📜
ਨਮੋ ਤਸ੍ਸ ਭਗਵਤੋ ਅਰਹਤੋ ਸਮ੍ਮਾਸਮ੍ਬੁਦ੍ਧਸ੍ਸ
ਖੁਦ੍ਦਕਨਿਕਾਯੇ
ਅਪਦਾਨ-ਅਟ੍ਠਕਥਾ
(ਪਠਮੋ ਭਾਗੋ)
ਗਨ੍ਥਾਰਮ੍ਭਕਥਾ
ਵਨ੍ਦਿਤ੍ਵਾ ¶ ¶ ¶ ਸਿਰਸਾ ਸੇਟ੍ਠਂ, ਬੁਦ੍ਧਮਪ੍ਪਟਿਪੁਗ੍ਗਲਂ;
ਞੇਯ੍ਯਸਾਗਰਮੁਤ੍ਤਿਣ੍ਣਂ, ਤਿਣ੍ਣਂ ਸਂਸਾਰਸਾਗਰਂ.
ਤਥੇਵ ਪਰਮਂ ਸਨ੍ਤਂ, ਗਮ੍ਭੀਰਂ ਦੁਦ੍ਦਸਂ ਅਣੁਂ;
ਭਵਾਭਵਕਰਂ ਸੁਦ੍ਧਂ, ਧਮ੍ਮਂ ਸਮ੍ਬੁਦ੍ਧਪੂਜਿਤਂ.
ਤਥੇਵ ਅਨਘਂ ਸਙ੍ਘਂ, ਅਸਙ੍ਗਂ ਸਙ੍ਘਮੁਤ੍ਤਮਂ;
ਉਤ੍ਤਮਂ ਦਕ੍ਖਿਣੇਯ੍ਯਾਨਂ, ਸਨ੍ਤਿਨ੍ਦ੍ਰਿਯਮਨਾਸਵਂ.
ਕਤੇਨ ¶ ਤਸ੍ਸ ਏਤਸ੍ਸ, ਪਣਾਮੇਨ ਵਿਸੇਸਤੋ;
ਰਤਨਤ੍ਤਯੇ ਵਿਸੇਸੇਨ, ਵਿਸੇਸਸ੍ਸਾਦਰੇਨ ਮੇ.
ਥੇਰੇਹਿ ਧੀਰਧੀਰੇਹਿ, ਆਗਮਞ੍ਞੂਹਿ ਵਿਞ੍ਞੁਭਿ;
‘‘ਅਪਦਾਨਟ੍ਠਕਥਾ ਭਨ੍ਤੇ, ਕਾਤਬ੍ਬਾ’’ਤਿ ਵਿਸੇਸਤੋ.
ਪੁਨਪ੍ਪੁਨਾਦਰੇਨੇਵ, ਯਾਚਿਤੋਹਂ ਯਸਸ੍ਸਿਭਿ;
ਤਸ੍ਮਾਹਂ ਸਾਪਦਾਨਸ੍ਸ, ਅਪਦਾਨਸ੍ਸਸੇਸਤੋ.
ਵਿਸੇਸਨਯਦੀਪਸ੍ਸ, ਦੀਪਿਸ੍ਸਂ ਪਿਟਕਤ੍ਤਯੇ;
ਯਥਾ ਪਾਲ਼ਿਨਯੇਨੇਵ, ਅਤ੍ਥਸਂਵਣ੍ਣਨਂ ਸੁਭਂ.
ਕੇਨ ¶ ਕਤ੍ਥ ਕਦਾ ਚੇਤਂ, ਭਾਸਿਤਂ ਧਮ੍ਮਮੁਤ੍ਤਮਂ;
ਕਿਮਤ੍ਥਂ ਭਾਸਿਤਞ੍ਚੇਤਂ, ਏਤਂ ਵਤ੍ਵਾ ਵਿਧਿਂ ਤਤੋ.
ਨਿਦਾਨੇਸੁ ਕੋਸਲ੍ਲਤ੍ਥਂ, ਸੁਖੁਗ੍ਗਹਣਧਾਰਣਂ;
ਤਸ੍ਮਾ ਤਂ ਤਂ ਵਿਧਿਂ ਵਤ੍ਵਾ, ਪੁਬ੍ਬਾਪਰਵਿਸੇਸਿਤਂ.
ਪੁਰਾ ¶ ਸੀਹਲ਼ਭਾਸਾਯ, ਪੋਰਾਣਟ੍ਠਕਥਾਯ ਚ;
ਠਪਿਤਂ ਤਂ ਨ ਸਾਧੇਤਿ, ਸਾਧੂਨਂ ਇਚ੍ਛਿਤਿਚ੍ਛਿਤਂ.
ਤਸ੍ਮਾ ਤਮੁਪਨਿਸ੍ਸਾਯ, ਪੋਰਾਣਟ੍ਠਕਥਾਨਯਂ;
ਵਿਵਜ੍ਜੇਤ੍ਵਾ ਵਿਰੁਦ੍ਧਤ੍ਥਂ, ਵਿਸੇਸਤ੍ਥਂ ਪਕਾਸਯਂ;
ਵਿਸੇਸਵਣ੍ਣਨਂ ਸੇਟ੍ਠਂ, ਕਰਿਸ੍ਸਾਮਤ੍ਥਵਣ੍ਣਨਨ੍ਤਿ.
ਨਿਦਾਨਕਥਾ
‘‘ਕੇਨ ¶ ਕਤ੍ਥ ਕਦਾ ਚੇਤਂ, ਭਾਸਿਤਂ ਧਮ੍ਮਮੁਤ੍ਤਮ’’ਨ੍ਤਿ ਚ, ‘‘ਕਰਿਸ੍ਸਾਮਤ੍ਥਵਣ੍ਣਨ’’ਨ੍ਤਿ ਚ ਪਟਿਞ੍ਞਾਤਤ੍ਤਾ ਸਾ ਪਨਾਯਂ ਅਪਦਾਨਸ੍ਸਤ੍ਥਵਣ੍ਣਨਾ ਦੂਰੇਨਿਦਾਨਂ, ਅਵਿਦੂਰੇਨਿਦਾਨਂ, ਸਨ੍ਤਿਕੇਨਿਦਾਨਨ੍ਤਿ ਇਮਾਨਿ ਤੀਣਿ ਨਿਦਾਨਾਨਿ ਦਸ੍ਸੇਤ੍ਵਾ ਵਣ੍ਣਿਯਮਾਨਾ ਯੇ ਨਂ ਸੁਣਨ੍ਤਿ, ਤੇਹਿ ਸਮੁਦਾਗਮਤੋ ਪਟ੍ਠਾਯ ਵਿਞ੍ਞਾਤਤ੍ਤਾ ਯਸ੍ਮਾ ਸੁਟ੍ਠੁ ਵਿਞ੍ਞਾਤਾ ਨਾਮ ਹੋਤਿ, ਤਸ੍ਮਾ ਨਂ ਤਾਨਿ ਨਿਦਾਨਾਨਿ ਦਸ੍ਸੇਤ੍ਵਾਵ ਵਣ੍ਣਯਿਸ੍ਸਾਮ.
ਤਤ੍ਥ ਆਦਿਤੋ ਤਾਵ ਤੇਸਂ ਨਿਦਾਨਾਨਂ ਪਰਿਚ੍ਛੇਦੋ ਵੇਦਿਤਬ੍ਬੋ. ਦੀਪਙ੍ਕਰਪਾਦਮੂਲਸ੍ਮਿਞ੍ਹਿ ਕਤਾਭਿਨੀਹਾਰਸ੍ਸ ਮਹਾਸਤ੍ਤਸ੍ਸ ਯਾਵ ਵੇਸ੍ਸਨ੍ਤਰਤ੍ਤਭਾਵਾ ਚਵਿਤ੍ਵਾ ਤੁਸਿਤਪੁਰੇ ਨਿਬ੍ਬਤ੍ਤਿ, ਤਾਵ ਪਵਤ੍ਤੋ ਕਥਾਮਗ੍ਗੋ ਦੂਰੇਨਿਦਾਨਂ ਨਾਮ. ਤੁਸਿਤਭਵਨਤੋ ਪਨ ਚਵਿਤ੍ਵਾ ਯਾਵ ਬੋਧਿਮਣ੍ਡੇ ਸਬ੍ਬਞ੍ਞੁਤਪ੍ਪਤ੍ਤਿ, ਤਾਵ ਪਵਤ੍ਤੋ ਕਥਾਮਗ੍ਗੋ ਅਵਿਦੂਰੇਨਿਦਾਨਂ ਨਾਮ. ਸਨ੍ਤਿਕੇਨਿਦਾਨਂ ਪਨ ਤੇਸੁ ਤੇਸੁ ਠਾਨੇਸੁ ਵਿਹਰਤੋ ਤਸ੍ਮਿਂ ਤਸ੍ਮਿਂਯੇਵ ਠਾਨੇ ਲਬ੍ਭਤੀਤਿ.
੧. ਦੂਰੇਨਿਦਾਨਕਥਾ
ਤਤ੍ਰਿਦਂ ਦੂਰੇਨਿਦਾਨਂ ਨਾਮ – ਇਤੋ ਕਿਰ ਕਪ੍ਪਸਤਸਹਸ੍ਸਾਧਿਕਾਨਂ ਚਤੁਨ੍ਨਂ ਅਸਙ੍ਖ੍ਯੇਯ੍ਯਾਨਂ ਮਤ੍ਥਕੇ ਅਮਰਵਤੀ ਨਾਮ ਨਗਰਂ ਅਹੋਸਿ. ਤਤ੍ਥ ਸੁਮੇਧੋ ¶ ਨਾਮ ਬ੍ਰਾਹ੍ਮਣੋ ਪਟਿਵਸਤਿ, ਉਭਤੋ ਸੁਜਾਤੋ ਮਾਤਿਤੋ ਚ ਪਿਤਿਤੋ ਚ, ਸਂਸੁਦ੍ਧਗਹਣਿਕੋ ਯਾਵ ਸਤ੍ਤਮਾ ਕੁਲਪਰਿਵਟ੍ਟਾ, ਅਕ੍ਖਿਤ੍ਤੋ ਅਨੁਪਕੁਟ੍ਠੋ ਜਾਤਿਵਾਦੇਨ, ਅਭਿਰੂਪੋ ਦਸ੍ਸਨੀਯੋ ਪਾਸਾਦਿਕੋ ਪਰਮਾਯ ਵਣ੍ਣਪੋਕ੍ਖਰਤਾਯ ਸਮਨ੍ਨਾਗਤੋ. ਸੋ ਅਞ੍ਞਂ ਕਮ੍ਮਂ ਅਕਤ੍ਵਾ ਬ੍ਰਾਹ੍ਮਣਸਿਪ੍ਪਮੇਵ ਉਗ੍ਗਣ੍ਹਿ. ਤਸ੍ਸ ਦਹਰਕਾਲੇਯੇਵ ਮਾਤਾਪਿਤਰੋ ਕਾਲਮਕਂਸੁ. ਅਥਸ੍ਸ ਰਾਸਿਵਡ੍ਢਕੋ ਅਮਚ੍ਚੋ ਆਯਪੋਤ੍ਥਕਂ ਆਹਰਿਤ੍ਵਾ ਸੁਵਣ੍ਣਰਜਤਮਣਿਮੁਤ੍ਤਾਦਿਭਰਿਤੇ ਗਬ੍ਭੇ ਵਿਵਰਿਤ੍ਵਾ ‘‘ਏਤ੍ਤਕਂ ਤੇ, ਕੁਮਾਰ, ਮਾਤੁ ਸਨ੍ਤਕਂ, ਏਤ੍ਤਕਂ ਪਿਤੁ ਸਨ੍ਤਕਂ, ਏਤ੍ਤਕਂ ਅਯ੍ਯਕਪਯ੍ਯਕਾਨ’’ਨ੍ਤਿ ਯਾਵ ਸਤ੍ਤਮਾ ਕੁਲਪਰਿਵਟ੍ਟਾ ਧਨਂ ਆਚਿਕ੍ਖਿਤ੍ਵਾ ‘‘ਏਤਂ ਪਟਿਪਜ੍ਜਾਹੀ’’ਤਿ ਆਹ. ਸੁਮੇਧਪਣ੍ਡਿਤੋ ਚਿਨ੍ਤੇਸਿ – ‘‘ਇਮਂ ਧਨਂ ਸਂਹਰਿਤ੍ਵਾ ਮਯ੍ਹਂ ਪਿਤੁਪਿਤਾਮਹਾਦਯੋ ਪਰਲੋਕਂ ਗਚ੍ਛਨ੍ਤਾ ਏਕਕਹਾਪਣਮ੍ਪਿ ਗਹੇਤ੍ਵਾ ਨ ਗਤਾ, ਮਯਾ ਪਨ ਗਹੇਤ੍ਵਾ ਗਮਨਕਾਰਣਂ ਕਾਤੁਂ ਵਟ੍ਟਤੀ’’ਤਿ, ਸੋ ਰਞ੍ਞੋ ਆਰੋਚੇਤ੍ਵਾ ¶ ਨਗਰੇ ਭੇਰਿਂ ਚਰਾਪੇਤ੍ਵਾ ਮਹਾਜਨਸ੍ਸ ਦਾਨਂ ਦਤ੍ਵਾ ਤਾਪਸਪਬ੍ਬਜ੍ਜਂ ਪਬ੍ਬਜਿ. ਇਮਸ੍ਸ ਪਨਤ੍ਥਸ੍ਸ ਆਵਿਭਾਵਤ੍ਥਂ ਇਮਸ੍ਮਿਂ ਠਾਨੇ ਸੁਮੇਧਕਥਾ ਕਥੇਤਬ੍ਬਾ ¶ . ਸਾ ਪਨੇਸਾ ਕਿਞ੍ਚਾਪਿ ਬੁਦ੍ਧਵਂਸੇ ਨਿਰਨ੍ਤਰਂ ਆਗਤਾਯੇਵ, ਗਾਥਾਬਨ੍ਧੇਨ ਪਨ ਆਗਤਤ੍ਤਾ ਨ ਸੁਟ੍ਠੁ ਪਾਕਟਾ, ਤਸ੍ਮਾ ਤਂ ਅਨ੍ਤਰਨ੍ਤਰਾ ਗਾਥਾਸਮ੍ਬਨ੍ਧਦੀਪਕੇਹਿ ਵਚਨੇਹਿ ਸਦ੍ਧਿਂ ਕਥੇਸ੍ਸਾਮ.
ਸੁਮੇਧਕਥਾ
ਕਪ੍ਪਸਤਸਹਸ੍ਸਾਧਿਕਾਨਞ੍ਹਿ ਚਤੁਨ੍ਨਂ ਅਸਙ੍ਖ੍ਯੇਯ੍ਯਾਨਂ ਮਤ੍ਥਕੇ ਦਸਹਿ ਸਦ੍ਦੇਹਿ ਅਵਿਵਿਤ੍ਤਂ ‘‘ਅਮਰਵਤੀ’’ਤਿ ਚ ‘‘ਅਮਰ’’ਨ੍ਤਿ ਚ ਲਦ੍ਧਨਾਮਂ ਨਗਰਂ ਅਹੋਸਿ, ਯਂ ਸਨ੍ਧਾਯ ਬੁਦ੍ਧਵਂਸੇ ਵੁਤ੍ਤਂ –
‘‘ਕਪ੍ਪੇ ਚ ਸਤਸਹਸ੍ਸੇ, ਚਤੁਰੋ ਚ ਅਸਙ੍ਖਿਯੇ;
ਅਮਰਂ ਨਾਮ ਨਗਰਂ, ਦਸ੍ਸਨੇਯ੍ਯਂ ਮਨੋਰਮਂ;
ਦਸਹਿ ਸਦ੍ਦੇਹਿ ਅਵਿਵਿਤ੍ਤਂ, ਅਨ੍ਨਪਾਨਸਮਾਯੁਤ’’ਨ੍ਤਿ. (ਬੁ. ਵਂ. ੨.੧-੨);
ਤਤ੍ਥ ਦਸਹਿ ਸਦ੍ਦੇਹਿ ਅਵਿਵਿਤ੍ਤਨ੍ਤਿ ਹਤ੍ਥਿਸਦ੍ਦੇਨ ਅਸ੍ਸਸਦ੍ਦੇਨ ਰਥਸਦ੍ਦੇਨ ਭੇਰਿਸਦ੍ਦੇਨ ਮੁਦਿਙ੍ਗਸਦ੍ਦੇਨ ਵੀਣਾਸਦ੍ਦੇਨ ਗੀਤਸਦ੍ਦੇਨ ਸਙ੍ਖਸਦ੍ਦੇਨ ਸਮ੍ਮਸਦ੍ਦੇਨ ਤਾਲ਼ਸਦ੍ਦੇਨ ‘‘ਅਸ੍ਨਾਥ ਪਿਵਥ ਖਾਦਥਾ’’ਤਿ ਦਸਮੇਨ ਸਦ੍ਦੇਨਾਤਿ ¶ ਇਮੇਹਿ ਦਸਹਿ ਸਦ੍ਦੇਹਿ ਅਵਿਵਿਤ੍ਤਂ ਅਹੋਸਿ. ਤੇਸਂ ਪਨ ਸਦ੍ਦਾਨਂ ਏਕਦੇਸਮੇਵ ਗਹੇਤ੍ਵਾ –
‘‘ਹਤ੍ਥਿਸਦ੍ਦਂ ਅਸ੍ਸਸਦ੍ਦਂ, ਭੇਰਿਸਙ੍ਖਰਥਾਨਿ ਚ;
ਖਾਦਥ ਪਿਵਥ ਚੇਵ, ਅਨ੍ਨਪਾਨੇਨ ਘੋਸਿਤ’’ਨ੍ਤਿ. –
ਬੁਦ੍ਧਵਂਸੇ (ਬੁ. ਵਂ. ੨.੩-੫) ਇਮਂ ਗਾਥਂ ਵਤ੍ਵਾ –
‘‘ਨਗਰਂ ਸਬ੍ਬਙ੍ਗਸਮ੍ਪਨ੍ਨਂ, ਸਬ੍ਬਕਮ੍ਮਮੁਪਾਗਤਂ;
ਸਤ੍ਤਰਤਨਸਮ੍ਪਨ੍ਨਂ, ਨਾਨਾਜਨਸਮਾਕੁਲਂ;
ਸਮਿਦ੍ਧਂ ਦੇਵਨਗਰਂਵ, ਆਵਾਸਂ ਪੁਞ੍ਞਕਮ੍ਮਿਨਂ.
‘‘ਨਗਰੇ ਅਮਰਵਤਿਯਾ, ਸੁਮੇਧੋ ਨਾਮ ਬ੍ਰਾਹ੍ਮਣੋ;
ਅਨੇਕਕੋਟਿਸਨ੍ਨਿਚਯੋ, ਪਹੂਤਧਨਧਞ੍ਞਵਾ.
‘‘ਅਜ੍ਝਾਯਕੋ ¶ ਮਨ੍ਤਧਰੋ, ਤਿਣ੍ਣਂ ਵੇਦਾਨ ਪਾਰਗੂ;
ਲਕ੍ਖਣੇ ਇਤਿਹਾਸੇ ਚ, ਸਧਮ੍ਮੇ ਪਾਰਮਿਂ ਗਤੋ’’ਤਿ. – ਵੁਤ੍ਤਂ;
ਅਥੇਕਦਿਵਸਂ ¶ ਸੋ ਸੁਮੇਧਪਣ੍ਡਿਤੋ ਉਪਰਿਪਾਸਾਦਵਰਤਲੇ ਰਹੋਗਤੋ ਹੁਤ੍ਵਾ ਪਲ੍ਲਙ੍ਕਂ ਆਭੁਜਿਤ੍ਵਾ ਨਿਸਿਨ੍ਨੋ ਏਵਂ ਚਿਨ੍ਤੇਸਿ – ‘‘ਪੁਨਬ੍ਭਵੇ, ਪਣ੍ਡਿਤ, ਪਟਿਸਨ੍ਧਿਗ੍ਗਹਣਂ ਨਾਮ ਦੁਕ੍ਖਂ, ਤਥਾ ਨਿਬ੍ਬਤ੍ਤਨਿਬ੍ਬਤ੍ਤਟ੍ਠਾਨੇ ਸਰੀਰਸ੍ਸ ਭੇਦਨਂ, ਅਹਞ੍ਚ ਜਾਤਿਧਮ੍ਮੋ, ਜਰਾਧਮ੍ਮੋ, ਬ੍ਯਾਧਿਧਮ੍ਮੋ, ਮਰਣਧਮ੍ਮੋ, ਏਵਂਭੂਤੇਨ ਮਯਾ ਅਜਾਤਿਂ ਅਜਰਂ ਅਬ੍ਯਾਧਿਂ ਅਮਰਣਂ ਅਦੁਕ੍ਖਂ ਸੁਖਂ ਸੀਤਲਂ ਅਮਤਮਹਾਨਿਬ੍ਬਾਨਂ ਪਰਿਯੇਸਿਤੁਂ ਵਟ੍ਟਤਿ. ਅਵਸ੍ਸਂ ਭਵਤੋ ਮੁਚ੍ਚਿਤ੍ਵਾ ਨਿਬ੍ਬਾਨਗਾਮਿਨਾ ਏਕੇਨ ਮਗ੍ਗੇਨ ਭਵਿਤਬ੍ਬ’’ਨ੍ਤਿ. ਤੇਨ ਵੁਤ੍ਤਂ –
‘‘ਰਹੋਗਤੋ ਨਿਸੀਦਿਤ੍ਵਾ, ਏਵਂ ਚਿਨ੍ਤੇਸਹਂ ਤਦਾ;
ਦੁਕ੍ਖੋ ਪੁਨਬ੍ਭਵੋ ਨਾਮ, ਸਰੀਰਸ੍ਸ ਚ ਭੇਦਨਂ.
‘‘ਜਾਤਿਧਮ੍ਮੋ ਜਰਾਧਮ੍ਮੋ, ਬ੍ਯਾਧਿਧਮ੍ਮੋ ਸਹਂ ਤਦਾ;
ਅਜਰਂ ਅਮਰਂ ਖੇਮਂ, ਪਰਿਯੇਸਿਸ੍ਸਾਮਿ ਨਿਬ੍ਬੁਤਿਂ.
‘‘ਯਂਨੂਨਿਮਂ ਪੂਤਿਕਾਯਂ, ਨਾਨਾਕੁਣਪਪੂਰਿਤਂ;
ਛਡ੍ਡਯਿਤ੍ਵਾਨ ਗਚ੍ਛੇਯ੍ਯਂ, ਅਨਪੇਕ੍ਖੋ ਅਨਤ੍ਥਿਕੋ.
‘‘ਅਤ੍ਥਿ ਹੇਹਿਤਿ ਸੋ ਮਗ੍ਗੋ, ਨ ਸੋ ਸਕ੍ਕਾ ਨ ਹੇਤੁਯੇ;
ਪਰਿਯੇਸਿਸ੍ਸਾਮਿ ਤਂ ਮਗ੍ਗਂ, ਭਵਤੋ ਪਰਿਮੁਤ੍ਤਿਯਾ’’ਤਿ.
ਤਤੋ ¶ ਉਤ੍ਤਰਿਪਿ ਏਵਂ ਚਿਨ੍ਤੇਸਿ – ‘‘ਯਥਾ ਹਿ ਲੋਕੇ ਦੁਕ੍ਖਸ੍ਸ ਪਟਿਪਕ੍ਖਭੂਤਂ ਸੁਖਂ ਨਾਮ ਅਤ੍ਥਿ, ਏਵਂ ਭਵੇ ਸਤਿ ਤਪ੍ਪਟਿਪਕ੍ਖੇਨ ਵਿਭਵੇਨਾਪਿ ਭਵਿਤਬ੍ਬਂ. ਯਥਾ ਚ ਉਣ੍ਹੇ ਸਤਿ ਤਸ੍ਸ ਵੂਪਸਮਭੂਤਂ ਸੀਤਲਮ੍ਪਿ ਅਤ੍ਥਿ, ਏਵਂ ਰਾਗਗ੍ਗਿਆਦੀਨਂ ਵੂਪਸਮੇਨ ਨਿਬ੍ਬਾਨੇਨਾਪਿ ਭਵਿਤਬ੍ਬਂ. ਯਥਾ ਨਾਮ ਪਾਪਸ੍ਸ ਲਾਮਕਸ੍ਸ ਧਮ੍ਮਸ੍ਸ ਪਟਿਪਕ੍ਖਭੂਤੋ ਕਲ੍ਯਾਣੋ ਅਨਵਜ੍ਜਭੂਤੋ ਧਮ੍ਮੋਪਿ ਅਤ੍ਥਿਯੇਵ, ਏਵਮੇਵ ਪਾਪਿਕਾਯ ਜਾਤਿਯਾ ਸਤਿ ਸਬ੍ਬਜਾਤਿਖੇਪਨਤੋ ਅਜਾਤਿਸਙ੍ਖਾਤੇਨ ਨਿਬ੍ਬਾਨੇਨਾਪਿ ਭਵਿਤਬ੍ਬਮੇਵਾ’’ਤਿ. ਤੇਨ ਵੁਤ੍ਤਂ –
‘‘ਯਥਾਪਿ ਦੁਕ੍ਖੇ ਵਿਜ੍ਜਨ੍ਤੇ, ਸੁਖਂ ਨਾਮਪਿ ਵਿਜ੍ਜਤਿ;
ਏਵਂ ਭਵੇ ਵਿਜ੍ਜਮਾਨੇ, ਵਿਭਵੋਪਿਚ੍ਛਿਤਬ੍ਬਕੋ.
‘‘ਯਥਾਪਿ ¶ ਉਣ੍ਹੇ ਵਿਜ੍ਜਨ੍ਤੇ, ਅਪਰਂ ਵਿਜ੍ਜਤਿ ਸੀਤਲਂ;
ਏਵਂ ਤਿਵਿਧਗ੍ਗਿ ਵਿਜ੍ਜਨ੍ਤੇ, ਨਿਬ੍ਬਾਨਮ੍ਪਿਚ੍ਛਿਤਬ੍ਬਕਂ.
‘‘ਯਥਾਪਿ ਪਾਪੇ ਵਿਜ੍ਜਨ੍ਤੇ, ਕਲ੍ਯਾਣਮਪਿ ਵਿਜ੍ਜਤਿ;
ਏਵਮੇਵ ਜਾਤਿ ਵਿਜ੍ਜਨ੍ਤੇ, ਅਜਾਤਿਪਿਚ੍ਛਿਤਬ੍ਬਕ’’ਨ੍ਤਿ.
ਅਪਰਮ੍ਪਿ ¶ ਚਿਨ੍ਤੇਸਿ – ‘‘ਯਥਾ ਨਾਮ ਗੂਥਰਾਸਿਮ੍ਹਿ ਨਿਮੁਗ੍ਗੇਨ ਪੁਰਿਸੇਨ ਦੂਰਤੋਵ ਪਞ੍ਚਵਣ੍ਣਪਦੁਮਸਞ੍ਛਨ੍ਨਂ ਮਹਾਤਲ਼ਾਕਂ ਦਿਸ੍ਵਾ ‘ਕਤਰੇਨ ਨੁ ਖੋ ਮਗ੍ਗੇਨ ਏਤ੍ਥ ਗਨ੍ਤਬ੍ਬ’ਨ੍ਤਿ ਤਂ ਤਲ਼ਾਕਂ ਗਵੇਸਿਤੁਂ ਯੁਤ੍ਤਂ. ਯਂ ਤਸ੍ਸ ਅਗਵੇਸਨਂ, ਨ ਸੋ ਤਲ਼ਾਕਸ੍ਸ ਦੋਸੋ, ਪੁਰਿਸਸ੍ਸੇਵ ਦੋਸੋ. ਏਵਂ ਕਿਲੇਸਮਲਧੋਵਨੇ ਅਮਤਮਹਾਨਿਬ੍ਬਾਨਤਲ਼ਾਕੇ ਵਿਜ੍ਜਨ੍ਤੇ ਯਂ ਤਸ੍ਸ ਅਗਵੇਸਨਂ, ਨ ਸੋ ਅਮਤਮਹਾਨਿਬ੍ਬਾਨਤਲ਼ਾਕਸ੍ਸ ਦੋਸੋ, ਪੁਰਿਸਸ੍ਸੇਵ ਦੋਸੋ. ਯਥਾ ਚ ਚੋਰੇਹਿ ਸਮ੍ਪਰਿਵਾਰਿਤੋ ਪੁਰਿਸੋ ਪਲਾਯਨਮਗ੍ਗੇ ਵਿਜ੍ਜਮਾਨੇਪਿ ਸਚੇ ਨ ਪਲਾਯਤਿ, ਨ ਸੋ ਮਗ੍ਗਸ੍ਸ ਦੋਸੋ, ਪੁਰਿਸਸ੍ਸੇਵ ਦੋਸੋ. ਏਵਮੇਵ ਕਿਲੇਸੇਹਿ ਪਰਿਵਾਰੇਤ੍ਵਾ ਗਹਿਤਸ੍ਸ ਪੁਰਿਸਸ੍ਸ ਵਿਜ੍ਜਮਾਨੇਯੇਵ ਨਿਬ੍ਬਾਨਗਾਮਿਮ੍ਹਿ ਸਿਵੇ ਮਗ੍ਗੇ ਮਗ੍ਗਸ੍ਸ ਅਗਵੇਸਨਂ ਨਾਮ ਨ ਮਗ੍ਗਸ੍ਸ ਦੋਸੋ, ਪੁਰਿਸਸ੍ਸੇਵ ਦੋਸੋ. ਯਥਾ ਚ ਬ੍ਯਾਧਿਪੀਲ਼ਿਤੋ ਪੁਰਿਸੋ ਵਿਜ੍ਜਮਾਨੇ ਬ੍ਯਾਧਿਤਿਕਿਚ੍ਛਕੇ ਵੇਜ੍ਜੇ ਸਚੇ ਤਂ ਵੇਜ੍ਜਂ ਗਵੇਸਿਤ੍ਵਾ ਬ੍ਯਾਧਿਂ ਨ ਤਿਕਿਚ੍ਛਾਪੇਤਿ, ਨ ਸੋ ਵੇਜ੍ਜਸ੍ਸ ਦੋਸੋ, ਪੁਰਿਸਸ੍ਸੇਵ ਦੋਸੋ. ਏਵਮੇਵ ਯੋ ਕਿਲੇਸਬ੍ਯਾਧਿਪੀਲ਼ਿਤੋ ਕਿਲੇਸਵੂਪਸਮਮਗ੍ਗਕੋਵਿਦਂ ਵਿਜ੍ਜਮਾਨਮੇਵ ਆਚਰਿਯਂ ਨ ਗਵੇਸਤਿ, ਤਸ੍ਸੇਵ ਦੋਸੋ, ਨ ਕਿਲੇਸਵਿਨਾਸਕਸ੍ਸ ਆਚਰਿਯਸ੍ਸ ਦੋਸੋ’’ਤਿ. ਤੇਨ ਵੁਤ੍ਤਂ –
‘‘ਯਥਾ ¶ ਗੂਥਗਤੋ ਪੁਰਿਸੋ, ਤਲ਼ਾਕਂ ਦਿਸ੍ਵਾਨ ਪੂਰਿਤਂ;
ਨ ਗਵੇਸਤਿ ਤਂ ਤਲ਼ਾਕਂ, ਨ ਦੋਸੋ ਤਲ਼ਾਕਸ੍ਸ ਸੋ.
‘‘ਏਵਂ ਕਿਲੇਸਮਲਧੋਵੇ, ਵਿਜ੍ਜਨ੍ਤੇ ਅਮਤਨ੍ਤਲ਼ੇ;
ਨ ਗਵੇਸਤਿ ਤਂ ਤਲ਼ਾਕਂ, ਨ ਦੋਸੋ ਅਮਤਨ੍ਤਲ਼ੇ.
‘‘ਯਥਾ ਅਰੀਹਿ ਪਰਿਰੁਦ੍ਧੋ, ਵਿਜ੍ਜਨ੍ਤੇ ਗਮਨਮ੍ਪਥੇ;
ਨ ਪਲਾਯਤਿ ਸੋ ਪੁਰਿਸੋ, ਨ ਦੋਸੋ ਅਞ੍ਜਸਸ੍ਸ ਸੋ.
‘‘ਏਵਂ ਕਿਲੇਸਪਰਿਰੁਦ੍ਧੋ, ਵਿਜ੍ਜਮਾਨੇ ਸਿਵੇ ਪਥੇ;
ਨ ਗਵੇਸਤਿ ਤਂ ਮਗ੍ਗਂ, ਨ ਦੋਸੋ ਸਿਵਮਞ੍ਜਸੇ.
‘‘ਯਥਾਪਿ ¶ ਬ੍ਯਾਧਿਤੋ ਪੁਰਿਸੋ, ਵਿਜ੍ਜਮਾਨੇ ਤਿਕਿਚ੍ਛਕੇ;
ਨ ਤਿਕਿਚ੍ਛਾਪੇਤਿ ਤਂ ਬ੍ਯਾਧਿਂ, ਨ ਦੋਸੋ ਸੋ ਤਿਕਿਚ੍ਛਕੇ.
‘‘ਏਵਂ ਕਿਲੇਸਬ੍ਯਾਧੀਹਿ, ਦੁਕ੍ਖਿਤੋ ਪਰਿਪੀਲ਼ਿਤੋ;
ਨ ਗਵੇਸਤਿ ਤਂ ਆਚਰਿਯਂ, ਨ ਦੋਸੋ ਸੋ ਵਿਨਾਯਕੇ’’ਤਿ.
ਅਪਰਮ੍ਪਿ ¶ ਚਿਨ੍ਤੇਸਿ – ‘‘ਯਥਾ ਮਣ੍ਡਨਕਜਾਤਿਕੋ ਪੁਰਿਸੋ ਕਣ੍ਠੇ ਆਸਤ੍ਤਂ ਕੁਣਪਂ ਛਡ੍ਡੇਤ੍ਵਾ ਸੁਖਂ ਗਚ੍ਛੇਯ੍ਯ, ਏਵਂ ਮਯਾਪਿ ਇਮਂ ਪੂਤਿਕਾਯਂ ਛਡ੍ਡੇਤ੍ਵਾ ਅਨਪੇਕ੍ਖੇਨ ਨਿਬ੍ਬਾਨਨਗਰਂ ਪਵਿਸਿਤਬ੍ਬਂ. ਯਥਾ ਚ ਨਰਨਾਰਿਯੋ ਉਕ੍ਕਾਰਭੂਮਿਯਂ ਉਚ੍ਚਾਰਪਸ੍ਸਾਵਂ ਕਤ੍ਵਾ ਨ ਤਂ ਉਚ੍ਛਙ੍ਗੇਨ ਵਾ ਆਦਾਯ, ਦੁਸ੍ਸਨ੍ਤੇਨ ਵਾ ਵੇਠੇਤ੍ਵਾ ਗਚ੍ਛਨ੍ਤਿ, ਜਿਗੁਚ੍ਛਮਾਨਾ ਪਨ ਅਨਪੇਕ੍ਖਾਵ, ਛਡ੍ਡੇਤ੍ਵਾ ਗਚ੍ਛਨ੍ਤਿ, ਏਵਂ ਮਯਾਪਿ ਇਮਂ ਪੂਤਿਕਾਯਂ ਅਨਪੇਕ੍ਖੇਨ ਛਡ੍ਡੇਤ੍ਵਾ ਅਮਤਨਿਬ੍ਬਾਨਨਗਰਂ ਪਵਿਸਿਤੁਂ ਵਟ੍ਟਤਿ. ਯਥਾ ਚ ਨਾਵਿਕਾ ਨਾਮ ਜਜ੍ਜਰਂ ਨਾਵਂ ਅਨਪੇਕ੍ਖਾਵ ਛਡ੍ਡੇਤ੍ਵਾ ਗਚ੍ਛਨ੍ਤਿ, ਏਵਂ ਅਹਮ੍ਪਿ ਇਮਂ ਨਵਹਿ ਵਣਮੁਖੇਹਿ ਪਗ੍ਘਰਨ੍ਤਂ ਕਾਯਂ ਛਡ੍ਡੇਤ੍ਵਾ ਅਨਪੇਕ੍ਖੋ ਨਿਬ੍ਬਾਨਪੁਰਂ ਪਵਿਸਿਸ੍ਸਾਮਿ. ਯਥਾ ਚ ਪੁਰਿਸੋ ਨਾਨਾਰਤਨਾਨਿ ਆਦਾਯ ਚੋਰੇਹਿ ਸਦ੍ਧਿਂ ਮਗ੍ਗਂ ਗਚ੍ਛਨ੍ਤੋ ਅਤ੍ਤਨੋ ਰਤਨਨਾਸਭਯੇਨ ਤੇ ਛਡ੍ਡੇਤ੍ਵਾ ਖੇਮਂ ਮਗ੍ਗਂ ਗਣ੍ਹਾਤਿ, ਏਵਂ ਅਯਮ੍ਪਿ ਕਰਜਕਾਯੋ ਰਤਨਵਿਲੋਪਕਚੋਰਸਦਿਸੋ. ਸਚਾਹਂ ਏਤ੍ਥ ਤਣ੍ਹਂ ਕਰਿਸ੍ਸਾਮਿ, ਅਰਿਯਮਗ੍ਗਕੁਸਲਧਮ੍ਮਰਤਨਂ ਮੇ ਨਸ੍ਸਿਸ੍ਸਤਿ, ਤਸ੍ਮਾ ਮਯਾ ਇਮਂ ਚੋਰਸਦਿਸਂ ਕਾਯਂ ਛਡ੍ਡੇਤ੍ਵਾ ਅਮਤਮਹਾਨਿਬ੍ਬਾਨਨਗਰਂ ਪਵਿਸਿਤੁਂ ਵਟ੍ਟਤੀ’’ਤਿ. ਤੇਨ ਵੁਤ੍ਤਂ –
‘‘ਯਥਾਪਿ ¶ ਕੁਣਪਂ ਪੁਰਿਸੋ, ਕਣ੍ਠੇ ਬਦ੍ਧਂ ਜਿਗੁਚ੍ਛਿਯ;
ਮੋਚਯਿਤ੍ਵਾਨ ਗਚ੍ਛੇਯ੍ਯ, ਸੁਖੀ ਸੇਰੀ ਸਯਂਵਸੀ.
‘‘ਤਥੇਵਿਮਂ ਪੂਤਿਕਾਯਂ, ਨਾਨਾਕੁਣਪਸਞ੍ਚਯਂ;
ਛਡ੍ਡਯਿਤ੍ਵਾਨ ਗਚ੍ਛੇਯ੍ਯਂ, ਅਨਪੇਕ੍ਖੋ ਅਨਤ੍ਥਿਕੋ.
‘‘ਯਥਾ ਉਚ੍ਚਾਰਟ੍ਠਾਨਮ੍ਹਿ, ਕਰੀਸਂ ਨਰਨਾਰਿਯੋ;
ਛਡ੍ਡਯਿਤ੍ਵਾਨ ਗਚ੍ਛਨ੍ਤਿ, ਅਨਪੇਕ੍ਖਾ ਅਨਤ੍ਥਿਕਾ.
‘‘ਏਵਮੇਵਾਹਂ ਇਮਂ ਕਾਯਂ, ਨਾਨਾਕੁਣਪਪੂਰਿਤਂ;
ਛਡ੍ਡਯਿਤ੍ਵਾਨ ਗਚ੍ਛਿਸ੍ਸਂ, ਵਚ੍ਚਂ ਕਤ੍ਵਾ ਯਥਾ ਕੁਟਿਂ.
‘‘ਯਥਾਪਿ ¶ ਜਜ੍ਜਰਂ ਨਾਵਂ, ਪਲੁਗ੍ਗਂ ਉਦਗਾਹਿਨਿਂ;
ਸਾਮੀ ਛਡ੍ਡੇਤ੍ਵਾ ਗਚ੍ਛਨ੍ਤਿ, ਅਨਪੇਕ੍ਖਾ ਅਨਤ੍ਥਿਕਾ.
‘‘ਏਵਮੇਵਾਹਂ ਇਮਂ ਕਾਯਂ, ਨਵਚ੍ਛਿਦ੍ਦਂ ਧੁਵਸ੍ਸਵਂ;
ਛਡ੍ਡਯਿਤ੍ਵਾਨ ਗਚ੍ਛਿਸ੍ਸਂ, ਜਿਣ੍ਣਨਾਵਂਵ ਸਾਮਿਕਾ.
‘‘ਯਥਾਪਿ ¶ ਪੁਰਿਸੋ ਚੋਰੇਹਿ, ਗਚ੍ਛਨ੍ਤੋ ਭਣ੍ਡਮਾਦਿਯ;
ਭਣ੍ਡਚ੍ਛੇਦਭਯਂ ਦਿਸ੍ਵਾ, ਛਡ੍ਡਯਿਤ੍ਵਾਨ ਗਚ੍ਛਤਿ.
‘‘ਏਵਮੇਵ ਅਯਂ ਕਾਯੋ, ਮਹਾਚੋਰਸਮੋ ਵਿਯ;
ਪਹਾਯਿਮਂ ਗਮਿਸ੍ਸਾਮਿ, ਕੁਸਲਚ੍ਛੇਦਨਾ ਭਯਾ’’ਤਿ.
ਏਵਂ ਸੁਮੇਧਪਣ੍ਡਿਤੋ ਨਾਨਾਵਿਧਾਹਿ ਉਪਮਾਹਿ ਇਮਂ ਨੇਕ੍ਖਮ੍ਮੂਪਸਂਹਿਤਂ ਅਤ੍ਥਂ ਚਿਨ੍ਤੇਤ੍ਵਾ ਸਕਨਿਵੇਸਨੇ ਅਪਰਿਮਿਤਭੋਗਕ੍ਖਨ੍ਧਂ ਹੇਟ੍ਠਾ ਵੁਤ੍ਤਨਯੇਨ ਕਪਣਦ੍ਧਿਕਾਦੀਨਂ ਵਿਸ੍ਸਜ੍ਜੇਤ੍ਵਾ ਮਹਾਦਾਨਂ ਦਤ੍ਵਾ ਵਤ੍ਥੁਕਾਮੇ ਚ ਕਿਲੇਸਕਾਮੇ ਚ ਪਹਾਯ ਅਮਰਨਗਰਤੋ ਨਿਕ੍ਖਮਿਤ੍ਵਾ ਏਕਕੋਵ ਹਿਮਵਨ੍ਤੇ ਧਮ੍ਮਿਕਂ ਨਾਮ ਪਬ੍ਬਤਂ ਨਿਸ੍ਸਾਯ ਅਸ੍ਸਮਂ ਕਤ੍ਵਾ ਤਤ੍ਥ ਪਣ੍ਣਸਾਲਞ੍ਚ ਚਙ੍ਕਮਞ੍ਚ ਮਾਪੇਤ੍ਵਾ ਪਞ੍ਚਹਿ ਨੀਵਰਣਦੋਸੇਹਿ ਵਜ੍ਜਿਤਂ ‘‘ਏਵਂ ਸਮਾਹਿਤੇ ਚਿਤ੍ਤੇ’’ਤਿਆਦਿਨਾ ਨਯੇਨ ਵੁਤ੍ਤੇਹਿ ਅਟ੍ਠਹਿ ਕਾਰਣਗੁਣੇਹਿ ਸਮੁਪੇਤਂ ਅਭਿਞ੍ਞਾਸਙ੍ਖਾਤਂ ਬਲਂ ਆਹਰਿਤੁਂ ਤਸ੍ਮਿਂ ਅਸ੍ਸਮਪਦੇ ਨਵਦੋਸਸਮਨ੍ਨਾਗਤਂ ਸਾਟਕਂ ਪਜਹਿਤ੍ਵਾ, ਦ੍ਵਾਦਸਗੁਣਸਮਨ੍ਨਾਗਤਂ ਵਾਕਚੀਰਂ ਨਿਵਾਸੇਤ੍ਵਾ, ਇਸਿਪਬ੍ਬਜ੍ਜਂ ਪਬ੍ਬਜਿ. ਏਵਂ ਪਬ੍ਬਜਿਤੋ ਅਟ੍ਠਦੋਸਸਮਾਕਿਣ੍ਣਂ ਤਂ ਪਣ੍ਣਸਾਲਂ ਪਹਾਯ ਦਸਗੁਣਸਮਨ੍ਨਾਗਤਂ ਰੁਕ੍ਖਮੂਲਂ ਉਪਗਨ੍ਤ੍ਵਾ ਸਬ੍ਬਂ ਧਞ੍ਞਵਿਕਤਿਂ ਪਹਾਯ ਪਵਤ੍ਤਫਲਭੋਜਨੋ ਹੁਤ੍ਵਾ ਨਿਸਜ੍ਜਟ੍ਠਾਨਚਙ੍ਕਮਨਵਸੇਨੇਵ ¶ ਪਧਾਨਂ ਪਦਹਨ੍ਤੋ ਸਤ੍ਤਾਹਬ੍ਭਨ੍ਤਰੇਯੇਵ ਅਟ੍ਠਨ੍ਨਂ ਸਮਾਪਤ੍ਤੀਨਂ ਪਞ੍ਚਨ੍ਨਞ੍ਚ ਅਭਿਞ੍ਞਾਨਂ ਲਾਭੀ ਅਹੋਸਿ. ਏਵਂ ਤਂ ਯਥਾਪਤ੍ਥਿਤਂ ਅਭਿਞ੍ਞਾਬਲਂ ਪਾਪੁਣਿ. ਤੇਨ ਵੁਤ੍ਤਂ –
‘‘ਏਵਾਹਂ ਚਿਨ੍ਤਯਿਤ੍ਵਾਨ, ਨੇਕਕੋਟਿਸਤਂ ਧਨਂ;
ਨਾਥਾਨਾਥਾਨਂ ਦਤ੍ਵਾਨ, ਹਿਮਵਨ੍ਤਮੁਪਾਗਮਿਂ.
‘‘ਹਿਮਵਨ੍ਤਸ੍ਸਾਵਿਦੂਰੇ, ਧਮ੍ਮਿਕੋ ਨਾਮ ਪਬ੍ਬਤੋ;
ਅਸ੍ਸਮੋ ਸੁਕਤੋ ਮਯ੍ਹਂ, ਪਣ੍ਣਸਾਲਾ ਸੁਮਾਪਿਤਾ.
‘‘ਚਙ੍ਕਮਂ ¶ ਤਤ੍ਥ ਮਾਪੇਸਿਂ, ਪਞ੍ਚਦੋਸਵਿਵਜ੍ਜਿਤਂ;
ਅਟ੍ਠਗੁਣਸਮੁਪੇਤਂ, ਅਭਿਞ੍ਞਾਬਲਮਾਹਰਿਂ.
‘‘ਸਾਟਕਂ ਪਜਹਿਂ ਤਤ੍ਥ, ਨਵਦੋਸਮੁਪਾਗਤਂ;
ਵਾਕਚੀਰਂ ਨਿਵਾਸੇਸਿਂ, ਦ੍ਵਾਦਸਗੁਣਮੁਪਾਗਤਂ.
‘‘ਅਟ੍ਠਦੋਸਸਮਾਕਿਣ੍ਣਂ, ਪਜਹਿਂ ਪਣ੍ਣਸਾਲਕਂ;
ਉਪਾਗਮਿਂ ਰੁਕ੍ਖਮੂਲਂ, ਗੁਣੇ ਦਸਹੁਪਾਗਤਂ.
‘‘ਵਾਪਿਤਂ ¶ ਰੋਪਿਤਂ ਧਞ੍ਞਂ, ਪਜਹਿਂ ਨਿਰਵਸੇਸਤੋ;
ਅਨੇਕਗੁਣਸਮ੍ਪਨ੍ਨਂ, ਪਵਤ੍ਤਫਲਮਾਦਿਯਿਂ.
‘‘ਤਤ੍ਥਪ੍ਪਧਾਨਂ ਪਦਹਿਂ, ਨਿਸਜ੍ਜਟ੍ਠਾਨਚਙ੍ਕਮੇ;
ਅਬ੍ਭਨ੍ਤਰਮ੍ਹਿ ਸਤ੍ਤਾਹੇ, ਅਭਿਞ੍ਞਾਬਲ ਪਾਪੁਣਿ’’ਨ੍ਤਿ.
ਤਤ੍ਥ ‘‘ਅਸ੍ਸਮੋ ਸੁਕਤੋ ਮਯ੍ਹਂ, ਪਣ੍ਣਸਾਲਾ ਸੁਮਾਪਿਤਾ’’ਤਿ ਇਮਾਯ ਪਨ ਪਾਲ਼ਿਯਾ ਸੁਮੇਧਪਣ੍ਡਿਤੇਨ ਅਸ੍ਸਮਪਣ੍ਣਸਾਲਚਙ੍ਕਮਾ ਸਹਤ੍ਥਾ ਮਾਪਿਤਾ ਵਿਯ ਵੁਤ੍ਤਾ. ਅਯਂ ਪਨੇਤ੍ਥ ਅਤ੍ਥੋ – ਮਹਾਸਤ੍ਤਞ੍ਹਿ ‘‘ਹਿਮਵਨ੍ਤਂ ਅਜ੍ਝੋਗਾਹੇਤ੍ਵਾ ਅਜ੍ਜ ਧਮ੍ਮਿਕਪਬ੍ਬਤਂ ਪਵਿਸਿਸ੍ਸਤੀ’’ਤਿ ਦਿਸ੍ਵਾ ਸਕ੍ਕੋ ਵਿਸ੍ਸਕਮ੍ਮਦੇਵਪੁਤ੍ਤਂ ਆਮਨ੍ਤੇਸਿ – ‘‘ਤਾਤ, ਅਯਂ ਸੁਮੇਧਪਣ੍ਡਿਤੋ ‘ਪਬ੍ਬਜਿਸ੍ਸਾਮੀ’ਤਿ ਨਿਕ੍ਖਨ੍ਤੋ, ਏਤਸ੍ਸ ਵਸਨਟ੍ਠਾਨਂ ਮਾਪੇਹੀ’’ਤਿ. ਸੋ ਤਸ੍ਸ ਵਚਨਂ ਸਮ੍ਪਟਿਚ੍ਛਿਤ੍ਵਾ ਰਮਣੀਯਂ ਅਸ੍ਸਮਂ, ਸੁਗੁਤ੍ਤਂ ਪਣ੍ਣਸਾਲਂ, ਮਨੋਰਮਂ ਚਙ੍ਕਮਞ੍ਚ ਮਾਪੇਸਿ. ਭਗਵਾ ਪਨ ਤਦਾ ਅਤ੍ਤਨੋ ਪੁਞ੍ਞਾਨੁਭਾਵੇਨ ਨਿਪ੍ਫਨ੍ਨਂ ਤਂ ਅਸ੍ਸਮਪਦਂ ਸਨ੍ਧਾਯ ‘‘ਸਾਰਿਪੁਤ੍ਤ, ਤਸ੍ਮਿਂ ਧਮ੍ਮਿਕਪਬ੍ਬਤੇ –
‘‘ਅਸ੍ਸਮੋ ¶ ਸੁਕਤੋ ਮਯ੍ਹਂ, ਪਣ੍ਣਸਾਲਾ ਸੁਮਾਪਿਤਾ;
ਚਙ੍ਕਮਂ ਤਤ੍ਥ ਮਾਪੇਸਿਂ, ਪਞ੍ਚਦੋਸਵਿਵਜ੍ਜਿਤ’’’ਨ੍ਤਿ. –
ਆਹ. ਤਤ੍ਥ ਸੁਕਤੋ ਮਯ੍ਹਨ੍ਤਿ ਸੁਟ੍ਠੁ ਕਤੋ ਮਯਾ. ਪਣ੍ਣਸਾਲਾ ਸੁਮਾਪਿਤਾਤਿ ਪਣ੍ਣਚ੍ਛਦਨਸਾਲਾਪਿ ਮੇ ਸੁਮਾਪਿਤਾ ਅਹੋਸਿ.
ਪਞ੍ਚਦੋਸਵਿਵਜ੍ਜਿਤਨ੍ਤਿ ਪਞ੍ਚਿਮੇ ਚਙ੍ਕਮਦੋਸਾ ਨਾਮ ਥਦ੍ਧਵਿਸਮਤਾ, ਅਨ੍ਤੋਰੁਕ੍ਖਤਾ, ਗਹਨਚ੍ਛਨ੍ਨਤਾ ¶ , ਅਤਿਸਮ੍ਬਾਧਤਾ, ਅਤਿਵਿਸਾਲਤਾਤਿ. ਥਦ੍ਧਵਿਸਮਭੂਮਿਭਾਗਸ੍ਮਿਞ੍ਹਿ ਚਙ੍ਕਮੇ ਚਙ੍ਕਮਨ੍ਤਸ੍ਸ ਪਾਦਾ ਰੁਜ੍ਜਨ੍ਤਿ, ਫੋਟਾ ਉਟ੍ਠਹਨ੍ਤਿ, ਚਿਤ੍ਤਂ ਏਕਗ੍ਗਤਂ ਨ ਲਭਤਿ, ਕਮ੍ਮਟ੍ਠਾਨਂ ਵਿਪਜ੍ਜਤਿ. ਮੁਦੁਸਮਤਲੇ ਪਨ ਫਾਸੁਵਿਹਾਰਂ ਆਗਮ੍ਮ ਕਮ੍ਮਟ੍ਠਾਨਂ ਸਮ੍ਪਜ੍ਜਤਿ. ਤਸ੍ਮਾ ਥਦ੍ਧਵਿਸਮਭੂਮਿਭਾਗਤਾ ਏਕੋ ਦੋਸੋਤਿ ਵੇਦਿਤਬ੍ਬੋ. ਚਙ੍ਕਮਸ੍ਸ ਅਨ੍ਤੋ ਵਾ ਮਜ੍ਝੇ ਵਾ ਕੋਟਿਯਂ ਵਾ ਰੁਕ੍ਖੇ ਸਤਿ ਪਮਾਦਮਾਗਮ੍ਮ ਚਙ੍ਕਮਨ੍ਤਸ੍ਸ ਨਲਾਟਂ ਵਾ ਸੀਸਂ ਵਾ ਪਟਿਹਞ੍ਞਤੀਤਿ ਅਨ੍ਤੋਰੁਕ੍ਖਤਾ ਦੁਤਿਯੋ ਦੋਸੋ. ਤਿਣਲਤਾਦਿਗਹਨਚ੍ਛਨ੍ਨੇ ਚਙ੍ਕਮੇ ਚਙ੍ਕਮਨ੍ਤੋ ਅਨ੍ਧਕਾਰਵੇਲਾਯਂ ਉਰਗਾਦਿਕੇ ਪਾਣੇ ਅਕ੍ਕਮਿਤ੍ਵਾ ਵਾ ਮਾਰੇਤਿ, ਤੇਹਿ ਵਾ ਦਟ੍ਠੋ ਦੁਕ੍ਖਂ ਆਪਜ੍ਜਤੀਤਿ ਗਹਨਚ੍ਛਨ੍ਨਤਾ ਤਤਿਯੋ ਦੋਸੋ. ਅਤਿਸਮ੍ਬਾਧੇ ਚਙ੍ਕਮੇ ਵਿਤ੍ਥਾਰਤੋ ਰਤਨਿਕੇ ਵਾ ਅਡ੍ਢਰਤਨਿਕੇ ਵਾ ਚਙ੍ਕਮਨ੍ਤਸ੍ਸ ਪਰਿਚ੍ਛੇਦੇ ਪਕ੍ਖਲਿਤ੍ਵਾ ਨਖਾਪਿ ਅਙ੍ਗੁਲਿਯੋਪਿ ਭਿਜ੍ਜਨ੍ਤੀਤਿ ਅਤਿਸਮ੍ਬਾਧਤਾ ਚਤੁਤ੍ਥੋ ਦੋਸੋ. ਅਤਿਵਿਸਾਲੇ ਚਙ੍ਕਮੇ ਚਙ੍ਕਮਨ੍ਤਸ੍ਸ ਚਿਤ੍ਤਂ ¶ ਵਿਧਾਵਤਿ, ਏਕਗ੍ਗਤਂ ਨ ਲਭਤੀਤਿ ਅਤਿਵਿਸਾਲਤਾ ਪਞ੍ਚਮੋ ਦੋਸੋ. ਪੁਥੁਲਤੋ ਪਨ ਦਿਯਡ੍ਢਰਤਨਂ ਦ੍ਵੀਸੁ ਪਸ੍ਸੇਸੁ ਰਤਨਮਤ੍ਤਂ ਅਨੁਚਙ੍ਕਮਂ ਦੀਘਤੋ ਸਟ੍ਠਿਹਤ੍ਥਂ ਮੁਦੁਤਲਂ ਸਮਵਿਪ੍ਪਕਿਣ੍ਣਵਾਲੁਕਂ ਚਙ੍ਕਮਂ ਵਟ੍ਟਤਿ ਚੇਤਿਯਗਿਰਿਮ੍ਹਿ ਦੀਪਪ੍ਪਸਾਦਕਮਹਾਮਹਿਨ੍ਦਤ੍ਥੇਰਸ੍ਸ ਚਙ੍ਕਮਂ ਵਿਯ, ਤਾਦਿਸਂ ਤਂ ਅਹੋਸਿ. ਤੇਨਾਹ – ‘‘ਚਙ੍ਕਮਂ ਤਤ੍ਥ ਮਾਪੇਸਿਂ, ਪਞ੍ਚਦੋਸਵਿਵਜ੍ਜਿਤ’’ਨ੍ਤਿ.
ਅਟ੍ਠਗੁਣਸਮੁਪੇਤਨ੍ਤਿ ਅਟ੍ਠਹਿ ਸਮਣਸੁਖੇਹਿ ਉਪੇਤਂ. ਅਟ੍ਠਿਮਾਨਿ ਸਮਣਸੁਖਾਨਿ ਨਾਮ ਧਨਧਞ੍ਞਪਰਿਗ੍ਗਹਾਭਾਵੋ, ਅਨਵਜ੍ਜਪਿਣ੍ਡਪਾਤਪਰਿਯੇਸਨਭਾਵੋ, ਨਿਬ੍ਬੁਤਪਿਣ੍ਡਪਾਤਭੁਞ੍ਜਨਭਾਵੋ, ਰਟ੍ਠਂ ਪੀਲ਼ੇਤ੍ਵਾ ਧਨਸਾਰਂ ਵਾ ਸੀਸਕਹਾਪਣਾਦੀਨਿ ਵਾ ਗਣ੍ਹਨ੍ਤੇਸੁ ਰਾਜਕੁਲੇਸੁ ਰਟ੍ਠਪੀਲ਼ਨਕਿਲੇਸਾਭਾਵੋ, ਉਪਕਰਣੇਸੁ ਨਿਚ੍ਛਨ੍ਦਰਾਗਭਾਵੋ, ਚੋਰਵਿਲੋਪੇ ਨਿਬ੍ਭਯਭਾਵੋ, ਰਾਜਰਾਜਮਹਾਮਤ੍ਤੇਹਿ ਅਸਂਸਟ੍ਠਭਾਵੋ, ਚਤੂਸੁ ਦਿਸਾਸੁ ਅਪ੍ਪਟਿਹਤਭਾਵੋਤਿ ¶ . ਇਦਂ ਵੁਤ੍ਤਂ ਹੋਤਿ – ‘‘ਯਥਾ ਤਸ੍ਮਿਂ ਅਸ੍ਸਮੇ ਵਸਨ੍ਤੇਨ ਸਕ੍ਕਾ ਹੋਨ੍ਤਿ ਇਮਾਨਿ ਅਟ੍ਠ ਸੁਖਾਨਿ ਵਿਨ੍ਦਿਤੁਂ, ਏਵਂ ਅਟ੍ਠਗੁਣਸਮੁਪੇਤਂ ਤਂ ਅਸ੍ਸਮਂ ਮਾਪੇਸਿ’’ਨ੍ਤਿ.
ਅਭਿਞ੍ਞਾਬਲਮਾਹਰਿਨ੍ਤਿ ਪਚ੍ਛਾ ਤਸ੍ਮਿਂ ਅਸ੍ਸਮੇ ਵਸਨ੍ਤੋ ਕਸਿਣਪਰਿਕਮ੍ਮਂ ਕਤ੍ਵਾ ਅਭਿਞ੍ਞਾਨਞ੍ਚ ਸਮਾਪਤ੍ਤੀਨਞ੍ਚ ਉਪ੍ਪਾਦਨਤ੍ਥਾਯ ਅਨਿਚ੍ਚਤੋ ਚ ਦੁਕ੍ਖਤੋ ਚ ਵਿਪਸ੍ਸਨਂ ਆਰਭਿਤ੍ਵਾ ਥਾਮਪ੍ਪਤ੍ਤਂ ਵਿਪਸ੍ਸਨਾਬਲਂ ਆਹਰਿਂ. ਯਥਾ ਤਸ੍ਮਿਂ ਵਸਨ੍ਤੋ ਤਂ ਬਲਂ ਆਹਰਿਤੁਂ ਸਕ੍ਕੋਮਿ, ਏਵਂ ਤਂ ਅਸ੍ਸਮਂ ਅਭਿਞ੍ਞਤ੍ਥਾਯ ਵਿਪਸ੍ਸਨਾਬਲਸ੍ਸ ਅਨੁਚ੍ਛਵਿਕਂ ਕਤ੍ਵਾ ਮਾਪੇਸਿਨ੍ਤਿ ਅਤ੍ਥੋ.
ਸਾਟਕਂ ਪਜਹਿਂ ਤਤ੍ਥ, ਨਵਦੋਸਮੁਪਾਗਤਨ੍ਤਿ ਏਤ੍ਥਾਯਂ ਅਨੁਪੁਬ੍ਬਿਕਥਾ. ਤਦਾ ਕਿਰ ਕੁਟਿਲੇਣਚਙ੍ਕਮਾਦਿਪਟਿਮਣ੍ਡਿਤਂ ਪੁਪ੍ਫੂਪਗਫਲੂਪਗਰੁਕ੍ਖਸਞ੍ਛਨ੍ਨਂ ਰਮਣੀਯਂ ਮਧੁਰਸਲਿਲਾਸਯਂ ਅਪਗਤਵਾਲ਼ਮਿਗਭਿਂਸਨਕਸਕੁਣਂ ਪਵਿਵੇਕਕ੍ਖਮਂ ਅਸ੍ਸਮਂ ਮਾਪੇਤ੍ਵਾ ਅਲਙ੍ਕਤਚਙ੍ਕਮਸ੍ਸ ਉਭੋਸੁ ਅਨ੍ਤੇਸੁ ਆਲਮ੍ਬਨਫਲਕਂ ਸਂਵਿਧਾਯ ਨਿਸੀਦਨਤ੍ਥਾਯ ਚਙ੍ਕਮਵੇਮਜ੍ਝੇ ਸਮਤਲਂ ਮੁਗ੍ਗਵਣ੍ਣਸਿਲਂ ਮਾਪੇਤ੍ਵਾ ਅਨ੍ਤੋ ਪਣ੍ਣਸਾਲਾਯ ¶ ਜਟਾਮਣ੍ਡਲਵਾਕਚੀਰਤਿਦਣ੍ਡਕੁਣ੍ਡਿਕਾਦਿਕੇ ਤਾਪਸਪਰਿਕ੍ਖਾਰੇ ਮਣ੍ਡਪੇ ਪਾਨੀਯਘਟਪਾਨੀਯਸਙ੍ਖਪਾਨੀਯਸਰਾਵਾਨਿ, ਅਗ੍ਗਿਸਾਲਾਯਂ ਅਙ੍ਗਾਰਕਪਲ੍ਲਦਾਰੁਆਦੀਨੀਤਿ ਏਵਂ ਯਂ ਯਂ ਪਬ੍ਬਜਿਤਾਨਂ ਉਪਕਾਰਾਯ ਸਂਵਤ੍ਤਤਿ, ਤਂ ਸਬ੍ਬਂ ਮਾਪੇਤ੍ਵਾ ਪਣ੍ਣਸਾਲਾਯ ਭਿਤ੍ਤਿਯਂ – ‘‘ਯੇ ਕੇਚਿ ਪਬ੍ਬਜਿਤੁਕਾਮਾ ਇਮੇ ਪਰਿਕ੍ਖਾਰੇ ਗਹੇਤ੍ਵਾ ਪਬ੍ਬਜਨ੍ਤੂ’’ਤਿ ਅਕ੍ਖਰਾਨਿ ਛਿਨ੍ਦਿਤ੍ਵਾ ਦੇਵਲੋਕਮੇਵ ਗਤੇ ਵਿਸ੍ਸਕਮ੍ਮਦੇਵਪੁਤ੍ਤੇ ਸੁਮੇਧਪਣ੍ਡਿਤੋ ਹਿਮਵਨ੍ਤਪਾਦੇ ਗਿਰਿਕਨ੍ਦਰਾਨੁਸਾਰੇਨ ਅਤ੍ਤਨੋ ਨਿਵਾਸਾਨੁਰੂਪਂ ਫਾਸੁਕਟ੍ਠਾਨਂ ਓਲੋਕੇਨ੍ਤੋ ਨਦੀਨਿਵਤ੍ਤਨੇ ਵਿਸ੍ਸਕਮ੍ਮਨਿਮ੍ਮਿਤਂ ਸਕ੍ਕਦਤ੍ਤਿਯਂ ਰਮਣੀਯਂ ਅਸ੍ਸਮਂ ਦਿਸ੍ਵਾ ਚਙ੍ਕਮਨਕੋਟਿਂ ਗਨ੍ਤ੍ਵਾ ਪਦਵਲ਼ਞ੍ਜਂ ਅਪਸ੍ਸਨ੍ਤੋ ‘‘ਧੁਵਂ ਪਬ੍ਬਜਿਤਾ ਧੁਰਗਾਮੇ ਭਿਕ੍ਖਂ ਪਰਿਯੇਸਿਤ੍ਵਾ ਕਿਲਨ੍ਤਰੂਪਾ ਆਗਨ੍ਤ੍ਵਾ ਪਣ੍ਣਸਾਲਂ ¶ ਪਵਿਸਿਤ੍ਵਾ ਨਿਸਿਨ੍ਨਾ ਭਵਿਸ੍ਸਨ੍ਤੀ’’ਤਿ ਚਿਨ੍ਤੇਤ੍ਵਾ ਥੋਕਂ ਆਗਮੇਤ੍ਵਾ ‘‘ਅਤਿਵਿਯ ਚਿਰਾਯਨ੍ਤਿ, ਜਾਨਿਸ੍ਸਾਮੀ’’ਤਿ ਪਣ੍ਣਸਾਲਦ੍ਵਾਰਂ ਵਿਵਰਿਤ੍ਵਾ ਅਨ੍ਤੋ ਪਵਿਸਿਤ੍ਵਾ ਇਤੋ ਚਿਤੋ ਚ ਓਲੋਕੇਨ੍ਤੋ ਮਹਾਭਿਤ੍ਤਿਯਂ ਅਕ੍ਖਰਾਨਿ ਵਾਚੇਤ੍ਵਾ ‘‘ਮਯ੍ਹਂ ਕਪ੍ਪਿਯਪਰਿਕ੍ਖਾਰਾ ਏਤੇ, ਇਮੇ ਗਹੇਤ੍ਵਾ ਪਬ੍ਬਜਿਸ੍ਸਾਮੀ’’ਤਿ ਅਤ੍ਤਨਾ ਨਿਵਤ੍ਥਪਾਰੁਤਂ ਸਾਟਕਯੁਗਂ ਪਜਹਿ. ਤੇਨਾਹ ‘‘ਸਾਟਕਂ ਪਜਹਿਂ ਤਤ੍ਥਾ’’ਤਿ. ਏਵਂ ਪਵਿਟ੍ਠੋ ਅਹਂ, ਸਾਰਿਪੁਤ੍ਤ, ਤਸ੍ਸਂ ਪਣ੍ਣਸਾਲਾਯਂ ਸਾਟਕਂ ਪਜਹਿਂ.
ਨਵਦੋਸਮੁਪਾਗਤਨ੍ਤਿ ¶ ਸਾਟਕਂ ਪਜਹਨ੍ਤੋ ਨਵ ਦੋਸੇ ਦਿਸ੍ਵਾ ਪਜਹਿਨ੍ਤਿ ਦੀਪੇਤਿ. ਤਾਪਸਪਬ੍ਬਜ੍ਜਂ ਪਬ੍ਬਜਿਤਾਨਞ੍ਹਿ ਸਾਟਕਸ੍ਮਿਂ ਨਵ ਦੋਸਾ ਉਪਟ੍ਠਹਨ੍ਤਿ. ਮਹਗ੍ਘਭਾਵੋ ਏਕੋ ਦੋਸੋ, ਪਰਪਟਿਬਦ੍ਧਤਾਯ ਉਪ੍ਪਜ੍ਜਨਭਾਵੋ ਏਕੋ, ਪਰਿਭੋਗੇਨ ਲਹੁਂ ਕਿਲਿਸ੍ਸਨਭਾਵੋ ਏਕੋ, ਕਿਲਿਟ੍ਠੋ ਹਿ ਧੋਵਿਤਬ੍ਬੋ ਚ ਰਜਿਤਬ੍ਬੋ ਚ ਹੋਤਿ, ਪਰਿਭੋਗੇਨ ਜੀਰਣਭਾਵੋ ਏਕੋ, ਜਿਣ੍ਣਸ੍ਸ ਹਿ ਤੁਨ੍ਨਂ ਵਾ ਅਗ੍ਗਲ਼ਦਾਨਂ ਵਾ ਕਾਤਬ੍ਬਂ ਹੋਤਿ, ਪੁਨ ਪਰਿਯੇਸਨਾਯ ਦੁਰਭਿਸਮ੍ਭਵਭਾਵੋ ਏਕੋ, ਤਾਪਸਪਬ੍ਬਜ੍ਜਾਯ ਅਸਾਰੁਪ੍ਪਭਾਵੋ ਏਕੋ, ਪਚ੍ਚਤ੍ਥਿਕਾਨਂ ਸਾਧਾਰਣਭਾਵੋ ਏਕੋ, ਯਥਾ ਹਿ ਨਂ ਪਚ੍ਚਤ੍ਥਿਕਾ ਨ ਗਣ੍ਹਨ੍ਤਿ, ਏਵਂ ਗੋਪੇਤਬ੍ਬੋ ਹੋਤਿ, ਪਰਿਭੁਞ੍ਜਨ੍ਤਸ੍ਸ ਵਿਭੂਸਨਟ੍ਠਾਨਭਾਵੋ ਏਕੋ, ਗਹੇਤ੍ਵਾ ਵਿਚਰਨ੍ਤਸ੍ਸ ਖਨ੍ਧਭਾਰਮਹਿਚ੍ਛਭਾਵੋ ਏਕੋਤਿ.
ਵਾਕਚੀਰਂ ਨਿਵਾਸੇਸਿਨ੍ਤਿ ਤਦਾਹਂ, ਸਾਰਿਪੁਤ੍ਤ, ਇਮੇ ਨਵ ਦੋਸੇ ਦਿਸ੍ਵਾ ਸਾਟਕਂ ਪਹਾਯ ਵਾਕਚੀਰਂ ਨਿਵਾਸੇਸਿਂ, ਮੁਞ੍ਜਤਿਣਂ ਹੀਰਂ ਹੀਰਂ ਕਤ੍ਵਾ ਗਨ੍ਥੇਤ੍ਵਾ ਕਤਂ ਵਾਕਚੀਰਂ ਨਿਵਾਸਨਪਾਰੁਪਨਤ੍ਥਾਯ ਆਦਿਯਿਨ੍ਤਿ ਅਤ੍ਥੋ.
ਦ੍ਵਾਦਸ ਗੁਣਮੁਪਾਗਤਨ੍ਤਿ ਦ੍ਵਾਦਸਹਿ ਆਨਿਸਂਸੇਹਿ ਸਮਨ੍ਨਾਗਤਂ. ਵਾਕਚੀਰਸ੍ਮਿਞ੍ਹਿ ਦ੍ਵਾਦਸ ਆਨਿਸਂਸਾ – ਅਪ੍ਪਗ੍ਘਂ ਸੁਨ੍ਦਰਂ ਕਪ੍ਪਿਯਨ੍ਤਿ ਅਯਂ ਤਾਵ ਏਕੋ ਆਨਿਸਂਸੋ, ਸਹਤ੍ਥਾ ਕਾਤੁਂ ਸਕ੍ਕਾਤਿ ਅਯਂ ਦੁਤਿਯੋ, ਪਰਿਭੋਗੇਨ ਸਣਿਕਂ ਕਿਲਿਸ੍ਸਤਿ, ਧੋਵਿਯਮਾਨੇਪਿ ਪਪਞ੍ਚੋ ਨਤ੍ਥੀਤਿ ਅਯਂ ਤਤਿਯੋ, ਪਰਿਭੋਗੇਨ ਜਿਣ੍ਣੇਪਿ ਸਿਬ੍ਬਿਤਬ੍ਬਾਭਾਵੋ ਚਤੁਤ੍ਥੋ, ਪੁਨ ਪਰਿਯੇਸਨ੍ਤਸ੍ਸ ਸੁਖੇਨ ਕਰਣਭਾਵੋ ¶ ਪਞ੍ਚਮੋ, ਤਾਪਸਪਬ੍ਬਜ੍ਜਾਯ ਸਾਰੁਪ੍ਪਭਾਵੋ ਛਟ੍ਠੋ, ਪਚ੍ਚਤ੍ਥਿਕਾਨਂ ਨਿਰੁਪਭੋਗਭਾਵੋ ਸਤ੍ਤਮੋ, ਪਰਿਭੁਞ੍ਜਨ੍ਤਸ੍ਸ ਵਿਭੂਸਨਟ੍ਠਾਨਾਭਾਵੋ ਅਟ੍ਠਮੋ, ਧਾਰਣੇ ਸਲ੍ਲਹੁਕਭਾਵੋ ਨਵਮੋ, ਚੀਵਰਪਚ੍ਚਯੇ ਅਪ੍ਪਿਚ੍ਛਭਾਵੋ ਦਸਮੋ, ਵਾਕੁਪ੍ਪਤ੍ਤਿਯਾ ਧਮ੍ਮਿਕਅਨਵਜ੍ਜਭਾਵੋ ਏਕਾਦਸਮੋ, ਵਾਕਚੀਰੇ ਨਟ੍ਠੇਪਿ ਅਨਪੇਕ੍ਖਭਾਵੋ ਦ੍ਵਾਦਸਮੋਤਿ.
ਅਟ੍ਠਦੋਸਸਮਾਕਿਣ੍ਣਂ, ਪਜਹਿਂ ਪਣ੍ਣਸਾਲਕਨ੍ਤਿ ਕਥਂ ਪਜਹਿਂ? ਸੋ ਕਿਰ ਵਰਸਾਟਕਯੁਗਂ ਓਮੁਞ੍ਚਨ੍ਤੋ ਚੀਵਰਵਂਸੇ ਲਗ੍ਗਿਤਂ ਅਨੋਜਪੁਪ੍ਫਦਾਮਸਦਿਸਂ ਰਤ੍ਤਂ ਵਾਕਚੀਰਂ ਗਹੇਤ੍ਵਾ ਨਿਵਾਸੇਤ੍ਵਾ ਤਸ੍ਸੂਪਰਿ ਅਪਰਂ ਸੁਵਣ੍ਣਵਣ੍ਣਂ ਵਾਕਚੀਰਂ ਪਰਿਦਹਿਤ੍ਵਾ ਪੁਨ੍ਨਾਗਪੁਪ੍ਫਸਨ੍ਥਰਸਦਿਸਂ ਸਖੁਰਂ ਅਜਿਨਚਮ੍ਮਂ ਏਕਂਸਂ ਕਤ੍ਵਾ ਜਟਾਮਣ੍ਡਲਂ ¶ ਪਟਿਮੁਞ੍ਚਿਤ੍ਵਾ ਚੂਲ਼ਾਯ ¶ ਸਦ੍ਧਿਂ ਨਿਚ੍ਚਲਭਾਵਕਰਣਤ੍ਥਂ ਸਾਰਸੂਚਿਂ ਪਵੇਸੇਤ੍ਵਾ ਮੁਤ੍ਤਾਜਾਲਸਦਿਸਾਯ ਸਿਕ੍ਕਾਯ ਪਵਾਲ਼ਵਣ੍ਣਂ ਕੁਣ੍ਡਿਕਂ ਓਦਹਿਤ੍ਵਾ ਤੀਸੁ ਠਾਨੇਸੁ ਵਙ੍ਕਂ ਕਾਜਂ ਆਦਾਯ ਏਕਿਸ੍ਸਾ ਕਾਜਕੋਟਿਯਾ ਕੁਣ੍ਡਿਕਂ, ਏਕਿਸ੍ਸਾ ਅਙ੍ਕੁਸਪਚ੍ਛਿਤਿਦਣ੍ਡਕਾਦੀਨਿ ਓਲਗ੍ਗੇਤ੍ਵਾ ਖਾਰਿਕਾਜਂ ਅਂਸੇ ਕਤ੍ਵਾ ਦਕ੍ਖਿਣੇਨ ਹਤ੍ਥੇਨ ਕਤ੍ਤਰਦਣ੍ਡਂ ਗਹੇਤ੍ਵਾ ਪਣ੍ਣਸਾਲਤੋ ਨਿਕ੍ਖਮਿਤ੍ਵਾ ਸਟ੍ਠਿਹਤ੍ਥੇ ਮਹਾਚਙ੍ਕਮੇ ਅਪਰਾਪਰਂ ਚਙ੍ਕਮਨ੍ਤੋ ਅਤ੍ਤਨੋ ਵੇਸਂ ਓਲੋਕੇਤ੍ਵਾ – ‘‘ਮਯ੍ਹਂ ਮਨੋਰਥੋ ਮਤ੍ਥਕਂ ਪਤ੍ਤੋ, ਸੋਭਤਿ ਵਤ ਮੇ ਪਬ੍ਬਜ੍ਜਾ, ਬੁਦ੍ਧਪਚ੍ਚੇਕਬੁਦ੍ਧਾਦੀਹਿ ਸਬ੍ਬੇਹਿ ਧੀਰਪੁਰਿਸੇਹਿ ਵਣ੍ਣਿਤਾ ਥੋਮਿਤਾ ਅਯਂ ਪਬ੍ਬਜ੍ਜਾ ਨਾਮ, ਪਹੀਨਂ ਮੇ ਗਿਹਿਬਨ੍ਧਨਂ, ਨਿਕ੍ਖਨ੍ਤੋਸ੍ਮਿ ਨੇਕ੍ਖਮ੍ਮਂ, ਲਦ੍ਧਾ ਮੇ ਉਤ੍ਤਮਪਬ੍ਬਜ੍ਜਾ, ਕਰਿਸ੍ਸਾਮਿ ਸਮਣਧਮ੍ਮਂ, ਲਭਿਸ੍ਸਾਮਿ ਮਗ੍ਗਫਲਸੁਖ’’ਨ੍ਤਿ ਉਸ੍ਸਾਹਜਾਤੋ ਖਾਰਿਕਾਜਂ ਓਤਾਰੇਤ੍ਵਾ ਚਙ੍ਕਮਵੇਮਜ੍ਝੇ ਮੁਗ੍ਗਵਣ੍ਣਸਿਲਾਪਟ੍ਟੇ ਸੁਵਣ੍ਣਪਟਿਮਾ ਵਿਯ ਨਿਸਿਨ੍ਨੋ ਦਿਵਸਭਾਗਂ ਵੀਤਿਨਾਮੇਤ੍ਵਾ ਸਾਯਨ੍ਹਸਮਯਂ ਪਣ੍ਣਸਾਲਂ ਪਵਿਸਿਤ੍ਵਾ ਬਿਦਲਮਞ੍ਚਕਪਸ੍ਸੇ ਕਟ੍ਠਤ੍ਥਰਿਕਾਯ ਨਿਪਨ੍ਨੋ ਸਰੀਰਂ ਉਤੁਂ ਗਾਹਾਪੇਤ੍ਵਾ ਬਲਵਪਚ੍ਚੂਸੇ ਪਬੁਜ੍ਝਿਤ੍ਵਾ ਅਤ੍ਤਨੋ ਆਗਮਨਂ ਆਵਜ੍ਜੇਸਿ – ‘‘ਅਹਂ ਘਰਾਵਾਸੇ ਆਦੀਨਵਂ ਦਿਸ੍ਵਾ ਅਮਿਤਭੋਗਂ ਅਨਨ੍ਤਯਸਂ ਪਹਾਯ ਅਰਞ੍ਞਂ ਪਵਿਸਿਤ੍ਵਾ ਨੇਕ੍ਖਮ੍ਮਗਵੇਸਕੋ ਹੁਤ੍ਵਾ ਪਬ੍ਬਜਿਤੋ. ਇਤੋ ਦਾਨਿ ਪਟ੍ਠਾਯ ਪਮਾਦਚਾਰਂ ਚਰਿਤੁਂ ਨ ਵਟ੍ਟਤਿ, ਪਵਿਵੇਕਞ੍ਹਿ ਪਹਾਯ ਵਿਚਰਨ੍ਤਂ ਮਿਚ੍ਛਾਵਿਤਕ੍ਕਮਕ੍ਖਿਕਾ ਖਾਦਨ੍ਤਿ, ਇਦਾਨਿ ਮਯਾ ਵਿਵੇਕਮਨੁਬ੍ਰੂਹੇਤੁਂ ਵਟ੍ਟਤਿ, ਅਹਞ੍ਹਿ ਘਰਾਵਾਸਂ ਪਲਿਬੋਧਤੋ ਦਿਸ੍ਵਾ ਨਿਕ੍ਖਨ੍ਤੋ, ਅਯਞ੍ਚ ਮਨਾਪਾ ਪਣ੍ਣਸਾਲਾ, ਬੇਲੁਵਪਕ੍ਕਵਣ੍ਣਾ ਪਰਿਭਣ੍ਡਕਤਾ ਭੂਮਿ, ਰਜਤਵਣ੍ਣਾ ਸੇਤਭਿਤ੍ਤਿਯੋ, ਕਪੋਤਪਾਦਵਣ੍ਣਂ ਪਣ੍ਣਚ੍ਛਦਨਂ, ਵਿਚਿਤ੍ਤਤ੍ਥਰਣਵਣ੍ਣੋ ਬਿਦਲਮਞ੍ਚਕੋ, ਨਿਵਾਸਫਾਸੁਕਂ ਵਸਨਟ੍ਠਾਨਂ, ਨ ਏਤ੍ਤੋ ਅਤਿਰੇਕਤਰਾ ਵਿਯ ਮੇ ਗੇਹਸਮ੍ਪਦਾ ਪਞ੍ਞਾਯਤੀ’’ਤਿ ਪਣ੍ਣਸਾਲਾਯ ਦੋਸੇ ਵਿਚਿਨਨ੍ਤੋ ਅਟ੍ਠ ਦੋਸੇ ਪਸ੍ਸਿ.
ਪਣ੍ਣਸਾਲਪਰਿਭੋਗਸ੍ਮਿਞ੍ਹਿ ਅਟ੍ਠ ਆਦੀਨਵਾ – ਮਹਾਸਮਾਰਮ੍ਭੇਨ ਦਬ੍ਬਸਮ੍ਭਾਰੇ ਸਮੋਧਾਨੇਤ੍ਵਾ ਕਰਣਪਰਿਯੇਸਨਭਾਵੋ ਏਕੋ ਆਦੀਨਵੋ, ਤਿਣਪਣ੍ਣਮਤ੍ਤਿਕਾਸੁ ਪਤਿਤਾਸੁ ਤਾਸਂ ਪੁਨਪ੍ਪੁਨਂ ਠਪੇਤਬ੍ਬਤਾਯ ਨਿਬਦ੍ਧਜਗ੍ਗਨਭਾਵੋ ਦੁਤਿਯੋ, ਸੇਨਾਸਨਂ ਨਾਮ ਮਹਲ੍ਲਕਸ੍ਸ ਪਾਪੁਣਾਤਿ, ਅਵੇਲਾਯ ਵੁਟ੍ਠਾਪਿਯਮਾਨਸ੍ਸ ¶ ਚਿਤ੍ਤੇਕਗ੍ਗਤਾ ਨ ਹੋਤੀਤਿ ਉਟ੍ਠਾਪਨੀਯਭਾਵੋ ਤਤਿਯੋ, ਸੀਤੁਣ੍ਹਾਦਿਪਟਿਘਾਤੇਨ ਕਾਯਸ੍ਸ ਸੁਖੁਮਾਲਕਰਣਭਾਵੋ ਚਤੁਤ੍ਥੋ ¶ , ਗੇਹਂ ਪਵਿਟ੍ਠੇਨ ਯਂਕਿਞ੍ਚਿ ਪਾਪਂ ਸਕ੍ਕਾ ਕਾਤੁਨ੍ਤਿ ਗਰਹਾਪਟਿਚ੍ਛਾਦਨਭਾਵੋ ਪਞ੍ਚਮੋ, ‘‘ਮਯ੍ਹ’’ਨ੍ਤਿ ਪਰਿਗ੍ਗਹਕਰਣਭਾਵੋ ਛਟ੍ਠੋ, ਗੇਹਸ੍ਸ ਅਤ੍ਥਿਭਾਵੋ ਨਾਮੇਸ ਸਦੁਤਿਯਕਵਾਸੋ ਵਿਯਾਤਿ ਸਤ੍ਤਮੋ, ਊਕਾਮਙ੍ਗੁਲਘਰਗੋਲ਼ਿਕਾਦੀਨਂ ਸਾਧਾਰਣਤਾਯ ਬਹੁਸਾਧਾਰਣਭਾਵੋ ਅਟ੍ਠਮੋ. ਇਤਿ ¶ ਇਮੇ ਅਟ੍ਠ ਆਦੀਨਵੇ ਦਿਸ੍ਵਾ ਮਹਾਸਤ੍ਤੋ ਪਣ੍ਣਸਾਲਂ ਪਜਹਿ. ਤੇਨਾਹ – ‘‘ਅਟ੍ਠਦੋਸਸਮਾਕਿਣ੍ਣਂ, ਪਜਹਿਂ ਪਣ੍ਣਸਾਲਕ’’ਨ੍ਤਿ.
ਉਪਾਗਮਿਂ ਰੁਕ੍ਖਮੂਲਂ, ਗੁਣੇ ਦਸਹੁਪਾਗਤਨ੍ਤਿ ਛਨ੍ਨਂ ਪਟਿਕ੍ਖਿਪਿਤ੍ਵਾ ਦਸਹਿ ਗੁਣੇਹਿ ਉਪੇਤਂ ਰੁਕ੍ਖਮੂਲਂ ਉਪਗਤੋਸ੍ਮੀਤਿ ਵਦਤਿ. ਤਤ੍ਰਿਮੇ ਦਸ ਗੁਣਾ – ਅਪ੍ਪਸਮਾਰਮ੍ਭਤਾ ਏਕੋ ਗੁਣੋ, ਉਪਗਮਨਮਤ੍ਤਕਮੇਵ ਹਿ ਤਤ੍ਥ ਹੋਤੀਤਿ. ਅਪ੍ਪਟਿਜਗ੍ਗਨਤਾ ਦੁਤਿਯੋ, ਤਞ੍ਹਿ ਸਮ੍ਮਟ੍ਠਮ੍ਪਿ ਅਸਮ੍ਮਟ੍ਠਮ੍ਪਿ ਪਰਿਭੋਗਫਾਸੁਕਂ ਹੋਤਿਯੇਵ. ਅਨੁਟ੍ਠਾਪਨੀਯਭਾਵੋ ਤਤਿਯੋ. ਗਰਹਂ ਨਪ੍ਪਟਿਚ੍ਛਾਦੇਤਿ, ਤਤ੍ਥ ਹਿ ਪਾਪਂ ਕਰੋਨ੍ਤੋ ਲਜ੍ਜਤੀਤਿ ਗਰਹਾਯ ਅਪ੍ਪਟਿਚ੍ਛਨ੍ਨਭਾਵੋ ਚਤੁਤ੍ਥੋ. ਅਬ੍ਭੋਕਾਸਵਾਸੋ ਵਿਯ ਕਾਯਂ ਨ ਸਨ੍ਥਮ੍ਭੇਤੀਤਿ ਕਾਯਸ੍ਸ ਅਸਨ੍ਥਮ੍ਭਨਭਾਵੋ ਪਞ੍ਚਮੋ, ਪਰਿਗ੍ਗਹਕਰਣਾਭਾਵੋ ਛਟ੍ਠੋ, ਗੇਹਾਲਯਪਟਿਕ੍ਖੇਪੋ ਸਤ੍ਤਮੋ. ਬਹੁਸਾਧਾਰਣੇ ਗੇਹੇ ਵਿਯ ‘‘ਪਟਿਜਗ੍ਗਿਸ੍ਸਾਮਿ ਨਂ, ਨਿਕ੍ਖਮਥਾ’’ਤਿ ਨੀਹਰਣਕਾਭਾਵੋ ਅਟ੍ਠਮੋ, ਵਸਨ੍ਤਸ੍ਸ ਸਪ੍ਪੀਤਿਕਭਾਵੋ ਨਵਮੋ, ਰੁਕ੍ਖਮੂਲਸੇਨਾਸਨਸ੍ਸ ਗਤਗਤਟ੍ਠਾਨੇ ਸੁਲਭਤਾਯ ਅਨਪੇਕ੍ਖਭਾਵੋ ਦਸਮੋਤਿ ਇਮੇ ਦਸਗੁਣੇ ਦਿਸ੍ਵਾ ਰੁਕ੍ਖਮੂਲਂ ਉਪਗਤੋਸ੍ਮੀਤਿ ਵਦਤਿ.
ਇਮਾਨਿ ਹਿ ਏਤ੍ਤਕਾਨਿ ਕਾਰਣਾਨਿ ਸਲ੍ਲਕ੍ਖੇਤ੍ਵਾ ਮਹਾਸਤ੍ਤੋ ਪੁਨਦਿਵਸੇ ਭਿਕ੍ਖਾਯ ਗਾਮਂ ਪਾਵਿਸਿ. ਅਥਸ੍ਸ ਸਮ੍ਪਤ੍ਤਗਾਮੇ ਮਨੁਸ੍ਸਾ ਮਹਨ੍ਤੇਨ ਉਸ੍ਸਾਹੇਨ ਭਿਕ੍ਖਂ ਅਦਂਸੁ. ਸੋ ਭਤ੍ਤਕਿਚ੍ਚਂ ਨਿਟ੍ਠਾਪੇਤ੍ਵਾ ਅਸ੍ਸਮਂ ਆਗਮ੍ਮ ਨਿਸੀਦਿਤ੍ਵਾ ਚਿਨ੍ਤੇਸਿ – ‘‘ਨਾਹਂ ‘ਆਹਾਰਂ ਲਭਾਮੀ’ਤਿ ਪਬ੍ਬਜਿਤੋ, ਸਿਨਿਦ੍ਧਾਹਾਰੋ ਨਾਮੇਸ ਮਾਨਮਦਪੁਰਿਸਮਦੇ ਵਡ੍ਢੇਤਿ, ਆਹਾਰਮੂਲਕਸ੍ਸ ਚ ਦੁਕ੍ਖਸ੍ਸ ਅਨ੍ਤੋ ਨਤ੍ਥਿ, ਯਂਨੂਨਾਹਂ ਵਾਪਿਤਰੋਪਿਤਧਞ੍ਞਨਿਬ੍ਬਤ੍ਤਕਂ ਆਹਾਰਂ ਪਜਹਿਤ੍ਵਾ ਪਵਤ੍ਤਫਲਭੋਜਨੋ ਭਵੇਯ੍ਯ’’ਨ੍ਤਿ. ਸੋ ਤਤੋ ਪਟ੍ਠਾਯ ਤਥਾ ਕਤ੍ਵਾ ਘਟੇਨ੍ਤੋ ਵਾਯਮਨ੍ਤੋ ਸਤ੍ਤਾਹਬ੍ਭਨ੍ਤਰੇਯੇਵ ਅਟ੍ਠ ਸਮਾਪਤ੍ਤਿਯੋ ਪਞ੍ਚ ਚ ਅਭਿਞ੍ਞਾਯੋ ਨਿਬ੍ਬਤ੍ਤੇਸਿ. ਤੇਨ ਵੁਤ੍ਤਂ –
‘‘ਵਾਪਿਤਂ ਰੋਪਿਤਂ ਧਞ੍ਞਂ, ਪਜਹਿਂ ਨਿਰਵਸੇਸਤੋ;
ਅਨੇਕਗੁਣਸਮ੍ਪਨ੍ਨਂ, ਪਵਤ੍ਤਫਲਮਾਦਿਯਿਂ.
‘‘ਤਤ੍ਥਪ੍ਪਧਾਨਂ ¶ ਪਦਹਿਂ, ਨਿਸਜ੍ਜਟ੍ਠਾਨਚਙ੍ਕਮੇ;
ਅਬ੍ਭਨ੍ਤਰਮ੍ਹਿ ਸਤ੍ਤਾਹੇ, ਅਭਿਞ੍ਞਾਬਲ ਪਾਪੁਣਿ’’ਨ੍ਤਿ.
ਦੀਪਙ੍ਕਰੋ ਬੁਦ੍ਧੋ
ਏਵਂ ¶ ਅਭਿਞ੍ਞਾਬਲਂ ਪਤ੍ਵਾ ਸੁਮੇਧਤਾਪਸੇ ਸਮਾਪਤ੍ਤਿਸੁਖੇਨ ਵੀਤਿਨਾਮੇਨ੍ਤੇ ਦੀਪਙ੍ਕਰੋ ਨਾਮ ਸਤ੍ਥਾ ਲੋਕੇ ਉਦਪਾਦਿ. ਤਸ੍ਸ ਪਟਿਸਨ੍ਧਿਜਾਤਿਬੋਧਿ ਧਮ੍ਮਚਕ੍ਕਪ੍ਪਵਤ੍ਤਨੇਸੁ ਸਕਲਾਪਿ ਦਸਸਹਸ੍ਸਿਲੋਕਧਾਤੁ ¶ ਸਙ੍ਕਮ੍ਪਿ ਸਮ੍ਪਕਮ੍ਪਿ ਸਮ੍ਪਵੇਧਿ, ਮਹਾਵਿਰਵਂ ਰਵਿ, ਦ੍ਵਤ੍ਤਿਂਸ ਪੁਬ੍ਬਨਿਮਿਤ੍ਤਾਨਿ ਪਾਤੁਰਹੇਸੁਂ. ਸੁਮੇਧਤਾਪਸੋ ਸਮਾਪਤ੍ਤਿਸੁਖੇਨ ਵੀਤਿਨਾਮੇਨ੍ਤੋ ਨੇਵ ਤਂ ਸਦ੍ਦਮਸ੍ਸੋਸਿ, ਨ ਚ ਤਾਨਿ ਨਿਮਿਤ੍ਤਾਨਿ ਅਦ੍ਦਸ. ਤੇਨ ਵੁਤ੍ਤਂ –
‘‘ਏਵਂ ਮੇ ਸਿਦ੍ਧਿਪ੍ਪਤ੍ਤਸ੍ਸ, ਵਸੀਭੂਤਸ੍ਸ ਸਾਸਨੇ;
ਦੀਪਙ੍ਕਰੋ ਨਾਮ ਜਿਨੋ, ਉਪ੍ਪਜ੍ਜਿ ਲੋਕਨਾਯਕੋ.
‘‘ਉਪ੍ਪਜ੍ਜਨ੍ਤੇ ਚ ਜਾਯਨ੍ਤੇ, ਬੁਜ੍ਝਨ੍ਤੇ ਧਮ੍ਮਦੇਸਨੇ;
ਚਤੁਰੋ ਨਿਮਿਤ੍ਤੇ ਨਾਦ੍ਦਸਂ, ਝਾਨਰਤਿਸਮਪ੍ਪਿਤੋ’’ਤਿ.
ਤਸ੍ਮਿਂ ਕਾਲੇ ਦੀਪਙ੍ਕਰਦਸਬਲੋ ਚਤੂਹਿ ਖੀਣਾਸਵਸਤਸਹਸ੍ਸੇਹਿ ਪਰਿਵੁਤੋ ਅਨੁਪੁਬ੍ਬੇਨ ਚਾਰਿਕਂ ਚਰਮਾਨੋ ਰਮ੍ਮਂ ਨਾਮ ਨਗਰਂ ਪਤ੍ਵਾ ਸੁਦਸ੍ਸਨਮਹਾਵਿਹਾਰੇ ਪਟਿਵਸਤਿ. ਰਮ੍ਮਨਗਰਵਾਸਿਨੋ ‘‘ਦੀਪਙ੍ਕਰੋ ਕਿਰ ਸਮਣਿਸ੍ਸਰੋ ਪਰਮਾਭਿਸਮ੍ਬੋਧਿਂ ਪਤ੍ਵਾ ਪਵਤ੍ਤਵਰਧਮ੍ਮਚਕ੍ਕੋ ਅਨੁਪੁਬ੍ਬੇਨ ਚਾਰਿਕਂ ਚਰਮਾਨੋ ਅਮ੍ਹਾਕਂ ਰਮ੍ਮਨਗਰਂ ਪਤ੍ਵਾ ਸੁਦਸ੍ਸਨਮਹਾਵਿਹਾਰੇ ਪਟਿਵਸਤੀ’’ਤਿ ਸੁਤ੍ਵਾ ਸਪ੍ਪਿਨਵਨੀਤਾਦੀਨਿ ਚੇਵ ਭੇਸਜ੍ਜਾਨਿ ਵਤ੍ਥਚ੍ਛਾਦਨਾਨਿ ਚ ਗਾਹਾਪੇਤ੍ਵਾ ਗਨ੍ਧਮਾਲਾਦਿਹਤ੍ਥਾ ਯੇਨ ਬੁਦ੍ਧੋ, ਯੇਨ ਧਮ੍ਮੋ, ਯੇਨ ਸਙ੍ਘੋ, ਤਨ੍ਨਿਨ੍ਨਾ ਤਪ੍ਪੋਣਾ ਤਪ੍ਪਬ੍ਭਾਰਾ ਹੁਤ੍ਵਾ ਸਤ੍ਥਾਰਂ ਉਪਸਙ੍ਕਮਿਤ੍ਵਾ ਵਨ੍ਦਿਤ੍ਵਾ ਗਨ੍ਧਮਾਲਾਦੀਹਿ ਪੂਜੇਤ੍ਵਾ ਏਕਮਨ੍ਤਂ ਨਿਸਿਨ੍ਨਾ ਧਮ੍ਮਦੇਸਨਂ ਸੁਤ੍ਵਾ ਸ੍ਵਾਤਨਾਯ ਨਿਮਨ੍ਤੇਤ੍ਵਾ ਉਟ੍ਠਾਯਾਸਨਾ ਪਕ੍ਕਮਿਂਸੁ.
ਤੇ ਪੁਨਦਿਵਸੇ ਮਹਾਦਾਨਂ ਸਜ੍ਜੇਤ੍ਵਾ ਨਗਰਂ ਅਲਙ੍ਕਰਿਤ੍ਵਾ ਦਸਬਲਸ੍ਸ ਆਗਮਨਮਗ੍ਗਂ ਅਲਙ੍ਕਰੋਨ੍ਤਾ ਉਦਕਭਿਨ੍ਨਟ੍ਠਾਨੇਸੁ ਪਂਸੁਂ ਪਕ੍ਖਿਪਿਤ੍ਵਾ ਸਮਂ ਭੂਮਿਤਲਂ ਕਤ੍ਵਾ ਰਜਤਪਟ੍ਟਵਣ੍ਣਂ ਵਾਲੁਕਂ ਆਕਿਰਨ੍ਤਿ, ਲਾਜੇ ਚੇਵ ਪੁਪ੍ਫਾਨਿ ਚ ਵਿਕਿਰਨ੍ਤਿ, ਨਾਨਾਵਿਰਾਗੇਹਿ ਵਤ੍ਥੇਹਿ ਧਜਪਟਾਕੇ ਉਸ੍ਸਾਪੇਨ੍ਤਿ, ਕਦਲਿਯੋ ਚੇਵ ਪੁਣ੍ਣਘਟਪਨ੍ਤਿਯੋ ਚ ਪਤਿਟ੍ਠਾਪੇਨ੍ਤਿ. ਤਸ੍ਮਿਂ ਕਾਲੇ ਸੁਮੇਧਤਾਪਸੋ ਅਤ੍ਤਨੋ ਅਸ੍ਸਮਪਦਾ ਆਕਾਸਂ ਉਗ੍ਗਨ੍ਤ੍ਵਾ, ਤੇਸਂ ਮਨੁਸ੍ਸਾਨਂ ਉਪਰਿਭਾਗੇਨ ਆਕਾਸੇਨ ਗਚ੍ਛਨ੍ਤੋ ਤੇ ਹਟ੍ਠਤੁਟ੍ਠੇ ਮਨੁਸ੍ਸੇ ਦਿਸ੍ਵਾ ‘‘ਕਿਂ ਨੁ ਖੋ ਕਾਰਣ’’ਨ੍ਤਿ ¶ ਆਕਾਸਤੋ ਓਰੁਯ੍ਹ ਏਕਮਨ੍ਤਂ ਠਿਤੋ ਮਨੁਸ੍ਸੇ ਪੁਚ੍ਛਿ – ‘‘ਅਮ੍ਭੋ, ਕਸ੍ਸ ਤੁਮ੍ਹੇ ਇਧ ਵਿਸਮਂ ਮਗ੍ਗਂ ਅਲਙ੍ਕਰੋਥਾ’’ਤਿ? ਤੇਨ ਵੁਤ੍ਤਂ –
‘‘ਪਚ੍ਚਨ੍ਤਦੇਸਵਿਸਯੇ ¶ , ਨਿਮਨ੍ਤੇਤ੍ਵਾ ਤਥਾਗਤਂ;
ਤਸ੍ਸ ਆਗਮਨਂ ਮਗ੍ਗਂ, ਸੋਧੇਨ੍ਤਿ ਤੁਟ੍ਠਮਾਨਸਾ.
‘‘ਅਹਂ ਤੇਨ ਸਮਯੇਨ, ਨਿਕ੍ਖਮਿਤ੍ਵਾ ਸਕਸ੍ਸਮਾ;
ਧੁਨਨ੍ਤੋ ਵਾਕਚੀਰਾਨਿ, ਗਚ੍ਛਾਮਿ ਅਮ੍ਬਰੇ ਤਦਾ.
‘‘ਵੇਦਜਾਤਂ ¶ ਜਨਂ ਦਿਸ੍ਵਾ, ਤੁਟ੍ਠਹਟ੍ਠਂ ਪਮੋਦਿਤਂ;
ਓਰੋਹਿਤ੍ਵਾਨ ਗਗਨਾ, ਮਨੁਸ੍ਸੇ ਪੁਚ੍ਛਿ ਤਾਵਦੇ.
‘‘‘ਤੁਟ੍ਠਹਟ੍ਠੋ ਪਮੁਦਿਤੋ, ਵੇਦਜਾਤੋ ਮਹਾਜਨੋ;
ਕਸ੍ਸ ਸੋਧੀਯਤਿ ਮਗ੍ਗੋ, ਅਞ੍ਜਸਂ ਵਟੁਮਾਯਨ’’’ਨ੍ਤਿ.
ਮਨੁਸ੍ਸਾ ਆਹਂਸੁ – ‘‘ਭਨ੍ਤੇ ਸੁਮੇਧ, ਨ ਤ੍ਵਂ ਜਾਨਾਸਿ, ਦੀਪਙ੍ਕਰੋ ਦਸਬਲੋ ਸਮ੍ਮਾਸਮ੍ਬੁਦ੍ਧੋ ਸਮ੍ਬੋਧਿਂ ਪਤ੍ਵਾ ਪਵਤ੍ਤਵਰਧਮ੍ਮਚਕ੍ਕੋ ਚਾਰਿਕਂ ਚਰਮਾਨੋ ਅਮ੍ਹਾਕਂ ਨਗਰਂ ਪਤ੍ਵਾ ਸੁਦਸ੍ਸਨਮਹਾਵਿਹਾਰੇ ਪਟਿਵਸਤਿ. ਮਯਂ ਤਂ ਭਗਵਨ੍ਤਂ ਨਿਮਨ੍ਤਯਿਮ੍ਹ, ਤਸ੍ਸੇਤਂ ਬੁਦ੍ਧਸ੍ਸ ਭਗਵਤੋ ਆਗਮਨਮਗ੍ਗਂ ਅਲਙ੍ਕਰੋਮਾ’’ਤਿ. ਅਥ ਸੁਮੇਧਤਾਪਸੋ ਚਿਨ੍ਤੇਸਿ – ‘‘ਬੁਦ੍ਧੋਤਿ ਖੋ ਘੋਸਮਤ੍ਤਕਮ੍ਪਿ ਲੋਕੇ ਦੁਲ੍ਲਭਂ, ਪਗੇਵ ਬੁਦ੍ਧੁਪ੍ਪਾਦੋ, ਮਯਾਪਿ ਇਮੇਹਿ ਮਨੁਸ੍ਸੇਹਿ ਸਦ੍ਧਿਂ ਦਸਬਲਸ੍ਸ ਮਗ੍ਗਂ ਅਲਙ੍ਕਰਿਤੁਂ ਵਟ੍ਟਤੀ’’ਤਿ. ਸੋ ਤੇ ਮਨੁਸ੍ਸੇ ਆਹ – ‘‘ਸਚੇ, ਭੋ, ਤੁਮ੍ਹੇ ਏਤਂ ਮਗ੍ਗਂ ਬੁਦ੍ਧਸ੍ਸ ਅਲਙ੍ਕਰੋਥ, ਮਯ੍ਹਮ੍ਪਿ ਏਕਂ ਓਕਾਸਂ ਦੇਥ, ਅਹਮ੍ਪਿ ਤੁਮ੍ਹੇਹਿ ਸਦ੍ਧਿਂ ਮਗ੍ਗਂ ਅਲਙ੍ਕਰਿਸ੍ਸਾਮੀ’’ਤਿ. ਤੇ ‘‘ਸਾਧੂ’’ਤਿ ਸਮ੍ਪਟਿਚ੍ਛਿਤ੍ਵਾ ‘‘ਸੁਮੇਧਤਾਪਸੋ ਇਦ੍ਧਿਮਾ’’ਤਿ ਜਾਨਨ੍ਤਾ ਉਦਕਭਿਨ੍ਨੋਕਾਸਂ ਸਲ੍ਲਕ੍ਖੇਤ੍ਵਾ – ‘‘ਤ੍ਵਂ ਇਮਂ ਠਾਨਂ ਅਲਙ੍ਕਰੋਹੀ’’ਤਿ ਅਦਂਸੁ. ਸੁਮੇਧੋ ਬੁਦ੍ਧਾਰਮ੍ਮਣਂ ਪੀਤਿਂ ਗਹੇਤ੍ਵਾ ਚਿਨ੍ਤੇਸਿ – ‘‘ਅਹਂ ਇਮਂ ਓਕਾਸਂ ਇਦ੍ਧਿਯਾ ਅਲਙ੍ਕਰਿਤੁਂ ਪਹੋਮਿ, ਏਵਂ ਅਲਙ੍ਕਤੋ ਨ ਮਂ ਪਰਿਤੋਸੇਸ੍ਸਤਿ, ਅਜ੍ਜ ਮਯਾ ਕਾਯਵੇਯ੍ਯਾਵਚ੍ਚਂ ਕਾਤੁਂ ਵਟ੍ਟਤੀ’’ਤਿ ਪਂਸੁਂ ਆਹਰਿਤ੍ਵਾ ਤਸ੍ਮਿਂ ਪਦੇਸੇ ਪਕ੍ਖਿਪਿ.
ਤਸ੍ਸ ਤਸ੍ਮਿਂ ਪਦੇਸੇ ਅਨਿਟ੍ਠਿਤੇਯੇਵ ਦੀਪਙ੍ਕਰਦਸਬਲੋ ਮਹਾਨੁਭਾਵਾਨਂ ਛਲ਼ਭਿਞ੍ਞਾਨਂ ਖੀਣਾਸਵਾਨਂ ਚਤੂਹਿ ਸਤਸਹਸ੍ਸੇਹਿ ਪਰਿਵੁਤੋ ਦੇਵਤਾਸੁ ਦਿਬ੍ਬਗਨ੍ਧਮਾਲਾਦੀਹਿ ਪੂਜਯਨ੍ਤਾਸੁ ਦਿਬ੍ਬਤੁਰਿਯੇਹਿ ਵਜ੍ਜਨ੍ਤਾਸੁ ਦਿਬ੍ਬਸਙ੍ਗੀਤੇਸੁ ਪਵਤ੍ਤੇਨ੍ਤੇਸੁ ਮਨੁਸ੍ਸੇਸੁ ਮਾਨੁਸਕੇਹਿ ਗਨ੍ਧਮਾਲਾਦੀਹਿ ਚੇਵ ਤੁਰਿਯੇਹਿ ¶ ਚ ਪੂਜਯਨ੍ਤੇਸੁ ਅਨੋਪਮਾਯ ਬੁਦ੍ਧਲੀਲਾਯ ਮਨੋਸਿਲਾਤਲੇ ਵਿਜਮ੍ਭਮਾਨੋ ਸੀਹੋ ਵਿਯ ਤਂ ਅਲਙ੍ਕਤਪਟਿਯਤ੍ਤਂ ਮਗ੍ਗਂ ਪਟਿਪਜ੍ਜਿ. ਸੁਮੇਧਤਾਪਸੋ ਅਕ੍ਖੀਨਿ ਉਮ੍ਮੀਲੇਤ੍ਵਾ ਅਲਙ੍ਕਤਮਗ੍ਗੇਨ ਆਗਚ੍ਛਨ੍ਤਸ੍ਸ ਦਸਬਲਸ੍ਸ ਦ੍ਵਤ੍ਤਿਂਸਮਹਾਪੁਰਿਸਲਕ੍ਖਣਪਟਿਮਣ੍ਡਿਤਂ ਅਸੀਤਿਯਾ ਅਨੁਬ੍ਯਞ੍ਜਨੇਹਿ ¶ ਅਨੁਰਞ੍ਜਿਤਂ ਬ੍ਯਾਮਪ੍ਪਭਾਯ ਸਮ੍ਪਰਿਵਾਰਿਤਂ ਮਣਿਵਣ੍ਣਗਗਨਤਲੇ ਨਾਨਪ੍ਪਕਾਰਾ ਵਿਜ੍ਜੁਲਤਾ ਵਿਯ ਆਵੇਲ਼ਾਵੇਲ਼ਭੂਤਾ ਚੇਵ ਯੁਗਲ਼ਯੁਗਲ਼ਭੂਤਾ ਚ ਛਬ੍ਬਣ੍ਣਘਨਬੁਦ੍ਧਰਸ੍ਮਿਯੋ ਵਿਸ੍ਸਜ੍ਜੇਨ੍ਤਂ ਰੂਪਸੋਭਗ੍ਗਪ੍ਪਤ੍ਤਂ ਅਤ੍ਤਭਾਵਂ ਓਲੋਕੇਤ੍ਵਾ – ‘‘ਅਜ੍ਜ ਮਯਾ ਦਸਬਲਸ੍ਸ ਜੀਵਿਤਪਰਿਚ੍ਚਾਗਂ ਕਾਤੁਂ ਵਟ੍ਟਤਿ, ਮਾ ਭਗਵਾ ਕਲਲਂ ਅਕ੍ਕਮਿ, ਮਣਿਫਲਕਸੇਤੁਂ ¶ ਪਨ ਅਕ੍ਕਮਨ੍ਤੋ ਵਿਯ ਸਦ੍ਧਿਂ ਚਤੂਹਿ ਖੀਣਾਸਵਸਤਸਹਸ੍ਸੇਹਿ ਮਮ ਪਿਟ੍ਠਿਂ ਮਦ੍ਦਮਾਨੋ ਗਚ੍ਛਤੁ, ਤਂ ਮੇ ਭਵਿਸ੍ਸਤਿ ਦੀਘਰਤ੍ਤਂ ਹਿਤਾਯ ਸੁਖਾਯਾ’’ਤਿ ਕੇਸੇ ਮੋਚੇਤ੍ਵਾ ਅਜਿਨਚਮ੍ਮਜਟਾਮਣ੍ਡਲਵਾਕਚੀਰਾਨਿ ਕਾਲ਼ਵਣ੍ਣੇ ਕਲਲੇ ਪਤ੍ਥਰਿਤ੍ਵਾ ਮਣਿਫਲਕਸੇਤੁ ਵਿਯ ਕਲਲਪਿਟ੍ਠੇ ਨਿਪਜ੍ਜਿ. ਤੇਨ ਵੁਤ੍ਤਂ –
‘‘ਤੇ ਮੇ ਪੁਟ੍ਠਾ ਵਿਯਾਕਂਸੁ, ‘ਬੁਦ੍ਧੋ ਲੋਕੇ ਅਨੁਤ੍ਤਰੋ;
ਦੀਪਙ੍ਕਰੋ ਨਾਮ ਜਿਨੋ, ਉਪ੍ਪਜ੍ਜਿ ਲੋਕਨਾਯਕੋ;
ਤਸ੍ਸ ਸੋਧੀਯਤਿ ਮਗ੍ਗੋ, ਅਞ੍ਜਸਂ ਵਟੁਮਾਯਨਂ’.
‘‘ਬੁਦ੍ਧੋਤਿਵਚਨਂ ਸੁਤ੍ਵਾਨ, ਪੀਤਿ ਉਪ੍ਪਜ੍ਜਿ ਤਾਵਦੇ;
ਬੁਦ੍ਧੋ ਬੁਦ੍ਧੋਤਿ ਕਥਯਨ੍ਤੋ, ਸੋਮਨਸ੍ਸਂ ਪਵੇਦਯਿਂ.
‘‘ਤਤ੍ਥ ਠਤ੍ਵਾ ਵਿਚਿਨ੍ਤੇਸਿਂ, ਤੁਟ੍ਠੋ ਸਂਵਿਗ੍ਗਮਾਨਸੋ;
‘ਇਧ ਬੀਜਾਨਿ ਰੋਪਿਸ੍ਸਂ, ਖਣੋ ਵੇ ਮਾ ਉਪਚ੍ਚਗਾ’.
‘‘ਯਦਿ ਬੁਦ੍ਧਸ੍ਸ ਸੋਧੇਥ, ਏਕੋਕਾਸਂ ਦਦਾਥ ਮੇ;
ਅਹਮ੍ਪਿ ਸੋਧਯਿਸ੍ਸਾਮਿ, ਅਞ੍ਜਸਂ ਵਟੁਮਾਯਨਂ.
‘‘ਅਦਂਸੁ ਤੇ ਮਮੋਕਾਸਂ, ਸੋਧੇਤੁਂ ਅਞ੍ਜਸਂ ਤਦਾ;
ਬੁਦ੍ਧੋ ਬੁਦ੍ਧੋਤਿ ਚਿਨ੍ਤੇਨ੍ਤੋ, ਮਗ੍ਗਂ ਸੋਧੇਮਹਂ ਤਦਾ.
‘‘ਅਨਿਟ੍ਠਿਤੇ ਮਮੋਕਾਸੇ, ਦੀਪਙ੍ਕਰੋ ਮਹਾਮੁਨਿ;
ਚਤੂਹਿ ਸਤਸਹਸ੍ਸੇਹਿ, ਛਲ਼ਭਿਞ੍ਞੇਹਿ ਤਾਦਿਹਿ;
ਖੀਣਾਸਵੇਹਿ ਵਿਮਲੇਹਿ, ਪਟਿਪਜ੍ਜਿ ਅਞ੍ਜਸਂ ਜਿਨੋ.
‘‘ਪਚ੍ਚੁਗ੍ਗਮਨਾ ¶ ਵਤ੍ਤਨ੍ਤਿ, ਵਜ੍ਜਨ੍ਤਿ ਭੇਰਿਯੋ ਬਹੂ;
ਆਮੋਦਿਤਾ ਨਰਮਰੂ, ਸਾਧੁਕਾਰਂ ਪਵਤ੍ਤਯੁਂ.
‘‘ਦੇਵਾ ¶ ਮਨੁਸ੍ਸੇ ਪਸ੍ਸਨ੍ਤਿ, ਮਨੁਸ੍ਸਾਪਿ ਚ ਦੇਵਤਾ;
ਉਭੋਪਿ ਤੇ ਪਞ੍ਜਲਿਕਾ, ਅਨੁਯਨ੍ਤਿ ਤਥਾਗਤਂ.
‘‘ਦੇਵਾ ਦਿਬ੍ਬੇਹਿ ਤੁਰਿਯੇਹਿ, ਮਨੁਸ੍ਸਾ ਮਾਨੁਸੇਹਿ ਚ;
ਉਭੋਪਿ ਤੇ ਵਜ੍ਜਯਨ੍ਤਾ, ਅਨੁਯਨ੍ਤਿ ਤਥਾਗਤਂ.
‘‘ਦਿਬ੍ਬਂ ਮਨ੍ਦਾਰਵਂ ਪੁਪ੍ਫਂ, ਪਦੁਮਂ ਪਾਰਿਛਤ੍ਤਕਂ;
ਦਿਸੋਦਿਸਂ ਓਕਿਰਨ੍ਤਿ, ਆਕਾਸਨਭਗਤਾ ਮਰੂ.
‘‘ਦਿਬ੍ਬਂ ਚਨ੍ਦਨਚੁਣ੍ਣਞ੍ਚ, ਵਰਗਨ੍ਧਞ੍ਚ ਕੇਵਲਂ;
ਦਿਸੋਦਿਸਂ ਓਕਿਰਨ੍ਤਿ, ਆਕਾਸਨਭਗਤਾ ਮਰੂ.
‘‘ਚਮ੍ਪਕਂ ਸਲਲਂ ਨੀਪਂ, ਨਾਗਪੁਨ੍ਨਾਗਕੇਤਕਂ;
ਦਿਸੋਦਿਸਂ ਉਕ੍ਖਿਪਨ੍ਤਿ, ਭੂਮਿਤਲਗਤਾ ਨਰਾ.
‘‘ਕੇਸੇ ਮੁਞ੍ਚਿਤ੍ਵਾਹਂ ਤਤ੍ਥ, ਵਾਕਚੀਰਞ੍ਚ ਚਮ੍ਮਕਂ;
ਕਲਲੇ ਪਤ੍ਥਰਿਤ੍ਵਾਨ, ਅਵਕੁਜ੍ਜੋ ਨਿਪਜ੍ਜਹਂ.
‘‘ਅਕ੍ਕਮਿਤ੍ਵਾਨ ਮਂ ਬੁਦ੍ਧੋ, ਸਹ ਸਿਸ੍ਸੇਹਿ ਗਚ੍ਛਤੁ;
ਮਾ ਨਂ ਕਲਲੇ ਅਕ੍ਕਮਿਤ੍ਥ, ਹਿਤਾਯ ਮੇ ਭਵਿਸ੍ਸਤੀ’’ਤਿ.
ਸੋ ¶ ਪਨ ਕਲਲਪਿਟ੍ਠੇ ਨਿਪਨ੍ਨਕੋਵ ਪੁਨ ਅਕ੍ਖੀਨਿ ਉਮ੍ਮੀਲੇਤ੍ਵਾ ਦੀਪਙ੍ਕਰਦਸਬਲਸ੍ਸ ਬੁਦ੍ਧਸਿਰਿਂ ਸਮ੍ਪਸ੍ਸਮਾਨੋ ਏਵਂ ਚਿਨ੍ਤੇਸਿ – ‘‘ਸਚੇ ਅਹਂ ਇਚ੍ਛੇਯ੍ਯਂ, ਸਬ੍ਬਕਿਲੇਸੇ ਝਾਪੇਤ੍ਵਾ ਸਙ੍ਘਨਵਕੋ ਹੁਤ੍ਵਾ ਰਮ੍ਮਨਗਰਂ ਪਵਿਸੇਯ੍ਯਂ, ਅਞ੍ਞਾਤਕਵੇਸੇਨ ਪਨ ਮੇ ਕਿਲੇਸੇ ਝਾਪੇਤ੍ਵਾ ਨਿਬ੍ਬਾਨਪ੍ਪਤ੍ਤਿਯਾ ਕਿਚ੍ਚਂ ਨਤ੍ਥਿ, ਯਂਨੂਨਾਹਂ ਦੀਪਙ੍ਕਰਦਸਬਲੋ ਵਿਯ ਪਰਮਾਭਿਸਮ੍ਬੋਧਿਂ ਪਤ੍ਵਾ ਧਮ੍ਮਨਾਵਂ ਆਰੋਪੇਤ੍ਵਾ ਮਹਾਜਨਂ ਸਂਸਾਰਸਾਗਰਾ ਉਤ੍ਤਾਰੇਤ੍ਵਾ ਪਚ੍ਛਾ ਪਰਿਨਿਬ੍ਬਾਯੇਯ੍ਯਂ, ਇਦਂ ਮਯ੍ਹਂ ਪਤਿਰੂਪ’’ਨ੍ਤਿ. ਤਤੋ ਅਟ੍ਠ ਧਮ੍ਮੇ ਸਮੋਧਾਨੇਤ੍ਵਾ ਬੁਦ੍ਧਭਾਵਾਯ ਅਭਿਨੀਹਾਰਂ ਕਤ੍ਵਾ ਨਿਪਜ੍ਜਿ. ਤੇਨ ਵੁਤ੍ਤਂ –
‘‘ਪਥਵਿਯਂ ਨਿਪਨ੍ਨਸ੍ਸ, ਏਵਂ ਮੇ ਆਸਿ ਚੇਤਸੋ;
‘ਇਚ੍ਛਮਾਨੋ ਅਹਂ ਅਜ੍ਜ, ਕਿਲੇਸੇ ਝਾਪਯੇ ਮਮ.
‘‘‘ਕਿਂ ¶ ¶ ਮੇ ਅਞ੍ਞਾਤਵੇਸੇਨ, ਧਮ੍ਮਂ ਸਚ੍ਛਿਕਤੇਨਿਧ;
ਸਬ੍ਬਞ੍ਞੁਤਂ ਪਾਪੁਣਿਤ੍ਵਾ, ਬੁਦ੍ਧੋ ਹੇਸ੍ਸਂ ਸਦੇਵਕੇ.
‘‘‘ਕਿਂ ਮੇ ਏਕੇਨ ਤਿਣ੍ਣੇਨ, ਪੁਰਿਸੇਨ ਥਾਮਦਸ੍ਸਿਨਾ;
ਸਬ੍ਬਞ੍ਞੁਤਂ ਪਾਪੁਣਿਤ੍ਵਾ, ਸਨ੍ਤਾਰੇਸ੍ਸਂ ਸਦੇਵਕਂ.
‘‘‘ਇਮਿਨਾ ਮੇ ਅਧਿਕਾਰੇਨ, ਕਤੇਨ ਪੁਰਿਸੁਤ੍ਤਮੇ;
ਸਬ੍ਬਞ੍ਞੁਤਂ ਪਾਪੁਣਿਤ੍ਵਾ, ਤਾਰੇਮਿ ਜਨਤਂ ਬਹੁਂ.
‘‘‘ਸਂਸਾਰਸੋਤਂ ਛਿਨ੍ਦਿਤ੍ਵਾ, ਵਿਦ੍ਧਂਸੇਤ੍ਵਾ ਤਯੋ ਭਵੇ;
ਧਮ੍ਮਨਾਵਂ ਸਮਾਰੁਯ੍ਹ, ਸਨ੍ਤਾਰੇਸ੍ਸਂ ਸਦੇਵਕ’’’ਨ੍ਤਿ.
ਯਸ੍ਮਾ ਪਨ ਬੁਦ੍ਧਤ੍ਤਂ ਪਤ੍ਥੇਨ੍ਤਸ੍ਸ –
‘‘ਮਨੁਸ੍ਸਤ੍ਤਂ ਲਿਙ੍ਗਸਮ੍ਪਤ੍ਤਿ, ਹੇਤੁ ਸਤ੍ਥਾਰਦਸ੍ਸਨਂ;
ਪਬ੍ਬਜ੍ਜਾ ਗੁਣਸਮ੍ਪਤ੍ਤਿ, ਅਧਿਕਾਰੋ ਚ ਛਨ੍ਦਤਾ;
ਅਟ੍ਠਧਮ੍ਮਸਮੋਧਾਨਾ, ਅਭਿਨੀਹਾਰੋ ਸਮਿਜ੍ਝਤੀ’’ਤਿ.
ਮਨੁਸ੍ਸਤ੍ਤਭਾਵਸ੍ਮਿਂਯੇਵ ਹਿ ਠਤ੍ਵਾ ਬੁਦ੍ਧਤ੍ਤਂ ਪਤ੍ਥੇਨ੍ਤਸ੍ਸ ਪਤ੍ਥਨਾ ਸਮਿਜ੍ਝਤਿ, ਨਾਗਸ੍ਸ ਵਾ ਸੁਪਣ੍ਣਸ੍ਸ ਵਾ ਦੇਵਤਾਯ ਵਾ ਸਕ੍ਕਸ੍ਸ ਵਾ ਪਤ੍ਥਨਾ ਨੋ ਸਮਿਜ੍ਝਤਿ. ਮਨੁਸ੍ਸਤ੍ਤਭਾਵੇਪਿ ਪੁਰਿਸਲਿਙ੍ਗੇ ਠਿਤਸ੍ਸੇਵ ਪਤ੍ਥਨਾ ਸਮਿਜ੍ਝਤਿ, ਇਤ੍ਥਿਯਾ ਵਾ ਪਣ੍ਡਕਨਪੁਂਸਕਉਭਤੋਬ੍ਯਞ੍ਜਨਕਾਨਂ ਵਾ ਨੋ ਸਮਿਜ੍ਝਤਿ. ਪੁਰਿਸਸ੍ਸਪਿ ਤਸ੍ਮਿਂ ਅਤ੍ਤਭਾਵੇ ਅਰਹਤ੍ਤਪ੍ਪਤ੍ਤਿਯਾ ਹੇਤੁਸਮ੍ਪਨ੍ਨਸ੍ਸੇਵ ਪਤ੍ਥਨਾ ਸਮਿਜ੍ਝਤਿ, ਨੋ ਇਤਰਸ੍ਸ. ਹੇਤੁਸਮ੍ਪਨ੍ਨਸ੍ਸਾਪਿ ਜੀਵਮਾਨਬੁਦ੍ਧਸ੍ਸੇਵ ਸਨ੍ਤਿਕੇ ਪਤ੍ਥੇਨ੍ਤਸ੍ਸੇਵ ਪਤ੍ਥਨਾ ਸਮਿਜ੍ਝਤਿ, ਪਰਿਨਿਬ੍ਬੁਤੇ ਬੁਦ੍ਧੇ ਚੇਤਿਯਸਨ੍ਤਿਕੇ ਵਾ ਬੋਧਿਮੂਲੇ ਵਾ ਪਤ੍ਥੇਨ੍ਤਸ੍ਸ ਨ ਸਮਿਜ੍ਝਤਿ. ਬੁਦ੍ਧਾਨਂ ਸਨ੍ਤਿਕੇ ਪਤ੍ਥੇਨ੍ਤਸ੍ਸਪਿ ਪਬ੍ਬਜ੍ਜਾਲਿਙ੍ਗੇ ਠਿਤਸ੍ਸੇਵ ਸਮਿਜ੍ਝਤਿ, ਨੋ ਗਿਹਿਲਿਙ੍ਗੇ ਠਿਤਸ੍ਸ. ਪਬ੍ਬਜਿਤਸ੍ਸਪਿ ¶ ਪਞ੍ਚਾਭਿਞ੍ਞਾਅਟ੍ਠਸਮਾਪਤ੍ਤਿਲਾਭਿਨੋਯੇਵ ਸਮਿਜ੍ਝਤਿ, ਨ ਇਮਾਯ ਗੁਣਸਮ੍ਪਤ੍ਤਿਯਾ ਵਿਰਹਿਤਸ੍ਸ. ਗੁਣਸਮ੍ਪਨ੍ਨੇਨਪਿ ਯੇਨ ਅਤ੍ਤਨੋ ਜੀਵਿਤਂ ਬੁਦ੍ਧਾਨਂ ਪਰਿਚ੍ਚਤ੍ਤਂ ਹੋਤਿ, ਤਸ੍ਸੇਵ ਇਮਿਨਾ ਅਧਿਕਾਰੇਨ ਅਧਿਕਾਰਸਮ੍ਪਨ੍ਨਸ੍ਸ ਸਮਿਜ੍ਝਤਿ, ਨ ਇਤਰਸ੍ਸ. ਅਧਿਕਾਰਸਮ੍ਪਨ੍ਨਸ੍ਸਾਪਿ ਯਸ੍ਸ ਬੁਦ੍ਧਕਾਰਕਧਮ੍ਮਾਨਂ ਅਤ੍ਥਾਯ ਮਹਨ੍ਤੋ ਛਨ੍ਦੋ ਚ ਉਸ੍ਸਾਹੋ ਚ ਵਾਯਾਮੋ ਚ ਪਰਿਯੇਟ੍ਠਿ ਚ, ਤਸ੍ਸੇਵ ਸਮਿਜ੍ਝਤਿ, ਨ ਇਤਰਸ੍ਸ.
ਤਤ੍ਰਿਦਂ ¶ ¶ ਛਨ੍ਦਮਹਨ੍ਤਤਾਯ ਓਪਮ੍ਮਂ – ਸਚੇ ਹਿ ਏਵਮਸ੍ਸ ਯੋ ਸਕਲਚਕ੍ਕਵਾਲ਼ਗਬ੍ਭਂ ਏਕੋਦਕੀਭੂਤਂ ਅਤ੍ਤਨੋ ਬਾਹੁਬਲੇਨ ਉਤ੍ਤਰਿਤ੍ਵਾ ਪਾਰਂ ਗਨ੍ਤੁਂ ਸਮਤ੍ਥੋ, ਸੋ ਬੁਦ੍ਧਤ੍ਤਂ ਪਾਪੁਣਾਤਿ. ਯੋ ਵਾ ਪਨ ਸਕਲਚਕ੍ਕਵਾਲ਼ਗਬ੍ਭਂ ਵੇਲ਼ੁਗੁਮ੍ਬਸਞ੍ਛਨ੍ਨਂ ਵਿਯੂਹਿਤ੍ਵਾ ਮਦ੍ਦਿਤ੍ਵਾ ਪਦਸਾ ਗਚ੍ਛਨ੍ਤੋ ਪਾਰਂ ਗਨ੍ਤੁਂ ਸਮਤ੍ਥੋ, ਸੋ ਬੁਦ੍ਧਤ੍ਤਂ ਪਾਪੁਣਾਤਿ. ਯੋ ਵਾ ਪਨ ਸਕਲਚਕ੍ਕਵਾਲ਼ਗਬ੍ਭਂ ਸਤ੍ਤਿਯੋ ਆਕੋਟੇਤ੍ਵਾ ਨਿਰਨ੍ਤਰਂ ਸਤ੍ਤਿਫਲਸਮਾਕਿਣ੍ਣਂ ਪਦਸਾ ਅਕ੍ਕਮਮਾਨੋ ਪਾਰਂ ਗਨ੍ਤੁਂ ਸਮਤ੍ਥੋ, ਸੋ ਬੁਦ੍ਧਤ੍ਤਂ ਪਾਪੁਣਾਤਿ. ਯੋ ਵਾ ਪਨ ਸਕਲਚਕ੍ਕਵਾਲ਼ਗਬ੍ਭਂ ਵੀਤਚ੍ਚਿਤਙ੍ਗਾਰਭਰਿਤਂ ਪਾਦੇਹਿ ਮਦ੍ਦਮਾਨੋ ਪਾਰਂ ਗਨ੍ਤੁਂ ਸਮਤ੍ਥੋ, ਸੋ ਬੁਦ੍ਧਤ੍ਤਂ ਪਾਪੁਣਾਤੀਤਿ. ਯੋ ਏਤੇਸੁ ਏਕਮ੍ਪਿ ਅਤ੍ਤਨੋ ਦੁਕ੍ਕਰਂ ਨ ਮਞ੍ਞਤਿ, ‘‘ਅਹਂ ਏਤਮ੍ਪਿ ਤਰਿਤ੍ਵਾ ਵਾ ਗਨ੍ਤ੍ਵਾ ਵਾ ਪਾਰਂ ਗਮਿਸ੍ਸਾਮੀ’’ਤਿ ਏਵਂ ਮਹਨ੍ਤੇਨ ਛਨ੍ਦੇਨ ਚ ਉਸ੍ਸਾਹੇਨ ਚ ਵਾਯਾਮੇਨ ਚ ਪਰਿਯੇਟ੍ਠਿਯਾ ਚ ਸਮਨ੍ਨਾਗਤੋ ਹੋਤਿ, ਏਤਸ੍ਸੇਵ ਪਤ੍ਥਨਾ ਸਮਿਜ੍ਝਤਿ, ਨ ਇਤਰਸ੍ਸ. ਤਸ੍ਮਾ ਸੁਮੇਧਤਾਪਸੋ ਇਮੇ ਅਟ੍ਠ ਧਮ੍ਮੇ ਸਮੋਧਾਨੇਤ੍ਵਾਵ ਬੁਦ੍ਧਭਾਵਾਯ ਅਭਿਨੀਹਾਰਂ ਕਤ੍ਵਾ ਨਿਪਜ੍ਜਿ.
ਦੀਪਙ੍ਕਰੋਪਿ ਭਗਵਾ ਆਗਨ੍ਤ੍ਵਾ ਸੁਮੇਧਤਾਪਸਸ੍ਸ ਸੀਸਭਾਗੇ ਠਤ੍ਵਾ ਮਣਿਸੀਹਪਞ੍ਜਰਂ ਉਗ੍ਘਾਟੇਨ੍ਤੋ ਵਿਯ ਪਞ੍ਚਵਣ੍ਣਪਸਾਦਸਮ੍ਪਨ੍ਨਾਨਿ ਅਕ੍ਖੀਨਿ ਉਮ੍ਮੀਲੇਤ੍ਵਾ ਕਲਲਪਿਟ੍ਠੇ ਨਿਪਨ੍ਨਂ ਸੁਮੇਧਤਾਪਸਂ ਦਿਸ੍ਵਾ ‘‘ਅਯਂ ਤਾਪਸੋ ਬੁਦ੍ਧਤ੍ਤਾਯ ਅਭਿਨੀਹਾਰਂ ਕਤ੍ਵਾ ਨਿਪਨ੍ਨੋ, ਸਮਿਜ੍ਝਿਸ੍ਸਤਿ ਨੁ ਖੋ ਏਤਸ੍ਸ ਪਤ੍ਥਨਾ, ਉਦਾਹੁ ਨੋ’’ਤਿ ਅਨਾਗਤਂਸਞਾਣਂ ਪੇਸੇਤ੍ਵਾ ਉਪਧਾਰੇਨ੍ਤੋ – ‘‘ਇਤੋ ਕਪ੍ਪਸਤਸਹਸ੍ਸਾਧਿਕਾਨਿ ਚਤ੍ਤਾਰਿ ਅਸਙ੍ਖ੍ਯੇਯ੍ਯਾਨਿ ਅਤਿਕ੍ਕਮਿਤ੍ਵਾ ਅਯਂ ਗੋਤਮੋ ਨਾਮ ਬੁਦ੍ਧੋ ਭਵਿਸ੍ਸਤੀ’’ਤਿ ਞਤ੍ਵਾ ਠਿਤਕੋਵ ਪਰਿਸਮਜ੍ਝੇ ਬ੍ਯਾਕਾਸਿ – ‘‘ਪਸ੍ਸਥ ਨੋ ਤੁਮ੍ਹੇ ਇਮਂ ਉਗ੍ਗਤਪਂ ਤਾਪਸਂ ਕਲਲਪਿਟ੍ਠੇ ਨਿਪਨ੍ਨ’’ਨ੍ਤਿ? ‘‘ਏਵਂ, ਭਨ੍ਤੇ’’ਤਿ. ਅਯਂ ਬੁਦ੍ਧਤ੍ਤਾਯ ਅਭਿਨੀਹਾਰਂ ਕਤ੍ਵਾ ਨਿਪਨ੍ਨੋ, ਸਮਿਜ੍ਝਿਸ੍ਸਤਿ ਇਮਸ੍ਸ ਪਤ੍ਥਨਾ. ਅਯਞ੍ਹਿ ਇਤੋ ਕਪ੍ਪਸਤਸਹਸ੍ਸਾਧਿਕਾਨਂ ਚਤੁਨ੍ਨਂ ਅਸਙ੍ਖਯੇਯ੍ਯਾਨਂ ਮਤ੍ਥਕੇ ਗੋਤਮੋ ਨਾਮ ਬੁਦ੍ਧੋ ਭਵਿਸ੍ਸਤਿ. ਤਸ੍ਮਿਂ ਪਨਸ੍ਸ ਅਤ੍ਤਭਾਵੇ ਕਪਿਲਵਤ੍ਥੁ ਨਾਮ ਨਗਰਂ ਨਿਵਾਸੋ ਭਵਿਸ੍ਸਤਿ, ਮਾਯਾ ¶ ਨਾਮ ਦੇਵੀ ਮਾਤਾ, ਸੁਦ੍ਧੋਦਨੋ ਨਾਮ ਰਾਜਾ ਪਿਤਾ, ਅਗ੍ਗਸਾਵਕੋ ਉਪਤਿਸ੍ਸੋ ਨਾਮ ਥੇਰੋ, ਦੁਤਿਯਸਾਵਕੋ ਕੋਲਿਤੋ ਨਾਮ, ਬੁਦ੍ਧੁਪਟ੍ਠਾਕੋ ਆਨਨ੍ਦੋ ਨਾਮ, ਅਗ੍ਗਸਾਵਿਕਾ ਖੇਮਾ ਨਾਮ ਥੇਰੀ, ਦੁਤਿਯਸਾਵਿਕਾ ਉਪ੍ਪਲਵਣ੍ਣਾ ¶ ਨਾਮ ਥੇਰੀ ਭਵਿਸ੍ਸਤਿ. ਅਯਂ ਪਰਿਪਕ੍ਕਞਾਣੋ ਮਹਾਭਿਨਿਕ੍ਖਮਨਂ ਕਤ੍ਵਾ ਮਹਾਪਧਾਨਂ ਪਦਹਿਤ੍ਵਾ ਨਿਗ੍ਰੋਧਰੁਕ੍ਖਮੂਲੇ ਪਾਯਾਸਂ ਪਟਿਗ੍ਗਹੇਤ੍ਵਾ ਨੇਰਞ੍ਜਰਾਯ ਤੀਰੇ ਪਰਿਭੁਞ੍ਜਿਤ੍ਵਾ ਬੋਧਿਮਣ੍ਡਂ ਆਰੁਯ੍ਹ ਅਸ੍ਸਤ੍ਥਰੁਕ੍ਖਮੂਲੇ ਅਭਿਸਮ੍ਬੁਜ੍ਝਿਸ੍ਸਤੀਤਿ. ਤੇਨ ਵੁਤ੍ਤਂ –
‘‘ਦੀਪਙ੍ਕਰੋ ਲੋਕਵਿਦੂ, ਆਹੁਤੀਨਂ ਪਟਿਗ੍ਗਹੋ;
ਉਸ੍ਸੀਸਕੇ ਮਂ ਠਤ੍ਵਾਨ, ਇਦਂ ਵਚਨਮਬ੍ਰਵਿ.
‘‘‘ਪਸ੍ਸਥ ¶ ਇਮਂ ਤਾਪਸਂ, ਜਟਿਲਂ ਉਗ੍ਗਤਾਪਨਂ;
ਅਪਰਿਮੇਯ੍ਯੇ ਇਤੋ ਕਪ੍ਪੇ, ਬੁਦ੍ਧੋ ਲੋਕੇ ਭਵਿਸ੍ਸਤਿ.
‘‘‘ਅਹੁ ਕਪਿਲਵ੍ਹਯਾ ਰਮ੍ਮਾ, ਨਿਕ੍ਖਮਿਤ੍ਵਾ ਤਥਾਗਤੋ;
ਪਧਾਨਂ ਪਦਹਿਤ੍ਵਾਨ, ਕਤ੍ਵਾ ਦੁਕ੍ਕਰਕਾਰਿਕਂ.
‘‘‘ਅਜਪਾਲਰੁਕ੍ਖਮੂਲੇ, ਨਿਸੀਦਿਤ੍ਵਾ ਤਥਾਗਤੋ;
ਤਤ੍ਥ ਪਾਯਾਸਂ ਪਗ੍ਗਯ੍ਹ, ਨੇਰਞ੍ਜਰਮੁਪੇਹਿਤਿ.
‘‘‘ਨੇਰਞ੍ਜਰਾਯ ਤੀਰਮ੍ਹਿ, ਪਾਯਾਸਂ ਅਦ ਸੋ ਜਿਨੋ;
ਪਟਿਯਤ੍ਤਵਰਮਗ੍ਗੇਨ, ਬੋਧਿਮੂਲਮੁਪੇਹਿਤਿ.
‘‘‘ਤਤੋ ਪਦਕ੍ਖਿਣਂ ਕਤ੍ਵਾ, ਬੋਧਿਮਣ੍ਡਂ ਅਨੁਤ੍ਤਰੋ;
ਅਸ੍ਸਤ੍ਥਰੁਕ੍ਖਮੂਲਮ੍ਹਿ, ਬੁਜ੍ਝਿਸ੍ਸਤਿ ਮਹਾਯਸੋ.
‘‘‘ਇਮਸ੍ਸ ਜਨਿਕਾ ਮਾਤਾ, ਮਾਯਾ ਨਾਮ ਭਵਿਸ੍ਸਤਿ;
ਪਿਤਾ ਸੁਦ੍ਧੋਦਨੋ ਨਾਮ, ਅਯਂ ਹੇਸ੍ਸਤਿ ਗੋਤਮੋ.
‘‘‘ਅਨਾਸਵਾ ਵੀਤਰਾਗਾ, ਸਨ੍ਤਚਿਤ੍ਤਾ ਸਮਾਹਿਤਾ;
ਕੋਲਿਤੋ ਉਪਤਿਸ੍ਸੋ ਚ, ਅਗ੍ਗਾ ਹੇਸ੍ਸਨ੍ਤਿ ਸਾਵਕਾ;
ਆਨਨ੍ਦੋ ਨਾਮੁਪਟ੍ਠਾਕੋ, ਉਪਟ੍ਠਿਸ੍ਸਤਿ ਤਂ ਜਿਨਂ.
‘‘‘ਖੇਮਾ ਉਪ੍ਪਲਵਣ੍ਣਾ ਚ, ਅਗ੍ਗਾ ਹੇਸ੍ਸਨ੍ਤਿ ਸਾਵਿਕਾ;
ਅਨਾਸਵਾ ਵੀਤਰਾਗਾ, ਸਨ੍ਤਚਿਤ੍ਤਾ ਸਮਾਹਿਤਾ;
ਬੋਧਿ ਤਸ੍ਸ ਭਗਵਤੋ, ਅਸ੍ਸਤ੍ਥੋਤਿ ਪਵੁਚ੍ਚਤੀ’’’ਤਿ. (ਬੁ. ਵਂ. ੨.੬੦-੬੮);
ਤਂ ਸੁਤ੍ਵਾ ਸੁਮੇਧਤਾਪਸੋ – ‘‘ਮਯ੍ਹਂ ਕਿਰ ਪਤ੍ਥਨਾ ਸਮਿਜ੍ਝਿਸ੍ਸਤੀ’’ਤਿ ਸੋਮਨਸ੍ਸਪ੍ਪਤ੍ਤੋ ਅਹੋਸਿ. ਮਹਾਜਨੋ ਦੀਪਙ੍ਕਰਦਸਬਲਸ੍ਸ ਵਚਨਂ ਸੁਤ੍ਵਾ ‘‘ਸੁਮੇਧਤਾਪਸੋ ਕਿਰ ਬੁਦ੍ਧਬੀਜਂ ਬੁਦ੍ਧਙ੍ਕੁਰੋ’’ਤਿ ਹਟ੍ਠਤੁਟ੍ਠੋ ¶ ਅਹੋਸਿ. ਏਵਞ੍ਚਸ੍ਸ ਅਹੋਸਿ – ‘‘ਯਥਾ ਨਾਮ ਮਨੁਸ੍ਸਾ ਨਦਿਂ ਤਰਨ੍ਤਾ ਉਜੁਕੇਨ ¶ ਤਿਤ੍ਥੇਨ ਉਤ੍ਤਰਿਤੁਂ ਅਸਕ੍ਕੋਨ੍ਤਾ ਹੇਟ੍ਠਾਤਿਤ੍ਥੇਨ ¶ ਉਤ੍ਤਰਨ੍ਤਿ, ਏਵਮੇਵ ਮਯਮ੍ਪਿ ਦੀਪਙ੍ਕਰਦਸਬਲਸ੍ਸ ਸਾਸਨੇ ਮਗ੍ਗਫਲਂ ਅਲਭਮਾਨਾ ਅਨਾਗਤੇ ਯਦਾ ਤ੍ਵਂ ਬੁਦ੍ਧੋ ਭਵਿਸ੍ਸਸਿ, ਤਦਾ ਤਵ ਸਮ੍ਮੁਖਾ ਮਗ੍ਗਫਲਂ ਸਚ੍ਛਿਕਾਤੁਂ ਸਮਤ੍ਥਾ ਭਵੇਯ੍ਯਾਮਾ’’ਤਿ ਪਤ੍ਥਨਂ ਠਪਯਿਂਸੁ. ਦੀਪਙ੍ਕਰਦਸਬਲੋਪਿ ਬੋਧਿਸਤ੍ਤਂ ਪਸਂਸਿਤ੍ਵਾ ਅਟ੍ਠਪੁਪ੍ਫਮੁਟ੍ਠੀਹਿ ਪੂਜੇਤ੍ਵਾ ਪਦਕ੍ਖਿਣਂ ਕਤ੍ਵਾ ਪਕ੍ਕਾਮਿ. ਤੇਪਿ ਚਤੁਸਤਸਹਸ੍ਸਸਙ੍ਖਾ ਖੀਣਾਸਵਾ ਬੋਧਿਸਤ੍ਤਂ ਗਨ੍ਧੇਹਿ ਚ ਮਾਲਾਹਿ ਚ ਪੂਜੇਤ੍ਵਾ ਪਦਕ੍ਖਿਣਂ ਕਤ੍ਵਾ ਪਕ੍ਕਮਿਂਸੁ. ਦੇਵਮਨੁਸ੍ਸਾ ਪਨ ਤਥੇਵ ਪੂਜੇਤ੍ਵਾ ਵਨ੍ਦਿਤ੍ਵਾ ਪਕ੍ਕਨ੍ਤਾ.
ਬੋਧਿਸਤ੍ਤੋ ਸਬ੍ਬੇਸਂ ਪਟਿਕ੍ਕਨ੍ਤਕਾਲੇ ਸਯਨਾ ਵੁਟ੍ਠਾਯ ‘‘ਪਾਰਮਿਯੋ ਵਿਚਿਨਿਸ੍ਸਾਮੀ’’ਤਿ ਪੁਪ੍ਫਰਾਸਿਮਤ੍ਥਕੇ ਪਲ੍ਲਙ੍ਕਂ ਆਭੁਜਿਤ੍ਵਾ ਨਿਸੀਦਿ. ਏਵਂ ਨਿਸਿਨ੍ਨੇ ਬੋਧਿਸਤ੍ਤੇ ਸਕਲਦਸਸਹਸ੍ਸਚਕ੍ਕਵਾਲ਼ੇ ਦੇਵਤਾ ਸਾਧੁਕਾਰਂ ਦਤ੍ਵਾ ‘‘ਅਯ੍ਯ ਸੁਮੇਧਤਾਪਸ, ਪੋਰਾਣਕਬੋਧਿਸਤ੍ਤਾਨਂ ਪਲ੍ਲਙ੍ਕਂ ਆਭੁਜਿਤ੍ਵਾ ‘ਪਾਰਮਿਯੋ ਵਿਚਿਨਿਸ੍ਸਾਮਾ’ਤਿ ਨਿਸਿਨ੍ਨਕਾਲੇ ਯਾਨਿ ਪੁਬ੍ਬਨਿਮਿਤ੍ਤਾਨਿ ਨਾਮ ਪਞ੍ਞਾਯਨ੍ਤਿ, ਤਾਨਿ ਸਬ੍ਬਾਨਿਪਿ ਅਜ੍ਜ ਪਾਤੁਭੂਤਾਨਿ, ਨਿਸ੍ਸਂਸਯੇਨ ਤ੍ਵਂ ਬੁਦ੍ਧੋ ਭਵਿਸ੍ਸਸਿ. ਮਯਮੇਤਂ ਜਾਨਾਮ ‘ਯਸ੍ਸੇਤਾਨਿ ਨਿਮਿਤ੍ਤਾਨਿ ਪਞ੍ਞਾਯਨ੍ਤਿ, ਏਕਨ੍ਤੇਨ ਸੋ ਬੁਦ੍ਧੋ ਹੋਤਿ’, ਤ੍ਵਂ ਅਤ੍ਤਨੋ ਵੀਰਿਯਂ ਦਲ਼੍ਹਂ ਕਤ੍ਵਾ ਪਗ੍ਗਣ੍ਹਾ’’ਤਿ ਬੋਧਿਸਤ੍ਤਂ ਨਾਨਪ੍ਪਕਾਰਾਹਿ ਥੁਤੀਹਿ ਅਭਿਤ੍ਥਵਿਂਸੁ. ਤੇਨ ਵੁਤ੍ਤਂ –
‘‘ਇਦਂ ਸੁਤ੍ਵਾਨ ਵਚਨਂ, ਅਸਮਸ੍ਸ ਮਹੇਸਿਨੋ;
ਆਮੋਦਿਤਾ ਨਰਮਰੂ, ਬੁਦ੍ਧਬੀਜਂ ਕਿਰ ਅਯਂ.
‘‘ਉਕ੍ਕੁਟ੍ਠਿਸਦ੍ਦਾ ਵਤ੍ਤਨ੍ਤਿ, ਅਪ੍ਫੋਟੇਨ੍ਤਿ ਹਸਨ੍ਤਿ ਚ;
ਕਤਞ੍ਜਲੀ ਨਮਸ੍ਸਨ੍ਤਿ, ਦਸਸਹਸ੍ਸੀ ਸਦੇਵਕਾ.
‘‘ਯਦਿਮਸ੍ਸ ਲੋਕਨਾਥਸ੍ਸ, ਵਿਰਜ੍ਝਿਸ੍ਸਾਮ ਸਾਸਨਂ;
ਅਨਾਗਤਮ੍ਹਿ ਅਦ੍ਧਾਨੇ, ਹੇਸ੍ਸਾਮ ਸਮ੍ਮੁਖਾ ਇਮਂ.
‘‘ਯਥਾ ਮਨੁਸ੍ਸਾ ਨਦਿਂ ਤਰਨ੍ਤਾ, ਪਟਿਤਿਤ੍ਥਂ ਵਿਰਜ੍ਝਿਯ;
ਹੇਟ੍ਠਾ ਤਿਤ੍ਥੇ ਗਹੇਤ੍ਵਾਨ, ਉਤ੍ਤਰਨ੍ਤਿ ਮਹਾਨਦਿਂ.
‘‘ਏਵਮੇਵ ਮਯਂ ਸਬ੍ਬੇ, ਯਦਿ ਮੁਞ੍ਚਾਮਿਮਂ ਜਿਨਂ;
ਅਨਾਗਤਮ੍ਹਿ ਅਦ੍ਧਾਨੇ, ਹੇਸ੍ਸਾਮ ਸਮ੍ਮੁਖਾ ਇਮਂ.
‘‘ਦੀਪਙ੍ਕਰੋ ¶ ¶ ਲੋਕਵਿਦੂ, ਆਹੁਤੀਨਂ ਪਟਿਗ੍ਗਹੋ;
ਮਮ ਕਮ੍ਮਂ ਪਕਿਤ੍ਤੇਤ੍ਵਾ, ਦਕ੍ਖਿਣਂ ਪਾਦਮੁਦ੍ਧਰਿ.
‘‘ਯੇ ਤਤ੍ਥਾਸੁਂ ਜਿਨਪੁਤ੍ਤਾ, ਸਬ੍ਬੇ ਪਦਕ੍ਖਿਣਮਕਂਸੁ ਮਂ;
ਨਰਾ ਨਾਗਾ ਚ ਗਨ੍ਧਬ੍ਬਾ, ਅਭਿਵਾਦੇਤ੍ਵਾਨ ਪਕ੍ਕਮੁਂ.
‘‘ਦਸ੍ਸਨਂ ¶ ਮੇ ਅਤਿਕ੍ਕਨ੍ਤੇ, ਸਸਙ੍ਘੇ ਲੋਕਨਾਯਕੇ;
ਹਟ੍ਠਤੁਟ੍ਠੇਨ ਚਿਤ੍ਤੇਨ, ਆਸਨਾ ਵੁਟ੍ਠਹਿਂ ਤਦਾ.
‘‘ਸੁਖੇਨ ਸੁਖਿਤੋ ਹੋਮਿ, ਪਾਮੋਜ੍ਜੇਨ ਪਮੋਦਿਤੋ;
ਪੀਤਿਯਾ ਚ ਅਭਿਸ੍ਸਨ੍ਨੋ, ਪਲ੍ਲਙ੍ਕਂ ਆਭੁਜਿਂ ਤਦਾ.
‘‘ਪਲ੍ਲਙ੍ਕੇਨ ਨਿਸੀਦਿਤ੍ਵਾ, ਏਵਂ ਚਿਨ੍ਤੇਸਹਂ ਤਦਾ;
‘ਵਸੀਭੂਤੋ ਅਹਂ ਝਾਨੇ, ਅਭਿਞ੍ਞਾਪਾਰਮਿਂ ਗਤੋ.
‘‘‘ਦਸਸਹਸ੍ਸਿਲੋਕਮ੍ਹਿ, ਇਸਯੋ ਨਤ੍ਥਿ ਮੇ ਸਮਾ;
ਅਸਮੋ ਇਦ੍ਧਿਧਮ੍ਮੇਸੁ, ਅਲਭਿਂ ਈਦਿਸਂ ਸੁਖਂ’.
‘‘ਪਲ੍ਲਙ੍ਕਾਭੁਜਨੇ ਮਯ੍ਹਂ, ਦਸਸਹਸ੍ਸਾਧਿਵਾਸਿਨੋ;
ਮਹਾਨਾਦਂ ਪਵਤ੍ਤੇਸੁਂ, ਧੁਵਂ ਬੁਦ੍ਧੋ ਭਵਿਸ੍ਸਸਿ.
‘‘ਯਾ ਪੁਬ੍ਬੇ ਬੋਧਿਸਤ੍ਤਾਨਂ, ਪਲ੍ਲਙ੍ਕਵਰਮਾਭੁਜੇ;
ਨਿਮਿਤ੍ਤਾਨਿ ਪਦਿਸ੍ਸਨ੍ਤਿ, ਤਾਨਿ ਅਜ੍ਜ ਪਦਿਸ੍ਸਰੇ.
‘‘ਸੀਤਂ ਬ੍ਯਾਪਗਤਂ ਹੋਤਿ, ਉਣ੍ਹਞ੍ਚ ਉਪਸਮ੍ਮਤਿ;
ਤਾਨਿ ਅਜ੍ਜ ਪਦਿਸ੍ਸਨ੍ਤਿ, ਧੁਵਂ ਬੁਦ੍ਧੋ ਭਵਿਸ੍ਸਸਿ.
‘‘ਦਸਸਹਸ੍ਸੀ ਲੋਕਧਾਤੂ, ਨਿਸ੍ਸਦ੍ਦਾ ਹੋਨ੍ਤਿ ਨਿਰਾਕੁਲਾ;
ਤਾਨਿ ਅਜ੍ਜ ਪਦਿਸ੍ਸਨ੍ਤਿ, ਧੁਵਂ ਬੁਦ੍ਧੋ ਭਵਿਸ੍ਸਸਿ.
‘‘ਮਹਾਵਾਤਾ ¶ ਨ ਵਾਯਨ੍ਤਿ, ਨ ਸਨ੍ਦਨ੍ਤਿ ਸਵਨ੍ਤਿਯੋ;
ਤਾਨਿ ਅਜ੍ਜ ਪਦਿਸ੍ਸਨ੍ਤਿ, ਧੁਵਂ ਬੁਦ੍ਧੋ ਭਵਿਸ੍ਸਸਿ.
‘‘ਥਲਜਾ ਦਕਜਾ ਪੁਪ੍ਫਾ, ਸਬ੍ਬੇ ਪੁਪ੍ਫਨ੍ਤਿ ਤਾਵਦੇ;
ਤੇਪਜ੍ਜ ਪੁਪ੍ਫਿਤਾ ਸਬ੍ਬੇ, ਧੁਵਂ ਬੁਦ੍ਧੋ ਭਵਿਸ੍ਸਸਿ.
‘‘ਲਤਾ ਵਾ ਯਦਿ ਵਾ ਰੁਕ੍ਖਾ, ਫਲਭਾਰਾ ਹੋਨ੍ਤਿ ਤਾਵਦੇ;
ਤੇਪਜ੍ਜ ਫਲਿਤਾ ਸਬ੍ਬੇ, ਧੁਵਂ ਬੁਦ੍ਧੋ ਭਵਿਸ੍ਸਸਿ.
‘‘ਆਕਾਸਟ੍ਠਾ ¶ ਚ ਭੂਮਟ੍ਠਾ, ਰਤਨਾ ਜੋਤਨ੍ਤਿ ਤਾਵਦੇ;
ਤੇਪਜ੍ਜ ਰਤਨਾ ਜੋਤਨ੍ਤਿ, ਧੁਵਂ ਬੁਦ੍ਧੋ ਭਵਿਸ੍ਸਸਿ.
‘‘ਮਾਨੁਸਕਾ ਚ ਦਿਬ੍ਬਾ ਚ, ਤੁਰਿਯਾ ਵਜ੍ਜਨ੍ਤਿ ਤਾਵਦੇ;
ਤੇਪਜ੍ਜੁਭੋ ਅਭਿਰਵਨ੍ਤਿ, ਧੁਵਂ ਬੁਦ੍ਧੋ ਭਵਿਸ੍ਸਸਿ.
‘‘ਵਿਚਿਤ੍ਤਪੁਪ੍ਫਾ ਗਗਨਾ, ਅਭਿਵਸ੍ਸਨ੍ਤਿ ਤਾਵਦੇ;
ਤੇਪਿ ਅਜ੍ਜ ਪਵਸ੍ਸਨ੍ਤਿ, ਧੁਵਂ ਬੁਦ੍ਧੋ ਭਵਿਸ੍ਸਸਿ.
‘‘ਮਹਾਸਮੁਦ੍ਦੋ ਆਭੁਜਤਿ, ਦਸਸਹਸ੍ਸੀ ਪਕਮ੍ਪਤਿ;
ਤੇਪਜ੍ਜੁਭੋ ਅਭਿਰਵਨ੍ਤਿ, ਧੁਵਂ ਬੁਦ੍ਧੋ ਭਵਿਸ੍ਸਸਿ.
‘‘ਨਿਰਯੇਪਿ ਦਸਸਹਸ੍ਸੇ, ਅਗ੍ਗੀ ਨਿਬ੍ਬਨ੍ਤਿ ਤਾਵਦੇ;
ਤੇਪਜ੍ਜ ਨਿਬ੍ਬੁਤਾ ਅਗ੍ਗੀ, ਧੁਵਂ ਬੁਦ੍ਧੋ ਭਵਿਸ੍ਸਸਿ.
‘‘ਵਿਮਲੋ ਹੋਤਿ ਸੂਰਿਯੋ, ਸਬ੍ਬਾ ਦਿਸ੍ਸਨ੍ਤਿ ਤਾਰਕਾ;
ਤੇਪਿ ਅਜ੍ਜ ਪਦਿਸ੍ਸਨ੍ਤਿ, ਧੁਵਂ ਬੁਦ੍ਧੋ ਭਵਿਸ੍ਸਸਿ.
‘‘ਅਨੋਵਟ੍ਠੇਨ ਉਦਕਂ, ਮਹਿਯਾ ਉਬ੍ਭਿਜ੍ਜਿ ਤਾਵਦੇ;
ਤਮ੍ਪਜ੍ਜੁਬ੍ਭਿਜ੍ਜਤੇ ਮਹਿਯਾ, ਧੁਵਂ ਬੁਦ੍ਧੋ ਭਵਿਸ੍ਸਸਿ.
‘‘ਤਾਰਾਗਣਾ ¶ ਵਿਰੋਚਨ੍ਤਿ, ਨਕ੍ਖਤ੍ਤਾ ਗਗਨਮਣ੍ਡਲੇ;
ਵਿਸਾਖਾ ¶ ਚਨ੍ਦਿਮਾਯੁਤ੍ਤਾ, ਧੁਵਂ ਬੁਦ੍ਧੋ ਭਵਿਸ੍ਸਸਿ.
‘‘ਬਿਲਾਸਯਾ ਦਰੀਸਯਾ, ਨਿਕ੍ਖਮਨ੍ਤਿ ਸਕਾਸਯਾ;
ਤੇਪਜ੍ਜ ਆਸਯਾ ਛੁਦ੍ਧਾ, ਧੁਵਂ ਬੁਦ੍ਧੋ ਭਵਿਸ੍ਸਸਿ.
‘‘ਨ ਹੋਤਿ ਅਰਤਿ ਸਤ੍ਤਾਨਂ, ਸਨ੍ਤੁਟ੍ਠਾ ਹੋਨ੍ਤਿ ਤਾਵਦੇ;
ਤੇਪਜ੍ਜ ਸਬ੍ਬੇ ਸਨ੍ਤੁਟ੍ਠਾ, ਧੁਵਂ ਬੁਦ੍ਧੋ ਭਵਿਸ੍ਸਸਿ.
‘‘ਰੋਗਾ ਤਦੁਪਸਮ੍ਮਨ੍ਤਿ, ਜਿਘਚ੍ਛਾ ਚ ਵਿਨਸ੍ਸਤਿ;
ਤਾਨਿਪਜ੍ਜ ਪਦਿਸ੍ਸਨ੍ਤਿ, ਧੁਵਂ ਬੁਦ੍ਧੋ ਭਵਿਸ੍ਸਸਿ.
‘‘ਰਾਗੋ ਤਦਾ ਤਨੁ ਹੋਤਿ, ਦੋਸੋ ਮੋਹੋ ਵਿਨਸ੍ਸਤਿ;
ਤੇਪਜ੍ਜ ਵਿਗਤਾ ਸਬ੍ਬੇ, ਧੁਵਂ ਬੁਦ੍ਧੋ ਭਵਿਸ੍ਸਸਿ.
‘‘ਭਯਂ ਤਦਾ ਨ ਭਵਤਿ, ਅਜ੍ਜਪੇਤਂ ਪਦਿਸ੍ਸਤਿ;
ਤੇਨ ਲਿਙ੍ਗੇਨ ਜਾਨਾਮ, ਧੁਵਂ ਬੁਦ੍ਧੋ ਭਵਿਸ੍ਸਸਿ.
‘‘ਰਜੋ ¶ ਨੁਦ੍ਧਂਸਤਿ ਉਦ੍ਧਂ, ਅਜ੍ਜਪੇਤਂ ਪਦਿਸ੍ਸਤਿ;
ਤੇਨ ਲਿਙ੍ਗੇਨ ਜਾਨਾਮ, ਧੁਵਂ ਬੁਦ੍ਧੋ ਭਵਿਸ੍ਸਸਿ.
‘‘ਅਨਿਟ੍ਠਗਨ੍ਧੋ ਪਕ੍ਕਮਤਿ, ਦਿਬ੍ਬਗਨ੍ਧੋ ਪਵਾਯਤਿ;
ਸੋਪਜ੍ਜ ਵਾਯਤਿ ਗਨ੍ਧੋ, ਧੁਵਂ ਬੁਦ੍ਧੋ ਭਵਿਸ੍ਸਸਿ.
‘‘ਸਬ੍ਬੇ ਦੇਵਾ ਪਦਿਸ੍ਸਨ੍ਤਿ, ਠਪਯਿਤ੍ਵਾ ਅਰੂਪਿਨੋ;
ਤੇਪਜ੍ਜ ਸਬ੍ਬੇ ਦਿਸ੍ਸਨ੍ਤਿ, ਧੁਵਂ ਬੁਦ੍ਧੋ ਭਵਿਸ੍ਸਸਿ.
‘‘ਯਾਵਤਾ ਨਿਰਯਾ ਨਾਮ, ਸਬ੍ਬੇ ਦਿਸ੍ਸਨ੍ਤਿ ਤਾਵਦੇ;
ਤੇਪਜ੍ਜ ਸਬ੍ਬੇ ਦਿਸ੍ਸਨ੍ਤਿ, ਧੁਵਂ ਬੁਦ੍ਧੋ ਭਵਿਸ੍ਸਸਿ.
‘‘ਕੁਟ੍ਟਾ ¶ ਕਵਾਟਾ ਸੇਲਾ ਚ, ਨ ਹੋਨ੍ਤਾਵਰਣਾ ਤਦਾ;
ਆਕਾਸਭੂਤਾ ਤੇਪਜ੍ਜ, ਧੁਵਂ ਬੁਦ੍ਧੋ ਭਵਿਸ੍ਸਸਿ.
‘‘ਚੁਤੀ ਚ ਉਪਪਤ੍ਤਿ ਚ, ਖਣੇ ਤਸ੍ਮਿਂ ਨ ਵਿਜ੍ਜਤਿ;
ਤਾਨਿਪਜ੍ਜ ਪਦਿਸ੍ਸਨ੍ਤਿ, ਧੁਵਂ ਬੁਦ੍ਧੋ ਭਵਿਸ੍ਸਸਿ.
‘‘ਦਲ਼੍ਹਂ ਪਗ੍ਗਣ੍ਹ ਵੀਰਿਯਂ, ਮਾ ਨਿਵਤ੍ਤ ਅਭਿਕ੍ਕਮ;
ਮਯਮ੍ਪੇਤਂ ਵਿਜਾਨਾਮ, ਧੁਵਂ ਬੁਦ੍ਧੋ ਭਵਿਸ੍ਸਸੀ’’ਤਿ. (ਬੁ. ਵਂ. ੨.੭੦-੧੦੭);
ਬੋਧਿਸਤ੍ਤੋ ਦੀਪਙ੍ਕਰਦਸਬਲਸ੍ਸ ਚ ਦਸਸਹਸ੍ਸਚਕ੍ਕਵਾਲ਼ਦੇਵਤਾਨਞ੍ਚ ਵਚਨਂ ਸੁਤ੍ਵਾ ਭਿਯ੍ਯੋਸੋਮਤ੍ਤਾਯ ਸਞ੍ਜਾਤੁਸ੍ਸਾਹੋ ਹੁਤ੍ਵਾ ਚਿਨ੍ਤੇਸਿ – ‘‘ਬੁਦ੍ਧਾ ਨਾਮ ਅਮੋਘਵਚਨਾ, ਨਤ੍ਥਿ ਬੁਦ੍ਧਾਨਂ ਕਥਾਯ ਅਞ੍ਞਥਤ੍ਤਂ. ਯਥਾ ਹਿ ਆਕਾਸੇ ਖਿਤ੍ਤਲੇਡ੍ਡੁਸ੍ਸ ਪਤਨਂ ਧੁਵਂ, ਜਾਤਸ੍ਸ ਮਰਣਂ, ਰਤ੍ਤਿਕ੍ਖਯੇ ਸੂਰਿਯੁਗ੍ਗਮਨਂ, ਆਸਯਾ ਨਿਕ੍ਖਨ੍ਤਸੀਹਸ੍ਸ ਸੀਹਨਾਦਨਦਨਂ, ਗਰੁਗਬ੍ਭਾਯ ਇਤ੍ਥਿਯਾ ਭਾਰਮੋਰੋਪਨਂ ਧੁਵਂ ਅਵਸ੍ਸਮ੍ਭਾਵੀ, ਏਵਮੇਵ ਬੁਦ੍ਧਾਨਂ ਵਚਨਂ ਨਾਮ ਧੁਵਂ ਅਮੋਘਂ, ਅਦ੍ਧਾ ਅਹਂ ਬੁਦ੍ਧੋ ਭਵਿਸ੍ਸਾਮੀ’’ਤਿ. ਤੇਨ ਵੁਤ੍ਤਂ –
‘‘ਬੁਦ੍ਧਸ੍ਸ ¶ ਵਚਨਂ ਸੁਤ੍ਵਾ, ਦਸਸਹਸ੍ਸੀਨ ਚੂਭਯਂ;
ਤੁਟ੍ਠਹਟ੍ਠੋ ਪਮੋਦਿਤੋ, ਏਵਂ ਚਿਨ੍ਤੇਸਹਂ ਤਦਾ.
‘‘ਅਦ੍ਵੇਜ੍ਝਵਚਨਾ ਬੁਦ੍ਧਾ, ਅਮੋਘਵਚਨਾ ਜਿਨਾ;
ਵਿਤਥਂ ਨਤ੍ਥਿ ਬੁਦ੍ਧਾਨਂ, ਧੁਵਂ ਬੁਦ੍ਧੋ ਭਵਾਮਹਂ.
‘‘ਯਥਾ ਖਿਤ੍ਤਂ ਨਭੇ ਲੇਡ੍ਡੁ, ਧੁਵਂ ਪਤਤਿ ਭੂਮਿਯਂ;
ਤਥੇਵ ਬੁਦ੍ਧਸੇਟ੍ਠਾਨਂ, ਵਚਨਂ ਧੁਵਸਸ੍ਸਤਂ;
ਵਿਤਥਂ ਨਤ੍ਥਿ ਬੁਦ੍ਧਾਨਂ, ਧੁਵਂ ਬੁਦ੍ਧੋ ਭਵਾਮਹਂ.
‘‘ਯਥਾਪਿ ¶ ਸਬ੍ਬਸਤ੍ਤਾਨਂ, ਮਰਣਂ ਧੁਵਸਸ੍ਸਤਂ;
ਤਥੇਵ ਬੁਦ੍ਧਸੇਟ੍ਠਾਨਂ, ਵਚਨਂ ਧੁਵਸਸ੍ਸਤਂ.
‘‘ਯਥਾ ¶ ਰਤ੍ਤਿਕ੍ਖਯੇ ਪਤ੍ਤੇ, ਸੂਰਿਯੁਗ੍ਗਮਨਂ ਧੁਵਂ;
ਤਥੇਵ ਬੁਦ੍ਧਸੇਟ੍ਠਾਨਂ, ਵਚਨਂ ਧੁਵਸਸ੍ਸਤਂ.
‘‘ਯਥਾ ਨਿਕ੍ਖਨ੍ਤਸਯਨਸ੍ਸ, ਸੀਹਸ੍ਸ ਨਦਨਂ ਧੁਵਂ;
ਤਥੇਵ ਬੁਦ੍ਧਸੇਟ੍ਠਾਨਂ, ਵਚਨਂ ਧੁਵਸਸ੍ਸਤਂ.
‘‘ਯਥਾ ਆਪਨ੍ਨਸਤ੍ਤਾਨਂ, ਭਾਰਮੋਰੋਪਨਂ ਧੁਵਂ;
ਤਥੇਵ ਬੁਦ੍ਧਸੇਟ੍ਠਾਨਂ, ਵਚਨਂ ਧੁਵਸਸ੍ਸਤ’’ਨ੍ਤਿ. (ਬੁ. ਵਂ. ੨.੧੦੮-੧੧੪);
ਸੋ ‘‘ਧੁਵਾਹਂ ਬੁਦ੍ਧੋ ਭਵਿਸ੍ਸਾਮੀ’’ਤਿ ਏਵਂ ਕਤਸਨ੍ਨਿਟ੍ਠਾਨੋ ਬੁਦ੍ਧਕਾਰਕੇ ਧਮ੍ਮੇ ਉਪਧਾਰੇਤੁਂ – ‘‘ਕਹਂ ਨੁ ਖੋ ਬੁਦ੍ਧਕਾਰਕਾ ਧਮ੍ਮਾ, ਕਿਂ ਉਦ੍ਧਂ, ਉਦਾਹੁ ਅਧੋ, ਦਿਸਾਵਿਦਿਸਾਸੂ’’ਤਿ ਅਨੁਕ੍ਕਮੇਨ ਸਕਲਂ ਧਮ੍ਮਧਾਤੁਂ ਵਿਚਿਨਨ੍ਤੋ ਪੋਰਾਣਕਬੋਧਿਸਤ੍ਤੇਹਿ ਆਸੇਵਿਤਨਿਸੇਵਿਤਂ ਪਠਮਂ ਦਾਨਪਾਰਮਿਂ ਦਿਸ੍ਵਾ ਏਵਂ ਅਤ੍ਤਾਨਂ ਓਵਦਿ – ‘‘ਸੁਮੇਧਪਣ੍ਡਿਤ, ਤ੍ਵਂ ਇਤੋ ਪਟ੍ਠਾਯ ਪਠਮਂ ਦਾਨਪਾਰਮਿਂ ਪੂਰੇਯ੍ਯਾਸਿ. ਯਥਾ ਹਿ ਨਿਕ੍ਕੁਜ੍ਜਿਤੋ ਉਦਕਕੁਮ੍ਭੋ ਨਿਸ੍ਸੇਸਂ ਕਤ੍ਵਾ ਉਦਕਂ ਵਮਤਿਯੇਵ, ਨ ਪਚ੍ਚਾਹਰਤਿ, ਏਵਮੇਵ ਧਨਂ ਵਾ ਯਸਂ ਵਾ ਪੁਤ੍ਤਦਾਰਂ ਵਾ ਅਙ੍ਗਪਚ੍ਚਙ੍ਗਂ ਵਾ ਅਨੋਲੋਕੇਤ੍ਵਾ ਸਮ੍ਪਤ੍ਤਯਾਚਕਾਨਂ ਸਬ੍ਬਂ ਇਚ੍ਛਿਤਿਚ੍ਛਿਤਂ ਨਿਸ੍ਸੇਸਂ ਕਤ੍ਵਾ ਦਦਮਾਨੋ ਬੋਧਿਮੂਲੇ ਨਿਸੀਦਿਤ੍ਵਾ ਬੁਦ੍ਧੋ ਭਵਿਸ੍ਸਸੀ’’ਤਿ ਪਠਮਂ ਦਾਨਪਾਰਮਿਂ ਦਲ਼੍ਹਂ ਕਤ੍ਵਾ ਅਧਿਟ੍ਠਾਸਿ. ਤੇਨ ਵੁਤ੍ਤਂ –
‘‘ਹਨ੍ਦ ਬੁਦ੍ਧਕਰੇ ਧਮ੍ਮੇ, ਵਿਚਿਨਾਮਿ ਇਤੋ ਚਿਤੋ;
ਉਦ੍ਧਂ ਅਧੋ ਦਸ ਦਿਸਾ, ਯਾਵਤਾ ਧਮ੍ਮਧਾਤੁਯਾ.
‘‘ਵਿਚਿਨਨ੍ਤੋ ਤਦਾ ਦਕ੍ਖਿਂ, ਪਠਮਂ ਦਾਨਪਾਰਮਿਂ;
ਪੁਬ੍ਬਕੇਹਿ ਮਹੇਸੀਹਿ, ਅਨੁਚਿਣ੍ਣਂ ਮਹਾਪਥਂ.
‘‘ਇਮਂ ਤ੍ਵਂ ਪਠਮਂ ਤਾਵ, ਦਲ਼੍ਹਂ ਕਤ੍ਵਾ ਸਮਾਦਿਯ;
ਦਾਨਪਾਰਮਿਤਂ ਗਚ੍ਛ, ਯਦਿ ਬੋਧਿਂ ਪਤ੍ਤੁਮਿਚ੍ਛਸਿ.
‘‘ਯਥਾਪਿ ਕੁਮ੍ਭੋ ਸਮ੍ਪੁਣ੍ਣੋ, ਯਸ੍ਸ ਕਸ੍ਸਚਿ ਅਧੋਕਤੋ;
ਵਮਤੇਵੁਦਕਂ ਨਿਸ੍ਸੇਸਂ, ਨ ਤਤ੍ਥ ਪਰਿਰਕ੍ਖਤਿ.
‘‘ਤਥੇਵ ¶ ¶ ਯਾਚਕੇ ਦਿਸ੍ਵਾ, ਹੀਨਮੁਕ੍ਕਟ੍ਠਮਜ੍ਝਿਮੇ;
ਦਦਾਹਿ ਦਾਨਂ ਨਿਸ੍ਸੇਸਂ, ਕੁਮ੍ਭੋ ਵਿਯ ਅਧੋਕਤੋ’’ਤਿ. (ਬੁ. ਵਂ. ੨.੧੧੫-੧੧੯);
ਅਥਸ੍ਸ ¶ ‘‘ਨ ਏਤ੍ਤਕੇਹੇਵ ਬੁਦ੍ਧਕਾਰਕਧਮ੍ਮੇਹਿ ਭਵਿਤਬ੍ਬ’’ਨ੍ਤਿ ਉਤ੍ਤਰਿਮ੍ਪਿ ਉਪਧਾਰਯਤੋ ਦੁਤਿਯਂ ਸੀਲਪਾਰਮਿਂ ਦਿਸ੍ਵਾ ਏਤਦਹੋਸਿ – ‘‘ਸੁਮੇਧਪਣ੍ਡਿਤ, ਤ੍ਵਂ ਇਤੋ ਪਟ੍ਠਾਯ ਸੀਲਪਾਰਮਿਮ੍ਪਿ ਪੂਰੇਯ੍ਯਾਸਿ. ਯਥਾ ਹਿ ਚਮਰੀ ਮਿਗੋ ਨਾਮ ਜੀਵਿਤਂ ਅਨੋਲੋਕੇਤ੍ਵਾ ਅਤ੍ਤਨੋ ਵਾਲਮੇਵ ਰਕ੍ਖਤਿ, ਏਵਂ ਤ੍ਵਮ੍ਪਿ ਇਤੋ ਪਟ੍ਠਾਯ ਜੀਵਿਤਮ੍ਪਿ ਅਨੋਲੋਕੇਤ੍ਵਾ ਸੀਲਮੇਵ ਰਕ੍ਖਮਾਨੋ ਬੁਦ੍ਧੋ ਭਵਿਸ੍ਸਸੀ’’ਤਿ ਦੁਤਿਯਂ ਸੀਲਪਾਰਮਿਂ ਦਲ਼੍ਹਂ ਕਤ੍ਵਾ ਅਧਿਟ੍ਠਾਸਿ. ਤੇਨ ਵੁਤ੍ਤਂ –
‘‘ਨ ਹੇਤੇ ਏਤ੍ਤਕਾਯੇਵ, ਬੁਦ੍ਧਧਮ੍ਮਾ ਭਵਿਸ੍ਸਰੇ;
ਅਞ੍ਞੇਪਿ ਵਿਚਿਨਿਸ੍ਸਾਮਿ, ਯੇ ਧਮ੍ਮਾ ਬੋਧਿਪਾਚਨਾ.
‘‘ਵਿਚਿਨਨ੍ਤੋ ਤਦਾ ਦਕ੍ਖਿਂ, ਦੁਤਿਯਂ ਸੀਲਪਾਰਮਿਂ;
ਪੁਬ੍ਬਕੇਹਿ ਮਹੇਸੀਹਿ, ਆਸੇਵਿਤਨਿਸੇਵਿਤਂ.
‘‘ਇਮਂ ਤ੍ਵਂ ਦੁਤਿਯਂ ਤਾਵ, ਦਲ਼੍ਹਂ ਕਤ੍ਵਾ ਸਮਾਦਿਯ;
ਸੀਲਪਾਰਮਿਤਂ ਗਚ੍ਛ, ਯਦਿ ਬੋਧਿਂ ਪਤ੍ਤੁਮਿਚ੍ਛਸਿ.
‘‘ਯਥਾਪਿ ਚਮਰੀ ਵਾਲਂ, ਕਿਸ੍ਮਿਞ੍ਚਿ ਪਟਿਲਗ੍ਗਿਤਂ;
ਉਪੇਤਿ ਮਰਣਂ ਤਤ੍ਥ, ਨ ਵਿਕੋਪੇਤਿ ਵਾਲਧਿਂ.
‘‘ਤਥੇਵ ਚਤੂਸੁ ਭੂਮੀਸੁ, ਸੀਲਾਨਿ ਪਰਿਪੂਰਯ;
ਪਰਿਰਕ੍ਖ ਸਦਾ ਸੀਲਂ, ਚਮਰੀ ਵਿਯ ਵਾਲਧਿ’’ਨ੍ਤਿ. (ਬੁ. ਵਂ. ੨.੧੨੦-੧੨੪);
ਅਥਸ੍ਸ ‘‘ਨ ਏਤ੍ਤਕੇਹੇਵ ਬੁਦ੍ਧਕਾਰਕਧਮ੍ਮੇਹਿ ਭਵਿਤਬ੍ਬ’’ਨ੍ਤਿ ਉਤ੍ਤਰਿਮ੍ਪਿ ਉਪਧਾਰਯਤੋ ਤਤਿਯਂ ਨੇਕ੍ਖਮ੍ਮਪਾਰਮਿਂ ਦਿਸ੍ਵਾ ਏਤਦਹੋਸਿ – ‘‘ਸੁਮੇਧਪਣ੍ਡਿਤ, ਤ੍ਵਂ ਇਤੋ ਪਟ੍ਠਾਯ ਨੇਕ੍ਖਮ੍ਮਪਾਰਮਿਮ੍ਪਿ ਪੂਰੇਯ੍ਯਾਸਿ. ਯਥਾ ਹਿ ਚਿਰਂ ਬਨ੍ਧਨਾਗਾਰੇ ਵਸਮਾਨੋ ਪੁਰਿਸੋ ਨ ਤਤ੍ਥ ਸਿਨੇਹਂ ਕਰੋਤਿ, ਅਥ ਖੋ ਉਕ੍ਕਣ੍ਠਤਿਯੇਵ, ਅਵਸਿਤੁਕਾਮੋ ਹੋਤਿ, ਏਵਮੇਵ ਤ੍ਵਮ੍ਪਿ ਸਬ੍ਬਭਵੇ ਬਨ੍ਧਨਾਗਾਰਸਦਿਸੇ ਕਤ੍ਵਾ ਸਬ੍ਬਭਵੇਹਿ ¶ ਉਕ੍ਕਣ੍ਠਿਤੋ ਮੁਚ੍ਚਿਤੁਕਾਮੋ ਹੁਤ੍ਵਾ ਨੇਕ੍ਖਮ੍ਮਾਭਿਮੁਖੋਵ ਹੋਹਿ. ਏਵਂ ਬੁਦ੍ਧੋ ਭਵਿਸ੍ਸਸੀ’’ਤਿ ਤਤਿਯਂ ਨੇਕ੍ਖਮ੍ਮਪਾਰਮਿਂ ਦਲ਼੍ਹਂ ਕਤ੍ਵਾ ਅਧਿਟ੍ਠਾਸਿ. ਤੇਨ ਵੁਤ੍ਤਂ –
‘‘ਨ ¶ ਹੇਤੇ ਏਤ੍ਤਕਾਯੇਵ, ਬੁਦ੍ਧਧਮ੍ਮਾ ਭਵਿਸ੍ਸਰੇ;
ਅਞ੍ਞੇਪਿ ਵਿਚਿਨਿਸ੍ਸਾਮਿ, ਯੇ ਧਮ੍ਮਾ ਬੋਧਿਪਾਚਨਾ.
‘‘ਵਿਚਿਨਨ੍ਤੋ ਤਦਾ ਦਕ੍ਖਿਂ, ਤਤਿਯਂ ਨੇਕ੍ਖਮ੍ਮਪਾਰਮਿਂ;
ਪੁਬ੍ਬਕੇਹਿ ਮਹੇਸੀਹਿ, ਆਸੇਵਿਤਨਿਸੇਵਿਤਂ.
‘‘ਇਮਂ ਤ੍ਵਂ ਤਤਿਯਂ ਤਾਵ, ਦਲ਼੍ਹਂ ਕਤ੍ਵਾ ਸਮਾਦਿਯ;
ਨੇਕ੍ਖਮ੍ਮਪਾਰਮਿਤਂ ਗਚ੍ਛ, ਯਦਿ ਬੋਧਿਂ ਪਤ੍ਤੁਮਿਚ੍ਛਸਿ.
‘‘ਯਥਾ ਅਨ੍ਦੁਘਰੇ ਪੁਰਿਸੋ, ਚਿਰਵੁਤ੍ਥੋ ਦੁਖਟ੍ਟਿਤੋ;
ਨ ਤਤ੍ਥ ਰਾਗਂ ਜਨੇਤਿ, ਮੁਤ੍ਤਿਮੇਵ ਗਵੇਸਤਿ.
‘‘ਤਥੇਵ ਤ੍ਵਂ ਸਬ੍ਬਭਵੇ, ਪਸ੍ਸ ਅਨ੍ਦੁਘਰਂ ਵਿਯ;
ਨੇਕ੍ਖਮ੍ਮਾਭਿਮੁਖੋ ਹੋਹਿ, ਭਵਤੋ ਪਰਿਮੁਤ੍ਤਿਯਾ’’ਤਿ. (ਬੁ. ਵਂ. ੨.੧੨੫-੧੨੯);
ਅਥਸ੍ਸ ¶ ‘‘ਨ ਏਤ੍ਤਕੇਹੇਵ ਬੁਦ੍ਧਕਾਰਕਧਮ੍ਮੇਹਿ ਭਵਿਤਬ੍ਬ’’ਨ੍ਤਿ ਉਤ੍ਤਰਿਮ੍ਪਿ ਉਪਧਾਰਯਤੋ ਚਤੁਤ੍ਥਂ ਪਞ੍ਞਾਪਾਰਮਿਂ ਦਿਸ੍ਵਾ ਏਤਦਹੋਸਿ – ‘‘ਸੁਮੇਧਪਣ੍ਡਿਤ, ਤ੍ਵਂ ਇਤੋ ਪਟ੍ਠਾਯ ਪਞ੍ਞਾਪਾਰਮਿਮ੍ਪਿ ਪੂਰੇਯ੍ਯਾਸਿ. ਹੀਨਮਜ੍ਝਿਮੁਕ੍ਕਟ੍ਠੇਸੁ ਕਞ੍ਚਿ ਅਵਜ੍ਜੇਤ੍ਵਾ ਸਬ੍ਬੇਪਿ ਪਣ੍ਡਿਤੇ ਉਪਸਙ੍ਕਮਿਤ੍ਵਾ ਪਞ੍ਹਂ ਪੁਚ੍ਛੇਯ੍ਯਾਸਿ. ਯਥਾ ਹਿ ਪਿਣ੍ਡਪਾਤਿਕੋ ਭਿਕ੍ਖੁ ਹੀਨਾਦਿਭੇਦੇਸੁ ਕੁਲੇਸੁ ਕਿਞ੍ਚਿ ਅਵਜ੍ਜੇਤ੍ਵਾ ਪਟਿਪਾਟਿਯਾ ਪਿਣ੍ਡਾਯ ਚਰਨ੍ਤੋ ਖਿਪ੍ਪਂ ਯਾਪਨਂ ਲਭਤਿ, ਏਵਂ ਤ੍ਵਮ੍ਪਿ ਸਬ੍ਬਪਣ੍ਡਿਤੇ ਉਪਸਙ੍ਕਮਿਤ੍ਵਾ ਪਞ੍ਹਂ ਪੁਚ੍ਛਨ੍ਤੋ ਬੁਦ੍ਧੋ ਭਵਿਸ੍ਸਸੀ’’ਤਿ ਚਤੁਤ੍ਥਂ ਪਞ੍ਞਾਪਾਰਮਿਂ ਦਲ਼੍ਹਂ ਕਤ੍ਵਾ ਅਧਿਟ੍ਠਾਸਿ. ਤੇਨ ਵੁਤ੍ਤਂ –
‘‘ਨ ਹੇਤੇ ਏਤ੍ਤਕਾਯੇਵ, ਬੁਦ੍ਧਧਮ੍ਮਾ ਭਵਿਸ੍ਸਰੇ;
ਅਞ੍ਞੇਪਿ ਵਿਚਿਨਿਸ੍ਸਾਮਿ, ਯੇ ਧਮ੍ਮਾ ਬੋਧਿਪਾਚਨਾ.
‘‘ਵਿਚਿਨਨ੍ਤੋ ¶ ਤਦਾ ਦਕ੍ਖਿਂ, ਚਤੁਤ੍ਥਂ ਪਞ੍ਞਾਪਾਰਮਿਂ;
ਪੁਬ੍ਬਕੇਹਿ ਮਹੇਸੀਹਿ, ਆਸੇਵਿਤਨਿਸੇਵਿਤਂ.
‘‘ਇਮਂ ਤ੍ਵਂ ਚਤੁਤ੍ਥਂ ਤਾਵ, ਦਲ਼੍ਹਂ ਕਤ੍ਵਾ ਸਮਾਦਿਯ;
ਪਞ੍ਞਾਪਾਰਮਿਤਂ ਗਚ੍ਛ, ਯਦਿ ਬੋਧਿਂ ਪਤ੍ਤੁਮਿਚ੍ਛਸਿ.
‘‘ਯਥਾਪਿ ਭਿਕ੍ਖੁ ਭਿਕ੍ਖਨ੍ਤੋ, ਹੀਨਮੁਕ੍ਕਟ੍ਠਮਜ੍ਝਿਮੇ;
ਕੁਲਾਨਿ ਨ ਵਿਵਜ੍ਜੇਨ੍ਤੋ, ਏਵਂ ਲਭਤਿ ਯਾਪਨਂ.
‘‘ਤਥੇਵ ¶ ਤ੍ਵਂ ਸਬ੍ਬਕਾਲਂ, ਪਰਿਪੁਚ੍ਛਂ ਬੁਧਂ ਜਨਂ;
ਪਞ੍ਞਾਪਾਰਮਿਤਂ ਗਨ੍ਤ੍ਵਾ, ਸਮ੍ਬੋਧਿਂ ਪਾਪੁਣਿਸ੍ਸਸੀ’’ਤਿ. (ਬੁ. ਵਂ. ੨.੧੩੦-੧੩੪);
ਅਥਸ੍ਸ ‘‘ਨ ਏਤ੍ਤਕੇਹੇਵ ਬੁਦ੍ਧਕਾਰਕਧਮ੍ਮੇਹਿ ਭਵਿਤਬ੍ਬ’’ਨ੍ਤਿ ਉਤ੍ਤਰਿਮ੍ਪਿ ਉਪਧਾਰਯਤੋ ਪਞ੍ਚਮਂ ਵੀਰਿਯਪਾਰਮਿਂ ਦਿਸ੍ਵਾ ਏਤਦਹੋਸਿ – ‘‘ਸੁਮੇਧਪਣ੍ਡਿਤ, ਤ੍ਵਂ ਇਤੋ ਪਟ੍ਠਾਯ ਵੀਰਿਯਪਾਰਮਿਮ੍ਪਿ ਪੂਰੇਯ੍ਯਾਸਿ, ਯਥਾ ਹਿ ਸੀਹੋ ਮਿਗਰਾਜਾ ਸਬ੍ਬਿਰਿਯਾਪਥੇਸੁ ਦਲ਼੍ਹਵੀਰਿਯੋ ਹੋਤਿ, ਏਵਂ ਤ੍ਵਮ੍ਪਿ ਸਬ੍ਬਭਵੇਸੁ ਸਬ੍ਬਿਰਿਯਾਪਥੇਸੁ ਦਲ਼੍ਹਵੀਰਿਯੋ ਅਨੋਲੀਨਵੀਰਿਯੋ ਸਮਾਨੋ ਬੁਦ੍ਧੋ ਭਵਿਸ੍ਸਸੀ’’ਤਿ ਪਞ੍ਚਮਂ ਵੀਰਿਯਪਾਰਮਿਂ ਦਲ਼੍ਹਂ ਕਤ੍ਵਾ ਅਧਿਟ੍ਠਾਸਿ. ਤੇਨ ਵੁਤ੍ਤਂ –
‘‘ਨ ਹੇਤੇ ਏਤ੍ਤਕਾਯੇਵ, ਬੁਦ੍ਧਧਮ੍ਮਾ ਭਵਿਸ੍ਸਰੇ;
ਅਞ੍ਞੇਪਿ ਵਿਚਿਨਿਸ੍ਸਾਮਿ, ਯੇ ਧਮ੍ਮਾ ਬੋਧਿਪਾਚਨਾ.
‘‘ਵਿਚਿਨਨ੍ਤੋ ਤਦਾ ਦਕ੍ਖਿਂ, ਪਞ੍ਚਮਂ ਵੀਰਿਯਪਾਰਮਿਂ;
ਪੁਬ੍ਬਕੇਹਿ ਮਹੇਸੀਹਿ, ਆਸੇਵਿਤਨਿਸੇਵਿਤਂ.
‘‘ਇਮਂ ਤ੍ਵਂ ਪਞ੍ਚਮਂ ਤਾਵ, ਦਲ਼੍ਹਂ ਕਤ੍ਵਾ ਸਮਾਦਿਯ;
ਵੀਰਿਯਪਾਰਮਿਤਂ ਗਚ੍ਛ, ਯਦਿ ਬੋਧਿਂ ਪਤ੍ਤੁਮਿਚ੍ਛਸਿ.
‘‘ਯਥਾਪਿ ¶ ਸੀਹੋ ਮਿਗਰਾਜਾ, ਨਿਸਜ੍ਜਟ੍ਠਾਨਚਙ੍ਕਮੇ;
ਅਲੀਨਵੀਰਿਯੋ ਹੋਤਿ, ਪਗ੍ਗਹਿਤਮਨੋ ਸਦਾ.
‘‘ਤਥੇਵ ¶ ਤ੍ਵਂ ਸਬ੍ਬਭਵੇ, ਪਗ੍ਗਣ੍ਹ ਵੀਰਿਯਂ ਦਲ਼੍ਹਂ;
ਵੀਰਿਯਪਾਰਮਿਤਂ ਗਨ੍ਤ੍ਵਾ, ਸਮ੍ਬੋਧਿਂ ਪਾਪੁਣਿਸ੍ਸਸੀ’’ਤਿ. (ਬੁ. ਵਂ. ੨.੧੩੫-੧੩੯);
ਅਥਸ੍ਸ ‘‘ਨ ਏਤ੍ਤਕੇਹੇਵ ਬੁਦ੍ਧਕਾਰਕਧਮ੍ਮੇਹਿ ਭਵਿਤਬ੍ਬ’’ਨ੍ਤਿ ਉਤ੍ਤਰਿਮ੍ਪਿ ਉਪਧਾਰਯਤੋ ਛਟ੍ਠਂ ਖਨ੍ਤਿਪਾਰਮਿਂ ਦਿਸ੍ਵਾ ਏਤਦਹੋਸਿ – ‘‘ਸੁਮੇਧਪਣ੍ਡਿਤ, ਤ੍ਵਂ ਇਤੋ ਪਟ੍ਠਾਯ ਖਨ੍ਤਿਪਾਰਮਿਮ੍ਪਿ ਪੂਰੇਯ੍ਯਾਸਿ, ਸਮ੍ਮਾਨਨੇਪਿ ਅਵਮਾਨਨੇਪਿ ਖਮੋਵ ਭਵੇਯ੍ਯਾਸਿ. ਯਥਾ ਹਿ ਪਥਵਿਯਂ ਨਾਮ ਸੁਚਿਮ੍ਪਿ ਨਿਕ੍ਖਿਪਨ੍ਤਿ ਅਸੁਚਿਮ੍ਪਿ, ਨ ਤੇਨ ਪਥਵੀ ਸਿਨੇਹਂ ਪਟਿਘਂ ਕਰੋਤਿ, ਖਮਤਿ ਸਹਤਿ ਅਧਿਵਾਸੇਤਿਯੇਵ, ਏਵਮੇਵ ਤ੍ਵਮ੍ਪਿ ਸਮ੍ਮਾਨਨੇਪਿ ਅਵਮਾਨਨੇਪਿ ਖਮੋਵ ਸਮਾਨੋ ਬੁਦ੍ਧੋ ਭਵਿਸ੍ਸਸੀ’’ਤਿ ਛਟ੍ਠਂ ਖਨ੍ਤਿਪਾਰਮਿਂ ਦਲ਼੍ਹਂ ਕਤ੍ਵਾ ਅਧਿਟ੍ਠਾਸਿ. ਤੇਨ ਵੁਤ੍ਤਂ –
‘‘ਨ ਹੇਤੇ ਏਤ੍ਤਕਾਯੇਵ, ਬੁਦ੍ਧਧਮ੍ਮਾ ਭਵਿਸ੍ਸਰੇ;
ਅਞ੍ਞੇਪਿ ਵਿਚਿਨਿਸ੍ਸਾਮਿ, ਯੇ ਧਮ੍ਮਾ ਬੋਧਿਪਾਚਨਾ.
‘‘ਵਿਚਿਨਨ੍ਤੋ ¶ ਤਦਾ ਦਕ੍ਖਿਂ, ਛਟ੍ਠਮਂ ਖਨ੍ਤਿਪਾਰਮਿਂ;
ਪੁਬ੍ਬਕੇਹਿ ਮਹੇਸੀਹਿ, ਆਸੇਵਿਤਨਿਸੇਵਿਤਂ.
‘‘ਇਮਂ ਤ੍ਵਂ ਛਟ੍ਠਮਂ ਤਾਵ, ਦਲ਼੍ਹਂ ਕਤ੍ਵਾ ਸਮਾਦਿਯ;
ਤਤ੍ਥ ਅਦ੍ਵੇਜ੍ਝਮਾਨਸੋ, ਸਮ੍ਬੋਧਿਂ ਪਾਪੁਣਿਸ੍ਸਸਿ.
‘‘ਯਥਾਪਿ ਪਥਵੀ ਨਾਮ, ਸੁਚਿਮ੍ਪਿ ਅਸੁਚਿਮ੍ਪਿ ਚ;
ਸਬ੍ਬਂ ਸਹਤਿ ਨਿਕ੍ਖੇਪਂ, ਨ ਕਰੋਤਿ ਪਟਿਘਂ ਤਯਾ.
‘‘ਤਥੇਵ ਤ੍ਵਮ੍ਪਿ ਸਬ੍ਬੇਸਂ, ਸਮ੍ਮਾਨਾਵਮਾਨਕ੍ਖਮੋ;
ਖਨ੍ਤਿਪਾਰਮਿਤਂ ਗਨ੍ਤ੍ਵਾ, ਸਮ੍ਬੋਧਿਂ ਪਾਪੁਣਿਸ੍ਸਸੀ’’ਤਿ. (ਬੁ. ਵਂ. ੨.੧੪੦-੧੪੪);
ਅਥਸ੍ਸ ‘‘ਨ ਏਤ੍ਤਕੇਹੇਵ ਬੁਦ੍ਧਕਾਰਕਧਮ੍ਮੇਹਿ ਭਵਿਤਬ੍ਬ’’ਨ੍ਤਿ ਉਤ੍ਤਰਿਮ੍ਪਿ ਉਪਧਾਰਯਤੋ ਸਤ੍ਤਮਂ ਸਚ੍ਚਪਾਰਮਿਂ ਦਿਸ੍ਵਾ ਏਤਦਹੋਸਿ – ‘‘ਸੁਮੇਧਪਣ੍ਡਿਤ, ਤ੍ਵਂ ਇਤੋ ਪਟ੍ਠਾਯ ਸਚ੍ਚਪਾਰਮਿਮ੍ਪਿ ਪੂਰੇਯ੍ਯਾਸਿ, ਅਸਨਿਯਾ ਮਤ੍ਥਕੇ ਪਤਮਾਨਾਯਪਿ ਧਨਾਦੀਨਂ ਅਤ੍ਥਾਯ ਛਨ੍ਦਾਦੀਨਂ ਵਸੇਨ ਸਮ੍ਪਜਾਨਮੁਸਾਵਾਦਂ ਨਾਮ ਮਾ ਭਾਸਿ. ਯਥਾ ਹਿ ਓਸਧੀ ਤਾਰਕਾ ਨਾਮ ਸਬ੍ਬਉਤੂਸੁ ਅਤ੍ਤਨੋ ਗਮਨਵੀਥਿਂ ਜਹਿਤ੍ਵਾ ਅਞ੍ਞਾਯ ਵੀਥਿਯਾ ¶ ਨ ਗਚ੍ਛਤਿ, ਸਕਵੀਥਿਯਾਵ ਗਚ੍ਛਤਿ, ਏਵਮੇਵ ਤ੍ਵਮ੍ਪਿ ਸਚ੍ਚਂ ਪਹਾਯ ਮੁਸਾਵਾਦਂ ਨਾਮ ਅਵਦਨ੍ਤੋਯੇਵ ਬੁਦ੍ਧੋ ਭਵਿਸ੍ਸਸੀ’’ਤਿ ਸਤ੍ਤਮਂ ਸਚ੍ਚਪਾਰਮਿਂ ਦਲ਼੍ਹਂ ਕਤ੍ਵਾ ਅਧਿਟ੍ਠਾਸਿ. ਤੇਨ ਵੁਤ੍ਤਂ –
‘‘ਨ ¶ ਹੇਤੇ ਏਤ੍ਤਕਾਯੇਵ, ਬੁਦ੍ਧਧਮ੍ਮਾ ਭਵਿਸ੍ਸਰੇ;
ਅਞ੍ਞੇਪਿ ਵਿਚਿਨਿਸ੍ਸਾਮਿ, ਯੇ ਧਮ੍ਮਾ ਬੋਧਿਪਾਚਨਾ.
‘‘ਵਿਚਿਨਨ੍ਤੋ ਤਦਾ ਦਕ੍ਖਿਂ, ਸਤ੍ਤਮਂ ਸਚ੍ਚਪਾਰਮਿਂ;
ਪੁਬ੍ਬਕੇਹਿ ਮਹੇਸੀਹਿ, ਆਸੇਵਿਤਨਿਸੇਵਿਤਂ.
‘‘ਇਮਂ ਤ੍ਵਂ ਸਤ੍ਤਮਂ ਤਾਵ, ਦਲ਼੍ਹਂ ਕਤ੍ਵਾ ਸਮਾਦਿਯ;
ਤਤ੍ਥ ਅਦ੍ਵੇਜ੍ਝਵਚਨੋ, ਸਮ੍ਬੋਧਿਂ ਪਾਪੁਣਿਸ੍ਸਸਿ.
‘‘ਯਥਾਪਿ ਓਸਧੀ ਨਾਮ, ਤੁਲਾਭੂਤਾ ਸਦੇਵਕੇ;
ਸਮਯੇ ਉਤੁਵਸ੍ਸੇ ਵਾ, ਨ ਵੋਕ੍ਕਮਤਿ ਵੀਥਿਤੋ.
‘‘ਤਥੇਵ ਤ੍ਵਮ੍ਪਿ ਸਚ੍ਚੇਸੁ, ਮਾ ਵੋਕ੍ਕਮਸਿ ਵੀਥਿਤੋ;
ਸਚ੍ਚਪਾਰਮਿਤਂ ਗਨ੍ਤ੍ਵਾ, ਸਮ੍ਬੋਧਿਂ ਪਾਪੁਣਿਸ੍ਸਸੀ’’ਤਿ. (ਬੁ. ਵਂ. ੨.੧੪੫-੧੪੯);
ਅਥਸ੍ਸ ¶ ‘‘ਨ ਏਤ੍ਤਕੇਹੇਵ ਬੁਦ੍ਧਕਾਰਕਧਮ੍ਮੇਹਿ ਭਵਿਤਬ੍ਬ’’ਨ੍ਤਿ ਉਤ੍ਤਰਿਮ੍ਪਿ ਉਪਧਾਰਯਤੋ ਅਟ੍ਠਮਂ ਅਧਿਟ੍ਠਾਨਪਾਰਮਿਂ ਦਿਸ੍ਵਾ ਏਤਦਹੋਸਿ – ‘‘ਸੁਮੇਧਪਣ੍ਡਿਤ, ਤ੍ਵਂ ਇਤੋ ਪਟ੍ਠਾਯ ਅਧਿਟ੍ਠਾਨਪਾਰਮਿਮ੍ਪਿ ਪੂਰੇਯ੍ਯਾਸਿ, ਯਂ ਅਧਿਟ੍ਠਾਸਿ, ਤਸ੍ਮਿਂ ਅਧਿਟ੍ਠਾਨੇ ਨਿਚ੍ਚਲੋਵ ਭਵੇਯ੍ਯਾਸਿ. ਯਥਾ ਹਿ ਪਬ੍ਬਤੋ ਨਾਮ ਸਬ੍ਬਾਸੁ ਦਿਸਾਸੁ ਵਾਤੇਹਿ ਪਹਟੋ ਨ ਕਮ੍ਪਤਿ ਨ ਚਲਤਿ, ਅਤ੍ਤਨੋ ਠਾਨੇਯੇਵ ਤਿਟ੍ਠਤਿ, ਏਵਮੇਵ ਤ੍ਵਮ੍ਪਿ ਅਤ੍ਤਨੋ ਅਧਿਟ੍ਠਾਨੇ ਨਿਚ੍ਚਲੋ ਹੋਨ੍ਤੋਵ ਬੁਦ੍ਧੋ ਭਵਿਸ੍ਸਸੀ’’ਤਿ ਅਟ੍ਠਮਂ ਅਧਿਟ੍ਠਾਨਪਾਰਮਿਂ ਦਲ਼੍ਹਂ ਕਤ੍ਵਾ ਅਧਿਟ੍ਠਾਸਿ. ਤੇਨ ਵੁਤ੍ਤਂ –
‘‘ਨ ਹੇਤੇ ਏਤ੍ਤਕਾਯੇਵ, ਬੁਦ੍ਧਧਮ੍ਮਾ ਭਵਿਸ੍ਸਰੇ;
ਅਞ੍ਞੇਪਿ ਵਿਚਿਨਿਸ੍ਸਾਮਿ, ਯੇ ਧਮ੍ਮਾ ਬੋਧਿਪਾਚਨਾ.
‘‘ਵਿਚਿਨਨ੍ਤੋ ¶ ਤਦਾ ਦਕ੍ਖਿਂ, ਅਟ੍ਠਮਂ ਅਧਿਟ੍ਠਾਨਪਾਰਮਿਂ;
ਪੁਬ੍ਬਕੇਹਿ ਮਹੇਸੀਹਿ, ਆਸੇਵਿਤਨਿਸੇਵਿਤਂ.
‘‘ਇਮਂ ਤ੍ਵਂ ਅਟ੍ਠਮਂ ਤਾਵ, ਦਲ਼੍ਹਂ ਕਤ੍ਵਾ ਸਮਾਦਿਯ;
ਤਤ੍ਥ ਤ੍ਵਂ ਅਚਲੋ ਹੁਤ੍ਵਾ, ਸਮ੍ਬੋਧਿਂ ਪਾਪੁਣਿਸ੍ਸਸਿ.
‘‘ਯਥਾਪਿ ਪਬ੍ਬਤੋ ਸੇਲੋ, ਅਚਲੋ ਸੁਪ੍ਪਤਿਟ੍ਠਿਤੋ;
ਨ ਕਮ੍ਪਤਿ ਭੁਸਵਾਤੇਹਿ, ਸਕਟ੍ਠਾਨੇਵ ਤਿਟ੍ਠਤਿ.
‘‘ਤਥੇਵ ਤ੍ਵਮ੍ਪਿ ਅਧਿਟ੍ਠਾਨੇ, ਸਬ੍ਬਦਾ ਅਚਲੋ ਭਵ;
ਅਧਿਟ੍ਠਾਨਪਾਰਮਿਤਂ ਗਨ੍ਤ੍ਵਾ, ਸਮ੍ਬੋਧਿਂ ਪਾਪੁਣਿਸ੍ਸਸੀ’’ਤਿ. (ਬੁ. ਵਂ. ੨.੧੫੦-੧੫੪);
ਅਥਸ੍ਸ ‘‘ਨ ਏਤ੍ਤਕੇਹੇਵ ਬੁਦ੍ਧਕਾਰਕਧਮ੍ਮੇਹਿ ਭਵਿਤਬ੍ਬ’’ਨ੍ਤਿ ਉਤ੍ਤਰਿਮ੍ਪਿ ਉਪਧਾਰਯਤੋ ਨਵਮਂ ਮੇਤ੍ਤਾਪਾਰਮਿਂ ਦਿਸ੍ਵਾ ਏਤਦਹੋਸਿ – ‘‘ਸੁਮੇਧਪਣ੍ਡਿਤ, ਤ੍ਵਂ ਇਤੋ ਪਟ੍ਠਾਯ ਮੇਤ੍ਤਾਪਾਰਮਿਮ੍ਪਿ ਪੂਰੇਯ੍ਯਾਸਿ, ਹਿਤੇਸੁਪਿ ਅਹਿਤੇਸੁਪਿ ਏਕਚਿਤ੍ਤੋ ਭਵੇਯ੍ਯਾਸਿ. ਯਥਾ ਹਿ ਉਦਕਂ ਨਾਮ ਪਾਪਜਨਸ੍ਸਪਿ ਕਲ੍ਯਾਣਜਨਸ੍ਸਪਿ ਸੀਤਭਾਵਂ ਏਕਸਦਿਸਂ ਕਤ੍ਵਾ ¶ ਫਰਤਿ, ਏਵਮੇਵ ਤ੍ਵਮ੍ਪਿ ਸਬ੍ਬੇਸੁ ਸਤ੍ਤੇਸੁ ਮੇਤ੍ਤਚਿਤ੍ਤੇਨ ਏਕਚਿਤ੍ਤੋਵ ਹੋਨ੍ਤੋ ਬੁਦ੍ਧੋ ਭਵਿਸ੍ਸਸੀ’’ਤਿ ਨਵਮਂ ਮੇਤ੍ਤਾਪਾਰਮਿਂ ਦਲ਼੍ਹਂ ਕਤ੍ਵਾ ਅਧਿਟ੍ਠਾਸਿ. ਤੇਨ ਵੁਤ੍ਤਂ –
‘‘ਨ ਹੇਤੇ ਏਤ੍ਤਕਾਯੇਵ, ਬੁਦ੍ਧਧਮ੍ਮਾ ਭਵਿਸ੍ਸਰੇ;
ਅਞ੍ਞੇਪਿ ਵਿਚਿਨਿਸ੍ਸਾਮਿ, ਯੇ ਧਮ੍ਮਾ ਬੋਧਿਪਾਚਨਾ.
‘‘ਵਿਚਿਨਨ੍ਤੋ ਤਦਾ ਦਕ੍ਖਿਂ, ਨਵਮਂ ਮੇਤ੍ਤਾਪਾਰਮਿਂ;
ਪੁਬ੍ਬਕੇਹਿ ਮਹੇਸੀਹਿ, ਆਸੇਵਿਤਨਿਸੇਵਿਤਂ.
‘‘ਇਮਂ ¶ ਤ੍ਵਂ ਨਵਮਂ ਤਾਵ, ਦਲ਼੍ਹਂ ਕਤ੍ਵਾ ਸਮਾਦਿਯ;
ਮੇਤ੍ਤਾਯ ਅਸਮੋ ਹੋਹਿ, ਯਦਿ ਬੋਧਿਂ ਪਤ੍ਤੁਮਿਚ੍ਛਸਿ.
‘‘ਯਥਾਪਿ ¶ ਉਦਕਂ ਨਾਮ, ਕਲ੍ਯਾਣੇ ਪਾਪਕੇ ਜਨੇ;
ਸਮਂ ਫਰਤਿ ਸੀਤੇਨ, ਪਵਾਹੇਤਿ ਰਜੋਮਲਂ.
‘‘ਤਥੇਵ ਤ੍ਵਮ੍ਪਿ ਹਿਤਾਹਿਤੇ, ਸਮਂ ਮੇਤ੍ਤਾਯ ਭਾਵਯ;
ਮੇਤ੍ਤਾਪਾਰਮਿਤਂ ਗਨ੍ਤ੍ਵਾ, ਸਮ੍ਬੋਧਿਂ ਪਾਪੁਣਿਸ੍ਸਸੀ’’ਤਿ. (ਬੁ. ਵਂ. ੨.੧੫੫-੧੫੯);
ਅਥਸ੍ਸ ‘‘ਨ ਏਤ੍ਤਕੇਹੇਵ ਬੁਦ੍ਧਕਾਰਕਧਮ੍ਮੇਹਿ ਭਵਿਤਬ੍ਬ’’ਨ੍ਤਿ ਉਤ੍ਤਰਿਮ੍ਪਿ ਉਪਧਾਰਯਤੋ ਦਸਮਂ ਉਪੇਕ੍ਖਾਪਾਰਮਿਂ ਦਿਸ੍ਵਾ ਏਤਦਹੋਸਿ – ‘‘ਸੁਮੇਧਪਣ੍ਡਿਤ, ਤ੍ਵਂ ਇਤੋ ਪਟ੍ਠਾਯ ਉਪੇਕ੍ਖਾਪਾਰਮਿਮ੍ਪਿ ਪੂਰੇਯ੍ਯਾਸਿ, ਸੁਖੇਪਿ ਦੁਕ੍ਖੇਪਿ ਮਜ੍ਝਤ੍ਤੋਵ ਭਵੇਯ੍ਯਾਸਿ. ਯਥਾ ਹਿ ਪਥਵੀ ਨਾਮ ਸੁਚਿਮ੍ਪਿ ਅਸੁਚਿਮ੍ਪਿ ਪਕ੍ਖਿਪਮਾਨੇ ਮਜ੍ਝਤ੍ਤਾਵ ਹੋਤਿ, ਏਵਮੇਵ ਤ੍ਵਮ੍ਪਿ ਸੁਖਦੁਕ੍ਖੇਸੁ ਮਜ੍ਝਤ੍ਤੋਵ ਹੋਨ੍ਤੋ ਬੁਦ੍ਧੋ ਭਵਿਸ੍ਸਸੀ’’ਤਿ ਦਸਮਂ ਉਪੇਕ੍ਖਾਪਾਰਮਿਂ ਦਲ਼੍ਹਂ ਕਤ੍ਵਾ ਅਧਿਟ੍ਠਾਸਿ. ਤੇਨ ਵੁਤ੍ਤਂ –
‘‘ਨ ਹੇਤੇ ਏਤ੍ਤਕਾਯੇਵ, ਬੁਦ੍ਧਧਮ੍ਮਾ ਭਵਿਸ੍ਸਰੇ;
ਅਞ੍ਞੇਪਿ ਵਿਚਿਨਿਸ੍ਸਾਮਿ, ਯੇ ਧਮ੍ਮਾ ਬੋਧਿਪਾਚਨਾ.
‘‘ਵਿਚਿਨਨ੍ਤੋ ਤਦਾ ਦਕ੍ਖਿਂ, ਦਸਮਂ ਉਪੇਕ੍ਖਾਪਾਰਮਿਂ;
ਪੁਬ੍ਬਕੇਹਿ ਮਹੇਸੀਹਿ, ਆਸੇਵਿਤਨਿਸੇਵਿਤਂ.
‘‘ਇਮਂ ਤ੍ਵਂ ਦਸਮਂ ਤਾਵ, ਦਲ਼੍ਹਂ ਕਤ੍ਵਾ ਸਮਾਦਿਯ;
ਤੁਲਾਭੂਤੋ ਦਲ਼੍ਹੋ ਹੁਤ੍ਵਾ, ਸਮ੍ਬੋਧਿਂ ਪਾਪੁਣਿਸ੍ਸਸਿ.
‘‘ਯਥਾਪਿ ਪਥਵੀ ਨਾਮ, ਨਿਕ੍ਖਿਤ੍ਤਂ ਅਸੁਚਿਂ ਸੁਚਿਂ;
ਉਪੇਕ੍ਖਤਿ ਉਭੋਪੇਤੇ, ਕੋਪਾਨੁਨਯਵਜ੍ਜਿਤਾ.
‘‘ਤਥੇਵ ਤ੍ਵਮ੍ਪਿ ਸੁਖਦੁਕ੍ਖੇ, ਤੁਲਾਭੂਤੋ ਸਦਾ ਭਵ;
ਉਪੇਕ੍ਖਾਪਾਰਮਿਤਂ ਗਨ੍ਤ੍ਵਾ, ਸਮ੍ਬੋਧਿਂ ਪਾਪੁਣਿਸ੍ਸਸੀ’’ਤਿ. (ਬੁ. ਵਂ. ੨.੧੬੦-੧੬੪);
ਤਤੋ ¶ ਚਿਨ੍ਤੇਸਿ – ‘‘ਇਮਸ੍ਮਿਂ ਲੋਕੇ ਬੋਧਿਸਤ੍ਤੇਹਿ ਪੂਰੇਤਬ੍ਬਾ ਬੋਧਿਪਰਿਪਾਚਨਾ ਬੁਦ੍ਧਕਾਰਕਧਮ੍ਮਾ ਏਤ੍ਤਕਾਯੇਵ ¶ , ਦਸ ਪਾਰਮਿਯੋ ਠਪੇਤ੍ਵਾ ਅਞ੍ਞੇ ਨਤ੍ਥਿ. ਇਮਾਪਿ ਦਸ ਪਾਰਮਿਯੋ ਉਦ੍ਧਂ ਆਕਾਸੇਪਿ ਨਤ੍ਥਿ, ਹੇਟ੍ਠਾ ਪਥਵਿਯਮ੍ਪਿ, ਪੁਰਤ੍ਥਿਮਾਦੀਸੁ ਦਿਸਾਸੁਪਿ ਨਤ੍ਥਿ, ਮਯ੍ਹਂਯੇਵ ਪਨ ਹਦਯਬ੍ਭਨ੍ਤਰੇ ਪਤਿਟ੍ਠਿਤਾ’’ਤਿ. ਏਵਂ ਤਾਸਂ ਹਦਯੇ ਪਤਿਟ੍ਠਿਤਭਾਵਂ ਦਿਸ੍ਵਾ ਸਬ੍ਬਾਪਿ ਤਾ ਦਲ਼੍ਹਂ ਕਤ੍ਵਾ ਅਧਿਟ੍ਠਾਯ ¶ ਪੁਨਪ੍ਪੁਨਂ ਸਮ੍ਮਸਨ੍ਤੋ ਅਨੁਲੋਮਪਟਿਲੋਮਂ ਸਮ੍ਮਸਤਿ, ਪਰਿਯਨ੍ਤੇ ਗਹੇਤ੍ਵਾ ਆਦਿਂ ਪਾਪੇਤਿ, ਆਦਿਮ੍ਹਿ ਗਹੇਤ੍ਵਾ ਪਰਿਯਨ੍ਤਂ ਪਾਪੇਤਿ, ਮਜ੍ਝੇ ਗਹੇਤ੍ਵਾ ਉਭਤੋ ਕੋਟਿਂ ਪਾਪੇਤ੍ਵਾ ਓਸਾਪੇਤਿ, ਉਭਤੋ ਕੋਟੀਸੁ ਗਹੇਤ੍ਵਾ ਮਜ੍ਝਂ ਪਾਪੇਤ੍ਵਾ ਓਸਾਪੇਤਿ. ਬਾਹਿਰਕਭਣ੍ਡਪਰਿਚ੍ਚਾਗੋ ਦਾਨਪਾਰਮੀ ਨਾਮ, ਅਙ੍ਗਪਰਿਚ੍ਚਾਗੋ ਦਾਨਉਪਪਾਰਮੀ ਨਾਮ, ਜੀਵਿਤਪਰਿਚ੍ਚਾਗੋ ਦਾਨਪਰਮਤ੍ਥਪਾਰਮੀ ਨਾਮਾਤਿ ਦਸ ਪਾਰਮਿਯੋ ਦਸ ਉਪਪਾਰਮਿਯੋ ਦਸ ਪਰਮਤ੍ਥਪਾਰਮਿਯੋਤਿ ਸਮਤ੍ਤਿਂਸ ਪਾਰਮਿਯੋ ਤੇਲਯਨ੍ਤਂ ਵਿਨਿਵਟ੍ਟੇਨ੍ਤੋ ਵਿਯ ਮਹਾਮੇਰੁਂ ਮਤ੍ਥਂ ਕਤ੍ਵਾ ਚਕ੍ਕਵਾਲ਼ਮਹਾਸਮੁਦ੍ਦਂ ਆਲੁਲ਼ੇਨ੍ਤੋ ਵਿਯ ਚ ਸਮ੍ਮਸਤਿ. ਤਸ੍ਸੇਵਂ ਦਸ ਪਾਰਮਿਯੋ ਸਮ੍ਮਸਨ੍ਤਸ੍ਸ ਧਮ੍ਮਤੇਜੇਨ ਚਤੁਨਹੁਤਾਧਿਕਦ੍ਵਿਯੋਜਨਸਤਸਹਸ੍ਸਬਹਲਾ ਅਯਂ ਮਹਾਪਥਵੀ ਹਤ੍ਥਿਨਾ ਅਕ੍ਕਨ੍ਤਨਲ਼ਕਲਾਪੋ ਵਿਯ, ਪੀਲ਼ਿਯਮਾਨਂ ਉਚ੍ਛੁਯਨ੍ਤਂ ਵਿਯ ਚ ਮਹਾਵਿਰਵਂ ਵਿਰਵਮਾਨਾ ਸਙ੍ਕਮ੍ਪਿ ਸਮ੍ਪਕਮ੍ਪਿ ਸਮ੍ਪਵੇਧਿ. ਕੁਲਾਲਚਕ੍ਕਂ ਵਿਯ ਤੇਲਯਨ੍ਤਚਕ੍ਕਂ ਵਿਯ ਚ ਪਰਿਬ੍ਭਮਿ. ਤੇਨ ਵੁਤ੍ਤਂ –
‘‘ਏਤ੍ਤਕਾਯੇਵ ਤੇ ਲੋਕੇ, ਯੇ ਧਮ੍ਮਾ ਬੋਧਿਪਾਚਨਾ;
ਤਦੁਦ੍ਧਂ ਨਤ੍ਥਿ ਅਞ੍ਞਤ੍ਰ, ਦਲ਼੍ਹਂ ਤਤ੍ਥ ਪਤਿਟ੍ਠਹ.
‘‘ਇਮੇ ਧਮ੍ਮੇ ਸਮ੍ਮਸਤੋ, ਸਭਾਵਰਸਲਕ੍ਖਣੇ;
ਧਮ੍ਮਤੇਜੇਨ ਵਸੁਧਾ, ਦਸਸਹਸ੍ਸੀ ਪਕਮ੍ਪਥ.
‘‘ਚਲਤਿ ਰਵਤਿ ਪਥਵੀ, ਉਚ੍ਛੁਯਨ੍ਤਂਵ ਪੀਲ਼ਿਤਂ;
ਤੇਲਯਨ੍ਤੇ ਯਥਾ ਚਕ੍ਕਂ, ਏਵਂ ਕਮ੍ਪਤਿ ਮੇਦਨੀ’’ਤਿ. (ਬੁ. ਵਂ. ੨.੧੬੫-੧੬੭);
ਮਹਾਪਥਵਿਯਾ ਕਮ੍ਪਮਾਨਾਯ ਰਮ੍ਮਨਗਰਵਾਸਿਨੋ ਸਣ੍ਠਾਤੁਂ ਅਸਕ੍ਕੋਨ੍ਤਾ ਯੁਗਨ੍ਤਵਾਤਬ੍ਭਾਹਤਾ ਮਹਾਸਾਲਾ ਵਿਯ ਮੁਚ੍ਛਿਤਾ ਪਪਤਿਂਸੁ. ਘਟਾਦੀਨਿ ਕੁਲਾਲਭਾਜਨਾਨਿ ਪਵਟ੍ਟਨ੍ਤਾਨਿ ਅਞ੍ਞਮਞ੍ਞਂ ਪਹਰਨ੍ਤਾਨਿ ਚੁਣ੍ਣਵਿਚੁਣ੍ਣਾਨਿ ਅਹੇਸੁਂ. ਮਹਾਜਨੋ ਭੀਤਤਸਿਤੋ ਸਤ੍ਥਾਰਂ ¶ ਉਪਸਙ੍ਕਮਿਤ੍ਵਾ ‘‘ਕਿਂ ਨੁ ਖੋ ਭਗਵਾ ਨਾਗਾਵਟ੍ਟੋ ਅਯਂ, ਭੂਤਯਕ੍ਖਦੇਵਤਾਸੁ ਅਞ੍ਞਤਰਾਵਟ੍ਟੋ ਵਾਤਿ ਨ ਹਿ ਮਯਂ ਏਤਂ ਜਾਨਾਮ, ਅਪਿਚ ਖੋ ਸਬ੍ਬੋਪਿ ਅਯਂ ਮਹਾਜਨੋ ਉਪਦ੍ਦੁਤੋ, ਕਿਂ ਨੁ ਖੋ ਇਮਸ੍ਸ ਲੋਕਸ੍ਸ ਪਾਪਕਂ ਭਵਿਸ੍ਸਤਿ, ਉਦਾਹੁ ਕਲ੍ਯਾਣਂ, ਕਥੇਥ ਨੋ ਏਤਂ ਕਾਰਣ’’ਨ੍ਤਿ ਆਹ. ਅਥ ਸਤ੍ਥਾ ਤੇਸਂ ਕਥਂ ਸੁਤ੍ਵਾ ‘‘ਤੁਮ੍ਹੇ ¶ ਮਾ ਭਾਯਥ, ਮਾ ਚਿਨ੍ਤਯਿਤ੍ਥ, ਨਤ੍ਥਿ ਵੋ ਇਤੋਨਿਦਾਨਂ ਭਯਂ. ਯੋ ਸੋ ਮਯਾ ਅਜ੍ਜ ‘ਸੁਮੇਧਪਣ੍ਡਿਤੋ ¶ ਅਨਾਗਤੇ ਗੋਤਮੋ ਨਾਮ ਬੁਦ੍ਧੋ ਭਵਿਸ੍ਸਤੀ’ਤਿ ਬ੍ਯਾਕਤੋ, ਸੋ ਇਦਾਨਿ ਦਸ ਪਾਰਮਿਯੋ ਸਮ੍ਮਸਤਿ, ਤਸ੍ਸ ਸਮ੍ਮਸਨ੍ਤਸ੍ਸ ਵਿਲੋਲ਼ੇਨ੍ਤਸ੍ਸ ਧਮ੍ਮਤੇਜੇਨ ਸਕਲਦਸਸਹਸ੍ਸੀ ਲੋਕਧਾਤੁ ਏਕਪ੍ਪਹਾਰੇਨ ਕਮ੍ਪਤਿ ਚੇਵ ਰਵਤਿ ਚਾ’’ਤਿ ਆਹ. ਤੇਨ ਵੁਤ੍ਤਂ –
‘‘ਯਾਵਤਾ ਪਰਿਸਾ ਆਸਿ, ਬੁਦ੍ਧਸ੍ਸ ਪਰਿਵੇਸਨੇ;
ਪਵੇਧਮਾਨਾ ਸਾ ਤਤ੍ਥ, ਮੁਚ੍ਛਿਤਾ ਸੇਸਿ ਭੂਮਿਯਾ.
‘‘ਘਟਾਨੇਕਸਹਸ੍ਸਾਨਿ, ਕੁਮ੍ਭੀਨਞ੍ਚ ਸਤਾ ਬਹੂ;
ਸਞ੍ਚੁਣ੍ਣਮਥਿਤਾ ਤਤ੍ਥ, ਅਞ੍ਞਮਞ੍ਞਂ ਪਘਟ੍ਟਿਤਾ.
‘‘ਉਬ੍ਬਿਗ੍ਗਾ ਤਸਿਤਾ ਭੀਤਾ, ਭਨ੍ਤਾ ਬ੍ਯਥਿਤਮਾਨਸਾ;
ਮਹਾਜਨਾ ਸਮਾਗਮ੍ਮ, ਦੀਪਙ੍ਕਰਮੁਪਾਗਮੁਂ.
‘‘ਕਿਂ ਭਵਿਸ੍ਸਤਿ ਲੋਕਸ੍ਸ, ਕਲ੍ਯਾਣਮਥ ਪਾਪਕਂ;
ਸਬ੍ਬੋ ਉਪਦ੍ਦੁਤੋ ਲੋਕੋ, ਤਂ ਵਿਨੋਦੇਹਿ ਚਕ੍ਖੁਮ.
‘‘ਤੇਸਂ ਤਦਾ ਸਞ੍ਞਾਪੇਸਿ, ਦੀਪਙ੍ਕਰੋ ਮਹਾਮੁਨਿ;
ਵਿਸ੍ਸਤ੍ਥਾ ਹੋਥ ਮਾ ਭਾਥ, ਇਮਸ੍ਮਿਂ ਪਥਵਿਕਮ੍ਪਨੇ.
‘‘ਯਮਹਂ ਅਜ੍ਜ ਬ੍ਯਾਕਾਸਿਂ, ‘ਬੁਦ੍ਧੋ ਲੋਕੇ ਭਵਿਸ੍ਸਤਿ’;
ਏਸੋ ਸਮ੍ਮਸਤਿ ਧਮ੍ਮਂ, ਪੁਬ੍ਬਕਂ ਜਿਨਸੇਵਿਤਂ.
‘‘ਤਸ੍ਸ ਸਮ੍ਮਸਤੋ ਧਮ੍ਮਂ, ਬੁਦ੍ਧਭੂਮਿਂ ਅਸੇਸਤੋ;
ਤੇਨਾਯਂ ਕਮ੍ਪਿਤਾ ਪਥਵੀ, ਦਸਸਹਸ੍ਸੀ ਸਦੇਵਕੇ’’ਤਿ. (ਬੁ. ਵਂ. ੨.੧੬੮-੧੭੪);
ਮਹਾਜਨੋ ਤਥਾਗਤਸ੍ਸ ਵਚਨਂ ਸੁਤ੍ਵਾ ਹਟ੍ਠਤੁਟ੍ਠੋ ਮਾਲਾਗਨ੍ਧਵਿਲੇਪਨਂ ਆਦਾਯ ਰਮ੍ਮਨਗਰਾ ਨਿਕ੍ਖਮਿਤ੍ਵਾ ਬੋਧਿਸਤ੍ਤਂ ਉਪਸਙ੍ਕਮਿਤ੍ਵਾ ਮਾਲਾਗਨ੍ਧਾਦੀਹਿ ਪੂਜੇਤ੍ਵਾ ਵਨ੍ਦਿਤ੍ਵਾ ਪਦਕ੍ਖਿਣਂ ਕਤ੍ਵਾ ਰਮ੍ਮਨਗਰਮੇਵ ਪਾਵਿਸਿ. ਬੋਧਿਸਤ੍ਤੋਪਿ ਦਸ ਪਾਰਮਿਯੋ ਸਮ੍ਮਸਿਤ੍ਵਾ ਵੀਰਿਯਂ ਦਲ਼੍ਹਂ ਕਤ੍ਵਾ ਅਧਿਟ੍ਠਾਯ ਨਿਸਿਨ੍ਨਾਸਨਾ ਵੁਟ੍ਠਾਸਿ. ਤੇਨ ਵੁਤ੍ਤਂ –
‘‘ਬੁਦ੍ਧਸ੍ਸ ¶ ਵਚਨਂ ਸੁਤ੍ਵਾ, ਮਨੋ ਨਿਬ੍ਬਾਯਿ ਤਾਵਦੇ;
ਸਬ੍ਬੇ ਮਂ ਉਪਸਙ੍ਕਮ੍ਮ, ਪੁਨਾਪਿ ਅਭਿਵਨ੍ਦਿਸੁਂ.
‘‘ਸਮਾਦਿਯਿਤ੍ਵਾ ¶ ਬੁਦ੍ਧਗੁਣਂ, ਦਲ਼੍ਹਂ ਕਤ੍ਵਾਨ ਮਾਨਸਂ;
ਦੀਪਙ੍ਕਰਂ ਨਮਸ੍ਸਿਤ੍ਵਾ, ਆਸਨਾ ਵੁਟ੍ਠਹਿਂ ਤਦਾ’’ਤਿ. (ਬੁ. ਵਂ. ੨.੧੭੫-੧੭੬);
ਅਥ ¶ ਬੋਧਿਸਤ੍ਤਂ ਆਸਨਾ ਵੁਟ੍ਠਹਨ੍ਤਂ ਸਕਲਦਸਸਹਸ੍ਸਚਕ੍ਕਵਾਲ਼ਦੇਵਤਾ ਸਨ੍ਨਿਪਤਿਤ੍ਵਾ ਦਿਬ੍ਬੇਹਿ ਮਾਲਾਗਨ੍ਧੇਹਿ ਪੂਜੇਤ੍ਵਾ ਵਨ੍ਦਿਤ੍ਵਾ ‘‘ਅਯ੍ਯ ਸੁਮੇਧਤਾਪਸ, ਤਯਾ ਅਜ੍ਜ ਦੀਪਙ੍ਕਰਦਸਬਲਸ੍ਸ ਪਾਦਮੂਲੇ ਮਹਤੀ ਪਤ੍ਥਨਾ ਪਤ੍ਥਿਤਾ, ਸਾ ਤੇ ਅਨਨ੍ਤਰਾਯੇਨ ਸਮਿਜ੍ਝਤੁ, ਮਾ ਤੇ ਭਯਂ ਵਾ ਛਮ੍ਭਿਤਤ੍ਤਂ ਵਾ ਅਹੋਸਿ, ਸਰੀਰੇ ਅਪ੍ਪਮਤ੍ਤਕੋਪਿ ਰੋਗੋ ਮਾ ਉਪ੍ਪਜ੍ਜਤੁ, ਖਿਪ੍ਪਂ ਪਾਰਮਿਯੋ ਪੂਰੇਤ੍ਵਾ ਸਮ੍ਮਾਸਮ੍ਬੋਧਿਂ ਪਟਿਵਿਜ੍ਝ. ਯਥਾ ਪੁਪ੍ਫੂਪਗਫਲੂਪਗਰੁਕ੍ਖਾ ਸਮਯੇ ਪੁਪ੍ਫਨ੍ਤਿ ਚੇਵ ਫਲਨ੍ਤਿ ਚ, ਤਥੇਵ ਤ੍ਵਮ੍ਪਿ ਤਂ ਸਮਯਂ ਅਨਤਿਕ੍ਕਮਿਤ੍ਵਾ ਖਿਪ੍ਪਂ ਸਮ੍ਬੋਧਿਮੁਤ੍ਤਮਂ ਫੁਸਸ੍ਸੂ’’ਤਿਆਦੀਨਿ ਥੁਤਿਮਙ੍ਗਲਾਨਿ ਪਯਿਰੁਦਾਹਂਸੁ. ਏਵਞ੍ਚ ਪਯਿਰੁਦਾਹਿਤ੍ਵਾ ਅਤ੍ਤਨੋ ਅਤ੍ਤਨੋ ਦੇਵਟ੍ਠਾਨਮੇਵ ਅਗਮਂਸੁ. ਬੋਧਿਸਤ੍ਤੋਪਿ ਦੇਵਤਾਹਿ ਅਭਿਤ੍ਥਵਿਤੋ – ‘‘ਅਹਂ ਦਸ ਪਾਰਮਿਯੋ ਪੂਰੇਤ੍ਵਾ ਕਪ੍ਪਸਤਸਹਸ੍ਸਾਧਿਕਾਨਂ ਚਤੁਨ੍ਨਂ ਅਸਙ੍ਖ੍ਯੇਯ੍ਯਾਨਂ ਮਤ੍ਥਕੇ ਬੁਦ੍ਧੋ ਭਵਿਸ੍ਸਾਮੀ’’ਤਿ ਵੀਰਿਯਂ ਦਲ਼੍ਹਂ ਕਤ੍ਵਾ ਅਧਿਟ੍ਠਾਯ ਨਭਂ ਅਬ੍ਭੁਗ੍ਗਨ੍ਤ੍ਵਾ ਹਿਮਵਨ੍ਤਮੇਵ ਅਗਮਾਸਿ. ਤੇਨ ਵੁਤ੍ਤਂ –
‘‘ਦਿਬ੍ਬਂ ਮਾਨੁਸਕਂ ਪੁਪ੍ਫਂ, ਦੇਵਾ ਮਾਨੁਸਕਾ ਉਭੋ;
ਸਮੋਕਿਰਨ੍ਤਿ ਪੁਪ੍ਫੇਹਿ, ਵੁਟ੍ਠਹਨ੍ਤਸ੍ਸ ਆਸਨਾ.
‘‘ਵੇਦਯਨ੍ਤਿ ਚ ਤੇ ਸੋਤ੍ਥਿਂ, ਦੇਵਾ ਮਾਨੁਸਕਾ ਉਭੋ;
ਮਹਨ੍ਤਂ ਪਤ੍ਥਿਤਂ ਤੁਯ੍ਹਂ, ਤਂ ਲਭਸ੍ਸੁ ਯਥਿਚ੍ਛਿਤਂ.
‘‘ਸਬ੍ਬੀਤਿਯੋ ਵਿਵਜ੍ਜਨ੍ਤੁ, ਸੋਕੋ ਰੋਗੋ ਵਿਨਸ੍ਸਤੁ;
ਮਾ ਤੇ ਭਵਨ੍ਤ੍ਵਨ੍ਤਰਾਯਾ, ਫੁਸ ਖਿਪ੍ਪਂ ਬੋਧਿਮੁਤ੍ਤਮਂ.
‘‘ਯਥਾਪਿ ਸਮਯੇ ਪਤ੍ਤੇ, ਪੁਪ੍ਫਨ੍ਤਿ ਪੁਪ੍ਫਿਨੋ ਦੁਮਾ;
ਤਥੇਵ ਤ੍ਵਂ ਮਹਾਵੀਰ, ਬੁਦ੍ਧਞਾਣੇਨ ਪੁਪ੍ਫਸੁ.
‘‘ਯਥਾ ¶ ਯੇ ਕੇਚਿ ਸਮ੍ਬੁਦ੍ਧਾ, ਪੂਰਯੁਂ ਦਸ ਪਾਰਮੀ;
ਤਥੇਵ ਤ੍ਵਂ ਮਹਾਵੀਰ, ਪੂਰਯ ਦਸ ਪਾਰਮੀ.
‘‘ਯਥਾ ਯੇ ਕੇਚਿ ਸਮ੍ਬੁਦ੍ਧਾ, ਬੋਧਿਮਣ੍ਡਮ੍ਹਿ ਬੁਜ੍ਝਰੇ;
ਤਥੇਵ ਤ੍ਵਂ ਮਹਾਵੀਰ, ਬੁਜ੍ਝਸ੍ਸੁ ਜਿਨਬੋਧਿਯਂ.
‘‘ਯਥਾ ¶ ਯੇ ਕੇਚਿ ਸਮ੍ਬੁਦ੍ਧਾ, ਧਮ੍ਮਚਕ੍ਕਂ ਪਵਤ੍ਤਯੁਂ;
ਤਥੇਵ ਤ੍ਵਂ ਮਹਾਵੀਰ, ਧਮ੍ਮਚਕ੍ਕਂ ਪਵਤ੍ਤਯ.
‘‘ਪੁਣ੍ਣਮਾਯੇ ਯਥਾ ਚਨ੍ਦੋ, ਪਰਿਸੁਦ੍ਧੋ ਵਿਰੋਚਤਿ;
ਤਥੇਵ ਤ੍ਵਂ ਪੁਣ੍ਣਮਨੋ, ਵਿਰੋਚ ਦਸਸਹਸ੍ਸਿਯਂ.
‘‘ਰਾਹੁਮੁਤ੍ਤੋ ਯਥਾ ਸੂਰਿਯੋ, ਤਾਪੇਨ ਅਤਿਰੋਚਤਿ;
ਤਥੇਵ ਲੋਕਾ ਮੁਚ੍ਚਿਤ੍ਵਾ, ਵਿਰੋਚ ਸਿਰਿਯਾ ਤੁਵਂ.
‘‘ਯਥਾ ¶ ਯਾ ਕਾਚਿ ਨਦਿਯੋ, ਓਸਰਨ੍ਤਿ ਮਹੋਦਧਿਂ;
ਏਵਂ ਸਦੇਵਕਾ ਲੋਕਾ, ਓਸਰਨ੍ਤੁ ਤਵਨ੍ਤਿਕੇ.
‘‘ਤੇਹਿ ਥੁਤਪ੍ਪਸਤ੍ਥੋ ਸੋ, ਦਸ ਧਮ੍ਮੇ ਸਮਾਦਿਯ;
ਤੇ ਧਮ੍ਮੇ ਪਰਿਪੂਰੇਨ੍ਤੋ, ਪਵਨਂ ਪਾਵਿਸੀ ਤਦਾ’’ਤਿ. (ਬੁ. ਵਂ. ੨.੧੭੭-੧੮੭);
ਸੁਮੇਧਕਥਾ ਨਿਟ੍ਠਿਤਾ.
ਰਮ੍ਮਨਗਰਵਾਸਿਨੋਪਿ ਖੋ ਨਗਰਂ ਪਵਿਸਿਤ੍ਵਾ ਬੁਦ੍ਧਪ੍ਪਮੁਖਸ੍ਸ ਭਿਕ੍ਖੁਸਙ੍ਘਸ੍ਸ ਮਹਾਦਾਨਂ ਅਦਂਸੁ. ਸਤ੍ਥਾ ਤੇਸਂ ਧਮ੍ਮਂ ਦੇਸੇਤ੍ਵਾ ਮਹਾਜਨਂ ਸਰਣਾਦੀਸੁ ਪਤਿਟ੍ਠਪੇਤ੍ਵਾ ਰਮ੍ਮਨਗਰਾ ਨਿਕ੍ਖਮਿ. ਤਤੋ ਉਦ੍ਧਮ੍ਪਿ ਯਾਵਤਾਯੁਕਂ ਤਿਟ੍ਠਨ੍ਤੋ ਸਬ੍ਬਂ ਬੁਦ੍ਧਕਿਚ੍ਚਂ ਕਤ੍ਵਾ ਅਨੁਕ੍ਕਮੇਨ ਅਨੁਪਾਦਿਸੇਸਾਯ ਨਿਬ੍ਬਾਨਧਾਤੁਯਾ ਪਰਿਨਿਬ੍ਬਾਯਿ. ਤਤ੍ਥ ਯਂ ਵਤ੍ਤਬ੍ਬਂ, ਤਂ ਸਬ੍ਬਂ ਬੁਦ੍ਧਵਂਸੇ ਵੁਤ੍ਤਨਯੇਨੇਵ ਵਿਤ੍ਥਾਰੇਤਬ੍ਬਂ. ਵੁਤ੍ਤਞ੍ਹਿ ਤਤ੍ਥ –
‘‘ਤਦਾ ¶ ਤੇ ਭੋਜਯਿਤ੍ਵਾਨ, ਸਸਙ੍ਘਂ ਲੋਕਨਾਯਕਂ;
ਉਪਗਚ੍ਛੁਂ ਸਰਣਂ ਤਸ੍ਸ, ਦੀਪਙ੍ਕਰਸ੍ਸ ਸਤ੍ਥੁਨੋ.
‘‘ਸਰਣਗਮਨੇ ਕਞ੍ਚਿ, ਨਿਵੇਸੇਸਿ ਤਥਾਗਤੋ;
ਕਞ੍ਚਿ ਪਞ੍ਚਸੁ ਸੀਲੇਸੁ, ਸੀਲੇ ਦਸਵਿਧੇ ਪਰਂ.
‘‘ਕਸ੍ਸਚਿ ਦੇਤਿ ਸਾਮਞ੍ਞਂ, ਚਤੁਰੋ ਫਲਮੁਤ੍ਤਮੇ;
ਕਸ੍ਸਚਿ ਅਸਮੇ ਧਮ੍ਮੇ, ਦੇਤਿ ਸੋ ਪਟਿਸਮ੍ਭਿਦਾ.
‘‘ਕਸ੍ਸਚਿ ¶ ਵਰਸਮਾਪਤ੍ਤਿਯੋ, ਅਟ੍ਠ ਦੇਤਿ ਨਰਾਸਭੋ;
ਤਿਸ੍ਸੋ ਕਸ੍ਸਚਿ ਵਿਜ੍ਜਾਯੋ, ਛਲ਼ਭਿਞ੍ਞਾ ਪਵੇਚ੍ਛਤਿ.
‘‘ਤੇਨ ਯੋਗੇਨ ਜਨਕਾਯਂ, ਓਵਦਤਿ ਮਹਾਮੁਨਿ;
ਤੇਨ ਵਿਤ੍ਥਾਰਿਕਂ ਆਸਿ, ਲੋਕਨਾਥਸ੍ਸ ਸਾਸਨਂ.
‘‘ਮਹਾਹਨੂਸਭਕ੍ਖਨ੍ਧੋ, ਦੀਪਙ੍ਕਰਸਨਾਮਕੋ;
ਬਹੂ ਜਨੇ ਤਾਰਯਤਿ, ਪਰਿਮੋਚੇਤਿ ਦੁਗ੍ਗਤਿਂ.
‘‘ਬੋਧਨੇਯ੍ਯਂ ਜਨਂ ਦਿਸ੍ਵਾ, ਸਤਸਹਸ੍ਸੇਪਿ ਯੋਜਨੇ;
ਖਣੇਨ ਉਪਗਨ੍ਤ੍ਵਾਨ, ਬੋਧੇਤਿ ਤਂ ਮਹਾਮੁਨਿ.
‘‘ਪਠਮਾਭਿਸਮਯੇ ਬੁਦ੍ਧੋ, ਕੋਟਿਸਤਮਬੋਧਯਿ;
ਦੁਤਿਯਾਭਿਸਮਯੇ ਨਾਥੋ, ਨਵੁਤਿਕੋਟਿਮਬੋਧਯਿ.
‘‘ਯਦਾ ਚ ਦੇਵਭਵਨਮ੍ਹਿ, ਬੁਦ੍ਧੋ ਧਮ੍ਮਮਦੇਸਯਿ;
ਨਵੁਤਿਕੋਟਿਸਹਸ੍ਸਾਨਂ, ਤਤਿਯਾਭਿਸਮਯੋ ਅਹੁ.
‘‘ਸਨ੍ਨਿਪਾਤਾ ਤਯੋ ਆਸੁਂ, ਦੀਪਙ੍ਕਰਸ੍ਸ ਸਤ੍ਥੁਨੋ;
ਕੋਟਿਸਤਸਹਸ੍ਸਾਨਂ, ਪਠਮੋ ਆਸਿ ਸਮਾਗਮੋ.
‘‘ਪੁਨ ¶ ¶ ਨਾਰਦਕੂਟਮ੍ਹਿ, ਪਵਿਵੇਕਗਤੇ ਜਿਨੇ;
ਖੀਣਾਸਵਾ ਵੀਤਮਲਾ, ਸਮਿਂਸੁ ਸਤਕੋਟਿਯੋ.
‘‘ਯਮ੍ਹਿ ਕਾਲੇ ਮਹਾਵੀਰੋ, ਸੁਦਸ੍ਸਨਸਿਲੁਚ੍ਚਯੇ;
ਨਵੁਤਿਕੋਟਿਸਹਸ੍ਸੇਹਿ, ਪਵਾਰੇਸਿ ਮਹਾਮੁਨਿ.
‘‘ਅਹਂ ਤੇਨ ਸਮਯੇਨ, ਜਟਿਲੋ ਉਗ੍ਗਤਾਪਨੋ;
ਅਨ੍ਤਲਿਕ੍ਖਮ੍ਹਿ ਚਰਣੋ, ਪਞ੍ਚਾਭਿਞ੍ਞਾਸੁ ਪਾਰਗੂ.
‘‘ਦਸਵੀਸਸਹਸ੍ਸਾਨਂ, ਧਮ੍ਮਾਭਿਸਮਯੋ ਅਹੁ;
ਏਕਦ੍ਵਿਨ੍ਨਂ ਅਭਿਸਮਯਾ, ਗਣਨਤੋ ਅਸਙ੍ਖਿਯਾ.
‘‘ਵਿਤ੍ਥਾਰਿਕਂ ਬਾਹੁਜਞ੍ਞਂ, ਇਦ੍ਧਂ ਫੀਤਂ ਅਹੂ ਤਦਾ;
ਦੀਪਙ੍ਕਰਸ੍ਸ ਭਗਵਤੋ, ਸਾਸਰਂ ਸੁਵਿਸੋਧਿਤਂ.
‘‘ਚਤ੍ਤਾਰਿ ¶ ਸਤਸਹਸ੍ਸਾਨਿ, ਛਲ਼ਭਿਞ੍ਞਾ ਮਹਿਦ੍ਧਿਕਾ;
ਦੀਪਙ੍ਕਰਂ ਲੋਕਵਿਦੁਂ ਪਰਿਵਾਰੇਨ੍ਤਿ ਸਬ੍ਬਦਾ.
‘‘ਯੇ ਕੇਚਿ ਤੇਨ ਸਮਯੇਨ, ਜਹਨ੍ਤਿ ਮਾਨੁਸਂ ਭਵਂ;
ਅਪ੍ਪਤ੍ਤਮਾਨਸਾ ਸੇਖਾ, ਗਰਹਿਤਾ ਭਵਨ੍ਤਿ ਤੇ.
‘‘ਸੁਪੁਪ੍ਫਿਤਂ ਪਾਵਚਨਂ, ਅਰਹਨ੍ਤੇਹਿ ਤਾਦਿਭਿ;
ਖੀਣਾਸਵੇਹਿ ਵਿਮਲੇਹਿ, ਉਪਸੋਭਤਿ ਸਬ੍ਬਦਾ.
‘‘ਨਗਰਂ ਰਮ੍ਮਵਤੀ ਨਾਮ, ਸੁਦੇਵੋ ਨਾਮ ਖਤ੍ਤਿਯੋ;
ਸੁਮੇਧਾ ਨਾਮ ਜਨਿਕਾ, ਦੀਪਙ੍ਕਰਸ੍ਸ ਸਤ੍ਥੁਨੋ.
‘‘ਦਸਵਸ੍ਸਸਹਸ੍ਸਾਨਿ, ਅਗਾਰਂ ਅਜ੍ਝ ਸੋ ਵਸਿ;
ਹਂਸਾ ਕੋਞ੍ਚਾ ਮਯੂਰਾ ਚ, ਤਯੋ ਪਾਸਾਦਮੁਤ੍ਤਮਾ.
‘‘ਤੀਣਿ ¶ ਸਤਸਹਸ੍ਸਾਨਿ, ਨਾਰਿਯੋ ਸਮਲਙ੍ਕਤਾ;
ਪਦੁਮਾ ਨਾਮ ਸਾ ਨਾਰੀ, ਉਸਭਕ੍ਖਨ੍ਧੋ ਅਤ੍ਰਜੋ.
‘‘ਨਿਮਿਤ੍ਤੇ ਚਤੁਰੋ ਦਿਸ੍ਵਾ, ਹਤ੍ਥਿਯਾਨੇਨ ਨਿਕ੍ਖਮਿ;
ਅਨੂਨਦਸਮਾਸਾਨਿ, ਪਧਾਨੇ ਪਦਹੀ ਜਿਨੋ.
‘‘ਪਧਾਨਚਾਰਂ ਚਰਿਤ੍ਵਾਨ, ਅਬੁਜ੍ਝਿ ਮਾਨਸਂ ਮੁਨਿ;
ਬ੍ਰਹ੍ਮੁਨਾ ਯਾਚਿਤੋ ਸਨ੍ਤੋ, ਦੀਪਙ੍ਕਰੋ ਮਹਾਮੁਨਿ.
‘‘ਵਤ੍ਤਿ ਚਕ੍ਕਂ ਮਹਾਵੀਰੋ, ਨਨ੍ਦਾਰਾਮੇ ਸਿਰੀਘਰੇ;
ਨਿਸਿਨ੍ਨੋ ਸਿਰੀਸਮੂਲਮ੍ਹਿ, ਅਕਾਸਿ ਤਿਤ੍ਥਿਯਮਦ੍ਦਨਂ.
‘‘ਸੁਮਙ੍ਗਲੋ ਚ ਤਿਸ੍ਸੋ ਚ, ਅਹੇਸੁਂ ਅਗ੍ਗਸਾਵਕਾ;
ਸਾਗਤੋ ਨਾਮੁਪਟ੍ਠਾਕੋ, ਦੀਪਙ੍ਕਰਸ੍ਸ ਸਤ੍ਥੁਨੋ.
ਸੁਨਨ੍ਦਾ ਚ‘‘ਨਨ੍ਦਾ ਚੇਵ ਸੁਨਨ੍ਦਾ ਚ, ਅਹੇਸੁਂ ਅਗ੍ਗਸਾਵਿਕਾ;
ਬੋਧਿ ਤਸ੍ਸ ਭਗਵਤੋ, ਪਿਪ੍ਫਲੀਤਿ ਪਵੁਚ੍ਚਤਿ.
‘‘ਤਪੁਸ੍ਸਭਲ੍ਲਿਕਾ ਨਾਮ, ਅਹੇਸੁਂ ਅਗ੍ਗੁਪਟ੍ਠਕਾ;
ਸਿਰਿਮਾ ਕੋਣਾ ਉਪਟ੍ਠਿਕਾ, ਦੀਪਙ੍ਕਰਸ੍ਸ ਸਤ੍ਥੁਨੋ.
‘‘ਅਸੀਤਿਹਤ੍ਥਮੁਬ੍ਬੇਧੋ, ਦੀਪਙ੍ਕਰੋ ਮਹਾਮੁਨਿ;
ਸੋਭਤਿ ਦੀਪਰੁਕ੍ਖੋਵ, ਸਾਲਰਾਜਾਵ ਫੁਲ੍ਲਿਤੋ.
‘‘ਪਭਾ ¶ ਵਿਧਾਵਤਿ ਤਸ੍ਸ, ਸਮਨ੍ਤਾ ਦ੍ਵਾਦਸ ਯੋਜਨੇ;
ਸਤਸਹਸ੍ਸਵਸ੍ਸਾਨਿ, ਆਯੁ ਤਸ੍ਸ ਮਹੇਸਿਨੋ;
ਤਾਵਤਾ ਤਿਟ੍ਠਮਾਨੋ ਸੋ, ਤਾਰੇਸਿ ਜਨਤਂ ਬਹੁਂ.
‘‘ਜੋਤਯਿਤ੍ਵਾਨ ਸਦ੍ਧਮ੍ਮਂ, ਸਨ੍ਤਾਰੇਤ੍ਵਾ ਮਹਾਜਨਂ;
ਜਲਿਤ੍ਵਾ ਅਗ੍ਗਿਖਨ੍ਧੋਵ, ਨਿਬ੍ਬੁਤੋ ਸੋ ਸਸਾਵਕੋ.
‘‘ਸਾ ¶ ਚ ਇਦ੍ਧਿ ਸੋ ਚ ਯਸੋ, ਤਾਨਿ ਚ ਪਾਦੇਸੁ ਚਕ੍ਕਰਤਨਾਨਿ;
ਸਬ੍ਬਂ ਤਮਨ੍ਤਰਹਿਤਂ, ਨਨੁ ਰਿਤ੍ਤਾ ਸਬ੍ਬਸਙ੍ਖਾਰਾਤਿ.
‘‘ਦੀਪਙ੍ਕਰੋ ਜਿਨੋ ਸਤ੍ਥਾ, ਨਨ੍ਦਾਰਾਮਮ੍ਹਿ ਨਿਬ੍ਬੁਤੋ;
ਤਤ੍ਥੇਤਸ੍ਸ ਜਿਨਥੂਪੋ, ਛਤ੍ਤਿਂਸੁਬ੍ਬੇਧਯੋਜਨੋ’’ਤਿ. (ਬੁ. ਵਂ. ੩.੧-੩੧);
ਕੋਣ੍ਡਞ੍ਞੋ ਬੁਦ੍ਧੋ
ਦੀਪਙ੍ਕਰਸ੍ਸ ਪਨ ਭਗਵਤੋ ਅਪਰਭਾਗੇ ਏਕਂ ਅਸਙ੍ਖ੍ਯੇਯ੍ਯਂ ਅਤਿਕ੍ਕਮਿਤ੍ਵਾ ਕੋਣ੍ਡਞ੍ਞੋ ਨਾਮ ਸਤ੍ਥਾ ਉਦਪਾਦਿ. ਤਸ੍ਸਾਪਿ ਤਯੋ ਸਾਵਕਸਨ੍ਨਿਪਾਤਾ ਅਹੇਸੁਂ. ਪਠਮਸਨ੍ਨਿਪਾਤੇ ਕੋਟਿਸਤਸਹਸ੍ਸਂ, ਦੁਤਿਯੇ ਕੋਟਿਸਹਸ੍ਸਂ ¶ , ਤਤਿਯੇ ਨਵੁਤਿਕੋਟਿਯੋ. ਤਦਾ ਬੋਧਿਸਤ੍ਤੋ ਵਿਜਿਤਾਵੀ ਨਾਮ ਚਕ੍ਕਵਤ੍ਤੀ ਹੁਤ੍ਵਾ ਕੋਟਿਸਤਸਹਸ੍ਸਸ੍ਸ ਬੁਦ੍ਧਪ੍ਪਮੁਖਸ੍ਸ ਭਿਕ੍ਖੁਸਙ੍ਘਸ੍ਸ ਮਹਾਦਾਨਂ ਅਦਾਸਿ. ਸਤ੍ਥਾ ਬੋਧਿਸਤ੍ਤਂ ‘‘ਬੁਦ੍ਧੋ ਭਵਿਸ੍ਸਤੀ’’ਤਿ ਬ੍ਯਾਕਰਿਤ੍ਵਾ ਧਮ੍ਮਂ ਦੇਸੇਸਿ. ਸੋ ਸਤ੍ਥੁ ਧਮ੍ਮਕਥਂ ਸੁਤ੍ਵਾ ਰਜ੍ਜਂ ਨਿਯ੍ਯਾਤੇਤ੍ਵਾ ਪਬ੍ਬਜਿ. ਸੋ ਤੀਣਿ ਪਿਟਕਾਨਿ ਉਗ੍ਗਹੇਤ੍ਵਾ ਅਟ੍ਠ ਸਮਾਪਤ੍ਤਿਯੋ ਚ ਪਞ੍ਚ ਅਭਿਞ੍ਞਾਯੋ ਚ ਉਪ੍ਪਾਦੇਤ੍ਵਾ ਅਪਰਿਹੀਨਜ੍ਝਾਨੋ ਬ੍ਰਹ੍ਮਲੋਕੇ ਨਿਬ੍ਬਤ੍ਤਿ. ਕੋਣ੍ਡਞ੍ਞਬੁਦ੍ਧਸ੍ਸ ਪਨ ਰਮ੍ਮਵਤੀ ਨਾਮ ਨਗਰਂ, ਸੁਨਨ੍ਦੋ ਨਾਮ ਖਤ੍ਤਿਯੋ ਪਿਤਾ, ਸੁਜਾਤਾ ਨਾਮ ਦੇਵੀ ਮਾਤਾ, ਭਦ੍ਦੋ ਚ ਸੁਭਦ੍ਦੋ ਚ ਦ੍ਵੇ ਅਗ੍ਗਸਾਵਕਾ, ਅਨੁਰੁਦ੍ਧੋ ਨਾਮੁਪਟ੍ਠਾਕੋ, ਤਿਸ੍ਸਾ ਚ ਉਪਤਿਸ੍ਸਾ ਚ ਦ੍ਵੇ ਅਗ੍ਗਸਾਵਿਕਾ, ਸਾਲਕਲ੍ਯਾਣਿਰੁਕ੍ਖੋ ਬੋਧਿ, ਅਟ੍ਠਾਸੀਤਿਹਤ੍ਥੁਬ੍ਬੇਧਂ ਸਰੀਰਂ, ਵਸ੍ਸਸਤਸਹਸ੍ਸਂ ਆਯੁਪ੍ਪਮਾਣਂ ਅਹੋਸਿ.
‘‘ਦੀਪਙ੍ਕਰਸ੍ਸ ਅਪਰੇਨ, ਕੋਣ੍ਡਞ੍ਞੋ ਨਾਮ ਨਾਯਕੋ;
ਅਨਨ੍ਤਤੇਜੋ ਅਮਿਤਯਸੋ, ਅਪ੍ਪਮੇਯ੍ਯੋ ਦੁਰਾਸਦੋ’’.
ਤਸ੍ਸ ਅਪਰਭਾਗੇ ਏਕਂ ਅਸਙ੍ਖ੍ਯੇਯ੍ਯਂ ਅਤਿਕ੍ਕਮਿਤ੍ਵਾ ਏਕਸ੍ਮਿਂ ਕਪ੍ਪੇਯੇਵ ਚਤ੍ਤਾਰੋ ਬੁਦ੍ਧਾ ਨਿਬ੍ਬਤ੍ਤਿਂਸੁ – ਮਙ੍ਗਲੋ, ਸੁਮਨੋ, ਰੇਵਤੋ, ਸੋਭਿਤੋਤਿ. ਮਙ੍ਗਲਸ੍ਸ ਭਗਵਤੋ ਤੀਸੁ ਸਾਵਕਸਨ੍ਨਿਪਾਤੇਸੁ ਪਠਮਸਨ੍ਨਿਪਾਤੇ ਕੋਟਿਸਤਸਹਸ੍ਸਂ ¶ ਭਿਕ੍ਖੂ ਅਹੇਸੁਂ, ਦੁਤਿਯੇ ਕੋਟਿਸਤਸਹਸ੍ਸਂ, ਤਤਿਯੇ ਨਵੁਟਿਕੋਟਿਯੋ. ਵੇਮਾਤਿਕਭਾਤਾ ਕਿਰਸ੍ਸ ਆਨਨ੍ਦਕੁਮਾਰੋ ਨਾਮ ਨਵੁਤਿਕੋਟਿਸਙ੍ਖਾਯ ਪਰਿਸਾਯ ਸਦ੍ਧਿਂ ਧਮ੍ਮਸ੍ਸਵਨਤ੍ਥਾਯ ਸਤ੍ਥੁ ਸਨ੍ਤਿਕਂ ਅਗਮਾਸਿ. ਸਤ੍ਥਾ ਤਸ੍ਸ ਅਨੁਪੁਬ੍ਬਿਕਥਂ ਕਥੇਸਿ. ਸੋ ਸਦ੍ਧਿਂ ਪਰਿਸਾਯ ਸਹ ਪਟਿਸਮ੍ਭਿਦਾਹਿ ਅਰਹਤ੍ਤਂ ਪਾਪੁਣਿ. ਸਤ੍ਥਾ ਤੇਸਂ ਕੁਲਪੁਤ੍ਤਾਨਂ ਪੁਬ੍ਬਚਰਿਤਂ ਓਲੋਕੇਨ੍ਤੋ ਇਦ੍ਧਿਮਯਪਤ੍ਤਚੀਵਰਸ੍ਸ ¶ ਉਪਨਿਸ੍ਸਯਂ ਦਿਸ੍ਵਾ ਦਕ੍ਖਿਣਹਤ੍ਥਂ ਪਸਾਰੇਤ੍ਵਾ ‘‘ਏਥ ਭਿਕ੍ਖਵੋ’’ਤਿ ਆਹ. ਸਬ੍ਬੇ ਤਙ੍ਖਣਞ੍ਞੇਵ ਇਦ੍ਧਿਮਯਪਤ੍ਤਚੀਵਰਧਰਾ ਸਟ੍ਠਿਵਸ੍ਸਿਕਥੇਰਾ ਵਿਯ ਆਕਪ੍ਪਸਮ੍ਪਨ੍ਨਾ ਹੁਤ੍ਵਾ ਸਤ੍ਥਾਰਂ ਵਨ੍ਦਿਤ੍ਵਾ ਪਰਿਵਾਰਯਿਂਸੁ. ਅਯਮਸ੍ਸ ਤਤਿਯੋ ਸਾਵਕਸਨ੍ਨਿਪਾਤੋ ਅਹੋਸਿ.
ਯਥਾ ਪਨ ਅਞ੍ਞੇਸਂ ਬੁਦ੍ਧਾਨਂ ਸਮਨ੍ਤਾ ਅਸੀਤਿਹਤ੍ਥਪ੍ਪਮਾਣਾਯੇਵ ਸਰੀਰਪ੍ਪਭਾ ਅਹੋਸਿ, ਨ ਏਵਂ ਤਸ੍ਸ. ਤਸ੍ਸ ਪਨ ਭਗਵਤੋ ਸਰੀਰਪ੍ਪਭਾ ਨਿਚ੍ਚਕਾਲਂ ਦਸਸਹਸ੍ਸਿਲੋਕਧਾਤੁਂ ਫਰਿਤ੍ਵਾ ਅਟ੍ਠਾਸਿ. ਰੁਕ੍ਖਪਥਵੀਪਬ੍ਬਤਸਮੁਦ੍ਦਾਦਯੋ ਅਨ੍ਤਮਸੋ ਉਕ੍ਖਲਿਯਾਦੀਨਿ ਉਪਾਦਾਯ ਸੁਵਣ੍ਣਪਟ੍ਟਪਰਿਯੋਨਦ੍ਧਾ ਵਿਯ ਅਹੇਸੁਂ. ਆਯੁਪ੍ਪਮਾਣਂ ਪਨਸ੍ਸ ਨਵੁਤਿਵਸ੍ਸਸਹਸ੍ਸਾਨਿ ਅਹੋਸਿ. ਏਤ੍ਤਕਂ ਕਾਲਂ ਚਨ੍ਦਿਮਸੂਰਿਯਾਦਯੋ ਅਤ੍ਤਨੋ ਪਭਾਯ ਵਿਰੋਚਿਤੁਂ ਨਾਸਕ੍ਖਿਂਸੁ, ਰਤ੍ਤਿਨ੍ਦਿਵਪਰਿਚ੍ਛੇਦੋ ਨ ਪਞ੍ਞਾਯਿਤ੍ਥ. ਦਿਵਾ ਸੂਰਿਯਾਲੋਕੇਨ ਵਿਯ ਸਤ੍ਤਾ ਨਿਚ੍ਚਂ ਬੁਦ੍ਧਾਲੋਕੇਨੇਵ ਵਿਚਰਿਂਸੁ. ਸਾਯਂ ਪੁਪ੍ਫਿਤਕੁਸੁਮਾਨਂ ਪਾਤੋ ਚ ਰਵਨਕਸਕੁਣਾਦੀਨਞ੍ਚ ਵਸੇਨ ਲੋਕੋ ਰਤ੍ਤਿਨ੍ਦਿਵਪਰਿਚ੍ਛੇਦਂ ਸਲ੍ਲਕ੍ਖੇਸਿ.
ਕਿਂ ਪਨ ਅਞ੍ਞੇਸਂ ਬੁਦ੍ਧਾਨਂ ਅਯਮਾਨੁਭਾਵੋ ਨਤ੍ਥੀਤਿ? ਨੋ ਨਤ੍ਥਿ. ਤੇਪਿ ਹਿ ਆਕਙ੍ਖਮਾਨਾ ਦਸਸਹਸ੍ਸਿਲੋਕਧਾਤੁਂ ¶ ਵਾ ਤਤੋ ਵਾ ਭਿਯ੍ਯੋ ਆਭਾਯ ਫਰੇਯ੍ਯੁਂ. ਮਙ੍ਗਲਸ੍ਸ ਪਨ ਭਗਵਤੋ ਪੁਬ੍ਬਪਤ੍ਥਨਾਵਸੇਨ ਅਞ੍ਞੇਸਂ ਬ੍ਯਾਮਪ੍ਪਭਾ ਵਿਯ ਸਰੀਰਪ੍ਪਭਾ ਨਿਚ੍ਚਮੇਵ ਦਸਸਹਸ੍ਸਿਲੋਕਧਾਤੁਂ ਫਰਿਤ੍ਵਾ ਅਟ੍ਠਾਸਿ. ਸੋ ਕਿਰ ਬੋਧਿਸਤ੍ਤਚਰਿਯਚਰਣਕਾਲੇ ਵੇਸ੍ਸਨ੍ਤਰਸਦਿਸੇ ਅਤ੍ਤਭਾਵੇਠਿਤੋ ਸਪੁਤ੍ਤਦਾਰੋ ਵਙ੍ਕਪਬ੍ਬਤਸਦਿਸੇ ਪਬ੍ਬਤੇ ਵਸਿ. ਅਥੇਕੋ ਖਰਦਾਠਿਕੋ ਨਾਮ ਯਕ੍ਖੋ ਮਹਾਪੁਰਿਸਸ੍ਸ ਦਾਨਜ੍ਝਾਸਯਤਂ ਸੁਤ੍ਵਾ ਬ੍ਰਾਹ੍ਮਣਵਣ੍ਣੇਨ ਉਪਸਙ੍ਕਮਿਤ੍ਵਾ ਮਹਾਸਤ੍ਤਂ ਦ੍ਵੇ ਦਾਰਕੇ ਯਾਚਿ. ਮਹਾਸਤ੍ਤੋ ‘‘ਦਦਾਮਿ, ਬ੍ਰਾਹ੍ਮਣ, ਪੁਤ੍ਤਕੇ’’ਤਿ ਵਤ੍ਵਾ ਹਟ੍ਠਪਹਟ੍ਠੋ ਉਦਕਪਰਿਯਨ੍ਤਂ ਮਹਾਪਥਵਿਂ ਕਮ੍ਪੇਨ੍ਤੋ ਦ੍ਵੇਪਿ ਦਾਰਕੇ ਅਦਾਸਿ. ਯਕ੍ਖੋ ਚਙ੍ਕਮਨਕੋਟਿਯਂ ਆਲਮ੍ਬਨਫਲਕਂ ਨਿਸ੍ਸਾਯ ਠਤ੍ਵਾ ਪਸ੍ਸਨ੍ਤਸ੍ਸੇਵ ਮਹਾਸਤ੍ਤਸ੍ਸ ਮੁਲਾਲਕਲਾਪਂ ਵਿਯ ਦਾਰਕੇ ¶ ਖਾਦਿ. ਮਹਾਪੁਰਿਸਸ੍ਸ ਯਕ੍ਖਂ ਓਲੋਕੇਤ੍ਵਾ ਮੁਖੇ ਵਿਵਟਮਤ੍ਤੇ ਅਗ੍ਗਿਜਾਲਂ ਵਿਯ ਲੋਹਿਤਧਾਰਂ ਉਗ੍ਗਿਰਮਾਨਂ ਤਸ੍ਸ ਮੁਖਂ ਦਿਸ੍ਵਾਪਿ ਕੇਸਗ੍ਗਮਤ੍ਤਮ੍ਪਿ ਦੋਮਨਸ੍ਸਂ ਨ ਉਪ੍ਪਜ੍ਜਿ. ‘‘ਸੁਦਿਨ੍ਨਂ ਵਤ ਮੇ ਦਾਨ’’ਨ੍ਤਿ ਚਿਨ੍ਤਯਤੋ ਪਨਸ੍ਸ ਸਰੀਰੇ ਮਹਨ੍ਤਂ ਪੀਤਿਸੋਮਨਸ੍ਸਂ ਉਦਪਾਦਿ. ਸੋ ‘‘ਇਮਸ੍ਸ ਮੇ ਦਾਨਸ੍ਸ ਨਿਸ੍ਸਨ੍ਦੇਨ ਅਨਾਗਤੇ ਇਮਿਨਾਵ ਨੀਹਾਰੇਨ ਸਰੀਰਤੋ ਰਸ੍ਮਿਯੋ ਨਿਕ੍ਖਮਨ੍ਤੂ’’ਤਿ ਪਤ੍ਥਨਂ ਅਕਾਸਿ. ਤਸ੍ਸ ਤਂ ਪਤ੍ਥਨਂ ਨਿਸ੍ਸਾਯ ਬੁਦ੍ਧਭੂਤਸ੍ਸ ਸਰੀਰਤੋ ਰਸ੍ਮਿਯੋ ਨਿਕ੍ਖਮਿਤ੍ਵਾ ਏਤ੍ਤਕਂ ਠਾਨਂ ਫਰਿਂਸੁ.
ਅਪਰਮ੍ਪਿਸ੍ਸ ਪੁਬ੍ਬਚਰਿਯਂ ਅਤ੍ਥਿ. ਸੋ ਕਿਰ ਬੋਧਿਸਤ੍ਤਕਾਲੇ ਏਕਸ੍ਸ ਬੁਦ੍ਧਸ੍ਸ ਚੇਤਿਯਂ ਦਿਸ੍ਵਾ ‘‘ਇਮਸ੍ਸ ਬੁਦ੍ਧਸ੍ਸ ਮਯਾ ਜੀਵਿਤਂ ਪਰਿਚ੍ਚਜਿਤੁਂ ਵਟ੍ਟਤੀ’’ਤਿ ਦਣ੍ਡਕਦੀਪਿਕਾਵੇਠਨਨਿਯਾਮੇਨ ਸਕਲਸਰੀਰਂ ਵੇਠਾਪੇਤ੍ਵਾ ਰਤਨਮਤ੍ਤਮਕੁਲ਼ਂ ਸਤਸਹਸ੍ਸਗ੍ਘਨਿਕਂ ਸੁਵਣ੍ਣਪਾਤਿਂ ਸਪ੍ਪਿਸ੍ਸ ਪੂਰਾਪੇਤ੍ਵਾ ਤਤ੍ਥ ਸਹਸ੍ਸਵਟ੍ਟਿਯੋ ਜਾਲੇਤ੍ਵਾ ਤਂ ਸੀਸੇਨਾਦਾਯ ਸਕਲਸਰੀਰਂ ਜਾਲਾਪੇਤ੍ਵਾ ਚੇਤਿਯਂ ਪਦਕ੍ਖਿਣਂ ਕਰੋਨ੍ਤੋ ਸਕਲਰਤ੍ਤਿਂ ¶ ਵੀਤਿਨਾਮੇਤਿ. ਏਵਂ ਯਾਵ ਅਰੁਣੁਗ੍ਗਮਨਾ ਵਾਯਮਨ੍ਤਸ੍ਸਾਪਿਸ੍ਸ ਲੋਮਕੂਪਮਤ੍ਤਮ੍ਪਿ ਉਸੁਮਂ ਨ ਗਣ੍ਹਿ. ਪਦੁਮਗਬ੍ਭਂ ਪਵਿਟ੍ਠਕਾਲੋ ਵਿਯ ਅਹੋਸਿ. ਧਮ੍ਮੋ ਹਿ ਨਾਮੇਸ ਅਤ੍ਤਾਨਂ ਰਕ੍ਖਨ੍ਤਂ ਰਕ੍ਖਤਿ. ਤੇਨਾਹ ਭਗਵਾ –
‘‘ਧਮ੍ਮੋ ਹਵੇ ਰਕ੍ਖਤਿ ਧਮ੍ਮਚਾਰਿਂ, ਧਮ੍ਮੋ ਸੁਚਿਣ੍ਣੋ ਸੁਖਮਾਵਹਾਤਿ;
ਏਸਾਨਿਸਂਸੋ ਧਮ੍ਮੇ ਸੁਚਿਣ੍ਣੇ, ਨ ਦੁਗ੍ਗਤਿਂ ਗਚ੍ਛਤਿ ਧਮ੍ਮਚਾਰੀ’’ਤਿ. (ਥੇਰਗਾ. ੩੦੩; ਜਾ. ੧.੧੦.੧੦੨) –
ਇਮਸ੍ਸਪਿ ¶ ਕਮ੍ਮਸ੍ਸ ਨਿਸ੍ਸਨ੍ਦੇਨ ਤਸ੍ਸ ਭਗਵਤੋ ਸਰੀਰੋਭਾਸੋ ਦਸਸਹਸ੍ਸਿਲੋਕਧਾਤੁਂ ਫਰਿਤ੍ਵਾ ਅਟ੍ਠਾਸਿ.
ਤਦਾ ਅਮ੍ਹਾਕਂ ਬੋਧਿਸਤ੍ਤੋ ਸੁਰੁਚਿ ਨਾਮ ਬ੍ਰਾਹ੍ਮਣੋ ਹੁਤ੍ਵਾ ‘‘ਸਤ੍ਥਾਰਂ ਨਿਮਨ੍ਤੇਸ੍ਸਾਮੀ’’ਤਿ ਉਪਸਙ੍ਕਮਿਤ੍ਵਾ ਮਧੁਰਧਮ੍ਮਕਥਂ ਸੁਤ੍ਵਾ ‘‘ਸ੍ਵੇ ਮਯ੍ਹਂ ਭਿਕ੍ਖਂ ਗਣ੍ਹਥ, ਭਨ੍ਤੇ’’ਤਿ ਆਹ. ‘‘ਬ੍ਰਾਹ੍ਮਣ, ਕਿਤ੍ਤਕੇਹਿ ਤੇ ਭਿਕ੍ਖੂਹਿ ਅਤ੍ਥੋ’’ਤਿ? ‘‘ਕਿਤ੍ਤਕਾ ਪਨ ਵੋ, ਭਨ੍ਤੇ, ਪਰਿਵਾਰਭਿਕ੍ਖੂ’’ਤਿ ਆਹ. ਤਦਾ ਸਤ੍ਥੁ ਪਠਮਸਨ੍ਨਿਪਾਤੋਯੇਵ ਹੋਤਿ, ਤਸ੍ਮਾ ‘‘ਕੋਟਿਸਤਸਹਸ੍ਸ’’ਨ੍ਤਿ ਆਹ. ‘‘ਭਨ੍ਤੇ, ਸਬ੍ਬੇਹਿਪਿ ਸਦ੍ਧਿਂ ਮਯ੍ਹਂ ਭਿਕ੍ਖਂ ਗਣ੍ਹਥਾ’’ਤਿ. ਸਤ੍ਥਾ ਅਧਿਵਾਸੇਸਿ. ਬ੍ਰਾਹ੍ਮਣੋ ਸ੍ਵਾਤਨਾਯ ਨਿਮਨ੍ਤੇਤ੍ਵਾ ਗੇਹਂ ਗਚ੍ਛਨ੍ਤੋ ਚਿਨ੍ਤੇਸਿ – ‘‘ਅਹਂ ਏਤ੍ਤਕਾਨਂ ¶ ਭਿਕ੍ਖੂਨਂ ਯਾਗੁਭਤ੍ਤਵਤ੍ਥਾਦੀਨਿ ਦਾਤੁਂ ਸਕ੍ਕੋਮਿ, ਨਿਸੀਦਨਟ੍ਠਾਨਂ ਪਨ ਕਥਂ ਭਵਿਸ੍ਸਤੀ’’ਤਿ?
ਤਸ੍ਸ ਸਾ ਚਿਨ੍ਤਾ ਚਤੁਰਾਸੀਤਿਯੋਜਨਸਹਸ੍ਸਮਤ੍ਥਕੇ ਠਿਤਸ੍ਸ ਦੇਵਰਞ੍ਞੋ ਪਣ੍ਡੁਕਮ੍ਬਲਸਿਲਾਸਨਸ੍ਸ ਉਣ੍ਹਭਾਵਂ ਜਨੇਸਿ. ਸਕ੍ਕੋ ‘‘ਕੋ ਨੁ ਖੋ ਮਂ ਇਮਮ੍ਹਾ ਠਾਨਾ ਚਾਵੇਤੁਕਾਮੋ’’ਤਿ ਦਿਬ੍ਬਚਕ੍ਖੁਨਾ ਓਲੋਕੇਨ੍ਤੋ ਮਹਾਪੁਰਿਸਂ ਦਿਸ੍ਵਾ ‘‘ਸੁਰੁਚਿ ਨਾਮ ਬ੍ਰਾਹ੍ਮਣੋ ਬੁਦ੍ਧਪ੍ਪਮੁਖਂ ਭਿਕ੍ਖੁਸਙ੍ਘਂ ਨਿਮਨ੍ਤੇਤ੍ਵਾ ਨਿਸੀਦਨਟ੍ਠਾਨਤ੍ਥਾਯ ਚਿਨ੍ਤੇਸਿ, ਮਯਾਪਿ ਤਤ੍ਥ ਗਨ੍ਤ੍ਵਾ ਪੁਞ੍ਞਕੋਟ੍ਠਾਸਂ ਗਹੇਤੁਂ ਵਟ੍ਟਤੀ’’ਤਿ ਵਡ੍ਢਕਿਵਣ੍ਣਂ ਨਿਮ੍ਮਿਨਿਤ੍ਵਾ ਵਾਸਿਫਰਸੁਹਤ੍ਥੋ ਮਹਾਪੁਰਿਸਸ੍ਸ ਪੁਰਤੋ ਪਾਤੁਰਹੋਸਿ. ‘‘ਅਤ੍ਥਿ ਨੁ ਖੋ ਕਸ੍ਸਚਿ ਭਤਿਯਾ ਕਤ੍ਤਬ੍ਬਕਿਚ੍ਚ’’ਨ੍ਤਿ ਆਹ. ਮਹਾਪੁਰਿਸੋ ਤਂ ਦਿਸ੍ਵਾ ‘‘ਕਿਂ ਕਮ੍ਮਂ ਕਰਿਸ੍ਸਸੀ’’ਤਿ ਆਹ. ‘‘ਮਮ ਅਜਾਨਨਸਿਪ੍ਪਂ ਨਾਮ ਨਤ੍ਥਿ, ਗੇਹਂ ਵਾ ਮਣ੍ਡਪਂ ਵਾ ਯੋ ਯਂ ਕਾਰੇਤਿ, ਤਸ੍ਸ ਤਂ ਕਾਤੁਂ ਜਾਨਾਮੀ’’ਤਿ. ‘‘ਤੇਨ ਹਿ ਮਯ੍ਹਂ ਕਮ੍ਮਂ ਅਤ੍ਥੀ’’ਤਿ. ‘‘ਕਿਂ, ਅਯ੍ਯਾ’’ਤਿ? ‘‘ਸ੍ਵਾਤਨਾਯ ਮੇ ਕੋਟਿਸਤਸਹਸ੍ਸਭਿਕ੍ਖੂ ਨਿਮਨ੍ਤਿਤਾ. ਤੇਸਂ ਨਿਸੀਦਨਮਣ੍ਡਪਂ ਕਰਿਸ੍ਸਸੀ’’ਤਿ? ‘‘ਅਹਂ ਨਾਮ ਕਰੇਯ੍ਯਂ ਸਚੇ ਮੇ ਭਤਿਂ ਦਾਤੁਂ ਸਕ੍ਖਿਸ੍ਸਥਾ’’ਤਿ. ‘‘ਸਕ੍ਖਿਸ੍ਸਾਮਿ, ਤਾਤਾ’’ਤਿ. ‘‘ਸਾਧੁ ਕਰਿਸ੍ਸਾਮੀ’’ਤਿ ਗਨ੍ਤ੍ਵਾ ਏਕਂ ਪਦੇਸਂ ਓਲੋਕੇਸਿ. ਦ੍ਵਾਦਸਤੇਰਸਯੋਜਨਪ੍ਪਮਾਣੋ ਪਦੇਸੋ ¶ ਕਸਿਣਮਣ੍ਡਲਂ ਵਿਯ ਸਮਤਲੋ ਅਹੋਸਿ. ਸੋ ‘‘ਏਤ੍ਤਕੇ ਠਾਨੇ ਸਤ੍ਤਰਤਨਮਯੋ ਮਣ੍ਡਪੋ ਉਟ੍ਠਹਤੂ’’ਤਿ ਚਿਨ੍ਤੇਤ੍ਵਾ ਓਲੋਕੇਸਿ. ਤਾਵਦੇਵ ਪਥਵਿਂ ਭਿਨ੍ਦਿਤ੍ਵਾ ਮਣ੍ਡਪੋ ਉਟ੍ਠਹਿ. ਤਸ੍ਸ ਸੋਵਣ੍ਣਮਯੇਸੁ ਥਮ੍ਭੇਸੁ ਰਜਤਮਯਾ ਘਟਕਾ ਅਹੇਸੁਂ, ਰਜਤਮਯੇਸੁ ਸੋਵਣ੍ਣਮਯਾ, ਮਣਿਮਯੇਸੁ ਥਮ੍ਭੇਸੁ ਪਵਾਲ਼ਮਯਾ, ਪਵਾਲ਼ਮਯੇਸੁ ਮਣਿਮਯਾ, ਸਤ੍ਤਰਤਨਮਯੇਸੁ ਥਮ੍ਭੇਸੁ ਸਤ੍ਤਰਤਨਮਯਾ ਘਟਕਾ ਅਹੇਸੁਂ. ਤਤੋ ‘‘ਮਣ੍ਡਪਸ੍ਸ ਅਨ੍ਤਰਨ੍ਤਰੇ ਕਿਙ੍ਕਣਿਕਜਾਲਂ ਓਲਮ੍ਬਤੂ’’ਤਿ ਓਲੋਕੇਸਿ. ਸਹ ਓਲੋਕਨੇਨੇਵ ¶ ਜਾਲਂ ਓਲਮ੍ਬਿ. ਯਸ੍ਸ ਮਨ੍ਦਵਾਤੇਰਿਤਸ੍ਸ ਪਞ੍ਚਙ੍ਗਿਕਸ੍ਸੇਵ ਤੂਰਿਯਸ੍ਸ ਮਧੁਰਸਦ੍ਦੋ ਨਿਚ੍ਛਰਤਿ. ਦਿਬ੍ਬਸਙ੍ਗੀਤਿਵਤ੍ਤਨਕਾਲੋ ਵਿਯ ਅਹੋਸਿ. ‘‘ਅਨ੍ਤਰਨ੍ਤਰਾ ਗਨ੍ਧਦਾਮਮਾਲਾਦਾਮਾਨਿ ਓਲਮ੍ਬਨ੍ਤੂ’’ਤਿ ਚਿਨ੍ਤੇਨ੍ਤਸ੍ਸ ਮਾਲਾਦਾਮਾਨਿ ਓਲਮ੍ਬਿਂਸੁ. ‘‘ਕੋਟਿਸਤਸਹਸ੍ਸਸਙ੍ਖਾਨਂ ਭਿਕ੍ਖੂਨਂ ਆਸਨਾਨਿ ਚ ਆਧਾਰਕਾਨਿ ਚ ਪਥਵਿਂ ਭਿਨ੍ਦਿਤ੍ਵਾ ਉਟ੍ਠਹਨ੍ਤੂ’’ਤਿ ਚਿਨ੍ਤੇਸਿ, ਤਾਵਦੇਵ ਉਟ੍ਠਹਿਂਸੁ. ‘‘ਕੋਣੇ ਕੋਣੇ ਏਕੇਕਾ ਉਦਕਚਾਟਿਯੋ ਉਟ੍ਠਹਨ੍ਤੂ’’ਤਿ ਚਿਨ੍ਤੇਸਿ, ਉਦਕਚਾਟਿਯੋ ਉਟ੍ਠਹਿਂਸੁ.
ਸੋ ¶ ਏਤ੍ਤਕਂ ਮਾਪੇਤ੍ਵਾ ਬ੍ਰਾਹ੍ਮਣਸ੍ਸ ਸਨ੍ਤਿਕਂ ਗਨ੍ਤ੍ਵਾ ‘‘ਏਹਿ, ਅਯ੍ਯ, ਤਵ ਮਣ੍ਡਪਂ ਓਲੋਕੇਤ੍ਵਾ ਮਯ੍ਹਂ ਭਤਿਂ ਦੇਹੀ’’ਤਿ ਆਹ. ਮਹਾਪੁਰਿਸੋ ਗਨ੍ਤ੍ਵਾ ਮਣ੍ਡਪਂ ਓਲੋਕੇਸਿ. ਓਲੋਕੇਨ੍ਤਸ੍ਸੇਵ ਚ ਸਕਲਸਰੀਰਂ ਪਞ੍ਚਵਣ੍ਣਾਯ ਪੀਤਿਯਾ ਨਿਰਨ੍ਤਰਂ ਫੁਟਂ ਅਹੋਸਿ. ਅਥਸ੍ਸ ਮਣ੍ਡਪਂ ਓਲੋਕੇਤ੍ਵਾ ਏਤਦਹੋਸਿ – ‘‘ਨਾਯਂ ਮਣ੍ਡਪੋ ਮਨੁਸ੍ਸਭੂਤੇਨ ਕਤੋ, ਮਯ੍ਹਂ ਪਨ ਅਜ੍ਝਾਸਯਂ ਮਯ੍ਹਂ ਗੁਣਂ ਆਗਮ੍ਮ ਅਦ੍ਧਾ ਸਕ੍ਕਭਵਨਂ ਉਣ੍ਹਂ ਭਵਿਸ੍ਸਤਿ. ਤਤੋ ਸਕ੍ਕੇਨ ਦੇਵਰਞ੍ਞਾ ਅਯਂ ਮਣ੍ਡਪੋ ਕਾਰਿਤੋ ਭਵਿਸ੍ਸਤੀ’’ਤਿ. ‘‘ਨ ਖੋ ਪਨ ਮੇ ਯੁਤ੍ਤਂ ਏਵਰੂਪੇ ਮਣ੍ਡਪੇ ਏਕਦਿਵਸਂਯੇਵ ਦਾਨਂ ਦਾਤੁਂ, ਸਤ੍ਤਾਹਂ ਦਸ੍ਸਾਮੀ’’ਤਿ ਚਿਨ੍ਤੇਸਿ. ਬਾਹਿਰਕਦਾਨਞ੍ਹਿ ਤਤ੍ਤਕਮ੍ਪਿ ਸਮਾਨਂ ਬੋਧਿਸਤ੍ਤਾਨਂ ਤੁਟ੍ਠਿਂ ਕਾਤੁਂ ਨ ਸਕ੍ਕੋਤਿ, ਅਲਙ੍ਕਤਸੀਸਂ ਪਨ ਛਿਨ੍ਦਿਤ੍ਵਾ ਅਞ੍ਜਿਤਅਕ੍ਖੀਨਿ ਉਪ੍ਪਾਟੇਤ੍ਵਾ ਹਦਯਮਂਸਂ ਵਾ ਉਬ੍ਬਟ੍ਟੇਤ੍ਵਾ ਦਿਨ੍ਨਕਾਲੇ ਬੋਧਿਸਤ੍ਤਾਨਂ ਚਾਗਂ ਨਿਸ੍ਸਾਯ ਤੁਟ੍ਠਿ ਨਾਮ ਹੋਤਿ. ਅਮ੍ਹਾਕਮ੍ਪਿ ਹਿ ਬੋਧਿਸਤ੍ਤਸ੍ਸ ਸਿਵਿਰਾਜਜਾਤਕੇ ਦੇਵਸਿਕਂ ਪਞ੍ਚਕਹਾਪਣਸਤਸਹਸ੍ਸਾਨਿ ਵਿਸ੍ਸਜ੍ਜੇਤ੍ਵਾ ਚਤੂਸੁ ਦ੍ਵਾਰੇਸੁ ਨਗਰਮਜ੍ਝੇ ਚ ਦਾਨਂ ਦੇਨ੍ਤਸ੍ਸ ਤਂ ਦਾਨਂ ਚਾਗਤੁਟ੍ਠਿਂ ਉਪ੍ਪਾਦੇਤੁਂ ਨਾਸਕ੍ਖਿ. ਯਦਾ ਪਨਸ੍ਸ ਬ੍ਰਾਹ੍ਮਣਵਣ੍ਣੇਨ ਆਗਨ੍ਤ੍ਵਾ ਸਕ੍ਕੋ ਦੇਵਰਾਜਾ ਅਕ੍ਖੀਨਿ ਯਾਚਿ, ਤਦਾ ਤਾਨਿ ਉਪ੍ਪਾਟੇਤ੍ਵਾ ਦਦਮਾਨਸ੍ਸੇਵ ਹਾਸੋ ਉਪ੍ਪਜ੍ਜਿ, ਕੇਸਗ੍ਗਮਤ੍ਤਮ੍ਪਿ ਚਿਤ੍ਤਂ ਅਞ੍ਞਥਤ੍ਤਂ ਨਾਹੋਸਿ. ਏਵਂ ਦਿਨ੍ਨਦਾਨਂ ਨਿਸ੍ਸਾਯ ਬੋਧਿਸਤ੍ਤਾਨਂ ਤਿਤ੍ਤਿ ਨਾਮ ਨਤ੍ਥਿ. ਤਸ੍ਮਾ ਸੋਪਿ ਮਹਾਪੁਰਿਸੋ ‘‘ਸਤ੍ਤਾਹਂ ਮਯਾ ਕੋਟਿਸਤਸਹਸ੍ਸਸਙ੍ਖਾਨਂ ਭਿਕ੍ਖੂਨਂ ਦਾਨਂ ਦਾਤੁਂ ਵਟ੍ਟਤੀ’’ਤਿ ਚਿਨ੍ਤੇਤ੍ਵਾ ਤਸ੍ਮਿਂ ਮਣ੍ਡਪੇ ਨਿਸੀਦਾਪੇਤ੍ਵਾ ਸਤ੍ਤਾਹਂ ਗਵਪਾਨਂ ਨਾਮ ਅਦਾਸਿ. ਗਵਪਾਨਨ੍ਤਿ ਮਹਨ੍ਤੇ ਮਹਨ੍ਤੇ ਕੋਲਮ੍ਬੇ ਖੀਰਸ੍ਸ ਪੂਰੇਤ੍ਵਾ ਉਦ੍ਧਨੇਸੁ ਆਰੋਪੇਤ੍ਵਾ ਘਨਪਾਕਪਕ੍ਕੇ ਖੀਰੇ ਥੋਕੇ ਤਣ੍ਡੁਲੇ ਪਕ੍ਖਿਪਿਤ੍ਵਾ ਪਕ੍ਕਮਧੁਸਕ੍ਕਰਚੁਣ੍ਣਸਪ੍ਪੀਹਿ ਅਭਿਸਙ੍ਖਤਭੋਜਨਂ ਵੁਚ੍ਚਤਿ. ਮਨੁਸ੍ਸਾਯੇਵ ਪਨ ਪਰਿਵਿਸਿਤੁਂ ਨਾਸਕ੍ਖਿਂਸੁ. ਦੇਵਾਪਿ ਏਕਨ੍ਤਰਿਕਾ ਹੁਤ੍ਵਾ ਪਰਿਵਿਸਿਂਸੁ. ਦ੍ਵਾਦਸਤੇਰਸਯੋਜਨਪ੍ਪਮਾਣਂ ਠਾਨਮ੍ਪਿ ਭਿਕ੍ਖੂ ਗਣ੍ਹਿਤੁਂ ਨਪ੍ਪਹੋਸਿਯੇਵ ¶ , ਤੇ ਪਨ ¶ ਭਿਕ੍ਖੂ ਅਤ੍ਤਨੋ ਆਨੁਭਾਵੇਨ ਨਿਸੀਦਿਂਸੁ. ਪਰਿਯੋਸਾਨਦਿਵਸੇ ਪਨ ਸਬ੍ਬਭਿਕ੍ਖੂਨਂ ਪਤ੍ਤਾਨਿ ਧੋਵਾਪੇਤ੍ਵਾ ਭੇਸਜ੍ਜਤ੍ਥਾਯ ਸਪ੍ਪਿਨਵਨੀਤਤੇਲਮਧੁਫਾਣਿਤਾਨਂ ਪੂਰੇਤ੍ਵਾ ਤਿਚੀਵਰੇਹਿ ਸਦ੍ਧਿਂ ਅਦਾਸਿ, ਸਙ੍ਘਨਵਕਭਿਕ੍ਖੁਨਾ ਲਦ੍ਧਚੀਵਰਸਾਟਕਾ ਸਤਸਹਸ੍ਸਗ੍ਘਨਿਕਾ ਅਹੇਸੁਂ.
ਸਤ੍ਥਾ ਅਨੁਮੋਦਨਂ ਕਰੋਨ੍ਤੋ – ‘‘ਅਯਂ ਪੁਰਿਸੋ ਏਵਰੂਪਂ ਮਹਾਦਾਨਂ ਅਦਾਸਿ, ਕੋ ਨੁ ਖੋ ਭਵਿਸ੍ਸਤੀ’’ਤਿ ਉਪਧਾਰੇਨ੍ਤੋ – ‘‘ਅਨਾਗਤੇ ਕਪ੍ਪਸਤਸਹਸ੍ਸਾਧਿਕਾਨਂ ¶ ਦ੍ਵਿਨ੍ਨਂ ਅਸਙ੍ਖ੍ਯੇਯ੍ਯਾਨਂ ਮਤ੍ਥਕੇ ਗੋਤਮੋ ਨਾਮ ਬੁਦ੍ਧੋ ਭਵਿਸ੍ਸਤੀ’’ਤਿ ਦਿਸ੍ਵਾ ਮਹਾਪੁਰਿਸਂ ਆਮਨ੍ਤੇਤ੍ਵਾ ‘‘ਤ੍ਵਂ ਏਤ੍ਤਕਂ ਨਾਮ ਕਾਲਂ ਅਤਿਕ੍ਕਮਿਤ੍ਵਾ ਗੋਤਮੋ ਨਾਮ ਬੁਦ੍ਧੋ ਭਵਿਸ੍ਸਸੀ’’ਤਿ ਬ੍ਯਾਕਾਸਿ. ਮਹਾਪੁਰਿਸੋ ਬ੍ਯਾਕਰਣਂ ਸੁਤ੍ਵਾ ‘‘ਅਹਂ ਕਿਰ ਬੁਦ੍ਧੋ ਭਵਿਸ੍ਸਾਮਿ, ਕੋ ਮੇ ਘਰਾਵਾਸੇਨ ਅਤ੍ਥੋ, ਪਬ੍ਬਜਿਸ੍ਸਾਮੀ’’ਤਿ ਚਿਨ੍ਤੇਤ੍ਵਾ ਤਥਾਰੂਪਂ ਸਮ੍ਪਤ੍ਤਿਂ ਖੇਲ਼ਪਿਣ੍ਡਂ ਵਿਯ ਪਹਾਯ ਸਤ੍ਥੁ ਸਨ੍ਤਿਕੇ ਪਬ੍ਬਜਿਤ੍ਵਾ ਬੁਦ੍ਧਵਚਨਂ ਉਗ੍ਗਣ੍ਹਿਤ੍ਵਾ ਅਭਿਞ੍ਞਾਯੋ ਚ ਸਮਾਪਤ੍ਤਿਯੋ ਚ ਨਿਬ੍ਬਤ੍ਤੇਤ੍ਵਾ ਆਯੁਪਰਿਯੋਸਾਨੇ ਬ੍ਰਹ੍ਮਲੋਕੇ ਨਿਬ੍ਬਤ੍ਤਿ.
ਮਙ੍ਗਲੋ ਬੁਦ੍ਧੋ
ਮਙ੍ਗਲਸ੍ਸ ਪਨ ਭਗਵਤੋ ਨਗਰਂ ਉਤ੍ਤਰਂ ਨਾਮ ਅਹੋਸਿ, ਪਿਤਾਪਿ ਉਤ੍ਤਰੋ ਨਾਮ ਖਤ੍ਤਿਯੋ, ਮਾਤਾਪਿ ਉਤ੍ਤਰਾ ਨਾਮ ਦੇਵੀ, ਸੁਦੇਵੋ ਚ ਧਮ੍ਮਸੇਨੋ ਚ ਦ੍ਵੇ ਅਗ੍ਗਸਾਵਕਾ, ਪਾਲਿਤੋ ਨਾਮੁਪਟ੍ਠਾਕੋ, ਸੀਵਲੀ ਚ ਅਸੋਕਾ ਚ ਦ੍ਵੇ ਅਗ੍ਗਸਾਵਿਕਾ, ਨਾਗਰੁਕ੍ਖੋ ਬੋਧਿ, ਅਟ੍ਠਾਸੀਤਿਹਤ੍ਥੁਬ੍ਬੇਧਂ ਸਰੀਰਂ ਅਹੋਸਿ. ਨਵੁਤਿ ਵਸ੍ਸਸਹਸ੍ਸਾਨਿ ਠਤ੍ਵਾ ਪਰਿਨਿਬ੍ਬੁਤੇ ਪਨ ਤਸ੍ਮਿਂ ਏਕਪ੍ਪਹਾਰੇਨੇਵ ਦਸ ਚਕ੍ਕਵਾਲ਼ਸਹਸ੍ਸਾਨਿ ਏਕਨ੍ਧਕਾਰਾਨਿ ਅਹੇਸੁਂ. ਸਬ੍ਬਚਕ੍ਕਵਾਲ਼ੇਸੁ ਮਨੁਸ੍ਸਾਨਂ ਮਹਨ੍ਤਂ ਆਰੋਦਨਪਰਿਦੇਵਨਂ ਅਹੋਸਿ.
‘‘ਕੋਣ੍ਡਞ੍ਞਸ੍ਸ ਅਪਰੇਨ, ਮਙ੍ਗਲੋ ਨਾਮ ਨਾਯਕੋ;
ਤਮਂ ਲੋਕੇ ਨਿਹਨ੍ਤ੍ਵਾਨ, ਧਮ੍ਮੋਕ੍ਕਮਭਿਧਾਰਯੀ’’ਤਿ. (ਬੁ. ਵਂ. ੫.੧);
ਸੁਮਨੋ ਬੁਦ੍ਧੋ
ਏਵਂ ਦਸਸਹਸ੍ਸਿਲੋਕਧਾਤੁਂ ਅਨ੍ਧਕਾਰਂ ਕਤ੍ਵਾ ਪਰਿਨਿਬ੍ਬੁਤਸ੍ਸ ਤਸ੍ਸ ਭਗਵਤੋ ਅਪਰਭਾਗੇ ਸੁਮਨੋ ਨਾਮ ਸਤ੍ਥਾ ਲੋਕੇ ਉਦਪਾਦਿ. ਤਸ੍ਸਾਪਿ ਤਯੋ ਸਾਵਕਸਨ੍ਨਿਪਾਤਾ. ਪਠਮਸਨ੍ਨਿਪਾਤੇ ਕੋਟਿਸਤਸਹਸ੍ਸਭਿਕ੍ਖੂ ਅਹੇਸੁਂ. ਦੁਤਿਯੇ ਕਞ੍ਚਨਪਬ੍ਬਤਮ੍ਹਿ ਨਵੁਤਿਕੋਟਿਸਹਸ੍ਸਾਨਿ, ਤਤਿਯੇ ਅਸੀਤਿਕੋਟਿਸਹਸ੍ਸਾਨਿ. ਤਦਾ ਮਹਾਸਤ੍ਤੋ ਅਤੁਲੋ ਨਾਮ ਨਾਗਰਾਜਾ ਅਹੋਸਿ ਮਹਿਦ੍ਧਿਕੋ ਮਹਾਨੁਭਾਵੋ. ਸੋ ‘‘ਬੁਦ੍ਧੋ ਉਪ੍ਪਨ੍ਨੋ’’ਤਿ ਸੁਤ੍ਵਾ ਞਾਤਿਸਙ੍ਘਪਰਿਵੁਤੋ ਨਾਗਭਵਨਾ ਨਿਕ੍ਖਮਿਤ੍ਵਾ ਕੋਟਿਸਤਸਹਸ੍ਸਭਿਕ੍ਖੁਪਰਿਵਾਰਸ੍ਸ ¶ ਤਸ੍ਸ ਭਗਵਤੋ ਦਿਬ੍ਬਤੂਰਿਯੇਹਿ ਉਪਹਾਰਂ ਕਾਰੇਤ੍ਵਾ ¶ ਮਹਾਦਾਨਂ ਪਵਤ੍ਤੇਤ੍ਵਾ ਪਚ੍ਚੇਕਂ ਦੁਸ੍ਸਯੁਗਾਨਿ ਦਤ੍ਵਾ ਸਰਣੇਸੁ ਪਤਿਟ੍ਠਾਸਿ. ਸੋਪਿ ਨਂ ਸਤ੍ਥਾ ‘‘ਅਨਾਗਤੇ ਬੁਦ੍ਧੋ ਭਵਿਸ੍ਸਤੀ’’ਤਿ ਬ੍ਯਾਕਾਸਿ. ਤਸ੍ਸ ਭਗਵਤੋ ਨਗਰਂ ਮੇਖਲਂ ਨਾਮ ਅਹੋਸਿ, ਸੁਦਤ੍ਤੋ ਨਾਮ ¶ ਰਾਜਾ ਪਿਤਾ, ਸਿਰਿਮਾ ਨਾਮ ਮਾਤਾ ਦੇਵੀ, ਸਰਣੋ ਚ ਭਾਵਿਤਤ੍ਤੋ ਚ ਦ੍ਵੇ ਅਗ੍ਗਸਾਵਕਾ, ਉਦੇਨੋ ਨਾਮੁਪਟ੍ਠਾਕੋ, ਸੋਣਾ ਚ ਉਪਸੋਣਾ ਚ ਦ੍ਵੇ ਅਗ੍ਗਸਾਵਿਕਾ, ਨਾਗਰੁਕ੍ਖੋ ਬੋਧਿ, ਨਵੁਤਿਹਤ੍ਥੁਬ੍ਬੇਧਂ ਸਰੀਰਂ ਅਹੋਸਿ, ਨਵੁਤਿਯੇਵ ਵਸ੍ਸਸਹਸ੍ਸਾਨਿ ਆਯੁਪ੍ਪਮਾਣਂ ਅਹੋਸਿ.
‘‘ਮਙ੍ਗਲਸ੍ਸ ਅਪਰੇਨ, ਸੁਮਨੋ ਨਾਮ ਨਾਯਕੋ;
ਸਬ੍ਬਧਮ੍ਮੇਹਿ ਅਸਮੋ, ਸਬ੍ਬਸਤ੍ਤਾਨਮੁਤ੍ਤਮੋ’’ਤਿ. (ਬੁ. ਵਂ. ੬.੧);
ਰੇਵਤੋ ਬੁਦ੍ਧੋ
ਤਸ੍ਸ ਅਪਰਭਾਗੇ ਰੇਵਤੋ ਨਾਮ ਸਤ੍ਥਾ ਉਦਪਾਦਿ. ਤਸ੍ਸਾਪਿ ਤਯੋ ਸਾਵਕਸਨ੍ਨਿਪਾਤਾ. ਪਠਮਸਨ੍ਨਿਪਾਤੇ ਗਣਨਾ ਨਤ੍ਥਿ, ਦੁਤਿਯੇ ਕੋਟਿਸਤਸਹਸ੍ਸਭਿਕ੍ਖੂ ਅਹੇਸੁਂ, ਤਥਾ ਤਤਿਯੇ. ਤਦਾ ਬੋਧਿਸਤ੍ਤੋ ਅਤਿਦੇਵੋ ਨਾਮ ਬ੍ਰਾਹ੍ਮਣੋ ਹੁਤ੍ਵਾ ਸਤ੍ਥੁ ਧਮ੍ਮਦੇਸਨਂ ਸੁਤ੍ਵਾ ਸਰਣੇਸੁ ਪਤਿਟ੍ਠਾਯ ਸਿਰਸਿ ਅਞ੍ਜਲਿਂ ਠਪੇਤ੍ਵਾ ਤਸ੍ਸ ਸਤ੍ਥੁਨੋ ਕਿਲੇਸਪ੍ਪਹਾਨੇ ਵਣ੍ਣਂ ਸੁਤ੍ਵਾ ਉਤ੍ਤਰਾਸਙ੍ਗੇਨ ਪੂਜਂ ਅਕਾਸਿ. ਸੋਪਿ ਨਂ ‘‘ਬੁਦ੍ਧੋ ਭਵਿਸ੍ਸਤੀ’’ਤਿ ਬ੍ਯਾਕਾਸਿ. ਤਸ੍ਸ ਪਨ ਭਗਵਤੋ ਨਗਰਂ ਸੁਧਞ੍ਞਵਤੀ ਨਾਮ ਅਹੋਸਿ, ਪਿਤਾ ਵਿਪੁਲੋ ਨਾਮ ਖਤ੍ਤਿਯੋ, ਮਾਤਾ ਵਿਪੁਲਾ ਨਾਮ, ਵਰੁਣੋ ਚ ਬ੍ਰਹ੍ਮਦੇਵੋ ਚ ਦ੍ਵੇ ਅਗ੍ਗਸਾਵਕਾ, ਸਮ੍ਭਵੋ ਨਾਮੁਪਟ੍ਠਾਕੋ, ਭਦ੍ਦਾ ਚ ਸੁਭਦ੍ਦਾ ਚ ਦ੍ਵੇ ਅਗ੍ਗਸਾਵਿਕਾ, ਨਾਗਰੁਕ੍ਖੋ ਬੋਧਿ, ਸਰੀਰਂ ਅਸੀਤਿਹਤ੍ਥੁਬ੍ਬੇਧਂ ਅਹੋਸਿ, ਆਯੁ ਸਟ੍ਠਿ ਵਸ੍ਸਸਹਸ੍ਸਾਨੀਤਿ.
‘‘ਸੁਮਨਸ੍ਸ ਅਪਰੇਨ, ਰੇਵਤੋ ਨਾਮ ਨਾਯਕੋ;
ਅਨੂਪਮੋ ਅਸਦਿਸੋ, ਅਤੁਲੋ ਉਤ੍ਤਮੋ ਜਿਨੋ’’ਤਿ. (ਬੁ. ਵਂ. ੭.੧);
ਸੋਭਿਤੋ ਬੁਦ੍ਧੋ
ਤਸ੍ਸ ਅਪਰਭਾਗੇ ਸੋਭਿਤੋ ਨਾਮ ਸਤ੍ਥਾ ਉਦਪਾਦਿ. ਤਸ੍ਸਾਪਿ ਤਯੋ ਸਾਵਕਸਨ੍ਨਿਪਾਤਾ. ਪਠਮਸਨ੍ਨਿਪਾਤੇ ਕੋਟਿਸਤਂ ਭਿਕ੍ਖੂ ਅਹੇਸੁਂ, ਦੁਤਿਯੇ ਨਵੁਤਿਕੋਟਿਯੋ, ਤਤਿਯੇ ਅਸੀਤਿਕੋਟਿਯੋ. ਤਦਾ ਬੋਧਿਸਤ੍ਤੋ ਅਜਿਤੋ ਨਾਮ ਬ੍ਰਾਹ੍ਮਣੋ ਹੁਤ੍ਵਾ ਸਤ੍ਥੁ ਧਮ੍ਮਦੇਸਨਂ ਸੁਤ੍ਵਾ ਸਰਣੇਸੁ ਪਤਿਟ੍ਠਾਯ ਬੁਦ੍ਧਪ੍ਪਮੁਖਸ੍ਸ ¶ ਭਿਕ੍ਖੁਸਙ੍ਘਸ੍ਸ ਮਹਾਦਾਨਂ ਅਦਾਸਿ. ਸੋਪਿ ਨਂ ‘‘ਬੁਦ੍ਧੋ ਭਵਿਸ੍ਸਤੀ’’ਤਿ ਬ੍ਯਾਕਾਸਿ. ਤਸ੍ਸ ਪਨ ਭਗਵਤੋ ਨਗਰਂ ਸੁਧਮ੍ਮਂ ਨਾਮ ਅਹੋਸਿ, ਪਿਤਾ ਸੁਧਮ੍ਮੋ ਨਾਮ ਰਾਜਾ, ਮਾਤਾਪਿ ਸੁਧਮ੍ਮਾ ਨਾਮ ਦੇਵੀ, ਅਸਮੋ ਚ ਸੁਨੇਤ੍ਤੋ ਚ ਦ੍ਵੇ ਅਗ੍ਗਸਾਵਕਾ, ਅਨੋਮੋ ਨਾਮੁਪਟ੍ਠਾਕੋ, ਨਕੁਲਾ ਚ ਸੁਜਾਤਾ ਚ ਦ੍ਵੇ ਅਗ੍ਗਸਾਵਿਕਾ, ਨਾਗਰੁਕ੍ਖੋ ਬੋਧਿ ¶ , ਅਟ੍ਠਪਣ੍ਣਾਸਹਤ੍ਥੁਬ੍ਬੇਧਂ ਸਰੀਰਂ ਅਹੋਸਿ, ਨਵੁਤਿ ਵਸ੍ਸਸਹਸ੍ਸਾਨਿ ਆਯੁਪ੍ਪਮਾਣਨ੍ਤਿ.
‘‘ਰੇਵਤਸ੍ਸ ¶ ਅਪਰੇਨ, ਸੋਭਿਤੋ ਨਾਮ ਨਾਯਕੋ;
ਸਮਾਹਿਤੋ ਸਨ੍ਤਚਿਤ੍ਤੋ, ਅਸਮੋ ਅਪ੍ਪਟਿਪੁਗ੍ਗਲੋ’’ਤਿ. (ਬੁ. ਵਂ. ੮.੧);
ਅਨੋਮਦਸ੍ਸੀ ਬੁਦ੍ਧੋ
ਤਸ੍ਸ ਅਪਰਭਾਗੇ ਏਕਂ ਅਸਙ੍ਖਯੇਯ੍ਯਂ ਅਤਿਕ੍ਕਮਿਤ੍ਵਾ ਏਕਸ੍ਮਿਂ ਕਪ੍ਪੇ ਤਯੋ ਬੁਦ੍ਧਾ ਨਿਬ੍ਬਤ੍ਤਿਂਸੁ ਅਨੋਮਦਸ੍ਸੀ, ਪਦੁਮੋ, ਨਾਰਦੋਤਿ. ਅਨੋਮਦਸ੍ਸਿਸ੍ਸ ਭਗਵਤੋ ਤਯੋ ਸਾਵਕਸਨ੍ਨਿਪਾਤਾ. ਪਠਮੇ ਅਟ੍ਠ ਭਿਕ੍ਖੁਸਤਸਹਸ੍ਸਾਨਿ ਅਹੇਸੁਂ, ਦੁਤਿਯੇ ਸਤ੍ਤ, ਤਤਿਯੇ ਛ. ਤਦਾ ਬੋਧਿਸਤ੍ਤੋ ਏਕੋ ਯਕ੍ਖਸੇਨਾਪਤਿ ਅਹੋਸਿ ਮਹਿਦ੍ਧਿਕੋ ਮਹਾਨੁਭਾਵੋ, ਅਨੇਕਕੋਟਿਸਤਸਹਸ੍ਸਾਨਂ ਯਕ੍ਖਾਨਂ ਅਧਿਪਤਿ. ਸੋ ‘‘ਬੁਦ੍ਧੋ ਉਪ੍ਪਨ੍ਨੋ’’ਤਿ ਸੁਤ੍ਵਾ ਆਗਨ੍ਤ੍ਵਾ ਬੁਦ੍ਧਪ੍ਪਮੁਖਸ੍ਸ ਭਿਕ੍ਖੁਸਙ੍ਘਸ੍ਸ ਮਹਾਦਾਨਂ ਅਦਾਸਿ. ਸੋਪਿ ਨਂ ਸਤ੍ਥਾ ‘‘ਅਨਾਗਤੇ ਬੁਦ੍ਧੋ ਭਵਿਸ੍ਸਤੀ’’ਤਿ ਬ੍ਯਾਕਾਸਿ. ਅਨੋਮਦਸ੍ਸਿਸ੍ਸ ਪਨ ਭਗਵਤੋ ਚਨ੍ਦਵਤੀ ਨਾਮ ਨਗਰਂ ਅਹੋਸਿ, ਯਸਵਾ ਨਾਮ ਰਾਜਾ ਪਿਤਾ, ਯਸੋਧਰਾ ਨਾਮ ਮਾਤਾ ਦੇਵੀ, ਨਿਸਭੋ ਚ ਅਨੋਮੋ ਚ ਦ੍ਵੇ ਅਗ੍ਗਸਾਵਕਾ, ਵਰੁਣੋ ਨਾਮੁਪਟ੍ਠਾਕੋ, ਸੁਨ੍ਦਰੀ ਚ ਸੁਮਨਾ ਚ ਦ੍ਵੇ ਅਗ੍ਗਸਾਵਿਕਾ, ਅਜ੍ਜੁਨਰੁਕ੍ਖੋ ਬੋਧਿ, ਅਟ੍ਠਪਞ੍ਞਾਸਹਤ੍ਥੁਬ੍ਬੇਧਂ ਸਰੀਰਂ ਅਹੋਸਿ, ਵਸ੍ਸਸਤਸਹਸ੍ਸਂ ਆਯੁਪ੍ਪਮਾਣਨ੍ਤਿ.
‘‘ਸੋਭਿਤਸ੍ਸ ਅਪਰੇਨ, ਸਮ੍ਬੁਦ੍ਧੋ ਦ੍ਵਿਪਦੁਤ੍ਤਮੋ;
ਅਨੋਮਦਸ੍ਸੀ ਅਮਿਤਯਸੋ, ਤੇਜਸ੍ਸੀ ਦੁਰਤਿਕ੍ਕਮੋ’’ਤਿ. (ਬੁ. ਵਂ. ੯.੧);
ਪਦੁਮੋ ਬੁਦ੍ਧੋ
ਤਸ੍ਸ ਅਪਰਭਾਗੇ ਪਦੁਮੋ ਨਾਮ ਸਤ੍ਥਾ ਉਦਪਾਦਿ. ਤਸ੍ਸਾਪਿ ਤਯੋ ਸਾਵਕਸਨ੍ਨਿਪਾਤਾ. ਪਠਮਸਨ੍ਨਿਪਾਤੇ ਕੋਟਿਸਤਸਹਸ੍ਸਂ ਭਿਕ੍ਖੂ ਅਹੇਸੁਂ, ਦੁਤਿਯੇ ਤੀਣਿ ਸਤਸਹਸ੍ਸਾਨਿ, ਤਤਿਯੇ ਅਗਾਮਕੇ ¶ ਅਰਞ੍ਞੇ ਮਹਾਵਨਸਣ੍ਡਵਾਸੀਨਂ ਭਿਕ੍ਖੂਨਂ ਦ੍ਵੇ ਸਤਸਹਸ੍ਸਾਨਿ. ਤਦਾ ਬੋਧਿਸਤ੍ਤੋ ਸੀਹੋ ਹੁਤ੍ਵਾ ਸਤ੍ਥਾਰਂ ਨਿਰੋਧਸਮਾਪਤ੍ਤਿਂ ਸਮਾਪਨ੍ਨਂ ਦਿਸ੍ਵਾ ਪਸਨ੍ਨਚਿਤ੍ਤੋ ਵਨ੍ਦਿਤ੍ਵਾ ਪਦਕ੍ਖਿਣਂ ਕਤ੍ਵਾ ਪੀਤਿਸੋਮਨਸ੍ਸਜਾਤੋ ਤਿਕ੍ਖਤ੍ਤੁਂ ਸੀਹਨਾਦਂ ਨਦਿਤ੍ਵਾ ਸਤ੍ਤਾਹਂ ਬੁਦ੍ਧਾਰਮ੍ਮਣਂ ਪੀਤਿਂ ਅਵਿਜਹਿਤ੍ਵਾ ਪੀਤਿਸੁਖੇਨੇਵ ਗੋਚਰਾਯ ਅਪਕ੍ਕਮਿਤ੍ਵਾ ਜੀਵਿਤਪਰਿਚ੍ਚਾਗਂ ਕਤ੍ਵਾ ਭਗਵਨ੍ਤਂ ਪਯਿਰੁਪਾਸਮਾਨੋ ਅਟ੍ਠਾਸਿ. ਸਤ੍ਥਾ ਸਤ੍ਤਾਹਚ੍ਚਯੇਨ ਨਿਰੋਧਾ ਵੁਟ੍ਠਿਤੋ ਸੀਹਂ ¶ ਓਲੋਕੇਤ੍ਵਾ ‘‘ਭਿਕ੍ਖੁਸਙ੍ਘੇਪਿ ਚਿਤ੍ਤਂ ਪਸਾਦੇਤ੍ਵਾ ਸਙ੍ਘਂ ਵਨ੍ਦਿਸ੍ਸਤੀ’’ਤਿ ‘‘ਭਿਕ੍ਖੁਸਙ੍ਘੋ ਆਗਚ੍ਛਤੂ’’ਤਿ ਚਿਨ੍ਤੇਸਿ. ਭਿਕ੍ਖੂ ਤਾਵਦੇਵ ਆਗਮਿਂਸੁ. ਸੀਹੋਪਿ ਭਿਕ੍ਖੁਸਙ੍ਘੇ ਚਿਤ੍ਤਂ ਪਸਾਦੇਤਿ. ਸਤ੍ਥਾ ਤਸ੍ਸ ਮਨਂ ਓਲੋਕੇਤ੍ਵਾ ‘‘ਅਨਾਗਤੇ ਬੁਦ੍ਧੋ ਭਵਿਸ੍ਸਤੀ’’ਤਿ ਬ੍ਯਾਕਾਸਿ. ਪਦੁਮਸ੍ਸ ਪਨ ਭਗਵਤੋ ਚਮ੍ਪਕਂ ¶ ਨਾਮ ਨਗਰਂ ਅਹੋਸਿ, ਅਸਮੋ ਨਾਮ ਰਾਜਾ ਪਿਤਾ, ਮਾਤਾ ਅਸਮਾ ਨਾਮ ਦੇਵੀ, ਸਾਲੋ ਚ ਉਪਸਾਲੋ ਚ ਦ੍ਵੇ ਅਗ੍ਗਸਾਵਕਾ, ਵਰੁਣੋ ਨਾਮੁਪਟ੍ਠਾਕੋ, ਰਾਮਾ ਚ ਸੁਰਾਮਾ ਚ ਦ੍ਵੇ ਅਗ੍ਗਸਾਵਿਕਾ, ਸੋਣਰੁਕ੍ਖੋ ਨਾਮ ਬੋਧਿ, ਅਟ੍ਠਪਣ੍ਣਾਸਹਤ੍ਥੁਬ੍ਬੇਧਂ ਸਰੀਰਂ ਅਹੋਸਿ, ਆਯੁ ਵਸ੍ਸਸਤਸਹਸ੍ਸਨ੍ਤਿ.
‘‘ਅਨੋਮਦਸ੍ਸਿਸ੍ਸ ਅਪਰੇਨ, ਸਮ੍ਬੁਦ੍ਧੋ ਦ੍ਵਿਪਦੁਤ੍ਤਮੋ;
ਪਦੁਮੋ ਨਾਮ ਨਾਮੇਨ, ਅਸਮੋ ਅਪ੍ਪਟਿਪੁਗ੍ਗਲੋ’’ਤਿ. (ਬੁ. ਵ. ੧੦.੧);
ਨਾਰਦੋ ਬੁਦ੍ਧੋ
ਤਸ੍ਸ ਅਪਰਭਾਗੇ ਨਾਰਦੋ ਨਾਮ ਸਤ੍ਥਾ ਉਦਪਾਦਿ. ਤਸ੍ਸਾਪਿ ਤਯੋ ਸਾਵਕਸਨ੍ਨਿਪਾਤਾ. ਪਠਮਸਨ੍ਨਿਪਾਤੇ ਕੋਟਿਸਤਸਹਸ੍ਸਂ ਭਿਕ੍ਖੂ ਅਹੇਸੁਂ, ਦੁਤਿਯੇ ਨਵੁਤਿਕੋਟਿਸਹਸ੍ਸਾਨਿ, ਤਤਿਯੇ ਅਸੀਤਿਕੋਟਿਸਹਸ੍ਸਾਨਿ. ਤਦਾ ਬੋਧਿਸਤ੍ਤੋ ਇਸਿਪਬ੍ਬਜ੍ਜਂ ਪਬ੍ਬਜਿਤ੍ਵਾ ਪਞ੍ਚਸੁ ਅਭਿਞ੍ਞਾਸੁ ਅਟ੍ਠਸੁ ਚ ਸਮਾਪਤ੍ਤੀਸੁ ਚਿਣ੍ਣਵਸੀ ਹੁਤ੍ਵਾ ਬੁਦ੍ਧਪ੍ਪਮੁਖਸ੍ਸ ਭਿਕ੍ਖੁਸਙ੍ਘਸ੍ਸ ਮਹਾਦਾਨਂ ਦਤ੍ਵਾ ਲੋਹਿਤਚਨ੍ਦਨੇਨ ਪੂਜਂ ਅਕਾਸਿ. ਸੋਪਿ ਨਂ ਸਤ੍ਥਾ ‘‘ਅਨਾਗਤੇ ਬੁਦ੍ਧੋ ਭਵਿਸ੍ਸਤੀ’’ਤਿ ਬ੍ਯਾਕਾਸਿ. ਤਸ੍ਸ ਪਨ ਭਗਵਤੋ ਧਞ੍ਞਵਤੀ ਨਾਮ ਨਗਰਂ ਅਹੋਸਿ, ਸੁਦੇਵੋ ਨਾਮ ਖਤ੍ਤਿਯੋ ਪਿਤਾ, ਅਨੋਮਾ ਨਾਮ ਮਾਤਾ ਦੇਵੀ, ਭਦ੍ਦਸਾਲੋ ਚ ਜਿਤਮਿਤ੍ਤੋ ਚ ਦ੍ਵੇ ਅਗ੍ਗਸਾਵਕਾ, ਵਾਸੇਟ੍ਠੋ ਨਾਮੁਪਟ੍ਠਾਕੋ, ਉਤ੍ਤਰਾ ਚ ਫਗ੍ਗੁਨੀ ਚ ਦ੍ਵੇ ਅਗ੍ਗਸਾਵਿਕਾ, ਮਹਾਸੋਣਰੁਕ੍ਖੋ ਨਾਮ ਬੋਧਿ, ਸਰੀਰਂ ਅਟ੍ਠਾਸੀਤਿਹਤ੍ਥੁਬ੍ਬੇਧਂ ਅਹੋਸਿ, ਨਵੁਤਿ ਵਸ੍ਸਸਹਸ੍ਸਾਨਿ ਆਯੂਤਿ.
‘‘ਪਦੁਮਸ੍ਸ ਅਪਰੇਨ, ਸਮ੍ਬੁਦ੍ਧੋ ਦ੍ਵਿਪਦੁਤ੍ਤਮੋ;
ਨਾਰਦੋ ਨਾਮ ਨਾਮੇਨ, ਅਸਮੋ ਅਪ੍ਪਟਿਪੁਗ੍ਗਲੋ’’ਤਿ. (ਬੁ. ਵਂ. ੧੧.੧);
ਪਦੁਮੁਤ੍ਤਰੋ ਬੁਦ੍ਧੋ
ਨਾਰਦਬੁਦ੍ਧਸ੍ਸ ¶ ਪਨ ਅਪਰਭਾਗੇ ਇਤੋ ਸਤਸਹਸ੍ਸਕਪ੍ਪਮਤ੍ਥਕੇ ਏਕਸ੍ਮਿਂ ਕਪ੍ਪੇ ਏਕੋਵ ਪਦੁਮੁਤ੍ਤਰੋ ਨਾਮ ਬੁਦ੍ਧੋ ਉਦਪਾਦਿ. ਤਸ੍ਸਾਪਿ ਤਯੋ ਸਾਵਕਸਨ੍ਨਿਪਾਤਾ. ਪਠਮੇ ਸਨ੍ਨਿਪਾਤੇ ਕੋਟਿਸਤਸਹਸ੍ਸਂ ਭਿਕ੍ਖੂ ਅਹੇਸੁਂ, ਦੁਤਿਯੇ ¶ ਵੇਭਾਰਪਬ੍ਬਤੇ ਨਵੁਤਿਕੋਟਿਸਹਸ੍ਸਾਨਿ, ਤਤਿਯੇ ਅਸੀਤਿਕੋਟਿਸਹਸ੍ਸਾਨਿ. ਤਦਾ ਬੋਧਿਸਤ੍ਤੋ ਜਟਿਲੋ ਨਾਮ ਮਹਾਰਟ੍ਠਿਯੋ ਹੁਤ੍ਵਾ ਬੁਦ੍ਧਪ੍ਪਮੁਖਸ੍ਸ ਭਿਕ੍ਖੁਸਙ੍ਘਸ ਸਚੀਵਰਂ ਦਾਨਂ ਅਦਾਸਿ. ਸੋਪਿ ਨਂ ਸਤ੍ਥਾ ‘‘ਅਨਾਗਤੇ ਬੁਦ੍ਧੋ ਭਵਿਸ੍ਸਤੀ’’ਤਿ ਬ੍ਯਾਕਾਸਿ. ਪਦੁਮੁਤ੍ਤਰਸ੍ਸ ਪਨ ਭਗਵਤੋ ਕਾਲੇ ਤਿਤ੍ਥਿਯਾ ਨਾਮ ਨਾਹੇਸੁਂ. ਸਬ੍ਬਦੇਵਮਨੁਸ੍ਸਾ ¶ ਬੁਦ੍ਧਮੇਵ ਸਰਣਂ ਅਗਮਂਸੁ. ਤਸ੍ਸ ਨਗਰਂ ਹਂਸਵਤੀ ਨਾਮ ਅਹੋਸਿ, ਪਿਤਾ ਆਨਨ੍ਦੋ ਨਾਮ ਖਤ੍ਤਿਯੋ, ਮਾਤਾ ਸੁਜਾਤਾ ਨਾਮ ਦੇਵੀ, ਦੇਵਲੋ ਚ ਸੁਜਾਤੋ ਚ ਦ੍ਵੇ ਅਗ੍ਗਸਾਵਕਾ, ਸੁਮਨੋ ਨਾਮੁਪਟ੍ਠਾਕੋ, ਅਮਿਤਾ ਚ ਅਸਮਾ ਚ ਦ੍ਵੇ ਅਗ੍ਗਸਾਵਿਕਾ, ਸਾਲਰੁਕ੍ਖੋ ਬੋਧਿ, ਸਰੀਰਂ ਅਟ੍ਠਪਣ੍ਣਾਸਹਤ੍ਥੁਬ੍ਬੇਧਂ ਅਹੋਸਿ, ਸਰੀਰਪ੍ਪਭਾ ਸਮਨ੍ਤਤੋ ਦ੍ਵਾਦਸਯੋਜਨਾਨਿ ਗਣ੍ਹਿ, ਵਸ੍ਸਸਤਸਹਸ੍ਸਂ ਆਯੂਤਿ.
‘‘ਨਾਰਦਸ੍ਸ ਅਪਰੇਨ, ਸਮ੍ਬੁਦ੍ਧੋ ਦ੍ਵਿਪਦੁਤ੍ਤਮੋ;
ਪਦੁਮੁਤ੍ਤਰੋ ਨਾਮ ਜਿਨੋ, ਅਕ੍ਖੋਭੋ ਸਾਗਰੂਪਮੋ’’ਤਿ. (ਬੁ. ਵਂ. ੧੨.੧);
ਸੁਮੇਧੋ ਬੁਦ੍ਧੋ
ਤਸ੍ਸ ਅਪਰਭਾਗੇ ਤਿਂਸ ਕਪ੍ਪਸਹਸ੍ਸਾਨਿ ਅਤਿਕ੍ਕਮਿਤ੍ਵਾ ਸੁਮੇਧੋ ਚ ਸੁਜਾਤੋ ਚਾਤਿ ਏਕਸ੍ਮਿਂ ਕਪ੍ਪੇ ਦ੍ਵੇ ਬੁਦ੍ਧਾ ਨਿਬ੍ਬਤ੍ਤਿਂਸੁ. ਸੁਮੇਧਸ੍ਸਾਪਿ ਤਯੋ ਸਾਵਕਸਨ੍ਨਿਪਾਤਾ. ਪਠਮਸਨ੍ਨਿਪਾਤੇ ਸੁਦਸ੍ਸਨਨਗਰੇ ਕੋਟਿਸਤਂ ਖੀਣਾਸਵਾ ਅਹੇਸੁਂ, ਦੁਤਿਯੇ ਨਵੁਤਿਕੋਟਿਯੋ, ਤਤਿਯੇ ਅਸੀਤਿਕੋਟਿਯੋ. ਤਦਾ ਬੋਧਿਸਤ੍ਤੋ ਉਤ੍ਤਰੋ ਨਾਮ ਮਾਣਵੋ ਹੁਤ੍ਵਾ ਨਿਦਹਿਤ੍ਵਾ ਠਪਿਤਂਯੇਵ ਅਸੀਤਿਕੋਟਿਧਨਂ ਵਿਸ੍ਸਜ੍ਜੇਤ੍ਵਾ ਬੁਦ੍ਧਪ੍ਪਮੁਖਸ੍ਸ ਭਿਕ੍ਖੁਸਙ੍ਘਸ੍ਸ ਮਹਾਦਾਨਂ ਦਤ੍ਵਾ ਧਮ੍ਮਂ ਸੁਤ੍ਵਾ ਸਰਣੇਸੁ ਪਤਿਟ੍ਠਾਯ ਨਿਕ੍ਖਮਿਤ੍ਵਾ ਪਬ੍ਬਜਿ. ਸੋਪਿ ਨਂ ‘‘ਅਨਾਗਤੇ ਬੁਦ੍ਧੋ ਭਵਿਸ੍ਸਤੀ’’ਤਿ ਬ੍ਯਾਕਾਸਿ. ਸੁਮੇਧਸ੍ਸ ਭਗਵਤੋ ਸੁਦਸ੍ਸਨਂ ਨਾਮ ਨਗਰਂ ਅਹੋਸਿ, ਸੁਦਤ੍ਤੋ ਨਾਮ ਰਾਜਾ ਪਿਤਾ, ਮਾਤਾਪਿ ਸੁਦਤ੍ਤਾ ਨਾਮ ਦੇਵੀ, ਸਰਣੋ ਚ ਸਬ੍ਬਕਾਮੋ ਚ ਦ੍ਵੇ ਅਗ੍ਗਸਾਵਕਾ, ਸਾਗਰੋ ਨਾਮੁਪਟ੍ਠਾਕੋ, ਰਾਮਾ ਚ ਸੁਰਾਮਾ ਚ ਦ੍ਵੇ ਅਗ੍ਗਸਾਵਿਕਾ, ਮਹਾਨੀਪਰੁਕ੍ਖੋ ਬੋਧਿ, ਸਰੀਰਂ ਅਟ੍ਠਾਸੀਤਿਹਤ੍ਥੁਬ੍ਬੇਧਂ ਅਹੋਸਿ, ਆਯੁ ਨਵੁਤਿ ਵਸ੍ਸਸਹਸ੍ਸਨ੍ਤਿ.
‘‘ਪਦੁਮੁਤ੍ਤਰਸ੍ਸ ¶ ਅਪਰੇਨ, ਸੁਮੇਧੋ ਨਾਮ ਨਾਯਕੋ;
ਦੁਰਾਸਦੋ ਉਗ੍ਗਤੇਜੋ, ਸਬ੍ਬਲੋਕੁਤ੍ਤਮੋ ਮੁਨੀ’’ਤਿ. (ਬੁ. ਵਂ. ੧੩.੧);
ਸੁਜਾਤੋ ਬੁਦ੍ਧੋ
ਤਸ੍ਸ ¶ ਅਪਰਭਾਗੇ ਸੁਜਾਤੋ ਨਾਮ ਸਤ੍ਥਾ ਉਦਪਾਦਿ. ਤਸ੍ਸਾਪਿ ਤਯੋ ਸਾਵਕਸਨ੍ਨਿਪਾਤਾ. ਪਠਮਸਨ੍ਨਿਪਾਤੇ ਸਟ੍ਠਿ ਭਿਕ੍ਖੁਸਤਸਹਸ੍ਸਾਨਿ ਅਹੇਸੁਂ, ਦੁਤਿਯੇ ਪਞ੍ਞਾਸਂ, ਤਤਿਯੇ ਚਤ੍ਤਾਲੀਸਂ. ਤਦਾ ਬੋਧਿਸਤ੍ਤੋ ਚਕ੍ਕਵਤ੍ਤਿਰਾਜਾ ਹੁਤ੍ਵਾ ‘‘ਬੁਦ੍ਧੋ ਉਪ੍ਪਨ੍ਨੋ’’ਤਿ ਸੁਤ੍ਵਾ ਉਪਸਙ੍ਕਮਿਤ੍ਵਾ ਧਮ੍ਮਂ ਸੁਤ੍ਵਾ ਬੁਦ੍ਧਪ੍ਪਮੁਖਸ੍ਸ ਭਿਕ੍ਖੁਸਙ੍ਘਸ੍ਸ ਸਦ੍ਧਿਂ ਸਤ੍ਤਹਿ ਰਤਨੇਹਿ ਚਤੁਮਹਾਦੀਪਰਜ੍ਜਂ ਦਤ੍ਵਾ ਸਤ੍ਥੁ ਸਨ੍ਤਿਕੇ ਪਬ੍ਬਜਿ. ਸਕਲਰਟ੍ਠਵਾਸਿਨੋ ਰਟ੍ਠੁਪ੍ਪਾਦਂ ਗਹੇਤ੍ਵਾ ਆਰਾਮਿਕਕਿਚ੍ਚਂ ਸਾਧੇਨ੍ਤਾ ਬੁਦ੍ਧਪ੍ਪਮੁਖਸ੍ਸ ¶ ਭਿਕ੍ਖੁਸਙ੍ਘਸ੍ਸ ਨਿਚ੍ਚਂ ਮਹਾਦਾਨਂ ਅਦਂਸੁ. ਸੋਪਿ ਨਂ ਸਤ੍ਥਾ ‘‘ਅਨਾਗਤੇ ਬੁਦ੍ਧੋ ਭਵਿਸ੍ਸਤੀ’’ਤਿ ਬ੍ਯਾਕਾਸਿ. ਤਸ੍ਸ ਭਗਵਤੋ ਨਗਰਂ ਸੁਮਙ੍ਗਲਂ ਨਾਮ ਅਹੋਸਿ, ਉਗ੍ਗਤੋ ਨਾਮ ਰਾਜਾ ਪਿਤਾ, ਪਭਾਵਤੀ ਨਾਮ ਮਾਤਾ, ਸੁਦਸ੍ਸਨੋ ਚ ਸੁਦੇਵੋ ਚ ਦ੍ਵੇ ਅਗ੍ਗਸਾਵਕਾ, ਨਾਰਦੋ ਨਾਮੁਪਟ੍ਠਾਕੋ, ਨਾਗਾ ਚ ਨਾਗਸਮਾਲਾ ਚ ਦ੍ਵੇ ਅਗ੍ਗਸਾਵਿਕਾ, ਮਹਾਵੇਲ਼ੁਰੁਕ੍ਖੋ ਬੋਧਿ. ਸੋ ਕਿਰ ਮਨ੍ਦਚ੍ਛਿਦ੍ਦੋ ਘਨਕ੍ਖਨ੍ਧੋ ਉਪਰਿ ਨਿਗ੍ਗਤਾਹਿ ਮਹਾਸਾਖਾਹਿ ਮੋਰਪਿਞ੍ਛਕਲਾਪੋ ਵਿਯ ਵਿਰੋਚਿਤ੍ਥ. ਤਸ੍ਸ ਭਗਵਤੋ ਸਰੀਰਂ ਪਣ੍ਣਾਸਹਤ੍ਥੁਬ੍ਬੇਧਂ ਅਹੋਸਿ, ਆਯੁ ਨਵੁਤਿ ਵਸ੍ਸਸਹਸ੍ਸਨ੍ਤਿ.
‘‘ਤਤ੍ਥੇਵ ਮਣ੍ਡਕਪ੍ਪਮ੍ਹਿ, ਸੁਜਾਤੋ ਨਾਮ ਨਾਯਕੋ;
ਸੀਹਹਨੂਸਭਕ੍ਖਨ੍ਧੋ, ਅਪ੍ਪਮੇਯ੍ਯੋ ਦੁਰਾਸਦੋ’’ਤਿ. (ਬੁ. ਵਂ. ੧੪.੧);
ਪਿਯਦਸ੍ਸੀ ਬੁਦ੍ਧੋ
ਤਸ੍ਸ ਅਪਰਭਾਗੇ ਇਤੋ ਅਟ੍ਠਾਰਸਕਪ੍ਪਸਤਮਤ੍ਥਕੇ ਏਕਸ੍ਮਿਂ ਕਪ੍ਪੇ ਪਿਯਦਸ੍ਸੀ, ਅਤ੍ਥਦਸ੍ਸੀ, ਧਮ੍ਮਦਸ੍ਸੀਤਿ ਤਯੋ ਬੁਦ੍ਧਾ ਨਿਬ੍ਬਤ੍ਤਿਂਸੁ. ਪਿਯਦਸ੍ਸਿਸ੍ਸਪਿ ਭਗਵਤੋ ਤਯੋ ਸਾਵਕਸਨ੍ਨਿਪਾਤਾ. ਪਠਮੇ ਕੋਟਿਸਤਸਹਸ੍ਸਂ ਭਿਕ੍ਖੂ ਅਹੇਸੁਂ, ਦੁਤਿਯੇ ਨਵੁਤਿਕੋਟਿਯੋ, ਤਤਿਯੇ ਅਸੀਤਿਕੋਟਿਯੋ. ਤਦਾ ਬੋਧਿਸਤ੍ਤੋ ਕਸ੍ਸਪੋ ਨਾਮ ਮਾਣਵੋ ਤਿਣ੍ਣਂ ਵੇਦਾਨਂ ਪਾਰਙ੍ਗਤੋ ਹੁਤ੍ਵਾ ਸਤ੍ਥੁ ਧਮ੍ਮਦੇਸਨਂ ਸੁਤ੍ਵਾ ਕੋਟਿਸਤਸਹਸ੍ਸਧਨਪਰਿਚ੍ਚਾਗੇਨ ਸਙ੍ਘਾਰਾਮਂ ਕਾਰੇਤ੍ਵਾ ਸਰਣੇਸੁ ਚ ਸੀਲੇਸੁ ਚ ਪਤਿਟ੍ਠਾਸਿ. ਅਥ ਨਂ ਸਤ੍ਥਾ ‘‘ਅਟ੍ਠਾਰਸਕਪ੍ਪਸਤਚ੍ਚਯੇਨ ਬੁਦ੍ਧੋ ਭਵਿਸ੍ਸਤੀ’’ਤਿ ਬ੍ਯਾਕਾਸਿ. ਤਸ੍ਸ ਭਗਵਤੋ ਅਨੋਮਂ ਨਾਮ ਨਗਰਂ ਅਹੋਸਿ, ਪਿਤਾ ਸੁਦਿਨ੍ਨੋ ਨਾਮ ਰਾਜਾ, ਮਾਤਾ ਚਨ੍ਦਾ ਨਾਮ, ਪਾਲਿਤੋ ਚ ਸਬ੍ਬਦਸ੍ਸੀ ਚ ਦ੍ਵੇ ¶ ਅਗ੍ਗਸਾਵਕਾ, ਸੋਭਿਤੋ ਨਾਮੁਪਟ੍ਠਾਕੋ, ਸੁਜਾਤਾ ਚ ਧਮ੍ਮਦਿਨ੍ਨਾ ਚ ਦ੍ਵੇ ਅਗ੍ਗਸਾਵਿਕਾ, ਕਕੁਧਰੁਕ੍ਖੋ ਬੋਧਿ, ਸਰੀਰਂ ਅਸੀਤਿਹਤ੍ਥੁਬ੍ਬੇਧਂ ਅਹੋਸਿ, ਨਵੁਤਿ ਵਸ੍ਸਸਹਸ੍ਸਂ ਆਯੂਤਿ.
‘‘ਸੁਜਾਤਸ੍ਸ ¶ ਅਪਰੇਨ, ਸਯਮ੍ਭੂ ਲੋਕਨਾਯਕੋ;
ਦੁਰਾਸਦੋ ਅਸਮਸਮੋ, ਪਿਯਦਸ੍ਸੀ ਮਹਾਯਸੋ’’ਤਿ. (ਬੁ. ਵਂ. ੧੫.੧);
ਅਤ੍ਥਦਸ੍ਸੀ ਬੁਦ੍ਧੋ
ਤਸ੍ਸ ਅਪਰਭਾਗੇ ਅਤ੍ਥਦਸ੍ਸੀ ਨਾਮ ਭਗਵਾ ਉਦਪਾਦਿ. ਤਸ੍ਸਾਪਿ ਤਯੋ ਸਾਵਕਸਨ੍ਨਿਪਾਤਾ. ਪਠਮੇ ਅਟ੍ਠਨਵੁਤਿ ਭਿਕ੍ਖੁਸਤਸਹਸ੍ਸਾਨਿ ਅਹੇਸੁਂ, ਦੁਤਿਯੇ ਅਟ੍ਠਾਸੀਤਿਸਤਸਹਸ੍ਸਾਨਿ, ਤਥਾ ਤਤਿਯੇ. ਤਦਾ ਬੋਧਿਸਤ੍ਤੋ ਸੁਸੀਮੋ ਨਾਮ ਮਹਿਦ੍ਧਿਕੋ ਤਾਪਸੋ ਹੁਤ੍ਵਾ ਦੇਵਲੋਕਤੋ ਮਨ੍ਦਾਰਵਪੁਪ੍ਫਚ੍ਛਤ੍ਤਂ ਆਹਰਿਤ੍ਵਾ ਸਤ੍ਥਾਰਂ ਪੂਜੇਸਿ, ਸੋਪਿ ਨਂ ‘‘ਅਨਾਗਤੇ ਬੁਦ੍ਧੋ ¶ ਭਵਿਸ੍ਸਤੀ’’ਤਿ ਬ੍ਯਾਕਾਸਿ. ਤਸ੍ਸ ਭਗਵਤੋ ਸੋਭਨਂ ਨਾਮ ਨਗਰਂ ਅਹੋਸਿ, ਸਾਗਰੋ ਨਾਮ ਰਾਜਾ ਪਿਤਾ, ਸੁਦਸ੍ਸਨਾ ਨਾਮ ਮਾਤਾ, ਸਨ੍ਤੋ ਚ ਉਪਸਨ੍ਤੋ ਚ ਦ੍ਵੇ ਅਗ੍ਗਸਾਵਕਾ, ਅਭਯੋ ਨਾਮੁਪਟ੍ਠਾਕੋ, ਧਮ੍ਮਾ ਚ ਸੁਧਮ੍ਮਾ ਚ ਦ੍ਵੇ ਅਗ੍ਗਸਾਵਿਕਾ, ਚਮ੍ਪਕਰੁਕ੍ਖੋ ਬੋਧਿ, ਸਰੀਰਂ ਅਸੀਤਿਹਤ੍ਥੁਬ੍ਬੇਧਂ ਅਹੋਸਿ, ਸਰੀਰਪ੍ਪਭਾ ਸਮਨ੍ਤਤੋ ਸਬ੍ਬਕਾਲਂ ਯੋਜਨਮਤ੍ਤਂ ਫਰਿਤ੍ਵਾ ਅਟ੍ਠਾਸਿ, ਆਯੁ ਵਸ੍ਸਸਤਸਹਸ੍ਸਨ੍ਤਿ.
‘‘ਤਤ੍ਥੇਵ ਮਣ੍ਡਕਪ੍ਪਮ੍ਹਿ, ਅਤ੍ਥਦਸ੍ਸੀ ਨਰਾਸਭੋ;
ਮਹਾਤਮਂ ਨਿਹਨ੍ਤ੍ਵਾਨ, ਪਤ੍ਤੋ ਸਮ੍ਬੋਧਿਮੁਤ੍ਤਮ’’ਨ੍ਤਿ. (ਬੁ. ਵਂ. ੧੬.੧);
ਧਮ੍ਮਦਸ੍ਸੀ ਬੁਦ੍ਧੋ
ਤਸ੍ਸ ਅਪਰਭਾਗੇ ਧਮ੍ਮਦਸ੍ਸੀ ਨਾਮ ਸਤ੍ਥਾ ਉਦਪਾਦਿ. ਤਸ੍ਸਾਪਿ ਤਯੋ ਸਾਵਕਸਨ੍ਨਿਪਾਤਾ. ਪਠਮੇ ਕੋਟਿਸਤਂ ਭਿਕ੍ਖੂ ਅਹੇਸੁਂ, ਦੁਤਿਯੇ ਨਵੁਤਿਕੋਟਿਯੋ, ਤਤਿਯੇ ਅਸੀਤਿਕੋਟਿਯੋ. ਤਦਾ ਬੋਧਿਸਤ੍ਤੋ ਸਕ੍ਕੋ ਦੇਵਰਾਜਾ ਹੁਤ੍ਵਾ ਦਿਬ੍ਬਗਨ੍ਧਪੁਪ੍ਫੇਹਿ ਚ ਦਿਬ੍ਬਤੂਰਿਯੇਹਿ ਚ ਪੂਜਂ ਅਕਾਸਿ, ਸੋਪਿ ਨਂ ਸਤ੍ਥਾ ‘‘ਅਨਾਗਤੇ ਬੁਦ੍ਧੋ ਭਵਿਸ੍ਸਤੀ’’ਤਿ ਬ੍ਯਾਕਾਸਿ. ਤਸ੍ਸ ਭਗਵਤੋ ਸਰਣਂ ਨਾਮ ਨਗਰਂ ਅਹੋਸਿ, ਪਿਤਾ ਸਰਣੋ ਨਾਮ ਰਾਜਾ, ਮਾਤਾ ਸੁਨਨ੍ਦਾ ਨਾਮ ਦੇਵੀ, ਪਦੁਮੋ ਚ ਫੁਸ੍ਸਦੇਵੋ ਚ ਦ੍ਵੇ ਅਗ੍ਗਸਾਵਕਾ, ਸੁਨੇਤ੍ਤੋ ਨਾਮੁਪਟ੍ਠਾਕੋ, ਖੇਮਾ ਚ ਸਬ੍ਬਨਾਮਾ ਚ ਦ੍ਵੇ ਅਗ੍ਗਸਾਵਿਕਾ, ਰਤ੍ਤਙ੍ਕੁਰਰੁਕ੍ਖੋ ¶ ਬੋਧਿ, ‘‘ਬਿਮ੍ਬਿਜਾਲੋ’’ਤਿਪਿ ਵੁਚ੍ਚਤਿ, ਸਰੀਰਂ ਪਨਸ੍ਸ ਅਸੀਤਿਹਤ੍ਥੁਬ੍ਬੇਧਂ ਅਹੋਸਿ, ਵਸ੍ਸਸਤਸਹਸ੍ਸਂ ਆਯੂਤਿ.
‘‘ਤਤ੍ਥੇਵ ਮਣ੍ਡਕਪ੍ਪਮ੍ਹਿ, ਧਮ੍ਮਦਸ੍ਸੀ ਮਹਾਯਸੋ;
ਤਮਨ੍ਧਕਾਰਂ ਵਿਧਮਿਤ੍ਵਾ, ਅਤਿਰੋਚਤਿ ਸਦੇਵਕੇ’’ਤਿ. (ਬੁ. ਵਂ. ੧੭.੧);
ਸਿਦ੍ਧਤ੍ਥੋ ਬੁਦ੍ਧੋ
ਤਸ੍ਸ ¶ ਅਪਰਭਾਗੇ ਇਤੋ ਚਤੁਨਵੁਤਿਕਪ੍ਪਮਤ੍ਥਕੇ ਏਕਸ੍ਮਿਂ ਕਪ੍ਪੇ ਏਕੋਵ ਸਿਦ੍ਧਤ੍ਥੋ ਨਾਮ ਸਮ੍ਮਾਸਮ੍ਬੁਦ੍ਧੋ ਉਦਪਾਦਿ. ਤਸ੍ਸਾਪਿ ਤਯੋ ਸਾਵਕਸਨ੍ਨਿਪਾਤਾ. ਪਠਮਸਨ੍ਨਿਪਾਤੇ ਕੋਟਿਸਤਂ ਭਿਕ੍ਖੂ ਅਹੇਸੁਂ, ਦੁਤਿਯੇ ਨਵੁਤਿਕੋਟਿਯੋ, ਤਤਿਯੇ ਅਸੀਤਿਕੋਟਿਯੋ. ਤਦਾ ਬੋਧਿਸਤ੍ਤੋ ਉਗ੍ਗਤੇਜੋ ਅਭਿਞ੍ਞਾਬਲਸਮ੍ਪਨ੍ਨੋ ਮਙ੍ਗਲੋ ਨਾਮ ਤਾਪਸੋ ਹੁਤ੍ਵਾ ਮਹਾਜਮ੍ਬੁਫਲਂ ਆਹਰਿਤ੍ਵਾ ਤਥਾਗਤਸ੍ਸ ਅਦਾਸਿ. ਸਤ੍ਥਾ ਤਂ ਫਲਂ ਪਰਿਭੁਞ੍ਜਿਤ੍ਵਾ ‘‘ਚਤੁਨਵੁਤਿਕਪ੍ਪਮਤ੍ਥਕੇ ਬੁਦ੍ਧੋ ਭਵਿਸ੍ਸਤੀ’’ਤਿ ਬ੍ਯਾਕਾਸਿ. ਤਸ੍ਸ ਭਗਵਤੋ ਨਗਰਂ ਵੇਭਾਰਂ ਨਾਮ ਅਹੋਸਿ, ਪਿਤਾ ਜਯਸੇਨੋ ਨਾਮ ਰਾਜਾ, ਮਾਤਾ ਸੁਫਸ੍ਸਾ ਨਾਮ ਦੇਵੀ, ਸਮ੍ਬਲੋ ਚ ਸੁਮਿਤ੍ਤੋ ਚ ਦ੍ਵੇ ਅਗ੍ਗਸਾਵਕਾ, ਰੇਵਤੋ ਨਾਮੁਪਟ੍ਠਾਕੋ, ਸੀਵਲਾ ਚ ਸੁਰਾਮਾ ਚ ਦ੍ਵੇ ਅਗ੍ਗਸਾਵਿਕਾ ¶ , ਕਣਿਕਾਰਰੁਕ੍ਖੋ ਬੋਧਿ, ਸਰੀਰਂ ਸਟ੍ਠਿਹਤ੍ਥੁਬ੍ਬੇਧਂ ਅਹੋਸਿ, ਵਸ੍ਸਸਤਸਹਸ੍ਸਂ ਆਯੂਤਿ.
‘‘ਧਮ੍ਮਦਸ੍ਸਿਸ੍ਸ ਅਪਰੇਨ, ਸਿਦ੍ਧਤ੍ਥੋ ਲੋਕਨਾਯਕੋ;
ਨਿਹਨਿਤ੍ਵਾ ਤਮਂ ਸਬ੍ਬਂ, ਸੂਰਿਯੋ ਅਬ੍ਭੁਗ੍ਗਤੋ ਯਥਾ’’ਤਿ. (ਬੁ. ਵਂ. ੧੮.੧);
ਤਿਸ੍ਸੋ ਬੁਦ੍ਧੋ
ਤਸ੍ਸ ਅਪਰਭਾਗੇ ਇਤੋ ਦ੍ਵਾਨਵੁਤਿਕਪ੍ਪਮਤ੍ਥਕੇ ਤਿਸ੍ਸੋ ਫੁਸ੍ਸੋਤਿ ਏਕਸ੍ਮਿਂ ਕਪ੍ਪੇ ਦ੍ਵੇ ਬੁਦ੍ਧਾ ਨਿਬ੍ਬਤ੍ਤਿਂਸੁ. ਤਿਸ੍ਸਸ੍ਸ ਭਗਵਤੋ ਤਯੋ ਸਾਵਕਸਨ੍ਨਿਪਾਤਾ. ਪਠਮਸਨ੍ਨਿਪਾਤੇ ਭਿਕ੍ਖੂਨਂ ਕੋਟਿਸਤਂ ਅਹੋਸਿ, ਦੁਤਿਯੇ ਨਵੁਤਿਕੋਟਿਯੋ, ਤਤਿਯੇ ਅਸੀਤਿਕੋਟਿਯੋ. ਤਦਾ ਬੋਧਿਸਤ੍ਤੋ ਮਹਾਭੋਗੋ ਮਹਾਯਸੋ ਸੁਜਾਤੋ ਨਾਮ ਖਤ੍ਤਿਯੋ ਹੁਤ੍ਵਾ ਇਸਿਪਬ੍ਬਜ੍ਜਂ ਪਬ੍ਬਜਿਤ੍ਵਾ ਮਹਿਦ੍ਧਿਕਭਾਵਂ ਪਤ੍ਵਾ ‘‘ਬੁਦ੍ਧੋ ਉਪ੍ਪਨ੍ਨੋ’’ਤਿ ਸੁਤ੍ਵਾ ਦਿਬ੍ਬਮਨ੍ਦਾਰਵਪਦੁਮਪਾਰਿਚ੍ਛਤ੍ਤਕਪੁਪ੍ਫਾਨਿ ਆਦਾਯ ਚਤੁਪਰਿਸਮਜ੍ਝੇ ਗਚ੍ਛਨ੍ਤਂ ਤਥਾਗਤਂ ¶ ਪੂਜੇਸਿ, ਆਕਾਸੇ ਪੁਪ੍ਫਵਿਤਾਨਂ ਅਕਾਸਿ. ਸੋਪਿ ਨਂ ਸਤ੍ਥਾ ‘‘ਇਤੋ ਦ੍ਵੇਨਵੁਤਿਕਪ੍ਪਮਤ੍ਥਕੇ ਬੁਦ੍ਧੋ ਭਵਿਸ੍ਸਤੀ’’ਤਿ ਬ੍ਯਾਕਾਸਿ. ਤਸ੍ਸ ਭਗਵਤੋ ਖੇਮਂ ਨਾਮ ਨਗਰਂ ਅਹੋਸਿ, ਪਿਤਾ ਜਨਸਨ੍ਧੋ ਨਾਮ ਖਤ੍ਤਿਯੋ, ਮਾਤਾ ਪਦੁਮਾ ਨਾਮ ਦੇਵੀ, ਬ੍ਰਹ੍ਮਦੇਵੋ ਚ ਉਦਯੋ ਚ ਦ੍ਵੇ ਅਗ੍ਗਸਾਵਕਾ, ਸੁਮਨੋ ਨਾਮੁਪਟ੍ਠਾਕੋ, ਫੁਸ੍ਸਾ ਚ ਸੁਦਤ੍ਤਾ ਚ ਦ੍ਵੇ ਅਗ੍ਗਸਾਵਿਕਾ, ਅਸਨਰੁਕ੍ਖੋ ਬੋਧਿ, ਸਰੀਰਂ ਸਟ੍ਠਿਹਤ੍ਥੁਬ੍ਬੇਧਂ ਅਹੋਸਿ, ਵਸ੍ਸਸਤਸਹਸ੍ਸਂ ਆਯੂਤਿ.
‘‘ਸਿਦ੍ਧਤ੍ਥਸ੍ਸ ਅਪਰੇਨ, ਅਸਮੋ ਅਪ੍ਪਟਿਪੁਗ੍ਗਲੋ;
ਅਨਨ੍ਤਤੇਜੋ ਅਮਿਤਯਸੋ, ਤਿਸ੍ਸੋ ਲੋਕਗ੍ਗਨਾਯਕੋ’’ਤਿ. (ਬੁ. ਵਂ. ੧੯.੧);
ਫੁਸ੍ਸੋ ਬੁਦ੍ਧੋ
ਤਸ੍ਸ ¶ ਅਪਰਭਾਗੇ ਫੁਸ੍ਸੋ ਨਾਮ ਸਤ੍ਥਾ ਉਦਪਾਦਿ. ਤਸ੍ਸਾਪਿ ਤਯੋ ਸਾਵਕਸਨ੍ਨਿਪਾਤਾ. ਪਠਮਸਨ੍ਨਿਪਾਤੇ ਸਟ੍ਠਿ ਭਿਕ੍ਖੁਸਤਸਹਸ੍ਸਾਨਿ ਅਹੇਸੁਂ, ਦੁਤਿਯੇ ਪਣ੍ਣਾਸ, ਤਤਿਯੇ ਦ੍ਵਤ੍ਤਿਂਸ. ਤਦਾ ਬੋਧਿਸਤ੍ਤੋ ਵਿਜਿਤਾਵੀ ਨਾਮ ਖਤ੍ਤਿਯੋ ਹੁਤ੍ਵਾ ਮਹਾਰਜ੍ਜਂ ਪਹਾਯ ਸਤ੍ਥੁ ਸਨ੍ਤਿਕੇ ਪਬ੍ਬਜਿਤ੍ਵਾ ਤੀਣਿ ਪਿਟਕਾਨਿ ਉਗ੍ਗਹੇਤ੍ਵਾ ਮਹਾਜਨਸ੍ਸ ਧਮ੍ਮਕਥਂ ਕਥੇਸਿ, ਸੀਲਪਾਰਮਿਞ੍ਚ ਪੂਰੇਸਿ. ਸੋਪਿ ਨਂ ‘‘ਬੁਦ੍ਧੋ ਭਵਿਸ੍ਸਤੀ’’ਤਿ ਬ੍ਯਾਕਾਸਿ. ਤਸ੍ਸ ਭਗਵਤੋ ਕਾਸਿ ਨਾਮ ਨਗਰਂ ਅਹੋਸਿ, ਜਯਸੇਨੋ ਨਾਮ ਰਾਜਾ ਪਿਤਾ, ਸਿਰਿਮਾ ਨਾਮ ਮਾਤਾ, ਸੁਰਕ੍ਖਿਤੋ ਚ ਧਮ੍ਮਸੇਨੋ ਚ ਦ੍ਵੇ ਅਗ੍ਗਸਾਵਕਾ, ਸਭਿਯੋ ਨਾਮੁਪਟ੍ਠਾਕੋ, ਚਾਲਾ ਚ ਉਪਚਾਲਾ ਚ ਦ੍ਵੇ ਅਗ੍ਗਸਾਵਿਕਾ, ਆਮਲਕਰੁਕ੍ਖੋ ਬੋਧਿ, ਸਰੀਰਂ ਅਟ੍ਠਪਣ੍ਣਾਸਹਤ੍ਥੁਬ੍ਬੇਧਂ ਅਹੋਸਿ, ਨਵੁਤਿ ਵਸ੍ਸਸਹਸ੍ਸਾਨਿ ਆਯੂਤਿ.
‘‘ਤਤ੍ਥੇਵ ¶ ਮਣ੍ਡਕਪ੍ਪਮ੍ਹਿ, ਅਹੁ ਸਤ੍ਥਾ ਅਨੁਤ੍ਤਰੋ;
ਅਨੂਪਮੋ ਅਸਮਸਮੋ, ਫੁਸ੍ਸੋ ਲੋਕਗ੍ਗਨਾਯਕੋ’’ਤਿ. (ਬੁ. ਵਂ. ੨੦.੧);
ਵਿਪਸ੍ਸੀ ਬੁਦ੍ਧੋ
ਤਸ੍ਸ ਅਪਰਭਾਗੇ ਇਤੋ ਏਕਨਵੁਤਿਕਪ੍ਪੇ ਵਿਪਸ੍ਸੀ ਨਾਮ ਭਗਵਾ ਉਦਪਾਦਿ. ਤਸ੍ਸਾਪਿ ਤਯੋ ਸਾਵਕਸਨ੍ਨਿਪਾਤਾ. ਪਠਮਸਨ੍ਨਿਪਾਤੇ ਅਟ੍ਠਸਟ੍ਠਿ ਭਿਕ੍ਖੁਸਤਸਹਸ੍ਸਂ ਅਹੋਸਿ, ਦੁਤਿਯੇ ਏਕਸਤਸਹਸ੍ਸਂ, ਤਤਿਯੇ ਅਸੀਤਿਸਹਸ੍ਸਾਨਿ. ਤਦਾ ਬੋਧਿਸਤ੍ਤੋ ਮਹਿਦ੍ਧਿਕੋ ਮਹਾਨੁਭਾਵੋ ਅਤੁਲੋ ਨਾਮ ਨਾਗਰਾਜਾ ਹੁਤ੍ਵਾ ¶ ਸਤ੍ਤਰਤਨਖਚਿਤਂ ਸੋਵਣ੍ਣਮਯਂ ਮਹਾਪੀਠਂ ਭਗਵਤੋ ਅਦਾਸਿ. ਸੋਪਿ ਨਂ ‘‘ਇਤੋ ਏਕਨਵੁਤਿਕਪ੍ਪੇ ਬੁਦ੍ਧੋ ਭਵਿਸ੍ਸਤੀ’’ਤਿ ਬ੍ਯਾਕਾਸਿ. ਤਸ੍ਸ ਭਗਵਤੋ ਬਨ੍ਧੁਮਤੀ ਨਾਮ ਨਗਰਂ ਅਹੋਸਿ, ਬਨ੍ਧੁਮਾ ਨਾਮ ਰਾਜਾ ਪਿਤਾ, ਬਨ੍ਧੁਮਤੀ ਨਾਮ ਮਾਤਾ, ਖਣ੍ਡੋ ਚ ਤਿਸ੍ਸੋ ਚ ਦ੍ਵੇ ਅਗ੍ਗਸਾਵਕਾ, ਅਸੋਕੋ ਨਾਮੁਪਟ੍ਠਾਕੋ, ਚਨ੍ਦਾ ਚ ਚਨ੍ਦਮਿਤ੍ਤਾ ਚ ਦ੍ਵੇ ਅਗ੍ਗਸਾਵਿਕਾ, ਪਾਟਲਿਰੁਕ੍ਖੋ ਬੋਧਿ, ਸਰੀਰਂ ਅਸੀਤਿਹਤ੍ਥੁਬ੍ਬੇਧਂ ਅਹੋਸਿ, ਸਰੀਰਪ੍ਪਭਾ ਸਦਾ ਸਤ੍ਤ ਯੋਜਨਾਨਿ ਫਰਿਤ੍ਵਾ ਅਟ੍ਠਾਸਿ, ਅਸੀਤਿ ਵਸ੍ਸਸਹਸ੍ਸਾਨਿ ਆਯੂਤਿ.
‘‘ਫੁਸ੍ਸਸ੍ਸ ਚ ਅਪਰੇਨ, ਸਮ੍ਬੁਦ੍ਧੋ ਦ੍ਵਿਪਦੁਤ੍ਤਮੋ;
ਵਿਪਸ੍ਸੀ ਨਾਮ ਨਾਮੇਨ, ਲੋਕੇ ਉਪ੍ਪਜ੍ਜਿ ਚਕ੍ਖੁਮਾ’’ਤਿ. (ਬੁ. ਵਂ. ੨੧.੧);
ਸਿਖੀ ਬੁਦ੍ਧੋ
ਤਸ੍ਸ ¶ ਅਪਰਭਾਗੇ ਇਤੋ ਏਕਤ੍ਤਿਂਸਕਪ੍ਪੇ ਸਿਖੀ ਚ ਵੇਸ੍ਸਭੂਚਾਤਿ ਦ੍ਵੇ ਬੁਦ੍ਧਾ ਅਹੇਸੁਂ. ਸਿਖਿਸ੍ਸਾਪਿ ਭਗਵਤੋ ਤਯੋ ਸਾਵਕਸਨ੍ਨਿਪਾਤਾ. ਪਠਮਸਨ੍ਨਿਪਾਤੇ ਭਿਕ੍ਖੁਸਤਸਹਸ੍ਸਂ ਅਹੋਸਿ, ਦੁਤਿਯੇ ਅਸੀਤਿਸਹਸ੍ਸਾਨਿ, ਤਤਿਯੇ ਸਤ੍ਤਤਿਸਹਸ੍ਸਾਨਿ. ਤਦਾ ਬੋਧਿਸਤ੍ਤੋ ਅਰਿਨ੍ਦਮੋ ਨਾਮ ਰਾਜਾ ਹੁਤ੍ਵਾ ਬੁਦ੍ਧਪ੍ਪਮੁਖਸ੍ਸ ਭਿਕ੍ਖੁਸਙ੍ਘਸ੍ਸ ਸਚੀਵਰਂ ਮਹਾਦਾਨਂ ਪਵਤ੍ਤੇਤ੍ਵਾ ਸਤ੍ਤਰਤਨਪਟਿਮਣ੍ਡਿਤਂ ਹਤ੍ਥਿਰਤਨਂ ਦਤ੍ਵਾ ਹਤ੍ਥਿਪ੍ਪਮਾਣਂ ਕਤ੍ਵਾ ਕਪ੍ਪਿਯਭਣ੍ਡਂ ਅਦਾਸਿ. ਸੋਪਿ ਨਂ ਸਤ੍ਥਾ ‘‘ਇਤੋ ਏਕਤ੍ਤਿਂਸਕਪ੍ਪੇ ਬੁਦ੍ਧੋ ਭਵਿਸ੍ਸਤੀ’’ਤਿ ਬ੍ਯਾਕਾਸਿ. ਤਸ੍ਸ ਪਨ ਭਗਵਤੋ ਅਰੁਣਵਤੀ ਨਾਮ ਨਗਰਂ ਅਹੋਸਿ, ਅਰੁਣੋ ਨਾਮ ਖਤ੍ਤਿਯੋ ਪਿਤਾ, ਪਭਾਵਤੀ ਨਾਮ ਮਾਤਾ, ਅਭਿਭੂ ਚ ਸਮ੍ਭਵੋ ਚ ਦ੍ਵੇ ਅਗ੍ਗਸਾਵਕਾ, ਖੇਮਙ੍ਕਰੋ ਨਾਮੁਪਟ੍ਠਾਕੋ, ਸਖਿਲਾ ਚ ਪਦੁਮਾ ਚ ਦ੍ਵੇ ਅਗ੍ਗਸਾਵਿਕਾ, ਪੁਣ੍ਡਰੀਕਰੁਕ੍ਖੋ ਬੋਧਿ, ਸਰੀਰਂ ਸਤ੍ਤਤਿਹਤ੍ਥੁਬ੍ਬੇਧਂ ਅਹੋਸਿ, ਸਰੀਰਪ੍ਪਭਾ ਯੋਜਨਤ੍ਤਯਂ ਫਰਿਤ੍ਵਾ ਅਟ੍ਠਾਸਿ, ਸਤ੍ਤਤਿ ਵਸ੍ਸਸਹਸ੍ਸਾਨਿ ਆਯੂਤਿ.
‘‘ਵਿਪਸ੍ਸਿਸ੍ਸ ¶ ਅਪਰੇਨ, ਸਮ੍ਬੁਦ੍ਧੋ ਦ੍ਵਿਪਦੁਤ੍ਤਮੋ;
ਸਿਖਿਵ੍ਹਯੋ ਆਸਿ ਜਿਨੋ, ਅਸਮੋ ਅਪ੍ਪਟਿਪੁਗ੍ਗਲੋ’’ਤਿ. (ਬੁ. ਵਂ. ੨੨.੧);
ਵੇਸ੍ਸਭੂ ਬੁਦ੍ਧੋ
ਤਸ੍ਸ ¶ ਅਪਰਭਾਗੇ ਵੇਸ੍ਸਭੂ ਨਾਮ ਸਤ੍ਥਾ ਉਦਪਾਦਿ. ਤਸ੍ਸਾਪਿ ਤਯੋ ਸਾਵਕਸਨ੍ਨਿਪਾਤਾ. ਪਠਮਸਨ੍ਨਿਪਾਤੇ ਅਸੀਤਿ ਭਿਕ੍ਖੁਸਹਸ੍ਸਾਨਿ ਅਹੇਸੁਂ, ਦੁਤਿਯੇ ਸਤ੍ਤਤਿ, ਤਤਿਯੇ ਸਟ੍ਠਿ. ਤਦਾ ਬੋਧਿਸਤ੍ਤੋ ਸੁਦਸ੍ਸਨੋ ਨਾਮ ਰਾਜਾ ਹੁਤ੍ਵਾ ਬੁਦ੍ਧਪ੍ਪਮੁਖਸ੍ਸ ਭਿਕ੍ਖੁਸਙ੍ਘਸ੍ਸ ਸਚੀਵਰਂ ਮਹਾਦਾਨਂ ਦਤ੍ਵਾ ਤਸ੍ਸ ਸਨ੍ਤਿਕੇ ਪਬ੍ਬਜਿਤ੍ਵਾ ਆਚਾਰਗੁਣਸਮ੍ਪਨ੍ਨੋ ਬੁਦ੍ਧਰਤਨੇ ਚਿਤ੍ਤੀਕਾਰਪੀਤਿਬਹੁਲੋ ਅਹੋਸਿ. ਸੋਪਿ ਨਂ ਭਗਵਾ ‘‘ਇਤੋ ਏਕਤ੍ਤਿਂਸਕਪ੍ਪੇ ਬੁਦ੍ਧੋ ਭਵਿਸ੍ਸਤੀ’’ਤਿ ਬ੍ਯਾਕਾਸਿ. ਤਸ੍ਸ ਪਨ ਭਗਵਤੋ ਅਨੋਮਂ ਨਾਮ ਨਗਰਂ ਅਹੋਸਿ, ਸੁਪ੍ਪਤੀਤੋ ਨਾਮ ਰਾਜਾ ਪਿਤਾ, ਯਸਵਤੀ ਨਾਮ ਮਾਤਾ, ਸੋਣੋ ਚ ਉਤ੍ਤਰੋ ਚ ਦ੍ਵੇ ਅਗ੍ਗਸਾਵਕਾ, ਉਪਸਨ੍ਤੋ ਨਾਮੁਪਟ੍ਠਾਯੋ, ਰਾਮਾ ਚ ਸੁਰਾਮਾ ਚ ਦ੍ਵੇ ਅਗ੍ਗਸਾਵਿਕਾ, ਸਾਲਰੁਕ੍ਖੋ ਬੋਧਿ, ਸਰੀਰਂ ਸਟ੍ਠਿਹਤ੍ਥੁਬ੍ਬੇਧਂ ਅਹੋਸਿ, ਸਟ੍ਠਿ ਵਸ੍ਸਸਹਸ੍ਸਾਨਿ ਆਯੂਤਿ.
‘‘ਤਤ੍ਥੇਵ ਮਣ੍ਡਕਪ੍ਪਮ੍ਹਿ, ਅਸਮੋ ਅਪ੍ਪਟਿਪੁਗ੍ਗਲੋ;
ਵੇਸ੍ਸਭੂ ਨਾਮ ਨਾਮੇਨ, ਲੋਕੇ ਉਪ੍ਪਜ੍ਜਿ ਸੋ ਜਿਨੋ’’ਤਿ. (ਬੁ. ਵਂ. ੨੩.੧);
ਕਕੁਸਨ੍ਧੋ ਬੁਦ੍ਧੋ
ਤਸ੍ਸ ¶ ਅਪਰਭਾਗੇ ਇਮਸ੍ਮਿਂ ਕਪ੍ਪੇ ਚਤ੍ਤਾਰੋ ਬੁਦ੍ਧਾ ਨਿਬ੍ਬਤ੍ਤਾ ਕਕੁਸਨ੍ਧੋ, ਕੋਣਾਗਮਨੋ, ਕਸ੍ਸਪੋ, ਅਮ੍ਹਾਕਂ ਭਗਵਾਤਿ. ਕਕੁਸਨ੍ਧਸ੍ਸ ਭਗਵਤੋ ਏਕੋਵ ਸਾਵਕਸਨ੍ਨਿਪਾਤੋ, ਤਤ੍ਥ ਚਤ੍ਤਾਲੀਸ ਭਿਕ੍ਖੁਸਹਸ੍ਸਾਨਿ ਅਹੇਸੁਂ. ਤਦਾ ਬੋਧਿਸਤ੍ਤੋ ਖੇਮੋ ਨਾਮ ਰਾਜਾ ਹੁਤ੍ਵਾ ਬੁਦ੍ਧਪ੍ਪਮੁਖਸ੍ਸ ਭਿਕ੍ਖੁਸਙ੍ਘਸ੍ਸ ਸਪਤ੍ਤਚੀਵਰਂ ਮਹਾਦਾਨਞ੍ਚੇਵ ਅਞ੍ਜਨਾਦਿਭੇਸਜ੍ਜਾਨਿ ਚ ਦਤ੍ਵਾ ਸਤ੍ਥੁ ਧਮ੍ਮਦੇਸਨਂ ਸੁਤ੍ਵਾ ਪਬ੍ਬਜਿ. ਸੋਪਿ ਨਂ ਸਤ੍ਥਾ ‘‘ਬੁਦ੍ਧੋ ਭਵਿਸ੍ਸਤੀ’’ਤਿ ਬ੍ਯਾਕਾਸਿ. ਕਕੁਸਨ੍ਧਸ੍ਸ ਪਨ ਭਗਵਤੋ ਖੇਮਂ ਨਾਮ ਨਗਰਂ ਅਹੋਸਿ, ਅਗ੍ਗਿਦਤ੍ਤੋ ਨਾਮ ਬ੍ਰਾਹ੍ਮਣੋ ਪਿਤਾ, ਵਿਸਾਖਾ ਨਾਮ ਬ੍ਰਾਹ੍ਮਣੀ ਮਾਤਾ, ਵਿਧੁਰੋ ਚ ਸਞ੍ਜੀਵੋ ਚ ਦ੍ਵੇ ਅਗ੍ਗਸਾਵਕਾ, ਬੁਦ੍ਧਿਜੋ ਨਾਮੁਪਟ੍ਠਾਕੋ, ਸਾਮਾ ਚ ਚਮ੍ਪਾ ਚ ਦ੍ਵੇ ਅਗ੍ਗਸਾਵਿਕਾ, ਮਹਾਸਿਰੀਸਰੁਕ੍ਖੋ ਬੋਧਿ, ਸਰੀਰਂ ਚਤ੍ਤਾਲੀਸਹਤ੍ਥੁਬ੍ਬੇਧਂ ਅਹੋਸਿ, ਚਤ੍ਤਾਲੀਸ ਵਸ੍ਸਸਹਸ੍ਸਾਨਿ ਆਯੂਤਿ.
‘‘ਵੇਸ੍ਸਭੁਸ੍ਸ ਅਪਰੇਨ, ਸਮ੍ਬੁਦ੍ਧੋ ਦ੍ਵਿਪਦੁਤ੍ਤਮੋ;
ਕਕੁਸਨ੍ਧੋ ਨਾਮ ਨਾਮੇਨ, ਅਪ੍ਪਮੇਯ੍ਯੋ ਦੁਰਾਸਦੋ’’ਤਿ. (ਬੁ. ਵਂ. ੨੪.੧);
ਕੋਣਾਗਮਨੋ ਬੁਦ੍ਧੋ
ਤਸ੍ਸ ¶ ¶ ਅਪਰਭਾਗੇ ਕੋਣਾਗਮਨੋ ਨਾਮ ਸਤ੍ਥਾ ਉਦਪਾਦਿ. ਤਸ੍ਸਾਪਿ ਏਕੋਵ ਸਾਵਕਸਨ੍ਨਿਪਾਤੋ, ਤਤ੍ਥ ਤਿਂਸ ਭਿਕ੍ਖੁਸਹਸ੍ਸਾਨਿ ਅਹੇਸੁਂ. ਤਦਾ ਬੋਧਿਸਤ੍ਤੋ ਪਬ੍ਬਤੋ ਨਾਮ ਰਾਜਾ ਹੁਤ੍ਵਾ ਅਮਚ੍ਚਗਣਪਰਿਵੁਤੋ ਸਤ੍ਥੁ ਸਨ੍ਤਿਕਂ ਗਨ੍ਤ੍ਵਾ ਧਮ੍ਮਦੇਸਨਂ ਸੁਤ੍ਵਾ ਬੁਦ੍ਧਪ੍ਪਮੁਖਂ ਭਿਕ੍ਖੁਸਙ੍ਘਂ ਨਿਮਨ੍ਤੇਤ੍ਵਾ ਮਹਾਦਾਨਂ ਪਵਤ੍ਤੇਤ੍ਵਾ ਪਤ੍ਤੁਣ੍ਣਚੀਨਪਟਕੋਸੇਯ੍ਯਕਮ੍ਬਲਦੁਕੂਲਾਨਿ ਚੇਵ ਸੁਵਣ੍ਣਪਟਿਕਞ੍ਚ ਦਤ੍ਵਾ ਸਤ੍ਥੁ ਸਨ੍ਤਿਕੇ ਪਬ੍ਬਜਿ. ਸੋਪਿ ਨਂ ਸਤ੍ਥਾ ‘‘ਬੁਦ੍ਧੋ ਭਵਿਸ੍ਸਤੀ’’ਤਿ ਬ੍ਯਾਕਾਸਿ. ਤਸ੍ਸ ਭਗਵਤੋ ਸੋਭਵਤੀ ਨਾਮ ਨਗਰਂ ਅਹੋਸਿ, ਯਞ੍ਞਦਤ੍ਤੋ ਨਾਮ ਬ੍ਰਾਹ੍ਮਣੋ ਪਿਤਾ, ਉਤ੍ਤਰਾ ਨਾਮ ਬ੍ਰਾਹ੍ਮਣੀ ਮਾਤਾ, ਭਿਯ੍ਯਸੋ ਚ ਉਤ੍ਤਰੋ ਚ ਦ੍ਵੇ ਅਗ੍ਗਸਾਵਕਾ, ਸੋਤ੍ਥਿਜੋ ਨਾਮੁਪਟ੍ਠਾਕੋ, ਸਮੁਦ੍ਦਾ ਚ ਉਤ੍ਤਰਾ ਚ ਦ੍ਵੇ ਅਗ੍ਗਸਾਵਿਕਾ, ਉਦੁਮ੍ਬਰਰੁਕ੍ਖੋ ਬੋਧਿ, ਸਰੀਰਂ ਤਿਂਸਹਤ੍ਥੁਬ੍ਬੇਧਂ ਅਹੋਸਿ, ਤਿਂਸ ਵਸ੍ਸਸਹਸ੍ਸਾਨਿ ਆਯੂਤਿ.
‘‘ਕਕੁਸਨ੍ਧਸ੍ਸ ਅਪਰੇਨ, ਸਮ੍ਬੁਦ੍ਧੋ ਦ੍ਵਿਪਦੁਤ੍ਤਮੋ;
ਕੋਣਾਗਮਨੋ ਨਾਮ ਜਿਨੋ, ਲੋਕਜੇਟ੍ਠੋ ਨਰਾਸਭੋ’’ਤਿ. (ਬੁ. ਵਂ. ੨੫.੧);
ਕਸ੍ਸਪੋ ਬੁਦ੍ਧੋ
ਤਸ੍ਸ ¶ ਅਪਰਭਾਗੇ ਕਸ੍ਸਪੋ ਨਾਮ ਸਤ੍ਥਾ ਉਦਪਾਦਿ. ਤਸ੍ਸਾਪਿ ਏਕੋਵ ਸਾਵਕਸਨ੍ਨਿਪਾਤੋ, ਤਤ੍ਥ ਵੀਸਤਿ ਭਿਕ੍ਖੁਸਹਸ੍ਸਾਨਿ ਅਹੇਸੁਂ. ਤਦਾ ਬੋਧਿਸਤ੍ਤੋ ਜੋਤਿਪਾਲੋ ਨਾਮ ਮਾਣਵੋ ਹੁਤ੍ਵਾ ਤਿਣ੍ਣਂ ਵੇਦਾਨਂ ਪਾਰਗੂ ਭੂਮਿਯਞ੍ਚੇਵ ਅਨ੍ਤਲਿਕ੍ਖੇ ਚ ਪਾਕਟੋ ਘਟਿਕਾਰਸ੍ਸ ਕੁਮ੍ਭਕਾਰਸ੍ਸ ਮਿਤ੍ਤੋ ਅਹੋਸਿ. ਸੋ ਤੇਨ ਸਦ੍ਧਿਂ ਸਤ੍ਥਾਰਂ ਉਪਸਙ੍ਕਮਿਤ੍ਵਾ ਧਮ੍ਮਕਥਂ ਸੁਤ੍ਵਾ ਪਬ੍ਬਜਿਤ੍ਵਾ ਆਰਦ੍ਧਵੀਰਿਯੋ ਤੀਣਿ ਪਿਟਕਾਨਿ ਉਗ੍ਗਹੇਤ੍ਵਾ ਵਤ੍ਤਾਵਤ੍ਤਸਮ੍ਪਤ੍ਤਿਯਾ ਬੁਦ੍ਧਸਾਸਨਂ ਸੋਭੇਸਿ. ਸੋਪਿ ਨਂ ਸਤ੍ਥਾ ‘‘ਬੁਦ੍ਧੋ ਭਵਿਸ੍ਸਤੀ’’ਤਿ ਬ੍ਯਾਕਾਸਿ. ਤਸ੍ਸ ਭਗਵਤੋ ਜਾਤਨਗਰਂ ਬਾਰਾਣਸੀ ਨਾਮ ਅਹੋਸਿ, ਬ੍ਰਹ੍ਮਦਤ੍ਤੋ ਨਾਮ ਬ੍ਰਾਹ੍ਮਣੋ ਪਿਤਾ, ਧਨਵਤੀ ਨਾਮ ਬ੍ਰਾਹ੍ਮਣੀ ਮਾਤਾ, ਤਿਸ੍ਸੋ ਚ ਭਾਰਦ੍ਵਾਜੋ ਚ ਦ੍ਵੇ ਅਗ੍ਗਸਾਵਕਾ, ਸਬ੍ਬਮਿਤ੍ਤੋ ਨਾਮੁਪਟ੍ਠਾਕੋ, ਅਨੁਲ਼ਾ ਚ ਉਰੁਵੇਲ਼ਾ ਚ ਦ੍ਵੇ ਅਗ੍ਗਸਾਵਿਕਾ, ਨਿਗ੍ਰੋਧਰੁਕ੍ਖੋ ਬੋਧਿ, ਸਰੀਰਂ ਵੀਸਤਿਹਤ੍ਥੁਬ੍ਬੇਧਂ ਅਹੋਸਿ, ਵੀਸਤਿ ਵਸ੍ਸਸਹਸ੍ਸਾਨਿ ਆਯੂਤਿ.
‘‘ਕੋਣਾਗਮਨਸ੍ਸ ਅਪਰੇਨ, ਸਮ੍ਬੁਦ੍ਧੋ ਦ੍ਵਿਪਦੁਤ੍ਤਮੋ;
ਕਸ੍ਸਪੋ ਨਾਮ ਗੋਤ੍ਤੇਨ, ਧਮ੍ਮਰਾਜਾ ਪਭਙ੍ਕਰੋ’’ਤਿ. (ਬੁ. ਵਂ. ੨੬.੧);
ਯਸ੍ਮਿਂ ¶ ¶ ਪਨ ਕਪ੍ਪੇ ਦੀਪਙ੍ਕਰਦਸਬਲੋ ਉਦਪਾਦਿ, ਤਸ੍ਮਿਂ ਅਞ੍ਞੇਪਿ ਤਯੋ ਬੁਦ੍ਧਾ ਅਹੇਸੁਂ. ਤੇਸਂ ਸਨ੍ਤਿਕੇ ਬੋਧਿਸਤ੍ਤਸ੍ਸ ਬ੍ਯਾਕਰਣਂ ਨਤ੍ਥਿ, ਤਸ੍ਮਾ ਤੇ ਇਧ ਨ ਦਸ੍ਸਿਤਾ. ਅਟ੍ਠਕਥਾਯਂ ਪਨ ਤਣ੍ਹਙ੍ਕਰਤੋ ਪਟ੍ਠਾਯ ਸਬ੍ਬੇਪਿ ਬੁਦ੍ਧੇ ਦਸ੍ਸੇਤੁਂ ਇਦਂ ਵੁਤ੍ਤਂ –
‘‘ਤਣ੍ਹਙ੍ਕਰੋ ਮੇਧਙ੍ਕਰੋ, ਅਥੋਪਿ ਸਰਣਙ੍ਕਰੋ;
ਦੀਪਙ੍ਕਰੋ ਚ ਸਮ੍ਬੁਦ੍ਧੋ, ਕੋਣ੍ਡਞ੍ਞੋ ਦ੍ਵਿਪਦੁਤ੍ਤਮੋ.
‘‘ਮਙ੍ਗਲੋ ਚ ਸੁਮਨੋ ਚ, ਰੇਵਤੋ ਸੋਭਿਤੋ ਮੁਨਿ;
ਅਨੋਮਦਸ੍ਸੀ ਪਦੁਮੋ, ਨਾਰਦੋ ਪਦੁਮੁਤ੍ਤਰੋ.
‘‘ਸੁਮੇਧੋ ਚ ਸੁਜਾਤੋ ਚ, ਪਿਯਦਸ੍ਸੀ ਮਹਾਯਸੋ;
ਅਤ੍ਥਦਸ੍ਸੀ ਧਮ੍ਮਦਸ੍ਸੀ, ਸਿਦ੍ਧਤ੍ਥੋ ਲੋਕਨਾਯਕੋ.
‘‘ਤਿਸ੍ਸੋ ਫੁਸ੍ਸੋ ਚ ਸਮ੍ਬੁਦ੍ਧੋ, ਵਿਪਸ੍ਸੀ ਸਿਖੀ ਵੇਸ੍ਸਭੂ;
ਕਕੁਸਨ੍ਧੋ ਕੋਣਾਗਮਨੋ, ਕਸ੍ਸਪੋ ਚਾਪਿ ਨਾਯਕੋ.
‘‘ਏਤੇ ਅਹੇਸੁਂ ਸਮ੍ਬੁਦ੍ਧਾ, ਵੀਤਰਾਗਾ ਸਮਾਹਿਤਾ;
ਸਤਰਂਸੀਵ ਉਪ੍ਪਨ੍ਨਾ, ਮਹਾਤਮਵਿਨੋਦਨਾ;
ਜਲਿਤ੍ਵਾ ਅਗ੍ਗਿਖਨ੍ਧਾਵ, ਨਿਬ੍ਬੁਤਾ ਤੇ ਸਸਾਵਕਾ’’ਤਿ.
ਗੋਤਮੋ ਬੁਦ੍ਧੋ
ਤਤ੍ਥ ¶ ਅਮ੍ਹਾਕਂ ਬੋਧਿਸਤ੍ਤੋ ਦੀਪਙ੍ਕਰਾਦੀਨਂ ਚਤੁਵੀਸਤਿਯਾ ਬੁਦ੍ਧਾਨਂ ਸਨ੍ਤਿਕੇ ਅਧਿਕਾਰਂ ਕਰੋਨ੍ਤੋ ਕਪ੍ਪਸਤਸਹਸ੍ਸਾਧਿਕਾਨਿ ਚਤ੍ਤਾਰਿ ਅਸਙ੍ਖ੍ਯੇਯ੍ਯਾਨਿ ਆਗਤੋ. ਕਸ੍ਸਪਸ੍ਸ ਪਨ ਭਗਵਤੋ ਓਰਭਾਗੇ ਠਪੇਤ੍ਵਾ ਇਮਂ ਸਮ੍ਮਾਸਮ੍ਬੁਦ੍ਧਂ ਅਞ੍ਞੋ ਬੁਦ੍ਧੋ ਨਾਮ ਨਤ੍ਥਿ. ਇਤਿ ਦੀਪਙ੍ਕਰਾਦੀਨਂ ਚਤੁਵੀਸਤਿਯਾ ਬੁਦ੍ਧਾਨਂ ਸਨ੍ਤਿਕੇ ਲਦ੍ਧਬ੍ਯਾਕਰਣੋ ਪਨ ਬੋਧਿਸਤ੍ਤੋ ਯੇਨੇਨ –
‘‘ਮਨੁਸ੍ਸਤ੍ਤਂ ¶ ਲਿਙ੍ਗਸਮ੍ਪਤ੍ਤਿ, ਹੇਤੁ ਸਤ੍ਥਾਰਦਸ੍ਸਨਂ;
ਪਬ੍ਬਜ੍ਜਾ ਗੁਣਸਮ੍ਪਤ੍ਤਿ, ਅਧਿਕਾਰੋ ਚ ਛਨ੍ਦਤਾ;
ਅਟ੍ਠਧਮ੍ਮਸਮੋਧਾਨਾ, ਅਭਿਨੀਹਾਰੋ ਸਮਿਜ੍ਝਤੀ’’ਤਿ. (ਬੁ. ਵਂ. ੨.੫੯) –
ਇਮੇ ਅਟ੍ਠ ਧਮ੍ਮੇ ਸਮੋਧਾਨੇਤ੍ਵਾ ਦੀਪਙ੍ਕਰਪਾਦਮੂਲੇ ਕਤਾਭਿਨੀਹਾਰੇਨ ‘‘ਹਨ੍ਦ ਬੁਦ੍ਧਕਰੇ ਧਮ੍ਮੇ, ਵਿਚਿਨਾਮਿ ਇਤੋ ਚਿਤੋ’’ਤਿ ਉਸ੍ਸਾਹਂ ਕਤ੍ਵਾ ‘‘ਵਿਚਿਨਨ੍ਤੋ ਤਦਾ ਦਕ੍ਖਿਂ, ਪਠਮਂ ਦਾਨਪਾਰਮਿ’’ਨ੍ਤਿ ¶ ਦਾਨਪਾਰਮਿਤਾਦਯੋ ਬੁਦ੍ਧਕਾਰਕਧਮ੍ਮਾ ਦਿਟ੍ਠਾ, ਪੂਰੇਨ੍ਤੋਯੇਵ ਯਾਵ ਵੇਸ੍ਸਨ੍ਤਰਤ੍ਤਭਾਵੋ ਆਗਮਿ. ਆਗਚ੍ਛਨ੍ਤੋ ਚ ਯੇ ਤੇ ਕਤਾਭਿਨੀਹਾਰਾਨਂ ਬੋਧਿਸਤ੍ਤਾਨਂ ਆਨਿਸਂਸਾ ਸਂਵਣ੍ਣਿਤਾ –
‘‘ਏਵਂ ਸਬ੍ਬਙ੍ਗਸਮ੍ਪਨ੍ਨਾ, ਬੋਧਿਯਾ ਨਿਯਤਾ ਨਰਾ;
ਸਂਸਰਂ ਦੀਘਮਦ੍ਧਾਨਂ, ਕਪ੍ਪਕੋਟਿਸਤੇਹਿਪਿ.
‘‘ਅਵੀਚਿਮ੍ਹਿ ਨੁਪ੍ਪਜ੍ਜਨ੍ਤਿ, ਤਥਾ ਲੋਕਨ੍ਤਰੇਸੁ ਚ;
ਨਿਜ੍ਝਾਮਤਣ੍ਹਾ ਖੁਪ੍ਪਿਪਾਸਾ, ਨ ਹੋਨ੍ਤਿ ਕਾਲਕਞ੍ਜਿਕਾ.
‘‘ਨ ਹੋਨ੍ਤਿ ਖੁਦ੍ਦਕਾ ਪਾਣਾ, ਉਪ੍ਪਜ੍ਜਨ੍ਤਾਪਿ ਦੁਗ੍ਗਤਿਂ;
ਜਾਯਮਾਨਾ ਮਨੁਸ੍ਸੇਸੁ, ਜਚ੍ਚਨ੍ਧਾ ਨ ਭਵਨ੍ਤਿ ਤੇ.
‘‘ਸੋਤਵੇਕਲ੍ਲਤਾ ਨਤ੍ਥਿ, ਨ ਭਵਨ੍ਤਿ ਮੂਗਪਕ੍ਖਿਕਾ;
ਇਤ੍ਥਿਭਾਵਂ ਨ ਗਚ੍ਛਨ੍ਤਿ, ਉਭਤੋਬ੍ਯਞ੍ਜਨਪਣ੍ਡਕਾ.
‘‘ਨ ਭਵਨ੍ਤਿ ਪਰਿਯਾਪਨ੍ਨਾ, ਬੋਧਿਯਾ ਨਿਯਤਾ ਨਰਾ;
ਮੁਤ੍ਤਾ ਆਨਨ੍ਤਰਿਕੇਹਿ, ਸਬ੍ਬਤ੍ਥ ਸੁਦ੍ਧਗੋਚਰਾ.
‘‘ਮਿਚ੍ਛਾਦਿਟ੍ਠਿਂ ਨ ਸੇਵਨ੍ਤਿ, ਕਮ੍ਮਕਿਰਿਯਦਸ੍ਸਨਾ;
ਵਸਮਾਨਾਪਿ ਸਗ੍ਗੇਸੁ, ਅਸਞ੍ਞਂ ਨੁਪਪਜ੍ਜਰੇ.
‘‘ਸੁਦ੍ਧਾਵਾਸੇਸੁ ਦੇਵੇਸੁ, ਹੇਤੁ ਨਾਮ ਨ ਵਿਜ੍ਜਤਿ;
ਨੇਕ੍ਖਮ੍ਮਨਿਨ੍ਨਾ ਸਪ੍ਪੁਰਿਸਾ, ਵਿਸਂਯੁਤ੍ਤਾ ਭਵਾਭਵੇ;
ਚਰਨ੍ਤਿ ਲੋਕਤ੍ਥਚਰਿਯਾਯੋ, ਪੂਰੇਨ੍ਤਿ ਸਬ੍ਬਪਾਰਮੀ’’ਤਿ.
ਤੇ ¶ ¶ ਆਨਿਸਂਸੇ ਅਧਿਗਨ੍ਤ੍ਵਾਵ ਆਗਤੋ. ਪਾਰਮਿਯੋ ਪੂਰੇਨ੍ਤਸ੍ਸ ਚਸ੍ਸ ਅਕਿਤ੍ਤਿਬ੍ਰਾਹ੍ਮਣਕਾਲੇ, ਸਙ੍ਖਬ੍ਰਾਹ੍ਮਣਕਾਲੇ, ਧਨਞ੍ਚਯਰਾਜਕਾਲੇ, ਮਹਾਸੁਦਸ੍ਸਨਰਾਜਕਾਲੇ, ਮਹਾਗੋਵਿਨ੍ਦਕਾਲੇ, ਨਿਮਿਮਹਾਰਾਜਕਾਲੇ, ਚਨ੍ਦਕੁਮਾਰਕਾਲੇ, ਵਿਸਯ੍ਹਸੇਟ੍ਠਿਕਾਲੇ, ਸਿਵਿਰਾਜਕਾਲੇ, ਵੇਸ੍ਸਨ੍ਤਰਰਾਜਕਾਲੇਤਿ ਦਾਨਪਾਰਮਿਤਾਯ ਪੂਰਿਤਤ੍ਤਭਾਵਾਨਂ ਪਰਿਮਾਣਂ ਨਾਮ ਨਤ੍ਥਿ. ਏਕਨ੍ਤੇਨ ਪਨਸ੍ਸ ਸਸਪਣ੍ਡਿਤਜਾਤਕੇ –
‘‘ਭਿਕ੍ਖਾਯ ਉਪਗਤਂ ਦਿਸ੍ਵਾ, ਸਕਤ੍ਤਾਨਂ ਪਰਿਚ੍ਚਜਿਂ;
ਦਾਨੇਨ ਮੇ ਸਮੋ ਨਤ੍ਥਿ, ਏਸਾ ਮੇ ਦਾਨਪਾਰਮੀ’’ਤਿ. (ਚਰਿਯਾ. ੧.ਤਸ੍ਸੁਦ੍ਦਾਨ) –
ਏਵਂ ਅਤ੍ਤਪਰਿਚ੍ਚਾਗਂ ਕਰੋਨ੍ਤਸ੍ਸ ਦਾਨਪਾਰਮਿਤਾ ਪਰਮਤ੍ਥਪਾਰਮੀ ਨਾਮ ਜਾਤਾ. ਤਥਾ ਸੀਲਵਨਾਗਰਾਜਕਾਲੇ, ਚਮ੍ਪੇਯ੍ਯਨਾਗਰਾਜਕਾਲੇ, ਭੂਰਿਦਤ੍ਤਨਾਗਰਾਜਕਾਲੇ, ਛਦ੍ਦਨ੍ਤਨਾਗਰਾਜਕਾਲੇ, ਜਯਦ੍ਦਿਸਰਾਜਪੁਤ੍ਤਕਾਲੇ, ਅਲੀਨਸਤ੍ਤੁਕੁਮਾਰਕਾਲੇਤਿ ਸੀਲਪਾਰਮਿਤਾਯ ਪੂਰਿਤਤ੍ਤਭਾਵਾਨਂ ¶ ਪਰਿਮਾਣਂ ਨਾਮ ਨਤ੍ਥਿ. ਏਕਨ੍ਤੇਨ ਪਨਸ੍ਸ ਸਙ੍ਖਪਾਲਜਾਤਕੇ –
‘‘ਸੂਲੇਹਿ ਵਿਜ੍ਝਯਨ੍ਤੋਪਿ, ਕੋਟ੍ਟਿਯਨ੍ਤੋਪਿ ਸਤ੍ਤਿਭਿ;
ਭੋਜਪੁਤ੍ਤੇ ਨ ਕੁਪ੍ਪਾਮਿ, ਏਸਾ ਮੇ ਸੀਲਪਾਰਮੀ’’ਤਿ. (ਚਰਿਯਾ. ੨.੯੧) –
ਏਵਂ ਅਤ੍ਤਪਰਿਚ੍ਚਾਗਂ ਕਰੋਨ੍ਤਸ੍ਸ ਸੀਲਪਾਰਮਿਤਾ ਪਰਮਤ੍ਥਪਾਰਮੀ ਨਾਮ ਜਾਤਾ. ਤਥਾ ਸੋਮਨਸ੍ਸਕੁਮਾਰਕਾਲੇ, ਹਤ੍ਥਿਪਾਲਕੁਮਾਰਕਾਲੇ, ਅਯੋਘਰਪਣ੍ਡਿਤਕਾਲੇਤਿ ਮਹਾਰਜ੍ਜਂ ਪਹਾਯ ਨੇਕ੍ਖਮ੍ਮਪਾਰਮਿਤਾਯ ਪੂਰਿਤਤ੍ਤਭਾਵਾਨਂ ਪਰਿਮਾਣਂ ਨਾਮ ਨਤ੍ਥਿ. ਏਕਨ੍ਤੇਨ ਪਨਸ੍ਸ ਚੂਲ਼ਸੁਤਸੋਮਜਾਤਕੇ –
‘‘ਮਹਾਰਜ੍ਜਂ ਹਤ੍ਥਗਤਂ, ਖੇਲ਼ਪਿਣ੍ਡਂਵ ਛਡ੍ਡਯਿਂ;
ਚਜਤੋ ਨ ਹੋਤਿ ਲਗ੍ਗਨਂ, ਏਸਾ ਮੇ ਨੇਕ੍ਖਮ੍ਮਪਾਰਮੀ’’ਤਿ. –
ਏਵਂ ਨਿਸ੍ਸਙ੍ਗਤਾਯ ਰਜ੍ਜਂ ਛਡ੍ਡੇਤ੍ਵਾ ਨਿਕ੍ਖਮਨ੍ਤਸ੍ਸ ਨੇਕ੍ਖਮ੍ਮਪਾਰਮਿਤਾ ਪਰਮਤ੍ਥਪਾਰਮੀ ਨਾਮ ਜਾਤਾ. ਤਥਾ ਵਿਧੁਰਪਣ੍ਡਿਤਕਾਲੇ, ਮਹਾਗੋਵਿਨ੍ਦਪਣ੍ਡਿਤਕਾਲੇ, ਕੁਦ੍ਦਾਲਪਣ੍ਡਿਤਕਾਲੇ, ਅਰਕਪਣ੍ਡਿਤਕਾਲੇ, ਬੋਧਿਪਰਿਬ੍ਬਾਜਕਕਾਲੇ, ਮਹੋਸਧਪਣ੍ਡਿਤਕਾਲੇਤਿ ਪਞ੍ਞਾਪਾਰਮਿਤਾਯ ਪੂਰਿਤਤ੍ਤਭਾਵਾਨਂ ਪਰਿਮਾਣਂ ਨਾਮ ਨਤ੍ਥਿ. ਏਕਨ੍ਤੇਨ ਪਨਸ੍ਸ ਸਤ੍ਤੁਭਸ੍ਤਜਾਤਕੇ ਸੇਨਕਪਣ੍ਡਿਤਕਾਲੇ –
‘‘ਪਞ੍ਞਾਯ ¶ ¶ ਵਿਚਿਨਨ੍ਤੋਹਂ, ਬ੍ਰਾਹ੍ਮਣਂ ਮੋਚਯਿਂ ਦੁਖਾ;
ਪਞ੍ਞਾਯ ਮੇ ਸਮੋ ਨਤ੍ਥਿ, ਏਸਾ ਮੇ ਪਞ੍ਞਾਪਾਰਮੀ’’ਤਿ. –
ਅਨ੍ਤੋਭਸ੍ਤਗਤਂ ਸਪ੍ਪਂ ਦਸ੍ਸੇਨ੍ਤਸ੍ਸ ਪਞ੍ਞਾਪਾਰਮਿਤਾ ਪਰਮਤ੍ਥਪਾਰਮੀ ਨਾਮ ਜਾਤਾ. ਤਥਾ ਵੀਰਿਯਪਾਰਮਿਤਾਦੀਨਮ੍ਪਿ ਪੂਰਿਤਤ੍ਤਭਾਵਾਨਂ ਪਰਿਮਾਣਂ ਨਾਮ ਨਤ੍ਥਿ. ਏਕਨ੍ਤੇਨ ਪਨਸ੍ਸ ਮਹਾਜਨਕਜਾਤਕੇ –
‘‘ਅਤੀਰਦਸ੍ਸੀ ਜਲਮਜ੍ਝੇ, ਹਤਾ ਸਬ੍ਬੇਵ ਮਾਨੁਸਾ;
ਚਿਤ੍ਤਸ੍ਸ ਅਞ੍ਞਥਾ ਨਤ੍ਥਿ, ਏਸਾ ਮੇ ਵੀਰਿਯਪਾਰਮੀ’’ਤਿ. –
ਏਵਂ ਮਹਾਸਮੁਦ੍ਦਂ ਤਰਨ੍ਤਸ੍ਸ ਵੀਰਿਯਪਾਰਮਿਤਾ ਪਰਮਤ੍ਥਪਾਰਮੀ ਨਾਮ ਜਾਤਾ. ਖਨ੍ਤਿਵਾਦਿਜਾਤਕੇ –
‘‘ਅਚੇਤਨਂਵ ਕੋਟ੍ਟੇਨ੍ਤੇ, ਤਿਣ੍ਹੇਨ ਫਰਸੁਨਾ ਮਮਂ;
ਕਾਸਿਰਾਜੇ ਨ ਕੁਪ੍ਪਾਮਿ, ਏਸਾ ਮੇ ਖਨ੍ਤਿਪਾਰਮੀ’’ਤਿ. –
ਏਵਂ ¶ ਅਚੇਤਨਭਾਵੇਨ ਵਿਯ ਮਹਾਦੁਕ੍ਖਂ ਅਧਿਵਾਸੇਨ੍ਤਸ੍ਸ ਖਨ੍ਤਿਪਾਰਮਿਤਾ ਪਰਮਤ੍ਥਪਾਰਮੀ ਨਾਮ ਜਾਤਾ. ਮਹਾਸੁਤਸੋਮਜਾਤਕੇ –
‘‘ਸਚ੍ਚਵਾਚਂ ਅਨੁਰਕ੍ਖਨ੍ਤੋ, ਚਜਿਤ੍ਵਾ ਮਮ ਜੀਵਿਤਂ;
ਮੋਚੇਸਿਂ ਏਕਸਤਂ ਖਤ੍ਤਿਯੇ, ਏਸਾ ਮੇ ਸਚ੍ਚਪਾਰਮੀ’’ਤਿ. –
ਏਵਂ ਜੀਵਿਤਂ ਚਜਿਤ੍ਵਾ ਸਚ੍ਚਮਨੁਰਕ੍ਖਨ੍ਤਸ੍ਸ ਸਚ੍ਚਪਾਰਮਿਤਾ ਪਰਮਤ੍ਥਪਾਰਮੀ ਨਾਮ ਜਾਤਾ. ਮੂਗਪਕ੍ਖਜਾਤਕੇ –
‘‘ਮਾਤਾਪਿਤਾ ਨ ਮੇ ਦੇਸ੍ਸਾ, ਨਪਿ ਦੇਸ੍ਸਂ ਮਹਾਯਸਂ;
ਸਬ੍ਬਞ੍ਞੁਤਂ ਪਿਯਂ ਮਯ੍ਹਂ, ਤਸ੍ਮਾ ਵਤਮਧਿਟ੍ਠਹਿ’’ਨ੍ਤਿ. (ਚਰਿਯਾ. ੩.੬੫) –
ਏਵਂ ਜੀਵਿਤਮ੍ਪਿ ਚਜਿਤ੍ਵਾ ਵਤਂ ਅਧਿਟ੍ਠਹਨ੍ਤਸ੍ਸ ਅਧਿਟ੍ਠਾਨਪਾਰਮਿਤਾ ਪਰਮਤ੍ਥਪਾਰਮੀ ਨਾਮ ਜਾਤਾ. ਸੁਵਣ੍ਣਸਾਮਜਾਤਕੇ –
‘‘ਨ ¶ ਮਂ ਕੋਚਿ ਉਤ੍ਤਸਤਿ, ਨਪਿਹਂ ਭਾਯਾਮਿ ਕਸ੍ਸਚਿ;
ਮੇਤ੍ਤਾਬਲੇਨੁਪਤ੍ਥਦ੍ਧੋ, ਰਮਾਮਿ ਪਵਨੇ ਤਦਾ’’ਤਿ. (ਚਰਿਯਾ. ੩.੧੧੩) –
ਏਵਂ ਜੀਵਿਤਮ੍ਪਿ ਅਨੋਲੋਕੇਤ੍ਵਾ ਮੇਤ੍ਤਾਯਨ੍ਤਸ੍ਸ ਮੇਤ੍ਤਾਪਾਰਮਿਤਾ ਪਰਮਤ੍ਥਪਾਰਮੀ ਨਾਮ ਜਾਤਾ. ਲੋਮਹਂਸਜਾਤਕੇ –
‘‘ਸੁਸਾਨੇ ¶ ਸੇਯ੍ਯਂ ਕਪ੍ਪੇਮਿ, ਛਵਟ੍ਠਿਕਂ ਉਪਨਿਧਾਯਹਂ;
ਗਾਮਣ੍ਡਲਾ ਉਪਾਗਨ੍ਤ੍ਵਾ, ਰੂਪਂ ਦਸ੍ਸੇਨ੍ਤਿਨਪ੍ਪਕ’’ਨ੍ਤਿ. (ਚਰਿਯਾ. ੩.੧੧੯) –
ਏਵਂ ਗਾਮਦਾਰਕੇਸੁ ਨਿਟ੍ਠੁਭਨਾਦੀਹਿ ਚੇਵ ਮਾਲਾਗਨ੍ਧੂਪਹਾਰਾਦੀਹਿ ਚ ਸੁਖਦੁਕ੍ਖਂ ਉਪ੍ਪਾਦੇਨ੍ਤੇਸੁਪਿ ਉਪੇਕ੍ਖਂ ਅਨਤਿਵਤ੍ਤੇਨ੍ਤਸ੍ਸ ਉਪੇਕ੍ਖਾਪਾਰਮਿਤਾ ਪਰਮਤ੍ਥਪਾਰਮੀ ਨਾਮ ਜਾਤਾ. ਅਯਮੇਤ੍ਥ ਸਙ੍ਖੇਪੋ. ਵਿਤ੍ਥਾਰਤੋ ਪਨੇਸ ਅਤ੍ਥੋ ਚਰਿਯਾਪਿਟਕਤੋ ਗਹੇਤਬ੍ਬੋਤਿ. ਏਵਂ ਪਾਰਮਿਯੋ ਪੂਰੇਤ੍ਵਾ ਵੇਸ੍ਸਨ੍ਤਰਤ੍ਤਭਾਵੇ ਠਿਤੋ –
‘‘ਅਚੇਤਨਾਯਂ ਪਥਵੀ, ਅਵਿਞ੍ਞਾਯ ਸੁਖਂ ਦੁਖਂ;
ਸਾਪਿ ਦਾਨਬਲਾ ਮਯ੍ਹਂ, ਸਤ੍ਤਕ੍ਖਤ੍ਤੁਂ ਪਕਮ੍ਪਥਾ’’ਤਿ. (ਚਰਿਯਾ. ੧.੧੨੪) –
ਏਵਂ ¶ ਮਹਾਪਥਵਿਕਮ੍ਪਨਾਦੀਨਿ ਮਹਾਪੁਞ੍ਞਾਨਿ ਕਰਿਤ੍ਵਾ ਆਯੁਪਰਿਯੋਸਾਨੇ ਤਤੋ ਚੁਤੋ ਤੁਸਿਤਭਵਨੇ ਨਿਬ੍ਬਤ੍ਤਿ. ਇਤਿ ਦੀਪਙ੍ਕਰਪਾਦਮੂਲਤੋ ਪਟ੍ਠਾਯ ਯਾਵ ਅਯਂ ਤੁਸਿਤਪੁਰੇ ਨਿਬ੍ਬਤ੍ਤਿ, ਏਤ੍ਤਕਂ ਠਾਨਂ ਦੂਰੇਨਿਦਾਨਂ ਨਾਮਾਤਿ ਵੇਦਿਤਬ੍ਬਂ.
ਦੂਰੇਨਿਦਾਨਕਥਾ ਨਿਟ੍ਠਿਤਾ.
੨. ਅਵਿਦੂਰੇਨਿਦਾਨਕਥਾ
ਤੁਸਿਤਪੁਰੇ ¶ ਵਸਨ੍ਤੇਯੇਵ ਪਨ ਬੋਧਿਸਤ੍ਤੇ ਬੁਦ੍ਧਕੋਲਾਹਲਂ ਨਾਮ ਉਦਪਾਦਿ. ਲੋਕਸ੍ਮਿਞ੍ਹਿ ਤੀਣਿ ਕੋਲਾਹਲਾਨਿ ਮਹਨ੍ਤਾਨਿ ਉਪ੍ਪਜ੍ਜਨ੍ਤਿ ਕਪ੍ਪਕੋਲਾਹਲਂ, ਬੁਦ੍ਧਕੋਲਾਹਲਂ, ਚਕ੍ਕਵਤ੍ਤਿਕੋਲਾਹਲਨ੍ਤਿ. ਤਤ੍ਥ ‘‘ਵਸ੍ਸਸਤਸਹਸ੍ਸਚ੍ਚਯੇਨ ਕਪ੍ਪੁਟ੍ਠਾਨਂ ਭਵਿਸ੍ਸਤੀ’’ਤਿ ਲੋਕਬ੍ਯੂਹਾ ਨਾਮ ਕਾਮਾਵਚਰਦੇਵਾ ਮੁਤ੍ਤਸਿਰਾ ਵਿਕਿਣ੍ਣਕੇਸਾ ਰੁਦਮੁਖਾ ਅਸ੍ਸੂਨਿ ਹਤ੍ਥੇਹਿ ਪੁਞ੍ਛਮਾਨਾ ਰਤ੍ਤਵਤ੍ਥਨਿਵਤ੍ਥਾ ਅਤਿਵਿਯ ਵਿਰੂਪਵੇਸਧਾਰਿਨੋ ਹੁਤ੍ਵਾ ਮਨੁਸ੍ਸਪਥੇ ਵਿਚਰਨ੍ਤਾ ਏਵਂ ਆਰੋਚੇਨ੍ਤਿ – ‘‘ਮਾਰਿਸਾ, ਇਤੋ ਵਸ੍ਸਸਤਸਹਸ੍ਸਚ੍ਚਯੇਨ ਕਪ੍ਪੁਟ੍ਠਾਨਂ ਭਵਿਸ੍ਸਤਿ, ਅਯਂ ਲੋਕੋ ਵਿਨਸ੍ਸਿਸ੍ਸਤਿ, ਮਹਾਸਮੁਦ੍ਦੋਪਿ ਸੁਸ੍ਸਿਸ੍ਸਤਿ, ਅਯਞ੍ਚ ਮਹਾਪਥਵੀ ਸਿਨੇਰੁ ਚ ਪਬ੍ਬਤਰਾਜਾ ਉਡ੍ਡਯ੍ਹਿਸ੍ਸਨ੍ਤਿ ਵਿਨਸ੍ਸਿਸ੍ਸਨ੍ਤਿ, ਯਾਵ ਬ੍ਰਹ੍ਮਲੋਕਾ ਲੋਕਵਿਨਾਸੋ ਭਵਿਸ੍ਸਤਿ, ਮੇਤ੍ਤਂ ਮਾਰਿਸਾ, ਭਾਵੇਥ, ਕਰੁਣਂ, ਮੁਦਿਤਂ, ਉਪੇਕ੍ਖਂ ਮਾਰਿਸਾ, ਭਾਵੇਥ, ਮਾਤਰਂ ¶ ਉਪਟ੍ਠਹਥ, ਪਿਤਰਂ ਉਪਟ੍ਠਹਥ, ਕੁਲੇ ਜੇਟ੍ਠਾਪਚਾਯਿਨੋ ਹੋਥਾ’’ਤਿ. ਇਦਂ ਕਪ੍ਪਕੋਲਾਹਲਂ ਨਾਮ. ‘‘ਵਸ੍ਸਸਹਸ੍ਸਚ੍ਚਯੇਨ ਪਨ ਸਬ੍ਬੁਞ੍ਞੁਬੁਦ੍ਧੋ ਲੋਕੇ ਉਪ੍ਪਜ੍ਜਿਸ੍ਸਤੀ’’ਤਿ ਲੋਕਪਾਲਦੇਵਤਾ ‘‘ਇਤੋ, ਮਾਰਿਸਾ, ਵਸ੍ਸਸਹਸ੍ਸਚ੍ਚਯੇਨ ਸਬ੍ਬਞ੍ਞੁਬੁਦ੍ਧੋ ਲੋਕੇ ਉਪ੍ਪਜ੍ਜਿਸ੍ਸਤੀ’’ਤਿ ਉਗ੍ਘੋਸੇਨ੍ਤਿਯੋ ਆਹਿਣ੍ਡਨ੍ਤਿ. ਇਦਂ ਬੁਦ੍ਧਕੋਲਾਹਲਂ ਨਾਮ. ‘‘ਵਸ੍ਸਸਤਸ੍ਸਚ੍ਚਯੇਨ ਚਕ੍ਕਵਤ੍ਤਿਰਾਜਾ ਉਪ੍ਪਜ੍ਜਿਸ੍ਸਤੀ’’ਤਿ ਦੇਵਤਾਯੋ ‘‘ਇਤੋ ਮਾਰਿਸਾ ਵਸ੍ਸਸਤਚ੍ਚਯੇਨ ਚਕ੍ਕਵਤ੍ਤਿਰਾਜਾ ਲੋਕੇ ਉਪ੍ਪਜ੍ਜਿਸ੍ਸਤੀ’’ਤਿ ਉਗ੍ਘੋਸੇਨ੍ਤਿਯੋ ਆਹਿਣ੍ਡਨ੍ਤਿ. ਇਦਂ ਚਕ੍ਕਵਤ੍ਤਿਕੋਲਾਹਲਂ ਨਾਮ. ਇਮਾਨਿ ਤੀਣਿ ਕੋਲਾਹਲਾਨਿ ਮਹਨ੍ਤਾਨਿ ਹੋਨ੍ਤਿ.
ਤੇਸੁ ਬੁਦ੍ਧਕੋਲਾਹਲਸਦ੍ਦਂ ਸੁਤ੍ਵਾ ਸਕਲਦਸਸਹਸ੍ਸਚਕ੍ਕਵਾਲ਼ਦੇਵਤਾ ਏਕਤੋ ਸਨ੍ਨਿਪਤਿਤ੍ਵਾ ‘‘ਅਸੁਕੋ ਨਾਮ ਸਤ੍ਤੋ ਬੁਦ੍ਧੋ ਭਵਿਸ੍ਸਤੀ’’ਤਿ ਞਤ੍ਵਾ ਤਂ ਉਪਸਙ੍ਕਮਿਤ੍ਵਾ ਆਯਾਚਨ੍ਤਿ. ਆਯਾਚਮਾਨਾ ਚ ਪੁਬ੍ਬਨਿਮਿਤ੍ਤੇਸੁ ਉਪ੍ਪਨ੍ਨੇਸੁ ਆਯਾਚਨ੍ਤਿ. ਤਦਾ ਪਨ ਸਬ੍ਬਾਪਿ ਤਾ ਏਕੇਕਚਕ੍ਕਵਾਲ਼ੇ ਚਾਤੁਮਹਾਰਾਜਸਕ੍ਕਸੁਯਾਮਸਨ੍ਤੁਸਿਤਸੁਨਿਮ੍ਮਿਤਵਸਵਤ੍ਤਿਮਹਾਬ੍ਰਹ੍ਮੇਹਿ ¶ ਸਦ੍ਧਿਂ ਏਕਚਕ੍ਕਵਾਲ਼ੇ ਸਨ੍ਨਿਪਤਿਤ੍ਵਾ ਤੁਸਿਤਭਵਨੇ ਬੋਧਿਸਤ੍ਤਸ੍ਸ ਸਨ੍ਤਿਕਂ ਗਨ੍ਤ੍ਵਾ ‘‘ਮਾਰਿਸ, ਤੁਮ੍ਹੇਹਿ ਦਸ ਪਾਰਮਿਯੋ ਪੂਰੇਨ੍ਤੇਹਿ ਨ ਸਕ੍ਕਸਮ੍ਪਤ੍ਤਿਂ, ਨ ਮਾਰਬ੍ਰਹ੍ਮਚਕ੍ਕਵਤ੍ਤਿਸਮ੍ਪਤ੍ਤਿਂ ਪਤ੍ਥੇਨ੍ਤੇਹਿ ਪੂਰਿਤਾ, ਲੋਕਨਿਤ੍ਥਰਣਤ੍ਥਾਯ ਪਨ ਸਬ੍ਬਞ੍ਞੁਤਂ ਪਤ੍ਥੇਨ੍ਤੇਹਿ ਪੂਰਿਤਾ, ਸੋ ਵੋ ਦਾਨਿ ਕਾਲੋ, ਮਾਰਿਸ, ਬੁਦ੍ਧਤ੍ਤਾਯ, ਸਮਯੋ, ਮਾਰਿਸ, ਬੁਦ੍ਧਤ੍ਤਾਯਾ’’ਤਿ ਯਾਚਿਂਸੁ.
ਅਥ ਮਹਾਸਤ੍ਤੋ ਦੇਵਤਾਨਂ ਪਟਿਞ੍ਞਂ ਅਦਤ੍ਵਾਵ ਕਾਲਦੀਪਦੇਸਕੁਲਜਨੇਤ੍ਤਿਆਯੁਪਰਿਚ੍ਛੇਦਵਸੇਨ ਪਞ੍ਚਮਹਾਵਿਲੋਕਨਂ ਨਾਮ ਵਿਲੋਕੇਸਿ. ਤਤ੍ਥ ‘‘ਕਾਲੋ ਨੁ ਖੋ, ਅਕਾਲੋ ਨੁ ਖੋ’’ਤਿ ਪਠਮਂ ਕਾਲਂ ਵਿਲੋਕੇਸਿ. ਤਤ੍ਥ ਵਸ੍ਸਸਤਸਹਸ੍ਸਤੋ ਉਦ੍ਧਂ ਵਡ੍ਢਿਤਆਯੁਕਾਲੋ ਕਾਲੋ ਨਾਮ ਨ ਹੋਤਿ. ਕਸ੍ਮਾ? ਤਦਾ ¶ ਹਿ ਸਤ੍ਤਾਨਂ ਜਾਤਿਜਰਾਮਰਣਾਨਿ ਨ ਪਞ੍ਞਾਯਨ੍ਤਿ. ਬੁਦ੍ਧਾਨਞ੍ਚ ਧਮ੍ਮਦੇਸਨਾ ਤਿਲਕ੍ਖਣਮੁਤ੍ਤਾ ਨਾਮ ਨਤ੍ਥਿ. ਤੇਸਂ ‘‘ਅਨਿਚ੍ਚਂ ਦੁਕ੍ਖਂ ਅਨਤ੍ਤਾ’’ਤਿ ਕਥੇਨ੍ਤਾਨਂ ‘‘ਕਿਂ ਨਾਮੇਤਂ ਕਥੇਨ੍ਤੀ’’ਤਿ ਨੇਵ ਸੋਤਬ੍ਬਂ ਨ ਸਦ੍ਧਾਤਬ੍ਬਂ ਮਞ੍ਞਨ੍ਤਿ, ਤਤੋ ਅਭਿਸਮਯੋ ਨ ਹੋਤਿ, ਤਸ੍ਮਿਂ ਅਸਤਿ ਅਨਿਯ੍ਯਾਨਿਕਂ ਸਾਸਨਂ ਹੋਤਿ. ਤਸ੍ਮਾ ਸੋ ਅਕਾਲੋ. ਵਸ੍ਸਸਤਤੋ ਊਨਆਯੁਕਾਲੋਪਿ ਕਾਲੋ ਨਾਮ ਨ ਹੋਤਿ. ਕਸ੍ਮਾ? ਤਦਾ ਹਿ ਸਤ੍ਤਾ ਉਸ੍ਸਨ੍ਨਕਿਲੇਸਾ ਹੋਨ੍ਤਿ, ਉਸ੍ਸਨ੍ਨਕਿਲੇਸਾਨਞ੍ਚ ਦਿਨ੍ਨੋ ਓਵਾਦੋ ¶ ਓਵਾਦਟ੍ਠਾਨੇ ਨ ਤਿਟ੍ਠਤਿ, ਉਦਕੇ ਦਣ੍ਡਰਾਜਿ ਵਿਯ ਖਿਪ੍ਪਂ ਵਿਗਚ੍ਛਤਿ. ਤਸ੍ਮਾ ਸੋਪਿ ਅਕਾਲੋ. ਵਸ੍ਸਸਤਸਹਸ੍ਸਤੋ ਪਨ ਪਟ੍ਠਾਯ ਹੇਟ੍ਠਾ, ਵਸ੍ਸਸਤਤੋ ਪਟ੍ਠਾਯ ਉਦ੍ਧਂ ਆਯੁਕਾਲੋ ਕਾਲੋ ਨਾਮ. ਤਦਾ ਚ ਵਸ੍ਸਸਤਾਯੁਕਾਲੋ, ਅਥ ਮਹਾਸਤ੍ਤੋ ‘‘ਨਿਬ੍ਬਤ੍ਤਿਤਬ੍ਬਕਾਲੋ’’ਤਿ ਕਾਲਂ ਪਸ੍ਸਿ.
ਤਤੋ ਦੀਪਂ ਵਿਲੋਕੇਨ੍ਤੋ ਸਪਰਿਵਾਰੇ ਚਤ੍ਤਾਰੋ ਦੀਪੇ ਓਲੋਕੇਤ੍ਵਾ ‘‘ਤੀਸੁ ਦੀਪੇਸੁ ਬੁਦ੍ਧਾ ਨ ਨਿਬ੍ਬਤ੍ਤਨ੍ਤਿ, ਜਮ੍ਬੁਦੀਪੇਯੇਵ ਨਿਬ੍ਬਤ੍ਤਨ੍ਤੀ’’ਤਿ ਦੀਪਂ ਪਸ੍ਸਿ.
ਤਤੋ ‘‘ਜਮ੍ਬੁਦੀਪੋ ਨਾਮ ਮਹਾ, ਦਸਯੋਜਨਸਹਸ੍ਸਪਰਿਮਾਣੋ, ਕਤਰਸ੍ਮਿਂ ਨੁ ਖੋ ਪਦੇਸੇ ਬੁਦ੍ਧਾ ਨਿਬ੍ਬਤ੍ਤਨ੍ਤੀ’’ਤਿ ਓਕਾਸਂ ਵਿਲੋਕੇਨ੍ਤੋ ਮਜ੍ਝਿਮਦੇਸਂ ਪਸ੍ਸਿ. ਮਜ੍ਝਿਮਦੇਸੋ ਨਾਮ ‘‘ਪੁਰਤ੍ਥਿਮਾਯ ਦਿਸਾਯ ਗਜਙ੍ਗਲਂ ਨਾਮ ਨਿਗਮੋ, ਤਸ੍ਸ ਪਰੇਨ ਮਹਾਸਾਲਾ, ਤਤੋ ਪਰਾ ਪਚ੍ਚਨ੍ਤਿਮਾ ਜਨਪਦਾ, ਓਰਤੋ ਮਜ੍ਝੇ. ਪੁਰਤ੍ਥਿਮਦਕ੍ਖਿਣਾਯ ਦਿਸਾਯ ਸਲ੍ਲਵਤੀ ਨਾਮ ਨਦੀ, ਤਤੋ ਪਰਾ ਪਚ੍ਚਨ੍ਤਿਮਾ ਜਨਪਦਾ, ਓਰਤੋ ਮਜ੍ਝੇ. ਦਕ੍ਖਿਣਾਯ ਦਿਸਾਯ ਸੇਤਕਣ੍ਣਿਕਂ ਨਾਮ ਨਿਗਮੋ, ਤਤੋ ਪਰਾ ਪਚ੍ਚਨ੍ਤਿਮਾ ਜਨਪਦਾ, ਓਰਤੋ ਮਜ੍ਝੇ. ਪਚ੍ਛਿਮਾਯ ਦਿਸਾਯ ਥੂਣਂ ਨਾਮ ਬ੍ਰਾਹ੍ਮਣਗਾਮੋ, ਤਤੋ ਪਰਾ ਪਚ੍ਚਨ੍ਤਿਮਾ ਜਨਪਦਾ, ਓਰਤੋ ਮਜ੍ਝੇ. ਉਤ੍ਤਰਾਯ ਦਿਸਾਯ ਉਸੀਰਦ੍ਧਜੋ ਨਾਮ ਪਬ੍ਬਤੋ, ਤਤੋ ਪਰਾ ਪਚ੍ਚਨ੍ਤਿਮਾ ਜਨਪਦਾ, ਓਰਤੋ ਮਜ੍ਝੇ’’ਤਿ ਏਵਂ ਵਿਨਯੇ (ਮਹਾਵ. ੨੫੯) ਵੁਤ੍ਤੋ ਪਦੇਸੋ ¶ . ਸੋ ਆਯਾਮਤੋ ਤੀਣਿ ਯੋਜਨਸਤਾਨਿ, ਵਿਤ੍ਥਾਰਤੋ ਅਡ੍ਢਤੇਯ੍ਯਾਨਿ, ਪਰਿਕ੍ਖੇਪਤੋ ਨਵ ਯੋਜਨਸਤਾਨੀਤਿ ਏਤਸ੍ਮਿਂ ਪਦੇਸੇ ਬੁਦ੍ਧਾ, ਪਚ੍ਚੇਕਬੁਦ੍ਧਾ, ਅਗ੍ਗਸਾਵਕਾ, ਅਸੀਤਿ ਮਹਾਸਾਵਕਾ, ਚਕ੍ਕਵਤ੍ਤਿਰਾਜਾਨੋ, ਅਞ੍ਞੇ ਚ ਮਹੇਸਕ੍ਖਾ ਖਤ੍ਤਿਯਬ੍ਰਾਹ੍ਮਣਗਹਪਤਿਮਹਾਸਾਲਾ ਉਪ੍ਪਜ੍ਜਨ੍ਤਿ. ਇਦਞ੍ਚੇਤ੍ਥ ਕਪਿਲਵਤ੍ਥੁ ਨਾਮ ਨਗਰਂ, ਤਤ੍ਥ ਮਯਾ ਨਿਬ੍ਬਤ੍ਤਿਤਬ੍ਬਨ੍ਤਿ ਨਿਟ੍ਠਂ ਅਗਮਾਸਿ.
ਤਤੋ ਕੁਲਂ ਵਿਲੋਕੇਨ੍ਤੋ ‘‘ਬੁਦ੍ਧਾ ਨਾਮ ਵੇਸ੍ਸਕੁਲੇ ਵਾ ਸੁਦ੍ਦਕੁਲੇ ਵਾ ਨ ਨਿਬ੍ਬਤ੍ਤਨ੍ਤਿ. ਲੋਕਸਮ੍ਮਤੇ ਪਨ ਖਤ੍ਤਿਯਕੁਲੇ ਵਾ ਬ੍ਰਾਹ੍ਮਣਕੁਲੇ ਵਾਤਿ ਦ੍ਵੀਸੁਯੇਵ ਕੁਲੇਸੁ ਨਿਬ੍ਬਤ੍ਤਨ੍ਤਿ. ਇਦਾਨਿ ਚ ਖਤ੍ਤਿਯਕੁਲਂ ਲੋਕਸਮ੍ਮਤਂ, ਤਤ੍ਥ ਨਿਬ੍ਬਤ੍ਤਿਸ੍ਸਾਮਿ. ਸੁਦ੍ਧੋਦਨੋ ਨਾਮ ਰਾਜਾ ਮੇ ਪਿਤਾ ਭਵਿਸ੍ਸਤੀ’’ਤਿ ਕੁਲਂ ਪਸ੍ਸਿ.
ਤਤੋ ¶ ¶ ਮਾਤਰਂ ਵਿਲੋਕੇਨ੍ਤੋ ‘‘ਬੁਦ੍ਧਮਾਤਾ ਨਾਮ ਲੋਲਾ ਸੁਰਾਧੁਤ੍ਤਾ ਨ ਹੋਤਿ, ਕਪ੍ਪਸਤਸਹਸ੍ਸਂ ਪਨ ਪੂਰਿਤਪਾਰਮੀ ਜਾਤਿਤੋ ਪਟ੍ਠਾਯ ਅਖਣ੍ਡਪਞ੍ਚਸੀਲਾਯੇਵ ਹੋਤਿ. ਅਯਞ੍ਚ ਮਹਾਮਾਯਾ ਨਾਮ ਦੇਵੀ ਏਦਿਸੀ, ਅਯਂ ਮੇ ਮਾਤਾ ਭਵਿਸ੍ਸਤਿ. ਕਿਤ੍ਤਕਂ ਪਨਸ੍ਸਾ ਆਯੂਤਿ ਦਸਨ੍ਨਂ ਮਾਸਾਨਂ ਉਪਰਿ ਸਤ੍ਤ ਦਿਵਸਾਨੀ’’ਤਿ ਪਸ੍ਸਿ.
ਇਤਿ ਇਮਂ ਪਞ੍ਚਮਹਾਵਿਲੋਕਨਂ ਵਿਲੋਕੇਤ੍ਵਾ ‘‘ਕਾਲੋ ਮੇ, ਮਾਰਿਸਾ, ਬੁਦ੍ਧਭਾਵਾਯਾ’’ਤਿ ਦੇਵਤਾਨਂ ਸਙ੍ਗਹਂ ਕਰੋਨ੍ਤੋ ਪਟਿਞ੍ਞਂ ਦਤ੍ਵਾ ‘‘ਗਚ੍ਛਥ, ਤੁਮ੍ਹੇ’’ਤਿ ਤਾ ਦੇਵਤਾ ਉਯ੍ਯੋਜੇਤ੍ਵਾ ਤੁਸਿਤਦੇਵਤਾਹਿ ਪਰਿਵੁਤੋ ਤੁਸਿਤਪੁਰੇ ਨਨ੍ਦਨਵਨਂ ਪਾਵਿਸਿ. ਸਬ੍ਬਦੇਵਲੋਕੇਸੁ ਹਿ ਨਨ੍ਦਨਵਨਂ ਅਤ੍ਥਿਯੇਵ. ਤਤ੍ਥ ਨਂ ਦੇਵਤਾ ‘‘ਇਤੋ ਚੁਤੋ ਸੁਗਤਿਂ ਗਚ੍ਛ, ਇਤੋ ਚੁਤੋ ਸੁਗਤਿਂ ਗਚ੍ਛਾ’’ਤਿ ਪੁਬ੍ਬੇ ਕਤਕੁਸਲਕਮ੍ਮੋਕਾਸਂ ਸਾਰਯਮਾਨਾ ਵਿਚਰਨ੍ਤਿ. ਸੋ ਏਵਂ ਦੇਵਤਾਹਿ ਕੁਸਲਂ ਸਾਰਯਮਾਨਾਹਿ ਪਰਿਵੁਤੋ ਤਤ੍ਥ ਵਿਚਰਨ੍ਤੋਯੇਵ ਚਵਿਤ੍ਵਾ ਮਹਾਮਾਯਾਯ ਦੇਵਿਯਾ ਕੁਚ੍ਛਿਸ੍ਮਿਂ ਪਟਿਸਨ੍ਧਿਂ ਗਣ੍ਹਿ.
ਤਸ੍ਸ ਆਵਿਭਾਵਤ੍ਥਂ ਅਯਂ ਅਨੁਪੁਬ੍ਬਿਕਥਾ – ਤਦਾ ਕਿਰ ਕਪਿਲਵਤ੍ਥੁਨਗਰੇ ਆਸਾਲ਼੍ਹਿਨਕ੍ਖਤ੍ਤਂ ਸਙ੍ਘੁਟ੍ਠਂ ਅਹੋਸਿ, ਮਹਾਜਨੋ ਨਕ੍ਖਤ੍ਤਂ ਕੀਲ਼ਤਿ. ਮਹਾਮਾਯਾਪਿ ਦੇਵੀ ਪੁਰੇ ਪੁਣ੍ਣਮਾਯ ਸਤ੍ਤਮਦਿਵਸਤੋ ਪਟ੍ਠਾਯ ਵਿਗਤਸੁਰਾਪਾਨਂ ਮਾਲਾਗਨ੍ਧਵਿਭੂਤਿਸਮ੍ਪਨ੍ਨਂ ਨਕ੍ਖਤ੍ਤਕੀਲ਼ਂ ਅਨੁਭਵਮਾਨਾ ਸਤ੍ਤਮੇ ਦਿਵਸੇ ਪਾਤੋਵ ਉਟ੍ਠਾਯ ਗਨ੍ਧੋਦਕੇਨ ਨ੍ਹਾਯਿਤ੍ਵਾ ਚਤ੍ਤਾਰਿ ਸਤਸਹਸ੍ਸਾਨਿ ਵਿਸ੍ਸਜ੍ਜੇਤ੍ਵਾ ਮਹਾਦਾਨਂ ਦਤ੍ਵਾ ਸਬ੍ਬਾਲਙ੍ਕਾਰਵਿਭੂਸਿਤਾ ਵਰਭੋਜਨਂ ਭੁਞ੍ਜਿਤ੍ਵਾ ਉਪੋਸਥਙ੍ਗਾਨਿ ਅਧਿਟ੍ਠਾਯ ਅਲਙ੍ਕਤਪਟਿਯਤ੍ਤਂ ਸਿਰਿਗਬ੍ਭਂ ਪਵਿਸਿਤ੍ਵਾ ਸਿਰਿਸਯਨੇ ਨਿਪਨ੍ਨਾ ਨਿਦ੍ਦਂ ਓਕ੍ਕਮਮਾਨਾ ਇਮਂ ਸੁਪਿਨਂ ਅਦ੍ਦਸ – ਚਤ੍ਤਾਰੋ ਕਿਰ ਨਂ ਮਹਾਰਾਜਾਨੋ ਸਯਨੇਨੇਵ ਸਦ੍ਧਿਂ ਉਕ੍ਖਿਪਿਤ੍ਵਾ ਹਿਮਵਨ੍ਤਂ ਨੇਤ੍ਵਾ ਸਟ੍ਠਿਯੋਜਨਿਕੇ ਮਨੋਸਿਲਾਤਲੇ ¶ ਸਤ੍ਤਯੋਜਨਿਕਸ੍ਸ ਮਹਾਸਾਲਰੁਕ੍ਖਸ੍ਸ ਹੇਟ੍ਠਾ ਠਪੇਤ੍ਵਾ ਏਕਮਨ੍ਤਂ ਅਟ੍ਠਂਸੁ. ਅਥ ਨੇਸਂ ਦੇਵਿਯੋ ਆਗਨ੍ਤ੍ਵਾ ਦੇਵਿਂ ਅਨੋਤਤ੍ਤਦਹਂ ਨੇਤ੍ਵਾ ਮਨੁਸ੍ਸਮਲਹਰਣਤ੍ਥਂ ਨ੍ਹਾਪੇਤ੍ਵਾ ਦਿਬ੍ਬਵਤ੍ਥਂ ਨਿਵਾਸਾਪੇਤ੍ਵਾ ਗਨ੍ਧੇਹਿ ਵਿਲਿਮ੍ਪਾਪੇਤ੍ਵਾ ਦਿਬ੍ਬਪੁਪ੍ਫਾਨਿ ਪਿਲ਼ਨ੍ਧਾਪੇਤ੍ਵਾ ਤਤੋ ਅਵਿਦੂਰੇ ਏਕੋ ਰਜਤਪਬ੍ਬਤੋ ਅਤ੍ਥਿ, ਤਸ੍ਸ ਅਨ੍ਤੋ ਕਨਕਵਿਮਾਨਂ ਅਤ੍ਥਿ, ਤਤ੍ਥ ਪਾਚੀਨਸੀਸਕਂ ਦਿਬ੍ਬਸਯਨਂ ਪਞ੍ਞਾਪੇਤ੍ਵਾ ਨਿਪਜ੍ਜਾਪੇਸੁਂ. ਅਥ ਬੋਧਿਸਤ੍ਤੋ ਸੇਤਵਰਵਾਰਣੋ ਹੁਤ੍ਵਾ ਤਤੋ ਅਵਿਦੂਰੇ ਏਕੋ ਸੁਵਣ੍ਣਪਬ੍ਬਤੋ ਅਤ੍ਥਿ, ਤਤ੍ਥ ਵਿਚਰਿਤ੍ਵਾ ਤਤੋ ਓਰੁਯ੍ਹ ਰਜਤਪਬ੍ਬਤਂ ਅਭਿਰੁਹਿਤ੍ਵਾ ਉਤ੍ਤਰਦਿਸਤੋ ਆਗਮ੍ਮ ਰਜਤਦਾਮਵਣ੍ਣਾਯ ਸੋਣ੍ਡਾਯ ਸੇਤਪਦੁਮਂ ਗਹੇਤ੍ਵਾ ਕੋਞ੍ਚਨਾਦਂ ਨਦਿਤ੍ਵਾ ਕਨਕਵਿਮਾਨਂ ¶ ਪਵਿਸਿਤ੍ਵਾ ਮਾਤੁਸਯਨਂ ਤਿਕ੍ਖਤ੍ਤੁਂ ਪਦਕ੍ਖਿਣਂ ਕਤ੍ਵਾ ਦਕ੍ਖਿਣਪਸ੍ਸਂ ਫਾਲੇਤ੍ਵਾ ਕੁਚ੍ਛਿਂ ਪਵਿਟ੍ਠਸਦਿਸੋ ਅਹੋਸੀਤਿ. ਏਵਂ ਉਤ੍ਤਰਾਸਾਲ਼੍ਹਨਕ੍ਖਤ੍ਤੇਨ ਪਟਿਸਨ੍ਧਿਂ ਗਣ੍ਹਿ.
ਪੁਨਦਿਵਸੇ ਪਬੁਦ੍ਧਾ ਦੇਵੀ ਤਂ ਸੁਪਿਨਂ ਰਞ੍ਞੋ ਆਰੋਚੇਸਿ. ਰਾਜਾ ਚਤੁਸਟ੍ਠਿਮਤ੍ਤੇ ਬ੍ਰਾਹ੍ਮਣਪਾਮੋਕ੍ਖੇ ¶ ਪਕ੍ਕੋਸਾਪੇਤ੍ਵਾ ਗੋਮਯਹਰਿਤੂਪਲਿਤ੍ਤਾਯ ਲਾਜਾਦੀਹਿ ਕਤਮਙ੍ਗਲਸਕ੍ਕਾਰਾਯ ਭੂਮਿਯਾ ਮਹਾਰਹਾਨਿ ਆਸਨਾਨਿ ਪਞ੍ਞਾਪੇਤ੍ਵਾ ਤਤ੍ਥ ਨਿਸਿਨ੍ਨਾਨਂ ਬ੍ਰਾਹ੍ਮਣਾਨਂ ਸਪ੍ਪਿਮਧੁਸਕ੍ਖਰਾਭਿਸਙ੍ਖਤਸ੍ਸ ਵਰਪਾਯਾਸਸ੍ਸ ਸੁਵਣ੍ਣਰਜਤਪਾਤਿਯੋ ਪੂਰੇਤ੍ਵਾ ਸੁਵਣ੍ਣਰਜਤਪਾਤੀਹਿਯੇਵ ਪਟਿਕੁਜ੍ਜਿਤ੍ਵਾ ਅਦਾਸਿ, ਅਞ੍ਞੇਹਿ ਚ ਅਹਤਵਤ੍ਥਕਪਿਲਗਾਵਿਦਾਨਾਦੀਹਿ ਤੇ ਸਨ੍ਤਪ੍ਪੇਸਿ. ਅਥ ਨੇਸਂ ਸਬ੍ਬਕਾਮੇਹਿ ਸਨ੍ਤਪ੍ਪਿਤਾਨਂ ਬ੍ਰਾਹ੍ਮਣਾਨਂ ਸੁਪਿਨਂ ਆਰੋਚਾਪੇਤ੍ਵਾ ‘‘ਕਿਂ ਭਵਿਸ੍ਸਤੀ’’ਤਿ ਪੁਚ੍ਛਿ. ਬ੍ਰਾਹ੍ਮਣਾ ਆਹਂਸੁ – ‘‘ਮਾ ਚਿਨ੍ਤਯਿ, ਮਹਾਰਾਜ, ਦੇਵਿਯਾ ਤੇ ਕੁਚ੍ਛਿਮ੍ਹਿ ਗਬ੍ਭੋ ਪਤਿਟ੍ਠਿਤੋ, ਸੋ ਚ ਖੋ ਪੁਰਿਸਗਬ੍ਭੋ, ਨ ਇਤ੍ਥਿਗਬ੍ਭੋ, ਪੁਤ੍ਤੋ ਤੇ ਭਵਿਸ੍ਸਤਿ, ਸੋ ਸਚੇ ਅਗਾਰਂ ਅਜ੍ਝਾਵਸਿਸ੍ਸਤਿ, ਰਾਜਾ ਭਵਿਸ੍ਸਤਿ ਚਕ੍ਕਵਤ੍ਤੀ. ਸਚੇ ਅਗਾਰਾ ਨਿਕ੍ਖਮ੍ਮ ਪਬ੍ਬਜਿਸ੍ਸਤਿ, ਬੁਦ੍ਧੋ ਭਵਿਸ੍ਸਤਿ ਲੋਕੇ ਵਿਵਟਚ੍ਛਦੋ’’ਤਿ.
ਬੋਧਿਸਤ੍ਤਸ੍ਸ ਪਨ ਮਾਤੁਕੁਚ੍ਛਿਮ੍ਹਿ ਪਟਿਸਨ੍ਧਿਗ੍ਗਹਣਕ੍ਖਣੇਯੇਵ ਏਕਪ੍ਪਹਾਰੇਨੇਵ ਸਕਲਦਸਸਹਸ੍ਸੀ ਲੋਕਧਾਤੁ ਸਙ੍ਕਮ੍ਪਿ ਸਮ੍ਪਕਮ੍ਪਿ ਸਮ੍ਪਵੇਧਿ. ਦ੍ਵਤ੍ਤਿਂਸ ਪੁਬ੍ਬਨਿਮਿਤ੍ਤਾਨਿ ਪਾਤੁਰਹੇਸੁਂ – ਦਸਸੁ ਚਕ੍ਕਵਾਲ਼ਸਹਸ੍ਸੇਸੁ ਅਪ੍ਪਮਾਣੋ ਓਭਾਸੋ ਫਰਿ. ਤਸ੍ਸ ਤਂ ਸਿਰਿਂ ਦਟ੍ਠੁਕਾਮਾ ਵਿਯ ਅਨ੍ਧਾ ਚਕ੍ਖੂਨਿ ਪਟਿਲਭਿਂਸੁ, ਬਧਿਰਾ ਸਦ੍ਦਂ ਸੁਣਿਂਸੁ, ਮੂਗਾ ਸਮਾਲਪਿਂਸੁ, ਖੁਜ੍ਜਾ ਉਜੁਗਤ੍ਤਾ ਅਹੇਸੁਂ, ਪਙ੍ਗੁਲਾ ਪਦਸਾ ਗਮਨਂ ਪਟਿਲਭਿਂਸੁ, ਬਨ੍ਧਨਗਤਾ ਸਬ੍ਬਸਤ੍ਤਾ ਅਨ੍ਦੁਬਨ੍ਧਨਾਦੀਹਿ ਮੁਚ੍ਚਿਂਸੁ, ਸਬ੍ਬਨਿਰਯੇਸੁ ਅਗ੍ਗੀ ਨਿਬ੍ਬਾਯਿਂਸੁ, ਪੇਤ੍ਤਿਵਿਸਯੇਸੁ ਖੁਪ੍ਪਿਪਾਸਾ ਵੂਪਸਮਿਂਸੁ, ਤਿਰਚ੍ਛਾਨਾਨਂ ਭਯਂ ਨਾਹੋਸਿ, ਸਬ੍ਬਸਤ੍ਤਾਨਂ ਰੋਗੋ ਵੂਪਸਮਿ, ਸਬ੍ਬਸਤ੍ਤਾ ਪਿਯਂਵਦਾ ਅਹੇਸੁਂ, ਮਧੁਰੇਨਾਕਾਰੇਨ ਅਸ੍ਸਾ ਹਸਿਂਸੁ, ਵਾਰਣਾ ਗਜ੍ਜਿਂਸੁ, ਸਬ੍ਬਤੂਰਿਯਾਨਿ ਸਕਂ ਸਕਂ ਨਿਨ੍ਨਾਦਂ ਮੁਞ੍ਚਿਂਸੁ, ਅਘਟ੍ਟਿਤਾਨਿਯੇਵ ਮਨੁਸ੍ਸਾਨਂ ਹਤ੍ਥੂਪਗਾਦੀਨਿ ਆਭਰਣਾਨਿ ਵਿਰਵਿਂਸੁ, ਸਬ੍ਬਾ ਦਿਸਾ ਵਿਪ੍ਪਸਨ੍ਨਾ ¶ ਅਹੇਸੁਂ, ਸਤ੍ਤਾਨਂ ਸੁਖਂ ਉਪ੍ਪਾਦਯਮਾਨੋ ਮੁਦੁਸੀਤਲੋ ਵਾਤੋ ਵਾਯਿ, ਅਕਾਲਮੇਘੋ ਵਸ੍ਸਿ, ਪਥਵਿਤੋਪਿ ਉਦਕਂ ਉਬ੍ਭਿਜ੍ਜਿਤ੍ਵਾ ਵਿਸ੍ਸਨ੍ਦਿ, ਪਕ੍ਖਿਨੋ ਆਕਾਸਗਮਨਂ ਵਿਜਹਿਂਸੁ, ਨਦਿਯੋ ਅਸਨ੍ਦਮਾਨਾ ਅਟ੍ਠਂਸੁ, ਮਹਾਸਮੁਦ੍ਦੋ ਮਧੁਰੋਦਕੋ ਅਹੋਸਿ, ਸਬ੍ਬਤ੍ਥਕਮੇਵ ਪਞ੍ਚਵਣ੍ਣੇਹਿ ਪਦੁਮੇਹਿ ¶ ਸਞ੍ਛਨ੍ਨਤਲੋ ਅਹੋਸਿ, ਥਲਜਜਲਜਾਦੀਨਿ ਸਬ੍ਬਪੁਪ੍ਫਾਨਿ ਪੁਪ੍ਫਿਂਸੁ, ਰੁਕ੍ਖਾਨਂ ਖਨ੍ਧੇਸੁ ਖਨ੍ਧਪਦੁਮਾਨਿ, ਸਾਖਾਸੁ ਸਾਖਾਪਦੁਮਾਨਿ, ਲਤਾਸੁ ਲਤਾਪਦੁਮਾਨਿ ਪੁਪ੍ਫਿਂਸੁ, ਘਨਸਿਲਾਤਲਾਨਿ ਭਿਨ੍ਦਿਤ੍ਵਾ ਉਪਰੂਪਰਿ ਸਤਪਤ੍ਤਾਨਿ ਹੁਤ੍ਵਾ ਦਣ੍ਡਪਦੁਮਾਨਿ ਨਾਮ ਨਿਕ੍ਖਮਿਂਸੁ, ਆਕਾਸੇ ਓਲਮ੍ਬਕਪਦੁਮਾਨਿ ਨਾਮ ਨਿਬ੍ਬਤ੍ਤਿਂਸੁ, ਸਮਨ੍ਤਤੋ ਪੁਪ੍ਫਵਸ੍ਸਾਨਿ ਵਸ੍ਸਿਂਸੁ. ਆਕਾਸੇ ਦਿਬ੍ਬਤੂਰਿਯਾਨਿ ਵਜ੍ਜਿਂਸੁ, ਸਕਲਦਸਸਹਸ੍ਸੀ ਲੋਕਧਾਤੁ ਵਟ੍ਟੇਤ੍ਵਾ ਵਿਸ੍ਸਟ੍ਠਮਾਲਾਗੁਲ਼ੋ ਵਿਯ, ਉਪ੍ਪੀਲ਼ੇਤ੍ਵਾ ਬਦ੍ਧਮਾਲਾਕਲਾਪੋ ਵਿਯ, ਅਲਙ੍ਕਤਪਟਿਯਤ੍ਤਮਾਲਾਸਨਂ ਵਿਯ ਚ ਏਕਮਾਲਾਮਾਲਿਨੀ ਵਿਪ੍ਫੁਰਨ੍ਤਵਾਲ਼ਬੀਜਨੀ ਪੁਪ੍ਫਧੂਪਗਨ੍ਧਪਰਿਵਾਸਿਤਾ ਪਰਮਸੋਭਗ੍ਗਪ੍ਪਤ੍ਤਾ ਅਹੋਸਿ.
ਏਵਂ ਗਹਿਤਪਟਿਸਨ੍ਧਿਕਸ੍ਸ ਬੋਧਿਸਤ੍ਤਸ੍ਸ ਪਟਿਸਨ੍ਧਿਗ੍ਗਹਣਕਾਲਤੋ ਪਟ੍ਠਾਯ ਬੋਧਿਸਤ੍ਤਸ੍ਸ ਚੇਵ ਬੋਧਿਸਤ੍ਤਮਾਤੁਯਾ ¶ ਚ ਉਪਦ੍ਦਵਨਿਵਾਰਣਤ੍ਥਂ ਖਗ੍ਗਹਤ੍ਥਾ ਚਤ੍ਤਾਰੋ ਦੇਵਪੁਤ੍ਤਾ ਆਰਕ੍ਖਂ ਗਣ੍ਹਿਂਸੁ. ਬੋਧਿਸਤ੍ਤਸ੍ਸ ਮਾਤੁਯਾ ਪੁਰਿਸੇਸੁ ਰਾਗਚਿਤ੍ਤਂ ਨੁਪ੍ਪਜ੍ਜਿ, ਲਾਭਗ੍ਗਯਸਗ੍ਗਪ੍ਪਤ੍ਤਾ ਚ ਅਹੋਸਿ ਸੁਖਿਨੀ ਅਕਿਲਨ੍ਤਕਾਯਾ. ਬੋਧਿਸਤ੍ਤਞ੍ਚ ਅਨ੍ਤੋਕੁਚ੍ਛਿਗਤਂ ਵਿਪ੍ਪਸਨ੍ਨੇ ਮਣਿਰਤਨੇ ਆਵੁਤਪਣ੍ਡੁਸੁਤ੍ਤਂ ਵਿਯ ਪਸ੍ਸਤਿ. ਯਸ੍ਮਾ ਚ ਬੋਧਿਸਤ੍ਤੇਨ ਵਸਿਤਕੁਚ੍ਛਿ ਨਾਮ ਚੇਤਿਯਗਬ੍ਭਸਦਿਸਾ ਹੋਤਿ, ਨ ਸਕ੍ਕਾ ਅਞ੍ਞੇਨ ਸਤ੍ਤੇਨ ਆਵਸਿਤੁਂ ਵਾ ਪਰਿਭੁਞ੍ਜਿਤੁਂ ਵਾ, ਤਸ੍ਮਾ ਬੋਧਿਸਤ੍ਤਮਾਤਾ ਸਤ੍ਤਾਹਜਾਤੇ ਬੋਧਿਸਤ੍ਤੇ ਕਾਲਂ ਕਤ੍ਵਾ ਤੁਸਿਤਪੁਰੇ ਨਿਬ੍ਬਤ੍ਤਿ. ਯਥਾ ਚ ਅਞ੍ਞਾ ਇਤ੍ਥਿਯੋ ਦਸਮਾਸੇ ਅਪ੍ਪਤ੍ਵਾਪਿ ਅਤਿਕ੍ਕਮਿਤ੍ਵਾਪਿ ਨਿਸਿਨ੍ਨਾਪਿ ਨਿਪਨ੍ਨਾਪਿ ਵਿਜਾਯਨ੍ਤਿ, ਨ ਏਵਂ ਬੋਧਿਸਤ੍ਤਮਾਤਾ. ਸਾ ਪਨ ਬੋਧਿਸਤ੍ਤਂ ਦਸਮਾਸੇ ਕੁਚ੍ਛਿਨਾ ਪਰਿਹਰਿਤ੍ਵਾ ਠਿਤਾਵ ਵਿਜਾਯਤਿ. ਅਯਂ ਬੋਧਿਸਤ੍ਤਮਾਤੁਧਮ੍ਮਤਾ.
ਮਹਾਮਾਯਾਪਿ ਦੇਵੀ ਪਤ੍ਤੇਨ ਤੇਲਂ ਵਿਯ ਦਸਮਾਸੇ ਕੁਚ੍ਛਿਨਾ ਬੋਧਿਸਤ੍ਤਂ ਪਰਿਹਰਿਤ੍ਵਾ ਪਰਿਪੁਣ੍ਣਗਬ੍ਭਾ ਞਾਤਿਘਰਂ ਗਨ੍ਤੁਕਾਮਾ ਸੁਦ੍ਧੋਦਨਮਹਾਰਾਜਸ੍ਸ ਆਰੋਚੇਸਿ – ‘‘ਇਚ੍ਛਾਮਹਂ, ਦੇਵ, ਕੁਲਸਨ੍ਤਕਂ ਦੇਵਦਹਨਗਰਂ ਗਨ੍ਤੁ’’ਨ੍ਤਿ. ਰਾਜਾ ‘‘ਸਾਧੂ’’ਤਿ ਸਮ੍ਪਟਿਚ੍ਛਿਤ੍ਵਾ ਕਪਿਲਵਤ੍ਥੁਤੋ ਯਾਵ ਦੇਵਦਹਨਗਰਾ ਮਗ੍ਗਂ ਸਮਂ ਕਾਰੇਤ੍ਵਾ ਕਦਲਿਪੁਣ੍ਣਘਟਧਜਪਟਾਕਾਦੀਹਿ ਅਲਙ੍ਕਾਰੇਹਿ ¶ ਅਲਙ੍ਕਾਰਾਪੇਤ੍ਵਾ ਦੇਵਿਂ ਸੋਵਣ੍ਣਸਿਵਿਕਾਯ ਨਿਸੀਦਾਪੇਤ੍ਵਾ ਅਮਚ੍ਚਸਹਸ੍ਸੇਨ ਉਕ੍ਖਿਪਾਪੇਤ੍ਵਾ ਮਹਨ੍ਤੇਨ ਪਰਿਵਾਰੇਨ ਪੇਸੇਸਿ. ਦ੍ਵਿਨ੍ਨਂ ਪਨ ਨਗਰਾਨਂ ਅਨ੍ਤਰੇ ਉਭਯਨਗਰਵਾਸੀਨਮ੍ਪਿ ਲੁਮ੍ਬਿਨੀਵਨਂ ਨਾਮ ਮਙ੍ਗਲਸਾਲਵਨਂ ਅਤ੍ਥਿ. ਤਸ੍ਮਿਂ ਸਮਯੇ ਮੂਲਤੋ ਪਟ੍ਠਾਯ ਯਾਵ ਅਗ੍ਗਸਾਖਾ ਸਬ੍ਬਂ ਏਕਪਾਲਿਫੁਲ੍ਲਂ ਅਹੋਸਿ, ਸਾਖਨ੍ਤਰੇਹਿ ¶ ਚੇਵ ਪੁਪ੍ਫਨ੍ਤਰੇਹਿ ਚ ਪਞ੍ਚਵਣ੍ਣਾ ਭਮਰਗਣਾ ਨਾਨਪ੍ਪਕਾਰਾ ਚ ਸਕੁਣਸਙ੍ਘਾ ਮਧੁਰਸ੍ਸਰੇਨ ਵਿਕੂਜਨ੍ਤਾ ਵਿਚਰਨ੍ਤਿ. ਸਕਲਂ ਲੁਮ੍ਬਿਨੀਵਨਂ ਚਿਤ੍ਤਲਤਾਵਨਸਦਿਸਂ, ਮਹਾਨੁਭਾਵਸ੍ਸ ਰਞ੍ਞੋ ਸੁਸਜ੍ਜਿਤਆਪਾਨਮਣ੍ਡਲਂ ਵਿਯ ਅਹੋਸਿ. ਦੇਵਿਯਾ ਤਂ ਦਿਸ੍ਵਾ ਸਾਲਵਨੇ ਕੀਲ਼ਿਤੁਕਾਮਤਾ ਉਦਪਾਦਿ. ਅਮਚ੍ਚਾ ਦੇਵਿਂ ਗਹੇਤ੍ਵਾ ਸਾਲਵਨਂ ਪਵਿਸਿਂਸੁ. ਸਾ ਮਙ੍ਗਲਸਾਲਮੂਲਂ ਉਪਗਨ੍ਤ੍ਵਾ ਸਾਲਸਾਖਂ ਗਣ੍ਹਿਤੁਕਾਮਾ ਅਹੋਸਿ, ਸਾਲਸਾਖਾ ਸੁਸੇਦਿਤਵੇਤ੍ਤਗ੍ਗਂ ਵਿਯ ਓਣਮਿਤ੍ਵਾ ਦੇਵਿਯਾ ਹਤ੍ਥਸਮੀਪਂ ਉਪਗਞ੍ਛਿ. ਸਾ ਹਤ੍ਥਂ ਪਸਾਰੇਤ੍ਵਾ ਸਾਖਂ ਅਗ੍ਗਹੇਸਿ. ਤਾਵਦੇਵ ਚ ਦੇਵਿਯਾ ਕਮ੍ਮਜਵਾਤਾ ਚਲਿਂਸੁ, ਅਥਸ੍ਸਾ ਸਾਣਿਂ ਪਰਿਕ੍ਖਿਪਾਪੇਤ੍ਵਾ ਮਹਾਜਨੋ ਪਟਿਕ੍ਕਮਿ, ਸਾਲਸਾਖਂ ਗਹੇਤ੍ਵਾ ਤਿਟ੍ਠਮਾਨਾਯ ਏਵ ਚਸ੍ਸਾ ਗਬ੍ਭਵੁਟ੍ਠਾਨਂ ਅਹੋਸਿ. ਤਙ੍ਖਣਞ੍ਞੇਵ ਚਤ੍ਤਾਰੋ ਵਿਸੁਦ੍ਧਚਿਤ੍ਤਾ ਮਹਾਬ੍ਰਹ੍ਮਾਨੋ ਸੁਵਣ੍ਣਜਾਲਂ ਆਦਾਯ ਸਮ੍ਪਤ੍ਤਾ. ਤੇ ਤੇਨ ਸੁਵਣ੍ਣਜਾਲੇਨ ਬੋਧਿਸਤ੍ਤਂ ਸਮ੍ਪਟਿਚ੍ਛਿਤ੍ਵਾ ਮਾਤੁ ਪੁਰਤੋ ਠਤ੍ਵਾ ‘‘ਅਤ੍ਤਮਨਾ, ਦੇਵਿ, ਹੋਹਿ, ਮਹੇਸਕ੍ਖੋ ਤੇ ਪੁਤ੍ਤੋ ਉਪ੍ਪਨ੍ਨੋ’’ਤਿ ਆਹਂਸੁ.
ਯਥਾ ਪਨ ਅਞ੍ਞੇ ਸਤ੍ਤਾ ਮਾਤੁਕੁਚ੍ਛਿਤੋ ਨਿਕ੍ਖਮਨ੍ਤਾ ਪਟਿਕੂਲੇਨ ਅਸੁਚਿਨਾ ਮਕ੍ਖਿਤਾ ਨਿਕ੍ਖਮਨ੍ਤਿ, ਨ ਏਵਂ ਬੋਧਿਸਤ੍ਤੋ. ਸੋ ਪਨ ਧਮ੍ਮਾਸਨਤੋ ਓਤਰਨ੍ਤੋ ਧਮ੍ਮਕਥਿਕੋ ਵਿਯ, ਨਿਸ੍ਸੇਣਿਤੋ ਓਤਰਨ੍ਤੋ ਪੁਰਿਸੋ ਵਿਯ ਚ ਦ੍ਵੇ ਹਤ੍ਥੇ ਦ੍ਵੇ ਚ ਪਾਦੇ ਪਸਾਰੇਤ੍ਵਾ ਠਿਤਕੋਵ ਮਾਤੁਕੁਚ੍ਛਿਸਮ੍ਭਵੇਨ ¶ ਕੇਨਚਿ ਅਸੁਚਿਨਾ ਅਮਕ੍ਖਿਤੋ ਸੁਦ੍ਧੋ ਵਿਸਦੋ ਕਾਸਿਕਵਤ੍ਥੇ ਨਿਕ੍ਖਿਤ੍ਤਮਣਿਰਤਨਂ ਵਿਯ ਜੋਤੇਨ੍ਤੋ ਮਾਤੁਕੁਚ੍ਛਿਤੋ ਨਿਕ੍ਖਮਿ. ਏਵਂ ਸਨ੍ਤੇਪਿ ਬੋਧਿਸਤ੍ਤਸ੍ਸ ਚ ਬੋਧਿਸਤ੍ਤਮਾਤੁਯਾ ਚ ਸਕ੍ਕਾਰਤ੍ਥਂ ਆਕਾਸਤੋ ਦ੍ਵੇ ਉਦਕਧਾਰਾ ਨਿਕ੍ਖਮਿਤ੍ਵਾ ਬੋਧਿਸਤ੍ਤਸ੍ਸ ਚ ਬੋਧਿਸਤ੍ਤਮਾਤੁਯਾ ਚ ਸਰੀਰੇ ਉਤੁਂ ਗਾਹਾਪੇਸੁਂ.
ਅਥ ਨਂ ਸੁਵਣ੍ਣਜਾਲੇਨ ਪਟਿਗ੍ਗਹੇਤ੍ਵਾ ਠਿਤਾਨਂ ਬ੍ਰਹ੍ਮਾਨਂ ਹਤ੍ਥਤੋ ਚਤ੍ਤਾਰੋ ਮਹਾਰਾਜਾਨੋ ਮਙ੍ਗਲਸਮ੍ਮਤਾਯ ਸੁਖਸਮ੍ਫਸ੍ਸਾਯ ਅਜਿਨਪ੍ਪਵੇਣਿਯਾ ਗਣ੍ਹਿਂਸੁ, ਤੇਸਂ ਹਤ੍ਥਤੋ ਮਨੁਸ੍ਸਾ ਦੁਕੂਲਚੁਮ੍ਬਟਕੇਨ ਗਣ੍ਹਿਂਸੁ, ਮਨੁਸ੍ਸਾਨਂ ਹਤ੍ਥਤੋ ਮੁਚ੍ਚਿਤ੍ਵਾ ਪਥਵਿਯਂ ਪਤਿਟ੍ਠਾਯ ਪੁਰਤ੍ਥਿਮਦਿਸਂ ਓਲੋਕੇਸਿ, ਅਨੇਕਾਨਿ ਚਕ੍ਕਵਾਲ਼ਸਹਸ੍ਸਾਨਿ ਏਕਙ੍ਗਣਾਨਿ ਅਹੇਸੁਂ. ਤਤ੍ਥ ਦੇਵਮਨੁਸ੍ਸਾ ਗਨ੍ਧਮਾਲਾਦੀਹਿ ਪੂਜਯਮਾਨਾ ‘‘ਮਹਾਪੁਰਿਸ, ਇਧ ਤੁਮ੍ਹੇਹਿ ਸਦਿਸੋ ਅਞ੍ਞੋ ਨਤ੍ਥਿ, ਕੁਤੇਤ੍ਥ ਉਤ੍ਤਰਿਤਰੋ’’ਤਿ ¶ ਆਹਂਸੁ. ਏਵਂ ਚਤਸ੍ਸੋ ਦਿਸਾ ¶ , ਚਤਸ੍ਸੋ ਅਨੁਦਿਸਾ ਚ ਹੇਟ੍ਠਾ, ਉਪਰੀਤਿ ਦਸਪਿ ਦਿਸਾ ਅਨੁਵਿਲੋਕੇਤ੍ਵਾ ਅਤ੍ਤਨਾ ਸਦਿਸਂ ਕਞ੍ਚਿ ਅਦਿਸ੍ਵਾ ‘‘ਅਯਂ ਉਤ੍ਤਰਾਦਿਸਾ’’ਤਿ ਸਤ੍ਤਪਦਵੀਤਿਹਾਰੇਨ ਅਗਮਾਸਿ ਮਹਾਬ੍ਰਹ੍ਮੁਨਾ ਸੇਤਚ੍ਛਤ੍ਤਂ ਧਾਰਯਮਾਨੇਨ, ਸੁਯਾਮੇਨ ਵਾਲ਼ਬੀਜਨਿਂ, ਅਞ੍ਞਾਹਿ ਚ ਦੇਵਤਾਹਿ ਸੇਸਰਾਜਕਕੁਧਭਣ੍ਡਹਤ੍ਥਾਹਿ ਅਨੁਗਮ੍ਮਮਾਨੋ. ਤਤੋ ਸਤ੍ਤਮਪਦੇ ਠਿਤੋ ‘‘ਅਗ੍ਗੋਹਮਸ੍ਮਿ ਲੋਕਸ੍ਸਾ’’ਤਿਆਦਿਕਂ ਆਸਭਿਂ ਵਾਚਂ ਨਿਚ੍ਛਾਰੇਨ੍ਤੋ ਸੀਹਨਾਦਂ ਨਦਿ.
ਬੋਧਿਸਤ੍ਤੋ ਹਿ ਤੀਸੁ ਅਤ੍ਤਭਾਵੇਸੁ ਮਾਤੁਕੁਚ੍ਛਿਤੋ ਨਿਕ੍ਖਨ੍ਤਮਤ੍ਤੋਵ ਵਾਚਂ ਨਿਚ੍ਛਾਰੇਸਿ ਮਹੋਸਧਤ੍ਤਭਾਵੇ, ਵੇਸ੍ਸਨ੍ਤਰਤ੍ਤਭਾਵੇ, ਇਮਸ੍ਮਿਂ ਅਤ੍ਤਭਾਵੇ ਚਾਤਿ. ਮਹੋਸਧਤ੍ਤਭਾਵੇ ਕਿਰਸ੍ਸ ਮਾਤੁਕੁਚ੍ਛਿਤੋ ਨਿਕ੍ਖਮਨ੍ਤਸ੍ਸੇਵ ਸਕ੍ਕੋ ਦੇਵਰਾਜਾ ਆਗਨ੍ਤ੍ਵਾ ਚਨ੍ਦਨਸਾਰਂ ਹਤ੍ਥੇ ਠਪੇਤ੍ਵਾ ਗਤੋ. ਸੋ ਤਂ ਮੁਟ੍ਠਿਯਂ ਕਤ੍ਵਾਵ ਨਿਕ੍ਖਨ੍ਤੋ. ਅਥ ਨਂ ਮਾਤਾ ‘‘ਤਾਤ, ਕਿਂ ਗਹੇਤ੍ਵਾ ਆਗਤੋਸੀ’’ਤਿ ਪੁਚ੍ਛਿ. ‘‘ਓਸਧਂ, ਅਮ੍ਮਾ’’ਤਿ. ਇਤਿ ਓਸਧਂ ਗਹੇਤ੍ਵਾ ਆਗਤਤ੍ਤਾ ‘‘ਓਸਧਦਾਰਕੋ’’ਤ੍ਵੇਵਸ੍ਸ ਨਾਮਂ ਅਕਂਸੁ. ਤਂ ਓਸਧਂ ਗਹੇਤ੍ਵਾ ਚਾਟਿਯਂ ਪਕ੍ਖਿਪਿਂਸੁ, ਆਗਤਾਗਤਾਨਂ ਅਨ੍ਧਬਧਿਰਾਦੀਨਂ ਤਦੇਵ ਸਬ੍ਬਰੋਗਵੂਪਸਮਾਯ ਭੇਸਜ੍ਜਂ ਅਹੋਸਿ. ਤਤੋ ‘‘ਮਹਨ੍ਤਂ ਇਦਂ ਓਸਧਂ, ਮਹਨ੍ਤਂ ਇਦਂ ਓਸਧ’’ਨ੍ਤਿ ਉਪ੍ਪਨ੍ਨਵਚਨਂ ਉਪਾਦਾਯ ‘‘ਮਹੋਸਧੋ’’ਤ੍ਵੇਵਸ੍ਸ ਨਾਮਂ ਜਾਤਂ. ਵੇਸ੍ਸਨ੍ਤਰਤ੍ਤਭਾਵੇ ਪਨ ਮਾਤੁਕੁਚ੍ਛਿਤੋ ਨਿਕ੍ਖਮਨ੍ਤੋ ਦਕ੍ਖਿਣਹਤ੍ਥਂ ਪਸਾਰੇਤ੍ਵਾਵ ‘‘ਅਤ੍ਥਿ ਨੁ ਖੋ, ਅਮ੍ਮ, ਕਿਞ੍ਚਿ ਗੇਹਸ੍ਮਿਂ, ਦਾਨਂ ਦਸ੍ਸਾਮੀ’’ਤਿ ਵਦਨ੍ਤੋ ਨਿਕ੍ਖਮਿ. ਅਥਸ੍ਸ ਮਾਤਾ ‘‘ਸਧਨੇ ਕੁਲੇ ਨਿਬ੍ਬਤ੍ਤੋਸਿ, ਤਾਤਾ’’ਤਿ ਪੁਤ੍ਤਸ੍ਸ ਹਤ੍ਥਂ ਅਤ੍ਤਨੋ ਹਤ੍ਥਤਲੇ ਕਤ੍ਵਾ ਸਹਸ੍ਸਤ੍ਥਵਿਕਂ ਠਪਾਪੇਸਿ. ਇਮਸ੍ਮਿਂ ਪਨ ਅਤ੍ਤਭਾਵੇ ਇਮਂ ਸੀਹਨਾਦਂ ਨਦੀਤਿ ਏਵਂ ਬੋਧਿਸਤ੍ਤੋ ਤੀਸੁ ਅਤ੍ਤਭਾਵੇਸੁ ਮਾਤੁਕੁਚ੍ਛਿਤੋ ਨਿਕ੍ਖਨ੍ਤਮਤ੍ਤੋਵ ਵਾਚਂ ਨਿਚ੍ਛਾਰੇਸਿ. ਯਥਾ ਚ ਪਟਿਸਨ੍ਧਿਗ੍ਗਹਣਕ੍ਖਣੇ ਤਥਾ ਜਾਤਿਕ੍ਖਣੇਪਿਸ੍ਸ ਦ੍ਵਤ੍ਤਿਂਸ ਪੁਬ੍ਬਨਿਮਿਤ੍ਤਾਨਿ ਪਾਤੁਰਹੇਸੁਂ. ਯਸ੍ਮਿਂ ਪਨ ਸਮਯੇ ਅਮ੍ਹਾਕਂ ਬੋਧਿਸਤ੍ਤੋ ਲੁਮ੍ਬਿਨੀਵਨੇ ਜਾਤੋ, ਤਸ੍ਮਿਂਯੇਵ ਸਮਯੇ ਰਾਹੁਲਮਾਤਾਦੇਵੀ, ਆਨਨ੍ਦਤ੍ਥੇਰੋ ¶ ,ਛਨ੍ਨੋ ਅਮਚ੍ਚੋ, ਕਾਲ਼ੁਦਾਯੀ ਅਮਚ੍ਚੋ, ਕਣ੍ਡਕੋ ਅਸ੍ਸਰਾਜਾ, ਮਹਾਬੋਧਿਰੁਕ੍ਖੋ, ਚਤਸ੍ਸੋ ਨਿਧਿਕੁਮ੍ਭਿਯੋ ਚ ਜਾਤਾ. ਤਤ੍ਥ ਏਕਾ ਨਿਧਿਕੁਮ੍ਭੀ ਗਾਵੁਤਪ੍ਪਮਾਣਾ, ਏਕਾ ਅਡ੍ਢਯੋਜਨਪ੍ਪਮਾਣਾ, ਏਕਾ ਤਿਗਾਵੁਤਪ੍ਪਮਾਣਾ, ਏਕਾ ਯੋਜਨਪ੍ਪਮਾਣਾ. ਗਮ੍ਭੀਰਤੋ ਪਥਵੀਪਰਿਯਨ੍ਤਾ ਏਵ ਅਹੋਸੀਤਿ. ਇਮੇ ਸਤ੍ਤ ਸਹਜਾਤਾ ਨਾਮ.
ਉਭਯਨਗਰਵਾਸਿਨੋ ¶ ਬੋਧਿਸਤ੍ਤਂ ਗਹੇਤ੍ਵਾ ਕਪਿਲਵਤ੍ਥੁਨਗਰਮੇਵ ਅਗਮਂਸੁ. ਤਂ ਦਿਵਸਂਯੇਵ ਚ ‘‘ਕਪਿਲਵਤ੍ਥੁਨਗਰੇ ਸੁਦ੍ਧੋਦਨਮਹਾਰਾਜਸ੍ਸ ¶ ਪੁਤ੍ਤੋ ਜਾਤੋ, ਅਯਂ ਕੁਮਾਰੋ ਬੋਧਿਮੂਲੇ ਨਿਸੀਦਿਤ੍ਵਾ ਬੁਦ੍ਧੋ ਭਵਿਸ੍ਸਤੀ’’ਤਿ ਤਾਵਤਿਂਸਭਵਨੇ ਹਟ੍ਠਤੁਟ੍ਠਾ ਦੇਵਸਙ੍ਘਾ ਚੇਲੁਕ੍ਖੇਪਾਦੀਨਿ ਪਵਤ੍ਤੇਨ੍ਤਾ ਕੀਲ਼ਿਂਸੁ. ਤਸ੍ਮਿਂ ਸਮਯੇ ਸੁਦ੍ਧੋਦਨਮਹਾਰਾਜਸ੍ਸ ਕੁਲੂਪਕੋ ਅਟ੍ਠਸਮਾਪਤ੍ਤਿਲਾਭੀ ਕਾਲਦੇਵਲੋ ਨਾਮ ਤਾਪਸੋ ਭਤ੍ਤਕਿਚ੍ਚਂ ਕਤ੍ਵਾ ਦਿਵਾਵਿਹਾਰਤ੍ਥਾਯ ਤਾਵਤਿਂਸਭਵਨਂ ਗਨ੍ਤ੍ਵਾ ਤਤ੍ਥ ਦਿਵਾਵਿਹਾਰਂ ਨਿਸਿਨ੍ਨੋ ਤਾ ਦੇਵਤਾ ਤਥਾ ਕੀਲ਼ਮਾਨਾ ਦਿਸ੍ਵਾ ‘‘ਕਿਂ ਕਾਰਣਾ ਤੁਮ੍ਹੇ ਏਵਂ ਤੁਟ੍ਠਮਾਨਸਾ ਕੀਲ਼ਥ, ਮਯ੍ਹਮ੍ਪੇਤਂ ਕਾਰਣਂ ਕਥੇਥਾ’’ਤਿ ਪੁਚ੍ਛਿ. ਦੇਵਤਾ ਆਹਂਸੁ – ‘‘ਮਾਰਿਸ, ਸੁਦ੍ਧੋਦਨਮਹਾਰਾਜਸ੍ਸ ਪੁਤ੍ਤੋ ਜਾਤੋ, ਸੋ ਬੋਧਿਮਣ੍ਡੇ ਨਿਸੀਦਿਤ੍ਵਾ ਬੁਦ੍ਧੋ ਹੁਤ੍ਵਾ ਧਮ੍ਮਚਕ੍ਕਂ ਪਵਤ੍ਤੇਸ੍ਸਤਿ, ‘ਤਸ੍ਸ ਅਨਨ੍ਤਂ ਬੁਦ੍ਧਲੀਲ਼ਂ ਦਟ੍ਠੁਂ, ਧਮ੍ਮਞ੍ਚ ਸੋਤੁਂ ਲਚ੍ਛਾਮਾ’ਤਿ ਇਮਿਨਾ ਕਾਰਣੇਨ ਤੁਟ੍ਠਾਮ੍ਹਾ’’ਤਿ. ਤਾਪਸੋ ਤਾਸਂ ਵਚਨਂ ਸੁਤ੍ਵਾ ਖਿਪ੍ਪਂ ਦੇਵਲੋਕਤੋ ਓਰੁਯ੍ਹ ਰਾਜਨਿਵੇਸਨਂ ਪਵਿਸਿਤ੍ਵਾ ਪਞ੍ਞਤ੍ਤਾਸਨੇ ਨਿਸਿਨ੍ਨੋ ‘‘ਪੁਤ੍ਤੋ ਕਿਰ ਤੇ, ਮਹਾਰਾਜ, ਜਾਤੋ, ਪਸ੍ਸਿਸ੍ਸਾਮਿ ਨ’’ਨ੍ਤਿ ਆਹ. ਰਾਜਾ ਅਲਙ੍ਕਤਪਟਿਯਤ੍ਤਂ ਕੁਮਾਰਂ ਆਹਰਾਪੇਤ੍ਵਾ ਤਾਪਸਂ ਵਨ੍ਦਾਪੇਤੁਂ ਅਭਿਹਰਿ. ਬੋਧਿਸਤ੍ਤਸ੍ਸ ਪਾਦਾ ਪਰਿਵਤ੍ਤਿਤ੍ਵਾ ਤਾਪਸਸ੍ਸ ਜਟਾਸੁ ਪਤਿਟ੍ਠਹਿਂਸੁ. ਬੋਧਿਸਤ੍ਤਸ੍ਸ ਹਿ ਤੇਨਤ੍ਤਭਾਵੇਨ ਵਨ੍ਦਿਤਬ੍ਬਯੁਤ੍ਤਕੋ ਨਾਮ ਅਞ੍ਞੋ ਨਤ੍ਥਿ. ਸਚੇ ਹਿ ਅਜਾਨਨ੍ਤਾ ਬੋਧਿਸਤ੍ਤਸ੍ਸ ਸੀਸਂ ਤਾਪਸਸ੍ਸ ਪਾਦਮੂਲੇ ਠਪੇਯ੍ਯੁਂ, ਸਤ੍ਤਧਾ ਤਸ੍ਸ ਮੁਦ੍ਧਾ ਫਲੇਯ੍ਯ. ਤਾਪਸੋ ‘‘ਨ ਮੇ ਅਤ੍ਤਾਨਂ ਨਾਸੇਤੁਂ ਯੁਤ੍ਤ’’ਨ੍ਤਿ ਉਟ੍ਠਾਯਾਸਨਾ ਬੋਧਿਸਤ੍ਤਸ੍ਸ ਅਞ੍ਜਲਿਂ ਪਗ੍ਗਹੇਸਿ. ਰਾਜਾ ਤਂ ਅਚ੍ਛਰਿਯਂ ਦਿਸ੍ਵਾ ਅਤ੍ਤਨੋ ਪੁਤ੍ਤਂ ਵਨ੍ਦਿ.
ਤਾਪਸੋ ਅਤੀਤੇ ਚਤ੍ਤਾਲੀਸ ਕਪ੍ਪੇ, ਅਨਾਗਤੇ ਚਤ੍ਤਾਲੀਸਾਤਿ ਅਸੀਤਿ ਕਪ੍ਪੇ ਅਨੁਸ੍ਸਰਤਿ. ਬੋਧਿਸਤ੍ਤਸ੍ਸ ਲਕ੍ਖਣਸਮ੍ਪਤ੍ਤਿਂ ਦਿਸ੍ਵਾ ‘‘ਭਵਿਸ੍ਸਤਿ ਨੁ ਖੋ ਬੁਦ੍ਧੋ, ਉਦਾਹੁ ਨੋ’’ਤਿ ਆਵਜ੍ਜੇਤ੍ਵਾ ਉਪਧਾਰੇਨ੍ਤੋ ‘‘ਨਿਸ੍ਸਂਸਯੇਨ ਬੁਦ੍ਧੋ ਭਵਿਸ੍ਸਤੀ’’ਤਿ ਞਤ੍ਵਾ ‘‘ਅਚ੍ਛਰਿਯਪੁਰਿਸੋ ਅਯ’’ਨ੍ਤਿ ਸਿਤਂ ਅਕਾਸਿ. ਤਤੋ ‘‘ਅਹਂ ਇਮਂ ਅਚ੍ਛਰਿਯਪੁਰਿਸਂ ਬੁਦ੍ਧਭੂਤਂ ਦਟ੍ਠੁਂ ਲਭਿਸ੍ਸਾਮਿ ਨੁ ਖੋ, ਨੋ’’ਤਿ ਉਪਧਾਰੇਨ੍ਤੋ ‘‘ਨ ਲਭਿਸ੍ਸਾਮਿ, ਅਨ੍ਤਰਾਯੇਵ ਕਾਲਂ ਕਤ੍ਵਾ ਬੁਦ੍ਧਸਤੇਨਪਿ ਬੁਦ੍ਧਸਹਸ੍ਸੇਨਪਿ ਗਨ੍ਤ੍ਵਾ ਬੋਧੇਤੁਂ ਅਸਕ੍ਕੁਣੇਯ੍ਯੇ ਅਰੂਪਭਵੇ ਨਿਬ੍ਬਤ੍ਤਿਸ੍ਸਾਮੀ’’ਤਿ ਦਿਸ੍ਵਾ ‘‘ਏਵਰੂਪਂ ਨਾਮ ਅਚ੍ਛਰਿਯਪੁਰਿਸਂ ਬੁਦ੍ਧਭੂਤਂ ਦਟ੍ਠੁਂ ਨ ਲਭਿਸ੍ਸਾਮਿ, ਮਹਤੀ ਵਤ ਮੇ ਜਾਨਿ ਭਵਿਸ੍ਸਤੀ’’ਤਿ ਪਰੋਦਿ.
ਮਨੁਸ੍ਸਾ ¶ ¶ ਦਿਸ੍ਵਾ ‘‘ਅਮ੍ਹਾਕਂ ਅਯ੍ਯੋ ਇਦਾਨੇਵ ਹਸਿਤ੍ਵਾ ਪੁਨ ਪਰੋਦਿਤ੍ਵਾ ਪਤਿਟ੍ਠਿਤੋ, ਕਿਂ ਨੁ ਖੋ, ਭਨ੍ਤੇ, ਅਮ੍ਹਾਕਂ ਅਯ੍ਯਪੁਤ੍ਤਸ੍ਸ ਕੋਚਿ ਅਨ੍ਤਰਾਯੋ ਭਵਿਸ੍ਸਤੀ’’ਤਿ ਤਂ ਪੁਚ੍ਛਿਂਸੁ. ‘‘ਨਤ੍ਥੇਤਸ੍ਸ ਅਨ੍ਤਰਾਯੋ, ਨਿਸ੍ਸਂਸਯੇਨ ਬੁਦ੍ਧੋ ਭਵਿਸ੍ਸਤੀ’’ਤਿ. ‘‘ਅਥ ਕਸ੍ਮਾ, ਭਨ੍ਤੇ, ਪਰੋਦਿਤ੍ਥਾ’’ਤਿ? ‘‘ਏਵਰੂਪਂ ਪੁਰਿਸਂ ਬੁਦ੍ਧਭੂਤਂ ਦਟ੍ਠੁਂ ਨ ਲਭਿਸ੍ਸਾਮਿ, ‘ਮਹਤੀ ਵਤ ਮੇ ਜਾਨਿ ਭਵਿਸ੍ਸਤੀ’ਤਿ ਅਤ੍ਤਾਨਂ ਅਨੁਸੋਚਨ੍ਤੋ ਰੋਦਾਮੀ’’ਤਿ ਆਹ. ਤਤੋ ਸੋ ‘‘ਕਿਂ ਨੁ ਖੋ ਮੇ ਞਾਤਕੇਸੁ ਕੋਚਿ ਏਕਂ ਬੁਦ੍ਧਭੂਤਂ ਦਟ੍ਠੁਂ ਲਭਿਸ੍ਸਤੀ’’ਤਿ ਉਪਧਾਰੇਨ੍ਤੋ ਅਤ੍ਤਨੋ ਭਾਗਿਨੇਯ੍ਯਂ ਨਾਲਕਦਾਰਕਂ ¶ ਅਦ੍ਦਸ. ਸੋ ਭਗਿਨਿਯਾ ਗੇਹਂ ਗਨ੍ਤ੍ਵਾ ‘‘ਕਹਂ ਤੇ ਪੁਤ੍ਤੋ ਨਾਲਕੋ’’ਤਿ? ‘‘ਅਤ੍ਥਿ ਗੇਹੇ, ਅਯ੍ਯਾ’’ਤਿ. ‘‘ਪਕ੍ਕੋਸਾਹਿ ਨ’’ਨ੍ਤਿ ਪਕ੍ਕੋਸਾਪੇਤ੍ਵਾ ਅਤ੍ਤਨੋ ਸਨ੍ਤਿਕਂ ਆਗਤਂ ਕੁਮਾਰਂ ਆਹ – ‘‘ਤਾਤ, ਸੁਦ੍ਧੋਦਨਮਹਾਰਾਜਸ੍ਸ ਕੁਲੇ ਪੁਤ੍ਤੋ ਜਾਤੋ, ਬੁਦ੍ਧਙ੍ਕੁਰੋ ਏਸੋ, ਪਞ੍ਚਤਿਂਸ ਵਸ੍ਸਾਨਿ ਅਤਿਕ੍ਕਮਿਤ੍ਵਾ ਬੁਦ੍ਧੋ ਭਵਿਸ੍ਸਤਿ, ਤ੍ਵਂ ਏਤਂ ਦਟ੍ਠੁਂ ਲਭਿਸ੍ਸਸਿ, ਅਜ੍ਜੇਵ ਪਬ੍ਬਜਾਹੀ’’ਤਿ. ਸਤ੍ਤਾਸੀਤਿਕੋਟਿਧਨੇ ਕੁਲੇ ਨਿਬ੍ਬਤ੍ਤਦਾਰਕੋਪਿ ‘‘ਨ ਮਂ ਮਾਤੁਲੋ ਅਨਤ੍ਥੇ ਨਿਯੋਜੇਸ੍ਸਤੀ’’ਤਿ ਚਿਨ੍ਤੇਤ੍ਵਾ ਤਾਵਦੇਵ ਅਨ੍ਤਰਾਪਣਤੋ ਕਾਸਾਯਾਨਿ ਚੇਵ ਮਤ੍ਤਿਕਾਪਤ੍ਤਞ੍ਚ ਆਹਰਾਪੇਤ੍ਵਾ ਕੇਸਮਸ੍ਸੁਂ ਓਹਾਰੇਤ੍ਵਾ ਕਾਸਾਯਾਨਿ ਵਤ੍ਥਾਨਿ ਅਚ੍ਛਾਦੇਤ੍ਵਾ ‘‘ਯੋ ਲੋਕੇ ਉਤ੍ਤਮਪੁਗ੍ਗਲੋ, ਤਂ ਉਦ੍ਦਿਸ੍ਸ ਮਯ੍ਹਂ ਪਬ੍ਬਜ੍ਜਾ’’ਤਿ ਬੋਧਿਸਤ੍ਤਾਭਿਮੁਖਂ ਅਞ੍ਜਲਿਂ ਪਗ੍ਗਯ੍ਹ ਪਞ੍ਚਪਤਿਟ੍ਠਿਤੇਨ ਵਨ੍ਦਿਤ੍ਵਾ ਪਤ੍ਤਂ ਥਵਿਕਾਯ ਪਕ੍ਖਿਪਿਤ੍ਵਾ ਅਂਸਕੂਟੇ ਓਲਗ੍ਗੇਤ੍ਵਾ ਹਿਮਵਨ੍ਤਂ ਪਵਿਸਿਤ੍ਵਾ ਸਮਣਧਮ੍ਮਂ ਅਕਾਸਿ. ਸੋ ਪਰਮਾਭਿਸਮ੍ਬੋਧਿਪ੍ਪਤ੍ਤਂ ਤਥਾਗਤਂ ਉਪਸਙ੍ਕਮਿਤ੍ਵਾ ਨਾਲਕਪਟਿਪਦਂ ਕਥਾਪੇਤ੍ਵਾ ਪੁਨ ਹਿਮਵਨ੍ਤਂ ਪਵਿਸਿਤ੍ਵਾ ਅਰਹਤ੍ਤਂ ਪਤ੍ਵਾ ਉਕ੍ਕਟ੍ਠਪਟਿਪਦਂ ਪਟਿਪਨ੍ਨੋ ਸਤ੍ਤੇਵ ਮਾਸੇ ਆਯੁਂ ਪਾਲੇਤ੍ਵਾ ਏਕਂ ਸੁਵਣ੍ਣਪਬ੍ਬਤਂ ਨਿਸ੍ਸਾਯ ਠਿਤਕੋਵ ਅਨੁਪਾਦਿਸੇਸਾਯ ਨਿਬ੍ਬਾਨਧਾਤੁਯਾ ਪਰਿਨਿਬ੍ਬਾਯਿ.
ਬੋਧਿਸਤ੍ਤਮ੍ਪਿ ਖੋ ਪਞ੍ਚਮਦਿਵਸੇ ਸੀਸਂ ਨ੍ਹਾਪੇਤ੍ਵਾ ‘‘ਨਾਮਗ੍ਗਹਣਂ ਗਣ੍ਹਿਸ੍ਸਾਮਾ’’ਤਿ ਰਾਜਭਵਨਂ ਚਤੁਜ੍ਜਾਤਿਯਗਨ੍ਧੇਹਿ ਵਿਲਿਮ੍ਪੇਤ੍ਵਾ ਲਾਜਪਞ੍ਚਮਕਾਨਿ ਪੁਪ੍ਫਾਨਿ ਵਿਕਿਰਿਤ੍ਵਾ ਅਸਮ੍ਭਿਨ੍ਨਪਾਯਾਸਂ ਸਮ੍ਪਾਦੇਤ੍ਵਾ ਤਿਣ੍ਣਂ ਵੇਦਾਨਂ ਪਾਰਙ੍ਗਤੇ ਅਟ੍ਠਸਤਂ ਬ੍ਰਾਹ੍ਮਣੇ ਨਿਮਨ੍ਤੇਤ੍ਵਾ ਰਾਜਭਵਨੇ ਨਿਸੀਦਾਪੇਤ੍ਵਾ ਸੁਭੋਜਨਂ ਭੋਜਾਪੇਤ੍ਵਾ ਮਹਾਸਕ੍ਕਾਰਂ ਕਤ੍ਵਾ ‘‘ਕਿਂ ਨੁ ਖੋ ਭਵਿਸ੍ਸਤੀ’’ਤਿ ਲਕ੍ਖਣਾਨਿ ਪਰਿਗ੍ਗਹਾਪੇਸੁਂ. ਤੇਸੁ –
‘‘ਰਾਮੋ ¶ ਧਜੋ ਲਕ੍ਖਣੋ ਚਾਪਿ ਮਨ੍ਤੀ, ਯਞ੍ਞੋ ਸੁਭੋਜੋ ਸੁਯਾਮੋ ਸੁਦਤ੍ਤੋ;
ਏਤੇ ਤਦਾ ਅਟ੍ਠ ਅਹੇਸੁਂ ਬ੍ਰਾਹ੍ਮਣਾ, ਛਲ਼ਙ੍ਗਵਾ ਮਨ੍ਤਂ ਵਿਯਾਕਰਿਂਸੂ’’ਤਿ. (ਮ. ਨਿ. ਅਟ੍ਠ. ੧.੨੮੪) –
ਇਮੇ ਅਟ੍ਠੇਵ ਬ੍ਰਾਹ੍ਮਣਾ ਲਕ੍ਖਣਪਰਿਗ੍ਗਾਹਕਾ ਅਹੇਸੁਂ. ਪਟਿਸਨ੍ਧਿਗ੍ਗਹਣਦਿਵਸੇ ਸੁਪਿਨੋਪਿ ਏਤੇਹੇਵ ਪਰਿਗ੍ਗਹਿਤੋ ¶ . ਤੇਸੁ ਸਤ੍ਤ ਜਨਾ ਦ੍ਵੇ ਅਙ੍ਗੁਲਿਯੋ ਉਕ੍ਖਿਪਿਤ੍ਵਾ ਦ੍ਵਿਧਾ ਨਂ ਬ੍ਯਾਕਰਿਂਸੁ – ‘‘ਇਮੇਹਿ ਲਕ੍ਖਣੇਹਿ ਸਮਨ੍ਨਾਗਤੋ ਸਚੇ ਅਗਾਰਂ ਅਜ੍ਝਾਵਸਿਸ੍ਸਤਿ, ਰਾਜਾ ਭਵਿਸ੍ਸਤਿ ਚਕ੍ਕਵਤ੍ਤੀ, ਸਚੇ ਪਬ੍ਬਜਿਸ੍ਸਤਿ, ਬੁਦ੍ਧੋ ਭਵਿਸ੍ਸਤੀ’’ਤਿ ਸਬ੍ਬਂ ਚਕ੍ਕਵਤ੍ਤਿਰਞ੍ਞੋ ਸਿਰਿਵਿਭਵਂ ਆਚਿਕ੍ਖਿਂਸੁ. ਤੇਸਂ ਪਨ ਸਬ੍ਬਦਹਰੋ ਗੋਤ੍ਤਤੋ ਕੋਣ੍ਡਞ੍ਞੋ ¶ ਨਾਮ ਮਾਣਵੋ ਬੋਧਿਸਤ੍ਤਸ੍ਸ ਵਰਲਕ੍ਖਣਸਮ੍ਪਤ੍ਤਿਂ ਓਲੋਕੇਤ੍ਵਾ ‘‘ਇਮਸ੍ਸ ਅਗਾਰਮਜ੍ਝੇ ਠਾਨਕਾਰਣਂ ਨਤ੍ਥਿ, ਏਕਨ੍ਤੇਨੇਸ ਵਿਵਟਚ੍ਛਦੋ ਬੁਦ੍ਧੋ ਭਵਿਸ੍ਸਤੀ’’ਤਿ ਏਕਮੇਵ ਅਙ੍ਗੁਲਿਂ ਉਕ੍ਖਿਪਿਤ੍ਵਾ ਏਕਂਸਬ੍ਯਾਕਰਣਂ ਬ੍ਯਾਕਾਸਿ. ਅਯਞ੍ਹਿ ਕਤਾਧਿਕਾਰੋ ਪਚ੍ਛਿਮਭਵਿਕਸਤ੍ਤੋ ਪਞ੍ਞਾਯ ਇਤਰੇ ਸਤ੍ਤ ਜਨੇ ਅਭਿਭਵਿਤ੍ਵਾ ਇਮੇਹਿ ਲਕ੍ਖਣੇਹਿ ਸਮਨ੍ਨਾਗਤਸ੍ਸ ਬੋਧਿਸਤ੍ਤਸ੍ਸ ਏਕਨ੍ਤਬੁਦ੍ਧਭਾਵਸਙ੍ਖਾਤਂ ਏਕਮੇਵ ਗਹਿਂ ਅਦ੍ਦਸ, ਤਸ੍ਮਾ ਏਕਂ ਅਙ੍ਗੁਲਿਂ ਉਕ੍ਖਿਪਿਤ੍ਵਾ ਏਵਂ ਬ੍ਯਾਕਾਸਿ. ਅਥਸ੍ਸ ਨਾਮਂ ਗਣ੍ਹਨ੍ਤਾ ਸਬ੍ਬਲੋਕਸ੍ਸ ਅਤ੍ਥਸਿਦ੍ਧਿਕਰਤ੍ਤਾ ‘‘ਸਿਦ੍ਧਤ੍ਥੋ’’ਤਿ ਨਾਮਂ ਅਕਂਸੁ.
ਅਥ ਖੋ ਤੇ ਬ੍ਰਾਹ੍ਮਣਾ ਅਤ੍ਤਨੋ ਅਤ੍ਤਨੋ ਘਰਾਨਿ ਗਨ੍ਤ੍ਵਾ ਪੁਤ੍ਤੇ ਆਮਨ੍ਤਯਿਂਸੁ – ‘‘ਤਾਤਾ, ਅਮ੍ਹੇ ਮਹਲ੍ਲਕਾ, ਸੁਦ੍ਧੋਦਨਮਹਾਰਾਜਸ੍ਸ ਪੁਤ੍ਤਂ ਸਬ੍ਬਞ੍ਞੁਤਂ ਪਤ੍ਤਂ ਮਯਂ ਸਮ੍ਭਾਵੇਯ੍ਯਾਮ ਵਾ ਨੋ ਵਾ, ਤੁਮ੍ਹੇ ਤਸ੍ਮਿਂ ਕੁਮਾਰੇ ਸਬ੍ਬਞ੍ਞੁਤਂ ਪਤ੍ਤੇ ਤਸ੍ਸ ਸਾਸਨੇ ਪਬ੍ਬਜੇਯ੍ਯਾਥਾ’’ਤਿ. ਤੇ ਸਤ੍ਤਪਿ ਜਨਾ ਯਾਵਤਾਯੁਕਂ ਠਤ੍ਵਾ ਯਥਾਕਮ੍ਮਂ ਗਤਾ, ਕੋਣ੍ਡਞ੍ਞਮਾਣਵੋਯੇਵ ਪਨ ਅਰੋਗੋ ਅਹੋਸਿ. ਸੋ ਮਹਾਸਤ੍ਤੇ ਵੁਦ੍ਧਿਮਨ੍ਵਾਯ ਮਹਾਭਿਨਿਕ੍ਖਮਨਂ ਨਿਕ੍ਖਮਿਤ੍ਵਾ ਪਬ੍ਬਜਿਤ੍ਵਾ ਅਨਕ੍ਕਮੇਨ ਉਰੁਵੇਲਂ ਗਨ੍ਤ੍ਵਾ ‘‘ਰਮਣੀਯੋ ਵਤ ਅਯਂ ਭੂਮਿਭਾਗੋ, ਅਲਂ ਵਤਿਦਂ ਪਧਾਨਤ੍ਥਿਕਸ੍ਸ ਕੁਲਪੁਤ੍ਤਸ੍ਸ ਪਧਾਨਾਯਾ’’ਤਿ ਚਿਤ੍ਤਂ ਉਪ੍ਪਾਦੇਤ੍ਵਾ ਤਤ੍ਥ ਵਾਸਂ ਉਪਗਤੇ ‘‘ਮਹਾਪੁਰਿਸੋ ਪਬ੍ਬਜਿਤੋ’’ਤਿ ਸੁਤ੍ਵਾ ਤੇਸਂ ਬ੍ਰਾਹ੍ਮਣਾਨਂ ਪੁਤ੍ਤੇ ਉਪਸਙ੍ਕਮਿਤ੍ਵਾ ਏਵਮਾਹ – ‘‘ਸਿਦ੍ਧਤ੍ਥਕੁਮਾਰੋ ਕਿਰ ¶ ਪਬ੍ਬਜਿਤੋ, ਸੋ ਨਿਸ੍ਸਂਸਯੇਨ ਬੁਦ੍ਧੋ ਭਵਿਸ੍ਸਤਿ. ਸਚੇ ਤੁਮ੍ਹਾਕਂ ਪਿਤਰੋ ਅਰੋਗਾ ਅਸ੍ਸੁ, ਅਜ੍ਜ ਨਿਕ੍ਖਮਿਤ੍ਵਾ ਪਬ੍ਬਜੇਯ੍ਯੁਂ. ਸਚੇ ਤੁਮ੍ਹੇਪਿ ਇਚ੍ਛੇਯ੍ਯਾਥ, ਏਥ, ਮਯਂ ਤਂ ਮਹਾਪੁਰਿਸਂ ਅਨੁਪਬ੍ਬਜਿਸ੍ਸਾਮਾ’’ਤਿ. ਤੇ ਸਬ੍ਬੇ ਏਕਚ੍ਛਨ੍ਦਾ ਭਵਿਤੁਂ ਨਾਸਕ੍ਖਿਂਸੁ, ਤੇਸੁ ਤਯੋ ਜਨਾ ਨ ਪਬ੍ਬਜਿਂਸੁ, ਕੋਣ੍ਡਞ੍ਞਬ੍ਰਾਹ੍ਮਣਂ ਜੇਟ੍ਠਕਂ ਕਤ੍ਵਾ ਇਤਰੇ ਚਤ੍ਤਾਰੋ ਪਬ੍ਬਜਿਂਸੁ. ਤੇ ਪਞ੍ਚਪਿ ਜਨਾ ਪਞ੍ਚਵਗ੍ਗਿਯਤ੍ਥੇਰਾ ਨਾਮ ਜਾਤਾ.
ਤਦਾ ਪਨ ਸੁਦ੍ਧੋਦਨਰਾਜਾ – ‘‘ਕਿਂ ਦਿਸ੍ਵਾ ਮਯ੍ਹਂ ਪੁਤ੍ਤੋ ਪਬ੍ਬਜਿਸ੍ਸਤੀ’’ਤਿ ਪੁਚ੍ਛਿ. ‘‘ਚਤ੍ਤਾਰਿ ਪੁਬ੍ਬਨਿਮਿਤ੍ਤਾਨੀ’’ਤਿ. ‘‘ਕਤਰਞ੍ਚ ਕਤਰਞ੍ਚਾ’’ਤਿ? ‘‘ਜਰਾਜਿਣ੍ਣਂ, ਬ੍ਯਾਧਿਤਂ, ਮਤਂ, ਪਬ੍ਬਜਿਤ’’ਨ੍ਤਿ. ਰਾਜਾ ‘‘ਇਤੋ ਪਟ੍ਠਾਯ ਏਵਰੂਪਾਨਂ ਮਮ ਪੁਤ੍ਤਸ੍ਸ ਸਨ੍ਤਿਕਂ ਉਪਸਙ੍ਕਮਿਤੁਂ ਮਾ ਅਦਤ੍ਥ, ਮਯ੍ਹਂ ਪੁਤ੍ਤਸ੍ਸ ਬੁਦ੍ਧਭਾਵੇਨ ਕਮ੍ਮਂ ਨਤ੍ਥਿ, ਅਹਂ ਮਮ ਪੁਤ੍ਤਂ ਦ੍ਵਿਸਹਸ੍ਸਦੀਪਪਰਿਵਾਰਾਨਂ, ਚਤੁਨ੍ਨਂ ਮਹਾਦੀਪਾਨਂ, ਇਸ੍ਸਰਿਯਾਧਿਪਚ੍ਚਂ ਚਕ੍ਕਵਤ੍ਤਿਰਜ੍ਜਂ ਕਰੋਨ੍ਤਂ ਛਤ੍ਤਿਂਸਯੋਜਨਪਰਿਮਣ੍ਡਲਾਯ ਪਰਿਸਾਯ ਪਰਿਵੁਤਂ ਗਗਨਤਲੇ ਵਿਚਰਮਾਨਂ ਪਸ੍ਸਿਤੁਕਾਮੋ’’ਤਿ. ਏਵਞ੍ਚ ਪਨ ਵਤ੍ਵਾ ਇਮੇਸਂ ਚਤੁਪ੍ਪਕਾਰਾਨਂ ਨਿਮਿਤ੍ਤਾਨਂ ¶ ਕੁਮਾਰਸ੍ਸ ¶ ਚਕ੍ਖੁਪਥੇ ਆਗਮਨਨਿਵਾਰਣਤ੍ਥਂ ਚਤੂਸੁ ਦਿਸਾਸੁ ਗਾਵੁਤੇ ਗਾਵੁਤੇ ਆਰਕ੍ਖਂ ਠਪੇਸਿ. ਤਂ ਦਿਵਸਞ੍ਚ ਮਙ੍ਗਲਟ੍ਠਾਨੇ ਸਨ੍ਨਿਪਤਿਤੇਸੁ ਅਸੀਤਿਯਾ ਞਾਤਿਕੁਲਸਹਸ੍ਸੇਸੁ ਏਕਮੇਕੋ ਏਕਮੇਕਂ ਪੁਤ੍ਤਂ ਪਟਿਜਾਨਿ – ‘‘ਅਯਂ ਬੁਦ੍ਧੋ ਵਾ ਹੋਤੁ ਰਾਜਾ ਵਾ, ਮਯਂ ਏਕਮੇਤਂ ਪੁਤ੍ਤਂ ਦਸ੍ਸਾਮ. ਸਚੇਪਿ ਬੁਦ੍ਧੋ ਭਵਿਸ੍ਸਤਿ, ਖਤ੍ਤਿਯਸਮਣਗਣੇਹੇਵ ਪਰਿਵਾਰਿਤੋ ਵਿਚਰਿਸ੍ਸਤਿ. ਸਚੇਪਿ ਰਾਜਾ ਭਵਿਸ੍ਸਤਿ, ਖਤ੍ਤਿਯਕੁਮਾਰੇਹੇਵ ਪੁਰਕ੍ਖਤਪਰਿਵਾਰਿਤੋ ਵਿਚਰਿਸ੍ਸਤੀ’’ਤਿ. ਰਾਜਾਪਿ ਬੋਧਿਸਤ੍ਤਸ੍ਸ ਉਤ੍ਤਮਰੂਪਸਮ੍ਪਨ੍ਨਾ ਵਿਗਤਸਬ੍ਬਦੋਸਾ ਧਾਤਿਯੋ ਪਚ੍ਚੁਪਟ੍ਠਾਪੇਸਿ. ਬੋਧਿਸਤ੍ਤੋ ਮਹਨ੍ਤੇਨ ਪਰਿਵਾਰੇਨ ਮਹਨ੍ਤੇਨ ਸਿਰਿਸੋਭਗ੍ਗੇਨ ਵਡ੍ਢਤਿ.
ਅਥੇਕਦਿਵਸਂ ਰਞ੍ਞੋ ਵਪ੍ਪਮਙ੍ਗਲਂ ਨਾਮ ਅਹੋਸਿ. ਤਂ ਦਿਵਸਂ ਸਕਲਨਗਰਂ ਦੇਵਨਗਰਂ ਵਿਯ ਅਲਙ੍ਕਰੋਨ੍ਤਿ, ਸਬ੍ਬੇ ਦਾਸਕਮ੍ਮਕਰਾਦਯੋ ਅਹਤਵਤ੍ਥਨਿਵਤ੍ਥਾ ਗਨ੍ਧਮਾਲਾਦਿਪਟਿਮਣ੍ਡਿਤਾ ਰਾਜਕੁਲੇ ਸਨ੍ਨਿਪਤਨ੍ਤਿ, ਰਞ੍ਞੋ ਕਮ੍ਮਨ੍ਤੇ ਨਙ੍ਗਲਸਹਸ੍ਸਂ ਯੋਜਯਨ੍ਤਿ, ਤਸ੍ਮਿਂ ਪਨ ਦਿਵਸੇ ਏਕੇਨੂਨਅਟ੍ਠਸਤਨਙ੍ਗਲਾਨਿ ਸਦ੍ਧਿਂ ਬਲਿਬਦ੍ਦਰਸ੍ਮਿਯੋਤ੍ਤੇਹਿ ਰਜਤਪਰਿਕ੍ਖਤਾਨਿ ਹੋਨ੍ਤਿ. ਰਞ੍ਞੋ ਆਲਮ੍ਬਨਨਙ੍ਗਲਂ ਪਨ ਰਤ੍ਤਸੁਵਣ੍ਣਪਰਿਕ੍ਖਤਂ ਹੋਤਿ. ਬਲਿਬਦ੍ਦਾਨਂ ਸਿਙ੍ਗਰਸ੍ਮਿਪਤੋਦਾਪਿ ਸੁਵਣ੍ਣਪਰਿਕ੍ਖਤਾਵ ਹੋਨ੍ਤਿ. ਰਾਜਾ ਮਹਾਪਰਿਵਾਰੇਨ ਨਿਕ੍ਖਮਨ੍ਤੋ ¶ ਪੁਤ੍ਤਂ ਗਹੇਤ੍ਵਾਵ ਅਗਮਾਸਿ. ਕਮ੍ਮਨ੍ਤਟ੍ਠਾਨੇ ਏਕੋ ਜਮ੍ਬੁਰੁਕ੍ਖੋ ਬਹਲਪਲਾਸੋ ਸਨ੍ਦਚ੍ਛਾਯੋ ਅਹੋਸਿ. ਤਸ੍ਸ ਹੇਟ੍ਠਾ ਕੁਮਾਰਸ੍ਸ ਸਯਨਂ ਪਞ੍ਞਾਪੇਤ੍ਵਾ ਉਪਰਿ ਸੁਵਣ੍ਣਤਾਰਕਖਚਿਤਵਿਤਾਨਂ ਬਨ੍ਧਾਪੇਤ੍ਵਾ ਸਾਣਿਪਾਕਾਰੇਨ ਪਰਿਕ੍ਖਿਪਾਪੇਤ੍ਵਾ ਆਰਕ੍ਖਂ ਠਪੇਤ੍ਵਾ ਰਾਜਾ ਸਬ੍ਬਾਲਙ੍ਕਾਰਂ ਅਲਙ੍ਕਰਿਤ੍ਵਾ ਅਮਚ੍ਚਗਣਪਰਿਵੁਤੋ ਨਙ੍ਗਲਕਰਣਟ੍ਠਾਨਂ ਅਗਮਾਸਿ. ਤਤ੍ਥ ਰਾਜਾ ਸੁਵਣ੍ਣਨਙ੍ਗਲਂ ਗਣ੍ਹਾਤਿ, ਅਮਚ੍ਚਾ ਏਕੇਨੂਨਅਟ੍ਠਸਤਰਜਤਨਙ੍ਗਲਾਨਿ, ਕਸ੍ਸਕਾ ਸੇਸਨਙ੍ਗਲਾਨਿ. ਤੇ ਤਾਨਿ ਗਹੇਤ੍ਵਾ ਇਤੋ ਚਿਤੋ ਚ ਕਸਨ੍ਤਿ. ਰਾਜਾ ਪਨ ਓਰਤੋ ਵਾ ਪਾਰਂ ਗਚ੍ਛਤਿ, ਪਾਰਤੋ ਵਾ ਓਰਂ ਆਗਚ੍ਛਤਿ.
ਏਤਸ੍ਮਿਂ ਠਾਨੇ ਮਹਾਸਮ੍ਪਤ੍ਤਿ ਅਹੋਸਿ. ਬੋਧਿਸਤ੍ਤਂ ਪਰਿਵਾਰੇਤ੍ਵਾ ਨਿਸਿਨ੍ਨਾ ਧਾਤਿਯੋ ‘‘ਰਞ੍ਞੋ ਸਮ੍ਪਤ੍ਤਿਂ ਪਸ੍ਸਾਮਾ’’ਤਿ ਅਨ੍ਤੋਸਾਣਿਤੋ ਬਹਿ ਨਿਕ੍ਖਨ੍ਤਾ. ਬੋਧਿਸਤ੍ਤੋ ਇਤੋ ਚਿਤੋ ਚ ਓਲੋਕੇਨ੍ਤੋ ਕਞ੍ਚਿ ਅਦਿਸ੍ਵਾਵ ਵੇਗੇਨ ਉਟ੍ਠਾਯ ਪਲ੍ਲਙ੍ਕਂ ਆਭੁਜਿਤ੍ਵਾ ਆਨਾਪਾਨੇ ਪਰਿਗ੍ਗਹੇਤ੍ਵਾ ਪਠਮਜ੍ਝਾਨਂ ਨਿਬ੍ਬਤ੍ਤੇਸਿ. ਧਾਤਿਯੋ ਖਜ੍ਜਭੋਜ੍ਜਨ੍ਤਰੇ ਵਿਚਰਮਾਨਾ ਥੋਕਂ ਚਿਰਾਯਿਂਸੁ. ਸੇਸਰੁਕ੍ਖਾਨਂ ਛਾਯਾ ਵੀਤਿਵਤ੍ਤਾ, ਤਸ੍ਸ ਪਨ ਜਮ੍ਬੁਰੁਕ੍ਖਸ੍ਸ ਛਾਯਾ ਪਰਿਮਣ੍ਡਲਾ ਹੁਤ੍ਵਾ ਅਟ੍ਠਾਸਿ. ਧਾਤਿਯੋ ‘‘ਅਯ੍ਯਪੁਤ੍ਤੋ ਏਕਕੋ’’ਤਿ ਵੇਗੇਨ ਸਾਣਿਂ ਉਕ੍ਖਿਪਿਤ੍ਵਾ ਅਨ੍ਤੋ ਪਵਿਸਮਾਨਾ ਬੋਧਿਸਤ੍ਤਂ ਸਯਨੇ ਪਲ੍ਲਙ੍ਕੇਨ ਨਿਸਿਨ੍ਨਂ ਤਞ੍ਚ ਪਾਟਿਹਾਰਿਯਂ ¶ ਦਿਸ੍ਵਾ ਗਨ੍ਤ੍ਵਾ ਰਞ੍ਞੋ ਆਰੋਚੇਸੁਂ – ‘‘ਦੇਵ, ਕੁਮਾਰੋ ਏਵਂ ਨਿਸਿਨ੍ਨੋ, ਅਞ੍ਞੇਸਂ ਰੁਕ੍ਖਾਨਂ ਛਾਯਾ ਵੀਤਿਵਤ੍ਤਾ, ਜਮ੍ਬੁਰੁਕ੍ਖਸ੍ਸ ਪਨ ਛਾਯਾ ਪਰਿਮਣ੍ਡਲਾ ਠਿਤਾ’’ਤਿ. ਰਾਜਾ ਵੇਗੇਨਾਗਨ੍ਤ੍ਵਾ ਪਾਟਿਹਾਰਿਯਂ ਦਿਸ੍ਵਾ ‘‘ਅਯਂ ਤੇ, ਤਾਤ, ਦੁਤਿਯਵਨ੍ਦਨਾ’’ਤਿ ਪੁਤ੍ਤਂ ਵਨ੍ਦਿ.
ਅਥ ¶ ਅਨੁਕ੍ਕਮੇਨ ਬੋਧਿਸਤ੍ਤੋ ਸੋਲ਼ਸਵਸ੍ਸੁਦ੍ਦੇਸਿਕੋ ਜਾਤੋ. ਰਾਜਾ ਬੋਧਿਸਤ੍ਤਸ੍ਸ ਤਿਣ੍ਣਂ ਉਤੂਨਂ ਅਨੁਚ੍ਛਵਿਕੇ ਤਯੋ ਪਾਸਾਦੇ ਕਾਰੇਸਿ – ਏਕਂ ਨਵਭੂਮਿਕਂ, ਏਕਂ ਸਤ੍ਤਭੂਮਿਕਂ, ਏਕਂ ਪਞ੍ਚਭੂਮਿਕਂ, ਚਤ੍ਤਾਲੀਸਸਹਸ੍ਸਾ ਚ ਨਾਟਕਿਤ੍ਥਿਯੋ ਉਪਟ੍ਠਾਪੇਸਿ. ਬੋਧਿਸਤ੍ਤੋ ਦੇਵੋ ਵਿਯ ਅਚ੍ਛਰਾਸਙ੍ਘਪਰਿਵੁਤੋ ਅਲਙ੍ਕਤਨਾਟਕਿਤ੍ਥੀਹਿ ਪਰਿਵੁਤੋ ਨਿਪ੍ਪੁਰਿਸੇਹਿ ਤੂਰਿਯੇਹਿ ਪਰਿਚਾਰਿਯਮਾਨੋ ਮਹਾਸਮ੍ਪਤ੍ਤਿਂ ਅਨੁਭਵਨ੍ਤੋ ਉਤੁਵਾਰੇਨ ਤੀਸੁ ਪਾਸਾਦੇਸੁ ਵਿਹਾਸਿ. ਰਾਹੁਲਮਾਤਾ ਪਨਸ੍ਸ ਦੇਵੀ ਅਗ੍ਗਮਹੇਸੀ ਅਹੋਸਿ.
ਤਸ੍ਸੇਵਂ ਮਹਾਸਮ੍ਪਤ੍ਤਿਂ ਅਨੁਭਵਨ੍ਤਸ੍ਸ ਏਕਦਿਵਸਂ ਞਾਤਿਸਙ੍ਘਸ੍ਸ ਅਬ੍ਭਨ੍ਤਰੇ ਅਯਂ ਕਥਾ ਉਦਪਾਦਿ – ‘‘ਸਿਦ੍ਧਤ੍ਥੋ ਕੀਲ਼ਾਪਸੁਤੋਵ ਵਿਚਰਤਿ, ਨ ਕਿਞ੍ਚਿ ਸਿਪ੍ਪਂ ਸਿਕ੍ਖਤਿ, ਸਙ੍ਗਾਮੇ ਪਚ੍ਚੁਪਟ੍ਠਿਤੇ ਕਿਂ ਕਰਿਸ੍ਸਤੀ’’ਤਿ? ਰਾਜਾ ਬੋਧਿਸਤ੍ਤਂ ਪਕ੍ਕੋਸਾਪੇਤ੍ਵਾ ¶ ‘‘ਤਾਤ, ਤਵ ਞਾਤਕਾ ‘ਸਿਦ੍ਧਤ੍ਥੋ ਕਿਞ੍ਚਿ ਸਿਪ੍ਪਂ ਅਸਿਕ੍ਖਿਤ੍ਵਾ ਕੀਲ਼ਾਪਸੁਤੋਵ ਵਿਚਰਤੀ’ਤਿ ਵਦਨ੍ਤਿ, ਏਤ੍ਥ ਕਿਂ ਸਤ੍ਤੁ ਪਤ੍ਤਕਾਲੇ ਮਞ੍ਞਸੀ’’ਤਿ? ‘‘ਦੇਵ, ਮਮ ਸਿਪ੍ਪਂ ਸਿਕ੍ਖਨਕਿਚ੍ਚਂ ਨਤ੍ਥਿ, ਨਗਰੇ ਮਮ ਸਿਪ੍ਪਦਸ੍ਸਨਤ੍ਥਂ ਭੇਰਿਂ ਚਰਾਪੇਥ ‘ਇਤੋ ਸਤ੍ਤਮੇ ਦਿਵਸੇ ਞਾਤਕਾਨਂ ਸਿਪ੍ਪਂ ਦਸ੍ਸੇਸ੍ਸਾਮੀ’’’ਤਿ. ਰਾਜਾ ਤਥਾ ਅਕਾਸਿ. ਬੋਧਿਸਤ੍ਤੋ ਅਕ੍ਖਣਵੇਧਿਵਾਲਵੇਧਿਧਨੁਗ੍ਗਹੇ ਸਨ੍ਨਿਪਾਤਾਪੇਤ੍ਵਾ ਮਹਾਜਨਸ੍ਸ ਮਜ੍ਝੇ ਅਞ੍ਞੇਹਿ ਧਨੁਗ੍ਗਹੇਹਿ ਅਸਾਧਾਰਣਂ ਞਾਤਕਾਨਂ ਦ੍ਵਾਦਸਵਿਧਂ ਸਿਪ੍ਪਂ ਦਸ੍ਸੇਸਿ. ਤਂ ਸਰਭਙ੍ਗਜਾਤਕੇ ਆਗਤਨਯੇਨੇਵ ਵੇਦਿਤਬ੍ਬਂ. ਤਦਾ ਤਸ੍ਸ ਞਾਤਿਸਙ੍ਘੋ ਨਿਕ੍ਕਙ੍ਖੋ ਅਹੋਸਿ.
ਅਥੇਕਦਿਵਸਂ ਬੋਧਿਸਤ੍ਤੋ ਉਯ੍ਯਾਨਭੂਮਿਂ ਗਨ੍ਤੁਕਾਮੋ ਸਾਰਥਿਂ ਆਮਨ੍ਤੇਤ੍ਵਾ ‘‘ਰਥਂ ਯੋਜੇਹੀ’’ਤਿ ਆਹ. ਸੋ ‘‘ਸਾਧੂ’’ਤਿ ਪਟਿਸ੍ਸੁਣਿਤ੍ਵਾ ਮਹਾਰਹਂ ਉਤ੍ਤਮਰਥਂ ਸਬ੍ਬਾਲਙ੍ਕਾਰੇਨ ਅਲਙ੍ਕਰਿਤ੍ਵਾ ਕੁਮੁਦਪਤ੍ਤਵਣ੍ਣੇ ਚਤ੍ਤਾਰੋ ਮਙ੍ਗਲਸਿਨ੍ਧਵੇ ਯੋਜੇਤ੍ਵਾ ਬੋਧਿਸਤ੍ਤਸ੍ਸ ਪਟਿਵੇਦੇਸਿ. ਬੋਧਿਸਤ੍ਤੋ ਦੇਵਵਿਮਾਨਸਦਿਸਂ ਰਥਂ ਅਭਿਰੁਹਿਤ੍ਵਾ ਉਯ੍ਯਾਨਾਭਿਮੁਖੋ ਅਗਮਾਸਿ. ਦੇਵਤਾ ‘‘ਸਿਦ੍ਧਤ੍ਥਕੁਮਾਰਸ੍ਸ ਅਭਿਸਮ੍ਬੁਜ੍ਝਨਕਾਲੋ ਆਸਨ੍ਨੋ, ਪੁਬ੍ਬਨਿਮਿਤ੍ਤਂ ਦਸ੍ਸੇਸ੍ਸਾਮਾ’’ਤਿ ਏਕਂ ਦੇਵਪੁਤ੍ਤਂ ਜਰਾਜਿਣ੍ਣਂ ਖਣ੍ਡਦਨ੍ਤਂ ਪਲਿਤਕੇਸਂ ਵਙ੍ਕਂ ਓਭਗ੍ਗਸਰੀਰਂ ਦਣ੍ਡਹਤ੍ਥਂ ਪਵੇਧਮਾਨਂ ਕਤ੍ਵਾ ਦਸ੍ਸੇਸੁਂ. ਤਂ ਬੋਧਿਸਤ੍ਤੋ ਚੇਵ ਸਾਰਥਿ ਚ ਪਸ੍ਸਨ੍ਤਿ. ਤਤੋ ਬੋਧਿਸਤ੍ਤੋ, ‘‘ਸਮ੍ਮ, ਕੋ ਨਾਮੇਸ ਪੁਰਿਸੋ, ਕੇਸਾਪਿਸ੍ਸ ਨ ਯਥਾ ਅਞ੍ਞੇਸ’’ਨ੍ਤਿ ਮਹਾਪਦਾਨੇ (ਦੀ. ਨਿ. ੨.੪੫) ਆਗਤਨਯੇਨ ਸਾਰਥਿਂ ਪੁਚ੍ਛਿਤ੍ਵਾ ਤਸ੍ਸ ਵਚਨਂ ਸੁਤ੍ਵਾ ‘‘ਧਿਰਤ੍ਥੁ ਵਤ, ਭੋ, ਜਾਤਿ ¶ , ਯਤ੍ਰ ਹਿ ਨਾਮ ਜਾਤਸ੍ਸ ਜਰਾ ਪਞ੍ਞਾਯਿਸ੍ਸਤੀ’’ਤਿ ਸਂਵਿਗ੍ਗਹਦਯੋ ਤਤੋਵ ਪਟਿਨਿਵਤ੍ਤਿਤ੍ਵਾ ਪਾਸਾਦਮੇਵ ਅਭਿਰੁਹਿ. ਰਾਜਾ ‘‘ਕਿਂ ਕਾਰਣਾ ਮਮ ਪੁਤ੍ਤੋ ਖਿਪ੍ਪਂ ਪਟਿਨਿਵਤ੍ਤੀ’’ਤਿ ਪੁਚ੍ਛਿ. ‘‘ਜਿਣ੍ਣਪੁਰਿਸਂ ਦਿਸ੍ਵਾ, ਦੇਵਾ’’ਤਿ. ‘‘ਜਿਣ੍ਣਕਂ ਦਿਸ੍ਵਾ ਪਬ੍ਬਜਿਸ੍ਸਤੀਤਿ ਆਹਂਸੁ, ਕਸ੍ਮਾ ਮਂ ਨਾਸੇਥ, ਸੀਘਂ ਪੁਤ੍ਤਸ੍ਸ ਨਾਟਕਾਨਿ ਸਜ੍ਜੇਥ, ਸਮ੍ਪਤ੍ਤਿਂ ਅਨੁਭਵਨ੍ਤੋ ¶ ਪਬ੍ਬਜ੍ਜਾਯ ਸਤਿਂ ਨ ਕਰਿਸ੍ਸਤੀ’’ਤਿ ਵਤ੍ਵਾ ਆਰਕ੍ਖਂ ਵਡ੍ਢੇਤ੍ਵਾ ਸਬ੍ਬਦਿਸਾਸੁ ਅਦ੍ਧਯੋਜਨੇ ਅਦ੍ਧਯੋਜਨੇ ਆਰਕ੍ਖਂ ਠਪੇਸਿ.
ਪੁਨੇਕਦਿਵਸਂ ਬੋਧਿਸਤ੍ਤੋ ਤਥੇਵ ਉਯ੍ਯਾਨਂ ਗਚ੍ਛਨ੍ਤੋ ਦੇਵਤਾਭਿਨਿਮ੍ਮਿਤਂ ਬ੍ਯਾਧਿਤਂ ਪੁਰਿਸਂ ਦਿਸ੍ਵਾ ਪੁਰਿਮਨਯੇਨੇਵ ਪੁਚ੍ਛਿਤ੍ਵਾ ਸਂਵਿਗ੍ਗਹਦਯੋ ਨਿਵਤ੍ਤਿਤ੍ਵਾ ਪਾਸਾਦਂ ¶ ਅਭਿਰੁਹਿ. ਰਾਜਾਪਿ ਪੁਚ੍ਛਿਤ੍ਵਾ ਹੇਟ੍ਠਾ ਵੁਤ੍ਤਨਯੇਨੇਵ ਸਂਵਿਦਹਿਤ੍ਵਾ ਪੁਨ ਵਡ੍ਢੇਤ੍ਵਾ ਸਮਨ੍ਤਾ ਤਿਗਾਵੁਤਪ੍ਪਮਾਣੇ ਪਦੇਸੇ ਆਰਕ੍ਖਂ ਠਪੇਸਿ. ਅਪਰਮ੍ਪਿ ਏਕਦਿਵਸਂ ਬੋਧਿਸਤ੍ਤੋ ਤਥੇਵ ਉਯ੍ਯਾਨਂ ਗਚ੍ਛਨ੍ਤੋ ਦੇਵਤਾਭਿਨਿਮ੍ਮਿਤਂ ਕਾਲਙ੍ਕਤਂ ਦਿਸ੍ਵਾ ਪੁਰਿਮਨਯੇਨੇਵ ਪੁਚ੍ਛਿਤ੍ਵਾ ਸਂਵਿਗ੍ਗਹਦਯੋ ਪੁਨ ਨਿਵਤ੍ਤਿਤ੍ਵਾ ਪਾਸਾਦਂ ਅਭਿਰੁਹਿ. ਰਾਜਾਪਿ ਪੁਚ੍ਛਿਤ੍ਵਾ ਹੇਟ੍ਠਾ ਵੁਤ੍ਤਨਯੇਨੇਵ ਸਂਵਿਦਹਿਤ੍ਵਾ ਪੁਨ ਵਡ੍ਢੇਤ੍ਵਾ ਸਮਨ੍ਤਤੋ ਯੋਜਨਪ੍ਪਮਾਣੇ ਪਦੇਸੇ ਆਰਕ੍ਖਂ ਠਪੇਸਿ. ਅਪਰਂ ਪਨੇਕਦਿਵਸਂ ਉਯ੍ਯਾਨਂ ਗਚ੍ਛਨ੍ਤੋ ਤਥੇਵ ਦੇਵਤਾਭਿਨਿਮ੍ਮਿਤਂ ਸੁਨਿਵਤ੍ਥਂ ਸੁਪਾਰੁਤਂ ਪਬ੍ਬਜਿਤਂ ਦਿਸ੍ਵਾ ‘‘ਕੋ ਨਾਮੇਸੋ ਸਮ੍ਮਾ’’ਹਿ ਸਾਰਥਿਂ ਪੁਚ੍ਛਿ. ਸਾਰਥਿ ਕਿਞ੍ਚਾਪਿ ਬੁਦ੍ਧੁਪ੍ਪਾਦਸ੍ਸ ਅਭਾਵਾ ਪਬ੍ਬਜਿਤਂ ਵਾ ਪਬ੍ਬਜਿਤਗੁਣੇ ਵਾ ਨ ਜਾਨਾਤਿ, ਦੇਵਤਾਨੁਭਾਵੇਨ ਪਨ ‘‘ਪਬ੍ਬਜਿਤੋ ਨਾਮਾਯਂ, ਦੇਵਾ’’ਤਿ ਵਤ੍ਵਾ ਪਬ੍ਬਜ੍ਜਾਯ ਗੁਣੇ ਵਣ੍ਣੇਸਿ. ਬੋਧਿਸਤ੍ਤੋ ਪਬ੍ਬਜ੍ਜਾਯ ਰੁਚਿਂ ਉਪ੍ਪਾਦੇਤ੍ਵਾ ਤਂ ਦਿਵਸਂ ਉਯ੍ਯਾਨਂ ਅਗਮਾਸਿ. ਦੀਘਭਾਣਕਾ ਪਨਾਹੁ – ‘‘ਚਤ੍ਤਾਰਿਪਿ ਨਿਮਿਤ੍ਤਾਨਿ ਏਕਦਿਵਸੇਨੇਵ ਦਿਸ੍ਵਾ ਅਗਮਾਸੀ’’ਤਿ.
ਸੋ ਤਤ੍ਥ ਦਿਵਸਭਾਗਂ ਕੀਲ਼ਿਤ੍ਵਾ ਮਙ੍ਗਲਪੋਕ੍ਖਰਣਿਯਂ ਨ੍ਹਾਯਿਤ੍ਵਾ ਅਤ੍ਥਙ੍ਗਤੇ ਸੂਰਿਯੇ ਮਙ੍ਗਲਸਿਲਾਪਟ੍ਟੇ ਨਿਸੀਦਿ ਅਤ੍ਤਾਨਂ ਅਲਙ੍ਕਾਰਾਪੇਤੁਕਾਮੋ, ਅਥਸ੍ਸ ਪਰਿਚਾਰਕਪੁਰਿਸਾ ਨਾਨਾਵਣ੍ਣਾਨਿ ਦੁਸ੍ਸਾਨਿ ਨਾਨਪ੍ਪਕਾਰਾ ਆਭਰਣਵਿਕਤਿਯੋ ਮਾਲਾਗਨ੍ਧਵਿਲੇਪਨਾਨਿ ਚ ਆਦਾਯ ਸਮਨ੍ਤਾ ਪਰਿਵਾਰੇਤ੍ਵਾ ਅਟ੍ਠਂਸੁ. ਤਸ੍ਮਿਂ ਖਣੇ ਸਕ੍ਕਸ੍ਸ ਨਿਸਿਨ੍ਨਾਸਨਂ ਉਣ੍ਹਂ ਅਹੋਸਿ. ਸੋ ‘‘ਕੋ ਨੁ ਖੋ ਮਂ ਇਮਮ੍ਹਾ ਠਾਨਾ ਚਾਵੇਤੁਕਾਮੋਸੀ’’ਤਿ ਉਪਧਾਰੇਨ੍ਤੋ ਬੋਧਿਸਤ੍ਤਸ੍ਸ ਅਲਙ੍ਕਾਰੇਤੁਕਾਮਤਂ ਞਤ੍ਵਾ ਵਿਸ੍ਸਕਮ੍ਮਂ ਆਮਨ੍ਤੇਸਿ – ‘‘ਸਮ੍ਮ ਵਿਸ੍ਸਕਮ੍ਮ, ਸਿਦ੍ਧਤ੍ਥਕੁਮਾਰੋ ਅਜ੍ਜ ਅਡ੍ਢਰਤ੍ਤਸਮਯੇ ਮਹਾਭਿਨਿਕ੍ਖਮਨਂ ਨਿਕ੍ਖਮਿਸ੍ਸਤਿ, ਅਯਮਸ੍ਸ ਪਚ੍ਛਿਮੋ ਅਲਙ੍ਕਾਰੋ, ਤ੍ਵਂ ਉਯ੍ਯਾਨਂ ਗਨ੍ਤ੍ਵਾ ਮਹਾਪੁਰਿਸਂ ਦਿਬ੍ਬਾਲਙ੍ਕਾਰੇਹਿ ਅਲਙ੍ਕਰੋਹੀ’’ਤਿ. ਸੋ ‘‘ਸਾਧੂ’’ਤਿ ਪਟਿਸ੍ਸੁਣਿਤ੍ਵਾ ਦੇਵਾਨੁਭਾਵੇਨ ਤਙ੍ਖਣਞ੍ਞੇਵ ¶ ਬੋਧਿਸਤ੍ਤਂ ਉਪਸਙ੍ਕਮਿਤ੍ਵਾ ਤਸ੍ਸੇਵ ਕਪ੍ਪਕਸਦਿਸੋ ਹੁਤ੍ਵਾ ਦਿਬ੍ਬਦੁਸ੍ਸੇਨ ਬੋਧਿਸਤ੍ਤਸ੍ਸ ਸੀਸਂ ਵੇਠੇਸਿ. ਬੋਧਿਸਤ੍ਤੋ ਹਤ੍ਥਸਮ੍ਫਸ੍ਸੇਨੇਵ ‘‘ਨਾਮਂ ਮਨੁਸ੍ਸੋ, ਦੇਵਪੁਤ੍ਤੋ ਅਯ’’ਨ੍ਤਿ ਅਞ੍ਞਾਸਿ. ਵੇਠਨੇਨ ਵੇਠਿਤਮਤ੍ਤੇ ਸੀਸੇ ਮੋਲ਼ਿਯਂ ਮਣਿਰਤਨਾਕਾਰੇਨ ਦੁਸ੍ਸਸਹਸ੍ਸਂ ਅਬ੍ਭੁਗ੍ਗਞ੍ਛਿ, ਪੁਨ ਵੇਠੇਨ੍ਤਸ੍ਸ ਦੁਸ੍ਸਸਹਸ੍ਸਨ੍ਤਿ ਦਸਕ੍ਖਤ੍ਤੁਂ ਵੇਠੇਨ੍ਤਸ੍ਸ ਦਸ ਦੁਸ੍ਸਸਹਸ੍ਸਾਨਿ ਅਬ੍ਭੁਗ੍ਗਚ੍ਛਿਂਸੁ. ‘‘ਸੀਸਂ ਖੁਦ੍ਦਕਂ, ਦੁਸ੍ਸਾਨਿ ਬਹੂਨਿ ¶ , ਕਥਂ ਅਬ੍ਭੁਗ੍ਗਤਾਨੀ’’ਤਿ ਨ ਚਿਨ੍ਤੇਤਬ੍ਬਂ. ਤੇਸੁ ਹਿ ਸਬ੍ਬਮਹਨ੍ਤਂ ਆਮਲਕਪੁਪ੍ਫਪ੍ਪਮਾਣਂ, ਅਵਸੇਸਾਨਿ ਕਦਮ੍ਬਕਪੁਪ੍ਫਪ੍ਪਮਾਣਾਨਿ ¶ ਅਹੇਸੁਂ. ਬੋਧਿਸਤ੍ਤਸ੍ਸ ਸੀਸਂ ਕਿਞ੍ਜਕ੍ਖਗਵਚ੍ਛਿਤਂ ਵਿਯ ਕੁਯ੍ਯਕਪੁਪ੍ਫਂ ਅਹੋਸਿ.
ਅਥਸ੍ਸ ਸਬ੍ਬਾਲਙ੍ਕਾਰਪਟਿਮਣ੍ਡਿਤਸ੍ਸ ਸਬ੍ਬਤਾਲਾਵਚਰੇਸੁ ਸਕਾਨਿ ਸਕਾਨਿ ਪਟਿਭਾਨਾਨਿ ਦਸ੍ਸਯਨ੍ਤੇਸੁ, ਬ੍ਰਾਹ੍ਮਣੇਸੁ ‘‘ਜਯਨਨ੍ਦਾ’’ਤਿਆਦਿਵਚਨੇਹਿ, ਸੁਤਮਙ੍ਗਲਿਕਾਦੀਸੁ ਚ ਨਾਨਪ੍ਪਕਾਰੇਹਿ ਮਙ੍ਗਲਵਚਨਤ੍ਥੁਤਿਘੋਸੇਹਿ ਸਮ੍ਭਾਵੇਨ੍ਤੇਸੁ ਸਬ੍ਬਾਲਙ੍ਕਾਰਪਟਿਮਣ੍ਡਿਤਂ ਤਂ ਰਥਵਰਂ ਅਭਿਰੁਹਿ. ਤਸ੍ਮਿਂ ਸਮਯੇ ‘‘ਰਾਹੁਲਮਾਤਾ ਪੁਤ੍ਤਂ ਵਿਜਾਤਾ’’ਤਿ ਸੁਤ੍ਵਾ ਸੁਦ੍ਧੋਦਨਮਹਾਰਾਜਾ ‘‘ਪੁਤ੍ਤਸ੍ਸ ਮੇ ਤੁਟ੍ਠਿਂ ਨਿਵੇਦੇਥਾ’’ਤਿ ਸਾਸਨਂ ਪਹਿਣਿ. ਬੋਧਿਸਤ੍ਤੋ ਤਂ ਸੁਤ੍ਵਾ ‘‘ਰਾਹੁ ਜਾਤੋ, ਬਨ੍ਧਨਂ ਜਾਤ’’ਨ੍ਤਿ ਆਹ. ਰਾਜਾ ‘‘ਕਿਂ ਮੇ ਪੁਤ੍ਤੋ ਅਵਚਾ’’ਤਿ ਪੁਚ੍ਛਿਤ੍ਵਾ ਤਂ ਵਚਨਂ ਸੁਤ੍ਵਾ ‘‘ਇਤੋ ਪਟ੍ਠਾਯ ਮੇ ਨਤ੍ਤਾ ‘ਰਾਹੁਲਕੁਮਾਰੋ’ਤ੍ਵੇਵ ਨਾਮ ਹੋਤੂ’’ਤਿ ਆਹ.
ਬੋਧਿਸਤ੍ਤੋਪਿ ਖੋ ਰਥਵਰਂ ਆਰੁਯ੍ਹ ਅਤਿਮਹਨ੍ਤੇਨ ਯਸੇਨ ਅਤਿਮਨੋਰਮੇਨ ਸਿਰਿਸੋਭਗ੍ਗੇਨ ਨਗਰਂ ਪਾਵਿਸਿ. ਤਸ੍ਮਿਂ ਸਮਯੇ ਕਿਸਾਗੋਤਮੀ ਨਾਮ ਖਤ੍ਤਿਯਕਞ੍ਞਾ ਉਪਰਿਪਾਸਾਦਵਰਤਲਗਤਾ ਨਗਰਂ ਪਦਕ੍ਖਿਣਂ ਕੁਰੁਮਾਨਸ੍ਸ ਬੋਧਿਸਤ੍ਤਸ੍ਸ ਰੂਪਸਿਰਿਂ ਦਿਸ੍ਵਾ ਪੀਤਿਸੋਮਨਸ੍ਸਜਾਤਾ ਇਮਂ ਉਦਾਨਂ ਉਦਾਨੇਸਿ –
‘‘ਨਿਬ੍ਬੁਤਾ ਨੂਨ ਸਾ ਮਾਤਾ, ਨਿਬ੍ਬੁਤੋ ਨੂਨ ਸੋ ਪਿਤਾ;
ਨਿਬ੍ਬੁਤਾ ਨੂਨ ਸਾ ਨਾਰੀ, ਯਸ੍ਸਾਯਂ ਈਦਿਸੋ ਪਤੀ’’ਤਿ. (ਧ. ਸ. ਅਟ੍ਠ. ਨਿਦਾਨਕਥਾ); –
ਬੋਧਿਸਤ੍ਤੋ ਤਂ ਸੁਤ੍ਵਾ ਚਿਨ੍ਤੇਸਿ – ‘‘ਅਯਂ ਏਵਮਾਹ – ‘ਏਵਰੂਪਂ ਅਤ੍ਤਭਾਵਂ ਪਸ੍ਸਨ੍ਤਿਯਾ ਮਾਤੁ ਹਦਯਂ ਨਿਬ੍ਬਾਯਤਿ, ਪਿਤੁ ਹਦਯਂ ਨਿਬ੍ਬਾਯਤਿ, ਪਜਾਪਤਿਯਾ ਹਦਯਂ ਨਿਬ੍ਬਾਯਤੀ’ਤਿ. ਕਿਸ੍ਮਿਂ ਨੁ ਖੋ ਨਿਬ੍ਬੁਤੇ ਹਦਯਂ ਨਿਬ੍ਬੁਤਂ ਨਾਮ ਹੋਤੀ’’ਤਿ. ਅਥਸ੍ਸ ਕਿਲੇਸੇਸੁ ਵਿਰਤ੍ਤਮਨਸ੍ਸ ਏਤਦਹੋਸਿ ¶ – ‘‘ਰਾਗਗ੍ਗਿਮ੍ਹਿ ਨਿਬ੍ਬੁਤੇ ਨਿਬ੍ਬੁਤਂ ਨਾਮ ਹੋਤਿ, ਦੋਸਗ੍ਗਿਮ੍ਹਿ ਨਿਬ੍ਬੁਤੇ ਨਿਬ੍ਬੁਤਂ ਨਾਮ ਹੋਤਿ, ਮੋਹਗ੍ਗਿਮ੍ਹਿ ਨਿਬ੍ਬੁਤੇ ਨਿਬ੍ਬੁਤਂ ਨਾਮ ਹੋਤਿ, ਮਾਨਦਿਟ੍ਠਿਆਦੀਸੁ ਸਬ੍ਬਕਿਲੇਸਦਰਥੇਸੁ ਨਿਬ੍ਬੁਤੇਸੁ ਨਿਬ੍ਬੁਤਂ ਨਾਮ ਹੋਤੀ’’ਤਿ. ‘‘ਅਯਂ ਮੇ ਸੁਸ੍ਸਵਨਂ ਸਾਵੇਤਿ, ਅਹਞ੍ਹਿ ਨਿਬ੍ਬਾਨਂ ਗਵੇਸਨ੍ਤੋ ਵਿਚਰਾਮਿ, ਅਜ੍ਜੇਵ ਮਯਾ ਘਰਾਵਾਸਂ ਛਡ੍ਡੇਤ੍ਵਾ ਨਿਕ੍ਖਮ੍ਮ ਪਬ੍ਬਜਿਤ੍ਵਾ ਨਿਬ੍ਬਾਨਂ ਗਵੇਸਿਤੁਂ ਵਟ੍ਟਤਿ, ਅਯਂ ਇਮਿਸ੍ਸਾ ਆਚਰਿਯਭਾਗੋ ਹੋਤੂ’’ਤਿ ¶ ਕਣ੍ਠਤੋ ਓਮੁਞ੍ਚਿਤ੍ਵਾ ਕਿਸਾਗੋਤਮਿਯਾ ਸਤਸਹਸ੍ਸਗ੍ਘਨਕਂ ਮੁਤ੍ਤਾਹਾਰਂ ਪੇਸੇਸਿ. ਸਾ ‘‘ਸਿਦ੍ਧਤ੍ਥਕੁਮਾਰੋ ਮਯਿ ਪਟਿਬਦ੍ਧਚਿਤ੍ਤੋ ਹੁਤ੍ਵਾ ਪਣ੍ਣਾਕਾਰਂ ਪੇਸੇਤੀ’’ਤਿ ਸੋਮਨਸ੍ਸਜਾਤਾ ਅਹੋਸਿ.
ਬੋਧਿਸਤ੍ਤੋਪਿ ¶ ਮਹਨ੍ਤੇਨ ਸਿਰਿਸੋਭਗ੍ਗੇਨ ਅਤ੍ਤਨੋ ਪਾਸਾਦਂ ਅਭਿਰੁਹਿਤ੍ਵਾ ਸਿਰਿਸਯਨੇ ਨਿਪਜ੍ਜਿ. ਤਾਵਦੇਵ ਚ ਨਂ ਸਬ੍ਬਾਲਙ੍ਕਾਰਪਟਿਮਣ੍ਡਿਤਾ ਨਚ੍ਚਗੀਤਾਦੀਸੁ ਸੁਸਿਕ੍ਖਿਤਾ ਦੇਵਕਞ੍ਞਾ ਵਿਯ ਰੂਪਸੋਭਗ੍ਗਪ੍ਪਤ੍ਤਾ ਨਾਟਕਿਤ੍ਥਿਯੋ ਨਾਨਾਤੂਰਿਯਾਨਿ ਗਹੇਤ੍ਵਾ ਸਮ੍ਪਰਿਵਾਰੇਤ੍ਵਾ ਅਭਿਰਮਾਪੇਨ੍ਤਿਯੋ ਨਚ੍ਚਗੀਤਵਾਦਿਤਾਨਿ ਪਯੋਜਯਿਂਸੁ. ਬੋਧਿਸਤ੍ਤੋ ਕਿਲੇਸੇਸੁ ਵਿਰਤ੍ਤਚਿਤ੍ਤਤਾਯ ਨਚ੍ਚਾਦੀਸੁ ਅਨਭਿਰਤੋ ਮੁਹੁਤ੍ਤਂ ਨਿਦ੍ਦਂ ਓਕ੍ਕਮਿ. ਤਾਪਿ ਇਤ੍ਥਿਯੋ ‘‘ਯਸ੍ਸਤ੍ਥਾਯ ਮਯਂ ਨਚ੍ਚਾਦੀਨਿ ਪਯੋਜੇਮ, ਸੋ ਨਿਦ੍ਦਂ ਉਪਗਤੋ, ਇਦਾਨਿ ਕਿਮਤ੍ਥਂ ਕਿਲਮਿਸ੍ਸਾਮਾ’’ਤਿ ਗਹਿਤਗਹਿਤਾਨਿ ਤੂਰਿਯਾਨਿ ਅਜ੍ਝੋਤ੍ਥਰਿਤ੍ਵਾ ਨਿਪਜ੍ਜਿਂਸੁ, ਗਨ੍ਧਤੇਲਪ੍ਪਦੀਪਾ ਝਾਯਨ੍ਤਿ. ਬੋਧਿਸਤ੍ਤੋ ਪਬੁਜ੍ਝਿਤ੍ਵਾ ਸਯਨਪਿਟ੍ਠੇ ਪਲ੍ਲਙ੍ਕੇਨ ਨਿਸਿਨ੍ਨੋ ਅਦ੍ਦਸ ਤਾ ਇਤ੍ਥਿਯੋ ਤੂਰਿਯਭਣ੍ਡਾਨਿ ਅਵਤ੍ਥਰਿਤ੍ਵਾ ਨਿਦ੍ਦਾਯਨ੍ਤਿਯੋ – ਏਕਚ੍ਚਾ ਪਗ੍ਘਰਿਤਖੇਲ਼ਾ, ਕਿਲਿਨ੍ਨਗਤ੍ਤਾ, ਏਕਚ੍ਚਾ ਦਨ੍ਤੇ ਖਾਦਨ੍ਤਿਯੋ, ਏਕਚ੍ਚਾ ਕਾਕਚ੍ਛਨ੍ਤਿਯੋ, ਏਕਚ੍ਚਾ ਵਿਪ੍ਪਲਪਨ੍ਤਿਯੋ, ਏਕਚ੍ਚਾ ਵਿਵਟਮੁਖੀ, ਏਕਚ੍ਚਾ ਅਪਗਤਵਤ੍ਥਾ ਪਾਕਟਬੀਭਚ੍ਛਸਮ੍ਬਾਧਟ੍ਠਾਨਾ. ਸੋ ਤਾਸਂ ਤਂ ਵਿਪ੍ਪਕਾਰਂ ਦਿਸ੍ਵਾ ਭਿਯ੍ਯੋਸੋਮਤ੍ਤਾਯ ਕਾਮੇਸੁ ਵਿਰਤ੍ਤਚਿਤ੍ਤੋ ਅਹੋਸਿ. ਤਸ੍ਸ ਅਲਙ੍ਕਤਪਟਿਯਤ੍ਤਂ ਸਕ੍ਕਭਵਨਸਦਿਸਮ੍ਪਿ ਤਂ ਮਹਾਤਲਂ ਵਿਵਿਧਨਾਨਾਕੁਣਪਭਰਿਤਂ ਆਮਕਸੁਸਾਨਂ ਵਿਯ ਉਪਟ੍ਠਾਸਿ, ਤਯੋ ਭਵਾ ਆਦਿਤ੍ਤਗੇਹਸਦਿਸਾ ਖਾਦਿਂਸੁ – ‘‘ਉਪਦ੍ਦੁਤਂ ਵਤ, ਭੋ, ਉਪਸ੍ਸਟ੍ਠਂ ਵਤ, ਭੋ’’ਤਿ ਉਦਾਨਂ ਪਵਤ੍ਤੇਸਿ, ਅਤਿਵਿਯਸ੍ਸ ਪਬ੍ਬਜ੍ਜਾਯ ਚਿਤ੍ਤਂ ਨਮਿ.
ਸੋ ‘‘ਅਜ੍ਜੇਵ ਮਯਾ ਮਹਾਭਿਨਿਕ੍ਖਮਨਂ ਨਿਕ੍ਖਮਿਤੁਂ ਵਟ੍ਟਤੀ’’ਤਿ ਸਯਨਾ ਵੁਟ੍ਠਾਯ ਦ੍ਵਾਰਸਮੀਪਂ ਗਨ੍ਤ੍ਵਾ ‘‘ਕੋ ਏਤ੍ਥਾ’’ਤਿ ਆਹ. ਉਮ੍ਮਾਰੇ ਸੀਸਂ ਕਤ੍ਵਾ ਨਿਪਨ੍ਨੋ ਛਨ੍ਨੋ – ‘‘ਅਹਂ, ਅਯ੍ਯਪੁਤ੍ਤ, ਛਨ੍ਨੋ’’ਤਿ ਆਹ. ‘‘ਅਜ੍ਜਾਹਂ ਮਹਾਭਿਨਿਕ੍ਖਮਨਂ ਨਿਕ੍ਖਮਿਤੁਕਾਮੋ, ਏਕਂ ਮੇ ਅਸ੍ਸਂ ਕਪ੍ਪੇਹੀ’’ਤਿ ਆਹ. ਸੋ ‘‘ਸਾਧੁ, ਦੇਵਾ’’ਤਿ ਅਸ੍ਸਭਣ੍ਡਕਂ ਗਹੇਤ੍ਵਾ ਅਸ੍ਸਸਾਲਂ ਗਨ੍ਤ੍ਵਾ ਗਨ੍ਧਤੇਲਪ੍ਪਦੀਪੇਸੁ ਜਲਨ੍ਤੇਸੁ ਸੁਮਨਪਟ੍ਟਵਿਤਾਨਸ੍ਸ ਹੇਟ੍ਠਾ ਰਮਣੀਯੇ ਭੂਮਿਭਾਗੇ ਠਿਤਂ ਕਣ੍ਡਕਂ ਅਸ੍ਸਰਾਜਾਨਂ ਦਿਸ੍ਵਾ ‘‘ਅਜ੍ਜ ਮਯਾ ਇਮਮੇਵ ਕਪ੍ਪੇਤੁਂ ਵਟ੍ਟਤੀ’’ਤਿ ਕਣ੍ਡਕਂ ਕਪ੍ਪੇਸਿ. ਸੋ ਕਪ੍ਪਿਯਮਾਨੋਵ ਅਞ੍ਞਾਸਿ ‘‘ਅਯਂ ਕਪ੍ਪਨਾ ਅਤਿਵਿਯ ਗਾਲ਼੍ਹਾ, ਅਞ੍ਞੇਸੁ ਦਿਵਸੇਸੁ ਉਯ੍ਯਾਨਕੀਲ਼ਾਦਿਗਮਨਕਾਲੇ ¶ ਕਪ੍ਪਨਾ ਵਿਯ ਨ ਹੋਤਿ ¶ , ਮਯ੍ਹਂ ਅਯ੍ਯਪੁਤ੍ਤੋ ਅਜ੍ਜ ਮਹਾਭਿਨਿਕ੍ਖਮਨਂ ਨਿਕ੍ਖਮਿਤੁਕਾਮੋ ਭਵਿਸ੍ਸਤੀ’’ਤਿ. ਤਤੋ ਤੁਟ੍ਠਮਾਨਸੋ ਮਹਾਹਸਿਤਂ ਹਸਿ, ਸੋ ਸਦ੍ਦੋ ਸਕਲਨਗਰਂ ਪਤ੍ਥਰਿਤ੍ਵਾ ਗਚ੍ਛੇਯ੍ਯ. ਦੇਵਤਾ ਪਨ ਨਂ ਸਨ੍ਨਿਰੁਮ੍ਭਿਤ੍ਵਾ ਨ ਕਸ੍ਸਚਿ ਸੋਤੁਂ ਅਦਂਸੁ.
ਬੋਧਿਸਤ੍ਤੋਪਿ ਖੋ ਛਨ੍ਨਂ ਪੇਸੇਤ੍ਵਾਵ ‘‘ਪੁਤ੍ਤਂ ਤਾਵ ਪਸ੍ਸਿਸ੍ਸਾਮੀ’’ਤਿ ਚਿਨ੍ਤੇਤ੍ਵਾ ਨਿਸਿਨ੍ਨਪਲ੍ਲਙ੍ਕਤੋ ਉਟ੍ਠਾਯ ਰਾਹੁਲਮਾਤੁਯਾ ਵਸਨਟ੍ਠਾਨਂ ਗਨ੍ਤ੍ਵਾ ਗਬ੍ਭਦ੍ਵਾਰਂ ਵਿਵਰਿ. ਤਸ੍ਮਿਂ ਖਣੇ ਅਨ੍ਤੋਗਬ੍ਭੇ ਗਨ੍ਧਤੇਲਪ੍ਪਦੀਪੋ ਝਾਯਤਿ, ਰਾਹੁਲਮਾਤਾ ਸੁਮਨਮਲ੍ਲਿਕਾਦੀਨਂ ਪੁਪ੍ਫਾਨਂ ਅਮ੍ਬਣਮਤ੍ਤੇਨ ਅਭਿਪ੍ਪਕਿਣ੍ਣੇ ਸਯਨੇ ਪੁਤ੍ਤਸ੍ਸ ਮਤ੍ਥਕੇ ਹਤ੍ਥਂ ਠਪੇਤ੍ਵਾ ਨਿਦ੍ਦਾਯਤਿ. ਬੋਧਿਸਤ੍ਤੋ ਉਮ੍ਮਾਰੇ ਪਾਦਂ ਠਪੇਤ੍ਵਾ ਠਿਤਕੋਵ ¶ ਓਲੋਕੇਤ੍ਵਾ ‘‘ਸਚਾਹਂ ਦੇਵਿਯਾ ਹਤ੍ਥਂ ਅਪਨੇਤ੍ਵਾ ਮਮ ਪੁਤ੍ਤਂ ਗਣ੍ਹਿਸ੍ਸਾਮਿ, ਦੇਵੀ ਪਬੁਜ੍ਝਿਸ੍ਸਤਿ, ਏਵਂ ਮੇ ਗਮਨਨ੍ਤਰਾਯੋ ਭਵਿਸ੍ਸਤਿ, ਬੁਦ੍ਧੋ ਹੁਤ੍ਵਾਵ ਆਗਨ੍ਤ੍ਵਾ ਪੁਤ੍ਤਂ ਪਸ੍ਸਿਸ੍ਸਾਮੀ’’ਤਿ ਪਾਸਾਦਤਲਤੋ ਓਤਰਿ. ਯਂ ਪਨ ਜਾਤਕਟ੍ਠਕਥਾਯਂ ‘‘ਤਦਾ ਸਤ੍ਤਾਹਜਾਤੋ ਰਾਹੁਲਕੁਮਾਰੋ ਹੋਤੀ’’ਤਿ ਵੁਤ੍ਤਂ, ਤਂ ਸੇਸਟ੍ਠਕਥਾਸੁ ਨਤ੍ਥਿ, ਤਸ੍ਮਾ ਇਦਮੇਵ ਗਹੇਤਬ੍ਬਂ.
ਏਵਂ ਬੋਧਿਸਤ੍ਤੋ ਪਾਸਾਦਤਲਾ ਓਤਰਿਤ੍ਵਾ ਅਸ੍ਸਸਮੀਪਂ ਗਨ੍ਤ੍ਵਾ ਏਵਮਾਹ – ‘‘ਤਾਤ ਕਣ੍ਡਕ, ਤ੍ਵਂ ਅਜ੍ਜ ਏਕਰਤ੍ਤਿਂ ਮਂ ਤਾਰਯ, ਅਹਂ ਤਂ ਨਿਸ੍ਸਾਯ ਬੁਦ੍ਧੋ ਹੁਤ੍ਵਾ ਸਦੇਵਕਂ ਲੋਕਂ ਤਾਰਯਿਸ੍ਸਾਮੀ’’ਤਿ. ਤਤੋ ਉਲ੍ਲਙ੍ਘਿਤ੍ਵਾ ਕਣ੍ਡਕਸ੍ਸ ਪਿਟ੍ਠਿਂ ਅਭਿਰੁਹਿ. ਕਣ੍ਡਕੋ ਗੀਵਤੋ ਪਟ੍ਠਾਯ ਆਯਾਮੇਨ ਅਟ੍ਠਾਰਸਹਤ੍ਥੋ ਹੋਤਿ, ਤਦਨੁਚ੍ਛਵਿਕੇਨ ਉਬ੍ਬੇਧੇਨ ਸਮਨ੍ਨਾਗਤੋ ਥਾਮਜਵਸਮ੍ਪਨ੍ਨੋ ਸਬ੍ਬਸੇਤੋ ਧੋਤਸਙ੍ਖਸਦਿਸੋ. ਸੋ ਸਚੇ ਹਸੇਯ੍ਯ ਵਾ ਪਦਸਦ੍ਦਂ ਵਾ ਕਰੇਯ੍ਯ, ਸਦ੍ਦੋ ਸਕਲਨਗਰਂ ਅਵਤ੍ਥਰੇਯ੍ਯ, ਤਸ੍ਮਾ ਦੇਵਤਾ ਅਤ੍ਤਨੋ ਆਨੁਭਾਵੇਨ ਤਸ੍ਸ ਯਥਾ ਨ ਕੋਚਿ ਸੁਣਾਤਿ, ਏਵਂ ਹਸਿਤਸਦ੍ਦਂ ਸਨ੍ਨਿਰੁਮ੍ਭਿਤ੍ਵਾ ਅਕ੍ਕਮਨਅਕ੍ਕਮਨਪਦਵਾਰੇ ਹਤ੍ਥਤਲਾਨਿ ਉਪਨਾਮੇਸੁਂ. ਬੋਧਿਸਤ੍ਤੋ ਅਸ੍ਸਵਰਸ੍ਸ ਪਿਟ੍ਠਿਵੇਮਜ੍ਝਗਤੋ ਛਨ੍ਨਂ ਅਸ੍ਸਸ੍ਸ ਵਾਲਧਿਂ ਗਾਹਾਪੇਤ੍ਵਾ ਅਡ੍ਢਰਤ੍ਤਸਮਯੇ ਮਹਾਦ੍ਵਾਰਸਮੀਪਂ ਪਤ੍ਤੋ. ਤਦਾ ਪਨ ਰਾਜਾ ‘‘ਏਵਂ ਮਮ ਪੁਤ੍ਤੋ ਯਾਯ ਕਾਯਚਿ ਵੇਲਾਯ ਨਗਰਦ੍ਵਾਰਂ ਵਿਵਰਿਤ੍ਵਾ ਨਿਕ੍ਖਮਿਤੁਂ ਨ ਸਕ੍ਖਿਸ੍ਸਤੀ’’ਤਿ ਦ੍ਵੀਸੁ ਦ੍ਵਾਰਕਵਾਟੇਸੁ ਏਕੇਕਂ ਪੁਰਿਸਸਹਸ੍ਸੇਨ ਵਿਵਰਿਤਬ੍ਬਂ ਕਾਰੇਸਿ. ਬੋਧਿਸਤ੍ਤੋ ਪਨ ਥਾਮਬਲਸਮ੍ਪਨ੍ਨੋ ਹਤ੍ਥਿਗਣਨਾਯ ਕੋਟਿਸਹਸ੍ਸਹਤ੍ਥੀਨਂ ਬਲਂ ਧਾਰੇਸਿ, ਪੁਰਿਸਗਣਨਾਯ ਦਸਕੋਟਿਸਹਸ੍ਸਪੁਰਿਸਾਨਂ ¶ ਬਲਂ ਧਾਰੇਸਿ. ਸੋ ਚਿਨ੍ਤੇਸਿ – ‘‘ਸਚੇ ਦ੍ਵਾਰਂ ਨ ਵਿਵਰਿਯ੍ਯਤਿ, ਅਜ੍ਜ ਕਣ੍ਡਕਸ੍ਸ ਪਿਟ੍ਠੇ ਨਿਸਿਨ੍ਨੋਵ ਵਾਲਧਿਂ ਗਹੇਤ੍ਵਾ ਠਿਤੇਨ ਛਨ੍ਨੇਨ ਸਦ੍ਧਿਂਯੇਵ ਕਣ੍ਡਕਂ ਊਰੁਹਿ ਨਿਪ੍ਪੀਲ਼ੇਤ੍ਵਾ ਅਟ੍ਠਾਰਸਹਤ੍ਥੁਬ੍ਬੇਧਂ ¶ ਪਾਕਾਰਂ ਉਪ੍ਪਤਿਤ੍ਵਾ ਅਤਿਕ੍ਕਮਿਸ੍ਸਾਮੀ’’ਤਿ. ਛਨ੍ਨੋਪਿ ਚਿਨ੍ਤੇਸਿ – ‘‘ਸਚੇ ਦ੍ਵਾਰਂ ਨ ਵਿਵਰਿਯ੍ਯਤਿ, ਅਹਂ ਅਤ੍ਤਨੋ ਸਾਮਿਕਂ ਅਯ੍ਯਪੁਤ੍ਤਂ ਖਨ੍ਧੇ ਨਿਸੀਦਾਪੇਤ੍ਵਾ ਕਣ੍ਡਕਂ ਦਕ੍ਖਿਣੇਨ ਹਤ੍ਥੇਨ ਕੁਚ੍ਛਿਯਂ ਪਰਿਕ੍ਖਿਪਨ੍ਤੋ ਉਪਕਚ੍ਛਨ੍ਤਰੇ ਕਤ੍ਵਾ ਪਾਕਾਰਂ ਉਪ੍ਪਤਿਤ੍ਵਾ ਅਤਿਕ੍ਕਮਿਸ੍ਸਾਮੀ’’ਤਿ. ਕਣ੍ਡਕੋਪਿ ਚਿਨ੍ਤੇਸਿ – ‘‘ਸਚੇ ਦ੍ਵਾਰਂ ਨ ਵਿਵਰਿਯ੍ਯਤਿ, ਅਹਂ ਅਤ੍ਤਨੋ ਸਾਮਿਕਂ ਪਿਟ੍ਠੇ ਯਥਾਨਿਸਿਨ੍ਨਮੇਵ ਛਨ੍ਨੇਨ ਵਾਲਧਿਂ ਗਹੇਤ੍ਵਾ ਠਿਤੇਨ ਸਦ੍ਧਿਂਯੇਵ ਉਕ੍ਖਿਪਿਤ੍ਵਾ ਪਾਕਾਰਂ ਉਪ੍ਪਤਿਤ੍ਵਾ ਅਤਿਕ੍ਕਮਿਸ੍ਸਾਮੀ’’ਤਿ. ਸਚੇ ਦ੍ਵਾਰਂ ਨ ਵਿਵਰੇਯ੍ਯ, ਯਥਾਚਿਨ੍ਤਿਤਮੇਵ ਤੇਸੁ ਤੀਸੁ ਜਨੇਸੁ ਅਞ੍ਞਤਰੋ ਸਮ੍ਪਾਦੇਯ੍ਯ. ਦ੍ਵਾਰੇ ਪਨ ਅਧਿਵਤ੍ਥਾ ਦੇਵਤਾ ਦ੍ਵਾਰਂ ਵਿਵਰਿ.
ਤਸ੍ਮਿਂਯੇਵ ਖਣੇ ਮਾਰੋ ਪਾਪਿਮਾ ‘‘ਬੋਧਿਸਤ੍ਤਂ ਨਿਵਤ੍ਤੇਸ੍ਸਾਮੀ’’ਤਿ ਆਗਨ੍ਤ੍ਵਾ ਆਕਾਸੇ ਠਿਤੋ ਆਹ – ‘‘ਮਾਰਿਸ, ਮਾ ਨਿਕ੍ਖਮਿ, ਇਤੋ ਤੇ ਸਤ੍ਤਮੇ ਦਿਵਸੇ ਚਕ੍ਕਰਤਨਂ ਪਾਤੁਭਵਿਸ੍ਸਤਿ, ਦ੍ਵਿਸਹਸ੍ਸਪਰਿਤ੍ਤਦੀਪਪਰਿਵਾਰਾਨਂ ਚਤੁਨ੍ਨਂ ਮਹਾਦੀਪਾਨਂ ਰਜ੍ਜਂ ਕਾਰੇਸ੍ਸਸਿ, ਨਿਵਤ੍ਤ, ਮਾਰਿਸਾ’’ਤਿ. ‘‘ਕੋਸਿ ਤ੍ਵ’’ਨ੍ਤਿ? ‘‘ਅਹਂ ਵਸਵਤ੍ਤੀ’’ਤਿ. ‘‘ਮਾਰ, ਜਾਨਾਮਹਂ ਮਯ੍ਹਂ ਚਕ੍ਕਰਤਨਸ੍ਸ ਪਾਤੁਭਾਵਂ, ਅਨਤ੍ਥਿਕੋਹਂ ¶ ਰਜ੍ਜੇਨ, ਦਸਸਹਸ੍ਸਿਲੋਕਧਾਤੁਂ ਉਨ੍ਨਾਦੇਤ੍ਵਾ ਬੁਦ੍ਧੋ ਭਵਿਸ੍ਸਾਮੀ’’ਤਿ ਆਹ. ਮਾਰੋ ‘‘ਇਤੋ ਦਾਨਿ ਤੇ ਪਟ੍ਠਾਯ ਕਾਮਵਿਤਕ੍ਕਂ ਵਾ ਬ੍ਯਾਪਾਦਵਿਤਕ੍ਕਂ ਵਾ ਵਿਹਿਂਸਾਵਿਤਕ੍ਕਂ ਵਾ ਚਿਨ੍ਤਿਤਕਾਲੇ ਜਾਨਿਸ੍ਸਾਮੀ’’ਤਿ ਓਤਾਰਾਪੇਕ੍ਖੋ ਛਾਯਾ ਵਿਯ ਅਨੁਗਚ੍ਛਨ੍ਤੋ ਅਨੁਬਨ੍ਧਿ.
ਬੋਧਿਸਤ੍ਤੋਪਿ ਹਤ੍ਥਗਤਂ ਚਕ੍ਕਵਤ੍ਤਿਰਜ੍ਜਂ ਖੇਲ਼ਪਿਣ੍ਡਂ ਵਿਯ ਅਨਪੇਕ੍ਖੋ ਛਡ੍ਡੇਤ੍ਵਾ ਮਹਨ੍ਤੇਨ ਸਕ੍ਕਾਰੇਨ ਨਗਰਾ ਨਿਕ੍ਖਮਿ. ਆਸਾਲ਼੍ਹਿਪੁਣ੍ਣਮਾਯ ਉਤ੍ਤਰਾਸਾਲ਼੍ਹਨਕ੍ਖਤ੍ਤੇ ਵਤ੍ਤਮਾਨੇ, ਨਿਕ੍ਖਮਿਤ੍ਵਾ ਚ ਪੁਨ ਨਗਰਂ ਅਪਲੋਕੇਤੁਕਾਮੋ ਜਾਤੋ. ਏਵਞ੍ਚ ਪਨਸ੍ਸ ਚਿਤ੍ਤੇ ਉਪ੍ਪਨ੍ਨਮਤ੍ਤੇਯੇਵ – ‘‘ਮਹਾਪੁਰਿਸ, ਨ ਤਯਾ ਨਿਵਤ੍ਤੇਤ੍ਵਾ ਓਲੋਕਨਕਮ੍ਮਂ ਕਤ’’ਨ੍ਤਿ ਵਦਮਾਨਾ ਵਿਯ ਮਹਾਪਥਵੀ ਕੁਲਾਲਚਕ੍ਕਂ ਵਿਯ ਛਿਜ੍ਜਿਤ੍ਵਾ ਪਰਿਵਤ੍ਤਿ. ਬੋਧਿਸਤ੍ਤੋ ਨਗਰਾਭਿਮੁਖੋ ਠਤ੍ਵਾ ਨਗਰਂ ਓਲੋਕੇਤ੍ਵਾ ਤਸ੍ਮਿਂ ਪਥਵਿਪ੍ਪਦੇਸੇ ਕਣ੍ਡਕਨਿਵਤ੍ਤਨਚੇਤਿਯਟ੍ਠਾਨਂ ਦਸ੍ਸੇਤ੍ਵਾ ਗਨ੍ਤਬ੍ਬਮਗ੍ਗਾਭਿਮੁਖਂ ਕਣ੍ਡਕਂ ਕਤ੍ਵਾ ਪਾਯਾਸਿ ਮਹਨ੍ਤੇਨ ਸਕ੍ਕਾਰੇਨ ਉਲ਼ਾਰੇਨ ਸਿਰਿਸੋਭਗ੍ਗੇਨ. ਤਦਾ ਕਿਰਸ੍ਸ ਦੇਵਤਾ ਪੁਰਤੋ ਸਟ੍ਠਿ ਉਕ੍ਕਾਸਹਸ੍ਸਾਨਿ ਧਾਰਯਿਂਸੁ, ਪਚ੍ਛਤੋ ਸਟ੍ਠਿ ¶ , ਦਕ੍ਖਿਣਪਸ੍ਸਤੋ ਸਟ੍ਠਿ, ਵਾਮਪਸ੍ਸਤੋ ਸਟ੍ਠੀਤਿ. ਅਪਰਾ ਦੇਵਤਾ ਚਕ੍ਕਵਾਲ਼ਮੁਖਵਟ੍ਟਿਯਂ ਅਪਰਿਮਾਣਾ ਉਕ੍ਕਾ ਧਾਰਯਿਂਸੁ. ਅਪਰਾ ਦੇਵਤਾ ਚ ਨਾਗਸੁਪਣ੍ਣਾਦਯੋ ਚ ਦਿਬ੍ਬੇਹਿ ਗਨ੍ਧੇਹਿ ਮਾਲਾਹਿ ਚੁਣ੍ਣੇਹਿ ਧੂਪੇਹਿ ਪੂਜਯਮਾਨਾ ਗਚ੍ਛਨ੍ਤਿ, ਪਾਰਿਚ੍ਛਤ੍ਤਕਪੁਪ੍ਫੇਹਿ ਚੇਵ ਮਨ੍ਦਾਰਵਪੁਪ੍ਫੇਹਿ ਚ ਘਨਮੇਘਵੁਟ੍ਠਿਕਾਲੇ ਧਾਰਾਹਿ ਵਿਯ ਨਭਂ ਨਿਰਨ੍ਤਰਂ ਅਹੋਸਿ, ਦਿਬ੍ਬਾਨਿ ਸਂਗੀਤਾਨਿ ਪਵਤ੍ਤਿਂਸੁ ¶ , ਸਮਨ੍ਤਤੋ ਅਟ੍ਠ ਤੂਰਿਯਾਨਿ, ਸਟ੍ਠਿ ਤੂਰਿਯਾਨੀਤਿ ਅਟ੍ਠਸਟ੍ਠਿ ਤੂਰਿਯਸਤਸਹਸ੍ਸਾਨਿ ਪਵਤ੍ਤਯਿਂਸੁ. ਤੇਸਂ ਸਦ੍ਦੋ ਸਮੁਦ੍ਦਕੁਚ੍ਛਿਯਂ ਮੇਘਧਨਿਤਕਾਲੋ ਵਿਯ, ਯੁਗਨ੍ਧਰਕੁਚ੍ਛਿਯਂ ਸਾਗਰਨਿਗ੍ਘੋਸਕਾਲੋ ਵਿਯ ਚ ਵਤ੍ਤਤਿ.
ਇਮਿਨਾ ਸਿਰਿਸੋਭਗ੍ਗੇਨ ਗਚ੍ਛਨ੍ਤੋ ਬੋਧਿਸਤ੍ਤੋ ਏਕਰਤ੍ਤੇਨੇਵ ਤੀਣਿ ਰਜ੍ਜਾਨਿ ਅਤਿਕ੍ਕਮ੍ਮ ਤਿਂਸਯੋਜਨਮਤ੍ਥਕੇ ਅਨੋਮਾਨਦੀਤੀਰਂ ਪਾਪੁਣਿ. ਕਿਂ ਪਨ ਅਸ੍ਸੋ ਤਤੋ ਪਰਂ ਗਨ੍ਤੁਂ ਨ ਸਕ੍ਕੋਤੀਤਿ? ਨੋ ਨ ਸਕ੍ਕੋਤਿ. ਸੋ ਹਿ ਏਕਂ ਚਕ੍ਕਵਾਲ਼ਗਬ੍ਭਂ ਨਾਭਿਯਾ ਠਿਤਚਕ੍ਕਸ੍ਸ ਨੇਮਿਵਟ੍ਟਿਂ ਮਦ੍ਦਨ੍ਤੋ ਵਿਯ ਅਨ੍ਤਨ੍ਤੇਨ ਚਰਿਤ੍ਵਾ ਪੁਰੇਪਾਤਰਾਸਮੇਵ ਆਗਨ੍ਤ੍ਵਾ ਅਤ੍ਤਨੋ ਸਮ੍ਪਾਦਿਤਂ ਭਤ੍ਤਂ ਭੁਞ੍ਜਿਤੁਂ ਸਮਤ੍ਥੋ. ਤਦਾ ਪਨ ਦੇਵਨਾਗਸੁਪਣ੍ਣਾਦੀਹਿ ਆਕਾਸੇ ਠਤ੍ਵਾ ਓਸ੍ਸਟ੍ਠੇਹਿ ਗਨ੍ਧਮਾਲਾਦੀਹਿ ਯਾਵ ਊਰੁਪ੍ਪਦੇਸਾ ਸਞ੍ਛਨ੍ਨਸਰੀਰਂ ਆਕਡ੍ਢਿਤ੍ਵਾ ਗਨ੍ਧਮਾਲਾਜਟਂ ਛਿਨ੍ਦਨ੍ਤਸ੍ਸ ਅਤਿਪਪਞ੍ਚੋ ਅਹੋਸਿ, ਤਸ੍ਮਾ ਤਿਂਸਯੋਜਨਮਤ੍ਤਮੇਵ ਅਗਮਾਸਿ. ਅਥ ਬੋਧਿਸਤ੍ਤੋ ਨਦੀਤੀਰੇ ਠਤ੍ਵਾ ਛਨ੍ਨਂ ਪੁਚ੍ਛਿ – ‘‘ਕਾ ਨਾਮ ਅਯਂ ਨਦੀ’’ਤਿ? ‘‘ਅਨੋਮਾ ਨਾਮ, ਦੇਵਾ’’ਤਿ. ‘‘ਅਮ੍ਹਾਕਮ੍ਪਿ ਪਬ੍ਬਜ੍ਜਾ ਅਨੋਮਾ ਭਵਿਸ੍ਸਤੀ’’ਤਿ ਪਣ੍ਹਿਯਾ ਘਟ੍ਟੇਨ੍ਤੋ ਅਸ੍ਸਸ੍ਸ ਸਞ੍ਞਂ ਅਦਾਸਿ. ਅਸ੍ਸੋ ਚ ਉਪ੍ਪਤਿਤ੍ਵਾ ਅਟ੍ਠੁਸਭਵਿਤ੍ਥਾਰਾਯ ਨਦਿਯਾ ਪਾਰਿਮਤੀਰੇ ਅਟ੍ਠਾਸਿ.
ਬੋਧਿਸਤ੍ਤੋ ¶ ਅਸ੍ਸਪਿਟ੍ਠਿਤੋ ਓਰੁਯ੍ਹ ਰਜਤਪਟ੍ਟਸਦਿਸੇ ਵਾਲ਼ੁਕਾਪੁਲਿਨੇ ਠਤ੍ਵਾ ਛਨ੍ਨਂ ਆਮਨ੍ਤੇਸਿ – ‘‘ਸਮ੍ਮ ਛਨ੍ਨ, ਤ੍ਵਂ ਮਯ੍ਹਂ ਆਭਰਣਾਨਿ ਚੇਵ ਕਣ੍ਡਕਞ੍ਚ ਆਦਾਯ ਗਚ੍ਛ, ਅਹਂ ਪਬ੍ਬਜਿਸ੍ਸਾਮੀ’’ਤਿ. ‘‘ਅਹਮ੍ਪਿ, ਦੇਵ, ਪਬ੍ਬਜਿਸ੍ਸਾਮੀ’’ਤਿ. ਬੋਧਿਸਤ੍ਤੋ ‘‘ਨ ਲਬ੍ਭਾ ਤਯਾ ਪਬ੍ਬਜਿਤੁਂ, ਗਚ੍ਛੇਵ ਤ੍ਵ’’ਨ੍ਤਿ ਤਿਕ੍ਖਤ੍ਤੁਂ ਪਟਿਬਾਹਿਤ੍ਵਾ ਆਭਰਣਾਨਿ ਚੇਵ ਕਣ੍ਡਕਞ੍ਚ ਪਟਿਚ੍ਛਾਪੇਤ੍ਵਾ ਚਿਨ੍ਤੇਸਿ – ‘‘ਇਮੇ ਮਯ੍ਹਂ ਕੇਸਾ ਸਮਣਸਾਰੁਪ੍ਪਾ ਨ ਹੋਨ੍ਤਿ, ਅਞ੍ਞੋ ਬੋਧਿਸਤ੍ਤਸ੍ਸ ਕੇਸੇ ਛਿਨ੍ਦਿਤੁਂ ਯੁਤ੍ਤਰੂਪੋ ਨਤ੍ਥੀ’’ਤਿ. ਤਤੋ ‘‘ਸਯਮੇਵ ਖਗ੍ਗੇਨ ਛਿਨ੍ਦਿਸ੍ਸਾਮੀ’’ਤਿ ਦਕ੍ਖਿਣੇਨ ਹਤ੍ਥੇਨ ਅਸਿਂ ਗਹੇਤ੍ਵਾ ਵਾਮਹਤ੍ਥੇਨ ਮੋਲ਼ਿਯਾ ਸਦ੍ਧਿਂ ਚੂਲ਼ਂ ਗਹੇਤ੍ਵਾ ਛਿਨ੍ਦਿ. ਕੇਸਾ ਦ੍ਵਙ੍ਗੁਲਮਤ੍ਤਾ ਹੁਤ੍ਵਾ ਦਕ੍ਖਿਣਤੋ ਆਵਟ੍ਟਮਾਨਾ ਸੀਸਂ ¶ ਅਲ੍ਲੀਯਿਂਸੁ. ਤੇਸਂ ਯਾਵਜੀਵਂ ਤਦੇਵ ਪਮਾਣਂ ਅਹੋਸਿ, ਮਸ੍ਸੁ ਚ ਤਦਨੁਰੂਪਂ, ਪੁਨ ਕੇਸਮਸ੍ਸੁਓਹਾਰਣਕਿਚ੍ਚਂ ਨਾਮ ਨਾਹੋਸਿ. ਬੋਧਿਸਤ੍ਤੋ ਸਹ ਮੋਲ਼ਿਯਾ ਚੂਲ਼ਂ ਗਹੇਤ੍ਵਾ ‘‘ਸਚਾਹਂ ਸਮ੍ਬੁਦ੍ਧੋ ਭਵਿਸ੍ਸਾਮਿ, ਆਕਾਸੇ ਤਿਟ੍ਠਤੁ. ਨੋ ਚੇ, ਭੂਮਿਯਂ ਪਤਤੂ’’ਤਿ ਅਨ੍ਤਲਿਕ੍ਖੇ ਖਿਪਿ. ਸਾ ਚੂਲ਼ਾ ਯੋਜਨਪ੍ਪਮਾਣਂ ਠਾਨਂ ਅਬ੍ਭੁਗ੍ਗਨ੍ਤ੍ਵਾ ਆਕਾਸੇ ਅਟ੍ਠਾਸਿ. ਸਕ੍ਕੋ ਦੇਵਰਾਜਾ ਦਿਬ੍ਬਚਕ੍ਖੁਨਾ ਓਲੋਕੇਤ੍ਵਾ ਯੋਜਨਿਯਰਤਨਚਙ੍ਕੋਟਕੇਨ ਸਮ੍ਪਟਿਚ੍ਛਿਤ੍ਵਾ ਤਾਵਤਿਂਸਭਵਨੇ ਚੂਲ਼ਾਮਣਿਚੇਤਿਯਂ ਨਾਮ ਪਤਿਟ੍ਠਾਪੇਸਿ.
‘‘ਛੇਤ੍ਵਾਨ ¶ ਮੋਲ਼ਿਂ ਵਰਗਨ੍ਧਵਾਸਿਤਂ, ਵੇਹਾਯਸਂ ਉਕ੍ਖਿਪਿ ਸਕ੍ਯਪੁਙ੍ਗਵੋ;
ਸਹਸ੍ਸਨੇਤ੍ਤੋ ਸਿਰਸਾ ਪਟਿਗ੍ਗਹਿ, ਰਤਨਚਙ੍ਕੋਟਵਰੇਨ ਵਾਸਵੋ’’ਤਿ. (ਮ. ਨਿ. ਅਟ੍ਠ. ੧.੨੨੨);
ਪੁਨ ਬੋਧਿਸਤ੍ਤੋ ਚਿਨ੍ਤੇਸਿ – ‘‘ਇਮਾਨਿ ਕਾਸਿਕਵਤ੍ਥਾਨਿ ਮਯ੍ਹਂ ਨ ਸਮਣਸਾਰੁਪ੍ਪਾਨੀ’’ਤਿ. ਅਥਸ੍ਸ ਕਸ੍ਸਪਬੁਦ੍ਧਕਾਲੇ ਪੁਰਾਣਸਹਾਯਕੋ ਘਟਿਕਾਰਮਹਾਬ੍ਰਹ੍ਮਾ ਏਕਂ ਬੁਦ੍ਧਨ੍ਤਰਂ ਜਰਂ ਅਪ੍ਪਤ੍ਤੇਨ ਮਿਤ੍ਤਭਾਵੇਨ ਚਿਨ੍ਤੇਸਿ – ‘‘ਅਜ੍ਜ ਮੇ ਸਹਾਯਕੋ ਮਹਾਭਿਨਿਕ੍ਖਮਨਂ ਨਿਕ੍ਖਨ੍ਤੋ, ਸਮਣਪਰਿਕ੍ਖਾਰਮਸ੍ਸ ਗਹੇਤ੍ਵਾ ਗਚ੍ਛਿਸ੍ਸਾਮੀ’’ਤਿ.
‘‘ਤਿਚੀਵਰਞ੍ਚ ਪਤ੍ਤੋ ਚ, ਵਾਸੀ ਸੂਚਿ ਚ ਬਨ੍ਧਨਂ;
ਪਰਿਸ੍ਸਾਵਨੇਨ ਅਟ੍ਠੇਤੇ, ਯੁਤ੍ਤਯੋਗਸ੍ਸ ਭਿਕ੍ਖੂਨੋ’’ਤਿ. –
ਇਮੇ ਅਟ੍ਠ ਪਰਿਕ੍ਖਾਰੇ ਆਹਰਿਤ੍ਵਾ ਅਦਾਸਿ. ਬੋਧਿਸਤੋ ਅਰਹਦ੍ਧਜਂ ਨਿਵਾਸੇਤ੍ਵਾ ਉਤ੍ਤਮਪਬ੍ਬਜਿਤਵੇਸਂ ਗਣ੍ਹਿਤ੍ਵਾ ‘‘ਛਨ੍ਨ, ਤ੍ਵਂ ਮਮ ਵਚਨੇਨ ਮਾਤਾਪਿਤੂਨਂ ਆਰੋਗ੍ਯਂ ਵਦੇਹੀ’’ਤਿ ਵਤ੍ਵਾ ਉਯ੍ਯੋਜੇਸਿ. ਛਨ੍ਨੋ ਬੋਧਿਸਤ੍ਤਂ ਵਨ੍ਦਿਤ੍ਵਾ ਪਦਕ੍ਖਿਣਂ ਕਤ੍ਵਾ ਪਕ੍ਕਾਮਿ. ਕਣ੍ਡਕੋ ਪਨ ਛਨ੍ਨੇਨ ਸਦ੍ਧਿਂ ਮਨ੍ਤਯਮਾਨਸ੍ਸ ਬੋਧਿਸਤ੍ਤਸ੍ਸ ਵਚਨਂ ਸੁਣਨ੍ਤੋਵ ‘‘ਨਤ੍ਥਿ ਦਾਨਿ ਮਯ੍ਹਂ ਪੁਨ ਸਾਮਿਨੋ ਦਸ੍ਸਨ’’ਨ੍ਤਿ ਚਿਨ੍ਤੇਤ੍ਵਾ ਚਕ੍ਖੁਪਥਂ ¶ ਵਿਜਹਨ੍ਤੋ ਸੋਕਂ ਅਧਿਵਾਸੇਤੁਂ ਅਸਕ੍ਕੋਨ੍ਤੋ ਹਦਯੇਨ ਫਲਿਤੇਨ ਕਾਲਂ ਕਤ੍ਵਾ ਤਾਵਤਿਂਸਭਵਨੇ ਕਣ੍ਡਕੋ ਨਾਮ ਦੇਵਪੁਤ੍ਤੋ ਹੁਤ੍ਵਾ ਨਿਬ੍ਬਤ੍ਤਿ. ਛਨ੍ਨਸ੍ਸ ਪਠਮਂ ਏਕੋਵ ਸੋਕੋ ਅਹੋਸਿ, ਕਣ੍ਡਕਸ੍ਸ ਪਨ ਕਾਲਕਿਰਿਯਾਯ ਦੁਤਿਯੇਨ ਸੋਕੇਨ ਪੀਲ਼ਿਤੋ ਰੋਦਨ੍ਤੋ ਪਰਿਦੇਵਨ੍ਤੋ ਨਗਰਂ ਅਗਮਾਸਿ.
ਬੋਧਿਸਤ੍ਤੋ ¶ ਪਬ੍ਬਜਿਤ੍ਵਾ ਤਸ੍ਮਿਂਯੇਵ ਪਦੇਸੇ ਅਨੁਪਿਯਂ ਨਾਮ ਅਮ੍ਬਵਨਂ ਅਤ੍ਥਿ, ਤਤ੍ਥ ਸਤ੍ਤਾਹਂ ਪਬ੍ਬਜ੍ਜਾਸੁਖੇਨ ਵੀਤਿਨਾਮੇਤ੍ਵਾ ਏਕਦਿਵਸੇਨੇਵ ਤਿਂਸਯੋਜਨਮਗ੍ਗਂ ਪਦਸਾ ਗਨ੍ਤ੍ਵਾ ਰਾਜਗਹਂ ਪਾਵਿਸਿ. ਪਵਿਸਿਤ੍ਵਾ ਚ ਸਪਦਾਨਂ ਪਿਣ੍ਡਾਯ ਚਰਿ. ਸਕਲਨਗਰਂ ਬੋਧਿਸਤ੍ਤਸ੍ਸ ਰੂਪਦਸ੍ਸਨੇਨੇਵ ਧਨਪਾਲਕੇ ਪਵਿਟ੍ਠੇ ਰਾਜਗਹਂ ਵਿਯ ਚ, ਅਸੁਰਿਨ੍ਦੇ ਪਵਿਟ੍ਠੇ ਦੇਵਨਗਰਂ ਵਿਯ ਚ ਸਙ੍ਖੋਭਂ ਅਗਮਾਸਿ. ਰਾਜਪੁਰਿਸਾ ਗਨ੍ਤ੍ਵਾ ‘‘ਦੇਵ, ਏਵਰੂਪੋ ਨਾਮ ਸਤ੍ਤੋ ਨਗਰੇ ਪਿਣ੍ਡਾਯ ਚਰਤਿ, ‘ਦੇਵੋ ਵਾ ਮਨੁਸ੍ਸੋ ਵਾ ਨਾਗੋ ਵਾ ਸੁਪਣ੍ਣੋ ਵਾ ਅਸੁਕੋ ਨਾਮ ਏਸੋ’ਤਿ ਨ ਜਾਨਾਮਾ’’ਤਿ ਆਰੋਚੇਸੁਂ. ਰਾਜਾ ਪਾਸਾਦਤਲੇ ਠਤ੍ਵਾ ਮਹਾਪੁਰਿਸਂ ਦਿਸ੍ਵਾ ਅਚ੍ਛਰਿਯਬ੍ਭੁਤਚਿਤ੍ਤੋ ਪੁਰਿਸੇ ਆਣਾਪੇਸਿ – ‘‘ਗਚ੍ਛਥ, ਭਣੇ ¶ , ਵੀਮਂਸਥ, ਸਚੇ ਅਮਨੁਸ੍ਸੋ ਭਵਿਸ੍ਸਤਿ, ਨਗਰਾ ਨਿਕ੍ਖਮਿਤ੍ਵਾ ਅਨ੍ਤਰਧਾਯਿਸ੍ਸਤਿ, ਸਚੇ ਦੇਵਤਾ ਭਵਿਸ੍ਸਤਿ, ਆਕਾਸੇਨ ਗਚ੍ਛਿਸ੍ਸਤਿ, ਸਚੇ ਨਾਗੋ ਭਵਿਸ੍ਸਤਿ, ਪਥਵਿਯਂ ਨਿਮੁਜ੍ਜਿਤ੍ਵਾ ਗਮਿਸ੍ਸਤਿ, ਸਚੇ ਮਨੁਸ੍ਸੋ ਭਵਿਸ੍ਸਤਿ, ਯਥਾਲਦ੍ਧਂ ਭਿਕ੍ਖਂ ਪਰਿਭੁਞ੍ਜਿਸ੍ਸਤੀ’’ਤਿ.
ਮਹਾਪੁਰਿਸੋਪਿ ਖੋ ਮਿਸ੍ਸਕਭਤ੍ਤਂ ਸਂਹਰਿਤ੍ਵਾ ‘‘ਅਲਂ ਮੇ ਏਤ੍ਤਕਂ ਯਾਪਨਾਯਾ’’ਤਿ ਞਤ੍ਵਾ ਪਵਿਟ੍ਠਦ੍ਵਾਰੇਨੇਵ ਨਗਰਾ ਨਿਕ੍ਖਮਿਤ੍ਵਾ ਪਣ੍ਡਵਪਬ੍ਬਤਚ੍ਛਾਯਾਯਂ ਪੁਰਤ੍ਥਿਮਾਭਿਮੁਖੋ ਨਿਸੀਦਿਤ੍ਵਾ ਆਹਾਰਂ ਪਰਿਭੁਞ੍ਜਿਤੁਂ ਆਰਦ੍ਧੋ. ਅਥਸ੍ਸ ਅਨ੍ਤਾਨਿ ਪਰਿਵਤ੍ਤਿਤ੍ਵਾ ਮੁਖੇਨ ਨਿਕ੍ਖਮਨਾਕਾਰਪ੍ਪਤ੍ਤਾਨਿ ਅਹੇਸੁਂ. ਤਤੋ ਸੋ ਤੇਨ ਅਤ੍ਤਭਾਵੇਨ ਏਵਰੂਪਸ੍ਸ ਆਹਾਰਸ੍ਸ ਚਕ੍ਖੁਨਾਪਿ ਅਦਿਟ੍ਠਪੁਬ੍ਬਤਾਯ ਤੇਨ ਪਟਿਕੂਲਾਹਾਰੇਨ ਅਟ੍ਟੀਯਮਾਨੋਪਿ ਏਵਂ ਅਤ੍ਤਨਾ ਏਵ ਅਤ੍ਤਾਨਂ ਓਵਦਿ – ‘‘ਸਿਦ੍ਧਤ੍ਥ, ਤ੍ਵਂ ਸੁਲਭਅਨ੍ਨਪਾਨੇ ਕੁਲੇ ਤਿਵਸ੍ਸਿਕਗਨ੍ਧਸਾਲਿਭੋਜਨਂ ਨਾਨਗ੍ਗਰਸੇਹਿ ਭੁਞ੍ਜਨਟ੍ਠਾਨੇ ਨਿਬ੍ਬਤ੍ਤਿਤ੍ਵਾਪਿ ਏਕਂ ਪਂਸੁਕੂਲਿਕਂ ਦਿਸ੍ਵਾ ‘ਕਦਾ ਨੁ ਖੋ ਅਹਮ੍ਪਿ ਏਵਰੂਪੋ ਹੁਤ੍ਵਾ ਪਿਣ੍ਡਾਯ ਚਰਿਤ੍ਵਾ ਭੁਞ੍ਜਿਸ੍ਸਾਮਿ, ਭਵਿਸ੍ਸਤਿ ਨੁ ਖੋ ਮੇ ਸੋ ਕਾਲੋ’ਤਿ ਚਿਨ੍ਤੇਤ੍ਵਾ ਨਿਕ੍ਖਨ੍ਤੋ, ਇਦਾਨਿ ਕਿਨ੍ਨਾਮੇਤਂ ਕਰੋਸੀ’’ਤਿ ਏਵਂ ਅਤ੍ਤਾਨਂ ਓਵਦਿਤ੍ਵਾ ਨਿਬ੍ਬਿਕਾਰੋ ਹੁਤ੍ਵਾ ਆਹਾਰਂ ਪਰਿਭੁਞ੍ਜਿ.
ਰਾਜਪੁਰਿਸਾ ਤਂ ਪਵਤ੍ਤਿਂ ਦਿਸ੍ਵਾ ਗਨ੍ਤ੍ਵਾ ਰਞ੍ਞੋ ਆਰੋਚੇਸੁਂ. ਰਾਜਾ ਦੂਤਵਚਨਂ ਸੁਤ੍ਵਾ ਵੇਗੇਨ ਨਗਰਾ ਨਿਕ੍ਖਮਿਤ੍ਵਾ ਬੋਧਿਸਤ੍ਤਸ੍ਸ ਸਨ੍ਤਿਕਂ ਗਨ੍ਤ੍ਵਾ ਇਰਿਯਾਪਥਸ੍ਮਿਂਯੇਵ ਪਸੀਦਿਤ੍ਵਾ ਬੋਧਿਸਤ੍ਤਸ੍ਸ ਸਬ੍ਬਂ ਇਸ੍ਸਰਿਯਂ ਨਿਯ੍ਯਾਤੇਸਿ. ਬੋਧਿਸਤ੍ਤੋ ‘‘ਮਯ੍ਹਂ, ਮਹਾਰਾਜ, ਵਤ੍ਥੁਕਾਮੇਹਿ ਵਾ ਕਿਲੇਸਕਾਮੇਹਿ ਵਾ ਅਤ੍ਥੋ ਨਤ੍ਥਿ, ਅਹਂ ਪਰਮਾਭਿਸਮ੍ਬੋਧਿਂ ਪਤ੍ਥਯਨ੍ਤੋ ਨਿਕ੍ਖਨ੍ਤੋ’’ਤਿ ਆਹ. ਰਾਜਾ ਅਨੇਕਪ੍ਪਕਾਰਂ ਯਾਚਨ੍ਤੋਪਿ ¶ ਤਸ੍ਸ ਚਿਤ੍ਤਂ ਅਲਭਿਤ੍ਵਾ ‘‘ਅਦ੍ਧਾ ਤ੍ਵਂ ਬੁਦ੍ਧੋ ਭਵਿਸ੍ਸਸਿ ¶ , ਬੁਦ੍ਧਭੂਤੇਨ ਪਨ ਤਯਾ ਪਠਮਂ ਮਮ ਵਿਜਿਤਂ ਆਗਨ੍ਤਬ੍ਬ’’ਨ੍ਤਿ ਪਟਿਞ੍ਞਂ ਗਣ੍ਹਿ. ਅਯਮੇਤ੍ਥ ਸਙ੍ਖੇਪੋ, ਵਿਤ੍ਥਾਰੋ ਪਨ ‘‘ਪਬ੍ਬਜ੍ਜਂ ਕਿਤ੍ਤਯਿਸ੍ਸਾਮਿ, ਯਥਾ ਪਬ੍ਬਜਿ ਚਕ੍ਖੁਮਾ’’ਤਿ ਇਮਂ ਪਬ੍ਬਜ੍ਜਾਸੁਤ੍ਤਂ (ਸੁ. ਨਿ. ੪੦੭) ਸਦ੍ਧਿਂ ਅਟ੍ਠਕਥਾਯ ਓਲੋਕੇਤ੍ਵਾ ਵੇਦਿਤਬ੍ਬੋ.
ਬੋਧਿਸਤ੍ਤੋਪਿ ਖੋ ਰਞ੍ਞੋ ਪਟਿਞ੍ਞਂ ਦਤ੍ਵਾ ਅਨੁਪੁਬ੍ਬੇਨ ਚਾਰਿਕਂ ਚਰਮਾਨੋ ਆਲ਼ਾਰਞ੍ਚ ਕਾਲਾਮਂ ਉਦਕਞ੍ਚ ਰਾਮਪੁਤ੍ਤਂ ਉਪਸਙ੍ਕਮਿਤ੍ਵਾ ਸਮਾਪਤ੍ਤਿਯੋ ਨਿਬ੍ਬਤ੍ਤੇਤ੍ਵਾ ‘‘ਨਾਯਂ ਮਗ੍ਗੋ ਬੋਧਾਯਾ’’ਤਿ ਤਮ੍ਪਿ ਸਮਾਪਤ੍ਤਿਭਾਵਨਂ ਅਨਲਙ੍ਕਰਿਤ੍ਵਾ ਸਦੇਵਕਸ੍ਸ ਲੋਕਸ੍ਸ ਅਤ੍ਤਨੋ ਥਾਮਵੀਰਿਯਸਨ੍ਦਸ੍ਸਨਤ੍ਥਂ ¶ ਮਹਾਪਧਾਨਂ ਪਦਹਿਤੁਕਾਮੋ ਉਰੁਵੇਲਂ ਗਨ੍ਤ੍ਵਾ ‘‘ਰਮਣੀਯੋ ਵਤਾਯਂ ਭੂਮਿਭਾਗੋ’’ਤਿ ਤਤ੍ਥੇਵ ਵਾਸਂ ਉਪਗਨ੍ਤ੍ਵਾ ਮਹਾਪਧਾਨਂ ਪਦਹਿ. ਤੇਪਿ ਖੋ ਕੋਣ੍ਡਞ੍ਞਪ੍ਪਮੁਖਾ ਪਞ੍ਚਵਗ੍ਗਿਯਾ ਗਾਮਨਿਗਮਰਾਜਧਾਨੀਸੁ ਭਿਕ੍ਖਾਯ ਚਰਨ੍ਤਾ ਤਤ੍ਥ ਬੋਧਿਸਤ੍ਤਂ ਸਮ੍ਪਾਪੁਣਿਂਸੁ. ਅਥ ਨਂ ਛਬ੍ਬਸ੍ਸਾਨਿ ਮਹਾਪਧਾਨਂ ਪਦਹਨ੍ਤਂ ‘‘ਇਦਾਨਿ ਬੁਦ੍ਧੋ ਭਵਿਸ੍ਸਤਿ, ਇਦਾਨਿ ਬੁਦ੍ਧੋ ਭਵਿਸ੍ਸਤੀ’’ਤਿ ਪਰਿਵੇਣਸਮ੍ਮਜ੍ਜਨਾਦਿਕਾਯ ਵਤ੍ਤਪਟਿਪਤ੍ਤਿਯਾ ਉਪਟ੍ਠਹਮਾਨਾ ਸਨ੍ਤਿਕਾਵਚਰਾ ਅਹੇਸੁਂ. ਬੋਧਿਸਤ੍ਤੋਪਿ ਖੋ ‘‘ਕੋਟਿਪ੍ਪਤ੍ਤਂ ਦੁਕ੍ਕਰਕਾਰਿਕਂ ਕਰਿਸ੍ਸਾਮੀ’’ਤਿ ਏਕਤਿਲਤਣ੍ਡੁਲਾਦੀਹਿਪਿ ਵੀਤਿਨਾਮੇਸਿ, ਸਬ੍ਬਸੋਪਿ ਆਹਾਰੁਪਚ੍ਛੇਦਨਂ ਅਕਾਸਿ. ਦੇਵਤਾਪਿ ਲੋਮਕੂਪੇਹਿ ਓਜਂ ਉਪਸਂਹਰਮਾਨਾ ਪਕ੍ਖਿਪਿਂਸੁ.
ਅਥਸ੍ਸ ਤਾਯ ਨਿਰਾਹਾਰਤਾਯ ਪਰਮਕਸਿਰਪ੍ਪਤ੍ਤਤਾਯ ਸੁਵਣ੍ਣਵਣ੍ਣੋਪਿ ਕਾਯੋ ਕਾਲ਼ਵਣ੍ਣੋ ਅਹੋਸਿ, ਦ੍ਵਤ੍ਤਿਂਸਮਹਾਪੁਰਿਸਲਕ੍ਖਣਾਨਿ ਪਟਿਚ੍ਛਨ੍ਨਾਨਿ ਅਹੇਸੁਂ. ਅਪ੍ਪੇਕਦਾ ਆਨਾਪਾਨਕਜ੍ਝਾਨਂ ਝਾਯਨ੍ਤੋ ਮਹਾਵੇਦਨਾਭਿਤੁਨ੍ਨੋ ਵਿਸਞ੍ਞੀਭੂਤੋ ਚਙ੍ਕਮਨਕੋਟਿਯਂ ਪਤਤਿ. ਅਥ ਨਂ ਏਕਚ੍ਚਾ ਦੇਵਤਾ ‘‘ਕਾਲਙ੍ਕਤੋ ਸਮਣੋ ਗੋਤਮੋ’’ਤਿ ਵਦਨ੍ਤਿ. ਏਕਚ੍ਚਾ ‘‘ਵਿਹਾਰੋਤ੍ਵੇਵੇਸੋ ਅਰਹਤ’’ਨ੍ਤਿ ਚ ਆਹਂਸੁ. ਤਤ੍ਥ ਯਾਸਂ ‘‘ਕਾਲਙ੍ਕਤੋ’’ਤਿ ਸਞ੍ਞਾ ਅਹੋਸਿ, ਤਾ ਗਨ੍ਤ੍ਵਾ ਸੁਦ੍ਧੋਦਨਮਹਾਰਾਜਸ੍ਸ ਆਰੋਚੇਸੁਂ – ‘‘ਤੁਮ੍ਹਾਕਂ ਪੁਤ੍ਤੋ ਕਾਲਙ੍ਕਤੋ’’ਤਿ. ‘‘ਮਮ ਪੁਤ੍ਤੋ ਬੁਦ੍ਧੋ ਹੁਤ੍ਵਾ ਕਾਲਙ੍ਕਤੋ, ਅਹੁਤ੍ਵਾ’’ਤਿ? ‘‘ਬੁਦ੍ਧੋ ਭਵਿਤੁਂ ਨਾਸਕ੍ਖਿ, ਪਧਾਨਭੂਮਿਯਂਯੇਵ ਪਤਿਤ੍ਵਾ ਕਾਲਙ੍ਕਤੋ’’ਤਿ. ਇਦਂ ਸੁਤ੍ਵਾ ਰਾਜਾ – ‘‘ਨਾਹਂ ਸਦ੍ਦਹਾਮਿ, ਮਮ ¶ ਪੁਤ੍ਤਸ੍ਸ ਬੋਧਿਂ ਅਪ੍ਪਤ੍ਵਾ ਕਾਲਕਿਰਿਯਾ ਨਾਮ ਨਤ੍ਥੀ’’ਤਿ ਪਟਿਕ੍ਖਿਪਿ. ‘‘ਕਸ੍ਮਾ ਪਨ ਰਾਜਾ ਨ ਸਦ੍ਦਹਤੀ’’ਤਿ? ਕਾਲਦੇਵਲਤਾਪਸਵਨ੍ਦਾਪਨਦਿਵਸੇ ਜਮ੍ਬੁਰੁਕ੍ਖਮੂਲੇ ਚ ਪਾਟਿਹਾਰਿਯਾਨਂ ਦਿਟ੍ਠਤ੍ਤਾ.
ਪੁਨ ਬੋਧਿਸਤ੍ਤੇ ਸਞ੍ਞਂ ਪਟਿਲਭਿਤ੍ਵਾ ਉਟ੍ਠਿਤੇ ਤਾ ਦੇਵਤਾ ਗਨ੍ਤ੍ਵਾ ‘‘ਅਰੋਗੋ ਤੇ, ਮਹਾਰਾਜ, ਪੁਤ੍ਤੋ’’ਤਿ ਆਰੋਚੇਸੁਂ. ਰਾਜਾ ‘‘ਜਾਨਾਮਹਂ ਮਮ ਪੁਤ੍ਤਸ੍ਸ ਅਮਰਣਭਾਵ’’ਨ੍ਤਿ ਵਦਤਿ. ਮਹਾਸਤ੍ਤਸ੍ਸ ਛਬ੍ਬਸ੍ਸਾਨਿ ਦੁਕ੍ਕਰਕਾਰਿਕਂ ਕਰੋਨ੍ਤਸ੍ਸੇਵ ਆਕਾਸੇ ਗਣ੍ਠਿਕਰਣਕਾਲੋ ਵਿਯ ਅਹੋਸਿ. ਸੋ ‘‘ਅਯਂ ¶ ਦੁਕ੍ਕਰਕਾਰਿਕਾ ਨਾਮ ਬੋਧਾਯ ਮਗ੍ਗੋ ਨ ਹੋਤੀ’’ਤਿ ਓਲ਼ਾਰਿਕਂ ਆਹਾਰਂ ਆਹਾਰੇਤੁਂ ਗਾਮਨਿਗਮੇਸੁ ਪਿਣ੍ਡਾਯ ਚਰਿਤ੍ਵਾ ਆਹਾਰਂ ਆਹਰਿ. ਅਥਸ੍ਸ ਦ੍ਵਤ੍ਤਿਂਸਮਹਾਪੁਰਿਸਲਕ੍ਖਣਾਨਿ ਪਾਕਤਿਕਾਨਿ ਅਹੇਸੁਂ, ਕਾਯੋਪਿ ਸੁਵਣ੍ਣਵਣ੍ਣੋ ਅਹੋਸਿ. ਪਞ੍ਚਵਗ੍ਗਿਯਾ ਭਿਕ੍ਖੂ ‘‘ਅਯਂ ਛਬ੍ਬਸ੍ਸਾਨਿ ਦੁਕ੍ਕਰਕਾਰਿਕਂ ¶ ਕਰੋਨ੍ਤੋਪਿ ਸਬ੍ਬਞ੍ਞੁਤਂ ਪਟਿਵਿਜ੍ਝਿਤੁਂ ਨਾਸਕ੍ਖਿ, ਇਦਾਨਿ ਗਾਮਨਿਗਮਾਦੀਸੁ ਪਿਣ੍ਡਾਯ ਚਰਿਤ੍ਵਾ ਓਲ਼ਾਰਿਕਂ ਆਹਾਰਂ ਆਹਰਮਾਨੋ ਕਿਂ ਸਕ੍ਖਿਸ੍ਸਤਿ, ਬਾਹੁਲਿਕੋ ਏਸ ਪਧਾਨਵਿਬ੍ਭਨ੍ਤੋ, ਸੀਸਂ ਨ੍ਹਾਯਿਤੁਕਾਮਸ੍ਸ ਉਸ੍ਸਾਵਬਿਨ੍ਦੁਤਕ੍ਕਨਂ ਵਿਯ ਅਮ੍ਹਾਕਂ ਏਤਸ੍ਸ ਸਨ੍ਤਿਕਾ ਵਿਸੇਸਤਕ੍ਕਨਂ, ਕਿਂ ਨੋ ਇਮਿਨਾ’’ਤਿ ਮਹਾਪੁਰਿਸਂ ਪਹਾਯ ਅਤ੍ਤਨੋ ਅਤ੍ਤਨੋ ਪਤ੍ਤਚੀਵਰਂ ਗਹੇਤ੍ਵਾ ਅਟ੍ਠਾਰਸਯੋਜਨਮਗ੍ਗਂ ਗਨ੍ਤ੍ਵਾ ਇਸਿਪਤਨਂ ਪਵਿਸਿਂਸੁ.
ਤੇਨ ਖੋ ਪਨ ਸਮਯੇਨ ਉਰੁਵੇਲਾਯਂ ਸੇਨਾਨਿਗਮੇ ਸੇਨਾਨਿਕੁਟੁਮ੍ਬਿਕਸ੍ਸ ਗੇਹੇ ਨਿਬ੍ਬਤ੍ਤਾ ਸੁਜਾਤਾ ਨਾਮ ਦਾਰਿਕਾ ਵਯਪ੍ਪਤ੍ਤਾ ਏਕਸ੍ਮਿਂ ਨਿਗ੍ਰੋਧਰੁਕ੍ਖੇ ਪਤ੍ਥਨਂ ਅਕਾਸਿ – ‘‘ਸਚਾਹਂ ਸਮਜਾਤਿਕਂ ਕੁਲਘਰਂ ਗਨ੍ਤ੍ਵਾ ਪਠਮਗਬ੍ਭੇ ਪੁਤ੍ਤਂ ਲਭਿਸ੍ਸਾਮਿ, ਅਨੁਸਂਵਚ੍ਛਰਂ ਤੇ ਸਤਸਹਸ੍ਸਪਰਿਚ੍ਚਾਗੇਨ ਬਲਿਕਮ੍ਮਂ ਕਰਿਸ੍ਸਾਮੀ’’ਤਿ. ਤਸ੍ਸਾ ਸਾ ਪਤ੍ਥਨਾ ਸਮਿਜ੍ਝਿ. ਸਾ ਮਹਾਸਤ੍ਤਸ੍ਸ ਦੁਕ੍ਕਰਕਾਰਿਕਂ ਕਰੋਨ੍ਤਸ੍ਸ ਛਟ੍ਠੇ ਵਸ੍ਸੇ ਪਰਿਪੁਣ੍ਣੇ ਵਿਸਾਖਾਪੁਣ੍ਣਮਾਯਂ ਬਲਿਕਮ੍ਮਂ ਕਾਤੁਕਾਮਾ ਹੁਤ੍ਵਾ ਪੁਰੇਤਰਂਯੇਵ ਧੇਨੁਸਹਸ੍ਸਂ ਲਟ੍ਠਿਮਧੁਕਵਨੇ ਚਰਾਪੇਤ੍ਵਾ, ਤਾਸਂ ਖੀਰਂ ਪਞ੍ਚ ਧੇਨੁਸਤਾਨਿ ਪਾਯੇਤ੍ਵਾ, ਤਾਸਂ ਖੀਰਂ ਅਡ੍ਢਤਿਯਾਨਿ ਚ ਸਤਾਨੀਤਿ ਏਵਂ ਯਾਵ ਸੋਲ਼ਸਨ੍ਨਂ ਧੇਨੂਨਂ ਖੀਰਂ ਅਟ੍ਠ ਧੇਨੁਯੋ ਪਿਵਨ੍ਤਿ, ਤਾਵ ਖੀਰਸ੍ਸ ਬਹਲਤਞ੍ਚ ਮਧੁਰਤਞ੍ਚ ਓਜਵਨ੍ਤਤਞ੍ਚ ਪਤ੍ਥਯਮਾਨਾ ਖੀਰਪਰਿਵਤ੍ਤਨਂ ਨਾਮ ਅਕਾਸਿ. ਸਾ ਵਿਸਾਖਾਪੁਣ੍ਣਮਦਿਵਸੇ ‘‘ਪਾਤੋਵ ਬਲਿਕਮ੍ਮਂ ਕਰਿਸ੍ਸਾਮੀ’’ਤਿ ਰਤ੍ਤਿਯਾ ਪਚ੍ਚੂਸਸਮਯਂ ਪਚ੍ਚੁਟ੍ਠਾਯ ਤਾ ਅਟ੍ਠ ਧੇਨੁਯੋ ਦੁਹਾਪੇਸਿ. ਵਚ੍ਛਕਾ ਧੇਨੂਨਂ ¶ ਥਨਮੂਲਂ ਨ ਆਗਮਂਸੁ, ਥਨਮੂਲੇ ਪਨ ਨਵਭਾਜਨੇਸੁ ਉਪਨੀਤਮਤ੍ਤੇਸੁ ਅਤ੍ਤਨੋ ਧਮ੍ਮਤਾਯ ਖੀਰਧਾਰਾ ਪਗ੍ਘਰਿਂਸੁ. ਤਂ ਅਚ੍ਛਰਿਯਂ ਦਿਸ੍ਵਾ ਸੁਜਾਤਾ ਸਹਤ੍ਥੇਨੇਵ ਖੀਰਂ ਗਹੇਤ੍ਵਾ ਨਵਭਾਜਨੇ ਪਕ੍ਖਿਪਿਤ੍ਵਾ ਸਹਤ੍ਥੇਨੇਵ ਅਗ੍ਗਿਂ ਕਤ੍ਵਾ ਪਚਿਤੁਂ ਆਰਭਿ.
ਤਸ੍ਮਿਂ ਪਾਯਾਸੇ ਪਚ੍ਚਮਾਨੇ ਮਹਨ੍ਤਾ ਮਹਨ੍ਤਾ ਪੁਬ੍ਬੁਲ਼ਾ ਉਟ੍ਠਹਿਤ੍ਵਾ ਦਕ੍ਖਿਣਾਵਟ੍ਟਾ ਹੁਤ੍ਵਾ ਸਞ੍ਚਰਨ੍ਤਿ. ਏਕਫੁਸਿਤਮ੍ਪਿ ਬਹਿ ਨ ਉਪ੍ਪਤਤਿ, ਉਦ੍ਧਨਤੋ ਅਪ੍ਪਮਤ੍ਤਕੋਪਿ ਧੂਮੋ ਨ ਉਟ੍ਠਹਤਿ. ਤਸ੍ਮਿਂ ਸਮਯੇ ਚਤ੍ਤਾਰੋ ਲੋਕਪਾਲਾ ਆਗਨ੍ਤ੍ਵਾ ਉਦ੍ਧਨੇ ਆਰਕ੍ਖਂ ਗਣ੍ਹਿਂਸੁ, ਮਹਾਬ੍ਰਹ੍ਮਾ ਛਤ੍ਤਂ ਧਾਰੇਸਿ, ਸਕ੍ਕੋ ਅਲਾਤਾਨਿ ਸਮਾਨੇਨ੍ਤੋ ਅਗ੍ਗਿਂ ਜਾਲੇਸਿ. ਦੇਵਤਾ ਦ੍ਵਿਸਹਸ੍ਸਦੀਪਪਰਿਵਾਰੇਸੁ ਚਤੂਸੁ ਮਹਾਦੀਪੇਸੁ ਦੇਵਮਨੁਸ੍ਸਾਨਂ ਉਪਕਪ੍ਪਨਓਜਂ ਅਤ੍ਤਨੋ ਦੇਵਾਨੁਭਾਵੇਨ ਦਣ੍ਡਕਬਦ੍ਧਂ ਮਧੁਪਟਲਂ ਪੀਲ਼ੇਤ੍ਵਾ ਮਧੁਂ ਗਣ੍ਹਮਾਨਾ ਵਿਯ ਸਂਹਰਿਤ੍ਵਾ ਤਤ੍ਥ ਪਕ੍ਖਿਪਿਂਸੁ ¶ . ਅਞ੍ਞੇਸੁ ਹਿ ਕਾਲੇਸੁ ਦੇਵਤਾ ਕਬਲ਼ੇ ਕਬਲ਼ੇ ਓਜਂ ਪਕ੍ਖਿਪਿਂਸੁ, ਸਮ੍ਬੋਧਿਪ੍ਪਤ੍ਤਦਿਵਸੇ ਚ ਪਰਿਨਿਬ੍ਬਾਨਦਿਵਸੇ ਚ ਉਕ੍ਖਲਿਯਂਯੇਵ ਪਕ੍ਖਿਪਿਂਸੁ ¶ . ਸੁਜਾਤਾ ਏਕਦਿਵਸੇਯੇਵ ਤਤ੍ਥ ਅਤ੍ਤਨੋ ਪਾਕਟਾਨਿ ਅਨੇਕਾਨਿ ਅਚ੍ਛਰਿਯਾਨਿ ਦਿਸ੍ਵਾ ਪੁਣ੍ਣਂ ਨਾਮ ਦਾਸਿਂ ਆਮਨ੍ਤੇਸਿ – ‘‘ਅਮ੍ਮ ਪੁਣ੍ਣੇ, ਅਜ੍ਜ ਅਮ੍ਹਾਕਂ ਦੇਵਤਾ ਅਤਿਵਿਯ ਪਸਨ੍ਨਾ, ਮਯਾ ਹਿ ਏਤ੍ਤਕੇ ਕਾਲੇ ਏਵਰੂਪਂ ਅਚ੍ਛਰਿਯਂ ਨਾਮ ਨ ਦਿਟ੍ਠਪੁਬ੍ਬਂ, ਵੇਗੇਨ ਗਨ੍ਤ੍ਵਾ ਦੇਵਟ੍ਠਾਨਂ ਪਟਿਜਗ੍ਗਾਹੀ’’ਤਿ. ਸਾ ‘‘ਸਾਧੁ, ਅਯ੍ਯੇ’’ਤਿ ਤਸ੍ਸਾ ਵਚਨਂ ਸਮ੍ਪਟਿਚ੍ਛਿਤ੍ਵਾ ਤੁਰਿਤਤੁਰਿਤਾ ਰੁਕ੍ਖਮੂਲਂ ਅਗਮਾਸਿ.
ਬੋਧਿਸਤ੍ਤੋਪਿ ਖੋ ਤਸ੍ਮਿਂ ਰਤ੍ਤਿਭਾਗੇ ਪਞ੍ਚ ਮਹਾਸੁਪਿਨੇ (ਅ. ਨਿ. ੫.੧੯੬) ਦਿਸ੍ਵਾ ਪਰਿਗ੍ਗਣ੍ਹਨ੍ਤੋ ‘‘ਨਿਸ੍ਸਂਸਯਂ ਅਜ੍ਜਾਹਂ ਬੁਦ੍ਧੋ ਭਵਿਸ੍ਸਾਮੀ’’ਤਿ ਕਤਸਨ੍ਨਿਟ੍ਠਾਨੋ ਤਸ੍ਸਾ ਰਤ੍ਤਿਯਾ ਅਚ੍ਚਯੇਨ ਕਤਸਰੀਰਪਟਿਜਗ੍ਗਨੋ ਭਿਕ੍ਖਾਚਾਰਕਾਲਂ ਆਗਮਯਮਾਨੋ ਪਾਤੋਵ ਆਗਨ੍ਤ੍ਵਾ ਤਸ੍ਮਿਂ ਰੁਕ੍ਖਮੂਲੇ ਨਿਸੀਦਿ, ਅਤ੍ਤਨੋ ਪਭਾਯ ਸਕਲਂ ਰੁਕ੍ਖਮੂਲਂ ਓਭਾਸਯਮਾਨੋ. ਅਥ ਖੋ ਸਾ ਪੁਣ੍ਣਾ ਆਗਨ੍ਤ੍ਵਾ ਅਦ੍ਦਸ ਬੋਧਿਸਤ੍ਤਂ ਰੁਕ੍ਖਮੂਲੇ ਪਾਚੀਨਲੋਕਧਾਤੁਂ ਓਲੋਕਯਮਾਨਂ ਨਿਸਿਨ੍ਨਂ, ਸਰੀਰਤੋ ਚਸ੍ਸ ਨਿਕ੍ਖਨ੍ਤਾਹਿ ਪਭਾਹਿ ਸਕਲਰੁਕ੍ਖਂ ਸੁਵਣ੍ਣਵਣ੍ਣਂ. ਦਿਸ੍ਵਾਨਸ੍ਸਾ ਏਤਦਹੋਸਿ – ‘‘ਅਜ੍ਜ ਅਮ੍ਹਾਕਂ ਦੇਵਤਾ ਰੁਕ੍ਖਤੋ ਓਰੁਯ੍ਹ ਸਹਤ੍ਥੇਨੇਵ ਬਲਿਕਮ੍ਮਂ ਸਮ੍ਪਟਿਚ੍ਛਿਤੁਂ ਨਿਸਿਨ੍ਨਾ ਮਞ੍ਞੇ’’ਤਿ ਉਬ੍ਬੇਗਪ੍ਪਤ੍ਤਾ ਹੁਤ੍ਵਾ ਵੇਗੇਨ ਆਗਨ੍ਤ੍ਵਾ ਸੁਜਾਤਾਯ ਏਤਮਤ੍ਥਂ ਆਰੋਚੇਸਿ.
ਸੁਜਾਤਾ ¶ ਤਸ੍ਸਾ ਵਚਨਂ ਸੁਤ੍ਵਾ ਤੁਟ੍ਠਮਾਨਸਾ ਹੁਤ੍ਵਾ ‘‘ਅਜ੍ਜ ਦਾਨਿ ਪਟ੍ਠਾਯ ਮਮ ਜੇਟ੍ਠਧੀਤੁਟ੍ਠਾਨੇ ਤਿਟ੍ਠਾਹੀ’’ਤਿ ਧੀਤੁ ਅਨੁਚ੍ਛਵਿਕਂ ਸਬ੍ਬਾਲਙ੍ਕਾਰਂ ਅਦਾਸਿ. ਯਸ੍ਮਾ ਪਨ ਬੁਦ੍ਧਭਾਵਂ ਪਾਪੁਣਨਦਿਵਸੇ ਸਤਸਹਸ੍ਸਗ੍ਘਨਿਕਾ ਏਕਾ ਸੁਵਣ੍ਣਪਾਤਿ ਲਦ੍ਧੁਂ ਵਟ੍ਟਤਿ, ਤਸ੍ਮਾ ਸਾ ‘‘ਸੁਵਣ੍ਣਪਾਤਿਯਂ ਪਾਯਾਸਂ ਪਕ੍ਖਿਪਿਸ੍ਸਾਮੀ’’ਤਿ ਚਿਤ੍ਤਂ ਉਪ੍ਪਾਦੇਤ੍ਵਾ ਸਤਸਹਸ੍ਸਗ੍ਘਨਿਕਂ ਸੁਵਣ੍ਣਪਾਤਿਂ ਨੀਹਰਾਪੇਤ੍ਵਾ ਤਤ੍ਥ ਪਾਯਾਸਂ ਪਕ੍ਖਿਪਿਤੁਕਾਮਾ ਪਕ੍ਕਭਾਜਨਂ ਆਵਜ੍ਜੇਸਿ. ਸਬ੍ਬੋ ਪਾਯਾਸੋ ਪਦੁਮਪਤ੍ਤਤੋ ਉਦਕਂ ਵਿਯ ਵਤ੍ਤਿਤ੍ਵਾ ਪਾਤਿਯਂ ਪਤਿਟ੍ਠਾਸਿ, ਏਕਪਾਤਿਪੂਰਮਤ੍ਤੋਵ ਅਹੋਸਿ. ਸਾ ਤਂ ਪਾਤਿਂ ਅਞ੍ਞਾਯ ਪਾਤਿਯਾ ਪਟਿਕੁਜ੍ਜਿਤ੍ਵਾ ਓਦਾਤਵਤ੍ਥੇਨ ਵੇਠੇਤ੍ਵਾ ਸਯਂ ਸਬ੍ਬਾਲਙ੍ਕਾਰੇਹਿ ਅਤ੍ਤਭਾਵਂ ਅਲਙ੍ਕਰਿਤ੍ਵਾ ਤਂ ਪਾਤਿਂ ਅਤ੍ਤਨੋ ਸੀਸੇ ਠਪੇਤ੍ਵਾ ਮਹਨ੍ਤੇਨ ਆਨੁਭਾਵੇਨ ਨਿਗ੍ਰੋਧਰੁਕ੍ਖਮੂਲਂ ਗਨ੍ਤ੍ਵਾ ਬੋਧਿਸਤ੍ਤਂ ਦਿਸ੍ਵਾ ਬਲਵਸੋਮਨਸ੍ਸਜਾਤਾ ‘‘ਰੁਕ੍ਖਦੇਵਤਾ’’ਤਿ ਸਞ੍ਞਾਯ ਦਿਟ੍ਠਟ੍ਠਾਨਤੋ ਪਟ੍ਠਾਯ ਓਨਤੋਨਤਾ ਗਨ੍ਤ੍ਵਾ ਸੀਸਤੋ ਪਾਤਿਂ ਓਤਾਰੇਤ੍ਵਾ ਵਿਵਰਿਤ੍ਵਾ ਸੁਵਣ੍ਣਭਿਙ੍ਗਾਰੇਨ ਗਨ੍ਧਪੁਪ੍ਫਵਾਸਿਤਂ ਉਦਕਂ ਗਹੇਤ੍ਵਾ ਬੋਧਿਸਤ੍ਤਂ ਉਪਗਨ੍ਤ੍ਵਾ ਅਟ੍ਠਾਸਿ. ਘਟਿਕਾਰਮਹਾਬ੍ਰਹ੍ਮੁਨਾ ਦਿਨ੍ਨੋ ਮਤ੍ਤਿਕਾਪਤ੍ਤੋ ਏਤ੍ਤਕਂ ਕਾਲਂ ਬੋਧਿਸਤ੍ਤਂ ਅਵਿਜਹਿਤ੍ਵਾ ਤਸ੍ਮਿਂ ਖਣੇ ਅਦਸ੍ਸਨਂ ਗਤੋ, ਬੋਧਿਸਤ੍ਤੋ ਪਤ੍ਤਂ ਅਪਸ੍ਸਨ੍ਤੋ ਦਕ੍ਖਿਣਹਤ੍ਥਂ ਪਸਾਰੇਤ੍ਵਾ ਉਦਕਂ ਸਮ੍ਪਟਿਚ੍ਛਿ ¶ . ਸੁਜਾਤਾ ਸਹੇਵ ਪਾਤਿਯਾ ਪਾਯਾਸਂ ਮਹਾਪੁਰਿਸਸ੍ਸ ਹਤ੍ਥੇ ਠਪੇਸਿ, ਮਹਾਪੁਰਿਸੋ ਸੁਜਾਤਂ ਓਲੋਕੇਸਿ. ਸਾ ਆਕਾਰਂ ਸਲ੍ਲਕ੍ਖੇਤ੍ਵਾ ‘‘ਅਯ੍ਯ, ਮਯਾ ਤੁਮ੍ਹਾਕਂ ਪਰਿਚ੍ਚਤ੍ਤਾ, ਤਂ ਗਣ੍ਹਿਤ੍ਵਾ ਯਥਾਰੁਚਿ ਕਰੋਥਾ’’ਤਿ ਵਨ੍ਦਿਤ੍ਵਾ ‘‘ਯਥਾ ਮਯ੍ਹਂ ਮਨੋਰਥੋ ਨਿਪ੍ਫਨ੍ਨੋ, ਏਵਂ ਤੁਮ੍ਹਾਕਮ੍ਪਿ ਨਿਪ੍ਫਜ੍ਜਤੂ’’ਤਿ ¶ ਵਤ੍ਵਾ ਸਤਸਹਸ੍ਸਗ੍ਘਨਿਕਮ੍ਪਿ ਸੁਵਣ੍ਣਪਾਤਿਂ ਪੁਰਾਣਕਪਣ੍ਣਂ ਵਿਯ ਪਰਿਚ੍ਚਜਿਤ੍ਵਾ ਅਨਪੇਕ੍ਖਾਵ ਪਕ੍ਕਾਮਿ.
ਬੋਧਿਸਤ੍ਤੋਪਿ ਖੋ ਨਿਸਿਨ੍ਨਟ੍ਠਾਨਾ ਵੁਟ੍ਠਾਯ ਰੁਕ੍ਖਂ ਪਦਕ੍ਖਿਣਂ ਕਤ੍ਵਾ ਪਾਤਿਂ ਆਦਾਯ ਨੇਰਞ੍ਜਰਾਯ ਤੀਰਂ ਗਨ੍ਤ੍ਵਾ ਅਨੇਕੇਸਂ ਬੋਧਿਸਤ੍ਤਸਤਸਹਸ੍ਸਾਨਂ ਅਭਿਸਮ੍ਬੁਜ੍ਝਨਦਿਵਸੇ ਓਤਰਿਤ੍ਵਾ ਨ੍ਹਾਨਟ੍ਠਾਨਂ ਸੁਪਤਿਟ੍ਠਿਤਂ ਨਾਮ ਅਤ੍ਥਿ, ਤਸ੍ਸਾ ਤੀਰੇ ਪਾਤਿਂ ਠਪੇਤ੍ਵਾ ਸੁਪਤਿਟ੍ਠਿਤਤਿਤ੍ਥੇ ਓਤਰਿਤ੍ਵਾ ਨ੍ਹਤ੍ਵਾ ਅਨੇਕਬੁਦ੍ਧਸਤਸਹਸ੍ਸਾਨਂ ਨਿਵਾਸਨਂ ਅਰਹਦ੍ਧਜਂ ਨਿਵਾਸੇਤ੍ਵਾ ਪੁਰਤ੍ਥਾਭਿਮੁਖੋ ਨਿਸੀਦਿਤ੍ਵਾ ਏਕਟ੍ਠਿਤਾਲਪਕ੍ਕਪ੍ਪਮਾਣੇ ਏਕੂਨਪਣ੍ਣਾਸਪਿਣ੍ਡੇ ਕਤ੍ਵਾ ਸਬ੍ਬਂ ਅਪ੍ਪੋਦਕਮਧੁਪਾਯਾਸਂ ਪਰਿਭੁਞ੍ਜਿ. ਸੋਯੇਵਸ੍ਸ ਬੁਦ੍ਧਭੂਤਸ ਸਤ੍ਤਸਤ੍ਤਾਹਂ ਬੋਧਿਮਣ੍ਡੇ ਵਸਨ੍ਤਸ੍ਸ ¶ ਏਕੂਨਪਣ੍ਣਾਸਦਿਵਸਾਨਿ ਆਹਾਰੋ ਅਹੋਸਿ. ਏਤ੍ਤਕਂ ਕਾਲਂ ਅਞ੍ਞੋ ਆਹਾਰੋ ਨਤ੍ਥਿ, ਨ ਨ੍ਹਾਨਂ, ਨ ਮੁਖਧੋਵਨਂ, ਨ ਸਰੀਰਵਲ਼ਞ੍ਜੋ, ਝਾਨਸੁਖੇਨ ਫਲਸਮਾਪਤ੍ਤਿਸੁਖੇਨ ਚ ਵੀਤਿਨਾਮੇਸਿ. ਤਂ ਪਨ ਪਾਯਾਸਂ ਭੁਞ੍ਜਿਤ੍ਵਾ ਸੁਵਣ੍ਣਪਾਤਿਂ ਗਹੇਤ੍ਵਾ ‘‘ਸਚਾਹਂ ਅਜ੍ਜ ਬੁਦ੍ਧੋ ਭਵਿਸ੍ਸਾਮਿ, ਅਯਂ ਪਾਤਿ ਪਟਿਸੋਤਂ ਗਚ੍ਛਤੁ, ਨੋ ਚੇ ਭਵਿਸ੍ਸਾਮਿ, ਅਨੁਸੋਤਂ ਗਚ੍ਛਤੂ’’ਤਿ ਵਤ੍ਵਾ ਨਦੀਸੋਤੇ ਪਕ੍ਖਿਪਿ. ਸਾ ਸੋਤਂ ਛਿਨ੍ਦਮਾਨਾ ਨਦੀਮਜ੍ਝਂ ਗਨ੍ਤ੍ਵਾ ਮਜ੍ਝਟ੍ਠਾਨੇਨੇਵ ਜਵਸਮ੍ਪਨ੍ਨੋ ਅਸ੍ਸੋ ਵਿਯ ਅਸੀਤਿਹਤ੍ਥਮਤ੍ਤਟ੍ਠਾਨਂ ਪਟਿਸੋਤਂ ਗਨ੍ਤ੍ਵਾ ਏਕਸ੍ਮਿਂ ਆਵਟ੍ਟੇ ਨਿਮੁਜ੍ਜਿਤ੍ਵਾ ਕਾਲ਼ਨਾਗਰਾਜਭਵਨਂ ਗਨ੍ਤ੍ਵਾ ਤਿਣ੍ਣਂ ਬੁਦ੍ਧਾਨਂ ਪਰਿਭੋਗਪਾਤਿਯੋ ‘‘ਕਿਲਿ ਕਿਲੀ’’ਤਿ ਰਵਂ ਕਾਰਯਮਾਨਾ ਪਹਰਿਤ੍ਵਾ ਤਾਸਂ ਸਬ੍ਬਹੇਟ੍ਠਿਮਾ ਹੁਤ੍ਵਾ ਅਟ੍ਠਾਸਿ. ਕਾਲ਼ੋ ਨਾਗਰਾਜਾ ਤ ਸਦ੍ਦਂ ਸੁਤ੍ਵਾ ‘‘ਹਿਯ੍ਯੋ ਏਕੋ ਬੁਦ੍ਧੋ ਨਿਬ੍ਬਤ੍ਤਿ, ਪੁਨ ਅਜ੍ਜ ਏਕੋ ਨਿਬ੍ਬਤ੍ਤੋ’’ਤਿ ਵਤ੍ਵਾ ਅਨੇਕੇਹਿ ਪਦਸਤੇਹਿ ਥੁਤਿਯੋ ਵਦਮਾਨੋ ਉਟ੍ਠਾਸਿ. ਤਸ੍ਸ ਕਿਰ ਮਹਾਪਥਵਿਯਾ ਏਕਯੋਜਨਤਿਗਾਵੁਤਪ੍ਪਮਾਣਂ ਨਭਂ ਪੂਰੇਤ੍ਵਾ ਆਰੋਹਨਕਾਲੋ ਅਜ੍ਜ ਵਾ ਹਿਯ੍ਯੋ ਵਾ ਸਦਿਸੋ ਅਹੋਸਿ.
ਬੋਧਿਸਤ੍ਤੋਪਿ ਨਦੀਤੀਰਮ੍ਹਿ ਸੁਪੁਪ੍ਫਿਤਸਾਲਵਨੇ ਦਿਵਾਵਿਹਾਰਂ ਕਤ੍ਵਾ ਸਾਯਨ੍ਹਸਮਯਂ ਪੁਪ੍ਫਾਨਂ ਵਣ੍ਟਤੋ ਮੁਚ੍ਚਨਕਾਲੇ ਦੇਵਤਾਹਿ ਅਲਙ੍ਕਤੇਨ ਅਟ੍ਠੂਸਭਵਿਤ੍ਥਾਰੇਨ ਮਗ੍ਗੇਨ ਸੀਹੋ ਵਿਯ ਵਿਜਮ੍ਭਮਾਨੋ ਬੋਧਿਰੁਕ੍ਖਾਭਿਮੁਖੋ ਪਾਯਾਸਿ. ਨਾਗਯਕ੍ਖਸੁਪਣ੍ਣਾਦਯੋ ਦਿਬ੍ਬੇਹਿ ਗਨ੍ਧਪੁਪ੍ਫਾਦੀਹਿ ਪੂਜਯਿਂਸੁ, ਦਿਬ੍ਬਸਂਗੀਤਾਦੀਨਿ ਪਵਤ੍ਤਯਿਂਸੁ, ਦਸਸਹਸ੍ਸੀ ਲੋਕਧਾਤੁ ਏਕਗਨ੍ਧਾ ਏਕਮਾਲਾ ਏਕਸਾਧੁਕਾਰਾ ਅਹੋਸਿ. ਤਸ੍ਮਿਂ ਸਮਯੇ ਸੋਤ੍ਥਿਯੋ ਨਾਮ ਤਿਣਹਾਰਕੋ ਤਿਣਂ ਆਦਾਯ ਪਟਿਪਥੇ ਆਗਚ੍ਛਨ੍ਤੋ ਮਹਾਪੁਰਿਸਸ੍ਸ ¶ ਆਕਾਰਂ ਞਤ੍ਵਾ ਅਟ੍ਠ ਤਿਣਮੁਟ੍ਠਿਯੋ ਅਦਾਸਿ. ਬੋਧਿਸਤ੍ਤੋ ਤਿਣਂ ਗਹੇਤ੍ਵਾ ਬੋਧਿਮਣ੍ਡਂ ਆਰੁਯ੍ਹ ਦਕ੍ਖਿਣਦਿਸਾਭਾਗੇ ਉਤ੍ਤਰਾਭਿਮੁਖੋ ਅਟ੍ਠਾਸਿ. ਤਸ੍ਮਿਂ ਖਣੇ ਦਕ੍ਖਿਣਚਕ੍ਕਵਾਲ਼ਂ ਓਸੀਦਿਤ੍ਵਾ ਹੇਟ੍ਠਾ ਅਵੀਚਿਸਮ੍ਪਤ੍ਤਂ ਵਿਯ ਅਹੋਸਿ. ਉਤ੍ਤਰਚਕ੍ਕਵਾਲ਼ਂ ਉਲ੍ਲਙ੍ਘਿਤ੍ਵਾ ਉਪਰਿ ਭਵਗ੍ਗਪ੍ਪਤ੍ਤਂ ਵਿਯ ਅਹੋਸਿ. ਬੋਧਿਸਤ੍ਤੋ ‘‘ਇਦਂ ਸਮ੍ਬੋਧਿਪਾਪੁਣਨਟ੍ਠਾਨਂ ਨ ਭਵਿਸ੍ਸਤਿ ਮਞ੍ਞੇ’’ਤਿ ਪਦਕ੍ਖਿਣਂ ¶ ਕਰੋਨ੍ਤੋ ਪਚ੍ਛਿਮਦਿਸਾਭਾਗਂ ਗਨ੍ਤ੍ਵਾ ਪੁਰਤ੍ਥਿਮਾਭਿਮੁਖੋ ਅਟ੍ਠਾਸਿ, ਤਤੋ ਪਚ੍ਛਿਮਚਕ੍ਕਵਾਲ਼ਂ ਓਸੀਦਿਤ੍ਵਾ ਹੇਟ੍ਠਾ ਅਵੀਚਿਸਮ੍ਪਤ੍ਤਂ ਵਿਯ ਅਹੋਸਿ, ਪੁਰਤ੍ਥਿਮਚਕ੍ਕਵਾਲ਼ਂ ਉਲ੍ਲਙ੍ਘਿਤ੍ਵਾ ਉਪਰਿ ਭਵਗ੍ਗਪ੍ਪਤ੍ਤਂ ਵਿਯ ਅਹੋਸਿ. ਠਿਤਟ੍ਠਿਤਟ੍ਠਾਨੇ ਕਿਰਸ੍ਸ ਨੇਮਿਵਟ੍ਟਿਪਰਿਯਨ੍ਤੇ ਅਕ੍ਕਨ੍ਤਂ ਨਾਭਿਯਾ ਪਤਿਟ੍ਠਿਤਮਹਾਸਕਟਚਕ੍ਕਂ ਵਿਯ ਮਹਾਪਥਵੀ ਓਨਤੁਨ੍ਨਤਾ ¶ ਅਹੋਸਿ. ਬੋਧਿਸਤ੍ਤੋ ‘‘ਇਦਮ੍ਪਿ ਸਮ੍ਬੋਧਿਪਾਪੁਣਨਟ੍ਠਾਨਂ ਨ ਭਵਿਸ੍ਸਤਿ ਮਞ੍ਞੇ’’ਤਿ ਪਦਕ੍ਖਿਣਂ ਕਰੋਨ੍ਤੋ ਉਤ੍ਤਰਦਿਸਾਭਾਗਂ ਗਨ੍ਤ੍ਵਾ ਦਕ੍ਖਿਣਾਭਿਮੁਖੋ ਅਟ੍ਠਾਸਿ. ਤਤੋ ਉਤ੍ਤਰਚਕ੍ਕਵਾਲ਼ਂ ਓਸੀਦਿਤ੍ਵਾ ਹੇਟ੍ਠਾ ਅਵੀਚਿਸਮ੍ਪਤ੍ਤਂ ਵਿਯ ਅਹੋਸਿ, ਦਕ੍ਖਿਣਚਕ੍ਕਵਾਲ਼ਂ ਉਲ੍ਲਙ੍ਘਿਤ੍ਵਾ ਉਪਰਿ ਭਵਗ੍ਗਪ੍ਪਤ੍ਤਂ ਵਿਯ ਅਹੋਸਿ. ਬੋਧਿਸਤ੍ਤੋ ‘‘ਇਦਮ੍ਪਿ ਸਮ੍ਬੋਧਿਪਾਪੁਣਨਟ੍ਠਾਨਂ ਨ ਭਵਿਸ੍ਸਤਿ ਮਞ੍ਞੇ’’ਤਿ ਪਦਕ੍ਖਿਣਂ ਕਰੋਨ੍ਤੋ ਪੁਰਤ੍ਥਿਮਦਿਸਾਭਾਗਂ ਗਨ੍ਤ੍ਵਾ ਪਚ੍ਛਿਮਾਭਿਮੁਖੋ ਅਟ੍ਠਾਸਿ. ਪੁਰਤ੍ਥਿਮਦਿਸਾਭਾਗੇ ਪਨ ਸਬ੍ਬਬੁਦ੍ਧਾਨਂ ਪਲ੍ਲਙ੍ਕਟ੍ਠਾਨਂ ਅਹੋਸਿ, ਤਂ ਨੇਵ ਛਮ੍ਭਤਿ, ਨ ਕਮ੍ਪਤਿ. ਬੋਧਿਸਤ੍ਤੋ ‘‘ਇਦਂ ਸਬ੍ਬਬੁਦ੍ਧਾਨਂ ਅਵਿਜਹਿਤਂ ਅਚਲਟ੍ਠਾਨਂ ਕਿਲੇਸਪਞ੍ਜਰਵਿਦ੍ਧਂਸਨਟ੍ਠਾਨ’’ਨ੍ਤਿ ਞਤ੍ਵਾ ਤਾਨਿ ਤਿਣਾਨਿ ਅਗ੍ਗੇ ਗਹੇਤ੍ਵਾ ਚਾਲੇਸਿ, ਤਾਵਦੇਵ ਚੁਦ੍ਦਸਹਤ੍ਥੋ ਪਲ੍ਲਙ੍ਕੋ ਅਹੋਸਿ. ਤਾਨਿਪਿ ਖੋ ਤਿਣਾਨਿ ਤਥਾਰੂਪੇਨ ਸਣ੍ਠਾਨੇਨ ਸਣ੍ਠਹਿਂਸੁ, ਯਥਾਰੂਪਂ ਸੁਕੁਸਲੋ ਚਿਤ੍ਤਕਾਰੋ ਵਾ ਪੋਤ੍ਥਕਾਰੋ ਵਾ ਆਲਿਖਿਤੁਮ੍ਪਿ ਸਮਤ੍ਥੋ ਨਤ੍ਥਿ. ਬੋਧਿਸਤ੍ਤੋ ਬੋਧਿਕ੍ਖਨ੍ਧਂ ਪਿਟ੍ਠਿਤੋ ਕਤ੍ਵਾ ਪੁਰਤ੍ਥਾਭਿਮੁਖੋ ਦਲ਼੍ਹਮਾਨਸੋ ਹੁਤ੍ਵਾ –
‘‘ਕਾਮਂ ਤਚੋ ਚ ਨ੍ਹਾਰੁ ਚ, ਅਟ੍ਠਿ ਚ ਅਵਸਿਸ੍ਸਤੁ;
ਉਪਸੁਸ੍ਸਤੁ ਨਿਸ੍ਸੇਸਂ, ਸਰੀਰੇ ਮਂਸਲੋਹਿਤਂ. (ਅ. ਨਿ. ੨.੫; ਮ. ਨਿ. ੨.੧੮੪) –
‘ਨ ਤ੍ਵੇਵਾਹਂ ਸਮ੍ਮਾਸਮ੍ਬੋਧਿਂ ਅਪ੍ਪਤ੍ਵਾ ਇਮਂ ਪਲ੍ਲਙ੍ਕਂ ਭਿਨ੍ਦਿਸ੍ਸਾਮੀ’’’ਤਿ ਅਸਨਿਸਤਸਨ੍ਨਿਪਾਤੇਨਪਿ ਅਭੇਜ੍ਜਰੂਪਂ ਅਪਰਾਜਿਤਪਲ੍ਲਙ੍ਕਂ ਆਭੁਜਿਤ੍ਵਾ ਨਿਸੀਦਿ.
ਤਸ੍ਮਿਂ ਸਮਯੇ ਮਾਰੋ ਪਾਪਿਮਾ – ‘‘ਸਿਦ੍ਧਤ੍ਥਕੁਮਾਰੋ ਮਯ੍ਹਂ ਵਸਂ ਅਤਿਕ੍ਕਮਿਤੁਕਾਮੋ, ਨ ਦਾਨਿਸ੍ਸ ਅਤਿਕ੍ਕਮਿਤੁਂ ਦਸ੍ਸਾਮੀ’’ਤਿ ਮਾਰਬਲਸ੍ਸ ਸਨ੍ਤਿਕਂ ਗਨ੍ਤ੍ਵਾ ਏਤਮਤ੍ਥਂ ਆਰੋਚੇਤ੍ਵਾ ਮਾਰਘੋਸਨਂ ਨਾਮ ਘੋਸਾਪੇਤ੍ਵਾ ਮਾਰਬਲਂ ਆਦਾਯ ਨਿਕ੍ਖਮਿ. ਸਾ ਮਾਰਸੇਨਾ ਮਾਰਸ੍ਸ ਪੁਰਤੋ ਦ੍ਵਾਦਸਯੋਜਨਾ ਹੋਤਿ, ਦਕ੍ਖਿਣਤੋ ਚ ਵਾਮਤੋ ਚ ਦ੍ਵਾਦਸਯੋਜਨਾ, ਪਚ੍ਛਤੋ ਚਕ੍ਕਵਾਲ਼ਪਰਿਯਨ੍ਤਂ ਕਤ੍ਵਾ ਠਿਤਾ, ਉਦ੍ਧਂ ਨਵਯੋਜਨੁਬ੍ਬੇਧਾ ¶ ਹੋਤਿ, ਯਸ੍ਸਾ ਉਨ੍ਨਦਨ੍ਤਿਯਾ ਉਨ੍ਨਾਦਸਦ੍ਦੋ ਯੋਜਨਸਹਸ੍ਸਤੋ ਪਟ੍ਠਾਯ ਪਥਵਿਉਨ੍ਦ੍ਰਿਯਨਸਦ੍ਦੋਵਿਯ ਸੂਯਤਿ. ਅਥ ਮਾਰੋ ਦੇਵਪੁਤ੍ਤੋ ਦਿਯਡ੍ਢਯੋਜਨਸਤਿਕਂ ਗਿਰਿਮੇਖਲਂ ਨਾਮ ਹਤ੍ਥਿਂ ਅਭਿਰੁਹਿਤ੍ਵਾ ਬਾਹੁਸਹਸ੍ਸਂ ਮਾਪੇਤ੍ਵਾ ਨਾਨਾਵੁਧਾਨਿ ਅਗ੍ਗਹੇਸਿ. ਅਵਸੇਸਾਯਪਿ ਮਾਰਪਰਿਸਾਯ ¶ ਦ੍ਵੇ ਜਨਾ ਏਕਸਦਿਸਾ ਏਕਸਦਿਸਂ ਆਵੁਧਂ ਗਣ੍ਹਨ੍ਤਾ ਨਾਹੇਸੁਂ. ਨਾਨਾਵਣ੍ਣਾ ਨਾਨਪ੍ਪਕਾਰਮੁਖਾ ਹੁਤ੍ਵਾ ਨਾਨਾਵੁਧਾਨਿ ਗਣ੍ਹਨ੍ਤਾ ਬੋਧਿਸਤ੍ਤਂ ਅਜ੍ਝੋਤ੍ਥਰਮਾਨਾ ਆਗਮਂਸੁ.
ਦਸਸਹਸ੍ਸਚਕ੍ਕਵਾਲ਼ਦੇਵਤਾ ¶ ਪਨ ਮਹਾਸਤ੍ਤਸ੍ਸ ਥੁਤਿਯੋ ਵਦਮਾਨਾ ਅਟ੍ਠਂਸੁ. ਸਕ੍ਕੋ ਦੇਵਰਾਜਾ ਵਿਜਯੁਤ੍ਤਰਸਙ੍ਖਂ ਧਮਮਾਨੋ ਅਟ੍ਠਾਸਿ. ਸੋ ਕਿਰ ਸਙ੍ਖੋ ਵੀਸਹਤ੍ਥਸਤਿਕੋ ਹੋਤਿ, ਸਕਿਂ ਵਾਤਂ ਗਾਹਾਪੇਤ੍ਵਾ ਧਮਿਯਮਾਨੋ ਚਤ੍ਤਾਰੋ ਮਾਸੇ ਸਦ੍ਦਂ ਕਰਿਤ੍ਵਾ ਨਿਸ੍ਸਦ੍ਦੋ ਹੋਤਿ. ਮਹਾਕਾਲ਼ਨਾਗਰਾਜਾ ਅਤਿਰੇਕਪਦਸਤੇਨ ਵਣ੍ਣਂ ਵਣ੍ਣੇਨ੍ਤੋਵ ਅਟ੍ਠਾਸਿ, ਮਹਾਬ੍ਰਹ੍ਮਾ ਸੇਤਚ੍ਛਤ੍ਤਂ ਧਾਰਯਮਾਨੋ ਅਟ੍ਠਾਸਿ. ਮਾਰਬਲੇ ਪਨ ਬੋਧਿਮਣ੍ਡਂ ਉਪਸਙ੍ਕਮਨ੍ਤੇ ਤੇਸਂ ਏਕੋਪਿ ਠਾਤੁਂ ਨਾਸਕ੍ਖਿ, ਸਮ੍ਮੁਖਸਮ੍ਮੁਖਟ੍ਠਾਨੇਨੇਵ ਪਲਾਯਿਂਸੁ. ਕਾਲ਼ੋ ਨਾਮ ਨਾਗਰਾਜਾਪਿ ਪਥਵਿਯਂ ਨਿਮੁਜ੍ਜਿਤ੍ਵਾ ਪਞ੍ਚਯੋਜਨਸਤਿਕਂ ਮਞ੍ਜੇਰਿਕਨਾਗਭਵਨਂ ਗਨ੍ਤ੍ਵਾ ਉਭੋਹਿ ਹਤ੍ਥੇਹਿ ਮੁਖਂ ਪਿਦਹਿਤ੍ਵਾ ਨਿਪਨ੍ਨੋ. ਸਕ੍ਕੋ ਦੇਵਰਾਜਾਪਿ ਵਿਜਯੁਤ੍ਤਰਸਙ੍ਖਂ ਪਿਟ੍ਠਿਯਂ ਕਤ੍ਵਾ ਚਕ੍ਕਵਾਲ਼ਮੁਖਵਟ੍ਟਿਯਂ ਅਟ੍ਠਾਸਿ, ਮਹਾਬ੍ਰਹ੍ਮਾ ਸੇਤਚ੍ਛਤ੍ਤਂ ਕੋਟਿਯਂ ਗਹੇਤ੍ਵਾ ਬ੍ਰਹ੍ਮਲੋਕਮੇਵ ਅਗਮਾਸਿ. ਏਕਦੇਵਤਾਪਿ ਠਾਤੁਂ ਸਮਤ੍ਥਾ ਨਾਮ ਨਾਹੋਸਿ. ਮਹਾਪੁਰਿਸੋ ਪਨ ਏਕਕੋਵ ਨਿਸੀਦਿ.
ਮਾਰੋਪਿ ਅਤ੍ਤਨੋ ਪਰਿਸਂ ਆਹ – ‘‘ਤਾਤਾ, ਸੁਦ੍ਧੋਦਨਪੁਤ੍ਤੇਨ ਸਿਦ੍ਧਤ੍ਥੇਨ ਸਦਿਸੋ ਅਞ੍ਞੋ ਪੁਰਿਸੋ ਨਾਮ ਨਤ੍ਥਿ, ਮਯਂ ਸਮ੍ਮੁਖਾ ਯੁਦ੍ਧਂ ਦਾਤੁਂ ਨ ਸਕ੍ਖਿਸ੍ਸਾਮ, ਪਚ੍ਛਾਭਾਗੇਨ ਦਸ੍ਸਾਮਾ’’ਤਿ. ਮਹਾਪੁਰਿਸੋਪਿ ਤੀਣਿ ਪਸ੍ਸਾਨਿ ਓਲੋਕੇਤ੍ਵਾ ਸਬ੍ਬਦੇਵਤਾਨਂ ਪਲਾਤਤ੍ਤਾ ਸੁਞ੍ਞਾਨਿ ਅਦ੍ਦਸ. ਪੁਨ ਉਤ੍ਤਰਪਸ੍ਸੇਨ ਮਾਰਬਲਂ ਅਜ੍ਝੋਤ੍ਥਰਮਾਨਂ ਦਿਸ੍ਵਾ ‘‘ਅਯਂ ਏਤ੍ਤਕੋ ਜਨੋ ਮਂ ਏਕਕਂ ਸਨ੍ਧਾਯ ਮਹਨ੍ਤਂ ਵਾਯਾਮਂ ਕਰੋਤਿ, ਇਮਸ੍ਮਿਂ ਠਾਨੇ ਮਯ੍ਹਂ ਮਾਤਾ ਵਾ ਪਿਤਾ ਵਾ ਭਾਤਾ ਵਾ ਅਞ੍ਞੋ ਵਾ ਕੋਚਿ ਞਾਤਕੋ ਨਤ੍ਥਿ, ਇਮਾ ਪਨ ਦਸ ਪਾਰਮਿਯੋਵ ਮਯ੍ਹਂ ਦੀਘਰਤ੍ਤਂ ਪੁਟ੍ਠਪਰਿਜਨਸਦਿਸਾ. ਤਸ੍ਮਾ ਮਯਾ ਪਾਰਮਿਯੋਵ ਬਲਗ੍ਗਂ ਕਤ੍ਵਾ ਪਾਰਮਿਸਤ੍ਥੇਨੇਵ ਪਹਰਿਤ੍ਵਾ ਇਮਂ ਬਲਕਾਯਂ ਵਿਦ੍ਧਂਸੇਤੁਂ ਵਟ੍ਟਤੀ’’ਤਿ ਦਸ ਪਾਰਮਿਯੋ ਆਵਜ੍ਜਮਾਨੋ ਨਿਸੀਦਿ.
ਅਥ ਖੋ ਮਾਰੋ ਦੇਵਪੁਤ੍ਤੋ – ‘‘ਵਾਤੇਨੇਵ ਸਿਦ੍ਧਤ੍ਥਂ ਪਲਾਪੇਸ੍ਸਾਮੀ’’ਤਿ ਵਾਤਮਣ੍ਡਲਂ ਸਮੁਟ੍ਠਾਪੇਸਿ. ਤਙ੍ਖਣਞ੍ਞੇਵ ਪੁਰਤ੍ਥਿਮਾਦਿਭੇਦਾਵਾਤਾ ਸਮੁਟ੍ਠਹਿਤ੍ਵਾ ਅਦ੍ਧਯੋਜਨਯੋਜਨਦ੍ਵਿਯੋਜਨਤਿਯੋਜਨਪ੍ਪਮਾਣਾਨਿ ਪਬ੍ਬਤਕੂਟਾਨਿ ਪਦਾਲੇਤ੍ਵਾ ਵਨਗਚ੍ਛਰੁਕ੍ਖਾਦੀਨਿ ਉਦ੍ਧਂਮੂਲਾਨਿ ¶ ਕਤ੍ਵਾ ਸਮਨ੍ਤਾ ਗਾਮਨਿਗਮੇ ਚੁਣ੍ਣਵਿਚੁਣ੍ਣੇ ਕਾਤੁਂ ਸਮਤ੍ਥਾਪਿ ਮਹਾਪੁਰਿਸਸ੍ਸ ਪੁਞ੍ਞਤੇਜੇਨ ਵਿਹਤਾਨੁਭਾਵਾ ਬੋਧਿਸਤ੍ਤਂ ਪਤ੍ਵਾ ਬੋਧਿਸਤ੍ਤਸ੍ਸ ਚੀਵਰਕਣ੍ਣਮਤ੍ਤਮ੍ਪਿ ਚਾਲੇਤੁਂ ਨਾਸਕ੍ਖਿਂਸੁ. ਤਤੋ – ‘‘ਉਦਕੇਨ ¶ ਨਂ ਅਜ੍ਝੋਤ੍ਥਰਿਤ੍ਵਾ ਮਾਰੇਸ੍ਸਾਮੀ’’ਤਿ ਮਹਾਵਸ੍ਸਂ ਸਮੁਟ੍ਠਾਪੇਸਿ. ਤਸ੍ਸਾਨੁਭਾਵੇਨ ਉਪਰੂਪਰਿ ਸਤਪਟਲਸਹਸ੍ਸਪਟਲਾਦਿਭੇਦਾ ਵਲਾਹਕਾ ਉਟ੍ਠਹਿਤ੍ਵਾ ਵਸ੍ਸਿਂਸੁ. ਵੁਟ੍ਠਿਧਾਰਾਵੇਗੇਨ ਪਥਵੀ ਛਿਦ੍ਦਾਵਛਿਦ੍ਦਾ ਅਹੋਸਿ ¶ . ਵਨਰੁਕ੍ਖਾਦੀਨਂ ਉਪਰਿਭਾਗੇਨ ਮਹਾਮੇਘੋ ਆਗਨ੍ਤ੍ਵਾ ਮਹਾਸਤ੍ਤਸ੍ਸ ਚੀਵਰੇ ਉਸ੍ਸਾਵਬਿਨ੍ਦੁਗਹਣਮਤ੍ਤਮ੍ਪਿ ਤੇਮੇਤੁਂ ਨਾਸਕ੍ਖਿ. ਤਤੋ ਪਾਸਾਣਵਸ੍ਸਂ ਸਮੁਟ੍ਠਾਪੇਸਿ. ਮਹਨ੍ਤਾਨਿ ਮਹਨ੍ਤਾਨਿ ਪਬ੍ਬਤਕੂਟਾਨਿ ਧੂਮਾਯਨ੍ਤਾਨਿ ਪਜ੍ਜਲਨ੍ਤਾਨਿ ਆਕਾਸੇਨਾਗਨ੍ਤ੍ਵਾ ਬੋਧਿਸਤ੍ਤਂ ਪਤ੍ਵਾ ਦਿਬ੍ਬਮਾਲਾਗੁਲ਼ਭਾਵਂ ਆਪਜ੍ਜਿਂਸੁ. ਤਤੋ ਪਹਰਣਵਸ੍ਸਂ ਸਮੁਟ੍ਠਾਪੇਸਿ. ਏਕਤੋਧਾਰਾ ਉਭਤੋਧਾਰਾ ਅਸਿਸਤ੍ਤਿਖੁਰਪ੍ਪਾਦਯੋ ਧੂਮਾਯਨ੍ਤਾ ਪਜ੍ਜਲਨ੍ਤਾ ਆਕਾਸੇਨਾਗਨ੍ਤ੍ਵਾ ਬੋਧਿਸਤ੍ਤਂ ਪਤ੍ਵਾ ਦਿਬ੍ਬਪੁਪ੍ਫਾਨਿ ਅਹੇਸੁਂ. ਤਤੋ ਅਙ੍ਗਾਰਵਸ੍ਸਂ ਸਮੁਟ੍ਠਾਪੇਸਿ. ਕਿਂਸੁਕਵਣ੍ਣਾ ਅਙ੍ਗਾਰਾ ਆਕਾਸੇਨਾਗਨ੍ਤ੍ਵਾ ਬੋਧਿਸਤ੍ਤਸ੍ਸ ਪਾਦਮੂਲੇ ਦਿਬ੍ਬਪੁਪ੍ਫਾਨਿ ਹੁਤ੍ਵਾ ਵਿਕਿਰਿਂਸੁ. ਤਤੋ ਕੁਕ੍ਕੁਲ਼ਵਸ੍ਸਂ ਸਮੁਟ੍ਠਾਪੇਸਿ. ਅਚ੍ਚੁਣ੍ਹੋ ਅਗ੍ਗਿਵਣ੍ਣੋ ਕੁਕ੍ਕੁਲ਼ੋ ਆਕਾਸੇਨਾਗਨ੍ਤ੍ਵਾ ਬੋਧਿਸਤ੍ਤਸ੍ਸ ਪਾਦਮੂਲੇ ਚਨ੍ਦਨਚੁਣ੍ਣਂ ਹੁਤ੍ਵਾ ਨਿਪਤਤਿ. ਤਤੋ ਵਾਲੁਕਾਵਸ੍ਸਂ ਸਮੁਟ੍ਠਾਪੇਸਿ. ਅਤਿਸੁਖੁਮਾ ਵਾਲੁਕਾ ਧੂਮਾਯਨ੍ਤਾ ਪਜ੍ਜਲਨ੍ਤਾ ਆਕਾਸੇਨਾਗਨ੍ਤ੍ਵਾ ਮਹਾਸਤ੍ਤਸ੍ਸ ਪਾਦਮੂਲੇ ਦਿਬ੍ਬਪੁਪ੍ਫਾਨਿ ਹੁਤ੍ਵਾ ਨਿਪਤਿਂਸੁ. ਤਤੋ ਕਲਲਵਸ੍ਸਂ ਸਮੁਟ੍ਠਾਪੇਸਿ, ਤਂ ਕਲਲਂ ਧੂਮਾਯਨ੍ਤਂ ਪਜ੍ਜਲਨ੍ਤਂ ਆਕਾਸੇਨਾਗਨ੍ਤ੍ਵਾ ਬੋਧਿਸਤ੍ਤਸ੍ਸ ਪਾਦਮੂਲੇ ਦਿਬ੍ਬਵਿਲੇਪਨਂ ਹੁਤ੍ਵਾ ਨਿਪਤਤਿ. ਤਤੋ ‘‘ਇਮਿਨਾ ਭਿਂਸੇਤ੍ਵਾ ਸਿਦ੍ਧਤ੍ਥਂ ਪਲਾਪੇਸ੍ਸਾਮੀ’’ਤਿ ਅਨ੍ਧਕਾਰਂ ਸਮੁਟ੍ਠਾਪੇਸਿ. ਤਂ ਚਤੁਰਙ੍ਗਸਮਨ੍ਨਾਗਤਂ ਅਨ੍ਧਕਾਰਂ ਵਿਯ ਮਹਾਤਮਂ ਹੁਤ੍ਵਾ ਬੋਧਿਸਤ੍ਤਂ ਪਤ੍ਵਾ ਸੂਰਿਯਪ੍ਪਭਾਵਿਹਤਂ ਵਿਯ ਅਨ੍ਧਕਾਰਂ ਅਨ੍ਤਰਧਾਯਿ.
ਏਵਂ ਸੋ ਮਾਰੋ ਇਮਾਹਿ ਨਵਹਿ ਵਾਤਵਸ੍ਸਪਾਸਾਣਪਹਰਣਅਙ੍ਗਾਰਕੁਕ੍ਕੁਲ਼ਵਾਲੁਕਾਕਲਲਨ੍ਧਕਾਰਵੁਟ੍ਠੀਹਿ ਬੋਧਿਸਤ੍ਤਂ ਪਲਾਪੇਤੁਂ ਅਸਕ੍ਕੋਨ੍ਤੋ – ‘‘ਕਿਂ, ਭਣੇ, ਤਿਟ੍ਠਥ, ਇਮਂ ਸਿਦ੍ਧਤ੍ਥਕੁਮਾਰਂ ਗਣ੍ਹਥ ਹਨਥ ਪਲਾਪੇਥਾ’’ਤਿ ਅਤ੍ਤਨੋ ਪਰਿਸਂ ਆਣਾਪੇਤ੍ਵਾ ਸਯਮ੍ਪਿ ਗਿਰਿਮੇਖਲਸ੍ਸ ਹਤ੍ਥਿਨੋ ਖਨ੍ਧੇ ਨਿਸਿਨ੍ਨੋ ਚਕ੍ਕਾਵੁਧਂ ਆਦਾਯ ਬੋਧਿਸਤ੍ਤਂ ਉਪਸਙ੍ਕਮਿਤ੍ਵਾ ‘‘ਸਿਦ੍ਧਤ੍ਥ, ਉਟ੍ਠੇਹਿ ਏਤਸ੍ਮਾ ਪਲ੍ਲਙ੍ਕਾ, ਨਾਯਂ ਤੁਯ੍ਹਂ ਪਾਪੁਣਾਤਿ, ਮਯ੍ਹਂ ਏਸ ਪਾਪੁਣਾਤੀ’’ਤਿ ਆਹ. ਮਹਾਸਤ੍ਤੋ ਤਸ੍ਸ ਵਚਨਂ ਸੁਤ੍ਵਾ ਅਵੋਚ – ‘‘ਮਾਰ, ਨੇਵ ਤਯਾ ਦਸ ਪਾਰਮਿਯੋ ਪੂਰਿਤਾ, ਨ ਉਪਪਾਰਮਿਯੋ, ਨ ਪਰਮਤ੍ਥਪਾਰਮਿਯੋ, ਨਾਪਿ ਪਞ੍ਚ ਮਹਾਪਰਿਚ੍ਚਾਗਾ ਪਰਿਚ੍ਚਤ੍ਤਾ, ਨ ਞਾਤਤ੍ਥਚਰਿਯਾ, ਨ ਲੋਕਤ੍ਥਚਰਿਯਾ, ਨ ਬੁਦ੍ਧਤ੍ਥਚਰਿਯਾ ਪੂਰਿਤਾ, ਸਬ੍ਬਾ ਤਾ ¶ ਮਯਾਯੇਵ ਪੂਰਿਤਾ, ਤਸ੍ਮਾ ਨਾਯਂ ਪਲ੍ਲਙ੍ਕੋ ਤੁਯ੍ਹਂ ਪਾਪੁਣਾਤਿ, ਮਯ੍ਹੇਵੇਸੋ ਪਾਪੁਣਾਤੀ’’ਤਿ.
ਮਾਰੋ ¶ ਕੁਦ੍ਧੋ ਕੋਧਵੇਗਂ ਅਸਹਨ੍ਤੋ ਮਹਾਪੁਰਿਸਸ੍ਸ ਚਕ੍ਕਾਵੁਧਂ ਵਿਸ੍ਸਜ੍ਜੇਸਿ. ਤਂ ਤਸ੍ਸ ਦਸ ਪਾਰਮਿਯੋ ਆਵਜ੍ਜੇਨ੍ਤਸ੍ਸੇਵ ਉਪਰਿਭਾਗੇ ਮਾਲਾਵਿਤਾਨਂ ਹੁਤ੍ਵਾ ਅਟ੍ਠਾਸਿ. ਤਂ ਕਿਰ ਖੁਰਧਾਰਂ ਚਕ੍ਕਾਵੁਧਂ ਅਞ੍ਞਦਾ ਕੁਦ੍ਧੇਨ ਵਿਸ੍ਸਟ੍ਠਂ ਏਕਗ੍ਘਨਪਾਸਾਣਤ੍ਥਮ੍ਭੇ ਵਂਸਕਲ਼ੀਰੇ ਵਿਯ ਛਿਨ੍ਦਨ੍ਤਂ ਗਚ੍ਛਤਿ. ਇਦਾਨਿ ਪਨ ਤਸ੍ਮਿਂ ਮਾਲਾਵਿਤਾਨਂ ਹੁਤ੍ਵਾ ਠਿਤੇ ਅਵਸੇਸਾ ਮਾਰਪਰਿਸਾ ‘‘ਇਦਾਨਿ ਸਿਦ੍ਧਤ੍ਥੋ ਪਲ੍ਲਙ੍ਕਤੋ ਵੁਟ੍ਠਾਯ ਪਲਾਯਿਸ੍ਸਤੀ’’ਤਿ ਮਹਨ੍ਤਮਹਨ੍ਤਾਨਿ ਸੇਲਕੂਟਾਨਿ ਵਿਸ੍ਸਜ੍ਜੇਸੁਂ, ਤਾਨਿਪਿ ਮਹਾਪੁਰਿਸਸ੍ਸ ਦਸ ਪਾਰਮਿਯੋ ਆਵਜ੍ਜੇਨ੍ਤਸ੍ਸ ਮਾਲਾਗੁਲ਼ਭਾਵਂ ਆਪਜ੍ਜਿਤ੍ਵਾ ਭੂਮਿਯਂ ਪਤਿਂਸੁ. ਦੇਵਤਾ ¶ ਚਕ੍ਕਵਾਲ਼ਮੁਖਵਟ੍ਟਿਯਂ ਠਿਤਾ ਗੀਵਂ ਪਸਾਰੇਤ੍ਵਾ ਸੀਸਂ ਉਕ੍ਖਿਪਿਤ੍ਵਾ ‘‘ਨਟ੍ਠੋ ਵਤ, ਭੋ, ਸਿਦ੍ਧਤ੍ਥਕੁਮਾਰਸ੍ਸ ਰੂਪਗ੍ਗਪ੍ਪਤ੍ਤੋ ਅਤ੍ਤਭਾਵੋ, ਕਿਂ ਨੁ ਖੋ ਸੋ ਕਰਿਸ੍ਸਤੀ’’ਤਿ ਓਲੋਕੇਨ੍ਤਿ.
ਤਤੋ ਬੋਧਿਸਤ੍ਤੋ ‘‘ਪੂਰਿਤਪਾਰਮੀਨਂ ਬੋਧਿਸਤ੍ਤਾਨਂ ਸਮ੍ਬੁਜ੍ਝਨਦਿਵਸੇ ਪਤ੍ਤਪਲ੍ਲਙ੍ਕੋ ਮਯ੍ਹਂ ਪਾਪੁਣਾਤੀ’’ਤਿ ਵਤ੍ਵਾ ਠਿਤਂ ਮਾਰਂ ਆਹ – ‘‘ਮਾਰ, ਤੁਯ੍ਹਂ ਦਾਨਸ੍ਸ ਦਿਨ੍ਨਭਾਵੇ ਕੋ ਸਕ੍ਖੀ’’ਤਿ. ਮਾਰੋ ‘‘ਇਮੇ ਏਤ੍ਤਕਾਵ ਜਨਾ ਸਕ੍ਖਿਨੋ’’ਤਿ ਮਾਰਬਲਾਭਿਮੁਖਂ ਹਤ੍ਥਂ ਪਸਾਰੇਸਿ. ਤਸ੍ਮਿਂ ਖਣੇ ਮਾਰਪਰਿਸਾਯ ‘‘ਅਹਂ ਸਕ੍ਖਿ, ਅਹਂ ਸਕ੍ਖੀ’’ਤਿ ਪਵਤ੍ਤਸਦ੍ਦੋ ਪਥਵਿਉਨ੍ਦ੍ਰਿਯਨਸਦ੍ਦਸਦਿਸੋ ਅਹੋਸਿ. ਅਥ ਮਾਰੋ ਮਹਾਪੁਰਿਸਂ ਆਹ – ‘‘ਸਿਦ੍ਧਤ੍ਥ, ਤੁਯ੍ਹਂ ਦਾਨਸ੍ਸ ਦਿਨ੍ਨਭਾਵੇ ਕੋ ਸਕ੍ਖੀ’’ਤਿ. ਮਹਾਪੁਰਿਸੋ ‘‘ਤੁਯ੍ਹਂ ਤਾਵ ਦਾਨਸ੍ਸ ਦਿਨ੍ਨਭਾਵੇ ਸਚੇਤਨਾ ਸਕ੍ਖਿਨੋ, ਮਯ੍ਹਂ ਪਨ ਇਮਸ੍ਮਿਂ ਠਾਨੇ ਸਚੇਤਨੋ ਕੋਚਿ ਸਕ੍ਖਿ ਨਾਮ ਨਤ੍ਥਿ, ਤਿਟ੍ਠਤੁ ਤਾਵ ਮੇ ਅਵਸੇਸਅਤ੍ਤਭਾਵੇਸੁ ਦਿਨ੍ਨਦਾਨਂ, ਵੇਸ੍ਸਨ੍ਤਰਤ੍ਤਭਾਵੇ ਪਨ ਠਤ੍ਵਾ ਮਯ੍ਹਂ ਸਤ੍ਤਸਤਕਮਹਾਦਾਨਸ੍ਸ ਤਾਵ ਦਿਨ੍ਨਭਾਵੇ ਅਚੇਤਨਾਪਿ ਅਯਂ ਘਨਮਹਾਪਥਵੀ ਸਕ੍ਖੀ’’ਤਿ ਚੀਵਰਗਬ੍ਭਨ੍ਤਰਤੋ ਦਕ੍ਖਿਣਹਤ੍ਥਂ ਅਭਿਨੀਹਰਿਤ੍ਵਾ ‘‘ਵੇਸ੍ਸਨ੍ਤਰਤ੍ਤਭਾਵੇ ਠਤ੍ਵਾ ਮਯ੍ਹਂ ਸਤ੍ਤਸਤਕਮਹਾਦਾਨਸ੍ਸ ਦਿਨ੍ਨਭਾਵੇ ਤ੍ਵਂ ਸਕ੍ਖਿ, ਨ ਸਕ੍ਖੀ’’ਤਿ ਮਹਾਪਥਵਿਯਾਭਿਮੁਖਂ ਹਤ੍ਥਂ ਪਸਾਰੇਸਿ. ਮਹਾਪਥਵੀ ‘‘ਅਹਂ ਤੇ ਤਦਾ ਸਕ੍ਖੀ’’ਤਿ ਵਿਰਵਸਤੇਨ ਵਿਰਵਸਹਸ੍ਸੇਨ ਵਿਰਵਸਤਸਹਸ੍ਸੇਨ ਮਾਰਬਲਂ ਅਵਤ੍ਥਰਮਾਨਾ ਵਿਯ ਉਨ੍ਨਦਿ.
ਤਤੋ ਮਹਾਪੁਰਿਸੇ ‘‘ਦਿਨ੍ਨਂ ਤੇ, ਸਿਦ੍ਧਤ੍ਥ, ਮਹਾਦਾਨਂ ਉਤ੍ਤਮਦਾਨ’’ਨ੍ਤਿ ਵੇਸ੍ਸਨ੍ਤਰਦਾਨਂ ਸਮ੍ਮਸਨ੍ਤੇ ਦਿਯਡ੍ਢਯੋਜਨਸਤਿਕੋ ਗਿਰਿਮੇਖਲਹਤ੍ਥੀ ਜਣ੍ਣੁਕੇਹਿ ਪਥਵਿਯਂ ਪਤਿਟ੍ਠਾਸਿ, ਮਾਰਪਰਿਸਾ ਦਿਸਾਵਿਦਿਸਾ ਪਲਾਯਿਂਸੁ, ਦ੍ਵੇ ਏਕਮਗ੍ਗੇਨ ਗਤਾ ਨਾਮ ਨਤ੍ਥਿ, ਸੀਸਾਭਰਣਾਨਿ ਚੇਵ ਨਿਵਤ੍ਥਵਸਨਾਨਿ ਚ ¶ ਛਡ੍ਡੇਤ੍ਵਾ ਸਮ੍ਮੁਖਸਮ੍ਮੁਖਦਿਸਾਹਿਯੇਵ ਪਲਾਯਿਂਸੁ. ਤਤੋ ਦੇਵਸਙ੍ਘਾ ਪਲਾਯਮਾਨਂ ਮਾਰਬਲਂ ਦਿਸ੍ਵਾ ‘‘ਮਾਰਸ੍ਸ ਪਰਾਜਯੋ ਜਾਤੋ, ਸਿਦ੍ਧਤ੍ਥਕੁਮਾਰਸ੍ਸ ਜਯੋ ਜਾਤੋ, ਜਯਪੂਜਂ ਕਰਿਸ੍ਸਾਮਾ’’ਤਿ ¶ ਦੇਵਤਾ ਦੇਵਤਾਨਂ, ਨਾਗਾ ਨਾਗਾਨਂ, ਸੁਪਣ੍ਣਾ ਸੁਪਣ੍ਣਾਨਂ, ਬ੍ਰਹ੍ਮਾਨੋ ਬ੍ਰਹ੍ਮਾਨਂ ਘੋਸੇਤ੍ਵਾ ਗਨ੍ਧਮਾਲਾਦਿਹਤ੍ਥਾ ਮਹਾਪੁਰਿਸਸ੍ਸ ਸਨ੍ਤਿਕਂ ਬੋਧਿਪਲ੍ਲਙ੍ਕਂ ਆਗਮਂਸੁ.
ਏਵਂ ਗਤੇਸੁ ਪਨ ਤੇਸੁ –
‘‘ਜਯੋ ਹਿ ਬੁਦ੍ਧਸ੍ਸ ਸਿਰੀਮਤੋ ਅਯਂ, ਮਾਰਸ੍ਸ ਚ ਪਾਪਿਮਤੋ ਪਰਾਜਯੋ;
ਉਗ੍ਘੋਸਯੁਂ ਬੋਧਿਮਣ੍ਡੇ ਪਮੋਦਿਤਾ, ਜਯਂ ਤਦਾ ਦੇਵਗਣਾ ਮਹੇਸਿਨੋ.
‘‘ਜਯੋ ¶ ਹਿ ਬੁਦ੍ਧਸ੍ਸ ਸਿਰੀਮਤੋ ਅਯਂ, ਮਾਰਸ੍ਸ ਚ ਪਾਪਿਮਤੋ ਪਰਾਜਯੋ;
ਉਗ੍ਘੋਸਯੁਂ ਬੋਧਿਮਣ੍ਡੇ ਪਮੋਦਿਤਾ, ਜਯਂ ਤਦਾ ਨਾਗਗਣਾ ਮਹੇਸਿਨੋ.
‘‘ਜਯੋ ਹਿ ਬੁਦ੍ਧਸ੍ਸ ਸਿਰੀਮਤੋ ਅਯਂ, ਮਾਰਸ੍ਸ ਚ ਪਾਪਿਮਤੋ ਪਰਾਜਯੋ;
ਉਗ੍ਘੋਸਯੁਂ ਬੋਧਿਮਣ੍ਡੇ ਪਮੋਦਿਤਾ, ਜਯਂ ਤਦਾ ਸੁਪਣ੍ਣਸਙ੍ਘਾਪਿ ਮਹੇਸਿਨੋ.
‘‘ਜਯੋ ਹਿ ਬੁਦ੍ਧਸ੍ਸ ਸਿਰੀਮਤੋ ਅਯਂ, ਮਾਰਸ੍ਸ ਚ ਪਾਪਿਮਤੋ ਪਰਾਜਯੋ;
ਉਗ੍ਘੋਸਯੁਂ ਬੋਧਿਮਣ੍ਡੇ ਪਮੋਦਿਤਾ, ਜਯਂ ਤਦਾ ਬ੍ਰਹ੍ਮਗਣਾ ਮਹੇਸਿਨੋ’’ਤਿ. –
ਅਵਸੇਸਾ ਦਸਸੁ ਚਕ੍ਕਵਾਲ਼ਸਹਸ੍ਸੇਸੁ ਦੇਵਤਾ ਮਾਲਾਗਨ੍ਧਵਿਲੇਪਨੇਹਿ ਪੂਜਯਮਾਨਾ ਨਾਨਪ੍ਪਕਾਰਾ ਚ ਥੁਤਿਯੋ ਵਦਮਾਨਾ ਅਟ੍ਠਂਸੁ. ਏਵਂ ਧਰਮਾਨੇਯੇਵ ਸੂਰਿਯੇ ਮਹਾਪੁਰਿਸੋ ਮਾਰਬਲਂ ਵਿਧਮਿਤ੍ਵਾ ਚੀਵਰੂਪਰਿ ਪਤਮਾਨੇਹਿ ਬੋਧਿਰੁਕ੍ਖਙ੍ਕੁਰੇਹਿ ਰਤ੍ਤਪਵਾਲ਼ਦਲੇਹਿ ਵਿਯ ਪੂਜਿਯਮਾਨੋ ਪਠਮਯਾਮੇ ਪੁਬ੍ਬੇਨਿਵਾਸਂ ਅਨੁਸ੍ਸਰਿਤ੍ਵਾ ਮਜ੍ਝਿਮਯਾਮੇ ਦਿਬ੍ਬਚਕ੍ਖੁਂ ਵਿਸੋਧੇਤ੍ਵਾ ਪਚ੍ਛਿਮਯਾਮੇ ਪਟਿਚ੍ਚਸਮੁਪ੍ਪਾਦੇ ਞਾਣਂ ਓਤਾਰੇਸਿ. ਅਥਸ੍ਸ ਦ੍ਵਾਦਸਪਦਿਕਂ ਪਚ੍ਚਯਾਕਾਰਂ ਵਟ੍ਟਵਿਵਟ੍ਟਵਸੇਨ ਅਨੁਲੋਮਪਟਿਲੋਮਤੋ ਸਮ੍ਮਸਨ੍ਤਸ੍ਸ ਦਸਸਹਸ੍ਸੀ ਲੋਕਧਾਤੁ ਉਦਕਪਰਿਯਨ੍ਤਂ ਕਤ੍ਵਾ ਦ੍ਵਾਦਸਕ੍ਖਤ੍ਤੁਂ ਸਙ੍ਕਮ੍ਪਿ.
ਮਹਾਪੁਰਿਸੇ ¶ ਪਨ ਦਸਸਹਸ੍ਸਿਲੋਕਧਾਤੁਂ ਉਨ੍ਨਾਦੇਤ੍ਵਾ ਅਰੁਣੁਗ੍ਗਮਨਵੇਲਾਯ ਸਬ੍ਬਞ੍ਞੁਤਞ੍ਞਾਣਂ ¶ ਪਟਿਵਿਜ੍ਝਨ੍ਤੇ ਸਕਲਾ ਦਸਸਹਸ੍ਸੀ ਲੋਕਧਾਤੁ ਅਲਙ੍ਕਤਪਟਿਯਤ੍ਤਾ ਅਹੋਸਿ. ਪਾਚੀਨਚਕ੍ਕਵਾਲ਼ਮੁਖਵਟ੍ਟਿਯਂ ਉਸ੍ਸਾਪਿਤਾਨਂ ਧਜਾਨਂ ਪਟਾਕਾ ਪਚ੍ਛਿਮਚਕ੍ਕਵਾਲ਼ਮੁਖਵਟ੍ਟਿਂ ਪਹਰਨ੍ਤਿ, ਤਥਾ ਪਚ੍ਛਿਮਚਕ੍ਕਵਾਲ਼ਮੁਖਵਟ੍ਟਿਯਂ ਉਸ੍ਸਾਪਿਤਾਨਂ ਧਜਾਨਂ ਪਟਾਕਾ ਪਾਚੀਨਚਕ੍ਕਵਾਲ਼ਮੁਖਵਟ੍ਟਿਂ ਪਹਰਨ੍ਤਿ, ਦਕ੍ਖਿਣਚਕ੍ਕਵਾਲ਼ਮੁਖਵਟ੍ਟਿਯਂ ਉਸ੍ਸਾਪਿਤਾਨਂ ਧਜਾਨਂ ਪਟਾਕਾ ਉਤ੍ਤਰਚਕ੍ਕਵਾਲ਼ਮੁਖਵਟ੍ਟਿਂ ਪਹਰਨ੍ਤਿ, ਉਤ੍ਤਰਚਕ੍ਕਵਾਲ਼ਮੁਖਵਟ੍ਟਿਯਂ ਉਸ੍ਸਾਪਿਤਾਨਂ ਧਜਾਨਂ ਪਟਾਕਾ ਦਕ੍ਖਿਣਚਕ੍ਕਵਾਲ਼ਮੁਖਵਟ੍ਟਿਂ ਪਹਰਨ੍ਤਿ, ਪਥਵਿਤਲੇ ਉਸ੍ਸਾਪਿਤਾਨਂ ਧਜਾਨਂ ਪਟਾਕਾ ਬ੍ਰਹ੍ਮਲੋਕਂ ਆਹਚ੍ਚ ਅਟ੍ਠਂਸੁ, ਬ੍ਰਹ੍ਮਲੋਕੇ ਬਦ੍ਧਾਨਂ ਧਜਾਨਂ ਪਟਾਕਾ ਪਥਵਿਤਲੇ ਪਤਿਟ੍ਠਹਿਂਸੁ, ਦਸਸਹਸ੍ਸੇਸੁ ਚਕ੍ਕਵਾਲ਼ੇਸੁ ਪੁਪ੍ਫੂਪਗਾ ਰੁਕ੍ਖਾ ਪੁਪ੍ਫਂ ਗਣ੍ਹਿਂਸੁ, ਫਲੂਪਗਾ ਰੁਕ੍ਖਾ ਫਲਪਿਣ੍ਡਿਭਾਰਸਹਿਤਾ ਅਹੇਸੁਂ. ਖਨ੍ਧੇਸੁ ਖਨ੍ਧਪਦੁਮਾਨਿ ਪੁਪ੍ਫਿਂਸੁ, ਸਾਖਾਸੁ ਸਾਖਾਪਦੁਮਾਨਿ, ਲਤਾਸੁ ਲਤਾਪਦੁਮਾਨਿ, ਆਕਾਸੇ ਓਲਮ੍ਬਕਪਦੁਮਾਨਿ, ਘਨਸਿਲਾਤਲਾਨਿ ਭਿਨ੍ਦਿਤ੍ਵਾ ਉਪਰੂਪਰਿ ਸਤਪਤ੍ਤਾਨਿ ਹੁਤ੍ਵਾ ਦਣ੍ਡਕਪਦੁਮਾਨਿ ਉਟ੍ਠਹਿਂਸੁ. ਦਸਸਹਸ੍ਸੀ ਲੋਕਧਾਤੁ ਵਟ੍ਟੇਤ੍ਵਾ ਵਿਸ੍ਸਟ੍ਠਮਾਲਾਗੁਲ਼ਾ ਵਿਯ ਸੁਸਨ੍ਥਤਪੁਪ੍ਫਸਨ੍ਥਾਰੋ ਵਿਯ ਚ ਪੁਪ੍ਫਾਭਿਕਿਣ੍ਣਾ ਅਹੋਸਿ. ਚਕ੍ਕਵਾਲ਼ਨ੍ਤਰੇਸੁ ਅਟ੍ਠਯੋਜਨਸਹਸ੍ਸਾ ਲੋਕਨ੍ਤਰਿਕਨਿਰਯਾ ਸਤ੍ਤਸੂਰਿਯਪ੍ਪਭਾਹਿਪਿਅਨੋਭਾਸਿਤਪੁਬ੍ਬਾ ਤਦਾ ਏਕੋਭਾਸਾ ਅਹੇਸੁਂ. ਚਤੁਰਾਸੀਤਿਯੋਜਨਸਹਸ੍ਸਗਮ੍ਭੀਰੋ ਮਹਾਸਮੁਦ੍ਦੋ ¶ ਮਧੁਰੋਦਕੋ ਅਹੋਸਿ, ਨਦਿਯੋ ਨ ਪਵਤ੍ਤਿਂਸੁ, ਜਚ੍ਚਨ੍ਧਾ ਰੂਪਾਨਿ ਪਸ੍ਸਿਂਸੁ, ਜਾਤਿਬਧਿਰਾ ਸਦ੍ਦਂ ਸੁਣਿਂਸੁ, ਜਾਤਿਪੀਠਸਪ੍ਪਿਨੋ ਪਦਸਾ ਗਚ੍ਛਿਂਸੁ, ਅਨ੍ਦੁਬਨ੍ਧਨਾਦੀਨਿ ਛਿਜ੍ਜਿਤ੍ਵਾ ਪਤਿਂਸੁ.
ਏਵਂ ਅਪਰਿਮਾਣੇਨ ਸਿਰਿਵਿਭਵੇਨ ਪੂਜਿਯਮਾਨੋ ਮਹਾਪੁਰਿਸੋ ਅਨੇਕਪ੍ਪਕਾਰੇਸੁ ਅਚ੍ਛਰਿਯਧਮ੍ਮੇਸੁ ਪਾਤੁਭੂਤੇਸੁ ਸਬ੍ਬਞ੍ਞੁਤਂ ਪਟਿਵਿਜ੍ਝਿਤ੍ਵਾ ਸਬ੍ਬਬੁਦ੍ਧੇਹਿ ਅਵਿਜਹਿਤਂ ਉਦਾਨਂ ਉਦਾਨੇਸਿ –
‘‘ਅਨੇਕਜਾਤਿਸਂਸਾਰਂ, ਸਨ੍ਧਾਵਿਸ੍ਸਂ ਅਨਿਬ੍ਬਿਸਂ;
ਗਹਕਾਰਂ ਗਵੇਸਨ੍ਤੋ, ਦੁਕ੍ਖਾ ਜਾਤਿ ਪੁਨਪ੍ਪੁਨਂ.
‘‘ਗਹਕਾਰਕ ਦਿਟ੍ਠੋਸਿ, ਪੁਨ ਗੇਹਂ ਨ ਕਾਹਸਿ;
ਸਬ੍ਬਾ ਤੇ ਫਾਸੁਕਾ ਭਗ੍ਗਾ, ਗਹਕੂਟਂ ਵਿਸਙ੍ਖਤਂ;
ਵਿਸਙ੍ਖਾਰਗਤਂ ਚਿਤ੍ਤਂ, ਤਣ੍ਹਾਨਂ ਖਯਮਜ੍ਝਗਾ’’ਤਿ. (ਧ. ਪ. ੧੫੩-੧੫੪);
ਇਤਿ ¶ ਤੁਸਿਤਭਵਨਤੋ ਪਟ੍ਠਾਯ ਯਾਵ ਅਯਂ ਬੋਧਿਮਣ੍ਡੇ ਸਬ੍ਬਞ੍ਞੁਤਪ੍ਪਤ੍ਤਿ, ਏਤ੍ਤਕਂ ਠਾਨਂ ਅਵਿਦੂਰੇਨਿਦਾਨਂ ਨਾਮਾਤਿ ਵੇਦਿਤਬ੍ਬਂ.
ਅਵਿਦੂਰੇਨਿਦਾਨਕਥਾ ਨਿਟ੍ਠਿਤਾ.
੩. ਸਨ੍ਤਿਕੇਨਿਦਾਨਕਥਾ
‘‘ਸਨ੍ਤਿਕੇਨਿਦਾਨਂ ¶ ¶ ਪਨ ‘ਏਕਂ ਸਮਯਂ ਭਗਵਾ ਸਾਵਤ੍ਥਿਯਂ ਵਿਹਰਤਿ ਜੇਤਵਨੇ ਅਨਾਥਪਿਣ੍ਡਿਕਸ੍ਸ ਆਰਾਮੇ’. ‘ਵੇਸਾਲਿਯਂ ਵਿਹਰਤਿ ਮਹਾਵਨੇ ਕੂਟਾਗਾਰਸਾਲਾਯ’ਨ੍ਤਿ ਚ ਏਵਂ ਤਸ੍ਮਿਂ ਤਸ੍ਮਿਂ ਠਾਨੇਯੇਵ ਲਬ੍ਭਤੀ’’ਤਿ ਵੁਤ੍ਤਂ. ਕਿਞ੍ਚਾਪਿ ਏਵਂ ਵੁਤ੍ਤਂ, ਅਥ ਖੋ ਪਨ ਤਮ੍ਪਿ ਆਦਿਤੋ ਪਟ੍ਠਾਯ ਏਵਂ ਵੇਦਿਤਬ੍ਬਂ – ਉਦਾਨਞ੍ਹਿ ਉਦਾਨੇਤ੍ਵਾ ਜਯਪਲ੍ਲਙ੍ਕੇ ਨਿਸਿਨ੍ਨਸ੍ਸ ਭਗਵਤੋ ਏਤਦਹੋਸਿ – ‘‘ਅਹਂ ਕਪ੍ਪਸਤਸਹਸ੍ਸਾਧਿਕਾਨਿ ਚਤ੍ਤਾਰਿ ਅਸਙ੍ਖ੍ਯੇਯ੍ਯਾਨਿ ਇਮਸ੍ਸ ਪਲ੍ਲਙ੍ਕਸ੍ਸ ਕਾਰਣਾ ਸਨ੍ਧਾਵਿਂ, ਏਤ੍ਤਕਂ ਮੇ ਕਾਲਂ ਇਮਸ੍ਸੇਵ ਪਲ੍ਲਙ੍ਕਸ੍ਸ ਕਾਰਣਾ ਅਲਙ੍ਕਤਸੀਸਂ ਗੀਵਾਯ ਛਿਨ੍ਦਿਤ੍ਵਾ ਦਿਨ੍ਨਂ, ਸੁਅਞ੍ਜਿਤਾਨਿ ਅਕ੍ਖੀਨਿ ਹਦਯਮਂਸਞ੍ਚ ਉਪ੍ਪਾਟੇਵਾ ਦਿਨ੍ਨਂ, ਜਾਲੀਕੁਮਾਰਸਦਿਸਾ ਪੁਤ੍ਤਾ, ਕਣ੍ਹਾਜਿਨਕੁਮਾਰਿਸਦਿਸਾ ਧੀਤਰੋ, ਮਦ੍ਦੀਦੇਵਿਸਦਿਸਾ ਭਰਿਯਾਯੋ ਚ ਪਰੇਸਂ ਦਾਸਤ੍ਥਾਯ ਦਿਨ੍ਨਾ. ਅਯਂ ਮੇ ਪਲ੍ਲਙ੍ਕੋ ਜਯਪਲ੍ਲਙ੍ਕੋ ਥਿਰਪਲ੍ਲਙ੍ਕੋ, ਏਤ੍ਥ ਮੇ ਨਿਸਿਨ੍ਨਸ੍ਸ ਸਙ੍ਕਪ੍ਪਾ ਪਰਿਪੁਣ੍ਣਾ, ਨ ਤਾਵ ਇਤੋ ਵੁਟ੍ਠਹਿਸ੍ਸਾਮੀ’’ਤਿ ਅਨੇਕਕੋਟਿਸਤਸਹਸ੍ਸਸਮਾਪਤ੍ਤਿਯੋ ਸਮਾਪਜ੍ਜਨ੍ਤੋ ਸਤ੍ਤਾਹਂ ਤਤ੍ਥੇਵ ਨਿਸੀਦਿ. ਯਂ ਸਨ੍ਧਾਯ ਵੁਤ੍ਤਂ – ‘‘ਅਥ ਖੋ ਭਗਵਾ ਸਤ੍ਤਾਹਂ ਏਕਪਲ੍ਲਙ੍ਕੇਨ ਨਿਸੀਦਿ ਵਿਮੁਤ੍ਤਿਸੁਖਪਟਿਸਂਵੇਦੀ’’ਤਿ (ਮਹਾਵ. ੧; ਉਦਾ. ੧).
ਅਥ ਏਕਚ੍ਚਾਨਂ ਦੇਵਤਾਨਂ ‘‘ਅਜ੍ਜਾਪਿ ਨੂਨ ਸਿਦ੍ਧਤ੍ਥਸ੍ਸ ਕਤ੍ਤਬ੍ਬਕਿਚ੍ਚਂ ਅਤ੍ਥਿ, ਪਲ੍ਲਙ੍ਕਸ੍ਮਿਞ੍ਹਿ ਆਲਯਂ ਨ ਵਿਜਹਤੀ’’ਤਿ ਪਰਿਵਿਤਕ੍ਕੋ ਉਦਪਾਦਿ. ਸਤ੍ਥਾ ਦੇਵਤਾਨਂ ਪਰਿਵਿਤਕ੍ਕਂ ਞਤ੍ਵਾ ਤਾਸਂ ਵਿਤਕ੍ਕਵੂਪਸਮਤ੍ਥਂ ਵੇਹਾਸਂ ਅਬ੍ਭੁਗ੍ਗਨ੍ਤ੍ਵਾ ਯਮਕਪਾਟਿਹਾਰਿਯਂ ਦਸ੍ਸੇਸਿ. ਮਹਾਬੋਧਿਮਣ੍ਡੇ ਹਿ ਕਤਪਾਟਿਹਾਰਿਯਞ੍ਚ ਞਾਤਿਸਮਾਗਮੇ ਕਤਪਾਟਿਹਾਰਿਯਞ੍ਚ ਪਾਥਿਕਪੁਤ੍ਤਸਮਾਗਮੇ ਕਤਪਾਟਿਹਾਰਿਯਞ੍ਚ ਸਬ੍ਬਂ ਕਣ੍ਡਮ੍ਬਰੁਕ੍ਖਮੂਲੇ ਕਤਯਮਕਪਾਟਿਹਾਰਿਯਸਦਿਸਂ ਅਹੋਸਿ.
ਏਵਂ ਸਤ੍ਥਾ ਇਮਿਨਾ ਪਾਟਿਹਾਰਿਯੇਨ ਦੇਵਤਾਨਂ ਵਿਤਕ੍ਕਂ ਵੂਪਸਮੇਤ੍ਵਾ ਪਲ੍ਲਙ੍ਕਤੋ ਈਸਕਂ ਪਾਚੀਨਨਿਸ੍ਸਿਤੇ ਉਤ੍ਤਰਦਿਸਾਭਾਗੇ ਠਤ੍ਵਾ ‘‘ਇਮਸ੍ਮਿਂ ਵਤ ¶ ਮੇ ਪਲ੍ਲਙ੍ਕੇ ਸਬ੍ਬਞ੍ਞੁਤਂ ਪਟਿਵਿਦ੍ਧ’’ਨ੍ਤਿ ਚਤ੍ਤਾਰਿ ਅਸਙ੍ਖ੍ਯੇਯ੍ਯਾਨਿ ਕਪ੍ਪਸਤਸਹਸ੍ਸਞ੍ਚ ਪੂਰਿਤਾਨਂ ਪਾਰਮੀਨਂ ਬਲਾਧਿਗਮਟ੍ਠਾਨਂ ਪਲ੍ਲਙ੍ਕਂ ਬੋਧਿਰੁਕ੍ਖਞ੍ਚ ਅਨਿਮਿਸੇਹਿ ਅਕ੍ਖੀਹਿ ਓਲੋਕਯਮਾਨੋ ਸਤ੍ਤਾਹਂ ਵੀਤਿਨਾਮੇਸਿ, ਤਂ ਠਾਨਂ ਅਨਿਮਿਸਚੇਤਿਯਂ ਨਾਮ ਜਾਤਂ. ਅਥ ਸਤ੍ਥਾ ਪਲ੍ਲਙ੍ਕਸ੍ਸ ਚ ਠਿਤਟ੍ਠਾਨਸ੍ਸ ਚ ਅਨ੍ਤਰਾ ਚਙ੍ਕਮਂ ਮਾਪੇਤ੍ਵਾ ਪੁਰਤ੍ਥਿਮਪਚ੍ਛਿਮਤੋ ਆਯਤੇ ਰਤਨਚਙ੍ਕਮੇ ਚਙ੍ਕਮਨ੍ਤੋ ਸਤ੍ਤਾਹਂ ਵੀਤਿਨਾਮੇਸਿ. ਤਂ ਠਾਨਂ ਰਤਨਚਙ੍ਕਮਚੇਤਿਯਂ ਨਾਮ ਜਾਤਂ.
ਚਤੁਤ੍ਥੇ ਪਨ ਸਤ੍ਤਾਹੇ ਬੋਧਿਤੋ ਪਚ੍ਛਿਮੁਤ੍ਤਰਦਿਸਾਭਾਗੇ ਦੇਵਤਾ ਰਤਨਘਰਂ ਮਾਪਯਿਂਸੁ. ਤਤ੍ਥ ਭਗਵਾ ¶ ਪਲ੍ਲਙ੍ਕੇਨ ਨਿਸੀਦਿਤ੍ਵਾ ਅਭਿਧਮ੍ਮਪਿਟਕਂ ਵਿਸੇਸਤੋ ਚੇਤ੍ਥ ਅਨਨ੍ਤਨਯਸਮਨ੍ਤਪਟ੍ਠਾਨਂ ਵਿਚਿਨਨ੍ਤੋ ¶ ਸਤ੍ਤਾਹਂ ਵੀਤਿਨਾਮੇਸਿ. ਆਭਿਧਮ੍ਮਿਕਾ ਪਨਾਹੁ – ‘‘ਰਤਨਘਰਂ ਨਾਮ ਨ ਸਤ੍ਤਰਤਨਮਯਂ ਗੇਹਂ, ਸਤ੍ਤਨ੍ਨਂ ਪਨ ਪਕਰਣਾਨਂ ਸਮ੍ਮਸਿਤਟ੍ਠਾਨਂ ‘ਰਤਨਘਰ’ਨ੍ਤਿ ਵੁਚ੍ਚਤੀ’’ਤਿ. ਯਸ੍ਮਾ ਪਨੇਤ੍ਥ ਉਭੋਪੇਤੇ ਪਰਿਯਾਯੇਨ ਯੁਜ੍ਜਨ੍ਤਿ, ਤਸ੍ਮਾ ਉਭਯਮ੍ਪੇਤਂ ਗਹੇਤਬ੍ਬਮੇਵ. ਤਤੋ ਪਟ੍ਠਾਯ ਪਨ ਤਂ ਠਾਨਂ ਰਤਨਘਰਚੇਤਿਯਂ ਨਾਮ ਜਾਤਂ. ਏਵਂ ਸਤ੍ਥਾ ਬੋਧਿਸਮੀਪੇਯੇਵ ਚਤ੍ਤਾਰਿ ਸਤ੍ਤਾਹਾਨਿ ਵੀਤਿਨਾਮੇਤ੍ਵਾ ਪਞ੍ਚਮੇ ਸਤ੍ਤਾਹੇ ਬੋਧਿਰੁਕ੍ਖਮੂਲਾ ਯੇਨ ਅਜਪਾਲਨਿਗ੍ਰੋਧੋ ਤੇਨੁਪਸਙ੍ਕਮਿ. ਤਤ੍ਰਾਪਿ ਧਮ੍ਮਂ ਵਿਚਿਨਨ੍ਤੋ ਵਿਮੁਤ੍ਤਿਸੁਖਞ੍ਚ ਪਟਿਸਂਵੇਦੇਨ੍ਤੋ ਨਿਸੀਦਿ.
ਤਸ੍ਮਿਂ ਸਮਯੇ ਮਾਰੋ ਪਾਪਿਮਾ ‘‘ਏਤ੍ਤਕਂ ਕਾਲਂ ਅਨੁਬਨ੍ਧਨ੍ਤੋ ਓਤਾਰਾਪੇਕ੍ਖੋਪਿ ਇਮਸ੍ਸ ਨ ਕਿਞ੍ਚਿ ਖਲਿਤਂ ਅਦ੍ਦਸਂ, ਅਤਿਕ੍ਕਨ੍ਤੋਦਾਨਿ ਏਸ ਮਮ ਵਸ’’ਨ੍ਤਿ ਦੋਮਨਸ੍ਸਪ੍ਪਤ੍ਤੋ ਮਹਾਮਗ੍ਗੇ ਨਿਸੀਦਿਤ੍ਵਾ ਸੋਲ਼ਸ ਕਾਰਣਾਨਿ ਚਿਨ੍ਤੇਨ੍ਤੋ ਭੂਮਿਯਂ ਸੋਲ਼ਸ ਲੇਖਾ ਆਕਡ੍ਢਿ – ‘‘ਅਹਂ ਏਸੋ ਵਿਯ ਦਾਨਪਾਰਮਿਂ ਨ ਪੂਰੇਸਿਂ, ਤੇਨਮ੍ਹਿ ਇਮਿਨਾ ਸਦਿਸੋ ਨ ਜਾਤੋ’’ਤਿ ਏਕਂ ਲੇਖਂ ਆਕਡ੍ਢਿ. ਤਥਾ ‘‘ਅਹਂ ਏਸੋ ਵਿਯ ਸੀਲਪਾਰਮਿਂ…ਪੇ… ਨੇਕ੍ਖਮ੍ਮਪਾਰਮਿਂ, ਪਞ੍ਞਾਪਾਰਮਿਂ, ਵੀਰਿਯਪਾਰਮਿਂ, ਖਨ੍ਤਿਪਾਰਮਿਂ, ਸਚ੍ਚਪਾਰਮਿਂ, ਅਧਿਟ੍ਠਾਨਪਾਰਮਿਂ, ਮੇਤ੍ਤਾਪਾਰਮਿਂ, ਉਪੇਕ੍ਖਾਪਾਰਮਿਂ ਨ ਪੂਰੇਸਿਂ, ਤੇਨਮ੍ਹਿ ਇਮਿਨਾ ਸਦਿਸੋ ਨ ਜਾਤੋ’’ਤਿ ਦਸਮਂ ਲੇਖਂ ਆਕਡ੍ਢਿ. ਤਥਾ ‘‘ਅਹਂ ਏਸੋ ਵਿਯ ਅਸਾਧਾਰਣਸ੍ਸ ਇਨ੍ਦ੍ਰਿਯਪਰੋਪਰਿਯਤ੍ਤਞਾਣਸ੍ਸ ਪਟਿਵੇਧਾਯ ਉਪਨਿਸ੍ਸਯਭੂਤਾ ਦਸ ਪਾਰਮਿਯੋ ਨ ਪੂਰੇਸਿਂ, ਤੇਨਮ੍ਹਿ ਇਮਿਨਾ ਸਦਿਸੋ ਨ ਜਾਤੋ’’ਤਿ ਏਕਾਦਸਮਂ ਲੇਖਂ ਆਕਡ੍ਢਿ. ਤਥਾ ‘‘ਅਹਂ ਏਸੋ ਵਿਯ ਅਸਾਧਾਰਣਸ੍ਸ ਆਸਯਾਨੁਸਯਞਾਣਸ੍ਸ…ਪੇ… ਮਹਾਕਰੁਣਾਸਮਾਪਤ੍ਤਿਞਾਣਸ੍ਸ, ਯਮਕਪਾਟਿਹਾਰਿਯਞਾਣਸ੍ਸ, ਅਨਾਵਰਣਞਾਣਸ੍ਸ, ਸਬ੍ਬਞ੍ਞੁਤਞ੍ਞਾਣਸ੍ਸ ਪਟਿਵੇਧਾਯ ਉਪਨਿਸ੍ਸਯਭੂਤਾ ਦਸ ¶ ਪਾਰਮਿਯੋ ਨ ਪੂਰੇਸਿਂ, ਤੇਨਮ੍ਹਿ ਇਮਿਨਾ ਸਦਿਸੋ ਨ ਜਾਤੋ’’ਤਿ ਸੋਲ਼ਸਮਂ ਲੇਖਂ ਆਕਡ੍ਢਿ. ਏਵਂ ਮਾਰੋ ਇਮੇਹਿ ਕਾਰਣੇਹਿ ਮਹਾਮਗ੍ਗੇ ਸੋਲ਼ਸ ਲੇਖਾ ਆਕਡ੍ਢਿਤ੍ਵਾ ਨਿਸੀਦਿ.
ਤਸ੍ਮਿਞ੍ਚ ਸਮਯੇ ਤਣ੍ਹਾ, ਅਰਤਿ, ਰਗਾ ਚਾਤਿ ਤਿਸ੍ਸੋ ਮਾਰਧੀਤਰੋ (ਸਂ. ਨਿ. ੧.੧੬੧) ‘‘ਪਿਤਾ ਨੋ ਨ ਪਞ੍ਞਾਯਤਿ, ਕਹਂ ਨੁ ਖੋ ਏਤਰਹੀ’’ਤਿ ਓਲੋਕਯਮਾਨਾ ਤਂ ਦੋਮਨਸ੍ਸਪ੍ਪਤ੍ਤਂ ਭੂਮਿਂ ਲੇਖਮਾਨਂ ਨਿਸਿਨ੍ਨਂ ਦਿਸ੍ਵਾ ਪਿਤੁ ਸਨ੍ਤਿਕਂ ਗਨ੍ਤ੍ਵਾ ‘‘ਕਸ੍ਮਾ, ਤਾਤ, ਤ੍ਵਂ ਦੁਕ੍ਖੀ ਦੁਮ੍ਮਨੋ’’ਤਿ ਪੁਚ੍ਛਿਂਸੁ. ‘‘ਅਮ੍ਮਾ, ਅਯਂ ਮਹਾਸਮਣੋ ਮਯ੍ਹਂ ਵਸਂ ਅਤਿਕ੍ਕਨ੍ਤੋ, ਏਤ੍ਤਕਂ ਕਾਲਂ ਓਲੋਕੇਨ੍ਤੋ ਓਤਾਰਮਸ੍ਸ ਦਟ੍ਠੁਂ ਨਾਸਕ੍ਖਿਂ, ਤੇਨਮ੍ਹਿ ਦੁਕ੍ਖੀ ਦੁਮ੍ਮਨੋ’’ਤਿ. ‘‘ਯਦਿ ਏਵਂ ਮਾ ਚਿਨ੍ਤਯਿਤ੍ਥ, ਮਯਮੇਤਂ ਅਤ੍ਤਨੋ ਵਸੇ ਕਤ੍ਵਾ ਆਦਾਯ ਆਗਮਿਸ੍ਸਾਮਾ’’ਤਿ ਆਹਂਸੁ. ‘‘ਨ ਸਕ੍ਕਾ, ਅਮ੍ਮਾ, ਏਸ ਕੇਨਚਿ ਵਸੇ ਕਾਤੁਂ, ਅਚਲਾਯ ਸਦ੍ਧਾਯ ਪਤਿਟ੍ਠਿਤੋ ਏਸ ਪੁਰਿਸੋ’’ਤਿ. ‘‘ਤਾਤ, ਮਯਂ ਇਤ੍ਥਿਯੋ ਨਾਮ, ਇਦਾਨੇਵ ਨਂ ਰਾਗਪਾਸਾਦੀਹਿ ਬਨ੍ਧਿਤ੍ਵਾ ਆਨੇਸ੍ਸਾਮ, ਤੁਮ੍ਹੇ ਮਾ ਚਿਨ੍ਤਯਿਤ੍ਥਾ’’ਤਿ ¶ ਵਤ੍ਵਾ ਭਗਵਨ੍ਤਂ ਉਪਸਙ੍ਕਮਿਤ੍ਵਾ ‘‘ਪਾਦੇ ਤੇ, ਸਮਣ ¶ , ਪਰਿਚਾਰੇਮਾ’’ਤਿ ਆਹਂਸੁ. ਭਗਵਾ ਨੇਵ ਤਾਸਂ ਵਚਨਂ ਮਨਸਿ ਅਕਾਸਿ, ਨ ਅਕ੍ਖੀਨਿ ਉਮ੍ਮੀਲੇਤ੍ਵਾ ਓਲੋਕੇਸਿ, ਅਨੁਤ੍ਤਰੇ ਉਪਧਿਸਙ੍ਖਯੇ ਵਿਮੁਤ੍ਤਿਯਾ ਵਿਵੇਕਸੁਖਞ੍ਞੇਵ ਅਨੁਭਵਨ੍ਤੋ ਨਿਸੀਦਿ.
ਪੁਨ ਮਾਰਧੀਤਰੋ ‘‘ਉਚ੍ਚਾਵਚਾ ਖੋ ਪੁਰਿਸਾਨਂ ਅਧਿਪ੍ਪਾਯਾ, ਕੇਸਞ੍ਚਿ ਕੁਮਾਰਿਕਾਸੁ ਪੇਮਂ ਹੋਤਿ, ਕੇਸਞ੍ਚਿ ਪਠਮਵਯੇ ਠਿਤਾਸੁ, ਕੇਸਞ੍ਚਿ ਮਜ੍ਝਿਮਵਯੇ ਠਿਤਾਸੁ, ਕੇਸਞ੍ਚਿ ਪਚ੍ਛਿਮਵਯੇ ਠਿਤਾਸੁ, ਯਂਨੂਨ ਮਯਂ ਨਾਨਪ੍ਪਕਾਰੇਹਿ ਰੂਪੇਹਿ ਪਲੋਭੇਤ੍ਵਾ ਗਣ੍ਹੇਯ੍ਯਾਮਾ’’ਤਿ ਏਕਮੇਕਾ ਕੁਮਾਰਿਕਵਣ੍ਣਾਦਿਵਸੇਨ ਸਕਂ ਸਕਂ ਅਤ੍ਤਭਾਵਂ ਅਭਿਨਿਮ੍ਮਿਨਿਤ੍ਵਾ ਕੁਮਾਰਿਕਾ, ਅਵਿਜਾਤਾ, ਸਕਿਂਵਿਜਾਤਾ, ਦੁਵਿਜਾਤਾ, ਮਜ੍ਝਿਮਿਤ੍ਥਿਯੋ, ਮਹਿਤ੍ਥਿਯੋ ਚ ਹੁਤ੍ਵਾ ਛਕ੍ਖਤ੍ਤੁਂ ਭਗਵਨ੍ਤਂ ਉਪਸਙ੍ਕਮਿਤ੍ਵਾ ‘‘ਪਾਦੇ ਤੇ, ਸਮਣ, ਪਰਿਚਾਰੇਮਾ’’ਤਿ ਆਹਂਸੁ. ਤਮ੍ਪਿ ਭਗਵਾ ਨ ਮਨਸਾਕਾਸਿ, ਯਥਾ ਤਂ ਅਨੁਤ੍ਤਰੇ ਉਪਧਿਸਙ੍ਖਯੇ ਵਿਮੁਤ੍ਤੋ. ਕੇਚਿ ਪਨਾਚਰਿਯਾ ਵਦਨ੍ਤਿ – ‘‘ਤਾ ਮਹਿਤ੍ਥਿਭਾਵੇਨ ਉਪਗਤਾ ਦਿਸ੍ਵਾ ਭਗਵਾ – ‘ਏਤਾ ਖਣ੍ਡਦਨ੍ਤਾ ਪਲਿਤਕੇਸਾ ਹੋਨ੍ਤੂ’ਤਿ ਅਧਿਟ੍ਠਾਸੀ’’ਤਿ. ਤਂ ਨ ਗਹੇਤਬ੍ਬਂ. ਨ ਹਿ ਭਗਵਾ ਏਵਰੂਪਂ ਅਧਿਟ੍ਠਾਨਂ ਅਕਾਸਿ. ਭਗਵਾ ਪਨ ‘‘ਅਪੇਥ ਤੁਮ੍ਹੇ, ਕਿਂ ਦਿਸ੍ਵਾ ਏਵਂ ਵਾਯਮਥ, ਏਵਰੂਪਂ ਨਾਮ ਅਵੀਤਰਾਗਾਦੀਨਂ ਪੁਰਤੋ ਕਾਤੁਂ ਵਟ੍ਟਤਿ. ਤਥਾਗਤਸ੍ਸ ਪਨ ਰਾਗੋ ਪਹੀਨੋ, ਦੋਸੋ ਪਹੀਨੋ, ਮੋਹੋ ਪਹੀਨੋ’’ਤਿ ਅਤ੍ਤਨੋ ਕਿਲੇਸਪ੍ਪਹਾਨਂ ਆਰਬ੍ਭ –
‘‘ਯਸ੍ਸ ¶ ਜਿਤਂ ਨਾਵਜੀਯਤਿ, ਜਿਤਮਸ੍ਸ ਨੋਯਾਤਿ ਕੋਚਿ ਲੋਕੇ;
ਤਂ ਬੁਦ੍ਧਮਨਨ੍ਤਗੋਚਰਂ, ਅਪਦਂ ਕੇਨ ਪਦੇਨ ਨੇਸ੍ਸਥ.
‘‘ਯਸ੍ਸ ਜਾਲਿਨੀ ਵਿਸਤ੍ਤਿਕਾ, ਤਣ੍ਹਾ ਨਤ੍ਥਿ ਕੁਹਿਞ੍ਚਿ ਨੇਤਵੇ;
ਤਂ ਬੁਦ੍ਧਮਨਨ੍ਤਗੋਚਰਂ, ਅਪਦਂ ਕੇਨ ਪਦੇਨ ਨੇਸ੍ਸਥਾ’’ਤਿ. (ਧ. ਪ. ੧੭੯-੧੮੦) –
ਇਮਾ ਧਮ੍ਮਪਦੇ ਬੁਦ੍ਧਵਗ੍ਗੇ ਦ੍ਵੇ ਗਾਥਾ ਵਦਨ੍ਤੋ ਧਮ੍ਮਂ ਦੇਸੇਸਿ. ਤਾ ‘‘ਸਚ੍ਚਂ ਕਿਰ ਨੋ ਪਿਤਾ ਅਵੋਚ, ‘ਅਰਹਂ ਸੁਗਤੋ ਲੋਕੇ, ਨ ਰਾਗੇਨ ਸੁਵਾਨਯੋ’’’ਤਿਆਦੀਨਿ (ਸਂ. ਨਿ. ੧.੧੬੧) ਵਤ੍ਵਾ ਪਿਤੁ ਸਨ੍ਤਿਕਂ ਆਗਮਿਂਸੁ.
ਭਗਵਾਪਿ ਤਤ੍ਥੇਵ ਸਤ੍ਤਾਹਂ ਵੀਤਿਨਾਮੇਤ੍ਵਾ ਤਤੋ ਮੁਚਲਿਨ੍ਦਮੂਲਂ ਅਗਮਾਸਿ. ਤਤ੍ਥ ਸਤ੍ਤਾਹਵਦ੍ਦਲਿਕਾਯ ਉਪ੍ਪਨ੍ਨਾਯ ਸੀਤਾਦਿਪਟਿਬਾਹਨਤ੍ਥਂ ਮੁਚਲਿਨ੍ਦੇਨ ਨਾਮ ਨਾਗਰਾਜੇਨ ਸਤ੍ਤਕ੍ਖਤ੍ਤੁਂ ਭੋਗੇਹਿ ਪਰਿਕ੍ਖਿਤ੍ਤੋ ਅਸਮ੍ਬਾਧਾਯ ਗਨ੍ਧਕੁਟਿਯਂ ਵਿਹਰਨ੍ਤੋ ਵਿਯ ਵਿਮੁਤ੍ਤਿਸੁਖਂ ਪਟਿਸਂਵੇਦਿਯਮਾਨੋ ਸਤ੍ਤਾਹਂ ¶ ਵੀਤਿਨਾਮੇਤ੍ਵਾ ਰਾਜਾਯਤਨਂ ਉਪਸਙ੍ਕਮਿਤ੍ਵਾ ਤਤ੍ਥਪਿ ਵਿਮੁਤ੍ਤਿਸੁਖਂ ਪਟਿਸਂਵੇਦਿਯਮਾਨੋਯੇਵ ਸਤ੍ਤਾਹਂ ਵੀਤਿਨਾਮੇਸਿ. ਏਤ੍ਤਾਵਤਾ ਸਤ੍ਤ ਸਤ੍ਤਾਹਾਨਿ ਪਰਿਪੁਣ੍ਣਾਨਿ. ਏਤ੍ਥਨ੍ਤਰੇ ਨੇਵ ਮੁਖਧੋਵਨਂ, ਨ ਸਰੀਰਪਟਿਜਗ੍ਗਨਂ ¶ , ਨ ਆਹਾਰਕਿਚ੍ਚਂ ਅਹੋਸਿ, ਝਾਨਸੁਖਫਲਸੁਖੇਨੇਵ ਚ ਵੀਤਿਨਾਮੇਸਿ.
ਅਥਸ੍ਸ ਤਸ੍ਮਿਂ ਸਤ੍ਤਸਤ੍ਤਾਹਮਤ੍ਥਕੇ ਏਕੂਨਪਞ੍ਞਾਸਤਿਮੇ ਦਿਵਸੇ ਤਤ੍ਥ ਨਿਸਿਨ੍ਨਸ੍ਸ ‘‘ਮੁਖਂ ਧੋਵਿਸ੍ਸਾਮੀ’’ਤਿ ਚਿਤ੍ਤਂ ਉਦਪਾਦਿ. ਸਕ੍ਕੋ ਦੇਵਾਨਮਿਨ੍ਦੋ ਅਗਦਹਰੀਤਕਂ ਆਹਰਿਤ੍ਵਾ ਅਦਾਸਿ, ਸਤ੍ਥਾ ਤਂ ਪਰਿਭੁਞ੍ਜਿ, ਤੇਨਸ੍ਸ ਸਰੀਰਵਲ਼ਞ੍ਜੋ ਅਹੋਸਿ. ਅਥਸ੍ਸ ਸਕ੍ਕੋਯੇਵ ਨਾਗਲਤਾਦਨ੍ਤਕਟ੍ਠਞ੍ਚੇਵ ਮੁਖਧੋਵਨੋਦਕਞ੍ਚ ਅਦਾਸਿ. ਸਤ੍ਥਾ ਤਂ ਦਨ੍ਤਕਟ੍ਠਂ ਖਾਦਿਤ੍ਵਾਵ ਅਨੋਤਤ੍ਤਦਹੋਦਕੇਨ ਮੁਖਂ ਧੋਵਿਤ੍ਵਾ ਤਤ੍ਥੇਵ ਰਾਜਾਯਤਨਮੂਲੇ ਨਿਸੀਦਿ.
ਤਸ੍ਮਿਂ ਸਮਯੇ ਤਪੁਸ੍ਸ ਭਲ੍ਲਿਕਾ ਨਾਮ ਦ੍ਵੇ ਵਾਣਿਜਾ ਪਞ੍ਚਹਿ ਸਕਟਸਤੇਹਿ ਉਕ੍ਕਲਾ ਜਨਪਦਾ ਮਜ੍ਝਿਮਦੇਸਂ ਗਚ੍ਛਨ੍ਤਾ ਪੁਬ੍ਬੇ ਅਤ੍ਤਨੋ ਞਾਤਿਸਾਲੋਹਿਤਾਯ ਦੇਵਤਾਯ ਸਕਟਾਨਿ ਸਨ੍ਨਿਰੁਮ੍ਭਿਤ੍ਵਾ ਸਤ੍ਥੁ ਆਹਾਰਸਮ੍ਪਾਦਨੇ ਉਸ੍ਸਾਹਿਤਾ ਮਨ੍ਥਞ੍ਚ ¶ ਮਧੁਪਿਣ੍ਡਿਕਞ੍ਚ ਆਦਾਯ – ‘‘ਪਟਿਗ੍ਗਣ੍ਹਾਤੁ ਨੋ, ਭਨ੍ਤੇ, ਭਗਵਾ ਇਮਂ ਆਹਾਰਂ ਅਨੁਕਮ੍ਪਂ ਉਪਾਦਾਯਾ’’ਤਿ ਸਤ੍ਥਾਰਂ ਉਪਨਾਮੇਤ੍ਵਾ ਅਟ੍ਠਂਸੁ. ਭਗਵਾ ਪਾਯਾਸਪਟਿਗ੍ਗਹਣਦਿਵਸੇਯੇਵ ਪਤ੍ਤਸ੍ਸ ਅਨ੍ਤਰਹਿਤਤ੍ਤਾ ‘‘ਨ ਖੋ ਤਥਾਗਤਾ ਹਤ੍ਥੇਸੁ ਪਟਿਗ੍ਗਣ੍ਹਨ੍ਤਿ, ਕਿਮ੍ਹਿ ਨੁ ਖੋ ਅਹਂ ਪਟਿਗ੍ਗਣ੍ਹੇਯ੍ਯ’’ਨ੍ਤਿ ਚਿਨ੍ਤੇਸਿ. ਅਥਸ੍ਸ ਚਿਤ੍ਤਂ ਞਤ੍ਵਾ ਚਤੂਹਿ ਦਿਸਾਹਿ ਚਤ੍ਤਾਰੋ ਮਹਾਰਾਜਾਨੋ ਇਨ੍ਦਨੀਲਮਣਿਮਯੇ ਪਤ੍ਤੇ ਉਪਨਾਮੇਸੁਂ, ਭਗਵਾ ਤੇ ਪਟਿਕ੍ਖਿਪਿ. ਪੁਨ ਮੁਗ੍ਗਵਣ੍ਣਸੇਲਮਯੇ ਚਤ੍ਤਾਰੋ ਪਤ੍ਤੇ ਉਪਨਾਮੇਸੁਂ. ਭਗਵਾ ਚਤੁਨ੍ਨਮ੍ਪਿ ਮਹਾਰਾਜਾਨਂ ਸਦ੍ਧਾਨੁਰਕ੍ਖਣਤ੍ਥਾਯ ਚਤ੍ਤਾਰੋਪਿ ਪਤ੍ਤੇ ਪਟਿਗ੍ਗਹੇਤ੍ਵਾ ਉਪਰੂਪਰਿ ਠਪੇਤ੍ਵਾ ‘‘ਏਕੋ ਹੋਤੂ’’ਤਿ ਅਧਿਟ੍ਠਾਸਿ. ਚਤ੍ਤਾਰੋਪਿ ਮੁਖਵਟ੍ਟਿਯਂ ਪਞ੍ਞਾਯਮਾਨਲੇਖਾ ਹੁਤ੍ਵਾ ਮਜ੍ਝਿਮਪ੍ਪਮਾਣੇਨ ਏਕਤ੍ਤਂ ਉਪਗਮਿਂਸੁ. ਭਗਵਾ ਤਸ੍ਮਿਂ ਪਚ੍ਚਗ੍ਘੇ ਸੇਲਮਯੇ ਪਤ੍ਤੇ ਆਹਾਰਂ ਪਟਿਗ੍ਗਹੇਤ੍ਵਾ ਪਰਿਭੁਞ੍ਜਿਤ੍ਵਾ ਅਨੁਮੋਦਨਂ ਅਕਾਸਿ. ਤੇ ਦ੍ਵੇ ਭਾਤਰੋ ਵਾਣਿਜਾ ਬੁਦ੍ਧਞ੍ਚ ਧਮ੍ਮਞ੍ਚ ਸਰਣਂ ਗਨ੍ਤ੍ਵਾ ਦ੍ਵੇਵਾਚਿਕਾ ਉਪਾਸਕਾ ਅਹੇਸੁਂ. ਅਥ ਨੇਸਂ ‘‘ਏਕਂ ਨੋ, ਭਨ੍ਤੇ, ਪਰਿਚਰਿਤਬ੍ਬਟ੍ਠਾਨਂ ਦੇਥਾ’’ਤਿ ਵਦਨ੍ਤਾਨਂ ਦਕ੍ਖਿਣਹਤ੍ਥੇਨ ਅਤ੍ਤਨੋ ਸੀਸਂ ਪਰਾਮਸਿਤ੍ਵਾ ਕੇਸਧਾਤੁਯੋ ਅਦਾਸਿ. ਤੇ ਅਤ੍ਤਨੋ ਨਗਰੇ ਤਾ ਧਾਤੁਯੋ ਸੁਵਣ੍ਣਸਮੁਗ੍ਗਸ੍ਸ ਅਨ੍ਤੋ ਪਕ੍ਖਿਪਿਤ੍ਵਾ ਚੇਤਿਯਂ ਪਤਿਟ੍ਠਾਪੇਸੁਂ.
ਸਮ੍ਮਾਸਮ੍ਬੁਦ੍ਧੋ ਪਨ ਤਤੋ ਵੁਟ੍ਠਾਯ ਪੁਨ ਅਜਪਾਲਨਿਗ੍ਰੋਧਮੇਵ ਗਨ੍ਤ੍ਵਾ ਨਿਗ੍ਰੋਧਮੂਲੇ ਨਿਸੀਦਿ. ਅਥਸ੍ਸ ਤਤ੍ਥ ਨਿਸਿਨ੍ਨਮਤ੍ਤਸ੍ਸੇਵ ਅਤ੍ਤਨਾ ਅਧਿਗਤਧਮ੍ਮਸ੍ਸ ਗਮ੍ਭੀਰਤਂ ਪਚ੍ਚਵੇਕ੍ਖਨ੍ਤਸ੍ਸ ਸਬ੍ਬਬੁਦ੍ਧਾਨਂ ਆਚਿਣ੍ਣੋ – ‘‘ਕਿਚ੍ਛੇਨ ਅਧਿਗਤੋ ਖੋ ਮ੍ਯਾਯਂ ਧਮ੍ਮੋ’’ਤਿ ਪਰੇਸਂ ਅਦੇਸੇਤੁਕਾਮਤਾਕਾਰਪ੍ਪਤ੍ਤੋ ਵਿਤਕ੍ਕੋ ਉਦਪਾਦਿ. ਅਥ ਖੋ ਬ੍ਰਹ੍ਮਾ ਸਹਮ੍ਪਤਿ ‘‘ਨਸ੍ਸਤਿ ਵਤ ਭੋ ਲੋਕੋ, ਵਿਨਸ੍ਸਤਿ ਵਤ ¶ ਭੋ ਲੋਕੋ’’ਤਿ ਦਸਹਿ ਚਕ੍ਕਵਾਲ਼ਸਹਸ੍ਸੇਹਿ ਸਕ੍ਕਸੁਯਾਮਸਨ੍ਤੁਸਿਤਨਿਮ੍ਮਾਨਰਤਿਵਸਵਤ੍ਤਿਮਹਾਬ੍ਰਹ੍ਮਾਨੋ ਆਦਾਯ ¶ ਸਤ੍ਥੁ ਸਨ੍ਤਿਕਂ ਆਗਨ੍ਤ੍ਵਾ ‘‘ਦੇਸੇਤੁ, ਭਨ੍ਤੇ, ਭਗਵਾ ਧਮ੍ਮ’’ਨ੍ਤਿਆਦਿਨਾ ਨਯੇਨ ਧਮ੍ਮਦੇਸਨਂ ਆਯਾਚਿ.
ਸਤ੍ਥਾ ਤਸ੍ਸ ਪਟਿਞ੍ਞਂ ਦਤ੍ਵਾ ‘‘ਕਸ੍ਸ ਨੁ ਖੋ ਅਹਂ ਪਠਮਂ ਧਮ੍ਮਂ ਦੇਸੇਯ੍ਯ’’ਨ੍ਤਿ ਚਿਨ੍ਤੇਨ੍ਤੋ ‘‘ਆਲ਼ਾਰੋ ਪਣ੍ਡਿਤੋ, ਸੋ ਇਮਂ ਧਮ੍ਮਂ ਖਿਪ੍ਪਂ ਆਜਾਨਿਸ੍ਸਤੀ’’ਤਿ ਚਿਤ੍ਤਂ ਉਪ੍ਪਾਦੇਤ੍ਵਾ ਪੁਨ ਓਲੋਕੇਨ੍ਤੋ ਤਸ੍ਸ ਸਤ੍ਤਾਹਕਾਲਙ੍ਕਤਭਾਵਂ ਞਤ੍ਵਾ ਉਦਕਂ ਆਵਜ੍ਜੇਸਿ. ਤਸ੍ਸਾਪਿ ਅਭਿਦੋਸਕਾਲਙ੍ਕਤਭਾਵਂ ਞਤ੍ਵਾ ‘‘ਬਹੂਪਕਾਰਾ ਖੋ ਮੇ ਪਞ੍ਚਵਗ੍ਗਿਯਾ ਭਿਕ੍ਖੂ’’ਤਿ ਪਞ੍ਚਵਗ੍ਗਿਯੇ ਆਰਬ੍ਭ ਮਨਸਿ ਕਤ੍ਵਾ ‘‘ਕਹਂ ਨੁ ਖੋ ਤੇ ਏਤਰਹਿ ਵਿਹਰਨ੍ਤੀ’’ਤਿ ਆਵਜ੍ਜੇਨ੍ਤੋ ‘‘ਬਾਰਾਣਸਿਯਂ ¶ ਇਸਿਪਤਨੇ ਮਿਗਦਾਯੇ’’ਤਿ ਞਤ੍ਵਾ ਕਤਿਪਾਹਂ ਬੋਧਿਮਣ੍ਡਸਾਮਨ੍ਤਾਯੇਵ ਪਿਣ੍ਡਾਯ ਚਰਨ੍ਤੋ ਵਿਹਰਿਤ੍ਵਾ ‘‘ਆਸਾਲ਼੍ਹਿਪੁਣ੍ਣਮਾਯਂ ਬਾਰਾਣਸਿਂ ਗਨ੍ਤ੍ਵਾ ਧਮ੍ਮਚਕ੍ਕਂ ਪਵਤ੍ਤੇਸ੍ਸਾਮੀ’’ਤਿ ਪਕ੍ਖਸ੍ਸ ਚਾਤੁਦ੍ਦਸਿਯਂ ਪਚ੍ਚੂਸਸਮਯੇ ਪਚ੍ਚੁਟ੍ਠਾਯ ਪਭਾਤਾਯ ਰਤ੍ਤਿਯਾ ਕਾਲਸ੍ਸੇਵ ਪਤ੍ਤਚੀਵਰਮਾਦਾਯ ਅਟ੍ਠਾਰਸਯੋਜਨਮਗ੍ਗਂ ਪਟਿਪਨ੍ਨੋ ਅਨ੍ਤਰਾਮਗ੍ਗੇ ਉਪਕਂ ਨਾਮ ਆਜੀਵਕਂ ਦਿਸ੍ਵਾ ਤਸ੍ਸ ਅਤ੍ਤਨੋ ਬੁਦ੍ਧਭਾਵਂ ਆਚਿਕ੍ਖਿਤ੍ਵਾ ਤਂ ਦਿਵਸਮੇਵ ਸਾਯਨ੍ਹਸਮਯੇ ਇਸਿਪਤਨਂ ਸਮ੍ਪਾਪੁਣਿ.
ਪਞ੍ਚਵਗ੍ਗਿਯਾ ਤਥਾਗਤਂ ਦੂਰਤੋਵ ਆਗਚ੍ਛਨ੍ਤਂ ਦਿਸ੍ਵਾ ‘‘ਅਯਂ ਆਵੁਸੋ, ਸਮਣੋ ਗੋਤਮੋ ਪਚ੍ਚਯਬਾਹੁਲ੍ਲਾਯ ਆਵਤ੍ਤਿਤ੍ਵਾ ਪਰਿਪੁਣ੍ਣਕਾਯੋ ਪੀਣਿਨ੍ਦ੍ਰਿਯੋ ਸੁਵਣ੍ਣਵਣ੍ਣੋ ਹੁਤ੍ਵਾ ਆਗਚ੍ਛਤਿ. ਇਮਸ੍ਸ ਵਨ੍ਦਨਾਦੀਨਿ ਨ ਕਰਿਸ੍ਸਾਮ, ਮਹਾਕੁਲਪ੍ਪਸੁਤੋ ਖੋ ਪਨੇਸ ਆਸਨਾਭਿਹਾਰਂ ਅਰਹਤਿ, ਤੇਨਸ੍ਸ ਆਸਨਮਤ੍ਤਂ ਪਞ੍ਞਾਪੇਸ੍ਸਾਮਾ’’ਤਿ ਕਤਿਕਂ ਅਕਂਸੁ. ਭਗਵਾ ਸਦੇਵਕਸ੍ਸ ਲੋਕਸ੍ਸ ਚਿਤ੍ਤਾਚਾਰਜਾਨਨਸਮਤ੍ਥੇਨ ਞਾਣੇਨ ‘‘ਕਿਂ ਨੁ ਖੋ ਇਮੇ ਚਿਨ੍ਤਯਿਂਸੂ’’ਤਿ ਆਵਜ੍ਜੇਤ੍ਵਾ ਚਿਤ੍ਤਂ ਅਞ੍ਞਾਸਿ. ਅਥ ਤੇਸੁ ਸਬ੍ਬਦੇਵਮਨੁਸ੍ਸੇਸੁ ਅਨੋਦਿਸ੍ਸਕਵਸੇਨ ਫਰਣਸਮਤ੍ਥਂ ਮੇਤ੍ਤਚਿਤ੍ਤਂ ਸਙ੍ਖਿਪਿਤ੍ਵਾ ਓਦਿਸ੍ਸਕਵਸੇਨ ਮੇਤ੍ਤਚਿਤ੍ਤੇਨ ਫਰਿ. ਤੇ ਭਗਵਤਾ ਮੇਤ੍ਤਚਿਤ੍ਤੇਨ ਸਂਫੁਟ੍ਠਾ ਤਥਾਗਤੇ ਉਪਸਙ੍ਕਮਨ੍ਤੇ ਸਕਾਯ ਕਤਿਕਾਯ ਸਣ੍ਠਾਤੁਂ ਅਸਕ੍ਕੋਨ੍ਤਾ ਪਚ੍ਚੁਗ੍ਗਨ੍ਤ੍ਵਾ ਅਭਿਵਾਦਨਾਦੀਨਿ ਸਬ੍ਬਕਿਚ੍ਚਾਨਿ ਅਕਂਸੁ. ਸਮ੍ਮਾਸਮ੍ਬੁਦ੍ਧਭਾਵਂ ਪਨਸ੍ਸ ਅਜਾਨਨ੍ਤਾ ਕੇਵਲਂ ਨਾਮੇਨ ਚ ਆਵੁਸੋਵਾਦੇਨ ਚ ਸਮੁਦਾਚਰਿਂਸੁ.
ਅਥ ਨੇ ਭਗਵਾ – ‘‘ਮਾ, ਭਿਕ੍ਖਵੇ, ਤਥਾਗਤਂ ਨਾਮੇਨ ਚ ਆਵੁਸੋਵਾਦੇਨ ਚ ਸਮੁਦਾਚਰਥ. ਅਰਹਂ, ਭਿਕ੍ਖਵੇ, ਤਥਾਗਤੋ ਸਮ੍ਮਾਸਮ੍ਬੁਦ੍ਧੋ’’ਤਿ ਅਤ੍ਤਨੋ ਬੁਦ੍ਧਭਾਵਂ ਞਾਪੇਤ੍ਵਾ ਪਞ੍ਞਤ੍ਤਵਰਬੁਦ੍ਧਾਸਨੇ ਨਿਸਿਨ੍ਨੋ ਉਤ੍ਤਰਾਸਾਲ਼੍ਹਨਕ੍ਖਤ੍ਤਯੋਗੇ ਵਤ੍ਤਮਾਨੇ ਅਟ੍ਠਾਰਸਹਿ ਬ੍ਰਹ੍ਮਕੋਟੀਹਿ ਪਰਿਵੁਤੋ ਪਞ੍ਚਵਗ੍ਗਿਯਤ੍ਥੇਰੇ ਆਮਨ੍ਤੇਤ੍ਵਾ ਤਿਪਰਿਵਟ੍ਟਂ ਦ੍ਵਾਦਸਾਕਾਰਂ ਛਞਾਣਵਿਜਮ੍ਭਨਂ ਅਨੁਤ੍ਤਰਂ ¶ ਧਮ੍ਮਚਕ੍ਕਪ੍ਪਵਤ੍ਤਨਸੁਤ੍ਤਨ੍ਤਂ (ਮਹਾਵ. ੧੩ ਆਦਯੋ; ਸਂ. ਨਿ. ੫.੧੦੮੧) ਦੇਸੇਸਿ. ਤੇਸੁ ਕੋਣ੍ਡਞ੍ਞਤ੍ਥੇਰੋ ਦੇਸਨਾਨੁਸਾਰੇਨ ਞਾਣਂ ਪੇਸੇਨ੍ਤੋ ਸੁਤ੍ਤਪਰਿਯੋਸਾਨੇ ਅਟ੍ਠਾਰਸਹਿ ਬ੍ਰਹ੍ਮਕੋਟੀਹਿ ਸਦ੍ਧਿਂ ਸੋਤਾਪਤ੍ਤਿਫਲੇ ਪਤਿਟ੍ਠਾਸਿ. ਸਤ੍ਥਾ ਤਤ੍ਥੇਵ ਵਸ੍ਸਂ ਉਪਗਨ੍ਤ੍ਵਾ ਪੁਨਦਿਵਸੇ ਵਪ੍ਪਤ੍ਥੇਰਂ ਓਵਦਨ੍ਤੋ ਵਿਹਾਰੇਯੇਵ ਨਿਸੀਦਿ, ਸੇਸਾ ¶ ਚਤ੍ਤਾਰੋਪਿ ਪਿਣ੍ਡਾਯ ਚਰਿਂਸੁ. ਵਪ੍ਪਤ੍ਥੇਰੋ ਪੁਬ੍ਬਣ੍ਹੇਯੇਵ ਸੋਤਾਪਤ੍ਤਿਫਲਂ ਪਾਪੁਣਿ ¶ . ਏਤੇਨੇਵੁਪਾਯੇਨ ਪੁਨਦਿਵਸੇ ਭਦ੍ਦਿਯਤ੍ਥੇਰਂ, ਪੁਨਦਿਵਸੇ ਮਹਾਨਾਮਤ੍ਥੇਰਂ, ਪੁਨਦਿਵਸੇ ਅਸ੍ਸਜਿਤ੍ਥੇਰਨ੍ਤਿ ਸਬ੍ਬੇ ਸੋਤਾਪਤ੍ਤਿਫਲੇ ਪਤਿਟ੍ਠਾਪੇਤ੍ਵਾ ਪਞ੍ਚਮਿਯਂ ਪਕ੍ਖਸ੍ਸ ਪਞ੍ਚਪਿ ਥੇਰੇ ਸਨ੍ਨਿਪਾਤੇਤ੍ਵਾ ਅਨਤ੍ਤਲਕ੍ਖਣਸੁਤ੍ਤਨ੍ਤਂ (ਮਹਾਵ. ੨੦ ਆਦਯੋ; ਸਂ. ਨਿ. ੩.੫੯) ਦੇਸੇਸਿ. ਦੇਸਨਾਪਰਿਯੋਸਾਨੇ ਪਞ੍ਚਪਿ ਥੇਰਾ ਅਰਹਤ੍ਤੇ ਪਤਿਟ੍ਠਹਿਂਸੁ. ਅਥ ਸਤ੍ਥਾ ਯਸਸ੍ਸ ਕੁਲਪੁਤ੍ਤਸ੍ਸ ਉਪਨਿਸ੍ਸਯਂ ਦਿਸ੍ਵਾ ਤਂ ਰਤ੍ਤਿਭਾਗੇ ਨਿਬ੍ਬਿਜ੍ਜਿਤ੍ਵਾ ਗੇਹਂ ਪਹਾਯ ਨਿਕ੍ਖਨ੍ਤਂ ‘‘ਏਹਿ ਯਸਾ’’ਤਿ ਪਕ੍ਕੋਸਿਤ੍ਵਾ ਤਸ੍ਮਿਂਯੇਵ ਰਤ੍ਤਿਭਾਗੇ ਸੋਤਾਪਤ੍ਤਿਫਲੇ, ਪੁਨਦਿਵਸੇ ਅਰਹਤ੍ਤੇ ਪਤਿਟ੍ਠਾਪੇਤ੍ਵਾ, ਅਪਰੇਪਿ ਤਸ੍ਸ ਸਹਾਯਕੇ ਚਤੁਪਞ੍ਞਾਸਜਨੇ ਏਹਿਭਿਕ੍ਖੁਪਬ੍ਬਜ੍ਜਾਯ ਪਬ੍ਬਾਜੇਤ੍ਵਾ ਅਰਹਤ੍ਤਂ ਪਾਪੇਸਿ.
ਏਵਂ ਲੋਕੇ ਏਕਸਟ੍ਠਿਯਾ ਅਰਹਨ੍ਤੇਸੁ ਜਾਤੇਸੁ ਸਤ੍ਥਾ ਵੁਟ੍ਠਵਸ੍ਸੋ ਪਵਾਰੇਤ੍ਵਾ ‘‘ਚਰਥ ਭਿਕ੍ਖਵੇ ਚਾਰਿਕ’’ਨ੍ਤਿ ਸਟ੍ਠਿਭਿਕ੍ਖੂ ਦਿਸਾਸੁ ਪੇਸੇਤ੍ਵਾ ਸਯਂ ਉਰੁਵੇਲਂ ਗਚ੍ਛਨ੍ਤੋ ਅਨ੍ਤਰਾਮਗ੍ਗੇ ਕਪ੍ਪਾਸਿਕਵਨਸਣ੍ਡੇ ਤਿਂਸਭਦ੍ਦਵਗ੍ਗਿਯਕੁਮਾਰੇ ਵਿਨੇਸਿ. ਤੇਸੁ ਸਬ੍ਬਪਚ੍ਛਿਮਕੋ ਸੋਤਾਪਨ੍ਨੋ, ਸਬ੍ਬੁਤ੍ਤਮੋ ਅਨਾਗਾਮੀ ਅਹੋਸਿ. ਤੇਪਿ ਸਬ੍ਬੇ ਏਹਿਭਿਕ੍ਖੁਭਾਵੇਨੇਵ ਪਬ੍ਬਾਜੇਤ੍ਵਾ ਦਿਸਾਸੁ ਪੇਸੇਤ੍ਵਾ ਉਰੁਵੇਲਂ ਗਨ੍ਤ੍ਵਾ ਅਡ੍ਢੁਡ੍ਢਪਾਟਿਹਾਰਿਯਸਹਸ੍ਸਾਨਿ ਦਸ੍ਸੇਤ੍ਵਾ ਉਰੁਵੇਲਕਸ੍ਸਪਾਦਯੋ ਸਹਸ੍ਸਜਟਿਲਪਰਿਵਾਰੇ ਤੇਭਾਤਿਕਜਟਿਲੇ ਵਿਨੇਤ੍ਵਾ ਏਹਿਭਿਕ੍ਖੁਭਾਵੇਨ ਪਬ੍ਬਾਜੇਤ੍ਵਾ ਗਯਾਸੀਸੇ ਨਿਸੀਦਾਪੇਤ੍ਵਾ ਆਦਿਤ੍ਤਪਰਿਯਾਯਦੇਸਨਾਯ (ਮਹਾਵ. ੫੪) ਅਰਹਤ੍ਤੇ ਪਤਿਟ੍ਠਾਪੇਤ੍ਵਾ ਤੇਨ ਅਰਹਨ੍ਤਸਹਸ੍ਸੇਨ ਪਰਿਵੁਤੋ ‘‘ਬਿਮ੍ਬਿਸਾਰਰਞ੍ਞੋ ਦਿਨ੍ਨਪਟਿਞ੍ਞਂ ਮੋਚੇਸ੍ਸਾਮੀ’’ਤਿ ਰਾਜਗਹਨਗਰੂਪਚਾਰੇ ਲਟ੍ਠਿਵਨੁਯ੍ਯਾਨਂ ਅਗਮਾਸਿ. ਰਾਜਾ ਉਯ੍ਯਾਨਪਾਲਸ੍ਸ ਸਨ੍ਤਿਕਾ ‘‘ਸਤ੍ਥਾ ਆਗਤੋ’’ਤਿ ਸੁਤ੍ਵਾ ਦ੍ਵਾਦਸਨਹੁਤੇਹਿ ਬ੍ਰਾਹ੍ਮਣਗਹਪਤਿਕੇਹਿ ਪਰਿਵੁਤੋ ਸਤ੍ਥਾਰਂ ਉਪਸਙ੍ਕਮਿਤ੍ਵਾ ਚਕ੍ਕਵਿਚਿਤ੍ਤਤਲੇਸੁ ਸੁਵਣ੍ਣਪਟ੍ਟਵਿਤਾਨਂ ਵਿਯ ਪਭਾਸਮੁਦਯਂ ਵਿਸ੍ਸਜ੍ਜੇਨ੍ਤੇਸੁ ਤਥਾਗਤਸ੍ਸ ਪਾਦੇਸੁ ਸਿਰਸਾ ਨਿਪਤਿਤ੍ਵਾ ਏਕਮਨ੍ਤਂ ਨਿਸੀਦਿ ਸਦ੍ਧਿਂ ਪਰਿਸਾਯ.
ਅਥ ਖੋ ਤੇਸਂ ਬ੍ਰਾਹ੍ਮਣਗਹਪਤਿਕਾਨਂ ਏਤਦਹੋਸਿ – ‘‘ਕਿਂ ਨੁ ਖੋ ਮਹਾਸਮਣੋ ਉਰੁਵੇਲਕਸ੍ਸਪੇ ਬ੍ਰਹ੍ਮਚਰਿਯਂ ਚਰਤਿ, ਉਦਾਹੁ ਉਰੁਵੇਲਕਸ੍ਸਪੋ ਮਹਾਸਮਣੇ’’ਤਿ. ਭਗਵਾ ਤੇਸਂ ਚੇਤਸ੍ਸਾ ਚੇਤੋਪਰਿਵਿਤਕ੍ਕਮਞ੍ਞਾਯ ਉਰੁਵੇਲਕਸ੍ਸਪਂ ਗਾਥਾਯ ਅਜ੍ਝਭਾਸਿ –
‘‘ਕਿਮੇਵ ¶ ¶ ਦਿਸ੍ਵਾ ਉਰੁਵੇਲਵਾਸਿ, ਪਹਾਸਿ ਅਗ੍ਗਿਂ ਕਿਸਕੋਵਦਾਨੋ;
ਪੁਚ੍ਛਾਮਿ ਤਂ ਕਸ੍ਸਪ ਏਤਮਤ੍ਥਂ, ਕਥਂ ਪਹੀਨਂ ਤਵ ਅਗ੍ਗਿਹੁਤ੍ਤ’’ਨ੍ਤਿ. –
ਥੇਰੋਪਿ ਭਗਵਤੋ ਅਧਿਪ੍ਪਾਯਂ ਵਿਦਿਤ੍ਵਾ –
‘‘ਰੂਪੇ ¶ ਚ ਸਦ੍ਦੇ ਚ ਅਥੋ ਰਸੇ ਚ, ਕਾਮਿਤ੍ਥਿਯੋ ਚਾਭਿਵਦਨ੍ਤਿ ਯਞ੍ਞਾ;
ਏਤਂ ਮਲਨ੍ਤੀ ਉਪਧੀਸੁ ਞਤ੍ਵਾ, ਤਸ੍ਮਾ ਨ ਯਿਟ੍ਠੇ ਨ ਹੁਤੇ ਅਰਞ੍ਜਿ’’ਨ੍ਤਿ. (ਮਹਾਵ. ੫੫) –
ਇਮਂ ਗਾਥਂ ਵਤ੍ਵਾ ਅਤ੍ਤਨੋ ਸਾਵਕਭਾਵਪ੍ਪਕਾਸਨਤ੍ਥਂ ਤਥਾਗਤਸ੍ਸ ਪਾਦਪਿਟ੍ਠੇ ਸੀਸਂ ਠਪੇਤ੍ਵਾ ‘‘ਸਤ੍ਥਾ ਮੇ, ਭਨ੍ਤੇ ਭਗਵਾ, ਸਾਵਕੋਹਮਸ੍ਮੀ’’ਤਿ ਵਤ੍ਵਾ ਏਕਤਾਲਂ ਦ੍ਵਿਤਾਲਂ ਤਿਤਾਲਨ੍ਤਿ ਯਾਵ ਸਤ੍ਤਤਾਲਪ੍ਪਮਾਣਂ ਸਤ੍ਤਕ੍ਖਤ੍ਤੁਂ ਵੇਹਾਸਂ ਅਬ੍ਭੁਗ੍ਗਨ੍ਤ੍ਵਾ ਓਰੁਯ੍ਹ ਤਥਾਗਤਂ ਵਨ੍ਦਿਤ੍ਵਾ ਏਕਮਨ੍ਤਂ ਨਿਸੀਦਿ. ਤਂ ਪਾਟਿਹਾਰਿਯਂ ਦਿਸ੍ਵਾ ਮਹਾਜਨੋ ‘‘ਅਹੋ ਮਹਾਨੁਭਾਵਾ ਬੁਦ੍ਧਾ, ਏਵਞ੍ਹਿ ਥਾਮਗਤਦਿਟ੍ਠਿਕੋ ਨਾਮ ‘ਅਰਹਾ’ਤਿ ਮਞ੍ਞਮਾਨੋ ਉਰੁਵੇਲਕਸ੍ਸਪੋਪਿ ਦਿਟ੍ਠਿਜਾਲਂ ਭਿਨ੍ਦਿਤ੍ਵਾ ਤਥਾਗਤੇਨ ਦਮਿਤੋ’’ਤਿ ਸਤ੍ਥੁ ਗੁਣਕਥਂਯੇਵ ਕਥੇਸਿ. ਭਗਵਾ ‘‘ਨਾਹਂ ਇਦਾਨਿਯੇਵ ਉਰੁਵੇਲਕਸ੍ਸਪਂ ਦਮੇਮਿ, ਅਤੀਤੇਪਿ ਏਸ ਮਯਾ ਦਮਿਤੋ’’ਤਿ ਵਤ੍ਵਾ ਇਮਿਸ੍ਸਾ ਅਟ੍ਠੁਪ੍ਪਤ੍ਤਿਯਾ ਮਹਾਨਾਰਦਕਸ੍ਸਪਜਾਤਕਂ (ਜਾ. ੨.੨੨.੧੧੫੩ ਆਦਯੋ) ਕਥੇਤ੍ਵਾ ਚਤ੍ਤਾਰਿ ਸਚ੍ਚਾਨਿ ਪਕਾਸੇਸਿ. ਰਾਜਾ ਏਕਾਦਸਹਿ ਨਹੁਤੇਹਿ ਸਦ੍ਧਿਂ ਸੋਤਾਪਤ੍ਤਿਫਲੇ ਪਤਿਟ੍ਠਾਸਿ, ਏਕਨਹੁਤਂ ਉਪਾਸਕਤ੍ਤਂ ਪਟਿਵੇਦੇਸਿ. ਰਾਜਾ ਸਤ੍ਥੁ ਸਨ੍ਤਿਕੇ ਨਿਸਿਨ੍ਨੋਯੇਵ ਪਞ੍ਚ ਅਸ੍ਸਾਸਕੇ ਪਵੇਦੇਤ੍ਵਾ ਸਰਣਂ ਗਨ੍ਤ੍ਵਾ ਸ੍ਵਾਤਨਾਯ ਨਿਮਨ੍ਤੇਤ੍ਵਾ ਉਟ੍ਠਾਯਾਸਨਾ ਭਗਵਨ੍ਤਂ ਪਦਕ੍ਖਿਣਂ ਕਤ੍ਵਾ ਪਕ੍ਕਮਿ.
ਪੁਨਦਿਵਸੇ ਯੇਹਿ ਚ ਭਗਵਾ ਹਿਯ੍ਯੋ ਦਿਟ੍ਠੋ, ਯੇਹਿ ਚ ਅਦਿਟ੍ਠੋ, ਤੇ ਸਬ੍ਬੇਪਿ ਰਾਜਗਹਵਾਸਿਨੋ ਅਟ੍ਠਾਰਸਕੋਟਿਸਙ੍ਖਾ ਮਨੁਸ੍ਸਾ ਤਥਾਗਤਂ ਦਟ੍ਠੁਕਾਮਾ ਪਾਤੋਵ ਰਾਜਗਹਤੋ ਲਟ੍ਠਿਵਨੁਯ੍ਯਾਨਂ ਅਗਮਂਸੁ. ਤਿਗਾਵੁਤੋ ਮਗ੍ਗੋ ਨਪ੍ਪਹੋਸਿ, ਸਕਲਲਟ੍ਠਿਵਨੁਯ੍ਯਾਨਂ ਨਿਰਨ੍ਤਰਂ ਫੁਟਂ ਅਹੋਸਿ. ਮਹਾਜਨੋ ਦਸਬਲਸ੍ਸ ਰੂਪਸੋਭਗ੍ਗਪ੍ਪਤ੍ਤਂ ਅਤ੍ਤਭਾਵਂ ਪਸ੍ਸਨ੍ਤੋਪਿ ਤਿਤ੍ਤਿਂ ਕਾਤੁਂ ਨਾਸਕ੍ਖਿ. ਵਣ੍ਣਭੂਮਿ ਨਾਮੇਸਾ. ਏਵਰੂਪੇਸੁ ਹਿ ਠਾਨੇਸੁ ਭਗਵਤੋ ਲਕ੍ਖਣਾਨੁਬ੍ਯਞ੍ਜਨਾਦਿਪ੍ਪਭੇਦਾ ¶ ਸਬ੍ਬਾਪਿ ਰੂਪਕਾਯਸਿਰੀ ਵਣ੍ਣੇਤਬ੍ਬਾ. ਏਵਂ ਰੂਪਸੋਭਗ੍ਗਪ੍ਪਤ੍ਤਂ ਦਸਬਲਸ੍ਸ ਸਰੀਰਂ ਪਸ੍ਸਮਾਨੇਨ ਮਹਾਜਨੇਨ ਨਿਰਨ੍ਤਰਂ ਫੁਟੇ ਉਯ੍ਯਾਨੇ ਚ ਗਮਨਮਗ੍ਗੇ ਚ ਏਕਭਿਕ੍ਖੁਸ੍ਸਪਿ ਨਿਕ੍ਖਮਨੋਕਾਸੋ ਨਾਹੋਸਿ. ਤਂ ਦਿਵਸਂ ਕਿਰ ਭਗਵਤੋ ਭਤ੍ਤਂ ਛਿਨ੍ਨਂ ¶ ਭਵੇਯ੍ਯ, ਤਸ੍ਮਾ ‘‘ਤਂ ਮਾ ਅਹੋਸੀ’’ਤਿ ਸਕ੍ਕਸ੍ਸ ਨਿਸਿਨ੍ਨਾਸਨਂ ਉਣ੍ਹਾਕਾਰਂ ਦਸ੍ਸੇਸਿ. ਸੋ ਆਵਜ੍ਜਮਾਨੋ ਤਂ ਕਾਰਣਂ ਞਤ੍ਵਾ ਮਾਣਵਕਵਣ੍ਣਂ ਅਭਿਨਿਮ੍ਮਿਨਿਤ੍ਵਾ ਬੁਦ੍ਧਧਮ੍ਮਸਙ੍ਘਪਟਿਸਂਯੁਤ੍ਤਾ ਥੁਤਿਯੋ ਵਦਮਾਨੋ ਦਸਬਲਸ੍ਸ ਪੁਰਤੋ ਓਤਰਿਤ੍ਵਾ ਦੇਵਾਨੁਭਾਵੇਨ ਓਕਾਸਂ ਕਤ੍ਵਾ –
‘‘ਦਨ੍ਤੋ ਦਨ੍ਤੇਹਿ ਸਹ ਪੁਰਾਣਜਟਿਲੇਹਿ, ਵਿਪ੍ਪਮੁਤ੍ਤੋ ਵਿਪ੍ਪਮੁਤ੍ਤੇਹਿ;
ਸਿਙ੍ਗੀਨਿਕ੍ਖਸਵਣ੍ਣੋ, ਰਾਜਗਹਂ ਪਾਵਿਸਿ ਭਗਵਾ.
‘‘ਮੁਤ੍ਤੋ ¶ ਮੁਤ੍ਤੇਹਿ…ਪੇ….
‘‘ਤਿਣ੍ਣੋ ਤਿਣ੍ਣੇਹਿ…ਪੇ….
‘‘ਸਨ੍ਤੋ ਸਨ੍ਤੇਹਿ…ਪੇ… ਰਾਜਗਹਂ ਪਾਵਿਸਿ ਭਗਵਾ.
‘‘ਦਸਵਾਸੋ ਦਸਬਲੋ, ਦਸਧਮ੍ਮਵਿਦੂ ਦਸਭਿ ਚੁਪੇਤੋ;
ਸੋ ਦਸਸਤਪਰਿਵਾਰੋ, ਰਾਜਗਹਂ ਪਾਵਿਸਿ ਭਗਵਾ’’ਤਿ. (ਮਹਾਵ. ੫੮) –
ਇਮਾਹਿ ਗਾਥਾਹਿ ਸਤ੍ਥੁ ਵਣ੍ਣਂ ਵਦਮਾਨੋ ਪੁਰਤੋ ਪਾਯਾਸਿ. ਤਦਾ ਮਹਾਜਨੋ ਮਾਣਵਕਸ੍ਸ ਰੂਪਸਿਰਿਂ ਦਿਸ੍ਵਾ ‘‘ਅਤਿਵਿਯ ਅਭਿਰੂਪੋ ਵਤਾਯਂ ਮਾਣਵਕੋ, ਨ ਖੋ ਪਨ ਅਮ੍ਹੇਹਿ ਦਿਟ੍ਠਪੁਬ੍ਬੋ’’ਤਿ ਚਿਨ੍ਤੇਤ੍ਵਾ ‘‘ਕੁਤੋ ਅਯਂ ਮਾਣਵਕੋ, ਕਸ੍ਸ ਵਾ ਅਯ’’ਨ੍ਤਿ ਆਹ. ਤਂ ਸੁਤ੍ਵਾ ਮਾਣਵੋ –
‘‘ਯੋ ਧੀਰੋ ਸਬ੍ਬਧਿ ਦਨ੍ਤੋ, ਸੁਦ੍ਧੋ ਅਪ੍ਪਟਿਪੁਗ੍ਗਲੋ;
ਅਰਹਂ ਸੁਗਤੋ ਲੋਕੇ, ਤਸ੍ਸਾਹਂ ਪਰਿਚਾਰਕੋ’’ਤਿ. – ਗਾਥਮਾਹ;
ਸਤ੍ਥਾ ¶ ਸਕ੍ਕੇਨ ਕਤੋਕਾਸਂ ਮਗ੍ਗਂ ਪਟਿਪਜ੍ਜਿਤ੍ਵਾ ਭਿਕ੍ਖੁਸਹਸ੍ਸਪਰਿਵੁਤੋ ਰਾਜਗਹਂ ਪਾਵਿਸਿ. ਰਾਜਾ ਬੁਦ੍ਧਪ੍ਪਮੁਖਸ੍ਸ ਸਙ੍ਘਸ੍ਸ ਮਹਾਦਾਨਂ ਦਤ੍ਵਾ ‘‘ਅਹਂ, ਭਨ੍ਤੇ, ਤੀਣਿ ਰਤਨਾਨਿ ਵਿਨਾ ਵਸਿਤੁਂ ਨ ਸਕ੍ਖਿਸ੍ਸਾਮਿ, ਵੇਲਾਯ ਵਾ ਅਵੇਲਾਯ ਵਾ ਭਗਵਤੋ ਸਨ੍ਤਿਕਂ ਆਗਮਿਸ੍ਸਾਮਿ, ਲਟ੍ਠਿਵਨੁਯ੍ਯਾਨਞ੍ਚ ਨਾਮ ਅਤਿਦੂਰੇ, ਇਦਂ ਪਨ ਅਮ੍ਹਾਕਂ ਵੇਲ਼ੁਵਨੁਯ੍ਯਾਨਂ ਨਾਤਿਦੂਰਂ ਨਚ੍ਚਾਸਨ੍ਨਂ ਗਮਨਾਗਮਨਸਮ੍ਪਨ੍ਨਂ ਬੁਦ੍ਧਾਰਹਂ ਸੇਨਾਸਨਂ. ਇਦਂ ਮੇ, ਭਨ੍ਤੇ, ਭਗਵਾ ਪਟਿਗ੍ਗਣ੍ਹਾਤੂ’’ਤਿ ਸੁਵਣ੍ਣਭਿਙ੍ਗਾਰੇਨ ਪੁਪ੍ਫਗਨ੍ਧਵਾਸਿਤਂ ਮਣਿਵਣ੍ਣਂ ਉਦਕਮਾਦਾਯ ਵੇਲ਼ੁਵਨੁਯ੍ਯਾਨਂ ਪਰਿਚ੍ਚਜਨ੍ਤੋ ਦਸਬਲਸ੍ਸ ਹਤ੍ਥੇ ਉਦਕਂ ਪਾਤੇਸਿ. ਤਸ੍ਮਿਂ ਆਰਾਮੇ ਪਟਿਗ੍ਗਹਿਤੇਯੇਵ ‘‘ਬੁਦ੍ਧਸਾਸਨਸ੍ਸ ਮੂਲਾਨਿ ਓਤਿਣ੍ਣਾਨੀ’’ਤਿ ਮਹਾਪਥਵੀ ਕਮ੍ਪਿ. ਜਮ੍ਬੁਦੀਪਤਲਸ੍ਮਿਞ੍ਹਿ ਠਪੇਤ੍ਵਾ ਵੇਲ਼ੁਵਨਂ ਅਞ੍ਞਂ ਮਹਾਪਥਵਿਂ ਕਮ੍ਪੇਤ੍ਵਾ ਗਹਿਤਸੇਨਾਸਨਂ ਨਾਮ ਨਤ੍ਥਿ. ਤਮ੍ਬਪਣ੍ਣਿਦੀਪੇਪਿ ਠਪੇਤ੍ਵਾ ਮਹਾਵਿਹਾਰਂ ਅਞ੍ਞਂ ਪਥਵਿਂ ਕਮ੍ਪੇਤ੍ਵਾ ਗਹਿਤਸੇਨਾਸਨਂ ਨਾਮ ਨਤ੍ਥਿ. ਸਤ੍ਥਾ ਵੇਲ਼ੁਵਨਾਰਾਮਂ ਪਟਿਗ੍ਗਹੇਤ੍ਵਾ ਰਞ੍ਞੋ ਅਨੁਮੋਦਨਂ ਕਤ੍ਵਾ ਉਟ੍ਠਾਯਾਸਨਾ ਭਿਕ੍ਖੁਸਙ੍ਘਪਰਿਵੁਤੋ ਵੇਲ਼ੁਵਨਂ ਅਗਮਾਸਿ ¶ .
ਤਸ੍ਮਿਂ ਖੋ ਪਨ ਸਮਯੇ ਸਾਰਿਪੁਤ੍ਤੋ ਚ ਮੋਗ੍ਗਲ੍ਲਾਨੋ ਚਾਤਿ ਦ੍ਵੇ ਪਰਿਬ੍ਬਾਜਕਾ ਰਾਜਗਹਂ ਉਪਨਿਸ੍ਸਾਯ ਵਿਹਰਨ੍ਤਿ ਅਮਤਂ ਪਰਿਯੇਸਮਾਨਾ. ਤੇਸੁ ਸਾਰਿਪੁਤ੍ਤੋ ਅਸ੍ਸਜਿਤ੍ਥੇਰਂ ਪਿਣ੍ਡਾਯ ਪਵਿਟ੍ਠਂ ਦਿਸ੍ਵਾ ¶ ਪਸਨ੍ਨਚਿਤ੍ਤੋ ਪਯਿਰੁਪਾਸਿਤ੍ਵਾ ‘‘ਯੇ ਧਮ੍ਮਾ ਹੇਤੁਪ੍ਪਭਵਾ’’ਤਿਆਦਿਗਾਥਂ (ਮਹਾਵ. ੬੦; ਅਪ. ਥੇਰ ੧.੧.੨੮੬) ਸੁਤ੍ਵਾ ਸੋਤਾਪਤ੍ਤਿਫਲੇ ਪਤਿਟ੍ਠਾਯ ਅਤ੍ਤਨੋ ਸਹਾਯਕਸ੍ਸ ਮੋਗ੍ਗਲ੍ਲਾਨਸ੍ਸਪਿ ਤਮੇਵ ਗਾਥਂ ਅਭਾਸਿ. ਸੋਪਿ ਸੋਤਾਪਤ੍ਤਿਫਲੇ ਪਤਿਟ੍ਠਹਿ. ਤੇ ਉਭੋਪਿ ਸਞ੍ਚਯਂ ਓਲੋਕੇਤ੍ਵਾ ਅਤ੍ਤਨੋ ਪਰਿਸਾਯ ਸਦ੍ਧਿਂ ਭਗਵਤੋ ਸਨ੍ਤਿਕੇ ਪਬ੍ਬਜਿਂਸੁ. ਤੇਸੁ ਮੋਗ੍ਗਲ੍ਲਾਨੋ ਸਤ੍ਤਾਹੇਨ ਅਰਹਤ੍ਤਂ ਪਾਪੁਣਿ, ਸਾਰਿਪੁਤ੍ਤੋ ਅਡ੍ਢਮਾਸੇਨ. ਉਭੋਪਿ ਤੇ ਸਤ੍ਥਾ ਅਗ੍ਗਸਾਵਕਟ੍ਠਾਨੇ ਠਪੇਸਿ. ਸਾਰਿਪੁਤ੍ਤਤ੍ਥੇਰੇਨ ਚ ਅਰਹਤ੍ਤਂ ਪਤ੍ਤਦਿਵਸੇਯੇਵ ਸਨ੍ਨਿਪਾਤਂ ਅਕਾਸਿ.
ਤਥਾਗਤੇ ਪਨ ਤਸ੍ਮਿਞ੍ਞੇਵ ਵੇਲ਼ੁਵਨੁਯ੍ਯਾਨੇ ਵਿਹਰਨ੍ਤੇ ਸੁਦ੍ਧੋਦਨਮਹਾਰਾਜਾ ‘‘ਪੁਤ੍ਤੋ ਕਿਰ ਮੇ ਛਬ੍ਬਸ੍ਸਾਨਿ ਦੁਕ੍ਕਰਕਾਰਿਕਂ ਚਰਿਤ੍ਵਾ ਪਰਮਾਭਿਸਮ੍ਬੋਧਿਂ ਪਤ੍ਵਾ ਪਵਤ੍ਤਵਰਧਮ੍ਮਚਕ੍ਕੋ ਰਾਜਗਹਂ ਉਪਨਿਸ੍ਸਾਯ ਵੇਲ਼ੁਵਨੇ ਵਿਹਰਤੀ’’ਤਿ ਸੁਤ੍ਵਾ ਅਞ੍ਞਤਰਂ ਅਮਚ੍ਚਂ ਆਮਨ੍ਤੇਸਿ – ‘‘ਏਹਿ ਭਣੇ, ਤ੍ਵਂ ਪੁਰਿਸਸਹਸ੍ਸਪਰਿਵਾਰੋ ਰਾਜਗਹਂ ਗਨ੍ਤ੍ਵਾ ਮਮ ਵਚਨੇਨ ‘ਪਿਤਾ ਤੇ ਸੁਦ੍ਧੋਦਨਮਹਾਰਾਜਾ ਦਟ੍ਠੁਕਾਮੋ’ਤਿ ਵਤ੍ਵਾ ਮਮ ਪੁਤ੍ਤਂ ਗਣ੍ਹਿਤ੍ਵਾ ਏਹੀ’’ਤਿ ਆਹ. ਸੋ ¶ ‘‘ਏਵਂ, ਦੇਵਾ’’ਤਿ ਰਞ੍ਞੋ ਵਚਨਂ ਸਿਰਸਾ ਸਮ੍ਪਟਿਚ੍ਛਿਤ੍ਵਾ ਪੁਰਿਸਸਹਸ੍ਸਪਰਿਵਾਰੋ ਖਿਪ੍ਪਮੇਵ ਸਟ੍ਠਿਯੋਜਨਮਗ੍ਗਂ ਗਨ੍ਤ੍ਵਾ ਦਸਬਲਸ੍ਸ ਚਤੁਪਰਿਸਮਜ੍ਝੇ ਨਿਸੀਦਿਤ੍ਵਾ ਧਮ੍ਮਦੇਸਨਾਵੇਲਾਯਂ ਵਿਹਾਰਂ ਪਾਵਿਸਿ. ਸੋ ‘‘ਤਿਟ੍ਠਤੁ ਤਾਵ ਰਞ੍ਞਾ ਪਹਿਤਸਾਸਨ’’ਨ੍ਤਿ ਪਰਿਸਪਰਿਯਨ੍ਤੇ ਠਿਤੋ ਸਤ੍ਥੁ ਧਮ੍ਮਦੇਸਨਂ ਸੁਤ੍ਵਾ ਯਥਾਠਿਤੋਵ ਸਦ੍ਧਿਂ ਪੁਰਿਸਸਹਸ੍ਸੇਨ ਅਰਹਤ੍ਤਂ ਪਤ੍ਵਾ ਪਬ੍ਬਜ੍ਜਂ ਯਾਚਿ. ਭਗਵਾ ‘‘ਏਥ ਭਿਕ੍ਖਵੋ’’ਤਿ ਹਤ੍ਥਂ ਪਸਾਰੇਸਿ. ਸਬ੍ਬੇ ਤਙ੍ਖਣਞ੍ਞੇਵ ਇਦ੍ਧਿਮਯਪਤ੍ਤਚੀਵਰਧਰਾ ਸਟ੍ਠਿਵਸ੍ਸਿਕਤ੍ਥੇਰਾ ਵਿਯ ਅਹੇਸੁਂ. ਅਰਹਤ੍ਤਂ ਪਤ੍ਤਕਾਲਤੋ ਪਟ੍ਠਾਯ ਪਨ ਅਰਿਯਾ ਨਾਮ ਮਜ੍ਝਤ੍ਤਾਵ ਹੋਨ੍ਤੀਤਿ, ਸੋ ਰਞ੍ਞਾ ਪਹਿਤਸਾਸਨਂ ਦਸਬਲਸ੍ਸ ਨ ਕਥੇਸਿ. ਰਾਜਾ – ‘‘ਨੇਵ ਗਤੋ ਆਗਚ੍ਛਤਿ, ਨ ਸਾਸਨਂ ਸੁਯ੍ਯਤੀ’’ਤਿ ‘‘ਏਹਿ ਭਣੇ, ਤ੍ਵਂ ਗਚ੍ਛਾ’’ਤਿ ਏਤੇਨੇਵ ਨਿਯਾਮੇਨ ਅਞ੍ਞਂ ਅਮਚ੍ਚਂ ਪੇਸੇਸਿ. ਸੋਪਿ ਗਨ੍ਤ੍ਵਾ ਪੁਰਿਮਨਯੇਨੇਵ ਸਦ੍ਧਿਂ ਪਰਿਸਾਯ ਅਰਹਤ੍ਤਂ ਪਤ੍ਵਾ ਤੁਣ੍ਹੀ ਅਹੋਸਿ. ਪੁਨ ਰਾਜਾ ‘‘ਏਹਿ ਭਣੇ, ਤ੍ਵਂ ਗਚ੍ਛ, ਤ੍ਵਂ ਗਚ੍ਛਾ’’ਤਿ ਏਤੇਨੇਵ ਨਿਯਾਮੇਨ ਅਪਰੇਪਿ ਸਤ੍ਤ ਅਮਚ੍ਚੇ ਪੇਸੇਸਿ. ਤੇ ਸਬ੍ਬੇ ਨਵ ਪੁਰਿਸਸਹਸ੍ਸਪਰਿਵਾਰਾ ਨਵ ਅਮਚ੍ਚਾ ਅਤ੍ਤਨੋ ਕਿਚ੍ਚਂ ਨਿਟ੍ਠਾਪੇਤ੍ਵਾ ਤੁਣ੍ਹੀਭੂਤਾ ਤਤ੍ਥੇਵ ਵਿਹਰਿਂਸੁ.
ਰਾਜਾ ਸਾਸਨਮਤ੍ਤਮ੍ਪਿ ਆਹਰਿਤ੍ਵਾ ਆਚਿਕ੍ਖਨ੍ਤਂ ਅਲਭਿਤ੍ਵਾ ਚਿਨ੍ਤੇਸਿ – ‘‘ਏਤ੍ਤਕਾਪਿ ਜਨਾ ਮਯਿ ਸਿਨੇਹਾਭਾਵੇਨ ਸਾਸਨਮਤ੍ਤਮ੍ਪਿ ਨ ਪਚ੍ਚਾਹਰਿਂਸੁ, ਕੋ ਨੁ ¶ ਖੋ ਮੇ ਸਾਸਨਂ ਕਰਿਸ੍ਸਤੀ’’ਤਿ ਸਬ੍ਬਂ ਰਾਜਬਲਂ ਓਲੋਕੇਨ੍ਤੋ ਕਾਲ਼ੁਦਾਯਿਂ ਅਦ੍ਦਸ. ਸੋ ਕਿਰ ਰਞ੍ਞੋ ਸਬ੍ਬਤ੍ਥਸਾਧਕੋ ਅਬ੍ਭਨ੍ਤਰਿਕੋ ਅਤਿਵਿਯ ਵਿਸ੍ਸਾਸਿਕੋ ਅਮਚ੍ਚੋ ਬੋਧਿਸਤ੍ਤੇਨ ਸਦ੍ਧਿਂ ਏਕਦਿਵਸੇ ਜਾਤੋ ਸਹਪਂਸੁਕੀਲ਼ਕੋ ਸਹਾਯੋ. ਅਥ ਨਂ ਰਾਜਾ ਆਮਨ੍ਤੇਸਿ – ‘‘ਤਾਤ ਕਾਲ਼ੁਦਾਯਿ, ਅਹਂ ਮਮ ਪੁਤ੍ਤਂ ਦਟ੍ਠੁਕਾਮੋ ਨਵਪੁਰਿਸਸਹਸ੍ਸਪਰਿਵਾਰੇਨ ਨਵ ਅਮਚ੍ਚੇ ਪੇਸੇਸਿਂ, ਤੇਸੁ ਏਕੋਪਿ ਆਗਨ੍ਤ੍ਵਾ ਸਾਸਨਮਤ੍ਤਂ ਆਰੋਚੇਨ੍ਤੋ ਨਾਮ ¶ ਨਤ੍ਥਿ. ਦੁਜ੍ਜਾਨੋ ਖੋ ਪਨ ਮੇ ਜੀਵਿਤਨ੍ਤਰਾਯੋ, ਜੀਵਮਾਨੋਯੇਵਾਹਂ ਪੁਤ੍ਤਂ ਦਟ੍ਠੁਕਾਮੋ. ਸਕ੍ਖਿਸ੍ਸਸਿ ਨੁ ਖੋ ਮੇ ਪੁਤ੍ਤਂ ਦਸ੍ਸੇਤੁ’’ਨ੍ਤਿ? ‘‘ਸਕ੍ਖਿਸ੍ਸਾਮਿ, ਦੇਵ, ਸਚੇ ਪਬ੍ਬਜਿਤੁਂ ਲਭਿਸ੍ਸਾਮੀ’’ਤਿ. ‘‘ਤਾਤ, ਤ੍ਵਂ ਪਬ੍ਬਜਿਤੋ ਵਾ ਅਪਬ੍ਬਜਿਤੋ ਵਾ ਮਯ੍ਹਂ ਪੁਤ੍ਤਂ ਦਸ੍ਸੇਹੀ’’ਤਿ. ਸੋ ‘‘ਸਾਧੁ, ਦੇਵਾ’’ਤਿ ਰਞ੍ਞੋ ਸਾਸਨਂ ਆਦਾਯ ਰਾਜਗਹਂ ਗਨ੍ਤ੍ਵਾ ਸਤ੍ਥੁ ਧਮ੍ਮਦੇਸਨਾਵੇਲਾਯ ਪਰਿਸਪਰਿਯਨ੍ਤੇ ਠਿਤੋ ਧਮ੍ਮਂ ਸੁਤ੍ਵਾ ਸਪਰਿਵਾਰੋ ਅਰਹਤ੍ਤਂ ਪਤ੍ਵਾ ਏਹਿਭਿਕ੍ਖੁਭਾਵੇਨ ਪਬ੍ਬਜਿਤ੍ਵਾ ਵਿਹਾਸਿ.
ਸਤ੍ਥਾ ¶ ਬੁਦ੍ਧੋ ਹੁਤ੍ਵਾ ਪਠਮਂ ਅਨ੍ਤੋਵਸ੍ਸਂ ਇਸਿਪਤਨੇ ਵਸਿਤ੍ਵਾ ਵੁਟ੍ਠਵਸ੍ਸੋ ਪਵਾਰੇਤ੍ਵਾ ਉਰੁਵੇਲਂ ਗਨ੍ਤ੍ਵਾ ਤਤ੍ਥ ਤਯੋ ਮਾਸੇ ਵਸਨ੍ਤੋ ਤੇਭਾਤਿਕਜਟਿਲੇ ਵਿਨੇਤ੍ਵਾ ਭਿਕ੍ਖੁਸਹਸ੍ਸਪਰਿਵਾਰੋ ਫੁਸ੍ਸਮਾਸਪੁਣ੍ਣਮਾਯਂ ਰਾਜਗਹਂ ਗਨ੍ਤ੍ਵਾ ਦ੍ਵੇ ਮਾਸੇ ਵਸਿ. ਏਤ੍ਤਾਵਤਾ ਬਾਰਾਣਸਿਤੋ ਨਿਕ੍ਖਨ੍ਤਸ੍ਸ ਪਞ੍ਚ ਮਾਸਾ ਜਾਤਾ, ਸਕਲੋ ਹੇਮਨ੍ਤੋ ਅਤਿਕ੍ਕਨ੍ਤੋ. ਕਾਲ਼ੁਦਾਯਿਤ੍ਥੇਰਸ੍ਸ ਆਗਤਦਿਵਸਤੋ ਸਤ੍ਤਟ੍ਠਦਿਵਸਾ ਵੀਤਿਵਤ੍ਤਾ. ਥੇਰੋ ਫਗ੍ਗੁਣਮਾਸਪੁਣ੍ਣਮਾਯਂ ਚਿਨ੍ਤੇਸਿ – ‘‘ਅਤਿਕ੍ਕਨ੍ਤੋ ਦਾਨਿ ਹੇਮਨ੍ਤੋ, ਵਸਨ੍ਤਸਮਯੋ ਅਨੁਪ੍ਪਤ੍ਤੋ, ਮਨੁਸ੍ਸੇਹਿ ਸਸ੍ਸਾਦੀਨਿ ਉਦ੍ਧਰਿਤ੍ਵਾ ਸਮ੍ਮੁਖਸਮ੍ਮੁਖਟ੍ਠਾਨੇਹਿ ਮਗ੍ਗਾ ਦਿਨ੍ਨਾ, ਹਰਿਤਤਿਣਸਞ੍ਛਨ੍ਨਾ ਪਥਵੀ, ਸੁਪੁਪ੍ਫਿਤਾ ਵਨਸਣ੍ਡਾ, ਪਟਿਪਜ੍ਜਨਕ੍ਖਮਾ ਮਗ੍ਗਾ, ਕਾਲੋ ਦਸਬਲਸ੍ਸ ਞਾਤਿਸਙ੍ਗਹਂ ਕਾਤੁ’’ਨ੍ਤਿ. ਅਥ ਭਗਵਨ੍ਤਂ ਉਪਸਙ੍ਕਮਿਤ੍ਵਾ –
‘‘ਅਙ੍ਗਾਰਿਨੋ ਦਾਨਿ ਦੁਮਾ ਭਦਨ੍ਤੇ, ਫਲੇਸਿਨੋ ਛਦਨਂ ਵਿਪ੍ਪਹਾਯ;
ਤੇ ਅਚ੍ਚਿਮਨ੍ਤੋਵ ਪਭਾਸਯਨ੍ਤਿ, ਸਮਯੋ ਮਹਾਵੀਰ ਭਾਗੀ ਰਸਾਨਂ…ਪੇ…. (ਥੇਰਗਾ. ੫੨੭);
‘‘ਨਾਤਿਸੀਤਂ ਨਾਤਿਉਣ੍ਹਂ, ਨਾਤਿਦੁਬ੍ਭਿਕ੍ਖਛਾਤਕਂ;
ਸਦ੍ਦਲਾ ਹਰਿਤਾ ਭੂਮਿ, ਏਸ ਕਾਲੋ ਮਹਾਮੁਨੀ’’ਤਿ. –
ਸਟ੍ਠਿਮਤ੍ਤਾਹਿ ਗਾਥਾਹਿ ਦਸਬਲਸ੍ਸ ਕੁਲਨਗਰਗਮਨਵਣ੍ਣਂ ਵਣ੍ਣੇਸਿ. ਅਥ ਨਂ ਸਤ੍ਥਾ – ‘‘ਕਿਂ ਨੁ ਖੋ, ਉਦਾਯਿ, ਮਧੁਰਸ੍ਸਰੇਨ ਗਮਨਵਣ੍ਣਂ ਵਣ੍ਣੇਸੀ’’ਤਿ ਆਹ. ‘‘ਤੁਮ੍ਹਾਕਂ, ਭਨ੍ਤੇ, ਪਿਤਾ ਸੁਦ੍ਧੋਦਨਮਹਾਰਾਜਾ ਤੁਮ੍ਹੇ ਪਸ੍ਸਿਤੁਕਾਮੋ, ਕਰੋਥ ਞਾਤਕਾਨਂ ਸਙ੍ਗਹ’’ਨ੍ਤਿ. ‘‘ਸਾਧੁ, ਉਦਾਯਿ, ਕਰਿਸ੍ਸਾਮਿ ਞਾਤਕਾਨਂ ਸਙ੍ਗਹਂ, ਭਿਕ੍ਖੁਸਙ੍ਘਸ੍ਸ ਆਰੋਚੇਹਿ, ਗਮਿਯਵਤ੍ਤਂ ¶ ਪਰਿਪੂਰੇਸ੍ਸਨ੍ਤੀ’’ਤਿ. ‘‘ਸਾਧੁ, ਭਨ੍ਤੇ’’ਤਿ ਥੇਰੋ ਤੇਸਂ ਆਰੋਚੇਸਿ.
ਭਗਵਾ ਅਙ੍ਗਮਗਧਵਾਸੀਨਂ ਕੁਲਪੁਤ੍ਤਾਨਂ ਦਸਹਿ ਸਹਸ੍ਸੇਹਿ, ਕਪਿਲਵਤ੍ਥੁਵਾਸੀਨਂ ਦਸਹਿ ਸਹਸ੍ਸੇਹੀਤਿ ਸਬ੍ਬੇਹੇਵ ਵੀਸਤਿਸਹਸ੍ਸੇਹਿ ਖੀਣਾਸਵਭਿਕ੍ਖੂਹਿ ਪਰਿਵੁਤੋ ਰਾਜਗਹਾ ਨਿਕ੍ਖਮਿਤ੍ਵਾ ਦਿਵਸੇ ¶ ਦਿਵਸੇ ਯੋਜਨਂ ਗਚ੍ਛਤਿ. ‘‘ਰਾਜਗਹਤੋ ਸਟ੍ਠਿਯੋਜਨਂ ਕਪਿਲਵਤ੍ਥੁਂ ਦ੍ਵੀਹਿ ਮਾਸੇਹਿ ਪਾਪੁਣਿਸ੍ਸਾਮੀ’’ਤਿ ਅਤੁਰਿਤਚਾਰਿਕਂ ਪਕ੍ਕਾਮਿ. ਥੇਰੋਪਿ ‘‘ਭਗਵਤੋ ਨਿਕ੍ਖਨ੍ਤਭਾਵਂ ਰਞ੍ਞੋ ਆਰੋਚੇਸ੍ਸਾਮੀ’’ਤਿ ਵੇਹਾਸਂ ਅਬ੍ਭੁਗ੍ਗਨ੍ਤ੍ਵਾ ਰਞ੍ਞੋ ਨਿਵੇਸਨੇ ਪਾਤੁਰਹੋਸਿ. ਰਾਜਾ ਥੇਰਂ ਦਿਸ੍ਵਾ ਤੁਟ੍ਠਚਿਤ੍ਤੋ ਮਹਾਰਹੇ ਪਲ੍ਲਙ੍ਕੇ ਨਿਸੀਦਾਪੇਤ੍ਵਾ ¶ ਅਤ੍ਤਨੋ ਪਟਿਯਾਦਿਤਸ੍ਸ ਨਾਨਗ੍ਗਰਸਭੋਜਨਸ੍ਸ ਪਤ੍ਤਂ ਪੂਰੇਤ੍ਵਾ ਅਦਾਸਿ. ਥੇਰੋ ਉਟ੍ਠਾਯ ਗਮਨਾਕਾਰਂ ਦਸ੍ਸੇਸਿ. ‘‘ਨਿਸੀਦਿਤ੍ਵਾ ਭੁਞ੍ਜ, ਤਾਤਾ’’ਤਿ. ‘‘ਸਤ੍ਥੁ ਸਨ੍ਤਿਕਂ ਗਨ੍ਤ੍ਵਾ ਭੁਞ੍ਜਿਸ੍ਸਾਮਿ, ਮਹਾਰਾਜਾ’’ਤਿ. ‘‘ਕਹਂ ਪਨ, ਤਾਤ, ਸਤ੍ਥਾ’’ਤਿ? ‘‘ਵੀਸਤਿਸਹਸ੍ਸਭਿਕ੍ਖੁਪਰਿਵਾਰੋ ਤੁਮ੍ਹਾਕਂ ਦਸ੍ਸਨਤ੍ਥਾਯ ਚਾਰਿਕਂ ਨਿਕ੍ਖਨ੍ਤੋ, ਮਹਾਰਾਜਾ’’ਤਿ. ਰਾਜਾ ਤੁਟ੍ਠਮਾਨਸੋ ਆਹ – ‘‘ਤੁਮ੍ਹੇ ਇਮਂ ਪਰਿਭੁਞ੍ਜਿਤ੍ਵਾ ਯਾਵ ਮਮ ਪੁਤ੍ਤੋ ਇਮਂ ਨਗਰਂ ਪਾਪੁਣਾਤਿ, ਤਾਵਸ੍ਸ ਇਤੋਵ ਪਿਣ੍ਡਪਾਤਂ ਪਰਿਹਰਥਾ’’ਤਿ. ਥੇਰੋ ਅਧਿਵਾਸੇਸਿ. ਰਾਜਾ ਥੇਰਂ ਪਰਿਵਿਸਿਤ੍ਵਾ ਪਤ੍ਤਂ ਗਨ੍ਧਚੁਣ੍ਣੇਨ ਉਬ੍ਬਟ੍ਟੇਤ੍ਵਾ ਉਤ੍ਤਮਸ੍ਸ ਭੋਜਨਸ੍ਸ ਪੂਰੇਤ੍ਵਾ ‘‘ਤਥਾਗਤਸ੍ਸ ਦੇਥਾ’’ਤਿ ਥੇਰਸ੍ਸ ਹਤ੍ਥੇ ਪਤਿਟ੍ਠਾਪੇਸਿ. ਥੇਰੋ ਸਬ੍ਬੇਸਂ ਪਸ੍ਸਨ੍ਤਾਨਂਯੇਵ ਪਤ੍ਤਂ ਆਕਾਸੇ ਖਿਪਿਤ੍ਵਾ ਸਯਮ੍ਪਿ ਵੇਹਾਸਂ ਅਬ੍ਭੁਗ੍ਗਨ੍ਤ੍ਵਾ ਪਿਣ੍ਡਪਾਤਂ ਆਹਰਿਤ੍ਵਾ ਸਤ੍ਥੁ ਹਤ੍ਥੇ ਠਪੇਸਿ. ਸਤ੍ਥਾ ਤਂ ਪਰਿਭੁਞ੍ਜਿ. ਏਤੇਨੇਵ ਉਪਾਯੇਨ ਥੇਰੋ ਦਿਵਸੇ ਦਿਵਸੇ ਪਿਣ੍ਡਪਾਤਂ ਆਹਰਿ. ਸਤ੍ਥਾਪਿ ਅਨ੍ਤਰਾਮਗ੍ਗੇ ਰਞ੍ਞੋਯੇਵ ਪਿਣ੍ਡਪਾਤਂ ਪਰਿਭੁਞ੍ਜਿ. ਥੇਰੋਪਿ ਭਤ੍ਤਕਿਚ੍ਚਾਵਸਾਨੇ ਦਿਵਸੇ ਦਿਵਸੇ ‘‘ਅਜ੍ਜ ਭਗਵਾ ਏਤ੍ਤਕਂ ਆਗਤੋ, ਅਜ੍ਜ ਏਤ੍ਤਕ’’ਨ੍ਤਿ ਬੁਦ੍ਧਗੁਣਪਟਿਸਂਯੁਤ੍ਤਾਯ ਚ ਕਥਾਯ ਸਕਲਂ ਰਾਜਕੁਲਂ ਸਤ੍ਥੁਦਸ੍ਸਨਂ ਵਿਨਾਯੇਵ ਸਤ੍ਥਰਿ ਸਞ੍ਜਾਤਪ੍ਪਸਾਦਂ ਅਕਾਸਿ. ਤੇਨੇਵ ਨਂ ਭਗਵਾ ‘‘ਏਤਦਗ੍ਗਂ, ਭਿਕ੍ਖਵੇ, ਮਮ ਸਾਵਕਾਨਂ ਭਿਕ੍ਖੂਨਂ ਕੁਲਪ੍ਪਸਾਦਕਾਨਂ ਯਦਿਦਂ ਕਾਲ਼ੁਦਾਯੀ’’ਤਿ (ਅ. ਨਿ. ੧.੨੧੯, ੨੨੫) ਏਤਦਗ੍ਗੇ ਠਪੇਸਿ.
ਸਾਕਿਯਾਪਿ ਖੋ ਅਨੁਪ੍ਪਤ੍ਤੇ ਭਗਵਤਿ ‘‘ਅਮ੍ਹਾਕਂ ਞਾਤਿਸੇਟ੍ਠਂ ਪਸ੍ਸਿਸ੍ਸਾਮਾ’’ਤਿ ਸਨ੍ਨਿਪਤਿਤ੍ਵਾ ਭਗਵਤੋ ਵਸਨਟ੍ਠਾਨਂ ਵੀਮਂਸਮਾਨਾ ‘‘ਨਿਗ੍ਰੋਧਸਕ੍ਕਸ੍ਸ ਆਰਾਮੋ ਰਮਣੀਯੋ’’ਤਿ ਸਲ੍ਲਕ੍ਖੇਤ੍ਵਾ ਤਤ੍ਥ ਸਬ੍ਬਂ ਪਟਿਜਗ੍ਗਨਵਿਧਿਂ ਕਾਰੇਤ੍ਵਾ ਗਨ੍ਧਪੁਪ੍ਫਹਤ੍ਥਾ ਪਚ੍ਚੁਗ੍ਗਮਨਂ ਕਰੋਨ੍ਤਾ ਸਬ੍ਬਾਲਙ੍ਕਾਰਪਟਿਮਣ੍ਡਿਤੇ ਦਹਰਦਹਰੇ ਨਾਗਰਦਾਰਕੇ ਚ ਨਾਗਰਦਾਰਿਕਾਯੋ ਚ ਪਠਮਂ ਪਹਿਣਿਂਸੁ, ਤਤੋ ਰਾਜਕੁਮਾਰੇ ਚ ਰਾਜਕੁਮਾਰਿਕਾਯੋ ਚ, ਤੇਸਂ ਅਨਨ੍ਤਰਾ ਸਾਮਂ ਗਨ੍ਧਪੁਪ੍ਫਾਦੀਹਿ ਪੂਜਯਮਾਨਾ ਭਗਵਨ੍ਤਂ ਗਹੇਤ੍ਵਾ ਨਿਗ੍ਰੋਧਾਰਾਮਮੇਵ ਅਗਮਂਸੁ. ਤਤ੍ਥ ਭਗਵਾ ਵੀਸਤਿਸਹਸ੍ਸਖੀਣਾਸਵਪਰਿਵੁਤੋ ਪਞ੍ਞਤ੍ਤਵਰਬੁਦ੍ਧਾਸਨੇ ਨਿਸੀਦਿ ¶ . ਸਾਕਿਯਾ ਨਾਮ ਮਾਨਜਾਤਿਕਾ ਮਾਨਤ੍ਥਦ੍ਧਾ, ਤੇ ‘‘ਸਿਦ੍ਧਤ੍ਥਕੁਮਾਰੋ ਅਮ੍ਹੇਹਿ ਦਹਰਤਰੋ, ਅਮ੍ਹਾਕਂ ਕਨਿਟ੍ਠੋ, ਭਾਗਿਨੇਯ੍ਯੋ, ਪੁਤ੍ਤੋ, ਨਤ੍ਤਾ’’ਤਿ ਚਿਨ੍ਤੇਤ੍ਵਾ ਦਹਰਦਹਰੇ ਰਾਜਕੁਮਾਰੇ ਆਹਂਸੁ – ‘‘ਤੁਮ੍ਹੇ ਵਨ੍ਦਥ, ਮਯਂ ਤੁਮ੍ਹਾਕਂ ਪਿਟ੍ਠਿਤੋ ਨਿਸੀਦਿਸ੍ਸਾਮਾ’’ਤਿ.
ਤੇਸੁ ¶ ਏਵਂ ਅਵਨ੍ਦਿਤ੍ਵਾ ਨਿਸਿਨ੍ਨੇਸੁ ਭਗਵਾ ਤੇਸਂ ਅਜ੍ਝਾਸਯਂ ਓਲੋਕੇਤ੍ਵਾ ‘‘ਨ ਮਂ ਞਾਤਯੋ ਵਨ੍ਦਨ੍ਤਿ, ਹਨ੍ਦ ਦਾਨਿ ਤੇ ਵਨ੍ਦਾਪੇਸ੍ਸਾਮੀ’’ਤਿ ਅਭਿਞ੍ਞਾਪਾਦਕਂ ਚਤੁਤ੍ਥਂ ਝਾਨਂ ਸਮਾਪਜ੍ਜਿਤ੍ਵਾ ਤਤੋ ਵੁਟ੍ਠਾਯ ¶ ਆਕਾਸਂ ਅਬ੍ਭੁਗ੍ਗਨ੍ਤ੍ਵਾ ਤੇਸਂ ਸੀਸੇ ਪਾਦਪਂਸੁਂ ਓਕਿਰਮਾਨੋ ਵਿਯ ਕਣ੍ਡਮ੍ਬਰੁਕ੍ਖਮੂਲੇ ਯਮਕਪਾਟਿਹਾਰਿਯਸਦਿਸਂ ਪਾਟਿਹਾਰਿਯਂ ਅਕਾਸਿ. ਰਾਜਾ ਤਂ ਅਚ੍ਛਰਿਯਂ ਦਿਸ੍ਵਾ ਆਹ – ‘‘ਭਨ੍ਤੇ, ਤੁਮ੍ਹਾਕਂ ਜਾਤਦਿਵਸੇ ਕਾਲਦੇਵਲਸ੍ਸ ਵਨ੍ਦਨਤ੍ਥਂ ਉਪਨੀਤਾਨਂ ਵੋਪਾਦੇ ਪਰਿਵਤ੍ਤੇਤ੍ਵਾ ਬ੍ਰਾਹ੍ਮਣਸ੍ਸ ਮਤ੍ਥਕੇ ਪਤਿਟ੍ਠਿਤੇ ਦਿਸ੍ਵਾਪਿ ਅਹਂ ਤੁਮ੍ਹਾਕਂ ਪਾਦੇ ਵਨ੍ਦਿਂ, ਅਯਂ ਮੇ ਪਠਮਵਨ੍ਦਨਾ. ਵਪ੍ਪਮਙ੍ਗਲਦਿਵਸੇ ਚ ਜਮ੍ਬੁਚ੍ਛਾਯਾਯ ਸਿਰਿਸਯਨੇ ਨਿਪਨ੍ਨਾਨਂ ਵੋਜਮ੍ਬੁਚ੍ਛਾਯਾਯ ਅਪਰਿਵਤ੍ਤਨਂ ਦਿਸ੍ਵਾਪਿ ਪਾਦੇ ਵਨ੍ਦਿਂ, ਅਯਂ ਮੇ ਦੁਤਿਯਵਨ੍ਦਨਾ. ਇਦਾਨਿ ਪਨ ਇਮਂ ਅਦਿਟ੍ਠਪੁਬ੍ਬਂ ਪਾਟਿਹਾਰਿਯਂ ਦਿਸ੍ਵਾਪਿ ਅਹਂ ਤੁਮ੍ਹਾਕਂ ਪਾਦੇ ਵਨ੍ਦਾਮਿ, ਅਯਂ ਮੇ ਤਤਿਯਵਨ੍ਦਨਾ’’ਤਿ. ਰਞ੍ਞਾ ਪਨ ਵਨ੍ਦਿਤੇ ਭਗਵਨ੍ਤਂ ਅਵਨ੍ਦਿਤ੍ਵਾ ਠਾਤੁਂ ਸਮਤ੍ਥੋ ਨਾਮ ਏਕਸਾਕਿਯੋਪਿ ਨਾਹੋਸਿ, ਸਬ੍ਬੇ ਵਨ੍ਦਿਂਸੁਯੇਵ.
ਇਤਿ ਭਗਵਾ ਞਾਤਯੋ ਵਨ੍ਦਾਪੇਤ੍ਵਾ ਆਕਾਸਤੋ ਓਤਰਿਤ੍ਵਾ ਪਞ੍ਞਤ੍ਤਾਸਨੇ ਨਿਸੀਦਿ. ਨਿਸਿਨ੍ਨੇ ਭਗਵਤਿ ਸਿਖਾਪਤ੍ਤੋ ਞਾਤਿਸਮਾਗਮੋ ਅਹੋਸਿ, ਸਬ੍ਬੇ ਏਕਗ੍ਗਚਿਤ੍ਤਾ ਹੁਤ੍ਵਾ ਨਿਸੀਦਿਂਸੁ. ਤਤੋ ਮਹਾਮੇਘੋ ਪੋਕ੍ਖਰਵਸ੍ਸਂ ਵਸ੍ਸਿ. ਤਮ੍ਬਵਣ੍ਣਂ ਉਦਕਂ ਹੇਟ੍ਠਾ ਵਿਰਵਨ੍ਤਂ ਗਚ੍ਛਤਿ, ਤੇਮਿਤੁਕਾਮੋਵ ਤੇਮੇਤਿ, ਅਤੇਮਿਤੁਕਾਮਸ੍ਸ ਸਰੀਰੇ ਏਕਬਿਨ੍ਦੁਮਤ੍ਤਮ੍ਪਿ ਨ ਪਤਤਿ. ਤਂ ਦਿਸ੍ਵਾ ਸਬ੍ਬੇ ਅਚ੍ਛਰਿਯਬ੍ਭੁਤਚਿਤ੍ਤਾ ਜਾਤਾ ‘‘ਅਹੋ ਅਚ੍ਛਰਿਯਂ, ਅਹੋ ਅਬ੍ਭੁਤ’’ਨ੍ਤਿ ਕਥਂ ਸਮੁਟ੍ਠਾਪੇਸੁਂ. ਸਤ੍ਥਾ ‘‘ਨ ਇਦਾਨੇਵ ਮਯ੍ਹਂ ਞਾਤਿਸਮਾਗਮੇ ਪੋਕ੍ਖਰਵਸ੍ਸਂ ਵਸ੍ਸਤਿ, ਅਤੀਤੇਪਿ ਵਸ੍ਸੀ’’ਤਿ ਇਮਿਸ੍ਸਾ ਅਟ੍ਠੁਪ੍ਪਤ੍ਤਿਯਾ ਵੇਸ੍ਸਨ੍ਤਰਜਾਤਕਂ (ਜਾ. ੨.੨੨.੧੬੫੫ ਆਦਯੋ) ਕਥੇਸਿ. ਧਮ੍ਮਕਥਂ ਸੁਤ੍ਵਾ ਸਬ੍ਬੇ ਉਟ੍ਠਾਯ ਵਨ੍ਦਿਤ੍ਵਾ ਪਕ੍ਕਮਿਂਸੁ. ਏਕੋਪਿ ਰਾਜਾ ਵਾ ਰਾਜਮਹਾਮਤ੍ਤੋ ਵਾ ‘‘ਸ੍ਵੇ ਅਮ੍ਹਾਕਂ ਭਿਕ੍ਖਂ ਗਣ੍ਹਥਾ’’ਤਿ ਵਤ੍ਵਾ ਗਤੋ ਨਾਮ ਨਤ੍ਥਿ.
ਸਤ੍ਥਾ ਪੁਨਦਿਵਸੇ ਵੀਸਤਿਭਿਕ੍ਖੁਸਹਸ੍ਸਪਰਿਵੁਤੋ ਕਪਿਲਵਤ੍ਥੁਂ ਪਿਣ੍ਡਾਯ ਪਾਵਿਸਿ. ਤਂ ਨ ਕੋਚਿ ਗਨ੍ਤ੍ਵਾ ਨਿਮਨ੍ਤੇਸਿ, ਨ ਪਤ੍ਤਂ ਵਾ ਅਗ੍ਗਹੇਸਿ. ਭਗਵਾ ਇਨ੍ਦਖੀਲੇ ਠਿਤੋਵ ਆਵਜ੍ਜੇਸਿ – ‘‘ਕਥਂ ਨੁ ਖੋ ਪੁਬ੍ਬਬੁਦ੍ਧਾ ਕੁਲਨਗਰੇ ਪਿਣ੍ਡਾਯ ਚਰਿਂਸੁ, ਕਿਂ ਉਪ੍ਪਟਿਪਾਟਿਯਾ ਇਸ੍ਸਰਜਨਾਨਂ ਘਰਾਨਿ ਅਗਮਂਸੁ, ਉਦਾਹੁ ਸਪਦਾਨਚਾਰਿਕਂ ਚਰਿਂਸੂ’’ਤਿ? ਤਤੋ ਏਕਬੁਦ੍ਧਸ੍ਸਪਿ ਉਪ੍ਪਟਿਪਾਟਿਯਾ ¶ ਗਮਨਂ ਅਦਿਸ੍ਵਾ ‘‘ਮਯਾਪਿ ਦਾਨਿ ਅਯਮੇਵ ਤੇਸਂ ਵਂਸੋ ਪਗ੍ਗਹੇਤਬ੍ਬੋ, ਆਯਤਿਞ੍ਚ ਮਮ ਸਾਵਕਾ ¶ ਮਮਞ੍ਞੇਵ ਅਨੁਸਿਕ੍ਖਨ੍ਤਾ ਪਿਣ੍ਡਚਾਰਿਕਵਤ੍ਤਂ ਪਰਿਪੂਰੇਸ੍ਸਨ੍ਤੀ’’ਤਿ ਕੋਟਿਯਂ ਨਿਵਿਟ੍ਠਗੇਹਤੋ ਪਟ੍ਠਾਯ ਸਪਦਾਨਂ ਪਿਣ੍ਡਾਯ ਚਰਿ. ‘‘ਅਯ੍ਯੋ ਕਿਰ ਸਿਦ੍ਧਤ੍ਥਕੁਮਾਰੋ ਪਿਣ੍ਡਾਯ ਚਰਤੀ’’ਤਿ ਦ੍ਵਿਭੂਮਿਕਤਿਭੂਮਿਕਾਦੀਸੁ ਪਾਸਾਦੇਸੁ ਸੀਹਪਞ੍ਜਰਂ ਵਿਵਰਿਤ੍ਵਾ ਮਹਾਜਨੋ ਦਸ੍ਸਨਬ੍ਯਾਵਟੋ ਅਹੋਸਿ.
ਰਾਹੁਲਮਾਤਾਪਿ ਦੇਵੀ – ‘‘ਅਯ੍ਯਪੁਤ੍ਤੋ ਕਿਰ ਇਮਸ੍ਮਿਂਯੇਵ ਨਗਰੇ ਮਹਨ੍ਤੇਨ ਰਾਜਾਨੁਭਾਵੇਨ ਸੁਵਣ੍ਣਸਿਵਿਕਾਦੀਹਿ ਵਿਚਰਿਤ੍ਵਾ ਇਦਾਨਿ ਕੇਸਮਸ੍ਸੁਂ ਓਹਾਰੇਤ੍ਵਾ ਕਾਸਾਯਵਤ੍ਥਨਿਵਾਸਨੋ ਕਪਾਲਹਤ੍ਥੋ ਪਿਣ੍ਡਾਯ ਚਰਤਿ, ਸੋਭਤਿ ਨੁ ਖੋ’’ਤਿ ਸੀਹਪਞ੍ਜਰਂ ਵਿਵਰਿਤ੍ਵਾ ਓਲੋਕਯਮਾਨਾ ਭਗਵਨ੍ਤਂ ਨਾਨਾਵਿਰਾਗਸਮੁਜ੍ਜਲਾਯ ¶ ਸਰੀਰਪ੍ਪਭਾਯ ਨਗਰਵੀਥਿਯੋ ਓਭਾਸੇਤ੍ਵਾ ਬ੍ਯਾਮਪ੍ਪਭਾਪਰਿਕ੍ਖੇਪਸਮੁਪਬ੍ਯੂਲ਼੍ਹਾਯ ਅਸੀਤਾਨੁਬ੍ਯਞ੍ਜਨਪ੍ਪਭਾਸਿਤਾਯ ਦ੍ਵਤ੍ਤਿਂਸਮਹਾਪੁਰਿਸਲਕ੍ਖਣਪਟਿਮਣ੍ਡਿਤਾਯ ਅਨੋਪਮਾਯ ਬੁਦ੍ਧਸਿਰਿਯਾ ਵਿਰੋਚਮਾਨਂ ਦਿਸ੍ਵਾ ਉਣ੍ਹੀਸਤੋ ਪਟ੍ਠਾਯ ਯਾਵ ਪਾਦਤਲਾ –
‘‘ਸਿਨਿਦ੍ਧਨੀਲਮੁਦੁਕੁਞ੍ਚਿਤਕੇਸੋ, ਸੂਰਿਯਨਿਮ੍ਮਲਤਲਾਭਿਨਲਾਟੋ;
ਯੁਤ੍ਤਤੁਙ੍ਗਮੁਦੁਕਾਯਤਨਾਸੋ, ਰਂਸਿਜਾਲਵਿਕਸਿਤੋ ਨਰਸੀਹੋ’’ਤਿ. –
ਏਵਮਾਦਿਕਾਹਿ ਦਸਹਿ ਨਰਸੀਹਗਾਥਾਹਿ ਅਭਿਤ੍ਥਵਿਤ੍ਵਾ ‘‘ਤੁਮ੍ਹਾਕਂ ਪੁਤ੍ਤੋ ਪਿਣ੍ਡਾਯ ਚਰਤੀ’’ਤਿ ਰਞ੍ਞੋ ਆਰੋਚੇਸਿ. ਰਾਜਾ ਸਂਵਿਗ੍ਗਹਦਯੋ ਹਤ੍ਥੇਨ ਸਾਟਕਂ ਸਣ੍ਡਪੇਨ੍ਤੋ ਤੁਰਿਤਤੁਰਿਤੋ ਨਿਕ੍ਖਮਿਤ੍ਵਾ ਵੇਗੇਨ ਗਨ੍ਤ੍ਵਾ ਭਗਵਤੋ ਪੁਰਤੋ ਠਤ੍ਵਾ ਆਹ – ‘‘ਕਿਨ੍ਨੁ ਖੋ, ਭਨ੍ਤੇ, ਅਮ੍ਹੇ ਲਜ੍ਜਾਪੇਥ, ਕਿਮਤ੍ਥਂ ਪਿਣ੍ਡਾਯ ਚਰਥ, ਕਿਂ ‘ਏਤ੍ਤਕਾਨਂ ਭਿਕ੍ਖੂਨਂ ਨ ਸਕ੍ਕਾ ਭਤ੍ਤਂ ਲਦ੍ਧੁ’ਨ੍ਤਿ ਸਞ੍ਞਂ ਕਰਿਤ੍ਥਾ’’ਤਿ? ‘‘ਵਂਸਚਾਰਿਤ੍ਤਮੇਤਂ, ਮਹਾਰਾਜ, ਅਮ੍ਹਾਕ’’ਨ੍ਤਿ. ‘‘ਨਨੁ, ਭਨ੍ਤੇ, ਅਮ੍ਹਾਕਂ ਵਂਸੋ ਨਾਮ ਮਹਾਸਮ੍ਮਤਖਤ੍ਤਿਯਵਂਸੋ, ਏਤ੍ਥ ਚ ਏਕਖਤ੍ਤਿਯੋਪਿ ਭਿਕ੍ਖਾਚਰਕੋ ਨਾਮ ਨਤ੍ਥੀ’’ਤਿ. ‘‘ਅਯਂ, ਮਹਾਰਾਜ, ਖਤ੍ਤਿਯਵਂਸੋ ਨਾਮ ਤਵ ਵਂਸੋ. ਅਮ੍ਹਾਕਂ ਪਨ ‘ਦੀਪਙ੍ਕਰੋ ਕੋਣ੍ਡਞ੍ਞੋ…ਪੇ… ਕਸ੍ਸਪੋ’ਤਿ ਅਯਂ ਬੁਦ੍ਧਵਂਸੋ ਨਾਮ. ਏਤੇ ਚ ਅਞ੍ਞੇ ਚ ਅਨੇਕਸਹਸ੍ਸਸਙ੍ਖਾ ਬੁਦ੍ਧਾ ਭਿਕ੍ਖਾਚਾਰੇਨੇਵ ਜੀਵਿਕਂ ਕਪ੍ਪੇਸੁ’’ਨ੍ਤਿ ਅਨ੍ਤਰਵੀਥਿਯਂ ਠਿਤੋਵ –
‘‘ਉਤ੍ਤਿਟ੍ਠੇ ¶ ਨਪ੍ਪਮਜ੍ਜੇਯ੍ਯ, ਧਮ੍ਮਂ ਸੁਚਰਿਤਂ ਚਰੇ;
ਧਮ੍ਮਚਾਰੀ ਸੁਖਂ ਸੇਤਿ, ਅਸ੍ਮਿਂ ਲੋਕੇ ਪਰਮ੍ਹਿ ਚਾ’’ਤਿ. (ਧ. ਪ. ੧੬੮) –
ਇਮਂ ¶ ਗਾਥਮਾਹ. ਗਾਥਾਪਰਿਯੋਸਾਨੇ ਰਾਜਾ ਸੋਤਾਪਤ੍ਤਿਫਲੇ ਪਤਿਟ੍ਠਾਸਿ.
‘‘ਧਮ੍ਮਞ੍ਚਰੇ ਸੁਚਰਿਤਂ, ਨ ਨਂ ਦੁਚ੍ਚਰਿਤਂ ਚਰੇ;
ਧਮ੍ਮਚਾਰੀ ਸੁਖਂ ਸੇਤਿ, ਅਸ੍ਮਿਂ ਲੋਕੇ ਪਰਮ੍ਹਿ ਚਾ’’ਤਿ. (ਧ. ਪ. ੧੬੯) –
ਇਮਂ ਗਾਥਂ ਸੁਤ੍ਵਾ ਸਕਦਾਗਾਮਿਫਲੇ ਪਤਿਟ੍ਠਾਸਿ, ਮਹਾਧਮ੍ਮਪਾਲਜਾਤਕਂ (ਜਾ. ੧.੧੦.੯੨ ਆਦਯੋ) ਸੁਤ੍ਵਾ ਅਨਾਗਾਮਿਫਲੇ ਪਤਿਟ੍ਠਾਸਿ, ਮਰਣਸਮਯੇ ਸੇਤਚ੍ਛਤ੍ਤਸ੍ਸ ਹੇਟ੍ਠਾ ਸਿਰਿਸਯਨੇ ਨਿਪਨ੍ਨੋਯੇਵ ਅਰਹਤ੍ਤਂ ਪਾਪੁਣਿ. ਅਰਞ੍ਞਵਾਸੇਨ ਪਧਾਨਾਨੁਯੋਗਕਿਚ੍ਚਂ ਰਞ੍ਞੋ ਨਾਹੋਸਿ. ਸੋ ਸੋਤਾਪਤ੍ਤਿਫਲਂ ਸਚ੍ਛਿਕਤ੍ਵਾਯੇਵ ਪਨ ਭਗਵਤੋ ਪਤ੍ਤਂ ਗਹੇਤ੍ਵਾ ਸਪਰਿਸਂ ਭਗਵਨ੍ਤਂ ਮਹਾਪਾਸਾਦਂ ਆਰੋਪੇਤ੍ਵਾ ਪਣੀਤੇਨ ਖਾਦਨੀਯੇਨ ਭੋਜਨੀਯੇਨ ਪਰਿਵਿਸਿ. ਭਤ੍ਤਕਿਚ੍ਚਪਰਿਯੋਸਾਨੇ ਸਬ੍ਬਂ ਇਤ੍ਥਾਗਾਰਂ ਆਗਨ੍ਤ੍ਵਾ ਭਗਵਨ੍ਤਂ ਵਨ੍ਦਿ ¶ ਠਪੇਤ੍ਵਾ ਰਾਹੁਲਮਾਤਰਂ. ਸਾ ਪਨ ‘‘ਗਚ੍ਛ, ਅਯ੍ਯਪੁਤ੍ਤਂ ਵਨ੍ਦਾਹੀ’’ਤਿ ਪਰਿਜਨੇਨ ਵੁਚ੍ਚਮਾਨਾਪਿ ‘‘ਸਚੇ ਮਯ੍ਹਂ ਗੁਣੋ ਅਤ੍ਥਿ, ਸਯਮੇਵ ਮਮ ਸਨ੍ਤਿਕਂ ਅਯ੍ਯਪੁਤ੍ਤੋ ਆਗਮਿਸ੍ਸਤਿ, ਆਗਤਮੇਵ ਨਂ ਵਨ੍ਦਿਸ੍ਸਾਮੀ’’ਤਿ ਵਤ੍ਵਾ ਨ ਅਗਮਾਸਿ.
ਭਗਵਾ ਰਾਜਾਨਂ ਪਤ੍ਤਂ ਗਾਹਾਪੇਤ੍ਵਾ ਦ੍ਵੀਹਿ ਅਗ੍ਗਸਾਵਕੇਹਿ ਸਦ੍ਧਿਂ ਰਾਜਧੀਤਾਯ ਸਿਰਿਗਬ੍ਭਂ ਗਨ੍ਤ੍ਵਾ ‘‘ਰਾਜਧੀਤਾ ਯਥਾਰੁਚਿ ਵਨ੍ਦਮਾਨਾ ਨ ਕਿਞ੍ਚਿ ਵਤ੍ਤਬ੍ਬਾ’’ਤਿ ਵਤ੍ਵਾ ਪਞ੍ਞਤ੍ਤਾਸਨੇ ਨਿਸੀਦਿ. ਸਾ ਵੇਗੇਨਾਗਨ੍ਤ੍ਵਾ ਗੋਪ੍ਫਕੇਸੁ ਗਹੇਤ੍ਵਾ ਪਾਦਪਿਟ੍ਠਿਯਂ ਸੀਸਂ ਪਰਿਵਤ੍ਤੇਤ੍ਵਾ ਯਥਾਜ੍ਝਾਸਯਂ ਵਨ੍ਦਿ. ਰਾਜਾ ਰਾਜਧੀਤਾਯ ਭਗਵਤਿ ਸਿਨੇਹਬਹੁਮਾਨਾਦਿਗੁਣਸਮ੍ਪਤ੍ਤਿਂ ਕਥੇਸਿ – ‘‘ਭਨ੍ਤੇ, ਮਮ ਧੀਤਾ ‘ਤੁਮ੍ਹੇਹਿ ਕਾਸਾਯਾਨਿ ਵਤ੍ਥਾਨਿ ਨਿਵਾਸਿਤਾਨੀ’ਤਿ ਸੁਤ੍ਵਾ ਤਤੋ ਪਟ੍ਠਾਯ ਕਾਸਾਯਵਤ੍ਥਨਿਵਤ੍ਥਾ ਜਾਤਾ, ਤੁਮ੍ਹਾਕਂ ਏਕਭਤ੍ਤਿਕਭਾਵਂ ਸੁਤ੍ਵਾ ਏਕਭਤ੍ਤਿਕਾਵ ਜਾਤਾ, ਤੁਮ੍ਹੇਹਿ ਮਹਾਸਯਨਸ੍ਸ ਛਡ੍ਡਿਤਭਾਵਂ ਸੁਤ੍ਵਾ ਪਟ੍ਟਿਕਾਮਞ੍ਚਕੇਯੇਵ ਨਿਪਨ੍ਨਾ, ਤੁਮ੍ਹਾਕਂ ਮਾਲਾਗਨ੍ਧਾਦੀਹਿ ਵਿਰਤਭਾਵਂ ਞਤ੍ਵਾ ਵਿਰਤਮਾਲਾਗਨ੍ਧਾਵ ਜਾਤਾ, ਅਤ੍ਤਨੋ ਞਾਤਕੇਹਿ ‘ਮਯਂ ਪਟਿਜਗ੍ਗਿਸ੍ਸਾਮਾ’ਤਿ ਸਾਸਨੇ ਪੇਸਿਤੇਪਿ ਤੇਸੁ ਏਕਞਾਤਕਮ੍ਪਿ ਨ ਓਲੋਕੇਸਿ, ਏਵਂ ਗੁਣਸਮ੍ਪਨ੍ਨਾ ਮੇ, ਭਨ੍ਤੇ, ਧੀਤਾ’’ਤਿ. ‘‘ਅਨਚ੍ਛਰਿਯਂ, ਮਹਾਰਾਜ, ਅਯਂ ਇਦਾਨਿ ਤਯਾ ਰਕ੍ਖਿਯਮਾਨਾ ਰਾਜਧੀਤਾ ਪਰਿਪਕ੍ਕੇ ਞਾਣੇ ਅਤ੍ਤਾਨਂ ਰਕ੍ਖੇਯ੍ਯ, ਏਸਾ ਪੁਬ੍ਬੇ ਅਨਾਰਕ੍ਖਾ ਪਬ੍ਬਤਪਾਦੇ ਵਿਚਰਮਾਨਾ ਅਪਰਿਪਕ੍ਕੇਪਿ ਞਾਣੇ ਅਤ੍ਤਾਨਂ ਰਕ੍ਖੀ’’ਤਿ ਵਤ੍ਵਾ ਚਨ੍ਦਕਿਨ੍ਨਰੀਜਾਤਕਂ (ਜਾ. ੧.੧੪.੧੮ ਆਦਯੋ) ਕਥੇਤ੍ਵਾ ਉਟ੍ਠਾਯਾਸਨਾ ਪਕ੍ਕਾਮਿ.
ਪੁਨਦਿਵਸੇ ¶ ਪਨ ਨਨ੍ਦਸ੍ਸ ਰਾਜਕੁਮਾਰਸ੍ਸ ਅਭਿਸੇਕਗੇਹਪ੍ਪਵੇਸਨਵਿਵਾਹਮਙ੍ਗਲੇਸੁ ਵਤ੍ਤਮਾਨੇਸੁ ਤਸ੍ਸ ਗੇਹਂ ਗਨ੍ਤ੍ਵਾ ਕੁਮਾਰਂ ਪਤ੍ਤਂ ਗਾਹਾਪੇਤ੍ਵਾ ਪਬ੍ਬਾਜੇਤੁਕਾਮੋ ਮਙ੍ਗਲਂ ਵਤ੍ਵਾ ਉਟ੍ਠਾਯਾਸਨਾ ਪਕ੍ਕਾਮਿ. ਜਨਪਦਕਲ੍ਯਾਣੀ ਕੁਮਾਰਂ ਗਚ੍ਛਨ੍ਤਂ ਦਿਸ੍ਵਾ ‘‘ਤੁਵਟਂ ਖੋ, ਅਯ੍ਯਪੁਤ੍ਤ, ਆਗਚ੍ਛੇਯ੍ਯਾਸੀ’’ਤਿ ਵਤ੍ਵਾ ਗੀਵਂ ਪਸਾਰੇਤ੍ਵਾ ਓਲੋਕੇਸਿ. ਸੋ ਭਗਵਨ੍ਤਂ ‘‘ਪਤ੍ਤਂ ¶ ਗਣ੍ਹਥਾ’’ਤਿ ਵਤ੍ਤੁਂ ਅਵਿਸਹਮਾਨੋ ਵਿਹਾਰਂਯੇਵ ਅਗਮਾਸਿ. ਤਂ ਅਨਿਚ੍ਛਮਾਨਂਯੇਵ ਭਗਵਾ ਪਬ੍ਬਾਜੇਸਿ. ਇਤਿ ਭਗਵਾ ਕਪਿਲਵਤ੍ਥੁਂ ਗਨ੍ਤ੍ਵਾ ਤਤਿਯਦਿਵਸੇ ਨਨ੍ਦਂ ਪਬ੍ਬਾਜੇਸਿ.
ਸਤ੍ਤਮੇ ਦਿਵਸੇ ਰਾਹੁਲਮਾਤਾਪਿ ਕੁਮਾਰਂ ਅਲਙ੍ਕਰਿਤ੍ਵਾ ਭਗਵਤੋ ਸਨ੍ਤਿਕਂ ਪੇਸੇਸਿ – ‘‘ਪਸ੍ਸ, ਤਾਤ, ਏਤਂ ਵੀਸਤਿਸਹਸ੍ਸਸਮਣਪਰਿਵੁਤਂ ਸੁਵਣ੍ਣਵਣ੍ਣਂ ਬ੍ਰਹ੍ਮਰੂਪਵਣ੍ਣਂ ਸਮਣਂ, ਅਯਂ ਤੇ ਪਿਤਾ, ਏਤਸ੍ਸ ਮਹਨ੍ਤਾ ਨਿਧਯੋ ਅਹੇਸੁਂ ਤ੍ਯਸ੍ਸ ਨਿਕ੍ਖਮਨਕਾਲਤੋ ਪਟ੍ਠਾਯ ਨ ਪਸ੍ਸਾਮ, ਗਚ੍ਛ, ਨਂ ਦਾਯਜ੍ਜਂ ਯਾਚਾਹਿ – ‘ਅਹਂ, ਤਾਤ, ਕੁਮਾਰੋ ਅਭਿਸੇਕਂ ਪਤ੍ਵਾ ਚਕ੍ਕਵਤ੍ਤੀ ਭਵਿਸ੍ਸਾਮਿ, ਧਨੇਨ ਮੇ ਅਤ੍ਥੋ, ਧਨਂ ਮੇ ਦੇਹਿ. ਸਾਮਿਕੋ ਹਿ ਪੁਤ੍ਤੋ ਪਿਤੁਸਨ੍ਤਕਸ੍ਸਾ’’’ਤਿ. ਕੁਮਾਰੋ ਚ ਭਗਵਤੋ ਸਨ੍ਤਿਕਂ ਗਨ੍ਤ੍ਵਾਵ ਪਿਤੁਸਿਨੇਹਂ ਲਭਿਤ੍ਵਾ ਹਟ੍ਠਚਿਤ੍ਤੋ ‘‘ਸੁਖਾ ਤੇ, ਸਮਣ, ਛਾਯਾ’’ਤਿ ਵਤ੍ਵਾ ਅਞ੍ਞਞ੍ਚ ¶ ਬਹੁਂ ਅਤ੍ਤਨੋ ਅਨੁਰੂਪਂ ਵਦਨ੍ਤੋ ਅਟ੍ਠਾਸਿ. ਭਗਵਾ ਕਤਭਤ੍ਤਕਿਚ੍ਚੋ ਅਨੁਮੋਦਨਂ ਵਤ੍ਵਾ ਉਟ੍ਠਾਯਾਸਨਾ ਪਕ੍ਕਾਮਿ. ਕੁਮਾਰੋਪਿ ‘‘ਦਾਯਜ੍ਜਂ ਮੇ, ਸਮਣ, ਦੇਹਿ, ਦਾਯਜ੍ਜਂ ਮੇ, ਸਮਣ, ਦੇਹੀ’’ਤਿ ਭਗਵਨ੍ਤਂ ਅਨੁਬਨ੍ਧਿ. ਨ ਭਗਵਾ ਕੁਮਾਰਂ ਨਿਵਤ੍ਤਾਪੇਸਿ, ਪਰਿਜਨੋਪਿ ਭਗਵਤਾ ਸਦ੍ਧਿਂ ਗਚ੍ਛਨ੍ਤਂ ਨਿਵਤ੍ਤੇਤੁਂ ਨਾਸਕ੍ਖਿ. ਇਤਿ ਸੋ ਭਗਵਤਾ ਸਦ੍ਧਿਂ ਆਰਾਮਮੇਵ ਅਗਮਾਸਿ.
ਤਤੋ ਭਗਵਾ ਚਿਨ੍ਤੇਸਿ – ‘‘ਯਂ ਅਯਂ ਪਿਤੁਸਨ੍ਤਕਂ ਧਨਂ ਇਚ੍ਛਤਿ, ਤਂ ਵਟ੍ਟਾਨੁਗਤਂ ਸਵਿਘਾਤਂ, ਹਨ੍ਦਸ੍ਸ ਮੇ ਬੋਧਿਮਣ੍ਡੇ ਪਟਿਲਦ੍ਧਂ ਸਤ੍ਤਵਿਧਂ ਅਰਿਯਧਨਂ ਦੇਮਿ, ਲੋਕੁਤ੍ਤਰਦਾਯਜ੍ਜਸ੍ਸ ਨਂ ਸਾਮਿਕਂ ਕਰੋਮੀ’’ਤਿ ਆਯਸ੍ਮਨ੍ਤਂ ਸਾਰਿਪੁਤ੍ਤਂ ਆਮਨ੍ਤੇਸਿ – ‘‘ਤੇਨ ਹਿ, ਸਾਰਿਪੁਤ੍ਤ, ਰਾਹੁਲਂ ਪਬ੍ਬਾਜੇਹੀ’’ਤਿ. ਥੇਰੋ ਤਂ ਪਬ੍ਬਾਜੇਸਿ. ਪਬ੍ਬਜਿਤੇ ਚ ਪਨ ਕੁਮਾਰੇ ਰਞ੍ਞੋ ਅਧਿਮਤ੍ਤਂ ਦੁਕ੍ਖਂ ਉਪ੍ਪਜ੍ਜਿ, ਤਂ ਅਧਿਵਾਸੇਤੁਂ ਅਸਕ੍ਕੋਨ੍ਤੋ ਭਗਵਨ੍ਤਂ ਉਪਸਙ੍ਕਮਿਤ੍ਵਾ ‘‘ਸਾਧੁ, ਭਨ੍ਤੇ, ਅਯ੍ਯਾ ਮਾਤਾਪਿਤੂਹਿ ਅਨਨੁਞ੍ਞਾਤਂ ਪੁਤ੍ਤਂ ਨ ਪਬ੍ਬਾਜੇਯ੍ਯੁ’’ਨ੍ਤਿ ਵਰਂ ਯਾਚਿ. ਭਗਵਾ ਚ ਤਸ੍ਸ ਵਰਂ ਦਤ੍ਵਾ ਪੁਨੇਕਦਿਵਸੇ ਰਾਜਨਿਵੇਸਨੇ ਕਤਭਤ੍ਤਕਿਚ੍ਚੋ ਏਕਮਨ੍ਤਂ ਨਿਸਿਨ੍ਨੇਨ ਰਞ੍ਞਾ ‘‘ਭਨ੍ਤੇ, ਤੁਮ੍ਹਾਕਂ ਦੁਕ੍ਕਰਕਾਰਿਕਕਾਲੇ ਏਕਾ ਦੇਵਤਾ ਮਂ ਉਪਸਙ੍ਕਮਿਤ੍ਵਾ ‘ਪੁਤ੍ਤੋ ਤੇ ਕਾਲਙ੍ਕਤੋ’ਤਿ ਆਹ, ਤਸ੍ਸਾ ਵਚਨਂ ਅਸਦ੍ਦਹਨ੍ਤੋ ‘ਨ ਮਯ੍ਹਂ ਪੁਤ੍ਤੋ ਸਮ੍ਬੋਧਿਂ ਅਪ੍ਪਤ੍ਵਾ ਕਾਲਂ ਕਰੋਤੀ’ਤਿ ਤਂ ¶ ਪਟਿਕ੍ਖਿਪਿ’’ਨ੍ਤਿ ਵੁਤ੍ਤੇ ‘‘ਤੁਮ੍ਹੇ ਇਦਾਨਿ ਕਿਂ ਸਦ੍ਦਹਿਸ੍ਸਥ, ਯੇ ਤੁਮ੍ਹੇ ਪੁਬ੍ਬੇਪਿ ਅਟ੍ਠਿਕਾਨਿ ਦਸ੍ਸੇਤ੍ਵਾ ‘ਪੁਤ੍ਤੋ ਤੇ ਮਤੋ’ਤਿ ਵੁਤ੍ਤੇ ਨ ਸਦ੍ਦਹਿਤ੍ਥਾ’’ਤਿ ਇਮਿਸ੍ਸਾ ਅਟ੍ਠੁਪ੍ਪਤ੍ਤਿਯਾ ਮਹਾਧਮ੍ਮਪਾਲਜਾਤਕਂ ਕਥੇਸਿ. ਕਥਾਪਰਿਯੋਸਾਨੇ ਰਾਜਾ ਅਨਾਗਾਮਿਫਲੇ ਪਤਿਟ੍ਠਹਿ.
ਇਤਿ ਭਗਵਾ ਪਿਤਰਂ ਤੀਸੁ ਫਲੇਸੁ ਪਤਿਟ੍ਠਾਪੇਤ੍ਵਾ ਭਿਕ੍ਖੁਸਙ੍ਘਪਰਿਵੁਤੋ ਪੁਨਦੇਵ ਰਾਜਗਹਂ ਗਨ੍ਤ੍ਵਾ ਸੀਤਵਨੇ ਵਿਹਾਸਿ. ਤਸ੍ਮਿਂ ¶ ਸਮਯੇ ਅਨਾਥਪਿਣ੍ਡਿਕੋ ਗਹਪਤਿ ਪਞ੍ਚਹਿ ਸਕਟਸਤੇਹਿ ਭਣ੍ਡਂ ਆਦਾਯ ਰਾਜਗਹਂ ਗਨ੍ਤ੍ਵਾ ਅਤ੍ਤਨੋ ਪਿਯਸਹਾਯਕਸ੍ਸ ਸੇਟ੍ਠਿਨੋ ਗੇਹਂ ਗਨ੍ਤ੍ਵਾ ਤਤ੍ਥ ਬੁਦ੍ਧਸ੍ਸ ਭਗਵਤੋ ਉਪ੍ਪਨ੍ਨਭਾਵਂ ਸੁਤ੍ਵਾ ਬਲਵਪਚ੍ਚੂਸੇ ਦੇਵਤਾਨੁਭਾਵੇਨ ਵਿਵਟੇਨ ਦ੍ਵਾਰੇਨ ਸਤ੍ਥਾਰਂ ਉਪਸਙ੍ਕਮਿਤ੍ਵਾ ਧਮ੍ਮਂ ਸੁਤ੍ਵਾ ਸੋਤਾਪਤ੍ਤਿਫਲੇ ਪਤਿਟ੍ਠਾਯ, ਦੁਤਿਯੇ ਦਿਵਸੇ ਬੁਦ੍ਧਪ੍ਪਮੁਖਸ੍ਸ ਸਙ੍ਘਸ੍ਸ ਮਹਾਦਾਨਂ ਦਤ੍ਵਾ ਸਾਵਤ੍ਥਿਂ ਆਗਮਨਤ੍ਥਾਯ ਸਤ੍ਥੁ ਪਟਿਞ੍ਞਂ ਗਹੇਤ੍ਵਾ ਅਨ੍ਤਰਾਮਗ੍ਗੇ ਪਞ੍ਚਚਤ੍ਤਾਲੀਸਯੋਜਨਟ੍ਠਾਨੇ ਸਤਸਹਸ੍ਸਂ ਦਤ੍ਵਾ ਯੋਜਨਿਕੇ ਯੋਜਨਿਕੇ ਵਿਹਾਰਂ ਕਾਰੇਤ੍ਵਾ ਜੇਤਵਨਂ ਕੋਟਿਸਨ੍ਥਾਰੇਨ ਅਟ੍ਠਾਰਸਹਿ ਹਿਰਞ੍ਞਕੋਟੀਹਿ ਕਿਣਿਤ੍ਵਾ ਨਵਕਮ੍ਮਂ ਪਟ੍ਠਪੇਸਿ. ਸੋ ਮਜ੍ਝੇ ਦਸਬਲਸ੍ਸ ਗਨ੍ਧਕੁਟਿਂ ਕਾਰੇਸਿ, ਤਂ ਪਰਿਵਾਰੇਤ੍ਵਾ ਅਸੀਤਿਯਾ ਮਹਾਥੇਰਾਨਂ ਪਾਟਿਯੇਕ੍ਕਂ ਏਕਸਨ੍ਨਿਵੇਸਨੇ ਆਵਾਸੇ ਏਕਕੁਟਿਕਦ੍ਵਿਕੁਟਿਕਹਂਸਵਟ੍ਟਕਦੀਘਰਸ੍ਸਸਾਲਾਮਣ੍ਡਪਾਦਿਵਸੇਨ ਸੇਸਸੇਨਾਸਨਾਨਿ ਪੋਕ੍ਖਰਣਿਚਙ੍ਕਮਨਰਤ੍ਤਿਟ੍ਠਾਨਦਿਵਾਟ੍ਠਾਨਾਨਿ ਚਾਤਿ ਅਟ੍ਠਾਰਸਕੋਟਿਪਰਿਚ੍ਚਾਗੇਨ ਰਮਣੀਯੇ ਭੂਮਿਭਾਗੇ ਮਨੋਰਮਂ ਵਿਹਾਰਂ ਕਾਰੇਤ੍ਵਾ ਦਸਬਲਸ੍ਸ ਆਗਮਨਤ੍ਥਾਯ ਦੂਤਂ ਪਾਹੇਸਿ. ਸਤ੍ਥਾ ਤਸ੍ਸ ਵਚਨਂ ਸੁਤ੍ਵਾ ਮਹਾਭਿਕ੍ਖੁਸਙ੍ਘਪਰਿਵਾਰੋ ਰਾਜਗਹਾ ਨਿਕ੍ਖਮਿਤ੍ਵਾ ਅਨੁਪੁਬ੍ਬੇਨ ਸਾਵਤ੍ਥਿਨਗਰਂ ਪਾਪੁਣਿ.
ਮਹਾਸੇਟ੍ਠਿਪਿ ¶ ਖੋ ਵਿਹਾਰਮਹਂ ਸਜ੍ਜੇਤ੍ਵਾ ਤਥਾਗਤਸ੍ਸ ਜੇਤਵਨਂ ਪਵਿਸਨਦਿਵਸੇ ਪੁਤ੍ਤਂ ਸਬ੍ਬਾਲਙ੍ਕਾਰਪਟਿਮਣ੍ਡਿਤਂ ਕਤ੍ਵਾ ਅਲਙ੍ਕਤਪਟਿਯਤ੍ਤੇਹੇਵ ਪਞ੍ਚਹਿ ਕੁਮਾਰਸਤੇਹਿ ਸਦ੍ਧਿਂ ਪੇਸੇਸਿ. ਸੋ ਸਪਰਿਵਾਰੋ ਪਞ੍ਚਵਣ੍ਣਵਤ੍ਥਸਮੁਜ੍ਜਲਾਨਿ ਪਞ੍ਚ ਧਜਸਤਾਨਿ ਗਹੇਤ੍ਵਾ ਦਸਬਲਸ੍ਸ ਪੁਰਤੋ ਅਹੋਸਿ, ਤੇਸਂ ਪਚ੍ਛਤੋ ਮਹਾਸੁਭਦ੍ਦਾ ਚੂਲ਼ਸੁਭਦ੍ਦਾਤਿ ਦ੍ਵੇ ਸੇਟ੍ਠਿਧੀਤਰੋ ਪਞ੍ਚਹਿ ਕੁਮਾਰਿਕਾਸਤੇਹਿ ਸਦ੍ਧਿਂ ਪੁਣ੍ਣਘਟੇ ਗਹੇਤ੍ਵਾ ਨਿਕ੍ਖਮਿਂਸੁ, ਤਾਸਂ ਪਚ੍ਛਤੋ ਸੇਟ੍ਠਿਭਰਿਯਾ ਸਬ੍ਬਾਲਙ੍ਕਾਰਪਟਿਮਣ੍ਡਿਤਾ ਪਞ੍ਚਹਿ ਮਾਤੁਗਾਮਸਤੇਹਿ ਸਦ੍ਧਿਂ ਪੁਣ੍ਣਪਾਤਿਯੋ ਗਹੇਤ੍ਵਾ ਨਿਕ੍ਖਮਿ, ਸਬ੍ਬੇਸਂ ਪਚ੍ਛਤੋ ਮਹਾਸੇਟ੍ਠਿ ¶ ਅਹਤਵਤ੍ਥਨਿਵਤ੍ਥੋ ਅਹਤਵਤ੍ਥਨਿਵਤ੍ਥੇਹੇਵ ਪਞ੍ਚਹਿ ਸੇਟ੍ਠਿਸਤੇਹਿ ਸਦ੍ਧਿਂ ਭਗਵਨ੍ਤਂ ਅਬ੍ਭੁਗ੍ਗਞ੍ਛਿ. ਭਗਵਾ ਇਮਂ ਉਪਾਸਕਪਰਿਸਂ ਪੁਰਤੋ ਕਤ੍ਵਾ ਮਹਾਭਿਕ੍ਖੁਸਙ੍ਘਪਰਿਵੁਤੋ ਅਤ੍ਤਨੋ ਸਰੀਰਪ੍ਪਭਾਯ ਸੁਵਣ੍ਣਰਸਸੇਕਸਿਞ੍ਚਨਾਨਿ ਵਿਯ ਵਨਨ੍ਤਰਾਨਿ ਕੁਰੁਮਾਨੋ ਅਨਨ੍ਤਾਯ ਬੁਦ੍ਧਲੀਲਾਯ ਅਪਰਿਮਾਣਾਯ ਬੁਦ੍ਧਸਿਰਿਯਾ ਜੇਤਵਨਵਿਹਾਰਂ ਪਾਵਿਸਿ.
ਅਥ ਨਂ ਅਨਾਥਪਿਣ੍ਡਿਕੋ ਆਪੁਚ੍ਛਿ – ‘‘ਕਥਾਹਂ, ਭਨ੍ਤੇ, ਇਮਸ੍ਮਿਂ ਵਿਹਾਰੇ ਪਟਿਪਜ੍ਜਾਮੀ’’ਤਿ? ‘‘ਤੇਨ ਹਿ, ਗਹਪਤਿ, ਇਮਂ ਵਿਹਾਰਂ ਆਗਤਾਨਾਗਤਸ੍ਸ ਚਾਤੁਦ੍ਦਿਸਸ੍ਸ ਭਿਕ੍ਖੁਸਙ੍ਘਸ੍ਸ ਪਤਿਟ੍ਠਾਪੇਹੀ’’ਤਿ. ‘‘ਸਾਧੁ, ਭਨ੍ਤੇ’’ਤਿ ਮਹਾਸੇਟ੍ਠਿ ਸੁਵਣ੍ਣਭਿਙ੍ਗਾਰਂ ਆਦਾਯ ਦਸਬਲਸ੍ਸ ਹਤ੍ਥੇ ਉਦਕਂ ਪਾਤੇਤ੍ਵਾ ‘‘ਇਮਂ ਜੇਤਵਨਵਿਹਾਰਂ ¶ ਆਗਤਾਨਾਗਤਸ੍ਸ ਚਾਤੁਦ੍ਦਿਸਸ੍ਸ ਬੁਦ੍ਧਪ੍ਪਮੁਖਸ੍ਸ ਭਿਕ੍ਖੁਸਙ੍ਘਸ੍ਸ ਦਮ੍ਮੀ’’ਤਿ ਅਦਾਸਿ. ਸਤ੍ਥਾ ਵਿਹਾਰਂ ਪਟਿਗ੍ਗਹੇਤ੍ਵਾ ਅਨੁਮੋਦਨਂ ਕਰੋਨ੍ਤੋ –
‘‘ਸੀਤਂ ਉਣ੍ਹਂ ਪਟਿਹਨ੍ਤਿ, ਤਤੋ ਵਾਲ਼ਮਿਗਾਨਿ ਚ;
ਸਰੀਸਪੇ ਚ ਮਕਸੇ, ਸਿਸਿਰੇ ਚਾਪਿ ਵੁਟ੍ਠਿਯੋ.
‘‘ਤਤੋ ਵਾਤਾਤਪੋ ਘੋਰੋ, ਸਞ੍ਜਾਤੋ ਪਟਿਹਞ੍ਞਤਿ;
ਲੇਣਤ੍ਥਞ੍ਚ ਸੁਖਤ੍ਥਞ੍ਚ, ਝਾਯਿਤੁਞ੍ਚ ਵਿਪਸ੍ਸਿਤੁਂ.
‘‘ਵਿਹਾਰਦਾਨਂ ਸਙ੍ਘਸ੍ਸ, ਅਗ੍ਗਂ ਬੁਦ੍ਧੇਨ ਵਣ੍ਣਿਤਂ;
ਤਸ੍ਮਾ ਹਿ ਪਣ੍ਡਿਤੋ ਪੋਸੋ, ਸਮ੍ਪਸ੍ਸਂ ਅਤ੍ਥਮਤ੍ਤਨੋ.
‘‘ਵਿਹਾਰੇ ਕਾਰਯੇ ਰਮ੍ਮੇ, ਵਾਸਯੇਤ੍ਥ ਬਹੁਸ੍ਸੁਤੇ;
ਤੇਸਂ ਅਨ੍ਨਞ੍ਚ ਪਾਨਞ੍ਚ, ਵਤ੍ਥਸੇਨਾਸਨਾਨਿ ਚ.
‘‘ਦਦੇਯ੍ਯ ¶ ਉਜੁਭੂਤੇਸੁ, ਵਿਪ੍ਪਸਨ੍ਨੇਨ ਚੇਤਸਾ;
ਤੇ ਤਸ੍ਸ ਧਮ੍ਮਂ ਦੇਸੇਨ੍ਤਿ, ਸਬ੍ਬਦੁਕ੍ਖਾਪਨੂਦਨਂ;
ਯਂ ਸੋ ਧਮ੍ਮਂ ਇਧਞ੍ਞਾਯ, ਪਰਿਨਿਬ੍ਬਾਤਿ ਅਨਾਸਵੋ’’ਤਿ. (ਚੂਲ਼ਵ. ੨੯੫) –
ਵਿਹਾਰਾਨਿਸਂਸਂ ਕਥੇਸਿ. ਅਨਾਥਪਿਣ੍ਡਿਕੋ ਦੁਤਿਯਦਿਵਸਤੋ ਪਟ੍ਠਾਯ ਵਿਹਾਰਮਹਂ ਆਰਭਿ. ਵਿਸਾਖਾਯ ਵਿਹਾਰਮਹੋ ਚਤੂਹਿ ਮਾਸੇਹਿ ਨਿਟ੍ਠਿਤੋ, ਅਨਾਥਪਿਣ੍ਡਿਕਸ੍ਸ ¶ ਪਨ ਵਿਹਾਰਮਹੋ ਨਵਹਿ ਮਾਸੇਹਿ ਨਿਟ੍ਠਾਸਿ. ਵਿਹਾਰਮਹੇਪਿ ਅਟ੍ਠਾਰਸੇਵ ਕੋਟਿਯੋ ਪਰਿਚ੍ਚਾਗਂ ਅਗਮਂਸੁ. ਇਤਿ ਏਕਸ੍ਮਿਂਯੇਵ ਵਿਹਾਰੇ ਚਤੁਪਣ੍ਣਾਸਕੋਟਿਸਙ੍ਖਂ ਧਨਂ ਪਰਿਚ੍ਚਜਿ.
ਅਤੀਤੇ ਪਨ ਵਿਪਸ੍ਸਿਸ੍ਸ ਭਗਵਤੋ ਕਾਲੇ ਪੁਨਬ੍ਬਸੁਮਿਤ੍ਤੋ ਨਾਮ ਸੇਟ੍ਠਿ ਸੁਵਣ੍ਣਿਟ੍ਠਕਾਸਨ੍ਥਾਰੇਨ ਕਿਣਿਤ੍ਵਾ ਤਸ੍ਮਿਂਯੇਵ ਠਾਨੇ ਯੋਜਨਪ੍ਪਮਾਣਂ ਸਙ੍ਘਾਰਾਮਂ ਕਾਰੇਸਿ. ਸਿਖਿਸ੍ਸ ਪਨ ਭਗਵਤੋ ਕਾਲੇ ਸਿਰਿਵਡ੍ਢੋ ਨਾਮ ਸੇਟ੍ਠਿ ਸੁਵਣ੍ਣਫਾਲਸਨ੍ਥਾਰੇਨ ਕਿਣਿਤ੍ਵਾ ਤਸ੍ਮਿਂਯੇਵ ਠਾਨੇ ਤਿਗਾਵੁਤਪ੍ਪਮਾਣਂ ਸਙ੍ਘਾਰਾਮਂ ਕਾਰੇਸਿ. ਵੇਸ੍ਸਭੁਸ੍ਸ ਭਗਵਤੋ ਕਾਲੇ ਸੋਤ੍ਥਿਯੋ ਨਾਮ ਸੇਟ੍ਠਿ ਸੁਵਣ੍ਣਹਤ੍ਥਿਪਦਸਨ੍ਥਾਰੇਨ ਕਿਣਿਤ੍ਵਾ ਤਸ੍ਮਿਂਯੇਵ ਠਾਨੇ ਅਡ੍ਢਯੋਜਨਪ੍ਪਮਾਣਂ ਸਙ੍ਘਾਰਾਮਂ ਕਾਰੇਸਿ. ਕਕੁਸਨ੍ਧਸ੍ਸ ਭਗਵਤੋ ਕਾਲੇ ਅਚ੍ਚੁਤੋ ਨਾਮ ਸੇਟ੍ਠਿ ਸੁਵਣ੍ਣਿਟ੍ਠਕਾਸਨ੍ਥਾਰੇਨ ਕਿਣਿਤ੍ਵਾ ਤਸ੍ਮਿਂਯੇਵ ਠਾਨੇ ਗਾਵੁਤਪ੍ਪਮਾਣਂ ਸਙ੍ਘਾਰਾਮਂ ਕਾਰੇਸਿ. ਕੋਣਾਗਮਨਸ੍ਸ ਭਗਵਤੋ ਕਾਲੇ ਉਗ੍ਗੋ ਨਾਮ ਸੇਟ੍ਠਿ ਸੁਵਣ੍ਣਕਚ੍ਛਪਸਨ੍ਥਾਰੇਨ ਕਿਣਿਤ੍ਵਾ ਤਸ੍ਮਿਂਯੇਵ ਠਾਨੇ ਅਡ੍ਢਗਾਵੁਤਪ੍ਪਮਾਣਂ ਸਙ੍ਘਾਰਾਮਂ ਕਾਰੇਸਿ. ਕਸ੍ਸਪਸ੍ਸ ਭਗਵਤੋ ਕਾਲੇ ਸੁਮਙ੍ਗਲੋ ਨਾਮ ਸੇਟ੍ਠਿ ¶ ਸੁਵਣ੍ਣਯਟ੍ਠਿਸਨ੍ਥਾਰੇਨ ਕਿਣਿਤ੍ਵਾ ਤਸ੍ਮਿਂਯੇਵ ਠਾਨੇ ਸੋਲ਼ਸਕਰੀਸਪ੍ਪਮਾਣਂ ਸਙ੍ਘਾਰਾਮਂ ਕਾਰੇਸਿ. ਅਮ੍ਹਾਕਂ ਪਨ ਭਗਵਤੋ ਕਾਲੇ ਅਨਾਥਪਿਣ੍ਡਿਕੋ ਨਾਮ ਸੇਟ੍ਠਿ ਕਹਾਪਣਕੋਟਿਸਨ੍ਥਾਰੇਨ ਕਿਣਿਤ੍ਵਾ ਤਸ੍ਮਿਂਯੇਵ ਠਾਨੇ ਅਟ੍ਠਕਰੀਸਪ੍ਪਮਾਣਂ ਸਙ੍ਘਾਰਾਮਂ ਕਾਰੇਸਿ. ਇਦਂ ਕਿਰ ਠਾਨਂ ਸਬ੍ਬਬੁਦ੍ਧਾਨਂ ਅਵਿਜਹਿਤਟ੍ਠਾਨਮੇਵ.
ਇਤਿ ਮਹਾਬੋਧਿਮਣ੍ਡੇ ਸਬ੍ਬਞ੍ਞੁਤਪ੍ਪਤ੍ਤਿਤੋ ਯਾਵ ਮਹਾਪਰਿਨਿਬ੍ਬਾਨਮਞ੍ਚਾ ਯਸ੍ਮਿਂ ਯਸ੍ਮਿਂ ਠਾਨੇ ਭਗਵਾ ਵਿਹਾਸਿ, ਇਦਂ ਸਨ੍ਤਿਕੇਨਿਦਾਨਂ ਨਾਮਾਤਿ ਵੇਦਿਤਬ੍ਬਂ.
ਸਨ੍ਤਿਕੇਨਿਦਾਨਕਥਾ ਨਿਟ੍ਠਿਤਾ.
ਨਿਦਾਨਕਥਾ ਨਿਟ੍ਠਿਤਾ.
ਥੇਰਾਪਦਾਨਂ
੧. ਬੁਦ੍ਧਵਗ੍ਗੋ
ਅਬ੍ਭਨ੍ਤਰਨਿਦਾਨਵਣ੍ਣਨਾ
‘‘ਅਥ ¶ ¶ ਬੁਦ੍ਧਾਪਦਾਨਾਨਿ, ਸੁਣਾਥ ਸੁਦ੍ਧਮਾਨਸਾ;
ਤਿਂਸਪਾਰਮਿਸਮ੍ਪੁਣ੍ਣਾ, ਧਮ੍ਮਰਾਜਾ ਅਸਙ੍ਖਿਯਾ’’ਤਿ. –
ਏਤ੍ਥ ਅਥਾਤਿ ਅਧਿਕਾਰਨ੍ਤਰੂਪਦਸ੍ਸਨਤ੍ਥੇ ਨਿਪਾਤਪਦਂ, ਵਿਭਤ੍ਤਿਯੁਤ੍ਤਾਯੁਤ੍ਤਨਿਪਾਤਦ੍ਵਯੇਸੁ ਵਿਭਤ੍ਤਿਯੁਤ੍ਤਨਿਪਾਤਪਦਂ. ਅਥ ਵਾ –
‘‘ਅਧਿਕਾਰੇ ਮਙ੍ਗਲੇ ਚੇਵ, ਨਿਪ੍ਫਨ੍ਨਤ੍ਥੇਵਧਾਰਣੇ;
ਅਨਨ੍ਤਰੇਪਗਮਨੇ, ਅਥ-ਸਦ੍ਦੋ ਪਵਤ੍ਤਤਿ’’.
ਤਥਾ ਹਿ –
‘‘ਅਧਿਕਿਚ੍ਚਂ ਅਧਿਟ੍ਠਾਨਂ, ਅਧਿਅਤ੍ਥਂ ਵਿਭਾਸਤਿ;
ਸੇਟ੍ਠਜੇਟ੍ਠਕਭਾਵੇਨ, ਅਧਿਕਾਰੋ ਵਿਧੀਯਤੇ’’ਤਿ. –
ਵੁਤ੍ਤਤ੍ਤਾ ਬੁਦ੍ਧਾਨਂ ਸਮਤ੍ਤਿਂਸਪਾਰਮਿਧਮ੍ਮਾਨਂ ਅਧਿਕਿਚ੍ਚਤੋ, ਸੇਟ੍ਠਜੇਟ੍ਠਤੋ ਅਧਿਕਾਰਟ੍ਠੇਨ ਅਥ-ਸਦ੍ਦੇਨ ਯੁਤ੍ਤਮਪਦਾਨਾਨੀਤਿ. ਤਿਵਿਧਬੋਧਿਸਤ੍ਤਾਨਂ ਪੂਜਾਮਙ੍ਗਲਸਭਾਵਤੋ ‘‘ਪੂਜਾ ਚ ਪੂਜਨੇਯ੍ਯਾਨਂ, ਏਤਂ ਮਙ੍ਗਲਮੁਤ੍ਤਮ’’ਨ੍ਤਿ ਵਚਨਤੋ (ਖੁ. ਪਾ. ੫.੩; ਸੁ. ਨਿ. ੨੬੨) ਮਙ੍ਗਲਟ੍ਠੇਨ ਅਥ-ਸਦ੍ਦੇਨ ਯੁਤ੍ਤਮਪਦਾਨਾਨੀਤਿ ¶ . ਬੁਦ੍ਧਾਦੀਨਂ ਭਗਵਨ੍ਤਾਨਂ ਸਮ੍ਪਤ੍ਤਿਕਿਚ੍ਚਸ੍ਸ ਅਰਹਤ੍ਤਮਗ੍ਗੇਨ ਨਿਪ੍ਫਨ੍ਨਤੋ ਨਿਪ੍ਫਨ੍ਨਟ੍ਠੇਨ ਅਥ-ਸਦ੍ਦੇਨ ਯੁਤ੍ਤਮਪਦਾਨਾਨੀਤਿ ¶ . ਬੁਦ੍ਧਾਦੀਨਂ ਅਰਹਤ੍ਤਮਗ੍ਗਾਦਿਕੁਸਲਤੋ ਅਞ੍ਞਕੁਸਲਾਨਂ ਅਭਾਵਤੋ ਅਵਧਾਰਣਟ੍ਠੇਨ ਨਿਵਾਰਣਟ੍ਠੇਨ ਅਥ-ਸਦ੍ਦੇਨ ਯੁਤ੍ਤਮਪਦਾਨਾਨੀਤਿ. ਖੁਦ੍ਦਕਪਾਠਸਙ੍ਗਹਾਨਨ੍ਤਰਂ ਸਙ੍ਗਹਿਤਨ੍ਤਿ ਅਨਨ੍ਤਰਟ੍ਠੇਨ ਅਥ-ਸਦ੍ਦੇਨ ਯੁਤ੍ਤਮਪਦਾਨਾਨੀਤਿ. ਇਤੋ ਖੁਦ੍ਦਕਪਾਠਤੋ ਪਟ੍ਠਾਯਾਤਿ ਅਪਗਮਨਟ੍ਠੇਨ ਅਥ-ਸਦ੍ਦੇਨ ਯੁਤ੍ਤਮਪਦਾਨਾਨੀਤਿ.
ਬੁਦ੍ਧੋਤਿ ਏਤ੍ਥ ਬੁਜ੍ਝਿਤਾ ਸਚ੍ਚਾਨੀਤਿ ਬੁਦ੍ਧੋ, ਬੋਧੇਤਾ ਪਜਾਯਾਤਿ ਬੁਦ੍ਧੋ, ਸਬ੍ਬਞ੍ਞੁਤਾਯ ਬੁਦ੍ਧੋ, ਸਬ੍ਬਦਸ੍ਸਾਵਿਤਾਯ ਬੁਦ੍ਧੋ, ਅਨਞ੍ਞਨੇਯ੍ਯਤਾਯ ਬੁਦ੍ਧੋ, ਵਿਸਵਿਤਾਯ ¶ ਬੁਦ੍ਧੋ, ਖੀਣਾਸਵਸਙ੍ਖਾਤੇਨ ਬੁਦ੍ਧੋ, ਨਿਰੁਪਕ੍ਕਿਲੇਸਸਙ੍ਖਾਤੇਨ ਬੁਦ੍ਧੋ, ਪਬ੍ਬਜ੍ਜਾਸਙ੍ਖਾਤੇਨ ਬੁਦ੍ਧੋ, ਅਦੁਤਿਯਟ੍ਠੇਨ ਬੁਦ੍ਧੋ, ਤਣ੍ਹਾਪਹਾਨਟ੍ਠੇਨ ਬੁਦ੍ਧੋ, ਏਕਾਯਨਮਗ੍ਗਂ ਗਤੋਤਿ ਬੁਦ੍ਧੋ, ਏਕੋ ਅਨੁਤ੍ਤਰਂ ਸਮ੍ਮਾਸਮ੍ਬੋਧਿਂ ਅਭਿਸਮ੍ਬੁਦ੍ਧੋਤਿ ਬੁਦ੍ਧੋ, ਅਬੁਦ੍ਧਿਵਿਹਤਤ੍ਤਾ ਬੁਦ੍ਧਿਪਟਿਲਾਭਾ ਬੁਦ੍ਧੋ, ਬੁਦ੍ਧਿ ਬੁਦ੍ਧਂ ਬੋਧੋਤਿ ਅਨਤ੍ਥਨ੍ਤਰਮੇਤਂ. ਯਥਾ ਨੀਲਾਦਿਵਣ੍ਣਯੋਗਤੋ ਪਟੋ ‘‘ਨੀਲੋ ਪਟੋ, ਰਤ੍ਤੋ ਪਟੋ’’ਤਿ ਵੁਚ੍ਚਤਿ, ਏਵਂ ਬੁਦ੍ਧਗੁਣਯੋਗਤੋ ਬੁਦ੍ਧੋ. ਅਥ ਵਾ ‘‘ਬੋਧਿ’’ਵੁਚ੍ਚਤਿ ਚਤੂਸੁ ਮਗ੍ਗੇਸੁ ਞਾਣਂ, ਤੇਨ ਞਾਣੇਨ ਸਕਲਦਿਯਡ੍ਢਸਹਸ੍ਸਕਿਲੇਸਾਰਿਗਣੇ ਖੇਪੇਤ੍ਵਾ ਨਿਬ੍ਬਾਨਾਧਿਗਮਨਤੋ ਞਾਣਂ ‘‘ਬੋਧੀ’’ਤਿ ਵੁਚ੍ਚਤਿ. ਤੇਨ ਸਮ੍ਪਯੁਤ੍ਤੋ ਸਮਙ੍ਗੀਪੁਗ੍ਗਲੋ ਬੁਦ੍ਧੋ. ਤੇਨੇਵ ਞਾਣੇਨ ਪਚ੍ਚੇਕਬੁਦ੍ਧੋਪਿ ਸਬ੍ਬਕਿਲੇਸੇ ਖੇਪੇਤ੍ਵਾ ਨਿਬ੍ਬਾਨਮਧਿਗਚ੍ਛਤਿ. ਬੁਦ੍ਧਾਨਂ ਪਨ ਚਤੂਸੁ ਅਸਙ੍ਖ੍ਯੇਯ੍ਯੇਸੁ ਕਪ੍ਪਸਤਸਹਸ੍ਸੇਸੁ ਚ ਪਾਰਮਿਯੋ ਪੂਰੇਤ੍ਵਾ ਬੋਧਿਞਾਣਸ੍ਸਾਧਿਗਤਤ੍ਤਾ ਚ ਇਨ੍ਦ੍ਰਿਯਪਰੋਪਰਿਯਤ੍ਤਞਾਣਮਹਾਕਰੁਣਾਸਮਾਪਤ੍ਤਿਞਾਣਯਮਕਪਾਟਿਹੀਰਞਾਣਸਬ੍ਬਞ੍ਞੁਤਞ੍ਞਾਣ- ਅਨਾਵਰਣਆਸਯਾਨੁਸਯਾਦਿਅਸਾਧਾਰਣਞਾਣਾਨਂ ਸਮਧਿਗਤਤ੍ਤਾ ਚ ਏਕਾਯਪਿ ਧਮ੍ਮਦੇਸਨਾਯ ਅਸਙ੍ਖ੍ਯੇਯ੍ਯਾਸਤ੍ਤਨਿਕਾਯੇ ਧਮ੍ਮਾਮਤਂ ਪਾਯੇਤ੍ਵਾ ਨਿਬ੍ਬਾਨਸ੍ਸ ਪਾਪਨਤੋ ਚ ਤਦੇਵ ਞਾਣਂ ਬੁਦ੍ਧਾਨਮੇਵਾਧਿਕਭਾਵਤੋ ਤੇਸਮੇਵ ਸਮ੍ਬੁਦ੍ਧਾਨਂ ਅਪਦਾਨਂ ਕਾਰਣਂ ਬੁਦ੍ਧਾਪਦਾਨਂ. ਤਞ੍ਹਿ ਦੁਵਿਧਂ ਕੁਸਲਾਕੁਸਲਵਸੇਨ. ਪਚ੍ਚੇਕਬੁਦ੍ਧਾ ਪਨ ਨ ਤਥਾ ਕਾਤੁਂ ਸਮਤ੍ਥਾ, ਅਨ੍ਨਾਦਿਪਚ੍ਚਯਦਾਯਕਾਨਂ ਸਙ੍ਗਹਂ ਕਰੋਨ੍ਤਾਪਿ –
‘‘ਇਚ੍ਛਿਤਂ ਪਤ੍ਥਿਤਂ ਤੁਯ੍ਹਂ, ਖਿਪ੍ਪਮੇਵ ਸਮਿਜ੍ਝਤੁ;
ਪੂਰੇਨ੍ਤੁ ਚਿਤ੍ਤਸਙ੍ਕਪ੍ਪਾ, ਚਨ੍ਦੋ ਪਨ੍ਨਰਸੋ ਯਥਾ.
‘‘ਇਚ੍ਛਿਤਂ ਪਤ੍ਥਿਤਂ ਤੁਯ੍ਹਂ, ਖਿਪ੍ਪਮੇਵ ਸਮਿਜ੍ਝਤੁ;
ਪੂਰੇਨ੍ਤੁ ਚਿਤ੍ਤਸਙ੍ਕਪ੍ਪਾ, ਮਣਿ ਜੋਤਿਰਸੋ ਯਥਾ’’ਤਿ. (ਦੀ. ਨਿ. ਅਟ੍ਠ. ੨.੯੫ ਪੁਬ੍ਬੂਪਨਿਸ੍ਸਯਸਮ੍ਪਤ੍ਤਿਕਥਾ; ਅ. ਨਿ. ਅਟ੍ਠ. ੧.੧.੧੯੨; ਧ. ਪ. ਅਟ੍ਠ. ੧.ਸਾਮਾਵਤੀਵਤ੍ਥੁ) –
ਇਮਾਹਿ ¶ ਦ੍ਵੀਹਿਯੇਵ ਗਾਥਾਹਿ ਧਮ੍ਮਂ ਦੇਸੇਨ੍ਤਿ. ਦੇਸੇਨ੍ਤਾਪਿ ਅਸਙ੍ਖ੍ਯੇਯ੍ਯਸਤ੍ਤਨਿਕਾਯੇ ਬੋਧੇਤੁਂ ਨ ਸਕ੍ਕੁਣਨ੍ਤਿ, ਤਸ੍ਮਾ ਨ ਸਬ੍ਬਞ੍ਞੁਬੁਦ੍ਧਸਦਿਸਾ ਹੁਤ੍ਵਾ ਪਾਟਿਏਕ੍ਕਂ ਵਿਸੁਂ ਬੁਦ੍ਧਾਤਿ ਪਚ੍ਚੇਕਬੁਦ੍ਧਾ. ਤੇਸਂ ਅਪਦਾਨਂ ਕਾਰਣਂ ਪਚ੍ਚੇਕਬੁਦ੍ਧਾਪਦਾਨਂ.
ਚਿਰਂ ¶ ਠਿਤਾਤਿ ¶ ਥੇਰਾ. ਅਥ ਵਾ ਥਿਰਤਰਸੀਲਾਚਾਰਮਦ੍ਦਵਾਦਿਗੁਣੇਹਿ ਯੁਤ੍ਤਾਤਿ ਥੇਰਾ. ਅਥ ਵਾ ਥਿਰਵਰਸੀਲਸਮਾਧਿਪਞ੍ਞਾਵਿਮੁਤ੍ਤਿਵਿਮੁਤ੍ਤਿਞਾਣਦਸ੍ਸਨਗੁਣੇਹਿ ਯੁਤ੍ਤਾਤਿ ਥੇਰਾ. ਅਥ ਵਾ ਥਿਰਤਰਸਙ੍ਖਾਤਪਣੀਤਾਨੁਤ੍ਤਰਸਨ੍ਤਿਨਿਬ੍ਬਾਨਮਧਿਗਤਾਤਿ ਥੇਰਾ, ਥੇਰਾਨਂ ਅਪਦਾਨਾਨਿ ਥੇਰਾਪਦਾਨਾਨਿ. ਤਥਾ ਤਾਦਿਗੁਣੇਹਿ ਯੁਤ੍ਤਾਤਿ ਥੇਰੀ, ਥੇਰੀਨਂ ਅਪਦਾਨਾਨਿ ਥੇਰੀਪਦਾਨਾਨਿ. ਤੇਸੁ ਬੁਦ੍ਧਾਪਦਾਨੇ ਪਞ੍ਚੇਵ ਅਪਦਾਨਾਨਿ, ਪਞ੍ਚੇਵ ਸੁਤ੍ਤਨ੍ਤਾ. ਤੇਨਾਹੁ ਪੋਰਾਣਾ –
‘‘ਪਞ੍ਚੇਵ ਅਪਦਾਨਾਨਿ, ਪਞ੍ਚ ਸੁਤ੍ਤਾਨਿ ਯਸ੍ਸ ਚ;
ਇਦਂ ਬੁਦ੍ਧਾਪਦਾਨਨ੍ਤਿ, ਪਠਮਂ ਅਨੁਲੋਮਤੋ’’ਤਿ.
ਪਚ੍ਚੇਕਬੁਦ੍ਧਾਪਦਾਨੇਪਿ ਪਞ੍ਚੇਵ ਅਪਦਾਨਾਨਿ, ਪਞ੍ਚੇਵ ਸੁਤ੍ਤਨ੍ਤਾ. ਤੇਨਾਹੁ ਪੋਰਾਣਾ –
‘‘ਪਞ੍ਚੇਵ ਅਪਦਾਨਾਨਿ, ਪਞ੍ਚ ਸੁਤ੍ਤਾਨਿ ਯਸ੍ਸ ਚ;
ਇਦਂ ਪਚ੍ਚੇਕਬੁਦ੍ਧਾਪਦਾਨਨ੍ਤਿ, ਦੁਤਿਯਂ ਅਨੁਲੋਮਤੋ’’ਤਿ.
ਥੇਰਾਪਦਾਨੇਸੁ ਦਸਾਧਿਕਪਞ੍ਚਸਤਾਪਦਾਨਾਨਿ, ਵਗ੍ਗਤੋ ਏਕਪਞ੍ਞਾਸ ਵਗ੍ਗਾ. ਤੇਨਾਹੁ ਪੋਰਾਣਾ –
‘‘ਪਞ੍ਚਸਤਦਸਪਦਾਨਾਨਿ, ਏਕਪਞ੍ਞਾਸ ਵਗ੍ਗਤੋ;
ਇਦਂ ਥੇਰਾਪਦਾਨਨ੍ਤਿ, ਤਤਿਯਂ ਅਨੁਲੋਮਤੋ’’ਤਿ.
ਥੇਰੀਅਪਦਾਨੇਸੁ ਚਤ੍ਤਾਲੀਸਂ ਅਪਦਾਨਾਨਿ, ਵਗ੍ਗਤੋ ਚਤੁਰੋ ਵਗ੍ਗਾ. ਤੇਨਾਹੁ ਪੋਰਾਣਾ –
‘‘ਚਤ੍ਤਾਲੀਸਂਪਦਾਨਾਨਿ, ਚਤੁਵਗ੍ਗਾਨਿ ਯਸ੍ਸ ਚ;
ਇਦਂ ਥੇਰੀਪਦਾਨਨ੍ਤਿ, ਚਤੁਤ੍ਥਂ ਅਨੁਲੋਮਤੋ’’ਤਿ.
ਅਪਦਾਨਨ੍ਤਿ ਏਤ੍ਥ ਅਪਦਾਨ-ਸਦ੍ਦੋ ਕਾਰਣਗਹਣਅਪਗਮਨਪਟਿਪਾਟਿਅਕ੍ਕੋਸਨਾਦੀਸੁ ਦਿਸ੍ਸਤਿ. ਤਥਾ ਹਿ ਏਸ ‘‘ਖਤ੍ਤਿਯਾਨਂ ਅਪਦਾਨਂ, ਬ੍ਰਾਹ੍ਮਣਾਨਂ ਅਪਦਾਨ’’ਨ੍ਤਿਆਦੀਸੁ ਕਾਰਣੇ ਦਿਸ੍ਸਤਿ, ਖਤ੍ਤਿਯਾਨਂ ¶ ਕਾਰਣਂ ਬ੍ਰਾਹ੍ਮਣਾਨਂ ਕਾਰਣਨ੍ਤਿ ਅਤ੍ਥੋ. ‘‘ਉਪਾਸਕਾਨਂ ਅਪਦਾਨ’’ਨ੍ਤਿਆਦੀਸੁ ਗਹਣੇ ਦਿਸ੍ਸਤਿ, ਸਂਸੁਟ੍ਠੁ ਗਹਣਨ੍ਤਿ ਅਤ੍ਥੋ. ‘‘ਵਾਣਿਜਾਨਂ ਅਪਦਾਨਂ, ਸੁਦ੍ਦਾਨਂ ਅਪਦਾਨ’’ਨ੍ਤਿਆਦੀਸੁ ਅਪਗਮਨੇ ਦਿਸ੍ਸਤਿ, ਤਤੋ ਤਤੋ ਤੇਸਂ ਅਪਗਮਨਨ੍ਤਿ ਅਤ੍ਥੋ. ‘‘ਪਿਣ੍ਡਪਾਤਿਕੋ ¶ ਭਿਕ੍ਖੁ ਸਪਦਾਨਚਾਰਵਸੇਨ ਪਿਣ੍ਡਾਯ ਚਰਤੀ’’ਤਿਆਦੀਸੁ ਪਟਿਪਾਟਿਯਾ ਦਿਸ੍ਸਤਿ, ਘਰਪਟਿਪਾਟਿਯਾ ਚਰਤੀਤਿ ਅਤ੍ਥੋ. ‘‘ਅਪਗਤਾ ਇਮੇ ਸਾਮਞ੍ਞਾ, ਅਪਗਤਾ ਇਮੇ ਬ੍ਰਹ੍ਮਞ੍ਞਾਤਿ ਅਪਦਾਨੇਤੀ’’ਤਿਆਦੀਸੁ ਅਕ੍ਕੋਸਨੇ ਦਿਸ੍ਸਤਿ, ਅਕ੍ਕੋਸਤਿ ਪਰਿਭਾਸਤੀਤਿ ¶ ਅਤ੍ਥੋ. ਇਧ ਪਨ ਕਾਰਣੇ ਦਿਸ੍ਸਤਿ. ਤਸ੍ਮਾ ਬੁਦ੍ਧਾਨਂ ਅਪਦਾਨਾਨਿ ਬੁਦ੍ਧਾਪਦਾਨਿ, ਬੁਦ੍ਧਕਾਰਣਾਨੀਤਿ ਅਤ੍ਥੋ. ਗਙ੍ਗਾਵਾਲੁਕੂਪਮਾਨਂ ਅਨੇਕੇਸਂ ਬੁਦ੍ਧਾਨਂ ਦਾਨਪਾਰਮਿਤਾਦਿਸਮਤ੍ਤਿਂਸਪਾਰਮਿਤਾ ਕਾਰਣਨ੍ਤਿ ਦਟ੍ਠਬ੍ਬਂ. ਅਥ ਅਧਿਕਾਰਾਦੀਸੁ ਯੁਤ੍ਤਅਪਦਾਨਾਨਿ ਸੁਦ੍ਧਮਾਨਸਾ ਸੁਣਾਥਾਤਿ ਸਮ੍ਬਨ੍ਧੋ.
ਤਤ੍ਥ ਸੁਦ੍ਧਮਾਨਸਾਤਿ ਅਰਹਤ੍ਤਮਗ੍ਗਞਾਣੇਨ ਦਿਯਡ੍ਢਕਿਲੇਸਸਹਸ੍ਸਂ ਖੇਪੇਤ੍ਵਾ ਠਿਤਤ੍ਤਾ ਸੁਦ੍ਧਮਾਨਸਾ ਪਰਿਸੁਦ੍ਧਚਿਤ੍ਤਾ ਸੁਦ੍ਧਹਦਯਾ ਪਞ੍ਚਸਤਾ ਖੀਣਾਸਵਾ ਇਮਸ੍ਮਿਂ ਧਮ੍ਮਸਭਾਯੇ ਸਨ੍ਨਿਸਿਨ੍ਨਾ ਸੁਣਾਥ, ਓਹਿਤਸੋਤਾ ਮਨਸਿ ਕਰੋਥਾਤਿ ਅਤ੍ਥੋ.
ਏਤ੍ਥ ਪਨ ‘‘ਅਪਦਾਨਾਨੀ’’ਤਿ ਅਵਤ੍ਵਾ ਪਚ੍ਚੇਕਬੁਦ੍ਧਾਪਦਾਨਥੇਰਾਪਦਾਨਥੇਰੀਅਪਦਾਨੇਸੁ ਵਿਜ੍ਜਮਾਨੇਸੁਪਿ ‘‘ਅਥ ਬੁਦ੍ਧਾਪਦਾਨਾਨੀ’’ਤਿ ਵਚਨਂ ਖਨ੍ਧਯਮਕਆਯਤਨਧਾਤੁਸਚ੍ਚਸਙ੍ਖਾਰਅਨੁਸਯਯਮਕੇਸੁ ਵਿਜ੍ਜਮਾਨੇਸੁਪਿ ਪਧਾਨਵਸੇਨ ਆਦਿਵਸੇਨ ਚ ‘‘ਮੂਲਯਮਕ’’ਨ੍ਤਿ ਵਚਨਂ ਵਿਯ, ਤੇਰਸਸਙ੍ਘਾਦਿਸੇਸਦ੍ਵੇਅਨਿਯਤਤਿਂਸਨਿਸ੍ਸਗ੍ਗਿਯੇਸੁ ਵਿਜ੍ਜਮਾਨੇਸੁਪਿ ਪਧਾਨਵਸੇਨ ਆਦਿਵਸੇਨ ਚ ‘‘ਪਾਰਾਜਿਕਕਣ੍ਡੋ’’ਤਿ ਵਚਨਂ ਵਿਯ ਚ ਇਧਾਪਿ ਪਧਾਨਵਸੇਨ ਆਦਿਵਸੇਨ ਚ ਵੁਤ੍ਤਨ੍ਤਿ ਦਟ੍ਠਬ੍ਬਂ.
‘‘ਸਮ੍ਮਾਸਮ੍ਬੁਦ੍ਧਾਪਦਾਨਾਨੀ’’ਤਿ ਵਤ੍ਤਬ੍ਬੇ ‘‘ਵਣ੍ਣਾਗਮੋ…ਪੇ… ਪਞ੍ਚਵਿਧਂ ਨਿਰੁਤ੍ਤ’’ਨ੍ਤਿ ਨਿਰੁਤ੍ਤਿਨਯੇਨ ਵਾ ‘‘ਤੇਸੁ ਵੁਦ੍ਧਿਲੋਪਾਗਮਵਿਕਾਰਵਿਪਰੀਤਾਦੇਸਾ ਚਾ’’ਤਿ ਸੁਤ੍ਤੇਨ ਵਾ ਤਤਿਯਤ੍ਥਵਾਚਕਸ੍ਸ ਸਮ੍ਮਾਤਿਨਿਪਾਤਪਦਸ੍ਸ, ਸਯਂਸਦ੍ਦਤ੍ਥਵਾਚਕਸ੍ਸ ਸ-ਨ੍ਤਿਉਪਸਗ੍ਗਪਦਸ੍ਸ ਚ ਲੋਪਂ ਕਤ੍ਵਾ ਕਿਤਨ੍ਤਵਾਚੀਬੁਦ੍ਧਸਦ੍ਦਮੇਵ ਗਹੇਤ੍ਵਾ ਗਾਥਾਬਨ੍ਧਸੁਖਤ੍ਥਂ ‘‘ਬੁਦ੍ਧਾਪਦਾਨਾਨੀ’’ਤਿ ਵੁਤ੍ਤਂ. ਤਸ੍ਮਾ ਸਮ੍ਮਾਸਮ੍ਬੁਦ੍ਧਾਪਦਾਨਾਨੀਤਿ ਅਤ੍ਥੋ.
ਇਤਿ ਵਿਸੁਦ੍ਧਜਨਵਿਲਾਸਿਨਿਯਾ ਅਪਦਾਨ-ਅਟ੍ਠਕਥਾਯ
ਅਬ੍ਭਨ੍ਤਰਨਿਦਾਨਵਣ੍ਣਨਾ ਨਿਟ੍ਠਿਤਾ.
੧. ਬੁਦ੍ਧਅਪਦਾਨਵਣ੍ਣਨਾ
ਇਦਾਨਿ ¶ ¶ ਅਬ੍ਭਨ੍ਤਰਨਿਦਾਨਾਨਨ੍ਤਰਂ ਅਪਦਾਨਟ੍ਠਕਥਂ ਕਥੇਤੁਕਾਮੋ –
‘‘ਸਪਦਾਨਂ ਅਪਦਾਨਂ, ਵਿਚਿਤ੍ਰਨਯਦੇਸਨਂ;
ਯਂ ਖੁਦ੍ਦਕਨਿਕਾਯਸ੍ਮਿਂ, ਸਙ੍ਗਾਯਿਂਸੁ ਮਹੇਸਯੋ;
ਤਸ੍ਸ ਦਾਨਿ ਅਨੁਪ੍ਪਤ੍ਤੋ, ਅਤ੍ਥਸਂਵਣ੍ਣਨਾਕ੍ਕਮੋ’’ਤਿ.
ਤਤ੍ਥ ¶ ਯਂ ਅਪਦਾਨਂ ਤਾਵ ‘‘ਸਕਲਂ ਬੁਦ੍ਧਵਚਨਂ ਏਕਵਿਮੁਤ੍ਤਿਰਸ’’ਨ੍ਤਿ ਵੁਤ੍ਤਤ੍ਤਾ ਏਕਰਸੇ ਸਙ੍ਗਹਂ ਗਚ੍ਛਤਿ, ਧਮ੍ਮਵਿਨਯਵਸੇਨ ਦ੍ਵਿਧਾਸਙ੍ਗਹੇ ਧਮ੍ਮੇ ਸਙ੍ਗਹਂ ਗਚ੍ਛਤਿ, ਪਠਮਮਜ੍ਝਿਮਪਚ੍ਛਿਮਬੁਦ੍ਧਵਚਨੇਸੁ ਮਜ੍ਝਿਮਬੁਦ੍ਧਵਚਨੇ ਸਙ੍ਗਹਂ ਗਚ੍ਛਤਿ, ਵਿਨਯਾਭਿਧਮ੍ਮਸੁਤ੍ਤਨ੍ਤਪਿਟਕੇਸੁ ਸੁਤ੍ਤਨ੍ਤਪਿਟਕੇ ਸਙ੍ਗਹਂ ਗਚ੍ਛਤਿ, ਦੀਘਨਿਕਾਯਮਜ੍ਝਿਮਸਂਯੁਤ੍ਤਅਙ੍ਗੁਤ੍ਤਰਖੁਦ੍ਦਕਨਿਕਾਯੇਸੁ ਪਞ੍ਚਸੁ ਖੁਦ੍ਦਕਨਿਕਾਯੇ ਸਙ੍ਗਹਂ ਗਚ੍ਛਤਿ, ਸੁਤ੍ਤਂ ਗੇਯ੍ਯਂ ਵੇਯ੍ਯਾਕਰਣਂ ਗਾਥਾ ਉਦਾਨਂ ਇਤਿਵੁਤ੍ਤਕਂ ਜਾਤਕਂ ਅਬ੍ਭੁਤਧਮ੍ਮਂ ਵੇਦਲ੍ਲਨ੍ਤਿ ਨਵਸੁ ਸਾਸਨਙ੍ਗੇਸੁ ਗਾਥਾਯ ਸਙ੍ਗਹਿਤਂ.
‘‘ਦ੍ਵਾਸੀਤਿ ਬੁਦ੍ਧਤੋ ਗਣ੍ਹਿਂ, ਦ੍ਵੇਸਹਸ੍ਸਾਨਿ ਭਿਕ੍ਖੁਤੋ;
ਚਤੁਰਾਸੀਤਿਸਹਸ੍ਸਾਨਿ, ਯੇਮੇ ਧਮ੍ਮਾ ਪਵਤ੍ਤਿਨੋ’’ਤਿ. –
ਏਵਂ ਵੁਤ੍ਤਚਤੁਰਾਸੀਤਿਸਹਸ੍ਸਧਮ੍ਮਕ੍ਖਨ੍ਧੇਸੁ ਕਤਿਪਯਧਮ੍ਮਕ੍ਖਨ੍ਧਸਙ੍ਗਹਿਤਂ ਹੋਤੀਤਿ.
ਇਦਾਨਿ ਤਂ ਅਪਦਾਨਂ ਦਸ੍ਸੇਨ੍ਤੋ ‘‘ਤਿਂਸਪਾਰਮਿਸਮ੍ਪੁਣ੍ਣਾ, ਧਮ੍ਮਰਾਜਾ ਅਸਙ੍ਖਿਯਾ’’ਤਿ ਆਹ. ਤਤ੍ਥ ਦਸਪਾਰਮਿਤਾਵ ਪਚ੍ਛਿਮਮਜ੍ਝਿਮੁਕ੍ਕਟ੍ਠਵਸੇਨ ਦਸਪਾਰਮੀਦਸਉਪਪਾਰਮੀਦਸਪਰਮਤ੍ਥਪਾਰਮੀਨਂ ਵਸੇਨ ਸਮਤ੍ਤਿਂਸਪਾਰਮੀ. ਤਾਹਿ ਸਂਸੁਟ੍ਠੁ ਪੁਣ੍ਣਾ ਸਮ੍ਪੁਣ੍ਣਾ ਸਮਨ੍ਨਾਗਤਾ ਸਮਙ੍ਗੀਭੂਤਾ ਅਜ੍ਝਾਪਨ੍ਨਾ ਸਂਯੁਤ੍ਤਾਤਿ ਤਿਂਸਪਾਰਮਿਸਮ੍ਪੁਣ੍ਣਾ. ਸਕਲਲੋਕਤ੍ਤਯਵਾਸਿਨੇ ਸਤ੍ਤਨਿਕਾਯੇ ਮੇਤ੍ਤਾਕਰੁਣਾਮੁਦਿਤਾਉਪੇਕ੍ਖਾਸਙ੍ਖਾਤਾਹਿ ਚਤੂਹਿ ਬ੍ਰਹ੍ਮਵਿਹਾਰਸਮਾਪਤ੍ਤੀਹਿ ਵਾ ਫਲਸਮਾਪਤ੍ਤਿਵਿਹਾਰੇਨ ਵਾ ਏਕਚਿਤ੍ਤਭਾਵੇਨ ਅਤ੍ਤਨੋ ਚ ਕਾਯੇ ਰਞ੍ਜੇਨ੍ਤਿ ਅਲ੍ਲੀਯਾਪੇਨ੍ਤੀਤਿ ਰਾਜਾਨੋ, ਧਮ੍ਮੇਨ ਰਾਜਾਨੋ ਧਮ੍ਮਰਾਜਾ, ਇਤ੍ਥਮ੍ਭੂਤਾ ਬੁਦ੍ਧਾ. ਦਸਸਤਂ ਸਹਸ੍ਸਂ ਦਸਸਹਸ੍ਸਂ ਸਤਸਹਸ੍ਸਂ ਦਸਸਤਸਹਸ੍ਸਂ ਕੋਟਿ ਪਕੋਟਿ ਕੋਟਿਪ੍ਪਕੋਟਿ ਨਹੁਤਂ ਨਿਨ੍ਨਹੁਤਂ ਅਕ੍ਖੋਭਿਣਿ ਬਿਨ੍ਦੁ ਅਬ੍ਬੁਦਂ ਨਿਰਬ੍ਬੁਦਂ ਅਹਹਂ ਅਬਬਂ ਅਟਟਂ ਸੋਗਨ੍ਧਿਕਂ ਉਪ੍ਪਲਂ ਕੁਮੁਦਂ ਪੁਣ੍ਡਰਿਕਂ ਪਦੁਮਂ ¶ ਕਥਾਨਂ ਮਹਾਕਥਾਨਂ ਅਸਙ੍ਖ੍ਯੇਯ੍ਯਾਨਂ ਵਸੇਨ ਅਸਙ੍ਖਿਯਾ ਸਙ੍ਖਾਰਹਿਤਾ ਧਮ੍ਮਰਾਜਾਨੋ ਅਤੀਤਾ ਵਿਗਤਾ ਨਿਰੁਦ੍ਧਾ ਅਬ੍ਭਤ੍ਥਂ ਗਤਾਤਿ ਅਧਿਪ੍ਪਾਯੋ.
੬. ਤੇਸੁ ¶ ਅਤੀਤਬੁਦ੍ਧੇਸੁ ਕਤਾਧਿਕਾਰਞ੍ਚ ਅਤ੍ਤਨਾ ਬੋਧਿਸਤ੍ਤਭੂਤੇਨ ਚਕ੍ਕਵਤ੍ਤਿਰਞ੍ਞਾ ਹੁਤ੍ਵਾ ਕਤਸਮ੍ਭਾਰਞ੍ਚ ਆਨਨ੍ਦਤ੍ਥੇਰੇਨ ਪੁਟ੍ਠੋ ਭਗਵਾ ‘‘ਸਮ੍ਬੋਧਿਂ ਬੁਦ੍ਧਸੇਟ੍ਠਾਨ’’ਨ੍ਤਿਆਦਿਮਾਹ. ਭੋ ਆਨਨ੍ਦ, ਮਮ ਅਪਦਾਨਂ ਸੁਣੋਹੀਤਿ ਅਧਿਪ੍ਪਾਯੋ. ਆਨਨ੍ਦ, ਅਹਂ ਪੁਬ੍ਬੇ ਬੋਧਿਸਮ੍ਭਾਰਪੂਰਣਕਾਲੇ ਚਕ੍ਕਵਤ੍ਤਿਰਾਜਾ ਹੁਤ੍ਵਾ ਸੇਟ੍ਠਾਨਂ ਪਸਟ੍ਠਾਨਂ ਪਟਿਵਿਦ੍ਧਚਤੁਸਚ੍ਚਾਨਂ ਬੁਦ੍ਧਾਨਂ ਸਮ੍ਬੋਧਿਂ ਚਤੁਸਚ੍ਚਮਗ੍ਗਞਾਣਂ ਸਬ੍ਬਞ੍ਞੁਤਞ੍ਞਾਣਂ ਵਾ ਸਿਰਸਾ ਅਭਿਵਾਦਯੇਤਿ ਸਮ੍ਬਨ੍ਧੋ ¶ . ਸਸਙ੍ਘੇ ਸਾਵਕਸਙ੍ਘਸਹਿਤੇ ਲੋਕਨਾਯਕੇ ਲੋਕਜੇਟ੍ਠੇ ਬੁਦ੍ਧੇ ਦਸਹਿ ਅਙ੍ਗੁਲੀਹਿ ਉਭੋਹਿ ਹਤ੍ਥਪੁਟੇਹਿ ਨਮਸ੍ਸਿਤ੍ਵਾ ਵਨ੍ਦਿਤ੍ਵਾ ਸਿਰਸਾ ਸੀਸੇਨ ਅਭਿਵਾਦਯੇ ਆਦਰੇਨ ਥੋਮਨਂ ਕਤ੍ਵਾ ਪਣਾਮਂ ਕਰੋਮੀਤਿ ਅਤ੍ਥੋ.
੭. ਯਾਵਤਾ ਬੁਦ੍ਧਖੇਤ੍ਤੇਸੂਤਿ ਦਸਸਹਸ੍ਸਚਕ੍ਕਵਾਲ਼ੇਸੁ ਬੁਦ੍ਧਖੇਤ੍ਤੇਸੁ, ਆਕਾਸਟ੍ਠਾ ਆਕਾਸਗਤਾ, ਭੂਮਟ੍ਠਾ ਭੂਮਿਤਲਗਤਾ, ਵੇਲ਼ੁਰਿਯਾਦਯੋ ਸਤ੍ਤ ਰਤਨਾ ਅਸਙ੍ਖਿਯਾ ਸਙ੍ਖਾਰਹਿਤਾ, ਯਾਵਤਾ ਯਤ੍ਤਕਾ, ਵਿਜ੍ਜਨ੍ਤਿ. ਤਾਨਿ ਸਬ੍ਬਾਨਿ ਮਨਸਾ ਚਿਤ੍ਤੇਨ ਸਮਾਹਰੇ, ਸਂ ਸੁਟ੍ਠੁ ਚਿਤ੍ਤੇਨ ਅਧਿਟ੍ਠਹਿਤ੍ਵਾ ਆਹਰਿਸ੍ਸਾਮੀਤਿ ਅਤ੍ਥੋ, ਮਮ ਪਾਸਾਦਸ੍ਸ ਸਾਮਨ੍ਤਾ ਰਾਸਿਂ ਕਰੋਮੀਤਿ ਅਤ੍ਥੋ.
੮. ਤਤ੍ਥ ਰੂਪਿਯਭੂਮਿਯਨ੍ਤਿ ਤਸ੍ਮਿਂ ਅਨੇਕਭੂਮਿਮ੍ਹਿ ਪਾਸਾਦੇ ਰੂਪਿਯਮਯਂ ਰਜਤਮਯਂ ਭੂਮਿਂ ਨਿਮ੍ਮਿਤਨ੍ਤਿ ਅਤ੍ਥੋ. ਅਹਂ ਰਤਨਮਯਂ ਸਤ੍ਤਹਿ ਰਤਨੇਹਿ ਨਿਮ੍ਮਿਤਂ ਅਨੇਕਸਤਭੂਮਿਕਂ ਪਾਸਾਦਂ ਉਬ੍ਬਿਦ੍ਧਂ ਉਗ੍ਗਤਂ ਨਭਮੁਗ੍ਗਤਂ ਆਕਾਸੇ ਜੋਤਮਾਨਂ ਮਾਪਯਿਨ੍ਤਿ ਅਤ੍ਥੋ.
੯. ਤਮੇਵ ਪਾਸਾਦਂ ਵਣ੍ਣੇਨ੍ਤੋ ‘‘ਵਿਚਿਤ੍ਤਥਮ੍ਭ’’ਨ੍ਤ੍ਯਾਦਿਮਾਹ. ਵਿਚਿਤ੍ਤੇਹਿ ਅਨੇਕੇਹਿ ਮਸਾਰਗਲ੍ਲਾਦਿਵਣ੍ਣੇਹਿ ਥਮ੍ਭੇਹਿ ਉਸ੍ਸਾਪਿਤਂ ਸੁਕਤਂ ਸੁਟ੍ਠੁ ਕਤਂ ਲਕ੍ਖਣਯੁਤ੍ਤਂ ਆਰੋਹਪਰਿਣਾਹਵਸੇਨ ਸੁਟ੍ਠੁ ਵਿਭਤ੍ਤਂ ਅਨੇਕਕੋਟਿਸਤਗ੍ਘਨਤੋਰਣਨਿਮ੍ਮਿਤਤ੍ਤਾ ਮਹਾਰਹਂ. ਪੁਨਪਿ ਕਿਂ ਵਿਸਿਟ੍ਠਂ? ਕਨਕਮਯਸਙ੍ਘਾਟਂ ਸੁਵਣ੍ਣੇਹਿ ਕਤਤੁਲਾਸਙ੍ਘਾਟਵਲਯੇਹਿ ਯੁਤ੍ਤਂ, ਤਤ੍ਥ ਉਸ੍ਸਾਪਿਤਕੋਨ੍ਤੇਹਿ ਚ ਛਤ੍ਤੇਹਿ ਚ ਮਣ੍ਡਿਤਂ ਸੋਭਿਤਂ ਪਾਸਾਦਨ੍ਤਿ ਸਮ੍ਬਨ੍ਧੋ.
੧੦. ਪੁਨਪਿ ਪਾਸਾਦਸ੍ਸੇਵ ਸੋਭਂ ਵਣ੍ਣੇਨ੍ਤੋ ‘‘ਪਠਮਾ ਵੇਲ਼ੁਰਿਯਾ ਭੂਮੀ’’ਤ੍ਯਾਦਿਮਾਹ. ਤਸ੍ਸ ਅਨੇਕਸਤਭੂਮਿਪਾਸਾਦਸ੍ਸ ਸੁਭਾ ਇਟ੍ਠਾ ਕਨ੍ਤਾ ਮਨਾਪਾ ¶ ਅਬ੍ਭਸਮਾ ਵਲਾਹਕਪਟਲਸਦਿਸਾ ਵਿਮਲਾ ਨਿਮ੍ਮਲਾ ਵੇਲ਼ੁਰਿਯਮਣਿਮਯਾ ਨੀਲਵਣ੍ਣਾ ਪਠਮਾ ਭੂਮਿ ਅਹੋਸੀਤਿ ਅਤ੍ਥੋ. ਜਲਜਨਲ਼ਿਨਪਦੁਮੇਹਿ ਆਕਿਣ੍ਣਾ ਸਮਙ੍ਗੀਭੂਤਾ ਵਰਾਯ ਉਤ੍ਤਮਾਯ ਕਞ੍ਚਨਭੂਮਿਯਾ ਸੁਵਣ੍ਣਭੂਮਿਯਾਵ ਸੋਭਤੀਤਿ ਅਤ੍ਥੋ.
੧੧. ਤਸ੍ਸੇਵ ¶ ਪਾਸਾਦਸ੍ਸ ਕਾਚਿ ਭੂਮਿ ਪਵਾਲ਼ਂਸਾ ਪਵਾਲ਼ਕੋਟ੍ਠਾਸਾ ਪਵਾਲ਼ਵਣ੍ਣਾ, ਕਾਚਿ ਭੂਮਿ ਲੋਹਿਤਕਾ ਲੋਹਿਤਵਣ੍ਣਾ, ਕਾਚਿ ਭੂਮਿ ਸੁਭਾ ਮਨੋਹਰਾ ਇਨ੍ਦਗੋਪਕਵਣ੍ਣਾਭਾ ਰਸ੍ਮਿਯੋ ਨਿਚ੍ਛਰਮਾਨਾ, ਕਾਚਿ ਭੂਮਿ ਦਸ ਦਿਸਾ ਓਭਾਸਤੀਤਿ ਅਤ੍ਥੋ.
੧੨. ਤਸ੍ਮਿਂਯੇਵ ਪਾਸਾਦੇ ਨਿਯ੍ਯੂਹਾ ਨਿਗ੍ਗਤਪਮੁਖਸਾਲਾ ਚ ਸੁਵਿਭਤ੍ਤਾ ਸੁਟ੍ਠੁ ਵਿਭਤ੍ਤਾ ਕੋਟ੍ਠਾਸਤੋ ਵਿਸੁਂ ਵਿਸੁਂ ਕਤਾ ਸੀਹਪਞ੍ਜਰਾ ਸੀਹਦ੍ਵਾਰਾ ¶ ਚ. ਚਤੁਰੋ ਵੇਦਿਕਾਤਿ ਚਤੂਹਿ ਵੇਦਿਕਾਵਲਯੇਹਿ ਜਾਲਕਵਾਟੇਹਿ ਚ ਮਨੋਰਮਾ ਮਨਅਲ੍ਲੀਯਨਕਾ ਗਨ੍ਧਾਵੇਲ਼ਾ ਗਨ੍ਧਦਾਮਾ ਚ ਓਲਮ੍ਬਨ੍ਤੀਤਿ ਅਤ੍ਥੋ.
੧੩. ਤਸ੍ਮਿਂਯੇਵ ਪਾਸਾਦੇ ਸਤ੍ਤਰਤਨਭੂਸਿਤਾ ਸਤ੍ਤਰਤਨੇਹਿ ਸੋਭਿਤਾ ਕੂਟਾਗਾਰਾ. ਕਿਂ ਭੂਤਾ? ਨੀਲਾ ਨੀਲਵਣ੍ਣਾ, ਪੀਤਾ ਪੀਤਵਣ੍ਣਾ ਸੁਵਣ੍ਣਵਣ੍ਣਾ, ਲੋਹਿਤਕਾ ਲੋਹਿਤਕਵਣ੍ਣਾ ਰਤ੍ਤਵਣ੍ਣਾ, ਓਦਾਤਾ ਓਦਾਤਵਣ੍ਣਾ ਸੇਤਵਣ੍ਣਾ, ਸੁਦ੍ਧਕਾਲ਼ਕਾ ਅਮਿਸ੍ਸਕਾਲ਼ਵਣ੍ਣਾ, ਕੂਟਾਗਾਰਵਰੂਪੇਤਾ ਕੂਟਾਗਾਰਵਰੇਹਿ ਕਣ੍ਣਿਕਕੂਟਾਗਾਰਵਰੇਹਿ ਉਪੇਤੋ ਸਮਨ੍ਨਾਗਤੋ ਸੋ ਪਾਸਾਦੋਤਿ ਅਤ੍ਥੋ.
੧੪. ਤਸ੍ਮਿਂਯੇਵ ਪਾਸਾਦੇ ਓਲੋਕਮਯਾ ਉਦ੍ਧਮ੍ਮੁਖਾ ਪਦੁਮਾ ਸੁਪੁਪ੍ਫਿਤਾ ਪਦੁਮਾ ਸੋਭਨ੍ਤਿ, ਸੀਹਬ੍ਯਗ੍ਘਾਦੀਹਿ ਵਾਲ਼ਮਿਗਗਣੇਹਿ ਚ ਹਂਸਕੋਞ੍ਚਮਯੂਰਾਦਿਪਕ੍ਖਿਸਮੂਹੇਹਿ ਚ ਸੋਭਿਤੋ ਸੋ ਪਾਸਾਦੋਤਿ ਅਤ੍ਥੋ. ਅਤਿਉਚ੍ਚੋ ਹੁਤ੍ਵਾ ਨਭਮੁਗ੍ਗਤਤ੍ਤਾ ਨਕ੍ਖਤ੍ਤਤਾਰਕਾਹਿ ਆਕਿਣ੍ਣੋ ਚਨ੍ਦਸੂਰੇਹਿ ਚਨ੍ਦਸੂਰਿਯਰੂਪੇਹਿ ਚ ਮਣ੍ਡਿਤੋ ਸੋ ਪਾਸਾਦੋਤਿ ਅਤ੍ਥੋ.
੧੫. ਸੋ ਏਵ ਚਕ੍ਕਵਤ੍ਤਿਸ੍ਸ ਪਾਸਾਦੋ ਹੇਮਜਾਲੇਨ ਸੁਵਣ੍ਣਜਾਲੇਨ ਸਞ੍ਛਨ੍ਨਾ, ਸੋਣ੍ਣਕਿਙ੍ਕਣਿਕਾਯੁਤੋ ਸੁਵਣ੍ਣਕਿਙ੍ਕਣਿਕਜਾਲੇਹਿ ਯੁਤੋ ਸਮਨ੍ਨਾਗਤੋਤਿ ਅਤ੍ਥੋ. ਮਨੋਰਮਾ ਮਨਲ੍ਲੀਯਨਕਾ ਸੋਣ੍ਣਮਾਲਾ ਸੁਵਣ੍ਣਪੁਪ੍ਫਪਨ੍ਤਿਯੋ ਵਾਤਵੇਗੇਨ ਵਾਤਪ੍ਪਹਾਰੇਨ ਕੂਜਨ੍ਤਿ ਸਦ੍ਦਂ ਕਰੋਨ੍ਤੀਤਿ ਅਤ੍ਥੋ.
੧੬. ਮਞ੍ਜੇਟ੍ਠਕਂ ¶ ਮਞ੍ਜਿਟ੍ਠਵਣ੍ਣਂ, ਲੋਹਿਤਕਂ ਲੋਹਿਤਵਣ੍ਣਂ, ਪੀਤਕਂ ਪੀਤਵਣ੍ਣਂ, ਹਰਿਪਿਞ੍ਜਰਂ ਜਮ੍ਬੋਨਦਸੁਵਣ੍ਣਵਣ੍ਣਂ ਪਞ੍ਜਰਵਣ੍ਣਞ੍ਚ ਧਜਂ ਨਾਨਾਰਙ੍ਗੇਹਿ ਅਨੇਕੇਹਿ ਵਣ੍ਣੇਹਿ, ਸਮ੍ਪੀਤਂ ਰਞ੍ਜਿਤਂ ਧਜਂ, ਉਸ੍ਸਿਤਂ ਤਸ੍ਮਿਂ ਪਾਸਾਦੇ ਉਸ੍ਸਾਪਿਤਂ. ਧਜਮਾਲਿਨੀਤਿ ਲਿਙ੍ਗਵਿਪਲ੍ਲਾਸਵਸੇਨ ਵੁਤ੍ਤਂ, ਧਜਮਾਲਾਯੁਤ੍ਤੋ ਸੋ ਪਾਸਾਦੋਤਿ ਅਤ੍ਥੋ.
੧੭. ਤਸ੍ਮਿਂ ਪਾਸਾਦੇ ਅਤ੍ਥਰਣਾਦਯੋ ਵਣ੍ਣੇਨ੍ਤੋ ‘‘ਨ ਨਂ ਬਹੂ’’ਤ੍ਯਾਦਿਮਾਹ. ਤਤ੍ਥ ਨਂ ਪਾਸਾਦਂ ¶ ਬਹੂਹਿ ਅਵਿਜ੍ਜਮਾਨਂ ਨਾਮ ਨਤ੍ਥੀਤਿ ਅਤ੍ਥੋ, ਨਾਨਾਸਯਨਵਿਚਿਤ੍ਤਾ ¶ ਅਨੇਕੇਹਿ ਅਤ੍ਥਰਣੇਹਿ ਵਿਚਿਤ੍ਤਾ ਸੋਭਿਤਾ ਮਞ੍ਚਪੀਠਾਦਿਸਯਨਾ ਅਨੇਕਸਤਾ ਅਨੇਕਸਤਸਙ੍ਖ੍ਯਾ, ਕਿਂ ਭੂਤਾ? ਫਲਿਕਾ ਫਲਿਕਮਣਿਮਯਾ ਫਲਿਕਾਹਿ ਕਤਾ, ਰਜਤਾਮਯਾ ਰਜਤੇਹਿ ਕਤਾ, ਮਣਿਮਯਾ ਨੀਲਮਣੀਹਿ ਕਤਾ, ਲੋਹਿਤਙ੍ਗਾ ਰਤ੍ਤਜਾਤਿਮਣੀਹਿ ਕਤਾ, ਮਸਾਰਗਲ੍ਲਮਯਾ ਕਬਰਵਣ੍ਣਮਣੀਹਿ ਕਤਾ, ਸਣ੍ਹਕਾਸਿਕਸਨ੍ਥਤਾ ਸਣ੍ਹੇਹਿ ਸੁਖੁਮੇਹਿ ਕਾਸਿਕਵਤ੍ਥੇਹਿ ਅਤ੍ਥਤਾ.
੧੮. ਪਾਵੁਰਾਤਿ ਪਾਵੁਰਣਾ. ਕੀਦਿਸਾ? ਕਮ੍ਬਲਾ ਲੋਮਸੁਤ੍ਤੇਹਿ ਕਤਾ, ਦੁਕੂਲਾ ਦੁਕੂਲਪਟੇਹਿ ਕਤਾ, ਚੀਨਾ ਚੀਨਪਟੇਹਿ ਕਤਾ, ਪਤ੍ਤੁਣ੍ਣਾ ਪਤ੍ਤੁਣ੍ਣਦੇਸੇ ਜਾਤਪਟੇਹਿ ਕਤਾ, ਪਣ੍ਡੁ ਪਣ੍ਡੁਵਣ੍ਣਾ, ਵਿਚਿਤ੍ਤਤ੍ਥਰਣਂ ਅਨੇਕੇਹਿ ਅਤ੍ਥਰਣੇਹਿ ਪਾਵੁਰਣੇਹਿ ਚ ਵਿਚਿਤ੍ਤਂ, ਸਬ੍ਬਂ ਸਯਨਂ, ਮਨਸਾ ਚਿਤ੍ਤੇਨ, ਅਹਂ ਪਞ੍ਞਪੇਸਿਨ੍ਤਿ ਅਤ੍ਥੋ.
੧੯. ਤਦੇਵ ਪਾਸਾਦਂ ਵਣ੍ਣੇਨ੍ਤੋ ‘‘ਤਾਸੁ ਤਾਸ੍ਵੇਵ ਭੂਮੀਸੂ’’ਤਿਆਦਿਮਾਹ. ਤਤ੍ਥ ਰਤਨਕੂਟਲਙ੍ਕਤਨ੍ਤਿ ਰਤਨਮਯਕੂਟੇਹਿ ਰਤਨਕਣ੍ਣਿਕਾਹਿ ਅਲਙ੍ਕਤਂ ਸੋਭਿਤਨ੍ਤਿ ਅਤ੍ਥੋ. ਮਣਿਵੇਰੋਚਨਾ ਉਕ੍ਕਾਤਿ ਵੇਰੋਚਨਮਣੀਹਿ ਰਤ੍ਤਮਣੀਹਿ ਕਤਾ, ਉਕ੍ਕਾ ਦਣ੍ਡਪਦੀਪਾ. ਧਾਰਯਨ੍ਤਾ ਸੁਤਿਟ੍ਠਰੇਤਿ ਆਕਾਸੇ ਸੁਟ੍ਠੁ ਧਾਰਯਨ੍ਤਾ ਗਣ੍ਹਨ੍ਤਾ ਅਨੇਕਸਤਜਨਾ ਸੁਟ੍ਠੁ ਤਿਟ੍ਠਨ੍ਤੀਤਿ ਅਤ੍ਥੋ.
੨੦. ਪੁਨ ਤਦੇਵ ਪਾਸਾਦਂ ਵਣ੍ਣੇਨ੍ਤੋ ‘‘ਸੋਭਨ੍ਤਿ ਏਸਿਕਾਥਮ੍ਭਾ’’ਤਿਆਦਿਮਾਹ. ਤਤ੍ਥ ਏਸਿਕਾਥਮ੍ਭਾ ਨਾਮ ਨਗਰਦ੍ਵਾਰੇ ਸੋਭਨਤ੍ਥਾਯ ਨਿਖਾਤਾ ¶ ਥਮ੍ਭਾ, ਸੁਭਾ ਇਟ੍ਠਾ, ਕਞ੍ਚਨਤੋਰਣਾ ਸੁਵਣ੍ਣਮਯਾ, ਜਮ੍ਬੋਨਦਾ ਜਮ੍ਬੋਨਦਸੁਵਣ੍ਣਮਯਾ ਚ, ਸਾਰਮਯਾ ਖਦਿਰਰੁਕ੍ਖਸਾਰਮਯਾ ਚ ਰਜਤਮਯਾ ਚ ਤੋਰਣਾ ਸੋਭਨ੍ਤਿ, ਏਸਿਕਾ ਚ ਤੋਰਣਾ ਚ ਤਂ ਪਾਸਾਦਂ ਸੋਭਯਨ੍ਤੀਤਿ ਅਤ੍ਥੋ.
੨੧. ਤਸ੍ਮਿਂ ਪਾਸਾਦੇ ਸੁਵਿਭਤ੍ਤਾ ਅਨੇਕਾ ਸਨ੍ਧੀ ਕਵਾਟੇਹਿ ਚ ਅਗ੍ਗਲ਼ੇਹਿ ਚ ਚਿਤ੍ਤਿਤਾ ਸੋਭਿਤਾ ਸਨ੍ਧਿਪਰਿਕ੍ਖੇਪਾ ਸੋਭਯਨ੍ਤੀਤਿ ਅਤ੍ਥੋ, ਉਭਤੋਤਿ ਤਸ੍ਸ ਪਾਸਾਦਸ੍ਸ ਉਭੋਸੁ ਪਸ੍ਸੇਸੁ, ਪੁਣ੍ਣਘਟਾ ਅਨੇਕੇਹਿ ਪਦੁਮੇਹਿ ਅਨੇਕੇਹਿ ਚ ਉਪ੍ਪਲੇਹਿ, ਸਂਯੁਤਾ ਪੁਣ੍ਣਾ ਤਂ ਪਾਸਾਦਂ ਸੋਭਯਨ੍ਤੀਤਿ ਅਤ੍ਥੋ.
੨੨-੨੩. ਏਵਂ ਪਾਸਾਦਸ੍ਸ ਸੋਭਂ ਵਣ੍ਣੇਤ੍ਵਾ ਰਤਨਮਯਂ ਪਾਸਾਦਞ੍ਚ ਸਕ੍ਕਾਰਸਮ੍ਮਾਨਞ੍ਚ ਪਕਾਸੇਨ੍ਤੋ ‘‘ਅਤੀਤੇ ਸਬ੍ਬਬੁਦ੍ਧੇ ਚਾ’’ਤਿਆਦਿਮਾਹ. ਤਤ੍ਥ ਅਤੀਤੇਤਿ ਅਤਿਕ੍ਕਨ੍ਤੇ ਵਿਗਤੇ ਕਾਲੇ ਜਾਤੇ ਭੂਤੇ, ਸਸਙ੍ਘੇ ਸਾਵਕਸਮੂਹਸਹਿਤੇ, ਸਬ੍ਬੇ ਲੋਕਨਾਯਕੇ ਬੁਦ੍ਧੇ ਸਭਾਵੇਨ ਪਕਤਿਵਣ੍ਣੇਨ ਰੂਪੇਨ ਸਣ੍ਠਾਨੇਨ ਚ, ਸਸਾਵਕੇ ਸਾਵਕਸਹਿਤੇ, ਬੁਦ੍ਧੇ ਨਿਮ੍ਮਿਨਿਤ੍ਵਾ ਯੇਨ ਦ੍ਵਾਰੇਨ ਪਾਸਾਦੋ ਪਵਿਸਿਤਬ੍ਬੋ ਹੋਤਿ ¶ , ਤੇਨ ਦ੍ਵਾਰੇਨ ਪਵਿਸਿਤ੍ਵਾ ਸਸਾਵਕਾ ਸਬ੍ਬੇ ਬੁਦ੍ਧਾ ਸਬ੍ਬਸੋਣ੍ਣਮਯੇ ਸਕਲਸੁਵਣ੍ਣਮਯੇ, ਪੀਠੇ ਨਿਸਿਨ੍ਨਾ ਅਰਿਯਮਣ੍ਡਲਾ ਅਰਿਯਸਮੂਹਾ ਅਹੇਸੁਨ੍ਤਿ ਅਤ੍ਥੋ.
੨੪-੨੫. ਏਤਰਹਿ ਵਤ੍ਤਮਾਨੇ ਕਾਲੇ ਅਨੁਤ੍ਤਰਾ ਉਤ੍ਤਰਵਿਰਹਿਤਾ ਯੇ ਚ ਬੁਦ੍ਧਾ ¶ ਅਤ੍ਥਿ ਸਂਵਿਜ੍ਜਨ੍ਤਿ, ਤੇ ਚ ਪਚ੍ਚੇਕਬੁਦ੍ਧੇ ਅਨੇਕਸਤੇ ਸਯਮ੍ਭੂ ਸਯਮੇਵ ਭੂਤੇ ਅਞ੍ਞਾਚਰਿਯਰਹਿਤੇ, ਅਪਰਾਜਿਤੇ ਖਨ੍ਧਕਿਲੇਸਾਭਿਸਙ੍ਖਾਰਮਚ੍ਚੁਦੇਵਪੁਤ੍ਤਮਾਰੇਹਿ ਅਪਰਾਜਿਤੇ, ਜਯਮਾਪਨ੍ਨੇ ਸਨ੍ਤਪ੍ਪੇਸਿਨ੍ਤਿ ਅਤ੍ਥੋ. ਭਵਨਂ ਮਯ੍ਹਂ ਪਾਸਾਦਂ ਅਤੀਤਕਾਲੇ ਚ ਵਤ੍ਤਮਾਨਕਾਲੇ ਚ, ਸਬ੍ਬੇ ਬੁਦ੍ਧਾ ਸਮਾਰੁਹੁਂ ਸਂ ਸੁਟ੍ਠੁ ਆਰੁਹਿਂਸੂਤਿ ਅਤ੍ਥੋ.
੨੬. ਯੇ ਦਿਬ੍ਬਾ ਦਿਵਿ ਭਵਾ ਦਿਬ੍ਬਾ ਦੇਵਲੋਕੇ ਜਾਤਾ, ਯੇ ਚ ਬਹੂ ਕਪ੍ਪਰੁਕ੍ਖਾ ਅਤ੍ਥਿ. ਯੇ ਚ ਮਾਨੁਸਾ ਮਨੁਸ੍ਸੇ ਜਾਤਾ ਯੇ ਚ ਬਹੂ ਕਪ੍ਪਰੁਕ੍ਖਾ ਅਤ੍ਥਿ, ਤਤੋ ਸਬ੍ਬਂ ਦੁਸ੍ਸਂ ਸਮਾਹਨ੍ਤ੍ਵਾ ਸਂ ਸੁਟ੍ਠੁ ਆਹਰਿਤ੍ਵਾ ਤੇਚੀਵਰਾਨਿ ਕਾਰੇਤ੍ਵਾ ਤੇ ਪਚ੍ਚੇਕਬੁਦ੍ਧੇ ਤਿਚੀਵਰੇਹਿ ਅਚ੍ਛਾਦੇਮੀਤਿ ਸਮ੍ਬਨ੍ਧੋ.
੨੭. ਏਵਂ ¶ ਤਿਚੀਵਰੇਹਿ ਅਚ੍ਛਾਦੇਤ੍ਵਾ ਪਾਰੁਪਾਪੇਤ੍ਵਾ ਤੇਸਂ ਨਿਸਿਨ੍ਨਾਨਂ ਪਚ੍ਚੇਕਬੁਦ੍ਧਾਨਂ ਸਮ੍ਪਨ੍ਨਂ ਮਧੁਰਂ ਖਜ੍ਜਂ ਖਾਦਿਤਬ੍ਬਂ ਪੂਵਾਦਿ ਕਿਞ੍ਚਿ, ਮਧੁਰਂ ਭੋਜ੍ਜਂ ਭੁਞ੍ਜਿਤਬ੍ਬਂ ਆਹਾਰਞ੍ਚ, ਮਧੁਰਂ ਸਾਯਨੀਯਂ ਲੇਹਨੀਯਞ੍ਚ, ਸਮ੍ਪਨ੍ਨਂ ਮਧੁਰਂ ਪਿਵਿਤਬ੍ਬਂ ਅਟ੍ਠਪਾਨਞ੍ਚ, ਭੋਜਨਂ ਭੁਞ੍ਜਿਤਬ੍ਬਂ ਆਹਾਰਞ੍ਚ, ਸੁਭੇ ਸੁਨ੍ਦਰੇ ਮਣਿਮਯੇ ਸੇਲਮਯੇ ਪਤ੍ਤੇ ਸਂ ਸੁਟ੍ਠੁ ਪੂਰੇਤ੍ਵਾ ਅਦਾਸਿਂ ਪਟਿਗ੍ਗਹਾਪੇਸਿਨ੍ਤਿ ਅਤ੍ਥੋ.
੨੮. ਸਬ੍ਬੇ ਤੇ ਅਰਿਯਮਣ੍ਡਲਾ ਸਬ੍ਬੇ ਤੇ ਅਰਿਯਸਮੂਹਾ, ਦਿਬ੍ਬਚਕ੍ਖੁ ਸਮਾ ਹੁਤ੍ਵਾ ਮਟ੍ਠਾਤਿ ਦਿਬ੍ਬਚਕ੍ਖੁਸਮਙ੍ਗਿਨੋ ਹੁਤ੍ਵਾ ਮਟ੍ਠਾ ਕਿਲੇਸੇਹਿ ਰਹਿਤਤ੍ਤਾ ਸਿਲਿਟ੍ਠਾ ਸੋਭਮਾਨਾ ਚੀਵਰਸਂਯੁਤਾ ਤਿਚੀਵਰੇਹਿ ਸਮਙ੍ਗੀਭੂਤਾ ਮਧੁਰਸਕ੍ਖਰਾਹਿ ਚ ਤੇਲੇਨ ਚ ਮਧੁਫਾਣਿਤੇਹਿ ਚ ਪਰਮਨ੍ਨੇਨ ਉਤ੍ਤਮੇਨ ਅਨ੍ਨੇਨ ਚ ਮਯਾ ਤਪ੍ਪਿਤਾ ਅਪ੍ਪਿਤਾ ਪਰਿਪੂਰਿਤਾ ਅਹੇਸੁਨ੍ਤਿ ਅਤ੍ਥੋ.
੨੯. ਤੇ ਏਵਂ ਸਨ੍ਤਪ੍ਪਿਤਾ ਅਰਿਯਮਣ੍ਡਲਾ ਰਤਨਗਬ੍ਭਂ ਸਤ੍ਤਹਿ ਰਤਨੇਹਿ ਨਿਮ੍ਮਿਤਗਬ੍ਭਂ ਗੇਹਂ, ਪਵਿਸਿਤ੍ਵਾ ਗੁਹਾਸਯਾ ਗੁਹਾਯਂ ਸਯਮਾਨਾ, ਕੇਸਰੀਵ ਕੇਸਰਸੀਹਾ ਇਵ, ਮਹਾਰਹਮ੍ਹਿ ਸਯਨੇ ਅਨਗ੍ਘੇ ਮਞ੍ਚੇ, ਸੀਹਸੇਯ੍ਯਮਕਪ੍ਪਯੁਂ ਯਥਾ ਸੀਹੋ ਮਿਗਰਾਜਾ ਦਕ੍ਖਿਣਪਸ੍ਸੇਨ ਸਯਨ੍ਤੋ ਪਾਦੇ ਪਾਦਂ ਅਚ੍ਚਾਧਾਯ ਦਕ੍ਖਿਣਹਤ੍ਥਂ ਸੀਸੂਪਧਾਨਂ ਕਤ੍ਵਾ ਵਾਮਹਤ੍ਥਂ ਉਜੁਕਂ ਠਪੇਤ੍ਵਾ ਵਾਲਧਿਂ ਅਨ੍ਤਰਸਤ੍ਥਿਯਂ ਕਤ੍ਵਾ ਨਿਚ੍ਚਲੋ ਸਯਤਿ, ਏਵਂ ਸੇਯ੍ਯਂ ਕਪ੍ਪਯੁਂ ਕਰਿਂਸੂਤਿ ਅਤ੍ਥੋ.
੩੦. ਤੇ ਏਵਂ ਸੀਹਸੇਯ੍ਯਂ ਕਪ੍ਪੇਤ੍ਵਾ ਸਮ੍ਪਜਾਨਾ ਸਤਿਸਮ੍ਪਜਞ੍ਞਸਮ੍ਪਨ੍ਨਾ. ਸਮੁਟ੍ਠਾਯ ਸਂ ਸੁਟ੍ਠੁ ਉਟ੍ਠਹਿਤ੍ਵਾ ਸਯਨੇ ਪਲ੍ਲਙ੍ਕਮਾਭੁਜੁਂ ਊਰੁਬਦ੍ਧਾਸਨਂ ਕਰਿਂਸੂਤਿ ਅਤ੍ਥੋ.
੩੧. ਗੋਚਰਂ ¶ ਸਬ੍ਬਬੁਦ੍ਧਾਨਨ੍ਤਿ ਸਬ੍ਬੇਸਂ ਅਤੀਤਾਨਾਗਤਾਨਂ ਬੁਦ੍ਧਾਨਂ ਗੋਚਰਂ ਆਰਮ੍ਮਣਭੂਤਂ ਝਾਨਰਤਿਸਮਪ੍ਪਿਤਾ ਝਾਨਰਤਿਯਾ ਸਂ ਸੁਟ੍ਠੁ ਅਪ੍ਪਿਤਾ ਸਮਙ੍ਗੀਭੂਤਾ ਅਹੇਸੁਨ੍ਤਿ ਅਤ੍ਥੋ, ਅਞ੍ਞੇ ਧਮ੍ਮਾਨਿ ਦੇਸੇਨ੍ਤੀਤਿ ਤੇਸੁ ਪਚ੍ਚੇਕਬੁਦ੍ਧੇਸੁ ਅਞ੍ਞੇ ਏਕਚ੍ਚੇ ਧਮ੍ਮੇ ਦੇਸੇਨ੍ਤਿ, ਅਞ੍ਞੇ ਏਕਚ੍ਚੇ ਇਦ੍ਧਿਯਾ ਪਠਮਾਦਿਜ੍ਝਾਨਕੀਲ਼ਾਯ ਕੀਲ਼ਨ੍ਤਿ ¶ ਰਮਨ੍ਤਿ.
੩੨. ਅਞ੍ਞੇ ਏਕਚ੍ਚੇ ਅਭਿਞ੍ਞਾ ਪਞ੍ਚ ਅਭਿਞ੍ਞਾਯੋ ਵਸਿਭਾਵਿਤਾ ਵਸੀਕਰਿਂਸੁ, ਪਞ੍ਚਸੁ ਅਭਿਞ੍ਞਾਸੁ ਆਵਜ੍ਜਨਸਮਾਪਜ੍ਜਨਵੁਟ੍ਠਾਨਅਧਿਟ੍ਠਾਨਪਚ੍ਚਵੇਕ੍ਖਣਸਙ੍ਖਾਤਾਹਿ ਪਞ੍ਚਵਸਿਤਾਹਿ ਵਸੀਭਾਵਂ ਇਤਾ ਗਤਾ ਪਤ੍ਤਾ ਅਭਿਞ੍ਞਾਯੋ ¶ , ਅਪ੍ਪੇਨ੍ਤਿ ਸਮਾਪਜ੍ਜਨ੍ਤਿ. ਅਞ੍ਞੇ ਏਕਚ੍ਚੇ ਅਨੇਕਸਹਸ੍ਸਿਯੋ ਵਿਕੁਬ੍ਬਨਾਨਿ ਏਕੋਪਿ ਹੁਤ੍ਵਾ ਬਹੁਧਾ ਹੋਤਿ, ਬਹੁਧਾਪਿ ਹੁਤ੍ਵਾ ਏਕੋ ਹੋਤੀਤਿ ਏਵਮਾਦੀਨਿ ਇਦ੍ਧਿਵਿਕੁਬ੍ਬਨਾਨਿ ਵਿਕੁਬ੍ਬਨ੍ਤਿ ਕਰੋਨ੍ਤੀਤਿ ਅਤ੍ਥੋ.
੩੩. ਬੁਦ੍ਧਾਪਿ ਬੁਦ੍ਧੇਤਿ ਏਵਂ ਸਨ੍ਨਿਪਤਿਤੇਸੁ ਪਚ੍ਚੇਕਬੁਦ੍ਧੇਸੁ ਸਬ੍ਬਞ੍ਞੁਤਞ੍ਞਾਣਸ੍ਸ ਵਿਸਯਂ ਆਰਮ੍ਮਣਭੂਤਂ ਪਞ੍ਹਂ ਬੁਦ੍ਧਾ ਬੁਦ੍ਧੇ ਪੁਚ੍ਛਨ੍ਤੀਤਿ ਅਤ੍ਥੋ. ਤੇ ਬੁਦ੍ਧਾ ਅਤ੍ਥਗਮ੍ਭੀਰਤਾਯ ਗਮ੍ਭੀਰਂ ਨਿਪੁਣਂ ਸੁਖੁਮਂ, ਠਾਨਂ ਕਾਰਣਂ, ਪਞ੍ਞਾਯ ਵਿਨਿਬੁਜ੍ਝਰੇ ਵਿਸੇਸੇਨ ਨਿਰਵਸੇਸਤੋ ਬੁਜ੍ਝਨ੍ਤਿ.
੩੪. ਤਦਾ ਮਮ ਪਾਸਾਦੇ ਸਨ੍ਨਿਪਤਿਤਾ ਸਾਵਕਾਪਿ ਬੁਦ੍ਧੇ ਪਞ੍ਹਂ ਪੁਚ੍ਛਨ੍ਤਿ, ਬੁਦ੍ਧਾ ਸਾਵਕੇ ਸਿਸ੍ਸੇ ਪਞ੍ਹਂ ਪੁਚ੍ਛਨ੍ਤਿ, ਤੇ ਬੁਦ੍ਧਾ ਚ ਸਾਵਕਾ ਚ ਅਞ੍ਞਮਞ੍ਞਂ ਪਞ੍ਹਂ ਪੁਚ੍ਛਿਤ੍ਵਾ ਅਞ੍ਞਮਞ੍ਞਂ ਬ੍ਯਾਕਰੋਨ੍ਤਿ ਵਿਸ੍ਸਜ੍ਜੇਨ੍ਤਿ.
੩੫. ਪੁਨ ਤੇ ਸਬ੍ਬੇ ਏਕਤੋ ਦਸ੍ਸੇਨ੍ਤੋ ‘‘ਬੁਦ੍ਧਾ ਪਚ੍ਚੇਕਬੁਦ੍ਧਾ ਚਾ’’ਤਿਆਦਿਮਾਹ. ਤਤ੍ਥ ਬੁਦ੍ਧਾ ਸਮ੍ਮਾਸਮ੍ਬੁਦ੍ਧਾ, ਪਚ੍ਚੇਕਬੁਦ੍ਧਾ ਚ ਸਾਵਕਾ ਚ ਸਿਸ੍ਸਾ ਪਰਿਚਾਰਕਾ ਨਿਸ੍ਸਿਤਕਾ ਏਤੇ ਸਬ੍ਬੇ, ਸਕਾਯ ਸਕਾਯ ਰਤਿਯਾ ਰਮਮਾਨਾ ਸਲ੍ਲੀਨਾ ਮਮ ਪਾਸਾਦੇ ਅਭਿਰਮਨ੍ਤੀਤਿ ਅਤ੍ਥੋ.
੩੬. ਏਵਂ ਤਸ੍ਮਿਂ ਵੇਜਯਨ੍ਤਪਾਸਾਦੇ ਪਚ੍ਚੇਕਬੁਦ੍ਧਾਨਂ ਆਚਾਰਸਮ੍ਪਤ੍ਤਿਂ ਦਸ੍ਸੇਤ੍ਵਾ ਇਦਾਨਿ ਅਤ੍ਤਨੋ ਆਨੁਭਾਵਂ ਦਸ੍ਸੇਨ੍ਤੋ ਸੋ ਤਿਲੋਕਵਿਜਯੋ ਚਕ੍ਕਵਤ੍ਤਿਰਾਜਾ ‘‘ਛਤ੍ਤਾ ਤਿਟ੍ਠਨ੍ਤੁ ਰਤਨਾ’’ਤਿਆਦਿਮਾਹ. ਤਤ੍ਥ ਰਤਨਾ ਸਤ੍ਤਰਤਨਮਯਾ, ਛਤ੍ਤਾ ਕਞ੍ਚਨਾਵੇਲ਼ਪਨ੍ਤਿਕਾ ਸੁਵਣ੍ਣਜਾਲੇਹਿ ਓਲਮ੍ਬਿਤਾ ਤਿਟ੍ਠਨ੍ਤੁ. ਮੁਤ੍ਤਾਜਾਲਪਰਿਕ੍ਖਿਤ੍ਤਾ ਮੁਤ੍ਤਾਜਾਲੇਹਿ ਪਰਿਵਾਰਿਤਾ, ਸਬ੍ਬੇ ਛਤ੍ਤਾ ਮਮ ਮਤ੍ਥਕੇ ਮੁਦ੍ਧਨਿ, ਧਾਰੇਨ੍ਤੂਤਿ ਚਿਨ੍ਤਿਤਮਤ੍ਤੇਯੇਵ ਛਤ੍ਤਾ ਪਾਤੁਭੂਤਾ ਹੋਨ੍ਤੀਤਿ ਅਤ੍ਥੋ.
੩੭. ਸੋਣ੍ਣਤਾਰਕਚਿਤ੍ਤਿਤਾ ਸੁਵਣ੍ਣਤਾਰਕਾਹਿ ਦਦ੍ਦਲ੍ਲਮਾਨਾ ਚੇਲਵਿਤਾਨਾ ਭਵਨ੍ਤੁ ਨਿਬ੍ਬਤ੍ਤਨ੍ਤੁ ¶ . ਵਿਚਿਤ੍ਤਾ ਅਨੇਕਵਣ੍ਣਾ, ਮਲ੍ਯਵਿਤਤਾ ਪੁਪ੍ਫਪਤ੍ਥਟਾ, ਸਬ੍ਬੇ ਅਨੇਕਵਿਤਾਨਾ, ਮਤ੍ਥਕੇ ਨਿਸੀਦਨਟ੍ਠਾਨਸ੍ਸ ਉਪਰਿਭਾਗੇ ਧਾਰੇਨ੍ਤੂਤਿ ਅਤ੍ਥੋ.
੩੮-੪੦. ਮਲ੍ਯਦਾਮੇਹਿ ਅਨੇਕਸੁਗਨ੍ਧਪੁਪ੍ਫਦਾਮੇਹਿ ਵਿਤਤਾ ਪਰਿਕਿਣ੍ਣਾ, ਗਨ੍ਧਦਾਮੇਹਿ ਚਨ੍ਦਨਕੁਙ੍ਕੁਮਤਗਰਾਦਿਸੁਗਨ੍ਧਦਾਮੇਹਿ, ਸੋਭਿਤਾ ਪੋਕ੍ਖਰਣੀਤਿ ਸਮ੍ਬਨ੍ਧੋ ¶ . ਦੁਸ੍ਸਦਾਮੇਹਿ ਪਤ੍ਤੁਣ੍ਣਚੀਨਾਦਿਅਨਗ੍ਘਦੁਸ੍ਸਦਾਮੇਹਿ, ਪਰਿਕਿਣ੍ਣਾ ਸਤ੍ਤਰਤਨਦਾਮੇਹਿ ਭੂਸਿਤਾ ਅਲਙ੍ਕਤਾ ਪੋਕ੍ਖਰਣੀ, ਪੁਪ੍ਫਾਭਿਕਿਣ੍ਣਾ ¶ ਚਮ੍ਪਕਸਲ਼ਲਸੋਗਨ੍ਧਿਕਾਦਿਸੁਗਨ੍ਧਪੁਪ੍ਫੇਹਿ ਅਭਿਕਿਣ੍ਣਾ ਸੁਟ੍ਠੁ ਵਿਚਿਤ੍ਤਾ ਸੋਭਿਤਾ. ਪੁਨਰਪਿ ਕਿਂ ਭੂਤਾ ਪੋਕ੍ਖਰਣੀ? ਸੁਰਭਿਗਨ੍ਧਸੁਗਨ੍ਧੇਹਿ ਭੂਸਿਤਾ ਵਾਸਿਤਾ. ਸਮਨ੍ਤਤੋ ਗਨ੍ਧਪਞ੍ਚਙ੍ਗੁਲਲਙ੍ਕਤਾ ਪਞ੍ਚਹਿ ਅਙ੍ਗੁਲੇਹਿ ਲਿਮ੍ਪਿਤਗਨ੍ਧੇਹਿ ਅਲਙ੍ਕਤਾ, ਹੇਮਚ੍ਛਦਨਛਾਦਿਤਾ ਸੁਵਣ੍ਣਛਦਨੇਹਿ ਸੁਵਣ੍ਣਵਿਤਾਨੇਹਿ ਛਾਦਿਤਾ, ਪਾਸਾਦਸ੍ਸ ਚਾਤੁਦ੍ਦਿਸਾ ਪੋਕ੍ਖਰਣਿਯੋ ਪਦੁਮੇਹਿ ਚ ਉਪ੍ਪਲੇਹਿ ਚ ਸੁਟ੍ਠੁ ਸਨ੍ਥਤਾ ਪਤ੍ਥਟਾ ਸੁਵਣ੍ਣਰੂਪੇ ਸੁਵਣ੍ਣਵਣ੍ਣਾ, ਖਾਯਨ੍ਤੁ, ਪਦ੍ਮਰੇਣੁਰਜੁਗ੍ਗਤਾ ਪਦੁਮਰੇਣੂਹਿ ਧੂਲੀਹਿ ਚ ਆਕਿਣ੍ਣਾ ਪੋਕ੍ਖਰਣਿਯੋ ਸੋਭਨ੍ਤੂਤਿ ਅਤ੍ਥੋ.
੪੧. ਮਮ ਵੇਜਯਨ੍ਤਪਾਸਾਦਸ੍ਸ ਸਮਨ੍ਤਤੋ ਪਾਦਪਾ ਚਮ੍ਪਕਾਦਯੋ ਰੁਕ੍ਖਾ ਸਬ੍ਬੇ ਪੁਪ੍ਫਨ੍ਤੁ ਏਤੇ ਪੁਪ੍ਫਰੁਕ੍ਖਾ. ਸਯਮੇਵ ਪੁਪ੍ਫਾ ਮੁਞ੍ਚਿਤ੍ਵਾ ਵਿਗਲ਼ਿਤ੍ਵਾ ਗਨ੍ਤ੍ਵਾ ਭਵਨਂ ਓਕਿਰੁਂ, ਓਕਿਣ੍ਣਾ ਪਾਸਾਦਸ੍ਸ ਉਪਰਿ ਕਰੋਨ੍ਤੂਤਿ ਅਤ੍ਥੋ.
੪੨. ਤਤ੍ਥ ਤਸ੍ਮਿਂ ਮਮ ਵੇਜਯਨ੍ਤਪਾਸਾਦੇ ਸਿਖਿਨੋ ਮਯੂਰਾ ਨਚ੍ਚਨ੍ਤੂ, ਦਿਬ੍ਬਹਂਸਾ ਦੇਵਤਾਹਂਸਾ, ਪਕੂਜਰੇ ਸਦ੍ਦਂ ਕਰੋਨ੍ਤੁ, ਕਰਵੀਕਾ ਚ ਮਧੁਰਸਦ੍ਦਾ ਕੋਕਿਲਾ ਗਾਯਨ੍ਤੁ ਗੀਤਵਾਕ੍ਯਂ ਕਰੋਨ੍ਤੁ, ਅਪਰੇ ਅਨੁਤ੍ਤਾ ਚ ਦਿਜਸਙ੍ਘਾ ਪਕ੍ਖਿਨੋ ਸਮੂਹਾ ਪਾਸਾਦਸ੍ਸ ਸਮਨ੍ਤਤੋ ਮਧੁਰਰਵਂ ਰਵਨ੍ਤੂਤਿ ਅਤ੍ਥੋ.
੪੩. ਪਾਸਾਦਸ੍ਸ ਸਮਨ੍ਤਕੋ ਸਬ੍ਬਾ ਆਤਤਵਿਤਤਾਦਯੋ ਭੇਰਿਯੋ ਵਜ੍ਜਨ੍ਤੁ ਹਞ੍ਞਨ੍ਤੁ, ਸਬ੍ਬਾ ਤਾ ਅਨੇਕਤਨ੍ਤਿਯੋ ਵੀਣਾ ਰਸਨ੍ਤੁ ਸਦ੍ਦਂ ਕਰੋਨ੍ਤੁ, ਸਬ੍ਬਾ ਅਨੇਕਪ੍ਪਕਾਰਾ ਸਙ੍ਗੀਤਿਯੋ ਪਾਸਾਦਸ੍ਸ ਸਮਨ੍ਤਤੋ ਵਤ੍ਤਨ੍ਤੁ ਪਵਤ੍ਤਨ੍ਤੁ ਗਾਯਨ੍ਤੂਤਿ ਅਤ੍ਥੋ.
੪੪-੫. ਯਾਵਤਾ ਯਤ੍ਤਕੇ ਠਾਨੇ ਬੁਦ੍ਧਖੇਤ੍ਤਮ੍ਹਿ ਦਸਸਹਸ੍ਸਿਚਕ੍ਕਵਾਲ਼ੇ ਤਤੋ ਪਰੇ ਚਕ੍ਕਵਾਲ਼ੇ, ਜੋਤਿਸਮ੍ਪਨ੍ਨਾ ਪਭਾਸਮ੍ਪਨ੍ਨਾ ਅਚ੍ਛਿਨ੍ਨਾ ਮਹਨ੍ਤਾ ਸਮਨ੍ਤਤੋ ਰਤਨਾਮਯਾ ਸਤ੍ਤਹਿ ਰਤਨੇਹਿ ਕਤਾ ਖਚਿਤਾ ਸੋਣ੍ਣਪਲ੍ਲਙ੍ਕਾ ਸੁਵਣ੍ਣਪਲ੍ਲਙ੍ਕਾ ਤਿਟ੍ਠਨ੍ਤੁ, ਪਾਸਾਦਸ੍ਸ ਸਮਨ੍ਤਤੋ ਦੀਪਰੁਕ੍ਖਾ ਪਦੀਪਧਾਰਣਾ ਤੇਲਰੁਕ੍ਖਾ ਜਲਨ੍ਤੁ ¶ , ਪਦੀਪੇਹਿ ਪਜ੍ਜਲਨ੍ਤੁ, ਦਸਸਹਸ੍ਸਿਪਰਮ੍ਪਰਾ ਦਸਸਹਸ੍ਸੀਨਂ ਪਰਮ੍ਪਰਾ ਦਸਸਹਸ੍ਸਿਯੋ ਏਕਪਜ੍ਜੋਤਾ ਏਕਪਦੀਪਾ ਵਿਯ ਭਵਨ੍ਤੁ ਉਜ੍ਜੋਤਨ੍ਤੂਤਿ ਅਤ੍ਥੋ.
੪੬. ਨਚ੍ਚਗੀਤੇਸੁ ¶ ¶ ਛੇਕਾ ਗਣਿਕਾ ਨਚ੍ਚਿਤ੍ਥਿਯੋ ਚ ਲਾਸਿਕਾ ਮੁਖੇਨ ਸਦ੍ਦਕਾਰਿਕਾ ਚ ਪਾਸਾਦਸ੍ਸ ਸਮਨ੍ਤਤੋ ਨਚ੍ਚਨ੍ਤੁ, ਅਚ੍ਛਰਾਗਣਾ ਦੇਵਿਤ੍ਥਿਸਮੂਹਾ ਨਚ੍ਚਨ੍ਤੁ, ਨਾਨਾਰਙ੍ਗਾ ਅਨੇਕਵਣ੍ਣਾ ਨਾਨਾਰਙ੍ਗਮਣ੍ਡਲਾ ਪਾਸਾਦਸ੍ਸ ਸਮਨ੍ਤਤੋ ਨਚ੍ਚਨ੍ਤੁ, ਪਦਿਸ੍ਸਨ੍ਤੁ ਪਾਕਟਾ ਹੋਨ੍ਤੂਤਿ ਅਤ੍ਥੋ.
੪੭. ਤਦਾ ਅਹਂ ਤਿਲੋਕਵਿਜਯੋ ਨਾਮ ਚਕ੍ਕਵਤ੍ਤਿਰਾਜਾ ਹੁਤ੍ਵਾ ਸਕਲਚਕ੍ਕਵਾਲ਼ੇ ਦੁਮਗ੍ਗੇ ਰੁਕ੍ਖਗ੍ਗੇ ਪਬ੍ਬਤਗ੍ਗੇ ਹਿਮਵਨ੍ਤਚਕ੍ਕਵਾਲ਼ਪਬ੍ਬਤਾਦੀਨਂ ਅਗ੍ਗੇ ਸਿਨੇਰੂਪਬ੍ਬਤਮੁਦ੍ਧਨਿ ਚ ਸਬ੍ਬਟ੍ਠਾਨੇਸੁ ਵਿਚਿਤ੍ਤਂ ਅਨੇਕਵਣ੍ਣਵਿਚਿਤ੍ਤਂ ਪਞ੍ਚਵਣ੍ਣਿਕਂ ਨੀਲਪੀਤਾਦਿਪਞ੍ਚਵਣ੍ਣਂ ਸਬ੍ਬਂ ਧਜਂ ਉਸ੍ਸਾਪੇਮੀਤਿ ਅਤ੍ਥੋ.
੪੮. ਨਰਾ ਲੋਕਨ੍ਤਰਾ ਨਰਾ ਚ ਨਾਗਲੋਕਤੋ ਨਾਗਾ ਚ ਦੇਵਲੋਕਤੋ ਗਨ੍ਧਬ੍ਬਾ ਚ ਦੇਵਾ ਚ ਸਬ੍ਬੇ ਉਪੇਨ੍ਤੁ ਉਪਗਚ੍ਛਨ੍ਤੁ, ਤੇ ਨਰਾਦਯੋ ਨਮਸ੍ਸਨ੍ਤਾ ਮਮ ਨਮਕ੍ਕਾਰਂ ਕਰੋਨ੍ਤਾ ਪਞ੍ਜਲਿਕਾ ਕਤਹਤ੍ਥਪੁਟਾ ਮਮ ਵੇਜਯਨ੍ਤਂ ਪਾਸਾਦਂ ਪਰਿਵਾਰਯੁਨ੍ਤਿ ਅਤ੍ਥੋ.
੪੯. ਏਵਂ ਸੋ ਤਿਲੋਕਵਿਜਯੋ ਚਕ੍ਕਵਤ੍ਤਿਰਾਜਾ ਪਾਸਾਦਸ੍ਸ ਚ ਅਤ੍ਤਨੋ ਚ ਆਨੁਭਾਵਂ ਵਣ੍ਣੇਤ੍ਵਾ ਇਦਾਨਿ ਅਤ੍ਤਨਾ ਸਮ੍ਪਤ੍ਤਿਕਤਪੁਞ੍ਞਫਲਂ ਸਮਾਦਪੇਨ੍ਤੋ ‘‘ਯਂ ਕਿਞ੍ਚਿ ਕੁਸਲਂ ਕਮ੍ਮ’’ਨ੍ਤਿਆਦਿਮਾਹ. ਯਂ ਕਿਞ੍ਚਿ ਕੁਸਲਕਮ੍ਮਸਙ੍ਖਾਤਂ ਕਿਰਿਯਂ ਕਤ੍ਤਬ੍ਬਂ ਅਤ੍ਥਿ, ਤਂ ਸਬ੍ਬਂ ਮਮ ਮਯਾ ਕਾਯੇਨ ਵਾ ਵਾਚਾਯ ਵਾ ਮਨਸਾ ਵਾ ਤੀਹਿ ਦ੍ਵਾਰੇਹਿ ਕਤਂ ਤਿਦਸੇ ਸੁਕਤਂ ਸੁਟ੍ਠੁ ਕਤਂ, ਤਾਵਤਿਂਸਭਵਨੇ ਉਪ੍ਪਜ੍ਜਨਾਰਹਂ ਕਤਨ੍ਤਿ ਅਤ੍ਥੋ.
੫੦. ਪੁਨ ਸਮਾਦਪੇਨ੍ਤੋ ‘‘ਯੇ ਸਤ੍ਤਾ ਸਞ੍ਞਿਨੋ’’ਤਿਆਦਿਮਾਹ. ਤਤ੍ਥ ਯੇ ਸਤ੍ਤਾ ਮਨੁਸ੍ਸਾ ਵਾ ਦੇਵਾ ਵਾ ਬ੍ਰਹ੍ਮਾਨੋ ਵਾ ਸਞ੍ਞਿਨੋ ਸਞ੍ਞਾਸਹਿਤਾ ਅਤ੍ਥਿ, ਯੇ ਚ ਸਤ੍ਤਾ ਅਸਞ੍ਞਿਨੋ ਸਞ੍ਞਾਰਹਿਤਾ ਅਸਞ੍ਞਾ ਸਤ੍ਤਾ ਸਨ੍ਤਿ, ਤੇ ਸਬ੍ਬੇ ਸਤ੍ਤਾ ਮਯ੍ਹਂ ਮਯਾ ਕਤਂ ਪੁਞ੍ਞਫਲਂ, ਭਾਗੀ ਭਵਨ੍ਤੁ ਪੁਞ੍ਞਵਨ੍ਤਾ ਹੋਨ੍ਤੂਤਿ ਅਤ੍ਥੋ.
੫੧. ਪੁਨਪਿ ਸਮਾਦਪੇਨ੍ਤੋ ਬੋਧਿਸਤ੍ਤੋ ‘‘ਯੇਸਂ ਕਤ’’ਨ੍ਤਿਆਦਿਮਾਹ. ਮਯਾ ਕਤਂ ਪੁਞ੍ਞਂ ਯੇਹਿ ਨਰਨਾਗਗਨ੍ਧਬ੍ਬਦੇਵੇਹਿ ਸੁਵਿਦਿਤਂ ਞਾਤਂ, ਤੇਸਂ ਮਯਾ ਦਿਨ੍ਨਂ ਪੁਞ੍ਞਫਲਂ, ਤਸ੍ਮਿਂ ਮਯਾ ਕਤੇ ਪੁਞ੍ਞੇ ਦਿਨ੍ਨਭਾਵਂ ਯੇ ਨਰਾਦਯੋ ਨ ਜਾਨਨ੍ਤਿ, ਦੇਵਾ ਗਨ੍ਤ੍ਵਾ ਤੇਸਂ ਤਂ ਨਿਵੇਦਯੁਂ ਆਰੋਚਯੁਨ੍ਤਿ ਅਤ੍ਥੋ.
੫੨. ਸਬ੍ਬਲੋਕਮ੍ਹਿ ¶ ¶ ਯੇ ਸਤ੍ਤਾ ਆਹਾਰਨਿਸ੍ਸਿਤਾ ਜੀਵਨ੍ਤਿ, ਤੇ ਸਬ੍ਬੇ ਸਤ੍ਤਾ ਮਨੁਞ੍ਞਂ ਭੋਜਨਂ ਸਬ੍ਬਂ ਮਮ ਚੇਤਸਾ ਮਮ ਚਿਤ੍ਤੇਨ ਲਭਨ੍ਤੁ, ਮਮ ਪੁਞ੍ਞਿਦ੍ਧਿਯਾ ਲਭਨ੍ਤੂਤਿ ਅਤ੍ਥੋ.
੫੩. ਮਨਸਾ ਪਸਨ੍ਨੇਨ ਚਿਤ੍ਤੇਨ ਯਂ ਦਾਨਂ ਮਯਾ ਦਿਨ੍ਨਂ ਤਸ੍ਮਿਂ ਦਾਨੇ ਚਿਤ੍ਤੇਨ ਪਸਾਦਂ ਆਵਹਿਂ ਉਪ੍ਪਾਦੇਸਿਂ. ਸਬ੍ਬਸਮ੍ਬੁਦ੍ਧਾ ਚ ¶ ਪਚ੍ਚੇਕਾ ਪਟਿਏਕ੍ਕਾ ਜਿਨਸਾਵਕਾ ਚ ਮਯਾ ਚਕ੍ਕਵਤ੍ਤਿਰਞ੍ਞਾ ਪੂਜਿਤਾ.
੫੪. ਸੁਕਤੇਨ ਤੇਨ ਕਮ੍ਮੇਨ ਸਦ੍ਦਹਿਤ੍ਵਾ ਕਤੇਨ ਕੁਸਲਕਮ੍ਮੇਨ, ਚੇਤਨਾਪਣਿਧੀਹਿ ਚ ਚਿਤ੍ਤੇਨ ਕਤਪਤ੍ਥਨਾਹਿ ਚ, ਮਾਨੁਸਂ ਦੇਹਂ ਮਨੁਸ੍ਸਸਰੀਰਂ, ਜਹਿਤ੍ਵਾ ਛਡ੍ਡੇਤ੍ਵਾ, ਅਹਂ ਤਾਵਤਿਂਸਂ ਦੇਵਲੋਕਂ ਅਗਚ੍ਛਿਂ ਅਗਮਾਸਿਂ, ਸੁਤ੍ਤਪ੍ਪਬੁਦ੍ਧੋ ਵਿਯ ਤਤ੍ਥ ਉਪ੍ਪਜ੍ਜਿਨ੍ਤਿ ਅਤ੍ਥੋ.
੫੫. ਤਤੋ ਤਿਲੋਕਵਿਜਯੋ ਚਕ੍ਕਵਤ੍ਤਿਰਾਜਾ ਕਾਲਙ੍ਕਤੋ, ਤਤੋ ਪਟ੍ਠਾਯ ਆਗਤੇ ਦੁਵੇ ਭਵੇ ਦ੍ਵੇ ਜਾਤਿਯੋ ਪਜਾਨਾਮਿ ਦੇਵਤ੍ਤੇ ਦੇਵਤ੍ਤਭਾਵੇ ਮਾਨੁਸੇ ਮਨੁਸ੍ਸਤ੍ਤਭਾਵੇ ਚ, ਤਤੋ ਜਾਤਿਦ੍ਵਯਤੋ ਅਞ੍ਞਂ ਗਤਿਂ ਅਞ੍ਞਂ ਉਪਪਤ੍ਤਿਂ ਨ ਜਾਨਾਮਿ ਨ ਪਸ੍ਸਾਮਿ, ਮਨਸਾ ਚਿਤ੍ਤੇਨ ਪਤ੍ਥਨਾਫਲਂ ਪਤ੍ਥਿਤਪਤ੍ਥਨਾਫਲਨ੍ਤਿ ਅਤ੍ਥੋ.
੫੬. ਦੇਵਾਨਂ ਅਧਿਕੋ ਹੋਮੀਤਿ ਯਦਿ ਦੇਵੇਸੁ ਜਾਤੋ, ਆਯੁਵਣ੍ਣਬਲਤੇਜੇਹਿ ਦੇਵਾਨਂ ਅਧਿਕੋ ਜੇਟ੍ਠੋ ਸੇਟ੍ਠੋ ਅਹੋਸਿਨ੍ਤਿ ਅਤ੍ਥੋ. ਯਦਿ ਮਨੁਸ੍ਸੇਸੁ ਜਾਤੋ, ਮਨੁਜਾਧਿਪੋ ਮਨੁਸ੍ਸਾਨਂ ਅਧਿਪਤਿ ਇਸ੍ਸਰੋ ਭਵਾਮਿ, ਤਥਾ ਰਾਜਭੂਤੋ ਅਭਿਰੂਪੇਨ ਰੂਪਸਮ੍ਪਤ੍ਤਿਯਾ ਚ ਲਕ੍ਖਣੇਨ ਆਰੋਹਪਰਿਣਾਹਾਦਿਲਕ੍ਖਣੇਨ ਚ ਸਮ੍ਪਨ੍ਨੋ ਸਮ੍ਪੁਣ੍ਣੋ ਉਪ੍ਪਨ੍ਨੁਪ੍ਪਨ੍ਨਭਵੇ ਪਞ੍ਞਾਯ ਪਰਮਤ੍ਥਜਾਨਨਪਞ੍ਞਾਯ ਅਸਮੋ ਸਮਰਹਿਤੋ, ਮਯਾ ਸਦਿਸੋ ਕੋਚਿ ਨਤ੍ਥੀਤਿ ਅਤ੍ਥੋ.
੫੭. ਮਯਾ ਕਤਪੁਞ੍ਞਸਮ੍ਭਾਰੇਨ ਪੁਞ੍ਞਫਲੇਨ ਉਪ੍ਪਨ੍ਨੁਪ੍ਪਨ੍ਨਭਵੇ ਸੇਟ੍ਠਂ ਪਸਟ੍ਠਂ ਮਧੁਰਂ ਵਿਵਿਧਂ ਅਨੇਕਪ੍ਪਕਾਰਂ ਭੋਜਨਞ੍ਚ ਅਨਪ੍ਪਕਂ ਬਹੁਸਤ੍ਤਰਤਨਞ੍ਚ ਵਿਵਿਧਾਨਿ, ਅਨੇਕਪ੍ਪਕਾਰਾਨਿ ਪਤ੍ਤੁਣ੍ਣਕੋਸੇਯ੍ਯਾਦਿਵਤ੍ਥਾਨਿ ਚ ਨਭਾ ਆਕਾਸਤੋ ਮਂ ਮਮ ਸਨ੍ਤਿਕਂ ਖਿਪ੍ਪਂ ਸੀਘਂ ਉਪੇਨ੍ਤਿ ਉਪਗਚ੍ਛਨ੍ਤਿ.
੫੮-੬੬. ਪਥਬ੍ਯਾ ¶ ਪਥਵਿਯਾ ਪਬ੍ਬਤੇ ਚ ਆਕਾਸੇ ਚ ਉਦਕੇ ਚ ਵਨੇ ਚ ਯਂ ਯਂ ਯਤ੍ਥ ਯਤ੍ਥ ਹਤ੍ਥਂ ਪਸਾਰੇਮਿ ਨਿਕ੍ਖਿਪਾਮਿ, ਤਤੋ ਤਤੋ ਦਿਬ੍ਬਾ ਭਕ੍ਖਾ ਦਿਬ੍ਬਾ ਆਹਾਰਾ ਮਂ ਮਮ ਸਨ੍ਤਿਕਂ ਉਪੇਨ੍ਤਿ ਉਪਗਚ੍ਛਨ੍ਤਿ, ਪਾਤੁਭਵਨ੍ਤੀਤਿ ਅਤ੍ਥੋ. ਤਥਾ ਯਥਾਕ੍ਕਮਂ ਸਬ੍ਬੇ ਰਤਨਾ. ਸਬ੍ਬੇ ਚਨ੍ਦਨਾਦਯੋ ਗਨ੍ਧਾ ¶ . ਸਬ੍ਬੇ ਯਾਨਾ ਵਾਹਨਾ. ਸਬ੍ਬੇ ਚਮ੍ਪਕਨਾਗਪੁਨ੍ਨਾਗਾਦਯੋ ਮਾਲਾ ਪੁਪ੍ਫਾ. ਸਬ੍ਬੇ ਅਲਙ੍ਕਾਰਾ ਆਭਰਣਾ. ਸਬ੍ਬਾ ਦਿਬ੍ਬਕਞ੍ਞਾ. ਸਬ੍ਬੇ ਮਧੁਸਕ੍ਖਰਾ. ਸਬ੍ਬੇ ਪੂਪਾਦਯੋ ਖਜ੍ਜਾ ਖਾਦਿਤਬ੍ਬਾ ਮਂ ਮਮ ਸਨ੍ਤਿਕਂ ਉਪੇਨ੍ਤਿ ਉਪਗਚ੍ਛਨ੍ਤਿ.
੬੭-੬੮. ਸਮ੍ਬੋਧਿਵਰਪਤ੍ਤਿਯਾਤਿ ਉਤ੍ਤਮਚਤੁਮਗ੍ਗਞਾਣਪਤ੍ਤਿਯਾ ਪਾਪੁਣਨਤ੍ਥਾਯ. ਮਯਾ ਯਂ ਉਤ੍ਤਮਦਾਨਂ ਕਤਂ ਪੂਰਿਤਂ, ਤੇਨ ਉਤ੍ਤਮਦਾਨੇਨ ¶ ਸੇਲਸਙ੍ਖਾਤਂ ਪਬ੍ਬਤਂ ਸਕਲਂ ਏਕਨਿਨ੍ਨਾਦਂ ਕਰੋਨ੍ਤੋ ਬਹਲਂ ਗਿਰਂ ਪੁਥੁਲਂ ਘੋਸਂ ਗਜ੍ਜੇਨ੍ਤੋ, ਸਦੇਵਕਂ ਲੋਕਂ ਸਕਲਂ ਮਨੁਸ੍ਸਦੇਵਲੋਕਂ ਹਾਸਯਨ੍ਤੋ ਸੋਮਨਸ੍ਸਪ੍ਪਤ੍ਤਂ ਕਰੋਨ੍ਤੋ ਲੋਕੇ ਸਕਲਲੋਕਤ੍ਤਯੇ ਵਿਵਟ੍ਟਚ੍ਛਦੋ ਬੁਦ੍ਧੋ ਅਹਂ ਭਵਾਮੀਤਿ ਅਤ੍ਥੋ.
੬੯. ਦਿਸਾ ਦਸਵਿਧਾ ਲੋਕੇਤਿ ਚਕ੍ਕਵਾਲ਼ਲੋਕੇ ਦਸਵਿਧਾ ਦਸਕੋਟ੍ਠਾਸਾ ਦਿਸਾ ਹੋਨ੍ਤਿ, ਤਤ੍ਥ ਕੋਟ੍ਠਾਸੇ ਯਾਯਤੋ ਯਾਯਨ੍ਤਸ੍ਸ ਗਚ੍ਛਨ੍ਤਸ੍ਸ ਅਨ੍ਤਕਂ ਨਤ੍ਥੀਤਿ ਅਤ੍ਥੋ, ਚਕ੍ਕਵਤ੍ਤਿਕਾਲੇ ਤਸ੍ਮਿਂ ਮਯਾ ਗਤਗਤਟ੍ਠਾਨੇ ਦਿਸਾਭਾਗੇ ਵਾ ਬੁਦ੍ਧਖੇਤ੍ਤਾ ਬੁਦ੍ਧਵਿਸਯਾ ਅਸਙ੍ਖਿਯਾ ਸਙ੍ਖਾਰਹਿਤਾ.
੭੦. ਪਭਾ ਪਕਿਤ੍ਤਿਤਾਤਿ ਤਦਾ ਚਕ੍ਕਵਤ੍ਤਿਰਾਜਕਾਲੇ ਮਯ੍ਹਂ ਪਭਾ ਚਕ੍ਕਰਤਨਮਣਿਰਤਨਾਦੀਨਂ ਪਭਾ ਆਲੋਕਾ ਯਮਕਾ ਯੁਗਲ਼ਯੁਗਲ਼ਾ ਹੁਤ੍ਵਾ ਰਂਸਿਵਾਹਨਾ ਰਂਸਿਂ ਮੁਞ੍ਚਮਾਨਾ ਪਕਿਤ੍ਤਿਤਾ ਪਾਕਟਾ, ਏਤ੍ਥਨ੍ਤਰੇ ਦਸਸਹਸ੍ਸਿਚਕ੍ਕਵਾਲ਼ਨ੍ਤਰੇ ਰਂਸਿਜਾਲਂ ਰਂਸਿਸਮੂਹਂ, ਆਲੋਕੋ ਵਿਪੁਲੋ ਬਹੁਤਰੋ ਭਵੇ ਅਹੋਸੀਤਿ ਅਤ੍ਥੋ.
੭੧. ਏਤ੍ਤਕੇ ਲੋਕਧਾਤੁਮ੍ਹੀਤਿ ਦਸਸਹਸ੍ਸਿਚਕ੍ਕਵਾਲ਼ੇਸੁ ਸਬ੍ਬੇ ਜਨਾ ਮਂ ਪਸ੍ਸਨ੍ਤੁ ਦਕ੍ਖਨ੍ਤੂਤਿ ਅਤ੍ਥੋ. ਸਬ੍ਬੇ ਦੇਵਾ ਯਾਵ ਬ੍ਰਹ੍ਮਨਿਵੇਸਨਾ ਯਾਵ ਬ੍ਰਹ੍ਮਲੋਕਾ ਮਂ ਅਨੁਵਤ੍ਤਨ੍ਤੁ ਅਨੁਕੂਲਾ ਭਵਨ੍ਤੁ.
੭੨. ਵਿਸਿਟ੍ਠਮਧੁਨਾਦੇਨਾਤਿ ¶ ਵਿਸਟ੍ਠੇਨ ਮਧੁਰੇਨ ਨਾਦੇਨ, ਅਮਤਭੇਰਿਮਾਹਨਿਨ੍ਤਿ ਅਮਤਭੇਰਿਂ ਦੇਵਦੁਨ੍ਦੁਭਿਂ ਪਹਰਿਂ, ਏਤ੍ਥਨ੍ਤਰੇ ਏਤਸ੍ਮਿਂ ਦਸਸਹਸ੍ਸਿਚਕ੍ਕਵਾਲ਼ਬ੍ਭਨ੍ਤਰੇ ਸਬ੍ਬੇ ਜਨਾ ਮਨ ਮਧੁਰਂ ਗਿਰਂ ਸਦ੍ਦਂ ਸੁਣਨ੍ਤੁ ਮਨਸਿ ਕਰੋਨ੍ਤੁ.
੭੩. ਧਮ੍ਮਮੇਘੇਨ ਵਸ੍ਸਨ੍ਤੇ ਧਮ੍ਮਦੇਸਨਾਮਯੇਨ ਨਾਦੇਨ ਤਬ੍ਬੋਹਾਰਪਰਮਤ੍ਥਗਮ੍ਭੀਰਮਧੁਰਸੁਖੁਮਤ੍ਥਵਸ੍ਸੇ ਵਸ੍ਸਨ੍ਤੇ ਵਸ੍ਸਮਾਨੇ ਸਮ੍ਮਾਸਮ੍ਬੁਦ੍ਧਾਨੁਭਾਵੇਨ ਸਬ੍ਬੇ ਭਿਕ੍ਖੁਭਿਕ੍ਖੁਨੀਆਦਯੋ ਅਨਾਸਵਾ ਨਿਕ੍ਕਿਲੇਸਾ ਹੋਨ੍ਤੁ ਭਵਨ੍ਤੁ. ਯੇਤ੍ਥ ਪਚ੍ਛਿਮਕਾ ਸਤ੍ਤਾਤਿ ਏਤ੍ਥ ਏਤੇਸੁ ਰਾਸਿਭੂਤੇਸੁ ਚਤੂਸੁ ਪਰਿਸਸਤ੍ਤੇਸੁ ਯੇ ਸਤ੍ਤਾ ਪਚ੍ਛਿਮਕਾ ਗੁਣਵਸੇਨ ਹੇਟ੍ਠਿਮਕਾ, ਤੇ ਸਬ੍ਬੇ ਸੋਤਾਪਨ੍ਨਾ ਭਵਨ੍ਤੂਤਿ ਅਧਿਪ੍ਪਾਯੋ.
੭੪. ਤਦਾ ¶ ਤਿਲੋਕਵਿਜਯਚਕ੍ਕਵਤ੍ਤਿਰਾਜਕਾਲੇ ਦਾਤਬ੍ਬਕਂ ਦਾਤਬ੍ਬਯੁਤ੍ਤਕਂ, ਦਾਨਂ ਕਤ੍ਵਾ, ਅਸੇਸਤੋ ਨਿਸ੍ਸੇਸੇਨ, ਸੀਲਂ ਸੀਲਪਾਰਮਿਂ, ਪੂਰੇਤ੍ਵਾ ਨੇਕ੍ਖਮ੍ਮੇ ਨੇਕ੍ਖਮ੍ਮਪਾਰਮਿਤਾਯ, ਪਾਰਮਿਂ ਕੋਟਿਂ ਪਤ੍ਵਾ, ਉਤ੍ਤਮਂ ਸਮ੍ਬੋਧਿਂ ਚਤੁਮਗ੍ਗਞਾਣਂ, ਪਤ੍ਤੋ ਭਵਾਮਿ ਭਵੇਯ੍ਯਂ.
੭੫. ਪਣ੍ਡਿਤੇ ਪਞ੍ਞਵਨ੍ਤੇ ਮੇਧਾਵਿਨੋ ਪਰਿਪੁਚ੍ਛਿਤ੍ਵਾ ‘‘ਕਿਂ, ਭਨ੍ਤੇ, ਕਤ੍ਤਬ੍ਬਂ? ਕਿਂ ਨ ਕਤ੍ਤਬ੍ਬਂ? ਕਿਂ ਕੁਸਲਂ? ਕਿਂ ਅਕੁਸਲਂ? ਕਿਂ ਕਤ੍ਵਾ ਸਗ੍ਗਮੋਕ੍ਖਦ੍ਵਯਸ੍ਸ ਭਾਗੀ ਹੋਤੀ’’ਤਿ ਪੁਚ੍ਛਿਤ੍ਵਾ, ਏਵਂ ਪਞ੍ਞਾਪਾਰਮਿਂ ਪੂਰੇਤ੍ਵਾਤਿ ¶ ਅਤ੍ਥੋ. ਕਤ੍ਵਾ ਵੀਰਿਯਮੁਤ੍ਤਮਨ੍ਤਿ ਉਤ੍ਤਮਂ ਸੇਟ੍ਠਂ ਠਾਨਨਿਸਜ੍ਜਾਦੀਸੁ ਅਵਿਚ੍ਛਿਨ੍ਨਂ ਵੀਰਿਯਂ ਕਤ੍ਵਾ, ਵੀਰਿਯਪਾਰਮਿਂ ਪੂਰੇਤ੍ਵਾਤਿ ਅਤ੍ਥੋ. ਸਕਲਵਿਰੁਦ੍ਧਜਨੇਹਿ ਕਤਅਨਾਦਰਾਧਿਵਾਸਨਾਖਨ੍ਤਿਯਾ ਪਾਰਮਿਂ ਕੋਟਿਂ ਗਨ੍ਤ੍ਵਾ ਖਨ੍ਤਿਪਾਰਮਿਂ ਪੂਰੇਤ੍ਵਾ ਉਤ੍ਤਮਂ ਸਮ੍ਬੋਧਿਂ ਉਤ੍ਤਮਂ ਸਮ੍ਬੁਦ੍ਧਤ੍ਤਂ ਪਤ੍ਤੋ ਭਵਾਮਿ ਭਵੇਯ੍ਯਂ.
੭੬. ਕਤ੍ਵਾ ਦਲ਼੍ਹਮਧਿਟ੍ਠਾਨਨ੍ਤਿ ‘‘ਮਮ ਸਰੀਰਜੀਵਿਤੇਸੁ ਵਿਨਸ੍ਸਨ੍ਤੇਸੁਪਿ ਪੁਞ੍ਞਕਮ੍ਮਤੋ ਨ ਵਿਰਮਿਸ੍ਸਾਮੀ’’ਤਿ ਅਚਲਵਸੇਨ ਦਲ਼੍ਹਂ ਅਧਿਟ੍ਠਾਨਪਾਰਮਿਂ ਕਤ੍ਵਾ ‘‘ਸੀਸੇ ਛਿਜ੍ਜਮਾਨੇਪਿ ਮੁਸਾਵਾਦਂ ਨ ਕਥੇਸ੍ਸਾਮੀ’’ਤਿ ਸਚ੍ਚਪਾਰਮਿਤਾਯ ਕੋਟਿਂ ਪੂਰਿਯ ਪੂਰੇਤ੍ਵਾ ‘‘ਸਬ੍ਬੇ ਸਤ੍ਤਾ ਸੁਖੀ ਅਵੇਰਾ’’ਤਿਆਦਿਨਾ ਮੇਤ੍ਤਾਪਾਰਮਿਤਾਯ ਕੋਟਿਂ ਪਤ੍ਵਾ ਉਤ੍ਤਮਂ ਸਮ੍ਬੋਧਿਂ ਪਤ੍ਤੋਤਿ ਅਤ੍ਥੋ.
੭੭. ਸਜੀਵਕਾਜੀਵਕਵਤ੍ਥੂਨਂ ਲਾਭੇ ਚ ਤੇਸਂ ਅਲਾਭੇ ਚ ਕਾਯਿਕਚੇਤਸਿਕਸੁਖੇ ਚੇਵ ਤਥਾ ਦੁਕ੍ਖੇ ਚ ਸਾਦਰਜਨੇਹਿ ਕਤੇ, ਸਮ੍ਮਾਨੇ ¶ ਚੇਵ ਓਮਾਨੇ, ਚ ਸਬ੍ਬਤ੍ਥ ਸਮਕੋ ਸਮਾਨਮਾਨਸੋ ਉਪੇਕ੍ਖਾਪਾਰਮਿਂ ਪੂਰੇਤ੍ਵਾ ਉਤ੍ਤਮਂ ਸਮ੍ਬੋਧਿਂ ਪਤ੍ਤੋ ਪਾਪੁਣੇਯ੍ਯਨ੍ਤਿ ਅਤ੍ਥੋ.
੭੮. ਕੋਸਜ੍ਜਂ ਕੁਸੀਤਭਾਵਂ, ਭਯਤੋ ਭਯਵਸੇਨ ‘‘ਅਪਾਯਦੁਕ੍ਖਭਾਗੀ’’ਤਿ ਦਿਸ੍ਵਾ ਞਤ੍ਵਾ ਅਕੋਸਜ੍ਜਂ ਅਕੁਸੀਤਭਾਵਂ ਅਲੀਨਵੁਤ੍ਤਿਂ, ਵੀਰਿਯਂ ਖੇਮਤੋ ਖੇਮਵਸੇਨ ‘‘ਨਿਬ੍ਬਾਨਗਾਮੀ’’ਤਿ ਦਿਸ੍ਵਾ ਞਤ੍ਵਾ ਆਰਦ੍ਧਵੀਰਿਯਾ ਹੋਥ ਭਵਥ. ਏਸਾ ਬੁਦ੍ਧਾਨੁਸਾਸਨੀ ਏਸਾ ਬੁਦ੍ਧਾਨਂ ਅਨੁਸਿਟ੍ਠਿ.
੭੯. ਵਿਵਾਦਂ ਭਯਤੋ ਦਿਸ੍ਵਾਤਿ ਵਿਵਾਦਂ ਕਲਹਂ ਭਯਤੋ ਦਿਸ੍ਵਾ ‘‘ਅਪਾਯਭਾਗੀ’’ਤਿ ਦਿਸ੍ਵਾ ਞਤ੍ਵਾ ਅਵਿਵਾਦਂ ਵਿਵਾਦਤੋ ਵਿਰਮਣਂ ‘‘ਨਿਬ੍ਬਾਨਪ੍ਪਤ੍ਤੀ’’ਤਿ, ਖੇਮਤੋ ਦਿਸ੍ਵਾ ਞਤ੍ਵਾ ਸਮਗ੍ਗਾ ਏਕਗ੍ਗਚਿਤ੍ਤਾ ਸਖਿਲਾ ਸਿਲਿਟ੍ਠਾ ਮੇਤ੍ਤਾਯ ਧੁਰਗਤਾਯ ਸੋਭਮਾਨਾ ਹੋਥਾਤਿ ਅਤ੍ਥੋ. ਏਸਾ ਕਥਾ ਮਨ੍ਤਨਾ ਉਦੀਰਣਾ ਬੁਦ੍ਧਾਨਂ ਅਨੁਸਾਸਨੀ ਓਵਾਦਦਾਨਂ.
੮੦. ਪਮਾਦਂ ਠਾਨਨਿਸਜ੍ਜਾਦੀਸੁ ਸਤਿਵਿਪ੍ਪਵਾਸੇਨ ਵਿਹਰਣਂ ਭਯਤੋ ‘‘ਨਿਬ੍ਬਤ੍ਤਨਿਬ੍ਬਤ੍ਤਟ੍ਠਾਨੇਸੁ ਦੁਕ੍ਖਿਤਦੁਰੂਪਅਪ੍ਪਨ੍ਨਪਾਨਤਾਦਿਸਂਵਤ੍ਤਨਕਂ ¶ ਅਪਾਯਾਦਿਗਮਨਞ੍ਚਾ’’ਤਿ ਦਿਸ੍ਵਾ ਞਤ੍ਵਾ, ਅਪ੍ਪਮਾਦਂ ਸਬ੍ਬਕਿਰਿਯਾਸੁ ਸਤਿਯਾ ਵਿਹਰਣਂ, ਖੇਮਤੋ ਵਡ੍ਢਿਤੋ ‘‘ਨਿਬ੍ਬਾਨਸਮ੍ਪਾਪੁਣਨ’’ਨ੍ਤਿ ਦਿਸ੍ਵਾ ਪਚ੍ਚਕ੍ਖਤੋ ਞਤ੍ਵਾ ਅਟ੍ਠਙ੍ਗਿਕਂ ਮਗ੍ਗਂ ਸਮ੍ਮਾਦਿਟ੍ਠਿ ਸਮ੍ਮਾਸਙ੍ਕਪ੍ਪੋ ਸਮ੍ਮਾਵਾਚਾ ਸਮ੍ਮਾਕਮ੍ਮਨ੍ਤੋ ਸਮ੍ਮਾਆਜੀਵੋ ਸਮ੍ਮਾਵਾਯਾਮੋ ਸਮ੍ਮਾਸਤਿ ਸਮ੍ਮਾਸਮਾਧੀਤਿ ਅਟ੍ਠਅਵਯਵਂ ਸਮ੍ਮਾਸਮ੍ਬੋਧਿਯਾ ¶ ਮਗ੍ਗਂ ਅਧਿਗਮੂਪਾਯਂ ਭਾਵੇਥ ਵਡ੍ਢੇਥ ਮਨਸਿ ਕਰੋਥ, ਏਸਾ ਕਥਾ ਭਾਸਨਾ ਉਦੀਰਣਾ ਬੁਦ੍ਧਾਨੁਸਾਸਨੀ ਬੁਦ੍ਧਾਨਂ ਅਨੁਸਿਟ੍ਠੀਤਿ ਅਤ੍ਥੋ.
੮੧. ਸਮਾਗਤਾ ਬਹੂ ਬੁਦ੍ਧਾਤਿ ਅਨੇਕਸਤਸਹਸ੍ਸਸਙ੍ਖ੍ਯਾ ਪਚ੍ਚੇਕਬੁਦ੍ਧਾ ਸਮਾਗਤਾ ਰਾਸਿਭੂਤਾ, ਸਬ੍ਬਸੋ ਸਬ੍ਬਪ੍ਪਕਾਰੇਨ ਅਰਹਨ੍ਤਾ ਚ ਖੀਣਾਸਵਾ ਅਨੇਕਸਤਸਹਸ੍ਸਾ ਸਮਾਗਤਾ ਰਾਸਿਭੂਤਾ. ਤਸ੍ਮਾ ਤੇ ਬੁਦ੍ਧੇ ਚ ਅਰਹਨ੍ਤੇ ਚ ਵਨ੍ਦਮਾਨੇ ਵਨ੍ਦਨਾਰਹੇ ਨਮਸ੍ਸਥ ਅਙ੍ਗਪਚ੍ਚਙ੍ਗਨਮਕ੍ਕਾਰੇਨ ਨਮਸ੍ਸਥ ਵਨ੍ਦਥ.
੮੨. ਏਵਂ ਇਮਿਨਾ ਮਯਾ ਵੁਤ੍ਤਪ੍ਪਕਾਰੇਨ ਅਚਿਨ੍ਤਿਯਾ ਚਿਨ੍ਤੇਤੁਂ ਅਸਕ੍ਕੁਣੇਯ੍ਯਾ, ਬੁਦ੍ਧਾ, ਬੁਦ੍ਧਧਮ੍ਮਾਤਿ ਬੁਦ੍ਧੇਹਿ ਦੇਸਿਤਾ ਚਤ੍ਤਾਰੋ ਸਤਿਪਟ੍ਠਾਨਾ…ਪੇ… ਅਟ੍ਠਙ੍ਗਿਕੋ ¶ ਮਗ੍ਗੋ, ਪਞ੍ਚਕ੍ਖਨ੍ਧਾ, ਹੇਤੁਪਚ੍ਚਯੋ ਆਰਮ੍ਮਣਪਚ੍ਚਯੋਤਿਆਦਯੋ ਧਮ੍ਮਾ, ਬੁਦ੍ਧਾਨਂ ਵਾ ਸਭਾਵਾ ਅਚਿਨ੍ਤਿਯਾ ਚਿਨ੍ਤੇਤੁਂ ਅਸਕ੍ਕੁਣੇਯ੍ਯਾ, ਅਚਿਨ੍ਤਿਯੇ ਚਿਨ੍ਤਾਵਿਸਯਾਤਿਕ੍ਕਨ੍ਤੇ ਪਸਨ੍ਨਾਨਂ ਦੇਵਮਨੁਸ੍ਸਾਨਂ ਵਿਪਾਕੋ ਦੇਵਮਨੁਸ੍ਸਸਮ੍ਪਤ੍ਤਿਨਿਬ੍ਬਾਨਸਮ੍ਪਤ੍ਤਿਸਙ੍ਖਾਤੋ ਚਿਨ੍ਤੇਤੁਂ ਅਸਕ੍ਕੁਣੇਯ੍ਯੋ ਸਙ੍ਖ੍ਯਾਤਿਕ੍ਕਨ੍ਤੋ ਹੋਤਿ ਭਵਤਿ.
ਇਤਿ ਏਤ੍ਤਾਵਤਾ ਚ ਯਥਾ ਅਦ੍ਧਾਨਗਾਮਿਨੋ ‘‘ਮਗ੍ਗਂ ਨੋ ਆਚਿਕ੍ਖਾ’’ਤਿ ਪੁਟ੍ਠੇਨ ‘‘ਵਾਮਂ ਮੁਞ੍ਚਿਤ੍ਵਾ ਦਕ੍ਖਿਣਂ ਗਣ੍ਹਥਾ’’ਤਿ ਵੁਤ੍ਤੇ ਤੇਨ ਮਗ੍ਗੇਨ ਗਾਮਨਿਗਮਰਾਜਧਾਨੀਸੁ ਕਤ੍ਤਬ੍ਬਕਿਚ੍ਚਂ ਨਿਟ੍ਠਾਪੇਤ੍ਵਾ ਪੁਨ ਮੁਞ੍ਚਿਤੇਨ ਅਪਰੇਨ ਵਾਮਮਗ੍ਗੇਨ ਗਤਾਪਿ ਗਾਮਨਿਗਮਾਦੀਸੁ ਕਤ੍ਤਬ੍ਬਕਿਚ੍ਚਂ ਨਿਟ੍ਠਾਪੇਨ੍ਤਿ, ਏਵਮੇਵ ਬੁਦ੍ਧਾਪਦਾਨਂ ਕੁਸਲਾਪਦਾਨਵਸੇਨ ਨਿਟ੍ਠਾਪੇਤ੍ਵਾ ਤਦੇਵ ਅਕੁਸਲਾਪਦਾਨਵਸੇਨ ਵਿਤ੍ਥਾਰੇਤੁਂ ਇਦਂ ਪਞ੍ਹਕਮ੍ਮਂ –
‘‘ਦੁਕ੍ਕਰਞ੍ਚ ਅਬ੍ਭਕ੍ਖਾਨਂ, ਅਬ੍ਭਕ੍ਖਾਨਂ ਪੁਨਾਪਰਂ;
ਅਬ੍ਭਕ੍ਖਾਨਂ ਸਿਲਾਵੇਧੋ, ਸਕਲਿਕਾਪਿ ਚ ਵੇਦਨਾ.
‘‘ਨਾਲ਼ਾਗਿਰਿ ਸਤ੍ਤਚ੍ਛੇਦੋ, ਸੀਸਦੁਕ੍ਖਂ ਯਵਖਾਦਨਂ;
ਪਿਟ੍ਠਿਦੁਕ੍ਖਮਤੀਸਾਰੋ, ਇਮੇ ਅਕੁਸਲਕਾਰਣਾ’’ਤਿ.
ਅਤ੍ਥ ਪਠਮਪਞ੍ਹੇ – ਦੁਕ੍ਕਰਨ੍ਤਿ ਛਬ੍ਬਸ੍ਸਾਨਿ ਦੁਕ੍ਕਰਕਾਰਿਕਾ. ਅਤੀਤੇ ਕਸ੍ਸਪਸਮ੍ਮਾਸਮ੍ਬੁਦ੍ਧਕਾਲੇ ¶ ਬੋਧਿਸਤ੍ਤੋ ਜੋਤਿਪਾਲੋ ਨਾਮ ਬ੍ਰਾਹ੍ਮਣਮਾਣਵੋ ਹੁਤ੍ਵਾ ਨਿਬ੍ਬਤ੍ਤੋ ਬ੍ਰਾਹ੍ਮਣਜਾਤਿਵਸੇਨ ਸਾਸਨੇ ਅਪ੍ਪਸਨ੍ਨੋ ਤਸ੍ਸ ਭਗਵਤੋ ਪਿਲੋਤਿਕਕਮ੍ਮਨਿਸ੍ਸਨ੍ਦੇਨ ‘‘ਕਸ੍ਸਪੋ ਭਗਵਾ’’ਤਿ ਸੁਤ੍ਵਾ ‘‘ਕੁਤੋ ਮੁਣ੍ਡਕਸ੍ਸ ਸਮਣਸ੍ਸ ਬੋਧਿ, ਬੋਧਿ ਪਰਮਦੁਲ੍ਲਭਾ’’ਤਿ ¶ ਆਹ. ਸੋ ਤੇਨ ਕਮ੍ਮਨਿਸ੍ਸਨ੍ਦੇਨ ਅਨੇਕਜਾਤਿਸਤੇਸੁ ਨਰਕਾਦਿਦੁਕ੍ਖਮਨੁਭਵਿਤ੍ਵਾ ਤਸ੍ਸੇਵ ਭਗਵਤੋ ਅਨਨ੍ਤਰਂ ਤੇਨੇਵ ਲਦ੍ਧਬ੍ਯਾਕਰਣੇਨ ਕਮ੍ਮੇਨ ਜਾਤਿਸਂਸਾਰਂ ਖੇਪੇਤ੍ਵਾ ਪਰਿਯੋਸਾਨੇ ਵੇਸ੍ਸਨ੍ਤਰਤ੍ਤਭਾਵਂ ਪਤ੍ਵਾ ਤਤੋ ਚੁਤੋ ਤੁਸਿਤਭਵਨੇ ਨਿਬ੍ਬਤ੍ਤੋ. ਦੇਵਤਾਯਾਚਨੇਨ ਤਤੋ ਚਵਿਤ੍ਵਾ ਸਕ੍ਯਕੁਲੇ ਨਿਬ੍ਬਤ੍ਤੋ ਞਾਣਸ੍ਸ ਪਰਿਪਾਕਤ੍ਤਾ ਸਕਲਜਮ੍ਬੁਦੀਪਰਜ੍ਜਂ ਪਹਾਯ ਅਨੋਮਾਨਦੀਤੀਰੇ ਸੁਨਿਸਿਤੇਨਾਸਿਨਾ ਸਮਕੁਟਕੇਸਕਲਾਪਂ ਛਿਨ੍ਦਿਤ੍ਵਾ ਬ੍ਰਹ੍ਮੁਨਾ ਆਨੀਤੇ ਇਦ੍ਧਿਮਯੇ ਕਪ੍ਪਸ੍ਸ ਸਣ੍ਠਾਨਕਾਲੇ ਪਦੁਮਗਬ੍ਭੇ ਨਿਬ੍ਬਤ੍ਤੇ ਅਟ੍ਠ ਪਰਿਕ੍ਖਾਰੇ ਪਟਿਗ੍ਗਹੇਤ੍ਵਾ ਪਬ੍ਬਜਿਤ੍ਵਾ ਬੋਧਿਞਾਣਦਸ੍ਸਨਸ੍ਸ ਤਾਵ ਅਪਰਿਪਕ੍ਕਤ੍ਤਾ ¶ ਬੁਦ੍ਧਭਾਵਾਯ ਮਗ੍ਗਾਮਗ੍ਗਂ ਅਜਾਨਿਤ੍ਵਾ ਛਬ੍ਬਸ੍ਸਾਨਿ ਉਰੁਵੇਲਜਨਪਦੇ ਏਕਾਹਾਰਏਕਾਲੋਪਏਕਪੁਗ੍ਗਲਏਕਮਗ੍ਗਏਕਾਸਨਭੋਜਨਵਸੇਨ ਅਟ੍ਠਿਚਮ੍ਮਨਹਾਰੁਸੇਸਂ ਨਿਮ੍ਮਂਸਰੁਧਿਰਪੇਤਰੂਪਸਦਿਸਸਰੀਰੋ ਪਧਾਨਸੁਤ੍ਤੇ (ਸੁ. ਨਿ. ੪੨੭ ਆਦਯੋ) ਵੁਤ੍ਤਨਯੇਨੇਵ ਪਧਾਨਂ ਮਹਾਵੀਰਿਯਂ ਦੁਕ੍ਕਰਕਾਰਿਕਂ ਅਕਾਸਿ. ਸੋ ਇਮਂ ਦੁਕ੍ਕਰਕਾਰਿਕਂ ‘‘ਸਮ੍ਬੋਧਿਯਾ ਮਗ੍ਗਂ ਨ ਹੋਤੀ’’ਤਿ ਚਿਨ੍ਤੇਤ੍ਵਾ ਗਾਮਨਿਗਮਰਾਜਧਾਨੀਸੁ ਪਣੀਤਾਹਾਰਂ ਪਰਿਭੁਞ੍ਜਿਤ੍ਵਾ ਪੀਣਿਨ੍ਦ੍ਰਿਯੋ ਪਰਿਪੁਣ੍ਣਦ੍ਵਤ੍ਤਿਂਸਮਹਾਪੁਰਿਸਲਕ੍ਖਣੋ ਕਮੇਨ ਬੋਧਿਮਣ੍ਡਮੁਪਗਨ੍ਤ੍ਵਾ ਪਞ੍ਚ ਮਾਰੇ ਜਿਨਿਤ੍ਵਾ ਬੁਦ੍ਧੋ ਜਾਤੋਤਿ.
‘‘ਅਵਚਾਹਂ ਜੋਤਿਪਾਲੋ, ਸੁਗਤਂ ਕਸ੍ਸਪਂ ਤਦਾ;
ਕੁਤੋ ਨੁ ਬੋਧਿ ਮੁਣ੍ਡਸ੍ਸ, ਬੋਧਿ ਪਰਮਦੁਲ੍ਲਭਾ.
‘‘ਤੇਨ ਕਮ੍ਮਵਿਪਾਕੇਨ, ਅਚਰਿਂ ਦੁਕ੍ਕਰਂ ਬਹੁਂ;
ਛਬ੍ਬਸ੍ਸਾਨੁਰੁਵੇਲਾਯਂ, ਤਤੋ ਬੋਧਿਮਪਾਪੁਣਿਂ.
‘‘ਨਾਹਂ ਏਤੇਨ ਮਗ੍ਗੇਨ, ਪਾਪੁਣਿਂ ਬੋਧਿਮੁਤ੍ਤਮਂ;
ਕੁਮ੍ਮਗ੍ਗੇਨ ਗਵੇਸਿਸ੍ਸਂ, ਪੁਬ੍ਬਕਮ੍ਮੇਨ ਵਾਰਿਤੋ.
‘‘ਪੁਞ੍ਞਪਾਪਪਰਿਕ੍ਖੀਣੋ, ਸਬ੍ਬਸਨ੍ਤਾਪਵਜ੍ਜਿਤੋ;
ਅਸੋਕੋ ਅਨੁਪਾਯਾਸੋ, ਨਿਬ੍ਬਾਯਿਸ੍ਸਮਨਾਸਵੋ’’ਤਿ. (ਅਪ. ਥੇਰ ੧.੩੯.੯੨-੯੫);
ਦੁਤਿਯਪਞ੍ਹੇ – ਅਬ੍ਭਕ੍ਖਾਨਨ੍ਤਿ ਅਭਿ ਅਕ੍ਖਾਨਂ ਪਰਿਭਾਸਨਂ. ਅਤੀਤੇ ਕਿਰ ਬੋਧਿਸਤ੍ਤੋ ਸੁਦ੍ਦਕੁਲੇ ¶ ਜਾਤੋ ਅਪਾਕਟੋ ਅਪ੍ਪਸਿਦ੍ਧੋ ਮੁਨਾਲ਼ਿ ਨਾਮ ਧੁਤ੍ਤੋ ਹੁਤ੍ਵਾ ਪਟਿਵਸਤਿ. ਤਦਾ ਮਹਿਦ੍ਧਿਕੋ ਮਹਾਨੁਭਾਵੋ ਸੁਰਭਿ ¶ ਨਾਮ ਪਚ੍ਚੇਕਬੁਦ੍ਧੋ ਕੇਨਚਿ ਕਰਣੀਯੇਨ ਤਸ੍ਸ ਸਮੀਪਟ੍ਠਾਨਂ ਪਾਪੁਣਿ. ਸੋ ਤਂ ਦਿਸ੍ਵਾਵ ‘‘ਦੁਸ੍ਸੀਲੋ ਪਾਪਧਮ੍ਮੋ ਅਯਂ ਸਮਣੋ’’ਤਿਆਦਿਨਾ ਅਬ੍ਭਾਚਿਕ੍ਖਿ. ਸੋ ਤੇਨ ਅਕੁਸਲਨਿਸ੍ਸਨ੍ਦੇਨ ਨਰਕਾਦੀਸੁ ਅਨੇਕਵਸ੍ਸਸਹਸ੍ਸਾਨਿ ਦੁਕ੍ਖਮਨੁਭਵਿਤ੍ਵਾ ਇਮਸ੍ਮਿਂ ਪਚ੍ਛਿਮਤ੍ਤਭਾਵੇ ਯਦਾ ਤਿਤ੍ਥਿਯਾ ਪਠਮਤਰਂ ਭਗਵਤੋ ਤੁਸਿਤਭਵਨੇ ਵਸਨਸਮਯੇ ਚ ਪਾਕਟਾ ਹੁਤ੍ਵਾ ਸਕਲਜਨਂ ਵਞ੍ਚੇਤ੍ਵਾ ਦ੍ਵਾਸਟ੍ਠਿਦਿਟ੍ਠਿਯੋ ਦੀਪੇਤ੍ਵਾ ਵਿਚਰਨ੍ਤਿ, ਤਦਾ ਤੁਸਿਤਪੁਰਾ ਚਵਿਤ੍ਵਾ ਸਕ੍ਯਰਾਜਕੁਲੇ ਨਿਬ੍ਬਤ੍ਤਿਤ੍ਵਾ ਕਮੇਨ ਬੁਦ੍ਧੋ ਜਾਤੋ. ਤਿਤ੍ਥਿਯਾ ਸੂਰਿਯੁਗ੍ਗਮਨੇ ਖਜ੍ਜੋਪਨਕਾ ਵਿਯ ਵਿਹਤਲਾਭਸਕ੍ਕਾਰਾ ਭਗਵਤਿ ਆਘਾਤਂ ਬਨ੍ਧਿਤ੍ਵਾ ਵਿਚਰਨ੍ਤਿ. ਤਸ੍ਮਿਂ ਸਮਯੇ ਰਾਜਗਹਸੇਟ੍ਠਿ ਗਙ੍ਗਾਯ ਜਾਲਂ ਬਨ੍ਧਿਤ੍ਵਾ ਕੀਲ਼ਨ੍ਤੋ ਰਤ੍ਤਚਨ੍ਦਨਘਟਿਕਂ ਦਿਸ੍ਵਾ ਅਮ੍ਹਾਕਂ ਗੇਹੇ ਚਨ੍ਦਨਾਨਿ ਬਹੂਨਿ, ਇਮਂ ਭਮਂ ਆਰੋਪੇਤ੍ਵਾ ਤੇਨ ਭਮਕਾਰੇਹਿ ¶ ਪਤ੍ਤਂ ਲਿਖਾਪੇਤ੍ਵਾ ਵੇਲ਼ੁਪਰਮ੍ਪਰਾਯ ਲਗ੍ਗੇਤ੍ਵਾ ‘‘ਯੇ ਇਮਂ ਪਤ੍ਤਂ ਇਦ੍ਧਿਯਾ ਆਗਨ੍ਤ੍ਵਾ ਗਣ੍ਹਨ੍ਤਿ, ਤੇਸਂ ਭਤ੍ਤਿਕੋ ਭਵਿਸ੍ਸਾਮੀ’’ਤਿ ਭੇਰਿਂ ਚਰਾਪੇਸਿ.
ਤਦਾ ਤਿਤ੍ਥਿਯਾ ‘‘ਨਟ੍ਠਮ੍ਹਾ ਦਾਨਿ ਨਟ੍ਠਮ੍ਹਾ ਦਾਨੀ’’ਤਿ ਮਨ੍ਤੇਤ੍ਵਾ ਨਿਗਣ੍ਠੋ ਨਾਟਪੁਤ੍ਤੋ ਸਕਪਰਿਸਂ ਏਵਮਾਹ – ‘‘ਅਹਂ ਵੇਲ਼ੁਸਮੀਪਂ ਗਨ੍ਤ੍ਵਾ ਆਕਾਸੇ ਉਲ੍ਲਙ੍ਗਨਾਕਾਰਂ ਕਰੋਮਿ, ‘ਤੁਮ੍ਹੇ ਛਵਦਾਰੁਮਯਂ ਪਤ੍ਤਂ ਪਟਿਚ੍ਚ ਮਾ ਇਦ੍ਧਿਂ ਕਰੋਥਾ’ਤਿ ਮਂ ਖਨ੍ਧੇ ਗਹੇਤ੍ਵਾ ਵਾਰੇਥਾ’’ਤਿ, ਤੇ ਤਥਾ ਗਨ੍ਤ੍ਵਾ ਤਥਾ ਅਕਂਸੁ.
ਤਦਾ ਪਿਣ੍ਡੋਲਭਾਰਦ੍ਵਾਜੋ ਚ ਮੋਗ੍ਗਲ੍ਲਾਨੋ ਚ ਤਿਗਾਵੁਤੇ ਸੇਲਪਬ੍ਬਤਮਤ੍ਥਕੇ ਠਤ੍ਵਾ ਪਿਣ੍ਡਪਾਤਗਣ੍ਹਨਤ੍ਥਾਯ ਚੀਵਰਂ ਪਾਰੁਪਨ੍ਤਾ ਤਂ ਕੋਲਾਹਲਂ ਸੁਣਿਂਸੁ. ਤੇਸੁ ਮੋਗ੍ਗਲ੍ਲਾਨੋ ਪਿਣ੍ਡੋਲਭਾਰਦ੍ਵਾਜਂ ‘‘ਤ੍ਵਂ ਆਕਾਸੇਨ ਗਨ੍ਤ੍ਵਾ ਤਂ ਪਤ੍ਤਂ ਗਣ੍ਹਾਹੀ’’ਤਿ ਆਹ. ਸੋ ‘‘ਭਨ੍ਤੇ, ਤੁਮ੍ਹੇਯੇਵ ਭਗਵਤਾ ਇਦ੍ਧਿਮਨ੍ਤਾਨਂ ਅਗ੍ਗਟ੍ਠਾਨੇ ਠਪਿਤਾ, ਤੁਮ੍ਹੇਵ ਗਣ੍ਹਥਾ’’ਤਿ ਆਹ. ਤਥਾਪਿ ‘‘ਮਯਾ ਆਣਤ੍ਤੋ ਤ੍ਵਮੇਵ ਗਣ੍ਹਾਹੀ’’ਤਿ ਆਣਤ੍ਤੋ ਅਤ੍ਤਨਾ ਠਿਤਂ ਤਿਗਾਵੁਤਂ ਸੇਲਪਬ੍ਬਤਂ ਪਾਦਤਲੇ ਲਗ੍ਗੇਤ੍ਵਾ ਉਕ੍ਖਲਿਯਾ ਪਿਧਾਨਂ ਵਿਯ ਸਕਲਰਾਜਗਹਨਗਰਂ ਛਾਦੇਸਿ, ਤਦਾ ਨਗਰਵਾਸਿਨੋ ਫਲ਼ਿਕਪਬ੍ਬਤੇ ਆਵੁਤਂ ਰਤ੍ਤਸੁਤ੍ਤਮਿਵ ਤਂ ਥੇਰਂ ਪਸ੍ਸਿਤ੍ਵਾ ‘‘ਭਨ੍ਤੇ ਭਾਰਦ੍ਵਾਜ, ਅਮ੍ਹੇ ਰਕ੍ਖਥਾ’’ਤਿ ਉਗ੍ਘੋਸਯਿਂਸੁ, ਭੀਤਾ ਸੁਪ੍ਪਾਦੀਨਿ ਸੀਸੇ ਅਕਂਸੁ. ਤਦਾ ਥੇਰੋ ਤਂ ਪਬ੍ਬਤਂ ਠਿਤਟ੍ਠਾਨੇ ਵਿਸ੍ਸਜ੍ਜੇਤ੍ਵਾ ਇਦ੍ਧਿਯਾ ਗਨ੍ਤ੍ਵਾ ਤਂ ਪਤ੍ਤਂ ਅਗ੍ਗਹੇਸਿ, ਤਦਾ ਨਗਰਵਾਸਿਨੋ ਮਹਾਕੋਲਾਹਲਮਕਂਸੁ.
ਭਗਵਾ ਵੇਲ਼ੁਵਨਾਰਾਮੇ ਨਿਸਿਨ੍ਨੋ ਤਂ ਸਦ੍ਦਂ ਸੁਤ੍ਵਾ ‘‘ਕਿਂ ਏਸੋ ਸਦ੍ਦੋ’’ਤਿ ਆਨਨ੍ਦਂ ਪੁਚ੍ਛਿ. ‘‘ਭਾਰਦ੍ਵਾਜੇਨ, ਭਨ੍ਤੇ, ਪਤ੍ਤਸ੍ਸ ਗਹਿਤਤ੍ਤਾ ਸਨ੍ਤੁਟ੍ਠਾ ਨਗਰਵਾਸਿਨੋ ਉਕ੍ਕੁਟ੍ਠਿਸਦ੍ਦਮਕਂਸੂ’’ਤਿ ¶ ਆਹ. ਤਦਾ ਭਗਵਾ ਆਯਤਿਂ ਪਰੂਪਵਾਦਮੋਚਨਤ੍ਥਂ ਤਂ ਪਤ੍ਤਂ ਆਹਰਾਪੇਤ੍ਵਾ ਭੇਦਾਪੇਤ੍ਵਾ ਅਞ੍ਜਨੁਪਪਿਸਨਂ ਕਤ੍ਵਾ ¶ ਭਿਕ੍ਖੂਨਂ ਦਾਪੇਸਿ, ਦਾਪੇਤ੍ਵਾ ਚ ਪਨ ‘‘ਨ, ਭਿਕ੍ਖਵੇ, ਇਦ੍ਧਿਵਿਕੁਬ੍ਬਨਾ ਕਾਤਬ੍ਬਾ, ਯੋ ਕਰੇਯ੍ਯ, ਆਪਤ੍ਤਿ ਦੁਕ੍ਕਟਸ੍ਸਾ’’ਤਿ (ਚੂਲ਼ਵ. ੨੫੨ ਥੋਕਂ ਵਿਸਦਿਸਂ) ਸਿਕ੍ਖਾਪਦਂ ਪਞ੍ਞਾਪੇਸਿ.
ਤਤੋ ਤਿਤ੍ਥਿਯਾ ‘‘ਸਮਣੇਨ ਕਿਰ ਗੋਤਮੇਨ ਸਾਵਕਾਨਂ ਸਿਕ੍ਖਾਪਦਂ ਪਞ੍ਞਤ੍ਤਂ, ਤੇ ਜੀਵਿਤਹੇਤੁਪਿ ਤਂ ਨਾਤਿਕ੍ਕਮਨ੍ਤਿ, ਮਯਂ ਇਦ੍ਧਿਪਾਟਿਹਾਰਿਯਂ ਕਰਿਸ੍ਸਾਮਾ’’ਤਿ ਤਤ੍ਥ ਤਤ੍ਥ ਰਾਸਿਭੂਤਾ ਕੋਲਾਹਲਮਕਂਸੁ. ਅਥ ਰਾਜਾ ਬਿਮ੍ਬਿਸਾਰੋ ਤਂ ਸੁਤ੍ਵਾ ਭਗਵਤੋ ਸਨ੍ਤਿਕਂ ਗਨ੍ਤ੍ਵਾ ਵਨ੍ਦਿਤ੍ਵਾ ਏਕਮਨ੍ਤਂ ਨਿਸਿਨ੍ਨੋ ਭਗਵਨ੍ਤਮੇਵਮਾਹ ¶ – ‘‘ਤਿਤ੍ਥਿਯਾ, ਭਨ੍ਤੇ, ‘ਇਦ੍ਧਿਪਾਟਿਹਾਰਿਯਂ ਕਰਿਸ੍ਸਾਮਾ’ਤਿ ਉਗ੍ਘੋਸੇਨ੍ਤੀ’’ਤਿ. ‘‘ਅਹਮ੍ਪਿ, ਮਹਾਰਾਜ, ਕਰਿਸ੍ਸਾਮੀ’’ਤਿ. ‘‘ਨਨੁ, ਭਨ੍ਤੇ, ਭਗਵਤਾ ਸਾਵਕਾਨਂ ਸਿਕ੍ਖਾਪਦਂ ਪਞ੍ਞਤ੍ਤ’’ਨ੍ਤਿ. ‘‘ਤਮੇਵ, ਮਹਾਰਾਜ, ਪੁਚ੍ਛਿਸ੍ਸਾਮਿ, ਤਵੁਯ੍ਯਾਨੇ ਅਮ੍ਬਫਲਾਦੀਨਿ ਖਾਦਨ੍ਤਾਨਂ ‘ਏਤ੍ਤਕੋ ਦਣ੍ਡੋ’ਤਿ ਦਣ੍ਡਂ ਠਪੇਨ੍ਤੋ ਤਵਾਪਿ ਏਕਤੋ ਕਤ੍ਵਾ ਠਪੇਸੀ’’ਤਿ. ‘‘ਨ ਮਯ੍ਹਂ, ਭਨ੍ਤੇ, ਦਣ੍ਡੋ’’ਤਿ. ‘‘ਏਵਂ, ਮਹਾਰਾਜ, ਨ ਮਯ੍ਹਂ ਸਿਕ੍ਖਾਪਦਂ ਪਞ੍ਞਤ੍ਤਂ ਅਤ੍ਥੀ’’ਤਿ. ‘‘ਕਤ੍ਥ, ਭਨ੍ਤੇ, ਪਾਟਿਹਾਰਿਯਂ ਭਵਿਸ੍ਸਤੀ’’ਤਿ? ‘‘ਸਾਵਤ੍ਥਿਯਾ ਸਮੀਪੇ ਕਣ੍ਡਮ੍ਬਰੁਕ੍ਖਮੂਲੇ, ਮਹਾਰਾਜਾ’’ਤਿ. ‘‘ਸਾਧੁ, ਭਨ੍ਤੇ, ਤਂ ਪਸ੍ਸਿਸ੍ਸਾਮਾ’’ਤਿ. ਤਤੋ ਤਿਤ੍ਥਿਯਾ ‘‘ਕਣ੍ਡਮ੍ਬਰੁਕ੍ਖਮੂਲੇ ਕਿਰ ਪਾਟਿਹਾਰਿਯਂ ਭਵਿਸ੍ਸਤੀ’’ਤਿ ਸੁਤ੍ਵਾ ਨਗਰਸ੍ਸ ਸਾਮਨ੍ਤਾ ਅਮ੍ਬਰੁਕ੍ਖੇ ਛੇਦਾਪੇਸੁਂ, ਨਾਗਰਾ ਮਹਾਅਙ੍ਗਣਟ੍ਠਾਨੇ ਮਞ੍ਚਾਤਿਮਞ੍ਚਂ ਅਟ੍ਟਾਦਯੋ ਬਨ੍ਧਿਂਸੁ, ਸਕਲਜਮ੍ਬੁਦੀਪਵਾਸਿਨੋ ਰਾਸਿਭੂਤਾ ਪੁਰਤ੍ਥਿਮਦਿਸਾਯਮੇਵ ਦ੍ਵਾਦਸਯੋਜਨਾਨਿ ਫਰਿਤ੍ਵਾ ਅਟ੍ਠਂਸੁ. ਸੇਸਦਿਸਾਸੁਪਿ ਤਦਨੁਰੂਪੇਨਾਕਾਰੇਨ ਸਨ੍ਨਿਪਤਿਂਸੁ.
ਭਗਵਾਪਿ ਕਾਲੇ ਸਮ੍ਪਤ੍ਤੇ ਆਸਾਲ਼੍ਹਿਪੁਣ੍ਣਮਾਸਿਯਂ ਪਾਤੋਵ ਕਤ੍ਤਬ੍ਬਕਿਚ੍ਚਂ ਨਿਟ੍ਠਾਪੇਤ੍ਵਾ ਤਂ ਠਾਨਂ ਗਨ੍ਤ੍ਵਾ ਨਿਸੀਦਿ. ਤਸ੍ਮਿਂ ਖਣੇ ਕਣ੍ਡੋ ਨਾਮ ਉਯ੍ਯਾਨਪਾਲੋ ਕਿਪਿਲ੍ਲਿਕਪੁਟੇ ਸੁਪਕ੍ਕਂ ਅਮ੍ਬਫਲਂ ਦਿਸ੍ਵਾ ‘‘ਸਚਾਹਂ ਇਮਂ ਰਞ੍ਞੋ ਦਦੇਯ੍ਯਂ, ਕਹਾਪਣਾਦਿਸਾਰਂ ਲਭੇਯ੍ਯਂ, ਭਗਵਤੋ ਉਪਨਾਮਿਤੇ ਪਨ ਇਧਲੋਕਪਰਲੋਕੇਸੁ ਸਮ੍ਪਤ੍ਤਿ ਭਵਿਸ੍ਸਤੀ’’ਤਿ ਭਗਵਤੋ ਉਪਨਾਮੇਸਿ. ਭਗਵਾ ਤਂ ਪਟਿਗ੍ਗਹੇਤ੍ਵਾ ਆਨਨ੍ਦਤ੍ਥੇਰਂ ਆਣਾਪੇਸਿ – ‘‘ਇਮਂ ਫਲਂ ਮਦ੍ਦਿਤ੍ਵਾ ਪਾਨਂ ਦੇਹੀ’’ਤਿ. ਥੇਰੋ ਤਥਾ ਅਕਾਸਿ. ਭਗਵਾ ਅਮ੍ਬਰਸਂ ਪਿਵਿਤ੍ਵਾ ਅਮ੍ਬਟ੍ਠਿਂ ਉਯ੍ਯਾਨਪਾਲਸ੍ਸ ਦਤ੍ਵਾ ‘‘ਇਮਂ ਰੋਪੇਹੀ’’ਤਿ ਆਹ. ਸੋ ਵਾਲੁਕਂ ਵਿਯੂਹਿਤ੍ਵਾ ਤਂ ਰੋਪੇਸਿ, ਆਨਨ੍ਦਤ੍ਥੇਰੋ ਕੁਣ੍ਡਿਕਾਯ ਉਦਕਂ ਆਸਿਞ੍ਚਿ. ਤਸ੍ਮਿਂ ਖਣੇ ਅਮ੍ਬਙ੍ਕੁਰੋ ਉਟ੍ਠਹਿਤ੍ਵਾ ਮਹਾਜਨਸ੍ਸ ਪਸ੍ਸਨ੍ਤਸ੍ਸੇਵ ਸਾਖਾਵਿਟਪਪੁਪ੍ਫਫਲਪਲ੍ਲਵਭਰਿਤੋ ¶ ਪਞ੍ਞਾਯਿਤ੍ਥ. ਪਤਿਤਂ ਅਮ੍ਬਫਲਂ ਖਾਦਨ੍ਤਾ ਸਕਲਜਮ੍ਬੁਦੀਪਵਾਸਿਨੋ ਖਯਂ ਪਾਪੇਤੁਂ ਨਾਸਕ੍ਖਿਂਸੁ.
ਅਥ ਭਗਵਾ ਪੁਰਤ੍ਥਿਮਚਕ੍ਕਵਾਲ਼ਤੋ ਯਾਵ ਪਚ੍ਛਿਮਚਕ੍ਕਵਾਲ਼ਂ, ਤਾਵ ਇਮਸ੍ਮਿਂ ਚਕ੍ਕਵਾਲ਼ੇ ਮਹਾਮੇਰੁਮੁਦ੍ਧਨਿ ਰਤਨਚਙ੍ਕਮਂ ਮਾਪੇਤ੍ਵਾ ਅਨੇਕਪਰਿਸਾਹਿ ਸੀਹਨਾਦਂ ਨਦਾਪੇਨ੍ਤੋ ਧਮ੍ਮਪਦਟ੍ਠਕਥਾਯਂ ਵੁਤ੍ਤਨਯੇਨ ਮਹਾਇਦ੍ਧਿਪਾਟਿਹਾਰਿਯਂ ਕਤ੍ਵਾ ਤਿਤ੍ਥਿਯੇ ਮਦ੍ਦਿਤ੍ਵਾ ਤੇ ਵਿਪ੍ਪਕਾਰਂ ਪਾਪੇਤ੍ਵਾ ਪਾਟਿਹੀਰਾਵਸਾਨੇ ਪੁਰਿਮਬੁਦ੍ਧਾਚਿਣ੍ਣਵਸੇਨ ¶ ਤਾਵਤਿਂਸਭਵਨਂ ਗਨ੍ਤ੍ਵਾ ਤਤ੍ਥ ਵਸ੍ਸਂਵੁਟ੍ਠੋ ਨਿਰਨ੍ਤਰਂ ਤੇਮਾਸਂ ¶ ਅਭਿਧਮ੍ਮਂ ਦੇਸੇਤ੍ਵਾ ਮਾਤੁਪ੍ਪਮੁਖਾਨਂ ਅਨੇਕਦੇਵਤਾਨਂ ਸੋਤਾਪਤ੍ਤਿਮਗ੍ਗਾਧਿਗਮਨਂ ਕਤ੍ਵਾ, ਵੁਟ੍ਠਵਸ੍ਸੋ ਦੇਵੋਰੋਹਨਂ ਕਤ੍ਵਾ ਅਨੇਕਦੇਵਬ੍ਰਹ੍ਮਗਣਪਰਿਵੁਤੋ ਸਙ੍ਕਸ੍ਸਪੁਰਦ੍ਵਾਰਂ ਓਰੁਯ੍ਹ ਲੋਕਾਨੁਗ੍ਗਹਂ ਅਕਾਸਿ. ਤਦਾ ਭਗਵਤੋ ਲਾਭਸਕ੍ਕਾਰੋ ਜਮ੍ਬੁਦੀਪਮਜ੍ਝੋਤ੍ਥਰਮਾਨੋ ਪਞ੍ਚਮਹਾਗਙ੍ਗਾ ਵਿਯ ਅਹੋਸਿ.
ਅਥ ਤਿਤ੍ਥਿਯਾ ਪਰਿਹੀਨਲਾਭਸਕ੍ਕਾਰਾ ਦੁਕ੍ਖੀ ਦੁਮ੍ਮਨਾ ਪਤ੍ਤਕ੍ਖਨ੍ਧਾ ਅਧੋਮੁਖਾ ਨਿਸੀਦਿਂਸੁ. ਤਦਾ ਤੇਸਂ ਉਪਾਸਿਕਾ ਚਿਞ੍ਚਮਾਣਵਿਕਾ ਨਾਮ ਅਤਿਵਿਯ ਰੂਪਗ੍ਗਪ੍ਪਤ੍ਤਾ ਤੇ ਤਥਾ ਨਿਸਿਨ੍ਨੇ ਦਿਸ੍ਵਾ ‘‘ਕਿਂ, ਭਨ੍ਤੇ, ਏਵਂਦੁਕ੍ਖੀ ਦੁਮ੍ਮਨਾ ਨਿਸਿਨ੍ਨਾ’’ਤਿ ਪੁਚ੍ਛਿ. ‘‘ਕਿਂ ਪਨ ਤ੍ਵਂ, ਭਗਿਨਿ, ਅਪ੍ਪੋਸ੍ਸੁਕ੍ਕਾਸੀ’’ਤਿ? ‘‘ਕਿਂ, ਭਨ੍ਤੇ’’ਤਿ? ‘‘ਭਗਿਨਿ, ਸਮਣਸ੍ਸ ਗੋਤਮਸ੍ਸ ਉਪ੍ਪਾਦਕਾਲਤੋ ਪਟ੍ਠਾਯ ਮਯਂ ਹਤਲਾਭਸਕ੍ਕਾਰਾ, ਨਗਰਵਾਸਿਨੋ ਅਮ੍ਹੇ ਨ ਕਿਞ੍ਚਿ ਮਞ੍ਞਨ੍ਤੀ’’ਤਿ. ‘‘ਮਯਾ ਏਤ੍ਥ ਕਿਂ ਕਾਤਬ੍ਬ’’ਨ੍ਤਿ? ‘‘ਤਯਾ ਸਮਣਸ੍ਸ ਗੋਤਮਸ੍ਸ ਅਵਣ੍ਣਂ ਉਪ੍ਪਾਦੇਤੁਂ ਵਟ੍ਟਤੀ’’ਤਿ. ਸਾ ‘‘ਨ ਮਯ੍ਹਂ ਭਾਰੋ’’ਤਿ ਵਤ੍ਵਾ ਤਤ੍ਥ ਉਸ੍ਸਾਹਂ ਕਰੋਨ੍ਤੀ ਵਿਕਾਲੇ ਜੇਤਵਨਵਿਹਾਰਂ ਗਨ੍ਤ੍ਵਾ ਤਿਤ੍ਥਿਯਾਨਂ ਉਪਸ੍ਸਯੇ ਵਸਿਤ੍ਵਾ ਪਾਤੋ ਨਗਰਵਾਸੀਨਂ ਗਨ੍ਧਾਦੀਨਿ ਗਹੇਤ੍ਵਾ ਭਗਵਨ੍ਤਂ ਵਨ੍ਦਨਤ੍ਥਾਯ ਗਮਨਸਮਯੇ ਜੇਤਵਨਾ ਵਿਯ ਨਿਕ੍ਖਨ੍ਤਾ, ‘‘ਕਤ੍ਥ ਸਯਿਤਾ’’ਤਿ ਪੁਟ੍ਠਾ ‘‘ਕਿਂ ਤੁਮ੍ਹਾਕਂ ਮਮ ਸਯਿਤਟ੍ਠਾਨੇਨਾ’’ਤਿ ਵਤ੍ਵਾ ਪਕ੍ਕਾਮਿ. ਸਾ ਕਮੇਨ ਗਚ੍ਛਨ੍ਤੇ ਕਾਲੇ ਪੁਚ੍ਛਿਤਾ ‘‘ਸਮਣੇਨਾਹਂ ਗੋਤਮੇਨ ਏਕਗਨ੍ਧਕੁਟਿਯਂ ਸਯਿਤ੍ਵਾ ਨਿਕ੍ਖਨ੍ਤਾ’’ਤਿ ਆਹ. ਤਂ ਬਾਲਪੁਥੁਜ੍ਜਨਾ ਸਦ੍ਦਹਿਂਸੁ, ਪਣ੍ਡਿਤਾ ਸੋਤਾਪਨ੍ਨਾਦਯੋ ਨ ਸਦ੍ਦਹਿਂਸੁ. ਏਕਦਿਵਸਂ ਸਾ ਦਾਰੁਮਣ੍ਡਲਂ ਉਦਰੇ ਬਨ੍ਧਿਤ੍ਵਾ ਉਪਰਿ ਰਤ੍ਤਪਟਂ ਪਰਿਦਹਿਤ੍ਵਾ ਗਨ੍ਤ੍ਵਾ ਸਰਾਜਿਕਾਯ ਪਰਿਸਾਯ ਧਮ੍ਮਦੇਸਨਤ੍ਥਾਯ ਨਿਸਿਨ੍ਨਂ ਭਗਵਨ੍ਤਂ ਏਵਮਾਹ – ‘‘ਭੋ ਸਮਣ, ਤ੍ਵਂ ਧਮ੍ਮਂ ਦੇਸੇਸਿ, ਤੁਯ੍ਹਂ ਪਟਿਚ੍ਚ ਉਪ੍ਪਨ੍ਨਦਾਰਕਗਬ੍ਭਿਨਿਯਾ ਮਯ੍ਹਂ ਲਸੁਣਮਰਿਚਾਦੀਨਿ ਨ ਵਿਚਾਰੇਸੀ’’ਤਿ? ‘‘ਤਥਾਭਾਵਂ, ਭਗਿਨਿ, ਤ੍ਵਞ੍ਚੇਵ ਪਜਾਨਾਸਿ, ਅਹਞ੍ਚਾ’’ਤਿ. ਸਾ ‘‘ਏਵਮੇਵ ਮੇਥੁਨਸਂਸਗ੍ਗਸਮਯਂ ਦ੍ਵੇਯੇਵ ਜਾਨਨ੍ਤਿ, ਨ ਅਞ੍ਞੇ’’ਤਿ ਆਹ.
ਤਸ੍ਮਿਂ ਖਣੇ ਸਕ੍ਕਸ੍ਸ ਪਣ੍ਡੁਕਮ੍ਬਲਸਿਲਾਸਨਂ ਉਣ੍ਹਾਕਾਰਂ ਦਸ੍ਸੇਸਿ. ਸਕ੍ਕੋ ਆਵਜ੍ਜੇਨ੍ਤੋ ¶ ਤਂ ਕਾਰਣਂ ਞਤ੍ਵਾ ਦ੍ਵੇ ਦੇਵਪੁਤ੍ਤੇ ਆਣਾਪੇਸਿ – ‘‘ਤੁਮ੍ਹੇਸੁ ਏਕੋ ਮੂਸਿਕਵਣ੍ਣਂ ਮਾਪੇਤ੍ਵਾ ਤਸ੍ਸਾ ਦਾਰੁਮਣ੍ਡਲਸ੍ਸ ਬਨ੍ਧਨਂ ਛਿਨ੍ਦਤੁ, ਏਕੋ ਵਾਤਮਣ੍ਡਲਂ ਸਮੁਟ੍ਠਾਪੇਤ੍ਵਾ ਪਾਰੁਤਪਟਂ ਉਦ੍ਧਂ ਖਿਪਤੂ’’ਤਿ. ਤੇ ਗਨ੍ਤ੍ਵਾ ਤਥਾ ਅਕਂਸੁ. ਦਾਰੁਮਣ੍ਡਲਂ ਪਤਮਾਨਂ ਤਸ੍ਸਾ ਪਾਦਪਿਟ੍ਠਿਂ ਭਿਨ੍ਦਿ. ਧਮ੍ਮਸਭਾਯਂ ਸਨ੍ਨਿਪਤਿਤਾ ਪੁਥੁਜ੍ਜਨਾ ਸਬ੍ਬੇ ‘‘ਅਰੇ, ਦੁਟ੍ਠਚੋਰਿ, ਤ੍ਵਂ ਏਵਰੂਪਸ੍ਸ ਲੋਕਤ੍ਤਯਸਾਮਿਨੋ ¶ ਏਵਰੂਪਂ ਅਬ੍ਭਕ੍ਖਾਨਂ ਅਕਾਸੀ’’ਤਿ ਉਟ੍ਠਹਿਤ੍ਵਾ ਏਕੇਕਮੁਟ੍ਠਿਪਹਾਰਂ ਦਤ੍ਵਾ ਸਭਾਯ ਨੀਹਰਿਂਸੁ, ਦਸ੍ਸਨਾਤਿਕ੍ਕਨ੍ਤਾਯ ਪਥਵੀ ਵਿਵਰਮਦਾਸਿ. ਤਸ੍ਮਿਂ ਖਣੇ ਅਵੀਚਿਤੋ ਜਾਲਾ ਉਟ੍ਠਹਿਤ੍ਵਾ ਕੁਲਦਤ੍ਤਿਕੇਨ ¶ ਰਤ੍ਤਕਮ੍ਬਲੇਨੇਵ ਤਂ ਅਚ੍ਛਾਦੇਤ੍ਵਾ ਅਵੀਚਿਮ੍ਹਿ ਪਕ੍ਖਿਪਿ, ਭਗਵਤੋ ਲਾਭਸਕ੍ਕਾਰੋ ਅਤਿਰੇਕਤਰੋ ਅਹੋਸਿ. ਤੇਨ ਵੁਤ੍ਤਂ –
‘‘ਸਬ੍ਬਾਭਿਭੁਸ੍ਸ ਬੁਦ੍ਧਸ੍ਸ, ਨਨ੍ਦੋ ਨਾਮਾਸਿ ਸਾਵਕੋ;
ਤਂ ਅਬ੍ਭਕ੍ਖਾਯ ਨਿਰਯੇ, ਚਿਰਂ ਸਂਸਰਿਤਂ ਮਯਾ.
‘‘ਦਸਵਸ੍ਸਸਹਸ੍ਸਾਨਿ, ਨਿਰਯੇ ਸਂਸਰਿਂ ਚਿਰਂ;
ਮਨੁਸ੍ਸਭਾਵਂ ਲਦ੍ਧਾਹਂ, ਅਬ੍ਭਕ੍ਖਾਨਂ ਬਹੁਂ ਲਭਿਂ.
‘‘ਤੇਨ ਕਮ੍ਮਾਵਸੇਸੇਨ, ਚਿਞ੍ਚਮਾਣਵਿਕਾ ਮਮਂ;
ਅਬ੍ਭਾਚਿਕ੍ਖਿ ਅਭੂਤੇਨ, ਜਨਕਾਯਸ੍ਸ ਅਗ੍ਗਤੋ’’ਤਿ. (ਅਪ. ਥੇਰ ੧.੩੯.੭੦-੭੨);
ਤਤਿਯਪਞ੍ਹੇ – ਅਬ੍ਭਕ੍ਖਾਨਨ੍ਤਿ ਅਭਿ ਅਕ੍ਖਾਨਂ ਅਕ੍ਕੋਸਨਂ. ਅਤੀਤੇ ਕਿਰ ਬੋਧਿਸਤ੍ਤੋ ਅਪਾਕਟਜਾਤਿਯਂ ਉਪ੍ਪਨ੍ਨੋ ਮੁਨਾਲ਼ਿ ਨਾਮ ਧੁਤ੍ਤੋ ਹੁਤ੍ਵਾ ਦੁਜ੍ਜਨਸਂਸਗ੍ਗਬਲੇਨ ਸੁਰਭਿਂ ਨਾਮ ਪਚ੍ਚੇਕਬੁਦ੍ਧਂ ‘‘ਦੁਸ੍ਸੀਲੋ ਪਾਪਧਮ੍ਮੋ ਅਯਂ ਭਿਕ੍ਖੂ’’ਤਿ ਅਕ੍ਕੋਸਿ. ਸੋ ਤੇਨ ਅਕੁਸਲੇਨ ਵਚੀਕਮ੍ਮੇਨ ਬਹੂਨਿ ਵਸ੍ਸਸਹਸ੍ਸਾਨਿ ਨਿਰਯੇ ਪਚ੍ਚਿਤ੍ਵਾ ਇਮਸ੍ਮਿਂ ਪਚ੍ਛਿਮਤ੍ਤਭਾਵੇ ਦਸਪਾਰਮਿਤਾਸਂਸਿਦ੍ਧਿਬਲੇਨ ਬੁਦ੍ਧੋ ਜਾਤੋ ਲਾਭਗ੍ਗਯਸਗ੍ਗਪ੍ਪਤ੍ਤੋ ਅਹੋਸਿ. ਪੁਨ ਤਿਤ੍ਥਿਯਾ ਉਸ੍ਸਾਹਜਾਤਾ – ‘‘ਕਥਂ ਨੁ ਖੋ ਸਮਣਸ੍ਸ ਗੋਤਮਸ੍ਸ ਅਯਸਂ ਉਪ੍ਪਾਦੇਸ੍ਸਾਮਾ’’ਤਿ ਦੁਕ੍ਖੀ ਦੁਮ੍ਮਨਾ ਨਿਸੀਦਿਂਸੁ. ਤਦਾ ਸੁਨ੍ਦਰੀ ਨਾਮੇਕਾ ਪਰਿਬ੍ਬਾਜਿਕਾ ਤੇ ਉਪਸਙ੍ਕਮਿਤ੍ਵਾ ਵਨ੍ਦਿਤ੍ਵਾ ਠਿਤਾ ਤੁਣ੍ਹੀਭੂਤੇ ਕਿਞ੍ਚਿ ਅਵਦਨ੍ਤੇ ਦਿਸ੍ਵਾ ‘‘ਕਿਂ ਮਯ੍ਹਂ ਦੋਸੋ’’ਤਿ ਪੁਚ੍ਛਿ. ‘‘ਸਮਣੇਨ ਗੋਤਮੇਨ ਅਮ੍ਹੇ ਵਿਹੇਠਿਯਮਾਨੇ ਤ੍ਵਂ ਅਪ੍ਪੋਸ੍ਸੁਕ੍ਕਾ ਵਿਹਰਿਸ੍ਸਸਿ, ਇਦਂ ਤਵ ਦੋਸੋ’’ਤਿ. ‘‘ਏਵਮਹਂ ਤਤ੍ਥ ਕਿਂ ਕਰਿਸ੍ਸਾਮੀ’’ਤਿ? ‘‘ਤ੍ਵਂ ਸਮਣਸ੍ਸ ਗੋਤਮਸ੍ਸ ਅਵਣ੍ਣਂ ਉਪ੍ਪਾਦੇਤੁਂ ਸਕ੍ਖਿਸ੍ਸਸੀ’’ਤਿ? ‘‘ਸਕ੍ਖਿਸ੍ਸਾਮਿ, ਅਯ੍ਯਾ’’ਤਿ ਵਤ੍ਵਾ ਤਤੋ ਪਟ੍ਠਾਯ ਵੁਤ੍ਤਨਯੇਨ ਦਿਟ੍ਠਦਿਟ੍ਠਾਨਂ ‘‘ਸਮਣੇਨ ਗੋਤਮੇਨ ਏਕਗਨ੍ਧਕੁਟਿਯਂ ਸਯਿਤ੍ਵਾ ਨਿਕ੍ਖਨ੍ਤਾ’’ਤਿ ਵਤ੍ਵਾ ਅਕ੍ਕੋਸਤਿ ਪਰਿਭਾਸਤਿ. ਤਿਤ੍ਥਿਯਾਪਿ ‘‘ਪਸ੍ਸਥ, ਭੋ, ਸਮਣਸ੍ਸ ਗੋਤਮਸ੍ਸ ਕਮ੍ਮ’’ਨ੍ਤਿ ਅਕ੍ਕੋਸਨ੍ਤਿ ਪਰਿਭਾਸਨ੍ਤਿ. ਵੁਤ੍ਤਞ੍ਹੇਤਂ –
‘‘ਮੁਨਾਲ਼ਿ ¶ ਨਾਮਹਂ ਧੁਤ੍ਤੋ, ਪੁਬ੍ਬੇ ਅਞ੍ਞਾਸੁ ਜਾਤਿਸੁ;
ਪਚ੍ਚੇਕਬੁਦ੍ਧਂ ਸੁਰਭਿਂ, ਅਬ੍ਭਾਚਿਕ੍ਖਿਂ ਅਦੂਸਕਂ.
‘‘ਤੇਨ ¶ ¶ ਕਮ੍ਮਵਿਪਾਕੇਨ, ਨਿਰਯੇ ਸਂਸਰਿਂ ਚਿਰਂ;
ਬਹੂ ਵਸ੍ਸਸਹਸ੍ਸਾਨਿ, ਦੁਕ੍ਖਂ ਵੇਦੇਸਿ ਵੇਦਨਂ.
‘‘ਤੇਨ ਕਮ੍ਮਾਵਸੇਸੇਨ, ਇਧ ਪਚ੍ਛਿਮਕੇ ਭਵੇ;
ਅਬ੍ਭਕ੍ਖਾਨਂ ਮਯਾ ਲਦ੍ਧਂ, ਸੁਨ੍ਦਰਿਕਾਯ ਕਾਰਣਾ’’ਤਿ. (ਅਪ. ਥੇਰ ੧.੩੯.੬੭-੬੯);
ਚਤੁਤ੍ਥਪਞ੍ਹੇ – ਅਬ੍ਭਕ੍ਖਾਨਂ ਅਭਿ ਵਿਸੇਸੇਨ ਅਕ੍ਕੋਸਨਂ ਪਰਿਭਾਸਨਂ. ਅਤੀਤੇ ਕਿਰ ਬੋਧਿਸਤ੍ਤੋ ਬ੍ਰਾਹ੍ਮਣਕੁਲੇ ਉਪ੍ਪਨ੍ਨੋ ਬਹੁਸ੍ਸੁਤੋ ਬਹੂਹਿ ਸਕ੍ਕਤੋ ਪੂਜਿਤੋ ਤਾਪਸਪਬ੍ਬਜ੍ਜਂ ਪਬ੍ਬਜਿਤ੍ਵਾ ਹਿਮਵਨ੍ਤੇ ਵਨਮੂਲਫਲਾਹਾਰੋ ਬਹੁਮਾਣਵੇ ਮਨ੍ਤੇ ਵਾਚੇਨ੍ਤੋ ਵਾਸਂ ਕਪ੍ਪੇਸਿ. ਏਕੋ ਪਞ੍ਚਾਭਿਞ੍ਞਾਅਟ੍ਠਸਮਾਪਤ੍ਤਿਲਾਭੀ ਤਾਪਸੋ ਤਸ੍ਸ ਸਨ੍ਤਿਕਂ ਅਗਮਾਸਿ. ਸੋ ਤਂ ਦਿਸ੍ਵਾਵ ਇਸ੍ਸਾਪਕਤੋ ਤਂ ਅਦੂਸਕਂ ਇਸਿਂ ‘‘ਕਾਮਭੋਗੀ ਕੁਹਕੋ ਅਯਂ ਇਸੀ’’ਤਿ ਅਬ੍ਭਾਚਿਕ੍ਖਿ, ਅਤ੍ਤਨੋ ਸਿਸ੍ਸੇ ਚ ਆਹ – ‘‘ਅਯਂ ਇਸਿ ਏਵਰੂਪੋ ਅਨਾਚਾਰਕੋ’’ਤਿ. ਤੇਪਿ ਤਥੇਵ ਅਕ੍ਕੋਸਿਂਸੁ ਪਰਿਭਾਸਿਂਸੁ. ਸੋ ਤੇਨ ਅਕੁਸਲਕਮ੍ਮਵਿਪਾਕੇਨ ਵਸ੍ਸਸਹਸ੍ਸਾਨਿ ਨਿਰਯੇ ਦੁਕ੍ਖਮਨੁਭਵਿਤ੍ਵਾ ਇਮਸ੍ਮਿਂ ਪਚ੍ਛਿਮਤ੍ਤਭਾਵੇ ਬੁਦ੍ਧੋ ਹੁਤ੍ਵਾ ਲਾਭਗ੍ਗਯਸਗ੍ਗਪ੍ਪਤ੍ਤੋ ਆਕਾਸੇ ਪੁਣ੍ਣਚਨ੍ਦੋ ਵਿਯ ਪਾਕਟੋ ਜਾਤੋ. ਤਥੇਵ ਤਿਤ੍ਥਿਯਾ ਅਬ੍ਭਕ੍ਖਾਨੇਨਪਿ ਅਸਨ੍ਤੁਟ੍ਠਾ ਪੁਨਪਿ ਸੁਨ੍ਦਰਿਯਾ ਅਬ੍ਭਕ੍ਖਾਨਂ ਕਾਰੇਤ੍ਵਾ ਸੁਰਾਧੁਤ੍ਤੇ ਪਕ੍ਕੋਸਾਪੇਤ੍ਵਾ ਲਞ੍ਜਂ ਦਤ੍ਵਾ ‘‘ਤੁਮ੍ਹੇ ਸੁਨ੍ਦਰਿਂ ਮਾਰੇਤ੍ਵਾ ਜੇਤਵਨਦ੍ਵਾਰਸਮੀਪੇ ਮਾਲਾਕਚਵਰੇਨ ਛਾਦੇਥਾ’’ਤਿ ਆਣਾਪੇਸੁਂ. ਤੇ ਤਥਾ ਕਰਿਂਸੁ. ਤਤੋ ਤਿਤ੍ਥਿਯਾ ‘‘ਸੁਨ੍ਦਰਿਂ ਨ ਪਸ੍ਸਾਮਾ’’ਤਿ ਰਞ੍ਞੋ ਆਰੋਚੇਸੁਂ. ਰਾਜਾ ‘‘ਪਰਿਯੇਸਥਾ’’ਤਿ ਆਹ. ਤੇ ਅਤ੍ਤਨਾ ਪਾਤਿਤਟ੍ਠਾਨਤੋ ਗਹੇਤ੍ਵਾ ਮਞ੍ਚਕਂ ਆਰੋਪੇਤ੍ਵਾ ਰਞ੍ਞੋ ਦਸ੍ਸੇਤ੍ਵਾ ‘‘ਪਸ੍ਸਥ, ਭੋ, ਸਮਣਸ੍ਸ ਗੋਤਮਸ੍ਸ ਸਾਵਕਾਨਂ ਕਮ੍ਮ’’ਨ੍ਤਿ ਭਗਵਤੋ ਭਿਕ੍ਖੁਸਙ੍ਘਸ੍ਸ ਚ ਸਕਲਨਗਰੇ ਅਵਣ੍ਣਂ ਉਗ੍ਘੋਸੇਨ੍ਤਾ ਵਿਚਰਿਂਸੁ. ਸੁਨ੍ਦਰਿਂ ਆਮਕਸੁਸਾਨੇ ਅਟ੍ਟਕੇ ਠਪੇਸੁਂ. ਰਾਜਾ ‘‘ਸੁਨ੍ਦਰਿਮਾਰਕੇ ਪਰਿਯੇਸਥਾ’’ਤਿ ਆਣਾਪੇਸਿ. ਤਦਾ ਧੁਤ੍ਤਾ ਸੁਰਂ ਪਿਵਿਤ੍ਵਾ ‘‘ਤ੍ਵਂ ਸੁਨ੍ਦਰਿਂ ਮਾਰੇਸਿ, ਤ੍ਵਂ ਮਾਰੇਸੀ’’ਤਿ ਕਲਹਂ ਕਰਿਂਸੁ. ਰਾਜਪੁਰਿਸਾ ਤੇ ਧੁਤ੍ਤੇ ਗਹੇਤ੍ਵਾ ਰਞ੍ਞੋ ਦਸ੍ਸੇਸੁਂ. ਰਾਜਾ ‘‘ਕਿਂ, ਭਣੇ, ਤੁਮ੍ਹੇਹਿ ਸੁਨ੍ਦਰੀ ਮਾਰਿਤਾ’’ਤਿ? ‘‘ਆਮ, ਦੇਵਾ’’ਤਿ. ‘‘ਕੇਹਿ ਆਣਤ੍ਤਾ’’ਤਿ? ‘‘ਤਿਤ੍ਥਿਯੇਹਿ, ਦੇਵਾ’’ਤਿ. ਰਾਜਾ ਤਿਤ੍ਥਿਯੇ ਆਹਰਾਪੇਤ੍ਵਾ ਬਨ੍ਧਾਪੇਤ੍ਵਾ ‘‘ਗਚ੍ਛਥ, ਭਣੇ, ‘ਬੁਦ੍ਧਸ੍ਸ ਅਵਣ੍ਣਤ੍ਥਾਯ ਅਮ੍ਹੇਹਿ ਸਯਮੇਵ ਸੁਨ੍ਦਰੀ ਮਾਰਾਪਿਤਾ, ਭਗਵਾ ਤਸ੍ਸ ਸਾਵਕਾ ਚ ਅਕਾਰਕਾ’ਤਿ ਉਗ੍ਘੋਸਥਾ’’ਤਿ ਆਹ. ਤੇ ਤਥਾ ਅਕਂਸੁ ¶ . ਸਕਲਨਗਰਵਾਸਿਨੋ ਨਿਕ੍ਕਙ੍ਖਾ ਅਹੇਸੁਂ. ਰਾਜਾ ਤਿਤ੍ਥਿਯੇ ਚ ਧੁਤ੍ਤੇ ਚ ਮਾਰਾਪੇਤ੍ਵਾ ਛਡ੍ਡਾਪੇਤਿ ¶ . ਤਤੋ ਭਗਵਤੋ ਭਿਯ੍ਯੋਸੋਮਤ੍ਤਾਯ ਲਾਭਸਕ੍ਕਾਰੋ ਵਡ੍ਢਿ. ਤੇਨ ਵੁਤ੍ਤਂ –
‘‘ਬ੍ਰਾਹ੍ਮਣੋ ¶ ਸੁਤਵਾ ਆਸਿਂ, ਅਹਂ ਸਕ੍ਕਤਪੂਜਿਤੋ;
ਮਹਾਵਨੇ ਪਞ੍ਚਸਤੇ, ਮਨ੍ਤੇ ਵਾਚੇਮਿ ਮਾਣਵੇ.
‘‘ਤਤ੍ਥਾਗਤੋ ਇਸਿ ਭੀਮੋ, ਪਞ੍ਚਾਭਿਞ੍ਞੋ ਮਹਿਦ੍ਧਿਕੋ;
ਤਞ੍ਚਾਹਂ ਆਗਤਂ ਦਿਸ੍ਵਾ, ਅਬ੍ਭਾਚਿਕ੍ਖਿਂ ਅਦੂਸਕਂ.
‘‘ਤਤੋਹਂ ਅਵਚਂ ਸਿਸ੍ਸੇ, ਕਾਮਭੋਗੀ ਅਯਂ ਇਸਿ;
ਮਯ੍ਹਮ੍ਪਿ ਭਾਸਮਾਨਸ੍ਸ, ਅਨੁਮੋਦਿਂਸੁ ਮਾਣਵਾ.
‘‘ਤਤੋ ਮਾਣਵਕਾ ਸਬ੍ਬੇ, ਭਿਕ੍ਖਮਾਨਂ ਕੁਲੇ ਕੁਲੇ;
ਮਹਾਜਨਸ੍ਸ ਆਹਂਸੁ, ਕਾਮਭੋਗੀ ਅਯਂ ਇਸਿ.
‘‘ਤੇਨ ਕਮ੍ਮਵਿਪਾਕੇਨ, ਪਞ੍ਚਭਿਕ੍ਖੁਸਤਾ ਇਮੇ;
ਅਬ੍ਭਕ੍ਖਾਨਂ ਲਭੁਂ ਸਬ੍ਬੇ, ਸੁਨ੍ਦਰਿਕਾਯ ਕਾਰਣਾ’’ਤਿ. (ਅਪ. ਥੇਰ ੧.੩੯.੭੩-੭੭);
ਪਞ੍ਚਮੇ ਪਞ੍ਹੇ – ਸਿਲਾਵੇਧੋਤਿ ਆਹਤਚਿਤ੍ਤੋ ਸਿਲਂ ਪਵਿਜ੍ਝਿ. ਅਤੀਤੇ ਕਿਰ ਬੋਧਿਸਤ੍ਤੋ ਚ ਕਨਿਟ੍ਠਭਾਤਾ ਚ ਏਕਪਿਤੁਪੁਤ੍ਤਾ ਅਹੇਸੁਂ. ਤੇ ਪਿਤੁ ਅਚ੍ਚਯੇਨ ਦਾਸੇ ਪਟਿਚ੍ਚ ਕਲਹਂ ਕਰੋਨ੍ਤਾ ਅਞ੍ਞਮਞ੍ਞਂ ਵਿਰੁਦ੍ਧਾ ਅਹੇਸੁਂ. ਬੋਧਿਸਤ੍ਤੋ ਅਤ੍ਤਨੋ ਬਲਵਭਾਵੇਨ ਕਨਿਟ੍ਠਭਾਤਰਂ ਅਜ੍ਝੋਤ੍ਥਰਿਤ੍ਵਾ ਤਸ੍ਸੁਪਰਿ ਪਾਸਾਣਂ ਪਵਿਜ੍ਝੇਸਿ. ਸੋ ਤੇਨ ਕਮ੍ਮਵਿਪਾਕੇਨ ਨਰਕਾਦੀਸੁ ਅਨੇਕਵਸ੍ਸਸਹਸ੍ਸਾਨਿ ਦੁਕ੍ਖਮਨੁਭਵਿਤ੍ਵਾ ਇਮਸ੍ਮਿਂ ਪਚ੍ਛਿਮਤ੍ਤਭਾਵੇ ਬੁਦ੍ਧੋ ਜਾਤੋ. ਦੇਵਦਤ੍ਤੋ ਰਾਹੁਲਕੁਮਾਰਸ੍ਸ ਮਾਤੁਲੋ ਪੁਬ੍ਬੇ ਸੇਰਿਵਾਣਿਜਕਾਲੇ ਬੋਧਿਸਤ੍ਤੇਨ ਸਦ੍ਧਿਂ ਵਾਣਿਜੋ ਅਹੋਸਿ, ਤੇ ਏਕਂ ਪਟ੍ਟਨਗਾਮਂ ਪਤ੍ਵਾ ‘‘ਤ੍ਵਂ ਏਕਵੀਥਿਂ ਗਣ੍ਹਾਹਿ, ਅਹਮ੍ਪਿ ਏਕਵੀਥਿਂ ਗਣ੍ਹਾਮੀ’’ਤਿ ਦ੍ਵੇਪਿ ਪਵਿਟ੍ਠਾ. ਤੇਸੁ ਦੇਵਦਤ੍ਤਸ੍ਸ ਪਵਿਟ੍ਠਵੀਥਿਯਂ ਜਿਣ੍ਣਸੇਟ੍ਠਿਭਰਿਯਾ ਚ ਨਤ੍ਤਾ ਚ ਦ੍ਵੇਯੇਵ ਅਹੇਸੁਂ, ਤੇਸਂ ਮਹਨ੍ਤਂ ਸੁਵਣ੍ਣਥਾਲਕਂ ਮਲਗ੍ਗਹਿਤਂ ਭਾਜਨਨ੍ਤਰੇ ਠਪਿਤਂ ਹੋਤਿ, ਤਂ ਸੁਵਣ੍ਣਥਾਲਕਭਾਵਂ ਅਜਾਨਨ੍ਤੀ ‘‘ਇਮਂ ਥਾਲਕਂ ਗਹੇਤ੍ਵਾ ਪਿਲ਼ਨ੍ਧਨਂ ਦੇਥਾ’’ਤਿ ਆਹ. ਸੋ ਤਂ ਗਹੇਤ੍ਵਾ ਸੂਚਿਯਾ ਲੇਖਂ ਕਡ੍ਢਿਤ੍ਵਾ ਸੁਵਣ੍ਣਥਾਲਕਭਾਵਂ ਞਤ੍ਵਾ ‘‘ਥੋਕਂ ਦਤ੍ਵਾ ਗਣ੍ਹਿਸ੍ਸਾਮੀ’’ਤਿ ਚਿਨ੍ਤੇਤ੍ਵਾ ਗਤੋ. ਅਥ ਬੋਧਿਸਤ੍ਤਂ ਦ੍ਵਾਰਸਮੀਪਂ ਆਗਤਂ ਦਿਸ੍ਵਾ ‘‘ਨਤ੍ਤਾ, ਅਯ੍ਯੇ ¶ , ਮਯ੍ਹਂ ਕਚ੍ਛਪੁਟਂ ¶ ਪਿਲ਼ਨ੍ਧਨਂ ਦੇਥਾ’’ਤਿ. ਸਾ ਤਂ ਪਕ੍ਕੋਸਾਪੇਤ੍ਵਾ ਨਿਸੀਦਾਪੇਤ੍ਵਾ ਤਂ ਥਾਲਕਂ ਦਤ੍ਵਾ ‘‘ਇਮਂ ਗਹੇਤ੍ਵਾ ਮਯ੍ਹਂ ਨਤ੍ਤਾਯ ਕਚ੍ਛਪੁਟਂ ਪਿਲ਼ਨ੍ਧਨਂ ਦੇਥਾ’’ਤਿ. ਬੋਧਿਸਤ੍ਤੋ ਤਂ ਗਹੇਤ੍ਵਾ ਸੁਵਣ੍ਣਥਾਲਕਭਾਵਂ ਞਤ੍ਵਾ ‘‘ਤੇਨ ਵਞ੍ਚਿਤਾ’’ਤਿ ਞਤ੍ਵਾ ਅਤ੍ਤਨੋ ਪਸਿਬ੍ਬਕਾਯ ਠਪਿਤਅਟ੍ਠਕਹਾਪਣੇ ਅਵਸੇਸਭਣ੍ਡਞ੍ਚ ¶ ਦਤ੍ਵਾ ਕਚ੍ਛਪੁਟਂ ਪਿਲ਼ਨ੍ਧਨਂ ਕੁਮਾਰਿਕਾਯ ਹਤ੍ਥੇ ਪਿਲ਼ਨ੍ਧਾਪੇਤ੍ਵਾ ਅਗਮਾਸਿ. ਸੋ ਵਾਣਿਜੋ ਪੁਨਾਗਨ੍ਤ੍ਵਾ ਪੁਚ੍ਛਿ. ‘‘ਤਾਤ, ਤ੍ਵਂ ਨ ਗਣ੍ਹਿਤ੍ਥ, ਮਯ੍ਹਂ ਪੁਤ੍ਤੋ ਇਦਞ੍ਚਿਦਞ੍ਚ ਦਤ੍ਵਾ ਤਂ ਗਹੇਤ੍ਵਾ ਗਤੋ’’ਤਿ. ਸੋ ਤਂ ਸੁਤ੍ਵਾਵ ਹਦਯੇਨ ਫਾਲਿਤੇਨ ਵਿਯ ਧਾਵਿਤ੍ਵਾ ਅਨੁਬਨ੍ਧਿ. ਬੋਧਿਸਤ੍ਤੋ ਨਾਵਂ ਆਰੁਯ੍ਹ ਪਕ੍ਖਨ੍ਦਿ. ਸੋ ‘‘ਤਿਟ੍ਠ, ਮਾ ਪਲਾਯਿ ਮਾ ਪਲਾਯੀ’’ਤਿ ਵਤ੍ਵਾ ‘‘ਨਿਬ੍ਬਤ੍ਤਨਿਬ੍ਬਤ੍ਤਭਵੇ ਤਂ ਨਾਸੇਤੁਂ ਸਮਤ੍ਥੋ ਭਵੇਯ੍ਯ’’ਨ੍ਤਿ ਪਤ੍ਥਨਂ ਅਕਾਸਿ.
ਸੋ ਪਤ੍ਥਨਾਵਸੇਨ ਅਨੇਕੇਸੁ ਜਾਤਿਸਤਸਹਸ੍ਸੇਸੁ ਅਞ੍ਞਮਞ੍ਞਂ ਵਿਹੇਠੇਤ੍ਵਾ ਇਮਸ੍ਮਿਂ ਅਤ੍ਤਭਾਵੇ ਸਕ੍ਯਕੁਲੇ ਨਿਬ੍ਬਤ੍ਤਿਤ੍ਵਾ ਕਮੇਨ ਭਗਵਤਿ ਸਬ੍ਬਞ੍ਞੁਤਂ ਪਤ੍ਵਾ ਰਾਜਗਹੇ ਵਿਹਰਨ੍ਤੇ ਅਨੁਰੁਦ੍ਧਾਦੀਹਿ ਸਦ੍ਧਿਂ ਭਗਵਤੋ ਸਨ੍ਤਿਕਂ ਗਨ੍ਤ੍ਵਾ ਪਬ੍ਬਜਿਤ੍ਵਾ ਝਾਨਲਾਭੀ ਹੁਤ੍ਵਾ ਪਾਕਟੋ ਭਗਵਨ੍ਤਂ ਵਰਂ ਯਾਚਿ – ‘‘ਭਨ੍ਤੇ, ਸਬ੍ਬੋ ਭਿਕ੍ਖੁਸਙ੍ਘੋ ਪਿਣ੍ਡਪਾਤਿਕਾਦੀਨਿ ਤੇਰਸ ਧੁਤਙ੍ਗਾਨਿ ਸਮਾਦਿਯਤੁ, ਸਕਲੋ ਭਿਕ੍ਖੁਸਙ੍ਘੋ ਮਮ ਭਾਰੋ ਹੋਤੂ’’ਤਿ. ਭਗਵਾ ਨ ਅਨੁਜਾਨਿ. ਦੇਵਦਤ੍ਤੋ ਵੇਰਂ ਬਨ੍ਧਿਤ੍ਵਾ ਪਰਿਹੀਨਜ੍ਝਾਨੋ ਭਗਵਨ੍ਤਂ ਮਾਰੇਤੁਕਾਮੋ ਏਕਦਿਵਸਂ ਵੇਭਾਰਪਬ੍ਬਤਪਾਦੇ ਠਿਤਸ੍ਸ ਭਗਵਤੋ ਉਪਰਿ ਠਿਤੋ ਪਬ੍ਬਤਕੂਟਂ ਪਵਿਦ੍ਧੇਸਿ. ਭਗਵਤੋ ਆਨੁਭਾਵੇਨ ਅਪਰੋ ਪਬ੍ਬਤਕੂਟੋ ਤਂ ਪਤਮਾਨਂ ਸਮ੍ਪਟਿਚ੍ਛਿ. ਤੇਸਂ ਘਟ੍ਟਨੇਨ ਉਟ੍ਠਿਤਾ ਪਪਟਿਕਾ ਆਗਨ੍ਤ੍ਵਾ ਭਗਵਤੋ ਪਾਦਪਿਟ੍ਠਿਯਂ ਪਹਰਿ. ਤੇਨ ਵੁਤ੍ਤਂ –
‘‘ਵੇਮਾਤੁਭਾਤਰਂ ਪੁਬ੍ਬੇ, ਧਨਹੇਤੁ ਹਨਿਂ ਅਹਂ;
ਪਕ੍ਖਿਪਿਂ ਗਿਰਿਦੁਗ੍ਗਸ੍ਮਿਂ, ਸਿਲਾਯ ਚ ਅਪਿਂਸਯਿਂ.
‘‘ਤੇਨ ਕਮ੍ਮਵਿਪਾਕੇਨ, ਦੇਵਦਤ੍ਤੋ ਸਿਲਂ ਖਿਪਿ;
ਅਙ੍ਗੁਟ੍ਠਂ ਪਿਂਸਯੀ ਪਾਦੇ, ਮਮ ਪਾਸਾਣਸਕ੍ਖਰਾ’’ਤਿ. (ਅਪ. ਥੇਰ ੧.੩੯.੭੮-੭੯);
ਛਟ੍ਠਪਞ੍ਹੇ – ਸਕਲਿਕਾਵੇਧੋਤਿ ਸਕਲਿਕਾਯ ਘਟ੍ਟਨਂ. ਅਤੀਤੇ ਕਿਰ ਬੋਧਿਸਤ੍ਤੋ ਏਕਸ੍ਮਿਂ ਕੁਲੇ ਨਿਬ੍ਬਤ੍ਤੋ ਦਹਰਕਾਲੇ ਮਹਾਵੀਥਿਯਂ ਕੀਲ਼ਮਾਨੋ ਵੀਥਿਯਂ ਪਿਣ੍ਡਾਯ ਚਰਮਾਨਂ ਪਚ੍ਚੇਕਬੁਦ੍ਧਂ ਦਿਸ੍ਵਾ ‘‘ਅਯਂ ਮੁਣ੍ਡਕੋ ਸਮਣੋ ਕੁਹਿਂ ਗਚ੍ਛਤੀ’’ਤਿ ਪਾਸਾਣਸਕਲਿਕਂ ਗਹੇਤ੍ਵਾ ਤਸ੍ਸ ਪਾਦਪਿਟ੍ਠਿਯਂ ਖਿਪਿ ¶ . ਪਾਦਪਿਟ੍ਠਿਚਮ੍ਮਂ ਛਿਨ੍ਦਿਤ੍ਵਾ ਰੁਹਿਰਂ ਨਿਕ੍ਖਮਿ. ਸੋ ਤੇਨ ਪਾਪਕਮ੍ਮੇਨ ਅਨੇਕਵਸ੍ਸਸਹਸ੍ਸਾਨਿ ਨਿਰਯੇ ਮਹਾਦੁਕ੍ਖਂ ਅਨੁਭਵਿਤ੍ਵਾ ਬੁਦ੍ਧਭੂਤੋਪਿ ਕਮ੍ਮਪਿਲੋਤਿਕਵਸੇਨ ¶ ਪਾਦਪਿਟ੍ਠਿਯਂ ਪਾਸਾਣਸਕਲਿਕਘਟ੍ਟਨੇਨ ਰੁਹਿਰੁਪ੍ਪਾਦਂ ਲਭਿ. ਤੇਨ ਵੁਤ੍ਤਂ –
‘‘ਪੁਰੇਹਂ ¶ ਦਾਰਕੋ ਹੁਤ੍ਵਾ, ਕੀਲ਼ਮਾਨੋ ਮਹਾਪਥੇ;
ਪਚ੍ਚੇਕਬੁਦ੍ਧਂ ਦਿਸ੍ਵਾਨ, ਮਗ੍ਗੇ ਸਕਲਿਕਂ ਖਿਪਿਂ.
‘‘ਤੇਨ ਕਮ੍ਮਵਿਪਾਕੇਨ, ਇਧ ਪਚ੍ਛਿਮਕੇ ਭਵੇ;
ਵਧਤ੍ਥਂ ਮਂ ਦੇਵਦਤ੍ਤੋ, ਅਭਿਮਾਰੇ ਪਯ੍ਯੋਜਯੀ’’ਤਿ. (ਅਪ. ਥੇਰ ੧.੩੯.੮੦-੮੧);
ਸਤ੍ਤਮਪਞ੍ਹੇ – ਨਾਲ਼ਾਗਿਰੀਤਿ ਧਨਪਾਲਕੋ ਹਤ੍ਥੀ ਮਾਰਣਤ੍ਥਾਯ ਪੇਸਿਤੋ. ਅਤੀਤੇ ਕਿਰ ਬੋਧਿਸਤ੍ਤੋ ਹਤ੍ਥਿਗੋਪਕੋ ਹੁਤ੍ਵਾ ਨਿਬ੍ਬਤ੍ਤੋ ਹਤ੍ਥਿਂ ਆਰੁਯ੍ਹ ਵਿਚਰਮਾਨੋ ਮਹਾਪਥੇ ਪਚ੍ਚੇਕਬੁਦ੍ਧਂ ਦਿਸ੍ਵਾ ‘‘ਕੁਤੋ ਆਗਚ੍ਛਤਿ ਅਯਂ ਮੁਣ੍ਡਕੋ’’ਤਿ ਆਹਤਚਿਤ੍ਤੋ ਖਿਲਜਾਤੋ ਹਤ੍ਥਿਨਾ ਆਸਾਦੇਸਿ. ਸੋ ਤੇਨ ਕਮ੍ਮੇਨ ਅਪਾਯੇਸੁ ਅਨੇਕਵਸ੍ਸਸਹਸ੍ਸਾਨਿ ਦੁਕ੍ਖਂ ਅਨੁਭਵਿਤ੍ਵਾ ਪਚ੍ਛਿਮਤ੍ਤਭਾਵੇ ਬੁਦ੍ਧੋ ਜਾਤੋ. ਦੇਵਦਤ੍ਤੋ ਅਜਾਤਸਤ੍ਤੁਰਾਜਾਨਂ ਸਹਾਯਂ ਕਤ੍ਵਾ ‘‘ਤ੍ਵਂ, ਮਹਾਰਾਜ, ਪਿਤਰਂ ਘਾਤੇਤ੍ਵਾ ਰਾਜਾ ਹੋਹਿ, ਅਹਂ ਬੁਦ੍ਧਂ ਮਾਰੇਤ੍ਵਾ ਬੁਦ੍ਧੋ ਭਵਿਸ੍ਸਾਮੀ’’ਤਿ ਸਞ੍ਞਾਪੇਤ੍ਵਾ ਏਕਦਿਵਸਂ ਰਞ੍ਞੋ ਅਨੁਞ੍ਞਾਤਾਯ ਹਤ੍ਥਿਸਾਲਂ ਗਨ੍ਤ੍ਵਾ – ‘‘ਸ੍ਵੇ ਤੁਮ੍ਹੇ ਨਾਲ਼ਾਗਿਰਿਂ ਸੋਲ਼ਸਸੁਰਾਘਟੇ ਪਾਯੇਤ੍ਵਾ ਭਗਵਤੋ ਪਿਣ੍ਡਾਯ ਚਰਣਵੇਲਾਯਂ ਪੇਸੇਥਾ’’ਤਿ ਹਤ੍ਥਿਗੋਪਕੇ ਆਣਾਪੇਸਿ. ਸਕਲਨਗਰਂ ਮਹਾਕੋਲਾਹਲਂ ਅਹੋਸਿ, ‘‘ਬੁਦ੍ਧਨਾਗੇਨ ਹਤ੍ਥਿਨਾਗਸ੍ਸ ਯੁਦ੍ਧਂ ਪਸ੍ਸਿਸ੍ਸਾਮਾ’’ਤਿ ਉਭਤੋ ਰਾਜਵੀਥਿਯਂ ਮਞ੍ਚਾਤਿਮਞ੍ਚਂ ਬਨ੍ਧਿਤ੍ਵਾ ਪਾਤੋਵ ਸਨ੍ਨਿਪਤਿਂਸੁ. ਭਗਵਾਪਿ ਕਤਸਰੀਰਪਟਿਜਗ੍ਗਨੋ ਭਿਕ੍ਖੁਸਙ੍ਘਪਰਿਵੁਤੋ ਰਾਜਗਹਂ ਪਿਣ੍ਡਾਯ ਪਾਵਿਸਿ. ਤਸ੍ਮਿਂ ਖਣੇ ਵੁਤ੍ਤਨਿਯਾਮੇਨੇਵ ਨਾਲ਼ਾਗਿਰਿਂ ਵਿਸ੍ਸਜ੍ਜੇਸੁਂ. ਸੋ ਵੀਥਿਚਚ੍ਚਰਾਦਯੋ ਵਿਧਮੇਨ੍ਤੋ ਆਗਚ੍ਛਤਿ. ਤਦਾ ਏਕਾ ਇਤ੍ਥੀ ਦਾਰਕਂ ਗਹੇਤ੍ਵਾ ਵੀਥਿਤੋ ਵੀਥਿਂ ਗਚ੍ਛਤਿ, ਹਤ੍ਥੀ ਤਂ ਇਤ੍ਥਿਂ ਦਿਸ੍ਵਾ ਅਨੁਬਨ੍ਧਿ. ਭਗਵਾ ‘‘ਨਾਲ਼ਾਗਿਰਿ, ਨ ਤਂ ਹਨਤ੍ਥਾਯ ਪੇਸਿਤੋ, ਇਧਾਗਚ੍ਛਾਹੀ’’ਤਿ ਆਹ. ਸੋ ਤਂ ਸਦ੍ਦਂ ਸੁਤ੍ਵਾ ਭਗਵਨ੍ਤਾਭਿਮੁਖੋ ਧਾਵਿ. ਭਗਵਾ ਅਪਰਿਮਾਣੇਸੁ ਚਕ੍ਕਵਾਲ਼ੇਸੁ ਅਨਨ੍ਤਸਤ੍ਤੇਸੁ ਫਰਣਾਰਹਂ ਮੇਤ੍ਤਂ ਏਕਸ੍ਮਿਂਯੇਵ ਨਾਲ਼ਾਗਿਰਿਮ੍ਹਿ ਫਰਿ. ਸੋ ਭਗਵਤੋ ਮੇਤ੍ਤਾਯ ਫੁਟੋ ¶ ਨਿਬ੍ਭਯੋ ਹੁਤ੍ਵਾ ਭਗਵਤੋ ਪਾਦਮੂਲੇ ਨਿਪਤਿ. ਭਗਵਾ ਤਸ੍ਸ ਮਤ੍ਥਕੇ ਹਤ੍ਥਂ ਠਪੇਸਿ. ਤਦਾ ਦੇਵਬ੍ਰਹ੍ਮਾਦਯੋ ਅਚ੍ਛਰਿਯਬ੍ਭੁਤਜਾਤਚਿਤ੍ਤਾ ਪੁਪ੍ਫਪਰਾਗਾਦੀਹਿ ਪੂਜੇਸੁਂ. ਸਕਲਨਗਰੇ ਜਣ੍ਣੁਕਮਤ੍ਤਾ ਧਨਰਾਸਯੋ ਅਹੇਸੁਂ. ਰਾਜਾ ‘‘ਪਚ੍ਛਿਮਦ੍ਵਾਰੇ ਧਨਾਨਿ ਨਗਰਵਾਸੀਨਂ ਹੋਨ੍ਤੁ, ਪੁਰਤ੍ਥਿਮਦ੍ਵਾਰੇ ਧਨਾਨਿ ਰਾਜਭਣ੍ਡਾਗਾਰੇ ਹੋਨ੍ਤੂ’’ਤਿ ਭੇਰਿਂ ਚਰਾਪੇਸਿ. ਸਬ੍ਬੇ ਤਥਾ ਕਰਿਂਸੁ. ਤਦਾ ¶ ਨਾਲ਼ਾਗਿਰਿ ਧਨਪਾਲੋ ਨਾਮ ਅਹੋਸਿ. ਭਗਵਾ ਵੇਲ਼ੁਵਨਾਰਾਮਂ ਅਗਮਾਸਿ. ਤੇਨ ਵੁਤ੍ਤਂ –
‘‘ਹਤ੍ਥਾਰੋਹੋ ਪੁਰੇ ਆਸਿਂ, ਪਚ੍ਚੇਕਮੁਨਿਮੁਤ੍ਤਮਂ;
ਪਿਣ੍ਡਾਯ ਵਿਚਰਨ੍ਤਂ ਤਂ, ਆਸਾਦੇਸਿਂ ਗਜੇਨਹਂ.
‘‘ਤੇਨ ¶ ਕਮ੍ਮਵਿਪਾਕੇਨ, ਭਨ੍ਤੋ ਨਾਲ਼ਾਗਿਰੀ ਗਜੋ;
ਗਿਰਿਬ੍ਬਜੇ ਪੁਰਵਰੇ, ਦਾਰੁਣੋ ਸਮੁਪਾਗਮੀ’’ਤਿ. (ਅਪ. ਥੇਰ ੧.੩੯.੮੨-੮੩);
ਅਟ੍ਠਮਪਞ੍ਹੇ – ਸਤ੍ਥਚ੍ਛੇਦੋਤਿ ਸਤ੍ਥੇਨ ਗਣ੍ਡਫਾਲਨਂ ਕੁਠਾਰਾਯ ਸਤ੍ਥੇਨ ਛੇਦੋ. ਅਤੀਤੇ ਕਿਰ ਬੋਧਿਸਤ੍ਤੋ ਪਚ੍ਚਨ੍ਤਦੇਸੇ ਰਾਜਾ ਅਹੋਸਿ. ਸੋ ਦੁਜ੍ਜਨਸਂਸਗ੍ਗਵਸੇਨ ਪਚ੍ਚਨ੍ਤਦੇਸੇ ਵਾਸਵਸੇਨ ਚ ਧੁਤ੍ਤੋ ਸਾਹਸਿਕੋ ਏਕਦਿਵਸਂ ਖਗ੍ਗਹਤ੍ਥੋ ਪਤ੍ਤਿਕੋਵ ਨਗਰੇ ਵਿਚਰਨ੍ਤੋ ਨਿਰਾਪਰਾਧੇ ਜਨੇ ਖਗ੍ਗੇਨ ਫਾਲੇਨ੍ਤੋ ਅਗਮਾਸਿ. ਸੋ ਤੇਨ ਪਾਪਕਮ੍ਮਵਿਪਾਕੇਨ ਬਹੂਨਿ ਵਸ੍ਸਸਹਸ੍ਸਾਨਿ ਨਿਰਯੇ ਪਚ੍ਚਿਤ੍ਵਾ ਤਿਰਚ੍ਛਾਨਾਦੀਸੁ ਦੁਕ੍ਖਮਨੁਭਵਿਤ੍ਵਾ ਪਕ੍ਕਾਵਸੇਸੇਨ ਪਚ੍ਛਿਮਤ੍ਤਭਾਵੇ ਬੁਦ੍ਧਭੂਤੋਪਿ ਹੇਟ੍ਠਾ ਵੁਤ੍ਤਨਯੇਨ ਦੇਵਦਤ੍ਤੇਨ ਖਿਤ੍ਤਪਾਸਾਣਸਕ੍ਖਲਿਕਪਹਾਰੇਨ ਉਟ੍ਠਿਤਗਣ੍ਡੋ ਅਹੋਸਿ. ਜੀਵਕੋ ਮੇਤ੍ਤਚਿਤ੍ਤੇਨ ਤਂ ਗਣ੍ਡਂ ਫਾਲੇਸਿ. ਵੇਰਿਚਿਤ੍ਤਸ੍ਸ ਦੇਵਦਤ੍ਤਸ੍ਸ ਰੁਹਿਰੁਪ੍ਪਾਦਕਮ੍ਮਂ ਅਨਨ੍ਤਰਿਕਂ ਅਹੋਸਿ, ਮੇਤ੍ਤਚਿਤ੍ਤਸ੍ਸ ਜੀਵਕਸ੍ਸ ਗਣ੍ਡਫਾਲਨਂ ਪੁਞ੍ਞਮੇਵ ਅਹੋਸਿ. ਤੇਨ ਵੁਤ੍ਤਂ –
‘‘ਰਾਜਾਹਂ ਪਤ੍ਤਿਕੋ ਆਸਿਂ, ਸਤ੍ਤਿਯਾ ਪੁਰਿਸੇ ਹਨਿਂ;
ਤੇਨ ਕਮ੍ਮਵਿਪਾਕੇਨ, ਨਿਰਯੇ ਪਚ੍ਚਿਸਂ ਭੁਸਂ.
‘‘ਕਮ੍ਮੁਨੋ ਤਸ੍ਸ ਸੇਸੇਨ, ਇਦਾਨਿ ਸਕਲਂ ਮਮ;
ਪਾਦੇ ਛਵਿਂ ਪਕਪ੍ਪੇਸਿ, ਨ ਹਿ ਕਮ੍ਮਂ ਵਿਨਸ੍ਸਤੀ’’ਤਿ. (ਅਪ. ਥੇਰ ੧.੩੯.੮੪-੮੫);
ਨਵਮੇ ਪਞ੍ਹੇ – ‘‘ਸੀਸਦੁਕ੍ਖਨ੍ਤਿ ਸੀਸਾਬਾਧੋ ਸੀਸਵੇਦਨਾ. ਅਤੀਤੇ ਕਿਰ ਬੋਧਿਸਤ੍ਤੋ ਕੇਵਟ੍ਟਗਾਮੇ ਕੇਵਟ੍ਟੋ ਹੁਤ੍ਵਾ ਨਿਬ੍ਬਤ੍ਤਿ. ਸੋ ਏਕਦਿਵਸਂ ਕੇਵਟ੍ਟਪੁਰਿਸੇਹਿ ¶ ਸਦ੍ਧਿਂ ਮਚ੍ਛਮਾਰਣਟ੍ਠਾਨਂ ਗਨ੍ਤ੍ਵਾ ਮਚ੍ਛੇ ਮਾਰੇਨ੍ਤੇ ਦਿਸ੍ਵਾ ਤਤ੍ਥ ਸੋਮਨਸ੍ਸਂ ਉਪ੍ਪਾਦੇਸਿ, ਸਹਗਤਾਪਿ ਤਥੇਵ ਸੋਮਨਸ੍ਸਂ ਉਪ੍ਪਾਦਯਿਂਸੁ. ਸੋ ਤੇਨ ਅਕੁਸਲਕਮ੍ਮੇਨ ਚਤੁਰਾਪਾਯੇ ਦੁਕ੍ਖਮਨੁਭਵਿਤ੍ਵਾ ਇਮਸ੍ਮਿਂ ਪਚ੍ਛਿਮਤ੍ਤਭਾਵੇ ਤੇਹਿ ਪੁਰਿਸੇਹਿ ਸਦ੍ਧਿਂ ਸਕ੍ਯਰਾਜਕੁਲੇ ਨਿਬ੍ਬਤ੍ਤਿਤ੍ਵਾ ਕਮੇਨ ਬੁਦ੍ਧਤ੍ਤਂ ਪਤ੍ਤੋਪਿ ਸਯਂ ਸੀਸਾਬਾਧਂ ਪਚ੍ਚਨੁਭੋਸਿ. ਤੇ ਚ ਸਕ੍ਯਰਾਜਾਨੋ ਧਮ੍ਮਪਦਟ੍ਠਕਥਾਯਂ ¶ (ਧ. ਪ. ਅਟ੍ਠ. ੧.ਵਿਡਡੂਭਵਤ੍ਥੁ) ਵੁਤ੍ਤਨਯੇਨ ਵਿਡਡੂਭਸਙ੍ਗਾਮੇ ਸਬ੍ਬੇ ਵਿਨਾਸਂ ਪਾਪੁਣਿਂਸੁ. ਤੇਨ ਵੁਤ੍ਤਂ –
‘‘ਅਹਂ ਕੇਵਟ੍ਟਗਾਮਸ੍ਮਿਂ, ਅਹੁਂ ਕੇਵਟ੍ਟਦਾਰਕੋ;
ਮਚ੍ਛਕੇ ਘਾਤਿਤੇ ਦਿਸ੍ਵਾ, ਜਨਯਿਂ ਸੋਮਨਸ੍ਸਕਂ.
‘‘ਤੇਨ ¶ ਕਮ੍ਮਵਿਪਾਕੇਨ, ਸੀਸਦੁਕ੍ਖਂ ਅਹੂ ਮਮ;
ਸਬ੍ਬੇ ਸਕ੍ਕਾ ਚ ਹਞ੍ਞਿਂਸੁ, ਯਦਾ ਹਨਿ ਵਿਟਟੂਭੋ’’ਤਿ. (ਅਪ. ਥੇਰ ੧.੩੯.੮੬-੮੭);
ਦਸਮਪਞ੍ਹੇ – ਯਵਖਾਦਨਨ੍ਤਿ ਵੇਰਞ੍ਜਾਯਂ ਯਵਤਣ੍ਡੁਲਖਾਦਨਂ. ਅਤੀਤੇ ਕਿਰ ਬੋਧਿਸਤ੍ਤੋ ਅਞ੍ਞਤਰਸ੍ਮਿਂ ਕੁਲੇ ਨਿਬ੍ਬਤ੍ਤੋ ਜਾਤਿਵਸੇਨ ਚ ਅਨ੍ਧਬਾਲਭਾਵੇਨ ਚ ਫੁਸ੍ਸਸ੍ਸ ਭਗਵਤੋ ਸਾਵਕੇ ਮਧੁਰਨ੍ਨਪਾਨੇ ਸਾਲਿਭੋਜਨਾਦਯੋ ਚ ਭੁਞ੍ਜਮਾਨੇ ਦਿਸ੍ਵਾ ‘‘ਅਰੇ ਮੁਣ੍ਡਕਸਮਣਾ, ਯਵਂ ਖਾਦਥ, ਮਾ ਸਾਲਿਭੋਜਨਂ ਭੁਞ੍ਜਥਾ’’ਤਿ ਅਕ੍ਕੋਸਿ. ਸੋ ਤੇਨ ਅਕੁਸਲਕਮ੍ਮਵਿਪਾਕੇਨ ਅਨੇਕਵਸ੍ਸਸਹਸ੍ਸਾਨਿ ਚਤੁਰਾਪਾਯੇ ਦੁਕ੍ਖਮਨੁਭਵਿਤ੍ਵਾ ਇਮਸ੍ਮਿਂ ਪਚ੍ਛਿਮਤ੍ਤਭਾਵੇ ਕਮੇਨ ਬੁਦ੍ਧਤ੍ਤਂ ਪਤ੍ਵਾ ਲੋਕਸਙ੍ਗਹਂ ਕਰੋਨ੍ਤੋ ਗਾਮਨਿਗਮਰਾਜਧਾਨੀਸੁ ਚਰਿਤ੍ਵਾ ਏਕਸ੍ਮਿਂ ਸਮਯੇ ਵੇਰਞ੍ਜਬ੍ਰਾਹ੍ਮਣਗਾਮਸਮੀਪੇ ਸਾਖਾਵਿਟਪਸਮ੍ਪਨ੍ਨਂ ਪੁਚਿਮਨ੍ਦਰੁਕ੍ਖਮੂਲਂ ਪਾਪੁਣਿ. ਵੇਰਞ੍ਜਬ੍ਰਾਹ੍ਮਣੋ ਭਗਵਨ੍ਤਂ ਉਪਸਙ੍ਕਮਿਤ੍ਵਾ ਅਨੇਕਪਰਿਯਾਯੇਨ ਭਗਵਨ੍ਤਂ ਜਿਨਿਤੁਂ ਅਸਕ੍ਕੋਨ੍ਤੋ ਸੋਤਾਪਨ੍ਨੋ ਹੁਤ੍ਵਾ ‘‘ਭਨ੍ਤੇ, ਇਧੇਵ ਵਸ੍ਸਂ ਉਪਗਨ੍ਤੁਂ ਵਟ੍ਟਤੀ’’ਤਿ ਆਰੋਚੇਸਿ. ਭਗਵਾ ਤੁਣ੍ਹੀਭਾਵੇਨ ਅਧਿਵਾਸੇਸਿ. ਅਥ ਪੁਨਦਿਵਸਤੋ ਪਟ੍ਠਾਯ ਮਾਰੋ ਪਾਪਿਮਾ ਸਕਲਵੇਰਞ੍ਜਬ੍ਰਾਹ੍ਮਣਗਾਮਵਾਸੀਨਂ ਮਾਰਾਵਟ੍ਟਨਂ ਅਕਾਸਿ. ਪਿਣ੍ਡਾਯ ਪਵਿਟ੍ਠਸ੍ਸ ਭਗਵਤੋ ਮਾਰਾਵਟ੍ਟਨਵਸੇਨ ਏਕੋਪਿ ਕਟਚ੍ਛੁਭਿਕ੍ਖਾਮਤ੍ਤਂ ਦਾਤਾ ਨਾਹੋਸਿ. ਭਗਵਾ ਤੁਚ੍ਛਪਤ੍ਤੋਵ ਭਿਕ੍ਖੁਸਙ੍ਘਪਰਿਵੁਤੋ ਪੁਨਾਗਞ੍ਛਿ. ਤਸ੍ਮਿਂ ਏਵਂ ਆਗਤੇ ਤਤ੍ਥੇਵ ਨਿਵੁਟ੍ਠਾ ਅਸ੍ਸਵਾਣਿਜਾ ਤਂ ਦਿਵਸਂ ਦਾਨਂ ਦਤ੍ਵਾ ਤਤੋ ਪਟ੍ਠਾਯ ਭਗਵਨ੍ਤਂ ਪਞ੍ਚਸਤਭਿਕ੍ਖੁਪਰਿਵਾਰਂ ਨਿਮਨ੍ਤੇਤ੍ਵਾ ਪਞ੍ਚਨ੍ਨਂ ਅਸ੍ਸਸਤਾਨਂ ਭਤ੍ਤਤੋ ਵਿਭਾਗਂ ਕਤ੍ਵਾ ਯਵਂ ਕੋਟ੍ਟੇਤ੍ਵਾ ਭਿਕ੍ਖੂਨਂ ਪਤ੍ਤੇਸੁ ਪਕ੍ਖਿਪਿਂਸੁ ¶ . ਸਕਲਸ੍ਸ ਸਹਸ੍ਸਚਕ੍ਕਵਾਲ਼ਦੇਵਤਾ ਸੁਜਾਤਾਯ ਪਾਯਾਸਪਚਨਦਿਵਸੇ ਵਿਯ ਦਿਬ੍ਬੋਜਂ ਪਕ੍ਖਿਪਿਂਸੁ. ਭਗਵਾ ਪਰਿਭੁਞ੍ਜਿ ¶ , ਏਵਂ ਤੇਮਾਸਂ ਯਵਂ ਪਰਿਭੁਞ੍ਜਿ. ਤੇਮਾਸਚ੍ਚਯੇਨ ਮਾਰਾਵਟ੍ਟਨੇ ਵਿਗਤੇ ਪਵਾਰਣਾਦਿਵਸੇ ਵੇਰਞ੍ਜੋ ਬ੍ਰਾਹ੍ਮਣੋ ਸਰਿਤ੍ਵਾ ਮਹਾਸਂਵੇਗਪ੍ਪਤ੍ਤੋ ਬੁਦ੍ਧਪ੍ਪਮੁਖਸ੍ਸ ਭਿਕ੍ਖੁਸਙ੍ਘਸ੍ਸ ਮਹਾਦਾਨਂ ਦਤ੍ਵਾ ਵਨ੍ਦਿਤ੍ਵਾ ਖਮਾਪੇਸਿ. ਤੇਨ ਵੁਤ੍ਤਂ –
‘‘ਫੁਸ੍ਸਸ੍ਸਾਹਂ ਪਾਵਚਨੇ, ਸਾਵਕੇ ਪਰਿਭਾਸਯਿਂ;
ਯਵਂ ਖਾਦਥ ਭੁਞ੍ਜਥ, ਮਾ ਚ ਭੁਞ੍ਜਥ ਸਾਲਯੋ.
‘‘ਤੇਨ ਕਮ੍ਮਵਿਪਾਕੇਨ, ਤੇਮਾਸਂ ਖਾਦਿਤਂ ਯਵਂ;
ਨਿਮਨ੍ਤਿਤੋ ਬ੍ਰਾਹ੍ਮਣੇਨ, ਵੇਰਞ੍ਜਾਯਂ ਵਸਿਂ ਤਦਾ’’ਤਿ. (ਅਪ. ਥੇਰ ੧.੩੯.੮੮-੮੯);
ਏਕਾਦਸਮਪਞ੍ਹੇ ¶ – ਪਿਟ੍ਠਿਦੁਕ੍ਖਨ੍ਤਿ ਪਿਟ੍ਠਿਆਬਾਧੋ. ਅਤੀਤੇ ਕਿਰ ਬੋਧਿਸਤ੍ਤੋ ਗਹਪਤਿਕੁਲੇ ਨਿਬ੍ਬਤ੍ਤੋ ਥਾਮਸਮ੍ਪਨ੍ਨੋ ਕਿਞ੍ਚਿ ਰਸ੍ਸਧਾਤੁਕੋ ਅਹੋਸਿ. ਤੇਨ ਸਮਯੇਨ ਏਕੋ ਮਲ੍ਲਯੁਦ੍ਧਯੋਧੋ ਸਕਲਜਮ੍ਬੁਦੀਪੇ ਗਾਮਨਿਗਮਰਾਜਧਾਨੀਸੁ ਮਲ੍ਲਯੁਦ੍ਧੇ ਵਤ੍ਤਮਾਨੇ ਪੁਰਿਸੇ ਪਾਤੇਤ੍ਵਾ ਜਯਪ੍ਪਤ੍ਤੋ ਕਮੇਨ ਬੋਧਿਸਤ੍ਤਸ੍ਸ ਵਸਨਨਗਰਂ ਪਤ੍ਵਾ ਤਸ੍ਮਿਮ੍ਪਿ ਜਨੇ ਪਾਤੇਤ੍ਵਾ ਗਨ੍ਤੁਮਾਰਦ੍ਧੋ. ਤਦਾ ਬੋਧਿਸਤ੍ਤੋ ‘‘ਮਯ੍ਹਂ ਵਸਨਟ੍ਠਾਨੇ ਏਸ ਜਯਂ ਪਤ੍ਵਾ ਗਚ੍ਛਤੀ’’ਤਿ ਤਤ੍ਥ ਨਗਰਮਣ੍ਡਲਮਾਗਮ੍ਮ ਅਪ੍ਪੋਟੇਤ੍ਵਾ ਆਗਚ੍ਛ ਮਯਾ ਸਦ੍ਧਿਂ ਯੁਜ੍ਝਿਤ੍ਵਾ ਗਚ੍ਛਾਤਿ. ਸੋ ਹਸਿਤ੍ਵਾ ‘‘ਅਹਂ ਮਹਨ੍ਤੇ ਪੁਰਿਸੇ ਪਾਤੇਸਿਂ, ਅਯਂ ਰਸ੍ਸਧਾਤੁਕੋ ਵਾਮਨਕੋ ਮਮ ਏਕਹਤ੍ਥਸ੍ਸਾਪਿ ਨਪ੍ਪਹੋਤੀ’’ਤਿ ਅਪ੍ਪੋਟੇਤ੍ਵਾ ਨਦਿਤ੍ਵਾ ਆਗਚ੍ਛਿ. ਤੇ ਉਭੋਪਿ ਅਞ੍ਞਮਞ੍ਞਂ ਹਤ੍ਥਂ ਪਰਾਮਸਿਂਸੁ, ਬੋਧਿਸਤ੍ਤੋ ਤਂ ਉਕ੍ਖਿਪਿਤ੍ਵਾ ਆਕਾਸੇ ਭਮਿਤ੍ਵਾ ਭੂਮਿਯਂ ਪਾਤੇਨ੍ਤੋ ਖਨ੍ਧਟ੍ਠਿਂ ਭਿਨ੍ਦਿਤ੍ਵਾ ਪਾਤੇਸਿ. ਸਕਲਨਗਰਵਾਸਿਨੋ ਉਕ੍ਕੁਟ੍ਠਿਂ ਕਰੋਨ੍ਤਾ ਅਪ੍ਪੋਟੇਤ੍ਵਾ ਵਤ੍ਥਾਭਰਣਾਦੀਹਿ ਬੋਧਿਸਤ੍ਤਂ ਪੂਜੇਸੁਂ. ਬੋਧਿਸਤ੍ਤੋ ਤਂ ਮਲ੍ਲਯੋਧਂ ਉਜੁਂ ਸਯਾਪੇਤ੍ਵਾ ਖਨ੍ਧਟ੍ਠਿਂ ਉਜੁਕਂ ਕਤ੍ਵਾ ‘‘ਗਚ੍ਛ ਇਤੋ ਪਟ੍ਠਾਯ ਏਵਰੂਪਂ ਮਾ ਕਰੋਸੀ’’ਤਿ ਵਤ੍ਵਾ ਉਯ੍ਯੋਜੇਸਿ. ਸੋ ਤੇਨ ਕਮ੍ਮਵਿਪਾਕੇਨ ਨਿਬ੍ਬਤ੍ਤਨਿਬ੍ਬਤ੍ਤਭਵੇ ਸਰੀਰਸੀਸਾਦਿ ਦੁਕ੍ਖਮਨੁਭਵਿਤ੍ਵਾ ਇਮਸ੍ਮਿਂ ਪਚ੍ਛਿਮਤ੍ਤਭਾਵੇ ਬੁਦ੍ਧਭੂਤੋਪਿ ਪਿਟ੍ਠਿਰੁਜਾਦਿਦੁਕ੍ਖਮਨੁਭੋਸਿ. ਤਸ੍ਮਾ ਕਦਾਚਿ ਪਿਟ੍ਠਿਦੁਕ੍ਖੇ ਉਪ੍ਪਨ੍ਨੇ ਸਾਰਿਪੁਤ੍ਤਮੋਗ੍ਗਲ੍ਲਾਨੇ ‘‘ਇਤੋ ਪਟ੍ਠਾਯ ਧਮ੍ਮਂ ਦੇਸੇਥਾ’’ਤਿ ਵਤ੍ਵਾ ਸਯਂ ਸੁਗਤਚੀਵਰਂ ਪਞ੍ਞਾਪੇਤ੍ਵਾ ਸਯਤਿ, ਕਮ੍ਮਪਿਲੋਤਿਕਂ ਨਾਮ ਬੁਦ੍ਧਮਪਿ ਨ ਮੁਞ੍ਚਤਿ. ਵੁਤ੍ਤਞ੍ਹੇਤਂ –
‘‘ਨਿਬ੍ਬੁਦ੍ਧੇ ¶ ਵਤ੍ਤਮਾਨਮ੍ਹਿ, ਮਲ੍ਲਪੁਤ੍ਤਂ ਨਿਹੇਠਯਿਂ;
ਤੇਨ ਕਮ੍ਮਵਿਪਾਕੇਨ, ਪਿਟ੍ਠਿਦੁਕ੍ਖਂ ਅਹੂ ਮਮਾ’’ਤਿ. (ਅਪ. ਥੇਰ ੧.੩੯.੯੦);
ਦ੍ਵਾਦਸਮਪਞ੍ਹੇ ¶ – ਅਤਿਸਾਰੋਤਿ ਲੋਹਿਤਪਕ੍ਖਨ੍ਦਿਕਾਵਿਰੇਚਨਂ. ਅਤੀਤੇ ਕਿਰ ਬੋਧਿਸਤ੍ਤੋ ਗਹਪਤਿਕੁਲੇ ਨਿਬ੍ਬਤ੍ਤੋ ਵੇਜ੍ਜਕਮ੍ਮੇਨ ਜੀਵਿਕਂ ਕਪ੍ਪੇਸਿ. ਸੋ ਏਕਂ ਸੇਟ੍ਠਿਪੁਤ੍ਤਂ ਰੋਗੇਨ ਵਿਚ੍ਛਿਤਂ ਤਿਕਿਚ੍ਛਨ੍ਤੋ ਭੇਸਜ੍ਜਂ ਕਤ੍ਵਾ ਤਿਕਿਚ੍ਛਿਤ੍ਵਾ ਤਸ੍ਸ ਦੇਯ੍ਯਧਮ੍ਮਦਾਨੇ ਪਮਾਦਮਾਗਮ੍ਮ ਅਪਰਂ ਓਸਧਂ ਦਤ੍ਵਾ ਵਮਨਵਿਰੇਚਨਂ ਅਕਾਸਿ. ਸੇਟ੍ਠਿ ਬਹੁਧਨਂ ਅਦਾਸਿ. ਸੋ ਤੇਨ ਕਮ੍ਮਵਿਪਾਕੇਨ ਨਿਬ੍ਬਤ੍ਤਨਿਬ੍ਬਤ੍ਤਭਵੇ ਲੋਹਿਤਪਕ੍ਖਨ੍ਦਿਕਾਬਾਧੇਨ ਵਿਚ੍ਛਿਤੋ ਅਹੋਸਿ. ਇਮਸ੍ਮਿਮ੍ਪਿ ਪਚ੍ਛਿਮਤ੍ਤਭਾਵੇ ਪਰਿਨਿਬ੍ਬਾਨਸਮਯੇ ਚੁਨ੍ਦੇਨ ਕਮ੍ਮਾਰਪੁਤ੍ਤੇਨ ਪਚਿਤਸੂਕਰਮਦ੍ਦਵਸ੍ਸ ਸਕਲਚਕ੍ਕਵਾਲ਼ਦੇਵਤਾਹਿ ਪਕ੍ਖਿਤ੍ਤਦਿਬ੍ਬੋਜੇਨ ਆਹਾਰੇਨ ਸਹ ਭੁਤ੍ਤਕ੍ਖਣੇ ਲੋਹਿਤਪਕ੍ਖਨ੍ਦਿਕਾਵਿਰੇਚਨਂ ਅਹੋਸਿ. ਕੋਟਿਸਤਸਹਸ੍ਸਾਨਂ ਹਤ੍ਥੀਨਂ ਬਲਂ ਖਯਮਗਮਾਸਿ. ਭਗਵਾ ਵਿਸਾਖਪੁਣ੍ਣਮਾਯਂ ਕੁਸਿਨਾਰਾਯਂ ਪਰਿਨਿਬ੍ਬਾਨਤ੍ਥਾਯ ਗਚ੍ਛਨ੍ਤੋ ਅਨੇਕੇਸੁ ਠਾਨੇਸੁ ਨਿਸੀਦਨ੍ਤੋ ਪਿਪਾਸਿਤੋ ਪਾਨੀਯਂ ਪਿਵਿਤ੍ਵਾ ਮਹਾਦੁਕ੍ਖੇਨ ¶ ਕੁਸਿਨਾਰਂ ਪਤ੍ਵਾ ਪਚ੍ਚੂਸਸਮਯੇ ਪਰਿਨਿਬ੍ਬਾਯਿ. ਕਮ੍ਮਪਿਲੋਤਿਕਂ ਏਵਰੂਪਂ ਲੋਕਤ੍ਤਯਸਾਮਿਮ੍ਪਿ ਨ ਵਿਜਹਤਿ. ਤੇਨ ਵੁਤ੍ਤਂ –
‘‘ਤਿਕਿਚ੍ਛਕੋ ਅਹਂ ਆਸਿਂ, ਸੇਟ੍ਠਿਪੁਤ੍ਤਂ ਵਿਰੇਚਯਿਂ;
ਤੇਨ ਕਮ੍ਮਵਿਪਾਕੇਨ, ਹੋਤਿ ਪਕ੍ਖਨ੍ਦਿਕਾ ਮਮਾਤਿ.
‘‘ਏਵਂ ਜਿਨੋ ਵਿਯਾਕਾਸਿ, ਭਿਕ੍ਖੁਸਙ੍ਘਸ੍ਸ ਅਗ੍ਗਤੋ;
ਸਬ੍ਬਾਭਿਞ੍ਞਾਬਲਪ੍ਪਤ੍ਤੋ, ਅਨੋਤਤ੍ਤੇ ਮਹਾਸਰੇ’’ਤਿ. (ਅਪ. ਥੇਰ ੧.੩੯.੯੧, ੯੬);
ਏਵਂ ਪਟਿਞ੍ਞਾਤਪਞ੍ਹਾਨਂ, ਮਾਤਿਕਾਠਪਨਵਸੇਨ ਅਕੁਸਲਾਪਦਾਨਂ ਸਮਤ੍ਤਂ ਨਾਮ ਹੋਤੀਤਿ ਵੁਤ੍ਤਂ ਇਤ੍ਥਂ ਸੁਦਨ੍ਤਿ ਇਤ੍ਥਂ ਇਮਿਨਾ ਪਕਾਰੇਨ ਹੇਟ੍ਠਾ ਵੁਤ੍ਤਨਯੇਨ. ਸੁਦਨ੍ਤਿ ਨਿਪਾਤੋ ਪਦਪੂਰਣਤ੍ਥੇ ਆਗਤੋ. ਭਗਵਾ ਭਾਗ੍ਯਸਮ੍ਪਨ੍ਨੋ ਪੂਰਿਤਪਾਰਮਿਮਹਾਸਤ੍ਤੋ –
‘‘ਭਾਗ੍ਯਵਾ ਭਗ੍ਗਵਾ ਯੁਤ੍ਤੋ, ਭਗੇਹਿ ਚ ਵਿਭਤ੍ਤਵਾ;
ਭਤ੍ਤਵਾ ਵਨ੍ਤਗਮਨੋ, ਭਵੇਸੁ ਭਗਵਾ ਤਤੋ’’ਤਿ. –
ਏਵਮਾਦਿਗੁਣਯੁਤ੍ਤੋ ਦੇਵਾਤਿਦੇਵੋ ਸਕ੍ਕਾਤਿਸਕ੍ਕੋ ਬ੍ਰਹ੍ਮਾਤਿਬ੍ਰਹ੍ਮਾ ਬੁਦ੍ਧਾਤਿਬੁਦ੍ਧੋ ਸੋ ਮਹਾਕਾਰੁਣਿਕੋ ਭਗਵਾ ਅਤ੍ਤਨੋ ਬੁਦ੍ਧਚਰਿਯਂ ਬੁਦ੍ਧਕਾਰਣਂ ¶ ਸਮ੍ਭਾਵਯਮਾਨੋ ਪਾਕਟਂ ਕੁਰੁਮਾਨੋ ਬੁਦ੍ਧਾਪਦਾਨਿਯਂ ਨਾਮ ਬੁਦ੍ਧਕਾਰਣਪਕਾਸਕਂ ਨਾਮ ਧਮ੍ਮਪਰਿਯਾਯਂ ਧਮ੍ਮਦੇਸਨਂ ਸੁਤ੍ਤਂ ਅਭਾਸਿਤ੍ਥ ਕਥੇਸੀਤਿ.
ਇਤਿ ਵਿਸੁਦ੍ਧਜਨਵਿਲਾਸਿਨਿਯਾ ਅਪਦਾਨ-ਅਟ੍ਠਕਥਾਯ
ਬੁਦ੍ਧਅਪਦਾਨਸਂਵਣ੍ਣਨਾ ਸਮਤ੍ਤਾ.
੨.ਪਚ੍ਚੇਕਬੁਦ੍ਧਅਪਦਾਨਵਣ੍ਣਨਾ
ਤਤੋ ¶ ¶ ਅਨਨ੍ਤਰਂ ਅਪਦਾਨਂ ਸਙ੍ਗਾਯਨ੍ਤੋ ‘‘ਪਚ੍ਚੇਕਬੁਦ੍ਧਾਪਦਾਨਂ, ਆਵੁਸੋ ਆਨਨ੍ਦ, ਭਗਵਤਾ ਕਤ੍ਥ ਪਞ੍ਞਤ੍ਤ’’ਨ੍ਤਿ ਪੁਟ੍ਠੋ ‘‘ਅਥ ਪਚ੍ਚੇਕਬੁਦ੍ਧਾਪਦਾਨਂ ਸੁਣਾਥਾ’’ਤਿ ਆਹ. ਤੇਸਂ ਅਪਦਾਨਤ੍ਥੋ ਹੇਟ੍ਠਾ ਵੁਤ੍ਤੋਯੇਵ.
੮੩. ‘‘ਸੁਣਾਥਾ’’ਤਿ ਵੁਤ੍ਤਪਦਂ ਉਪ੍ਪਤ੍ਤਿਨਿਬ੍ਬਤ੍ਤਿਵਸੇਨ ਪਕਾਸੇਨ੍ਤੋ ‘‘ਤਥਾਗਤਂ ਜੇਤਵਨੇ ਵਸਨ੍ਤ’’ਨ੍ਤਿਆਦਿਮਾਹ. ਤਤ੍ਥ ਜੇਤਕੁਮਾਰਸ੍ਸ ਨਾਮਵਸੇਨ ਤਥਾਸਞ੍ਞਿਤੇ ਵਿਹਾਰੇ ਚਤੂਹਿ ਇਰਿਯਾਪਥਵਿਹਾਰੇਹਿ ਦਿਬ੍ਬਬ੍ਰਹ੍ਮਅਰਿਯਵਿਹਾਰੇਹਿ ਵਾ ਵਸਨ੍ਤਂ ਵਿਹਰਨ੍ਤਂ ਯਥਾ ਪੁਰਿਮਕਾ ਵਿਪਸ੍ਸਿਆਦਯੋ ਬੁਦ੍ਧਾ ਸਮਤ੍ਤਿਂਸਪਾਰਮਿਯੋ ਪੂਰੇਤ੍ਵਾ ਆਗਤਾ, ਤਥਾ ਅਮ੍ਹਾਕਮ੍ਪਿ ਭਗਵਾ ਆਗਤੋਤਿ ਤਥਾਗਤੋ. ਤਂ ਤਥਾਗਤਂ ਜੇਤਵਨੇ ਵਸਨ੍ਤਨ੍ਤਿ ਸਮ੍ਬਨ੍ਧੋ. ਵੇਦੇਹਮੁਨੀਤਿ ਵੇਦੇਹਰਟ੍ਠੇ ਜਾਤਾ ਵੇਦੇਹੀ, ਵੇਦੇਹਿਯਾ ਪੁਤ੍ਤੋ ਵੇਦੇਹਿਪੁਤ੍ਤੋ. ਮੋਨਂ ਵੁਚ੍ਚਤਿ ਞਾਣਂ, ਤੇਨ ਇਤੋ ਗਤੋ ਪਵਤ੍ਤੋਤਿ ਮੁਨਿ. ਵੇਦੇਹਿਪੁਤ੍ਤੋ ਚ ਸੋ ਮੁਨਿ ਚੇਤਿ ‘‘ਵੇਦੇਹਿਪੁਤ੍ਤਮੁਨੀ’’ਤਿ ਵਤ੍ਤਬ੍ਬੇ ‘‘ਵਣ੍ਣਾਗਮੋ’’ਤਿਆਦਿਨਾ ਨਿਰੁਤ੍ਤਿਨਯੇਨ ਇ-ਕਾਰਸ੍ਸ ਅਤ੍ਤਂ ਪੁਤ੍ਤ-ਸਦ੍ਦਸ੍ਸ ਚ ਲੋਪਂ ਕਤ੍ਵਾ ‘‘ਵੇਦੇਹਮੁਨੀ’’ਤਿ ਵੁਤ੍ਤਂ. ‘‘ਏਤਦਗ੍ਗਂ, ਭਿਕ੍ਖਵੇ, ਮਮ ਸਾਵਕਾਨਂ ਭਿਕ੍ਖੂਨਂ ਸਤਿਮਨ੍ਤਾਨਂ ਧਿਤਿਮਨ੍ਤਾਨਂ ਗਤਿਮਨ੍ਤਾਨਂ ਬਹੁਸ੍ਸੁਤਾਨਂ ਉਪਟ੍ਠਾਕਾਨਂ ਯਦਿਦਂ ਆਨਨ੍ਦੋ’’ਤਿ (ਅ. ਨਿ. ੧.੨੧੯-੨੨੩) ਏਤਦਗ੍ਗੇ ਠਪਿਤੋ ਆਯਸ੍ਮਾ ਆਨਨ੍ਦੋ ਨਤਙ੍ਗੋ ਨਮਨਕਾਯਙ੍ਗੋ ਅਞ੍ਜਲਿਕੋ ਹੁਤ੍ਵਾ ‘‘ਭਨ੍ਤੇ, ਪਚ੍ਚੇਕਬੁਦ੍ਧਾ ਨਾਮ ਕੀਦਿਸਾ ਹੋਨ੍ਤੀ’’ਤਿ ਅਪੁਚ੍ਛੀਤਿ ਸਮ੍ਬਨ੍ਧੋ. ਤੇ ਪਚ੍ਚੇਕਬੁਦ੍ਧਾ ਕੇਹਿ ਹੇਤੁਭਿ ਕੇਹਿ ਕਾਰਣੇਹਿ ਭਵਨ੍ਤਿ ਉਪ੍ਪਜ੍ਜਨ੍ਤਿ. ਵੀਰਾਤਿ ਭਗਵਨ੍ਤਂ ਆਲਪਤਿ.
੮੪-੮੫. ਤਤੋ ਪਰਂ ਵਿਸ੍ਸਜ੍ਜਿਤਾਕਾਰਂ ਦਸ੍ਸੇਨ੍ਤੋ ‘‘ਤਦਾਹ ਸਬ੍ਬਞ੍ਞੁਵਰੋ ਮਹੇਸੀ’’ਤਿਆਦਿਮਾਹ. ਸਬ੍ਬਂ ਅਤੀਤਾਦਿਭੇਦਂ ਹਤ੍ਥਾਮਲਕਂ ਵਿਯ ਜਾਨਾਤੀਤਿ ¶ ਸਬ੍ਬਞ੍ਞੂ, ਸਬ੍ਬਞ੍ਞੂ ਚ ਸੋ ਵਰੋ ਉਤ੍ਤਮੋ ਚੇਤਿ ਸਬ੍ਬਞ੍ਞੁਵਰੋ. ਮਹਨ੍ਤਂ ਸੀਲਕ੍ਖਨ੍ਧਂ, ਸਮਾਧਿਕ੍ਖਨ੍ਧਂ, ਪਞ੍ਞਾਕ੍ਖਨ੍ਧਂ, ਵਿਮੁਤ੍ਤਿਕ੍ਖਨ੍ਧਂ, ਮਹਨ੍ਤਂ ਵਿਮੁਤ੍ਤਿਞਾਣਦਸ੍ਸਨਕ੍ਖਨ੍ਧਂ ਏਸਤਿ ਗਵੇਸਤੀਤਿ ਮਹੇਸਿ. ਆਨਨ੍ਦਭਦ੍ਦਂ ਮਧੁਰੇਨ ਸਰੇਨ ਤਦਾ ਤਸ੍ਮਿਂ ਪੁਚ੍ਛਿਤਕਾਲੇ ਆਹ ਕਥੇਸੀਤਿ ਸਮ੍ਬਨ੍ਧੋ. ਭੋ ਆਨਨ੍ਦ, ਯੇ ਪਚ੍ਚੇਕਬੁਦ੍ਧਾ ਪੁਬ੍ਬਬੁਦ੍ਧੇਸੁ ਪੁਬ੍ਬੇਸੁ ਅਤੀਤਬੁਦ੍ਧੇਸੁ ਕਤਾਧਿਕਾਰਾ ਕਤਪੁਞ੍ਞਸਮ੍ਭਾਰਾ ਜਿਨਸਾਸਨੇਸੁ ਅਲਦ੍ਧਮੋਕ੍ਖਾ ਅਪ੍ਪਤ੍ਤਨਿਬ੍ਬਾਨਾ. ਤੇ ਸਬ੍ਬੇ ਪਚ੍ਚੇਕਬੁਦ੍ਧਾ ਧੀਰਾ ਇਧ ਇਮਸ੍ਮਿਂ ਲੋਕੇ ਸਂਵੇਗਮੁਖੇਨ ਏਕਪੁਗ੍ਗਲਂ ਪਧਾਨਂ ਕਤ੍ਵਾ ਪਚ੍ਚੇਕਬੁਦ੍ਧਾ ਜਾਤਾਤਿ ਅਤ੍ਥੋ. ਸੁਤਿਕ੍ਖਪਞ੍ਞਾ ਸੁਟ੍ਠੁ ਤਿਕ੍ਖਪਞ੍ਞਾ. ਵਿਨਾਪਿ ਬੁਦ੍ਧੇਹਿ ਬੁਦ੍ਧਾਨਂ ਓਵਾਦਾਨੁਸਾਸਨੀਹਿ ਰਹਿਤਾ ਅਪਿ. ਪਰਿਤ੍ਤਕੇਨਪਿ ਅਪ੍ਪਮਤ੍ਤਕੇਨਪਿ ਆਰਮ੍ਮਣੇਨ ¶ ਪਚ੍ਚੇਕਬੋਧਿਂ ਪਟਿਏਕ੍ਕਂ ਬੋਧਿਂ ਸਮ੍ਮਾਸਮ੍ਬੁਦ੍ਧਾਨਨ੍ਤਰਂ ਬੋਧਿਂ ਅਨੁਪਾਪੁਣਨ੍ਤਿ ਪਟਿਵਿਜ੍ਝਨ੍ਤਿ.
੮੬. ਸਬ੍ਬਮ੍ਹਿ ¶ ਲੋਕਮ੍ਹਿ ਸਕਲਸ੍ਮਿਂ ਲੋਕਤ੍ਤਯੇ ਮਮਂ ਠਪੇਤ੍ਵਾ ਮਂ ਵਿਹਾਯ ਪਚੇਕਬੁਦ੍ਧੇਹਿ ਸਮੋਵ ਸਦਿਸੋ ਏਵ ਨਤ੍ਥਿ, ਤੇਸਂ ਮਹਾਮੁਨੀਨਂ ਪਚ੍ਚੇਕਬੁਦ੍ਧਾਨਂ ਇਮਂ ਵਣ੍ਣਂ ਇਮਂ ਗੁਣਂ ਪਦੇਸਮਤ੍ਤਂ ਸਙ੍ਖੇਪਮਤ੍ਤਂ ਅਹਂ ਤੁਮ੍ਹਾਕਂ ਸਾਧੁ ਸਾਧੁਕਂ ਵਕ੍ਖਾਮਿ ਕਥੇਸ੍ਸਾਮੀਤਿ ਅਤ੍ਥੋ.
੮੭. ਅਨਾਚਰਿਯਕਾ ਹੁਤ੍ਵਾ ਸਯਮੇਵ ਬੁਦ੍ਧਾਨਂ ਅਤ੍ਤਨਾਵ ਪਟਿਵਿਦ੍ਧਾਨਂ ਇਸੀਨਂ ਅਨ੍ਤਰੇ ਮਹਾਇਸੀਨਂ ਮਧੂਵਖੁਦ੍ਦਂ ਖੁਦ੍ਦਕਮਧੁਪਟਲਂ ਇਵ ਸਾਧੂਨਿ ਮਧੁਰਾਨਿ ਵਾਕ੍ਯਾਨਿ ਉਦਾਨਵਚਨਾਨਿ ਅਨੁਤ੍ਤਰਂ ਉਤ੍ਤਰਵਿਰਹਿਤਂ ਭੇਸਜਂ ਓਸਧਂ ਨਿਬ੍ਬਾਨਂ ਪਤ੍ਥਯਨ੍ਤਾ ਇਚ੍ਛਨ੍ਤਾ ਸਬ੍ਬੇ ਤੁਮ੍ਹੇ ਸੁਪਸਨ੍ਨਚਿਤ੍ਤਾ ਸੁਪ੍ਪਸਨ੍ਨਮਨਾ ਸੁਣਾਥ ਮਨਸਿ ਕਰੋਥਾਤਿ ਅਤ੍ਥੋ.
੮੮-੮੯. ਪਚ੍ਚੇਕਬੁਦ੍ਧਾਨਂ ਸਮਾਗਤਾਨਨ੍ਤਿ ਰਾਸਿਭੂਤਾਨਂ ਉਪ੍ਪਨ੍ਨਾਨਂ ਪਚ੍ਚੇਕਬੁਦ੍ਧਾਨਂ. ਅਰਿਟ੍ਠੋ, ਉਪਰਿਟ੍ਠੋ, ਤਗਰਸਿਖਿ, ਯਸਸ੍ਸੀ, ਸੁਦਸ੍ਸਨੋ, ਪਿਯਦਸ੍ਸੀ, ਗਨ੍ਧਾਰੋ, ਪਿਣ੍ਡੋਲੋ, ਉਪਾਸਭੋ, ਨਿਥੋ, ਤਥੋ, ਸੁਤਵਾ, ਭਾਵਿਤਤ੍ਤੋ, ਸੁਮ੍ਭੋ, ਸੁਭੋ, ਮੇਥੁਲੋ, ਅਟ੍ਠਮੋ, ਸੁਮੇਧੋ, ਅਨੀਘੋ, ਸੁਦਾਠੋ, ਹਿਙ੍ਗੁ, ਹਿਙ੍ਗੋ, ਦ੍ਵੇਜਾਲਿਨੋ, ਅਟ੍ਠਕੋ, ਕੋਸਲੋ, ਸੁਬਾਹੁ, ਉਪਨੇਮਿਸੋ, ਨੇਮਿਸੋ, ਸਨ੍ਤਚਿਤ੍ਤੋ, ਸਚ੍ਚੋ, ਤਥੋ, ਵਿਰਜੋ, ਪਣ੍ਡਿਤੋ, ਕਾਲੋ, ਉਪਕਾਲੋ, ਵਿਜਿਤੋ, ਜਿਤੋ, ਅਙ੍ਗੋ, ਪਙ੍ਗੋ, ਗੁਤ੍ਤਿਜ੍ਜਿਤੋ, ਪਸ੍ਸੀ, ਜਹੀ, ਉਪਧਿਂ, ਦੁਕ੍ਖਮੂਲਂ, ਅਪਰਾਜਿਤੋ, ਸਰਭਙ੍ਗੋ, ਲੋਮਹਂਸੋ ¶ , ਉਚ੍ਚਙ੍ਗਮਾਯੋ, ਅਸਿਤੋ, ਅਨਾਸਵੋ, ਮਨੋਮਯੋ, ਮਾਨਚ੍ਛਿਦੋ, ਬਨ੍ਧੁਮਾ, ਤਦਾਧਿਮੁਤ੍ਤੋ, ਵਿਮਲੋ, ਕੇਤੁਮਾ, ਕੋਤੁਮ੍ਬਰਙ੍ਗੋ, ਮਾਤਙ੍ਗੋ, ਅਰਿਯੋ, ਅਚ੍ਚੁਤੋ, ਅਚ੍ਚੁਤਗਾਮਿ, ਬ੍ਯਾਮਕੋ, ਸੁਮਙ੍ਗਲੋ, ਦਿਬ੍ਬਿਲੋ ਚਾਤਿਆਦੀਨਂ ਪਚ੍ਚੇਕਬੁਦ੍ਧਸਤਾਨਂ ਯਾਨਿ ਅਪਦਾਨਾਨਿ ਪਰਮ੍ਪਰਂ ਪਚ੍ਚੇਕਂ ਬ੍ਯਾਕਰਣਾਨਿ ਯੋ ਚ ਆਦੀਨਵੋ ਯਞ੍ਚ ਵਿਰਾਗਵਤ੍ਥੁਂ ਅਨਲ੍ਲੀਯਨਕਾਰਣਂ ਯਥਾ ਚ ਯੇਨ ਕਾਰਣੇਨ ਬੋਧਿਂ ਅਨੁਪਾਪੁਣਿਂਸੁ ਚਤੁਮਗ੍ਗਞਾਣਂ ਪਚ੍ਚਕ੍ਖਂ ਕਰਿਂਸੁ. ਸਰਾਗਵਤ੍ਥੁਸੂਤਿ ਸੁਟ੍ਠੁ ਅਲ੍ਲੀਯਿਤਬ੍ਬਵਤ੍ਥੂਸੁ ਵਤ੍ਥੁਕਾਮਕਿਲੇਸਕਾਮੇਸੁ ਵਿਰਾਗਸਞ੍ਞੀ ਵਿਰਤ੍ਤਸਞ੍ਞਵਨ੍ਤੋ ਰਤ੍ਤਮ੍ਹਿ ਲੋਕਮ੍ਹਿ ਅਲ੍ਲੀਯਨਸਭਾਵਲੋਕੇ ਵਿਰਤਚਿਤ੍ਤਾ ਅਨਲ੍ਲੀਯਨਮਨਾ ਹਿਤ੍ਵਾ ਪਪਞ੍ਚੇਤਿ ਰਾਗੋ ਪਪਞ੍ਚਂ ਦੋਸੋ ਪਪਞ੍ਚਂ ਸਬ੍ਬਕਿਲੇਸਾ ਪਪਞ੍ਚਾਤਿ ਪਪਞ੍ਚਸਙ੍ਖਾਤੇ ਕਿਲੇਸੇ ਹਿਤ੍ਵਾ ਜਿਯ ਫਨ੍ਦਿਤਾਨੀਤਿ ਫਨ੍ਦਿਤਾਨਿ ਦ੍ਵਾਸਟ੍ਠਿ ਦਿਟ੍ਠਿਗਤਾਨਿ ¶ ਜਿਨਿਤ੍ਵਾ ਤਥੇਵ ਤੇਨ ਕਾਰਣੇਨ ਏਵਂ ਬੋਧਿਂ ਅਨੁਪਾਪੁਣਿਂਸੁ ਪਚ੍ਚੇਕਬੋਧਿਞਾਣਂ ਪਚ੍ਚਕ੍ਖਂ ਕਰਿਂਸੂਤਿ ਅਤ੍ਥੋ.
੯੦-੯੧. ਸਬ੍ਬੇਸੁ ਭੂਤੇਸੁ ਨਿਧਾਯ ਦਣ੍ਡਨ੍ਤਿ ਤਜ੍ਜਨਫਾਲਨਵਧਬਨ੍ਧਨਂ ਨਿਧਾਯ ਠਪੇਤ੍ਵਾ ਤੇਸਂ ਸਬ੍ਬਸਤ੍ਤਾਨਂ ਅਨ੍ਤਰੇ ਅਞ੍ਞਤਰਂ ਕਞ੍ਚਿ ਏਕਮ੍ਪਿ ਸਤ੍ਤਂ ਅਵਿਹੇਠਯਂ ਅਵਿਹੇਠਯਨ੍ਤੋ ਅਦੁਕ੍ਖਾਪੇਨ੍ਤੋ ਮੇਤ੍ਤੇਨ ਚਿਤ੍ਤੇਨ ‘‘ਸਬ੍ਬੇ ਸਤ੍ਤਾ ਸੁਖਿਤਾ ਹੋਨ੍ਤੂ’’ਤਿ ਮੇਤ੍ਤਾਸਹਗਤੇਨ ਚੇਤਸਾ ਹਿਤਾਨੁਕਮ੍ਪੀ ਹਿਤੇਨ ਅਨੁਕਮ੍ਪਨਸਭਾਵੋ. ਅਥ ਵਾ ਸਬ੍ਬੇਸੁ ਭੂਤੇਸੁ ਨਿਧਾਯ ਦਣ੍ਡਨ੍ਤਿ ਸਬ੍ਬੇਸੂਤਿ ਸਬ੍ਬੇਨ ਸਬ੍ਬਂ ਸਬ੍ਬਥਾ ਸਬ੍ਬਂ ਅਸੇਸਂ ਨਿਸ੍ਸੇਸਂ ਪਰਿਯਾਦਿਯਨਵਚਨਮੇਤਂ. ਭੂਤੇਸੂਤਿ ਭੂਤਾ ਵੁਚ੍ਚਨ੍ਤਿ ਤਸਾ ਚ ਥਾਵਰਾ ਚ. ਯੇਸਂ ¶ ਤਸਿਣਾ ਤਣ੍ਹਾ ਅਪ੍ਪਹੀਨਾ, ਯੇਸਞ੍ਚ ਭਯਭੇਰਵਾ ਅਪ੍ਪਹੀਨਾ, ਤੇ ਤਸਾ. ਕਿਂ ਕਾਰਣਾ ਵੁਚ੍ਚਨ੍ਤਿ ਤਸਾ? ਤਸਨ੍ਤਿ ਉਤ੍ਤਸਨ੍ਤਿ ਪਰਿਤਸਨ੍ਤਿ ਭਾਯਨ੍ਤਿ ਸਨ੍ਤਾਸਂ ਆਪਜ੍ਜਨ੍ਤਿ, ਤਂ ਕਾਰਣਾ ਵੁਚ੍ਚਨ੍ਤਿ ਤਸਾ. ਯੇਸਂ ਤਸਿਣਾ ਤਣ੍ਹਾ ਪਹੀਨਾ, ਯੇਸਞ੍ਚ ਭਯਭੇਰਵਾ ਪਹੀਨਾ, ਤੇ ਥਾਵਰਾ. ਕਿਂ ਕਾਰਣਾ ਵੁਚ੍ਚਨ੍ਤਿ ਥਾਵਰਾ? ਥਿਰਨ੍ਤਿ ਨ ਤਸਨ੍ਤਿ ਨ ਉਤ੍ਤਸਨ੍ਤਿ ਨ ਪਰਿਤਸਨ੍ਤਿ ਨ ਭਾਯਨ੍ਤਿ ਨ ਸਨ੍ਤਾਸਂ ਆਪਜ੍ਜਨ੍ਤਿ, ਤਂ ਕਾਰਣਾ ਵੁਚ੍ਚਨ੍ਤਿ ਥਾਵਰਾ.
ਤਯੋ ਦਣ੍ਡਾ – ਕਾਯਦਣ੍ਡੋ, ਵਚੀਦਣ੍ਡੋ, ਮਨੋਦਣ੍ਡੋਤਿ. ਤਿਵਿਧਂ ਕਾਯਦੁਚ੍ਚਰਿਤਂ ਕਾਯਦਣ੍ਡੋ, ਚਤੁਬ੍ਬਿਧਂ ਵਚੀਦੁਚ੍ਚਰਿਤਂ ਵਚੀਦਣ੍ਡੋ, ਤਿਵਿਧਂ ਮਨੋਦੁਚ੍ਚਰਿਤਂ ਮਨੋਦਣ੍ਡੋ. ਸਬ੍ਬੇਸੁ ਸਕਲੇਸੁ ਭੂਤੇਸੁ ਸਤ੍ਤੇਸੁ ਤਂ ਤਿਵਿਧਂ ਦਣ੍ਡਂ ਨਿਧਾਯ ਨਿਦਹਿਤ੍ਵਾ ਓਰੋਪਯਿਤ੍ਵਾ ਸਮੋਰੋਪਯਿਤ੍ਵਾ ਨਿਕ੍ਖਿਪਿਤ੍ਵਾ ¶ ਪਟਿਪ੍ਪਸ੍ਸਮ੍ਭੇਤ੍ਵਾ ਹਿਂਸਨਤ੍ਥਂ ਅਗਹੇਤ੍ਵਾਤਿ ਸਬ੍ਬੇਸੁ ਭੂਤੇਸੁ ਨਿਧਾਯ ਦਣ੍ਡਂ. ਅਵਿਹੇਠਯਂ ਅਞ੍ਞਤਰਮ੍ਪਿ ਤੇਸਨ੍ਤਿ ਏਕਮੇਕਮ੍ਪਿ ਸਤ੍ਤਂ ਪਾਣਿਨਾ ਵਾ ਲੇਡ੍ਡੁਨਾ ਵਾ ਦਣ੍ਡੇਨ ਵਾ ਸਤ੍ਥੇਨ ਵਾ ਅਨ੍ਦੁਯਾ ਵਾ ਰਜ੍ਜੁਯਾ ਵਾ ਅਵਿਹੇਠਯਨ੍ਤੋ, ਸਬ੍ਬੇਪਿ ਸਤ੍ਤੇ ਪਾਣਿਨਾ ਵਾ ਲੇਡ੍ਡੁਨਾ ਵਾ ਦਣ੍ਡੇਨ ਵਾ ਸਤ੍ਥੇਨ ਵਾ ਅਨ੍ਦੁਯਾ ਵਾ ਰਜ੍ਜੁਯਾ ਵਾ ਅਵਿਹੇਠਯਂ ਅਵਿਹੇਠਯਨ੍ਤੋ ਅਞ੍ਞਤਰਮ੍ਪਿ ਤੇਸਂ. ਨ ਪੁਤ੍ਤਮਿਚ੍ਛੇਯ੍ਯ ਕੁਤੋ ਸਹਾਯਨ੍ਤਿ ਨਾਤਿ ਪਟਿਕ੍ਖੇਪੋ. ਪੁਤ੍ਤਨ੍ਤਿ ਚਤ੍ਤਾਰੋ ਪੁਤ੍ਤਾ ਅਤ੍ਰਜੋ ਪੁਤ੍ਤੋ, ਖੇਤ੍ਤਜੋ, ਦਿਨ੍ਨਕੋ, ਅਨ੍ਤੇਵਾਸਿਕੋ ਪੁਤ੍ਤੋ. ਸਹਾਯਨ੍ਤਿ ਸਹਾਯੋ ਵੁਚ੍ਚਤਿ ਯੇਨ ਸਹ ਆਗਮਨਂ ਫਾਸੁ, ਗਮਨਂ ਫਾਸੁ, ਠਾਨਂ ਫਾਸੁ, ਨਿਸਜ੍ਜਾ ਫਾਸੁ, ਆਲਪਨਂ ਫਾਸੁ, ਸਲ੍ਲਪਨਂ ਫਾਸੁ, ਸਮੁਲ੍ਲਪਨਂ ਫਾਸੁ. ਨ ਪੁਤ੍ਤਮਿਚ੍ਛੇਯ੍ਯ ਕੁਤੋ ਸਹਾਯਨ੍ਤਿ ਪੁਤ੍ਤਮ੍ਪਿ ਨ ਇਚ੍ਛੇਯ੍ਯ ਨ ਸਾਦਿਯੇਯ੍ਯ ਨ ਪਤ੍ਥੇਯ੍ਯ ਨ ਪਿਹਯੇਯ੍ਯ ਨਾਭਿਜਪ੍ਪੇਯ੍ਯ, ਕੁਤੋ ਮਿਤ੍ਤਂ ਵਾ ਸਨ੍ਦਿਟ੍ਠਂ ਵਾ ਸਮ੍ਭਤ੍ਤਂ ਵਾ ਸਹਾਯਂ ਵਾ ਇਚ੍ਛੇਯ੍ਯ ਸਾਦਿਯੇਯ੍ਯ ਪਤ੍ਥੇਯ੍ਯ ਪਿਹਯੇਯ੍ਯ ਅਭਿਜਪ੍ਪੇਯ੍ਯਾਤਿ ਨ ਪੁਤ੍ਤਮਿਚ੍ਛੇਯ੍ਯ ਕੁਤੋ ਸਹਾਯਂ. ਏਕੋ ਚਰੇ ਖਗ੍ਗਵਿਸਾਣਕਪ੍ਪੋਤਿ ¶ ਸੋ ਪਚ੍ਚੇਕਸਮ੍ਬੁਦ੍ਧੋ ਪਬ੍ਬਜ੍ਜਾਸਙ੍ਖਾਤੇਨ ਏਕੋ, ਅਦੁਤਿਯਟ੍ਠੇਨ ਏਕੋ, ਤਣ੍ਹਾਯ ਪਹਾਨਟ੍ਠੇਨ ਏਕੋ, ਏਕਨ੍ਤਵੀਤਰਾਗੋਤਿ ਏਕੋ, ਏਕਨ੍ਤਵੀਤਦੋਸੋਤਿ ਏਕੋ, ਏਕਨ੍ਤਵੀਤਮੋਹੋਤਿ ਏਕੋ, ਏਕਨ੍ਤਨਿਕ੍ਕਿਲੇਸੋਤਿ ਏਕੋ, ਏਕਾਯਨਮਗ੍ਗਂ ਗਤੋਤਿ ਏਕੋ, ਏਕੋ ਅਨੁਤ੍ਤਰਂ ਪਚ੍ਚੇਕਸਮ੍ਬੋਧਿਂ ਅਭਿਸਮ੍ਬੁਦ੍ਧੋਤਿ ਏਕੋ.
ਕਥਂ ਸੋ ਪਚ੍ਚੇਕਸਮ੍ਬੁਦ੍ਧੋ ਪਬ੍ਬਜ੍ਜਾਸਙ੍ਖਾਤੇਨ ਏਕੋ? ਸੋ ਹਿ ਪਚ੍ਚੇਕਸਮ੍ਬੁਦ੍ਧੋ ਸਬ੍ਬਂ ਘਰਾਵਾਸਪਲਿਬੋਧਂ ਛਿਨ੍ਦਿਤ੍ਵਾ, ਪੁਤ੍ਤਦਾਰਪਲਿਬੋਧਂ ਛਿਨ੍ਦਿਤ੍ਵਾ, ਞਾਤਿਪਲਿਬੋਧਂ, ਮਿਤ੍ਤਾਮਚ੍ਚਪਲਿਬੋਧਂ, ਸਨ੍ਨਿਧਿਪਲਿਬੋਧਂ ਛਿਨ੍ਦਿਤ੍ਵਾ ਕੇਸਮਸ੍ਸੁਂ ਓਹਾਰੇਤ੍ਵਾ ਕਾਸਾਯਾਨਿ ਵਤ੍ਥਾਨਿ ਅਚ੍ਛਾਦੇਤ੍ਵਾ ਅਗਾਰਸ੍ਮਾ ਨਿਕ੍ਖਮ੍ਮ ਅਨਗਾਰਿਯਂ ਪਬ੍ਬਜਿਤ੍ਵਾ ਅਕਿਞ੍ਚਨਭਾਵਂ ਉਪਗਨ੍ਤ੍ਵਾ ਏਕੋਵ ਚਰਤਿ ਵਿਹਰਤਿ ਇਰਿਯਤਿ ਵਤ੍ਤਤਿ ਪਾਲੇਤਿ ਯਪੇਤਿ ਯਾਪੇਤੀਤਿ ਏਵਂ ਸੋ ਪਚ੍ਚੇਕਸਮ੍ਬੁਦ੍ਧੋ ਪਬ੍ਬਜ੍ਜਾਸਙ੍ਖਾਤੇਨ ਏਕੋ.
ਕਥਂ ¶ ਸੋ ਪਚ੍ਚੇਕਸਮ੍ਬੁਦ੍ਧੋ ਅਦੁਤਿਯਟ੍ਠੇਨ ਏਕੋ? ਸੋ ਏਵਂ ਪਬ੍ਬਜਿਤੋ ਸਮਾਨੋ ਏਕੋ ਅਰਞ੍ਞਵਨਪਤ੍ਥਾਨਿ ਪਨ੍ਤਾਨਿ ਸੇਨਾਸਨਾਨਿ ਪਟਿਸੇਵਤਿ ਅਪ੍ਪਸਦ੍ਦਾਨਿ ਅਪ੍ਪਨਿਗ੍ਘੋਸਾਨਿ ਵਿਜਨਵਾਤਾਨਿ ਮਨੁਸ੍ਸਰਾਹਸ੍ਸੇਯ੍ਯਕਾਨਿ ਪਟਿਸਲ੍ਲਾਨਸਾਰੁਪ੍ਪਾਨਿ. ਸੋ ਏਕੋ ਤਿਟ੍ਠਤਿ, ਏਕੋ ਗਚ੍ਛਤਿ, ਏਕੋ ਨਿਸੀਦਤਿ, ਏਕੋ ਸੇਯ੍ਯਂ ਕਪ੍ਪੇਤਿ, ਏਕੋ ਗਾਮਂ ਪਿਣ੍ਡਾਯ ਪਵਿਸਤਿ, ਏਕੋ ਪਟਿਕ੍ਕਮਤਿ, ਏਕੋ ਰਹੋ ¶ ਨਿਸੀਦਤਿ, ਏਕੋ ਚਙ੍ਕਮਤਿ, ਏਕੋ ਚਰਤਿ ਵਿਹਰਤਿ ਇਰਿਯਤਿ ਵਤ੍ਤਤਿ ਪਾਲੇਤਿ ਯਪੇਤਿ ਯਾਪੇਤੀਤਿ ਏਵਂ ਸੋ ਅਦੁਤਿਯਟ੍ਠੇਨ ਏਕੋ.
ਕਥਂ ਸੋ ਪਚ੍ਚੇਕਸਮ੍ਬੁਦ੍ਧੋ ਤਣ੍ਹਾਯ ਪਹਾਨਟ੍ਠੇਨ ਏਕੋ? ਸੋ ਏਕੋ ਅਦੁਤਿਯੋ ਅਪ੍ਪਮਤ੍ਤੋ ਆਤਾਪੀ ਪਹਿਤਤ੍ਤੋ ਵਿਹਰਨ੍ਤੋ ਮਹਾਪਧਾਨਂ ਪਦਹਨ੍ਤੋ ਮਾਰਂ ਸਸੇਨਕਂ ਨਮੁਚਿਂ ਕਣ੍ਹਂ ਪਮਤ੍ਤਬਨ੍ਧੁਂ ਵਿਧਮੇਤ੍ਵਾ ਚ ਤਣ੍ਹਾਜਾਲਿਨਿਂ ਵਿਸਰਿਤਂ ਵਿਸਤ੍ਤਿਕਂ ਪਜਹਿ ਵਿਨੋਦੇਸਿ ਬ੍ਯਨ੍ਤਿਂ ਅਕਾਸਿ ਅਨਭਾਵਂ ਗਮੇਸਿ.
‘‘ਤਣ੍ਹਾਦੁਤਿਯੋ ਪੁਰਿਸੋ, ਦੀਘਮਦ੍ਧਾਨ ਸਂਸਰਂ;
ਇਤ੍ਥਭਾਵਞ੍ਞਥਾਭਾਵਂ, ਸਂਸਾਰਂ ਨਾਤਿਵਤ੍ਤਤਿ.
‘‘ਏਤਮਾਦੀਨਵਂ ਞਤ੍ਵਾ, ਤਣ੍ਹਂ ਦੁਕ੍ਖਸ੍ਸ ਸਮ੍ਭਵਂ;
ਵੀਤਤਣ੍ਹੋ ਅਨਾਦਾਨੋ, ਸਤੋ ਭਿਕ੍ਖੁ ਪਰਿਬ੍ਬਜੇ’’ਤਿ. (ਇਤਿਵੁ. ੧੫, ੧੦੫; ਮਹਾਨਿ. ੧੯੧) –
ਏਵਂ ਸੋ ਪਚ੍ਚੇਕਸਮ੍ਬੁਦ੍ਧੋ ਤਣ੍ਹਾਯ ਪਹਾਨਟ੍ਠੇਨ ਏਕੋ.
ਕਥਂ ਸੋ ਪਚ੍ਚੇਕਸਮ੍ਬੁਦ੍ਧੋ ਏਕਨ੍ਤਵੀਤਰਾਗੋਤਿ ਏਕੋ? ਰਾਗਸ੍ਸ ਪਹੀਨਤ੍ਤਾ ਏਕਨ੍ਤਵੀਤਰਾਗੋਤਿ ਏਕੋ, ਦੋਸਸ੍ਸ ਪਹੀਨਤ੍ਤਾ ਏਕਨ੍ਤਵੀਤਦੋਸੋਤਿ ਏਕੋ, ਮੋਹਸ੍ਸ ਪਹੀਨਤ੍ਤਾ ਏਕਨ੍ਤਵੀਤਮੋਹੋਤਿ ਏਕੋ, ਕਿਲੇਸਾਨਂ ਪਹੀਨਤ੍ਤਾ ਏਕਨ੍ਤਨਿਕ੍ਕਿਲੇਸੋਤਿ ਏਕੋ, ਏਵਂ ਸੋ ਪਚ੍ਚੇਕਸਮ੍ਬੁਦ੍ਧੋ ਏਕਨ੍ਤਵੀਤਰਾਗੋਤਿ ਏਕੋ.
ਕਥਂ ਸੋ ਪਚ੍ਚੇਕਸਮ੍ਬੁਦ੍ਧੋ ਏਕਾਯਨਮਗ੍ਗਂ ਗਤੋਤਿ ¶ ਏਕੋ? ਏਕਾਯਨਮਗ੍ਗੋ ਵੁਚ੍ਚਤਿ ਚਤ੍ਤਾਰੋ ਸਤਿਪਟ੍ਠਾਨਾ, ਚਤ੍ਤਾਰੋ ਸਮ੍ਮਪ੍ਪਧਾਨਾ, ਚਤ੍ਤਾਰੋ ਇਦ੍ਧਿਪਾਦਾ, ਪਞ੍ਚਿਨ੍ਦ੍ਰਿਯਾਨਿ, ਪਞ੍ਚ ਬਲਾਨਿ, ਸਤ੍ਤ ਬੋਜ੍ਝਙ੍ਗਾ, ਅਰਿਯੋ ਅਟ੍ਠਙ੍ਗਿਕੋ ਮਗ੍ਗੋ.
‘‘ਏਕਾਯਨਂ ¶ ਜਾਤਿਖਯਨ੍ਤਦਸ੍ਸੀ, ਮਗ੍ਗਂ ਪਜਾਨਾਤਿ ਹਿਤਾਨੁਕਮ੍ਪੀ;
ਏਤੇਨ ਮਗ੍ਗੇਨ ਤਰਿਂਸੁ ਪੁਬ੍ਬੇ, ਤਰਿਸ੍ਸਨ੍ਤਿ ਯੇ ਚ ਤਰਨ੍ਤਿ ਓਘ’’ਨ੍ਤਿ. (ਸਂ. ਨਿ. ੫.੩੮੪; ਮਹਾਨਿ. ੧੯੧) –
ਏਵਂ ਸੋ ਏਕਾਯਨਮਗ੍ਗਂ ਗਤੋਤਿ ਏਕੋ.
ਕਥਂ ਸੋ ਪਚ੍ਚੇਕਸਮ੍ਬੁਦ੍ਧੋ ਏਕੋ ਅਨੁਤ੍ਤਰਂ ਪਚ੍ਚੇਕਸਮ੍ਬੋਧਿਂ ਅਭਿਸਮ੍ਬੁਦ੍ਧੋਤਿ ਏਕੋ? ਬੋਧਿ ਵੁਚ੍ਚਤਿ ਚਤੂਸੁ ਮਗ੍ਗੇਸੁ ਞਾਣਂ (ਮਹਾਨਿ. ੧੯੧; ਚੂਲ਼ਨਿ. ਖਗ੍ਗਵਿਸਾਣਸੁਤ੍ਤਨਿਦ੍ਦੇਸ ੧੨੧). ਪਞ੍ਞਾ ਪਞ੍ਞਿਨ੍ਦ੍ਰਿਯਂ ਪਞ੍ਞਾਬਲਂ ¶ ਧਮ੍ਮਵਿਚਯਸਮ੍ਬੋਜ੍ਝਙ੍ਗੋ ਵੀਮਂਸਾ ਵਿਪਸ੍ਸਨਾ ਸਮ੍ਮਾਦਿਟ੍ਠਿ. ਸੋ ਪਚ੍ਚੇਕਸਮ੍ਬੁਦ੍ਧੋ ਤੇਨ ਪਚ੍ਚੇਕਬੋਧਿਞਾਣੇਨ ‘‘ਸਬ੍ਬੇ ਸਙ੍ਖਾਰਾ ਅਨਿਚ੍ਚਾ’’ਤਿ ਬੁਜ੍ਝਿ, ‘‘ਸਬ੍ਬੇ ਸਙ੍ਖਾਰਾ ਦੁਕ੍ਖਾ’’ਤਿ ਬੁਜ੍ਝਿ, ‘‘ਸਬ੍ਬੇ ਧਮ੍ਮਾ ਅਨਤ੍ਤਾ’’ਤਿ ਬੁਜ੍ਝਿ. ‘‘ਅਵਿਜ੍ਜਾਪਚ੍ਚਯਾ ਸਙ੍ਖਾਰਾ’’ਤਿ ਬੁਜ੍ਝਿ, ‘‘ਸਙ੍ਖਾਰਪਚ੍ਚਯਾ ਵਿਞ੍ਞਾਣ’’ਨ੍ਤਿ ਬੁਜ੍ਝਿ, ‘‘ਵਿਞ੍ਞਾਣਪਚ੍ਚਯਾ ਨਾਮਰੂਪ’’ਨ੍ਤਿ ਬੁਜ੍ਝਿ, ‘‘ਨਾਮਰੂਪਪਚ੍ਚਯਾ ਸਲ਼ਾਯਤਨ’’ਨ੍ਤਿ ਬੁਜ੍ਝਿ, ‘‘ਸਲ਼ਾਯਤਨਪਚ੍ਚਯਾ ਫਸ੍ਸੋ’’ਤਿ ਬੁਜ੍ਝਿ, ‘‘ਫਸ੍ਸਪਚ੍ਚਯਾ ਵੇਦਨਾ’’ਤਿ ਬੁਜ੍ਝਿ, ‘‘ਵੇਦਨਾਪਚ੍ਚਯਾ ਤਣ੍ਹਾ’’ਤਿ ਬੁਜ੍ਝਿ, ‘‘ਤਣ੍ਹਾਪਚ੍ਚਯਾ ਉਪਾਦਾਨ’’ਨ੍ਤਿ ਬੁਜ੍ਝਿ, ‘‘ਉਪਾਦਾਨਪਚ੍ਚਯਾ ਭਵੋ’’ਤਿ ਬੁਜ੍ਝਿ, ‘‘ਭਵਪਚ੍ਚਯਾ ਜਾਤੀ’’ਤਿ ਬੁਜ੍ਝਿ, ‘‘ਜਾਤਿਪਚ੍ਚਯਾ ਜਰਾਮਰਣ’’ਨ੍ਤਿ ਬੁਜ੍ਝਿ. ‘‘ਅਵਿਜ੍ਜਾਨਿਰੋਧਾ ਸਙ੍ਖਾਰਨਿਰੋਧੋ’’ਤਿ ਬੁਜ੍ਝਿ, ‘‘ਸਙ੍ਖਾਰਨਿਰੋਧਾ ਵਿਞ੍ਞਾਣਨਿਰੋਧੋ’’ਤਿ ਬੁਜ੍ਝਿ…ਪੇ… ‘‘ਭਵਨਿਰੋਧਾ ਜਾਤਿਨਿਰੋਧੋ’’ਤਿ ਬੁਜ੍ਝਿ, ‘‘ਜਾਤਿਨਿਰੋਧਾ ਜਰਾਮਰਣਨਿਰੋਧੋ’’ਤਿ ਬੁਜ੍ਝਿ. ‘‘ਇਦਂ ਦੁਕ੍ਖ’’ਨ੍ਤਿ ਬੁਜ੍ਝਿ, ‘‘ਅਯਂ ਦੁਕ੍ਖਸਮੁਦਯੋ’’ਤਿ ਬੁਜ੍ਝਿ, ‘‘ਅਯਂ ਦੁਕ੍ਖਨਿਰੋਧੋ’’ਤਿ ਬੁਜ੍ਝਿ, ‘‘ਅਯਂ ਦੁਕ੍ਖਨਿਰੋਧਗਾਮਿਨਿਪਟਿਪਦਾ’’ਤਿ ਬੁਜ੍ਝਿ. ‘‘ਇਮੇ ਆਸਵਾ’’ਤਿ ਬੁਜ੍ਝਿ, ‘‘ਅਯਂ ਆਸਵਸਮੁਦਯੋ’’ਤਿ ਬੁਜ੍ਝਿ…ਪੇ… ‘‘ਪਟਿਪਦਾ’’ਤਿ ਬੁਜ੍ਝਿ, ‘‘ਇਮੇ ਧਮ੍ਮਾ ਅਭਿਞ੍ਞੇਯ੍ਯਾ’’ਤਿ ਬੁਜ੍ਝਿ, ‘‘ਇਮੇ ਧਮ੍ਮਾ ਪਹਾਤਬ੍ਬਾ’’ਤਿ ਬੁਜ੍ਝਿ, ‘‘ਇਮੇ ਧਮ੍ਮਾ ਸਚ੍ਛਿਕਾਤਬ੍ਬਾ’’ਤਿ ਬੁਜ੍ਝਿ, ‘‘ਇਮੇ ਧਮ੍ਮਾ ਭਾਵੇਤਬ੍ਬਾ’’ਤਿ ਬੁਜ੍ਝਿ. ਛਨ੍ਨਂ ਫਸ੍ਸਾਯਤਨਾਨਂ ਸਮੁਦਯਞ੍ਚ ਅਤ੍ਥਙ੍ਗਮਞ੍ਚ ਅਸ੍ਸਾਦਞ੍ਚ ਆਦੀਨਵਞ੍ਚ ਨਿਸ੍ਸਰਣਞ੍ਚ ਬੁਜ੍ਝਿ, ਪਞ੍ਚਨ੍ਨਂ ਉਪਾਦਾਨਕ੍ਖਨ੍ਧਾਨਂ ਸਮੁਦਯਞ੍ਚ…ਪੇ… ਨਿਸ੍ਸਰਣਞ੍ਚ ਬੁਜ੍ਝਿ, ਚਤੁਨ੍ਨਂ ਮਹਾਭੂਤਾਨਂ ਸਮੁਦਯਞ੍ਚ ਅਤ੍ਥਙ੍ਗਮਞ੍ਚ ਅਸ੍ਸਾਦਞ੍ਚ ਆਦੀਨਵਞ੍ਚ ਨਿਸ੍ਸਰਣਞ੍ਚ ਬੁਜ੍ਝਿ, ‘‘ਯਂ ਕਿਞ੍ਚਿ ਸਮੁਦਯਧਮ੍ਮਂ, ਸਬ੍ਬਂ ਤਂ ਨਿਰੋਧਧਮ੍ਮ’’ਨ੍ਤਿ ¶ ਬੁਜ੍ਝਿ.
ਅਥ ਵਾ ਯਂ ਬੁਜ੍ਝਿਤਬ੍ਬਂ ਅਨੁਬੁਜ੍ਝਿਤਬ੍ਬਂ ਪਟਿਬੁਜ੍ਝਿਤਬ੍ਬਂ ਸਮ੍ਬੁਜ੍ਝਿਤਬ੍ਬਂ ਅਧਿਗਨ੍ਤਬ੍ਬਂ ਫਸ੍ਸਿਤਬ੍ਬਂ ਸਚ੍ਛਿਕਾਤਬ੍ਬਂ, ਸਬ੍ਬਂ ਤਂ ਤੇਨ ਪਚ੍ਚੇਕਬੋਧਿਞਾਣੇਨ ਬੁਜ੍ਝਿ ਅਨੁਬੁਜ੍ਝਿ ਪਟਿਬੁਜ੍ਝਿ ਸਮ੍ਬੁਜ੍ਝਿ ¶ ਅਧਿਗਞ੍ਛਿ ਫਸ੍ਸੇਸਿ ਸਚ੍ਛਾਕਾਸੀਤਿ, ਏਵਂ ਸੋ ਪਚ੍ਚੇਕਸਮ੍ਬੁਦ੍ਧੋ ਏਕੋ ਅਨੁਤ੍ਤਰਂ ਪਚ੍ਚੇਕਸਮ੍ਬੋਧਿਂ ਅਭਿਸਮ੍ਬੁਦ੍ਧੋਤਿ ਏਕੋ.
ਚਰੇਤਿ ਅਟ੍ਠ ਚਰਿਯਾਯੋ (ਚੂਲ਼ਨਿ. ਖਗ੍ਗਵਿਸਾਣਸੁਤ੍ਤਨਿਦ੍ਦੇਸ ੧੨੧) – ਇਰਿਯਾਪਥਚਰਿਯਾ, ਆਯਤਨਚਰਿਯਾ, ਸਤਿਚਰਿਯਾ, ਸਮਾਧਿਚਰਿਯਾ, ਞਾਣਚਰਿਯਾ, ਮਗ੍ਗਚਰਿਯਾ, ਪਤ੍ਤਿਚਰਿਯਾ, ਲੋਕਤ੍ਥਚਰਿਯਾ. ਇਰਿਯਾਪਥਚਰਿਯਾਤਿ ਚਤੂਸੁ ਇਰਿਯਾਪਥੇਸੁ, ਆਯਤਨਚਰਿਯਾਤਿ ਛਸੁ ਅਜ੍ਝਤ੍ਤਿਕਬਾਹਿਰੇਸੁ ਆਯਤਨੇਸੁ, ਸਤਿਚਰਿਯਾਤਿ ਚਤੂਸੁ ਸਤਿਪਟ੍ਠਾਨੇਸੁ, ਸਮਾਧਿਚਰਿਯਾਤਿ ਚਤੂਸੁ ਝਾਨੇਸੁ, ਞਾਣਚਰਿਯਾਤਿ ਚਤੂਸੁ ਅਰਿਯਸਚ੍ਚੇਸੁ, ਮਗ੍ਗਚਰਿਯਾਤਿ ਚਤੂਸੁ ਅਰਿਯਮਗ੍ਗੇਸੁ, ਪਤ੍ਤਿਚਰਿਯਾਤਿ ਚਤੂਸੁ ¶ ਸਾਮਞ੍ਞਫਲੇਸੁ, ਲੋਕਤ੍ਥਚਰਿਯਾਤਿ ਤਥਾਗਤੇਸੁ ਅਰਹਨ੍ਤੇਸੁ ਸਮ੍ਮਾਸਮ੍ਬੁਦ੍ਧੇਸੁ, ਪਦੇਸਤੋ ਪਚ੍ਚੇਕਸਮ੍ਬੁਦ੍ਧੇਸੁ, ਪਦੇਸਤੋ ਸਾਵਕੇਸੁ.
ਇਰਿਯਾਪਥਚਰਿਯਾ ਚ ਪਣਿਧਿਸਮ੍ਪਨ੍ਨਾਨਂ, ਆਯਤਨਚਰਿਯਾ ਚ ਇਨ੍ਦ੍ਰਿਯੇਸੁ ਗੁਤ੍ਤਦ੍ਵਾਰਾਨਂ, ਸਤਿਚਰਿਯਾ ਚ ਅਪ੍ਪਮਾਦਵਿਹਾਰੀਨਂ, ਸਮਾਧਿਚਰਿਯਾ ਚ ਅਧਿਚਿਤ੍ਤਮਨੁਯੁਤ੍ਤਾਨਂ, ਞਾਣਚਰਿਯਾ ਚ ਬੁਦ੍ਧਿਸਮ੍ਪਨ੍ਨਾਨਂ, ਮਗ੍ਗਚਰਿਯਾ ਚ ਸਮ੍ਮਾਪਟਿਪਨ੍ਨਾਨਂ, ਪਤ੍ਤਿਚਰਿਯਾ ਚ ਅਧਿਗਤਫਲਾਨਂ, ਲੋਕਤ੍ਥਚਰਿਯਾ ਚ ਤਥਾਗਤਾਨਂ ਅਰਹਨ੍ਤਾਨਂ ਸਮ੍ਮਾਸਮ੍ਬੁਦ੍ਧਾਨਂ, ਪਦੇਸਤੋ ਪਚ੍ਚੇਕਸਮ੍ਬੁਦ੍ਧਾਨਂ, ਪਦੇਸਤੋ ਸਾਵਕਾਨਂ. ਇਮਾ ਅਟ੍ਠ ਚਰਿਯਾਯੋ.
ਅਪਰਾਪਿ ਅਟ੍ਠ ਚਰਿਯਾਯੋ – ਅਧਿਮੁਚ੍ਚਨ੍ਤੋ ਸਦ੍ਧਾਯ ਚਰਤਿ, ਪਗ੍ਗਣ੍ਹਨ੍ਤੋ ਵੀਰਿਯੇਨ ਚਰਤਿ, ਉਪਟ੍ਠਪੇਨ੍ਤੋ ਸਤਿਯਾ ਚਰਤਿ, ਅਵਿਕ੍ਖੇਪਂ ਕਰੋਨ੍ਤੋ ਸਮਾਧਿਨਾ ਚਰਤਿ, ਪਜਾਨਨ੍ਤੋ ਪਞ੍ਞਾਯ ਚਰਤਿ, ਵਿਜਾਨਨ੍ਤੋ ਵਿਞ੍ਞਾਣਚਰਿਯਾਯ ਚਰਤਿ, ਏਵਂ ਪਟਿਪਨ੍ਨਸ੍ਸ ਕੁਸਲਾ ਧਮ੍ਮਾ ਆਯਤਨਨ੍ਤਿ ਆਯਤਨਚਰਿਯਾਯ ਚਰਤਿ. ਏਵਂ ਪਟਿਪਨ੍ਨੋ ਵਿਸੇਸਮਧਿਗਚ੍ਛਤੀਤਿ ਵਿਸੇਸਚਰਿਯਾਯ ਚਰਤਿ. ਇਮਾ ਅਟ੍ਠ ਚਰਿਯਾਯੋ.
ਅਪਰਾਪਿ ਅਟ੍ਠ ਚਰਿਯਾਯੋ – ਦਸ੍ਸਨਚਰਿਯਾ ਚ ਸਮ੍ਮਾਦਿਟ੍ਠਿਯਾ, ਅਭਿਨਿਰੋਪਨਚਰਿਯਾ ਚ ਸਮ੍ਮਾਸਙ੍ਕਪ੍ਪਸ੍ਸ, ਪਰਿਗ੍ਗਹਚਰਿਯਾ ਚ ਸਮ੍ਮਾਵਾਚਾਯ, ਸਮੁਟ੍ਠਾਨਚਰਿਯਾ ਚ ਸਮ੍ਮਾਕਮ੍ਮਨ੍ਤਸ੍ਸ, ਵੋਦਾਨਚਰਿਯਾ ਚ ਸਮ੍ਮਾਆਜੀਵਸ੍ਸ, ਪਗ੍ਗਹਚਰਿਯਾ ਚ ਸਮ੍ਮਾਵਾਯਾਮਸ੍ਸ, ਉਪਟ੍ਠਾਨਚਰਿਯਾ ਚ ਸਮ੍ਮਾਸਤਿਯਾ, ਅਵਿਕ੍ਖੇਪਚਰਿਯਾ ਚ ਸਮ੍ਮਾਸਮਾਧਿਸ੍ਸ. ਇਮਾ ਅਟ੍ਠ ਚਰਿਯਾਯੋ.
ਖਗ੍ਗਵਿਸਾਣਕਪ੍ਪੋਤਿ ਯਥਾ ਖਗ੍ਗਸ੍ਸ ਨਾਮ ਵਿਸਾਣਂ ਏਕਮੇਵ ਹੋਤਿ, ਅਦੁਤਿਯਂ, ਏਵਮੇਵ ਸੋ ਪਚ੍ਚੇਕਸਮ੍ਬੁਦ੍ਧੋ ਤਕ੍ਕਪ੍ਪੋ ਤਸ੍ਸਦਿਸੋ ਤਪ੍ਪਟਿਭਾਗੋ. ਯਥਾ ਅਤਿਲੋਣਂ ਵੁਚ੍ਚਤਿ ਲੋਣਕਪ੍ਪੋ, ਅਤਿਤਿਤ੍ਤਕਂ ¶ ਵੁਚ੍ਚਤਿ ਤਿਤ੍ਤਕਪ੍ਪੋ, ਅਤਿਮਧੁਰਂ ਵੁਚ੍ਚਤਿ ਮਧੁਰਕਪ੍ਪੋ, ਅਤਿਉਣ੍ਹਂ ਵੁਚ੍ਚਤਿ ਅਗ੍ਗਿਕਪ੍ਪੋ, ਅਤਿਸੀਤਂ ਵੁਚ੍ਚਤਿ ਹਿਮਕਪ੍ਪੋ, ਮਹਾਉਦਕਕ੍ਖਨ੍ਧੋ ¶ ਵੁਚ੍ਚਤਿ ਸਮੁਦ੍ਦਕਪ੍ਪੋ, ਮਹਾਭਿਞ੍ਞਾਬਲਪ੍ਪਤ੍ਤੋ ਸਾਵਕੋ ਵੁਚ੍ਚਤਿ ਸਤ੍ਥੁਕਪ੍ਪੋਤਿ. ਏਵਮੇਵ ਸੋ ਪਚ੍ਚੇਕਸਮ੍ਬੁਦ੍ਧੋ ਖਗ੍ਗਵਿਸਾਣਕਪ੍ਪੋ, ਖਗ੍ਗਵਿਸਾਣਸਦਿਸੋ ਖਗ੍ਗਵਿਸਾਣਪਟਿਭਾਗੋ ਏਕੋ ਅਦੁਤਿਯੋ ਮੁਤ੍ਤਬਨ੍ਧਨੋ ਸਮ੍ਮਾ ਲੋਕੇ ਚਰਤਿ ਵਿਹਰਤਿ ਇਰਿਯਤਿ ਵਤ੍ਤਤਿ ਪਾਲੇਤਿ ਯਪੇਤਿ ਯਾਪੇਤੀਤਿ ਏਕੋ ਚਰੇ ਖਗ੍ਗਵਿਸਾਣਕਪ੍ਪੋ. ਤੇਨਾਹੁ ਪਚ੍ਚੇਕਸਮ੍ਬੁਦ੍ਧਾ –
‘‘ਸਬ੍ਬੇਸੁ ¶ ਭੂਤੇਸੁ ਨਿਧਾਯ ਦਣ੍ਡਂ, ਅਵਿਹੇਠਯਂ ਅਞ੍ਞਤਰਮ੍ਪਿ ਤੇਸਂ;
ਨ ਪੁਤ੍ਤਮਿਚ੍ਛੇਯ੍ਯ ਕੁਤੋ ਸਹਾਯਂ, ਏਕੋ ਚਰੇ ਖਗ੍ਗਵਿਸਾਣਕਪ੍ਪੋ.
‘‘ਸਂਸਗ੍ਗਜਾਤਸ੍ਸ ਭਵਨ੍ਤਿ ਸ੍ਨੇਹਾ, ਸ੍ਨੇਹਨ੍ਵਯਂ ਦੁਕ੍ਖਮਿਦਂ ਪਹੋਤਿ;
ਆਦੀਨਵਂ ਸ੍ਨੇਹਜਂ ਪੇਕ੍ਖਮਾਨੋ; ਏਕੋ ਚਰੇ ਖਗ੍ਗਵਿਸਾਣਕਪ੍ਪੋ.
‘‘ਮਿਤ੍ਤੇ ਸੁਹਜ੍ਜੇ ਅਨੁਕਮ੍ਪਮਾਨੋ, ਹਾਪੇਤਿ ਅਤ੍ਥਂ ਪਟਿਬਦ੍ਧਚਿਤ੍ਤੋ;
ਏਤਂ ਭਯਂ ਸਨ੍ਥਵੇ ਪੇਕ੍ਖਮਾਨੋ, ਏਕੋ ਚਰੇ ਖਗ੍ਗਵਿਸਾਣਕਪ੍ਪੋ.
‘‘ਵਂਸੋ ਵਿਸਾਲੋਵ ਯਥਾ ਵਿਸਤ੍ਤੋ, ਪੁਤ੍ਤੇਸੁ ਦਾਰੇਸੁ ਚ ਯਾ ਅਪੇਕ੍ਖਾ;
ਵਂਸੇ ਕਲ਼ੀਰੋਵ ਅਸਜ੍ਜਮਾਨੋ, ਏਕੋ ਚਰੇ ਖਗ੍ਗਵਿਸਾਣਕਪ੍ਪੋ.
‘‘ਮਿਗੋ ਅਰਞ੍ਞਮ੍ਹਿ ਯਥਾ ਅਬਦ੍ਧੋ, ਯੇਨਿਚ੍ਛਕਂ ਗਚ੍ਛਤਿ ਗੋਚਰਾਯ;
ਵਿਞ੍ਞੂ ਨਰੋ ਸੇਰਿਤਂ ਪੇਕ੍ਖਮਾਨੋ, ਏਕੋ ਚਰੇ ਖਗ੍ਗਵਿਸਾਣਕਪ੍ਪੋ.
‘‘ਆਮਨ੍ਤਨਾ ਹੋਤਿ ਸਹਾਯਮਜ੍ਝੇ, ਵਾਸੇ ਚ ਠਾਨੇ ਗਮਨੇ ਚਾਰਿਕਾਯ;
ਅਨਭਿਜ੍ਝਿਤਂ ਸੇਰਿਤਂ ਪੇਕ੍ਖਮਾਨੋ, ਏਕੋ ਚਰੇ ਖਗ੍ਗਵਿਸਾਣਕਪ੍ਪੋ.
‘‘ਖਿਡ੍ਡਾ ਰਤੀ ਹੋਤਿ ਸਹਾਯਮਜ੍ਝੇ, ਪੁਤ੍ਤੇਸੁ ਪੇਮਂ ਵਿਪੁਲਞ੍ਚ ਹੋਤਿ;
ਪਿਯਵਿਪ੍ਪਯੋਗਂ ਵਿਜਿਗੁਚ੍ਛਮਾਨੋ, ਏਕੋ ਚਰੇ ਖਗ੍ਗਵਿਸਾਣਕਪ੍ਪੋ.
‘‘ਚਾਤੁਦ੍ਦਿਸੋ ¶ ¶ ਅਪ੍ਪਟਿਘੋ ਚ ਹੋਤਿ, ਸਨ੍ਤੁਸ੍ਸਮਾਨੋ ਇਤਰੀਤਰੇਨ;
ਪਰਿਸ੍ਸਯਾਨਂ ਸਹਿਤਾ ਅਛਮ੍ਭੀ, ਏਕੋ ਚਰੇ ਖਗ੍ਗਵਿਸਾਣਕਪ੍ਪੋ.
‘‘ਦੁਸ੍ਸਙ੍ਗਹਾ ¶ ਪਬ੍ਬਜਿਤਾਪਿ ਏਕੇ, ਅਥੋ ਗਹਟ੍ਠਾ ਘਰਮਾਵਸਨ੍ਤਾ;
ਅਪ੍ਪੋਸ੍ਸੁਕ੍ਕੋ ਪਰਪੁਤ੍ਤੇਸੁ ਹੁਤ੍ਵਾ, ਏਕੋ ਚਰੇ ਖਗ੍ਗਵਿਸਾਣਕਪ੍ਪੋ.
‘‘ਓਰੋਪਯਿਤ੍ਵਾ ਗਿਹਿਬ੍ਯਞ੍ਜਨਾਨਿ, ਸਞ੍ਛਿਨ੍ਨਪਤ੍ਤੋ ਯਥਾ ਕੋਵਿਲ਼ਾਰੋ;
ਛੇਤ੍ਵਾਨ ਵੀਰੋ ਗਿਹਿਬਨ੍ਧਨਾਨਿ, ਏਕੋ ਚਰੇ ਖਗ੍ਗਵਿਸਾਣਕਪ੍ਪੋ.
‘‘ਸਚੇ ਲਭੇਥ ਨਿਪਕਂ ਸਹਾਯਂ, ਸਦ੍ਧਿਂ ਚਰਂ ਸਾਧੁਵਿਹਾਰਿਧੀਰਂ;
ਅਭਿਭੁਯ੍ਯ ਸਬ੍ਬਾਨਿ ਪਰਿਸ੍ਸਯਾਨਿ, ਚਰੇਯ੍ਯ ਤੇਨਤ੍ਤਮਨੋ ਸਤੀਮਾ.
‘‘ਨੋ ਚੇ ਲਭੇਥ ਨਿਪਕਂ ਸਹਾਯਂ, ਸਦ੍ਧਿਂ ਚਰਂ ਸਾਧੁਵਿਹਾਰਿਧੀਰਂ;
ਰਾਜਾਵ ਰਟ੍ਠਂ ਵਿਜਿਤਂ ਪਹਾਯ, ਏਕੋ ਚਰੇ ਮਾਤਙ੍ਗਰਞ੍ਞੇਵ ਨਾਗੋ.
‘‘ਅਦ੍ਧਾ ਪਸਂਸਾਮ ਸਹਾਯਸਮ੍ਪਦਂ, ਸੇਟ੍ਠਾ ਸਮਾ ਸੇਵਿਤਬ੍ਬਾ ਸਹਾਯਾ;
ਏਤੇ ਅਲਦ੍ਧਾ ਅਨਵਜ੍ਜਭੋਜੀ, ਏਕੋ ਚਰੇ ਖਗ੍ਗਵਿਸਾਣਕਪ੍ਪੋ.
‘‘ਦਿਸ੍ਵਾ ਸੁਵਣ੍ਣਸ੍ਸ ਪਭਸ੍ਸਰਾਨਿ, ਕਮ੍ਮਾਰਪੁਤ੍ਤੇਨ ਸੁਨਿਟ੍ਠਿਤਾਨਿ;
ਸਙ੍ਘਟ੍ਟਮਾਨਾਨਿ ਦੁਵੇ ਭੁਜਸ੍ਮਿਂ, ਏਕੋ ਚਰੇ ਖਗ੍ਗਵਿਸਾਣਕਪ੍ਪੋ.
‘‘ਏਵਂ ¶ ਦੁਤੀਯੇਨ ਸਹਾ ਮਮਸ੍ਸ, ਵਾਚਾਭਿਲਾਪੋ ਅਭਿਸਜ੍ਜਨਾ ਵਾ;
ਏਤਂ ਭਯਂ ਆਯਤਿਂ ਪੇਕ੍ਖਮਾਨੋ, ਏਕੋ ਚਰੇ ਖਗ੍ਗਵਿਸਾਣਕਪ੍ਪੋ.
‘‘ਕਾਮਾ ਹਿ ਚਿਤ੍ਰਾ ਮਧੁਰਾ ਮਨੋਰਮਾ, ਵਿਰੂਪਰੂਪੇਨ ਮਥੇਨ੍ਤਿ ਚਿਤ੍ਤਂ;
ਆਦੀਨਵਂ ਕਾਮਗੁਣੇਸੁ ਦਿਸ੍ਵਾ, ਏਕੋ ਚਰੇ ਖਗ੍ਗਵਿਸਾਣਕਪ੍ਪੋ.
‘‘ਈਤੀ ¶ ਚ ਗਣ੍ਡੋ ਚ ਉਪਦ੍ਦਵੋ ਚ, ਰੋਗੋ ਚ ਸਲ੍ਲਞ੍ਚ ਭਯਞ੍ਚ ਮੇਤਂ;
ਏਤਂ ਭਯਂ ਕਾਮਗੁਣੇਸੁ ਦਿਸ੍ਵਾ, ਏਕੋ ਚਰੇ ਖਗ੍ਗਵਿਸਾਣਕਪ੍ਪੋ.
‘‘ਸੀਤਞ੍ਚ ਉਣ੍ਹਞ੍ਚ ਖੁਦਂ ਪਿਪਾਸਂ, ਵਾਤਾਤਪੇ ਡਂਸਸਰੀਸਪੇ ਚ;
ਸਬ੍ਬਾਨਿਪੇਤਾਨਿ ਅਭਿਬ੍ਭਵਿਤ੍ਵਾ, ਏਕੋ ਚਰੇ ਖਗ੍ਗਵਿਸਾਣਕਪ੍ਪੋ.
‘‘ਨਾਗੋਵ ¶ ਯੂਥਾਨਿ ਵਿਵਜ੍ਜਯਿਤ੍ਵਾ, ਸਞ੍ਜਾਤਖਨ੍ਧੋ ਪਦੁਮੀ ਉਲ਼ਾਰੋ;
ਯਥਾਭਿਰਨ੍ਤਂ ਵਿਹਰਂ ਅਰਞ੍ਞੇ, ਏਕੋ ਚਰੇ ਖਗ੍ਗਵਿਸਾਣਕਪ੍ਪੋ.
‘‘ਅਟ੍ਠਾਨਤਂ ਸਙ੍ਗਣਿਕਾਰਤਸ੍ਸ, ਯਂ ਫਸ੍ਸਯੇ ਸਾਮਯਿਕਂ ਵਿਮੁਤ੍ਤਿਂ;
ਆਦਿਚ੍ਚਬਨ੍ਧੁਸ੍ਸ ਵਚੋ ਨਿਸਮ੍ਮ, ਏਕੋ ਚਰੇ ਖਗ੍ਗਵਿਸਾਣਕਪ੍ਪੋ.
‘‘ਦਿਟ੍ਠੀਵਿਸੂਕਾਨਿ ਉਪਾਤਿਵਤ੍ਤੋ, ਪਤ੍ਤੋ ਨਿਯਾਮਂ ਪਟਿਲਦ੍ਧਮਗ੍ਗੋ;
ਉਪ੍ਪਨ੍ਨਞਾਣੋਮ੍ਹਿ ਅਨਞ੍ਞਨੇਯ੍ਯੋ, ਏਕੋ ਚਰੇ ਖਗ੍ਗਵਿਸਾਣਕਪ੍ਪੋ.
‘‘ਨਿਲ੍ਲੋਲੁਪੋ ¶ ਨਿਕ੍ਕੁਹੋ ਨਿਪ੍ਪਿਪਾਸੋ, ਨਿਮ੍ਮਕ੍ਖ ਨਿਦ੍ਧਨ੍ਤਕਸਾਵਮੋਹੋ;
ਨਿਰਾਸਯੋ ਸਬ੍ਬਲੋਕੇ ਭਵਿਤ੍ਵਾ, ਏਕੋ ਚਰੇ ਖਗ੍ਗਵਿਸਾਣਕਪ੍ਪੋ.
‘‘ਪਾਪਂ ਸਹਾਯਂ ਪਰਿਵਜ੍ਜਯੇਥ, ਅਨਤ੍ਥਦਸ੍ਸਿਂ ਵਿਸਮੇ ਨਿਵਿਟ੍ਠਂ;
ਸਯਂ ਨ ਸੇਵੇ ਪਸੁਤਂ ਪਮਤ੍ਤਂ, ਏਕੋ ਚਰੇ ਖਗ੍ਗਵਿਸਾਣਕਪ੍ਪੋ.
‘‘ਬਹੁਸ੍ਸੁਤਂ ਧਮ੍ਮਧਰਂ ਭਜੇਥ, ਮਿਤ੍ਤਂ ਉਲ਼ਾਰਂ ਪਟਿਭਾਨਵਨ੍ਤਂ;
ਅਞ੍ਞਾਯ ਅਤ੍ਥਾਨਿ ਵਿਨੇਯ੍ਯ ਕਙ੍ਖਂ, ਏਕੋ ਚਰੇ ਖਗ੍ਗਵਿਸਾਣਕਪ੍ਪੋ.
‘‘ਖਿਡ੍ਡਂ ਰਤਿਂ ਕਾਮਸੁਖਞ੍ਚ ਲੋਕੇ, ਅਨਲਙ੍ਕਰਿਤ੍ਵਾ ਅਨਪੇਕ੍ਖਮਾਨੋ;
ਵਿਭੂਸਟ੍ਠਾਨਾ ਵਿਰਤੋ ਸਚ੍ਚਵਾਦੀ, ਏਕੋ ਚਰੇ ਖਗ੍ਗਵਿਸਾਣਕਪ੍ਪੋ.
‘‘ਪੁਤ੍ਤਞ੍ਚ ¶ ਦਾਰਂ ਪਿਤਰਞ੍ਚ ਮਾਤਰਂ, ਧਨਾਨਿ ਧਞ੍ਞਾਨਿ ਚ ਬਨ੍ਧਵਾਨਿ;
ਹਿਤ੍ਵਾਨ ਕਾਮਾਨਿ ਯਥੋਧਿਕਾਨਿ, ਏਕੋ ਚਰੇ ਖਗ੍ਗਵਿਸਾਣਕਪ੍ਪੋ.
‘‘ਸਙ੍ਗੋ ਏਸੋ ਪਰਿਤ੍ਤਮੇਤ੍ਥ ਸੋਖ੍ਯਂ, ਅਪ੍ਪਸ੍ਸਾਦੋ ਦੁਕ੍ਖਮੇਵੇਤ੍ਥ ਭਿਯ੍ਯੋ;
ਗਲ਼ੋ ਏਸੋ ਇਤਿ ਞਤ੍ਵਾ ਮਤਿਮਾ, ਏਕੋ ਚਰੇ ਖਗ੍ਗਵਿਸਾਣਕਪ੍ਪੋ.
‘‘ਸਨ੍ਦਾਲਯਿਤ੍ਵਾਨ ਸਂਯੋਜਨਾਨਿ, ਜਾਲਂਵ ਭੇਤ੍ਵਾ ਸਲਿਲਮ੍ਬੁਚਾਰੀ,
ਅਗ੍ਗੀਵ ਦਡ੍ਢਂ ਅਨਿਵਤ੍ਤਮਾਨੋ, ਏਕੋ ਚਰੇ ਖਗ੍ਗਵਿਸਾਣਕਪ੍ਪੋ.
‘‘ਓਕ੍ਖਿਤ੍ਤਚਕ੍ਖੂ ¶ ¶ ਨ ਚ ਪਾਦਲੋਲੋ, ਗੁਤ੍ਤਿਨ੍ਦ੍ਰਿਯੋ ਰਕ੍ਖਿਤਮਾਨਸਾਨੋ;
ਅਨਵਸ੍ਸੁਤੋ ਅਪਰਿਡਯ੍ਹਮਾਨੋ, ਏਕੋ ਚਰੇ ਖਗ੍ਗਵਿਸਾਣਕਪ੍ਪੋ.
‘‘ਓਹਾਰਯਿਤ੍ਵਾ ਗਿਹਿਬ੍ਯਞ੍ਜਨਾਨਿ, ਸਞ੍ਛਨ੍ਨਪਤ੍ਤੋ ਯਥਾ ਪਾਰਿਛਤ੍ਤੋ;
ਕਾਸਾਯਵਤ੍ਥੋ ਅਭਿਨਿਕ੍ਖਮਿਤ੍ਵਾ, ਏਕੋ ਚਰੇ ਖਗ੍ਗਵਿਸਾਣਕਪ੍ਪੋ.
‘‘ਰਸੇਸੁ ਗੇਧਂ ਅਕਰਂ ਅਲੋਲੋ, ਅਨਞ੍ਞਪੋਸੀ ਸਪਦਾਨਚਾਰੀ;
ਕੁਲੇ ਕੁਲੇ ਅਪ੍ਪਟਿਬਦ੍ਧਚਿਤ੍ਤੋ, ਏਕੋ ਚਰੇ ਖਗ੍ਗਵਿਸਾਣਕਪ੍ਪੋ.
‘‘ਪਹਾਯ ਪਞ੍ਚਾਵਰਣਾਨਿ ਚੇਤਸੋ, ਉਪਕ੍ਕਿਲੇਸੇ ਬ੍ਯਪਨੁਜ੍ਜ ਸਬ੍ਬੇ;
ਅਨਿਸ੍ਸਿਤੋ ਛੇਜ੍ਜ ਸਿਨੇਹਦੋਸਂ, ਏਕੋ ਚਰੇ ਖਗ੍ਗਵਿਸਾਣਕਪ੍ਪੋ.
‘‘ਵਿਪਿਟ੍ਠਿਕਤ੍ਵਾਨ ਸੁਖਞ੍ਚ ਦੁਕ੍ਖਂ, ਪੁਬ੍ਬੇਵ ਸੋਮਨਸ੍ਸਦੋਮਨਸ੍ਸਂ;
ਲਦ੍ਧਾਨੁਪੇਕ੍ਖਂ ਸਮਥਂ ਵਿਸੁਦ੍ਧਂ, ਏਕੋ ਚਰੇ ਖਗ੍ਗਵਿਸਾਣਕਪ੍ਪੋ.
‘‘ਆਰਦ੍ਧਵੀਰਿਯੋ ਪਰਮਤ੍ਥਪਤ੍ਤਿਯਾ, ਅਲੀਨਚਿਤ੍ਤੋ ਅਕੁਸੀਤਵੁਤ੍ਤਿ;
ਦਲ਼੍ਹਨਿਕ੍ਕਮੋ ਥਾਮਬਲੂਪਪਨ੍ਨੋ, ਏਕੋ ਚਰੇ ਖਗ੍ਗਵਿਸਾਣਕਪ੍ਪੋ.
‘‘ਪਟਿਸਲ੍ਲਾਨਂ ¶ ਝਾਨਮਰਿਞ੍ਚਮਾਨੋ, ਧਮ੍ਮੇਸੁ ਨਿਚ੍ਚਂ ਅਨੁਧਮ੍ਮਚਾਰੀ;
ਆਦੀਨਵਂ ਸਮ੍ਮਸਿਤਾ ਭਵੇਸੁ, ਏਕੋ ਚਰੇ ਖਗ੍ਗਵਿਸਾਣਕਪ੍ਪੋ.
‘‘ਤਣ੍ਹਕ੍ਖਯਂ ¶ ਪਤ੍ਥਯਮਪ੍ਪਮਤ੍ਤੋ, ਅਨੇਲ਼ਮੂਗੋ ਸੁਤਵਾ ਸਤੀਮਾ;
ਸਙ੍ਖਾਤਧਮ੍ਮੋ ਨਿਯਤੋ ਪਧਾਨਵਾ, ਏਕੋ ਚਰੇ ਖਗ੍ਗਵਿਸਾਣਕਪ੍ਪੋ.
‘‘ਸੀਹੋਵ ਸਦ੍ਦੇਸੁ ਅਸਨ੍ਤਸਨ੍ਤੋ, ਵਾਤੋਵ ਜਾਲਮ੍ਹਿ ਅਸਜ੍ਜਮਾਨੋ;
ਪਦੁਮਂਵ ਤੋਯੇਨ ਅਲਿਮ੍ਪਮਾਨੋ, ਏਕੋ ਚਰੇ ਖਗ੍ਗਵਿਸਾਣਕਪ੍ਪੋ.
‘‘ਸੀਹੋ ਯਥਾ ਦਾਠਬਲੀ ਪਸਯ੍ਹ, ਰਾਜਾ ਮਿਗਾਨਂ ਅਭਿਭੁਯ੍ਯ ਚਾਰੀ;
ਸੇਵੇਥ ਪਨ੍ਤਾਨਿ ਸੇਨਾਸਨਾਨਿ, ਏਕੋ ਚਰੇ ਖਗ੍ਗਵਿਸਾਣਕਪ੍ਪੋ.
‘‘ਮੇਤ੍ਤਂ ¶ ਉਪੇਕ੍ਖਂ ਕਰੁਣਂ ਵਿਮੁਤ੍ਤਿਂ, ਆਸੇਵਮਾਨੋ ਮੁਦਿਤਞ੍ਚ ਕਾਲੇ;
ਸਬ੍ਬੇਨ ਲੋਕੇਨ ਅਵਿਰੁਜ੍ਝਮਾਨੋ, ਏਕੋ ਚਰੇ ਖਗ੍ਗਵਿਸਾਣਕਪ੍ਪੋ.
‘‘ਰਾਗਞ੍ਚ ਦੋਸਞ੍ਚ ਪਹਾਯ ਮੋਹਂ, ਸਨ੍ਦਾਲਯਿਤ੍ਵਾਨ ਸਂਯੋਜਨਾਨਿ;
ਅਸਨ੍ਤਸਂ ਜੀਵਿਤਸਙ੍ਖਯਮ੍ਹਿ, ਏਕੋ ਚਰੇ ਖਗ੍ਗਵਿਸਾਣਕਪ੍ਪੋ.
‘‘ਭਜਨ੍ਤਿ ਸੇਵਨ੍ਤਿ ਚ ਕਾਰਣਤ੍ਥਾ, ਨਿਕ੍ਕਾਰਣਾ ਦੁਲ੍ਲਭਾ ਅਜ੍ਜ ਮਿਤ੍ਤਾ;
ਅਤ੍ਤਤ੍ਥਪਞ੍ਞਾ ਅਸੁਚੀਮਨੁਸ੍ਸਾ, ਏਕੋ ਚਰੇ ਖਗ੍ਗਵਿਸਾਣਕਪ੍ਪੋ’’ਤਿ.
ਤਤ੍ਥ ਸਬ੍ਬੇਸੁ ਭੂਤੇਸੂਤਿ ਖਗ੍ਗਵਿਸਾਣਪਚ੍ਚੇਕਬੁਦ੍ਧਾਪਦਾਨਸੁਤ੍ਤਂ. ਕਾ ਉਪ੍ਪਤ੍ਤਿ? ਸਬ੍ਬਸੁਤ੍ਤਾਨਂ ਚਤੁਬ੍ਬਿਧਾ ਉਪ੍ਪਤ੍ਤਿ – ਅਤ੍ਤਜ੍ਝਾਸਯਤੋ, ਪਰਜ੍ਝਾਸਯਤੋ, ਅਟ੍ਠੁਪ੍ਪਤ੍ਤਿਤੋ, ਪੁਚ੍ਛਾਵਸਿਤੋਤਿ. ਤਤ੍ਥ ਖਗ੍ਗਵਿਸਾਣਸੁਤ੍ਤਸ੍ਸ ਅਵਿਸੇਸੇਨ ਪੁਚ੍ਛਾਵਸਿਤੋ ਉਪ੍ਪਤ੍ਤਿ. ਵਿਸੇਸੇਨ ਪਨ ਯਸ੍ਮਾ ਏਤ੍ਥ ਕਾਚਿ ਗਾਥਾ ਤੇਨ ¶ ਤੇਨ ਪਚ੍ਚੇਕਬੁਦ੍ਧੇਨ ਪੁਟ੍ਠੇਨ ਵੁਤ੍ਤਾ, ਕਾਚਿ ਅਪੁਟ੍ਠੇਨ ਅਤ੍ਤਨਾ ਅਧਿਗਤਮਗ੍ਗਨਯਾਨੁਰੂਪਂ ¶ ਉਦਾਨਂਯੇਵ ਉਦਾਨੇਨ੍ਤੇਨ, ਤਸ੍ਮਾ ਕਾਯਚਿ ਗਾਥਾਯ ਪੁਚ੍ਛਾਵਸਿਤੋ, ਕਾਯਚਿ ਅਤ੍ਤਜ੍ਝਾਸਯਤੋ ਉਪ੍ਪਤ੍ਤਿ. ਤਤ੍ਥ ਯਾ ਅਯਂ ਅਵਿਸੇਸੇਨ ਪੁਚ੍ਛਾਵਸਿਤੋ ਉਪ੍ਪਤ੍ਤਿ, ਸਾ ਆਦਿਤੋ ਪਭੁਤਿ ਏਵਂ ਵੇਦਿਤਬ੍ਬਾ –
ਏਕਂ ਸਮਯਂ ਭਗਵਾ ਸਾਵਤ੍ਥਿਯਂ ਵਿਹਰਤਿ. ਅਥ ਖੋ ਆਯਸ੍ਮਤੋ ਆਨਨ੍ਦਸ੍ਸ ਰਹੋਗਤਸ੍ਸ ਪਟਿਸਲ੍ਲੀਨਸ੍ਸ ਏਵਂ ਚੇਤਸੋ ਪਰਿਵਿਤਕ੍ਕੋ ਉਦਪਾਦਿ – ‘‘ਬੁਦ੍ਧਾਨਂ ਪਤ੍ਥਨਾ ਚ ਅਭਿਨੀਹਾਰੋ ਚ ਦਿਸ੍ਸਤਿ, ਤਥਾ ਸਾਵਕਾਨਂ, ਪਚ੍ਚੇਕਬੁਦ੍ਧਾਨਂ ਨ ਦਿਸ੍ਸਤਿ, ਯਂਨੂਨਾਹਂ ਭਗਵਨ੍ਤਂ ਉਪਸਙ੍ਕਮਿਤ੍ਵਾ ਪੁਚ੍ਛੇਯ੍ਯ’’ਨ੍ਤਿ? ਸੋ ਪਟਿਸਲ੍ਲਾਨਾ ਵੁਟ੍ਠਿਤੋ ਭਗਵਨ੍ਤਂ ਉਪਸਙ੍ਕਮਿਤ੍ਵਾ ਯਥਾਕ੍ਕਮੇਨ ਏਤਮਤ੍ਥਂ ਪੁਚ੍ਛਿ. ਅਥਸ੍ਸ ਭਗਵਾ ਪੁਬ੍ਬਯੋਗਾਵਚਰਸੁਤ੍ਤਂ ਅਭਾਸਿ –
‘‘ਪਞ੍ਚਿਮੇ, ਆਨਨ੍ਦ, ਆਨਿਸਂਸਾ ਪੁਬ੍ਬਯੋਗਾਵਚਰੇ ਦਿਟ੍ਠੇਵ ਧਮ੍ਮੇ ਪਟਿਕਚ੍ਚੇਵ ਅਞ੍ਞਂ ਆਰਾਧੇਤਿ. ਨੋ ਚੇ ਦਿਟ੍ਠੇਵ ਧਮ੍ਮੇ ਪਟਿਕਚ੍ਚੇਵ ਅਞ੍ਞਂ ਆਰਾਧੇਤਿ, ਅਥ ਮਰਣਕਾਲੇ ਅਞ੍ਞਂ ਆਰਾਧੇਤਿ. ਅਥ ਦੇਵਪੁਤ੍ਤੋ ਸਮਾਨੋ ਅਞ੍ਞਂ ਆਰਾਧੇਤਿ. ਅਥ ਬੁਦ੍ਧਾਨਂ ਸਮ੍ਮੁਖੀਭਾਵੇ ਖਿਪ੍ਪਾਭਿਞ੍ਞੋ ਹੋਤਿ. ਅਥ ਪਚ੍ਛਿਮੇ ਕਾਲੇ ਪਚ੍ਚੇਕਸਮ੍ਬੁਦ੍ਧੋ ਹੋਤੀ’’ਤਿ.
ਏਵਂ ਵਤ੍ਵਾ ਪੁਨ ਆਹ –
‘‘ਪਚ੍ਚੇਕਸਮ੍ਬੁਦ੍ਧਾ ¶ ਨਾਮ, ਆਨਨ੍ਦ, ਅਭਿਨੀਹਾਰਸਮ੍ਪਨ੍ਨਾ ਪੁਬ੍ਬਯੋਗਾਵਚਰਾ ਹੋਨ੍ਤਿ, ਤਸ੍ਮਾ ਪਚ੍ਚੇਕਬੁਦ੍ਧਬੁਦ੍ਧਸਾਵਕਾਨਂ ਸਬ੍ਬੇਸਂ ਪਤ੍ਥਨਾ ਚ ਅਭਿਨੀਹਾਰੋ ਚ ਇਚ੍ਛਿਤਬ੍ਬੋ’’ਤਿ.
ਸੋ ਆਹ – ‘‘ਬੁਦ੍ਧਾਨਂ, ਭਨ੍ਤੇ, ਪਤ੍ਥਨਾ ਕੀਵ ਚਿਰਂ ਵਟ੍ਟਤੀ’’ਤਿ. ਬੁਦ੍ਧਾਨਂ, ਆਨਨ੍ਦ, ਹੇਟ੍ਠਿਮਪਰਿਚ੍ਛੇਦੇਨ ਚਤ੍ਤਾਰਿ ਅਸਙ੍ਖ੍ਯੇਯ੍ਯਾਨਿ ਕਪ੍ਪਸਤਸਹਸ੍ਸਞ੍ਚ, ਮਜ੍ਝਿਮਪਰਿਚ੍ਛੇਦੇਨ ਅਟ੍ਠ ਅਸਙ੍ਖ੍ਯੇਯ੍ਯਾਨਿ ਕਪ੍ਪਸਤਸਹਸ੍ਸਞ੍ਚ, ਉਪਰਿਮਪਰਿਚ੍ਛੇਦੇਨ ਸੋਲ਼ਸ ਅਸਙ੍ਖ੍ਯੇਯ੍ਯਾਨਿ ਕਪ੍ਪਸਤਸਹਸ੍ਸਞ੍ਚ. ਏਤੇ ਚ ਭੇਦਾ ਪਞ੍ਞਾਧਿਕਸਦ੍ਧਾਧਿਕਵੀਰਿਯਾਧਿਕਾਨਂ ਵਸੇਨ ਞਾਤਬ੍ਬਾ. ਪਞ੍ਞਾਧਿਕਾਨਞ੍ਹਿ ਸਦ੍ਧਾ ਮਨ੍ਦਾ ਹੋਤਿ, ਪਞ੍ਞਾ ਤਿਕ੍ਖਾ. ਸਦ੍ਧਾਧਿਕਾਨਂ ਪਞ੍ਞਾ ਮਜ੍ਝਿਮਾ ਹੋਤਿ, ਸਦ੍ਧਾ ਤਿਕ੍ਖਾ. ਵੀਰਿਯਾਧਿਕਾਨਂ ਸਦ੍ਧਾ ਪਞ੍ਞਾ ਮਨ੍ਦਾ ਹੋਤਿ, ਵੀਰਿਯਂ ਤਿਕ੍ਖਨ੍ਤਿ. ਅਪ੍ਪਤ੍ਵਾ ਪਨ ਚਤ੍ਤਾਰਿ ਅਸਙ੍ਖ੍ਯੇਯ੍ਯਾਨਿ ਕਪ੍ਪਸਤਸਹਸ੍ਸਞ੍ਚ ਦਿਵਸੇ ਦਿਵਸੇ ਵੇਸ੍ਸਨ੍ਤਰਦਾਨਸਦਿਸਂ ਦਾਨਂ ਦੇਨ੍ਤੋਪਿ ਤਦਨੁਰੂਪੇ ਸੀਲਾਦਿਪਾਰਮਿਧਮ੍ਮੇ ਆਚਿਨਨ੍ਤੋਪਿ ਅਨ੍ਤਰਾ ¶ ਬੁਦ੍ਧੋ ਭਵਿਸ੍ਸਤੀਤਿ ਨੇਤਂ ਠਾਨਂ ਵਿਜ੍ਜਤਿ. ਕਸ੍ਮਾ? ਞਾਣਂ ਗਬ੍ਭਂ ਨ ਗਣ੍ਹਾਤਿ, ਵੇਪੁਲ੍ਲਂ ਨਾਪਜ੍ਜਤਿ, ਪਰਿਪਾਕਂ ਨ ਗਚ੍ਛਤੀਤਿ. ਯਥਾ ਨਾਮ ਤਿਮਾਸਚਤੁਮਾਸਪਞ੍ਚਮਾਸਚ੍ਚਯੇਨ ਨਿਪ੍ਫਜ੍ਜਨਕਂ ਸਸ੍ਸਂ ਤਂ ਤਂ ਕਾਲਂ ਅਪ੍ਪਤ੍ਵਾ ਦਿਵਸੇ ਦਿਵਸੇ ਸਤਕ੍ਖਤ੍ਤੁਂ ਸਹਸ੍ਸਕ੍ਖਤ੍ਤੁਂ ਕੇਲ਼ਾਯਨ੍ਤੋਪਿ ਉਦਕੇਨ ਸਿਞ੍ਚਨ੍ਤੋਪਿ ਅਨ੍ਤਰਾ ਪਕ੍ਖੇਨ ਵਾ ਮਾਸੇਨ ਵਾ ਨਿਪ੍ਫਾਦੇਸ੍ਸਤੀਤਿ ਨੇਤਂ ਠਾਨਂ ਵਿਜ੍ਜਤਿ. ਕਸ੍ਮਾ? ਸਸ੍ਸਂ ਗਬ੍ਭਂ ਨ ਗਣ੍ਹਾਤਿ, ਵੇਪੁਲ੍ਲਂ ਨਾਪਜ੍ਜਤਿ, ਪਰਿਪਾਕਂ ਨ ਗਚ੍ਛਤੀਤਿ. ਏਵਮੇਵਂ ਅਪ੍ਪਤ੍ਵਾ ਚਤ੍ਤਾਰਿ ਅਸਙ੍ਖ੍ਯੇਯ੍ਯਾਨਿ ਕਪ੍ਪਸਤਸਹਸ੍ਸਞ੍ਚ ਅਨ੍ਤਰਾ ਬੁਦ੍ਧੋ ਭਵਿਸ੍ਸਤੀਤਿ ਨੇਤਂ ਠਾਨਂ ਵਿਜ੍ਜਤਿ. ਤਸ੍ਮਾ ਯਥਾਵੁਤ੍ਤਮੇਵ ¶ ਕਾਲਂ ਪਾਰਮਿਪੂਰਣਂ ਕਾਤਬ੍ਬਂ ਞਾਣਪਰਿਪਾਕਤ੍ਥਾਯ. ਏਤ੍ਤਕੇਨਾਪਿ ਚ ਕਾਲੇਨ ਬੁਦ੍ਧਤ੍ਤਂ ਪਤ੍ਥਯਤੋ ਅਭਿਨੀਹਾਰਕਰਣੇ ਅਟ੍ਠ ਸਮ੍ਪਤ੍ਤਿਯੋ ਇਚ੍ਛਿਤਬ੍ਬਾ. ਅਯਞ੍ਹਿ –
‘‘ਮਨੁਸ੍ਸਤ੍ਤਂ ਲਿਙ੍ਗਸਮ੍ਪਤ੍ਤਿ, ਹੇਤੁ ਸਤ੍ਥਾਰਦਸ੍ਸਨਂ;
ਪਬ੍ਬਜ੍ਜਾ ਗੁਣਸਮ੍ਪਤ੍ਤਿ, ਅਧਿਕਾਰੋ ਚ ਛਨ੍ਦਤਾ;
ਅਟ੍ਠਧਮ੍ਮਸਮੋਧਾਨਾ, ਅਭਿਨੀਹਾਰੋ ਸਮਿਜ੍ਝਤਿ’’. (ਬੁ. ਵਂ. ੨.੫੯);
ਅਭਿਨੀਹਾਰੋਤਿ ਮੂਲਪਣਿਧਾਨਸ੍ਸੇਤਂ ਅਧਿਵਚਨਂ. ਤਤ੍ਥ ਮਨੁਸ੍ਸਤ੍ਤਨ੍ਤਿ ਮਨੁਸ੍ਸਜਾਤਿ. ਅਞ੍ਞਤ੍ਰ ਹਿ ਮਨੁਸ੍ਸਜਾਤਿਯਾ ਅਵਸੇਸਜਾਤੀਸੁ ਦੇਵਜਾਤਿਯਮ੍ਪਿ ਠਿਤਸ੍ਸ ਪਣਿਧਿ ਨ ਇਜ੍ਝਤਿ, ਤਤ੍ਥ ਠਿਤੇਨ ਪਨ ਬੁਦ੍ਧਤ੍ਤਂ ਪਤ੍ਥਯਨ੍ਤੇਨ ਦਾਨਾਦੀਨਿ ਪੁਞ੍ਞਕਮ੍ਮਾਨਿ ਕਤ੍ਵਾ ਮਨੁਸ੍ਸਤ੍ਤਂਯੇਵ ਪਤ੍ਥੇਤਬ੍ਬਂ, ਤਤ੍ਥ ਠਤ੍ਵਾ ਪਣਿਧਿ ਕਾਤਬ੍ਬੋ. ਏਵਞ੍ਹਿ ਸਮਿਜ੍ਝਤਿ. ਲਿਙ੍ਗਸਮ੍ਪਤ੍ਤੀਤਿ ਪੁਰਿਸਭਾਵੋ. ਮਾਤੁਗਾਮਨਪੁਂਸਕਉਭਤੋਬ੍ਯਞ੍ਜਨਕਾਨਞ੍ਹਿ ਮਨੁਸ੍ਸਜਾਤਿਯਂ ਠਿਤਾਨਮ੍ਪਿ ਪਣਿਧਿ ਨ ਇਜ੍ਝਤਿ. ਤਤ੍ਥ ਠਿਤੇਨ ਪਨ ਬੁਦ੍ਧਤ੍ਤਂ ਪਤ੍ਥੇਨ੍ਤੇਨ ਦਾਨਾਦੀਨਿ ਪੁਞ੍ਞਕਮ੍ਮਾਨਿ ਕਤ੍ਵਾ ਪੁਰਿਸਭਾਵੋਯੇਵ ਪਤ੍ਥੇਤਬ੍ਬੋ, ਤਤ੍ਥ ਠਤ੍ਵਾ ¶ ਪਣਿਧਿ ਕਾਤਬ੍ਬੋ. ਏਵਞ੍ਹਿ ਸਮਿਜ੍ਝਤਿ. ਹੇਤੂਤਿ ਅਰਹਤ੍ਤਸ੍ਸ ਉਪਨਿਸ੍ਸਯਸਮ੍ਪਤ੍ਤਿ. ਯੋ ਹਿ ਤਸ੍ਮਿਂ ਅਤ੍ਤਭਾਵੇ ਵਾਯਮਨ੍ਤੋ ਅਰਹਤ੍ਤਂ ਪਾਪੁਣਿਤੁਂ ਸਮਤ੍ਥੋ, ਤਸ੍ਸ ਪਣਿਧਿ ਸਮਿਜ੍ਝਤਿ, ਨੋ ਇਤਰਸ੍ਸ ਯਥਾ ਸੁਮੇਧਪਣ੍ਡਿਤਸ੍ਸ. ਸੋ ਹਿ ਦੀਪਙ੍ਕਰਪਾਦਮੂਲੇ ਪਬ੍ਬਜਿਤ੍ਵਾ ਤੇਨਤ੍ਤਭਾਵੇਨ ਅਰਹਤ੍ਤਂ ਪਾਪੁਣਿਤੁਂ ਸਮਤ੍ਥੋ ਅਹੋਸਿ. ਸਤ੍ਥਾਰਦਸ੍ਸਨਨ੍ਤਿ ਬੁਦ੍ਧਾਨਂ ਸਮ੍ਮੁਖਾਦਸ੍ਸਨਂ. ਏਵਞ੍ਹਿ ਇਜ੍ਝਤਿ, ਨੋ ਅਞ੍ਞਥਾ ਯਥਾ ਸੁਮੇਧਪਣ੍ਡਿਤਸ੍ਸ. ਸੋ ਹਿ ਦੀਪਙ੍ਕਰਂ ਸਮ੍ਮੁਖਾ ਦਿਸ੍ਵਾ ਪਣਿਧਿਂ ਅਕਾਸਿ. ਪਬ੍ਬਜ੍ਜਾਤਿ ਅਨਗਾਰਿਯਭਾਵੋ. ਸੋ ਚ ਖੋ ਸਾਸਨੇ ਵਾ ਕਮ੍ਮਵਾਦਿਕਿਰਿਯਵਾਦਿਤਾਪਸਪਰਿਬ੍ਬਾਜਕਨਿਕਾਯੇ ਵਾ ਵਟ੍ਟਤਿ ਯਥਾ ਸੁਮੇਧਪਣ੍ਡਿਤਸ੍ਸ. ਸੋ ਹਿ ਸੁਮੇਧੋ ਨਾਮ ਤਾਪਸੋ ਹੁਤ੍ਵਾ ਪਣਿਧਿਂ ਅਕਾਸਿ. ਗੁਣਸਮ੍ਪਤ੍ਤੀਤਿ ਝਾਨਾਦਿਗੁਣਪਟਿਲਾਭੋ ¶ . ਪਬ੍ਬਜਿਤਸ੍ਸਪਿ ਹਿ ਗੁਣਸਮ੍ਪਨ੍ਨਸ੍ਸੇਵ ਇਜ੍ਝਤਿ, ਨੋ ਇਤਰਸ੍ਸ ਯਥਾ ਸੁਮੇਧਪਣ੍ਡਿਤਸ੍ਸ. ਸੋ ਹਿ ਪਞ੍ਚਾਭਿਞ੍ਞੋ ਚ ਅਟ੍ਠਸਮਾਪਤ੍ਤਿਲਾਭੀ ਚ ਹੁਤ੍ਵਾ ਪਣਿਧੇਸਿ. ਅਧਿਕਾਰੋਤਿ ਅਧਿਕਕਾਰੋ, ਪਰਿਚ੍ਚਾਗੋਤਿ ਅਤ੍ਥੋ. ਜੀਵਿਤਾਦਿਪਰਿਚ੍ਚਾਗਞ੍ਹਿ ਕਤ੍ਵਾ ਪਣਿਦਹਤੋਯੇਵ ਇਜ੍ਝਤਿ, ਨੋ ਇਤਰਸ੍ਸ ਯਥਾ ਸੁਮੇਧਪਣ੍ਡਿਤਸ੍ਸ. ਸੋ ਹਿ –
‘‘ਅਕ੍ਕਮਿਤ੍ਵਾਨ ਮਂ ਬੁਦ੍ਧੋ, ਸਹ ਸਿਸ੍ਸੇਹਿ ਗਚ੍ਛਤੁ;
ਮਾ ਨਂ ਕਲਲੇ ਅਕ੍ਕਮਿਤ੍ਥ, ਹਿਤਾਯ ਮੇ ਭਵਿਸ੍ਸਤੀ’’ਤਿ. (ਬੁ. ਵਂ. ੨.੫੩);
ਏਵਂ ¶ ਅਤ੍ਤਪਰਿਚ੍ਚਾਗਂ ਕਤ੍ਵਾ ਪਣਿਧੇਸਿ. ਛਨ੍ਦਤਾਤਿ ਕਤ੍ਤੁਕਮ੍ਯਤਾ. ਸਾ ਯਸ੍ਸ ਬਲਵਤੀ ਹੋਤਿ, ਤਸ੍ਸ ਇਜ੍ਝਤਿ ਪਣਿਧਿ. ਸਾ ਚ ਸਚੇ ਕੋਚਿ ਵਦੇਯ੍ਯ ‘‘ਕੋ ਚਤ੍ਤਾਰਿ ਅਸਙ੍ਖ੍ਯੇਯ੍ਯਾਨਿ ਕਪ੍ਪਸਤਸਹਸ੍ਸਞ੍ਚ ਨਿਰਯੇ ਪਚ੍ਚਿਤ੍ਵਾ ਬੁਦ੍ਧਤ੍ਤਂ ਇਚ੍ਛਤੀ’’ਤਿ. ਤਂ ਸੁਤ੍ਵਾ ਯੋ ‘‘ਅਹ’’ਨ੍ਤਿ ਵਤ੍ਤੁਂ ਉਸ੍ਸਹਤਿ, ਤਸ੍ਸ ਬਲਵਤੀਤਿ ਵੇਦਿਤਬ੍ਬਾ. ਤਥਾ ਯਦਿ ਕੋਚਿ ਵਦੇਯ੍ਯ ‘‘ਕੋ ਸਕਲਚਕ੍ਕਵਾਲ਼ਂ ਵੀਤਚ੍ਚਿਕਾਨਂ ਅਙ੍ਗਾਰਾਨਂ ਪੂਰਂ ਅਕ੍ਕਮਿਤ੍ਵਾ ਬੁਦ੍ਧਤ੍ਤਂ ਇਚ੍ਛਤਿ, ਕੋ ਸਕਲਚਕ੍ਕਵਾਲ਼ਂ ਸਤ੍ਤਿਸੂਲੇਹਿ ਆਕਿਣ੍ਣਂ ਅਕ੍ਕਮਨ੍ਤੋ ਅਤਿਕ੍ਕਮਿਤ੍ਵਾ ਬੁਦ੍ਧਤ੍ਤਂ ਇਚ੍ਛਤਿ, ਕੋ ਸਕਲਚਕ੍ਕਵਾਲ਼ਂ ਸਮਤਿਤ੍ਤਿਕਂ ਉਦਕਪੁਣ੍ਣਂ ਉਤ੍ਤਰਿਤ੍ਵਾ ਬੁਦ੍ਧਤ੍ਤਂ ਇਚ੍ਛਤਿ, ਕੋ ਸਕਲਚਕ੍ਕਵਾਲ਼ਂ ਨਿਰਨ੍ਤਰਂ ਵੇਲ਼ੁਗੁਮ੍ਬਸਞ੍ਛਨ੍ਨਂ ਮਦ੍ਦਨ੍ਤੋ ਅਤਿਕ੍ਕਮਿਤ੍ਵਾ ਬੁਦ੍ਧਤ੍ਤਂ ਇਚ੍ਛਤੀ’’ਤਿ, ਤਂ ਸੁਤ੍ਵਾ ਯੋ ‘‘ਅਹ’’ਨ੍ਤਿ ਵਤ੍ਤੁਂ ਉਸ੍ਸਹਤਿ, ਤਸ੍ਸ ਬਲਵਤੀਤਿ ਵੇਦਿਤਬ੍ਬਾ. ਏਵਰੂਪੇਨ ਚ ਕਤ੍ਤੁਕਮ੍ਯਤਾਛਨ੍ਦੇਨ ਸਮਨ੍ਨਾਗਤੋ ਸੁਮੇਧਪਣ੍ਡਿਤੋ ਪਣਿਧੇਸੀਤਿ.
ਏਵਂ ਸਮਿਦ੍ਧਾਭਿਨੀਹਾਰੋ ਚ ਬੋਧਿਸਤ੍ਤੋ ਇਮਾਨਿ ਅਟ੍ਠਾਰਸ ਅਭਬ੍ਬਟ੍ਠਾਨਾਨਿ ਨ ਉਪੇਤਿ. ਸੋ ਹਿ ਤਤੋ ਪਭੁਤਿ ਨ ਜਚ੍ਚਨ੍ਧੋ ਹੋਤਿ ਨ ਜਚ੍ਚਪਧਿਰੋ, ਨ ਉਮ੍ਮਤ੍ਤਕੋ, ਨ ਏਲ਼ਮੁਗੋ, ਨ ਪੀਠਸਪ੍ਪਿ ¶ , ਨ ਮਿਲਕ੍ਖੇਸੁ ਉਪ੍ਪਜ੍ਜਤਿ, ਨ ਦਾਸਿਯਾ ਕੁਚ੍ਛਿਮ੍ਹਿ ਨਿਬ੍ਬਤ੍ਤਤਿ, ਨ ਨਿਯਤਮਿਚ੍ਛਾਦਿਟ੍ਠਿਕੋ ਹੋਤਿ, ਨਾਸ੍ਸ ਲਿਙ੍ਗਂ ਪਰਿਵਤ੍ਤਤਿ, ਨ ਪਞ੍ਚਾਨਨ੍ਤਰਿਯਕਮ੍ਮਾਨਿ ਕਰੋਤਿ, ਨ ਕੁਟ੍ਠੀ ਹੋਤਿ, ਨ ਤਿਰਚ੍ਛਾਨਯੋਨਿਯਂ ਵਟ੍ਟਕਤੋ ਪਚ੍ਛਿਮਤ੍ਤਭਾਵੋ ਹਤ੍ਥਿਤੋ ਅਧਿਕਤ੍ਤਭਾਵੋ ਹੋਤਿ, ਨ ਖੁਪ੍ਪਿਪਾਸਿਕਨਿਜ੍ਝਾਮਤਣ੍ਹਿਕਪੇਤੇਸੁ ਉਪ੍ਪਜ੍ਜਤਿ, ਨ ਕਾਲਕਞ੍ਚਿਕਾਸੁਰੇਸੁ, ਨ ਅਵੀਚਿਨਿਰਯੇ, ਨ ਲੋਕਨ੍ਤਰਿਕੇਸੁ ਉਪ੍ਪਜ੍ਜਤਿ. ਕਾਮਾਵਚਰੇਸੁ ਪਨ ਨ ਮਾਰੋ ਹੋਤਿ, ਰੂਪਾਵਚਰੇਸੁ ਨ ਅਸਞ੍ਞੀਭਵੇ, ਨ ਸੁਦ੍ਧਾਵਾਸੇਸੁ ਉਪ੍ਪਜ੍ਜਤਿ, ਨ ਅਰੂਪਭਵੇਸੁ, ਨ ਅਞ੍ਞਂ ਚਕ੍ਕਵਾਲ਼ਂ ਸਙ੍ਕਮਤਿ.
ਯਾ ¶ ਚਿਮਾ ਉਸ੍ਸਾਹੋ ਚ ਉਮ੍ਮਙ੍ਗੋ ਚ ਅਵਤ੍ਥਾਨਞ੍ਚ ਹਿਤਚਰਿਯਾ ਚਾਤਿ ਚਤਸ੍ਸੋ ਬੁਦ੍ਧਭੂਮਿਯੋ, ਤਾਹਿ ਸਮਨ੍ਨਾਗਤੋ ਹੋਤਿ. ਤਤ੍ਥ –
‘‘ਉਸ੍ਸਾਹੋ ਵੀਰਿਯਂ ਵੁਤ੍ਤਂ, ਉਮ੍ਮਙ੍ਗੋ ਪਞ੍ਞਾ ਪਵੁਚ੍ਚਤਿ;
ਅਵਤ੍ਥਾਨਂ ਅਧਿਟ੍ਠਾਨਂ, ਹਿਤਚਰਿਯਾ ਮੇਤ੍ਤਾਭਾਵਨਾ’’ਤਿ. –
ਵੇਦਿਤਬ੍ਬਾ. ਯੇ ਚ ਇਮੇ ਨੇਕ੍ਖਮ੍ਮਜ੍ਝਾਸਯੋ, ਪਵਿਵੇਕਜ੍ਝਾਸਯੋ, ਅਲੋਭਜ੍ਝਾਸਯੋ, ਅਦੋਸਜ੍ਝਾਸਯੋ, ਅਮੋਹਜ੍ਝਾਸਯੋ, ਨਿਸ੍ਸਰਣਜ੍ਝਾਸਯੋਤਿ ਛ ਅਜ੍ਝਾਸਯਾ ਬੋਧਿਪਰਿਪਾਕਾਯ ਸਂਵਤ੍ਤਨ੍ਤਿ, ਯੇਹਿ ਸਮਨ੍ਨਾਗਤਤ੍ਤਾ ਨੇਕ੍ਖਮ੍ਮਜ੍ਝਾਸਯਾ ¶ ਚ ਬੋਧਿਸਤ੍ਤਾ ਕਾਮੇਸੁ ਦੋਸਦਸ੍ਸਾਵਿਨੋ, ਪਵਿਵੇਕਜ੍ਝਾਸਯਾ ਚ ਬੋਧਿਸਤ੍ਤਾ ਸਙ੍ਗਣਿਕਾਯ ਦੋਸਦਸ੍ਸਾਵਿਨੋ, ਅਲੋਭਜ੍ਝਾਸਯਾ ਚ ਬੋਧਿਸਤ੍ਤਾ ਲੋਭੇ ਦੋਸਦਸ੍ਸਾਵਿਨੋ, ਅਦੋਸਜ੍ਝਾਸਯਾ ਚ ਬੋਧਿਸਤ੍ਤਾ ਦੋਸੇ ਦੋਸਦਸ੍ਸਾਵਿਨੋ, ਅਮੋਹਜ੍ਝਾਸਯਾ ਚ ਬੋਧਿਸਤ੍ਤਾ ਮੋਹੇ ਦੋਸਦਸ੍ਸਾਵਿਨੋ, ਨਿਸ੍ਸਰਣਜ੍ਝਾਸਯਾ ਚ ਬੋਧਿਸਤ੍ਤਾ ਸਬ੍ਬਭਵੇਸੁ ਦੋਸਦਸ੍ਸਾਵਿਨੋਤਿ ਵੁਚ੍ਚਨ੍ਤਿ, ਤੇਹਿ ਚ ਸਮਨ੍ਨਾਗਤੋ ਹੋਤਿ.
ਪਚ੍ਚੇਕਬੁਦ੍ਧਾਨਂ ਪਨ ਕੀਵ ਚਿਰਂ ਪਤ੍ਥਨਾ ਵਟ੍ਟਤੀਤਿ? ਪਚ੍ਚੇਕਬੁਦ੍ਧਾਨਂ ਦ੍ਵੇ ਅਸਙ੍ਖ੍ਯੇਯ੍ਯਾਨਿ ਕਪ੍ਪਸਤਸਹਸ੍ਸਞ੍ਚ, ਤਤੋ ਓਰਂ ਨ ਸਕ੍ਕਾ, ਪੁਬ੍ਬੇ ਵੁਤ੍ਤਨਯੇਨੇਵੇਤ੍ਥ ਕਾਰਣਂ ਵੇਦਿਤਬ੍ਬਂ. ਏਤ੍ਤਕੇਨਾਪਿ ਚ ਕਾਲੇਨ ਪਚ੍ਚੇਕਬੁਦ੍ਧਤ੍ਤਂ ਪਤ੍ਥਯਤੋ ਅਭਿਨੀਹਾਰਕਰਣੇ ਪਞ੍ਚ ਸਮ੍ਪਤ੍ਤਿਯੋ ਇਚ੍ਛਿਤਬ੍ਬਾ. ਤੇਸਞ੍ਹਿ –
‘‘ਮਨੁਸ੍ਸਤ੍ਤਂ ਲਿਙ੍ਗਸਮ੍ਪਤ੍ਤਿ, ਵਿਗਤਾਸਵਦਸ੍ਸਨਂ;
ਅਧਿਕਾਰੋ ਚ ਛਨ੍ਦਤਾ, ਏਤੇ ਅਭਿਨੀਹਾਰਕਾਰਣਾ’’.
ਤਤ੍ਥ ¶ ਵਿਗਤਾਸਵਦਸ੍ਸਨਨ੍ਤਿ ਬੁਦ੍ਧਪਚ੍ਚੇਕਬੁਦ੍ਧਬੁਦ੍ਧਸਾਵਕਾਨਂ ਯਸ੍ਸ ਕਸ੍ਸਚਿ ਦਸ੍ਸਨਨ੍ਤਿ ਅਤ੍ਥੋ. ਸੇਸਂ ਵੁਤ੍ਤਨਯਮੇਵ.
ਅਥ ‘‘ਸਾਵਕਾਨਂ ਪਤ੍ਥਨਾ ਕਿਤ੍ਤਕਂ ਵਟ੍ਟਤੀ’’ਤਿ? ਦ੍ਵਿਨ੍ਨਂ ਅਗ੍ਗਸਾਵਕਾਨਂ ਏਕਂ ਅਸਙ੍ਖ੍ਯੇਯ੍ਯਂ ਕਪ੍ਪਸਤਸਹਸ੍ਸਞ੍ਚ, ਅਸੀਤਿਮਹਾਸਾਵਕਾਨਂ ਕਪ੍ਪਸਤਸਹਸ੍ਸਮੇਵ. ਤਥਾ ਬੁਦ੍ਧਸ੍ਸ ਮਾਤਾਪਿਤੂਨਂ ਉਪਟ੍ਠਾਕਸ੍ਸ ਪੁਤ੍ਤਸ੍ਸ ਚਾਤਿ, ਤਤੋ ਓਰਂ ਨ ਸਕ੍ਕਾ, ਤਤ੍ਥ ਕਾਰਣਂ ਵੁਤ੍ਤਨਯਮੇਵ. ਇਮੇਸਂ ਪਨ ਸਬ੍ਬੇਸਮ੍ਪਿ ਅਧਿਕਾਰੋ ਚ ਛਨ੍ਦਤਾਤਿ ਦ੍ਵਙ੍ਗਸਮਨ੍ਨਾਗਤੋਯੇਵ ਅਭਿਨੀਹਾਰੋ ਹੋਤਿ.
ਏਵਂ ਇਮਾਯ ਪਤ੍ਥਨਾਯ ਇਮਿਨਾ ਚ ਅਭਿਨੀਹਾਰੇਨ ਯਥਾਵੁਤ੍ਤਪ੍ਪਭੇਦਂ ਕਾਲਂ ਪਾਰਮਿਯੋ ਪੂਰੇਤ੍ਵਾ ਬੁਦ੍ਧਾ ਲੋਕੇ ਉਪ੍ਪਜ੍ਜਨ੍ਤਾ ਖਤ੍ਤਿਯਕੁਲੇ ਵਾ ਬ੍ਰਾਹ੍ਮਣਕੁਲੇ ਵਾ ਉਪ੍ਪਜ੍ਜਨ੍ਤਿ, ਪਚ੍ਚੇਕਬੁਦ੍ਧਾ ਖਤ੍ਤਿਯਬ੍ਰਾਹ੍ਮਣਗਹਪਤਿਕੁਲਾਨਂ ਅਞ੍ਞਤਰਸ੍ਮਿਂ, ਅਗ੍ਗਸਾਵਕਾ ¶ ਪਨ ਬੁਦ੍ਧਾ ਵਿਯ ਖਤ੍ਤਿਯਬ੍ਰਾਹ੍ਮਣਕੁਲੇਸ੍ਵੇਵ. ਸਬ੍ਬਬੁਦ੍ਧਾ ਸਂਵਟ੍ਟਮਾਨੇ ਕਪ੍ਪੇ ਨ ਉਪ੍ਪਜ੍ਜਨ੍ਤਿ, ਵਿਵਟ੍ਟਮਾਨੇ ਕਪ੍ਪੇ ਉਪ੍ਪਜ੍ਜਨ੍ਤਿ, ਤਥਾ ਪਚ੍ਚੇਕਬੁਦ੍ਧਾ. ਤੇ ਪਨ ਬੁਦ੍ਧਾਨਂ ਉਪ੍ਪਜ੍ਜਨਕਾਲੇ ਨ ਉਪ੍ਪਜ੍ਜਨ੍ਤਿ. ਬੁਦ੍ਧਾ ਸਯਞ੍ਚ ਬੁਜ੍ਝਨ੍ਤਿ, ਪਰੇ ਚ ਬੋਧੇਨ੍ਤਿ. ਪਚ੍ਚੇਕਬੁਦ੍ਧਾ ਸਯਮੇਵ ਬੁਜ੍ਝਨ੍ਤਿ, ਨ ਪਰੇ ਬੋਧੇਨ੍ਤਿ. ਅਤ੍ਥਰਸਮੇਵ ਪਟਿਵਿਜ੍ਝਨ੍ਤਿ, ਨ ਧਮ੍ਮਰਸਂ. ਨ ਹਿ ਤੇ ਲੋਕੁਤ੍ਤਰਧਮ੍ਮਂ ਪਞ੍ਞਤ੍ਤਿਂ ਆਰੋਪੇਤ੍ਵਾ ਦੇਸੇਤੁਂ ਸਕ੍ਕੋਨ੍ਤਿ, ਮੂਗੇਨ ਦਿਟ੍ਠਸੁਪਿਨੋ ਵਿਯ ਵਨਚਰਕੇਨ ਨਗਰੇ ਸਾਯਿਤਬ੍ਯਞ੍ਜਨਰਸੋ ਵਿਯ ਚ ਨੇਸਂ ਧਮ੍ਮਾਭਿਸਮਯੋ ¶ ਹੋਤਿ. ਸਬ੍ਬਂ ਇਦ੍ਧਿਸਮਾਪਤ੍ਤਿਪਟਿਸਮ੍ਭਿਦਾਪਭੇਦਂ ਪਾਪੁਣਨ੍ਤਿ. ਗੁਣਵਿਸਿਟ੍ਠਤਾਯ ਬੁਦ੍ਧਾਨਂ ਹੇਟ੍ਠਾ ਸਾਵਕਾਨਂ ਉਪਰਿ ਹੋਨ੍ਤਿ, ਨ ਅਞ੍ਞੇ ਪਬ੍ਬਾਜੇਤ੍ਵਾ ਆਭਿਸਮਾਚਾਰਿਕਂ ਸਿਕ੍ਖਾਪੇਨ੍ਤਿ, ‘‘ਚਿਤ੍ਤਸਲ੍ਲੇਖੋ ਕਾਤਬ੍ਬੋ, ਵੋਸਾਨਂ ਨਾਪਜ੍ਜਿਤਬ੍ਬ’’ਨ੍ਤਿ ਇਮਿਨਾ ਉਦ੍ਦੇਸੇਨ ਉਪੋਸਥਂ ਕਰੋਨ੍ਤਿ, ਅਜ੍ਜ ਉਪੋਸਥੋਤਿ ਵਚਨਮਤ੍ਤੇਨ ਵਾ, ਉਪੋਸਥਂ ਕਰੋਨ੍ਤਾ ਚ ਗਨ੍ਧਮਾਦਨੇ ਮਞ੍ਜੂਸਕਰੁਕ੍ਖਮੂਲੇ ਰਤਨਮਾਲ਼ੇ ਸਨ੍ਨਿਪਤਿਤ੍ਵਾ ਕਰੋਨ੍ਤੀਤਿ. ਏਵਂ ਭਗਵਾ ਆਯਸ੍ਮਤੋ ਆਨਨ੍ਦਸ੍ਸ ਪਚ੍ਚੇਕਬੁਦ੍ਧਾਨਂ ਸਬ੍ਬਾਕਾਰਪਰਿਪੂਰਂ ਪਤ੍ਥਨਞ੍ਚ ਅਭਿਨੀਹਾਰਞ੍ਚ ਕਥੇਤ੍ਵਾ ਇਦਾਨਿ ਇਮਾਯ ਪਤ੍ਥਨਾਯ ਇਮਿਨਾ ਚ ਅਭਿਨੀਹਾਰੇਨ ਸਮੁਦਾਗਤੇ ਤੇ ਤੇ ਪਚ੍ਚੇਕਬੁਦ੍ਧੇ ਕਥੇਤੁਂ ‘‘ਸਬ੍ਬੇਸੁ ਭੂਤੇਸੁ ਨਿਧਾਯ ਦਣ੍ਡ’’ਨ੍ਤਿਆਦਿਨਾ ਨਯੇਨ ਇਮਂ ਖਗ੍ਗਵਿਸਾਣਸੁਤ੍ਤਂ ਅਭਾਸਿ. ਅਯਂ ਤਾਵ ਅਵਿਸੇਸੇਨ ਪੁਚ੍ਛਾਵਸਿਤੋ ਖਗ੍ਗਵਿਸਾਣਸੁਤ੍ਤਸ੍ਸ ਉਪ੍ਪਤ੍ਤਿ.
ਇਦਾਨਿ ਵਿਸੇਸੇਨ ਵਤ੍ਤਬ੍ਬਾ. ਤਤ੍ਥ ਇਮਿਸ੍ਸਾ ਤਾਵ ਗਾਥਾਯ ਏਵਂ ਉਪ੍ਪਤ੍ਤਿ ਵੇਦਿਤਬ੍ਬਾ – ਅਯਂ ਕਿਰ ਪਚ੍ਚੇਕਬੁਦ੍ਧੋ ਪਚ੍ਚੇਕਬੋਧਿਸਤ੍ਤਭੂਮਿਂ ਓਗਾਹਨ੍ਤੋ ਦ੍ਵੇ ਅਸਙ੍ਖ੍ਯੇਯ੍ਯਾਨਿ ਕਪ੍ਪਸਤਸਹਸ੍ਸਞ੍ਚ ਪਾਰਮਿਯੋ ਪੂਰੇਤ੍ਵਾ ਕਸ੍ਸਪਸ੍ਸ ਭਗਵਤੋ ਸਾਸਨੇ ਪਬ੍ਬਜਿਤ੍ਵਾ ਆਰਞ੍ਞਿਕੋ ਹੁਤ੍ਵਾ ਗਤਪਚ੍ਚਾਗਤਵਤ੍ਤਂ ਪੂਰੇਨ੍ਤੋ ਸਮਣਧਮ੍ਮਂ ਅਕਾਸਿ. ਏਤਂ ਕਿਰ ਵਤ੍ਤਂ ਅਪਰਿਪੂਰੇਤ੍ਵਾ ਪਚ੍ਚੇਕਬੋਧਿਂ ਪਾਪੁਣਨ੍ਤੋ ਨਾਮ ਨਤ੍ਥਿ ¶ . ਕਿਂ ਪਨੇਤਂ ਗਤਪਚ੍ਚਾਗਤਵਤ੍ਤਂ ਨਾਮ? ਹਰਣਪਚ੍ਚਾਹਰਣਨ੍ਤਿ. ਤਂ ਯਥਾ ਵਿਭੂਤਂ ਹੋਤਿ, ਤਥਾ ਕਥੇਸ੍ਸਾਮ.
ਇਧ ਏਕਚ੍ਚੋ ਭਿਕ੍ਖੁ ਹਰਤਿ ਨ ਪਚ੍ਚਾਹਰਤਿ, ਏਕਚ੍ਚੋ ਪਚ੍ਚਾਹਰਤਿ ਨ ਹਰਤਿ, ਏਕਚ੍ਚੋ ਨੇਵ ਹਰਤਿ ਨ ਪਚ੍ਚਾਹਰਤਿ, ਏਕਚ੍ਚੋ ਹਰਤਿ ਚ ਪਚ੍ਚਾਹਰਤਿ ਚ. ਤਤ੍ਥ ਯੋ ਭਿਕ੍ਖੁ ਪਗੇਵ ਵੁਟ੍ਠਾਯ ਚੇਤਿਯਙ੍ਗਣਬੋਧਿਯਙ੍ਗਣਵਤ੍ਤਂ ਕਤ੍ਵਾ ਬੋਧਿਰੁਕ੍ਖੇ ਉਦਕਂ ਆਸਿਞ੍ਚਿਤ੍ਵਾ ਪਾਨੀਯਘਟਂ ਪੂਰੇਤ੍ਵਾ ਪਾਨੀਯਮਾਲ਼ੇ ਠਪੇਤ੍ਵਾ ਆਚਰਿਯਵਤ੍ਤਂ ਉਪਜ੍ਝਾਯਵਤ੍ਤਂ ਕਤ੍ਵਾ ਦ੍ਵੇਅਸੀਤਿ ਖਨ੍ਧਕਵਤ੍ਤਾਨਿ ਚ ਚੁਦ੍ਦਸ ਮਹਾਵਤ੍ਤਾਨਿ ਸਮਾਦਾਯ ਵਤ੍ਤਤਿ. ਸੋ ਸਰੀਰਪਰਿਕਮ੍ਮਂ ਕਤ੍ਵਾ ਸੇਨਾਸਨਂ ਪਵਿਸਿਤ੍ਵਾ ਯਾਵ ਭਿਕ੍ਖਾਚਾਰਵੇਲਾ, ਤਾਵ ਵਿਵਿਤ੍ਤਾਸਨੇ ਵੀਤਿਨਾਮੇਤ੍ਵਾ ਵੇਲਂ ¶ ਞਤ੍ਵਾ ਨਿਵਾਸੇਤ੍ਵਾ ਕਾਯਬਨ੍ਧਨਂ ਬਨ੍ਧਿਤ੍ਵਾ ਉਤ੍ਤਰਾਸਙ੍ਗਂ ਕਤ੍ਵਾ ਸਙ੍ਘਾਟਿਂ ਖਨ੍ਧੇ ਕਰਿਤ੍ਵਾ ਪਤ੍ਤਂ ਅਂਸੇ ਆਲਗ੍ਗੇਤ੍ਵਾ ਕਮ੍ਮਟ੍ਠਾਨਂ ਮਨਸਿ ਕਰੋਨ੍ਤੋ ਚੇਤਿਯਙ੍ਗਣਂ ਗਨ੍ਤ੍ਵਾ ਚੇਤਿਯਞ੍ਚ ਬੋਧਿਞ੍ਚ ਵਨ੍ਦਿਤ੍ਵਾ ਗਾਮਸਮੀਪੇ ਚੀਵਰਂ ਪਾਰੁਪਿਤ੍ਵਾ ਪਤ੍ਤਂ ਆਦਾਯ ਗਾਮਂ ਪਿਣ੍ਡਾਯ ¶ ਪਵਿਸਤਿ. ਏਵਂ ਪਵਿਟ੍ਠੋ ਚ ਲਾਭੀ ਭਿਕ੍ਖੁ ਪੁਞ੍ਞਵਾ ਉਪਾਸਕੇਹਿ ਸਕ੍ਕਤੋ ਗਰੁਕਤੋ ਉਪਟ੍ਠਾਕਕੁਲੇ ਵਾ ਪਟਿਕ੍ਕਮਨਸਾਲਾਯਂ ਵਾ ਪਟਿਕ੍ਕਮਿਤ੍ਵਾ ਉਪਾਸਕੇਹਿ ਤਂ ਤਂ ਪਞ੍ਹਂ ਪੁਚ੍ਛਿਯਮਾਨੋ ਤੇਸਂ ਪਞ੍ਹਵਿਸ੍ਸਜ੍ਜਨੇਨ ਧਮ੍ਮਦੇਸਨਾਵਿਕ੍ਖੇਪੇਨ ਚ ਤਂ ਮਨਸਿਕਾਰਂ ਛਡ੍ਡੇਤ੍ਵਾ ਨਿਕ੍ਖਮਤਿ. ਵਿਹਾਰਂ ਆਗਤੋਪਿ ਭਿਕ੍ਖੂਹਿ ਪਞ੍ਹਂ ਪੁਟ੍ਠੋ ਕਥੇਤਿ, ਧਮ੍ਮਂ ਭਣਤਿ, ਤਂ ਤਂ ਬ੍ਯਾਪਾਰਞ੍ਚ ਆਪਜ੍ਜਤਿ. ਪਚ੍ਛਾਭਤ੍ਤਮ੍ਪਿ ਪੁਰਿਮਯਾਮਮ੍ਪਿ ਮਜ੍ਝਿਮਯਾਮਮ੍ਪਿ ਏਵਂ ਭਿਕ੍ਖੂਹਿ ਸਦ੍ਧਿਂ ਪਪਞ੍ਚੇਤ੍ਵਾ ਕਾਯਦੁਟ੍ਠੁਲ੍ਲਾਭਿਭੂਤੋ ਪਚ੍ਛਿਮਯਾਮੇਪਿ ਸਯਤਿ, ਨੇਵ ਕਮ੍ਮਟ੍ਠਾਨਂ ਮਨਸਿ ਕਰੋਤਿ. ਅਯਂ ਵੁਚ੍ਚਤਿ ‘‘ਹਰਤਿ ਨ ਪਚ੍ਚਾਹਰਤੀ’’ਤਿ.
ਯੋ ਪਨ ਬ੍ਯਾਧਿਬਹੁਲੋ ਹੋਤਿ, ਭੁਤ੍ਤਾਹਾਰੋ ਪਚ੍ਚੂਸਸਮਯੇ ਨ ਸਮ੍ਮਾ ਪਰਿਣਮਤਿ. ਪਗੇਵ ਵੁਟ੍ਠਾਯ ਯਥਾਵੁਤ੍ਤਂ ਵਤ੍ਤਂ ਕਾਤੁਂ ਨ ਸਕ੍ਕੋਤਿ ਕਮ੍ਮਟ੍ਠਾਨਂ ਵਾ ਮਨਸਿ ਕਾਤੁਂ, ਅਞ੍ਞਦਤ੍ਥੁ ਯਾਗੁਂ ਵਾ ਖਜ੍ਜਕਂ ਵਾ ਭੇਸਜ੍ਜਂ ਵਾ ਭਤ੍ਤਂ ਵਾ ਪਤ੍ਥਯਮਾਨੋ ਕਾਲਸ੍ਸੇਵ ਪਤ੍ਤਚੀਵਰਮਾਦਾਯ ਗਾਮਂ ਪਵਿਸਤਿ. ਤਤ੍ਥ ਯਾਗੁਂ ਵਾ ਖਜ੍ਜਕਂ ਵਾ ਭੇਸਜ੍ਜਂ ਵਾ ਭਤ੍ਤਂ ਵਾ ਲਦ੍ਧਾ ਪਤ੍ਤਂ ਨੀਹਰਿਤ੍ਵਾ ਭਤ੍ਤਕਿਚ੍ਚਂ ਨਿਟ੍ਠਾਪੇਤ੍ਵਾ ਪਞ੍ਞਤ੍ਤਾਸਨੇ ਨਿਸਿਨ੍ਨੋ ਕਮ੍ਮਟ੍ਠਾਨਂ ਮਨਸਿ ਕਰਿਤ੍ਵਾ ਵਿਸੇਸਂ ਪਤ੍ਵਾ ਵਾ ਅਪਤ੍ਵਾ ਵਾ ਵਿਹਾਰਂ ਆਗਨ੍ਤ੍ਵਾ ਤੇਨੇਵ ਮਨਸਿਕਾਰੇਨ ਵਿਹਰਤਿ. ਅਯਂ ਵੁਚ੍ਚਤਿ ‘‘ਪਚ੍ਚਾਹਰਤਿ ਨ ਹਰਤੀ’’ਤਿ. ਏਦਿਸਾ ਹਿ ਭਿਕ੍ਖੂ ਯਾਗੁਂ ਪਿਵਿਤ੍ਵਾ ਵਿਪਸ੍ਸਨਂ ਵਡ੍ਢੇਤ੍ਵਾ ਬੁਦ੍ਧਸਾਸਨੇ ਅਰਹਤ੍ਤਂ ਪਤ੍ਤਾ ਗਣਨਪਥਂ ਵੀਤਿਵਤ੍ਤਾ, ਸੀਹਲ਼ਦੀਪੇਯੇਵ ਤੇਸੁ ਤੇਸੁ ਗਾਮੇਸੁ ਆਸਨਸਾਲਾਯਂ ਤਂ ਆਸਨਂ ਨਤ੍ਥਿ, ਯਤ੍ਥ ਭਿਕ੍ਖੂ ਨਿਸਿਨ੍ਨਾ ਯਾਗੁਂ ਪਿਵਿਤ੍ਵਾ ਅਰਹਤ੍ਤਂ ਅਪ੍ਪਤ੍ਤਾ.
ਯੋ ਪਨ ਪਮਾਦਵਿਹਾਰੀ ਹੋਤਿ ਨਿਕ੍ਖਿਤ੍ਤਧੁਰੋ, ਸਬ੍ਬਵਤ੍ਤਾਨਿ ਭਿਨ੍ਦਿਤ੍ਵਾ ਪਞ੍ਚਵਿਧਚੇਤੋਖਿਲਵਿਨਿਬਨ੍ਧਨਬਦ੍ਧਚਿਤ੍ਤੋ ¶ ਵਿਹਰਨ੍ਤੋ ਕਮ੍ਮਟ੍ਠਾਨਮਨਸਿਕਾਰਮਨਨੁਯੁਤ੍ਤੋ ਗਾਮਂ ਪਿਣ੍ਡਾਯ ਪਵਿਸਿਤ੍ਵਾ ਗਿਹੀਹਿ ਸਦ੍ਧਿਂ ਕਥਾਪਪਞ੍ਚੇਨ ਪਪਞ੍ਚਿਤੋ ਤੁਚ੍ਛਕੋਵ ਨਿਕ੍ਖਮਤਿ. ਅਯਂ ਵੁਚ੍ਚਤਿ ‘‘ਨੇਵ ਹਰਤਿ ਨ ਪਚ੍ਚਾਹਰਤੀ’’ਤਿ.
ਯੋ ਪਨ ਪਗੇਵ ਵੁਟ੍ਠਾਯ ਪੁਰਿਮਨਯੇਨੇਵ ਸਬ੍ਬਵਤ੍ਤਾਨਿ ਪਰਿਪੂਰੇਤ੍ਵਾ ਯਾਵ ਭਿਕ੍ਖਾਚਾਰਵੇਲਾ, ਤਾਵ ਪਲ੍ਲਙ੍ਕਂ ਆਭੁਜਿਤ੍ਵਾ ਕਮ੍ਮਟ੍ਠਾਨਂ ਮਨਸਿ ਕਰੋਤਿ. ਕਮ੍ਮਟ੍ਠਾਨਂ ਨਾਮ ਦੁਵਿਧਂ – ਸਬ੍ਬਤ੍ਥਕਞ੍ਚ ਪਾਰਿਹਾਰਿਯਞ੍ਚ. ਤਤ੍ਥ ਸਬ੍ਬਤ੍ਥਕਂ ਨਾਮ ਮੇਤ੍ਤਾ ਚ ਮਰਣਾਨੁਸ੍ਸਤਿ ਚ. ਤਞ੍ਹਿ ਸਬ੍ਬਤ੍ਥ ਅਤ੍ਥਯਿਤਬ੍ਬਂ ਇਚ੍ਛਿਤਬ੍ਬਨ੍ਤਿ ‘‘ਸਬ੍ਬਤ੍ਥਕ’’ਨ੍ਤਿ ਵੁਚ੍ਚਤਿ. ਮੇਤ੍ਤਾ ਨਾਮ ਆਵਾਸਾਦੀਸੁ ਸਬ੍ਬਤ੍ਥ ਇਚ੍ਛਿਤਬ੍ਬਾ. ਆਵਾਸੇਸੁ ¶ ਹਿ ਮੇਤ੍ਤਾਵਿਹਾਰੀ ਭਿਕ੍ਖੁ ਸਬ੍ਰਹ੍ਮਚਾਰੀਨਂ ਪਿਯੋ ਹੋਤਿ ਮਨਾਪੋ, ਤੇਨ ਫਾਸੁ ¶ ਅਸਙ੍ਘਟ੍ਠੋ ਵਿਹਰਤਿ. ਦੇਵਤਾਸੁ ਮੇਤ੍ਤਾਵਿਹਾਰੀ ਦੇਵਤਾਹਿ ਰਕ੍ਖਿਤਗੋਪਿਤੋ ਸੁਖਂ ਵਿਹਰਤਿ. ਰਾਜਰਾਜਮਹਾਮਤ੍ਤਾਦੀਸੁ ਮੇਤ੍ਤਾਵਿਹਾਰੀ ਤੇਹਿ ਮਮਾਯਿਤੋ ਸੁਖਂ ਵਿਹਰਤਿ. ਗਾਮਨਿਗਮਾਦੀਸੁ ਮੇਤ੍ਤਾਵਿਹਾਰੀ ਸਬ੍ਬਤ੍ਥ ਭਿਕ੍ਖਾਚਰਿਯਾਦੀਸੁ ਮਨੁਸ੍ਸੇਹਿ ਸਕ੍ਕਤੋ ਗਰੁਕਤੋ ਸੁਖਂ ਵਿਹਰਤਿ. ਮਰਣਾਨੁਸ੍ਸਤਿਭਾਵਨਾਯ ਜੀਵਿਤਨਿਕਨ੍ਤਿਂ ਪਹਾਯ ਅਪ੍ਪਮਤ੍ਤੋ ਵਿਹਰਤਿ.
ਯਂ ਪਨ ਸਦਾ ਪਰਿਹਰਿਤਬ੍ਬਂ ਚਰਿਯਾਨੁਕੂਲੇਨ ਗਹਿਤਂ. ਤਂ ਦਸਾਸੁਭਕਸਿਣਾਨੁਸ੍ਸਤੀਸੁ ਅਞ੍ਞਤਰਂ, ਚਤੁਧਾਤੁਵਵਤ੍ਥਾਨਮੇਵ ਵਾ, ਤਂ ਸਦਾ ਪਰਿਹਰਿਤਬ੍ਬਤੋ ਰਕ੍ਖਿਤਬ੍ਬਤੋ ਭਾਵੇਤਬ੍ਬਤੋ ਚ ‘‘ਪਾਰਿਹਾਰਿਯ’’ਨ੍ਤਿ ਵੁਚ੍ਚਤਿ, ਮੂਲਕਮ੍ਮਟ੍ਠਾਨਨ੍ਤਿਪਿ ਤਦੇਵ. ਅਤ੍ਥਕਾਮਾ ਹਿ ਕੁਲਪੁਤ੍ਤਾ ਸਾਸਨੇ ਪਬ੍ਬਜਿਤ੍ਵਾ ਦਸਪਿ ਵੀਸਮ੍ਪਿ ਤਿਂਸਮ੍ਪਿ ਚਤ੍ਤਾਲੀਸਮ੍ਪਿ ਪਞ੍ਞਾਸਮ੍ਪਿ ਸਤਮ੍ਪਿ ਏਕਤੋ ਵਸਨ੍ਤਾ ਕਤਿਕਵਤ੍ਤਂ ਕਤ੍ਵਾ ਵਿਹਰਨ੍ਤਿ – ‘‘ਆਵੁਸੋ, ਤੁਮ੍ਹੇ ਨ ਇਣਟ੍ਟਾ ਨ ਭਯਟ੍ਟਾ ਨ ਜੀਵਿਕਾਪਕਤਾ ਪਬ੍ਬਜਿਤਾ, ਦੁਕ੍ਖਾ ਮੁਚ੍ਚਿਤੁਕਾਮਾ ਪਨੇਤ੍ਥ ਪਬ੍ਬਜਿਤਾ. ਤਸ੍ਮਾ ਗਮਨੇ ਉਪ੍ਪਨ੍ਨਕਿਲੇਸੇ ਗਮਨੇਯੇਵ ਨਿਗ੍ਗਣ੍ਹਥ, ਠਾਨੇ, ਨਿਸਜ੍ਜਾਯ, ਸਯਨੇ ਉਪ੍ਪਨ੍ਨਕਿਲੇਸੇ ਸਯਨੇਯੇਵ ਨਿਗ੍ਗਣ੍ਹਥਾ’’ਤਿ.
ਤੇ ਏਵਂ ਕਤਿਕਵਤ੍ਤਂ ਕਤ੍ਵਾ ਭਿਕ੍ਖਾਚਾਰਂ ਗਚ੍ਛਨ੍ਤਾ ਅਡ੍ਢਉਸਭਉਸਭਅਡ੍ਢਗਾਵੁਤਗਾਵੁਤਨ੍ਤਰੇਸੁ ਪਾਸਾਣਾ ਹੋਨ੍ਤਿ, ਤਾਯ ਸਞ੍ਞਾਯ ਕਮ੍ਮਟ੍ਠਾਨਂ ਮਨਸਿਕਰੋਨ੍ਤਾਵ ਗਚ੍ਛਨ੍ਤਿ. ਸਚੇ ਕਸ੍ਸਚਿ ਗਮਨੇ ਕਿਲੇਸੋ ਉਪ੍ਪਜ੍ਜਤਿ, ਸੋ ਤਤ੍ਥੇਵ ਨਂ ਨਿਗ੍ਗਣ੍ਹਾਤਿ. ਤਥਾ ਅਸਕ੍ਕੋਨ੍ਤੋ ਤਿਟ੍ਠਤਿ, ਅਥਸ੍ਸ ਪਚ੍ਛਤੋ ਆਗਚ੍ਛਨ੍ਤੋਪਿ ਤਿਟ੍ਠਤਿ. ਸੋ ‘‘ਅਯਂ ਭਿਕ੍ਖੁ ਤੁਯ੍ਹਂ ਉਪ੍ਪਨ੍ਨਂ ਵਿਤਕ੍ਕਂ ਜਾਨਾਤਿ, ਅਨਨੁਚ੍ਛਵਿਕਂ ਤੇ ਏਤ’’ਨ੍ਤਿ ਅਤ੍ਤਾਨਂ ਪਟਿਚੋਦੇਤ੍ਵਾ ਵਿਪਸ੍ਸਨਂ ਵਡ੍ਢੇਤ੍ਵਾ ਤਤ੍ਥੇਵ ਅਰਿਯਭੂਮਿਂ ਓਕ੍ਕਮਤਿ. ਤਥਾ ਅਸਕ੍ਕੋਨ੍ਤੋ ਨਿਸੀਦਤਿ. ਅਥਸ੍ਸ ਪਚ੍ਛਤੋ ਆਗਚ੍ਛਨ੍ਤੋਪਿ ਨਿਸੀਦਤੀਤਿ. ਸੋਯੇਵ ਨਯੋ ਅਰਿਯਭੂਮਿਂ ਓਕ੍ਕਮਿਤੁਂ ਅਸਕ੍ਕੋਨ੍ਤੋਪਿ ਤਂ ਕਿਲੇਸਂ ਵਿਕ੍ਖਮ੍ਭੇਤ੍ਵਾ ਕਮ੍ਮਟ੍ਠਾਨਂ ਮਨਸਿਕਰੋਨ੍ਤੋਵ ਗਚ੍ਛਤਿ ¶ , ਨ ਕਮ੍ਮਟ੍ਠਾਨਵਿਪ੍ਪਯੁਤ੍ਤੇਨ ਚਿਤ੍ਤੇਨ ਪਾਦਂ ਉਦ੍ਧਰਤਿ. ਉਦ੍ਧਰਤਿ ਚੇ, ਪਟਿਨਿਵਤ੍ਤਿਤ੍ਵਾ ਪੁਰਿਮਪਦੇਸੇਯੇਵ ਤਿਟ੍ਠਤਿ. ਆਲਿਨ੍ਦਕਵਾਸੀ ਮਹਾਫੁਸ੍ਸਦੇਵਤ੍ਥੇਰੋ ਵਿਯ.
ਸੋ ਕਿਰ ਏਕੂਨਵੀਸਤਿਵਸ੍ਸਾਨਿ ਗਤਪਚ੍ਚਾਗਤਵਤ੍ਤਂ ਪੂਰੇਨ੍ਤੋ ਏਵਂ ਵਿਹਾਸਿ. ਮਨੁਸ੍ਸਾਪਿ ਸੁਦਂ ਅਨ੍ਤਰਾਮਗ੍ਗੇ ਕਸਨ੍ਤਾ ਚ ਵਪਨ੍ਤਾ ਚ ਮਦ੍ਦਨ੍ਤਾ ਚ ਕਮ੍ਮਾਨਿ ਕਰੋਨ੍ਤਾ ਚ ਥੇਰਂ ਤਥਾ ਗਚ੍ਛਨ੍ਤਂ ਦਿਸ੍ਵਾ ‘‘ਅਯਂ ਥੇਰੋ ਪੁਨਪ੍ਪੁਨਂ ਨਿਵਤ੍ਤਿਤ੍ਵਾ ¶ ਗਚ੍ਛਤਿ, ਕਿਂ ਨੁ ਖੋ ਮਗ੍ਗਮੂਲ਼੍ਹੋ, ਉਦਾਹੁ ਕਿਞ੍ਚਿ ਪਮੁਟ੍ਠੋ’’ਤਿ ਸਮੁਲ੍ਲਪਨ੍ਤਿ. ਸੋ ਤਂ ਅਨਾਦਿਯਿਤ੍ਵਾ ¶ ਕਮ੍ਮਟ੍ਠਾਨਯੁਤ੍ਤੇਨ ਚਿਤ੍ਤੇਨੇਵ ਸਮਣਧਮ੍ਮਂ ਕਰੋਨ੍ਤੋ ਵੀਸਤਿਵਸ੍ਸਬ੍ਭਨ੍ਤਰੇ ਅਰਹਤ੍ਤਂ ਪਾਪੁਣਿ. ਅਰਹਤ੍ਤਪਤ੍ਤਦਿਵਸੇਯੇਵਸ੍ਸ ਚਙ੍ਕਮਨਕੋਟਿਯਂ ਅਧਿਵਤ੍ਥਾ ਦੇਵਤਾ ਅਙ੍ਗੁਲੀਹਿ ਦੀਪਂ ਉਜ੍ਜਾਲੇਤ੍ਵਾ ਅਟ੍ਠਾਸਿ, ਚਤ੍ਤਾਰੋਪਿ ਮਹਾਰਾਜਾਨੋ ਸਕ੍ਕੋ ਚ ਦੇਵਾਨਮਿਨ੍ਦੋ ਬ੍ਰਹ੍ਮਾ ਚ ਸਹਮ੍ਪਤਿ ਉਪਟ੍ਠਾਨਂ ਆਗਮਿਂਸੁ. ਤਞ੍ਚ ਓਭਾਸਂ ਦਿਸ੍ਵਾ ਵਨਵਾਸੀ ਮਹਾਤਿਸ੍ਸਤ੍ਥੇਰੋ ਤਂ ਦੁਤਿਯਦਿਵਸੇ ਪੁਚ੍ਛਿ – ‘‘ਰਤ੍ਤਿਭਾਗੇ ਆਯਸ੍ਮਤੋ ਸਨ੍ਤਿਕੇ ਓਭਾਸੋ ਅਹੋਸਿ, ਕਿਂ ਸੋ’’ਤਿ? ਥੇਰੋ ਵਿਕ੍ਖੇਪਂ ਕਰੋਨ੍ਤੋ ‘‘ਓਭਾਸੋ ਨਾਮ ਦੀਪੋਭਾਸੋਪਿ ਹੋਤਿ ਮਣਿਓਭਾਸੋਪੀ’’ਤਿ ਏਵਮਾਦਿਮਾਹ. ਸੋ ‘‘ਪਟਿਚ੍ਛਾਦੇਥ ਤੁਮ੍ਹੇ’’ਤਿ ਨਿਬਦ੍ਧੋ ‘‘ਆਮਾ’’ਤਿ ਪਟਿਜਾਨਿਤ੍ਵਾ ਆਰੋਚੇਸਿ.
ਕਾਲ਼ਵਲ੍ਲਿਮਣ੍ਡਪਵਾਸੀ ਮਹਾਨਾਗਤ੍ਥੇਰੋ ਵਿਯ ਚ. ਸੋਪਿ ਕਿਰ ਗਤਪਚ੍ਚਾਗਤਵਤ੍ਤਂ ਪੂਰੇਨ੍ਤੋ ‘‘ਪਠਮਂ ਤਾਵ ਭਗਵਤੋ ਮਹਾਪਧਾਨਂ ਪੂਜੇਸ੍ਸਾਮੀ’’ਤਿ ਸਤ੍ਤ ਵਸ੍ਸਾਨਿ ਠਾਨਚਙ੍ਕਮਮੇਵ ਅਧਿਟ੍ਠਾਸਿ, ਪੁਨ ਸੋਲ਼ਸ ਵਸ੍ਸਾਨਿ ਗਤਪਚ੍ਚਾਗਤਵਤ੍ਤਂ ਪੂਰੇਤ੍ਵਾ ਅਰਹਤ੍ਤਂ ਪਾਪੁਣਿ. ਏਵਂ ਕਮ੍ਮਟ੍ਠਾਨਮਨੁਯੁਤ੍ਤਚਿਤ੍ਤੇਨੇਵ ਪਾਦਂ ਉਦ੍ਧਰਨ੍ਤੋ ਵਿਪ੍ਪਯੁਤ੍ਤੇਨ ਚਿਤ੍ਤੇਨ ਉਦ੍ਧਟੇ ਪਟਿਨਿਵਤ੍ਤਨ੍ਤੋ ਗਾਮਸਮੀਪਂ ਗਨ੍ਤ੍ਵਾ ‘‘ਗਾਵੀ ਨੁ ਖੋ ਪਬ੍ਬਜਿਤੋ ਨੁ ਖੋ’’ਤਿ ਆਸਙ੍ਕਨੀਯਪ੍ਪਦੇਸੇ ਠਤ੍ਵਾ ਸਙ੍ਘਾਟਿਂ ਪਾਰੁਪਿਤ੍ਵਾ ਪਤ੍ਤਂ ਗਹੇਤ੍ਵਾ ਗਾਮਦ੍ਵਾਰਂ ਪਤ੍ਵਾ ਕਚ੍ਛਕਨ੍ਤਰਤੋ ਉਦਕਂ ਗਹੇਤ੍ਵਾ ਗਣ੍ਡੂਸਂ ਕਤ੍ਵਾ ਗਾਮਂ ਪਵਿਸਤਿ ‘‘ਭਿਕ੍ਖਂ ਵਾ ਦਾਤੁਂ ਵਨ੍ਦਿਤੁਂ ਵਾ ਉਪਗਤੇ ਮਨੁਸ੍ਸੇ ‘ਦੀਘਾਯੁਕਾ ਹੋਥਾ’ਤਿ ਵਚਨਮਤ੍ਤੇਨਾਪਿ ਮਾ ਮੇ ਕਮ੍ਮਟ੍ਠਾਨਵਿਕ੍ਖੇਪੋ ਅਹੋਸੀ’’ਤਿ. ਸਚੇ ਪਨ ਨਂ ‘‘ਅਜ੍ਜ, ਭਨ੍ਤੇ, ਕਿਂ ਸਤ੍ਤਮੀ, ਉਦਾਹੁ ਅਟ੍ਠਮੀ’’ਤਿ ਦਿਵਸਂ ਪੁਚ੍ਛਨ੍ਤਿ, ਉਦਕਂ ਗਿਲਿਤ੍ਵਾ ਆਰੋਚੇਤਿ. ਸਚੇ ਦਿਵਸਪੁਚ੍ਛਕਾ ਨ ਹੋਨ੍ਤਿ, ਨਿਕ੍ਖਮਨਵੇਲਾਯਂ ਗਾਮਦ੍ਵਾਰੇ ਨਿਟ੍ਠੁਭਿਤ੍ਵਾਵ ਯਾਤਿ.
ਸੀਹਲ਼ਦੀਪੇ ਕਲਮ੍ਬਤਿਤ੍ਥਵਿਹਾਰੇ ਵਸ੍ਸੂਪਗਤਾ ਪਞ੍ਞਾਸ ਭਿਕ੍ਖੂ ਵਿਯ ਚ. ਤੇ ਕਿਰ ਵਸ੍ਸੂਪਨਾਯਿਕਉਪੋਸਥਦਿਵਸੇ ਕਤਿਕਵਤ੍ਤਂ ਅਕਂਸੁ – ‘‘ਅਰਹਤ੍ਤਂ ਅਪ੍ਪਤ੍ਵਾ ਨ ਅਞ੍ਞਮਞ੍ਞਂ ਆਲਪਿਸ੍ਸਾਮਾ’’ਤਿ. ਗਾਮਞ੍ਚ ਪਿਣ੍ਡਾਯ ਪਵਿਸਨ੍ਤਾ ਗਾਮਦ੍ਵਾਰੇ ਉਦਕਗਣ੍ਡੂਸਂ ਕਤ੍ਵਾ ਪਵਿਸਿਂਸੁ, ਦਿਵਸੇ ਪੁਚ੍ਛਿਤੇ ਉਦਕਂ ਗਿਲਿਤ੍ਵਾ ਆਰੋਚੇਸੁਂ, ਅਪੁਚ੍ਛਿਤੇ ਗਾਮਦ੍ਵਾਰੇ ਨਿਟ੍ਠੁਭਿਤ੍ਵਾ ਵਿਹਾਰਂ ਆਗਮਂਸੁ. ਤਤ੍ਥ ਮਨੁਸ੍ਸਾ ਨਿਟ੍ਠੁਭਨਟ੍ਠਾਨਂ ਦਿਸ੍ਵਾ ਜਾਨਿਂਸੁ – ‘‘ਅਜ੍ਜ ਏਕੋ ਆਗਤੋ, ਅਜ੍ਜ ਦ੍ਵੇ’’ਤਿ ¶ . ਏਵਞ੍ਚ ਚਿਨ੍ਤੇਸੁਂ – ‘‘ਕਿਂ ਨੁ ਖੋ ਏਤੇ ਅਮ੍ਹੇਹੇਵ ਸਦ੍ਧਿਂ ਨ ਸਲ੍ਲਪਨ੍ਤਿ ¶ , ਉਦਾਹੁ ਅਞ੍ਞਮਞ੍ਞਮ੍ਪਿ, ਯਦਿ ਅਞ੍ਞਮਞ੍ਞਮ੍ਪਿ ਨ ਸਲ੍ਲਪਨ੍ਤਿ, ਅਦ੍ਧਾ ਵਿਵਾਦਜਾਤਾ ਭਵਿਸ੍ਸਨ੍ਤਿ, ਹਨ੍ਦ ਨੇਸਂ ਅਞ੍ਞਮਞ੍ਞਂ ਖਮਾਪੇਸ੍ਸਾਮਾ’’ਤਿ. ਸਬ੍ਬੇ ਵਿਹਾਰਂ ਅਗਮਂਸੁ. ਤਤ੍ਥ ਪਞ੍ਞਾਸਾਯ ਭਿਕ੍ਖੂਸੁ ਵਸ੍ਸਂ ਉਪਗਤੇਸੁ ਦ੍ਵੇ ਭਿਕ੍ਖੂ ਏਕੋਕਾਸੇ ਨਾਦ੍ਦਸਂਸੁ. ਤਤੋ ਤੇਸੁ ਯੋ ਚਕ੍ਖੁਮਾ ਪੁਰਿਸੋ, ਸੋ ਏਵਮਾਹ – ‘‘ਨ, ਭੋ, ਕਲਹਕਾਰਕਾਨਂ ¶ ਵਸਨੋਕਾਸੋ ਈਦਿਸੋ ਹੋਤਿ, ਸੁਸਮ੍ਮਟ੍ਠਂ ਚੇਤਿਯਙ੍ਗਣਂ ਬੋਧਿਯਙ੍ਗਣਂ, ਸੁਨਿਕ੍ਖਿਤ੍ਤਾ ਸਮ੍ਮਜ੍ਜਨਿਯੋ, ਸੂਪਟ੍ਠਪਿਤਂ ਪਾਨੀਯਪਰਿਭੋਜਨੀਯ’’ਨ੍ਤਿ, ਤੇ ਤਤੋ ਨਿਵਤ੍ਤਾ. ਤੇਪਿ ਭਿਕ੍ਖੂ ਅਨ੍ਤੋਵਸ੍ਸੇਯੇਵ ਵਿਪਸ੍ਸਨਂ ਵਡ੍ਢੇਤ੍ਵਾ ਅਰਹਤ੍ਤਂ ਪਤ੍ਵਾ ਮਹਾਪਵਾਰਣਾਯ ਵਿਸੁਦ੍ਧਿਪਵਾਰਣਂ ਪਵਾਰੇਸੁਂ.
ਏਵਂ ਕਾਲ਼ਵਲ੍ਲਿਮਣ੍ਡਪਵਾਸੀ ਮਹਾਨਾਗਤ੍ਥੇਰੋ ਵਿਯ ਕਲਮ੍ਬਤਿਤ੍ਥਵਿਹਾਰੇ ਵਸ੍ਸੂਪਗਤਾ ਭਿਕ੍ਖੂ ਵਿਯ ਚ ਕਮ੍ਮਟ੍ਠਾਨਯੁਤ੍ਤੇਨੇਵ ਚਿਤ੍ਤੇਨ ਪਾਦਂ ਉਦ੍ਧਰਨ੍ਤੋ ਗਾਮਸਮੀਪਂ ਗਨ੍ਤ੍ਵਾ ਉਦਕਗਣ੍ਡੂਸਂ ਕਤ੍ਵਾ ਵੀਥਿਯੋ ਸਲ੍ਲਕ੍ਖੇਤ੍ਵਾ ਯਤ੍ਥ ਸੁਰਾਸੋਣ੍ਡਧੁਤ੍ਤਾਦਯੋ ਕਲਹਕਾਰਕਾ ਚਣ੍ਡਹਤ੍ਥਿਅਸ੍ਸਾਦਯੋ ਵਾ ਨਤ੍ਥਿ, ਤਂ ਵੀਥਿਂ ਪਟਿਪਜ੍ਜਤਿ. ਤਤ੍ਥ ਚ ਪਿਣ੍ਡਾਯ ਚਰਨ੍ਤੋ ਨ ਤੁਰਿਤਤੁਰਿਤੋ ਜਵੇਨ ਗਚ੍ਛਤਿ, ਜਵਨਪਿਣ੍ਡਪਾਤਿਕਧੁਤਙ੍ਗਂ ਨਾਮ ਨਤ੍ਥਿ, ਵਿਸਮਭੂਮਿਭਾਗਪ੍ਪਤ੍ਤਂ ਪਨ ਉਦਕਭਰਿਤਸਕਟਮਿਵ ਨਿਚ੍ਚਲੋ ਹੁਤ੍ਵਾ ਗਚ੍ਛਤਿ. ਅਨੁਘਰਂ ਪਵਿਟ੍ਠੋ ਚ ਦਾਤੁਕਾਮਂ ਵਾ ਅਦਾਤੁਕਾਮਂ ਵਾ ਸਲ੍ਲਕ੍ਖੇਤੁਂ ਤਦਨੁਰੂਪਂ ਕਾਲਂ ਆਗਮੇਨ੍ਤੋ ਭਿਕ੍ਖਂ ਗਹੇਤ੍ਵਾ ਪਤਿਰੂਪੇ ਓਕਾਸੇ ਨਿਸੀਦਿਤ੍ਵਾ ਕਮ੍ਮਟ੍ਠਾਨਂ ਮਨਸਿਕਰੋਨ੍ਤੋ ਆਹਾਰੇ ਪਟਿਕ੍ਕੂਲਸਞ੍ਞਂ ਉਪਟ੍ਠਪੇਤ੍ਵਾ ਅਕ੍ਖਬ੍ਭਞ੍ਜਨਵਣਾਲੇਪਨਪੁਤ੍ਤਮਂਸੂਪਮਾਵਸੇਨ ਪਚ੍ਚਵੇਕ੍ਖਨ੍ਤੋ ਅਟ੍ਠਙ੍ਗਸਮਨ੍ਨਾਗਤਂ ਆਹਾਰਂ ਆਹਾਰੇਤਿ ਨੇਵ ਦਵਾਯ ਨ ਮਦਾਯ…ਪੇ… ਭੁਤ੍ਤਾਵੀ ਚ ਉਦਕਕਿਚ੍ਚਂ ਕਤ੍ਵਾ ਮੁਹੁਤ੍ਤਂ ਭਤ੍ਤਕਿਲਮਥਂ ਵਿਨੋਦੇਤ੍ਵਾ ਯਥਾ ਪੁਰੇਭਤ੍ਤਂ, ਏਵਂ ਪਚ੍ਛਾਭਤ੍ਤਂ, ਪੁਰਿਮਯਾਮਂ ਪਚ੍ਛਿਮਯਾਮਞ੍ਚ ਕਮ੍ਮਟ੍ਠਾਨਂ ਮਨਸਿ ਕਰੋਤਿ. ਅਯਂ ਵੁਚ੍ਚਤਿ ‘‘ਹਰਤਿ ਚ ਪਚ੍ਚਾਹਰਤਿ ਚਾ’’ਤਿ. ਏਵਮੇਤਂ ਹਰਣਪਚ੍ਚਾਹਰਣਂ ਗਤਪਚ੍ਚਾਗਤਵਤ੍ਤਨ੍ਤਿ ਵੁਚ੍ਚਤਿ.
ਏਤਂ ਪੂਰੇਨ੍ਤੋ ਯਦਿ ਉਪਨਿਸ੍ਸਯਸਮ੍ਪਨ੍ਨੋ ਹੋਤਿ, ਪਠਮਵਯੇ ਏਵ ਅਰਹਤ੍ਤਂ ਪਾਪੁਣਾਤਿ. ਨੋ ਚੇ ਪਠਮਵਯੇ ਪਾਪੁਣਾਤਿ, ਅਥ ਮਜ੍ਝਿਮਵਯੇ ਪਾਪੁਣਾਤਿ. ਨੋ ਚੇ ਮਜ੍ਝਿਮਵਯੇ ਪਾਪੁਣਾਤਿ, ਅਥ ਮਰਣਸਮਯੇ ਪਾਪੁਣਾਤਿ. ਨੋ ਚੇ ਮਰਣਸਮਯੇ ਪਾਪੁਣਾਤਿ, ਅਥ ਦੇਵਪੁਤ੍ਤੋ ਹੁਤ੍ਵਾ ਪਾਪੁਣਾਤਿ. ਨੋ ਚੇ ਦੇਵਪੁਤ੍ਤੋ ਹੁਤ੍ਵਾ ਪਾਪੁਣਾਤਿ, ਅਥ ਪਚ੍ਚੇਕਸਮ੍ਬੁਦ੍ਧੋ ਹੁਤ੍ਵਾ ਪਰਿਨਿਬ੍ਬਾਤਿ. ਨੋ ਚੇ ਪਚ੍ਚੇਕਸਮ੍ਬੁਦ੍ਧੋ ਹੁਤ੍ਵਾ ਪਰਿਨਿਬ੍ਬਾਤਿ, ਅਥ ਬੁਦ੍ਧਾਨਂ ਸਮ੍ਮੁਖੀਭਾਵੇ ¶ ਖਿਪ੍ਪਾਭਿਞ੍ਞੋ ਹੋਤਿ ਸੇਯ੍ਯਥਾਪਿ ਥੇਰੋ ਬਾਹਿਯੋ, ਮਹਾਪਞ੍ਞੋ ਵਾ ਹੋਤਿ ਸੇਯ੍ਯਥਾਪਿ ਥੇਰੋ ਸਾਰਿਪੁਤ੍ਤੋਤਿ.
ਅਯਂ ਪਨ ਪਚ੍ਚੇਕਬੋਧਿਸਤ੍ਤੋ ਕਸ੍ਸਪਸ੍ਸ ਭਗਵਤੋ ਸਾਸਨੇ ਪਬ੍ਬਜਿਤ੍ਵਾ ਆਰਞ੍ਞਿਕੋ ਹੁਤ੍ਵਾ ਵੀਸਤਿ ¶ ਵਸ੍ਸਸਹਸ੍ਸਾਨਿ ਏਤਂ ਗਤਪਚ੍ਚਾਗਤਵਤ੍ਤਂ ਪੂਰੇਤ੍ਵਾ ਕਾਲਂ ਕਤ੍ਵਾ ਕਾਮਾਵਚਰਦੇਵਲੋਕੇ ਉਪ੍ਪਜ੍ਜਿ. ਤਤੋ ਚਵਿਤ੍ਵਾ ਬਾਰਾਣਸਿਰਞ੍ਞੋ ਅਗ੍ਗਮਹੇਸਿਯਾ ਕੁਚ੍ਛਿਮ੍ਹਿ ਪਟਿਸਨ੍ਧਿਂ ਅਗ੍ਗਹੇਸਿ. ਕੁਸਲਾ ਇਤ੍ਥਿਯੋ ਤਦਹੇਵ ਗਬ੍ਭਸਣ੍ਠਾਨਂ ਜਾਨਨ੍ਤਿ. ਸਾ ਚ ਤਾਸਂ ਅਞ੍ਞਤਰਾ ¶ , ਤਸ੍ਮਾ ਏਸਾਪਿ ਤਂ ਗਬ੍ਭਪਤਿਟ੍ਠਾਨਂ ਰਞ੍ਞੋ ਨਿਵੇਦੇਸਿ. ਧਮ੍ਮਤਾ ਏਸਾ, ਯਂ ਪੁਞ੍ਞਵਨ੍ਤੇ ਸਤ੍ਤੇ ਗਬ੍ਭੇ ਉਪ੍ਪਨ੍ਨੇ ਮਾਤੁਗਾਮੋ ਗਬ੍ਭਪਰਿਹਾਰਂ ਲਭਤਿ. ਤਸ੍ਮਾ ਰਾਜਾ ਤਸ੍ਸਾ ਗਬ੍ਭਪਰਿਹਾਰਂ ਅਦਾਸਿ. ਸਾ ਤਤੋ ਪਭੁਤਿ ਨਾਚ੍ਚੁਣ੍ਹਂ ਕਿਞ੍ਚਿ ਅਜ੍ਝੋਹਰਿਤੁਂ ਲਭਤਿ, ਨਾਤਿਸੀਤਂ ਨਾਚ੍ਚਮ੍ਬਿਲਂ ਨਾਤਿਲੋਣਂ ਨਾਤਿਕਟੁਕਂ ਨਾਤਿਤਿਤ੍ਤਕਂ. ਅਚ੍ਚੁਣ੍ਹੇ ਹਿ ਮਾਤਰਾ ਅਜ੍ਝੋਹਟੇ ਗਬ੍ਭਸ੍ਸ ਲੋਹਕੁਮ੍ਭਿਵਾਸੋ ਵਿਯ ਹੋਤਿ, ਅਤਿਸੀਤੇ ਲੋਕਨ੍ਤਰਿਕਵਾਸੋ ਵਿਯ, ਅਚ੍ਚਮ੍ਬਿਲਲੋਣਕਟੁਕਤਿਤ੍ਤਕੇਸੁ ਭੁਤ੍ਤੇਸੁ ਸਤ੍ਥੇਨ ਫਾਲੇਤ੍ਵਾ ਅਮ੍ਬਿਲਾਦੀਹਿ ਸਿਤ੍ਤਾਨਿ ਵਿਯ ਦਾਰਕਸ੍ਸ ਅਙ੍ਗਾਨਿ ਤਿਬ੍ਬਵੇਦਨਾਨਿ ਹੋਨ੍ਤਿ. ਅਤਿਚਙ੍ਕਮਨਟ੍ਠਾਨਨਿਸਜ੍ਜਸਯਨਤੋਪਿ ਨਂ ਨਿਵਾਰੇਨ੍ਤਿ ‘‘ਕੁਚ੍ਛਿਗਤਸ੍ਸ ਸਞ੍ਚਲਨਦੁਕ੍ਖਂ ਮਾ ਅਹੋਸੀ’’ਤਿ. ਮੁਦੁਕਤ੍ਥਰਣਤ੍ਥਤਾਯ ਭੂਮਿਯਾ ਚਙ੍ਕਮਨਾਦੀਨਿ ਮਤ੍ਤਾਯ ਕਾਤੁਂ ਲਭਤਿ, ਵਣ੍ਣਗਨ੍ਧਾਦਿਸਮ੍ਪਨ੍ਨਂ ਸਾਦੁਂ ਸਪ੍ਪਾਯਂ ਅਨ੍ਨਪਾਨਂ ਭੁਞ੍ਜਿਤੁਂ ਲਭਤਿ. ਪਰਿਗ੍ਗਹੇਤ੍ਵਾਵ ਨਂ ਚਙ੍ਕਮਾਪੇਨ੍ਤਿ ਨਿਸੀਦਾਪੇਨ੍ਤਿ ਵੁਟ੍ਠਾਪੇਨ੍ਤਿ.
ਸਾ ਏਵਂ ਪਰਿਹਰਿਯਮਾਨਾ ਗਬ੍ਭਪਰਿਪਾਕਕਾਲੇ ਸੂਤਿਘਰਂ ਪਵਿਸਿਤ੍ਵਾ ਪਚ੍ਚੂਸਸਮਯੇ ਪੁਤ੍ਤਂ ਵਿਜਾਯਿ ਪਕ੍ਕਤੇਲਮਦ੍ਦਿਤਮਨੋਸਿਲਾਪਿਣ੍ਡਿਸਦਿਸਂ ਧਞ੍ਞਪੁਞ੍ਞਲਕ੍ਖਣੂਪੇਤਂ. ਤਤੋ ਨਂ ਪਞ੍ਚਮਦਿਵਸੇ ਅਲਙ੍ਕਤਪਟਿਯਤ੍ਤਂ ਰਞ੍ਞੋ ਦਸ੍ਸੇਸੁਂ, ਰਾਜਾ ਤੁਟ੍ਠੋ ਛਸਟ੍ਠਿਯਾ ਧਾਤੀਹਿ ਉਪਟ੍ਠਾਪੇਸਿ. ਸੋ ਸਬ੍ਬਸਮ੍ਪਤ੍ਤੀਹਿ ਵਡ੍ਢਮਾਨੋ ਨਚਿਰਸ੍ਸੇਵ ਵਿਞ੍ਞੁਤਂ ਪਾਪੁਣਿ. ਸੋਲ਼ਸਵਸ੍ਸੁਦ੍ਦੇਸਿਕਂ ਨਂ ਰਾਜਾ ਰਜ੍ਜੇਨ ਅਭਿਸਿਞ੍ਚਿ, ਵਿਵਿਧਨਾਟਕਾਹਿ ਚ ਉਪਟ੍ਠਾਪੇਸਿ. ਅਭਿਸਿਤ੍ਤੋ ਰਾਜਪੁਤ੍ਤੋ ਰਜ੍ਜਂ ਕਾਰੇਸਿ ਨਾਮੇਨ ਬ੍ਰਹ੍ਮਦਤ੍ਤੋ, ਸਕਲਜਮ੍ਬੁਦੀਪੇ ਵੀਸਤਿਯਾ ਨਗਰਸਹਸ੍ਸੇਸੁ. ਜਮ੍ਬੁਦੀਪੇ ਕਿਰ ਪੁਬ੍ਬੇ ਚਤੁਰਾਸੀਤਿ ਨਗਰਸਤਸਹਸ੍ਸਾਨਿ ਅਹੇਸੁਂ, ਤਾਨਿ ਪਰਿਹਾਯਨ੍ਤਾਨਿ ਸਟ੍ਠਿ ਅਹੇਸੁਂ, ਤਤੋ ਪਰਿਹਾਯਨ੍ਤਾਨਿ ਚਤ੍ਤਾਲੀਸਂ, ਸਬ੍ਬਪਰਿਹਾਯਨਕਾਲੇ ਪਨ ਵੀਸਤਿਸਹਸ੍ਸਾਨਿ ਹੋਨ੍ਤਿ. ਅਯਞ੍ਚ ਬ੍ਰਹ੍ਮਦਤ੍ਤੋ ਸਬ੍ਬਪਰਿਹਾਯਨਕਾਲੇ ਉਪ੍ਪਜ੍ਜਿ, ਤੇਨਸ੍ਸ ¶ ਵੀਸਤਿ ਨਗਰਸਹਸ੍ਸਾਨਿ ਅਹੇਸੁਂ ਵੀਸਤਿ ਪਾਸਾਦਸਹਸ੍ਸਾਨਿ, ਵੀਸਤਿ ਹਤ੍ਥਿਸਹਸ੍ਸਾਨਿ, ਵੀਸਤਿ ਅਸ੍ਸਸਹਸ੍ਸਾਨਿ, ਵੀਸਤਿ ਰਥਸਹਸ੍ਸਾਨਿ, ਵੀਸਤਿ ਪਤ੍ਤਿਸਹਸ੍ਸਾਨਿ, ਵੀਸਤਿ ਇਤ੍ਥਿਸਹਸ੍ਸਾਨਿ ਓਰੋਧਾ ਚ ਨਾਟਕਿਤ੍ਥਿਯੋ ਚ, ਵੀਸਤਿ ਅਮਚ੍ਚਸਹਸ੍ਸਾਨਿ.
ਸੋ ਮਹਾਰਜ੍ਜਂ ਕਾਰਯਮਾਨੋਯੇਵ ਕਸਿਣਪਰਿਕਮ੍ਮਂ ਕਤ੍ਵਾ ਪਞ੍ਚ ਅਭਿਞ੍ਞਾਯੋ, ਅਟ੍ਠ ਸਮਾਪਤ੍ਤਿਯੋ ਚ ਨਿਬ੍ਬਤ੍ਤੇਸਿ. ਯਸ੍ਮਾ ਪਨ ਅਭਿਸਿਤ੍ਤਰਞ੍ਞਾ ਨਾਮ ਅਵਸ੍ਸਂ ਅਟ੍ਟਕਰਣੇ ਨਿਸੀਦਿਤਬ੍ਬਂ, ਤਸ੍ਮਾ ਏਕਦਿਵਸਂ ਪਗੇਵ ਪਾਤਰਾਸਂ ਭੁਞ੍ਜਿਤ੍ਵਾ ਵਿਨਿਚ੍ਛਯਟ੍ਠਾਨੇ ਨਿਸੀਦਿ. ਤਤ੍ਥ ਉਚ੍ਚਾਸਦ੍ਦਮਹਾਸਦ੍ਦਂ ਅਕਂਸੁ, ਸੋ ‘‘ਅਯਂ ਸਦ੍ਦੋ ਸਮਾਪਤ੍ਤਿਯਾ ਉਪਕ੍ਕਿਲੇਸੋ’’ਤਿ ਪਾਸਾਦਤਲਂ ਅਭਿਰੁਹਿਤ੍ਵਾ ‘‘ਸਮਾਪਤ੍ਤਿਂ ¶ ਅਪ੍ਪੇਮੀ’’ਤਿ ਨਿਸਿਨ੍ਨੋ ਨਾਸਕ੍ਖਿ ਅਪ੍ਪੇਤੁਂ ਰਜ੍ਜਵਿਕ੍ਖੇਪੇਨ ਸਮਾਪਤ੍ਤਿ ਪਰਿਹੀਨਾ. ਤਤੋ ¶ ਚਿਨ੍ਤੇਸਿ – ‘‘ਕਿਂ ਰਜ੍ਜਂ ਵਰਂ, ਉਦਾਹੁ ਸਮਣਧਮ੍ਮੋ’’ਤਿ? ਤਤੋ ‘‘ਰਜ੍ਜਸੁਖਂ ਪਰਿਤ੍ਤਂ ਅਨੇਕਾਦੀਨਵਂ, ਸਮਣਧਮ੍ਮਸੁਖਂ ਪਨ ਵਿਪੁਲਂ ਅਨੇਕਾਨਿਸਂਸਂ ਉਤ੍ਤਮਪੁਰਿਸੇਹਿ ਸੇਵਿਤਞ੍ਚਾ’’ਤਿ ਞਤ੍ਵਾ ਅਞ੍ਞਤਰਂ ਅਮਚ੍ਚਂ ਆਣਾਪੇਸਿ ‘‘ਇਮਂ ਰਜ੍ਜਂ ਧਮ੍ਮੇਨ ਸਮੇਨ ਅਨੁਸਾਸ, ਮਾ ਖੋ ਅਧਮ੍ਮਕਾਰਂ ਕਾਰੇਸੀ’’ਤਿ ਸਬ੍ਬਂ ਤਸ੍ਸ ਨਿਯ੍ਯਾਤੇਤ੍ਵਾ ਪਾਸਾਦਂ ਅਭਿਰੁਹਿਤ੍ਵਾ ਸਮਾਪਤ੍ਤਿਸੁਖੇਨ ਵੀਤਿਨਾਮੇਸਿ, ਨ ਕੋਚਿ ਉਪਸਙ੍ਕਮਿਤੁਂ ਲਭਤਿ ਅਞ੍ਞਤ੍ਰ ਮੁਖਧੋਵਨਦਨ੍ਤਕਟ੍ਠਦਾਯਕਭਤ੍ਤਨੀਹਾਰਕਾਦੀਹਿ.
ਤਤੋ ਅਦ੍ਧਮਾਸਮਤ੍ਤੇ ਵੀਤਿਕ੍ਕਨ੍ਤੇ ਮਹੇਸੀ ਪੁਚ੍ਛਿ – ‘‘ਰਾਜਾ ਉਯ੍ਯਾਨਗਮਨਬਲਦਸ੍ਸਨਨਾਟਕਾਦੀਸੁ ਕਤ੍ਥਚਿ ਨ ਦਿਸ੍ਸਤਿ, ਕੁਹਿਂ ਗਤੋ’’ਤਿ? ਤਸ੍ਸਾ ਤਮਤ੍ਥਂ ਆਰੋਚੇਸੁਂ. ਸਾ ਅਮਚ੍ਚਸ੍ਸ ਪਾਹੇਸਿ – ‘‘ਰਜ੍ਜੇ ਪਟਿਚ੍ਛਿਤੇ ਅਹਮ੍ਪਿ ਪਟਿਚ੍ਛਿਤਾ ਹੋਮਿ, ਏਤੁ ਮਯਾ ਸਦ੍ਧਿਂ ਸਂਵਾਸਂ ਕਪ੍ਪੇਤੂ’’ਤਿ. ਸੋ ਉਭੋ ਕਣ੍ਣੇ ਥਕੇਤ੍ਵਾ ‘‘ਅਸਵਨੀਯਮੇਤ’’ਨ੍ਤਿ ਪਟਿਕ੍ਖਿਪਿ. ਸਾ ਪੁਨਪਿ ਦ੍ਵਤ੍ਤਿਕ੍ਖਤ੍ਤੁਂ ਪੇਸੇਤ੍ਵਾ ਅਨਿਚ੍ਛਮਾਨਂ ਸਨ੍ਤਜ੍ਜਾਪੇਸਿ ‘‘ਯਦਿ ਨ ਕਰੋਸਿ, ਠਾਨਾਪਿ ਤਂ ਚਾਵੇਮਿ. ਜੀਵਿਤਾਪਿ ਤਂ ਵੋਰੋਪੇਮੀ’’ਤਿ. ਸੋ ਭੀਤੋ ‘‘ਮਾਤੁਗਾਮੋ ਨਾਮ ਦਲ਼੍ਹਨਿਚ੍ਛਯੋ, ਕਦਾਚਿ ਏਵਮ੍ਪਿ ਕਾਰਾਪੇਯ੍ਯਾ’’ਤਿ. ਏਕਦਿਵਸਂ ਰਹੋ ਗਨ੍ਤ੍ਵਾ ਤਾਯ ਸਦ੍ਧਿਂ ਸਿਰਿਸਯਨੇ ਸਂਵਾਸਂ ਕਪ੍ਪੇਸਿ. ਸਾ ਪੁਞ੍ਞਵਤੀ ਸੁਖਸਮ੍ਫਸ੍ਸਾ, ਸੋ ਤਸ੍ਸਾ ਸਮ੍ਫਸ੍ਸਰਾਗੇਨ ਰਤ੍ਤੋ ਤਤ੍ਥ ਅਭਿਕ੍ਖਣਂ ਸਙ੍ਕਿਤਸਙ੍ਕਿਤੋਵ ਅਗਮਾਸਿ. ਅਨੁਕ੍ਕਮੇਨ ਅਤ੍ਤਨੋ ਘਰਸਾਮਿਕੋ ਵਿਯ ਨਿਬ੍ਬਿਸਙ੍ਕੋ ਪਵਿਸਿਤੁਮਾਰਦ੍ਧੋ.
ਤਤੋ ¶ ਰਾਜਮਨੁਸ੍ਸਾ ਤਂ ਪਵਤ੍ਤਿਂ ਰਞ੍ਞੋ ਆਰੋਚੇਸੁਂ. ਰਾਜਾ ਨ ਸਦ੍ਦਹਤਿ. ਦੁਤਿਯਮ੍ਪਿ ਤਤਿਯਮ੍ਪਿ ਆਰੋਚੇਸੁਂ, ਤਤੋ ਰਾਜਾ ਨਿਲੀਨੋ ਸਯਮੇਵ ਦਿਸ੍ਵਾ ਸਬ੍ਬੇ ਅਮਚ੍ਚੇ ਸਨ੍ਨਿਪਾਤਾਪੇਤ੍ਵਾ ਆਰੋਚੇਸਿ. ਤੇ ‘‘ਅਯਂ ਰਾਜਾਪਰਾਧਿਕੋ ਹਤ੍ਥਚ੍ਛੇਦਂ ਅਰਹਤਿ, ਪਾਦਚ੍ਛੇਦਂ ਅਰਹਤੀ’’ਤਿ ਯਾਵ ਸੂਲੇ ਉਤ੍ਤਾਸਨਂ, ਤਾਵ ਸਬ੍ਬਕਮ੍ਮਕਾਰਣਾਨਿ ਨਿਦ੍ਦਿਸਿਂਸੁ. ਰਾਜਾ ‘‘ਏਤਸ੍ਸ ਵਧਬਨ੍ਧਨਤਾਲ਼ਨੇ ਮਯ੍ਹਂ ਵਿਹਿਂਸਾ ਉਪ੍ਪਜ੍ਜੇਯ੍ਯ, ਜੀਵਿਤਾ ਵੋਰੋਪਨੇ ਪਾਣਾਤਿਪਾਤੋ ਭਵੇਯ੍ਯ, ਧਨਹਰਣੇ ਅਦਿਨ੍ਨਾਦਾਨਂ ਭਵੇਯ੍ਯ, ਅਲਂ ਏਵਰੂਪੇਹਿ ਕਤੇਹਿ, ਇਮਂ ਮਮ ਰਜ੍ਜਾ ਨਿਕ੍ਕਡ੍ਢਥਾ’’ਤਿ ਆਹ. ਅਮਚ੍ਚਾ ਤਂ ਨਿਬ੍ਬਿਸਯਂ ਅਕਂਸੁ. ਸੋ ਅਤ੍ਤਨੋ ਧਨਸਾਰਞ੍ਚ ਪੁਤ੍ਤਦਾਰਞ੍ਚ ਗਹੇਤ੍ਵਾ ਪਰਵਿਸਯਂ ਅਗਮਾਸਿ. ਤਤ੍ਥ ਰਾਜਾ ਸੁਤ੍ਵਾ ‘‘ਕਿਂ ਆਗਤੋਸੀ’’ਤਿ ਪੁਚ੍ਛਿ. ‘‘ਦੇਵ, ਇਚ੍ਛਾਮਿ ਤਂ ਉਪਟ੍ਠਾਤੁ’’ਨ੍ਤਿ. ਸੋ ਤਂ ਸਮ੍ਪਟਿਚ੍ਛਿ. ਅਮਚ੍ਚੋ ਕਤਿਪਾਹਚ੍ਚਯੇਨ ਲਦ੍ਧਵਿਸ੍ਸਾਸੋ ਤਂ ਰਾਜਾਨਂ ਏਤਦਵੋਚ – ‘‘ਮਹਾਰਾਜ ¶ , ਅਮਕ੍ਖਿਕਂ ਮਧੁਂ ਪਸ੍ਸਾਮਿ, ਤਂ ਖਾਦਨ੍ਤੋ ਨਤ੍ਥੀ’’ਤਿ. ਰਾਜਾ ‘‘ਕਿਂ ਏਤਂ ਉਪ੍ਪਣ੍ਡੇਤੁਕਾਮੋ ਭਣਤੀ’’ਤਿ ਨ ਸੁਣਾਤਿ. ਸੋ ਅਨ੍ਤਰਂ ਲਭਿਤ੍ਵਾ ਪੁਨਪਿ ਸੁਟ੍ਠੁਤਰਂ ਵਣ੍ਣੇਤ੍ਵਾ ਅਵੋਚ. ਰਾਜਾ ‘‘ਕਿਂ ਏਤ’’ਨ੍ਤਿ ਪੁਚ੍ਛਿ. ‘‘ਬਾਰਾਣਸਿਰਜ੍ਜਂ, ਦੇਵਾ’’ਤਿ. ਰਾਜਾ ‘‘ਕਿਂ ਮਂ ਨੇਤ੍ਵਾ ਮਾਰੇਤੁਕਾਮੋਸੀ’’ਤਿ ਆਹ. ਸੋ ‘‘ਮਾ, ਦੇਵ, ਏਵਂ ਅਵਚ, ਯਦਿ ਨ ਸਦ੍ਦਹਸਿ, ਮਨੁਸ੍ਸੇ ਪੇਸੇਹੀ’’ਤਿ. ਸੋ ਮਨੁਸ੍ਸੇ ਪੇਸੇਸਿ. ਤੇ ਗਨ੍ਤ੍ਵਾ ਗੋਪੁਰਂ ਖਣਿਤ੍ਵਾ ਰਞ੍ਞੋ ਸਯਨਘਰੇ ਉਟ੍ਠਹਿਂਸੁ.
ਰਾਜਾ ¶ ਦਿਸ੍ਵਾ ‘‘ਕਿਸ੍ਸ ਆਗਤਤ੍ਥਾ’’ਤਿ ਪੁਚ੍ਛਿ. ‘‘ਚੋਰਾ ਮਯਂ, ਮਹਾਰਾਜਾ’’ਤਿ. ਰਾਜਾ ਤੇਸਂ ਧਨਂ ਦਾਪੇਤ੍ਵਾ ‘‘ਮਾ ਪੁਨ ਏਵਂ ਅਕਤ੍ਥਾ’’ਤਿ ਓਵਦਿਤ੍ਵਾ ਵਿਸ੍ਸਜ੍ਜੇਸਿ. ਤੇ ਆਗਨ੍ਤ੍ਵਾ ਤਸ੍ਸ ਰਞ੍ਞੋ ਆਰੋਚੇਸੁਂ. ਸੋ ਪੁਨਪਿ ਦ੍ਵਤ੍ਤਿਕ੍ਖਤ੍ਤੁਂ ਤਥੇਵ ਵੀਮਂਸਿਤ੍ਵਾ ‘‘ਸੀਲਵਾ ਰਾਜਾ’’ਤਿ ਚਤੁਰਙ੍ਗਿਨਿਂ ਸੇਨਂ ਸਨ੍ਨਯ੍ਹਿਤ੍ਵਾ ਸੀਮਨ੍ਤਰੇ ਏਕਂ ਨਗਰਂ ਉਪਗਮ੍ਮ ਤਤ੍ਥ ਅਮਚ੍ਚਸ੍ਸ ਪਾਹੇਸਿ ‘‘ਨਗਰਂ ਵਾ ਮੇ ਦੇਹਿ, ਯੁਦ੍ਧਂ ਵਾ’’ਤਿ. ਸੋ ਬ੍ਰਹ੍ਮਦਤ੍ਤਸ੍ਸ ਰਞ੍ਞੋ ਤਮਤ੍ਥਂ ਆਰੋਚਾਪੇਸਿ – ‘‘ਆਣਾਪੇਤੁ, ਦੇਵ, ‘ਕਿਂ ਯੁਜ੍ਝਾਮਿ, ਉਦਾਹੁ ਨਗਰਂ ਦੇਮੀ’’’ਤਿ. ਰਾਜਾ ‘‘ਨ ਯੁਜ੍ਝਿਤਬ੍ਬਂ, ਨਗਰਂ ਦਤ੍ਵਾ ਇਧਾਗਚ੍ਛਾ’’ਤਿ ਪੇਸੇਸਿ. ਸੋ ਤਥਾ ਅਕਾਸਿ. ਪਟਿਰਾਜਾਪਿ ਤਂ ਨਗਰਂ ਗਹੇਤ੍ਵਾ ਅਵਸੇਸਨਗਰੇਸੁਪਿ ਤਥੇਵ ਦੂਤਂ ਪੇਸੇਸਿ. ਤੇਪਿ ਅਮਚ੍ਚਾ ਤਥੇਵ ਬ੍ਰਹ੍ਮਦਤ੍ਤਸ੍ਸ ਆਰੋਚੇਤ੍ਵਾ ਤੇਨ ‘‘ਨ ਯੁਜ੍ਝਿਤਬ੍ਬਂ, ਇਧਾਗਨ੍ਤਬ੍ਬ’’ਨ੍ਤਿ ਵੁਤ੍ਤਾ ਬਾਰਾਣਸਿਂ ਆਗਮਂਸੁ.
ਤਤੋ ਅਮਚ੍ਚਾ ਬ੍ਰਹ੍ਮਦਤ੍ਤਂ ਆਹਂਸੁ – ‘‘ਮਹਾਰਾਜ, ਤੇਨ ਸਹ ਯੁਜ੍ਝਮਾ’’ਤਿ. ਰਾਜਾ ‘‘ਮਮ ਪਾਣਾਤਿਪਾਤੋ ਭਵਿਸ੍ਸਤੀ’’ਤਿ ਵਾਰੇਸਿ. ਅਮਚ੍ਚਾ ¶ ‘‘ਮਯਂ, ਮਹਾਰਾਜ, ਤਂ ਜੀਵਗ੍ਗਾਹਂ ਗਹੇਤ੍ਵਾ ਇਧੇਵ ਆਨੇਸ੍ਸਾਮਾ’’ਤਿ ਨਾਨਾਉਪਾਯੇਹਿ ਰਾਜਾਨਂ ਸਞ੍ਞਾਪੇਤ੍ਵਾ ‘‘ਏਹਿ, ਮਹਾਰਾਜਾ’’ਤਿ ਗਨ੍ਤੁਮਾਰਦ੍ਧਾ. ਰਾਜਾ ‘‘ਸਚੇ ਸਤ੍ਤਮਾਰਣਪ੍ਪਹਰਣਵਿਲੁਮ੍ਪਨਕਮ੍ਮਂ ਨ ਕਰੋਥ, ਗਚ੍ਛਾਮੀ’’ਤਿ ਭਣਤਿ. ਅਮਚ੍ਚਾ ‘‘ਨ, ਦੇਵ, ਕਰੋਮ, ਭਯਂ ਦਸ੍ਸੇਤ੍ਵਾ ਪਲਾਪੇਮਾ’’ਤਿ ਚਤੁਰਙ੍ਗਿਨਿਂ ਸੇਨਂ ਸਨ੍ਨਯ੍ਹਿਤ੍ਵਾ ਘਟੇਸੁ ਦੀਪੇ ਪਕ੍ਖਿਪਿਤ੍ਵਾ ਰਤ੍ਤਿਂ ਗਚ੍ਛਿਂਸੁ. ਪਟਿਰਾਜਾ ਤਂ ਦਿਵਸਂ ਬਾਰਾਣਸਿਸਮੀਪੇ ਨਗਰਂ ਗਹੇਤ੍ਵਾ ਇਦਾਨਿ ਕਿਨ੍ਤਿ ਰਤ੍ਤਿਂ ਸਨ੍ਨਾਹਂ ਮੋਚਾਪੇਤ੍ਵਾ ਪਮਤ੍ਤੋ ਨਿਦ੍ਦਂ ਓਕ੍ਕਮਿ ਸਦ੍ਧਿਂ ਬਲਕਾਯੇਨ. ਤਤੋ ਅਮਚ੍ਚਾ ਬ੍ਰਹ੍ਮਦਤ੍ਤਰਾਜਾਨਂ ਆਦਾਯ ਪਟਿਰਞ੍ਞੋ ਖਨ੍ਧਾਵਾਰਂ ਗਨ੍ਤ੍ਵਾ ਸਬ੍ਬਘਟੇਹਿ ਦੀਪੇ ਨੀਹਰਾਪੇਤ੍ਵਾ ਏਕਪਜ੍ਜੋਤਂ ਕਤ੍ਵਾ ਉਕ੍ਕੁਟ੍ਠਿਂ ਅਕਂਸੁ. ਪਟਿਰਞ੍ਞੋ ਅਮਚ੍ਚੋ ਮਹਾਬਲਕਾਯਂ ਦਿਸ੍ਵਾ ਭੀਤੋ ਅਤ੍ਤਨੋ ਰਾਜਾਨਂ ਉਪਸਙ੍ਕਮਿਤ੍ਵਾ ¶ ‘‘ਉਟ੍ਠੇਹਿ ਅਮਕ੍ਖਿਕਂ ਮਧੁਂ ਖਾਦਾਹੀ’’ਤਿ ਮਹਾਸਦ੍ਦਂ ਅਕਾਸਿ. ਤਥਾ ਦੁਤਿਯੋਪਿ ਤਤਿਯੋਪਿ. ਪਟਿਰਾਜਾ ਤੇਨ ਸਦ੍ਦੇਨ ਪਟਿਬੁਜ੍ਝਿਤ੍ਵਾ ਭਯਂ ਸਨ੍ਤਾਸਂ ਆਪਜ੍ਜਿ. ਉਕ੍ਕੁਟ੍ਠਿਸਤਾਨਿ ਪਵਤ੍ਤਿਂਸੁ. ਸੋ ‘‘ਪਰਵਚਨਂ ਸਦ੍ਦਹਿਤ੍ਵਾ ਅਮਿਤ੍ਤਹਤ੍ਥਂ ਪਤ੍ਤੋਮ੍ਹੀ’’ਤਿ ਸਬ੍ਬਰਤ੍ਤਿਂ ਤਂ ਤਂ ਵਿਪ੍ਪਲਪਿਤ੍ਵਾ ਦੁਤਿਯਦਿਵਸੇ ‘‘ਧਮ੍ਮਿਕੋ ਰਾਜਾ, ਉਪਰੋਧਂ ਨ ਕਰੇਯ੍ਯ ਗਨ੍ਤ੍ਵਾ ਖਮਾਪੇਮੀ’’ਤਿ ਚਿਨ੍ਤੇਤ੍ਵਾ ਰਾਜਾਨਂ ਉਪਸਙ੍ਕਮਿਤ੍ਵਾ ਜਣ੍ਣੁਕੇਹਿ ਪਤਿਟ੍ਠਹਿਤ੍ਵਾ ‘‘ਖਮ, ਮਹਾਰਾਜ, ਮਯ੍ਹਂ ਅਪਰਾਧ’’ਨ੍ਤਿ ਆਹ. ਰਾਜਾ ਤਂ ਓਵਦਿਤ੍ਵਾ ‘‘ਉਟ੍ਠੇਹਿ, ਖਮਾਮਿ ਤੇ’’ਤਿ ਆਹ. ਸੋ ਰਞ੍ਞਾ ਏਵਂ ਵੁਤ੍ਤਮਤ੍ਤੇਯੇਵ ਪਰਮਸ੍ਸਾਸਪ੍ਪਤ੍ਤੋ ਅਹੋਸਿ. ਬਾਰਾਣਸਿਰਞ੍ਞੋ ਸਮੀਪੇਯੇਵ ਜਨਪਦੇ ਰਜ੍ਜਂ ਲਭਿ. ਤੇ ਅਞ੍ਞਮਞ੍ਞਂ ਸਹਾਯਕਾ ਅਹੇਸੁਂ.
ਅਥ ਬ੍ਰਹ੍ਮਦਤ੍ਤੋ ਦ੍ਵੇਪਿ ਸੇਨਾ ਸਮ੍ਮੋਦਮਾਨਾ ਏਕਤੋ ਠਿਤਾ ਦਿਸ੍ਵਾ ‘‘ਮਮੇਵੇਕਸ੍ਸ ਚਿਤ੍ਤਾਨੁਰਕ੍ਖਣਾਯ ਅਸ੍ਮਿਂ ਮਹਾਜਨਕਾਯੇ ਖੁਦ੍ਦਕਮਕ੍ਖਿਕਾਯ ਪਿਵਨਮਤ੍ਤਮ੍ਪਿ ਲੋਹਿਤਬਿਨ੍ਦੁ ਨ ਉਪ੍ਪਨ੍ਨਂ, ਅਹੋ ਸਾਧੁ, ਅਹੋ ਸੁਟ੍ਠੁ, ਸਬ੍ਬੇ ਸਤ੍ਤਾ ਸੁਖਿਤਾ ਹੋਨ੍ਤੁ, ਅਵੇਰਾ ਹੋਨ੍ਤੁ, ਅਬ੍ਯਾਪਜ੍ਜਾ ਹੋਨ੍ਤੂ’’ਤਿ ¶ ਮੇਤ੍ਤਾਝਾਨਂ ਉਪ੍ਪਾਦੇਤ੍ਵਾ ਤਦੇਵ ਪਾਦਕਂ ਕਤ੍ਵਾ ਸਙ੍ਖਾਰੇ ਸਮ੍ਮਸਿਤ੍ਵਾ ਪਚ੍ਚੇਕਬੋਧਿਞਾਣਂ ਸਚ੍ਛਿਕਤ੍ਵਾ ਸਯਮ੍ਭੁਤਂ ਪਾਪੁਣਿ. ਤਂ ਮਗ੍ਗਫਲਸੁਖੇਨ ਸੁਖਿਤਂ ਹਤ੍ਥਿਕ੍ਖਨ੍ਧੇ ਨਿਸਿਨ੍ਨਂ ਅਮਚ੍ਚਾ ਪਣਿਪਾਤਂ ਕਤ੍ਵਾ ਆਹਂਸੁ – ‘‘ਯਾਨਕਾਲੋ, ਮਹਾਰਾਜ, ਵਿਜਿਤਬਲਕਾਯਸ੍ਸ ਸਕ੍ਕਾਰੋ ਕਾਤਬ੍ਬੋ, ਪਰਾਜਿਤਬਲਕਾਯਸ੍ਸ ਭਤ੍ਤਪਰਿਬ੍ਬਯੋ ਦਾਤਬ੍ਬੋ’’ਤਿ. ਸੋ ਆਹ – ‘‘ਨਾਹਂ, ਭਣੇ, ਰਾਜਾ, ਪਚ੍ਚੇਕਬੁਦ੍ਧੋ ਨਾਮਾਹ’’ਨ੍ਤਿ. ‘‘ਕਿਂ ਦੇਵੋ ਭਣਤਿ, ਨ ਏਦਿਸਾ ਪਚ੍ਚੇਕਬੁਦ੍ਧਾ ਹੋਨ੍ਤੀ’’ਤਿ. ‘‘ਕੀਦਿਸਾ, ਭਣੇ, ਪਚ੍ਚੇਕਬੁਦ੍ਧਾ’’ਤਿ? ‘‘ਪਚ੍ਚੇਕਬੁਦ੍ਧਾ ਨਾਮ ਦ੍ਵਙ੍ਗੁਲਕੇਸਮਸ੍ਸੂ ਅਟ੍ਠਪਰਿਕ੍ਖਾਰਯੁਤ੍ਤਾ ਭਵਨ੍ਤੀ’’ਤਿ. ਸੋ ਦਕ੍ਖਿਣਹਤ੍ਥੇਨ ¶ ਸੀਸਂ ਪਰਾਮਸਿ, ਤਾਵਦੇਵ ਗਿਹਿਲਿਙ੍ਗਂ ਅਨ੍ਤਰਧਾਯਿ, ਪਬ੍ਬਜਿਤਵੇਸੋ ਪਾਤੁਰਹੋਸਿ. ਦ੍ਵਙ੍ਗੁਲਕੇਸਮਸ੍ਸੁ ਅਟ੍ਠਪਰਿਕ੍ਖਾਰਸਮਨ੍ਨਾਗਤੋ ਵਸ੍ਸਸਤਿਕਤ੍ਥੇਰਸਦਿਸੋ ਅਹੋਸਿ. ਸੋ ਚਤੁਤ੍ਥਜ੍ਝਾਨਂ ਸਮਾਪਜ੍ਜਿਤ੍ਵਾ ਹਤ੍ਥਿਕ੍ਖਨ੍ਧਤੋ ਵੇਹਾਸਂ ਅਬ੍ਭੁਗ੍ਗਨ੍ਤ੍ਵਾ ਪਦੁਮਪੁਪ੍ਫੇ ਨਿਸੀਦਿ. ਅਮਚ੍ਚਾ ਵਨ੍ਦਿਤ੍ਵਾ ‘‘ਕਿਂ, ਭਨ੍ਤੇ, ਕਮ੍ਮਟ੍ਠਾਨਂ, ਕਥਂ ਅਧਿਗਤੋਸੀ’’ਤਿ ਪੁਚ੍ਛਿਂਸੁ. ਸੋ ਯਤੋ ਅਸ੍ਸ ਮੇਤ੍ਤਾਝਾਨਕਮ੍ਮਟ੍ਠਾਨਂ ਅਹੋਸਿ, ਤਞ੍ਚ ਵਿਪਸ੍ਸਨਂ ਵਿਪਸ੍ਸਿਤ੍ਵਾ ਅਧਿਗਤੋ, ਤਸ੍ਮਾ ਤਮਤ੍ਥਂ ਦਸ੍ਸੇਨ੍ਤੋ ਉਦਾਨਗਾਥਞ੍ਚ ਬ੍ਯਾਕਰਣਗਾਥਞ੍ਚ ਇਮਂਯੇਵ ਗਾਥਂ ਅਭਾਸਿ ‘‘ਸਬ੍ਬੇਸੁ ਭੂਤੇਸੁ ਨਿਧਾਯ ਦਣ੍ਡ’’ਨ੍ਤਿ.
ਤਤ੍ਥ ਸਬ੍ਬੇਸੂਤਿ ਅਨਵਸੇਸੇਸੁ. ਭੂਤੇਸੂਤਿ ਸਤ੍ਤੇਸੁ. ਅਯਮੇਤ੍ਥ ਸਙ੍ਖੇਪੋ ¶ , ਵਿਤ੍ਥਾਰਂ ਪਨ ਰਤਨਸੁਤ੍ਤਵਣ੍ਣਨਾਯਂ ਵਕ੍ਖਾਮ. ਨਿਧਾਯਾਤਿ ਨਿਕ੍ਖਿਪਿਤ੍ਵਾ. ਦਣ੍ਡਨ੍ਤਿ ਕਾਯਵਚੀਮਨੋਦਣ੍ਡਂ, ਕਾਯਦੁਚ੍ਚਰਿਤਾਦੀਨਮੇਤਂ ਅਧਿਵਚਨਂ. ਕਾਯਦੁਚ੍ਚਰਿਤਞ੍ਹਿ ਦਣ੍ਡਯਤੀਤਿ ਦਣ੍ਡਂ, ਬਾਧੇਤਿ ਅਨਯਬ੍ਯਸਨਂ ਪਾਪੇਤੀਤਿ ਵੁਤ੍ਤਂ ਹੋਤਿ. ਏਵਂ ਵਚੀਦੁਚ੍ਚਰਿਤਂ ਮਨੋਦੁਚ੍ਚਰਿਤਞ੍ਚ. ਪਹਰਣਦਣ੍ਡੋ ਏਵ ਵਾ ਦਣ੍ਡੋ, ਤਂ ਨਿਧਾਯਾਤਿਪਿ ਵੁਤ੍ਤਂ ਹੋਤਿ. ਅਵਿਹੇਠਯਨ੍ਤਿ ਅਵਿਹੇਠਯਨ੍ਤੋ. ਅਞ੍ਞਤਰਮ੍ਪੀਤਿ ਯਂਕਿਞ੍ਚਿ ਏਕਮ੍ਪਿ. ਤੇਸਨ੍ਤਿ ਤੇਸਂ ਸਬ੍ਬਭੂਤਾਨਂ. ਨ ਪੁਤ੍ਤਮਿਚ੍ਛੇਯ੍ਯਾਤਿ ਅਤ੍ਰਜੋ, ਖੇਤ੍ਤਜੋ, ਦਿਨ੍ਨਕੋ, ਅਨ੍ਤੇਵਾਸਿਕੋਤਿ ਇਮੇਸੁ ਚਤੂਸੁ ਪੁਤ੍ਤੇਸੁ ਯਂਕਿਞ੍ਚਿ ਪੁਤ੍ਤਂ ਨ ਇਚ੍ਛੇਯ੍ਯ. ਕੁਤੋ ਸਹਾਯਨ੍ਤਿ ਸਹਾਯਂ ਪਨ ਇਚ੍ਛੇਯ੍ਯਾਤਿ ਕੁਤੋ ਏਵ ਏਤਂ.
ਏਕੋਤਿ ਪਬ੍ਬਜ੍ਜਾਸਙ੍ਖਾਤੇਨ ਏਕੋ, ਅਦੁਤਿਯਟ੍ਠੇਨ ਏਕੋ, ਤਣ੍ਹਾਯ ਪਹਾਨਟ੍ਠੇਨ ਏਕੋ, ਏਕਨ੍ਤਵਿਗਤਕਿਲੇਸੋਤਿ ਏਕੋ, ਏਕੋ ਪਚ੍ਚੇਕਸਮ੍ਬੋਧਿਂ ਅਭਿਸਮ੍ਬੁਦ੍ਧੋਤਿ ਏਕੋ. ਸਮਣਸਹਸ੍ਸਸ੍ਸਾਪਿ ਹਿ ਮਜ੍ਝੇ ਵਤ੍ਤਮਾਨੋ ਗਿਹਿਸਂਯੋਜਨਸ੍ਸ ਛਿਨ੍ਨਤ੍ਤਾ ਏਕੋ, ਏਵਂ ਪਬ੍ਬਜ੍ਜਾਸਙ੍ਖਾਤੇਨ ਏਕੋ. ਏਕੋ ਤਿਟ੍ਠਤਿ, ਏਕੋ ਗਚ੍ਛਤਿ, ਏਕੋ ਨਿਸੀਦਤਿ, ਏਕੋ ਸੇਯ੍ਯਂ ਕਪ੍ਪੇਤਿ, ਏਕੋ ਇਰਿਯਤਿ ਵਤ੍ਤਤੀਤਿ ਏਵਂ ਅਦੁਤਿਯਟ੍ਠੇਨ ਏਕੋ.
‘‘ਤਣ੍ਹਾਦੁਤਿਯੋ ¶ ਪੁਰਿਸੋ, ਦੀਘਮਦ੍ਧਾਨਸਂਸਰਂ;
ਇਤ੍ਥਭਾਵਞ੍ਞਥਾਭਾਵਂ, ਸਂਸਾਰਂ ਨਾਤਿਵਤ੍ਤਤਿ.
‘‘ਏਤਮਾਦੀਨਵਂ ਞਤ੍ਵਾ, ਤਣ੍ਹਂ ਦੁਕ੍ਖਸ੍ਸ ਸਮ੍ਭਵਂ;
ਵੀਤਤਣ੍ਹੋ ਅਨਾਦਾਨੋ, ਸਤੋ ਭਿਕ੍ਖੁ ਪਰਿਬ੍ਬਜੇ’’ਤਿ. (ਇਤਿਵੁ. ੧੫, ੧੦੫; ਮਹਾਨਿ. ੧੯੧; ਚੂਲ਼ਨਿ.ਪਾਰਾਯਨਾਨੁਗੀਤਿਗਾਥਾਨਿਦ੍ਦੇਸ ੧੦੭) –
ਏਵਂ ¶ ਤਣ੍ਹਾਪਹਾਨਟ੍ਠੇਨ ਏਕੋ. ਸਬ੍ਬਕਿਲੇਸਾਸ੍ਸ ਪਹੀਨਾ ਉਚ੍ਛਿਨ੍ਨਮੂਲਾ ਤਾਲਾਵਤ੍ਥੁਕਤਾ ਅਨਭਾਵਂਕਤਾ ਆਯਤਿਂ ਅਨੁਪ੍ਪਾਦਧਮ੍ਮਾਤਿ ਏਵਂ ਏਕਨ੍ਤਵਿਗਤਕਿਲੇਸੋਤਿ ਏਕੋ. ਅਨਾਚਰਿਯਕੋ ਹੁਤ੍ਵਾ ਸਯਮ੍ਭੂ ਸਾਮਂਯੇਵ ਪਚ੍ਚੇਕਸਮ੍ਬੋਧਿਂ ਅਭਿਸਮ੍ਬੁਦ੍ਧੋਤਿ ਏਵਂ ਏਕੋ ਪਚ੍ਚੇਕਸਮ੍ਬੋਧਿਂ ਅਭਿਸਮ੍ਬੁਦ੍ਧੋਤਿ ਏਕੋ.
ਚਰੇਤਿ ਯਾ ਇਮਾ ਅਟ੍ਠ ਚਰਿਯਾਯੋ. ਸੇਯ੍ਯਥਿਦਂ – ਪਣਿਧਿਸਮ੍ਪਨ੍ਨਾਨਂ ਚਤੂਸੁ ਇਰਿਯਾਪਥੇਸੁ ਇਰਿਯਾਪਥਚਰਿਯਾ, ਇਨ੍ਦ੍ਰਿਯੇਸੁ ਗੁਤ੍ਤਦ੍ਵਾਰਾਨਂ ਛਸੁ ਅਜ੍ਝਤ੍ਤਿਕਾਯਤਨੇਸੁ ਆਯਤਨਚਰਿਯਾ, ਅਪ੍ਪਮਾਦਵਿਹਾਰੀਨਂ ਚਤੂਸੁ ਸਤਿਪਟ੍ਠਾਨੇਸੁ ਸਤਿਚਰਿਯਾ, ਅਧਿਚਿਤ੍ਤਮਨੁਯੁਤ੍ਤਾਨਂ ਚਤੂਸੁ ਝਾਨੇਸੁ ਸਮਾਧਿਚਰਿਯਾ, ਬੁਦ੍ਧਿਸਮ੍ਪਨ੍ਨਾਨਂ ਚਤੂਸੁ ਅਰਿਯਸਚ੍ਚੇਸੁ ਞਾਣਚਰਿਯਾ, ਸਮ੍ਮਾਪਟਿਪਨ੍ਨਾਨਂ ਚਤੂਸੁ ਅਰਿਯਸਚ੍ਚੇਸੁ ਮਗ੍ਗਚਰਿਯਾ, ਅਧਿਗਤਪ੍ਫਲਾਨਂ ਚਤੂਸੁ ਸਾਮਞ੍ਞਫਲੇਸੁ ਪਤ੍ਤਿਚਰਿਯਾ, ਤਿਣ੍ਣਂ ਬੁਦ੍ਧਾਨਂ ਸਬ੍ਬਸਤ੍ਤੇਸੁ ਲੋਕਤ੍ਥਚਰਿਯਾ, ਤਤ੍ਥ ਪਦੇਸਤੋ ਪਚ੍ਚੇਕਬੁਦ੍ਧਬੁਦ੍ਧਸਾਵਕਾਨਨ੍ਤਿ. ਯਥਾਹ – ‘‘ਚਰਿਯਾਤਿ ਅਟ੍ਠ ਚਰਿਯਾਯੋ ਇਰਿਯਾਪਥਚਰਿਯਾ’’ਤਿ (ਪਟਿ. ਮ. ੧.੧੯੭; ੩.੨੮) ਵਿਤ੍ਥਾਰੋ. ਤਾਹਿ ਚਰਿਯਾਹਿ ਸਮਨ੍ਨਾਗਤੋ ਭਵੇਯ੍ਯਾਤਿ ਅਤ੍ਥੋ. ਅਥ ਵਾ ਯਾ ਇਮਾ ਅਧਿਮੁਚ੍ਚਨ੍ਤੋ ਸਦ੍ਧਾਯ ਚਰਤਿ, ਪਗ੍ਗਣ੍ਹਨ੍ਤੋ ਵੀਰਿਯੇਨ ਚਰਤਿ, ਉਪਟ੍ਠਹਨ੍ਤੋ ਸਤਿਯਾ ਚਰਤਿ, ਅਵਿਕ੍ਖਿਤ੍ਤੋ ਸਮਾਧਿਨਾ ਚਰਤਿ, ਪਜਾਨਨ੍ਤੋ ਪਞ੍ਞਾਯ ਚਰਤਿ, ਵਿਜਾਨਨ੍ਤੋ ਵਿਞ੍ਞਾਣੇਨ ਚਰਤਿ, ਏਵਂ ਪਟਿਪਨ੍ਨਸ੍ਸ ਕੁਸਲਾ ਧਮ੍ਮਾ ਆਯਤਨ੍ਤੀਤਿ ¶ ਆਯਤਨਚਰਿਯਾਯ ਚਰਤਿ, ਏਵਂ ਪਟਿਪਨ੍ਨੋ ਵਿਸੇਸਂ ਅਧਿਗਚ੍ਛਤੀਤਿ ਵਿਸੇਸਚਰਿਯਾਯ ਚਰਤੀਤਿ (ਪਟਿ. ਮ. ੧.੧੯੭; ੩.੨੮) ਏਵਂ ਅਪਰਾਪਿ ਅਟ੍ਠ ਚਰਿਯਾਯੋ ਵੁਤ੍ਤਾ, ਤਾਹਿਪਿ ਸਮਨ੍ਨਾਗਤੋ ਭਵੇਯ੍ਯਾਤਿ ਅਤ੍ਥੋ. ਖਗ੍ਗਵਿਸਾਣਕਪ੍ਪੋਤਿ ਏਤ੍ਥ ਖਗ੍ਗਵਿਸਾਣਂ ਨਾਮ ਖਗ੍ਗਮਿਗਸਿਙ੍ਗਂ. ਕਪ੍ਪ-ਸਦ੍ਦਸ੍ਸ ਅਤ੍ਥਂ ਵਿਤ੍ਥਾਰਤੋ ਮਙ੍ਗਲਸੁਤ੍ਤਵਣ੍ਣਨਾਯਂ ਪਕਾਸਯਿਸ੍ਸਾਮ, ਇਧ ਪਨਾਯਂ ‘‘ਸਤ੍ਥੁਕਪ੍ਪੇਨ ਵਤ, ਭੋ, ਕਿਰ ਸਾਵਕੇਨ ਸਦ੍ਧਿਂ ਮਨ੍ਤਯਮਾਨਾ’’ਤਿ ਏਵਮਾਦੀਸੁ (ਮ. ਨਿ. ੧.੨੬੦) ਵਿਯ ਪਟਿਭਾਗੋ ਵੇਦਿਤਬ੍ਬੋ. ਖਗ੍ਗਵਿਸਾਣਕਪ੍ਪੋਤਿ ਖਗ੍ਗਵਿਸਾਣਸਦਿਸੋਤਿ ਵੁਤ੍ਤਂ ਹੋਤਿ. ਅਯਂ ਤਾਵੇਤ੍ਥ ਪਦਤੋ ਅਤ੍ਥਵਣ੍ਣਨਾ.
ਅਧਿਪ੍ਪਾਯਾਨੁਸਨ੍ਧਿਤੋ ¶ ਪਨ ਏਵਂ ਵੇਦਿਤਬ੍ਬੋ – ਯ੍ਵਾਯਂ ਵੁਤ੍ਤਪ੍ਪਕਾਰੋ ਦਣ੍ਡੋ ਭੂਤੇਸੁ ਪਵਤ੍ਤਿਯਮਾਨੋ ਅਹਿਤੋ ਹੋਤਿ, ਤਂ ਤੇਸੁ ਅਪ੍ਪਵਤ੍ਤਨੇਨ ਤਪ੍ਪਟਿਪਕ੍ਖਭੂਤਾਯ ਮੇਤ੍ਤਾਯ ਪਰਹਿਤੂਪਸਂਹਾਰੇਨ ਚ ਸਬ੍ਬੇਸੁ ਭੂਤੇਸੁ ਨਿਧਾਯ ਦਣ੍ਡਂ, ਨਿਹਿਤਦਣ੍ਡਤ੍ਤਾ ਏਵ ਚ ਯਥਾ ਅਨਿਹਿਤਦਣ੍ਡਾ ਸਤ੍ਤਾ ਭੂਤਾਨਿ ¶ ਦਣ੍ਡੇਨ ਵਾ ਸਤ੍ਥੇਨ ਵਾ ਪਾਣਿਨਾ ਵਾ ਲੇਡ੍ਡੁਨਾ ਵਾ ਵਿਹੇਠਯਨ੍ਤਿ, ਤਥਾ ਅਵਿਹੇਠਯਂ, ਅਞ੍ਞਤਰਮ੍ਪਿ ਤੇਸਂ ਇਮਂ ਮੇਤ੍ਤਾਕਮ੍ਮਟ੍ਠਾਨਮਾਗਮ੍ਮ ਯਦੇਵ ਤਤ੍ਥ ਵੇਦਨਾਗਤਂ ਸਞ੍ਞਾਸਙ੍ਖਾਰਵਿਞ੍ਞਾਣਗਤਂ ਤਞ੍ਚ ਤਦਨੁਸਾਰੇਨੇਵ ਤਦਞ੍ਞਞ੍ਚ ਸਙ੍ਖਾਰਗਤਂ ਵਿਪਸ੍ਸਿਤ੍ਵਾ ਇਮਂ ਪਚ੍ਚੇਕਬੋਧਿਂ ਅਧਿਗਤੋਮ੍ਹੀਤਿ ਅਯਂ ਤਾਵ ਅਧਿਪ੍ਪਾਯੋ.
ਅਯਂ ਪਨ ਅਨੁਸਨ੍ਧਿ – ਏਵਂ ਵੁਤ੍ਤੇ ਤੇ ਅਮਚ੍ਚਾ ਆਹਂਸੁ – ‘‘ਇਦਾਨਿ, ਭਨ੍ਤੇ, ਕੁਹਿਂ ਗਚ੍ਛਥਾ’’ਤਿ? ਤਤੋ ਤੇਨ ‘‘ਪੁਬ੍ਬੇ ਪਚ੍ਚੇਕਬੁਦ੍ਧਾ ਕਤ੍ਥ ਵਸਨ੍ਤੀ’’ਤਿ ਆਵਜ੍ਜੇਤ੍ਵਾ ਞਤ੍ਵਾ ‘‘ਗਨ੍ਧਮਾਦਨਪਬ੍ਬਤੇ’’ਤਿ ਵੁਤ੍ਤੇ ਪੁਨ ਆਹਂਸੁ – ‘‘ਅਮ੍ਹੇ ਦਾਨਿ, ਭਨ੍ਤੇ, ਪਜਹਥ ਨ ਇਚ੍ਛਥਾ’’ਤਿ. ਅਥ ਪਚ੍ਚੇਕਸਮ੍ਬੁਦ੍ਧੋ ਆਹ ‘‘ਨ ਪੁਤ੍ਤਮਿਚ੍ਛੇਯ੍ਯਾ’’ਤਿ ਸਬ੍ਬਂ. ਤਤ੍ਰਾਧਿਪ੍ਪਾਯੋ – ਅਹਂ ਇਦਾਨਿ ਅਤ੍ਰਜਾਦੀਸੁ ਯਂਕਿਞ੍ਚਿ ਪੁਤ੍ਤਮ੍ਪਿ ਨ ਇਚ੍ਛੇਯ੍ਯਂ, ਕੁਤੋ ਪਨ ਤੁਮ੍ਹਾਦਿਸਂ ਸਹਾਯਂ. ਤਸ੍ਮਾ ਤੁਮ੍ਹੇਸੁਪਿ ਯੋ ਮਯਾ ਸਦ੍ਧਿਂ ਗਨ੍ਤੁਂ ਮਾਦਿਸੋ ਵਾ ਹੋਤੁਂ ਇਚ੍ਛਤਿ, ਸੋ ਏਕੋ ਚਰੇ ਖਗ੍ਗਵਿਸਾਣਕਪ੍ਪੋ. ਅਥ ਵਾ ਤੇਹਿ ‘‘ਅਮ੍ਹੇ ਦਾਨਿ, ਭਨ੍ਤੇ, ਪਜਹਥ ਨ ਇਚ੍ਛਥਾ’’ਤਿ ਵੁਤ੍ਤੇ ਸੋ ਪਚ੍ਚੇਕਸਮ੍ਬੁਦ੍ਧੋ ‘‘ਨ ਪੁਤ੍ਤਮਿਚ੍ਛੇਯ੍ਯ ਕੁਤੋ ਸਹਾਯ’’ਨ੍ਤਿ ਵਤ੍ਵਾ ਅਤ੍ਤਨੋ ਯਥਾਵੁਤ੍ਤੇਨਤ੍ਥੇਨ ਏਕਚਰਿਯਾਯ ਗੁਣਂ ਦਿਸ੍ਵਾ ਪਮੁਦਿਤੋ ਪੀਤਿਸੋਮਨਸ੍ਸਜਾਤੋ ਇਮਂ ਉਦਾਨਂ ਉਦਾਨੇਸਿ – ‘‘ਏਕੋ ਚਰੇ ਖਗ੍ਗਵਿਸਾਣਕਪ੍ਪੋ’’ਤਿ. ਏਵਂ ਵਤ੍ਵਾ ਪੇਕ੍ਖਮਾਨਸ੍ਸੇਵ ਮਹਾਜਨਸ੍ਸ ਆਕਾਸੇ ਉਪ੍ਪਤਿਤ੍ਵਾ ਗਨ੍ਧਮਾਦਨਂ ਅਗਮਾਸਿ.
ਗਨ੍ਧਮਾਦਨੋ ਨਾਮ ਹਿਮਵਤਿ ਚੂਲ਼ਕਾਲ਼ਪਬ੍ਬਤਂ ਮਹਾਕਾਲ਼ਪਬ੍ਬਤਂ ਨਾਗਪਲਿਵੇਠਨਂ ਚਨ੍ਦਗਬ੍ਭਂ ਸੂਰਿਯਗਬ੍ਭਂ ਸੁਵਣ੍ਣਪਸ੍ਸਂ ਹਿਮਵਨ੍ਤਪਬ੍ਬਤਨ੍ਤਿ ਸਤ੍ਤ ਪਬ੍ਬਤੇ ਅਤਿਕ੍ਕਮ੍ਮ ਹੋਤਿ. ਤਤ੍ਥ ਨਨ੍ਦਮੂਲਕਂ ਨਾਮ ਪਬ੍ਭਾਰਂ ਪਚ੍ਚੇਕਬੁਦ੍ਧਾਨਂ ਵਸਨੋਕਾਸੋ, ਤਿਸ੍ਸੋ ਚ ਗੁਹਾਯੋ – ਸੁਵਣ੍ਣਗੁਹਾ, ਮਣਿਗੁਹਾ, ਰਜਤਗੁਹਾਤਿ ¶ . ਤਤ੍ਥ ਮਣਿਗੁਹਾਦ੍ਵਾਰੇ ਮਞ੍ਜੂਸਕੋ ਨਾਮ ਰੁਕ੍ਖੋ ਯੋਜਨਂ ਉਬ੍ਬੇਧੇਨ, ਯੋਜਨਂ ਵਿਤ੍ਥਾਰੇਨ. ਸੋ ਯਤ੍ਤਕਾਨਿ ਉਦਕੇ ਵਾ ਥਲੇ ਵਾ ਪੁਪ੍ਫਾਨਿ, ਸਬ੍ਬਾਨਿ ਤਾਨਿ ਪੁਪ੍ਫਯਤਿ, ਵਿਸੇਸੇਨ ਪਚ੍ਚੇਕਬੁਦ੍ਧਾਗਮਨਦਿਵਸੇ. ਤਸ੍ਸੂਪਰਿਤੋ ਸਬ੍ਬਰਤਨਮਾਲ਼ੋ ਹੋਤਿ. ਤਤ੍ਥ ਸਮ੍ਮਜ੍ਜਨਕਵਾਤੋ ਕਚਵਰਂ ਛਡ੍ਡੇਤਿ, ਸਮਕਰਣਵਾਤੋ ਸਬ੍ਬਰਤਨਮਯਵਾਲੁਕਂ ਸਮਂ ਕਰੋਤਿ, ਸਿਞ੍ਚਨਕਵਾਤੋ ਅਨੋਤਤ੍ਤਦਹਤੋ ਆਨੇਤ੍ਵਾ ਉਦਕਂ ਸਿਞ੍ਚਤਿ, ਸੁਗਨ੍ਧਕਰਣਵਾਤੋ ਹਿਮਵਨ੍ਤਤੋ ਸਬ੍ਬੇਸਂ ਸੁਗਨ੍ਧਰੁਕ੍ਖਾਨਂ ਗਨ੍ਧੇ ਆਨੇਤਿ, ਓਚਿਨਕਵਾਤੋ ਪੁਪ੍ਫਾਨਿ ਓਚਿਨਿਤ੍ਵਾ ਪਾਤੇਤਿ, ਸਨ੍ਥਰਕਵਾਤੋ ਸਬ੍ਬਤ੍ਥ ਸਨ੍ਥਰਤਿ. ਸਦਾ ਸੁਪਞ੍ਞਤ੍ਤਾਨੇਵ ਚੇਤ੍ਥ ¶ ਆਸਨਾਨਿ ਹੋਨ੍ਤਿ, ਯੇਸੁ ਪਚ੍ਚੇਕਬੁਦ੍ਧੁਪ੍ਪਾਦਦਿਵਸੇ, ਉਪੋਸਥਦਿਵਸੇ ਚ ਸਬ੍ਬੇ ਪਚ੍ਚੇਕਬੁਦ੍ਧਾ ਸਨ੍ਨਿਪਤਿਤ੍ਵਾ ਨਿਸੀਦਨ੍ਤਿ. ਅਯਂ ਤਤ੍ਥ ਪਕਤਿ. ਅਯਂ ਪਚ੍ਚੇਕਬੁਦ੍ਧੋ ਤਤ੍ਥ ਗਨ੍ਤ੍ਵਾ ਪਞ੍ਞਤ੍ਤਾਸਨੇ ¶ ਨਿਸੀਦਤਿ. ਤਤੋ ਸਚੇ ਤਸ੍ਮਿਂ ਕਾਲੇ ਅਞ੍ਞੇਪਿ ਪਚ੍ਚੇਕਬੁਦ੍ਧਾ ਸਂਵਿਜ੍ਜਨ੍ਤਿ, ਤੇਪਿ ਤਙ੍ਖਣੇਯੇਵ ਸਨ੍ਨਿਪਤਿਤ੍ਵਾ ਪਞ੍ਞਤ੍ਤਾਸਨੇਸੁ ਨਿਸੀਦਨ੍ਤਿ. ਨਿਸੀਦਿਤ੍ਵਾ ਚ ਕਿਞ੍ਚਿਦੇਵ ਸਮਾਪਤ੍ਤਿਂ ਸਮਾਪਜ੍ਜਿਤ੍ਵਾ ਵੁਟ੍ਠਹਨ੍ਤਿ. ਤਤੋ ਸਙ੍ਘਤ੍ਥੇਰੋ ਅਧੁਨਾਗਤਪਚ੍ਚੇਕਬੁਦ੍ਧਂ ਸਬ੍ਬੇਸਂ ਅਨੁਮੋਦਨਤ੍ਥਾਯ ‘‘ਕਥਮਧਿਗਤ’’ਨ੍ਤਿ ਏਵਂ ਕਮ੍ਮਟ੍ਠਾਨਂ ਪੁਚ੍ਛਤਿ, ਤਦਾਪਿ ਸੋ ਤਮੇਵ ਅਤ੍ਤਨੋ ਉਦਾਨਬ੍ਯਾਕਰਣਗਾਥਂ ਭਾਸਤਿ. ਪੁਨ ਭਗਵਾਪਿ ਆਯਸ੍ਮਤਾ ਆਨਨ੍ਦੇਨ ਪੁਟ੍ਠੋ ਤਮੇਵ ਗਾਥਂ ਭਾਸਤਿ. ਆਨਨ੍ਦੋਪਿ ਸਙ੍ਗੀਤਿਯਨ੍ਤਿ ਏਵਂ ਏਕੇਕਾ ਗਾਥਾ ਪਚ੍ਚੇਕਸਮ੍ਬੋਧਿਅਭਿਸਮ੍ਬੁਦ੍ਧਟ੍ਠਾਨੇ, ਮਞ੍ਜੂਸਕਮਾਲ਼ੇ, ਆਨਨ੍ਦੇਨ ਪੁਚ੍ਛਿਤਕਾਲੇ, ਸਙ੍ਗੀਤਿਯਨ੍ਤਿ ਚਤੁਕ੍ਖਤ੍ਤੁਂ ਭਾਸਿਤਾ ਹੋਤੀਤਿ.
ਪਠਮਗਾਥਾਵਣ੍ਣਨਾ ਨਿਟ੍ਠਿਤਾ.
੯੨. ਸਂਸਗ੍ਗਜਾਤਸ੍ਸਾਤਿ ਗਾਥਾ ਕਾ ਉਪ੍ਪਤ੍ਤਿ? ਅਯਮ੍ਪਿ ਪਚ੍ਚੇਕਬੋਧਿਸਤ੍ਤੋ ਕਸ੍ਸਪਸ੍ਸ ਭਗਵਤੋ ਸਾਸਨੇ ਵੀਸਤਿ ਵਸ੍ਸਸਹਸ੍ਸਾਨਿ ਪੁਰਿਮਨਯੇਨੇਵ ਸਮਣਧਮ੍ਮਂ ਕਰੋਨ੍ਤੋ ਕਸਿਣਪਰਿਕਮ੍ਮਂ ਕਤ੍ਵਾ ਪਠਮਂ ਝਾਨਂ ਨਿਬ੍ਬਤ੍ਤੇਤ੍ਵਾ ਨਾਮਰੂਪਂ ਵਵਤ੍ਥਪੇਤ੍ਵਾ ਲਕ੍ਖਣਸਮ੍ਮਸਨਂ ਕਤ੍ਵਾ ਅਰਿਯਮਗ੍ਗਂ ਅਨਧਿਗਮ੍ਮ ਬ੍ਰਹ੍ਮਲੋਕੇ ਨਿਬ੍ਬਤ੍ਤਿ. ਸੋ ਤਤੋ ਚੁਤੋ ਬਾਰਾਣਸਿਰਞ੍ਞੋ ਅਗ੍ਗਮਹੇਸਿਯਾ ਕੁਚ੍ਛਿਮ੍ਹਿ ਉਪ੍ਪਜ੍ਜਿਤ੍ਵਾ ਪੁਰਿਮਨਯੇਨੇਵ ਵਡ੍ਢਮਾਨੋ ਯਤੋ ਪਭੁਤਿ ‘‘ਅਯਂ ਇਤ੍ਥੀ, ਅਯਂ ਪੁਰਿਸੋ’’ਤਿ ਵਿਸੇਸਂ ਅਞ੍ਞਾਸਿ. ਤਦੁਪਾਦਾਯ ਇਤ੍ਥੀਨਂ ਹਤ੍ਥੇ ਨ ਰਮਤਿ ¶ , ਉਚ੍ਛਾਦਨਨ੍ਹਾਪਨਮਣ੍ਡਨਾਦਿਮਤ੍ਤਮ੍ਪਿ ਨ ਸਾਦਿਯਤਿ. ਤਂ ਪੁਰਿਸਾ ਏਵ ਪੋਸੇਨ੍ਤਿ. ਥਞ੍ਞਪਾਯਨਕਾਲੇ ਧਾਤਿਯੋ ਕਞ੍ਚੁਕਂ ਪਟਿਮੁਞ੍ਚਿਤ੍ਵਾ ਪੁਰਿਸਵੇਸੇਨ ਥਞ੍ਞਂ ਪਾਯੇਨ੍ਤਿ. ਸੋ ਇਤ੍ਥੀਨਂ ਗਨ੍ਧਂ ਘਾਯਿਤ੍ਵਾ ਸਦ੍ਦਂ ਵਾ ਸੁਤ੍ਵਾ ਰੋਦਤਿ, ਵਿਞ੍ਞੁਤਂ ਪਤ੍ਤੋਪਿ ਇਤ੍ਥਿਯੋ ਪਸ੍ਸਿਤੁਂ ਨ ਇਚ੍ਛਤਿ. ਤੇਨ ਤਂ ਅਨਿਤ੍ਥਿਗਨ੍ਧੋਤ੍ਵੇਵ ਸਞ੍ਜਾਨਿਂਸੁ.
ਤਸ੍ਮਿਂ ਸੋਲ਼ਸਵਸ੍ਸੁਦ੍ਦੇਸਿਕੇ ਜਾਤੇ ਰਾਜਾ ‘‘ਕੁਲਵਂਸਂ ਸਣ੍ਠਪੇਸ੍ਸਾਮੀ’’ਤਿ ਨਾਨਾਕੁਲੇਹਿ ਤਸ੍ਸ ਅਨੁਰੂਪਾ ਕਞ੍ਞਾਯੋ ਆਨੇਤ੍ਵਾ ਅਞ੍ਞਤਰਂ ਅਮਚ੍ਚਂ ਆਣਾਪੇਸਿ ‘‘ਕੁਮਾਰਂ ਰਮਾਪੇਹੀ’’ਤਿ. ਅਮਚ੍ਚੋ ਉਪਾਯੇਨ ਤਂ ਰਮਾਪੇਤੁਕਾਮੋ ਤਸ੍ਸ ਅਵਿਦੂਰੇ ਸਾਣਿਪਾਕਾਰਂ ਪਰਿਕ੍ਖਿਪਾਪੇਤ੍ਵਾ ਨਾਟਕਾਨਿ ਪਯੋਜਾਪੇਸਿ. ਕੁਮਾਰੋ ਗੀਤਵਾਦਿਤਸਦ੍ਦਂ ਸੁਤ੍ਵਾ ‘‘ਕਸ੍ਸੇਸੋ ਸਦ੍ਦੋ’’ਤਿ ਆਹ. ਅਮਚ੍ਚੋ ‘‘ਤਵੇਸੋ, ਦੇਵ ¶ , ਨਾਟਕਿਤ੍ਥੀਨਂ ਸਦ੍ਦੋ, ਪੁਞ੍ਞਵਨ੍ਤਾਨਂ ਈਦਿਸਾਨਿ ਨਾਟਕਾਨਿ ਹੋਨ੍ਤਿ. ਅਭਿਰਮ, ਦੇਵ, ਮਹਾਪੁਞ੍ਞੋਸਿ ਤ੍ਵ’’ਨ੍ਤਿ ਆਹ. ਕੁਮਾਰੋ ਅਮਚ੍ਚਂ ਦਣ੍ਡੇਨ ਤਾਲ਼ਾਪੇਤ੍ਵਾ ਨਿਕ੍ਕਡ੍ਢਾਪੇਸਿ. ਸੋ ਰਞ੍ਞੋ ਆਰੋਚੇਸਿ. ਰਾਜਾ ਕੁਮਾਰਸ੍ਸ ਮਾਤਰਾ ਸਹ ਗਨ੍ਤ੍ਵਾ ਕੁਮਾਰਂ ਖਮਾਪੇਤ੍ਵਾ ਪੁਨ ਅਮਚ੍ਚਂ ਆਣਾਪੇਸਿ. ਕੁਮਾਰੋ ਤੇਹਿ ਅਤਿਨਿਪ੍ਪੀਲ਼ਿਯਮਾਨੋ ਸੇਟ੍ਠਸੁਵਣ੍ਣਂ ਦਤ੍ਵਾ ਸੁਵਣ੍ਣਕਾਰੇ ਆਣਾਪੇਸਿ ‘‘ਸੁਨ੍ਦਰਂ ਇਤ੍ਥਿਰੂਪਂ ਕਰੋਥਾ’’ਤਿ. ਤੇ ਵਿਸ੍ਸਕਮ੍ਮੁਨਾ ਨਿਮ੍ਮਿਤਸਦਿਸਂ ਸਬ੍ਬਾਲਙ੍ਕਾਰਵਿਭੂਸਿਤਂ ਇਤ੍ਥਿਰੂਪਂ ਕਰਿਤ੍ਵਾ ਦਸ੍ਸੇਸੁਂ. ਕੁਮਾਰੋ ਦਿਸ੍ਵਾ ਵਿਮ੍ਹਯੇਨ ਸੀਸਂ ਚਾਲੇਤ੍ਵਾ ਮਾਤਾਪਿਤੂਨਂ ਪੇਸੇਸਿ – ‘‘ਯਦਿ ਈਦਿਸਿਂ ¶ ਇਤ੍ਥਿਂ ਲਭਿਸ੍ਸਾਮਿ, ਗਣ੍ਹਿਸ੍ਸਾਮੀ’’ਤਿ. ਮਾਤਾਪਿਤਰੋ ‘‘ਅਮ੍ਹਾਕਂ ਪੁਤ੍ਤੋ ਮਹਾਪੁਞ੍ਞੋ, ਅਵਸ੍ਸਂ ਤੇਨ ਸਹ ਕਤਪੁਞ੍ਞਾ ਕਾਚਿ ਦਾਰਿਕਾ ਲੋਕੇ ਉਪ੍ਪਨ੍ਨਾ ਭਵਿਸ੍ਸਤੀ’’ਤਿ ਤਂ ਸੁਵਣ੍ਣਰੂਪਂ ਰਥਂ ਆਰੋਪੇਤ੍ਵਾ ਅਮਚ੍ਚਾਨਂ ਅਪ੍ਪੇਸੁਂ – ‘‘ਗਚ੍ਛਥ, ਈਦਿਸਿਂ ਦਾਰਿਕਂ ਗਵੇਸਥਾ’’ਤਿ. ਤੇ ਤਂ ਗਹੇਤ੍ਵਾ ਸੋਲ਼ਸਮਹਾਜਨਪਦੇ ਵਿਚਰਨ੍ਤਾ ਤਂ ਤਂ ਗਾਮਂ ਗਨ੍ਤ੍ਵਾ ਉਦਕਤਿਤ੍ਥਾਦੀਸੁ ਯਤ੍ਥ ਯਤ੍ਥ ਜਨਸਮੂਹਂ ਪਸ੍ਸਨ੍ਤਿ, ਤਤ੍ਥ ਤਤ੍ਥ ਦੇਵਤਂ ਵਿਯ ਸੁਵਣ੍ਣਰੂਪਂ ਠਪੇਤ੍ਵਾ ਨਾਨਾਪੁਪ੍ਫਵਤ੍ਥਾਲਙ੍ਕਾਰੇਹਿ ਪੂਜਂ ਕਤ੍ਵਾ ਵਿਤਾਨਂ ਬਨ੍ਧਿਤ੍ਵਾ ਏਕਮਨ੍ਤਂ ਤਿਟ੍ਠਨ੍ਤਿ ‘‘ਯਦਿ ਕੇਨਚਿ ਏਵਰੂਪਾ ਦਿਟ੍ਠਪੁਬ੍ਬਾ ਭਵਿਸ੍ਸਤਿ, ਸੋ ਕਥਂ ਸਮੁਟ੍ਠਾਪੇਸ੍ਸਤੀ’’ਤਿ? ਏਤੇਨੁਪਾਯੇਨ ਅਞ੍ਞਤ੍ਰ ਮਦ੍ਦਰਟ੍ਠਾ ਸਬ੍ਬਜਨਪਦੇ ਆਹਿਣ੍ਡਿਤ੍ਵਾ ਤਂ ‘‘ਖੁਦ੍ਦਕਰਟ੍ਠ’’ਨ੍ਤਿ ਅਵਮਞ੍ਞਮਾਨਾ ਤਤ੍ਥ ਪਠਮਂ ਅਗਨ੍ਤ੍ਵਾ ਨਿਵਤ੍ਤਿਂਸੁ.
ਤਤੋ ਨੇਸਂ ਏਤਦਹੋਸਿ – ‘‘ਮਦ੍ਦਰਟ੍ਠਮ੍ਪਿ ਤਾਵ ਗਚ੍ਛਾਮ, ਮਾ ਨੋ ਬਾਰਾਣਸਿਂ ਪਵਿਟ੍ਠੇਪਿ ਰਾਜਾ ਪੁਨ ਪੇਸੇਸੀ’’ਤਿ ਮਦ੍ਦਰਟ੍ਠੇ ਸਾਗਲਨਗਰਂ ਅਗਮਂਸੁ. ਸਾਗਲਨਗਰੇ ਚ ਮਦ੍ਦਵੋ ਨਾਮ ਰਾਜਾ. ਤਸ੍ਸ ਧੀਤਾ ਸੋਲ਼ਸਵਸ੍ਸੁਦ੍ਦੇਸਿਕਾ ਅਭਿਰੂਪਾ ਅਹੋਸਿ. ਤਸ੍ਸਾ ਵਣ੍ਣਦਾਸਿਯੋ ਨ੍ਹਾਨੋਦਕਤ੍ਥਾਯ ਤਿਤ੍ਥਂ ਗਚ੍ਛਨ੍ਤਿ. ਤਤ੍ਥ ਅਮਚ੍ਚੇਹਿ ਠਪਿਤਂ ਤਂ ਸੁਵਣ੍ਣਰੂਪਂ ¶ ਦੂਰਤੋਵ ਦਿਸ੍ਵਾ ‘‘ਅਮ੍ਹੇ ਉਦਕਤ੍ਥਾਯ ਪੇਸੇਤ੍ਵਾ ਰਾਜਪੁਤ੍ਤੀ ਸਯਮੇਵ ਆਗਤਾ’’ਤਿ ਭਣਨ੍ਤਿਯੋ ਸਮੀਪਂ ਗਨ੍ਤ੍ਵਾ ‘‘ਨਾਯਂ ਸਾਮਿਨੀ, ਅਮ੍ਹਾਕਂ ਸਾਮਿਨੀ ਇਤੋ ਅਭਿਰੂਪਤਰਾ’’ਤਿ ਆਹਂਸੁ. ਅਮਚ੍ਚਾ ਤਂ ਸੁਤ੍ਵਾ ਰਾਜਾਨਂ ਉਪਸਙ੍ਕਮਿਤ੍ਵਾ ਅਨੁਰੂਪੇਨ ਨਯੇਨ ਦਾਰਿਕਂ ਯਾਚਿਂਸੁ. ਸੋਪਿ ਅਦਾਸਿ. ਤੇ ਬਾਰਾਣਸਿਰਞ੍ਞੋ ਪਾਹੇਸੁਂ – ‘‘ਲਦ੍ਧਾ, ਦੇਵ, ਕੁਮਾਰਿਕਾ, ਸਾਮਂ ਆਗਚ੍ਛਥ, ਉਦਾਹੁ ਅਮ੍ਹੇਵ ਆਨੇਮਾ’’ਤਿ. ਸੋ ‘‘ਮਯਿ ਆਗਚ੍ਛਨ੍ਤੇ ਜਨਪਦਪੀਲ਼ਾ ਭਵਿਸ੍ਸਤਿ, ਤੁਮ੍ਹੇਵ ਨਂ ਆਨੇਥਾ’’ਤਿ ਪੇਸੇਸਿ.
ਅਮਚ੍ਚਾਪਿ ਦਾਰਿਕਂ ਗਹੇਤ੍ਵਾ ਨਗਰਾ ਨਿਕ੍ਖਮਿਤ੍ਵਾ ਕੁਮਾਰਸ੍ਸ ਪਾਹੇਸੁਂ – ‘‘ਲਦ੍ਧਾ ਸੁਵਣ੍ਣਰੂਪਸਦਿਸਾ ਕੁਮਾਰਿਕਾ’’ਤਿ. ਕੁਮਾਰੋ ਸੁਤ੍ਵਾਵ ਰਾਗੇਨ ਅਭਿਭੂਤੋ ¶ ਪਠਮਜ੍ਝਾਨਾ ਪਰਿਹਾਯਿ. ਸੋ ਦੂਤਪਰਮ੍ਪਰਾਯ ਪੇਸੇਸਿ – ‘‘ਸੀਘਂ ਆਨੇਥ, ਸੀਘਂ ਆਨੇਥਾ’’ਤਿ. ਤੇ ਸਬ੍ਬਤ੍ਥ ਏਕਰਤ੍ਤਿਵਾਸੇਨ ਬਾਰਾਣਸਿਂ ਪਤ੍ਵਾ ਬਹਿਨਗਰੇ ਠਿਤਾ ਰਞ੍ਞੋ ਪੇਸੇਸੁਂ – ‘‘ਅਜ੍ਜੇਵ ਪਵਿਸਿਤਬ੍ਬਂ, ਨੋ’’ਤਿ. ਰਾਜਾ ‘‘ਸੇਟ੍ਠਕੁਲਾ ਆਨੀਤਾ ਦਾਰਿਕਾ, ਮਙ੍ਗਲਕਿਰਿਯਂ ਕਤ੍ਵਾ ਮਹਾਸਕ੍ਕਾਰੇਨ ਪਵੇਸੇਸ੍ਸਾਮ, ਉਯ੍ਯਾਨਂ ਤਾਵ ਨਂ ਨੇਥਾ’’ਤਿ ਆਹ. ਤੇ ਤਥਾ ਅਕਂਸੁ. ਸਾ ਅਚ੍ਚਨ੍ਤਸੁਖੁਮਾਲਾ ਕੁਮਾਰਿਕਾ ਯਾਨੁਗ੍ਘਾਟੇਨ ਉਬ੍ਬਾਲ਼੍ਹਾ ਅਦ੍ਧਾਨਪਰਿਸ੍ਸਮੇਨ ਉਪ੍ਪਨ੍ਨਵਾਤਰੋਗਾ ਮਿਲਾਤਮਾਲਾ ਵਿਯ ਹੁਤ੍ਵਾ ਰਤ੍ਤਿਭਾਗੇ ਕਾਲਮਕਾਸਿ. ਅਮਚ੍ਚਾ ‘‘ਸਕ੍ਕਾਰਾ ਪਰਿਭਟ੍ਠਮ੍ਹਾ’’ਤਿ ਪਰਿਦੇਵਿਂਸੁ. ਰਾਜਾ ਚ ਨਾਗਰਾ ਚ ‘‘ਕੁਲਵਂਸੋ ਵਿਨਟ੍ਠੋ’’ਤਿ ਪਰਿਦੇਵਿਂਸੁ. ਸਕਲਨਗਰਂ ਕੋਲਾਹਲਂ ਅਹੋਸਿ. ਕੁਮਾਰਸ੍ਸ ਸੁਤਮਤ੍ਤੇਯੇਵ ਮਹਾਸੋਕੋ ਉਦਪਾਦਿ.
ਤਤੋ ਕੁਮਾਰੋ ਸੋਕਸ੍ਸ ਮੂਲਂ ਖਨਿਤੁਂ ਆਰਦ੍ਧੋ. ਸੋ ਏਵਂ ਚਿਨ੍ਤੇਸਿ – ‘‘ਅਯਂ ਸੋਕੋ ਨਾਮ ¶ ਨ ਅਜਾਤਸ੍ਸ ਹੋਤਿ, ਜਾਤਸ੍ਸ ਪਨ ਹੋਤਿ. ਤਸ੍ਮਾ ਜਾਤਿਂ ਪਟਿਚ੍ਚ ਸੋਕੋ. ਜਾਤਿ ਪਨ ਕਿਂ ਪਟਿਚ੍ਚਾਤਿ? ਭਵਂ ਪਟਿਚ੍ਚ ਜਾਤੀ’’ਤਿ. ਏਵਂ ਪੁਬ੍ਬਭਾਵਨਾਨੁਭਾਵੇਨ ਯੋਨਿਸੋ ਮਨਸਿਕਰੋਨ੍ਤੋ ਅਨੁਲੋਮਪਟਿਲੋਮਂ ਪਟਿਚ੍ਚਸਮੁਪ੍ਪਾਦਂ ਦਿਸ੍ਵਾ ਪੁਨ ਅਨੁਲੋਮਞ੍ਚ ਸਙ੍ਖਾਰੇ ਸਮ੍ਮਸਨ੍ਤੋ ਤਤ੍ਥੇਵ ਨਿਸਿਨ੍ਨੋ ਪਚ੍ਚੇਕਸਮ੍ਬੋਧਿਂ ਸਚ੍ਛਾਕਾਸਿ. ਅਮਚ੍ਚਾ ਤਂ ਮਗ੍ਗਫਲਸੁਖੇਨ ਸੁਖਿਤਂ ਸਨ੍ਤਿਨ੍ਦ੍ਰਿਯਂ ਸਨ੍ਤਮਾਨਸਂ ਨਿਸਿਨ੍ਨਂ ਦਿਸ੍ਵਾ ਪਣਿਪਾਤਂ ਕਤ੍ਵਾ ਆਹਂਸੁ – ‘‘ਮਾ ਸੋਚਿ, ਦੇਵ, ਮਹਨ੍ਤੋ ਜਮ੍ਬੁਦੀਪੋ, ਅਞ੍ਞਂ ਤਤੋ ਸੁਨ੍ਦਰਤਰਂ ਕਞ੍ਞਂ ਆਨੇਸ੍ਸਾਮਾ’’ਤਿ. ਸੋ ਆਹ – ‘‘ਨ ਸੋਚਾਮਿ, ਨਿਸ੍ਸੋਕੋ ਪਚ੍ਚੇਕਬੁਦ੍ਧੋ ਅਹ’’ਨ੍ਤਿ. ਇਤੋ ਪਰਂ ਸਬ੍ਬਂ ਵੁਤ੍ਤਪੁਰਿਮਗਾਥਾਸਦਿਸਮੇਵ ਠਪੇਤ੍ਵਾ ਗਾਥਾਵਣ੍ਣਨਂ.
ਗਾਥਾਵਣ੍ਣਨਾ ਪਨ ਏਵਂ ਵੇਦਿਤਬ੍ਬਾ – ਸਂਸਗ੍ਗਜਾਤਸ੍ਸਾਤਿ ਜਾਤਸਂਸਗ੍ਗਸ੍ਸ. ਤਤ੍ਥ ਦਸ੍ਸਨਸਵਨਕਾਯਸਮੁਲ੍ਲਪਨਸਮ੍ਭੋਗਸਂਸਗ੍ਗਵਸੇਨ ਪਞ੍ਚਵਿਧੋ ਸਂਸਗ੍ਗੋ. ਤਤ੍ਥ ਅਞ੍ਞਮਞ੍ਞਂ ਦਿਸ੍ਵਾ ਚਕ੍ਖੁਵਿਞ੍ਞਾਣਵੀਥਿਵਸੇਨ ਉਪ੍ਪਨ੍ਨਰਾਗੋ ਦਸ੍ਸਨਸਂਸਗ੍ਗੋ ¶ ਨਾਮ. ਤਤ੍ਥ ਸੀਹਲ਼ਦੀਪੇ ਕਾਲ਼ਦੀਘਵਾਪੀ ਗਾਮੇ ਪਿਣ੍ਡਾਯ ਚਰਨ੍ਤਂ ਕਲ੍ਯਾਣਵਿਹਾਰਵਾਸਿਦੀਘਭਾਣਕਦਹਰਭਿਕ੍ਖੁਂ ਦਿਸ੍ਵਾ ਪਟਿਬਦ੍ਧਚਿਤ੍ਤਾ ਕੇਨਚਿ ਉਪਾਯੇਨ ਤਂ ਅਲਭਿਤ੍ਵਾ ਕਾਲਙ੍ਕਤਾ ਕੁਟੁਮ੍ਬਿਯਧੀਤਾ ਚ ਤਸ੍ਸਾ ਨਿਵਾਸਨਚੋਲ਼ਖਣ੍ਡਂ ਦਿਸ੍ਵਾ ‘‘ਏਵਰੂਪਂ ਵਤ੍ਥਂ ਧਾਰਿਨਿਯਾ ਨਾਮ ਸਦ੍ਧਿਂ ਸਂਵਾਸਂ ਨਾਲਭਿ’’ਨ੍ਤਿ ਫਲਿਤਹਦਯੋ ਕਾਲਙ੍ਕਤੋ. ਸੋ ਏਵ ਦਹਰੋ ਚ ਨਿਦਸ੍ਸਨਂ.
ਪਰੇਹਿ ¶ ਪਨ ਕਥਿਯਮਾਨਂ ਰੂਪਾਦਿਸਮ੍ਪਤ੍ਤਿਂ ਅਤ੍ਤਨਾ ਵਾ ਹਸਿਤਲਪਿਤਗੀਤਸਦ੍ਦਂ ਸੁਤ੍ਵਾ ਸੋਤਵਿਞ੍ਞਾਣਵੀਥਿਵਸੇਨ ਉਪ੍ਪਨ੍ਨਰਾਗੋ ਸਵਨਸਂਸਗ੍ਗੋ ਨਾਮ. ਤਤ੍ਰਾਪਿ ਗਿਰਿਗਾਮਵਾਸਿਕਮ੍ਮਾਰਧੀਤਾਯ ਪਞ੍ਚਹਿ ਕੁਮਾਰਿਕਾਹਿ ਸਦ੍ਧਿਂ ਪਦੁਮਸ੍ਸਰਂ ਗਨ੍ਤ੍ਵਾ ਨ੍ਹਤ੍ਵਾ ਮਾਲਂ ਆਰੋਪੇਤ੍ਵਾ ਉਚ੍ਚਾਸਦ੍ਦੇਨ ਗਾਯਨ੍ਤਿਯਾ ਸਦ੍ਦਂ ਸੁਤ੍ਵਾ ਆਕਾਸੇਨ ਗਚ੍ਛਨ੍ਤੋ ਕਾਮਰਾਗੇਨ ਵਿਸੇਸਾ ਪਰਿਹਾਯਿਤ੍ਵਾ ਬ੍ਯਸਨਂ ਪਤ੍ਤੋ ਪਞ੍ਚਗ੍ਗਲ਼ਲੇਣਵਾਸੀ ਤਿਸ੍ਸਦਹਰੋ ਨਿਦਸ੍ਸਨਂ.
ਅਞ੍ਞਮਞ੍ਞਂ ਅਙ੍ਗਪਰਾਮਸਨੇਨ ਉਪ੍ਪਨ੍ਨਰਾਗੋ ਕਾਯਸਂਸਗ੍ਗੋ ਨਾਮ. ਧਮ੍ਮਭਾਸਨਦਹਰਭਿਕ੍ਖੁ ਚ ਰਾਜਧੀਤਾ ਚੇਤ੍ਥ ਨਿਦਸ੍ਸਨਂ. ਮਹਾਵਿਹਾਰੇ ਕਿਰ ਦਹਰਭਿਕ੍ਖੁ ਧਮ੍ਮਂ ਭਾਸਤਿ. ਤਤ੍ਥ ਮਹਾਜਨੋ ਆਗਤੋ, ਰਾਜਾਪਿ ਅਗ੍ਗਮਹੇਸਿਯਾ ਰਾਜਧੀਤਾਯ ਚ ਸਦ੍ਧਿਂ ਅਗਮਾਸਿ. ਤਤੋ ਰਾਜਧੀਤਾਯ ਤਸ੍ਸ ਰੂਪਞ੍ਚ ਸਰਞ੍ਚ ਆਗਮ੍ਮ ਬਲਵਰਾਗੋ ਉਪ੍ਪਨ੍ਨੋ, ਤਸ੍ਸ ਦਹਰਸ੍ਸਾਪਿ. ਤਂ ਦਿਸ੍ਵਾ ਰਾਜਾ ਸਲ੍ਲਕ੍ਖੇਤ੍ਵਾ ਸਾਣਿਪਾਕਾਰੇਨ ਪਰਿਕ੍ਖਿਪਾਪੇਸਿ. ਤੇ ਅਞ੍ਞਮਞ੍ਞਂ ਪਰਾਮਸਿਤ੍ਵਾ ਆਲਿਙ੍ਗਿਂਸੁ. ਪੁਨ ਸਾਣਿਪਾਕਾਰਂ ਅਪਨੇਤ੍ਵਾ ਪਸ੍ਸਨ੍ਤਾ ਦ੍ਵੇਪਿ ਕਾਲਙ੍ਕਤੇਯੇਵ ਅਦ੍ਦਸਂਸੂਤਿ.
ਅਞ੍ਞਮਞ੍ਞਂ ਆਲਪਨਸਮੁਲ੍ਲਪਨਵਸੇਨ ਉਪ੍ਪਨ੍ਨਰਾਗੋ ਪਨ ਸਮੁਲ੍ਲਪਨਸਂਸਗ੍ਗੋ ਨਾਮ. ਭਿਕ੍ਖੁ ਭਿਕ੍ਖੁਨੀਹਿ ¶ ਸਦ੍ਧਿਂ ਪਰਿਭੋਗਕਰਣੇ ਉਪ੍ਪਨ੍ਨਰਾਗੋ ਸਮ੍ਭੋਗਸਂਸਗ੍ਗੋ ਨਾਮ. ਦ੍ਵੀਸੁਪਿ ਏਤੇਸੁ ਪਾਰਾਜਿਕਪ੍ਪਤ੍ਤੋ ਭਿਕ੍ਖੁ ਚ ਭਿਕ੍ਖੁਨੀ ਚ ਨਿਦਸ੍ਸਨਂ. ਮਰਿਚਵਟ੍ਟਿਨਾਮਮਹਾਵਿਹਾਰਮਹੇ ਕਿਰ ਦੁਟ੍ਠਗਾਮਣਿਅਭਯਰਾਜਾ ਮਹਾਦਾਨਂ ਪਟਿਯਾਦੇਤ੍ਵਾ ਉਭਤੋਸਙ੍ਘਂ ਪਰਿਵਿਸਤਿ. ਤਤ੍ਥ ਉਣ੍ਹਯਾਗੁਯਾ ਦਿਨ੍ਨਾਯ ਸਙ੍ਘਨਵਕਸਾਮਣੇਰੀ ਅਨਾਧਾਰਕਸ੍ਸ ਸਙ੍ਘਨਵਕਸ੍ਸ ਸਾਮਣੇਰਸ੍ਸ ਦਨ੍ਤਵਲਯਂ ਦਤ੍ਵਾ ਸਮੁਲ੍ਲਪਨਮਕਾਸਿ. ਤੇ ਉਭੋਪਿ ਉਪਸਮ੍ਪਜ੍ਜਿਤ੍ਵਾ ਸਟ੍ਠਿਵਸ੍ਸਾ ਹੁਤ੍ਵਾ ਪਰਤੀਰਂ ਗਤਾ ਅਞ੍ਞਮਞ੍ਞਂ ਸਮੁਲ੍ਲਪਨੇਨ ਪੁਬ੍ਬਸਞ੍ਞਂ ਪਟਿਲਭਿਤ੍ਵਾ ਤਾਵਦੇਵ ਸਞ੍ਜਾਤਸਿਨੇਹਾ ਸਿਕ੍ਖਾਪਦਂ ਵੀਤਿਕ੍ਕਮਿਤ੍ਵਾ ਪਾਰਾਜਿਕਾ ਅਹੇਸੁਨ੍ਤਿ. ਏਵਂ ਪਞ੍ਚਵਿਧੇ ਸਂਸਗ੍ਗੇ ਯੇਨ ਕੇਨਚਿ ਸਂਸਗ੍ਗੇਨ ਜਾਤਸਂਸਗ੍ਗਸ੍ਸ ਭਵਤਿ ਸ੍ਨੇਹੋ, ਪੁਰਿਮਰਾਗਪਚ੍ਚਯੋ ਬਲਵਰਾਗੋ ਉਪ੍ਪਜ੍ਜਤਿ. ਤਤੋ ਸ੍ਨੇਹਨ੍ਵਯਂ ਦੁਕ੍ਖਮਿਦਂ ਪਹੋਤਿ ਤਮੇਵ ਸ੍ਨੇਹਂ ਅਨੁਗਚ੍ਛਨ੍ਤਂ ¶ ਸਨ੍ਦਿਟ੍ਠਿਕਸਮ੍ਪਰਾਯਿਕਂ ਸੋਕਪਰਿਦੇਵਾਦਿਨਾਨਪ੍ਪਕਾਰਕਂ ਇਦਂ ਦੁਕ੍ਖਂ ਪਹੋਤਿ ਪਭਵਤਿ ਜਾਯਤਿ.
ਅਪਰੇ ‘‘ਆਰਮ੍ਮਣੇ ਚਿਤ੍ਤਸ੍ਸ ਵੋਸ੍ਸਗ੍ਗੋ ਸਂਸਗ੍ਗੋ’’ਤਿ ਭਣਨ੍ਤਿ. ਤਤੋ ਸ੍ਨੇਹੋ, ਸ੍ਨੇਹਦੁਕ੍ਖਮਿਦਨ੍ਤਿ. ਏਵਮਤ੍ਥਪ੍ਪਭੇਦਂ ਇਮਂ ਅਡ੍ਢਗਾਥਂ ਵਤ੍ਵਾ ਸੋ ਪਚ੍ਚੇਕਬੁਦ੍ਧੋ ਆਹ – ‘‘ਸ੍ਵਾਯਂ ਯਮਿਦਂ ਸ੍ਨੇਹਨ੍ਵਯਂ ਸੋਕਾਦਿਦੁਕ੍ਖਂ ਪਹੋਤਿ, ਤਮੇਵ ਸ੍ਨੇਹਂ ਅਨੁਗਤਸ੍ਸ ਦੁਕ੍ਖਸ੍ਸ ਮੂਲਂ ਖਨਨ੍ਤੋ ਪਚ੍ਚੇਕਬੋਧਿਂ ਅਧਿਗਤੋ’’ਤਿ.
ਏਵਂ ¶ ਵੁਤ੍ਤੇ ਤੇ ਅਮਚ੍ਚਾ ਆਹਂਸੁ – ‘‘ਅਮ੍ਹੇਹਿ ਦਾਨਿ, ਭਨ੍ਤੇ, ਕਿਂ ਕਤ੍ਤਬ੍ਬ’’ਨ੍ਤਿ? ਤਤੋ ਸੋ ਆਹ – ‘‘ਤੁਮ੍ਹੇ ਵਾ ਅਞ੍ਞਤਰੋ ਵਾ ਇਮਮ੍ਹਾ ਦੁਕ੍ਖਾ ਮੁਚ੍ਚਿਤੁਕਾਮੋ, ਸੋ ਸਬ੍ਬੋਪਿ ਆਦੀਨਵਂ ਸ੍ਨੇਹਜਂ ਪੇਕ੍ਖਮਾਨੋ, ਏਕੋ ਚਰੇ ਖਗ੍ਗਵਿਸਾਣਕਪ੍ਪੋ’’ਤਿ. ਏਤ੍ਥ ਚ ਯਂ ਤਂ ‘‘ਸ੍ਨੇਹਨ੍ਵਯਂ ਦੁਕ੍ਖਮਿਦਂ ਪਹੋਤੀ’’ਤਿ ਵੁਤ੍ਤਂ, ਤਦੇਵ ਸਨ੍ਧਾਯ ‘‘ਆਦੀਨਵਂ ਸ੍ਨੇਹਜਂ ਪੇਕ੍ਖਮਾਨੋ’’ਤਿ ਇਦਂ ਵੁਤ੍ਤਨ੍ਤਿ ਵੇਦਿਤਬ੍ਬਂ. ਅਥ ਵਾ ਯਥਾਵੁਤ੍ਤੇਨ ਸਂਸਗ੍ਗੇਨ ‘ਸਂਸਗ੍ਗਜਾਤਸ੍ਸ ਭਵਤਿ ਸ੍ਨੇਹੋ, ਸ੍ਨੇਹਨ੍ਵਯਂ ਦੁਕ੍ਖਮਿਦਂ ਪਹੋਤਿ’, ਏਵਂ ਯਥਾਭੂਤਂ ਆਦੀਨਵਂ ਸ੍ਨੇਹਜਂ ਪੇਕ੍ਖਮਾਨੋ ਅਹਮਧਿਗਤੋਤਿ ਏਵਂ ਸਮ੍ਬਨ੍ਧਿਤ੍ਵਾ ਚਤੁਤ੍ਥਪਾਦੋ ਪੁਬ੍ਬੇ ਵੁਤ੍ਤਨਯੇਨੇਵ ਸ੍ਨੇਹਵਸੇਨ ਵੁਤ੍ਤੋਤਿ ਵੇਦਿਤਬ੍ਬੋ. ਤਤੋ ਪਰਂ ਸਬ੍ਬਂ ਪੁਰਿਮਗਾਥਾਯ ਵੁਤ੍ਤਸਦਿਸਮੇਵਾਤਿ.
ਸਂਸਗ੍ਗਗਾਥਾਵਣ੍ਣਨਾ ਨਿਟ੍ਠਿਤਾ.
੯੩. ਮਿਤ੍ਤੇ ਸੁਹਜ੍ਜੇਤਿ ਕਾ ਉਪ੍ਪਤ੍ਤਿ? ਅਯਂ ਪਚ੍ਚੇਕਬੋਧਿਸਤ੍ਤੋ ਪੁਰਿਮਗਾਥਾਯ ਵੁਤ੍ਤਨਯੇਨੇਵ ਉਪ੍ਪਜ੍ਜਿਤ੍ਵਾ ਬਾਰਾਣਸਿਯਂ ਰਜ੍ਜਂ ਕਾਰੇਨ੍ਤੋ ਪਠਮਜ੍ਝਾਨਂ ਨਿਬ੍ਬਤ੍ਤੇਤ੍ਵਾ ‘‘ਕਿਂ ਸਮਣਧਮ੍ਮੋ ਵਰੋ, ਰਜ੍ਜਂ ਵਰ’’ਨ੍ਤਿ ਵੀਮਂਸਿਤ੍ਵਾ ਅਮਚ੍ਚਾਨਂ ਰਜ੍ਜਂ ਨਿਯ੍ਯਾਤੇਤ੍ਵਾ ਸਮਣਧਮ੍ਮਂ ਅਕਾਸਿ. ਅਮਚ੍ਚਾ ‘‘ਧਮ੍ਮੇਨ ਸਮੇਨ ਕਰੋਥਾ’’ਤਿ ਵੁਤ੍ਤਾਪਿ ਲਞ੍ਜਂ ਗਹੇਤ੍ਵਾ ਅਧਮ੍ਮੇਨ ਕਰੋਨ੍ਤਿ. ਤੇ ਲਞ੍ਜਂ ਗਹੇਤ੍ਵਾ ਸਾਮਿਕੇ ¶ ਪਰਾਜਯਨ੍ਤਾ ਏਕਦਾ ਅਞ੍ਞਤਰਂ ਰਾਜਵਲ੍ਲਭਂ ਪਰਾਜੇਸੁਂ. ਸੋ ਰਞ੍ਞੋ ਭਤ੍ਤਕਾਰਕੇਹਿ ਸਦ੍ਧਿਂ ਪਵਿਸਿਤ੍ਵਾ ਸਬ੍ਬਂ ਆਰੋਚੇਸਿ. ਰਾਜਾ ਦੁਤਿਯਦਿਵਸੇ ਸਯਂ ਵਿਨਿਚ੍ਛਯਟ੍ਠਾਨਂ ਅਗਮਾਸਿ. ਤਤੋ ਮਹਾਜਨਾ – ‘‘ਅਮਚ੍ਚਾ, ਦੇਵ, ਸਾਮਿਕੇ ਅਸਾਮਿਕੇ ਕਰੋਨ੍ਤੀ’’ਤਿ ਉਚ੍ਚਾਸਦ੍ਦਂ ਕਰੋਨ੍ਤਾ ਮਹਾਯੁਦ੍ਧਂ ਵਿਯ ਅਕਂਸੁ. ਅਥ ਰਾਜਾ ਵਿਨਿਚ੍ਛਯਟ੍ਠਾਨਾ ਵੁਟ੍ਠਾਯ ਪਾਸਾਦਂ ਅਭਿਰੁਹਿਤ੍ਵਾ ਸਮਾਪਤ੍ਤਿਂ ਅਪ੍ਪੇਤੁਂ ਨਿਸਿਨ੍ਨੋ. ਤੇਨ ਸਦ੍ਦੇਨ ਵਿਕ੍ਖਿਤ੍ਤਚਿਤ੍ਤੋ ਨ ਸਕ੍ਕੋਤਿ ਅਪ੍ਪੇਤੁਂ. ਸੋ ‘‘ਕਿਂ ਮੇ ਰਜ੍ਜੇਨ, ਸਮਣਧਮ੍ਮੋ ਵਰ’’ਨ੍ਤਿ ਰਜ੍ਜਸੁਖਂ ਪਹਾਯ ਪੁਨ ਸਮਾਪਤ੍ਤਿਂ ਨਿਬ੍ਬਤ੍ਤੇਤ੍ਵਾ ਪੁਬ੍ਬੇ ਵੁਤ੍ਤਨਯੇਨੇਵ ਵਿਪਸ੍ਸਿਤ੍ਵਾ ਪਚ੍ਚੇਕਸਮ੍ਬੋਧਿਂ ਸਚ੍ਛਾਕਾਸਿ. ਕਮ੍ਮਟ੍ਠਾਨਞ੍ਚ ਪੁਚ੍ਛਿਤੋ ਇਮਂ ਗਾਥਂ ਅਭਾਸਿ.
ਤਤ੍ਥ ¶ ਮੇਤ੍ਤਾਯਨਵਸੇਨ ਮਿਤ੍ਤਾ. ਸੁਹਦਯਭਾਵੇਨ ਸੁਹਜ੍ਜਾ. ਕੇਚਿ ਏਕਨ੍ਤਹਿਤਕਾਮਤਾਯ ਮਿਤ੍ਤਾਵ ਹੋਨ੍ਤਿ ਨ ਸੁਹਜ੍ਜਾ. ਕੇਚਿ ਗਮਨਾਗਮਨਟ੍ਠਾਨਨਿਸਜ੍ਜਾਸਮੁਲ੍ਲਾਪਾਦੀਸੁ, ਹਦਯਸੁਖਜਨਨੇਨ ਸੁਹਜ੍ਜਾਵ ਹੋਨ੍ਤਿ, ਨ ਮਿਤ੍ਤਾ. ਕੇਚਿ ਤਦੁਭਯਵਸੇਨ ਸੁਹਜ੍ਜਾ ਚੇਵ ਮਿਤ੍ਤਾ ਚ ਹੋਨ੍ਤਿ. ਤੇ ਦੁਵਿਧਾ ਅਗਾਰਿਯਾ ¶ ਚ ਅਨਗਾਰਿਯਾ ਚ. ਤਤ੍ਥ ਅਗਾਰਿਯਾ ਤਿਵਿਧਾ ਹੋਨ੍ਤਿ ਉਪਕਾਰੋ ਸਮਾਨਸੁਖਦੁਕ੍ਖੋ ਅਨੁਕਮ੍ਪਕੋਤਿ. ਅਨਗਾਰਿਯਾ ਵਿਸੇਸੇਨ ਅਤ੍ਥਕ੍ਖਾਯਿਨੋ ਏਵ. ਤੇ ਚਤੂਹਿ ਅਙ੍ਗੇਹਿ ਸਮਨ੍ਨਾਗਤਾ ਹੋਨ੍ਤਿ. ਯਥਾਹ –
‘‘ਚਤੂਹਿ ਖੋ, ਗਹਪਤਿਪੁਤ੍ਤ, ਠਾਨੇਹਿ ਉਪਕਾਰੋ ਮਿਤ੍ਤੋ ਸੁਹਦੋ ਵੇਦਿਤਬ੍ਬੋ. ਪਮਤ੍ਤਂ ਰਕ੍ਖਤਿ, ਪਮਤ੍ਤਸ੍ਸ ਸਾਪਤੇਯ੍ਯਂ ਰਕ੍ਖਤਿ, ਭੀਤਸ੍ਸ ਸਰਣਂ ਹੋਤਿ, ਉਪ੍ਪਨ੍ਨੇਸੁ ਕਿਚ੍ਚਕਰਣੀਯੇਸੁ ਤਦ੍ਦਿਗੁਣਂ ਭੋਗਂ ਅਨੁਪ੍ਪਦੇਤਿ’’ (ਦੀ. ਨਿ. ੩.੨੬੧).
ਤਥਾ –
‘‘ਚਤੂਹਿ ਖੋ, ਗਹਪਤਿਪੁਤ੍ਤ, ਠਾਨੇਹਿ ਸਮਾਨਸੁਖਦੁਕ੍ਖੋ ਮਿਤ੍ਤੋ ਸੁਹਦੋ ਵੇਦਿਤਬ੍ਬੋ. ਗੁਯ੍ਹਮਸ੍ਸ ਆਚਿਕ੍ਖਤਿ, ਗੁਯ੍ਹਮਸ੍ਸ ਪਰਿਗੂਹਤਿ, ਆਪਦਾਸੁ ਨ ਵਿਜਹਤਿ, ਜੀਵਿਤਂਪਿਸ੍ਸ ਅਤ੍ਥਾਯ ਪਰਿਚ੍ਚਤ੍ਤਂ ਹੋਤਿ’’ (ਦੀ. ਨਿ. ੩.੨੬੨).
ਤਥਾ –
‘‘ਚਤੂਹਿ ਖੋ, ਗਹਪਤਿਪੁਤ੍ਤ, ਠਾਨੇਹਿ ਅਨੁਕਮ੍ਪਕੋ ਮਿਤ੍ਤੋ ਸੁਹਦੋ ਵੇਦਿਤਬ੍ਬੋ. ਅਭਵੇਨਸ੍ਸ ਨ ਨਨ੍ਦਤਿ, ਭਵੇਨਸ੍ਸ ਨਨ੍ਦਤਿ, ਅਵਣ੍ਣਂ ਭਣਮਾਨਂ ਨਿਵਾਰੇਤਿ, ਵਣ੍ਣਂ ਭਣਮਾਨਂ ਪਸਂਸਤਿ’’ (ਦੀ. ਨਿ. ੩.੨੬੪).
ਤਥਾ ¶ –
‘‘ਚਤੂਹਿ ਖੋ, ਗਹਪਤਿਪੁਤ੍ਤ, ਠਾਨੇਹਿ ਅਤ੍ਥਕ੍ਖਾਯੀ ਮਿਤ੍ਤਾ ਸੁਹਦੋ ਵੇਦਿਤਬ੍ਬੋ. ਪਾਪਾ ਨਿਵਾਰੇਤਿ, ਕਲ੍ਯਾਣੇ ਨਿਵੇਸੇਤਿ, ਅਸ੍ਸੁਤਂ ਸਾਵੇਤਿ, ਸਗ੍ਗਸ੍ਸ ਮਗ੍ਗਂ ਆਚਿਕ੍ਖਤੀ’’ਤਿ (ਦੀ. ਨਿ. ੩.੨੬੩).
ਤੇਸ੍ਵਿਧ ਅਗਾਰਿਯਾ ਅਧਿਪ੍ਪੇਤਾ, ਅਤ੍ਥਤੋ ਪਨ ਸਬ੍ਬੇਪਿ ਯੁਜ੍ਜਨ੍ਤਿ. ਤੇ ਮਿਤ੍ਤੇ ਸੁਹਜ੍ਜੇ ਅਨੁਕਮ੍ਪਮਾਨੋਤਿ ਅਨੁਦਯਮਾਨੋ, ਤੇਸਂ ਸੁਖਂ ਉਪਸਂਹਰਿਤੁਕਾਮੋ ਦੁਕ੍ਖਂ ਅਪਹਰਿਤੁਕਾਮੋ ਚ.
ਹਾਪੇਤਿ ਅਤ੍ਥਨ੍ਤਿ ਦਿਟ੍ਠਧਮ੍ਮਿਕਸਮ੍ਪਰਾਯਿਕਪਰਮਤ੍ਥਵਸੇਨ ਤਿਵਿਧਂ, ਤਥਾ ਅਤ੍ਤਤ੍ਥਪਰਤ੍ਥਉਭਯਤ੍ਥਵਸੇਨਾਪਿ ਤਿਵਿਧਂ ਅਤ੍ਥਂ ਲਦ੍ਧਵਿਨਾਸਨੇਨ ਅਲਦ੍ਧਾਨੁਪ੍ਪਾਦਨੇਨਾਤਿ ਦ੍ਵਿਧਾਪਿ ਹਾਪੇਤਿ ਵਿਨਾਸੇਤਿ. ਪਟਿਬਦ੍ਧਚਿਤ੍ਤੋਤਿ ‘‘ਅਹਂ ਇਮਂ ਵਿਨਾ ਨ ਜੀਵਾਮਿ, ਏਸ ਮੇ ਗਤਿ, ਏਸ ਮੇ ਪਰਾਯਣ’’ਨ੍ਤਿ ਏਵਂ ਅਤ੍ਤਾਨਂ ਨੀਚੇ ¶ ਠਾਨੇ ਠਪੇਨ੍ਤੋਪਿ ਪਟਿਬਦ੍ਧਚਿਤ੍ਤੋ ਹੋਤਿ. ‘‘ਇਮੇ ਮਂ ਵਿਨਾ ਨ ਜੀਵਨ੍ਤਿ, ਅਹਂ ਤੇਸਂ ਗਤਿ, ਅਹਂ ਤੇਸਂ ਪਰਾਯਣ’’ਨ੍ਤਿ ਏਵਂ ਅਤ੍ਤਾਨਂ ਉਚ੍ਚੇ ਠਾਨੇ ਠਪੇਨ੍ਤੋਪਿ ਪਟਿਬਦ੍ਧਚਿਤ੍ਤੋ ਹੋਤਿ. ਇਧ ਪਨ ਏਵਂ ਪਟਿਬਦ੍ਧਚਿਤ੍ਤੋ ਅਧਿਪ੍ਪੇਤੋ. ਏਤਂ ਭਯਨ੍ਤਿ ਏਤਂ ਅਤ੍ਥਹਾਪਨਭਯਂ, ਅਤ੍ਤਨੋ ਸਮਾਪਤ੍ਤਿਹਾਨਿਂ ਸਨ੍ਧਾਯਾਹ. ਸਨ੍ਥਵੇਤਿ ਤਿਵਿਧੋ ਸਨ੍ਥਵੋ ਤਣ੍ਹਾਦਿਟ੍ਠਿਮਿਤ੍ਤਸਨ੍ਥਵਵਸੇਨ. ਤਤ੍ਥ ਅਟ੍ਠਸਤਪਭੇਦਾਪਿ ਤਣ੍ਹਾ ਤਣ੍ਹਾਸਨ੍ਥਵੋ, ਦ੍ਵਾਸਟ੍ਠਿਭੇਦਾਪਿ ਦਿਟ੍ਠਿ ਦਿਟ੍ਠਿਸਨ੍ਥਵੋ, ਪਟਿਬਦ੍ਧਚਿਤ੍ਤਤਾਯ ¶ ਮਿਤ੍ਤਾਨੁਕਮ੍ਪਨਾ ਮਿਤ੍ਤਸਨ੍ਥਵੋ. ਤੇਸੁ ਸੋ ਇਧ ਅਧਿਪ੍ਪੇਤੋ. ਤੇਨ ਹਿਸ੍ਸ ਸਮਾਪਤ੍ਤਿ ਪਰਿਹੀਨਾ. ਤੇਨਾਹ – ‘‘ਏਤਂ ਭਯਂ ਸਨ੍ਥਵੇ ਪੇਕ੍ਖਮਾਨੋ ਅਹਂ ਅਧਿਗਤੋ’’ਤਿ. ਸੇਸਂ ਵੁਤ੍ਤਸਦਿਸਮੇਵਾਤਿ.
ਮਿਤ੍ਤਸੁਹਜ੍ਜਗਾਥਾਵਣ੍ਣਨਾ ਨਿਟ੍ਠਿਤਾ.
੯੪. ਵਂਸੋ ਵਿਸਾਲੋਤਿ ਕਾ ਉਪ੍ਪਤ੍ਤਿ? ਪੁਬ੍ਬੇ ਕਿਰ ਕਸ੍ਸਪਸ੍ਸ ਭਗਵਤੋ ਸਾਸਨੇ ਤਯੋ ਪਚ੍ਚੇਕਬੋਧਿਸਤ੍ਤਾ ਪਬ੍ਬਜਿਤ੍ਵਾ ਵੀਸਤਿ ਵਸ੍ਸਸਹਸ੍ਸਾਨਿ ਗਤਪਚ੍ਚਾਗਤਵਤ੍ਤਂ ਪੂਰੇਤ੍ਵਾ ਦੇਵਲੋਕੇ ਉਪ੍ਪਨ੍ਨਾ. ਤਤੋ ਚਵਿਤ੍ਵਾ ਤੇਸਂ ਜੇਟ੍ਠਕੋ ਬਾਰਾਣਸਿਰਾਜਕੁਲੇ ਨਿਬ੍ਬਤ੍ਤੋ, ਇਤਰੇ ਦ੍ਵੇ ਪਚ੍ਚਨ੍ਤਰਾਜਕੁਲੇਸੁ. ਤੇ ਉਭੋਪਿ ਕਮ੍ਮਟ੍ਠਾਨਂ ਉਗ੍ਗਹੇਤ੍ਵਾ ਰਜ੍ਜਂ ਪਹਾਯ ਪਬ੍ਬਜਿਤ੍ਵਾ ਅਨੁਕ੍ਕਮੇਨ ਪਚ੍ਚੇਕਬੁਦ੍ਧਾ ਹੁਤ੍ਵਾ ਨਨ੍ਦਮੂਲਕਪਬ੍ਭਾਰੇ ਵਸਨ੍ਤਾ ਏਕਦਿਵਸਂ ਸਮਾਪਤ੍ਤਿਤੋ ਵੁਟ੍ਠਾਯ ‘‘ਮਯਂ ਕਿਂ ਕਮ੍ਮਂ ਕਤ੍ਵਾ ਇਮਂ ਲੋਕੁਤ੍ਤਰਸੁਖਂ ਅਨੁਪ੍ਪਤ੍ਤਾ’’ਤਿ ਆਵਜ੍ਜੇਤ੍ਵਾ ਪਚ੍ਚਵੇਕ੍ਖਮਾਨਾ ਕਸ੍ਸਪਬੁਦ੍ਧਕਾਲੇ ਅਤ੍ਤਨੋ ਅਤ੍ਤਨੋ ਚਰਿਯਂ ਅਦ੍ਦਸਂਸੁ. ਤਤੋ ‘‘ਤਤਿਯੋ ਕੁਹਿ’’ਨ੍ਤਿ ਆਵਜ੍ਜੇਨ੍ਤਾ ਬਾਰਾਣਸਿਰਜ੍ਜਂ ਕਾਰੇਨ੍ਤਂ ਦਿਸ੍ਵਾ ¶ ਤਸ੍ਸ ਗੁਣੇ ਸਰਿਤ੍ਵਾ ‘‘ਸੋ ਪਕਤਿਯਾਵ ਅਪ੍ਪਿਚ੍ਛਤਾਦਿਗੁਣਸਮਨ੍ਨਾਗਤੋ ਹੋਤਿ, ਅਮ੍ਹਾਕਂਯੇਵ ਓਵਾਦਕੋ ਵਤ੍ਤਾ ਵਚਨਕ੍ਖਮੋ ਪਾਪਗਰਹੀ, ਹਨ੍ਦ, ਨਂ ਆਰਮ੍ਮਣਂ ਦਸ੍ਸੇਤ੍ਵਾ ਆਰੋਚੇਮਾ’’ਤਿ ਓਕਾਸਂ ਗਵੇਸਨ੍ਤਾ ਤਂ ਏਕਦਿਵਸਂ ਸਬ੍ਬਾਲਙ੍ਕਾਰਵਿਭੂਸਿਤਂ ਉਯ੍ਯਾਨਂ ਗਚ੍ਛਨ੍ਤਂ ਦਿਸ੍ਵਾ ਆਕਾਸੇਨਾਗਨ੍ਤ੍ਵਾ ਉਯ੍ਯਾਨਦ੍ਵਾਰੇ ਵੇਲ਼ੁਗੁਮ੍ਬਮੂਲੇ ਅਟ੍ਠਂਸੁ. ਮਹਾਜਨੋ ਅਤਿਤ੍ਤੋ ਰਾਜਦਸ੍ਸਨੇਨ ਰਾਜਾਨਂ ਉਲ੍ਲੋਕੇਤਿ. ਤਤੋ ਰਾਜਾ ‘‘ਅਤ੍ਥਿ ਨੁ ਖੋ ਕੋਚਿ ਮਮ ਦਸ੍ਸਨੇ ਬ੍ਯਾਪਾਰਂ ਨ ਕਰੋਤੀ’’ਤਿ ਓਲੋਕੇਨ੍ਤੋ ਪਚ੍ਚੇਕਬੁਦ੍ਧੇ ਅਦ੍ਦਕ੍ਖਿ. ਸਹ ਦਸ੍ਸਨੇਨੇਵ ਚਸ੍ਸ ਤੇਸੁ ਸਿਨੇਹੋ ਉਪ੍ਪਜ੍ਜਿ. ਸੋ ਹਤ੍ਥਿਕ੍ਖਨ੍ਧਾ ਓਰੁਯ੍ਹ ਸਨ੍ਤੇਨ ਆਚਾਰੇਨ ਉਪਸਙ੍ਕਮਿਤ੍ਵਾ ‘‘ਭਨ੍ਤੇ, ਕਿਂ ਨਾਮ ਤੁਮ੍ਹੇ’’ਤਿ ਪੁਚ੍ਛਿ. ਤੇ ‘‘ਮਯਂ, ਮਹਾਰਾਜ, ਅਸਜ੍ਜਮਾਨਾ ਨਾਮਾ’’ਤਿ ਆਹਂਸੁ ¶ . ‘‘ਭਨ੍ਤੇ, ਅਸਜ੍ਜਮਾਨਾਤਿ ਏਤਸ੍ਸ ਕੋ ਅਤ੍ਥੋ’’ਤਿ? ‘‘ਅਲਗ੍ਗਨਤ੍ਥੋ, ਮਹਾਰਾਜਾ’’ਤਿ. ਤਤੋ ਵੇਲ਼ੁਗੁਮ੍ਬਂ ਦਸ੍ਸੇਤ੍ਵਾ ਆਹਂਸੁ – ‘‘ਸੇਯ੍ਯਥਾਪਿ, ਮਹਾਰਾਜ, ਇਮਂ ਵੇਲ਼ੁਗੁਮ੍ਬਂ ਸਬ੍ਬਸੋ ਮੂਲਖਨ੍ਧਸਾਖਾਨੁਸਾਖਾਹਿ ਸਂਸਿਬ੍ਬਿਤ੍ਵਾ ਠਿਤਂ ਅਸਿਹਤ੍ਥੋ ਪੁਰਿਸੋ ਮੂਲੇ ਛੇਤ੍ਵਾ ਆਵਿਞ੍ਛਨ੍ਤੋ ਨ ਸਕ੍ਕੁਣੇਯ੍ਯ ਉਦ੍ਧਰਿਤੁਂ, ਏਵਮੇਵ ਤ੍ਵਂ ਅਨ੍ਤੋ ਚ ਬਹਿ ਚ ਜਟਾਯ ਜਟਿਤੋ ਆਸਤ੍ਤਵਿਸਤ੍ਤੋ ਤਤ੍ਥ ਵਿਲਗ੍ਗੋ. ਸੇਯ੍ਯਥਾਪਿ ਵਾ ਪਨਸ੍ਸ ਵੇਮਜ੍ਝਗਤੋਪਿ ਅਯਂ ਵਂਸਕਲ਼ੀਰੋ ਅਸਞ੍ਜਾਤਸਾਖਤ੍ਤਾ ਕੇਨਚਿ ਅਲਗ੍ਗੋਵ ਠਿਤੋ, ਸਕ੍ਕਾ ਚ ਪਨ ਅਗ੍ਗੇ ਵਾ ਮੂਲੇ ਵਾ ਛੇਤ੍ਵਾ ਉਦ੍ਧਰਿਤੁਂ, ਏਵਮੇਵ ਮਯਂ ਕਤ੍ਥਚਿ ਅਸਜ੍ਜਮਾਨਾ ਸਬ੍ਬਾ ਦਿਸਾ ਗਚ੍ਛਾਮਾ’’ਤਿ ਤਾਵਦੇਵ ਚਤੁਤ੍ਥਜ੍ਝਾਨਂ ¶ ਸਮਾਪਜ੍ਜਿਤ੍ਵਾ ਪਸ੍ਸਤੋ ਏਵ ਰਞ੍ਞੋ ਆਕਾਸੇਨ ਨਨ੍ਦਮੂਲਕਪਬ੍ਭਾਰਂ ਅਗਮਂਸੁ. ਤਤੋ ਰਾਜਾ ਚਿਨ੍ਤੇਸਿ – ‘‘ਕਦਾ ਨੁ ਖੋ ਅਹਮ੍ਪਿ ਏਵਂ ਅਸਜ੍ਜਮਾਨੋ ਭਵੇਯ੍ਯ’’ਨ੍ਤਿ ਤਤ੍ਥੇਵ ਠਿਤੋ ਵਿਪਸ੍ਸਨ੍ਤੋ ਪਚ੍ਚੇਕਬੋਧਿਂ ਸਚ੍ਛਾਕਾਸਿ. ਪੁਰਿਮਨਯੇਨੇਵ ਕਮ੍ਮਟ੍ਠਾਨਂ ਪੁਚ੍ਛਿਤੋ ਇਮਂ ਗਾਥਂ ਅਭਾਸਿ.
ਤਤ੍ਥ ਵਂਸੋਤਿ ਵੇਲ਼ੁ. ਵਿਸਾਲੋਤਿ ਵਿਤ੍ਥਿਣ੍ਣੋ. ਵ-ਕਾਰੋ ਅਵਧਾਰਣਤ੍ਥੋ, ਏਵ-ਕਾਰੋ ਵਾ ਅਯਂ, ਸਨ੍ਧਿਵਸੇਨ ਏਤ੍ਥ ਏ-ਕਾਰੋ ਨਟ੍ਠਾ. ਤਸ੍ਸ ਪਰਪਦੇਨ ਸਮ੍ਬਨ੍ਧੋ. ਤਂ ਪਚ੍ਛਾ ਯੋਜੇਸ੍ਸਾਮ. ਯਥਾਤਿ ਪਟਿਭਾਗੇ. ਵਿਸਤ੍ਤੋਤਿ ਲਗ੍ਗੋ ਜਟਿਤੋ ਸਂਸਿਬ੍ਬਿਤੋ. ਪੁਤ੍ਤੇਸੁ ਦਾਰੇਸੁ ਚਾਤਿ ਪੁਤ੍ਤਧੀਤੁਭਰਿਯਾਸੁ. ਯਾ ਅਪੇਕ੍ਖਾਤਿ ਯਾ ਤਣ੍ਹਾ ਯੋ ਸਿਨੇਹੋ. ਵਂਸਕ੍ਕਲ਼ੀਰੋਵ ਅਸਜ੍ਜਮਾਨੋਤਿ ਵਂਸਕਲ਼ੀਰੋ ਵਿਯ ਅਲਗ੍ਗਮਾਨੋ. ਕਿਂ ਵੁਤ੍ਤਂ ਹੋਤਿ? ਯਥਾ ਵਂਸੋ ਵਿਸਾਲੋ ਵਿਸਤ੍ਤੋ ਏਵ ਹੋਤਿ, ਪੁਤ੍ਤੇਸੁ ਦਾਰੇਸੁ ਚ ਯਾ ਅਪੇਕ੍ਖਾ, ਸਾਪਿ ਏਵਂ ਤਾਨਿ ਵਤ੍ਥੂਨਿ, ਸਂਸਿਬ੍ਬਿਤ੍ਵਾ ਠਿਤਤ੍ਤਾ ਵਿਸਤ੍ਤਾ ਏਵ. ਸ੍ਵਾਹਂ ਤਾਯ ਅਪੇਕ੍ਖਾਯ ਅਪੇਕ੍ਖਵਾ ਵਿਸਾਲੋ ਵਂਸੋ ਵਿਯ ਵਿਸਤ੍ਤੋਤਿ ਏਵਂ ਅਪੇਕ੍ਖਾਯ ਆਦੀਨਵਂ ਦਿਸ੍ਵਾ ਤਂ ਅਪੇਕ੍ਖਂ ਮਗ੍ਗਞਾਣੇਨ ਛਿਨ੍ਦਨ੍ਤੋ ਅਯਂ ਵਂਸਕਲ਼ੀਰੋਵ ਰੂਪਾਦੀਸੁ ਵਾ ਲਾਭਾਦੀਸੁ ਵਾ ਕਾਮਭਵਾਦੀਸੁ ਵਾ ਦਿਟ੍ਠਾਦੀਸੁ ਵਾ ਤਣ੍ਹਾਮਾਨਦਿਟ੍ਠਿਵਸੇਨ ਅਸਜ੍ਜਮਾਨੋ ਪਚ੍ਚੇਕਬੋਧਿਂ ਅਧਿਗਤੋਤਿ. ਸੇਸਂ ਪੁਰਿਮਨਯੇਨੇਵ ਵੇਦਿਤਬ੍ਬਂ.
ਵਂਸਕ੍ਕਲ਼ੀਰਗਾਥਾਵਣ੍ਣਨਾ ਨਿਟ੍ਠਿਤਾ.
੯੫. ਮਿਗੋ ¶ ਅਰਞ੍ਞਮ੍ਹੀਤਿ ਕਾ ਉਪ੍ਪਤ੍ਤਿ? ਏਕੋ ਕਿਰ ਭਿਕ੍ਖੁ ਕਸ੍ਸਪਸ੍ਸ ਭਗਵਤੋ ਸਾਸਨੇ ਯੋਗਾਵਚਰੋ ਕਾਲਂ ਕਤ੍ਵਾ ਬਾਰਾਣਸਿਯਂ ਸੇਟ੍ਠਿਕੁਲੇ ਉਪ੍ਪਨ੍ਨੋ ¶ ਅਡ੍ਢੇ ਮਹਦ੍ਧਨੇ ਮਹਾਭੋਗੇ. ਸੋ ਸੁਭਗੋ ਅਹੋਸਿ, ਤਤੋ ਪਰਦਾਰਿਕੋ ਹੁਤ੍ਵਾ ਕਾਲਙ੍ਕਤੋ ਨਿਰਯੇ ਨਿਬ੍ਬਤ੍ਤੋ ਤਤ੍ਥ ਪਚ੍ਚਿਤ੍ਵਾ ਪਕ੍ਕਾਵਸੇਸੇਨ ਸੇਟ੍ਠਿਭਰਿਯਾਯ ਕੁਚ੍ਛਿਮ੍ਹਿ ਇਤ੍ਥੀ ਹੁਤ੍ਵਾ ਪਟਿਸਨ੍ਧਿਂ ਗਣ੍ਹਿ. ਨਿਰਯਤੋ ਆਗਤਾਨਂ ਸਤ੍ਤਾਨਂ ਗਤ੍ਤਾਨਿ ਉਣ੍ਹਾਨਿ ਹੋਨ੍ਤਿ. ਤੇਨ ਸੇਟ੍ਠਿਭਰਿਯਾ ਡਯ੍ਹਮਾਨੇਨ ਉਦਰੇਨ ਕਿਚ੍ਛੇਨ ਕਸਿਰੇਨ ਤਂ ਗਬ੍ਭਂ ਧਾਰੇਤ੍ਵਾ ਕਾਲੇਨ ਦਾਰਿਕਂ ਵਿਜਾਯਿ. ਸਾ ਜਾਤਦਿਵਸਤੋ ਪਭੁਤਿ ਮਾਤਾਪਿਤੂਨਂ ਸੇਸਬਨ੍ਧੁਪਰਿਜਨਾਨਞ੍ਚ ਦੇਸ੍ਸਾ ਅਹੋਸਿ. ਵਯਪ੍ਪਤ੍ਤਾ ਚ ਯਮ੍ਹਿ ਕੁਲੇ ਦਿਨ੍ਨਾ, ਤਤ੍ਥਾਪਿ ਸਾਮਿਕਸਸ੍ਸੁਸਸੁਰਾਨਂ ਦੇਸ੍ਸਾਵ ਅਹੋਸਿ ਅਪ੍ਪਿਯਾ ਅਮਨਾਪਾ. ਅਥ ਨਕ੍ਖਤ੍ਤੇ ਘੋਸਿਤੇ ਸੇਟ੍ਠਿਪੁਤ੍ਤੋ ਤਾਯ ਸਦ੍ਧਿਂ ਕੀਲ਼ਿਤੁਂ ਅਨਿਚ੍ਛਨ੍ਤੋ ਵੇਸਿਂ ਆਨੇਤ੍ਵਾ ਕੀਲ਼ਤਿ. ਸਾ ਤਂ ਦਾਸੀਨਂ ਸਨ੍ਤਿਕਾ ਸੁਤ੍ਵਾ ਸੇਟ੍ਠਿਪੁਤ੍ਤਂ ਉਪਸਙ੍ਕਮਿਤ੍ਵਾ ਨਾਨਪ੍ਪਕਾਰੇਹਿ ਅਨੁਨਯਿਤ੍ਵਾ ਚ ਆਹ – ‘‘ਅਯ੍ਯਪੁਤ੍ਤ, ਇਤ੍ਥੀ ਨਾਮ ਸਚੇਪਿ ਦਸਨ੍ਨਂ ਰਾਜੂਨਂ ਕਨਿਟ੍ਠਾ ਹੋਤਿ, ਚਕ੍ਕਵਤ੍ਤਿਨੋ ਵਾ ਧੀਤਾ, ਤਥਾਪਿ ਸਾਮਿਕਸ੍ਸ ਪੇਸਨਕਰਾ ਹੋਤਿ. ਸਾਮਿਕੇ ਅਨਾਲਪਨ੍ਤੇ ਸੂਲੇ ਆਰੋਪਿਤਾ ਵਿਯ ਦੁਕ੍ਖਂ ਪਟਿਸਂਵੇਦੇਤਿ. ਸਚੇ ਅਹਂ ਅਨੁਗ੍ਗਹਾਰਹਾ ¶ ਅਨੁਗ੍ਗਹੇਤਬ੍ਬਾ, ਨੋ ਚੇ, ਵਿਸ੍ਸਜ੍ਜੇਤਬ੍ਬਾ. ਅਤ੍ਤਨੋ ਞਾਤਿਕੁਲਂ ਗਮਿਸ੍ਸਾਮੀ’’ਤਿ. ਸੇਟ੍ਠਿਪੁਤ੍ਤੋ – ‘‘ਹੋਤੁ, ਭਦ੍ਦੇ, ਮਾ ਸੋਚਿ ਕੀਲ਼ਨਸਜ੍ਜਾ ਹੋਹਿ, ਨਕ੍ਖਤ੍ਤਂ ਕੀਲ਼ਿਸ੍ਸਾਮਾ’’ਤਿ ਆਹ. ਸੇਟ੍ਠਿਧੀਤਾ ਤਾਵਤ੍ਤਕੇਨ ਸਲ੍ਲਾਪਮਤ੍ਤੇਨ ਉਸ੍ਸਾਹਜਾਤਾ ‘‘ਸ੍ਵੇ ਨਕ੍ਖਤ੍ਤਂ ਕੀਲ਼ਿਸ੍ਸਾਮੀ’’ਤਿ ਬਹੁਂ ਖਜ੍ਜਭੋਜ੍ਜਂ ਪਟਿਯਾਦੇਤਿ. ਸੇਟ੍ਠਿਪੁਤ੍ਤੋ ਦੁਤਿਯਦਿਵਸੇ ਅਨਾਰੋਚੇਤ੍ਵਾਵ ਕੀਲ਼ਨਟ੍ਠਾਨਂ ਗਤੋ. ਸਾ ‘‘ਇਦਾਨਿ ਪੇਸੇਸ੍ਸਤਿ, ਇਦਾਨਿ ਪੇਸੇਸ੍ਸਤੀ’’ਤਿ ਮਗ੍ਗਂ ਓਲੋਕੇਨ੍ਤੀ ਨਿਸਿਨ੍ਨਾ ਉਸ੍ਸੂਰਂ ਦਿਸ੍ਵਾ ਮਨੁਸ੍ਸੇ ਪੇਸੇਸਿ. ਤੇ ਪਚ੍ਚਾਗਨ੍ਤ੍ਵਾ ‘‘ਸੇਟ੍ਠਿਪੁਤ੍ਤੋ ਗਤੋ’’ਤਿ ਆਰੋਚੇਸੁਂ. ਸਾ ਤਂ ਸਬ੍ਬਂ ਪਟਿਯਾਦਿਤਂ ਆਦਾਯ ਯਾਨਂ ਅਭਿਰੁਹਿਤ੍ਵਾ ਉਯ੍ਯਾਨਂ ਗਨ੍ਤੁਂ ਆਰਦ੍ਧਾ.
ਅਥ ਨਨ੍ਦਮੂਲਕਪਬ੍ਭਾਰੇ ਪਚ੍ਚੇਕਸਮ੍ਬੁਦ੍ਧੋ ਸਤ੍ਤਮੇ ਦਿਵਸੇ ਨਿਰੋਧਾ ਵੁਟ੍ਠਾਯ ਨਾਗਲਤਾਦਨ੍ਤਕਟ੍ਠਂ ਖਾਦਿਤ੍ਵਾ ਅਨੋਤਤ੍ਤਦਹੇ ਮੁਖਂ ਧੋਵਿਤ੍ਵਾ ‘‘ਕਤ੍ਥ ਅਜ੍ਜ ਭਿਕ੍ਖਂ ਚਰਿਸ੍ਸਾਮਾ’’ਤਿ ਆਵਜ੍ਜੇਨ੍ਤੋ ਤਂ ਸੇਟ੍ਠਿਧੀਤਰਂ ਦਿਸ੍ਵਾ ‘‘ਮਯਿ ਇਮਿਸ੍ਸਾ ਸਦ੍ਧਾਕਾਰਂ ਕਾਰੇਤ੍ਵਾ ਤਂ ਕਮ੍ਮਂ ਪਰਿਕ੍ਖਯਂ ਗਮਿਸ੍ਸਤੀ’’ਤਿ ਞਤ੍ਵਾ ਪਬ੍ਭਾਰਸਮੀਪੇ ਸਟ੍ਠਿਯੋਜਨਮਨੋਸਿਲਾਤਲੇ ਠਤ੍ਵਾ ਪਤ੍ਤਚੀਵਰਮਾਦਾਯ ਅਭਿਞ੍ਞਾਪਾਦਕਂ ਝਾਨਂ ਸਮਾਪਜ੍ਜਿਤ੍ਵਾ ਆਕਾਸੇਨਾਗਨ੍ਤ੍ਵਾ ਤਸ੍ਸਾ ਪਟਿਪਥੇ ਓਰੁਯ੍ਹ ਬਾਰਾਣਸਿਂ ਅਭਿਮੁਖੋ ਅਗਮਾਸਿ. ਤਂ ਦਿਸ੍ਵਾਵ ਦਾਸਿਯੋ ਸੇਟ੍ਠਿਧੀਤਾਯ ¶ ਆਰੋਚੇਸੁਂ. ਸਾ ਯਾਨਾ ਓਰੁਯ੍ਹ ਸਕ੍ਕਚ੍ਚਂ ਵਨ੍ਦਿਤ੍ਵਾ ਪਤ੍ਤਂ ਸਬ੍ਬਰਸਸਮ੍ਪਨ੍ਨੇਨ ਖਾਦਨੀਯੇਨ ਭੋਜਨੀਯੇਨ ਪੂਰੇਤ੍ਵਾ ਪਦੁਮਪੁਪ੍ਫੇਨ ਪਟਿਚ੍ਛਾਦੇਤ੍ਵਾ ਹੇਟ੍ਠਾਪਿ ਪਦੁਮਪੁਪ੍ਫਂ ਕਤ੍ਵਾ ਪੁਪ੍ਫਕਲਾਪਂ ਹਤ੍ਥੇਨ ਗਹੇਤ੍ਵਾ ਪਚ੍ਚੇਕਬੁਦ੍ਧਸ੍ਸ ਹਤ੍ਥੇ ਪਤ੍ਤਂ ਦਤ੍ਵਾ ਵਨ੍ਦਿਤ੍ਵਾ ਪੁਪ੍ਫਕਲਾਪਹਤ੍ਥਾ ਪਤ੍ਥਨਂ ਅਕਾਸਿ – ‘‘ਭਨ੍ਤੇ, ਯਥਾ ਇਦਂ ਪੁਪ੍ਫਂ, ਏਵਾਹਂ ਯਤ੍ਥ ਯਤ੍ਥ ਉਪਪਜ੍ਜਾਮਿ, ਤਤ੍ਥ ਤਤ੍ਥ ਮਹਾਜਨਸ੍ਸ ਪਿਯਾ ਭਵੇਯ੍ਯਂ ਮਨਾਪਾ’’ਤਿ. ਏਵਂ ਪਤ੍ਥੇਤ੍ਵਾ ਦੁਤਿਯਮ੍ਪਿ ਪਤ੍ਥੇਸਿ – ‘‘ਭਨ੍ਤੇ, ਦੁਕ੍ਖੋ ਗਬ੍ਭਵਾਸੋ ¶ , ਤਂ ਅਨੁਪਗਮ੍ਮ ਪਦੁਮਪੁਪ੍ਫੇ ਏਵ ਪਟਿਸਨ੍ਧਿ ਭਵੇਯ੍ਯਾ’’ਤਿ. ਤਤਿਯਮ੍ਪਿ ਪਤ੍ਥੇਸਿ – ‘‘ਭਨ੍ਤੇ, ਜੇਗੁਚ੍ਛੋ ਮਾਤੁਗਾਮੋ, ਚਕ੍ਕਵਤ੍ਤਿਧੀਤਾਪਿ ਪਰਵਸਂ ਗਚ੍ਛਤਿ. ਤਸ੍ਮਾ ਅਹਂ ਇਤ੍ਥਿਭਾਵਂ ਅਨੁਪਗਮ੍ਮ ਪੁਰਿਸੋ ਭਵੇਯ੍ਯ’’ਨ੍ਤਿ. ਚਤੁਤ੍ਥਮ੍ਪਿ ਪਤ੍ਥੇਸਿ – ‘‘ਭਨ੍ਤੇ, ਇਮਂ ਸਂਸਾਰਦੁਕ੍ਖਂ ਅਤਿਕ੍ਕਮ੍ਮ ਪਰਿਯੋਸਾਨੇ ਤੁਮ੍ਹੇਹਿ ਪਤ੍ਤਂ ਅਮਤਂ ਪਾਪੁਣੇਯ੍ਯ’’ਨ੍ਤਿ. ਏਵਂ ਚਤੁਰੋ ਪਣਿਧੀ ਕਤ੍ਵਾ ਤਂ ਪਦੁਮਪੁਪ੍ਫਕਲਾਪਂ ਪੂਜੇਤ੍ਵਾ ਪਞ੍ਚਪਤਿਟ੍ਠਿਤੇਨ ਵਨ੍ਦਿਤ੍ਵਾ ‘‘ਪੁਪ੍ਫਸਦਿਸੋ ਏਵ ਮੇ ਗਨ੍ਧੋ ਚੇਵ ਵਣ੍ਣੋ ਚ ਹੋਤੂ’’ਤਿ ਇਮਂ ਪਞ੍ਚਮਂ ਪਣਿਧਿਂ ਅਕਾਸਿ.
ਤਤੋ ਪਚ੍ਚੇਕਬੁਦ੍ਧੋ ਪਤ੍ਤਞ੍ਚ ਪੁਪ੍ਫਕਲਾਪਞ੍ਚ ਗਹੇਤ੍ਵਾ ਆਕਾਸੇ ਠਤ੍ਵਾ –
‘‘ਇਚ੍ਛਿਤਂ ਪਤ੍ਥਿਤਂ ਤੁਯ੍ਹਂ, ਖਿਪ੍ਪਮੇਵ ਸਮਿਜ੍ਝਤੁ;
ਸਬ੍ਬੇ ਪੂਰੇਨ੍ਤੁ ਸਙ੍ਕਪ੍ਪਾ, ਚਨ੍ਦੋ ਪਨ੍ਨਰਸੋ ਯਥਾ’’ਤਿ. –
ਇਮਾਯ ¶ ਗਾਥਾਯ ਸੇਟ੍ਠਿਧੀਤਾਯ ਅਨੁਮੋਦਨਂ ਕਤ੍ਵਾ ‘‘ਸੇਟ੍ਠਿਧੀਤਾ ਮਂ ਗਚ੍ਛਨ੍ਤਂ ਪਸ੍ਸਤੂ’’ਤਿ ਅਧਿਟ੍ਠਹਿਤ੍ਵਾ ਆਕਾਸੇਨ ਨਨ੍ਦਮੂਲਕਪਬ੍ਭਾਰਂ ਅਗਮਾਸਿ. ਸੇਟ੍ਠਿਧੀਤਾਯ ਤਂ ਪਸ੍ਸਨ੍ਤਿਯਾ ਮਹਤੀ ਪੀਤਿ ਉਪ੍ਪਜ੍ਜਿ. ਭਵਨ੍ਤਰੇ ਕਤਂ ਅਕੁਸਲਂ ਕਮ੍ਮਂ ਅਨੋਕਾਸਤਾਯ ਪਰਿਕ੍ਖੀਣਂ ਚਿਞ੍ਚਮ੍ਬਿਲਧੋਤਤਮ੍ਬਲੋਹਭਾਜਨਮਿਵ ਸੁਦ੍ਧਾ ਜਾਤਾ. ਤਾਵਦੇਵਸ੍ਸਾ ਪਤਿਕੁਲੇ ਞਾਤਿਕੁਲੇ ਚ ਸਬ੍ਬੋ ਜਨੋ ਤੁਟ੍ਠੋ. ‘‘ਕਿਂ ਕਰੋਮਾ’’ਤਿ ਪਿਯਵਚਨਾਨਿ ਚ ਪਣ੍ਣਾਕਾਰਾਨਿ ਚ ਪੇਸੇਸਿ. ਸਾਮਿਕੋਪਿ ਮਨੁਸ੍ਸੇ ਪੇਸੇਸਿ – ‘‘ਸੇਟ੍ਠਿਧੀਤਰਂ ਸੀਘਂ ਆਨੇਥ, ਅਹਂ ਵਿਸ੍ਸਰਿਤ੍ਵਾ ਉਯ੍ਯਾਨਂ ਆਗਤੋ’’ਤਿ. ਤਤੋ ਪਭੁਤਿ ਚ ਨਂ ਉਰੇ ਵਿਲਿਤ੍ਤਚਨ੍ਦਨਂ ਵਿਯ ਆਮੁਤ੍ਤਮੁਤ੍ਤਾਹਾਰਂ ਵਿਯ ਪੁਪ੍ਫਮਾਲਾ ਵਿਯ ਚ ਪਿਯਾਯਨ੍ਤੋ ਪਰਿਹਰਿ. ਸਾ ਤਤ੍ਥ ਯਾਵਤਾਯੁਕਂ ਇਸ੍ਸਰਿਯਭੋਗਯੁਤ੍ਤਸੁਖਂ ਅਨੁਭਵਿਤ੍ਵਾ ਕਾਲਂ ਕਤ੍ਵਾ ਪੁਰਿਸਭਾਵੇਨ ਦੇਵਲੋਕੇ ਪਦੁਮਪੁਪ੍ਫੇ ਉਪ੍ਪਜ੍ਜਿ. ਸੋ ਦੇਵਪੁਤ੍ਤੋ ਗਚ੍ਛਨ੍ਤੋਪਿ ਪਦੁਮਪੁਪ੍ਫਗਬ੍ਭੇ ਏਵ ਗਚ੍ਛਤਿ, ਤਿਟ੍ਠਨ੍ਤੋਪਿ ਨਿਸੀਦਨ੍ਤੋਪਿ ਸਯਨ੍ਤੋਪਿ ਪਦੁਮਪੁਪ੍ਫਗਬ੍ਭੇਯੇਵ ਸਯਤਿ. ‘‘ਮਹਾਪਦੁਮਦੇਵਪੁਤ੍ਤੋ’’ਤਿ ਚ ਨਂ ਵੋਹਰਿਂਸੁ. ਏਵਂ ¶ ਸੋ ਤੇਨ ਇਦ੍ਧਾਨੁਭਾਵੇਨ ਅਨੁਲੋਮਪਟਿਲੋਮਂ ਛ ਦੇਵਲੋਕੇ ਏਵ ਸਂਸਰਤਿ.
ਤੇਨ ਚ ਸਮਯੇਨ ਬਾਰਾਣਸਿਰਞ੍ਞੋ ਵੀਸਤਿ ਇਤ੍ਥਿਸਹਸ੍ਸਾਨਿ ਹੋਨ੍ਤਿ. ਤਾਸੁ ਏਕਾਪਿ ਪੁਤ੍ਤਂ ਨ ਲਭਤਿ. ਅਮਚ੍ਚਾ ਰਾਜਾਨਂ ਵਿਞ੍ਞਾਪੇਸੁਂ – ‘‘ਦੇਵ, ਕੁਲਵਂਸਾਨੁਪਾਲਕੋ ਪੁਤ੍ਤੋ ਇਚ੍ਛਿਤਬ੍ਬੋ, ਅਤ੍ਰਜੇ ਅਵਿਜ੍ਜਮਾਨੇ ਖੇਤ੍ਤਜੋਪਿ ਕੁਲਵਂਸਧਰੋ ਹੋਤੀ’’ਤਿ. ਅਥ ਰਾਜਾ ‘‘ਠਪੇਤ੍ਵਾ ਮਹੇਸਿਂ ਅਵਸੇਸਾ ਇਤ੍ਥਿਯੋ ਸਤ੍ਤਾਹਂ ਧਮ੍ਮਨਾਟਕਂ ਕਰੋਥਾ’’ਤਿ ਯਥਾਕਾਮਂ ਬਹਿ ਚਰਾਪੇਸਿ, ਤਥਾਪਿ ਪੁਤ੍ਤਂ ਨਾਲਤ੍ਥ. ਪੁਨ ਅਮਚ੍ਚਾ ਆਹਂਸੁ – ‘‘ਮਹਾਰਾਜ, ਮਹੇਸੀ ਨਾਮ ਪੁਞ੍ਞੇਨ ਚ ਪਞ੍ਞਾਯ ਚ ਸਬ੍ਬਇਤ੍ਥੀਨਂ ਅਗ੍ਗਾ, ਅਪ੍ਪੇਵ ਨਾਮ ਦੇਵੋ ਮਹੇਸਿਯਾ ਕੁਚ੍ਛਿਮ੍ਹਿ ਪੁਤ੍ਤਂ ਲਭੇਯ੍ਯਾ’’ਤਿ. ਰਾਜਾ ਮਹੇਸਿਯਾ ¶ ਏਤਮਤ੍ਥਂ ਆਰੋਚੇਸਿ. ਸਾ ਆਹ – ‘‘ਮਹਾਰਾਜ, ਯਾ ਇਤ੍ਥੀ ਸੀਲਵਤੀ ਸਚ੍ਚਵਾਦਿਨੀ, ਸਾ ਪੁਤ੍ਤਂ ਲਭੇਯ੍ਯ, ਹਿਰੋਤ੍ਤਪ੍ਪਰਹਿਤਾਯ ਕੁਤੋ ਪੁਤ੍ਤੋ’’ਤਿ ਪਾਸਾਦਂ ਅਭਿਰੁਹਿਤ੍ਵਾ ਪਞ੍ਚ ਸੀਲਾਨਿ ਸਮਾਦਿਯਿਤ੍ਵਾ ਪੁਨਪ੍ਪੁਨਂ ਆਵਜ੍ਜੇਸਿ, ਸੀਲਵਤਿਯਾ ਰਾਜਧੀਤਾਯ ਪਞ੍ਚ ਸੀਲਾਨਿ ਆਵਜ੍ਜੇਨ੍ਤਿਯਾ ਪੁਤ੍ਤਪਤ੍ਥਨਾਚਿਤ੍ਤੇ ਉਪ੍ਪਨ੍ਨਮਤ੍ਤੇ ਸਕ੍ਕਸ੍ਸ ਆਸਨਂ ਸਂਕਮ੍ਪਿ.
ਅਥ ਸਕ੍ਕੋ ਆਵਜ੍ਜੇਨ੍ਤੋ ਏਤਮਤ੍ਥਂ ਵਿਦਿਤ੍ਵਾ – ‘‘ਸੀਲਵਤਿਯਾ ਰਾਜਧੀਤਾਯ ਪੁਤ੍ਤਵਰਂ ਦੇਮੀ’’ਤਿ ਆਕਾਸੇਨਾਗਨ੍ਤ੍ਵਾ ਦੇਵਿਯਾ ਸਮ੍ਮੁਖੇ ਠਿਤੋ ‘‘ਕਿਂ ਵਰੇਸਿ, ਦੇਵੀ’’ਤਿ? ‘‘ਪੁਤ੍ਤਂ, ਮਹਾਰਾਜਾ’’ਤਿ. ‘‘ਦਮ੍ਮਿ ਤੇ, ਦੇਵਿ, ਪੁਤ੍ਤਂ, ਮਾ ਚਿਨ੍ਤਯੀ’’ਤਿ ਵਤ੍ਵਾ ਦੇਵਲੋਕਂ ਗਨ੍ਤ੍ਵਾ ‘‘ਅਤ੍ਥਿ ਨੁ ਖੋ ਏਤ੍ਥ ਖੀਣਾਯੁਕੋ’’ਤਿ ਆਵਜ੍ਜੇਨ੍ਤੋ ‘‘ਅਯਂ ਮਹਾਪਦੁਮੋ ਉਪਰਿਦੇਵਲੋਕਂ ਗਨ੍ਤੁਕਾਮੋ ਚ ਭਵਿਸ੍ਸਤੀ’’ਤਿ ਞਤ੍ਵਾ ਤਸ੍ਸ ਵਿਮਾਨਂ ਗਨ੍ਤ੍ਵਾ ‘‘ਤਾਤ ਮਹਾਪਦੁਮ, ਮਨੁਸ੍ਸਲੋਕਂ ਗਚ੍ਛਾਹੀ’’ਤਿ ਯਾਚਿ. ਸੋ ‘‘ਮਾ ਏਵਂ, ਮਹਾਰਾਜ, ਭਣ, ਜੇਗੁਚ੍ਛਿਤੋ ਮਨੁਸ੍ਸਲੋਕੋ’’ਤਿ ¶ . ‘‘ਤਾਤ, ਤ੍ਵਂ ਮਨੁਸ੍ਸਲੋਕੇ ਪੁਞ੍ਞਂ ਕਤ੍ਵਾ ਇਧੂਪਪਨ੍ਨੋ, ਤਤ੍ਥੇਵ ਠਤ੍ਵਾ ਪਾਰਮਿਯੋ ਪੂਰੇਤਬ੍ਬਾ, ਗਚ੍ਛ, ਤਾਤਾ’’ਤਿ. ‘‘ਦੁਕ੍ਖੋ, ਮਹਾਰਾਜ, ਗਬ੍ਭਵਾਸੋ, ਨ ਸਕ੍ਕੋਮਿ ਤਤ੍ਥ ਵਸਿਤੁ’’ਨ੍ਤਿ. ‘‘ਤਾਤ, ਤੇ ਗਬ੍ਭਵਾਸੋ ਨਤ੍ਥਿ, ਤਥਾ ਹਿ ਤ੍ਵਂ ਕਮ੍ਮਮਕਾਸਿ, ਯਥਾ ਪਦੁਮਗਬ੍ਭੇਯੇਵ ਨਿਬ੍ਬਤ੍ਤਿਸ੍ਸਸਿ, ਗਚ੍ਛ, ਤਾਤਾ’’ਤਿ ਪੁਨਪ੍ਪੁਨਂ ਵੁਚ੍ਚਮਾਨੋ ਅਧਿਵਾਸੇਸਿ.
ਸੋ ਦੇਵਲੋਕਾ ਚਵਿਤ੍ਵਾ ਬਾਰਾਣਸਿਰਞ੍ਞੋ ਉਯ੍ਯਾਨੇ ਸਿਲਾਪਟ੍ਟਪੋਕ੍ਖਰਣਿਯਂ ਪਦੁਮਗਬ੍ਭੇ ਨਿਬ੍ਬਤ੍ਤੋ. ਤਞ੍ਚ ਰਤ੍ਤਿਂ ਪਚ੍ਚੂਸਸਮਯੇ ਮਹੇਸੀ ਸੁਪਿਨਨ੍ਤੇਨ ¶ ਵੀਸਤਿਇਤ੍ਥਿਸਹਸ੍ਸਪਰਿਵੁਤਾ ਉਯ੍ਯਾਨਂ ਗਨ੍ਤ੍ਵਾ ਸਿਲਾਪਟ੍ਟਪੋਕ੍ਖਰਣਿਯਂ ਪਦੁਮਗਬ੍ਭੇ ਪੁਤ੍ਤਂ ਲਦ੍ਧਾ ਵਿਯ ਅਹੋਸਿ. ਸਾ ਪਭਾਤਾਯ ਰਤ੍ਤਿਯਾ ਸੀਲਾਨਿ ਰਕ੍ਖਮਾਨਾ ਤਤ੍ਥ ਗਨ੍ਤ੍ਵਾ ਏਕਂ ਪਦੁਮਪੁਪ੍ਫਂ ਅਦ੍ਦਸ, ਤਂ ਨੇਵ ਤੀਰੇ ਹੋਤਿ ਨ ਗਮ੍ਭੀਰੇ. ਸਹ ਦਸ੍ਸਨੇਨੇਵ ਚਸ੍ਸਾ ਤਤ੍ਥ ਪੁਤ੍ਤਸਿਨੇਹੋ ਉਪ੍ਪਜ੍ਜਿ. ਸਾ ਸਯਂ ਏਵ ਓਤਰਿਤ੍ਵਾ ਤਂ ਪੁਪ੍ਫਂ ਅਗ੍ਗਹੇਸਿ, ਪੁਪ੍ਫੇ ਗਹਿਤਮਤ੍ਤੇਯੇਵ ਪਤ੍ਤਾਨਿ ਵਿਕਸਿਂਸੁ. ਤਤ੍ਥ ਸੁਵਣ੍ਣਪਟਿਮਂ ਵਿਯ ਦਾਰਕਂ ਅਦ੍ਦਸ, ਦਿਸ੍ਵਾਵ ‘‘ਪੁਤ੍ਤੋ ਮੇ ਲਦ੍ਧੋ’’ਤਿ ਸਦ੍ਦਂ ਨਿਚ੍ਛਾਰੇਸਿ. ਮਹਾਜਨੋ ਸਾਧੁਕਾਰਸਹਸ੍ਸਾਨਿ ਪਵਤ੍ਤੇਸਿ. ਰਞ੍ਞੋ ਚ ਪੇਸੇਸਿ. ਰਾਜਾ ਸੁਤ੍ਵਾ ‘‘ਕਤ੍ਥ ਲਦ੍ਧੋ’’ਤਿ ਪੁਚ੍ਛਿਤ੍ਵਾ ਲਦ੍ਧੋਕਾਸਂ ਸੁਤ੍ਵਾ ‘‘ਉਯ੍ਯਾਨਞ੍ਚ ਪੋਕ੍ਖਰਣਿਯਂ ਪਦੁਮਞ੍ਚ ਅਮ੍ਹਾਕਂਯੇਵ, ਤਸ੍ਮਾ ਅਮ੍ਹਾਕਂ ਖੇਤ੍ਤੇ ਜਾਤਤ੍ਤਾ ਖੇਤ੍ਤਜੋ ਨਾਮਾਯਂ ਪੁਤ੍ਤੋ’’ਤਿ ਵਤ੍ਵਾ ਨਗਰਂ ਪਵੇਸੇਤ੍ਵਾ ਵੀਸਤਿਸਹਸ੍ਸਇਤ੍ਥਿਯੋ ਧਾਤਿਕਿਚ੍ਚਂ ਕਾਰੇਸਿ. ਯਾ ਯਾ ਕੁਮਾਰਸ੍ਸ ਰੁਚਿਂ ਞਤ੍ਵਾ ਪਤ੍ਥਿਤਂ ਪਤ੍ਥਿਤਂ ਖਾਦਨੀਯਂ ਖਾਦਾਪੇਤਿ, ਸਾ ਸਾ ਸਹਸ੍ਸਂ ਲਭਤਿ. ਸਕਲਬਾਰਾਣਸੀ ਚਲਿਤਾ, ਸਬ੍ਬੋ ਜਨੋ ਕੁਮਾਰਸ੍ਸ ਪਣ੍ਣਾਕਾਰਸਹਸ੍ਸਾਨਿ ਪੇਸੇਸਿ. ਕੁਮਾਰੋ ਤਂ ਤਂ ਅਤਿਨੇਤ੍ਵਾ ‘‘ਇਮਂ ਖਾਦ, ਇਮਂ ਭੁਞ੍ਜਾ’’ਤਿ ਵੁਚ੍ਚਮਾਨੋ ਭੋਜਨੇਨ ਉਬ੍ਬਾਲ਼੍ਹੋ ਉਕ੍ਕਣ੍ਠਿਤੋ ਹੁਤ੍ਵਾ ਗੋਪੁਰਦ੍ਵਾਰਂ ਗਨ੍ਤ੍ਵਾ ਲਾਖਾਗੁਲ਼ਕੇਨ ਕੀਲ਼ਤਿ.
ਤਦਾ ¶ ਅਞ੍ਞਤਰੋ ਪਚ੍ਚੇਕਬੁਦ੍ਧੋ ਬਾਰਾਣਸਿਂ ਨਿਸ੍ਸਾਯ ਇਸਿਪਤਨੇ ਵਸਤਿ. ਸੋ ਕਾਲਸ੍ਸੇਵ ਵੁਟ੍ਠਾਯ ਸੇਨਾਸਨਵਤ੍ਤਸਰੀਰਪਰਿਕਮ੍ਮਮਨਸਿਕਾਰਾਦੀਨਿ ਸਬ੍ਬਕਿਚ੍ਚਾਨਿ ਕਤ੍ਵਾ ਪਟਿਸਲ੍ਲਾਨਾ ਵੁਟ੍ਠਿਤੋ ‘‘ਅਜ੍ਜ ਕਤ੍ਥ ਭਿਕ੍ਖਂ ਗਹੇਸ੍ਸਾਮੀ’’ਤਿ ਆਵਜ੍ਜੇਨ੍ਤੋ ਕੁਮਾਰਸ੍ਸ ਸਮ੍ਪਤ੍ਤਿਂ ਦਿਸ੍ਵਾ ‘‘ਏਸ ਪੁਬ੍ਬੇ ਕਿਂ ਕਮ੍ਮਂ ਕਰੀ’’ਤਿ ਵੀਮਂਸਨ੍ਤੋ ‘‘ਮਾਦਿਸਸ੍ਸ ਪਿਣ੍ਡਪਾਤਂ ਦਤ੍ਵਾ ਚਤਸ੍ਸੋ ਪਤ੍ਥਨਾ ਪਤ੍ਥੇਸਿ, ਤਤ੍ਥ ਤਿਸ੍ਸੋ ਸਿਦ੍ਧਾ, ਏਕਾ ਤਾਵ ਨ ਸਿਜ੍ਝਤਿ, ਤਸ੍ਸ ਉਪਾਯੇਨ ਆਰਮ੍ਮਣਂ ਦਸ੍ਸੇਮੀ’’ਤਿ ਭਿਕ੍ਖਾਚਾਰਵਸੇਨ ਕੁਮਾਰਸ੍ਸ ਸਨ੍ਤਿਕਂ ਅਗਮਾਸਿ. ਕੁਮਾਰੋ ਤਂ ਦਿਸ੍ਵਾ ‘‘ਸਮਣ, ਮਾ ਇਧ ਆਗਚ੍ਛਿ, ਇਮੇ ਹਿ ਤਮ੍ਪਿ ‘ਇਮਂ ਖਾਦ, ਇਮਂ ਭੁਞ੍ਜਾ’ਤਿ ਵਦੇਯ੍ਯੁ’’ਨ੍ਤਿ ਆਹ. ਸੋ ਏਕਵਚਨੇਨੇਵ ਤਤੋ ਨਿਵਤ੍ਤਿਤ੍ਵਾ ਅਤ੍ਤਨੋ ਸੇਨਾਸਨਂ ਅਗਮਾਸਿ. ਕੁਮਾਰੋ ਪਰਿਜਨਂ ਆਹ – ‘‘ਅਯਂ ਸਮਣੋ ਮਯਾ ਵੁਤ੍ਤਮਤ੍ਤੋਵ ਨਿਵਤ੍ਤੋ, ਕੁਦ੍ਧੋ ਨੁ ਖੋ ਮਮਾ’’ਤਿ. ਸੋ ਤੇਹਿ ‘‘ਪਬ੍ਬਜਿਤਾ ਨਾਮ ਨ ਕੋਧਪਰਾਯਣਾ ਹੋਨ੍ਤਿ, ਪਰੇਨ ਪਸਨ੍ਨਮਨੇਨ ਯਂ ਦਿਨ੍ਨਂ, ਤੇਨ ਯਾਪੇਨ੍ਤੀ’’ਤਿ ਵੁਚ੍ਚਮਾਨੇਪਿ ¶ ‘‘ਦੁਟ੍ਠੋ ਏਵਰੂਪੋ ਨਾਮ ¶ ਸਮਣੋ, ਖਮਾਪੇਸ੍ਸਾਮਿ ਨ’’ਨ੍ਤਿ ਮਾਤਾਪਿਤੂਨਂ ਆਰੋਚੇਤ੍ਵਾ ਹਤ੍ਥਿਂ ਅਭਿਰੁਹਿਤ੍ਵਾ ਮਹਤਾ ਰਾਜਾਨੁਭਾਵੇਨ ਇਸਿਪਤਨਂ ਗਨ੍ਤ੍ਵਾ ਮਿਗਯੂਥਂ ਦਿਸ੍ਵਾ ਪੁਚ੍ਛਿ – ‘‘ਕਿਨ੍ਨਾਮੇਤੇ’’ਤਿ? ‘‘ਏਤੇ, ਸਾਮਿ, ਮਿਗਾ ਨਾਮਾ’’ਤਿ. ‘‘ਏਤੇਸਂ ‘ਇਮਂ ਖਾਦਥ, ਇਮਂ ਭੁਞ੍ਜਥ, ਇਮਂ ਸਾਯਥਾ’ਤਿ ਵਤ੍ਵਾ ਪਟਿਜਗ੍ਗਨ੍ਤਾ ਅਤ੍ਥੀ’’ਤਿ? ‘‘ਨਤ੍ਥਿ, ਸਾਮਿ, ਯਤ੍ਥ ਤਿਣੋਦਕਂ ਸੁਲਭਂ ਤਤ੍ਥ ਵਸਨ੍ਤੀ’’ਤਿ.
ਕੁਮਾਰੋ ‘‘ਯਥਾ ਇਮੇ ਅਰਕ੍ਖਿਯਮਾਨਾਵ ਯਤ੍ਥ ਇਚ੍ਛਨ੍ਤਿ, ਤਤ੍ਥ ਵਸਨ੍ਤਿ, ਕਦਾ ਨੁ ਖੋ ਅਹਮ੍ਪਿ ਏਵਂ ਵਸੇਯ੍ਯ’’ਨ੍ਤਿ ਏਤਂ ਆਰਮ੍ਮਣਂ ਅਗ੍ਗਹੇਸਿ. ਪਚ੍ਚੇਕਬੁਦ੍ਧੋਪਿ ਤਸ੍ਸ ਆਗਮਨਂ ਞਤ੍ਵਾ ਸੇਨਾਸਨਮਗ੍ਗਞ੍ਚ ਚਙ੍ਕਮਨਞ੍ਚ ਸਮ੍ਮਜ੍ਜਿਤ੍ਵਾ ਮਟ੍ਠਂ ਕਤ੍ਵਾ ਏਕਦ੍ਵਤ੍ਤਿਕ੍ਖਤ੍ਤੁਂ ਚਙ੍ਕਮਿਤ੍ਵਾ ਪਦਨਿਕ੍ਖੇਪਂ ਦਸ੍ਸੇਤ੍ਵਾ ਦਿਵਾਵਿਹਾਰੋਕਾਸਞ੍ਚ ਪਣ੍ਣਸਾਲਞ੍ਚ ਸਮ੍ਮਜ੍ਜਿਤ੍ਵਾ ਮਟ੍ਠਂ ਕਤ੍ਵਾ ਪਵਿਸਨਪਦਨਿਕ੍ਖੇਪਂ ਦਸ੍ਸੇਤ੍ਵਾ ਨਿਕ੍ਖਮਨਪਦਨਿਕ੍ਖੇਪਂ ਅਦਸ੍ਸੇਤ੍ਵਾ ਅਞ੍ਞਤ੍ਰ ਅਗਮਾਸਿ. ਕੁਮਾਰੋ ਤਤ੍ਥ ਗਨ੍ਤ੍ਵਾ ਤਂ ਪਦੇਸਂ ਸਮ੍ਮਜ੍ਜਿਤ੍ਵਾ ਮਟ੍ਠਕਤਂ ਦਿਸ੍ਵਾ ‘‘ਵਸਤਿ ਮਞ੍ਞੇ ਏਤ੍ਥ ਸੋ ਪਚ੍ਚੇਕਬੁਦ੍ਧੋ’’ਤਿ ਪਰਿਜਨੇਨ ਭਾਸਿਤਂ ਸੁਤ੍ਵਾ ਆਹ – ‘‘ਪਾਤੋਪਿ ਸੋ ਸਮਣੋ ਦੁਸ੍ਸਤਿ, ਇਦਾਨਿ ਹਤ੍ਥਿਅਸ੍ਸਾਦੀਹਿ ਅਤ੍ਤਨੋ ਓਕਾਸਂ ਅਕ੍ਕਨ੍ਤਂ ਦਿਸ੍ਵਾ ਸੁਟ੍ਠੁਤਰਂ ਦੁਸ੍ਸੇਯ੍ਯ, ਇਧੇਵ ਤੁਮ੍ਹੇ ਤਿਟ੍ਠਥਾ’’ਤਿ ਹਤ੍ਥਿਕ੍ਖਨ੍ਧਾ ਓਰੁਯ੍ਹ ਏਕਕੋਵ ਸੇਨਾਸਨਂ ਪਵਿਟ੍ਠੋ ਵਤ੍ਤਸੀਸੇਨ ਸੁਸਮ੍ਮਟ੍ਠੋਕਾਸੇ ਪਦਨਿਕ੍ਖੇਪਂ ਦਿਸ੍ਵਾ ‘‘ਸੋ ਦਾਨਾਯਂ ਸਮਣੋ ਏਤ੍ਥ ਚਙ੍ਕਮਨ੍ਤੋ ਨ ਵਣਿਜ੍ਜਾਦਿਕਮ੍ਮਂ ਚਿਨ੍ਤੇਸਿ, ਅਦ੍ਧਾਯਂ ਅਤ੍ਤਨੋ ਹਿਤਮੇਵ ਚਿਨ੍ਤੇਸਿ ਮਞ੍ਞੇ’’ਤਿ ਪਸਨ੍ਨਮਾਨਸੋ ਚਙ੍ਕਮਂ ਅਭਿਰੁਹਿਤ੍ਵਾ ਦੂਰੀਕਤਪੁਥੁਵਿਤਕ੍ਕੋ ਗਨ੍ਤ੍ਵਾ ਪਾਸਾਣਫਲਕੇ ਨਿਸੀਦਿਤ੍ਵਾ ਸਞ੍ਜਾਤਏਕਗ੍ਗੋ ਹੁਤ੍ਵਾ ਪਣ੍ਣਸਾਲਂ ਪਵਿਸਿਤ੍ਵਾ ਵਿਪਸ੍ਸਨ੍ਤੋ ਪਚ੍ਚੇਕਬੋਧਿਞਾਣਂ ਅਧਿਗਨ੍ਤ੍ਵਾ ਪੁਰਿਮਨਯੇਨੇਵ ਪੁਰੋਹਿਤੇਨ ਕਮ੍ਮਟ੍ਠਾਨਂ ਪੁਚ੍ਛਿਤੋ ਗਗਨਤਲੇ ਨਿਸਿਨ੍ਨੋ ਇਮਂ ਗਾਥਮਭਾਸਿ.
ਤਤ੍ਥ ਮਿਗੋਤਿ ਦ੍ਵੇ ਮਿਗਾ – ਏਣੀਮਿਗੋ ਚ ਪਸਦਮਿਗੋ ਚ. ਅਪਿਚ ਸਬ੍ਬੇਸਂ ਆਰਞ੍ਞਿਕਾਨਂ ¶ ਚਤੁਪ੍ਪਦਾਨਂ ਏਤਂ ਅਧਿਵਚਨਂ. ਇਧ ਪਨ ਪਸਦਮਿਗੋ ਅਧਿਪ੍ਪੇਤੋਤਿ ਵਦਨ੍ਤਿ. ਅਰਞ੍ਞਮ੍ਹੀਤਿ ਗਾਮਞ੍ਚ ਗਾਮੂਪਚਾਰਞ੍ਚ ਠਪੇਤ੍ਵਾ ਅਵਸੇਸਂ ਅਰਞ੍ਞਂ, ਇਧ ਪਨ ਉਯ੍ਯਾਨਂ ਅਧਿਪ੍ਪੇਤਂ, ਤਸ੍ਮਾ ‘‘ਉਯ੍ਯਾਨਮ੍ਹੀ’’ਤਿ ਵੁਤ੍ਤਂ ਹੋਤਿ. ਯਥਾਤਿ ਪਟਿਭਾਗੇ. ਅਬਦ੍ਧੋਤਿ ਰਜ੍ਜੁਬਨ੍ਧਨਾਦੀਹਿ ਅਬਦ੍ਧੋ, ਏਤੇਨ ਵਿਸ੍ਸਤ੍ਥਚਰਿਯਂ ਦੀਪੇਤਿ. ਯੇਨਿਚ੍ਛਕਂ ਗਚ੍ਛਤਿ ਵੋਚਰਾਯਾਤਿ ਯੇਨ ਯੇਨ ਦਿਸਾਭਾਗੇਨ ਗਨ੍ਤੁਮਿਚ੍ਛਤਿ, ਤੇਨ ¶ ਤੇਨ ਦਿਸਾਭਾਗੇਨ ਗੋਚਰਾਯ ਗਚ੍ਛਤਿ. ਵੁਤ੍ਤਮ੍ਪਿ ਚੇਤਂ ਭਗਵਤਾ –
‘‘ਸੇਯ੍ਯਥਾਪਿ ¶ , ਭਿਕ੍ਖਵੇ, ਆਰਞ੍ਞਕੋ ਮਿਗੋ ਅਰਞ੍ਞੇ ਪਵਨੇ ਚਰਮਾਨੋ ਵਿਸ੍ਸਤ੍ਥੋ ਗਚ੍ਛਤਿ, ਵਿਸ੍ਸਤ੍ਥੋ ਤਿਟ੍ਠਤਿ, ਵਿਸ੍ਸਤ੍ਥੋ ਨਿਸੀਦਤਿ, ਵਿਸ੍ਸਤ੍ਥੋ ਸੇਯ੍ਯਂ ਕਪ੍ਪੇਤਿ. ਤਂ ਕਿਸ੍ਸ ਹੇਤੁ? ਅਨਾਪਾਥਗਤੋ, ਭਿਕ੍ਖਵੇ, ਲੁਦ੍ਦਸ੍ਸ, ਏਵਮੇਵ ਖੋ, ਭਿਕ੍ਖਵੇ, ਭਿਕ੍ਖੁ ਵਿਵਿਚ੍ਚੇਵ ਕਾਮੇਹਿ…ਪੇ… ਪਠਮਂ ਝਾਨਂ ਉਪਸਮ੍ਪਜ੍ਜ ਵਿਹਰਤਿ. ਅਯਂ ਵੁਚ੍ਚਤਿ, ਭਿਕ੍ਖਵੇ, ਭਿਕ੍ਖੁ ਅਨ੍ਤਮਕਾਸਿ ਮਾਰਂ ਅਪਦਂ, ਵਧਿਤ੍ਵਾ ਮਾਰਚਕ੍ਖੁਂ ਅਦਸ੍ਸਨਂ ਗਤੋ ਪਾਪਿਮਤੋ’’ਤਿ (ਮ. ਨਿ. ੧.੨੮੭; ਚੂਲ਼ਨਿ. ਖਗ੍ਗਵਿਸਾਣਸੁਤ੍ਤਨਿਦ੍ਦੇਸ ੧੨੫) ਵਿਤ੍ਥਾਰੋ.
ਸੇਰਿਤਨ੍ਤਿ ਸਚ੍ਛਨ੍ਦਵੁਤ੍ਤਿਤਂ ਅਪਰਾਯਤ੍ਤਤਂ ਵਾ, ਇਦਂ ਵੁਤ੍ਤਂ ਹੋਤਿ – ਯਥਾ ਮਿਗੋ ਅਰਞ੍ਞਮ੍ਹਿ ਅਬਦ੍ਧੋ ਯੇਨਿਚ੍ਛਕਂ ਗਚ੍ਛਤਿ ਗੋਚਰਾਯ, ਤਥਾ ਕਦਾ ਨੁ ਖੋ ਅਹਮ੍ਪਿ ਤਣ੍ਹਾਬਨ੍ਧਨਂ ਛਿਨ੍ਦਿਤ੍ਵਾ ਏਵਂ ਗਚ੍ਛੇਯ੍ਯਨ੍ਤਿ. ਵਿਞ੍ਞੂ ਪਣ੍ਡਿਤੋ ਨਰੋ ਸੇਰਿਤਂ ਪੇਕ੍ਖਮਾਨੋ ਏਕੋ ਚਰੇਤਿ.
ਮਿਗੋਅਰਞ੍ਞਗਾਥਾਵਣ੍ਣਨਾ ਨਿਟ੍ਠਿਤਾ.
੯੬. ਆਮਨ੍ਤਨਾ ਹੋਤੀਤਿ ਕਾ ਉਪ੍ਪਤ੍ਤਿ? ਬਾਰਾਣਸਿਰਞ੍ਞੋ ਕਿਰ ਮਹਾਉਪਟ੍ਠਾਨਸਮਯੇ ਅਮਚ੍ਚਾ ਉਪਸਙ੍ਕਮਿਂਸੁ. ਤੇਸੁ ਏਕੋ ਅਮਚ੍ਚੋ ‘‘ਦੇਵ, ਸੋਤਬ੍ਬਂ ਅਤ੍ਥੀ’’ਤਿ ਏਕਮਨ੍ਤਂ ਗਮਨਂ ਯਾਚਿ. ਸੋ ਉਟ੍ਠਾਯਾਸਨਾ ਅਗਮਾਸਿ. ਪੁਨ ਏਕੋ ਮਹਾਉਪਟ੍ਠਾਨੇ ਨਿਸਿਨ੍ਨਂ ਯਾਚਿ, ਏਕੋ ਹਤ੍ਥਿਕ੍ਖਨ੍ਧੇ ਨਿਸਿਨ੍ਨਂ, ਏਕੋ ਅਸ੍ਸਪਿਟ੍ਠਿਯਂ ਨਿਸਿਨ੍ਨਂ, ਏਕੋ ਸੁਵਣ੍ਣਰਥੇ ਨਿਸਿਨ੍ਨਂ, ਏਕੋ ਸਿਵਿਕਾਯ ਨਿਸੀਦਿਤ੍ਵਾ ਉਯ੍ਯਾਨਂ ਗਚ੍ਛਨ੍ਤਂ ਯਾਚਿ. ਰਾਜਾ ਤਤੋ ਓਰੋਹਿਤ੍ਵਾ ਅਗਮਾਸਿ. ਅਪਰੋ ਜਨਪਦਚਾਰਿਕਂ ਗਚ੍ਛਨ੍ਤਂ ਯਾਚਿ, ਤਸ੍ਸਪਿ ਵਚਨਂ ਸੁਤ੍ਵਾ ਹਤ੍ਥਿਕ੍ਖਨ੍ਧਤੋ ਓਰੁਯ੍ਹ ਏਕਮਨ੍ਤਂ ਅਗਮਾਸਿ. ਏਵਂ ਸੋ ਤੇਹਿ ਨਿਬ੍ਬਿਨ੍ਨੋ ਹੁਤ੍ਵਾ ਪਬ੍ਬਜਿ. ਅਮਚ੍ਚਾ ਇਸ੍ਸਰਿਯੇਨ ਵਡ੍ਢਨ੍ਤਿ. ਤੇਸੁ ਏਕੋ ਗਨ੍ਤ੍ਵਾ ਰਾਜਾਨਂ ਆਹ – ‘‘ਅਸੁਕਂ ਨਾਮ, ਮਹਾਰਾਜ, ਜਨਪਦਂ ਮਯ੍ਹਂ ਦੇਹੀ’’ਤਿ. ਰਾਜਾ ਤਂ ‘‘ਇਤ੍ਥਨ੍ਨਾਮੋ ਭੁਞ੍ਜਤੀ’’ਤਿ ਭਣਤਿ. ਸੋ ਰਞ੍ਞੋ ਵਚਨਂ ਅਨਾਦਿਯਿਤ੍ਵਾ ‘‘ਗਚ੍ਛਾਮਹਂ ਤਂ ਜਨਪਦਂ ਗਹੇਤ੍ਵਾ ਭੁਞ੍ਜਾਮੀ’’ਤਿ ਤਤ੍ਥ ਗਨ੍ਤ੍ਵਾ ਕਲਹਂ ਕਤ੍ਵਾ ਪੁਨ ਉਭੋਪਿ ਰਞ੍ਞੋ ਸਨ੍ਤਿਕਂ ਆਗਨ੍ਤ੍ਵਾ ਅਞ੍ਞਮਞ੍ਞਸ੍ਸ ¶ ਦੋਸਂ ਆਰੋਚੇਨ੍ਤਿ. ਰਾਜਾ ‘‘ਨ ਸਕ੍ਕਾ ਇਮੇ ਤੋਸੇਤੁ’’ਨ੍ਤਿ ਤੇਸਂ ਲੋਭੇ ਆਦੀਨਵਂ ਦਿਸ੍ਵਾ ਵਿਪਸ੍ਸਨ੍ਤੋ ਪਚ੍ਚੇਕਬੋਧਿਂ ਸਚ੍ਛਾਕਾਸਿ. ਸੋ ਪੁਰਿਮਨਯੇਨ ਇਮਂ ਉਦਾਨਂ ਅਭਾਸਿ.
ਤਸ੍ਸਤ੍ਥੋ ¶ – ਸਹਾਯਮਜ੍ਝੇ ਠਿਤਸ੍ਸ ਦਿਵਾਸੇਯ੍ਯਸਙ੍ਖਾਤੇ ਵਾਸੇ ਚ, ਮਹਾਉਪਟ੍ਠਾਨਸਙ੍ਖਾਤੇ ਠਾਨੇ ਚ, ਉਯ੍ਯਾਨਗਮਨਸਙ੍ਖਾਤੇ ਗਮਨੇ ਚ, ਜਨਪਦਚਾਰਿਕਸਙ੍ਖਾਤਾਯ ਚਾਰਿਕਾਯ ਚ, ‘‘ਇਦਂ ਮੇ ਸੁਣ, ਇਦਂ ਮੇ ਦੇਹੀ’’ਤਿਆਦਿਨਾ ਨਯੇਨ ਤਥਾ ਤਥਾ ਆਮਨ੍ਤਨਾ ਹੋਤਿ, ਤਸ੍ਮਾ ਅਹਂ ਤਤ੍ਥ ਨਿਬ੍ਬਿਜ੍ਜਿਤ੍ਵਾ ਯਾਯਂ ਅਰਿਯਜਨਸੇਵਿਤਾ ਅਨੇਕਾਨਿਸਂਸਾ ਏਕਨ੍ਤਸੁਖਾ, ਏਵਂ ਸਨ੍ਤੇਪਿ ¶ ਲੋਭਾਭਿਭੂਤੇਹਿ ਸਬ੍ਬਕਾਪੁਰਿਸੇਹਿ ਅਨਭਿਪਤ੍ਥਿਤਾ ਪਬ੍ਬਜ੍ਜਾ, ਤਂ ਅਨਭਿਜ੍ਝਿਤਂ ਪਰੇਸਂ ਅਵਸਵਤ੍ਤਨੇਨ ਭਬ੍ਬਪੁਗ੍ਗਲਵਸੇਨ ਸੇਰਿਤਞ੍ਚ ਪੇਕ੍ਖਮਾਨੋ ਵਿਪਸ੍ਸਨਂ ਆਰਭਿਤ੍ਵਾ ਅਨੁਕ੍ਕਮੇਨ ਪਚ੍ਚੇਕਬੋਧਿਂ ਅਧਿਗਤੋਸ੍ਮਿ. ਸੇਸਂ ਵੁਤ੍ਤਨਯਮੇਵਾਤਿ.
ਆਮਨ੍ਤਨਾਗਾਥਾਵਣ੍ਣਨਾ ਨਿਟ੍ਠਿਤਾ.
੯੭. ਖਿਡ੍ਡਾਰਤੀਤਿ ਕਾ ਉਪ੍ਪਤ੍ਤਿ? ਬਾਰਾਣਸਿਯਂ ਕਿਰ ਏਕਪੁਤ੍ਤਕਬ੍ਰਹ੍ਮਦਤ੍ਤੋ ਨਾਮ ਰਾਜਾ ਅਹੋਸਿ. ਸੋ ਤਸ੍ਸ ਏਕਪੁਤ੍ਤਕੋ ਪਿਯੋ ਅਹੋਸਿ ਮਨਾਪੋ ਪਾਣਸਮੋ, ਰਾਜਾ ਸਬ੍ਬਇਰਿਯਾਪਥੇਸੁ ਪੁਤ੍ਤਕਂ ਗਹੇਤ੍ਵਾਵ ਵਤ੍ਤਤਿ. ਸੋ ਏਕਦਿਵਸਂ ਉਯ੍ਯਾਨਂ ਗਚ੍ਛਨ੍ਤੋ ਤਂ ਠਪੇਤ੍ਵਾ ਗਤੋ. ਕੁਮਾਰੋਪਿ ਤਂ ਦਿਵਸਂਯੇਵ ਉਪ੍ਪਨ੍ਨੇਨ ਬ੍ਯਾਧਿਨਾ ਮਤੋ. ਅਮਚ੍ਚਾ ‘‘ਪੁਤ੍ਤਸਿਨੇਹੇਨ ਰਞ੍ਞੋ ਹਦਯਮ੍ਪਿ ਫਲੇਯ੍ਯਾ’’ਤਿ ਅਨਾਰੋਚੇਤ੍ਵਾਵ ਨਂ ਝਾਪੇਸੁਂ. ਰਾਜਾ ਉਯ੍ਯਾਨੇ ਸੁਰਾਮਦੇਨ ਮਤ੍ਤੋ ਪੁਤ੍ਤਂ ਨੇਵ ਸਰਤਿ, ਤਥਾ ਦੁਤਿਯਦਿਵਸੇਪਿ ਨ੍ਹਾਨਭੋਜਨਵੇਲਾਸੁ. ਅਥ ਭੁਤ੍ਤਾਵੀ ਨਿਸਿਨ੍ਨੋ ਸਰਿਤ੍ਵਾ ‘‘ਪੁਤ੍ਤਂ ਮੇ ਆਨੇਥਾ’’ਤਿ ਆਹ. ਤਸ੍ਸ ਅਨੁਰੂਪੇਨ ਵਿਧਾਨੇਨ ਤਂ ਪਵਤ੍ਤਿਂ ਆਰੋਚੇਸੁਂ. ਤਤੋ ਸੋਕਾਭਿਭੂਤੋ ਨਿਸਿਨ੍ਨੋ ਏਵਂ ਯੋਨਿਸੋ ਮਨਸਾਕਾਸਿ – ‘‘ਇਮਸ੍ਮਿਂ ਸਤਿ ਇਦਂ ਹੋਤਿ, ਇਮਸ੍ਸੁਪ੍ਪਾਦਾ ਇਦਂ ਉਪ੍ਪਜ੍ਜਤੀ’’ਤਿ. ਏਵਂ ਅਨੁਕ੍ਕਮੇਨ ਅਨੁਲੋਮਪਟਿਲੋਮਂ ਪਟਿਚ੍ਚਸਮੁਪ੍ਪਾਦਂ ਸਮ੍ਮਸਨ੍ਤੋ ਪਚ੍ਚੇਕਸਮ੍ਬੋਧਿਂ ਸਚ੍ਛਾਕਾਸਿ. ਸੇਸਂ ਸਂਸਗ੍ਗਗਾਥਾਵਣ੍ਣਨਾਯਂ ਵੁਤ੍ਤਸਦਿਸਮੇਵ ਠਪੇਤ੍ਵਾ ਗਾਥਾਯਤ੍ਥਵਣ੍ਣਨਂ.
ਅਤ੍ਥਵਣ੍ਣਨਾ ਪਨ – ਖਿਡ੍ਡਾਤਿ ਕੀਲ਼ਨਾ. ਸਾ ਦੁਵਿਧਾ ਹੋਤਿ ਕਾਯਿਕਾ ਚ ਵਾਚਸਿਕਾ ਚ. ਤਤ੍ਥ ਕਾਯਿਕਾ ਨਾਮ ਹਤ੍ਥੀਹਿਪਿ ਕੀਲ਼ਨ੍ਤਿ, ਅਸ੍ਸੇਹਿਪਿ ਰਥੇਹਿਪਿ ਧਨੂਹਿਪਿ ਥਰੂਹਿਪੀਤਿ ਏਵਮਾਦਿ. ਵਾਚਸਿਕਾ ਨਾਮ ਗੀਤਂ ਸਿਲੋਕਭਣਨਂ ਮੁਖਭੇਰਿਆਲਮ੍ਬਰਭੇਰੀਤਿ ਏਵਮਾਦਿ. ਰਤੀਤਿ ਪਞ੍ਚਕਾਮਗੁਣਰਤਿ. ਵਿਪੁਲਨ੍ਤਿ ਯਾਵ ਅਟ੍ਠਿਮਿਞ੍ਜਂ ਅਹਚ੍ਚ ਠਾਨੇਨ ਸਕਲਤ੍ਤਭਾਵਬ੍ਯਾਪਕਂ. ਸੇਸਂ ਪਾਕਟਮੇਵ ¶ . ਅਨੁਸਨ੍ਧਿਯੋਜਨਾਪਿ ਚੇਤ੍ਥ ਸਂਸਗ੍ਗਗਾਥਾਯ ਵੁਤ੍ਤਨਯੇਨੇਵ ਵੇਦਿਤਬ੍ਬਾ, ਤਤੋ ਪਰਞ੍ਚ ਸਬ੍ਬਂ.
ਖਿਡ੍ਡਾਰਤਿਗਾਥਾਵਣ੍ਣਨਾ ਨਿਟ੍ਠਿਤਾ.
੯੮. ਚਾਤੁਦ੍ਦਿਸੋਤਿ ¶ ਕਾ ਉਪ੍ਪਤ੍ਤਿ? ਪੁਬ੍ਬੇ ਕਿਰ ਕਸ੍ਸਪਸ੍ਸ ਭਗਵਤੋ ਸਾਸਨੇ ਪਞ੍ਚ ਪਚ੍ਚੇਕਬੋਧਿਸਤ੍ਤਾ ਪਬ੍ਬਜਿਤ੍ਵਾ ਵੀਸਤਿ ਵਸ੍ਸਸਹਸ੍ਸਾਨਿ ਗਤਪਚ੍ਚਾਗਤਵਤ੍ਤਂ ਪੂਰੇਤ੍ਵਾ ਦੇਵਲੋਕੇ ਨਿਬ੍ਬਤ੍ਤਾ. ਤਤੋ ਚਵਿਤ੍ਵਾ ਤੇਸਂ ਜੇਟ੍ਠਕੋ ਬਾਰਾਣਸਿਰਾਜਾ ਅਹੋਸਿ, ਸੇਸਾ ਪਾਕਤਿਕਰਾਜਾਨੋ. ਤੇ ਚਤ੍ਤਾਰੋਪਿ ਕਮ੍ਮਟ੍ਠਾਨਂ ਉਗ੍ਗਣ੍ਹਿਤ੍ਵਾ ਰਜ੍ਜਂ ਪਹਾਯ ਪਬ੍ਬਜਿਤ੍ਵਾ ਅਨੁਕ੍ਕਮੇਨ ¶ ਪਚ੍ਚੇਕਬੁਦ੍ਧਾ ਹੁਤ੍ਵਾ ਨਨ੍ਦਮੂਲਕਪਬ੍ਭਾਰੇ ਵਸਨ੍ਤਾ ਏਕਦਿਵਸਂ ਸਮਾਪਤ੍ਤਿਤੋ ਵੁਟ੍ਠਾਯ ਵਂਸਕ੍ਕਲ਼ੀਰਗਾਥਾਯਂ ਵੁਤ੍ਤਨਯੇਨੇਵ ਅਤ੍ਤਨੋ ਕਮ੍ਮਞ੍ਚ ਸਹਾਯਞ੍ਚ ਆਵਜ੍ਜੇਤ੍ਵਾ ਞਤ੍ਵਾ ਬਾਰਾਣਸਿਰਞ੍ਞੋ ਉਪਾਯੇਨ ਆਰਮ੍ਮਣਂ ਦਸ੍ਸੇਤੁਂ ਓਕਾਸਂ ਗਵੇਸਨ੍ਤਿ. ਸੋ ਚ ਰਾਜਾ ਤਿਕ੍ਖਤ੍ਤੁਂ ਰਤ੍ਤਿਯਾ ਉਬ੍ਬਿਜ੍ਜਤਿ, ਭੀਤੋ ਵਿਸ੍ਸਰਂ ਕਰੋਤਿ, ਮਹਾਤਲੇ ਧਾਵਤਿ. ਪੁਰੋਹਿਤੇਨ ਕਾਲਸ੍ਸੇਵ ਵੁਟ੍ਠਾਯ ਸੁਖਸੇਯ੍ਯਂ ਪੁਚ੍ਛਿਤੋਪਿ ‘‘ਕੁਤੋ ਮੇ, ਆਚਰਿਯ, ਸੁਖ’’ਨ੍ਤਿ ਸਬ੍ਬਂ ਤਂ ਪਵਤ੍ਤਿਂ ਆਰੋਚੇਸਿ. ਪੁਰੋਹਿਤੋਪਿ ‘‘ਅਯਂ ਰੋਗੋ ਨ ਸਕ੍ਕਾ ਯੇਨ ਕੇਨਚਿ ਉਦ੍ਧਂ ਵਿਰੇਚਨਾਦਿਨਾ ਭੇਸਜ੍ਜਕਮ੍ਮੇਨ ਵਿਨੇਤੁਂ, ਮਯ੍ਹਂ ਪਨ ਖਾਦਨੂਪਾਯੋ ਉਪ੍ਪਨ੍ਨੋ’’ਤਿ ਚਿਨ੍ਤੇਤ੍ਵਾ ‘‘ਰਜ੍ਜਹਾਨਿਜੀਵਿਤਨ੍ਤਰਾਯਾਦੀਨਂ ਪੁਬ੍ਬਨਿਮਿਤ੍ਤਂ ਏਤਂ, ਮਹਾਰਾਜਾ’’ਤਿ ਰਾਜਾਨਂ ਸੁਟ੍ਠੁਤਰਂ ਉਬ੍ਬੇਜੇਤ੍ਵਾ ‘‘ਤਸ੍ਸ ਵੂਪਸਮਨਤ੍ਥਂ ਏਤ੍ਤਕੇ ਚ ਏਤ੍ਤਕੇ ਚ ਹਤ੍ਥਿਅਸ੍ਸਰਥਾਦਯੋ ਹਿਰਞ੍ਞਸੁਵਣ੍ਣਞ੍ਚ ਦਕ੍ਖਿਣਂ ਦਤ੍ਵਾ ਯਞ੍ਞੋ ਯਜਿਤਬ੍ਬੋ’’ਤਿ ਯਞ੍ਞਯਜਨੇ ਸਮਾਦਪੇਸਿ.
ਤਤੋ ਪਚ੍ਚੇਕਬੁਦ੍ਧਾ ਅਨੇਕਾਨਿ ਪਾਣਸਹਸ੍ਸਾਨਿ ਯਞ੍ਞਤ੍ਥਾਯ ਸਮ੍ਪਿਣ੍ਡਿਯਮਾਨਾਨਿ ਦਿਸ੍ਵਾ ‘‘ਏਤਸ੍ਮਿਂ ਕਮ੍ਮੇ ਕਤੇ ਦੁਬ੍ਬੋਧਨੇਯ੍ਯੋ ਭਵਿਸ੍ਸਤਿ, ਹਨ੍ਦ ਨਂ ਪਟਿਕਚ੍ਚੇਵ ਗਨ੍ਤ੍ਵਾ ਪੇਕ੍ਖਾਮਾ’’ਤਿ ਵਂਸਕ੍ਕਲ਼ੀਰਗਾਥਾਯਂ ਵੁਤ੍ਤਨਯੇਨ ਆਗਨ੍ਤ੍ਵਾ ਪਿਣ੍ਡਾਯ ਚਰਮਾਨਾ ਰਾਜਙ੍ਗਣੇ ਪਟਿਪਾਟਿਯਾ ਅਗਮਂਸੁ. ਰਾਜਾ ਸੀਹਪਞ੍ਜਰੇ ਠਿਤੋ ਰਾਜਙ੍ਗਣਂ ਓਲੋਕਯਮਾਨੋ ਤੇ ਅਦ੍ਦਕ੍ਖਿ, ਸਹ ਦਸ੍ਸਨੇਨੇਵ ਚਸ੍ਸ ਸਿਨੇਹੋ ਉਪ੍ਪਜ੍ਜਿ. ਤਤੋ ਤੇ ਪਕ੍ਕੋਸਾਪੇਤ੍ਵਾ ਆਕਾਸਤਲੇ ਪਞ੍ਞਤ੍ਤਾਸਨੇ ਨਿਸੀਦਾਪੇਤ੍ਵਾ ਸਕ੍ਕਚ੍ਚਂ ਭੋਜੇਤ੍ਵਾ ਕਤਭਤ੍ਤਕਿਚ੍ਚੇ ‘‘ਕੇ ਤੁਮ੍ਹੇ’’ਤਿ ਪੁਚ੍ਛਿ. ‘‘ਮਯਂ, ਮਹਾਰਾਜ, ਚਾਤੁਦ੍ਦਿਸਾ ਨਾਮਾ’’ਤਿ. ‘‘ਭਨ੍ਤੇ, ਚਾਤੁਦ੍ਦਿਸਾਤਿ ਇਮਸ੍ਸ ਕੋ ਅਤ੍ਥੋ’’ਤਿ? ‘‘ਚਤੂਸੁ ਦਿਸਾਸੁ ਕਤ੍ਥਚਿ ¶ ਕੁਤੋਚਿ ਭਯਂ ਵਾ ਚਿਤ੍ਤੁਤ੍ਰਾਸੋ ਵਾ ਅਮ੍ਹਾਕਂ ਨਤ੍ਥਿ, ਮਹਾਰਾਜਾ’’ਤਿ. ‘‘ਭਨ੍ਤੇ, ਤੁਮ੍ਹਾਕਂ ਤਂ ਭਯਂ ਕਿਂ ਕਾਰਣਾ ਨ ਹੋਤੀ’’ਤਿ? ‘‘ਮਯਂ, ਮਹਾਰਾਜ, ਮੇਤ੍ਤਂ ਭਾਵੇਮ, ਕਰੁਣਂ ਭਾਵੇਮ, ਮੁਦਿਤਂ ਭਾਵੇਮ, ਉਪੇਕ੍ਖਂ ਭਾਵੇਮ. ਤੇਨ ਨੋ ਤਂ ਭਯਂ ਨ ਹੋਤੀ’’ਤਿ ਵਤ੍ਵਾ ਉਟ੍ਠਾਯਾਸਨਾ ਅਤ੍ਤਨੋ ਵਸਨਟ੍ਠਾਨਂ ਅਗਮਂਸੁ.
ਤਤੋ ਰਾਜਾ ਚਿਨ੍ਤੇਸਿ – ‘‘ਇਮੇ ਸਮਣਾ ‘ਮੇਤ੍ਤਾਦਿਭਾਵਨਾਯ ਭਯਂ ਨ ਹੋਤੀ’ਤਿ ਭਣਨ੍ਤਿ, ਬ੍ਰਾਹ੍ਮਣਾ ਪਨ ਅਨੇਕਸਹਸ੍ਸਪਾਣਵਧਂ ਵਣ੍ਣਯਨ੍ਤਿ, ਕੇਸਂ ਨੁ ਖੋ ਵਚਨਂ ਸਚ੍ਚ’’ਨ੍ਤਿ? ਅਥਸ੍ਸ ਏਤਦਹੋਸਿ – ‘‘ਸਮਣਾ ਸੁਦ੍ਧੇਨ ਅਸੁਦ੍ਧਂ ਧੋਵਨ੍ਤਿ, ਬ੍ਰਾਹ੍ਮਣਾ ਪਨ ਅਸੁਦ੍ਧੇਨ ਅਸੁਦ੍ਧਂ. ਨ ਸਕ੍ਕਾ ਖੋ ਪਨ ਅਸੁਦ੍ਧੇਨ ਅਸੁਦ੍ਧਂ ਧੋਵਿਤੁਂ, ਪਬ੍ਬਜਿਤਾਨਂ ਏਵ ਵਚਨਂ ਸਚ੍ਚ’’ਨ੍ਤਿ. ਸੋ ‘‘ਸਬ੍ਬੇ ਸਤ੍ਤਾ ਸੁਖਿਤਾ ਹੋਨ੍ਤੂ’’ਤਿਆਦਿਨਾ ਨਯੇਨ ਮੇਤ੍ਤਾਦਯੋ ਚਤ੍ਤਾਰੋਪਿ ਬ੍ਰਹ੍ਮਵਿਹਾਰੇ ਭਾਵੇਤ੍ਵਾ ਹਿਤਫਰਣੇਨ ਚਿਤ੍ਤੇਨ ¶ ਅਮਚ੍ਚੇ ਆਣਾਪੇਸਿ – ‘‘ਸਬ੍ਬੇ ਪਾਣੇ ਮੁਞ੍ਚਥ, ਸੀਤਾਨਿ ਪਾਨੀਯਾਨਿ ਪਿਵਨ੍ਤੁ, ਹਰਿਤਾਨਿ ਤਿਣਾਨਿ ਖਾਦਨ੍ਤੁ, ਸੀਤੋ ਚ ਵਾਤੋ ਤੇਸਂ ਉਪਵਾਯਤੂ’’ਤਿ ¶ . ਤੇ ਤਥਾ ਅਕਂਸੁ.
ਤਤੋ ਰਾਜਾ ‘‘ਕਲ੍ਯਾਣਮਿਤ੍ਤਾਨਂ ਵਚਨੇਨ ਪਾਪਕਮ੍ਮਤੋ ਮੁਤ੍ਤੋਮ੍ਹੀ’’ਤਿ ਤਤ੍ਥੇਵ ਨਿਸਿਨ੍ਨੋ ਵਿਪਸ੍ਸਿਤ੍ਵਾ ਪਚ੍ਚੇਕਬੋਧਿਂ ਸਚ੍ਛਾਕਾਸਿ. ਅਮਚ੍ਚੇਹਿ ਚ ਭੋਜਨਵੇਲਾਯਂ ‘‘ਭੁਞ੍ਜ, ਮਹਾਰਾਜ, ਕਾਲੋ’’ਤਿ ਵੁਤ੍ਤੇ ‘‘ਨਾਹਂ ਰਾਜਾ’’ਤਿ ਪੁਰਿਮਨਯੇਨੇਵ ਸਬ੍ਬਂ ਵਤ੍ਵਾ ਇਮਂ ਉਦਾਨਬ੍ਯਾਕਰਣਗਾਥਂ ਅਭਾਸਿ.
ਤਤ੍ਥ ਚਾਤੁਦ੍ਦਿਸੋਤਿ ਚਤੂਸੁ ਦਿਸਾਸੁ ਯਥਾਸੁਖਵਿਹਾਰੀ, ‘‘ਏਕਂ ਦਿਸਂ ਫਰਿਤ੍ਵਾ ਵਿਹਰਤੀ’’ਤਿਆਦਿਨਾ ਵਾ ਨਯੇਨ ਬ੍ਰਹ੍ਮਵਿਹਾਰਭਾਵਨਾਯ ਫਰਿਤਾ ਚਤਸ੍ਸੋ ਦਿਸਾ ਅਸ੍ਸ ਸਨ੍ਤੀਤਿ ਚਾਤੁਦ੍ਦਿਸੋ. ਤਾਸੁ ਚਤੂਸੁ ਦਿਸਾਸੁ ਕਤ੍ਥਚਿ ਸਤ੍ਤੇ ਵਾ ਸਙ੍ਖਾਰੇ ਵਾ ਭਯੇਨ ਨ ਪਟਿਹਨਤੀਤਿ ਅਪ੍ਪਟਿਘੋ. ਸਨ੍ਤੁਸ੍ਸਮਾਨੋਤਿ ਦ੍ਵਾਦਸਵਿਧਸ੍ਸ ਸਨ੍ਤੋਸਸ੍ਸ ਵਸੇਨ ਸਨ੍ਤੁਸ੍ਸਕੋ ਚ. ਇਤਰੀਤਰੇਨਾਤਿ ਉਚ੍ਚਾਵਚੇਨ ਪਚ੍ਚਯੇਨ. ਪਰਿਸ੍ਸਯਾਨਂ ਸਹਿਤਾ ਅਛਮ੍ਭੀਤਿ ਏਤ੍ਥ ਪਰਿਸ੍ਸਯਨ੍ਤਿ ਕਾਯਚਿਤ੍ਤਾਨਿ, ਪਰਿਹਾਪੇਨ੍ਤਿ ਵਾ ਤੇਸਂ ਸਮ੍ਪਤ੍ਤਿਂ, ਤਾਨਿ ਵਾ ਪਟਿਚ੍ਚ ਸਯਨ੍ਤੀਤਿ ਪਰਿਸ੍ਸਯਾ, ਬਾਹਿਰਾਨਂ ਸੀਹਬ੍ਯਗ੍ਘਾਦੀਨਂ ਅਬ੍ਭਨ੍ਤਰਾਨਞ੍ਚ ਕਾਮਚ੍ਛਨ੍ਦਾਦੀਨਂ ਕਾਯਚਿਤ੍ਤੁਪਦ੍ਦਵਾਨਂ ਏਤਂ ਅਧਿਵਚਨਂ. ਤੇ ਪਰਿਸ੍ਸਯੇ ਅਧਿਵਾਸਨਖਨ੍ਤਿਯਾ ਚ ਵੀਰਿਯਾਦੀਹਿ ਧਮ੍ਮੇਹਿ ਚ ਸਹਤੀਤਿ ਪਰਿਸ੍ਸਯਾਨਂ ਸਹਿਤਾ. ਥਦ੍ਧਭਾਵਕਰਭਯਾਭਾਵੇਨ ਅਛਮ੍ਭੀ. ਕਿਂ ਵੁਤ੍ਤਂ ਹੋਤਿ? ਯਥਾ ਤੇ ਚਤ੍ਤਾਰੋ ਸਮਣਾ, ਏਵਂ ਇਤਰੀਤਰੇਨ ਪਚ੍ਚਯੇਨ ਸਨ੍ਤੁਸ੍ਸਮਾਨੋ ਏਤ੍ਥ ਪਟਿਪਤ੍ਤਿਪਦਟ੍ਠਾਨੇ ਸਨ੍ਤੋਸੇ ਠਿਤੋ ਚਤੂਸੁ ਦਿਸਾਸੁ ਮੇਤ੍ਤਾਦਿਭਾਵਨਾਯ ਚਾਤੁਦ੍ਦਿਸੋ, ਸਤ੍ਤਸਙ੍ਖਾਰੇਸੁ ¶ ਪਟਿਹਨਨਭਯਾਭਾਵੇਨ ਅਪ੍ਪਟਿਘੋ ਚ ਹੋਤਿ. ਸੋ ਚਾਤੁਦ੍ਦਿਸਤ੍ਤਾ ਵੁਤ੍ਤਪ੍ਪਕਾਰਾਨਂ ਪਰਿਸ੍ਸਯਾਨਂ ਸਹਿਤਾ, ਅਪ੍ਪਟਿਘਤ੍ਤਾ ਅਛਮ੍ਭੀ ਚ ਹੋਤੀਤਿ ਏਵਂ ਪਟਿਪਤ੍ਤਿਗੁਣਂ ਦਿਸ੍ਵਾ ਯੋਨਿਸੋ ਪਟਿਪਜ੍ਜਿਤ੍ਵਾ ਪਚ੍ਚੇਕਬੋਧਿਂ ਅਧਿਗਤੋਮ੍ਹੀਤਿ. ਅਥ ਵਾ ਤੇ ਸਮਣਾ ਵਿਯ ਸਨ੍ਤੁਸ੍ਸਮਾਨੋ ਇਤਰੀਤਰੇਨ ਵੁਤ੍ਤਨਯੇਨ ਚਾਤੁਦ੍ਦਿਸੋ ਹੋਤੀਤਿ ਞਤ੍ਵਾ ਏਵਂ ਚਾਤੁਦ੍ਦਿਸਭਾਵਂ ਪਤ੍ਥਯਨ੍ਤੋ ਯੋਨਿਸੋ ਪਟਿਪਜ੍ਜਿਤ੍ਵਾ ਅਧਿਗਤੋਮ੍ਹਿ. ਤਸ੍ਮਾ ਅਞ੍ਞੋਪਿ ਈਦਿਸਂ ਠਾਨਂ ਪਤ੍ਥਯਨ੍ਤੋ ਚਾਤੁਦ੍ਦਿਸਤਾਯ ਪਰਿਸ੍ਸਯਾਨਂ ਸਹਿਤਾ ਅਪ੍ਪਟਿਘਤਾਯ ਚ ਅਛਮ੍ਭੀ ਹੁਤ੍ਵਾ ਏਕੋ ਚਰੇ ਖਗ੍ਗਵਿਸਾਣਕਪ੍ਪੋਤਿ. ਸੇਸਂ ਵੁਤ੍ਤਨਯਮੇਵਾਤਿ.
ਚਾਤੁਦ੍ਦਿਸਗਾਥਾਵਣ੍ਣਨਾ ਨਿਟ੍ਠਿਤਾ.
੯੯. ਦੁਸ੍ਸਙ੍ਗਹਾਤਿ ਕਾ ਉਪ੍ਪਤ੍ਤਿ? ਬਾਰਾਣਸਿਰਞ੍ਞੋ ਕਿਰ ਅਗ੍ਗਮਹੇਸੀ ਕਾਲਮਕਾਸਿ. ਤਤੋ ਵੀਤਿਵਤ੍ਤੇਸੁ ਸੋਕਦਿਵਸੇਸੁ ਏਕਦਿਵਸਂ ਅਮਚ੍ਚਾ ‘‘ਰਾਜੂਨਂ ਨਾਮ ਤੇਸੁ ਤੇਸੁ ਕਿਚ੍ਚੇਸੁ ਅਗ੍ਗਮਹੇਸੀ ¶ ਅਵਸ੍ਸਂ ਇਚ੍ਛਿਤਬ੍ਬਾ, ਸਾਧੁ ਦੇਵੋ ਅਞ੍ਞਮ੍ਪਿ ਦੇਵਿਂ ਆਨੇਤੂ’’ਤਿ ਯਾਚਿਂਸੁ. ਰਾਜਾ ‘‘ਤੇਨ ਹਿ, ਭਣੇ, ਜਾਨਾਥਾ’’ਤਿ ਆਹ. ਤੇ ਪਰਿਯੇਸਨ੍ਤਾ ਸਾਮਨ੍ਤਰਜ੍ਜੇ ਰਾਜਾ ਮਤੋ ¶ , ਤਸ੍ਸ ਦੇਵੀ ਰਜ੍ਜਂ ਅਨੁਸਾਸਤਿ, ਸਾ ਚ ਗਬ੍ਭਿਨੀ ਅਹੋਸਿ, ਅਮਚ੍ਚਾ ‘‘ਅਯਂ ਰਞ੍ਞੋ ਅਨੁਰੂਪਾ’’ਤਿ ਞਤ੍ਵਾ ਤਂ ਯਾਚਿਂਸੁ. ਸਾ ‘‘ਗਬ੍ਭਿਨੀ ਨਾਮ ਮਨੁਸ੍ਸਾਨਂ ਅਮਨਾਪਾ ਹੋਤਿ. ਸਚੇ ਆਗਮੇਥ, ਯਾਵ ਵਿਜਾਯਾਮਿ, ਏਵਂ ਸਾਧੁ. ਨੋ ਚੇ, ਅਞ੍ਞਂ ਪਰਿਯੇਸਥਾ’’ਤਿ ਆਹ. ਤੇ ਰਞ੍ਞੋਪਿ ਏਤਮਤ੍ਥਂ ਆਰੋਚੇਸੁਂ. ਰਾਜਾ ‘‘ਗਬ੍ਭਿਨੀਪਿ ਹੋਤੁ, ਆਨੇਥਾ’’ਤਿ ਆਹ. ਤੇ ਆਨੇਸੁਂ. ਰਾਜਾ ਤਂ ਅਭਿਸਿਞ੍ਚਿਤ੍ਵਾ ਸਬ੍ਬਂ ਮਹੇਸਿਯਾ ਭੋਗਂ ਅਦਾਸਿ, ਤਸ੍ਸਾ ਪਰਿਜਨਾਨਞ੍ਚ ਨਾਨਾਵਿਧੇਹਿ ਪਣ੍ਣਾਕਾਰੇਹਿ ਸਙ੍ਗਣ੍ਹਾਤਿ. ਸਾ ਕਾਲੇਨ ਪੁਤ੍ਤਂ ਵਿਜਾਯਿ. ਰਾਜਾ ਤਂ ਅਤ੍ਤਨੋ ਪੁਤ੍ਤਂ ਵਿਯ ਸਬ੍ਬਿਰਿਯਾਪਥੇਸੁ ਅਙ੍ਕੇ ਚ ਉਰੇ ਚ ਕਤ੍ਵਾ ਵਿਹਰਤਿ. ਤਦਾ ਦੇਵਿਯਾ ਪਰਿਜਨਾ ਚਿਨ੍ਤੇਸੁਂ – ‘‘ਰਾਜਾ ਅਤਿਵਿਯ ਸਙ੍ਗਣ੍ਹਾਤਿ, ਕੁਮਾਰੇ ਅਤਿਵਿਸ੍ਸਾਸਂ ਕਰੋਤਿ, ਹਨ੍ਦ, ਨਂ ਪਰਿਭਿਨ੍ਦਿਸ੍ਸਾਮਾ’’ਤਿ.
ਤਤੋ ਕੁਮਾਰਂ ਆਹਂਸੁ – ‘‘ਤ੍ਵਂ, ਤਾਤ, ਅਮ੍ਹਾਕਂ ਰਞ੍ਞੋ ਪੁਤ੍ਤੋ, ਨ ਇਮਸ੍ਸ ਰਞ੍ਞੋ ਪੁਤ੍ਤੋ. ਮਾ ਏਤ੍ਥ ਵਿਸ੍ਸਾਸਂ ਆਪਜ੍ਜੀ’’ਤਿ. ਅਥ ਕੁਮਾਰੋ ‘‘ਏਹਿ ਪੁਤ੍ਤਾ’’ਤਿ ਰਞ੍ਞਾ ਵੁਚ੍ਚਮਾਨੋਪਿ ਹਤ੍ਥੇਨ ਆਕਡ੍ਢਿਯਮਾਨੋਪਿ ਪੁਬ੍ਬੇ ¶ ਵਿਯ ਰਾਜਾਨਂ ਨ ਅਲ੍ਲੀਯਤਿ. ਰਾਜਾ ‘‘ਕਿਂ ਕਾਰਣ’’ਨ੍ਤਿ ਵੀਮਂਸਨ੍ਤੋ ਤਂ ਪਵਤ੍ਤਿਂ ਞਤ੍ਵਾ ‘‘ਏਤੇ ਮਯਾ ਸਙ੍ਗਹਿਤਾਪਿ ਪਟਿਕ੍ਕੂਲਵੁਤ੍ਤਿਨੋ ਏਵਾ’’ਤਿ ਨਿਬ੍ਬਿਜ੍ਜਿਤ੍ਵਾ ਰਜ੍ਜਂ ਪਹਾਯ ਪਬ੍ਬਜਿਤੋ. ‘‘ਰਾਜਾ ਪਬ੍ਬਜਿਤੋ’’ਤਿ ਅਮਚ੍ਚਪਰਿਜਨਾਪਿ ਬਹੂ ਪਬ੍ਬਜਿਂਸੁ. ਸਪਰਿਜਨੋ ਰਾਜਾ ਪਬ੍ਬਜਿਤੋਪਿ ਮਨੁਸ੍ਸਾ ਪਣੀਤੇ ਪਚ੍ਚਯੇ ਉਪਨੇਨ੍ਤਿ, ਰਾਜਾ ਪਣੀਤੇ ਪਚ੍ਚਯੇ ਯਥਾਵੁਡ੍ਢਂ ਦਾਪੇਸਿ. ਤਤ੍ਥ ਯੇ ਸੁਨ੍ਦਰਂ ਲਭਨ੍ਤਿ, ਤੇ ਤੁਸ੍ਸਨ੍ਤਿ. ਇਤਰੇ ਉਜ੍ਝਾਯਨ੍ਤਿ ‘‘ਮਯਂ ਪਰਿਵੇਣਾਦੀਨਿ ਸਮ੍ਮਜ੍ਜਨ੍ਤਾ ਸਬ੍ਬਕਿਚ੍ਚਾਨਿ ਕਰੋਨ੍ਤਿ, ਲੂਖਭਤ੍ਤਂ ਜਿਣ੍ਣਵਤ੍ਥਞ੍ਚ ਲਭਾਮਾ’’ਤਿ. ਸੋ ਤਮ੍ਪਿ ਞਤ੍ਵਾ ‘‘ਇਮੇ ਯਥਾਵੁਡ੍ਢਂ ਦੀਯਮਾਨਾਪਿ ਉਜ੍ਝਾਯਨ੍ਤਿ, ਅਹੋ ਦੁਸ੍ਸਙ੍ਗਹਾ ਪਰਿਸਾ’’ਤਿ ਪਤ੍ਤਚੀਵਰਮਾਦਾਯ ਏਕੋਵ ਅਰਞ੍ਞਂ ਪਵਿਸਿਤ੍ਵਾ ਵਿਪਸ੍ਸਨਂ ਆਰਭਿਤ੍ਵਾ ਪਚ੍ਚੇਕਬੋਧਿਂ ਸਚ੍ਛਾਕਾਸਿ. ਤਤ੍ਥ ਆਗਤੇਹਿ ਚ ਕਮ੍ਮਟ੍ਠਾਨਂ ਪੁਚ੍ਛਿਤੋ ਇਮਂ ਗਾਥਮਭਾਸਿ. ਸਾ ਅਤ੍ਥਤੋ ਪਾਕਟਾ ਏਵ. ਅਯਂ ਪਨ ਯੋਜਨਾ – ਦੁਸ੍ਸਙ੍ਗਹਾ ਪਬ੍ਬਜਿਤਾਪਿ ਏਕੇ, ਯੇ ਅਸਨ੍ਤੋਸਾਭਿਭੂਤਾ, ਤਥਾਵਿਧਾ ਏਵ ਚ ਅਥੋ ਗਹਟ੍ਠਾ ਘਰਮਾਵਸਨ੍ਤਾ. ਏਤਾਹਂ ਦੁਸ੍ਸਙ੍ਗਹਭਾਵਂ ਜਿਗੁਚ੍ਛਨ੍ਤੋ ਵਿਪਸ੍ਸਨਂ ਆਰਭਿਤ੍ਵਾ ਅਧਿਗਤੋਤਿ. ਸੇਸਂ ਪੁਰਿਮਨਯੇਨੇਵ ਵੇਦਿਤਬ੍ਬਨ੍ਤਿ.
ਦੁਸ੍ਸਙ੍ਗਹਗਾਥਾਵਣ੍ਣਨਾ ਨਿਟ੍ਠਿਤਾ.
੧੦੦. ਓਰੋਪਯਿਤ੍ਵਾਤਿ ਕਾ ਉਪ੍ਪਤ੍ਤਿ? ਬਾਰਾਣਸਿਯਂ ਕਿਰ ਚਾਤੁਮਾਸਿਕਬ੍ਰਹ੍ਮਦਤ੍ਤੋ ਨਾਮ ਰਾਜਾ ਗਿਮ੍ਹਾਨਂ ਪਠਮੇ ਮਾਸੇ ਉਯ੍ਯਾਨਂ ਗਤੋ. ਤਤ੍ਥ ਰਮਣੀਯੇ ਭੂਮਿਭਾਗੇ ਨੀਲਘਨਪਤ੍ਤਸਞ੍ਛਨ੍ਨਂ ਕੋਵਿਲ਼ਾਰਰੁਕ੍ਖਂ ¶ ¶ ਦਿਸ੍ਵਾ ‘‘ਕੋਵਿਲ਼ਾਰਮੂਲੇ ਮਮ ਸਯਨਂ ਪਞ੍ਞਾਪੇਥਾ’’ਤਿ ਵਤ੍ਵਾ ਉਯ੍ਯਾਨੇ ਕੀਲ਼ਿਤ੍ਵਾ ਸਾਯਨ੍ਹਸਮਯਂ ਤਤ੍ਥ ਸੇਯ੍ਯਂ ਕਪ੍ਪੇਸਿ. ਪੁਨ ਗਿਮ੍ਹਾਨਂ ਮਜ੍ਝਿਮੇ ਮਾਸੇ ਉਯ੍ਯਾਨਂ ਗਤੋ, ਤਦਾ ਕੋਵਿਲ਼ਾਰੋ ਪੁਪ੍ਫਿਤੋ ਹੋਤਿ, ਤਦਾਪਿ ਤਥੇਵ ਅਕਾਸਿ. ਪੁਨਪਿ ਗਿਮ੍ਹਾਨਂ ਪਚ੍ਛਿਮੇ ਮਾਸੇ ਗਤੋ, ਤਦਾ ਕੋਵਿਲ਼ਾਰੋ ਸਞ੍ਛਿਨ੍ਨਪਤ੍ਤੋ ਸੁਕ੍ਖਰੁਕ੍ਖੋ ਵਿਯ ਹੋਤਿ, ਤਦਾਪਿ ਰਾਜਾ ਅਦਿਸ੍ਵਾਵ ਤਂ ਰੁਕ੍ਖਂ ਪੁਬ੍ਬਪਰਿਚਯੇਨ ਤਤ੍ਥੇਵ ਸੇਯ੍ਯਂ ਆਣਾਪੇਸਿ. ਅਮਚ੍ਚਾ ਜਾਨਨ੍ਤਾਪਿ ਰਞ੍ਞੋ ਆਣਤ੍ਤਿਯਾ ਤਤ੍ਥ ਸਯਨਂ ਪਞ੍ਞਾਪੇਸੁਂ. ਸੋ ਉਯ੍ਯਾਨੇ ਕੀਲ਼ਿਤ੍ਵਾ ਸਾਯਨ੍ਹਸਮਯੇ ਤਤ੍ਥ ਸੇਯ੍ਯਂ ਕਪ੍ਪੇਨ੍ਤੋ ਤਂ ਰੁਕ੍ਖਂ ਦਿਸ੍ਵਾ ‘‘ਅਰੇ, ਅਯਂ ਪੁਬ੍ਬੇ ਸਞ੍ਛਨ੍ਨਪਤ੍ਤੋ ਮਣਿਮਯੋ ਵਿਯ ਅਭਿਰੂਪਦਸ੍ਸਨੋ ਅਹੋਸਿ, ਤਤੋ ਮਣਿਵਣ੍ਣਸਾਖਨ੍ਤਰੇ ਠਪਿਤਪਵਾਲ਼ਙ੍ਕੁਰਸਦਿਸੇਹਿ ਪੁਪ੍ਫੇਹਿ ¶ ਸਸ੍ਸਿਰਿਕਦਸ੍ਸਨੋ ਅਹੋਸਿ, ਮੁਤ੍ਤਜਾਲਸਦਿਸਵਾਲਿਕਾਕਿਣ੍ਣੋ ਚਸ੍ਸ ਹੇਟ੍ਠਾਭੂਮਿਭਾਗੋ ਬਨ੍ਧਨਾ ਪਵੁਤ੍ਤਪੁਪ੍ਫਸਞ੍ਛਨ੍ਨੋ ਰਤ੍ਤਕਮ੍ਬਲਸਨ੍ਥਤੋ ਵਿਯ ਅਹੋਸਿ. ਸੋ ਨਾਮਜ੍ਜ ਸੁਕ੍ਖਰੁਕ੍ਖੋ ਵਿਯ ਸਾਖਾਮਤ੍ਤਾਵਸੇਸੋ ਠਿਤੋ, ਅਹੋ ਜਰਾਯ ਉਪਹਤੋ ਕੋਵਿਲ਼ਾਰੋ’’ਤਿ ਚਿਨ੍ਤੇਤ੍ਵਾ ‘‘ਅਨੁਪਾਦਿਣ੍ਣਮ੍ਪਿ ਤਾਯ ਜਰਾਯ ਹਞ੍ਞਤਿ, ਕਿਮਙ੍ਗਂ ਪਨ ਉਪਾਦਿਣ੍ਣ’’ਨ੍ਤਿ ਅਨਿਚ੍ਚਸਞ੍ਞਂ ਪਟਿਲਭਿ. ਤਦਨੁਸਾਰੇਨੇਵ ਸਬ੍ਬਸਙ੍ਖਾਰੇ ਦੁਕ੍ਖਤੋ ਅਨਤ੍ਤਤੋ ਚ ਵਿਪਸ੍ਸਨ੍ਤੋਵ ‘‘ਅਹੋ ਵਤਾਹਮ੍ਪਿ ਸਞ੍ਛਿਨ੍ਨਪਤ੍ਤੋ ਕੋਵਿਲ਼ਾਰੋ ਵਿਯ ਅਪਗਤਗਿਹਿਬ੍ਯਞ੍ਜਨੋ ਭਵੇਯ੍ਯ’’ਨ੍ਤਿ ਪਤ੍ਥਯਮਾਨੋ ਅਨੁਪੁਬ੍ਬੇਨ ਤਸ੍ਮਿਂ ਸਯਨਤਲੇ ਦਕ੍ਖਿਣੇਨ ਪਸ੍ਸੇਨ ਨਿਪਨ੍ਨੋਯੇਵ ਵਿਪਸ੍ਸਿਤ੍ਵਾ ਪਚ੍ਚੇਕਬੋਧਿਂ ਸਚ੍ਛਾਕਾਸਿ. ਤਤੋ ਗਮਨਕਾਲੇ ਅਮਚ੍ਚੇਹਿ ‘‘ਕਾਲੋ, ਦੇਵ, ਗਨ੍ਤੁ’’ਨ੍ਤਿ ਵੁਤ੍ਤੇ ‘‘ਨਾਹਂ ਰਾਜਾ’’ਤਿਆਦੀਨਿ ਵਤ੍ਵਾ ਪੁਰਿਮਨਯੇਨੇਵ ਇਮਂ ਗਾਥਮਭਾਸਿ.
ਤਤ੍ਥ ਓਰੋਪਯਿਤ੍ਵਾਤਿ ਅਪਨੇਤ੍ਵਾ. ਗਿਹਿਬ੍ਯਞ੍ਜਨਾਨੀਤਿ ਕੇਸਮਸ੍ਸੁਓਦਾਤਵਤ੍ਥਾਲਙ੍ਕਾਰਮਾਲਾਗਨ੍ਧਵਿਲੇਪਨਪੁਤ੍ਤਦਾਰਦਾਸਿਦਾਸਾਦੀਨਿ. ਏਤਾਨਿ ਗਿਹਿਭਾਵਂ ਬ੍ਯਞ੍ਜਯਨ੍ਤਿ, ਤਸ੍ਮਾ ‘‘ਗਿਹਿਬ੍ਯਞ੍ਜਨਾਨੀ’’ਤਿ ਵੁਚ੍ਚਨ੍ਤਿ. ਸਞ੍ਛਿਨ੍ਨਪਤ੍ਤੋਤਿ ਪਤਿਤਪਤ੍ਤੋ. ਛੇਤ੍ਵਾਨਾਤਿ ਮਗ੍ਗਞਾਣੇਨ ਛਿਨ੍ਦਿਤ੍ਵਾ. ਵੀਰੋਤਿ ਮਗ੍ਗਵੀਰਿਯੇਨ ਸਮਨ੍ਨਾਗਤੋ. ਗਿਹਿਬਨ੍ਧਨਾਨੀਤਿ ਕਾਮਬਨ੍ਧਨਾਨਿ. ਕਾਮਾ ਹਿ ਗਿਹੀਨਂ ਬਨ੍ਧਨਾਨਿ. ਅਯਂ ਤਾਵ ਪਦਤ੍ਥੋ. ਅਯਂ ਪਨ ਅਧਿਪ੍ਪਾਯੋ – ‘‘ਅਹੋ ਵਤਾਹਮ੍ਪਿ ਓਰੋਪਯਿਤ੍ਵਾ ਗਿਹਿਬ੍ਯਞ੍ਜਨਾਨਿ ਸਞ੍ਛਿਨ੍ਨਪਤ੍ਤੋ ਯਥਾ ਕੋਵਿਲ਼ਾਰੋ ਭਵੇਯ੍ਯ’’ਨ੍ਤਿ ਏਵਂ ਚਿਨ੍ਤਯਮਾਨੋ ਵਿਪਸ੍ਸਨਂ ਆਰਭਿਤ੍ਵਾ ਅਧਿਗਤੋਤਿ. ਸੇਸਂ ਪੁਰਿਮਨਯੇਨੇਵ ਵੇਦਿਤਬ੍ਬਨ੍ਤਿ.
ਕੋਵਿਲ਼ਾਰਗਾਥਾਵਣ੍ਣਨਾ ਨਿਟ੍ਠਿਤਾ.
ਪਠਮਵਗ੍ਗੋ ਨਿਟ੍ਠਿਤੋ.
੧੦੧-੨. ਸਚੇ ¶ ਲਭੇਥਾਤਿ ਕਾ ਉਪ੍ਪਤ੍ਤਿ? ਪੁਬ੍ਬੇ ਕਿਰ ਕਸ੍ਸਪਸ੍ਸ ਭਗਵਤੋ ਸਾਸਨੇ ਦ੍ਵੇ ਪਚ੍ਚੇਕਬੋਧਿਸਤ੍ਤਾ ਪਬ੍ਬਜਿਤ੍ਵਾ ਵੀਸਤਿ ਵਸ੍ਸਸਹਸ੍ਸਾਨਿ ¶ ਗਤਪਚ੍ਚਾਗਤਵਤ੍ਤਂ ਪੂਰੇਤ੍ਵਾ ਦੇਵਲੋਕੇ ਉਪ੍ਪਨ੍ਨਾ. ਤਤੋ ਚਵਿਤ੍ਵਾ ਤੇਸਂ ਜੇਟ੍ਠਕੋ ਬਾਰਾਣਸਿਰਞ੍ਞੋ ਪੁਤ੍ਤੋ, ਕਨਿਟ੍ਠੋ ਪੁਰੋਹਿਤਸ੍ਸ ਪੁਤ੍ਤੋ ਅਹੋਸਿ. ਤੇ ਏਕਦਿਵਸਂਯੇਵ ਪਟਿਸਨ੍ਧਿਂ ਗਹੇਤ੍ਵਾ ਏਕਦਿਵਸਮੇਵ ਮਾਤੁ ਕੁਚ੍ਛਿਤੋ ਨਿਕ੍ਖਮਿਤ੍ਵਾ ਸਹਪਂਸੁਕੀਲ਼ਕਾ ਸਹਾਯਕਾ ਅਹੇਸੁਂ. ਪੁਰੋਹਿਤਪੁਤ੍ਤੋ ਪਞ੍ਞਵਾ ਅਹੋਸਿ. ਸੋ ਰਾਜਪੁਤ੍ਤਂ ਆਹ – ‘‘ਸਮ੍ਮ, ਤ੍ਵਂ ਤਵ ¶ ਪਿਤੁਨੋ ਅਚ੍ਚਯੇਨ ਰਜ੍ਜਂ ਲਭਿਸ੍ਸਸਿ, ਅਹਂ ਪੁਰੋਹਿਤਟ੍ਠਾਨਂ, ਸੁਸਿਕ੍ਖਿਤੇਨ ਚ ਰਜ੍ਜਂ ਅਨੁਸਾਸਿਤੁਂ ਸਕ੍ਕਾ, ਏਹਿ ਸਿਪ੍ਪਂ ਉਗ੍ਗਣ੍ਹਿਸ੍ਸਾਮਾ’’ਤਿ. ਤਤੋ ਉਭੋਪਿ ਯਞ੍ਞੋਪਚਿਤਾ ਹੁਤ੍ਵਾ ਗਾਮਨਿਗਮਾਦੀਸੁ ਭਿਕ੍ਖਂ ਚਰਮਾਨਾ ਪਚ੍ਚਨ੍ਤਜਨਪਦਗਾਮਂ ਗਤਾ. ਤਞ੍ਚ ਗਾਮਂ ਪਞ੍ਚ ਪਚ੍ਚੇਕਬੁਦ੍ਧਾ ਭਿਕ੍ਖਾਚਾਰਵੇਲਾਯ ਪਵਿਸਿਂਸੁ. ਤਤ੍ਥ ਮਨੁਸ੍ਸਾ ਪਚ੍ਚੇਕਬੁਦ੍ਧੇ ਦਿਸ੍ਵਾ ਉਸ੍ਸਾਹਜਾਤਾ ਆਸਨਾਨਿ ਪਞ੍ਞਾਪੇਤ੍ਵਾ ਪਣੀਤਂ ਖਾਦਨੀਯਂ ਵਾ ਭੋਜਨੀਯਂ ਵਾ ਉਪਨਾਮੇਤ੍ਵਾ ਪੂਜੇਨ੍ਤਿ. ਤੇਸਂ ਏਤਦਹੋਸਿ – ‘‘ਅਮ੍ਹੇਹਿ ਸਦਿਸਾ ਉਚ੍ਚਾਕੁਲਿਕਾ ਨਾਮ ਨਤ੍ਥਿ, ਅਪਿ ਚ ਪਨਿਮੇ ਮਨੁਸ੍ਸਾ ਯਦਿ ਇਚ੍ਛਨ੍ਤਿ, ਅਮ੍ਹਾਕਂ ਭਿਕ੍ਖਂ ਦੇਨ੍ਤਿ, ਯਦਿ ਨਿਚ੍ਛਨ੍ਤਿ, ਨ ਦੇਨ੍ਤਿ, ਇਮੇਸਂ ਪਨ ਪਬ੍ਬਜਿਤਾਨਂ ਏਵਰੂਪਂ ਸਕ੍ਕਾਰਂ ਕਰੋਨ੍ਤਿ, ਅਦ੍ਧਾ ਏਤੇ ਕਿਞ੍ਚਿ ਸਿਪ੍ਪਂ ਜਾਨਨ੍ਤਿ, ਹਨ੍ਦ, ਨੇਸਂ ਸਨ੍ਤਿਕੇ ਸਿਪ੍ਪਂ ਉਗ੍ਗਣ੍ਹਾਮਾ’’ਤਿ. ਤੇ ਮਨੁਸ੍ਸੇਸੁ ਪਟਿਕ੍ਕਨ੍ਤੇਸੁ ਓਕਾਸਂ ਲਭਿਤ੍ਵਾ ‘‘ਯਂ, ਭਨ੍ਤੇ, ਤੁਮ੍ਹੇ ਸਿਪ੍ਪਂ ਜਾਨਾਥ, ਤਂ ਅਮ੍ਹੇਹਿ ਸਿਕ੍ਖਾਪੇਥਾ’’ਤਿ ਯਾਚਿਂਸੁ. ਪਚ੍ਚੇਕਬੁਦ੍ਧਾ ‘‘ਨ ਸਕ੍ਕਾ ਅਪਬ੍ਬਜਿਤੇਨ ਸਿਕ੍ਖਿਤੁ’’ਨ੍ਤਿ ਆਹਂਸੁ. ਤੇ ਪਬ੍ਬਜ੍ਜਂ ਯਾਚਿਤ੍ਵਾ ਪਬ੍ਬਜਿਂਸੁ. ਤਤੋ ਨੇਸਂ ਪਚ੍ਚੇਕਬੁਦ੍ਧਾ ‘‘ਏਵਂ ਵੋ ਨਿਵਾਸੇਤਬ੍ਬਂ, ਏਵਂ ਪਾਰੁਪਿਤਬ੍ਬ’’ਨ੍ਤਿਆਦਿਨਾ ਨਯੇਨ ਆਭਿਸਮਾਚਾਰਿਕਂ ਆਚਿਕ੍ਖਿਤ੍ਵਾ ‘‘ਇਮਸ੍ਸ ਸਿਪ੍ਪਸ੍ਸ ਏਕੀਭਾਵਾਭਿਰਤਿ ਨਿਪ੍ਫਤ੍ਤਿ, ਤਸ੍ਮਾ ਏਕੇਨੇਵ ਨਿਸੀਦਿਤਬ੍ਬਂ, ਏਕੇਨ ਚਙ੍ਕਮਿਤਬ੍ਬਂ, ਏਕੇਨ ਠਾਤਬ੍ਬਂ, ਏਕੇਨ ਸਯਿਤਬ੍ਬ’’ਨ੍ਤਿ ਪਾਟਿਯੇਕ੍ਕਂ ਪਣ੍ਣਸਾਲਂ ਅਦਂਸੁ, ਤਤੋ ਤੇ ਅਤ੍ਤਨੋ ਅਤ੍ਤਨੋ ਪਣ੍ਣਸਾਲਂ ਪਵਿਸਿਤ੍ਵਾ ਨਿਸੀਦਿਂਸੁ. ਪੁਰੋਹਿਤਪੁਤ੍ਤੋ ਨਿਸਿਨ੍ਨਕਾਲਤੋ ਪਭੁਤਿ ਚਿਤ੍ਤਸਮਾਧਾਨਂ ਲਦ੍ਧਾ ਝਾਨਂ ਪਟਿਲਭਿ. ਰਾਜਪੁਤ੍ਤੋ ਮੁਹੁਤ੍ਤੇਨੇਵ ਉਕ੍ਕਣ੍ਠਿਤੋ ਤਸ੍ਸ ਸਨ੍ਤਿਕਂ ਆਗਤੋ. ਸੋ ਤਂ ਦਿਸ੍ਵਾ ‘‘ਕਿਂ, ਸਮ੍ਮਾ’’ਤਿ ਪੁਚ੍ਛਿ. ‘‘ਉਕ੍ਕਣ੍ਠਿਤੋਮ੍ਹੀ’’ਤਿ ਆਹ. ‘‘ਤੇਨ ਹਿ ਇਧ ਨਿਸੀਦਾ’’ਤਿ. ਸੋ ਤਤ੍ਥ ਮੁਹੁਤ੍ਤਂ ਨਿਸੀਦਿਤ੍ਵਾ ਆਹ – ‘‘ਇਮਸ੍ਸ ਕਿਰ, ਸਮ੍ਮ, ਸਿਪ੍ਪਸ੍ਸ ਏਕੀਭਾਵਾਭਿਰਤਿ ਨਿਪ੍ਫਤ੍ਤੀ’’ਤਿ? ਪੁਰੋਹਿਤਪੁਤ੍ਤੋ ‘‘ਏਵਂ, ਸਮ੍ਮ, ਤੇਨ ਹਿ ਤ੍ਵਂ ਅਤ੍ਤਨੋ ਨਿਸਿਨ੍ਨੋਕਾਸਂ ਏਵ ਗਚ੍ਛ, ਉਗ੍ਗਣ੍ਹਿਸ੍ਸਾਮਿ ਇਮਸ੍ਸ ਸਿਪ੍ਪਸ੍ਸ ਨਿਪ੍ਫਤ੍ਤਿ’’ਨ੍ਤਿ ਆਹ. ਸੋ ਗਨ੍ਤ੍ਵਾ ਪੁਨਪਿ ਮੁਹੁਤ੍ਤਕੇਨੇਵ ਉਕ੍ਕਣ੍ਠਿਤੋ ਪੁਰਿਮਨਯੇਨੇਵ ਤਿਕ੍ਖਤ੍ਤੁਂ ਆਗਤੋ.
ਤਤੋ ਨਂ ਪੁਰੋਹਿਤਪੁਤ੍ਤੋ ਤਥੇਵ ਉਯ੍ਯੋਜੇਤ੍ਵਾ ਤਸ੍ਮਿਂ ਗਤੇ ਚਿਨ੍ਤੇਸਿ – ‘‘ਅਯਂ ਅਤ੍ਤਨੋ ਚ ਕਮ੍ਮਂ ਹਾਪੇਤਿ ਮਮ ਚ, ਇਧਾਭਿਕ੍ਖਣਂ ਆਗਚ੍ਛਤੀ’’ਤਿ. ਸੋ ਪਣ੍ਣਸਾਲਤੋ ਨਿਕ੍ਖਮ੍ਮ ਅਰਞ੍ਞਂ ਪਵਿਟ੍ਠੋ. ਇਤਰੋ ਅਤ੍ਤਨੋ ਪਣ੍ਣਸਾਲਾਯੇਵ ਨਿਸਿਨ੍ਨੋ ਪੁਨਪਿ ਮੁਹੁਤ੍ਤਕੇਨੇਵ ਉਕ੍ਕਣ੍ਠਿਤੋ ਤਸ੍ਸ ਸਨ੍ਤਿਕਂ ¶ ¶ ਆਗਨ੍ਤ੍ਵਾ ¶ ਇਤੋ ਚਿਤੋ ਚ ਮਗ੍ਗਨ੍ਤੋਪਿ ਤਂ ਅਦਿਸ੍ਵਾ ਚਿਨ੍ਤੇਸਿ – ‘‘ਯੋ ਗਹਟ੍ਠਕਾਲੇ ਪਣ੍ਣਾਕਾਰਂ ਆਦਾਯ ਆਗਤੋਪਿ ਮਂ ਦਟ੍ਠੁਂ ਨ ਲਭਤਿ, ਸੋ ਦਾਨਿ ਮਯਿ ਆਗਤੇ ਦਸ੍ਸਨਮ੍ਪਿ ਅਦਾਤੁਕਾਮੋ ਅਪਕ੍ਕਮਿ. ਅਹੋ ਅਰੇ, ਚਿਤ੍ਤ, ਨ ਲਜ੍ਜਸਿ, ਯਂ ਮਂ ਚਤੁਕ੍ਖਤ੍ਤੁਂ ਇਧਾਨੇਸਿ, ਨ ਸੋ ਦਾਨਿ ਤੇ ਵਸੇ ਵਤ੍ਤਿਸ੍ਸਾਮਿ, ਅਞ੍ਞਦਤ੍ਥੁ ਤਂਯੇਵ ਮਮ ਵਸੇ ਵਤ੍ਤਾਪੇਸ੍ਸਾਮੀ’’ਤਿ ਅਤ੍ਤਨੋ ਸੇਨਾਸਨਂ ਪਵਿਸਿਤ੍ਵਾ ਵਿਪਸ੍ਸਨਂ ਆਰਭਿਤ੍ਵਾ ਪਚ੍ਚੇਕਬੋਧਿਂ ਸਚ੍ਛਿਕਤ੍ਵਾ ਆਕਾਸੇਨ ਨਨ੍ਦਮੂਲਕਪਬ੍ਭਾਰਂ ਅਗਮਾਸਿ. ਇਤਰੋਪਿ ਅਰਞ੍ਞਂ ਪਵਿਸਿਤ੍ਵਾ ਵਿਪਸ੍ਸਨਂ ਆਰਭਿਤ੍ਵਾ ਪਚ੍ਚੇਕਬੋਧਿਂ ਸਚ੍ਛਿਕਤ੍ਵਾ ਤਤ੍ਥੇਵ ਅਗਮਾਸਿ. ਤੇ ਉਭੋਪਿ ਮਨੋਸਿਲਾਤਲੇ ਨਿਸੀਦਿਤ੍ਵਾ ਪਾਟਿਯੇਕ੍ਕਂ ਪਾਟਿਯੇਕ੍ਕਂ ਇਮਾ ਉਦਾਨਗਾਥਾਯੋ ਅਭਾਸਿਂਸੁ.
ਤਤ੍ਥ ਨਿਪਕਨ੍ਤਿ ਪਕਤਿਨਿਪਕਂ ਪਣ੍ਡਿਤਂ ਕਸਿਣਪਰਿਕਮ੍ਮਾਦਿਕੁਸਲਂ. ਸਾਧੁਵਿਹਾਰਿਨ੍ਤਿ ਅਪ੍ਪਨਾਵਿਹਾਰੇਨ ਵਾ ਉਪਚਾਰੇਨ ਵਾ ਸਮਨ੍ਨਾਗਤਂ. ਧੀਰਨ੍ਤਿ ਧਿਤਿਸਮ੍ਪਨ੍ਨਂ. ਤਤ੍ਥ ਨਿਪਕਤ੍ਤੇਨ ਧਿਤਿਸਮ੍ਪਦਾ ਵੁਤ੍ਤਾ. ਇਧ ਪਨ ਧਿਤਿਸਮ੍ਪਨ੍ਨਮੇਵਾਤਿ ਅਤ੍ਥੋ. ਧਿਤਿ ਨਾਮ ਅਸਿਥਿਲਪਰਕ੍ਕਮਤਾ, ‘‘ਕਾਮਂ ਤਚੋ ਚ ਨ੍ਹਾਰੁ ਚਾ’’ਤਿ (ਮ. ਨਿ. ੨.੧੮੪; ਅ. ਨਿ. ੨.੫; ਮਹਾਨਿ. ੧੯੬) ਏਵਂ ਪਵਤ੍ਤਵੀਰਿਯਸ੍ਸੇਤਂ ਅਧਿਵਚਨਂ. ਅਪਿਚ ਧਿਕ੍ਕਤਪਾਪੋਤਿਪਿ ਧੀਰੋ. ਰਾਜਾਵ ਰਟ੍ਠਂ ਵਿਜਿਤਂ ਪਹਾਯਾਤਿ ਯਥਾ ਪਕਤਿਰਾਜਾ ‘‘ਵਿਜਿਤਂ ਰਟ੍ਠਂ ਅਨਤ੍ਥਾਵਹ’’ਨ੍ਤਿ ਞਤ੍ਵਾ ਰਜ੍ਜਂ ਪਹਾਯ ਏਕੋ ਚਰਤਿ, ਏਵਂ ਬਾਲਸਹਾਯਂ ਪਹਾਯ ਏਕੋ ਚਰੇ. ਅਥ ਵਾ ਰਾਜਾਵ ਰਟ੍ਠਨ੍ਤਿ ਯਥਾ ਸੁਤਸੋਮੋ ਰਾਜਾ ਰਟ੍ਠਂ ਵਿਜਿਤਂ ਪਹਾਯ ਏਕੋ ਚਰਿ, ਯਥਾ ਚ ਮਹਾਜਨਕੋ ਰਾਜਾ, ਏਵਂ ਏਕੋ ਚਰੀਤਿ ਅਯਮ੍ਪਿ ਤਸ੍ਸ ਅਤ੍ਥੋ. ਸੇਸਂ ਵੁਤ੍ਤਾਨੁਸਾਰੇਨ ਸਕ੍ਕਾ ਜਾਨਿਤੁਨ੍ਤਿ ਨ ਵਿਤ੍ਥਾਰਿਤਨ੍ਤਿ.
ਸਹਾਯਗਾਥਾਵਣ੍ਣਨਾ ਨਿਟ੍ਠਿਤਾ.
੧੦੩. ਅਦ੍ਧਾ ਪਸਂਸਾਮਾਤਿ ਇਮਿਸ੍ਸਾ ਗਾਥਾਯ ਯਾਵ ਆਕਾਸਤਲੇ ਪਞ੍ਞਤ੍ਤਾਸਨੇ ਪਚ੍ਚੇਕਬੁਦ੍ਧਾਨਂ ਨਿਸਜ੍ਜਾ, ਤਾਵ ਚਾਤੁਦ੍ਦਿਸਗਾਥਾਯ ਉਪ੍ਪਤ੍ਤਿਸਦਿਸਾ ਏਵ ਉਪ੍ਪਤ੍ਤਿ. ਅਯਂ ਪਨ ਵਿਸੇਸੋ – ਯਥਾ ਸੋ ਰਾਜਾ ਰਤ੍ਤਿਯਾ ਤਿਕ੍ਖਤ੍ਤੁਂ ਉਬ੍ਬਿਜ੍ਜਿ, ਨ ਤਥਾ ਅਯਂ, ਨੇਵਸ੍ਸ ਯਞ੍ਞੋ ਪਚ੍ਚੁਪਟ੍ਠਿਤੋ ਅਹੋਸਿ. ਸੋ ਆਕਾਸਤਲੇ ਪਞ੍ਞਤ੍ਤੇਸੁ ਆਸਨੇਸੁ ਪਚ੍ਚੇਕਬੁਦ੍ਧੇ ਨਿਸੀਦਾਪੇਤ੍ਵਾ ‘‘ਕੇ ਤੁਮ੍ਹੇ’’ਤਿ ਪੁਚ੍ਛਿ. ‘‘ਮਯਂ, ਮਹਾਰਾਜ, ਅਨਵਜ੍ਜਭੋਜਿਨੋ ਨਾਮਾ’’ਤਿ. ‘‘ਭਨ੍ਤੇ ¶ , ਅਨਵਜ੍ਜਭੋਜਿਨੋਤਿ ਇਮਸ੍ਸ ਕੋ ਅਤ੍ਥੋ’’ਤਿ? ‘‘ਸੁਨ੍ਦਰਂ ਵਾ ਅਸੁਨ੍ਦਰਂ ਵਾ ਲਦ੍ਧਾ ਨਿਬ੍ਬਿਕਾਰਾ ਭੁਞ੍ਜਾਮ, ਮਹਾਰਾਜਾ’’ਤਿ. ਤਂ ਸੁਤ੍ਵਾ ਰਞ੍ਞੋ ਏਤਦਹੋਸਿ – ‘‘ਯਂਨੂਨਾਹਂ ਇਮੇ ਉਪਪਰਿਕ੍ਖੇਯ੍ਯਂ ‘ਏਦਿਸਾ ਵਾ ਨੋ ਵਾ’’’ਤਿ? ਤਂ ਦਿਵਸਂ ਕਣਾਜਕੇਨ ਬਿਲਙ੍ਗਦੁਤਿਯੇਨ ਪਰਿਵਿਸਿ. ਤਂ ਪਚ੍ਚੇਕਬੁਦ੍ਧਾ ਅਮਤਂ ਵਿਯ ਨਿਬ੍ਬਿਕਾਰਾ ਭੁਞ੍ਜਿਂਸੁ. ਰਾਜਾ ‘‘ਇਮੇ ¶ ਪਟਿਞ੍ਞਾਤਤ੍ਤਾ ਏਕਦਿਵਸਂ ਨਿਬ੍ਬਿਕਾਰਾ ¶ ਹੋਨ੍ਤਿ, ਪੁਨ ਸ੍ਵੇ ਜਾਨਿਸ੍ਸਾਮੀ’’ਤਿ ਸ੍ਵਾਤਨਾਯ ਨਿਮਨ੍ਤੇਸਿ. ਦੁਤਿਯਦਿਵਸੇਪਿ ਤਥੇਵਾਕਾਸਿ. ਤੇਪਿ ਤਥੇਵ ਪਰਿਭੁਞ੍ਜਿਂਸੁ. ਅਥ ਰਾਜਾ ‘‘ਸੁਨ੍ਦਰਂ ਦਤ੍ਵਾ ਵੀਮਂਸਿਸ੍ਸਾਮੀ’’ਤਿ ਪੁਨਪਿ ਨਿਮਨ੍ਤੇਤ੍ਵਾ ਦ੍ਵੇ ਦਿਵਸੇ ਮਹਾਸਕ੍ਕਾਰਂ ਕਤ੍ਵਾ ਪਣੀਤੇਨ ਅਤਿਵਿਚਿਤ੍ਰੇਨ ਖਾਦਨੀਯੇਨ ਭੋਜਨੀਯੇਨ ਪਰਿਵਿਸਿ. ਤੇਪਿ ਤਥੇਵ ਨਿਬ੍ਬਿਕਾਰਾ ਪਰਿਭੁਞ੍ਜਿਤ੍ਵਾ ਰਞ੍ਞੋ ਮਙ੍ਗਲਂ ਵਤ੍ਵਾ ਪਕ੍ਕਮਿਂਸੁ. ਰਾਜਾ ਅਚਿਰਪਕ੍ਕਨ੍ਤੇਸੁ ਤੇਸੁ ‘‘ਅਨਵਜ੍ਜਭੋਜਿਨੋ ਏਤੇ, ਅਹੋ ਵਤਾਹਮ੍ਪਿ ਅਨਵਜ੍ਜਭੋਜੀ ਭਵੇਯ੍ਯ’’ਨ੍ਤਿ ਚਿਨ੍ਤੇਤ੍ਵਾ ਮਹਾਰਜ੍ਜਂ ਪਹਾਯ ਪਬ੍ਬਜ੍ਜਂ ਸਮਾਦਾਯ ਵਿਪਸ੍ਸਨਂ ਆਰਭਿਤ੍ਵਾ ਪਚ੍ਚੇਕਬੁਦ੍ਧੋ ਹੁਤ੍ਵਾ ਮਞ੍ਜੂਸਕਰੁਕ੍ਖਮੂਲੇ ਪਚ੍ਚੇਕਬੁਦ੍ਧਾਨਂ ਮਜ੍ਝੇ ਅਤ੍ਤਨੋ ਆਰਮ੍ਮਣਂ ਵਿਭਾਵੇਨ੍ਤੋ ਇਮਂ ਗਾਥਮਭਾਸਿ. ਸਾ ਪਦਤ੍ਥਤੋ ਉਤ੍ਤਾਨਮੇਵ. ਕੇਵਲਂ ਪਨ ਸਹਾਯਸਮ੍ਪਦਨ੍ਤਿ ਏਤ੍ਥ ਅਸੇਖੇਹਿ ਸੀਲਾਦਿਕ੍ਖਨ੍ਧੇਹਿ ਸਮ੍ਪਨ੍ਨਾ ਸਹਾਯਾ ਏਵ ਸਹਾਯਸਮ੍ਪਦਾਤਿ ਵੇਦਿਤਬ੍ਬਾ.
ਅਯਂ ਪਨੇਤ੍ਥ ਯੋਜਨਾ – ਯਾ ਅਯਂ ਵੁਤ੍ਤਾ ਸਹਾਯਸਮ੍ਪਦਾ, ਤਂ ਸਹਾਯਸਮ੍ਪਦਂ ਅਦ੍ਧਾ ਪਸਂਸਾਮ, ਏਕਂਸੇਨੇਵ ਥੋਮੇਮਾਤਿ ਵੁਤ੍ਤਂ ਹੋਤਿ. ਕਥਂ? ਸੇਟ੍ਠਾ ਸਮਾ ਸੇਵਿਤਬ੍ਬਾ ਸਹਾਯਾਤਿ. ਕਸ੍ਮਾ? ਅਤ੍ਤਨੋ ਸੀਲਾਦੀਹਿ ਸੇਟ੍ਠੇ ਸੇਵਮਾਨਸ੍ਸ ਸੀਲਾਦਯੋ ਧਮ੍ਮਾ ਅਨੁਪ੍ਪਨ੍ਨਾ ਉਪ੍ਪਜ੍ਜਨ੍ਤਿ, ਉਪ੍ਪਨ੍ਨਾ ਚ ਵੁਦ੍ਧਿਂ ਵਿਰੂਲ਼੍ਹਿਂ ਵੇਪੁਲ੍ਲਂ ਪਾਪੁਣਨ੍ਤਿ. ਸਮੇ ਸੇਵਮਾਨਸ੍ਸ ਅਞ੍ਞਮਞ੍ਞਂ ਸਾਧਾਰਣੇਨ ਕੁਕ੍ਕੁਚ੍ਚਸ੍ਸ ਵਿਨੋਦਨੇਨ ਚ ਲਦ੍ਧਾ ਨ ਪਰਿਹਾਯਨ੍ਤਿ. ਏਤੇ ਪਨ ਸਹਾਯਕੇ ਸੇਟ੍ਠੇ ਚ ਸਮੇ ਚ ਅਲਦ੍ਧਾ ਕੁਹਨਾਦਿਮਿਚ੍ਛਾਜੀਵਂ ਪਹਾਯ ਧਮ੍ਮੇਨ ਸਮੇਨ ਉਪ੍ਪਨ੍ਨਂ ਭੋਜਨਂ ਭੁਞ੍ਜਨ੍ਤੋ ਤਤ੍ਥ ਚ ਪਟਿਘਾਨੁਨਯਂ ਅਨੁਪ੍ਪਾਦੇਨ੍ਤੋ ਅਨਵਜ੍ਜਭੋਜੀ ਹੁਤ੍ਵਾ ਅਤ੍ਥਕਾਮੋ ਕੁਲਪੁਤ੍ਤੋ ਏਕੋ ਚਰੇ ਖਗ੍ਗਵਿਸਾਣਕਪ੍ਪੋ. ਅਹਮ੍ਪਿ ਏਵਂ ਚਰਨ੍ਤੋ ਇਮਂ ਸਮ੍ਪਤ੍ਤਿਂ ਅਧਿਗਤੋਮ੍ਹੀਤਿ.
ਅਦ੍ਧਾਪਸਂਸਾਗਾਥਾਵਣ੍ਣਨਾ ਨਿਟ੍ਠਿਤਾ.
੧੦੪. ਦਿਸ੍ਵਾ ਸੁਵਣ੍ਣਸ੍ਸਾਤਿ ਕਾ ਉਪ੍ਪਤ੍ਤਿ? ਅਞ੍ਞਤਰੋ ਕਿਰ ਬਾਰਾਣਸਿਯਂ ਰਾਜਾ ਗਿਮ੍ਹਸਮਯੇ ਦਿਵਾਸੇਯ੍ਯਂ ਉਪਗਤੋ ਅਹੋਸਿ, ਸਨ੍ਤਿਕੇ ਚਸ੍ਸ ¶ ਵਣ੍ਣਦਾਸੀ ਗੋਸੀਤਚਨ੍ਦਨਂ ਪਿਸਤਿ. ਤਸ੍ਸਾ ਏਕਬਾਹਾਯ ਏਕਂ ਸੁਵਣ੍ਣਵਲਯਂ, ਏਕਬਾਹਾਯ ਦ੍ਵੇ. ਤਾਨਿ ਸਙ੍ਘਟ੍ਟੇਨ੍ਤਿ, ਇਤਰਂ ਨ ਸਙ੍ਘਟ੍ਟਤਿ. ਰਾਜਾ ਤਂ ਦਿਸ੍ਵਾ ‘‘ਏਵਮੇਵ ਗਣਵਾਸੇ ਸਙ੍ਘਟ੍ਟਨਾ, ਏਕਵਾਸੇ ਅਸਙ੍ਘਟ੍ਟਨਾ’’ਤਿ ਚਿਨ੍ਤੇਤ੍ਵਾ ਪੁਨਪ੍ਪੁਨਂ ਦਾਸਿਂ ਓਲੋਕੇਸਿ. ਤੇਨ ਚ ਸਮਯੇਨ ਸਬ੍ਬਾਲਙ੍ਕਾਰਵਿਭੂਸਿਤਾ ਦੇਵੀ ਤਂ ਬੀਜਯਨ੍ਤੀ ਠਿਤਾ ਹੋਤਿ. ਸਾ ‘‘ਵਣ੍ਣਦਾਸਿਯਾ ਪਟਿਬਦ੍ਧਚਿਤ੍ਤੋ ਮਞ੍ਞੇ ਰਾਜਾ’’ਤਿ ਚਿਨ੍ਤੇਤ੍ਵਾ ਤਂ ਦਾਸਿਂ ਉਟ੍ਠਾਪੇਤ੍ਵਾ ਸਯਮੇਵ ਪਿਸਿਤੁਮਾਰਦ੍ਧਾ. ਅਥਸ੍ਸਾ ਚ ਉਭੋਸੁ ਬਾਹਾਸੁ ਅਨੇਕੇ ਸੁਵਣ੍ਣਵਲਯਾ, ਤੇ ਸਙ੍ਘਟ੍ਟਯਨ੍ਤਾ ਮਹਾਸਦ੍ਦਂ ਜਨਯਿਂਸੁ. ਰਾਜਾ ¶ ਅਤਿਸੁਟ੍ਠੁਤਰਂ ਨਿਬ੍ਬਿਨ੍ਦੋ ਦਕ੍ਖਿਣਪਸ੍ਸੇਨ ਨਿਪਨ੍ਨੋਯੇਵ ਵਿਪਸ੍ਸਨਂ ਆਰਭਿਤ੍ਵਾ ਪਚ੍ਚੇਕਬੋਧਿਂ ਸਚ੍ਛਾਕਾਸਿ. ਤਂ ਅਨੁਤ੍ਤਰਸੁਖੇਨ ਸੁਖਿਤਂ ਨਿਪਨ੍ਨਂ ਚਨ੍ਦਨਹਤ੍ਥਾ ਦੇਵੀ ਉਪਸਙ੍ਕਮਿਤ੍ਵਾ ‘‘ਆਲਿਮ੍ਪਾਮਿ ¶ , ਮਹਾਰਾਜਾ’’ਤਿ ਆਹ. ਸੋ ‘‘ਅਪੇਹਿ, ਮਾ ਆਲਿਮ੍ਪਾਹੀ’’ਤਿ ਆਹ. ਸਾ ‘‘ਕਿਸ੍ਸ, ਮਹਾਰਾਜਾ’’ਤਿ? ਸੋ ‘‘ਨਾਹਂ, ਰਾਜਾ’’ਤਿ. ਏਵਮੇਤੇਸਂ ਕਥਾਸਲ੍ਲਾਪਂ ਸੁਤ੍ਵਾ ਅਮਚ੍ਚਾ ਉਪਸਙ੍ਕਮਿਂਸੁ, ਤੇਹਿਪਿ ਮਹਾਰਾਜਵਾਦੇਨ ਆਲਪਿਤੋ ‘‘ਨਾਹਂ, ਭਣੇ, ਰਾਜਾ’’ਤਿ ਆਹ. ਸੇਸਂ ਪਠਮਗਾਥਾਯ ਵੁਤ੍ਤਸਦਿਸਮੇਵ.
ਅਯਂ ਪਨ ਗਾਥਾਵਣ੍ਣਨਾ – ਤਤ੍ਥ ਦਿਸ੍ਵਾਤਿ ਓਲੋਕੇਤ੍ਵਾ. ਸੁਵਣ੍ਣਸ੍ਸਾਤਿ ਕਞ੍ਚਨਸ੍ਸ. ‘‘ਵਲਯਾਨੀ’’ਤਿ ਪਾਠਸੇਸੋ. ਸਾਵਸੇਸਪਦਤ੍ਥੋ ਹਿ ਅਯਂ ਅਤ੍ਥੋ. ਪਭਸ੍ਸਰਾਨੀਤਿ ਪਭਾਸਨਸੀਲਾਨਿ, ਜੁਤਿਮਨ੍ਤਾਨੀਤਿ ਵੁਤ੍ਤਂ ਹੋਤਿ. ਸੇਸਂ ਉਤ੍ਤਾਨਪਦਤ੍ਥਮੇਵ. ਅਯਂ ਪਨ ਯੋਜਨਾ – ਦਿਸ੍ਵਾ ਭੁਜਸ੍ਮਿਂ ਸੁਵਣ੍ਣਸ੍ਸ ਵਲਯਾਨਿ ‘‘ਗਣਵਾਸੇ ਸਤਿ ਸਙ੍ਘਟ੍ਟਨਾ, ਏਕਵਾਸੇ ਅਸਙ੍ਘਟ੍ਟਨਾ’’ਤਿ ਏਵਂ ਚਿਨ੍ਤੇਤ੍ਵਾ ਵਿਪਸ੍ਸਨਂ ਆਰਭਿਤ੍ਵਾ ਅਧਿਗਤੋਮ੍ਹੀਤਿ. ਸੇਸਂ ਸੁਵਿਞ੍ਞੇਯ੍ਯਮੇਵਾਤਿ.
ਸੁਵਣ੍ਣਵਲਯਗਾਥਾਵਣ੍ਣਨਾ ਨਿਟ੍ਠਿਤਾ.
੧੦੫. ਏਵਂ ਦੁਤਿਯੇਨਾਤਿ ਕਾ ਉਪ੍ਪਤ੍ਤਿ? ਅਞ੍ਞਤਰੋ ਕਿਰ ਬਾਰਾਣਸਿਰਾਜਾ ਦਹਰੋਵ ਪਬ੍ਬਜਿਤੁਕਾਮੋ ਅਮਚ੍ਚੇ ਆਣਾਪੇਸਿ – ‘‘ਦੇਵਿਂ ਗਹੇਤ੍ਵਾ ਰਜ੍ਜਂ ਪਰਿਹਰਥ, ਅਹਂ ਪਬ੍ਬਜਿਸ੍ਸਾਮੀ’’ਤਿ. ਅਮਚ੍ਚਾ – ‘‘ਮਹਾਰਾਜ, ਅਰਾਜਕਂ ਰਜ੍ਜਂ ਅਮ੍ਹੇਹਿ ਨ ਸਕ੍ਕਾ ਰਕ੍ਖਿਤੁਂ ਸਾਮਨ੍ਤਰਾਜਾਨੋ ਆਗਮ੍ਮ ਵਿਲੁਮ੍ਪਿਸ੍ਸਨ੍ਤਿ, ਯਾਵ ਏਕੋਪਿ ਪੁਤ੍ਤੋ ਉਪ੍ਪਜ੍ਜਤਿ, ਤਾਵ ਆਗਮੇਹੀ’’ਤਿ ਸਞ੍ਞਾਪੇਸੁਂ. ਮੁਦੁਚਿਤ੍ਤੋ ਰਾਜਾ ਅਧਿਵਾਸੇਸਿ. ਅਥ ਦੇਵੀ ਗਬ੍ਭਂ ਗਣ੍ਹਿ. ਰਾਜਾ ਪੁਨ ਤੇ ਆਣਾਪੇਸਿ – ‘‘ਦੇਵੀ ਗਬ੍ਭਿਨੀ, ਪੁਤ੍ਤਂ ਜਾਤਂ ਰਜ੍ਜੇ ਅਭਿਸਿਞ੍ਚਿਤ੍ਵਾ ਰਜ੍ਜਂ ਪਰਿਹਰਥ, ਅਹਂ ਪਬ੍ਬਜਿਸ੍ਸਾਮੀ’’ਤਿ. ਅਮਚ੍ਚਾ ¶ ‘‘ਦੁਜ੍ਜਾਨਂ, ਮਹਾਰਾਜ, ਏਤਂ, ਯਂ ਦੇਵੀ ਪੁਤ੍ਤਂ ਵਾ ਵਿਜਾਯਿਸ੍ਸਤਿ, ਧੀਤਰਂ ਵਾਤਿ, ਤਾਵ ਵਿਜਾਯਨਕਾਲਂ ਆਗਮੇਹੀ’’ਤਿ ਪੁਨਪਿ ਰਾਜਾਨਂ ਸਞ੍ਞਾਪੇਸੁਂ. ਅਥ ਸਾ ਪੁਤ੍ਤਂ ਵਿਜਾਯਿ. ਤਦਾਪਿ ਰਾਜਾ ਤਥੇਵ ਅਮਚ੍ਚੇ ਆਣਾਪੇਸਿ. ਅਮਚ੍ਚਾ ਪੁਨਪਿ ਰਾਜਾਨਂ – ‘‘ਆਗਮੇਹਿ, ਮਹਾਰਾਜ, ਯਾਵ ਪਟਿਬਲੋ ਹੋਤੀ’’ਤਿ ਬਹੂਹਿ ਕਾਰਣੇਹਿ ਸਞ੍ਞਾਪੇਸੁਂ. ਤਤੋ ਕੁਮਾਰੇ ਪਟਿਬਲੇ ਜਾਤੇ ਅਮਚ੍ਚੇ ਸਨ੍ਨਿਪਾਤਾਪੇਤ੍ਵਾ ‘‘ਪਟਿਬਲੋ ਦਾਨਿ ਅਯਂ, ਤਂ ਰਜ੍ਜੇ ਅਭਿਸਿਞ੍ਚਿਤ੍ਵਾ ਪਟਿਪਜ੍ਜਥਾ’’ਤਿ ਅਮਚ੍ਚਾਨਂ ਓਕਾਸਂ ਅਦਤ੍ਵਾ ਅਨ੍ਤਰਾਪਣਤੋ ਕਾਸਾਯਵਤ੍ਥਾਦਯੋ ਸਬ੍ਬਪਰਿਕ੍ਖਾਰੇ ਆਹਰਾਪੇਤ੍ਵਾ ਅਨ੍ਤੇਪੁਰੇ ਏਵ ਪਬ੍ਬਜਿਤ੍ਵਾ ਮਹਾਜਨਕੋ ਵਿਯ ਨਿਕ੍ਖਮਿਤ੍ਵਾ ਗਤੋ. ਸਬ੍ਬਪਰਿਜਨੋ ਨਾਨਪ੍ਪਕਾਰਂ ਪਰਿਦੇਵਮਾਨੋ ਰਾਜਾਨਂ ਅਨੁਬਨ੍ਧਿ. ਸੋ ਰਾਜਾ ਯਾਵ ਅਤ੍ਤਨੋ ਰਜ੍ਜਸੀਮਾ, ਤਾਵ ਗਨ੍ਤ੍ਵਾ ਕਤ੍ਤਰਦਣ੍ਡੇਨ ਲੇਖਂ ਆਕਡ੍ਢਿਤ੍ਵਾ – ‘‘ਅਯਂ ਲੇਖਾ ਨਾਤਿਕ੍ਕਮਿਤਬ੍ਬਾ’’ਤਿ ਆਹ ¶ . ਮਹਾਜਨੋ ਲੇਖਾਯ ਸੀਸਂ ਕਤ੍ਵਾ ਭੂਮਿਯਂ ਨਿਪਨ੍ਨੋ ਪਰਿਦੇਵਮਾਨੋ ‘‘ਤੁਯ੍ਹਂ ਦਾਨਿ, ਤਾਤ, ਰਞ੍ਞੋ ਆਣਾ, ਕਿਂ ਕਰਿਸ੍ਸਤੀ’’ਤਿ ਕੁਮਾਰਂ ਲੇਖਂ ਅਤਿਕ੍ਕਮਾਪੇਸਿ. ਕੁਮਾਰੋ ‘‘ਤਾਤ, ਤਾਤਾ’’ਤਿ ਧਾਵਿਤ੍ਵਾ ¶ ਰਾਜਾਨਂ ਸਮ੍ਪਾਪੁਣਿ. ਰਾਜਾ ਕੁਮਾਰਂ ਦਿਸ੍ਵਾ ‘‘ਏਤਂ ਮਹਾਜਨਂ ਪਰਿਹਰਨ੍ਤੋ ਰਜ੍ਜਂ ਕਾਰੇਸਿਂ, ਕਿਂ ਦਾਨਿ ਏਕਂ ਦਾਰਕਂ ਪਰਿਹਰਿਤੁਂ ਨ ਸਕ੍ਖਿਸ੍ਸ’’ਨ੍ਤਿ ਕੁਮਾਰਂ ਗਹੇਤ੍ਵਾ ਅਰਞ੍ਞਂ ਪਵਿਟ੍ਠੋ, ਤਤ੍ਥ ਪੁਬ੍ਬਪਚ੍ਚੇਕਬੁਦ੍ਧੇਹਿ ਵਸਿਤਪਣ੍ਣਸਾਲਂ ਦਿਸ੍ਵਾ ਵਾਸਂ ਕਪ੍ਪੇਸਿ ਸਦ੍ਧਿਂ ਪੁਤ੍ਤੇਨ.
ਤਤੋ ਕੁਮਾਰੋ ਵਰਸਯਨਾਦੀਸੁ ਕਤਪਰਿਚਯੋ ਤਿਣਸਨ੍ਥਾਰਕੇ ਵਾ ਰਜ੍ਜੁਮਞ੍ਚਕੇ ਵਾ ਸਯਮਾਨੋ ਰੋਦਤਿ. ਸੀਤਵਾਤਾਦੀਹਿ ਫੁਟ੍ਠੋ ਸਮਾਨੋ – ‘‘ਸੀਤਂ ਤਾਤ ਉਣ੍ਹਂ ਤਾਤ ਮਕਸਾ ਤਾਤ ਡਂਸਨ੍ਤਿ. ਛਾਤੋਮ੍ਹਿ ਤਾਤ, ਪਿਪਾਸਿਤੋਮ੍ਹਿ ਤਾਤਾ’’ਤਿ ਵਦਤਿ. ਰਾਜਾ ਤਂ ਸਞ੍ਞਾਪੇਨ੍ਤੋਯੇਵ ਰਤ੍ਤਿਂ ਵੀਤਿਨਾਮੇਸਿ. ਦਿਵਾਪਿਸ੍ਸ ਪਿਣ੍ਡਾਯ ਚਰਿਤ੍ਵਾ ਭਤ੍ਤਂ ਉਪਨਾਮੇਸਿ, ਕੁਮਾਰੋ ਮਿਸ੍ਸਕਭਤ੍ਤਂ ਕਙ੍ਗੁਵਰਕਮੁਗ੍ਗਾਦਿਬਹੁਲਂ ਅਚ੍ਛਾਦੇਨ੍ਤਮ੍ਪਿ ਤਂ ਜਿਘਚ੍ਛਾਵਸੇਨ ਭੁਞ੍ਜਮਾਨੋ ਕਤਿਪਾਹਚ੍ਚਯੇਨ ਉਣ੍ਹੇ ਠਪਿਤਪਦੁਮਂ ਵਿਯ ਮਿਲਾਯਿ. ਰਾਜਾ ਪਨ ਪਟਿਸਙ੍ਖਾਨਬਲੇਨ ਨਿਬ੍ਬਿਕਾਰੋ ਭੁਞ੍ਜਤਿ. ਤਤੋ ਸੋ ਕੁਮਾਰਂ ਸਞ੍ਞਾਪੇਨ੍ਤੋ ਆਹ – ‘‘ਨਗਰੇ, ਤਾਤ, ਪਣੀਤਾਹਾਰੋ ਲਬ੍ਭਤਿ, ਤਤ੍ਥ ਗਚ੍ਛਾਮਾ’’ਤਿ. ਕੁਮਾਰੋ ‘‘ਆਮ, ਤਾਤਾ’’ਤਿ. ਤਤੋ ਨਂ ਪੁਰਕ੍ਖਤ੍ਵਾ ਆਗਤਮਗ੍ਗੇਨੇਵ ਨਿਵਤ੍ਤਿ. ਕੁਮਾਰਮਾਤਾਪਿ ਦੇਵੀ ‘‘ਨ ਦਾਨਿ ਰਾਜਾ ਕੁਮਾਰਂ ਗਣ੍ਹਿਤ੍ਵਾ ਅਰਞ੍ਞੇ ਚਿਰਂ ਵਸਿਸ੍ਸਤਿ, ਕਤਿਪਾਹੇਨੇਵ ਨਿਵਤ੍ਤਿਸ੍ਸਤੀ’’ਤਿ ਚਿਨ੍ਤੇਤ੍ਵਾ ਰਞ੍ਞਾ ¶ ਕਤ੍ਤਰਦਣ੍ਡੇਨ ਲਿਖਿਤਟ੍ਠਾਨੇਯੇਵ ਵਤਿਂ ਕਾਰਾਪੇਤ੍ਵਾ ਵਾਸਂ ਕਪ੍ਪੇਸਿ. ਰਾਜਾ ਤਸ੍ਸਾ ਵਤਿਯਾ ਅਵਿਦੂਰੇ ਠਤ੍ਵਾ ‘‘ਏਤ੍ਥ ਤੇ, ਤਾਤ, ਮਾਤਾ ਨਿਸਿਨ੍ਨਾ, ਗਚ੍ਛਾਹੀ’’ਤਿ ਪੇਸੇਸਿ. ਯਾਵ ਸੋ ਤਂ ਠਾਨਂ ਪਾਪੁਣਾਤਿ, ਤਾਵ ਉਦਿਕ੍ਖਨ੍ਤੋ ਅਟ੍ਠਾਸਿ – ‘‘ਮਾ ਹੇਵ ਨਂ ਕੋਚਿ ਵਿਹੇਠੇਯ੍ਯਾ’’ਤਿ. ਕੁਮਾਰੋ ਮਾਤੁ ਸਨ੍ਤਿਕਂ ਧਾਵਨ੍ਤੋ ਅਗਮਾਸਿ.
ਆਰਕ੍ਖਪੁਰਿਸਾ ਕੁਮਾਰਂ ਆਗਚ੍ਛਨ੍ਤਂ ਦਿਸ੍ਵਾ ਦੇਵਿਯਾ ਆਰੋਚੇਸਿ. ਦੇਵੀ ਵੀਸਤਿਨਾਟਕਿਤ੍ਥਿਸਹਸ੍ਸਪਰਿਵੁਤਾ ਪਚ੍ਚੁਗ੍ਗਨ੍ਤ੍ਵਾ ਪਟਿਗ੍ਗਹੇਸਿ. ਰਞ੍ਞੋ ਚ ਪਵਤ੍ਤਿਂ ਪੁਚ੍ਛਿ. ‘‘ਪਚ੍ਛਤੋ ਆਗਚ੍ਛਤੀ’’ਤਿ ਸੁਤ੍ਵਾ ਮਨੁਸ੍ਸੇ ਪੇਸੇਸਿ. ਰਾਜਾਪਿ ਤਾਵਦੇਵ ਸਕਵਸਨਟ੍ਠਾਨਂ ਅਗਮਾਸਿ. ਮਨੁਸ੍ਸਾ ਰਾਜਾਨਂ ਅਦਿਸ੍ਵਾ ਨਿਵਤ੍ਤਿਂਸੁ. ਤਤੋ ਦੇਵੀ ਨਿਰਾਸਾਵ ਹੁਤ੍ਵਾ ਪੁਤ੍ਤਂ ਗਹੇਤ੍ਵਾ ਨਗਰਂ ਗਨ੍ਤ੍ਵਾ ਰਜ੍ਜੇ ਅਭਿਸਿਞ੍ਚਿ. ਰਾਜਾਪਿ ਅਤ੍ਤਨੋ ਵਸਨਟ੍ਠਾਨੇ ਨਿਸਿਨ੍ਨੋ ਵਿਪਸ੍ਸਿਤ੍ਵਾ ਪਚ੍ਚੇਕਬੋਧਿਂ ਪਤ੍ਵਾ ਮਞ੍ਜੂਸਕਰੁਕ੍ਖਮੂਲੇ ਪਚ੍ਚੇਕਬੁਦ੍ਧਾਨਂ ਮਜ੍ਝੇ ਇਮਂ ਉਦਾਨਗਾਥਂ ਅਭਾਸਿ. ਸਾ ਅਤ੍ਥਤੋ ਉਤ੍ਤਾਨਾ ਏਵ.
ਅਯਂ ਪਨੇਤ੍ਥਾਧਿਪ੍ਪਾਯੋ – ਯ੍ਵਾਯਂ ਏਕੇਨ ਦੁਤਿਯੇਨ ਕੁਮਾਰੇਨ ਸੀਤੁਣ੍ਹਾਦੀਹਿ ਨਿਵੇਦੇਨ੍ਤੇਨ ਸਹਵਾਸੇਨ ਤਂ ਸਞ੍ਞਾਪੇਨ੍ਤਸ੍ਸ ਮਮ ਵਾਚਾਭਿਲਾਪੋ ਤਸ੍ਮਿਂ ਸਿਨੇਹਵਸੇਨ ਅਭਿਸਜ੍ਜਨਾ ਵਾ ਜਾਤਾ. ਸਚਾਹਂ ਇਮਂ ਨ ਪਰਿਚ੍ਚਜਾਮਿ, ਤਤੋ ਆਯਤਿਮ੍ਪਿ ਤਥੇਵ ਹੇਸ੍ਸਤਿ, ਯਥਾ ¶ ਇਦਾਨਿ, ਏਵਂ ਦੁਤਿਯੇਨ ਸਹ ਮਮਸ੍ਸ ਵਾਚਾਭਿਲਾਪੋ ਅਭਿਸਜ੍ਜਨਾ ਵਾ. ‘‘ਉਭਯਮ੍ਪੇਤਂ ਅਨ੍ਤਰਾਯਕਰਂ ਵਿਸੇਸਾਧਿਗਮਸ੍ਸਾ’’ਤਿ ਏਤਂ ¶ ਭਯਂ ਆਯਤਿਂ ਪੇਕ੍ਖਮਾਨੋ ਤਂ ਛਡ੍ਡੇਤ੍ਵਾ ਯੋਨਿਸੋ ਪਟਿਪਜ੍ਜਿਤ੍ਵਾ ਪਚ੍ਚੇਕਬੋਧਿਮਧਿਗਤੋਮ੍ਹੀਤਿ. ਸੇਸਂ ਵੁਤ੍ਤਨਯਮੇਵਾਤਿ.
ਆਯਤਿਭਯਗਾਥਾਵਣ੍ਣਨਾ ਨਿਟ੍ਠਿਤਾ.
੧੦੬. ਕਾਮਾ ਹਿ ਚਿਤ੍ਰਾਤਿ ਕਾ ਉਪ੍ਪਤ੍ਤਿ? ਬਾਰਾਣਸਿਯਂ ਕਿਰ ਸੇਟ੍ਠਿਪੁਤ੍ਤੋ ਦਹਰੋਵ ਸੇਟ੍ਠਿਟ੍ਠਾਨਂ ਲਭਿ. ਤਸ੍ਸ ਤਿਣ੍ਣਂ ਉਤੂਨਂ ਅਨੁਚ੍ਛਵਿਕਾ ਤਯੋ ਪਾਸਾਦਾ ਅਹੇਸੁਂ. ਸੋ ਸਬ੍ਬਸਮ੍ਪਤ੍ਤੀਹਿ ਦੇਵਕੁਮਾਰੋ ਵਿਯ ਪਰਿਚਾਰੇਤਿ. ਅਥ ਸੋ ਦਹਰੋਵ ਸਮਾਨੋ ‘‘ਪਬ੍ਬਜਿਸ੍ਸਾਮੀ’’ਤਿ ਮਾਤਾਪਿਤਰੋ ਆਪੁਚ੍ਛਿ, ਤੇ ਨਂ ਨਿਵਾਰੇਨ੍ਤਿ. ਸੋ ਤਥੇਵ ਨਿਬਨ੍ਧਤਿ. ਪੁਨਪਿ ਨਂ ਮਾਤਾਪਿਤਰੋ ‘‘ਤ੍ਵਂ, ਤਾਤ, ਸੁਖੁਮਾਲੋ, ਦੁਕ੍ਕਰਾ ਪਬ੍ਬਜ੍ਜਾ, ਖੁਰਧਾਰਾਯ ਉਪਰਿ ਚਙ੍ਕਮਨਸਦਿਸਾ’’ਤਿ ਨਾਨਪ੍ਪਕਾਰੇਹਿ ਨਿਵਾਰੇਨ੍ਤਿ. ਸੋ ¶ ਤਥੇਵ ਨਿਬਨ੍ਧਤਿ. ਤੇ ਚਿਨ੍ਤੇਸੁਂ – ‘‘ਸਚਾਯਂ ਪਬ੍ਬਜਤਿ, ਅਮ੍ਹਾਕਂ ਦੋਮਨਸ੍ਸਂ ਹੋਤਿ. ਸਚੇ ਨਂ ਨਿਵਾਰੇਮ, ਏਤਸ੍ਸ ਦੋਮਨਸ੍ਸਂ ਹੋਤਿ. ਅਪਿਚ ਅਮ੍ਹਾਕਂ ਦੋਮਨਸ੍ਸਂ ਹੋਤੁ, ਮਾ ਚ ਏਤਸ੍ਸਾ’’ਤਿ ਅਨੁਜਾਨਿਂਸੁ. ਤਤੋ ਸੋ ਸਬ੍ਬਂ ਪਰਿਜਨਂ ਪਰਿਦੇਵਮਾਨਂ ਅਨਾਦਿਯਿਤ੍ਵਾ ਇਸਿਪਤਨਂ ਗਨ੍ਤ੍ਵਾ ਪਚ੍ਚੇਕਬੁਦ੍ਧਾਨਂ ਸਨ੍ਤਿਕੇ ਪਬ੍ਬਜਿ. ਤਸ੍ਸ ਉਲ਼ਾਰਸੇਨਾਸਨਂ ਨ ਪਾਪੁਣਾਤਿ, ਮਞ੍ਚਕੇ ਤਟ੍ਟਿਕਂ ਅਤ੍ਥਰਿਤ੍ਵਾ ਸਯਿ. ਸੋ ਵਰਸਯਨੇ ਕਤਪਰਿਚਯੋ ਸਬ੍ਬਰਤ੍ਤਿਂ ਅਤਿਦੁਕ੍ਖਿਤੋ ਅਹੋਸਿ. ਪਭਾਤੇ ਸਰੀਰਪਰਿਕਮ੍ਮਂ ਕਤ੍ਵਾ ਪਤ੍ਤਚੀਵਰਮਾਦਾਯ ਪਚ੍ਚੇਕਬੁਦ੍ਧੇਹਿ ਸਦ੍ਧਿਂ ਪਿਣ੍ਡਾਯ ਪਾਵਿਸਿ. ਤਤ੍ਥ ਵੁਡ੍ਢਾ ਅਗ੍ਗਾਸਨਞ੍ਚ ਅਗ੍ਗਪਿਣ੍ਡਞ੍ਚ ਲਭਨ੍ਤਿ, ਨਵਕਾ ਯਂਕਿਞ੍ਚਿਦੇਵ ਆਸਨਲੂਖਂ ਭੋਜਨਞ੍ਚ. ਸੋ ਤੇਨ ਲੂਖਭੋਜਨੇਨਾਪਿ ਅਤਿਦੁਕ੍ਖਿਤੋ ਅਹੋਸਿ. ਸੋ ਕਤਿਪਾਹਂਯੇਵ ਕਿਸੋ ਦੁਬ੍ਬਣ੍ਣੋ ਹੁਤ੍ਵਾ ਨਿਬ੍ਬਿਜ੍ਜਿ, ਯਥਾ ਤਂ ਅਪਰਿਪਕ੍ਕਗਤੇ ਸਮਣਧਮ੍ਮੇ. ਤਤੋ ਮਾਤਾਪਿਤੂਨਂ ਦੂਤਂ ਪੇਸੇਤ੍ਵਾ ਉਪ੍ਪਬ੍ਬਜਿ. ਸੋ ਕਤਿਪਾਹਂਯੇਵ ਬਲਂ ਗਹੇਤ੍ਵਾ ਪੁਨਪਿ ਪਬ੍ਬਜਿਤੁਕਾਮੋ ਅਹੋਸਿ, ਤਤੋ ਦੁਤਿਯਮ੍ਪਿ ਪਬ੍ਬਜਿਤ੍ਵਾ ਪੁਨਪਿ ਉਪ੍ਪਬ੍ਬਜਿ. ਤਤਿਯਵਾਰੇ ਪਨ ਪਬ੍ਬਜਿਤ੍ਵਾ ਸਮ੍ਮਾ ਪਟਿਪਨ੍ਨੋ ਵਿਪਸ੍ਸਿਤ੍ਵਾ ਪਚ੍ਚੇਕਬੋਧਿਂ ਸਚ੍ਛਿਕਤ੍ਵਾ ਇਮਂ ਉਦਾਨਗਾਥਂ ਵਤ੍ਵਾ ਪੁਨ ਪਚ੍ਚੇਕਬੁਦ੍ਧਾਨਂ ਮਜ੍ਝੇ ਇਮਮੇਵ ਬ੍ਯਾਕਰਣਗਾਥਮ੍ਪਿ ਅਭਾਸਿ.
ਤਤ੍ਥ ਕਾਮਾਤਿ ਦ੍ਵੇ ਕਾਮਾ ਵਤ੍ਥੁਕਾਮੋ ਚ ਕਿਲੇਸਕਾਮੋ ਚ. ਤਤ੍ਥ ਵਤ੍ਥੁਕਾਮੋ ਨਾਮ ਪਿਯਰੂਪਾਦਿਆਰਮ੍ਮਣਧਮ੍ਮੋ, ਕਿਲੇਸਕਾਮੋ ਨਾਮ ਸਬ੍ਬੋ ਰਾਗਪ੍ਪਭੇਦੋ. ਇਧ ਪਨ ਵਤ੍ਥੁਕਾਮੋ ਅਧਿਪ੍ਪੇਤੋ. ਰੂਪਾਦਿਅਨੇਕਪ੍ਪਕਾਰਵਸੇਨ ਚਿਤ੍ਰਾ. ਲੋਕਸ੍ਸਾਦਵਸੇਨ ਮਧੁਰਾ ¶ . ਬਾਲਪੁਥੁਜ੍ਜਨਾਨਂ ਮਨਂ ਰਮਾਪੇਨ੍ਤੀਤਿ ਮਨੋਰਮਾ. ਵਿਰੂਪਰੂਪੇਨਾਤਿ ਵਿਵਿਧੇਨ ਰੂਪੇਨ, ਅਨੇਕਵਿਧੇਨ ਸਭਾਵੇਨਾਤਿ ਵੁਤ੍ਤਂ ਹੋਤਿ. ਤੇ ਹਿ ਰੂਪਾਦਿਵਸੇਨ ਚਿਤ੍ਰਾ, ਰੂਪਾਦੀਸੁਪਿ ਨੀਲਾਦਿਵਸੇਨ ਵਿਵਿਧਰੂਪਾ. ਏਵਂ ਤੇਨ ਤੇਨ ਵਿਰੂਪਰੂਪੇਨ ਤਥਾ ਤਥਾ ਅਸ੍ਸਾਦਂ ਦਸ੍ਸੇਤ੍ਵਾ ਮਥੇਨ੍ਤਿ ਚਿਤ੍ਤਂ, ਪਬ੍ਬਜ੍ਜਾਯ ਅਭਿਰਮਿਤੁਂ ਨ ਦੇਨ੍ਤੀਤਿ. ਸੇਸਮੇਤ੍ਥ ¶ ਪਾਕਟਮੇਵ. ਨਿਗਮਨਮ੍ਪਿ ਦ੍ਵੀਹਿ ਤੀਹਿ ਵਾ ਪਦੇਹਿ ਯੋਜੇਤ੍ਵਾ ਪੁਰਿਮਗਾਥਾਸੁ ਵੁਤ੍ਤਨਯੇਨੇਵ ਵੇਦਿਤਬ੍ਬਨ੍ਤਿ.
ਕਾਮਗਾਥਾਵਣ੍ਣਨਾ ਨਿਟ੍ਠਿਤਾ.
੧੦੭. ਈਤੀ ਚਾਤਿ ਕਾ ਉਪ੍ਪਤ੍ਤਿ? ਬਾਰਾਣਸਿਯਂ ਕਿਰ ਰਞ੍ਞੋ ਗਣ੍ਡੋ ਉਦਪਾਦਿ, ਬਾਲ਼੍ਹਾ ਵੇਦਨਾ ਵਡ੍ਢਨ੍ਤਿ. ਵੇਜ੍ਜਾ ‘‘ਸਤ੍ਥਕਮ੍ਮੇਨ ਵਿਨਾ ਫਾਸੁ ਨ ਹੋਤੀ’’ਤਿ ਭਣਨ੍ਤਿ ¶ . ਰਾਜਾ ਤੇਸਂ ਅਭਯਂ ਦਤ੍ਵਾ ਸਤ੍ਥਕਮ੍ਮਂ ਕਾਰਾਪੇਸਿ. ਤੇ ਤਂ ਫਾਲੇਤ੍ਵਾ ਪੁਬ੍ਬਲੋਹਿਤਂ ਨੀਹਰਿਤ੍ਵਾ ਨਿਵੇਦਨਂ ਕਤ੍ਵਾ ਵਣਂ ਪਿਲੋਤਿਕੇਨ ਬਨ੍ਧਿਂਸੁ. ਲੂਖਮਂਸਾਹਾਰੇਸੁ ਚ ਨਂ ਸਮ੍ਮਾ ਓਵਦਿਂਸੁ. ਰਾਜਾ ਲੂਖਭੋਜਨੇਨ ਕਿਸਸਰੀਰੋ ਅਹੋਸਿ, ਗਣ੍ਡੋ ਚਸ੍ਸ ਮਿਲਾਯਿ. ਸੋ ਫਾਸੁਕਸਞ੍ਞੀ ਹੁਤ੍ਵਾ ਸਿਨਿਦ੍ਧਾਹਾਰਂ ਭੁਞ੍ਜਿ, ਤੇਨ ਸਞ੍ਜਾਤਬਲੋ ਵਿਸਯੇਯੇਵ ਪਟਿਸੇਵਿ, ਤਸ੍ਸ ਗਣ੍ਡੋ ਪੁਰਿਮਸਭਾਵਮੇਵ ਸਮ੍ਪਾਪੁਣਿ. ਏਵਂ ਯਾਵ ਤਿਕ੍ਖਤ੍ਤੁਂ ਸਤ੍ਥਕਮ੍ਮਂ ਕਾਰਾਪੇਤ੍ਵਾ ਵੇਜ੍ਜੇਹਿ ਪਰਿਵਜ੍ਜਿਤੋ ਨਿਬ੍ਬਿਨ੍ਦਿਤ੍ਵਾ ਮਹਾਰਜ੍ਜਂ ਪਹਾਯ ਪਬ੍ਬਜਿਤ੍ਵਾ ਅਰਞ੍ਞਂ ਪਵਿਸਿਤ੍ਵਾ ਵਿਪਸ੍ਸਨਂ ਆਰਭਿਤ੍ਵਾ ਸਤ੍ਤਹਿ ਵਸ੍ਸੇਹਿ ਪਚ੍ਚੇਕਬੋਧਿਂ ਸਚ੍ਛਿਕਤ੍ਵਾ ਇਮਂ ਉਦਾਨਗਾਥਂ ਭਾਸਿਤ੍ਵਾ ਨਨ੍ਦਮੂਲਕਪਬ੍ਭਾਰਂ ਅਗਮਾਸਿ.
ਤਤ੍ਥ ਏਤੀਤਿ ਈਤਿ, ਆਗਨ੍ਤੁਕਾਨਂ ਅਕੁਸਲਭਾਗੀਨਂ ਬ੍ਯਸਨਹੇਤੂਨਂ ਏਤਂ ਅਧਿਵਚਨਂ. ਤਸ੍ਮਾ ਕਾਮਗੁਣਾਪਿ ਏਤੇ ਅਨੇਕਬ੍ਯਸਨਾਵਹਟ੍ਠੇਨ ਅਨਤ੍ਥਾਨਂ ਸਨ੍ਨਿਪਾਤਟ੍ਠੇਨ ਚ ਈਤਿ. ਗਣ੍ਡੋਪਿ ਅਸੁਚਿਂ ਪਗ੍ਘਰਤਿ, ਉਦ੍ਧੁਮਾਤਪਰਿਪਕ੍ਕਪਰਿਭਿਨ੍ਨੋ ਹੋਤਿ. ਤਸ੍ਮਾ ਏਤੇ ਕਿਲੇਸਾਸੁਚਿਪਗ੍ਘਰਣਤੋ ਉਪ੍ਪਾਦਜਰਾਭਙ੍ਗੇਹਿ ਉਦ੍ਧੁਮਾਤਪਰਿਪਕ੍ਕਪਰਿਭਿਨ੍ਨਭਾਵਤੋ ਚ ਗਣ੍ਡੋ. ਉਪਦ੍ਦਵਤੀਤਿ ਉਪਦ੍ਦਵੋ, ਅਨਤ੍ਥਂ ਜਨੇਨ੍ਤੋ ਅਭਿਭਵਤਿ ਅਜ੍ਝੋਤ੍ਥਰਤੀਤਿ ਅਤ੍ਥੋ, ਰਾਗਗਣ੍ਡਾਦੀਨਮੇਤਮਧਿਵਚਨਂ. ਤਸ੍ਮਾ ਕਾਮਗੁਣਾਪੇਤੇ ਅਵਿਦਿਤਨਿਬ੍ਬਾਨਤ੍ਥਾਵਹਹੇਤੁਤਾਯ ਸਬ੍ਬੁਪਦ੍ਦਵਕਮ੍ਮਪਰਿਵਤ੍ਥੁਤਾਯ ਚ ਉਪਦ੍ਦਵੋ. ਯਸ੍ਮਾ ਪਨੇਤੇ ਕਿਲੇਸਾਤੁਰਭਾਵਂ ਜਨੇਨ੍ਤਾ ਸੀਲਸਙ੍ਖਾਤਂ ਆਰੋਗ੍ਯਂ ਲੋਲੁਪ੍ਪਂ ਵਾ ਉਪ੍ਪਾਦੇਨ੍ਤਾ ਪਾਕਤਿਕਮੇਵ ਆਰੋਗ੍ਯਂ ਵਿਲੁਮ੍ਪਨ੍ਤਿ, ਤਸ੍ਮਾ ਇਮਿਨਾ ਆਰੋਗ੍ਯਵਿਲੁਮ੍ਪਨਟ੍ਠੇਨ ¶ ਰੋਗੋ. ਅਬ੍ਭਨ੍ਤਰਮਨੁਪਵਿਟ੍ਠਟ੍ਠੇਨ ਪਨ ਅਨ੍ਤੋਤੁਦਨਟ੍ਠੇਨ ਚ ਦੁਨ੍ਨੀਹਰਣੀਯਟ੍ਠੇਨ ਚ ਸਲ੍ਲਂ. ਦਿਟ੍ਠਧਮ੍ਮਿਕਸਮ੍ਪਰਾਯਿਕਭਯਾਵਹਨਤੋ ਭਯਂ. ਮੇ ਏਤਨ੍ਤਿ ਮੇਤਂ. ਸੇਸਮੇਤ੍ਥ ਪਾਕਟਮੇਵ. ਨਿਗਮਨਮ੍ਪਿ ਵੁਤ੍ਤਨਯੇਨੇਵ ਵੇਦਿਤਬ੍ਬਨ੍ਤਿ.
ਈਤਿਗਾਥਾਵਣ੍ਣਨਾ ਨਿਟ੍ਠਿਤਾ.
੧੦੮. ਸੀਤਞ੍ਚਾਤਿ ਕਾ ਉਪ੍ਪਤ੍ਤਿ? ਬਾਰਾਣਸਿਯਂ ਕਿਰ ਸੀਤਾਲੁਕਬ੍ਰਹ੍ਮਦਤ੍ਤੋ ਨਾਮ ਰਾਜਾ ਅਹੋਸਿ. ਸੋ ਪਬ੍ਬਜਿਤ੍ਵਾ ਅਰਞ੍ਞੇ ਤਿਣਕੁਟਿਕਾਯ ਵਿਹਰਤਿ. ਤਸ੍ਮਿਞ੍ਚ ਪਦੇਸੇ ਸੀਤੇ ਸੀਤਂ, ਉਣ੍ਹੇ ¶ ਦਣ੍ਹਮੇਵ ਹੋਤਿ ਅਬ੍ਭੋਕਾਸਤ੍ਤਾ ਪਦੇਸਸ੍ਸ. ਗੋਚਰਗਾਮੇ ਭਿਕ੍ਖਾ ਯਾਵਦਤ੍ਥਂ ਨ ਲਬ੍ਭਤਿ, ਪਾਨੀਯਮ੍ਪਿ ਦੁਲ੍ਲਭਂ, ਵਾਤਾਤਪਡਂਸਸਰੀਸਪਾਪਿ ਬਾਧੇਨ੍ਤਿ. ਤਸ੍ਸ ਏਤਦਹੋਸਿ – ‘‘ਇਤੋ ¶ ਅਡ੍ਢਯੋਜਨਮਤ੍ਤੇ ਸਮ੍ਪਨ੍ਨੋ ਪਦੇਸੋ, ਤਤ੍ਥ ਸਬ੍ਬੇਪਿ ਏਤੇ ਪਰਿਸ੍ਸਯਾ ਨਤ੍ਥਿ, ਯਂਨੂਨਾਹਂ ਤਤ੍ਥ ਗਚ੍ਛੇਯ੍ਯਂ, ਫਾਸੁਕਂ ਵਿਹਰਨ੍ਤੇਨ ਸਕ੍ਕਾ ਸੁਖਮਧਿਗਨ੍ਤੁ’’ਨ੍ਤਿ? ਤਸ੍ਸ ਪੁਨ ਅਹੋਸਿ – ‘‘ਪਬ੍ਬਜਿਤਾ ਨਾਮ ਨ ਪਚ੍ਚਯਗਿਦ੍ਧਾ ਹੋਨ੍ਤਿ, ਏਵਰੂਪਞ੍ਚ ਚਿਤ੍ਤਂ ਅਤ੍ਤਨੋ ਵਸੇ ਵਤ੍ਤਾਪੇਨ੍ਤਿ, ਨ ਚਿਤ੍ਤਸ੍ਸ ਵਸੇ ਵਤ੍ਤਨ੍ਤਿ, ਨਾਹਂ ਗਮਿਸ੍ਸਾਮੀ’’ਤਿ ਏਵਂ ਪਚ੍ਚਵੇਕ੍ਖਿਤ੍ਵਾ ਨ ਅਗਮਾਸਿ. ਏਵਂ ਯਾਵਤਤਿਯਕਂ ਉਪ੍ਪਨ੍ਨਚਿਤ੍ਤਂ ਪਚ੍ਚਵੇਕ੍ਖਿਤ੍ਵਾ ਨਿਵਤ੍ਤੇਸਿ. ਤਤੋ ਤਤ੍ਥੇਵ ਸਤ੍ਤ ਵਸ੍ਸਾਨਿ ਵਸਿਤ੍ਵਾ ਸਮ੍ਮਾ ਪਟਿਪਜ੍ਜਮਾਨੋ ਪਚ੍ਚੇਕਬੋਧਿਂ ਸਚ੍ਛਿਕਤ੍ਵਾ ਇਮਂ ਉਦਾਨਗਾਥਂ ਭਾਸਿਤ੍ਵਾ ਨਨ੍ਦਮੂਲਕਪਬ੍ਭਾਰਂ ਅਗਮਾਸਿ.
ਤਤ੍ਥ ਸੀਤਞ੍ਚਾਤਿ ਸੀਤਂ ਦੁਵਿਧਂ ਅਬ੍ਭਨ੍ਤਰਧਾਤੁਕ੍ਖੋਭਪਚ੍ਚਯਞ੍ਚ ਬਾਹਿਰਧਾਤੁਕ੍ਖੋਭਪਚ੍ਚਯਞ੍ਚ, ਤਥਾ ਉਣ੍ਹਮ੍ਪਿ. ਡਂਸਾਤਿ ਪਿਙ੍ਗਲਮਕ੍ਖਿਕਾ. ਸਰੀਸਪਾਤਿ ਯੇ ਕੇਚਿ ਦੀਘਜਾਤਿਕਾ ਸਰਨ੍ਤਾ ਗਚ੍ਛਨ੍ਤਿ. ਸੇਸਂ ਪਾਕਟਮੇਵ. ਨਿਗਮਨਮ੍ਪਿ ਵੁਤ੍ਤਨਯੇਨੇਵ ਵੇਦਿਤਬ੍ਬਨ੍ਤਿ.
ਸੀਤਾਲੁਕਗਾਥਾਵਣ੍ਣਨਾ ਨਿਟ੍ਠਿਤਾ.
੧੦੯. ਨਾਗੋਵਾਤਿ ਕਾ ਉਪ੍ਪਤ੍ਤਿ? ਬਾਰਾਣਸਿਯਂ ਕਿਰ ਅਞ੍ਞਤਰੋ ਰਾਜਾ ਵੀਸਤਿ ਵਸ੍ਸਾਨਿ ਰਜ੍ਜਂ ਕਾਰੇਤ੍ਵਾ ਕਾਲਙ੍ਕਤੋ ਨਿਰਯੇ ਵੀਸਤਿ ਵਸ੍ਸਾਨਿ ਏਵ ਪਚ੍ਚਿਤ੍ਵਾ, ਹਿਮਵਨ੍ਤਪ੍ਪਦੇਸੇ ਹਤ੍ਥਿਯੋਨਿਯਂ ਉਪ੍ਪਜ੍ਜਿਤ੍ਵਾ ਸਞ੍ਜਾਤਕ੍ਖਨ੍ਧੋ ਪਦੁਮਵਣ੍ਣਸਕਲਸਰੀਰੋ ਉਲ਼ਾਰੋ ਯੂਥਪਤਿ ਮਹਾਨਾਗੋ ਅਹੋਸਿ. ਤਸ੍ਸ ਓਭਗ੍ਗੋਭਗ੍ਗਸਾਖਾਭਙ੍ਗਾਨਿ ਹਤ੍ਥਿਛਾਪਾਵ ਖਾਦਨ੍ਤਿ, ਓਗਾਹੇਪਿ ਨਂ ਹਤ੍ਥਿਨਿਯੋ ਕਦ੍ਦਮੇਨ ਵਿਲਿਮ੍ਪਿਂਸੁ, ਸਬ੍ਬਂ ਪਾਲਿਲੇਯ੍ਯਕਨਾਗਸ੍ਸੇਵ ਅਹੋਸਿ. ਸੋ ਯੂਥਾ ਨਿਬ੍ਬਿਜ੍ਜਿਤ੍ਵਾ ਪਕ੍ਕਾਮਿ. ਤਤੋ ਨਂ ਪਦਾਨੁਸਾਰੇਨ ¶ ਯੂਥਾ ਅਨੁਬਨ੍ਧਨ੍ਤਿ, ਏਵਂ ਯਾਵਤਤਿਯਂ ਪਕ੍ਕਨ੍ਤਮ੍ਪਿ ਅਨੁਬਨ੍ਧਿਂਸੁਯੇਵ. ਤਤੋ ਚਿਨ੍ਤੇਸਿ ‘‘ਇਦਾਨਿ ਮਯ੍ਹਂ ਨਤ੍ਤਕੋ ਬਾਰਾਣਸਿਯਂ ਰਜ੍ਜਂ ਕਾਰੇਤਿ, ਯਂਨੂਨਾਹਂ ਅਤ੍ਤਨੋ ਪੁਰਿਮਜਾਤਿਯਾ ਉਯ੍ਯਾਨਂ ਗਚ੍ਛੇਯ੍ਯਂ. ਤਤ੍ਰ ਸੋ ਮਂ ਰਕ੍ਖਿਸ੍ਸਤੀ’’ਤਿ. ਤਤੋ ਰਤ੍ਤਿਯਂ ਨਿਦ੍ਦੁਪਗਤੇ ਯੂਥੇ ਯੂਥਂ ਪਹਾਯ ਤਮੇਵ ਉਯ੍ਯਾਨਂ ਪਾਵਿਸਿ. ਉਯ੍ਯਾਨਪਾਲੋ ਦਿਸ੍ਵਾ ਰਞ੍ਞੋ ਆਰੋਚੇਸਿ. ਰਾਜਾ ‘‘ਹਤ੍ਥਿਂ ਗਹੇਸ੍ਸਾਮੀ’’ਤਿ ਸੇਨਾਯ ਪਰਿਵਾਰੇਸਿ. ਹਤ੍ਥੀ ਰਾਜਾਨਮੇਵ ਅਭਿਮੁਖੋ ਗਚ੍ਛਤਿ. ਰਾਜਾ ‘‘ਮਂ ਅਭਿਮੁਖੋ ਏਤੀ’’ਤਿ ਖੁਰਪ੍ਪਂ ਸਨ੍ਨਯ੍ਹਿਤ੍ਵਾ ਅਟ੍ਠਾਸਿ. ਤਤੋ ਹਤ੍ਥੀ ‘‘ਵਿਜ੍ਝੇਯ੍ਯਾਪਿ ਮਂ ਏਸੋ’’ਤਿ ਮਾਨੁਸਿਕਾਯ ਵਾਚਾਯ ‘‘ਬ੍ਰਹ੍ਮਦਤ੍ਤ, ਮਾ ਮਂ ਵਿਜ੍ਝ, ਅਹਂ ਤੇ ਅਯ੍ਯਕੋ’’ਤਿ ਆਹ. ਰਾਜਾ ‘‘ਕਿਂ ਭਣਸੀ’’ਤਿ ਸਬ੍ਬਂ ਪੁਚ੍ਛਿ. ਹਤ੍ਥੀਪਿ ਰਜ੍ਜੇ ਚ ਨਰਕੇ ਚ ਹਤ੍ਥਿਯੋਨਿਯਞ੍ਚ ਪਵਤ੍ਤਿਂ ਸਬ੍ਬਂ ¶ ਆਰੋਚੇਸਿ. ਰਾਜਾ ‘‘ਸੁਨ੍ਦਰਂ ਮਾ ਭਾਯਿ, ਮਾ ਕਞ੍ਚਿ ਭਿਂਸਾਪੇਹੀ’’ਤਿ ਹਤ੍ਥਿਨੋ ਵਟ੍ਟਞ੍ਚ ਆਰਕ੍ਖਕੇ ਚ ਹਤ੍ਥਿਭਣ੍ਡੇ ਚ ਉਪਟ੍ਠਾਪੇਸਿ.
ਅਥੇਕਦਿਵਸਂ ¶ ਰਾਜਾ ਹਤ੍ਥਿਕ੍ਖਨ੍ਧਵਰਗਤੋ ‘‘ਅਯਂ ਵੀਸਤਿ ਵਸ੍ਸਾਨਿ ਰਜ੍ਜਂ ਕਾਰੇਤ੍ਵਾ ਨਿਰਯੇ ਪਚ੍ਚਿਤ੍ਵਾ ਪਕ੍ਕਾਵਸੇਸੇਨ ਤਿਰਚ੍ਛਾਨਯੋਨਿਯਂ ਉਪ੍ਪਨ੍ਨੋ, ਤਤ੍ਥਾਪਿ ਗਣਸਂਵਾਸਸਙ੍ਘਟ੍ਟਨਂ ਅਸਹਨ੍ਤੋ ਇਧਾਗਤੋਸਿ, ਅਹੋ ਦੁਕ੍ਖੋਵ ਗਣਸਂਵਾਸੋ, ਏਕੀਭਾਵੋ ਏਵ ਪਨ ਸੁਖੋ’’ਤਿ ਚਿਨ੍ਤੇਤ੍ਵਾ ਤਤ੍ਥੇਵ ਵਿਪਸ੍ਸਨਂ ਆਰਭਿਤ੍ਵਾ ਪਚ੍ਚੇਕਬੋਧਿਂ ਸਚ੍ਛਾਕਾਸਿ. ਤਂ ਲੋਕੁਤ੍ਤਰਸੁਖੇਨ ਸੁਖਿਤਂ ਅਮਚ੍ਚਾ ਉਪਸਙ੍ਕਮਿਤ੍ਵਾ ਪਣਿਪਾਤਂ ਕਤ੍ਵਾ ‘‘ਯਾਨਕਾਲੋ, ਮਹਾਰਾਜਾ’’ਤਿ ਆਹਂਸੁ. ਤਤੋ ‘‘ਨਾਹਂ, ਰਾਜਾ’’ਤਿ ਵਤ੍ਵਾ ਪੁਰਿਮਨਯੇਨੇਵ ਇਮਂ ਗਾਥਮਭਾਸਿ. ਸਾ ਪਦਤ੍ਥਤੋ ਪਾਕਟਾ ਏਵ.
ਅਯਂ ਪਨੇਤ੍ਥ ਅਧਿਪ੍ਪਾਯਯੋਜਨਾ – ਸਾ ਚ ਖੋ ਯੁਤ੍ਤਿਵਸੇਨੇਵ, ਨ ਅਨੁਸ੍ਸਵਵਸੇਨ. ਯਥਾ ਅਯਂ ਹਤ੍ਥੀ ਅਰਿਯਕਨ੍ਤੇਸੁ ਸੀਲੇਸੁ ਦਨ੍ਤਤ੍ਤਾ ਅਦਨ੍ਤਭੂਮਿਂ ਨਾਗਚ੍ਛਤੀਤਿ ਵਾ, ਸਰੀਰਮਹਨ੍ਤਤਾਯ ਵਾ ਨਾਗੋ, ਏਵਂ ਕੁਦਾਸ੍ਸੁ ਨਾਮਾਹਮ੍ਪਿ ਅਰਿਯਕਨ੍ਤੇਸੁ ਸੀਲੇਸੁ ਦਨ੍ਤਤ੍ਤਾ ਅਦਨ੍ਤਭੂਮਿਂ ਨਾਗਮਨੇਨ, ਆਗੁਮਕਰਣੇਨ, ਪੁਨ ਇਤ੍ਥਤ੍ਤਂ ਅਨਾਗਮਨੇਨ ਚ ਗੁਣਸਰੀਰਮਹਨ੍ਤਤਾਯ ਵਾ ਨਾਗੋ ਭਵੇਯ੍ਯਂ. ਯਥਾ ਚੇਸ ਯੂਥਾਨਿ ਵਿਵਜ੍ਜਯਿਤ੍ਵਾ ਏਕਚਰਿਯਸੁਖੇਨ ਯਥਾਭਿਰਨ੍ਤਂ ਵਿਹਰਂ ਅਰਞ੍ਞੇ ਏਕੋ ਚਰੇ ਖਗ੍ਗਵਿਸਾਣਕਪ੍ਪੋ, ਕੁਦਾਸ੍ਸੁ ਨਾਮਾਹਮ੍ਪਿ ਏਵਂ ਗਣਂ ਵਿਵਜ੍ਜੇਤ੍ਵਾ ਏਕਵਿਹਾਰਸੁਖੇਨ ਯਥਾਭਿਰਨ੍ਤਂ ਵਿਹਰਂ ਅਰਞ੍ਞੇ ਅਤ੍ਤਨੋ ਯਥਾ ਯਥਾ ਸੁਖਂ, ਤਥਾ ਤਥਾ ਯਤ੍ਤਕਂ ਵਾ ਇਚ੍ਛਾਮਿ, ਤਤ੍ਤਕਂ ਅਰਞ੍ਞੇ ਨਿਵਾਸਂ ਏਕੋ ਚਰੇ ਖਗ੍ਗਵਿਸਾਣਕਪ੍ਪੋ ਏਕੋ ਚਰੇਯ੍ਯਨ੍ਤਿ ਅਤ੍ਥੋ. ਯਥਾ ਚੇਸ ਸੁਸਣ੍ਠਿਤਕ੍ਖਨ੍ਧਮਹਨ੍ਤਤਾਯ ਸਞ੍ਜਾਤਕ੍ਖਨ੍ਧੋ, ਕੁਦਾਸ੍ਸੁ ਨਾਮਾਹਮ੍ਪਿ ¶ ਏਵਂ ਅਸੇਖਸੀਲਕ੍ਖਨ੍ਧਮਹਨ੍ਤਤਾਯ ਸਞ੍ਜਾਤਕ੍ਖਨ੍ਧੋ ਭਵੇਯ੍ਯਂ. ਯਥਾ ਚੇਸ ਪਦੁਮਸਦਿਸਗਤ੍ਤਤਾਯ ਵਾ, ਪਦੁਮਕੁਲੇ ਉਪ੍ਪਨ੍ਨਤਾਯ ਵਾ ਪਦੁਮੀ, ਕੁਦਾਸ੍ਸੁ ਨਾਮਾਹਮ੍ਪਿ ਏਵਂ ਪਦੁਮਸਦਿਸਉਜੁਕਤਾਯ ਵਾ, ਅਰਿਯਜਾਤਿਪਦੁਮੇ ਉਪ੍ਪਨ੍ਨਤਾਯ ਵਾ ਪਦੁਮੀ ਭਵੇਯ੍ਯਂ. ਯਥਾ ਚੇਸ ਥਾਮਬਲਾਦੀਹਿ ਉਲ਼ਾਰੋ, ਕੁਦਾਸ੍ਸੁ ਨਾਮਾਹਮ੍ਪਿ ਏਵਂ ਪਰਿਸੁਦ੍ਧਕਾਯਸਮਾਚਾਰਤਾਦੀਹਿ ਸੀਲਸਮਾਧਿਨਿਬ੍ਬੇਧਿਕਪਞ੍ਞਾਦੀਹਿ ਵਾ ਉਲ਼ਾਰੋ ਭਵੇਯ੍ਯਨ੍ਤਿ. ਏਵਂ ਚਿਨ੍ਤੇਨ੍ਤੋ ਵਿਪਸ੍ਸਨਂ ਆਰਭਿਤ੍ਵਾ ਪਚ੍ਚੇਕਬੋਧਿਂ ਅਧਿਗਤੋਮ੍ਹੀਤਿ.
ਨਾਗਗਾਥਾਵਣ੍ਣਨਾ ਨਿਟ੍ਠਿਤਾ.
੧੧੦. ਅਟ੍ਠਾਨਤਨ੍ਤਿ ¶ ਕਾ ਉਪ੍ਪਤ੍ਤਿ? ਬਾਰਾਣਸਿਰਞ੍ਞੋ ਕਿਰ ਪੁਤ੍ਤੋ ਦਹਰੋ ਏਵ ਸਮਾਨੋ ਪਬ੍ਬਜਿਤੁਕਾਮੋ ਮਾਤਾਪਿਤਰੋ ਯਾਚਿ. ਮਾਤਾਪਿਤਰੋ ਨਂ ਨਿਵਾਰੇਨ੍ਤਿ. ਸੋ ਨਿਵਾਰਿਯਮਾਨੋਪਿ ਨਿਬਨ੍ਧਤਿਯੇਵ ‘‘ਪਬ੍ਬਜਿਸ੍ਸਾਮੀ’’ਤਿ. ਤਤੋ ਪੁਬ੍ਬੇ ਵੁਤ੍ਤਸੇਟ੍ਠਿਪੁਤ੍ਤਂ ਵਿਯ ਸਬ੍ਬਂ ਵਤ੍ਵਾ ਅਨੁਜਾਨਿਂਸੁ. ‘‘ਪਬ੍ਬਜਿਤ੍ਵਾ ਚ ਉਯ੍ਯਾਨੇਯੇਵ ਵਸਿਤਬ੍ਬ’’ਨ੍ਤਿ ਪਟਿਜਾਨਾਪੇਸੁਂ, ਸੋ ਤਥਾ ਅਕਾਸਿ. ਤਸ੍ਸ ਮਾਤਾ ਪਾਤੋਵ ਵੀਸਤਿਸਹਸ੍ਸਨਾਟਕਿਤ੍ਥਿਪਰਿਵੁਤਾ ਉਯ੍ਯਾਨਂ ਗਨ੍ਤ੍ਵਾ ਪੁਤ੍ਤਂ ਯਾਗੁਂ ਪਾਯੇਤ੍ਵਾ ਅਨ੍ਤਰਾ ਖਜ੍ਜਕਾਦੀਨਿ ਚ ਖਾਦਾਪੇਤ੍ਵਾ ਯਾਵ ਮਜ੍ਝਨ੍ਹਿਕਸਮਯਾ ਤੇਨ ਸਦ੍ਧਿਂ ਸਮੁਲ੍ਲਪਿਤ੍ਵਾ ਨਗਰਂ ਪਵਿਸਤਿ. ਪਿਤਾਪਿ ਮਜ੍ਝਨ੍ਹਿਕੇ ਆਗਨ੍ਤ੍ਵਾ ਤਂ ਭੋਜੇਤ੍ਵਾ ਅਤ੍ਤਨਾਪਿ ਭੁਞ੍ਜਿਤ੍ਵਾ ਦਿਵਸਂ ਤੇਨ ਸਦ੍ਧਿਂ ¶ ਸਮੁਲ੍ਲਪਿਤ੍ਵਾ ਸਾਯਨ੍ਹਸਮਯਂ ਪਟਿਜਗ੍ਗਨਕਪੁਰਿਸੇ ਠਪੇਤ੍ਵਾ ਨਗਰਂ ਪਵਿਸਤਿ. ਸੋ ਏਵਂ ਰਤ੍ਤਿਨ੍ਦਿਵਂ ਅਵਿਵਿਤ੍ਤੋ ਵਿਹਰਤਿ.
ਤੇਨ ਖੋ ਪਨ ਸਮਯੇਨ ਆਦਿਚ੍ਚਬਨ੍ਧੁ ਨਾਮ ਪਚ੍ਚੇਕਬੁਦ੍ਧੋ ਨਨ੍ਦਮੂਲਕਪਬ੍ਭਾਰੇ ਵਿਹਰਤਿ. ਸੋ ਆਵਜ੍ਜੇਨ੍ਤੋ ਤਂ ਅਦ੍ਦਸ – ‘‘ਅਯਂ ਕੁਮਾਰੋ ਪਬ੍ਬਜਿਤੁਂ ਅਸਕ੍ਖਿ, ਜਟਂ ਛਿਨ੍ਦਿਤੁਂ ਨ ਸਕ੍ਕੋਤੀ’’ਤਿ. ਤਤੋ ਪਰਂ ਆਵਜ੍ਜਿ – ‘‘ਅਤ੍ਤਨੋ ਧਮ੍ਮਤਾਯ ਨਿਬ੍ਬਿਜ੍ਜਿਸ੍ਸਤਿ ਨੁ ਖੋ, ਨੋ’’ਤਿ. ਅਥ ‘‘ਧਮ੍ਮਤਾਯ ਨਿਬ੍ਬਿਨ੍ਦਨ੍ਤੋ ਅਤਿਚਿਰਂ ਭਵਿਸ੍ਸਤੀ’’ਤਿ ਞਤ੍ਵਾ ‘‘ਤਸ੍ਸ ਆਰਮ੍ਮਣਂ ਦਸ੍ਸੇਸ੍ਸਾਮੀ’’ਤਿ ਪੁਰਿਮਨਯੇਨੇਵ ਮਨੋਸਿਲਾਤਲਤੋ ਆਗਨ੍ਤ੍ਵਾ ਉਯ੍ਯਾਨੇ ਅਟ੍ਠਾਸਿ. ਰਾਜਪਰਿਸਾ ਦਿਸ੍ਵਾ ‘‘ਪਚ੍ਚੇਕਬੁਦ੍ਧੋ ਆਗਤੋ, ਮਹਾਰਾਜਾ’’ਤਿ ਆਰੋਚੇਸਿ. ਰਾਜਾ ‘‘ਇਦਾਨਿ ਮੇ ਪੁਤ੍ਤੋ ਪਚ੍ਚੇਕਬੁਦ੍ਧੇਨ ਸਦ੍ਧਿਂ ਅਨੁਕ੍ਕਣ੍ਠਿਤੋ ਵਸਿਸ੍ਸਤੀ’’ਤਿ ਪਮੁਦਿਤਮਨੋ ਹੁਤ੍ਵਾ ਪਚ੍ਚੇਕਬੁਦ੍ਧਂ ਸਕ੍ਕਚ੍ਚਂ ਉਪਟ੍ਠਹਿਤ੍ਵਾ ਤਤ੍ਥੇਵ ਵਾਸਂ ਯਾਚਿਤ੍ਵਾ ਪਣ੍ਣਸਾਲਾਦਿਵਾਵਿਹਾਰਚਙ੍ਕਮਾਦਿਸਬ੍ਬਂ ਕਾਰੇਤ੍ਵਾ ਵਾਸੇਸਿ. ਸੋ ਤਤ੍ਥ ਵਸਨ੍ਤੋ ਏਕਦਿਵਸਂ ਓਕਾਸਂ ਲਭਿਤ੍ਵਾ ਕੁਮਾਰਂ ਪੁਚ੍ਛਿ – ‘‘ਕੋਸਿ ਤ੍ਵ’’ਨ੍ਤਿ? ‘‘ਅਹਂ ਪਬ੍ਬਜਿਤੋ’’ਤਿ. ‘‘ਪਬ੍ਬਜਿਤਾ ਨਾਮ ਨ ਈਦਿਸਾ ਹੋਨ੍ਤੀ’’ਤਿ. ਅਥ ‘‘ਭਨ੍ਤੇ, ਕੀਦਿਸਾ ਹੋਨ੍ਤਿ, ਕਿਂ ¶ ਮਯ੍ਹਂ ਅਨਨੁਚ੍ਛਵਿਕ’’ਨ੍ਤਿ ਵੁਤ੍ਤੇ ‘‘ਤ੍ਵਂ ਅਤ੍ਤਨੋ ਅਨਨੁਚ੍ਛਵਿਕਂ ਨ ਪੇਕ੍ਖਸਿ, ਨਨੁ ਤੇ ਮਾਤਾ ਵੀਸਤਿਸਹਸ੍ਸਿਤ੍ਥੀਤਿ ਸਦ੍ਧਿਂ ਪੁਬ੍ਬਣ੍ਹਸਮਯੇ ਆਗਚ੍ਛਨ੍ਤੀ ਉਯ੍ਯਾਨਂ ਅਵਿਵਿਤ੍ਤਂ ਕਰੋਤਿ, ਪਿਤਾ ਚਸ੍ਸ ਮਹਤਾ ਬਲਕਾਯੇਨ ਸਾਯਨ੍ਹਸਮਯੇ ਜਗ੍ਗਨਕਪਰਿਸਾ ਸਕਲਂ ਰਤ੍ਤਿਂ, ਪਬ੍ਬਜਿਤਾ ਨਾਮ ਤਵ ਸਦਿਸਾ ਨ ਹੋਨ੍ਤਿ, ਈਦਿਸਾ ਪਨ ਹੋਨ੍ਤੀ’’ਤਿ ਤਤ੍ਥ ਠਿਤਸ੍ਸੇਵ ਇਦ੍ਧਿਯਾ ਹਿਮਵਨ੍ਤੇ ਅਞ੍ਞਤਰਂ ਵਿਹਾਰਂ ਦਸ੍ਸੇਸਿ. ਸੋ ਤਤ੍ਥ ਪਚ੍ਚੇਕਬੁਦ੍ਧੇ ਆਲਮ੍ਬਨਫਲਕਂ ਨਿਸ੍ਸਾਯ ਠਿਤੇ ਚ ਚਙ੍ਕਮਨ੍ਤੇ ਚ ਰਜਨਕਕਮ੍ਮਸੂਚਿਕਮ੍ਮਾਦੀਨਿ ਕਰੋਨ੍ਤੇ ਚ ਦਿਸ੍ਵਾ ਆਹ – ‘‘ਤੁਮ੍ਹੇ ਇਧ ਨਾਗਚ੍ਛਥ, ਪਬ੍ਬਜ੍ਜਾ ਚ ਤੁਮ੍ਹੇਹਿ ਅਨੁਞ੍ਞਾਤਾ’’ਤਿ ¶ ? ‘‘ਆਮ, ਪਬ੍ਬਜ੍ਜਾ ਅਨੁਞ੍ਞਾਤਾ, ਪਬ੍ਬਜਿਤਕਾਲਤੋ ਪਟ੍ਠਾਯ ਸਮਣਾ ਨਾਮ ਅਤ੍ਤਨੋ ਨਿਸ੍ਸਰਣਂ ਕਾਤੁਂ, ਪਦੇਸਞ੍ਚ ਇਚ੍ਛਿਤਂ ਪਤ੍ਥਿਤਂ ਗਨ੍ਤੁਂ ਲਭਨ੍ਤਿ, ਏਤ੍ਤਕਂਵ ਵਟ੍ਟਤੀ’’ਤਿ ਵਤ੍ਵਾ ਆਕਾਸੇ ਠਤ੍ਵਾ ਅਟ੍ਠਾਨ ਤਂ ਸਙ੍ਗਣਿਕਾਰਤਸ੍ਸ, ਯਂ ਫਸ੍ਸਯੇ ਸਾਮਯਿਕਂ ਵਿਮੁਤ੍ਤਿਨ੍ਤਿ ਇਮਂ ਉਪਡ੍ਢੁਗਾਥਂ ਵਤ੍ਵਾ ਦਿਸ੍ਸਮਾਨੋਯੇਵ ਆਕਾਸੇਨ ਨਨ੍ਦਮੂਲਕਪਬ੍ਭਾਰਂ ਅਗਮਾਸਿ. ਏਵਂ ਗਤੇ ਪਚ੍ਚੇਕਬੁਦ੍ਧੇ ਸੋ ਅਤ੍ਤਨੋ ਪਣ੍ਣਸਾਲਂ ਪਵਿਸਿਤ੍ਵਾ ਨਿਪਜ੍ਜਿ. ਆਰਕ੍ਖਪੁਰਿਸੋਪਿ ‘‘ਸਯਿਤੋ ਕੁਮਾਰੋ, ਇਦਾਨਿ ਕੁਹਿਂ ਗਮਿਸ੍ਸਤੀ’’ਤਿ ਪਮਤ੍ਤੋ ਨਿਦ੍ਦਂ ਓਕ੍ਕਮਿ. ਸੋ ਤਸ੍ਸ ਪਮਤ੍ਤਭਾਵਂ ਞਤ੍ਵਾ ਪਤ੍ਤਚੀਵਰਮਾਦਾਯ ਅਰਞ੍ਞਂ ਪਾਵਿਸਿ. ਤਤ੍ਰ ਚ ਠਿਤੋ ਵਿਪਸ੍ਸਨਂ ਆਰਭਿਤ੍ਵਾ ਪਚ੍ਚੇਕਬੋਧਿਂ ਸਚ੍ਛਿਕਤ੍ਵਾ ਪਚ੍ਚੇਕਬੁਦ੍ਧਟ੍ਠਾਨਂ ਗਤੋ. ਤਤ੍ਰ ਚ ‘‘ਕਥਮਧਿਗਤ’’ਨ੍ਤਿ ਪੁਚ੍ਛਿਤੋ ਆਦਿਚ੍ਚਬਨ੍ਧੁਨਾ ਵੁਤ੍ਤਂ ਉਪਡ੍ਢਗਾਥਂ ਪਰਿਪੁਣ੍ਣਂ ਕਤ੍ਵਾ ਅਭਾਸਿ.
ਤਸ੍ਸਤ੍ਥੋ – ਅਟ੍ਠਾਨ ਤਨ੍ਤਿ ਅਟ੍ਠਾਨਂ ਤਂ, ਅਕਾਰਣਂ ਤਨ੍ਤਿ ਵੁਤ੍ਤਂ ਹੋਤਿ. ਅਨੁਨਾਸਿਕਲੋਪੋ ਕਤੋ ‘‘ਅਰਿਯਸਚ੍ਚਾਨ ¶ ਦਸ੍ਸਨ’’ਨ੍ਤਿਆਦੀਸੁ (ਖੁ. ਪਾ. ੫.੧੧; ਸੁ. ਨਿ. ੨੭੦) ਵਿਯ. ਸਙ੍ਗਣਿਕਾਰਤਸ੍ਸਾਤਿ ਗਣਾਭਿਰਤਸ੍ਸ. ਯਨ੍ਤਿ ਕਾਰਣਵਚਨਮੇਤਂ ‘‘ਯਂ ਹਿਰੀਯਤਿ ਹਿਰੀਯਿਤਬ੍ਬੇਨਾ’’ਤਿਆਦੀਸੁ (ਧ. ਸ. ੩੦) ਵਿਯ. ਫਸ੍ਸਯੇਤਿ ਅਧਿਗਚ੍ਛੇ. ਸਾਮਯਿਕਂ ਵਿਮੁਤ੍ਤਿਨ੍ਤਿ ਲੋਕਿਯਸਮਾਪਤ੍ਤਿਂ. ਸਾ ਹਿ ਅਪ੍ਪਿਤਪ੍ਪਿਤਸਮਯੇ ਏਵ ਪਚ੍ਚਤ੍ਥਿਕੇਹਿ ਵਿਮੁਚ੍ਚਨਤੋ ‘‘ਸਾਮਯਿਕਾ ਵਿਮੁਤ੍ਤੀ’’ਤਿ ਵੁਚ੍ਚਤਿ. ਤਂ ਸਾਮਯਿਕਂ ਵਿਮੁਤ੍ਤਿਂ. ਅਟ੍ਠਾਨਂ ਤਂ, ਨ ਤਂ ਕਾਰਣਂ ਵਿਜ੍ਜਤਿ ਸਙ੍ਗਣਿਕਾਰਤਸ੍ਸ, ਯੇਨ ਕਾਰਣੇਨ ਵਿਮੁਤ੍ਤਿਂ ਫਸ੍ਸਯੇ ਇਤਿ ਏਤਂ ਆਦਿਚ੍ਚਬਨ੍ਧੁਸ੍ਸ ਪਚ੍ਚੇਕਬੁਦ੍ਧਸ੍ਸ ਵਚੋ ਨਿਸਮ੍ਮ ਸਙ੍ਗਣਿਕਾਰਤਿਂ ਪਹਾਯ ਯੋਨਿਸੋ ਪਟਿਪਜ੍ਜਨ੍ਤੋ ਅਧਿਗਤੋਮ੍ਹੀਤਿ ਆਹ. ਸੇਸਂ ਵੁਤ੍ਤਨਯਮੇਵਾਤਿ.
ਅਟ੍ਠਾਨਗਾਥਾਵਣ੍ਣਨਾ ਨਿਟ੍ਠਿਤਾ.
ਦੁਤਿਯਵਗ੍ਗੋ ਨਿਟ੍ਠਿਤੋ.
੧੧੧. ਦਿਟ੍ਠੀਵਿਸੂਕਾਨੀਤਿ ¶ ਕਾ ਉਪ੍ਪਤ੍ਤਿ? ਅਞ੍ਞਤਰੋ ਕਿਰ ਬਾਰਾਣਸਿਰਾਜਾ ਰਹੋਗਤੋ ਚਿਨ੍ਤੇਸਿ – ‘‘ਯਥਾ ਸੀਤਾਦੀਨਂ ਪਟਿਘਾਤਕਾਨਿ ਉਣ੍ਹਾਦੀਨਿ ਅਤ੍ਥਿ, ਅਤ੍ਥਿ ਨੁ ਖੋ ਏਵਂ ਵਟ੍ਟਪਟਿਘਾਤਕਂ ਵਿਵਟ੍ਟਂ, ਨੋ’’ਤਿ? ਸੋ ਅਮਚ੍ਚੇ ਪੁਚ੍ਛਿ – ‘‘ਵਿਵਟ੍ਟਂ ਜਾਨਾਥਾ’’ਤਿ? ਤੇ ‘‘ਜਾਨਾਮ, ਮਹਾਰਾਜਾ’’ਤਿ ਆਹਂਸੁ. ਰਾਜਾ ‘‘ਕਿਂ ਤ’’ਨ੍ਤਿ? ਤਤੋ ‘‘ਅਨ੍ਤਵਾ ਲੋਕੋ’’ਤਿਆਦਿਨਾ ਨਯੇਨ ਸਸ੍ਸਤੁਚ੍ਛੇਦਂ ਕਥੇਸੁਂ. ਰਾਜਾ ‘‘ਇਮੇ ਨ ਜਾਨਨ੍ਤਿ, ਸਬ੍ਬੇਪਿਮੇ ਦਿਟ੍ਠਿਗਤਿਕਾ’’ਤਿ ¶ ਸਯਮੇਵ ਤੇਸਂ ਵਿਲੋਮਤਞ੍ਚ ਅਯੁਤ੍ਤਤਞ੍ਚ ਦਿਸ੍ਵਾ ‘‘ਵਟ੍ਟਪਟਿਘਾਤਕਂ ਵਿਵਟ੍ਟਂ ਅਤ੍ਥਿ, ਤਂ ਗਵੇਸਿਤਬ੍ਬ’’ਨ੍ਤਿ ਚਿਨ੍ਤੇਤ੍ਵਾ ਰਜ੍ਜਂ ਪਹਾਯ ਪਬ੍ਬਜਿਤ੍ਵਾ ਵਿਪਸ੍ਸਨ੍ਤੋ ਪਚ੍ਚੇਕਬੋਧਿਂ ਸਚ੍ਛਾਕਾਸਿ. ਇਮਞ੍ਚ ਉਦਾਨਗਾਥਂ ਅਭਾਸਿ ਪਚ੍ਚੇਕਬੁਦ੍ਧਾਨਂ ਮਜ੍ਝੇ ਬ੍ਯਾਕਰਣਗਾਥਞ੍ਚ.
ਤਸ੍ਸਤ੍ਥੋ – ਦਿਟ੍ਠੀਵਿਸੂਕਾਨੀਤਿ ਦ੍ਵਾਸਟ੍ਠਿਦਿਟ੍ਠਿਗਤਾਨਿ. ਤਾਨਿ ਹਿ ਮਗ੍ਗਸਮ੍ਮਾਦਿਟ੍ਠਿਯਾ ਵਿਸੂਕਟ੍ਠੇਨ ਵਿਜ੍ਝਨਟ੍ਠੇਨ ਵਿਲੋਮਟ੍ਠੇਨ ਚ ਵਿਸੂਕਾਨਿ, ਏਵਂ ਦਿਟ੍ਠਿਯਾ ਵਿਸੂਕਾਨਿ, ਦਿਟ੍ਠਿ ਏਵ ਵਾ ਵਿਸੂਕਾਨਿ ਦਿਟ੍ਠਿਵਿਸੂਕਾਨਿ. ਉਪਾਤਿਵਤ੍ਤੋਤਿ ਦਸ੍ਸਨਮਗ੍ਗੇਨ ਅਤਿਕ੍ਕਨ੍ਤੋ. ਪਤ੍ਤੋ ਨਿਯਾਮਨ੍ਤਿ ਅਵਿਨਿਪਾਤਧਮ੍ਮਤਾਯ ਸਮ੍ਬੋਧਿਪਰਾਯਣਤਾਯ ਚ ਨਿਯਤਭਾਵਂ ਅਧਿਗਤੋ, ਸਮ੍ਮਤ੍ਤਨਿਯਾਮਸਙ੍ਖਾਤਂ ਵਾ ਪਠਮਮਗ੍ਗਨ੍ਤਿ. ਏਤ੍ਤਾਵਤਾ ਪਠਮਮਗ੍ਗਕਿਚ੍ਚਨਿਪ੍ਫਤ੍ਤਿ ਚ ਤਸ੍ਸ ਪਟਿਲਾਭੋ ਚ ਵੁਤ੍ਤੋ. ਇਦਾਨਿ ਪਟਿਲਦ੍ਧਮਗ੍ਗੋਤਿ ਇਮਿਨਾ ਸੇਸਮਗ੍ਗਪਟਿਲਾਭਂ ਦਸ੍ਸੇਤਿ. ਉਪ੍ਪਨ੍ਨਞਾਣੋਮ੍ਹੀਤਿ ਉਪ੍ਪਨ੍ਨਪਚ੍ਚੇਕਬੋਧਿਞਾਣੋ ਅਮ੍ਹਿ. ਏਤੇਨ ਫਲਂ ਦਸ੍ਸੇਤਿ. ਅਨਞ੍ਞਨੇਯ੍ਯੋਤਿ ਅਞ੍ਞੇਹਿ ਇਦਂ ਸਚ੍ਚਨ੍ਤਿ ਨ ਨੇਤਬ੍ਬੋ. ਏਤੇਨ ਸਯਮ੍ਭੁਤਂ ਦਸ੍ਸੇਤਿ, ਪਤ੍ਤੇ ਵਾ ਪਚ੍ਚੇਕਬੋਧਿਞਾਣੇ ¶ ਅਞ੍ਞਨੇਯ੍ਯਤਾਯ ਅਭਾਵਾ ਸਯਂਵਸਿਤਂ. ਸਮਥਵਿਪਸ੍ਸਨਾਯ ਵਾ ਦਿਟ੍ਠਿਵਿਸੂਕਾਨਿ ਉਪਾਤਿਵਤ੍ਤੋ, ਆਦਿਮਗ੍ਗੇਨ ਨਿਯਾਮਂ ਪਤ੍ਤੋ, ਸੇਸੇਹਿ ਪਟਿਲਦ੍ਧਮਗ੍ਗੋ, ਫਲਞਾਣੇਨ ਉਪ੍ਪਨ੍ਨਞਾਣੋ, ਤਂ ਸਬ੍ਬਂ ਅਤ੍ਤਨਾਵ ਅਧਿਗਤੋਤਿ ਅਨਞ੍ਞਨੇਯ੍ਯੋਤਿ. ਸੇਸਂ ਵੁਤ੍ਤਨਯੇਨੇਵ ਵੇਦਿਤਬ੍ਬਨ੍ਤਿ.
ਦਿਟ੍ਠੀਵਿਸੂਕਗਾਥਾਵਣ੍ਣਨਾ ਨਿਟ੍ਠਿਤਾ.
੧੧੨. ਨਿਲ੍ਲੋਲੁਪੋਤਿ ਕਾ ਉਪ੍ਪਤ੍ਤਿ? ਬਾਰਾਣਸਿਰਞ੍ਞੋ ਕਿਰ ਸੂਦੋ ਅਨ੍ਤਰਭਤ੍ਤਂ ਪਚਿਤ੍ਵਾ ਉਪਨਾਮੇਸਿ ਮਨੁਞ੍ਞਦਸ੍ਸਨਂ ਸਾਦੁਰਸਂ ‘‘ਅਪ੍ਪੇਵ ਨਾਮ ਮੇ ਰਾਜਾ ਧਨਮਨੁਪ੍ਪਾਦੇਯ੍ਯਾ’’ਤਿ. ਤਂ ਰਞ੍ਞੋ ਗਨ੍ਧੇਨੇਵ ਭੋਤ੍ਤੁਕਮ੍ਯਤਂ ਜਨੇਸਿ, ਮੁਖੇ ਖੇਲ਼ਂ ਉਪ੍ਪਾਦੇਤਿ. ਪਠਮਕਬਲ਼ੇ ਪਨ ਮੁਖੇ ਪਕ੍ਖਿਤ੍ਤਮਤ੍ਤੇ ਸਤ੍ਤਰਸਹਰਣਿਸਹਸ੍ਸਾਨਿ ਅਮਤੇਨੇਵ ਫੁਸਿਤਾਨਿ ¶ ਅਹੇਸੁਂ. ਸੂਦੋ ‘‘ਇਦਾਨਿ ਮੇ ਦਸ੍ਸਤਿ, ਇਦਾਨਿ ਮੇ ਦਸ੍ਸਤੀ’’ਤਿ ਚਿਨ੍ਤੇਸਿ. ਰਾਜਾਪਿ ‘‘ਸਕ੍ਕਾਰਾਰਹੋ ਸੂਦੋ’’ਤਿ ਚਿਨ੍ਤੇਸਿ, ‘‘ਰਸਂ ਸਾਯਿਤ੍ਵਾ ਪਨ ਸਕ੍ਕਰੋਨ੍ਤਂ ਮਂ ਪਾਪਕੋ ਕਿਤ੍ਤਿਸਦ੍ਦੋ ਅਬ੍ਭੁਗ੍ਗਚ੍ਛੇਯ੍ਯ ‘ਲੋਲੋ ਅਯਂ ਰਾਜਾ ਰਸਗਰੁਕੋ’’’ਤਿ ਨ ਕਿਞ੍ਚਿ ਅਭਣਿ. ਏਵਂ ਯਾਵ ਭੋਜਨਪਰਿਯੋਸਾਨਂ, ਤਾਵ ਸੂਦੋ ‘‘ਇਦਾਨਿ ਦਸ੍ਸਤਿ, ਇਦਾਨਿ ਦਸ੍ਸਤੀ’’ਤਿ ਚਿਨ੍ਤੇਸਿ. ਰਾਜਾਪਿ ਅਵਣ੍ਣਭਯੇਨ ਨ ਕਿਞ੍ਚਿ ਅਭਣਿ. ਤਤੋ ਸੂਦੋ ¶ ‘‘ਨਤ੍ਥਿ ਮਞ੍ਞੇ ਇਮਸ੍ਸ ਰਞ੍ਞੋ ਜਿਵ੍ਹਾਵਿਞ੍ਞਾਣ’’ਨ੍ਤਿ. ਦੁਤਿਯਦਿਵਸੇ ਅਸਾਦੁਰਸਂ ਉਪਨਾਮੇਸਿ. ਰਾਜਾ ਭੁਞ੍ਜਨ੍ਤੋ ‘‘ਨਿਗ੍ਗਹਾਰਹੋ ਵਤ, ਭੋ, ਅਜ੍ਜ ਸੂਦੋ’’ਤਿ ਜਾਨਨ੍ਤੋਪਿ ਪੁਬ੍ਬੇ ਵਿਯ ਪਚ੍ਚਵੇਕ੍ਖਿਤ੍ਵਾ ਅਵਣ੍ਣਭਯੇਨ ਨ ਕਿਞ੍ਚਿ ਅਭਣਿ. ਤਤੋ ਸੂਦੋ ‘‘ਰਾਜਾ ਨੇਵ ਸੁਨ੍ਦਰਂ ਨਾਸੁਨ੍ਦਰਂ ਜਾਨਾਤੀ’’ਤਿ ਚਿਨ੍ਤੇਤ੍ਵਾ ਸਬ੍ਬਂ ਪਰਿਬ੍ਬਯਂ ਅਤ੍ਤਨਾਵ ਗਹੇਤ੍ਵਾ ਕਿਞ੍ਚਿਦੇਵ ਪਚਿਤ੍ਵਾ ਰਞ੍ਞੋ ਦੇਤਿ. ਰਾਜਾ ‘‘ਅਹੋ ਵਤ ਲੋਭੋ, ਅਹਂ ਨਾਮ ਵੀਸਤਿ ਨਗਰਸਹਸ੍ਸਾਨਿ ਭੁਞ੍ਜਨ੍ਤੋ ਇਮਸ੍ਸ ਲੋਭੇਨ ਭਤ੍ਤਮਤ੍ਤਮ੍ਪਿ ਨ ਲਭਾਮੀ’’ਤਿ ਨਿਬ੍ਬਿਜ੍ਜਿਤ੍ਵਾ ਰਜ੍ਜਂ ਪਹਾਯ ਪਬ੍ਬਜਿਤ੍ਵਾ ਵਿਪਸ੍ਸਨ੍ਤੋ ਪਚ੍ਚੇਕਬੋਧਿਂ ਸਚ੍ਛਾਕਾਸਿ. ਪੁਰਿਮਨਯੇਨੇਵ ਇਮਂ ਗਾਥਂ ਅਭਾਸਿ.
ਤਤ੍ਥ ਨਿਲ੍ਲੋਲੁਪੋਤਿ ਅਲੋਲੁਪੋ. ਯੋ ਹਿ ਰਸਤਣ੍ਹਾਭਿਭੂਤੋ ਹੋਤਿ, ਸੋ ਭੁਸਂ ਲੁਪ੍ਪਤਿ ਪੁਨਪ੍ਪੁਨਂ ਲੁਪ੍ਪਤਿ, ਤੇਨ ‘‘ਲੋਲੁਪੋ’’ਤਿ ਵੁਚ੍ਚਤਿ. ਤਸ੍ਮਾ ਏਸ ਤਂ ਪਟਿਕ੍ਖਿਪਨ੍ਤੋ ‘‘ਨਿਲ੍ਲੋਲੁਪੋ’’ਤਿ ਆਹ. ਨਿਕ੍ਕੁਹੋਤਿ ਏਤ੍ਥ ਕਿਞ੍ਚਾਪਿ ਯਸ੍ਸ ਤਿਵਿਧਂ ਕੁਹਨਵਤ੍ਥੁ ਨਤ੍ਥਿ, ਸੋ ‘‘ਨਿਕ੍ਕੁਹੋ’’ਤਿ ਵੁਚ੍ਚਤਿ. ਇਮਿਸ੍ਸਾ ਪਨ ਗਾਥਾਯ ਮਨੁਞ੍ਞਭੋਜਨਾਦੀਸੁ ਵਿਮ੍ਹਯਮਨਾਪਜ੍ਜਨਤੋ ਨਿਕ੍ਕੁਹੋਤਿ ਅਯਮਧਿਪ੍ਪਾਯੋ. ਨਿਪ੍ਪਿਪਾਸੋਤਿ ਏਤ੍ਥ ਪਾਤੁਮਿਚ੍ਛਾ ਪਿਪਾਸਾ, ਤਸ੍ਸਾ ਅਭਾਵੇਨ ਨਿਪ੍ਪਿਪਾਸੋ, ਸਾਦੁਰਸਲੋਭੇਨ ਭੋਤ੍ਤੁਕਮ੍ਯਤਾਵਿਰਹਿਤੋਤਿ ਅਤ੍ਥੋ. ਨਿਮ੍ਮਕ੍ਖੋਤਿ ਏਤ੍ਥ ਪਰਗੁਣਵਿਨਾਸਨਲਕ੍ਖਣੋ ਮਕ੍ਖੋ, ਤਸ੍ਸ ਅਭਾਵੇਨ ਨਿਮ੍ਮਕ੍ਖੋ. ਅਤ੍ਤਨੋ ਗਿਹਿਕਾਲੇ ਸੂਦਸ੍ਸ ਗੁਣਮਕ੍ਖਨਾਭਾਵਂ ਸਨ੍ਧਾਯਾਹ. ਨਿਦ੍ਧਨ੍ਤਕਸਾਵਮੋਹੋਤਿ ਏਤ੍ਥ ਰਾਗਾਦਯੋ ਤਯੋ ਕਾਯਦੁਚ੍ਚਰਿਤਾਦੀਨਿ ਚ ਤੀਣੀਤਿ ਛ ਧਮ੍ਮਾ ਯਥਾਸਮ੍ਭਵਂ ਅਪ੍ਪਸਨ੍ਨਟ੍ਠੇਨ ¶ ਸਕਭਾਵਂ ਵਿਜਹਾਪੇਤ੍ਵਾ ਪਰਭਾਵਂ ਗਣ੍ਹਾਪਨਟ੍ਠੇਨ ਕਸਟਟ੍ਠੇਨ ਚ ‘‘ਕਸਾਵਾ’’ਤਿ ਵੇਦਿਤਬ੍ਬਾ. ਯਥਾਹ –
‘‘ਤਤ੍ਥ ਕਤਮੇ ਤਯੋ ਕਸਾਵਾ? ਰਾਗਕਸਾਵੋ, ਦੋਸਕਸਾਵੋ, ਮੋਹਕਸਾਵੋ. ਇਮੇ ਤਯੋ ਕਸਾਵਾ. ਤਤ੍ਥ ਕਤਮੇ ਅਪਰੇਪਿ ਤਯੋ ਕਸਾਵਾ? ਕਾਯਕਸਾਵੋ, ਵਚੀਕਸਾਵੋ, ਮਨੋਕਸਾਵੋ’’ਤਿ (ਵਿਭ. ੯੨੪).
ਤੇਸੁ ਮੋਹਂ ਠਪੇਤ੍ਵਾ ਪਞ੍ਚਨ੍ਨਂ ਕਸਾਵਾਨਂ ਤੇਸਞ੍ਚ ਸਬ੍ਬੇਸਂ ਮੂਲਭੂਤਸ੍ਸ ਮੋਹਸ੍ਸ ਨਿਦ੍ਧਨ੍ਤਤ੍ਤਾ ਨਿਦ੍ਧਨ੍ਤਕਸਾਵਮੋਹੋ. ਤਿਣ੍ਣਂ ਏਵ ਵਾ ਕਾਯਵਚੀਮਨੋਕਸਾਵਾਨਂ ਮੋਹਸ੍ਸ ਚ ਨਿਦ੍ਧਨ੍ਤਤ੍ਤਾ ਨਿਦ੍ਧਨ੍ਤਕਸਾਵਮੋਹੋ. ਇਤਰੇਸੁ ਨਿਲ੍ਲੋਲੁਪਤਾਦੀਹਿ ¶ ਰਾਗਕਸਾਵਸ੍ਸ, ਨਿਮ੍ਮਕ੍ਖਤਾਯ ਦੋਸਕਸਾਵਸ੍ਸ ¶ ਨਿਦ੍ਧਨ੍ਤਭਾਵੋ ਸਿਦ੍ਧੋ ਏਵ. ਨਿਰਾਸਯੋਤਿ ਨਿਤ੍ਤਣ੍ਹੋ. ਸਬ੍ਬਲੋਕੇ ਭਵਿਤ੍ਵਾਤਿ ਸਕਲਲੋਕੇ, ਤੀਸੁ ਭਵੇਸੁ ਦ੍ਵਾਦਸਸੁ ਵਾ ਆਯਤਨੇਸੁ ਭਵਵਿਭਵਤਣ੍ਹਾਵਿਰਹਿਤੋ ਹੁਤ੍ਵਾਤਿ ਅਤ੍ਥੋ. ਸੇਸਂ ਵੁਤ੍ਤਨਯੇਨੇਵ ਵੇਦਿਤਬ੍ਬਂ. ਅਥ ਵਾ ਤਯੋਪਿ ਪਾਦੇ ਵਤ੍ਵਾ ਏਕੋ ਚਰੇਤਿ ਏਕੋ ਚਰਿਤੁਂ ਸਕ੍ਕੁਣੇਯ੍ਯਾਤਿ ਏਵਮ੍ਪੇਤ੍ਥ ਸਮ੍ਬਨ੍ਧੋ ਕਾਤਬ੍ਬੋ.
ਨਿਲ੍ਲੋਲੁਪਗਾਥਾਵਣ੍ਣਨਾ ਨਿਟ੍ਠਿਤਾ.
੧੧੩. ਪਾਪਂ ਸਹਾਯਨ੍ਤਿ ਕਾ ਉਪ੍ਪਤ੍ਤਿ? ਬਾਰਾਣਸਿਯਂ ਕਿਰ ਅਞ੍ਞਤਰੋ ਰਾਜਾ ਮਹਚ੍ਚਰਾਜਾਨੁਭਾਵੇਨ ਨਗਰਂ ਪਦਕ੍ਖਿਣਂ ਕਰੋਨ੍ਤੋ ਮਨੁਸ੍ਸੇ ਕੋਟ੍ਠਾਗਾਰਤੋ ਪੁਰਾਣਧਞ੍ਞਾਦੀਨਿ ਬਹਿਦ੍ਧਾ ਨੀਹਰਨ੍ਤੇ ਦਿਸ੍ਵਾ ‘‘ਕਿਂ, ਭਣੇ, ਇਦ’’ਨ੍ਤਿ ਅਮਚ੍ਚੇ ਪੁਚ੍ਛਿ. ਅਮਚ੍ਚਾ ‘‘ਇਦਾਨਿ, ਮਹਾਰਾਜ, ਨਵਧਞ੍ਞਾਦੀਨਿ ਉਪ੍ਪਜ੍ਜਿਸ੍ਸਨ੍ਤਿ, ਤੇਸਂ ਓਕਾਸਂ ਕਾਤੁਂ ਇਮੇ ਮਨੁਸ੍ਸਾ ਪੁਰਾਣਧਞ੍ਞਾਦੀਨਿ ਛਡ੍ਡੇਨ੍ਤੀ’’ਤਿ ਆਹਂਸੁ. ਰਾਜਾ ‘‘ਕਿਂ, ਭਣੇ, ਇਤ੍ਥਾਗਾਰਬਲਕਾਯਾਦੀਨਂ ਵਤ੍ਤਂ ਪਰਿਪੁਣ੍ਣ’’ਨ੍ਤਿ ਆਹ. ‘‘ਆਮ, ਮਹਾਰਾਜ, ਪਰਿਪੁਣ੍ਣ’’ਨ੍ਤਿ. ‘‘ਤੇਨ ਹਿ, ਭਣੇ, ਦਾਨਸਾਲਂ ਕਾਰੇਥ, ਦਾਨਂ ਦਸ੍ਸਾਮਿ, ਮਾ ਇਮਾਨਿ ਧਞ੍ਞਾਨਿ ਅਨੁਪਕਾਰਾਨਿ ਵਿਨਸ੍ਸਨ੍ਤੂ’’ਤਿ. ਤਤੋ ਨਂ ਅਞ੍ਞਤਰੋ ਦਿਟ੍ਠਿਗਤਿਕੋ ਅਮਚ੍ਚੋ ‘‘ਮਹਾਰਾਜ, ਨਤ੍ਥਿ ਦਿਨ੍ਨ’’ਨ੍ਤਿ ਆਰਬ੍ਭ ਯਾਵ ‘‘ਬਾਲੇ ਚ ਪਣ੍ਡਿਤੇ ਚ ਸਨ੍ਧਾਵਿਤ੍ਵਾ ਸਂਸਰਿਤ੍ਵਾ ਦੁਕ੍ਖਸ੍ਸਨ੍ਤਂ ਕਰਿਸ੍ਸਨ੍ਤੀ’’ਤਿ ਵਤ੍ਵਾ ਨਿਵਾਰੇਸਿ. ਰਾਜਾ ਦੁਤਿਯਮ੍ਪਿ ਤਤਿਯਮ੍ਪਿ ਕੋਟ੍ਠਾਗਾਰੇ ਵਿਲੁਮ੍ਪਨ੍ਤੇ ਦਿਸ੍ਵਾ ਤਥੇਵ ਆਣਾਪੇਸਿ. ਸੋਪਿ ਤਤਿਯਮ੍ਪਿ ਨਂ ‘‘ਮਹਾਰਾਜ, ਦਤ੍ਤੁਪਞ੍ਞਤ੍ਤਂ ਯਦਿਦਂ ਦਾਨ’’ਨ੍ਤਿਆਦੀਨਿ ਵਤ੍ਵਾ ਨਿਵਾਰੇਸਿ. ਸੋ ‘‘ਅਰੇ, ਅਹਂ ਅਤ੍ਤਨੋ ਸਨ੍ਤਕਮ੍ਪਿ ਨ ਲਭਾਮਿ ਦਾਤੁਂ, ਕਿਂ ਮੇ ਇਮੇਹਿ ਪਾਪਸਹਾਯੇਹੀ’’ਤਿ ਨਿਬ੍ਬਿਨ੍ਨੋ ਰਜ੍ਜਂ ਪਹਾਯ ਪਬ੍ਬਜਿਤ੍ਵਾ ਵਿਪਸ੍ਸਨ੍ਤੋ ਪਚ੍ਚੇਕਬੋਧਿਂ ਸਚ੍ਛਾਕਾਸਿ. ਤਞ੍ਚ ਪਾਪਸਹਾਯਂ ਗਰਹਨ੍ਤੋ ਇਮਂ ਉਦਾਨਗਾਥਮਾਹ.
ਤਸ੍ਸਾਯਂ ¶ ਸਙ੍ਖੇਪਤ੍ਥੋ – ਯ੍ਵਾਯਂ ਦਸਵਤ੍ਥੁਕਾਯ ਪਾਪਦਿਟ੍ਠਿਯਾ ਸਮਨ੍ਨਾਗਤਤ੍ਤਾ ਪਾਪੋ, ਪਰੇਸਮ੍ਪਿ ਅਨਤ੍ਥਂ ਪਸ੍ਸਤੀਤਿ ਅਨਤ੍ਥਦਸ੍ਸੀ, ਕਾਯਦੁਚ੍ਚਰਿਤਾਦਿਮ੍ਹਿ ਚ ਵਿਸਮੇ ਨਿਵਿਟ੍ਠੋ, ਤਂ ਅਤ੍ਥਕਾਮੋ ਕੁਲਪੁਤ੍ਤੋ ਪਾਪਂ ਸਹਾਯਂ ਪਰਿਵਜ੍ਜਯੇਥ, ਅਨਤ੍ਥਦਸ੍ਸਿਂ ਵਿਸਮੇ ਨਿਵਿਟ੍ਠਂ. ਸਯਂ ਨ ਸੇਵੇਤਿ ਅਤ੍ਤਨੋ ਵਸੇਨ ਤਂ ਨ ਸੇਵੇਯ੍ਯ. ਯਦਿ ਪਨ ਪਰਸ੍ਸ ਵਸੋ ਹੋਤਿ, ਕਿਂ ਸਕ੍ਕਾ ਕਾਤੁਨ੍ਤਿ ਵੁਤ੍ਤਂ ਹੋਤਿ. ਪਸੁਤਨ੍ਤਿ ਪਸਟਂ, ਦਿਟ੍ਠਿਵਸੇਨ ਤਤ੍ਥ ਤਤ੍ਥ ਲਗ੍ਗਨ੍ਤਿ ਅਤ੍ਥੋ. ਪਮਤ੍ਤਨ੍ਤਿ ਕਾਮਗੁਣੇਸੁ ਵੋਸ੍ਸਟ੍ਠਚਿਤ੍ਤਂ, ਕੁਸਲਭਾਵਨਾਰਹਿਤਂ ਵਾ. ਤਂ ¶ ਏਵਰੂਪਂ ਸਹਾਯਂ ਨ ¶ ਸੇਵੇ ਨ ਭਜੇ ਨ ਪਯਿਰੁਪਾਸੇ, ਅਞ੍ਞਦਤ੍ਥੁ ਏਕੋ ਚਰੇ ਖਗ੍ਗਵਿਸਾਣਕਪ੍ਪੋਤਿ.
ਪਾਪਸਹਾਯਗਾਥਾਵਣ੍ਣਨਾ ਨਿਟ੍ਠਿਤਾ.
੧੧੪. ਬਹੁਸ੍ਸੁਤਨ੍ਤਿ ਕਾ ਉਪ੍ਪਤ੍ਤਿ? ਪੁਬ੍ਬੇ ਕਿਰ ਕਸ੍ਸਪਸ੍ਸ ਭਗਵਤੋ ਸਾਸਨੇ ਅਟ੍ਠ ਪਚ੍ਚੇਕਬੋਧਿਸਤ੍ਤਾ ਪਬ੍ਬਜਿਤ੍ਵਾ ਗਤਪਚ੍ਚਾਗਤਵਤ੍ਤਂ ਪੂਰੇਤ੍ਵਾ ਦੇਵਲੋਕੇ ਉਪ੍ਪਨ੍ਨਾਤਿਆਦਿ ਸਬ੍ਬਂ ਅਨਵਜ੍ਜਭੋਜੀਗਾਥਾਯ ਵੁਤ੍ਤਸਦਿਸਮੇਵ. ਅਯਂ ਪਨ ਵਿਸੇਸੋ – ਪਚ੍ਚੇਕਬੁਦ੍ਧੇ ਨਿਸੀਦਾਪੇਤ੍ਵਾ ਰਾਜਾ ਆਹ – ‘‘ਕੇ ਤੁਮ੍ਹੇ’’ਤਿ? ਤੇ ਆਹਂਸੁ – ‘‘ਮਯਂ, ਮਹਾਰਾਜ, ਬਹੁਸ੍ਸੁਤਾ ਨਾਮਾ’’ਤਿ. ਰਾਜਾ ‘‘ਅਹਂ ਸੁਤਬ੍ਰਹ੍ਮਦਤ੍ਤੋ ਨਾਮ, ਸੁਤੇਨ ਤਿਤ੍ਤਿਂ ਨ ਗਚ੍ਛਾਮਿ, ਹਨ੍ਦ, ਨੇਸਂ ਸਨ੍ਤਿਕੇ ਵਿਚਿਤ੍ਰਨਯਧਮ੍ਮਦੇਸਨਂ ਸੋਸ੍ਸਾਮੀ’’ਤਿ ਅਤ੍ਤਮਨੋ ਦਕ੍ਖਿਣੋਦਕਂ ਦਤ੍ਵਾ ਪਰਿਵਿਸਿਤ੍ਵਾ ਭਤ੍ਤਕਿਚ੍ਚਪਰਿਯੋਸਾਨੇ ਸਙ੍ਘਤ੍ਥੇਰਸ੍ਸ ਸਨ੍ਤਿਕੇ ਨਿਸੀਦਿਤ੍ਵਾ ‘‘ਧਮ੍ਮਕਥਂ, ਭਨ੍ਤੇ, ਕਥੇਥਾ’’ਤਿ ਆਹ. ਸੋ ‘‘ਸੁਖਿਤੋ ਹੋਤੁ, ਮਹਾਰਾਜ, ਰਾਗਕ੍ਖਯੋ ਹੋਤੂ’’ਤਿ ਵਤ੍ਵਾ ਉਟ੍ਠਿਤੋ. ਰਾਜਾ ‘‘ਅਯਂ ਨ ਬਹੁਸ੍ਸੁਤੋ, ਦੁਤਿਯੋ ਬਹੁਸ੍ਸੁਤੋ ਭਵਿਸ੍ਸਤਿ, ਸ੍ਵੇ ਤਸ੍ਸ ਵਿਚਿਤ੍ਰਧਮ੍ਮਦੇਸਨਂ ਸੋਸ੍ਸਾਮੀ’’ਤਿ ਸ੍ਵਾਤਨਾਯ ਨਿਮਨ੍ਤੇਸਿ. ਏਵਂ ਯਾਵ ਸਬ੍ਬੇਸਂ ਪਟਿਪਾਟਿ ਗਚ੍ਛਤਿ, ਤਾਵ ਨਿਮਨ੍ਤੇਸਿ, ਤੇ ਸਬ੍ਬੇਪਿ ‘‘ਦੋਸਕ੍ਖਯੋ ਹੋਤੁ, ਮੋਹਕ੍ਖਯੋ, ਗਤਿਕ੍ਖਯੋ, ਭਵਕ੍ਖਯੋ, ਵਟ੍ਟਕ੍ਖਯੋ, ਉਪਧਿਕ੍ਖਯੋ, ਤਣ੍ਹਕ੍ਖਯੋ ਹੋਤੂ’’ਤਿ ਏਵਂ ਏਕੇਕਪਦਂ ਵਿਸੇਸੇਤ੍ਵਾ ਸੇਸਂ ਪਠਮਸਦਿਸਮੇਵ ਵਤ੍ਵਾ ਉਟ੍ਠਹਿਂਸੁ.
ਤਤੋ ਰਾਜਾ – ‘‘ਇਮੇ ‘ਬਹੁਸ੍ਸੁਤਾ ਮਯ’ਨ੍ਤਿ ਭਣਨ੍ਤਿ, ਨ ਚ ਤੇਸਂ ਵਿਚਿਤ੍ਰਕਥਾ, ਕਿਮੇਤੇਹਿ ਵੁਤ੍ਤ’’ਨ੍ਤਿ ਤੇਸਂ ਵਚਨਤ੍ਥਂ ਉਪਪਰਿਕ੍ਖਿਤੁਮਾਰਦ੍ਧੋ. ਅਥ ‘‘ਰਾਗਕ੍ਖਯੋ ਹੋਤੂ’’ਤਿ ਉਪਪਰਿਕ੍ਖਨ੍ਤੋ ‘‘ਰਾਗੇ ਖੀਣੇ ਦੋਸੋਪਿ ਮੋਹੋਪਿ ਅਞ੍ਞਤਰਞ੍ਞਤਰੇਪਿ ਕਿਲੇਸਾ ਖੀਣਾ ਹੋਨ੍ਤੀ’’ਤਿ ਞਤ੍ਵਾ ਅਤ੍ਤਮਨੋ ਅਹੋਸਿ ‘‘ਨਿਪ੍ਪਰਿਯਾਯਬਹੁਸ੍ਸੁਤਾ ਇਮੇ ਸਮਣਾ. ਯਥਾਪਿ ਹਿ ਪੁਰਿਸੇਨ ਮਹਾਪਥਵਿਂ ਵਾ ਆਕਾਸਂ ਵਾ ਅਙ੍ਗੁਲਿਯਾ ਨਿਦ੍ਦਿਸਨ੍ਤੇਨ ਨ ਅਙ੍ਗੁਲਿਮਤ੍ਤੋਵ ਪਦੇਸੋ ਨਿਦ੍ਦਿਟ੍ਠੋ ਹੋਤਿ. ਅਪਿ ਚ ਖੋ ਪਨ ਸਕਲਪਥਵੀ ਆਕਾਸਾ ਏਵ ਨਿਦ੍ਦਿਟ੍ਠਾ ਹੋਨ੍ਤਿ. ਏਵਂ ਇਮੇਹਿ ਏਕੇਕਂ ਅਤ੍ਥਂ ਨਿਦ੍ਦਿਸਨ੍ਤੇਹਿ ਅਪਰਿਮਾਣਾ ਅਤ੍ਥਾ ਨਿਦ੍ਦਿਟ੍ਠਾ ਹੋਨ੍ਤੀ’’ਤਿ. ਤਤੋ ਸੋ ‘‘ਕੁਦਾਸ੍ਸੁ ਨਾਮਾਹਮ੍ਪਿ ਏਵਂ ਬਹੁਸ੍ਸੁਤੋ ਭਵਿਸ੍ਸਾਮੀ’’ਤਿ ¶ ਤਥਾਰੂਪਂ ਬਹੁਸ੍ਸੁਤਭਾਵਂ ਪਤ੍ਥੇਨ੍ਤੋ ¶ ਰਜ੍ਜਂ ਪਹਾਯ ਪਬ੍ਬਜਿਤ੍ਵਾ ਵਿਪਸ੍ਸਨ੍ਤੋ ਪਚ੍ਚੇਕਬੋਧਿਂ ਸਚ੍ਛਿਕਤ੍ਵਾ ਇਮਂ ਉਦਾਨਗਾਥਮਭਾਸਿ.
ਤਤ੍ਥਾਯਂ ਸਙ੍ਖੇਪਤ੍ਥੋ – ਬਹੁਸ੍ਸੁਤਨ੍ਤਿ ਦੁਵਿਧੋ ਬਹੁਸ੍ਸੁਤੋ ਤੀਸੁ ਪਿਟਕੇਸੁ ਅਤ੍ਥਤੋ ਨਿਖਿਲੋ ਪਰਿਯਤ੍ਤਿਬਹੁਸ੍ਸੁਤੋ ਚ, ਮਗ੍ਗਫਲਵਿਜ੍ਜਾਭਿਞ੍ਞਾਪਟਿਵੇਧਕੋ ¶ ਪਟਿਵੇਧਬਹੁਸ੍ਸੁਤੋ ਚ. ਆਗਤਾਗਮੋ ਧਮ੍ਮਧਰੋ. ਉਲ਼ਾਰੇਹਿ ਪਨ ਕਾਯਵਚੀਮਨੋਕਮ੍ਮੇਹਿ ਸਮਨ੍ਨਾਗਤੋ ਉਲ਼ਾਰੋ. ਯੁਤ੍ਤਪਟਿਭਾਨੋ ਚ ਮੁਤ੍ਤਪਟਿਭਾਨੋ ਚ ਯੁਤ੍ਤਮੁਤ੍ਤਪਟਿਭਾਨੋ ਚ ਪਟਿਭਾਨਵਾ. ਪਰਿਯਤ੍ਤਿਪਰਿਪੁਚ੍ਛਾਧਿਗਮਵਸੇਨ ਵਾ ਤਿਵਿਧੋ ਪਟਿਭਾਨਵਾ ਵੇਦਿਤਬ੍ਬੋ. ਯਸ੍ਸ ਹਿ ਪਰਿਯਤ੍ਤਿ ਪਟਿਭਾਤਿ, ਸੋ ਪਰਿਯਤ੍ਤਿਪਟਿਭਾਨਵਾ. ਯਸ੍ਸ ਅਤ੍ਥਞ੍ਚ ਞਾਣਞ੍ਚ ਲਕ੍ਖਣਞ੍ਚ ਠਾਨਾਟ੍ਠਾਨਞ੍ਚ ਪਰਿਪੁਚ੍ਛਨ੍ਤਸ੍ਸ ਪਰਿਪੁਚ੍ਛਾ ਪਟਿਭਾਤਿ, ਸੋ ਪਰਿਪੁਚ੍ਛਾਪਟਿਭਾਨਵਾ. ਯਸ੍ਸ ਮਗ੍ਗਾਦਯੋ ਪਟਿਵਿਦ੍ਧਾ ਹੋਨ੍ਤਿ, ਸੋ ਅਧਿਗਮਪਟਿਭਾਨਵਾ. ਤਂ ਏਵਰੂਪਂ ਬਹੁਸ੍ਸੁਤਂ ਧਮ੍ਮਧਰਂ ਭਜੇਥ ਮਿਤ੍ਤਂ ਉਲ਼ਾਰਂ ਪਟਿਭਾਨਵਨ੍ਤਂ. ਤਤੋ ਤਸ੍ਸਾਨੁਭਾਵੇਨ ਅਤ੍ਤਤ੍ਥਪਰਤ੍ਥਉਭਯਤ੍ਥਭੇਦਤੋ ਵਾ ਦਿਟ੍ਠਧਮ੍ਮਿਕਸਮ੍ਪਰਾਯਿਕਪਰਮਤ੍ਥਭੇਦਤੋ ਵਾ ਅਨੇਕਪ੍ਪਕਾਰਾਨਿ ਅਞ੍ਞਾਯ ਅਤ੍ਥਾਨਿ, ਤਤੋ ‘‘ਅਹੋਸਿਂ ਨੁ ਖੋ ਅਹਂ ਅਤੀਤਮਦ੍ਧਾਨ’’ਨ੍ਤਿਆਦੀਸੁ (ਮ. ਨਿ. ੧.੧੮; ਸਂ. ਨਿ. ੨.੨੦) ਕਙ੍ਖਾਟ੍ਠਾਨਿਯੇਸੁ ਵਿਨੇਯ੍ਯ ਕਙ੍ਖਂ ਵਿਚਿਕਿਚ੍ਛਂ ਵਿਨੇਤ੍ਵਾ ਵਿਨਾਸੇਤ੍ਵਾ ਏਵਂ ਕਤਸਬ੍ਬਕਿਚ੍ਚੋ ਏਕੋ ਚਰੇ ਖਗ੍ਗਵਿਸਾਣਕਪ੍ਪੋਤਿ.
ਬਹੁਸ੍ਸੁਤਗਾਥਾਵਣ੍ਣਨਾ ਨਿਟ੍ਠਿਤਾ.
੧੧੫. ਖਿਡ੍ਡਂ ਰਤਿਨ੍ਤਿ ਕਾ ਉਪ੍ਪਤ੍ਤਿ? ਬਾਰਾਣਸਿਯਂ ਕਿਰ ਵਿਭੂਸਕਬ੍ਰਹ੍ਮਦਤ੍ਤੋ ਨਾਮ ਰਾਜਾ ਪਾਤੋਵ ਯਾਗੁਂ ਵਾ ਭਤ੍ਤਂ ਵਾ ਭੁਞ੍ਜਿਤ੍ਵਾ ਨਾਨਾਵਿਧਵਿਭੂਸਨੇਹਿ ਅਤ੍ਤਾਨਂ ਵਿਭੂਸਾਪੇਤ੍ਵਾ ਮਹਾਆਦਾਸੇ ਸਕਲਂ ਸਰੀਰਂ ਦਿਸ੍ਵਾ ਯਂ ਨ ਇਚ੍ਛਤਿ, ਤਂ ਅਪਨੇਤ੍ਵਾ ਅਞ੍ਞੇਨ ਵਿਭੂਸਨੇਨ ਵਿਭੂਸਾਪੇਤਿ. ਤਸ੍ਸ ਏਕਦਿਵਸਂ ਏਵਂ ਕਰੋਨ੍ਤਸ੍ਸ ਭਤ੍ਤਵੇਲਾ ਮਜ੍ਝਨ੍ਹਿਕਾ ਸਮ੍ਪਤ੍ਤਾ. ਵਿਪ੍ਪਕਤਵਿਭੂਸਿਤੋਵ ਦੁਸ੍ਸਪਟ੍ਟੇਨ ਸੀਸਂ ਵੇਠੇਤ੍ਵਾ ਭੁਞ੍ਜਿਤ੍ਵਾ ਦਿਵਾਸੇਯ੍ਯਂ ਉਪਗਞ੍ਛਿ. ਪੁਨਪਿ ਉਟ੍ਠਹਿਤ੍ਵਾ ਤਥੇਵ ਕਰੋਤੋ ਸੂਰਿਯੋ ਓਗ੍ਗਤੋ. ਏਵਂ ਦੁਤਿਯਦਿਵਸੇਪਿ ਤਤਿਯਦਿਵਸੇਪਿ. ਅਥਸ੍ਸ ਏਵਂ ਮਣ੍ਡਨਪ੍ਪਸੁਤਸ੍ਸ ਪਿਟ੍ਠਿਰੋਗੋ ਉਦਪਾਦਿ. ਤਸ੍ਸ ਏਤਦਹੋਸਿ – ‘‘ਅਹੋ ਰੇ, ਅਹਂ ਸਬ੍ਬਥਾਮੇਨ ਵਿਭੂਸਨ੍ਤੋਪਿ ਇਮਸ੍ਮਿਂ ਕਪ੍ਪਕੇ ਵਿਭੂਸਨੇ ਅਸਨ੍ਤੁਟ੍ਠੋ ਲੋਭਂ ਉਪ੍ਪਾਦੇਸਿਂ, ਲੋਭੋ ਚ ਨਾਮੇਸ ਅਪਾਯਗਮਨੀਯੋ ¶ ਧਮ੍ਮੋ, ਹਨ੍ਦਾਹਂ ਲੋਭਂ ਨਿਗ੍ਗਣ੍ਹਾਮੀ’’ਤਿ ਰਜ੍ਜਂ ਪਹਾਯ ਪਬ੍ਬਜਿਤ੍ਵਾ ਵਿਪਸ੍ਸਨ੍ਤੋ ਪਚ੍ਚੇਕਬੋਧਿਂ ਸਚ੍ਛਿਕਤ੍ਵਾ ਇਮਂ ਉਦਾਨਗਾਥਮਭਾਸਿ.
ਤਤ੍ਥ ਖਿਡ੍ਡਾ ਚ ਰਤਿ ਚ ਪੁਬ੍ਬੇ ਵੁਤ੍ਤਾਵ. ਕਾਮਸੁਖਨ੍ਤਿ ਵਤ੍ਥੁਕਾਮਸੁਖਂ. ਵਤ੍ਥੁਕਾਮਾਪਿ ਹਿ ਸੁਖਸ੍ਸ ਵਿਸਯਾਦਿਭਾਵੇਨ ‘‘ਸੁਖ’’ਨ੍ਤਿ ਵੁਚ੍ਚਨ੍ਤਿ. ਯਥਾਹ – ‘‘ਅਤ੍ਥਿ ਰੂਪਂ ਸੁਖਂ ਸੁਖਾਨੁਪਤਿਤ’’ਨ੍ਤਿ ¶ (ਸਂ. ਨਿ. ੩.੬੦). ਏਵਮੇਤਂ ਖਿਡ੍ਡਂ ਰਤਿਂ ਕਾਮਸੁਖਞ੍ਚ ਇਮਸ੍ਮਿਂ ਓਕਾਸਲੋਕੇ ਅਨਲਙ੍ਕਰਿਤ੍ਵਾ ਅਲਨ੍ਤਿ ਅਕਤ੍ਵਾ, ਏਤਂ ਤਪ੍ਪਕਨ੍ਤਿ ਵਾ ਸਾਰਭੂਤਨ੍ਤਿ ¶ ਵਾ ਏਵਂ ਅਗ੍ਗਹੇਤ੍ਵਾ. ਅਨਪੇਕ੍ਖਮਾਨੋਤਿ ਤੇਨ ਅਨਲਙ੍ਕਰਣੇਨ ਅਨਪੇਕ੍ਖਣਸੀਲੋ ਅਪਿਹਾਲੁਕੋ ਨਿਤ੍ਤਣ੍ਹੋ. ਵਿਭੂਸਟ੍ਠਾਨਾ ਵਿਰਤੋ ਸਚ੍ਚਵਾਦੀਤਿ ਤਤ੍ਥ ਵਿਭੂਤਾ ਦੁਵਿਧਾ – ਅਗਾਰਿਕਵਿਭੂਸਾ ਚ ਅਨਗਾਰਿਕਵਿਭੂਸਾ ਚ. ਸਾਟਕਵੇਠਨਮਾਲਾਗਨ੍ਧਾਦਿਵਿਭੂਸਾ ਅਗਾਰਿਕਵਿਭੂਸਾ ਨਾਮ. ਪਤ੍ਤਮਣ੍ਡਨਾਦਿਵਿਭੂਸਾ ਅਨਗਾਰਿਕਵਿਭੂਸਾ. ਵਿਭੂਸਾ ਏਵ ਵਿਭੂਸਟ੍ਠਾਨਂ, ਤਸ੍ਮਾ ਵਿਭੂਸਟ੍ਠਾਨਾ ਤਿਵਿਧਾਯ ਵਿਰਤਿਯਾ ਵਿਰਤੋ. ਅਵਿਤਥਵਚਨਤੋ ਸਚ੍ਚਵਾਦੀਤਿ ਏਵਮਤ੍ਥੋ ਦਟ੍ਠਬ੍ਬੋ.
ਵਿਭੂਸਟ੍ਠਾਨਗਾਥਾਵਣ੍ਣਨਾ ਨਿਟ੍ਠਿਤਾ.
੧੧੬. ਪੁਤ੍ਤਞ੍ਚ ¶ ਦਾਰਨ੍ਤਿ ਕਾ ਉਪ੍ਪਤ੍ਤਿ? ਬਾਰਾਣਸਿਯਂ ਕਿਰ ਰਞ੍ਞੋ ਪੁਤ੍ਤੋ ਦਹਰਕਾਲੇਯੇਵ ਅਭਿਸਿਤ੍ਤੋ ਰਜ੍ਜਂ ਕਾਰੇਸਿ. ਸੋ ਪਠਮਗਾਥਾਯ ਵੁਤ੍ਤਪਚ੍ਚੇਕਬੋਧਿਸਤ੍ਤੋ ਵਿਯ ਰਜ੍ਜਸਿਰਿਂ ਅਨੁਭਵਨ੍ਤੋ ਏਕਦਿਵਸਂ ਚਿਨ੍ਤੇਸਿ – ‘‘ਅਹਂ ਰਜ੍ਜਂ ਕਾਰੇਨ੍ਤੋ ਬਹੂਨਂ ਦੁਕ੍ਖਂ ਕਰੋਮਿ, ਕਿਂ ਮੇ ਏਕਭਤ੍ਤਤ੍ਥਾਯ ਇਮਿਨਾ ਪਾਪੇਨ, ਹਨ੍ਦ, ਸੁਖਮੁਪ੍ਪਾਦੇਮੀ’’ਤਿ ਰਜ੍ਜਂ ਪਹਾਯ ਪਬ੍ਬਜਿਤ੍ਵਾ ਵਿਪਸ੍ਸਨ੍ਤੋ ਪਚ੍ਚੇਕਬੋਧਿਂ ਸਚ੍ਛਿਕਤ੍ਵਾ ਇਮਂ ਉਦਾਨਗਾਥਂ ਅਭਾਸਿ.
ਤਤ੍ਥ ਧਨਾਨੀਤਿ ਮੁਤ੍ਤਾਮਣਿਵੇਲ਼ੁਰਿਯਸਙ੍ਖਸਿਲਾਪਵਾਲ਼ਰਜਤਜਾਤਰੂਪਾਦੀਨਿ ਰਤਨਾਨਿ. ਧਞ੍ਞਾਨੀਤਿ ਸਾਲਿਵੀਹਿਯਵਗੋਧੁਮਕਙ੍ਗੁਵਰਕਕੁਦ੍ਰੂਸਕਪ੍ਪਭੇਦਾਨਿ ਸਤ੍ਤ ਸੇਸਾਪਰਣ੍ਣਾਨਿ ਚ. ਬਨ੍ਧਵਾਨੀਤਿ ਞਾਤਿਬਨ੍ਧੁਗੋਤ੍ਤਬਨ੍ਧੁਮਿਤ੍ਤਬਨ੍ਧੁਸਿਪ੍ਪਬਨ੍ਧੁਵਸੇਨ ਚਤੁਬ੍ਬਿਧਬਨ੍ਧਵੇ. ਯਥੋਧਿਕਾਨੀਤਿ ਸਕਸਕਓਧਿਵਸੇਨ ਠਿਤਾਨਿਯੇਵ. ਸੇਸਂ ਵੁਤ੍ਤਨਯਮੇਵਾਤਿ.
ਪੁਤ੍ਤਦਾਰਗਾਥਾਵਣ੍ਣਨਾ ਨਿਟ੍ਠਿਤਾ.
੧੧੭. ਸਙ੍ਗੋ ਏਸੋਤਿ ਕਾ ਉਪ੍ਪਤ੍ਤਿ? ਬਾਰਾਣਸਿਯਂ ਕਿਰ ਪਾਦਲੋਲਬ੍ਰਹ੍ਮਦਤ੍ਤੋ ਨਾਮ ਰਾਜਾ ਅਹੋਸਿ. ਸੋ ਪਾਤੋਵ ਯਾਗੁਂ ਵਾ ਭਤ੍ਤਂ ਵਾ ਭੁਞ੍ਜਿਤ੍ਵਾ ਤੀਸੁ ਪਾਸਾਦੇਸੁ ਤਿਵਿਧਾਨਿ ਨਾਟਕਾਨਿ ਪਸ੍ਸਤਿ. ਤਿਵਿਧਾ ਨਾਮ ਨਾਟਕਾ ਪੁਬ੍ਬਰਾਜਤੋ ਆਗਤਂ, ਅਨਨ੍ਤਰਰਾਜਤੋ ਆਗਤਂ, ਅਤ੍ਤਨੋ ਕਾਲੇ ਉਟ੍ਠਿਤਨ੍ਤਿ. ਸੋ ਏਕਦਿਵਸਂ ਪਾਤੋਵ ਦਹਰਨਾਟਕਪਾਸਾਦਂ ਗਤੋ. ਤਾ ਨਾਟਕਿਤ੍ਥਿਯੋ ‘‘ਰਾਜਾਨਂ ਰਮਾਪੇਸ੍ਸਾਮਾ’’ਤਿ ਸਕ੍ਕਸ੍ਸ ਦੇਵਾਨਮਿਨ੍ਦਸ੍ਸ ਅਚ੍ਛਰਾਯੋ ਵਿਯ ਅਤਿਮਨੋਹਰਂ ਨਚ੍ਚਗੀਤਵਾਦਿਤਂ ਪਯੋਜੇਸੁਂ. ਰਾਜਾ ‘‘ਅਨਚ੍ਛਰਿਯਮੇਤਂ ਦਹਰਾਨ’’ਨ੍ਤਿ ਅਸਨ੍ਤੁਟ੍ਠੋ ਹੁਤ੍ਵਾ ਮਜ੍ਝਿਮਨਾਟਕਪਾਸਾਦਂ ਗਤੋ, ਤਾਪਿ ਨਾਟਕਿਤ੍ਥਿਯੋ ਤਥੇਵ ਅਕਂਸੁ. ਸੋ ਤਤ੍ਥਪਿ ਤਥੇਵ ਅਸਨ੍ਤੁਟ੍ਠੋ ਹੁਤ੍ਵਾ ਮਹਲ੍ਲਕਨਾਟਕਪਾਸਾਦਂ ਗਤੋ ¶ , ਤਾਪਿ ਤਥੇਵ ¶ ਅਕਂਸੁ. ਰਾਜਾ ਦ੍ਵੇ ਤਯੋ ਰਾਜਪਰਿਵਟ੍ਟੇ ਅਤੀਤਾਨਂ ਤਾਸਂ ਮਹਲ੍ਲਕਭਾਵੇਨ ਅਟ੍ਠਿਕੀਲ਼ਨਸਦਿਸਂ ਨਚ੍ਚਂ ਦਿਸ੍ਵਾ ਗੀਤਞ੍ਚ ਅਮਧੁਰਂ ਸੁਤ੍ਵਾ ਪੁਨਦੇਵ ਦਹਰਨਾਟਕਪਾਸਾਦਂ, ਪੁਨ ਮਜ੍ਝਿਮਨਾਟਕਪਾਸਾਦਨ੍ਤਿ ਏਵਮ੍ਪਿ ਵਿਚਰਿਤ੍ਵਾ ਕਤ੍ਥਚਿ ਅਸਨ੍ਤੁਟ੍ਠੋ ਚਿਨ੍ਤੇਸਿ – ‘‘ਇਮਾ ਨਾਟਕਿਤ੍ਥਿਯੋ ਸਕ੍ਕਂ ਦੇਵਾਨਮਿਨ੍ਦਂ ਅਚ੍ਛਰਾਯੋ ਵਿਯ ਮਂ ਰਮਾਪੇਤੁਕਾਮਾ ਸਬ੍ਬਥਾਮੇਨ ਨਚ੍ਚਗੀਤਵਾਦਿਤਂ ਪਯੋਜੇਸੁਂ. ਸ੍ਵਾਹਂ ਕਤ੍ਥਚਿ ਅਸਨ੍ਤੁਟ੍ਠੋ ਲੋਭਂ ਵਡ੍ਢੇਮਿ. ਲੋਭੋ ਚ ਨਾਮੇਸ ਅਪਾਯਗਮਨੀਯੋ ਧਮ੍ਮੋ, ਹਨ੍ਦਾਹਂ ਲੋਭਂ ਨਿਗ੍ਗਣ੍ਹਾਮੀ’’ਤਿ ਰਜ੍ਜਂ ਪਹਾਯ ਪਬ੍ਬਜਿਤ੍ਵਾ ਵਿਪਸ੍ਸਨ੍ਤੋ ਪਚ੍ਚੇਕਬੋਧਿਂ ਸਚ੍ਛਿਕਤ੍ਵਾ ਇਮਂ ਉਦਾਨਗਾਥਂ ਅਭਾਸਿ.
ਤਸ੍ਸਤ੍ਥੋ – ਸਙ੍ਗੋ ਏਸੋਤਿ ਅਤ੍ਤਨੋ ਉਪਭੋਗਂ ਨਿਦ੍ਦਿਸਤਿ. ਸੋ ਹਿ ਸਜ੍ਜਨ੍ਤਿ ਤਤ੍ਥ ਪਾਣਿਨੋ ਕਦ੍ਦਮੇ ਪਵਿਟ੍ਠੋ ਹਤ੍ਥੀ ਵਿਯਾਤਿ ਸਙ੍ਗੋ. ਪਰਿਤ੍ਤਮੇਤ੍ਥ ਸੋਖ੍ਯਨ੍ਤਿ ਏਤ੍ਥ ਪਞ੍ਚਕਾਮਗੁਣੂਪਭੋਗਕਾਲੇ ਵਿਪਰੀਤਸਞ੍ਞਾਯ ਉਪ੍ਪਾਦੇਤਬ੍ਬਤੋ ਕਾਮਾਵਚਰਧਮ੍ਮਪਰਿਯਾਪਨ੍ਨਤੋ ਵਾ ਲਾਮਕਟ੍ਠੇਨ ਸੋਖ੍ਯਂ ਪਰਿਤ੍ਤਂ, ਵਿਜ੍ਜੁਪ੍ਪਭਾਯ ਓਭਾਸਿਤਨਚ੍ਚਦਸ੍ਸਨਸੁਖਂ ਇਵ ਇਤ੍ਤਰਂ, ਤਾਵਕਾਲਿਕਨ੍ਤਿ ਵੁਤ੍ਤਂ ਹੋਤਿ. ਅਪ੍ਪਸ੍ਸਾਦੋ ਦੁਕ੍ਖਮੇਵੇਤ੍ਥ ਭਿਯ੍ਯੋਤਿ ਏਤ੍ਥ ਚ ਯ੍ਵਾਯਂ ‘‘ਯਂ ਖੋ, ਭਿਕ੍ਖਵੇ, ਇਮੇ ਪਞ੍ਚ ਕਾਮਗੁਣੇ ਪਟਿਚ੍ਚ ਉਪ੍ਪਜ੍ਜਤਿ ਸੁਖਂ ਸੋਮਨਸ੍ਸਂ, ਅਯਂ ਕਾਮਾਨਂ ਅਸ੍ਸਾਦੋ’’ਤਿ (ਮ. ਨਿ. ੧.੧੬੬) ਵੁਤ੍ਤੋ, ਸੋ ਯਮਿਦਂ ‘‘ਕੋ ਚ, ਭਿਕ੍ਖਵੇ, ਕਾਮਾਨਂ ਆਦੀਨਵੋ, ਇਧ, ਭਿਕ੍ਖਵੇ, ਕੁਲਪੁਤ੍ਤੋ ਯੇਨ ਸਿਪ੍ਪਟ੍ਠਾਨੇਨ ਜੀਵਿਕਂ ਕਪ੍ਪੇਤਿ, ਯਦਿ ਮੁਦ੍ਦਾਯ ਯਦਿ ਗਣਨਾਯਾ’’ਤਿ ਏਵਮਾਦਿਨਾ (ਮ. ਨਿ. ੧.੧੬੭) ਨਯੇਨੇਤ੍ਥ ਦੁਕ੍ਖਂ ਵੁਤ੍ਤਂ, ਤਂ ਉਪਨਿਧਾਯ ਅਪ੍ਪੋ ਉਦਕਬਿਨ੍ਦੁਮਤ੍ਤੋ ਹੋਤਿ, ਅਥ ਖੋ ਦੁਕ੍ਖਮੇਵ ਭਿਯ੍ਯੋ ਬਹੁ, ਚਤੂਸੁ ਸਮੁਦ੍ਦੇਸੁ ਉਦਕਸਦਿਸਂ ਹੋਤਿ. ਤੇਨ ਵੁਤ੍ਤਂ ‘‘ਅਪ੍ਪਸ੍ਸਾਦੋ ਦੁਕ੍ਖਮੇਵੇਤ੍ਥ ¶ ਭਿਯ੍ਯੋ’’ਤਿ. ਗਲ਼ੋ ਏਸੋਤਿ ਅਸ੍ਸਾਦਂ ਦਸ੍ਸੇਤ੍ਵਾ ਆਕਡ੍ਢਨਵਸੇਨ ਬਲ਼ਿਸੋ ਵਿਯ ਏਸੋ, ਯਦਿਦਂ ਪਞ੍ਚਕਾਮਗੁਣਾ. ਇਤਿ ਞਤ੍ਵਾ ਮਤਿਮਾਤਿ ਏਵਂ ਜਾਨਿਤ੍ਵਾ ਬੁਦ੍ਧਿਮਾ ਪਣ੍ਡਿਤੋ ਪੁਰਿਸੋ ਸਬ੍ਬਮੇਤਂ ਪਹਾਯ ਏਕੋ ਚਰੇ ਖਗ੍ਗਵਿਸਾਣਕਪ੍ਪੋਤਿ.
ਸਙ੍ਗਗਾਥਾਵਣ੍ਣਨਾ ਨਿਟ੍ਠਿਤਾ.
੧੧੮. ਸਨ੍ਦਾਲਯਿਤ੍ਵਾਨਾਤਿ ਕਾ ਉਪ੍ਪਤ੍ਤਿ? ਬਾਰਾਣਸਿਯਂ ਕਿਰ ਅਨਿਵਤ੍ਤਬ੍ਰਹ੍ਮਦਤ੍ਤੋ ਨਾਮ ਰਾਜਾ ਅਹੋਸਿ. ਸੋ ਸਙ੍ਗਾਮਂ ਓਤਿਣ੍ਣੋ ਅਜਿਨਿਤ੍ਵਾ ਅਞ੍ਞਂ ਵਾ ਕਿਚ੍ਚਂ ਆਰਦ੍ਧੋ ਅਨਿਟ੍ਠਪੇਤ੍ਵਾ ਨ ਨਿਵਤ੍ਤਤਿ, ਤਸ੍ਮਾ ਨਂ ਏਵਂ ¶ ਸਞ੍ਜਾਨਿਂਸੁ. ਸੋ ਏਕਦਿਵਸਂ ਉਯ੍ਯਾਨਂ ਗਚ੍ਛਤਿ. ਤੇਨ ਚ ਸਮਯੇਨ ਦਵਡਾਹੋ ਉਟ੍ਠਾਸਿ. ਸੋ ਅਗ੍ਗਿ ਸੁਕ੍ਖਾਨਿ ਚੇਵ ਹਰਿਤਾਨਿ ਚ ਤਿਣਾਦੀਨਿ ਦਹਨ੍ਤੋ ਅਨਿਵਤ੍ਤਮਾਨੋ ਏਵ ਗਚ੍ਛਤਿ. ਰਾਜਾ ਤਂ ਦਿਸ੍ਵਾ ਤਪ੍ਪਟਿਭਾਗਨਿਮਿਤ੍ਤਂ ਉਪ੍ਪਾਦੇਸਿ. ‘‘ਯਥਾਯਂ ਦਵਡਾਹੋ, ਏਵਮੇਵ ਏਕਾਦਸਵਿਧੋ ਅਗ੍ਗਿ ਸਬ੍ਬੇ ਸਤ੍ਤੇ ਦਹਨ੍ਤੋ ਅਨਿਵਤ੍ਤਮਾਨੋ ਗਚ੍ਛਤਿ ਮਹਾਦੁਕ੍ਖਂ ਉਪ੍ਪਾਦੇਨ੍ਤੋ, ਕੁਦਾਸ੍ਸੁ ਨਾਮਾਹਮ੍ਪਿ ਇਮਸ੍ਸ ਦੁਕ੍ਖਸ੍ਸ ਨਿਵਤ੍ਤਨਤ੍ਥਂ ਅਯਂ ਅਗ੍ਗਿ ਵਿਯ ਅਰਿਯਮਗ੍ਗਞਾਣਗ੍ਗਿਨਾ ¶ ਕਿਲੇਸੇ ਦਹਨ੍ਤੋ ਅਨਿਵਤ੍ਤਮਾਨੋ ਗਚ੍ਛੇਯ੍ਯ’’ਨ੍ਤਿ? ਤਤੋ ਮੁਹੁਤ੍ਤਂ ਗਨ੍ਤ੍ਵਾ ਕੇਵਟ੍ਟੇ ਅਦ੍ਦਸ ਨਦਿਯਂ ਮਚ੍ਛੇ ਗਣ੍ਹਨ੍ਤੇ. ਤੇਸਂ ਜਾਲਨ੍ਤਰੇ ਪਵਿਟ੍ਠੋ ਏਕੋ ਮਹਾਮਚ੍ਛੋ ਜਾਲਂ ਭੇਤ੍ਵਾ ਪਲਾਯਿ. ਤੇ ‘‘ਮਚ੍ਛੋ ਜਾਲਂ ਭੇਤ੍ਵਾ ਗਤੋ’’ਤਿ ਸਦ੍ਦਮਕਂਸੁ. ਰਾਜਾ ਤਮ੍ਪਿ ਵਚਨਂ ਸੁਤ੍ਵਾ ਤਪ੍ਪਟਿਭਾਗਨਿਮਿਤ੍ਤਂ ਉਪ੍ਪਾਦੇਸਿ – ‘‘ਕੁਦਾਸ੍ਸੁ ਨਾਮਾਹਮ੍ਪਿ ਅਰਿਯਮਗ੍ਗਞਾਣੇਨ ਤਣ੍ਹਾਦਿਟ੍ਠਿਜਾਲਂ ਭੇਤ੍ਵਾ ਅਸਜ੍ਜਮਾਨੋ ਗਚ੍ਛੇਯ੍ਯ’’ਨ੍ਤਿ? ਸੋ ਰਜ੍ਜਂ ਪਹਾਯ ਪਬ੍ਬਜਿਤ੍ਵਾ ਵਿਪਸ੍ਸਨਂ ਆਰਭਿਤ੍ਵਾ ਪਚ੍ਚੇਕਬੋਧਿਂ ਸਚ੍ਛਾਕਾਸਿ, ਇਮਞ੍ਚ ਉਦਾਨਗਾਥਮਭਾਸਿ.
ਤਸ੍ਸਾ ਦੁਤਿਯਪਾਦੇ ਜਾਲਨ੍ਤਿ ਸੁਤ੍ਤਮਯਂ ਵੁਚ੍ਚਤਿ. ਅਮ੍ਬੂਤਿ ਉਦਕਂ, ਤਤ੍ਥ ਚਰਤੀਤਿ ਅਮ੍ਬੁਚਾਰੀ, ਮਚ੍ਛਸ੍ਸੇਤਂ ਅਧਿਵਚਨਂ. ਸਲਿਲੇ ਅਮ੍ਬੁਚਾਰੀ ਸਲਿਲਮ੍ਬੁਚਾਰੀ. ਤਸ੍ਮਿਂ ਨਦੀਸਲਿਲੇ ਜਾਲਂ ਭੇਤ੍ਵਾ ਗਤਅਮ੍ਬੁਚਾਰੀਵਾਤਿ ਵੁਤ੍ਤਂ ਹੋਤਿ. ਤਤਿਯਪਾਦੇ ਦਡ੍ਢਨ੍ਤਿ ਦਡ੍ਢਟ੍ਠਾਨਂ ਵੁਚ੍ਚਤਿ. ਯਥਾ ਅਗ੍ਗਿ ਦਡ੍ਢਟ੍ਠਾਨਂ ਪੁਨ ਨ ਨਿਵਤ੍ਤਤਿ, ਨ ਤਤ੍ਥ ਭਿਯ੍ਯੋ ਆਗਚ੍ਛਤਿ, ਏਵਂ ਮਗ੍ਗਞਾਣਗ੍ਗਿਨਾ ਦਡ੍ਢਕਾਮਗੁਣਟ੍ਠਾਨਂ ਅਨਿਵਤ੍ਤਮਾਨੋ ਤਤ੍ਥ ਭਿਯ੍ਯੋ ਅਨਾਗਚ੍ਛਨ੍ਤੋਤਿ ਵੁਤ੍ਤਂ ਹੋਤਿ. ਸੇਸਂ ਵੁਤ੍ਤਨਯਮੇਵਾਤਿ.
ਸਨ੍ਦਾਲਗਾਥਾਵਣ੍ਣਨਾ ਨਿਟ੍ਠਿਤਾ.
੧੧੯. ਓਕ੍ਖਿਤ੍ਤਚਕ੍ਖੂਤਿ ¶ ਕਾ ਉਪ੍ਪਤ੍ਤਿ? ਬਾਰਾਣਸਿਯਂ ਕਿਰ ਚਕ੍ਖੁਲੋਲਬ੍ਰਹ੍ਮਦਤ੍ਤੋ ਨਾਮ ਰਾਜਾ ਪਾਦਲੋਲਬ੍ਰਹ੍ਮਦਤ੍ਤੋ ਵਿਯ ਨਾਟਕਦਸ੍ਸਨਂ ਅਨੁਯੁਤ੍ਤੋ ਹੋਤਿ. ਅਯਂ ਪਨ ਵਿਸੇਸੋ – ਸੋ ਅਸਨ੍ਤੁਟ੍ਠੋ ਤਤ੍ਥ ਤਤ੍ਥ ਗਚ੍ਛਤਿ. ਅਯਂ ਤਂ ਤਂ ਨਾਟਕਂ ਦਿਸ੍ਵਾ ਅਤੀਵ ਅਭਿਨਨ੍ਦਿਤ੍ਵਾ ਨਾਟਕਦਸ੍ਸਨਪਰਿਵਤ੍ਤਨੇਨ ਤਣ੍ਹਂ ਵਡ੍ਢੇਨ੍ਤੋ ਵਿਚਰਤਿ. ਸੋ ਕਿਰ ਨਾਟਕਦਸ੍ਸਨਤ੍ਥਂ ਆਗਤਂ ਅਞ੍ਞਤਰਂ ਕੁਟੁਮ੍ਬਿਯਭਰਿਯਂ ਦਿਸ੍ਵਾ ਰਾਗਂ ਉਪ੍ਪਾਦੇਸਿ. ਤਤੋ ਸਂਵੇਗਂ ਆਪਜ੍ਜਿਤ੍ਵਾ ਪੁਨ ‘‘ਅਰੇ, ਅਹਂ ਇਮਂ ਤਣ੍ਹਂ ਵਡ੍ਢੇਨ੍ਤੋ ਅਪਾਯਪਰਿਪੂਰਕੋ ਭਵਿਸ੍ਸਾਮਿ, ਹਨ੍ਦ, ਨਂ ਨਿਗ੍ਗਣ੍ਹਾਮੀ’’ਤਿ ਪਬ੍ਬਜਿਤ੍ਵਾ ਵਿਪਸ੍ਸਨ੍ਤੋ ਪਚ੍ਚੇਕਬੋਧਿਂ ਸਚ੍ਛਿਕਤ੍ਵਾ ਅਤ੍ਤਨੋ ਪੁਰਿਮਪਟਿਪਤ੍ਤਿਂ ਗਰਹਨ੍ਤੋ ਤਪ੍ਪਟਿਪਕ੍ਖਗੁਣਦੀਪਿਕਂ ਇਮਂ ਉਦਾਨਗਾਥਂ ਅਭਾਸਿ.
ਤਤ੍ਥ ¶ ਓਕ੍ਖਿਤ੍ਤਚਕ੍ਖੂਤਿ ਹੇਟ੍ਠਾਖਿਤ੍ਤਚਕ੍ਖੁ, ਸਤ੍ਤਗੀਵਟ੍ਠਿਕਾਨਿ ਪਟਿਪਾਟਿਯਾ ਠਪੇਤ੍ਵਾ ਪਰਿਵਜ੍ਜਨਗਹੇਤਬ੍ਬਦਸ੍ਸਨਤ੍ਥਂ ਯੁਗਮਤ੍ਤਂ ਪੇਕ੍ਖਮਾਨੋਤਿ ਵੁਤ੍ਤਂ ਹੋਤਿ. ਨ ਤੁ ਹਨੁਕਟ੍ਠਿਨਾ ਹਦਯਟ੍ਠਿਂ ਸਙ੍ਘਟ੍ਟੇਨ੍ਤੋ. ਏਵਞ੍ਹਿ ਓਕ੍ਖਿਤ੍ਤਚਕ੍ਖੁਤਾ ਨ ਸਮਣਸਾਰੁਪ੍ਪਾ ਹੋਤਿ. ਨ ਚ ਪਾਦਲੋਲੋਤਿ ਏਕਸ੍ਸ ਦੁਤਿਯੋ, ਦ੍ਵਿਨ੍ਨਂ ਤਤਿਯੋਤਿ ਏਵਂ ਗਣਮਜ੍ਝਂ ਪਵਿਸਿਤੁਕਾਮਤਾਯ ਕਣ੍ਡੂਯਮਾਨਪਾਦੋ ਵਿਯ ਅਭਵਨ੍ਤੋ, ਦੀਘਚਾਰਿਕਅਨਿਵਤ੍ਤਚਾਰਿਕਵਿਰਤੋ. ਗੁਤ੍ਤਿਨ੍ਦ੍ਰਿਯੋਤਿ ਛਸੁ ਇਨ੍ਦ੍ਰਿਯੇਸੁ ਇਧ ਮਨਿਨ੍ਦ੍ਰਿਯਸ੍ਸ ਵਿਸੁਂ ਵੁਤ੍ਤਤ੍ਤਾ ਵੁਤ੍ਤਾਵਸੇਸਵਸੇਨ ਚ ਗੋਪਿਤਿਨ੍ਦ੍ਰਿਯੋ. ਰਕ੍ਖਿਤਮਾਨਸਾਨੋਤਿ ਮਾਨਸਂ ਏਵ ਮਾਨਸਾਨਂ, ਤਂ ਰਕ੍ਖਿਤਮਸ੍ਸਾਤਿ ¶ ਰਕ੍ਖਿਤਮਾਨਸਾਨੋ. ਯਥਾ ਕਿਲੇਸੇਹਿ ਨ ਵਿਲੁਪ੍ਪਤਿ, ਏਵਂ ਰਕ੍ਖਿਤਚਿਤ੍ਤੋਤਿ ਵੁਤ੍ਤਂ ਹੋਤਿ. ਅਨਵਸ੍ਸੁਤੋਤਿ ਇਮਾਯ ਪਟਿਪਤ੍ਤਿਯਾ ਤੇਸੁ ਤੇਸੁ ਆਰਮ੍ਮਣੇਸੁ ਕਿਲੇਸਅਨ੍ਵਸ੍ਸਵਵਿਰਹਿਤੋ. ਅਪਰਿਡਯ੍ਹਮਾਨੋਤਿ ਕਿਲੇਸਗ੍ਗੀਹਿ ਅਪਰਿਡਯ੍ਹਮਾਨੋ. ਬਹਿਦ੍ਧਾ ਵਾ ਅਨਵਸ੍ਸੁਤੋ, ਅਜ੍ਝਤ੍ਤਂ ਅਪਰਿਡਯ੍ਹਮਾਨੋ. ਸੇਸਂ ਵੁਤ੍ਤਨਯਮੇਵਾਤਿ.
ਓਕ੍ਖਿਤ੍ਤਚਕ੍ਖੁਗਾਥਾਵਣ੍ਣਨਾ ਨਿਟ੍ਠਿਤਾ.
੧੨੦. ਓਹਾਰਯਿਤ੍ਵਾਤਿ ਕਾ ਉਪ੍ਪਤ੍ਤਿ? ਬਾਰਾਣਸਿਯਂ ਕਿਰ ਅਞ੍ਞੋਪਿ ਚਾਤੁਮਾਸਿਕਬ੍ਰਹ੍ਮਦਤ੍ਤੋ ਨਾਮ ਰਾਜਾ ਚਤੁਮਾਸੇ ਚਤੁਮਾਸੇ ਉਯ੍ਯਾਨਕੀਲ਼ਂ ਗਚ੍ਛਤਿ. ਸੋ ਏਕਦਿਵਸਂ ਗਿਮ੍ਹਾਨਂ ਮਜ੍ਝਿਮਮਾਸੇ ਉਯ੍ਯਾਨਂ ਪਵਿਸਨ੍ਤੋ ਉਯ੍ਯਾਨਦ੍ਵਾਰੇ ਪਤ੍ਤਸਞ੍ਛਨ੍ਨਂ ਪੁਪ੍ਫਾਲਙ੍ਕਤਸਾਖਾਵਿਟਪਂ ਪਾਰਿਚ੍ਛਤ੍ਤਕਕੋਵਿਲ਼ਾਰਂ ਦਿਸ੍ਵਾ ਏਕਂ ਪੁਪ੍ਫਂ ਗਹੇਤ੍ਵਾ ਉਯ੍ਯਾਨਂ ਪਾਵਿਸਿ. ਤਤੋ ‘‘ਰਞ੍ਞਾ ਅਗ੍ਗਪੁਪ੍ਫਂ ਗਹਿਤ’’ਨ੍ਤਿ ਅਞ੍ਞਤਰੋਪਿ ਅਮਚ੍ਚੋ ਹਤ੍ਥਿਕ੍ਖਨ੍ਧੇ ਠਿਤੋ ਏਕਮੇਵ ਪੁਪ੍ਫਂ ਅਗ੍ਗਹੇਸਿ. ਏਤੇਨੇਵੁਪਾਯੇਨ ਸਬ੍ਬੋ ¶ ਬਲਕਾਯੋ ਅਗ੍ਗਹੇਸਿ. ਪੁਪ੍ਫੇਹਿ ਅਨਸ੍ਸਾਦੇਨ੍ਤਾ ਪਤ੍ਤਮ੍ਪਿ ਗਣ੍ਹਿਂਸੁ. ਸੋ ਰੁਕ੍ਖੋ ਨਿਪ੍ਪਤ੍ਤਪੁਪ੍ਫੋ ਖਨ੍ਧਮਤ੍ਤੋਵ ਅਹੋਸਿ. ਰਾਜਾ ਸਾਯਨ੍ਹਸਮਯੇ ਉਯ੍ਯਾਨਾ ਨਿਕ੍ਖਮਨ੍ਤੋ ਤਂ ਦਿਸ੍ਵਾ ‘‘ਕਿਂ ਕਤੋ ਅਯਂ ਰੁਕ੍ਖੋ, ਮਮਾਗਮਨਵੇਲਾਯ ਮਣਿਵਣ੍ਣਸਾਖਨ੍ਤਰੇਸੁ ਪਵਾਲ਼ਸਦਿਸਪੁਪ੍ਫਾਲਙ੍ਕਤੋ ਅਹੋਸਿ, ਇਦਾਨਿ ਨਿਪ੍ਪਤ੍ਤਪੁਪ੍ਫੋ ਜਾਤੋ’’ਤਿ ਚਿਨ੍ਤੇਨ੍ਤੋ ਤਸ੍ਸੇਵ ਅਵਿਦੂਰੇ ਅਪੁਪ੍ਫਿਤਰੁਕ੍ਖਂ ਸਞ੍ਛਨ੍ਨਪਲਾਸਂ ਅਦ੍ਦਸ. ਦਿਸ੍ਵਾ ਚਸ੍ਸ ਏਤਦਹੋਸਿ – ‘‘ਅਯਂ ਰੁਕ੍ਖੋ ਪੁਪ੍ਫਭਰਿਤਸਾਖਤ੍ਤਾ ਬਹੁਜਨਸ੍ਸ ਲੋਭਨੀਯੋ ਅਹੋਸਿ, ਤੇਨ ਮੁਹੁਤ੍ਤੇਨੇਵ ¶ ਬ੍ਯਸਨਂ ਪਤ੍ਤੋ. ਅਯਂ ਪਨਞ੍ਞੋ ਅਲੋਭਨੀਯਤ੍ਤਾ ਤਥੇਵ ਠਿਤੋ. ਇਦਞ੍ਚਾਪਿ ਰਜ੍ਜਂ ਪੁਪ੍ਫਿਤਰੁਕ੍ਖੋ ਵਿਯ ਲੋਭਨੀਯਂ, ਭਿਕ੍ਖੁਭਾਵੋ ਪਨ ਅਪੁਪ੍ਫਿਤਰੁਕ੍ਖੋ ਵਿਯ ਅਲੋਭਨੀਯੋ. ਤਸ੍ਮਾ ਯਾਵ ਇਦਮ੍ਪਿ ਅਯਂ ਰੁਕ੍ਖੋ ਵਿਯ ਨ ਵਿਲੁਪ੍ਪਤਿ, ਤਾਵ ਅਯਮਞ੍ਞੋ ਸਞ੍ਛਨ੍ਨਪਤ੍ਤੋ ਯਥਾ ਪਾਰਿਚ੍ਛਤ੍ਤਕੋ, ਏਵਂ ਕਾਸਾਵੇਨ ਸਞ੍ਛਨ੍ਨੋ ਹੁਤ੍ਵਾ ਪਬ੍ਬਜੇਯ੍ਯ’’ਨ੍ਤਿ. ਸੋ ਰਜ੍ਜਂ ਪਹਾਯ ਪਬ੍ਬਜਿਤ੍ਵਾ ਵਿਪਸ੍ਸਨ੍ਤੋ ਪਚ੍ਚੇਕਬੋਧਿਂ ਸਚ੍ਛਿਕਤ੍ਵਾ ਇਮਂ ਉਦਾਨਗਾਥਂ ਅਭਾਸਿ.
ਤਤ੍ਥ ਕਾਸਾਯਵਤ੍ਥੋ ਅਭਿਨਿਕ੍ਖਮਿਤ੍ਵਾਤਿ ਇਮਸ੍ਸ ਪਾਦਸ੍ਸ ਗੇਹਾ ਨਿਕ੍ਖਮਿਤ੍ਵਾ ਕਾਸਾਯਵਤ੍ਥਨਿਵਤ੍ਥੋ ਹੁਤ੍ਵਾਤਿ ਏਵਮਤ੍ਥੋ ਵੇਦਿਤਬ੍ਬੋ. ਸੇਸਂ ਵੁਤ੍ਤਨਯੇਨੇਵ ਸਕ੍ਕਾ ਵਿਞ੍ਞਾਤੁਨ੍ਤਿ ਨ ਵਿਤ੍ਥਾਰਿਤਨ੍ਤਿ.
ਪਾਰਿਚ੍ਛਤ੍ਤਕਗਾਥਾਵਣ੍ਣਨਾ ਨਿਟ੍ਠਿਤਾ.
ਤਤਿਯਵਗ੍ਗੋ ਨਿਟ੍ਠਿਤੋ.
੧੨੧. ਰਸੇਸੂਤਿ ¶ ਕਾ ਉਪ੍ਪਤ੍ਤਿ? ਅਞ੍ਞਤਰੋ ਕਿਰ ਬਾਰਾਣਸਿਰਾਜਾ ਉਯ੍ਯਾਨੇ ਅਮਚ੍ਚਪੁਤ੍ਤੇਹਿ ਪਰਿਵੁਤੋ ਸਿਲਾਪਟ੍ਟਪੋਕ੍ਖਰਣਿਯਂ ਕੀਲ਼ਤਿ. ਤਸ੍ਸ ਸੂਦੋ ਸਬ੍ਬਮਂਸਾਨਂ ਰਸਂ ਗਹੇਤ੍ਵਾ ਅਤੀਵ ਸੁਸਙ੍ਖਤਂ ਅਮਤਕਪ੍ਪਂ ਅਨ੍ਤਰਭਤ੍ਤਂ ਪਚਿਤ੍ਵਾ ਉਪਨਾਮੇਸਿ. ਸੋ ਤਤ੍ਥ ਗੇਧਮਾਪਨ੍ਨੋ ਕਸ੍ਸਚਿ ਕਿਞ੍ਚਿ ਅਦਤ੍ਵਾ ਅਤ੍ਤਨਾਵ ਭੁਞ੍ਜਿ. ਉਦਕਂ ਕੀਲ਼ਨ੍ਤੋ ਅਤਿਵਿਕਾਲੇ ਨਿਕ੍ਖਨ੍ਤੋ ਸੀਘਂ ਸੀਘਂ ਭੁਞ੍ਜਿ. ਯੇਹਿ ਸਦ੍ਧਿਂ ਪੁਬ੍ਬੇ ਭੁਞ੍ਜਤਿ, ਨ ਤੇਸਂ ਕਞ੍ਚਿ ਸਰਿ. ਅਥ ਪਚ੍ਛਾ ਪਟਿਸਙ੍ਖਾਨਂ ਉਪ੍ਪਾਦੇਤ੍ਵਾ ‘‘ਅਹੋ! ਮਯਾ ਪਾਪਂ ਕਤਂ, ਯ੍ਵਾਯਂ ਰਸਤਣ੍ਹਾਭਿਭੂਤੋ ਸਬ੍ਬਜਨਂ ਵਿਸ੍ਸਰਿਤ੍ਵਾ ਏਕਕੋਵ ਭੁਞ੍ਜਿਂ, ਹਨ੍ਦ, ਨਂ ਰਸਤਣ੍ਹਂ ਨਿਗ੍ਗਣ੍ਹਾਮੀ’’ਤਿ ਰਜ੍ਜਂ ਪਹਾਯ ਪਬ੍ਬਜਿਤ੍ਵਾ ਵਿਪਸ੍ਸਨ੍ਤੋ ਪਚ੍ਚੇਕਬੋਧਿਂ ਸਚ੍ਛਿਕਤ੍ਵਾ ਅਤ੍ਤਨੋ ਪੁਰਿਮਪਟਿਪਤ੍ਤਿਂ ਗਰਹਨ੍ਤੋ ਤਪ੍ਪਟਿਪਕ੍ਖਗੁਣਦੀਪਿਕਂ ਇਮਂ ਉਦਾਨਗਾਥਂ ਅਭਾਸਿ.
ਤਤ੍ਥ ¶ ਰਸੇਸੂਤਿ ਅਮ੍ਬਿਲਮਧੁਰਤਿਤ੍ਤਕਕਟੁਕਲੋਣਖਾਰਿਕਕਸਾਵਾਦਿਭੇਦੇਸੁ ਸਾਯਨੀਯੇਸੁ. ਗੇਧਂ ਅਕਰਨ੍ਤਿ ਗਿਦ੍ਧਿਂ ਅਕਰੋਨ੍ਤੋ, ਤਣ੍ਹਂ ਅਨੁਪ੍ਪਾਦੇਨ੍ਤੋਤਿ ਵੁਤ੍ਤਂ ਹੋਤਿ. ਅਲੋਲੋਤਿ ‘‘ਇਦਂ ਸਾਯਿਸ੍ਸਾਮਿ, ਇਦਂ ਸਾਯਿਸ੍ਸਾਮੀ’’ਤਿ ਏਵਂ ਰਸਵਿਸੇਸੇਸੁ ਅਨਾਕੁਲੋ. ਅਨਞ੍ਞਪੋਸੀਤਿ ਪੋਸੇਤਬ੍ਬਕਸਦ੍ਧਿਵਿਹਾਰਿਕਾਦਿਵਿਰਹਿਤੋ. ਕਾਯਸਨ੍ਧਾਰਣਮਤ੍ਤੇਨ ਸਨ੍ਤੁਟ੍ਠੋਤਿ ਵੁਤ੍ਤਂ ਹੋਤਿ. ਯਥਾ ਵਾ ਪੁਬ੍ਬੇ ਉਯ੍ਯਾਨੇ ਰਸੇਸੁ ਗੇਧਕਰਣਸੀਲੋ ਅਞ੍ਞਪੋਸੀ ਆਸਿਂ, ਏਵਂ ਅਹੁਤ੍ਵਾ ਯਾਯ ਤਣ੍ਹਾਯ ਲੋਲੋ ਹੁਤ੍ਵਾ ਰਸੇਸੁ ਗੇਧਂ ਕਰੋਤਿ, ਤਂ ¶ ਤਣ੍ਹਂ ਹਿਤ੍ਵਾ ਆਯਤਿਂ ਤਣ੍ਹਾਮੂਲਕਸ੍ਸ ਅਞ੍ਞਸ੍ਸ ਅਤ੍ਤਭਾਵਸ੍ਸਾਨਿਬ੍ਬਤ੍ਤਾਪਨੇਨ ਅਨਞ੍ਞਪੋਸੀਤਿ ਵੁਤ੍ਤਂ ਹੋਤਿ. ਅਥ ਵਾ ਅਤ੍ਥਭਞ੍ਜਨਕਟ੍ਠੇਨ ਕਿਲੇਸਾ ‘‘ਅਞ੍ਞੇ’’ਤਿ ਵੁਚ੍ਚਨ੍ਤਿ, ਤੇਸਂ ਅਪੋਸਨੇਨ ਅਨਞ੍ਞਪੋਸੀਤਿ ਅਯਮੇਤ੍ਥ ਅਤ੍ਥੋ. ਸਪਦਾਨਚਾਰੀਤਿ ਅਵੋਕ੍ਕਮ੍ਮਚਾਰੀ ਅਨੁਪੁਬ੍ਬਚਾਰੀ, ਘਰਪਟਿਪਾਟਿਂ ਅਛਡ੍ਡੇਤ੍ਵਾ ਅਡ੍ਢਕੁਲਞ੍ਚ ਦਲਿਦ੍ਦਕੁਲਞ੍ਚ ਨਿਰਨ੍ਤਰਂ ਪਿਣ੍ਡਾਯ ਪਵਿਸਮਾਨੋਤਿ ਅਤ੍ਥੋ. ਕੁਲੇ ਕੁਲੇ ਅਪ੍ਪਟਿਬਦ੍ਧਚਿਤ੍ਤੋਤਿ ਖਤ੍ਤਿਯਕੁਲਾਦੀਸੁ ਯਤ੍ਥ ਕਤ੍ਥਚਿ ਕਿਲੇਸਵਸੇਨ ਅਲਗ੍ਗਚਿਤ੍ਤੋ, ਚਨ੍ਦੋਪਮੋ ਨਿਚ੍ਚਨਵਕੋ ਹੁਤ੍ਵਾਤਿ ਅਤ੍ਥੋ. ਸੇਸਂ ਵੁਤ੍ਤਨਯਮੇਵਾਤਿ.
ਰਸਗੇਧਗਾਥਾਵਣ੍ਣਨਾ ਨਿਟ੍ਠਿਤਾ.
੧੨੨. ਪਹਾਯ ਪਞ੍ਚਾਵਰਣਾਨੀਤਿ ਕਾ ਉਪ੍ਪਤ੍ਤਿ? ਬਾਰਾਣਸਿਯਂ ਕਿਰ ਅਞ੍ਞਤਰੋ ਰਾਜਾ ਪਠਮਜ੍ਝਾਨਲਾਭੀ ਅਹੋਸਿ. ਸੋ ਝਾਨਾਨੁਰਕ੍ਖਣਤ੍ਥਂ ਰਜ੍ਜਂ ਪਹਾਯ ਪਬ੍ਬਜਿਤ੍ਵਾ ਵਿਪਸ੍ਸਨ੍ਤੋ ਪਚ੍ਚੇਕਬੋਧਿਂ ਪਤ੍ਵਾ ਅਤ੍ਤਨੋ ਪਟਿਪਤ੍ਤਿਸਮ੍ਪਦਂ ਦੀਪੇਨ੍ਤੋ ਇਮਂ ਉਦਾਨਗਾਥਂ ਅਭਾਸਿ.
ਤਤ੍ਥ ਪਞ੍ਚਾਵਰਣਾਨੀਤਿ ਪਞ੍ਚ ਨੀਵਰਣਾਨਿ ਏਵ, ਤਾਨਿ ਉਰਗਸੁਤ੍ਤੇ (ਸੁ. ਨਿ. ੧ ਆਦਯੋ) ਅਤ੍ਥਤੋ ਵੁਤ੍ਤਾਨਿ. ਤਾਨਿ ਪਨ ਯਸ੍ਮਾ ਅਬ੍ਭਾਦਯੋ ਵਿਯ ਚਨ੍ਦਸੂਰਿਯੇ ਚੇਤੋ ਆਵਰਨ੍ਤਿ, ਤਸ੍ਮਾ ‘‘ਆਵਰਣਾਨਿ ਚੇਤਸੋ’’ਤਿ ਵੁਤ੍ਤਾਨਿ. ਤਾਨਿ ਉਪਚਾਰੇਨ ਵਾ ਅਪ੍ਪਨਾਯ ਵਾ ਪਹਾਯ ਵਿਜਹਿਤ੍ਵਾਤਿ ਅਤ੍ਥੋ ¶ . ਉਪਕ੍ਕਿਲੇਸੇਤਿ ਉਪਗਮ੍ਮ ਚਿਤ੍ਤਂ ਵਿਬਾਧੇਨ੍ਤੇ ਅਕੁਸਲਧਮ੍ਮੇ, ਵਤ੍ਥੋਪਮਾਦੀਸੁ (ਮ. ਨਿ. ੧.੭੦ ਆਦਯੋ) ਵੁਤ੍ਤੇ ਅਭਿਜ੍ਝਾਦਯੋ ਵਾ. ਬ੍ਯਪਨੁਜ੍ਜਾਤਿ ਪਨੁਦਿਤ੍ਵਾ, ਵਿਪਸ੍ਸਨਾਮਗ੍ਗੇਨ ਪਜਹਿਤ੍ਵਾਤਿ ਅਤ੍ਥੋ. ਸਬ੍ਬੇਤਿ ਅਨਵਸੇਸੇ. ਏਵਂ ਸਮਥਵਿਪਸ੍ਸਨਾਸਮ੍ਪਨ੍ਨੋ ਪਠਮਮਗ੍ਗੇਨ ਦਿਟ੍ਠਿਨਿਸ੍ਸਯਸ੍ਸ ਪਹੀਨਤ੍ਤਾ ਅਨਿਸ੍ਸਿਤੋ, ਸੇਸਮਗ੍ਗੇਹਿ ਛੇਤ੍ਵਾ ਤੇਧਾਤੁਕਂ ¶ ਸਿਨੇਹਦੋਸਂ, ਤਣ੍ਹਾਰਾਗਨ੍ਤਿ ਵੁਤ੍ਤਂ ਹੋਤਿ. ਸਿਨੇਹੋ ਏਵ ਹਿ ਗੁਣਪਟਿਪਕ੍ਖਤੋ ਸਿਨੇਹਦੋਸੋਤਿ ਵੁਤ੍ਤੋ. ਸੇਸਂ ਵੁਤ੍ਤਨਯਮੇਵਾਤਿ.
ਆਵਰਣਗਾਥਾਵਣ੍ਣਨਾ ਨਿਟ੍ਠਿਤਾ.
੧੨੩. ਵਿਪਿਟ੍ਠਿਕਤ੍ਵਾਨਾਤਿ ਕਾ ਉਪ੍ਪਤ੍ਤਿ? ਬਾਰਾਣਸਿਯਂ ਕਿਰ ਅਞ੍ਞਤਰੋ ਰਾਜਾ ਚਤੁਤ੍ਥਜ੍ਝਾਨਲਾਭੀ ਅਹੋਸਿ. ਸੋਪਿ ਝਾਨਾਨੁਰਕ੍ਖਣਤ੍ਥਂ ਰਜ੍ਜਂ ਪਹਾਯ ਪਬ੍ਬਜਿਤ੍ਵਾ ਵਿਪਸ੍ਸਨ੍ਤੋ ਪਚ੍ਚੇਕਬੋਧਿਂ ਸਚ੍ਛਿਕਤ੍ਵਾ ਅਤ੍ਤਨੋ ਪਟਿਪਤ੍ਤਿਸਮ੍ਪਦਂ ਦੀਪੇਨ੍ਤੋ ਇਮਂ ਉਦਾਨਗਾਥਂ ਅਭਾਸਿ.
ਤਤ੍ਥ ਵਿਪਿਟ੍ਠਿਕਤ੍ਵਾਨਾਤਿ ਪਿਟ੍ਠਿਤੋ ਕਤ੍ਵਾ, ਛਡ੍ਡੇਤ੍ਵਾ ਵਿਜਹਿਤ੍ਵਾਤਿ ਅਤ੍ਥੋ ¶ . ਸੁਖਞ੍ਚ ਦੁਕ੍ਖਨ੍ਤਿ ਕਾਯਿਕਂ ਸਾਤਾਸਾਤਂ. ਸੋਮਨਸ੍ਸਦੋਮਨਸ੍ਸਨ੍ਤਿ ਚੇਤਸਿਕਂ ਸਾਤਾਸਾਤਂ. ਉਪੇਕ੍ਖਨ੍ਤਿ ਚਤੁਤ੍ਥਜ੍ਝਾਨੁਪੇਕ੍ਖਂ. ਸਮਥਨ੍ਤਿ ਚਤੁਤ੍ਥਜ੍ਝਾਨਸਮਾਧਿਂ ਏਵ. ਵਿਸੁਦ੍ਧਨ੍ਤਿ ਪਞ੍ਚਨੀਵਰਣਵਿਤਕ੍ਕਵਿਚਾਰਪੀਤਿਸੁਖਸਙ੍ਖਾਤੇਹਿ ਨਵਹਿ ਪਚ੍ਚਨੀਕਧਮ੍ਮੇਹਿ ਵਿਮੁਤ੍ਤਤ੍ਤਾ ਅਤਿਸੁਦ੍ਧਂ, ਨਿਦ੍ਧਨ੍ਤਸੁਵਣ੍ਣਮਿਵ ਵਿਗਤੂਪਕ੍ਕਿਲੇਸਨ੍ਤਿ ਅਤ੍ਥੋ.
ਅਯਂ ਪਨ ਯੋਜਨਾ – ਵਿਪਿਟ੍ਠਿਕਤ੍ਵਾਨ ਸੁਖਞ੍ਚ ਦੁਕ੍ਖਞ੍ਚ ਪੁਬ੍ਬੇਵ, ਪਠਮਜ੍ਝਾਨੂਪਚਾਰੇਯੇਵ ਦੁਕ੍ਖਂ ਤਤਿਯਜ੍ਝਾਨੂਪਚਾਰੇਯੇਵ ਸੁਖਨ੍ਤਿ ਅਧਿਪ੍ਪਾਯੋ. ਪੁਨ ਆਦਿਤੋ ਵੁਤ੍ਤਂ ਚ-ਕਾਰਂ ਪਰਤੋ ਨੇਤ੍ਵਾ ‘‘ਸੋਮਨਸ੍ਸਂ ਦੋਮਨਸ੍ਸਞ੍ਚ ਵਿਪਿਟ੍ਠਿਕਤ੍ਵਾਨ ਪੁਬ੍ਬੇਵਾ’’ਤਿ ਅਧਿਕਾਰੋ. ਤੇਨ ਸੋਮਨਸ੍ਸਂ ਚਤੁਤ੍ਥਜ੍ਝਾਨੂਪਚਾਰੇ, ਦੋਮਨਸ੍ਸਞ੍ਚ ਦੁਤਿਯਜ੍ਝਾਨੂਪਚਾਰੇਯੇਵਾਤਿ ਦੀਪੇਤਿ. ਏਤਾਨਿ ਹਿ ਏਤੇਸਂ ਪਰਿਯਾਯਤੋ ਪਹਾਨਟ੍ਠਾਨਾਨਿ. ਨਿਪ੍ਪਰਿਯਾਯਤੋ ਪਨ ਦੁਕ੍ਖਸ੍ਸ ਪਠਮਜ੍ਝਾਨਂ, ਦੋਮਨਸ੍ਸਸ੍ਸ ਦੁਤਿਯਜ੍ਝਾਨਂ, ਸੁਖਸ੍ਸ ਤਤਿਯਜ੍ਝਾਨਂ, ਸੋਮਨਸ੍ਸਸ੍ਸ ਚਤੁਤ੍ਥਜ੍ਝਾਨਂ ਪਹਾਨਟ੍ਠਾਨਂ. ਯਥਾਹ – ‘‘ਪਠਮਂ ਝਾਨਂ ਉਪਸਮ੍ਪਜ੍ਜ ਵਿਹਰਤਿ ਏਤ੍ਥੁਪ੍ਪਨ੍ਨਂ ਦੁਕ੍ਖਿਨ੍ਦ੍ਰਿਯਂ ਅਪਰਿਸੇਸਂ ਨਿਰੁਜ੍ਝਤੀ’’ਤਿਆਦਿਕਂ (ਸਂ. ਨਿ. ੫.੫੧੦) ਸਬ੍ਬਂ ਅਟ੍ਠਸਾਲਿਨਿਯਾ ਧਮ੍ਮਸਙ੍ਗਹਟ੍ਠਕਥਾਯਂ (ਧ. ਸ. ਅਟ੍ਠ. ੧੬੫) ਵੁਤ੍ਤਂ. ਯਥਾ ਪੁਬ੍ਬੇਵਾਤਿ ਤੀਸੁ ਪਠਮਜ੍ਝਾਨਾਦੀਸੁ ਦੁਕ੍ਖਦੋਮਨਸ੍ਸਸੁਖਾਨਿ ਵਿਪਿਟ੍ਠਿਕਤ੍ਵਾ ਏਵਮੇਤ੍ਥ ਚਤੁਤ੍ਥਜ੍ਝਾਨੇ ਸੋਮਨਸ੍ਸਂ ਵਿਪਿਟ੍ਠਿਕਤ੍ਵਾ ਇਮਾਯ ਪਟਿਪਦਾਯ ਲਦ੍ਧਾਨੁਪੇਕ੍ਖਂ ਸਮਥਂ ਵਿਸੁਦ੍ਧਂ ਏਕੋ ਚਰੇਤਿ. ਸੇਸਂ ਵੁਤ੍ਤਨਯਮੇਵਾਤਿ.
ਵਿਪਿਟ੍ਠਿਗਾਥਾਵਣ੍ਣਨਾ ਨਿਟ੍ਠਿਤਾ.
੧੨੪. ਆਰਦ੍ਧਵੀਰਿਯੋਤਿ ¶ ¶ ਕਾ ਉਪ੍ਪਤ੍ਤਿ? ਅਞ੍ਞਤਰੋ ਕਿਰ ਪਚ੍ਚਨ੍ਤਰਾਜਾ ਸਹਸ੍ਸਯੋਧਬਲਕਾਯੋ ਰਜ੍ਜੇਨ ਖੁਦ੍ਦਕੋ, ਪਞ੍ਞਾਯ ਮਹਨ੍ਤੋ ਅਹੋਸਿ. ਸੋ ਏਕਦਿਵਸਂ ‘‘ਕਿਞ੍ਚਾਪਿ ਅਹਂ ਖੁਦ੍ਦਕੋ ਰਜ੍ਜੇਨ, ਪਞ੍ਞਵਤਾ ਪਨ ਸਕ੍ਕਾ ਸਕਲਜਮ੍ਬੁਦੀਪਂ ਗਹੇਤੁ’’ਨ੍ਤਿ ਚਿਨ੍ਤੇਤ੍ਵਾ ਸਾਮਨ੍ਤਰਞ੍ਞੋ ਦੂਤਂ ਪਾਹੇਸਿ – ‘‘ਸਤ੍ਤਾਹਬ੍ਭਨ੍ਤਰੇ ਮੇ ਰਜ੍ਜਂ ਵਾ ਦੇਤੁ ਯੁਦ੍ਧਂ ਵਾ’’ਤਿ. ਤਤੋ ਸੋ ਅਤ੍ਤਨੋ ਅਮਚ੍ਚੇ ਸਨ੍ਨਿਪਾਤਾਪੇਤ੍ਵਾ ਆਹ – ‘‘ਮਯਾ ਤੁਮ੍ਹੇ ਅਨਾਪੁਚ੍ਛਾਯੇਵ ਸਾਹਸਂ ਕਮ੍ਮਂ ਕਤਂ, ਅਮੁਕਸ੍ਸ ਰਞ੍ਞੋ ਏਵਂ ਪੇਸਿਤਂ, ਕਿਂ ਕਾਤਬ੍ਬ’’ਨ੍ਤਿ? ਤੇ ਆਹਂਸੁ – ‘‘ਸਕ੍ਕਾ, ਮਹਾਰਾਜ, ਸੋ ਦੂਤੋ ਨਿਵਤ੍ਤੇਤੁ’’ਨ੍ਤਿ. ‘‘ਨ ਸਕ੍ਕਾ, ਗਤੋ ਭਵਿਸ੍ਸਤੀ’’ਤਿ. ‘‘ਯਦਿ ਏਵਂ ਵਿਨਾਸਿਤਮ੍ਹਾ ਤਯਾ, ਤੇਨ ਹਿ ਦੁਕ੍ਖਂ ਅਞ੍ਞਸ੍ਸ ਸਤ੍ਥੇਨ ਮਰਿਤੁਂ, ਹਨ੍ਦ, ਮਯਂ ਅਞ੍ਞਮਞ੍ਞਂ ਪਹਰਿਤ੍ਵਾ ਮਰਾਮ, ਅਤ੍ਤਾਨਂ ਪਹਰਿਤ੍ਵਾ ਮਰਾਮ, ਉਬ੍ਬਨ੍ਧਾਮ, ਵਿਸਂ ਖਾਦਾਮਾ’’ਤਿ. ਏਵਂ ਏਤੇਸੁ ਏਕਮੇਕੋ ¶ ਮਰਣਮੇਵ ਸਂਵਣ੍ਣੇਤਿ. ਤਤੋ ਰਾਜਾ ‘‘ਕਿਂ ਮੇ ਇਮੇਹਿ, ਅਤ੍ਥਿ, ਭਣੇ, ਮਯ੍ਹਂ ਯੋਧਾ’’ਤਿ ਆਹ. ਅਥ ‘‘ਅਹਂ ਮਹਾਰਾਜ ਯੋਧੋ, ਅਹਂ ਮਹਾਰਾਜ ਯੋਧੋ’’ਤਿ ਯੋਧਸਹਸ੍ਸਂ ਉਟ੍ਠਹਿ.
ਰਾਜਾ ‘‘ਏਤੇ ਉਪਪਰਿਕ੍ਖਿਸ੍ਸਾਮੀ’’ਤਿ ਮਹਨ੍ਤਂ ਚਿਤਕਂ ਸਜ੍ਜਾਪੇਤ੍ਵਾ ਆਹ – ‘‘ਮਯਾ, ਭਣੇ, ਇਦਂ ਸਾਹਸਂ ਕਤਂ, ਤਂ ਮੇ ਅਮਚ੍ਚਾ ਪਟਿਕ੍ਕੋਸਨ੍ਤਿ, ਸ੍ਵਾਹਂ ਚਿਤਕਂ ਪਵਿਸਿਸ੍ਸਾਮਿ. ਕੋ ਮਯਾ ਸਦ੍ਧਿਂ ਪਵਿਸਿਸ੍ਸਤਿ, ਕੇਨ ਮਯ੍ਹਂ ਜੀਵਿਤਂ ਪਰਿਚ੍ਚਤ੍ਤ’’ਨ੍ਤਿ? ਏਵਂ ਵੁਤ੍ਤੇ ਪਞ੍ਚਸਤਾ ਯੋਧਾ ਉਟ੍ਠਹਿਂਸੁ ‘‘ਮਯਂ, ਮਹਾਰਾਜ, ਪਵਿਸਿਸ੍ਸਾਮਾ’’ਤਿ. ਤਤੋ ਰਾਜਾ ਇਤਰੇ ਪਞ੍ਚਸਤੇ ਆਹ – ‘‘ਤੁਮ੍ਹੇ ਦਾਨਿ, ਤਾਤਾ, ਕਿਂ ਕਰਿਸ੍ਸਥਾ’’ਤਿ? ਤੇ ਆਹਂਸੁ – ‘‘ਨਾਯਂ, ਮਹਾਰਾਜ, ਪੁਰਿਸਕਾਰੋ, ਇਤ੍ਥਿਚਰਿਯਾ ਏਸਾ, ਅਪਿਚ ਮਹਾਰਾਜੇਨ ਪਟਿਰਞ੍ਞੋ ਦੂਤੋ ਪੇਸਿਤੋ, ਤੇ ਮਯਂ ਤੇਨ ਰਞ੍ਞਾ ਸਦ੍ਧਿਂ ਯੁਜ੍ਝਿਤ੍ਵਾ ਮਰਿਸ੍ਸਾਮਾ’’ਤਿ. ਤਤੋ ਰਾਜਾ ‘‘ਪਰਿਚ੍ਚਤ੍ਤਂ ਤੁਮ੍ਹੇਹਿ ਮਮ ਜੀਵਿਤ’’ਨ੍ਤਿ ਚਤੁਰਙ੍ਗਿਨਿਂ ਸੇਨਂ ਸਨ੍ਨਯ੍ਹਿਤ੍ਵਾ ਤੇਨ ਯੋਧਸਹਸ੍ਸੇਨ ਪਰਿਵੁਤੋ ਗਨ੍ਤ੍ਵਾ ਰਜ੍ਜਸੀਮਾਯ ਨਿਸੀਦਿ.
ਸੋਪਿ ਪਟਿਰਾਜਾ ਤਂ ਪਵਤ੍ਤਿਂ ਸੁਤ੍ਵਾ ‘‘ਅਰੇ, ਸੋ ਖੁਦ੍ਦਕਰਾਜਾ ਮਮ ਦਾਸਸ੍ਸਾਪਿ ਨਪ੍ਪਹੋਤੀ’’ਤਿ ਦੁਸ੍ਸਿਤ੍ਵਾ ਸਬ੍ਬਂ ਬਲਕਾਯਂ ਆਦਾਯ ਯੁਜ੍ਝਿਤੁਂ ਨਿਕ੍ਖਮਿ. ਖੁਦ੍ਦਕਰਾਜਾ ਤਂ ਅਬ੍ਭੁਯ੍ਯਾਤਂ ਦਿਸ੍ਵਾ ਬਲਕਾਯਂ ਆਹ – ‘‘ਤਾਤਾ, ਤੁਮ੍ਹੇ ਨ ਬਹੁਕਾ, ਸਬ੍ਬੇ ਸਮ੍ਪਿਣ੍ਡਿਤ੍ਵਾ ਅਸਿਚਮ੍ਮਂ ਗਹੇਤ੍ਵਾ ਸੀਘਂ ਇਮਸ੍ਸ ਰਞ੍ਞੋ ਪੁਰਤੋ ਉਜੁਕਂ ਏਵ ਗਚ੍ਛਥਾ’’ਤਿ. ਤੇ ਤਥਾ ਅਕਂਸੁ. ਅਥਸ੍ਸ ¶ ਸਾ ਸੇਨਾ ਦ੍ਵਿਧਾ ਭਿਨ੍ਦਿਤ੍ਵਾ ਅਨ੍ਤਰਮਦਾਸਿ. ਤੇ ਤਂ ਰਾਜਾਨਂ ਜੀਵਗ੍ਗਾਹਂ ਗਹੇਤ੍ਵਾ ਅਤ੍ਤਨੋ ਰਞ੍ਞੋ ‘‘ਤਂ ਮਾਰੇਸ੍ਸਾਮੀ’’ਤਿ ਆਗਚ੍ਛਨ੍ਤਸ੍ਸ ਅਦਂਸੁ. ਪਟਿਰਾਜਾ ਤਂ ਅਭਯਂ ਯਾਚਿ. ਰਾਜਾ ਤਸ੍ਸ ਅਭਯਂ ਦਤ੍ਵਾ ਸਪਥਂ ਕਾਰਾਪੇਤ੍ਵਾ ਅਤ੍ਤਨੋ ਵਸੇ ਕਤ੍ਵਾ ਤੇਨ ਸਹ ਅਞ੍ਞਂ ਰਾਜਾਨਂ ਅਬ੍ਭੁਗ੍ਗਨ੍ਤ੍ਵਾ ਤਸ੍ਸ ਰਜ੍ਜਸੀਮਾਯ ਠਤ੍ਵਾ ਪੇਸੇਸਿ – ‘‘ਰਜ੍ਜਂ ਵਾ ਮੇ ਦੇਤੁ ਯੁਦ੍ਧਂ ਵਾ’’ਤਿ. ਸੋ ‘‘ਅਹਂ ਏਕਯੁਦ੍ਧਮ੍ਪਿ ¶ ਨ ਸਹਾਮੀ’’ਤਿ ਰਜ੍ਜਂ ਨਿਯ੍ਯਾਦੇਸਿ. ਏਤੇਨੁਪਾਯੇਨ ਸਬ੍ਬੇ ਰਾਜਾਨੋ ਗਹੇਤ੍ਵਾ ਅਨ੍ਤੇ ਬਾਰਾਣਸਿਰਾਜਾਨਮ੍ਪਿ ਅਗ੍ਗਹੇਸਿ.
ਸੋ ਏਕਸਤਰਾਜਪਰਿਵੁਤੋ ਸਕਲਜਮ੍ਬੁਦੀਪਰਜ੍ਜਂ ਅਨੁਸਾਸਨ੍ਤੋ ਚਿਨ੍ਤੇਸਿ – ‘‘ਅਹਂ ਪੁਬ੍ਬੇ ਖੁਦ੍ਦਕੋ ਅਹੋਸਿਂ, ਸੋਮ੍ਹਿ ਇਦਾਨਿ ਅਤ੍ਤਨੋ ਞਾਣਸਮ੍ਪਤ੍ਤਿਯਾ ਸਕਲਜਮ੍ਬੁਦੀਪਮਣ੍ਡਲਸ੍ਸ ਇਸ੍ਸਰੋ ਰਾਜਾ ਜਾਤੋ. ਤਂ ਖੋ ਪਨ ਮੇ ਞਾਣਂ ਲੋਕਿਯਵੀਰਿਯਸਮ੍ਪਯੁਤ੍ਤਂ, ਨੇਵ ਨਿਬ੍ਬਿਦਾਯ ਨ ਵਿਰਾਗਾਯ ਸਂਵਤ੍ਤਤਿ, ਯਂਨੂਨਾਹਂ ਇਮਿਨਾ ਞਾਣੇਨ ਲੋਕੁਤ੍ਤਰਧਮ੍ਮਂ ਗਵੇਸੇਯ੍ਯ’’ਨ੍ਤਿ. ਤਤੋ ਬਾਰਾਣਸਿਰਞ੍ਞੋ ਰਜ੍ਜਂ ਦਤ੍ਵਾ ਪੁਤ੍ਤਦਾਰਞ੍ਚ ਸਕਜਨਪਦੇਯੇਵ ਠਪੇਤ੍ਵਾ ਸਬ੍ਬਂ ਪਹਾਯ ਪਬ੍ਬਜਿਤ੍ਵਾ ਵਿਪਸ੍ਸਨਂ ਆਰਭਿਤ੍ਵਾ ਪਚ੍ਚੇਕਬੋਧਿਂ ਸਚ੍ਛਿਕਤ੍ਵਾ ਅਤ੍ਤਨੋ ਵੀਰਿਯਸਮ੍ਪਤ੍ਤਿਂ ਦੀਪੇਨ੍ਤੋ ਇਮਂ ਉਦਾਨਗਾਥਂ ਅਭਾਸਿ.
ਤਤ੍ਥ ਆਰਦ੍ਧਂ ਵੀਰਿਯਂ ਅਸ੍ਸਾਤਿ ਆਰਦ੍ਧਵੀਰਿਯੋ. ਏਤੇਨ ਅਤ੍ਤਨੋ ਮਹਾਵੀਰਿਯਤਂ ਦਸ੍ਸੇਤਿ. ਪਰਮਤ੍ਥੋ ਵੁਚ੍ਚਤਿ ਨਿਬ੍ਬਾਨਂ, ਪਰਮਤ੍ਥਸ੍ਸ ਪਤ੍ਤਿ ਪਰਮਤ੍ਥਪਤ੍ਤਿ, ਤਸ੍ਸਾ ਪਰਮਤ੍ਥਪਤ੍ਤਿਯਾ. ਏਤੇਨ ਵੀਰਿਯਾਰਮ੍ਭੇਨ ਪਤ੍ਤਬ੍ਬਂ ¶ ਫਲਂ ਦਸ੍ਸੇਤਿ. ਅਲੀਨਚਿਤ੍ਤੋਤਿ ਏਤੇਨ ਵੀਰਿਯੂਪਤ੍ਥਮ੍ਭਾਨਂ ਚਿਤ੍ਤਚੇਤਸਿਕਾਨਂ ਅਲੀਨਤਂ ਦਸ੍ਸੇਤਿ. ਅਕੁਸੀਤਵੁਤ੍ਤੀਤਿ ਏਤੇਨ ਠਾਨਚਙ੍ਕਮਾਦੀਸੁ ਕਾਯਸ੍ਸ ਅਨਵਸੀਦਨਂ ਦਸ੍ਸੇਤਿ. ਦਲ਼੍ਹਨਿਕ੍ਕਮੋਤਿ ਏਤੇਨ ‘‘ਕਾਮਂ ਤਚੋ ਚ ਨ੍ਹਾਰੁ ਚਾ’’ਤਿ (ਮ. ਨਿ. ੨.੧੮੪; ਅ. ਨਿ. ੨.੫; ਮਹਾਨਿ. ੧੯੬) ਏਵਂ ਪਵਤ੍ਤਂ ਪਦਹਨਵੀਰਿਯਂ ਦਸ੍ਸੇਤਿ, ਯਂ ਤਂ ਅਨੁਪੁਬ੍ਬਸਿਕ੍ਖਾਦੀਸੁ ਪਦਹਨ੍ਤੋ ‘‘ਕਾਯੇਨ ਚੇਵ ਪਰਮਤ੍ਥਸਚ੍ਚਂ ਸਚ੍ਛਿਕਰੋਤੀ’’ਤਿ ਵੁਚ੍ਚਤਿ. ਅਥ ਵਾ ਏਤੇਨ ਮਗ੍ਗਸਮ੍ਪਯੁਤ੍ਤਂ ਵੀਰਿਯਂ ਦਸ੍ਸੇਤਿ. ਤਮ੍ਪਿ ਦਲ਼੍ਹਞ੍ਚ ਭਾਵਨਾਪਾਰਿਪੂਰਿਗਤਤ੍ਤਾ, ਨਿਕ੍ਕਮੋ ਚ ਸਬ੍ਬਸੋ ਪਟਿਪਕ੍ਖਾ ਨਿਕ੍ਖਨ੍ਤਤ੍ਤਾ, ਤਸ੍ਮਾ ਤਂਸਮਙ੍ਗੀਪੁਗ੍ਗਲੋਪਿ ਦਲ਼੍ਹੋ ਨਿਕ੍ਕਮੋ ਅਸ੍ਸਾਤਿ ‘‘ਦਲ਼੍ਹਨਿਕ੍ਕਮੋ’’ਤਿ ਵੁਚ੍ਚਤਿ. ਥਾਮਬਲੂਪਪਨ੍ਨੋਤਿ ਮਗ੍ਗਕ੍ਖਣੇ ਕਾਯਥਾਮੇਨ ਚ ਞਾਣਬਲੇਨ ਚ ਉਪਪਨ੍ਨੋ. ਅਥ ਵਾ ਥਾਮਭੂਤੇਨ ਬਲੇਨ ¶ ਉਪਪਨ੍ਨੋ, ਥਿਰਞਾਣਬਲੂਪਪਨ੍ਨੋਤਿ ਵੁਤ੍ਤਂ ਹੋਤਿ. ਏਤੇਨ ਤਸ੍ਸ ਵੀਰਿਯਸ੍ਸ ਵਿਪਸ੍ਸਨਾਞਾਣਸਮ੍ਪਯੋਗਂ ਦੀਪੇਨ੍ਤੋ ਯੋਗਪਧਾਨਭਾਵਂ ਸਾਧੇਤਿ. ਪੁਬ੍ਬਭਾਗਮਜ੍ਝਿਮਉਕ੍ਕਟ੍ਠਵੀਰਿਯਵਸੇਨ ਵਾ ਤਯੋਪਿ ਪਾਦਾ ਯੋਜੇਤਬ੍ਬਾ. ਸੇਸਂ ਵੁਤ੍ਤਨਯਮੇਵਾਤਿ.
ਆਰਦ੍ਧਵੀਰਿਯਗਾਥਾਵਣ੍ਣਨਾ ਨਿਟ੍ਠਿਤਾ.
੧੨੫. ਪਟਿਸਲ੍ਲਾਨਨ੍ਤਿ ਕਾ ਉਪ੍ਪਤ੍ਤਿ? ਇਮਿਸ੍ਸਾ ਗਾਥਾਯ ਆਵਰਣਗਾਥਾਯ ਵਿਯ ਉਪ੍ਪਤ੍ਤਿ, ਨਤ੍ਥਿ ਕੋਚਿ ਵਿਸੇਸੋ. ਅਤ੍ਥਵਣ੍ਣਨਾਯ ਪਨਸ੍ਸਾ ਪਟਿਸਲ੍ਲਾਨਨ੍ਤਿ ਤੇਹਿ ਤੇਹਿ ਸਤ੍ਤਸਙ੍ਖਾਰੇਹਿ ਪਟਿਨਿਵਤ੍ਤਿਤ੍ਵਾ ਸਲ੍ਲਾਨਂ, ਏਕਮਨ੍ਤਸੇਵਿਤਾ ਏਕੀਭਾਵੋ ਕਾਯਵਿਵੇਕੋਤਿ ਅਤ੍ਥੋ. ਝਾਨਨ੍ਤਿ ਪਚ੍ਚਨੀਕਝਾਪਨਤੋ ਆਰਮ੍ਮਣਲਕ੍ਖਣੂਪਨਿਜ੍ਝਾਨਤੋ ਚ ਚਿਤ੍ਤਵਿਵੇਕੋ ਵੁਚ੍ਚਤਿ. ਤਤ੍ਥ ਅਟ੍ਠ ਸਮਾਪਤ੍ਤਿਯੋ ¶ ਨੀਵਰਣਾਦਿਪਚ੍ਚਨੀਕਝਾਪਨਤੋ ਕਸਿਣਾਦਿਆਰਮ੍ਮਣੂਪਨਿਜ੍ਝਾਨਤੋ ਚ ‘‘ਝਾਨ’’ਨ੍ਤਿ ਵੁਚ੍ਚਤਿ. ਵਿਪਸ੍ਸਨਾਮਗ੍ਗਫਲਾਨਿ ਸਤ੍ਤਸਞ੍ਞਾਦਿਪਚ੍ਚਨੀਕਝਾਪਨਤੋ ਲਕ੍ਖਣੂਪਨਿਜ੍ਝਾਨਤੋ ਚ ‘‘ਝਾਨ’’ਨਿ ਵੁਚ੍ਚਤਿ. ਇਧ ਪਨ ਆਰਮ੍ਮਣੂਪਨਿਜ੍ਝਾਨਮੇਵ ਅਧਿਪ੍ਪੇਤਂ. ਏਵਮੇਤਂ ਪਟਿਸਲ੍ਲਾਨਞ੍ਚ ਝਾਨਞ੍ਚ ਅਰਿਞ੍ਚਮਾਨੋ ਅਜਹਮਾਨੋ ਅਨਿਸ੍ਸਜ੍ਜਮਾਨੋ. ਧਮ੍ਮੇਸੂਤਿ ਵਿਪਸ੍ਸਨੂਪਗੇਸੁ ਪਞ੍ਚਕ੍ਖਨ੍ਧਾਦਿਧਮ੍ਮੇਸੁ. ਨਿਚ੍ਚਨ੍ਤਿ ਸਤਤਂ ਸਮਿਤਂ ਅਬ੍ਬੋਕਿਣ੍ਣਂ. ਅਨੁਧਮ੍ਮਚਾਰੀਤਿ ਤੇ ਧਮ੍ਮੇ ਆਰਬ੍ਭ ਪਵਤ੍ਤਨੇਨ ਅਨੁਗਤਂ ਵਿਪਸ੍ਸਨਾਧਮ੍ਮਂ ਚਰਮਾਨੋ. ਅਥ ਵਾ ਧਮ੍ਮੇਸੂਤਿ ਏਤ੍ਥ ਧਮ੍ਮਾਤਿ ਨਵਲੋਕੁਤ੍ਤਰਧਮ੍ਮਾ, ਤੇਸਂ ਧਮ੍ਮਾਨਂ ਅਨੁਲੋਮੋ ਧਮ੍ਮੋਤਿ ਅਨੁਧਮ੍ਮੋ, ਵਿਪਸ੍ਸਨਾਯੇਤਂ ਅਧਿਵਚਨਂ. ਤਤ੍ਥ ‘‘ਧਮ੍ਮਾਨਂ ਨਿਚ੍ਚਂ ਅਨੁਧਮ੍ਮਚਾਰੀ’’ਤਿ ਵਤ੍ਤਬ੍ਬੇ ਗਾਥਾਬਨ੍ਧਸੁਖਤ੍ਥਂ ¶ ਵਿਭਤ੍ਤਿਬ੍ਯਤ੍ਤਯੇਨ ‘‘ਧਮ੍ਮੇਸੂ’’ਤਿ ਵੁਤ੍ਤਂ ਸਿਯਾ. ਆਦੀਨਵਂ ਸਮ੍ਮਸਿਤਾ ਭਵੇਸੂਤਿ ਤਾਯ ਅਨੁਧਮ੍ਮਚਾਰਿਤਾਸਙ੍ਖਾਤਾਯ ਵਿਪਸ੍ਸਨਾਯ ਅਨਿਚ੍ਚਾਕਾਰਾਦਿਦੋਸਂ ਤੀਸੁ ਭਵੇਸੁ ਸਮਨੁਪਸ੍ਸਨ੍ਤੋ ਏਵਂ ਇਮਾਯ ਕਾਯਚਿਤ੍ਤਵਿਵੇਕਸਿਖਾਪਤ੍ਤਵਿਪਸ੍ਸਨਾਸਙ੍ਖਾਤਾਯ ਪਟਿਪਦਾਯ ਅਧਿਗਤੋਤਿ ਵਤ੍ਤਬ੍ਬੋ ਏਕੋ ਚਰੇਤਿ ਏਵਂ ਯੋਜਨਾ ਵੇਦਿਤਬ੍ਬਾ.
ਪਟਿਸਲ੍ਲਾਨਗਾਥਾਵਣ੍ਣਨਾ ਨਿਟ੍ਠਿਤਾ.
੧੨੬. ਤਣ੍ਹਕ੍ਖਯਨ੍ਤਿ ¶ ਕਾ ਉਪ੍ਪਤ੍ਤਿ? ਅਞ੍ਞਤਰੋ ਕਿਰ ਬਾਰਾਣਸਿਰਾਜਾ ਮਹਚ੍ਚਰਾਜਾਨੁਭਾਵੇਨ ਨਗਰਂ ਪਦਕ੍ਖਿਣਂ ਕਰੋਤਿ. ਤਸ੍ਸ ਸਰੀਰਸੋਭਾਯ ਆਵਜ੍ਜਿਤਹਦਯਾ ਸਤ੍ਤਾ ਪੁਰਤੋ ਗਚ੍ਛਨ੍ਤਾਪਿ ਨਿਵਤ੍ਤਿਤ੍ਵਾ ਤਮੇਵ ਉਲ੍ਲੋਕੇਨ੍ਤਿ, ਪਚ੍ਛਤੋ ਗਚ੍ਛਨ੍ਤਾਪਿ, ਉਭੋਹਿ ਪਸ੍ਸੇਹਿ ਗਚ੍ਛਨ੍ਤਾਪਿ. ਪਕਤਿਯਾ ਏਵ ਹਿ ਬੁਦ੍ਧਦਸ੍ਸਨੇ ਪੁਣ੍ਣਚਨ੍ਦਸਮੁਦ੍ਦਰਾਜਦਸ੍ਸਨੇ ਚ ਅਤਿਤ੍ਤੋ ਲੋਕੋ. ਅਥ ਅਞ੍ਞਤਰਾ ਕੁਟੁਮ੍ਬਿਯਭਰਿਯਾਪਿ ਉਪਰਿਪਾਸਾਦਗਤਾ ਸੀਹਪਞ੍ਜਰਂ ਵਿਵਰਿਤ੍ਵਾ ਓਲੋਕਯਮਾਨਾ ਅਟ੍ਠਾਸਿ. ਰਾਜਾ ਤਂ ਦਿਸ੍ਵਾ ਪਟਿਬਦ੍ਧਚਿਤ੍ਤੋ ਹੁਤ੍ਵਾ ਅਮਚ੍ਚਂ ਆਣਾਪੇਸਿ – ‘‘ਜਾਨਾਹਿ ਤਾਵ, ਭਣੇ, ‘ਅਯਂ ਇਤ੍ਥੀ ਸਸਾਮਿਕਾ ਵਾ ਅਸਾਮਿਕਾ ਵਾ’’’ਤਿ? ਸੋ ਞਤ੍ਵਾ ‘‘ਸਸਾਮਿਕਾ, ਦੇਵਾ’’ਤਿ ਆਰੋਚੇਸਿ. ਅਥ ਰਾਜਾ ਚਿਨ੍ਤੇਸਿ – ‘‘ਇਮਾ ਵੀਸਤਿਸਹਸ੍ਸਨਾਟਕਿਤ੍ਥਿਯੋ ਦੇਵਚ੍ਛਰਾਯੋ ਵਿਯ ਮਂ ਏਵ ਏਕਂ ਅਭਿਰਮਾਪੇਨ੍ਤਿ, ਸੋ ਦਾਨਾਹਂ ਏਤਾਪਿ ਅਤੁਸ੍ਸਿਤ੍ਵਾ ਪਰਸ੍ਸ ਇਤ੍ਥਿਯਾ ਤਣ੍ਹਂ ਉਪ੍ਪਾਦੇਸਿਂ. ਸਾ ਉਪ੍ਪਨ੍ਨਾ ਅਪਾਯਮੇਵ ਆਕਡ੍ਢਤੀ’’ਤਿ ਤਣ੍ਹਾਯ ਆਦੀਨਵਂ ਦਿਸ੍ਵਾ ‘‘ਹਨ੍ਦ, ਨਂ ਨਿਗ੍ਗਣ੍ਹਾਮੀ’’ਤਿ ਰਜ੍ਜਂ ਪਹਾਯ ਪਬ੍ਬਜਿਤ੍ਵਾ ਵਿਪਸ੍ਸਨ੍ਤੋ ਪਚ੍ਚੇਕਬੋਧਿਂ ਸਚ੍ਛਿਕਤ੍ਵਾ ਇਮਂ ਉਦਾਨਗਾਥਂ ਅਭਾਸਿ.
ਤਤ੍ਥ ਤਣ੍ਹਕ੍ਖਯਨ੍ਤਿ ਨਿਬ੍ਬਾਨਂ, ਏਵਂ ਦਿਟ੍ਠਾਦੀਨਵਾਯ ਵਾ ਤਣ੍ਹਾਯ ਅਪ੍ਪਵਤ੍ਤਿਂ. ਅਪ੍ਪਮਤ੍ਤੋਤਿ ਸਾਤਚ੍ਚਕਾਰੀ, ਸਕ੍ਕਚ੍ਚਕਾਰੀ. ਅਨੇਲ਼ਮੂਗੋਤਿ ਅਲਾਲਾਮੁਖੋ. ਅਥ ਵਾ ਅਨੇਲ਼ੋ ਚ ਅਮੂਗੋ ਚ, ਪਣ੍ਡਿਤੋ ਬ੍ਯਤ੍ਤੋਤਿ ਵੁਤ੍ਤਂ ਹੋਤਿ. ਹਿਤਸੁਖਸਮ੍ਪਾਪਕਂ ਸੁਤਮਸ੍ਸ ਅਤ੍ਥੀਤਿ ਸੁਤਵਾ, ਆਗਮਸਮ੍ਪਨ੍ਨੋਤਿ ਵੁਤ੍ਤਂ ¶ ਹੋਤਿ. ਸਤੀਮਾਤਿ ਚਿਰਕਤਾਦੀਨਂ ਅਨੁਸ੍ਸਰਿਤਾ. ਸਙ੍ਖਾਤਧਮ੍ਮੋਤਿ ਧਮ੍ਮੂਪਪਰਿਕ੍ਖਾਯ ਪਰਿਞ੍ਞਾਤਧਮ੍ਮੋ. ਨਿਯਤੋਤਿ ਅਰਿਯਮਗ੍ਗੇਨ ਨਿਯਤਭਾਵਪ੍ਪਤ੍ਤੋ. ਪਧਾਨਵਾਤਿ ਸਮ੍ਮਪ੍ਪਧਾਨਵੀਰਿਯਸਮ੍ਪਨ੍ਨੋ. ਉਪ੍ਪਟਿਪਾਟਿਯਾ ਏਸ ਪਾਠੋ ਯੋਜੇਤਬ੍ਬੋ. ਏਵਮੇਵ ਤੇਹਿ ਅਪ੍ਪਮਾਦਾਦੀਹਿ ਸਮਨ੍ਨਾਗਤੋ ਨਿਯਾਮਸਮ੍ਪਾਪਕੇਨ ਪਧਾਨੇਨ ਪਧਾਨਵਾ, ਤੇਨ ਪਧਾਨੇਨ ਸਮ੍ਪਤ੍ਤਨਿਯਾਮਤੋ ਨਿਯਤੋ, ਤਤੋ ਅਰਹਤ੍ਤਪ੍ਪਤ੍ਤਿਯਾ ਸਙ੍ਖਾਤਧਮ੍ਮੋ. ਅਰਹਾ ਹਿ ਪੁਨ ਸਙ੍ਖਾਤਬ੍ਬਾਭਾਵਤੋ ‘‘ਸਙ੍ਖਾਤਧਮ੍ਮੋ’’ਤਿ ਵੁਚ੍ਚਤਿ. ਯਥਾਹ – ‘‘ਯੇ ¶ ਚ ਸਙ੍ਖਾਤਧਮ੍ਮਾਸੇ, ਯੇ ਚ ਸੇਖਾ ਪੁਥੂ ਇਧਾ’’ਤਿ (ਸੁ. ਨਿ. ੧੦੪੪; ਚੂਲ਼ਨਿ. ਅਜਿਤਮਾਣਵਪੁਚ੍ਛਾਨਿਦ੍ਦੇਸ ੭). ਸੇਸਂ ਵੁਤ੍ਤਨਯਮੇਵਾਤਿ.
ਤਣ੍ਹਕ੍ਖਯਗਾਥਾਵਣ੍ਣਨਾ ਨਿਟ੍ਠਿਤਾ.
੧੨੭. ਸੀਹੋਵਾਤਿ ¶ ਕਾ ਉਪ੍ਪਤ੍ਤਿ? ਅਞ੍ਞਤਰਸ੍ਸ ਕਿਰ ਬਾਰਾਣਸਿਰਞ੍ਞੋ ਦੂਰੇ ਉਯ੍ਯਾਨਂ ਹੋਤਿ, ਸੋ ਪਗੇਵ ਉਟ੍ਠਾਯ ਉਯ੍ਯਾਨਂ ਗਚ੍ਛਨ੍ਤੋ ਅਨ੍ਤਰਾਮਗ੍ਗੇ ਯਾਨਾ ਓਰੁਯ੍ਹ ਉਦਕਟ੍ਠਾਨਂ ਉਪਗਤੋ ‘‘ਮੁਖਂ ਧੋਵਿਸ੍ਸਾਮੀ’’ਤਿ. ਤਸ੍ਮਿਞ੍ਚ ਪਦੇਸੇ ਸੀਹੀ ਸੀਹਪੋਤਕਂ ਜਨੇਤ੍ਵਾ ਗੋਚਰਾਯ ਗਤਾ. ਰਾਜਪੁਰਿਸੋ ਤਂ ਦਿਸ੍ਵਾ ‘‘ਸੀਹਪੋਤਕੋ, ਦੇਵਾ’’ਤਿ ਆਰੋਚੇਸਿ. ਰਾਜਾ ‘‘ਸੀਹੋ ਕਿਰ ਕਸ੍ਸਚਿ ਨ ਭਾਯਤੀ’’ਤਿ ਤਂ ਉਪਪਰਿਕ੍ਖਿਤੁਂ ਭੇਰਿਆਦੀਨਿ ਆਕੋਟਾਪੇਸਿ, ਸੀਹਪੋਤਕੋ ਤਂ ਸਦ੍ਦਂ ਸੁਤ੍ਵਾਪਿ ਤਥੇਵ ਸਯਿ. ਅਥ ਯਾਵਤਤਿਯਂ ਆਕੋਟਾਪੇਸਿ. ਸੋ ਤਤਿਯਵਾਰੇ ਸੀਸਂ ਉਕ੍ਖਿਪਿਤ੍ਵਾ ਸਬ੍ਬਂ ਪਰਿਸਂ ਓਲੋਕੇਤ੍ਵਾ ਤਥੇਵ ਸਯਿ. ਅਥ ਰਾਜਾ ‘‘ਯਾਵਸ੍ਸ ਮਾਤਾ ਨਾਗਚ੍ਛਤਿ, ਤਾਵ ਗਚ੍ਛਾਮਾ’’ਤਿ ਵਤ੍ਵਾ ਗਚ੍ਛਨ੍ਤੋ ਚਿਨ੍ਤੇਸਿ – ‘‘ਤਦਹੁਜਾਤੋਪਿ ਸੀਹਪੋਤਕੋ ਨ ਸਨ੍ਤਸਤਿ ਨ ਭਾਯਤਿ, ਕੁਦਾਸ੍ਸੁ ਨਾਮਾਹਮ੍ਪਿ ਤਣ੍ਹਾਦਿਟ੍ਠਿਪਰਿਤਾਸਂ ਛਡ੍ਡੇਤ੍ਵਾ ਨ ਸਨ੍ਤਸੇਯ੍ਯਂ ਨ ਭਾਯੇਯ੍ਯ’’ਨ੍ਤਿ? ਸੋ ਤਂ ਆਰਮ੍ਮਣਂ ਗਹੇਤ੍ਵਾ ਗਚ੍ਛਨ੍ਤੋ ਪੁਨ ਕੇਵਟ੍ਟੇਹਿ ਮਚ੍ਛੇ ਗਹੇਤ੍ਵਾ ਸਾਖਾਸੁ ਬਨ੍ਧਿਤ੍ਵਾ ਪਸਾਰਿਤੇ ਜਾਲੇ ਵਾਤਂ ਅਸਙ੍ਗਂਯੇਵ ਗਚ੍ਛਮਾਨਂ ਦਿਸ੍ਵਾ ਤਸ੍ਮਿਂ ਨਿਮਿਤ੍ਤਂ ਅਗ੍ਗਹੇਸਿ – ‘‘ਕੁਦਾਸ੍ਸੁ ਨਾਮਾਹਮ੍ਪਿ ਤਣ੍ਹਾਦਿਟ੍ਠਿਮੋਹਜਾਲਂ ਫਾਲੇਤ੍ਵਾ ਏਵਂ ਅਸਜ੍ਜਮਾਨੋ ਗਚ੍ਛੇਯ੍ਯ’’ਨ੍ਤਿ?
ਅਥ ਉਯ੍ਯਾਨਂ ਗਨ੍ਤ੍ਵਾ ਸਿਲਾਪਟ੍ਟਪੋਕ੍ਖਰਣਿਯਾ ਤੀਰੇ ਨਿਸਿਨ੍ਨੋ ਵਾਤਬ੍ਭਾਹਤਾਨਿ ਪਦੁਮਾਨਿ ਓਨਮਿਤ੍ਵਾ ਉਦਕਂ ਫੁਸਿਤ੍ਵਾ ਵਾਤਵਿਗਮੇ ਪੁਨ ਯਥਾਠਾਨੇ ਠਿਤਾਨਿ ਉਦਕੇਨ ਅਨੁਪਲਿਤ੍ਤਾਨਿ ਦਿਸ੍ਵਾ ਤਸ੍ਮਿਂ ਨਿਮਿਤ੍ਤਂ ਅਗ੍ਗਹੇਸਿ – ‘‘ਕੁਦਾਸ੍ਸੁ ਨਾਮਾਹਮ੍ਪਿ ਯਥਾ ਏਤਾਨਿ ਉਦਕੇ ਜਾਤਾਨਿ ਉਦਕੇਨ ਅਨੁਪਲਿਤ੍ਤਾਨਿ ਤਿਟ੍ਠਨ੍ਤਿ. ਏਵਂ ਲੋਕੇ ਜਾਤੋ ਲੋਕੇਨ ਅਨੁਪਲਿਤ੍ਤੋ ਤਿਟ੍ਠੇਯ੍ਯ’’ਨ੍ਤਿ. ਸੋ ਪੁਨਪ੍ਪੁਨਂ ‘‘ਯਥਾ ਸੀਹੋ ਵਾਤੋ ਪਦੁਮਾਨਿ, ਏਵਂ ਅਸਨ੍ਤਸਨ੍ਤੇਨ ਅਸਜ੍ਜਮਾਨੇਨ ਅਨੁਪਲਿਤ੍ਤੇਨ ਭਵਿਤਬ੍ਬ’’ਨ੍ਤਿ ਚਿਨ੍ਤੇਤ੍ਵਾ ਰਜ੍ਜਂ ਪਹਾਯ ਪਬ੍ਬਜਿਤ੍ਵਾ ਵਿਪਸ੍ਸਨ੍ਤੋ ਪਚ੍ਚੇਕਬੋਧਿਂ ਸਚ੍ਛਿਕਤ੍ਵਾ ਇਮਂ ਉਦਾਨਗਾਥਂ ਅਭਾਸਿ.
ਤਤ੍ਥ ¶ ਸੀਹੋਤਿ ਚਤ੍ਤਾਰੋ ਸੀਹਾ – ਤਿਣਸੀਹੋ, ਪਣ੍ਡੁਸੀਹੋ, ਕਾਲ਼ਸੀਹੋ, ਕੇਸਰਸੀਹੋਤਿ. ਤੇਸਂ ਕੇਸਰਸੀਹੋ ਅਗ੍ਗਮਕ੍ਖਾਯਤਿ. ਸੋ ਇਧ ਅਧਿਪ੍ਪੇਤੋ. ਵਾਤੋ ਪੁਰਤ੍ਥਿਮਾਦਿਵਸੇਨ ਅਨੇਕਵਿਧੋ. ਪਦੁਮਂ ਰਤ੍ਤਸੇਤਾਦਿਵਸੇਨ. ਤੇਸੁ ਯੋ ਕੋਚਿ ਵਾਤੋ ਯਂ ਕਿਞ੍ਚਿ ਪਦੁਮਞ੍ਚ ਵਟ੍ਟਤਿਯੇਵ. ਤਤ੍ਥ ਯਸ੍ਮਾ ਸਨ੍ਤਾਸੋ ਨਾਮ ਅਤ੍ਤਸਿਨੇਹੇਨ ਹੋਤਿ, ਅਤ੍ਤਸਿਨੇਹੋ ¶ ਚ ਨਾਮ ਤਣ੍ਹਾਲੇਪੋ, ਸੋਪਿ ਦਿਟ੍ਠਿਸਮ੍ਪਯੁਤ੍ਤੇਨ ਵਾ ਦਿਟ੍ਠਿਵਿਪ੍ਪਯੁਤ੍ਤੇਨ ਵਾ ਲੋਭੇਨ ਹੋਤਿ, ਸੋਪਿ ¶ ਚ ਤਣ੍ਹਾਯੇਵ. ਸਜ੍ਜਨਂ ਪਨ ਤਤ੍ਥ ਉਪਪਰਿਕ੍ਖਾਦਿਵਿਰਹਿਤਸ੍ਸ ਮੋਹੇਨ ਹੋਤਿ, ਮੋਹੋ ਚ ਅਵਿਜ੍ਜਾ. ਤਤ੍ਥ ਸਮਥੇਨ ਤਣ੍ਹਾਯ ਪਹਾਨਂ, ਵਿਪਸ੍ਸਨਾਯ ਅਵਿਜ੍ਜਾਯ. ਤਸ੍ਮਾ ਸਮਥੇਨ ਅਤ੍ਤਸਿਨੇਹਂ ਪਹਾਯ ਸੀਹੋਵ ਸਦ੍ਦੇਸੁ ਅਨਿਚ੍ਚਦੁਕ੍ਖਾਦੀਸੁ ਅਸਨ੍ਤਸਨ੍ਤੋ, ਵਿਪਸ੍ਸਨਾਯ ਮੋਹਂ ਪਹਾਯ ਵਾਤੋਵ ਜਾਲਮ੍ਹਿ ਖਨ੍ਧਾਯਤਨਾਦੀਸੁ ਅਸਜ੍ਜਮਾਨੋ, ਸਮਥੇਨੇਵ ਲੋਭਂ ਲੋਭਸਮ੍ਪਯੁਤ੍ਤਦਿਟ੍ਠਿਞ੍ਚ ਪਹਾਯ, ਪਦੁਮਂਵ ਤੋਯੇਨ ਸਬ੍ਬਭਵਭੋਗਲੋਭੇਨ ਅਲਿਪ੍ਪਮਾਨੋ. ਏਤ੍ਥ ਚ ਸਮਥਸ੍ਸ ਸੀਲਂ ਪਦਟ੍ਠਾਨਂ, ਸਮਥੋ ਸਮਾਧਿਸ੍ਸ, ਸਮਾਧਿ ਵਿਪਸ੍ਸਨਾਯਾਤਿ ਏਵਂ ਦ੍ਵੀਸੁ ਧਮ੍ਮੇਸੁ ਸਿਦ੍ਧੇਸੁ ਤਯੋ ਖਨ੍ਧਾ ਸਿਦ੍ਧਾਵ ਹੋਨ੍ਤਿ. ਤਤ੍ਥ ਸੀਲਕ੍ਖਨ੍ਧੇਨ ਸੂਰੋ ਹੋਤਿ. ਸੋ ਸੀਹੋਵ ਸਦ੍ਦੇਸੁ ਆਘਾਤਵਤ੍ਥੂਸੁ ਕੁਜ੍ਝਿਤੁਕਾਮਤਾਯ ਨ ਸਨ੍ਤਸਤਿ, ਪਞ੍ਞਾਕ੍ਖਨ੍ਧੇਨ ਪਟਿਵਿਦ੍ਧਸਭਾਵੋ ਵਾਤੋਵ ਜਾਲਮ੍ਹਿ ਖਨ੍ਧਾਦਿਧਮ੍ਮਭੇਦੇ ਨ ਸਜ੍ਜਤਿ, ਸਮਾਧਿਕ੍ਖਨ੍ਧੇਨ ਵੀਤਰਾਗੋ ਪਦੁਮਂਵ ਤੋਯੇਨ ਰਾਗੇਨ ਨ ਲਿਪ੍ਪਤਿ. ਏਵਂ ਸਮਥਵਿਪਸ੍ਸਨਾਹਿ ਸੀਲਸਮਾਧਿਪਞ੍ਞਾਕ੍ਖਨ੍ਧੇਹਿ ਚ ਯਥਾਸਮ੍ਭਵਂ ਤਣ੍ਹਾਵਿਜ੍ਜਾਨਂ ਤਿਣ੍ਣਞ੍ਚ ਅਕੁਸਲਮੂਲਾਨਂ ਪਹਾਨਵਸੇਨ ਅਸਨ੍ਤਸਨ੍ਤੋ ਅਸਜ੍ਜਮਾਨੋ ਅਲਿਪ੍ਪਮਾਨੋ ਚ ਵੇਦਿਤਬ੍ਬੋ. ਸੇਸਂ ਵੁਤ੍ਤਨਯਮੇਵਾਤਿ.
ਸੀਹਾਦਿਗਾਥਾਵਣ੍ਣਨਾ ਨਿਟ੍ਠਿਤਾ.
੧੨੮. ਸੀਹੋ ਯਥਾਤਿ ਕਾ ਉਪ੍ਪਤ੍ਤਿ? ਅਞ੍ਞਤਰੋ ਕਿਰ ਬਾਰਾਣਸਿਰਾਜਾ ਪਚ੍ਚਨ੍ਤਂ ਕੁਪਿਤਂ ਵੂਪਸਮੇਤੁਂ ਗਾਮਾਨੁਗਾਮਿਮਗ੍ਗਂ ਛਡ੍ਡੇਤ੍ਵਾ ਉਜੁਂ ਅਟਵਿਮਗ੍ਗਂ ਗਹੇਤ੍ਵਾ ਮਹਤਿਯਾ ਸੇਨਾਯ ਗਚ੍ਛਤਿ. ਤੇਨ ਚ ਸਮਯੇਨ ਅਞ੍ਞਤਰਸ੍ਮਿਂ ਪਬ੍ਬਤਪਾਦੇ ਸੀਹੋ ਬਾਲਸੂਰਿਯਾਤਪਂ ਤਪ੍ਪਮਾਨੋ ਨਿਪਨ੍ਨੋ ਹੋਤਿ. ਤਂ ਦਿਸ੍ਵਾ ਰਾਜਪੁਰਿਸਾ ਰਞ੍ਞੋ ਆਰੋਚੇਸੁਂ. ਰਾਜਾ ‘‘ਸੀਹੋ ਕਿਰ ਨ ਸਨ੍ਤਸਤੀ’’ਤਿ ਭੇਰਿਪਣਵਾਦਿਸਦ੍ਦਂ ਕਾਰਾਪੇਸਿ, ਸੀਹੋ ਤਥੇਵ ਨਿਪਜ੍ਜਿ. ਦੁਤਿਯਮ੍ਪਿ ਕਾਰਾਪੇਸਿ, ਸੀਹੋ ਤਥੇਵ ਨਿਪਜ੍ਜਿ. ਤਤਿਯਮ੍ਪਿ ਕਾਰਾਪੇਸਿ, ਤਦਾ ‘‘ਸੀਹੋ ਮਮ ਪਟਿਸਤ੍ਤੁ ਅਤ੍ਥੀ’’ਤਿ ਚਤੂਹਿ ਪਾਦੇਹਿ ਸੁਪ੍ਪਤਿਟ੍ਠਿਤਂ ਪਤਿਟ੍ਠਹਿਤ੍ਵਾ ਸੀਹਨਾਦਂ ਨਦਿ. ਤਂ ਸੁਤ੍ਵਾ ਹਤ੍ਥਾਰੋਹਾਦਯੋ ਹਤ੍ਥਿਆਦੀਹਿ ਓਰੋਹਿਤ੍ਵਾ ਤਿਣਗਹਨਾਨਿ ਪਵਿਟ੍ਠਾ, ਹਤ੍ਥਿਅਸ੍ਸਗਣਾ ਦਿਸਾਵਿਦਿਸਾ ਪਲਾਤਾ. ਰਞ੍ਞੋ ਹਤ੍ਥੀਪਿ ਰਾਜਾਨਂ ਗਹੇਤ੍ਵਾ ਵਨਗਹਨਾਨਿ ਪੋਥਯਮਾਨੋ ਪਲਾਯਿ ¶ . ਰਾਜਾ ਤਂ ਸਨ੍ਧਾਰੇਤੁਂ ਅਸਕ੍ਕੋਨ੍ਤੋ ਰੁਕ੍ਖਸਾਖਾਯ ਓਲਮ੍ਬਿਤ੍ਵਾ ਪਥਵਿਂ ਪਤਿਤ੍ਵਾ ਏਕਪਦਿਕਮਗ੍ਗੇਨ ਗਚ੍ਛਨ੍ਤੋ ਪਚ੍ਚੇਕਬੁਦ੍ਧਾਨਂ ਵਸਨਟ੍ਠਾਨਂ ਪਾਪੁਣਿ. ਤਤ੍ਥ ਪਚ੍ਚੇਕਬੁਦ੍ਧੇ ਪੁਚ੍ਛਿ – ‘‘ਅਪਿ, ਭਨ੍ਤੇ, ਸਦ੍ਦਮਸ੍ਸੁਤ੍ਥਾ’’ਤਿ? ‘‘ਆਮ, ਮਹਾਰਾਜਾ’’ਤਿ. ‘‘ਕਸ੍ਸ ਸਦ੍ਦਂ, ਭਨ੍ਤੇ’’ਤਿ? ‘‘ਪਠਮਂ ¶ ਭੇਰਿਸਙ੍ਖਾਦੀਨਂ, ਪਚ੍ਛਾ ਸੀਹਸ੍ਸਾ’’ਤਿ ¶ . ‘‘ਨ ਭਾਯਿਤ੍ਥ, ਭਨ੍ਤੇ’’ਤਿ. ‘‘ਨ ਮਯਂ, ਮਹਾਰਾਜ, ਕਸ੍ਸਚਿ ਸਦ੍ਦਸ੍ਸ ਭਾਯਾਮਾ’’ਤਿ. ‘‘ਸਕ੍ਕਾ ਪਨ, ਭਨ੍ਤੇ, ਮਯ੍ਹਮ੍ਪਿ ਏਦਿਸਂ ਕਾਤੁ’’ਨ੍ਤਿ? ‘‘ਸਕ੍ਕਾ, ਮਹਾਰਾਜ, ਸਚੇ ਪਬ੍ਬਜਿਸ੍ਸਸੀ’’ਤਿ. ‘‘ਪਬ੍ਬਜਾਮਿ, ਭਨ੍ਤੇ’’ਤਿ. ਤਤੋ ਨਂ ਪਬ੍ਬਾਜੇਤ੍ਵਾ ਪੁਬ੍ਬੇ ਵੁਤ੍ਤਨਯੇਨੇਵ ਆਭਿਸਮਾਚਾਰਿਕਂ ਸਿਕ੍ਖਾਪੇਸੁਂ. ਸੋਪਿ ਪੁਬ੍ਬੇ ਵੁਤ੍ਤਨਯੇਨੇਵ ਵਿਪਸ੍ਸਨ੍ਤੋ ਪਚ੍ਚੇਕਬੋਧਿਂ ਸਚ੍ਛਿਕਤ੍ਵਾ ਇਮਂ ਉਦਾਨਗਾਥਂ ਅਭਾਸਿ.
ਤਤ੍ਥ ਸਹਨਾ ਚ ਹਨਨਾ ਚ ਸੀਘਜਵਤ੍ਤਾ ਚ ਸੀਹੋ. ਕੇਸਰਸੀਹੋਵ ਇਧ ਅਧਿਪ੍ਪੇਤੋ. ਦਾਠਾ ਬਲਮਸ੍ਸ ਅਤ੍ਥੀਤਿ ਦਾਠਬਲੀ. ਪਸਯ੍ਹ ਅਭਿਭੁਯ੍ਯਾਤਿ ਉਭਯਂ ਚਾਰੀ-ਸਦ੍ਦੇਨ ਸਹ ਯੋਜੇਤਬ੍ਬਂ ਪਸਯ੍ਹਚਾਰੀ ਅਭਿਭੁਯ੍ਯਚਾਰੀਤਿ. ਤਤ੍ਥ ਪਸਯ੍ਹ ਨਿਗ੍ਗਹੇਤ੍ਵਾ ਚਰਣੇਨ ਪਸਯ੍ਹਚਾਰੀ, ਅਭਿਭਵਿਤ੍ਵਾ ਸਨ੍ਤਾਸੇਤ੍ਵਾ ਵਸੀਕਤ੍ਵਾ ਚਰਣੇਨ ਅਭਿਭੁਯ੍ਯਚਾਰੀ. ਸ੍ਵਾਯਂ ਕਾਯਬਲੇਨ ਪਸਯ੍ਹਚਾਰੀ, ਤੇਜਸਾ ਅਭਿਭੁਯ੍ਯਚਾਰੀ, ਤਤ੍ਥ ਸਚੇ ਕੋਚਿ ਵਦੇਯ੍ਯ – ‘‘ਕਿਂ ਪਸਯ੍ਹ ਅਭਿਭੁਯ੍ਯ ਚਾਰੀ’’ਤਿ, ਤਤੋ ਮਿਗਾਨਨ੍ਤਿ ਸਾਮਿਵਚਨਂ ਉਪਯੋਗਤ੍ਥੇ ਕਤ੍ਵਾ ‘‘ਮਿਗੇ ਪਸਯ੍ਹ ਅਭਿਭੁਯ੍ਯ ਚਾਰੀ’’ਤਿ ਪਟਿਵਤ੍ਤਬ੍ਬਂ. ਪਨ੍ਤਾਨੀਤਿ ਦੂਰਾਨਿ. ਸੇਨਾਸਨਾਨੀਤਿ ਵਸਨਟ੍ਠਾਨਾਨਿ. ਸੇਸਂ ਵੁਤ੍ਤਨਯੇਨੇਵ ਸਕ੍ਕਾ ਜਾਨਿਤੁਨ੍ਤਿ ਨ ਵਿਤ੍ਥਾਰਿਤਨ੍ਤਿ.
ਦਾਠਬਲੀਗਾਥਾਵਣ੍ਣਨਾ ਨਿਟ੍ਠਿਤਾ.
੧੨੯. ਮੇਤ੍ਤਂ ਉਪੇਕ੍ਖਨ੍ਤਿ ਕਾ ਉਪ੍ਪਤ੍ਤਿ? ਅਞ੍ਞਤਰੋ ਕਿਰ ਰਾਜਾ ਮੇਤ੍ਤਾਦਿਝਾਨਲਾਭੀ ਅਹੋਸਿ. ਸੋ ‘‘ਝਾਨਸੁਖਨ੍ਤਰਾਯੋ ਰਜ੍ਜ’’ਨ੍ਤਿ ਝਾਨਾਨੁਰਕ੍ਖਣਤ੍ਥਂ ਰਜ੍ਜਂ ਪਹਾਯ ਪਬ੍ਬਜਿਤ੍ਵਾ ਵਿਪਸ੍ਸਨ੍ਤੋ ਪਚ੍ਚੇਕਬੋਧਿਂ ਸਚ੍ਛਿਕਤ੍ਵਾ ਇਮਂ ਉਦਾਨਗਾਥਂ ਅਭਾਸਿ.
ਤਤ੍ਥ ‘‘ਸਬ੍ਬੇ ਸਤ੍ਤਾ ਸੁਖਿਤਾ ਭਵਨ੍ਤੂ’’ਤਿਆਦਿਨਾ ਨਯੇਨ ਹਿਤਸੁਖੂਪਨਯਨਕਾਮਤਾ ਮੇਤ੍ਤਾ. ‘‘ਅਹੋ ਵਤ ਇਮਮ੍ਹਾ ਦੁਕ੍ਖਾ ਮੁਚ੍ਚੇਯ੍ਯੁ’’ਨ੍ਤਿਆਦਿਨਾ ਨਯੇਨ ਅਹਿਤਦੁਕ੍ਖਾਪਨਯਨਕਾਮਤਾ ਕਰੁਣਾ. ‘‘ਮੋਦਨ੍ਤਿ ਵਤ ਭੋਨ੍ਤੋ ਸਤ੍ਤਾ, ਮੋਦਨ੍ਤਿ ਸਾਧੁ ਸੁਟ੍ਠੂ’’ਤਿਆਦਿਨਾ ਨਯੇਨ ਹਿਤਸੁਖਾਵਿਪ੍ਪਯੋਗਕਾਮਤਾ ਮੁਦਿਤਾ. ‘‘ਪਞ੍ਞਾਯਿਸ੍ਸਨ੍ਤਿ ਸਕੇਨ ਕਮ੍ਮੇਨਾ’’ਤਿ ਸੁਖਦੁਕ੍ਖਅਜ੍ਝੁਪੇਕ੍ਖਨਤਾ ਉਪੇਕ੍ਖਾ. ਗਾਥਾਬਨ੍ਧਸੁਖਤ੍ਥਂ ਪਨ ਉਪ੍ਪਟਿਪਾਟਿਯਾ ਮੇਤ੍ਤਂ ਵਤ੍ਵਾ ਉਪੇਕ੍ਖਾ ¶ ਵੁਤ੍ਤਾ, ਮੁਦਿਤਾ ਚ ਪਚ੍ਛਾ. ਵਿਮੁਤ੍ਤਿਨ੍ਤਿ ਚਤਸ੍ਸੋਪਿ ਏਤਾ ਅਤ੍ਤਨੋ ਪਚ੍ਚਨੀਕਧਮ੍ਮੇਹਿ ਵਿਮੁਤ੍ਤਤ੍ਤਾ ਵਿਮੁਤ੍ਤਿਯੋ. ਤੇਨ ਵੁਤ੍ਤਂ – ‘‘ਮੇਤ੍ਤਂ ਉਪੇਕ੍ਖਂ ਕਰੁਣਂ ਵਿਮੁਤ੍ਤਿਂ, ਆਸੇਵਮਾਨੋ ਮੁਦਿਤਞ੍ਚ ਕਾਲੇ’’ਤਿ.
ਤਤ੍ਥ ¶ ਆਸੇਵਮਾਨੋਤਿ ਤਿਸ੍ਸੋ ਤਿਕਚਤੁਕ੍ਕਜ੍ਝਾਨਵਸੇਨ, ਉਪੇਕ੍ਖਂ ਚਤੁਤ੍ਥਜ੍ਝਾਨਵਸੇਨ ਭਾਵਯਮਾਨੋ ¶ . ਕਾਲੇਤਿ ਮੇਤ੍ਤਂ ਆਸੇਵਿਤ੍ਵਾ ਤਤੋ ਵੁਟ੍ਠਾਯ ਕਰੁਣਂ, ਤਤੋ ਵੁਟ੍ਠਾਯ ਮੁਦਿਤਂ, ਤਤੋ ਇਤਰਤੋ ਵਾ ਨਿਪ੍ਪੀਤਿਕਜ੍ਝਾਨਤੋ ਵੁਟ੍ਠਾਯ ਉਪੇਕ੍ਖਂ ਆਸੇਵਮਾਨੋ ਏਵ ‘‘ਕਾਲੇ ਆਸੇਵਮਾਨੋ’’ਤਿ ਵੁਚ੍ਚਤਿ, ਆਸੇਵਿਤੁਂ ਵਾ ਫਾਸੁਕਕਾਲੇ. ਸਬ੍ਬੇਨ ਲੋਕੇਨ ਅਵਿਰੁਜ੍ਝਮਾਨੋਤਿ ਦਸਸੁ ਦਿਸਾਸੁ ਸਬ੍ਬੇਨ ਸਤ੍ਤਲੋਕੇਨ ਅਵਿਰੁਜ੍ਝਮਾਨੋ. ਮੇਤ੍ਤਾਦੀਨਞ੍ਹਿ ਭਾਵਿਤਤ੍ਤਾ ਸਤ੍ਤਾ ਅਪ੍ਪਟਿਕੂਲਾ ਹੋਨ੍ਤਿ, ਸਤ੍ਤੇਸੁ ਚ ਵਿਰੋਧਿਭੂਤੋ ਪਟਿਘੋ ਵੂਪਸਮ੍ਮਤਿ. ਤੇਨ ਵੁਤ੍ਤਂ – ‘‘ਸਬ੍ਬੇਨ ਲੋਕੇਨ ਅਵਿਰੁਜ੍ਝਮਾਨੋ’’ਤਿ. ਅਯਮੇਤ੍ਥ ਸਙ੍ਖੇਪੋ, ਵਿਤ੍ਥਾਰੋ ਪਨ ਮੇਤ੍ਤਾਦਿਕਥਾ ਅਟ੍ਠਸਾਲਿਨਿਯਾ ਧਮ੍ਮਸਙ੍ਗਹਟ੍ਠਕਥਾਯਂ (ਧ. ਸ. ਅਟ੍ਠ. ੨੫੧) ਵੁਤ੍ਤਾ. ਸੇਸਂ ਵੁਤ੍ਤਸਦਿਸਮੇਵਾਤਿ.
ਅਪ੍ਪਮਞ੍ਞਾਗਾਥਾਵਣ੍ਣਨਾ ਨਿਟ੍ਠਿਤਾ.
੧੩੦. ਰਾਗਞ੍ਚ ਦੋਸਞ੍ਚਾਤਿ ਕਾ ਉਪ੍ਪਤ੍ਤਿ? ਰਾਜਗਹਂ ਕਿਰ ਨਿਸ੍ਸਾਯ ਮਾਤਙ੍ਗੋ ਨਾਮ ਪਚ੍ਚੇਕਬੁਦ੍ਧੋ ਵਿਹਰਤਿ ਸਬ੍ਬਪਚ੍ਛਿਮੋ ਪਚ੍ਚੇਕਬੁਦ੍ਧਾਨਂ. ਅਥ ਅਮ੍ਹਾਕਂ ਬੋਧਿਸਤ੍ਤੇ ਉਪ੍ਪਨ੍ਨੇ ਦੇਵਤਾਯੋ ਬੋਧਿਸਤ੍ਤਸ੍ਸ ਪੂਜਨਤ੍ਥਾਯ ਆਗਚ੍ਛਨ੍ਤਿਯੋ ਤਂ ਦਿਸ੍ਵਾ ‘‘ਮਾਰਿਸਾ, ਮਾਰਿਸਾ, ਬੁਦ੍ਧੋ ਲੋਕੇ ਉਪ੍ਪਨ੍ਨੋ’’ਤਿ ਭਣਿਂਸੁ. ਸੋ ਨਿਰੋਧਾ ਵੁਟ੍ਠਹਨ੍ਤੋ ਤਂ ਸੁਤ੍ਵਾ ਅਤ੍ਤਨੋ ਜੀਵਿਤਕ੍ਖਯਂ ਦਿਸ੍ਵਾ ਹਿਮਵਨ੍ਤੇ ਮਹਾਪਪਾਤੋ ਨਾਮ ਪਬ੍ਬਤੋ ਪਚ੍ਚੇਕਬੁਦ੍ਧਾਨਂ ਪਰਿਨਿਬ੍ਬਾਨਟ੍ਠਾਨਂ. ਤਤ੍ਥ ਆਕਾਸੇਨ ਗਨ੍ਤ੍ਵਾ ਪੁਬ੍ਬੇ ਪਰਿਨਿਬ੍ਬੁਤਪਚ੍ਚੇਕਬੁਦ੍ਧਸ੍ਸ ਅਟ੍ਠਿਸਙ੍ਘਾਤਂ ਪਪਾਤੇ ਪਕ੍ਖਿਪਿਤ੍ਵਾ ਸਿਲਾਤਲੇ ਨਿਸੀ