ਗਾਥਮਾਹ –

‘‘ਮੁਹੁਤ੍ਤਮਪਿ ਚੇ ਵਿਞ੍ਞੂ, ਪਣ੍ਡਿਤਂ ਪਯਿਰੁਪਾਸਤਿ;

ਖਿਪ੍ਪਂ ਧਮ੍ਮਂ ਵਿਜਾਨਾਤਿ, ਜਿਵ੍ਹਾ ਸੂਪਰਸਂ ਯਥਾ’’ਤਿ.

ਤਸ੍ਸਤ੍ਥੋ ¶ ¶ – ਵਿਞ੍ਞੂ ਪਣ੍ਡਿਤਪੁਰਿਸੋ ਮੁਹੁਤ੍ਤਮਪਿ ਚੇ ਅਞ੍ਞਂ ਪਣ੍ਡਿਤਂ ਪਯਿਰੁਪਾਸਤਿ, ਸੋ ਤਸ੍ਸ ਸਨ੍ਤਿਕੇ ਉਗ੍ਗਣ੍ਹਨ੍ਤੋ ਪਰਿਪੁਚ੍ਛਨ੍ਤੋ ਖਿਪ੍ਪਮੇਵ ਪਰਿਯਤ੍ਤਿਧਮ੍ਮਂ ਵਿਜਾਨਾਤਿ. ਤਤੋ ਕਮ੍ਮਟ੍ਠਾਨਂ ਕਥਾਪੇਤ੍ਵਾ ਪਟਿਪਤ੍ਤਿਯਂ ਘਟੇਨ੍ਤੋ ਵਾਯਮਨ੍ਤੋ ਯਥਾ ਨਾਮ ਅਨੁਪਹਤਜਿਵ੍ਹਾਪਸਾਦੋ ਪੁਰਿਸੋ ਰਸਵਿਜਾਨਨਤ੍ਥਂ ਜਿਵ੍ਹਗ੍ਗੇ ਠਪੇਤ੍ਵਾ ਏਵ ਲੋਣਿਕਾਦਿਭੇਦਂ ਰਸਂ ਵਿਜਾਨਾਤਿ, ਏਵਂ ਪਣ੍ਡਿਤੋ ਖਿਪ੍ਪਮੇਵ ਲੋਕੁਤ੍ਤਰਧਮ੍ਮਮ੍ਪਿ ਵਿਜਾਨਾਤੀਤਿ.

ਦੇਸਨਾਵਸਾਨੇ ਬਹੂ ਭਿਕ੍ਖੂ ਅਰਹਤ੍ਤਂ ਪਾਪੁਣਿਂਸੂਤਿ.

ਤਿਂਸਮਤ੍ਤਪਾਵੇਯ੍ਯਕਭਿਕ੍ਖੁਵਤ੍ਥੁ ਛਟ੍ਠਂ.

ਚਰਨ੍ਤਿ ਬਾਲਾ ਦੁਮ੍ਮੇਧਾਤਿ ਇਮਂ ਧਮ੍ਮਦੇਸਨਂ ਸਤ੍ਥਾ ਵੇਲ਼ੁਵਨੇ ਵਿਹਰਨ੍ਤੋ ਸੁਪ੍ਪਬੁਦ੍ਧਕੁਟ੍ਠਿਂ ਆਰਬ੍ਭ ਕਥੇਸਿ. ਸੁਪ੍ਪਬੁਦ੍ਧਕੁਟ੍ਠਿਵਤ੍ਥੁ ਉਦਾਨੇ (ਉਦਾ. ੪੩) ਆਗਤਮੇਵ.

ਤਦਾ ਹਿ ਸੁਪ੍ਪਬੁਦ੍ਧਕੁਟ੍ਠਿ ਪਰਿਸਪਰਿਯਨ੍ਤੇ ਨਿਸਿਨ੍ਨੋ ਭਗਵਤੋ ਧਮ੍ਮਦੇਸਨਂ ਸੁਤ੍ਵਾ ਸੋਤਾਪਤ੍ਤਿਫਲਂ ਪਤ੍ਵਾ ਅਤ੍ਤਨਾ ਪਟਿਲਦ੍ਧਗੁਣਂ ¶ ਸਤ੍ਥੁ ਆਰੋਚੇਤੁਕਾਮੋ ਪਰਿਸਮਜ੍ਝੇ ਓਗਾਹਿਤੁਂ ਅਵਿਸਹਨ੍ਤੋ ਮਹਾਜਨਸ੍ਸ ਸਤ੍ਥਾਰਂ ਵਨ੍ਦਿਤ੍ਵਾ ਅਨੁਗਨ੍ਤ੍ਵਾ ਨਿਵਤ੍ਤਨਕਾਲੇ ਵਿਹਾਰਂ ਅਗਮਾਸਿ. ਤਸ੍ਮਿਂ ਖਣੇ ਸਕ੍ਕੋ ਦੇਵਰਾਜਾ ‘‘ਅਯਂ ਸੁਪ੍ਪਬੁਦ੍ਧਕੁਟ੍ਠਿ ਅਤ੍ਤਨੋ ਸਤ੍ਥੁ ਸਾਸਨੇ ਪਟਿਲਦ੍ਧਗੁਣਂ ਪਾਕਟਂ ਕਾਤੁਕਾਮੋ’’ਤਿ ਞਤ੍ਵਾ ‘‘ਵੀਮਂਸਿਸ੍ਸਾਮਿ ਨ’’ਨ੍ਤਿ ਗਨ੍ਤ੍ਵਾ ਆਕਾਸੇ ਠਿਤੋਵ ਏਤਦਵੋਚ – ‘‘ਸੁਪ੍ਪਬੁਦ੍ਧ, ਤ੍ਵਂ ਮਨੁਸ੍ਸਦਲਿਦ੍ਦੋ ਮਨੁਸ੍ਸਵਰਾਕੋ, ਅਹਂ ਤੇ ਅਪਰਿਯਨ੍ਤਂ ਧਨਂ ਦਸ੍ਸਾਮਿ, ‘ਬੁਦ੍ਧੋ ਨ ਬੁਦ੍ਧੋ, ਧਮ੍ਮੋ ਨ ਧਮ੍ਮੋ, ਸਙ੍ਘੋ ਨ ਸਙ੍ਘੋ, ਅਲਂ ਮੇ ਬੁਦ੍ਧੇਨ, ਅਲਂ ਮੇ ਧਮ੍ਮੇਨ, ਅਲਂ ਮੇ ਸਙ੍ਘੇਨਾ’ਤਿ ਵਦੇਹੀ’’ਤਿ. ਅਥ ਨਂ ਸੋ ਆਹ – ‘‘ਕੋਸਿ ਤ੍ਵ’’ਨ੍ਤਿ? ‘‘ਅਹਂ ਸਕ੍ਕੋ’’ਤਿ. ਅਨ੍ਧਬਾਲ, ਅਹਿਰਿਕ ਤ੍ਵਂ ਮਯਾ ਸਦ੍ਧਿਂ ਕਥੇਤੁਂ ਨ ਯੁਤ੍ਤਰੂਪੋ, ਤ੍ਵਂ ਮਂ ‘‘ਦੁਗ੍ਗਤੋ ਦਲਿਦ੍ਦੋ ਕਪਣੋ’’ਤਿ ਵਦੇਸਿ, ਨੇਵਾਹਂ ਦੁਗ੍ਗਤੋ, ਨ ਦਲਿਦ੍ਦੋ, ਸੁਖਪ੍ਪਤ੍ਤੋ ਅਹਮਸ੍ਮਿ ਮਹਦ੍ਧਨੋ –

‘‘ਸਦ੍ਧਾਧਨਂ ਸੀਲਧਨਂ, ਹਿਰੀ ਓਤ੍ਤਪ੍ਪਿਯਂ ਧਨਂ;

ਸੁਤਧਨਞ੍ਚ ਚਾਗੋ ਚ, ਪਞ੍ਞਾ ਵੇ ਸਤ੍ਤਮਂ ਧਨਂ.

‘‘ਯਸ੍ਸ ¶ ¶ ਏਤੇ ਧਨਾ ਅਤ੍ਥਿ, ਇਤ੍ਥਿਯਾ ਪੁਰਿਸਸ੍ਸ ਵਾ;

‘ਅਦਲਿਦ੍ਦੋ’ਤਿ ਤਂ ਆਹੁ, ਅਮੋਘਂ ਤਸ੍ਸ ਜੀਵਿਤ’’ਨ੍ਤਿ. (ਅ. ਨਿ. ੭.੫-੬) –

ਇਮਾਨਿ ਮੇ ਸਤ੍ਤਵਿਧਅਰਿਯਧਨਾਨਿ ਸਨ੍ਤਿ, ਯੇਸਞ੍ਹਿ ਇਮਾਨਿ ਸਤ੍ਤ ਧਨਾਨਿ ਸਨ੍ਤਿ, ਨ ਤੇ ਬੁਦ੍ਧੇਹਿ ਵਾ ਪਚ੍ਚੇਕਬੁਦ੍ਧੇਹਿ ਵਾ ‘‘ਦਲਿਦ੍ਦਾ’’ਤਿ ¶ ਵੁਚ੍ਚਨ੍ਤੀਤਿ. ਸਕ੍ਕੋ ਤਸ੍ਸ ਕਥਂ ਸੁਤ੍ਵਾ ਤਂ ਅਨ੍ਤਰਾਮਗ੍ਗੇ ਓਹਾਯ ਸਤ੍ਥੁ ਸਨ੍ਤਿਕਂ ਗਨ੍ਤ੍ਵਾ ਸਬ੍ਬਂ ਤਂ ਵਚਨਪਟਿਵਚਨਂ ਆਰੋਚੇਸਿ. ਅਥ ਨਂ ਭਗਵਾ ਆਹ – ‘‘ਨ ਖੋ, ਸਕ੍ਕ, ਸਕ੍ਕਾ ਤਾਦਿਸਾਨਂ ਸਤੇਨਪਿ ਸਹਸ੍ਸੇਨਪਿ ਸੁਪ੍ਪਬੁਦ੍ਧਕੁਟ੍ਠਿਂ ‘ਬੁਦ੍ਧੋ ਨ ਬੁਦ੍ਧੋ’ਤਿ ਵਾ, ‘ਧਮ੍ਮੋ ਨ ਧਮ੍ਮੋ’ਤਿ ਵਾ, ‘ਸਙ੍ਘੋ ਨ ਸਙ੍ਘੋ’ਤਿ ਵਾ ਕਥਾਪੇਤੁ’’ਨ੍ਤਿ. ਸੁਪ੍ਪਬੁਦ੍ਧੋਪਿ ਖੋ ਕੁਟ੍ਠਿ ਸਤ੍ਥੁ ਸਨ੍ਤਿਕਂ ਗਨ੍ਤ੍ਵਾ ਸਤ੍ਥਾਰਾ ਕਤਪਟਿਸਨ੍ਥਾਰੋ ਸਮ੍ਮੋਦਮਾਨੋ ਅਤ੍ਤਨਾ ਪਟਿਲਦ੍ਧਗੁਣਂ ਆਰੋਚੇਤ੍ਵਾ ਵੁਟ੍ਠਾਯਾਸਨਾ ਪਕ੍ਕਾਮਿ. ਅਥ ਨਂ ਅਚਿਰਪਕ੍ਕਨ੍ਤਂ ਗਾਵੀ ਤਰੁਣਵਚ੍ਛਾ ਜੀਵਿਤਾ ਵੋਰੋਪੇਸਿ.

ਸਾ ਕਿਰ ਏਕਾ ਯਕ੍ਖਿਨੀ ਪੁਕ੍ਕੁਸਾਤਿਕੁਲਪੁਤ੍ਤਂ, ਬਾਹਿਯਂ ਦਾਰੁਚੀਰਿਯਂ, ਤਮ੍ਬਦਾਠਿਕਚੋਰਘਾਤਕਂ, ਸੁਪ੍ਪਬੁਦ੍ਧਕੁਟ੍ਠਿਨ੍ਤਿ ਇਮੇਸਂ ਚਤੁਨ੍ਨਂ ਜਨਾਨਂ ਅਨੇਕਸਤੇ ਅਤ੍ਤਭਾਵੇ ਗਾਵੀ ਹੁਤ੍ਵਾ ਜੀਵਿਤਾ ਵੋਰੋਪੇਸਿ. ਤੇ ਕਿਰ ਅਤੀਤੇ ਚਤ੍ਤਾਰੋ ਸੇਟ੍ਠਿਪੁਤ੍ਤਾ ਹੁਤ੍ਵਾ ਏਕਂ ਨਗਰਸੋਭਿਨਿਂ ਗਣਿਕਂ ਉਯ੍ਯਾਨਂ ਨੇਤ੍ਵਾ ਦਿਵਸਂ ਸਮ੍ਪਤ੍ਤਿਂ ਅਨੁਭਵਿਤ੍ਵਾ ਸਾਯਨ੍ਹਸਮਯੇ ਏਵਂ ਸਮ੍ਮਨ੍ਤਯਿਂਸੁ – ‘‘ਇਮਸ੍ਮਿਂ ਠਾਨੇ ਅਞ੍ਞੋ ਨਤ੍ਥਿ, ਇਮਿਸ੍ਸਾ ਅਮ੍ਹੇਹਿ ਦਿਨ੍ਨਂ ਕਹਾਪਣਸਹਸ੍ਸਞ੍ਚ ਸਬ੍ਬਞ੍ਚ ਪਸਾਧਨਭਣ੍ਡਂ ਗਹੇਤ੍ਵਾ ਇਮਂ ਮਾਰੇਤ੍ਵਾ ਗਚ੍ਛਾਮਾ’’ਤਿ. ਸਾ ਤੇਸਂ ਕਥਂ ਸੁਤ੍ਵਾ ‘‘ਇਮੇ ਨਿਲ੍ਲਜ੍ਜਾ, ਮਯਾ ਸਦ੍ਧਿਂ ਅਭਿਰਮਿਤ੍ਵਾ ਇਦਾਨਿ ਮਂ ਮਾਰੇਤੁਕਾਮਾ, ਜਾਨਿਸ੍ਸਾਮਿ ਨੇਸਂ ਕਤ੍ਤਬ੍ਬਯੁਤ੍ਤਕ’’ਨ੍ਤਿ ਤੇਹਿ ਮਾਰਿਯਮਾਨਾ ¶ ‘‘ਅਹਂ ਯਕ੍ਖਿਨੀ ਹੁਤ੍ਵਾ ਯਥਾ ਮਂ ਏਤੇ ਮਾਰੇਨ੍ਤਿ, ਏਵਮੇਵ ਤੇ ਮਾਰੇਤੁਂ ਸਮਤ੍ਥਾ ਭਵੇਯ੍ਯ’’ਨ੍ਤਿ ਪਤ੍ਥਨਂ ਅਕਾਸਿ. ਤਸ੍ਸ ਨਿਸ੍ਸਨ੍ਦੇਨ ਇਮੇ ਮਾਰੇਸਿ. ਸਮ੍ਬਹੁਲਾ ਭਿਕ੍ਖੂ ਤਸ੍ਸ ਕਾਲਕਿਰਿਯਂ ਭਗਵਤੋ ਆਰੋਚੇਤ੍ਵਾ ‘‘ਤਸ੍ਸ ਕਾ ਗਤਿ, ਕੇਨ ਚ ਕਾਰਣੇਨ ਕੁਟ੍ਠਿਭਾਵਂ ਪਤ੍ਤੋ’’ਤਿ ਪੁਚ੍ਛਿਂਸੁ. ਸਤ੍ਥਾ ਸੋਤਾਪਤ੍ਤਿਫਲਂ ਪਤ੍ਵਾ ਤਸ੍ਸ ਤਾਵਤਿਂਸਭਵਨੇ ਉਪ੍ਪਨ੍ਨਭਾਵਞ੍ਚ ਤਗਰਸਿਖਿਪਚ੍ਚੇਕਬੁਦ੍ਧਂ ਦਿਸ੍ਵਾ ਨਿਟ੍ਠੁਭਿਤ੍ਵਾ ਅਪਸਬ੍ਯਂ ਕਤ੍ਵਾ ਦੀਘਰਤ੍ਤਂ ਨਿਰਯੇ ਪਚ੍ਚਿਤ੍ਵਾ ਵਿਪਾਕਾਵਸੇਸੇਨ ਇਦਾਨਿ ਕੁਟ੍ਠਿਭਾਵਪ੍ਪਤ੍ਤਿਞ੍ਚ ਬ੍ਯਾਕਰਿਤ੍ਵਾ, ‘‘ਭਿਕ੍ਖਵੇ, ਇਮੇ ਸਤ੍ਤਾ ਅਤ੍ਤਨਾਵ ¶ ਅਤ੍ਤਨੋ ਕਟੁਕਵਿਪਾਕਕਮ੍ਮਂ ਕਰੋਨ੍ਤਾ ਵਿਚਰਨ੍ਤੀ’’ਤਿ ਵਤ੍ਵਾ ਅਨੁਸਨ੍ਧਿਂ ਘਟੇਤ੍ਵਾ ਉਤ੍ਤਰਿ ਧਮ੍ਮਂ ਦੇਸੇਨ੍ਤੋ ਇਮਂ ਗਾਥਮਾਹ –

‘‘ਚਰਨ੍ਤਿ ਬਾਲਾ ਦੁਮ੍ਮੇਧਾ, ਅਮਿਤ੍ਤੇਨੇਵ ਅਤ੍ਤਨਾ;

ਕਰੋਨ੍ਤਾ ਪਾਪਕਂ ਕਮ੍ਮਂ, ਯਂ ਹੋਤਿ ਕਟੁਕਪ੍ਫਲ’’ਨ੍ਤਿ.

ਤਤ੍ਥ ¶ ਚਰਨ੍ਤੀਤਿ ਚਤੂਹਿ ਇਰਿਯਾਪਥੇਹਿ ਅਕੁਸਲਮੇਵ ਕਰੋਨ੍ਤਾ ਵਿਚਰਨ੍ਤਿ. ਬਾਲਾਤਿ ਇਧਲੋਕਤ੍ਥਞ੍ਚ ਪਰਲੋਕਤ੍ਥਞ੍ਚ ਅਜਾਨਨ੍ਤਾ ਇਧ ਬਾਲਾ ਨਾਮ. ਦੁਮ੍ਮੇਧਾਤਿ ਦੁਪ੍ਪਞ੍ਞਾ. ਅਮਿਤ੍ਤੇਨੇਵ ¶ ਅਤ੍ਤਨਾਤਿ ਅਤ੍ਤਨਾ ਅਮਿਤ੍ਤਭੂਤੇਨ ਵਿਯ ਵੇਰਿਨਾ ਹੁਤ੍ਵਾ. ਕਟੁਕਪ੍ਫਲਨ੍ਤਿ ਤਿਖਿਣਫਲਂ ਦੁਕ੍ਖਫਲਨ੍ਤਿ.

ਦੇਸਨਾਵਸਾਨੇ ਬਹੂ ਸੋਤਾਪਤ੍ਤਿਫਲਾਦੀਨਿ ਪਾਪੁਣਿਂਸੂਤਿ.

ਸੁਪ੍ਪਬੁਦ੍ਧਕੁਟ੍ਠਿਵਤ੍ਥੁ ਸਤ੍ਤਮਂ.

ਨ ਤਂ ਕਮ੍ਮਂ ਕਤਂ ਸਾਧੂਤਿ ਇਮਂ ਧਮ੍ਮਦੇਸਨਂ ਸਤ੍ਥਾ ਜੇਤਵਨੇ ਵਿਹਰਨ੍ਤੋ ਏਕਂ ਕਸ੍ਸਕਂ ਆਰਬ੍ਭ ਕਥੇਸਿ.

ਸੋ ਕਿਰ ਸਾਵਤ੍ਥਿਤੋ ਅਵਿਦੂਰੇ ਏਕਂ ਖੇਤ੍ਤਂ ਕਸਤਿ. ਚੋਰਾ ਉਦਕਨਿਦ੍ਧਮਨੇਨ ਨਗਰਂ ਪਵਿਸਿਤ੍ਵਾ ਏਕਸ੍ਮਿਂ ਅਡ੍ਢਕੁਲੇ ਉਮਙ੍ਗਂ ਭਿਨ੍ਦਿਤ੍ਵਾ ਬਹੁਂ ਹਿਰਞ੍ਞਸੁਵਣ੍ਣਂ ਗਹੇਤ੍ਵਾ ਉਦਕਨਿਦ੍ਧਮਨੇਨੇਵ ਨਿਕ੍ਖਮਿਂਸੁ. ਏਕੋ ਚੋਰੋ ਤੇ ਵਞ੍ਚੇਤ੍ਵਾ ਏਕਂ ਸਹਸ੍ਸਤ੍ਥਵਿਕਂ ਓਵਟ੍ਟਿਕਾਯ ਕਤ੍ਵਾ ਤਂ ਖੇਤ੍ਤਂ ਗਨ੍ਤ੍ਵਾ ਤੇਹਿ ਸਦ੍ਧਿਂ ਭਣ੍ਡਂ ਭਾਜੇਤ੍ਵਾ ਆਦਾਯ ਗਚ੍ਛਨ੍ਤੋ ਓਵਟ੍ਟਿਕਤੋ ਪਤਮਾਨਂ ਸਹਸ੍ਸਤ੍ਥਵਿਕਂ ਨ ਸਲ੍ਲਕ੍ਖੇਸਿ. ਤਂ ਦਿਵਸਂ ਸਤ੍ਥਾ ਪਚ੍ਚੂਸਸਮਯੇ ਲੋਕਂ ਵੋਲੋਕੇਨ੍ਤੋ ਤਂ ਕਸ੍ਸਕਂ ਅਤ੍ਤਨੋ ਞਾਣਜਾਲਸ੍ਸ ਅਨ੍ਤੋਪਵਿਟ੍ਠਂ ਦਿਸ੍ਵਾ ‘‘ਕਿਂ ਨੁ ਖੋ ਭਵਿਸ੍ਸਤੀ’’ਤਿ ਉਪਧਾਰਯਮਾਨੋ ਇਦਂ ਅਦ੍ਦਸ – ‘‘ਅਯਂ ਕਸ੍ਸਕੋ ਪਾਤੋਵ ਕਸਿਤੁਂ ਗਮਿਸ੍ਸਤਿ, ਭਣ੍ਡਸਾਮਿਕਾ ਚੋਰਾਨਂ ਅਨੁਪਦਂ ਗਨ੍ਤ੍ਵਾ ਓਵਟ੍ਟਿਕਤੋ ਪਤਮਾਨਂ ਸਹਸ੍ਸਤ੍ਥਵਿਕਂ ਦਿਸ੍ਵਾ ਏਤਂ ਗਣ੍ਹਿਸ੍ਸਨ੍ਤਿ, ਮਂ ਠਪੇਤ੍ਵਾ ਤਸ੍ਸ ਅਞ੍ਞੋ ਸਕ੍ਖੀ ਨਾਮ ¶ ਨ ਭਵਿਸ੍ਸਤਿ, ਸੋਤਾਪਤ੍ਤਿਮਗ੍ਗਸ੍ਸ ਉਪਨਿਸ੍ਸਯੋਪਿਸ੍ਸ ਅਤ੍ਥਿ, ਤਤ੍ਥ ਮਯਾ ਗਨ੍ਤੁਂ ਵਟ੍ਟਤੀ’’ਤਿ. ਸੋਪਿ ਕਸ੍ਸਕੋ ਪਾਤੋਵ ਕਸਿਤੁਂ ਗਤੋ. ਸਤ੍ਥਾ ਆਨਨ੍ਦਤ੍ਥੇਰੇਨ ਪਚ੍ਛਾਸਮਣੇਨ ਤਤ੍ਥ ਅਗਮਾਸਿ. ਕਸ੍ਸਕੋ ਸਤ੍ਥਾਰਂ ਦਿਸ੍ਵਾ ਗਨ੍ਤ੍ਵਾ ਭਗਵਨ੍ਤਂ ¶ ਵਨ੍ਦਿਤ੍ਵਾ ਪੁਨ ਕਸਿਤੁਂ ਆਰਭਿ. ਸਤ੍ਥਾ ਤੇਨ ਸਦ੍ਧਿਂ ਕਿਞ੍ਚਿ ਅਵਤ੍ਵਾਵ ਸਹਸ੍ਸਤ੍ਥਵਿਕਾਯ ਪਤਿਤਟ੍ਠਾਨਂ ਗਨ੍ਤ੍ਵਾ ਤਂ ਦਿਸ੍ਵਾ ਆਨਨ੍ਦਤ੍ਥੇਰਂ ਆਹ – ‘‘ਪਸ੍ਸ, ਆਨਨ੍ਦ, ਆਸੀਵਿਸੋ’’ਤਿ. ‘‘ਪਸ੍ਸਾਮਿ, ਭਨ੍ਤੇ, ਘੋਰਵਿਸੋ’’ਤਿ.

ਕਸ੍ਸਕੋ ਤਂ ਕਥਂ ਸੁਤ੍ਵਾ ‘‘ਮਮ ਵੇਲਾਯ ਵਾ ਅਵੇਲਾਯ ਵਾ ਵਿਚਰਣਟ੍ਠਾਨਮੇਤਂ, ਆਸੀਵਿਸੋ ਕਿਰੇਤ੍ਥ ਅਤ੍ਥੀ’’ਤਿ ਚਿਨ੍ਤੇਤ੍ਵਾ ਸਤ੍ਥਰਿ ਏਤ੍ਤਕਂ ਵਤ੍ਵਾ ਪਕ੍ਕਨ੍ਤੇ ‘‘ਮਾਰੇਸ੍ਸਾਮਿ ਨ’’ਨ੍ਤਿ ਪਤੋਦਲਟ੍ਠਿਂ ਆਦਾਯ ਗਤੋ ਸਹਸ੍ਸਭਣ੍ਡਿਕਂ ਦਿਸ੍ਵਾ ‘‘ਇਮਂ ਸਨ੍ਧਾਯ ਸਤ੍ਥਾਰਾ ਕਥਿਤਂ ਭਵਿਸ੍ਸਤੀ’’ਤਿ ਤਂ ਆਦਾਯ ¶ ਨਿਵਤ੍ਤੋ, ਅਬ੍ਯਤ੍ਤਤਾਯ ਏਕਮਨ੍ਤੇ ਠਪੇਤ੍ਵਾ ਪਂਸੁਨਾ ਪਟਿਚ੍ਛਾਦੇਤ੍ਵਾ ਪੁਨ ਕਸਿਤੁਂ ਆਰਭਿ. ਮਨੁਸ੍ਸਾ ਚ ਵਿਭਾਤਾਯ ਰਤ੍ਤਿਯਾ ਗੇਹੇ ਚੋਰੇਹਿ ਕਤਕਮ੍ਮਂ ਦਿਸ੍ਵਾ ਪਦਾਨੁਪਦਂ ਗਚ੍ਛਨ੍ਤਾ ਤਂ ਖੇਤ੍ਤਂ ਗਨ੍ਤ੍ਵਾ ਤਤ੍ਥ ਚੋਰੇਹਿ ਭਣ੍ਡਸ੍ਸ ਭਾਜਿਤਟ੍ਠਾਨਂ ਦਿਸ੍ਵਾ ਕਸ੍ਸਕਸ੍ਸ ਪਦਵਲਞ੍ਜਂ ਅਦ੍ਦਸਂਸੁ. ਤੇ ਤਸ੍ਸ ਪਦਾਨੁਸਾਰੇਨ ਗਨ੍ਤ੍ਵਾ ਥਵਿਕਾਯ ਠਪਿਤਟ੍ਠਾਨਂ ਦਿਸ੍ਵਾ ਪਂਸੁਂ ਵਿਯੂਹਿਤ੍ਵਾ ਥਵਿਕਂ ਆਦਾਯ ‘‘ਤ੍ਵਂ ਗੇਹਂ ਵਿਲੁਮ੍ਪਿਤ੍ਵਾ ਖੇਤ੍ਤਂ ਕਸਮਾਨੋ ਵਿਯ ਵਿਚਰਸੀ’’ਤਿ ਤਜ੍ਜੇਤ੍ਵਾ ਪੋਥੇਤ੍ਵਾ ਨੇਤ੍ਵਾ ਰਞ੍ਞੋ ਦਸ੍ਸਯਿਂਸੁ. ਰਾਜਾ ਤਂ ਪਵਤ੍ਤਿਂ ਸੁਤ੍ਵਾ ¶ ਤਸ੍ਸ ਵਧਂ ਆਣਾਪੇਸਿ. ਰਾਜਪੁਰਿਸਾ ਤਂ ਪਚ੍ਛਾਬਾਹਂ ਬਨ੍ਧਿਤ੍ਵਾ ਕਸਾਹਿ ਤਾਲ਼ੇਨ੍ਤਾ ਆਘਾਤਨਂ ਨਯਿਂਸੁ. ਸੋ ਕਸਾਹਿ ਤਾਲ਼ਿਯਮਾਨੋ ਅਞ੍ਞਂ ਕਿਞ੍ਚਿ ਅਵਤ੍ਵਾ ‘‘ਪਸ੍ਸਾਨਨ੍ਦ, ਆਸੀਵਿਸੋਤਿ, ਪਸ੍ਸਾਮਿ ਭਗਵਾ ਘੋਰਵਿਸੋ’’ਤਿ ਵਦਨ੍ਤੋ ਗਚ੍ਛਤਿ. ਅਥ ਨਂ ਰਾਜਪੁਰਿਸਾ ‘‘ਤ੍ਵਂ ਸਤ੍ਥੁ ਚੇਵ ਆਨਨ੍ਦਤ੍ਥੇਰਸ੍ਸ ਚ ਕਥਂ ਕਥੇਸਿ, ਕਿਂ ਨਾਮੇਤ’’ਨ੍ਤਿ ਪੁਚ੍ਛਿਤ੍ਵਾ – ‘‘ਰਾਜਾਨਂ ਦਟ੍ਠੁਂ ਲਭਮਾਨੋ ਕਥੇਸ੍ਸਾਮੀ’’ਤਿ ਵੁਤ੍ਤੇ ਰਞ੍ਞੋ ਸਨ੍ਤਿਕਂ ਨੇਤ੍ਵਾ ਰਞ੍ਞੋ ਤਂ ਪਵਤ੍ਤਿਂ ਕਥਯਿਂਸੁ. ਅਥ ਨਂ ਰਾਜਾ ‘‘ਕਸ੍ਮਾ ਏਵਂ ਕਥੇਸੀ’’ਤਿ ਪੁਚ੍ਛਿ. ਸੋ ‘‘ਨਾਹਂ, ਦੇਵ, ਚੋਰੋ’’ਤਿ ਵਤ੍ਵਾ ਕਸਨਤ੍ਥਾਯ ਨਿਕ੍ਖਨ੍ਤਕਾਲਤੋ ਪਟ੍ਠਾਯ ਸਬ੍ਬਂ ਤਂ ਪਵਤ੍ਤਿਂ ਰਞ੍ਞੋ ਆਚਿਕ੍ਖਿ. ਰਾਜਾ ਤਸ੍ਸ ਕਥਂ ਸੁਤ੍ਵਾ ‘‘ਅਯਂ ਭਣੇ ਲੋਕੇ ਅਗ੍ਗਪੁਗ੍ਗਲਂ ਸਤ੍ਥਾਰਂ ਸਕ੍ਖਿਂ ਅਪਦਿਸਤਿ, ਨ ਯੁਤ੍ਤਂ ਏਤਸ੍ਸ ਦੋਸਂ ਆਰੋਪੇਤੁਂ, ਅਹਮੇਤ੍ਥ ਕਤ੍ਤਬ੍ਬਂ ਜਾਨਿਸ੍ਸਾਮੀ’’ਤਿ ਤਂ ਆਦਾਯ ਸਾਯਨ੍ਹਸਮਯੇ ਸਤ੍ਥੁ ਸਨ੍ਤਿਕਂ ਗਨ੍ਤ੍ਵਾ ਸਤ੍ਥਾਰਂ ਪੁਚ੍ਛਿ – ‘‘ਭਗਵਾ ਕਚ੍ਚਿ ਤੁਮ੍ਹੇ ਆਨਨ੍ਦਤ੍ਥੇਰੇਨ ਸਦ੍ਧਿਂ ਏਤਸ੍ਸ ਕਸ੍ਸਕਸ੍ਸ ਕਸਨਟ੍ਠਾਨਂ ਗਤਾ’’ਤਿ? ‘‘ਆਮ, ਮਹਾਰਾਜਾ’’ਤਿ. ‘‘ਕਿਂ ਵੋ ਤਤ੍ਥ ਦਿਟ੍ਠ’’ਨ੍ਤਿ? ‘‘ਸਹਸ੍ਸਤ੍ਥਵਿਕਾ, ਮਹਾਰਾਜਾ’’ਤਿ. ‘‘ਦਿਸ੍ਵਾ ਕਿਂ ਅਵੋਚੁਤ੍ਥਾ’’ਤਿ? ‘‘ਇਦਂ ਨਾਮ, ਮਹਾਰਾਜਾ’’ਤਿ. ‘‘ਭਨ੍ਤੇ, ਸਚਾਯਂ ਪੁਰਿਸੋ ਤੁਮ੍ਹਾਦਿਸਂ ਅਪਦਿਸਂ ਨਾਕਰਿਸ੍ਸ, ਨ ਜੀਵਿਤਂ ਅਲਭਿਸ੍ਸ, ਤੁਮ੍ਹੇਹਿ ਪਨ ਕਥਿਤਕਥਂ ¶ ਕਥੇਤ੍ਵਾ ਤੇਨ ਜੀਵਿਤਂ ਲਦ੍ਧ’’ਨ੍ਤਿ. ਤਂ ਸੁਤ੍ਵਾ ਸਤ੍ਥਾ ‘‘ਆਮ, ਮਹਾਰਾਜ, ਅਹਮ੍ਪਿ ਏਤ੍ਤਕਮੇਵ ਵਤ੍ਵਾ ਗਤੋ, ਪਣ੍ਡਿਤੇਨ ਨਾਮ ਯਂ ਕਮ੍ਮਂ ਕਤ੍ਵਾ ਪਚ੍ਛਾਨੁਤਪ੍ਪਂ ¶ ਹੋਤਿ, ਤਂ ਨ ਕਤ੍ਤਬ੍ਬ’’ਨ੍ਤਿ ਵਤ੍ਵਾ ਅਨੁਸਨ੍ਧਿਂ ਘਟੇਤ੍ਵਾ ਧਮ੍ਮਂ ਦੇਸੇਨ੍ਤੋ ਇਮਂ ਗਾਥਮਾਹ –

‘‘ਨ ਤਂ ਕਮ੍ਮਂ ਕਤਂ ਸਾਧੁ, ਯਂ ਕਤ੍ਵਾ ਅਨੁਤਪ੍ਪਤਿ;

ਯਸ੍ਸ ਅਸ੍ਸੁਮੁਖੋ ਰੋਦਂ, ਵਿਪਾਕਂ ਪਟਿਸੇਵਤੀ’’ਤਿ.

ਤਤ੍ਥ ਨ ਤਂ ਕਮ੍ਮਨ੍ਤਿ ਯਂ ਨਿਰਯਾਦੀਸੁ ਨਿਬ੍ਬਤ੍ਤਨਸਮਤ੍ਥਂ ਦੁਕ੍ਖੁਦ੍ਰਯਂ ਕਮ੍ਮਂ ਕਤ੍ਵਾ ਅਨੁਸ੍ਸਰਨ੍ਤੋ ਅਨੁਸ੍ਸਰਿਤਾਨੁਸ੍ਸਰਿਤਕ੍ਖਣੇ ਅਨੁਤਪ੍ਪਤਿ ਅਨੁਸੋਚਤਿ, ਤਂ ਕਤਂ ਨ ਸਾਧੁ ਨ ਸੁਨ੍ਦਰਂ ਨਿਰਤ੍ਥਕਂ. ਯਸ੍ਸ ਅਸ੍ਸੁਮੁਖੋਤਿ ਯਸ੍ਸ ਅਸ੍ਸੂਹਿ ਤਿਨ੍ਤਮੁਖੋ ਰੋਦਨ੍ਤੋ ਵਿਪਾਕਂ ਅਨੁਭੋਤੀਤਿ.

ਦੇਸਨਾਵਸਾਨੇ ¶ ਕਸ੍ਸਕੋ ਉਪਾਸਕੋ ਸੋਤਾਪਤ੍ਤਿਫਲਂ ਪਤ੍ਤੋ, ਸਮ੍ਪਤ੍ਤਭਿਕ੍ਖੂਪਿ ਸੋਤਾਪਤ੍ਤਿਫਲਾਦੀਨਿ ਪਾਪੁਣਿਂਸੂਤਿ.

ਤਞ੍ਚ ਕਮ੍ਮਂ ਕਤਂ ਸਾਧੂਤਿ ਇਮਂ ਧਮ੍ਮਦੇਸਨਂ ਸਤ੍ਥਾ ਵੇਲ਼ੁਵਨੇ ਵਿਹਰਨ੍ਤੋ ਸੁਮਨਂ ਨਾਮ ਮਾਲਾਕਾਰਂ ਆਰਬ੍ਭ ਕਥੇਸਿ.

ਸੋ ¶ ਕਿਰ ਦੇਵਸਿਕਂ ਬਿਮ੍ਬਿਸਾਰਰਾਜਾਨਂ ਪਾਤੋਵ ਅਟ੍ਠਹਿ ਸੁਮਨਪੁਪ੍ਫਨਾਲ਼ੀਹਿ ਉਪਟ੍ਠਹਨ੍ਤੋ ਅਟ੍ਠ ਕਹਾਪਣੇ ਲਭਤਿ. ਅਥੇਕਦਿਵਸਂ ਤਸ੍ਮਿਂ ਪੁਪ੍ਫਾਨਿ ਗਹੇਤ੍ਵਾ ਨਗਰਂ ਪਵਿਟ੍ਠਮਤ੍ਤੇ ਭਗਵਾ ਮਹਾਭਿਕ੍ਖੁਸਙ੍ਘਪਰਿਵੁਤੋ ਛਬ੍ਬਣ੍ਣਰਂਸਿਯੋ ਵਿਸ੍ਸਜ੍ਜੇਤ੍ਵਾ ਮਹਤਾ ਬੁਦ੍ਧਾਨੁਭਾਵੇਨ ਮਹਤਿਯਾ ਬੁਦ੍ਧਲੀਲ਼ਾਯ ਨਗਰਂ ਪਿਣ੍ਡਾਯ ਪਾਵਿਸਿ. ਭਗਵਾ ਹਿ ਏਕਦਾ ਛਬ੍ਬਣ੍ਣਰਂਸਿਯੋ ਚੀਵਰੇਨ ਪਟਿਚ੍ਛਾਦੇਤ੍ਵਾ ਅਞ੍ਞਤਰੋ ਪਿਣ੍ਡਪਾਤਿਕੋ ਵਿਯ ਚਰਤਿ ਤਿਂਸਯੋਜਨਮਗ੍ਗਂ ਅਙ੍ਗੁਲਿਮਾਲਸ੍ਸ ਪਚ੍ਚੁਗ੍ਗਮਨਂ ਗਚ੍ਛਨ੍ਤੋ ਵਿਯ, ਏਕਦਾ ਛਬ੍ਬਣ੍ਣਰਂਸਿਯੋ ਵਿਸ੍ਸਜ੍ਜੇਤ੍ਵਾ ਕਪਿਲਵਤ੍ਥੁਪ੍ਪਵੇਸਨਾਦੀਸੁ ਵਿਯ. ਤਸ੍ਮਿਮ੍ਪਿ ਦਿਵਸੇ ਸਰੀਰਤੋ ਛਬ੍ਬਣ੍ਣਰਂਸਿਯੋ ਵਿਸ੍ਸਜ੍ਜੇਨ੍ਤੋ ਮਹਨ੍ਤੇਨ ਬੁਦ੍ਧਾਨੁਭਾਵੇਨ ਮਹਤਿਯਾ ਬੁਦ੍ਧਲੀਲ਼ਾਯ ਰਾਜਗਹਂ ਪਾਵਿਸਿ. ਮਾਲਾਕਾਰੋ ਭਗਵਤੋ ਰਤਨਗ੍ਘਿਯਸਦਿਸਂ ਅਤ੍ਤਭਾਵਂ ਦਿਸ੍ਵਾ ਦ੍ਵਤ੍ਤਿਂਸਮਹਾਪੁਰਿਸਲਕ੍ਖਣਅਸੀਤਾਨੁਬ੍ਯਞ੍ਜਨਸਰੀਰਸੋਭਗ੍ਗਂ ¶ ਓਲੋਕੇਤ੍ਵਾ ਪਸਨ੍ਨਚਿਤ੍ਤੋ ‘‘ਕਿਂ ਨੁ ਖੋ ਸਤ੍ਥੁ ਅਧਿਕਾਰਂ ਕਰੋਮੀ’’ਤਿ ਚਿਨ੍ਤੇਤ੍ਵਾ ਅਞ੍ਞਂ ਅਪਸ੍ਸਨ੍ਤੋ ‘‘ਇਮੇਹਿ ਪੁਪ੍ਫੇਹਿ ਭਗਵਨ੍ਤਂ ਪੂਜੇਸ੍ਸਾਮੀ’’ਤਿ ਚਿਨ੍ਤੇਤ੍ਵਾ ਪੁਨ ਚਿਨ੍ਤੇਸਿ – ‘‘ਇਮਾਨਿ ਰਞ੍ਞੋ ਨਿਬਦ੍ਧਂ ਉਪਟ੍ਠਾਨਪੁਪ੍ਫਾਨਿ, ਰਾਜਾ ਇਮਾਨਿ ਅਲਭਨ੍ਤੋ ਮਂ ਬਨ੍ਧਾਪੇਯ੍ਯ ਵਾ ਘਾਤਾਪੇਯ੍ਯ ਵਾ ਰਟ੍ਠਤੋ ਵਾ ਪਬ੍ਬਾਜੇਯ੍ਯ, ਕਿਂ ਨੁ ਖੋ ਕਰੋਮੀ’’ਤਿ? ਅਥਸ੍ਸ ਏਤਦਹੋਸਿ ‘‘ਰਾਜਾ ਮਂ ਘਾਤੇਤੁ ਵਾ ਬਨ੍ਧਾਪੇਤੁ ਵਾ ਰਟ੍ਠਤੋ ਪਬ੍ਬਾਜੇਤੁ ਵਾ, ਸੋ ਹਿ ਮਯ੍ਹਂ ਦਦਮਾਨੋਪਿ ਇਮਸ੍ਮਿਂ ਅਤ੍ਤਭਾਵੇ ਜੀਵਿਤਮਤ੍ਤਂ ਧਨਂ ਦਦੇਯ੍ਯ, ਸਤ੍ਥੁਪੂਜਾ ਪਨ ਮੇ ਅਨੇਕਾਸੁ ਕਪ੍ਪਕੋਟੀਸੁ ਅਲਂ ਹਿਤਾਯ ਚੇਵ ਸੁਖਾਯ ਚਾ’’ਤਿ ਅਤ੍ਤਨੋ ¶ ਜੀਵਿਤਂ ਤਥਾਗਤਸ੍ਸ ਪਰਿਚ੍ਚਜਿ.

ਸੋ ‘‘ਯਾਵ ਮੇ ਪਸਨ੍ਨਂ ਚਿਤ੍ਤਂ ਨ ਪਤਿਕੁਟਤਿ, ਤਂ ਤਾਵਦੇਵ ਪੂਜਂ ਕਰਿਸ੍ਸਾਮੀ’’ਤਿ ਹਟ੍ਠਤੁਟ੍ਠੋ ਉਦਗ੍ਗੁਦਗ੍ਗੋ ਸਤ੍ਥਾਰਂ ਪੂਜੇਸਿ. ਕਥਂ? ਪਠਮਂ ਤਾਵ ਦ੍ਵੇਵ ਪੁਪ੍ਫਮੁਟ੍ਠਿਯੋ ਤਥਾਗਤਸ੍ਸ ਉਪਰਿ ਖਿਪਿ, ਤਾ ਉਪਰਿਮਤ੍ਥਕੇ ਵਿਤਾਨਂ ਹੁਤ੍ਵਾ ਅਟ੍ਠਂਸੁ. ਅਪਰਾ ਦ੍ਵੇ ਮੁਟ੍ਠਿਯੋ ਖਿਪਿ, ਤਾ ਦਕ੍ਖਿਣਹਤ੍ਥਪਸ੍ਸੇਨ ਮਾਲਾਪਟਚ੍ਛਨ੍ਨੇਨ ¶ ਓਤਰਿਤ੍ਵਾ ਅਟ੍ਠਂਸੁ. ਅਪਰਾ ਦ੍ਵੇ ਮੁਟ੍ਠਿਯੋ ਖਿਪਿ, ਤਾ ਪਿਟ੍ਠਿਪਸ੍ਸੇਨ ਓਤਰਿਤ੍ਵਾ ਤਥੇਵ ਅਟ੍ਠਂਸੁ. ਅਪਰਾ ਦ੍ਵੇ ਮੁਟ੍ਠਿਯੋ ਖਿਪਿ, ਤਾ ਵਾਮਹਤ੍ਥਪਸ੍ਸੇਨ ਓਤਰਿਤ੍ਵਾ ਤਥੇਵ ਅਟ੍ਠਂਸੁ. ਏਵਂ ਅਟ੍ਠ ਨਾਲ਼ਿਯੋ ਅਟ੍ਠ ਮੁਟ੍ਠਿਯੋ ਹੁਤ੍ਵਾ ਚਤੂਸੁ ਠਾਨੇਸੁ ਤਥਾਗਤਂ ਪਰਿਕ੍ਖਿਪਿਂਸੁ. ਪੁਰਤੋ ਗਮਨਦ੍ਵਾਰਮਤ੍ਤਮੇਵ ਅਹੋਸਿ. ਪੁਪ੍ਫਾਨਂ ਵਣ੍ਟਾਨਿ ਅਨ੍ਤੋ ਅਹੇਸੁਂ, ਪਤ੍ਤਾਨਿ ਬਹਿਮੁਖਾਨਿ. ਭਗਵਾ ਰਜਤਪਤ੍ਤਪਰਿਕ੍ਖਿਤ੍ਤੋ ਵਿਯ ਹੁਤ੍ਵਾ ਪਾਯਾਸਿ. ਪੁਪ੍ਫਾਨਿ ਅਚਿਤ੍ਤਕਾਨਿਪਿ ਸਚਿਤ੍ਤਕਂ ਨਿਸ੍ਸਾਯ ਸਚਿਤ੍ਤਕਾਨਿ ਵਿਯ ਅਭਿਜ੍ਜਿਤ੍ਵਾ ਅਪਤਿਤ੍ਵਾ ਸਤ੍ਥਾਰਾ ਸਦ੍ਧਿਂਯੇਵ ਗਚ੍ਛਨ੍ਤਿ, ਠਿਤਠਿਤਟ੍ਠਾਨੇ ਤਿਟ੍ਠਨ੍ਤਿ. ਸਤ੍ਥੁ ਸਰੀਰਤੋ ਸਤਸਹਸ੍ਸਵਿਜ੍ਜੁਲਤਾ ਵਿਯ ਰਂਸਿਯੋ ਨਿਕ੍ਖਮਿਂਸੁ. ਪੁਰਤੋ ਚ ਪਚ੍ਛਤੋ ਚ ਦਕ੍ਖਿਣਤੋ ਚ ਵਾਮਤੋ ਚ ਸੀਸਮਤ੍ਥਕਤੋ ਚ ਨਿਰਨ੍ਤਰਂ ਨਿਕ੍ਖਨ੍ਤਰਂਸੀਸੁ ਏਕਾਪਿ ਸਮ੍ਮੁਖਸਮ੍ਮੁਖਟ੍ਠਾਨੇਨੇਵ ਅਪਲਾਯਿਤ੍ਵਾ ਸਬ੍ਬਾਪਿ ਸਤ੍ਥਾਰਂ ਤਿਕ੍ਖਤ੍ਤੁਂ ਪਦਕ੍ਖਿਣਂ ਕਤ੍ਵਾ ਤਰੁਣਤਾਲਕ੍ਖਨ੍ਧਪ੍ਪਮਾਣਾ ¶ ਹੁਤ੍ਵਾ ਪੁਰਤੋ ਏਵ ਧਾਵਨ੍ਤਿ. ਸਕਲਨਗਰਂ ਸਙ੍ਖੁਭਿ. ਅਨ੍ਤੋਨਗਰੇ ਨਵ ਕੋਟਿਯੋ, ਬਹਿਨਗਰੇ ਨਵ ਕੋਟਿਯੋਤਿ ਅਟ੍ਠਾਰਸਸੁ ਕੋਟੀਸੁ ਏਕੋਪਿ ਪੁਰਿਸੋ ਵਾ ਇਤ੍ਥੀ ਵਾ ਭਿਕ੍ਖਂ ਗਹੇਤ੍ਵਾ ਅਨਿਕ੍ਖਨ੍ਤੋ ਨਾਮ ਨਤ੍ਥਿ. ਮਹਾਜਨੋ ਸੀਹਨਾਦਂ ਨਦਨ੍ਤੋ ਚੇਲੁਕ੍ਖੇਪਸਹਸ੍ਸਾਨਿ ਕਰੋਨ੍ਤੋ ਸਤ੍ਥੁ ਪੁਰਤੋਵ ਗਚ੍ਛਤਿ. ਸਤ੍ਥਾਪਿ ਮਾਲਾਕਾਰਸ੍ਸ ਗੁਣਂ ਪਾਕਟਂ ਕਾਤੁਂ ਤਿਗਾਵੁਤਪ੍ਪਮਾਣੇ ਨਗਰੇ ਭੇਰਿਚਰਣਮਗ੍ਗੇਨੇਵ ¶ ਅਚਰਿ. ਮਾਲਾਕਾਰਸ੍ਸ ਸਕਲਸਰੀਰਂ ਪਞ੍ਚਵਣ੍ਣਾਯ ਪੀਤਿਯਾ ਪਰਿਪੂਰਿ.

ਸੋ ਥੋਕਞ੍ਞੇਵ ਤਥਾਗਤੇਨ ਸਦ੍ਧਿਂ ਚਰਿਤ੍ਵਾ ਮਨੋਸਿਲਾਰਸੇ ਨਿਮੁਗ੍ਗੋ ਵਿਯ ਬੁਦ੍ਧਰਸ੍ਮੀਨਂ ਅਨ੍ਤੋ ਪਵਿਟ੍ਠੋ ਸਤ੍ਥਾਰਂ ਥੋਮੇਤ੍ਵਾ ਵਨ੍ਦਿਤ੍ਵਾ ਤੁਚ੍ਛਪਚ੍ਛਿਮੇਵ ਗਹੇਤ੍ਵਾ ਗੇਹਂ ਅਗਮਾਸਿ. ਅਥ ਨਂ ਭਰਿਯਾ ਪੁਚ੍ਛਿ ‘‘ਕਹਂ ਪੁਪ੍ਫਾਨੀ’’ਤਿ? ‘‘ਸਤ੍ਥਾ ਮੇ ਪੂਜਿਤੋ’’ਤਿ. ‘‘ਰਞ੍ਞੋ ਦਾਨਿ ਕਿਂ ਕਰਿਸ੍ਸਸੀ’’ਤਿ? ‘‘ਰਾਜਾ ਮਂ ਘਾਤੇਤੁ ਵਾ ਰਟ੍ਠਤੋ ਵਾ ਨੀਹਰਤੁ, ਅਹਂ ਜੀਵਿਤਂ ਪਰਿਚ੍ਚਜਿਤ੍ਵਾ ਸਤ੍ਥਾਰਂ ਪੂਜੇਸਿਂ, ਸਬ੍ਬਪੁਪ੍ਫਾਨਿ ਅਟ੍ਠ ਮੁਟ੍ਠਿਯੋਵ ਅਹੇਸੁਂ, ਏਵਰੂਪਾ ਨਾਮ ਪੂਜਾ ਜਾਤਾ. ਮਹਾਜਨੋ ਉਕ੍ਕੁਟ੍ਠਿਸਹਸ੍ਸਾਨਿ ਕਰੋਨ੍ਤੋ ਸਤ੍ਥਾਰਾ ਸਦ੍ਧਿਂ ਚਰਤਿ, ਯੋ ਏਸ ਮਹਾਜਨਸ੍ਸ ਉਕ੍ਕੁਟ੍ਠਿਸਦ੍ਦੋ, ਤਸ੍ਮਿਂ ਠਾਨੇ ਏਸੋ’’ਤਿ. ਅਥਸ੍ਸ ਭਰਿਯਾ ਅਨ੍ਧਬਾਲਤਾਯ ਏਵਰੂਪੇ ਪਾਟਿਹਾਰਿਯੇ ¶ ਪਸਾਦਂ ਨਾਮ ਅਜਨੇਤ੍ਵਾ ਤਂ ਅਕ੍ਕੋਸਿਤ੍ਵਾ ਪਰਿਭਾਸਿਤ੍ਵਾ ‘‘ਰਾਜਾਨੋ ਨਾਮ ਚਣ੍ਡਾ, ਸਕਿਂ ਕੁਦ੍ਧਾ ਹਤ੍ਥਪਾਦਾਦਿਚ੍ਛੇਦਨੇਨ ਬਹੁਮ੍ਪਿ ਅਨਤ੍ਥਂ ਕਰੋਨ੍ਤਿ, ਤਯਾ ਕਤਕਮ੍ਮੇਨ ਮਯ੍ਹਮ੍ਪਿ ਅਨਤ੍ਥੋ ਸਿਯਾ’’ਤਿ ਪੁਤ੍ਤੇ ਆਦਾਯ ਰਾਜਕੁਲਂ ਗਨ੍ਤ੍ਵਾ ਰਞ੍ਞਾ ਪਕ੍ਕੋਸਿਤ੍ਵਾ ‘‘ਕਿਂ ਏਤ’’ਨ੍ਤਿ ਪੁਚ੍ਛਿਤਾ ਆਹ – ‘‘ਮਮ ਸਾਮਿਕੋ ਤੁਮ੍ਹਾਕਂ ਉਪਟ੍ਠਾਨਪੁਪ੍ਫੇਹਿ ਸਤ੍ਥਾਰਂ ਪੂਜੇਤ੍ਵਾ ਤੁਚ੍ਛਹਤ੍ਥੋ ਘਰਂ ਆਗਨ੍ਤ੍ਵਾ ‘ਕਹਂ ਪੁਪ੍ਫਾਨੀ’ਤਿ ਮਯਾ ਪੁਟ੍ਠੋ ਇਦਂ ਨਾਮ ਵਦੇਸਿ, ਅਹਂ ਤਂ ਪਰਿਭਾਸਿਤ੍ਵਾ ‘ਰਾਜਾਨੋ ਨਾਮ ਚਣ੍ਡਾ, ਸਕਿਂ ਕੁਦ੍ਧਾ ਹਤ੍ਥਪਾਦਾਦਿਚ੍ਛੇਦਨੇਨ ਬਹੁਮ੍ਪਿ ਅਨਤ੍ਥਂ ਕਰੋਨ੍ਤਿ, ਤਯਾ ਕਤਕਮ੍ਮੇਨ ਮਯ੍ਹਮ੍ਪਿ ਅਨਤ੍ਥੋ ਸਿਯਾ’ਤਿ ਤਂ ਛਡ੍ਡੇਤ੍ਵਾ ਇਧਾਗਤਾ, ਤੇਨ ਕਤਂ ਕਮ੍ਮਂ ਸੁਕਤਂ ਵਾ ਹੋਤੁ, ਦੁਕ੍ਕਟਂ ਵਾ, ਤਸ੍ਸੇਵੇਤਂ, ਮਯਾ ਤਸ੍ਸ ਛਡ੍ਡਿਤਭਾਵਂ ਜਾਨਾਹਿ, ਦੇਵਾ’’ਤਿ. ਰਾਜਾ ਪਠਮਦਸ੍ਸਨੇਨੇਵ ਸੋਤਾਪਤ੍ਤਿਫਲਂ ਪਤ੍ਤੋ ਸਦ੍ਧੋ ਪਸਨ੍ਨੋ ਅਰਿਯਸਾਵਕੋ ਚਿਨ੍ਤੇਸਿ ¶ – ‘‘ਅਹੋ ਅਯਂ ਇਤ੍ਥੀ ਅਨ੍ਧਬਾਲਾ, ਏਵਰੂਪੇ ਗੁਣੇ ਪਸਾਦਂ ਨ ਉਪ੍ਪਾਦੇਸੀ’’ਤਿ. ਸੋ ਕੁਦ੍ਧੋ ਵਿਯ ਹੁਤ੍ਵਾ, ‘‘ਅਮ੍ਮ, ਕਿਂ ਵਦੇਸਿ, ਮਯ੍ਹਂ ਉਪਟ੍ਠਾਨਪੁਪ੍ਫੇਹਿ ਤੇਨ ਪੂਜਾ ਕਤਾ’’ਤਿ? ‘‘ਆਮ, ਦੇਵਾ’’ਤਿ. ‘‘ਭਦ੍ਦਕਂ ਤੇ ਕਤਂ ਤਂ ਛਡ੍ਡੇਨ੍ਤਿਯਾ, ਮਮ ਪੁਪ੍ਫੇਹਿ ਪੂਜਾਕਾਰਸ੍ਸ ਅਹਂ ਕਤ੍ਤਬ੍ਬਯੁਤ੍ਤਕਂ ਜਾਨਿਸ੍ਸਾਮੀ’’ਤਿ ਤਂ ਉਯ੍ਯੋਜੇਤ੍ਵਾ ਵੇਗੇਨ ਸਤ੍ਥੁ ਸਨ੍ਤਿਕਂ ਗਨ੍ਤ੍ਵਾ ਵਨ੍ਦਿਤ੍ਵਾ ਸਤ੍ਥਾਰਾ ¶ ਸਦ੍ਧਿਂਯੇਵ ਵਿਚਰਿ.

ਸਤ੍ਥਾ ਰਞ੍ਞੋ ਚਿਤ੍ਤਪ੍ਪਸਾਦਂ ਞਤ੍ਵਾ ਭੇਰਿਚਰਣਵੀਥਿਯਾ ਨਗਰਂ ਚਰਿਤ੍ਵਾ ਰਞ੍ਞੋ ਘਰਦ੍ਵਾਰਂ ਅਗਮਾਸਿ. ਰਾਜਾ ਪਤ੍ਤਂ ਗਹੇਤ੍ਵਾ ਸਤ੍ਥਾਰਂ ਗੇਹਂ ਪਵੇਸੇਤੁਕਾਮੋ ਅਹੋਸਿ. ਸਤ੍ਥਾ ਪਨ ਰਾਜਙ੍ਗਣੇਯੇਵ ਨਿਸੀਦਨਾਕਾਰਂ ਦਸ੍ਸੇਸਿ ¶ . ਰਾਜਾ ਤਂ ਞਤ੍ਵਾ ‘‘ਸੀਘਂ ਮਣ੍ਡਪਂ ਕਰੋਥਾ’’ਤਿ ਤਙ੍ਖਣਞ੍ਞੇਵ ਮਣ੍ਡਪਂ ਕਾਰਾਪੇਸਿ. ਨਿਸੀਦਿ ਸਤ੍ਥਾ ਸਦ੍ਧਿਂ ਭਿਕ੍ਖੁਸਙ੍ਘੇਨ. ਕਸ੍ਮਾ ਪਨ ਸਤ੍ਥਾ ਰਾਜਗੇਹਂ ਨ ਪਾਵਿਸਿ?

ਏਵਂ ਕਿਰਸ੍ਸ ਅਹੋਸਿ – ‘‘ਸਚਾਹਂ ਅਨ੍ਤੋ ਪਵਿਸਿਤ੍ਵਾ ਨਿਸੀਦੇਯ੍ਯਂ, ਮਹਾਜਨੋ ਮਂ ਦਟ੍ਠੁਂ ਨ ਲਭੇਯ੍ਯ, ਮਾਲਾਕਾਰਸ੍ਸ ਗੁਣੋ ਪਾਕਟੋ ਨ ਭਵੇਯ੍ਯ, ਰਾਜਙ੍ਗਣੇ ਪਨ ਮਂ ਨਿਸਿਨ੍ਨਂ ਮਹਾਜਨੋ ਦਟ੍ਠੁਂ ਲਭਿਸ੍ਸਤਿ, ਮਾਲਾਕਾਰਸ੍ਸ ਗੁਣੋ ਪਾਕਟੋ ਭਵਿਸ੍ਸਤੀ’’ਤਿ. ਗੁਣਵਨ੍ਤਾਨਞ੍ਹਿ ਗੁਣਂ ਬੁਦ੍ਧਾ ਏਵ ਪਾਕਟਂ ਕਾਤੁਂ ਸਕ੍ਕੋਨ੍ਤਿ, ਅਵਸੇਸਜਨੋ ਗੁਣਵਨ੍ਤਾਨਂ ਗੁਣਂ ਕਥੇਨ੍ਤੋ ਮਚ੍ਛਰਾਯਤਿ. ਚਤ੍ਤਾਰੋ ਪੁਪ੍ਫਪਟਾ ਚਤੁਦ੍ਦਿਸਂ ਅਟ੍ਠਂਸੁ. ਮਹਾਜਨੋ ਸਤ੍ਥਾਰਂ ਪਰਿਵਾਰੇਸਿ. ਰਾਜਾ ਬੁਦ੍ਧਪ੍ਪਮੁਖਂ ਭਿਕ੍ਖੁਸਙ੍ਘਂ ਪਣੀਤੇਨਾਹਾਰੇਨ ਪਰਿਵਿਸਿ. ਸਤ੍ਥਾ ਭਤ੍ਤਕਿਚ੍ਚਾਵਸਾਨੇ ਅਨੁਮੋਦਨਂ ਕਤ੍ਵਾ ਪੁਰਿਮਨਯੇਨੇਵ ਚਤੂਹਿ ਪੁਪ੍ਫਪਟੇਹਿ ਪਰਿਕ੍ਖਿਤ੍ਤੋ ਸੀਹਨਾਦਂ ਨਦਨ੍ਤੋ ਮਹਾਜਨੇਨ ਪਰਿਵੁਤੋ ਵਿਹਾਰਂ ਅਗਮਾਸਿ. ਰਾਜਾ ਸਤ੍ਥਾਰਂ ਅਨੁਗਨ੍ਤ੍ਵਾ ਨਿਵਤ੍ਤੋ ਮਾਲਾਕਾਰਂ ਪਕ੍ਕੋਸਾਪੇਤ੍ਵਾ ‘‘ਮਮ ਆਹਰਿਤਪੁਪ੍ਫੇਹਿ ਕਿਨ੍ਤਿ ਕਤ੍ਵਾ ਸਤ੍ਥਾਰਂ ਪੂਜੇਸੀ’’ਤਿ ਪੁਚ੍ਛਿ. ਮਾਲਾਕਾਰੋ ‘‘ਰਾਜਾ ਮਂ ਘਾਤੇਤੁ ਵਾ ਰਟ੍ਠਤੋ ਵਾ ਪਬ੍ਬਾਜੇਤੂਤਿ ਜੀਵਿਤਂ ਪਰਿਚ੍ਚਜਿਤ੍ਵਾ ਪੂਜੇਸਿਂ ਦੇਵਾ’’ਤਿ ਆਹ. ਰਾਜਾ ‘‘ਤ੍ਵਂ ਮਹਾਪੁਰਿਸੋ ਨਾਮਾ’’ਤਿ ਵਤ੍ਵਾ ਅਟ੍ਠ ਹਤ੍ਥੀ ਚ ਅਸ੍ਸੇ ਚ ਦਾਸੇ ਚ ਦਾਸਿਯੋ ¶ ਚ ਮਹਾਪਸਾਧਨਾਨਿ ਚ ਅਟ੍ਠ ਕਹਾਪਣਸਹਸ੍ਸਾਨਿ ਚ ਰਾਜਕੁਲਤੋ ਨੀਹਰਿਤ੍ਵਾ ਸਬ੍ਬਾਲਙ੍ਕਾਰਪ੍ਪਟਿਮਣ੍ਡਿਤਾ ਅਟ੍ਠ ਨਾਰਿਯੋ ਚ ਅਟ੍ਠ ਗਾਮਵਰੇ ਚਾਤਿ ਇਦਂ ਸਬ੍ਬਟ੍ਠਕਂ ਨਾਮ ਦਾਨਂ ਅਦਾਸਿ.

ਆਨਨ੍ਦਤ੍ਥੇਰੋ ਚਿਨ੍ਤੇਸਿ – ‘‘ਅਜ੍ਜ ਪਾਤੋਵ ਪਟ੍ਠਾਯ ਸੀਹਨਾਦਸਹਸ੍ਸਾਨਿ ਚੇਵ ਚੇਲੁਕ੍ਖੇਪਸਹਸ੍ਸਾਨਿ ਚ ਪਵਤ੍ਤਨ੍ਤਿ, ਕੋ ਨੁ ਖੋ ਮਾਲਾਕਾਰਸ੍ਸ ਵਿਪਾਕੋ’’ਤਿ? ਸੋ ਸਤ੍ਥਾਰਂ ਪੁਚ੍ਛਿ. ਅਥ ਨਂ ਸਤ੍ਥਾ ਆਹ – ‘‘ਆਨਨ੍ਦ, ਇਮਿਨਾ ਮਾਲਾਕਾਰੇਨ ਅਪ੍ਪਮਤ੍ਤਕਂ ਕਮ੍ਮਂ ਕਤ’’ਨ੍ਤਿ ਮਾ ਸਲ੍ਲਕ੍ਖੇਸਿ, ਅਯਞ੍ਹਿ ਮਯ੍ਹਂ ਜੀਵਿਤਂ ਪਰਿਚ੍ਚਜਿਤ੍ਵਾ ਪੂਜਂ ਅਕਾਸਿ. ਸੋ ਏਵਂ ਮਯਿ ਚਿਤ੍ਤਂ ਪਸਾਦੇਤ੍ਵਾ –

‘‘ਕਪ੍ਪਾਨਂ ¶ ਸਤਸਹਸ੍ਸਂ, ਦੁਗ੍ਗਤਿਂ ਨ ਗਮਿਸ੍ਸਤਿ;

ਠਤ੍ਵਾ ਦੇਵਮਨੁਸ੍ਸੇਸੁ, ਫਲਂ ਏਤਸ੍ਸ ਕਮ੍ਮੁਨੋ;

ਪਚ੍ਛਾ ਪਚ੍ਚੇਕਸਮ੍ਬੁਦ੍ਧੋ, ਸੁਮਨੋ ਨਾਮ ਭਵਿਸ੍ਸਤੀ’’ਤਿ. –

ਆਹ. ਸਤ੍ਥੁ ਪਨ ਵਿਹਾਰਂ ਗਨ੍ਤ੍ਵਾ ਗਨ੍ਧਕੁਟਿਪਵਿਸਨਕਾਲੇ ਤਾਨਿ ਪੁਪ੍ਫਾਨਿ ਦ੍ਵਾਰਕੋਟ੍ਠਕੇ ਪਤਿਂਸੁ. ਸਾਯਨ੍ਹਸਮਯੇ ਭਿਕ੍ਖੂ ਧਮ੍ਮਸਭਾਯਂ ਕਥਂ ਸਮੁਟ੍ਠਾਪੇਸੁਂ ¶ – ‘‘ਅਹੋ ਅਚ੍ਛਰਿਯਂ ਮਾਲਾਕਾਰਸ੍ਸ ਕਮ੍ਮਂ, ਧਰਮਾਨਕਬੁਦ੍ਧਸ੍ਸ ਜੀਵਿਤਂ ਪਰਿਚ੍ਚਜਿਤ੍ਵਾ ਪੁਪ੍ਫਪੂਜਂ ਕਤ੍ਵਾ ਤਙ੍ਖਣਞ੍ਞੇਵ ਸਬ੍ਬਟ੍ਠਕਂ ਨਾਮ ਲਭਤੀ’’ਤਿ. ਸਤ੍ਥਾ ਗਨ੍ਧਕੁਟਿਤੋ ਨਿਕ੍ਖਮਿਤ੍ਵਾ ਤਿਣ੍ਣਂ ਗਮਨਾਨਂ ਅਞ੍ਞਤਰੇਨ ਗਮਨੇਨ ਧਮ੍ਮਸਭਂ ¶ ਗਨ੍ਤ੍ਵਾ ਬੁਦ੍ਧਾਸਨੇ ਨਿਸੀਦਿਤ੍ਵਾ ‘‘ਕਾਯ ਨੁਤ੍ਥ, ਭਿਕ੍ਖਵੇ, ਏਤਰਹਿ ਕਥਾਯ ਸਨ੍ਨਿਸਿਨ੍ਨਾ’’ਤਿ ਪੁਚ੍ਛਿਤ੍ਵਾ ‘‘ਇਮਾਯ ਨਾਮਾ’’ਤਿ ਵੁਤ੍ਤੇ, ‘‘ਆਮ, ਭਿਕ੍ਖਵੇ, ਯਸ੍ਸ ਕਮ੍ਮਸ੍ਸ ਕਤਤ੍ਤਾ ਪਚ੍ਛਾਨੁਤਪ੍ਪਂ ਨ ਹੋਤਿ, ਅਨੁਸ੍ਸਰਿਤਾਨੁਸ੍ਸਰਿਤਕ੍ਖਣੇ ਸੋਮਨਸ੍ਸਮੇਵ ਉਪ੍ਪਜ੍ਜਤਿ, ਏਵਰੂਪਂ ਕਮ੍ਮਂ ਕਤ੍ਤਬ੍ਬਮੇਵਾ’’ਤਿ ਅਨੁਸਨ੍ਧਿਂ ਘਟੇਤ੍ਵਾ ਧਮ੍ਮਂ ਦੇਸੇਨ੍ਤੋ ਇਮਂ ਗਾਥਮਾਹ –

‘‘ਤਞ੍ਚ ਕਮ੍ਮਂ ਕਤਂ ਸਾਧੁ, ਯਂ ਕਤ੍ਵਾ ਨਾਨੁਤਪ੍ਪਤਿ;

ਯਸ੍ਸ ਪਤੀਤੋ ਸੁਮਨੋ, ਵਿਪਾਕਂ ਪਟਿਸੇਵਤੀ’’ਤਿ.

ਤਤ੍ਥ ਯਂ ਕਤ੍ਵਾਤਿ ਯਂ ਦੇਵਮਨੁਸ੍ਸਸਮ੍ਪਤ੍ਤੀਨਞ੍ਚੇਵ ਨਿਬ੍ਬਾਨਸਮ੍ਪਤ੍ਤਿਯਾ ਚ ਨਿਬ੍ਬਤ੍ਤਨਸਮਤ੍ਥਂ ਸੁਖੁਦ੍ਰਯਂ ਕਮ੍ਮਂ ਕਤ੍ਵਾ ਨਾਨੁਤਪ੍ਪਤਿ, ਅਥ ਖੋ ਦਿਟ੍ਠਧਮ੍ਮੇਯੇਵ ਅਨੁਸ੍ਸਰਿਤਾਨੁਸ੍ਸਰਿਤਕ੍ਖਣੇਯੇਵ ਪੀਤਿਵੇਗੇਨ ਪਤੀਤੋ ਸੋਮਨਸ੍ਸਵੇਗੇਨ ਚ ਸੁਮਨੋ ਹੁਤ੍ਵਾ ਆਯਤਿਂ ਪੀਤਿਸੋਮਨਸ੍ਸਜਾਤੋ ਹੁਤ੍ਵਾ ਵਿਪਾਕਂ ਪਟਿਸੇਵਤਿ, ਤਂ ਕਮ੍ਮਂ ਕਤਂ ਸਾਧੁ ਭਦ੍ਦਕਨ੍ਤਿ.

ਦੇਸਨਾਵਸਾਨੇ ਚਤੁਰਾਸੀਤਿਯਾ ਪਾਣਸਹਸ੍ਸਾਨਂ ਧਮ੍ਮਾਭਿਸਮਯੋ ਅਹੋਸੀਤਿ.

ਮਧੁਵਾ ¶ ਮਞ੍ਞਤੀਤਿ ਇਮਂ ਧਮ੍ਮਦੇਸਨਂ ਸਤ੍ਥਾ ਜੇਤਵਨੇ ਵਿਹਰਨ੍ਤੋ ਉਪ੍ਪਲਵਣ੍ਣਤ੍ਥੇਰਿਂ ਆਰਬ੍ਭ ਕਥੇਸਿ.

ਸਾ ¶ ਕਿਰ ਪਦੁਮੁਤ੍ਤਰਬੁਦ੍ਧਸ੍ਸ ਪਾਦਮੂਲੇ ਪਤ੍ਥਨਂ ਪਟ੍ਠਪੇਤ੍ਵਾ ਕਪ੍ਪਸਤਸਹਸ੍ਸਂ ਪੁਞ੍ਞਾਨਿ ਕੁਰੁਮਾਨਾ ਦੇਵੇਸੁ ਚ ਮਨੁਸ੍ਸੇਸੁ ਚ ਸਂਸਰਨ੍ਤੀ ਇਮਸ੍ਮਿਂ ਬੁਦ੍ਧੁਪ੍ਪਾਦੇ ਦੇਵਲੋਕਤੋ ਚਵਿਤ੍ਵਾ ਸਾਵਤ੍ਥਿਯਂ ਸੇਟ੍ਠਿਕੁਲੇ ਪਟਿਸਨ੍ਧਿਂ ਗਣ੍ਹਿ. ਨੀਲੁਪ੍ਪਲਗਬ੍ਭਸਮਾਨਵਣ੍ਣਤਾਯ ਚਸ੍ਸਾ ਉਪ੍ਪਲਵਣ੍ਣਾਤ੍ਵੇਵ ਨਾਮਂ ਅਕਂਸੁ. ਅਥਸ੍ਸਾ ਵਯਪ੍ਪਤ੍ਤਕਾਲੇ ਸਕਲਜਮ੍ਬੁਦੀਪੇ ਰਾਜਾਨੋ ਚ ਸੇਟ੍ਠਿਨੋ ਚ ਸੇਟ੍ਠਿਸ੍ਸ ਸਨ੍ਤਿਕਂ ਸਾਸਨਂ ਪਹਿਣਿਂਸੁ – ‘‘ਧੀਤਰਂ ਅਮ੍ਹਾਕਂ ਦੇਤੂ’’ਤਿ ¶ . ਅਪਹਿਣਨ੍ਤੋ ਨਾਮ ਨਾਹੋਸਿ. ਤਤੋ ਸੇਟ੍ਠਿ ਚਿਨ੍ਤੇਸਿ – ‘‘ਅਹਂ ਸਬ੍ਬੇਸਂ ਮਨਂ ਗਹੇਤੁਂ ਨ ਸਕ੍ਖਿਸ੍ਸਾਮਿ, ਉਪਾਯਂ ਪਨੇਕਂ ਕਰਿਸ੍ਸਾਮੀ’’ਤਿ ਧੀਤਰਂ ਪਕ੍ਕੋਸਾਪੇਤ੍ਵਾ, ‘‘ਅਮ੍ਮ, ਪਬ੍ਬਜਿਤੁਂ ਸਕ੍ਖਿਸ੍ਸਸੀ’’ਤਿ ਆਹ. ਤਸ੍ਸਾ ਪਚ੍ਛਿਮਭਵਿਕਤ੍ਤਾ ਤਂ ਵਚਨਂ ਸੀਸੇ ਆਸਿਤ੍ਤਂ ਸਤਪਾਕਤੇਲਂ ਵਿਯ ਅਹੋਸਿ. ਤਸ੍ਮਾ ਪਿਤਰਂ ‘‘ਪਬ੍ਬਜਿਸ੍ਸਾਮਿ, ਤਾਤਾ’’ਤਿ ਆਹ. ਸੋ ਤਸ੍ਸਾ ਮਹਨ੍ਤਂ ਸਕ੍ਕਾਰਂ ਕਤ੍ਵਾ ਭਿਕ੍ਖੁਨੀਉਪਸ੍ਸਯਂ ਨੇਤ੍ਵਾ ਪਬ੍ਬਾਜੇਸਿ ¶ . ਤਸ੍ਸਾ ਅਚਿਰਪਬ੍ਬਜਿਤਾਯ ਏਵ ਉਪੋਸਥਾਗਾਰੇ ਕਾਲਵਾਰੋ ਪਾਪੁਣਿ. ਸਾ ਦੀਪਂ ਜਾਲੇਤ੍ਵਾ ਉਪੋਸਥਾਗਾਰਂ ਸਮ੍ਮਜ੍ਜਿਤ੍ਵਾ ਦੀਪਸਿਖਾਯ ਨਿਮਿਤ੍ਤਂ ਗਣ੍ਹਿਤ੍ਵਾ ਠਿਤਾਵ ਪੁਨਪ੍ਪੁਨਂ ਓਲੋਕਯਮਾਨਾ ਤੇਜੋਕਸਿਣਾਰਮ੍ਮਣਂ ਝਾਨਂ ਨਿਬ੍ਬਤ੍ਤੇਤ੍ਵਾ ਤਮੇਵ ਪਾਦਕਂ ਕਤ੍ਵਾ ਅਰਹਤ੍ਤਂ ਪਾਪੁਣਿ ਸਦ੍ਧਿਂ ਪਟਿਸਮ੍ਭਿਦਾਹਿ ਚੇਵ ਅਭਿਞ੍ਞਾਹਿ ਚ.

ਸਾ ਅਪਰੇਨ ਸਮਯੇਨ ਜਨਪਦਚਾਰਿਕਂ ਚਰਿਤ੍ਵਾ ਪਚ੍ਚਾਗਨ੍ਤ੍ਵਾ ਅਨ੍ਧਵਨਂ ਪਾਵਿਸਿ. ਤਦਾ ਭਿਕ੍ਖੁਨੀਨਂ ਅਰਞ੍ਞਵਾਸੋ ਅਪ੍ਪਟਿਕ੍ਖਿਤ੍ਤੋ ਹੋਤਿ. ਅਥਸ੍ਸਾ ਤਤ੍ਥ ਕੁਟਿਕਂ ਕਤ੍ਵਾ ਮਞ੍ਚਕਂ ਪਞ੍ਞਾਪੇਤ੍ਵਾ ਸਾਣਿਯਾ ਪਰਿਕ੍ਖਿਪਿਂਸੁ. ਸਾ ਸਾਵਤ੍ਥਿਯਂ ਪਿਣ੍ਡਾਯ ਪਵਿਸਿਤ੍ਵਾ ਨਿਕ੍ਖਮਿ. ਮਾਤੁਲਪੁਤ੍ਤੋ ਪਨਸ੍ਸਾ ਨਨ੍ਦਮਾਣਵੋ ਨਾਮ ਗਿਹਿਕਾਲਤੋ ਪਟ੍ਠਾਯ ਪਟਿਬਦ੍ਧਚਿਤ੍ਤੋ. ਸੋ ਤਸ੍ਸਾ ਆਗਤਭਾਵਂ ਸੁਤ੍ਵਾ ਥੇਰਿਯਾ ਆਗਮਨਤੋ ਪੁਰੇਤਰਮੇਵ ਅਨ੍ਧਵਨਂ ਗਨ੍ਤ੍ਵਾ ਤਂ ਕੁਟਿਕਂ ਪਵਿਸਿਤ੍ਵਾ ਹੇਟ੍ਠਾਮਞ੍ਚਕੇ ਨਿਲੀਨੋ ਥੇਰਿਯਾ ਆਗਨ੍ਤ੍ਵਾ ਕੁਟਿਕਂ ਪਵਿਸਿਤ੍ਵਾ ਦ੍ਵਾਰਂ ਪਿਧਾਯ ਮਞ੍ਚਕੇ ਨਿਸਿਨ੍ਨਮਤ੍ਤਾਯ ਬਹਿ ਆਤਪਤੋ ਆਗਤਤ੍ਤਾ ਚਕ੍ਖੁਪਥੇ ਅਨ੍ਧਕਾਰੇ ਅਵਿਗਤੇਯੇਵ ਹੇਟ੍ਠਾਮਞ੍ਚਕਤੋ ਨਿਕ੍ਖਮਿਤ੍ਵਾ ਮਞ੍ਚਕਂ ਅਭਿਰੁਯ੍ਹ ‘‘ਮਾ ਨਸ੍ਸਿ ਬਾਲ, ਮਾ ਨਸ੍ਸਿ ਬਾਲਾ’’ਤਿ ਥੇਰਿਯਾ ਵਾਰਿਯਮਾਨੋਯੇਵ ਅਭਿਭਵਿਤ੍ਵਾ ਅਤ੍ਤਨਾ ਪਤ੍ਥਿਤਕਮ੍ਮਂ ਕਤ੍ਵਾ ਪਾਯਾਸਿ. ਅਥਸ੍ਸ ਅਗੁਣਂ ਧਾਰੇਤੁਂ ਅਸਕ੍ਕੋਨ੍ਤੀ ¶ ਵਿਯ ਮਹਾਪਥਵੀ ਦ੍ਵੇਧਾ ਭਿਜ੍ਜਿ. ਸੋ ਪਥਵਿਂ ਪਵਿਟ੍ਠੋ ਗਨ੍ਤ੍ਵਾ ਮਹਾਅਵੀਚਿਮ੍ਹਿ ਏਵ ਨਿਬ੍ਬਤ੍ਤਿ. ਥੇਰੀਪਿ ਤਮਤ੍ਥਂ ਭਿਕ੍ਖੁਨੀਨਂ ਆਰੋਚੇਸਿ. ਭਿਕ੍ਖੁਨਿਯੋ ਭਿਕ੍ਖੂਨਂ ਏਤਮਤ੍ਥਂ ਆਰੋਚੇਸੁਂ. ਭਿਕ੍ਖੂ ਭਗਵਤੋ ਆਰੋਚਯਿਂਸੁ. ਤਂ ਸੁਤ੍ਵਾ ਸਤ੍ਥਾ ਭਿਕ੍ਖੂ ਆਮਨ੍ਤੇਤ੍ਵਾ, ‘‘ਭਿਕ੍ਖਵੇ, ਭਿਕ੍ਖੁਭਿਕ੍ਖੂਨੀ ਉਪਾਸਕਉਪਾਸਿਕਾਸੁ ਯੋ ਕੋਚਿ ਬਾਲੋ ਪਾਪਕਮ੍ਮਂ ਕਰੋਨ੍ਤੋ ਮਧੁਸਕ੍ਖਰਾਦੀਸੁ ਕਿਞ੍ਚਿ ਦੇਵ ਮਧੁਰਰਸਂ ਖਾਦਮਾਨੋ ਪੁਰਿਸੋ ਵਿਯ ਤੁਟ੍ਠਹਟ੍ਠੋ ਉਦਗ੍ਗੁਦਗ੍ਗੋ ਵਿਯ ਕਰੋਤੀ’’ਤਿ ਅਨੁਸਨ੍ਧਿਂ ਘਟੇਤ੍ਵਾ ਧਮ੍ਮਂ ਦੇਸੇਨ੍ਤੋ ਇਮਂ ਗਾਥਮਾਹ –

‘‘ਮਧੁਵਾ ¶ ¶ ਮਞ੍ਞਤਿ ਬਾਲੋ, ਯਾਵ ਪਾਪਂ ਨ ਪਚ੍ਚਤਿ;

ਯਦਾ ਚ ਪਚ੍ਚਤਿ ਪਾਪਂ, ਬਾਲੋ ਦੁਕ੍ਖਂ ਨਿਗਚ੍ਛਤੀ’’ਤਿ.

ਤਤ੍ਥ ਮਧੁਵਾਤਿ ਬਾਲਸ੍ਸ ਹਿ ਪਾਪਂ ਅਕੁਸਲਕਮ੍ਮਂ ਕਰੋਨ੍ਤਸ੍ਸ ਤਂ ਕਮ੍ਮਂ ਮਧੁ ਵਿਯ ਮਧੁਰਰਸਂ ਵਿਯ ਇਟ੍ਠਂ ਕਨ੍ਤਂ ਮਨਾਪਂ ਵਿਯ ਉਪਟ੍ਠਾਤਿ. ਇਤਿ ਨਂ ਸੋ ਮਧੁਂਵ ਮਞ੍ਞਤਿ. ਯਾਵਾਤਿ ਯਤ੍ਤਕਂ ਕਾਲਂ. ਪਾਪਂ ਨ ਪਚ੍ਚਤੀਤਿ ਦਿਟ੍ਠਧਮ੍ਮੇ ਵਾ ਸਮ੍ਪਰਾਯੇ ਵਾ ਵਿਪਾਕਂ ਨ ਦੇਤਿ, ਤਾਵ ਨਂ ਏਵਂ ਮਞ੍ਞਤਿ. ਯਦਾ ਚਾਤਿ ਯਦਾ ਪਨਸ੍ਸ ਦਿਟ੍ਠਧਮ੍ਮੇ ਵਾ ਵਿਵਿਧਾ ਕਮ੍ਮਕਾਰਣਾ ਕਯਿਰਮਾਨਸ੍ਸ, ਸਮ੍ਪਰਾਯੇ ਵਾ ਨਿਰਯਾਦੀਸੁ ਮਹਾਦੁਕ੍ਖਂ ਅਨੁਭਵਨ੍ਤਸ੍ਸ ਤਂ ਪਾਪਂ ਪਚ੍ਚਤਿ, ਅਥ ਸੋ ਬਾਲੋ ਦੁਕ੍ਖਂ ਨਿਗਚ੍ਛਤਿ ਵਿਨ੍ਦਤਿ ਪਟਿਲਭਤੀਤਿ.

ਦੇਸਨਾਵਸਾਨੇ ਬਹੂ ਸੋਤਾਪਤ੍ਤਿਫਲਾਦੀਨਿ ਪਾਪੁਣਿਂਸੁ.

ਅਪਰੇਨ ¶ ਪਨ ਸਮਯੇਨ ਧਮ੍ਮਸਭਾਯਂ ਮਹਾਜਨੋ ਕਥਂ ਸਮੁਟ੍ਠਾਪੇਸਿ ‘‘ਖੀਣਾਸਵਾਪਿ ਮਞ੍ਞੇ ਕਾਮਸੁਖਂ ਸਾਦਿਯਨ੍ਤਿ, ਕਾਮਂ ਸੇਵਨ੍ਤਿ, ਕਿਂ ਨ ਸੇਵਿਸ੍ਸਨ੍ਤਿ, ਨ ਹਿ ਏਤੇ ਕੋਲ਼ਾਪਰੁਕ੍ਖਾ, ਨ ਚ ਵਮ੍ਮਿਕਾ ਅਲ੍ਲਮਂਸਸਰੀਰਾਵ, ਤਸ੍ਮਾ ਏਤੇਪਿ ਕਾਮਸੁਖਂ ਸਾਦਿਯਨ੍ਤਿ, ਕਾਮਂ ਸੇਵਨ੍ਤੀ’’ਤਿ. ਸਤ੍ਥਾ ਆਗਨ੍ਤ੍ਵਾ ‘‘ਕਾਯ ਨੁਤ੍ਥ, ਭਿਕ੍ਖਵੇ, ਏਤਰਹਿ ਕਥਾਯ ਸਨ੍ਨਿਸਿਨ੍ਨਾ’’ਤਿ ਪੁਚ੍ਛਿਤ੍ਵਾ ‘‘ਇਮਾਯ ਨਾਮਾ’’ਤਿ ਵੁਤ੍ਤੇ, ‘‘ਨ, ਭਿਕ੍ਖਵੇ, ਖੀਣਾਸਵਾ ਕਾਮਸੁਖਂ ਸਾਦਿਯਨ੍ਤਿ, ਨ ਕਾਮਂ ਸੇਵਨ੍ਤਿ. ਯਥਾ ਹਿ ਪਦੁਮਪਤ੍ਤੇ ਪਤਿਤਂ ਉਦਕਬਿਨ੍ਦੁ, ਨ ਵਿਲਿਮ੍ਪਤਿ, ਨ ਸਣ੍ਠਾਤਿ, ਵਿਨਿਵਤ੍ਤੇਤ੍ਵਾ ਪਤਤੇਵ, ਯਥਾ ਚ ਆਰਗ੍ਗੇ ਸਾਸਪੋ ਨ ਵਿਲਿਮ੍ਪਤਿ, ਨ ਸਣ੍ਠਾਤਿ, ਵਿਨਿਵਤ੍ਤੇਤ੍ਵਾ ਪਤਤੇਵ, ਏਵਂ ਖੀਣਾਸਵਸ੍ਸ ਚਿਤ੍ਤੇ ਦੁਵਿਧੋਪਿ ਕਾਮੋ ਨ ਵਿਲਿਮ੍ਪਤਿ, ਨ ਸਣ੍ਠਾਤੀ’’ਤਿ ਅਨੁਸਨ੍ਧਿਂ ਘਟੇਤ੍ਵਾ ਧਮ੍ਮਂ ਦੇਸੇਨ੍ਤੋ ਇਮਂ ਬ੍ਰਾਹ੍ਮਣਵਗ੍ਗੇ ਗਾਥਮਾਹ –

‘‘ਵਾਰਿ ਪੋਕ੍ਖਰਪਤ੍ਤੇਵ, ਆਰਗ੍ਗੇਰਿਵ ਸਾਸਪੋ;

ਯੋ ਨ ਲਿਮ੍ਪਤਿ ਕਾਮੇਸੁ, ਤਮਹਂ ਬ੍ਰੂਮਿ ਬ੍ਰਾਹ੍ਮਣ’’ਨ੍ਤਿ. (ਧ. ਪ. ੪੦੧);

ਇਮਿਸ੍ਸਾ ਅਤ੍ਥੋ ਬ੍ਰਾਹ੍ਮਣਵਗ੍ਗੇਯੇਵ ਆਵਿ ਭਵਿਸ੍ਸਤਿ. ਸਤ੍ਥਾ ਪਨ ਰਾਜਾਨਂ ਪਸੇਨਦਿਕੋਸਲਂ ਪਕ੍ਕੋਸਾਪੇਤ੍ਵਾ, ‘‘ਮਹਾਰਾਜ, ਇਮਸ੍ਮਿਂ ਸਾਸਨੇ ਯਥੇਵ ਕੁਲਪੁਤ੍ਤਾ, ਏਵਂ ਕੁਲਧੀਤਰੋਪਿ ਮਹਨ੍ਤਂ ਞਾਤਿਗਣਞ੍ਚ ਭੋਗਕ੍ਖਨ੍ਧਞ੍ਚ ¶ ਪਹਾਯ ਪਬ੍ਬਜਿਤ੍ਵਾ ਅਰਞ੍ਞੇ ਵਿਹਰਨ੍ਤਿ. ਤਾ ਏਵਂ ਵਿਹਰਮਾਨਾ ਰਾਗਰਤ੍ਤਾ ਪਾਪਪੁਗ੍ਗਲਾ ਓਮਾਨਾਤਿਮਾਨਵਸੇਨ ਵਿਹੇਠੇਨ੍ਤਿਪਿ, ਬ੍ਰਹ੍ਮਚਰਿਯਨ੍ਤਰਾਯਮ੍ਪਿ ਪਾਪੇਨ੍ਤਿ, ਤਸ੍ਮਾ ਭਿਕ੍ਖੁਨਿਸਙ੍ਘਸ੍ਸ ਅਨ੍ਤੋਨਗਰੇ ਵਸਨਟ੍ਠਾਨਂ ਕਾਤੁਂ ¶ ਵਟ੍ਟਤੀ’’ਤਿ. ਰਾਜਾ ‘‘ਸਾਧੂ’’ਤਿ ਸਮ੍ਪਟਿਚ੍ਛਿਤ੍ਵਾ ਨਗਰਸ੍ਸ ¶ ਏਕਪਸ੍ਸੇ ਭਿਕ੍ਖੁਨਿਸਙ੍ਘਸ੍ਸ ਵਸਨਟ੍ਠਾਨਂ ਕਾਰਾਪੇਸਿ. ਤਤੋ ਪਟ੍ਠਾਯ ਭਿਕ੍ਖੁਨਿਯੋ ਅਨ੍ਤੋਗਾਮੇਯੇਵ ਵਸਨ੍ਤੀਤਿ.

ਮਾਸੇ ਮਾਸੇਤਿ ਇਮਂ ਧਮ੍ਮਦੇਸਨਂ ਸਤ੍ਥਾ ਵੇਲ਼ੁਵਨੇ ਵਿਹਰਨ੍ਤੋ ਜਮ੍ਬੁਕਂ ਆਜੀਵਕਂ ਆਰਬ੍ਭ ਕਥੇਸਿ.

ਅਤੀਤੇ ਕਿਰ ਕਸ੍ਸਪਸਮ੍ਮਾਸਮ੍ਬੁਦ੍ਧਕਾਲੇ ਗਾਮਵਾਸੀ ਏਕੋ ਕੁਟੁਮ੍ਬਿਕੋ ਏਕਸ੍ਸ ਥੇਰਸ੍ਸ ਵਿਹਾਰਂ ਕਤ੍ਵਾ ਤਂ ਤਤ੍ਥ ਵਿਹਰਨ੍ਤਂ ਚਤੂਹਿ ਪਚ੍ਚਯੇਹਿ ਉਪਟ੍ਠਹਿ. ਥੇਰੋ ਤਸ੍ਸ ਗੇਹੇ ਨਿਬਦ੍ਧਂ ਭੁਞ੍ਜਤਿ. ਅਥੇਕੋ ਖੀਣਾਸਵੋ ਭਿਕ੍ਖੁ ਦਿਵਾ ਪਿਣ੍ਡਾਯ ਚਰਨ੍ਤੋ ਤਸ੍ਸ ਗੇਹਦ੍ਵਾਰਂ ਪਾਪੁਣਿ. ਕੁਟੁਮ੍ਬਿਕੋ ਤਂ ਦਿਸ੍ਵਾ ਤਸ੍ਸ ਇਰਿਯਾਪਥੇ ਪਸਨ੍ਨੋ ਗੇਹਂ ਪਵੇਸੇਤ੍ਵਾ ਸਕ੍ਕਚ੍ਚਂ ਪਣੀਤੇਨ ਭੋਜਨੇਨ ਪਰਿਵਿਸਿਤ੍ਵਾ, ‘‘ਭਨ੍ਤੇ, ਇਮਂ ਸਾਟਕਂ ਰਜਿਤ੍ਵਾ ਨਿਵਾਸੇਯ੍ਯਾਥਾ’’ਤਿ ਮਹਨ੍ਤਂ ਸਾਟਕਂ ਦਤ੍ਵਾ, ‘‘ਭਨ੍ਤੇ, ਕੇਸਾ ¶ ਵੋ ਦੀਘਾ, ਤੁਮ੍ਹਾਕਂ ਕੇਸੋਰੋਪਨਤ੍ਥਾਯ ਨ੍ਹਾਪਿਤਂ ਆਨੇਸ੍ਸਾਮਿ, ਸਯਨਤ੍ਥਾਯ ਚ ਵੋ ਮਞ੍ਚਕਂ ਗਾਹਾਪੇਤ੍ਵਾ ਆਗਮਿਸ੍ਸਾਮੀ’’ਤਿ ਆਹ. ਨਿਬਦ੍ਧਂ ਗੇਹੇ ਭੁਞ੍ਜਨ੍ਤੋ ਕੁਲੂਪਕੋ ਭਿਕ੍ਖੁ ਤਂ ਤਸ੍ਸ ਸਕ੍ਕਾਰਂ ਦਿਸ੍ਵਾ ਚਿਤ੍ਤਂ ਪਸਾਦੇਤੁਂ ਨਾਸਕ੍ਖਿ, ‘‘ਅਯਂ ਤਂ ਮੁਹੁਤ੍ਤਂ ਦਿਟ੍ਠਕਸ੍ਸ ਏਵਰੂਪਂ ਸਕ੍ਕਾਰਂ ਕਰੋਤਿ, ਨਿਬਦ੍ਧਂ ਗੇਹੇ ਭੁਞ੍ਜਨ੍ਤਸ੍ਸ ਪਨ ਮਯ੍ਹਂ ਨ ਕਰੋਤੀ’’ਤਿ ਚਿਨ੍ਤੇਤ੍ਵਾ ਵਿਹਾਰਂ ਅਗਮਾਸਿ. ਇਤਰੋਪਿ ਤੇਨੇਵ ਸਦ੍ਧਿਂ ਗਨ੍ਤ੍ਵਾ ਕੁਟੁਮ੍ਬਿਕੇਨ ਦਿਨ੍ਨਸਾਟਕਂ ਰਜਿਤ੍ਵਾ ਨਿਵਾਸੇਸਿ. ਕੁਟਮ੍ਬਿਕੋਪਿ ਨ੍ਹਾਪਿਤਂ ਆਦਾਯ ਗਨ੍ਤ੍ਵਾ ਥੇਰਸ੍ਸ ਕੇਸੇ ਓਹਾਰਾਪੇਤ੍ਵਾ ਮਞ੍ਚਕਂ ਅਤ੍ਥਰਾਪੇਤ੍ਵਾ, ‘‘ਭਨ੍ਤੇ, ਇਮਸ੍ਮਿਂਯੇਵ ਮਞ੍ਚਕੇ ਸਯਥਾ’’ਤਿ ਵਤ੍ਵਾ ਦ੍ਵੇਪਿ ਥੇਰੇ ਸ੍ਵਾਤਨਾਯ ਨਿਮਨ੍ਤੇਤ੍ਵਾ ਪਕ੍ਕਾਮਿ.

ਨੇਵਾਸਿਕੋ ਤਸ੍ਸ ਤਂ ਸਕ੍ਕਾਰਂ ਕਯਿਰਮਾਨਂ ਅਧਿਵਾਸੇਤੁਂ ਨਾਸਕ੍ਖਿ. ਅਥਸ੍ਸ ਸੋ ਸਾਯਂ ਥੇਰਸ੍ਸ ਨਿਪਨ੍ਨਟ੍ਠਾਨਂ ਗਨ੍ਤ੍ਵਾ ਚਤੂਹਾਕਾਰੇਹਿ ਥੇਰਂ ਅਕ੍ਕੋਸਿ, ‘‘ਆਵੁਸੋ, ਆਗਨ੍ਤੁਕ ਕੁਟੁਮ੍ਬਿਕਸ੍ਸ ਤੇ ਗੇਹੇ ਭਤ੍ਤਂ ਭੁਞ੍ਜਨਤੋ ਵਰਤਰਂ ਮੀਲ਼੍ਹਂ ਖਾਦਿਤੁਂ, ਕੁਟੁਮ੍ਬਿਕੇਨ ਆਨੀਤਨ੍ਹਾਪਿਤੇਨ ਕੇਸੋਹਾਰਾਪਨਤੋ ਵਰਤਰਂ ਤਾਲਟ੍ਠਿਕੇਨ ਕੇਸੇ ਲੁਞ੍ਚਾਪੇਤੁਂ. ਕੁਟੁਮ੍ਬਿਕੇਨ ਦਿਨ੍ਨਸਾਟਕਨਿਵਾਸਨਤੋ ਵਰਤਰਂ ਨਗ੍ਗੇਨ ਵਿਚਰਿਤੁਂ, ਕੁਟੁਮ੍ਬਿਕੇਨ ਆਭਤਮਞ੍ਚਕੇ ਨਿਪਜ੍ਜਨਤੋ ਵਰਤਰਂ ¶ ਭੂਮਿਯਂ ਨਿਪਜ੍ਜਿਤੁ’’ਨ੍ਤਿ. ਥੇਰੋਪਿ ‘‘ਮਾ ਏਸ ਬਾਲੋ ਮਂ ਨਿਸ੍ਸਾਯ ਨਸ੍ਸੀ’’ਤਿ ਨਿਮਨ੍ਤਨਂ ਅਨਾਦਿਯਿਤ੍ਵਾ ਪਾਤੋਵ ਉਟ੍ਠਾਯ ਯਥਾਸੁਖਂ ਅਗਮਾਸਿ ¶ . ਨੇਵਾਸਿਕੋਪਿ ਪਾਤੋਵ ਵਿਹਾਰੇ ਕਤ੍ਤਬ੍ਬਵਤ੍ਤਂ ਕਤ੍ਵਾ ਭਿਕ੍ਖਾਚਾਰਵੇਲਾਯ ¶ ‘‘ਇਦਾਨਿਪਿ ਆਗਨ੍ਤੁਕੋ ਨਿਦ੍ਦਾਯਤਿ, ਘਣ੍ਡਿਕਸਦ੍ਦੇਨ ਪਬੁਜ੍ਝੇਯ੍ਯਾ’’ਤਿ ਸਞ੍ਞਾਯ ਨਖਪਿਟ੍ਠੇਨੇਵ ਘਣ੍ਡਿਂ ਪਹਰਿਤ੍ਵਾ ਗਾਮਂ ਪਿਣ੍ਡਾਯ ਪਾਵਿਸਿ. ਕੁਟੁਮ੍ਬਿਕੋਪਿ ਸਕ੍ਕਾਰਂ ਕਤ੍ਵਾ ਥੇਰਾਨਂ ਆਗਮਨਮਗ੍ਗਂ ਓਲੋਕੇਨ੍ਤੋ ਨੇਵਾਸਿਕਂ ਦਿਸ੍ਵਾ, ‘‘ਭਨ੍ਤੇ, ਥੇਰੋ ਕੁਹਿ’’ਨ੍ਤਿ ਪੁਚ੍ਛਿ. ਅਥ ਨਂ ਨੇਵਾਸਿਕੋ ‘‘ਮਾ, ਆਵੁਸੋ, ਕਿਞ੍ਚਿ ਅਵਚ, ਤੁਯ੍ਹਂ ਕੁਲੂਪਕੋ ਹਿਯ੍ਯੋ, ਤਵ ਨਿਕ੍ਖਨ੍ਤਵੇਲਾਯ ਓਵਰਕਂ ਪਵਿਸਿਤ੍ਵਾ ਨਿਦ੍ਦਂ ਓਕ੍ਕਨ੍ਤੋ ਪਾਤੋਵ ਉਟ੍ਠਾਯ ਮਮ ਵਿਹਾਰਸਮ੍ਮਜ੍ਜਨਸਦ੍ਦਮ੍ਪਿ ਪਾਨੀਯਘਟਪਰਿਭੋਜਨੀਯਘਟੇਸੁ ਉਦਕਸਿਞ੍ਚਨਸਦ੍ਦਮ੍ਪਿ ਘਣ੍ਡਿਕਸਦ੍ਦਮ੍ਪਿ ਕਰੋਨ੍ਤਸ੍ਸ ਨ ਜਾਨਾਤੀ’’ਤਿ ਆਹ. ਕੁਟੁਮ੍ਬਿਕੋ ਚਿਨ੍ਤੇਸਿ – ‘‘ਤਾਦਿਸਾਯ ਇਰਿਯਾਪਥਸਮ੍ਪਤ੍ਤਿਯਾ ਸਮਨ੍ਨਾਗਤਸ੍ਸ ਮੇ ਅਯ੍ਯਸ੍ਸ ਯਾਵ ਇਮਮ੍ਹਾ ਕਾਲਾ ਨਿਦ੍ਦਾਯਨਂ ਨਾਮ ਨਤ੍ਥਿ, ਮਂ ਪਨ ਤਸ੍ਸ ਸਕ੍ਕਾਰਂ ਕਰੋਨ੍ਤਂ ਦਿਸ੍ਵਾ ਅਦ੍ਧਾ ਇਮਿਨਾ ਭਦਨ੍ਤੇਨ ਕਿਞ੍ਚਿ ਵੁਤ੍ਤਂ ਭਵਿਸ੍ਸਤੀ’’ਤਿ. ਸੋ ਅਤ੍ਤਨੋ ਪਣ੍ਡਿਤਭਾਵੇਨ ਤਂ ਸਕ੍ਕਚ੍ਚਂ ਭੋਜੇਤ੍ਵਾ ਤਸ੍ਸ ਪਤ੍ਤਂ ਸਾਧੁਕਂ ਧੋਵਿਤ੍ਵਾ ਨਾਨਗ੍ਗਰਸਭੋਜਨਸ੍ਸ ਪੂਰੇਤ੍ਵਾ, ‘‘ਭਨ੍ਤੇ, ਸਚੇ ਮੇ ਅਯ੍ਯਂ ਪਸ੍ਸੇਯ੍ਯਾਥ, ਇਮਮਸ੍ਸ ਪਿਣ੍ਡਪਾਤਂ ਦਦੇਯ੍ਯਾਥਾ’’ਤਿ ਆਹ.

ਇਤਰੋ ਤਂ ਗਹੇਤ੍ਵਾਵ ਚਿਨ੍ਤੇਸਿ – ‘‘ਸਚੇ ਸੋ ਏਵਰੂਪਂ ਪਿਣ੍ਡਪਾਤਂ ਭੁਞ੍ਜਿਸ੍ਸਤਿ, ਇਮਸ੍ਮਿਂਯੇਵ ਠਾਨੇ ਪਲੁਦ੍ਧੋ ਭਵਿਸ੍ਸਤੀ’’ਤਿ ਅਨ੍ਤਰਾਮਗ੍ਗੇ ਤਂ ਪਿਣ੍ਡਪਾਤਂ ਛਡ੍ਡੇਤ੍ਵਾ ਥੇਰਸ੍ਸ ਵਸਨਟ੍ਠਾਨਂ ਗਨ੍ਤ੍ਵਾ ਤਂ ਤਤ੍ਥ ਓਲੋਕੇਨ੍ਤੋ ਨ ਅਦ੍ਦਸ. ਅਥ ਨਂ ਏਤ੍ਤਕਸ੍ਸ ਕਮ੍ਮਸ੍ਸ ਕਤਤ੍ਤਾ ਵੀਸਤਿਵਸ੍ਸਸਹਸ੍ਸਾਨਿ ¶ ਕਤੋਪਿ ਸਮਣਧਮ੍ਮੋ ਰਕ੍ਖਿਤੁਂ ਨਾਸਕ੍ਖਿ. ਆਯੁਪਰਿਯੋਸਾਨੇ ਪਨ ਕਾਲਂ ਕਤ੍ਵਾ ਅਵੀਚਿਮ੍ਹਿ ਨਿਬ੍ਬਤ੍ਤਿਤ੍ਵਾ ਏਕਂ ਬੁਦ੍ਧਨ੍ਤਰਂ ਮਹਾਦੁਕ੍ਖਂ ਅਨੁਭਵਿਤ੍ਵਾ ਇਮਸ੍ਮਿਂ ਬੁਦ੍ਧੁਪ੍ਪਾਦੇ ਰਾਜਗਹਨਗਰੇ ਏਕਸ੍ਮਿਂ ਬਹ੍ਵਨ੍ਨਪਾਨੇ ਕੁਲਘਰੇ ਨਿਬ੍ਬਤ੍ਤਿ. ਸੋ ਪਦਸਾ ਗਮਨਕਾਲਤੋ ਪਟ੍ਠਾਯ ਨੇਵ ਸਯਨੇ ਸਯਿਤੁਂ, ਨ ਭਤ੍ਤਂ ਭੁਞ੍ਜਿਤੁਂ ਇਚ੍ਛਤਿ, ਅਤ੍ਤਨੋ ਸਰੀਰਵਲਞ੍ਜਮੇਵ ਖਾਦਤਿ. ‘‘ਬਾਲਤਾਯ ਅਜਾਨਨ੍ਤੋ ਕਰੋਤੀ’’ਤਿ ਤਂ ਪੋਸਯਿਂਸੁ. ਮਹਲ੍ਲਕਕਾਲੇਪਿ ਵਤ੍ਥਂ ਨਿਵਾਸੇਤੁਂ ਨ ਇਚ੍ਛਤਿ, ਨਗ੍ਗੋਵ ਵਿਚਰਤਿ, ਭੂਮਿਯਂ ਸਯਤਿ, ਅਤ੍ਤਨੋ ਸਰੀਰਵਲਞ੍ਜਮੇਵ ਖਾਦਤਿ. ਅਥਸ੍ਸ ਮਾਤਾਪਿਤਰੋ ‘‘ਨਾਯਂ ਕੁਲਘਰਸ੍ਸ ਅਨੁਚ੍ਛਵਿਕੋ, ਕੇਵਲਂ ਅਲਜ੍ਜਨਕੋ ਆਜੀਵਕਾਨਂ ਏਸ ਅਨੁਚ੍ਛਵਿਕੋ’’ਤਿ ਤੇਸਂ ਸਨ੍ਤਿਕਂ ਨੇਤ੍ਵਾ ‘‘ਇਮਂ ਦਾਰਕਂ ਪਬ੍ਬਾਜੇਥਾ’’ਤਿ ਅਦਂਸੁ. ਅਥ ਨਂ ਤੇ ਪਬ੍ਬਾਜੇਸੁਂ. ਪਬ੍ਬਾਜੇਨ੍ਤਾ ਚ ¶ ਪਨ ਗਲਪ੍ਪਮਾਣੇ ਆਵਾਟੇ ਠਪੇਤ੍ਵਾ ਦ੍ਵਿਨ੍ਨਂ ਅਂਸਕੂਟਾਨਂ ਉਪਰਿਂ ਪਦਰਾਨਿ ਦਤ੍ਵਾ ਤੇਸਂ ਉਪਰਿ ਨਿਸੀਦਿਤ੍ਵਾ ਤਾਲਟ੍ਠਿਖਣ੍ਡੇਨ ਕੇਸੇ ਲੁਞ੍ਚਿਂਸੁ. ਅਥ ਨੇ ਤਸ੍ਸ ਮਾਤਾਪਿਤਰੋ ਸ੍ਵਾਤਨਾਯ ਨਿਮਨ੍ਤੇਤ੍ਵਾ ਪਕ੍ਕਮਿਂਸੁ.

ਪੁਨਦਿਵਸੇ ਆਜੀਵਕਾ ‘‘ਏਹਿ, ਗਾਮਂ ਪਵਿਸਿਸ੍ਸਾਮਾ’’ਤਿ ਤਂ ਵਦਿਂਸੁ. ਸੋ ‘‘ਗਚ੍ਛਥ ਤੁਮ੍ਹੇ, ਅਹਂ ਇਧੇਵ ਭਵਿਸ੍ਸਾਮੀ’’ਤਿ ਨ ਇਚ੍ਛਿ. ਅਥ ਨਂ ਪੁਨਪ੍ਪੁਨਂ ਵਤ੍ਵਾ ਅਨਿਚ੍ਛਮਾਨਂ ਓਹਾਯ ਅਗਮਂਸੁ. ਸੋਪਿ ਤੇਸਂ ਗਤਭਾਵਂ ਞਤ੍ਵਾ ਵਚ੍ਚਕੁਟਿਯਾ ਪਦਰਂ ਵਿਵਰਿਤ੍ਵਾ ਓਰੁਯ੍ਹ ਉਭੋਹਿ ਹਤ੍ਥੇਹਿ ਆਲੋਪਂ ¶ ਆਲੋਪਂ ਕਤ੍ਵਾ ਗੂਥਂ ਖਾਦਿ ¶ . ਆਜੀਵਕਾ ਤਸ੍ਸ ਅਨ੍ਤੋਗਾਮਤੋ ਆਹਾਰਂ ਪਹਿਣਿਂਸੁ. ਤਮ੍ਪਿ ਨ ਇਚ੍ਛਿ. ਪੁਨਪ੍ਪੁਨਂ ਵੁਚ੍ਚਮਾਨੋਪਿ ‘‘ਨ ਮੇ ਇਮਿਨਾ ਅਤ੍ਥੋ. ਲਦ੍ਧੋ ਮੇ ਆਹਾਰੋ’’ਤਿ ਆਹ. ‘‘ਕਹਂ ਲਦ੍ਧੋ’’ਤਿ? ‘‘ਇਧੇਵ ਲਦ੍ਧੋ’’ਤਿ. ਏਵਂ ਦੁਤਿਯੇ ਤਤਿਯੇ ਚਤੁਤ੍ਥੇਪਿ ਦਿਵਸੇ ਤੇਹਿ ਬਹੁਮ੍ਪਿ ਵੁਚ੍ਚਮਾਨੋ ‘‘ਅਹਂ ਇਧੇਵ ਭਵਿਸ੍ਸਾਮੀ’’ਤਿ ਗਾਮਂ ਗਨ੍ਤੁਂ ਨ ਇਚ੍ਛਿ. ਆਜੀਵਕਾ ‘‘ਅਯਂ ਦਿਵਸੇ ਦਿਵਸੇ ਨੇਵ ਗਾਮਂ ਪਵਿਸਿਤੁਂ ਇਚ੍ਛਤਿ, ਨ ਅਮ੍ਹੇਹਿ ਪਹਿਤਾਹਾਰਂ ਆਹਰਿਤੁਂ ਇਚ੍ਛਤਿ, ‘ਇਧੇਵ ਮੇ ਲਦ੍ਧੋ’ਤਿ ਵਦਤਿ, ਕਿਂ ਨੁ ਖੋ ਕਰੋਤਿ, ਪਰਿਗ੍ਗਣ੍ਹਿਸ੍ਸਾਮ ਨ’’ਨ੍ਤਿ ਗਾਮਂ ਪਵਿਸਨ੍ਤਾ ਏਕਂ ਦ੍ਵੇ ਜਨੇ ਤਸ੍ਸ ਪਰਿਗ੍ਗਣ੍ਹਨਤ੍ਥਂ ਓਹਾਯ ਗਮਿਂਸੁ. ਤੇ ਪਚ੍ਛਤੋ ਗਚ੍ਛਨ੍ਤਾ ਵਿਯ ਹੁਤ੍ਵਾ ਨਿਲੀਯਿਂਸੁ. ਸੋਪਿ ਤੇਸਂ ਗਤਭਾਵਂ ਞਤ੍ਵਾ ਪੁਰਿਮਨਯੇਨੇਵ ਵਚ੍ਚਕੁਟਿਂ ਓਰੁਯ੍ਹ ਗੂਥਂ ਖਾਦਿ.

ਇਤਰੇ ਤਸ੍ਸ ਕਿਰਿਯਂ ਦਿਸ੍ਵਾ ਆਜੀਵਕਾਨਂ ਆਰੋਚਯਿਂਸੁ. ਤਂ ਸੁਤ੍ਵਾ ਆਜੀਵਕਾ ‘‘ਅਹੋ ਭਾਰਿਯਂ ਕਮ੍ਮਂ, ਸਚੇ ਸਮਣਸ੍ਸ ਗੋਤਮਸ੍ਸ ਸਾਵਕਾ ਜਾਨੇਯ੍ਯੁਂ, ‘ਆਜੀਵਕਾ ਗੂਥਂ ਖਾਦਮਾਨਾ ਵਿਚਰਨ੍ਤੀ’ਤਿ ਅਮ੍ਹਾਕਂ ਅਕਿਤ੍ਤਿਂ ਪਕਾਸੇਯ੍ਯੁਂ, ਨਾਯਂ ਅਮ੍ਹਾਕਂ ਅਨੁਚ੍ਛਵਿਕੋ’’ਤਿ ਤਂ ਅਤ੍ਤਨੋ ਸਨ੍ਤਿਕਾ ਨੀਹਰਿਂਸੁ. ਸੋ ਤੇਹਿ ਨੀਹਰਿਤੋ ਮਹਾਜਨਸ੍ਸ ਉਚ੍ਚਾਰਕਰਣਟ੍ਠਾਨੇ ਪਤ੍ਥਰਿਤੋ ਏਕੋ ਪਿਟ੍ਠਿਪਾਸਾਣੋ ਅਤ੍ਥਿ. ਤਸ੍ਮਿਂ ਮਹਨ੍ਤਂ ਸੋਣ੍ਡਿ, ਪਿਟ੍ਠਿਪਾਸਾਣਂ ਨਿਸ੍ਸਾਯ ਮਹਾਜਨਸ੍ਸ ਉਚ੍ਚਾਰਕਰਣਟ੍ਠਾਨਂ. ਸੋ ਤਤ੍ਥ ਗਨ੍ਤ੍ਵਾ ਰਤ੍ਤਿਂ ਗੂਥਂ ਖਾਦਿਤ੍ਵਾ ਮਹਾਜਨਸ੍ਸ ਸਰੀਰਵਲਞ੍ਜਨਤ੍ਥਾਯ ਆਗਮਨਕਾਲੇ ਏਕੇਨ ਹਤ੍ਥੇਨ ਪਾਸਾਣਸ੍ਸ ਏਕਂ ਅਨ੍ਤਂ ਓਲੁਬ੍ਭ ¶ ਏਕਂ ਪਾਦਂ ਉਕ੍ਖਿਪਿਤ੍ਵਾ ਜਣ੍ਣੁਕੇ ਠਪੇਤ੍ਵਾ ਉਦ੍ਧਂਵਾਤਾਭਿਮੁਖੋ ਮੁਖਂ ਵਿਵਰਿਤ੍ਵਾ ਤਿਟ੍ਠਤਿ. ਮਹਾਜਨੋ ਤਂ ਦਿਸ੍ਵਾ ਉਪਸਙ੍ਕਮਿਤ੍ਵਾ ਵਨ੍ਦਿਤ੍ਵਾ, ‘‘ਭਨ੍ਤੇ, ਕਸ੍ਮਾ ਅਯ੍ਯੋ ਮੁਖਂ ਵਿਵਰਿਤ੍ਵਾ ਠਿਤੋ’’ਤਿ ਪੁਚ੍ਛਤਿ. ‘‘ਅਹਂ ਵਾਤਭਕ੍ਖੋ, ਅਞ੍ਞੋ ਮੇ ਆਹਾਰੋ ਨਤ੍ਥੀ’’ਤਿ. ਅਥ ‘‘ਕਸ੍ਮਾ ਏਕਂ ਪਾਦਂ ਜਣ੍ਣੁਕੇ ਕਤ੍ਵਾ ਠਿਤੋਸਿ, ਭਨ੍ਤੇ’’ਤਿ? ‘‘ਅਹਂ ਉਗ੍ਗਤਪੋ ¶ ਘੋਰਤਪੋ, ਮਯਾ ਦ੍ਵੀਹਿ ਪਾਦੇਹਿ ਅਕ੍ਕਨ੍ਤਾ ਪਥਵੀ ਕਮ੍ਪਤਿ, ਤਸ੍ਮਾ ਏਕਂ ਪਾਦਂ ਉਕ੍ਖਿਪਿਤ੍ਵਾ ਜਣ੍ਣੁਕੇ ਠਪੇਤ੍ਵਾ ਠਿਤੋਮ੍ਹਿ. ਅਹਞ੍ਹਿ ਰਤ੍ਤਿਨ੍ਦਿਵਂ ਠਿਤਕੋਵ ਵੀਤਿਨਾਮੇਮਿ, ਨ ਨਿਸੀਦਾਮਿ, ਨ ਨਿਪਜ੍ਜਾਮੀ’’ਤਿ. ਮਨੁਸ੍ਸਾ ਨਾਮ ਯੇਭੁਯ੍ਯੇਨ ਵਚਨਮਤ੍ਤਮੇਵ ਸਦ੍ਦਹਨ੍ਤਿ, ਤਸ੍ਮਾ ‘‘ਅਹੋ ਅਚ੍ਛਰਿਯਂ, ਏਵਰੂਪਾਪਿ ਨਾਮ ਤਪਸ੍ਸਿਨੋ ਹੋਨ੍ਤਿ, ਨ ਨੋ ਏਵਰੂਪਾ ਦਿਟ੍ਠਪੁਬ੍ਬਾ’’ਤਿ ਯੇਭੁਯ੍ਯੇਨ ਅਙ੍ਗਮਗਧਵਾਸਿਨੋ ਸਙ੍ਖੁਭਿਤ੍ਵਾ ਉਪਸਙ੍ਕਮਿਤ੍ਵਾ ਮਾਸੇ ਮਾਸੇ ਮਹਨ੍ਤਂ ਸਕ੍ਕਾਰਂ ਅਭਿਹਰਨ੍ਤਿ. ਸੋ ‘‘ਅਹਂ ਵਾਤਮੇਵ ਭਕ੍ਖਾਮਿ, ਨ ਅਞ੍ਞਂ ਆਹਾਰਂ. ਅਞ੍ਞਞ੍ਹਿ ਮੇ ਖਾਦਨ੍ਤਸ੍ਸ ਤਪੋ ਨਸ੍ਸਤੀ’’ਤਿ ਤੇਹਿ ਅਭਿਹਟਂ ਨ ਕਿਞ੍ਚਿ ਇਚ੍ਛਤਿ. ਮਨੁਸ੍ਸਾ ‘‘ਮਾ ਨੋ, ਭਨ੍ਤੇ, ਨਾਸੇਥ, ਤੁਮ੍ਹਾਦਿਸੇਨ ਘੋਰਤਪੇਨ ਪਰਿਭੋਗੇ ਕਤੇ ਅਮ੍ਹਾਕਂ ਦੀਘਰਤ੍ਤਂ ਹਿਤਾਯ ਸੁਖਾਯ ਸਂਵਤ੍ਤਤੀ’’ਤਿ ਪੁਨਪ੍ਪੁਨਂ ਯਾਚਨ੍ਤਿ. ਤਸ੍ਸ ਅਞ੍ਞੋ ਆਹਾਰੋ ਨ ਰੁਚ੍ਚਤਿ. ਮਹਾਜਨਸ੍ਸ ਪਨ ਯਾਚਨਾਯ ਪੀਲ਼ਿਤੋ ਤੇਹਿ ਆਭਤਾਨਿ ਸਪ੍ਪਿਫਾਣਿਤਾਦੀਨਿ ਕੁਸਗ੍ਗੇਨ ਜਿਵ੍ਹਗ੍ਗੇ ਠਪੇਤ੍ਵਾ ‘‘ਗਚ੍ਛਥ, ਅਲਂ ¶ ਵੋ ਏਤ੍ਤਕਂ ਹਿਤਾਯ ਸੁਖਾਯ ਚਾ’’ਤਿ ਉਯ੍ਯੋਜੇਸਿ. ਏਵਂ ਸੋ ਪਞ੍ਚਪਞ੍ਞਾਸ ਵਸ੍ਸਾਨਿ ਨਗ੍ਗੋ ਗੂਥਂ ਖਾਦਨ੍ਤੋ ਕੇਸੇ ਲੁਞ੍ਚਨ੍ਤੋ ਭੂਮਿਯਂ ਸਯਮਾਨੋ ਵੀਤਿਨਾਮੇਸਿ.

ਬੁਦ੍ਧਾਨਮ੍ਪਿ ¶ ਖੋ ਪਚ੍ਚੂਸਕਾਲੇ ਲੋਕਵੋਲੋਕਨਂ ਅਵਿਜਹਿਤਮੇਵ ਹੋਤਿ. ਤਸ੍ਮਾ ਏਕਦਿਵਸਂ ਭਗਵਤੋ ਪਚ੍ਚੂਸਸਮਯੇ ਲੋਕਂ ਵੋਲੋਕੇਨ੍ਤਸ੍ਸ ਅਯਂ ਜਮ੍ਬੁਕਾਜੀਵਕੋ ਞਾਣਜਾਲਸ੍ਸ ਅਨ੍ਤੋ ਪਞ੍ਞਾਯਿ. ਸਤ੍ਥਾ ‘‘ਕਿਂ ਨੁ ਖੋ ਭਵਿਸ੍ਸਤੀ’’ਤਿ ਆਵਜ੍ਜੇਤ੍ਵਾ ਤਸ੍ਸ ਸਹ ਪਟਿਸਮ੍ਭਿਦਾਹਿ ਅਰਹਤ੍ਤਸ੍ਸੂਪਨਿਸ੍ਸਯਂ ਦਿਸ੍ਵਾ ‘‘ਅਹਂ ਏਤਂ ਆਦਿਂ ਕਤ੍ਵਾ ਏਕਂ ਗਾਥਂ ਭਾਸਿਸ੍ਸਾਮਿ, ਗਾਥਾਵਸਾਨੇ ਚਤੁਰਾਸੀਤਿਯਾ ਪਾਣਸਹਸ੍ਸਾਨਂ ਧਮ੍ਮਾਭਿਸਮਯੋ ਭਵਿਸ੍ਸਤਿ. ਇਮਂ ਕੁਲਪੁਤ੍ਤਂ ਨਿਸ੍ਸਾਯ ਮਹਾਜਨੋ ਸੋਤ੍ਥਿਭਾਵਂ ਪਾਪੁਣਿਸ੍ਸਤੀ’’ਤਿ ਞਤ੍ਵਾ ਪੁਨਦਿਵਸੇ ਰਾਜਗਹੇ ਪਿਣ੍ਡਾਯ ਚਰਿਤ੍ਵਾ ਪਿਣ੍ਡਪਾਤਪਟਿਕ੍ਕਨ੍ਤੋ ਆਨਨ੍ਦਤ੍ਥੇਰਂ ਆਮਨ੍ਤੇਸਿ – ‘‘ਆਨਨ੍ਦ, ਜਮ੍ਬੁਕਾਜੀਵਕਸ੍ਸ ਸਨ੍ਤਿਕਂ ਗਮਿਸ੍ਸਾਮੀ’’ਤਿ. ‘‘ਭਨ੍ਤੇ, ਕਿਂ ਤੁਮ੍ਹੇਯੇਵ ਗਮਿਸ੍ਸਥਾ’’ਤਿ? ‘‘ਆਮ, ਅਹਮੇਵਾ’’ਤਿ ਏਵਂ ਵਤ੍ਵਾ ਸਤ੍ਥਾ ਵਡ੍ਢਮਾਨਕਚ੍ਛਾਯਾਯ ਤਸ੍ਸ ਸਨ੍ਤਿਕਂ ਪਾਯਾਸਿ.

ਦੇਵਤਾ ਚਿਨ੍ਤਯਿਂਸੁ – ‘‘ਸਤ੍ਥਾ ਸਾਯਂ ਜਮ੍ਬੁਕਾਜੀਵਕਸ੍ਸ ਸਨ੍ਤਿਕਂ ਗਚ੍ਛਤਿ, ਸੋ ਚ ਜੇਗੁਚ੍ਛੇ ਉਚ੍ਚਾਰਪਸ੍ਸਾਵਦਨ੍ਤਕਟ੍ਠਕਿਲਿਟ੍ਠੇ ਪਿਟ੍ਠਿਪਾਸਾਣੇ ਵਸਤਿ, ਦੇਵਂ ਵਸ੍ਸਾਪੇਤੁਂ ਵਟ੍ਟਤੀ’’ਤਿ ਅਤ੍ਤਨੋ ਆਨੁਭਾਵੇਨ ਤਂ ਮੁਹੁਤ੍ਤਂਯੇਵ ਦੇਵਂ ਵਸ੍ਸਾਪੇਸੁਂ. ਪਿਟ੍ਠਿਪਾਸਾਣੋ ਸੁਚਿ ਨਿਮ੍ਮਲੋ ਅਹੋਸਿ. ਅਥਸ੍ਸ ਉਪਰਿ ¶ ਪਞ੍ਚਵਣ੍ਣਂ ਪੁਪ੍ਫਵਸ੍ਸਂ ਵਸ੍ਸਾਪੇਸੁਂ. ਸਤ੍ਥਾ ਸਾਯਂ ਜਮ੍ਬੁਕਾਜੀਵਕਸ੍ਸ ਸਨ੍ਤਿਕਂ ਗਨ੍ਤ੍ਵਾ ‘‘ਜਮ੍ਬੁਕਾ’’ਤਿ ਸਦ੍ਦਮਕਾਸਿ. ਜਮ੍ਬੁਕੋ ‘‘ਕੋ ਨੁ ਖੋ ਏਸ, ਦੁਜ੍ਜਨੋ ਮਂ ਜਮ੍ਬੁਕਵਾਦੇਨ ਵਦਤੀ’’ਤਿ ਚਿਨ੍ਤੇਤ੍ਵਾ ‘‘ਕੋ ਏਸੋ’’ਤਿ ਆਹ. ‘‘ਅਹਂ ਸਮਣੋ’’ਤਿ. ‘‘ਕਿਂ ਮਹਾਸਮਣਾ’’ਤਿ? ‘‘ਅਜ੍ਜ ਮੇ ਏਕਰਤ੍ਤਿਂ ਇਧ ਵਸਨਟ੍ਠਾਨਂ ਦੇਹੀ’’ਤਿ. ‘‘ਨਤ੍ਥਿ, ਮਹਾਸਮਣ, ਇਮਸ੍ਮਿਂ ਠਾਨੇ ਵਸਨਟ੍ਠਾਨ’’ਨ੍ਤਿ ¶ . ‘‘ਜਮ੍ਬੁਕ, ਮਾ ਏਵਂ ਕਰਿ, ਏਕਰਤ੍ਤਿਂ ਮੇ ਵਸਨਟ੍ਠਾਨਂ ਦੇਹਿ, ਪਬ੍ਬਜਿਤਾ ਨਾਮ ਪਬ੍ਬਜਿਤਂ ਪਤ੍ਥੇਨ੍ਤਿ, ਮਨੁਸ੍ਸਾ ਮਨੁਸ੍ਸਂ, ਪਸਵੋ ਪਸਵ’’ਨ੍ਤਿ. ‘‘ਕਿਂ ਪਨ ਤ੍ਵਂ ਪਬ੍ਬਜਿਤੋ’’ਤਿ? ‘‘ਆਮ, ਪਬ੍ਬਜਿਤੋਮ੍ਹੀ’’ਤਿ. ‘‘ਸਚੇ ਤ੍ਵਂ ਪਬ੍ਬਜਿਤੋ, ਕਹਂ ਤੇ ਲਾਬੁਕਂ, ਕਹਂ ਧੂਮਕਟਚ੍ਛੁਕੋ, ਕਹਂ ਯਞ੍ਞਸੁਤ੍ਤਕ’’ਨ੍ਤਿ? ‘‘‘ਅਤ੍ਥੇਤਂ ਮਯ੍ਹਂ, ਵਿਸੁਂ ਵਿਸੁਂ ਪਨ ਗਹੇਤ੍ਵਾ ਵਿਚਰਣਂ ਦੁਕ੍ਖ’ਨ੍ਤਿ ਅਬ੍ਭਨ੍ਤਰੇਨੇਵ ਗਹੇਤ੍ਵਾ ਚਰਾਮੀ’’ਤਿ. ਸੋ ‘‘ਚਰਿਸ੍ਸਸਿ ਤ੍ਵਂ ਏਤਂ ਅਗ੍ਗਣ੍ਹਿਤ੍ਵਾ’’ਤਿ ਕੁਜ੍ਝਿ. ਅਥ ਨਂ ਸਤ੍ਥਾ ਆਹ – ‘‘ਹੋਤੁ, ਜਮ੍ਬੁਕ, ਮਾ ਕੁਜ੍ਝ, ਵਸਨਟ੍ਠਾਨਂ ਮੇ ਆਚਿਕ੍ਖਾ’’ਤਿ. ‘‘ਨਤ੍ਥਿ, ਮਹਾਸਮਣ, ਏਤ੍ਥ ਵਸਨਟ੍ਠਾਨ’’ਨ੍ਤਿ.

ਸਤ੍ਥਾ ਤਸ੍ਸ ਵਸਨਟ੍ਠਾਨਤੋ ਅਵਿਦੂਰੇ ਏਕਂ ਪਬ੍ਭਾਰਂ ਅਤ੍ਥਿ, ਤਂ ਨਿਦ੍ਦਿਸਨ੍ਤੋ ‘‘ਏਤਸ੍ਮਿਂ ਪਬ੍ਭਾਰੇ ਕੋ ਵਸਤੀ’’ਤਿ ਆਹ. ‘‘ਨਤ੍ਥਿ ਕੋਚਿ, ਮਹਾਸਮਣਾ’’ਤਿ. ‘‘ਤੇਨ ਹਿ ਏਤਂ ਮਯ੍ਹਂ ਦੇਹੀ’’ਤਿ ¶ . ‘‘ਤ੍ਵਞ੍ਞੇਵ ਜਾਨ, ਮਹਾਸਮਣਾ’’ਤਿ. ਸਤ੍ਥਾ ਪਬ੍ਭਾਰੇ ਨਿਸੀਦਨਂ ਪਞ੍ਞਾਪੇਤ੍ਵਾ ਨਿਸੀਦਿ. ਪਠਮਯਾਮੇ ਚਤ੍ਤਾਰੋ ਮਹਾਰਾਜਾਨੋ ਚਤੁਦ੍ਦਿਸਂ ਏਕੋਭਾਸਂ ਕਰੋਨ੍ਤਾ ਸਤ੍ਥੁ ਉਪਟ੍ਠਾਨਂ ਆਗਮਿਂਸੁ. ਜਮ੍ਬੁਕੋ ਓਭਾਸਂ ਦਿਸ੍ਵਾ ‘‘ਕੋ ਓਭਾਸੋ ਨਾਮੇਸੋ’’ਤਿ ਚਿਨ੍ਤੇਸਿ. ਮਜ੍ਝਿਮਯਾਮੇ ਸਕ੍ਕੋ ਦੇਵਰਾਜਾ ਆਗਮਿ. ਜਮ੍ਬੁਕੋ ਤਮ੍ਪਿ ਦਿਸ੍ਵਾ ‘‘ਕੋ ਨਾਮੇਸੋ’’ਤਿ ਚਿਨ੍ਤੇਸਿ. ਪਚ੍ਛਿਮਯਾਮੇ ਏਕਾਯ ਅਙ੍ਗੁਲਿਯਾ ਏਕਂ, ਦ੍ਵੀਹਿ ਦ੍ਵੇ, ਦਸਹਿ ਦਸ ਚਕ੍ਕਵਾਲ਼ਾਨਿ ਓਭਾਸੇਤੁਂ ਸਮਤ੍ਥੋ ਮਹਾਬ੍ਰਹ੍ਮਾ ਸਕਲਂ ਅਰਞ੍ਞਂ ਏਕੋਭਾਸਂ ਕਰੋਨ੍ਤੋ ਆਗਮਿ. ਜਮ੍ਬੁਕੋ ਤਮ੍ਪਿ ¶ ਦਿਸ੍ਵਾ ‘‘ਕੋ ਨੁ ਖੋ ਏਸੋ’’ਤਿ ਚਿਨ੍ਤੇਤ੍ਵਾ ਪਾਤੋਵ ਸਤ੍ਥੁ ਸਨ੍ਤਿਕਂ ਗਨ੍ਤ੍ਵਾ ਪਟਿਸਨ੍ਥਾਰਂ ਕਤ੍ਵਾ ਏਕਮਨ੍ਤਂ ਠਿਤੋ ਸਤ੍ਥਾਰਂ ਪੁਚ੍ਛਿ – ‘‘ਮਹਾਸਮਣ, ਤੁਮ੍ਹਾਕਂ ਸਨ੍ਤਿਕਂ ਚਤਸ੍ਸੋ ਦਿਸਾ ਓਭਾਸੇਨ੍ਤੋ ਕੇ ਆਗਤਾ’’ਤਿ? ‘‘ਚਤ੍ਤਾਰੋ ਮਹਾਰਾਜਾਨੋ’’ਤਿ. ‘‘ਕਿਂ ਕਾਰਣਾ’’ਤਿ? ‘‘ਮਂ ਉਪਟ੍ਠਾਤੁ’’ਨ੍ਤਿ. ‘‘ਕਿਂ ਪਨ ਤ੍ਵਂ ਚਤੂਹਿ ਮਹਾਰਾਜੇਹਿ ਉਤ੍ਤਰਿਤਰੋ’’ਤਿ? ‘‘ਆਮ, ਜਮ੍ਬੁਕ, ਮਹਾਰਾਜੂਨਮ੍ਪਿ ਅਤਿਰਾਜਾ’’ਤਿ. ‘‘ਮਜ੍ਝਿਮਯਾਮੇ ਪਨ ਕੋ ਆਗਤੋ’’ਤਿ? ‘‘ਸਕ੍ਕੋ ਦੇਵਰਾਜਾ, ਜਮ੍ਬੁਕਾ’’ਤਿ ¶ . ‘‘ਕਿਂ ਕਾਰਣਾ’’ਤਿ? ‘‘ਮਂ ਉਪਟ੍ਠਾਤੁਮੇਵਾ’’ਤਿ. ‘‘ਕਿਂ ਪਨ ਤ੍ਵਂ ਸਕ੍ਕਦੇਵਰਾਜਤੋਪਿ ਉਤ੍ਤਰਿਤਰੋ’’ਤਿ? ‘‘ਆਮ, ਜਮ੍ਬੁਕ, ਸਕ੍ਕਤੋਪਿ ਉਤ੍ਤਰਿਤਰੋਮ੍ਹਿ, ਏਸੋ ਪਨ ਮਯ੍ਹਂ ਗਿਲਾਨੁਪਟ੍ਠਾਕੋ ਕਪ੍ਪਿਯਕਾਰਕਸਾਮਣੇਰਸਦਿਸੋ’’ਤਿ. ‘‘ਪਚ੍ਛਿਮਯਾਮੇ ਸਕਲਂ ਅਰਞ੍ਞਂ ਓਭਾਸੇਤ੍ਵਾ ਕੋ ਆਗਤੋ’’ਤਿ? ‘‘ਯਂ ਲੋਕੇ ਬ੍ਰਾਹ੍ਮਣਾਦਯੋ ਖਿਪਿਤ੍ਵਾ ਪਕ੍ਖਲਿਤ੍ਵਾ ‘ਨਮੋ ਮਹਾਬ੍ਰਹ੍ਮੁਨੋ’ਤਿ ਵਦਨ੍ਤਿ, ਸੋ ਏਵ ਮਹਾਬ੍ਰਹ੍ਮਾ’’ਤਿ. ‘‘ਕਿਂ ਪਨ ਤ੍ਵਂ ਮਹਾਬ੍ਰਹ੍ਮਤੋਪਿ ਉਤ੍ਤਰਿਤਰੋ’’ਤਿ? ‘‘ਆਮ, ਜਮ੍ਬੁਕ, ਅਹਞ੍ਹਿ ਬ੍ਰਹ੍ਮੁਨਾਪਿ ਅਤਿਬ੍ਰਹ੍ਮਾ’’ਤਿ. ‘‘ਅਚ੍ਛਰਿਯੋਸਿ ਤ੍ਵਂ, ਮਹਾਸਮਣ, ਮਯ੍ਹਂ ਪਨ ਪਞ੍ਚ ਪਞ੍ਞਾਸ ਵਸ੍ਸਾਨਿ ਇਧ ਵਸਨ੍ਤਸ੍ਸ ਏਤੇਸੁ ਏਕੋਪਿ ਮਂ ਉਪਟ੍ਠਾਤੁਂ ਨਾਗਤਪੁਬ੍ਬੋ. ਅਹਞ੍ਹਿ ਏਤ੍ਤਕਂ ਅਦ੍ਧਾਨਂ ਵਾਤਭਕ੍ਖੋ ਹੁਤ੍ਵਾ ਠਿਤਕੋਵ ਵੀਤਿਨਾਮੇਸਿਂ, ਨ ਤਾਵ ਤੇ ਮਯ੍ਹਂ ਉਪਟ੍ਠਾਨਂ ਆਗਤਪੁਬ੍ਬਾ’’ਤਿ.

ਅਥ ਨਂ ਸਤ੍ਥਾ ਆਹ – ਜਮ੍ਬੁਕ, ਤ੍ਵਂ ਲੋਕਸ੍ਮਿਂ ਅਨ੍ਧਬਾਲਂ ਮਹਾਜਨਂ ਵਞ੍ਚਯਮਾਨੋ ਮਮ੍ਪਿ ਵਞ੍ਚੇਤੁਕਾਮੋ ਜਾਤੋ, ਨਨੁ ਤ੍ਵਂ ਪਞ੍ਚਪਞ੍ਞਾਸ ਵਸ੍ਸਾਨਿ ਗੂਥਮੇਵ ਖਾਦਿ, ਭੂਮਿਯਂਯੇਵ ਨਿਪਜ੍ਜਿ, ਨਗ੍ਗੋ ਹੁਤ੍ਵਾ ਵਿਚਰਿ, ਤਾਲਟ੍ਠਿਖਣ੍ਡੇਨ ਕੇਸੇ ਲੁਞ੍ਚਿ. ਅਥ ¶ ਚ ਪਨ ਲੋਕਂ ਵਞ੍ਚੇਨ੍ਤੋ ‘‘ਅਹਂ ਵਾਤਭਕ੍ਖੋ, ਏਕਪਾਦੇਨ ਤਿਟ੍ਠਾਮਿ, ਨ ਨਿਸੀਦਾਮਿ, ਨ ਨਿਪਜ੍ਜਾਮੀ’’ਤਿ ਵਦੇਸਿ, ‘‘ਮਮਮ੍ਪਿ ਵਞ੍ਚੇਤੁਕਾਮੋਸਿ ਪੁਬ੍ਬੇਪਿ ਤ੍ਵਂ ਪਾਪਿਕਂ ਲਾਮਿਕਂ ਦਿਟ੍ਠਿਂ ਨਿਸ੍ਸਾਯ ਏਤ੍ਤਕਂ ਕਾਲਂ ਗੂਥਭਕ੍ਖੋ ਭੂਮਿਸਯੋ ਨਗ੍ਗੋ ਵਿਚਰਨ੍ਤੋ ਤਾਲਟ੍ਠਿਖਣ੍ਡੇਨ ਕੇਸਲੁਞ੍ਚਨਂ ਪਤ੍ਤੋ, ਇਦਾਨਿਪਿ ਪਾਪਿਕਂ ਲਾਮਿਕਂ ਦਿਟ੍ਠਿਮੇਵ ਗਣ੍ਹਾਸੀ’’ਤਿ. ‘‘ਕਿਂ ਪਨ ਮਯਾ ਕਤਂ, ਮਹਾਸਮਣਾ’’ਤਿ? ਅਥਸ੍ਸ ਸਤ੍ਥਾ ਪੁਬ੍ਬੇ ਕਤਕਮ੍ਮਂ ਆਚਿਕ੍ਖਿ. ਤਸ੍ਸ ਸਤ੍ਥਰਿ ਕਥੇਨ੍ਤੇਯੇਵ ਸਂਵੇਗੋ ਉਪ੍ਪਜ੍ਜਿ, ਹਿਰੋਤ੍ਤਪ੍ਪਂ ਉਪਟ੍ਠਿਤਂ, ਸੋ ਉਕ੍ਕੁਟਿਕੋ ਨਿਸੀਦਿ. ਅਥਸ੍ਸ ਸਤ੍ਥਾ ਉਦਕਸਾਟਿਕਂ ਖਿਪਿਤ੍ਵਾ ਅਦਾਸਿ. ਸੋ ਤਂ ਨਿਵਾਸੇਤ੍ਵਾ ਸਤ੍ਥਾਰਂ ਵਨ੍ਦਿਤ੍ਵਾ ਏਕਮਨ੍ਤਂ ਨਿਸੀਦਿ. ਸਤ੍ਥਾਪਿਸ੍ਸ ਅਨੁਪੁਬ੍ਬਿਂ ਕਥਂ ਕਥੇਤ੍ਵਾ ਧਮ੍ਮਂ ਦੇਸੇਸਿ. ਸੋ ਦੇਸਨਾਵਸਾਨੇ ¶ ਸਹ ਪਟਿਸਮ੍ਭਿਦਾਹਿ ਅਰਹਤ੍ਤਂ ਪਤ੍ਵਾ ਸਤ੍ਥਾਰਂ ਵਨ੍ਦਿਤ੍ਵਾ ਉਟ੍ਠਾਯਾਸਨਾ ਪਬ੍ਬਜ੍ਜਞ੍ਚ ਉਪਸਮ੍ਪਦਞ੍ਚ ਯਾਚਿ. ਏਤ੍ਤਾਵਤਾ ਤਸ੍ਸ ਪੁਰਿਮਕਮ੍ਮਂ ਪਰਿਕ੍ਖੀਣਂ. ਅਯਞ੍ਹਿ ਖੀਣਾਸਵਮਹਾਥੇਰਂ ਚਤੂਹਿ ਅਕ੍ਕੋਸੇਹਿ ਅਕ੍ਕੋਸਿਤ੍ਵਾ ਯਾਵਾਯਂ ਮਹਾਪਥਵੀ ਤਿਗਾਵੁਤਾਧਿਕਂ ਯੋਜਨਂ ਉਸ੍ਸਨ੍ਨਾ, ਤਾਵ ਅਵੀਚਿਮ੍ਹਿ ਪਚ੍ਚਿਤ੍ਵਾ ਤਤ੍ਥ ਪਕ੍ਕਾਵਸੇਸੇਨ ਪਞ੍ਚਪਞ੍ਞਾਸ ਵਸ੍ਸਾਨਿ ਇਮਂ ਵਿਪ੍ਪਕਾਰਂ ਪਤ੍ਤੋ. ਤੇਨਸ੍ਸ ਤਂ ਕਮ੍ਮਂ ਖੀਣਂ. ਵੀਸਤਿ ਪਨ ਵਸ੍ਸਸਹਸ੍ਸਾਨਿ ਇਮਿਨਾ ਕਤਸ੍ਸ ਸਮਣਧਮ੍ਮਸ੍ਸ ਫਲਂ ਨਾਸੇਤੁਂ ਨ ਸਕ੍ਕਾ. ਤਸ੍ਮਾ ਸਤ੍ਥਾ ਦਕ੍ਖਿਣਹਤ੍ਥਂ ਪਸਾਰੇਤ੍ਵਾ ‘‘ਏਹਿ, ਭਿਕ੍ਖੁ, ਚਰ ਬ੍ਰਹ੍ਮਚਰਿਯਂ ਸਮ੍ਮਾ ਦੁਕ੍ਖਸ੍ਸ ¶ ਅਨ੍ਤਕਿਰਿਯਾਯਾ’’ਤਿ ਆਹ. ਤਾਵਦੇਵਸ੍ਸ ਗਿਹਿਲਿਙ੍ਗਂ ਅਨ੍ਤਰਧਾਯਿ ਅਟ੍ਠਪਰਿਕ੍ਖਾਰਧਰੋ ਸਟ੍ਠਿਵਸ੍ਸਿਕਮਹਾਥੇਰੋ ¶ ਵਿਯ ਅਹੋਸਿ.

ਅਙ੍ਗਮਗਧਵਾਸੀਨਂ ਤਸ੍ਸ ਸਕ੍ਕਾਰਂ ਗਹੇਤ੍ਵਾ ਆਗਤਦਿਵਸੋ ਕਿਰੇਸ, ਤਸ੍ਮਾ ਉਭਯਰਟ੍ਠਵਾਸਿਨੋ ਸਕ੍ਕਾਰਂ ਗਹੇਤ੍ਵਾ ਆਗਤਾ ਤਥਾਗਤਂ ਦਿਸ੍ਵਾ ‘‘ਕਿਂ ਨੁ ਖੋ ਅਮ੍ਹਾਕਂ ਅਯ੍ਯੋ ਜਮ੍ਬੁਕੋ ਮਹਾ, ਉਦਾਹੁ ਸਮਣੋ ਗੋਤਮੋ’’ਤਿ ਚਿਨ੍ਤੇਤ੍ਵਾ ‘‘ਸਚੇ ਸਮਣੋ ਗੋਤਮੋ ਮਹਾ ਭਵੇਯ੍ਯ, ਅਯਂ ਸਮਣਸ੍ਸ ਗੋਤਮਸ੍ਸ ਸਨ੍ਤਿਕਂ ਗਚ੍ਛੇਯ੍ਯ, ਜਮ੍ਬੁਕਾਜੀਵਕਸ੍ਸ ਪਨ ਮਹਨ੍ਤਤਾਯ ਸਮਣੋ ਗੋਤਮੋ ਇਮਸ੍ਸ ਸਨ੍ਤਿਕਂ ਆਗਤੋ’’ਤਿ ਚਿਨ੍ਤਯਿਂਸੁ. ਸਤ੍ਥਾ ਮਹਾਜਨਸ੍ਸ ਪਰਿਵਿਤਕ੍ਕਂ ਞਤ੍ਵਾ, ‘‘ਜਮ੍ਬੁਕ, ਤਵ ਉਪਟ੍ਠਾਕਾਨਂ ਕਙ੍ਖਂ ਛਿਨ੍ਦਾਹੀ’’ਤਿ ਆਹ, ਸੋ ‘‘ਅਹਮ੍ਪਿ, ਭਨ੍ਤੇ, ਏਤ੍ਤਕਮੇਵ ਪਚ੍ਚਾਸੀਸਾਮੀ’’ਤਿ ਵਤ੍ਵਾ ਚਤੁਤ੍ਥਜ੍ਝਾਨਂ ਸਮਾਪਜ੍ਜਿਤ੍ਵਾ ਉਟ੍ਠਾਯ ਤਾਲਪ੍ਪਮਾਣਂ ਵੇਹਾਸਂ ਅਬ੍ਭੁਗ੍ਗਨ੍ਤ੍ਵਾ ‘‘ਸਤ੍ਥਾ ਮੇ, ਭਨ੍ਤੇ ਭਗਵਾ, ਸਾਵਕੋਹਮਸ੍ਮੀ’’ਤਿ ਵਤ੍ਵਾ ਓਰੁਯ੍ਹ ਵਨ੍ਦਿਤ੍ਵਾ ਪੁਨ ਦ੍ਵਿਤਾਲਮਤ੍ਤਂ ਤਿਤਾਲਮਤ੍ਤਨ੍ਤਿ ਏਵਂ ਸਤ੍ਤਤਾਲਮਤ੍ਤਂ ਵੇਹਾਸਂ ਅਬ੍ਭੁਗ੍ਗਨ੍ਤ੍ਵਾ ਓਰੁਯ੍ਹ ਅਤ੍ਤਨੋ ਸਾਵਕਭਾਵਂ ਜਾਨਾਪੇਸਿ. ਤਂ ਦਿਸ੍ਵਾ ਮਹਾਜਨੋ ‘‘ਅਹੋ ਬੁਦ੍ਧਾ ਨਾਮ ਅਚ੍ਛਰਿਯਾ ਅਨੋਪਮਗੁਣਾ’’ਤਿ ਚਿਨ੍ਤੇਸਿ. ਸਤ੍ਥਾ ਮਹਾਜਨੇਨ ਸਦ੍ਧਿਂ ਕਥੇਨ੍ਤੋ ਏਵਮਾਹ – ‘‘ਅਯਂ ਏਤ੍ਤਕਂ ਕਾਲਂ ਤੁਮ੍ਹੇਹਿ ਆਭਤਂ ਸਕ੍ਕਾਰਂ ਕੁਸਗ੍ਗੇਨ ਜਿਵ੍ਹਗ੍ਗੇ ਠਪੇਤ੍ਵਾ ‘ਤਪਚਰਣਂ ਪੂਰੇਮੀ’ਤਿ ਇਧ ਨਿਵੁਟ੍ਠੋ, ਸਚੇਪਿ ਇਮਿਨਾ ਉਪਾਯੇਨ ਵਸ੍ਸਸਤਂ ਤਪਚਰਣਂ ਪੂਰੇਯ੍ਯ, ਯਾ ਚਸ੍ਸ ਇਦਾਨਿ ਕਾਲਂ ਵਾ ਭਤ੍ਤਂ ਵਾ ਕੁਕ੍ਕੁਚ੍ਚਾਯਿਤ੍ਵਾ ਅਭੁਞ੍ਜਨ੍ਤਸ੍ਸ ਭਤ੍ਤਚ੍ਛੇਦਨਕੁਸਲਚੇਤਨਾ, ਤਸ੍ਸਾ ਤਂ ਤਪਚਰਣਂ ਸੋਲ਼ਸਿਂ ਕਲਮ੍ਪਿ ਨ ਅਗ੍ਘਤੀ’’ਤਿ ਅਨੁਸਨ੍ਧਿਂ ਘਟੇਤ੍ਵਾ ਧਮ੍ਮਂ ਦੇਸੇਨ੍ਤੋ ਇਮਂ ਗਾਥਮਾਹ –

‘‘ਮਾਸੇ ਮਾਸੇ ਕੁਸਗ੍ਗੇਨ, ਬਾਲੋ ਭੁਞ੍ਜੇਯ੍ਯ ਭੋਜਨਂ;

ਨ ਸੋ ਸਙ੍ਖਾਤਧਮ੍ਮਾਨਂ, ਕਲਂ ਅਗ੍ਘਤਿ ਸੋਲ਼ਸਿ’’ਨ੍ਤਿ.

ਤਸ੍ਸਤ੍ਥੋ ¶ – ਸਚੇ ਬਾਲੋ ਅਪਰਿਞ੍ਞਾਤਧਮ੍ਮੋ ਸੀਲਾਦਿਗੁਣਾ ਪਰਿਬਾਹਿਰੋ ਤਿਤ੍ਥਾਯਤਨੇ ਪਬ੍ਬਜਿਤੋ ‘‘ਤਪਚਰਣਂ ਪੂਰੇਸ੍ਸਾਮੀ’’ਤਿ ਮਾਸੇ ਮਾਸੇ ਪਤ੍ਤੇ ਕੁਸਗ੍ਗੇਨ ਭੋਜਨਂ ਭੁਞ੍ਜਨ੍ਤੋ ਵਸ੍ਸਸਤਂ ਭੁਞ੍ਜੇਯ੍ਯ ¶ ਭੋਜਨਂ. ਨ ਸੋ ਸਙ੍ਖਾਤਧਮ੍ਮਾਨਂ, ਕਲਂ ਅਗ੍ਘਤਿ ਸੋਲ਼ਸਿਨ੍ਤਿ ਸਙ੍ਖਾਤਧਮ੍ਮਾ ਵੁਚ੍ਚਨ੍ਤਿ ਞਾਤਧਮ੍ਮਾ ਤੁਲਿਤਧਮ੍ਮਾ. ਤੇਸੁ ਹੇਟ੍ਠਿਮਕੋਟਿਯਾ ਸੋਤਾਪਨ੍ਨੋ ਸਙ੍ਖਾਤਧਮ੍ਮੋ, ਉਪਰਿਮਕੋਟਿਯਾ ਖੀਣਾਸਵੋ. ਇਮੇਸਂ ਸਙ੍ਖਾਤਧਮ੍ਮਾਨਂ ਸੋ ਬਾਲੋ ਕਲਂ ਨ ¶ ਅਗ੍ਘਤਿ ਸੋਲ਼ਸਿਨ੍ਤਿ ਪੁਗ੍ਗਲਾਧਿਟ੍ਠਾਨਾ ਦੇਸਨਾ. ਅਯਂ ਪਨੇਤ੍ਥ ਅਤ੍ਥੋ – ਯਾ ਚਸ੍ਸ ਤਥਾ ਤਪਚਰਣਂ ਪੂਰੇਨ੍ਤਸ੍ਸ ਵਸ੍ਸਸਤਂ ਚੇਤਨਾ ਯਾ ਚ ਸਙ੍ਖਾਤਧਮ੍ਮਾਨਂ ਕਾਲਂ ਵਾ ਭਤ੍ਤਂ ਵਾ ਕੁਕ੍ਕੁਚ੍ਚਾਯਿਤ੍ਵਾ ਅਭੁਞ੍ਜਨ੍ਤਾਨਂ ਏਕਾ ਭਤ੍ਤਚ੍ਛੇਦਨਕੁਸਲਚੇਤਨਾ, ਤਸ੍ਸਾ ਚੇਤਨਾਯ ਸਾ ਤਾਵ ਦੀਘਰਤ੍ਤਂ ਪਵਤ੍ਤਚੇਤਨਾ ਸੋਲ਼ਸਿਂ ਕਲਂ ਨ ਅਗ੍ਘਤਿ. ਇਦਂ ਵੁਤ੍ਤਂ ਹੋਤਿ – ਯਂ ਤਸ੍ਸਾ ਸਙ੍ਖਾਤਧਮ੍ਮਾਨਂ ਚੇਤਨਾਯ ਫਲਂ, ਤਂ ਸੋਲ਼ਸ ਕੋਟ੍ਠਾਸੇ ਕਤ੍ਵਾ ਤਤੋ ਏਕੇਕਂ ਪੁਨ ਸੋਲ਼ਸ ਸੋਲ਼ਸ ਕੋਟ੍ਠਾਸੇ ਕਤ੍ਵਾ ਤਤੋ ਏਕਸ੍ਸ ਕੋਟ੍ਠਾਸਸ੍ਸ ਯਂ ਫਲਂ, ਤਦੇਵ ਤਸ੍ਸ ਬਾਲਸ੍ਸ ਤਪਚਰਣਤੋ ਮਹਪ੍ਫਲਤਰਨ੍ਤਿ.

ਦੇਸਨਾਵਸਾਨੇ ਚਤੁਰਾਸੀਤਿਯਾ ਪਾਣਸਹਸ੍ਸਾਨਂ ਧਮ੍ਮਾਭਿਸਮਯੋ ਅਹੋਸੀਤਿ.

ਨ ਹਿ ਪਾਪਂ ਕਤਂ ਕਮ੍ਮਨ੍ਤਿ ਇਮਂ ਧਮ੍ਮਦੇਸਨਂ ਸਤ੍ਥਾ ਵੇਲ਼ੁਵਨੇ ਵਿਹਰਨ੍ਤੋ ਅਞ੍ਞਤਰਂ ਅਹਿਪੇਤਂ ਆਰਬ੍ਭ ਕਥੇਸਿ.

ਏਕਸ੍ਮਿਞ੍ਹਿ ¶ ਦਿਵਸੇ ਜਟਿਲਸਹਸ੍ਸਸ੍ਸ ਅਬ੍ਭਨ੍ਤਰੋ ਆਯਸ੍ਮਾ ਲਕ੍ਖਣਤ੍ਥੇਰੋ ਚ ਮਹਾਮੋਗ੍ਗਲ੍ਲਾਨਤ੍ਥੇਰੋ ਚ ‘‘ਰਾਜਗਹੇ ਪਿਣ੍ਡਾਯ ਚਰਿਸ੍ਸਾਮਾ’’ਤਿ ਗਿਜ੍ਝਕੂਟਤੋ ਓਤਰਨ੍ਤਿ. ਤੇਸੁ ਆਯਸ੍ਮਾ ਮਹਾਮੋਗ੍ਗਲ੍ਲਾਨਤ੍ਥੇਰੋ ਏਕਂ ਅਹਿਪੇਤਂ ਦਿਸ੍ਵਾ ਸਿਤਂ ਪਾਤ੍ਵਾਕਾਸਿ. ਅਥ ਨਂ ਲਕ੍ਖਣਤ੍ਥੇਰੋ ‘‘ਕਸ੍ਮਾ, ਆਵੁਸੋ, ਸਿਤਂ ਪਾਤੁਕਰੋਸੀ’’ਤਿ ਸਿਤਕਾਰਣਂ ਪੁਚ੍ਛਿ. ‘‘ਅਕਾਲੋ, ਆਵੁਸੋ ਲਕ੍ਖਣ, ਇਮਸ੍ਸ ਪਞ੍ਹਸ੍ਸ, ਭਗਵਤੋ ਸਨ੍ਤਿਕੇ ਮਂ ਪੁਚ੍ਛੇਯ੍ਯਾਸੀ’’ਤਿ ਥੇਰੋ ਆਹ. ਤੇਸੁ ਰਾਜਗਹੇ ਪਿਣ੍ਡਾਯ ਚਰਿਤ੍ਵਾ ਭਗਵਤੋ ਸਨ੍ਤਿਕਂ ਗਨ੍ਤ੍ਵਾ ਨਿਸਿਨ੍ਨੇਸੁ ਲਕ੍ਖਣਤ੍ਥੇਰੋ ਪੁਚ੍ਛਿ, ‘‘ਆਵੁਸੋ, ਮੋਗ੍ਗਲ੍ਲਾਨਂ ਤ੍ਵਂ ਗਿਜ੍ਝਕੂਟਾ ਓਤਰਨ੍ਤੋ ਸਿਤਂ ਪਾਤੁਕਰਿਤ੍ਵਾ ਮਯਾ ਸਿਤਕਾਰਣਂ ਪੁਟ੍ਠੋ ‘ਭਗਵਤੋ ਸਨ੍ਤਿਕੇ ਮਂ ਪੁਚ੍ਛੇਯ੍ਯਾਸੀ’ਤਿ ਅਵਚ, ਕਥੇਹਿ ਇਦਾਨਿ ਤਂ ਕਾਰਣ’’ਨ੍ਤਿ. ਥੇਰੋ ਆਹ – ‘‘ਅਹਂ, ਆਵੁਸੋ, ਏਕਂ ਪੇਤਂ ਦਿਸ੍ਵਾ ਸਿਤਂ ਪਾਤ੍ਵਾਕਾਸਿਂ. ਤਸ੍ਸ ਏਵਰੂਪੋ ਅਤ੍ਤਭਾਵੋ – ਮਨੁਸ੍ਸਸੀਸਂ ਵਿਯ ਅਸ੍ਸ ਸੀਸਂ, ਅਹਿਸ੍ਸ ਵਿਯ ¶ ਸੇਸੋ ਅਤ੍ਤਭਾਵੋ, ਅਹਿਪੇਤੋ ਨਾਮੇਸ ਪਮਾਣਤੋ ਪਞ੍ਚਵੀਸਤਿਯੋਜਨਿਕੋ, ਤਸ੍ਸ ਸੀਸਤੋ ਉਟ੍ਠਿਤਾ ਅਗ੍ਗਿਜਾਲਾ ਯਾਵ ਨਙ੍ਗੁਟ੍ਠਾ ਗਚ੍ਛਨ੍ਤਿ, ਨਙ੍ਗੁਟ੍ਠਤੋ ਉਟ੍ਠਿਤਾ ਅਗ੍ਗਿਜਾਲਾ ਯਾਵ ਸੀਸਾ, ਮਜ੍ਝੇਸੀਸਤੋ ਉਟ੍ਠਿਤਾ ਦ੍ਵੇ ਪਸ੍ਸਾਨਿ ਗਚ੍ਛਨ੍ਤਿ, ਦ੍ਵੀਹਿ ਪਸ੍ਸੇਹਿ ਉਟ੍ਠਿਤਾ ਮਜ੍ਝੇ ਓਤਰਨ੍ਤੀ’’ਤਿ ¶ . ਦ੍ਵਿਨ੍ਨਂਯੇਵ ਕਿਰ ਪੇਤਾਨਂ ਅਤ੍ਤਭਾਵੋ ਪਞ੍ਚਵੀਸਤਿਯੋਜਨਿਕੋ, ਅਵਸੇਸਾਨਂ ਤਿਗਾਵੁਤਪ੍ਪਮਾਣੋ. ਇਮਸ੍ਸ ਚੇਵ ਅਹਿਪੇਤਸ੍ਸ ਕਾਕਪੇਤਸ੍ਸ ਚ ਪਞ੍ਚਵੀਸਤਿਯੋਜਨਿਕੋ. ਤੇਸੁ ਅਯਂ ਤਾਵ ਅਹਿਪੇਤੋ. ਕਾਕਪੇਤਮ੍ਪਿ ਮਹਾਮੋਗ੍ਗਲ੍ਲਾਨੋ ਗਿਜ੍ਝਕੂਟਮਤ੍ਥਕੇ ਪਚ੍ਚਮਾਨਂ ਦਿਸ੍ਵਾ ਤਸ੍ਸ ਪੁਬ੍ਬਕਮ੍ਮਂ ਪੁਚ੍ਛਨ੍ਤੋ ਇਮਂ ਗਾਥਮਾਹ –

‘‘ਪਞ੍ਚਯੋਜਨਿਕਾ ¶ ਜਿਵ੍ਹਾ, ਸੀਸਂ ਤੇ ਨਵਯੋਜਨਂ;

ਕਾਯੋ ਅਚ੍ਚੁਗ੍ਗਤੋ ਤੁਯ੍ਹਂ, ਪਞ੍ਚਵੀਸਤਿਯੋਜਨਂ;

ਕਿਂ ਨੁ ਕਮ੍ਮਂ ਕਰਿਤ੍ਵਾਨ, ਪਤ੍ਤੋਸਿ ਦੁਕ੍ਖਮੀਦਿਸ’’ਨ੍ਤਿ.

‘‘ਅਹਂ ਭਨ੍ਤੇ ਮੋਗ੍ਗਲ੍ਲਾਨ, ਕਸ੍ਸਪਸ੍ਸ ਮਹੇਸਿਨੋ;

ਸਙ੍ਘਸ੍ਸ ਆਭਤਂ ਭਤ੍ਤਂ, ਆਹਾਰੇਸਿਂ ਯਦਿਚ੍ਛਕ’’ਨ੍ਤਿ. –

ਗਾਥਂ ਵਤ੍ਵਾ ਆਹ – ‘‘ਭਨ੍ਤੇ, ਕਸ੍ਸਪਬੁਦ੍ਧਕਾਲੇ ਸਮ੍ਬਹੁਲਾ ਭਿਕ੍ਖੂ ਗਾਮਂ ਪਿਣ੍ਡਾਯ ਪਵਿਸਿਂਸੁ,. ਮਨੁਸ੍ਸਾ ਥੇਰੇ ਦਿਸ੍ਵਾ ਸਮ੍ਪਿਯਾਯਮਾਨਾ ਆਸਨਸਾਲਾਯਂ ਨਿਸੀਦਾਪੇਤ੍ਵਾ ਪਾਦੇ ਧੋਵਿਤ੍ਵਾ ਤੇਲਂ ਮਕ੍ਖੇਤ੍ਵਾ ਯਾਗੁਂ ਪਾਯੇਤ੍ਵਾ ਖਜ੍ਜਕਂ ਦਤ੍ਵਾ ਪਿਣ੍ਡਪਾਤਕਾਲਂ ਆਗਮਯਮਾਨਾ ਧਮ੍ਮਂ ਸੁਣਨ੍ਤਾ ਨਿਸੀਦਿਂਸੁ. ਧਮ੍ਮਕਥਾਵਸਾਨੇ ਥੇਰਾਨਂ ਪਤ੍ਤੇ ਆਦਾਯ ਅਤ੍ਤਨੋ ਅਤ੍ਤਨੋ ਗੇਹਾ ਨਾਨਗ੍ਗਰਸਭੋਜਨਸ੍ਸ ਪੂਰੇਤ੍ਵਾ ਆਹਰਿਂਸੁ. ਤਦਾ ਅਹਂ ਕਾਕੋ ਹੁਤ੍ਵਾ ਆਸਨਸਾਲਾਯ ਛਦਨਪਿਟ੍ਠੇ ਨਿਲੀਨੋ ਤਂ ਦਿਸ੍ਵਾ ਏਕੇਨ ਗਹਿਤਪਤ੍ਤਤੋ ਤਿਕ੍ਖਤ੍ਤੁਂ ਮੁਖਂ ਪੂਰੇਨ੍ਤੋ ਤਯੋ ਕਬਲ਼ੇ ਅਗ੍ਗਹੇਸਿਂ. ਤਂ ਪਨ ਭਤ੍ਤਂ ਨੇਵ ਸਙ੍ਘਸ੍ਸ ਸਨ੍ਤਕਂ, ਨ ਸਙ੍ਘਸ੍ਸ ਨਿਯਮੇਤ੍ਵਾ ਦਿਨ੍ਨਂ, ਨ ਭਿਕ੍ਖੂਹਿ ਗਹਿਤਾਵਸੇਸਕਂ. ਅਤ੍ਤਨੋ ਅਤ੍ਤਨੋ ਗੇਹਂ ਨੇਤ੍ਵਾ ਮਨੁਸ੍ਸੇਹਿ ਭੁਞ੍ਜਿਤਬ੍ਬਕਂ, ਕੇਵਲਂ ਸਙ੍ਘਂ ਉਦ੍ਦਿਸ੍ਸ ਅਭਿਹਟਮਤ੍ਤਮੇਵ. ਤਤੋ ਮਯਾ ਤਯੋ ਕਬਲ਼ਾ ਗਹਿਤਾ, ਏਤ੍ਤਕਂ ਮੇ ਪੁਬ੍ਬਕਮ੍ਮਂ. ਸ੍ਵਾਹਂ ਕਾਲਂ ਕਤ੍ਵਾ ਤਸ੍ਸ ਕਮ੍ਮਸ੍ਸ ਵਿਪਾਕੇਨ ਅਵੀਚਿਮ੍ਹਿ ¶ ਪਚ੍ਚਿਤ੍ਵਾ ਤਤ੍ਥ ਪਕ੍ਕਾਵਸੇਸੇਨ ਇਦਾਨਿ ਗਿਜ੍ਝਕੂਟੇ ਕਾਕਪੇਤੋ ਹੁਤ੍ਵਾ ਨਿਬ੍ਬਤ੍ਤੋ ਇਮਂ ਦੁਕ੍ਖਂ ਪਚ੍ਚਾਨੁਭੋਮੀ’’ਤਿ. ਇਦਂ ਕਾਕਪੇਤਸ੍ਸ ਵਤ੍ਥੁ.

ਇਧ ¶ ਪਨ ਥੇਰੋ ‘‘ਅਹਿਪੇਤਂ ਦਿਸ੍ਵਾ ਸਿਤਂ ਪਾਤ੍ਵਾਕਾਸਿ’’ਨ੍ਤਿ ਆਹ. ਅਥਸ੍ਸ ਸਤ੍ਥਾ ਸਕ੍ਖੀ ਹੁਤ੍ਵਾਪਿ ਉਟ੍ਠਾਯ ‘‘ਸਚ੍ਚਂ, ਭਿਕ੍ਖਵੇ, ਮੋਗ੍ਗਲ੍ਲਾਨੋ ਆਹ. ਮਯਾਪੇਸ ਸਮ੍ਬੋਧਿਪਤ੍ਤਦਿਵਸੇਯੇਵ ਦਿਟ੍ਠੋ, ਅਪਿਚਾਹਂ ‘ਯੇ ਮੇ ਵਚਨਂ ਨ ਸਦ੍ਦਹੇਯ੍ਯੁਂ, ਤੇਸਂ ਅਹਿਤਾਯ ਭਵੇਯ੍ਯਾ’ਤਿ ਪਰਾਨੁਦ੍ਦਯਾਯ ਨ ਕਥੇਸਿ’’ਨ੍ਤਿ ਆਹ. ਲਕ੍ਖਣਸਂਯੁਤ੍ਤੇਪਿ (ਸਂ. ਨਿ. ੨.੨੦੨ ਆਦਯੋ) ਹਿ ਮਹਾਮੋਗ੍ਗਲ੍ਲਾਨੇਨ ਦਿਟ੍ਠਕਾਲੇਯੇਵ ¶ ਸਤ੍ਥਾ ਤਸ੍ਸ ਸਕ੍ਖੀ ਹੁਤ੍ਵਾ ਵਿਨੀਤਵਤ੍ਥੂਨਿ ਕਥੇਸਿ, ਇਦਮ੍ਪਿ ਤੇਨ ਤਥੇਵ ਕਥਿਤਂ. ਤਂ ਸੁਤ੍ਵਾ ਭਿਕ੍ਖੂ ਤਸ੍ਸ ਪੁਬ੍ਬਕਮ੍ਮਂ ਪੁਚ੍ਛਿਂਸੁ. ਸਤ੍ਥਾਪਿ ਤੇਸਂ ਕਥੇਸਿ –

ਅਤੀਤੇ ਕਿਰ ਬਾਰਾਣਸਿਂ ਨਿਸ੍ਸਾਯ ਨਦੀਤੀਰੇ ਪਚ੍ਚੇਕਬੁਦ੍ਧਸ੍ਸ ਪਣ੍ਣਸਾਲਂ ਕਰਿਂਸੁ. ਸੋ ਤਤ੍ਥ ਵਿਹਰਨ੍ਤੋ ਨਿਬਦ੍ਧਂ ਨਗਰੇ ਪਿਣ੍ਡਾਯ ਚਰਤਿ. ਨਾਗਰਾਪਿ ਸਾਯਂਪਾਤਂ ਗਨ੍ਧਪੁਪ੍ਫਾਦਿਹਤ੍ਥਾ ਪਚ੍ਚੇਕਬੁਦ੍ਧਸ੍ਸੂਪਟ੍ਠਾਨਂ ਗਚ੍ਛਨ੍ਤਿ. ਏਕੋ ਬਾਰਾਣਸਿਵਾਸੀ ਪੁਰਿਸੋ ਤਂ ਮਗ੍ਗਂ ਨਿਸ੍ਸਾਯ ਖੇਤ੍ਤਂ ਕਸਿ. ਮਹਾਜਨੋ ਸਾਯਂਪਾਤਂ ਪਚ੍ਚੇਕਬੁਦ੍ਧਸ੍ਸੂਪਟ੍ਠਾਨਂ ਗਚ੍ਛਨ੍ਤੋ ਤਂ ਖੇਤ੍ਤਂ ਮਦ੍ਦਨ੍ਤੋ ਗਚ੍ਛਤਿ. ਕਸ੍ਸਕੋ ਚ ‘‘ਮਾ ਮੇ ਖੇਤ੍ਤਂ ਮਦ੍ਦਥਾ’’ਤਿ ਵਾਰੇਨ੍ਤੋਪਿ ਵਾਰੇਤੁਂ ਨਾਸਕ੍ਖਿ. ਅਥਸ੍ਸ ਏਤਦਹੋਸਿ – ‘‘ਸਚੇ ਇਮਸ੍ਮਿਂ ਠਾਨੇ ਪਚ੍ਚੇਕਬੁਦ੍ਧਸ੍ਸ ਪਣ੍ਣਸਾਲਾ ਨ ਭਵੇਯ੍ਯ, ਨ ਮੇ ਖੇਤ੍ਤਂ ਮਦ੍ਦੇਯ੍ਯੁ’’ਨ੍ਤਿ. ਸੋ ਪਚ੍ਚੇਕਬੁਦ੍ਧਸ੍ਸ ਪਿਣ੍ਡਾਯ ਪਵਿਟ੍ਠਕਾਲੇ ਪਰਿਭੋਗਭਾਜਨਾਨਿ ਭਿਨ੍ਦਿਤ੍ਵਾ ਪਣ੍ਣਸਾਲਂ ਝਾਪੇਸਿ. ਪਚ੍ਚੇਕਬੁਦ੍ਧੋ ¶ ਤਂ ਝਾਮਂ ਦਿਸ੍ਵਾ ਯਥਾਸੁਖਂ ਪਕ੍ਕਾਮਿ. ਮਹਾਜਨੋ ਗਨ੍ਧਮਾਲਂ ਆਦਾਯ ਆਗਤੋ ਝਾਮਪਣ੍ਣਸਾਲਂ ਦਿਸ੍ਵਾ ‘‘ਕਹਂ ਨੁ ਖੋ ਨੋ ਅਯ੍ਯੋ ਗਤੋ’’ਤਿ ਆਹ. ਸੋਪਿ ਮਹਾਜਨੇਨੇਵ ਸਦ੍ਧਿਂ ਗਤੋ ਮਹਾਜਨਮਜ੍ਝੇ ਠਿਤਕੋਵ ਏਵਮਾਹ – ‘‘ਮਯਾ ਤਸ੍ਸ ਪਣ੍ਣਸਾਲਾ ਝਾਪਿਤਾ’’ਤਿ. ਅਥ ਨਂ ‘‘ਗਣ੍ਹਥ, ਇਮਂ ਪਾਪਿਮਂ ਨਿਸ੍ਸਾਯ ਮਯਂ ਪਚ੍ਚੇਕਬੁਦ੍ਧਂ ਦਟ੍ਠੁਂ ਨ ਲਭਿਮ੍ਹਾ’’ਤਿ ਦਣ੍ਡਾਦੀਹਿ ਪੋਥੇਤ੍ਵਾ ਜੀਵਿਤਕ੍ਖਯਂ ਪਾਪੇਸੁਂ. ਸੋ ਅਵੀਚਿਮ੍ਹਿ ਨਿਬ੍ਬਤ੍ਤਿਤ੍ਵਾ ਯਾਵਾਯਂ ਮਹਾਪਥਵੀ ਯੋਜਨਮਤ੍ਤਂ ਉਸ੍ਸਨ੍ਨਾ, ਤਾਵ ਨਿਰਯੇ ਪਚ੍ਚਿਤ੍ਵਾ ਪਕ੍ਕਾਵਸੇਸੇਨ ਗਿਜ੍ਝਕੂਟੇ ਅਹਿਪੇਤੋ ਹੁਤ੍ਵਾ ਨਿਬ੍ਬਤ੍ਤਿ. ਸਤ੍ਥਾ ਇਦਂ ਤਸ੍ਸ ਪੁਬ੍ਬਕਮ੍ਮਂ ਕਥੇਤ੍ਵਾ, ‘‘ਭਿਕ੍ਖਵੇ, ਪਾਪਕਮ੍ਮਂ ਨਾਮੇਤਂ ਖੀਰਸਦਿਸਂ, ਯਥਾ ਖੀਰਂ ਦੁਯ੍ਹਮਾਨਮੇਵ ਨ ਪਰਿਣਮਤਿ. ਤਥਾ ਕਮ੍ਮਂ ਕਯਿਰਮਾਨਮੇਵ ਨ ਵਿਪਚ੍ਚਤਿ. ਯਦਾ ਪਨ ਵਿਪਚ੍ਚਤਿ, ਤਦਾ ਏਵਰੂਪੇਨ ਦੁਕ੍ਖੇਨ ਸੋਚਤੀ’’ਤਿ ਅਨੁਸਨ੍ਧਿਂ ਘਟੇਤ੍ਵਾ ਧਮ੍ਮਂ ਦੇਸੇਨ੍ਤੋ ਇਮਂ ਗਾਥਮਾਹ –

‘‘ਨ ¶ ਹਿ ਪਾਪਂ ਕਤਂ ਕਮ੍ਮਂ, ਸਜ੍ਜੁਖੀਰਂਵ ਮੁਚ੍ਚਤਿ;

ਡਹਨ੍ਤਂ ਬਾਲਮਨ੍ਵੇਤਿ, ਭਸ੍ਮਚ੍ਛਨ੍ਨੋਵ ਪਾਵਕੋ’’ਤਿ.

ਤਤ੍ਥ ਸਜ੍ਜੁਖੀਰਂ ਵਾਤਿ ਤਂ ਖਣਂਯੇਵ ਧੇਨੁਯਾ ਥਨੇਹਿ ਨਿਕ੍ਖਨ੍ਤਂ ਅਬ੍ਭੁਣ੍ਹਂ ਖੀਰਂ ਨ ਮੁਚ੍ਚਤਿ ਨ ਪਰਿਣਮਤਿ. ਇਦਂ ਵੁਤ੍ਤਂ ਹੋਤਿ – ਯਥਾ ਇਦਂ ਸਜ੍ਜੁਖੀਰਂ ਤਂ ਖਣਞ੍ਞੇਵ ਨ ਮੁਚ੍ਚਤਿ ਨ ਪਰਿਣਮਤਿ ਨ ਪਕਤਿਂ ਵਿਜਹਤਿ. ਯਸ੍ਮਿਂ ਪਨ ਭਾਜਨੇ ਦੁਹਿਤ੍ਵਾ ਗਹਿਤਂ ਯਾਵ ਤਤ੍ਥ ¶ ਤਕ੍ਕਾਦਿਅਮ੍ਬਿਲਂ ਨ ਪਕ੍ਖਿਪਤਿ, ਯਾਵ ਦਧਿਭਾਜਨਾਦਿਕਂ ਅਮ੍ਬਿਲਭਾਜਨਂ ਨ ਪਾਪੁਣਾਤਿ, ਤਾਵ ਪਕਤਿਂ ਅਵਿਜਹਿਤ੍ਵਾ ਪਚ੍ਛਾ ਜਹਤਿ, ਏਵਮੇਵ ਪਾਪਕਮ੍ਮਮ੍ਪਿ ਕਰਿਯਮਾਨਮੇਵ ਨ ਵਿਪਚ੍ਚਤਿ. ਯਦਿ ਵਿਪਚ੍ਚੇਯ੍ਯ, ਨ ਕੋਚਿ ਪਾਪਕਮ੍ਮਂ ਕਾਤੁਂ ਵਿਸਹੇਯ੍ਯ. ਯਾਵ ਪਨ ਕੁਸਲਾਭਿਨਿਬ੍ਬਤ੍ਤਾ ਖਨ੍ਧਾ ਧਰਨ੍ਤਿ, ਤਾਵ ਨਂ ਤੇ ਰਕ੍ਖਨ੍ਤਿ. ਤੇਸਂ ਭੇਦਾ ਅਪਾਯੇ ਨਿਬ੍ਬਤ੍ਤਕ੍ਖਨ੍ਧੇਸੁ ਵਿਪਚ੍ਚਤਿ, ਵਿਪਚ੍ਚਮਾਨਞ੍ਚ ¶ ਡਹਨ੍ਤਂ ਬਾਲਮਨ੍ਵੇਤਿ.‘‘ਕਿਂ ਵਿਯਾ’’ਤਿ? ‘‘ਭਸ੍ਮਚ੍ਛਨ੍ਨੋਵ ਪਾਵਕੋ’’ਤਿ. ਯਥਾ ਹਿ ਛਾਰਿਕਾਯ ਪਟਿਚ੍ਛਨ੍ਨੋ ਵੀਤਚ੍ਚਿਤਙ੍ਗਾਰੋ ਅਕ੍ਕਨ੍ਤੋਪਿ ਛਾਰਿਕਾਯ ਪਟਿਚ੍ਛਨ੍ਨਤ੍ਤਾ ਨ ਤਾਵ ਡਹਤਿ, ਛਾਰਿਕਂ ਪਨ ਤਾਪੇਤ੍ਵਾ ਚਮ੍ਮਾਦੀਨਂ ਡਹਨਵਸੇਨ ਯਾਵ ਮਤ੍ਥਲੁਙ੍ਗਾ ਡਹਨ੍ਤੋ ਗਚ੍ਛਤਿ, ਏਵਮੇਵ ਪਾਪਕਮ੍ਮਮ੍ਪਿ ਯੇਨ ਕਤਂ ਹੋਤਿ, ਤਂ ਬਾਲਂ ਦੁਤਿਯੇ ਵਾ ਤਤਿਯੇ ਵਾ ਅਤ੍ਤਭਾਵੇ ਨਿਰਯਾਦੀਸੁ ਨਿਬ੍ਬਤ੍ਤਂ ਡਹਨ੍ਤਂ ਅਨੁਗਚ੍ਛਤੀਤਿ.

ਦੇਸਨਾਵਸਾਨੇ ਬਹੂ ਸੋਤਾਪਨ੍ਨਾਦਯੋ ਅਹੇਸੁਨ੍ਤਿ.

ਯਾਵਦੇਵ ਅਨਤ੍ਥਾਯਾਤਿ ਇਮਂ ਧਮ੍ਮਦੇਸਨਂ ਸਤ੍ਥਾ ਵੇਲ਼ੁਵਨੇ ਵਿਹਰਨ੍ਤੋ ਸਟ੍ਠਿਕੂਟਪੇਤਂ ਆਰਬ੍ਭ ਕਥੇਸਿ.

ਪੁਰਿਮਨਯੇਨੇਵ ਹਿ ਮਹਾਮੋਗ੍ਗਲ੍ਲਾਨਤ੍ਥੇਰੋ ਲਕ੍ਖਣਤ੍ਥੇਰੇਨ ਸਦ੍ਧਿਂ ਗਿਜ੍ਝਕੂਟਾ ਓਰੋਹਨ੍ਤੋ ਅਞ੍ਞਤਰਸ੍ਮਿਂ ਪਦੇਸੇ ਸਿਤਂ ਪਾਤ੍ਵਾਕਾਸਿ. ਥੇਰੇਨ ਸਿਤਕਾਰਣਂ ਪੁਟ੍ਠੋ ‘‘ਭਗਵਤੋ ਸਨ੍ਤਿਕੇ ¶ ਮਂ ਪੁਚ੍ਛੇਯ੍ਯਾਸੀ’’ਤਿ ਵਤ੍ਵਾ ਪਿਣ੍ਡਾਯ ਚਰਿਤ੍ਵਾ ਸਤ੍ਥਾਰਂ ਉਪਸਙ੍ਕਮਿਤ੍ਵਾ ਵਨ੍ਦਿਤ੍ਵਾ ਨਿਸਿਨ੍ਨਕਾਲੇ ਪੁਨ ਪੁਟ੍ਠੋ ਆਹ – ‘‘ਅਹਂ, ਆਵੁਸੋ, ਏਕਂ ਪੇਤਂ ਅਦ੍ਦਸਂ ਤਿਗਾਵੁਤਪ੍ਪਮਾਣੇਨ ਅਤ੍ਤਭਾਵੇਨ, ਤਸ੍ਸ ਸਟ੍ਠਿ ਅਯਕੂਟਸਹਸ੍ਸਾਨਿ ਆਦਿਤ੍ਤਾਨਿ ਸਮ੍ਪਜ੍ਜਲਿਤਾਨਿ ਉਪਰਿਮਤ੍ਥਕੇ ਪਤਿਤ੍ਵਾ ਪਤਿਤ੍ਵਾ ਉਟ੍ਠਹਨ੍ਤਿ ਸੀਸਂ ਭਿਨ੍ਦਨ੍ਤਿ, ਭਿਨ੍ਨਂ ਭਿਨ੍ਨਂ ਪੁਨ ਸਮੁਟ੍ਠਹਤਿ ¶ , ਇਮਿਨਾ ਅਤ੍ਤਭਾਵੇਨ ਮਯਾ ਏਵਰੂਪੋ ਅਤ੍ਤਭਾਵੋ ਨ ਦਿਟ੍ਠਪੁਬ੍ਬੋ, ਅਹਂ ਤਂ ਦਿਸ੍ਵਾ ਸਿਤਂ ਪਾਤ੍ਵਾਕਾਸਿ’’ਨ੍ਤਿ. ਪੇਤਵਤ੍ਥੁਸ੍ਮਿਞ੍ਹਿ –

‘‘ਸਟ੍ਠਿ ਕੂਟਸਹਸ੍ਸਾਨਿ, ਪਰਿਪੁਣ੍ਣਾਨਿ ਸਬ੍ਬਸੋ;

ਸੀਸੇ ਤੁਯ੍ਹਂ ਨਿਪਤਨ੍ਤਿ, ਵੋਭਿਨ੍ਦਨ੍ਤੇਵ ਮਤ੍ਥਕ’’ਨ੍ਤਿ. (ਪੇ. ਵ. ੮੦੮, ੮੧੦, ੮੧੩) ਆਦਿ –

ਇਮਮੇਵ ਪੇਤਂ ਸਨ੍ਧਾਯ ਵੁਤ੍ਤਂ. ਸਤ੍ਥਾ ਥੇਰਸ੍ਸ ਕਥਂ ਸੁਤ੍ਵਾਵ, ‘‘ਭਿਕ੍ਖਵੇ, ਮਯਾਪੇਸ ਸਤ੍ਤੋ ਬੋਧਿਮਣ੍ਡੇ ਨਿਸਿਨ੍ਨੇਨੇਵ ਦਿਟ੍ਠੋ ‘ਯੇ ਚ ਪਨ ਮੇ ਵਚਨਂ ਨ ਸਦ੍ਦਹੇਯ੍ਯੁਂ, ਤੇਸਂ ਅਹਿਤਾਯ ਭਵੇਯ੍ਯਾ’ਤਿ ਪਰੇਸਂ ਅਨੁਕਮ੍ਪਾਯ ¶ ਨ ਕਥੇਸਿਂ, ਇਦਾਨਿ ਪਨ ਮੋਗ੍ਗਲ੍ਲਾਨਸ੍ਸ ਸਕ੍ਖੀ ਹੁਤ੍ਵਾ ਕਥੇਮੀ’’ਤਿ ਆਹ. ਤਂ ਸੁਤ੍ਵਾ ਭਿਕ੍ਖੂ ਤਸ੍ਸ ਪੁਬ੍ਬਕਮ੍ਮਂ ਪੁਚ੍ਛਿਂਸੁ. ਸਤ੍ਥਾਪਿ ਨੇਸਂ ਕਥੇਸਿ –

ਅਤੀਤੇ ਕਿਰ ਬਾਰਾਣਸਿਯਂ ਸਾਲ਼ਿਤ੍ਤਕਸਿਪ੍ਪੇ ਨਿਪ੍ਫਤ੍ਤਿਂ ਪਤ੍ਤੋ ਏਕੋ ਪੀਠਸਪ੍ਪਿ ਅਹੋਸਿ. ਸੋ ਨਗਰਦ੍ਵਾਰੇ ਏਕਸ੍ਸ ਵਟਰੁਕ੍ਖਸ੍ਸ ਹੇਟ੍ਠਾ ਨਿਸਿਨ੍ਨੋ ਸਕ੍ਖਰਾਨਿ ਖਿਪਿਤ੍ਵਾ ਤਸ੍ਸ ਪਣ੍ਣਾਨਿ ਛਿਨ੍ਦਨ੍ਤੋ ‘‘ਹਤ੍ਥਿਰੂਪਕਂ ਨੋ ਦਸ੍ਸੇਹਿ, ਅਸ੍ਸਰੂਪਕਂ ਨੋ ਦਸ੍ਸੇਹੀ’’ਤਿ ਗਾਮਦਾਰਕੇਹਿ ¶ ਵੁਚ੍ਚਮਾਨੋ ਇਚ੍ਛਿਤਿਚ੍ਛਿਤਾਨਿ ਰੂਪਾਨਿ ਦਸ੍ਸੇਤ੍ਵਾ ਤੇਸਂ ਸਨ੍ਤਿਕਾ ਖਾਦਨੀਯਾਦੀਨਿ ਲਭਤਿ. ਅਥੇਕਦਿਵਸਂ ਰਾਜਾ ਉਯ੍ਯਾਨਂ ਗਚ੍ਛਨ੍ਤੋ ਤਂ ਪਦੇਸਂ ਪਾਪੁਣਿ. ਦਾਰਕਾ ਪੀਠਸਪ੍ਪਿਂ ਪਾਰੋਹਨ੍ਤਰੇ ਕਤ੍ਵਾ ਪਲਾਯਿਂਸੁ. ਰਞ੍ਞੋ ਠਿਤਮਜ੍ਝਨ੍ਹਿਕੇ ਰੁਕ੍ਖਮੂਲਂ ਪਵਿਟ੍ਠਸ੍ਸ ਛਿਦ੍ਦਾਵਛਿਦ੍ਦਚ੍ਛਾਯਾ ਸਰੀਰਂ ਫਰਿ. ਸੋ ‘‘ਕਿਂ ਨੁ ਖੋ ਏਤ’’ਨ੍ਤਿ ਉਦ੍ਧਂ ਓਲੋਕੇਨ੍ਤੋ ਰੁਕ੍ਖਪਣ੍ਣੇਸੁ ਹਤ੍ਥਿਰੂਪਕਾਦੀਨਿ ਦਿਸ੍ਵਾ ‘‘ਕਸ੍ਸੇਤਂ ਕਮ੍ਮ’’ਨ੍ਤਿ ਪੁਚ੍ਛਿਤ੍ਵਾ ‘‘ਪੀਠਸਪ੍ਪਿਨੋ’’ਤਿ ਸੁਤ੍ਵਾ ਤਂ ਪਕ੍ਕੋਸਾਪੇਤ੍ਵਾ ਆਹ – ‘‘ਮਯ੍ਹਂ ਪੁਰੋਹਿਤੋ ਅਤਿਮੁਖਰੋ ਅਪ੍ਪਮਤ੍ਤਕੇਪਿ ਵੁਤ੍ਤੇ ਬਹੁਂ ਭਣਨ੍ਤੋ ਮਂ ਉਪਦ੍ਦਵੇਤਿ, ਸਕ੍ਖਿਸ੍ਸਸਿ ਤਸ੍ਸ ਮੁਖੇ ਨਾਲ਼ਿਮਤ੍ਤਾ ਅਜਲਣ੍ਡਿਕਾ ਖਿਪਿਤੁ’’ਨ੍ਤਿ? ‘‘ਸਕ੍ਖਿਸ੍ਸਾਮਿ, ਦੇਵ. ਅਜਲਣ੍ਡਿਕਾ ਆਹਰਾਪੇਤ੍ਵਾ ਪੁਰੋਹਿਤੇਨ ਸਦ੍ਧਿਂ ਤੁਮ੍ਹੇ ਅਨ੍ਤੋਸਾਣਿਯਂ ਨਿਸੀਦਥ, ਅਹਮੇਤ੍ਥ ਕਤ੍ਤਬ੍ਬਂ ਜਾਨਿਸ੍ਸਾਮੀ’’ਤਿ. ਅਥ ਰਾਜਾ ਤਥਾ ਕਾਰੇਸਿ. ਇਤਰੋ ਕਤ੍ਤਰਿਯਗ੍ਗੇਨ ਸਾਣਿਯਾ ਛਿਦ੍ਦਂ ਕਤ੍ਵਾ ਪੁਰੋਹਿਤਸ੍ਸ ਰਞ੍ਞਾ ਸਦ੍ਧਿਂ ਕਥੇਨ੍ਤਸ੍ਸ ਮੁਖੇ ਵਿਵਟਮਤ੍ਤੇ ਏਕੇਕਂ ਅਜਲਣ੍ਡਿਕਂ ਖਿਪਿ. ਪੁਰੋਹਿਤੋ ਮੁਖਂ ਪਵਿਟ੍ਠਂ ਪਵਿਟ੍ਠਂ ਗਿਲਿ. ਪੀਠਸਪ੍ਪੀ ਖੀਣਾਸੁ ਅਜਲਣ੍ਡਿਕਾਸੁ ਸਾਣਿਂ ਚਾਲੇਸਿ. ਰਾਜਾ ਤਾਯ ਸਞ੍ਞਾਯ ਅਜਲਣ੍ਡਿਕਾਨਂ ਖੀਣਭਾਵਂ ਞਤ੍ਵਾ ਆਹ – ‘‘ਆਚਰਿਯ, ਅਹਂ ਤੁਮ੍ਹੇਹਿ ਸਦ੍ਧਿਂ ਕਥੇਨ੍ਤੋ ਕਥਂ ¶ ਨਿਤ੍ਥਰਿਤੁਂ ਨ ਸਕ੍ਖਿਸ੍ਸਾਮਿ, ਤੁਮ੍ਹੇ ਅਤਿਮੁਖਰਤਾਯ ਨਾਲ਼ਿਮਤ੍ਤਾ ਅਜਲਣ੍ਡਿਕਾ ਗਿਲਨ੍ਤਾਪਿ ਤੁਣ੍ਹੀਭਾਵਂ ਨਾਪਜ੍ਜਥਾ’’ਤਿ. ਬ੍ਰਾਹ੍ਮਣੋ ¶ ਮਙ੍ਗੁਉਭਾਵਂ ਆਪਜ੍ਜਿਤ੍ਵਾ ਤਤੋ ਪਟ੍ਠਾਯ ਮੁਖਂ ਵਿਵਰਿਤ੍ਵਾ ਰਞ੍ਞਾ ਸਦ੍ਧਿਂ ਸਲ੍ਲਪਿਤੁਂ ਨਸਕ੍ਖਿ. ਰਾਜਾ ਪੀਠਸਪ੍ਪਿਗੁਣਂ ਅਨੁਸ੍ਸਰਿਤ੍ਵਾ ਤਂ ਪਕ੍ਕੋਸਾਪੇਤ੍ਵਾ ‘‘ਤਂ ਨਿਸ੍ਸਾਯ ਮੇ ਸੁਖਂ ਲਦ੍ਧ’’ਨ੍ਤਿ ਤੁਟ੍ਠੋ ਤਸ੍ਸ ਸਬ੍ਬਟ੍ਠਕਂ ਨਾਮ ਧਨਂ ਦਤ੍ਵਾ ਨਗਰਸ੍ਸ ਚਤੂਸੁ ਦਿਸਾਸੁ ਚਤ੍ਤਾਰੋ ਵਰਗਾਮੇ ਅਦਾਸਿ. ਤਮਤ੍ਥਂ ਵਿਦਿਤ੍ਵਾ ਰਞ੍ਞੋ ਅਤ੍ਥਧਮ੍ਮਾਨੁਸਾਸਕੋ ਅਮਚ੍ਚੋ ਇਮਂ ਗਾਥਮਾਹ –

‘‘ਸਾਧੁ ਖੋ ਸਿਪ੍ਪਕਂ ਨਾਮ, ਅਪਿ ਯਾਦਿਸ ਕੀਦਿਸਂ;

ਪਸ੍ਸ ਖਞ੍ਜਪ੍ਪਹਾਰੇਨ, ਲਦ੍ਧਾ ਗਾਮਾ ਚਤੁਦ੍ਦਿਸਾ’’ਤਿ. (ਜਾ. ੧.੧.੧੦੭);

ਸੋ ਪਨ ਅਮਚ੍ਚੋ ਤੇਨ ਸਮਯੇਨ ਅਯਮੇਵ ਭਗਵਾ ਅਹੋਸਿ. ਅਥੇਕੋ ਪੁਰਿਸੋ ਪੀਠਸਪ੍ਪਿਨਾ ਲਦ੍ਧਸਮ੍ਪਤ੍ਤਿਂ ਦਿਸ੍ਵਾ ਚਿਨ੍ਤੇਸਿ – ‘‘ਅਯਂ ਨਾਮ ਪੀਠਸਪ੍ਪੀ ਹੁਤ੍ਵਾ ਇਮਂ ਸਿਪ੍ਪਂ ਨਿਸ੍ਸਾਯ ਮਹਾਸਮ੍ਪਤ੍ਤਿਂ ਪਤ੍ਤੋ, ਮਯਾਪੇਤਂ ਸਿਕ੍ਖਿਤੁਂ ਵਟ੍ਟਤੀ’’ਤਿ. ਸੋ ਤਂ ਉਪਸਙ੍ਕਮਿਤ੍ਵਾ ਵਨ੍ਦਿਤ੍ਵਾ ‘‘ਇਦਂ ਮੇ ¶ , ਆਚਰਿਯ, ਸਿਪ੍ਪਂ ਦੇਥਾ’’ਤਿ ਆਹ. ‘‘ਨ ਸਕ੍ਕਾ, ਤਾਤ, ਦਾਤੁ’’ਨ੍ਤਿ. ਸੋ ਤੇਨ ਪਟਿਕ੍ਖਿਤ੍ਤੋ ‘‘ਹੋਤੁ, ਆਰਾਧੇਸ੍ਸਾਮਿ ਨ’’ਨ੍ਤਿ ਤਸ੍ਸ ਹਤ੍ਥਪਾਦਪਰਿਕਮ੍ਮਾਦੀਨਿ ਕਰੋਨ੍ਤੋ ਚਿਰਸ੍ਸਂ ਤਂ ਆਰਾਧੇਤ੍ਵਾ ਪੁਨਪ੍ਪੁਨਂ ਯਾਚਿ, ਪੀਠਸਪ੍ਪੀ ‘‘ਅਯਂ ਮੇ ਅਤਿਵਿਯ ਉਪਕਾਰੋ’’ਤਿ ਤਂ ਪਟਿਬਾਹਿਤੁਂ ਅਸਕ੍ਕੋਨ੍ਤੋ ਸਿਪ੍ਪਂ ਸਿਕ੍ਖਾਪੇਤ੍ਵਾ ‘‘ਨਿਪ੍ਫਨ੍ਨਂ ਤੇ, ਤਾਤ, ਸਿਪ੍ਪਂ, ਇਦਾਨਿ ਕਿਂ ਕਰਿਸ੍ਸਸੀ’’ਤਿ ਆਹ. ‘‘ਬਹਿ ਗਨ੍ਤ੍ਵਾ ਸਿਪ੍ਪਂ ਵੀਮਂਸਿਸ੍ਸਾਮੀ’’ਤਿ. ‘‘ਕਿਂ ਕਰਿਸ੍ਸਸੀ’’ਤਿ? ‘‘ਗਾਵਿਂ ਵਾ ਮਨੁਸ੍ਸਂ ਵਾ ਪਹਰਿਤ੍ਵਾ ਮਾਰੇਸ੍ਸਾਮੀ’’ਤਿ. ‘‘ਤਾਤਾ, ਗਾਵਿਂ ਮਾਰੇਨ੍ਤਸ੍ਸ ਸਤਂ ਦਣ੍ਡੋ ਹੋਤਿ ਮਨੁਸ੍ਸਂ ਮਾਰੇਨ੍ਤਸ੍ਸ ਸਹਸ੍ਸਂ, ਤ੍ਵਂ ਸਪੁਤ੍ਤਦਾਰੋਪਿ ਤਂ ਨਿਤ੍ਥਰਿਤੁਂ ਨ ਸਕ੍ਖਿਸ੍ਸਸਿ, ਮਾ ਵਿਨਸ੍ਸ, ਯਮ੍ਹਿ ¶ ਪਹਟੇ ਦਣ੍ਡੋ ਨਤ੍ਥਿ, ਤਾਦਿਸਂ ਨਿਮਾਤਾਪਿਤਿਕਂ ਕਞ੍ਚਿ ਉਪਧਾਰੇਹੀ’’ਤਿ. ਸੋ ‘‘ਸਾਧੂ’’ਤਿ ਸਕ੍ਖਰਾ ਉਚ੍ਛਙ੍ਗੇ ਕਤ੍ਵਾ ਤਾਦਿਸਂ ਉਪਧਾਰਯਮਾਨੋ ਵਿਚਰਨ੍ਤੋ ਗਾਵਿਂ ਦਿਸ੍ਵਾ ‘‘ਅਯਂ ਸਸਾਮਿਕਾ’’ਤਿ ਪਹਰਿਤੁਂ ਨ ਵਿਸਹਿ, ਮਨੁਸ੍ਸਂ ਦਿਸ੍ਵਾ ‘‘ਅਯਂ ਸਮਾਤਾਪਿਤਿਕੋ’’ਤਿ ਪਹਰਿਤੁਂ ਨ ਵਿਸਤਿ.

ਤੇਨ ਸਮਯੇਨ ਸੁਨੇਤ੍ਤੋ ਨਾਮ ਪਚ੍ਚੇਕਬੁਦ੍ਧੋ ਤਂ ਨਗਰਂ ਨਿਸ੍ਸਾਯ ਪਣ੍ਣਸਾਲਾਯ ਵਿਹਰਤਿ. ਸੋ ਤਂ ਪਿਣ੍ਡਾਯ ਪਵਿਸਨ੍ਤਂ ਨਗਰਦ੍ਵਾਰਨ੍ਤਰੇ ਦਿਸ੍ਵਾ ‘‘ਅਯਂ ਨਿਮਾਤਾਪਿਤਿਕੋ, ਇਮਸ੍ਮਿਂ ਪਹਟੇ ਦਣ੍ਡੋ ਨਤ੍ਥਿ, ਇਮਂ ਪਹਰਿਤ੍ਵਾ ਸਿਪ੍ਪਂ ਵੀਮਂਸਿਸ੍ਸਾਮੀ’’ਤਿ ਪਚ੍ਚੇਕਬੁਦ੍ਧਸ੍ਸ ਦਕ੍ਖਿਣਕਣ੍ਣਸੋਤਂ ਸਨ੍ਧਾਯ ਸਕ੍ਖਰਂ ¶ ਖਿਪਿ. ਸਾ ਦਕ੍ਖਿਣਕਣ੍ਣਸੋਤੇਨ ਪਵਿਸਿਤ੍ਵਾ ਵਾਮੇਨ ਨਿਕ੍ਖਮਿ, ਦੁਕ੍ਖਾ ਵੇਦਨਾ ਉਪ੍ਪਜ੍ਜਿ. ਪਚ੍ਚੇਕਬੁਦ੍ਧੋ ਭਿਕ੍ਖਾਯ ਚਰਿਤੁਂ ਨਾਸਕ੍ਖਿ, ਆਕਾਸੇਨ ਪਣ੍ਣਸਾਲਂ ਗਨ੍ਤ੍ਵਾ ਪਰਿਨਿਬ੍ਬਾਯਿ. ਮਨੁਸ੍ਸਾ ਪਚ੍ਚੇਕਬੁਦ੍ਧੇ ਅਨਾਗਚ੍ਛਨ੍ਤੇ ‘‘ਕਿਞ੍ਚਿ ਅਫਾਸੁਕਂ ਭਵਿਸ੍ਸਤੀ’’ਤਿ ਚਿਨ੍ਤੇਤ੍ਵਾ ਤਤ੍ਥ ਗਨ੍ਤ੍ਵਾ ਤਂ ਪਰਿਨਿਬ੍ਬੁਤਂ ਦਿਸ੍ਵਾ ਰੋਦਿਂਸੁ ਪਰਿਦੇਵਿਂਸੁ. ਸੋਪਿ ਮਹਾਜਨਂ ਗਚ੍ਛਨ੍ਤਂ ਦਿਸ੍ਵਾ ਤਤ੍ਥ ਗਨ੍ਤ੍ਵਾ ਪਚ੍ਚੇਕਬੁਦ੍ਧਂ ਸਞ੍ਜਾਨਿਤ੍ਵਾ ‘‘ਅਯਂ ਪਿਣ੍ਡਾਯ ਪਵਿਸਨ੍ਤੋ ਦ੍ਵਾਰਨ੍ਤਰੇ ਮਮ ਸਮ੍ਮੁਖੀਭੂਤੋ, ਅਹਂ ਅਤ੍ਤਨੋ ਸਿਪ੍ਪਂ ਵੀਮਂਸਨ੍ਤੋ ਇਮਂ ਪਹਰਿ’’ਨ੍ਤਿ ਆਹ. ਮਨੁਸ੍ਸਾ ‘‘ਇਮਿਨਾ ਕਿਰ ਪਾਪਕੇਨ ਪਚ੍ਚੇਕਬੁਦ੍ਧੋ ਪਹਟੋ, ਗਣ੍ਹਥ ਗਣ੍ਹਥਾ’’ਤਿ ਪੋਥੇਤ੍ਵਾ ਤਤ੍ਥੇਵ ਨਂ ਜੀਵਿਤਕ੍ਖਯਂ ਪਾਪੇਸੁਂ. ਸੋ ਅਵੀਚਿਮ੍ਹਿ ਨਿਬ੍ਬਤ੍ਤਿਤ੍ਵਾ ਯਾਵਾਯਂ ਮਹਾਪਥਵੀ ਯੋਜਨਮਤ੍ਤਂ ਉਸ੍ਸਨ੍ਨਾ, ਤਾਵ ਪਚ੍ਚਿਤ੍ਵਾ ਵਿਪਾਕਾਵਸੇਸੇਨ ਗਿਜ੍ਝਕੂਟਮਤ੍ਥਕੇ ਸਟ੍ਠਿਕੂਟਪੇਤੋ ਹੁਤ੍ਵਾ ਨਿਬ੍ਬਤ੍ਤਿ. ਸਤ੍ਥਾ ਤਸ੍ਸ ਇਮਂ ਪੁਬ੍ਬਕਮ੍ਮਂ ਕਥੇਤ੍ਵਾ, ‘‘ਭਿਕ੍ਖਵੇ, ਬਾਲਸ੍ਸ ¶ ਨਾਮ ਸਿਪ੍ਪਂ ਵਾ ਇਸ੍ਸਰਿਯਂ ਵਾ ਉਪ੍ਪਜ੍ਜਮਾਨਂ ਅਨਤ੍ਥਾਯ ਉਪ੍ਪਜ੍ਜਤਿ. ਬਾਲੋ ਹਿ ਸਿਪ੍ਪਂ ਵਾ ਇਸ੍ਸਰਿਯਂ ਵਾ ਲਭਿਤ੍ਵਾ ਅਤ੍ਤਨੋ ਅਨਤ੍ਥਮੇਵ ਕਰੋਤੀ’’ਤਿ ਅਨੁਸਨ੍ਧਿਂ ਘਟੇਤ੍ਵਾ ਧਮ੍ਮਂ ਦੇਸੇਨ੍ਤੋ ਇਮਂ ਗਾਥਮਾਹ.

‘‘ਯਾਵਦੇਵ ਅਨਤ੍ਥਾਯ, ਞਤ੍ਤਂ ਬਾਲਸ੍ਸ ਜਾਯਤਿ;

ਹਨ੍ਤਿ ਬਾਲਸ੍ਸ ਸੁਕ੍ਕਂਸਂ, ਮੁਦ੍ਧਮਸ੍ਸ ਵਿਪਾਤਯ’’ਨ੍ਤਿ.

ਤਤ੍ਥ ਯਾਵਦੇਵਾਤਿ ਅਵਧਿਪਰਿਚ੍ਛੇਦਨਤ੍ਥੇ ਨਿਪਾਤੋ. ਞਤ੍ਤਨ੍ਤਿ ਜਾਨਨਸਭਾਵੋ. ਯਂ ਸਿਪ੍ਪਂ ਜਾਨਾਤਿ ¶ , ਯਮ੍ਹਿ ਵਾ ਇਸ੍ਸਰਿਯੇ ਯਸੇ ਸਮ੍ਪਤ੍ਤਿਯਞ੍ਚ ਠਿਤੋ ਜਨੇਨ ਞਾਯਤਿ, ਪਾਕਟੋ ਪਞ੍ਞਾਤੋ ਹੋਤਿ, ਤਸ੍ਸੇਤਂ ਨਾਮਂ. ਸਿਪ੍ਪਂ ਵਾ ਹਿ ਇਸ੍ਸਰਿਯਾਦਿਭਾਵੋ ਵਾ ਬਾਲਸ੍ਸ ਅਨਤ੍ਥਾਯੇਵ ਜਾਯਤਿ. ਤਂ ਨਿਸ੍ਸਾਯ ਸੋ ਅਤ੍ਤਨੋ ਅਨਤ੍ਥਮੇਵ ਕਰੋਤਿ. ਹਨ੍ਤੀਤਿ ਵਿਨਾਸੇਤਿ. ਸੁਕ੍ਕਂਸਨ੍ਤਿ ਕੁਸਲਕੋਟ੍ਠਾਸਂ, ਬਾਲਸ੍ਸ ਹਿ ਸਿਪ੍ਪਂ ਵਾ ਇਸ੍ਸਰਿਯਂ ਵਾ ਉਪ੍ਪਜ੍ਜਮਾਨਂ ਕੁਸਲਕੋਟ੍ਠਾਸਂ ਘਾਤੇਨ੍ਤਮੇਵ ਉਪ੍ਪਜ੍ਜਤਿ. ਮੁਦ੍ਧਨ੍ਤਿ ਪਞ੍ਞਾਯੇਤਂ ਨਾਮਂ. ਵਿਪਾਤਯਨ੍ਤਿ ਵਿਦ੍ਧਂਸਯਮਾਨਂ. ਤਸ੍ਸ ਹਿ ਤਂ ਸੁਕ੍ਕਂਸਂ ਹਨਨ੍ਤਂ ਪਞ੍ਞਾਸਙ੍ਖਾਤਂ ਮੁਦ੍ਧਂ ਵਿਪਾਤੇਨ੍ਤਂ ਵਿਦ੍ਧਂਸੇਨ੍ਤਮੇਵ ਹਨ੍ਤੀਤਿ.

ਦੇਸਨਾਵਸਾਨੇ ਬਹੂ ਸੋਤਾਪਤ੍ਤਿਫਲਾਦੀਨਿ ਪਾਪੁਣਿਂਸੁ.

ਅਸਨ੍ਤਂ ¶ ¶ ਭਾਵਨਮਿਚ੍ਛੇਯ੍ਯਾਤਿ ਇਮਂ ਧਮ੍ਮਦੇਸਨਂ ਸਤ੍ਥਾ ਜੇਤਵਨੇ ਵਿਹਰਨ੍ਤੋ ਸੁਧਮ੍ਮਤ੍ਥੇਰਂ ਆਰਬ੍ਭ ਕਥੇਸਿ. ਦੇਸਨਾ ਮਚ੍ਛਿਕਾਸਣ੍ਡੇ ਸਮੁਟ੍ਠਾਯ ਸਾਵਤ੍ਥਿਯਂ ਨਿਟ੍ਠਿਤਾ.

ਮਚ੍ਛਿਕਾਸਣ੍ਡਨਗਰਸ੍ਮਿਞ੍ਹਿ ਚਿਤ੍ਤੋ ਨਾਮ ਗਹਪਤਿ ਪਞ੍ਚਵਗ੍ਗਿਯਾਨਂ ਅਬ੍ਭਨ੍ਤਰਂ ਮਹਾਨਾਮਤ੍ਥੇਰਂ ਨਾਮ ਪਿਣ੍ਡਾਯ ਚਰਮਾਨਂ ਦਿਸ੍ਵਾ ਤਸ੍ਸ ਇਰਿਯਾਪਥੇ ਪਸੀਦਿਤ੍ਵਾ ਪਤ੍ਤਂ ਆਦਾਯ ਗੇਹਂ ਪਵੇਸੇਤ੍ਵਾ ਭੋਜੇਤ੍ਵਾ ਭਤ੍ਤਕਿਚ੍ਚਾਵਸਾਨੇ ਧਮ੍ਮਕਥਂ ਸੁਣਨ੍ਤੋ ਸੋਤਾਪਤ੍ਤਿਫਲਂ ਪਤ੍ਵਾ ਅਚਲਸਦ੍ਧੋ ਹੁਤ੍ਵਾ ਅਮ੍ਬਾਟਕਵਨਂ ਨਾਮ ਅਤ੍ਤਨੋ ਉਯ੍ਯਾਨਂ ਸਙ੍ਘਾਰਾਮਂ ਕਤ੍ਤੁਕਾਮੋ ਥੇਰਸ੍ਸ ਹਤ੍ਥੇ ਉਦਕਂ ਪਾਤੇਤ੍ਵਾ ਨਿਯ੍ਯਾਦੇਸਿ. ਤਸ੍ਮਿਂ ਖਣੇ ‘‘ਪਤਿਟ੍ਠਿਤਂ ਬੁਦ੍ਧਸਾਸਨ’’ਨ੍ਤਿ ਉਦਕਪਰਿਯਨ੍ਤਂ ਕਤ੍ਵਾ ਮਹਾਪਥਵੀ ਕਮ੍ਪਿ. ਮਹਾਸੇਟ੍ਠਿ ਉਯ੍ਯਾਨੇ ਮਹਾਵਿਹਾਰਂ ਕਾਰੇਤ੍ਵਾ ਸਬ੍ਬਦਿਸਾਹਿ ਆਗਤਾਨਂ ਭਿਕ੍ਖੂਨਂ ਵਿਵਟਦ੍ਵਾਰੋ ਅਹੋਸਿ. ਮਚ੍ਛਿਕਾਸਣ੍ਡੇ ਸੁਧਮ੍ਮਤ੍ਥੇਰੋ ਨਾਮ ਨੇਵਾਸਿਕੋ ਅਹੋਸਿ.

ਅਪਰੇਨ ਸਮਯੇਨ ਚਿਤ੍ਤਸ੍ਸ ਗੁਣਕਥਂ ਸੁਤ੍ਵਾ ਦ੍ਵੇ ਅਗ੍ਗਸਾਵਕਾ ਤਸ੍ਸ ਸਙ੍ਗਹਂ ਕਤ੍ਤੁਕਾਮਾ ਮਚ੍ਛਿਕਾਸਣ੍ਡਂ ਅਗਮਂਸੁ. ਚਿਤ੍ਤੋ ਗਹਪਤਿ ਤੇਸਂ ਆਗਮਨਂ ਸੁਤ੍ਵਾ ਅਡ੍ਢਯੋਜਨਮਗ੍ਗਂ ਪਚ੍ਚੁਗ੍ਗਨ੍ਤ੍ਵਾ ਤੇ ਆਦਾਯ ਅਤ੍ਤਨੋ ਵਿਹਾਰਂ ਪਵੇਸੇਤ੍ਵਾ ਆਗਨ੍ਤੁਕਵਤ੍ਤਂ ਕਤ੍ਵਾ, ‘‘ਭਨ੍ਤੇ, ਥੋਕਂ ਧਮ੍ਮਕਥਂ ਸੋਤੁਕਾਮੋਮ੍ਹੀ’’ਤਿ ਧਮ੍ਮਸੇਨਾਪਤਿਂ ਯਾਚਿ. ਅਥ ਨਂ ਥੇਰੋ, ‘‘ਉਪਾਸਕ, ਅਦ੍ਧਾਨੇਨ ਆਗਤਾਮ੍ਹਾ ਕਿਲਨ੍ਤਰੂਪਾ. ਅਪਿਚ ਥੋਕਂ ਸੁਣਾਹੀ’’ਤਿ ਤਸ੍ਸ ਧਮ੍ਮਂ ਕਥੇਸਿ. ਸੋ ਥੇਰਸ੍ਸ ਧਮ੍ਮਂ ਸੁਣਨ੍ਤੋਵ ਅਨਾਗਾਮਿਫਲਂ ਪਾਪੁਣਿ. ਸੋ ਦ੍ਵੇ ਅਗ੍ਗਸਾਵਕੇ ਵਨ੍ਦਿਤ੍ਵਾ, ‘‘ਭਨ੍ਤੇ, ਸ੍ਵੇ ਭਿਕ੍ਖੁਸਹਸ੍ਸੇਨ ਸਦ੍ਧਿਂ ਮਮ ¶ ਗੇਹੇ ਭਿਕ੍ਖਂ ਗਣ੍ਹਥਾ’’ਤਿ ਨਿਮਨ੍ਤੇਤ੍ਵਾ ¶ ਪਚ੍ਛਾ ਨੇਵਾਸਿਕਂ ਸੁਧਮ੍ਮਤ੍ਥੇਰਂ ‘‘ਤੁਮ੍ਹੇਪਿ, ਭਨ੍ਤੇ, ਸ੍ਵੇ ਥੇਰੇਹਿ ਸਦ੍ਧਿਂ ਆਗਚ੍ਛੇਯ੍ਯਾਥਾ’’ਤਿ ਨਿਮਨ੍ਤੇਸਿ. ਸੋ ‘‘ਅਯਂ ਮਂ ਪਚ੍ਛਾ ਨਿਮਨ੍ਤੇਤੀ’’ਤਿ ਕੁਦ੍ਧੋ ਪਟਿਕ੍ਖਿਪਿਤ੍ਵਾ ਪੁਨਪ੍ਪੁਨਂ ਯਾਚਿਯਮਾਨੋਪਿ ਪਟਿਕ੍ਖਿਪਿ ਏਵ. ਉਪਾਸਕੋ ‘‘ਪਞ੍ਞਾਯਿਸ੍ਸਥ, ਭਨ੍ਤੇ’’ਤਿ ਪਕ੍ਕਮਿਤ੍ਵਾ ਪੁਨਦਿਵਸੇ ਅਤ੍ਤਨੋ ਨਿਵੇਸਨੇ ਮਹਾਦਾਨਂ ਸਜ੍ਜੇਸਿ. ਸੁਧਮ੍ਮਤ੍ਥੇਰੋਪਿ ਪਚ੍ਚੂਸਕਾਲੇਯੇਵ ‘‘ਕੀਦਿਸੋ ਨੁ ਖੋ ਗਹਪਤਿਨਾ ਅਗ੍ਗਸਾਵਕਾਨਂ ਸਕ੍ਕਾਰੋ ਸਜ੍ਜਿਤੋ, ਸ੍ਵੇ ਗਨ੍ਤ੍ਵਾ ਪਸ੍ਸਿਸ੍ਸਾਮੀ’’ਤਿ ਚਿਨ੍ਤੇਤ੍ਵਾ ਪਾਤੋਵ ਪਤ੍ਤਚੀਵਰਂ ਆਦਾਯ ਤਸ੍ਸ ਗੇਹਂ ਅਗਮਾਸਿ.

ਸੋ ਗਹਪਤਿਨਾ ‘‘ਨਿਸੀਦਥ, ਭਨ੍ਤੇ’’ਤਿ ਵੁਚ੍ਚਮਾਨੋਪਿ ‘‘ਨਾਹਂ ਨਿਸੀਦਾਮਿ, ਪਿਣ੍ਡਾਯ ਚਰਿਸ੍ਸਾਮੀ’’ਤਿ ਵਤ੍ਵਾ ਅਗ੍ਗਸਾਵਕਾਨਂ ਪਟਿਯਾਦਿਤਂ ਸਕ੍ਕਾਰਂ ਓਲੋਕੇਤ੍ਵਾ ¶ ਗਹਪਤਿਂ ਜਾਤਿਯਾ ਘਟ੍ਟੇਤੁਕਾਮੋ ‘‘ਉਲ਼ਾਰੋ ਤੇ, ਗਹਪਤਿ, ਸਕ੍ਕਾਰੋ, ਅਪਿਚੇਤ੍ਥ ਏਕਞ੍ਞੇਵ ਨਤ੍ਥੀ’’ਤਿ ਆਹ. ‘‘ਕਿਂ, ਭਨ੍ਤੇ’’ਤਿ? ‘‘ਤਿਲਸਂਗੁਲ਼ਿਕਾ, ਗਹਪਤੀ’’ਤਿ ਵਤ੍ਵਾ ਗਹਪਤਿਨਾ ਕਾਕੋਪਮਾਯ ਅਪਸਾਦਿਤੋ ਕੁਜ੍ਝਿਤ੍ਵਾ ‘‘ਏਸੋ ਤੇ, ਗਹਪਤਿ, ਆਵਾਸੋ, ਪਕ੍ਕਮਿਸ੍ਸਾਮਹ’’ਨ੍ਤਿ ਵਤ੍ਵਾ ਯਾਵਤਤਿਯਂ ਵਾਰਿਯਮਾਨੋਪਿ ਪਕ੍ਕਮਿਤ੍ਵਾ ਸਤ੍ਥੁ ਸਨ੍ਤਿਕਂ ਗਨ੍ਤ੍ਵਾ ਚਿਤ੍ਤੇਨ ਚ ਅਤ੍ਤਨਾ ਚ ਵੁਤ੍ਤਵਚਨਂ ਆਰੋਚੇਸਿ. ਸਤ੍ਥਾ ‘‘ਤਯਾ ਉਪਾਸਕੋ ਸਦ੍ਧੋ ਪਸਨ੍ਨੋ ਹੀਨੇਨ ਖੁਂਸਿਤੋ’’ਤਿ ਤਸ੍ਸੇਵ ਦੋਸਂ ਆਰੋਪੇਤ੍ਵਾ ਪਟਿਸਾਰਣੀਯਕਮ੍ਮਂ ਕਾਰਾਪੇਤ੍ਵਾ ‘‘ਗਚ੍ਛ, ਚਿਤ੍ਤਗਹਪਤਿਂ ਖਮਾਪੇਹੀ’’ਤਿ ਪੇਸੇਸਿ. ਸੋ ਤਤ੍ਥ ਗਨ੍ਤ੍ਵਾ, ‘‘ਗਹਪਤਿ, ਮਯ੍ਹਮੇਵ ਸੋ ਦੋਸੋ, ਖਮਾਹਿ ਮੇ’’ਤਿ ਵਤ੍ਵਾਪਿ ‘‘ਨਾਹਂ ਖਮਾਮੀ’’ਤਿ ¶ ਤੇਨ ਪਟਿਕ੍ਖਿਤ੍ਤੋ ਮਙ੍ਕੁਭੂਤੋ ਤਂ ਖਮਾਪੇਤੁਂ ਨਾਸਕ੍ਖਿ. ਪੁਨਦੇਵ ਸਤ੍ਥੁ ਸਨ੍ਤਿਕਂ ਪਚ੍ਚਾਗਮਾਸਿ. ਸਤ੍ਥਾ ‘‘ਨਾਸ੍ਸ ਉਪਾਸਕੋ ਖਮਿਸ੍ਸਤੀ’’ਤਿ ਜਾਨਨ੍ਤੋਪਿ ‘‘ਮਾਨਥਦ੍ਧੋ ਏਸ, ਤਿਂਸਯੋਜਨਂ ਤਾਵ ਮਗ੍ਗਂ ਗਨ੍ਤ੍ਵਾ ਪਚ੍ਚਾਗਚ੍ਛਤੂ’’ਤਿ ਖਮਨੂਪਾਯਂ ਅਨਾਚਿਕ੍ਖਿਤ੍ਵਾਵ ਉਯ੍ਯੋਜੇਸਿ. ਅਥਸ੍ਸ ਪੁਨਾਗਤਕਾਲੇ ਨਿਹਤਮਾਨਸ੍ਸ ਅਨੁਦੂਤਂ ਦਤ੍ਵਾ ‘‘ਗਚ੍ਛ, ਇਮਿਨਾ ਸਦ੍ਧਿਂ ਗਨ੍ਤ੍ਵਾ ਉਪਾਸਕਂ ਖਮਾਪੇਹੀ’’ਤਿ ਵਤ੍ਵਾ ‘‘ਸਮਣੇਨ ਨਾਮ ‘ਮਯ੍ਹਂ ਵਿਹਾਰੋ, ਮਯ੍ਹਂ ਨਿਵਾਸਟ੍ਠਾਨਂ, ਮਯ੍ਹਂ ਉਪਾਸਕੋ, ਮਯ੍ਹਂ ਉਪਾਸਿਕਾ’ਤਿ ਮਾਨਂ ਵਾ ਇਸ੍ਸਂ ਵਾ ਕਾਤੁਂ ਨ ਵਟ੍ਟਤਿ. ਏਵਂ ਕਰੋਨ੍ਤਸ੍ਸ ਹਿ ਇਚ੍ਛਾਮਾਨਾਦਯੋ ਕਿਲੇਸਾ ਵਡ੍ਢਨ੍ਤੀ’’ਤਿ ਅਨੁਸਨ੍ਧਿਂ ਘਟ੍ਟੇਤ੍ਵਾ ਧਮ੍ਮਂ ਦੇਸੇਨ੍ਤੋ ਇਮਾ ਗਾਥਾ ਅਭਾਸਿ –

‘‘ਅਸਨ੍ਤਂ ਭਾਵਨਮਿਚ੍ਛੇਯ੍ਯ, ਪੁਰੇਕ੍ਖਾਰਞ੍ਚ ਭਿਕ੍ਖੁਸੁ;

ਆਵਾਸੇਸੁ ਇਸ੍ਸਰਿਯਂ, ਪੂਜਾ ਪਰਕੁਲੇਸੁ ਚ.

‘‘ਮਮੇਵ ਕਤ ਮਞ੍ਞਨ੍ਤੁ, ਗਿਹੀ ਪਬ੍ਬਜਿਤਾ ਉਭੋ.

ਮਮੇਵਾਤਿਵਸਾ ਅਸ੍ਸੁ, ਕਿਚ੍ਚਾਕਿਚ੍ਚੇਸੁ ਕਿਸ੍ਮਿਚਿ;

ਇਤਿ ਬਾਲਸ੍ਸ ਸਙ੍ਕਪ੍ਪੋ, ਇਚ੍ਛਾ ਮਾਨੋ ਚ ਵਡ੍ਢਤੀ’’ਤਿ.

ਤਤ੍ਥ ¶ ਅਸਨ੍ਤਨ੍ਤਿ ਯੋ ਬਾਲੋ ਭਿਕ੍ਖੁ ਅਵਿਜ੍ਜਮਾਨਂ ਸਮ੍ਭਾਵਨਂ ਇਚ੍ਛੇਯ੍ਯ, ‘‘ਅਸ੍ਸਦ੍ਧੋਵ ਸਮਾਨੋ ‘ਸਦ੍ਧੋਤਿ ਮਂ ਜਨੋ ¶ ਜਾਨਾਤੂ’ਤਿ ਇਚ੍ਛਤੀ’’ਤਿ. ਪਾਪਿਚ੍ਛਤਾਨਿਦ੍ਦੇਸੇ (ਵਿਭ. ੮੫੧) ਵੁਤ੍ਤਨਯੇਨੇਵ ਬਾਲੋ ‘‘ਅਸਦ੍ਧੋ ਦੁਸ੍ਸੀਲੋ ਅਪ੍ਪਸ੍ਸੁਤੋ ਅਪ੍ਪਵਿਵਿਤ੍ਤੋ ਕੁਸੀਤੋ ਅਨੁਪਟ੍ਠਿਤਸ੍ਸਤਿ ਅਸਮਾਹਿਤੋ ਦੁਪ੍ਪਞ੍ਞੋ ਅਖੀਣਾਸਵੋਵ ਸਮਾਨੋ ‘ਅਹੋ ਵਤ ਮਂ ਜਨੋ ਅਯਂ ਸਦ੍ਧੋ, ਸੀਲਵਾ, ਬਹੁਸ੍ਸੁਤੋ, ਪਵਿਵਿਤ੍ਤੋ, ਆਰਦ੍ਧਵੀਰਿਯੋ, ਉਪਟ੍ਠਿਤਸ੍ਸਤਿ, ਸਮਾਹਿਤੋ, ਪਞ੍ਞਵਾ ¶ , ਖੀਣਾਸਵੋ’ਤਿ ਜਾਨੇਯ੍ਯਾ’’ਤਿ ਇਦਂ ਅਸਨ੍ਤਸਮ੍ਭਾਵਨਂ ਇਚ੍ਛਤਿ. ਪੁਰੇਕ੍ਖਾਰਨ੍ਤਿ ਪਰਿਵਾਰਂ. ‘‘ਅਹੋ ਵਤ ਮਂ ਸਕਲਵਿਹਾਰੇ ਭਿਕ੍ਖੂ ਪਰਿਵਾਰੇਤ੍ਵਾ ਪਞ੍ਹਂ ਪੁਚ੍ਛਨ੍ਤਾ ਵਿਹਰੇਯ੍ਯੁ’’ਨ੍ਤਿ ਏਵਂ ਇਚ੍ਛਾਚਾਰੇ ਠਤ੍ਵਾ ਪੁਰੇਕ੍ਖਾਰਞ੍ਚ ਭਿਕ੍ਖੂਸੁ ਇਚ੍ਛਤਿ. ਆਵਾਸੇਸੂਤਿ ਸਙ੍ਘਿਕੇਸੁ ਚ ਆਵਾਸੇਸੁ ਯਾਨਿ ਵਿਹਾਰਮਜ੍ਝੇ ਪਣੀਤਸੇਨਾਸਨਾਨਿ, ਤਾਨਿ ਅਤ੍ਤਨੋ ਸਨ੍ਦਿਟ੍ਠਸਮ੍ਭਤ੍ਤਾਦੀਨਂ ਭਿਕ੍ਖੂਨਂ ‘‘ਤੁਮ੍ਹੇ ਇਧ ਵਸਥਾ’’ਤਿ ਵਿਚਾਰੇਨ੍ਤੋ ਸਯਮ੍ਪਿ ਵਰਤਰਂ ਸੇਨਾਸਨਂ ਪਲਿਬੋਧੇਨ੍ਤੋ, ਸੇਸਾਨਂ ਆਗਨ੍ਤੁਕਭਿਕ੍ਖੂਨਂ ਪਚ੍ਚਨ੍ਤਿਮਾਨਿ ਲਾਮਕਸੇਨਾਸਨਾਨਿ ਚੇਵ ਅਮਨੁਸ੍ਸਪਰਿਗ੍ਗਹਿਤਾਨਿ ਚ ‘‘ਤੁਮ੍ਹੇ ਇਧ ਵਸਥਾ’’ਤਿ ਵਿਚਾਰੇਨ੍ਤੋ ਆਵਾਸੇਸੁ ਇਸ੍ਸਰਿਯਂ ਇਚ੍ਛਤਿ. ਪੂਜਾ ਪਰਕੁਲੇਸੁ ਚਾਤਿ ਨੇਵ ਮਾਤਾਪਿਤੂਨਂ ਨ ਞਾਤਕਾਨਂ ਪਰੇਸੁਯੇਵ ਕੁਲੇਸੁ ‘‘ਅਹੋ ਵਤਿਮੇ ਮਯ੍ਹਮੇਵ ਦਦੇਯ੍ਯੁਂ, ਨ ਅਞ੍ਞੇਸ’’ਨ੍ਤਿ ਏਵਂ ਚਤੁਪ੍ਪਚ੍ਚਯੇਹਿ ਪੂਜਂ ਇਚ੍ਛਤਿ.

ਮਮੇਵ ਕਤ ਮਞ੍ਞਨ੍ਤੂਤਿ ਯਸ੍ਸ ਚ ਬਾਲਸ੍ਸ ¶ ‘‘ਯਂਕਿਞ੍ਚਿ ਵਿਹਾਰੇ ਉਪੋਸਥਾਗਾਰਾਦਿਕਰਣਵਸੇਨ ਕਤਂ ਨਵਕਮ੍ਮਂ, ਤਂ ਸਬ੍ਬਂ ਅਮ੍ਹਾਕਂ ਥੇਰੇਨ ਕਤਨ੍ਤਿ ਏਵਂ ਗਿਹੀ ਚ ਪਬ੍ਬਜਿਤਾ ਚ ਉਭੋਪਿ ਮਮੇਵ ਨਿਸ੍ਸਾਯ ਕਤਂ ਪਰਿਕਮ੍ਮਂ ਨਿਟ੍ਠਿਤਂ ਮਞ੍ਞਨ੍ਤੂ’’ਤਿ ਸਙ੍ਕਪ੍ਪੋ ਉਪ੍ਪਜ੍ਜਤਿ. ਮਮੇਵਾਤਿਵਸਾ ਅਸ੍ਸੂਤਿ ‘‘ਗਿਹੀ ਚ ਪਬ੍ਬਜਿਤਾ ਚ ਸਬ੍ਬੇਪਿ ਮਮੇਵ ਵਸੇ ਵਤ੍ਤਨ੍ਤੁ, ਸਕਟਗੋਣਵਾਸਿਫਰਸੁਆਦੀਨਿ ਵਾ ਲਦ੍ਧਬ੍ਬਾਨਿ ਹੋਨ੍ਤੁ, ਅਨ੍ਤਮਸੋ ਯਾਗੁਮਤ੍ਤਮ੍ਪਿ ਤਾਪੇਤ੍ਵਾ ਪਿਵਨਾਦੀਨਿ ਵਾ, ਏਵਰੂਪੇਸੁ ਕਿਚ੍ਚਾਕਿਚ੍ਚੇਸੁ ਖੁਦ੍ਦਕਮਹਨ੍ਤੇਸੁ ਕਰਣੀਯੇਸੁ ਕਿਸ੍ਮਿਞ੍ਚਿ ਏਕਕਿਚ੍ਚੇਪਿ ਮਮੇਵ ਵਸੇ ਵਤ੍ਤਨ੍ਤੁ, ਮਮੇਵ ਆਪੁਚ੍ਛਿਤ੍ਵਾ ਕਰੋਨ੍ਤੂ’’ਤਿ ਸਙ੍ਕਪ੍ਪੋ ਉਪ੍ਪਜ੍ਜਤਿ. ਇਤਿ ਬਾਲਸ੍ਸਾਤਿ ਯਸ੍ਸ ਬਾਲਸ੍ਸ ਸਾ ਚ ਇਚ੍ਛਾ ਅਯਞ੍ਚ ਏਵਰੂਪੋ ਸਙ੍ਕਪ੍ਪੋ ਉਪ੍ਪਜ੍ਜਤਿ, ਤਸ੍ਸ ਨੇਵ ਵਿਪਸ੍ਸਨਾ, ਨ ਮਗ੍ਗਫਲਾਨਿ ਵਡ੍ਢਨ੍ਤਿ. ਕੇਵਲਂ ਪਨਸ੍ਸ ਚਨ੍ਦੋਦਯੇ ਸਮੁਦ੍ਦਸ੍ਸ ਉਦਕਂ ਵਿਯ ਛਸੁ ਦ੍ਵਾਰੇਸੁ ਉਪ੍ਪਜ੍ਜਮਾਨਾ ਤਣ੍ਹਾ ਚੇਵ ਨਵਵਿਧਮਾਨੋ ਚ ਵਡ੍ਢਤੀਤਿ.

ਦੇਸਨਾਵਸਾਨੇ ਬਹੂ ਸੋਤਾਪਤ੍ਤਿਫਲਾਦੀਨਿ ਪਾਪੁਣਿਂਸੂਤਿ.

ਸੁਧਮ੍ਮਤ੍ਥੇਰੋਪਿ ਇਮਂ ਓਵਾਦਂ ਸੁਤ੍ਵਾ ਸਤ੍ਥਾਰਂ ਵਨ੍ਦਿਤ੍ਵਾ ਉਟ੍ਠਾਯਾਸਨਾ ਪਦਕ੍ਖਿਣਂ ਕਤ੍ਵਾ ਤੇਨ ਅਨੁਦੂਤੇਨ ਭਿਕ੍ਖੁਨਾ ਸਦ੍ਧਿਂ ਗਨ੍ਤ੍ਵਾ ਉਪਾਸਕਸ੍ਸ ਚਕ੍ਖੁਪਥੇ ਆਪਤ੍ਤਿਂ ਪਟਿਕਰਿਤ੍ਵਾ ਉਪਾਸਕਂ ਖਮਾਪੇਸਿ. ਸੋ ਉਪਾਸਕੇਨ ‘‘ਖਮਾਮਹਂ, ਭਨ੍ਤੇ, ਸਚੇ ਮਯ੍ਹਂ ਦੋਸੋ ਅਤ੍ਥਿ, ਖਮਥ ਮੇ’’ਤਿ ਪਟਿਖਮਾਪਿਤੋ ¶ ਸਤ੍ਥਾਰਾ ਦਿਨ੍ਨੇ ਓਵਾਦੇ ਠਤ੍ਵਾ ਕਤਿਪਾਹੇਨੇਵ ਸਹ ਪਟਿਸਮ੍ਭਿਦਾਹਿ ਅਰਹਤ੍ਤਂ ¶ ਪਾਪੁਣਿ. ਉਪਾਸਕੋਪਿ ¶ ਚਿਨ੍ਤੇਸਿ – ‘‘ਮਯਾ ਸਤ੍ਥਾਰਂ ਅਦਿਸ੍ਵਾਵ ਸੋਤਾਪਤ੍ਤਿਫਲਂ ਪਤ੍ਤਂ, ਅਦਿਸ੍ਵਾ ਏਵ ਅਨਾਗਾਮਿਫਲੇ ਪਤਿਟ੍ਠਿਤੋ, ਸਤ੍ਥਾਰਂ ਮੇ ਦਟ੍ਠੁਂ ਵਟ੍ਟਤੀ’’ਤਿ. ਸੋ ਤਿਲਤਣ੍ਡੁਲਸਪ੍ਪਿਫਾਣਿਤਵਤ੍ਥਚ੍ਛਾਦਨਾਦੀਹਿ ਪਰਿਪੂਰਾਨਿ ਪਞ੍ਚ ਸਕਟਸਤਾਨਿ ਯੋਜਾਪੇਤ੍ਵਾ ‘‘ਸਤ੍ਥਾਰਂ ਦਟ੍ਠੁਕਾਮਾ ਆਗਚ੍ਛਨ੍ਤੁ, ਪਿਣ੍ਡਪਾਤਾਦੀਹਿ ਨ ਕਿਲਮਿਸ੍ਸਨ੍ਤੀ’’ਤਿ ਭਿਕ੍ਖੁਸਙ੍ਘਸ੍ਸ ਆਰੋਚਾਪੇਤ੍ਵਾ ਭਿਕ੍ਖੁਨੀਸਙ੍ਘਸ੍ਸਾਪਿ ਉਪਾਸਕਾਨਮ੍ਪਿ ਉਪਾਸਿਕਾਨਮ੍ਪਿ ਆਰੋਚਾਪੇਸਿ. ਤੇਨ ਸਦ੍ਧਿਂ ਪਞ੍ਚਸਤਾ ਪਞ੍ਚਸਤਾ ਭਿਕ੍ਖੂ ਚ ਭਿਕ੍ਖੁਨਿਯੋ ਚ ਉਪਾਸਕਾ ਚ ਉਪਾਸਿਕਾਯੋ ਚ ਨਿਕ੍ਖਮਿਂਸੁ. ਸੋ ਤੇਸਞ੍ਚੇਵ ਅਤ੍ਤਨੋ ਪਰਿਸਾਯ ਚਾਤਿ ਤਿਣ੍ਣਂ ਜਨਸਹਸ੍ਸਾਨਂ ਯਥਾ ਤਿਂਸਯੋਜਨੇ ਮਗ੍ਗੇ ਯਾਗੁਭਤ੍ਤਾਦੀਹਿ ਕਿਞ੍ਚਿ ਵੇਕਲ੍ਲਂ ਨ ਹੋਤਿ, ਤਥਾ ਸਂਵਿਦਹਿ. ਤਸ੍ਸ ਪਨ ਨਿਕ੍ਖਨ੍ਤਭਾਵਂ ਞਤ੍ਵਾ ਯੋਜਨੇ ਯੋਜਨੇ ਦੇਵਤਾ ਖਨ੍ਧਾਵਾਰਂ ਬਨ੍ਧਿਤ੍ਵਾ ਦਿਬ੍ਬੇਹਿ ਯਾਗੁਖਜ੍ਜਕਭਤ੍ਤਪਾਨਕਾਦੀਹਿ ਤਂ ਮਹਾਜਨਂ ਉਪਟ੍ਠਹਿਂਸੁ, ਕਸ੍ਸਚਿ ਕੇਨਚਿ ਵੇਕਲ੍ਲਂ ਨ ਹੋਤਿ. ਏਵਂ ਦੇਵਤਾਹਿ ਉਪਟ੍ਠਿਯਮਾਨੋ ਦੇਵਸਿਕਂ ਯੋਜਨਂ ਗਚ੍ਛਨ੍ਤੋ ਮਾਸੇਨ ਸਾਵਤ੍ਥਿਂ ਪਾਪੁਣਿ, ਪਞ੍ਚ ਸਕਟਸਤਾਨਿ ਯਥਾਪੂਰਿਤਾਨੇਵ ਅਹੇਸੁਂ. ਦੇਵਤਾਹਿ ਚੇਵ ਮਨੁਸ੍ਸੇਹਿ ਚ ਅਭਿਹਟਂ ਪਣ੍ਣਾਕਾਰਂ ਵਿਸ੍ਸਜ੍ਜੇਨ੍ਤੋਵ ਅਗਮਾਸਿ.

ਸਤ੍ਥਾ ਆਨਨ੍ਦਤ੍ਥੇਰਂ ਆਹ – ‘‘ਆਨਨ੍ਦ, ਅਜ੍ਜ ਵਡ੍ਢਮਾਨਕਚ੍ਛਾਯਾਯ ਚਿਤ੍ਤੋ ਗਹਪਤਿ ਪਞ੍ਚਹਿ ਉਪਾਸਕਸਤੇਹਿ ਪਰਿਵੁਤੋ ਆਗਨ੍ਤ੍ਵਾ ਮਂ ਵਨ੍ਦਿਸ੍ਸਤੀ’’ਤਿ. ‘‘ਕਿਂ ਪਨ, ਭਨ੍ਤੇ, ਤਸ੍ਸ ਤੁਮ੍ਹਾਕਂ ¶ ਵਨ੍ਦਨਕਾਲੇ ਕਿਞ੍ਚਿ ਪਾਟਿਹਾਰਿਯਂ ਭਵਿਸ੍ਸਤੀ’’ਤਿ? ‘‘ਭਵਿਸ੍ਸਤਿ, ਆਨਨ੍ਦਾ’’ਤਿ. ‘‘ਕਿਂ, ਭਨ੍ਤੇ’’ਤਿ? ਤਸ੍ਸ ਆਗਨ੍ਤ੍ਵਾ ‘‘ਮਂ ਵਨ੍ਦਨਕਾਲੇ ਰਾਜਮਾਨੇਨ ਅਟ੍ਠਕਰੀਸਮਤ੍ਤੇ ਪਦੇਸੇ ਜਣ੍ਣੁਕਮਤ੍ਤੇਨ ਓਧਿਨਾ ਪਞ੍ਚਵਣ੍ਣਾਨਂ ਦਿਬ੍ਬਪੁਪ੍ਫਾਨਂ ਘਨਵਸ੍ਸਂ ਵਸ੍ਸਿਸ੍ਸਤੀ’’ਤਿ. ਤਂ ਕਥਂ ਸੁਤ੍ਵਾ ਨਗਰਵਾਸਿਨੋ ‘‘ਏਵਂ ਮਹਾਪੁਞ੍ਞੋ ਕਿਰ ਚਿਤ੍ਤੋ ਨਾਮ ਗਹਪਤਿ ਆਗਨ੍ਤ੍ਵਾ ਅਜ੍ਜ ਸਤ੍ਥਾਰਂ ਵਨ੍ਦਿਸ੍ਸਤਿ, ਏਵਰੂਪਂ ਕਿਰ ਪਾਟਿਹਾਰਿਯਂ ਭਵਿਸ੍ਸਤਿ, ਮਯਮ੍ਪਿ ਤਂ ਮਹਾਪੁਞ੍ਞਂ ਦਟ੍ਠੁਂ ਲਭਿਸ੍ਸਾਮਾ’’ਤਿ ਪਣ੍ਣਾਕਾਰਂ ਆਦਾਯ ਮਗ੍ਗਸ੍ਸ ਉਭੋਸੁ ਪਸ੍ਸੇਸੁ ਅਟ੍ਠਂਸੁ. ਵਿਹਾਰਸਮੀਪੇ ਆਗਤਕਾਲੇ ਪਞ੍ਚ ਭਿਕ੍ਖੁਸਤਾਨਿ ਪਠਮਂ ਆਗਮਿਂਸੁ. ਚਿਤ੍ਤੋ ਗਹਪਤਿ, ‘‘ਅਮ੍ਮਾ, ਤੁਮ੍ਹੇ ਪਚ੍ਛਤੋ ਆਗਚ੍ਛਥਾ’’ਤਿ ਮਹਾਉਪਾਸਿਕਾਯੋ ਠਪੇਤ੍ਵਾ ਪਞ੍ਚਹਿ ਉਪਾਸਕਸਤੇਹਿ ਪਰਿਵੁਤੋ ਸਤ੍ਥੁ ਸਨ੍ਤਿਕਂ ਅਗਮਾਸਿ. ਬੁਦ੍ਧਾਨਂ ਸਮ੍ਮੁਖਟ੍ਠਾਨੇ ਪਨ ਠਿਤਾ ਵਾ ਨਿਸਿਨ੍ਨਾ ਵਾ ਇਤੋ ਵਾ ਏਤ੍ਤੋ ਵਾ ਨ ਹੋਨ੍ਤਿ, ਬੁਦ੍ਧਵੀਥਿਯਾ ਦ੍ਵੀਸੁ ਪਸ੍ਸੇਸੁ ਨਿਚ੍ਚਲਾਵ ਤਿਟ੍ਠਨ੍ਤਿ. ਚਿਤ੍ਤੋ ਗਹਪਤਿ ਮਹਨ੍ਤਂ ਬੁਦ੍ਧਵੀਥਿਂ ਓਕ੍ਕਮਿ. ਤੀਣਿ ਫਲਾਨਿ ਪਤ੍ਤੇਨ ਅਰਿਯਸਾਵਕੇਨ ਓਲੋਕਿਤੋਲੋਕਿਤਟ੍ਠਾਨਂ ਕਮ੍ਪਿ. ‘‘ਏਸੋ ਕਿਰ ਚਿਤ੍ਤੋ ਗਹਪਤੀ’’ਤਿ ਮਹਾਜਨੋ ਓਲੋਕੇਸਿ ¶ . ਸੋ ਸਤ੍ਥਾਰਂ ਉਪਸਙ੍ਕਮਿਤ੍ਵਾ ਛਬ੍ਬਣ੍ਣਾਨਂ ਬੁਦ੍ਧਰਸ੍ਮੀਨਂ ਅਨ੍ਤੋ ਪਵਿਸਿਤ੍ਵਾ ਦ੍ਵੀਸੁ ਗੋਪ੍ਫਕੇਸੁ ਸਤ੍ਥੁ ਪਾਦੇ ਗਹੇਤ੍ਵਾ ਵਨ੍ਦਿ. ਤਂ ਖਣਞ੍ਞੇਵ ਵੁਤ੍ਤਪ੍ਪਕਾਰਂ ਪੁਪ੍ਫਵਸ੍ਸਂ ਵਸ੍ਸਿ, ਸਾਧੁਕਾਰਸਹਸ੍ਸਾਨਿ ਪਵਤ੍ਤਯਿਂਸੁ. ਸੋ ਏਕਮਾਸਂ ਸਤ੍ਥੁ ਸਨ੍ਤਿਕੇ ਵਸਿ, ਵਸਮਾਨੋ ਚ ਸਕਲਂ ਬੁਦ੍ਧਪ੍ਪਮੁਖਂ ¶ ਭਿਕ੍ਖੁਸਙ੍ਘਂ ¶ ਵਿਹਾਰੇਯੇਵ ਨਿਸੀਦਾਪੇਤ੍ਵਾ ਮਹਾਦਾਨਂ ਅਦਾਸਿ, ਅਤ੍ਤਨਾ ਸਦ੍ਧਿਂ ਆਗਤੇਪਿ ਅਨ੍ਤੋਵਿਹਾਰੇਯੇਵ ਕਤ੍ਵਾ ਪਟਿਜਗ੍ਗਿ. ਏਕਦਿਵਸਮ੍ਪਿ ਅਤ੍ਤਨੋ ਸਕਟੇਸੁ ਕਿਞ੍ਚਿ ਗਹੇਤਬ੍ਬਂ ਨਾਹੋਸਿ, ਦੇਵਮਨੁਸ੍ਸੇਹਿ ਆਭਤਪਣ੍ਣਾਕਾਰੇਨੇਵ ਦਾਨਂ ਅਦਾਸਿ, ਸਬ੍ਬਕਿਚ੍ਚਾਨਿ ਅਕਾਸਿ. ਸੋ ਸਤ੍ਥਾਰਂ ਵਨ੍ਦਿਤ੍ਵਾ ਆਹ – ‘‘ਭਨ੍ਤੇ, ਅਹਂ ‘ਤੁਮ੍ਹਾਕਂ ਦਾਨਂ ਦਸ੍ਸਾਮੀ’ਤਿ ਆਗਚ੍ਛਨ੍ਤੋ ਮਾਸਂ ਅਨ੍ਤਰਾਮਗ੍ਗੇ ਅਹੋਸਿਂ. ਇਧੇਵ ਮੇ ਮਾਸੋ ਵੀਤਿਵਤ੍ਤੋ, ਮਯਾ ਆਭਤਂ ਪਣ੍ਣਾਕਾਰਂ ਕਿਞ੍ਚਿ ਗਹੇਤੁਂ ਨ ਲਭਾਮਿ, ਏਤ੍ਤਕਂ ਕਾਲਂ ਦੇਵਮਨੁਸ੍ਸੇਹਿ ਆਭਤਪਣ੍ਣਾਕਾਰੇਨੇਵ ਦਾਨਂ ਅਦਾਸਿਂ, ਸੋਹਂ ਸਚੇਪਿ ਇਧ ਸਂਵਚ੍ਛਰਂ ਵਸਿਸ੍ਸਾਮਿ, ਨੇਵ ਮਮ ਦੇਯ੍ਯਧਮ੍ਮਂ ਦਾਤੁਂ ਲਭਿਸ੍ਸਾਮਿ. ਅਹਂ ਸਕਟਾਨਿ ਓਤਾਰੇਤ੍ਵਾ ਗਨ੍ਤੁਂ ਇਚ੍ਛਾਮਿ, ਪਟਿਸਾਮਨਟ੍ਠਾਨਂ ਮੇ ਆਰੋਚਾਪੇਥਾ’’ਤਿ.

ਸਤ੍ਥਾ ਆਨਨ੍ਦਤ੍ਥੇਰਂ ਆਹ – ‘‘ਆਨਨ੍ਦ, ਉਪਾਸਕਸ੍ਸ ਏਕਂ ਪਦੇਸਂ ਤੁਚ੍ਛਂ ਕਾਰੇਤ੍ਵਾ ਦੇਹੀ’’ਤਿ. ਥੇਰੋ ਤਥਾ ਅਕਾਸਿ. ਕਪ੍ਪਿਯਭੂਮਿ (ਮਹਾਵ. ੨੯੫) ਕਿਰ ਚਿਤ੍ਤਸ੍ਸ ਗਹਪਤਿਨੋ ਅਨੁਞ੍ਞਾਤਾ. ਉਪਾਸਕੋਪਿ ਅਤ੍ਤਨਾ ਸਦ੍ਧਿਂ ਆਗਤੇਹਿ ਤੀਹਿ ਜਨਸਹਸ੍ਸੇਹਿ ਸਦ੍ਧਿਂ ਤੁਚ੍ਛਸਕਟੇਹਿ ਪੁਨ ਮਗ੍ਗਂ ਪਟਿਪਜ੍ਜਿ. ਦੇਵਮਨੁਸ੍ਸਾ ਉਟ੍ਠਾਯ, ‘‘ਅਯ੍ਯ, ਤਯਾ ਤੁਚ੍ਛਸਕਟੇਹਿ ਗਮਨਕਮ੍ਮਂ ਕਤ’’ਨ੍ਤਿ ਸਤ੍ਤਹਿ ਰਤਨੇਹਿ ਸਕਟਾਨਿ ਪੂਰਯਿਂਸੁ. ਸੋ ਅਤ੍ਤਨੋ ਆਭਤਪਣ੍ਣਾਕਾਰੇਨੇਵ ਮਹਾਜਨਂ ਪਟਿਜਗ੍ਗਨ੍ਤੋ ਅਗਮਾਸਿ. ਆਨਨ੍ਦਤ੍ਥੇਰੋ ਸਤ੍ਥਾਰਂ ਵਨ੍ਦਿਤ੍ਵਾ ਆਹ – ‘‘ਭਨ੍ਤੇ, ਤੁਮ੍ਹਾਕਂ ਸਨ੍ਤਿਕਂ ਆਗਚ੍ਛਨ੍ਤੋਪਿ ਮਾਸੇਨ ਆਗਤੋ, ਇਧਾਪਿ ਮਾਸਮੇਵ ਵੁਟ੍ਠੋ, ਏਤ੍ਤਕਂ ਕਾਲਂ ਦੇਵਮਨੁਸ੍ਸੇਹਿ ਅਭਿਹਟਪਣ੍ਣਾਕਾਰੇਨੇਵ ਮਹਾਵਦਾਨਂ ਅਦਾਸਿ, ਇਦਾਨਿ ਪਞ੍ਚ ਸਕਟਸਤਾਨਿ ਤੁਚ੍ਛਾਨਿ ਕਤ੍ਵਾ ਮਾਸੇਨੇਵ ਕਿਰ ਗਮਿਸ੍ਸਤਿ, ਦੇਵਮਨੁਸ੍ਸਾ ਪਨਸ੍ਸ ਉਟ੍ਠਾਯ, ‘ਅਯ੍ਯ ¶ , ਤਯਾ ਤੁਚ੍ਛਸਕਟੇਹਿ ਗਮਨਕਮ੍ਮਂ ਕਤ’ਨ੍ਤਿ ਪਞ੍ਚ ਸਕਟਸਤਾਨਿ ਸਤ੍ਤਰਤਨੇਹਿ ਪੂਰਯਿਂਸੁ. ਸੋ ਪੁਨ ਅਤ੍ਤਨੋ ਆਭਤਪਣ੍ਣਾਕਾਰੇਨੇਵ ਕਿਰ ਮਹਾਜਨਂ ਪਟਿਜਗ੍ਗਨ੍ਤੋ ਗਮਿਸ੍ਸਤੀ’’ਤਿ. ‘‘ਕਿਂ ਪਨ, ਭਨ੍ਤੇ, ਏਤਸ੍ਸ ਤੁਮ੍ਹਾਕਂ ਸਨ੍ਤਿਕਂ ਆਗਚ੍ਛਨ੍ਤਸ੍ਸੇਵਾਯਂ ਸਕ੍ਕਾਰੋ ਉਪ੍ਪਜ੍ਜਤਿ, ਉਦਾਹੁ ਅਞ੍ਞਤ੍ਥ ਗਚ੍ਛਨ੍ਤਸ੍ਸਾਪਿ ਉਪ੍ਪਜ੍ਜਤੀ’’ਤਿ? ‘‘ਆਨਨ੍ਦ, ਮਮ ਸਨ੍ਤਿਕਂ ਆਗਚ੍ਛਨ੍ਤਸ੍ਸਾਪਿ ਅਞ੍ਞਤ੍ਥ ਗਚ੍ਛਨ੍ਤਸ੍ਸਾਪਿ ਏਤਸ੍ਸ ¶ ਉਪ੍ਪਜ੍ਜਤੇਵ. ਅਯਞ੍ਹਿ ਉਪਾਸਕੋ ਸਦ੍ਧੋ ਪਸਨ੍ਨੋ ਸਮ੍ਪਨ੍ਨਸੀਲੋ, ਏਵਰੂਪੋ ਪੁਗ੍ਗਲੋ ਯਂ ਯਂ ਪਦੇਸਂ ਭਜਤਿ, ਤਤ੍ਥ ਤਤ੍ਥੇਵਸ੍ਸ ਲਾਭਸਕ੍ਕਾਰੋ ਨਿਬ੍ਬਤ੍ਤਤੀ’’ਤਿ ਵਤ੍ਵਾ ਸਤ੍ਥਾ ਇਮਂ ਪਕਿਣ੍ਣਕਵਗ੍ਗੇ ਗਾਥਮਾਹ –

‘‘ਸਦ੍ਧੋ ਸੀਲੇਨ ਸਮ੍ਪਨ੍ਨੋ, ਯਸੋ ਭੋਗਸਮਪ੍ਪਿਤੋ;

ਯਂ ਯਂ ਪਦੇਸਂ ਭਜਤਿ, ਤਤ੍ਥ ਤਤ੍ਥੇਵ ਪੂਜਿਤੋ’’ਤਿ. (ਧ. ਪ. ੩੦੩);

ਅਤ੍ਥੋ ਪਨਸ੍ਸਾ ਤਤ੍ਥੇਵ ਆਵਿਭਵਿਸ੍ਸਤਿ.

ਏਵਂ ¶ ਵੁਤ੍ਤੇ ਆਨਨ੍ਦਤ੍ਥੇਰੋ ਚਿਤ੍ਤਸ੍ਸ ਪੁਬ੍ਬਕਮ੍ਮਂ ਪੁਚ੍ਛਿ. ਅਥਸ੍ਸ ਸਤ੍ਥਾ ਆਚਿਕ੍ਖਨ੍ਤੋ ਆਹ –

ਆਨਨ੍ਦ, ਅਯਂ ਪਦੁਮੁਤ੍ਤਰਸ੍ਸ ਭਗਵਤੋ ਪਾਦਮੂਲੇ ਕਤਾਭਿਨੀਹਾਰੋ ਕਪ੍ਪਸਤਸਹਸ੍ਸਂ ਦੇਵਮਨੁਸ੍ਸੇਸੁ ਸਂਸਰਿਤ੍ਵਾ ਕਸ੍ਸਪਬੁਦ੍ਧਕਾਲੇ ਮਿਗਲੁਦ੍ਦਕਕੁਲੇ ਨਿਬ੍ਬਤ੍ਤੋ ਵੁਦ੍ਧਿਮਨ੍ਵਾਯ ਏਕਦਿਵਸਂ ਦੇਵੇ ਵਸ੍ਸਨ੍ਤੇ ਮਿਗਾਨਂ ਮਾਰਣਤ੍ਤਾਯ ਸਤ੍ਤਿਂ ਆਦਾਯ ਅਰਞ੍ਞਂ ਗਨ੍ਤ੍ਵਾ ਮਿਗੇ ਓਲੋਕੇਨ੍ਤੋ ਏਕਸ੍ਮਿਂ ਅਕਟਪਬ੍ਭਾਰੇ ਸਸੀਸਂ ਪਾਰੁਪਿਤ੍ਵਾ ਏਕਂ ਭਿਕ੍ਖੁਂ ਨਿਸਿਨ੍ਨਂ ਦਿਸ੍ਵਾ ‘‘ਏਕੋ, ਅਯ੍ਯੋ, ਸਮਣਧਮ੍ਮਂ ਕਰੋਨ੍ਤੋ ਨਿਸਿਨ੍ਨੋ ਭਵਿਸ੍ਸਤਿ, ਭਤ੍ਤਮਸ੍ਸ ਆਹਰਿਸ੍ਸਾਮੀ’’ਤਿ ਵੇਗੇਨ ਗੇਹਂ ਗਨ੍ਤ੍ਵਾ ਏਕਸ੍ਮਿਂ ਉਦ੍ਧਨੇ ਹਿਯ੍ਯੋ, ਆਭਤਮਂਸਂ, ਏਕਸ੍ਮਿਂ ਭਤ੍ਤਂ ਪਚਾਪੇਤ੍ਵਾ ਅਞ੍ਞੇ ਪਿਣ੍ਡਪਾਤਚਾਰਿਕੇ ਭਿਕ੍ਖੂ ਦਿਸ੍ਵਾ ਤੇਸਮ੍ਪਿ ਪਤ੍ਤੇ ਆਦਾਯ ਪਞ੍ਞਤ੍ਤਾਸਨੇ ਨਿਸੀਦਾਪੇਤ੍ਵਾ ਭਿਕ੍ਖਂ ਸਮ੍ਪਾਦੇਤ੍ਵਾ, ‘‘ਅਯ੍ਯੇ, ਪਰਿਵਿਸਥਾ’’ਤਿ ਅਞ੍ਞਂ ਆਣਾਪੇਤ੍ਵਾ ਤਂ ਭਤ੍ਤਂ ਪੁਟਕੇ ਪਕ੍ਖਿਪਿਤ੍ਵਾ ਆਦਾਯ ¶ ਗਚ੍ਛਨ੍ਤੋ ਅਨ੍ਤਰਾਮਗ੍ਗੇ ਨਾਨਾਪੁਪ੍ਫਾਨਿ ਓਚਿਨਿਤ੍ਵਾ ਪਤ੍ਤਪੁਟੇ ਕਤ੍ਵਾ ਥੇਰਸ੍ਸ ਨਿਸਿਨ੍ਨਟ੍ਠਾਨਂ ਗਨ੍ਤ੍ਵਾ ‘‘ਮਯ੍ਹਂ, ਭਨ੍ਤੇ, ਸਙ੍ਗਹਂ ਕਰੋਥਾ’’ਤਿ ਵਤ੍ਵਾ ਪਤ੍ਤਂ ਆਦਾਯ ਪੂਰੇਤ੍ਵਾ ਥੇਰਸ੍ਸ ਹਤ੍ਥੇ ਠਪੇਤ੍ਵਾ ਤੇਹਿ ਪੁਪ੍ਫੇਹਿ ਪੂਜਂ ਕਤ੍ਵਾ ‘‘ਯਥਾ ਮੇ ਅਯਂ ਰਸਪਿਣ੍ਡਪਾਤੋ ਪੁਪ੍ਫਪੂਜਾਯ ਸਦ੍ਧਿਂ ਚਿਤ੍ਤਂ ਤੋਸੇਸਿ, ਏਵਂ ਨਿਬ੍ਬਤ੍ਤਨਿਬ੍ਬਤ੍ਤਟ੍ਠਾਨੇ ਪਣ੍ਣਾਕਾਰਸਹਸ੍ਸਾਨਿ ਆਦਾਯ ਆਗਨ੍ਤ੍ਵਾ ਮਯ੍ਹਂ ਚਿਤ੍ਤਂ ਤੋਸੇਨ੍ਤੁ, ਪਞ੍ਚਵਣ੍ਣਕੁਸੁਮਵਸ੍ਸਞ੍ਚ ਵਸ੍ਸਤੂ’’ਤਿ ਪਤ੍ਥਨਂ ਪਟ੍ਠਪੇਸਿ. ਸੋ ਯਾਵਜੀਵਂ ਕੁਸਲਂ ਕਤ੍ਵਾ ਦੇਵਲੋਕੇ ਨਿਬ੍ਬਤ੍ਤਿ, ਨਿਬ੍ਬਤ੍ਤਟ੍ਠਾਨੇ ਜਣ੍ਣੁਕਮਤ੍ਤੇਨ ਓਧਿਨਾ ਦਿਬ੍ਬਪੁਪ੍ਫਵਸ੍ਸਂ ਵਸ੍ਸਿ. ਇਦਾਨਿਪਿਸ੍ਸ ਜਾਤਦਿਵਸੇ ਚੇਵ ਇਧ ਚ ਆਗਤਸ੍ਸ ਪੁਪ੍ਫਵਸ੍ਸਵਸ੍ਸਨਞ੍ਚ ਪਣ੍ਣਾਕਾਰਾਭਿਹਾਰੋ ਚ ਸਤ੍ਤਹਿ ਰਤਨੇਹਿ ਸਕਟਪੂਰਣਞ੍ਚ ਤਸ੍ਸੇਵ ਕਮ੍ਮਸ੍ਸ ਨਿਸ੍ਸਨ੍ਦੋਤਿ.

ਅਞ੍ਞਾ ¶ ¶ ਹਿ ਲਾਭੂਪਨਿਸਾਤਿ ਇਮਂ ਧਮ੍ਮਦੇਸਨਂ ਸਤ੍ਥਾ ਜੇਤਵਨੇ ਵਿਹਰਨ੍ਤੋ ਵਨਵਾਸਿਕਤਿਸ੍ਸਤ੍ਥੇਰਂ ਆਰਬ੍ਭ ਕਥੇਸਿ. ਦੇਸਨਾ ਰਾਜਗਹੇ ਸਮੁਟ੍ਠਿਤਾ.

ਸਾਰਿਪੁਤ੍ਤਤ੍ਥੇਰਸ ਕਿਰ ਪਿਤੁ ਵਙ੍ਗਨ੍ਤਬ੍ਰਾਹ੍ਮਣਸ੍ਸ ਸਹਾਯਕੋ ਮਹਾਸੇਨਬ੍ਰਾਹ੍ਮਣੋ ਨਾਮ ਰਾਜਗਹੇ ਵਸਤਿ. ਸਾਰਿਪੁਤ੍ਤਤ੍ਥੇਰੋ ਏਕਦਿਵਸਂ ਪਿਣ੍ਡਾਯ ਚਰਨ੍ਤੋ ਤਸ੍ਮਿਂ ਅਨੁਕਮ੍ਪਾਯ ਤਸ੍ਸ ਗੇਹਦ੍ਵਾਰਂ ਅਗਮਾਸਿ. ਸੋ ਪਨ ਪਰਿਕ੍ਖੀਣਵਿਭਵੋ ਦਲਿਦ੍ਦੋ. ਸੋ ‘‘ਮਮ ਪੁਤ੍ਤੋ ਮਯ੍ਹਂ ਗੇਹਦ੍ਵਾਰਂ ਪਿਣ੍ਡਾਯ ਚਰਿਤੁਂ ਆਗਤੋ ਭਵਿਸ੍ਸਤਿ, ਅਹਞ੍ਚਮ੍ਹਿ ਦੁਗ੍ਗਤੋ, ਮਯ੍ਹਂ ਦੁਗ੍ਗਤਭਾਵਂ ਨ ਜਾਨਾਤਿ ਮਞ੍ਞੇ, ਨਤ੍ਥਿ ਮੇ ਕੋਚਿ ਦੇਯ੍ਯਧਮ੍ਮੋ’’ਤਿ ਥੇਰਸ੍ਸ ਸਮ੍ਮੁਖਾ ਭਵਿਤੁਂ ਅਸਕ੍ਕੋਨ੍ਤੋ ਨਿਲੀਯਿ. ਥੇਰੋ ਅਪਰਮ੍ਪਿ ਦਿਵਸਂ ¶ ਅਗਮਾਸਿ, ਬ੍ਰਾਹ੍ਮਣੋ ਤਥੇਵ ਨਿਲੀਯਿ. ‘‘ਕਿਞ੍ਚਿਦੇਵ ਲਭਿਤ੍ਵਾ ਦਸ੍ਸਾਮੀ’’ਤਿ ਚਿਨ੍ਤੇਨ੍ਤੋਪਿ ਨਾਲਭਿ. ਅਥੇਕਦਿਵਸਂ ਏਕਸ੍ਮਿਂ ਬ੍ਰਾਹ੍ਮਣਵਾਚਕੇ ਥੂਲਸਾਟਕੇਨ ਸਦ੍ਧਿਂ ਪਾਯਸਪਾਤਿਂ ਲਭਿਤ੍ਵਾ ਆਦਾਯ ਗੇਹਂ ਗਨ੍ਤ੍ਵਾਵ ਥੇਰਂ ਅਨੁਸ੍ਸਰਿ, ‘‘ਇਮਂ ਪਿਣ੍ਡਪਾਤਂ ਮਯਾ ਥੇਰਸ੍ਸ ਦਾਤੁਂ ਵਟ੍ਟਤੀ’’ਤਿ. ਥੇਰੋਪਿ ਤਂ ਖਣਂ ਝਾਨਂ ਸਮਾਪਜ੍ਜਿਤ੍ਵਾ ਸਮਾਪਤ੍ਤਿਤੋ ਵੁਟ੍ਠਾਯ ਤਂ ਬ੍ਰਾਹ੍ਮਣਂ ਦਿਸ੍ਵਾ ‘‘ਬ੍ਰਾਹ੍ਮਣੋ ਦੇਯ੍ਯਧਮ੍ਮਂ ਲਭਿਤ੍ਵਾ ਮਮ ਆਗਮਨਂ ਪਚ੍ਚਾਸੀਸਤਿ, ਮਯਾ ਤਤ੍ਥ ਗਨ੍ਤੁਂ ਵਟ੍ਟਤੀ’’ਤਿ ਸਙ੍ਘਾਟਿਂ ਪਾਰੁਪਿਤ੍ਵਾ ਪਤ੍ਤਂ ਆਦਾਯ ਤਸ੍ਸ ਗੇਹਦ੍ਵਾਰੇ ਠਿਤਮੇਵ ਅਤ੍ਤਾਨਂ ਦਸ੍ਸੇਸਿ.

ਬ੍ਰਾਹ੍ਮਣੋ ਥੇਰਂ ਦਿਸ੍ਵਾਵ ਚਿਤ੍ਤਂ ਪਸੀਦਿ. ਅਥ ਨਂ ਉਪਸਙ੍ਕਮਿਤ੍ਵਾ ਵਨ੍ਦਿਤ੍ਵਾ ਪਟਿਸਨ੍ਥਾਰਂ ਕਤ੍ਵਾ ਅਨ੍ਤੋਗੇਹੇ ਨਿਸੀਦਾਪੇਤ੍ਵਾ ਪਾਯਸਪਾਤਿਂ ਗਹੇਤ੍ਵਾ ਥੇਰਸ੍ਸ ਪਤ੍ਤੇ ਆਕਿਰਿ ¶ . ਥੇਰੋ ਉਪਡ੍ਢਂ ਸਮ੍ਪਟਿਚ੍ਛਿਤ੍ਵਾ ਹਤ੍ਥੇਨ ਪਤ੍ਤਂ ਪਿਦਹਿ. ਅਥ ਨਂ ਬ੍ਰਾਹ੍ਮਣੋ ਆਹ – ‘‘ਭਨ੍ਤੇ, ਏਕਪਟਿਵੀਸਮਤ੍ਤੋਵ ਅਯਂ ਪਾਯਸੋ, ਪਰਲੋਕਸਙ੍ਗਹਂ ਮੇ ਕਰੋਥ, ਮਾ ਇਧਲੋਕਸਙ੍ਗਹਂ, ਨਿਰਵਸੇਸਮੇਵ ਦਾਤੁਕਾਮੋਮ੍ਹੀ’’ਤਿ ਸਬ੍ਬਂ ਆਕਿਰਿ. ਥੇਰੋ ਤਤ੍ਥੇਵ ਪਰਿਭੁਞ੍ਜਿ. ਅਥਸ੍ਸ ਭਤ੍ਤਕਿਚ੍ਚਪਰਿਯੋਸਾਨੇ ਤਮ੍ਪਿ ਸਾਟਕਂ ਦਤ੍ਵਾ ਵਨ੍ਦਿਤ੍ਵਾ ਏਵਮਾਹ – ‘‘ਭਨ੍ਤੇ, ਅਹਮ੍ਪਿ ਤੁਮ੍ਹੇਹਿ ਦਿਟ੍ਠਧਮ੍ਮਮੇਵ ਪਾਪੁਣੇਯ੍ਯ’’ਨ੍ਤਿ. ਥੇਰੋ ‘‘ਏਵਂ ਹੋਤੁ ਬ੍ਰਾਹ੍ਮਣਾ’’ਤਿ ਤਸ੍ਸ ਅਨੁਮੋਦਨਂ ਕਤ੍ਵਾ ਉਟ੍ਠਾਯਾਸਨਾ ਪਕ੍ਕਮਨ੍ਤੋ ਅਨੁਪੁਬ੍ਬੇਨ ਚਾਰਿਕਂ ਚਰਨ੍ਤੋ ਜੇਤਵਨਂ ਅਗਮਾਸਿ. ‘‘ਦੁਗ੍ਗਤਕਾਲੇ ਦਿਨ੍ਨਦਾਨਂ ਪਨ ਅਤਿਵਿਯ ਤੋਸੇਤੀ’’ਤਿ ਬ੍ਰਾਹ੍ਮਣੋਪਿ ਤਂ ਦਾਨਂ ਦਤ੍ਵਾ ਪਸਨ੍ਨਚਿਤ੍ਤੋ ਸੋਮਨਸ੍ਸਜਾਤੋ ਥੇਰੇ ਅਧਿਮਤ੍ਤਂ ਸਿਨੇਹਮਕਾਸਿ. ਸੋ ਥੇਰੇ ਸਿਨੇਹੇਨੇਵ ਕਾਲਂ ਕਤ੍ਵਾ ਸਾਵਤ੍ਥਿਯਂ ਥੇਰਸ੍ਸੂਪਟ੍ਠਾਕਕੁਲੇ ਪਟਿਸਨ੍ਧਿਂ ਗਣ੍ਹਿ ¶ . ਤਂਖਣੇਯੇਵ ਪਨਸ੍ਸ ਮਾਤਾ ‘‘ਕੁਚ੍ਛਿਯਂ ਮੇ ਗਬ੍ਭੋ ਪਤਿਟ੍ਠਿਤੋ’’ਤਿ ਞਤ੍ਵਾ ਸਾਮਿਕਸ੍ਸ ਆਰੋਚੇਸਿ. ਸੋ ਤਸ੍ਸਾ ਗਬ੍ਭਪਰਿਹਾਰਂ ਅਦਾਸਿ.

ਤਸ੍ਸਾ ਅਚ੍ਚੁਣ੍ਹਅਤਿਸੀਤਅਤਿਅਮ੍ਬਿਲਾਦਿਪਰਿਭੋਗਂ ਵਜ੍ਜੇਤ੍ਵਾ ਸੁਖੇਨ ਗਬ੍ਭਂ ਪਰਿਹਰਿਯਮਾਨਾਯ ਏਵਰੂਪੋ ਦੋਹਲ਼ੋ ਉਪ੍ਪਜ੍ਜਿ ‘‘ਅਹੋ ਵਤਾਹਂ ਸਾਰਿਪੁਤ੍ਤਤ੍ਥੇਰਪ੍ਪਮੁਖਾਨਿ ਪਞ੍ਚ ਭਿਕ੍ਖੁਸਤਾਨਿ ਨਿਮਨ੍ਤੇਤ੍ਵਾ ਗੇਹੇ ਨਿਸੀਦਾਪੇਤ੍ਵਾ ਅਸਮ੍ਭਿਨ੍ਨਖੀਰਪਾਯਸਂ ਦਤ੍ਵਾ ਸਯਮ੍ਪਿ ਕਾਸਾਯਵਤ੍ਥਾਨਿ ਪਰਿਦਹਿਤ੍ਵਾ ਸੁਵਣ੍ਣਸਰਕਂ ਆਦਾਯ ਆਸਨਪਰਿਯਨ੍ਤੇ ਨਿਸੀਦਿਤ੍ਵਾ ਏਤ੍ਤਕਾਨਂ ਭਿਕ੍ਖੂਨਂ ਉਚ੍ਛਿਟ੍ਠਪਾਯਸਂ ਪਰਿਭੁਞ੍ਜੇਯ੍ਯ’’ਨ੍ਤਿ. ਤਸ੍ਸਾ ਕਿਰ ਸੋ ਕਾਸਾਯਵਤ੍ਥਪਰਿਦਹਨੇ ਦੋਹਲ਼ੋ ਕੁਚ੍ਛਿਯਂ ਪੁਤ੍ਤਸ੍ਸ ਬੁਦ੍ਧਸਾਸਨੇ ਪਬ੍ਬਜ੍ਜਾਯ ਪੁਬ੍ਬਨਿਮਿਤ੍ਤਂ ਅਹੋਸਿ. ਅਥਸ੍ਸਾ ਞਾਤਕਾ ¶ ‘‘ਧਮ੍ਮਿਕੋ ਨੋ ਧੀਤਾਯ ਦੋਹਲ਼ੋ’’ਤਿ ਸਾਰਿਪੁਤ੍ਤਤ੍ਥੇਰਂ ਸਙ੍ਘਤ੍ਥੇਰਂ ਕਤ੍ਵਾ ਪਞ੍ਚਨ੍ਨਂ ਭਿਕ੍ਖੁਸਤਾਨਂ ਅਸਮ੍ਭਿਨ੍ਨਖੀਰਪਾਯਸਂ ਅਦਂਸੁ. ਸਾਪਿ ਏਕਂ ਕਾਸਾਵਂ ਨਿਵਾਸੇਤ੍ਵਾ ਏਕਂ ਪਾਰੁਪਿਤ੍ਵਾ ਸੁਵਣ੍ਣਸਰਕਂ ਗਹੇਤ੍ਵਾ ਆਸਨਪਰਿਯਨ੍ਤੇ ਨਿਸਿਨ੍ਨਾ ਉਚ੍ਛਿਟ੍ਠਪਾਯਸਂ ਪਰਿਭੁਞ੍ਜਿ, ਦੋਹਲ਼ੋ ਪਟਿਪ੍ਪਸ੍ਸਮ੍ਭਿ. ਤਸ੍ਸਾ ਯਾਵ ਗਬ੍ਭਵੁਟ੍ਠਾਨਾ ਅਨ੍ਤਰਨ੍ਤਰਾ ਕਤਮਙ੍ਗਲੇਸੁਪਿ, ਦਸਮਾਸਚ੍ਚਯੇਨ ਪੁਤ੍ਤਂ ਵਿਜਾਤਾਯ ਕਤਮਙ੍ਗਲੇਸੁਪਿ ਸਾਰਿਪੁਤ੍ਤਤ੍ਥੇਰਪ੍ਪਮੁਖਾਨਂ ¶ ਪਞ੍ਚਨ੍ਨਂ ਭਿਕ੍ਖੁਸਤਾਨਂ ਅਪ੍ਪੋਦਕਮਧੁਪਾਯਸਮੇਵ ਅਦਂਸੁ. ਪੁਬ੍ਬੇ ਕਿਰੇਸ ਦਾਰਕੇਨ ਬ੍ਰਾਹ੍ਮਣਕਾਲੇ ਦਿਨ੍ਨਪਾਯਸਸ੍ਸ ਨਿਸ੍ਸਨ੍ਦੋ.

ਜਾਤਮਙ੍ਗਲਦਿਵਸੇ ਪਨ ਤਂ ਦਾਰਕਂ ਪਾਤੋਵ ਨ੍ਹਾਪੇਤ੍ਵਾ ਮਣ੍ਡੇਤ੍ਵਾ ਸਿਰਿਸਯਨੇ ਸਤਸਹਸ੍ਸਗ੍ਘਨਿਕਸ੍ਸ ਕਮ੍ਬਲਸ੍ਸ ਉਪਰਿ ਨਿਪਜ੍ਜਾਪੇਸੁਂ. ਸੋ ਤਤ੍ਥ ਨਿਪਨ੍ਨਕੋਵ ਥੇਰਂ ਓਲੋਕੇਤ੍ਵਾ ‘‘ਅਯਂ ਮੇ ਪੁਬ੍ਬਾਚਰਿਯੋ, ਮਯਾ ਥੇਰਂ ਨਿਸ੍ਸਾਯ ਅਯਂ ਸਮ੍ਪਤ੍ਤਿ ਲਦ੍ਧਾ, ਮਯਾ ਇਮਸ੍ਸ ਏਕਂ ਪਰਿਚ੍ਚਾਗਂ ਕਾਤੁਂ ਵਟ੍ਟਤੀ’’ਤਿ ਸਿਕ੍ਖਾਪਦਗਹਣਤ੍ਥਾਯ ਆਨੀਯਮਾਨੋ ਤਂ ਕਮ੍ਬਲਂ ਚੂਲ਼ਙ੍ਗੁਲਿਯਾ ਵੇਠੇਤ੍ਵਾ ਅਗ੍ਗਹੇਸਿ. ਅਥਸ੍ਸ ‘‘ਅਙ੍ਗੁਲਿਯਂ ਕਮ੍ਬਲੋ ਲਗ੍ਗੋ’’ਤਿ ਤੇ ਤਂ ਹਰਿਤੁਂ ਆਰਭਿਂਸੁ. ਸੋ ਪਰੋਦਿ. ਞਾਤਕਾ ‘‘ਅਪੇਥ, ਮਾ ਦਾਰਕਂ ਰੋਦਾਪੇਥਾ’’ਤਿ ਕਮ੍ਬਲੇਨੇਵ ਸਦ੍ਧਿਂ ਆਨਯਿਂਸੁ. ਸੋ ਥੇਰਂ ਵਨ੍ਦਨਕਾਲੇ ਕਮ੍ਬਲਤੋ ਅਙ੍ਗੁਲਿਂ ਅਪਕਡ੍ਢਿਤ੍ਵਾ ਕਮ੍ਬਲਂ ਥੇਰਸ੍ਸ ਪਾਦਮੂਲੇ ਪਾਤੇਸਿ. ਞਾਤਕਾ ‘‘ਦਹਰਕੁਮਾਰੇਨ ਅਜਾਨਿਤ੍ਵਾ ਕਤ’’ਨ੍ਤਿ ਅਵਤ੍ਵਾ ‘‘ਪੁਤ੍ਤੇਨ ਨੋ ਦਿਨ੍ਨਂ, ਪਰਿਚ੍ਚਤ੍ਤਮੇਵ ਹੋਤੁ, ਭਨ੍ਤੇ’’ਤਿ ਵਤ੍ਵਾ, ‘‘ਭਨ੍ਤੇ, ਸਤਸਹਸ੍ਸਗ੍ਘਨਿਕੇਨ ਕਮ੍ਬਲੇਨ ਪੂਜਾਕਾਰਕਸ੍ਸ ਤੁਮ੍ਹਾਕਂ ਦਾਸਸ੍ਸ ਸਿਕ੍ਖਾਪਦਾਨਿ ਦੇਥਾ’’ਤਿ ¶ ਆਹਂਸੁ. ‘‘ਕੋ ਨਾਮੋ ਅਯਂ ਦਾਰਕੋ’’ਤਿ? ‘‘ਭਨ੍ਤੇ, ਅਯ੍ਯੇਨ ਸਮਾਨਨਾਮਕੋ ¶ , ਤਿਸ੍ਸੋ ਨਾਮੇਸ ਭਵਿਸ੍ਸਤੀ’’ਤਿ. ਥੇਰੋ ਕਿਰ ਗਿਹਿਕਾਲੇ ਉਪਤਿਸ੍ਸਮਾਣਵੋ ਨਾਮ ਅਹੋਸਿ. ਮਾਤਾਪਿਸ੍ਸ ਚਿਨ੍ਤੇਸਿ – ‘‘ਨ ਮਯਾ ਪੁਤ੍ਤਸ੍ਸ ਅਜ੍ਝਾਸਯੋ ਭਿਨ੍ਦਿਤਬ੍ਬੋ’’ਤਿ. ਏਵਂ ਦਾਰਕਸ੍ਸ ਨਾਮਕਰਣਮਙ੍ਗਲਂ ਕਤ੍ਵਾ ਪੁਨ ਤਸ੍ਸ ਆਹਾਰਪਰਿਭੋਗਮਙ੍ਗਲੇਪਿ ਪੁਨ ਤਸ੍ਸ ਕਣ੍ਣਵਿਜ੍ਝਨਮਙ੍ਗਲੇਪਿ ਦੁਸ੍ਸਗਹਣਮਙ੍ਗਲੇਪਿ ਚੂਲ਼ਾਕਪ੍ਪਨਮਙ੍ਗਲੇਪਿ ਸਾਰਿਪੁਤ੍ਤਤ੍ਥੇਰਪ੍ਪਮੁਖਾਨਂ ਪਞ੍ਚਨ੍ਨਂ ਭਿਕ੍ਖੁਸਤਾਨਂ ਅਪ੍ਪੋਦਕਮਧੁਪਾਯਸਮੇਵ ਅਦਂਸੁ.

ਦਾਰਕੋ ਵੁਦ੍ਧਿਮਨ੍ਵਾਯ ਸਤ੍ਤਵਸ੍ਸਿਕਕਾਲੇ ਮਾਤਰਂ ਆਹ – ‘‘ਅਮ੍ਮ, ਥੇਰਸ੍ਸ ਸਨ੍ਤਿਕੇ ਪਬ੍ਬਜਿਸ੍ਸਾਮੀ’’ਤਿ. ‘‘ਸਾਧੁ, ਤਾਤ, ਪੁਬ੍ਬੇਵਾਹਂ ‘ਨ ਮਯਾ ਪੁਤ੍ਤਸ੍ਸ ਅਜ੍ਝਾਸਯੋ ਭਿਨ੍ਦਿਤਬ੍ਬੋ’ਤਿ ਮਨਂ ਅਕਾਸਿਂ, ਪਬ੍ਬਜ, ਪੁਤ੍ਤਾ’’ਤਿ ਥੇਰਂ ਨਿਮਨ੍ਤਾਪੇਤ੍ਵਾ ਤਸ੍ਸ ਆਗਤਸ੍ਸ ਭਿਕ੍ਖਞ੍ਚ ਦਤ੍ਵਾ, ‘‘ਭਨ੍ਤੇ, ਤੁਮ੍ਹਾਕਂ ਦਾਸੋ ‘ਪਬ੍ਬਜਿਸ੍ਸਾਮੀ’ਤਿ ਵਦਤਿ, ਇਮਂ ਆਦਾਯ ਸਾਯਂ ਵਿਹਾਰਂ ਆਗਮਿਸ੍ਸਾਮਾ’’ਤਿ ਥੇਰਂ ਉਯ੍ਯੋਜੇਤ੍ਵਾ ਸਾਯਨ੍ਹਸਮਯੇ ਮਹਨ੍ਤੇਨ ਸਕ੍ਕਾਰਸਮ੍ਮਾਨੇਨ ਪੁਤ੍ਤਂ ਆਦਾਯ ਵਿਹਾਰਂ ਗਨ੍ਤ੍ਵਾ ਥੇਰਸ੍ਸ ਨਿਯ੍ਯਾਦੇਸਿ. ਥੇਰੋ ਤੇਨ ਸਦ੍ਧਿਂ ਕਥੇਸਿ – ‘‘ਤਿਸ੍ਸ, ਪਬ੍ਬਜ੍ਜਾ ਨਾਮ ਦੁਕ੍ਕਰਾ, ਉਣ੍ਹੇਨ ਅਤ੍ਥੇ ਸਤਿ ਸੀਤਂ ਲਭਤਿ, ਸੀਤੇਨ ਅਤ੍ਥੇ ਸਤਿ ਉਣ੍ਹਂ ਲਭਤਿ, ਪਬ੍ਬਜਿਤਾ ਕਿਚ੍ਛੇਨ ਜੀਵਨ੍ਤਿ, ਤ੍ਵਞ੍ਚ ਸੁਖੇਧਿਤੋ’’ਤਿ. ‘‘ਭਨ੍ਤੇ, ਅਹਂ ਤੁਮ੍ਹੇਹਿ ਵੁਤ੍ਤਨਿਯਾਮੇਨੇਵ ਸਬ੍ਬਂ ਕਾਤੁਂ ਸਕ੍ਖਿਸ੍ਸਾਮੀ’’ਤਿ. ਥੇਰੋ ‘‘ਸਾਧੂ’’ਤਿ ਵਤ੍ਵਾ ਤਸ੍ਸ ਪਟਿਕੂਲਮਨਸਿਕਾਰਵਸੇਨ ਤਚਪਞ੍ਚਕਕਮ੍ਮਟ੍ਠਾਨਂ ¶ ਆਚਿਕ੍ਖਿਤ੍ਵਾ ਤਂ ਪਬ੍ਬਾਜੇਸਿ. ਸਕਲਮ੍ਪਿ ਹਿ ਦ੍ਵਤ੍ਤਿਂਸਾਕਾਰਂ ਕਥੇਤੁਂ ਵਟ੍ਟਤਿਯੇਵ. ਸਬ੍ਬਂ ਕਥੇਤੁਂ ਅਸਕ੍ਕੋਨ੍ਤੇਨ ਪਨ ਤਚਪਞ੍ਚਕਕਮ੍ਮਟ੍ਠਾਨਂ ਕਥੇਤਬ੍ਬਮੇਵ. ਇਦਞ੍ਹਿ ਕਮ੍ਮਟ੍ਠਾਨਂ ¶ ਸਬ੍ਬਬੁਦ੍ਧਾਨਂ ਅਵਿਜਹਿਤਮੇਵ. ਕੇਸਾਦੀਸੁ ਏਕੇਕਕੋਟ੍ਠਾਸੇਸੁ ਅਰਹਤ੍ਤਂ ਪਤ੍ਤਾਨਂ ਭਿਕ੍ਖੂਨਮ੍ਪਿ ਭਿਕ੍ਖੁਨੀਨਮ੍ਪਿ ਉਪਾਸਕਾਨਮ੍ਪਿ ਉਪਾਸਿਕਾਨਮ੍ਪਿ ਪਰਿਚ੍ਛੇਦੋ ਨਤ੍ਥਿ. ਅਬ੍ਯਤ੍ਤਾ ਭਿਕ੍ਖੂ ਪਨ ਪਬ੍ਬਜੇਨ੍ਤਾ ਅਰਹਤ੍ਤਸ੍ਸੂਪਨਿਸ੍ਸਯਂ ਨਾਸੇਨ੍ਤਿ. ਤਸ੍ਮਾ ਥੇਰੋ ਕਮ੍ਮਟ੍ਠਾਨਂ ਆਚਿਕ੍ਖਿਤ੍ਵਾ ਪਬ੍ਬਾਜੇਤ੍ਵਾ ਦਸਸੁ ਸੀਲੇਸੁ ਪਤਿਟ੍ਠਾਪੇਸਿ.

ਮਾਤਾਪਿਤਰੋ ਪੁਤ੍ਤਸ੍ਸ ਪਬ੍ਬਜਿਤਸਕ੍ਕਾਰਂ ਕਰੋਨ੍ਤਾ ਸਤ੍ਤਾਹਂ ਵਿਹਾਰੇਯੇਵ ਬੁਦ੍ਧਪ੍ਪਮੁਖਸ੍ਸ ਭਿਕ੍ਖੁਸਙ੍ਘਸ੍ਸ ਅਪ੍ਪੋਦਕਮਧੁਪਾਯਸਮੇਵ ਅਦਂਸੁ. ਭਿਕ੍ਖੂਪਿ ‘‘ਨਿਬਦ੍ਧਂ ਅਪ੍ਪੋਦਕਮਧੁਪਾਯਸਂ ਪਰਿਭੁਞ੍ਜਿਤੁਂ ਨ ਸਕ੍ਕੋਮਾ’’ਤਿ ਉਜ੍ਝਾਯਿਂਸੁ. ਤਸ੍ਸਪਿ ਮਾਤਾਪਿਤਰੋ ਸਤ੍ਤਮੇ ਦਿਵਸੇ ਸਾਯਂ ਗੇਹਂ ਅਗਮਂਸੁ. ਸਾਮਣੇਰੋ ਅਟ੍ਠਮੇ ਦਿਵਸੇ ਭਿਕ੍ਖੂਹਿ ਸਦ੍ਧਿਂ ਪਿਣ੍ਡਾਯ ਪਾਵਿਸਿ. ਸਾਵਤ੍ਥਿਵਾਸਿਨੋ ‘‘ਸਾਮਣੇਰੋ ਕਿਰ ਅਜ੍ਜ ਪਿਣ੍ਡਾਯ ਪਵਿਸਿਸ੍ਸਤਿ, ਸਕ੍ਕਾਰਮਸ੍ਸ ¶ ਕਰਿਸ੍ਸਾਮਾ’’ਤਿ ਪਞ੍ਚਹਿ ਸਾਟਕਸਤੇਹਿ ਚੁਮ੍ਬਟਕਾਨਿ ਕਤ੍ਵਾ ਪਞ੍ਚ ਪਿਣ੍ਡਪਾਤਸਤਾਨਿ ਸਜ੍ਜੇਤ੍ਵਾ ਆਦਾਯ ਪਟਿਪਥੇ ਠਤ੍ਵਾ ਅਦਂਸੁ, ਪੁਨਦਿਵਸੇ ਵਿਹਾਰਸ੍ਸ ਉਪਵਨਂ ਆਗਨ੍ਤ੍ਵਾ ਅਦਂਸੁ. ਏਵਂ ਸਾਮਣੇਰੋ ਦ੍ਵੀਹੇਵ ਦਿਵਸੇਹਿ ਸਾਟਕਸਹਸ੍ਸੇਹਿ ਸਦ੍ਧਿਂ ਪਿਣ੍ਡਪਾਤਸਹਸ੍ਸਂ ਲਭਿਤ੍ਵਾ ਭਿਕ੍ਖੁਸਙ੍ਘਸ੍ਸ ਦਾਪੇਸਿ. ਬ੍ਰਾਹ੍ਮਣਕਾਲੇ ਦਿਨ੍ਨਥੂਲਸਾਟਕਸ੍ਸ ਕਿਰੇਸ ਨਿਸ੍ਸਨ੍ਦੋ. ਅਥਸ੍ਸ ਭਿਕ੍ਖੂ ‘‘ਪਿਣ੍ਡਪਾਤਦਾਯਕਤਿਸ੍ਸੋ’’ਤਿ ਨਾਮਂ ਕਰਿਂਸੁ.

ਪੁਨੇਕਦਿਵਸਂ ਸਾਮਣੇਰੋ ਸੀਤਕਾਲੇ ਵਿਹਾਰਚਾਰਿਕਂ ਚਰਨ੍ਤੋ ਭਿਕ੍ਖੂ ਤਤ੍ਥ ਤਤ੍ਥ ਅਗ੍ਗਿਸਾਲਾਦੀਸੁ ¶ ਵਿਸਿਬ੍ਬੇਨ੍ਤੇ ਦਿਸ੍ਵਾ ਆਹ – ‘‘ਕਿਂ, ਭਨ੍ਤੇ, ਵਿਸਿਬ੍ਬੇਨ੍ਤਾ ਨਿਸਿਨ੍ਨਾਤ੍ਥਾ’’ਤਿ? ‘‘ਸੀਤਂ ਨੋ ਪੀਲ਼ੇਤਿ ਸਾਮਣੇਰੋ’’ਤਿ. ‘‘ਭਨ੍ਤੇ, ਸੀਤਕਾਲੇ ਨਾਮ ਕਮ੍ਬਲਂ ਪਾਰੁਪਿਤੁਂ ਵਟ੍ਟਤਿ. ਸੋ ਹਿ ਸੀਤਂ ਪਟਿਬਾਹਿਤੁਂ ਸਮਤ੍ਥੋ’’ਤਿ. ਸਾਮਣੇਰ ‘‘ਤ੍ਵਂ ਮਹਾਪੁਞ੍ਞੋ ਕਮ੍ਬਲਂ ਲਭੇਯ੍ਯਾਸਿ, ਅਮ੍ਹਾਕਂ ਕੁਤੋ ਕਮ੍ਬਲੋ’’ਤਿ. ‘‘ਤੇਨ ਹਿ, ਭਨ੍ਤੇ, ਕਮ੍ਬਲਤ੍ਥਿਕਾ ਮਯਾ ਸਦ੍ਧਿਂ ਆਗਚ੍ਛਨ੍ਤੂ’’ਤਿ ਸਕਲਵਿਹਾਰੇ ਆਰੋਚਾਪੇਸਿ. ਅਥ ਭਿਕ੍ਖੂ ‘‘ਸਾਮਣੇਰੇਨ ਸਦ੍ਧਿਂ ਗਨ੍ਤ੍ਵਾ ਕਮ੍ਬਲਂ ਆਹਰਿਸ੍ਸਾਮਾ’’ਤਿ ਸਤ੍ਤਵਸ੍ਸਿਕਸਾਮਣੇਰਂ ਨਿਸ੍ਸਾਯ ਸਹਸ੍ਸਮਤ੍ਤਾ ਭਿਕ੍ਖੂ ਨਿਕ੍ਖਮਿਂਸੁ. ਸੋ ‘‘ਏਤ੍ਤਕਾਨਂ ਭਿਕ੍ਖੂਨਂ ਕੁਤੋ ਕਮ੍ਬਲਂ ਲਭਿਸ੍ਸਾਮੀ’’ਤਿ ਚਿਤ੍ਤਮ੍ਪਿ ਅਨੁਪ੍ਪਾਦੇਤ੍ਵਾ ਤੇ ਆਦਾਯ ਨਗਰਾਭਿਮੁਖੋ ਪਾਯਾਸਿ. ਸੁਦਿਨ੍ਨਸ੍ਸ ਹਿ ਦਾਨਸ੍ਸ ਏਵਰੂਪੋ ਆਨੁਭਾਵੋ ਹੋਤਿ. ਸੋ ਬਹਿਨਗਰੇਯੇਵ ਘਰਪਟਿਪਾਟਿਯਾ ਚਰਨ੍ਤੋ ਪਞ੍ਚ ਕਮ੍ਬਲਸਤਾਨਿ ਲਭਿਤ੍ਵਾ ਅਨ੍ਤੋਨਗਰਂ ਪਾਵਿਸਿ. ਮਨੁਸ੍ਸਾ ਇਤੋ ਚਿਤੋ ਚ ਕਮ੍ਬਲੇ ਆਹਰਨ੍ਤਿ.

ਏਕੋ ਪਨ ਪੁਰਿਸੋ ਆਪਣਦ੍ਵਾਰੇਨ ਆਗਚ੍ਛਨ੍ਤੋ ਪਞ੍ਚ ਕਮ੍ਬਲਸਤਾਨਿ ਪਸਾਰੇਤ੍ਵਾ ਨਿਸਿਨ੍ਨਂ ਏਕਂ ਆਪਣਿਕਂ ਦਿਸ੍ਵਾ ਆਹ – ‘‘ਅਮ੍ਭੋ, ਏਕੋ ਸਾਮਣੇਰੋ ਕਮ੍ਬਲੇ ਸਂਹਰਨ੍ਤੋ ਆਗਚ੍ਛਤਿ, ਤਵ ਕਮ੍ਬਲੇ ਪਟਿਚ੍ਛਾਦੇਹੀ’’ਤਿ? ‘‘ਕਿਂ ਪਨ ਸੋ ਦਿਨ੍ਨਕੇ ਗਣ੍ਹਾਤਿ, ਉਦਾਹੁ ਅਦਿਨ੍ਨਕੇ’’ਤਿ? ‘‘ਦਿਨ੍ਨਕੇ ਗਣ੍ਹਾਤੀ’’ਤਿ ¶ . ‘‘ਏਵਂ ਸਨ੍ਤੇ ਸਚੇ ਇਚ੍ਛਾਮਿ, ਦਸ੍ਸਾਮਿ, ਨੋ ਚੇ, ਨ ਦਸ੍ਸਾਮਿ, ਗਚ੍ਛ ਤ੍ਵ’’ਨ੍ਤਿ ਉਯ੍ਯੋਜੇਸਿ. ਮਚ੍ਛਰਿਨੋ ਹਿ ਅਨ੍ਧਬਾਲਾ ਏਵਰੂਪੇਸੁ ਦਾਨਂ ਦਦਮਾਨੇਸੁ ਮਚ੍ਛਰਾਯਿਤ੍ਵਾ ਅਸਦਿਸਦਾਨਂ ਦਿਸ੍ਵਾ ਮਚ੍ਛਰਾਯਨ੍ਤੋ ਕਾਲ਼ੋ (ਧ. ਪ. ੧੭੭) ਵਿਯ ਨਿਰਯੇ ਨਿਬ੍ਬਤ੍ਤਨ੍ਤਿ. ਆਪਣਿਕੋ ਚਿਨ੍ਤੇਸਿ – ‘‘ਅਯਂ ਪੁਰਿਸੋ ਅਤ੍ਤਨੋ ਧਮ੍ਮਤਾਯ ਆਗਚ੍ਛਮਾਨੋ ‘ਤਵ ਕਮ੍ਬਲੇ ਪਟਿਚ੍ਛਾਦੇਹੀ’ਤਿ ਮਂ ਆਹ. ‘ਸਚੇਪਿ ਸੋ ਦਿਨ੍ਨਕਂ ¶ ਗਣ੍ਹਾ’ਤਿ, ਅਹਂ ਪਨ ‘ਮਮ ਸਨ੍ਤਕਂ ਸਚੇ ਇਚ੍ਛਾਮਿ, ਦਸ੍ਸਾਮਿ, ਨੋ ਚੇ, ਨ ¶ ਦਸ੍ਸਾਮੀ’ਤਿ ਅਵਚਂ, ਦਿਟ੍ਠਕਂ ਪਨ ਅਦੇਨ੍ਤਸ੍ਸ ਲਜ੍ਜਾ ਉਪ੍ਪਜ੍ਜਤਿ, ਅਤ੍ਤਨੋ ਸਨ੍ਤਕਂ ਪਟਿਚ੍ਛਾਦੇਨ੍ਤਸ੍ਸ ਦੋਸੋ ਨਤ੍ਥਿ, ਇਮੇਸੁ ਪਞ੍ਚਕਮ੍ਬਲਸਤੇਸੁ ਦ੍ਵੇ ਕਮ੍ਬਲਾਨਿ ਸਤਸਹਸ੍ਸਗ੍ਘਨਿਕਾਨਿ, ਇਮਾਨੇਵ ਪਟਿਚ੍ਛਾਦੇਤੁਂ ਵਟ੍ਟਤੀ’’ਤਿ. ਦ੍ਵੇਪਿ ਕਮ੍ਬਲੇ ਦਸਾਯ ਦਸਂ ਸਮ੍ਬਨ੍ਧਿਤ੍ਵਾ ਤੇਸਂ ਅਨ੍ਤਰੇ ਪਕ੍ਖਿਪਿਤ੍ਵਾ ਪਟਿਚ੍ਛਾਦੇਸਿ. ਸਾਮਣੇਰੋਪਿ ਭਿਕ੍ਖੁਸਹਸ੍ਸੇਨ ਸਦ੍ਧਿਂ ਤਂ ਪਦੇਸਂ ਪਾਪੁਣਿ. ਆਪਣਿਕਸ੍ਸ ਸਾਮਣੇਰਂ ਦਿਸ੍ਵਾਵ ਪੁਤ੍ਤਸਿਨੇਹੋ ਉਪ੍ਪਜ੍ਜਿ, ਸਕਲਸਰੀਰਂ ਸਿਨੇਹੇਨ ਪਰਿਪੁਣ੍ਣਂ ਅਹੋਸਿ. ਸੋ ਚਿਨ੍ਤੇਸਿ – ‘‘ਤਿਟ੍ਠਤੁ ਕਮ੍ਬਲਾਨਿ, ਇਮਂ ਦਿਸ੍ਵਾ ਹਦਯਮਂਸਮ੍ਪਿ ਦਾਤੁਂ ਯੁਤ੍ਤ’’ਨ੍ਤਿ. ਤੇ ਦ੍ਵੇਪਿ ਕਮ੍ਬਲੇ ਨੀਹਰਿਤ੍ਵਾ ਸਾਮਣੇਰਸ੍ਸ ਪਾਦਮੂਲੇ ਠਪੇਤ੍ਵਾ ਵਨ੍ਦਿਤ੍ਵਾ, ‘‘ਭਨ੍ਤੇ, ਤਯਾ ਦਿਟ੍ਠਧਮ੍ਮਸ੍ਸ ਭਾਗੀ ਅਸ੍ਸ’’ਨ੍ਤਿ ਅਵਚ. ਸੋਪਿਸ੍ਸ ‘‘ਏਵਂ ਹੋਤੂ’’ਤਿ ਅਨੁਮੋਦਨਂ ਅਕਾਸਿ.

ਸਾਮਣੇਰੋ ਅਨ੍ਤੋਨਗਰੇਪਿ ਪਞ੍ਚ ਕਮ੍ਬਲਸਤਾਨਿ ਲਭਿ. ਏਵਂ ਏਕਦਿਵਸਂਯੇਵ ਕਮ੍ਬਲਸਹਸ੍ਸਂ ਲਭਿਤ੍ਵਾ ਭਿਕ੍ਖੁਸਹਸ੍ਸਸ੍ਸ ਅਦਾਸਿ. ਅਥਸ੍ਸ ਕਮ੍ਬਲਦਾਯਕਤਿਸ੍ਸਤ੍ਥੇਰੋਤਿ ਨਾਮਂ ਕਰਿਂਸੁ. ਏਵਂ ਨਾਮਕਰਣਦਿਵਸੇ ਦਿਨ੍ਨਕਮ੍ਬਲੋ ਸਤ੍ਤਵਸ੍ਸਿਕਕਾਲੇ ਕਮ੍ਬਲਸਹਸ੍ਸਭਾਵਂ ਪਾਪੁਣਿ. ਬੁਦ੍ਧਸਾਸਨਞ੍ਹਿ ਠਪੇਤ੍ਵਾ ਨਤ੍ਥਞ੍ਞਂ ਤਂ ਠਾਨਂ, ਯਤ੍ਥ ਅਪ੍ਪਂ ਦਿਨ੍ਨਂ ਬਹੁਂ ਹੋਤਿ, ਬਹੁਂ ਦਿਨ੍ਨਂ ਬਹੁਤਰਂ. ਤੇਨਾਹ ਭਗਵਾ –

‘‘ਤਥਾਰੂਪੋਯਂ, ਭਿਕ੍ਖਵੇ, ਭਿਕ੍ਖੁਸਙ੍ਘੋ, ਯਥਾਰੂਪੇ ਭਿਕ੍ਖੁਸਙ੍ਘੇ ਅਪ੍ਪਂ ਦਿਨ੍ਨਂ ਬਹੁਂ ਹੋਤਿ, ਬਹੁਂ ਦਿਨ੍ਨਂ ਬਹੁਤਰ’’ਨ੍ਤਿ ¶ (ਮ. ਨਿ. ੩.੧੪੬) –

ਏਵਂ ਸਾਮਣੇਰੋ ਏਕਕਮ੍ਬਲਸ੍ਸ ਨਿਸ੍ਸਨ੍ਦੇਨ ਸਤ੍ਤਵਸ੍ਸਿਕੋਵ ਕਮ੍ਬਲਸਹਸ੍ਸਂ ਲਭਿ. ਤਸ੍ਸ ਜੇਤਵਨੇ ਵਿਹਰਨ੍ਤਸ੍ਸ ਅਭਿਕ੍ਖਣਂ ਞਾਤਿਦਾਯਕਾ ਸਨ੍ਤਿਕਂ ਆਗਨ੍ਤ੍ਵਾ ਕਥਾਸਲ੍ਲਾਪਂ ਕਰੋਨ੍ਤਿ. ਸੋ ਚਿਨ੍ਤੇਸਿ – ‘‘ਮਯਾ ਇਧ ਵਸਨ੍ਤੇਨ ਞਾਤਿਦਾਯਕੇਸੁ ਆਗਨ੍ਤ੍ਵਾ ਕਥੇਨ੍ਤੇਸੁ ਅਕਥੇਤੁਮ੍ਪਿ ਨ ਸਕ੍ਕਾ, ਏਤੇਹਿ ਸਦ੍ਧਿਂ ਕਥਾਪਪਞ੍ਚੇਨ ਅਤ੍ਤਨੋ ਪਤਿਟ੍ਠਂ ਕਾਤੁਂ ਨ ਸਕ੍ਕਾ, ਯਂਨੂਨਾਹਂ ਸਤ੍ਥੁ ਸਨ੍ਤਿਕੇ ਕਮ੍ਮਟ੍ਠਾਨਂ ਉਗ੍ਗਣ੍ਹਿਤ੍ਵਾ ਅਰਞ੍ਞਂ ਪਵਿਸੇਯ੍ਯ’’ਨ੍ਤਿ. ਸੋ ਸਤ੍ਥਾਰਂ ਉਪਸਙ੍ਕਮਿਤ੍ਵਾ ਵਨ੍ਦਿਤ੍ਵਾ ਯਾਵ ਅਰਹਤ੍ਤਾ ਕਮ੍ਮਟ੍ਠਾਨਂ ਕਥਾਪੇਤ੍ਵਾ ਉਪਜ੍ਝਾਯਂ ਵਨ੍ਦਿਤ੍ਵਾ ਪਤ੍ਤਚੀਵਰਮਾਦਾਯ ਵਿਹਾਰਾ ਨਿਕ੍ਖਮਿਤ੍ਵਾ ‘‘ਸਚੇ ਆਸਨ੍ਨਟ੍ਠਾਨੇ ਵਸਿਸ੍ਸਾਮਿ, ਞਾਤਕਾ ਮਂ ਪਕ੍ਕੋਸਿਸ੍ਸਨ੍ਤੀ’’ਤਿ ਵੀਸਤਿ ਯੋਜਨਸਤਂ ਮਗ੍ਗਂ ਅਗਮਾਸਿ. ਅਥੇਕੇਨ ਗਾਮਦ੍ਵਾਰੇਨ ਗਚ੍ਛਨ੍ਤੋ ਏਕਂ ਮਹਲ੍ਲਕਪੁਰਿਸਂ ਦਿਸ੍ਵਾ ਪੁਚ੍ਛਿ – ‘‘ਕਿਂ ਨੁ ਖੋ, ਮਹਾਉਪਾਸਕ ¶ , ਇਮਸ੍ਮਿਂ ਪਦੇਸੇ ਵਸਨ੍ਤਾਨਂ ¶ ਆਰਞ੍ਞਕਵਿਹਾਰੋ ਅਤ੍ਥੀ’’ਤਿ? ‘‘ਅਤ੍ਥਿ, ਭਨ੍ਤੇ’’ਤਿ. ‘‘ਤੇਨ ਹਿ ਮੇ ਮਗ੍ਗਂ ਆਚਿਕ੍ਖਾਹੀ’’ਤਿ. ਮਹਲ੍ਲਕਉਪਾਸਕਸ੍ਸ ਪਨ ਤਂ ਦਿਸ੍ਵਾਵ ਪੁਤ੍ਤਸਿਨੇਹੋ ਉਦਪਾਦਿ. ਅਥਸ੍ਸ ਤਤ੍ਥੇਵ ਠਿਤੋ ਅਨਾਚਿਕ੍ਖਿਤ੍ਵਾ ‘‘ਏਹਿ, ਭਨ੍ਤੇ, ਆਚਿਕ੍ਖਿਸ੍ਸਾਮਿ ¶ ਤੇ’’ਤਿ ਗਹੇਤ੍ਵਾ ਅਗਮਾਸਿ. ਸਾਮਣੇਰੋ ਤੇਨ ਸਦ੍ਧਿਂ ਗਚ੍ਛਨ੍ਤੋ ਅਨ੍ਤਰਾਮਗ੍ਗੇ ਨਾਨਾਪੁਪ੍ਫਫਲਪਟਿਮਣ੍ਡਿਤੇ ਰੁਕ੍ਖਪਬ੍ਬਤਪਦੇਸੇ ਦਿਸ੍ਵਾ ‘‘ਅਯਂ, ਉਪਾਸਕ, ਕਿਂ ਪਦੇਸੋ ਨਾਮ, ਅਯਂ ਉਪਾਸਕ ਕਿਂ ਪਦੇਸੋ ਨਾਮਾ’’ਤਿ ਪੁਚ੍ਛਿ. ਸੋਪਿਸ੍ਸ ਤੇਸਂ ਨਾਮਾਨਿ ਆਚਿਕ੍ਖਨ੍ਤੋ ਆਰਞ੍ਞਕਵਿਹਾਰਂ ਪਤ੍ਵਾ ‘‘ਇਦਂ, ਭਨ੍ਤੇ, ਫਾਸੁਕਟ੍ਠਾਨਂ, ਇਧੇਵ ਵਸਾਹੀ’’ਤਿ ਵਤ੍ਵਾ, ‘‘ਭਨ੍ਤੇ, ਕੋ ਨਾਮੋ ਤ੍ਵ’’ਨ੍ਤਿ ਨਾਮਂ ਪੁਚ੍ਛਿਤ੍ਵਾ ‘‘ਅਹਂ ਵਨਵਾਸੀਤਿਸ੍ਸੋ ਨਾਮ ਉਪਾਸਕਾ’’ਤਿ ਵੁਤ੍ਤੇ, ‘‘ਸ੍ਵੇ ਅਮ੍ਹਾਕਂ ਗਾਮੇ ਭਿਕ੍ਖਾਯ ਚਰਿਤੁਂ ਵਟ੍ਟਤੀ’’ਤਿ ਵਤ੍ਵਾ ਨਿਵਤ੍ਤਿਤ੍ਵਾ ਅਨ੍ਤੋਗਾਮਮੇਵ ਗਤੋ. ‘‘ਵਨਵਾਸੀਤਿਸ੍ਸੋ ਨਾਮ ਵਿਹਾਰਂ ਆਗਤੋ, ਤਸ੍ਸ ਯਾਗੁਭਤ੍ਤਾਦੀਨਿ ਪਟਿਯਾਦੇਥਾ’’ਤਿ ਮਨੁਸ੍ਸਾਨਂ ਆਰੋਚੇਸਿ.

ਸਾਮਣੇਰੋ ਪਠਮਮੇਵ ਤਿਸ੍ਸੋ ਨਾਮ ਹੁਤ੍ਵਾ ਤਤੋ ਪਿਣ੍ਡਪਾਤਦਾਯਕਤਿਸ੍ਸੋ ਕਮ੍ਬਲਦਾਯਕਤਿਸ੍ਸੋ ਵਨਵਾਸੀਤਿਸ੍ਸੋਤਿ ਤੀਣਿ ਨਾਮਾਨਿ ਲਭਿਤ੍ਵਾ ਸਤ੍ਤਵਸ੍ਸਬ੍ਭਨ੍ਤਰੇ ਚਤ੍ਤਾਰਿ ਨਾਮਾਨਿ ਲਭਿ. ਸੋ ਪੁਨਦਿਵਸੇ ਪਾਤੋਵ ਤਂ ਗਾਮਂ ਪਿਣ੍ਡਾਯ ਪਾਵਿਸਿ. ਮਨੁਸ੍ਸਾ ਭਿਕ੍ਖਂ ਦਤ੍ਵਾ ਵਨ੍ਦਿਂਸੁ. ਸਾਮਣੇਰੋ ‘‘ਸੁਖਿਤਾ ਹੋਥ, ਦੁਕ੍ਖਾ ਮੁਚ੍ਚਥਾ’’ਤਿ ਆਹ. ਏਕਮਨੁਸ੍ਸੋਪਿ ਤਸ੍ਸ ਭਿਕ੍ਖਂ ਦਤ੍ਵਾ ਪੁਨ ਗੇਹਂ ਗਨ੍ਤੁਂ ਨਾਸਕ੍ਖਿ, ਸਬ੍ਬੇਵ ਓਲੋਕੇਨ੍ਤਾ ਅਟ੍ਠਂਸੁ. ਸੋਪਿ ਅਤ੍ਤਨੋ ਯਾਪਨਮਤ੍ਤਮੇਵ ਗਣ੍ਹਿ. ਸਕਲਗਾਮਵਾਸਿਨੋ ਤਸ੍ਸ ਪਾਦਮੂਲੇ ਉਰੇਨ ਨਿਪਜ੍ਜਿਤ੍ਵਾ, ‘‘ਭਨ੍ਤੇ, ਤੁਮ੍ਹੇਸੁ ਇਮਂ ਤੇਮਾਸਂ ਇਧ ਵਸਨ੍ਤੇਸੁ ਮਯਂ ਤੀਣਿ ਸਰਣਾਨਿ ਗਹੇਤ੍ਵਾ ਪਞ੍ਚਸੁ ਸੀਲੇਸੁ ਪਤਿਟ੍ਠਾਯ ਮਾਸਸ੍ਸ ਅਟ੍ਠ ਉਪੋਸਥਕਮ੍ਮਾਨਿ ¶ ਉਪਵਸਿਸ੍ਸਾਮ, ਇਧ ਵਸਨਤ੍ਥਾਯ ਨੋ ਪਟਿਞ੍ਞਂ ਦੇਥਾ’’ਤਿ. ਸੋ ਉਪਕਾਰਂ ਸਲ੍ਲਕ੍ਖੇਤ੍ਵਾ ਤੇਸਂ ਪਟਿਞ੍ਞਂ ਦਤ੍ਵਾ ਨਿਬਦ੍ਧਂ ਤਤ੍ਥੇਵ ਪਿਣ੍ਡਪਾਤਚਾਰਂ ਚਰਿ. ਵਨ੍ਦਿਤਵਨ੍ਦਿਤਕ੍ਖਣੇ ਚ ‘‘ਸੁਖਿਤਾ ਹੋਥ, ਦੁਕ੍ਖਾ ਮੁਚ੍ਚਥਾ’’ਤਿ ਪਦਦ੍ਵਯਮੇਵ ਕਥੇਤ੍ਵਾ ਪਕ੍ਕਾਮਿ. ਸੋ ਤਤ੍ਥੇਵਪਠਮਮਾਸਞ੍ਚ ਦੁਤਿਯਮਾਸਞ੍ਚ ਵੀਤਿਨਾਮੇਤ੍ਵਾ ਤਤਿਯਮਾਸੇ ਗਚ੍ਛਨ੍ਤੇ ਸਹ ਪਟਿਸਮ੍ਭਿਦਾਹਿ ਅਰਹਤ੍ਤਂ ਪਾਪੁਣਿ.

ਅਥਸ੍ਸ ਪਵਾਰੇਤ੍ਵਾ ਵੁਟ੍ਠਵਸ੍ਸਕਾਲੇ ਉਪਜ੍ਝਾਯੋ ਸਤ੍ਥਾਰਂ ਉਪਸਙ੍ਕਮਿਤ੍ਵਾ ਵਨ੍ਦਿਤ੍ਵਾ ਆਹ – ‘‘ਅਹਂ, ਭਨ੍ਤੇ, ਤਿਸ੍ਸਸਾਮਣੇਰਸ੍ਸ ਸਨ੍ਤਿਕਂ ਗਚ੍ਛਾਮੀ’’ਤਿ. ‘‘ਗਚ੍ਛ, ਸਾਰਿਪੁਤ੍ਤਾ’’ਤਿ. ਸੋ ਅਤ੍ਤਨੋ ਪਰਿਵਾਰੇ ਪਞ੍ਚਸਤੇ ਭਿਕ੍ਖੂ ¶ ਆਦਾਯ ਪਕ੍ਕਨ੍ਤੋ, ‘‘ਆਵੁਸੋ ਮੋਗ੍ਗਲ੍ਲਾਨ, ਅਹਂ ਤਿਸ੍ਸਸਾਮਣੇਰਸ੍ਸ ਸਨ੍ਤਿਕਂ ਗਚ੍ਛਾਮੀ’’ਤਿ ਆਹ. ਮਹਾਮੋਗ੍ਗਲ੍ਲਾਨਤ੍ਥੇਰੋ ‘‘ਅਹਮ੍ਪਿ, ਆਵੁਸੋ, ਗਚ੍ਛਾਮੀ’’ਤਿ ਪਞ੍ਚਹਿ ਭਿਕ੍ਖੁਸਤੇਹਿ ਸਦ੍ਧਿਂ ਨਿਕ੍ਖਮਿ. ਏਤੇਨੁਪਾਯੇਨ ਮਹਾਕਸ੍ਸਪਤ੍ਥੇਰੋ ਅਨੁਰੁਦ੍ਧਤ੍ਥੇਰੋ ਉਪਾਲਿਤ੍ਥੇਰੋ ਪੁਣ੍ਣਤ੍ਥੇਰੋਤਿ ਸਬ੍ਬੇ ਮਹਾਸਾਵਕਾ ਪਞ੍ਚਹਿ ਪਞ੍ਚਹਿ ਭਿਕ੍ਖੁਸਤੇਹਿ ਸਦ੍ਧਿਂ ਨਿਕ੍ਖਮਿਂਸੁ. ਸਬ੍ਬੇਪਿ ਮਹਾਸਾਵਕਾਨਂ ਪਰਿਵਾਰਾ ਚਤ੍ਤਾਲੀਸ ਭਿਕ੍ਖੁਸਹਸ੍ਸਾਨਿ ਅਹੇਸੁਂ. ਤੇ ਵੀਸਤਿਯੋਜਨਸਤਂ ਮਗ੍ਗਂ ਗਨ੍ਤ੍ਵਾ ¶ ਗੋਚਰਗਾਮਂ ਸਮ੍ਪਤ੍ਤਾ. ਸਾਮਣੇਰਸ੍ਸ ਨਿਬਦ੍ਧੂਪਟ੍ਠਾਕੋ ਉਪਾਸਕੋ ਦ੍ਵਾਰੇਯੇਵ ¶ ਦਿਸ੍ਵਾ ਪਚ੍ਚੁਗ੍ਗਨ੍ਤ੍ਵਾ ਵਨ੍ਦਿ.

ਅਥ ਨਂ ਸਾਰਿਪੁਤ੍ਤਤ੍ਥੇਰੋ ਪੁਚ੍ਛਿ – ‘‘ਅਤ੍ਥਿ ਨੁ ਖੋ, ਉਪਾਸਕ, ਇਮਸ੍ਮਿਂ ਪਦੇਸੇ ਆਰਞ੍ਞਕਵਿਹਾਰੋ’’ਤਿ? ‘‘ਅਤ੍ਥਿ, ਭਨ੍ਤੇ’’ਤਿ. ‘‘ਸਭਿਕ੍ਖੁਕੋ, ਅਭਿਕ੍ਖੁਕੋ’’ਤਿ? ‘‘ਸਭਿਕ੍ਖੁਕੋ, ਭਨ੍ਤੇ’’ਤਿ. ‘‘ਕੋ ਨਾਮੋ ਤਤ੍ਥ ਵਸਤੀ’’ਤਿ? ‘‘ਵਨਵਾਸੀਤਿਸ੍ਸੋ, ਭਨ੍ਤੇ’’ਤਿ. ‘‘ਤੇਨ ਹਿ ਮਗ੍ਗਂ ਨੋ ਆਚਿਕ੍ਖਾ’’ਤਿ. ‘‘ਕੇ ਤੁਮ੍ਹੇ, ਭਨ੍ਤੇ’’ਤਿ? ‘‘ਮਯਂ ਸਾਮਣੇਰਸ੍ਸ ਸਨ੍ਤਿਕਂ ਆਗਤਾ’’ਤਿ. ਉਪਾਸਕੋ ਓਲੋਕੇਤ੍ਵਾ ਧਮ੍ਮਸੇਨਾਪਤਿਂ ਆਦਿਂ ਕਤ੍ਵਾ ਸਬ੍ਬੇਪਿ ਮਹਾਸਾਵਕੇ ਸਞ੍ਜਾਨਿਤ੍ਵਾ ਨਿਰਨ੍ਤਰਂ ਪੀਤਿਯਾ ਫੁਟ੍ਠਸਰੀਰੋ ਹੁਤ੍ਵਾ ‘‘ਤਿਟ੍ਠਥ ਤਾਵ, ਭਨ੍ਤੇ’’ਤਿ ਵੇਗੇਨ ਗਾਮਂ ਪਵਿਸਿਤ੍ਵਾ ‘‘ਏਤੇ, ਅਯ੍ਯਾ, ਸਾਰਿਪੁਤ੍ਤਤ੍ਥੇਰਂ ਆਦਿਂ ਕਤ੍ਵਾ ਅਸੀਤਿ ਮਹਾਸਾਵਕਾ ਅਤ੍ਤਨੋ ਅਤ੍ਤਨੋ ਪਰਿਵਾਰੇਹਿ ਸਦ੍ਧਿਂ ਸਾਮਣੇਰਸ੍ਸ ਸਨ੍ਤਿਕਂ ਆਗਤਾ, ਮਞ੍ਚਪੀਠਪਚ੍ਚਤ੍ਥਰਣਦੀਪਤੇਲਾਦੀਨਿ ਗਹੇਤ੍ਵਾ ਵੇਗੇਨ ਨਿਕ੍ਖਮਥਾ’’ਤਿ ਉਗ੍ਘੋਸੇਸਿ. ਮਨੁਸ੍ਸਾ ‘‘ਤਾਵਦੇਵ ਮਞ੍ਚਾਦੀਨਿ ਗਹੇਤ੍ਵਾ ਥੇਰਾਨਂ ਪਦਾਨੁਪਦਿਕਾ ਹੁਤ੍ਵਾ ਥੇਰੇਹਿ ਸਦ੍ਧਿਂਯੇਵ ਵਿਹਾਰਂ ਪਵਿਸਿਂਸੁ. ਸਾਮਣੇਰੋ ਭਿਕ੍ਖੁਸਙ੍ਘਂ ਸਞ੍ਜਾਨਿਤ੍ਵਾ ਕਤਿਪਯਾਨਂ ਮਹਾਥੇਰਾਨਂ ਪਤ੍ਤਚੀਵਰਾਨਿ ਪਟਿਗ੍ਗਹੇਤ੍ਵਾ ਵਤ੍ਤਮਕਾਸਿ. ਤਸ੍ਸ ਥੇਰਾਨਂ ਵਸਨਟ੍ਠਾਨਂ ਸਂਵਿਦਹਨ੍ਤਸ੍ਸ ਪਤ੍ਤਚੀਵਰਂ ਪਟਿਸਾਮੇਨ੍ਤਸ੍ਸੇਵ ਅਨ੍ਧਕਾਰੋ ਜਾਤਾ’’ਤਿ. ਸਾਰਿਪੁਤ੍ਤਤ੍ਥੇਰੋ ਉਪਾਸਕੇ ਆਹ – ‘‘ਗਚ੍ਛਥ, ਉਪਾਸਕਾ, ਤੁਮ੍ਹਾਕਂ ਅਨ੍ਧਕਾਰੋ ਜਾਤੋ’’ਤਿ. ‘‘ਭਨ੍ਤੇ, ਅਜ੍ਜ ਧਮ੍ਮਸ੍ਸਵਨਦਿਵਸੋ, ਨ ਮਯਂ ਗਮਿਸ੍ਸਾਮ, ਧਮ੍ਮਂ ਸੁਣਿਸ੍ਸਾਮ, ਇਤੋ ਪੁਬ੍ਬੇ ਧਮ੍ਮਸ੍ਸਵਨਮ੍ਪਿ ਨਤ੍ਥੀ’’ਤਿ. ‘‘ਤੇਨ ਹਿ, ਸਾਮਣੇਰ, ਦੀਪਂ ਜਾਲੇਤ੍ਵਾ ਧਮ੍ਮਸ੍ਸਵਨਸ੍ਸ ਕਾਲਂ ਘੋਸੇਹੀ’’ਤਿ. ਸੋ ਤਥਾ ਅਕਾਸਿ. ਅਥ ਨਂ ਥੇਰੋ ਆਹ – ‘‘ਤਿਸ੍ਸ ਤਵ ਉਪਟ੍ਠਾਕਾ ‘ਧਮ੍ਮਂ ਸੋਤੁਕਾਮਾਮ੍ਹਾ’ਤਿ ਵਦਨ੍ਤਿ ¶ , ਕਥੇਹਿ ਤੇਸਂ ਧਮ੍ਮ’’ਨ੍ਤਿ. ਉਪਾਸਕਾ ਏਕਪ੍ਪਹਾਰੇਨੇਵ ਉਟ੍ਠਾਯ, ‘‘ਭਨ੍ਤੇ, ਅਮ੍ਹਾਕਂ ਅਯ੍ਯੋ ‘ਸੁਖਿਤਾ ਹੋਥ, ਦੁਕ੍ਖਾ ਮੁਚ੍ਚਥਾ’ਤਿ ਇਮਾਨਿ ਦ੍ਵੇ ਪਦਾਨਿ ਠਪੇਤ੍ਵਾ ਅਞ੍ਞਂ ਧਮ੍ਮਕਥਂ ਨ ਜਾਨਾਤਿ ¶ , ਅਮ੍ਹਾਕਂ ਅਞ੍ਞਂ ਧਮ੍ਮਕਥਿਕਂ ਦੇਥਾ’’ਤਿ ਵਦਿਂਸੁ. ‘‘ਸਾਮਣੇਰੋ ਪਨ ਅਰਹਤ੍ਤਂ ਪਤ੍ਵਾਪਿ ਨੇਵ ਤੇਸਂ ਧਮ੍ਮਕਥਂ ਕਥੇਸੀ’’ਤਿ.

ਤਦਾ ਪਨ ਨਂ ਉਪਜ੍ਝਾਯੋ, ‘‘ਸਾਮਣੇਰ, ਕਥਂ ਪਨ ਸੁਖਿਤਾ ਹੋਨ੍ਤਿ, ‘ਕਥਂ ਪਨ ਦੁਕ੍ਖਾ ਮੁਚ੍ਚਨ੍ਤੀ’ਤਿ ਇਮੇਸਂ ਨੋ ਦ੍ਵਿਨ੍ਨਂ ਪਦਾਨਂ ਅਤ੍ਥਂ ਕਥੇਹੀ’’ਤਿ ਆਹ. ਸੋ ‘‘ਸਾਧੁ, ਭਨ੍ਤੇ’’ਤਿ ਚਿਤ੍ਤਬੀਜਨਿਂ ਗਹੇਤ੍ਵਾ ਧਮ੍ਮਾਸਨਂ ਆਰੁਯ੍ਹ ਪਞ੍ਚਹਿ ਨਿਕਾਯੇਹਿ ਅਤ੍ਥਞ੍ਚ ਕਾਰਣਞ੍ਚ ਆਕਡ੍ਢਿਤ੍ਵਾ ਘਨਵਸ੍ਸਂ ਵਸ੍ਸਨ੍ਤੋ ਚਾਤੁਦ੍ਦੀਪਕਮਹਾਮੇਘੋ ਵਿਯ ਖਨ੍ਧਧਾਤੁਆਯਤਨਬੋਧਿਪਕ੍ਖਿਯਧਮ੍ਮੇ ਵਿਭਜਨ੍ਤੋ ਅਰਹਤ੍ਤਕੂਟੇਨ ਧਮ੍ਮਕਥਂ ਕਥੇਤ੍ਵਾ, ‘‘ਭਨ੍ਤੇ, ਏਵਂ ਅਰਹਤ੍ਤਪ੍ਪਤ੍ਤਸ੍ਸ ਸੁਖਂ ਹੋਤਿ, ਅਰਹਤ੍ਤਂ ਪਤ੍ਤੋਯੇਵ ਦੁਕ੍ਖਾ ਮੁਚ੍ਚਤਿ, ਸੇਸਜਨਾ ਜਾਤਿਦੁਕ੍ਖਾਦੀਹਿ ਚੇਵ ਨਿਰਯਦੁਕ੍ਖਾਦੀਹਿ ਚ ਨ ਪਰਿਮੁਚ੍ਚਨ੍ਤੀ’’ਤਿ ਆਹ. ‘‘ਸਾਧੁ, ਸਾਮਣੇਰ, ਸੁਕਥਿਤੋ ਤੇ ਪਟਿਭਾਣੋ, ਇਦਾਨਿ ਸਰਭਞ੍ਞਂ ਭਣਾਹੀ’’ਤਿ. ਸੋ ਸਰਭਞ੍ਞਮ੍ਪਿ ¶ ਭਣਿ. ਅਰੁਣੇ ਉਗ੍ਗਚ੍ਛਨ੍ਤੇ ਸਾਮਣੇਰਸ੍ਸ ਉਪਟ੍ਠਾਕਮਨੁਸ੍ਸਾ ਦ੍ਵੇ ਭਾਗਾ ਅਹੇਸੁਂ. ਏਕਚ੍ਚੇ ‘‘ਨ ਵਤ ਨੋ ਇਤੋ ਪੁਬ੍ਬੇ ਏਵਰੂਪੋ ਕਕ੍ਖਲ਼ੋ ਦਿਟ੍ਠਪੁਬ੍ਬੋ. ਕਥਞ੍ਹਿ ਨਾਮ ਏਵਰੂਪਂ ਧਮ੍ਮਕਥਂ ਜਾਨਨ੍ਤੋ ਏਤ੍ਤਕਂ ਕਾਲਂ ਮਾਤਾਪਿਤੁਟ੍ਠਾਨੇ ਠਤ੍ਵਾ ਉਪਟ੍ਠਹਨ੍ਤਾਨਂ ਮਨੁਸ੍ਸਾਨਂ ਏਕਮ੍ਪਿ ਧਮ੍ਮਪਦਂ ਨ ਕਥੇਸੀ’’ਤਿ ਕੁਜ੍ਝਿਂਸੁ. ਏਕਚ੍ਚੇ ‘‘ਲਾਭਾ ਵਤ ਨੋ, ਯੇ ਮਯਂ ਏਵਰੂਪਂ ਭਦਨ੍ਤਂ ਗੁਣਂ ਵਾ ਅਗੁਣਂ ਵਾ ਅਜਾਨਨ੍ਤਾਪਿ ਉਪਟ੍ਠਹਿਮ੍ਹ ¶ , ਇਦਾਨਿ ਚ ਪਨਸ੍ਸ ਸਨ੍ਤਿਕੇ ਧਮ੍ਮਂ ਸੋਤੁਂ ਲਭਿਮ੍ਹਾ’’ਤਿ ਤੁਸ੍ਸਿਂਸੁ.

ਸਮ੍ਮਾਸਮ੍ਬੁਦ੍ਧੋਪਿ ਤਂ ਦਿਵਸਂ ਪਚ੍ਚੂਸਸਮਯੇ ਲੋਕਂ ਵੋਲੋਕੇਨ੍ਤੋ ਵਨਵਾਸੀਤਿਸ੍ਸਸ੍ਸ ਉਪਟ੍ਠਾਕੇ ਅਤ੍ਤਨੋ ਞਾਣਜਾਲਸ੍ਸ ਅਨ੍ਤੋ ਪਵਿਟ੍ਠੇ ਦਿਸ੍ਵਾ ‘‘ਕਿਂ ਨੁ ਖੋ ਭਵਿਸ੍ਸਤੀ’’ਤਿ ਆਵਜ੍ਜੇਨ੍ਤੋ ਇਮਮਤ੍ਥਂ ਉਪਧਾਰੇਸਿ ‘‘ਵਨਵਾਸੀਤਿਸ੍ਸਸਾਮਣੇਰਸ੍ਸ ਉਪਟ੍ਠਾਕਾ ਏਕਚ੍ਚੇ ਤੁਟ੍ਠਾ, ਏਕਚ੍ਚੇ ਕੁਦ੍ਧਾ, ਮਯ੍ਹਂ ਪੁਤ੍ਤਸ੍ਸ ਪਨ ਸਾਮਣੇਰਸ੍ਸ ਕੁਦ੍ਧਾ ਨਿਰਯਭਾਗਿਨੋ ਭਵਿਸ੍ਸਨ੍ਤਿ, ਗਨ੍ਤਬ੍ਬਮੇਵ ਤਤ੍ਥ ਮਯਾ, ਮਯਿ ਗਤੇ ਸਬ੍ਬੇਪਿ ਤੇ ਸਾਮਣੇਰੇ ਮੇਤ੍ਤਚਿਤ੍ਤਂ ਕਤ੍ਵਾ ਦੁਕ੍ਖਾ ਮੁਚ੍ਚਿਸ੍ਸਨ੍ਤੀ’’ਤਿ. ਤੇਪਿ ਮਨੁਸ੍ਸਾ ਭਿਕ੍ਖੁਸਙ੍ਘਂ ਨਿਮਨ੍ਤੇਤ੍ਵਾ ਗਾਮਂ ਗਨ੍ਤ੍ਵਾ ਮਣ੍ਡਪਂ ਕਾਰੇਤ੍ਵਾ ਯਾਗੁਭਤ੍ਤਾਦੀਨਿ ਸਮ੍ਪਾਦੇਤ੍ਵਾ ਆਸਨਾਨਿ ਪਞ੍ਞਾਪੇਤ੍ਵਾ ਸਙ੍ਘਸ੍ਸ ਆਗਮਨਮਗ੍ਗਂ ਓਲੋਕੇਨ੍ਤਾ ਨਿਸੀਦਿਂਸੁ. ਭਿਕ੍ਖੂਪਿ ਸਰੀਰਪਟਿਜਗ੍ਗਨਂ ਕਤ੍ਵਾ ਭਿਕ੍ਖਾਚਾਰਵੇਲਾਯ ਗਾਮਂ ਪਿਣ੍ਡਾਯ ਪਵਿਸਨ੍ਤਾ ਸਾਮਣੇਰਂ ਪੁਚ੍ਛਿਂਸੁ – ‘‘ਕਿਂ, ਤਿਸ੍ਸ, ਤ੍ਵਂ ਅਮ੍ਹੇਹਿ ਸਦ੍ਧਿਂ ਗਮਿਸ੍ਸਸਿ, ਉਦਾਹੁ ਪਚ੍ਛਾ’’ਤਿ? ‘‘ਮਮ ਗਮਨਵੇਲਾਯਮੇਵ ਗਮਿਸ੍ਸਾਮਿ, ਗਚ੍ਛਥ ਤੁਮ੍ਹੇ, ਭਨ੍ਤੇ’’ਤਿ. ਭਿਕ੍ਖੂ ਪਤ੍ਤਚੀਵਰਮਾਦਾਯ ਪਵਿਸਿਂਸੁ.

ਸਤ੍ਥਾ ¶ ਜੇਤਵਨਸ੍ਮਿਂਯੇਵ ਚੀਵਰਂ ਪਾਰੁਪਿਤ੍ਵਾ ਪਤ੍ਤਮਾਦਾਯ ਏਕਚਿਤ੍ਤਕ੍ਖਣੇਨੇਵ ਗਨ੍ਤ੍ਵਾ ਭਿਕ੍ਖੂਨਂ ਪੁਰਤੋ ਠਿਤਮੇਵ ਅਤ੍ਤਾਨਂ ਦਸ੍ਸੇਸਿ. ‘‘ਸਮ੍ਮਾਸਮ੍ਬੁਦ੍ਧੋ ਆਗਤੋ’’ਤਿ ਸਕਲਗਾਮੋ ਸਙ੍ਖੁਭਿਤ੍ਵਾ ਏਕਕੋਲਾਹਲੋ ਅਹੋਸਿ. ਮਨੁਸ੍ਸਾ ਉਦਗ੍ਗਚਿਤ੍ਤਾ ਬੁਦ੍ਧਪ੍ਪਮੁਖਂ ¶ ਭਿਕ੍ਖੁਸਙ੍ਘਂ ਨਿਸੀਦਾਪੇਤ੍ਵਾ ਯਾਗੁਂ ਦਤ੍ਵਾ ਖਜ੍ਜਕਂ ਅਦਂਸੁ. ਸਾਮਣੇਰੋ ਭਤ੍ਤੇ ਅਨਿਟ੍ਠਿਤੇਯੇਵ ਅਨ੍ਤੋਗਾਮਂ ਪਾਵਿਸਿ. ਗਾਮਵਾਸਿਨੋ ਨੀਹਰਿਤ੍ਵਾ ਤਸ੍ਸ ਸਕ੍ਕਚ੍ਚਂ ਭਿਕ੍ਖਂ ਅਦਂਸੁ. ਸੋ ਯਾਪਨਮਤ੍ਤਂ ਗਹੇਤ੍ਵਾ ਸਤ੍ਥੁ ਸਨ੍ਤਿਕਂ ਗਨ੍ਤ੍ਵਾ ਪਤ੍ਤਂ ਉਪਨਾਮੇਸਿ. ਸਤ੍ਥਾ ‘‘ਆਹਰ, ਤਿਸ੍ਸਾ’’ਤਿ ਹਤ੍ਥਂ ਪਸਾਰੇਤ੍ਵਾ ਪਤ੍ਤਂ ਗਹੇਤ੍ਵਾ ‘‘ਪਸ੍ਸ, ਸਾਰਿਪੁਤ੍ਤ, ਤਵ ਸਾਮਣੇਰਸ੍ਸ ਪਤ੍ਤ’’ਨ੍ਤਿ ਥੇਰਸ੍ਸ ਦਸ੍ਸੇਸਿ. ਥੇਰੋ ਸਤ੍ਥੁ ਹਤ੍ਥਤੋ ਪਤ੍ਤਂ ਗਹੇਤ੍ਵਾ ਸਾਮਣੇਰਸ੍ਸ ਦਤ੍ਵਾ ‘‘ਗਚ੍ਛ, ਅਤ੍ਤਨੋ ਪਤ੍ਤਟ੍ਠਾਨੇ ਨਿਸੀਦਿਤ੍ਵਾ ਭਤ੍ਤਕਿਚ੍ਚਂ ਕਰੋਹੀ’’ਤਿ ਆਹ.

ਗਾਮਵਾਸਿਨੋ ਬੁਦ੍ਧਪ੍ਪਮੁਖਂ ਭਿਕ੍ਖੁਸਙ੍ਘਂ ਪਰਿਵਿਸਿਤ੍ਵਾ ਸਤ੍ਥਾਰਂ ਵਨ੍ਦਿਤ੍ਵਾ ਅਨੁਮੋਦਨਂ ਯਾਚਿਂਸੁ. ਸਤ੍ਥਾ ਅਨੁਮੋਦਨਂ ਕਰੋਨ੍ਤੋ ਏਵਮਾਹ – ‘‘ਲਾਭਾ ਵਤ ਵੋ ਉਪਾਸਕਾ, ਯੇ ਤੁਮ੍ਹੇ ਅਤ੍ਤਨੋ ਕੁਲੂਪਕਂ ਸਾਮਣੇਰਂ ਨਿਸ੍ਸਾਯ ਸਾਰਿਪੁਤ੍ਤਂ ਮੋਗ੍ਗਲ੍ਲਾਨਂ ਕਸ੍ਸਪਂ ਅਨੁਰੁਦ੍ਧਨ੍ਤਿ ਅਸੀਤਿਮਹਾਸਾਵਕੇ ¶ ਦਸ੍ਸਨਾਯ ਲਭਥ, ਅਹਮ੍ਪਿ ਤੁਮ੍ਹਾਕਂ ਕੁਲੂਪਕਮੇਵ ਨਿਸ੍ਸਾਯ ਆਗਤੋ, ਬੁਦ੍ਧਦਸ੍ਸਨਮ੍ਪਿ ਵੋ ਇਮਂ ਨਿਸ੍ਸਾਯੇਵ ਲਦ੍ਧਂ, ਲਾਭਾ ਵੋ, ਸੁਲਦ੍ਧਂ ਵੋ’’ਤਿ. ਮਨੁਸ੍ਸਾ ਚਿਨ੍ਤਯਿਂਸੁ – ‘‘ਅਹੋ ਅਮ੍ਹਾਕਂ ਲਾਭਾ, ਬੁਦ੍ਧਾਨਞ੍ਚੇਵ ਭਿਕ੍ਖੁਸਙ੍ਘਸ੍ਸ ਚ ਆਰਾਧਨਸਮਤ੍ਥਂ ਅਮ੍ਹਾਕਂ ਅਯ੍ਯਂ ਦਸ੍ਸਨਾਯ ਲਭਾਮ, ਦੇਯ੍ਯਧਮ੍ਮਞ੍ਚਸ੍ਸ ਦਾਤੁਂ ਲਭਾਮਾ’’ਤਿ ਸਾਮਣੇਰਸ੍ਸ ਕੁਦ੍ਧਾ ਮਨੁਸ੍ਸਾ ਤੁਸ੍ਸਿਂਸੁ. ਤੁਟ੍ਠਾ ਮਨੁਸ੍ਸਾ ਭਿਯ੍ਯੋਸੋਮਤ੍ਤਾਯ ਪਸੀਦਿਂਸੁ. ਅਨੁਮੋਦਨਾਵਸਾਨੇ ਬਹੂ ਸੋਤਾਪਤ੍ਤਿਫਲਾਦੀਨਿ ਪਾਪੁਣਿਂਸੁ. ਸਤ੍ਥਾ ਉਟ੍ਠਾਯਾਸਨਾ ਪਕ੍ਕਾਮਿ. ਮਨੁਸ੍ਸਾ ਸਤ੍ਥਾਰਂ ਅਨੁਗਨ੍ਤ੍ਵਾ ਵਨ੍ਦਿਤ੍ਵਾ ਨਿਵਤ੍ਤਿਂਸੁ. ਸਤ੍ਥਾ ਸਾਮਣੇਰੇਨ ਸਦ੍ਧਿਂ ਸਮਧੁਰੇਨ ਗਚ੍ਛਨ੍ਤੋ ¶ , ‘‘ਸਾਮਣੇਰ, ਅਯਂ ਪਦੇਸੋ ਕੋਨਾਮੋ, ਅਯਂ ਪਦੇਸੋ ਕੋਨਾਮੋ’’ਤਿ ਪੁਬ੍ਬੇ ਤਸ੍ਸ ਉਪਾਸਕੇਨ ਦਸ੍ਸਿਤਪਦੇਸੇ ਪੁਚ੍ਛਨ੍ਤੋ ਅਗਮਾਸਿ. ਸਾਮਣੇਰੋਪਿ, ‘‘ਭਨ੍ਤੇ, ਅਯਂ ਇਤ੍ਥਨ੍ਨਾਮੋ, ਅਯਂ ਇਤ੍ਥਨ੍ਨਾਮੋ’’ਤਿ ਆਚਿਕ੍ਖਮਾਨੋਵ ਅਗਮਾਸਿ. ਸਤ੍ਥਾ ਤਸ੍ਸ ਵਸਨਟ੍ਠਾਨਂ ਗਨ੍ਤ੍ਵਾ ਪਬ੍ਬਤਮਤ੍ਥਕਂ ਅਭਿਰੁਹਿ. ਤਤ੍ਥ ਠਿਤਾਨਂ ਪਨ ਮਹਾਸਮੁਦ੍ਦੋ ਪਞ੍ਞਾਯਤਿ. ਸਤ੍ਥਾ ਸਾਮਣੇਰਂ ਪੁਚ੍ਛਿ – ‘‘ਤਿਸ੍ਸ, ਪਬ੍ਬਤਮਤ੍ਥਕੇ ਠਿਤੋ ਇਤੋ ਚਿਤੋ ਚ ਓਲੋਕੇਤ੍ਵਾ ਕਿਂ ਪਸ੍ਸਸੀ’’ਤਿ? ‘‘ਮਹਾਸਮੁਦ੍ਦਂ, ਭਨ੍ਤੇ’’ਤਿ. ‘‘ਮਹਾਸਮੁਦ੍ਦਂ ਦਿਸ੍ਵਾ ਕਿਂ ਚਿਨ੍ਤੇਸੀ’’ਤਿ? ‘‘ਮਮ ਦੁਕ੍ਖਿਤਕਾਲੇ ਰੋਦਨ੍ਤਸ੍ਸ ਚਤੂਹਿ ਮਹਾਸਮੁਦ੍ਦੇਹਿ ਅਤਿਰੇਕਤਰੇਨ ¶ ਅਸ੍ਸੁਨਾ ਭਵਿਤਬ੍ਬਨ੍ਤਿ ਇਦਂ, ਭਨ੍ਤੇ, ਚਿਨ੍ਤੇਸਿ’’ਨ੍ਤਿ. ‘‘ਸਾਧੁ ਸਾਧੁ, ਤਿਸ੍ਸ, ਏਵਮੇਤਂ. ਏਕੇਕਸ੍ਸ ਹਿ ਸਤ੍ਤਸ੍ਸ ਦੁਕ੍ਖਿਤਕਾਲੇ ਪਗ੍ਘਰਿਤਅਸ੍ਸੂਨਿ ਚਤੂਹਿ ਮਹਾਸਮੁਦ੍ਦੇਹਿ ਅਤਿਰੇਕਤਰਾਨੇਵਾ’’ਤਿ. ਇਦਞ੍ਚ ਪਨ ਵਤ੍ਵਾ ਇਮਂ ਗਾਥਮਾਹ –

‘‘ਚਤੂਸੁ ਸਮੁਦ੍ਦੇਸੁ ਜਲਂ ਪਰਿਤ੍ਤਕਂ,

ਕਿਂਕਾਰਣਾ ਸਮ੍ਮ ਤੁਵਂ ਪਮਜ੍ਜਸੀ’’ਤਿ.

ਅਥ ਨਂ ਪੁਨ ਪੁਚ੍ਛਿ – ‘‘ਤਿਸ੍ਸ, ਕਹਂ ਵਸਸੀ’’ਤਿ? ‘‘ਇਮਸ੍ਮਿਂ ਪਬ੍ਭਾਰੇ, ਭਨ੍ਤੇ’’ਤਿ. ‘‘ਤਤ੍ਥ ਪਨ ਵਸਨ੍ਤੋ ਕਿਂ ਚਿਨ੍ਤੇਸੀ’’ਤਿ? ‘‘ਮਯਾ ਮਰਨ੍ਤੇਨ ਇਮਸ੍ਮਿਂ ਠਾਨੇ ਕਤਸ੍ਸ ਸਰੀਰਨਿਕ੍ਖੇਪਸ੍ਸ ਪਰਿਚ੍ਛੇਦੋ ‘ਨਤ੍ਥੀ’ਤਿ ਚਿਨ੍ਤੇਸਿਂ, ਭਨ੍ਤੇ’’ਤਿ. ‘‘ਸਾਧੁ ਸਾਧੁ, ਤਿਸ੍ਸ, ਏਵਮੇਤਂ. ਇਮੇਸਞ੍ਹਿ ਸਤ੍ਤਾਨਂ ਪਥਵਿਯਂ ¶ ਨਿਪਜ੍ਜਿਤ੍ਵਾ ਅਮਤਟ੍ਠਾਨਂ ਨਾਮ ਨਤ੍ਥੀ’’ਤਿ ਵਤ੍ਵਾ –

‘‘ਉਪਸਾਲ਼ਕਨਾਮਾਨਿ, ਸਹਸ੍ਸਾਨਿ ਚਤੁਦ੍ਦਸ;

ਅਸ੍ਮਿਂ ਪਦੇਸੇ ਦਡ੍ਢਾਨਿ, ਨਤ੍ਥਿ ਲੋਕੇ ਅਨਾਮਤਂ.

‘‘ਯਮ੍ਹਿ ¶ ਸਚ੍ਚਞ੍ਚ ਧਮ੍ਮੋ ਚ, ਅਹਿਂਸਾ ਸਂਯਮੋ ਦਮੋ;

ਏਤਂ ਅਰਿਯਾ ਸੇਵਨ੍ਤਿ, ਏਤਂ ਲੋਕੇ ਅਨਾਮਤ’’ਨ੍ਤਿ. (ਜਾ.੧.੨.੩੧-੩੨) –

ਇਮਂ ਦੁਕਨਿਪਾਤੇ ਉਪਸਾਲ਼ਕਜਾਤਕਂ ਕਥੇਸਿ. ਇਤਿ ਪਥਵਿਯਂ ਸਰੀਰਨਿਕ੍ਖੇਪਂ ਕਤ੍ਵਾ ਮਰਨ੍ਤੇਸੁ ਸਤ੍ਤੇਸੁ ਅਮਤਪੁਬ੍ਬਪਦੇਸੇ ਮਰਨ੍ਤਾ ਨਾਮ ਨਤ੍ਥਿ, ਆਨਨ੍ਦਤ੍ਥੇਰਸਦਿਸਾ ਪਨ ਅਮਤਪੁਬ੍ਬਪਦੇਸੇ ਪਰਿਨਿਬ੍ਬਾਯਨ੍ਤਿ.

ਆਨਨ੍ਦਤ੍ਥੇਰੋ ਕਿਰ ਵੀਸਵਸ੍ਸਸਤਿਕਕਾਲੇ ਆਯੁਸਙ੍ਖਾਰਂ ਓਲੋਕੇਨ੍ਤੋ ਪਰਿਕ੍ਖੀਣਭਾਵਂ ਞਤ੍ਵਾ ‘‘ਇਤੋ ਸਤ੍ਤਮੇ ਦਿਵਸੇ ਪਰਿਨਿਬ੍ਬਾਯਿਸ੍ਸਾਮੀ’’ਤਿ ਆਰੋਚੇਸਿ. ਤਂ ਪਵਤ੍ਤਿਂ ਸੁਤ੍ਵਾ ਰੋਹਿਣੀਨਦਿਯਾ ਉਭਯਤੀਰਵਾਸਿਕੇਸੁ ਮਨੁਸ੍ਸੇਸੁ ਓਰਿਮਤੀਰਵਾਸਿਕਾ ‘‘ਮਯਂ ਥੇਰਸ੍ਸ ਬਹੂਪਕਾਰਾ, ਅਮ੍ਹਾਕਂ ਸਨ੍ਤਿਕੇ ਪਰਿਨਿਬ੍ਬਾਯਿਸ੍ਸਤੀ’’ਤਿ ਵਦਿਂਸੁ. ਪਰਤੀਰਵਾਸਿਕਾਪਿ ‘‘ਮਯਂ ਥੇਰਸ੍ਸ ਬਹੂਪਕਾਰਾ, ਅਮ੍ਹਾਕਂ ਸਨ੍ਤਿਕੇ ਪਰਿਨਿਬ੍ਬਾਯਿਸ੍ਸਤੀ’’ਤਿ ਵਦਿਂਸੁ. ਥੇਰੋ ਤੇਸਂ ਵਚਨਂ ਸੁਤ੍ਵਾ ‘‘ਉਭਯਤੀਰਵਾਸਿਨੋ ਮਯ੍ਹਂ ਉਪਕਾਰਾ, ਇਮੇ ਨਾਮ ਅਨੁਪਕਾਰਾਤਿ ਨ ਸਕ੍ਕਾ ਵਤ੍ਤੁਂ, ਸਚਾਹਂ ਓਰਿਮਤੀਰੇ ¶ ਪਰਿਨਿਬ੍ਬਾਯਿਸ੍ਸਾਮਿ, ਪਰਤੀਰਵਾਸਿਨੋ ਧਾਤੁਗਹਣਤ੍ਥਂ ਤੇਹਿ ਸਦ੍ਧਿਂ ਕਲਹਂ ਕਰਿਸ੍ਸਨ੍ਤਿ. ਸਚੇ ਪਰਤੀਰੇ ਪਰਿਨਿਬ੍ਬਾਯਿਸ੍ਸਾਮਿ, ਓਰਿਮਤੀਰਵਾਸਿਨੋਪਿ ਤਥਾ ਕਰਿਸ੍ਸਨ੍ਤਿ, ਕਲਹੋ ਉਪ੍ਪਜ੍ਜਮਾਨੋਪਿ ਮਂ ਨਿਸ੍ਸਾਯੇਵ ਉਪ੍ਪਜ੍ਜਿਸ੍ਸਤਿ, ਵੂਪਸਮਮਾਨੋਪਿ ਮਂ ਨਿਸ੍ਸਾਯੇਵ ¶ ਵੂਪਸਮਿਸ੍ਸਤੀ’’ਤਿ ਚਿਨ੍ਤੇਤ੍ਵਾ ‘‘ਓਰਿਮਤੀਰਵਾਸਿਨੋਪਿ ਮਯ੍ਹਂ ਉਪਕਾਰਾ, ਪਰਤੀਰਵਾਸਿਨੋਪਿ ਮਯ੍ਹਂ ਉਪਕਾਰਾ, ਅਨੁਪਕਾਰਾਪਿ ਨਾਮ ਨਤ੍ਥਿ, ਓਰਿਮਤੀਰਵਾਸਿਨੋ ਓਰਿਮਤੀਰੇਯੇਵ ਸਨ੍ਨਿਪਤਨ੍ਤੁ, ਪਰਤੀਰਵਾਸਿਨੋਪਿ ਪਰਤੀਰੇਯੇਵਾ’’ਤਿ ਆਹ. ਤਤੋ ਸਤ੍ਤਮੇ ਦਿਵਸੇ ਮਜ੍ਝੇਨਦਿਯਾ ਸਤ੍ਤਤਾਲਪ੍ਪਮਾਣੇ ਆਕਾਸੇ ਪਲ੍ਲਙ੍ਕੇਨ ਨਿਸੀਦਿਤ੍ਵਾ ਮਹਾਜਨਸ੍ਸ ਧਮ੍ਮਂ ਕਥੇਤ੍ਵਾ ‘‘ਮਮ ਸਰੀਰਂ ਮਜ੍ਝੇ ਭਿਜ੍ਜਿਤ੍ਵਾ ਏਕੋ ਭਾਗੋ ਓਰਿਮਤੀਰੇ ਪਤਤੁ, ਏਕੋ ਭਾਗੋ ਪਰਤੀਰੇ’’ਤਿ ਅਧਿਟ੍ਠਾਯ ਯਥਾਨਿਸਿਨ੍ਨੋਵ ਤੇਜੋਧਾਤੁਂ ਸਮਾਪਜ੍ਜਿ, ਜਾਲਾ ਉਟ੍ਠਹਿਂਸੁ. ਸਰੀਰਂ ਮਜ੍ਝੇ ਭਿਜ੍ਜਿਤ੍ਵਾ ਏਕੋ ਭਾਗੋ ਓਰਿਮਤੀਰੇ ਪਤਿ, ਏਕੋ ਭਾਗੋ ਪਰਤੀਰੇ. ਤਤੋ ਮਹਾਜਨੋ ਪਰਿਦੇਵਿ, ਪਥਵਿਉਨ੍ਦ੍ਰਿਯਨਸਦ੍ਦੋ ਵਿਯ ਆਰੋਦਨਸਦ੍ਦੋ ਅਹੋਸਿ. ਸਤ੍ਥੁ ਪਰਿਨਿਬ੍ਬਾਨੇ ਆਰੋਦਨਸਦ੍ਦਤੋਪਿ ਕਾਰੁਞ੍ਞਤਰੋ ਅਹੋਸਿ. ਮਨੁਸ੍ਸਾ ਚਤ੍ਤਾਰੋ ਮਾਸੇ ਰੋਦਨ੍ਤਾ ਪਰਿਦੇਵਨ੍ਤਾ ‘‘ਸਤ੍ਥੁ ਪਤ੍ਤਚੀਵਰਗ੍ਗਾਹਕੇ ਤਿਟ੍ਠਨ੍ਤੇ ਸਤ੍ਥੁ ਠਿਤਕਾਲੋ ਵਿਯ ਨੋ ਅਹੋਸਿ, ਇਦਾਨਿ ਨੋ ਸਤ੍ਥਾ ਪਰਿਨਿਬ੍ਬੁਤੋ’’ਤਿ ਵਿਪ੍ਪਲਪਨ੍ਤਾ ਵਿਰਵਨ੍ਤਾ ਵਿਚਰਿਂਸੂਤਿ.

ਪੁਨ ਸਤ੍ਥਾ ਸਾਮਣੇਰਂ ਪੁਚ੍ਛਿ – ‘‘ਤਿਸ੍ਸ, ਇਮਸ੍ਮਿਂ ਵਨਸਣ੍ਡੇ ਦੀਪਿਆਦੀਨਂ ਸਦ੍ਦੇਨ ਭਾਯਸਿ, ਨ ਭਾਯਸੀ’’ਤਿ? ‘‘ਨ ਭਾਯਾਮਿ ਭਗਵਾ, ਅਪਿਚ ਖੋ ਪਨ ਮੇ ਏਤੇਸਂ ਸਦ੍ਦਂ ਸੁਤ੍ਵਾ ਵਨਰਤਿ ਨਾਮ ਉਪ੍ਪਜ੍ਜਤੀ’’ਤਿ ਵਤ੍ਵਾ ਸਟ੍ਠਿਮਤ੍ਤਾਹਿ ਗਾਥਾਹਿ ਵਨਵਣ੍ਣਨਂ ਨਾਮ ਕਥੇਸਿ. ਅਥ ਨਂ ਸਤ੍ਥਾ ‘‘ਤਿਸ੍ਸਾ’’ਤਿ ਆਮਨ੍ਤੇਸਿ. ‘‘ਕਿਂ, ਭਨ੍ਤੇ’’ਤਿ? ‘‘ਮਯਂ ਗਚ੍ਛਾਮ, ਤ੍ਵਂ ਗਮਿਸ੍ਸਸਿ, ਨਿਵਤ੍ਤਿਸ੍ਸਸੀ’’ਤਿ. ‘‘ਮਯ੍ਹਂ ਉਪਜ੍ਝਾਯੇ ਮਂ ਆਦਾਯ ਗਚ੍ਛਨ੍ਤੇ ਗਮਿਸ੍ਸਾਮਿ, ਨਿਵਤ੍ਤੇਨ੍ਤੇ ਨਿਵਤ੍ਤਿਸ੍ਸਾਮਿ ¶ , ਭਨ੍ਤੇ’’ਤਿ ¶ . ਸਤ੍ਥਾ ਭਿਕ੍ਖੁਸਙ੍ਘੇਨ ਸਦ੍ਧਿਂ ਪਕ੍ਕਾਮਿ. ਸਾਮਣੇਰਸ੍ਸ ਪਨ ਨਿਵਤ੍ਤਿਤੁਮੇਵ ਅਜ੍ਝਾਸਯੋ, ਥੇਰੋ ਤਂ ਞਤ੍ਵਾ ‘‘ਤਿਸ੍ਸ, ਸਚੇ ਨਿਵਤ੍ਤਿਤੁਕਾਮੋ, ਨਿਵਤ੍ਤਾ’’ਤਿ ਆਹ. ਸੋ ਸਤ੍ਥਾਰਞ੍ਚ ਭਿਕ੍ਖੁਸਙ੍ਘਞ੍ਚ ਵਨ੍ਦਿਤ੍ਵਾ ਨਿਵਤ੍ਤਿ. ਸਤ੍ਥਾ ਜੇਤਵਨਮੇਵ ਅਗਮਾਸਿ.

ਭਿਕ੍ਖੂਨਂ ਧਮ੍ਮਸਭਾਯਂ ਕਥਾ ਉਦਪਾਦਿ – ‘‘ਅਹੋ ਵਤ ਵਨਵਾਸੀਤਿਸ੍ਸਸਾਮਣੇਰੋ ਦੁਕ੍ਕਰਂ ਕਰੋਤਿ, ਪਟਿਸਨ੍ਧਿਗ੍ਗਹਣਤੋ ਪਟ੍ਠਾਯਸ੍ਸ ਞਾਤਕਾ ਸਤ੍ਤਸੁ ਮਙ੍ਗਲੇਸੁ ਪਞ੍ਚਨ੍ਨਂ ਭਿਕ੍ਖੁਸਤਾਨਂ ਅਪ੍ਪੋਦਕਮਧੁਪਾਯਸਮੇਵ ਅਦਂਸੁ, ਪਬ੍ਬਜਿਤਕਾਲੇ ਅਨ੍ਤੋਵਿਹਾਰੇ ਬੁਦ੍ਧਪ੍ਪਮੁਖਸ੍ਸ ਭਿਕ੍ਖੁਸਙ੍ਘਸ੍ਸ ਸਤ੍ਤ ਦਿਵਸਾਨਿ ਅਪ੍ਪੋਦਕਮਧੁਪਾਯਸਮੇਵ ¶ ਅਦਂਸੁ. ਪਬ੍ਬਜਿਤ੍ਵਾ ਅਟ੍ਠਮੇ ਦਿਵਸੇ ਅਨ੍ਤੋਗਾਮਂ ਪਵਿਸਨ੍ਤੋ ਦ੍ਵੀਹੇਵ ਦਿਵਸੇਹਿ ਸਾਟਕਸਹਸ੍ਸੇਨ ਸਦ੍ਧਿਂ ਪਿਣ੍ਡਪਾਤਸਹਸ੍ਸਂ ਲਭਿ, ਪੁਨੇਕਦਿਵਸਂ ਕਮ੍ਬਲਸਹਸ੍ਸਂ ਲਭਿ. ਇਤਿਸ੍ਸ ਇਧ ਵਸਨਕਾਲੇ ਮਹਾਲਾਭਸਕ੍ਕਾਰੋ ਉਪ੍ਪਜ੍ਜਿ, ਇਦਾਨਿ ਏਵਰੂਪਂ ਲਾਭਸਕ੍ਕਾਰਂ ਛਡ੍ਡੇਤ੍ਵਾ ਅਰਞ੍ਞਂ ਪਵਿਸਿਤ੍ਵਾ ਮਿਸ੍ਸਕਾਹਾਰੇਨ ਯਾਪੇਤਿ, ਦੁਕ੍ਕਰਕਾਰਕੋ ਵਤ ਤਿਸ੍ਸਸਾਮਣੇਰੋ’’ਤਿ. ਸਤ੍ਥਾ ਆਗਨ੍ਤ੍ਵਾ, ‘‘ਕਾਯ ਨੁਤ੍ਥ, ਭਿਕ੍ਖਵੇ, ਏਤਰਹਿ ਕਥਾਯ ਸਨ੍ਨਿਸਿਨ੍ਨਾ’’ਤਿ ਪੁਚ੍ਛਿਤ੍ਵਾ ‘‘ਇਮਾਯ ਨਾਮਾ’’ਤਿ ਵੁਤ੍ਤੇ ‘‘ਆਮ, ਭਿਕ੍ਖਵੇ, ਲਾਭੂਪਨਿਸਾ ਨਾਮੇਸਾ ਅਞ੍ਞਾ, ਨਿਬ੍ਬਾਨਗਾਮਿਨੀ ਪਟਿਪਦਾ ਅਞ੍ਞਾ. ‘ਏਵਂ ਲਾਭਂ ਲਭਿਸ੍ਸਾਮੀ’ਤਿ ਹਿ ਆਰਞ੍ਞਿਕਾਦਿਧੁਤਙ੍ਗਸਮਾਦਾਨਵਸੇਨ ਲਾਭੂਪਨਿਸਂ ਰਕ੍ਖਨ੍ਤਸ੍ਸ ਭਿਕ੍ਖੁਨੋ ਚਤ੍ਤਾਰੋ ਅਪਾਯਾ ਵਿਵਟਦ੍ਵਾਰਾ ਏਵ ਤਿਟ੍ਠਨ੍ਤਿ, ਨਿਬ੍ਬਾਨਗਾਮਿਨਿਯਾ ਪਨ ਪਟਿਪਦਾਯ ਉਪ੍ਪਨ੍ਨਂ ਲਾਭਸਕ੍ਕਾਰਂ ਪਹਾਯ ਅਰਞ੍ਞਂ ਪਵਿਸਿਤ੍ਵਾ ਘਟੇਨ੍ਤੋ ਵਾਯਮਨ੍ਤੋ ਅਰਹਤ੍ਤਂ ਗਣ੍ਹਾਤੀ’’ਤਿ ਅਨੁਸਨ੍ਧਿਂ ¶ ਘਟੇਤ੍ਵਾ ਧਮ੍ਮਂ ਦੇਸੇਨ੍ਤੋ ਇਮਂ ਗਾਥਮਾਹ –

‘‘ਅਞ੍ਞਾ ਹਿ ਲਾਭੂਪਨਿਸਾ, ਅਞ੍ਞਾ ਨਿਬ੍ਬਾਨਗਾਮਿਨੀ;

ਏਵਮੇਤਂ ਅਭਿਞ੍ਞਾਯ, ਭਿਕ੍ਖੁ ਬੁਦ੍ਧਸ੍ਸ ਸਾਵਕੋ;

ਸਕ੍ਕਾਰਂ ਨਾਭਿਨਨ੍ਦੇਯ੍ਯ, ਵਿਵੇਕਮਨੁਬ੍ਰੂਹਯੇ’’ਤਿ.

ਤਤ੍ਥ ਅਞ੍ਞਾ ਹਿ ਲਾਭੂਪਨਿਸਾ, ਅਞ੍ਞਾ ਨਿਬ੍ਬਾਨਗਾਮਿਨੀਤਿ ਲਾਭੂਪਨਿਸਾ ਨਾਮੇਸਾ ਅਞ੍ਞਾ ਏਵ, ਅਞ੍ਞਾ ਨਿਬ੍ਬਾਨਗਾਮਿਨੀ ਪਟਿਪਦਾ. ਲਾਭੁਪ੍ਪਾਦਕੇਨ ਹਿ ਭਿਕ੍ਖੁਨਾ ਥੋਕਂ ਅਕੁਸਲਕਮ੍ਮਂ ਕਾਤੁਂ ਵਟ੍ਟਤਿ, ਕਾਯਵਙ੍ਕਾਦੀਨਿ ਕਾਤਬ੍ਬਾਨਿ ਹੋਨ੍ਤਿ. ਯਸ੍ਮਿਞ੍ਹਿ ਕਾਲੇ ਕਾਯਵਙ੍ਕਾਦੀਸੁ ਕਿਞ੍ਚਿ ਕਰੋਤਿ, ਤਦਾ ਲਾਭੋ ਉਪ੍ਪਜ੍ਜਤਿ. ਪਾਯਸਪਾਤਿਯਞ੍ਹਿ ਵਙ੍ਕਂ ਅਕਤ੍ਵਾ ਉਜੁਕਮੇਵ ਹਤ੍ਥਂ ਓਤਾਰੇਤ੍ਵਾ ਉਕ੍ਖਿਪਨ੍ਤਸ੍ਸ ਹਤ੍ਥੋ ਮਕ੍ਖਿਤਮਤ੍ਤਕੋਵ ਹੋਤਿ, ਵਙ੍ਕਂ ਕਤ੍ਵਾ ਓਤਾਰੇਤ੍ਵਾ ਉਕ੍ਖਿਪਨ੍ਤਸ੍ਸ ਪਨ ਪਾਯਸਪਿਣ੍ਡਂ ਉਦ੍ਧਰਨ੍ਤੋਵ ਨਿਕ੍ਖਮਤਿ, ਏਵਂ ਕਾਯਵਙ੍ਕਾਦੀਨਿ ਕਰਣਕਾਲੇਯੇਵ ਲਾਭੋ ਉਪ੍ਪਜ੍ਜਤਿ. ਅਯਂ ਅਧਮ੍ਮਿਕਾ ਲਾਭੂਪਨਿਸ੍ਸਾ ਨਾਮ. ਉਪਧਿਸਮ੍ਪਦਾ ਚੀਵਰਧਾਰਣਂ ਬਾਹੁਸਚ੍ਚਂ ਪਰਿਵਾਰੋ ਅਰਞ੍ਞਵਾਸੋਤਿ ਏਵਰੂਪੇਹਿ ਪਨ ਕਾਰਣੇਹਿ ਉਪ੍ਪਨ੍ਨੋ ਲਾਭੋ ਧਮ੍ਮਿਕੋ ਨਾਮ ਹੋਤਿ. ਨਿਬ੍ਬਾਨਗਾਮਿਨਿਂ ¶ ਪਟਿਪਦਂ ਪੂਰੇਨ੍ਤੇਨ ਪਨ ਭਿਕ੍ਖੁਨਾ ਕਾਯਵਙ੍ਕਾਦੀਨਿ ਪਹਾਤਬ੍ਬਾਨਿ. ਅਨਨ੍ਧੇਨੇਵ ਅਨ੍ਧੇਨ ਵਿਯ, ਅਮੂਗੇਨੇਵ ਮੂਗੇਨ ਵਿਯ, ਅਬਧਿਰੇਨੇਵ ਬਧਿਰੇਨ ਵਿਯ ਭਵਿਤੁਂ ਵਟ੍ਟਤਿ. ਅਸਠੇਨ ਅਮਾਯੇਨ ਭਵਿਤੁਂ ਵਟ੍ਟਤਿ. ਏਵਮੇਤਨ੍ਤਿ ਏਤਂ ਲਾਭੁਪ੍ਪਾਦਨਂ ਪਟਿਪਦਞ੍ਚ ਨਿਬ੍ਬਾਨਗਾਮਿਨਿਂ ਪਟਿਪਦਞ੍ਚ ¶ ਏਵਂ ਞਤ੍ਵਾ ਸਬ੍ਬੇਸਂ ਸਙ੍ਖਤਾਸਙ੍ਖਤਧਮ੍ਮਾਨਂ ਬੁਜ੍ਝਨਟ੍ਠੇਨ ¶ ਬੁਦ੍ਧਸ੍ਸ ਸਵਨਨ੍ਤੇ ਜਾਤਟ੍ਠੇਨ ਓਵਾਦਾਨੁਸਾਸਨਿਂ ਵਾ ਸਵਨਟ੍ਠੇਨ ਸਾਵਕੋ ਭਿਕ੍ਖੁ ਅਧਮ੍ਮਿਕਂ ਚਤੁਪਚ੍ਚਯਸਕ੍ਕਾਰਂ ਨਾਭਿਨਨ੍ਦੇਯ੍ਯ, ਨ ਚੇਵ ਧਮ੍ਮਿਕਂ ਪਟਿਕ੍ਕੋਸੇਯ੍ਯ, ਕਾਯਵਿਵੇਕਾਦਿਕਂ ਵਿਵੇਕਂ ਅਨੁਬ੍ਰੂਹਯੇ. ਤਤ੍ਥ ਕਾਯਵਿਵੇਕੋਤਿ ਕਾਯਸ੍ਸ ਏਕੀਭਾਵੋ. ਚਿਤ੍ਤਵਿਵੇਕੋਤਿ ਅਟ੍ਠ ਸਮਾਪਤ੍ਤਿਯੋ. ਉਪਧਿਵਿਵੇਕੋਤਿ ਨਿਬ੍ਬਾਨਂ. ਤੇਸੁ ਕਾਯਵਿਵੇਕੋ ਗਣਸਙ੍ਗਣਿਕਂ ਵਿਨੋਦੇਤਿ, ਚਿਤ੍ਤਵਿਵੇਕੋ ਕਿਲੇਸਸਙ੍ਗਣਿਕਂ ਵਿਨੋਦੇਤਿ, ਉਪਧਿਵਿਵੇਕੋ ਸਙ੍ਖਾਰਸਙ੍ਗਣਿਕਂ ਵਿਨੋਦੇਤਿ. ਕਾਯਵਿਵੇਕੋ ਚਿਤ੍ਤਵਿਵੇਕਸ੍ਸ ਪਚ੍ਚਯੋ ਹੋਤਿ, ਚਿਤ੍ਤਵਿਵੇਕੋ ਉਪਧਿਵਿਵੇਕਸ੍ਸ ਪਚ੍ਚਯੋ ਹੋਤਿ. ਵੁਤ੍ਤਮ੍ਪਿਹੇਤਂ –

‘‘ਕਾਯਵਿਵੇਕੋ ਚ ਵਿਵੇਕਟ੍ਠਕਾਯਾਨਂ ਨੇਕ੍ਖਮ੍ਮਾਭਿਰਤਾਨਂ, ਚਿਤ੍ਤਵਿਵੇਕੋ ਚ ਪਰਿਸੁਦ੍ਧਚਿਤ੍ਤਾਨਂ ਪਰਮਵੋਦਾਨਪ੍ਪਤ੍ਤਾਨਂ, ਉਪਧਿਵਿਵੇਕੋ ਚ ਨਿਰੁਪਧੀਨਂ ਪੁਗ੍ਗਲਾਨਂ ਵਿਸਙ੍ਖਾਰਗਤਾਨ’’ਨ੍ਤਿ (ਮਹਾਨਿ. ੧੫੦). –

ਇਮਂ ਤਿਵਿਧਮ੍ਪਿ ਵਿਵੇਕਂ ਬ੍ਰੂਹੇਯ੍ਯ ਵਡ੍ਢੇਯ੍ਯ, ਉਪਸਮ੍ਪਜ੍ਜ ਵਿਹਰੇਯ੍ਯਾਤਿ ਅਤ੍ਥੋ.

ਦੇਸਨਾਵਸਾਨੇ ਬਹੂ ਸੋਤਾਪਤ੍ਤਿਫਲਾਦੀਨਿ ਪਾਪੁਣਿਂਸੂਤਿ.

ਵਨਵਾਸੀਤਿਸ੍ਸਸਾਮਣੇਰਵਤ੍ਥੁ ਪਨ੍ਨਰਸਮਂ.

ਨਿਧੀਨਂਵ ¶ ¶ ¶ ਪਵਤ੍ਤਾਰਨ੍ਤਿ ਇਮਂ ਧਮ੍ਮਦੇਸਨਂ ਸਤ੍ਥਾ ਜੇਤਵਨੇ ਵਿਹਰਨ੍ਤੋ ਆਯਸ੍ਮਨ੍ਤਂ ਰਾਧਤ੍ਥੇਰਂ ਆਰਬ੍ਭ ਕਥੇਸਿ.

ਸੋ ਕਿਰ ਗਿਹਿਕਾਲੇ ਸਾਵਤ੍ਥਿਯਂ ਦੁਗ੍ਗਤਬ੍ਰਾਹ੍ਮਣੋ ਅਹੋਸਿ. ਸੋ ‘‘ਭਿਕ੍ਖੂਨਂ ਸਨ੍ਤਿਕੇ ਜੀਵਿਸ੍ਸਾਮੀ’’ਤਿ ਚਿਨ੍ਤੇਤ੍ਵਾ ਵਿਹਾਰਂ ਗਨ੍ਤ੍ਵਾ ਅਪ੍ਪਹਰਿਤਕਂ ਕਰੋਨ੍ਤੋ ਪਰਿਵੇਣਂ ਸਮ੍ਮਜ੍ਜਨ੍ਤੋ ਮੁਖਧੋਵਨਾਦੀਨਿ ਦਦਨ੍ਤੋ ਅਨ੍ਤੋਵਿਹਾਰੇਯੇਵ ਵਸਿ. ਭਿਕ੍ਖੂਪਿ ਨਂ ਸਙ੍ਗਣ੍ਹਿਂਸੁ, ਪਬ੍ਬਾਜੇਤੁਂ ਪਨ ਨ ਇਚ੍ਛਨ੍ਤਿ. ਸੋ ਪਬ੍ਬਜ੍ਜਂ ਅਲਭਮਾਨੋ ਕਿਸੋ ਅਹੋਸਿ. ਅਥੇਕਦਿਵਸਂ ਸਤ੍ਥਾ ਪਚ੍ਚੂਸਕਾਲੇ ਲੋਕਂ ਵੋਲੋਕੇਨ੍ਤੋ ਤਂ ਬ੍ਰਾਹ੍ਮਣਂ ਦਿਸ੍ਵਾ ‘‘ਕਿਂ ਨੁ ਖੋ’’ਤਿ ਉਪਧਾਰੇਨ੍ਤੋ ‘‘ਅਰਹਾ ਭਵਿਸ੍ਸਤੀ’’ਤਿ ਞਤ੍ਵਾ ਸਾਯਨ੍ਹਸਮਯੇ ਵਿਹਾਰਚਾਰਿਕਂ ਚਰਨ੍ਤੋ ਵਿਯ ਬ੍ਰਾਹ੍ਮਣਸ੍ਸ ਸਨ੍ਤਿਕਂ ਗਨ੍ਤ੍ਵਾ, ‘‘ਬ੍ਰਾਹ੍ਮਣ, ਕਿਂ ਕਰੋਨ੍ਤੋ ਵਿਚਰਸੀ’’ਤਿ ਆਹ. ‘‘ਭਿਕ੍ਖੂਨਂ ਵਤ੍ਤਪਟਿਵਤ੍ਤਂ ਕਰੋਨ੍ਤੋ, ਭਨ੍ਤੇ’’ਤਿ ¶ . ‘‘ਲਭਸਿ ਨੇਸਂ ਸਨ੍ਤਿਕਾ ਸਙ੍ਗਹ’’ਨ੍ਤਿ? ‘‘ਆਮ, ਭਨ੍ਤੇ, ਆਹਾਰਮਤ੍ਤਂ ਲਭਾਮਿ, ਨ ਪਨ ਮਂ ਪਬ੍ਬਾਜੇਨ੍ਤੀ’’ਤਿ. ਸਤ੍ਥਾ ਏਤਸ੍ਮਿਂ ਨਿਦਾਨੇ ਭਿਕ੍ਖੁਸਙ੍ਘਂ ਸਨ੍ਨਿਪਾਤਾਪੇਤ੍ਵਾ ਤਮਤ੍ਥਂ ਪੁਚ੍ਛਿਤ੍ਵਾ, ‘‘ਭਿਕ੍ਖਵੇ, ਅਤ੍ਥਿ ਕੋਚਿ ਇਮਸ੍ਸ ਬ੍ਰਾਹ੍ਮਣਸ੍ਸ ਅਧਿਕਾਰਂ ਸਰਤੀ’’ਤਿ ਪੁਚ੍ਛਿ. ਸਾਰਿਪੁਤ੍ਤਤ੍ਥੇਰੋ ‘‘ਅਹਂ, ਭਨ੍ਤੇ, ਸਰਾਮਿ, ਅਯਂ ਮੇ ਰਾਜਗਹੇ ਪਿਣ੍ਡਾਯ ਚਰਨ੍ਤਸ੍ਸ ਅਤ੍ਤਨੋ ਅਭਿਹਟਂ ਕਟਚ੍ਛੁਭਿਕ੍ਖਂ ਦਾਪੇਸਿ, ਇਮਮਸ੍ਸਾਹਂ ਅਧਿਕਾਰਂ ਸਰਾਮੀ’’ਤਿ ਆਹ. ਸੋ ਸਤ੍ਥਾਰਾ ‘‘ਕਿਂ ਪਨ ਤੇ, ਸਾਰਿਪੁਤ੍ਤ, ਏਵਂ ਕਤੂਪਕਾਰਂ ਦੁਕ੍ਖਤੋ ਮੋਚੇਤੁਂ ਨ ਵਟ੍ਟਤੀ’’ਤਿ ਵੁਤ੍ਤੇ, ‘‘ਸਾਧੁ, ਭਨ੍ਤੇ, ਪਬ੍ਬਾਜੇਸ੍ਸਾਮੀ’’ਤਿ ਤਂ ਬ੍ਰਾਹ੍ਮਣਂ ਪਬ੍ਬਾਜੇਸਿ. ਤਸ੍ਸ ਭਤ੍ਤਗ੍ਗੇ ਆਸਨਪਰਿਯਨ੍ਤੇ ਆਸਨਂ ਪਾਪੁਣਾਤਿ, ਯਾਗੁਭਤ੍ਤਾਦੀਹਿਪਿ ਕਿਲਮਤਿ. ਥੇਰੋ ਤਂ ਆਦਾਯ ਚਾਰਿਕਂ ਪਕ੍ਕਾਮਿ, ਅਭਿਕ੍ਖਣਞ੍ਚ ਨਂ ‘‘ਇਦਂ ਤੇ ਕਤ੍ਤਬ੍ਬਂ, ਇਦਂ ਤੇ ਨ ਕਤ੍ਤਬ੍ਬ’’ਨ੍ਤਿ ਓਵਦਿ ਅਨੁਸਾਸਿ. ਸੋ ਸੁਵਚੋ ਅਹੋਸਿ ਪਦਕ੍ਖਿਣਗ੍ਗਾਹੀ. ਤਸ੍ਮਾ ਯਥਾਨੁਸਿਟ੍ਠਂ ਪਟਿਪਜ੍ਜਮਾਨੋ ਕਤਿਪਾਹੇਨੇਵ ਅਰਹਤ੍ਤਂ ਪਾਪੁਣਿ.

ਥੇਰੋ ਤਂ ਆਦਾਯ ਸਤ੍ਥੁ ਸਨ੍ਤਿਕਂ ਗਨ੍ਤ੍ਵਾ ਵਨ੍ਦਿਤ੍ਵਾ ਨਿਸੀਦਿ. ਅਥ ਨਂ ਸਤ੍ਥਾ ਪਟਿਸਨ੍ਥਾਰਂ ਕਤ੍ਵਾ ਆਹ – ‘‘ਸੁਵਚੋ ਨੁ ਖੋ, ਸਾਰਿਪੁਤ੍ਤ, ਤੇ ਅਨ੍ਤੇਵਾਸਿਕੋ’’ਤਿ ¶ . ‘‘ਆਮ, ਭਨ੍ਤੇ, ਅਤਿਵਿਯ ¶ ਸੁਵਚੋ, ਕਿਸ੍ਮਿਞ੍ਚਿ ਦੋਸੇ ਵੁਚ੍ਚਮਾਨੇ ਨ ਕੁਦ੍ਧਪੁਬ੍ਬੋ’’ਤਿ. ‘‘ਸਾਰਿਪੁਤ੍ਤ ¶ , ਏਵਰੂਪੇ ਸਦ੍ਧਿਵਿਹਾਰਿਕੇ ਲਭਨ੍ਤੋ ਕਿਤ੍ਤਕੇ ਗਣ੍ਹੇਯ੍ਯਾਸੀ’’ਤਿ? ‘‘ਭਨ੍ਤੇ, ਬਹੁਕੇਪਿ ਗਣ੍ਹੇਯ੍ਯਮੇਵਾ’’ਤਿ. ਅਥੇਕਦਿਵਸਂ ਧਮ੍ਮਸਭਾਯ ਕਥਂ ਸਮੁਟ੍ਠਾਪੇਸੁਂ – ‘‘ਸਾਰਿਪੁਤ੍ਤਤ੍ਥੇਰੋ ਕਿਰ ਕਤਞ੍ਞੂ ਕਤਵੇਦੀ, ਕਟਚ੍ਛੁਭਿਕ੍ਖਾਮਤ੍ਤਂ ਉਪਕਾਰਂ ਸਰਿਤ੍ਵਾ ਦੁਗ੍ਗਤਬ੍ਰਾਹ੍ਮਣਂ ਪਬ੍ਬਾਜੇਸਿ. ਥੇਰੋਪਿ ਓਵਾਦਕ੍ਖਮੋ ਓਵਾਦਕ੍ਖਮਮੇਵ ਲਭੀ’’ਤਿ. ਸਤ੍ਥਾ ਤੇਸਂ ਕਥਂ ਸੁਤ੍ਵਾ ‘‘ਨ, ਭਿਕ੍ਖਵੇ, ਇਦਾਨੇਵ, ਪੁਬ੍ਬੇਪਿ ਸਾਰਿਪੁਤ੍ਤੋ ਕਤਞ੍ਞੂ ਕਤਵੇਦੀਯੇਵਾ’’ਤਿ ਵਤ੍ਵਾ ਤਮਤ੍ਥਂ ਪਕਾਸੇਤੁਂ –

‘‘ਅਲੀਨਚਿਤ੍ਤਂ ਨਿਸ੍ਸਾਯ, ਪਹਟ੍ਠਾ ਮਹਤੀ ਚਮੂ;

ਕੋਸਲਂ ਸੇਨਾਸਨ੍ਤੁਟ੍ਠਂ, ਜੀਵਗ੍ਗਾਹਂ ਅਗਾਹਯਿ.

‘‘ਏਵਂ ਨਿਸ੍ਸਯਸਮ੍ਪਨ੍ਨੋ, ਭਿਕ੍ਖੁ ਆਰਦ੍ਧਵੀਰਿਯੋ;

ਭਾਵਯਂ ਕੁਸਲਂ ਧਮ੍ਮਂ, ਯੋਗਕ੍ਖੇਮਸ੍ਸ ਪਤ੍ਤਿਯਾ;

ਪਾਪੁਣੇ ਅਨੁਪੁਬ੍ਬੇਨ, ਸਬ੍ਬਸਂਯੋਜਨਕ੍ਖਯ’’ਨ੍ਤਿ. (ਜਾ. ੧.੨.੧੧-੧੨) –

ਇਮਂ ਦੁਕਨਿਪਾਤੇ ਅਲੀਨਚਿਤ੍ਤਜਾਤਕਂ ਵਿਤ੍ਥਾਰੇਤ੍ਵਾ ਕਥੇਸਿ. ਤਦਾ ਕਿਰ ਵਡ੍ਢਕੀਹਿ ਪਾਦਸ੍ਸ ਅਰੋਗਕਰਣਭਾਵੇਨ ਕਹਂ ਅਤ੍ਤਨੋ ਉਪਕਾਰਂ ਞਤ੍ਵਾ ਸਬ੍ਬਸੇਤਸ੍ਸ ਹਤ੍ਥਿਪੋਤਕਸ੍ਸ ਦਾਯਕੋ ਏਕਚਾਰਿਕੋ ਹਤ੍ਥੀ ਸਾਰਿਪੁਤ੍ਤਤ੍ਥੇਰੋ ਅਹੋਸੀਤਿ ਏਵਂ ਥੇਰਂ ਆਰਬ੍ਭ ਜਾਤਕਂ ਕਥੇਤ੍ਵਾ ਰਾਧਤ੍ਥੇਰਂ ਆਰਬ੍ਭ, ‘‘ਭਿਕ੍ਖਵੇ, ਭਿਕ੍ਖੁਨਾ ਨਾਮ ਰਾਧੇਨ ਵਿਯ ਸੁਵਚੇਨ ਭਵਿਤਬ੍ਬਂ, ਦੋਸਂ ਦਸ੍ਸੇਤ੍ਵਾ ਓਵਦਿਯਮਾਨੇਨਪਿ ਨ ਕੁਜ੍ਝਿਤਬ੍ਬਂ, ਓਵਾਦਦਾਯਕੋ ਪਨ ਨਿਧਿਆਚਿਕ੍ਖਣਕੋ ਵਿਯ ਦਟ੍ਠਬ੍ਬੋ’’ਤਿ ਵਤ੍ਵਾ ਅਨੁਸਨ੍ਧਿਂ ¶ ਘਟੇਤ੍ਵਾ ਧਮ੍ਮਂ ਦੇਸੇਨ੍ਤੋ ਇਮਂ ਗਾਥਮਾਹ –

‘‘ਨਿਧੀਨਂਵ ਪਵਤ੍ਤਾਰਂ, ਯਂ ਪਸ੍ਸੇ ਵਜ੍ਜਦਸ੍ਸਿਨਂ;

ਨਿਗ੍ਗਯ੍ਹਵਾਦਿਂ ਮੇਧਾਵਿਂ, ਤਾਦਿਸਂ ਪਣ੍ਡਿਤਂ ਭਜੇ;

ਤਾਦਿਸਂ ਭਜਮਾਨਸ੍ਸ, ਸੇਯ੍ਯੋ ਹੋਤਿ ਨ ਪਾਪਿਯੋ’’ਤਿ.

ਤਤ੍ਥ ਨਿਧੀਨਨ੍ਤਿ ਤਤ੍ਥ ਤਤ੍ਥ ਨਿਦਹਿਤ੍ਵਾ ਠਪਿਤਾਨਂ ਹਿਰਞ੍ਞਸੁਵਣ੍ਣਾਦਿਪੂਰਾਨਂ ਨਿਧਿਕੁਮ੍ਭੀਨਂ. ਪਵਤ੍ਤਾਰਨ੍ਤਿ ਕਿਚ੍ਛਜੀਵਿਕੇ ਦੁਗ੍ਗਤਮਨੁਸ੍ਸੇ ਅਨੁਕਮ੍ਪਂ ਕਤ੍ਵਾ ‘‘ਏਹਿ, ਸੁਖੇਨ ਜੀਵਨੂਪਾਯਂ ਦਸ੍ਸੇਸ੍ਸਾਮੀ’’ਤਿ ਨਿਧਿਟ੍ਠਾਨਂ ਨੇਤ੍ਵਾ ਹਤ੍ਥਂ ਪਸਾਰੇਤ੍ਵਾ ‘‘ਇਮਂ ਗਹੇਤ੍ਵਾ ਸੁਖੇਨ ਜੀਵਾ’’ਤਿ ਆਚਿਕ੍ਖਿਤਾਰਂ ਵਿਯ. ਵਜ੍ਜਦਸ੍ਸਿਨਨ੍ਤਿ ਦ੍ਵੇ ਵਜ੍ਜਦਸ੍ਸਿਨੋ ‘‘ਇਮਿਨਾ ਨਂ ਅਸਾਰੁਪ੍ਪੇਨ ਵਾ ਖਲਿਤੇਨ ਵਾ ਸਙ੍ਘਮਜ੍ਝੇ ਨਿਗ੍ਗਣ੍ਹਿਸ੍ਸਾਮੀ’’ਤਿ ਰਨ੍ਧਗਵੇਸਕੋ ¶ ਚ, ਅਞ੍ਞਾਤਂ ਞਾਪਨਤ੍ਥਾਯ ਞਾਤਂ ਅਨੁਗ੍ਗਹਣਤ੍ਥਾਯ ¶ ਸੀਲਾਦੀਨਮਸ੍ਸ ਵੁਦ੍ਧਿਕਾਮਤਾਯ ਤਂ ਤਂ ਵਜ੍ਜਂ ਓਲੋਕਨੇਨ ਉਲ੍ਲੁਮ੍ਪਨਸਭਾਵਸਣ੍ਠਿਤੋ ਚ. ਅਯਂ ਇਧ ਅਧਿਪ੍ਪੇਤੋ. ਯਥਾ ਹਿ ਦੁਗ੍ਗਤਮਨੁਸ੍ਸੋ ‘‘ਇਮਂ ਗਣ੍ਹਾਹੀ’’ਤਿ ਤਜ੍ਜੇਤ੍ਵਾਪਿ ਪੋਥੇਤ੍ਵਾਪਿ ਨਿਧਿਂ ਦਸ੍ਸੇਨ੍ਤੇ ਕੋਪਂ ਨ ਕਰੋਤਿ, ਪਮੁਦਿਤੋ ਏਵ ਹੋਤਿ, ਏਵਮੇਵ ਏਵਰੂਪੇ ਪੁਗ੍ਗਲੇ ਅਸਾਰੁਪ੍ਪਂ ਵਾ ਖਲਿਤਂ ਵਾ ਦਿਸ੍ਵਾ ਆਚਿਕ੍ਖਨ੍ਤੇ ਕੋਪੋ ਨ ਕਾਤਬ੍ਬੋ, ਤੁਟ੍ਠੇਨੇਵ ਭਵਿਤਬ੍ਬਂ, ‘‘ਭਨ੍ਤੇ, ਮਹਨ੍ਤਂ ਵੋ ਕਮ੍ਮਂ ਕਤਂ ¶ , ਮਯ੍ਹਂ ਆਚਰਿਯੁਪਜ੍ਝਾਯਟ੍ਠਾਨੇ ਠਤ੍ਵਾ ਓਵਦਨ੍ਤੇਹਿ ਪੁਨਪਿ ਮਂ ਵਦੇਯ੍ਯਾਥਾ’’ਤਿ ਪਵਾਰੇਤਬ੍ਬਮੇਵ. ਨਿਗ੍ਗਯ੍ਹਵਾਦਿਨ੍ਤਿ ਏਕਚ੍ਚੋ ਹਿ ਸਦ੍ਧਿਵਿਹਾਰਿਕਾਦੀਨਂ ਅਸਾਰੁਪ੍ਪਂ ਵਾ ਖਲਿਤਂ ਵਾ ਦਿਸ੍ਵਾ ‘‘ਅਯਂ ਮੇ ਮੁਖੋਦਕਦਾਨਾਦੀਹਿ ਸਕ੍ਕਚ੍ਚਂ ਉਪਟ੍ਠਹਤਿ, ਸਚੇ ਨਂ ਵਕ੍ਖਾਮਿ, ਨ ਮਂ ਉਪਟ੍ਠਹਿਸ੍ਸਤਿ, ਏਵਂ ਮੇ ਪਰਿਹਾਨਿ ਭਵਿਸ੍ਸਤੀ’’ਤਿ ਵਤ੍ਥੁਂ ਅਵਿਸਹਨ੍ਤੋ ਨ ਨਿਗ੍ਗਯ੍ਹਵਾਦੀ ਨਾਮ ਹੋਤਿ. ਸੋ ਇਮਸ੍ਮਿਂ ਸਾਸਨੇ ਕਚਵਰਂ ਆਕਿਰਤਿ. ਯੋ ਪਨ ਤਥਾਰੂਪਂ ਵਜ੍ਜਂ ਦਿਸ੍ਵਾ ਵਜ੍ਜਾਨੁਰੂਪਂ ਤਜ੍ਜੇਨ੍ਤੋ ਪਣਾਮੇਨ੍ਤੋ ਦਣ੍ਡਕਮ੍ਮਂ ਕਰੋਨ੍ਤੋ ਵਿਹਾਰਾ ਤਂ ਨੀਹਰਨ੍ਤੋ ਸਿਕ੍ਖਾਪੇਤਿ, ਅਯਂ ਨਿਗ੍ਗਯ੍ਹਵਾਦੀ ਨਾਮ ਸੇਯ੍ਯਥਾਪਿ ਸਮ੍ਮਾਸਮ੍ਬੁਦ੍ਧੋ. ਵੁਤ੍ਤਞ੍ਹੇਤਂ – ‘‘ਨਿਗ੍ਗਯ੍ਹ ਨਿਗ੍ਗਯ੍ਹਾਹਂ, ਆਨਨ੍ਦ, ਵਕ੍ਖਾਮਿ, ਪਵਯ੍ਹ ਪਵਯ੍ਹ, ਆਨਨ੍ਦ, ਵਕ੍ਖਾਮਿ, ਯੋ ਸਾਰੋ ਸੋ ਠਸ੍ਸਤੀ’’ਤਿ (ਮ. ਨਿ. ੩.੧੯੬). ਮੇਧਾਵਿਨ੍ਤਿ ਧਮ੍ਮੋਜਪਞ੍ਞਾਯ ਸਮਨ੍ਨਾਗਤਂ. ਤਾਦਿਸਨ੍ਤਿ ਏਵਰੂਪਂ ਪਣ੍ਡਿਤਂ ਭਜੇਯ੍ਯ ਪਯਿਰੁਪਾਸੇਯ੍ਯ. ਤਾਦਿਸਞ੍ਹਿ ਆਚਰਿਯਂ ਭਜਮਾਨਸ੍ਸ ਅਨ੍ਤੇਵਾਸਿਕਸ੍ਸ ਸੇਯ੍ਯੋ ਹੋਤਿ, ਨ ਪਾਪਿਯੋ ਵਡ੍ਢਿਯੇਵ ਹੋਤਿ, ਨੋ ਪਰਿਹਾਨੀਤਿ.

ਦੇਸਨਾਪਰਿਯੋਸਾਨੇ ਬਹੂ ਸੋਤਾਪਤ੍ਤਿਫਲਾਦੀਨਿ ਪਾਪੁਣਿਂਸੂਤਿ.

ਓਵਦੇਯ੍ਯਾਨੁਸਾਸੇਯ੍ਯਾਤਿ ਇਮਂ ਧਮ੍ਮਦੇਸਨਂ ਸਤ੍ਥਾ ਜੇਤਵਨੇ ਵਿਹਰਨ੍ਤੋ ਅਸ੍ਸਜਿਪੁਨਬ੍ਬਸੁਕਭਿਕ੍ਖੂ ਆਰਬ੍ਭ ਕਥੇਸਿ. ਦੇਸਨਾ ¶ ਪਨ ਕੀਟਾਗਿਰਿਸ੍ਮਿਂ ਸਮੁਟ੍ਠਿਤਾ.

ਤੇ ਕਿਰ ਦ੍ਵੇ ਭਿਕ੍ਖੂ ਕਿਞ੍ਚਾਪਿ ਅਗ੍ਗਸਾਵਕਾਨਂ ਸਦ੍ਧਿਵਿਹਾਰਿਕਾ, ਅਲਜ੍ਜਿਨੋ ਪਨ ਅਹੇਸੁਂ ਪਾਪਭਿਕ੍ਖੂ. ਤੇ ਪਾਪਕੇਹਿ ਅਤ੍ਤਨੋ ਪਰਿਵਾਰੇਹਿ ਪਞ੍ਚਹਿ ਭਿਕ੍ਖੁਸਤੇਹਿ ¶ ਸਦ੍ਧਿਂ ਕੀਟਾਗਿਰਿਸ੍ਮਿਂ ਵਿਹਰਨ੍ਤਾ ‘‘ਮਾਲਾਵਚ੍ਛਂ ਰੋਪੇਨ੍ਤਿਪਿ ਰੋਪਾਪੇਨ੍ਤਿਪੀ’’ਤਿਆਦਿਕਂ (ਪਾਰਾ. ੪੩੧; ਚੂਲ਼ਵ. ੨੧) ਨਾਨਪ੍ਪਕਾਰਂ ਅਨਾਚਾਰਂ ਕਰੋਨ੍ਤਾ ਕੁਲਦੂਸਕਕਮ੍ਮਂ ਕਤ੍ਵਾ ਤਤੋ ਉਪ੍ਪਨ੍ਨੇਹਿ ਪਚ੍ਚਯੇਹਿ ਜੀਵਿਕਂ ਕਪ੍ਪੇਨ੍ਤਾ ਤਂ ਆਵਾਸਂ ਪੇਸਲਾਨਂ ਭਿਕ੍ਖੂਨਂ ਅਨਾਵਾਸਂ ਅਕਂਸੁ. ਸਤ੍ਥਾ ਤਂ ਪਵਤ੍ਤਿਂ ¶ ਸੁਤ੍ਵਾ ਤੇਸਂ ਪਬ੍ਬਾਜਨੀਯਕਮ੍ਮਕਰਣਤ੍ਥਾਯ ਸਪਰਿਵਾਰੇ ਦ੍ਵੇ ਅਗ੍ਗਸਾਵਕੇ ਆਮਨ੍ਤੇਤ੍ਵਾ ‘‘ਗਚ੍ਛਥ, ਸਾਰਿਪੁਤ੍ਤਾ, ਤੇਸੁ ਯੇ ਤੁਮ੍ਹਾਕਂ ਵਚਨਂ ਨ ਕਰੋਨ੍ਤਿ, ਤੇਸਂ ਪਬ੍ਬਾਜਨੀਯਕਮ੍ਮਂ ਕਰੋਥ, ਯੇ ਪਨ ਕਰੋਨ੍ਤਿ, ਤੇ ਓਵਦਥ ਅਨੁਸਾਸਥ. ਓਵਦਨ੍ਤੋ ਹਿ ਅਨੁਸਾਸਨ੍ਤੋ ਅਪਣ੍ਡਿਤਾਨਂਯੇਵ ਅਪ੍ਪਿਯੋ ਹੋਤਿ ਅਮਨਾਪੋ, ਪਣ੍ਡਿਤਾਨਂ ਪਨ ਪਿਯੋ ਹੋਤਿ ਮਨਾਪੋ’’ਤਿ ਅਨੁਸਨ੍ਧਿਂ ਘਟੇਤ੍ਵਾ ਧਮ੍ਮਂ ਦੇਸੇਨ੍ਤੋ ਇਮਂ ਗਾਥਮਾਹ –

‘‘ਓਵਦੇਯ੍ਯਾਨੁਸਾਸੇਯ੍ਯ, ਅਸਬ੍ਭਾ ਚ ਨਿਵਾਰਯੇ;

ਸਤਞ੍ਹਿ ਸੋ ਪਿਯੋ ਹੋਤਿ, ਅਸਤਂ ਹੋਤਿ ਅਪ੍ਪਿਯੋ’’ਤਿ.

ਤਤ੍ਥ ਓਵਦੇਯ੍ਯਾਤਿ ਉਪ੍ਪਨ੍ਨੇ ਵਤ੍ਥੁਸ੍ਮਿਂ ਵਦਨ੍ਤੋ ਓਵਦਤਿ ਨਾਮ, ਅਨੁਪ੍ਪਨ੍ਨੇ ਵਤ੍ਥੁਸ੍ਮਿਂ ‘‘ਅਯਸੋਪਿ ਤੇ ਸਿਯਾ’’ਤਿਆਦਿਵਸੇਨ ਅਨਾਗਤਂ ਦਸ੍ਸੇਨ੍ਤੋ ਅਨੁਸਾਸਤਿ ਨਾਮ. ਸਮ੍ਮੁਖਾ ਵਦਨ੍ਤੋ ਓਵਦਤਿ ਨਾਮ, ਪਰਮ੍ਮੁਖਾ ਦੂਤਂ ਵਾ ਸਾਸਨਂ ਵਾ ਪੇਸੇਨ੍ਤੋ ਅਨੁਸਾਸਤਿ ਨਾਮ. ਸਕਿਂ ਵਦਨ੍ਤੋ ਓਵਦਤਿ ਨਾਮ, ਪੁਨਪ੍ਪੁਨਂ ¶ ਵਦਨ੍ਤੋ ਅਨੁਸਾਸਤਿ ਨਾਮ. ਓਵਦਨ੍ਤੋ ਏਵ ਵਾ ਅਨੁਸਾਸਤਿ ਨਾਮਾਤਿ ਏਵਂ ਓਵਦੇਯ੍ਯ ਅਨੁਸਾਸੇਯ੍ਯ. ਅਸਬ੍ਭਾ ਚਾਤਿ ਅਕੁਸਲਧਮ੍ਮਾ ਚ ਨਿਵਾਰੇਯ੍ਯ, ਕੁਸਲਧਮ੍ਮੇ ਪਤਿਟ੍ਠਾਪੇਯ੍ਯਾਤਿ ਅਤ੍ਥੋ. ਸਤਞ੍ਹਿ ਸੋ ਪਿਯੋ ਹੋਤੀਤਿ ਸੋ ਏਵਰੂਪੋ ਪੁਗ੍ਗਲੋ ਬੁਦ੍ਧਾਦੀਨਂ ਸਪ੍ਪੁਰਿਸਾਨਂ ਪਿਯੋ ਹੋਤਿ. ਯੇ ਪਨ ਅਦਿਟ੍ਠਧਮ੍ਮਾ ਅਵਿਤਿਣ੍ਣਪਰਲੋਕਾ ਆਮਿਸਚਕ੍ਖੁਕਾ ਜੀਵਿਕਤ੍ਥਾਯ ਪਬ੍ਬਜਿਤਾ, ਤੇਸਂ ਅਸਤਂ ਸੋ ਓਵਾਦਕੋ ਅਨੁਸਾਸਕੋ, ‘‘‘ਨ ਤ੍ਵਂ ਅਮ੍ਹਾਕਂ ਉਪਜ੍ਝਾਯੋ, ਨ ਆਚਰਿਯੋ, ਕਸ੍ਮਾ ਅਮ੍ਹੇ ਓਵਦਸੀ’ਤਿ ਏਵਂ ਮੁਖਸਤ੍ਤੀਹਿ ਵਿਜ੍ਝਨ੍ਤਾਨਂ ਅਪ੍ਪਿਯੋ ਹੋਤੀ’’ਤਿ.

ਦੇਸਨਾਵਸਾਨੇ ਬਹੂ ਸੋਤਾਪਤ੍ਤਿਫਲਾਦੀਨਿ ਪਾਪੁਣਿਂਸੂਤਿ. ਸਾਰਿਪੁਤ੍ਤਮੋਗ੍ਗਲ੍ਲਾਨਾਪਿ ਤਤ੍ਥ ਗਨ੍ਤ੍ਵਾ ਤੇ ਭਿਕ੍ਖੂ ਓਵਦਿਂਸੁ ਅਨੁਸਾਸਿਂਸੁ. ਤੇਸੁ ਏਕਚ੍ਚੇ ਓਵਾਦਂ ਸਮ੍ਪਟਿਚ੍ਛਿਤ੍ਵਾ ਸਮ੍ਮਾ ਵਤ੍ਤਿਂਸੁ, ਏਕਚ੍ਚੇ ਵਿਬ੍ਭਮਿਂਸੁ, ਏਕਚ੍ਚੇ ਪਬ੍ਬਾਜਨੀਯਕਮ੍ਮਂ ਪਾਪੁਣਿਂਸੂਤਿ.

ਅਸ੍ਸਜਿਪੁਨਬ੍ਬਸੁਕਵਤ੍ਥੁ ਦੁਤਿਯਂ.

ਨ ¶ ਭਜੇ ਪਾਪਕੇ ਮਿਤ੍ਤੇਤਿ ਇਮਂ ਧਮ੍ਮਦੇਸਨਂ ਸਤ੍ਥਾ ਜੇਤਵਨੇ ਵਿਹਰਨ੍ਤੋ ਛਨ੍ਨਤ੍ਥੇਰਂ ਆਰਬ੍ਭ ਕਥੇਸਿ.

ਸੋ ¶ ਕਿਰ ਆਯਸ੍ਮਾ ‘‘ਅਹਂ ਅਮ੍ਹਾਕਂ ਅਯ੍ਯਪੁਤ੍ਤੇਨ ਸਦ੍ਧਿਂ ਮਹਾਭਿਨਿਕ੍ਖਮਨਂ ¶ ਨਿਕ੍ਖਨ੍ਤੋ ਤਦਾ ਅਞ੍ਞਂ ਏਕਮ੍ਪਿ ਨ ਪਸ੍ਸਾਮਿ, ਇਦਾਨਿ ਪਨ ‘ਅਹਂ ਸਾਰਿਪੁਤ੍ਤੋ ਨਾਮ, ਅਹਂ ਮੋਗ੍ਗਲ੍ਲਾਨੋ ਨਾਮ, ਮਯਂ ਅਗ੍ਗਸਾਵਕਮ੍ਹਾ’ਤਿ ਵਤ੍ਵਾ ਇਮੇ ਵਿਚਰਨ੍ਤੀ’’ਤਿ ਦ੍ਵੇ ਅਗ੍ਗਸਾਵਕੇ ਅਕ੍ਕੋਸਤਿ. ਸਤ੍ਥਾ ਭਿਕ੍ਖੂਨਂ ਸਨ੍ਤਿਕਾ ਤਂ ਪਵਤ੍ਤਿਂ ਸੁਤ੍ਵਾ ਛਨ੍ਨਤ੍ਥੇਰਂ ਪਕ੍ਕੋਸਾਪੇਤ੍ਵਾ ਓਵਦਤਿ. ਸੋ ਤਙ੍ਖਣੇਯੇਵ ਤੁਣ੍ਹੀ ਹੁਤ੍ਵਾ ਪੁਨ ਗਨ੍ਤ੍ਵਾ ਥੇਰੇ ਅਕ੍ਕੋਸਤਿਯੇਵ. ਏਵਂ ਯਾਵਤਤਿਯਂ ਅਕ੍ਕੋਸਨ੍ਤਂ ਪਕ੍ਕੋਸਾਪੇਤ੍ਵਾ ਸਤ੍ਥਾ ਓਵਦਿਤ੍ਵਾ ‘‘ਛਨ੍ਨ, ਦ੍ਵੇ ਅਗ੍ਗਸਾਵਕਾ ਨਾਮ ਤੁਯ੍ਹਂ ਕਲ੍ਯਾਣਮਿਤ੍ਤਾ ਉਤ੍ਤਮਪੁਰਿਸਾ, ਏਵਰੂਪੇ ਕਲ੍ਯਾਣਮਿਤ੍ਤੇ ਸੇਵਸ੍ਸੁ ਭਜਸ੍ਸੂ’’ਤਿ ਵਤ੍ਵਾ ਧਮ੍ਮਂ ਦੇਸੇਨ੍ਤੋ ਇਮਂ ਗਾਥਮਾਹ –

‘‘ਨ ਭਜੇ ਪਾਪਕੇ ਮਿਤ੍ਤੇ, ਨ ਭਜੇ ਪੁਰਿਸਾਧਮੇ;

ਭਜੇਥ ਮਿਤ੍ਤੇ ਕਲ੍ਯਾਣੇ, ਭਜੇਥ ਪੁਰਿਸੁਤ੍ਤਮੇ’’ਤਿ.

ਤਸ੍ਸਤ੍ਥੋ – ਕਾਯਦੁਚ੍ਚਰਿਤਾਦਿਅਕੁਸਲਕਮ੍ਮਾਭਿਰਤਾ ਪਾਪਮਿਤ੍ਤਾ ਨਾਮ. ਸਨ੍ਧਿਚ੍ਛੇਦਨਾਦਿਕੇ ਵਾ ਏਕਵੀਸਤਿਅਨੇਸਨਾਦਿਭੇਦੇ ਵਾ ਅਟ੍ਠਾਨੇ ਨਿਯੋਜਕਾ ਪੁਰਿਸਾਧਮਾ ਨਾਮ. ਉਭੋਪਿ ਵਾ ਏਤੇ ਪਾਪਮਿਤ੍ਤਾ ਚੇਵ ਪੁਰਿਸਾਧਮਾ ਚ, ਤੇ ਨ ਭਜੇਯ੍ਯ ਨ ਪਯਿਰੁਪਾਸੇਯ੍ਯ, ਵਿਪਰੀਤਾ ਪਨ ਕਲ੍ਯਾਣਮਿਤ੍ਤਾ ਚੇਵ ਸਪ੍ਪੁਰਿਸਾ ਚ, ਤੇ ਭਜੇਥ ਪਯਿਰੁਪਾਸੇਥਾਤਿ.

ਦੇਸਨਾਵਸਾਨੇ ਬਹੂ ਸੋਤਾਪਤ੍ਤਿਫਲਾਦੀਨਿ ਪਾਪੁਣਿਂਸੂਤਿ.

ਛਨ੍ਨਤ੍ਥੇਰੋ ਪਨ ਤਂ ਓਵਾਦਂ ਸੁਤ੍ਵਾਪਿ ਪੁਰਿਮਨਯੇਨੇਵ ਭਿਕ੍ਖੂ ਅਕ੍ਕੋਸਤਿ ਪਰਿਭਾਸਤਿ. ਪੁਨਪਿ ਸਤ੍ਥੁ ਆਰੋਚੇਸੁਂ ¶ . ਸਤ੍ਥਾ, ‘‘ਭਿਕ੍ਖਵੇ, ਮਯਿ ਧਰਨ੍ਤੇ ਛਨ੍ਨਂ ਸਿਕ੍ਖਾਪੇਤੁਂ ਨ ਸਕ੍ਖਿਸ੍ਸਥ, ਮਯਿ ਪਨ ਪਰਿਨਿਬ੍ਬੁਤੇ ਸਕ੍ਖਿਸ੍ਸਥਾ’’ਤਿ ਵਤ੍ਵਾ ਪਰਿਨਿਬ੍ਬਾਨਕਾਲੇ ਆਯਸ੍ਮਤਾ ਆਨਨ੍ਦੇਨ, ‘‘ਭਨ੍ਤੇ, ਕਥਂ ਛਨ੍ਨਤ੍ਥੇਰੇ ਅਮ੍ਹੇਹਿ ਪਟਿਪਜ੍ਜਿਤਬ੍ਬ’’ਨ੍ਤਿ ਵੁਤ੍ਤੇ, ‘‘ਆਨਨ੍ਦ, ਛਨ੍ਨਸ੍ਸ ਭਿਕ੍ਖੁਨੋ ਬ੍ਰਹ੍ਮਦਣ੍ਡੋ ਦਾਤਬ੍ਬੋ’’ਤਿ ਆਣਾਪੇਸਿ. ਸੋ ਸਤ੍ਥਰਿ ਪਰਿਨਿਬ੍ਬੁਤੇ ਆਨਨ੍ਦਤ੍ਥੇਰੇਨ ਆਰੋਚਿਤਂ ਬ੍ਰਹ੍ਮਦਣ੍ਡਂ ਸੁਤ੍ਵਾ ਦੁਕ੍ਖੀ ਦੁਮ੍ਮਨੋ ਤਿਕ੍ਖਤ੍ਤੁਂ ਮੁਚ੍ਛਿਤੋ ਪਤਿਤ੍ਵਾ ‘‘ਮਾ ¶ ਮਂ, ਭਨ੍ਤੇ, ਨਾਸਯਿਤ੍ਥਾ’’ਤਿ ਯਾਚਿਤ੍ਵਾ ਸਮ੍ਮਾ ਵਤ੍ਤਂ ਪੂਰੇਨ੍ਤੋ ਨ ਚਿਰਸ੍ਸੇਵ ਸਹ ਪਟਿਸਮ੍ਭਿਦਾਹਿ ਅਰਹਤ੍ਤਂ ਪਾਪੁਣੀਤਿ.

ਧਮ੍ਮਪੀਤਿ ¶ ਸੁਖਂ ਸੇਤੀਤਿ ਇਮਂ ਧਮ੍ਮਦੇਸਨਂ ਸਤ੍ਥਾ ਜੇਤਵਨੇ ਵਿਹਰਨ੍ਤੋ ਮਹਾਕਪ੍ਪਿਨਤ੍ਥੇਰਂ ਆਰਬ੍ਭ ਕਥੇਸਿ.

ਤਤ੍ਰਾਯਂ ਅਨੁਪੁਬ੍ਬੀ ਕਥਾ – ਅਤੀਤੇ ਕਿਰ ਆਯਸ੍ਮਾ ਮਹਾਕਪ੍ਪਿਨੋ ਪਦੁਮੁਤ੍ਤਰਬੁਦ੍ਧਸ੍ਸ ਪਾਦਮੂਲੇ ਕਤਾਭਿਨੀਹਾਰੋ ਸਂਸਾਰੇ ਸਂਸਰਨ੍ਤੋ ਬਾਰਾਣਸਿਤੋ ਅਵਿਦੂਰੇ ਏਕਸ੍ਮਿਂ ਪੇਸਕਾਰਗਾਮੇ ਜੇਟ੍ਠਕਪੇਸਕਾਰੋ ਹੁਤ੍ਵਾ ਨਿਬ੍ਬਤ੍ਤਿ. ਤਦਾ ਸਹਸ੍ਸਮਤ੍ਤਾ ਪਚ੍ਚੇਕਬੁਦ੍ਧਾ ਅਟ੍ਠ ਮਾਸੇ ਹਿਮਵਨ੍ਤੇ ਵਸਿਤ੍ਵਾ ਵਸ੍ਸਿਕੇ ਚਤ੍ਤਾਰੋ ਮਾਸੇ ਜਨਪਦੇ ਵਸਨ੍ਤਿ. ਤੇ ਏਕਵਾਰਂ ਬਾਰਾਣਸਿਯਾ ਅਵਿਦੂਰੇ ਓਤਰਿਤ੍ਵਾ ‘‘ਸੇਨਾਸਨਕਰਣਤ੍ਥਾਯ ਹਤ੍ਥਕਮ੍ਮਂ ਯਾਚਥਾ’’ਤਿ ¶ ਰਞ੍ਞੋ ਸਨ੍ਤਿਕਂ ਅਟ੍ਠ ਪਚ੍ਚੇਕਬੁਦ੍ਧੇ ਪਹਿਣਿਂਸੁ. ਤਦਾ ਪਨ ਰਞ੍ਞੋ ਵਪ੍ਪਮਙ੍ਗਲਕਾਲੋ ਹੋਤਿ. ਸੋ ‘‘ਪਚ੍ਚੇਕਬੁਦ੍ਧਾ ਕਿਰ ਆਗਤਾ’’ਤਿ ਸੁਤ੍ਵਾ ਤਸ੍ਮਿਂ ਖਣੇ ਨਿਕ੍ਖਮਿਤ੍ਵਾ ਆਗਤਕਾਰਣਂ ਪੁਚ੍ਛਿਤ੍ਵਾ ‘‘ਅਜ੍ਜ, ਭਨ੍ਤੇ, ਓਕਾਸੋ ਨਤ੍ਥਿ, ਸ੍ਵੇ ਅਮ੍ਹਾਕਂ ਵਪ੍ਪਮਙ੍ਗਲਂ, ਤਤਿਯਦਿਵਸੇ ਕਰਿਸ੍ਸਾਮੀ’’ਤਿ ਵਤ੍ਵਾ ਪਚ੍ਚੇਕਬੁਦ੍ਧੇ ਅਨਿਮਨ੍ਤੇਤ੍ਵਾਵ ਪਾਵਿਸਿ. ਪਚ੍ਚੇਕਬੁਦ੍ਧਾ ‘‘ਅਞ੍ਞਤ੍ਥ ਗਮਿਸ੍ਸਾਮਾ’’ਤਿ ਪਕ੍ਕਮਿਂਸੁ. ਤਸ੍ਮਿਂ ਖਣੇ ਜੇਟ੍ਠਪੇਸਕਾਰਸ੍ਸ ਭਰਿਯਾ ਕੇਨਚਿਦੇਵ ਕਰਣੀਯੇਨ ਬਾਰਾਣਸਿਂ ਗਚ੍ਛਨ੍ਤੀ ਤੇ ਪਚ੍ਚੇਕਬੁਦ੍ਧੇ ਦਿਸ੍ਵਾ ਵਨ੍ਦਿਤ੍ਵਾ ‘‘ਕਿਂ, ਭਨ੍ਤੇ, ਅਵੇਲਾਯ, ਅਯ੍ਯਾ, ਆਗਤਾ’’ਤਿ ਪੁਚ੍ਛਿਤ੍ਵਾ ਆਦਿਤੋ ਪਟ੍ਠਾਯ ਕਥੇਸੁਂ. ਤਂ ਪਵਤ੍ਤਿਂ ਸੁਤ੍ਵਾ ਸਦ੍ਧਾਸਮ੍ਪਨ੍ਨਾ ਞਾਣਸਮ੍ਪਨ੍ਨਾ ਇਤ੍ਥੀ ‘‘ਸ੍ਵੇ, ਭਨ੍ਤੇ, ਅਮ੍ਹਾਕਂ ਭਿਕ੍ਖਂ ਗਣ੍ਹਥਾ’’ਤਿ ਨਿਮਨ੍ਤੇਸਿ. ‘‘ਬਹੁਕਾ ਮਯਂ ਭਗਿਨੀ’’ਤਿ. ‘‘ਕਿਤ੍ਤਕਾ, ਭਨ੍ਤੇ’’ਤਿ? ‘‘ਸਹਸ੍ਸਮਤ੍ਤਾ’’ਤਿ. ‘‘ਭਨ੍ਤੇ, ਇਮਸ੍ਮਿਂ ਗਾਮੇ ਸਹਸ੍ਸਪੇਸਕਾਰਾ ਵਸਿਮ੍ਹ. ਏਕੇਕੋ ਏਕੇਕਸ੍ਸ ਭਿਕ੍ਖਂ ਦਸ੍ਸਤਿ, ਭਿਕ੍ਖਂ ਅਧਿਵਾਸੇਥ, ਅਹਮੇਵ ਵੋ ਵਸਨਟ੍ਠਾਨਮ੍ਪਿ ਕਾਰੇਸ੍ਸਾਮੀ’’ਤਿ ਆਹ. ਪਚ੍ਚੇਕਬੁਦ੍ਧਾ ਅਧਿਵਾਸਯਿਂਸੁ.

ਸਾ ਗਾਮਂ ਪਵਿਸਿਤ੍ਵਾ ਉਗ੍ਘੋਸੇਸਿ – ‘‘ਅਹਂ ਸਹਸ੍ਸਮਤ੍ਤੇ ਪਚ੍ਚੇਕਬੁਦ੍ਧੇ ਦਿਸ੍ਵਾ ਨਿਮਨ੍ਤਯਿਂ, ਅਯ੍ਯਾਨਂ ਨਿਸੀਦਨਟ੍ਠਾਨਂ ਸਂਵਿਦਹਥ ¶ , ਯਾਗੁਭਤ੍ਤਾਦੀਨਿ ਸਮ੍ਪਾਦੇਥਾ’’ਤਿ ¶ . ਗਾਮਮਜ੍ਝੇ ਮਣ੍ਡਪਂ ਕਾਰੇਤ੍ਵਾ ਆਸਨਾਨਿ ਪਞ੍ਞਾਪੇਤ੍ਵਾ ਪੁਨਦਿਵਸੇ ਪਚ੍ਚੇਕਬੁਦ੍ਧੇ ਨਿਸੀਦਾਪੇਤ੍ਵਾ ਪਣੀਤੇਨ ਖਾਦਨੀਯੇਨ ਭੋਜਨੀਯੇਨ ਪਰਿਵਿਸਿਤ੍ਵਾ ਭਤ੍ਤਕਿਚ੍ਚਾਵਸਾਨੇ ਤਸ੍ਮਿਂ ਗਾਮੇ ਸਬ੍ਬਾ ਇਤ੍ਥਿਯੋ ਆਦਾਯ ਤਾਹਿ ਸਦ੍ਧਿਂ ਪਚ੍ਚੇਕਬੁਦ੍ਧੇ ਵਨ੍ਦਿਤ੍ਵਾ, ‘‘ਭਨ੍ਤੇ, ਤੇਮਾਸਂ ਵਸਨਤ੍ਥਾਯ ਪਟਿਞ੍ਞਂ ਦੇਥਾ’’ਤਿ ਤੇਸਂ ਪਟਿਞ੍ਞਂ ਗਹੇਤ੍ਵਾ ਪੁਨ ਗਾਮੇ ਉਗ੍ਘੋਸੇਸਿ – ‘‘ਅਮ੍ਮਤਾਤਾ, ਏਕੇਕਕੁਲਤੋ ਏਕੇਕੋ ਪੁਰਿਸੋ ਫਰਸੁਵਾਸਿਆਦੀਨਿ ਗਹੇਤ੍ਵਾ ਅਰਞ੍ਞਂ ਪਵਿਸਿਤ੍ਵਾ ਦਬ੍ਬਸਮ੍ਭਾਰੇ ਆਹਰਿਤ੍ਵਾ ਅਯ੍ਯਾਨਂ ਵਸਨਟ੍ਠਾਨਂ ਕਰੋਤੂ’’ਤਿ. ਗਾਮਵਾਸਿਨੋ ਤਸ੍ਸਾਯੇਵ ਵਚਨਂ ਸੁਤ੍ਵਾ ਏਕੇਕੋ ਏਕੇਕਂ ਕਤ੍ਵਾ ਸਦ੍ਧਿਂ ਰਤ੍ਤਿਟ੍ਠਾਨਦਿਵਾਟ੍ਠਾਨੇਹਿ ਪਣ੍ਣਸਾਲਸਹਸ੍ਸਂ ਕਾਰੇਤ੍ਵਾ ਅਤ੍ਤਨੋ ਅਤ੍ਤਨੋ ਪਣ੍ਣਸਾਲਾਯਂ ਵਸ੍ਸੂਪਗਤੇ ਪਚ੍ਚੇਕਬੁਦ੍ਧੇ ‘‘ਅਹਂ ਸਕ੍ਕਚ੍ਚਂ ਉਪਟ੍ਠਹਿਸ੍ਸਾਮਿ, ਅਹਂ ਸਕ੍ਕਚ੍ਚਂ ¶ ਉਪਟ੍ਠਹਿਸ੍ਸਾਮੀ’’ਤਿ ਉਪਟ੍ਠਹਿਂਸੁ. ਵਸ੍ਸਂਵੁਟ੍ਠਕਾਲੇ ‘‘ਅਤ੍ਤਨੋ ਅਤ੍ਤਨੋ ਪਣ੍ਣਸਾਲਾਯ ਵਸ੍ਸਂਵੁਟ੍ਠਾਨਂ ਪਚ੍ਚੇਕਬੁਦ੍ਧਾਨਂ ਚੀਵਰਸਾਟਕੇ ਸਜ੍ਜੇਥਾ’’ਤਿ ਸਮਾਦਪੇਤ੍ਵਾ ਏਕੇਕਸ੍ਸ ਸਹਸ੍ਸਸਹਸ੍ਸਮੂਲਂ ਚੀਵਰਂ ਦਾਪੇਸਿ. ਪਚ੍ਚੇਕਬੁਦ੍ਧਾ ਵੁਟ੍ਠਵਸ੍ਸਾ ਅਨੁਮੋਦਨਂ ਕਤ੍ਵਾ ਪਕ੍ਕਮਿਂਸੁ.

ਗਾਮਵਾਸਿਨੋਪਿ ਇਦਂ ਪੁਞ੍ਞਕਮ੍ਮਂ ਕਤ੍ਵਾ ਇਤੋ ਚੁਤਾ ਤਾਵਤਿਂਸਭਵਨੇ ਨਿਬ੍ਬਤ੍ਤਿਤ੍ਵਾ ਗਣਦੇਵਪੁਤ੍ਤਾ ਨਾਮ ਅਹੇਸੁਂ. ਤੇ ਤਤ੍ਥ ਦਿਬ੍ਬਸਮ੍ਪਤ੍ਤਿਂ ਅਨੁਭਵਿਤ੍ਵਾ ਕਸ੍ਸਪਸਮ੍ਮਾਸਮ੍ਬੁਦ੍ਧਕਾਲੇ ¶ ਬਾਰਾਣਸਿਯਂ ਕੁਟੁਮ੍ਬਿਕਗੇਹੇਸੁ ਨਿਬ੍ਬਤ੍ਤਿਂਸੁ. ਜੇਟ੍ਠਕਪੇਸਕਾਰੋ ਜੇਟ੍ਠਕਕੁਟੁਮ੍ਬਿਕਸ੍ਸ ਪੁਤ੍ਤੋ ਅਹੋਸਿ. ਭਰਿਯਾਪਿਸ੍ਸ ਜੇਟ੍ਠਕਕੁਟੁਮ੍ਬਿਕਸ੍ਸੇਵ ਧੀਤਾ ਅਹੋਸਿ. ਤਾ ਸਬ੍ਬਾਪਿ ਵਯਪ੍ਪਤ੍ਤਾ ਪਰਕੁਲਂ ਗਚ੍ਛਨ੍ਤਿਯੋ ਤੇਸਂ ਤੇਸਂਯੇਵ ਗੇਹਾਨਿ ਅਗਮਿਂਸੁ. ਅਥੇਕਦਿਵਸਂ ਵਿਹਾਰੇ ਧਮ੍ਮਸ੍ਸਵਨਂ ਸਙ੍ਘੁਟ੍ਠਂ. ‘‘ਸਤ੍ਥਾ ਧਮ੍ਮਂ ਦੇਸੇਸ੍ਸਤੀ’’ਤਿ ਸੁਤ੍ਵਾ ਸਬ੍ਬੇਪਿ ਤੇ ਕੁਟੁਮ੍ਬਿਕਾ ‘‘ਧਮ੍ਮਂ ਸੋਸ੍ਸਾਮਾ’’ਤਿ ਭਰਿਯਾਹਿ ਸਦ੍ਧਿਂ ਵਿਹਾਰਂ ਅਗਮਿਂਸੁ. ਤੇਸਂ ਵਿਹਾਰਮਜ੍ਝਂ ਪਵਿਟ੍ਠਕ੍ਖਣੇ ਵਸ੍ਸਂ ਉਟ੍ਠਹਿ. ਯੇਸਂ ਕੁਲੂਪਕਾ ਵਾ ਞਾਤਿਸਾਮਣੇਰਾਦਯੋ ਵਾ ਅਤ੍ਥਿ, ਤੇ ਤੇਸਂ ਪਰਿਵੇਣਾਨਿ ਪਵਿਸਿਂਸੁ. ਤੇ ਪਨ ਤਥਾਰੂਪਾਨਂ ਨਤ੍ਥਿਤਾਯ ਕਤ੍ਥਚਿ, ਪਵਿਸਿਤੁਂ ਅਵਿਸਹਨ੍ਤਾ ਵਿਹਾਰਮਜ੍ਝੇਯੇਵ ਅਟ੍ਠਂਸੁ. ਅਥ ਨੇ ਜੇਟ੍ਠਕਕੁਟੁਮ੍ਬਿਕੋ ਆਹ – ‘‘ਪਸ੍ਸਥ ਅਮ੍ਹਾਕਂ ਵਿਪ੍ਪਕਾਰਂ, ਕੁਲਪੁਤ੍ਤੇਹਿ ਨਾਮ ਏਤ੍ਤਕੇਨ ਲਜ੍ਜਿਤੁਂ ਯੁਤ੍ਤ’’ਨ੍ਤਿ. ‘‘ਅਯ੍ਯ, ਕਿਂ ਪਨ ਕਰੋਮਾ’’ਤਿ? ‘‘ਮਯਂ ਵਿਸ੍ਸਾਸਿਕਟ੍ਠਾਨਸ੍ਸ ਅਭਾਵੇਨ ਇਮਂ ਵਿਪ੍ਪਕਾਰਂ ਪਤ੍ਤਾ, ਸਬ੍ਬੇ ¶ ਧਨਂ ਸਂਹਰਿਤ੍ਵਾ ਪਰਿਵੇਣਂ ਕਰੋਮਾ’’ਤਿ. ‘‘ਸਾਧੁ, ਅਯ੍ਯਾ’’ਤਿ ਜੇਟ੍ਠਕੋ ਸਹਸ੍ਸਂ ਅਦਾਸਿ, ਸੇਸਾ ਪਞ੍ਚ ਪਞ੍ਚ ਸਤਾਨਿ. ਇਤ੍ਥਿਯੋ ਅਡ੍ਢਤੇਯ੍ਯਾਨਿ ਅਡ੍ਢਤੇਯ੍ਯਾਨਿ ਸਤਾਨਿ. ਤੇ ਤਂ ਧਨਂ ਸਂਹਰਿਤ੍ਵਾ ਸਹਸ੍ਸਕੂਟਾਗਾਰਪਰਿਵਾਰਂ ¶ ਸਤ੍ਥੁ ਵਸਨਤ੍ਥਾਯ ਮਹਾਪਰਿਵੇਣਂ ਨਾਮ ਆਰਭਿਂਸੁ. ਨਵਕਮ੍ਮਸ੍ਸ ਮਹਨ੍ਤਤਾਯ ਧਨੇ ਅਪ੍ਪਹੋਨ੍ਤੇ ਪੁਬ੍ਬੇ ਦਿਨ੍ਨਧਨਤੋ ਪੁਨ ਉਪਡ੍ਢੂਪਡ੍ਢਂ ਅਦਂਸੁ. ਨਿਟ੍ਠਿਤੇ ਪਰਿਵੇਣੇ ਵਿਹਾਰਮਹਂ ਕਰੋਨ੍ਤਾ ਬੁਦ੍ਧਪ੍ਪਮੁਖਸ੍ਸ ਭਿਕ੍ਖੁਸਙ੍ਘਸ੍ਸ ਸਤ੍ਤਾਹਂ ਮਹਾਦਾਨਂ ਦਤ੍ਵਾ ਵੀਸਤਿਯਾ ਭਿਕ੍ਖੁਸਹਸ੍ਸਾਨਂ ਚੀਵਰਾਨਿ ਸਜ੍ਜਿਂਸੁ.

ਜੇਟ੍ਠਕਕੁਟੁਮ੍ਬਿਕਸ੍ਸ ਪਨ ਭਰਿਯਾ ਸਬ੍ਬੇਹਿ ਸਮਾਨਂ ਅਕਤ੍ਵਾ ਅਤ੍ਤਨੋ ਪਞ੍ਞਾਯ ਠਿਤਾ ‘‘ਅਤਿਰੇਕਤਰਂ ਕਤ੍ਵਾ ਸਤ੍ਥਾਰਂ ਪੂਜੇਸ੍ਸਾਮੀ’’ਤਿ ਅਨੋਜਪੁਪ੍ਫਵਣ੍ਣੇਨ ਸਹਸ੍ਸਮੂਲੇਨ ਸਾਟਕੇਨ ਸਦ੍ਧਿਂ ਅਨੋਜਪੁਪ੍ਫਚਙ੍ਕੋਟਕਂ ਗਹੇਤ੍ਵਾ ਅਨੁਮੋਦਨਕਾਲੇ ਸਤ੍ਥਾਰਂ ਅਨੋਜਪੁਪ੍ਫੇਹਿ ਪੂਜੇਤ੍ਵਾ ਤਂ ਸਾਟਕਂ ਸਤ੍ਥੁ ਪਾਦਮੂਲੇ ਠਪੇਤ੍ਵਾ, ‘‘ਭਨ੍ਤੇ, ਨਿਬ੍ਬਤ੍ਤਨਿਬ੍ਬਤ੍ਤਟ੍ਠਾਨੇ ਅਨੋਜਪੁਪ੍ਫਵਣ੍ਣਂਯੇਵ ਮੇ ਸਰੀਰਂ ਹੋਤੁ, ਅਨੋਜਾ ਏਵ ਚ ਮੇ ਨਾਮਂ ਹੋਤੂ’’ਤਿ ਪਤ੍ਥਨਂ ਪਟ੍ਠਪੇਸਿ. ਸਤ੍ਥਾ ‘‘ਏਵਂ ਹੋਤੂ’’ਤਿ ਅਨੁਮੋਦਨਂ ਅਕਾਸਿ. ਤੇ ਸਬ੍ਬੇਪਿ ਯਾਵਤਾਯੁਕਂ ਠਤ੍ਵਾ ਤਤੋ ਚੁਤਾ ਦੇਵਲੋਕੇ ਨਿਬ੍ਬਤ੍ਤਿਤ੍ਵਾ ਇਮਸ੍ਮਿਂ ਬੁਦ੍ਧੁਪ੍ਪਾਦੇ ਦੇਵਲੋਕਾ ਚਵਿਤ੍ਵਾ ਜੇਟ੍ਠਕਕੁਟੁਮ੍ਬਿਕੋ ਕੁਕ੍ਕੁਟਵਤੀਨਗਰੇ ਰਾਜਕੁਲੇ ਨਿਬ੍ਬਤ੍ਤਿਤ੍ਵਾ ਵਯਪ੍ਪਤ੍ਤੋ ਮਹਾਕਪ੍ਪਿਨਰਾਜਾ ਨਾਮ ਅਹੋਸਿ, ਸੇਸਾ ਅਮਚ੍ਚਕੁਲੇ ਨਿਬ੍ਬਤ੍ਤਿਂਸੁ. ਜੇਟ੍ਠਕਕੁਟੁਮ੍ਬਿਕਸ੍ਸ ਭਰਿਯਾ ਮਦ੍ਦਰਟ੍ਠੇ ਸਾਗਲਨਗਰੇ ਰਾਜਕੁਲੇ ¶ ਨਿਬ੍ਬਤ੍ਤਿ, ਅਨੋਜਪੁਪ੍ਫਵਣ੍ਣਮੇਵਸ੍ਸਾ ਸਰੀਰਂ ਅਹੋਸਿ, ਅਨੋਜਾਤ੍ਵੇਵਸ੍ਸਾ ਨਾਮਂ ਕਰਿਂਸੁ. ਸਾ ¶ ਵਯਪ੍ਪਤ੍ਤਾ ਮਹਾਕਪ੍ਪਿਨਰਞ੍ਞੋ ਗੇਹਂ ਗਨ੍ਤ੍ਵਾ ਅਨੋਜਾਦੇਵੀ ਨਾਮ ਅਹੋਸਿ. ਸੇਸਿਤ੍ਥਿਯੋਪਿ ਅਮਚ੍ਚਕੁਲੇਸੁ ਨਿਬ੍ਬਤ੍ਤਿਤ੍ਵਾ ਵਯਪ੍ਪਤ੍ਤਾ ਤੇਸਂਯੇਵ ਅਮਚ੍ਚਪੁਤ੍ਤਾਨਂ ਗੇਹਾਨਿ ਅਗਮਂਸੁ. ਤੇ ਸਬ੍ਬੇ ਰਞ੍ਞੋ ਸਮ੍ਪਤ੍ਤਿਸਦਿਸਂ ਸਮ੍ਪਤ੍ਤਿਂ ਅਨੁਭਵਿਂਸੁ. ਯਦਾ ਰਾਜਾ ਸਬ੍ਬਾਲਙ੍ਕਾਰਪਟਿਮਣ੍ਡਿਤੋ ਹਤ੍ਥਿਂ ਅਭਿਰੁਹਿਤ੍ਵਾ ਵਿਚਰਿ, ਤਦਾ ਤੇਪਿ ਤਥੇਵ ਵਿਚਰਨ੍ਤਿ. ਤਸ੍ਮਿਂ ਅਸ੍ਸੇਨ ਵਾ ਰਥੇਨ ਵਾ ਵਿਚਰਨ੍ਤੇ ਤੇਪਿ ਤਥੇਵ ਵਿਚਰਨ੍ਤਿ? ਏਵਂ ਤੇ ਏਕਤੋ ਹੁਤ੍ਵਾ ਕਤਾਨਂ ਪੁਞ੍ਞਾਨਂ ਆਨੁਭਾਵੇਨ ਏਕਤੋਵ ਸਮ੍ਪਤ੍ਤਿਂ ਅਨੁਭਵਿਂਸੁ. ਰਞ੍ਞੋ ਪਨ ਬਲੋ, ਬਲਵਾਹਨੋ, ਪੁਪ੍ਫੋ, ਪੁਪ੍ਫਵਾਹਨੋ, ਸੁਪਤ੍ਤੋਤਿ ਪਞ੍ਚ ਅਸ੍ਸਾ ਹੋਨ੍ਤਿ. ਰਾਜਾ ਤੇਸੁ ਸੁਪਤ੍ਤਂ ਅਸ੍ਸਂ ਸਯਂ ਆਰੋਹਤਿ, ਇਤਰੇ ਚਤ੍ਤਾਰੋ ਅਸ੍ਸਾਰੋਹਾਨਂ ਸਾਸਨਾਹਰਣਤ੍ਥਾਯ ਅਦਾਸਿ. ਰਾਜਾ ਤੇ ਪਾਤੋਵ ਭੋਜੇਤ੍ਵਾ ‘‘ਗਚ੍ਛਥ ¶ ਦ੍ਵੇ ਵਾ ਤੀਣਿ ਵਾ ਯੋਜਨਾਨਿ ਆਹਿਣ੍ਡਿਤ੍ਵਾ ਬੁਦ੍ਧਸ੍ਸ ਵਾ ਧਮ੍ਮਸ੍ਸ ਵਾ ਸਙ੍ਘਸ੍ਸ ਵਾ ਉਪ੍ਪਨ੍ਨਭਾਵਂ ਞਤ੍ਵਾ ਮਯ੍ਹਂ ਸੁਖਸਾਸਨਂ ਆਹਰਥਾ’’ਤਿ ਪੇਸੇਸਿ. ਤੇ ਚਤੂਹਿ ਦ੍ਵਾਰੇਹਿ ਨਿਕ੍ਖਮਿਤ੍ਵਾ ਤੀਣਿ ਯੋਜਨਾਨਿ ਆਹਿਣ੍ਡਿਤ੍ਵਾ ਸਾਸਨਂ ਅਲਭਿਤ੍ਵਾ ਪਚ੍ਚਾਗਚ੍ਛਨ੍ਤਿ.

ਅਥੇਕਦਿਵਸਂ ਰਾਜਾ ਸੁਪਤ੍ਤਂ ਅਸ੍ਸਂ ਆਰੁਯ੍ਹ ਅਮਚ੍ਚਸਹਸ੍ਸਪਰਿਵੁਤੋ ਉਯ੍ਯਾਨਂ ਗਚ੍ਛਨ੍ਤੋ ਕਿਲਨ੍ਤਰੂਪੇ ਪਞ੍ਚਸਤਵਾਣਿਜਕੇ ਨਗਰਂ ਪਵਿਸਨ੍ਤੇ ਦਿਸ੍ਵਾ ‘‘ਇਮੇ ਅਦ੍ਧਾਨਕਿਲਨ੍ਤਾ, ਅਦ੍ਧਾ ਇਮੇਸਂ ਸਨ੍ਤਿਕਾ ਏਕਂ ਭਦ੍ਦਕਂ ਸਾਸਨਂ ਸੋਸ੍ਸਾਮੀ’’ਤਿ ¶ ਤੇ ਪਕ੍ਕੋਸਾਪੇਤ੍ਵਾ ‘‘ਕੁਤੋ ਆਗਚ੍ਛਥਾ’’ਤਿ ਪੁਚ੍ਛਿ. ‘‘ਅਤ੍ਥਿ, ਦੇਵ, ਇਤੋ ਵੀਸਤਿਯੋਜਨਸਤਮਤ੍ਥਕੇ ਸਾਵਤ੍ਥਿ ਨਾਮ ਨਗਰਂ, ਤਤੋ ਆਗਚ੍ਛਾਮਾ’’ਤਿ. ‘‘ਅਤ੍ਥਿ ਪਨ ਵੋ ਪਦੇਸੇ ਕਿਞ੍ਚਿ ਸਾਸਨਂ ਉਪ੍ਪਨ੍ਨ’’ਨ੍ਤਿ. ‘‘ਦੇਵ, ਅਞ੍ਞਂ ਕਿਞ੍ਚਿ ਨਤ੍ਥਿ, ਸਮ੍ਮਾਸਮ੍ਬੁਦ੍ਧੋ ਪਨ ਉਪ੍ਪਨ੍ਨੋ’’ਤਿ. ਰਾਜਾ ਤਾਵਦੇਵ ਪਞ੍ਚਵਣ੍ਣਾਯ ਪੀਤਿਯਾ ਫੁਟ੍ਠਸਰੀਰੋ ਕਿਞ੍ਚਿ ਸਲ੍ਲਕ੍ਖੇਤੁਂ ਅਸਕ੍ਕੋਨ੍ਤੋ ਮੁਹੁਤ੍ਤਂ ਵੀਤਿਨਾਮੇਤ੍ਵਾ, ‘‘ਤਾਤਾ, ਕਿਂ ਵਦੇਥਾ’’ਤਿ ਪੁਚ੍ਛਿ. ‘‘ਬੁਦ੍ਧੋ, ਦੇਵ, ਉਪ੍ਪਨ੍ਨੋ’’ਤਿ. ਰਾਜਾ ਦੁਤਿਯਮ੍ਪਿ ਤਤਿਯਮ੍ਪਿ ਤਥੇਵ ਵੀਤਿਨਾਮੇਤ੍ਵਾ ਚਤੁਤ੍ਥੇ ਵਾਰੇ ‘‘ਕਿਂ ਵਦੇਥ, ਤਾਤਾ’’ਤਿ ਪੁਚ੍ਛਿਤ੍ਵਾ ‘‘ਬੁਦ੍ਧੋ, ਦੇਵ, ਉਪ੍ਪਨ੍ਨੋ’’ਤਿ ਵੁਤ੍ਤੇ, ‘‘ਤਾਤਾ, ਵੋ ਸਤਸਹਸ੍ਸਂ ਦਦਾਮੀ’’ਤਿ ਵਤ੍ਵਾ ‘‘ਅਞ੍ਞਮ੍ਪਿ ਕਿਞ੍ਚਿ ਸਾਸਨਂ ਅਤ੍ਥੀ’’ਤਿ ਪੁਚ੍ਛਿ. ‘‘ਅਤ੍ਥਿ, ਦੇਵ, ਧਮ੍ਮੋ ਉਪ੍ਪਨ੍ਨੋ’’ਤਿ. ਰਾਜਾ ਤਮ੍ਪਿ ਸੁਤ੍ਵਾ ਪੁਰਿਮਨਯੇਨੇਵ ਤਯੋ ਵਾਰੇ ਵੀਤਿਨਾਮੇਤ੍ਵਾ ਚਤੁਤ੍ਥੇ ਵਾਰੇ ‘‘ਧਮ੍ਮੋ ਉਪ੍ਪਨ੍ਨੋ’’ਤਿ ਵੁਤ੍ਤੇ ‘‘ਇਧਾਪਿ ਵੋ ਸਤਸਹਸ੍ਸਂ ਦਮ੍ਮੀ’’ਤਿ ਵਤ੍ਵਾ ‘‘ਅਪਰਮ੍ਪਿ ਸਾਸਨਂ ਅਤ੍ਥਿ, ਤਾਤਾ’’ਤਿ ਪੁਚ੍ਛਿ. ‘‘ਅਤ੍ਥਿ, ਦੇਵ, ਸਙ੍ਘਰਤਨਂ ਉਪ੍ਪਨ੍ਨ’’ਨ੍ਤਿ. ਰਾਜਾ ਤਮ੍ਪਿ ਸੁਤ੍ਵਾ ਤਯੋ ਵਾਰੇ ਵੀਤਿਨਾਮੇਤ੍ਵਾ ਚਤੁਤ੍ਥੇ ਵਾਰੇ ‘‘ਸਙ੍ਘੋ’’ਤਿ ਪਦੇ ਵੁਤ੍ਤੇ ‘‘ਇਧਾਪਿ ਵੋ ਸਤਸਹਸ੍ਸਂ ਦਮ੍ਮੀ’’ਤਿ ਵਤ੍ਵਾ ਅਮਚ੍ਚਸਹਸ੍ਸਂ ਓਲੋਕੇਤ੍ਵਾ, ‘‘ਤਾਤਾ, ਕਿਂ ਕਰਿਸ੍ਸਥਾ’’ਤਿ ਪੁਚ੍ਛਿ. ‘‘ਦੇਵ, ਤੁਮ੍ਹੇ ਕਿਂ ਕਰਿਸ੍ਸਥਾ’’ਤਿ? ‘‘ਅਹਂ, ਤਾਤਾ, ‘ਬੁਦ੍ਧੋ ਉਪ੍ਪਨ੍ਨੋ, ਧਮ੍ਮੋ ਉਪ੍ਪਨ੍ਨੋ, ਸਙ੍ਘੋ ਉਪ੍ਪਨ੍ਨੋ’ਤਿ ਸੁਤ੍ਵਾ ਨ ਪੁਨ ਨਿਵਤ੍ਤਿਸ੍ਸਾਮਿ, ਸਤ੍ਥਾਰਂ ਉਦ੍ਦਿਸ੍ਸ ਗਨ੍ਤ੍ਵਾ ਤਸ੍ਸ ਸਨ੍ਤਿਕੇ ਪਬ੍ਬਜਿਸ੍ਸਾਮੀ’’ਤਿ. ‘‘ਮਯਮ੍ਪਿ, ਦੇਵ ¶ , ਤੁਮ੍ਹੇਹਿ ਸਦ੍ਧਿਂ ਪਬ੍ਬਜਿਸ੍ਸਾਮਾ’’ਤਿ. ਰਾਜਾ ਸੁਵਣ੍ਣਪਟ੍ਟੇ ਅਕ੍ਖਰਾਨਿ ਲਿਖਾਪੇਤ੍ਵਾ ਵਾਣਿਜਕੇ ਆਹ ¶ – ‘‘ਅਨੋਜਾ ਨਾਮ ਦੇਵੀ ਤੁਮ੍ਹਾਕਂ ਤੀਣਿ ਸਤਸਹਸ੍ਸਾਨਿ ਦਸ੍ਸਤਿ, ਏਵਞ੍ਚ ਪਨ ਨਂ ਵਦੇਯ੍ਯਾਥ ‘ਰਞ੍ਞੋ ਕਿਰ ਤੇ ਇਸ੍ਸਰਿਯਂ ਵਿਸ੍ਸਟ੍ਠਂ, ਯਥਾਸੁਖਂ ਸਮ੍ਪਤ੍ਤਿਂ ਪਰਿਭੁਞ੍ਜਾਹੀ’ਤਿ, ਸਚੇ ਪਨ ਵੋ ‘ਰਾਜਾ ਕਹ’ਨ੍ਤਿ ਪੁਚ੍ਛਤਿ, ‘ਸਤ੍ਥਾਰਂ ਉਦ੍ਦਿਸ੍ਸ ਪਬ੍ਬਜਿਸ੍ਸਾਮੀਤਿ ਵਤ੍ਵਾ ਗਤੋ’ਤਿ ਆਰੋਚੇਯ੍ਯਾਥਾ’’ਤਿ. ਅਮਚ੍ਚਾਪਿ ਅਤ੍ਤਨੋ ਅਤ੍ਤਨੋ ਭਰਿਯਾਨਂ ਤਥੇਵ ਸਾਸਨਂ ਪਹਿਣਿਂਸੁ ¶ . ਰਾਜਾ ਵਾਣਿਜਕੇ ਉਯ੍ਯੋਜੇਤ੍ਵਾ ਅਸ੍ਸਂ ਅਭਿਰੁਯ੍ਹ ਅਮਚ੍ਚਸਹਸ੍ਸਪਰਿਵੁਤੋ ਤਂ ਖਣਂਯੇਵ ਨਿਕ੍ਖਮਿ.

ਸਤ੍ਥਾਪਿ ਤਂ ਦਿਵਸਂ ਪਚ੍ਚੂਸਕਾਲੇ ਲੋਕਂ ਵੋਲੋਕੇਨ੍ਤੋ ਮਹਾਕਪ੍ਪਿਨਰਾਜਾਨਂ ਸਪਰਿਵਾਰਂ ਦਿਸ੍ਵਾ ‘‘ਅਯਂ ਮਹਾਕਪ੍ਪਿਨੋ ਵਾਣਿਜਕਾਨਂ ਸਨ੍ਤਿਕਾ ਤਿਣ੍ਣਂ ਰਤਨਾਨਂ ਉਪ੍ਪਨ੍ਨਭਾਵਂ ਸੁਤ੍ਵਾ ਤੇਸਂ ਵਚਨਂ ਤੀਹਿ ਸਤਸਹਸ੍ਸੇਹਿ ਪੂਜੇਤ੍ਵਾ ਰਜ੍ਜਂ ਪਹਾਯ ਅਮਚ੍ਚਸਹਸ੍ਸੇਹਿ ਪਰਿਵੁਤੋ ਮਂ ਉਦ੍ਦਿਸ੍ਸ ਪਬ੍ਬਜਿਤੁਕਾਮੋ ਸ੍ਵੇ ਨਿਕ੍ਖਮਿਸ੍ਸਤਿ. ਸੋ ਸਪਰਿਵਾਰੋ ਸਹ ਪਟਿਸਮ੍ਭਿਦਾਹਿ ਅਰਹਤ੍ਤਂ ਪਾਪੁਣਿਸ੍ਸਤਿ, ਪਚ੍ਚੁਗ੍ਗਮਨਮਸ੍ਸ ਕਰਿਸ੍ਸਾਮੀ’’ਤਿ ਪੁਨਦਿਵਸੇ ਚਕ੍ਕਵਤ੍ਤੀ ਵਿਯ ਖੁਦ੍ਦਕਗਾਮਭੋਜਕਂ ਪਚ੍ਚੁਗ੍ਗਚ੍ਛਨ੍ਤੋ ਸਯਮੇਵ ਪਤ੍ਤਚੀਵਰਂ ਗਹੇਤ੍ਵਾ ਵੀਸਯੋਜਨਸਤਂ ਮਗ੍ਗਂ ਪਚ੍ਚੁਗ੍ਗਨ੍ਤ੍ਵਾ ਚਨ੍ਦਭਾਗਾਯ ਨਦਿਯਾ ਤੀਰੇ ਨਿਗ੍ਰੋਧਰੁਕ੍ਖਮੂਲੇ ਛਬ੍ਬਣ੍ਣਰਸ੍ਮਿਯੋ ਵਿਸ੍ਸਜ੍ਜੇਨ੍ਤੋ ਨਿਸੀਦਿ. ‘‘ਰਾਜਾਪਿ ਆਗਚ੍ਛਨ੍ਤੋ ਏਕਂ ਨਦਿਂ ਪਤ੍ਵਾ ‘‘ਕਾ ਨਾਮੇਸਾ’’ਤਿ ਪੁਚ੍ਛਿ. ‘‘ਅਪਰਚ੍ਛਾ ਨਾਮ, ਦੇਵਾ’’ਤਿ. ‘‘ਕਿਮਸ੍ਸਾ ਪਰਿਮਾਣਂ, ਤਾਤਾ’’ਤਿ? ‘‘ਗਮ੍ਭੀਰਤੋ ¶ ਗਾਵੁਤਂ, ਪੁਥੁਲਤੋ ਦ੍ਵੇ ਗਾਵੁਤਾਨਿ, ਦੇਵਾ’’ਤਿ. ‘‘ਅਤ੍ਥਿ ਪਨੇਤ੍ਥ ਨਾਵਾ ਵਾ ਉਲ਼ੁਮ੍ਪੋ ਵਾ’’ਤਿ? ‘‘ਨਤ੍ਥਿ, ਦੇਵਾ’’ਤਿ. ‘‘ਨਾਵਾਦੀਨਿ ਓਲੋਕੇਨ੍ਤੇ ਅਮ੍ਹੇ ਜਾਤਿ ਜਰਂ ਉਪਨੇਤਿ, ਜਰਾ ਮਰਣਂ. ਅਹਂ ਨਿਬ੍ਬੇਮਤਿਕੋ ਹੁਤ੍ਵਾ ਤੀਣਿ ਰਤਨਾਨਿ ਉਦ੍ਦਿਸ੍ਸ ਨਿਕ੍ਖਨ੍ਤੋ, ਤੇਸਂ ਮੇ ਆਨੁਭਾਵੇਨ ਇਮਂ ਉਦਕਂ ਉਦਕਂ ਵਿਯ ਮਾ ਅਹੋਸੀ’’ਤਿ ਤਿਣ੍ਣਂ ਰਤਨਾਨਂ ਗੁਣਂ ਆਵਜ੍ਜੇਤ੍ਵਾ ‘‘ਇਤਿਪਿ ਸੋ ਭਗਵਾ ਅਰਹਂ ਸਮ੍ਮਾਸਮ੍ਬੁਦ੍ਧੋ’’ਤਿ ਬੁਦ੍ਧਾਨੁਸ੍ਸਤਿਂ ਅਨੁਸ੍ਸਰਨ੍ਤੋ ਸਪਰਿਵਾਰੋ ਅਸ੍ਸਸਹਸ੍ਸੇਨ ਉਦਕਪਿਟ੍ਠਿਂ ਪਕ੍ਖਨ੍ਦਿ. ਸਿਨ੍ਧਵਾ ਪਿਟ੍ਠਿਪਾਸਾਣੇ ਵਿਯ ਪਕ੍ਖਨ੍ਦਿਂਸੁ. ਖੁਰਾਨਂ ਅਗ੍ਗਾ ਨੇਵ ਤੇਮਿਂਸੁ.

ਸੋ ਤਂ ਉਤ੍ਤਰਿਤ੍ਵਾ ਪੁਰਤੋ ਗਚ੍ਛਨ੍ਤੋ ਅਪਰਮ੍ਪਿ ਨਦਿਂ ਦਿਸ੍ਵਾ ‘‘ਅਯਂ ਕਾ ਨਾਮਾ’’ਤਿ ਪੁਚ੍ਛਿ. ‘‘ਨੀਲਵਾਹਿਨੀ ਨਾਮ, ਦੇਵਾ’’ਤਿ. ‘‘ਕਿਮਸ੍ਸਾ ਪਰਿਮਾਣ’’ਨ੍ਤਿ? ‘‘ਗਮ੍ਭੀਰਤੋਪਿ ਪੁਥੁਲਤੋਪਿ ਅਡ੍ਢਯੋਜਨਂ, ਦੇਵਾ’’ਤਿ. ਸੇਸਂ ਪੁਰਿਮਸਦਿਸਮੇਵ. ਤਂ ਪਨ ਨਦਿਂ ਦਿਸ੍ਵਾ ‘‘ਸ੍ਵਾਕ੍ਖਾਤੋ ਭਗਵਤਾ ਧਮ੍ਮੋ’’ਤਿ ਧਮ੍ਮਾਨੁਸ੍ਸਤਿਂ ਅਨੁਸ੍ਸਰਨ੍ਤੋ ਪਕ੍ਖਨ੍ਦਿ. ਤਮ੍ਪਿ ਅਤਿਕ੍ਕਮਿਤ੍ਵਾ ਗਚ੍ਛਨ੍ਤੋ ਅਪਰਮ੍ਪਿ ਨਦਿਂ ਦਿਸ੍ਵਾ ‘‘ਅਯਂ ਕਾ ਨਾਮਾ’’ਤਿ ਪੁਚ੍ਛਿ. ‘‘ਚਨ੍ਦਭਾਗਾ ਨਾਮ, ਦੇਵਾ’’ਤਿ. ‘‘ਕਿਮਸ੍ਸਾ ਪਰਿਮਾਣ’’ਨ੍ਤਿ? ‘‘ਗਮ੍ਭੀਰਤੋਪਿ ਪੁਥੁਲਤੋਪਿ ਯੋਜਨਂ, ਦੇਵਾ’’ਤਿ. ਸੇਸਂ ਪੁਰਿਮਸਦਿਸਮੇਵ. ਇਮਂ ¶ ਪਨ ਨਦਿਂ ਦਿਸ੍ਵਾ ‘‘ਸੁਪ੍ਪਟਿਪਨ੍ਨੋ ¶ ਭਗਵਤੋ ਸਾਵਕਸਙ੍ਘੋ’’ਤਿ ਸਙ੍ਘਾਨੁਸ੍ਸਤਿਂ ਅਨੁਸ੍ਸਰਨ੍ਤੋ ¶ ਪਕ੍ਖਨ੍ਦਿ. ਤਂ ਪਨ ਨਦਿਂ ਅਤਿਕ੍ਕਮਿਤ੍ਵਾ ਗਚ੍ਛਨ੍ਤੋ ਸਤ੍ਥੁ ਸਰੀਰਤੋ ਨਿਕ੍ਖਨ੍ਤਾ ਛਬ੍ਬਣ੍ਣਰਸ੍ਮਿਯੋ ਅਦ੍ਦਸ. ਨਿਗ੍ਰੋਧਰੁਕ੍ਖਸ੍ਸ ਸਾਖਾਵਿਟਪਪਲਾਸਾਨਿ ਸੋਵਣ੍ਣਮਯਾਨਿ ਵਿਯ ਅਹੇਸੁਂ. ਰਾਜਾ ਚਿਨ੍ਤੇਸਿ – ‘‘ਅਯਂ ਪਨ ਓਭਾਸੋ ਨੇਵ ਚਨ੍ਦਸ੍ਸ, ਨ ਸੂਰਿਯਸ੍ਸ, ਨ ਦੇਵਮਾਰਬ੍ਰਹ੍ਮਨਾਗਸੁਪਣ੍ਣਾਦੀਨਂ ਅਞ੍ਞਤਰਸ੍ਸ, ਅਦ੍ਧਾ ਅਹਂ ਸਤ੍ਥਾਰਂ ਉਦ੍ਦਿਸ੍ਸ ਆਗਚ੍ਛਨ੍ਤੋ ਮਹਾਗੋਤਮਬੁਦ੍ਧੇਨ ਦਿਟ੍ਠੋ ਭਵਿਸ੍ਸਾਮੀ’’ਤਿ. ਸੋ ਤਾਵਦੇਵ ਅਸ੍ਸਪਿਟ੍ਠਿਤੋ ਓਤਰਿਤ੍ਵਾ ਓਨਤਸਰੀਰੋ ਰਸ੍ਮਿਅਨੁਸਾਰੇਨ ਸਤ੍ਥਾਰਂ ਉਪਸਙ੍ਕਮਿਤ੍ਵਾ ਮਨੋਸਿਲਾਰਸੇ ਨਿਮੁਜ੍ਜਨ੍ਤੋ ਵਿਯ ਬੁਦ੍ਧਰਸ੍ਮੀਨਂ ਅਨ੍ਤੋ ਪਵਿਸਿਤ੍ਵਾ ਸਤ੍ਥਾਰਂ ਵਨ੍ਦਿਤ੍ਵਾ ਏਕਮਨ੍ਤਂ ਨਿਸੀਦਿ ਸਦ੍ਧਿਂ ਅਮਚ੍ਚਸਹਸ੍ਸੇਨ, ਸਤ੍ਥਾ ਤਸ੍ਸ ਅਨੁਪੁਬ੍ਬਿਂ ਕਥਂ ਕਥੇਸਿ. ਦੇਸਨਾਵਸਾਨੇ ਰਾਜਾ ਸਪਰਿਵਾਰੋ ਸੋਤਾਪਤ੍ਤਿਫਲੇ ਪਤਿਟ੍ਠਹਿ. ਅਥ ਸਬ੍ਬੇਵ ਉਟ੍ਠਹਿਤ੍ਵਾ ਪਬ੍ਬਜ੍ਜਂ ਯਾਚਿਂਸੁ. ਸਤ੍ਥਾ ‘‘ਆਗਮਿਸ੍ਸਤਿ ਨੁ ਖੋ ਇਮੇਸਂ ਕੁਲਪੁਤ੍ਤਾਨਂ ਇਦ੍ਧਿਮਯਪਤ੍ਤਚੀਵਰ’’ਨ੍ਤਿ ਉਪਧਾਰੇਨ੍ਤੋ ‘‘ਇਮੇ ਕੁਲਪੁਤ੍ਤਾ ਪਚ੍ਚੇਕਬੁਦ੍ਧਸਹਸ੍ਸਸ੍ਸ ਚੀਵਰਸਹਸ੍ਸਂ ਅਦਂਸੁ, ਕਸ੍ਸਪਸਮ੍ਮਾਸਮ੍ਬੁਦ੍ਧਕਾਲੇ ਵੀਸਤਿਯਾ ਭਿਕ੍ਖੁਸਹਸ੍ਸਾਨਮ੍ਪਿ ਵੀਸਤਿਚੀਵਰਸਹਸ੍ਸਾਨਿਪਿ ਅਦਂਸੁ. ਅਨਚ੍ਛਰਿਯਂ ਇਮੇਸਂ ਇਦ੍ਧਿਮਯਪਤ੍ਤਚੀਵਰਾਗਮਨ’’ਨ੍ਤਿ ਞਤ੍ਵਾ ਦਕ੍ਖਿਣਹਤ੍ਥਂ ਪਸਾਰੇਤ੍ਵਾ ¶ ‘‘ਏਥ, ਭਿਕ੍ਖਵੋ, ਚਰਥ ਬ੍ਰਹ੍ਮਚਰਿਯਂ ਸਮ੍ਮਾ ਦੁਕ੍ਖਸ੍ਸ ਅਨ੍ਤਕਿਰਿਯਾਯਾ’’ਤਿ ਆਹ. ਤੇ ਤਾਵਦੇਵ ਅਟ੍ਠਪਰਿਕ੍ਖਾਰਧਰਾ ਵਸ੍ਸਸਟ੍ਠਿਕਤ੍ਥੇਰਾ ਵਿਯ ਹੁਤ੍ਵਾ ਵੇਹਾਸਂ ਅਬ੍ਭੁਗ੍ਗਨ੍ਤ੍ਵਾ ਪਚ੍ਚੋਰੋਹਿਤ੍ਵਾ ਸਤ੍ਥਾਰਂ ਵਨ੍ਦਿਤ੍ਵਾ ਨਿਸੀਦਿਂਸੁ.

ਤੇਪਿ ਵਾਣਿਜਕਾ ਰਾਜਕੁਲਂ ਗਨ੍ਤ੍ਵਾ ਰਞ੍ਞਾ ਪਹਿਤਭਾਵਂ ਆਰੋਚਾਪੇਤ੍ਵਾ ਦੇਵਿਯਾ ‘‘ਆਗਚ੍ਛਨ੍ਤੂ’’ਤਿ ਵੁਤ੍ਤੇ ਪਵਿਸਿਤ੍ਵਾ ਵਨ੍ਦਿਤ੍ਵਾ ਏਕਮਨ੍ਤਂ ਅਟ੍ਠਂਸੁ. ਅਥ ਨੇ ਦੇਵੀ ਪੁਚ੍ਛਿ – ‘‘ਤਾਤਾ, ਕਿਂ ਕਾਰਣਾ ਆਗਤਾਤ੍ਥਾ’’ਤਿ? ‘‘ਮਯਂ ਰਞ੍ਞਾ ਤੁਮ੍ਹਾਕਂ ਸਨ੍ਤਿਕਂ ਪਹਿਤਾ, ਤੀਣਿ ਕਿਰ ਨੋ ਸਤਸਹਸ੍ਸਾਨਿ ਦੇਥਾ’’ਤਿ. ‘‘ਤਾਤਾ, ਅਤਿਬਹੁਂ ਭਣਥ, ਕਿਂ ਤੁਮ੍ਹੇਹਿ ਰਞ੍ਞੋ ਕਤਂ, ਕਿਸ੍ਮਿਂ ਵੋ ਰਾਜਾ ਪਸਨ੍ਨੋ ਏਤ੍ਤਕਂ ਧਨਂ ਦਾਪੇਸੀ’’ਤਿ? ‘‘ਦੇਵਿ, ਨ ਅਞ੍ਞਂ ਕਿਞ੍ਚਿ ਕਤਂ, ਰਞ੍ਞੋ ਪਨ ਏਕਂ ਸਾਸਨਂ ਆਰੋਚਯਿਮ੍ਹਾ’’ਤਿ? ‘‘ਸਕ੍ਕਾ ਪਨ, ਤਾਤਾ, ਮਯ੍ਹਂ ਆਰੋਚੇਤੁ’’ਨ੍ਤਿ. ‘‘ਸਕ੍ਕਾ, ਦੇਵੀ’’ਤਿ. ‘‘ਤੇਨ ਹਿ, ਤਾਤਾ, ਵਦੇਥਾ’’ਤਿ. ‘‘ਦੇਵਿ ਬੁਦ੍ਧੋ ਲੋਕੇ ਉਪ੍ਪਨ੍ਨੋ’’ਤਿ. ਸਾਪਿ ‘‘ਤਂ ਸੁਤ੍ਵਾ ਪੁਰਿਮਨਯੇਨੇਵ ਪੀਤਿਯਾ ਫੁਟ੍ਠਸਰੀਰਾ ਤਿਕ੍ਖਤ੍ਤੁਂ ਕਿਞ੍ਚਿ ਅਸਲ੍ਲਕ੍ਖੇਤ੍ਵਾ ਚਤੁਤ੍ਥੇ ਵਾਰੇ ‘ਬੁਦ੍ਧੋ’ਤਿ ਪਦਂ ਸੁਤ੍ਵਾ, ਤਾਤਾ, ਇਮਸ੍ਮਿਂ ਪਦੇ ਰਞ੍ਞਾ ਕਿਂ ਦਿਨ੍ਨ’’ਨ੍ਤਿ? ‘‘ਸਤਸਹਸ੍ਸਂ, ਦੇਵੀ’’ਤਿ. ‘‘ਤਾਤਾ ¶ , ਅਨਨੁਚ੍ਛਵਿਕਂ ਰਞ੍ਞਾ ਕਤਂ ਏਵਰੂਪਂ ਸਾਸਨਂ ਸੁਤ੍ਵਾ ਤੁਮ੍ਹਾਕਂ ਸਤਸਹਸ੍ਸਂ ਦਦਮਾਨੇਨ. ਅਹਞ੍ਹਿ ਵੋ ਮਮ ਦੁਗ੍ਗਤਪਣ੍ਣਾਕਾਰੇ ਤੀਣਿ ਸਤਸਹਸ੍ਸਾਨਿ ਦਮ੍ਮਿ, ਅਪਰਮ੍ਪਿ ਤੁਮ੍ਹੇਹਿ ਰਞ੍ਞੋ ਕਿਂ ਆਰੋਚਿਤ’’ਨ੍ਤਿ? ਤੇ ਇਦਞ੍ਚਿਦਞ੍ਚਾਤਿ ¶ ਇਤਰਾਨਿਪਿ ਦ੍ਵੇ ਸਾਸਨਾਨਿ ਆਰੋਚਯਿਂਸੁ. ਦੇਵੀ ਪੁਰਿਮਨਯੇਨੇਵ ਪੀਤਿਯਾ ਫੁਟ੍ਠਸਰੀਰਾ ਤਿਕ੍ਖਤ੍ਤੁਂ ਕਿਞ੍ਚਿ ਅਸਲ੍ਲਕ੍ਖੇਤ੍ਵਾ ਚਤੁਤ੍ਥੇ ਵਾਰੇ ਤਥੇਵ ਸੁਤ੍ਵਾ ਤੀਣਿ ਤੀਣਿ ਸਤਸਹਸ੍ਸਾਨਿ ਦਾਪੇਸਿ, ਏਵਂ ਤੇ ਸਬ੍ਬਾਨਿਪਿ ਦ੍ਵਾਦਸ ਸਤਸਹਸ੍ਸਾਨਿ ਲਭਿਂਸੁ.

ਅਥ ¶ ਨੇ ਦੇਵੀ ਪੁਚ੍ਛਿ – ‘‘ਰਾਜਾ ਕਹਂ, ਤਾਤਾ’’ਤਿ? ਦੇਵਿ, ‘‘ਸਤ੍ਥਾਰਂ ਉਦ੍ਦਿਸ੍ਸ ‘ਪਬ੍ਬਜਿਸ੍ਸਾਮੀ’ਤਿ ਗਤੋ’’ਤਿ. ‘‘ਮਯ੍ਹਂ ਤੇਨ ਕਿਂ ਸਾਸਨਂ ਦਿਨ੍ਨ’’ਨ੍ਤਿ? ‘‘ਸਬ੍ਬਂ ਕਿਰ ਤੇਨ ਤੁਮ੍ਹਾਕਂ ਇਸ੍ਸਰਿਯਂ ਵਿਸ੍ਸਟ੍ਠਂ, ਤੁਮ੍ਹੇ ਕਿਰ ਯਥਾਰੁਚਿਯਾ ਸਮ੍ਪਤ੍ਤਿਂ ਅਨੁਭਵਥਾ’’ਤਿ. ‘‘ਅਮਚ੍ਚਾ ਪਨ ਕਹਂ, ਤਾਤਾ’’ਤਿ? ਤੇਪਿ ‘‘‘ਰਞ੍ਞਾ ਸਦ੍ਧਿਂਯੇਵ ਪਬ੍ਬਜਿਸ੍ਸਾਮਾ’ਤਿ ਗਤਾ, ਦੇਵੀ’’ਤਿ. ਸਾ ਤੇਸਂ ਭਰਿਯਾਯੋ ਪਕ੍ਕੋਸਾਪੇਤ੍ਵਾ, ਅਮ੍ਮਾ, ਤੁਮ੍ਹਾਕਂ ਸਾਮਿਕਾ ‘‘ਰਞ੍ਞਾ ਸਦ੍ਧਿਂ ਪਬ੍ਬਜਿਸ੍ਸਾਮਾ’’ਤਿ ਗਤਾ, ‘‘ਤੁਮ੍ਹੇ ਕਿਂ ਕਰਿਸ੍ਸਥਾ’’ਤਿ? ‘‘ਕਿਂ ਪਨ ਤੇਹਿ ਅਮ੍ਹਾਕਂ ਸਾਸਨਂ ਪਹਿਤਂ, ਦੇਵੀ’’ਤਿ? ‘‘ਤੇਹਿ ਕਿਰ ਅਤ੍ਤਨੋ ਸਮ੍ਪਤ੍ਤਿ ਤੁਮ੍ਹਾਕਂ ਵਿਸ੍ਸਟ੍ਠਾ, ਤੁਮ੍ਹੇ ਕਿਰ ਤਂ ਸਮ੍ਪਤ੍ਤਿਂ ਯਥਾਰੁਚਿ ਪਰਿਭੁਞ੍ਜਥਾ’’ਤਿ. ‘‘ਤੁਮ੍ਹੇ ਪਨ, ਦੇਵਿ, ਕਿਂ ਕਰਿਸ੍ਸਥਾ’’ਤਿ? ‘‘ਅਮ੍ਮਾ, ਸੋ ਤਾਵ ਰਾਜਾ ਸਾਸਨਂ ਸੁਤ੍ਵਾ ਮਗ੍ਗੇ ਠਿਤਕੋਵ ਤੀਹਿ ਸਤਸਹਸ੍ਸੇਹਿ ਤੀਣਿ ਰਤਨਾਨਿ ਪੂਜੇਤ੍ਵਾ ਖੇਲ਼ਪਿਣ੍ਡਂ ਵਿਯ ਸਮ੍ਪਤ੍ਤਿਂ ਪਹਾਯ ‘ਪਬ੍ਬਜਿਸ੍ਸਾਮੀ’ਤਿ ਨਿਕ੍ਖਨ੍ਤੋ, ਮਯਾ ਪਨ ਤਿਣ੍ਣਂ ਰਤਨਾਨਂ ਸਾਸਨਂ ਸੁਤ੍ਵਾ ਤੀਣਿ ਰਤਨਾਨਿ ਨਵਹਿ ਸਤਸਹਸ੍ਸੇਹਿ ਪੂਜਿਤਾਨਿ, ਨ ਖੋ ਪਨੇਸਾ ਸਮ੍ਪਤ੍ਤਿ ਨਾਮ ਰਞ੍ਞੋਯੇਵ ਦੁਕ੍ਖਾ, ਮਯ੍ਹਮ੍ਪਿ ਦੁਕ੍ਖਾਯੇਵ. ਕੋ ਰਞ੍ਞਾ ਛਡ੍ਡਿਤਖੇਲ਼ਪਿਣ੍ਡਂ ਜਾਣੁਕੇਹਿ ਪਤਿਟ੍ਠਹਿਤ੍ਵਾ ਮੁਖੇਨ ਗਣ੍ਹਿਸ੍ਸਤਿ, ਨ ਮਯ੍ਹਂ ਸਮ੍ਪਤ੍ਤਿਯਾ ਅਤ੍ਥੋ, ਅਹਮ੍ਪਿ ਸਤ੍ਥਾਰਂ ਉਦ੍ਦਿਸ੍ਸ ਗਨ੍ਤ੍ਵਾ ਪਬ੍ਬਜਿਸ੍ਸਾਮੀ’’ਤਿ. ‘‘ਦੇਵਿ, ਮਯਮ੍ਪਿ ਤੁਮ੍ਹੇਹੇਵ ਸਦ੍ਧਿਂ ਪਬ੍ਬਜਿਸ੍ਸਾਮਾ’’ਤਿ. ‘‘ਸਚੇ ਸਕ੍ਕੋਥ, ਸਾਧੁ, ਅਮ੍ਮਾ’’ਤਿ? ‘‘ਸਕ੍ਕੋਮ, ਦੇਵੀ’’ਤਿ. ‘‘ਸਾਧੁ, ਅਮ੍ਮਾ, ਤੇਨ ¶ ਹਿ ਏਥਾ’’ਤਿ ਰਥਸਹਸ੍ਸਂ ਯੋਜਾਪੇਤ੍ਵਾ ਰਥਂ ਆਰੁਯ੍ਹ ਤਾਹਿ ਸਦ੍ਧਿਂ ਨਿਕ੍ਖਮਿਤ੍ਵਾ ਅਨ੍ਤਰਾਮਗ੍ਗੇ ਪਠਮਂ ਨਦਿਂ ਦਿਸ੍ਵਾ ਯਥਾ ਰਞ੍ਞਾ ਪੁਟ੍ਠਂ, ਤਥੇਵ ਪੁਚ੍ਛਿਤ੍ਵਾ ਸਬ੍ਬਪਵਤ੍ਤਿਂ ਸੁਤ੍ਵਾ ‘‘ਰਞ੍ਞੋ ਗਤਮਗ੍ਗਂ ਓਲੋਕੇਥਾ’’ਤਿ ਵਤ੍ਵਾ ‘‘ਸਿਨ੍ਧਵਾਨਂ ਪਦਵਲਞ੍ਜਂ ਨ ਪਸ੍ਸਾਮ, ਦੇਵੀ’’ਤਿ ਵੁਤ੍ਤੇ ‘‘ਰਾਜਾ ਤੀਣਿ ਰਤਨਾਨਿ ਉਦ੍ਦਿਸ੍ਸ ਨਿਕ੍ਖਨ੍ਤੋ ਸਚ੍ਚਕਿਰਿਯਂ ਕਤ੍ਵਾ ਗਤੋ ਭਵਿਸ੍ਸਤਿ. ਅਹਮ੍ਪਿ ਤੀਣਿ ਰਤਨਾਨਿ ਉਦ੍ਦਿਸ੍ਸ ਨਿਕ੍ਖਨ੍ਤਾ, ਤੇਸਮੇਵ ਅਨੁਭਾਵੇਨ ਇਦਂ ਉਦਕਂ ਵਿਯ ਮਾ ਅਹੋਸੀ’’ਤਿ ¶ ਤਿਣ੍ਣਂ ਰਤਨਾਨਂ ਗੁਣਂ ਅਨੁਸ੍ਸਰਿਤ੍ਵਾ ਰਥਸਹਸ੍ਸਂ ਪੇਸੇਸਿ. ਉਦਕਂ ਪਿਟ੍ਠਿਪਾਸਾਣਸਦਿਸਂ ਅਹੋਸਿ. ਚਕ੍ਕਾਨਂ ਅਗ੍ਗਗ੍ਗਨੇਮਿਵਟ੍ਟਿਯੋ ਨੇਵ ਤੇਮਿਂਸੁ. ਏਤੇਨੇਵ ਉਪਾਯੇਨ ਇਤਰਾ ਦ੍ਵੇ ਨਦਿਯੋ ਉਤ੍ਤਰਿ.

ਅਥ ਸਤ੍ਥਾ ਤਸ੍ਸਾਗਮਨਭਾਵਂ ਞਤ੍ਵਾ ਯਥਾ ਅਤ੍ਤਨੋ ਸਨ੍ਤਿਕੇ ਨਿਸਿਨ੍ਨਾ ਭਿਕ੍ਖੂ ਨ ਪਞ੍ਞਾਯਨ੍ਤਿ, ਏਵਮਕਾਸਿ. ਸਾਪਿ ਗਚ੍ਛਨ੍ਤੀ ਗਚ੍ਛਨ੍ਤੀ ਸਤ੍ਥੁ ਸਰੀਰਤੋ ਨਿਕ੍ਖਨ੍ਤਾ ਛਬ੍ਬਣ੍ਣਰਸ੍ਮਿਯੋ ਦਿਸ੍ਵਾ ਤਥੇਵ ਚਿਨ੍ਤੇਤ੍ਵਾ ਸਤ੍ਥਾਰਂ ਉਪਸਙ੍ਕਮਿਤ੍ਵਾ ਵਨ੍ਦਿਤ੍ਵਾ ਏਕਮਨ੍ਤਂ ਠਿਤਾ ਪੁਚ੍ਛਿ – ‘‘ਭਨ੍ਤੇ, ਮਹਾਕਪ੍ਪਿਨੋ ਤੁਮ੍ਹਾਕਂ ਉਦ੍ਦਿਸ੍ਸ ਨਿਕ੍ਖਨ੍ਤੋ ਆਗਤੇਤ੍ਥ ਮਞ੍ਞੇ, ਕਹਂ ਸੋ, ਅਮ੍ਹਾਕਮ੍ਪਿ ਨਂ ਦਸ੍ਸੇਥਾ’’ਤਿ? ‘‘ਨਿਸੀਦਥ ਤਾਵ, ਇਧੇਵ ਨਂ ਪਸ੍ਸਿਸ੍ਸਥਾ’’ਤਿ ¶ . ਤਾ ਸਬ੍ਬਾਪਿ ਤੁਟ੍ਠਚਿਤ੍ਤਾ ‘‘ਇਧੇਵ ਕਿਰ ਨਿਸਿਨ੍ਨਾ ਸਾਮਿਕੇ ਪਸ੍ਸਿਸ੍ਸਾਮਾ’’ਤਿ ਨਿਸੀਦਿਂਸੁ. ਸਤ੍ਥਾ ਤਾਸਂ ਅਨੁਪੁਬ੍ਬਿਂ ਕਥਂ ਕਥੇਸਿ, ਅਨੋਜਾਦੇਵੀ ਦੇਸਨਾਵਸਾਨੇ ਸਪਰਿਵਾਰਾ ਸੋਤਾਪਤ੍ਤਿਫਲਂ ਪਾਪੁਣਿ. ਮਹਾਕਪ੍ਪਿਨਤ੍ਥੇਰੋ ਤਾਸਂ ਵਡ੍ਢਿਤਧਮ੍ਮਦੇਸਨਂ ¶ ਸੁਣਨ੍ਤੋ ਸਪਰਿਵਾਰੋ ਸਹ ਪਟਿਸਮ੍ਭਿਦਾਹਿ ਅਰਹਤ੍ਤਂ ਪਾਪੁਣਿ. ਤਸ੍ਮਿਂ ਖਣੇ ਸਤ੍ਥਾ ਤਾਸਂ ਤੇ ਭਿਕ੍ਖੂ ਅਰਹਤ੍ਤਪ੍ਪਤ੍ਤੇ ਦਸ੍ਸੇਸਿ. ਤਾਸਂ ਕਿਰ ਆਗਤਕ੍ਖਣੇਯੇਵ ਅਤ੍ਤਨੋ ਸਾਮਿਕੇ ਕਾਸਾਵਧਰੇ ਮੁਣ੍ਡਕਸੀਸੇ ਦਿਸ੍ਵਾ ਚਿਤ੍ਤਂ ਏਕਗ੍ਗਂ ਨ ਭਵੇਯ੍ਯ, ਤੇਨ ਮਗ੍ਗਫਲਾਨਿ ਪਤ੍ਤੁਂ ਨ ਸਕ੍ਕੁਣੇਯ੍ਯੁਂ. ਤਸ੍ਮਾ ਅਚਲਸਦ੍ਧਾਯ ਪਤਿਟ੍ਠਿਤਕਾਲੇ ਤਾਸਂ ਤੇ ਭਿਕ੍ਖੂ ਅਰਹਤ੍ਤਪ੍ਪਤ੍ਤੇਯੇਵ ਦਸ੍ਸੇਸਿ.

ਤਾਪਿ ਤੇ ਦਿਸ੍ਵਾ ਪਞ੍ਚਪਤਿਟ੍ਠਿਤੇਨ ਵਨ੍ਦਿਤ੍ਵਾ, ‘‘ਭਨ੍ਤੇ, ਤੁਮ੍ਹਾਕਂ ਤਾਵ ਪਬ੍ਬਜਿਤਕਿਚ੍ਚਂ ਮਤ੍ਥਕਂ ਪਤ੍ਤ’’ਨ੍ਤਿ ਵਤ੍ਵਾ ਸਤ੍ਥਾਰਂ ਵਨ੍ਦਿਤ੍ਵਾ ਏਕਮਨ੍ਤਂ ਠਿਤਾ ਪਬ੍ਬਜ੍ਜਂ ਯਾਚਿਂਸੁ. ਏਵਂ ਕਿਰ ਵੁਤ੍ਤੇ ‘‘ਸਤ੍ਥਾ ਉਪ੍ਪਲਵਣ੍ਣਾਯ ਆਗਮਨਂ ਚਿਨ੍ਤੇਸੀ’’ਤਿ ਏਕਚ੍ਚੇ ਵਦਨ੍ਤਿ. ਸਤ੍ਥਾ ਪਨ ਤਾ ਉਪਾਸਿਕਾਯੋ ਆਹ – ‘‘ਸਾਵਤ੍ਥਿਂ ਗਨ੍ਤ੍ਵਾ ਭਿਕ੍ਖੁਨੀਉਪਸ੍ਸਯੇ ਪਬ੍ਬਜੇਥਾ’’ਤਿ. ਤਾ ਅਨੁਪੁਬ੍ਬੇਨ ਜਨਪਦਚਾਰਿਕਂ ਚਰਮਾਨਾ ਅਨ੍ਤਰਾਮਗ੍ਗੇ ਮਹਾਜਨੇਨ ਅਭਿਹਟਸਕ੍ਕਾਰਸਮ੍ਮਾਨਾ ਪਦਸਾਵ ਵੀਸਯੋਜਨਸਤਿਕਂ ਗਨ੍ਤ੍ਵਾ ਭਿਕ੍ਖੁਨੀਉਪਸ੍ਸਯੇ ਪਬ੍ਬਜਿਤ੍ਵਾ ਅਰਹਤ੍ਤਂ ਪਾਪੁਣਿਂਸੁ. ਸਤ੍ਥਾਪਿ ਭਿਕ੍ਖੁਸਹਸ੍ਸਂ ਆਦਾਯ ਆਕਾਸੇਨੇਵ ਜੇਤਵਨਂ ਅਗਮਾਸਿ. ਤਤ੍ਰ ਸੁਦਂ ਆਯਸ੍ਮਾ ਮਹਾਕਪ੍ਪਿਨੋ ਰਤ੍ਤਿਟ੍ਠਾਨਦਿਵਾਟ੍ਠਾਨਾਦੀਸੁ ‘‘ਅਹੋ ਸੁਖਂ ¶ , ਅਹੋ ਸੁਖ’’ਨ੍ਤਿ ਉਦਾਨਂ ਉਦਾਨੇਨ੍ਤੋ ਵਿਚਰਤਿ. ਭਿਕ੍ਖੂ ਭਗਵਤੋ ਆਰੋਚੇਸੁਂ – ‘‘ਭਨ੍ਤੇ, ਮਹਾਕਪ੍ਪਿਨੋ ‘ਅਹੋ ਸੁਖਂ, ਅਹੋ ਸੁਖ’ਨ੍ਤਿ ਉਦਾਨਂ ਉਦਾਨੇਨ੍ਤੋ ਵਿਚਰਤਿ, ਅਤ੍ਤਨੋ ਕਾਮਸੁਖਂ ਰਜ੍ਜਸੁਖਂ ਆਰਬ੍ਭ ਕਥੇਸਿ ਮਞ੍ਞੇ’’ਤਿ. ਸਤ੍ਥਾ ਤਂ ਪਕ੍ਕੋਸਾਪੇਤ੍ਵਾ ‘‘ਸਚ੍ਚਂ ਕਿਰ ਤ੍ਵਂ, ਕਪ੍ਪਿਨ, ਕਾਮਸੁਖਂ ਰਜ੍ਜਸੁਖਂ ¶ ਆਰਬ੍ਭ ਉਦਾਨਂ ਉਦਾਨੇਸੀ’’ਤਿ. ‘‘ਭਗਵਾ ਮੇ, ਭਨ੍ਤੇ, ਤਂ ਆਰਬ੍ਭ ਉਦਾਨਭਾਵਂ ਵਾ ਅਨੁਦਾਨਭਾਵਂ ਵਾ ਜਾਨਾਤੀ’’ਤਿ? ਸਤ੍ਥਾ ‘‘ਨ, ਭਿਕ੍ਖਵੇ, ਮਮ ਪੁਤ੍ਤੋ ਕਾਮਸੁਖਂ ਰਜ੍ਜਸੁਖਂ ਆਰਬ੍ਭ ਉਦਾਨਂ ਉਦਾਨੇਤਿ, ਪੁਤ੍ਤਸ੍ਸ ਪਨ ਮੇ ਧਮ੍ਮਪੀਤਿ ਨਾਮ ਧਮ੍ਮਰਤਿ ਨਾਮ ਉਪ੍ਪਜ੍ਜਤਿ, ਸੋ ਅਮਤਮਹਾਨਿਬ੍ਬਾਨਂ ਆਰਬ੍ਭ ਏਵ ਉਦਾਨਂ ਉਦਾਨੇਸੀ’’ਤਿ ਅਨੁਸਨ੍ਧਿਂ ਘਟੇਤ੍ਵਾ ਧਮ੍ਮਂ ਦੇਸੇਨ੍ਤੋ ਇਮਂ ਗਾਥਮਾਹ –

‘‘ਧਮ੍ਮਪੀਤਿ ਸੁਖਂ ਸੇਤਿ, ਵਿਪ੍ਪਸਨ੍ਨੇਨ ਚੇਤਸਾ;

ਅਰਿਯਪ੍ਪਵੇਦਿਤੇ ਧਮ੍ਮੇ, ਸਦਾ ਰਮਤਿ ਪਣ੍ਡਿਤੋ’’ਤਿ.

ਤਤ੍ਥ ਧਮ੍ਮਪੀਤੀਤਿ ਧਮ੍ਮਪਾਯਕੋ, ਧਮ੍ਮਂ ਪਿਵਨ੍ਤੋਤਿ ਅਤ੍ਥੋ. ਧਮ੍ਮੋ ਚ ਨਾਮੇਸ ਨ ਸਕ੍ਕਾ ਭਾਜਨੇਨ ਯਾਗੁਆਦੀਨਿ ਵਿਯ ਪਾਤੁਂ? ਨਵਵਿਧਂ ਪਨ ਲੋਕੁਤ੍ਤਰਧਮ੍ਮਂ ਨਾਮਕਾਯੇਨ ਫੁਸਨ੍ਤੋ ਆਰਮ੍ਮਣਤੋ ਸਚ੍ਛਿਕਰੋਨ੍ਤੋ ਪਰਿਞ੍ਞਾਭਿਸਮਯਾਦੀਹਿ ਦੁਕ੍ਖਾਦੀਨਿ ਅਰਿਯਸਚ੍ਚਾਨਿ ਪਟਿਵਿਜ੍ਝਨ੍ਤੋ ¶ ਧਮ੍ਮਂ ਪਿਵਤਿ ਨਾਮ. ਸੁਖਂ ਸੇਤੀਤਿ ਦੇਸਨਾਮਤ੍ਤਮੇਵੇਤਂ, ਚਤੂਹਿਪਿ ਇਰਿਯਾਪਥੇਹਿ ਸੁਖਂ ਵਿਹਰਤੀਤਿ ਅਤ੍ਥੋ. ਵਿਪ੍ਪਸਨ੍ਨੇਨਾਤਿ ਅਨਾਵਿਲੇਨ ਨਿਰੁਪਕ੍ਕਿਲੇਸੇਨ. ਅਰਿਯਪ੍ਪਵੇਦਿਤੇਤਿ ਬੁਦ੍ਧਾਦੀਹਿ ਅਰਿਯੇਹਿ ਪਵੇਦਿਤੇ ¶ ਸਤਿਪਟ੍ਠਾਨਾਦਿਭੇਦੇ ਬੋਧਿਪਕ੍ਖਿਯਧਮ੍ਮੇ. ਸਦਾ ਰਮਤੀਤਿ ਏਵਰੂਪੋ ਧਮ੍ਮਪੀਤਿ ਵਿਪ੍ਪਸਨ੍ਨੇਨ ਚੇਤਸਾ ਵਿਹਰਨ੍ਤੋ ਪਣ੍ਡਿਚ੍ਚੇਨ ਸਮਨ੍ਨਾਗਤੋ ਸਦਾ ਰਮਤਿ ਅਭਿਰਮਤੀਤਿ.

ਦੇਸਨਾਵਸਾਨੇ ਬਹੂ ਸੋਤਾਪਨ੍ਨਾਦਯੋ ਅਹੇਸੁਨ੍ਤਿ.

ਮਹਾਕਪ੍ਪਿਨਤ੍ਥੇਰਵਤ੍ਥੁ ਚਤੁਤ੍ਥਂ.

ਉਦਕਞ੍ਹਿ ਨਯਨ੍ਤੀਤਿ ਇਮਂ ਧਮ੍ਮਦੇਸਨਂ ਸਤ੍ਥਾ ਜੇਤਵਨੇ ਵਿਹਰਨ੍ਤੋ ਪਣ੍ਡਿਤਸਾਮਣੇਰਂ ਆਰਬ੍ਭ ਕਥੇਸਿ.

ਅਤੀਤੇ ਕਿਰ ਕਸ੍ਸਪਸਮ੍ਮਾਸਮ੍ਬੁਦ੍ਧੋ ਵੀਸਤਿਖੀਣਾਸਵਸਹਸ੍ਸਪਰਿਵਾਰੋ ਬਾਰਾਣਸਿਂ ਅਗਮਾਸਿ. ਮਨੁਸ੍ਸਾ ਅਤ੍ਤਨੋ ਬਲਂ ਸਲ੍ਲਕ੍ਖੇਤ੍ਵਾ ਅਟ੍ਠਪਿ ਦਸਪਿ ਏਕਤੋ ਹੁਤ੍ਵਾ ਅਗਨ੍ਤੁਕਦਾਨਾਦੀਨਿ ਅਦਂਸੁ. ਅਥੇਕਦਿਵਸਂ ਸਤ੍ਥਾ ਭਤ੍ਤਕਿਚ੍ਚਪਰਿਯੋਸਾਨੇ ਏਵਂ ਅਨੁਮੋਦਨਮਕਾਸਿ –

‘‘ਉਪਾਸਕਾ ਇਧ ਏਕਚ੍ਚੋ ‘ਅਤ੍ਤਨੋ ਸਨ੍ਤਕਮੇਵ ਦਾਤੁਂ ਵਟ੍ਟਤਿ, ਕਿਂ ਪਰੇਨ ਸਮਾਦਪਿਤੇਨਾ’ਤਿ ਅਤ੍ਤਨਾਵ ਦਾਨਂ ਦੇਤਿ, ਪਰਂ ਨ ਸਮਾਦਪੇਤਿ ¶ . ਸੋ ¶ ਨਿਬ੍ਬਤ੍ਤਨਿਬ੍ਬਤ੍ਤਟ੍ਠਾਨੇ ਭੋਗਸਮ੍ਪਦਂ ਲਭਤਿ, ਨੋ ਪਰਿਵਾਰਸਮ੍ਪਦਂ. ਏਕਚ੍ਚੋ ਪਰਂ ਸਮਾਦਪੇਤਿ, ਅਤ੍ਤਨਾ ਨ ਦੇਤਿ. ਸੋ ਨਿਬ੍ਬਤ੍ਤਨਿਬ੍ਬਤ੍ਤਟ੍ਠਾਨੇ ਪਰਿਵਾਰਸਮ੍ਪਦਂ ਲਭਤਿ, ਨੋ ਭੋਗਸਮ੍ਪਦਂ ਏਕਚ੍ਚੋ ਅਤ੍ਤਨਾਪਿ ਨ ਦੇਤਿ, ਪਰਮ੍ਪਿ ਨ ਸਮਾਦਪੇਤਿ. ਸੋ ਨਿਬ੍ਬਤ੍ਤਨਿਬ੍ਬਤ੍ਤਟ੍ਠਾਨੇ ਨੇਵ ਭੋਗਸਮ੍ਪਦਂ ਲਭਤਿ, ਨ ਪਰਿਵਾਰਸਮ੍ਪਦਂ, ਵਿਘਾਸਾਦੋਵ ਹੁਤ੍ਵਾ ਜੀਵਤਿ. ਏਕਚ੍ਚੋ ਅਤ੍ਤਨਾ ਚ ਦੇਤਿ, ਪਰਞ੍ਚ ਸਮਾਦਪੇਤਿ. ਸੋ ਨਿਬ੍ਬਤ੍ਤਨਿਬ੍ਬਤ੍ਤਟ੍ਠਾਨੇ ਭੋਗਸਮ੍ਪਦਮ੍ਪਿ ਲਭਤਿ ਪਰਿਵਾਰਸਮ੍ਪਦਮ੍ਪੀ’’ਤਿ.

ਤਂ ਸੁਤ੍ਵਾ ਸਮੀਪੇ ਠਿਤੋ ਏਕੋ ਪਣ੍ਡਿਤਪੁਰਿਸੋ ਚਿਨ੍ਤੇਸਿ – ‘‘ਅਹਂ ਦਾਨਿ ਤਥਾ ਕਰਿਸ੍ਸਾਮਿ, ਯਥਾ ਮੇ ਦ੍ਵੇਪਿ ਸਮ੍ਪਤ੍ਤਿਯੋ ਭਵਿਸ੍ਸਨ੍ਤੀ’’ਤਿ. ਸੋ ਸਤ੍ਥਾਰਂ ਵਨ੍ਦਿਤ੍ਵਾ ਆਹ – ‘‘ਭਨ੍ਤੇ, ਸ੍ਵਾਤਨਾਯ ਮਯ੍ਹਂ ਭਿਕ੍ਖਂ ਗਣ੍ਹਥਾ’’ਤਿ. ‘‘ਕਿਤ੍ਤਕੇਹਿ ਤੇ ਭਿਕ੍ਖੂਹਿ ਅਤ੍ਥੋ’’ਤਿ? ‘‘ਕਿਤ੍ਤਕੋ ਪਨ ਵੋ, ਭਨ੍ਤੇ, ਪਰਿਵਾਰੋ’’ਤਿ? ‘‘ਵੀਸਤਿ ਭਿਕ੍ਖੁਸਹਸ੍ਸਾਨੀ’’ਤਿ. ‘‘ਭਨ੍ਤੇ, ਸਬ੍ਬੇਹਿ ਸਦ੍ਧਿਂ ਸ੍ਵਾਤਨਾਯ ਮਯ੍ਹਂ ਭਿਕ੍ਖਂ ਗਣ੍ਹਥਾ’’ਤਿ. ਸਤ੍ਥਾ ਅਧਿਵਾਸੇਸਿ. ਸੋ ਗਾਮਂ ਪਵਿਸਿਤ੍ਵਾ, ‘‘ਅਮ੍ਮਤਾਤਾ, ਸ੍ਵਾਤਨਾਯ ਮਯਾ ਬੁਦ੍ਧਪ੍ਪਮੁਖੋ ਭਿਕ੍ਖੁਸਙ੍ਘੋ ਨਿਮਨ੍ਤਿਤੋ, ਤੁਮ੍ਹੇ ਯਤ੍ਤਕਾਨਂ ਭਿਕ੍ਖੂਨਂ ਦਾਤੁਂ ¶ ਸਕ੍ਖਿਸ੍ਸਥ, ਤਤ੍ਤਕਾਨਂ ਦਾਨਂ ਦੇਥਾ’’ਤਿ ਆਰੋਚੇਤ੍ਵਾ ਵਿਚਰਨ੍ਤੋ ਅਤ੍ਤਨੋ ਅਤ੍ਤਨੋ ਬਲਂ ਸਲ੍ਲਕ੍ਖੇਤ੍ਵਾ ‘‘ਮਯਂ ਦਸਨ੍ਨਂ ਦਸ੍ਸਾਮ, ਮਯਂ ਵੀਸਤਿਯਾ, ਮਯਂ ਸਤਸ੍ਸ, ਮਯਂ ਪਞ੍ਚਸਤਾਨ’’ਨ੍ਤਿ ਵੁਤ੍ਤੇ ਸਬ੍ਬੇਸਂ ਵਚਨਂ ਆਦਿਤੋ ਪਟ੍ਠਾਯ ਪਣ੍ਣੇ ਆਰੋਪੇਸਿ.

ਤੇਨ ਚ ਸਮਯੇਨ ਤਸ੍ਮਿਂ ਨਗਰੇ ਅਤਿਦੁਗ੍ਗਤਭਾਵੇਨੇਵ ‘‘ਮਹਾਦੁਗ੍ਗਤੋ’’ਤਿ ¶ ਪਞ੍ਞਾਤੋ ਏਕੋ ਪੁਰਿਸੋ ਅਤ੍ਥਿ. ਸੋ ਤਮ੍ਪਿ ਸਮ੍ਮੁਖਾਗਤਂ ਦਿਸ੍ਵਾ, ਸਮ੍ਮ ਮਹਾਦੁਗ੍ਗਤ, ਮਯਾ ਸ੍ਵਾਤਨਾਯ ਬੁਦ੍ਧਪ੍ਪਮੁਖੋ ਭਿਕ੍ਖੁਸਙ੍ਘੋ ਨਿਮਨ੍ਤਿਤੋ, ਸ੍ਵੇ ਨਗਰਵਾਸਿਨੋ ਦਾਨਂ ਦਸ੍ਸਨ੍ਤਿ, ‘‘ਤ੍ਵਂ ਕਤਿ ਭਿਕ੍ਖੂ ਭੋਜੇਸ੍ਸਸੀ’’ਤਿ? ‘‘ਸਾਮਿ, ਮਯ੍ਹਂ ਕਿਂ ਭਿਕ੍ਖੂਹਿ, ਭਿਕ੍ਖੂਹਿ ਨਾਮ ਸਧਨਾਨਂ ਅਤ੍ਥੋ, ਮਯ੍ਹਂ ਪਨ ਸ੍ਵੇ ਯਾਗੁਅਤ੍ਥਾਯ ਤਣ੍ਡੁਲਨਾਲ਼ਿਮਤ੍ਤਮ੍ਪਿ ਨਤ੍ਥਿ, ਅਹਂ ਭਤਿਂ ਕਤ੍ਵਾ ਜੀਵਾਮਿ, ਕਿਂ ਮੇ ਭਿਕ੍ਖੂਹੀ’’ਤਿ? ਸਮਾਦਪਕੇਨ ਨਾਮ ਬ੍ਯਤ੍ਤੇਨ ਭਵਿਤਬ੍ਬਂ. ਤਸ੍ਮਾ ਸੋ ਤੇਨ ‘‘ਨਤ੍ਥੀ’’ਤਿ ਵੁਤ੍ਤੇਪਿ ਤੁਣ੍ਹੀਭੂਤੋ ਅਹੁਤ੍ਵਾ ਏਵਮਾਹ – ‘‘ਸਮ੍ਮ ਮਹਾਦੁਗ੍ਗਤ, ਇਮਸ੍ਮਿਂ ਨਗਰੇ ਸੁਭੋਜਨਂ ਭੁਞ੍ਜਿਤ੍ਵਾ ਸੁਖੁਮਵਤ੍ਥਂ ਨਿਵਾਸੇਤ੍ਵਾ ਨਾਨਾਭਰਣਪਟਿਮਣ੍ਡਿਤਾ ਸਿਰਿਸਯਨੇ ਸਯਮਾਨਾ ਬਹੂ ਜਨਾ ਸਮ੍ਪਤ੍ਤਿਂ ਅਨੁਭਵਨ੍ਤਿ, ਤ੍ਵਂ ਪਨ ਦਿਵਸਂ ਭਤਿਂ ਕਤ੍ਵਾ ਕੁਚ੍ਛਿਪੂਰਣਮਤ੍ਤਮ੍ਪਿ ਨ ਲਭਸਿ, ਏਵਂ ¶ ਸਨ੍ਤੇਪਿ ‘ਅਹਂ ਪੁਬ੍ਬੇ ਪੁਞ੍ਞਂ ਅਕਤਤ੍ਤਾ ਕਿਞ੍ਚਿ ਨ ਲਭਾਮੀ’ਤਿ ਨ ਜਾਨਾਸੀ’’ਤਿ? ‘‘ਜਾਨਾਮਿ, ਸਾਮੀ’’ਤਿ. ‘‘ਅਥ ਕਸ੍ਮਾ ਇਦਾਨਿ ਪੁਞ੍ਞਂ ਨ ਕਰੋਸਿ, ਤ੍ਵਂ ਯੁਵਾ ਬਲਸਮ੍ਪਨ੍ਨੋ, ਕਿਂ ਤਯਾ ਭਤਿਂ ਕਤ੍ਵਾਪਿ ਯਥਾਬਲਂ ਦਾਨਂ ਦਾਤੁਂ ਨ ਵਟ੍ਟਤੀ’’ਤਿ? ਸੋ ਤਸ੍ਮਿਂ ਕਥੇਨ੍ਤੇਯੇਵ ਸਂਵੇਗਪ੍ਪਤ੍ਤੋ ਹੁਤ੍ਵਾ ‘‘ਮਯ੍ਹਮ੍ਪਿ ਏਕਂ ਭਿਕ੍ਖੁਂ ਪਣ੍ਣੇ ਆਰੋਪੇਹਿ, ਕਿਞ੍ਚਿਦੇਵ ਭਤਿਂ ਕਤ੍ਵਾ ਏਕਸ੍ਸ ਭਿਕ੍ਖਂ ਦਸ੍ਸਾਮੀ’’ਤਿ ਆਹ. ਇਤਰੋ ‘‘ਕਿਂ ਏਕੇਨ ਭਿਕ੍ਖੁਨਾ ਪਣ੍ਣੇ ਆਰੋਪਿਤੇਨਾ’’ਤਿ ਨ ਆਰੋਪੇਸਿ? ਮਹਾਦੁਗ੍ਗਤੋਪਿ ¶ ਗੇਹਂ ਗਨ੍ਤ੍ਵਾ ਭਰਿਯਂ ਆਹ – ‘‘ਭਦ੍ਦੇ, ਨਗਰਵਾਸਿਨੋ ਸ੍ਵੇ ਸਙ੍ਘਭਤ੍ਤਂ ਕਰਿਸ੍ਸਨ੍ਤਿ, ਅਹਮ੍ਪਿ ਸਮਾਦਪਕੇਨ ‘ਏਕਸ੍ਸ ਭਿਕ੍ਖਂ ਦੇਹੀ’ਤਿ ਵੁਤ੍ਤੋ, ਮਯਮ੍ਪਿ ਸ੍ਵੇ ਏਕਸ੍ਸ ਭਿਕ੍ਖਂ ਦਸ੍ਸਾਮਾ’’ਤਿ. ਅਥਸ੍ਸ ਭਰਿਯਾ ‘‘ਮਯਂ ਦਲਿਦ੍ਦਾ, ਕਸ੍ਮਾ ਤਯਾ ਸਮ੍ਪਟਿਚ੍ਛਿਤ’’ਨ੍ਤਿ ਅਵਤ੍ਵਾਵ, ‘‘ਸਾਮਿ, ਭਦ੍ਦਕਂ ਤੇ ਕਤਂ, ਮਯਂ ਪੁਬ੍ਬੇਪਿ ਕਿਞ੍ਚਿ ਅਦਤ੍ਵਾ ਇਦਾਨਿ ਦੁਗ੍ਗਤਾ ਜਾਤਾ, ਮਯਂ ਉਭੋਪਿ ਭਤਿਂ ਕਤ੍ਵਾ ਏਕਸ੍ਸ ਭਿਕ੍ਖਂ ਦਸ੍ਸਾਮ, ਸਾਮੀ’’ਤਿ ਵਤ੍ਵਾ ਉਭੋਪਿ ਗੇਹਾ ਨਿਕ੍ਖਮਿਤ੍ਵਾ ਭਤਿਟ੍ਠਾਨਂ ਅਗਮਂਸੁ.

ਮਹਾਸੇਟ੍ਠਿ ਤਂ ਦਿਸ੍ਵਾ ‘‘ਕਿਂ, ਸਮ੍ਮ ਮਹਾਦੁਗ੍ਗਤ, ਭਤਿਂ ਕਰਿਸ੍ਸਸੀ’’ਤਿ ਪੁਚ੍ਛਿ. ‘‘ਆਮ, ਅਯ੍ਯਾ’’ਤਿ. ‘‘ਕਿਂ ਕਰਿਸ੍ਸਸੀ’’ਤਿ? ‘‘ਯਂ ਤੁਮ੍ਹੇ ਕਾਰੇਸ੍ਸਥ, ਤਂ ਕਰਿਸ੍ਸਾਮੀ’’ਤਿ. ‘‘ਤੇਨ ਹਿ ਮਯਂ ਸ੍ਵੇ ਦ੍ਵੇ ਤੀਣਿ ਭਿਕ੍ਖੁਸਤਾਨਿ ਭੋਜੇਸ੍ਸਾਮ, ਏਹਿ, ਦਾਰੂਨਿ ਫਾਲੇਹੀ’’ਤਿ ਵਾਸਿਫਰਸੁਂ ਨੀਹਰਿਤ੍ਵਾ ਦਾਪੇਸਿ. ਮਹਾਦੁਗ੍ਗਤੋ ਦਲ਼੍ਹਂ ਕਚ੍ਛਂ ਬਨ੍ਧਿਤ੍ਵਾ ਮਹੁਸ੍ਸਾਹਪ੍ਪਤ੍ਤੋ ਵਾਸਿਂ ਪਹਾਯ ਫਰਸੁਂ ਗਣ੍ਹਨ੍ਤੋ, ਫਰਸੁਂ ਪਹਾਯ ਵਾਸਿਂ ਗਣ੍ਹਨ੍ਤੋ ਦਾਰੂਨਿ ਫਾਲੇਤਿ. ਅਥ ਨਂ ਸੇਟ੍ਠਿ ਆਹ – ‘‘ਸਮ੍ਮ, ਤ੍ਵਂ ਅਜ੍ਜ ਅਤਿਵਿਯ ਉਸ੍ਸਾਹਪ੍ਪਤ੍ਤੋ ਕਮ੍ਮਂ ਕਰੋਸਿ, ਕਿਂ ਨੁ ਖੋ ਕਾਰਣ’’ਨ੍ਤਿ? ‘‘ਸਾਮਿ, ਅਹਂ ਸ੍ਵੇ ¶ ਏਕਂ ਭਿਕ੍ਖੁਂ ਭੋਜੇਸ੍ਸਾਮੀ’’ਤਿ. ਤਂ ਸੁਤ੍ਵਾ ਸੇਟ੍ਠਿ ਪਸਨ੍ਨਮਾਨਸੋ ਚਿਨ੍ਤੇਸਿ – ‘‘ਅਹੋ ਇਮਿਨਾ ਦੁਕ੍ਕਰਂ ਕਤਂ, ‘ਅਹਂ ਦੁਗ੍ਗਤੋ’ਤਿ ਤੁਣ੍ਹੀਭਾਵਂ ਅਨਾਪਜ੍ਜਿਤ੍ਵਾ ‘ਭਤਿਂ ਕਤ੍ਵਾ ਏਕਂ ਭਿਕ੍ਖੁਂ ਭੋਜੇਸ੍ਸਾਮੀ’ਤਿ ਵਦਤੀ’’ਤਿ. ਸੇਟ੍ਠਿਭਰਿਯਾਪਿ ਤਸ੍ਸ ਭਰਿਯਂ ਦਿਸ੍ਵਾ, ‘‘ਅਮ੍ਮ, ਕਿਂ ਕਮ੍ਮਂ ਕਰਿਸ੍ਸਸੀ’’ਤਿ ਪੁਚ੍ਛਿਤ੍ਵਾ ‘‘ਯਂ ਤੁਮ੍ਹੇ ¶ ਕਾਰੇਸ੍ਸਥ, ਤਂ ਕਰੋਮੀ’’ਤਿ ਵੁਤ੍ਤੇ ਉਦੁਕ੍ਖਲਸਾਲਂ ਪਵੇਸੇਤ੍ਵਾ ਸੁਪ੍ਪਮੁਸਲਾਦੀਨਿ ਦਾਪੇਸਿ. ਸਾ ਨਚ੍ਚਨ੍ਤੀ ਵਿਯ ਤੁਟ੍ਠਪਹਟ੍ਠਾ ਵੀਹਿਂ ਕੋਟ੍ਟੇਤਿ ਚੇਵ ਓਫੁਣਾਤਿ ਚ. ਅਥ ਨਂ ਸੇਟ੍ਠਿਭਰਿਯਾ ਪੁਚ੍ਛਿ – ‘‘ਅਮ੍ਮ, ਤ੍ਵਂ ਅਤਿਵਿਯ ਤੁਟ੍ਠਪਹਟ੍ਠਾ ਕਮ੍ਮਂ ਕਰੋਸਿ, ਕਿਂ ਨੁ ਖੋ ਕਾਰਣ’’ਨ੍ਤਿ? ‘‘ਅਯ੍ਯੇ, ਇਮਂ ਭਤਿਂ ਕਤ੍ਵਾ ਮਯਮ੍ਪਿ ਏਕਂ ਭਿਕ੍ਖੁਂ ਭੋਜੇਸ੍ਸਾਮਾ’’ਤਿ. ਤਂ ਸੁਤ੍ਵਾ ਸੇਟ੍ਠਿਭਰਿਯਾਪਿ ਤਸ੍ਸਂ ‘‘ਅਹੋ ਵਤਾਯਂ ਦੁਕ੍ਕਰਕਾਰਿਕਾ’’ਤਿ ਪਸੀਦਿ. ਸੇਟ੍ਠਿ ਮਹਾਦੁਗ੍ਗਤਸ੍ਸ ਦਾਰੂਨਂ ¶ ਫਾਲਿਤਕਾਲੇ ‘‘ਅਯਂ ਤੇ ਭਤੀ’’ਤਿ ਸਾਲੀਨਂ ਚਤਸ੍ਸੋ ਨਾਲ਼ਿਯੋ ਦਾਪੇਤ੍ਵਾ ‘‘ਅਯਂ ਤੇ ਤੁਟ੍ਠਿਦਾਯੋ’’ਤਿ ਅਪਰਾਪਿ ਚਤਸ੍ਸੋ ਨਾਲ਼ਿਯੋ ਦਾਪੇਸਿ.

ਸੋ ਗੇਹਂ ਗਨ੍ਤ੍ਵਾ ਭਰਿਯਂ ਆਹ – ‘‘ਮਯਾ ਭਤਿਂ ਕਤ੍ਵਾ ਸਾਲਿ ਲਦ੍ਧੋ, ਅਯਂ ਨਿਵਾਪੋ ਭਵਿਸ੍ਸਤਿ, ਤਯਾ ਲਦ੍ਧਾਯ ਭਤਿਯਾ ਦਧਿਤੇਲਕਟੁਕਭਣ੍ਡਾਨਿ ਗਣ੍ਹਾਹੀ’’ਤਿ. ਸੇਟ੍ਠਿਭਰਿਯਾਪਿ ਪੁਨ ਤਸ੍ਸਾ ਏਕਂ ਸਪ੍ਪਿਕਰੋਟਿਕਞ੍ਚੇਵ ਦਧਿਭਾਜਨਞ੍ਚ ਕਟੁਕਭਣ੍ਡਞ੍ਚ ਸੁਦ੍ਧਤਣ੍ਡੁਲ਼ਿਨਾਲ਼ਿਞ੍ਚ ਦਾਪੇਸਿ. ਇਤਿ ਚ ਉਭਿਨ੍ਨਮ੍ਪਿ ਨਵ ਤਣ੍ਡੁਲਨਾਲ਼ਿਯੋ ਅਹੇਸੁਂ. ਤੇ ‘‘ਦੇਯ੍ਯਧਮ੍ਮੋ ਨੋ ਲਦ੍ਧੋ’’ਤਿ ਤੁਟ੍ਠਹਟ੍ਠਾ ਪਾਤੋਵ ਉਟ੍ਠਹਿਂਸੁ. ਭਰਿਯਾ ਮਹਾਦੁਗ੍ਗਤਂ ਆਹ – ‘‘ਗਚ੍ਛ, ਸਾਮਿ, ਪਣ੍ਣਂ ਪਰਿਯੇਸਿਤ੍ਵਾ ਆਹਰਾ’’ਤਿ. ਸੋ ਅਨ੍ਤਰਾਪਣੇ ਪਣ੍ਣਂ ਅਦਿਸ੍ਵਾ ਨਦੀਤੀਰਂ ਗਨ੍ਤ੍ਵਾ ‘‘ਅਜ੍ਜ ਅਯ੍ਯਾਨਂ ਭੋਜਨਂ ਦਾਤੁਂ ਲਭਿਸ੍ਸਾਮੀ’’ਤਿ ਪਹਟ੍ਠਮਾਨਸੋ ਗਾਯਨ੍ਤੋ ਪਣ੍ਣਂ ਉਚ੍ਚਿਨਤਿ. ਮਹਾਜਾਲਂ ਖਿਪਿਤ੍ਵਾ ਠਿਤੋ ਕੇਵਟ੍ਟੋ ¶ ‘‘ਮਹਾਦੁਗ੍ਗਤਸ੍ਸ ਸਦ੍ਦੇਨ ਭਵਿਤਬ੍ਬ’’ਨ੍ਤਿ ਤਂ ਪਕ੍ਕੋਸਿਤ੍ਵਾ ਪੁਚ੍ਛਿ – ‘‘ਅਤਿਵਿਯ ਤੁਟ੍ਠਚਿਤ੍ਤੋ ਗਾਯਸਿ, ਕਿਂ ਨੁ ਖੋ ਕਾਰਣ’’ਨ੍ਤਿ? ‘‘ਪਣ੍ਣਂ ਉਚ੍ਚਿਨਾਮਿ, ਸਮ੍ਮਾ’’ਤਿ. ‘‘ਕਿਂ ਕਰਿਸ੍ਸਸੀ’’ਤਿ? ‘‘ਏਕਂ ਭਿਕ੍ਖੁਂ ਭੋਜੇਸ੍ਸਾਮੀ’’ਤਿ. ‘‘ਅਹੋ ਸੁਖਿਤੋ, ਭਿਕ੍ਖੁ, ਸੋ ਤਵ ਕਿਂ ਪਣ੍ਣਂ ਖਾਦਿਸ੍ਸਤੀ’’ਤਿ? ‘‘ਕਿਂ ਕਰੋਮਿ, ਸਮ੍ਮ, ਅਤ੍ਤਨਾ ਲਦ੍ਧਪਣ੍ਣੇਨ ਭੋਜੇਸ੍ਸਾਮੀ’’ਤਿ? ‘‘ਤੇਨ ਹਿ ਏਹੀ’’ਤਿ. ‘‘ਕਿਂ ਕਰੋਮਿ, ਸਮ੍ਮਾ’’ਤਿ? ‘‘ਇਮੇ ਮਚ੍ਛੇ ਗਹੇਤ੍ਵਾ ਪਾਦਗ੍ਘਨਕਾਨਿ ਅਡ੍ਢਗ੍ਘਨਕਾਨਿ ਕਹਾਪਣਗ੍ਘਨਕਾਨਿ ਚ ਉਦ੍ਦਾਨਾਨਿ ਕਰੋਹੀ’’ਤਿ. ਸੋ ਤਥਾ ਅਕਾਸਿ. ਬਦ੍ਧਬਦ੍ਧੇ ਮਚ੍ਛੇ ਨਗਰਵਾਸਿਨੋ ਨਿਮਨ੍ਤਿਤਨਿਮਨ੍ਤਿਤਾਨਂ ਭਿਕ੍ਖੂਨਂ ਅਤ੍ਥਾਯ ਹਰਿਂਸੁ. ਤਸ੍ਸ ਮਚ੍ਛੁਦ੍ਦਾਨਾਨਿ ਕਰੋਨ੍ਤਸ੍ਸੇਵ ਭਿਕ੍ਖਾਚਾਰਵੇਲਾ ਪਾਪੁਣਿ. ਸੋ ਵੇਲਂ ਸਲ੍ਲਕ੍ਖੇਤ੍ਵਾ ‘‘ਗਮਿਸ੍ਸਾਮਹਂ, ਸਮ੍ਮ, ਅਯਂ ਭਿਕ੍ਖੂਨਂ ਆਗਮਨਵੇਲਾ’’ਤਿ ਆਹ. ‘‘ਅਤ੍ਥਿ ਪਨ ਕਿਞ੍ਚਿ ਮਚ੍ਛੁਦ੍ਦਾਨ’’ਨ੍ਤਿ? ‘‘ਨਤ੍ਥਿ, ਸਮ੍ਮ, ਸਬ੍ਬਾਨਿ ਖੀਣਾਨੀ’’ਤਿ. ‘‘ਤੇਨ ਹਿ ਮਯਾ ਅਤ੍ਤਨੋ ਅਤ੍ਥਾਯ ਵਾਲੁਕਾਯ ਨਿਖਣਿਤ੍ਵਾ ਚਤ੍ਤਾਰੋ ਰੋਹਿਤਮਚ੍ਛਾ ਠਪਿਤਾ, ਸਚੇ ਭਿਕ੍ਖੁਂ ਭੋਜੇਤੁਕਾਮੋਸਿ, ਇਮੇ ਗਹੇਤ੍ਵਾ ਗਚ੍ਛਾ’’ਤਿ ਤੇ ਮਚ੍ਛੇ ਤਸ੍ਸ ਅਦਾਸਿ.

ਤਂ ¶ ਦਿਵਸਂ ਪਨ ਸਤ੍ਥਾ ਪਚ੍ਚੂਸਕਾਲੇ ਲੋਕਂ ਵੋਲੋਕੇਨ੍ਤੋ ਮਹਾਦੁਗ੍ਗਤਂ ਅਤ੍ਤਨੋ ਞਾਣਜਾਲਸ੍ਸ ਅਨ੍ਤੋ ਪਵਿਟ੍ਠਂ ਦਿਸ੍ਵਾ ‘‘ਕਿਂ ਨੁ ਖੋ ਭਵਿਸ੍ਸਤੀ’’ਤਿ ਆਵਜ੍ਜੇਨ੍ਤੋ ‘‘ਮਹਾਦੁਗ੍ਗਤੋ ‘ਏਕਂ ਭਿਕ੍ਖੁਂ ਭੋਜੇਸ੍ਸਾਮੀ’ਤਿ ਭਰਿਯਾਯ ¶ ਸਦ੍ਧਿਂ ਹਿਯ੍ਯੋ ਭਤਿਂ ਅਕਾਸਿ, ਕਤਰਂ ਨੁ ਖੋ ਭਿਕ੍ਖੁਂ ਲਭਿਸ੍ਸਤੀ’’ਤਿ ਚਿਨ੍ਤੇਤ੍ਵਾ ‘‘ਮਨੁਸ੍ਸਾ ¶ ਪਣ੍ਣੇ ਆਰੋਪਿਤਸਞ੍ਞਾਯ ਭਿਕ੍ਖੂ ਗਹੇਤ੍ਵਾ ਅਤ੍ਤਨੋ ਅਤ੍ਤਨੋ ਗੇਹੇਸੁ ਨਿਸੀਦਾਪੇਸ੍ਸਨ੍ਤਿ, ਮਹਾਦੁਗ੍ਗਤੋ ਮਂ ਠਪੇਤ੍ਵਾ ਅਞ੍ਞਂ ਭਿਕ੍ਖੁਂ ਨ ਲਭਿਸ੍ਸਤੀ’’ਤਿ ਉਪਧਾਰੇਸਿ. ਬੁਦ੍ਧਾ ਕਿਰ ਦੁਗ੍ਗਤੇਸੁ ਅਨੁਕਮ੍ਪਂ ਕਰੋਨ੍ਤਿ. ਤਸ੍ਮਾ ਸਤ੍ਥਾ ਪਾਤੋਵ ਸਰੀਰਪਟਿਜਗ੍ਗਨਂ ਕਤ੍ਵਾ ‘‘ਮਹਾਦੁਗ੍ਗਤਂ ਸਙ੍ਗਣ੍ਹਿਸ੍ਸਾਮੀ’’ਤਿ ਗਨ੍ਧਕੁਟਿਂ ਪਵਿਸਿਤ੍ਵਾ ਨਿਸੀਦਿ. ਮਹਾਦੁਗ੍ਗਤੇਪਿ ਮਚ੍ਛੇ ਗਹੇਤ੍ਵਾ ਗੇਹਂ ਪਵਿਸਨ੍ਤੇ ਸਕ੍ਕਸ੍ਸ ਪਣ੍ਡੁਕਮ੍ਬਲਸਿਲਾਸਨਂ ਉਣ੍ਹਾਕਾਰਂ ਦਸ੍ਸੇਸਿ. ਸੋ ‘‘ਕਿਂ ਨੁ ਖੋ ਕਾਰਣ’’ਨ੍ਤਿ ਓਲੋਕੇਨ੍ਤੋ ‘‘ਹਿਯ੍ਯੋ, ਮਹਾਦੁਗ੍ਗਤੋ ‘ਏਕਸ੍ਸ ਭਿਕ੍ਖੁਨੋ ਭਿਕ੍ਖਂ ਦਸ੍ਸਾਮੀ’ਤਿ ਅਤ੍ਤਨੋ ਭਰਿਯਾਯ ਸਦ੍ਧਿਂ ਭਤਿਂ ਅਕਾਸਿ, ਕਤਰਂ ਨੁ ਖੋ ਭਿਕ੍ਖੁਂ ਲਭਿਸ੍ਸਤੀ’’ਤਿ ਚਿਨ੍ਤੇਤ੍ਵਾ ‘‘ਨਤ੍ਥੇਤਸ੍ਸ ਅਞ੍ਞੋ ਭਿਕ੍ਖੁ, ਸਤ੍ਥਾ ਪਨ ਮਹਾਦੁਗ੍ਗਤਸ੍ਸ ਸਙ੍ਗਹਂ ਕਰਿਸ੍ਸਾਮੀ’’ਤਿ ਗਨ੍ਧਕੁਟਿਯਂ ਨਿਸਿਨ੍ਨੋ. ਮਹਾਦੁਗ੍ਗਤੋ ਅਤ੍ਤਨੋ ਉਪਕਪ੍ਪਨਕਂ ਯਾਗੁਭਤ੍ਤਂ ਪਣ੍ਣਸੂਪੇਯ੍ਯਮ੍ਪਿ ਤਥਾਗਤਸ੍ਸ ਦਦੇਯ੍ਯ, ‘‘ਯਂਨੂਨਾਹਂ ਮਹਾਦੁਗ੍ਗਤਸ੍ਸ ਗੇਹਂ ਗਨ੍ਤ੍ਵਾ ਭਤ੍ਤਕਾਰਕਕਮ੍ਮਂ ਕਰੇਯ੍ਯ’’ਨ੍ਤਿ ਅਞ੍ਞਾਤਕਵੇਸੇਨ ਤਸ੍ਸ ਗੇਹਸਮੀਪਂ ਗਨ੍ਤ੍ਵਾ ‘‘ਅਤ੍ਥਿ ਨੁ ਖੋ ਕਸ੍ਸਚਿ ਕਿਞ੍ਚਿ ਭਤਿਯਾ ਕਾਤਬ੍ਬ’’ਨ੍ਤਿ ਪੁਚ੍ਛਿ. ਮਹਾਦੁਗ੍ਗਤੋ ਤਂ ਦਿਸ੍ਵਾ ਆਹ – ‘‘ਸਮ੍ਮ, ਕਿਂ ਕਮ੍ਮਂ ਕਰਿਸ੍ਸਸੀ’’ਤਿ? ‘‘ਅਹਂ, ਸਾਮਿ, ਸਬ੍ਬਸਿਪ੍ਪਿਕੋ, ਮਯ੍ਹਂ ਅਜਾਨਨਸਿਪ੍ਪਂ ਨਾਮ ਨਤ੍ਥਿ, ਯਾਗੁਭਤ੍ਤਾਦੀਨਿਪਿ ਸਮ੍ਪਾਦੇਤੁਂ ਜਾਨਾਮੀ’’ਤਿ. ‘‘ਸਮ੍ਮ, ਮਯਂ ਤਵ ਕਮ੍ਮੇਨ ਅਤ੍ਥਿਕਾ, ਤੁਯ੍ਹਂ ਪਨ ਕਿਞ੍ਚਿ ਦਾਤਬ੍ਬਂ ਭਤਿਂ ਨ ਪਸ੍ਸਾਮਾ’’ਤਿ. ‘‘ਕਿਂ ਪਨ ਤੇ ਕਤ੍ਤਬ੍ਬ’’ਨ੍ਤਿ? ‘‘ਏਕਸ੍ਸ ¶ ਭਿਕ੍ਖੁਸ੍ਸ ਭਿਕ੍ਖਂ ਦਾਤੁਕਾਮੋਮ੍ਹਿ, ਤਸ੍ਸ ਯਾਗੁਭਤ੍ਤਸਂਵਿਧਾਨਂ ਇਚ੍ਛਾਮੀ’’ਤਿ. ‘‘ਸਚੇ ਭਿਕ੍ਖੁਸ੍ਸ ਭਿਕ੍ਖਂ ਦਸ੍ਸਸਿ, ਨ ਮੇ ਭਤਿਯਾ ਅਤ੍ਥੋ, ਕਿਂ ਮਮ ਪੁਞ੍ਞਂ ਨ ਵਟ੍ਟਤੀ’’ਤਿ? ‘‘ਏਵਂ ਸਨ੍ਤੇ ਸਾਧੁ, ਸਮ੍ਮ, ਪਵਿਸਾ’’ਤਿ. ਸੋ ਤਸ੍ਸ ਗੇਹਂ ਪਵਿਸਿਤ੍ਵਾ ਤੇਲਤਣ੍ਡੁਲਾਦੀਨਿ ਆਹਰਾਪੇਤ੍ਵਾ ‘‘ਗਚ੍ਛ, ਅਤ੍ਤਨੋ ਪਤ੍ਤਭਿਕ੍ਖੁਂ ਆਨੇਹੀ’’ਤਿ ਤਂ ਉਯ੍ਯੋਜੇਸਿ. ਦਾਨਵੇਯ੍ਯਾਵਟਿਕੋਪਿ ਪਣ੍ਣੇ ਆਰੋਪਿਤਨਿਯਾਮੇਨੇਵ ਤੇਸਂ ਤੇਸਂ ਗੇਹਾਨਿ ਭਿਕ੍ਖੂ ਪਹਿਣਿ.

ਮਹਾਦੁਗ੍ਗਤੋ ਤਸ੍ਸ ਸਨ੍ਤਿਕਂ ਗਨ੍ਤ੍ਵਾ ‘‘ਮਯ੍ਹਂ ਪਤ੍ਤਭਿਕ੍ਖੁਂ ਦੇਹੀ’’ਤਿ ਆਹ. ਸੋ ਤਸ੍ਮਿਂ ਖਣੇ ਸਤਿਂ ਲਭਿਤ੍ਵਾ ‘‘ਅਹਂ ਤਵ ਭਿਕ੍ਖੁਂ ਪਮੁਟ੍ਠੋ’’ਤਿ ਆਹ. ਮਹਾਦੁਗ੍ਗਤੋ ਤਿਖਿਣਾਯ ਸਤ੍ਤਿਯਾ ਕੁਚ੍ਛਿਯਂ ਪਹਟੋ ਵਿਯ, ‘‘ਸਾਮਿ, ਕਸ੍ਮਾ ਮਂ ਨਾਸੇਸਿ, ਅਹਂ ਤਯਾ ਹਿਯ੍ਯੋ ਸਮਾਦਪਿਤੋ ਭਰਿਯਾਯ ਸਦ੍ਧਿਂ ਦਿਵਸਂ ਭਤਿਂ ਕਤ੍ਵਾ ਅਜ੍ਜ ਪਾਤੋਵ ਪਣ੍ਣਤ੍ਥਾਯ ਨਦੀਤੀਰੇ ਆਹਿਣ੍ਡਿਤ੍ਵਾ ਆਗਤੋ, ਦੇਹਿ ਮੇ ਏਕਂ ਭਿਕ੍ਖੁ’’ਨ੍ਤਿ ਬਾਹਾ ਪਗ੍ਗਯ੍ਹ ਪਰਿਦੇਵਿ. ਮਨੁਸ੍ਸਾ ਸਨ੍ਨਿਪਤਿਤ੍ਵਾ ¶ ‘‘ਕਿਮੇਤਂ, ਮਹਾਦੁਗ੍ਗਤਾ’’ਤਿ ਪੁਚ੍ਛਿਂਸੁ. ਸੋ ਤਮਤ੍ਥਂ ਆਰੋਚੇਸਿ. ਤੇ ਵੇਯ੍ਯਾਵਟਿਕਂ ਪੁਚ੍ਛਿਂਸੁ – ‘‘ਸਚ੍ਚਂ ਕਿਰ, ਸਮ੍ਮ, ਤਯਾ ਏਸ ‘ਭਤਿਂ ਕਤ੍ਵਾ ਏਕਸ੍ਸ ਭਿਕ੍ਖੁਸ੍ਸ ਭਿਕ੍ਖਂ ਦੇਹੀ’ਤਿ ਸਮਾਦਪਿਤੋ’’ਤਿ? ‘‘ਆਮ ¶ , ਅਯ੍ਯਾ’’ਤਿ. ‘‘ਭਾਰਿਯਂ ਤੇ ਕਮ੍ਮਂ ਕਤਂ, ਯੋ ਤ੍ਵਂ ਏਤ੍ਤਕੇ ਭਿਕ੍ਖੂ ਸਂਵਿਦਹਨ੍ਤੋ ਏਤਸ੍ਸ ਏਕਂ ਭਿਕ੍ਖੁਂ ਨਾਦਾਸੀ’’ਤਿ. ਸੋ ਤੇਸਂ ਵਚਨੇਨ ਮਙ੍ਕੁਭੂਤੋ ਤਂ ਆਹ – ‘‘ਸਮ੍ਮ ਮਹਾਦੁਗ੍ਗਤ, ਮਾ ਮਂ ਨਾਸਯਿ, ਅਹਂ ¶ ਤਵ ਕਾਰਣਾ ਮਹਾਵਿਹੇਸਂ ਪਤ੍ਤੋ, ਮਨੁਸ੍ਸਾ ਪਣ੍ਣੇ ਆਰੋਪਿਤਨਿਯਾਮੇਨ ਅਤ੍ਤਨੋ ਅਤ੍ਤਨੋ ਪਤ੍ਤਭਿਕ੍ਖੂ ਨਯਿਂਸੁ, ਅਤ੍ਤਨੋ ਗੇਹੇ ਨਿਸਿਨ੍ਨਭਿਕ੍ਖੁਂ ਨੀਹਰਿਤ੍ਵਾ ਦੇਨ੍ਤੋ ਨਾਮ ਨਤ੍ਥਿ, ਸਤ੍ਥਾ ਪਨ ਮੁਖਂ ਧੋਵਿਤ੍ਵਾ ਗਨ੍ਧਕੁਟਿਯਮੇਵ ਨਿਸਿਨ੍ਨੋ, ਰਾਜਯੁਵਰਾਜਸੇਨਾਪਤਿਆਦਯੋ ਸਤ੍ਥੁ ਗਨ੍ਧਕੁਟਿਤੋ ਨਿਕ੍ਖਮਨਂ ਓਲੋਕੇਨ੍ਤਾ ਨਿਸਿਨ੍ਨਾ ਸਤ੍ਥੁ ਪਤ੍ਤਂ ਗਹੇਤ੍ਵਾ ‘ਗਮਿਸ੍ਸਾਮਾ’ਤਿ. ਬੁਦ੍ਧਾ ਨਾਮ ਦੁਗ੍ਗਤੇ ਅਨੁਕਮ੍ਪਂ ਕਰੋਨ੍ਤਿ, ਤ੍ਵਂ ਵਿਹਾਰਂ ਗਨ੍ਤ੍ਵਾ ‘ਦੁਗ੍ਗਤੋਮ੍ਹਿ, ਭਨ੍ਤੇ, ਮਮ ਸਙ੍ਗਹਂ ਕਰੋਥਾ’ਤਿ ਸਤ੍ਥਾਰਂ ਵਨ੍ਦ, ਸਚੇ ਤੇ ਪੁਞ੍ਞਂ ਅਤ੍ਥਿ, ਅਦ੍ਧਾ ਲਚ੍ਛਸੀ’’ਤਿ.

ਸੋ ਵਿਹਾਰਂ ਅਗਮਾਸਿ. ਅਥ ਨਂ ਅਞ੍ਞੇਸੁ ਦਿਵਸੇਸੁ ਵਿਹਾਰੇ ਵਿਘਾਸਾਦਭਾਵੇਨ ਦਿਟ੍ਠਤ੍ਤਾ ਰਾਜਯੁਵਰਾਜਾਦਯੋ, ‘‘ਮਹਾਦੁਗ੍ਗਤ, ਨ ਤਾਵ ਭਤ੍ਤਕਾਲੋ, ਕਸ੍ਮਾ ਤ੍ਵਂ ਆਗਚ੍ਛਸੀ’’ਤਿ ਆਹਂਸੁ. ਸੋ ‘‘ਜਾਨਾਮਿ, ਸਾਮਿ, ‘ਨ ਤਾਵ ਭਤ੍ਤਕਾਲੋ’ਤਿ. ਸਤ੍ਥਾਰਂ ਪਨ ਵਨ੍ਦਿਤੁਂ ਆਗਚ੍ਛਾਮੀ’’ਤਿ ਵਦਨ੍ਤੋ ਗਨ੍ਤ੍ਵਾ ਗਨ੍ਧਕੁਟਿਯਾ ਉਮ੍ਮਾਰੇ ਸੀਸਂ ਠਪੇਤ੍ਵਾ ਪਞ੍ਚਪਤਿਟ੍ਠਿਤੇਨ ਵਨ੍ਦਿਤ੍ਵਾ, ‘‘ਭਨ੍ਤੇ, ਇਮਸ੍ਮਿਂ ਨਗਰੇ ਮਯਾ ਦੁਗ੍ਗਤਤਰੋ ਨਤ੍ਥਿ, ਅਵਸ੍ਸਯੋ ਮੇ ਹੋਥ, ਕਰੋਥ ਮੇ ਸਙ੍ਗਹ’’ਨ੍ਤਿ ਆਹ. ਸਤ੍ਥਾ ਗਨ੍ਧਕੁਟਿਦ੍ਵਾਰਂ ਵਿਵਰਿਤ੍ਵਾ ਪਤ੍ਤਂ ਨੀਹਰਿਤ੍ਵਾ ਤਸ੍ਸ ਹਤ੍ਥੇ ਠਪੇਸਿ. ਸੋ ਚਕ੍ਕਵਤ੍ਤਿਸਿਰਿਂ ਪਤ੍ਤੋ ਵਿਯ ਅਹੋਸਿ, ਰਾਜਯੁਵਰਾਜਾਦਯੋ ਅਞ੍ਞਮਞ੍ਞਸ੍ਸ ਮੁਖਾਨਿ ਓਲੋਕਯਿਂਸੁ. ਸਤ੍ਥਾਰਾ ਦਿਨ੍ਨਪਤ੍ਤਞ੍ਹਿ ¶ ਕੋਚਿ ਇਸ੍ਸਰਿਯਵਸੇਨ ਗਹੇਤੁਂ ਸਮਤ੍ਥੋ ਨਾਮ ਨਤ੍ਥਿ. ਏਵਂ ਪਨ ਵਦਿਂਸੁ, ‘‘ਸਮ੍ਮ ਮਹਾਦੁਗ੍ਗਤ, ਸਤ੍ਥੁ ਪਤ੍ਤਂ ਅਮ੍ਹਾਕਂ ਦੇਹਿ ਏਤ੍ਤਕਂ ਨਾਮ ਤੇ ਧਨਂ ਦਸ੍ਸਾਮ, ਤ੍ਵਂ ਦੁਗ੍ਗਤੋ ਧਨਂ ਗਣ੍ਹਾਹਿ, ਕਿਂ ਤੇ ਪਤ੍ਤੇਨਾ’’ਤਿ? ਮਹਾਦੁਗ੍ਗਤੋ ‘‘ਨ ਕਸ੍ਸਚਿ ਦਸ੍ਸਾਮਿ, ਨ ਮੇ ਧਨੇਨ ਅਤ੍ਥੋ, ਸਤ੍ਥਾਰਂਯੇਵ ਭੋਜੇਸ੍ਸਾਮੀ’’ਤਿ ਆਹ. ਅਵਸੇਸਾ ਤਂ ਯਾਚਿਤ੍ਵਾ ਪਤ੍ਤਂ ਅਲਭਿਤ੍ਵਾ ਨਿਵਤ੍ਤਿਂਸੁ. ਰਾਜਾ ਪਨ ‘‘ਮਹਾਦੁਗ੍ਗਤੋ ਧਨੇਨ ਪਲੋਭਿਯਮਾਨੋਪਿ ਸਤ੍ਥੁ ਪਤ੍ਤਂ ਨ ਦੇਤਿ, ਸਤ੍ਥਾਰਾ ਚ ਸਯਂ ਦਿਨ੍ਨਪਤ੍ਤਂ ਕੋਚਿ ਗਹੇਤੁਂ ਨ ਸਕ੍ਕੋਤਿ, ਇਮਸ੍ਸ ਦੇਯ੍ਯਧਮ੍ਮੋ ਨਾਮ ਕਿਤ੍ਤਕੋ ਭਵਿਸ੍ਸਤਿ, ਇਮਿਨਾ ਦੇਯ੍ਯਧਮ੍ਮਸ੍ਸ ਦਿਨ੍ਨਕਾਲੇ ਸਤ੍ਥਾਰਂ ਆਦਾਯ ਗੇਹਂ ਨੇਤ੍ਵਾ ਮਯ੍ਹਂ ਸਮ੍ਪਾਦਿਤਂ ਆਹਾਰਂ ਦਸ੍ਸਾਮੀ’’ਤਿ ਚਿਨ੍ਤੇਤ੍ਵਾ ਸਤ੍ਥਾਰਾ ਸਦ੍ਧਿਂਯੇਵ ¶ ਅਗਮਾਸਿ. ਸਕ੍ਕੋਪਿ ਦੇਵਰਾਜਾ ਯਾਗੁਖਜ੍ਜਕਭਤ੍ਤਸੂਪੇਯ੍ਯਪਣ੍ਣਾਦੀਨਿ ਸਮ੍ਪਾਦੇਤ੍ਵਾ ਸਤ੍ਥੁ ਨਿਸੀਦਨਾਰਹਂ ਆਸਨਂ ਪਞ੍ਞਪੇਤ੍ਵਾ ਨਿਸੀਦਿ.

ਮਹਾਦੁਗ੍ਗਤੋ ਸਤ੍ਥਾਰਂ ਨੇਤ੍ਵਾ ‘‘ਪਵਿਸਥ, ਭਨ੍ਤੇ’’ਤਿ ਆਹ. ਵਸਨਗੇਹਞ੍ਚਸ੍ਸ ਨੀਚਂ ਹੋਤਿ, ਅਨੋਨਤੇਨ ਪਵਿਸਿਤੁਂ ਨ ਸਕ੍ਕਾ. ਬੁਦ੍ਧਾ ਚ ਨਾਮ ਗੇਹਂ ਪਵਿਸਨ੍ਤਾ ਨ ਓਨਮਿਤ੍ਵਾ ਪਵਿਸਨ੍ਤਿ. ਗੇਹਞ੍ਹਿ ਪਵਿਸਨਕਾਲੇ ਮਹਾਪਥਵੀ ਵਾ ਹੇਟ੍ਠਾ ਓਗਚ੍ਛਤਿ, ਗੇਹਂ ਵਾ ਉਦ੍ਧਂ ਗਚ੍ਛਤਿ. ਇਦਂ ਤੇਸਂ ਸੁਦਿਨ੍ਨਦਾਨਸ੍ਸ ਫਲਂ. ਪੁਨ ਨਿਕ੍ਖਮਿਤ੍ਵਾ ਗਤਕਾਲੇ ਸਬ੍ਬਂ ਪਾਕਤਿਕਮੇਵ ਹੋਤਿ. ਤਸ੍ਮਾ ਸਤ੍ਥਾ ਠਿਤਕੋਵ ¶ ¶ ਗੇਹਂ ਪਵਿਸਿਤ੍ਵਾ ਸਕ੍ਕੇਨ ਪਞ੍ਞਤ੍ਤਾਸਨੇ ਨਿਸੀਦਿ. ਸਤ੍ਥਰਿ ਨਿਸਿਨ੍ਨੇ ਰਾਜਾ ਆਹ – ‘‘ਸਮ੍ਮ ਮਹਾਦੁਗ੍ਗਤ, ਤਯਾ ਅਮ੍ਹਾਕਂ ਯਾਚਨ੍ਤਾਨਮ੍ਪਿ ਸਤ੍ਥੁ ਪਤ੍ਤੋ ਨ ਦਿਨ੍ਨੋ, ਪਸ੍ਸਾਮ ਤਾਵ, ਕੀਦਿਸੋ ਤੇ ਸਤ੍ਥੁ ਸਕ੍ਕਾਰੋ ਕਤੋ’’ਤਿ? ਅਥਸ੍ਸ ਸਕ੍ਕੋ ਯਾਗੁਖਜ੍ਜਕਾਦੀਨਿ ਵਿਵਰਿਤ੍ਵਾ ਦਸ੍ਸੇਸਿ. ਤੇਸਂ ਵਾਸਗਨ੍ਧੋ ਸਕਲਨਗਰਂ ਛਾਦੇਤ੍ਵਾ ਅਟ੍ਠਾਸਿ. ਰਾਜਾ ਯਾਗੁਆਦੀਨਿ ਓਲੋਕੇਤ੍ਵਾ ਭਗਵਨ੍ਤਂ ਆਹ – ‘‘ਭਨ੍ਤੇ, ‘ਅਹਂ ਮਹਾਦੁਗ੍ਗਤਸ੍ਸ ਦੇਯ੍ਯਧਮ੍ਮੋ ਕਿਤ੍ਤਕੋ ਭਵਿਸ੍ਸਤਿ, ਇਮਿਨਾ ਦੇਯ੍ਯਧਮ੍ਮੇ ਦਿਨ੍ਨੇ ਸਤ੍ਥਾਰਂ ਗੇਹਂ ਨੇਤ੍ਵਾ ਅਤ੍ਤਨੋ ਸਮ੍ਪਾਦਿਤਂ ਆਹਾਰਂ ਦਸ੍ਸਾਮੀ’ਤਿ ਚਿਨ੍ਤੇਤ੍ਵਾ ਆਗਤੋ, ਮਯਾ ਏਵਰੂਪੋ ਆਹਾਰੋ ਨ ਦਿਟ੍ਠਪੁਬ੍ਬੋ, ਮਯਿ ਇਧ ਠਿਤੇ ਮਹਾਦੁਗ੍ਗਤੋ ਕਿਲਮੇਯ੍ਯ, ਗਚ੍ਛਾਮਹ’’ਨ੍ਤਿ ਸਤ੍ਥਾਰਂ ਵਨ੍ਦਿਤ੍ਵਾ ਪਕ੍ਕਾਮਿ. ਸਕ੍ਕੋਪਿ ਸਤ੍ਥਾਰਂ ਯਾਗੁਆਦੀਨਿ ਦਤ੍ਵਾ ਸਕ੍ਕਚ੍ਚਂ ਪਰਿਵਿਸਿ. ਸਤ੍ਥਾਪਿ ਕਤਭਤ੍ਤਕਿਚ੍ਚੋ ਅਨੁਮੋਦਨਂ ਕਤ੍ਵਾ ਉਟ੍ਠਾਯਾਸਨਾ ਪਕ੍ਕਾਮਿ.

ਸਕ੍ਕੋ ਮਹਾਦੁਗ੍ਗਤਸ੍ਸ ਸਞ੍ਞਂ ਅਦਾਸਿ. ਸੋ ਪਤ੍ਤਂ ਗਹੇਤ੍ਵਾ ਸਤ੍ਥਾਰਂ ਅਨੁਗਚ੍ਛਿ. ਸਕ੍ਕੋ ਨਿਵਤ੍ਤਿਤ੍ਵਾ ਮਹਾਦੁਗ੍ਗਤਸ੍ਸ ਗੇਹਦ੍ਵਾਰੇ ਠਿਤੋ ਆਕਾਸਂ ਓਲੋਕੇਸਿ. ਤਾਵਦੇਵ ਆਕਾਸਤੋ ਸਤ੍ਤਰਤਨਵਸ੍ਸਂ ਵਸ੍ਸਿਤ੍ਵਾ ਤਸ੍ਸ ਗੇਹੇ ਸਬ੍ਬਭਾਜਨਾਨਿ ਪੂਰੇਤ੍ਵਾ ਸਕਲਂ ਗੇਹਂ ਪੂਰੇਸਿ. ਤਸ੍ਸ ਗੇਹੇ ਓਕਾਸੋ ਨਾਹੋਸਿ. ਤਸ੍ਸ ਭਰਿਯਾ ਦਾਰਕੇ ਹਤ੍ਥੇਸੁ ਗਹੇਤ੍ਵਾ ਨੀਹਰਿਤ੍ਵਾ ਬਹਿ ਅਟ੍ਠਾਸਿ. ਸੋ ਸਤ੍ਥਾਰਂ ਅਨੁਗਨ੍ਤ੍ਵਾ ਨਿਵਤ੍ਤੋ ਦਾਰਕੇ ਬਹਿ ਦਿਸ੍ਵਾ ‘‘ਕਿਂ ਇਦ’’ਨ੍ਤਿ ਪੁਚ੍ਛਿ. ‘‘ਸਾਮਿ, ਸਕਲਂ ਨੋ ਗੇਹਂ ਸਤ੍ਤਹਿ ਰਤਨੇਹਿ ਪੁਣ੍ਣਂ, ਪਵਿਸਿਤੁਂ ਓਕਾਸੋ ਨਤ੍ਥੀ’’ਤਿ. ਸੋ ‘‘ਅਜ੍ਜੇਵ ਮੇ ਦਾਨੇਨ ਵਿਪਾਕੋ ਦਿਨ੍ਨੋ’’ਤਿ ਚਿਨ੍ਤੇਤ੍ਵਾ ਰਞ੍ਞੋ ਸਨ੍ਤਿਕਂ ਗਨ੍ਤ੍ਵਾ ¶ ਵਨ੍ਦਿਤ੍ਵਾ, ‘‘ਕਸ੍ਮਾ ਆਗਤੋਸੀ’’ਤਿ ਵੁਤ੍ਤੇ ਆਹ –‘‘ਦੇਵ, ਗੇਹਂ ਮੇ ਸਤ੍ਤਹਿ ਰਤਨੇਹਿ ਪੁਣ੍ਣਂ, ਤਂ ਧਨਂ ਗਣ੍ਹਥਾ’’ਤਿ. ਰਾਜਾ ‘‘ਅਹੋ ਬੁਦ੍ਧਾਨਂ ¶ ਦਿਨ੍ਨਦਾਨਂ, ਅਜ੍ਜੇਵ ਮਤ੍ਥਕਂ ਪਤ੍ਤ’’ਨ੍ਤਿ ਚਿਨ੍ਤੇਤ੍ਵਾ ਤਂ ਆਹ – ‘‘ਕਿਂ ਤੇ ਲਦ੍ਧੁਂ ਵਟ੍ਟਤੀ’’ਤਿ? ‘‘ਧਨਹਰਣਤ੍ਥਾਯ ਸਕਟਸਹਸ੍ਸਂ, ਦੇਵਾ’’ਤਿ. ਰਾਜਾ ਸਕਟਸਹਸ੍ਸਂ ਪੇਸੇਤ੍ਵਾ ਧਨਂ ਆਹਰਾਪੇਤ੍ਵਾ ਰਾਜਙ੍ਗਣੇ ਓਕਿਰਾਪੇਸਿ. ਤਾਲਪ੍ਪਮਾਣੋ ਰਾਸਿ ਅਹੋਸਿ. ਰਾਜਾ ਨਗਰੇ ਸਨ੍ਨਿਪਾਤਾਪੇਤ੍ਵਾ ‘‘ਇਮਸ੍ਮਿਂ ਨਗਰੇ ਅਤ੍ਥਿ ਕਸ੍ਸਚਿ ਏਤ੍ਤਕਂ ਧਨ’’ਨ੍ਤਿ ਪੁਚ੍ਛਿ. ‘‘ਨਤ੍ਥਿ, ਦੇਵਾ’’ਤਿ. ‘‘ਏਵਂ ਮਹਾਧਨਸ੍ਸ ਕਿਂ ਕਾਤੁਂ ਵਟ੍ਟਤੀ’’ਤਿ? ‘‘ਸੇਟ੍ਠਿਟ੍ਠਾਨਂ ਦਾਤੁਂ ਵਟ੍ਟਤਿ, ਦੇਵਾ’’ਤਿ. ਰਾਜਾ ਤਸ੍ਸ ਮਹਾਸਕ੍ਕਾਰਂ ਕਤ੍ਵਾ ਸੇਟ੍ਠਿਟ੍ਠਾਨਂ ਦਾਪੇਸਿ.

ਅਥਸ੍ਸ ਪੁਬ੍ਬੇ ਏਕਸ੍ਸ ਸੇਟ੍ਠਿਨੋ ਗੇਹਟ੍ਠਾਨਂ ਆਚਿਕ੍ਖਿਤ੍ਵਾ ‘‘ਏਤ੍ਥ ਜਾਤੇ ਗਚ੍ਛੇ ਹਰਾਪੇਤ੍ਵਾ ਗੇਹਂ ਉਟ੍ਠਾਪੇਤ੍ਵਾ ਵਸਾਹੀ’’ਤਿ ਆਹ. ਤਸ੍ਸ ਤਂ ਠਾਨਂ ਸੋਧੇਤ੍ਵਾ ਸਮਂ ਕਤ੍ਵਾ ਭੂਮਿਯਾ ਖਞ੍ਞਮਾਨਾਯ ਅਞ੍ਞਮਞ੍ਞਂ ਆਹਚ੍ਚ ਨਿਧਿਕੁਮ੍ਭਿਯੋ ਉਟ੍ਠਹਿਂਸੁ. ਤੇਨ ਰਞ੍ਞੋ ਆਰੋਚਿਤੇ ‘‘ਤਵ ਪੁਞ੍ਞੇਨ ਨਿਬ੍ਬਤ੍ਤਾ, ਤ੍ਵਮੇਵ ਗਣ੍ਹਾਹੀ’’ਤਿ ਆਹ. ਸੋ ਗੇਹਂ ਕਾਰੇਤ੍ਵਾ ਸਤ੍ਤਾਹਂ ਬੁਦ੍ਧਪ੍ਪਮੁਖਸ੍ਸ ਭਿਕ੍ਖੁਸਙ੍ਘਸ੍ਸ ਮਹਾਦਾਨਂ ਅਦਾਸਿ. ਤਤੋ ਪਰਮ੍ਪਿ ਯਾਵਤਾਯੁਕਂ ਤਿਟ੍ਠਨ੍ਤੋ ਪੁਞ੍ਞਾਨਿ ਕਰਿਤ੍ਵਾ ਆਯੁਪਰਿਯੋਸਾਨੇ ਦੇਵਲੋਕੇ ਨਿਬ੍ਬਤ੍ਤੋ.

ਏਕਂ ¶ ਬੁਦ੍ਧਨ੍ਤਰਂ ਦਿਬ੍ਬਸਮ੍ਪਤ੍ਤਿਂ ਅਨੁਭਵਿਤ੍ਵਾ ਇਮਸ੍ਮਿਂ ਬੁਦ੍ਧੁਪ੍ਪਾਦੇ ਤਤੋ ਚੁਤੋ ¶ ਸਾਵਤ੍ਥਿਯਂ ਸਾਰਿਪੁਤ੍ਤਤ੍ਥੇਰਸ੍ਸੂਪਟ੍ਠਾਕਕੁਲੇ ਸੇਟ੍ਠਿਧੀਤੁ ਕੁਚ੍ਛਿਯਂ ਪਟਿਸਨ੍ਧਿਂ ਗਣ੍ਹਿ. ਅਥਸ੍ਸਾ ਮਾਤਾਪਿਤਰੋ ਗਬ੍ਭਸ੍ਸ ਪਤਿਟ੍ਠਿਤਭਾਵਂ ਞਤ੍ਵਾ ਗਬ੍ਭਪਰਿਹਾਰਂ ਅਦਂਸੁ. ਤਸ੍ਸਾ ਅਪਰੇਨ ਸਮਯੇਨ ਏਵਰੂਪੋ ਦੋਹਲ਼ੋ ਉਪ੍ਪਜ੍ਜਿ – ‘‘ਅਹੋ ਵਤਾਹਂ ਧਮ੍ਮਦੇਸਨਾਪਤਿਂ ਆਦਿਂ ਕਤ੍ਵਾ ਪਞ੍ਚਨ੍ਨਂ ਭਿਕ੍ਖੁਸਤਾਨਂ ਰੋਹਿਤਮਚ੍ਛਰਸੇਨ ਦਾਨਂ ਦਤ੍ਵਾ ਕਾਸਾਯਾਨਿ ਵਤ੍ਥਾਨਿ ਨਿਵਾਸੇਤ੍ਵਾ ਆਸਨਪਰਿਯਨ੍ਤੇ ਨਿਸਿਨ੍ਨਾ ਤੇਸਂ ਭਿਕ੍ਖੂਨਂ ਉਚ੍ਛਿਟ੍ਠਭਤ੍ਤਂ ਪਰਿਭੁਞ੍ਜੇਯ੍ਯ’’ਨ੍ਤਿ. ਸਾ ਮਾਤਾਪਿਤੂਨਂ ਆਰੋਚੇਤ੍ਵਾ ਤਥਾ ਅਕਾਸਿ, ਦੋਹਲ਼ੋ ਪਟਿਪਸ੍ਸਮ੍ਭਿ. ਅਥਸ੍ਸਾ ਤਤੋ ਅਪਰੇਸੁਪਿ ਸਤ੍ਤਸੁ ਮਙ੍ਗਲੇਸੁ ਰੋਹਿਤਮਚ੍ਛਰਸੇਨੇਵ ਧਮ੍ਮਸੇਨਾਪਤਿਤ੍ਥੇਰਪ੍ਪਮੁਖਾਨਿ ਪਞ੍ਚ ਭਿਕ੍ਖੁਸਤਾਨਿ ਭੋਜੇਸੁਂ. ਸਬ੍ਬਂ ਤਿਸ੍ਸਕੁਮਾਰਸ੍ਸ ਵਤ੍ਥੁਮ੍ਹਿ ਵੁਤ੍ਤਨਿਯਾਮੇਨੇਵ ਵੇਦਿਤਬ੍ਬਂ. ਅਯਮਸ੍ਸ ਪਨ ਮਹਾਦੁਗ੍ਗਤਕਾਲੇ ਦਿਨ੍ਨਸ੍ਸ ਰੋਹਿਤਮਚ੍ਛਰਸਦਾਨਸ੍ਸੇਵ ਨਿਸ੍ਸਨ੍ਦੋ. ਨਾਮਗ੍ਗਹਣਦਿਵਸੇ ਪਨਸ੍ਸ, ‘‘ਭਨ੍ਤੇ, ਦਾਸਸ੍ਸ ਵੋ ਸਿਕ੍ਖਾਪਦਾਨਿ ਦੇਥਾ’’ਤਿ ਮਾਤਰਾ ਵੁਤ੍ਤੇ ਥੇਰੋ ਆਹ – ‘‘ਕੋਨਾਮੋ ਅਯਂ ਦਾਰਕੋ’’ਤਿ? ‘‘ਭਨ੍ਤੇ, ਇਮਸ੍ਸ ਦਾਰਕਸ੍ਸ ਕੁਚ੍ਛਿਯਂ ਪਟਿਸਨ੍ਧਿਗ੍ਗਹਣਤੋ ਪਟ੍ਠਾਯ ਇਮਸ੍ਮਿਂ ਗੇਹੇ ਜਲ਼ਾ ਏਲ਼ਮੂਗਾਪਿ ਪਣ੍ਡਿਤਾ ¶ ਜਾਤਾ, ਤਸ੍ਮਾ ਮੇ ਪੁਤ੍ਤਸ੍ਸ ਪਣ੍ਡਿਤੋਤ੍ਵੇਵ ਨਾਮਂ ਭਵਿਸ੍ਸਤੀ’’ਤਿ. ਥੇਰੋ ਸਿਕ੍ਖਾਪਦਾਨਿ ਅਦਾਸਿ. ਜਾਤਦਿਵਸਤੋ ਪਟ੍ਠਾਯ ਪਨਸ੍ਸ ‘‘ਨਾਹਂ ਮਮ ਪੁਤ੍ਤਸ੍ਸ ਅਜ੍ਝਾਸਯਂ ਭਿਨ੍ਦਿਸ੍ਸਾਮੀ’’ਤਿ ਮਾਤੁ ਚਿਤ੍ਤਂ ਉਪ੍ਪਜ੍ਜਿ. ਸੋ ਸਤ੍ਤਵਸ੍ਸਿਕਕਾਲੇ ਮਾਤਰਂ ¶ ਆਹ – ‘‘ਅਮ੍ਮ, ਥੇਰਸ੍ਸ ਸਨ੍ਤਿਕੇ ਪਬ੍ਬਜਿਸ੍ਸਾਮੀ’’ਤਿ. ‘‘ਸਾਧੁ, ਤਾਤ, ‘ਅਹਂ ਤਵ ਅਜ੍ਝਾਸਯਂ ਨ ਭਿਨ੍ਦਿਸ੍ਸਾਮਿਚ੍ਚੇਵ ਮਨਂ ਉਪ੍ਪਾਦੇਸਿ’’’ਨ੍ਤਿ ਵਤ੍ਵਾ ਥੇਰਂ ਨਿਮਨ੍ਤੇਤ੍ਵਾ ਭੋਜੇਤ੍ਵਾ, ‘‘ਭਨ੍ਤੇ, ਦਾਸੋ ਵੋ ਪਬ੍ਬਜਿਤੁਕਾਮੋ, ਅਹਂ ਇਮਂ ਸਾਯਨ੍ਹਸਮਯੇ ਵਿਹਾਰਂ ਆਨੇਸ੍ਸਾਮੀ’’ਤਿ ਥੇਰਂ ਉਯ੍ਯੋਜੇਤ੍ਵਾ ਞਾਤਕੇ ਸਨ੍ਨਿਪਾਤਾਪੇਤ੍ਵਾ ‘‘ਮਮ ਪੁਤ੍ਤਸ੍ਸ ਗਿਹਿਕਾਲੇ ਕਤ੍ਤਬ੍ਬਸਕ੍ਕਾਰਂ ਅਜ੍ਜੇਵ ਕਰਿਸ੍ਸਾਮਾ’’ਤਿ ਮਹਨ੍ਤਂ ਸਕ੍ਕਾਰਂ ਕਾਰੇਤ੍ਵਾ ਤਂ ਆਦਾਯ ਵਿਹਾਰਂ ਗਨ੍ਤ੍ਵਾ ‘‘ਇਮਂ, ਭਨ੍ਤੇ, ਪਬ੍ਬਾਜੇਥਾ’’ਤਿ ਥੇਰਸ੍ਸ ਅਦਾਸਿ.

ਥੇਰੋ ਪਬ੍ਬਜ੍ਜਾਯ ਦੁਕ੍ਕਰਭਾਵਂ ਆਚਿਕ੍ਖਿਤ੍ਵਾ ‘‘ਕਰਿਸ੍ਸਾਮਹਂ, ਭਨ੍ਤੇ, ਤੁਮ੍ਹਾਕਂ ਓਵਾਦ’’ਨ੍ਤਿ ਵੁਤ੍ਤੇ ‘‘ਤੇਨ ਹਿ ਏਹੀ’’ਤਿ ਕੇਸੇ ਤੇਮੇਤ੍ਵਾ ਤਚਪਞ੍ਚਕਕਮ੍ਮਟ੍ਠਾਨਂ ਆਚਿਕ੍ਖਿਤ੍ਵਾ ਪਬ੍ਬਾਜੇਸਿ. ਮਾਤਾਪਿਤਰੋਪਿਸ੍ਸ ਸਤ੍ਤਾਹਂ ਵਿਹਾਰੇਯੇਵ ਵਸਨ੍ਤਾ ਬੁਦ੍ਧਪ੍ਪਮੁਖਸ੍ਸ ਭਿਕ੍ਖੁਸਙ੍ਘਸ੍ਸ ਰੋਹਿਤਮਚ੍ਛਰਸੇਨੇਵ ਦਾਨਂ ਦਤ੍ਵਾ ਸਤ੍ਤਮੇ ਦਿਵਸੇ ਸਾਯਂ ਗੇਹਂ ਅਗਮਂਸੁ. ਥੇਰੋ ਅਟ੍ਠਮੇ ਦਿਵਸੇ ਅਨ੍ਤੋਗਾਮਂ ਗਚ੍ਛਨ੍ਤੋ ਤਂ ਆਦਾਯ ਗਚ੍ਛਤਿ, ਭਿਕ੍ਖੁਸਙ੍ਘੇਨ ਸਦ੍ਧਿਂ ਨਾਗਮਾਸਿ. ਕਿਂ ਕਾਰਣਾ? ਨ ਤਾਵਸ੍ਸ ਪਤ੍ਤਚੀਵਰਗ੍ਗਹਣਾਨਿ ਵਾ ਇਰਿਯਾਪਥੋ ਵਾ ਪਾਸਾਦਿਕੋ ਹੋਤਿ, ਅਪਿਚ ਵਿਹਾਰੇ ਥੇਰਸ੍ਸ ਕਤ੍ਤਬ੍ਬਵਤ੍ਤਂ ਅਤ੍ਥਿ. ਥੇਰੋ ਹਿ ਭਿਕ੍ਖੁਸਙ੍ਘੇ ਅਨ੍ਤੋਗਾਮਂ ਪਵਿਟ੍ਠੇ ਸਕਲਵਿਹਾਰਂ ਵਿਚਰਨ੍ਤੋ ਅਸਮ੍ਮਜ੍ਜਨਟ੍ਠਾਨਂ ਸਮ੍ਮਜ੍ਜਿਤ੍ਵਾ ਤੁਚ੍ਛਭਾਜਨੇਸੁ ਪਾਨੀਯਪਰਿਭੋਜਨੀਯਾਨਿ ਉਪਟ੍ਠਪੇਤ੍ਵਾ ਦੁਨ੍ਨਿਕ੍ਖਿਤ੍ਤਾਨਿ ਮਞ੍ਚਪੀਠਾਦੀਨਿ ਪਟਿਸਾਮੇਤ੍ਵਾ ਪਚ੍ਛਾ ਗਾਮਂ ਪਵਿਸਤਿ. ਅਪਿਚ ‘‘ਅਞ੍ਞਤਿਤ੍ਥਿਯਾ ¶ ਤੁਚ੍ਛਵਿਹਾਰਂ ਪਵਿਸਿਤ੍ਵਾ ‘ਪਸ੍ਸਥ ¶ ਸਮਣਸ੍ਸ ਗੋਤਮਸ੍ਸ ਸਾਵਕਾਨਂ ਨਿਸਿਨ੍ਨਟ੍ਠਾਨਾਨੀ’ਤਿ ਵਤ੍ਤੁਂ ਮਾ ਲਭਿਂਸੂ’’ਤਿ ਸਕਲਵਿਹਾਰਂ ਪਟਿਜਗ੍ਗਿਤ੍ਵਾ ਪਚ੍ਛਾ ਗਾਮਂ ਪਵਿਸਤਿ. ਤਸ੍ਮਾ ਤਂ ਦਿਵਸਮ੍ਪਿ ਸਾਮਣੇਰੇਨ ਪਤ੍ਤਚੀਵਰਂ ਗਾਹਾਪੇਤ੍ਵਾ ਦਿਵਾਤਰਂ ਪਿਣ੍ਡਾਯ ਪਾਵਿਸਿ.

ਸਾਮਣੇਰੋ ਉਪਜ੍ਝਾਯੇਨ ਸਦ੍ਧਿਂ ਗਚ੍ਛਨ੍ਤੋ ਅਨ੍ਤਰਾਮਗ੍ਗੇ ਮਾਤਿਕਂ ਦਿਸ੍ਵਾ, ‘‘ਭਨ੍ਤੇ, ਇਦਂ ਕਿਂ ਨਾਮਾ’’ਤਿ ਪੁਚ੍ਛਿ. ‘‘ਮਾਤਿਕਾ ਨਾਮ, ਸਾਮਣੇਰਾ’’ਤਿ. ‘‘ਇਮਾਯ ਕਿਂ ਕਰੋਨ੍ਤੀ’’ਤਿ? ‘‘ਇਤੋ ਚਿਤੋ ਚ ਉਦਕਂ ਆਹਰਿਤ੍ਵਾ ਅਤ੍ਤਨੋ ਸਸ੍ਸਕਮ੍ਮਂ ਸਮ੍ਪਾਦੇਨ੍ਤੀ’’ਤਿ. ‘‘ਕਿਂ ਪਨ, ਭਨ੍ਤੇ, ਉਦਕਸ੍ਸ ਚਿਤ੍ਤਂ ਅਤ੍ਥੀ’’ਤਿ ¶ ? ‘‘ਨਤ੍ਥਾਵੁਸੋ’’ਤਿ. ‘‘ਏਵਰੂਪਂ ਅਚਿਤ੍ਤਕਂ ਅਤ੍ਤਨੋ ਇਚ੍ਛਿਤਟ੍ਠਾਨਂ ਹਰਨ੍ਤਿ, ਭਨ੍ਤੇ’’ਤਿ? ‘‘ਆਮਾਵੁਸੋ’’ਤਿ. ਸੋ ਚਿਨ੍ਤੇਸਿ – ‘‘ਸਚੇ ਏਵਰੂਪਮ੍ਪਿ ਅਚਿਤ੍ਤਕਂ ਅਤ੍ਤਨੋ ਇਚ੍ਛਿਤਿਚ੍ਛਿਤਟ੍ਠਾਨਂ ਹਰਿਤ੍ਵਾ ਕਮ੍ਮਂ ਕਰੋਨ੍ਤਿ, ਕਸ੍ਮਾ ਸਚਿਤ੍ਤਕਾਪਿ ਚਿਤ੍ਤਂ ਅਤ੍ਤਨੋ ਵਸੇ ਵਤ੍ਤੇਤ੍ਵਾ ਸਮਣਧਮ੍ਮਂ ਕਾਤੁਂ ਨ ਸਕ੍ਖਿਸ੍ਸਨ੍ਤੀ’’ਤਿ. ਅਥੇਸੋ ਪੁਰਤੋ ਗਚ੍ਛਨ੍ਤੋ ਉਸੁਕਾਰੇ ਸਰਦਣ੍ਡਕਂ ਅਗ੍ਗਿਮ੍ਹਿ ਤਾਪੇਤ੍ਵਾ ਅਕ੍ਖਿਕੋਟਿਯਾ ਓਲੋਕੇਤ੍ਵਾ ਉਜੁਕਂ ਕਰੋਨ੍ਤੇ ਦਿਸ੍ਵਾ, ‘‘ਇਮੇ, ਭਨ੍ਤੇ, ਕੇ ਨਾਮਾ’’ਤਿ ਪੁਚ੍ਛਿ. ‘‘ਉਸੁਕਾਰਾ ਨਾਮਾਵੁਸੋ’’ਤਿ. ‘‘ਕਿਂ ਪਨੇਤੇ ਕਰੋਨ੍ਤੀ’’ਤਿ? ‘‘ਅਗ੍ਗਿਮ੍ਹਿ ਤਾਪੇਤ੍ਵਾ ਸਰਦਣ੍ਡਕਂ ਉਜੁਂ ਕਰੋਨ੍ਤੀ’’ਤਿ. ‘‘ਸਚਿਤ੍ਤਕੋ, ਭਨ੍ਤੇ, ਏਸੋ’’ਤਿ? ‘‘ਅਚਿਤ੍ਤਕੋ, ਆਵੁਸੋ’’ਤਿ ¶ . ਸੋ ਚਿਨ੍ਤੇਸਿ – ‘‘ਸਚੇ ਅਚਿਤ੍ਤਕਂ ਗਹੇਤ੍ਵਾ ਅਗ੍ਗਿਮ੍ਹਿ ਤਾਪੇਤ੍ਵਾ ਉਜੁਂ ਕਰੋਨ੍ਤਿ, ਕਸ੍ਮਾ ਸਚਿਤ੍ਤਕਾਪਿ ਅਤ੍ਤਨੋ ਚਿਤ੍ਤਂ ਵਸੇ ਵਤ੍ਤੇਤ੍ਵਾ ਸਮਣਧਮ੍ਮਂ ਕਾਤੁਂ ਨ ਸਕ੍ਖਿਸ੍ਸਨ੍ਤੀ’’ਤਿ. ਅਥੇਸੋ ਪੁਰਤੋ ਗਚ੍ਛਨ੍ਤੋ ਦਾਰੂਨਿ ਅਰਨੇਮਿਨਾਭਿਆਦੀਨਿ ਤਚ੍ਛਨ੍ਤੇ ਦਿਸ੍ਵਾ, ‘‘ਭਨ੍ਤੇ, ਇਮੇ ਕੇ ਨਾਮਾ’’ਤਿ ਪੁਚ੍ਛਿ. ‘‘ਤਚ੍ਛਕਾ ਨਾਮਾਵੁਸੋ’’ਤਿ. ‘‘ਕਿਂ ਪਨੇਤੇ ਕਰੋਨ੍ਤੀ’’ਤਿ? ‘‘ਦਾਰੂਨਿ ਗਹੇਤ੍ਵਾ ਯਾਨਕਾਦੀਨਂ ਚਕ੍ਕਾਦੀਨਿ ਕਰੋਨ੍ਤਿ, ਆਵੁਸੋ’’ਤਿ. ‘‘ਏਤਾਨਿ ਪਨ ਸਚਿਤ੍ਤਕਾਨਿ, ਭਨ੍ਤੇ’’ਤਿ? ‘‘ਅਚਿਤ੍ਤਕਾਨਿ, ਆਵੁਸੋ’’ਤਿ. ਅਥਸ੍ਸ ਏਤਦਹੋਸਿ – ‘‘ਸਚੇ ਅਚਿਤ੍ਤਕਾਨਿ ਕਟ੍ਠਕਲਿਙ੍ਗਰਾਨਿ ਗਹੇਤ੍ਵਾ ਚਕ੍ਕਾਦੀਨਿ ਕਰੋਨ੍ਤਿ, ਕਸ੍ਮਾ ਸਚਿਤ੍ਤਕਾ ਅਤ੍ਤਨੋ ਚਿਤ੍ਤਂ ਵਸੇ ਵਤ੍ਤੇਤ੍ਵਾ ਸਮਣਧਮ੍ਮਂ ਕਾਤੁਂ ਨ ਸਕ੍ਖਿਸ੍ਸਨ੍ਤੀ’’ਤਿ. ਸੋ ਇਮਾਨਿ ਕਾਰਣਾਨਿ ਦਿਸ੍ਵਾ, ‘‘ਭਨ੍ਤੇ, ਸਚੇ ਤੁਮ੍ਹਾਕਂ ਪਤ੍ਤਚੀਵਰੇ ਤੁਮ੍ਹੇ ਗਣ੍ਹੇਯ੍ਯਾਥ, ਅਹਂ ਨਿਵਤ੍ਤੇਯ੍ਯ’’ਨ੍ਤਿ. ਥੇਰੋ ‘‘ਅਯਂ ਅਧੁਨਾ ਪਬ੍ਬਜਿਤੋ ਦਹਰਸਾਮਣੇਰੋ ਮਂ ਅਨੁਬਨ੍ਧਮਾਨੋ ਏਵਂ ਵਦੇਤੀ’’ਤਿ ਚਿਤ੍ਤਂ ਅਨੁਪ੍ਪਾਦੇਤ੍ਵਾਵ ‘‘ਆਹਰ, ਸਾਮਣੇਰਾ’’ਤਿ ਵਤ੍ਵਾ ਅਤ੍ਤਨੋ ਪਤ੍ਤਚੀਵਰਂ ਅਗ੍ਗਹੇਸਿ.

ਸਾਮਣੇਰੋਪਿ ਉਪਜ੍ਝਾਯਂ ਵਨ੍ਦਿਤ੍ਵਾ ਨਿਵਤ੍ਤਨ੍ਤੋ, ‘‘ਭਨ੍ਤੇ, ਮਯ੍ਹਂ ਆਹਾਰਂ ਆਹਰਨ੍ਤੋ ਰੋਹਿਤਮਚ੍ਛਰਸੇਨੇਵ ਆਹਰੇਯ੍ਯਾਥਾ’’ਤਿ ਆਹ. ‘‘ਕਥਂ ਲਭਿਸ੍ਸਾਮਾਵੁਸੋ’’ਤਿ? ‘‘ਭਨ੍ਤੇ, ਅਤ੍ਤਨੋ ਪੁਞ੍ਞੇਨ ਅਲਭਨ੍ਤਾ ਮਮ ਪੁਞ੍ਞੇਨ ਲਭਿਸ੍ਸਥਾ’’ਤਿ ਆਹ. ਥੇਰੋ ‘‘ਦਹਰਸਾਮਣੇਰਸ੍ਸ ਬਹਿ ਨਿਸਿਨ੍ਨਕਸ੍ਸ ਪਰਿਪਨ੍ਥੋਪਿ ¶ ਭਵੇਯ੍ਯਾ’’ਤਿ ਕੁਞ੍ਜਿਕਂ ਦਤ੍ਵਾ ‘‘ਮਯ੍ਹਂ ਵਸਨਗਬ੍ਭਸ੍ਸ ਦ੍ਵਾਰਂ ਵਿਵਰਿਤ੍ਵਾ ਅਨ੍ਤੋ ¶ ਪਵਿਸਿਤ੍ਵਾ ਨਿਸੀਦੇਯ੍ਯਾਸੀ’’ਤਿ ਆਹ. ਸੋ ਤਥਾ ਕਤ੍ਵਾ ਅਤ੍ਤਨੋ ਕਰਜਕਾਯੇ ਞਾਣਂ ਓਤਾਰੇਤ੍ਵਾ ਅਤ੍ਤਭਾਵਂ ਸਮ੍ਮਸਨ੍ਤੋ ਨਿਸੀਦਿ. ਅਥਸ੍ਸ ਗੁਣਤੇਜੇਨ ਸਕ੍ਕਸ੍ਸ ਆਸਨਂ ਉਣ੍ਹਾਕਾਰਂ ਦਸ੍ਸੇਸਿ. ਸੋ ‘‘ਕਿਂ ਨੁ ਖੋ ਕਾਰਣ’’ਨ੍ਤਿ ¶ ਉਪਧਾਰੇਨ੍ਤੋ ‘‘ਪਣ੍ਡਿਤਸਾਮਣੇਰੋ ਉਪਜ੍ਝਾਯਸ੍ਸ ਪਤ੍ਤਚੀਵਰਂ ਦਤ੍ਵਾ ‘ਸਮਣਧਮ੍ਮਂ ਕਰਿਸ੍ਸਾਮੀ’ਤਿ ਨਿਵਤ੍ਤੋ, ਮਯਾਪਿ ਤਤ੍ਥ ਗਨ੍ਤੁਂ ਵਟ੍ਟਤੀ’’ਤਿ ਚਿਨ੍ਤੇਤ੍ਵਾ ਚਤ੍ਤਾਰੋ ਮਹਾਰਾਜੇ ਆਮਨ੍ਤੇਤ੍ਵਾ ‘‘ਵਿਹਾਰਸ੍ਸ ਉਪਵਨੇ ਵਸਨ੍ਤੇ ਸਕੁਣੇ ਪਲਾਪੇਤ੍ਵਾ ਸਮਨ੍ਤਤੋ ਆਰਕ੍ਖਂ ਗਣ੍ਹਥਾ’’ਤਿ ਵਤ੍ਵਾ ਚਨ੍ਦਦੇਵਪੁਤ੍ਤਂ ‘‘ਚਨ੍ਦਮਣ੍ਡਲਂ ਆਕਡ੍ਢਿਤ੍ਵਾ ਗਣ੍ਹਾਹੀ’’ਤਿ, ਸੂਰਿਯਦੇਵਪੁਤ੍ਤਂ ‘‘ਸੂਰਿਯਮਣ੍ਡਲਂ ਆਕਡ੍ਢਿਤ੍ਵਾ ਗਣ੍ਹਾਹੀ’’ਤਿ ਵਤ੍ਵਾ ਸਯਂ ਗਨ੍ਤ੍ਵਾ ਆਵਿਞ੍ਛਨਰਜ੍ਜੁਟ੍ਠਾਨੇ ਆਰਕ੍ਖਂ ਗਹੇਤ੍ਵਾ ਅਟ੍ਠਾਸਿ, ਵਿਹਾਰੇ ਪੁਰਾਣਪਣ੍ਣਸ੍ਸ ਪਤਨ੍ਤਸ੍ਸਪਿ ਸਦ੍ਦੋ ਨਾਹੋਸਿ, ਸਾਮਣੇਰਸ੍ਸ ਚਿਤ੍ਤਂ ਏਕਗ੍ਗਂ ਅਹੋਸਿ. ਸੋ ਅਨ੍ਤਰਾਭਤ੍ਤੇਯੇਵ ਅਤ੍ਤਭਾਵਂ ਸਮ੍ਮਸਿਤ੍ਵਾ ਤੀਣਿ ਫਲਾਨਿ ਪਾਪੁਣਿ.

ਥੇਰੋਪਿ ‘‘ਸਾਮਣੇਰੋ ਵਿਹਾਰੇ ਨਿਸਿਨ੍ਨੋ, ਤਸ੍ਸ ਉਪਕਪ੍ਪਨਕਂ ਭੋਜਨਂ ਅਸੁਕਕੁਲੇ ਨਾਮ ਸਕ੍ਕਾ ਲਦ੍ਧੁ’’ਨ੍ਤਿ ਏਕਂ ਪੇਮਗਾਰਵਯੁਤ੍ਤਂ ਉਪਟ੍ਠਾਕਕੁਲਂ ਅਗਮਾਸਿ. ਤਤ੍ਥ ਚ ਮਨੁਸ੍ਸਾ ਤਂ ਦਿਵਸਂ ਰੋਹਿਤਮਚ੍ਛੇ ਲਭਿਤ੍ਵਾ ਥੇਰਸ੍ਸੇਵ ਆਗਮਨਂ ਓਲੋਕੇਨ੍ਤੋ ਨਿਸੀਦਿਂਸੁ. ਤੇ ਥੇਰਂ ਆਗਚ੍ਛਨ੍ਤਂ ਦਿਸ੍ਵਾ ¶ , ‘‘ਭਨ੍ਤੇ, ਭਦ੍ਦਕਂ ਵੋ ਕਤਂ ਇਧਾਗਚ੍ਛਨ੍ਤੇਹੀ’’ਤਿ ਅਨ੍ਤੋਗੇਹੇ ਪਵੇਸੇਤ੍ਵਾ ਯਾਗੁਖਜ੍ਜਕਾਦੀਨਿ ਦਤ੍ਵਾ ਰੋਹਿਤਮਚ੍ਛਰਸੇਨਸ੍ਸ ਪਿਣ੍ਡਪਾਤਂ ਅਦਂਸੁ. ਥੇਰੋ ਹਰਣਾਕਾਰਂ ਦਸ੍ਸੇਸਿ. ਮਨੁਸ੍ਸਾ ‘‘ਪਰਿਭੁਞ੍ਜਥ, ਭਨ੍ਤੇ, ਹਰਣਕਭਤ੍ਤਮ੍ਪਿ ਲਭਿਸ੍ਸਥਾ’’ਤਿ ਵਤ੍ਵਾ ਥੇਰਸ੍ਸ ਭਤ੍ਤਕਿਚ੍ਚਾਵਸਾਨੇ ਪਤ੍ਤਂ ਰੋਹਿਤਮਚ੍ਛਰਸਭੋਜਨਸ੍ਸ ਪੂਰੇਤ੍ਵਾ ਅਦਂਸੁ. ਥੇਰੋ ‘‘ਸਾਮਣੇਰੋ ਮੇ ਛਾਤੋ’’ਤਿ ਸੀਘਂ ਅਗਮਾਸਿ. ਸਤ੍ਥਾਪਿ ਤਂ ਦਿਵਸਂ ਕਾਲਸ੍ਸੇਵ ਭੁਞ੍ਜਿਤ੍ਵਾ ਵਿਹਾਰਂ ਗਨ੍ਤ੍ਵਾ ਏਵਂ ਆਵਜ੍ਜੇਸਿ – ‘‘ਪਣ੍ਡਿਤਸਾਮਣੇਰੋ ਉਪਜ੍ਝਾਯਸ੍ਸ ਪਤ੍ਤਚੀਵਰਂ ਦਤ੍ਵਾ ‘ਸਮਣਧਮ੍ਮਂ ਕਰਿਸ੍ਸਾਮੀ’ਤਿ ਨਿਵਤ੍ਤੋ, ਨਿਪ੍ਫਜ੍ਜਿਸ੍ਸਤਿ ਨੁ ਖੋ ਅਸ੍ਸ ਪਬ੍ਬਜਿਤਕਿਚ੍ਚ’’ਨ੍ਤਿ ਉਪਧਾਰੇਨ੍ਤੋ ਤਿਣ੍ਣਂ ਫਲਾਨਂ ਪਤ੍ਤਭਾਵਂ ਞਤ੍ਵਾ ‘‘ਅਰਹਤ੍ਤਸ੍ਸ ਉਪਨਿਸ੍ਸਯੋ ਅਤ੍ਥਿ, ਨਤ੍ਥੀ’’ਤਿ ਆਵਜ੍ਜੇਨ੍ਤੋ ‘‘ਅਤ੍ਥੀ’’ਤਿ ਦਿਸ੍ਵਾ ‘‘ਪੁਰੇਭਤ੍ਤਮੇਵ ਅਰਹਤ੍ਤਂ ਪਤ੍ਤੁਂ ਸਕ੍ਖਿਸ੍ਸਤਿ, ਨ ਸਕ੍ਖਿਸ੍ਸਤੀ’’ਤਿ ਉਪਧਾਰੇਨ੍ਤੋ ‘‘ਸਕ੍ਖਿਸ੍ਸਤੀ’’ਤਿ ਅਞ੍ਞਾਸਿ. ਅਥਸ੍ਸ ਏਤਦਹੋਸਿ – ‘‘ਸਾਰਿਪੁਤ੍ਤੋ ਸਾਮਣੇਰਸ੍ਸ ਭਤ੍ਤਂ ਆਦਾਯ ਸੀਘਂ ਆਗਚ੍ਛਤਿ, ਅਨ੍ਤਰਾਯਮ੍ਪਿਸ੍ਸ ਕਰੇਯ੍ਯ ਦ੍ਵਾਰਕੋਟ੍ਠਕੇ ਆਰਕ੍ਖਂ ਗਹੇਤ੍ਵਾ ਨਿਸੀਦਿਸ੍ਸਾਮਿ, ਅਥ ਨਂ ਪਞ੍ਹਂ ਪੁਚ੍ਛਿਸ੍ਸਾਮਿ, ਤਸ੍ਮਿਂ ਪਞ੍ਹੇ ਵਿਸ੍ਸਜ੍ਜਿਯਮਾਨੇ ਸਾਮਣੇਰੋ ਸਹ ਪਟਿਸਮ੍ਭਿਦਾਹਿ ਅਰਹਤ੍ਤਂ ਪਾਪੁਣਿਸ੍ਸਤੀ’’ਤਿ. ਤਤੋ ਗਨ੍ਤ੍ਵਾ ¶ ਦ੍ਵਾਰਕੋਟ੍ਠਕੇ ਠਤ੍ਵਾ ਸਮ੍ਪਤ੍ਤਂ ਥੇਰਂ ਚਤ੍ਤਾਰੋ ਪਞ੍ਹੇ ਪੁਚ੍ਛਿ, ਪੁਟ੍ਠਂ ਪੁਟ੍ਠਂ ਪਞ੍ਹਂ ਵਿਸ੍ਸਜ੍ਜੇਸਿ.

ਤਤ੍ਰਿਦਂ ਪੁਚ੍ਛਾਵਿਸ੍ਸਜ੍ਜਨਂ – ਸਤ੍ਥਾ ਕਿਰ ਨਂ ¶ ਆਹ – ‘‘ਸਾਰਿਪੁਤ੍ਤ, ਕਿਂ ਤੇ ਲਦ੍ਧ’’ਨ੍ਤਿ? ‘‘ਆਹਾਰੋ, ਭਨ੍ਤੇ’’ਤਿ. ‘‘ਆਹਾਰੋ ਨਾਮ ਕਿਂ ਆਹਰਤਿ, ਸਾਰਿਪੁਤ੍ਤਾ’’ਤਿ? ‘‘ਵੇਦਨਂ, ਭਨ੍ਤੇ’’ਤਿ. ‘‘ਵੇਦਨਂ ਕਿਂ ਆਹਰਤਿ, ਸਾਰਿਪੁਤ੍ਤਾ’’ਤਿ? ‘‘ਰੂਪਂ, ਭਨ੍ਤੇ’’ਤਿ. ‘‘ਰੂਪਂ ਪਨ ਕਿਂ ਆਹਰਤਿ, ਸਾਰਿਪੁਤ੍ਤਾ’’ਤਿ ¶ ? ‘‘ਫਸ੍ਸਂ, ਭਨ੍ਤੇ’’ਤਿ. ਤਤ੍ਰਾਯਂ ਅਧਿਪ੍ਪਾਯੋ – ‘‘ਜਿਘਚ੍ਛਿਤੇਨ ਹਿ ਪਰਿਭੁਤ੍ਤੋ ਆਹਾਰੋ ਤਸ੍ਸ ਖੁਦ੍ਦਂ ਪਰਿਹਰਿਤ੍ਵਾ ਸੁਖਂ ਵੇਦਨਂ ਆਹਰਤਿ. ਆਹਾਰਪਰਿਭੋਗੇਨ ਸੁਖਿਤਸ੍ਸ ਸੁਖਾਯ ਵੇਦਨਾਯ ਉਪ੍ਪਜ੍ਜਮਾਨਾਯ ਸਰੀਰੇ ਵਣ੍ਣਸਮ੍ਪਤ੍ਤਿ ਹੋਤਿ. ਏਵਂ ਵੇਦਨਾ ਰੂਪਂ ਆਹਰਤਿ. ਸੁਖਿਤੋ ਪਨ ਆਹਾਰਜਰੂਪਵਸੇਨ ਉਪ੍ਪਨ੍ਨਸੁਖਸੋਮਨਸ੍ਸੋ ‘ਇਦਾਨਿ ਮੇ ਅਸ੍ਸਾਦੋ ਜਾਤੋ’ਤਿ ਨਿਪ੍ਪਜ੍ਜਨ੍ਤੋ ਵਾ ਨਿਸੀਦਨ੍ਤੋ ਵਾ ਸੁਖਸਮ੍ਫਸ੍ਸਂ ਪਟਿਲਭਤੀ’’ਤਿ.

ਏਵਂ ਇਮੇਸੁ ਚਤੂਸੁ ਪਞ੍ਹੇਸੁ ਵਿਸ੍ਸਜ੍ਜਿਕੇਸੁ ਸਾਮਣੇਰੋ ਸਹ ਪਟਿਸਮ੍ਭਿਦਾਹਿ ਅਰਹਤ੍ਤਂ ਪਤ੍ਤੋ. ਸਤ੍ਥਾਪਿ ਥੇਰਂ ਆਹ – ‘‘ਗਚ੍ਛ, ਸਾਰਿਪੁਤ੍ਤ, ਤਵ ਸਾਮਣੇਰਸ੍ਸ ਭਤ੍ਤਂ ਦੇਹੀ’’ਤਿ. ਥੇਰੋ ਗਨ੍ਤ੍ਵਾ ਦ੍ਵਾਰਂ ਆਕੋਟੇਸਿ. ਸਾਮਣੇਰੋ ਨਿਕ੍ਖਮਿਤ੍ਵਾ ਥੇਰਸ੍ਸ ਹਤ੍ਥਤੋ ਪਤ੍ਤਂ ਗਹੇਤ੍ਵਾ ਏਕਮਨ੍ਤਂ ਠਪੇਤ੍ਵਾ ਤਾਲਵਣ੍ਟੇਨ ਥੇਰਂ ਬੀਜਿ. ਅਥ ਨਂ ਥੇਰੋ ਆਹ – ‘‘ਸਾਮਣੇਰ, ਭਤ੍ਤਕਿਚ੍ਚਂ ਕਰੋਹੀ’’ਤਿ. ‘‘ਤੁਮ੍ਹੇ ਪਨ, ਭਨ੍ਤੇ’’ਤਿ. ‘‘ਕਤਂ ਮਯਾ ਭਤ੍ਤਕਿਚ੍ਚਂ, ਤ੍ਵਂ ਕਰੋਹੀ’’ਤਿ. ਸਤ੍ਤਵਸ੍ਸਿਕਦਾਰਕੋ ਪਬ੍ਬਜਿਤ੍ਵਾ ਅਟ੍ਠਮੇ ਦਿਵਸੇ ਤਂ ਖਣਂ ਵਿਕਸਿਤਪਦੁਮੁਪ੍ਪਲਸਦਿਸੋ ਅਰਹਤ੍ਤਂ ਪਤ੍ਤੋ, ਪਚ੍ਚਵੇਕ੍ਖਿਤਟ੍ਠਾਨਂ ਪਨ ਪਚ੍ਚਵੇਕ੍ਖਨ੍ਤੋ ਨਿਸੀਦਿਤ੍ਵਾ ¶ ਭਤ੍ਤਕਿਚ੍ਚਮਕਾਸਿ. ਤੇਨ ਪਤ੍ਤਂ ਧੋਵਿਤ੍ਵਾ ਪਟਿਸਾਮਿਤਕਾਲੇ ਚਨ੍ਦਦੇਵਪੁਤ੍ਤੋ ਚਨ੍ਦਮਣ੍ਡਲਂ ਵਿਸ੍ਸਜ੍ਜੇਸਿ, ਸੂਰਿਯਦੇਵਪੁਤ੍ਤੋ ਸੂਰਿਯਮਣ੍ਡਲਂ. ਚਤ੍ਤਾਰੋ ਮਹਾਰਾਜਾਨੋ ਚਤੁਦ੍ਦਿਸਂ ਆਰਕ੍ਖਂ ਵਿਸ੍ਸਜ੍ਜੇਸੁਂ, ਸਕ੍ਕੋ ਦੇਵਰਾਜਾ ਆਵਿਞ੍ਛਨਕੇ ਆਰਕ੍ਖਂ ਵਿਸ੍ਸਜ੍ਜੇਸਿ. ਸੂਰਿਯੋ ਮਜ੍ਝਟ੍ਠਾਨਤੋ ਗਲਿਤ੍ਵਾ ਗਤੋ.

ਭਿਕ੍ਖੂ ਉਜ੍ਝਾਯਿਂਸੁ, ‘‘ਛਾਯਾ ਅਧਿਕਪ੍ਪਮਾਣਾ ਜਾਤਾ, ਸੂਰਿਯੋ ਮਜ੍ਝਟ੍ਠਾਨਤੋ ਗਲਿਤ੍ਵਾ ਗਤੋ, ਸਾਮਣੇਰੇਨ ਚ ਇਦਾਨੇਵ ਭੁਤ੍ਤਂ, ਕਿਂ ਨੁ ਖੋ ਏਤ’’ਨ੍ਤਿ. ਸਤ੍ਥਾ ਤਂ ਪਵਤ੍ਤਿਂ ਞਤ੍ਵਾ ਆਗਨ੍ਤ੍ਵਾ ਪੁਚ੍ਛਿ – ‘‘ਭਿਕ੍ਖਵੇ, ਕਿਂ ਕਥੇਥਾ’’ਤਿ? ‘‘ਇਦਂ ਨਾਮ, ਭਨ੍ਤੇ’’ਤਿ? ‘‘ਆਮ, ਭਿਕ੍ਖਵੇ, ਪੁਞ੍ਞਵਤੋ ਸਮਣਧਮ੍ਮਂ ਕਰਣਕਾਲੇ ¶ ਚਨ੍ਦਦੇਵਪੁਤ੍ਤੋ ਚਨ੍ਦਮਣ੍ਡਲਂ, ਸੂਰਿਯਦੇਵਪੁਤ੍ਤੋ ਸੂਰਿਯਮਣ੍ਡਲਂ ਆਕਡ੍ਢਿਤ੍ਵਾ ਗਣ੍ਹਿ, ਚਤ੍ਤਾਰੋ ਮਹਾਰਾਜਾਨੋ ਵਿਹਾਰੋਪਵਨੇ ਚਤੁਦ੍ਦਿਸਂ ਆਰਕ੍ਖਂ ਗਣ੍ਹਿਂਸੁ, ਸਕ੍ਕੋ ਦੇਵਰਾਜਾ ਆਵਿਞ੍ਛਨਕੇ ਆਰਕ੍ਖਂ ਗਣ੍ਹਿ, ਅਹਮ੍ਪਿ ‘ਬੁਦ੍ਧੋਮ੍ਹੀ’ਤਿ ਅਪ੍ਪੋਸ੍ਸੁਕ੍ਕੋ ਨਿਸੀਦਿਤੁਂ ਨਾਲਤ੍ਥਂ, ਗਨ੍ਤ੍ਵਾ ਦ੍ਵਾਰਕੋਟ੍ਠਕੇ ਮਮ ਪੁਤ੍ਤਸ੍ਸ ਆਰਕ੍ਖਂ ਅਗ੍ਗਹੇਸਿਂ, ਨੇਤ੍ਤਿਕੇ ਚ ਮਾਤਿਕਾਯ ਉਦਕਂ ਹਰਨ੍ਤੇ, ਉਸੁਕਾਰੇ ਚ ਉਸੁਂ ਉਜੁਂ ਕਰੋਨ੍ਤੇ, ਤਚ੍ਛਕੇ ਚ ਦਾਰੂਨਿ ਤਚ੍ਛਨ੍ਤੇ ਦਿਸ੍ਵਾ ਏਤ੍ਤਕਂ ਆਰਮ੍ਮਣਂ ਗਹੇਤ੍ਵਾ ਪਣ੍ਡਿਤਾ ਅਤ੍ਤਾਨਂ ਦਮੇਤ੍ਵਾ ਅਰਹਤ੍ਤਂ ਗਣ੍ਹਨ੍ਤਿਯੇਵਾ’’ਤਿ ¶ ਵਤ੍ਵਾ ਅਨੁਸਨ੍ਧਿਂ ਘਟੇਤ੍ਵਾ ਧਮ੍ਮਂ ਦੇਸੇਨ੍ਤੋ ਇਮਂ ਗਾਥਮਾਹ –

‘‘ਉਦਕਞ੍ਹਿ ਨਯਨ੍ਤਿ ਨੇਤ੍ਤਿਕਾ, ਉਸੁਕਾਰਾ ਨਮਯਨ੍ਤਿ ਤੇਜਨਂ;

ਦਾਰੁਂ ਨਮਯਨ੍ਤਿ ਤਚ੍ਛਕਾ, ਅਤ੍ਤਾਨਂ ਦਮਯਨ੍ਤਿ ਪਣ੍ਡਿਤਾ’’ਤਿ.

ਤਤ੍ਥ ¶ ਉਦਕਨ੍ਤਿ ਪਥਵਿਯਾ ਥਲਟ੍ਠਾਨਂ ਖਣਿਤ੍ਵਾ ਆਵਾਟਟ੍ਠਾਨਂ ਪੂਰੇਤ੍ਵਾ ਮਾਤਿਕਂ ਵਾ ਕਤ੍ਵਾ ਰੁਕ੍ਖਦੋਣਿਂ ਵਾ ਠਪੇਤ੍ਵਾ ਅਤ੍ਤਨਾ ਇਚ੍ਛਿਤਿਚ੍ਛਿਤਟ੍ਠਾਨਂ ਉਦਕਂ. ਨੇਨ੍ਤੀਤਿ ਨੇਤ੍ਤਿਕਾ. ਤੇਜਨਨ੍ਤਿ ਕਣ੍ਡਂ. ਇਦਂ ਵੁਤ੍ਤਂ ਹੋਤਿ – ਨੇਤ੍ਤਿਕਾ ਅਤ੍ਤਨੋ ਰੁਚਿਯਾ ਉਦਕਂ ਨਯਨ੍ਤਿ, ਉਸੁਕਾਰਾਪਿ ਤਾਪੇਤ੍ਵਾ ਤੇਜਨਂ ਨਮਯਨ੍ਤਿ ਉਸੁਂ ਉਜੁਂ ਕਰੋਨ੍ਤਿ. ਤਚ੍ਛਕਾਪਿ ਨੇਮਿਆਦੀਨਂ ਅਤ੍ਥਾਯ ਤਚ੍ਛਨ੍ਤਾ ਦਾਰੁਂ ਨਮਯਨ੍ਤਿ ਅਤ੍ਤਨੋ ਰੁਚਿਯਾ ਉਜੁਂ ਵਾ ਵਙ੍ਕਂ ਵਾ ਕਰੋਨ੍ਤਿ. ਏਵਂ ਏਤ੍ਤਕਂ ਆਰਮ੍ਮਣਂ ਕਤ੍ਵਾ ਪਣ੍ਡਿਤਾ ਸੋਤਾਪਤ੍ਤਿਮਗ੍ਗਾਦੀਨਿ ਉਪ੍ਪਾਦੇਨ੍ਤਾ ਅਤ੍ਤਾਨਂ ਦਮਯਨ੍ਤਿ, ਅਰਹਤ੍ਤਪ੍ਪਤ੍ਤਾ ਪਨ ਏਕਨ੍ਤਦਨ੍ਤਾ ਨਾਮ ਹੋਨ੍ਤੀਤਿ.

ਦੇਸਨਾਵਸਾਨੇ ਬਹੂ ਸੋਤਾਪਤ੍ਤਿਫਲਾਦੀਨਿ ਪਾਪੁਣਿਂਸੂਤਿ.

ਸੇਲੋ ¶ ਯਥਾਤਿ ਇਮਂ ਧਮ੍ਮਦੇਸਨਂ ਸਤ੍ਥਾ ਜੇਤਵਨੇ ਵਿਹਰਨ੍ਤੋ ਲਕੁਣ੍ਡਕਭਦ੍ਦਿਯਤ੍ਥੇਰਂ ਆਰਬ੍ਭ ਕਥੇਸਿ.

ਪੁਥੁਜ੍ਜਨਾ ¶ ਕਿਰ ਸਾਮਣੇਰਾਦਯੋ ਥੇਰਂ ਦਿਸ੍ਵਾ ਸੀਸੇਪਿ ਕਣ੍ਣੇਸੁਪਿ ਨਾਸਾਯਪਿ ਗਹੇਤ੍ਵਾ ‘‘ਕਿਂ, ਚੂਲ਼ਪਿਤ, ਸਾਸਨਸ੍ਮਿਂ ਨ ਉਕ੍ਕਣ੍ਠਸਿ, ਅਭਿਰਮਸੀ’’ਤਿ ਵਦਨ੍ਤਿ. ਥੇਰੋ ਤੇਸੁ ਨੇਵ ਕੁਜ੍ਝਤਿ, ਨ ਦੁਸ੍ਸਤਿ. ਧਮ੍ਮਸਭਾਯਂ ਕਥਂ ਸਮੁਟ੍ਠਾਪੇਸੁਂ ‘‘ਪਸ੍ਸਥਾਵੁਸੋ, ਲਕੁਣ੍ਡਕਭਦ੍ਦਿਯਤ੍ਥੇਰਂ ਦਿਸ੍ਵਾ ਸਾਮਣੇਰਾਦਯੋ ਏਵਞ੍ਚੇਵਞ੍ਚ ਵਿਹੇਠੇਨ੍ਤਿ, ਸੋ ਤੇਸੁ ਨੇਵ ਕੁਜ੍ਝਤਿ, ਨ ਦੁਸ੍ਸਤੀ’’ਤਿ. ਸਤ੍ਥਾ ਆਗਨ੍ਤ੍ਵਾ ‘‘ਕਿਂ ਕਥੇਥ, ਭਿਕ੍ਖਵੇ’’ਤਿ ਪੁਚ੍ਛਿਤ੍ਵਾ ‘‘ਇਮਂ ਨਾਮ, ਭਨ੍ਤੇ’’ਤਿ ਵੁਤ੍ਤੇ ‘‘ਆਮ, ਭਿਕ੍ਖਵੇ, ਖੀਣਾਸਵਾ ਨਾਮ ਨੇਵ ਕੁਜ੍ਝਨ੍ਤਿ, ਨ ਦੁਸ੍ਸਨ੍ਤਿ. ਘਨਸੇਲਸਦਿਸਾ ਹੇਤੇ ਅਚਲਾ ਅਕਮ੍ਪਿਯਾ’’ਤਿ ਵਤ੍ਵਾ ਅਨੁਸਨ੍ਧਿਂ ਘਟੇਤ੍ਵਾ ਧਮ੍ਮਂ ਦੇਸੇਨ੍ਤੋ ਇਮਂ ਗਾਥਮਾਹ –

‘‘ਸੇਲੋ ਯਥਾ ਏਕਘਨੋ, ਵਾਤੇਨ ਨ ਸਮੀਰਤਿ;

ਏਵਂ ਨਿਨ੍ਦਾਪਸਂਸਾਸੁ, ਨ ਸਮਿਞ੍ਜਨ੍ਤਿ ਪਣ੍ਡਿਤਾ’’ਤਿ.

ਤਤ੍ਥ ਨਿਨ੍ਦਾਪਸਂਸਾਸੂਤਿ ਕਿਞ੍ਚਾਪਿ ਇਧ ਦ੍ਵੇ ਲੋਕਧਮ੍ਮਾ ਵੁਤ੍ਤਾ, ਅਤ੍ਥੋ ਪਨ ਅਟ੍ਠਨ੍ਨਮ੍ਪਿ ਵਸੇਨ ਵੇਦਿਤਬ੍ਬੋ. ਯਥਾ ਹਿ ਏਕਘਨੋ ਅਸੁਸਿਰੋ ਸੇਲੋ ਪੁਰਤ੍ਥਿਮਾਦਿਭੇਦੇਨ ¶ ਵਾਤੇਨ ਨ ਸਮੀਰਤਿ ਨ ਇਞ੍ਜਤਿ ¶ ਨ ਚਲਤਿ, ਏਵਂ ਅਟ੍ਠਸੁਪਿ ਲੋਕਧਮ੍ਮੇਸੁ ਅਜ੍ਝੋਤ੍ਥਰਨ੍ਤੇਸੁ ਪਣ੍ਡਿਤਾ ਨ ਸਮਿਞ੍ਜਨ੍ਤਿ, ਪਟਿਘਵਸੇਨ ਵਾ ਅਨੁਨਯਵਸੇਨ ਵਾ ਨ ਚਲਨ੍ਤਿ ਨ ਕਮ੍ਪਨ੍ਤਿ.

ਦੇਸਨਾਵਸਾਨੇ ਬਹੂ ਸੋਤਾਪਤ੍ਤਿਫਲਾਦੀਨਿ ਪਾਪੁਣਿਂਸੂਤਿ.

ਲਕੁਣ੍ਡਕਭਦ੍ਦਿਯਤ੍ਥੇਰਵਤ੍ਥੁ ਛਟ੍ਠਂ.

ਯਥਾਪਿ ਰਹਦੋਤਿ ਇਮਂ ਧਮ੍ਮਦੇਸਨਂ ਸਤ੍ਥਾ ਜੇਤਵਨੇ ਵਿਹਰਨ੍ਤੋ ਕਾਣਮਾਤਰਂ ਆਰਬ੍ਭ ਕਥੇਸਿ. ਵਤ੍ਥੁ ਵਿਨਯੇ (ਪਾਚਿ. ੨੩੦) ਆਗਤਮੇਵ.

ਤਦਾ ਪਨ ਕਾਣਮਾਤਰਾ ਅਤੁਚ੍ਛਹਤ੍ਥਂ ਧੀਤਰਂ ਪਤਿਕੁਲਂ ਪੇਸੇਤੁਂ ਪਕ੍ਕੇਸੁ ਪੂਵੇਸੁ ਚਤੁਕ੍ਖਤ੍ਤੁਂ ਚਤੁਨ੍ਨਂ ਭਿਕ੍ਖੂਨਂ ਦਿਨ੍ਨਕਾਲੇ ਸਤ੍ਥਾਰਾ ਤਸ੍ਮਿਂ ਵਤ੍ਥੁਸ੍ਮਿਂ ਸਿਕ੍ਖਾਪਦੇ ਪਞ੍ਞਤ੍ਤੇ ਕਾਣਾਯ ਸਾਮਿਕੇਨ ਅਞ੍ਞਾਯ ਪਜਾਪਤਿਯਾ ਆਨੀਤਾਯ ਕਾਣਾ ਤਂ ਪਵਤ੍ਤਿਂ ਸੁਤ੍ਵਾ ‘‘ਇਮੇਹਿ ਮੇ ਘਰਾਵਾਸੋ ਨਾਸਿਤੋ’’ਤਿ ਦਿਟ੍ਠਦਿਟ੍ਠੇ ਭਿਕ੍ਖੂ ਅਕ੍ਕੋਸਤਿ ਪਰਿਭਾਸਤਿ. ਭਿਕ੍ਖੂ ¶ ਤਂ ਵੀਥਿਂ ਪਟਿਪਜ੍ਜਿਤੁਂ ਨ ਵਿਸਹਿਂਸੁ. ਸਤ੍ਥਾ ਤਂ ਪਵਤ੍ਤਿਂ ਞਤ੍ਵਾ ਤਤ੍ਥ ਅਗਮਾਸਿ. ਕਾਣਮਾਤਾ ਸਤ੍ਥਾਰਂ ਵਨ੍ਦਿਤ੍ਵਾ ਪਞ੍ਞਤ੍ਤਾਸਨੇ ਨਿਸੀਦਾਪੇਤ੍ਵਾ ਯਾਗੁਖਜ੍ਜਕਂ ਅਦਾਸਿ. ਸਤ੍ਥਾ ਕਤਪਾਤਰਾਸੋ ‘‘ਕਹਂ ਕਾਣਾ’’ਤਿ ਪੁਚ੍ਛਿ. ‘‘ਏਸਾ, ਭਨ੍ਤੇ, ਤੁਮ੍ਹੇ ਦਿਸ੍ਵਾ ਮਙ੍ਕੁਭੂਤਾ ਰੋਦਨ੍ਤੀ ਠਿਤਾ’’ਤਿ. ‘‘ਕਿਂ ਕਾਰਣਾ’’ਤਿ? ‘‘ਏਸਾ, ਭਨ੍ਤੇ, ਭਿਕ੍ਖੂ ¶ ਅਕ੍ਕੋਸਤਿ ਪਰਿਭਾਸਤਿ, ਤਸ੍ਮਾ ਤੁਮ੍ਹੇ ਦਿਸ੍ਵਾ ਮਙ੍ਕੁਭੂਤਾ ਰੋਦਮਾਨਾ ਠਿਤਾ’’ਤਿ. ਅਥ ਨਂ ਸਤ੍ਥਾ ਪਕ੍ਕੋਸਾਪੇਤ੍ਵਾ – ‘‘ਕਾਣੇ, ਕਸ੍ਮਾ ਮਂ ਦਿਸ੍ਵਾ ਮਙ੍ਕੁਭੂਤਾ ਨਿਲੀਯਿਤ੍ਵਾ ਰੋਦਸੀ’’ਤਿ. ਅਥਸ੍ਸਾ ਮਾਤਾ ਤਾਯ ਕਤਕਿਰਿਯਂ ਆਰੋਚੇਸਿ. ਅਥ ਨਂ ਸਤ੍ਥਾ ਆਹ – ‘‘ਕਿਂ ਪਨ ਕਾਣਮਾਤੇ ਮਮ ਸਾਵਕਾ ਤਯਾ ਦਿਨ੍ਨਕਂ ਗਣ੍ਹਿਂਸੁ, ਅਦਿਨ੍ਨਕ’’ਨ੍ਤਿ? ‘‘ਦਿਨ੍ਨਕਂ, ਭਨ੍ਤੇ’’ਤਿ. ‘‘ਸਚੇ ਮਮ ਸਾਵਕਾ ਪਿਣ੍ਡਾਯ ਚਰਨ੍ਤਾ ਤਵ ਗੇਹਦ੍ਵਾਰਂ ਪਤ੍ਤਾ ਤਯਾ ਦਿਨ੍ਨਕਂ ਗਣ੍ਹਿਂਸੁ, ਕੋ ਤੇਸਂ ਦੋਸੋ’’ਤਿ? ‘‘ਨਤ੍ਥਿ, ਭਨ੍ਤੇ, ਅਯ੍ਯਾਨਂ ਦੋਸੋ’’. ‘‘ਏਤਿਸ੍ਸਾਯੇਵ ਦੋਸੋ’’ਤਿ. ਸਤ੍ਥਾ ਕਾਣਂ ਆਹ – ‘‘ਕਾਣੇ, ਮਯ੍ਹਂ ਕਿਰ ਸਾਵਕਾ ਪਿਣ੍ਡਾਯ ਚਰਮਾਨਾ ਗੇਹਦ੍ਵਾਰਂ ਆਗਤਾ, ਅਥ ਨੇਸਂ ਤਵ ਮਾਤਰਾ ਪੂਵਾ ਦਿਨ੍ਨਾ, ਕੋ ਨਾਮੇਤ੍ਥ ਮਮ ਸਾਵਕਾਨਂ ਦੋਸੋ’’ਤਿ? ‘‘ਨਤ੍ਥਿ, ਭਨ੍ਤੇ, ਅਯ੍ਯਾਨਂ ਦੋਸੋ, ਮਯ੍ਹਮੇਵ ਦੋਸੋ’’ਤਿ ਸਤ੍ਥਾਰਂ ਵਨ੍ਦਿਤ੍ਵਾ ਖਮਾਪੇਸਿ.

ਅਥਸ੍ਸਾ ਸਤ੍ਥਾ ਅਨੁਪੁਬ੍ਬਿਂ ਕਥਂ ਕਥੇਸਿ, ਸਾ ਸੋਤਾਪਤ੍ਤਿਫਲਂ ਪਾਪੁਣਿ. ਸਤ੍ਥਾ ਉਟ੍ਠਾਯਾਸਨਾ ¶ ਵਿਹਾਰਂ ਗਚ੍ਛਨ੍ਤੋ ਰਾਜਙ੍ਗਣੇਨ ਪਾਯਾਸਿ. ਰਾਜਾ ਦਿਸ੍ਵਾ ‘‘ਸਤ੍ਥਾ ਵਿਯ ਭਣੇ’’ਤਿ ਪੁਚ੍ਛਿਤ੍ਵਾ ‘‘ਆਮ, ਦੇਵਾ’’ਤਿ ਵੁਤ੍ਤੇ ‘‘ਗਚ੍ਛਥ, ਮਮ ਆਗਨ੍ਤ੍ਵਾ ਵਨ੍ਦਨਭਾਵਂ ਆਰੋਚੇਥਾ’’ਤਿ ਪੇਸੇਤ੍ਵਾ ਰਾਜਙ੍ਗਣੇ ਠਿਤਂ ਸਤ੍ਥਾਰਂ ਉਪਸਙ੍ਕਮਿਤ੍ਵਾ ਵਨ੍ਦਿਤ੍ਵਾ ‘‘ਕਹਂ, ਭਨ੍ਤੇ, ਗਤਾਤ੍ਥਾ’’ਤਿ ਪੁਚ੍ਛਿ. ‘‘ਕਾਣਮਾਤਾਯ ਗੇਹਂ, ਮਹਾਰਾਜਾ’’ਤਿ. ‘‘ਕਿਂ ਕਾਰਣਾ, ਭਨ੍ਤੇ’’ਤਿ? ‘‘ਕਾਣਾ ਕਿਰ ਭਿਕ੍ਖੂ ਅਕ੍ਕੋਸਤਿ ਪਰਿਭਾਸਤਿ, ਤਂਕਾਰਣਾ ਗਤੋਮ੍ਹੀ’’ਤਿ. ‘‘ਕਿਂ ਪਨ ਵੋ, ਭਨ੍ਤੇ, ਤਸ੍ਸਾ ਅਨਕ੍ਕੋਸਨਭਾਵੋ ਕਤੋ’’ਤਿ? ‘‘ਆਮ, ਮਹਾਰਾਜ, ਭਿਕ੍ਖੂਨਞ੍ਚ ਅਨਕ੍ਕੋਸਿਕਾ ਕਤਾ, ਲੋਕੁਤ੍ਤਰਕੁਟੁਮ੍ਬਸਾਮਿਨੀ ਚਾ’’ਤਿ ¶ . ‘‘ਹੋਤੁ, ਭਨ੍ਤੇ, ਤੁਮ੍ਹੇਹਿ ਸਾ ਲੋਕੁਤ੍ਤਰਕੁਟੁਮ੍ਬਸਾਮਿਨੀ ਕਤਾ, ਅਹਂ ਪਨ ਨਂ ਲੋਕਿਯਕੁਟੁਮ੍ਬਸਾਮਿਨਿਂ ਕਰਿਸ੍ਸਾਮੀ’’ਤਿ ਵਤ੍ਵਾ ਰਾਜਾ ਸਤ੍ਥਾਰਂ ਵਨ੍ਦਿਤ੍ਵਾ ਪਟਿਨਿਵਤ੍ਤੋ ਪਟਿਚ੍ਛਨ੍ਨਮਹਾਯੋਗ੍ਗਂ ਪਹਿਣਿਤ੍ਵਾ ਕਾਣਂ ਪਕ੍ਕੋਸਾਪੇਤ੍ਵਾ ਸਬ੍ਬਾਭਰਣੇਹਿ ਅਲਙ੍ਕਰਿਤ੍ਵਾ ਜੇਟ੍ਠਧੀਤੁਟ੍ਠਾਨੇ ਠਪੇਤ੍ਵਾ ‘‘ਮਮ ਧੀਤਰਂ ਪੋਸੇਤੁਂ ¶ ਸਮਤ੍ਥਾ ਗਣ੍ਹਨ੍ਤੂ’’ਤਿ ਆਹ. ਅਥੇਕੋ ਸਬ੍ਬਤ੍ਥਕਮਹਾਮਤ੍ਤੋ ‘‘ਅਹਂ ਦੇਵਸ੍ਸ ਧੀਤਰਂ ਪੋਸੇਸ੍ਸਾਮੀ’’ਤਿ ਤਂ ਅਤ੍ਤਨੋ ਗੇਹਂ ਨੇਤ੍ਵਾ ਸਬ੍ਬਂ ਇਸ੍ਸਰਿਯਂ ਪਟਿਚ੍ਛਾਪੇਤ੍ਵਾ ‘‘ਯਥਾਰੁਚਿ ਪੁਞ੍ਞਾਨਿ ਕਰੋਹੀ’’ਤਿ ਆਹ. ਤਤੋ ਪਟ੍ਠਾਯ ਕਾਣਾ ਚਤੂਸੁ ਦ੍ਵਾਰੇਸੁ ਪੁਰਿਸੇ ਠਪੇਤ੍ਵਾ ਅਤ੍ਤਨਾ ਉਪਟ੍ਠਾਤਬ੍ਬੇ ਭਿਕ੍ਖੂ ਚ ਭਿਕ੍ਖੁਨਿਯੋ ਚ ਪਰਿਯੇਸਮਾਨਾਪਿ ਨ ਲਭਤਿ. ਕਾਣਾਯ ਗੇਹਦ੍ਵਾਰੇ ਪਟਿਯਾਦੇਤ੍ਵਾ ਠਪਿਤਂ ਖਾਦਨੀਯਭੋਜਨੀਯਂ ਮਹੋਘੋ ਵਿਯ ਪਵਤ੍ਤਤਿ. ਭਿਕ੍ਖੂ ਧਮ੍ਮਸਭਾਯਂ ਕਥਂ ਸਮੁਟ੍ਠਾਪੇਸੁਂ ‘‘ਪੁਬ੍ਬੇ, ਆਵੁਸੋ, ਚਤ੍ਤਾਰੋ ਮਹਲ੍ਲਕਤ੍ਥੇਰਾ ਕਾਣਾਯ ਵਿਪ੍ਪਟਿਸਾਰਂ ਕਰਿਂਸੁ, ਸਾ ਏਵਂ ਵਿਪ੍ਪਟਿਸਾਰਿਨੀ ਹੁਤ੍ਵਾਪਿ ਸਤ੍ਥਾਰਂ ਆਗਮ੍ਮ ਸਦ੍ਧਾਸਮ੍ਪਦਂ ਲਭਿ. ਸਤ੍ਥਾਰਾ ਪੁਨ ਤਸ੍ਸਾ ਗੇਹਦ੍ਵਾਰਂ ਭਿਕ੍ਖੂਨਂ ਉਪਸਙ੍ਕਮਨਾਰਹਂ ਕਤਂ. ਇਦਾਨਿ ਉਪਟ੍ਠਾਤਬ੍ਬੇ ਭਿਕ੍ਖੂ ਵਾ ਭਿਕ੍ਖੁਨਿਯੋ ਵਾ ਪਰਿਯੇਸਮਾਨਾਪਿ ਨ ਲਭਤਿ, ਅਹੋ ਬੁਦ੍ਧਾ ਨਾਮ ਅਚ੍ਛਰਿਯਗੁਣਾ’’ਤਿ. ਸਤ੍ਥਾ ਆਗਨ੍ਤ੍ਵਾ ‘‘ਕਾਯ ਨੁਤ੍ਥ, ਭਿਕ੍ਖਵੇ, ਏਤਰਹਿ ਕਥਾਯ ਸਨ੍ਨਿਸਿਨ੍ਨਾ’’ਤਿ ਪੁਚ੍ਛਿਤ੍ਵਾ ‘‘ਇਮਾਯ ਨਾਮਾ’’ਤਿ ¶ ਵੁਤ੍ਤੇ ‘‘ਨ, ਭਿਕ੍ਖਵੇ, ਇਦਾਨੇਵ ਤੇਹਿ ਮਹਲ੍ਲਕਭਿਕ੍ਖੂਹਿ ਕਾਣਾਯ ਵਿਪ੍ਪਟਿਸਾਰੋ ਕਤੋ, ਪੁਬ੍ਬੇਪਿ ਕਰਿਂਸੁਯੇਵ. ਨ ਚ ਇਦਾਨੇਵ ਮਯਾ ਕਾਣਾ ਮਮ ਵਚਨਕਾਰਿਕਾ ਕਤਾ, ਪੁਬ੍ਬੇਪਿ ਕਤਾਯੇਵਾ’’ਤਿ ਵਤ੍ਵਾ ਤਮਤ੍ਥਂ ਸੋਤੁਕਾਮੇਹਿ ਭਿਕ੍ਖੂਹਿ ਯਾਚਿਤੋ –

‘‘ਯਤ੍ਥੇਕੋ ਲਭਤੇ ਬਬ੍ਬੁ, ਦੁਤਿਯੋ ਤਤ੍ਥ ਜਾਯਤਿ;

ਤਤਿਯੋ ਚ ਚਤੁਤ੍ਥੋ ਚ, ਇਦਂ ਤੇ ਬਬ੍ਬੁਕਾ ਬਿਲ’’ਨ੍ਤਿ. (ਜਾ. ੧.੧.੧੩੭) –

ਇਦਂ ਬਬ੍ਬੁਜਾਤਕਂ ਵਿਤ੍ਥਾਰੇਨ ਕਥੇਤ੍ਵਾ ‘‘ਤਦਾ ਚਤ੍ਤਾਰੋ ਮਹਲ੍ਲਕਭਿਕ੍ਖੂ ਚਤ੍ਤਾਰੋ ਬਿਲ਼ਾਰਾ ਅਹੇਸੁਂ, ਮੂਸਿਕਾ ਕਾਣਾ, ਮਣਿਕਾਰੋ ਅਹਮੇਵਾ’’ਤਿ ਜਾਤਕਂ ਸਮੋਧਾਨੇਤ੍ਵਾ ‘‘ਏਵਂ, ਭਿਕ੍ਖਵੇ, ਅਤੀਤੇਪਿ ਕਾਣਾ ਦੁਮ੍ਮਨਾ ਆਵਿਲਚਿਤ੍ਤਾ ਵਿਕ੍ਖਿਤ੍ਤਚਿਤ੍ਤਾ ਹੁਤ੍ਵਾ ਮਮ ਵਚਨੇਨ ਪਸਨ੍ਨਉਦਕਰਹਦੋ ਵਿਯ ਵਿਪ੍ਪਸਨ੍ਨਚਿਤ੍ਤਾ ਅਹੋਸੀ’’ਤਿ ਵਤ੍ਵਾ ਅਨੁਸਨ੍ਧਿਂ ਘਟੇਤ੍ਵਾ ਧਮ੍ਮਂ ਦੇਸੇਨ੍ਤੋ ਇਮਂ ਗਾਥਮਾਹ –

‘‘ਯਥਾਪਿ ¶ ਰਹਦੋ ਗਮ੍ਭੀਰੋ, ਵਿਪ੍ਪਸਨ੍ਨੋ ਅਨਾਵਿਲੋ;

ਏਵਂ ਧਮ੍ਮਾਨਿ ਸੁਤ੍ਵਾਨ, ਵਿਪ੍ਪਸੀਦਨ੍ਤਿ ਪਣ੍ਡਿਤਾ’’ਤਿ.

ਤਤ੍ਥ ¶ ਰਹਦੋਤਿ ਯੋ ਚਤੁਰਙ੍ਗਿਨਿਯਾਪਿ ਸੇਨਾਯ ਓਗਾਹਨ੍ਤਿਯਾ ਨਖੁਭਤਿ ਏਵਰੂਪੋ ਉਦਕਣ੍ਣਵੋ, ਸਬ੍ਬਾਕਾਰੇਨ ਪਨ ਚਤੁਰਾਸੀਤਿਯੋਜਨਸਹਸ੍ਸਗਮ੍ਭੀਰੋ ਨੀਲਮਹਾਸਮੁਦ੍ਦੋ ਰਹਦੋ ਨਾਮ. ਤਸ੍ਸ ਹਿ ਹੇਟ੍ਠਾ ਚਤ੍ਤਾਲੀਸਯੋਜਨਸਹਸ੍ਸਮਤ੍ਤੇ ਠਾਨੇ ¶ ਉਦਕਂ ਮਚ੍ਛੇਹਿ ਚਲਤਿ, ਉਪਰਿ ਤਾਵਤ੍ਤਕੇਯੇਵ ਠਾਨੇ ਉਦਕਂ ਵਾਤੇਨ ਚਲਤਿ, ਮਜ੍ਝੇ ਚਤੁਯੋਜਨਸਹਸ੍ਸਮਤ੍ਤੇ ਠਾਨੇ ਉਦਕਂ ਨਿਚ੍ਚਲਂ ਤਿਟ੍ਠਤਿ. ਅਯਂ ਗਮ੍ਭੀਰੋ ਰਹਦੋ ਨਾਮ. ਏਵਂ ਧਮ੍ਮਾਨੀਤਿ ਦੇਸਨਾਧਮ੍ਮਾਨਿ. ਇਦਂ ਵੁਤ੍ਤਂ ਹੋਤਿ – ਯਥਾ ਨਾਮ ਰਹਦੋ ਅਨਾਕੁਲਤਾਯ ਵਿਪ੍ਪਸਨ੍ਨੋ, ਅਚਲਤਾਯ ਅਨਾਵਿਲੋ, ਏਵਂ ਮਮ ਦੇਸਨਾਧਮ੍ਮਂ ਸੁਤ੍ਵਾ ਸੋਤਾਪਤ੍ਤਿਮਗ੍ਗਾਦਿਵਸੇਨ ਨਿਰੁਪਕ੍ਕਿਲੇਸਚਿਤ੍ਤਤਂ ਆਪਜ੍ਜਨ੍ਤਾ ਵਿਪ੍ਪਸੀਦਨ੍ਤਿ ਪਣ੍ਡਿਤਾ, ਅਰਹਤ੍ਤਪ੍ਪਤ੍ਤਾ ਪਨ ਏਕਨ੍ਤਵਿਪ੍ਪਸਨ੍ਨਾਵ ਹੋਨ੍ਤੀਤਿ.

ਦੇਸਨਾਵਸਾਨੇ ਬਹੂ ਸੋਤਾਪਤ੍ਤਿਫਲਾਦੀਨਿ ਪਾਪੁਣਿਂਸੂਤਿ.

ਸਬ੍ਬਤ੍ਥ ਵੇ ਸਪ੍ਪੁਰਿਸਾ ਚਜਨ੍ਤੀਤਿ ਇਮਂ ਧਮ੍ਮਦੇਸਨਂ ਸਤ੍ਥਾ ਜੇਤਵਨੇ ਵਿਹਰਨ੍ਤੋ ਪਞ੍ਚਸਤੇ ਭਿਕ੍ਖੂ ਆਰਬ੍ਭ ਕਥੇਸਿ. ਦੇਸਨਾ ਵੇਰਞ੍ਜਾਯਂ ਸਮੁਟ੍ਠਿਤਾ.

ਪਠਮਬੋਧਿਯਞ੍ਹਿ ਭਗਵਾ ਵੇਰਞ੍ਜਂ ਗਨ੍ਤ੍ਵਾ ਵੇਰਞ੍ਜੇਨ ਬ੍ਰਾਹ੍ਮਣੇਨ ਨਿਮਨ੍ਤਿਤੋ ਪਞ੍ਚਹਿ ਭਿਕ੍ਖੁਸਤੇਹਿ ਸਦ੍ਧਿਂ ਵਸ੍ਸਂ ਉਪਗਞ੍ਛਿ. ਵੇਰਞ੍ਜੋ ਬ੍ਰਾਹ੍ਮਣੋ ਮਾਰਾਵਟ੍ਟਨੇਨ ਆਵਟ੍ਟੋ ਏਕਦਿਵਸਮ੍ਪਿ ਸਤ੍ਥਾਰਂ ਆਰਬ੍ਭ ਸਤਿਂ ਨ ਉਪ੍ਪਾਦੇਸਿ. ਵੇਰਞ੍ਜਾਪਿ ਦੁਬ੍ਭਿਕ੍ਖਾ ਅਹੋਸਿ, ਭਿਕ੍ਖੂ ਸਨ੍ਤਰਬਾਹਿਰਂ ¶ ਵੇਰਞ੍ਜਂ ਪਿਣ੍ਡਾਯ ਚਰਿਤ੍ਵਾ ਪਿਣ੍ਡਪਾਤਂ ਅਲਭਨ੍ਤਾ ਕਿਲਮਿਂਸੁ. ਤੇਸਂ ਅਸ੍ਸਵਾਣਿਜਕਾ ਪਤ੍ਥਪਤ੍ਥਪੁਲਕਂ ਭਿਕ੍ਖਂ ਪਞ੍ਞਾਪੇਸੁਂ. ਤੇ ਕਿਲਮਨ੍ਤੇ ਦਿਸ੍ਵਾ ਮਹਾਮੋਗ੍ਗਲ੍ਲਾਨਤ੍ਥੇਰੋ ਪਥਵੋਜਂ ਭੋਜੇਤੁਕਾਮੋ, ਉਤ੍ਤਰਕੁਰੁਞ੍ਚ ਪਿਣ੍ਡਾਯ ਪਵੇਸੇਤੁਕਾਮੋ ਅਹੋਸਿ, ਸਤ੍ਥਾ ਤਂ ਪਟਿਕ੍ਖਿਪਿ. ਭਿਕ੍ਖੂਨਂ ਏਕਦਿਵਸਮ੍ਪਿ ਪਿਣ੍ਡਪਾਤਂ ਆਰਬ੍ਭ ਪਰਿਤ੍ਤਾਸੋ ਨਾਹੋਸਿ ¶ , ਇਚ੍ਛਾਚਾਰਂ ਵਜ੍ਜੇਤ੍ਵਾ ਏਵ ਵਿਹਰਿਂਸੁ. ਸਤ੍ਥਾ ਤਤ੍ਥ ਤੇਮਾਸਂ ਵਸਿਤ੍ਵਾ ਵੇਰਞ੍ਜਂ ਬ੍ਰਾਹ੍ਮਣਂ ਅਪਲੋਕੇਤ੍ਵਾ ਤੇਨ ਕਤਸਕ੍ਕਾਰਸਮ੍ਮਾਨੋ ਤਂ ਸਰਣੇਸੁ ਪਤਿਟ੍ਠਾਪੇਤ੍ਵਾ ਤਤੋ ਨਿਕ੍ਖਨ੍ਤੋ ਅਨੁਪੁਬ੍ਬੇਨ ਚਾਰਿਕਂ ਚਰਮਾਨੋ ਏਕਸ੍ਮਿਂ ਸਮਯੇ ਸਾਵਤ੍ਥਿਂ ਪਤ੍ਵਾ ¶ ਜੇਤਵਨੇ ਵਿਹਾਸਿ, ਸਾਵਤ੍ਥਿਵਾਸਿਨੋ ਸਤ੍ਥੁ ਆਗਨ੍ਤੁਕਭਤ੍ਤਾਨਿ ਕਰਿਂਸੁ. ਤਦਾ ਪਨ ਪਞ੍ਚਸਤਮਤ੍ਤਾ ਵਿਘਾਸਾਦਾ ਭਿਕ੍ਖੂ ਨਿਸ੍ਸਾਯ ਅਨ੍ਤੋਵਿਹਾਰੇਯੇਵ ਵਸਨ੍ਤਿ. ਤੇ ਭਿਕ੍ਖੂਨਂ ਭੁਤ੍ਤਾਵਸੇਸਾਨਿ ਪਣੀਤਭੋਜਨਾਨਿ ਭੁਞ੍ਜਿਤ੍ਵਾ ਨਿਦ੍ਦਾਯਿਤ੍ਵਾ ਉਟ੍ਠਾਯ ਨਦੀਤੀਰਂ ਗਨ੍ਤ੍ਵਾ ਨਦਨ੍ਤਾ ਵਗ੍ਗਨ੍ਤਾ ਮਲ੍ਲਮੁਟ੍ਠਿਯੁਦ੍ਧਂ ਯੁਜ੍ਝਨ੍ਤਾ ਕੀਲ਼ਨ੍ਤਾ ਅਨ੍ਤੋਵਿਹਾਰੇਪਿ ਬਹਿਵਿਹਾਰੇਪਿ ਅਨਾਚਾਰਮੇਵ ਚਰਨ੍ਤਾ ਵਿਚਰਨ੍ਤਿ. ਭਿਕ੍ਖੂ ਧਮ੍ਮਸਭਾਯਂ ਕਥਂ ਸਮੁਟ੍ਠਾਪੇਸੁਂ ‘‘ਪਸ੍ਸਥਾਵੁਸੋ ¶ , ਇਮੇ ਵਿਘਾਸਾਦਾ ਦੁਬ੍ਭਿਕ੍ਖਕਾਲੇ ਵੇਰਞ੍ਜਾਯਂ ਕਞ੍ਚਿ ਵਿਕਾਰਂ ਨ ਦਸ੍ਸੇਸੁਂ, ਇਦਾਨਿ ਪਨ ਏਵਰੂਪਾਨਿ ਪਣੀਤਭੋਜਨਾਨਿ ਭੁਞ੍ਜਿਤ੍ਵਾ ਅਨੇਕਪ੍ਪਕਾਰਂ ਵਿਕਾਰਂ ਦਸ੍ਸੇਨ੍ਤਾ ਵਿਚਰਨ੍ਤਿ. ਭਿਕ੍ਖੂ ਪਨ ਵੇਰਞ੍ਜਾਯਮ੍ਪਿ ਉਪਸਨ੍ਤਰੂਪਾ ਵਿਹਰਿਤ੍ਵਾ ਇਦਾਨਿਪਿ ਉਪਸਨ੍ਤੁਪਸਨ੍ਤਾਵ ਵਿਹਰਨ੍ਤੀ’’ਤਿ. ਸਤ੍ਥਾ ਧਮ੍ਮਸਭਂ ਗਨ੍ਤ੍ਵਾ, ‘‘ਭਿਕ੍ਖਵੇ, ਕਿਂ ਕਥੇਥਾ’’ਤਿ ਪੁਚ੍ਛਿਤ੍ਵਾ ‘‘ਇਦਂ ਨਾਮਾ’’ਤਿ ਵੁਤ੍ਤੇ ‘‘ਪੁਬ੍ਬੇਪੇਤੇ ਗਦ੍ਰਭਯੋਨਿਯਂ ਨਿਬ੍ਬਤ੍ਤਾ ਪਞ੍ਚਸਤਾ ਗਦ੍ਰਭਾ ਹੁਤ੍ਵਾ ਪਞ੍ਚਸਤਾਨਂ ਆਜਾਨੀਯਸਿਨ੍ਧਵਾਨਂ ਅਲ੍ਲਰਸਮੁਦ੍ਦਿਕਪਾਨਕਪੀਤਾਵਸੇਸਂ ਉਚ੍ਛਿਟ੍ਠਕਸਟਂ ਉਦਕੇਨ ਮਦ੍ਦਿਤ੍ਵਾ ਮਕਚਿਪਿਲੋਤਿਕਾਹਿ ਪਰਿਸ੍ਸਾਵਿਤਤ੍ਤਾ ‘ਵੋਲੋਦਕ’ਨ੍ਤਿ ਸਙ੍ਖ੍ਯਂ ਗਤਂ ਅਪ੍ਪਰਸਂ ਨਿਹੀਨਂ ਪਿਵਿਤ੍ਵਾ ਮਧੁਮਤ੍ਤਾ ਵਿਯ ਨਦਨ੍ਤਾ ਵਿਚਰਿਂਸੂਤਿ ਵਤ੍ਵਾ –

‘‘ਅਪ੍ਪਂ ¶ ਪਿਵਿਤ੍ਵਾਨ ਨਿਹੀਨਜਚ੍ਚੋ,

ਨ ਮਜ੍ਜਤੀ ਅਗ੍ਗਰਸਂ ਪਿਵਿਤ੍ਵਾ’’ਤਿ. (ਜਾ. ੧.੨.੬੫);

ਇਦਂ ਵਾਲੋਦਕਜਾਤਕਂ ਵਿਤ੍ਥਾਰੇਨ ਕਥੇਤ੍ਵਾ ‘‘ਏਵਂ, ਭਿਕ੍ਖਵੇ, ਸਪ੍ਪੁਰਿਸਾ ਲੋਕਧਮ੍ਮਂ ਵਿਵਜ੍ਜੇਤ੍ਵਾ ਸੁਖਿਤਕਾਲੇਪਿ ਦੁਕ੍ਖਿਤਕਾਲੇਪਿ ਨਿਬ੍ਬਿਕਾਰਾਵ ¶ ਹੋਨ੍ਤੀ’’ਤਿ ਅਨੁਸਨ੍ਧਿਂ ਘਟੇਤ੍ਵਾ ਧਮ੍ਮਂ ਦੇਸੇਨ੍ਤੋ ਇਮਂ ਗਾਥਮਾਹ –

‘‘ਸਬ੍ਬਤ੍ਥ ਵੇ ਸਪ੍ਪੁਰਿਸਾ ਚਜਨ੍ਤਿ,

ਨ ਉਚ੍ਚਾਵਚਂ ਪਣ੍ਡਿਤਾ ਦਸ੍ਸਯਨ੍ਤੀ’’ਤਿ.

ਤਤ੍ਥ ਸਬ੍ਬਤ੍ਥਾਤਿ ਪਞ੍ਚਕ੍ਖਨ੍ਧਾਦਿਭੇਦੇਸੁ ਸਬ੍ਬਧਮ੍ਮੇਸੁ. ਸਪ੍ਪੁਰਿਸਾਤਿ ਸੁਪੁਰਿਸਾ. ਚਜਨ੍ਤੀਤਿ ਅਰਹਤ੍ਤਮਗ੍ਗਞਾਣੇਨ ਅਪਕਡ੍ਢਨ੍ਤਾ ਛਨ੍ਦਰਾਗਂ ਵਿਜਹਨ੍ਤਿ. ਕਾਮਕਾਮਾਤਿ ਕਾਮੇ ਕਾਮਯਨ੍ਤਾ ਕਾਮਹੇਤੁ ਕਾਮਕਾਰਣਾ. ਨ ਲਪਯਨ੍ਤਿ ਸਨ੍ਤੋਤਿ ਬੁਦ੍ਧਾਦਯੋ ਸਨ੍ਤੋ ਕਾਮਹੇਤੁ ਨੇਵ ਅਤ੍ਤਨਾ ¶ ਲਪਯਨ੍ਤਿ, ਨ ਪਰਂ ਲਪਾਪੇਨ੍ਤਿ. ਯੇ ਹਿ ਭਿਕ੍ਖਾਯ ਪਵਿਟ੍ਠਾ ਇਚ੍ਛਾਚਾਰੇ ਠਿਤਾ ‘‘ਕਿਂ, ਉਪਾਸਕ, ਸੁਖਂ ਤੇ ਪੁਤ੍ਤਦਾਰਸ੍ਸ, ਰਾਜਚੋਰਾਦੀਨਂ ਵਸੇਨ ਦ੍ਵਿਪਦਚਤੁਪ੍ਪਦੇਸੁ ਨਤ੍ਥਿ ਕੋਚਿ ਉਪਦ੍ਦਵੋ’’ਤਿਆਦੀਨਿ ਵਦਨ੍ਤਿ, ਤਾਵ ਤੇ ਲਪਯਨ੍ਤਿ ਨਾਮ. ਤਥਾ ਪਨ ਵਤ੍ਵਾ ‘‘ਆਮ, ਭਨ੍ਤੇ, ਸਬ੍ਬੇਸਂ ਨੋ ਸੁਖਂ, ਨਤ੍ਥਿ ਕੋਚਿ ਉਪਦ੍ਦਵੋ, ਇਦਾਨਿ ਨੋ ਗੇਹਂ ਪਹੂਤਅਨ੍ਨਪਾਨਂ, ਇਧੇਵ ਵਸਥਾ’’ਤਿ ਅਤ੍ਤਾਨਂ ਨਿਮਨ੍ਤਾਪੇਨ੍ਤਾ ਲਪਾਪੇਨ੍ਤਿ ਨਾਮ. ਸਨ੍ਤੋ ਪਨ ਇਦਂ ਉਭਯਮ੍ਪਿ ਨ ਕਰੋਨ੍ਤਿ. ਸੁਖੇਨ ਫੁਟ੍ਠਾ ਅਥ ਵਾ ਦੁਖੇਨਾਤਿ ਦੇਸਨਾਮਤ੍ਤਮੇਤਂ, ਅਟ੍ਠਹਿ ਪਨ ਲੋਕਧਮ੍ਮੇਹਿ ਫੁਟ੍ਠਾ ਤੁਟ੍ਠਿਭਾਵਮਙ੍ਕੁਭਾਵਵਸੇਨ ਵਾ ਵਣ੍ਣਭਣਨਅਵਣ੍ਣਭਣਨਵਸੇਨ ਵਾ ਉਚ੍ਚਾਵਚਂ ਆਕਾਰਂ ਪਣ੍ਡਿਤਾ ਨ ਦਸ੍ਸਯਨ੍ਤੀਤਿ.

ਦੇਸਨਾਵਸਾਨੇ ਬਹੂ ਸੋਤਾਪਤ੍ਤਿਫਲਾਦੀਨਿ ਪਾਪੁਣਿਂਸੂਤਿ.

ਨ ਅਤ੍ਤਹੇਤੂਤਿ ਇਮਂ ਧਮ੍ਮਦੇਸਨਂ ਸਤ੍ਥਾ ਜੇਤਵਨੇ ਵਿਹਰਨ੍ਤੋ ਧਮ੍ਮਿਕਤ੍ਥੇਰਂ ਆਰਬ੍ਭ ਕਥੇਸਿ.

ਸਾਵਤ੍ਥਿਯਂ ਕਿਰੇਕੋ ਉਪਾਸਕੋ ਧਮ੍ਮੇਨ ਸਮੇਨ ਅਗਾਰਂ ਅਜ੍ਝਾਵਸਤਿ. ਸੋ ਪਬ੍ਬਜਿਤੁਕਾਮੋ ਹੁਤ੍ਵਾ ਏਕਦਿਵਸਂ ਭਰਿਯਾਯ ਸਦ੍ਧਿਂ ਨਿਸੀਦਿਤ੍ਵਾ ¶ ਸੁਖਕਥਂ ਕਥੇਨ੍ਤੋ ਆਹ – ‘‘ਭਦ੍ਦੇ, ਇਚ੍ਛਾਮਹਂ ਪਬ੍ਬਜਿਤੁ’’ਨ੍ਤਿ. ‘‘ਤੇਨ ਹਿ, ਸਾਮਿ, ਆਗਮੇਹਿ ਤਾਵ ¶ , ਯਾਵਾਹਂ ਕੁਚ੍ਛਿਗਤਂ ਦਾਰਕਂ ਵਿਜਾਯਾਮੀ’’ਤਿ. ਸੋ ਆਗਮੇਤ੍ਵਾ ਦਾਰਕਸ੍ਸ ਪਦਸਾ ਗਮਨਕਾਲੇ ਪੁਨ ਤਂ ਆਪੁਚ੍ਛਿਤ੍ਵਾ ‘‘ਆਗਮੇਹਿ ਤਾਵ, ਸਾਮਿ, ਯਾਵਾਯਂ ਵਯਪ੍ਪਤ੍ਤੋ ਹੋਤੀ’’ਤਿ ਵੁਤ੍ਤੇ ‘‘ਕਿਂ ਮੇ ਇਮਾਯ ਅਪਲੋਕਿਤਾਯ ਵਾ ਅਨਪਲੋਕਿਤਾਯ ਵਾ, ਅਤ੍ਤਨੋ ਦੁਕ੍ਖਨਿਸ੍ਸਰਣਂ ਕਰਿਸ੍ਸਾਮੀ’’ਤਿ ਨਿਕ੍ਖਮਿਤ੍ਵਾ ਪਬ੍ਬਜਿ. ਸੋ ਕਮ੍ਮਟ੍ਠਾਨਂ ਗਹੇਤ੍ਵਾ ਘਟੇਨ੍ਤੋ ਵਾਯਮਨ੍ਤੋ ਅਤ੍ਤਨੋ ਪਬ੍ਬਜਿਤਕਿਚ੍ਚਂ ਨਿਟ੍ਠਪੇਤ੍ਵਾ ਤੇਸਂ ਦਸ੍ਸਨਤ੍ਥਾਯ ਪੁਨ ਸਾਵਤ੍ਥਿਂ ਗਨ੍ਤ੍ਵਾ ਪੁਤ੍ਤਸ੍ਸ ਧਮ੍ਮਕਥਂ ਕਥੇਸਿ. ਸੋਪਿ ਨਿਕ੍ਖਮਿਤ੍ਵਾ ਪਬ੍ਬਜਿ, ਪਬ੍ਬਜਿਤ੍ਵਾ ਚ ਪਨ ਨ ¶ ਚਿਰਸ੍ਸੇਵ ਅਰਹਤ੍ਤਂ ਪਾਪੁਣਿ. ਪੁਰਾਣਦੁਤਿਯਿਕਾਪਿਸ੍ਸ ‘‘ਯੇਸਂ ਅਤ੍ਥਾਯ ਅਹਂ ਘਰਾਵਾਸੇ ਵਸੇਯ੍ਯਂ, ਤੇ ਉਭੋਪਿ ਪਬ੍ਬਜਿਤਾ, ਇਦਾਨਿ ਮੇ ਕਿਂ ਘਰਾਵਾਸੇਨ, ਪਬ੍ਬਜਿਸ੍ਸਾਮੀ’’ਤਿ ਨਿਕ੍ਖਮਿਤ੍ਵਾ ਪਬ੍ਬਜਿ, ਪਬ੍ਬਜਿਤ੍ਵਾ ਚ ਪਨ ਨ ਚਿਰਸ੍ਸੇਵ ਅਰਹਤ੍ਤਂ ਪਾਪੁਣਿ. ਅਥੇਕਦਿਵਸਂ ਧਮ੍ਮਸਭਾਯਂ ਕਥਂ ਸਮੁਟ੍ਠਾਪੇਸੁਂ – ‘‘ਆਵੁਸੋ, ਧਮ੍ਮਿਕਉਪਾਸਕੋ ਅਤ੍ਤਨੋ ਧਮ੍ਮੇ ਪਤਿਟ੍ਠਿਤਤ੍ਤਾ ਨਿਕ੍ਖਮਿਤ੍ਵਾ ਪਬ੍ਬਜਿਤ੍ਵਾ ਅਰਹਤ੍ਤਂ ਪਤ੍ਤੋ ਪੁਤ੍ਤਦਾਰਸ੍ਸਾਪਿ ਪਤਿਟ੍ਠਾ ਜਾਤੋ’’ਤਿ. ਸਤ੍ਥਾ ਆਗਨ੍ਤ੍ਵਾ ‘‘ਕਾਯ ਨੁਤ੍ਥ, ਭਿਕ੍ਖਵੇ, ਏਤਰਹਿ ਕਥਾਯ ਸਨ੍ਨਿਸਿਨ੍ਨਾ’’ਤਿ ਪੁਚ੍ਛਿਤ੍ਵਾ ‘ਇਮਾਯ ਨਾਮਾ’’’ਤਿ ਵੁਤ੍ਤੇ, ‘‘ਭਿਕ੍ਖਵੇ, ਪਣ੍ਡਿਤੇਨ ਨਾਮ ਨੇਵ ਅਤ੍ਤਹੇਤੁ, ਨ ਪਰਹੇਤੁ ਸਮਿਦ੍ਧਿ ਇਚ੍ਛਿਤਬ੍ਬਾ, ਧਮ੍ਮਿਕੇਨੇਵ ¶ ਪਨ ਧਮ੍ਮਪਟਿਸਰਣੇਨ ਭਵਿਤਬ੍ਬ’’ਨ੍ਤਿ ਅਨੁਸਨ੍ਧਿਂ ਘਟੇਤ੍ਵਾ ਧਮ੍ਮਂ ਦੇਸੇਨ੍ਤੋ ਇਮਂ ਗਾਥਮਾਹ –

ਨ ਇਚ੍ਛੇਯ੍ਯ ਅਧਮ੍ਮੇਨ ਸਮਿਦ੍ਧਿਮਤ੍ਤਨੋ,

ਸ ਸੀਲਵਾ ਪਞ੍ਞਵਾ ਧਮ੍ਮਿਕੋ ਸਿਯਾ’’ਤਿ.

ਤਤ੍ਥ ਨ ਅਤ੍ਤਹੇਤੂਤਿ ਪਣ੍ਡਿਤੋ ਨਾਮ ਅਤ੍ਤਹੇਤੁ ਵਾ ਪਰਹੇਤੁ ਵਾ ਪਾਪਂ ਨ ਕਰੋਤਿ. ਨ ਪੁਤ੍ਤਮਿਚ੍ਛੇਤਿ ਪੁਤ੍ਤਂ ਵਾ ਧਨਂ ਵਾ ਰਟ੍ਠਂ ਵਾ ਪਾਪਕਮ੍ਮੇਨ ਨ ਇਚ੍ਛੇਯ੍ਯ, ਏਤਾਨਿਪਿ ਇਚ੍ਛਤੋ ਪਾਪਕਮ੍ਮਂ ਨ ਕਰੋਤਿਯੇਵਾਤਿ ਅਤ੍ਥੋ. ਸਮਿਦ੍ਧਿਮਤ੍ਤਨੋਤਿ ਯਾ ਅਤ੍ਤਨੋ ਸਮਿਦ੍ਧਿ, ਤਮ੍ਪਿ ਅਧਮ੍ਮੇਨ ਨ ਇਚ੍ਛੇਯ੍ਯ,ਸਮਿਦ੍ਧਿਕਾਰਣਾਪਿ ਪਾਪਂ ਨ ਕਰੋਤੀਤਿ ਅਤ੍ਥੋ. ਸ ਸੀਲਵਾਤਿ ਯੋ ਏਵਰੂਪੋ ਪੁਗ੍ਗਲੋ ¶ , ਸੋ ਏਵ ਸੀਲਵਾ ਚ ਪਞ੍ਞਵਾ ਚ ਧਮ੍ਮਿਕੋਚ ਸਿਯਾ, ਨ ਅਞ੍ਞੋਤਿ ਅਤ੍ਥੋ.

ਦੇਸਨਾਵਸਾਨੇ ਬਹੂ ਸੋਤਾਪਤ੍ਤਿਫਲਾਦੀਨਿ ਪਾਪੁਣਿਂਸੂਤਿ.

ਅਪ੍ਪਕਾ ਤੇ ਮਨੁਸ੍ਸੇਸੂਤਿ ਇਮਂ ਧਮ੍ਮਦੇਸਨਂ ਸਤ੍ਥਾ ਜੇਤਵਨੇ ਵਿਹਰਨ੍ਤੋ ਧਮ੍ਮਸ੍ਸਵਨਂ ਆਰਬ੍ਭ ਕਥੇਸਿ.

ਸਾਵਤ੍ਥਿਯਂ ਕਿਰ ਏਕਵੀਥਿਵਾਸਿਨੋ ਮਨੁਸ੍ਸਾ ਸਮਗ੍ਗਾ ਹੁਤ੍ਵਾ ¶ ਗਣਬਨ੍ਧੇਨ ਦਾਨਂ ਦਤ੍ਵਾ ਸਬ੍ਬਰਤ੍ਤਿਂ ¶ ਧਮ੍ਮਸ੍ਸਵਨਂ ਕਾਰੇਸੁਂ, ਸਬ੍ਬਰਤ੍ਤਿਂ ਪਨ ਧਮ੍ਮਂ ਸੋਤੁਂ ਨਾਸਕ੍ਖਿਂਸੁ. ਏਕਚ੍ਚੇ ਕਾਮਰਤਿਨਿਸ੍ਸਿਤਾ ਹੁਤ੍ਵਾ, ਪੁਨ ਗੇਹਮੇਵ ਗਤਾ, ਏਕਚ੍ਚੇ ਦੋਸਨਿਸ੍ਸਿਤਾ ਹੁਤ੍ਵਾ, ਏਕਚ੍ਚੇ ਮਾਨਨਿਸ੍ਸਿਤਾ ਹੁਤ੍ਵਾ, ਏਕਚ੍ਚੇ ਥਿਨਮਿਦ੍ਧਸਮਙ੍ਗਿਨੋ ਹੁਤ੍ਵਾ ਤਤ੍ਥੇਵ ਨਿਸੀਦਿਤ੍ਵਾ ਪਚਲਾਯਨ੍ਤਾ ਸੋਤੁਂ ਨਾਸਕ੍ਖਿਂਸੁ. ਪੁਨਦਿਵਸੇ ਭਿਕ੍ਖੂ ਤਂ ਪਵਤ੍ਤਿਂ ਞਤ੍ਵਾ ਧਮ੍ਮਸਭਾਯਂ ਕਥਂ ਸਮੁਟ੍ਠਾਪੇਸੁਂ. ਸਤ੍ਥਾ ਆਗਨ੍ਤ੍ਵਾ ‘‘ਕਾਯ ਨੁਤ੍ਥ, ਭਿਕ੍ਖਵੇ, ਏਤਰਹਿ ਕਥਾਯ ਸਨ੍ਨਿਸਿਨ੍ਨਾ’’ਤਿ ਪੁਚ੍ਛਿਤ੍ਵਾ ‘‘ਇਮਾਯ ਨਾਮਾ’’ਤਿ ਵੁਤ੍ਤੇ, ‘‘ਭਿਕ੍ਖਵੇ, ਇਮਾ ਸਤ੍ਤਾ ਨਾਮ ਯੇਭੁਯ੍ਯੇਨ ਭਵਨਿਸ੍ਸਿਤਾ, ਭਵੇਸੁ ਏਵ ਲਗ੍ਗਾ ਵਿਹਰਨ੍ਤਿ, ਪਾਰਗਾਮਿਨੋ ਨਾਮ ਅਪ੍ਪਕਾ’’ਤਿ ਅਨੁਸਨ੍ਧਿਂ ਘਟੇਤ੍ਵਾ ਧਮ੍ਮਂ ਦੇਸੇਨ੍ਤੋ ਇਮਾ ਗਾਥਾ ਆਹ –

‘‘ਅਪ੍ਪਕਾ ਤੇ ਮਨੁਸ੍ਸੇਸੁ, ਯੇ ਜਨਾ ਪਾਰਗਾਮਿਨੋ;

ਅਥਾਯਂ ਇਤਰਾ ਪਜਾ, ਤੀਰਮੇਵਾਨੁਧਾਵਤਿ.

‘‘ਯੇ ਚ ਖੋ ਸਮ੍ਮਦਕ੍ਖਾਤੇ, ਧਮ੍ਮੇ ਧਮ੍ਮਾਨੁਵਤ੍ਤਿਨੋ;

ਤੇ ਜਨਾ ਪਾਰਮੇਸ੍ਸਨ੍ਤਿ, ਮਚ੍ਚੁਧੇਯ੍ਯਂ ਸੁਦੁਤ੍ਤਰ’’ਨ੍ਤਿ.

ਤਤ੍ਥ ਅਪ੍ਪਕਾਤਿ ਥੋਕਾ ਨ ਬਹੂ. ਪਾਰਗਾਮਿਨੋਤਿ ਨਿਬ੍ਬਾਨਪਾਰਗਾਮਿਨੋ. ਅਥਾਯਂ ਇਤਰਾ ਪਜਾਤਿ ਯਾ ਪਨਾਯਂ ਅਵਸੇਸਾ ਪਜਾ ਸਕ੍ਕਾਯਦਿਟ੍ਠਿਤੀਰਮੇਵ ਅਨੁਧਾਵਤਿ, ਅਯਮੇਵ ਬਹੁਤਰਾਤਿ ¶ ਅਤ੍ਥੋ. ਸਮ੍ਮਦਕ੍ਖਾਤੇਤਿ ਸਮ੍ਮਾ ਅਕ੍ਖਾਤੇ ਸੁਕਥਿਤੇ. ਧਮ੍ਮੇਤਿ ਦੇਸਨਾਧਮ੍ਮੇ. ਧਮ੍ਮਾਨੁਵਤ੍ਤਿਨੋਤਿ ਤਂ ਧਮ੍ਮਂ ¶ ਸੁਤ੍ਵਾ ਤਦਨੁਚ੍ਛਵਿਕਂ ਪਟਿਪਦਂ ਪੂਰੇਤ੍ਵਾ ਮਗ੍ਗਫਲਸਚ੍ਛਿਕਰਣੇਨ ਧਮ੍ਮਾਨੁਵਤ੍ਤਿਨੋ. ਪਾਰਮੇਸ੍ਸਨ੍ਤੀਤਿ ਤੇ ਏਵਰੂਪਾ ਜਨਾ ਨਿਬ੍ਬਾਨਪਾਰਂ ਗਮਿਸ੍ਸਨ੍ਤਿ. ਮਚ੍ਚੁਧੇਯ੍ਯਨ੍ਤਿ ਕਿਲੇਸਮਾਰਸਙ੍ਖਾਤਸ੍ਸ ਮਚ੍ਚੁਸ੍ਸ ਨਿਵਾਸਟ੍ਠਾਨਭੂਤਂ ਤੇਭੂਮਿਕਵਟ੍ਟਂ. ਸੁਦੁਤ੍ਤਰਨ੍ਤਿ ਯੇ ਜਨਾ ਧਮ੍ਮਾਨੁਵਤ੍ਤਿਨੋ, ਤੇ ਏਤਂ ਸੁਦੁਤ੍ਤਰਂ ਦੁਰਤਿਕ੍ਕਮਂ ਮਾਰਧੇਯ੍ਯਂ ਤਰਿਤ੍ਵਾ ਅਤਿਕ੍ਕਮਿਤ੍ਵਾ ਨਿਬ੍ਬਾਨਪਾਰਂ ਗਮਿਸ੍ਸਨ੍ਤੀਤਿ ਅਤ੍ਥੋ.

ਦੇਸਨਾਵਸਾਨੇ ਬਹੂ ਸੋਤਾਪਤ੍ਤਿਫਲਾਦੀਨਿ ਪਾਪੁਣਿਂਸੂਤਿ.

੧੧. ਪਞ੍ਚਸਤਆਗਨ੍ਤੁਕਭਿਕ੍ਖੁਵਤ੍ਥੁ

ਕਣ੍ਹਂ ਧਮ੍ਮਂ ਵਿਪ੍ਪਹਾਯਾਤਿ ਇਮਂ ਧਮ੍ਮਦੇਸਨਂ ਸਤ੍ਥਾ ਜੇਤਵਨੇ ਵਿਹਰਨ੍ਤੋ ਪਞ੍ਚਸਤੇ ਆਗਨ੍ਤੁਕੇ ਭਿਕ੍ਖੂ ਆਰਬ੍ਭ ਕਥੇਸਿ.

ਕੋਸਲਰਟ੍ਠੇ ¶ ਕਿਰ ਪਞ੍ਚਸਤਾ ਭਿਕ੍ਖੂ ਵਸ੍ਸਂ ਵਸਿਤ੍ਵਾ ਵੁਟ੍ਠਵਸ੍ਸਾ ‘‘ਸਤ੍ਥਾਰਂ ਪਸ੍ਸਿਸ੍ਸਾਮਾ’’ਤਿ ਜੇਤਵਨਂ ਗਨ੍ਤ੍ਵਾ ਸਤ੍ਥਾਰਂ ਵਨ੍ਦਿਤ੍ਵਾ ਏਕਮਨ੍ਤਂ ਨਿਸੀਦਿਂਸੁ. ਸਤ੍ਥਾ ਤੇਸਂ ਚਰਿਯਪਟਿਪਕ੍ਖਂ ਨਿਸਾਮੇਤ੍ਵਾ ਧਮ੍ਮਂ ਦੇਸੇਨ੍ਤੋ ਇਮਾ ਗਾਥਾ ਅਭਾਸਿ –

‘‘ਕਣ੍ਹਂ ਧਮ੍ਮਂ ਵਿਪ੍ਪਹਾਯ, ਸੁਕ੍ਕਂ ਭਾਵੇਥ ਪਣ੍ਡਿਤੋ;

ਓਕਾ ਅਨੋਕਮਾਗਮ੍ਮ, ਵਿਵੇਕੇ ਯਤ੍ਥ ਦੂਰਮਂ.

‘‘ਤਤ੍ਰਾਭਿਰਤਿਮਿਚ੍ਛੇਯ੍ਯ ¶ , ਹਿਤ੍ਵਾ ਕਾਮੇ ਅਕਿਞ੍ਚਨੋ;

ਪਰਿਯੋਦਪੇਯ੍ਯ ਅਤ੍ਤਾਨਂ, ਚਿਤ੍ਤਕ੍ਲੇਸੇਹਿ ਪਣ੍ਡਿਤੋ.

‘‘ਯੇਸਂ ਸਮ੍ਬੋਧਿਯਙ੍ਗੇਸੁ, ਸਮ੍ਮਾ ਚਿਤ੍ਤਂ ਸੁਭਾਵਿਤਂ;

ਆਦਾਨਪਟਿਨਿਸ੍ਸਗ੍ਗੇ, ਅਨੁਪਾਦਾਯ ਯੇ ਰਤਾ;

ਖੀਣਾਸਵਾ ਜੁਤਿਮਨ੍ਤੋ, ਤੇ ਲੋਕੇ ਪਰਿਨਿਬ੍ਬੁਤਾ’’ਤਿ.

ਤਤ੍ਥ ਕਣ੍ਹਂ ਧਮ੍ਮਨ੍ਤਿ ਕਾਯਦੁਚਰਿਤਾਦਿਭੇਦਂ ਅਕੁਸਲਂ ਧਮ੍ਮਂ ਵਿਪ੍ਪਹਾਯ ਜਹਿਤ੍ਵਾ. ਸੁਕ੍ਕਂ ਭਾਵੇਥਾਤਿ ਪਣ੍ਡਿਤੋ ਭਿਕ੍ਖੁ ਅਭਿਨਿਕ੍ਖਮਨਤੋ ਪਟ੍ਠਾਯ ਯਾਵ ਅਰਹਤ੍ਤਮਗ੍ਗਾ ਕਾਯਸੁਚਰਿਤਾਦਿਭੇਦਂ ਸੁਕ੍ਕਂ ਧਮ੍ਮਂ ਭਾਵੇਯ੍ਯ. ਕਥਂ? ਓਕਾ ¶ ਅਨੋਕਮਾਗਮ੍ਮਾਤਿ ਓਕਂ ਵੁਚ੍ਚਤਿ ਆਲਯੋ, ਅਨੋਕਂ ਵੁਚ੍ਚਤਿ ਅਨਾਲਯੋ, ਆਲਯਤੋ ਨਿਕ੍ਖਮਿਤ੍ਵਾ ਅਨਾਲਯਸਙ੍ਖਾਤਂ ਨਿਬ੍ਬਾਨਂ ਪਟਿਚ੍ਚ ਆਰਬ੍ਭ ਤਂ ਪਤ੍ਥਯਮਾਨੋ ਭਾਵੇਯ੍ਯਾਤਿ ਅਤ੍ਥੋ. ਤਤ੍ਰਾਭਿਰਤਿਮਿਚ੍ਛੇਯ੍ਯਾਤਿ ਯਸ੍ਮਿਂ ਅਨਾਲਯਸਙ੍ਖਾਤੇ ਵਿਵੇਕੇ ਨਿਬ੍ਬਾਨੇ ਇਮੇਹਿ ਸਤ੍ਤੇਹਿ ਦੁਰਭਿਰਮਂ, ਤਤ੍ਰ ਅਭਿਰਤਿਂ ਇਚ੍ਛੇਯ੍ਯ. ਹਿਤ੍ਵਾ ਕਾਮੇਤਿ ਵਤ੍ਥੁਕਾਮਕਿਲੇਸਕਾਮੇ ਹਿਤ੍ਵਾ ਅਕਿਞ੍ਚਨੋ ਹੁਤ੍ਵਾ ਵਿਵੇਕੇ ਅਭਿਰਤਿਂ ਇਚ੍ਛੇਯ੍ਯਾਤਿ ਅਤ੍ਥੋ. ਚਿਤ੍ਤਕ੍ਲੇਸੇਹੀਤਿ ਪਞ੍ਚਹਿ ਨੀਵਰਣੇਹਿ, ਅਤ੍ਤਾਨਂ ਪਰਿਯੋਦਪੇਯ੍ਯ ਵੋਦਾਪੇਯ੍ਯ, ਪਰਿਸੋਧੇਯ੍ਯਾਤਿ ਅਤ੍ਥੋ. ਸਮ੍ਬੋਧਿਯਙ੍ਗੇਸੂਤਿ ਸਮ੍ਬੋਜ੍ਝਙ੍ਗੇਸੁ. ਸਮ੍ਮਾ ਚਿਤ੍ਤਂ ਸੁਭਾਵਿਤਨ੍ਤਿ ਹੇਤੁਨਾ ਨਯੇਨ ਚਿਤ੍ਤਂ ਸੁਟ੍ਠੁ ਭਾਵਿਤਂ ਵਡ੍ਢਿਤਂ. ਆਦਾਨਪਟਿਨਿਸ੍ਸਗ੍ਗੇਤਿ ¶ ਆਦਾਨਂ ਵੁਚ੍ਚਤਿ ਗਹਣਂ, ਤਸ੍ਸ ਪਟਿਨਿਸ੍ਸਗ੍ਗਸਙ੍ਖਾਤੇ ਅਗ੍ਗਹਣੇ ਚਤੂਹਿ ਉਪਾਦਾਨੇਹਿ ਕਿਞ੍ਚਿ ਅਨੁਪਾਦਿਯਿਤ੍ਵਾ ਯੇ ਰਤਾਤਿ ਅਤ੍ਥੋ. ਜੁਤਿਮਨ੍ਤੋਤਿ ਆਨੁਭਾਵਵਨ੍ਤੋ, ਅਰਹਤ੍ਤਮਗ੍ਗਞਾਣਜੁਤਿਯਾ ਖਨ੍ਧਾਦਿਭੇਦੇ ਧਮ੍ਮੇ ਜੋਤੇਤ੍ਵਾ ਠਿਤਾਤਿ ਅਤ੍ਥੋ. ਤੇ ਲੋਕੇਤਿ ਇਮਸ੍ਮਿਂ ਖਨ੍ਧਾਦਿਲੋਕੇ ਪਰਿਨਿਬ੍ਬੁਤਾ ਨਾਮ ਅਰਹਤ੍ਤਪਤ੍ਤਿਤੋ ਪਟ੍ਠਾਯ ਕਿਲੇਸਵਟ੍ਟਸ੍ਸ ਖੇਪਿਤਤ੍ਤਾ ਸਉਪਾਦਿਸੇਸੇਨ, ਚਰਿਮਚਿਤ੍ਤਨਿਰੋਧੇਨ ਖਨ੍ਧਵਟ੍ਟਸ੍ਸ ਖੇਪਿਤਤ੍ਤਾ ਅਨੁਪਾਦਿਸੇਸੇਨ ਚਾਤਿ ਦ੍ਵੀਹਿ ਪਰਿਨਿਬ੍ਬਾਨੇਹਿ ਪਰਿਨਿਬ੍ਬੁਤਾ, ਅਨੁਪਾਦਾਨੋ ਵਿਯ ਪਦੀਪੋ ਅਪਣ੍ਣਤ੍ਤਿਕਭਾਵਂ ਗਤਾਤਿ ਅਤ੍ਥੋ.

ਦੇਸਨਾਵਸਾਨੇ ¶ ਬਹੂ ਸੋਤਾਪਤ੍ਤਿਫਲਾਦੀਨਿ ਪਾਪੁਣਿਂਸੂਤਿ.

ਪਞ੍ਚਸਤਆਗਨ੍ਤੁਕਭਿਕ੍ਖੁਵਤ੍ਥੁ ਏਕਾਦਸਮਂ.

ਗਤਦ੍ਧਿਨੋਤਿ ¶ ¶ ¶ ਇਮਂ ਧਮ੍ਮਦੇਸਨਂ ਸਤ੍ਥਾ ਜੀਵਕਮ੍ਬਵਨੇ ਵਿਹਰਨ੍ਤੋ ਜੀਵਕੇਨ ਪੁਟ੍ਠਪਞ੍ਹਂ ਆਰਬ੍ਭ ਕਥੇਸਿ. ਜੀਵਕਵਤ੍ਥੁ ਖਨ੍ਧਕੇ (ਮਹਾਵ. ੩੨੬ ਆਦਯੋ) ਵਿਤ੍ਥਾਰਿਤਮੇਵ.

ਏਕਸ੍ਮਿਂ ਪਨ ਸਮਯੇ ਦੇਵਦਤ੍ਤੋ ਅਜਾਤਸਤ੍ਤੁਨਾ ਸਦ੍ਧਿਂ ਏਕਤੋ ਹੁਤ੍ਵਾ ਗਿਜ੍ਝਕੂਟਂ ਅਭਿਰੁਹਿਤ੍ਵਾ ਪਦੁਟ੍ਠਚਿਤ੍ਤੋ ‘‘ਸਤ੍ਥਾਰਂ ਵਧਿਸ੍ਸਾਮੀ’’ਤਿ ਸਿਲਂ ਪਵਿਜ੍ਝਿ. ਤਂ ਦ੍ਵੇ ਪਬ੍ਬਤਕੂਟਾਨਿ ਸਮ੍ਪਟਿਚ੍ਛਿਂਸੁ. ਤਤੋ ਭਿਜ੍ਜਿਤ੍ਵਾ ਗਤਾ ਪਪਟਿਕਾ ਭਗਵਤੋ ਪਾਦਂ ਪਹਰਿਤ੍ਵਾ ਲੋਹਿਤਂ ਉਪ੍ਪਾਦੇਸਿ, ਭੁਸਾ ਵੇਦਨਾ ਪਵਤ੍ਤਿਂਸੁ. ਭਿਕ੍ਖੂ ਸਤ੍ਥਾਰਂ ਮਦ੍ਦਕੁਚ੍ਛਿਂ ਨਯਿਂਸੁ. ਸਤ੍ਥਾ ਤਤੋਪਿ ਜੀਵਕਮ੍ਬਵਨਂ ਗਨ੍ਤੁਕਾਮੋ ‘‘ਤਤ੍ਥ ਮਂ ਨੇਥਾ’’ਤਿ ਆਹ. ਭਿਕ੍ਖੂ ਭਗਵਨ੍ਤਂ ਆਦਾਯ ਜੀਵਕਮ੍ਬਵਨਂ ਅਗਮਂਸੁ. ਜੀਵਕੋ ਤਂ ਪਵਤ੍ਤਿਂ ਸੁਤ੍ਵਾ ਸਤ੍ਥੁ ਸਨ੍ਤਿਕਂ ਗਨ੍ਤ੍ਵਾ ਵਣਪਟਿਕਮ੍ਮਤ੍ਥਾਯ ਤਿਖਿਣਭੇਸਜ੍ਜਂ ¶ ਦਤ੍ਵਾ ਵਣਂ ਬਨ੍ਧਿਤ੍ਵਾ ਸਤ੍ਥਾਰਂ ਏਤਦਵੋਚ – ‘‘ਭਨ੍ਤੇ, ਮਯਾ ਅਨ੍ਤੋਨਗਰੇ ਏਕਸ੍ਸ ਮਨੁਸ੍ਸਸ੍ਸ ਭੇਸਜ੍ਜਂ ਕਤਂ, ਤਸ੍ਸ ਸਨ੍ਤਿਕਂ ਗਨ੍ਤ੍ਵਾ ਪੁਨ ਆਗਮਿਸ੍ਸਾਮਿ, ਇਦਂ ਭੇਸਜ੍ਜਂ ਯਾਵ ਮਮਾਗਮਨਾ ਬਦ੍ਧਨਿਯਾਮੇਨੇਵ ਤਿਟ੍ਠਤੂ’’ਤਿ. ਸੋ ਗਨ੍ਤ੍ਵਾ ਤਸ੍ਸ ਪੁਰਿਸਸ੍ਸ ਕਤ੍ਤਬ੍ਬਕਿਚ੍ਚਂ ਕਤ੍ਵਾ ਦ੍ਵਾਰਪਿਦਹਨਵੇਲਾਯ ਆਗਚ੍ਛਨ੍ਤੋ ਦ੍ਵਾਰਂ ਨ ਸਮ੍ਪਾਪੁਣਿ. ਅਥਸ੍ਸ ਏਤਦਹੋਸਿ – ‘‘ਅਹੋ ਮਯਾ ਭਾਰਿਯਂ ਕਮ੍ਮਂ ਕਤਂ, ਯ੍ਵਾਹਂ ਅਞ੍ਞਤਰਸ੍ਸ ਪੁਰਿਸਸ੍ਸ ਵਿਯ ਤਥਾਗਤਸ੍ਸ ਪਾਦੇ ਤਿਖਿਣਭੇਸਜ੍ਜਂ ਦਤ੍ਵਾ ਵਣਂ ਬਨ੍ਧਿਂ, ਅਯਂ ਤਸ੍ਸ ਮੋਚਨਵੇਲਾ, ਤਸ੍ਮਿਂ ਅਮੁਚ੍ਚਮਾਨੇ ਸਬ੍ਬਰਤ੍ਤਿਂ ਭਗਵਤੋ ਸਰੀਰੇ ਪਰਿਲ਼ਾਹੋ ਉਪ੍ਪਜ੍ਜਿਸ੍ਸਤੀ’’ਤਿ. ਤਸ੍ਮਿਂ ਖਣੇ ਸਤ੍ਥਾ ਆਨਨ੍ਦਤ੍ਥੇਰਂ ਆਮਨ੍ਤੇਸਿ – ‘‘ਆਨਨ੍ਦ, ਜੀਵਕੋ ਸਾਯਂ ਆਗਚ੍ਛਨ੍ਤੋ ਦ੍ਵਾਰਂ ਨ ਸਮ੍ਪਾਪੁਣਿ, ‘ਅਯਂ ਵਣਸ੍ਸ ਮੋਚਨਵੇਲਾ’ਤਿ ਪਨ ਚਿਨ੍ਤੇਸਿ, ਮੋਚੇਸਿ ਨ’’ਨ੍ਤਿ. ਥੇਰੋ ਮੋਚੇਸਿ, ਵਣੋ ਰੁਕ੍ਖਤੋ ਛਲ੍ਲਿ ਵਿਯ ਅਪਗਤੋ. ਜੀਵਕੋ ਅਨ੍ਤੋਅਰੁਣੇਯੇਵ ਸਤ੍ਥੁ ਸਨ੍ਤਿਕਂ ਵੇਗੇਨ ਆਗਨ੍ਤ੍ਵਾ ‘‘ਕਿਂ ਨੁ ਖੋ, ਭਨ੍ਤੇ, ਸਰੀਰੇ ਵੋ ਪਰਿਲ਼ਾਹੋ ਉਪ੍ਪਨ੍ਨੋ’’ਤਿ ਪੁਚ੍ਛਿ. ਸਤ੍ਥਾ ‘‘ਤਥਾਗਤਸ੍ਸ ਖੋ, ਜੀਵਕ, ਬੋਧਿਮਣ੍ਡੇਯੇਵ ਸਬ੍ਬਪਰਿਲ਼ਾਹੋ ਵੂਪਸਨ੍ਤੋ’’ਤਿ ਅਨੁਸਨ੍ਧਿਂ ਘਟੇਤ੍ਵਾ ਧਮ੍ਮਂ ਦੇਸੇਨ੍ਤੋ ਇਮਂ ਗਾਥਮਾਹ –

‘‘ਗਤਦ੍ਧਿਨੋ ¶ ¶ ਵਿਸੋਕਸ੍ਸ, ਵਿਪ੍ਪਮੁਤ੍ਤਸ੍ਸ ਸਬ੍ਬਧਿ;

ਸਬ੍ਬਗਨ੍ਥਪ੍ਪਹੀਨਸ੍ਸ, ਪਰਿਲ਼ਾਹੋ ਨ ਵਿਜ੍ਜਤੀ’’ਤਿ.

ਤਤ੍ਥ ¶ ਗਤਦ੍ਧਿਨੋਤਿ ਗਤਮਗ੍ਗਸ੍ਸ ਕਨ੍ਤਾਰਦ੍ਧਾ ਵਟ੍ਟਦ੍ਧਾਤਿ ਦ੍ਵੇ ਅਦ੍ਧਾ ਨਾਮ. ਤੇਸੁ ਕਨ੍ਤਾਰਪਟਿਪਨ੍ਨੋ ਯਾਵ ਇਚ੍ਛਿਤਟ੍ਠਾਨਂ ਨ ਪਾਪੁਣਾਤਿ, ਤਾਵ ਅਦ੍ਧਿਕੋਯੇਵ, ਏਤਸ੍ਮਿਂ ਪਨ ਪਤ੍ਤੇ ਗਤਦ੍ਧਿ ਨਾਮ ਹੋਤਿ. ਵਟ੍ਟਸਨ੍ਨਿਸ੍ਸਿਤਾਪਿ ਸਤ੍ਤਾ ਯਾਵ ਵਟ੍ਟੇ ਵਸਨ੍ਤਿ, ਤਾਵ ਅਦ੍ਧਿਕਾ ਏਵ. ਕਸ੍ਮਾ? ਵਟ੍ਟਸ੍ਸ ਅਖੇਪਿਤਤ੍ਤਾ. ਸੋਤਾਪਨ੍ਨਾਦਯੋਪਿ ਅਦ੍ਧਿਕਾ ਏਵ, ਵਟ੍ਟਂ ਪਨ ਖੇਪੇਤ੍ਵਾ ਠਿਤੋ ਖੀਣਾਸਵੋ ਗਤਦ੍ਧਿ ਨਾਮ ਹੋਤਿ. ਤਸ੍ਸ ਗਤਦ੍ਧਿਨੋ. ਵਿਸੋਕਸ੍ਸਾਤਿ ਵਟ੍ਟਮੂਲਕਸ੍ਸ ਸੋਕਸ੍ਸ ਵਿਗਤਤ੍ਤਾ ਵਿਸੋਕਸ੍ਸ. ਵਿਪ੍ਪਮੁਤ੍ਤਸ੍ਸ ਸਬ੍ਬਧੀਤਿ ਸਬ੍ਬੇਸੁ ਖਨ੍ਧਾਦਿਧਮ੍ਮੇਸੁ ਵਿਪ੍ਪਮੁਤ੍ਤਸ੍ਸ, ਸਬ੍ਬਗਨ੍ਥਪ੍ਪਹੀਨਸ੍ਸਾਤਿ ਚਤੁਨ੍ਨਮ੍ਪਿ ਗਨ੍ਥਾਨਂ ਪਹੀਨਤ੍ਤਾ ਸਬ੍ਬਾਗਨ੍ਥਪ੍ਪਹੀਨਸ੍ਸ. ਪਰਿਲ਼ਾਹੋ ਨ ਵਿਜ੍ਜਤੀਤਿ ਦੁਵਿਧੋ ਪਰਿਲ਼ਾਹੋ ਕਾਯਿਕੋ ਚੇਤਸਿਕੋ ਚਾਤਿ. ਤੇਸੁ ਖੀਣਾਸਵਸ੍ਸ ਸੀਤੁਣ੍ਹਾਦਿਵਸੇਨ ਉਪ੍ਪਨ੍ਨਤ੍ਤਾ ਕਾਯਿਕਪਰਿਲ਼ਾਹੋ ਅਨਿਬ੍ਬੁਤੋਵ, ਤਂ ਸਨ੍ਧਾਯ ਜੀਵਕੋ ਪੁਚ੍ਛਤਿ. ਸਤ੍ਥਾ ਪਨ ਧਮ੍ਮਰਾਜਤਾਯ ਦੇਸਨਾਵਿਧਿਕੁਸਲਤਾਯ ਚੇਤਸਿਕਪਰਿਲ਼ਾਹਵਸੇਨ ਦੇਸਨਂ ਵਿਨਿਵਤ੍ਤੇਨ੍ਤੋ, ‘‘ਜੀਵਕ, ਪਰਮਤ੍ਥੇਨ ਏਵਰੂਪਸ੍ਸ ਖੀਣਾਸਵਸ੍ਸ ਪਰਿਲ਼ਾਹੋ ਨ ਵਿਜ੍ਜਤੀ’’ਤਿ ਆਹ.

ਦੇਸਨਾਵਸਾਨੇ ਬਹੂ ਸੋਤਾਪਤ੍ਤਿਫਲਾਦੀਨਿ ਪਾਪੁਣਿਂਸੂਤਿ.

ਉਯ੍ਯੁਞ੍ਜਨ੍ਤੀਤਿ ¶ ਇਮਂ ਧਮ੍ਮਦੇਸਨਂ ਸਤ੍ਥਾ ਵੇਲ਼ੁਵਨੇ ਵਿਹਰਨ੍ਤੋ ਮਹਾਕਸ੍ਸਪਤ੍ਥੇਰਂ ਆਰਬ੍ਭ ਕਥੇਸਿ.

ਏਕਸ੍ਮਿਞ੍ਹਿ ਸਮਯੇ ਸਤ੍ਥਾ ਰਾਜਗਹੇ ਵੁਟ੍ਠਵਸ੍ਸੋ ‘‘ਅਦ੍ਧਮਾਸਚ੍ਚਯੇਨ ਚਾਰਿਕਂ ਪਕ੍ਕਮਿਸ੍ਸਾਮੀ’’ਤਿ ਭਿਕ੍ਖੂਨਂ ਆਰੋਚਾਪੇਸਿ. ਵਤ੍ਤਂ ਕਿਰੇਤਂ ਬੁਦ੍ਧਾਨਂ ਭਿਕ੍ਖੂਹਿ ਸਦ੍ਧਿਂ ਚਾਰਿਕਂ ਚਰਿਤੁਕਾਮਾਨਂ ‘‘ਏਵਂ ਭਿਕ੍ਖੂ ਅਤ੍ਤਨੋ ਪਤ੍ਤਪਚਨਚੀਵਰਰਜਨਾਦੀਨਿ ਕਤ੍ਵਾ ਸੁਖਂ ਗਮਿਸ੍ਸਨ੍ਤੀ’’ਤਿ ‘‘ਇਦਾਨਿ ਅਦ੍ਧਮਾਸਚ੍ਚਯੇਨ ਚਾਰਿਕਂ ਪਕ੍ਕਮਿਸ੍ਸਾਮੀ’’ਤਿ ਭਿਕ੍ਖੂਨਂ ਆਰੋਚਾਪਨਂ. ਭਿਕ੍ਖੂਸੁ ਪਨ ਅਤ੍ਤਨੋ ਪਤ੍ਤਚੀਵਰਾਦੀਨਿ ਕਰੋਨ੍ਤੇਸੁ ¶ ਮਹਾਕਸ੍ਸਪਤ੍ਥੇਰੋਪਿ ਚੀਵਰਾਨਿ ਧੋਵਿ. ਭਿਕ੍ਖੂ ਉਜ੍ਝਾਯਿਂਸੁ ‘‘ਥੇਰੋ ਕਸ੍ਮਾ ਚੀਵਰਾਨਿ ਧੋਵਤਿ, ਇਮਸ੍ਮਿਂ ਨਗਰੇ ਅਨ੍ਤੋ ਚ ਬਹਿ ਚ ਅਟ੍ਠਾਰਸ ਮਨੁਸ੍ਸਕੋਟਿਯੋ ਵਸਨ੍ਤਿ ¶ . ਤਤ੍ਥ ਯੇ ਥੇਰਸ੍ਸ ਨ ਞਾਤਕਾ, ਤੇ ਉਪਟ੍ਠਾਕਾ, ਯੇ ਨ ਉਪਟ੍ਠਾਕਾ, ਤੇ ਞਾਤਕਾ. ਤੇ ਥੇਰਸ੍ਸ ਚਤੂਹਿ ਪਚ੍ਚਯੇਹਿ ਸਮ੍ਮਾਨਸਕ੍ਕਾਰਂ ਕਰੋਨ੍ਤਿ. ਏਤ੍ਤਕਂ ਉਪਕਾਰਂ ਪਹਾਯ ਏਸ ਕਹਂ ਗਮਿਸ੍ਸਤਿ? ਸਚੇਪਿ ਗਚ੍ਛੇਯ੍ਯ, ਮਾਪਮਾਦਕਨ੍ਦਰਤੋ ਪਰਂ ਨ ਗਮਿਸ੍ਸਤੀ’’ਤਿ. ਸਤ੍ਥਾ ਕਿਰ ਯਂ ਕਨ੍ਦਰਂ ਪਤ੍ਵਾ ਨਿਵਤ੍ਤੇਤਬ੍ਬਯੁਤ੍ਤਕੇ ਭਿਕ੍ਖੂ ‘‘ਤੁਮ੍ਹੇ ਇਤੋ ਨਿਵਤ੍ਤਥ, ਮਾ ਪਮਜ੍ਜਿਤ੍ਥਾ’’ਤਿ ਵਦਤਿ. ਤਂ ‘‘ਮਾਪਮਾਦਕਨ੍ਦਰ’’ਨ੍ਤਿ ਵੁਚ੍ਚਤਿ, ਤਂ ਸਨ੍ਧਾਯੇਤਂ ਵੁਤ੍ਤਂ.

ਸਤ੍ਥਾਪਿ ਚਾਰਿਕਂ ਪਕ੍ਕਮਨ੍ਤੋ ¶ ਚਿਨ੍ਤੇਸਿ – ‘‘ਇਮਸ੍ਮਿਂ ਨਗਰੇ ਅਨ੍ਤੋ ਚ ਬਹਿ ਚ ਅਟ੍ਠਾਰਸ ਮਨੁਸ੍ਸਕੋਟਿਯੋ ਵਸਨ੍ਤਿ. ਮਨੁਸ੍ਸਾਨਂ ਮਙ੍ਗਲਾਮਙ੍ਗਲਟ੍ਠਾਨੇਸੁ ਭਿਕ੍ਖੂਹਿ ਗਨ੍ਤਬ੍ਬਂ ਹੋਤਿ, ਨ ਸਕ੍ਕਾ ਵਿਹਾਰਂ ਤੁਚ੍ਛਂ ਕਾਤੁਂ, ਕਂ ਨੁ ਖੋ ਨਿਵਤ੍ਤੇਸ੍ਸਾਮੀ’’ਤਿ? ਅਥਸ੍ਸ ਏਤਦਹੋਸਿ –‘‘ਕਸ੍ਸਪਸ੍ਸ ਹੇਤੇ ਮਨੁਸ੍ਸਾ ਞਾਤਕਾ ਚ ਉਪਟ੍ਠਾਕਾ ਚ, ਕਸ੍ਸਪਂ ਨਿਵਤ੍ਤੇਤੁਂ ਵਟ੍ਟਤੀ’’ਤਿ. ਸੋ ਥੇਰਂ ਆਹ – ‘‘ਕਸ੍ਸਪ, ਨ ਸਕ੍ਕਾ ਵਿਹਾਰਂ ਤੁਚ੍ਛਂ ਕਾਤੁਂ, ਮਨੁਸ੍ਸਾਨਂ ਮਙ੍ਗਲਾਮਙ੍ਗਲਟ੍ਠਾਨੇਸੁ ਭਿਕ੍ਖੂਹਿ ਅਤ੍ਥੋ ਹੋਤਿ, ਤ੍ਵਂ ਅਤ੍ਤਨੋ ਪਰਿਸਾਯ ਸਦ੍ਧਿਂ ਨਿਵਤ੍ਤਸ੍ਸੂ’’ਤਿ. ‘‘ਸਾਧੁ, ਭਨ੍ਤੇ’’ਤਿ ਥੇਰੋ ਪਰਿਸਂ ਆਦਾਯ ਨਿਵਤ੍ਤਿ. ਭਿਕ੍ਖੂ ਉਪਜ੍ਝਾਯਿਂਸੁ ‘‘ਦਿਟ੍ਠਂ ਵੋ, ਆਵੁਸੋ, ਨਨੁ ਇਦਾਨੇਵ ਅਮ੍ਹੇਹਿ ਵੁਤ੍ਤਂ ‘ਮਹਾਕਸ੍ਸਪੋ ਕਸ੍ਮਾ ਚੀਵਰਾਨਿ ਧੋਵਤਿ, ਨ ਏਸੋ ਸਤ੍ਥਾਰਾ ਸਦ੍ਧਿਂ ਗਮਿਸ੍ਸਤੀ’ਤਿ, ਯਂ ਅਮ੍ਹੇਹਿ ਵੁਤ੍ਤਂ, ਤਦੇਵ ਜਾਤ’’ਨ੍ਤਿ. ਸਤ੍ਥਾ ਭਿਕ੍ਖੂਨਂ ਕਥਂ ਸੁਤ੍ਵਾ ਨਿਵਤ੍ਤਿਤ੍ਵਾ ਠਿਤੋ ਆਹ – ‘‘ਭਿਕ੍ਖਵੇ, ਕਿਂ ਨਾਮੇਤਂ ਕਥੇਥਾ’’ਤਿ? ‘‘ਮਹਾਕਸ੍ਸਪਤ੍ਥੇਰਂ ਆਰਬ੍ਭ ਕਥੇਮ, ਭਨ੍ਤੇ’’ਤਿ ਅਤ੍ਤਨਾ ਕਥਿਤਨਿਯਾਮੇਨੇਵ ਸਬ੍ਬਂ ਆਰੋਚੇਸੁਂ. ਤਂ ਸੁਤ੍ਵਾ ਸਤ੍ਥਾ ‘‘ਨ, ਭਿਕ੍ਖਵੇ, ਤੁਮ੍ਹੇ ਕਸ੍ਸਪਂ ‘ਕੁਲੇਸੁ ਚ ਪਚ੍ਚਯੇਸੁ ਚ ਲਗ੍ਗੋ’ਤਿ ਵਦੇਥ, ਸੋ ‘ਮਮ ਵਚਨਂ ਕਰਿਸ੍ਸਾਮੀ’ਤਿ ਨਿਵਤ੍ਤੋ. ਏਸੋ ਹਿ ਪੁਬ੍ਬੇ ਪਤ੍ਥਨਂ ਕਰੋਨ੍ਤੋਯੇਵ ‘ਚਤੂਸੁ ਪਚ੍ਚਯੇਸੁ ਅਲਗ੍ਗੋ ਚਨ੍ਦੂਪਮੋ ਹੁਤ੍ਵਾ ਕੁਲਾਨਿ ਉਪਸਙ੍ਕਮਿਤੁਂ ਸਮਤ੍ਥੋ ਭਵੇਯ੍ਯ’ਨ੍ਤਿ ਪਤ੍ਥਨਂ ਅਕਾਸਿ. ਨਤ੍ਥੇਤਸ੍ਸ ¶ ਕੁਲੇ ਵਾ ਪਚ੍ਚਯੇ ਵਾ ਲਗ੍ਗੋ, ਅਹਂ ਚਨ੍ਦੋਪਮਪ੍ਪਟਿਪਦਞ੍ਚੇਵ (ਸਂ. ਨਿ. ੨.੧੪੬) ਅਰਿਯਵਂਸਪ੍ਪਟਿਪਦਞ੍ਚ ਕਥੇਨ੍ਤੋ ਮਮ ਪੁਤ੍ਤਂ ਕਸ੍ਸਪਂ ਆਦਿਂ ਕਤ੍ਵਾ ਕਥੇਸਿ’’ਨ੍ਤਿ ਆਹ.

ਭਿਕ੍ਖੂ ¶ ਸਤ੍ਥਾਰਂ ਪੁਚ੍ਛਿਂਸੁ – ‘‘ਭਨ੍ਤੇ, ਕਦਾ ਪਨ ਥੇਰੇਨ ਪਤ੍ਥਨਾ ਠਪਿਤਾ’’ਤਿ? ‘‘ਸੋਤੁਕਾਮਾਤ੍ਥ, ਭਿਕ੍ਖਵੇ’’ਤਿ? ‘‘ਆਮ, ਭਨ੍ਤੇ’’ਤਿ. ਸਤ੍ਥਾ ਤੇਸਂ, ‘‘ਭਿਕ੍ਖਵੇ, ਇਤੋ ਕਪ੍ਪਸਤਸਹਸ੍ਸਮਤ੍ਥਕੇ ਪਦੁਮੁਤ੍ਤਰੋ ਨਾਮ ਬੁਦ੍ਧੋ ਲੋਕੇ ਉਦਪਾਦੀ’’ਤਿ ਵਤ੍ਵਾ ਪਦੁਮੁਤ੍ਤਰਪਾਦਮੂਲੇ ਤੇਨ ਠਪਿਤਪਤ੍ਥਨਂ ਆਦਿਂ ਕਤ੍ਵਾ ਸਬ੍ਬਂ ਥੇਰਸ੍ਸ ਪੁਬ੍ਬਚਰਿਤਂ ਕਥੇਸਿ. ਤਂ ਥੇਰਪਾਲ਼ਿਯਂ (ਥੇਰਗਾ. ੧੦੫੪ ਆਦਯੋ) ਵਿਤ੍ਥਾਰਿਤਮੇਵ. ਸਤ੍ਥਾ ਪਨ ਇਮਂ ਥੇਰਸ੍ਸ ਪੁਬ੍ਬਚਰਿਤਂ ਵਿਤ੍ਥਾਰੇਤ੍ਵਾ ‘‘ਇਤਿ ਖੋ, ਭਿਕ੍ਖਵੇ, ਅਹਂ ਚਨ੍ਦੋਪਮਪ੍ਪਟਿਪਦਞ੍ਚੇਵ ਅਰਿਯਵਂਸਪ੍ਪਟਿਪਦਞ੍ਚ ਮਮ ਪੁਤ੍ਤਂ ਕਸ੍ਸਪਂ ਆਦਿਂ ਕਤ੍ਵਾ ਕਥੇਸਿਂ, ਮਮ ਪੁਤ੍ਤਸ੍ਸ ਕਸ੍ਸਪਸ੍ਸ ਪਚ੍ਚਯੇਸੁ ਵਾ ਕੁਲੇਸੁ ਵਾ ਵਿਹਾਰੇਸੁ ਵਾ ਪਰਿਵੇਣੇਸੁ ਵਾ ਲਗ੍ਗੋ ਨਾਮ ਨਤ੍ਥਿ ¶ , ਪਲ੍ਲਲੇ ਓਤਰਿਤ੍ਵਾ ਤਤ੍ਥ ਚਰਿਤ੍ਵਾ ਗਚ੍ਛਨ੍ਤੋ ਰਾਜਹਂਸੋ ਵਿਯ ਕਤ੍ਥਚਿ ਅਲਗ੍ਗੋਯੇਵ ਮਮ ਪੁਤ੍ਤੋ’’ਤਿ ਅਨੁਸਨ੍ਧਿਂ ਘਟੇਤ੍ਵਾ ਧਮ੍ਮਂ ਦੇਸੇਨ੍ਤੋ ਇਮਂ ਗਾਥਮਾਹ –

‘‘ਉਯ੍ਯੁਞ੍ਜਨ੍ਤਿ ਸਤੀਮਨ੍ਤੋ, ਨ ਨਿਕੇਤੇ ਰਮਨ੍ਤਿ ਤੇ;

ਹਂਸਾਵ ਪਲ੍ਲਲਂ ਹਿਤ੍ਵਾ, ਓਕਮੋਕਂ ਜਹਨ੍ਤਿ ਤੇ’’ਤਿ.

ਤਤ੍ਥ ¶ ਉਯ੍ਯੁਞ੍ਜਨ੍ਤਿ ਸਤੀਮਨ੍ਤੋਤਿ ਸਤਿਵੇਪੁਲ੍ਲਪ੍ਪਤ੍ਤਾ ਖੀਣਾਸਵਾ ਅਤ੍ਤਨਾ ਪਟਿਵਿਦ੍ਧਗੁਣੇਸੁ ਝਾਨਵਿਪਸ੍ਸਨਾਦੀਸੁ ਆਵਜ੍ਜਨਸਮਾਪਜ੍ਜਨਵੁਟ੍ਠਾਨਾਧਿਟ੍ਠਾਨਪਚ੍ਚਵੇਕ੍ਖਣਾਹਿ ਯੁਞ੍ਜਨ੍ਤਿ ਘਟੇਨ੍ਤਿ. ਨ ਨਿਕੇਤੇ ਰਮਨ੍ਤਿ ਤੇਤਿ ਤੇਸਂ ਆਲਯੇ ਰਤਿ ਨਾਮ ਨਤ੍ਥਿ. ਹਂਸਾਵਾਤਿ ਦੇਸਨਾਸੀਸਮੇਤਂ, ਅਯਂ ਪਨੇਤ੍ਥ ਅਤ੍ਥੋ – ਯਥਾ ਗੋਚਰਸਮ੍ਪਨ੍ਨੇ ਪਲ੍ਲਲੇ ਸਕੁਣਾ ਅਤ੍ਤਨੋ ਗੋਚਰਂ ਗਹੇਤ੍ਵਾ ਗਮਨਕਾਲੇ ‘‘ਮਮ ਉਦਕਂ, ਮਮ ਪਦੁਮਂ, ਮਮ ਉਪ੍ਪਲਂ, ਮਮ ਕਣ੍ਣਿਕਾ’’ਤਿ ਤਸ੍ਮਿਂ ਠਾਨੇ ਕਞ੍ਚਿ ਆਲਯਂ ਅਕਤ੍ਵਾ ਅਨਪੇਕ੍ਖਾਵ ਤਂ ਠਾਨਂ ਪਹਾਯ ਉਪ੍ਪਤਿਤ੍ਵਾ ਆਕਾਸੇ ਕੀਲ਼ਮਾਨਾ ਗਚ੍ਛਨ੍ਤਿ; ਏਵਮੇਵਂ ਖੀਣਾਸਵਾ ਯਤ੍ਥ ਕਤ੍ਥਚਿ ਵਿਹਰਨ੍ਤਾਪਿ ਕੁਲਾਦੀਸੁ ਅਲਗ੍ਗਾ ਏਵ ਵਿਹਰਿਤ੍ਵਾ ਗਮਨਸਮਯੇਪਿ ਤਂ ਠਾਨਂ ਪਹਾਯ ਗਚ੍ਛਨ੍ਤਾ ‘‘ਮਮ ਵਿਹਾਰੋ, ਮਮ ਪਰਿਵੇਣਂ, ਮਮੂਪਟ੍ਠਾਕਾ’’ਤਿ ਅਨਾਲਯਾ ਅਨੁਪੇਕ੍ਖਾਵ ਗਚ੍ਛਨ੍ਤਿ. ਓਕਮੋਕਨ੍ਤਿ ਆਲਯਾਲਯਂ, ਸਬ੍ਬਾਲਯੇ ਪਰਿਚ੍ਚਜਨ੍ਤੀਤਿ ਅਤ੍ਥੋ.

ਦੇਸਨਾਵਸਾਨੇ ਬਹੂ ਸੋਤਾਪਤ੍ਤਿਫਲਾਦੀਨਿ ਪਾਪੁਣਿਂਸੂਤਿ.

ਯੇਸਂ ¶ ਸਨ੍ਨਿਚਯੋ ਨਤ੍ਥੀਤਿ ਇਮਂ ਧਮ੍ਮਦੇਸਨਂ ਸਤ੍ਥਾ ਜੇਤਵਨੇ ਵਿਹਰਨ੍ਤੋ ਆਯਸ੍ਮਨ੍ਤਂ ਬੇਲਟ੍ਠਸੀਸਂ ਆਰਬ੍ਭ ਕਥੇਸਿ.

ਸੋ ¶ ਕਿਰਾਯਸ੍ਮਾ ਅਨ੍ਤੋਗਾਮੇ ਏਕਂ ਵੀਥਿਂ ਪਿਣ੍ਡਾਯ ਚਰਿਤ੍ਵਾ ਭਤ੍ਤਕਿਚ੍ਚਂ ਕਤ੍ਵਾ ਪੁਨ ਅਪਰਂ ਵੀਥਿਂ ਚਰਿਤ੍ਵਾ ਸੁਕ੍ਖਂ ਕੂਰਂ ਆਦਾਯ ਵਿਹਾਰਂ ਹਰਿਤ੍ਵਾ ਪਟਿਸਾਮੇਤ੍ਵਾ ‘‘ਨਿਬਦ੍ਧਂ ਪਿਣ੍ਡਪਾਤਪਰਿਯੇਸਨਂ ਨਾਮ ਦੁਕ੍ਖ’’ਨ੍ਤਿ ਕਤਿਪਾਹਂ ਝਾਨਸੁਖੇਨ ਵੀਤਿਨਾਮੇਤ੍ਵਾ ਆਹਾਰੇਨ ਅਤ੍ਥੇ ਸਤਿ ਤਂ ਪਰਿਭੁਞ੍ਜਤਿ. ਭਿਕ੍ਖੂ ਞਤ੍ਵਾ ਉਜ੍ਝਾਯਿਤ੍ਵਾ ਤਮਤ੍ਥਂ ਭਗਵਤੋ ਆਰੋਚੇਸੁਂ. ਸਤ੍ਥਾ ਏਤਸ੍ਮਿਂ ਨਿਦਾਨੇ ਆਯਤਿਂ ਸਨ੍ਨਿਧਿਕਾਰਪਰਿਵਜ੍ਜਨਤ੍ਥਾਯ ਭਿਕ੍ਖੂਨਂ ਸਿਕ੍ਖਾਪਦਂ ਪਞ੍ਞਪੇਤ੍ਵਾਪਿ ਥੇਰੇਨ ਪਨ ਅਪਞ੍ਞਤ੍ਤੇ ਸਿਕ੍ਖਾਪਦੇ ¶ ਅਪ੍ਪਿਚ੍ਛਤਂ ਨਿਸ੍ਸਾਯ ਕਤਤ੍ਤਾ ਤਸ੍ਸ ਦੋਸਾਭਾਵਂ ਪਕਾਸੇਨ੍ਤੋ ਅਨੁਸਨ੍ਧਿਂ ਘਟੇਤ੍ਵਾ ਧਮ੍ਮਂ ਦੇਸੇਨ੍ਤੋ ਇਮਂ ਗਾਥਮਾਹ –

‘‘ਯੇਸਂ ਸਨ੍ਨਿਚਯੋ ਨਤ੍ਥਿ, ਯੇ ਪਰਿਞ੍ਞਾਤਭੋਜਨਾ;

ਸੁਞ੍ਞਤੋ ਅਨਿਮਿਤ੍ਤੋ ਚ, ਵਿਮੋਕ੍ਖੋ ਯੇਸਂ ਗੋਚਰੋ;

ਆਕਾਸੇਵ ਸਕੁਨ੍ਤਾਨਂ, ਗਤਿ ਤੇਸਂ ਦੁਰਨ੍ਨਯਾ’’ਤਿ.

ਤਤ੍ਥ ਸਨ੍ਨਿਚਯੋਤਿ ਦ੍ਵੇ ਸਨ੍ਨਿਚਯਾ – ਕਮ੍ਮਸਨ੍ਨਿਚਯੋ ਚ, ਪਚ੍ਚਯਸਨ੍ਨਿਚਯੋ ਚ. ਤੇਸੁ ਕੁਸਲਾਕੁਸਲਕਮ੍ਮਂ ਕਮ੍ਮਸਨ੍ਨਿਚਯੋ ਨਾਮ, ਚਤ੍ਤਾਰੋ ਪਚ੍ਚਯਾ ਪਚ੍ਚਯਸਨ੍ਨਿਚਯੋ ਨਾਮ. ਤਤ੍ਥ ਵਿਹਾਰੇ ਵਸਨ੍ਤਸ੍ਸ ਭਿਕ੍ਖੁਨੋ ਏਕਂ ਗੁਲ਼ਪਿਣ੍ਡਂ, ਚਤੁਭਾਗਮਤ੍ਤਂ ਸਪ੍ਪਿਂ, ਏਕਞ੍ਚ ਤਣ੍ਡੁਲਨਾਲ਼ਿਂ ਠਪੇਨ੍ਤਸ੍ਸ ਪਚ੍ਚਯਸਨ੍ਨਿਚਯੋ ਨਤ੍ਥਿ, ਤਤੋ ਉਤ੍ਤਰਿ ਹੋਤਿ. ਯੇਸਂ ਅਯਂ ਦੁਵਿਧੋਪਿ ਸਨ੍ਨਿਚਯੋ ਨਤ੍ਥਿ. ਪਰਿਞ੍ਞਾਤਭੋਜਨਾਤਿ ¶ ਤੀਹਿ ਪਰਿਞ੍ਞਾਹਿ ਪਰਿਞ੍ਞਾਤਭੋਜਨਾ. ਯਾਗੁਆਦੀਨਞ੍ਹਿ ਯਾਗੁਭਾਵਾਦਿਜਾਨਨਂ ਞਾਤਪਰਿਞ੍ਞਾ, ਆਹਾਰੇ ਪਟਿਕੂਲਸਞ੍ਞਾਵਸੇਨ ਪਨ ਭੋਜਨਸ੍ਸ ਪਰਿਜਾਨਨਂ ਤੀਰਣਪਰਿਞ੍ਞਾ, ਕਬਲ਼ੀਕਾਰਾਹਾਰੇ ਛਨ੍ਦਰਾਗਅਪਕਡ੍ਢਨਞਾਣਂ ਪਹਾਨਪਰਿਞ੍ਞਾ. ਇਮਾਹਿ ਤੀਹਿ ਪਰਿਞ੍ਞਾਹਿ ਯੇ ਪਰਿਞ੍ਞਾਤਭੋਜਨਾ. ਸੁਞ੍ਞਤੋ ਅਨਿਮਿਤ੍ਤੋ ਚਾਤਿ ਏਤ੍ਥ ਅਪ੍ਪਣਿਹਿਤਵਿਮੋਕ੍ਖੋਪਿ ਗਹਿਤੋਯੇਵ. ਤੀਣਿਪਿ ਚੇਤਾਨਿ ਨਿਬ੍ਬਾਨਸ੍ਸੇਵ ਨਾਮਾਨਿ. ਨਿਬ੍ਬਾਨਞ੍ਹਿ ਰਾਗਦੋਸਮੋਹਾਨਂ ਅਭਾਵੇਨ ਸੁਞ੍ਞਤੋ, ਤੇਹਿ ਚ ਵਿਮੁਤ੍ਤਨ੍ਤਿ ਸੁਞ੍ਞਤੋ ਵਿਮੋਕ੍ਖੋ, ਤਥਾ ਰਾਗਾਦਿਨਿਮਿਤ੍ਤਾਨਂ ਅਭਾਵੇਨ ਅਨਿਮਿਤ੍ਤਂ, ਤੇਹਿ ਚ ਵਿਮੁਤ੍ਤਨ੍ਤਿ ਅਨਿਮਿਤ੍ਤੋ ਵਿਮੋਕ੍ਖੋ, ਰਾਗਾਦਿਪਣਿਧੀਨਂ ਪਨ ਅਭਾਵੇਨ ਅਪ੍ਪਣਿਹਿਤਂ ¶ , ਤੇਹਿ ਚ ਵਿਮੁਤ੍ਤਨ੍ਤਿ ਅਪ੍ਪਣਿਹਿਤੋ ਵਿਮੋਕ੍ਖੋਤਿ ਵੁਚ੍ਚਤਿ. ਫਲਸਮਾਪਤ੍ਤਿਵਸੇਨ ਤਂ ਆਰਮ੍ਮਣਂ ਕਤ੍ਵਾ ਵਿਹਰਨ੍ਤਾਨਂ ਅਯਂ ਤਿਵਿਧੋ ਵਿਮੋਕ੍ਖੋ ਯੇਸਂ ਗੋਚਰੋ. ਗਤਿ ਤੇਸਂ ਦੁਰਨ੍ਨਯਾਤਿ ਯਥਾ ਨਾਮ ਆਕਾਸੇਨ ਗਤਾਨਂ ਸਕੁਣਾਨਂ ਪਦਨਿਕ੍ਖੇਪਸ੍ਸ ਅਦਸ੍ਸਨੇਨ ਗਤਿ ਦੁਰਨ੍ਨਯਾ ਨ ਸਕ੍ਕਾ ਜਾਨਿਤੁਂ, ਏਵਮੇਵ ਯੇਸਂ ਅਯਂ ਦੁਵਿਧੋ ਸਨ੍ਨਿਚਯੋ ਨਤ੍ਥਿ, ਇਮਾਹਿ ਚ ਤੀਹਿ ਪਰਿਞ੍ਞਾਹਿ ਪਰਿਞ੍ਞਾਤਭੋਜਨਾ, ਯੇਸਞ੍ਚ ¶ ਅਯਂ ਵੁਤ੍ਤਪ੍ਪਕਾਰੋ ਵਿਮੋਕ੍ਖੋ ਗੋਚਰੋ, ਤੇਸਂ ਤਯੋ ਭਵਾ, ਚਤਸ੍ਸੋ ਯੋਨਿਯੋ, ਪਞ੍ਚ ਗਤਿਯੋ, ਸਤ੍ਤ ਵਿਞ੍ਞਾਣਟ੍ਠਿਤਿਯੋ, ਨਵ ਸਤ੍ਤਾਵਾਸਾਤਿ ਇਮੇਸੁ ਪਞ੍ਚਸੁ ਕੋਟ੍ਠਾਸੇਸੁ ਇਮਿਨਾ ਨਾਮ ਗਤਾਤਿ ਗਮਨਸ੍ਸ ਅਪਞ੍ਞਾਯਨਤੋ ਗਤਿ ਦੁਰਨ੍ਨਯਾ ਨ ਸਕ੍ਕਾ ਪਞ੍ਞਾਪੇਤੁਨ੍ਤਿ.

ਦੇਸਨਾਵਸਾਨੇ ਬਹੂ ਸੋਤਾਪਤ੍ਤਿਫਲਾਦੀਨਿ ਪਾਪੁਣਿਂਸੂਤਿ.

ਯਸ੍ਸਾਸਵਾਤਿ ¶ ਇਮਂ ਧਮ੍ਮਦੇਸਨਂ ਸਤ੍ਥਾ ਵੇਲ਼ੁਵਨੇ ਵਿਹਰਨ੍ਤੋ ਅਨੁਰੁਦ੍ਧਤ੍ਥੇਰਂ ਆਰਬ੍ਭ ਕਥੇਸਿ.

ਏਕਸ੍ਮਿਞ੍ਹਿ ਦਿਵਸੇ ਥੇਰੋ ਜਿਣ੍ਣਚੀਵਰੋ ਸਙ੍ਕਾਰਕੂਟਾਦੀਸੁ ਚੀਵਰਂ ਪਰਿਯੇਸਤਿ. ਤਸ੍ਸ ਇਤੋ ਤਤਿਯੇ ਅਤ੍ਤਭਾਵੇ ਪੁਰਾਣਦੁਤਿਯਿਕਾ ਤਾਵਤਿਂਸਭਵਨੇ ਨਿਬ੍ਬਤ੍ਤਿਤ੍ਵਾ ਜਾਲਿਨੀ ਨਾਮ ਦੇਵਧੀਤਾ ਅਹੋਸਿ. ਸਾ ਥੇਰਂ ਚੋਲ਼ਕਾਨਿ ਪਰਿਯੇਸਮਾਨਂ ਦਿਸ੍ਵਾ ਥੇਰਸ੍ਸ ਅਤ੍ਥਾਯ ਤੇਰਸਹਤ੍ਥਾਯਤਾਨਿ ਚਤੁਹਤ੍ਥਵਿਤ੍ਥਤਾਨਿ ਤੀਣਿ ਦਿਬ੍ਬਦੁਸ੍ਸਾਨਿ ਗਹੇਤ੍ਵਾ ‘‘ਸਚਾਹਂ ਇਮਾਨਿ ਇਮਿਨਾ ਨੀਹਾਰੇਨ ਦਸ੍ਸਾਮਿ, ਥੇਰੋ ਨ ਗਣ੍ਹਿਸ੍ਸਤੀ’’ਤਿ ਚਿਨ੍ਤੇਤ੍ਵਾ ਤਸ੍ਸ ਚੋਲ਼ਕਾਨਿ ਪਰਿਯੇਸਮਾਨਸ੍ਸ ਪੁਰਤੋ ਏਕਸ੍ਮਿਂ ਸਙ੍ਕਾਰਕੂਟੇ ਯਥਾ ਨੇਸਂ ਦਸਨ੍ਤਮਤ੍ਤਮੇਵ ਪਞ੍ਞਾਯਤਿ, ਤਥਾ ਠਪੇਸਿ. ਥੇਰੋ ਤੇਨ ਮਗ੍ਗੇਨ ¶ ਚੋਲ਼ਕਪਰਿਯੇਸਮਾਨਂ ਚਰਨ੍ਤੋ ਨੇਸਂ ਦਸਨ੍ਤਂ ਦਿਸ੍ਵਾ ਤਤ੍ਥੇਵ ਗਹੇਤ੍ਵਾ ਆਕਡ੍ਢਮਾਨੋ ਵੁਤ੍ਤਪ੍ਪਮਾਣਾਨਿ ਦਿਬ੍ਬਦੁਸ੍ਸਾਨਿ ਦਿਸ੍ਵਾ ‘‘ਉਕ੍ਕਟ੍ਠਪਂਸੁਕੂਲਂ ਵਤ ਇਦ’’ਨ੍ਤਿ ਆਦਾਯ ਪਕ੍ਕਾਮਿ. ਅਥਸ੍ਸ ਚੀਵਰਕਰਣਦਿਵਸੇ ਸਤ੍ਥਾ ਪਞ੍ਚਸਤਭਿਕ੍ਖੁਪਰਿਵਾਰੋ ਵਿਹਾਰਂ ਗਨ੍ਤ੍ਵਾ ਨਿਸੀਦਿ, ਅਸੀਤਿਮਹਾਥੇਰਾਪਿ ਤਤ੍ਥੇਵ ਨਿਸੀਦਿਂਸੁ, ਚੀਵਰਂ ਸਿਬ੍ਬੇਤੁਂ ਮਹਾਕਸ੍ਸਪਤ੍ਥੇਰੋ ਮੂਲੇ ਨਿਸੀਦਿ, ਸਾਰਿਪੁਤ੍ਤਤ੍ਥੇਰੋ ਮਜ੍ਝੇ, ਆਨਨ੍ਦਤ੍ਥੇਰੋ ਅਗ੍ਗੇ, ਭਿਕ੍ਖੁਸਙ੍ਘੋ ਸੁਤ੍ਤਂ ਵਟ੍ਟੇਸਿ, ਸਤ੍ਥਾ ਸੂਚਿਪਾਸਕੇ ¶ ਆਵੁਣਿ, ਮਹਾਮੋਗ੍ਗਲ੍ਲਾਨਤ੍ਥੇਰੋ ਯੇਨ ਯੇਨ ਅਤ੍ਥੋ, ਤਂ ਤਂ ਉਪਨੇਨ੍ਤੋ ਵਿਚਰਿ.

ਦੇਵਧੀਤਾਪਿ ਅਨ੍ਤੋਗਾਮਂ ਪਵਿਸਿਤ੍ਵਾ ‘‘ਭੋਨ੍ਤਾ ਅਯ੍ਯਸ੍ਸ ਨੋ ਅਨੁਰੁਦ੍ਧਤ੍ਥੇਰਸ੍ਸ ਚੀਵਰਂ ਕਰੋਨ੍ਤੋ ਸਤ੍ਥਾ ਅਸੀਤਿਮਹਾਸਾਵਕਪਰਿਵੁਤੋ ਪਞ੍ਚਹਿ ਭਿਕ੍ਖੁਸਤੇਹਿ ਸਦ੍ਧਿਂ ਵਿਹਾਰੇ ਨਿਸੀਦਿ, ਯਾਗੁਆਦੀਨਿ ਆਦਾਯ ਵਿਹਾਰਂ ਗਚ੍ਛਥਾ’’ਤਿ ਭਿਕ੍ਖਂ ਸਮਾਦਪੇਸਿ. ਮਹਾਮੋਗ੍ਗਲ੍ਲਾਨਤ੍ਥੇਰੋਪਿ ਅਨ੍ਤਰਾਭਤ੍ਤੇ ਮਹਾਜਮ੍ਬੁਪੇਸਿਂ ਆਹਰਿ, ਪਞ੍ਚਸਤਾ ਭਿਕ੍ਖੂ ਪਰਿਕ੍ਖੀਣਂ ਖਾਦਿਤੁਂ ਨਾਸਕ੍ਖਿਂਸੁ. ਸਕ੍ਕੋ ਚੀਵਰਕਰਣਟ੍ਠਾਨੇ ਭੂਮਿਪਰਿਭਣ੍ਡਮਕਾਸਿ, ਭੂਮਿ ਅਲਤ੍ਤਕਰਸਰਞ੍ਜਿਤਾ ਵਿਯ ਅਹੋਸਿ. ਭਿਕ੍ਖੂਹਿ ਪਰਿਭੁਤ੍ਤਾਵਸੇਸਾਨਂ ਯਾਗੁਖਜ੍ਜਕਭਤ੍ਤਾਨਂ ਮਹਾਰਾਸਿ ਅਹੋਸਿ. ਭਿਕ੍ਖੂ ਉਜ੍ਝਾਯਿਂਸੁ ‘‘ਏਤ੍ਤਕਾਨਂ ਭਿਕ੍ਖੂਨਂ ¶ ਕਿਂ ਏਵਂਬਹੁਕੇਹਿ ਯਾਗੁਆਦੀਹਿ, ਨਨੁ ਨਾਮ ਪਮਾਣਂ ਸਲ੍ਲਕ੍ਖੇਤ੍ਵਾ ਏਤ੍ਤਕਂ ਨਾਮ ਆਹਰਥਾ’’ਤਿ ਞਾਤਕਾ ਚ ਉਪਟ੍ਠਾਕਾ ਚ ਵਤ੍ਤਬ੍ਬਾ ਸਿਯੁਂ, ਅਨੁਰੁਦ੍ਧਤ੍ਥੇਰੋ ਅਤ੍ਤਨੋ ਞਾਤਿਉਪਟ੍ਠਾਕਾਨਂ ਬਹੁਭਾਵਂ ਞਾਪੇਤੁਕਾਮੋ ਮਞ੍ਞੇ’’ਤਿ, ਅਥ ਨੇ ਸਤ੍ਥਾ ‘‘ਕਿਂ, ਭਿਕ੍ਖਵੇ, ਕਥੇਥਾ’’ਤਿ ਪੁਚ੍ਛਿਤ੍ਵਾ, ‘‘ਭਨ੍ਤੇ, ਇਦਂ ਨਾਮਾ’’ਤਿ ਵੁਤ੍ਤੇ ‘‘ਕਿਂ ਪਨ ਤੁਮ੍ਹੇ, ਭਿਕ੍ਖਵੇ, ‘ਇਦਂ ਅਨੁਰੁਦ੍ਧੇਨ ਆਹਰਾਪਿਤ’ਨ੍ਤਿ ਮਞ੍ਞਥਾ’’ਤਿ? ‘‘ਆਮ, ਭਨ੍ਤੇ’’ਤਿ. ‘‘ਨ, ਭਿਕ੍ਖਵੇ, ਮਮ ਪੁਤ੍ਤੋ ਅਨੁਰੁਦ੍ਧੋ ਏਵਰੂਪਂ ਵਦੇਤਿ. ਨ ਹਿ ਖੀਣਾਸਵਾ ਪਚ੍ਚਯਪਟਿਸਂਯੁਤ੍ਤਂ ਕਥਂ ਕਥੇਨ੍ਤਿ, ਅਯਂ ਪਨ ਪਿਣ੍ਡਪਾਤੋ ਦੇਵਤਾਨੁਭਾਵੇਨ ਨਿਬ੍ਬਤ੍ਤੋ’’ਤਿ ਅਨੁਸਨ੍ਧਿਂ ਘਟੇਤ੍ਵਾ ਧਮ੍ਮਂ ਦੇਸੇਨ੍ਤੋ ਇਮਂ ਗਾਥਮਾਹ –

‘‘ਯਸ੍ਸਾਸਵਾ ¶ ਪਰਿਕ੍ਖੀਣਾ, ਆਹਾਰੇ ਚ ਅਨਿਸ੍ਸਿਤੋ;

ਸੁਞ੍ਞਤੋ ਅਨਿਮਿਤ੍ਤੋ ਚ, ਵਿਮੋਕ੍ਖੋ ਯਸ੍ਸ ਗੋਚਰੋ;

ਆਕਾਸੇਵ ਸਕੁਨ੍ਤਾਨਂ, ਪਦਂ ਤਸ੍ਸ ਦੁਰਨ੍ਨਯ’’ਨ੍ਤਿ.

ਤਤ੍ਥ ਯਸ੍ਸਾਸਵਾਤਿ ਯਸ੍ਸ ਚਤ੍ਤਾਰੋ ਆਸਵਾ ਪਰਿਕ੍ਖੀਣਾ. ਆਹਾਰੇ ਚ ਅਨਿਸ੍ਸਿਤੋਤਿ ਆਹਾਰਸ੍ਮਿਞ੍ਚ ਤਣ੍ਹਾਦਿਟ੍ਠਿਨਿਸ੍ਸਯੇਹਿ ਅਨਿਸ੍ਸਿਤੋ. ਪਦਂ ਤਸ੍ਸ ਦੁਰਨ੍ਨਯਨ੍ਤਿ ਯਥਾ ਆਕਾਸੇ ਗਚ੍ਛਨ੍ਤਾਨਂ ਸਕੁਣਾਨਂ ‘‘ਇਮਸ੍ਮਿਂ ਠਾਨੇ ਪਾਦੇਹਿ ਅਕ੍ਕਮਿਤ੍ਵਾ ਗਤਾ, ਇਦਂ ਠਾਨਂ ਉਰੇਨ ਪਹਰਿਤ੍ਵਾ ਗਤਾ, ਇਦਂ ਸੀਸੇਨ, ਇਦਂ ਪਕ੍ਖੇਹੀ’’ਤਿ ਨ ਸਕ੍ਕਾ ਞਾਤੁਂ, ਏਵਮੇਵ ਏਵਰੂਪਸ੍ਸ ਭਿਕ੍ਖੁਨੋ ‘‘ਨਿਰਯਪਦੇਨ ਵਾ ਗਤੋ, ਤਿਰਚ੍ਛਾਨਯੋਨਿਪਦੇਨ ਵਾ’’ਤਿਆਦਿਨਾ ਨਯੇਨ ਪਦਂ ਪਞ੍ਞਾਪੇਤੁਂ ਨਾਮ ਨ ਸਕ੍ਕੋਤਿ.

ਦੇਸਨਾਵਸਾਨੇ ਬਹੂ ਸੋਤਾਪਤ੍ਤਿ ਫਲਾਦੀਨਿ ਪਾਪੁਣਿਂਸੂਤਿ.

ਯਸ੍ਸਿਨ੍ਦ੍ਰਿਯਾਨੀਤਿ ¶ ¶ ਇਮਂ ਧਮ੍ਮਦੇਸਨਂ ਸਤ੍ਥਾ ਪੁਬ੍ਬਾਰਾਮੇ ਵਿਹਰਨ੍ਤੋ ਮਹਾਕਚ੍ਚਾਯਨਤ੍ਥੇਰਂ ਆਰਬ੍ਭ ਕਥੇਸਿ.

ਏਕਸ੍ਮਿਞ੍ਹਿ ਸਮਯੇ ਭਗਵਾ ਮਹਾਪਵਾਰਣਾਯ ਮਿਗਾਰਮਾਤੁਯਾ ਪਾਸਾਦਸ੍ਸ ਹੇਟ੍ਠਾ ਮਹਾਸਾਵਕਪਰਿਵੁਤੋ ਨਿਸੀਦਿ. ਤਸ੍ਮਿਂ ਸਮਯੇ ਮਹਾਕਚ੍ਚਾਯਨਤ੍ਥੇਰੋ ਅਵਨ੍ਤੀਸੁ ਵਿਹਰਤਿ. ਸੋ ਪਨਾਯਸ੍ਮਾ ਦੂਰਤੋਪਿ ਆਗਨ੍ਤ੍ਵਾ ਧਮ੍ਮਸ੍ਸਵਨਂ ਪਗ੍ਗਣ੍ਹਾਤਿਯੇਵ. ਤਸ੍ਮਾ ਮਹਾਥੇਰਾ ਨਿਸੀਦਨ੍ਤਾ ਮਹਾਕਚ੍ਚਾਯਨਤ੍ਥੇਰਸ੍ਸ ਆਸਨਂ ਠਪੇਤ੍ਵਾ ਨਿਸੀਦਿਂਸੁ. ਸਕ੍ਕੋ ਦੇਵਰਾਜਾ ਦ੍ਵੀਹਿ ਦੇਵਲੋਕੇਹਿ ਦੇਵਪਰਿਸਾਯ ਸਦ੍ਧਿਂ ਆਗਨ੍ਤ੍ਵਾ ਦਿਬ੍ਬਗਨ੍ਧਮਾਲਾਦੀਹਿ ਸਤ੍ਥਾਰਂ ਪੂਜੇਤ੍ਵਾ ਠਿਤੋ ਮਹਾਕਚ੍ਚਾਯਨਤ੍ਥੇਰਂ ਅਦਿਸ੍ਵਾ ਕਿਂ ਨੁ ਖੋ ਮਮ, ਅਯ੍ਯੋ, ਨ ਦਿਸ੍ਸਤਿ, ਸਾਧੁ ਖੋ ਪਨਸ੍ਸ ਸਚੇ ਆਗਚ੍ਛੇਯ੍ਯਾਤਿ. ਥੇਰੋਪਿ ਤਂ ਖਣਞ੍ਞੇਵ ਆਗਨ੍ਤ੍ਵਾ ਅਤ੍ਤਨੋ ਆਸਨੇ ਨਿਸਿਨ੍ਨਮੇਵ ਅਤ੍ਤਾਨਂ ਦਸ੍ਸੇਸਿ. ਸਕ੍ਕੋ ਥੇਰਂ ਦਿਸ੍ਵਾ ਗੋਪ੍ਫਕੇਸੁ ਦਲ਼੍ਹਂ ਗਹੇਤ੍ਵਾ ‘‘ਸਾਧੁ ਵਤ ਮੇ, ਅਯ੍ਯੋ, ਆਗਤੋ, ਅਹਂ ਅਯ੍ਯਸ੍ਸ ਆਗਮਨਮੇਵ ਪਚ੍ਚਾਸੀਸਾਮੀ’’ਤਿ ਵਤ੍ਵਾ ਉਭੋਹਿ ਹਤ੍ਥੇਹਿ ਪਾਦੇ ਸਮ੍ਬਾਹਿਤ੍ਵਾ ਗਨ੍ਧਮਾਲਾਦੀਹਿ ਪੂਜੇਤ੍ਵਾ ਵਨ੍ਦਿਤ੍ਵਾ ਏਕਮਨ੍ਤਂ ਅਟ੍ਠਾਸਿ. ਭਿਕ੍ਖੂ ਉਜ੍ਝਾਯਿਂਸੁ. ‘‘ਸਕ੍ਕੋ ਮੁਖਂ ¶ ਓਲੋਕੇਤ੍ਵਾ ਸਕ੍ਕਾਰਂ ਕਰੋਤਿ, ਅਵਸੇਸਮਹਾਸਾਵਕਾਨਂ ਏਵਰੂਪਂ ਸਕ੍ਕਾਰਂ ਅਕਰਿਤ੍ਵਾ ਮਹਾਕਚ੍ਚਾਯਨਂ ਦਿਸ੍ਵਾ ਵੇਗੇਨ ਗੋਪ੍ਫਕੇਸੁ ¶ ਗਹੇਤ੍ਵਾ ‘ਸਾਧੁ ਵਤ ਮੇ, ਅਯ੍ਯੋ, ਆਗਤੋ, ਅਹਂ ਅਯ੍ਯਸ੍ਸ ਆਗਮਨਮੇਵ ਪਚ੍ਚਾਸੀਸਾਮੀ’ਤਿ ਵਤ੍ਵਾ ਉਭੋਹਿ ਹਤ੍ਥੇਹਿ ਪਾਦੇ ਸਮ੍ਬਾਹਿਤ੍ਵਾ ਪੂਜੇਤ੍ਵਾ ਵਨ੍ਦਿਤ੍ਵਾ ਏਕਮਨ੍ਤਂ ਠਿਤੋ’’ਤਿ. ਸਤ੍ਥਾ ਤੇਸਂ ਤਂ ਕਥਂ ਸੁਤ੍ਵਾ, ‘‘ਭਿਕ੍ਖਵੇ, ਮਮ ਪੁਤ੍ਤੇਨ ਮਹਾਕਚ੍ਚਾਯਨੇਨ ਸਦਿਸਾ ਇਨ੍ਦ੍ਰਿਯੇਸੁ ਗੁਤ੍ਤਦ੍ਵਾਰਾ ਭਿਕ੍ਖੂ ਦੇਵਾਨਮ੍ਪਿ ਮਨੁਸ੍ਸਾਨਮ੍ਪਿ ਪਿਯਾਯੇਵਾ’’ਤਿ ਵਤ੍ਵਾ ਅਨੁਸਨ੍ਧਿਂ ਘਟੇਤ੍ਵਾ ਧਮ੍ਮਂ ਦੇਸੇਨ੍ਤੋ ਇਮਂ ਗਾਥਮਾਹ –

‘‘ਯਸ੍ਸਿਨ੍ਦ੍ਰਿਯਾਨਿ ਸਮਥਙ੍ਗਤਾਨਿ,

ਦੇਵਾਪਿ ਤਸ੍ਸ ਪਿਹਯਨ੍ਤਿ ਤਾਦਿਨੋ’’ਤਿ.

ਤਸ੍ਸਤ੍ਥੋ ¶ – ਯਸ੍ਸ ਭਿਕ੍ਖੁਨੋ ਛੇਕੇਨ ਸਾਰਥਿਨਾ ਸੁਦਨ੍ਤਾ ਅਸ੍ਸਾ ਵਿਯ ਛ ਇਨ੍ਦ੍ਰਿਯਾਨਿ ਸਮਥਂ ਦਨ੍ਤਭਾਵਂ ਨਿਬ੍ਬਿਸੇਵਨਭਾਵਂ ਗਤਾਨਿ, ਤਸ੍ਸ ਨਵਵਿਧਂ ਮਾਨਂ ਪਹਾਯ ਠਿਤਤ੍ਤਾ ਪਹੀਨਮਾਨਸ੍ਸ ਚਤੁਨ੍ਨਂ ਆਸਵਾਨਂ ਅਭਾਵੇਨ ਅਨਾਸਵਸ੍ਸ. ਤਾਦਿਨੋਤਿ ਤਾਦਿਭਾਵਸਣ੍ਠਿਤਸ੍ਸ ਤਥਾਰੂਪਸ੍ਸ ਦੇਵਾਪਿ ਪਿਹਯਨ੍ਤਿ, ਮਨੁਸ੍ਸਾਪਿ ਦਸ੍ਸਨਞ੍ਚ ਆਗਮਨਞ੍ਚ ਪਤ੍ਥੇਨ੍ਤਿਯੇਵਾਤਿ.

ਦੇਸਨਾਵਸਾਨੇ ਬਹੂ ਸੋਤਾਪਤ੍ਤਿਫਲਾਦੀਨਿ ਪਾਪੁਣਿਂਸੂਤਿ.

ਮਹਾਕਚ੍ਚਾਯਨਤ੍ਥੇਰਵਤ੍ਥੁ ਪਞ੍ਚਮਂ.

ਪਥਵਿਸਮੋਤਿ ¶ ਇਮਂ ਧਮ੍ਮਦੇਸਨਂ ਸਤ੍ਥਾ ਜੇਤਵਨੇ ਵਿਹਰਨ੍ਤੋ ਸਾਰਿਪੁਤ੍ਤਤ੍ਥੇਰਂ ਆਰਬ੍ਭ ਕਥੇਸਿ.

ਏਕਸ੍ਮਿਞ੍ਹਿ ਸਮਯੇ ਆਯਸ੍ਮਾ ਸਾਰਿਪੁਤ੍ਤੋ ਵੁਟ੍ਠਵਸ੍ਸੋ ਚਾਰਿਕਂ ਪਕ੍ਕਮਿਤੁਕਾਮੋ ਭਗਵਨ੍ਤਂ ਆਪੁਚ੍ਛਿਤ੍ਵਾ ਵਨ੍ਦਿਤ੍ਵਾ ਅਤ੍ਤਨੋ ਪਰਿਵਾਰੇਨ ਸਦ੍ਧਿਂ ਨਿਕ੍ਖਮਿ. ਅਞ੍ਞੇਪਿ ਬਹੂ ਭਿਕ੍ਖੂ ਥੇਰਂ ਅਨੁਗਚ੍ਛਿਂਸੁ. ਥੇਰੋ ਚ ਨਾਮਗੋਤ੍ਤਵਸੇਨ ਪਞ੍ਞਾਯਮਾਨੇ ਭਿਕ੍ਖੂ ਨਾਮਗੋਤ੍ਤਵਸੇਨ ਕਥੇਤ੍ਵਾ ਨਿਵਤ੍ਤਾਪੇਸਿ. ਅਞ੍ਞਤਰੋ ਨਾਮਗੋਤ੍ਤਵਸੇਨ ਅਪਾਕਟੋ ਭਿਕ੍ਖੁ ਚਿਨ੍ਤੇਸਿ – ‘‘ਅਹੋ ਵਤ ਮਮ੍ਪਿ ਨਾਮਗੋਤ੍ਤਵਸੇਨ ਪਗ੍ਗਣ੍ਹਨ੍ਤੋ ਕਥੇਤ੍ਵਾ ਨਿਵਤ੍ਤਾਪੇਯ੍ਯਾ’’ਤਿ ਥੇਰੋ ਮਹਾਭਿਕ੍ਖੁਸਙ੍ਘਸ੍ਸ ਅਨ੍ਤਰੇ ਤਂ ਨ ਸਲ੍ਲਕ੍ਖੇਸਿ. ਸੋ ‘‘ਅਞ੍ਞੇ ਵਿਯ ਭਿਕ੍ਖੂ ਨ ਮਂ ਪਗ੍ਗਣ੍ਹਾਤੀ’’ਤਿ ਥੇਰੇ ਆਘਾਤਂ ਬਨ੍ਧਿ. ਥੇਰਸ੍ਸਪਿ ਸਙ੍ਘਾਟਿਕਣ੍ਣੋ ¶ ਤਸ੍ਸ ਭਿਕ੍ਖੁਨੋ ਸਰੀਰਂ ਫੁਸਿ, ਤੇਨਾਪਿ ਆਘਾਤਂ ਬਨ੍ਧਿਯੇਵ. ਸੋ ‘‘ਦਾਨਿ ਥੇਰੋ ਵਿਹਾਰੂਪਚਾਰਂ ਅਤਿਕ੍ਕਨ੍ਤੋ ਭਵਿਸ੍ਸਤੀ’’ਤਿ ਞਤ੍ਵਾ ਸਤ੍ਥਾਰਂ ਉਪਸਙ੍ਕਮਿਤ੍ਵਾ ‘‘ਆਯਸ੍ਮਾ ਮਂ, ਭਨ੍ਤੇ, ਸਾਰਿਪੁਤ੍ਤੋ ਤੁਮ੍ਹਾਕਂ ਅਗ੍ਗਸਾਵਕੋਮ੍ਹੀਤਿ ਕਣ੍ਣਸਕ੍ਖਲਿਂ ਭਿਨ੍ਦਨ੍ਤੋ ਵਿਯ ਪਹਰਿਤ੍ਵਾ ਅਖਮਾਪੇਤ੍ਵਾਵ ਚਾਰਿਕਂ ਪਕ੍ਕਨ੍ਤੋ’’ਤਿ ਆਹ. ਸਤ੍ਥਾ ਥੇਰਂ ਪਕ੍ਕੋਸਾਪੇਸਿ.

ਤਸ੍ਮਿਂ ਖਣੇ ਮਹਾਮੋਗ੍ਗਲ੍ਲਾਨਤ੍ਥੇਰੋ ਚ ਆਨਨ੍ਦਤ੍ਥੇਰੋ ਚ ਚਿਨ੍ਤੇਸੁਂ – ‘‘ਅਮ੍ਹਾਕਂ ਅਗ੍ਗਜੇਟ੍ਠਭਾਤਰਾ ਇਮਸ੍ਸ ਭਿਕ੍ਖੁਨੋ ਅਪਹਟਭਾਵਂ ਸਤ੍ਥਾ ਨੋ ਨ ਜਾਨਾਤਿ, ਸੀਹਨਾਦਂ ਪਨ ¶ ਨਦਾਪੇਤੁਕਾਮੋ ਭਵਿਸ੍ਸਤੀਤਿ ਪਰਿਸਂ ਸਨ੍ਨਿਪਾਤਾਪੇਸ੍ਸਾਮਾ’’ਤਿ. ਤੇ ਕੁਞ੍ਚਿਕਹਤ੍ਥਾ ਪਰਿਵੇਣਦ੍ਵਾਰਾਨਿ ਵਿਵਰਿਤ੍ਵਾ ‘‘ਅਭਿਕ੍ਕਮਥਾਯਸ੍ਮਨ੍ਤੋ ¶ , ਅਭਿਕ੍ਕਮਥਾਯਸ੍ਮਨ੍ਤੋ, ਇਦਾਨਾਯਸ੍ਮਾ ਸਾਰਿਪੁਤ੍ਤੋ ਭਗਵਤੋ ਸਮ੍ਮੁਖਾ ਸੀਹਨਾਦਂ ਨਦਿਸ੍ਸਤੀ’’ਤਿ (ਅ. ਨਿ. ੯.੧੧) ਮਹਾਭਿਕ੍ਖੁਸਙ੍ਘਂ ਸਨ੍ਨਿਪਾਤੇਸੁਂ. ਥੇਰੋਪਿ ਆਗਨ੍ਤ੍ਵਾ ਸਤ੍ਥਾਰਂ ਵਨ੍ਦਿਤ੍ਵਾ ਨਿਸੀਦਿ. ਅਥ ਨਂ ਸਤ੍ਥਾ ਤਮਤ੍ਥਂ ਪੁਚ੍ਛਿ. ਥੇਰੋ ‘‘ਨਾਯਂ ਭਿਕ੍ਖੁ ਮਯਾ ਪਹਟੋ’’ਤਿ ਅਵਤ੍ਵਾਵ ਅਤ੍ਤਨੋ ਗੁਣਕਥਂ ਕਥੇਨ੍ਤੋ ‘‘ਯਸ੍ਸ ਨੂਨ, ਭਨ੍ਤੇ, ਕਾਯੇ ਕਾਯਗਤਾਸਤਿ ਅਨੁਪਟ੍ਠਿਤਾ ਅਸ੍ਸ, ਸੋ ਇਧ ਅਞ੍ਞਤਰਂ ਸਬ੍ਰਹ੍ਮਚਾਰਿਂ ਆਸਜ੍ਜ ਅਪ੍ਪਟਿਨਿਸ੍ਸਜ੍ਜ ਚਾਰਿਕਂ ਪਕ੍ਕਮੇਯ੍ਯਾ’’ਤਿ ਵਤ੍ਵਾ ‘‘ਸੇਯ੍ਯਥਾਪਿ, ਭਨ੍ਤੇ, ਪਥਵਿਯਂ ਸੁਚਿਮ੍ਪਿ ਨਿਕ੍ਖਿਪਨ੍ਤਿ, ਅਸੁਚਿਮ੍ਪਿ ਨਿਕ੍ਖਿਪਨ੍ਤੀ’’ਤਿਆਦਿਨਾ ਨਯੇਨ ਅਤ੍ਤਨੋ ਪਥਵੀਸਮਚਿਤ੍ਤਤਞ੍ਚ ਆਪੋਤੇਜੋਵਾਯੋ ਰਜੋਹਰਣਚਣ੍ਡਾਲਕੁਮਾਰਕਉਸਭਛਿਨ੍ਨਵਿਸਾਣਸਮਚਿਤ੍ਤਤਞ੍ਚ ਅਹਿਕੁਣਪਾਦੀਹਿ ਵਿਯ ਅਤ੍ਤਨੋ ਕਾਯੇਨ ਅਟ੍ਟਿਯਨਞ੍ਚ ਮੇਦਕਥਾਲਿਕਾ ਵਿਯ ਅਤ੍ਤਨੋ ਕਾਯਪਰਿਹਰਣਞ੍ਚ ਪਕਾਸੇਸਿ. ਇਮਾਹਿ ਚ ਪਨ ਨਵਹਿ ਉਪਮਾਹਿ ਥੇਰੇ ਅਤ੍ਤਨੋ ਗੁਣੇ ਕਥੇਨ੍ਤੇ ਨਵਸੁਪਿ ਠਾਨੇਸੁ ਉਦਕਪਰਿਯਨ੍ਤਂ ਕਤ੍ਵਾ ਮਹਾਪਥਵੀ ਕਮ੍ਪਿ. ਰਜੋਹਰਣਚਣ੍ਡਾਲਕੁਮਾਰਕਮੇਦਕਥਾਲਿਕੋ ਪਮਾਨਂ ਪਨ ਆਹਰਣਕਾਲੇ ਪੁਥੁਜ੍ਜਨਾ ਭਿਕ੍ਖੂ ਅਸ੍ਸੂਨਿ ਸਨ੍ਧਾਰੇਤੁਂ ਨਾਸਕ੍ਖਿਂਸੁ, ਖੀਣਾਸਵਾਨਂ ਧਮ੍ਮਸਂਵੇਗੋ ਉਦਪਾਦਿ.

ਥੇਰੇ ਅਤ੍ਤਨੋ ਗੁਣਂ ਕਥੇਨ੍ਤੇਯੇਵ ਅਬ੍ਭਾਚਿਕ੍ਖਨਕਸ੍ਸ ¶ ਭਿਕ੍ਖੁਨੋ ਸਕਲਸਰੀਰੇ ਡਾਹੋ ਉਪ੍ਪਜ੍ਜਿ, ਸੋ ਤਾਵਦੇਵ ਭਗਵਤੋ ਪਾਦੇਸੁ ਪਤਿਤ੍ਵਾ ਅਤ੍ਤਨੋ ਅਬ੍ਭਾਚਿਕ੍ਖਨਦੋਸਂ ਪਕਾਸੇਤ੍ਵਾ ਅਚ੍ਚਯਂ ਦੇਸੇਸਿ. ਸਤ੍ਥਾ ਥੇਰਂ ਆਮਨ੍ਤੇਤ੍ਵਾ, ‘‘ਸਾਰਿਪੁਤ੍ਤ, ਖਮ ਇਮਸ੍ਸ ਮੋਘਪੁਰਿਸਸ੍ਸ, ਯਾਵਸ੍ਸ ਸਤ੍ਤਧਾ ਮੁਦ੍ਧਾ ਨ ਫਲਤੀ’’ਤਿ ਆਹ. ਥੇਰੋ ਉਕ੍ਕੁਟਿਕਂ ਨਿਸੀਦਿਤ੍ਵਾ ਅਞ੍ਜਲਿਂ ਪਗ੍ਗਯ੍ਹ ‘‘ਖਮਾਮਹਂ, ਭਨ੍ਤੇ, ਤਸ੍ਸ ਆਯਸ੍ਮਤੋ, ਖਮਤੁ ਚ ਮੇ ਸੋ ਆਯਸ੍ਮਾ, ਸਚੇ ਮਯ੍ਹਂ ਦੋਸੋ ਅਤ੍ਥੀ’’ਤਿ ਆਹ. ਭਿਕ੍ਖੂ ਕਥਯਿਂਸੁ ‘‘ਪਸ੍ਸਥ ਦਾਨਾਵੁਸੋ, ਥੇਰਸ੍ਸ ਅਨੋਪਮਗੁਣਂ, ਏਵਰੂਪਸ੍ਸ ਨਾਮ ਮੁਸਾਵਾਦੇਨ ਅਬ੍ਭਾਚਿਕ੍ਖਨਕਸ੍ਸ ਭਿਕ੍ਖੁਨੋ ਉਪਰਿ ਅਪ੍ਪਮਤ੍ਤਕਮ੍ਪਿ ਕੋਪਂ ਵਾ ਦੋਸਂ ਵਾ ਅਕਤ੍ਵਾ ਸਯਮੇਵ ਉਕ੍ਕੁਟਿਕਂ ਨਿਸੀਦਿਤ੍ਵਾ ਅਞ੍ਜਲਿਂ ਪਗ੍ਗਯ੍ਹ ਖਮਾਪੇਤੀ’’ਤਿ. ‘‘ਸਤ੍ਥਾ ਤਂ ਕਥਂ ਸੁਤ੍ਵਾ, ਭਿਕ੍ਖਵੇ, ਕਿਂ ਕਥੇਥਾ’’ਤਿ ਪੁਚ੍ਛਿਤ੍ਵਾ ‘‘ਇਦਂ ਨਾਮ, ਭਨ੍ਤੇ’’ਤਿ ਵੁਤ੍ਤੇ, ‘‘ਨ ਭਿਕ੍ਖਵੇ, ਸਕ੍ਕਾ ਸਾਰਿਪੁਤ੍ਤਸਦਿਸਾਨਂ ਕੋਪਂ ਵਾ ਦੋਸਂ ਵਾ ਉਪ੍ਪਾਦੇਤੁਂ ¶ , ਮਹਾਪਥਵੀਸਦਿਸਂ, ਭਿਕ੍ਖਵੇ, ਇਨ੍ਦਖੀਲਸਦਿਸਂ ਪਸਨ੍ਨਉਦਕਰਹਦਸਦਿਸਞ੍ਚ ¶ ਸਾਰਿਪੁਤ੍ਤਸ੍ਸ ਚਿਤ੍ਤ’’ਨ੍ਤਿ ਵਤ੍ਵਾ ਅਨੁਸਨ੍ਧਿਂ ¶ ਘਟੇਤ੍ਵਾ ਧਮ੍ਮਂ ਦੇਸੇਨ੍ਤੋ ਇਮਂ ਗਾਥਮਾਹ –

ਤਸ੍ਸਤ੍ਥੋ – ਭਿਕ੍ਖਵੇ, ਯਥਾ ਨਾਮ ਪਥਵਿਯਂ ਸੁਚੀਨਿ ਗਨ੍ਧਮਾਲਾਦੀਨਿਪਿ ਨਿਕ੍ਖਿਪਨ੍ਤਿ, ਅਸੁਚੀਨਿ ਮੁਤ੍ਤਕਰੀਸਾਦੀਨਿਪਿ ਨਿਕ੍ਖਿਪਨ੍ਤਿ, ਯਥਾ ਨਾਮ ਨਗਰਦ੍ਵਾਰੇ ਨਿਖਾਤਂ ਇਨ੍ਦਖੀਲਂ ਦਾਰਕਾਦਯੋ ਓਮੁਤ੍ਤੇਨ੍ਤਿਪਿ ਊਹਦਨ੍ਤਿਪਿ, ਅਪਰੇ ਪਨ ਤਂ ਗਨ੍ਧਮਾਲਾਦੀਹਿ ਸਕ੍ਕਰੋਨ੍ਤਿ. ਤਤ੍ਥ ਪਥਵਿਯਾ ਇਨ੍ਦਖੀਲਸ੍ਸ ਚ ਨੇਵ ਅਨੁਰੋਧੋ ਉਪ੍ਪਜ੍ਜਤਿ, ਨ ਵਿਰੋਧੋ; ਏਵਮੇਵ ਯ੍ਵਾਯਂ ਖੀਣਾਸਵੋ ਭਿਕ੍ਖੁ ਅਟ੍ਠਹਿ ਲੋਕਧਮ੍ਮੇਹਿ ਅਕਮ੍ਪਿਯਭਾਵੇਨ ਤਾਦਿ, ਵਤਾਨਂ ਸੁਨ੍ਦਰਤਾਯ ਸੁਬ੍ਬਤੋ. ਸੋ ‘‘ਇਮੇ ਮਂ ਚਤੂਹਿ ਪਚ੍ਚਯੇਹਿ ਸਕ੍ਕਰੋਨ੍ਤਿ, ਇਮੇ ਪਨ ਨ ਸਕ੍ਕਰੋਨ੍ਤੀ’’ਤਿ ਸਕ੍ਕਾਰਞ੍ਚ ਅਸਕ੍ਕਾਰਞ੍ਚ ਕਰੋਨ੍ਤੇਸੁ ਨੇਵ ਅਨੁਰੁਜ੍ਝਤਿ, ਨੋ ਵਿਰੁਜ੍ਝਤਿ, ਅਥ ਖੋ ਪਥਵਿਸਮੋ ਚ ਇਨ੍ਦਖਿਲੁਪਮੋ ਏਵ ਚ ਹੋਤਿ. ਯਥਾ ¶ ਚ ਅਪਗਤਕਦ੍ਦਮੋ ਰਹਦੋ ਪਸਨ੍ਨੋਦਕੋ ਹੋਤਿ, ਏਵਂ ਅਪਗਤਕਿਲੇਸਤਾਯ ਰਾਗਕਦ੍ਦਮਾਦੀਹਿ ਅਕਦ੍ਦਮੋ ਵਿਪ੍ਪਸਨ੍ਨੋਵ ਹੋਤਿ. ਤਾਦਿਨੋਤਿ ਤਸ੍ਸ ਪਨ ਏਵਰੂਪਸ੍ਸ ਸੁਗਤਿਦੁਗ੍ਗਤੀਸੁ ਸਂਸਰਣਵਸੇਨ ਸਂਸਾਰਾ ਨਾਮ ਨ ਹੋਨ੍ਤੀਤਿ.

ਦੇਸਨਾਵਸਾਨੇ ਨਵ ਭਿਕ੍ਖੁਸਹਸ੍ਸਾਨਿ ਸਹ ਪਟਿਸਮ੍ਭਿਦਾਹਿ ਅਰਹਤ੍ਤਂ ਪਾਪੁਣਿਂਸੂਤਿ.

੭. ਕੋਸਮ੍ਬਿਵਾਸੀਤਿਸ੍ਸਤ੍ਥੇਰਸਾਮਣੇਰਵਤ੍ਥੁ

ਸਨ੍ਤਂ ਤਸ੍ਸ ਮਨਂ ਹੋਤੀਤਿ ਇਮਂ ਧਮ੍ਮਦੇਸਨਂ ਸਤ੍ਥਾ ਜੇਤਵਨੇ ਵਿਹਰਨ੍ਤੋ ਤਿਸ੍ਸਤ੍ਥੇਰਸ੍ਸ ਸਾਮਣੇਰਂ ਆਰਬ੍ਭ ਕਥੇਸਿ.

ਏਕੋ ਕਿਰ ਕੋਸਮ੍ਬਿਵਾਸੀ ਕੁਲਪੁਤ੍ਤੋ ਸਤ੍ਥੁ ਸਾਸਨੇ ਪਬ੍ਬਜਿਤ੍ਵਾ ਲਦ੍ਧੁਪਸਮ੍ਪਦੋ ‘‘ਕੋਸਮ੍ਬਿਵਾਸੀਤਿਸ੍ਸਤ੍ਥੇਰੋ’’ਤਿ ਪਞ੍ਞਾਯਿ. ਤਸ੍ਸ ਕੋਸਮ੍ਬਿਯਂ ਵੁਟ੍ਠਵਸ੍ਸਸ੍ਸ ¶ ਉਪਟ੍ਠਾਕੋ ਤਿਚੀਵਰਞ੍ਚੇਵ ¶ ਸਪ੍ਪਿਫਾਣਿਤਞ੍ਚ ਆਹਰਿਤ੍ਵਾ ਪਾਦਮੂਲੇ ਠਪੇਸਿ. ਅਥ ਨਂ ਥੇਰੋ ਆਹ – ‘‘ਕਿਂ ਇਦਂ ਉਪਾਸਕਾ’’ਤਿ. ‘‘ਨਨੁ ਮਯਾ, ਭਨ੍ਤੇ, ਤੁਮ੍ਹੇ ਵਸ੍ਸਂ ਵਾਸਿਤਾ, ਅਮ੍ਹਾਕਞ੍ਚ ਵਿਹਾਰੇ ਵੁਟ੍ਠਵਸ੍ਸਾ ਇਮਂ ਲਾਭਂ ਲਭਨ੍ਤਿ, ਗਣ੍ਹਥ, ਭਨ੍ਤੇ’’ਤਿ. ‘‘ਹੋਤੁ, ਉਪਾਸਕ, ਨ ਮਯ੍ਹਂ ਇਮਿਨਾ ਅਤ੍ਥੋ’’ਤਿ. ‘‘ਕਿਂ ਕਾਰਣਾ, ਭਨ੍ਤੇ’’ਤਿ? ‘‘ਮਮ ਸਨ੍ਤਿਕੇ ਕਪ੍ਪਿਯਕਾਰਕੋ ਸਾਮਣੇਰੋਪਿ ਨਤ੍ਥਿ, ਆਵੁਸੋ’’ਤਿ. ‘‘ਸਚੇ, ਭਨ੍ਤੇ, ਕਪ੍ਪਿਯਕਾਰਕੋ ਨਤ੍ਥਿ, ਮਮ ਪੁਤ੍ਤੋ ਅਯ੍ਯਸ੍ਸ ਸਨ੍ਤਿਕੇ ਸਾਮਣੇਰੋ ਭਵਿਸ੍ਸਤੀ’’ਤਿ. ਥੇਰੋ ਅਧਿਵਾਸੇਸਿ. ਉਪਾਸਕੋ ਸਤ੍ਤਵਸ੍ਸਿਕਂ ਅਤ੍ਤਨੋ ਪੁਤ੍ਤਂ ਥੇਰਸ੍ਸ ਸਨ੍ਤਿਕਂ ਨੇਤ੍ਵਾ ‘‘ਇਮਂ ਪਬ੍ਬਾਜੇਥਾ’’ਤਿ ਅਦਾਸਿ. ਅਥਸ੍ਸ ਥੇਰੋ ਕੇਸੇ ਤੇਮੇਤ੍ਵਾ ਤਚਪਞ੍ਚਕਕਮ੍ਮਟ੍ਠਾਨਂ ਦਤ੍ਵਾ ਪਬ੍ਬਾਜੇਸਿ ¶ . ਸੋ ਖੁਰਗ੍ਗੇਯੇਵ ਸਹ ਪਟਿਸਮ੍ਭਿਦਾਹਿ ਅਰਹਤ੍ਤਂ ਪਾਪੁਣਿ.

ਥੇਰੋ ਤਂ ਪਬ੍ਬਾਜੇਤ੍ਵਾ ਅਡ੍ਢਮਾਸਂ ਤਤ੍ਥ ਵਸਿਤ੍ਵਾ ‘‘ਸਤ੍ਥਾਰਂ ਪਸ੍ਸਿਸ੍ਸਾਮੀ’’ਤਿ ਸਾਮਣੇਰਂ ਭਣ੍ਡਕਂ ਗਾਹਾਪੇਤ੍ਵਾ ਗਚ੍ਛਨ੍ਤੋ ਅਨ੍ਤਰਾਮਗ੍ਗੇ ਏਕਂ ਵਿਹਾਰਂ ਪਾਵਿਸਿ. ਸਾਮਣੇਰੋ ਉਪਜ੍ਝਾਯਸ੍ਸ ਸੇਨਾਸਨਂ ਗਹੇਤ੍ਵਾ ਪਟਿਜਗ੍ਗਿ. ਤਸ੍ਸ ਤਂ ਪਟਿਜਗ੍ਗਨ੍ਤਸ੍ਸੇਵ ਵਿਕਾਲੋ ਜਾਤੋ, ਤੇਨ ਅਤ੍ਤਨੋ ਸੇਨਾਸਨਂ ਪਟਿਜਗ੍ਗਿਤੁਂ ਨਾਸਕ੍ਖਿ. ਅਥ ਨਂ ਉਪਟ੍ਠਾਨਵੇਲਾਯਂ ਆਗਨ੍ਤ੍ਵਾ ਨਿਸਿਨ੍ਨਂ ਥੇਰੋ ਪੁਚ੍ਛਿ – ‘‘ਸਾਮਣੇਰ, ਅਤ੍ਤਨੋ ਵਸਨਟ੍ਠਾਨਂ ਪਟਿਜਗ੍ਗਿਤ’’ਨ੍ਤਿ? ‘‘ਭਨ੍ਤੇ, ਪਟਿਜਗ੍ਗਿਤੁਂ ਓਕਾਸਂ ਨਾਲਤ੍ਥ’’ਨ੍ਤਿ. ‘‘ਤੇਨ ਹਿ ਮਮ ਵਸਨਟ੍ਠਾਨੇਯੇਵ ਵਸ, ਦੁਕ੍ਖਂ ਤੇ ਆਗਨ੍ਤੁਕਟ੍ਠਾਨੇ ਬਹਿ ਵਸਿਤੁ’’ਨ੍ਤਿ ਤਂ ਗਹੇਤ੍ਵਾਵ ਸੇਨਾਸਨਂ ਪਾਵਿਸਿ. ਥੇਰੋ ਪਨ ਪੁਥੁਜ੍ਜਨੋ ਨਿਪਨ੍ਨਮਤ੍ਤੋਵ ਨਿਦ੍ਦਂ ਓਕ੍ਕਮਿ. ਸਾਮਣੇਰੋ ਚਿਨ੍ਤੇਸਿ – ‘‘ਅਜ੍ਜ ਮੇ ਉਪਜ੍ਝਾਯੇਨ ਸਦ੍ਧਿਂ ਤਤਿਯੋ ਦਿਵਸੋ ਏਕਸੇਨਾਸਨੇ ਵਸਨ੍ਤਸ੍ਸ, ‘ਸਚੇ ਨਿਪਜ੍ਜਿਤ੍ਵਾ ਨਿਦ੍ਦਾਯਿਸ੍ਸਾਮਿ, ਥੇਰੋ ਸਹਸੇਯ੍ਯਂ ਆਪਜ੍ਜੇਯ੍ਯਾ’ਤਿ ਨਿਸਿਨ੍ਨਕੋਵ ਵੀਤਿਨਾਮੇਸ੍ਸਾਮੀ’’ਤਿ ਉਪਜ੍ਝਾਯਸ੍ਸ ਮਞ੍ਚਕਸਮੀਪੇ ਪਲ੍ਲਙ੍ਕਂ ਆਭੁਜਿਤ੍ਵਾ ਨਿਸਿਨ੍ਨਕੋਵ ਰਤ੍ਤਿਂ ਵੀਤਿਨਾਮੇਸਿ. ਥੇਰੋ ਪਚ੍ਚੂਸਕਾਲੇ ਪਚ੍ਚੁਟ੍ਠਾਯ ‘‘ਸਾਮਣੇਰਂ ਨਿਕ੍ਖਮਾਪੇਤੁਂ ਵਟ੍ਟਤੀ’’ਤਿ ਮਞ੍ਚਕਪਸ੍ਸੇ ਠਪਿਤਬੀਜਨਿਂ ਗਹੇਤ੍ਵਾ ਬੀਜਨਿਪਤ੍ਤਸ੍ਸ ਅਗ੍ਗੇਨ ਸਾਮਣੇਰਸ੍ਸ ਕਟਸਾਰਕਂ ਪਹਰਿਤ੍ਵਾ ਬੀਜਨਿਂ ਉਦ੍ਧਂ ਉਕ੍ਖਿਪਨ੍ਤੋ ¶ ‘‘ਸਾਮਣੇਰ, ਬਹਿ ਨਿਕ੍ਖਮਾ’’ਤਿ ਆਹ, ਬੀਜਨਿਪਤ੍ਤਦਣ੍ਡਕੋ ਅਕ੍ਖਿਮ੍ਹਿ ਪਟਿਹਞ੍ਞਿ, ਤਾਵਦੇਵ ਅਕ੍ਖਿ ਭਿਜ੍ਜਿ. ਸੋ ‘‘ਕਿਂ, ਭਨ੍ਤੇ’’ਤਿ ਵਤ੍ਵਾ ਉਟ੍ਠਾਯ ‘‘ਬਹਿ ਨਿਕ੍ਖਮਾ’’ਤਿ ਵੁਤ੍ਤੇ ‘‘ਅਕ੍ਖਿ ਮੇ, ਭਨ੍ਤੇ, ਭਿਨ੍ਨ’’ਨ੍ਤਿ ਅਵਤ੍ਵਾ ਏਕੇਨ ਹਤ੍ਥੇਨ ਪਟਿਚ੍ਛਾਦੇਤ੍ਵਾ ਨਿਕ੍ਖਮਿ. ਵਤ੍ਤਕਰਣਕਾਲੇ ਚ ਪਨ ‘‘ਅਕ੍ਖਿ ਮੇ ਭਿਨ੍ਨ’’ਨ੍ਤਿ ਤੁਣ੍ਹੀ ਅਨਿਸੀਦਿਤ੍ਵਾ ਏਕੇਨ ਹਤ੍ਥੇਨ ਅਕ੍ਖਿਂ ਗਹੇਤ੍ਵਾ ਏਕੇਨ ਹਤ੍ਥੇਨ ¶ ਮੁਟ੍ਠਿਸਮ੍ਮੁਞ੍ਜਨਿਂ ਆਦਾਯ ਵਚ੍ਚਕੁਟਿਞ੍ਚ ਮੁਖਧੋਵਨਟ੍ਠਾਨਞ੍ਚ ਸਮ੍ਮਜ੍ਜਿਤ੍ਵਾ ਮੁਖਧੋਵਨੋਦਕਞ੍ਚ ਠਪੇਤ੍ਵਾ ਪਰਿਵੇਣਂ ਸਮ੍ਮਜ੍ਜਿ. ਸੋ ਉਪਜ੍ਝਾਯਸ੍ਸ ਦਨ੍ਤਕਟ੍ਠਂ ਦਦਮਾਨੋ ਏਕੇਨੇਵ ਹਤ੍ਥੇਨ ਅਦਾਸਿ.

ਅਥ ਨਂ ਉਪਜ੍ਝਾਯੋ ਆਹ – ‘‘ਅਸਿਕ੍ਖਿਤੋ ਵਤਾਯਂ ਸਾਮਣੇਰੋ, ਆਚਰਿਯੁਪਜ੍ਝਾਯਾਨਂ ਏਕੇਨ ¶ ਹਤ੍ਥੇਨ ਦਨ੍ਤਕਟ੍ਠਂ ਦਾਤੁਂ ਨ ਵਟ੍ਟਤੀ’’ਤਿ. ਜਾਨਾਮਹਂ, ਭਨ੍ਤੇ, ‘‘ਨ ਏਵਂ ਵਟ੍ਟਤੀ’’ਤਿ, ਏਕੋ ਪਨ ਮੇ ਹਤ੍ਥੋ ਨ ਤੁਚ੍ਛੋਤਿ. ‘‘ਕਿਂ ਸਾਮਣੇਰਾ’’ਤਿ? ਸੋ ਆਦਿਤੋ ਪਟ੍ਠਾਯ ਤਂ ਪਵਤ੍ਤਿਂ ਆਰੋਚੇਸਿ. ਥੇਰੋ ਸੁਤ੍ਵਾਵ ਸਂਵਿਗ੍ਗਮਾਨਸੋ ‘‘ਅਹੋ ਵਤ ਮਯਾ ਭਾਰਿਯਂ ਕਮ੍ਮਂ ਕਤ’’ਨ੍ਤਿ ਵਤ੍ਵਾ ‘‘ਖਮਾਹਿ ਮੇ, ਸਪ੍ਪੁਰਿਸ, ਨਾਹਮੇਤਂ ਜਾਨਾਮਿ, ਅਵਸ੍ਸਯੋ ਮੇ ਹੋਹੀ’’ਤਿ ਅਞ੍ਜਲਿਂ ਪਗ੍ਗਯ੍ਹ ਸਤ੍ਤਵਸ੍ਸਿਕਦਾਰਕਸ੍ਸ ਪਾਦਮੂਲੇ ਉਕ੍ਕੁਟਿਕਂ ਨਿਸੀਦਿ. ਅਥ ਨਂ ਸਾਮਣੇਰੋ ਆਹ – ‘‘ਨਾਹਂ, ਭਨ੍ਤੇ, ਏਤਦਤ੍ਥਾਯ ਕਥੇਸਿਂ, ਤੁਮ੍ਹਾਕਂ ਚਿਤ੍ਤਂ ¶ ਅਨੁਰਕ੍ਖਨ੍ਤੇਨ ਮਯਾ ਏਵਂ ਵੁਤ੍ਤਂ ਨੇਵੇਤ੍ਥ ਤੁਮ੍ਹਾਕਂ ਦੋਸੋ ਅਤ੍ਥਿ, ਨ ਮਯ੍ਹਂ. ਵਟ੍ਟਸ੍ਸੇਵੇਸੋ ਦੋਸੋ, ਮਾ ਚਿਨ੍ਤਯਿਤ੍ਥ, ਮਯਾ ਤੁਮ੍ਹਾਕਂ ਵਿਪ੍ਪਟਿਸਾਰਂ ਰਕ੍ਖਨ੍ਤੇਨੇਵ ਨਾਰੋਚਿਤ’’ਨ੍ਤਿ. ਥੇਰੋ ਸਾਮਣੇਰੇਨ ਅਸ੍ਸਾਸਿਯਮਾਨੋਪਿ ਅਨਸ੍ਸਾਸਿਤ੍ਵਾ ਉਪ੍ਪਨ੍ਨਸਂਵੇਗੋ ਸਾਮਣੇਰਸ੍ਸ ਭਣ੍ਡਕਂ ਗਹੇਤ੍ਵਾ ਸਤ੍ਥੁ ਸਨ੍ਤਿਕਂ ਪਾਯਾਸਿ. ਸਤ੍ਥਾਪਿਸ੍ਸ ਆਗਮਨਂ ਓਲੋਕੇਨ੍ਤੋਵ ਨਿਸੀਦਿ. ਸੋ ਗਨ੍ਤ੍ਵਾ ਸਤ੍ਥਾਰਂ ਵਨ੍ਦਿਤ੍ਵਾ ਸਤ੍ਥਾਰਾ ਸਦ੍ਧਿਂ ਪਟਿਸਮ੍ਮੋਦਨਂ ਕਤ੍ਵਾ ‘‘ਖਮਨੀਯਂ ਤੇ ਭਿਕ੍ਖੁ, ਕਿਞ੍ਚਿ ਅਤਿਰੇਕਂ ਅਫਾਸੁਕਂ ਅਤ੍ਥੀ’’ਤਿ ਪੁਚ੍ਛਿਤੋ ਆਹ – ‘‘ਖਮਨੀਯਂ, ਭਨ੍ਤੇ, ਨਤ੍ਥਿ ਮੇ ਕਿਞ੍ਚਿ ਅਤਿਰੇਕਂ ਅਫਾਸੁਕਂ, ਅਪਿਚ ਖੋ ਪਨ ਮੇ ਅਯਂ ਦਹਰਸਾਮਣੇਰੋ ਵਿਯ ਅਞ੍ਞੋ ਅਤਿਰੇਕਗੁਣੋ ਨ ਦਿਟ੍ਠਪੁਬ੍ਬੋ’’ਤਿ. ‘‘ਕਿਂ ਪਨ ਇਮਿਨਾ ਕਤਂ ਭਿਕ੍ਖੂ’’ਤਿ. ਸੋ ਆਦਿਤੋ ਪਟ੍ਠਾਯ ਸਬ੍ਬਂ ਤਂ ਪਵਤ੍ਤਿਂ ਭਗਵਤੋ ਆਰੋਚੇਨ੍ਤੋ ਆਹ – ‘‘ਏਵਂ, ਭਨ੍ਤੇ, ਮਯਾ ਖਮਾਪਿਯਮਾਨੋ ਮਂ ਏਵਂ ਵਦੇਸਿ ‘ਨੇਵੇਤ੍ਥ ਤੁਮ੍ਹਾਕਂ ਦੋਸੋ ਅਤ੍ਥਿ, ਨ ਮਯ੍ਹਂ. ਵਟ੍ਟਸ੍ਸੇਵੇਸੋ ਦੋਸੋ, ਤੁਮ੍ਹੇ ਮਾ ਚਿਨ੍ਤਯਿਤ੍ਥਾ’ਤਿ, ਇਤਿ ਮਂ ਅਸ੍ਸਾਸੇਸਿਯੇਵ, ਮਯਿ ਨੇਵ ਕੋਪਂ, ਨ ਦੋਸਮਕਾਸਿ, ਨ ਮੇ, ਭਨ੍ਤੇ, ਏਵਰੂਪੋ ਗੁਣਸਮ੍ਪਨ੍ਨੋ ਦਿਟ੍ਠਪੁਬ੍ਬੋ’’ਤਿ. ਅਥ ਨਂ ਸਤ੍ਥਾ ‘‘ਭਿਕ੍ਖੁ ਖੀਣਾਸਵਾ ਨਾਮ ਨ ਕਸ੍ਸਚਿ ਕੁਪ੍ਪਨ੍ਤਿ, ਨ ਦੁਸ੍ਸਨ੍ਤਿ, ਸਨ੍ਤਿਨ੍ਦ੍ਰਿਯਾ ਸਨ੍ਤਮਾਨਸਾਵ ਹੋਨ੍ਤੀ’’ਤਿ ਵਤ੍ਵਾ ਅਨੁਸਨ੍ਧਿਂ ਘਟੇਤ੍ਵਾ ਧਮ੍ਮਂ ਦੇਸੇਨ੍ਤੋ ਇਮਂ ਗਾਥਮਾਹ –

‘‘ਸਨ੍ਤਂ ¶ ਤਸ੍ਸ ਮਨਂ ਹੋਤਿ, ਸਨ੍ਤਾ ਵਾਚਾ ਚ ਕਮ੍ਮ ਚ;

ਸਮ੍ਮਦਞ੍ਞਾ ਵਿਮੁਤ੍ਤਸ੍ਸ, ਉਪਸਨ੍ਤਸ੍ਸ ਤਾਦਿਨੋ’’ਤਿ.

ਤਤ੍ਥ ਸਨ੍ਤਂ ਤਸ੍ਸਾਤਿ ਤਸ੍ਸ ਖੀਣਾਸਵਸਾਮਣੇਰਸ੍ਸ ਅਭਿਜ੍ਝਾਦੀਨਂ ਅਭਾਵੇਨ ਮਨਂ ਸਨ੍ਤਮੇਵ ਹੋਤਿ ਉਪਸਨ੍ਤਂ ਨਿਬ੍ਬੁਤਂ ¶ . ਤਥਾ ਮੁਸਾਵਾਦਾਦੀਨਂ ਅਭਾਵੇਨ ਵਾਚਾ ਚ ਪਾਣਾਤਿਪਾਤਾਦੀਨਂ ਅਭਾਵੇਨ ਕਾਯਕਮ੍ਮਞ੍ਚ ਸਨ੍ਤਮੇਵ ਹੋਤਿ. ਸਮ੍ਮਦਞ੍ਞਾ ਵਿਮੁਤ੍ਤਸ੍ਸਾਤਿ ਨਯੇਨ ਹੇਤੁਨਾ ਜਾਨਿਤ੍ਵਾ ਪਞ੍ਚਹਿ ਵਿਮੁਤ੍ਤੀਹਿ ਵਿਮੁਤ੍ਤਸ੍ਸ. ਉਪਸਨ੍ਤਸ੍ਸਾਤਿ ਅਬ੍ਭਨ੍ਤਰੇ ਰਾਗਾਦੀਨਂ ਉਪਸਮੇਨ ਉਪਸਨ੍ਤਸ੍ਸ. ਤਾਦਿਨੋਤਿ ਤਥਾਰੂਪਸ੍ਸ ਗੁਣਸਮ੍ਪਨ੍ਨਸ੍ਸਾਤਿ.

ਦੇਸਨਾਵਸਾਨੇ ¶ ਕੋਸਮ੍ਬਿਵਾਸੀਤਿਸ੍ਸਤ੍ਥੇਰੋ ਸਹ ਪਟਿਸਮ੍ਭਿਦਾਹਿ ਅਰਹਤ੍ਤਂ ਪਾਪੁਣਿ. ਸੇਸਮਹਾਜਨਸ੍ਸਾਪਿ ਸਾਤ੍ਥਿਕਾ ਧਮ੍ਮਦੇਸਨਾ ਅਹੋਸੀਤਿ.

ਕੋਸਮ੍ਬਿਵਾਸੀਤਿਸ੍ਸਤ੍ਥੇਰਸਾਮਣੇਰਵਤ੍ਥੁ ਸਤ੍ਤਮਂ.

ਅਸ੍ਸਦ੍ਧੋਤਿ ਇਮਂ ਧਮ੍ਮਦੇਸਨਂ ਸਤ੍ਥਾ ਜੇਤਵਨੇ ਵਿਹਰਨ੍ਤੋ ਸਾਰਿਪੁਤ੍ਤਤ੍ਥੇਰਂ ਆਰਬ੍ਭ ਕਥੇਸਿ.

ਏਕਸ੍ਮਿਞ੍ਹਿ ਸਮਯੇ ਤਿਂਸਮਤ੍ਤਾ ਆਰਞ੍ਞਕਾ ਭਿਕ੍ਖੂ ਸਤ੍ਥੁ ਸਨ੍ਤਿਕਂ ਆਗਨ੍ਤ੍ਵਾ ਵਨ੍ਦਿਤ੍ਵਾ ਨਿਸੀਦਿਂਸੁ. ਸਤ੍ਥਾ ਤੇਸਂ ਸਹ ਪਟਿਸਮ੍ਭਿਦਾਹਿ ਅਰਹਤ੍ਤਸ੍ਸੂਪਨਿਸ੍ਸਯਂ ਦਿਸ੍ਵਾ ਸਾਰਿਪੁਤ੍ਤਤ੍ਥੇਰਂ ਆਮਨ੍ਤੇਤ੍ਵਾ ‘‘ਸਦ੍ਦਹਸਿ ਤ੍ਵਂ, ਸਾਰਿਪੁਤ੍ਤ, ਸਦ੍ਧਿਨ੍ਦ੍ਰਿਯਂ ਭਾਵਿਤਂ ਬਹੁਲੀਕਤਂ ਅਮਤੋਗਧਂ ਹੋਤਿ ਅਮਤਪਰਿਯੋਸਾਨ’’ਨ੍ਤਿ (ਸਂ. ਨਿ. ੫.੫੧੪) ਏਵਂ ਪਞ੍ਚਿਨ੍ਦ੍ਰਿਯਾਨਿ ਆਰਬ੍ਭ ਪਞ੍ਹਂ ਪੁਚ੍ਛਿ. ਥੇਰੋ ‘‘ਨ ਖ੍ਵਾਹਂ, ਭਨ੍ਤੇ, ਏਤ੍ਥ ਭਗਵਤੋ ਸਦ੍ਧਾਯ ਗਚ੍ਛਾਮਿ, ਸਦ੍ਧਿਨ੍ਦ੍ਰਿਯਂ…ਪੇ… ਅਮਤਪਰਿਯੋਸਾਨਂ. ਯੇਸਞ੍ਹੇਤਂ, ਭਨ੍ਤੇ, ਅਞ੍ਞਾਤਂ ਅਸ੍ਸ ਅਦਿਟ੍ਠਂ ਅਵਿਦਿਤਂ ਅਸਚ੍ਛਿਕਤਂ ਅਫਸ੍ਸਿਤਂ ਪਞ੍ਞਾਯ, ਤੇ ਤਤ੍ਥ ਪਰੇਸਂ ¶ ਸਦ੍ਧਾਯ ਗਚ੍ਛੇਯ੍ਯੁਂ. ਸਦ੍ਧਿਨ੍ਦ੍ਰਿਯਂ…ਪੇ… ਅਮਤਪਰਿਯੋਸਾਨ’’ਨ੍ਤਿ (ਸਂ. ਨਿ. ੫.੫੧੪) ਏਵਂ ਤਂ ਪਞ੍ਹਂ ਬ੍ਯਾਕਾਸਿ. ਤਂ ਸੁਤ੍ਵਾ ਭਿਕ੍ਖੂ ਕਥਂ ਸਮੁਟ੍ਠਾਪੇਸੁਂ ‘‘ਸਾਰਿਪੁਤ੍ਤਤ੍ਥੇਰੋ ਮਿਚ੍ਛਾਗਹਣਂ ਨੇਵ ਵਿਸ੍ਸਜ੍ਜੇਸਿ, ਅਜ੍ਜਾਪਿ ਸਮ੍ਮਾਸਮ੍ਬੁਦ੍ਧਸ੍ਸ ਨ ਸਦ੍ਦਹਤਿਯੇਵਾ’’ਤਿ. ਤਂ ਸੁਤ੍ਵਾ ਸਤ੍ਥਾ ‘‘ਕਿਂ ਨਾਮੇਤਂ, ਭਿਕ੍ਖਵੇ, ਵਦੇਥ. ਅਹਞ੍ਹਿ ‘ਪਞ੍ਚਿਨ੍ਦ੍ਰਿਯਾਨਿ ਅਭਾਵੇਤ੍ਵਾ ਸਮਥਵਿਪਸ੍ਸਨਂ ਅਵਡ੍ਢੇਤ੍ਵਾ ¶ ਮਗ੍ਗਫਲਾਨਿ ਸਚ੍ਛਿਕਾਤੁਂ ਸਮਤ੍ਥੋ ਨਾਮ ਅਤ੍ਥੀਤਿ ਸਦ੍ਦਹਸਿ ਤ੍ਵਂ ਸਾਰਿਪੁਤ੍ਤੋ’ਤਿ ਪੁਚ੍ਛਿਂ. ਸੋ ‘ਏਵਂ ਸਚ੍ਛਿਕਰੋਨ੍ਤੋ ਅਤ੍ਥਿ ਨਾਮਾਤਿ ਨ ਸਦ੍ਦਹਾਮਿ, ਭਨ੍ਤੇ’ਤਿ ਕਥੇਸਿ. ਨ ਦਿਨ੍ਨਸ੍ਸ ਵਾ ਕਤਸ੍ਸ ਵਾ ਫਲਂ ਵਿਪਾਕਂ ਨ ਸਦ੍ਦਹਤਿ, ਨਾਪਿ ਬੁਦ੍ਧਾਦੀਨਂ ਗੁਣਂ ਨ ਸਦ੍ਦਹਤਿ. ਏਸੋ ਪਨ ਅਤ੍ਤਨਾ ਪਟਿਵਿਦ੍ਧੇਸੁ ਝਾਨਵਿਪਸ੍ਸਨਾਮਗ੍ਗਫਲਧਮ੍ਮੇਸੁ ਪਰੇਸਂ ਸਦ੍ਧਾਯ ਨ ਗਚ੍ਛਤਿ. ਤਸ੍ਮਾ ਅਨੁਪਵਜ੍ਜੋ’’ਤਿ ਵਤ੍ਵਾ ਅਨੁਸਨ੍ਧਿਂ ਘਟੇਤ੍ਵਾ ਧਮ੍ਮਂ ਦੇਸੇਨ੍ਤੋ ਇਮਂ ਗਾਥਮਾਹ –

‘‘ਅਸ੍ਸਦ੍ਧੋ ਅਕਤਞ੍ਞੂ ਚ, ਸਨ੍ਧਿਚ੍ਛੇਦੋ ਚ ਯੋ ਨਰੋ,

ਹਤਾਵਕਾਸੋ ਵਨ੍ਤਾਸੋ, ਸ ਵੇ ਉਤ੍ਤਮਪੋਰਿਸੋ’’ਤਿ.

ਤਸ੍ਸਥੋ – ਅਤ੍ਤਨੋ ਪਟਿਵਿਦ੍ਧਗੁਣਂ ਪਰੇਸਂ ਕਥਾਯ ਨ ਸਦ੍ਦਹਤੀਤਿ ਅਸ੍ਸਦ੍ਧੋ. ਅਕਤਂ ਨਿਬ੍ਬਾਨਂ ¶ ਜਾਨਾਤੀਤਿ ਅਕਤਞ੍ਞੂ ¶ , ਸਚ੍ਛਿਕਤਨਿਬ੍ਬਾਨੋਤਿ ਅਤ੍ਥੋ. ਵਟ੍ਟਸਨ੍ਧਿਂ, ਸਂਸਾਰਸਨ੍ਧਿਂ ਛਿਨ੍ਦਿਤ੍ਵਾ ਠਿਤੋਤਿ ਸਨ੍ਧਿਚ੍ਛੇਦੋ. ਕੁਸਲਾਕੁਸਲਕਮ੍ਮਬੀਜਸ੍ਸ ਖੀਣਤ੍ਤਾ ਨਿਬ੍ਬਤ੍ਤਨਾਵਕਾਸੋ ਹਤੋ ਅਸ੍ਸਾਤਿ ਹਤਾਵਕਾਸੋ. ਚਤੂਹਿ ਮਗ੍ਗੇਹਿ ਕਤ੍ਤਬ੍ਬਕਿਚ੍ਚਸ੍ਸ ਕਤਤ੍ਤਾ,ਸਬ੍ਬਾ ਆਸਾ ਇਮਿਨਾ ਵਨ੍ਤਾਤਿ ਵਨ੍ਤਾਸੋ. ਸੋ ਏਵਰੂਪੋ ਨਰੋ. ਪਟਿਵਿਦ੍ਧਲੋਕੁਤ੍ਤਰਧਮ੍ਮਤਾਯ ਪੁਰਿਸੇਸੁ ਉਤ੍ਤਮਭਾਵਂ ਪਤ੍ਤੋਤਿ ਪੁਰਿਸੁਤ੍ਤਮੋਤਿ.

ਗਾਥਾਵਸਾਨੇ ਤੇ ਆਰਞ੍ਞਕਾ ਤਿਂਸਮਤ੍ਤਾ ਭਿਕ੍ਖੂ ਸਹ ਪਟਿਸਮ੍ਭਿਦਾਹਿ ਅਰਹਤ੍ਤਂ ਪਾਪੁਣਿਂਸੁ. ਸੇਸਜਨਸ੍ਸਾਪਿ ਸਤ੍ਥਿਕਾ ਧਮ੍ਮਦੇਸਨਾ ਅਹੋਸੀਤਿ.

ਗਾਮੇ ਵਾਤਿ ਇਮਂ ਧਮ੍ਮਦੇਸਨਂ ਸਤ੍ਥਾ ਜੇਤਵਨੇ ਵਿਹਰਨ੍ਤੋ ਖਦਿਰਵਨਿਯਰੇਵਤਤ੍ਥੇਰਂ ਆਰਬ੍ਭ ਕਥੇਸਿ.

ਆਯਸ੍ਮਾ ਹਿ ਸਾਰਿਪੁਤ੍ਤੋ ਸਤ੍ਤਾਸੀਤਿਕੋਟਿਧਨਂ ਪਹਾਯ ਪਬ੍ਬਜਿਤ੍ਵਾ ਚਾਲਾ, ਉਪਚਾਲਾ, ਸੀਸੂਪਚਾਲਾਤਿ ਤਿਸ੍ਸੋ ਭਗਿਨਿਯੋ, ਚੁਨ੍ਦੋ ਉਪਸੇਨੋਤਿ ਇਮੇ ਦ੍ਵੇ ਚ ਭਾਤਰੋ ਪਬ੍ਬਾਜੇਸਿ. ਰੇਵਤਕੁਮਾਰੋ ਏਕੋਵ ਗੇਹੇ ਅਵਸਿਟ੍ਠੋ. ਅਥਸ੍ਸ ਮਾਤਾ ਚਿਨ੍ਤੇਸਿ – ‘‘ਮਮ ਪੁਤ੍ਤੋ ¶ ਉਪਤਿਸ੍ਸੋ ਏਤ੍ਤਕਂ ¶ ਧਨਂ ਪਹਾਯ ਪਬ੍ਬਜਿਤ੍ਵਾ ਤਿਸ੍ਸੋ ਚ ਭਗਿਨਿਯੋ ਦ੍ਵੇ ਚ ਭਾਤਰੋ ਪਬ੍ਬਾਜੇਸਿ, ਰੇਵਤੋ ਏਕੋਵ ਅਵਸੇਸੋ. ਸਚੇ ਇਮਮ੍ਪਿ ਪਬ੍ਬਾਜੇਸ੍ਸਤਿ, ਏਤ੍ਤਕਂ ਨੋ ਧਨਂ ਨਸ੍ਸਿਸ੍ਸਤਿ, ਕੁਲਵਂਸੋ ਪਚ੍ਛਿਜ੍ਜਿਸ੍ਸਤਿ, ਦਹਰਕਾਲੇਯੇਵ ਨਂ ਘਰਾਵਾਸੇਨ ਬਨ੍ਧਿਸ੍ਸਾਮੀ’’ਤਿ. ਸਾਰਿਪੁਤ੍ਤਤ੍ਥੇਰੋਪਿ ਪਟਿਕਚ੍ਚੇਵ ਭਿਕ੍ਖੂ ਆਣਾਪੇਸਿ ‘‘ਸਚੇ, ਆਵੁਸੋ, ਰੇਵਤੋ ਪਬ੍ਬਜਿਤੁਕਾਮੋ ਆਗਚ੍ਛਤਿ, ਆਗਤਮਤ੍ਤਮੇਵ ਨਂ ਪਬ੍ਬਾਜੇਯ੍ਯਾਥ, ਮਮ ਮਾਤਾਪਿਤਰੋ ਮਿਚ੍ਛਾਦਿਟ੍ਠਿਕਾ, ਕਿਂ ਤੇਹਿ ਆਪੁਚ੍ਛਿਤੇਹਿ, ਅਹਮੇਵ ਤਸ੍ਸ ਮਾਤਾ ਚ ਪਿਤਾ ਚਾ’’ਤਿ. ਮਾਤਾਪਿਸ੍ਸ ਰੇਵਤਕੁਮਾਰਂ ਸਤ੍ਤਵਸ੍ਸਿਕਮੇਵ ਘਰਬਨ੍ਧਨੇਨ ਬਨ੍ਧਿਤੁਕਾਮਾ ਸਮਾਨਜਾਤਿਕੇ ਕੁਲੇ ਦਾਰਿਕਂ ਵਾਰੇਤ੍ਵਾ ਦਿਵਸਂ ਵਵਤ੍ਥਪੇਤ੍ਵਾ ਕੁਮਾਰਂ ਮਣ੍ਡੇਤ੍ਵਾ ਪਸਾਧੇਤ੍ਵਾ ਮਹਤਾ ਪਰਿਵਾਰੇਨ ਸਦ੍ਧਿਂ ਆਦਾਯ ਕੁਮਾਰਿਕਾਯ ਞਾਤਿਘਰਂ ਅਗਮਾਸਿ. ਅਥ ਨੇਸਂ ਕਤਮਙ੍ਗਲਾਨਂ ਦ੍ਵਿਨ੍ਨਮ੍ਪਿ ਞਾਤਕੇਸੁ ਸਨ੍ਨਿਪਤਿਤੇਸੁ ਉਦਕਪਾਤਿਯਂ ਹਤ੍ਥੇ ਓਤਾਰੇਤ੍ਵਾ ਮਙ੍ਗਲਾਨਿ ਵਤ੍ਵਾ ਕੁਮਾਰਿਕਾਯ ਵੁਡ੍ਢਿਂ ਆਕਙ੍ਖਮਾਨਾ ਞਾਤਕਾ ‘‘ਤਵ ਅਯ੍ਯਿਕਾਯ ਦਿਟ੍ਠਧਮ੍ਮਂ ਪਸ੍ਸ, ਅਯ੍ਯਿਕਾ ਵਿਯ ਚਿਰਂ ਜੀਵ, ਅਮ੍ਮਾ’’ਤਿ ਆਹਂਸੁ. ਰੇਵਤਕੁਮਾਰੋ ‘‘ਕੋ ਨੁ ਖੋ ਇਮਿਸ੍ਸਾ ਅਯ੍ਯਿਕਾਯ ਦਿਟ੍ਠਧਮ੍ਮੋ’’ਤਿ ਚਿਨ੍ਤੇਤ੍ਵਾ ‘‘ਕਤਰਾ ¶ ਇਮਿਸ੍ਸਾ ਅਯ੍ਯਿਕਾ’’ਤਿ ਪੁਚ੍ਛਿ. ਅਥ ਨਂ ਆਹਂਸੁ, ‘‘ਤਾਤ, ਕਿਂ ਨ ਪਸ੍ਸਸਿ ਇਮਂ ਵੀਸਵਸ੍ਸਸਤਿਕਂ ਖਣ੍ਡਦਨ੍ਤਂ ਪਲਿਤਕੇਸਂ ¶ ਵਲਿਤ੍ਤਚਂ ਤਿਲਕਾਹਤਗਤ੍ਤਂ ਗੋਪਾਨਸਿਵਙ੍ਕਂ, ਏਸਾ ਏਤਿਸ੍ਸਾ ਅਯ੍ਯਿਕਾ’’ਤਿ. ‘‘ਕਿਂ ਪਨ ਅਯਮ੍ਪਿ ਏਵਰੂਪਾ ਭਵਿਸ੍ਸਤੀ’’ਤਿ? ‘‘ਸਚੇ ਜੀਵਿਸ੍ਸਤਿ, ਭਵਿਸ੍ਸਤਿ, ਤਾਤਾ’’ਤਿ. ਸੋ ਚਿਨ੍ਤੇਸਿ – ‘‘ਏਵਰੂਪਮ੍ਪਿ ਨਾਮ ਸਰੀਰਂ ਜਰਾਯ ਇਮਂ ਵਿਪ੍ਪਕਾਰਂ ਪਾਪੁਣਿਸ੍ਸਤਿ, ਇਮਂ ਮੇ ਭਾਤਰਾ ਉਪਤਿਸ੍ਸੇਨ ਦਿਟ੍ਠਂ ਭਵਿਸ੍ਸਤਿ, ਅਜ੍ਜੇਵ ਮਯਾ ਪਲਾਯਿਤ੍ਵਾ ਪਬ੍ਬਜਿਤੁਂ ਵਟ੍ਟਤੀ’’ਤਿ. ਅਥ ਨਂ ਞਾਤਕਾ ਕੁਮਾਰਿਕਾਯ ਸਦ੍ਧਿਂ ਏਕਯਾਨਂ ਆਰੋਪੇਤ੍ਵਾ ਆਦਾਯ ਪਕ੍ਕਮਿਂਸੁ.

ਸੋ ਥੋਕਂ ਗਨ੍ਤ੍ਵਾ ਸਰੀਰਕਿਚ੍ਚਂ ਅਪਦਿਸਿਤ੍ਵਾ ‘‘ਠਪੇਥ ਤਾਵ ਯਾਨਂ, ਓਤਰਿਤ੍ਵਾ ਆਗਮਿਸ੍ਸਾਮੀ’’ਤਿ ਯਾਨਾ ਓਤਰਿਤ੍ਵਾ ਏਕਸ੍ਮਿਂ ਗੁਮ੍ਬੇ ਥੋਕਂ ਪਪਞ੍ਚਂ ਕਤ੍ਵਾ ਅਗਮਾਸਿ. ਪੁਨਪਿ ਥੋਕਂ ਗਨ੍ਤ੍ਵਾ ਤੇਨੇਵ ਅਪਦੇਸੇਨ ਓਤਰਿਤ੍ਵਾ ਅਭਿਰੁਹਿ, ਪੁਨਪਿ ਤਥੇਵ ਅਕਾਸਿ. ਅਥਸ੍ਸ ਞਾਤਕਾ ‘‘ਅਦ੍ਧਾ ਇਮਸ੍ਸ ਉਟ੍ਠਾਨਾਨਿ ਵਤ੍ਤਨ੍ਤੀ’’ਤਿ ਸਲ੍ਲਕ੍ਖੇਤ੍ਵਾ ਨਾਤਿਦਲ਼੍ਹਂ ਆਰਕ੍ਖਂ ਕਰਿਂਸੁ. ਸੋ ਪੁਨਪਿ ਥੋਕਂ ਗਨ੍ਤ੍ਵਾ ਤੇਨੇਵ ਅਪਦੇਸੇਨ ਓਤਰਿਤ੍ਵਾ ‘‘ਤੁਮ੍ਹੇ ਪਾਜੇਨ੍ਤੋ ਪੁਰਤੋ ਗਚ੍ਛਥ, ਮਯਂ ਪਚ੍ਛਤੋ ਸਣਿਕਂ ਆਗਮਿਸ੍ਸਾਮਾ’’ਤਿ ਵਤ੍ਵਾ ਓਤਰਿਤ੍ਵਾ ਗੁਮ੍ਬਾਭਿਮੁਖੋ ਅਹੋਸਿ. ਞਾਤਕਾਪਿਸ੍ਸ ‘‘ਪਚ੍ਛਤੋ ਆਗਮਿਸ੍ਸਤੀ’’ਤਿ ਸਞ੍ਞਾਯ ਯਾਨਂ ਪਾਜੇਨ੍ਤਾ ¶ ਗਮਿਂਸੁ. ਸੋਪਿ ¶ ਤਤੋ ਪਲਾਯਿਤ੍ਵਾ ਏਕਸ੍ਮਿਂ ਪਦੇਸੇ ਤਿਂਸਮਤ੍ਤਾ ਭਿਕ੍ਖੂ ਵਸਨ੍ਤਿ, ਤੇਸਂ ਸਨ੍ਤਿਕਂ ਗਨ੍ਤ੍ਵਾ ਵਨ੍ਦਿਤ੍ਵਾ ਆਹ – ‘‘ਪਬ੍ਬਾਜੇਥ ਮਂ, ਭਨ੍ਤੇ’’ਤਿ. ‘‘ਆਵੁਸੋ, ਤ੍ਵਂ ਸਬ੍ਬਾਲਙ੍ਕਾਰਪਟਿਮਣ੍ਡਿਤੋ, ਮਯਂ ਤੇ ਰਾਜਪੁਤ੍ਤਭਾਵਂ ਵਾ ਅਮਚ੍ਚਪੁਤ੍ਤਭਾਵਂ ਵਾ ਨ ਜਾਨਾਮ, ਕਥਂ ਪਬ੍ਬਾਜੇਸ੍ਸਾਮਾ’’ਤਿ? ‘‘ਤੁਮ੍ਹੇ ਮਂ, ਭਨ੍ਤੇ, ਨ ਜਾਨਾਥਾ’’ਤਿ? ‘‘ਨ ਜਾਨਾਮਾਵੁਸੋ’’ਤਿ. ‘‘ਅਹਂ ਉਪਤਿਸ੍ਸਸ੍ਸ ਕਨਿਟ੍ਠਭਾਤਿਕੋ’’ਤਿ. ‘‘ਕੋ ਏਸ ਉਪਤਿਸ੍ਸੋ ਨਾਮਾ’’ਤਿ? ‘‘ਭਨ੍ਤੇ, ਭਦ੍ਦਨ੍ਤਾ ਮਮ ਭਾਤਰਂ ‘ਸਾਰਿਪੁਤ੍ਤੋ’ਤਿ ਵਦਨ੍ਤਿ, ਤਸ੍ਮਾ ਮਯਾ ‘ਉਪਤਿਸ੍ਸੋ’ਤਿ ਵੁਤ੍ਤੇ ਨ ਜਾਨਨ੍ਤੀ’’ਤਿ. ‘‘ਕਿਂ ਪਨ ਤ੍ਵਂ ਸਾਰਿਪੁਤ੍ਤਤ੍ਥੇਰਸ੍ਸ ਕਨਿਟ੍ਠਭਾਤਿਕੋ’’ਤਿ? ‘‘ਆਮ, ਭਨ੍ਤੇ’’ਤਿ. ‘‘ਤੇਨ ਹਿ ਏਹਿ, ਭਾਤਰਾ ਤੇ ਅਨੁਞ੍ਞਾਤਮੇਵਾ’’ਤਿ ਵਤ੍ਵਾ ਭਿਕ੍ਖੂ ਤਸ੍ਸ ਆਭਰਣਾਨਿ ਓਮੁਞ੍ਚਾਪੇਤ੍ਵਾ ਏਕਮਨ੍ਤਂ ਠਪੇਤ੍ਵਾ ਤਂ ਪਬ੍ਬਾਜੇਤ੍ਵਾ ਥੇਰਸ੍ਸ ਸਾਸਨਂ ਪਹਿਣਿਂਸੁ. ਥੇਰੋ ਤਂ ਸੁਤ੍ਵਾ ਭਗਵਤੋ ਆਰੋਚੇਸਿ – ‘‘ਭਨ੍ਤੇ, ‘ਆਰਞ੍ਞਿਕਭਿਕ੍ਖੂਹਿ ਕਿਰ ਰੇਵਤੋ ਪਬ੍ਬਾਜਿਤੋ’ਤਿ ਸਾਸਨਂ ਪਹਿਣਿਂਸੁ, ਗਨ੍ਤ੍ਵਾ ਤਂ ਪਸ੍ਸਿਤ੍ਵਾ ਆਗਮਿਸ੍ਸਾਮੀ’’ਤਿ. ਸਤ੍ਥਾ ‘‘ਅਧਿਵਾਸੇਹਿ ਤਾਵ, ਸਾਰਿਪੁਤ੍ਤਾ’’ਤਿ ਗਨ੍ਤੁਂ ਨ ਅਦਾਸਿ. ਥੇਰੋ ਪੁਨ ਕਤਿਪਾਹਚ੍ਚਯੇਨ ਸਤ੍ਥਾਰਂ ਆਪੁਚ੍ਛਿ. ਸਤ੍ਥਾ ‘‘ਅਧਿਵਾਸੇਹਿ ਤਾਵ, ਸਾਰਿਪੁਤ੍ਤ, ਮਯਮ੍ਪਿ ਆਗਮਿਸ੍ਸਾਮਾ’’ਤਿ ਨੇਵ ਗਨ੍ਤੁਂ ਅਦਾਸਿ.

ਸਾਮਣੇਰੋਪਿ ‘‘ਸਚਾਹਂ ਇਧ ਵਸਿਸ੍ਸਾਮਿ ¶ , ਞਾਤਕਾ ਮਂ ਅਨੁਬਨ੍ਧਿਤ੍ਵਾ ਪਕ੍ਕੋਸਿਸ੍ਸਨ੍ਤੀ’’ਤਿ ਤੇਸਂ ਭਿਕ੍ਖੂਨਂ ਸਨ੍ਤਿਕੇ ਯਾਵ ਅਰਹਤ੍ਤਾ ਕਮ੍ਮਟ੍ਠਾਨਂ ਉਗ੍ਗਣ੍ਹਿਤ੍ਵਾ ਪਤ੍ਤਚੀਵਰਮਾਦਾਯ ਚਾਰਿਕਂ ਚਰਮਾਨੋ ¶ ਤਤੋ ਤਿਂਸਯੋਜਨਿਕੇ ਠਾਨੇ ਖਦਿਰਵਨਂ ਗਨ੍ਤ੍ਵਾ ਅਨ੍ਤੋਵਸ੍ਸੇਯੇਵ ਤੇਮਾਸਬ੍ਭਨ੍ਤਰੇ ਸਹ ਪਟਿਸਮ੍ਭਿਦਾਹਿ ਅਰਹਤ੍ਤਂ ਪਾਪੁਣਿ. ਥੇਰੋਪਿ ਪਵਾਰੇਤ੍ਵਾ ਸਤ੍ਥਾਰਂ ਪੁਨ ਤਤ੍ਥ ਗਮਨਤ੍ਥਾਯ ਆਪੁਚ੍ਛਿ. ਸਤ੍ਥਾ ‘‘ਮਯਮ੍ਪਿ ਗਮਿਸ੍ਸਾਮ, ਸਾਰਿਪੁਤ੍ਤਾ’’ਤਿ ਪਞ੍ਚਹਿ ਭਿਕ੍ਖੁਸਤੇਹਿ ਸਦ੍ਧਿਂ ਨਿਕ੍ਖਮਿ. ਥੋਕਂ ਗਤਕਾਲੇ ਆਨਨ੍ਦਤ੍ਥੇਰੋ ਦ੍ਵੇਧਾਪਥੇ ਠਤ੍ਵਾ ਸਤ੍ਥਾਰਂ ਆਹ – ‘‘ਭਨ੍ਤੇ, ਰੇਵਤਸ੍ਸ ਸਨ੍ਤਿਕਂ ਗਮਨਮਗ੍ਗੇਸੁ ਅਯਂ ਪਰਿਹਾਰਪਥੋ ਸਟ੍ਠਿਯੋਜਨਿਕੋ ਮਨੁਸ੍ਸਾਵਾਸੋ, ਅਯਂ ਉਜੁਮਗ੍ਗੋ ਤਿਂਸਯੋਜਨਿਕੋ ਅਮਨੁਸ੍ਸਪਰਿਗ੍ਗਹਿਤੋ, ਕਤਰੇਨ ਗਚ੍ਛਾਮਾ’’ਤਿ. ‘‘ਸੀਵਲਿ, ਪਨ, ਆਨਨ੍ਦ, ਅਮ੍ਹੇਹਿ ਸਦ੍ਧਿਂ ਆਗਤੋ’’ਤਿ? ‘‘ਆਮ, ਭਨ੍ਤੇ’’ਤਿ. ‘‘ਸਚੇ, ਸੀਵਲਿ, ਆਗਤੋ, ਉਜੁਮਗ੍ਗਮੇਵ ਗਣ੍ਹਾਹੀ’’ਤਿ. ਸਤ੍ਥਾ ਕਿਰ ‘‘ਅਹਂ ਤੁਮ੍ਹਾਕਂ ਯਾਗੁਭਤ੍ਤਂ ਉਪ੍ਪਾਦੇਸ੍ਸਾਮਿ, ਉਜੁਮਗ੍ਗਂ ਗਣ੍ਹਾਹੀ’’ਤਿ ਅਵਤ੍ਵਾ ‘‘ਤੇਸਂ ਤੇਸਂ ਜਨਾਨਂ ਪੁਞ੍ਞਸ੍ਸ ਵਿਪਾਕਦਾਨਟ੍ਠਾਨਂ ਏਤ’’ਨ੍ਤਿ ਞਤ੍ਵਾ ‘‘ਸਚੇ, ਸੀਵਲਿ, ਆਗਤੋ, ਉਜੁਮਗ੍ਗਂ ਗਣ੍ਹਾਹੀ’’ਤਿ ¶ ਆਹ. ਸਤ੍ਥਰਿ ਪਨ ਤਂ ਮਗ੍ਗਂ ਪਟਿਪਨ੍ਨੇ ਦੇਵਤਾ ‘‘ਅਮ੍ਹਾਕਂ ਅਯ੍ਯਸ੍ਸ ਸੀਵਲਿਤ੍ਥੇਰਸ੍ਸ ਸਕ੍ਕਾਰਂ ਕਰਿਸ੍ਸਾਮਾ’’ਤਿ ਚਿਨ੍ਤੇਤ੍ਵਾ ਏਕੇਕਯੋਜਨੇ ਵਿਹਾਰੇ ਕਾਰੇਤ੍ਵਾ ਏਕਯੋਜਨਤੋ ਉਦ੍ਧਂ ਗਨ੍ਤੁਂ ਅਦਤ੍ਵਾ ਪਾਤੋ ਵੁਟ੍ਠਾਯ ਦਿਬ੍ਬਯਾਗੁਆਦੀਨਿ ¶ ਗਹੇਤ੍ਵਾ, ‘‘ਅਯ੍ਯੋ, ਨੋ ਸੀਵਲਿਤ੍ਥੇਰੋ ਕਹਂ ਨਿਸਿਨ੍ਨੋ’’ਤਿ ਵਿਚਰਨ੍ਤਿ. ਥੇਰੋ ਅਤ੍ਤਨੋ ਅਭਿਹਟਂ ਬੁਦ੍ਧਪ੍ਪਮੁਖਸ੍ਸ ਭਿਕ੍ਖੁਸਙ੍ਘਸ੍ਸ ਦਾਪੇਸਿ. ਏਵਂ ਸਤ੍ਥਾ ਸਪਰਿਵਾਰੋ ਤਿਂਸਯੋਜਨਿਕਂ ਕਨ੍ਤਾਰਂ ਸੀਵਲਿਤ੍ਥੇਰਸ੍ਸ ਪੁਞ੍ਞਂ ਅਨੁਭਵਮਾਨੋਵ ਆਗਮਾਸਿ. ਰੇਵਤਤ੍ਥੇਰੋਪਿ ਸਤ੍ਥੁ ਆਗਮਨਂ ਞਤ੍ਵਾ ਭਗਵਤੋ ਗਨ੍ਧਕੁਟਿਂ ਮਾਪੇਤ੍ਵਾ ਪਞ੍ਚ ਕੂਟਾਗਾਰਸਤਾਨਿ, ਪਞ੍ਚ ਚਙ੍ਕਮਨਸਤਾਨਿ, ਪਞ੍ਚਰਤ੍ਤਿਟ੍ਠਾਨਦਿਵਾਟ੍ਠਾਨਸਤਾਨਿ ਚ ਮਾਪੇਸਿ. ਸਤ੍ਥਾ ਤਸ੍ਸ ਸਨ੍ਤਿਕੇ ਮਾਸਮਤ੍ਤਮੇਵ ਵਸਿ. ਤਸ੍ਮਿਂ ਵਸਮਾਨੋਪਿ ਸੀਵਲਿਤ੍ਥੇਰਸ੍ਸੇਵ ਪੁਞ੍ਞਂ ਅਨੁਭਵਿ.

ਤਤ੍ਥ ਪਨ ਦ੍ਵੇ ਮਹਲ੍ਲਕਭਿਕ੍ਖੂ ਸਤ੍ਥੁ ਖਦਿਰਵਨਂ ਪਵਿਸਨਕਾਲੇ ਏਵਂ ਚਿਨ੍ਤਯਿਂਸੁ – ‘‘ਅਯਂ ਭਿਕ੍ਖੁ ਏਤ੍ਤਕਂ ਨਵਕਮ੍ਮਂ ਕਰੋਨ੍ਤੋ ਕਿਂ ਸਕ੍ਖਿਸ੍ਸਤਿ ਸਮਣਧਮ੍ਮਂ ਕਾਤੁਂ, ਸਤ੍ਥਾ ‘ਸਾਰਿਪੁਤ੍ਤਸ੍ਸ ਕਨਿਟ੍ਠੋ’ਤਿ ਮੁਖੋਲੋਕਨਕਿਚ੍ਚਂ ਕਰੋਨ੍ਤੋ ਏਵਰੂਪਸ੍ਸ ਨਵਕਮ੍ਮਿਕਸ੍ਸ ਭਿਕ੍ਖੁਸ੍ਸ ਸਨ੍ਤਿਕਂ ਆਗਤੋ’’ਤਿ. ਸਤ੍ਥਾਪਿ ਤਂ ਦਿਵਸਂ ਪਚ੍ਚੂਸਕਾਲੇ ਲੋਕਂ ਵੋਲੋਕੇਤ੍ਵਾ ਤੇ ਭਿਕ੍ਖੂ ਦਿਸ੍ਵਾ ਤੇਸਂ ਚਿਤ੍ਤਾਚਾਰਂ ਅਞ੍ਞਾਸਿ. ਤਸ੍ਮਾ ਤਤ੍ਥ ਮਾਸਮਤ੍ਤਂ ਵਸਿਤ੍ਵਾ ਨਿਕ੍ਖਮਨਦਿਵਸੇ ਯਥਾ ਤੇ ਭਿਕ੍ਖੂ ਅਤ੍ਤਨੋ ਤੇਲਨਾਲ਼ਿਞ੍ਚ ਉਦਕਤੁਮ੍ਬਞ੍ਚ ਉਪਾਹਨਾਨਿ ਚ ਪਮੁਸ੍ਸਨ੍ਤਿ, ਤਥਾ ਅਧਿਟ੍ਠਹਿਤ੍ਵਾ ਨਿਕ੍ਖਮਨ੍ਤੋ ਵਿਹਾਰੂਪਚਾਰਤੋ ਬਹਿ ਨਿਕ੍ਖਨ੍ਤਕਾਲੇ ਇਦ੍ਧਿਂ ਵਿਸ੍ਸਜ੍ਜੇਸਿ. ਅਥ ਤੇ ਭਿਕ੍ਖੂ ‘‘ਮਯਾ ਇਦਞ੍ਚਿਦਞ੍ਚ ਪਮੁਟ੍ਠਂ ¶ , ਮਯਾਪਿ ਪਮੁਟ੍ਠ’’ਨ੍ਤਿ ਉਭੋਪਿ ਨਿਵਤ੍ਤਿਤ੍ਵਾ ਤਂ ਠਾਨਂ ਅਸਲ੍ਲਕ੍ਖੇਤ੍ਵਾ ਖਦਿਰਰੁਕ੍ਖਕਣ੍ਟਕੇਹਿ ਵਿਜ੍ਝਮਾਨਾ ਵਿਚਰਿਤ੍ਵਾ ਏਕਸ੍ਮਿਂ ਖਦਿਰਰੁਕ੍ਖੇ ਓਲਮ੍ਬਨ੍ਤਂ ਅਤ੍ਤਨੋ ਭਣ੍ਡਕਂ ਦਿਸ੍ਵਾ ਆਦਾਯ ਪਕ੍ਕਮਿਂਸੁ. ਸਤ੍ਥਾਪਿ ਭਿਕ੍ਖੁਸਙ੍ਘਂ ਆਦਾਯ ਪੁਨ ਮਾਸਮਤ੍ਤੇਨੇਵ ਸੀਵਲਿਤ੍ਥੇਰਸ੍ਸ ਪੁਞ੍ਞਂ ਅਨੁਭਵਮਾਨੋ ਪਟਿਗਨ੍ਤ੍ਵਾ ਪੁਬ੍ਬਾਰਾਮਂ ਪਾਵਿਸਿ.

ਅਥ ¶ ਤੇ ਮਹਲ੍ਲਕਭਿਕ੍ਖੂ ਪਾਤੋਵ ਮੁਖਂ ਧੋਵਿਤ੍ਵਾ ‘‘ਆਗਨ੍ਤੁਕਭਤ੍ਤਦਾਯਿਕਾਯ ਵਿਸਾਖਾਯ ਘਰਂ ਯਾਗੁਂ ਪਿਵਿਸ੍ਸਾਮਾ’’ਤਿ ਗਨ੍ਤ੍ਵਾ ਯਾਗੁਂ ਪਿਵਿਤ੍ਵਾ ਖਜ੍ਜਕਂ ਖਾਦਿਤ੍ਵਾ ਨਿਸੀਦਿਂਸੁ. ਅਥ ਨੇ ਵਿਸਾਖਾ ਪੁਚ੍ਛਿ – ‘‘ਤੁਮ੍ਹੇਪਿ, ਭਨ੍ਤੇ, ਸਤ੍ਥਾਰਾ ਸਦ੍ਧਿਂ ਰੇਵਤਤ੍ਥੇਰਸ੍ਸ ਵਸਨਟ੍ਠਾਨਂ ਅਗਮਿਤ੍ਥਾ’’ਤਿ. ‘‘ਆਮ, ਉਪਾਸਿਕੇਤਿ, ਰਮਣੀਯਂ, ਭਨ੍ਤੇ, ਥੇਰਸ੍ਸ ਵਸਨਟ੍ਠਾਨ’’ਨ੍ਤਿ. ‘‘ਕੁਤੋ ਤਸ੍ਸ ਰਮਣੀਯਤਾ ਸੇਤਕਣ੍ਟਕਖਦਿਰਰੁਕ੍ਖਗਹਨਂ ਪੇਤਾਨਂ ਨਿਵਾਸਨਟ੍ਠਾਨਸਦਿਸਂ ਉਪਾਸਿਕੇ’’ਤਿ. ਅਥਞ੍ਞੇ ਦ੍ਵੇ ਦਹਰਭਿਕ੍ਖੂ ਆਗਮਿਂਸੁ. ਉਪਾਸਿਕਾ ਤੇਸਮ੍ਪਿ ਯਾਗੁਖਜ੍ਜਕਂ ਦਤ੍ਵਾ ਤਥੇਵ ਪਟਿਪੁਚ੍ਛਿ ¶ . ਤੇ ਆਹਂਸੁ – ‘‘ਨ ਸਕ੍ਕਾ ਉਪਾਸਿਕੇ ਵਣ੍ਣੇਤੁਂ, ਸੁਧਮ੍ਮਦੇਵਸਭਾਸਦਿਸਂ ਇਦ੍ਧਿਯਾ ਅਭਿਸਙ੍ਖਤਂ ਵਿਯ ਥੇਰਸ੍ਸ ਵਸਨਟ੍ਠਾਨ’’ਨ੍ਤਿ. ਉਪਾਸਿਕਾ ਚਿਨ੍ਤੇਸਿ – ‘‘ਪਠਮਂ ਆਗਤਾ ਭਿਕ੍ਖੂ ਅਞ੍ਞਥਾ ਵਦਿਂਸੁ, ਇਮੇ ਅਞ੍ਞਥਾ ਵਦਨ੍ਤਿ, ਪਠਮਂ ਆਗਤਾ ਭਿਕ੍ਖੂ ਕਿਞ੍ਚਿਦੇਵ ਪਮੁਸ੍ਸਿਤ੍ਵਾ ਇਦ੍ਧਿਯਾ ਵਿਸ੍ਸਟ੍ਠਕਾਲੇ ਪਟਿਨਿਵਤ੍ਤਿਤ੍ਵਾ ਗਤਾ ਭਵਿਸ੍ਸਨ੍ਤਿ, ਇਮੇ ਪਨ ਇਦ੍ਧਿਯਾ ¶ ਅਭਿਸਙ੍ਖਰਿਤ੍ਵਾ ਨਿਮ੍ਮਿਤਕਾਲੇ ਗਤਾ ਭਵਿਸ੍ਸਨ੍ਤੀ’’ਤਿ ਅਤ੍ਤਨੋ ਪਣ੍ਡਿਤਭਾਵੇਨ ਏਤਮਤ੍ਥਂ ਞਤ੍ਵਾ ‘‘ਸਤ੍ਥਾਰਂ ਆਗਤਕਾਲੇ ਪੁਚ੍ਛਿਸ੍ਸਾਮੀ’’ਤਿ ਅਟ੍ਠਾਸਿ. ਤਤੋ ਮੁਹੁਤ੍ਤਂਯੇਵ ਸਤ੍ਥਾ ਭਿਕ੍ਖੁਸਙ੍ਘਪਰਿਵੁਤੋ ਵਿਸਾਖਾਯ ਗੇਹਂ ਗਨ੍ਤ੍ਵਾ ਪਞ੍ਞਤ੍ਤਾਸਨੇ ਨਿਸੀਦਿ. ਸਾ ਬੁਦ੍ਧਪ੍ਪਮੁਖਂ ਭਿਕ੍ਖੁਸਙ੍ਘਂ ਸਕ੍ਕਚ੍ਚਂ ਪਰਿਵਿਸਿਤ੍ਵਾ ਭਤ੍ਤਕਿਚ੍ਚਾਵਸਾਨੇ ਸਤ੍ਥਾਰਂ ਵਨ੍ਦਿਤ੍ਵਾ ਪਟਿਪੁਚ੍ਛਿ – ‘‘ਭਨ੍ਤੇ, ਤੁਮ੍ਹੇਹਿ ਸਦ੍ਧਿਂ ਗਤਭਿਕ੍ਖੂਸੁ ਏਕਚ੍ਚੇ ਰੇਵਤਤ੍ਥੇਰਸ੍ਸ ਵਸਨਟ੍ਠਾਨਂ ‘ਖਦਿਰਗਹਨਂ ਅਰਞ੍ਞ’ਨ੍ਤਿ ਵਦਨ੍ਤਿ, ਏਕਚ੍ਚੇ ‘ਰਮਣੀਯ’ਨ੍ਤਿ, ਕਿਂ ਨੁ ਖੋ ਏਤ’’ਨ੍ਤਿ? ਤਂ ਸੁਤ੍ਵਾ ਸਤ੍ਥਾ ‘‘ਉਪਾਸਿਕੇ ਗਾਮੋ ਵਾ ਹੋਤੁ ਅਰਞ੍ਞਂ ਵਾ, ਯਸ੍ਮਿਂ ਠਾਨੇ ਅਰਹਨ੍ਤੋ ਵਿਹਰਨ੍ਤਿ, ਤਂ ਰਮਣੀਯਮੇਵਾ’’ਤਿ ਵਤ੍ਵਾ ਅਨੁਸਨ੍ਧਿਂ ਘਟੇਤ੍ਵਾ ਧਮ੍ਮਂ ਦੇਸੇਨ੍ਤੋ ਇਮਂ ਗਾਥਮਾਹ –

‘‘ਗਾਮੇ ਵਾ ਯਦਿ ਵਾਰਞ੍ਞੇ, ਨਿਨ੍ਨੇ ਵਾ ਯਦਿ ਵਾ ਥਲੇ;

ਯਤ੍ਥ ਅਰਹਨ੍ਤੋ ਵਿਹਰਨ੍ਤਿ, ਤਂ ਭੂਮਿਰਾਮਣੇਯ੍ਯਕ’’ਨ੍ਤਿ.

ਤਤ੍ਥ ਕਿਞ੍ਚਾਪਿ ਅਰਹਨ੍ਤੋ ਗਾਮਨ੍ਤੇ ਕਾਯਵਿਵੇਕਂ ਨ ਲਭਨ੍ਤਿ, ਚਿਤ੍ਤਵਿਵੇਕਂ ਪਨ ਲਭਨ੍ਤੇਵ. ਤੇਸਞ੍ਹਿ ਦਿਬ੍ਬਪਟਿਭਾਗਾਨਿਪਿ ਆਰਮ੍ਮਣਾਨਿ ਚਿਤ੍ਤਂ ਚਾਲੇਤੁਂ ਨ ਸਕ੍ਕੋਨ੍ਤਿ. ਤਸ੍ਮਾ ਗਾਮੋ ਵਾ ਹੋਤੁ ਅਰਞ੍ਞਾਦੀਨਂ ਵਾ ਅਞ੍ਞਤਰਂ, ਯਤ੍ਥ ਅਰਹਨ੍ਤੋ ਵਿਹਰਨ੍ਤਿ, ਤਂ ਭੂਮਿਰਾਮਣੇਯ੍ਯਕਨ੍ਤਿ ਸੋ ਭੂਮਿਪਦੇਸੋ ਰਮਣੀਯੋ ਏਵਾਤਿ ਅਤ੍ਥੋ.

ਦੇਸਨਾਵਸਾਨੇ ਬਹੂ ਸੋਤਾਪਤ੍ਤਿਫਲਾਦੀਨਿ ਪਾਪੁਣਿਂਸੂਤਿ.

ਅਪਰੇਨ ¶ ਸਮਯੇਨ ਭਿਕ੍ਖੂ ਕਥਂ ਸਮੁਟ੍ਠਾਪੇਸੁਂ – ‘‘ਆਵੁਸੋ, ਕੇਨ ਨੁ ਖੋ ਕਾਰਣੇਨ ਆਯਸ੍ਮਾ ਸੀਵਲਿਤ੍ਥੇਰੋ ਸਤ੍ਤਦਿਵਸਸਤ੍ਤਮਾਸਾਧਿਕਾਨਿ ਸਤ੍ਤ ਵਸ੍ਸਾਨਿ ਮਾਤੁ ਕੁਚ੍ਛਿਯਂ ਵਸਿ, ਕੇਨ ਨਿਰਯੇ ¶ ਪਚ੍ਚਿ, ਕੇਨ ਨਿਸ੍ਸਨ੍ਦੇਨ ਲਾਭਗ੍ਗਯਸਗ੍ਗਪ੍ਪਤ੍ਤੋ ਜਾਤੋ’’ਤਿ? ਸਤ੍ਥਾ ਤਂ ਕਥਂ ਸੁਤ੍ਵਾ, ‘‘ਭਿਕ੍ਖਵੇ, ਕਿਂ ਕਥੇਥਾ’’ਤਿ ਪੁਚ੍ਛਿਤ੍ਵਾ, ‘‘ਭਨ੍ਤੇ, ਇਦਂ ਨਾਮਾ’’ਤਿ ਵੁਤ੍ਤੇ ਤਸ੍ਸਾਯਸ੍ਮਤੋ ਪੁਬ੍ਬਕਮ੍ਮਂ ਕਥੇਨ੍ਤੋ ਆਹ –

ਭਿਕ੍ਖਵੇ ¶ , ਇਤੋ ਏਕਨਵੁਤਿਕਪ੍ਪੇ ਵਿਪਸ੍ਸੀ ਭਗਵਾ ਲੋਕੇ ਉਪ੍ਪਜ੍ਜਿਤ੍ਵਾ ਏਕਸ੍ਮਿਂ ਸਮਯੇ ਜਨਪਦਚਾਰਿਕਂ ਚਰਿਤ੍ਵਾ ਪਿਤੁ ਨਗਰਂ ਪਚ੍ਚਾਗਮਾਸਿ. ਰਾਜਾ ਬੁਦ੍ਧਪ੍ਪਮੁਖਸ੍ਸ ਭਿਕ੍ਖੁਸਙ੍ਘਸ੍ਸ ਆਗਨ੍ਤੁਕਦਾਨਂ ਸਜ੍ਜੇਤ੍ਵਾ ਨਾਗਰਾਨਂ ਸਾਸਨਂ ਪੇਸੇਸਿ ‘‘ਆਗਨ੍ਤ੍ਵਾ ਮਯ੍ਹਂ ਦਾਨੇ ਸਹਾਯਕਾ ਹੋਨ੍ਤੂ’’ਤਿ. ਤੇ ਤਥਾ ਕਤ੍ਵਾ ‘‘ਰਞ੍ਞਾ ਦਿਨ੍ਨਦਾਨਤੋ ਅਤਿਰੇਕਤਰਂ ਦਸ੍ਸਾਮਾ’’ਤਿ ਸਤ੍ਥਾਰਂ ਨਿਮਨ੍ਤੇਤ੍ਵਾ ਪੁਨਦਿਵਸੇ ਦਾਨਂ ਪਟਿਯਾਦੇਤ੍ਵਾ ਰਞ੍ਞੋ ਸਾਸਨਂ ਪਹਿਣਿਂਸੁ. ਰਾਜਾ ਆਗਨ੍ਤ੍ਵਾ ਤੇਸਂ ਦਾਨਂ ਦਿਸ੍ਵਾ ‘‘ਇਤੋ ਅਧਿਕਤਰਂ ਦਸ੍ਸਾਮੀ’’ਤਿ ਪੁਨਦਿਵਸਤ੍ਥਾਯ ਸਤ੍ਥਾਰਂ ਨਿਮਨ੍ਤੇਸਿ, ਨੇਵ ਰਾਜਾ ਨਾਗਰੇ ਪਰਾਜੇਤੁਂ ਸਕ੍ਖਿ, ਨ ਨਾਗਰਾ ਰਾਜਾਨਂ. ਨਾਗਰਾ ਛਟ੍ਠੇ ਵਾਰੇ ‘‘ਸ੍ਵੇ ਦਾਨਿ ਯਥਾ ‘ਇਮਸ੍ਮਿਂ ਦਾਨੇ ਇਦਂ ਨਾਮ ਨਤ੍ਥੀ’ਤਿ ਨ ਸਕ੍ਕਾ ਹੋਤਿ ਵਤ੍ਤੁਂ, ਏਵਂ ਦਾਨਂ ਦਸ੍ਸਾਮਾ’’ਤਿ ਚਿਨ੍ਤੇਤ੍ਵਾ ਪੁਨਦਿਵਸੇ ਦਾਨਂ ਪਟਿਯਾਦੇਤ੍ਵਾ ‘‘ਕਿਂ ਨੁ ਖੋ ਏਤ੍ਥ ਨਤ੍ਥੀ’’ਤਿ ਓਲੋਕੇਨ੍ਤਾ ਅਲ੍ਲਮਧੁਮੇਵ ¶ ਨ ਅਦ੍ਦਸਂਸੁ. ਪਕ੍ਕਮਧੁ ਪਨ ਬਹੁਂ ਅਤ੍ਥਿ. ਤੇ ਅਲ੍ਲਮਧੁਸ੍ਸਤ੍ਥਾਯ ਚਤੂਸੁ ਨਗਰਦ੍ਵਾਰੇਸੁ ਚਤ੍ਤਾਰਿ ਕਹਾਪਣਸਹਸ੍ਸਾਨਿ ਗਾਹਾਪੇਤ੍ਵਾ ਪਹਿਣਿਂਸੁ. ਅਥੇਕੋ ਜਨਪਦਮਨੁਸ੍ਸੋ ਗਾਮਭੋਜਕਂ ਪਸ੍ਸਿਤੁਂ ਆਗਚ੍ਛਨ੍ਤੋ ਅਨ੍ਤਰਾਮਗ੍ਗੇ ਮਧੁਪਟਲਂ ਦਿਸ੍ਵਾ ਮਕ੍ਖਿਕਾ ਪਲਾਪੇਤ੍ਵਾ ਸਾਖਂ ਛਿਨ੍ਦਿਤ੍ਵਾ ਸਾਖਾਦਣ੍ਡਕੇਨੇਵ ਸਦ੍ਧਿਂ ਮਧੁਪਟਲਂ ਆਦਾਯ ‘‘ਗਾਮਭੋਜਕਸ੍ਸ ਦਸ੍ਸਾਮੀ’’ਤਿ ਨਗਰਂ ਪਾਵਿਸਿ. ਮਧੁਅਤ੍ਥਾਯ ਗਤੋ ਤਂ ਦਿਸ੍ਵਾ, ‘‘ਅਮ੍ਭੋ, ਵਿਕ੍ਕਿਣਿਯਂ ਮਧੁ’’ਨ੍ਤਿ ਪੁਚ੍ਛਿ. ‘‘ਨ ਵਿਕ੍ਕਿਣਿਯਂ, ਸਾਮੀ’’ਤਿ. ‘‘ਹਨ੍ਦ, ਇਮਂ ਕਹਾਪਣਂ ਗਹੇਤ੍ਵਾ ਦੇਹੀ’’ਤਿ. ਸੋ ਚਿਨ੍ਤੇਸਿ – ‘‘ਇਮਂ ਮਧੁਪਟਲਂ ਪਾਦਮਤ੍ਤਮ੍ਪਿ ਨ ਅਗ੍ਘਤਿ, ਅਯਂ ਪਨ ਕਹਾਪਣਂ ਦੇਤਿ. ਬਹੁਕਹਾਪਣਕੋ ਮਞ੍ਞੇ, ਮਯਾ ਵਡ੍ਢੇਤੁਂ ਵਟ੍ਟਤੀ’’ਤਿ. ਅਥ ਨਂ ‘‘ਨ ਦੇਮੀ’’ਤਿ ਆਹ, ‘‘ਤੇਨ ਹਿ ਦ੍ਵੇ ਕਹਾਪਣੇ ਗਣ੍ਹਾਹੀ’’ਤਿ. ‘‘ਦ੍ਵੀਹਿਪਿ ਨ ਦੇਮੀ’’ਤਿ. ਏਵਂ ਤਾਵ ਵਡ੍ਢੇਸਿ, ਯਾਵ ਸੋ ‘‘ਤੇਨ ਹਿ ਇਦਂ ਸਹਸ੍ਸਂ ਗਣ੍ਹਾਹੀ’’ਤਿ ਭਣ੍ਡਿਕਂ ਉਪਨੇਸਿ.

ਅਥ ਨਂ ਸੋ ਆਹ – ‘‘ਕਿਂ ਨੁ ਖੋ ਤ੍ਵਂ ਉਮ੍ਮਤ੍ਤਕੋ ¶ , ਉਦਾਹੁ ਕਹਾਪਣਾਨਂ ਠਪਨੋਕਾਸਂ ਨ ਲਭਸਿ, ਪਾਦਮ੍ਪਿ ਨ ਅਗ੍ਘਨਕਂ ਮਧੁਂ ‘ਸਹਸ੍ਸਂ ਗਹੇਤ੍ਵਾ ਦੇਹੀ’ਤਿ ਵਦਸਿ, ‘ਕਿਂ ਨਾਮੇਤ’’’ਨ੍ਤਿ? ‘ਜਾਨਾਮਹਂ, ਭੋ, ਇਮਿਨਾ ਪਨ ਮੇ ਕਮ੍ਮਂ ਅਤ੍ਥਿ, ਤੇਨੇਵਂ ਵਦਾਮੀ’ਤਿ. ‘‘ਕਿਂ ਕਮ੍ਮਂ, ਸਾਮੀ’’ਤਿ? ‘‘ਅਮ੍ਹੇਹਿ ਵਿਪਸ੍ਸੀਬੁਦ੍ਧਸ੍ਸ ਅਟ੍ਠਸਟ੍ਠਿਸਮਣਸਹਸ੍ਸਪਰਿਵਾਰਸ੍ਸ ਮਹਾਦਾਨਂ ਸਜ੍ਜਿਤਂ, ਤਤ੍ਰੇਕਂ ਅਲ੍ਲਮਧੁਮੇਵ ਨਤ੍ਥਿ, ਤਸ੍ਮਾ ਏਵਂ ਗਣ੍ਹਾਮੀ’’ਤਿ. ਏਵਂ, ਸਨ੍ਤੇ, ਨਾਹਂ ਮੂਲੇਨ ਦਸ੍ਸਾਮਿ, ਸਚੇ ‘‘ਅਹਮ੍ਪਿ ਦਾਨੇ ਪਤ੍ਤਿਂ ਲਭਿਸ੍ਸਾਮਿ, ਦਸ੍ਸਾਮੀ’’ਤਿ. ਸੋ ਗਨ੍ਤ੍ਵਾ ਨਾਗਰਾਨਂ ਤਮਤ੍ਥਂ ਆਰੋਚੇਸਿ. ਨਾਗਰਾ ਤਸ੍ਸ ਸਦ੍ਧਾਯ ਬਲਵਭਾਵਂ ਞਤ੍ਵਾ, ‘‘ਸਾਧੁ, ਪਤ੍ਤਿਕੋ ਹੋਤੂ’’ਤਿ ¶ ਪਟਿਜਾਨਿਂਸੁ, ਤੇ ਬੁਦ੍ਧਪ੍ਪਮੁਖਂ ਭਿਕ੍ਖੁਸਙ੍ਘਂ ¶ ਨਿਸੀਦਾਪੇਤ੍ਵਾ ਯਾਗੁਖਜ੍ਜਕਂ ਦਤ੍ਵਾ ਮਹਤਿਂ ਸੁਵਣ੍ਣਪਾਤਿਂ ਆਹਰਾਪੇਤ੍ਵਾ ਮਧੁਪਟਲਂ ਪੀਲ਼ਾਪੇਸੁਂ. ਤੇਨੇਵ ਮਨੁਸ੍ਸੇਨ ਪਣ੍ਣਾਕਾਰਤ੍ਥਾਯ ਦਧਿਵਾਰਕੋਪਿ ਆਹਟੋ ਅਤ੍ਥਿ, ਸੋ ਤਮ੍ਪਿ ਦਧਿਂ ਪਾਤਿਯਂ ਆਕਿਰਿਤ੍ਵਾ ਤੇਨ ਮਧੁਨਾ ਸਂਸਨ੍ਦਿਤ੍ਵਾ ਬੁਦ੍ਧਪ੍ਪਮੁਖਸ੍ਸ ਭਿਕ੍ਖੁਸਙ੍ਘਸ੍ਸ ਆਦਿਤੋ ਪਟ੍ਠਾਯ ਅਦਾਸਿ. ਤਂ ਯਾਵਦਤ੍ਥਂ ਗਣ੍ਹਨ੍ਤਾਨਂ ਸਬ੍ਬੇਸਂ ਪਾਪੁਣਿ ਉਤ੍ਤਰਿਮ੍ਪਿ ਅਵਸਿਟ੍ਠਂ ਅਹੋਸਿਯੇਵ. ‘‘ਏਵਂ ਥੋਕਂ ਮਧੁ ਕਥਂ ਤਾਵ ਬਹੂਨਂ ¶ ਪਾਪੁਣੀ’’ਤਿ ਨ ਚਿਨ੍ਤੇਤਬ੍ਬਂ. ਤਞ੍ਹਿ ਬੁਦ੍ਧਾਨੁਭਾਵੇਨ ਪਾਪੁਣਿ. ਬੁਦ੍ਧਵਿਸਯੋ ਨ ਚਿਨ੍ਤੇਤਬ੍ਬੋ. ਚਤ੍ਤਾਰਿ ਹਿ ‘‘ਅਚਿਨ੍ਤੇਯ੍ਯਾਨੀ’’ਤਿ (ਅ. ਨਿ. ੪.੭੭) ਵੁਤ੍ਤਾਨਿ. ਤਾਨਿ ਚਿਨ੍ਤੇਨ੍ਤੋ ਉਮ੍ਮਾਦਸ੍ਸੇਵ ਭਾਗੀ ਹੋਤੀਤਿ. ਸੋ ਪੁਰਿਸੋ ਏਤ੍ਤਕਂ ਕਮ੍ਮਂ ਕਤ੍ਵਾ ਆਯੁਪਰਿਯੋਸਾਨੇ ਦੇਵਲੋਕੇ ਨਿਬ੍ਬਤ੍ਤਿਤ੍ਵਾ ਏਤ੍ਤਕਂ ਕਾਲਂ ਸਂਸਰਨ੍ਤੋ ਏਕਸ੍ਮਿਂ ਸਮਯੇ ਦੇਵਲੋਕਾ ਚਵਿਤ੍ਵਾ ਬਾਰਾਣਸਿਯਂ ਰਾਜਕੁਲੇ ਨਿਬ੍ਬਤ੍ਤੋ ਪਿਤੁ ਅਚ੍ਚਯੇਨ ਰਜ੍ਜਂ ਪਾਪੁਣਿ. ਸੋ ‘‘ਏਕਂ ਨਗਰਂ ਗਣ੍ਹਿਸ੍ਸਾਮੀ’’ਤਿ ਗਨ੍ਤ੍ਵਾ ਪਰਿਵਾਰੇਸਿ, ਨਾਗਰਾਨਞ੍ਚ ਸਾਸਨਂ ਪਹਿਣਿ ‘‘ਰਜ੍ਜਂ ਵਾ ਮੇ ਦੇਨ੍ਤੁ ਯੁਦ੍ਧਂ ਵਾ’’ਤਿ. ਤੇ ‘‘ਨੇਵ ਰਜ੍ਜਂ ਦਸ੍ਸਾਮ, ਨ ਯੁਦ੍ਧ’’ਨ੍ਤਿ ਵਤ੍ਵਾ ਚੂਲ਼ਦ੍ਵਾਰੇਹਿ ਨਿਕ੍ਖਮਿਤ੍ਵਾ ਦਾਰੂਦਕਾਦੀਨਿ ਆਹਰਨ੍ਤਿ, ਸਬ੍ਬਕਿਚ੍ਚਾਨਿ ਕਰੋਨ੍ਤਿ.

ਇਤਰੋਪਿ ਚਤ੍ਤਾਰਿ ਮਹਾਦ੍ਵਾਰਾਨਿ ਰਕ੍ਖਨ੍ਤੋ ਸਤ੍ਤਮਾਸਾਧਿਕਾਨਿ ਸਤ੍ਤ ਵਸ੍ਸਾਨਿ ਨਗਰਂ ਉਪਰੁਨ੍ਧਿ. ਅਥਸ੍ਸ ਮਾਤਾ ‘‘ਕਿਂ ਮੇ ਪੁਤ੍ਤੋ ਕਰੋਤੀ’’ਤਿ ਪੁਚ੍ਛਿਤ੍ਵਾ ‘‘ਇਦਂ ਨਾਮ ਦੇਵੀ’’ਤਿ ਤਂ ਪਵਤ੍ਤਿਂ ਸੁਤ੍ਵਾ ‘‘ਬਾਲੋ ਮਮ ਪੁਤ੍ਤੋ, ਗਚ੍ਛਥ, ਤਸ੍ਸ ‘ਚੂਲ਼ਦ੍ਵਾਰਾਨਿਪਿ ਪਿਧਾਯ ਨਗਰਂ ਉਪਰੁਨ੍ਧਤੂ’ਤਿ ਵਦੇਥਾ’’ਤਿ. ਸੋ ਮਾਤੁ ਸਾਸਨਂ ਸੁਤ੍ਵਾ ਤਥਾ ਅਕਾਸਿ. ਨਾਗਰਾਪਿ ਬਹਿ ਨਿਕ੍ਖਮਿਤੁਂ ਅਲਭਨ੍ਤਾ ਸਤ੍ਤਮੇ ਦਿਵਸੇ ਅਤ੍ਤਨੋ ਰਾਜਾਨਂ ਮਾਰੇਤ੍ਵਾ ਤਸ੍ਸ ਰਜ੍ਜਂ ਅਦਂਸੁ. ਸੋ ਇਮਂ ਕਮ੍ਮਂ ਕਤ੍ਵਾ ਆਯੁਪਰਿਯੋਸਾਨੇ ਅਵੀਚਿਮ੍ਹਿ ਨਿਬ੍ਬਤ੍ਤਿਤ੍ਵਾ ਯਾਵਾਯਂ ਪਥਵੀ ਯੋਜਨਮਤ੍ਤਂ ¶ ਉਸ੍ਸਨ੍ਨਾ, ਤਾਵ ਨਿਰਯੇ ਪਚ੍ਚਿਤ੍ਵਾ ਚਤੁਨ੍ਨਂ ਚੂਲ਼ਦ੍ਵਾਰਾਨਂ ਪਿਦਹਿਤਤ੍ਤਾ ਤਤੋ ਚੁਤੋ ਤਸ੍ਸਾ ਏਵ ਮਾਤੁ ਕੁਚ੍ਛਿਸ੍ਮਿਂ ਪਟਿਸਨ੍ਧਿਂ ਗਹੇਤ੍ਵਾ ਸਤ੍ਤਮਾਸਾਧਿਕਾਨਿ ਸਤ੍ਤ ਵਸ੍ਸਾਨਿ ਅਨ੍ਤੋਕੁਚ੍ਛਿਸ੍ਮਿਂ ਵਸਿਤ੍ਵਾ ਸਤ੍ਤ ਦਿਵਸਾਨਿ ਯੋਨਿਮੁਖੇ ਤਿਰਿਯਂ ਨਿਪਜ੍ਜਿ. ਏਵਂ, ਭਿਕ੍ਖਵੇ, ਸੀਵਲਿ, ਤਦਾ ਨਗਰਂ ਉਪਰੁਨ੍ਧਿਤ੍ਵਾ ਗਹਿਤਕਮ੍ਮੇਨ ਏਤ੍ਤਕਂ ਕਾਲਂ ਨਿਰਯੇ ਪਚ੍ਚਿਤ੍ਵਾ ਚਤੁਨ੍ਨਂ ਚੂਲ਼ਦ੍ਵਾਰਾਨਂ ਪਿਦਹਿਤਤ੍ਤਾ ਤਤੋ ਚੁਤੋ ਤਸ੍ਸਾ ਏਵ ਮਾਤੁ ਕੁਚ੍ਛਿਯਂ ਪਟਿਸਨ੍ਧਿਂ ਗਹੇਤ੍ਵਾ ਏਤ੍ਤਕਂ ਕਾਲਂ ਕੁਚ੍ਛਿਯਂ ਵਸਿ. ਨਵਮਧੁਨੋ ਦਿਨ੍ਨਤ੍ਤਾ ਲਾਭਗ੍ਗਯਸਗ੍ਗਪ੍ਪਤ੍ਤੋ ਜਾਤੋਤਿ.

ਪੁਨੇਕਦਿਵਸਂ ¶ ਭਿਕ੍ਖੂ ਕਥਂ ਸਮੁਟ੍ਠਾਪੇਸੁਂ – ‘‘ਅਹੋ ਸਾਮਣੇਰਸ੍ਸ ਲਾਭੋ, ਅਹੋ ਪੁਞ੍ਞਂ, ਯੇਨ ਏਕਕੇਨ ਪਞ੍ਚਨ੍ਨਂ ਭਿਕ੍ਖੁਸਤਾਨਂ ਪਞ੍ਚਕੂਟਾਗਾਰਸਤਾਦੀਨਿ ਕਤਾਨੀ’’ਤਿ. ਸਤ੍ਥਾ ਆਗਨ੍ਤ੍ਵਾ ‘‘ਕਾਯ ਨੁਤ੍ਥ, ਭਿਕ੍ਖਵੇ, ਏਤਰਹਿ ਕਥਾਯ ਸਨ੍ਨਿਸਿਨ੍ਨਾ’’ਤਿ ਪੁਚ੍ਛਿਤ੍ਵਾ ‘‘ਇਮਾਯ ਨਾਮਾ’’ਤਿ ਵੁਤ੍ਤੇ, ‘‘ਭਿਕ੍ਖਵੇ, ਮਯ੍ਹਂ ਪੁਤ੍ਤਸ੍ਸ ਨੇਵ ਪੁਞ੍ਞਂ ਅਤ੍ਥਿ, ਨ ਪਾਪਂ, ਉਭਯਮਸ੍ਸ ਪਹੀਨ’’ਨ੍ਤਿ ਵਤ੍ਵਾ ਬ੍ਰਾਹ੍ਮਣਵਗ੍ਗੇ ਇਮਂ ਗਾਥਮਾਹ –

‘‘ਯੋਧ ¶ ਪੁਞ੍ਞਞ੍ਚ ਪਾਪਞ੍ਚ, ਉਭੋ ਸਙ੍ਗਮੁਪਚ੍ਚਗਾ;

ਅਸੋਕਂ ਵਿਰਜਂ ਸੁਦ੍ਧਂ, ਤਮਹਂ ਬ੍ਰੂਮਿ ਬ੍ਰਾਹ੍ਮਣ’’ਨ੍ਤਿ. (ਧ. ਪ. ੪੧੨);

ਖਦਿਰਵਨਿਯਰੇਵਤਤ੍ਥੇਰਵਤ੍ਥੁ ਨਵਮਂ.

ਰਮਣੀਯਾਨੀਤਿ ¶ ਇਮਂ ਧਮ੍ਮਦੇਸਨਂ ਸਤ੍ਥਾ ਜੇਤਵਨੇ ਵਿਹਰਨ੍ਤੋ ਅਞ੍ਞਤਰਂ ਇਤ੍ਥਿਂ ਆਰਬ੍ਭ ਕਥੇਸਿ.

ਏਕੋ ਕਿਰ ਪਿਣ੍ਡਪਾਤਿਕੋ ਭਿਕ੍ਖੁ ਸਤ੍ਥੁ ਸਨ੍ਤਿਕੇ ਕਮ੍ਮਟ੍ਠਾਨਂ ਗਹੇਤ੍ਵਾ ਏਕਂ ਜਿਣ੍ਣਉਯ੍ਯਾਨਂ ਪਵਿਸਿਤ੍ਵਾ ਸਮਣਧਮ੍ਮਂ ਕਰੋਤਿ. ਏਕਾ ਨਗਰਸੋਭਿਨੀ ਇਤ੍ਥੀ ਪੁਰਿਸੇਨ ਸਦ੍ਧਿਂ ‘‘ਅਹਂ ਅਸੁਕਟ੍ਠਾਨਂ ਨਾਮ ਗਮਿਸ੍ਸਾਮਿ, ਤ੍ਵਂ ਤਤ੍ਥ ਆਗਚ੍ਛੇਯ੍ਯਾਸੀ’’ਤਿ ਸਙ੍ਕੇਤਂ ਕਤ੍ਵਾ ਅਗਮਾਸਿ. ਸੋ ਪੁਰਿਸੋ ਨਾਗਚ੍ਛਿ. ਸਾ ਤਸ੍ਸ ਆਗਮਨਮਗ੍ਗਂ ਓਲੋਕੇਨ੍ਤੀ ਤਂ ਅਦਿਸ੍ਵਾ ਉਕ੍ਕਣ੍ਠਿਤ੍ਵਾ ਇਤੋ ਚਿਤੋ ਚ ਵਿਚਰਮਾਨਾ ਤਂ ਉਯ੍ਯਾਨਂ ਪਵਿਸਿਤ੍ਵਾ ਥੇਰਂ ਪਲ੍ਲਙ੍ਕਂ ਆਭੁਜਿਤ੍ਵਾ ਨਿਸਿਨ੍ਨਂ ਦਿਸ੍ਵਾ ਇਤੋ ਚਿਤੋ ਚ ਓਲੋਕਯਮਾਨਾ ਅਞ੍ਞਂ ਕਞ੍ਚਿ ਅਦਿਸ੍ਵਾ ‘‘ਅਯਞ੍ਚ ਪੁਰਿਸੋ ਏਵ, ਇਮਸ੍ਸ ਚਿਤ੍ਤਂ ਪਮੋਹੇਸ੍ਸਾਮੀ’’ਤਿ ਤਸ੍ਸ ਪੁਰਤੋ ਠਤ੍ਵਾ ਪੁਨਪ੍ਪੁਨਂ ਨਿਵਤ੍ਥਸਾਟਕਂ ਮੋਚੇਤ੍ਵਾ ਨਿਵਾਸੇਤਿ, ਕੇਸੇ ਮੁਞ੍ਚਿਤ੍ਵਾ ਬਨ੍ਧਤਿ, ਪਾਣਿਂ ਪਹਰਿਤ੍ਵਾ ਹਸਤਿ. ਥੇਰਸ੍ਸ ਸਂਵੇਗੋ ਉਪ੍ਪਜ੍ਜਿਤ੍ਵਾ ਸਕਲਸਰੀਰਂ ਫਰਿ. ਸੋ ‘‘ਕਿਂ ਨੁ ਖੋ ਇਦ’’ਨ੍ਤਿ ਚਿਨ੍ਤੇਸਿ. ਸਤ੍ਥਾਪਿ ‘‘ਮਮ ਸਨ੍ਤਿਕੇ ਕਮ੍ਮਟ੍ਠਾਨਂ ਗਹੇਤ੍ਵਾ ‘ਸਮਣਧਮ੍ਮਂ ਕਰਿਸ੍ਸਾਮੀ’ਤਿ ਗਤਸ੍ਸ ਭਿਕ੍ਖੁਨੋ ਕਾ ਨੁ ਖੋ ਪਵਤ੍ਤੀ’’ਤਿ ਉਪਧਾਰੇਨ੍ਤੋ ਤਂ ਇਤ੍ਥਿਂ ਦਿਸ੍ਵਾ ਤਸ੍ਸਾ ਅਨਾਚਾਰਕਿਰਿਯਂ, ਥੇਰਸ੍ਸ ਚ ਸਂਵੇਗੁਪ੍ਪਤ੍ਤਿਂ ਞਤ੍ਵਾ ਗਨ੍ਧਕੁਟਿਯਂ ਨਿਸਿਨ੍ਨੋਵ ਤੇਨ ਸਦ੍ਧਿਂ ਕਥੇਸਿ ¶ – ‘‘ਭਿਕ੍ਖੁ, ਕਾਮਗਵੇਸਕਾਨਂ ਅਰਮਣਟ੍ਠਾਨਮੇਵ ਵੀਤਰਾਗਾਨਂ ਰਮਣਟ੍ਠਾਨਂ ਹੋਤੀ’’ਤਿ ¶ . ਏਵਞ੍ਚ ਪਨ ਵਤ੍ਵਾ ਓਭਾਸਂ ਫਰਿਤ੍ਵਾ ਤਸ੍ਸ ਧਮ੍ਮਂ ਦੇਸੇਨ੍ਤੋ ਇਮਂ ਗਾਥਮਾਹ –

‘‘ਰਮਣੀਯਾਨਿ ਅਰਞ੍ਞਾਨਿ, ਯਤ੍ਥ ਨ ਰਮਤੀ ਜਨੋ;

ਵੀਤਰਾਗਾ ਰਮਿਸ੍ਸਨ੍ਤਿ, ਨ ਤੇ ਕਾਮਗਵੇਸਿਨੋ’’ਤਿ.

ਤਤ੍ਥ ਅਰਞ੍ਞਾਨੀਤਿ ਸੁਪੁਪ੍ਫਿਤਤਰੁਵਨਸਣ੍ਡਪਟਿਮਣ੍ਡਿਤਾਨਿ ਵਿਮਲਸਲਿਲਸਮ੍ਪਨ੍ਨਾਨਿ ਅਰਞ੍ਞਾਨਿ ਨਾਮ ਰਮਣੀਯਾਨਿ. ਯਤ੍ਥਾਤਿ ਯੇਸੁ ਅਰਞ੍ਞੇਸੁ ਵਿਕਸਿਤੇਸੁ ਪਦੁਮਵਨੇਸੁ ਗਾਮਮਕ੍ਖਿਕਾ ਵਿਯ ਕਾਮਗਵੇਸਕੋ ਜਨੋ ਨ ਰਮਤਿ. ਵੀਤਰਾਗਾਤਿ ਵਿਗਤਰਾਗਾ ਪਨ ਖੀਣਾਸਵਾ ਨਾਮ ਭਮਰਮਧੁਕਰਾ ਵਿਯ ਪਦੁਮਵਨੇਸੁ ¶ ਤਥਾਰੂਪੇਸੁ ਅਰਞ੍ਞੇਸੁ ਰਮਿਸ੍ਸਨ੍ਤਿ. ਕਿਂ ਕਾਰਣਾ? ਨ ਤੇ ਕਾਮਪਵੇਸਿਨੋ, ਯਸ੍ਮਾ ਤੇ ਕਾਮਗਵੇਸਿਨੋ ਨ ਹੋਨ੍ਤੀਤਿ ਅਤ੍ਥੋ.

ਦੇਸਨਾਵਸਾਨੇ ਸੋ ਥੇਰੋ ਯਥਾਨਿਸਿਨ੍ਨੋਵ ਸਹ ਪਟਿਸਮ੍ਭਿਦਾਹਿ ਅਰਹਤ੍ਤਂ ਪਾਪੁਣਿਤ੍ਵਾ ਆਕਾਸੇਨਾਗਨ੍ਤ੍ਵਾ ਥੁਤਿਂ ਕਰੋਨ੍ਤੋ ਤਥਾਗਤਸ੍ਸ ਪਾਦੇ ਵਨ੍ਦਿਤ੍ਵਾ ਅਗਮਾਸੀਤਿ.

ਸਹਸ੍ਸਮਪਿ ¶ ¶ ¶ ਚੇ ਵਾਚਾਤਿ ਇਮਂ ਧਮ੍ਮਦੇਸਨਂ ਸਤ੍ਥਾ ਵੇਲ਼ੁਵਨੇ ਵਿਹਰਨ੍ਤੋ ਤਮ੍ਬਦਾਠਿਕਚੋਰਘਾਤਕਂ ਆਰਬ੍ਭ ਕਥੇਸਿ.

ਏਕੂਨਪਞ੍ਚਸਤਾ ਕਿਰ ਚੋਰਾ ਗਾਮਘਾਤਕਾਦੀਨਿ ਕਰੋਨ੍ਤਾ ਜੀਵਿਕਂ ਕਪ੍ਪੇਸੁਂ. ਅਥੇਕੋ ਪੁਰਿਸੋ ਨਿਬ੍ਬਿਦ੍ਧਪਿਙ੍ਗਲੋ ਤਮ੍ਬਦਾਠਿਕੋ ਤੇਸਂ ਸਨ੍ਤਿਕਂ ਗਨ੍ਤ੍ਵਾ ‘‘ਅਹਮ੍ਪਿ ਤੁਮ੍ਹੇਹਿ ਸਦ੍ਧਿਂ ਜੀਵਿਸ੍ਸਾਮੀ’’ਤਿ ਆਹ. ਅਥ ਨਂ ਚੋਰਜੇਟ੍ਠਕਸ੍ਸ ਦਸ੍ਸੇਤ੍ਵਾ ‘‘ਅਯਮ੍ਪਿ ਅਮ੍ਹਾਕਂ ਸਨ੍ਤਿਕੇ ਵਸਿਤੁਂ ਇਚ੍ਛਤੀ’’ਤਿ ਆਹਂਸੁ. ਅਥ ਨਂ ਚੋਰਜੇਟ੍ਠਕੋ ਓਲੋਕੇਤ੍ਵਾ ‘‘ਅਯਂ ਮਾਤੁ ਥਨਂ ਛਿਨ੍ਦਿਤ੍ਵਾ ਪਿਤੁ ਵਾ ਗਲਲੋਹਿਤਂ ਨੀਹਰਿਤ੍ਵਾ ਖਾਦਨਸਮਤ੍ਥੋ ਅਤਿਕਕ੍ਖਲ਼ੋ’’ਤਿ ਚਿਨ੍ਤੇਤ੍ਵਾ ‘‘ਨਤ੍ਥੇਤਸ੍ਸ ਅਮ੍ਹਾਕਂ ਸਨ੍ਤਿਕੇ ਵਸਨਕਿਚ੍ਚ’’ਨ੍ਤਿ ਪਟਿਕ੍ਖਿਪਿ. ਸੋ ਏਵਂ ਪਟਿਕ੍ਖਿਤ੍ਤੋਪਿ ਆਗਨ੍ਤ੍ਵਾ ਏਕਂ ਤਸ੍ਸੇਵ ਅਨ੍ਤੇਵਾਸਿਕਂ ਉਪਟ੍ਠਹਨ੍ਤੋ ਆਰਾਧੇਸਿ. ਸੋ ਤਂ ਆਦਾਯ ਚੋਰਜੇਟ੍ਠਕਂ ਉਪਸਙ੍ਕਮਿਤ੍ਵਾ, ‘‘ਸਾਮਿ, ਭਦ੍ਦਕੋ ਏਸ, ਅਮ੍ਹਾਕਂ ਉਪਕਾਰਕੋ, ਸਙ੍ਗਣ੍ਹਥ ਨ’’ਨ੍ਤਿ ਯਾਚਿਤ੍ਵਾ ਚੋਰਜੇਟ੍ਠਕਂ ਪਟਿਚ੍ਛਾਪੇਸਿ. ਅਥੇਕਦਿਵਸਂ ¶ ਨਾਗਰਾ ਰਾਜਪੁਰਿਸੇਹਿ ਸਦ੍ਧਿਂ ਏਕਤੋ ਹੁਤ੍ਵਾ ਤੇ ਚੋਰੇ ਗਹੇਤ੍ਵਾ ਵਿਨਿਚ੍ਛਯਮਹਾਮਚ੍ਚਾਨਂ ਸਨ੍ਤਿਕਂ ਨਯਿਂਸੁ. ਅਮਚ੍ਚਾ ਤੇਸਂ ਫਰਸੁਨਾ ਸੀਸਚ੍ਛੇਦਂ ਆਣਾਪੇਸੁਂ. ਤਤੋ ‘‘ਕੋ ਨੁ ਖੋ ਇਮੇ ਮਾਰੇਸ੍ਸਤੀ’’ਤਿ ਪਰਿਯੇਸਨ੍ਤਾ ਤੇ ਮਾਰੇਤੁਂ ਇਚ੍ਛਨ੍ਤਂ ਕਞ੍ਚਿ ਅਦਿਸ੍ਵਾ ਚੋਰਜੇਟ੍ਠਕਂ ਆਹਂਸੁ – ‘‘ਤ੍ਵਂ ਇਮੇ ਮਾਰੇਤ੍ਵਾ ਜੀਵਿਤਞ੍ਚੇਵ ਲਭਿਸ੍ਸਸਿ ਸਮ੍ਮਾਨਞ੍ਚ, ਮਾਰੇਹਿ ਨੇ’’ਤਿ. ਸੋਪਿ ਅਤ੍ਤਾਨਂ ਨਿਸ੍ਸਾਯ ਵਸਿਤਤ੍ਤਾ ਤੇ ਮਾਰੇਤੁਂ ਨ ਇਚ੍ਛਿ. ਏਤੇਨੂਪਾਯੇਨ ਏਕੂਨਪਞ੍ਚਸਤੇ ਪੁਚ੍ਛਿਂਸੁ, ਸਬ੍ਬੇਪਿ ਨ ਇਚ੍ਛਿਂਸੁ. ਸਬ੍ਬਪਚ੍ਛਾ ਤਂ ਨਿਬ੍ਬਿਦ੍ਧਪਿਙ੍ਗਲਂ ਤਮ੍ਬਦਾਠਿਕਂ ਪੁਚ੍ਛਿਂਸੁ. ਸੋ ‘‘ਸਾਧੂ’’ਤਿ ਸਮ੍ਪਟਿਚ੍ਛਿਤ੍ਵਾ ਤੇ ਸਬ੍ਬੇਪਿ ਮਾਰੇਤ੍ਵਾ ਜੀਵਿਤਞ੍ਚੇਵ ਸਮ੍ਮਾਨਞ੍ਚ ਲਭਿ. ਏਤੇਨੂਪਾਯੇਨ ਨਗਰਸ੍ਸ ਦਕ੍ਖਿਣਤੋਪਿ ਪਞ੍ਚ ਚੋਰਸਤਾਨਿ ਆਨੇਤ੍ਵਾ ਅਮਚ੍ਚਾਨਂ ਦਸ੍ਸੇਤ੍ਵਾ ਤੇਹਿ ਤੇਸਮ੍ਪਿ ਸੀਸਚ੍ਛੇਦੇ ਆਣਤ੍ਤੇ ਚੋਰਜੇਟ੍ਠਕਂ ਆਦਿਂ ਕਤ੍ਵਾ ਪੁਚ੍ਛਨ੍ਤਾ ਕਞ੍ਚਿ ਮਾਰੇਤੁਂ ਇਚ੍ਛਨ੍ਤਂ ਅਦਿਸ੍ਵਾ ‘‘ਪੁਰਿਮਦਿਵਸੇ ਏਕੋ ਪੁਰਿਸੋ ਪਞ੍ਚਸਤੇ ਚੋਰੇ ਮਾਰੇਸਿ, ਕਹਂ ਨੁ ਖੋ ਸੋ’’ਤਿ. ‘‘ਅਸੁਕਟ੍ਠਾਨੇ ਅਮ੍ਹੇਤਿ ਦਿਟ੍ਠੋ’’ਤਿ ਵੁਤ੍ਤੇ ਤਂ ਪਕ੍ਕੋਸਾਪੇਤ੍ਵਾ ‘‘ਇਮੇ ਮਾਰੇਹਿ, ਸਮ੍ਮਾਨਂ ਲਚ੍ਛਸੀ’’ਤਿ ਆਣਾਪੇਸੁਂ. ਸੋ ‘‘ਸਾਧੂ’’ਤਿ ਸਮ੍ਪਟਿਚ੍ਛਿਤ੍ਵਾ ਤੇ ਸਬ੍ਬੇਪਿ ਮਾਰੇਤ੍ਵਾ ਸਮ੍ਮਾਨਂ ਲਭਿ. ਅਥ ਨਂ ‘‘ਭਦ੍ਦਕੋ ਅਯਂ ¶ ਪੁਰਿਸੋ, ਨਿਬਦ੍ਧਂ ਚੋਰਘਾਤਕਮੇਵ ਏਤਂ ਕਰਿਸ੍ਸਾਮਾ’’ਤਿ ¶ ਮਨ੍ਤੇਤ੍ਵਾ ਤਸ੍ਸ ਤਂ ਠਾਨਨ੍ਤਰਂ ਦਤ੍ਵਾਵ ¶ ਸਮ੍ਮਾਨਂ ਕਰਿਂਸੁ. ਸੋ ਪਚ੍ਛਿਮਦਿਸਤੋਪਿ ਉਤ੍ਤਰਦਿਸਤੋਪਿ ਆਨੀਤੇ ਪਞ੍ਚਸਤੇ ਪਞ੍ਚਸਤੇ ਚੋਰੇ ਘਾਤੇਸਿਯੇਵ. ਏਵਂ ਚਤੂਹਿ ਦਿਸਾਹਿ ਆਨੀਤਾਨਿ ਦ੍ਵੇ ਸਹਸ੍ਸਾਨਿ ਮਾਰੇਤ੍ਵਾ ਤਤੋ ਪਟ੍ਠਾਯ ਦੇਵਸਿਕਂ ਏਕਂ ਦ੍ਵੇਤਿ ਆਨੀਤੇ ਤੇ ਮਨੁਸ੍ਸੇ ਮਾਰੇਤ੍ਵਾ ਪਞ੍ਚਪਣ੍ਣਾਸ ਸਂਵਚ੍ਛਰਾਨਿ ਚੋਰਘਾਤਕਕਮ੍ਮਂ ਅਕਾਸਿ.

ਸੋ ਮਹਲ੍ਲਕਕਾਲੇ ਏਕਪ੍ਪਹਾਰੇਨੇਵ ਸੀਸਂ ਛਿਨ੍ਦਿਤੁਂ ਨ ਸਕ੍ਕੋਤਿ, ਦ੍ਵੇ ਤਯੋ ਵਾਰੇ ਪਹਰਨ੍ਤੋ ਮਨੁਸ੍ਸੇ ਕਿਲਮੇਤਿ. ਨਾਗਰਾ ਚਿਨ੍ਤਯਿਂਸੁ – ‘‘ਅਞ੍ਞੋਪਿ ਚੋਰਘਾਤਕੋ ਉਪ੍ਪਜ੍ਜਿਸ੍ਸਤਿ, ਅਯਂ ਅਤਿਵਿਯ ਮਨੁਸ੍ਸੇ ਕਿਲਮੇਤਿ, ਕਿਂ ਇਮਿਨਾ’’ਤਿ ਤਸ੍ਸ ਤਂ ਠਾਨਨ੍ਤਰਂ ਹਰਿਂਸੁ. ਸੋ ਪੁਬ੍ਬੇ ਚੋਰਘਾਤਕਕਮ੍ਮਂ ਕਰੋਨ੍ਤੋ ‘‘ਅਹਤਸਾਟਕੇ ਨਿਵਾਸੇਤੁਂ, ਨਵਸਪ੍ਪਿਨਾ ਸਙ੍ਖਤਂ ਖੀਰਯਾਗੁਂ ਪਿਵਿਤੁਂ, ਸੁਮਨਪੁਪ੍ਫਾਨਿ ਪਿਲਨ੍ਧਿਤੁਂ, ਗਨ੍ਧੇ ਵਿਲਿਮ੍ਪਿਤੁ’’ਨ੍ਤਿ ਇਮਾਨਿ ਚਤ੍ਤਾਰਿ ਨ ਲਭਿ. ਸੋ ਠਾਨਾ ਚਾਵਿਤਦਿਵਸੇ ‘‘ਖੀਰਯਾਗੁਂ ਮੇ ਪਚਥਾ’’ਤਿ ਵਤ੍ਵਾ ਅਹਤਵਤ੍ਥਸੁਮਨਮਾਲਾਵਿਲੇਪਨਾਨਿ ਗਾਹਾਪੇਤ੍ਵਾ ਨਦਿਂ ਗਨ੍ਤ੍ਵਾ ਨ੍ਹਤ੍ਵਾ ਅਹਤਵਤ੍ਥਾਨਿ ਨਿਵਾਸੇਤ੍ਵਾ ਮਾਲਾ ਪਿਲਨ੍ਧਿਤ੍ਵਾ ਗਨ੍ਧੇਹਿ ਅਨੁਲਿਤ੍ਤਗਤ੍ਤੋ ਗੇਹਂ ਆਗਨ੍ਤ੍ਵਾ ਨਿਸੀਦਿ. ਅਥਸ੍ਸ ਨਵਸਪ੍ਪਿਨਾ ਸਙ੍ਖਤਂ ¶ ਖੀਰਯਾਗੁਂ ਪੁਰਤੋ ਠਪੇਤ੍ਵਾ ਹਤ੍ਥਧੋਵਨੋਦਕਂ ਆਹਰਿਂਸੁ. ਤਸ੍ਮਿਂ ਖਣੇ ਸਾਰਿਪੁਤ੍ਤਤ੍ਥੇਰੋ ਸਮਾਪਤ੍ਤਿਤੋ ਵੁਟ੍ਠਾਯ ‘‘ਕਤ੍ਥ ਨੁ ਖੋ ਅਜ੍ਜ ਮਯਾ ਗਨ੍ਤਬ੍ਬ’’ਨ੍ਤਿ ਅਤ੍ਤਨੋ ਭਿਕ੍ਖਾਚਾਰਂ ਓਲੋਕੇਨ੍ਤੋ ਤਸ੍ਸ ਗੇਹੇ ਖੀਰਯਾਗੁਂ ਦਿਸ੍ਵਾ ‘‘ਕਰਿਸ੍ਸਤਿ ਨੁ ਖੋ ਮੇ ਪੁਰਿਸੋ ਸਙ੍ਗਹ’’ਨ੍ਤਿ ਉਪਧਾਰੇਨ੍ਤੋ ‘‘ਮਂ ਦਿਸ੍ਵਾ ਮਮ ਸਙ੍ਗਹਂ ਕਰਿਸ੍ਸਤਿ, ਕਰਿਤ੍ਵਾ ਚ ਪਨ ਮਹਾਸਮ੍ਪਤ੍ਤਿਂ ਲਭਿਸ੍ਸਤਿ ਅਯਂ ਕੁਲਪੁਤ੍ਤੋ’’ਤਿ ਞਤ੍ਵਾ ਚੀਵਰਂ ਪਾਰੁਪਿਤ੍ਵਾ ਪਤ੍ਤਂ ਆਦਾਯ ਤਸ੍ਸ ਗੇਹਦ੍ਵਾਰੇ ਠਿਤਮੇਵ ਅਤ੍ਤਾਨਂ ਦਸ੍ਸੇਸਿ.

ਸੋ ਥੇਰਂ ਦਿਸ੍ਵਾ ਪਸਨ੍ਨਚਿਤ੍ਤੋ ਚਿਨ੍ਤੇਸਿ – ‘‘ਮਯਾ ਚਿਰਂ ਚੋਰਘਾਤਕਕਮ੍ਮਂ ਕਤਂ, ਬਹੂ ਮਨੁਸ੍ਸਾ ਮਾਰਿਤਾ, ਇਦਾਨਿ ਮੇ ਗੇਹੇ ਖੀਰਯਾਗੁ ਪਟਿਯਤ੍ਤਾ, ਥੇਰੋ ਆਗਨ੍ਤ੍ਵਾ ਮਮ ਗੇਹਦ੍ਵਾਰੇ ਠਿਤੋ, ਇਦਾਨਿ ਮਯਾ ਅਯ੍ਯਸ੍ਸ ਦੇਯ੍ਯਧਮ੍ਮਂ ਦਾਤੁਂ ਵਟ੍ਟਤੀ’’ਤਿ ਪੁਰਤੋ ਠਪਿਤਯਾਗੁਂ ਅਪਨੇਤ੍ਵਾ ਥੇਰਂ ਉਪਸਙ੍ਕਮਿਤ੍ਵਾ ਵਨ੍ਦਿਤ੍ਵਾ ਅਨ੍ਤੋਗੇਹੇ ਨਿਸੀਦਾਪੇਤ੍ਵਾ ਪਤ੍ਤੇ ਖੀਰਯਾਗੁਂ ਆਕਿਰਿਤ੍ਵਾ ਨਵਸਪ੍ਪਿਂ ਆਸਿਞ੍ਚਿਤ੍ਵਾ ਥੇਰਂ ਬੀਜਮਾਨੋ ਅਟ੍ਠਾਸਿ. ਅਥਸ੍ਸ ਚ ਦੀਘਰਤ੍ਤਂ ਅਲਦ੍ਧਪੁਬ੍ਬਤਾਯ ਖੀਰਯਾਗੁਂ ਪਾਤੁਂ ਬਲਵਅਜ੍ਝਾਸਯੋ ਅਹੋਸਿ. ਥੇਰੋ ਤਸ੍ਸ ਅਜ੍ਝਾਸਯਂ ਞਤ੍ਵਾ ‘‘ਤ੍ਵਂ, ਉਪਾਸਕ, ਅਤ੍ਤਨੋ ਯਾਗੁਂ ਪਿਵਾ’’ਤਿ ¶ ਆਹ. ਸੋ ਅਞ੍ਞਸ੍ਸ ਹਤ੍ਥੇ ਬੀਜਨਿਂ ਦਤ੍ਵਾ ਯਾਗੁਂ ਪਿਵਿ. ਥੇਰੋ ਬੀਜਮਾਨਂ ਪੁਰਿਸਂ ‘‘ਗਚ੍ਛ, ਉਪਾਸਕਮੇਵ ਬੀਜਾਹੀ’’ਤਿ ਆਹ. ਸੋ ਬੀਜਿਯਮਾਨੋ ਕੁਚ੍ਛਿਪੂਰਂ ਯਾਗੁਂ ਪਿਵਿਤ੍ਵਾ ਆਗਨ੍ਤ੍ਵਾ ਥੇਰਂ ਬੀਜਮਾਨੋ ਠਤ੍ਵਾ ਕਤਾਹਾਰਕਿਚ੍ਚਸ੍ਸ ਥੇਰਸ੍ਸ ¶ ਪਤ੍ਤਂ ਅਗ੍ਗਹੇਸਿ. ਥੇਰੋ ਤਸ੍ਸ ਅਨੁਮੋਦਨਂ ਆਰਭਿ. ਸੋ ਅਤ੍ਤਨੋ ਚਿਤ੍ਤਂ ਥੇਰਸ੍ਸ ਧਮ੍ਮਦੇਸਨਾਨੁਗਂ ਕਾਤੁਂ ਨਾਸਕ੍ਖਿ. ਥੇਰੋ ਸਲ੍ਲਕ੍ਖੇਤ੍ਵਾ, ‘‘ਉਪਾਸਕ, ਕਸ੍ਮਾ ਚਿਤ੍ਤਂ ਦੇਸਨਾਨੁਗਂ ਕਾਤੁਂ ਨ ਸਕ੍ਕੋਸੀ’’ਤਿ ਪੁਚ੍ਛਿ. ‘‘ਭਨ੍ਤੇ, ਮਯਾ ਦੀਘਰਤ੍ਤਂ ਕਕ੍ਖਲ਼ਕਮ੍ਮਂ ਕਤਂ, ਬਹੂ ਮਨੁਸ੍ਸਾ ਮਾਰਿਤਾ, ਤਮਹਂ ਅਤ੍ਤਨੋ ਕਮ੍ਮਂ ਅਨੁਸ੍ਸਰਨ੍ਤੋ ਚਿਤ੍ਤਂ ¶ ਅਯ੍ਯਸ੍ਸ ਦੇਸਨਾਨੁਗਂ ਕਾਤੁਂ ਨਾਸਕ੍ਖਿ’’ਨ੍ਤਿ. ਥੇਰੋ ‘‘ਵਞ੍ਚੇਸ੍ਸਾਮਿ ਨ’’ਨ੍ਤਿ ਚਿਨ੍ਤੇਤ੍ਵਾ ‘‘ਕਿਂ ਪਨ ਤ੍ਵਂ ਅਤ੍ਤਨੋ ਰੁਚਿਯਾ ਅਕਾਸਿ, ਅਞ੍ਞੇਹਿ ਕਾਰਿਤੋਸੀ’’ਤਿ? ‘‘ਰਾਜਾ ਮਂ ਕਾਰੇਸਿ, ਭਨ੍ਤੇ’’ਤਿ. ‘‘ਕਿਂ ਨੁ ਖੋ ਤੇ, ਉਪਾਸਕ, ਏਵਂ ਸਨ੍ਤੇ ਅਕੁਸਲਂ ਹੋਤੀ’’ਤਿ? ਮਨ੍ਦਧਾਤੁਕੋ ਉਪਾਸਕੋ ਥੇਰੇਨੇਵਂ ਵੁਤ੍ਤੇ ‘‘ਨਤ੍ਥਿ ਮਯ੍ਹਂ ਅਕੁਸਲ’’ਨ੍ਤਿ ਸਞ੍ਞੀ ਹੁਤ੍ਵਾ ਤੇਨ ਹਿ, ‘‘ਭਨ੍ਤੇ, ਧਮ੍ਮਂ ਕਥੇਥਾ’’ਤਿ. ਸੋ ਥੇਰੇ ਅਨੁਮੋਦਨਂ ਕਰੋਨ੍ਤੇ ਏਕਗ੍ਗਚਿਤ੍ਤੋ ਹੁਤ੍ਵਾ ਧਮ੍ਮਂ ਸੁਣਨ੍ਤੋ ਸੋਤਾਪਤ੍ਤਿਮਗ੍ਗਸ੍ਸ ਓਰਤੋ ਅਨੁਲੋਮਿਕਂ ਖਨ੍ਤਿਂ ਨਿਬ੍ਬਤ੍ਤੇਸਿ. ਥੇਰੋਪਿ ਅਨੁਮੋਦਨਂ ਕਤ੍ਵਾ ਪਕ੍ਕਾਮਿ.

ਉਪਾਸਕਂ ਥੇਰਂ ਅਨੁਗਨ੍ਤ੍ਵਾ ਨਿਵਤ੍ਤਮਾਨਂ ਏਕਾ ਯਕ੍ਖਿਨੀ ਧੇਨੁਵੇਸੇਨ ਆਗਨ੍ਤ੍ਵਾ ਉਰੇ ਪਹਰਿਤ੍ਵਾ ਮਾਰੇਸਿ. ਸੋ ਕਾਲਂ ਕਤ੍ਵਾ ਤੁਸਿਤਪੁਰੇ ਨਿਬ੍ਬਤ੍ਤਿ. ਭਿਕ੍ਖੂ ਧਮ੍ਮਸਭਾਯਂ ਕਥਂ ਸਮੁਟ੍ਠਾਪੇਸੁਂ ‘‘ਚੋਰਘਾਤਕੋ ਪਞ੍ਚਪਣ੍ਣਾਸ ਵਸ੍ਸਾਨਿ ਕਕ੍ਖਲ਼ਕਮ੍ਮਂ ਕਤ੍ਵਾ ਅਜ੍ਜੇਵ ਤਤੋ ਮੁਤ੍ਤੋ, ਅਜ੍ਜੇਵ ਥੇਰਸ੍ਸ ਭਿਕ੍ਖਂ ਦਤ੍ਵਾ ਅਜ੍ਜੇਵ ਕਾਲਂ ਕਤੋ, ਕਹਂ ਨੁ ਖੋ ਨਿਬ੍ਬਤ੍ਤੋ’’ਤਿ. ਸਤ੍ਥਾ ਆਗਨ੍ਤ੍ਵਾ ‘‘ਕਾਯ ਨੁਤ੍ਥ, ਭਿਕ੍ਖਵੇ, ਏਤਰਹਿ ਕਥਾਯ ਸਨ੍ਨਿਸਿਨ੍ਨਾ’’ਤਿ ਪੁਚ੍ਛਿਤ੍ਵਾ ‘‘ਇਮਾਯ ਨਾਮਾ’’ਤਿ ਵੁਤ੍ਤੇ ¶ , ‘‘ਭਿਕ੍ਖਵੇ, ਤੁਸਿਤਪੁਰੇ ਨਿਬ੍ਬਤ੍ਤੋ’’ਤਿ ਆਹ. ‘‘ਕਿਂ, ਭਨ੍ਤੇ, ਵਦੇਥ, ਏਤ੍ਤਕਂ ਕਾਲਂ ਏਤ੍ਤਕੇ ਮਨੁਸ੍ਸੇ ਘਾਤੇਤ੍ਵਾ ਤੁਸਿਤਵਿਮਾਨੇ ਨਿਬ੍ਬਤ੍ਤੋ’’ਤਿ. ‘‘ਆਮ, ਭਿਕ੍ਖਵੇ, ਮਹਨ੍ਤੋ ਤੇਨ ਕਲ੍ਯਾਣਮਿਤ੍ਤੋ ਲਦ੍ਧੋ, ਸੋ ਸਾਰਿਪੁਤ੍ਤਸ੍ਸ ਧਮ੍ਮਦੇਸਨਂ ਸੁਤ੍ਵਾ ਅਨੁਲੋਮਞਾਣਂ ਨਿਬ੍ਬਤ੍ਤੇਤ੍ਵਾ ਇਤੋ ਚੁਤੋ ਤੁਸਿਤਵਿਮਾਨੇ ਨਿਬ੍ਬਤ੍ਤੋ’’ਤਿ ਵਤ੍ਵਾ ਇਮਂ ਗਾਥਮਾਹ –

‘‘ਸੁਭਾਸਿਤਂ ਸੁਣਿਤ੍ਵਾਨ, ਨਗਰੇ ਚੋਰਘਾਤਕੋ;

ਅਨੁਲੋਮਖਨ੍ਤਿਂ ਲਦ੍ਧਾਨ, ਮੋਦਤੀ ਤਿਦਿਵਂ ਗਤੋ’’ਤਿ.

‘‘ਭਨ੍ਤੇ ¶ , ਅਨੁਮੋਦਨਕਥਾ ਨਾਮ ਨ ਬਲਵਾ, ਤੇਨ ਕਤਂ ਅਕੁਸਲਕਮ੍ਮਂ ਮਹਨ੍ਤਂ, ਕਥਂ ਏਤ੍ਤਕੇਨ ਵਿਸੇਸਂ ਨਿਬ੍ਬਤ੍ਤੇਸੀ’’ਤਿ. ਸਤ੍ਥਾ ‘‘ਕਿਂ, ਭਿਕ੍ਖਵੇ, ‘ਮਯਾ ਦੇਸਿਤਧਮ੍ਮਸ੍ਸ ਅਪ੍ਪਂ ਵਾ ਬਹੁਂ ਵਾ’ਤਿ ਮਾ ਪਮਾਣਂ ਗਣ੍ਹਥ. ਏਕਵਾਚਾਪਿ ਹਿ ਅਤ੍ਥਨਿਸ੍ਸਿਤਾ ਸੇਯ੍ਯਾਵਾ’’ਤਿ ਵਤ੍ਵਾ ਅਨੁਸਨ੍ਧਿਂ ਘਟੇਤ੍ਵਾ ਧਮ੍ਮਂ ਦੇਸੇਨ੍ਤੋ ਇਮਂ ਗਾਥਮਾਹ –

‘‘ਸਹਸ੍ਸਮਪਿ ਚੇ ਵਾਚਾ, ਅਨਤ੍ਥਪਦਸਂਹਿਤਾ;

ਏਕਂ ਅਤ੍ਥਪਦਂ ਸੇਯ੍ਯੋ, ਯਂ ਸੁਤ੍ਵਾ ਉਪਸਮ੍ਮਤੀ’’ਤਿ.

ਤਤ੍ਥ ਸਹਸ੍ਸਮਪੀਤਿ ਪਰਿਚ੍ਛੇਦਵਚਨਂ, ਏਕਂ ਸਹਸ੍ਸਂ ਦ੍ਵੇ ਸਹਸ੍ਸਾਨੀਤਿ ਏਵਂ ਸਹਸ੍ਸੇਨ ਚੇਪਿ ਪਰਿਚ੍ਛਿਨ੍ਨਵਾਚਾ ਹੋਨ੍ਤਿ, ਤਾ ਚ ਪਨ ਅਨਤ੍ਥਪਦਸਂਹਿਤਾ ਆਕਾਸਵਣ੍ਣਨਾਪਬ੍ਬਤਵਣ੍ਣਨਾਵਨਵਣ੍ਣਨਾਦੀਨਿ ¶ ¶ ਪਕਾਸਕੇਹਿ ਅਨਿਯ੍ਯਾਨਦੀਪਕੇਹਿ ਅਨਤ੍ਥਕੇਹਿ ਪਦੇਹਿ ਸਂਹਿਤਾ ਯਾਵ ਬਹੁਕਾ ਹੋਤਿ, ਤਾਵ ਪਾਪਿਕਾ ਏਵਾਤਿ ਅਤ੍ਥੋ. ਏਕਂ ਅਤ੍ਥਪਦਨ੍ਤਿ ਯਂ ਪਨ ‘‘ਅਯਂ ਕਾਯੋ, ਅਯਂ ਕਾਯਗਤਾਸਤਿ, ਤਿਸ੍ਸੋ ਵਿਜ੍ਜਾ ਅਨੁਪ੍ਪਤ੍ਤੋ, ਕਤਂ ਬੁਦ੍ਧਸ੍ਸ ਸਾਸਨ’’ਨ੍ਤਿ ਏਵਰੂਪਂ ਏਕਂ ਅਤ੍ਥਪਦਂ ਸੁਤ੍ਵਾ ਰਾਗਾਦਿਵੂਪਸਮੇਨ ਉਪਸਮ੍ਮਤਿ, ਤਂ ਅਤ੍ਥਸਾਧਕਂ ਨਿਬ੍ਬਾਨਪ੍ਪਟਿਸਂਯੁਤ੍ਤਂ ਖਨ੍ਧਧਾਤੁਆਯਤਨਇਨ੍ਦ੍ਰਿਯਬਲਬੋਜ੍ਝਙ੍ਗਸਤਿਪਟ੍ਠਾਨਪਰਿਦੀਪਕਂ ਏਕਮ੍ਪਿ ਪਦਂ ਸੇਯ੍ਯੋਯੇਵਾਤਿ ਅਤ੍ਥੋ.

ਦੇਸਨਾਵਸਾਨੇ ਬਹੂ ਸੋਤਾਪਤ੍ਤਿਫਲਾਦੀਨਿ ਪਾਪੁਣਿਂਸੂਤਿ.

ਸਹਸ੍ਸਮਪਿ ਚੇ ਗਾਥਾਤਿ ਇਮਂ ਧਮ੍ਮਦੇਸਨਂ ਸਤ੍ਥਾ ਜੇਤਵਨੇ ਵਿਹਰਨ੍ਤੋ ਦਾਰੁਚੀਰਿਯਤ੍ਥੇਰਂ ਆਰਬ੍ਭ ਕਥੇਸਿ.

ਏਕਸ੍ਮਿਞ੍ਹਿ ਕਾਲੇ ਬਹੂ ਮਨੁਸ੍ਸਾ ਨਾਵਾਯ ਮਹਾਸਮੁਦ੍ਦਂ ਪਕ੍ਖਨ੍ਦਿਤ੍ਵਾ ਅਨ੍ਤੋਮਹਾਸਮੁਦ੍ਦੇ ਭਿਨ੍ਨਾਯ ਨਾਵਾਯ ਮਚ੍ਛਕਚ੍ਛਪਭਕ੍ਖਾ ¶ ਅਹੇਸੁਂ. ਏਕੋਵੇਤ੍ਥ ਏਕਂ ਫਲਕਂ ਗਹੇਤ੍ਵਾ ਵਾਯਮਨ੍ਤੋ ਸੁਪ੍ਪਾਰਕਪਟ੍ਟਨਤੀਰਂ ਓਕ੍ਕਮਿ, ਤਸ੍ਸ ਨਿਵਾਸਨਪਾਰੁਪਨਂ ਨਤ੍ਥਿ. ਸੋ ਅਞ੍ਞਂ ਕਿਞ੍ਚਿ ਅਪਸ੍ਸਨ੍ਤੋ ਸੁਕ੍ਖਕਟ੍ਠਦਣ੍ਡਕੇ ਵਾਕੇਹਿ ਪਲਿਵੇਠੇਤ੍ਵਾ ਨਿਵਾਸਨਪਾਰੁਪਨਂ ਕਤ੍ਵਾ ਦੇਵਕੁਲਤੋ ਕਪਾਲਂ ¶ ਗਹੇਤ੍ਵਾ ਸੁਪ੍ਪਾਰਕਪਟ੍ਟਨਂ ਅਗਮਾਸਿ, ਮਨੁਸ੍ਸਾ ਤਂ ਦਿਸ੍ਵਾ ਯਾਗੁਭਤ੍ਤਾਦੀਨਿ ਦਤ੍ਵਾ ‘‘ਅਯਂ ਏਕੋ ਅਰਹਾ’’ਤਿ ਸਮ੍ਭਾਵੇਸੁਂ. ਸੋ ਵਤ੍ਥੇਸੁ ਉਪਨੀਤੇਸੁ ‘‘ਸਚਾਹਂ ਨਿਵਾਸੇਸ੍ਸਾਮਿ ਵਾ ਪਾਰੁਪਿਸ੍ਸਾਮਿ ਵਾ, ਲਾਭਸਕ੍ਕਾਰੋ ਮੇ ਪਰਿਹਾਯਿਸ੍ਸਤੀ’’ਤਿ ਤਾਨਿ ਵਤ੍ਥਾਨਿ ਪਟਿਕ੍ਖਿਪਿਤ੍ਵਾ ਦਾਰੁਚੀਰਾਨੇਵ ਪਰਿਦਹਿ. ਅਥਸ੍ਸ ਬਹੂਹਿ ‘‘ਅਰਹਾ ਅਰਹਾ’’ਤਿ ਵੁਚ੍ਚਮਾਨਸ੍ਸ ਏਵਂ ਚੇਤਸੋ ਪਰਿਵਿਤਕ੍ਕੋ ਉਦਪਾਦਿ ‘‘ਯੇ ਖੋ ਕੇਚਿ ਲੋਕੇ ਅਰਹਨ੍ਤੋ ਵਾ ਅਰਹਤ੍ਤਮਗ੍ਗਂ ਵਾ ਸਮਾਪਨ੍ਨਾ, ਅਹਂ ਤੇਸਂ ਅਞ੍ਞਤਰੋ’’ਤਿ. ਅਥਸ੍ਸ ਪੁਰਾਣਸਾਲੋਹਿਤਾ ਦੇਵਤਾ ਏਵਂ ਚਿਨ੍ਤੇਸਿ.

ਪੁਰਾਣਸਾਲੋਹਿਤਾਤਿ ਪੁਬ੍ਬੇ ਏਕਤੋ ਕਤਸਮਣਧਮ੍ਮਾ. ਪੁਬ੍ਬੇ ਕਿਰ ਕਸ੍ਸਪਦਸਬਲਸ੍ਸ ਸਾਸਨੇ ਓਸਕ੍ਕਮਾਨੇ ਸਾਮਣੇਰਾਦੀਨਂ ਵਿਪ੍ਪਕਾਰਂ ਦਿਸ੍ਵਾ ਸਤ੍ਤ ਭਿਕ੍ਖੂ ਸਂਵੇਗਪ੍ਪਤ੍ਤਾ ‘‘ਯਾਵ ਸਾਸਨਸ੍ਸ ਅਨ੍ਤਰਧਾਨਂ ਨ ਹੋਤਿ, ਤਾਵ ਅਤ੍ਤਨੋ ਪਤਿਟ੍ਠਂ ਕਰਿਸ੍ਸਾਮਾ’’ਤਿ ਸੁਵਣ੍ਣਚੇਤਿਯਂ ਵਨ੍ਦਿਤ੍ਵਾ ਅਰਞ੍ਞਂ ਪਵਿਟ੍ਠਾ ਏਕਂ ਪਬ੍ਬਤਂ ਦਿਸ੍ਵਾ ‘‘ਜੀਵਿਤੇ ਸਾਲਯਾ ¶ ਨਿਵਤ੍ਤਨ੍ਤੁ. ਨਿਰਾਲਯਾ ਇਮਂ ਪਬ੍ਬਤਂ ਅਭਿਰੁਹਨ੍ਤੂ’’ਤਿ ¶ ਵਤ੍ਵਾ ਨਿਸ੍ਸੇਣਿਂ ਬਨ੍ਧਿਤ੍ਵਾ ਸਬ੍ਬੇਪਿ ਤਂ ਅਭਿਰੁਯ੍ਹ ਨਿਸ੍ਸੇਣਿਂ ਪਾਤੇਤ੍ਵਾ ਸਮਣਧਮ੍ਮਂ ਕਰਿਂਸੁ. ਤੇਸੁ ਸਙ੍ਘਤ੍ਥੇਰੋ ਏਕਰਤ੍ਤਾਤਿਕ੍ਕਮੇਨੇਵ ਅਰਹਤ੍ਤਂ ਪਾਪੁਣਿ. ਸੋ ਅਨੋਤਤ੍ਤਦਹੇ ਨਾਗਲਤਾਦਨ੍ਤਕਟ੍ਠਂ ਖਾਦਿਤ੍ਵਾ ਉਤ੍ਤਰਕੁਰੁਤੋ ਪਿਣ੍ਡਪਾਤਂ ਆਹਰਿਤ੍ਵਾ ਤੇ ਭਿਕ੍ਖੂ ਆਹ – ‘‘ਆਵੁਸੋ, ਇਮਂ ਦਨ੍ਤਕਟ੍ਠਂ ਖਾਦਿਤ੍ਵਾ ਮੁਖਂ ਧੋਵਿਤ੍ਵਾ ਇਮਂ ਪਿਣ੍ਡਪਾਤਂ ਪਰਿਭੁਞ੍ਜਥਾ’’ਤਿ. ਕਿਂ ਪਨ, ਭਨ੍ਤੇ, ਅਮ੍ਹੇਹਿ ਏਵਂ ਕਤਿਕਾ ਕਤਾ ‘‘ਯੋ ਪਠਮਂ ਅਰਹਤ੍ਤਂ ਪਾਪੁਣਾਤਿ, ਤੇਨਾਭਤਂ ਪਿਣ੍ਡਪਾਤਂ ਅਵਸੇਸਾ ਪਰਿਭੁਞ੍ਜਿਸ੍ਸਨ੍ਤੀ’’ਤਿ? ‘‘ਨੋ ਹੇਤਂ, ਆਵੁਸੋ’’ਤਿ. ‘‘ਤੇਨ ਹਿ ਸਚੇ ਮਯਮ੍ਪਿ ਤੁਮ੍ਹੇ ਵਿਯ ਵਿਸੇਸਂ ਨਿਬ੍ਬਤ੍ਤੇਸ੍ਸਾਮ, ਸਯਂ ਆਹਰਿਤ੍ਵਾ ਪਰਿਭੁਞ੍ਜਿਸ੍ਸਾਮਾ’’ਤਿ ਨ ਇਚ੍ਛਿਂਸੁ. ਦੁਤਿਯਦਿਵਸੇ ਦੁਤਿਯਤ੍ਥੇਰੋ ਅਨਾਗਾਮਿਫਲਂ ਪਾਪੁਣਿ. ਸੋਪਿ ਤਥੇਵ ਪਿਣ੍ਡਪਾਤਂ ਆਹਰਿਤ੍ਵਾ ਇਤਰੇ ਨਿਮਨ੍ਤੇਸਿ. ਤੇ ਏਵਮਾਹਂਸੁ – ‘‘ਕਿਂ ਪਨ, ਭਨ੍ਤੇ, ਅਮ੍ਹੇਹਿ ਏਵਂ ਕਤਿਕਾ ਕਤਾ ‘ਮਹਾਥੇਰੇਨ ਆਭਤਂ ਪਿਣ੍ਡਪਾਤਂ ਅਭੁਞ੍ਜਿਤ੍ਵਾ ਅਨੁਥੇਰੇਨ ਆਭਤਂ ਭੁਞ੍ਜਿਸ੍ਸਾਮਾ’’’ਤਿ? ‘‘ਨੋ ਹੇਤਂ, ਆਵੁਸੋ’’ਤਿ. ‘‘ਏਵਂ ਸਨ੍ਤੇ ਤੁਮ੍ਹੇ ਵਿਯ ਮਯਮ੍ਪਿ ਵਿਸੇਸਂ ਨਿਬ੍ਬਤ੍ਤੇਤ੍ਵਾ ਅਤ੍ਤਨੋ ਪੁਰਿਸਕਾਰੇਨ ਭੁਞ੍ਜਿਤੁਂ ਸਕ੍ਕੋਨ੍ਤਾ ਭੁਞ੍ਜਿਸ੍ਸਾਮਾ’’ਤਿ ਨ ਇਚ੍ਛਿਂਸੁ. ਤੇਸੁ ਅਰਹਤ੍ਤਂ ਪਤ੍ਤੋ ਭਿਕ੍ਖੁ ਪਰਿਨਿਬ੍ਬਾਯਿ, ਅਨਾਗਾਮੀ ਬ੍ਰਹ੍ਮਲੋਕੇ ਨਿਬ੍ਬਤ੍ਤਿ. ਇਤਰੇ ¶ ਪਞ੍ਚ ਥੇਰਾ ਵਿਸੇਸਂ ਨਿਬ੍ਬਤ੍ਤੇਤੁਂ ਅਸਕ੍ਕੋਨ੍ਤਾ ਸੁਸ੍ਸਿਤ੍ਵਾ ਸਤ੍ਤਮੇ ਦਿਵਸੇ ਕਾਲਂ ਕਤ੍ਵਾ ¶ ਦੇਵਲੋਕੇ ਨਿਬ੍ਬਤ੍ਤਿਤ੍ਵਾ ਇਮਸ੍ਮਿਂ ਬੁਦ੍ਧੁਪ੍ਪਾਦੇ ਤਤੋ ਚਵਿਤ੍ਵਾ ਤਤ੍ਥ ਤਤ੍ਥ ਕੁਲਘਰੇਸੁ ਨਿਬ੍ਬਤ੍ਤਿਂਸੁ. ਤੇਸੁ ਏਕੋ ਪੁਕ੍ਕੁਸਾਤਿ ਰਾਜਾ (ਮ. ਨਿ. ੩.੩੪੨) ਅਹੋਸਿ, ਏਕੋ ਕੁਮਾਰਕਸ੍ਸਪੋ (ਮ. ਨਿ. ੧.੨੪੯), ਏਕੋ ਦਾਰੁਚੀਰਿਯੋ (ਉਦਾ. ੧੦), ਏਕੋ ਦਬ੍ਬੋ ਮਲ੍ਲਪੁਤ੍ਤੋ (ਪਾਰਾ. ੩੮੦; ਉਦਾ. ੭੯) ਏਕੋ ਸਭਿਯੋ ਪਰਿਬ੍ਬਾਜਕੋਤਿ (ਸੁ. ਨਿ. ਸਭਿਯਸੁਤ੍ਤਂ). ਤਤ੍ਥ ਯੋ ਬ੍ਰਹ੍ਮਲੋਕੇ ਨਿਬ੍ਬਤ੍ਤੋ ਭਿਕ੍ਖੁ ਤਂ ਸਨ੍ਧਾਯੇਤਂ ਵੁਤ੍ਤਂ ‘‘ਪੁਰਾਣਸਾਲੋਹਿਤਾ ਦੇਵਤਾ’’ਤਿ.

ਤਸ੍ਸ ਹਿ ਬ੍ਰਹ੍ਮੁਨੋ ਏਤਦਹੋਸਿ – ‘‘ਅਯਂ ਮਯਾ ਸਦ੍ਧਿਂ ਨਿਸ੍ਸੇਣਿਂ ਬਨ੍ਧਿਤ੍ਵਾ ਪਬ੍ਬਤਂ ਅਭਿਰੁਹਿਤ੍ਵਾ ਸਮਣਧਮ੍ਮਂ ਅਕਾਸਿ, ਇਦਾਨਿ ਇਮਂ ਲਦ੍ਧਿਂ ਗਹੇਤ੍ਵਾ ਵਿਚਰਨ੍ਤੋ ਵਿਨਸ੍ਸੇਯ੍ਯ, ਸਂਵੇਜੇਸ੍ਸਾਮਿ ਨ’’ਨ੍ਤਿ. ਅਥ ਨਂ ਉਪਸਙ੍ਕਮਿਤ੍ਵਾ ਏਵਮਾਹ – ‘‘ਨੇਵ ਖੋ ਤ੍ਵਂ, ਬਾਹਿਯ, ਅਰਹਾ, ਨਪਿ ਅਰਹਤ੍ਤਮਗ੍ਗਂ ਵਾ ਸਮਾਪਨ੍ਨੋ, ਸਾਪਿ ਤੇ ਪਟਿਪਦਾ ਨਤ੍ਥਿ, ਯਾਯ ਤ੍ਵਂ ਅਰਹਾ ਵਾ ਅਸ੍ਸ ਅਰਹਤ੍ਤਮਗ੍ਗਂ ਵਾ ਸਮਾਪਨ੍ਨੋ’’ਤਿ. ਬਾਹਿਯੋ ਆਕਾਸੇ ਠਤ੍ਵਾ ਕਥੇਨ੍ਤਂ ਮਹਾਬ੍ਰਹ੍ਮਾਨਂ ਓਲੋਕੇਤ੍ਵਾ ਚਿਨ੍ਤੇਸਿ – ‘‘ਅਹੋ ਭਾਰਿਯਂ ਕਮ੍ਮਂ ਕਤਂ, ਅਹਂ ‘ਅਰਹਨ੍ਤੋਮ੍ਹੀ’ਤਿ ਚਿਨ੍ਤੇਸਿਂ, ਅਯਞ੍ਚ ਮਂ ‘ਨ ਤ੍ਵਂ ਅਰਹਾ, ਨਪਿ ਅਰਹਤ੍ਤਮਗ੍ਗਂ ਵਾ ਸਮਾਪਨ੍ਨੋਸੀ’ਤਿ ਵਦਤਿ, ਅਤ੍ਥਿ ਨੁ ਖੋ ¶ ਲੋਕੇ ਅਞ੍ਞੋ ਅਰਹਾ’’ਤਿ. ਅਥ ਨਂ ਪੁਚ੍ਛਿ – ‘‘ਅਤ੍ਥਿ ਨੁ ਖੋ ਏਤਰਹਿ ਦੇਵਤੇ ਲੋਕੇ ਅਰਹਾ ਵਾ ਅਰਹਤ੍ਤਮਗ੍ਗਂ ਵਾ ਸਮਾਪਨ੍ਨੋ’’ਤਿ. ਅਥਸ੍ਸ ਦੇਵਤਾ ਆਚਿਕ੍ਖਿ – ‘‘ਅਤ੍ਥਿ, ਬਾਹਿਯ, ਉਤ੍ਤਰੇਸੁ ਜਨਪਦੇਸੁ ਸਾਵਤ੍ਥਿ ਨਾਮ ਨਗਰਂ, ਤਤ੍ਥ ਸੋ ਭਗਵਾ ਏਤਰਹਿ ਵਿਹਰਤਿ ਅਰਹਂ ਸਮ੍ਮਾਸਮ੍ਬੁਦ੍ਧੋ. ਸੋ ਹਿ, ਬਾਹਿਯ, ਭਗਵਾ ਅਰਹਾ ਚੇਵ ਅਰਹਤ੍ਤਤ੍ਥਾਯ ਚ ਧਮ੍ਮਂ ਦੇਸੇਤੀ’’ਤਿ.

ਬਾਹਿਯੋ ¶ ਰਤ੍ਤਿਭਾਗੇ ਦੇਵਤਾਯ ਕਥਂ ਸੁਤ੍ਵਾ ਸਂਵਿਗ੍ਗਮਾਨਸੋ ਤਂ ਖਣਂਯੇਵ ਸੁਪ੍ਪਾਰਕਾ ਨਿਕ੍ਖਮਿਤ੍ਵਾ ਏਕਰਤ੍ਤਿਵਾਸੇਨ ਸਾਵਤ੍ਥਿਂ ਅਗਮਾਸਿ, ਸਬ੍ਬਂ ਵੀਸਯੋਜਨਸਤਿਕਂ ਮਗ੍ਗਂ ਏਕਰਤ੍ਤਿਵਾਸੇਨੇਵ ਅਗਮਾਸਿ. ਗਚ੍ਛਨ੍ਤੋ ਚ ਪਨ ਦੇਵਤਾਨੁਭਾਵੇਨ ਗਤੋ. ‘‘ਬੁਦ੍ਧਾਨੁਭਾਵੇਨਾ’’ਤਿਪਿ ਵਦਨ੍ਤਿਯੇਵ. ਤਸ੍ਮਿਂ ਪਨ ਖਣੇ ਸਤ੍ਥਾ ਸਾਵਤ੍ਥਿਂ ਪਿਣ੍ਡਾਯ ਪਵਿਟ੍ਠੋ ਹੋਤਿ. ਸੋ ਭੁਤ੍ਤਪਾਤਰਾਸੇ ਕਾਯਆਲਸਿਯਵਿਮੋਚਨਤ੍ਥਂ ਅਬ੍ਭੋਕਾਸੇ ਚਙ੍ਕਮਨ੍ਤੇ ਸਮ੍ਬਹੁਲੇ ਭਿਕ੍ਖੂ ‘‘ਕਹਂ ਏਤਰਹਿ ਸਤ੍ਥਾ’’ਤਿ ਪੁਚ੍ਛਿ. ਭਿਕ੍ਖੂ ‘‘ਭਗਵਾ ਸਾਵਤ੍ਥਿਂ ਪਿਣ੍ਡਾਯ ਪਵਿਟ੍ਠੋ’’ਤਿ ਵਤ੍ਵਾ ਤਂ ਪੁਚ੍ਛਿਂਸੁ – ‘‘ਤ੍ਵਂ ਪਨ ਕੁਤੋ ਆਗਤੋਸੀ’’ਤਿ? ‘‘ਸੁਪ੍ਪਾਰਕਾ ਆਗਤੋਮ੍ਹੀ’’ਤਿ. ‘‘ਕਦਾ ¶ ਨਿਕ੍ਖਨ੍ਤੋਸੀ’’ਤਿ? ‘‘ਹਿਯ੍ਯੋ ਸਾਯਂ ¶ ਨਿਕ੍ਖਨ੍ਤੋਮ੍ਹੀ’’ਤਿ. ‘‘ਦੂਰਤੋਸਿ ਆਗਤੋ, ਨਿਸੀਦ, ਤਵ ਪਾਦੇ ਧੋਵਿਤ੍ਵਾ ਤੇਲੇਨ ਮਕ੍ਖੇਤ੍ਵਾ ਥੋਕਂ ਵਿਸ੍ਸਮਾਹਿ, ਆਗਤਕਾਲੇ ਸਤ੍ਥਾਰਂ ਦਕ੍ਖਿਸ੍ਸਸੀ’’ਤਿ. ‘‘ਅਹਂ, ਭਨ੍ਤੇ, ਸਤ੍ਥੁ ਵਾ ਅਤ੍ਤਨੋ ਵਾ ਜੀਵਿਤਨ੍ਤਰਾਯਂ ਨ ਜਾਨਾਮਿ, ਏਕਰਤ੍ਤੇਨੇਵਮ੍ਹਿ ਕਤ੍ਥਚਿ ਅਟ੍ਠਤ੍ਵਾ ਅਨਿਸੀਦਿਤ੍ਵਾ ਵੀਸਯੋਜਨਸਤਿਕਂ ਮਗ੍ਗਂ ਆਗਤੋ, ਸਤ੍ਥਾਰਂ ਪਸ੍ਸਿਤ੍ਵਾਵ ਵਿਸ੍ਸਮਿਸ੍ਸਾਮੀ’’ਤਿ. ਸੋ ਏਵਂ ਵਤ੍ਵਾ ਤਰਮਾਨਰੂਪੋ ਸਾਵਤ੍ਥਿਂ ਪਵਿਸਿਤ੍ਵਾ ਭਗਵਨ੍ਤਂ ਅਨੋਪਮਾਯ ਬੁਦ੍ਧਸਿਰਿਯਾ ਪਿਣ੍ਡਾਯ ਚਰਨ੍ਤਂ ਦਿਸ੍ਵਾ ‘‘ਚਿਰਸ੍ਸਂ ਵਤ ਮੇ ਗੋਤਮੋ ਸਮ੍ਮਾਸਮ੍ਬੁਦ੍ਧੋ ਦਿਟ੍ਠੋ’’ਤਿ ਦਿਟ੍ਠਟ੍ਠਾਨਤੋ ਪਟ੍ਠਾਯ ਓਨਤਸਰੀਰੋ ਗਨ੍ਤ੍ਵਾ ਅਨ੍ਤਰਵੀਥਿਯਮੇਵ ਪਞ੍ਚਪਤਿਟ੍ਠਿਤੇਨ ਵਨ੍ਦਿਤ੍ਵਾ ਗੋਪ੍ਫਕੇਸੁ ਦਲ਼੍ਹਂ ਗਹੇਤ੍ਵਾ ਏਵਮਾਹ – ‘‘ਦੇਸੇਤੁ ਮੇ, ਭਨ੍ਤੇ, ਭਗਵਾ ਧਮ੍ਮਂ, ਦੇਸੇਤੁ ਸੁਗਤੋ ਧਮ੍ਮਂ, ਯਂ ਮਮਸ੍ਸ ਦੀਘਰਤ੍ਤਂ ਹਿਤਾਯ ਸੁਖਾਯਾ’’ਤਿ. ਅਥ ਨਂ ਸਤ੍ਥਾ ‘‘ਅਕਾਲੋ ਖੋ ਤਾਵ, ਬਾਹਿਯ, ਅਨ੍ਤਰਘਰਂ ਪਵਿਟ੍ਠਮ੍ਹਾ ਪਿਣ੍ਡਾਯਾ’’ਤਿ ਪਟਿਕ੍ਖਿਪਿ.

ਤਂ ਸੁਤ੍ਵਾ ਬਾਹਿਯੋ, ਭਨ੍ਤੇ, ਸਂਸਾਰੇ ਸਂਸਰਨ੍ਤੇਨ ਕਬਲ਼ੀਕਾਰਾਹਾਰੋ ਨ ਅਲਦ੍ਧਪੁਬ੍ਬੋ, ਤੁਮ੍ਹਾਕਂ ਵਾ ਮਯ੍ਹਂ ਵਾ ਜੀਵਿਤਨ੍ਤਰਾਯਂ ਨ ਜਾਨਾਮਿ, ਦੇਸੇਤੁ ਮੇ ਧਮ੍ਮਨ੍ਤਿ. ਸਤ੍ਥਾ ਦੁਤਿਯਮ੍ਪਿ ਪਟਿਕ੍ਖਿਪਿਯੇਵ. ਏਵਂ ਕਿਰਸ੍ਸ ਅਹੋਸਿ – ‘‘ਇਮਸ੍ਸ ਮਂ ਦਿਟ੍ਠਕਾਲਤੋ ਪਟ੍ਠਾਯ ਸਕਲਸਰੀਰਂ ਪੀਤਿਯਾ ਨਿਰਨ੍ਤਰਂ ਅਜ੍ਝੋਤ੍ਥਟਂ ਹੋਤਿ, ਬਲਵਪੀਤਿਵੇਗੋ ਧਮ੍ਮਂ ਸੁਤ੍ਵਾਪਿ ਨ ਸਕ੍ਖਿਸ੍ਸਤਿ ਪਟਿਵਿਜ੍ਝਿਤੁਂ, ਮਜ੍ਝਤ੍ਤੁਪੇਕ੍ਖਾਯ ਤਾਵ ¶ ਤਿਟ੍ਠਤੁ, ਏਕਰਤ੍ਤੇਨੇਵ ਵੀਸਯੋਜਨਸਤਿਕਂ ਮਗ੍ਗਂ ਆਗਤਤ੍ਤਾ ਦਰਥੋਪਿਸ੍ਸ ਬਲਵਾ, ਸੋਪਿ ਤਾਵ ਪਟਿਪ੍ਪਸ੍ਸਮ੍ਭਤੂ’’ਤਿ. ਤਸ੍ਮਾ ਦ੍ਵਿਕ੍ਖਤ੍ਤੁਂ ਪਟਿਕ੍ਖਿਪਿਤ੍ਵਾ ਤਤਿਯਂ ਯਾਚਿਤੋ ਅਨ੍ਤਰਵੀਥਿਯਂ ਠਿਤੋਵ ‘‘ਤਸ੍ਮਾਤਿਹ ਤੇ, ਬਾਹਿਯ, ਏਵਂ ਸਿਕ੍ਖਿਤਬ੍ਬਂ ‘ਦਿਟ੍ਠੇ ਦਿਟ੍ਠਮਤ੍ਤਂ ਭਵਿਸ੍ਸਤੀ’’’ਤਿਆਦਿਨਾ (ਉਦਾ. ੧੦) ਨਯੇਨ ਧਮ੍ਮਂ ਦੇਸੇਸਿ. ਸੋ ਸਤ੍ਥੁ ਧਮ੍ਮਂ ਸੁਣਨ੍ਤੋਯੇਵ ਸਬ੍ਬਾਸਵੇ ਖੇਪੇਤ੍ਵਾ ਸਹ ਪਟਿਸਮ੍ਭਿਦਾਹਿ ਅਰਹਤ੍ਤਂ ਪਾਪੁਣਿ. ਤਾਵਦੇਵ ਚ ਪਨ ਭਗਵਨ੍ਤਂ ਪਬ੍ਬਜ੍ਜਂ ਯਾਚਿ, ‘‘ਪਰਿਪੁਣ੍ਣਂ ਤੇ ਪਤ੍ਤਚੀਵਰ’’ਨ੍ਤਿ ਪੁਟ੍ਠੋ ‘‘ਨ ਪਰਿਪੁਣ੍ਣ’’ਨ੍ਤਿ ਆਹ. ਅਥ ਨਂ ਸਤ੍ਥਾ ‘‘ਤੇਨ ਹਿ ਪਤ੍ਤਚੀਵਰਂ ਪਰਿਯੇਸਾਹੀ’’ਤਿ ਵਤ੍ਵਾ ਪਕ੍ਕਾਮਿ.

‘‘ਸੋ ਕਿਰ ਵੀਸਤਿ ਵਸ੍ਸਸਹਸ੍ਸਾਨਿ ਸਮਣਧਮ੍ਮਂ ਕਰੋਨ੍ਤੋ ‘ਭਿਕ੍ਖੁਨਾ ਨਾਮ ਅਤ੍ਤਨਾ ਪਚ੍ਚਯੇ ¶ ਲਭਿਤ੍ਵਾ ਅਞ੍ਞਂ ਅਨੋਲੋਕੇਤ੍ਵਾ ਸਯਮੇਵ ਪਰਿਭੁਞ੍ਜਿਤੁਂ ਵਟ੍ਟਤੀ’ਤਿ ਏਕਭਿਕ੍ਖੁਸ੍ਸਾਪਿ ਪਤ੍ਤੇਨ ਵਾ ਚੀਵਰੇਨ ਵਾ ਸਙ੍ਗਹਂ ਨ ਅਕਾਸਿ ¶ , ਤੇਨਸ੍ਸ ਇਦ੍ਧਿਮਯਪਤ੍ਤਚੀਵਰਂ ਨ ਉਪਜ੍ਜਿਸ੍ਸਤੀ’’ਤਿ ਞਤ੍ਵਾ ਏਹਿਭਿਕ੍ਖੁਭਾਵੇਨ ਪਬ੍ਬਜ੍ਜਂ ਨ ਅਦਾਸਿ. ਤਮ੍ਪਿ ਪਤ੍ਤਚੀਵਰਂ ਪਰਿਯੇਸਮਾਨਮੇਵ ਏਕਾ ਯਕ੍ਖਿਨੀ ਧੇਨੁਰੂਪੇਨ ਆਗਨ੍ਤ੍ਵਾ ਉਰਮ੍ਹਿ ਪਹਰਿਤ੍ਵਾ ਜੀਵਿਤਕ੍ਖਯਂ ਪਾਪੇਸਿ. ਸਤ੍ਥਾ ਪਿਣ੍ਡਾਯ ਚਰਿਤ੍ਵਾ ਕਤਭਤ੍ਤਕਿਚ੍ਚੋ ਸਮ੍ਬਹੁਲੇਹਿ ਭਿਕ੍ਖੂਹਿ ਸਦ੍ਧਿਂ ਨਿਕ੍ਖਨ੍ਤੋ ਬਾਹਿਯਸ੍ਸ ¶ ਸਰੀਰਂ ਸਙ੍ਕਾਰਟ੍ਠਾਨੇ ਪਤਿਤਂ ਦਿਸ੍ਵਾ ਭਿਕ੍ਖੂ ਆਣਾਪੇਸਿ, ‘‘ਭਿਕ੍ਖਵੇ, ਏਕਸ੍ਮਿਂ ਗੇਹਦ੍ਵਾਰੇ ਠਤ੍ਵਾ ਮਞ੍ਚਕਂ ਆਹਰਾਪੇਤ੍ਵਾ ਇਮਂ ਸਰੀਰਂ ਨਗਰਤੋ ਨੀਹਰਿਤ੍ਵਾ ਝਾਪੇਤ੍ਵਾ ਥੂਪਂ ਕਰੋਥਾ’’ਤਿ. ਭਿਕ੍ਖੂ ਤਥਾ ਕਰਿਂਸੁ, ਕਤ੍ਵਾ ਚ ਪਨ ਵਿਹਾਰਂ ਗਨ੍ਤ੍ਵਾ ਸਤ੍ਥਾਰਂ ਉਪਸਙ੍ਕਮਿਤ੍ਵਾ ਅਤ੍ਤਨਾ ਕਤਕਿਚ੍ਚਂ ਆਰੋਚੇਤ੍ਵਾ ਤਸ੍ਸ ਅਭਿਸਮ੍ਪਰਾਯਂ ਪੁਚ੍ਛਿਂਸੁ. ਅਥ ਨੇਸਂ ਭਗਵਾ ਤਸ੍ਸ ਪਰਿਨਿਬ੍ਬੁਤਭਾਵਂ ਆਚਿਕ੍ਖਿਤ੍ਵਾ ‘‘ਏਤਦਗ੍ਗਂ, ਭਿਕ੍ਖਵੇ, ਮਮ ਸਾਵਕਾਨਂ ਭਿਕ੍ਖੂਨਂ ਖਿਪ੍ਪਾਭਿਞ੍ਞਾਨਂ ਯਦਿਦਂ ਬਾਹਿਯੋ ਦਾਰੁਚੀਰਿਯੋ’’ਤਿ (ਅ. ਨਿ. ੧.੨੧੬) ਏਤਦਗ੍ਗੇ ਠਪੇਸਿ. ਅਥ ਨਂ ਭਿਕ੍ਖੂ ਪੁਚ੍ਛਿਂਸੁ – ‘‘ਭਨ੍ਤੇ, ਤੁਮ੍ਹੇ ‘ਬਾਹਿਯੋ ਅਰਹਤ੍ਤਂ ਪਤ੍ਤੋ’ਤਿ ਵਦੇਥ, ਕਦਾ ਸੋ ਅਰਹਤ੍ਤਂ ਪਤ੍ਤੋ’’ਤਿ? ‘‘ਮਮ ਧਮ੍ਮਂ ਸੁਤਕਾਲੇ, ਭਿਕ੍ਖਵੇ’’ਤਿ. ‘‘ਕਦਾ ਪਨਸ੍ਸ, ਭਨ੍ਤੇ, ਤੁਮ੍ਹੇਹਿ ਧਮ੍ਮੋ ਕਥਿਤੋ’’ਤਿ? ‘‘ਪਿਣ੍ਡਾਯ ਚਰਨ੍ਤੇਨ ਅਨ੍ਤਰਵੀਥਿਯਂ ਠਤ੍ਵਾ’’ਤਿ. ‘‘ਅਪ੍ਪਮਤ੍ਤਕੋ ਹਿ, ਭਨ੍ਤੇ, ਤੁਮ੍ਹੇਹਿ ਅਨ੍ਤਰਵੀਥਿਯਂ ਠਤ੍ਵਾ ਕਥਿਤਧਮ੍ਮੋ ਕਥਂ ਸੋ ਤਾਵਤ੍ਤਕੇਨ ਵਿਸੇਸਂ ਨਿਬ੍ਬਤ੍ਤੇਸੀ’’ਤਿ, ਅਥ ਨੇ ਸਤ੍ਥਾ ‘‘ਕਿਂ, ਭਿਕ੍ਖਵੇ, ਮਮ ਧਮ੍ਮਂ ‘ਅਪ੍ਪਂ ਵਾ ਬਹੁਂ ਵਾ’ਤਿ ਮਾ ਪਮਾਣਂ ਗਣ੍ਹਥ. ਅਨੇਕਾਨਿਪਿ ਹਿ ਗਾਥਾਸਹਸ੍ਸਾਨਿ ਅਨਤ੍ਥਨਿਸ੍ਸਿਤਾਨਿ ਨ ਸੇਯ੍ਯੋ, ਅਤ੍ਥਨਿਸ੍ਸਿਤਂ ਪਨ ਏਕਮ੍ਪਿ ਗਾਥਾਪਦਂ ਸੇਯ੍ਯੋ’’ਤਿ ਵਤ੍ਵਾ ਅਨੁਸਨ੍ਧਿਂ ਘਟੇਤ੍ਵਾ ਧਮ੍ਮਂ ਦੇਸੇਨ੍ਤੋ ਇਮਂ ਗਾਥਮਾਹ –

‘‘ਸਹਸ੍ਸਮਪਿ ਚੇ ਗਾਥਾ, ਅਨਤ੍ਥਪਦਸਂਹਿਤਾ;

ਏਕਂ ਗਾਥਾਪਦਂ ਸੇਯ੍ਯੋ, ਯਂ ਸੁਤ੍ਵਾ ਉਪਸਮ੍ਮਤੀ’’ਤਿ.

ਤਤ੍ਥ ¶ ਏਕਂ ਗਾਥਾਪਦਂ ਸੇਯ੍ਯੋਤਿ ‘‘ਅਪ੍ਪਮਾਦੋ ਅਮਤਪਦਂ…ਪੇ… ਯਥਾ ਮਯਾ’’ਤਿ (ਧ. ਪ. ੨੧) ਏਵਰੂਪਾ ਏਕਾ ਗਾਥਾਪਿ ਸੇਯ੍ਯੋਤਿ ਅਤ੍ਥੋ. ਸੇਸਂ ਪੁਰਿਮਨਯੇਨੇਵ ਵੇਦਿਤਬ੍ਬਂ.

ਦੇਸਨਾਵਸਾਨੇ ਬਹੂ ਸੋਤਾਪਤ੍ਤਿਫਲਾਦੀਨਿ ਪਾਪੁਣਿਂਸੂਤਿ.

ਬਾਹਿਯਦਾਰੁਚੀਰਿਯਤ੍ਥੇਰਵਤ੍ਥੁ ਦੁਤਿਯਂ.

ਯੋ ¶ ¶ ਚ ਗਾਥਾਸਤਂ ਭਾਸੇਤਿ ਇਮਂ ਧਮ੍ਮਦੇਸਨਂ ਸਤ੍ਥਾ ਜੇਤਵਨੇ ਵਿਹਰਨ੍ਤੋ ਕੁਣ੍ਡਲਕੇਸਿਂ ਆਰਬ੍ਭ ਕਥੇਸਿ.

ਰਾਜਗਹੇ ਕਿਰ ਏਕਾ ਸੇਟ੍ਠਿਧੀਤਾ ਸੋਲ਼ਸਵਸ੍ਸੁਦ੍ਦੇਸਿਕਾ ਅਭਿਰੂਪਾ ਅਹੋਸਿ ਦਸ੍ਸਨੀਯਾ ਪਾਸਾਦਿਕਾ. ਤਸ੍ਮਿਞ੍ਚ ਵਯੇ ਠਿਤਾ ਨਾਰਿਯੋ ਪੁਰਿਸਜ੍ਝਾਸਯਾ ਹੋਨ੍ਤਿ ਪੁਰਿਸਲੋਲਾ. ਅਥ ਨਂ ਮਾਤਾਪਿਤਰੋ ਸਤ੍ਤਭੂਮਿਕਸ੍ਸ ਪਾਸਾਦਸ੍ਸ ਉਪਰਿਮਤਲੇ ਸਿਰਿਗਬ੍ਭੇ ਨਿਵਾਸਾਪੇਸੁਂ. ਏਕਮੇਵਸ੍ਸਾ ਦਾਸਿਂ ਪਰਿਚਾਰਿਕਂ ਅਦਂਸੁ. ਅਥੇਕਂ ਕੁਲਪੁਤ੍ਤਂ ਚੋਰਕਮ੍ਮਂ ਕਰੋਨ੍ਤਂ ਗਹੇਤ੍ਵਾ ਪਚ੍ਛਾਬਾਹਂ ਬਨ੍ਧਿਤ੍ਵਾ ਚਤੁਕ੍ਕੇ ਚਤੁਕ੍ਕੇ ਕਸਾਹਿ ਪਹਰਿਤ੍ਵਾ ਆਘਾਤਨਂ ਨਯਿਂਸੁ. ਸੇਟ੍ਠਿਧੀਤਾ ਮਹਾਜਨਸ੍ਸ ਸਦ੍ਦਂ ਸੁਤ੍ਵਾ ‘‘ਕਿਂ ਨੁ ਖੋ ਏਤ’’ਨ੍ਤਿ ਪਾਸਾਦਤਲੇ ਠਤ੍ਵਾ ਓਲੋਕੇਨ੍ਤੀ ਤਂ ਦਿਸ੍ਵਾ ਪਟਿਬਦ੍ਧਚਿਤ੍ਤਾ ¶ ਹੁਤ੍ਵਾ ਤਂ ਪਤ੍ਥਯਮਾਨਾ ਆਹਾਰਂ ਪਟਿਕ੍ਖਿਪਿਤ੍ਵਾ ਮਞ੍ਚਕੇ ਨਿਪਜ੍ਜਿ. ਅਥ ਨਂ ਮਾਤਾ ਪੁਚ੍ਛਿ – ‘‘ਕਿਂ ਇਦਂ, ਅਮ੍ਮਾ’’ਤਿ? ‘‘ਸਚੇ ਏਤਂ ‘ਚੋਰੋ’ਤਿ ਗਹੇਤ੍ਵਾ ਨਿਯ੍ਯਮਾਨਂ ਪੁਰਿਸਂ ਲਭਿਸ੍ਸਾਮਿ, ਜੀਵਿਸ੍ਸਾਮਿ. ਨੋ ਚੇ ਲਭਿਸ੍ਸਾਮਿ, ਜੀਵਿਤਂ ਮੇ ਨਤ੍ਥਿ, ਇਧੇਵ ਮਰਿਸ੍ਸਾਮੀ’’ਤਿ. ‘‘ਅਮ੍ਮ, ਮਾ ਏਵਂ ਕਰਿ, ਅਮ੍ਹਾਕਂ ਜਾਤਿਯਾ ਚ ਗੋਤ੍ਤੇਨ ਚ ਭੋਗੇਨ ਚ ਸਦਿਸਂ ਅਞ੍ਞਂ ਸਾਮਿਕਂ ਲਭਿਸ੍ਸਸੀ’’ਤਿ. ‘‘ਮਯ੍ਹਂ ਅਞ੍ਞੇਨ ਕਿਚ੍ਚਂ ਨਤ੍ਥਿ, ਇਮਂ ਅਲਭਮਾਨਾ ਮਰਿਸ੍ਸਾਮੀ’’ਤਿ. ਮਾਤਾ ਧੀਤਰਂ ਸਞ੍ਞਾਪੇਤੁਂ ਅਸਕ੍ਕੋਨ੍ਤੀ ਪਿਤੁਨੋ ਆਰੋਚੇਸਿ. ਸੋਪਿ ਨਂ ਸਞ੍ਞਾਪੇਤੁਂ ਅਸਕ੍ਕੋਨ੍ਤੋ ‘‘ਕਿਂ ਸਕ੍ਕਾ ਕਾਤੁ’’ਨ੍ਤਿ ਚਿਨ੍ਤੇਤ੍ਵਾ ਤਂ ਚੋਰਂ ਗਹੇਤ੍ਵਾ ਗਚ੍ਛਨ੍ਤਸ੍ਸ ਰਾਜਪੁਰਿਸਸ੍ਸ ਸਹਸ੍ਸਭਣ੍ਡਿਕਂ ਪੇਸੇਸਿ – ‘‘ਇਮਂ ਗਹੇਤ੍ਵਾ ਏਤਂ ਪੁਰਿਸਂ ਮਯ੍ਹਂ ਦੇਹੀ’’ਤਿ. ਸੋ ‘‘ਸਾਧੂ’’ਤਿ ਕਹਾਪਣੇ ਗਹੇਤ੍ਵਾ ਤਂ ਮੁਞ੍ਚਿਤ੍ਵਾ ਅਞ੍ਞਂ ਮਾਰੇਤ੍ਵਾ ‘‘ਮਾਰਿਤੋ, ਦੇਵ, ਚੋਰੋ’’ਤਿ ਰਞ੍ਞੋ ਆਰੋਚੇਸਿ. ਸੇਟ੍ਠਿਪਿ ਤਸ੍ਸ ਧੀਤਰਂ ਅਦਾਸਿ.

ਸਾ ਤਤੋ ਪਟ੍ਠਾਯ ‘‘ਸਾਮਿਕਂ ਆਰਾਧੇਸ੍ਸਾਮੀ’’ਤਿ ਸਬ੍ਬਾਭਰਣਪਟਿਮਣ੍ਡਿਤਾ ਸਯਮੇਵ ਤਸ੍ਸ ਯਾਗੁਆਦੀਨਿ ਸਂਵਿਦਹਤਿ, ਚੋਰੋ ਕਤਿਪਾਹਚ੍ਚਯੇਨ ਚਿਨ੍ਤੇਸਿ – ‘‘ਕਦਾ ਨੁ ਖੋ ਇਮਂ ਮਾਰੇਤ੍ਵਾ ਏਤਿਸ੍ਸਾ ਆਭਰਣਾਨਿ ਗਹੇਤ੍ਵਾ ਏਕਸ੍ਮਿਂ ਸੁਰਾਗੇਹੇ ਵਿਕ੍ਕਿਣਿਤ੍ਵਾ ਖਾਦਿਤੁਂ ਲਭਿਸ੍ਸਾਮੀ’’ਤਿ? ਸੋ ‘‘ਅਤ੍ਥੇਕੋ ਉਪਾਯੋ’’ਤਿ ਚਿਨ੍ਤੇਤ੍ਵਾ ਆਹਾਰਂ ਪਟਿਕ੍ਖਿਪਿਤ੍ਵਾ ਮਞ੍ਚਕੇ ਨਿਪਜ੍ਜਿ, ਅਥ ਨਂ ਸਾ ਉਪਸਙ੍ਕਮਿਤ੍ਵਾ ‘‘ਕਿਂ ਤੇ, ਸਾਮਿ, ਰੁਜ੍ਜਤੀ’’ਤਿ ਪੁਚ੍ਛਿ. ‘‘ਨ ਕਿਞ੍ਚਿ ਮੇ, ਭਦ੍ਦੇਤਿ, ਕਚ੍ਚਿ ਪਨ ਮੇ ਮਾਤਾਪਿਤਰੋ ਤੁਯ੍ਹਂ ਕੁਦ੍ਧਾ’’ਤਿ? ‘‘ਨ ਕੁਜ੍ਝਨ੍ਤਿ, ਭਦ੍ਦੇ’’ਤਿ ¶ . ਅਥ ‘‘ਕਿਂ ਨਾਮੇਤ’’ਨ੍ਤਿ? ‘‘ਭਦ੍ਦੇ, ਅਹਂ ਤਂ ਦਿਵਸਂ ਬਨ੍ਧਿਤ੍ਵਾ ਨਿਯ੍ਯਮਾਨੋ ¶ ਚੋਰਪਪਾਤੇ ਅਧਿਵਤ੍ਥਾਯ ਦੇਵਤਾਯ ਬਲਿਕਮ੍ਮਂ ਪਟਿਸ੍ਸੁਣਿਤ੍ਵਾ ਜੀਵਿਤਂ ਲਭਿਂ, ਤ੍ਵਮ੍ਪਿ ਮਯਾ ਤਸ੍ਸਾ ਏਵ ਆਨੁਭਾਵੇਨ ਲਦ੍ਧਾ, ‘ਤਂ ਮੇ ਦੇਵਤਾਯ ਬਲਿਕਮ੍ਮਂ ਠਪਿਤ’ਨ੍ਤਿ ਚਿਨ੍ਤੇਮਿ, ਭਦ੍ਦੇ’’ਤਿ. ‘‘ਸਾਮਿ, ਮਾ ਚਿਨ੍ਤਯਿ, ਕਰਿਸ੍ਸਾਮਿ ਬਲਿਕਮ੍ਮਂ, ਵਦੇਹਿ ¶ , ਕੇਨਤ੍ਥੋ’’ਤਿ? ‘‘ਅਪ੍ਪੋਦਕਮਧੁਪਾਯਸੇਨ ਚ ਲਾਜਪਞ੍ਚਮਕਪੁਪ੍ਫੇਹਿ ਚਾ’’ਤਿ. ‘‘ਸਾਧੁ, ਸਾਮਿ, ਅਹਂ ਪਟਿਯਾਦੇਸ੍ਸਾਮੀ’’ਤਿ ਸਾ ਸਬ੍ਬਂ ਬਲਿਕਮ੍ਮਂ ਪਟਿਯਾਦੇਤ੍ਵਾ ‘‘ਏਹਿ, ਸਾਮਿ, ਗਚ੍ਛਾਮਾ’’ਤਿ ਆਹ. ‘‘ਤੇਨ ਹਿ, ਭਦ੍ਦੇ, ਤਵ ਞਾਤਕੇ ਨਿਵਤ੍ਤੇਤ੍ਵਾ ਮਹਗ੍ਘਾਨਿ ਵਤ੍ਥਾਭਰਣਾਨਿ ਗਹੇਤ੍ਵਾ ਅਤ੍ਤਾਨਂ ਅਲਙ੍ਕਰੋਹਿ, ਹਸਨ੍ਤਾ ਕੀਲ਼ਨ੍ਤਾ ਸੁਖਂ ਗਮਿਸ੍ਸਾਮਾ’’ਤਿ. ਸਾ ਤਥਾ ਅਕਾਸਿ.

ਅਥ ਨਂ ਸੋ ਪਬ੍ਬਤਪਾਦਂ ਗਤਕਾਲੇ ਆਹ – ‘‘ਭਦ੍ਦੇ, ਇਤੋ ਪਰਂ ਉਭੋਵ ਜਨਾ ਗਮਿਸ੍ਸਾਮ, ਸੇਸਜਨਂ ਯਾਨਕੇਨ ਸਦ੍ਧਿਂ ਨਿਵਤ੍ਤਾਪੇਤ੍ਵਾ ਬਲਿਕਮ੍ਮਭਾਜਨਂ ਸਯਂ ਉਕ੍ਖਿਪਿਤ੍ਵਾ ਗਣ੍ਹਾਹੀ’’ਤਿ. ਸਾ ਤਥਾ ਅਕਾਸਿ. ਚੋਰੋ ਤਂ ਗਹੇਤ੍ਵਾ ਚੋਰਪਪਾਤਪਬ੍ਬਤਂ ਅਭਿਰੁਹਿ. ਤਸ੍ਸ ਹਿ ਏਕੇਨ ਪਸ੍ਸੇਨ ਮਨੁਸ੍ਸਾ ਅਭਿਰੁਹਨ੍ਤਿ, ਏਕਂ ਪਸ੍ਸਂ ਛਿਨ੍ਨਪਪਾਤਂ. ਪਬ੍ਬਤਮਤ੍ਥਕੇ ਠਿਤਾ ਤੇਨ ਪਸ੍ਸੇਨ ਚੋਰੇ ਪਾਤੇਨ੍ਤਿ. ਤੇ ਖਣ੍ਡਾਖਣ੍ਡਂ ਹੁਤ੍ਵਾ ਭੂਮਿਯਂ ਪਤਨ੍ਤਿ. ਤਸ੍ਮਾ ‘‘ਚੋਰਪਪਾਤੋ’’ਤਿ ਵੁਚ੍ਚਤਿ. ਸਾ ਤਸ੍ਸ ਪਬ੍ਬਤਸ੍ਸ ਮਤ੍ਥਕੇ ਠਤ੍ਵਾ ‘‘ਬਲਿਕਮ੍ਮਂ ਤੇ, ਸਾਮਿ, ਕਰੋਹੀ’’ਤਿ ਆਹ. ਸੋ ਤੁਣ੍ਹੀ ਅਹੋਸਿ. ਪੁਨ ਤਾਯ ¶ ‘‘ਕਸ੍ਮਾ, ਸਾਮਿ, ਤੁਣ੍ਹੀਭੂਤੋਸੀ’’ਤਿ ਵੁਤ੍ਤੇ ਤਂ ਆਹ – ‘‘ਨ ਮਯ੍ਹਂ ਬਲਿਕਮ੍ਮੇਨਤ੍ਥੋ, ਵਞ੍ਚੇਤ੍ਵਾ ਪਨ ਤਂ ਆਦਾਯ ਆਗਤੋਮ੍ਹੀ’’ਤਿ. ‘‘ਕਿਂ ਕਾਰਣਾ, ਸਾਮੀ’’ਤਿ? ‘‘ਤਂ ਮਾਰੇਤ੍ਵਾ ਤਵ ਆਭਰਣਾਨਿ ਗਹੇਤ੍ਵਾ ਪਲਾਯਨਤ੍ਥਾਯਾ’’ਤਿ. ਸਾ ਮਰਣਭਯਤਜ੍ਜਿਤਾ ਆਹ – ‘‘ਸਾਮਿ, ਅਹਞ੍ਚ ਆਭਰਣਾਨਿ ਚ ਤਵ ਸਨ੍ਤਕਾਨੇਵ, ਕਸ੍ਮਾ ਏਵਂ ਵਦੇਸੀ’’ਤਿ? ਸੋ, ‘‘ਮਾ ਏਵਂ ਕਰੋਹੀ’’ਤਿ, ਪੁਨਪ੍ਪੁਨਂ ਯਾਚਿਯਮਾਨੋਪਿ ‘‘ਮਾਰੇਮਿ ਏਵਾ’’ਤਿ ਆਹ. ‘‘ਏਵਂ ਸਨ੍ਤੇ ਕਿਂ ਤੇ ਮਮ ਮਰਣੇਨ? ਇਮਾਨਿ ਆਭਰਣਾਨਿ ਗਹੇਤ੍ਵਾ ਮਯ੍ਹਂ ਜੀਵਿਤਂ ਦੇਹਿ, ਇਤੋ ਪਟ੍ਠਾਯ ਮਂ ‘ਮਤਾ’ਤਿ ਧਾਰੇਹਿ, ਦਾਸੀ ਵਾ ਤੇ ਹੁਤ੍ਵਾ ਕਮ੍ਮਂ ਕਰਿਸ੍ਸਾਮੀ’’ਤਿ ਵਤ੍ਵਾ ਇਮਂ ਗਾਥਮਾਹ –

‘‘ਇਦਂ ਸੁਵਣ੍ਣਕੇਯੂਰਂ, ਮੁਤ੍ਤਾ ਵੇਲ਼ੁਰਿਯਾ ਬਹੂ;

ਸਬ੍ਬਂ ਹਰਸ੍ਸੁ ਭਦ੍ਦਨ੍ਤੇ, ਮਂ ਚ ਦਾਸੀਤਿ ਸਾਵਯਾ’’ਤਿ. (ਅਪ. ਥੇਰੀ ੨.੩.੨੭);

ਤਂ ¶ ਸੁਤ੍ਵਾ ਚੋਰੋ ‘‘ਏਵਂ ਕਤੇ ਤ੍ਵਂ ਗਨ੍ਤ੍ਵਾ ਮਾਤਾਪਿਤੂਨਂ ਆਚਿਕ੍ਖਿਸ੍ਸਸਿ, ਮਾਰੇਸ੍ਸਾਮਿਯੇਵ, ਮਾ ਤ੍ਵਂ ਬਾਲ਼੍ਹਂ ਪਰਿਦੇਵਸੀ’’ਤਿ ਵਤ੍ਵਾ ਇਮਂ ਗਾਥਮਾਹ –

‘‘ਮਾ ਬਾਲ਼੍ਹਂ ਪਰਿਦੇਵੇਸਿ, ਖਿਪ੍ਪਂ ਬਨ੍ਧਾਹਿ ਭਣ੍ਡਿਕਂ;

ਨ ਤੁਯ੍ਹਂ ਜੀਵਿਤਂ ਅਤ੍ਥਿ, ਸਬ੍ਬਂ ਗਣ੍ਹਾਮਿ ਭਣ੍ਡਕ’’ਨ੍ਤਿ. –

ਸਾ ¶ ਚਿਨ੍ਤੇਸਿ – ‘‘ਅਹੋ ਇਦਂ ਕਮ੍ਮਂ ਭਾਰਿਯਂ. ਪਞ੍ਞਾ ਨਾਮ ਨ ਪਚਿਤ੍ਵਾ ਖਾਦਨਤ੍ਥਾਯ ਕਤਾ, ਅਥ ਖੋ ਵਿਚਾਰਣਤ੍ਥਾਯ ਕਤਾ, ਜਾਨਿਸ੍ਸਾਮਿਸ੍ਸ ਕਤ੍ਤਬ੍ਬ’’ਨ੍ਤਿ, ਅਥ ਨਂ ਆਹ – ‘‘ਸਾਮਿ, ਯਦਾ ਤ੍ਵਂ ¶ ‘ਚੋਰੋ’ਤਿ ਗਹੇਤ੍ਵਾ ਨੀਯਸਿ, ਤਦਾਹਂ ਮਾਤਾਪਿਤੂਨਂ ਆਚਿਕ੍ਖਿਂ, ਤੇ ਸਹਸ੍ਸਂ ਵਿਸ੍ਸਜ੍ਜੇਤ੍ਵਾ ਤਂ ਆਹਰਾਪੇਤ੍ਵਾ ਗੇਹੇ ਕਰਿਂਸੁ. ਤਤੋ ਪਟ੍ਠਾਯ ਅਹਂ ਤੁਯ੍ਹਂ ਉਪਕਾਰਿਕਾ, ਅਜ੍ਜ ਮੇ ਸੁਦਿਟ੍ਠਂ ਕਤ੍ਵਾ ਅਤ੍ਤਾਨਂ ਵਨ੍ਦਿਤੁਂ ਦੇਹੀ’’ਤਿ. ਸੋ ‘‘ਸਾਧੁ, ਭਦ੍ਦੇ, ਸੁਦਿਟ੍ਠਂ ਕਤ੍ਵਾ ਵਨ੍ਦਾਹੀ’’ਤਿ ਵਤ੍ਵਾ ਪਬ੍ਬਤਨ੍ਤੇ ਅਟ੍ਠਾਸਿ. ਅਥ ਨਂ ਸਾ ਤਿਕ੍ਖਤ੍ਤੁਂ ਪਦਕ੍ਖਿਣਂ ਕਤ੍ਵਾ ਚਤੂਸੁ ਠਾਨੇਸੁ ਵਨ੍ਦਿਤ੍ਵਾ, ‘‘ਸਾਮਿ, ਇਦਂ ਤੇ ਪਚ੍ਛਿਮਦਸ੍ਸਨਂ, ਇਦਾਨਿ ਤੁਯ੍ਹਂ ਵਾ ਮਮ ਦਸ੍ਸਨਂ, ਮਯ੍ਹਂ ਵਾ ਤਵ ਦਸ੍ਸਨਂ ਨਤ੍ਥੀ’’ਤਿ ਪੁਰਤੋ ਚ ਪਚ੍ਛਤੋ ਚ ਆਲਿਙ੍ਗਿਤ੍ਵਾ ਪਮਤ੍ਤਂ ਹੁਤ੍ਵਾ ਪਬ੍ਬਤਨ੍ਤੇ ਠਿਤਂ ਪਿਟ੍ਠਿਪਸ੍ਸੇ ਠਤ੍ਵਾ ਏਕੇਨ ਹਤ੍ਥੇਨ ਖਨ੍ਧੇ ਗਹੇਤ੍ਵਾ ਏਕੇਨ ਪਿਟ੍ਠਿਕਚ੍ਛਾਯ ਗਹੇਤ੍ਵਾ ਪਬ੍ਬਤਪਪਾਤੇ ਖਿਪਿ. ਸੋ ਪਬ੍ਬਤਕੁਚ੍ਛਿਯਂ ਪਟਿਹਤੋ ਖਣ੍ਡਾਖਣ੍ਡਿਕਂ ਹੁਤ੍ਵਾ ਭੂਮਿਯਂ ਪਤਿ. ਚੋਰਪਪਾਤਮਤ੍ਥਕੇ ਅਧਿਵਤ੍ਥਾ ਦੇਵਤਾ ਤੇਸਂ ਦ੍ਵਿਨ੍ਨਮ੍ਪਿ ਕਿਰਿਯਂ ਦਿਸ੍ਵਾ ਤਸ੍ਸਾ ਇਤ੍ਥਿਯਾ ਸਾਧੁਕਾਰਂ ਦਤ੍ਵਾ ਇਮਂ ਗਾਥਮਾਹ –

‘‘ਨ ਹਿ ਸਬ੍ਬੇਸੁ ਠਾਨੇਸੁ, ਪੁਰਿਸੋ ਹੋਤਿ ਪਣ੍ਡਿਤੋ;

ਇਤ੍ਥੀਪਿ ਪਣ੍ਡਿਤਾ ਹੋਤਿ, ਤਤ੍ਥ ਤਤ੍ਥ ਵਿਚਕ੍ਖਣਾ’’ਤਿ. (ਅਪ. ਥੇਰੀ ੨.੩.੩੧);

ਸਾਪਿ ¶ ਚੋਰਂ ਪਪਾਤੇ ਖਿਪਿਤ੍ਵਾ ਚਿਨ੍ਤੇਸਿ – ‘‘ਸਚਾਹਂ ਗੇਹਂ ਗਮਿਸ੍ਸਾਮਿ, ‘ਸਾਮਿਕੋ ਤੇ ਕੁਹਿ’ਨ੍ਤਿ ਪੁਚ੍ਛਿਸ੍ਸਨ੍ਤਿ, ਸਚਾਹਂ ਏਵਂ ਪੁਟ੍ਠਾ ‘ਮਾਰਿਤੋ ਮੇ’ਤਿ ਵਕ੍ਖਾਮਿ, ‘ਦੁਬ੍ਬਿਨੀਤੇ ਸਹਸ੍ਸਂ ਦਤ੍ਵਾ ਤਂ ਆਹਰਾਪੇਤ੍ਵਾ ਇਦਾਨਿ ਨਂ ਮਾਰੇਸੀ’ਤਿ ਮਂ ਮੁਖਸਤ੍ਤੀਹਿ ਵਿਜ੍ਝਿਸ੍ਸਨ੍ਤਿ, ‘ਆਭਰਣਤ੍ਥਾਯ ਸੋ ਮਂ ਮਾਰੇਤੁਕਾਮੋ ਅਹੋਸੀ’ਤਿ ਵੁਤ੍ਤੇਪਿ ਨ ਸਦ੍ਦਹਿਸ੍ਸਨ੍ਤਿ, ਅਲਂ ਮੇ ਗੇਹੇਨਾ’’ਤਿ ਤਤ੍ਥੇਵਾਭਰਣਾਨਿ ਛਡ੍ਡੇਤ੍ਵਾ ਅਰਞ੍ਞਂ ਪਵਿਸਿਤ੍ਵਾ ਅਨੁਪੁਬ੍ਬੇਨ ਵਿਚਰਨ੍ਤੀ ਏਕਂ ਪਰਿਬ੍ਬਾਜਕਾਨਂ ਅਸ੍ਸਮਂ ਪਤ੍ਵਾ ਵਨ੍ਦਿਤ੍ਵਾ ‘‘ਮਯ੍ਹਂ, ਭਨ੍ਤੇ, ਤੁਮ੍ਹਾਕਂ ਸਨ੍ਤਿਕੇ ਪਬ੍ਬਜ੍ਜਂ ਦੇਥਾ’’ਤਿ ਆਹ. ਅਥ ਨਂ ਪਬ੍ਬਾਜੇਸੁਂ. ਸਾ ਪਬ੍ਬਜਿਤ੍ਵਾਵ ਪੁਚ੍ਛਿ – ‘‘ਭਨ੍ਤੇ, ਤੁਮ੍ਹਾਕਂ ਪਬ੍ਬਜ੍ਜਾਯ ਕਿਂ ਉਤ੍ਤਮ’’ਨ੍ਤਿ? ‘‘ਭਦ੍ਦੇ, ਦਸਸੁ ਵਾ ਕਸਿਣੇਸੁ ਪਰਿਕਮ੍ਮਂ ਕਤ੍ਵਾ ਝਾਨਂ ਨਿਬ੍ਬਤ੍ਤੇਤਬ੍ਬਂ ¶ , ਵਾਦਸਹਸ੍ਸਂ ਵਾ ਉਗ੍ਗਣ੍ਹਿਤਬ੍ਬਂ, ਅਯਂ ਅਮ੍ਹਾਕਂ ਪਬ੍ਬਜ੍ਜਾਯ ਉਤ੍ਤਮਤ੍ਥੋ’’ਤਿ. ‘‘ਝਾਨਂ ਤਾਵ ਨਿਬ੍ਬਤ੍ਤੇਤੁਂ ਅਹਂ ਨ ਸਕ੍ਖਿਸ੍ਸਾਮਿ, ਵਾਦਸਹਸ੍ਸਂ ਪਨ ਉਗ੍ਗਣ੍ਹਿਸ੍ਸਾਮਿ, ਅਯ੍ਯਾ’’ਤਿ. ਅਥ ਨਂ ਤੇ ਵਾਦਸਹਸ੍ਸਂ ਉਗ੍ਗਣ੍ਹਾਪੇਤ੍ਵਾ ‘‘ਉਗ੍ਗਹਿਤਂ ਤੇ ਸਿਪ੍ਪਂ, ਇਦਾਨਿ ਤ੍ਵਂ ਜਮ੍ਬੁਦੀਪਤਲੇ ਵਿਚਰਿਤ੍ਵਾ ਅਤ੍ਤਨਾ ਸਦ੍ਧਿਂ ਪਞ੍ਹਂ ਕਥੇਤੁਂ ਸਮਤ੍ਥਂ ਓਲੋਕੇਹੀ’’ਤਿ ਤਸ੍ਸ ਹਤ੍ਥੇ ਜਮ੍ਬੁਸਾਖਂ ¶ ਦਤ੍ਵਾ ਉਯ੍ਯੋਜੇਸੁਂ – ‘‘ਗਚ੍ਛ, ਭਦ੍ਦੇ, ਸਚੇ ਕੋਚਿ ਗਿਹਿਭੂਤੋ ਤਯਾ ਸਦ੍ਧਿਂ ਪਞ੍ਹਂ ਕਥੇਤੁਂ ਸਕ੍ਕੋਤਿ, ਤਸ੍ਸੇਵ ਪਾਦਪਰਿਚਾਰਿਕਾ ਭਵਾਹਿ, ਸਚੇ ਪਬ੍ਬਜਿਤੋ ਸਕ੍ਕੋਤਿ, ਤਸ੍ਸ ਸਨ੍ਤਿਕੇ ਪਬ੍ਬਜਾਹੀ’’ਤਿ.

ਸਾ ਨਾਮੇਨ ਜਮ੍ਬੁਪਰਿਬ੍ਬਾਜਿਕਾ ਨਾਮ ਹੁਤ੍ਵਾ ਤਤੋ ਨਿਕ੍ਖਮਿਤ੍ਵਾ ਦਿਟ੍ਠੇ ਦਿਟ੍ਠੇ ਪਞ੍ਹਂ ਪੁਚ੍ਛਨ੍ਤੀ ਵਿਚਰਤਿ. ਤਾਯ ਸਦ੍ਧਿਂ ਕਥੇਤੁਂ ਸਮਤ੍ਥੋ ਨਾਮ ਨਾਹੋਸਿ. ‘‘ਇਤੋ ਜਮ੍ਬੁਪਰਿਬ੍ਬਾਜਿਕਾ ਆਗਚ੍ਛਤੀ’’ਤਿ ¶ ਸੁਤ੍ਵਾਵ ਮਨੁਸ੍ਸਾ ਪਲਾਯਨ੍ਤਿ. ਸਾ ਗਾਮਂ ਵਾ ਨਿਗਮਂ ਵਾ ਭਿਕ੍ਖਾਯ ਪਵਿਸਨ੍ਤੀ ਗਾਮਦ੍ਵਾਰੇ ਵਾਲੁਕਰਾਸਿਂ ਕਤ੍ਵਾ ਤਤ੍ਥ ਜਮ੍ਬੁਸਾਖਂ ਠਪੇਤ੍ਵਾ ‘‘ਮਯਾ ਸਦ੍ਧਿਂ ਕਥੇਤੁਂ ਸਮਤ੍ਥੋ ਜਮ੍ਬੁਸਾਖਂ ਮਦ੍ਦਤੂ’’ਤਿ ਵਤ੍ਵਾ ਗਾਮਂ ਪਾਵਿਸਿ. ਤਂ ਠਾਨਂ ਉਪਸਙ੍ਕਮਿਤੁਂ ਸਮਤ੍ਥੋ ਨਾਮ ਨਾਹੋਸਿ. ਸਾਪਿ ਮਿਲਾਤਾਯ ਜਮ੍ਬੁਸਾਖਾਯ ਅਞ੍ਞਂ ਜਮ੍ਬੁਸਾਖਂ ਗਣ੍ਹਾਤਿ, ਇਮਿਨਾ ਨੀਹਾਰੇਨ ਵਿਚਰਨ੍ਤੀ ਸਾਵਤ੍ਥਿਂ ਪਤ੍ਵਾ ਗਾਮਦ੍ਵਾਰੇ ਵਾਲੁਕਰਾਸਿਂ ਕਤ੍ਵਾ ਜਮ੍ਬੁਸਾਖਂ ਠਪੇਤ੍ਵਾ ਵੁਤ੍ਤਨਯੇਨੇਵ ਵਤ੍ਵਾ ਭਿਕ੍ਖਾਯ ਪਾਵਿਸਿ. ਸਮ੍ਬਹੁਲਾ ਗਾਮਦਾਰਕਾ ਜਮ੍ਬੁਸਾਖਂ ਪਰਿਵਾਰੇਤ੍ਵਾ ਅਟ੍ਠਂਸੁ. ਤਦਾ ਸਾਰਿਪੁਤ੍ਤਤ੍ਥੇਰੋ ਪਿਣ੍ਡਾਯ ਚਰਿਤ੍ਵਾ ਕਤਭਤ੍ਤਕਿਚ੍ਚੋ ਨਗਰਾ ਨਿਕ੍ਖਨ੍ਤੋ ਤੇ ਦਾਰਕੇ ਜਮ੍ਬੁਸਾਖਂ ਪਰਿਵਾਰੇਤ੍ਵਾ ਠਿਤੇ ਦਿਸ੍ਵਾ ‘‘ਕਿਂ ਇਦ’’ਨ੍ਤਿ ਪੁਚ੍ਛਿ. ਦਾਰਕਾ ਥੇਰਸ੍ਸ ਤਂ ਪਵਤ੍ਤਿਂ ਆਚਿਕ੍ਖਿਂਸੁ. ‘‘ਤੇਨ ਹਿ ਦਾਰਕਾ ਇਮਂ ਸਾਖਂ ਮਦ੍ਦਥਾ’’ਤਿ. ‘‘ਭਾਯਾਮ, ਭਨ੍ਤੇ’’ਤਿ ¶ . ‘‘ਅਹਂ ਪਞ੍ਹਂ ਕਥੇਸ੍ਸਾਮਿ, ਮਦ੍ਦਥ ਤੁਮ੍ਹੇ’’ਤਿ. ਤੇ ਥੇਰਸ੍ਸ ਵਚਨੇਨ ਸਞ੍ਜਾਤੁਸ੍ਸਾਹਾ ਤਥਾ ਕਤ੍ਵਾ ਮਦ੍ਦਨ੍ਤਾ ਜਮ੍ਬੁਸਾਖਂ ਉਕ੍ਖਿਪਿਂਸੁ. ਪਰਿਬ੍ਬਾਜਿਕਾ ਆਗਨ੍ਤ੍ਵਾ ਤੇ ਪਰਿਭਾਸਿਤ੍ਵਾ ‘‘ਤੁਮ੍ਹੇਹਿ ਸਦ੍ਧਿਂ ਮਮ ਪਞ੍ਹੇਨ ਕਿਚ੍ਚਂ ਨਤ੍ਥਿ, ਕਸ੍ਮਾ ਮੇ ਸਾਖਂ ਮਦ੍ਦਥਾ’’ਤਿ ਆਹ. ‘‘ਅਯ੍ਯੇਨਮ੍ਹਾ ਮਦ੍ਦਾਪਿਤਾ’’ਤਿ ਆਹਂਸੁ. ‘‘ਭਨ੍ਤੇ, ਤੁਮ੍ਹੇਹਿ ਮੇ ਸਾਖਾ ਮਦ੍ਦਾਪਿਤਾ’’ਤਿ? ‘‘ਆਮ, ਭਗਿਨੀ’’ਤਿ. ‘‘ਤੇਨ ਹਿ ਮਯਾ ਸਦ੍ਧਿਂ ਪਞ੍ਹਂ ਕਥੇਥਾ’’ਤਿ. ‘‘ਸਾਧੁ ਕਥੇਸ੍ਸਾਮੀ’’ਤਿ.

ਸਾ ਵਡ੍ਢਮਾਨਕਚ੍ਛਾਯਾਯ ਪਞ੍ਹਂ ਪੁਚ੍ਛਿਤੁਂ ਥੇਰਸ੍ਸ ਸਨ੍ਤਿਕਂ ਅਗਮਾਸਿ, ਸਕਲਨਗਰਂ ਸਙ੍ਖੁਭਿ. ‘‘ਦ੍ਵਿਨ੍ਨਂ ਪਣ੍ਡਿਤਾਨਂ ਕਥਂ ਸੁਣਿਸ੍ਸਾਮਾ’’ਤਿ ਨਾਗਰਾ ਤਾਯ ਸਦ੍ਧਿਂਯੇਵ ਗਨ੍ਤ੍ਵਾ ਥੇਰਂ ਵਨ੍ਦਿਤ੍ਵਾ ਏਕਮਨ੍ਤਂ ਨਿਸੀਦਿਂਸੁ. ਪਰਿਬ੍ਬਾਜਿਕਾ ਥੇਰਂ ¶ ਆਹ – ‘‘ਭਨ੍ਤੇ, ਪੁਚ੍ਛਾਮਿ ਤੇ ਪਞ੍ਹ’’ਨ੍ਤਿ. ‘‘ਪੁਚ੍ਛ, ਭਗਿਨੀ’’ਤਿ. ਸਾ ਵਾਦਸਹਸ੍ਸਂ ਪੁਚ੍ਛਿ, ਪੁਚ੍ਛਿਤਂ ਪੁਚ੍ਛਿਤਂ ਥੇਰੋ ਵਿਸ੍ਸਜ੍ਜੇਸਿ. ਅਥ ਨਂ ਥੇਰੋ ਆਹ – ‘‘ਏਤ੍ਤਕਾ ਏਵ ਤੇ ਪਞ੍ਹਾ, ਅਞ੍ਞੇਪਿ ਅਤ੍ਥੀ’’ਤਿ? ‘‘ਏਤ੍ਤਕਾ ਏਵ, ਭਨ੍ਤੇ’’ਤਿ. ‘‘ਤਯਾ ਬਹੂ ਪਞ੍ਹਾ ਪੁਟ੍ਠਾ, ਮਯਮ੍ਪਿ ਏਕਂ ਪੁਚ੍ਛਾਮ, ਵਿਸ੍ਸਜ੍ਜਿਸ੍ਸਸਿ ਨੋ’’ਤਿ? ‘‘ਜਾਨਮਾਨਾ ਵਿਸ੍ਸਜ੍ਜਿਸ੍ਸਾਮਿ ਪੁਚ੍ਛਥ, ਭਨ੍ਤੇ’’ਤਿ. ਥੇਰੋ ‘‘ਏਕਂ ਨਾਮ ¶ ਕਿ’’ਨ੍ਤਿ (ਖੁ. ਪਾ. ੪.੧) ਪਞ੍ਹਂ ਪੁਚ੍ਛਿ. ਸਾ ‘‘ਏਵਂ ਨਾਮੇਸ ਵਿਸ੍ਸਜ੍ਜੇਤਬ੍ਬੋ’’ਤਿ ਅਜਾਨਨ੍ਤੀ ‘‘ਕਿਂ ਨਾਮੇਤਂ, ਭਨ੍ਤੇ’’ਤਿ ਪੁਚ੍ਛਿ. ‘‘ਬੁਦ੍ਧਪਞ੍ਹੋ ਨਾਮ, ਭਗਿਨੀ’’ਤਿ. ‘‘ਮਯ੍ਹਮ੍ਪਿ ਤਂ ਦੇਥ, ਭਨ੍ਤੇ’’ਤਿ. ‘‘ਸਚੇ ਮਾਦਿਸਾ ਭਵਿਸ੍ਸਸਿ, ਦਸ੍ਸਾਮੀ’’ਤਿ. ‘‘ਤੇਨ ਹਿ ਮਂ ਪਬ੍ਬਾਜੇਥਾ’’ਤਿ. ਥੇਰੋ ਭਿਕ੍ਖੁਨੀਨਂ ਆਚਿਕ੍ਖਿਤ੍ਵਾ ਪਬ੍ਬਾਜੇਸਿ. ਸਾ ਪਬ੍ਬਜਿਤ੍ਵਾ ਲਦ੍ਧੂਪਸਮ੍ਪਦਾ ਕੁਣ੍ਡਲਕੇਸਿਤ੍ਥੇਰੀ ਨਾਮ ਹੁਤ੍ਵਾ ਕਤਿਪਾਹਚ੍ਚਯੇਨੇਵ ਸਹ ਪਟਿਸਮ੍ਭਿਦਾਹਿ ਅਰਹਤ੍ਤਂ ਪਾਪੁਣਿ.

ਭਿਕ੍ਖੂ ਧਮ੍ਮਸਭਾਯਂ ਕਥਂ ਸਮੁਟ੍ਠਾਪੇਸੁਂ – ‘‘ਕੁਣ੍ਡਲਕੇਸਿਤ੍ਥੇਰਿਯਾ ਧਮ੍ਮਸ੍ਸਵਨਞ੍ਚ ਬਹੁਂ ਨਤ੍ਥਿ, ਪਬ੍ਬਜਿਤਕਿਚ੍ਚਞ੍ਚਸ੍ਸਾ ਮਤ੍ਥਕਂ ਪਤ੍ਤਂ, ਏਕੇਨ ਕਿਰ ਚੋਰੇਨ ਸਦ੍ਧਿਂ ਮਹਾਸਙ੍ਗਾਮਂ ਕਤ੍ਵਾ ਜਿਨਿਤ੍ਵਾ ਆਗਤਾ’’ਤਿ. ਸਤ੍ਥਾ ਆਗਨ੍ਤ੍ਵਾ ‘‘ਕਾਯ ਨੁਤ੍ਥ, ਭਿਕ੍ਖਵੇ, ਏਤਰਹਿ ਕਥਾਯ ਸਨ੍ਨਿਸਿਨ੍ਨਾ’’ਤਿ ਪੁਚ੍ਛਿਤ੍ਵਾ ¶ ‘‘ਇਮਾਯ ਨਾਮਾ’’ਤਿ ਵੁਤ੍ਤੇ, ‘‘ਭਿਕ੍ਖਵੇ, ਮਯਾ ਦੇਸਿਤਧਮ੍ਮਂ ‘ਅਪ੍ਪਂ ਵਾ ਬਹੁਂ ਵਾ’ਤਿ ਪਮਾਣਂ ਮਾ ਗਣ੍ਹਥ, ਅਨਤ੍ਥਕਂ ਪਦਸਤਮ੍ਪਿ ਸੇਯ੍ਯੋ ਨ ਹੋਤਿ, ਧਮ੍ਮਪਦਂ ਪਨ ਏਕਮ੍ਪਿ ਸੇਯ੍ਯੋਵ. ਅਵਸੇਸਚੋਰੇ ਜਿਨਨ੍ਤਸ੍ਸ ਚ ਜਯੋ ਨਾਮ ਨ ਹੋਤਿ, ਅਜ੍ਝਤ੍ਤਿਕਕਿਲੇਸਚੋਰੇ ਜਿਨਨ੍ਤਸ੍ਸੇਵ ਪਨ ਜਯੋ ਨਾਮ ਹੋਤੀ’’ਤਿ ਵਤ੍ਵਾ ਅਨੁਸਨ੍ਧਿਂ ਘਟੇਤ੍ਵਾ ਧਮ੍ਮਂ ਦੇਸੇਨ੍ਤੋ ਇਮਾ ਗਾਥਾ ਅਭਾਸਿ –

‘‘ਯੋ ਚ ਗਾਥਾਸਤਂ ਭਾਸੇ, ਅਨਤ੍ਥਪਦਸਂਹਿਤਾ;

ਏਕਂ ਧਮ੍ਮਪਦਂ ਸੇਯ੍ਯੋ, ਯਂ ਸੁਤ੍ਵਾ ਉਪਸਮ੍ਮਤਿ.

‘‘ਯੋ ¶ ਸਹਸ੍ਸਂ ਸਹਸ੍ਸੇਨ, ਸਙ੍ਗਾਮੇ ਮਾਨੁਸੇ ਜਿਨੇ;

ਏਕਞ੍ਚ ਜੇਯ੍ਯਮਤ੍ਤਾਨਂ, ਸ ਵੇ ਸਙ੍ਗਾਮਜੁਤ੍ਤਮੋ’’ਤਿ.

ਤਤ੍ਥ ਗਾਥਾਸਤਨ੍ਤਿ ਯੋ ਚ ਪੁਗ੍ਗਲੋ ਸਤਪਰਿਚ੍ਛੇਦਾ ਬਹੂਪਿ ਗਾਥਾ ਭਾਸੇਯ੍ਯਾਤਿ ਅਤ੍ਥੋ. ਅਨਤ੍ਥਪਦਸਂਹਿਤਾਤਿ ਆਕਾਸਵਣ੍ਣਨਾਦਿਵਸੇਨ ਅਨਤ੍ਥਕੇਹਿ ਪਦੇਹਿ ਸਂਹਿਤਾ. ਧਮ੍ਮਪਦਨ੍ਤਿ ਅਤ੍ਥਸਾਧਕਂ ਖਨ੍ਧਾਦਿਪਟਿਸਂਯੁਤ੍ਤਂ, ‘‘ਚਤ੍ਤਾਰਿਮਾਨਿ ਪਰਿਬ੍ਬਾਜਕਾ ਧਮ੍ਮਪਦਾਨਿ. ਕਤਮਾਨਿ ਚਤ੍ਤਾਰਿ? ਅਨਭਿਜ੍ਝਾ ਪਰਿਬ੍ਬਾਜਕਾ ਧਮ੍ਮਪਦਂ, ਅਬ੍ਯਾਪਾਦੋ ਪਰਿਬ੍ਬਾਜਕਾ ਧਮ੍ਮਪਦਂ, ਸਮ੍ਮਾਸਤਿ ਪਰਿਬ੍ਬਾਜਕਾ ਧਮ੍ਮਪਦਂ ¶ , ਸਮ੍ਮਾਸਮਾਧਿ ਪਰਿਬ੍ਬਾਜਕਾ ਧਮ੍ਮਪਦ’’ਨ੍ਤਿ (ਅ. ਨਿ. ੪.੩੦) ਏਵਂ ਵੁਤ੍ਤੇਸੁ ਚਤੂਸੁ ਧਮ੍ਮਪਦੇਸੁ ਏਕਮ੍ਪਿ ਧਮ੍ਮਪਦਂ ਸੇਯ੍ਯੋ. ਯੋ ਸਹਸ੍ਸਂ ਸਹਸ੍ਸੇਨਾਤਿ ਯੋ ਏਕੋ ਸਙ੍ਗਾਮਯੋਧੋ ਸਹਸ੍ਸੇਨ ਗੁਣਿਤਂ ਸਹਸ੍ਸਂ ਮਾਨੁਸੇ ਏਕਸ੍ਮਿਂ ਸਙ੍ਗਾਮੇ ਜਿਨੇਯ੍ਯ, ਦਸਮਨੁਸ੍ਸਸਤਸਹਸ੍ਸਂ ਜਿਨਿਤ੍ਵਾ ਜਯਂ ਆਹਰੇਯ੍ਯ, ਅਯਮ੍ਪਿ ਸਙ੍ਗਾਮਜਿਨਤਂ ਉਤ੍ਤਮੋ ਪਵਰੋ ਨਾਮ ਨ ਹੋਤਿ. ਏਕਞ੍ਚ ਜੇਯ੍ਯਮਤ੍ਤਾਨਨ੍ਤਿ ਯੋ ਰਤ੍ਤਿਟ੍ਠਾਨਦਿਵਾਟ੍ਠਾਨੇਸੁ ਅਜ੍ਝਤ੍ਤਿਕਕਮ੍ਮਟ੍ਠਾਨਂ ਸਮ੍ਮਸਨ੍ਤੋ ਅਤ੍ਤਨੋ ਲੋਭਾਦਿਕਿਲੇਸਜਯੇਨ ਅਤ੍ਤਾਨਂ ਜਿਨੇਯ੍ਯ ¶ . ਸ ਵੇ ਸਙ੍ਗਾਮਜੁਤ੍ਤਮੋਤਿ ਸੋ ਸਙ੍ਗਾਮਜਿਨਾਨਂ ਉਤ੍ਤਮੋ ਪਵਰੋ ਸਙ੍ਗਾਮਸੀਸਯੋਧੋਤਿ.

ਦੇਸਨਾਵਸਾਨੇ ਬਹੂ ਸੋਤਾਪਤ੍ਤਿਫਲਾਦੀਨਿ ਪਾਪੁਣਿਂਸੂਤਿ.

ਕੁਣ੍ਡਲਕੇਸਿਤ੍ਥੇਰੀਵਤ੍ਥੁ ਤਤਿਯਂ.

ਅਤ੍ਤਾ ਹਵੇਤਿ ਇਮਂ ਧਮ੍ਮਦੇਸਨਂ ਸਤ੍ਥਾ ਜੇਤਵਨੇ ਵਿਹਰਨ੍ਤੋ ਅਨਤ੍ਥਪੁਚ੍ਛਕਂ ਬ੍ਰਾਹ੍ਮਣਂ ਆਰਬ੍ਭ ਕਥੇਸਿ.

ਸੋ ¶ ਕਿਰ ਬ੍ਰਾਹ੍ਮਣੋ ‘‘ਕਿਂ ਨੁ ਖੋ ਸਮ੍ਮਾਸਮ੍ਬੁਦ੍ਧੋ ਅਤ੍ਥਮੇਵ ਜਾਨਾਤਿ, ਉਦਾਹੁ ਅਨਤ੍ਥਮ੍ਪਿ, ਪੁਚ੍ਛਿਸ੍ਸਾਮਿ ਨ’’ਨ੍ਤਿ ਸਤ੍ਥਾਰਂ ਉਪਸਙ੍ਕਮਿਤ੍ਵਾ ਪੁਚ੍ਛਿ – ‘‘ਭਨ੍ਤੇ, ਤੁਮ੍ਹੇ ਅਤ੍ਥਮੇਵ ਜਾਨਾਥ ਮਞ੍ਞੇ, ਨੋ ਅਨਤ੍ਥ’’ਨ੍ਤਿ? ‘‘ਅਤ੍ਥਞ੍ਚਾਹਂ, ਬ੍ਰਾਹ੍ਮਣ, ਜਾਨਾਮਿ ਅਨਤ੍ਥਞ੍ਚਾ’’ਤਿ. ‘‘ਤੇਨ ਹਿ ਮੇ ਅਨਤ੍ਥਂ ਕਥੇਥਾ’’ਤਿ. ਅਥਸ੍ਸ ਸਤ੍ਥਾ ਇਮਂ ਗਾਥਮਾਹ –

‘‘ਉਸ੍ਸੂਰਸੇਯ੍ਯਂ ਆਲਸ੍ਯਂ, ਚਣ੍ਡਿਕ੍ਕਂ ਦੀਘਸੋਣ੍ਡਿਯਂ;

ਏਕਸ੍ਸਦ੍ਧਾਨਗਮਨਂ ਪਰਦਾਰੂਪਸੇਵਨਂ;

ਏਤਂ ਬ੍ਰਾਹ੍ਮਣ ਸੇਵਸ੍ਸੁ, ਅਨਤ੍ਥਂ ਤੇ ਭਵਿਸ੍ਸਤੀ’’ਤਿ.

ਤਂ ਸੁਤ੍ਵਾ ਬ੍ਰਾਹ੍ਮਣੋ ਸਾਧੁਕਾਰਮਦਾਸਿ ‘‘ਸਾਧੁ ਸਾਧੁ, ਗਣਾਚਰਿਯ, ਗਣਜੇਟ੍ਠਕ, ਤੁਮ੍ਹੇ ਅਤ੍ਥਞ੍ਚ ਜਾਨਾਥ ਅਨਤ੍ਥਞ੍ਚਾ’’ਤਿ ¶ . ‘‘ਏਵਂ ਖੋ, ਬ੍ਰਾਹ੍ਮਣ, ਅਤ੍ਥਾਨਤ੍ਥਜਾਨਨਕੋ ਨਾਮ ਮਯਾ ਸਦਿਸੋ ਨਤ੍ਥੀ’’ਤਿ. ਅਥਸ੍ਸ ਸਤ੍ਥਾ ਅਜ੍ਝਾਸਯਂ ਉਪਧਾਰੇਤ੍ਵਾ, ‘‘ਬ੍ਰਾਹ੍ਮਣ, ਕੇਨ ਕਮ੍ਮੇਨ ਜੀਵਸੀ’’ਤਿ ਪੁਚ੍ਛਿ. ‘‘ਜੂਤਕਮ੍ਮੇਨ, ਭੋ ਗੋਤਮਾ’’ਤਿ. ‘‘ਕਿਂ ਪਨ ਤੇ ਜਯੋ ਹੋਤਿ ਪਰਾਜਯੋ’’ਤਿ ¶ . ‘‘ਜਯੋਪਿ ਹੋਤਿ ਪਰਾਜਯੋਪੀ’’ਤਿ ਵੁਤ੍ਤੇ, ‘‘ਬ੍ਰਾਹ੍ਮਣ, ਅਪ੍ਪਮਤ੍ਤਕੋ ਏਸ, ਪਰਂ ਜਿਨਨ੍ਤਸ੍ਸ ਜਯੋ ਨਾਮ ਨ ਸੇਯ੍ਯੋ. ਯੋ ਪਨ ਕਿਲੇਸਜਯੇਨ ਅਤ੍ਤਾਨਂ ਜਿਨਾਤਿ, ਤਸ੍ਸ ਜਯੋ ਸੇਯ੍ਯੋ. ਨ ਹਿ ਤਂ ਜਯਂ ਕੋਚਿ ਅਪਜਯਂ ਕਾਤੁਂ ਸਕ੍ਕੋਤੀ’’ਤਿ ਵਤ੍ਵਾ ਅਨੁਸਨ੍ਧਿਂ ਘਟੇਤ੍ਵਾ ਧਮ੍ਮਂ ਦੇਸੇਨ੍ਤੋ ਇਮਾ ਗਾਥਾ ਅਭਾਸਿ –

‘‘ਅਤ੍ਤਾ ਹਵੇ ਜਿਤਂ ਸੇਯ੍ਯੋ, ਯਾ ਚਾਯਂ ਇਤਰਾ ਪਜਾ;

ਅਤ੍ਤਦਨ੍ਤਸ੍ਸ ਪੋਸਸ੍ਸ, ਨਿਚ੍ਚਂ ਸਞ੍ਞਤਚਾਰਿਨੋ.

‘‘ਨੇਵ ਦੇਵੋ ਨ ਗਨ੍ਧਬ੍ਬੋ, ਨ ਮਾਰੋ ਸਹ ਬ੍ਰਹ੍ਮੁਨਾ;

ਜਿਤਂ ਅਪਜਿਤਂ ਕਯਿਰਾ, ਤਥਾਰੂਪਸ੍ਸ ਜਨ੍ਤੁਨੋ’’ਤਿ.

ਤਤ੍ਥ ਹਵੇਤਿ ਨਿਪਾਤੋ. ਜਿਤਨ੍ਤਿ ਲਿਙ੍ਗਵਿਪਲ੍ਲਾਸੋ, ਅਤ੍ਤਨੋ ਕਿਲੇਸਜਯੇਨ ਅਤ੍ਤਾ ਜਿਤੋ ਸੇਯ੍ਯੋਤਿ ਅਤ੍ਥੋ. ਯਾ ਚਾਯਂ ਇਤਰਾ ਪਜਾਤਿ ਯਾ ਪਨਾਯਂ ਅਵਸੇਸਾ ਪਜਾ ਜੂਤੇਨ ਵਾ ¶ ਧਨਹਰਣੇਨ ਵਾ ਸਙ੍ਗਾਮੇਨ ਵਾ ਬਲਾਭਿਭਵੇਨ ਵਾ ਜਿਤਾ ਭਵੇਯ੍ਯ, ਤਂ ਜਿਨਨ੍ਤੇਨ ਯਂ ਜਿਤਂ, ਨ ਤਂ ਸੇਯ੍ਯੋਤਿ ਅਤ੍ਥੋ. ਕਸ੍ਮਾ ਪਨ ਤਦੇਵ ਜਿਤਂ ਸੇਯ੍ਯੋ, ਇਦਂ ਨ ਸੇਯ੍ਯੋਤਿ? ਯਸ੍ਮਾ ਅਤ੍ਤਦਨ੍ਤਸ੍ਸ…ਪੇ… ਤਥਾਰੂਪਸ੍ਸ ਜਨ੍ਤੁਨੋਤਿ. ਇਦਂ ਵੁਤ੍ਤਂ ਹੋਤਿ – ਯਸ੍ਮਾ ਹਿ ਯ੍ਵਾਯਂ ਨਿਕ੍ਕਿਲੇਸਤਾਯ ਅਤ੍ਤਦਨ੍ਤੋ ਪੋਸੋ, ਤਸ੍ਸ ਅਤ੍ਤਦਨ੍ਤਸ੍ਸ ਕਾਯਾਦੀਹਿ ਨਿਚ੍ਚਂ ਸਞ੍ਞਤਚਾਰਿਨੋ ਏਵਰੂਪਸ੍ਸ ਇਮੇਹਿ ਕਾਯਸਞ੍ਞਮਾਦੀਹਿ ਸਞ੍ਞਤਸ੍ਸ ਜਨ੍ਤੁਨੋ ਦੇਵੋ ਵਾ ਗਨ੍ਧਬ੍ਬੋ ਵਾ ਮਾਰੋ ਵਾ ਬ੍ਰਹ੍ਮੁਨਾ ਸਹ ਉਟ੍ਠਹਿਤ੍ਵਾ ‘‘ਅਹਮਸ੍ਸ ਜਿਤਂ ਅਪਜਿਤਂ ¶ ਕਰਿਸ੍ਸਾਮਿ, ਮਗ੍ਗਭਾਵਨਾਯ ਪਹੀਨੇ ਕਿਲੇਸੇ ਪੁਨ ਉਪ੍ਪਾਦੇਸ੍ਸਾਮੀ’’ਤਿ ਘਟੇਨ੍ਤੋਪਿ ਵਾਯਮਨ੍ਤੋਪਿ ਯਥਾ ਧਨਾਦੀਹਿ ਪਰਾਜਿਤੋ ਪਕ੍ਖਨ੍ਤਰੋ ਹੁਤ੍ਵਾ ਇਤਰੇਨ ਜਿਤਂ ਪੁਨ ਜਿਨਨ੍ਤੋ ਅਪਜਿਤਂ ਕਰੇਯ੍ਯ, ‘‘ਏਵਂ ਅਪਜਿਤਂ ਕਾਤੁਂ ਨੇਵ ਸਕ੍ਕੁਣੇਯ੍ਯਾ’’ਤਿ.

ਦੇਸਨਾਵਸਾਨੇ ਬਹੂ ਸੋਤਾਪਤ੍ਤਿਫਲਾਦੀਨਿ ਪਾਪੁਣਿਂਸੂਤਿ.

ਅਨਤ੍ਥਪੁਚ੍ਛਕਬ੍ਰਾਹ੍ਮਣਵਤ੍ਥੁ ਚਤੁਤ੍ਥਂ.

੫. ਸਾਰਿਪੁਤ੍ਤਤ੍ਥੇਰਸ੍ਸ ਮਾਤੁਲਬ੍ਰਾਹ੍ਮਣਵਤ੍ਥੁ

ਮਾਸੇ ¶ ¶ ਮਾਸੇਤਿ ਇਮਂ ਧਮ੍ਮਦੇਸਨਂ ਸਤ੍ਥਾ ਵੇਲ਼ੁਵਨੇ ਵਿਹਰਨ੍ਤੋ ਸਾਰਿਪੁਤ੍ਤਤ੍ਥੇਰਸ੍ਸ ਮਾਤੁਲਬ੍ਰਾਹ੍ਮਣਂ ਆਰਬ੍ਭ ਕਥੇਸਿ.

ਥੇਰੋ ਕਿਰ ਤਸ੍ਸ ਸਨ੍ਤਿਕਂ ਗਨ੍ਤ੍ਵਾ ਆਹ – ‘‘ਕਿਂ ਨੁ ਖੋ, ਬ੍ਰਾਹ੍ਮਣ, ਕਿਞ੍ਚਿਦੇਵ ਕੁਸਲਂ ਕਰੋਸੀ’’ਤਿ? ‘‘ਕਰੋਮਿ, ਭਨ੍ਤੇ’’ਤਿ. ‘‘ਕਿਂ ਕਰੋਸੀ’’ਤਿ? ‘‘ਮਾਸੇ ਮਾਸੇ ਸਹਸ੍ਸਪਰਿਚ੍ਚਾਗੇਨ ਦਾਨਂ ਦਮ੍ਮੀ’’ਤਿ. ‘‘ਕਸ੍ਸ ਦੇਸੀ’’ਤਿ? ‘‘ਨਿਗਣ੍ਠਾਨਂ, ਭਨ੍ਤੇ’’ਤਿ. ‘‘ਕਿਂ ਪਤ੍ਥਯਨ੍ਤੋ’’ਤਿ? ‘‘ਬ੍ਰਹ੍ਮਲੋਕਂ, ਭਨ੍ਤੇ’’ਤਿ. ‘‘ਕਿਂ ਪਨ ਬ੍ਰਹ੍ਮਲੋਕਸ੍ਸ ਅਯਂ ਮਗ੍ਗੋ’’ਤਿ? ‘‘ਆਮ, ਭਨ੍ਤੇ’’ਤਿ. ‘‘ਕੋ ਏਵਮਾਹਾ’’ਤਿ? ‘‘ਆਚਰਿਯੇਹਿ ਮੇ ਕਥਿਤਂ, ਭਨ੍ਤੇ’’ਤਿ. ‘‘ਨੋ ਤ੍ਵਂ ਬ੍ਰਹ੍ਮਲੋਕਸ੍ਸ ਮਗ੍ਗਂ ਜਾਨਾਸਿ, ਨਾਪਿ ਤੇ ਆਚਰਿਯਾ, ਸਤ੍ਥਾਵ ਏਕੋ ਜਾਨਾਤਿ, ਏਹਿ, ਬ੍ਰਾਹ੍ਮਣ, ਬ੍ਰਹ੍ਮਲੋਕਸ੍ਸ ਤੇ ਮਗ੍ਗਂ ਕਥਾਪੇਸ੍ਸਾਮੀ’’ਤਿ ਤਂ ਆਦਾਯ ਸਤ੍ਥੁ ਸਨ੍ਤਿਕਂ ਨੇਤ੍ਵਾ, ‘‘ਭਨ੍ਤੇ, ਅਯਂ ਬ੍ਰਾਹ੍ਮਣੋ ਏਵਮਾਹਾ’’ਤਿ, ‘‘ਤਂ ਪਵਤ੍ਤਿਂ ਆਰੋਚੇਤ੍ਵਾ ਸਾਧੁ ਵਤਸ੍ਸ ਬ੍ਰਹ੍ਮਲੋਕਸ੍ਸ ਮਗ੍ਗਂ ਕਥੇਥਾ’’ਤਿ. ਸਤ੍ਥਾ ‘‘ਏਵਂ ਕਿਰ, ਬ੍ਰਾਹ੍ਮਣਾ’’ਤਿ ਪੁਚ੍ਛਿਤ੍ਵਾ ‘‘ਆਮ, ਭੋ ਗੋਤਮਾ’’ਤਿ ਵੁਤ੍ਤੇ, ‘‘ਬ੍ਰਾਹ੍ਮਣ, ਤਯਾ ਏਵਂ ਦਦਮਾਨੇਨ ਵਸ੍ਸਸਤਂ ਦਿਨ੍ਨਦਾਨਤੋਪਿ ਮੁਹੁਤ੍ਤਮਤ੍ਤਂ ਪਸਨ੍ਨਚਿਤ੍ਤੇਨ ਮਮ ਸਾਵਕਸ੍ਸ ¶ ਓਲੋਕਨਂ ਵਾ ਕਟਚ੍ਛੁਭਿਕ੍ਖਾਮਤ੍ਤਦਾਨਂ ਵਾ ਮਹਪ੍ਫਲਤਰ’’ਨ੍ਤਿ ਵਤ੍ਵਾ ਅਨੁਸਨ੍ਧਿਂ ਘਟੇਤ੍ਵਾ ਧਮ੍ਮਂ ਦੇਸੇਨ੍ਤੋ ਇਮਂ ਗਾਥਮਾਹ –

‘‘ਮਾਸੇ ਮਾਸੇ ਸਹਸ੍ਸੇਨ, ਯੋ ਯਜੇਥ ਸਤਂ ਸਮਂ;

ਏਕਞ੍ਚ ਭਾਵਿਤਤ੍ਤਾਨਂ, ਮੁਹੁਤ੍ਤਮਪਿ ਪੂਜਯੇ;

ਸਾਯੇਵ ਪੂਜਨਾ ਸੇਯ੍ਯੋ, ਯਞ੍ਚੇ ਵਸ੍ਸਸਤਂ ਹੁਤ’’ਨ੍ਤਿ.

ਤਤ੍ਥ ¶ ਸਹਸ੍ਸੇਨਾਹਿ ਸਹਸ੍ਸਪਰਿਚ੍ਚਾਗੇਨ. ਯੋ ਯਜੇਥ ਸਤਂ ਸਮਨ੍ਤਿ ਯੋ ਵਸ੍ਸਸਤਂ ਮਾਸੇ ਮਾਸੇ ਸਹਸ੍ਸਂ ਪਰਿਚ੍ਚਜਨ੍ਤੋ ਲੋਕਿਯਮਹਾਜਨਸ੍ਸ ਦਾਨਂ ਦਦੇਯ੍ਯ, ਏਕਞ੍ਚ ਭਾਵਿਤਤ੍ਤਾਨਨ੍ਤਿ ਯੋ ਪਨ ਏਕਂ ਸੀਲਾਦਿਗੁਣਵਿਸੇਸੇਨ ਵਡ੍ਢਿਤਅਤ੍ਤਾਨਂ ਹੇਟ੍ਠਿਮਕੋਟਿਯਾ ਸੋਤਾਪਨ੍ਨਂ, ਉਪਰਿਮਕੋਟਿਯਾ ਖੀਣਾਸਵਂ ਘਰਦ੍ਵਾਰਂ ਸਮ੍ਪਤ੍ਤਂ ਕਟਚ੍ਛੁਭਿਕ੍ਖਾਦਾਨਵਸੇਨ ਵਾ ਯਾਪਨਮਤ੍ਤਆਹਾਰਦਾਨਵਸੇਨ ਵਾ ਥੂਲਸਾਟਕਦਾਨਮਤ੍ਤੇਨ ਵਾ ਪੂਜੇਯ੍ਯ. ਯਂ ਇਤਰੇਨ ਵਸ੍ਸਸਤਂ ਹੁਤਂ. ਤਤੋ ਸਾਯੇਵ ਪੂਜਨਾ ਸੇਯ੍ਯੋ. ਸੇਟ੍ਠੋ ਉਤ੍ਤਮੋਤਿ ਅਤ੍ਥੋਤਿ.

ਦੇਸਨਾਵਸਾਨੇ ¶ ਸੋ ਬ੍ਰਾਹ੍ਮਣੋ ਸੋਤਾਪਤ੍ਤਿਫਲਂ ਪਤ੍ਤੋ, ਅਞ੍ਞੇਪਿ ਬਹੂ ਸੋਤਾਪਤ੍ਤਿਫਲਾਦੀਨਿ ਪਾਪੁਣਿਂਸੂਤਿ.

ਸਾਰਿਪੁਤ੍ਤਤ੍ਥੇਰਸ੍ਸ ਮਾਤੁਲਬ੍ਰਾਹ੍ਮਣਵਤ੍ਥੁ ਪਞ੍ਚਮਂ.

੬. ਸਾਰਿਪੁਤ੍ਤਤ੍ਥੇਰਸ੍ਸ ਭਾਗਿਨੇਯ੍ਯਵਤ੍ਥੁ

ਯੋ ¶ ਚ ਵਸ੍ਸਸਤਂ ਜਨ੍ਤੂਤਿ ਇਮਂ ਧਮ੍ਮਦੇਸਨਂ ਸਤ੍ਥਾ ਵੇਲ਼ੁਵਨੇ ਵਿਹਰਨ੍ਤੋ ਸਾਰਿਪੁਤ੍ਤਤ੍ਥੇਰਸ੍ਸ ਭਾਗਿਨੇਯ੍ਯਂ ਆਰਬ੍ਭ ਕਥੇਸਿ.

ਤਮ੍ਪਿ ਹਿ ਥੇਰੋ ਉਪਸਙ੍ਕਮਿਤ੍ਵਾ ਆਹ – ‘‘ਕਿਂ, ਬ੍ਰਾਹ੍ਮਣ, ਕੁਸਲਂ ਕਰੋਸੀ’’ਤਿ? ‘‘ਆਮ, ਭਨ੍ਤੇ’’ਤਿ. ‘‘ਕਿਂ ਕਰੋਸੀ’’ਤਿ? ‘‘ਮਾਸੇ ਮਾਸੇ ਏਕਂ ਏਕਂ ਪਸੁਂ ਘਾਤੇਤ੍ਵਾ ਅਗ੍ਗਿਂ ਪਰਿਚਰਾਮੀ’’ਤਿ. ‘‘ਕਿਮਤ੍ਥਂ ਏਵਂ ਕਰੋਸੀ’’ਤਿ? ‘‘ਬ੍ਰਹ੍ਮਲੋਕਮਗ੍ਗੋ ਕਿਰੇਸੋ’’ਤਿ. ‘‘ਕੇਨੇਵਂ ਕਥਿਤ’’ਨ੍ਤਿ? ‘‘ਆਚਰਿਯੇਹਿ ਮੇ, ਭਨ੍ਤੇ’’ਤਿ. ‘‘ਨੇਵ ਤ੍ਵਂ ਬ੍ਰਹ੍ਮਲੋਕਸ੍ਸ ਮਗ੍ਗਂ ਜਾਨਾਸਿ, ਨਾਪਿ ਤੇ ਆਚਰਿਯਾ, ਏਹਿ, ਸਤ੍ਥੁ ਸਨ੍ਤਿਕਂ ਗਮਿਸ੍ਸਾਮਾ’’ਤਿ ਤਂ ਸਤ੍ਥੁ ਸਨ੍ਤਿਕਂ ਨੇਤ੍ਵਾ ਤਂ ਪਵਤ੍ਤਿਂ ਆਰੋਚੇਤ੍ਵਾ ‘‘ਇਮਸ੍ਸ, ਭਨ੍ਤੇ, ਬ੍ਰਹ੍ਮਲੋਕਸ੍ਸ ਮਗ੍ਗਂ ਕਥੇਥਾ’’ਤਿ ਆਹ. ਸਤ੍ਥਾ ‘‘ਏਵਂ ਕਿਰਾ’’ਤਿ ਪੁਚ੍ਛਿਤ੍ਵਾ ‘‘ਏਵਂ, ਭੋ ਗੋਤਮਾ’’ਤਿ ਵੁਤ੍ਤੇ, ‘‘ਬ੍ਰਾਹ੍ਮਣ, ਵਸ੍ਸਸਤਮ੍ਪਿ ਏਵਂ ਅਗ੍ਗਿਂ ਪਰਿਚਰਨ੍ਤਸ੍ਸ ਤਵ ਅਗ੍ਗਿਪਾਰਿਚਰਿਯਾ ਮਮ ਸਾਵਕਸ੍ਸ ਤਙ੍ਖਣਮਤ੍ਤਂ ਪੂਜਮ੍ਪਿ ਨ ਪਾਪੁਣਾਤੀ’’ਤਿ ਵਤ੍ਵਾ ਅਨੁਸਨ੍ਧਿਂ ਘਟੇਤ੍ਵਾ ਧਮ੍ਮਂ ਦੇਸੇਨ੍ਤੋ ਇਮਂ ਗਾਥਮਾਹ –

‘‘ਯੋ ਚ ਵਸ੍ਸਸਤਂ ਜਨ੍ਤੁ, ਅਗ੍ਗਿਂ ਪਰਿਚਰੇ ਵਨੇ;

ਏਕਞ੍ਚ ਭਾਵਿਤਤ੍ਤਾਨਂ, ਮੁਹੁਤ੍ਤਮਪਿ ਪੂਜਯੇ;

ਸਾਯੇਵ ਪੂਜਨਾ ਸੇਯ੍ਯੋ, ਯਞ੍ਚੇ ਵਸ੍ਸਸਤਂ ਹੁਤ’’ਨ੍ਤਿ.

ਤਤ੍ਥ ¶ ¶ ਜਨ੍ਤੂਤਿ ਸਤ੍ਤਾਧਿਵਚਨਮੇਤਂ. ਅਗ੍ਗਿਂ ਪਰਿਚਰੇ ਵਨੇਤਿ ਨਿਪ੍ਪਪਞ੍ਚਭਾਵਪਤ੍ਥਨਾਯ ਵਨਂ ਪਵਿਸਿਤ੍ਵਾਪਿ ਤਤ੍ਥ ਅਗ੍ਗਿਂ ਪਰਿਚਰੇਯ੍ਯ. ਸੇਸਂ ਪੁਰਿਮਸਦਿਸਮੇਵਾਤਿ.

ਦੇਸਨਾਵਸਾਨੇ ਸੋ ਬ੍ਰਾਹ੍ਮਣੋ ਸੋਤਾਪਤ੍ਤਿਫਲਂ ਪਾਪੁਣਿ, ਅਞ੍ਞੇਪਿ ਬਹੂ ਸੋਤਾਪਤ੍ਤਿਫਲਾਦੀਨਿ ਪਾਪੁਣਿਂਸੂਤਿ.

ਸਾਰਿਪੁਤ੍ਤਤ੍ਥੇਰਸ੍ਸ ਭਾਗਿਨੇਯ੍ਯਵਤ੍ਥੁ ਛਟ੍ਠਂ.

੭. ਸਾਰਿਪੁਤ੍ਤਤ੍ਥੇਰਸ੍ਸ ਸਹਾਯਕਬ੍ਰਾਹ੍ਮਣਵਤ੍ਥੁ

ਯਂ ¶ ਕਿਞ੍ਚਿ ਯਿਟ੍ਠਂ ਵਾਤਿ ਇਮਂ ਧਮ੍ਮਦੇਸਨਂ ਸਤ੍ਥਾ ਵੇਲ਼ੁਵਨੇ ਵਿਹਰਨ੍ਤੋ ਸਾਰਿਪੁਤ੍ਤਤ੍ਥੇਰਸ੍ਸ ਸਹਾਯਕਬ੍ਰਾਹ੍ਮਣਂ ਆਰਬ੍ਭ ਕਥੇਸਿ.

ਤਮ੍ਪਿ ਹਿ ਥੇਰੋ ਉਪਸਙ੍ਕਮਿਤ੍ਵਾ ‘‘ਕਿਂ, ਬ੍ਰਾਹ੍ਮਣ, ਕਿਞ੍ਚਿ ਕੁਸਲਂ ਕਰੋਸੀ’’ਤਿ ਪੁਚ੍ਛਿ. ‘‘ਆਮ, ਭਨ੍ਤੇ’’ਤਿ. ‘‘ਕਿਂ ਕਰੋਸੀ’’ਤਿ? ‘‘ਯਿਟ੍ਠਯਾਗਂ ਯਜਾਮੀ’’ਤਿ. ‘‘ਤਦਾ ਕਿਰ ਤਂ ਯਾਗਂ ਮਹਾਪਰਿਚ੍ਚਾਗੇਨ ਯਜ’’ਨ੍ਤਿ. ਇਤੋ ਪਰਂ ਥੇਰੋ ਪੁਰਿਮਨਯੇਨੇਵ ਪੁਚ੍ਛਿਤ੍ਵਾ ਤਂ ਸਤ੍ਥੁ ਸਨ੍ਤਿਕਂ ਨੇਤ੍ਵਾ ਤਂ ਪਵਤ੍ਤਿਂ ਆਰੋਚੇਤ੍ਵਾ ‘‘ਇਮਸ੍ਸ, ਭਨ੍ਤੇ, ਬ੍ਰਹ੍ਮਲੋਕਸ੍ਸ ਮਗ੍ਗਂ ਕਥੇਥਾ’’ਤਿ ਆਹ. ਸਤ੍ਥਾ, ‘‘ਬ੍ਰਾਹ੍ਮਣ, ਏਵਂ ਕਿਰਾ’’ਤਿ ਪੁਚ੍ਛਿਤ੍ਵਾ ‘‘ਏਵਂ, ਭੋ ਗੋਤਮਾ’’ਤਿ ਵੁਤ੍ਤੇ, ‘‘ਬ੍ਰਾਹ੍ਮਣ, ਤਯਾ ਸਂਵਚ੍ਛਰਂ ਯਿਟ੍ਠਯਾਗਂ ਯਜਨ੍ਤੇਨ ਲੋਕਿਯਮਹਾਜਨਸ੍ਸ ਦਿਨ੍ਨਦਾਨਂ ਪਸਨ੍ਨਚਿਤ੍ਤੇਨ ¶ ਮਮ ਸਾਵਕਾਨਂ ਵਨ੍ਦਨ੍ਤਾਨਂ ਉਪ੍ਪਨ੍ਨਕੁਸਲਚੇਤਨਾਯ ਚਤੁਭਾਗਮਤ੍ਤਮ੍ਪਿ ਨ ਅਗ੍ਘਤੀ’’ਤਿ ਵਤ੍ਵਾ ਅਨੁਸਨ੍ਧਿਂ ਘਟੇਤ੍ਵਾ ਧਮ੍ਮਂ ਦੇਸੇਨ੍ਤੋ ਇਮਂ ਗਾਥਮਾਹ –

‘‘ਯਂ ਕਿਞ੍ਚਿ ਯਿਟ੍ਠਂ ਵ ਹੁਤਂ ਵ ਲੋਕੇ,

ਅਭਿਵਾਦਨਾ ਉਜ੍ਜੁਗਤੇਸੁ ਸੇਯ੍ਯੋ’’ਤਿ.

ਤਤ੍ਥ ਯਂ ਕਿਞ੍ਚੀਤਿ ਅਨਵਸੇਸਪਰਿਯਾਦਾਨਵਚਨਮੇਤਂ. ਯਿਟ੍ਠਨ੍ਤਿ ਯੇਭੁਯ੍ਯੇਨ ਮਙ੍ਗਲਕਿਰਿਯਾਦਿਵਸੇਸੁ ਦਿਨ੍ਨਦਾਨਂ. ਹੁਤਨ੍ਤਿ ਅਭਿਸਙ੍ਖਰਿਤ੍ਵਾ ਕਤਂ ਪਾਹੁਨਦਾਨਞ੍ਚੇਵ, ਕਮ੍ਮਞ੍ਚ ਫਲਞ੍ਚ ਸਦ੍ਦਹਿਤ੍ਵਾ ਕਤਦਾਨਞ੍ਚ. ਸਂਵਚ੍ਛਰਂ ਯਜੇਥਾਤਿ ਏਕਸਂਵਚ੍ਛਰਂ ਨਿਰਨ੍ਤਰਮੇਵ ਵੁਤ੍ਤਪ੍ਪਕਾਰਂ ਦਾਨਂ ਸਕਲਚਕ੍ਕਵਾਲ਼ੇਪਿ ¶ ਲੋਕਿਯਮਹਾਜਨਸ੍ਸ ਦਦੇਯ੍ਯ. ਪੁਞ੍ਞਪੇਕ੍ਖੋਤਿ ਪੁਞ੍ਞਂ ਇਚ੍ਛਨ੍ਤੋ. ਉਜ੍ਜੁਗਤੇਸੂਤਿ ਹੇਟ੍ਠਿਮਕੋਟਿਯਾ ਸੋਤਾਪਨ੍ਨੇਸੁ ਉਪਰਿਮਕੋਟਿਯਾ ਖੀਣਾਸਵੇਸੁ. ਇਦਂ ਵੁਤ੍ਤਂ ਹੋਤਿ – ‘‘ਏਵਰੂਪੇਸੁ ਪਸਨ੍ਨਚਿਤ੍ਤੇਨ ਸਰੀਰਂ ਓਨਮਿਤ੍ਵਾ ਵਨ੍ਦਨ੍ਤਸ੍ਸ ਕੁਸਲਚੇਤਨਾਯ ਯਂ ਫਲਂ, ਤਤੋ ਚਤੁਭਾਗਮ੍ਪਿ ਸਬ੍ਬਂ ਤਂ ਦਾਨਂ ਨ ਅਗ੍ਘਤਿ, ਤਸ੍ਮਾ ਉਜੁਗਤੇਸੁ ਅਭਿਵਾਦਨਮੇਵ ਸੇਯ੍ਯੋ’’ਤਿ.

ਸਾਰਿਪੁਤ੍ਤਤ੍ਥੇਰਸ੍ਸ ਸਹਾਯਕਬ੍ਰਾਹ੍ਮਣਵਤ੍ਥੁ ਸਤ੍ਤਮਂ.

ਅਭਿਵਾਦਨਸੀਲਿਸ੍ਸਾਤਿ ¶ ਇਮਂ ਧਮ੍ਮਦੇਸਨਂ ਸਤ੍ਥਾ ਦੀਘਲਙ੍ਘਿਕਂ ਨਿਸ੍ਸਾਯ ਅਰਞ੍ਞਕੁਟਿਯਂ ਵਿਹਰਨ੍ਤੋ ਦੀਘਾਯੁਕੁਮਾਰਂ ਆਰਬ੍ਭ ਕਥੇਸਿ.

ਦੀਘਲਙ੍ਘਿਕਨਗਰਵਾਸਿਨੋ ਕਿਰ ਦ੍ਵੇ ਬ੍ਰਾਹ੍ਮਣਾ ਬਾਹਿਰਕਪਬ੍ਬਜ੍ਜਂ ਪਬ੍ਬਜਿਤ੍ਵਾ ਅਟ੍ਠਚਤ੍ਤਾਲੀਸ ਵਸ੍ਸਾਨਿ ਤਪਚਰਣਂ ਕਰਿਂਸੁ. ਤੇਸੁ ਏਕੋ ‘‘ਪਵੇਣਿ ਮੇ ਨਸ੍ਸਿਸ੍ਸਤਿ, ਵਿਬ੍ਭਮਿਸ੍ਸਾਮੀ’’ਤਿ ਚਿਨ੍ਤੇਤ੍ਵਾ ਅਤ੍ਤਨਾ ਕਤਂ ਤਪਂ ਪਰੇਸਂ ਵਿਕ੍ਕਿਣਿਤ੍ਵਾ ਗੋਸਤੇਨ ਚੇਵ ਕਹਾਪਣਸਤੇਨ ਚ ਸਦ੍ਧਿਂ ਭਰਿਯਂ ਲਭਿਤ੍ਵਾ ਕੁਟੁਮ੍ਬਂ ਸਣ੍ਠਪੇਸਿ. ਅਥਸ੍ਸ ਭਰਿਯਾ ਪੁਤ੍ਤਂ ਵਿਜਾਯਿ. ਇਤਰੋ ਪਨਸ੍ਸ ਸਹਾਯਕੋ ਪਵਾਸਂ ਗਨ੍ਤ੍ਵਾ ਪੁਨਦੇਵ ਤਂ ਨਗਰਂ ਪਚ੍ਚਾਗਮਿ. ਸੋ ਤਸ੍ਸ ਆਗਤਭਾਵਂ ਸੁਤ੍ਵਾ ਪੁਤ੍ਤਦਾਰਂ ਆਦਾਯ ਸਹਾਯਕਸ੍ਸ ਦਸ੍ਸਨਤ੍ਥਾਯ ਅਗਮਾਸਿ. ਗਨ੍ਤ੍ਵਾ ਪੁਤ੍ਤਂ ਮਾਤੁ ਹਤ੍ਥੇ ਦਤ੍ਵਾ ਸਯਂ ਤਾਵ ਵਨ੍ਦਿ, ਮਾਤਾਪਿ ਪੁਤ੍ਤਂ ਪਿਤੁ ਹਤ੍ਥੇ ਦਤ੍ਵਾ ਵਨ੍ਦਿ. ਸੋ ‘‘ਦੀਘਾਯੁਕਾ ਹੋਥਾ’’ਤਿ ¶ ਆਹ, ਪੁਤ੍ਤੇ ਪਨ ਵਨ੍ਦਾਪਿਤੇ ਤੁਣ੍ਹੀ ਅਹੋਸਿ. ਅਥ ਨਂ ‘‘ਕਸ੍ਮਾ, ਭਨ੍ਤੇ, ਅਮ੍ਹੇਹਿ ਵਨ੍ਦਿਤੇ ‘ਦੀਘਾਯੁਕਾ ਹੋਥਾ’ਤਿ ਵਤ੍ਵਾ ਇਮਸ੍ਸ ਵਨ੍ਦਨਕਾਲੇ ਕਿਞ੍ਚਿ ਨ ਵਦੇਥਾ’’ਤਿ ਆਹ. ‘‘ਇਮਸ੍ਸੇਕੋ ਅਨ੍ਤਰਾਯੋ ਅਤ੍ਥਿ, ਬ੍ਰਾਹ੍ਮਣਾ’’ਤਿ. ‘‘ਕਿਤ੍ਤਕਂ ਜੀਵਿਸ੍ਸਤਿ, ਭਨ੍ਤੇ’’ਤਿ? ‘‘ਸਤ੍ਤਾਹਂ, ਬ੍ਰਾਹ੍ਮਣਾ’’ਤਿ. ‘‘ਪਟਿਬਾਹਨਕਾਰਣਂ ਅਤ੍ਥਿ, ਭਨ੍ਤੇ’’ਤਿ? ‘‘ਨਾਹਂ ਪਟਿਬਾਹਨਕਾਰਣਂ ਜਾਨਾਮੀ’’ਤਿ. ‘‘ਕੋ ਪਨ ਜਾਨੇਯ੍ਯ, ਭਨ੍ਤੇ’’ਤਿ? ‘‘ਸਮਣੋ ਗੋਤਮੋ ਜਾਨੇਯ੍ਯ, ਤਸ੍ਸ ਸਨ੍ਤਿਕਂ ਗਨ੍ਤ੍ਵਾ ਪੁਚ੍ਛਾਹੀ’’ਤਿ. ‘‘ਤਤ੍ਥ ਗਚ੍ਛਨ੍ਤੋ ਤਪਪਰਿਹਾਨਿਤੋ ਭਾਯਾਮੀ’’ਤਿ. ‘‘ਸਚੇ ਤੇ ਪੁਤ੍ਤਸਿਨੇਹੋ ਅਤ੍ਥਿ, ਤਪਪਰਿਹਾਨਿਂ ਅਚਿਨ੍ਤੇਤ੍ਵਾ ਤਸ੍ਸ ਸਨ੍ਤਿਕਂ ਗਨ੍ਤ੍ਵਾ ਪੁਚ੍ਛਾਹੀ’’ਤਿ.

ਸੋ ¶ ਸਤ੍ਥੁ ਸਨ੍ਤਿਕਂ ਗਨ੍ਤ੍ਵਾ ਸਯਂ ਤਾਵ ਵਨ੍ਦਿ. ਸਤ੍ਥਾ ‘‘ਦੀਘਾਯੁਕੋ ਹੋਹੀ’’ਤਿ ਆਹ, ਪਜਾਪਤਿਯਾ ਵਨ੍ਦਨਕਾਲੇਪਿ ਤਸ੍ਸਾ ਤਥੇਵ ਵਤ੍ਵਾ ਪੁਤ੍ਤਸ੍ਸ ਵਨ੍ਦਾਪਨਕਾਲੇ ਤੁਣ੍ਹੀ ਅਹੋਸਿ. ਸੋ ਪੁਰਿਮਨਯੇਨੇਵ ਸਤ੍ਥਾਰਂ ਪੁਚ੍ਛਿ, ਸਤ੍ਥਾਪਿ ਤਥੇਵ ਬ੍ਯਾਕਾਸਿ. ਸੋ ਕਿਰ ਬ੍ਰਾਹ੍ਮਣੋ ਸਬ੍ਬਞ੍ਞੁਤਞ੍ਞਾਣਂ ਅਪਟਿਵਿਜ੍ਝਿਤ੍ਵਾਵ ਅਤ੍ਤਨੋ ਮਨ੍ਤਂ ਸਬ੍ਬਞ੍ਞੁਤਞ੍ਞਾਣੇਨ ਸਂਸਨ੍ਦੇਸਿ, ਪਟਿਬਾਹਨੂਪਾਯਂ ਪਨ ਨ ਜਾਨਾਤਿ. ਬ੍ਰਾਹ੍ਮਣੋ ਸਤ੍ਥਾਰਂ ਪੁਚ੍ਛਿ – ‘‘ਅਤ੍ਥਿ ਪਨ, ਭਨ੍ਤੇ, ਪਟਿਬਾਹਨੂਪਾਯੋ’’ਤਿ? ‘‘ਭਵੇਯ੍ਯ, ਬ੍ਰਾਹ੍ਮਣਾ’’ਤਿ. ‘‘ਕਿਂ ਭਵੇਯ੍ਯਾ’’ਤਿ? ‘‘ਸਚੇ ਤ੍ਵਂ ਅਤ੍ਤਨੋ ਗੇਹਦ੍ਵਾਰੇ ਮਣ੍ਡਪਂ ਕਾਰੇਤ੍ਵਾ ਤਸ੍ਸ ਮਜ੍ਝੇ ¶ ਪੀਠਿਕਂ ਕਾਰੇਤ੍ਵਾ ਤਂ ਪਰਿਕ੍ਖਿਪਨ੍ਤੋ ਅਟ੍ਠ ਵਾ ਸੋਲ਼ਸ ਵਾ ਆਸਨਾਨਿ ¶ ਪਞ੍ਞਾਪੇਤ੍ਵਾ ਤੇਸੁ ਮਮ ਸਾਵਕੇ ਨਿਸੀਦਾਪੇਤ੍ਵਾ ਸਤ੍ਤਾਹਂ ਨਿਰਨ੍ਤਰਂ ਪਰਿਤ੍ਤਂ ਕਾਤੁਂ ਸਕ੍ਕੁਣੇਯ੍ਯਾਸਿ, ਏਵਮਸ੍ਸ ਅਨ੍ਤਰਾਯੋ ਨਸ੍ਸੇਯ੍ਯਾ’’ਤਿ. ‘‘ਭੋ ਗੋਤਮ, ਮਯਾ ਮਣ੍ਡਪਾਦੀਨਿ ਸਕ੍ਕਾ ਕਾਤੁਂ, ਤੁਮ੍ਹਾਕਂ ਪਨ ਸਾਵਕੇ ਕਥਂ ਲਚ੍ਛਾਮੀ’’ਤਿ? ‘‘ਤਯਾ ਏਤ੍ਤਕੇ ਕਤੇ ਅਹਂ ਮਮ ਸਾਵਕੇ ਪਹਿਣਿਸ੍ਸਾਮੀ’’ਤਿ. ‘‘ਸਾਧੁ, ਭੋ ਗੋਤਮਾ’’ਤਿ ਸੋ ਅਤ੍ਤਨੋ ਗੇਹਦ੍ਵਾਰੇ ਸਬ੍ਬਂ ਕਿਚ੍ਚਂ ਨਿਟ੍ਠਾਪੇਤ੍ਵਾ ਸਤ੍ਥੁ ਸਨ੍ਤਿਕਂ ਅਗਮਾਸਿ. ਸਤ੍ਥਾ ਭਿਕ੍ਖੂ ਪਹਿਣਿ, ਤੇ ਗਨ੍ਤ੍ਵਾ ਤਤ੍ਥ ਨਿਸੀਦਿਂਸੁ, ਦਾਰਕਮ੍ਪਿ ਪੀਠਿਕਾਯਂ ਨਿਪਜ੍ਜਾਪੇਸੁਂ, ਭਿਕ੍ਖੂ ਸਤ੍ਤਰਤ੍ਤਿਨ੍ਦਿਵਂ ਨਿਰਨ੍ਤਰਂ ਪਰਿਤ੍ਤਂ ਭਣਿਂਸੁ, ਸਤ੍ਤਮੇ ਦਿਵਸੇ ਸਾਯਂ ਸਤ੍ਥਾ ਆਗਚ੍ਛਿ. ਤਸ੍ਮਿਂ ਆਗਤੇ ਸਬ੍ਬਚਕ੍ਕਵਾਲ਼ਦੇਵਤਾ ਸਨ੍ਨਿਪਤਿਂਸੁ. ਏਕੋ ਪਨ ਅਵਰੁਦ੍ਧਕੋ ਨਾਮ ਯਕ੍ਖੋ ਦ੍ਵਾਦਸ ਸਂਵਚ੍ਛਰਾਨਿ ਵੇਸ੍ਸਵਣਂ ਉਪਟ੍ਠਹਿਤ੍ਵਾ ਤਸ੍ਸ ਸਨ੍ਤਿਕਾ ਵਰਂ ਲਭਨ੍ਤੋ ‘‘ਇਤੋ ਸਤ੍ਤਮੇ ਦਿਵਸੇ ਇਮਂ ਦਾਰਕਂ ਗਣ੍ਹੇਯ੍ਯਾਸੀ’’ਤਿ ਲਭਿ. ਤਸ੍ਮਾ ਸੋਪਿ ਆਗਨ੍ਤ੍ਵਾ ਅਟ੍ਠਾਸਿ.

ਸਤ੍ਥਰਿ ਪਨ ਤਤ੍ਥ ਗਤੇ ਮਹੇਸਕ੍ਖਾਸੁ ਦੇਵਤਾਸੁ ਸਨ੍ਨਿਪਤਿਤਾਸੁ ਅਪ੍ਪੇਸਕ੍ਖਾ ਦੇਵਤਾ ਓਸਕ੍ਕਿਤ੍ਵਾ ਓਸਕ੍ਕਿਤ੍ਵਾ ਓਕਾਸਂ ਅਲਭਮਾਨਾ ਦ੍ਵਾਦਸ ¶ ਯੋਜਨਾਨਿ ਪਟਿਕ੍ਕਮਿਂਸੁ. ਅਵਰੁਦ੍ਧਕੋਪਿ ਤਥੇਵ ਪਟਿਕ੍ਕਮਿ, ਸਤ੍ਥਾਪਿ ਸਬ੍ਬਰਤ੍ਤਿਂ ਪਰਿਤ੍ਤਮਕਾਸਿ. ਸਤ੍ਤਾਹੇ ਵੀਤਿਵਤ੍ਤੇ ਅਵਰੁਦ੍ਧਕੋ ਦਾਰਕਂ ਨ ਲਭਿ. ਅਟ੍ਠਮੇ ਪਨ ਦਿਵਸੇ ਅਰੁਣੇ ਉਗ੍ਗਤਮਤ੍ਤੇ ਦਾਰਕਂ ਆਨੇਤ੍ਵਾ ਸਤ੍ਥਾਰਂ ਵਨ੍ਦਾਪੇਸੁਂ. ਸਤ੍ਥਾ ‘‘ਦੀਘਾਯੁਕੋ ਹੋਹੀ’’ਤਿ ਆਹ. ‘‘ਕੀਵਚਿਰਂ ਪਨ, ਭੋ ਗੋਤਮ, ਦਾਰਕੋ ਠਸ੍ਸਤੀ’’ਤਿ? ‘‘ਵੀਸਵਸ੍ਸਸਤਂ, ਬ੍ਰਾਹ੍ਮਣਾ’’ਤਿ. ਅਥਸ੍ਸ ‘‘ਆਯੁਵਡ੍ਢਨਕੁਮਾਰੋ’’ਤਿ ਨਾਮਂ ਕਰਿਂਸੁ. ਸੋ ਵੁਦ੍ਧਿਮਨ੍ਵਾਯ ਪਞ੍ਚਹਿ ਉਪਾਸਕਸਤੇਹਿ ਪਰਿਵੁਤੋ ਵਿਚਰਿ. ਅਥੇਕਦਿਵਸਂ ਧਮ੍ਮਸਭਾਯਂ ਭਿਕ੍ਖੂ ਕਥਂ ਸਮੁਟ੍ਠਾਪੇਸੁਂ ‘‘ਪਸ੍ਸਥਾਵੁਸੋ, ਆਯੁਵਡ੍ਢਨਕੁਮਾਰੇਨ ਕਿਰ ਸਤ੍ਤਮੇ ਦਿਵਸੇ ਮਰਿਤਬ੍ਬਂ ਅਭਵਿਸ੍ਸ, ਸੋ ਇਦਾਨਿ ਵੀਸਵਸ੍ਸਸਤਟ੍ਠਾਯੀ ਹੁਤ੍ਵਾ ਪਞ੍ਚਹਿ ਉਪਾਸਕਸਤੇਹਿ ਪਰਿਵੁਤੋ ਵਿਚਰਤਿ, ਅਤ੍ਥਿ ਮਞ੍ਞੇ ਇਮੇਸਂ ਸਤ੍ਤਾਨਂ ਆਯੁਵਡ੍ਢਨਕਾਰਣ’’ਨ੍ਤਿ. ਸਤ੍ਥਾ ਆਗਨ੍ਤ੍ਵਾ ‘‘ਕਾਯ ਨੁਤ੍ਥ, ਭਿਕ੍ਖਵੇ, ਏਤਰਹਿ ਕਥਾਯ ਸਨ੍ਨਿਸਿਨ੍ਨਾ’’ਤਿ ਪੁਚ੍ਛਿਤ੍ਵਾ ‘‘ਇਮਾਯ ਨਾਮਾ’’ਤਿ ਵੁਤ੍ਤੇ, ‘‘ਭਿਕ੍ਖਵੇ, ਨ ਕੇਵਲਂ ਆਯੁਵਡ੍ਢਨਮੇਵ, ਇਮੇ ਪਨ ਸਤ੍ਤਾ ਗੁਣਵਨ੍ਤੇ ਵਨ੍ਦਨ੍ਤਾ ਅਭਿਵਾਦੇਨ੍ਤਾ ਚਤੂਹਿ ਕਾਰਣੇਹਿ ਵਡ੍ਢਨ੍ਤਿ, ਪਰਿਸ੍ਸਯਤੋ ¶ ਮੁਚ੍ਚਨ੍ਤਿ, ਯਾਵਤਾਯੁਕਮੇਵ ਤਿਟ੍ਠਨ੍ਤੀ’’ਤਿ ਵਤ੍ਵਾ ਅਨੁਸਨ੍ਧਿਂ ਘਟੇਤ੍ਵਾ ਧਮ੍ਮਂ ਦੇਸੇਨ੍ਤੋ ਇਮਂ ਗਾਥਮਾਹ –

‘‘ਅਭਿਵਾਦਨਸੀਲਿਸ੍ਸ ¶ ¶ , ਨਿਚ੍ਚਂ ਵੁਡ੍ਢਾਪਚਾਯਿਨੋ;

ਚਤ੍ਤਾਰੋ ਧਮ੍ਮਾ ਵਡ੍ਢਨ੍ਤਿ, ਆਯੁ ਵਣ੍ਣੋ ਸੁਖਂ ਬਲ’’ਨ੍ਤਿ.

ਤਤ੍ਥ ਅਭਿਵਾਦਨਸੀਲਿਸ੍ਸਾਤਿ ਵਨ੍ਦਨਸੀਲਿਸ੍ਸ, ਅਭਿਣ੍ਹਂ ਵਨ੍ਦਨਕਿਚ੍ਚਪਸੁਤਸ੍ਸਾਤਿ ਅਤ੍ਥੋ. ਵੁਡ੍ਢਾਪਚਾਯਿਨੋਤਿ ਗਿਹਿਸ੍ਸ ਵਾ ਤਦਹੁਪਬ੍ਬਜਿਤੇ ਦਹਰਸਾਮਣੇਰੇਪਿ, ਪਬ੍ਬਜਿਤਸ੍ਸ ਵਾ ਪਨ ਪਬ੍ਬਜ੍ਜਾਯ ਵਾ ਉਪਸਮ੍ਪਦਾਯ ਵਾ ਵੁਡ੍ਢਤਰੇ ਗੁਣਵੁਡ੍ਢੇ ਅਪਚਾਯਮਾਨਸ੍ਸ, ਅਭਿਵਾਦਨੇਨ ਵਾ ਨਿਚ੍ਚਂ ਪੂਜੇਨ੍ਤਸ੍ਸਾਤਿ ਅਤ੍ਥੋ. ਚਤ੍ਤਾਰੋ ਧਮ੍ਮਾ ਵਡ੍ਢਨ੍ਤੀਤਿ ਆਯੁਮ੍ਹਿ ਵਡ੍ਢਮਾਨੇ ਯਤ੍ਤਕਂ ਕਾਲਂ ਤਂ ਵਡ੍ਢਤਿ, ਤਤ੍ਤਕਂ ਇਤਰੇਪਿ ਵਡ੍ਢਨ੍ਤਿਯੇਵ. ਯੇਨ ਹਿ ਪਞ੍ਞਾਸਵਸ੍ਸਆਯੁਸਂਵਤ੍ਤਨਿਕਂ ਕੁਸਲਂ ਕਤਂ, ਪਞ੍ਚਵੀਸਤਿਵਸ੍ਸਕਾਲੇ ਚਸ੍ਸ ਜੀਵਿਤਨ੍ਤਰਾਯੋ ਉਪ੍ਪਜ੍ਜੇਯ੍ਯ, ਸੋ ਅਭਿਵਾਦਨਸੀਲਤਾਯ ਪਟਿਪ੍ਪਸ੍ਸਮ੍ਭਤਿ, ਸੋ ਯਾਵਤਾਯੁਕਮੇਵ ਤਿਟ੍ਠਤਿ, ਵਣ੍ਣਾਦਯੋਪਿਸ੍ਸ ਆਯੁਨਾਵ ਸਦ੍ਧਿਂ ਵਡ੍ਢਨ੍ਤਿ. ਇਤੋ ਉਤ੍ਤਰਿਪਿ ਏਸੇਵ ਨਯੋ. ਅਨਨ੍ਤਰਾਯੇਨ ਪਵਤ੍ਤਸ੍ਸਾਯੁਨੋ ਵਡ੍ਢਨਂ ਨਾਮ ਨਤ੍ਥਿ.

ਦੇਸਨਾਵਸਾਨੇ ਆਯੁਵਡ੍ਢਨਕੁਮਾਰੋ ਪਞ੍ਚਹਿ ਉਪਾਸਕਸਤੇਹਿ ਸਦ੍ਧਿਂ ਸੋਤਾਪਤ੍ਤਿਫਲੇ ਪਤਿਟ੍ਠਹਿ, ਅਞ੍ਞੇਪਿ ਬਹੂ ਸੋਤਾਪਤ੍ਤਿਫਲਾਦੀਨਿ ਪਾਪੁਣਿਂਸੂਤਿ.

ਯੋ ¶ ਚ ਵਸ੍ਸਸਤਂ ਜੀਵੇਤਿ ਇਮਂ ਧਮ੍ਮਦੇਸਨਂ ਸਤ੍ਥਾ ਜੇਤਵਨੇ ਵਿਹਰਨ੍ਤੋ ਸਂਕਿਚ੍ਚਸਾਮਣੇਰਂ ਆਰਬ੍ਭ ਕਥੇਸਿ.

ਸਾਵਤ੍ਥਿਯਂ ਕਿਰ ਤਿਂਸਮਤ੍ਤਾ ਕੁਲਪੁਤ੍ਤਾ ਸਤ੍ਥੁ ਧਮ੍ਮਕਥਂ ਸੁਤ੍ਵਾ ਸਾਸਨੇ ਉਰਂ ਦਤ੍ਵਾ ਪਬ੍ਬਜਿਂਸੁ. ਤੇ ਉਪਸਮ੍ਪਦਾਯ ਪਞ੍ਚਵਸ੍ਸਾ ਹੁਤ੍ਵਾ ਸਤ੍ਥਾਰਂ ਉਪਸਙ੍ਕਮਿਤ੍ਵਾ ਗਨ੍ਥਧੁਰਂ ਵਿਪਸ੍ਸਨਾਧੁਰਨ੍ਤਿ ਦ੍ਵੇ ਧੁਰਾਨੀਤਿ ਸੁਤ੍ਵਾ ‘‘ਮਯਂ ਮਹਲ੍ਲਕਕਾਲੇ ਪਬ੍ਬਜਿਤਾ’’ਤਿ ਗਨ੍ਥਧੁਰੇ ਉਸ੍ਸਾਹਂ ਅਕਤ੍ਵਾ ਵਿਪਸ੍ਸਨਾਧੁਰਂ ਪੂਰੇਤੁਕਾਮਾ ਯਾਵ ਅਰਹਤ੍ਤਾ ਕਮ੍ਮਟ੍ਠਾਨਂ ਕਥਾਪੇਤ੍ਵਾ, ‘‘ਭਨ੍ਤੇ, ਏਕਂ ਅਰਞ੍ਞਾਯਤਨਂ ਗਮਿਸ੍ਸਾਮਾ’’ਤਿ ਸਤ੍ਥਾਰਂ ਆਪੁਚ੍ਛਿਂਸੁ. ਸਤ੍ਥਾ ‘‘ਕਤਰਂ ਠਾਨਂ ਗਮਿਸ੍ਸਥਾ’’ਤਿ ਪੁਚ੍ਛਿਤ੍ਵਾ ‘‘ਅਸੁਕਂ ਨਾਮਾ’’ਤਿ ਵੁਤ੍ਤੇ ‘‘ਤਤ੍ਥ ਤੇਸਂ ¶ ਏਕਂ ਵਿਘਾਸਾਦਂ ਨਿਸ੍ਸਾਯ ਭਯਂ ਉਪ੍ਪਜ੍ਜਿਸ੍ਸਤਿ, ਤਞ੍ਚ ਪਨ ਸਂਕਿਚ੍ਚਸਾਮਣੇਰੇ ਗਤੇ ਵੂਪਸਮਿਸ੍ਸਤਿ, ਅਥ ਨੇਸਂ ਪਬ੍ਬਜਿਤਕਿਚ੍ਚਂ ਪਾਰਿਪੂਰਿਂ ਗਮਿਸ੍ਸਤੀ’’ਤਿ ਅਞ੍ਞਾਸਿ.

ਸਂਕਿਚ੍ਚਸਾਮਣੇਰੋ ¶ ਨਾਮ ਸਾਰਿਪੁਤ੍ਤਤ੍ਥੇਰਸ੍ਸ ਸਾਮਣੇਰੋ ਸਤ੍ਤਵਸ੍ਸਿਕੋ ਜਾਤਿਯਾ. ਤਸ੍ਸ ਕਿਰ ਮਾਤਾ ਸਾਵਤ੍ਥਿਯਂ ਅਡ੍ਢਕੁਲਸ੍ਸ ਧੀਤਾ. ਸਾ ਤਸ੍ਮਿਂ ਕੁਚ੍ਛਿਗਤੇ ਏਕੇਨ ਬ੍ਯਾਧਿਨਾ ਤਙ੍ਖਣਞ੍ਞੇਵ ਕਾਲਮਕਾਸਿ. ਤਸ੍ਸਾ ਝਾਪਿਯਮਾਨਾਯ ਠਪੇਤ੍ਵਾ ਗਬ੍ਭਮਂਸਂ ਸੇਸਂ ਝਾਯਿ. ਅਥਸ੍ਸਾ ਗਬ੍ਭਮਂਸਂ ਚਿਤਕਤੋ ਓਤਾਰੇਤ੍ਵਾ ਦ੍ਵੀਸੁ ਤੀਸੁ ਠਾਨੇਸੁ ਸੂਲੇਹਿ ਵਿਜ੍ਝਿਂਸੁ. ਸੂਲਕੋਟਿ ਦਾਰਕਸ੍ਸ ਅਕ੍ਖਿਕੋਟਿਂ ਪਹਰਿ. ਏਵਂ ਗਬ੍ਭਮਂਸਂ ¶ ਵਿਜ੍ਝਿਤ੍ਵਾ ਅਙ੍ਗਾਰਰਾਸਿਮ੍ਹਿ ਖਿਪਿਤ੍ਵਾ ਅਙ੍ਗਾਰੇਹੇਵ ਪਟਿਚ੍ਛਾਦੇਤ੍ਵਾ ਪਕ੍ਕਮਿਂਸੁ. ਗਬ੍ਭਮਂਸਂ ਝਾਯਿ, ਅਙ੍ਗਾਰਮਤ੍ਥਕੇ ਪਨ ਸੁਵਣ੍ਣਬਿਮ੍ਬਸਦਿਸੋ ਦਾਰਕੋ ਪਦੁਮਗਬ੍ਭੇ ਨਿਪਨ੍ਨੋ ਵਿਯ ਅਹੋਸਿ. ਪਚ੍ਛਿਮਭਵਿਕਸ੍ਸ ਸਤ੍ਤਸ੍ਸ ਹਿ ਸਿਨੇਰੁਨਾ ਓਤ੍ਥਰਿਯਮਾਨਸ੍ਸਪਿ ਅਰਹਤ੍ਤਂ ਅਪ੍ਪਤ੍ਵਾ ਜੀਵਿਤਕ੍ਖਯੋ ਨਾਮ ਨਤ੍ਥਿ. ਪੁਨਦਿਵਸੇ ‘‘ਚਿਤਕਂ ਨਿਬ੍ਬਾਪੇਸ੍ਸਾਮਾ’’ਤਿ ਆਗਤਾ ਤਥਾਨਿਪਨ੍ਨਂ ਦਾਰਕਂ ਦਿਸ੍ਵਾ ਅਚ੍ਛਰਿਯਬ੍ਭੁਤਚਿਤ੍ਤਜਾਤਾ ‘‘ਕਥਞ੍ਹਿ ਨਾਮ ਏਤ੍ਤਕੇਸੁ ਦਾਰੂਸੁ ਖੀਯਮਾਨੇਸੁ ਸਕਲਸਰੀਰੇ ਝਾਪਿਯਮਾਨੇ ਦਾਰਕੋ ਨ ਝਾਯਿ, ਕਿਂ ਨੁ ਖੋ ਭਵਿਸ੍ਸਤੀ’’ਤਿ ਦਾਰਕਂ ਆਦਾਯ ਅਨ੍ਤੋਗਾਮਂ ਗਨ੍ਤ੍ਵਾ ਨੇਮਿਤ੍ਤਕੇ ਪੁਚ੍ਛਿਂਸੁ. ਨੇਮਿਤ੍ਤਕਾ ‘‘ਸਚੇ ਅਯਂ ਦਾਰਕੋ ਅਗਾਰਂ ਅਜ੍ਝਾਵਸ੍ਸਿਸ੍ਸਤਿ, ਯਾਵ ਸਤ੍ਤਮਾ ਕੁਲਪਰਿਵਟ੍ਟਾ ਞਾਤਕਾ ਦੁਗ੍ਗਤਾ ਭਵਿਸ੍ਸਨ੍ਤਿ? ਸਚੇ ਪਬ੍ਬਜਿਸ੍ਸਤਿ, ਪਞ੍ਚਹਿ ਸਮਣਸਤੇਹਿ ਪਰਿਵੁਤੋ ਵਿਚਰਿਸ੍ਸਤੀ’’ਤਿ ਆਹਂਸੁ. ਤਸ੍ਸ ਸਙ੍ਕੁਨਾ ਅਕ੍ਖਿਕੋਟਿਯਾ ਭਿਨ੍ਨਤ੍ਤਾ ਸਂਕਿਚ੍ਚਨ੍ਤਿ ਨਾਮਂ ਕਰਿਂਸੁ. ਸੋ ਅਪਰੇਨ ਸਮਯੇਨ ਸਂਕਿਚ੍ਚੋਤਿ ਪਞ੍ਞਾਯਿ. ਅਥ ਨਂ ਞਾਤਕਾ ‘‘ਹੋਤੁ, ਵਡ੍ਢਿਤਕਾਲੇ ਅਮ੍ਹਾਕਂ ਅਯ੍ਯਸ੍ਸ ਸਾਰਿਪੁਤ੍ਤਸ੍ਸ ਸਨ੍ਤਿਕੇ ਪਬ੍ਬਾਜੇਸ੍ਸਾਮਾ’’ਤਿ ਪੋਸਿਂਸੁ. ਸੋ ਸਤ੍ਤਵਸ੍ਸਿਕਕਾਲੇ ‘‘ਤਵ ਮਾਤੁਕੁਚ੍ਛਿਯਂ ¶ ਵਸਨਕਾਲੇ ਮਾਤਾ ਤੇ ਕਾਲਮਕਾਸਿ, ਤਸ੍ਸਾ ਸਰੀਰੇ ਝਾਪਿਯਮਾਨੇਪਿ ਤ੍ਵਂ ਨ ਝਾਯੀ’’ਤਿ ਕੁਮਾਰਕਾਨਂ ਕਥਂ ਸੁਤ੍ਵਾ ‘‘ਅਹਂ ਕਿਰ ਏਵਰੂਪਾ ਭਯਾ ਮੁਤ੍ਤੋ, ਕਿਂ ਮੇ ਘਰਾਵਾਸੇਨ, ਪਬ੍ਬਜਿਸ੍ਸਾਮੀ’’ਤਿ ਞਾਤਕਾਨਂ ਆਰੋਚੇਸਿ. ਤੇ ‘‘ਸਾਧੁ, ਤਾਤਾ’’ਤਿ ਸਾਰਿਪੁਤ੍ਤਤ੍ਥੇਰਸ੍ਸ ਸਨ੍ਤਿਕਂ ਨੇਤ੍ਵਾ, ‘‘ਭਨ੍ਤੇ, ਇਮਂ ਪਬ੍ਬਾਜੇਥਾ’’ਤਿ ਅਦਂਸੁ. ਥੇਰੋ ਤਚਪਞ੍ਚਕਕਮ੍ਮਟ੍ਠਾਨਂ ਦਤ੍ਵਾ ਪਬ੍ਬਾਜੇਸਿ. ਸੋ ਖੁਰਗ੍ਗੇਯੇਵ ਸਹ ਪਟਿਸਮ੍ਭਿਦਾਹਿ ਅਰਹਤ੍ਤਂ ਪਾਪੁਣਿ. ਅਯਂ ਸਂਕਿਚ੍ਚਸਾਮਣੇਰੋ ਨਾਮ.

ਸਤ੍ਥਾ ‘‘ਏਤਸ੍ਮਿਂ ਗਤੇ ਤਂ ਭਯਂ ਵੂਪਸਮਿਸ੍ਸਤਿ, ਅਥ ਨੇਸਂ ਪਬ੍ਬਜਿਤਕਿਚ੍ਚਂ ਪਾਰਿਪੂਰਿਂ ਗਮਿਸ੍ਸਤੀ’’ਤਿ ਞਤ੍ਵਾ, ‘‘ਭਿਕ੍ਖਵੇ, ਤੁਮ੍ਹਾਕਂ ਜੇਟ੍ਠਭਾਤਿਕਂ ਸਾਰਿਪੁਤ੍ਤਤ੍ਥੇਰਂ ਓਲੋਕੇਤ੍ਵਾ ਗਚ੍ਛਥਾ’’ਤਿ ਆਹ. ਤੇ ‘‘ਸਾਧੂ’’ਤਿ ਵਤ੍ਵਾ ਥੇਰਸ੍ਸ ¶ ਸਨ੍ਤਿਕਂ ਗਨ੍ਤ੍ਵਾ ‘‘ਕਿਂ, ਆਵੁਸੋ’’ਤਿ ਵੁਤ੍ਤੇ ਮਯਂ ਸਤ੍ਥੁ ਸਨ੍ਤਿਕੇ ਕਮ੍ਮਟ੍ਠਾਨਂ ਗਹੇਤ੍ਵਾ ਅਰਞ੍ਞਂ ਪਵਿਸਿਤੁਕਾਮਾ ਹੁਤ੍ਵਾ ਆਪੁਚ੍ਛਿਮ੍ਹਾ, ਅਥ ਨੋ ਸਤ੍ਥਾ ਏਵਮਾਹ – ‘‘ਤੁਮ੍ਹਾਕਂ ਜੇਟ੍ਠਭਾਤਿਕਂ ਓਲੋਕੇਤ੍ਵਾ ਗਚ੍ਛਥਾ’’ਤਿ? ‘‘ਤੇਨਮ੍ਹਾ ਇਧਾਗਤਾ’’ਤਿ. ਥੇਰੋ ‘‘ਸਤ੍ਥਾਰਾ ¶ ਇਮੇ ਏਕਂ ਕਾਰਣਂ ਦਿਸ੍ਵਾ ਇਧ ਪਹਿਤਾ ਭਵਿਸ੍ਸਨ੍ਤਿ, ਕਿਂ ਨੁ ਖੋ ਏਤ’’ਨ੍ਤਿ ਆਵਜ੍ਜੇਨ੍ਤੋ ਤਮਤ੍ਥਂ ਞਤ੍ਵਾ ਆਹ – ‘‘ਅਤ੍ਥਿ ਪਨ ਵੋ, ਆਵੁਸੋ, ਸਾਮਣੇਰੋ’’ਤਿ? ‘‘ਨਤ੍ਥਿ, ਆਵੁਸੋ’’ਤਿ. ‘‘ਸਚੇ ਨਤ੍ਥਿ, ਇਮਂ ਸਂਕਿਚ੍ਚਸਾਮਣੇਰਂ ਗਹੇਤ੍ਵਾ ਗਚ੍ਛਥਾ’’ਤਿ. ‘‘ਅਲਂ, ਆਵੁਸੋ, ਸਾਮਣੇਰਂ ਨਿਸ੍ਸਾਯ ਨੋ ਪਲਿਬੋਧੋ ਭਵਿਸ੍ਸਤਿ, ਕਿਂ ਅਰਞ੍ਞੇ ਵਸਨ੍ਤਾਨਂ ਸਾਮਣੇਰੇਨਾ’’ਤਿ? ‘‘ਨਾਵੁਸੋ ¶ , ਇਮਂ ਨਿਸ੍ਸਾਯ ਤੁਮ੍ਹਾਕਂ ਪਲਿਬੋਧੋ, ਅਪਿਚ ਖੋ ਪਨ ਤੁਮ੍ਹੇ ਨਿਸ੍ਸਾਯ ਇਮਸ੍ਸ ਪਲਿਬੋਧੋ ਭਵਿਸ੍ਸਤਿ. ਸਤ੍ਥਾਪਿ ਤੁਮ੍ਹੇ ਮਮ ਸਨ੍ਤਿਕਂ ਪਹਿਣਨ੍ਤੋ ਤੁਮ੍ਹੇਹਿ ਸਦ੍ਧਿਂ ਸਾਮਣੇਰਸ੍ਸ ਪਹਿਣਨਂ ਪਚ੍ਚਾਸੀਸਨ੍ਤੋ ਪਹਿਣਿ, ਇਮਂ ਗਹੇਤ੍ਵਾ ਗਚ੍ਛਥਾ’’ਤਿ. ਤੇ ‘‘ਸਾਧੂ’’ਤਿ ਅਧਿਵਾਸੇਤ੍ਵਾ ਸਾਮਣੇਰੇਨ ਸਦ੍ਧਿਂ ਏਕਤਿਂਸ ਜਨਾ ਥੇਰਂ ਅਪਲੋਕੇਤ੍ਵਾ ਵਿਹਾਰਾ ਨਿਕ੍ਖਮ੍ਮ ਚਾਰਿਕਂ ਚਰਨ੍ਤਾ ਵੀਸਯੋਜਨਸਤਮਤ੍ਥਕੇ ਏਕਂ ਸਹਸ੍ਸਕੁਲਂ ਗਾਮਂ ਪਾਪੁਣਿਂਸੁ.

ਮਨੁਸ੍ਸਾ ਤੇ ਦਿਸ੍ਵਾ ਪਸਨ੍ਨਚਿਤ੍ਤਾ ਸਕ੍ਕਚ੍ਚਂ ਪਰਿਵਿਸਿਤ੍ਵਾ, ‘‘ਭਨ੍ਤੇ, ਕਤ੍ਥ ਗਮਿਸ੍ਸਥਾ’’ਤਿ ਪੁਚ੍ਛਿਤ੍ਵਾ ‘‘ਯਥਾਫਾਸੁਕਟ੍ਠਾਨਂ, ਆਵੁਸੋ’’ਤਿ ਵੁਤ੍ਤੇ ਪਾਦਮੂਲੇ ਨਿਪਜ੍ਜਿਤ੍ਵਾ ‘‘ਮਯਂ, ਭਨ੍ਤੇ, ਅਯ੍ਯੇਸੁ ਇਮਂ ਠਾਨਂ ਨਿਸ੍ਸਾਯ ਅਨ੍ਤੋਵਸ੍ਸਂ ਵਸਨ੍ਤੇਸੁ ਪਞ੍ਚਸੀਲਂ ਸਮਾਦਾਯ ਉਪੋਸਥਕਮ੍ਮਂ ਕਰਿਸ੍ਸਾਮਾ’’ਤਿ ਯਾਚਿਂਸੁ. ਥੇਰਾ ਅਧਿਵਾਸੇਸੁਂ. ਅਥ ਨੇਸਂ ਮਨੁਸ੍ਸਾ ਰਤ੍ਤਿਟ੍ਠਾਨਦਿਵਾਟ੍ਠਾਨਚਙ੍ਕਮਨਪਣ੍ਣਸਾਲਾਯੋ ਸਂਵਿਦਹਿਤ੍ਵਾ ‘‘ਅਜ੍ਜ ਮਯਂ, ਸ੍ਵੇ ਮਯ’’ਨ੍ਤਿ ਉਸ੍ਸਾਹਪ੍ਪਤ੍ਤਾ ਉਪਟ੍ਠਾਨਮਕਂਸੁ. ਥੇਰਾ ਵਸ੍ਸੂਪਨਾਯਿਕਦਿਵਸੇ ਕਤਿਕਵਤ੍ਤਂ ਕਰਿਂਸੁ, ‘‘ਆਵੁਸੋ, ਅਮ੍ਹੇਹਿ ਧਰਮਾਨਕਬੁਦ੍ਧਸ੍ਸ ਸਨ੍ਤਿਕੇ ਕਮ੍ਮਟ੍ਠਾਨਂ ਗਹਿਤਂ, ਨ ਖੋ ਪਨ ਸਕ੍ਕਾ ਅਞ੍ਞਤ੍ਰ ਪਟਿਪਤ੍ਤਿਸਮ੍ਪਦਾਯ ਬੁਦ੍ਧੇ ਆਰਾਧੇਤੁਂ, ਅਮ੍ਹਾਕਞ੍ਚ ਅਪਾਯਦ੍ਵਾਰਾਨਿ ਵਿਵਟਾਨੇਵ, ਤਸ੍ਮਾ ਅਞ੍ਞਤ੍ਰ ਪਾਤੋ ਭਿਕ੍ਖਾਚਾਰਵੇਲਂ, ਸਾਯਂ ਥੇਰੂਪਟ੍ਠਾਨਵੇਲਞ੍ਚ ¶ ਸੇਸਕਾਲੇ ਦ੍ਵੇ ਏਕਟ੍ਠਾਨੇ ਨ ਭਵਿਸ੍ਸਾਮ, ਯਸ੍ਸ ਅਫਾਸੁਕਂ ਭਵਿਸ੍ਸਤਿ, ਤੇਨ ਘਣ੍ਡਿਯਾ ਪਹਟਾਯ ਤਸ੍ਸ ਸਨ੍ਤਿਕਂ ਗਨ੍ਤ੍ਵਾ ਭੇਸਜ੍ਜਂ ਕਰਿਸ੍ਸਾਮ, ਇਤੋ ਅਞ੍ਞਸ੍ਮਿਂ ਰਤ੍ਤਿਭਾਗੇ ਵਾ ਦਿਵਸਭਾਗੇ ਵਾ ਅਪ੍ਪਮਤ੍ਤਾ ਕਮ੍ਮਟ੍ਠਾਨਮਨੁਯੁਞ੍ਜਿਸ੍ਸਾਮਾ’’ਤਿ.

ਤੇਸੁ ¶ ਏਵਂ ਕਤਿਕਂ ਕਤ੍ਵਾ ਵਿਹਰਨ੍ਤੇਸੁ ਏਕੋ ਦੁਗ੍ਗਤਪੁਰਿਸੋ ਧੀਤਰਂ ਉਪਨਿਸ੍ਸਾਯ ਜੀਵਨ੍ਤੋ ਤਸ੍ਮਿਂ ਠਾਨੇ ਦੁਬ੍ਭਿਕ੍ਖੇ ਉਪ੍ਪਨ੍ਨੇ ਅਪਰਂ ਧੀਤਰਂ ਉਪਨਿਸ੍ਸਾਯ ਜੀਵਿਤੁਕਾਮੋ ਮਗ੍ਗਂ ਪਟਿਪਜ੍ਜਿ. ਥੇਰਾਪਿ ਗਾਮੇ ਪਿਣ੍ਡਾਯ ਚਰਿਤ੍ਵਾ ਵਸਨਟ੍ਠਾਨਂ ਆਗਚ੍ਛਨ੍ਤਾ ਅਨ੍ਤਰਾਮਗ੍ਗੇ ਏਕਿਸ੍ਸਾ ਨਦਿਯਾ ਨ੍ਹਤ੍ਵਾ ਵਾਲੁਕਪੁਲਿਨੇ ਨਿਸੀਦਿਤ੍ਵਾ ਭਤ੍ਤਕਿਚ੍ਚਂ ਕਰਿਂਸੁ. ਤਸ੍ਮਿਂ ਖਣੇ ਸੋ ਪੁਰਿਸੋ ਤਂ ਠਾਨਂ ਪਤ੍ਵਾ ਏਕਮਨ੍ਤਂ ਅਟ੍ਠਾਸਿ. ਅਥ ਨਂ ਥੇਰਾ ‘‘ਕਹਂ ਗਚ੍ਛਸੀ’’ਤਿ ਪੁਚ੍ਛਿਂਸੁ. ਸੋ ਤਮਤ੍ਥਂ ਆਰੋਚੇਸਿ. ਥੇਰਾ ਤਸ੍ਮਿਂ ਕਾਰੁਞ੍ਞਂ ਉਪ੍ਪਾਦੇਤ੍ਵਾ, ‘‘ਉਪਾਸਕ, ਅਤਿਵਿਯ ਛਾਤੋਸਿ, ਗਚ੍ਛ, ਪਣ੍ਣਂ ਆਹਰ, ਏਕਮੇਕਂ ਤੇ ਭਤ੍ਤਪਿਣ੍ਡਂ ਦਸ੍ਸਾਮਾ’’ਤਿ ਵਤ੍ਵਾ ਤੇਨ ਪਣ੍ਣੇ ਆਹਟੇ ਅਤ੍ਤਨਾ ਅਤ੍ਤਨਾ ਭੁਞ੍ਜਨਨਿਯਾਮੇਨੇਵ ਸੂਪਬ੍ਯਞ੍ਜਨੇਹਿ ਸਨ੍ਨਹਿਤ੍ਵਾ ਏਕਮੇਕਂ ਪਿਣ੍ਡਂ ਅਦਂਸੁ. ਏਤਦੇਵ ਕਿਰ ਵਤ੍ਤਂ, ਯਂ ਭੋਜਨਕਾਲੇ ਆਗਤਸ੍ਸ ¶ ਭਤ੍ਤਂ ਦਦਮਾਨੇਨ ¶ ਭਿਕ੍ਖੁਨਾ ਅਗ੍ਗਭਤ੍ਤਂ ਅਦਤ੍ਵਾ ਅਤ੍ਤਨਾ ਭੁਞ੍ਜਨਨਿਯਾਮੇਨੇਵ ਥੋਕਂ ਵਾ ਬਹੁਂ ਵਾ ਦਾਤਬ੍ਬਂ. ਤਸ੍ਮਾ ਤੇਪਿ ਤਥਾ ਅਦਂਸੁ. ਸੋ ਕਤਭਤ੍ਤਕਿਚ੍ਚੋ ਥੇਰੇ ਵਨ੍ਦਿਤ੍ਵਾ ਪੁਚ੍ਛਿ – ‘‘ਕਿਂ, ਭਨ੍ਤੇ, ਅਯ੍ਯਾ, ਕੇਨਚਿ ਨਿਮਨ੍ਤਿਤਾ’’ਤਿ? ‘‘ਨਤ੍ਥਿ, ਉਪਾਸਕ, ਨਿਮਨ੍ਤਨਂ, ਮਨੁਸ੍ਸਾ ਦੇਵਸਿਕਂ ਏਵਰੂਪਮੇਵ ਆਹਾਰਂ ਦੇਨ੍ਤੀ’’ਤਿ. ਸੋ ਚਿਨ੍ਤੇਸਿ – ‘‘ਮਯਂ ਨਿਚ੍ਚਕਾਲਂ ਉਟ੍ਠਾਯ ਸਮੁਟ੍ਠਾਯ ਕਮ੍ਮਂ ਕਰੋਨ੍ਤਾਪਿ ਏਵਰੂਪਂ ਆਹਾਰਂ ਲਦ੍ਧੁਂ ਨ ਸਕ੍ਕੋਮ, ਕਿਂ ਮੇ ਅਞ੍ਞਤ੍ਥ ਗਤੇਨ, ਇਮੇਸਂ ਸਨ੍ਤਿਕੇਯੇਵ ਜੀਵਿਸ੍ਸਾਮੀ’’ਤਿ. ਅਥ ਨੇ ਆਹ – ‘‘ਅਹਂ ਵਤ੍ਤਪਟਿਵਤ੍ਤਂ ਕਤ੍ਵਾ ਅਯ੍ਯਾਨਂ ਸਨ੍ਤਿਕੇ ਵਸਿਤੁਂ ਇਚ੍ਛਾਮੀ’’ਤਿ. ‘‘ਸਾਧੁ, ਉਪਾਸਕਾ’’ਤਿ. ਸੋ ਤੇਹਿ ਸਦ੍ਧਿਂ ਤੇਸਂ ਵਸਨਟ੍ਠਾਨਂ ਗਨ੍ਤ੍ਵਾ ਸਾਧੁਕਂ ਵਤ੍ਤਪਟਿਵਤ੍ਤਂ ਕਰੋਨ੍ਤੋ ਭਿਕ੍ਖੂ ਅਤਿਵਿਯ ਆਰਾਧੇਤ੍ਵਾ ਦ੍ਵੇਮਾਸਚ੍ਚਯੇਨ ਧੀਤਰਂ ਦਟ੍ਠੁਕਾਮੋ ਹੁਤ੍ਵਾ ‘‘ਸਚੇ, ਅਯ੍ਯੇ, ਆਪੁਚ੍ਛਿਸ੍ਸਾਮਿ, ਨ ਮਂ ਵਿਸ੍ਸਜ੍ਜਿਸ੍ਸਨ੍ਤਿ, ਅਨਾਪੁਚ੍ਛਾ ਗਮਿਸ੍ਸਾਮੀ’’ਤਿ ਤੇਸਂ ਅਨਾਚਿਕ੍ਖਿਤ੍ਵਾਵ ਨਿਕ੍ਖਮਿ. ਏਤ੍ਤਕਮੇਵ ਕਿਰਸ੍ਸ ਓਲ਼ਾਰਿਕਂ ਖਲਿਤਂ ਅਹੋਸਿ, ਯਂ ਭਿਕ੍ਖੂਨਂ ਅਨਾਰੋਚੇਤ੍ਵਾ ਪਕ੍ਕਾਮਿ.

ਤਸ੍ਸ ਪਨ ਗਮਨਮਗ੍ਗੇ ਏਕਾ ਅਟਵੀ ਅਤ੍ਥਿ. ਤਤ੍ਥ ਪਞ੍ਚਸਤਾਨਂ ਚੋਰਾਨਂ ‘‘ਯੋ ਇਮਂ ਅਟਵਿਂ ਪਵਿਸਤਿ, ਤਂ ਮਾਰੇਤ੍ਵਾ ਤਸ੍ਸ ਮਂਸਲੋਹਿਤੇਨ ਤੁਯ੍ਹਂ ਬਲਿਕਮ੍ਮਂ ਕਰਿਸ੍ਸਾਮਾ’’ਤਿ ਦੇਵਤਾਯ ਆਯਾਚਨਂ ਕਤ੍ਵਾ ਵਸਨ੍ਤਾਨਂ ਸਤ੍ਤਮੋ ਦਿਵਸੋ ਹੋਤਿ. ਤਸ੍ਮਾ ਸਤ੍ਤਮੇ ਦਿਵਸੇ ਚੋਰਜੇਟ੍ਠਕੋ ਰੁਕ੍ਖਂ ਆਰੁਯ੍ਹ ¶ ਓਲੋਕੇਨ੍ਤੋ ਤਂ ਆਗਚ੍ਛਨ੍ਤਂ ਦਿਸ੍ਵਾ ਚੋਰਾਨਂ ਸਞ੍ਞਮਦਾਸਿ. ਤੇ ਤਸ੍ਸ ਅਟਵਿਮਜ੍ਝਂ ਪਵਿਟ੍ਠਭਾਵਂ ਞਤ੍ਵਾ ਪਰਿਕ੍ਖਿਪਿਤ੍ਵਾ ਤਂ ਗਣ੍ਹਿਤ੍ਵਾ ਗਾਲ਼੍ਹਬਨ੍ਧਨਂ ਕਤ੍ਵਾ ¶ ਅਰਣਿਸਹਿਤੇਨ ਅਗ੍ਗਿਂ ਨਿਬ੍ਬਤ੍ਤੇਤ੍ਵਾ ਦਾਰੂਨਿ ਸਙ੍ਕਡ੍ਢਿਤ੍ਵਾ ਮਹਨ੍ਤਂ ਅਗ੍ਗਿਕ੍ਖਨ੍ਧਂ ਕਤ੍ਵਾ ਸੂਲਾਨਿ ਤਚ੍ਛਿਂਸੁ. ਸੋ ਤੇਸਂ ਤਂ ਕਿਰਿਯਂ ਦਿਸ੍ਵਾ, ‘‘ਸਾਮਿ, ਇਮਸ੍ਮਿਂ ਠਾਨੇ ਨੇਵ ਸੂਕਰਾ, ਨ ਮਿਗਾਦਯੋ ਦਿਸ੍ਸਨ੍ਤਿ, ਕਿਂ ਕਾਰਣਾ ਇਦਂ ਕਰੋਥਾ’’ਤਿ ਪੁਚ੍ਛਿ. ‘‘ਤਂ ਮਾਰੇਤ੍ਵਾ ਤਵ ਮਂਸਲੋਹਿਤੇਨ ਦੇਵਤਾਯ ਬਲਿਕਮ੍ਮਂ ਕਰਿਸ੍ਸਾਮਾ’’ਤਿ. ਸੋ ਮਰਣਭਯਤਜ੍ਜਿਤੋ ਭਿਕ੍ਖੂਨਂ ਤਂ ਉਪਕਾਰਂ ਅਚਿਨ੍ਤੇਤ੍ਵਾ ਕੇਵਲਂ ਅਤ੍ਤਨੋ ਜੀਵਿਤਮੇਵ ਰਕ੍ਖਮਾਨੋ ਏਵਮਾਹ – ‘‘ਸਾਮਿ, ਅਹਂ ਵਿਘਾਸਾਦੋ, ਉਚ੍ਛਿਟ੍ਠਭਤ੍ਤਂ ਭੁਞ੍ਜਿਤ੍ਵਾ ਵਡ੍ਢਿਤੋ, ਵਿਘਾਸਾਦੋ ਨਾਮ ਕਾਲ਼ਕਣ੍ਣਿਕੋ, ਅਯ੍ਯਾ ਪਨ ਯਤੋ ਤਤੋ ਨਿਕ੍ਖਮਿਤ੍ਵਾ ਪਬ੍ਬਜਿਤਾਪਿ ਖਤ੍ਤਿਯਾਵ, ਅਸੁਕਸ੍ਮਿਂ ਠਾਨੇ ਏਕਤਿਂਸ ਭਿਕ੍ਖੂ ਵਸਨ੍ਤਿ, ਤੇ ਮਾਰੇਤ੍ਵਾ ਬਲਿਕਮ੍ਮਂ ਕਰੋਥ, ਅਤਿਵਿਯ ਵੋ ਦੇਵਤਾ ਤੁਸ੍ਸਿਸ੍ਸਤੀ’’ਤਿ. ਤਂ ਸੁਤ੍ਵਾ ਚੋਰਾ ‘‘ਭਦ੍ਦਕਂ ਏਸ ਵਦੇਤਿ, ਕਿਂ ਇਮਿਨਾ ਕਾਲ਼ਕਣ੍ਣਿਨਾ, ਖਤ੍ਤਿਯੇ ਮਾਰੇਤ੍ਵਾ ਬਲਿਕਮ੍ਮਂ ਕਰਿਸ੍ਸਾਮਾ’’ਤਿ ਚਿਨ੍ਤੇਤ੍ਵਾ ‘‘ਏਹਿ, ਨੇਸਂ ਵਸਨਟ੍ਠਾਨਂ ਦਸ੍ਸੇਹੀ’’ਤਿ ਤਮੇਵ ਮਗ੍ਗਦੇਸਕਂ ਕਤ੍ਵਾ ਤਂ ਠਾਨਂ ਪਤ੍ਵਾ ਵਿਹਾਰਮਜ੍ਝੇ ਭਿਕ੍ਖੂ ਅਦਿਸ੍ਵਾ ‘‘ਕਹਂ ਭਿਕ੍ਖੂ’’ਤਿ ਨਂ ਪੁਚ੍ਛਿਂਸੁ. ਸੋ ਦ੍ਵੇ ਮਾਸੇ ਵਸਿਤਤ੍ਤਾ ਤੇਸਂ ਕਤਿਕਵਤ੍ਤਂ ਜਾਨਨ੍ਤੋ ਏਵਮਾਹ ¶ – ‘‘ਅਤ੍ਤਨੋ ਦਿਵਾਟ੍ਠਾਨਰਤ੍ਤਿਟ੍ਠਾਨੇਸੁ ਨਿਸਿਨ੍ਨਾ, ਏਤਂ ਘਣ੍ਡਿਂ ਪਹਰਥ, ਘਣ੍ਡਿਸਦ੍ਦੇਨ ਸਨ੍ਨਿਪਤਿਸ੍ਸਨ੍ਤੀ’’ਤਿ. ਚੋਰਜੇਟ੍ਠਕੋ ਘਣ੍ਡਿਂ ਪਹਰਿ.

ਭਿਕ੍ਖੂ ¶ ਘਣ੍ਡਿਸਦ੍ਦਂ ਸੁਤ੍ਵਾ ‘‘ਅਕਾਲੇ ਘਣ੍ਡਿ ਪਹਟਾ, ਕਸ੍ਸਚਿ ਅਫਾਸੁਕਂ ਭਵਿਸ੍ਸਤੀ’’ਤਿ ਆਗਨ੍ਤ੍ਵਾ ਵਿਹਾਰਮਜ੍ਝੇ ਪਟਿਪਾਟਿਯਾ ਪਞ੍ਞਤ੍ਤੇਸੁ ਪਾਸਾਣਫਲਕੇਸੁ ਨਿਸੀਦਿਂਸੁ. ਸਙ੍ਘਤ੍ਥੇਰੋ ਚੋਰੇ ਓਲੋਕੇਤ੍ਵਾ ਪੁਚ੍ਛਿ – ‘‘ਉਪਾਸਕਾ ਕੇਨਾਯਂ ਘਣ੍ਡਿ ਪਹਟਾ’’ਤਿ? ਚੋਰਜੇਟ੍ਠਕੋ ਆਹ – ‘‘ਮਯਾ, ਭਨ੍ਤੇ’’ਤਿ. ‘‘ਕਿਂ ਕਾਰਣਾ’’ਤਿ? ‘‘ਅਮ੍ਹੇਹਿ ਅਟਵਿਦੇਵਤਾਯ ਆਯਾਚਿਤਂ ਅਤ੍ਥਿ, ਤਸ੍ਸਾ ਬਲਿਕਮ੍ਮਕਰਣਤ੍ਥਾਯ ਏਕਂ ਭਿਕ੍ਖੁਂ ਗਹੇਤ੍ਵਾ ਗਮਿਸ੍ਸਾਮਾ’’ਤਿ. ਤਂ ਸੁਤ੍ਵਾ ਮਹਾਥੇਰੋ ਭਿਕ੍ਖੂ ਆਹ – ‘‘ਆਵੁਸੋ, ਭਾਤਿਕਾਨਂ ਉਪ੍ਪਨ੍ਨਕਿਚ੍ਚਂ ਨਾਮ ਜੇਟ੍ਠਭਾਤਿਕੇਨ ਨਿਤ੍ਥਰਿਤਬ੍ਬਂ, ਅਹਂ ਅਤ੍ਤਨੋ ਜੀਵਿਤਂ ਤੁਮ੍ਹਾਕਂ ਪਰਿਚ੍ਚਜਿਤ੍ਵਾ ਇਮੇਹਿ ਸਦ੍ਧਿਂ ਗਮਿਸ੍ਸਾਮਿ, ਮਾ ਸਬ੍ਬੇਸਂ ਅਨ੍ਤਰਾਯੋ ਹੋਤੁ, ਅਪ੍ਪਮਤ੍ਤਾ ਸਮਣਧਮ੍ਮਂ ਕਰੋਥਾ’’ਤਿ. ਅਨੁਥੇਰੋ ਆਹ – ‘‘ਭਨ੍ਤੇ, ਜੇਟ੍ਠਭਾਤੁ ਕਿਚ੍ਚਂ ਨਾਮ ਕਨਿਟ੍ਠਸ੍ਸ ਭਾਰੋ, ਅਹਂ ਗਮਿਸ੍ਸਾਮਿ, ਤੁਮ੍ਹੇ ਅਪ੍ਪਮਤ੍ਤਾ ਹੋਥਾ’’ਤਿ. ਇਮਿਨਾ ਉਪਾਯੇਨ ‘‘ਅਹਮੇਵ ਅਹਮੇਵਾ’’ਤਿ ਵਤ੍ਵਾ ਪਟਿਪਾਟਿਯਾ ਤਿਂਸਪਿ ਜਨਾ ਉਟ੍ਠਹਿਂਸੁ, ਏਵਂ ਤੇ ਨੇਵ ਏਕਿਸ੍ਸਾ ਮਾਤੁਯਾ ਪੁਤ੍ਤਾ, ਨ ¶ ਏਕਸ੍ਸ ਪਿਤੁਨੋ, ਨਾਪਿ ਵੀਤਰਾਗਾ, ਅਥ ਚ ਪਨ ਅਵਸੇਸਾਨਂ ਅਤ੍ਥਾਯ ਪਟਿਪਾਟਿਯਾ ਜੀਵਿਤਂ ਪਰਿਚ੍ਚਜਿਂਸੁ. ਤੇਸੁ ਏਕੋਪਿ ‘‘ਤ੍ਵਂ ਯਾਹੀ’’ਤਿ ਵਤ੍ਤੁਂ ਸਮਤ੍ਥੋ ਨਾਮ ਨਾਹੋਸਿ.

ਸਂਕਿਚ੍ਚਸਾਮਣੇਰੋ ਤੇਸਂ ਕਥਂ ਸੁਤ੍ਵਾ, ‘‘ਭਨ੍ਤੇ, ਤੁਮ੍ਹੇ ਤਿਟ੍ਠਥ ¶ , ਅਹਂ ਤੁਮ੍ਹਾਕਂ ਜੀਵਿਤਂ ਪਰਿਚ੍ਚਜਿਤ੍ਵਾ ਗਮਿਸ੍ਸਾਮੀ’’ਤਿ ਆਹ. ਤੇ ਆਹਂਸੁ – ‘‘ਆਵੁਸੋ, ਮਯਂ ਸਬ੍ਬੇ ਏਕਤੋ ਮਾਰਿਯਮਾਨਾਪਿ ਤਂ ਏਕਕਂ ਨ ਵਿਸ੍ਸਜ੍ਜੇਸ੍ਸਾਮਾ’’ਤਿ. ‘‘ਕਿਂ ਕਾਰਣਾ, ਭਨ੍ਤੇ’’ਤਿ? ‘‘‘ਆਵੁਸੋ, ਤ੍ਵਂ ਧਮ੍ਮਸੇਨਾਪਤਿਸਾਰਿਪੁਤ੍ਤਤ੍ਥੇਰਸ੍ਸ ਸਾਮਣੇਰੋ, ਸਚੇ ਤਂ ਵਿਸ੍ਸਜ੍ਜੇਸ੍ਸਾਮ, ਸਾਮਣੇਰਂ ਮੇ ਆਦਾਯ ਗਨ੍ਤ੍ਵਾ ਚੋਰਾਨਂ ਨਿਯ੍ਯਾਦਿਂਸੂ’ਤਿ ਥੇਰੋ ਨੋ ਗਰਹਿਸ੍ਸਤਿ, ਤਂ ਨਿਨ੍ਦਂ ਨਿਤ੍ਥਰਿਤੁਂ ਨ ਸਕ੍ਖਿਸ੍ਸਾਮ, ਤੇਨ ਤਂ ਨ ਵਿਸ੍ਸਜ੍ਜੇਸ੍ਸਾਮਾ’’ਤਿ. ‘‘ਭਨ੍ਤੇ, ਸਮ੍ਮਾਸਮ੍ਬੁਦ੍ਧੋ ਤੁਮ੍ਹੇ ਮਮ ਉਪਜ੍ਝਾਯਸ੍ਸ ਸਨ੍ਤਿਕਂ ਪਹਿਣਨ੍ਤੋਪਿ, ਮਮ ਉਪਜ੍ਝਾਯੋ ਮਂ ਤੁਮ੍ਹੇਹਿ ਸਦ੍ਧਿਂ ਪਹਿਣਨ੍ਤੋਪਿ ਇਦਮੇਵ ਕਾਰਣਂ ਦਿਸ੍ਵਾ ਪਹਿਣਿ, ਤਿਟ੍ਠਥ ਤੁਮ੍ਹੇ, ਅਹਮੇਵ ਗਮਿਸ੍ਸਾਮੀ’’ਤਿ ਸੋ ਤਿਂਸ ਭਿਕ੍ਖੂ ਵਨ੍ਦਿਤ੍ਵਾ ‘‘ਸਚੇ, ਭਨ੍ਤੇ, ਮੇ ਦੋਸੋ ਅਤ੍ਥਿ, ਖਮਥਾ’’ਤਿ ਵਤ੍ਵਾ ਨਿਕ੍ਖਮਿ. ਤਦਾ ਭਿਕ੍ਖੂਨਂ ਮਹਾਸਂਵੇਗੋ ਉਪ੍ਪਜ੍ਜਿ, ਅਕ੍ਖੀਨਿ ਅਸ੍ਸੁਪੁਣ੍ਣਾਨਿ ਹਦਯਮਂਸਂ ਪਵੇਧਿ. ਮਹਾਥੇਰੋ ਚੋਰੇ ਆਹ – ‘‘ਉਪਾਸਕਾ ਅਯਂ ਦਹਰਕੋ ਤੁਮ੍ਹੇ ਅਗ੍ਗਿਂ ਕਰੋਨ੍ਤੇ, ਸੂਲਾਨਿ ਤਚ੍ਛਨ੍ਤੇ, ਪਣ੍ਣਾਨਿ ਅਤ੍ਥਰਨ੍ਤੇ ਦਿਸ੍ਵਾ ਭਾਯਿਸ੍ਸਤਿ, ਇਮਂ ਏਕਮਨ੍ਤੇ ਠਪੇਤ੍ਵਾ ਤਾਨਿ ਕਿਚ੍ਚਾਨਿ ਕਰੇਯ੍ਯਾਥਾ’’ਤਿ. ਚੋਰਾ ਸਾਮਣੇਰਂ ਆਦਾਯ ਗਨ੍ਤ੍ਵਾ ਏਕਮਨ੍ਤੇ ਠਪੇਤ੍ਵਾ ਸਬ੍ਬਕਿਚ੍ਚਾਨਿ ਕਰਿਂਸੁ.

ਕਿਚ੍ਚਪਰਿਯੋਸਾਨੇ ਚੋਰਜੇਟ੍ਠਕੋ ¶ ਅਸਿਂ ਅਬ੍ਬਾਹਿਤ੍ਵਾ ਸਾਮਣੇਰਂ ਉਪਸਙ੍ਕਮਿ. ਸਾਮਣੇਰੋ ਨਿਸੀਦਮਾਨੋ ਝਾਨਂ ਸਮਾਪਜ੍ਜਿਤ੍ਵਾਵ ਨਿਸੀਦਿ. ਚੋਰਜੇਟ੍ਠਕੋ ਅਸਿਂ ਪਰਿਵਤ੍ਤੇਤ੍ਵਾ ਸਾਮਣੇਰਸ੍ਸ ਖਨ੍ਧੇ ਪਾਤੇਸਿ, ਅਸਿ ਨਮਿਤ੍ਵਾ ਧਾਰਾਯ ਧਾਰਂ ਪਹਰਿ, ਸੋ ‘‘ਨ ਸਮ੍ਮਾ ਪਹਰਿ’’ਨ੍ਤਿ ਮਞ੍ਞਮਾਨੋ ਪੁਨ ਤਂ ਉਜੁਕਂ ¶ ਕਤ੍ਵਾ ਪਹਰਿ. ਅਸਿ ਤਾਲਪਣ੍ਣਂ ਵਿਯ ਵੇਠਯਮਾਨੋ ਥਰੁਮੂਲਂ ਅਗਮਾਸਿ. ਸਾਮਣੇਰਞ੍ਹਿ ਤਸ੍ਮਿਂ ਕਾਲੇ ਸਿਨੇਰੁਨਾ ਅਵਤ੍ਥਰਨ੍ਤੋਪਿ ਮਾਰੇਤੁਂ ਸਮਤ੍ਥੋ ਨਾਮ ਨਤ੍ਥਿ, ਪਗੇਵ ਅਸਿਨਾ. ਤਂ ਪਾਟਿਹਾਰਿਯਂ ਦਿਸ੍ਵਾ ਚੋਰਜੇਟ੍ਠਕੋ ਚਿਨ੍ਤੇਸਿ – ‘‘ਪੁਬ੍ਬੇ ਮੇ ਅਸਿ ਸਿਲਾਥਮ੍ਭਂ ਵਾ ਖਦਿਰਖਾਣੁਂ ਵਾ ਕਲ਼ੀਰਂ ਵਿਯ ਛਿਨ੍ਦਤਿ, ਇਦਾਨਿ ਏਕਵਾਰਂ ਨਮਿ, ਏਕਵਾਰਂ ਤਾਲਪਤ੍ਤਵੇਠਕੋ ਵਿਯ ਜਾਤੋ. ਅਯਂ ਨਾਮ ਅਸਿ ਅਚੇਤਨਾ ਹੁਤ੍ਵਾਪਿ ਇਮਸ੍ਸ ਗੁਣਂ ਜਾਨਾਤਿ, ਅਹਂ ਸਚੇਤਨੋਪਿ ਨ ਜਾਨਾਮੀ’’ਤਿ. ਸੋ ਅਸਿਂ ਭੂਮਿਯਂ ¶ ਖਿਪਿਤ੍ਵਾ ਤਸ੍ਸ ਪਾਦਮੂਲੇ ਉਰੇਨ ਨਿਪਜ੍ਜਿਤ੍ਵਾ, ‘‘ਭਨ੍ਤੇ, ਮਯਂ ਧਨਕਾਰਣਾ ਅਟਵਿਂ ਪਵਿਟ੍ਠਾਮ੍ਹਾ, ਅਮ੍ਹੇ ਦੂਰਤੋਵ ਦਿਸ੍ਵਾ ਸਹਸ੍ਸਮਤ੍ਤਾਪਿ ਮਨੁਸ੍ਸਾ ਪਵੇਧਨ੍ਤਿ, ਦ੍ਵੇ ¶ ਤਿਸ੍ਸੋ ਕਥਾ ਕਥੇਤੁਂ ਨ ਸਕ੍ਕੋਨ੍ਤਿ. ਤਵ ਪਨ ਸਨ੍ਤਾਸਮਤ੍ਤਮ੍ਪਿ ਨਤ੍ਥਿ, ਉਕ੍ਕਾਮੁਖੇ ਸੁਵਣ੍ਣਂ ਵਿਯ ਸੁਪੁਪ੍ਫਿਤਕਣਿਕਾਰਂ ਵਿਯ ਚ ਤੇ ਮੁਖਂ ਵਿਰੋਚਤਿ, ਕਿਂ ਨੁ ਖੋ ਕਾਰਣ’’ਨ੍ਤਿ ਪੁਚ੍ਛਨ੍ਤੋ ਇਮਂ ਗਾਥਮਾਹ –

‘‘ਤਸ੍ਸ ਤੇ ਨਤ੍ਥਿ ਭੀਤਤ੍ਤਂ, ਭਿਯ੍ਯੋ ਵਣ੍ਣੋ ਪਸੀਦਤਿ;

ਕਸ੍ਮਾ ਨ ਪਰਿਦੇਵੇਸਿ, ਏਵਰੂਪੇ ਮਹਬ੍ਭਯੇ’’ਤਿ. (ਥੇਰਗਾ. ੭੦੬);

ਸਾਮਣੇਰੋ ਝਾਨਾ ਵੁਟ੍ਠਾਯ ਤਸ੍ਸ ਧਮ੍ਮਂ ਦੇਸੇਨ੍ਤੋ, ‘‘ਆਵੁਸੋ ਗਾਮਣਿ, ਖੀਣਾਸਵਸ੍ਸ ਅਤ੍ਤਭਾਵੋ ਨਾਮ ਸੀਸੇ ਠਪਿਤਭਾਰੋ ਵਿਯ ਹੋਤਿ, ਸੋ ਤਸ੍ਮਿਂ ਭਿਜ੍ਜਨ੍ਤੇ ਵਾ ਨਸ੍ਸਨ੍ਤੇ ਵਾ ਤੁਸ੍ਸਤੇਵ, ਨ ਭਾਯਤੀ’’ਤਿ ਵਤ੍ਵਾ ਇਮਾ ਗਾਥਾ ਅਭਾਸਿ –

‘‘ਨਤ੍ਥਿ ਚੇਤਸਿਕਂ ਦੁਕ੍ਖਂ, ਅਨਪੇਕ੍ਖਸ੍ਸ ਗਾਮਣਿ;

ਅਤਿਕ੍ਕਨ੍ਤਾ ਭਯਾ ਸਬ੍ਬੇ, ਖੀਣਸਂਯੋਜਨਸ੍ਸ ਵੇ.

‘‘ਖੀਣਾਯ ਭਵਨੇਤ੍ਤਿਯਾ, ਦਿਟ੍ਠੇ ਧਮ੍ਮੇ ਯਥਾਤਥੇ;

ਨ ਭਯਂ ਮਰਣੇ ਹੋਤਿ, ਭਾਰਨਿਕ੍ਖੇਪਨੇ ਯਥਾ’’ਤਿ. (ਥੇਰਗਾ. ੭੦੭-੭੦੮);

ਸੋ ਤਸ੍ਸ ਕਥਂ ਸੁਤ੍ਵਾ ਪਞ੍ਚ ਚੋਰਸਤਾਨਿ ਓਲੋਕੇਤ੍ਵਾ ਆਹ – ‘‘ਤੁਮ੍ਹੇ ਕਿਂ ਕਰਿਸ੍ਸਥਾ’’ਤਿ? ‘‘ਤੁਮ੍ਹੇ ਪਨ, ਸਾਮੀ’’ਤਿ. ‘‘ਮਮ ਤਾਵ, ਭੋ, ‘ਏਵਰੂਪਂ ਪਾਟਿਹਾਰਿਯਂ ਦਿਸ੍ਵਾ ਅਗਾਰਮਜ੍ਝੇ ਕਮ੍ਮਂ ਨਤ੍ਥਿ, ਅਯ੍ਯਸ੍ਸ ਸਨ੍ਤਿਕੇ ਪਬ੍ਬਜਿਸ੍ਸਾਮੀ’ਤਿ. ਮਯਮ੍ਪਿ ਤਥੇਵ ਕਰਿਸ੍ਸਾਮਾ’’ਤਿ. ‘‘ਸਾਧੁ, ਤਾਤਾ’’ਤਿ ਤਤੋ ਪਞ੍ਚਸਤਾਪਿ ਚੋਰਾ ਸਾਮਣੇਰਂ ਵਨ੍ਦਿਤ੍ਵਾ ਪਬ੍ਬਜ੍ਜਂ ਯਾਚਿਂਸੁ ¶ . ਸੋ ਤੇਸਂ ਅਸਿਧਾਰਾਹਿ ਏਵ ਕੇਸੇ ਚੇਵ ਵਤ੍ਥਦਸਾ ਚ ਛਿਨ੍ਦਿਤ੍ਵਾ ਤਮ੍ਬਮਤ੍ਤਿਕਾਯ ਰਜਿਤ੍ਵਾ ਤਾਨਿ ਕਾਸਾਯਾਨਿ ਅਚ੍ਛਾਦਾਪੇਤ੍ਵਾ ਦਸਸੁ ਸੀਲੇਸੁ ਪਤਿਟ੍ਠਾਪੇਤ੍ਵਾ ਤੇ ਆਦਾਯ ਗਚ੍ਛਨ੍ਤੋ ਚਿਨ੍ਤੇਸਿ ¶ – ‘‘ਸਚਾਹਂ ਥੇਰੇ ਅਦਿਸ੍ਵਾਵ ਗਮਿਸ੍ਸਾਮਿ, ਤੇ ¶ ਸਮਣਧਮ੍ਮਂ ਕਾਤੁਂ ਨ ਸਕ੍ਖਿਸ੍ਸਨ੍ਤਿ. ਚੋਰਾਨਞ੍ਹਿ ਮਂ ਗਹੇਤ੍ਵਾ ਨਿਕ੍ਖਨ੍ਤਕਾਲਤੋ ਪਟ੍ਠਾਯ ਤੇਸੁ ਏਕੋਪਿ ਅਸ੍ਸੂਨਿ ਸਨ੍ਧਾਰੇਤੁਂ ਨਾਸਕ੍ਖਿ, ‘ਮਾਰਿਤੋ ਨੁ ਖੋ ਸਾਮਣੇਰੋ, ਨੋ’ਤਿ ਚਿਨ੍ਤੇਨ੍ਤਾਨਂ ਕਮ੍ਮਟ੍ਠਾਨਂ ਅਭਿਮੁਖਂ ਨ ਭਵਿਸ੍ਸਤਿ, ਤਸ੍ਮਾ ਦਿਸ੍ਵਾਵ ਨੇ ਗਮਿਸ੍ਸਾਮੀ’’ਤਿ. ਸੋ ਪਞ੍ਚਸਤਭਿਕ੍ਖੁਪਰਿਵਾਰੋ ਤਤ੍ਥ ਗਨ੍ਤ੍ਵਾ ਅਤ੍ਤਨੋ ਦਸ੍ਸਨੇਨ ਪਟਿਲਦ੍ਧਅਸ੍ਸਾਸੇਹਿ ਤੇਹਿ ‘‘ਕਿਂ, ਸਪ੍ਪੁਰਿਸ, ਸਂਕਿਚ੍ਚ, ਲਦ੍ਧਂ ਤੇ ਜੀਵਿਤ’’ਨ੍ਤਿ ਵੁਤ੍ਤੇ, ‘‘ਆਮ, ਭਨ੍ਤੇ, ਇਮੇ ਮਂ ਮਾਰੇਤੁਕਾਮਾ ਹੁਤ੍ਵਾ ਮਾਰੇਤੁਂ ਅਸਕ੍ਕੋਨ੍ਤਾ ਮਮ ਗੁਣੇ ਪਸੀਦਿਤ੍ਵਾ ਧਮ੍ਮਂ ਸੁਤ੍ਵਾ ਪਬ੍ਬਜਿਤਾ, ਅਹਂ ‘ਤੁਮ੍ਹੇ ਦਿਸ੍ਵਾਵ ਗਮਿਸ੍ਸਾਮੀ’ਤਿ ਆਗਤੋ, ਅਪ੍ਪਮਤ੍ਤਾ ਸਮਣਧਮ੍ਮਂ ਕਰੋਥ, ਅਹਂ ਸਤ੍ਥੁ ਸਨ੍ਤਿਕਂ ਗਮਿਸ੍ਸਾਮੀ’’ਤਿ ਤੇ ਭਿਕ੍ਖੂ ਵਨ੍ਦਿਤ੍ਵਾ ਇਤਰੇ ਆਦਾਯ ਉਪਜ੍ਝਾਯਸ੍ਸ ਸਨ੍ਤਿਕਂ ਗਨ੍ਤ੍ਵਾ ‘‘ਕਿਂ ਸਂਕਿਚ੍ਚ, ਅਨ੍ਤੇਵਾਸਿਕਾ ਤੇ ਲਦ੍ਧਾ’’ਤਿ ਵੁਤ੍ਤੇ, ‘‘ਆਮ, ਭਨ੍ਤੇ’’ਤਿ ਤਂ ਪਵਤ੍ਤਿਂ ਆਰੋਚੇਸਿ. ਥੇਰੇਨ ‘‘ਗਚ੍ਛ ਸਂਕਿਚ੍ਚ, ਸਤ੍ਥਾਰਂ ਪਸ੍ਸਾਹੀ’’ਤਿ ਵੁਤ੍ਤੇ, ‘‘ਸਾਧੂ’’ਤਿ ਥੇਰਂ ਵਨ੍ਦਿਤ੍ਵਾ ਤੇ ਆਦਾਯ ਸਤ੍ਥੁ ਸਨ੍ਤਿਕਂ ਗਨ੍ਤ੍ਵਾ ਸਤ੍ਥਾਰਾਪਿ ¶ ‘‘ਕਿਂ ਸਂਕਿਚ੍ਚ, ਅਨ੍ਤੇਵਾਸਿਕਾ ਤੇ ਲਦ੍ਧਾ’’ਤਿ ਵੁਤ੍ਤੇ, ‘‘ਆਮ, ਭਨ੍ਤੇ’’ਤਿ ਤਂ ਪਵਤ੍ਤਿਂ ਆਰੋਚੇਸਿ. ਸਤ੍ਥਾ ‘‘ਏਵਂ ਕਿਰ, ਭਿਕ੍ਖਵੇ’’ਤਿ ਪੁਚ੍ਛਿਤ੍ਵਾ, ‘‘ਆਮ, ਭਨ੍ਤੇ’’ਤਿ ਵੁਤ੍ਤੇ, ‘‘ਭਿਕ੍ਖਵੇ, ਤੁਮ੍ਹਾਕਂ ਚੋਰਕਮ੍ਮਂ ਕਤ੍ਵਾ ਦੁਸ੍ਸੀਲੇ ਪਤਿਟ੍ਠਾਯ ਵਸ੍ਸਸਤਂ ਜੀਵਨਤੋ ਇਦਾਨਿ ਸੀਲੇ ਪਤਿਟ੍ਠਾਯ ਏਕਦਿਵਸਮ੍ਪਿ ਜੀਵਿਤਂ ਸੇਯ੍ਯੋ’’ਤਿ ਵਤ੍ਵਾ ਅਨੁਸਨ੍ਧਿਂ ਘਟੇਤ੍ਵਾ ਧਮ੍ਮਂ ਦੇਸੇਨ੍ਤੋ ਇਮਂ ਗਾਥਮਾਹ –

‘‘ਯੋ ਚ ਵਸ੍ਸਸਤਂ ਜੀਵੇ, ਦੁਸ੍ਸੀਲੋ ਅਸਮਾਹਿਤੋ;

ਏਕਾਹਂ ਜੀਵਿਤਂ ਸੇਯ੍ਯੋ, ਸੀਲਵਨ੍ਤਸ੍ਸ ਝਾਯਿਨੋ’’ਤਿ.

ਤਤ੍ਥ ਦੁਸ੍ਸੀਲੋਤਿ ਨਿਸ੍ਸੀਲੋ. ਸੀਲਵਨ੍ਤਸ੍ਸਾਤਿ ਦੁਸ੍ਸੀਲਸ੍ਸ ਵਸ੍ਸਸਤਂ ਜੀਵਨਤੋ ਸੀਲਵਨ੍ਤਸ੍ਸ ਦ੍ਵੀਹਿ ਝਾਨੇਹਿ ਝਾਯਿਨੋ ਏਕਦਿਵਸਮ੍ਪਿ ਏਕਮੁਹੁਤ੍ਤਮ੍ਪਿ ਜੀਵਿਤਂ ਸੇਯ੍ਯੋ, ਉਤ੍ਤਮਨ੍ਤਿ ਅਤ੍ਥੋ.

ਦੇਸਨਾਵਸਾਨੇ ਤੇ ਪਞ੍ਚਸਤਾਪਿ ਭਿਕ੍ਖੂ ਸਹ ਪਟਿਸਮ੍ਭਿਦਾਹਿ ਅਰਹਤ੍ਤਂ ਪਾਪੁਣਿਂਸੁ, ਸਮ੍ਪਤ੍ਤਮਹਾਜਨਸ੍ਸਾਪਿ ਸਾਤ੍ਥਿਕਾ ਧਮ੍ਮਦੇਸਨਾ ਅਹੋਸੀਤਿ.

ਅਪਰੇਨ ਸਮਯੇਨ ਸਂਕਿਚ੍ਚੋ ਉਪਸਮ੍ਪਦਂ ਲਭਿਤ੍ਵਾ ਦਸਵਸ੍ਸੋ ਹੁਤ੍ਵਾ ਸਾਮਣੇਰਂ ਗਣ੍ਹਿ. ਸੋ ਪਨ ਤਸ੍ਸੇਵ ਭਾਗਿਨੇਯ੍ਯੋ ਅਧਿਮੁਤ੍ਤਸਾਮਣੇਰੋ ਨਾਮ. ਅਥ ਨਂ ਥੇਰੋ ਪਰਿਪੁਣ੍ਣਵਸ੍ਸਕਾਲੇ ਆਮਨ੍ਤੇਤ੍ਵਾ ‘‘ਉਪਸਮ੍ਪਦਂ ਤੇ ਕਰਿਸ੍ਸਾਮਿ, ਗਚ੍ਛ, ਞਾਤਕਾਨਂ ਸਨ੍ਤਿਕੇ ਵਸ੍ਸਪਰਿਮਾਣਂ ਪੁਚ੍ਛਿਤ੍ਵਾ ¶ ਏਹੀ’’ਤਿ ਉਯ੍ਯੋਜੇਸਿ. ਸੋ ਮਾਤਾਪਿਤੂਨਂ ਸਨ੍ਤਿਕਂ ¶ ਗਚ੍ਛਨ੍ਤੋ ਅਨ੍ਤਰਾਮਗ੍ਗੇ ਪਞ੍ਚਸਤੇਹਿ ਚੋਰੇਹਿ ਬਲਿਕਮ੍ਮਤ੍ਥਾਯ ਮਾਰਿਯਮਾਨੋ ਤੇਸਂ ਧਮ੍ਮਂ ਦੇਸੇਤ੍ਵਾ ਪਸਨ੍ਨਚਿਤ੍ਤੇਹਿ ਤੇਹਿ ‘‘ਨ ਤੇ ਇਮਸ੍ਮਿਂ ਠਾਨੇ ਅਮ੍ਹਾਕਂ ¶ ਅਤ੍ਥਿਭਾਵੋ ਕਸ੍ਸਚਿ ਆਰੋਚੇਤਬ੍ਬੋ’’ਤਿ ਵਿਸ੍ਸਟ੍ਠੋ ਪਟਿਪਥੇ ਮਾਤਾਪਿਤਰੋ ਆਗਚ੍ਛਨ੍ਤੇ ਦਿਸ੍ਵਾ ਤਮੇਵ ਮਗ੍ਗਂ ਪਟਿਪਜ੍ਜਨ੍ਤਾਨਮ੍ਪਿ ਤੇਸਂ ਸਚ੍ਚਮਨੁਰਕ੍ਖਨ੍ਤੋ ਨਾਰੋਚੇਸਿ. ਤੇਸਂ ਚੋਰੇਹਿ ਵਿਹੇਠਿਯਮਾਨਾਨਂ ‘‘ਤ੍ਵਮ੍ਪਿ ਚੋਰੇਹਿ ਸਦ੍ਧਿਂ ਏਕਤੋ ਹੁਤ੍ਵਾ ਮਞ੍ਞੇ, ਅਮ੍ਹਾਕਂ ਨਾਰੋਚੇਸੀ’’ਤਿ ਪਰਿਦੇਵਨ੍ਤਾਨਂ ਸਦ੍ਦਂ ਸੁਤ੍ਵਾ ਤੇ ਮਾਤਾਪਿਤੂਨਮ੍ਪਿ ਅਨਾਰੋਚਿਤਭਾਵਂ ਞਤ੍ਵਾ ਪਸਨ੍ਨਚਿਤ੍ਤਾ ਪਬ੍ਬਜ੍ਜਂ ਯਾਚਿਂਸੁ. ਸੋਪਿ ਸਂਕਿਚ੍ਚਸਾਮਣੇਰੋ ਵਿਯ ਤੇ ਸਬ੍ਬੇ ਪਬ੍ਬਾਜੇਤ੍ਵਾ ਉਪਜ੍ਝਾਯਸ੍ਸ ਸਨ੍ਤਿਕਂ ਆਨੇਤ੍ਵਾ ਤੇਨ ਸਤ੍ਥੁ ਸਨ੍ਤਿਕਂ ਪੇਸਿਤੋ ਗਨ੍ਤ੍ਵਾ ਤਂ ਪਵਤ੍ਤਿਂ ਆਰੋਚੇਸਿ. ਸਤ੍ਥਾ ‘‘ਏਵਂ ਕਿਰ, ਭਿਕ੍ਖਵੇ’’ਤਿ ਪੁਚ੍ਛਿਤ੍ਵਾ, ‘‘ਆਮ, ਭਨ੍ਤੇ’’ਤਿ ਵੁਤ੍ਤੇ ਪੁਰਿਮਨਯੇਨੇਵ ਅਨੁਸਨ੍ਧਿਂ ਘਟੇਤ੍ਵਾ ਧਮ੍ਮਂ ਦੇਸੇਨ੍ਤੋ ਇਮਮੇਵ ਗਾਥਮਾਹ –

‘‘ਯੋ ਚ ਵਸ੍ਸਸਤਂ ਜੀਵੇ, ਦੁਸ੍ਸੀਲੋ ਅਸਮਾਹਿਤੋ;

ਏਕਾਹਂ ਜੀਵਿਤਂ ਸੇਯ੍ਯੋ, ਸੀਲਵਨ੍ਤਸ੍ਸ ਝਾਯਿਨੋ’’ਤਿ.

ਇਦਮ੍ਪਿ ਅਧਿਮੁਤ੍ਤਸਾਮਣੇਰਵਤ੍ਥੁ ਵੁਤ੍ਤਨਯਮੇਵਾਤਿ.

ਯੋ ¶ ਚ ਵਸ੍ਸਸਤਂ ਜੀਵੇਤਿ ਇਮਂ ਧਮ੍ਮਦੇਸਨਂ ਸਤ੍ਥਾ ਜੇਤਵਨੇ ਵਿਹਰਨ੍ਤੋ ਖਾਣੁਕੋਣ੍ਡਞ੍ਞਤ੍ਥੇਰਂ ਆਰਬ੍ਭ ਕਥੇਸਿ.

ਸੋ ਕਿਰ ਥੇਰੋ ਸਤ੍ਥੁ ਸਨ੍ਤਿਕੇ ਕਮ੍ਮਟ੍ਠਾਨਂ ਗਹੇਤ੍ਵਾ ਅਰਞ੍ਞੇ ਵਿਹਰਨ੍ਤੋ ਅਰਹਤ੍ਤਂ ਪਤ੍ਵਾ ‘‘ਸਤ੍ਥੁ ਆਰੋਚੇਸ੍ਸਾਮੀ’’ਤਿ ਤਤੋ ਆਗਚ੍ਛਨ੍ਤੋ ਅਨ੍ਤਰਾਮਗ੍ਗੇ ਕਿਲਨ੍ਤੋ ਮਗ੍ਗਾ ਓਕ੍ਕਮ੍ਮ ਏਕਸ੍ਮਿਂ ਪਿਟ੍ਠਿਪਾਸਾਣੇ ਨਿਸਿਨ੍ਨੋ ਝਾਨਂ ਸਮਾਪਜ੍ਜਿ. ਅਥੇਕਂ ਗਾਮਂ ਵਿਲੁਮ੍ਪਿਤ੍ਵਾ ਪਞ੍ਚਸਤਾ ਚੋਰਾ ਅਤ੍ਤਨੋ ਬਲਾਨੁਰੂਪੇਨ ਭਣ੍ਡਿਕਂ ਬਨ੍ਧਿਤ੍ਵਾ ਸੀਸੇਨਾਦਾਯ ਗਚ੍ਛਨ੍ਤਾ ਦੂਰਂ ਗਨ੍ਤ੍ਵਾ ਕਿਲਨ੍ਤਰੂਪਾ ‘‘ਦੂਰਂ ਆਗਤਾਮ੍ਹ, ਇਮਸ੍ਮਿਂ ਪਿਟ੍ਠਿਪਾਸਾਣੇ ਵਿਸ੍ਸਮਿਸ੍ਸਾਮਾ’’ਤਿ ਮਗ੍ਗਾ ਓਕ੍ਕਮ੍ਮ ¶ ਪਿਟ੍ਠਿਪਾਸਾਣਸ੍ਸ ਸਨ੍ਤਿਕਂ ਗਨ੍ਤ੍ਵਾ ਥੇਰਂ ਦਿਸ੍ਵਾਪਿ ‘‘ਖਾਣੁਕੋ ਅਯ’’ਨ੍ਤਿ ਸਞ੍ਞਿਨੋ ਅਹੇਸੁਂ. ਅਥੇਕੋ ਚੋਰੋ ਥੇਰਸ੍ਸ ਸੀਸੇ ਭਣ੍ਡਿਕਂ ਠਪੇਸਿ, ਅਪਰੋਪਿ ਤਂ ਨਿਸ੍ਸਾਯ ਭਣ੍ਡਿਕਂ ਠਪੇਸਿ. ਏਵਂ ਪਞ੍ਚਸਤਾਪਿ ਚੋਰਾ ਪਞ੍ਚਹਿ ਭਣ੍ਡਿਕਸਤੇਹਿ ਥੇਰਂ ਪਰਿਕ੍ਖਿਪਿਤ੍ਵਾ ਸਯਮ੍ਪਿ ਨਿਸਿਨ੍ਨਾ ਨਿਦ੍ਦਾਯਿਤ੍ਵਾ ਅਰੁਣੁਗ੍ਗਮਨਕਾਲੇ ਪਬੁਜ੍ਝਿਤ੍ਵਾ ਅਤ੍ਤਨੋ ਅਤ੍ਤਨੋ ਭਣ੍ਡਿਕਂ ਗਣ੍ਹਨ੍ਤਾ ਥੇਰਂ ਦਿਸ੍ਵਾ ‘‘ਅਮਨੁਸ੍ਸੋ’’ਤਿ ਸਞ੍ਞਾਯ ਪਲਾਯਿਤੁਂ ¶ ਆਰਭਿਂਸੁ. ਅਥ ਨੇ ਥੇਰੋ ਆਹ – ‘‘ਮਾ ਭਾਯਿਤ੍ਥ ਉਪਾਸਕਾ, ਪਬ੍ਬਜਿਤੋ ਅਹ’’ਨ੍ਤਿ. ਤੇ ਥੇਰਸ੍ਸ ਪਾਦਮੂਲੇ ਨਿਪਜ੍ਜਿਤ੍ਵਾ ‘‘ਖਮਥ, ਭਨ੍ਤੇ, ਮਯਂ ਖਾਣੁਕਸਞ੍ਞਿਨੋ ਅਹੁਮ੍ਹਾ’’ਤਿ ਥੇਰਂ ਖਮਾਪੇਤ੍ਵਾ ਚੋਰਜੇਟ੍ਠਕੇਨ ‘‘ਅਹਂ ਅਯ੍ਯਸ੍ਸ ਸਨ੍ਤਿਕੇ ਪਬ੍ਬਜਿਸ੍ਸਾਮੀ’’ਤਿ ਵੁਤ੍ਤੇ ਸੇਸਾ ‘‘ਮਯਮ੍ਪਿ ਪਬ੍ਬਜਿਸ੍ਸਾਮਾ’’ਤਿ ¶ ਵਤ੍ਵਾ ਸਬ੍ਬੇਪਿ ਏਕਚ੍ਛਨ੍ਦਾ ਹੁਤ੍ਵਾ ਥੇਰਂ ਪਬ੍ਬਜ੍ਜਂ ਯਾਚਿਂਸੁ. ਥੇਰੋ ਸਂਕਿਚ੍ਚਸਾਮਣੇਰੋ ਵਿਯ ਸਬ੍ਬੇਪਿ ਤੇ ਪਬ੍ਬਾਜੇਸਿ. ਤਤੋ ਪਟ੍ਠਾਯ ਖਾਣੁਕੋਣ੍ਡਞ੍ਞੋਤਿ ਪਞ੍ਞਾਯਿ. ਸੋ ਤੇਹਿ ਭਿਕ੍ਖੂਹਿ ਸਦ੍ਧਿਂ ਸਤ੍ਥੁ ਸਨ੍ਤਿਕਂ ਗਨ੍ਤ੍ਵਾ ਸਤ੍ਥਾਰਾ ‘‘ਕਿਂ, ਕੋਣ੍ਡਞ੍ਞ, ਅਨ੍ਤੇਵਾਸਿਕਾ ਤੇ ਲਦ੍ਧਾ’’ਤਿ ਵੁਤ੍ਤੇ ਤਂ ਪਵਤ੍ਤਿਂ ਆਰੋਚੇਸਿ. ਸਤ੍ਥਾ ‘‘ਏਵਂ ਕਿਰ, ਭਿਕ੍ਖਵੇ’’ਤਿ ਪੁਚ੍ਛਿਤ੍ਵਾ, ‘‘ਆਮ, ਭਨ੍ਤੇ, ਨ ਨੋ ਅਞ੍ਞਸ੍ਸ ਏਵਰੂਪੋ ਆਨੁਭਾਵੋ ਦਿਟ੍ਠਪੁਬ੍ਬੋ, ਤੇਨਮ੍ਹਾ ਪਬ੍ਬਜਿਤਾ’’ਤਿ ਵੁਤ੍ਤੇ, ‘‘ਭਿਕ੍ਖਵੇ, ਏਵਰੂਪੇ ਦੁਪ੍ਪਞ੍ਞਕਮ੍ਮੇ ਪਤਿਟ੍ਠਾਯ ਵਸ੍ਸਸਤਂ ਜੀਵਨਤੋ ਇਦਾਨਿ ਵੋ ਪਞ੍ਞਾਸਮ੍ਪਦਾਯ ਵਤ੍ਤਮਾਨਾਨਂ ਏਕਾਹਮ੍ਪਿ ਜੀਵਿਤਂ ਸੇਯ੍ਯੋ’’ਤਿ ਵਤ੍ਵਾ ਅਨੁਸਨ੍ਧਿਂ ਘਟੇਤ੍ਵਾ ਧਮ੍ਮਂ ਦੇਸੇਨ੍ਤੋ ਇਮਂ ਗਾਥਮਾਹ –

‘‘ਯੋ ਚ ਵਸ੍ਸਸਤਂ ਜੀਵੇ, ਦੁਪ੍ਪਞ੍ਞੋ ਅਸਮਾਹਿਤੋ;

ਏਕਾਹਂ ਜੀਵਿਤਂ ਸੇਯ੍ਯੋ, ਪਞ੍ਞਵਨ੍ਤਸ੍ਸ ਝਾਯਿਨੋ’’ਤਿ.

ਤਤ੍ਥ ਦੁਪ੍ਪਞ੍ਞੋ ਨਿਪ੍ਪਞ੍ਞੋ. ਪਞ੍ਞਵਨ੍ਤਸ੍ਸਾਤਿ ਸਪ੍ਪਞ੍ਞਸ੍ਸ. ਸੇਸਂ ਪੁਰਿਮਸਦਿਸਮੇਵਾਤਿ.

ਦੇਸਨਾਵਸਾਨੇ ਪਞ੍ਚਸਤਾਪਿ ਤੇ ਭਿਕ੍ਖੂ ਸਹ ਪਟਿਸਮ੍ਭਿਦਾਹਿ ਅਰਹਤ੍ਤਂ ਪਾਪੁਣਿਂਸੁ. ਸਮ੍ਪਤ੍ਤਮਹਾਜਨਸ੍ਸਾਪਿ ਸਾਤ੍ਥਿਕਾ ਧਮ੍ਮਦੇਸਨਾ ਅਹੋਸੀਤਿ.

ਖਾਣੁਕੋਣ੍ਡਞ੍ਞਤ੍ਥੇਰਵਤ੍ਥੁ ਦਸਮਂ.

ਯੋ ¶ ਚ ਵਸ੍ਸਸਤਂ ਜੀਵੇਤਿ ਇਮਂ ਧਮ੍ਮਦੇਸਨਂ ਸਤ੍ਥਾ ਜੇਤਵਨੇ ਵਿਹਰਨ੍ਤੋ ਸਪ੍ਪਦਾਸਤ੍ਥੇਰਂ ਆਰਬ੍ਭ ਕਥੇਸਿ.

ਸਾਵਤ੍ਥਿਯਂ ¶ ਕਿਰੇਕੋ ਕੁਲਪੁਤ੍ਤੋ ਸਤ੍ਥੁ ਧਮ੍ਮਦੇਸਨਂ ਸੁਤ੍ਵਾ ਪਬ੍ਬਜਿਤ੍ਵਾ ਲਦ੍ਧੂਪਸਮ੍ਪਦੋ ਅਪਰੇਨ ਸਮਯੇਨ ਉਕ੍ਕਣ੍ਠਿਤ੍ਵਾ ‘‘ਮਾਦਿਸਸ੍ਸ ਕੁਲਪੁਤ੍ਤਸ੍ਸ ਗਿਹਿਭਾਵੋ ਨਾਮ ਅਯੁਤ੍ਤੋ, ਪਬ੍ਬਜ੍ਜਾਯ ਠਤ੍ਵਾ ਮਰਣਮ੍ਹਿ ਮੇ ਸੇਯ੍ਯੋ’’ਤਿ ਚਿਨ੍ਤੇਤ੍ਵਾ ਅਤ੍ਤਨੋ ਮਰਣੂਪਾਯਂ ਚਿਨ੍ਤੇਨ੍ਤੋ ਵਿਚਰਤਿ. ਅਥੇਕਦਿਵਸਂ ਪਾਤੋਵ ¶ ਕਤਭਤ੍ਤਕਿਚ੍ਚਾ ਭਿਕ੍ਖੂ ਵਿਹਾਰਂ ਗਨ੍ਤ੍ਵਾ ਅਗ੍ਗਿਸਾਲਾਯ ਸਪ੍ਪਂ ਦਿਸ੍ਵਾ ਤਂ ਏਕਸ੍ਮਿਂ ਕੁਟੇ ਪਕ੍ਖਿਪਿਤ੍ਵਾ ਕੁਟਂ ਪਿਦਹਿਤ੍ਵਾ ਆਦਾਯ ਵਿਹਾਰਾ ਨਿਕ੍ਖਮਿਂਸੁ. ਉਕ੍ਕਣ੍ਠਿਤਭਿਕ੍ਖੁਪਿ ਭਤ੍ਤਕਿਚ੍ਚਂ ਕਤ੍ਵਾ ਆਗਚ੍ਛਨ੍ਤੋ ਤੇ ਭਿਕ੍ਖੂ ਦਿਸ੍ਵਾ ‘‘ਕਿਂ ਇਦਂ, ਆਵੁਸੋ’’ਤਿ ਪੁਚ੍ਛਿਤ੍ਵਾ ‘‘ਸਪ੍ਪੋ, ਆਵੁਸੋ’’ਤਿ ਵੁਤ੍ਤੇ ਇਮਿਨਾ ‘‘ਕਿਂ ਕਰਿਸ੍ਸਥਾ’’ਤਿ? ‘‘ਛਡ੍ਡੇਸ੍ਸਾਮ ਨ’’ਨ੍ਤਿ. ਤੇਸਂ ਵਚਨਂ ਸੁਤ੍ਵਾ ‘‘ਇਮਿਨਾ ਅਤ੍ਤਾਨਂ ਡਂਸਾਪੇਤ੍ਵਾ ਮਰਿਸ੍ਸਾਮੀ’’ਤਿ ‘‘ਆਹਰਥ, ਅਹਂ ਤਂ ਛਡ੍ਡੇਸ੍ਸਾਮੀ’’ਤਿ ਤੇਸਂ ਹਤ੍ਥਤੋ ਕੁਟਂ ਗਹੇਤ੍ਵਾ ਏਕਸ੍ਮਿਂ ਠਾਨੇ ਨਿਸਿਨ੍ਨੋ ਤੇਨ ਸਪ੍ਪੇਨ ਅਤ੍ਤਾਨਂ ਡਂਸਾਪੇਤਿ, ਸਪ੍ਪੋ ਡਂਸਿਤੁਂ ਨ ਇਚ੍ਛਤਿ. ਸੋ ਕੁਟੇ ਹਤ੍ਥਂ ਓਤਾਰੇਤ੍ਵਾ ਇਤੋ ਚਿਤੋ ਚ ਆਲੋਲੇਤਿ, ਘੋਰਸਪ੍ਪਸ੍ਸ ਮੁਖਂ ਵਿਵਰਿਤ੍ਵਾ ਅਙ੍ਗੁਲਿਂ ਪਕ੍ਖਿਪਤਿ, ਨੇਵ ਨਂ ਸਪ੍ਪੋ ਡਂਸਿ. ਸੋ ‘‘ਨਾਯਂ ਆਸੀਵਿਸੋ, ਘਰਸਪ੍ਪੋ ਏਸੋ’’ਤਿ ਤਂ ਪਹਾਯ ਵਿਹਾਰਂ ਅਗਮਾਸਿ. ਅਥ ਨਂ ਭਿਕ੍ਖੂ ‘‘ਛਡ੍ਡਿਤੋ ਤੇ, ਆਵੁਸੋ, ਸਪ੍ਪੋ’’ਤਿ ਆਹਂਸੁ. ‘‘ਨ ਸੋ, ਆਵੁਸੋ, ਘੋਰਸਪ੍ਪੋ, ਘਰਸਪ੍ਪੋ ਏਸੋ’’ਤਿ. ‘‘ਘੋਰਸਪ੍ਪੋਯੇਵਾਵੁਸੋ, ਮਹਨ੍ਤਂ ¶ ਫਣਂ ਕਤ੍ਵਾ ਸੁਸੁਯਨ੍ਤੋ ਦੁਕ੍ਖੇਨ ਅਮ੍ਹੇਹਿ ਗਹਿਤੋ, ਕਿਂ ਕਾਰਣਾ ਏਵਂ ਤ੍ਵਂ ਵਦੇਸੀ’’ਤਿ ਆਹਂਸੁ. ‘‘ਅਹਂ, ਆਵੁਸੋ, ਤੇਨ ਅਤ੍ਤਾਨਂ ਡਂਸਾਪੇਨ੍ਤੋਪਿ ਮੁਖੇ ਅਙ੍ਗੁਲਿਂ ਪਕ੍ਖਿਪੇਨ੍ਤੋਪਿ ਤਂ ਡਂਸਾਪੇਤੁਂ ਨਾਸਕ੍ਖਿ’’ਨ੍ਤਿ. ਤਂ ਸੁਤ੍ਵਾ ਭਿਕ੍ਖੂ ਤੁਣ੍ਹੀ ਅਹੇਸੁਂ.

ਅਥੇਕਦਿਵਸਂ ਨ੍ਹਾਪਿਤੋ ਦ੍ਵੇ ਤਯੋ ਖੁਰੇ ਆਦਾਯ ਵਿਹਾਰਂ ਗਨ੍ਤ੍ਵਾ ਏਕਂ ਭੂਮਿਯਂ ਠਪੇਤ੍ਵਾ ਏਕੇਨ ਭਿਕ੍ਖੂਨਂ ਕੇਸੇ ਓਹਾਰੇਤਿ. ਸੋ ਭੂਮਿਯਂ ਠਪਿਤਂ ਖੁਰਂ ਗਹੇਤ੍ਵਾ ‘‘ਇਮਿਨਾ ਗੀਵਂ ਛਿਨ੍ਦਿਤ੍ਵਾ ਮਰਿਸ੍ਸਾਮੀ’’ਤਿ ਏਕਸ੍ਮਿਂ ਰੁਕ੍ਖੇ ਗੀਵਂ ਉਪਨਿਧਾਯ ਖੁਰਧਾਰਂ ਗਲਨਾਲ਼ਿਯਂ ਕਤ੍ਵਾ ਠਿਤੋ ਉਪਸਮ੍ਪਦਾਮਾਲ਼ਤੋ ਪਟ੍ਠਾਯ ਅਤ੍ਤਨੋ ਸੀਲਂ ਆਵਜ੍ਜੇਨ੍ਤੋ ਵਿਮਲਚਨ੍ਦਮਣ੍ਡਲਂ ਵਿਯ ਸੁਧੋਤਮਣਿਖਨ੍ਧਮਿਵ ਚ ਨਿਮ੍ਮਲਂ ਸੀਲਂ ਅਦ੍ਦਸ. ਤਸ੍ਸ ਤਂ ਓਲੋਕੇਨ੍ਤਸ੍ਸ ਸਕਲਸਰੀਰਂ ਫਰਨ੍ਤੀ ਪੀਤਿ ਉਪ੍ਪਜ੍ਜਿ. ਸੋ ਪੀਤਿਂ ਵਿਕ੍ਖਮ੍ਭੇਤ੍ਵਾ ਵਿਪਸ੍ਸਨਂ ਵਡ੍ਢੇਨ੍ਤੋ ਸਹ ਪਟਿਸਮ੍ਭਿਦਾਹਿ ਅਰਹਤ੍ਤਂ ਪਤ੍ਵਾ ਖੁਰਂ ਆਦਾਯ ਵਿਹਾਰਮਜ੍ਝਂ ਪਾਵਿਸਿ. ਅਥ ਨਂ ਭਿਕ੍ਖੂ ‘‘ਕਹਂ ਗਤੋਸਿ, ਆਵੁਸੋ’’ਤਿ ਪੁਚ੍ਛਿਂਸੁ. ‘‘‘ਇਮਿਨਾ ਖੁਰੇਨ ਗਲਨਾਲ਼ਿਂ ਛਿਨ੍ਦਿਤ੍ਵਾ ¶ ਮਰਿਸ੍ਸਾਮੀ’ਤਿ ਗਤੋਮ੍ਹਿ ¶ , ਆਵੁਸੋ’’ਤਿ. ਅਥ ‘‘ਕਸ੍ਮਾ ਨ ਮਤੋਸੀ’’ਤਿ? ਇਦਾਨਿਮ੍ਹਿ ਸਤ੍ਥਂ ਆਹਰਿਤੁਂ ਅਭਬ੍ਬੋ ਜਾਤੋ. ਅਹਞ੍ਹਿ ‘‘ਇਮਿਨਾ ਖੁਰੇਨ ਗਲਨਾਲ਼ਿਂ ਛਿਨ੍ਦਿਸ੍ਸਾਮੀ’’ਤਿ ਞਾਣਖੁਰੇਨ ਸਬ੍ਬਕਿਲੇਸੇ ਛਿਨ੍ਦਿਨ੍ਤਿ. ਭਿਕ੍ਖੂ ‘‘ਅਯਂ ਅਭੂਤੇਨ ਅਞ੍ਞਂ ਬ੍ਯਾਕਰੋਤੀ’’ਤਿ ਭਗਵਤੋ ਆਰੋਚੇਸੁਂ. ਭਗਵਾ ਤੇਸਂ ਕਥਂ ਸੁਤ੍ਵਾ ਆਹ – ‘‘ਨ, ਭਿਕ੍ਖਵੇ, ਖੀਣਾਸਵਾ ਨਾਮ ਸਹਤ੍ਥਾ ਅਤ੍ਤਾਨਂ ਜੀਵਿਤਾ ਵੋਰੋਪੇਨ੍ਤੀ’’ਤਿ. ਭਨ੍ਤੇ, ਤੁਮ੍ਹੇ ਇਮਂ ‘‘ਖੀਣਾਸਵੋ’’ਤਿ ਵਦਥ, ਏਵਂ ਅਰਹਤ੍ਤੂਪਨਿਸ੍ਸਯਸਮ੍ਪਨ੍ਨੋ ਪਨਾਯਂ ਕਸ੍ਮਾ ਉਕ੍ਕਣ੍ਠਤਿ, ਕਿਮਸ੍ਸ ਅਰਹਤ੍ਤੂਪਨਿਸ੍ਸਯਕਾਰਣਂ ‘‘ਕਸ੍ਮਾ ਸੋ ਸਪ੍ਪੋ ਏਤਂ ਨ ਡਂਸਤੀ’’ਤਿ? ‘‘ਭਿਕ੍ਖਵੇ, ਸੋ ਤਾਵ ਸਪ੍ਪੋ ਇਮਸ੍ਸ ਇਤੋ ਤਤਿਯੇ ਅਤ੍ਤਭਾਵੇ ਦਾਸੋ ਅਹੋਸਿ, ਸੋ ਅਤ੍ਤਨੋ ਸਾਮਿਕਸ੍ਸ ਸਰੀਰਂ ਡਂਸਿਤੁਂ ਨ ਵਿਸਹਤੀ’’ਤਿ. ਏਵਂ ¶ ਤਾਵ ਨੇਸਂ ਸਤ੍ਥਾ ਏਕਂ ਕਾਰਣਂ ਆਚਿਕ੍ਖਿ. ਤਤੋ ਪਟ੍ਠਾਯ ਚ ਸੋ ਭਿਕ੍ਖੁ ਸਪ੍ਪਦਾਸੋ ਨਾਮ ਜਾਤੋ.

ਕਸ੍ਸਪਸਮ੍ਮਾਸਮ੍ਬੁਦ੍ਧਕਾਲੇ ਕਿਰੇਕੋ ਕੁਲਪੁਤ੍ਤੋ ਸਤ੍ਥੁ ਧਮ੍ਮਕਥਂ ਸੁਤ੍ਵਾ ਉਪ੍ਪਨ੍ਨਸਂਵੇਗੋ ਪਬ੍ਬਜਿਤ੍ਵਾ ਲਦ੍ਧੂਪਸਮ੍ਪਦੋ ਅਪਰੇਨ ਸਮਯੇਨ ਅਨਭਿਰਤਿਯਾ ਉਪ੍ਪਨ੍ਨਾਯ ਏਕਸ੍ਸ ਸਹਾਯਕਸ੍ਸ ਭਿਕ੍ਖੁਨੋ ਆਰੋਚੇਸਿ. ਸੋ ਤਸ੍ਸ ਅਭਿਣ੍ਹਂ ਗਿਹਿਭਾਵੇ ਆਦੀਨਵਂ ਕਥੇਸਿ. ਤਂ ਸੁਤ੍ਵਾ ਇਤਰੋ ਸਾਸਨੇ ਅਭਿਰਮਿਤ੍ਵਾ ਪੁਬ੍ਬੇ ਅਨਭਿਰਤਕਾਲੇ ਮਲਗ੍ਗਹਿਤੇ ਸਮਣਪਰਿਕ੍ਖਾਰੇ ਏਕਸ੍ਮਿਂ ਸੋਣ੍ਡਿਤੀਰੇ ਨਿਮ੍ਮਲੇ ਕਰੋਨ੍ਤੋ ਨਿਸੀਦਿ. ਸਹਾਯਕੋਪਿਸ੍ਸ ਸਨ੍ਤਿਕੇਯੇਵ ਨਿਸਿਨ੍ਨੋ. ਅਥ ਨਂ ਸੋ ਏਵਮਾਹ – ‘‘ਅਹਂ, ਆਵੁਸੋ, ਉਪ੍ਪਬ੍ਬਜਨ੍ਤੋ ਇਮੇ ਪਰਿਕ੍ਖਾਰੇ ਤੁਯ੍ਹਂ ਦਾਤੁਕਾਮੋ ¶ ਅਹੋਸਿ’’ਨ੍ਤਿ. ਸੋ ਲੋਭਂ ਉਪ੍ਪਾਦੇਤ੍ਵਾ ਚਿਨ੍ਤੇਸਿ – ‘‘ਇਮਿਨਾ ਮਯ੍ਹਂ ਪਬ੍ਬਜਿਤੇਨ ਵਾ ਉਪ੍ਪਬ੍ਬਜਿਤੇਨ ਵਾ ਕੋ ਅਤ੍ਥੋ, ਇਦਾਨਿ ਪਰਿਕ੍ਖਾਰੇ ਗਣ੍ਹਿਸ੍ਸਾਮੀ’’ਤਿ. ਸੋ ਤਤੋ ਪਟ੍ਠਾਯ ‘‘ਕਿਂ ਦਾਨਾਵੁਸੋ, ਅਮ੍ਹਾਕਂ ਜੀਵਿਤੇਨ, ਯੇ ਮਯਂ ਕਪਾਲਹਤ੍ਥਾ ਪਰਕੁਲੇਸੁ ਭਿਕ੍ਖਾਯ ਚਰਾਮ, ਪੁਤ੍ਤਦਾਰੇਹਿ ਸਦ੍ਧਿਂ ਆਲਾਪਸਲ੍ਲਾਪਂ ਨ ਕਰੋਮਾ’’ਤਿਆਦੀਨਿ ਵਦਨ੍ਤੋ ਗਿਹਿਭਾਵਸ੍ਸ ਗੁਣਂ ਕਥੇਸਿ. ਸੋ ਤਸ੍ਸ ਕਥਂ ਸੁਤ੍ਵਾ ਪੁਨ ਉਕ੍ਕਣ੍ਠਿਤੋ ਹੁਤ੍ਵਾ ਚਿਨ੍ਤੇਸਿ – ‘‘ਅਯਂ ਮਯਾ ‘ਉਕ੍ਕਣ੍ਠਿਤੋਮ੍ਹੀ’ਤਿ ਵੁਤ੍ਤੇ ਪਠਮਂ ਗਿਹਿਭਾਵੇ ਆਦੀਨਵਂ ਕਥੇਤ੍ਵਾ ਇਦਾਨਿ ਅਭਿਣ੍ਹਂ ਗੁਣਂ ਕਥੇਤਿ, ‘ਕਿਂ ਨੁ ਖੋ ਕਾਰਣ’’’ਨ੍ਤਿ ਚਿਨ੍ਤੇਨ੍ਤੋ ‘‘ਇਮੇਸੁ ਸਮਣਪਰਿਕ੍ਖਾਰੇਸੁ ਲੋਭੇਨਾ’’ਤਿ ਞਤ੍ਵਾ ਸਯਮੇਵ ਅਤ੍ਤਨੋ ਚਿਤ੍ਤਂ ਨਿਵਤ੍ਤੇਸਿ. ਏਵਮਸ੍ਸ ਕਸ੍ਸਪਸਮ੍ਮਾਸਮ੍ਬੁਦ੍ਧਕਾਲੇ ਏਕਸ੍ਸ ਭਿਕ੍ਖੁਨੋ ਉਕ੍ਕਣ੍ਠਾਪਿਤਤ੍ਤਾ ਇਦਾਨਿ ਅਨਭਿਰਤਿ ¶ ਉਪ੍ਪਨ੍ਨਾ. ਯੋ ਪਨ ਤੇਨੇਵ ਤਦਾ ਵੀਸਤਿ ਵਸ੍ਸਸਹਸ੍ਸਾਨਿ ਸਮਣਧਮ੍ਮੋ ਕਤੋ, ਸ੍ਵਸ੍ਸ ਏਤਰਹਿ ਅਰਹਤ੍ਤੂਪਨਿਸ੍ਸਯੋ ਜਾਤੋਤਿ.

ਇਮਮਤ੍ਥਂ ਤੇ ਭਿਕ੍ਖੂ ਭਗਵਤੋ ਸਨ੍ਤਿਕਾ ਸੁਤ੍ਵਾ ਉਤ੍ਤਰਿਂ ਪੁਚ੍ਛਿਂਸੁ – ‘‘ਭਨ੍ਤੇ, ਅਯਂ ਕਿਰ ਭਿਕ੍ਖੁ ਖੁਰਧਾਰਂ ਗਲਨਾਲ਼ਿਯਂ ਕਤ੍ਵਾ ਠਿਤੋਵ ਅਰਹਤ੍ਤਂ ਪਾਪੁਣਾਤਿ, ਉਪ੍ਪਜ੍ਜਿਸ੍ਸਤਿ ਨੁ ਖੋ ਏਤ੍ਤਕੇਨ ਖਣੇਨ ਅਰਹਤ੍ਤਮਗ੍ਗੋ’’ਤਿ. ‘‘ਆਮ, ਭਿਕ੍ਖਵੇ, ਆਰਦ੍ਧਵੀਰਿਯਸ੍ਸ ਭਿਕ੍ਖੁਨੋ ਪਾਦਂ ਉਕ੍ਖਿਪਿਤ੍ਵਾ ਭੂਮਿਯਂ ਠਪੇਨ੍ਤਸ੍ਸ ਪਾਦੇ ਭੂਮਿਯਂ ਅਸਮ੍ਪਤ੍ਤੇਯੇਵ ਅਰਹਤ੍ਤਮਗ੍ਗੋ ਉਪ੍ਪਜ੍ਜਤਿ. ਕੁਸੀਤਸ੍ਸ ¶ ਪੁਗ੍ਗਲਸ੍ਸ ਹਿ ਵਸ੍ਸਸਤਂ ਜੀਵਨਤੋ ਆਰਦ੍ਧਵੀਰਿਯਸ੍ਸ ਖਣਮਤ੍ਤਮ੍ਪਿ ਜੀਵਿਤਂ ਸੇਯ੍ਯੋ’’ਤਿ ਵਤ੍ਵਾ ਅਨੁਸਨ੍ਧਿਂ ਘਟੇਤ੍ਵਾ ਇਮਂ ਗਾਥਮਾਹ –

‘‘ਯੋ ਚ ਵਸ੍ਸਸਤਂ ਜੀਵੇ, ਕੁਸੀਤੋ ਹੀਨਵੀਰਿਯੋ;

ਏਕਾਹਂ ਜੀਵਿਕਂ ਸੇਯ੍ਯੋ, ਵੀਰਿਯਮਾਰਭਤੋ ਦਲ਼੍ਹ’’ਨ੍ਤਿ.

ਤਤ੍ਥ ¶ ਕੁਸੀਤੋਤਿ ਕਾਮਵਿਤਕ੍ਕਾਦੀਹਿ ਤੀਹਿ ਵਿਤਕ੍ਕੇਹਿ ਵੀਤਿਨਾਮੇਨ੍ਤੋ ਪੁਗ੍ਗਲੋ. ਹੀਨਵੀਰਿਯੋਤਿ ਨਿਬ੍ਬੀਰਿਯੋ. ਵੀਰਿਯਮਾਰਭਤੋ ਦਲ਼੍ਹਨ੍ਤਿ ਦੁਵਿਧਜ੍ਝਾਨਨਿਬ੍ਬਤ੍ਤਨਸਮਤ੍ਥਂ ਥਿਰਂ ਵੀਰਿਯਂ ਆਰਭਨ੍ਤਸ੍ਸ. ਸੇਸਂ ਪੁਰਿਮਸਦਿਸਮੇਵ.

ਦੇਸਨਾਵਸਾਨੇ ਬਹੂ ਸੋਤਾਪਤ੍ਤਿਫਲਾਦੀਨਿ ਪਾਪੁਣਿਂਸੂਤਿ.

ਯੋ ਚ ਵਸ੍ਸਸਤਂ ਜੀਵੇਤਿ ਇਮਂ ਧਮ੍ਮਦੇਸਨਂ ਸਤ੍ਥਾ ਜੇਤਵਨੇ ਵਿਹਰਨ੍ਤੋ ਪਟਾਚਾਰਂ ਥੇਰਿਂ ਆਰਬ੍ਭ ਕਥੇਸਿ.

ਸਾ ਕਿਰ ਸਾਵਤ੍ਥਿਯਂ ਚਤ੍ਤਾਲੀਸਕੋਟਿਵਿਭਵਸ੍ਸ ਸੇਟ੍ਠਿਨੋ ਧੀਤਾ ਅਹੋਸਿ ਅਭਿਰੂਪਾ. ਤਂ ਸੋਲ਼ਸਵਸ੍ਸੁਦ੍ਦੇਸਿਕਕਾਲੇ ਸਤ੍ਤਭੂਮਿਕਸ੍ਸ ਪਾਸਾਦਸ੍ਸ ਉਪਰਿਮਤਲੇ ਰਕ੍ਖਨ੍ਤਾ ਵਸਾਪੇਸੁਂ. ਏਵਂ ਸਨ੍ਤੇਪਿ ਸਾ ਏਕੇਨ ਅਤ੍ਤਨੋ ਚੂਲ਼ੂਪਟ੍ਠਾਕੇਨ ਸਦ੍ਧਿਂ ਵਿਪ੍ਪਟਿਪਜ੍ਜਿ ¶ . ਅਥਸ੍ਸਾ ਮਾਤਾਪਿਤਰੋ ਸਮਜਾਤਿਕਕੁਲੇ ਏਕਸ੍ਸ ਕੁਮਾਰਸ੍ਸ ਪਟਿਸ੍ਸੁਣਿਤ੍ਵਾ ਵਿਵਾਹਦਿਵਸਂ ਠਪੇਸੁਂ. ਤਸ੍ਮਿਂ ਉਪਕਟ੍ਠੇ ਸਾ ਤਂ ਚੂਲ਼ੂਪਟ੍ਠਾਕਂ ਆਹ – ‘‘ਮਂ ਕਿਰ ਅਸੁਕਕੁਲਸ੍ਸ ਨਾਮ ਦਸ੍ਸਨ੍ਤਿ, ਮਯਿ ਪਤਿਕੁਲਂ ਗਤੇ ਮਮ ਪਣ੍ਣਾਕਾਰਂ ਗਹੇਤ੍ਵਾ ਆਗਤੋਪਿ ਤਤ੍ਥ ਪਵੇਸਨਂ ਨ ਲਭਿਸ੍ਸਸਿ, ਸਚੇ ਤੇ ਮਯਿ ਸਿਨੇਹੋ ਅਤ੍ਥਿ, ਇਦਾਨੇਵ ¶ ਮਂ ਗਹੇਤ੍ਵਾ ਯੇਨ ਵਾ ਤੇਨ ਵਾ ਪਲਾਯਸ੍ਸੂ’’ਤਿ. ‘‘ਸੋ ਸਾਧੁ, ਭਦ੍ਦੇ’’ਤਿ. ‘‘ਤੇਨ ਹਿ ਅਹਂ ਸ੍ਵੇ ਪਾਤੋਵ ਨਗਰਦ੍ਵਾਰਸ੍ਸ ਅਸੁਕਟ੍ਠਾਨੇ ਨਾਮ ਠਸ੍ਸਾਮਿ, ਤ੍ਵਂ ਏਕੇਨ ਉਪਾਯੇਨ ਨਿਕ੍ਖਮਿਤ੍ਵਾ ਤਤ੍ਥ ਆਗਚ੍ਛੇਯ੍ਯਾਸੀ’’ਤਿ ਵਤ੍ਵਾ ਦੁਤਿਯਦਿਵਸੇ ਸਙ੍ਕੇਤਟ੍ਠਾਨੇ ਅਟ੍ਠਾਸਿ. ਸਾਪਿ ਪਾਤੋਵ ਕਿਲਿਟ੍ਠਂ ਵਤ੍ਥਂ ਨਿਵਾਸੇਤ੍ਵਾ ਕੇਸੇ ਵਿਕ੍ਕਿਰਿਤ੍ਵਾ ਕੁਣ੍ਡਕੇਨ ਸਰੀਰਂ ਮਕ੍ਖਿਤ੍ਵਾ ਕੁਟਂ ਆਦਾਯ ਦਾਸੀਹਿ ਸਦ੍ਧਿਂ ਗਚ੍ਛਨ੍ਤੀ ਵਿਯ ਘਰਾ ਨਿਕ੍ਖਮਿਤ੍ਵਾ ਤਂ ਠਾਨਂ ਅਗਮਾਸਿ. ਸੋ ਤਂ ਆਦਾਯ ਦੂਰਂ ਗਨ੍ਤ੍ਵਾ ਏਕਸ੍ਮਿਂ ਗਾਮੇ ਨਿਵਾਸਂ ਕਪ੍ਪੇਤ੍ਵਾ ਅਰਞ੍ਞੇ ਖੇਤ੍ਤਂ ਕਸਿਤ੍ਵਾ ਦਾਰੁਪਣ੍ਣਾਦੀਨਿ ਆਹਰਤਿ. ਇਤਰਾ ਕੁਟੇਨ ਉਦਕਂ ਆਹਰਿਤ੍ਵਾ ਸਹਤ੍ਥਾ ਕੋਟ੍ਟਨਪਚਨਾਦੀਨਿ ਕਰੋਨ੍ਤੀ ਅਤ੍ਤਨੋ ਪਾਪਸ੍ਸ ਫਲਂ ਅਨੁਭੋਤਿ. ਅਥਸ੍ਸਾ ਕੁਚ੍ਛਿਯਂ ਗਬ੍ਭੋ ਪਤਿਟ੍ਠਾਸਿ. ਸਾ ਪਰਿਪੁਣ੍ਣਗਬ੍ਭਾ ‘‘ਇਧ ਮੇ ਕੋਚਿ ਉਪਕਾਰਕੋ ਨਤ੍ਥਿ, ਮਾਤਾਪਿਤਰੋ ਨਾਮ ਪੁਤ੍ਤੇਸੁ ਮੁਦੁਹਦਯਾ ਹੋਨ੍ਤਿ, ਤੇਸਂ ਸਨ੍ਤਿਕਂ ਮਂ ਨੇਹਿ, ਤਤ੍ਥ ਮੇ ਗਬ੍ਭਵੁਟ੍ਠਾਨਂ ਭਵਿਸ੍ਸਤੀ’’ਤਿ ਸਾਮਿਕਂ ¶ ਯਾਚਿ. ਸੋ ‘‘ਕਿਂ, ਭਦ੍ਦੇ, ਕਥੇਸਿ, ਮਂ ਦਿਸ੍ਵਾ ਤਵ ਮਾਤਾਪਿਤਰੋ ਵਿਵਿਧਾ ਕਮ੍ਮਕਾਰਣਾ ਕਰੇਯ੍ਯੁਂ, ਨ ਸਕ੍ਕਾ ਮਯਾ ਤਤ੍ਥ ਗਨ੍ਤੁ’’ਨ੍ਤਿ ਪਟਿਕ੍ਖਿਪਿ. ਸਾ ਪੁਨਪ੍ਪੁਨਂ ਯਾਚਿਤ੍ਵਾਪਿ ¶ ਗਮਨਂ ਅਲਭਮਾਨਾ ਤਸ੍ਸ ਅਰਞ੍ਞਂ ਗਤਕਾਲੇ ਪਟਿਵਿਸ੍ਸਕੇ ਆਮਨ੍ਤੇਤ੍ਵਾ ‘‘ਸਚੇ ਸੋ ਆਗਨ੍ਤ੍ਵਾ ਮਂ ਅਪਸ੍ਸਨ੍ਤੋ ‘ਕਹਂ ਗਤਾ’ਤਿ ਪੁਚ੍ਛਿਸ੍ਸਤਿ, ਮਮ ਅਤ੍ਤਨੋ ਕੁਲਘਰਂ ਗਤਭਾਵਂ ਆਚਿਕ੍ਖੇਯ੍ਯਾਥਾ’’ਤਿ ਵਤ੍ਵਾ ਗੇਹਦ੍ਵਾਰਂ ਪਿਦਹਿਤ੍ਵਾ ਪਕ੍ਕਾਮਿ. ਸੋਪਿ ਆਗਨ੍ਤ੍ਵਾ ਤਂ ਅਪਸ੍ਸਨ੍ਤੋ ਪਟਿਵਿਸ੍ਸਕੇ ਪੁਚ੍ਛਿਤ੍ਵਾ ਤਂ ਪਵਤ੍ਤਿਂ ਸੁਤ੍ਵਾ ‘‘ਨਿਵਤ੍ਤੇਸ੍ਸਾਮਿ ਨ’’ਨ੍ਤਿ ਅਨੁਬਨ੍ਧਿਤ੍ਵਾ ਤਂ ਦਿਸ੍ਵਾ ਨਾਨਪ੍ਪਕਾਰਂ ਯਾਚਿਯਮਾਨੋਪਿ ਨਿਵਤ੍ਤੇਤੁਂ ਨਾਸਕ੍ਖਿ. ਅਥਸ੍ਸਾ ਏਕਸ੍ਮਿਂ ਠਾਨੇ ਕਮ੍ਮਜਵਾਤਾ ਚਲਿਂਸੁ. ਸਾ ਏਕਂ ਗਚ੍ਛਨ੍ਤਰਂ ਪਵਿਸਿਤ੍ਵਾ, ‘‘ਸਾਮਿ, ਕਮ੍ਮਜਵਾਤਾ ਮੇ ਚਲਿਤਾ’’ਤਿ ਵਤ੍ਵਾ ਭੂਮਿਯਂ ਨਿਪਜ੍ਜਿਤ੍ਵਾ ਸਮ੍ਪਰਿਵਤ੍ਤਮਾਨਾ ਕਿਚ੍ਛੇਨ ਦਾਰਕਂ ਵਿਜਾਯਿਤ੍ਵਾ ‘‘ਯਸ੍ਸਤ੍ਥਾਯਾਹਂ ਕੁਲਘਰਂ ਗਚ੍ਛੇਯ੍ਯਂ, ਸੋ ਅਤ੍ਥੋ ਨਿਪ੍ਫਨ੍ਨੋ’’ਤਿ ਪੁਨਦੇਵ ਤੇਨ ਸਦ੍ਧਿਂ ਗੇਹਂ ਆਗਨ੍ਤ੍ਵਾ ਵਾਸਂ ਕਪ੍ਪੇਸਿ.

ਤਸ੍ਸਾ ਅਪਰੇਨ ਸਮਯੇਨ ਪੁਨ ਗਬ੍ਭੋ ਪਤਿਟ੍ਠਹਿ. ਸਾ ਪਰਿਪੁਣ੍ਣਗਬ੍ਭਾ ਹੁਤ੍ਵਾ ਪੁਰਿਮਨਯੇਨੇਵ ਸਾਮਿਕਂ ਯਾਚਿਤ੍ਵਾ ਗਮਨਂ ਅਲਭਮਾਨਾ ਪੁਤ੍ਤਂ ਅਙ੍ਕੇਨਾਦਾਯ ਤਥੇਵ ਪਕ੍ਕਮਿਤ੍ਵਾ ਤੇਨ ਅਨੁਬਨ੍ਧਿਤ੍ਵਾ ‘‘ਤਿਟ੍ਠਾਹੀ’’ਤਿ ਵੁਤ੍ਤੇ ਨਿਵਤ੍ਤਿਤੁਂ ਨ ਇਚ੍ਛਿ. ਅਥ ਨੇਸਂ ਗਚ੍ਛਨ੍ਤਾਨਂ ਮਹਾ ਅਕਾਲਮੇਘੋ ਉਦਪਾਦਿ ਸਮਨ੍ਤਾ ਵਿਜ੍ਜੁਲਤਾਹਿ ¶ ਆਦਿਤ੍ਤਂ ਵਿਯ ਮੇਘਤ੍ਥਨਿਤੇਹਿ, ਭਿਜ੍ਜਮਾਨਂ ਵਿਯ ¶ ਉਦਕਧਾਰਾਨਿਪਾਤਨਿਰਨ੍ਤਰਂ ਨਭਂ ਅਹੋਸਿ. ਤਸ੍ਮਿਂ ਖਣੇ ਤਸ੍ਸਾ ਕਮ੍ਮਜਵਾਤਾ ਚਲਿਂਸੁ. ਸਾ ਸਾਮਿਕਂ ਆਮਨ੍ਤੇਤ੍ਵਾ, ‘‘ਸਾਮਿ, ਕਮ੍ਮਜਵਾਤਾ ਮੇ ਚਲਿਤਾ, ਨ ਸਕ੍ਕੋਮਿ ਸਨ੍ਧਾਰੇਤੁਂ, ਅਨੋਵਸ੍ਸਕਟ੍ਠਾਨਂ ਮੇ ਜਾਨਾਹੀ’’ਤਿ ਆਹ. ਸੋ ਹਤ੍ਥਗਤਾਯ ਵਾਸਿਯਾ ਇਤੋ ਚਿਤੋ ਚ ਉਪਧਾਰੇਨ੍ਤੋ ਏਕਸ੍ਮਿਂ ਵਮ੍ਮਿਕਮਤ੍ਥਕੇ ਜਾਤਂ ਗੁਮ੍ਬਂ ਦਿਸ੍ਵਾ ਛਿਨ੍ਦਿਤੁਂ ਆਰਭਿ. ਅਥ ਨਂ ਵਮ੍ਮਿਕਤੋ ਨਿਕ੍ਖਮਿਤ੍ਵਾ ਘੋਰਵਿਸੋ ਆਸੀਵਿਸੋ ਡਂਸਿ. ਤਙ੍ਖਣਞ੍ਞੇਵਸ੍ਸ ਸਰੀਰਂ ਅਨ੍ਤੋਸਮੁਟ੍ਠਿਤਾਹਿ ਅਗ੍ਗਿਜਾਲਾਹਿ ਡਯ੍ਹਮਾਨਂ ਵਿਯ ਨੀਲਵਣ੍ਣਂ ਹੁਤ੍ਵਾ ਤਤ੍ਥੇਵ ਪਤਿ. ਇਤਰਾਪਿ ਮਹਾਦੁਕ੍ਖਂ ਅਨੁਭਵਮਾਨਾ ਤਸ੍ਸ ਆਗਮਨਂ ਓਲੋਕੇਨ੍ਤੀਪਿ ਤਂ ਅਦਿਸ੍ਵਾਵ ਅਪਰਮ੍ਪਿ ਪੁਤ੍ਤਂ ਵਿਜਾਯਿ. ਦ੍ਵੇ ਦਾਰਕਾ ਵਾਤਵੁਟ੍ਠਿਵੇਗਂ ਅਸਹਮਾਨਾ ਮਹਾਵਿਰਵਂ ਵਿਰਵਨ੍ਤਿ. ਸਾ ਉਭੋਪਿ ਤੇ ਉਰਨ੍ਤਰੇ ਕਤ੍ਵਾ ਦ੍ਵੀਹਿ ਜਣ੍ਣੁਕੇਹਿ ਚੇਵ ਹਤ੍ਥੇਹਿ ਚ ਭੂਮਿਯਂ ਉਪ੍ਪੀਲ਼ੇਤ੍ਵਾ ਤਥਾ ਠਿਤਾਵ ਰਤ੍ਤਿਂ ਵੀਤਿਨਾਮੇਸਿ. ਸਕਲਸਰੀਰਂ ਨਿਲ੍ਲੋਹਿਤਂ ਵਿਯ ਪਣ੍ਡੁਪਲਾਸਵਣ੍ਣਂ ਅਹੋਸਿ. ਸਾ ਉਟ੍ਠਿਤੇ ਅਰੁਣੇ ਮਂਸਪੇਸਿਵਣ੍ਣਂ ਏਕਂ ਪੁਤ੍ਤਂ ਅਙ੍ਕੇਨਾਦਾਯ ਇਤਰਂ ਅਙ੍ਗੁਲਿਯਾ ਗਹੇਤ੍ਵਾ ‘‘ਏਹਿ, ਤਾਤ, ਪਿਤਾ ਤੇ ਇਤੋ ਗਤੋ’’ਤਿ ਵਤ੍ਵਾ ਸਾਮਿਕਸ੍ਸ ਗਤਮਗ੍ਗੇਨ ਗਚ੍ਛਨ੍ਤੀ ¶ ਤਂ ਵਮ੍ਮਿਕਮਤ੍ਥਕੇ ਕਾਲਂ ਕਤ੍ਵਾ ਪਤਿਤਂ ਨੀਲਵਣ੍ਣਂ ਥਦ੍ਧਸਰੀਰਂ ਦਿਸ੍ਵਾ ‘‘ਮਂ ਨਿਸ੍ਸਾਯ ਮਮ ਸਾਮਿਕੋ ਪਨ੍ਥੇ ਮਤੋ’’ਤਿ ਰੋਦਨ੍ਤੀ ਪਰਿਦੇਵਨ੍ਤੀ ਪਾਯਾਸਿ.

ਸਾ ਸਕਲਰਤ੍ਤਿਂ ਦੇਵੇਨ ਵੁਟ੍ਠਤ੍ਤਾ ਅਚਿਰਵਤਿਂ ਨਦਿਂ ਜਣ੍ਣੁਪ੍ਪਮਾਣੇਨ ਕਟਿਪ੍ਪਮਾਣੇਨ ਥਨਪ੍ਪਮਾਣੇਨ ਉਦਕੇਨ ਪਰਿਪੁਣ੍ਣਂ ਦਿਸ੍ਵਾ ਅਤ੍ਤਨੋ ਮਨ੍ਦਬੁਦ੍ਧਿਤਾਯ ਦ੍ਵੀਹਿ ਦਾਰਕੇਹਿ ਸਦ੍ਧਿਂ ਉਦਕਂ ਓਤਰਿਤੁਂ ਅਵਿਸਹਨ੍ਤੀ ਜੇਟ੍ਠਪੁਤ੍ਤਂ ਓਰਿਮਤੀਰੇ ਠਪੇਤ੍ਵਾ ਇਤਰਂ ਆਦਾਯ ਪਰਤੀਰਂ ਗਨ੍ਤ੍ਵਾ ਸਾਖਾਭਙ੍ਗਂ ਅਤ੍ਥਰਿਤ੍ਵਾ ¶ ਨਿਪਜ੍ਜਾਪੇਤ੍ਵਾ ‘‘ਇਤਰਸ੍ਸ ਸਨ੍ਤਿਕਂ ਗਮਿਸ੍ਸਾਮੀ’’ਤਿ ਬਾਲਪੁਤ੍ਤਕਂ ਪਹਾਯ ਤਰਿਤੁਂ ਅਸਕ੍ਕੋਨ੍ਤੀ ਪੁਨਪ੍ਪੁਨਂ ਨਿਵਤ੍ਤਿਤ੍ਵਾ ਓਲੋਕਯਮਾਨਾ ਪਾਯਾਸਿ. ਅਥਸ੍ਸਾ ਨਦੀਮਜ੍ਝਂ ਗਤਕਾਲੇ ਏਕੋ ਸੇਨੋ ਤਂ ਕੁਮਾਰਂ ਦਿਸ੍ਵਾ ‘‘ਮਂਸਪੇਸੀ’’ਤਿ ਸਞ੍ਞਾਯ ਆਕਾਸਤੋ ਭਸ੍ਸਿ. ਸਾ ਤਂ ਪੁਤ੍ਤਸ੍ਸਤ੍ਥਾਯ ਭਸ੍ਸਨ੍ਤਂ ਦਿਸ੍ਵਾ ਉਭੋ ਹਤ੍ਥੇ ਉਕ੍ਖਿਪਿਤ੍ਵਾ ‘‘ਸੂਸੂ’’ਤਿ ਤਿਕ੍ਖਤ੍ਤੁਂ ਮਹਾਸਦ੍ਦਂ ਨਿਚ੍ਛਾਰੇਸਿ. ਸੇਨੋ ਦੂਰਭਾਵੇਨ ਤਂ ਅਸੁਤ੍ਵਾਵ ਕੁਮਾਰਕਂ ਗਹੇਤ੍ਵਾ ਵੇਹਾਸਂ ਉਪ੍ਪਤਿਤ੍ਵਾ ਗਤੋ. ਓਰਿਮਤੀਰੇ ਠਿਤਪੁਤ੍ਤੋ ਮਾਤਰਂ ਨਦੀਮਜ੍ਝੇ ਉਭੋ ਹਤ੍ਥੇ ਉਕ੍ਖਿਪਿਤ੍ਵਾ ਮਹਾਸਦ੍ਦਂ ਨਿਚ੍ਛਾਰਯਮਾਨਂ ਦਿਸ੍ਵਾ ¶ ‘‘ਮਂ ਪਕ੍ਕੋਸਤੀ’’ਤਿ ਸਞ੍ਞਾਯ ਵੇਗੇਨ ਉਦਕੇ ਪਤਿ. ਇਤਿਸ੍ਸਾ ਬਾਲਪੁਤ੍ਤਂ ਸੇਨੋ ਹਰਿ, ਜੇਟ੍ਠਪੁਤ੍ਤੋ ਉਦਕੇਨ ਵੂਲ਼੍ਹੋ.

ਸਾ ‘‘ਏਕੋ ਮੇ ਪੁਤ੍ਤੋ ਸੇਨੇਨ ਗਹਿਤੋ, ਏਕੋ ਉਦਕੇਨ ¶ ਵੂਲ਼੍ਹੋ, ਪਨ੍ਥੇ ਮੇ ਪਤਿ ਮਤੋ’’ਤਿ ਰੋਦਨ੍ਤੀ ਪਰਿਦੇਵਨ੍ਤੀ ਗਚ੍ਛਮਾਨਾ ਸਾਵਤ੍ਥਿਤੋ ਆਗਚ੍ਛਨ੍ਤਂ ਏਕਂ ਪੁਰਿਸਂ ਦਿਸ੍ਵਾ ਪੁਚ੍ਛਿ – ‘‘ਕਤ੍ਥ ਵਾਸਿਕੋਸਿ, ਤਾਤਾ’’ਤਿ? ‘‘ਸਾਵਤ੍ਥਿਵਾਸਿਕੋਮ੍ਹਿ, ਅਮ੍ਮਾ’’ਤਿ. ‘‘ਸਾਵਤ੍ਥਿਨਗਰੇ ਅਸੁਕਵੀਥਿਯਂ ਏਵਰੂਪਂ ਅਸੁਕਕੁਲਂ ਨਾਮ ਅਤ੍ਥਿ, ਜਾਨਾਸਿ, ਤਾਤਾ’’ਤਿ? ‘‘ਜਾਨਾਮਿ, ਅਮ੍ਮ, ਤਂ ਪਨ ਮਾ ਪੁਚ੍ਛਿ, ਸਚੇ ਅਞ੍ਞਂ ਜਾਨਾਸਿ ਪੁਚ੍ਛਾ’’ਤਿ. ‘‘ਅਞ੍ਞੇਨ ਮੇ ਕਮ੍ਮਂ ਨਤ੍ਥਿ, ਤਦੇਵ ਪੁਚ੍ਛਾਮਿ, ਤਾਤਾ’’ਤਿ. ‘‘ਅਮ੍ਮ, ਤ੍ਵਂ ਅਤ੍ਤਨੋ ਅਨਾਚਿਕ੍ਖਿਤੁਂ ਨ ਦੇਸਿ, ਅਜ੍ਜ ਤੇ ਸਬ੍ਬਰਤ੍ਤਿਂ ਦੇਵੋ ਵਸ੍ਸਨ੍ਤੋ ਦਿਟ੍ਠੋ’’ਤਿ. ‘‘ਦਿਟ੍ਠੋ ਮੇ, ਤਾਤ, ਮਯ੍ਹਮੇਵੇਸੋ ਸਬ੍ਬਰਤ੍ਤਿਂ ਵੁਟ੍ਠੋ, ਨ ਅਞ੍ਞਸ੍ਸ. ਮਯ੍ਹਂ ਪਨ ਵੁਟ੍ਠਕਾਰਣਂ ਪਚ੍ਛਾ ਤੇ ਕਥੇਸ੍ਸਾਮਿ, ਏਤਸ੍ਮਿਂ ਤਾਵ ਮੇ ਸੇਟ੍ਠਿਗੇਹੇ ਪਵਤ੍ਤਿਂ ਕਥੇਹੀ’’ਤਿ. ‘‘ਅਮ੍ਮ, ਅਜ੍ਜ ਰਤ੍ਤਿਂ ਸੇਟ੍ਠਿਞ੍ਚ ਸੇਟ੍ਠਿਭਰਿਯਞ੍ਚ ਸੇਟ੍ਠਿਪੁਤ੍ਤਞ੍ਚਾਤਿ ਤਯੋਪਿ ਜਨੇ ਅਵਤ੍ਥਰਮਾਨਂ ਗੇਹਂ ਪਤਿ, ਤੇ ਏਕਚਿਤਕਸ੍ਮਿਂ ਝਾਯਨ੍ਤਿ. ਏਸ ਧੂਮੋ ਪਞ੍ਞਾਯਤਿ, ਅਮ੍ਮਾ’’ਤਿ. ਸਾ ਤਸ੍ਮਿਂ ਖਣੇ ਨਿਵਤ੍ਥਵਤ੍ਥਂ ਪਤਮਾਨਂ ਨ ਸਞ੍ਜਾਨਿ, ਉਮ੍ਮਤ੍ਤਿਕਭਾਵਂ ¶ ਪਤ੍ਵਾ ਯਥਾਜਾਤਾਵ ਰੋਦਨ੍ਤੀ ਪਰਿਦੇਵਨ੍ਤੀ –

‘‘ਉਭੋ ਪੁਤ੍ਤਾ ਕਾਲਕਤਾ, ਪਨ੍ਥੇ ਮਯ੍ਹਂ ਪਤੀ ਮਤੋ;

ਮਾਤਾ ਪਿਤਾ ਚ ਭਾਤਾ ਚ, ਏਕਚਿਤਮ੍ਹਿ ਡਯ੍ਹਰੇ’’ਤਿ. (ਅਪ. ਥੇਰੀ ੨.੨.੪੯੮) –

ਵਿਲਪਨ੍ਤੀ ਪਰਿਬ੍ਭਮਿ. ਮਨੁਸ੍ਸਾ ਤਂ ਦਿਸ੍ਵਾ ‘‘ਉਮ੍ਮਤ੍ਤਿਕਾ ਉਮ੍ਮਤ੍ਤਿਕਾ’’ਤਿ ਕਚਵਰਂ ਗਹੇਤ੍ਵਾ ਪਂਸੁਂ ਗਹੇਤ੍ਵਾ ਮਤ੍ਥਕੇ ਓਕਿਰਨ੍ਤਾ ਲੇਡ੍ਡੂਹਿ ਪਹਰਨ੍ਤਿ. ਸਤ੍ਥਾ ਜੇਤਵਨਮਹਾਵਿਹਾਰੇ ਅਟ੍ਠਪਰਿਸਮਜ੍ਝੇ ਨਿਸੀਦਿਤ੍ਵਾ ਧਮ੍ਮਂ ਦੇਸੇਨ੍ਤੋ ਤਂ ਆਗਚ੍ਛਮਾਨਂ ਅਦ੍ਦਸ ਕਪ੍ਪਸਤਸਹਸ੍ਸਂ ਪੂਰਿਤਪਾਰਮਿਂ ਅਭਿਨੀਹਾਰਸਮ੍ਪਨ੍ਨਂ.

ਸਾ ¶ ਕਿਰ ਪਦੁਮੁਤ੍ਤਰਬੁਦ੍ਧਕਾਲੇ ਪਦੁਮੁਤ੍ਤਰਸਤ੍ਥਾਰਾ ਏਕਂ ਵਿਨਯਧਰਤ੍ਥੇਰਿਂ ਬਾਹਾਯ ਗਹੇਤ੍ਵਾ ਨਨ੍ਦਨਵਨੇ ਠਪੇਨ੍ਤਂ ਵਿਯ ਏਤਦਗ੍ਗਟ੍ਠਾਨੇ ਠਪਿਯਮਾਨਂ ਦਿਸ੍ਵਾ ‘‘ਅਹਮ੍ਪਿ ਤੁਮ੍ਹਾਦਿਸਸ੍ਸ ਬੁਦ੍ਧਸ੍ਸ ਸਨ੍ਤਿਕੇ ਵਿਨਯਧਰਤ੍ਥੇਰੀਨਂ ਅਗ੍ਗਟ੍ਠਾਨਂ ਲਭੇਯ੍ਯ’’ਨ੍ਤਿ ਅਧਿਕਾਰਂ ਕਤ੍ਵਾ ਪਤ੍ਥਨਂ ਠਪੇਸਿ. ਪਦੁਮੁਤ੍ਤਰਬੁਦ੍ਧੋ ਅਨਾਗਤਂਸਞਾਣਂ ਪਤ੍ਥਰਿਤ੍ਵਾ ਪਤ੍ਥਨਾਯ ਸਮਿਜ੍ਝਨਭਾਵਂ ਞਤ੍ਵਾ ‘‘ਅਨਾਗਤੇ ਗੋਤਮਬੁਦ੍ਧਸ੍ਸ ਨਾਮ ਸਾਸਨੇ ਅਯਂ ਪਟਾਚਾਰਾ ਨਾਮੇਨ ਵਿਨਯਧਰਤ੍ਥੇਰੀਨਂ ਅਗ੍ਗਾ ¶ ਭਵਿਸ੍ਸਤੀ’’ਤਿ ਬ੍ਯਾਕਾਸਿ. ਤਂ ¶ ਏਵਂ ਪਤ੍ਥਿਤਪਤ੍ਥਨਂ ਅਭਿਨੀਹਾਰਸਮ੍ਪਨ੍ਨਂ ਸਤ੍ਥਾ ਦੂਰਤੋਵ ਆਗਚ੍ਛਨ੍ਤਿਂ ਦਿਸ੍ਵਾ ‘‘ਇਮਿਸ੍ਸਾ ਠਪੇਤ੍ਵਾ ਮਂ ਅਞ੍ਞੋ ਅਵਸ੍ਸਯੋ ਭਵਿਤੁਂ ਸਮਤ੍ਥੋ ਨਾਮ ਨਤ੍ਥੀ’’ਤਿ ਚਿਨ੍ਤੇਤ੍ਵਾ ਤਂ ਯਥਾ ਵਿਹਾਰਾਭਿਮੁਖਂ ਆਗਚ੍ਛਤਿ, ਏਵਂ ਅਕਾਸਿ. ਪਰਿਸਾ ਤਂ ਦਿਸ੍ਵਾਵ ‘‘ਇਮਿਸ੍ਸਾ ਉਮ੍ਮਤ੍ਤਿਕਾਯ ਇਤੋ ਆਗਨ੍ਤੁਂ ਮਾ ਦਦਿਤ੍ਥਾ’’ਤਿ ਆਹ. ਸਤ੍ਥਾ ‘‘ਅਪੇਥ, ਮਾ ਨਂ ਵਾਰਯਿਤ੍ਥਾ’’ਤਿ ਵਤ੍ਵਾ ਅਵਿਦੂਰਟ੍ਠਾਨਂ ਆਗਤਕਾਲੇ ‘‘ਸਤਿਂ ਪਟਿਲਭ ਭਗਿਨੀ’’ਤਿ ਆਹ. ਸਾ ਤਂ ਖਣਂਯੇਵ ਬੁਦ੍ਧਾਨੁਭਾਵੇਨ ਸਤਿਂ ਪਟਿਲਭਿ. ਤਸ੍ਮਿਂਕਾਲੇ ਨਿਵਤ੍ਥਵਤ੍ਥਸ੍ਸ ਪਤਿਤਭਾਵਂ ਸਲ੍ਲਕ੍ਖੇਤ੍ਵਾ ਹਿਰੋਤ੍ਤਪ੍ਪਂ ਪਚ੍ਚੁਪਟ੍ਠਾਪੇਤ੍ਵਾ ਉਕ੍ਕੁਟਿਕਂ ਨਿਸੀਦਿ. ਅਥਸ੍ਸਾ ਏਕੋ ਪੁਰਿਸੋ ਉਤ੍ਤਰਸਾਟਕਂ ਖਿਪਿ. ਸਾ ਤਂ ਨਿਵਾਸੇਤ੍ਵਾ ਸਤ੍ਥਾਰਂ ਉਪਸਙ੍ਕਮਿਤ੍ਵਾ ਸੁਵਣ੍ਣਵਣ੍ਣੇਸੁ ਪਾਦੇਸੁ ਪਞ੍ਚਪਤਿਟ੍ਠਿਤੇਨ ਵਨ੍ਦਿਤ੍ਵਾ, ‘‘ਭਨ੍ਤੇ, ਅਵਸ੍ਸਯੋ ਮੇ ਹੋਥ, ਪਤਿਟ੍ਠਾ ਮੇ ਹੋਥ. ਏਕਞ੍ਹਿ ਮੇ ਪੁਤ੍ਤਂ ਸੇਨੋ ਗਣ੍ਹਿ, ਏਕੋ ਉਦਕੇਨ ਵੂਲ਼੍ਹੋ, ਪਨ੍ਥੇ ਮੇ ਪਤਿ ਮਤੋ, ਮਾਤਾਪਿਤਰੋ ਚੇਵ ਮੇ ਭਾਤਾ ਚ ਗੇਹੇਨ ਅਵਤ੍ਥਟਾ ਏਕਚਿਤਕਸ੍ਮਿਂ ਝਾਯਨ੍ਤੀ’’ਤਿ.

ਸਤ੍ਥਾ ਤਸ੍ਸਾ ਵਚਨਂ ਸੁਤ੍ਵਾ ‘‘ਪਟਾਚਾਰੇ, ਮਾ ਚਿਨ੍ਤਯਿ, ਤਵ ਤਾਣਂ ਸਰਣਂ ਅਵਸ੍ਸਯੋ ਭਵਿਤੁਂ ਸਮਤ੍ਥਸ੍ਸੇਵ ਸਨ੍ਤਿਕਂ ਆਗਤਾਸਿ. ਯਥਾ ਹਿ ਤਵ ਇਦਾਨਿ ਏਕੋ ਪੁਤ੍ਤਕੋ ਸੇਨੇਨ ਗਹਿਤੋ, ਏਕੋ ਉਦਕੇਨ ਵੂਲ਼੍ਹੋ, ਪਨ੍ਥੇ ¶ ਪਤਿ ਮਤੋ, ਮਾਤਾਪਿਤਰੋ ਚੇਵ ਭਾਤਾ ਚ ਗੇਹੇਨ ਅਵਤ੍ਥਟਾ; ਏਵਮੇਵ ਇਮਸ੍ਮਿਂ ਸਂਸਾਰੇ ਪੁਤ੍ਤਾਦੀਨਂ ਮਤਕਾਲੇ ਤਵ ਰੋਦਨ੍ਤਿਯਾ ਪਗ੍ਘਰਿਤਅਸ੍ਸੁ ਚਤੁਨ੍ਨਂ ਮਹਾਸਮੁਦ੍ਦਾਨਂ ਉਦਕਤੋ ਬਹੁਤਰ’’ਨ੍ਤਿ ਵਤ੍ਵਾ ਇਮਂ ਗਾਥਮਾਹ –

‘‘ਚਤੂਸੁ ਸਮੁਦ੍ਦੇਸੁ ਜਲਂ ਪਰਿਤ੍ਤਕਂ,

ਕਿਂ ਕਾਰਣਾ ਅਮ੍ਮ ਤੁਵਂ ਪਮਜ੍ਜਸੀ’’ਤਿ.

ਏਵਂ ਸਤ੍ਥਰਿ ਅਨਮਤਗ੍ਗਪਰਿਯਾਯਂ ਕਥੇਨ੍ਤੇ ਤਸ੍ਸ ਸਰੀਰੇ ਸੋਕੋ ਤਨੁਤ੍ਤਂ ਅਗਮਾਸਿ. ਅਥ ਨਂ ਤਨੁਭੂਤਸੋਕਂ ਞਤ੍ਵਾ ਪੁਨ ਸਤ੍ਥਾ ਆਮਨ੍ਤੇਤ੍ਵਾ ‘‘ਪਟਾਚਾਰੇ ਪੁਤ੍ਤਾਦਯੋ ਨਾਮ ਪਰਲੋਕਂ ਗਚ੍ਛਨ੍ਤਸ੍ਸ ਤਾਣਂ ਵਾ ਲੇਣਂ ਵਾ ਸਰਣਂ ਵਾ ਭਵਿਤੁਂ ਨ ਸਕ੍ਕੋਨ੍ਤਿ, ਤਸ੍ਮਾ ਵਿਜ੍ਜਮਾਨਾਪਿ ਤੇ ਨ ਸਨ੍ਤਿਯੇਵ, ਪਣ੍ਡਿਤੇਨ ¶ ਪਨ ਸੀਲਂ ਵਿਸੋਧੇਤ੍ਵਾ ਅਤ੍ਤਨੋ ਨਿਬ੍ਬਾਨਗਾਮਿਮਗ੍ਗਂ ਖਿਪ੍ਪਮੇਵ ਸੋਧੇਤੁਂ ਵਟ੍ਟਤੀ’’ਤਿ ਵਤ੍ਵਾ ਧਮ੍ਮਂ ਦੇਸੇਨ੍ਤੋ ਇਮਾ ਗਾਥਾ ਅਭਾਸਿ –

‘‘ਨ ¶ ਸਨ੍ਤਿ ਪੁਤ੍ਤਾ ਤਾਣਾਯ, ਨ ਪਿਤਾ ਨਾਪਿ ਬਨ੍ਧਵਾ;

ਅਨ੍ਤਕੇਨਾਧਿਪਨ੍ਨਸ੍ਸ, ਨਤ੍ਥਿ ਞਾਤੀਸੁ ਤਾਣਤਾ. (ਧ. ਪ. ੨੮੮; ਅਪ. ਥੇਰੀ ੨.੨.੫੦੧);

‘‘ਏਤਮਤ੍ਥਵਸ੍ਸਂ ਞਤ੍ਵਾ, ਪਣ੍ਡਿਤੋ ਸੀਲਸਂਵੁਤੋ;

ਨਿਬ੍ਬਾਨਗਮਨਂ ਮਗ੍ਗਂ, ਖਿਪ੍ਪਮੇਵ ਵਿਸੋਧਯੇ’’ਤਿ. (ਧ. ਪ. ੨੮੯);

ਦੇਸਨਾਵਸਾਨੇ ¶ ਪਟਾਚਾਰਾ ਮਹਾਪਥਵਿਯਂ ਪਂਸੁਪਰਿਮਾਣੇ ਕਿਲੇਸੇ ਝਾਪੇਤ੍ਵਾ ਸੋਤਾਪਤ੍ਤਿਫਲੇ ਪਤਿਟ੍ਠਹਿ, ਅਞ੍ਞੇਪਿ ਬਹੂ ਸੋਤਾਪਤ੍ਤਿਫਲਾਦੀਨਿ ਪਾਪੁਣਿਂਸੂਤਿ. ਸਾ ਪਨ ਸੋਤਾਪਨ੍ਨਾ ਹੁਤ੍ਵਾ ਸਤ੍ਥਾਰਂ ਪਬ੍ਬਜ੍ਜਂ ਯਾਚਿ. ਸਤ੍ਥਾ ਤਂ ਭਿਕ੍ਖੁਨੀਨਂ ਸਨ੍ਤਿਕਂ ਪਹਿਣਿਤ੍ਵਾ ਪਬ੍ਬਾਜੇਸਿ. ਸਾ ਲਦ੍ਧੂਪਸਮ੍ਪਦਾ ਪਟਿਤਾਚਾਰਤ੍ਤਾ ਪਟਾਚਾਰਾਤ੍ਵੇਵ ਪਞ੍ਞਾਯਿ. ਸਾ ਏਕਦਿਵਸਂ ਕੁਟੇਨ ਉਦਕਂ ਆਦਾਯ ਪਾਦੇ ਧੋਵਨ੍ਤੀ ਉਦਕਂ ਆਸਿਞ੍ਚਿ, ਤਂ ਥੋਕਂ ਗਨ੍ਤ੍ਵਾ ਪਚ੍ਛਿਜ੍ਜਿ. ਦੁਤਿਯਵਾਰੇ ਆਸਿਤ੍ਤਂ ਤਤੋ ਦੂਰਤਰਂ ਅਗਮਾਸਿ. ਤਤਿਯਵਾਰੇ ਆਸਿਤ੍ਤਂ ਤਤੋਪਿ ਦੂਰਤਰਨ੍ਤਿ. ਸਾ ਤਦੇਵ ਆਰਮ੍ਮਣਂ ਗਹੇਤ੍ਵਾ ਤਯੋ ਵਯੇ ਪਰਿਚ੍ਛਿਨ੍ਦਿਤ੍ਵਾ ‘‘ਮਯਾ ਪਠਮਂ ਆਸਿਤ੍ਤਂ ਉਦਕਂ ਵਿਯ ਇਮੇ ਸਤ੍ਤਾ ਪਠਮਵਯੇਪਿ ਮਰਨ੍ਤਿ, ਤਤੋ ਦੂਰਤਰਂ ਗਤਂ ਦੁਤਿਯਵਾਰੇ ਆਸਿਤ੍ਤਂ ਉਦਕਂ ਵਿਯ ਮਜ੍ਝਿਮਵਯੇਪਿ ਮਰਨ੍ਤਿ, ਤਤੋਪਿ ਦੂਰਤਰਂ ਗਤਂ ਤਤਿਯਵਾਰੇ ਆਸਿਤ੍ਤਂ ਉਦਕਂ ਵਿਯ ਪਚ੍ਛਿਮਵਯੇਪਿ ਮਰਨ੍ਤਿਯੇਵਾ’’ਤਿ ਚਿਨ੍ਤੇਸਿ. ਸਤ੍ਥਾ ਗਨ੍ਧਕੁਟਿਯਂ ਨਿਸਿਨ੍ਨੋਵ ਓਭਾਸਂ ਫਰਿਤ੍ਵਾ ਤਸ੍ਸਾ ਸਮ੍ਮੁਖੇ ਠਤ੍ਵਾ ਕਥੇਨ੍ਤੋ ਵਿਯ ‘‘ਏਵਮੇਤਂ ਪਟਾਚਾਰੇ, ਪਞ੍ਚਨ੍ਨਮ੍ਪਿ ਖਨ੍ਧਾਨਂ ਉਦਯਬ੍ਬਯਂ ਅਪਸ੍ਸਨ੍ਤਸ੍ਸ ਵਸ੍ਸਸਤਂ ਜੀਵਨਤੋ ਤੇਸਂ ਉਦਯਬ੍ਬਯਂ ਪਸ੍ਸਨ੍ਤਸ੍ਸ ਏਕਾਹਮ੍ਪਿ ਏਕਕ੍ਖਣਮ੍ਪਿ ਜੀਵਿਤਂ ਸੇਯ੍ਯੋ’’ਤਿ ¶ ਵਤ੍ਵਾ ਅਨੁਸਨ੍ਧਿਂ ਘਟੇਤ੍ਵਾ ਧਮ੍ਮਂ ਦੇਸੇਨ੍ਤੋ ਗਾਥਮਾਹ –

‘‘ਯੋ ਚ ਵਸ੍ਸਸਤਂ ਜੀਵੇ, ਅਪਸ੍ਸਂ ਉਦਯਬ੍ਬਯਂ;

ਏਕਾਹਂ ਜੀਵਿਤਂ ਸੇਯ੍ਯੋ, ਪਸ੍ਸਤੋ ਉਦਯਬ੍ਬਯ’’ਨ੍ਤਿ.

ਤਤ੍ਥ ਅਪਸ੍ਸਂ ਉਦਯਬ੍ਬਯਨ੍ਤਿ ਪਞ੍ਚਨ੍ਨਂ ਖਨ੍ਧਾਨਂ ਪਞ੍ਚਵੀਸਤਿਯਾ ਲਕ੍ਖਣੇਹਿ ਉਦਯਞ੍ਚ ਵਯਞ੍ਚ ਅਪਸ੍ਸਨ੍ਤੋ. ਪਸ੍ਸਤੋ ਉਦਯਬ੍ਬਯਨ੍ਤਿ ਤੇਸਂ ਉਦਯਞ੍ਚ ਵਯਞ੍ਚ ਪਸ੍ਸਨ੍ਤਸ੍ਸ. ਇਤਰਸ੍ਸ ਜੀਵਨਤੋ ਏਕਾਹਮ੍ਪਿ ਜੀਵਿਤਂ ਸੇਯ੍ਯੋਤਿ.

ਦੇਸਨਾਵਸਾਨੇ ¶ ਪਟਾਚਾਰਾ ਸਹ ਪਟਿਸਮ੍ਭਿਦਾਹਿ ਅਰਹਤ੍ਤਂ ਪਾਪੁਣਿ.

ਯੋ ¶ ਚ ਵਸ੍ਸਸਤਂ ਜੀਵੇਤਿ ਇਮਂ ਧਮ੍ਮਦੇਸਨਂ ਸਤ੍ਥਾ ਜੇਤਵਨੇ ਵਿਹਰਨ੍ਤੋ ਕਿਸਾਗੋਤਮਿਂ ਆਰਬ੍ਭ ਕਥੇਸਿ.

ਸਾਵਤ੍ਥਿਯਂ ਕਿਰੇਕਸ੍ਸ ਸੇਟ੍ਠਿਸ੍ਸ ਗੇਹੇ ਚਤ੍ਤਾਲੀਸਕੋਟਿਧਨਂ ਅਙ੍ਗਾਰਾ ਏਵ ਹੁਤ੍ਵਾ ਅਟ੍ਠਾਸਿ. ਸੇਟ੍ਠਿ ਤਂ ਦਿਸ੍ਵਾ ਉਪ੍ਪਨ੍ਨਸੋਕੋ ਆਹਾਰਂ ਪਟਿਕ੍ਖਿਪਿਤ੍ਵਾ ਮਞ੍ਚਕੇ ਨਿਪਜ੍ਜਿ. ਤਸ੍ਸੇਕੋ ਸਹਾਯਕੋ ਗੇਹਂ ਗਨ੍ਤ੍ਵਾ, ‘‘ਸਮ੍ਮ, ਕਸ੍ਮਾ ਸੋਚਸੀ’’ਤਿ ਪੁਚ੍ਛਿਤ੍ਵਾ ਤਂ ਪਵਤ੍ਤਿਂ ਸੁਤ੍ਵਾ, ‘‘ਸਮ੍ਮ, ਮਾ ਸੋਚਿ, ਅਹਂ ਏਕਂ ਉਪਾਯਂ ¶ ਜਾਨਾਮਿ, ਤਂ ਕਰੋਹੀ’’ਤਿ. ‘‘ਕਿਂ ਕਰੋਮਿ, ਸਮ੍ਮਾ’’ਤਿ? ਅਤ੍ਤਨੋ ਆਪਣੇ ਕਿਲਞ੍ਜਂ ਪਸਾਰੇਤ੍ਵਾ ਤਤ੍ਥ ਤੇ ਅਙ੍ਗਾਰੇ ਰਾਸਿਂ ਕਤ੍ਵਾ ਵਿਕ੍ਕਿਣਨ੍ਤੋ ਵਿਯ ਨਿਸੀਦ, ਆਗਤਾਗਤੇਸੁ ਮਨੁਸ੍ਸੇਸੁ ਯੇ ਏਵਂ ਵਦਨ੍ਤਿ – ‘‘ਸੇਸਜਨਾ ਵਤ੍ਥਤੇਲਮਧੁਫਾਣਿਤਾਦੀਨਿ ਵਿਕ੍ਕਿਣਨ੍ਤਿ, ਤ੍ਵਂ ਪਨ ਅਙ੍ਗਾਰੇ ਵਿਕ੍ਕਿਣਨ੍ਤੋ ਨਿਸਿਨ੍ਨੋ’’ਤਿ. ਤੇ ਵਦੇਯ੍ਯਾਸਿ – ‘‘ਅਤ੍ਤਨੋ ਸਨ੍ਤਕਂ ਅਵਿਕ੍ਕਿਣਨ੍ਤੋ ਕਿਂ ਕਰੋਮੀ’’ਤਿ? ਯੋ ਪਨ ਤਂ ਏਵਂ ਵਦਤਿ ‘‘ਸੇਸਜਨਾ ਵਤ੍ਥਤੇਲਮਧੁਫਾਣਿਤਾਦੀਨਿ ਵਿਕ੍ਕਿਣਨ੍ਤਿ, ਤ੍ਵਂ ਪਨ ਹਿਰਞ੍ਞਸੁਵਣ੍ਣਂ ਵਿਕ੍ਕਿਣਨ੍ਤੋ ਨਿਸਿਨ੍ਨੋ’’ਤਿ. ਤਂ ਵਦੇਯ੍ਯਾਸਿ ‘‘ਕਹਂ ਹਿਰਞ੍ਞਸੁਵਣ੍ਣ’’ਨ੍ਤਿ. ‘‘ਇਦ’’ਨ੍ਤਿ ਚ ਵੁਤ੍ਤੇ ‘‘ਆਹਰ, ਤਾਵ ਨ’’ਨ੍ਤਿ ਹਤ੍ਥੇਹਿ ਪਟਿਚ੍ਛੇਯ੍ਯਾਸਿ. ਏਵਂ ਦਿਨ੍ਨਂ ਤਵ ਹਤ੍ਥੇ ਹਿਰਞ੍ਞਸੁਵਣ੍ਣਂ ਭਵਿਸ੍ਸਤਿ. ਸਾ ਪਨ ਸਚੇ ਕੁਮਾਰਿਕਾ ਹੋਤਿ, ਤਵ ਗੇਹੇ ਪੁਤ੍ਤਸ੍ਸ ਨਂ ਆਹਰਿਤ੍ਵਾ ਚਤ੍ਤਾਲੀਸਕੋਟਿਧਨਂ ਤਸ੍ਸਾ ਨਿਯ੍ਯਾਦੇਤ੍ਵਾ ਤਾਯ ਦਿਨ੍ਨਂ ਵਲਞ੍ਜੇਯ੍ਯਾਸਿ. ਸਚੇ ਕੁਮਾਰਕੋ ਹੋਤਿ, ਤਵ ਗੇਹੇ ਵਯਪ੍ਪਤ੍ਤਂ ਧੀਤਰਂ ਤਸ੍ਸ ਦਤ੍ਵਾ ਚਤ੍ਤਾਲੀਸਕੋਟਿਧਨਂ ਨਿਯ੍ਯਾਦੇਤ੍ਵਾ ਤੇਨ ਦਿਨ੍ਨਂ ਵਲਞ੍ਜੇਯ੍ਯਾਸੀਤਿ. ਸੋ ‘‘ਭਦ੍ਦਕੋ ਉਪਾਯੋ’’ਤਿ ਅਤ੍ਤਨੋ ¶ ਆਪਣੇ ਅਙ੍ਗਾਰੇ ਰਾਸਿਂ ਕਤ੍ਵਾ ਵਿਕ੍ਕਿਣਨ੍ਤੋ ਵਿਯ ਨਿਸੀਦਿ. ਯੇ ਪਨ ਨਂ ਏਵਮਾਹਂਸੁ – ‘‘ਸੇਸਜਨਾ ਵਤ੍ਥਤੇਲਮਧੁਫਾਣਿਤਾਦੀਨਿ ਵਿਕ੍ਕਿਣਨ੍ਤਿ, ਕਿਂ ਪਨ ਤ੍ਵਂ ਅਙ੍ਗਾਰੇ ਵਿਕ੍ਕਿਣਨ੍ਤੋ ਨਿਸਿਨ੍ਨੋ’’ਤਿ? ਤੇਸਂ ‘‘ਅਤ੍ਤਨੋ ਸਨ੍ਤਕਂ ਅਵਿਕ੍ਕਿਣਨ੍ਤੋ ਕਿਂ ਕਰੋਮੀ’’ਤਿ ਪਟਿਵਚਨਂ ਅਦਾਸਿ. ਅਥੇਕਾ ਗੋਤਮੀ ਨਾਮ ਕੁਮਾਰਿਕਾ ਕਿਸਸਰੀਰਤਾਯ ਕਿਸਾਗੋਤਮੀਤਿ ਪਞ੍ਞਾਯਮਾਨਾ ਪਰਿਜਿਣ੍ਣਕੁਲਸ੍ਸ ਧੀਤਾ ਅਤ੍ਤਨੋ ਏਕੇਨ ਕਿਚ੍ਚੇਨ ਆਪਣਦ੍ਵਾਰਂ ਗਨ੍ਤ੍ਵਾ ਤਂ ਸੇਟ੍ਠਿਂ ਦਿਸ੍ਵਾ ਏਵਮਾਹ – ‘‘ਕਿਂ, ਤਾਤ, ਸੇਸਜਨਾ ਵਤ੍ਥਤੇਲਮਧੁਫਾਣਿਤਾਦੀਨਿ ਵਿਕ੍ਕਿਣਨ੍ਤਿ, ਤ੍ਵਂ ਹਿਰਞ੍ਞਸੁਵਣ੍ਣਂ ਵਿਕ੍ਕਿਣਨ੍ਤੋ ਨਿਸਿਨ੍ਨੋ’’ਤਿ? ‘‘ਕਹਂ, ਅਮ੍ਮ, ਹਿਰਞ੍ਞਸੁਵਣ੍ਣ’’ਨ੍ਤਿ ¶ ? ‘‘ਨਨੁ ‘ਤ੍ਵਂ ਤਦੇਵ ਗਹੇਤ੍ਵਾ ਨਿਸਿਨ੍ਨੋਸੀ’ਤਿ, ਆਹਰ, ਤਾਵ ਨਂ, ਅਮ੍ਮਾ’’ਤਿ. ਸਾ ਹਤ੍ਥਪੂਰਂ ਗਹੇਤ੍ਵਾ ਤਸ੍ਸ ਹਤ੍ਥੇਸੁ ਠਪੇਸਿ, ਤਂ ਹਿਰਞ੍ਞਸੁਵਣ੍ਣਮੇਵ ਅਹੋਸਿ.

ਅਥ ¶ ਨਂ ਸੇਟ੍ਠਿ ‘‘ਕਤਰਂ ਤੇ, ਅਮ੍ਮ, ਗੇਹ’’ਨ੍ਤਿ ਪੁਚ੍ਛਿਤ੍ਵਾ ‘‘ਅਸੁਕਂ ਨਾਮਾ’’ਤਿ ਵੁਤ੍ਤੇ ਤਸ੍ਸਾ ਅਸ੍ਸਾਮਿਕਭਾਵਂ ਞਤ੍ਵਾ ਧਨਂ ਪਟਿਸਾਮੇਤ੍ਵਾ ਤਂ ਅਤ੍ਤਨੋ ਪੁਤ੍ਤਸ੍ਸ ਆਨੇਤ੍ਵਾ ਚਤ੍ਤਾਲੀਸਕੋਟਿਧਨਂ ਪਟਿਚ੍ਛਾਪੇਸਿ. ਸਬ੍ਬਂ ਹਿਰਞ੍ਞਸੁਵਣ੍ਣਮੇਵ ਅਹੋਸਿ. ਤਸ੍ਸਾ ਅਪਰੇਨ ਸਮਯੇਨ ਗਬ੍ਭੋ ਪਤਿਟ੍ਠਹਿ. ਸਾ ਦਸਮਾਸਚ੍ਚਯੇਨ ਪੁਤ੍ਤਂ ਵਿਜਾਯਿ. ਸੋ ਪਦਸਾ ਗਮਨਕਾਲੇ ਕਾਲਮਕਾਸਿ. ਸਾ ਅਦਿਟ੍ਠਪੁਬ੍ਬਮਰਣਤਾਯ ਤਂ ਝਾਪੇਤੁਂ ਨੀਹਰਨ੍ਤੇ ਵਾਰੇਤ੍ਵਾ ‘‘ਪੁਤ੍ਤਸ੍ਸ ਮੇ ਭੇਸਜ੍ਜਂ ਪੁਚ੍ਛਿਸ੍ਸਾਮੀ’’ਤਿ ਮਤਕਲ਼ੇਵਰਂ ਅਙ੍ਕੇਨਾਦਾਯ ‘‘ਅਪਿ ਨੁ ਮੇ ਪੁਤ੍ਤਸ੍ਸ ਭੇਸਜ੍ਜਂ ¶ ਜਾਨਾਥਾ’’ਤਿ ਪੁਚ੍ਛਨ੍ਤੀ ਘਰਪਟਿਪਾਟਿਯਾ ਵਿਚਰਤਿ. ਅਥ ਨਂ ਮਨੁਸ੍ਸਾ, ‘‘ਅਮ੍ਮ, ਤ੍ਵਂ ਉਮ੍ਮਤ੍ਤਿਕਾ ਜਾਤਾ, ਮਤਕਪੁਤ੍ਤਸ੍ਸ ਭੇਸਜ੍ਜਂ ਪੁਚ੍ਛਨ੍ਤੀ ਵਿਚਰਸੀ’’ਤਿ ਵਦਨ੍ਤਿ. ਸਾ ‘‘ਅਵਸ੍ਸਂ ਮਮ ਪੁਤ੍ਤਸ੍ਸ ਭੇਸਜ੍ਜਂ ਜਾਨਨਕਂ ਲਭਿਸ੍ਸਾਮੀ’’ਤਿ ਮਞ੍ਞਮਾਨਾ ਵਿਚਰਤਿ. ਅਥ ਨਂ ਏਕੋ ਪਣ੍ਡਿਤਪੁਰਿਸੋ ਦਿਸ੍ਵਾ, ‘‘ਅਯਂ ਮਮ ਧੀਤਾ ਪਠਮਂ ਪੁਤ੍ਤਕਂ ਵਿਜਾਤਾ ਭਵਿਸ੍ਸਤਿ ਅਦਿਟ੍ਠਪੁਬ੍ਬਮਰਣਾ, ਮਯਾ ਇਮਿਸ੍ਸਾ ਅਵਸ੍ਸਯੇਨ ਭਵਿਤੁਂ ਵਟ੍ਟਤੀ’’ਤਿ ਚਿਨ੍ਤੇਤ੍ਵਾ ਆਹ – ‘‘ਅਮ੍ਮ, ਅਹਂ ਭੇਸਜ੍ਜਂ ਨ ਜਾਨਾਮਿ, ਭੇਸਜ੍ਜਜਾਨਨਕਂ ਪਨ ਜਾਨਾਮੀ’’ਤਿ. ‘‘ਕੋ ਜਾਨਾਤਿ, ਤਾਤਾ’’ਤਿ? ‘‘ਸਤ੍ਥਾ, ਅਮ੍ਮ, ਜਾਨਾਤਿ, ਗਚ੍ਛ, ਤਂ ਪੁਚ੍ਛਾਹੀ’’ਤਿ. ਸਾ ‘‘ਗਮਿਸ੍ਸਾਮਿ, ਤਾਤ, ਪੁਚ੍ਛਿਸ੍ਸਾਮਿ, ਤਾਤਾ’’ਤਿ ਵਤ੍ਵਾ ਸਤ੍ਥਾਰਂ ਉਪਸਙ੍ਕਮਿਤ੍ਵਾ ਵਨ੍ਦਿਤ੍ਵਾ ਏਕਮਨ੍ਤਂ ਠਿਤਾ ਪੁਚ੍ਛਿ – ‘‘ਤੁਮ੍ਹੇ ਕਿਰ ਮੇ ਪੁਤ੍ਤਸ੍ਸ ਭੇਸਜ੍ਜਂ ਜਾਨਾਥ, ਭਨ੍ਤੇ’’ਤਿ? ‘‘ਆਮ, ਜਾਨਾਮੀ’’ਤਿ. ‘‘ਕਿਂ ਲਦ੍ਧੁਂ ਵਟ੍ਟਤੀ’’ਤਿ? ‘‘ਅਚ੍ਛਰਗ੍ਗਹਣਮਤ੍ਤੇ ਸਿਦ੍ਧਤ੍ਥਕੇ ਲਦ੍ਧੁਂ ਵਟ੍ਟਤੀ’’ਤਿ. ‘‘ਲਭਿਸ੍ਸਾਮਿ, ਭਨ੍ਤੇ’’. ‘‘ਕਸ੍ਸ ਪਨ ਗੇਹੇ ਲਦ੍ਧੁਂ ਵਟ੍ਟਤੀ’’ਤਿ? ‘‘ਯਸ੍ਸ ਗੇਹੇ ਪੁਤ੍ਤੋ ਵਾ ਧੀਤਾ ਵਾ ਨ ਕੋਚਿ ਮਤਪੁਬ੍ਬੋ’’ਤਿ. ਸਾ ‘‘ਸਾਧੁ, ਭਨ੍ਤੇ’’ਤਿ ਸਤ੍ਥਾਰਂ ਵਨ੍ਦਿਤ੍ਵਾ ਮਤਪੁਤ੍ਤਕਂ ਅਙ੍ਕੇਨਾਦਾਯ ਅਨ੍ਤੋਗਾਮਂ ਪਵਿਸਿਤ੍ਵਾ ਪਠਮਗੇਹਸ੍ਸ ਦ੍ਵਾਰੇ ਠਤ੍ਵਾ ‘‘ਅਤ੍ਥਿ ਨੁ ਖੋ ਇਮਸ੍ਮਿਂ ਗੇਹੇ ਸਿਦ੍ਧਤ੍ਥਕੋ, ਪੁਤ੍ਤਸ੍ਸ ਕਿਰ ¶ ਮੇ ਭੇਸਜ੍ਜਂ ਏਤ’’ਨ੍ਤਿ ਵਤ੍ਵਾ ‘‘ਅਤ੍ਥੀ’’ਤਿ ਵੁਤ੍ਤੇ ਤੇਨ ਹਿ ਦੇਥਾਤਿ. ਤੇਹਿ ਆਹਰਿਤ੍ਵਾ ਸਿਦ੍ਧਤ੍ਥਕੇਸੁ ਦਿਯ੍ਯਮਾਨੇਸੁ ‘‘ਇਮਸ੍ਮਿਂ ਗੇਹੇ ਪੁਤ੍ਤੋ ਵਾ ਧੀਤਾ ਵਾ ਮਤਪੁਬ੍ਬੋ ਕੋਚਿ ਨਤ੍ਥਿ, ਅਮ੍ਮਾ’’ਤਿ ਪੁਚ੍ਛਿਤ੍ਵਾ ‘‘ਕਿਂ ਵਦੇਸਿ, ਅਮ੍ਮ? ਜੀਵਮਾਨਾ ਹਿ ਕਤਿਪਯਾ, ਮਤਕਾ ਏਵ ਬਹੁਕਾ’’ਤਿ ਵੁਤ੍ਤੇ ‘‘ਤੇਨ ਹਿ ਗਣ੍ਹਥ ਵੋ ਸਿਦ੍ਧਤ੍ਥਕੇ, ਨੇਤਂ ਮਮ ਪੁਤ੍ਤਸ੍ਸ ਭੇਸਜ੍ਜ’’ਨ੍ਤਿ ਪਟਿਅਦਾਸਿ.

ਸਾ ਇਮਿਨਾ ਨੀਯਾਮੇਨ ਆਦਿਤੋ ਪਟ੍ਠਾਯ ਨਂ ਪੁਚ੍ਛਨ੍ਤੀ ਵਿਚਰਿ. ਸਾ ਏਕਗੇਹੇਪਿ ਸਿਦ੍ਧਤ੍ਥਕੇ ਅਗਹੇਤ੍ਵਾ ਸਾਯਨ੍ਹਸਮਯੇ ਚਿਨ੍ਤੇਸਿ – ‘‘ਅਹੋ ਭਾਰਿਯਂ ¶ ਕਮ੍ਮਂ, ਅਹਂ ‘ਮਮੇਵ ਪੁਤ੍ਤੋ ਮਤੋ’ਤਿ ਸਞ੍ਞਮਕਾਸਿਂ, ਸਕਲਗਾਮੇਪਿ ਪਨ ਜੀਵਨ੍ਤੇਹਿ ਮਤਕਾਵ ਬਹੁਤਰਾ’’ਤਿ. ਤਸ੍ਸਾ ਏਵਂ ਚਿਨ੍ਤਯਮਾਨਾਯ ਪੁਤ੍ਤਸਿਨੇਹਂ ਮੁਦੁਕਹਦਯਂ ਥਦ੍ਧਭਾਵਂ ਅਗਮਾਸਿ. ਸਾ ਪੁਤ੍ਤਂ ਅਰਞ੍ਞੇ ਛਡ੍ਡੇਤ੍ਵਾ ਸਤ੍ਥੁ ਸਨ੍ਤਿਕਂ ¶ ਗਨ੍ਤ੍ਵਾ ਵਨ੍ਦਿਤ੍ਵਾ ਏਕਮਨ੍ਤਂ ਅਟ੍ਠਾਸਿ. ਅਥ ਨਂ ਸਤ੍ਥਾ ‘‘ਲਦ੍ਧਾ ਤੇ ਏਕਚ੍ਛਰਮਤ੍ਤਾ ਸਿਦ੍ਧਤ੍ਥਕਾ’’ਤਿ ਆਹ. ‘‘ਨ ਲਦ੍ਧਾ, ਭਨ੍ਤੇ, ਸਕਲਗਾਮੇ ਜੀਵਨ੍ਤੇਹਿ ਮਤਕਾਵ ਬਹੁਤਰਾ’’ਤਿ. ਅਥ ਨਂ ਸਤ੍ਥਾ ‘‘ਤ੍ਵਂ ‘ਮਮੇਵ ਪੁਤ੍ਤੋ ਮਤੋ’ਤਿ ਸਲ੍ਲਕ੍ਖੇਸਿ, ਧੁਵਧਮ੍ਮੋ ਏਸ ਸਤ੍ਤਾਨਂ. ਮਚ੍ਚੁਰਾਜਾ ਹਿ ਸਬ੍ਬਸਤ੍ਤੇ ਅਪਰਿਪੁਣ੍ਣਜ੍ਝਾਸਯੇ ਏਵ ਮਹੋਘੋ ਵਿਯ ¶ ਪਰਿਕਡ੍ਢਮਾਨੋਯੇਵ ਅਪਾਯਸਮੁਦ੍ਦੇ ਪਕ੍ਖਿਪਤੀ’’ਤਿ ਵਤ੍ਵਾ ਧਮ੍ਮਂ ਦੇਸੇਨ੍ਤੋ ਇਮਂ ਗਾਥਮਾਹ –

‘‘ਤਂ ਪੁਤ੍ਤਪਸੁਸਮ੍ਮਤ੍ਤਂ, ਬ੍ਯਾਸਤ੍ਤਮਨਸਂ ਨਰਂ;

ਸੁਤ੍ਤਂ ਗਾਮਂ ਮਹੋਘੋਵ, ਮਚ੍ਚੁ ਆਦਾਯ ਗਚ੍ਛਤੀ’’ਤਿ. (ਧ. ਪ. ੨੮੭);

ਗਾਥਾਪਰਿਯੋਸਾਨੇ ਕਿਸਾਗੋਤਮੀ ਸੋਤਾਪਤ੍ਤਿਫਲੇ ਪਤਿਟ੍ਠਹਿ, ਅਞ੍ਞੇਪਿ ਬਹੂ ਸੋਤਾਪਤ੍ਤਿਫਲਾਦੀਨਿ ਪਾਪੁਣਿਂਸੂਤਿ.

ਸਾ ਪਨ ਸਤ੍ਥਾਰਂ ਪਬ੍ਬਜ੍ਜਂ ਯਾਚਿ, ਸਤ੍ਥਾ ਤਂ ਭਿਕ੍ਖੁਨੀਨਂ ਸਨ੍ਤਿਕਂ ਪੇਸੇਤ੍ਵਾ ਪਬ੍ਬਾਜੇਸਿ. ਸਾ ਲਦ੍ਧੂਪਸਮ੍ਪਦਾ ਕਿਸਾਗੋਤਮੀ ਥੇਰੀਤਿ ਪਞ੍ਞਾਯਿ. ਸਾ ਏਕਦਿਵਸਂ ਉਪੋਸਥਾਗਾਰੇ ਵਾਰਂ ਪਤ੍ਵਾ ਦੀਪਂ ਜਾਲੇਤ੍ਵਾ ਨਿਸਿਨ੍ਨਾ ਦੀਪਜਾਲਾ ਉਪ੍ਪਜ੍ਜਨ੍ਤਿਯੋ ਚ ਭਿਜ੍ਜਨ੍ਤਿਯੋ ਚ ਦਿਸ੍ਵਾ ‘‘ਏਵਮੇਵ ਇਮੇ ਸਤ੍ਤਾ ਉਪ੍ਪਜ੍ਜਨ੍ਤਿ ਚੇਵ ਨਿਰੁਜ੍ਝਨ੍ਤਿ ਚ, ਨਿਬ੍ਬਾਨਪ੍ਪਤ੍ਤਾ ਏਵ ਨ ਪਞ੍ਞਾਯਨ੍ਤੀ’’ਤਿ ਆਰਮ੍ਮਣਂ ਅਗ੍ਗਹੇਸਿ. ਸਤ੍ਥਾ ਗਨ੍ਧਕੁਟਿਯਂ ਨਿਸਿਨ੍ਨੋਵ ਓਭਾਸਂ ਫਰਿਤ੍ਵਾ ਤਸ੍ਸਾ ਸਮ੍ਮੁਖੇ ਨਿਸੀਦਿਤ੍ਵਾ ਕਥੇਨ੍ਤੋ ਵਿਯ ‘‘ਏਵਮੇਵ, ਗੋਤਮਿ, ਇਮੇ ਸਤ੍ਤਾ ਦੀਪਜਾਲਾ ਵਿਯ ਉਪ੍ਪਜ੍ਜਨ੍ਤਿ ਚੇਵ ਨਿਰੁਜ੍ਝਨ੍ਤਿ ਚ, ਨਿਬ੍ਬਾਨਪ੍ਪਤ੍ਤਾ ਏਵ ਨ ਪਞ੍ਞਾਯਨ੍ਤਿ, ਏਵਂ ਨਿਬ੍ਬਾਨਂ ਅਪਸ੍ਸਨ੍ਤਾਨਂ ਵਸ੍ਸਸਤਂ ਜੀਵਨਤੋ ਨਿਬ੍ਬਾਨਂ ਪਸ੍ਸਨ੍ਤਸ੍ਸ ਖਣਮਤ੍ਤਮ੍ਪਿ ਜੀਵਿਤਂ ਸੇਯ੍ਯੋ’’ਤਿ ਵਤ੍ਵਾ ਅਨੁਸਨ੍ਧਿਂ ਘਟੇਤ੍ਵਾ ਧਮ੍ਮਂ ਦੇਸੇਨ੍ਤੋ ਇਮਂ ਗਾਥਮਾਹ –

‘‘ਯੋ ਚ ਵਸ੍ਸਸਤਂ ਜੀਵੇ, ਅਪਸ੍ਸਂ ਅਮਤਂ ਪਦਂ;

ਏਕਾਹਂ ਜੀਵਿਤਂ ਸੇਯ੍ਯੋ, ਪਸ੍ਸਤੋ ਅਮਤਂ ਪਦ’’ਨ੍ਤਿ.

ਤਤ੍ਥ ਅਮਤਂ ਪਦਨ੍ਤਿ ਮਰਣਵਿਰਹਿਤਕੋਟ੍ਠਾਸਂ, ਅਮਤਮਹਾਨਿਬ੍ਬਾਨਨ੍ਤਿ ਅਤ੍ਥੋ. ਸੇਸਂ ਪੁਰਿਮਸਦਿਸਮੇਵ.

ਦੇਸਨਾਵਸਾਨੇ ¶ ਕਿਸਾਗੋਤਮੀ ਯਥਾਨਿਸਿਨ੍ਨਾਵ ਸਹ ਪਟਿਸਮ੍ਭਿਦਾਹਿ ਅਰਹਤ੍ਤੇ ਪਤਿਟ੍ਠਹੀਤਿ.

ਯੋ ¶ ¶ ਚ ਵਸ੍ਸਸਤਂ ਜੀਵੇਤਿ ਇਮਂ ਧਮ੍ਮਦੇਸਨਂ ਸਤ੍ਥਾ ਜੇਤਵਨੇ ਵਿਹਰਨ੍ਤੋ ਬਹੁਪੁਤ੍ਤਿਕਂ ਥੇਰਿਂ ਆਰਬ੍ਭ ਕਥੇਸਿ.

ਸਾਵਤ੍ਥਿਯਂ ਕਿਰੇਕਸ੍ਮਿਂ ਕੁਲੇ ਸਤ੍ਤ ਪੁਤ੍ਤਾ ਸਤ੍ਤ ਚ ਧੀਤਰੋ ਅਹੇਸੁਂ. ਤੇ ਸਬ੍ਬੇਪਿ ਵਯਪ੍ਪਤ੍ਤਾ ਗੇਹੇ ਪਤਿਟ੍ਠਹਿਤ੍ਵਾ ਅਤ੍ਤਨੋ ਧਮ੍ਮਤਾਯ ਸੁਖਪ੍ਪਤ੍ਤਾ ਅਹੇਸੁਂ. ਤੇਸਂ ਅਪਰੇਨ ਸਮਯੇਨ ਪਿਤਾ ਕਾਲਮਕਾਸਿ. ਮਹਾਉਪਾਸਿਕਾ ਸਾਮਿਕੇ ਨਟ੍ਠੇਪਿ ਨ ਤਾਵ ਕੁਟੁਮ੍ਬਂ ਵਿਭਜਤਿ. ਅਥ ਨਂ ਪੁਤ੍ਤਾ ਆਹਂਸੁ – ‘‘ਅਮ੍ਮ, ਅਮ੍ਹਾਕਂ ਪਿਤਰਿ ਨਟ੍ਠੇ ਤੁਯ੍ਹਂ ਕੋ ਅਤ੍ਥੋ ਕੁਟੁਮ੍ਬੇਨ, ਕਿਂ ਮਯਂ ਤਂ ਉਪਟ੍ਠਾਤੁਂ ਨ ਸਕ੍ਕੋਮਾ’’ਤਿ. ਸਾ ਤੇਸਂ ਕਥਂ ਸੁਤ੍ਵਾ ਤੁਣ੍ਹੀ ਹੁਤ੍ਵਾ ਪੁਨਪ੍ਪੁਨਂ ਤੇਹਿ ਵੁਚ੍ਚਮਾਨਾ ‘‘ਪੁਤ੍ਤਾ ਮਂ ਪਟਿਜਗ੍ਗਿਸ੍ਸਨ੍ਤਿ, ਕਿਂ ਮੇ ਵਿਸੁਂ ਕੁਟੁਮ੍ਬੇਨਾ’’ਤਿ ਸਬ੍ਬਂ ਸਾਪਤੇਯ੍ਯਂ ਮਜ੍ਝੇ ਭਿਨ੍ਦਿਤ੍ਵਾ ਅਦਾਸਿ. ਅਥ ਨਂ ਕਤਿਪਾਹਚ੍ਚਯੇਨ ਜੇਟ੍ਠਪੁਤ੍ਤਸ੍ਸ ਭਰਿਯਾ ‘‘ਅਹੋ ਅਮ੍ਹਾਕਂ, ਅਯ੍ਯਾ, ‘ਜੇਟ੍ਠਪੁਤ੍ਤੋ ਮੇ’ਤਿ ਦ੍ਵੇ ਕੋਟ੍ਠਾਸੇ ਦਤ੍ਵਾ ਵਿਯ ਇਮਮੇਵ ਗੇਹਂ ਆਗਚ੍ਛਤੀ’’ਤਿ ਆਹ. ਸੇਸਪੁਤ੍ਤਾਨਂ ਭਰਿਯਾਪਿ ਏਵਮੇਵ ਵਦਿਂਸੁ. ਜੇਟ੍ਠਧੀਤਰਂ ਆਦਿਂ ਕਤ੍ਵਾ ਤਾਸਂ ਗੇਹਂ ਗਤਕਾਲੇਪਿ ਨਂ ਏਵਮੇਵ ਵਦਿਂਸੁ. ਸਾ ਅਵਮਾਨਪ੍ਪਤ੍ਤਾ ਹੁਤ੍ਵਾ ‘‘ਕਿਂ ਇਮੇਸਂ ਸਨ੍ਤਿਕੇ ਵੁਟ੍ਠੇਨ, ਭਿਕ੍ਖੁਨੀ ਹੁਤ੍ਵਾ ਜੀਵਿਸ੍ਸਾਮੀ’’ਤਿ ਭਿਕ੍ਖੁਨੀਉਪਸ੍ਸਯਂ ਗਨ੍ਤ੍ਵਾ ¶ ਪਬ੍ਬਜ੍ਜਂ ਯਾਚਿ. ਤਾ ਨਂ ਪਬ੍ਬਾਜੇਸੁਂ. ਸਾ ਲਦ੍ਧੂਪਸਮ੍ਪਦਾ ਹੁਤ੍ਵਾ ਬਹੁਪੁਤ੍ਤਿਕਤ੍ਥੇਰੀਤਿ ਪਞ੍ਞਾਯਿ. ਸਾ ‘‘ਅਹਂ ਮਹਲ੍ਲਕਕਾਲੇ ਪਬ੍ਬਜਿਤਾ, ਅਪ੍ਪਮਤ੍ਤਾਯ ਮੇ ਭਵਿਤਬ੍ਬ’’ਨ੍ਤਿ ਭਿਕ੍ਖੁਨੀਨਂ ਵਤ੍ਤਪਟਿਵਤ੍ਤਂ ਕਰੋਨ੍ਤੀ ‘‘ਸਬ੍ਬਰਤ੍ਤਿਂ ਸਮਣਧਮ੍ਮਂ ਕਰਿਸ੍ਸਾਮੀ’’ਤਿ ਹੇਟ੍ਠਾਪਾਸਾਦੇ ਏਕਂ ਥਮ੍ਭਂ ਹਤ੍ਥੇਨ ਗਹੇਤ੍ਵਾ ਤਂ ਆਵਿਞ੍ਛਮਾਨਾਵ ਸਮਣਧਮ੍ਮਂ ਕਰੋਤਿ, ਚਙ੍ਕਮਮਾਨਾਪਿ ‘‘ਅਨ੍ਧਕਾਰਟ੍ਠਾਨੇ ਮੇ ਰੁਕ੍ਖੇ ਵਾ ਕਤ੍ਥਚਿ ਵਾ ਸੀਸਂ ਪਟਿਹਞ੍ਞੇਯ੍ਯਾ’’ਤਿ ਤਂ ਰੁਕ੍ਖਂ ਹਤ੍ਥੇਨ ਗਹੇਤ੍ਵਾ ਤਂ ਆਵਿਞ੍ਛਮਾਨਾਵ ਸਮਣਧਮ੍ਮਂ ਕਰੋਤਿ, ‘‘ਸਤ੍ਥਾਰਾ ਦੇਸਿਤਧਮ੍ਮਮੇਵ ਕਰਿਸ੍ਸਾਮੀ’’ਤਿ ਧਮ੍ਮਂ ਆਵਜ੍ਜੇਤ੍ਵਾ ਧਮ੍ਮਂ ਅਨੁਸ੍ਸਰਮਾਨਾਵ ਸਮਣਧਮ੍ਮਂ ਕਰੋਤਿ. ਅਥ ¶ ਸਤ੍ਥਾ ਗਨ੍ਧਕੁਟਿਯਂ ਨਿਸਿਨ੍ਨੋਵ ਓਭਾਸਂ ਫਰਿਤ੍ਵਾ ਸਮ੍ਮੁਖੇ ਨਿਸਿਨ੍ਨੋ ਵਿਯ ਤਾਯ ਸਦ੍ਧਿਂ ਕਥੇਨ੍ਤੋ ‘‘ਬਹੁਪੁਤ੍ਤਿਕੇ ਮਯਾ ਦੇਸਿਤਂ ਧਮ੍ਮਂ ਅਨਾਵਜ੍ਜੇਨ੍ਤਸ੍ਸ ਅਪਸ੍ਸਨ੍ਤਸ੍ਸ ਵਸ੍ਸਸਤਂ ਜੀਵਨਤੋ ਮਯਾ ਦੇਸਿਤਂ ਧਮ੍ਮਂ ਪਸ੍ਸਨ੍ਤਸ੍ਸ ਮੁਹੁਤ੍ਤਮ੍ਪਿ ਜੀਵਿਤਂ ਸੇਯ੍ਯੋ’’ਤਿ ਵਤ੍ਵਾ ਅਨੁਸਨ੍ਧਿਂ ਘਟੇਤ੍ਵਾ ਧਮ੍ਮਂ ਦੇਸੇਨ੍ਤੋ ਇਮਂ ਗਾਥਮਾਹ –

‘‘ਯੋ ਚ ਵਸ੍ਸਸਤਂ ਜੀਵੇ, ਅਪਸ੍ਸਂ ਧਮ੍ਮਮੁਤ੍ਤਮਂ;

ਏਕਾਹਂ ਜੀਵਿਤਂ ਸੇਯ੍ਯੋ, ਪਸ੍ਸਤੋ ਧਮ੍ਮਮੁਤ੍ਤਮ’’ਨ੍ਤਿ.

ਤਤ੍ਥ ¶ ¶ ਧਮ੍ਮਮੁਤ੍ਤਮਨ੍ਤਿ ਨਵਵਿਧਂ ਲੋਕੁਤ੍ਤਰਧਮ੍ਮਂ. ਸੋ ਹਿ ਉਤ੍ਤਮੋ ਧਮ੍ਮੋ ਨਾਮ. ਯੋ ਹਿ ਤਂ ਨ ਪਸ੍ਸਤਿ, ਤਸ੍ਸ ਵਸ੍ਸਸਤਮ੍ਪਿ ਜੀਵਨਤੋ ਤਂ ਧਮ੍ਮਂ ਪਸ੍ਸਨ੍ਤਸ੍ਸ ਪਟਿਵਿਜ੍ਝਨ੍ਤਸ੍ਸ ਏਕਾਹਮ੍ਪਿ ਏਕਕ੍ਖਣਮ੍ਪਿ ਜੀਵਿਤਂ ਸੇਯ੍ਯੋਤਿ.

ਗਾਥਾਪਰਿਯੋਸਾਨੇ ਬਹੁਪੁਤ੍ਤਿਕਤ੍ਥੇਰੀ ਸਹ ਪਟਿਸਮ੍ਭਿਦਾਹਿ ਅਰਹਤ੍ਤੇ ਪਤਿਟ੍ਠਹੀਤਿ.

ਬਹੁਪੁਤ੍ਤਿਕਤ੍ਥੇਰੀਵਤ੍ਥੁ ਚੁਦ੍ਦਸਮਂ.