📜

ਨਮੋ ਤਸ੍ਸ ਭਗਵਤੋ ਅਰਹਤੋ ਸਮ੍ਮਾਸਮ੍ਬੁਦ੍ਧਸ੍ਸ

ਵਿਨਯਪਿਟਕੇ

ਸਾਰਤ੍ਥਦੀਪਨੀ-ਟੀਕਾ (ਪਠਮੋ ਭਾਗੋ)

ਗਨ੍ਥਾਰਮ੍ਭਕਥਾ

ਮਹਾਕਾਰੁਣਿਕਂ ਬੁਦ੍ਧਂ, ਧਮ੍ਮਞ੍ਚ ਵਿਮਲਂ ਵਰਂ;

ਵਨ੍ਦੇ ਅਰਿਯਸਙ੍ਘਞ੍ਚ, ਦਕ੍ਖਿਣੇਯ੍ਯਂ ਨਿਰਙ੍ਗਣਂ.

ਉਲ਼ਾਰਪੁਞ੍ਞਤੇਜੇਨ, ਕਤ੍ਵਾ ਸਤ੍ਤੁਵਿਮਦ੍ਦਨਂ;

ਪਤ੍ਤਰਜ੍ਜਾਭਿਸੇਕੇਨ, ਸਾਸਨੁਜ੍ਜੋਤਨਤ੍ਥਿਨਾ.

ਨਿਸ੍ਸਾਯ ਸੀਹਲ਼ਿਨ੍ਦੇਨ, ਯਂ ਪਰਕ੍ਕਮਬਾਹੁਨਾ;

ਕਤ੍ਵਾ ਨਿਕਾਯਸਾਮਗ੍ਗਿਂ, ਸਾਸਨਂ ਸੁਵਿਸੋਧਿਤਂ.

ਕਸ੍ਸਪਂ ਤਂ ਮਹਾਥੇਰਂ, ਸਙ੍ਘਸ੍ਸ ਪਰਿਣਾਯਕਂ;

ਦੀਪਸ੍ਮਿਂ ਤਮ੍ਬਪਣ੍ਣਿਮ੍ਹਿ, ਸਾਸਨੋਦਯਕਾਰਕਂ.

ਪਟਿਪਤ੍ਤਿਪਰਾਧੀਨਂ, ਸਦਾਰਞ੍ਞਨਿਵਾਸਿਨਂ;

ਪਾਕਟਂ ਗਗਨੇ ਚਨ੍ਦ-ਮਣ੍ਡਲਂ ਵਿਯ ਸਾਸਨੇ.

ਸਙ੍ਘਸ੍ਸ ਪਿਤਰਂ ਵਨ੍ਦੇ, ਵਿਨਯੇ ਸੁਵਿਸਾਰਦਂ;

ਯਂ ਨਿਸ੍ਸਾਯ ਵਸਨ੍ਤੋਹਂ, ਵੁਦ੍ਧਿਪ੍ਪਤ੍ਤੋਸ੍ਮਿ ਸਾਸਨੇ.

ਅਨੁਥੇਰਂ ਮਹਾਪੁਞ੍ਞਂ, ਸੁਮੇਧਂ ਸੁਤਿਵਿਸ੍ਸੁਤਂ;

ਅਵਿਖਣ੍ਡਿਤਸੀਲਾਦਿ-ਪਰਿਸੁਦ੍ਧਗੁਣੋਦਯਂ.

ਬਹੁਸ੍ਸੁਤਂ ਸਤਿਮਨ੍ਤਂ, ਦਨ੍ਤਂ ਸਨ੍ਤਂ ਸਮਾਹਿਤਂ;

ਨਮਾਮਿ ਸਿਰਸਾ ਧੀਰਂ, ਗਰੁਂ ਮੇ ਗਣਵਾਚਕਂ.

ਆਗਤਾਗਮਤਕ੍ਕੇਸੁ, ਸਦ੍ਦਸਤ੍ਥਨਯਞ੍ਞੁਸੁ;

ਯਸ੍ਸਨ੍ਤੇਵਾਸਿਭਿਕ੍ਖੂਸੁ, ਸਾਸਨਂ ਸੁਪ੍ਪਤਿਟ੍ਠਿਤਂ.

ਵਿਨਯਟ੍ਠਕਥਾਯਾਹਂ, ਲੀਨਸਾਰਤ੍ਥਦੀਪਨਿਂ;

ਕਰਿਸ੍ਸਾਮਿ ਸੁਵਿਞ੍ਞੇਯ੍ਯਂ, ਪਰਿਪੁਣ੍ਣਮਨਾਕੁਲਂ.

ਪੋਰਾਣੇਹਿ ਕਤਂ ਯਂ ਤੁ, ਲੀਨਤ੍ਥਸ੍ਸ ਪਕਾਸਨਂ;

ਨ ਤਂ ਸਬ੍ਬਤ੍ਥ ਭਿਕ੍ਖੂਨਂ, ਅਤ੍ਥਂ ਸਾਧੇਤਿ ਸਬ੍ਬਸੋ.

ਦੁਵਿਞ੍ਞੇਯ੍ਯਸਭਾਵਾਯ, ਸੀਹਲ਼ਾਯ ਨਿਰੁਤ੍ਤਿਯਾ;

ਗਣ੍ਠਿਪਦੇਸ੍ਵਨੇਕੇਸੁ, ਲਿਖਿਤਂ ਕਿਞ੍ਚਿ ਕਤ੍ਥਚਿ.

ਮਾਗਧਿਕਾਯ ਭਾਸਾਯ, ਆਰਭਿਤ੍ਵਾਪਿ ਕੇਨਚਿ;

ਭਾਸਨ੍ਤਰੇਹਿ ਸਮ੍ਮਿਸ੍ਸਂ, ਲਿਖਿਤਂ ਕਿਞ੍ਚਿਦੇਵ ਚ.

ਅਸਾਰਗਨ੍ਥਭਾਰੋਪਿ, ਤਤ੍ਥੇਵ ਬਹੁ ਦਿਸ੍ਸਤਿ;

ਆਕੁਲਞ੍ਚ ਕਤਂ ਯਤ੍ਥ, ਸੁਵਿਞ੍ਞੇਯ੍ਯਮ੍ਪਿ ਅਤ੍ਥਤੋ.

ਤਤੋ ਅਪਰਿਪੁਣ੍ਣੇਨ, ਤਾਦਿਸੇਨੇਤ੍ਥ ਸਬ੍ਬਸੋ;

ਕਥਮਤ੍ਥਂ ਵਿਜਾਨਨ੍ਤਿ, ਨਾਨਾਦੇਸਨਿਵਾਸਿਨੋ.

ਭਾਸਨ੍ਤਰਂ ਤਤੋ ਹਿਤ੍ਵਾ, ਸਾਰਮਾਦਾਯ ਸਬ੍ਬਸੋ;

ਅਨਾਕੁਲਂ ਕਰਿਸ੍ਸਾਮਿ, ਪਰਿਪੁਣ੍ਣਵਿਨਿਚ੍ਛਯਨ੍ਤਿ.

ਗਨ੍ਥਾਰਮ੍ਭਕਥਾਵਣ੍ਣਨਾ

ਵਿਨਯਸਂਵਣ੍ਣਨਾਰਮ੍ਭੇ ਰਤਨਤ੍ਤਯਂ ਨਮਸ੍ਸਿਤੁਕਾਮੋ ਤਸ੍ਸ ਵਿਸਿਟ੍ਠਗੁਣਯੋਗਸਨ੍ਦਸ੍ਸਨਤ੍ਥਂ ‘‘ਯੋ ਕਪ੍ਪਕੋਟੀਹਿਪੀ’’ਤਿਆਦਿਮਾਹ. ਵਿਸਿਟ੍ਠਗੁਣਯੋਗੇਨ ਹਿ ਵਨ੍ਦਨਾਰਹਭਾਵੋ, ਵਨ੍ਦਨਾਰਹੇ ਚ ਕਤਾ ਵਨ੍ਦਨਾ ਯਥਾਧਿਪ੍ਪੇਤਮਤ੍ਥਂ ਸਾਧੇਤਿ. ਏਤ੍ਥ ਚ ਸਂਵਣ੍ਣਨਾਰਮ੍ਭੇ ਰਤਨਤ੍ਤਯਪਣਾਮਕਰਣਪ੍ਪਯੋਜਨਂ ਤਤ੍ਥ ਤਤ੍ਥ ਬਹੁਧਾ ਪਪਞ੍ਚੇਨ੍ਤਿ ਆਚਰਿਯਾ. ਤਥਾ ਹਿ ਵਣ੍ਣਯਨ੍ਤਿ –

‘‘ਸਂਵਣ੍ਣਨਾਰਮ੍ਭੇ ਰਤਨਤ੍ਤਯਵਨ੍ਦਨਾ ਸਂਵਣ੍ਣੇਤਬ੍ਬਸ੍ਸ ਧਮ੍ਮਸ੍ਸ ਪਭਵਨਿਸ੍ਸਯਵਿਸੁਦ੍ਧਿਪਟਿਵੇਦਨਤ੍ਥਂ, ਤਂ ਪਨ ਧਮ੍ਮਸਂਵਣ੍ਣਨਾਸੁ ਵਿਞ੍ਞੂਨਂ ਬਹੁਮਾਨੁਪ੍ਪਾਦਨਤ੍ਥਂ, ਤਂ ਸਮ੍ਮਦੇਵ ਤੇਸਂ ਉਗ੍ਗਹਣਧਾਰਣਾਦਿਕ੍ਕਮਲਦ੍ਧਬ੍ਬਾਯ ਸਮ੍ਮਾਪਟਿਪਤ੍ਤਿਯਾ ਸਬ੍ਬਹਿਤਸੁਖਨਿਪ੍ਫਾਦਨਤ੍ਥਂ. ਅਥ ਵਾ ਮਙ੍ਗਲਭਾਵਤੋ, ਸਬ੍ਬਕਿਰਿਯਾਸੁ ਪੁਬ੍ਬਕਿਚ੍ਚਭਾਵਤੋ, ਪਣ੍ਡਿਤੇਹਿ ਸਮਾਚਰਿਤਭਾਵਤੋ, ਆਯਤਿਂ ਪਰੇਸਂ ਦਿਟ੍ਠਾਨੁਗਤਿਆਪਜ੍ਜਨਤੋ ਚ ਸਂਵਣ੍ਣਨਾਯਂ ਰਤਨਤ੍ਤਯਪਣਾਮਕਿਰਿਯਾ’’ਤਿ.

ਮਯਂ ਪਨ ਇਧਾਧਿਪ੍ਪੇਤਮੇਵ ਪਯੋਜਨਂ ਦਸ੍ਸਯਿਸ੍ਸਾਮ. ਤਸ੍ਮਾ ਸਂਵਣ੍ਣਨਾਰਮ੍ਭੇ ਰਤਨਤ੍ਤਯਪਣਾਮਕਰਣਂ ਯਥਾਪਟਿਞ੍ਞਾਤਸਂਵਣ੍ਣਨਾਯ ਅਨਨ੍ਤਰਾਯੇਨ ਪਰਿਸਮਾਪਨਤ੍ਥਨ੍ਤਿ ਵੇਦਿਤਬ੍ਬਂ. ਇਦਮੇਵ ਹਿ ਪਯੋਜਨਂ ਆਚਰਿਯੇਨ ਇਧਾਧਿਪ੍ਪੇਤਂ. ਤਥਾ ਹਿ ਵਕ੍ਖਤਿ –

‘‘ਇਚ੍ਚੇਵਮਚ੍ਚਨ੍ਤਨਮਸ੍ਸਨੇਯ੍ਯਂ,

ਨਮਸ੍ਸਮਾਨੋ ਰਤਨਤ੍ਤਯਂ ਯਂ;

ਪੁਞ੍ਞਾਭਿਸਨ੍ਦਂ ਵਿਪੁਲਂ ਅਲਤ੍ਥਂ,

ਤਸ੍ਸਾਨੁਭਾਵੇਨ ਹਤਨ੍ਤਰਾਯੋ’’ਤਿ.

ਰਤਨਤ੍ਤਯਪਣਾਮਕਰਣੇਨ ਚੇਤ੍ਥ ਯਥਾਪਟਿਞ੍ਞਾਤਸਂਵਣ੍ਣਨਾਯ ਅਨਨ੍ਤਰਾਯੇਨ ਪਰਿਸਮਾਪਨਂ ਰਤਨਤ੍ਤਯਪੂਜਾਯ ਪਞ੍ਞਾਪਾਟਵਭਾਵਤੋ, ਤਾਯ ਪਞ੍ਞਾਪਾਟਵਞ੍ਚ ਰਾਗਾਦਿਮਲਵਿਧਮਨਤੋ. ਵੁਤ੍ਤਞ੍ਹੇਤਂ –

‘‘ਯਸ੍ਮਿਂ, ਮਹਾਨਾਮ, ਸਮਯੇ ਅਰਿਯਸਾਵਕੋ ਤਥਾਗਤਂ ਅਨੁਸ੍ਸਰਤਿ, ਨੇਵਸ੍ਸ ਤਸ੍ਮਿਂ ਸਮਯੇ ਰਾਗਪਰਿਯੁਟ੍ਠਿਤਂ ਚਿਤ੍ਤਂ ਹੋਤਿ, ਨ ਦੋਸਪਰਿਯੁਟ੍ਠਿਤਂ ਚਿਤ੍ਤਂ ਹੋਤਿ, ਨ ਮੋਹਪਰਿਯੁਟ੍ਠਿਤਂ ਚਿਤ੍ਤਂ ਹੋਤਿ, ਉਜੁਗਤਮੇਵਸ੍ਸ ਤਸ੍ਮਿਂ ਸਮਯੇ ਚਿਤ੍ਤਂ ਹੋਤੀ’’ਤਿਆਦਿ (ਅ. ਨਿ. ੧੧.੧੧).

ਤਸ੍ਮਾ ਰਤਨਤ੍ਤਯਪੂਜਨੇਨ ਵਿਕ੍ਖਾਲਿਤਮਲਾਯ ਪਞ੍ਞਾਯ ਪਾਟਵਸਿਦ੍ਧਿ.

ਅਥ ਵਾ ਰਤਨਤ੍ਤਯਪੂਜਨਸ੍ਸ ਪਞ੍ਞਾਪਦਟ੍ਠਾਨਸਮਾਧਿਹੇਤੁਤ੍ਤਾ ਪਞ੍ਞਾਪਾਟਵਂ. ਵੁਤ੍ਤਞ੍ਹਿ ਤਸ੍ਸ ਸਮਾਧਿਹੇਤੁਤ੍ਤਂ –

‘‘ਏਵਂ ਉਜੁਗਤਚਿਤ੍ਤੋ ਖੋ, ਮਹਾਨਾਮ, ਅਰਿਯਸਾਵਕੋ ਲਭਤਿ ਅਤ੍ਥਵੇਦਂ, ਲਭਤਿ ਧਮ੍ਮਵੇਦਂ, ਲਭਤਿ ਧਮ੍ਮੂਪਸਂਹਿਤਂ ਪਾਮੋਜ੍ਜਂ, ਪਮੁਦਿਤਸ੍ਸ ਪੀਤਿ ਜਾਯਤਿ, ਪੀਤਿਮਨਸ੍ਸ ਕਾਯੋ ਪਸ੍ਸਮ੍ਭਤਿ, ਪਸ੍ਸਦ੍ਧਕਾਯੋ ਸੁਖਂ ਵੇਦਿਯਤਿ, ਸੁਖਿਨੋ ਚਿਤ੍ਤਂ ਸਮਾਧਿਯਤੀ’’ਤਿ (ਅ. ਨਿ. ੧੧.੧੧.).

ਸਮਾਧਿਸ੍ਸ ਚ ਪਞ੍ਞਾਯ ਪਦਟ੍ਠਾਨਭਾਵੋ ਵੁਤ੍ਤੋਯੇਵ ‘‘ਸਮਾਹਿਤੋ ਯਥਾਭੂਤਂ ਪਜਾਨਾਤੀ’’ਤਿ (ਸਂ. ਨਿ. ੪.੯੯; ਮਿ. ਪ. ੨.੧.੧੪). ਤਤੋ ਏਵਂ ਪਟੁਭੂਤਾਯ ਪਞ੍ਞਾਯ ਪਟਿਞ੍ਞਾਮਹਤ੍ਤਕਤਂ ਖੇਦਮਭਿਭੁਯ੍ਯ ਅਨਨ੍ਤਰਾਯੇਨ ਸਂਵਣ੍ਣਨਂ ਸਮਾਪਯਿਸ੍ਸਤਿ. ਤੇਨ ਵੁਤ੍ਤਂ ‘‘ਅਨਨ੍ਤਰਾਯੇਨ ਪਰਿਸਮਾਪਨਤ੍ਥ’’ਨ੍ਤਿ.

ਅਥ ਵਾ ਰਤਨਤ੍ਤਯਪੂਜਾਯ ਆਯੁਵਣ੍ਣਸੁਖਬਲਵਡ੍ਢਨਤੋ ਅਨਨ੍ਤਰਾਯੇਨ ਪਰਿਸਮਾਪਨਂ ਵੇਦਿਤਬ੍ਬਂ. ਰਤਨਤ੍ਤਯਪਣਾਮੇਨ ਹਿ ਆਯੁਵਣ੍ਣਸੁਖਬਲਾਨਿ ਵਡ੍ਢਨ੍ਤਿ. ਵੁਤ੍ਤਞ੍ਹੇਤਂ –

‘‘ਅਭਿਵਾਦਨਸੀਲਿਸ੍ਸ, ਨਿਚ੍ਚਂ ਵੁਡ੍ਢਾਪਚਾਯਿਨੋ;

ਚਤ੍ਤਾਰੋ ਧਮ੍ਮਾ ਵਡ੍ਢਨ੍ਤਿ, ਆਯੁ ਵਣ੍ਣੋ ਸੁਖਂ ਬਲ’’ਨ੍ਤਿ. (ਧ. ਪ. ੧੦੯);

ਤਤੋ ਆਯੁਵਣ੍ਣਸੁਖਬਲਵੁਡ੍ਢਿਯਾ ਹੋਤੇਵ ਕਾਰਿਯਨਿਟ੍ਠਾਨਮਿਤਿ ਵੁਤ੍ਤਂ ‘‘ਅਨਨ੍ਤਰਾਯੇਨ ਪਰਿਸਮਾਪਨਤ੍ਥ’’ਨ੍ਤਿ.

ਅਥ ਵਾ ਰਤਨਤ੍ਤਯਗਾਰਵਸ੍ਸ ਪਟਿਭਾਨਾਪਰਿਹਾਨਾਵਹਤ੍ਤਾ. ਅਪਰਿਹਾਨਾਵਹਞ੍ਹਿ ਤੀਸੁਪਿ ਰਤਨੇਸੁ ਗਾਰਵਂ. ਵੁਤ੍ਤਞ੍ਹੇਤਂ –

‘‘ਸਤ੍ਤਿਮੇ, ਭਿਕ੍ਖਵੇ, ਅਪਰਿਹਾਨਿਯਾ ਧਮ੍ਮਾ. ਕਤਮੇ ਸਤ੍ਤ? ਸਤ੍ਥੁਗਾਰਵਤਾ ਧਮ੍ਮਗਾਰਵਤਾ ਸਙ੍ਘਗਾਰਵਤਾ ਸਿਕ੍ਖਾਗਾਰਵਤਾ ਸਮਾਧਿਗਾਰਵਤਾ ਕਲ੍ਯਾਣਮਿਤ੍ਤਤਾ ਸੋਵਚਸ੍ਸਤਾ’’ਤਿ (ਅ. ਨਿ. ੭.੩੪).

ਹੋਤੇਵ ਚ ਤਤੋ ਪਟਿਭਾਨਾਪਰਿਹਾਨੇਨ ਯਥਾਪਟਿਞ੍ਞਾਤਪਰਿਸਮਾਪਨਂ.

ਅਥ ਵਾ ਪਸਾਦਵਤ੍ਥੂਸੁ ਪੂਜਾਯ ਪੁਞ੍ਞਾਤਿਸਯਭਾਵਤੋ. ਵੁਤ੍ਤਞ੍ਹਿ ਤਸ੍ਸ ਪੁਞ੍ਞਾਤਿਸਯਤ੍ਤਂ –

‘‘ਪੂਜਾਰਹੇ ਪੂਜਯਤੋ, ਬੁਦ੍ਧੇ ਯਦਿਵ ਸਾਵਕੇ;

ਪਪਞ੍ਚਸਮਤਿਕ੍ਕਨ੍ਤੇ, ਤਿਣ੍ਣਸੋਕਪਰਿਦ੍ਦਵੇ.

‘‘ਤੇ ਤਾਦਿਸੇ ਪੂਜਯਤੋ, ਨਿਬ੍ਬੁਤੇ ਅਕੁਤੋਭਯੇ;

ਨ ਸਕ੍ਕਾ ਪੁਞ੍ਞਂ ਸਙ੍ਖਾਤੁਂ, ਇਮੇਤ੍ਤਮਪਿ ਕੇਨਚੀ’’ਤਿ. (ਧ. ਪ. ੧੯੫-੧੯੬; ਅਪ. ਥੇਰ ੧.੧੦.੧-੨);

ਪੁਞ੍ਞਾਤਿਸਯੋ ਚ ਯਥਾਧਿਪ੍ਪੇਤਪਰਿਸਮਾਪਨੁਪਾਯੋ. ਯਥਾਹ –

‘‘ਏਸ ਦੇਵਮਨੁਸ੍ਸਾਨਂ, ਸਬ੍ਬਕਾਮਦਦੋ ਨਿਧਿ;

ਯਂ ਯਦੇਵਾਭਿਪਤ੍ਥੇਨ੍ਤਿ, ਸਬ੍ਬਮੇਤੇਨ ਲਬ੍ਭਤੀ’’ਤਿ. (ਖੁ. ਪਾ. ੮.੧੦);

ਉਪਾਯੇਸੁ ਚ ਪਟਿਪਨ੍ਨਸ੍ਸ ਹੋਤੇਵ ਕਾਰਿਯਨਿਟ੍ਠਾਨਂ. ਰਤਨਤ੍ਤਯਪੂਜਾ ਹਿ ਨਿਰਤਿਸਯਪੁਞ੍ਞਕ੍ਖੇਤ੍ਤਸਂਬੁਦ੍ਧਿਯਾ ਅਪਰਿਮੇਯ੍ਯਪ੍ਪਭਵੋ ਪੁਞ੍ਞਾਤਿਸਯੋਤਿ ਬਹੁਵਿਧਨ੍ਤਰਾਯੇਪਿ ਲੋਕਸਨ੍ਨਿਵਾਸੇ ਅਨ੍ਤਰਾਯਨਿਬਨ੍ਧਨਸਕਲਸਂਕਿਲੇਸਵਿਦ੍ਧਂਸਨਾਯ ਪਹੋਤਿ, ਭਯਾਦਿਉਪਦ੍ਦਵਞ੍ਚ ਨਿਵਾਰੇਤਿ. ਤਸ੍ਮਾ ਸੁਵੁਤ੍ਤਂ ‘‘ਸਂਵਣ੍ਣਨਾਰਮ੍ਭੇ ਰਤਨਤ੍ਤਯਪਣਾਮਕਰਣਂ ਯਥਾਪਟਿਞ੍ਞਾਤਸਂਵਣ੍ਣਨਾਯ ਅਨਨ੍ਤਰਾਯੇਨ ਪਰਿਸਮਾਪਨਤ੍ਥਨ੍ਤਿ ਵੇਦਿਤਬ੍ਬ’’ਨ੍ਤਿ.

ਏਵਂ ਪਨ ਸਪ੍ਪਯੋਜਨਂ ਰਤਨਤ੍ਤਯਵਨ੍ਦਨਂ ਕਤ੍ਤੁਕਾਮੋ ਪਠਮਂ ਤਾਵ ਭਗਵਤੋ ਵਨ੍ਦਨਂ ਕਾਤੁਂ ਤਮ੍ਮੂਲਕਤ੍ਤਾ ਸੇਸਰਤਨਾਨਂ ‘‘ਯੋ ਕਪ੍ਪ…ਪੇ… ਮਹਾਕਾਰੁਣਿਕਸ੍ਸ ਤਸ੍ਸਾ’’ਤਿ ਆਹ. ਏਤ੍ਥ ਪਨ ਯਸ੍ਸਾ ਦੇਸਨਾਯ ਸਂਵਣ੍ਣਨਂ ਕਤ੍ਤੁਕਾਮੋ, ਸਾ ਯਸ੍ਮਾ ਕਰੁਣਾਪ੍ਪਧਾਨਾ, ਨ ਸੁਤ੍ਤਨ੍ਤਦੇਸਨਾ ਵਿਯ ਕਰੁਣਾਪਞ੍ਞਾਪ੍ਪਧਾਨਾ, ਨਾਪਿ ਅਭਿਧਮ੍ਮਦੇਸਨਾ ਵਿਯ ਪਞ੍ਞਾਪ੍ਪਧਾਨਾ, ਤਸ੍ਮਾ ਕਰੁਣਾਪ੍ਪਧਾਨਮੇਵ ਭਗਵਤੋ ਥੋਮਨਂ ਆਰਦ੍ਧਂ. ਏਸਾ ਹਿ ਆਚਰਿਯਸ੍ਸ ਪਕਤਿ, ਯਦਿਦਂ ਆਰਮ੍ਭਾਨੁਰੂਪਥੋਮਨਾ. ਤੇਨੇਵ ਸੁਤ੍ਤਨ੍ਤਦੇਸਨਾਯ ਸਂਵਣ੍ਣਨਾਰਮ੍ਭੇ ‘‘ਕਰੁਣਾਸੀਤਲਹਦਯਂ, ਪਞ੍ਞਾਪਜ੍ਜੋਤਵਿਹਤਮੋਹਤਮ’’ਨ੍ਤਿ ਕਰੁਣਾਪਞ੍ਞਾਪ੍ਪਧਾਨਂ, ਅਭਿਧਮ੍ਮਦੇਸਨਾਯ ਸਂਵਣ੍ਣਨਾਰਮ੍ਭੇ ‘‘ਕਰੁਣਾ ਵਿਯ ਸਤ੍ਤੇਸੁ, ਪਞ੍ਞਾ ਯਸ੍ਸ ਮਹੇਸਿਨੋ’’ਤਿ ਪਞ੍ਞਾਪ੍ਪਧਾਨਞ੍ਚ ਥੋਮਨਂ ਆਰਦ੍ਧਂ. ਕਰੁਣਾਪਞ੍ਞਾਪ੍ਪਧਾਨਾ ਹਿ ਸੁਤ੍ਤਨ੍ਤਦੇਸਨਾ ਤੇਸਂ ਤੇਸਂ ਸਤ੍ਤਾਨਂ ਆਸਯਾਨੁਸਯਾਧਿਮੁਤ੍ਤਿਚਰਿਯਾਦਿਭੇਦਪਰਿਚ੍ਛਿਨ੍ਦਨਸਮਤ੍ਥਾਯ ਪਞ੍ਞਾਯ ਸਤ੍ਤੇਸੁ ਚ ਮਹਾਕਰੁਣਾਯ ਤਤ੍ਥ ਸਾਤਿਸਯਪ੍ਪਵਤ੍ਤਿਤੋ. ਸੁਤ੍ਤਨ੍ਤਦੇਸਨਾਯ ਹਿ ਮਹਾਕਰੁਣਾਸਮਾਪਤ੍ਤਿਬਹੁਲੋ ਵੇਨੇਯ੍ਯਸਨ੍ਤਾਨੇਸੁ ਤਦਜ੍ਝਾਸਯਾਨੁਲੋਮੇਨ ਗਮ੍ਭੀਰਮਤ੍ਥਪਦਂ ਪਤਿਟ੍ਠਾਪੇਸਿ. ਅਭਿਧਮ੍ਮਦੇਸਨਾ ਚ ਕੇਵਲਂ ਪਞ੍ਞਾਪ੍ਪਧਾਨਾ ਪਰਮਤ੍ਥਧਮ੍ਮਾਨਂ ਯਥਾਸਭਾਵਪਟਿਵੇਧਸਮਤ੍ਥਾਯ ਪਞ੍ਞਾਯ ਤਤ੍ਥ ਸਾਤਿਸਯਪ੍ਪਵਤ੍ਤਿਤੋ.

ਵਿਨਯਦੇਸਨਾ ਪਨ ਆਸਯਾਦਿਨਿਰਪੇਕ੍ਖਂ ਕੇਵਲਂ ਕਰੁਣਾਯ ਪਾਕਤਿਕਸਤ੍ਤੇਨਪਿ ਅਸੋਤਬ੍ਬਾਰਹਂ ਸੁਣਨ੍ਤੋ ਅਪੁਚ੍ਛਿਤਬ੍ਬਾਰਹਂ ਪੁਚ੍ਛਨ੍ਤੋ ਅਵਤ੍ਤਬ੍ਬਾਰਹਞ੍ਚ ਵਦਨ੍ਤੋ ਭਗਵਾ ਸਿਕ੍ਖਾਪਦਂ ਪਞ੍ਞਪੇਸੀਤਿ ਕਰੁਣਾਪ੍ਪਧਾਨਾ. ਤਥਾ ਹਿ ਉਕ੍ਕਂਸਪਰਿਯਨ੍ਤਗਤਹਿਰੋਤ੍ਤਪ੍ਪੋਪਿ ਭਗਵਾ ਲੋਕਿਯਸਾਧੁਜਨੇਹਿਪਿ ਪਰਿਹਰਿਤਬ੍ਬਾਨਿ ‘‘ਸਿਖਰਣੀਸੀ’’ਤਿਆਦੀਨਿ ਵਚਨਾਨਿ ਯਥਾਪਰਾਧਞ੍ਚ ਗਰਹਵਚਨਾਨਿ ਵਿਨਯਪਿਟਕਦੇਸਨਾਯ ਮਹਾਕਰੁਣਾਸਞ੍ਚੋਦਿਤਮਾਨਸੋ ਮਹਾਪਰਿਸਮਜ੍ਝੇ ਅਭਾਸਿ, ਤਂਤਂਸਿਕ੍ਖਾਪਦਪਞ੍ਞਤ੍ਤਿਕਾਰਣਾਪੇਕ੍ਖਾਯ ਵੇਰਞ੍ਜਾਦੀਸੁ ਸਾਰੀਰਿਕਞ੍ਚ ਖੇਦਮਨੁਭੋਸਿ. ਤਸ੍ਮਾ ਕਿਞ੍ਚਾਪਿ ਭੂਮਨ੍ਤਰਪਚ੍ਚਯਾਕਾਰਸਮਯਨ੍ਤਰਕਥਾਨਂ ਵਿਯ ਵਿਨਯਪਞ੍ਞਤ੍ਤਿਯਾਪਿ ਸਮੁਟ੍ਠਾਪਿਕਾ ਪਞ੍ਞਾ ਅਨਞ੍ਞਸਾਧਾਰਣਤਾਯ ਅਤਿਸਯਕਿਚ੍ਚਵਤੀ, ਕਰੁਣਾਯ ਕਿਚ੍ਚਂ ਪਨ ਤਤੋਪਿ ਅਧਿਕਨ੍ਤਿ ਕਰੁਣਾਪ੍ਪਧਾਨਾ ਵਿਨਯਦੇਸਨਾ. ਕਰੁਣਾਬ੍ਯਾਪਾਰਾਧਿਕਤਾਯ ਹਿ ਦੇਸਨਾਯ ਕਰੁਣਾਪ੍ਪਧਾਨਤਾ. ਤਸ੍ਮਾ ਆਰਮ੍ਭਾਨੁਰੂਪਂ ਕਰੁਣਾਪ੍ਪਧਾਨਮੇਵ ਏਤ੍ਥ ਥੋਮਨਂ ਕਤਨ੍ਤਿ ਵੇਦਿਤਬ੍ਬਂ.

ਕਰੁਣਾਗ੍ਗਹਣੇਨ ਚ ਅਪਰਿਮੇਯ੍ਯਪ੍ਪਭਾਵਾ ਸਬ੍ਬੇਪਿ ਬੁਦ੍ਧਗੁਣਾ ਸਙ੍ਗਹਿਤਾਤਿ ਦਟ੍ਠਬ੍ਬਾ ਤਂਮੂਲਕਤ੍ਤਾ ਸੇਸਬੁਦ੍ਧਗੁਣਾਨਂ. ਮਹਾਕਰੁਣਾਯ ਵਾ ਛਸੁ ਅਸਾਧਾਰਣਞਾਣੇਸੁ ਅਞ੍ਞਤਰਤ੍ਤਾ ਤਂਸਹਚਰਿਤਸੇਸਾਸਾਧਾਰਣਞਾਣਾਨਮ੍ਪਿ ਗਹਣਸਬ੍ਭਾਵਤੋ ਸਬ੍ਬੇਪਿ ਬੁਦ੍ਧਗੁਣਾ ਨਯਤੋ ਦਸ੍ਸਿਤਾਵ ਹੋਨ੍ਤਿ. ਏਸੋਯੇਵ ਹਿ ਨਿਰਵਸੇਸਤੋ ਬੁਦ੍ਧਗੁਣਾਨਂ ਦਸ੍ਸਨੁਪਾਯੋ ਯਦਿਦਂ ਨਯਗ੍ਗਾਹੋ. ਅਞ੍ਞਥਾ ਕੋ ਨਾਮ ਸਮਤ੍ਥੋ ਭਗਵਤੋ ਗੁਣੇ ਅਨੁਪਦਂ ਨਿਰਵਸੇਸਤੋ ਦਸ੍ਸੇਤੁਂ. ਤੇਨੇਵਾਹ –

‘‘ਬੁਦ੍ਧੋਪਿ ਬੁਦ੍ਧਸ੍ਸ ਭਣੇਯ੍ਯ ਵਣ੍ਣਂ,

ਕਪ੍ਪਮ੍ਪਿ ਚੇ ਅਞ੍ਞਮਭਾਸਮਾਨੋ;

ਖੀਯੇਥ ਕਪ੍ਪੋ ਚਿਰਦੀਘਮਨ੍ਤਰੇ,

ਵਣ੍ਣੋ ਨ ਖੀਯੇਥ ਤਥਾਗਤਸ੍ਸਾ’’ਤਿ. (ਦੀ. ਨਿ. ਅਟ੍ਠ. ੧.੩੦੪; ੩.੧੪੧; ਮ. ਨਿ. ਅਟ੍ਠ. ੨.੪੨੫);

ਤੇਨੇਵ ਚ ਆਯਸ੍ਮਤਾ ਸਾਰਿਪੁਤ੍ਤਤ੍ਥੇਰੇਨਪਿ ਬੁਦ੍ਧਗੁਣਪਰਿਚ੍ਛੇਦਨਂ ਪਤਿਅਨੁਯੁਤ੍ਤੇਨ ‘‘ਨੋ ਹੇਤਂ, ਭਨ੍ਤੇ’’ਤਿ ਪਟਿਕ੍ਖਿਪਿਤ੍ਵਾ ‘‘ਅਪਿਚ ਮੇ, ਭਨ੍ਤੇ, ਧਮ੍ਮਨ੍ਵਯੋ ਵਿਦਿਤੋ’’ਤਿ (ਦੀ. ਨਿ. ੨.੧੪੬) ਵੁਤ੍ਤਂ. ਤਸ੍ਮਾ ‘‘ਯੋ ਕਪ੍ਪਕੋਟੀਹਿਪੀ’’ਤਿਆਦਿਨਾ ਕਰੁਣਾਮੁਖੇਨ ਸਙ੍ਖੇਪਤੋ ਸਕਲਸਬ੍ਬਞ੍ਞੁਗੁਣੇਹਿ ਭਗਵਨ੍ਤਂ ਅਭਿਤ੍ਥਵੀਤਿ ਦਟ੍ਠਬ੍ਬਂ. ਅਯਮੇਤ੍ਥ ਸਮੁਦਾਯਤ੍ਥੋ.

ਅਯਂ ਪਨ ਅਵਯਵਤ੍ਥੋ – ਯੋਤਿ ਅਨਿਯਮਵਚਨਂ. ਤਸ੍ਸ ‘‘ਨਾਥੋ’’ਤਿ ਇਮਿਨਾ ਸਮ੍ਬਨ੍ਧੋ. ‘‘ਕਪ੍ਪਕੋਟੀਹਿਪੀ’’ਤਿਆਦਿਨਾ ਪਨ ਯਾਯ ਕਰੁਣਾਯ ਸੋ ‘‘ਮਹਾਕਾਰੁਣਿਕੋ’’ਤਿ ਵੁਚ੍ਚਤਿ, ਤਸ੍ਸਾ ਵਸੇਨ ਕਪ੍ਪਕੋਟਿਗਣਨਾਯਪਿ ਅਪ੍ਪਮੇਯ੍ਯਂ ਕਾਲਂ ਲੋਕਹਿਤਤ੍ਥਾਯ ਅਤਿਦੁਕ੍ਕਰਂ ਕਰੋਨ੍ਤਸ੍ਸ ਭਗਵਤੋ ਦੁਕ੍ਖਾਨੁਭਵਨਂ ਦਸ੍ਸੇਤਿ. ਕਰੁਣਾਯ ਬਲੇਨੇਵ ਹਿ ਸੋ ਭਗਵਾ ਹਤ੍ਥਗਤਮ੍ਪਿ ਨਿਬ੍ਬਾਨਂ ਪਹਾਯ ਸਂਸਾਰਪਙ੍ਕੇ ਨਿਮੁਗ੍ਗਂ ਸਤ੍ਤਨਿਕਾਯਂ ਤਤੋ ਸਮੁਦ੍ਧਰਣਤ੍ਥਂ ਚਿਨ੍ਤੇਤੁਮ੍ਪਿ ਅਸਕ੍ਕੁਣੇਯ੍ਯਂ ਨਯਨਜੀਵਿਤਪੁਤ੍ਤਭਰਿਯਦਾਨਾਦਿਕਂ ਅਤਿਦੁਕ੍ਕਰਮਕਾਸਿ. ਕਪ੍ਪਕੋਟੀਹਿਪਿ ਅਪ੍ਪਮੇਯ੍ਯਂ ਕਾਲਨ੍ਤਿ ਕਪ੍ਪਕੋਟਿਗਣਨਾਯਪਿ ‘‘ਏਤ੍ਤਕਾ ਕਪ੍ਪਕੋਟਿਯੋ’’ਤਿ ਪਮੇਤੁਂ ਅਸਕ੍ਕੁਣੇਯ੍ਯਂ ਕਾਲਂ, ਕਪ੍ਪਕੋਟਿਗਣਨਵਸੇਨਪਿ ਪਰਿਚ੍ਛਿਨ੍ਦਿਤੁਮਸਕ੍ਕੁਣੇਯ੍ਯਤ੍ਤਾ ਅਪਰਿਚ੍ਛਿਨ੍ਨਾਨਿ ਕਪ੍ਪਸਤਸਹਸ੍ਸਾਧਿਕਾਨਿ ਚਤ੍ਤਾਰਿ ਅਸਙ੍ਖ੍ਯੇਯ੍ਯਾਨੀਤਿ ਵੁਤ੍ਤਂ ਹੋਤਿ. ਕਪ੍ਪਕੋਟਿਵਸੇਨੇਵ ਹਿ ਸੋ ਕਾਲੋ ਅਪ੍ਪਮੇਯ੍ਯੋ, ਅਸਙ੍ਖ੍ਯੇਯ੍ਯਵਸੇਨ ਪਨ ਪਰਿਚ੍ਛਿਨ੍ਨੋਯੇਵ. ‘‘ਕਪ੍ਪਕੋਟੀਹਿਪੀ’’ਤਿ ਅਪਿਸਦ੍ਦੋ ਕਪ੍ਪਕੋਟਿਵਸੇਨਪਿ ਤਾਵ ਪਮੇਤੁਂ ਨ ਸਕ੍ਕਾ, ਪਗੇਵ ਵਸ੍ਸਗਣਨਾਯਾਤਿ ਦਸ੍ਸੇਤਿ. ‘‘ਅਪ੍ਪਮੇਯ੍ਯਂ ਕਾਲ’’ਨ੍ਤਿ ਅਚ੍ਚਨ੍ਤਸਂਯੋਗੇ ਉਪਯੋਗਵਚਨਂ ‘‘ਮਾਸਮਧੀਤੇ, ਦਿਵਸਂ ਚਰਤੀ’’ਤਿਆਦੀਸੁ ਵਿਯ. ਕਰੋਨ੍ਤੋ ਅਤਿਦੁਕ੍ਕਰਾਨੀਤਿ ਪਞ੍ਚਮਹਾਪਰਿਚ੍ਚਾਗਾਦੀਨਿ ਅਤਿਦੁਕ੍ਕਰਾਨਿ ਕਰੋਨ੍ਤੋ. ਏਵਮਤਿਦੁਕ੍ਕਰਾਨਿ ਕਰੋਨ੍ਤੋ ਕਿਂ ਵਿਨ੍ਦੀਤਿ ਚੇ? ਖੇਦਂ ਗਤੋ, ਕਾਯਿਕਂ ਖੇਦਮੁਪਗਤੋ, ਪਰਿਸ੍ਸਮਂ ਪਤ੍ਤੋਤਿ ਅਤ੍ਥੋ, ਦੁਕ੍ਖਮਨੁਭਵੀਤਿ ਵੁਤ੍ਤਂ ਹੋਤਿ. ਦੁਕ੍ਖਞ੍ਹਿ ਖਿਜ੍ਜਤਿ ਸਹਿਤੁਮਸਕ੍ਕੁਣੇਯ੍ਯਨ੍ਤਿ ‘‘ਖੇਦੋ’’ਤਿ ਵੁਚ੍ਚਤਿ. ਲੋਕਹਿਤਾਯਾਤਿ ‘‘ਅਨਮਤਗ੍ਗੇ ਸਂਸਾਰੇ ਵਟ੍ਟਦੁਕ੍ਖੇਨ ਅਚ੍ਚਨ੍ਤਪੀਲ਼ਿਤਂ ਸਤ੍ਤਲੋਕਂ ਤਮ੍ਹਾ ਦੁਕ੍ਖਤੋ ਮੋਚੇਤ੍ਵਾ ਨਿਬ੍ਬਾਨਸੁਖਭਾਗਿਯਂ ਕਰਿਸ੍ਸਾਮੀ’’ਤਿ ਏਵਂ ਸਤ੍ਤਲੋਕਸ੍ਸ ਹਿਤਕਰਣਤ੍ਥਾਯਾਤਿ ਅਤ੍ਥੋ. ਅਸ੍ਸ ਚ ‘‘ਅਤਿਦੁਕ੍ਕਰਾਨਿ ਕਰੋਨ੍ਤੋ’’ਤਿ ਇਮਿਨਾ ਸਮ੍ਬਨ੍ਧੋ. ਲੋਕਹਿਤਾਯ ਖੇਦਂ ਗਤੋਤਿ ਯੋਜਨਾਯਪਿ ਨਤ੍ਥਿ ਦੋਸੋ. ਮਹਾਗਣ੍ਠਿਪਦੇਪਿ ਹਿ ‘‘ਅਤਿਦੁਕ੍ਕਰਾਨਿ ਕਰੋਨ੍ਤੋ ਖੇਦਂ ਗਤੋ, ਕਿਮਤ੍ਥਨ੍ਤਿ ਚੇ? ਲੋਕਹਿਤਾਯਾ’’ਤਿ ਵੁਤ੍ਤਂ.

ਯਂ ਪਨ ਏਵਂ ਯੋਜਨਂ ਅਸਮ੍ਭਾਵੇਨ੍ਤੇਨ ਕੇਨਚਿ ਵੁਤ੍ਤਂ ‘‘ਨ ਹਿ ਭਗਵਾ ਲੋਕਹਿਤਾਯ ਸਂਸਾਰਦੁਕ੍ਖਮਨੁਭਵਤਿ. ਨ ਹਿ ਕਸ੍ਸਚਿ ਦੁਕ੍ਖਾਨੁਭਵਨਂ ਲੋਕਸ੍ਸ ਉਪਕਾਰਂ ਆਵਹਤੀ’’ਤਿ, ਤਂ ਤਸ੍ਸ ਮਤਿਮਤ੍ਤਂ. ਏਵਂ ਯੋਜਨਾਯਪਿ ਅਤਿਦੁਕ੍ਕਰਾਨਿ ਕਰੋਨ੍ਤਸ੍ਸ ਭਗਵਤੋ ਦੁਕ੍ਖਾਨੁਭਵਨਂ ਲੋਕਹਿਤਕਰਣਤ੍ਥਾਯਾਤਿ ਅਯਮਤ੍ਥੋ ਵਿਞ੍ਞਾਯਤਿ, ਨ ਤੁ ਦੁਕ੍ਖਾਨੁਭਵਨੇਨੇਵ ਲੋਕਹਿਤਸਿਦ੍ਧੀਤਿ. ਪਠਮਂ ਵੁਤ੍ਤਯੋਜਨਾਯਪਿ ਹਿ ਨ ਦੁਕ੍ਕਰਕਰਣਮਤ੍ਤੇਨ ਲੋਕਹਿਤਸਿਦ੍ਧਿ. ਨ ਹਿ ਦੁਕ੍ਕਰਂ ਕਰੋਨ੍ਤੋ ਕਞ੍ਚਿ ਸਤ੍ਤਂ ਮਗ੍ਗਫਲਾਦੀਸੁ ਪਤਿਟ੍ਠਾਪੇਤਿ, ਅਥ ਖੋ ਤਾਦਿਸਂ ਅਤਿਦੁਕ੍ਕਰਂ ਕਤ੍ਵਾ ਸਬ੍ਬਞ੍ਞੁਭਾਵਂ ਸਚ੍ਛਿਕਤ੍ਵਾ ਨਿਯ੍ਯਾਨਿਕਧਮ੍ਮਦੇਸਨਾਯ ਮਗ੍ਗਫਲਾਦੀਸੁ ਸਤ੍ਤੇ ਪਤਿਟ੍ਠਾਪੇਨ੍ਤੋ ਲੋਕਸ੍ਸ ਹਿਤਂ ਸਾਧੇਤਿ.

ਕਾਮਞ੍ਚੇਤ੍ਥ ਸਤ੍ਤਸਙ੍ਖਾਰਭਾਜਨਵਸੇਨ ਤਿਵਿਧੋ ਲੋਕੋ, ਹਿਤਕਰਣਸ੍ਸ ਪਨ ਅਧਿਪ੍ਪੇਤਤ੍ਤਾ ਤਂਵਿਸਯਸ੍ਸੇਵ ਸਤ੍ਤਲੋਕਸ੍ਸ ਵਸੇਨ ਅਤ੍ਥੋ ਗਹੇਤਬ੍ਬੋ. ਸੋ ਹਿ ਲੋਕੀਯਨ੍ਤਿ ਏਤ੍ਥ ਪੁਞ੍ਞਪਾਪਾਨਿ ਤਂਵਿਪਾਕੋ ਚਾਤਿ ‘‘ਲੋਕੋ’’ਤਿ ਵੁਚ੍ਚਤਿ. ਕਤ੍ਥਚਿ ਪਨ ‘‘ਸਨਰਾਮਰਲੋਕਗਰੁ’’ਨ੍ਤਿਆਦੀਸੁ ਸਮੂਹਤ੍ਥੋਪਿ ਲੋਕਸਦ੍ਦੋ ਸਮੁਦਾਯਵਸੇਨ ਲੋਕੀਯਤਿ ਪਞ੍ਞਾਪੀਯਤੀਤਿ. ਯਂ ਪਨੇਤ੍ਥ ਕੇਨਚਿ ਵੁਤ੍ਤਂ ‘‘ਇਮਿਨਾ ਸਤ੍ਤਲੋਕਞ੍ਚ ਜਾਤਿਲੋਕਞ੍ਚ ਸਙ੍ਗਣ੍ਹਾਤਿ, ਤਸ੍ਮਾ ਤਸ੍ਸ ਸਤ੍ਤਲੋਕਸ੍ਸ ਇਧਲੋਕਪਰਲੋਕਹਿਤਂ, ਅਤਿਕ੍ਕਨ੍ਤਪਰਲੋਕਾਨਂ ਵਾ ਉਚ੍ਛਿਨ੍ਨਲੋਕਸਮੁਦਯਾਨਂ ਇਧ ਜਾਤਿਲੋਕੇ ਓਕਾਸਲੋਕੇ ਵਾ ਦਿਟ੍ਠਧਮ੍ਮਸੁਖਵਿਹਾਰਸਙ੍ਖਾਤਞ੍ਚ ਹਿਤਂ ਸਮ੍ਪਿਣ੍ਡੇਤ੍ਵਾ ਲੋਕਸ੍ਸ, ਲੋਕਾਨਂ, ਲੋਕੇ ਵਾ ਹਿਤਨ੍ਤਿ ਸਰੂਪੇਕਸੇਸਂ ਕਤ੍ਵਾ ਲੋਕਹਿਤਮਿਚ੍ਚੇਵਾਹਾ’’ਤਿ, ਨ ਤਂ ਸਾਰਤੋ ਪਚ੍ਚੇਤਬ੍ਬਂ ਦਿਟ੍ਠਧਮ੍ਮਸੁਖਵਿਹਾਰਸਙ੍ਖਆਤਹਿਤਸ੍ਸਪਿ ਸਤ੍ਤਲੋਕਵਿਸਯਤ੍ਤਾ, ਸਤ੍ਤਲੋਕਗ੍ਗਹਣੇਨੇਵ ਉਚ੍ਛਿਨ੍ਨਮੂਲਾਨਂ ਖੀਣਾਸਵਾਨਮ੍ਪਿ ਸਙ੍ਗਹਿਤਤ੍ਤਾ.

ਸਬ੍ਬਤ੍ਥ ‘‘ਕੇਨਚੀ’’ਤਿ ਵੁਤ੍ਤੇ ‘‘ਵਜਿਰਬੁਦ੍ਧਿਟੀਕਾਕਾਰੇਨਾ’’ਤਿ ਗਹੇਤਬ੍ਬਂ. ‘‘ਮਹਾਗਣ੍ਠਿਪਦੇ’’ਤਿ ਵਾ ‘‘ਮਜ੍ਝਿਮਗਣ੍ਠਿਪਦੇ’’ਤਿ ਵਾ ‘‘ਚੂਲ਼ਗਣ੍ਠਿਪਦੇ’’ਤਿ ਵਾ ਵੁਤ੍ਤੇ ‘‘ਸੀਹਲ਼ਗਣ੍ਠਿਪਦੇਸੂ’’ਤਿ ਗਹੇਤਬ੍ਬਂ. ਕੇਵਲਂ ‘‘ਗਣ੍ਠਿਪਦੇ’’ਤਿ ਵੁਤ੍ਤੇ ‘‘ਮਾਗਧਭਾਸਾਯ ਲਿਖਿਤੇ ਗਣ੍ਠਿਪਦੇ’’ਤਿ ਗਹੇਤਬ੍ਬਂ.

ਨਾਥੋਤਿ ਲੋਕਪਟਿਸਰਣੋ, ਲੋਕਸਾਮੀ ਲੋਕਨਾਯਕੋਤਿ ਵੁਤ੍ਤਂ ਹੋਤਿ. ਤਥਾ ਹਿ ਸਬ੍ਬਾਨਤ੍ਥਪਅਹਾਰਪੁਬ੍ਬਙ੍ਗਮਾਯ ਨਿਰਵਸੇਸਹਿਤਸੁਖਵਿਧਾਨਤਪ੍ਪਰਾਯ ਨਿਰਤਿਸਯਾਯ ਪਯੋਗਸਮ੍ਪਤ੍ਤਿਯਾ ਸਦੇਵਮਨੁਸ੍ਸਾਯ ਪਜਾਯ ਅਚ੍ਚਨ੍ਤੁਪਕਾਰਿਤਾਯ ਅਪਰਿਮਿਤਨਿਰੁਪਮਪ੍ਪਭਾਵਗੁਣਵਿਸੇਸਸਮਙ੍ਗਿਤਾਯ ਚ ਸਬ੍ਬਸਤ੍ਤੁਤ੍ਤਮੋ ਭਗਵਾ ਅਪਰਿਮਾਣਾਸੁ ਲੋਕਧਾਤੂਸੁ ਅਪਰਿਮਾਣਾਨਂ ਸਤ੍ਤਾਨਂ ਏਕਪਟਿਸਰਣੋ ਪਤਿਟ੍ਠਾ. ਅਥ ਵਾ ਨਾਥਤੀਤਿ ਨਾਥੋ, ਵੇਨੇਯ੍ਯਾਨਂ ਹਿਤਸੁਖਂ ਮੇਤ੍ਤਾਯਨਵਸੇਨ ਆਸੀਸਤਿ ਪਤ੍ਥੇਤੀਤਿ ਅਤ੍ਥੋ. ਅਥ ਵਾ ਨਾਥਤਿ ਵੇਨੇਯ੍ਯਗਤੇ ਕਿਲੇਸੇ ਉਪਤਾਪੇਤੀਤਿ ਅਤ੍ਥੋ, ਨਾਥਤੀਤਿ ਵਾ ਯਾਚਤੀਤਿ ਅਤ੍ਥੋ. ਭਗਵਾ ਹਿ ‘‘ਸਾਧੁ, ਭਿਕ੍ਖਵੇ, ਭਿਕ੍ਖੁ ਕਾਲੇਨ ਕਾਲਂ ਅਤ੍ਤਸਮ੍ਪਤ੍ਤਿਂ ਪਚ੍ਚਵੇਕ੍ਖੇਯ੍ਯਾ’’ਤਿਆਦਿਨਾ (ਅ. ਨਿ. ੮.੭) ਸਤ੍ਤਾਨਂ ਤਂ ਤਂ ਹਿਤਪਟਿਪਤ੍ਤਿਂ ਯਾਚਿਤ੍ਵਾਪਿ ਕਰੁਣਾਯ ਸਮੁਸ੍ਸਾਹਿਤੋ ਤੇ ਤਤ੍ਥ ਨਿਯੋਜੇਤਿ. ਪਰਮੇਨ ਵਾ ਚਿਤ੍ਤਿਸ੍ਸਰਿਯੇਨ ਸਮਨ੍ਨਾਗਤੋ ਸਬ੍ਬਸਤ੍ਤੇ ਈਸਤਿ ਅਭਿਭਵਤੀਤਿ ਪਰਮਿਸ੍ਸਰੋ ਭਗਵਾ ‘‘ਨਾਥੋ’’ਤਿ ਵੁਚ੍ਚਤਿ. ਸਬ੍ਬੋਪਿ ਚਾਯਮਤ੍ਥੋ ਸਦ੍ਦਸਤ੍ਥਾਨੁਸਾਰਤੋ ਵੇਦਿਤਬ੍ਬੋ.

ਮਹਾਕਾਰੁਣਿਕਸ੍ਸਾਤਿ ਯੋ ਕਰੁਣਾਯ ਕਮ੍ਪਿਤਹਦਯਤ੍ਤਾ ਲੋਕਹਿਤਤ੍ਥਂ ਅਤਿਦੁਕ੍ਕਰਕਿਰਿਯਾਯ ਅਨੇਕਪ੍ਪਕਾਰਂ ਤਾਦਿਸਂ ਸਂਸਾਰਦੁਕ੍ਖਮਨੁਭਵਿਤ੍ਵਾ ਆਗਤੋ, ਤਸ੍ਸ ਮਹਾਕਾਰੁਣਿਕਸ੍ਸਾਤਿ ਅਤ੍ਥੋ. ਤਤ੍ਥ ਕਿਰਤੀਤਿ ਕਰੁਣਾ, ਪਰਦੁਕ੍ਖਂ ਵਿਕ੍ਖਿਪਤਿ ਅਪਨੇਤੀਤਿ ਅਤ੍ਥੋ. ਦੁਕ੍ਖਿਤੇਸੁ ਵਾ ਕਿਰੀਯਤਿ ਪਸਾਰੀਯਤੀਤਿ ਕਰੁਣਾ. ਅਥ ਵਾ ਕਿਣਾਤੀਤਿ ਕਰੁਣਾ, ਪਰਦੁਕ੍ਖੇ ਸਤਿ ਕਾਰੁਣਿਕਂ ਹਿਂਸਤਿ ਵਿਬਾਧੇਤਿ, ਵਿਨਾਸੇਤਿ ਵਾ ਪਰਸ੍ਸ ਦੁਕ੍ਖਨ੍ਤਿ ਅਤ੍ਥੋ. ਪਰਦੁਕ੍ਖੇ ਸਤਿ ਸਾਧੂਨਂ ਕਮ੍ਪਨਂ ਹਦਯਖੇਦਂ ਕਰੋਤੀਤਿ ਵਾ ਕਰੁਣਾ. ਅਥ ਵਾ ਕਮਿਤਿ ਸੁਖਂ, ਤਂ ਰੁਨ੍ਧਤੀਤਿ ਕਰੁਣਾ. ਏਸਾ ਹਿ ਪਰਦੁਕ੍ਖਾਪਨਯਨਕਾਮਤਾਲਕ੍ਖਣਾ ਅਤ੍ਤਸੁਖਨਿਰਪੇਕ੍ਖਤਾਯ ਕਾਰੁਣਿਕਾਨਂ ਸੁਖਂ ਰੁਨ੍ਧਤਿ ਵਿਬਾਧੇਤੀਤਿ. ਕਰੁਣਾਯ ਨਿਯੁਤ੍ਤੋਤਿ ਕਾਰੁਣਿਕੋ ਯਥਾ ‘‘ਦੋਵਾਰਿਕੋ’’ਤਿ. ਯਥਾ ਹਿ ਦ੍ਵਾਰਟ੍ਠਾਨਤੋ ਅਞ੍ਞਤ੍ਥ ਵਤ੍ਤਮਾਨੋਪਿ ਦ੍ਵਾਰਪਟਿਬਦ੍ਧਜੀਵਿਕੋ ਪੁਰਿਸੋ ਦ੍ਵਾਰਾਨਤਿਵਤ੍ਤਵੁਤ੍ਤਿਤਾਯ ਦ੍ਵਾਰੇ ਨਿਯੁਤ੍ਤੋਤਿ ‘‘ਦੋਵਾਰਿਕੋ’’ਤਿ ਵੁਚ੍ਚਤਿ, ਏਵਂ ਭਗਵਾ ਮੇਤ੍ਤਾਦਿਵਸੇਨ ਕਰੁਣਾਵਿਹਾਰਤੋ ਅਞ੍ਞਤ੍ਥ ਵਤ੍ਤਮਾਨੋਪਿ ਕਰੁਣਾਨਤਿਵਤ੍ਤਵੁਤ੍ਤਿਤਾਯ ਕਰੁਣਾਯ ਨਿਯੁਤ੍ਤੋਤਿ ‘‘ਕਾਰੁਣਿਕੋ’’ਤਿ ਵੁਚ੍ਚਤਿ. ਮਹਾਭਿਨੀਹਾਰਤੋ ਪਟ੍ਠਾਯ ਹਿ ਯਾਵ ਮਹਾਪਰਿਨਿਬ੍ਬਾਨਾ ਲੋਕਹਿਤਤ੍ਥਮੇਵ ਲੋਕਨਾਥਾ ਤਿਟ੍ਠਨ੍ਤਿ. ਮਹਨ੍ਤੋ ਕਾਰੁਣਿਕੋਤਿ ਮਹਾਕਾਰੁਣਿਕੋ. ਸਤਿਪਿ ਭਗਵਤੋ ਤਦਞ੍ਞਗੁਣਾਨਮ੍ਪਿ ਵਸੇਨ ਮਹਨ੍ਤਭਾਵੇ ਕਾਰੁਣਿਕਸਦ੍ਦਸਨ੍ਨਿਧਾਨੇਨ ਵੁਤ੍ਤਤ੍ਤਾ ਕਰੁਣਾਵਸੇਨੇਤ੍ਥ ਮਹਨ੍ਤਭਾਵੋ ਵੇਦਿਤਬ੍ਬੋ ਯਥਾ ‘‘ਮਹਾਵੇਯ੍ਯਾਕਰਣੋ’’ਤਿ. ਏਵਞ੍ਚ ਕਤ੍ਵਾ ‘‘ਮਹਾਕਾਰੁਣਿਕਸ੍ਸਾ’’ਤਿ ਇਮਿਨਾ ਪਦੇਨ ਪੁਗ੍ਗਲਾਧਿਟ੍ਠਾਨੇਨ ਸਤ੍ਥੁ ਮਹਾਕਰੁਣਾ ਵੁਤ੍ਤਾ ਹੋਤਿ.

ਅਥ ਵਾ ਕਰੁਣਾ ਕਰੁਣਾਯਨਂ ਸੀਲਂ ਪਕਤਿ ਏਤਸ੍ਸਾਤਿ ਕਾਰੁਣਿਕੋ, ਪਥਵੀਫਸ੍ਸਾਦਯੋ ਵਿਯ ਕਕ੍ਖਲ਼ਫੁਸਨਾਦਿਸਭਾਵਾ ਕਰੁਣਾਯਨਸਭਾਵੋ ਸਭਾਵਭੂਤਕਰੁਣੋਤਿ ਅਤ੍ਥੋ. ਸੇਸਂ ਪੁਰਿਮਸਦਿਸਮੇਵ. ਅਥ ਵਾ ਮਹਾਵਿਸਯਤਾਯ ਮਹਾਨੁਭਾਵਤਾਯ ਮਹਾਬਲਤਾਯ ਚ ਮਹਤੀ ਕਰੁਣਾਤਿ ਮਹਾਕਰੁਣਾ. ਭਗਵਤੋ ਹਿ ਕਰੁਣਾ ਨਿਰਵਸੇਸੇਸੁ ਸਤ੍ਤੇਸੁ ਪਵਤ੍ਤਤਿ, ਪਵਤ੍ਤਮਾਨਾ ਚ ਅਨਞ੍ਞਸਾਧਾਰਣਾ ਪਵਤ੍ਤਤਿ, ਦਿਟ੍ਠਧਮ੍ਮਿਕਾਦਿਭੇਦਞ੍ਚ ਮਹਨ੍ਤਮੇਵ ਸਤ੍ਤਾਨਂ ਹਿਤਸੁਖਂ ਏਕਨ੍ਤਤੋ ਨਿਪ੍ਫਾਦੇਤਿ, ਮਹਾਕਰੁਣਾਯ ਨਿਯੁਤ੍ਤੋਤਿ ਮਹਾਕਾਰੁਣਿਕੋਤਿ ਸਬ੍ਬਂ ਵੁਤ੍ਤਨਯੇਨੇਵ ਵੇਦਿਤਬ੍ਬਂ. ਅਥ ਵਾ ਮਹਤੀ ਪਸਤ੍ਥਾ ਕਰੁਣਾ ਅਸ੍ਸ ਅਤ੍ਥੀਤਿ ਮਹਾਕਾਰੁਣਿਕੋ. ਪੂਜਾਵਚਨੋ ਹੇਤ੍ਥ ਮਹਨ੍ਤਸਦ੍ਦੋ ‘‘ਮਹਾਪੁਰਿਸੋ’’ਤਿਆਦੀਸੁ ਵਿਯ. ਪਸਤ੍ਥਾ ਚ ਭਗਵਤੋ ਕਰੁਣਾ ਮਹਾਕਰੁਣਾਸਮਾਪਤ੍ਤਿਵਸੇਨਪਿ ਪਵਤ੍ਤਿਤੋ ਅਨਞ੍ਞਸਾਧਾਰਣਤ੍ਤਾਤਿ.

ਏਵਂ ਕਰੁਣਾਮੁਖੇਨ ਸਙ੍ਖੇਪਤੋ ਸਕਲਸਬ੍ਬਞ੍ਞੁਗੁਣੇਹਿ ਭਗਵਨ੍ਤਂ ਥੋਮੇਤ੍ਵਾ ਇਦਾਨਿ ਸਦ੍ਧਮ੍ਮਂ ਥੋਮੇਤੁਂ ‘‘ਅਸਮ੍ਬੁਧ’’ਨ੍ਤਿਆਦਿਮਾਹ. ਤਤ੍ਥ ਅਸਮ੍ਬੁਧਨ੍ਤਿ ਪੁਬ੍ਬਕਾਲਕਿਰਿਯਾਨਿਦ੍ਦੇਸੋ, ਤਸ੍ਸ ਅਸਮ੍ਬੁਜ੍ਝਨ੍ਤੋ ਅਪ੍ਪਟਿਵਿਜ੍ਝਨ੍ਤੋਤਿ ਅਤ੍ਥੋ, ਯਥਾਸਭਾਵਂ ਅਪ੍ਪਟਿਵਿਜ੍ਝਨਤੋਤਿ ਵੁਤ੍ਤਂ ਹੋਤਿ. ਹੇਤੁਅਤ੍ਥੋ ਹੇਤ੍ਥ ਅਨ੍ਤਸਦ੍ਦੋ ‘‘ਪਠਨ੍ਤੋ ਨਿਸੀਦਤੀ’’ਤਿਆਦੀਸੁ ਵਿਯ. ਯਨ੍ਤਿ ਪੁਬ੍ਬਕਾਲਕਿਰਿਯਾਯ ਅਨਿਯਮਤੋ ਕਮ੍ਮਨਿਦ੍ਦੇਸੋ. ਬੁਦ੍ਧਨਿਸੇਵਿਤਨ੍ਤਿ ਤਸ੍ਸ ਵਿਸੇਸਨਂ. ਤਤ੍ਥ ਬੁਦ੍ਧਸਦ੍ਦਸ੍ਸ ਤਾਵ ‘‘ਬੁਜ੍ਝਿਤਾ ਸਚ੍ਚਾਨੀਤਿ ਬੁਦ੍ਧੋ, ਬੋਧੇਤਾ ਪਜਾਯਾਤਿ ਬੁਦ੍ਧੋ’’ਤਿਆਦਿਨਾ (ਮਹਾਨਿ. ੧੯੨) ਨਿਦ੍ਦੇਸਨਯੇਨ ਅਤ੍ਥੋ ਵੇਦਿਤਬ੍ਬੋ. ਅਥ ਵਾ ਸਵਾਸਨਾਯ ਅਞ੍ਞਾਣਨਿਦ੍ਦਾਯ ਅਚ੍ਚਨ੍ਤਵਿਗਮਤੋ, ਬੁਦ੍ਧਿਯਾ ਵਾ ਵਿਕਸਿਤਭਾਵਤੋ ਬੁਦ੍ਧਵਾਤਿ ਬੁਦ੍ਧੋ ਜਾਗਰਣਵਿਕਸਨਤ੍ਥਵਸੇਨ. ਅਥ ਵਾ ਕਸ੍ਸਚਿਪਿ ਞੇਯ੍ਯਧਮ੍ਮਸ੍ਸ ਅਨਵਬੁਦ੍ਧਸ੍ਸ ਅਭਾਵੇਨ ਞੇਯ੍ਯਵਿਸੇਸਸ੍ਸ ਕਮ੍ਮਭਾਵੇਨ ਅਗ੍ਗਹਣਤੋ ਕਮ੍ਮਵਚਨਿਚ੍ਛਾਯ ਅਭਾਵੇਨ ਅਵਗਮਨਤ੍ਥਵਸੇਨੇਵ ਕਤ੍ਤੁਨਿਦ੍ਦੇਸੋ ਲਬ੍ਭਤੀਤਿ ਬੁਦ੍ਧਵਾਤਿ ਬੁਦ੍ਧੋ. ਅਤ੍ਥਤੋ ਪਨ ਪਾਰਮਿਤਾਪਰਿਭਾਵਿਤੋ ਸਯਮ੍ਭੂਞਾਣੇਨ ਸਹ ਵਾਸਨਾਯ ਵਿਹਤਵਿਦ੍ਧਂਸਿਤਨਿਰਵਸੇਸਕਿਲੇਸੋ ਮਹਾਕਰੁਣਾਸਬ੍ਬਞ੍ਞੁਤਞ੍ਞਾਣਾਦਿਅਪਰਿਮੇਯ੍ਯਗੁਣਗਣਾਧਾਰੋ ਖਨ੍ਧਸਨ੍ਤਾਨੋ ਬੁਦ੍ਧੋ. ਯਥਾਹ ‘‘ਬੁਦ੍ਧੋਤਿ ਯੋ ਸੋ ਭਗਵਾ ਸਯਮ੍ਭੂ ਅਨਾਚਰਿਯਕੋ ਪੁਬ੍ਬੇ ਅਨਨੁਸ੍ਸੁਤੇਸੁ ਧਮ੍ਮੇਸੁ ਸਾਮਂ ਸਚ੍ਚਾਨਿ ਅਭਿਸਮ੍ਬੁਜ੍ਝਿ, ਤਤ੍ਥ ਚ ਸਬ੍ਬਞ੍ਞੁਤਂ ਪਤ੍ਤੋ ਬਲੇਸੁ ਚ ਵਸੀਭਾਵ’’ਨ੍ਤਿ (ਮਹਾਨਿ. ੧੯੨; ਚੂਲ਼ਨਿ. ਪਾਰਾਯਨਤ੍ਥੁਤਿਗਾਥਾਨਿਦ੍ਦੇਸ ੯੭; ਪਟਿ. ਮ. ੧.੧੬੧). ਤੇਨ ਏਵਂ ਨਿਰੁਪਮਪ੍ਪਭਾਵੇਨ ਬੁਦ੍ਧੇਨ ਨਿਸੇਵਿਤਂ ਗੋਚਰਾਸੇਵਨਾਭਾਵਨਾਸੇਵਨਾਹਿ ਯਥਾਰਹਂ ਨਿਸੇਵਿਤਂ ਅਨੁਭੂਤਨ੍ਤਿ ਅਤ੍ਥੋ.

ਤਤ੍ਥ ਨਿਬ੍ਬਾਨਂ ਗੋਚਰਾਸੇਵਨਾਵਸੇਨੇਵ ਨਿਸੇਵਿਤਂ, ਮਗ੍ਗੋ ਪਨ ਅਤ੍ਤਨਾ ਭਾਵਿਤੋ ਚ ਭਾਵਨਾਸੇਵਨਾਵਸੇਨ ਸੇਵਿਤੋ, ਪਰੇਹਿ ਉਪ੍ਪਾਦਿਤਾਨਿ ਪਨ ਮਗ੍ਗਫਲਾਨਿ ਚੇਤੋਪਰਿਯਞਾਣਾਦਿਨਾ ਯਦਾ ਪਰਿਜਾਨਾਤਿ, ਅਤ੍ਤਨਾ ਉਪ੍ਪਾਦਿਤਾਨਿ ਵਾ ਪਚ੍ਚਵੇਕ੍ਖਣਞਾਣੇਨ ਪਰਿਚ੍ਛਿਨ੍ਦਤਿ, ਤਦਾ ਗੋਚਰਾਸੇਵਨਾਵਸੇਨਪਿ ਸੇਵਿਤਾਨਿ ਹੋਨ੍ਤਿਯੇਵ. ਏਤ੍ਥ ਚ ਪਰਿਯਤ੍ਤਿਧਮ੍ਮਸ੍ਸਪਿ ਪਰਿਯਾਯਤੋ ਧਮ੍ਮਗ੍ਗਹਣੇਨ ਗਹਣੇ ਸਤਿ ਸੋਪਿ ਦੇਸਨਾਸਮ੍ਮਸਨਞਾਣਗੋਚਰਤਾਯ ਗੋਚਰਾਸੇਵਨਾਯ ਸੇਵਿਤੋਤਿ ਸਕ੍ਕਾ ਗਹੇਤੁਂ. ‘‘ਅਭਿਧਮ੍ਮਨਯਸਮੁਦ੍ਦਂ ਅਧਿਗਚ੍ਛਤਿ, ਤੀਣਿ ਪਿਟਕਾਨਿ ਸਮ੍ਮਸੀ’’ਤਿ ਚ ਅਟ੍ਠਕਥਾਯਂ ਵੁਤ੍ਤਤ੍ਤਾ ਪਰਿਯਤ੍ਤਿਧਮ੍ਮਸ੍ਸਪਿ ਸਚ੍ਛਿਕਿਰਿਯਾਯ ਸਮ੍ਮਸਨਪਰਿਯਾਯੋ ਲਬ੍ਭਤੀਤਿ ਯਂ ਅਸਮ੍ਬੁਧਂ ਅਸਮ੍ਬੁਜ੍ਝਨ੍ਤੋ ਅਸਚ੍ਛਿਕਰੋਨ੍ਤੋਤਿ ਅਤ੍ਥਸਮ੍ਭਵਤੋ ਸੋਪਿ ਇਧ ਵੁਤ੍ਤੋ ਏਵਾਤਿ ਦਟ੍ਠਬ੍ਬਂ. ਤਮ੍ਪਿ ਚ ਅਪ੍ਪਟਿਵਿਜ੍ਝਨ੍ਤੋ ਭਵਾਭਵਂ ਗਚ੍ਛਤਿ, ਪਰਿਞ੍ਞਾਤਧਮ੍ਮਵਿਨਯੋ ਪਨ ਤਦਤ੍ਥਪਟਿਪਤ੍ਤਿਯਾ ਸਮ੍ਮਾਪਟਿਪਨ੍ਨੋ ਨ ਚਿਰਸ੍ਸੇਵ ਦੁਕ੍ਖਸ੍ਸਨ੍ਤਂ ਕਰਿਸ੍ਸਤਿ. ਵੁਤ੍ਤਞ੍ਹੇਤਂ –

‘‘ਯੋ ਇਮਸ੍ਮਿਂ ਧਮ੍ਮਵਿਨਯੇ, ਅਪ੍ਪਮਤ੍ਤੋ ਵਿਹਸ੍ਸਤਿ;

ਪਹਾਯ ਜਾਤਿਸਂਸਾਰਂ, ਦੁਕ੍ਖਸ੍ਸਨ੍ਤਂ ਕਰਿਸ੍ਸਤੀ’’ਤਿ. (ਦੀ. ਨਿ. ੨.੧੮੫; ਸਂ. ਨਿ. ੧.੧੮੫);

ਏਤ੍ਥ ਚ ਕਿਞ੍ਚਾਪਿ ਮਗ੍ਗਫਲਨਿਬ੍ਬਾਨਾਨਿ ਪਚ੍ਚੇਕਬੁਦ੍ਧਬੁਦ੍ਧਸਾਵਕੇਹਿਪਿ ਗੋਚਰਾਸੇਵਨਾਦਿਨਾ ਸੇਵਿਤਾਨਿ ਹੋਨ੍ਤਿ, ਤਥਾਪਿ ਉਕ੍ਕਟ੍ਠਪਰਿਚ੍ਛੇਦਵਸੇਨ ‘‘ਬੁਦ੍ਧਨਿਸੇਵਿਤ’’ਨ੍ਤਿ ਵੁਤ੍ਤਂ. ਕੇਨਚਿ ਪਨ ਬੁਦ੍ਧਸਦ੍ਦਸ੍ਸ ਸਾਮਞ੍ਞਤੋ ਬੁਦ੍ਧਾਨੁਬੁਦ੍ਧਪਚ੍ਚੇਕਬੁਦ੍ਧਾਨਮ੍ਪਿ ਏਤ੍ਥੇਵ ਸਙ੍ਗਹੋ ਵੁਤ੍ਤੋ.

ਭਵਾਭਵਨ੍ਤਿ ਅਪਰਕਾਲਕਿਰਿਯਾਯ ਕਮ੍ਮਨਿਦ੍ਦੇਸੋ, ਭਵਤੋ ਭਵਨ੍ਤਿ ਅਤ੍ਥੋ. ਅਥ ਵਾ ਭਵਾਭਵਨ੍ਤਿ ਸੁਗਤਿਦੁਗ੍ਗਤਿਵਸੇਨ ਹੀਨਪਣੀਤਵਸੇਨ ਚ ਖੁਦ੍ਦਕਂ ਮਹਨ੍ਤਞ੍ਚ ਭਵਨ੍ਤਿ ਅਤ੍ਥੋ. ਵੁਦ੍ਧਤ੍ਥੋਪਿ ਹਿ ਅ-ਕਾਰੋ ਦਿਸ੍ਸਤਿ ‘‘ਅਸੇਕ੍ਖਾ ਧਮ੍ਮਾ’’ਤਿਆਦੀਸੁ ਵਿਯ. ਤਸ੍ਮਾ ਅਭਵੋਤਿ ਮਹਾਭਵੋ ਵੁਚ੍ਚਤਿ. ਅਥ ਵਾ ਭਵੋਤਿ ਵੁਦ੍ਧਿ, ਅਭਵੋਤਿ ਹਾਨਿ. ਭਵੋਤਿ ਵਾ ਸਸ੍ਸਤਦਿਟ੍ਠਿ, ਅਭਵੋਤਿ ਉਚ੍ਛੇਦਦਿਟ੍ਠਿ. ਵੁਤ੍ਤਪ੍ਪਕਾਰੋ ਭਵੋ ਚ ਅਭਵੋ ਚ ਭਵਾਭਵੋ. ਤਂ ਭਵਾਭਵਂ. ਗਚ੍ਛਤੀਤਿ ਅਪਰਕਾਲਕਿਰਿਯਾਨਿਦ੍ਦੇਸੋ. ਜੀਵਲੋਕੋਤਿ ਸਤ੍ਤਲੋਕੋ. ਜੀਵਗ੍ਗਹਣੇਨ ਹਿ ਸਙ੍ਖਾਰਭਾਜਨਲੋਕਂ ਨਿਵਤ੍ਤੇਤਿ ਤਸ੍ਸ ਭਵਾਭਵਗਮਨਾਸਮ੍ਭਵਤੋ. ਨਮੋ ਅਤ੍ਥੂਤਿ ਪਾਠਸੇਸੋ ਦਟ੍ਠਬ੍ਬੋ.

ਅਵਿਜ੍ਜਾਦਿਕਿਲੇਸਜਾਲਵਿਦ੍ਧਂਸਿਨੋਤਿ ਧਮ੍ਮਵਿਸੇਸਨਂ. ਤਤ੍ਥ ਅਵਿਨ੍ਦਿਯਂ ਵਿਨ੍ਦਤੀਤਿ ਅਵਿਜ੍ਜਾ. ਪੂਰੇਤੁਂ ਅਯੁਤ੍ਤਟ੍ਠੇਨ ਕਾਯਦੁਚ੍ਚਰਿਤਾਦਿ ਅਵਿਨ੍ਦਿਯਂ ਨਾਮ, ਅਲਦ੍ਧਬ੍ਬਨ੍ਤਿ ਅਤ੍ਥੋ. ਤਬ੍ਬਿਪਰੀਤਤੋ ਕਾਯਸੁਚਰਿਤਾਦਿ ਵਿਨ੍ਦਿਯਂ ਨਾਮ, ਤਂ ਵਿਨ੍ਦਿਯਂ ਨ ਵਿਨ੍ਦਤੀਤਿ ਵਾ ਅਵਿਜ੍ਜਾ, ਖਨ੍ਧਾਨਂ ਰਾਸਟ੍ਠਂ, ਆਯਤਨਾਨਂ ਆਯਤਨਟ੍ਠਂ, ਧਾਤੂਨਂ ਸੁਞ੍ਞਤਟ੍ਠਂ, ਇਨ੍ਦ੍ਰਿਯਾਨਂ ਅਧਿਪਤਿਯਟ੍ਠਂ, ਸਚ੍ਚਾਨਂ ਤਥਟ੍ਠਂ ਅਵਿਦਿਤਂ ਕਰੋਤੀਤਿ ਵਾ ਅਵਿਜ੍ਜਾ, ਦੁਕ੍ਖਾਦੀਨਂ ਪੀਲ਼ਨਾਦਿਵਸੇਨ ਵੁਤ੍ਤਂ ਚਤੁਬ੍ਬਿਧਂ ਅਤ੍ਥਂ ਅਵਿਦਿਤਂ ਕਰੋਤੀਤਿਪਿ ਅਵਿਜ੍ਜਾ, ਅਨ੍ਤਵਿਰਹਿਤੇ ਸਂਸਾਰੇ ਸਬ੍ਬਯੋਨਿਗਤਿਭਵਵਿਞ੍ਞਾਣਟ੍ਠਿਤਿਸਤ੍ਤਾਵਾਸੇਸੁ ਸਤ੍ਤੇ ਜਵਾਪੇਤੀਤਿ ਵਾ ਅਵਿਜ੍ਜਾ, ਪਰਮਤ੍ਥਤੋ ਅਵਿਜ੍ਜਮਾਨੇਸੁਪਿ ਇਤ੍ਥਿਪੁਰਿਸਾਦੀਸੁ ਜਵਤਿ, ਵਿਜ੍ਜਮਾਨੇਸੁਪਿ ਖਨ੍ਧਾਦੀਸੁ ਨ ਜਵਤੀਤਿ ਵਾ ਅਵਿਜ੍ਜਾ. ਸਾ ਆਦਿ ਯੇਸਂ ਤਣ੍ਹਾਦੀਨਂ ਤੇ ਅਵਿਜ੍ਜਾਦਯੋ, ਤੇਯੇਵ ਕਿਲਿਸ੍ਸਨ੍ਤਿ ਏਤੇਹਿ ਸਤ੍ਤਾਤਿ ਕਿਲੇਸਾ, ਤੇਯੇਵ ਚ ਸਤ੍ਤਾਨਂ ਬਨ੍ਧਨਟ੍ਠੇਨ ਜਾਲਸਦਿਸਾਤਿ ਜਾਲਂ, ਤਂ ਵਿਦ੍ਧਂਸੇਤਿ ਸਬ੍ਬਸੋ ਵਿਨਾਸੇਤਿ ਸੀਲੇਨਾਤਿ ਅਵਿਜ੍ਜਾਦਿਕਿਲੇਸਜਾਲਵਿਦ੍ਧਂਸੀ. ਨਨੁ ਚੇਤ੍ਥ ਸਪਰਿਯਤ੍ਤਿਕੋ ਨਵਲੋਕੁਤ੍ਤਰਧਮ੍ਮੋ ਅਧਿਪ੍ਪੇਤੋ, ਤਤ੍ਥ ਚ ਮਗ੍ਗੋਯੇਵ ਕਿਲੇਸੇ ਵਿਦ੍ਧਂਸੇਤਿ, ਨੇਤਰੇਤਿ ਚੇ? ਵੁਚ੍ਚਤੇ. ਮਗ੍ਗਸ੍ਸਪਿ ਨਿਬ੍ਬਾਨਮਾਗਮ੍ਮ ਕਿਲੇਸਵਿਦ੍ਧਂਸਨਤੋ ਨਿਬ੍ਬਾਨਮ੍ਪਿ ਕਿਲੇਸੇ ਵਿਦ੍ਧਂਸੇਤਿ ਨਾਮ, ਮਗ੍ਗਸ੍ਸ ਕਿਲੇਸਵਿਦ੍ਧਂਸਨਕਿਚ੍ਚਂ ਫਲੇਨ ਨਿਪ੍ਫਨ੍ਨਨ੍ਤਿ ਫਲਮ੍ਪਿ ‘‘ਕਿਲੇਸਵਿਦ੍ਧਂਸੀ’’ਤਿ ਵੁਚ੍ਚਤਿ. ਪਰਿਯਤ੍ਤਿਧਮ੍ਮੋਪਿ ਕਿਲੇਸਵਿਦ੍ਧਂਸਨਸ੍ਸ ਪਚ੍ਚਯਤ੍ਤਾ ‘‘ਕਿਲੇਸਵਿਦ੍ਧਂਸੀ’’ਤਿ ਵਤ੍ਤੁਮਰਹਤੀਤਿ ਨ ਕੋਚਿ ਦੋਸੋ.

ਧਮ੍ਮਵਰਸ੍ਸ ਤਸ੍ਸਾਤਿ ਪੁਬ੍ਬੇ ਅਨਿਯਮਿਤਸ੍ਸ ਨਿਯਮਵਚਨਂ. ਤਤ੍ਥ ਯਥਾਨੁਸਿਟ੍ਠਂ ਪਟਿਪਜ੍ਜਮਾਨੇ ਚਤੂਸੁ ਅਪਾਯੇਸੁ ਅਪਤਮਾਨੇ ਧਾਰੇਤੀਤਿ ਧਮ੍ਮੋ.

‘‘ਯੇ ਕੇਚਿ ਧਮ੍ਮਂ ਸਰਣਂ ਗਤਾਸੇ, ਨ ਤੇ ਗਮਿਸ੍ਸਨ੍ਤਿ ਅਪਾਯਭੂਮਿਂ;

ਪਹਾਯ ਮਾਨੁਸਂ ਦੇਹਂ, ਦੇਵਕਾਯਂ ਪਰਿਪੂਰੇਸ੍ਸਨ੍ਤੀ’’ਤਿ. (ਦੀ. ਨਿ. ੨.੩੩੨; ਸਂ. ਨਿ. ੧.੩੭) –

ਹਿ ਵੁਤ੍ਤਂ. ਸਂਸਾਰਦੁਕ੍ਖੇ ਵਾ ਅਪਤਮਾਨੇ ਕਤ੍ਵਾ ਧਾਰੇਤੀਤਿ ਧਮ੍ਮੋ ਮਗ੍ਗਫਲੁਪ੍ਪਤ੍ਤਿਯਾ ਸਤ੍ਤਕ੍ਖਤ੍ਤੁਪਰਮਤਾਦਿਵਸੇਨ ਸਂਸਾਰਸ੍ਸ ਪਰਿਚ੍ਛਿਨ੍ਨਤ੍ਤਾ. ਅਪਾਯਾਦਿਨਿਬ੍ਬਤ੍ਤਕਕਿਲੇਸਵਿਦ੍ਧਂਸਨਞ੍ਚੇਤ੍ਥ ਧਾਰਣਂ. ਏਵਞ੍ਚ ਕਤ੍ਵਾ ਅਰਿਯਮਗ੍ਗੋ ਤਸ੍ਸ ਤਦਤ੍ਥਸਿਦ੍ਧਿਹੇਤੁਤਾਯ ਨਿਬ੍ਬਾਨਞ੍ਚਾਤਿ ਉਭਯਮੇਵ ਨਿਪ੍ਪਰਿਯਾਯਤੋ ਧਾਰੇਤਿ, ਅਰਿਯਫਲਂ ਪਨ ਤਂਸਮੁਚ੍ਛਿਨ੍ਨਕਿਲੇਸਪਟਿਪ੍ਪਸ੍ਸਮ੍ਭਨੇਨ ਤਦਨੁਗੁਣਤਾਯ, ਪਰਿਯਤ੍ਤਿਧਮ੍ਮੋ ਤਦਧਿਗਮਹੇਤੁਤਾਯਾਤਿ ਉਭਯਂ ਪਰਿਯਾਯਤੋ ਧਾਰੇਤੀਤਿ ਵੇਦਿਤਬ੍ਬਂ. ਵੁਤ੍ਤਪ੍ਪਕਾਰੋ ਧਮ੍ਮੋਯੇਵ ਅਤ੍ਤਨੋ ਉਤ੍ਤਰਿਤਰਾਭਾਵੇਨ ਵਰੋ ਪਵਰੋ ਅਨੁਤ੍ਤਰੋਤਿ ਧਮ੍ਮਵਰੋ, ਤਸ੍ਸ ਧਮ੍ਮਵਰਸ੍ਸ ਨਮੋ ਅਤ੍ਥੂਤਿ ਸਮ੍ਬਨ੍ਧੋ. ਏਤ੍ਤਾਵਤਾ ਚੇਤ੍ਥ ਅਮ੍ਹੇਹਿ ਸਾਰਤ੍ਥੋ ਪਕਾਸਿਤੋ. ਯਂ ਪਨੇਤ੍ਥ ਕੇਨਚਿ ਪਪਞ੍ਚਿਤਂ, ਅਮ੍ਹੇਹਿ ਚ ਇਧ ਨ ਦਸ੍ਸਿਤਂ, ਨ ਤਂ ਸਾਰਤੋ ਪਚ੍ਚੇਤਬ੍ਬਂ. ਇਤੋ ਪਰੇਸੁਪਿ ਏਵਮੇਵ ਦਟ੍ਠਬ੍ਬਂ. ਤਸ੍ਮਾ ਇਤੋ ਪਟ੍ਠਾਯ ਏਤ੍ਤਕਮ੍ਪਿ ਅਵਤ੍ਵਾ ਸਾਰਤ੍ਥਮੇਵ ਦਸ੍ਸਯਿਸ੍ਸਾਮ. ਯਤ੍ਥ ਪਨ ਕੇਨਚਿ ਅਚ੍ਚਨ੍ਤਵਿਰੁਦ੍ਧਂ ਲਿਖਿਤਂ, ਤਮ੍ਪਿ ਕਤ੍ਥਚਿ ਦਸ੍ਸਯਿਸ੍ਸਾਮ. ਏਤ੍ਥ ਚ ‘‘ਅਵਿਜ੍ਜਾਦਿਕਿਲੇਸਜਾਲਵਿਦ੍ਧਂਸਿਨੋ’’ਤਿ ਏਤੇਨ ਸ੍ਵਾਕ੍ਖਾਤਤਾਦੀਹਿ ਧਮ੍ਮਂ ਥੋਮੇਤਿ, ‘‘ਧਮ੍ਮਵਰਸ੍ਸਾ’’ਤਿ ਏਤੇਨ ਅਞ੍ਞਸ੍ਸ ਵਿਸਿਟ੍ਠਸ੍ਸ ਅਭਾਵਦੀਪਨਤੋ ਪਰਿਪੁਣ੍ਣਤਾਯ. ਪਠਮੇਨ ਵਾ ਪਹਾਨਸਮ੍ਪਦਂ ਧਮ੍ਮਸ੍ਸ ਦਸ੍ਸੇਤਿ, ਦੁਤਿਯੇਨ ਪਭਾਵਸਮ੍ਪਦਂ.

ਏਵਂ ਸਙ੍ਖੇਪੇਨੇਵ ਸਬ੍ਬਧਮ੍ਮਗੁਣੇਹਿ ਸਦ੍ਧਮ੍ਮਂ ਥੋਮੇਤ੍ਵਾ ਇਦਾਨਿ ਅਰਿਯਸਙ੍ਘਂ ਥੋਮੇਤੁਂ ‘‘ਗੁਣੇਹੀ’’ਤਿਆਦਿਮਾਹ. ‘‘ਗੁਣੇਹੀ’’ਤਿ ਪਦਸ੍ਸ ‘‘ਯੁਤ੍ਤੋ’’ਤਿ ਇਮਿਨਾ ਸਮ੍ਬਨ੍ਧੋ. ਇਦਾਨਿ ਯੇਹਿ ਗੁਣੇਹਿ ਯੁਤ੍ਤੋ, ਤੇ ਦਸ੍ਸੇਨ੍ਤੋ ‘‘ਸੀਲਸਮਾਧੀ’’ਤਿਆਦਿਮਾਹ. ਤਤ੍ਥ ਚਤੁਪਾਰਿਸੁਦ੍ਧਿਸੀਲਾਦਿ ‘‘ਸੀਲ’’ਨ੍ਤਿ ਵੁਚ੍ਚਤਿ. ਸਮਾਧੀਤਿ ਪਠਮਜ੍ਝਾਨਾਦਿ. ਸਮਾਧਿਸੀਸੇਨ ਹਿ ਪਠਮਜ੍ਝਾਨਾਦਯੋ ਵੁਤ੍ਤਾ. ਪਞ੍ਞਾਤਿ ਮਗ੍ਗਪਞ੍ਞਾ. ਵਿਮੁਤ੍ਤਿ ਚ ਵਿਮੁਤ੍ਤਿਞਾਣਞ੍ਚ ਵਿਮੁਤ੍ਤਿਵਿਮੁਤ੍ਤਿਞਾਣਨ੍ਤਿ ਵਤ੍ਤਬ੍ਬੇ ਏਕਦੇਸਸਰੂਪੇਕਸੇਸਨਯੇਨ ‘‘ਵਿਮੁਤ੍ਤਿਞਾਣ’’ਨ੍ਤਿ ਵੁਤ੍ਤਂ. ਆਦਿਸਦ੍ਦਪਰਿਯਾਯੇਨ ਪਭੁਤਿਸਦ੍ਦੇਨ ਵਾ ਵਿਮੁਤ੍ਤਿਗ੍ਗਹਣਂ ਵੇਦਿਤਬ੍ਬਂ. ਤਤ੍ਥ ਵਿਮੁਤ੍ਤੀਤਿ ਫਲਂ. ਵਿਮੁਤ੍ਤਿਞਾਣਨ੍ਤਿ ਪਚ੍ਚਵੇਕ੍ਖਣਞਾਣਂ. ਪਭੁਤਿ-ਸਦ੍ਦੇਨ ਛਲ਼ਭਿਞ੍ਞਾਚਤੁਪਟਿਸਮ੍ਭਿਦਾਦਯੋ ਗੁਣਾ ਸਙ੍ਗਹਿਤਾਤਿ ਦਟ੍ਠਬ੍ਬਂ. ਏਤ੍ਥ ਚ ਸੀਲਾਦਯੋ ਗੁਣਾ ਲੋਕਿਯਾ ਲੋਕੁਤ੍ਤਰਾ ਚ ਯਥਾਸਮ੍ਭਵਂ ਨਿਦ੍ਦਿਟ੍ਠਾਤਿ ਵੇਦਿਤਬ੍ਬਾ. ਯਂ ਪਨੇਤ੍ਥ ਕੇਨਚਿ ਵੁਤ੍ਤਂ ‘‘ਸੀਲਾਦਯੋ ਕਿਞ੍ਚਾਪਿ ਲੋਕਿਯਲੋਕੁਤ੍ਤਰਾ ਯਥਾਸਮ੍ਭਵਂ ਲਬ੍ਭਨ੍ਤਿ, ਤਥਾਪਿ ਅਨ੍ਤੇ ‘ਅਰਿਯਸਙ੍ਘ’ਨ੍ਤਿ ਵਚਨਤੋ ਸੀਲਾਦਯੋ ਚਤ੍ਤਾਰੋ ਧਮ੍ਮਕ੍ਖਨ੍ਧਾ ਲੋਕੁਤ੍ਤਰਾਵਾ’’ਤਿ, ਤਂ ਤਸ੍ਸ ਮਤਿਮਤ੍ਤਂ. ਨ ਹਿ ਅਰਿਯਸਙ੍ਘਸ੍ਸ ਲੋਕਿਯਗੁਣੇਹਿਪਿ ਥੋਮਨਾਯ ਕੋਚਿ ਦੋਸੋ ਦਿਸ੍ਸਤਿ, ਸਬ੍ਬਞ੍ਞੁਬੁਦ੍ਧਸ੍ਸਪਿ ਤਾਵ ਲੋਕਿਯਲੋਕੁਤ੍ਤਰਗੁਣੇਹਿ ਥੋਮਨਾ ਹੋਤਿ, ਕਿਮਙ੍ਗਂ ਪਨ ਅਰਿਯਸਙ੍ਘਸ੍ਸਾਤਿ.

ਕੁਸਲਤ੍ਥਿਕਾਨਂ ਜਨਾਨਂ ਪੁਞ੍ਞਸ੍ਸ ਵੁਦ੍ਧਿਯਾ ਖੇਤ੍ਤਸਦਿਸਤ੍ਤਾ ਖੇਤ੍ਤਨ੍ਤਿ ਆਹ ‘‘ਖੇਤ੍ਤਂ ਜਨਾਨਂ ਕੁਸਲਤ੍ਥਿਕਾਨ’’ਨ੍ਤਿ. ਖਿਤ੍ਤਂ ਬੀਜਂ ਮਹਪ੍ਫਲਭਾਵਕਰਣੇਨ ਤਾਯਤੀਤਿ ਹਿ ਖੇਤ੍ਤਂ, ਪੁਬ੍ਬਣ੍ਣਾਪਰਣ੍ਣਵਿਰੁਹਨਭੂਮਿ, ਤਂਸਦਿਸਤ੍ਤਾ ਅਰਿਯਸਙ੍ਘੋਪਿ ‘‘ਖੇਤ੍ਤ’’ਨ੍ਤਿ ਵੁਚ੍ਚਤਿ. ਇਮਿਨਾ ਅਰਿਯਸਙ੍ਘਸ੍ਸ ਅਨੁਤ੍ਤਰਪੁਞ੍ਞਕ੍ਖੇਤ੍ਤਭਾਵਂ ਦੀਪੇਤਿ. ‘‘ਅਨੁਤ੍ਤਰਂ ਪੁਞ੍ਞਕ੍ਖੇਤ੍ਤਂ ਲੋਕਸ੍ਸਾ’’ਤਿ ਹਿ ਵੁਤ੍ਤਂ. ਤਨ੍ਤਿ ਪੁਬ੍ਬੇ ‘‘ਯੋ’’ਤਿ ਅਨਿਯਮੇਨ ਵੁਤ੍ਤਸ੍ਸ ਨਿਯਮਵਚਨਂ. ਅਰਿਯਸਙ੍ਘਨ੍ਤਿ ਏਤ੍ਥ ਆਰਕਤ੍ਤਾ ਕਿਲੇਸੇਹਿ, ਅਨਯੇ ਨ ਇਰਿਯਨਤੋ, ਅਯੇ ਚ ਇਰਿਯਨਤੋ ਅਰਿਯਾ ਨਿਰੁਤ੍ਤਿਨਯੇਨ. ਅਥ ਵਾ ਸਦੇਵਕੇਨ ਲੋਕੇਨ ਸਰਣਨ੍ਤਿ ਅਰਣੀਯਤੋ ਉਪਗਨ੍ਤਬ੍ਬਤੋ ਉਪਗਤਾਨਞ੍ਚ ਤਦਤ੍ਥਸਿਦ੍ਧਿਤੋ ਅਰਿਯਾ. ਅਰਿਯਾਨਂ ਸਙ੍ਘੋ ਸਮੂਹੋਤਿ ਅਰਿਯਸਙ੍ਘੋ. ਅਥ ਵਾ ਅਰਿਯੋ ਚ ਸੋ ਯਥਾਵੁਤ੍ਤਨਯੇਨ ਸਙ੍ਘੋ ਚ ਦਿਟ੍ਠਿਸੀਲਸਾਮਞ੍ਞੇਨ ਸਂਹਤਭਾਵਤੋਤਿ ਅਰਿਯਸਙ੍ਘੋ, ਅਟ੍ਠ ਅਰਿਯਪੁਗ੍ਗਲਾ. ਤਂ ਅਰਿਯਸਙ੍ਘਂ. ਭਗਵਤੋ ਅਪਰਭਾਗੇ ਬੁਦ੍ਧਧਮ੍ਮਰਤਨਾਨਮ੍ਪਿ ਸਮਧਿਗਮੋ ਸਙ੍ਘਰਤਨਾਧੀਨੋਤਿ ਅਰਿਯਸਙ੍ਘਸ੍ਸ ਬਹੂਪਕਾਰਤਂ ਦਸ੍ਸੇਤੁਂ ਇਧੇਵ ‘‘ਸਿਰਸਾ ਨਮਾਮੀ’’ਤਿ ਵੁਤ੍ਤਨ੍ਤਿ ਦਟ੍ਠਬ੍ਬਂ.

ਏਵਂ ਗਾਥਾਤ੍ਤਯੇਨ ਸਙ੍ਖੇਪਤੋ ਸਕਲਗੁਣਸਂਕਿਤ੍ਤਨਮੁਖੇਨ ਰਤਨਤ੍ਤਯਸ੍ਸ ਪਣਾਮਂ ਕਤ੍ਵਾ ਇਦਾਨਿ ਤਂ ਨਿਪਚ੍ਚਕਾਰਂ ਯਥਾਧਿਪ੍ਪੇਤੇ ਪਯੋਜਨੇ ਪਰਿਣਾਮੇਨ੍ਤੋ ਆਹ ‘‘ਇਚ੍ਚੇਵ’’ਮਿਚ੍ਚਾਦਿ. ਇਚ੍ਚੇਵਂ ਯਥਾਵੁਤ੍ਤਨਯੇਨ ਅਚ੍ਚਨ੍ਤਂ ਏਕਨ੍ਤੇਨ ਨਮਸ੍ਸਨੇਯ੍ਯਂ ਨਮਸ੍ਸਿਤਬ੍ਬਂ ਰਤਨਤ੍ਤਯਂ ਨਮਸ੍ਸਮਾਨੋ ਕਾਯਵਾਚਾਚਿਤ੍ਤੇਹਿ ਵਨ੍ਦਮਾਨੋ ਅਹਂ ਵਿਪੁਲਂ ਯਂ ਪੁਞ੍ਞਾਭਿਸਨ੍ਦਂ ਅਲਤ੍ਥਨ੍ਤਿ ਸਮ੍ਬਨ੍ਧੋ. ਤਤ੍ਥ ਬੁਦ੍ਧਾਦਯੋ ਰਤਿਜਨਨਟ੍ਠੇਨ ਰਤਨਂ. ਤੇਸਞ੍ਹਿ ‘‘ਇਤਿਪਿ ਸੋ ਭਗਵਾ’’ਤਿਆਦਿਨਾ ਯਥਾਭੂਤਗੁਣੇ ਆਵਜ੍ਜੇਨ੍ਤਸ੍ਸ ਅਮਤਾਧਿਗਮਹੇਤੁਭੂਤਂ ਅਨਪ੍ਪਕਂ ਪੀਤਿਪਾਮੋਜ੍ਜਂ ਉਪ੍ਪਜ੍ਜਤਿ. ਯਥਾਹ –

‘‘ਯਸ੍ਮਿਂ, ਮਹਾਨਾਮ, ਸਮਯੇ ਅਰਿਯਸਾਵਕੋ ਤਥਾਗਤਂ ਅਨੁਸ੍ਸਰਤਿ, ਨੇਵਸ੍ਸ ਤਸ੍ਮਿਂ ਸਮਯੇ ਰਾਗਪਰਿਯੁਟ੍ਠਿਤਂ ਚਿਤ੍ਤਂ ਹੋਤਿ, ਨ ਦੋਸਪਰਿਯੁਟ੍ਠਿਤਂ ਚਿਤ੍ਤਂ ਹੋਤਿ, ਨ ਮੋਹਪਰਿਯੁਟ੍ਠਿਤਂ ਚਿਤ੍ਤਂ ਹੋਤਿ, ਉਜੁਗਤਮੇਵਸ੍ਸ ਤਸ੍ਮਿਂ ਸਮਯੇ ਚਿਤ੍ਤਂ ਹੋਤਿ, ਉਜੁਗਤਚਿਤ੍ਤੋ ਖੋ ਪਨ, ਮਹਾਨਾਮ, ਅਰਿਯਸਾਵਕੋ ਲਭਤਿ ਅਤ੍ਥਵੇਦਂ, ਲਭਤਿ ਧਮ੍ਮਵੇਦਂ, ਲਭਤਿ ਧਮ੍ਮੂਪਸਂਹਿਤਂ ਪਾਮੋਜ੍ਜਂ, ਪਮੁਦਿਤਸ੍ਸ ਪੀਤਿ ਜਾਯਤੀ’’ਤਿਆਦਿ (ਅ. ਨਿ. ੧੧.੧੧).

ਚਿਤ੍ਤੀਕਤਾਦਿਭਾਵੋ ਵਾ ਰਤਨਟ੍ਠੋ. ਵੁਤ੍ਤਞ੍ਹੇਤਂ –

‘‘ਚਿਤ੍ਤੀਕਤਂ ਮਹਗ੍ਘਞ੍ਚ, ਅਤੁਲਂ ਦੁਲ੍ਲਭਦਸ੍ਸਨਂ;

ਅਨੋਮਸਤ੍ਤਪਰਿਭੋਗਂ, ਰਤਨਂ ਤੇਨ ਵੁਚ੍ਚਤੀ’’ਤਿ. (ਦੀ. ਨਿ. ਅਟ੍ਠ. ੨.੩੩);

ਚਿਤ੍ਤੀਕਤਭਾਵਾਦਯੋ ਚ ਅਨਞ੍ਞਸਾਧਾਰਣਾ ਬੁਦ੍ਧਾਦੀਸੁਯੇਵ ਲਬ੍ਭਨ੍ਤੀਤਿ.

‘‘ਪੁਞ੍ਞਾਭਿਸਨ੍ਦਨ੍ਤਿ ਪੁਞ੍ਞਰਾਸਿਂ ਪੁਞ੍ਞਪ੍ਪਵਤ੍ਤਂ ਵਾ’’ਤਿ ਮਹਾਗਣ੍ਠਿਪਦੇ ਵੁਤ੍ਤਂ. ਮਜ੍ਝਿਮਗਣ੍ਠਿਪਦੇ ਪਨ ਚੂਲ਼ਗਣ੍ਠਿਪਦੇ ਚ ‘‘ਪੁਞ੍ਞਾਭਿਸਨ੍ਦਨ੍ਤਿ ਪੁਞ੍ਞਾਭਿਨਿਸਂਸ’’ਨ੍ਤਿਪਿ ਅਤ੍ਥੋ ਵੁਤ੍ਤੋ. ਪੁਞ੍ਞਾਭਿਸਨ੍ਦਨ੍ਤਿ ਪੁਞ੍ਞਨਦਿਂ, ਪੁਞ੍ਞਪ੍ਪਵਾਹਨ੍ਤਿ ਏਵਂ ਪਨੇਤ੍ਥ ਅਤ੍ਥੋ ਵੇਦਿਤਬ੍ਬੋ. ਅਵਿਚ੍ਛੇਦੇਨ ਪਵਤ੍ਤਿਯਮਾਨਞ੍ਹਿ ਪੁਞ੍ਞਂ ਅਭਿਸਨ੍ਦਨਟ੍ਠੇਨ ‘‘ਪੁਞ੍ਞਾਭਿਸਨ੍ਦੋ’’ਤਿ ਵੁਚ੍ਚਤਿ. ਤੇਨੇਵ ਸਾਰਤ੍ਥਪਕਾਸਿਨਿਯਾ ਸਂਯੁਤ੍ਤਨਿਕਾਯਟ੍ਠਕਥਾਯ (ਸਂ. ਨਿ. ਅਟ੍ਠ. ੩.੫.੧੦੨੭) –

‘‘ਚਤ੍ਤਾਰੋਮੇ, ਭਿਕ੍ਖਵੇ, ਪੁਞ੍ਞਾਭਿਸਨ੍ਦਾ ਕੁਸਲਾਭਿਸਨ੍ਦਾ ਸੁਖਸ੍ਸਾਹਾਰਾ. ਕਤਮੇ ਚਤ੍ਤਾਰੋ? ਇਧ, ਭਿਕ੍ਖਵੇ, ਅਰਿਯਸਾਵਕੋ ਬੁਦ੍ਧੇ ਅਵੇਚ੍ਚਪ੍ਪਸਾਦੇਨ ਸਮਨ੍ਨਾਗਤੋ ਹੋਤਿ ‘ਇਤਿਪਿ ਸੋ ਭਗਵਾ…ਪੇ… ਬੁਦ੍ਧੋ ਭਗਵਾ’ਤਿ, ਅਯਂ ਪਠਮੋ ਪੁਞ੍ਞਾਭਿਸਨ੍ਦੋ ਕੁਸਲਾਭਿਸਨ੍ਦੋ ਸੁਖਸ੍ਸਾਹਾਰੋ’’ਤਿ (ਸਂ. ਨਿ. ੫.੧੦੨੭) –

ਏਵਮਾਦਿਕਾਯ ਪਾਲ਼ਿਯਾ ਅਤ੍ਥਂ ਦਸ੍ਸੇਨ੍ਤੋ ‘‘ਪੁਞ੍ਞਾਭਿਸਨ੍ਦਾ ਕੁਸਲਾਭਿਸਨ੍ਦਾਤਿ ਪੁਞ੍ਞਨਦਿਯੋ ਕੁਸਲਨਦਿਯੋ’’ਤਿ ਵੁਤ੍ਤਂ. ਯਂ ਪਨ ਗਣ੍ਠਿਪਦੇ ਵੁਤ੍ਤਂ ‘‘ਪੁਞ੍ਞਾਭਿਸਨ੍ਦਨ੍ਤਿ ਪੁਞ੍ਞਫਲ’’ਨ੍ਤਿ, ਤਂ ਨ ਸੁਨ੍ਦਰਂ. ਨ ਹਿ ਰਤਨਤ੍ਤਯਂ ਨਮਸ੍ਸਮਾਨੋ ਤਸ੍ਮਿਂ ਖਣੇ ਪੁਞ੍ਞਫਲਂ ਅਲਤ੍ਥ, ਕਿਨ੍ਤੁ ਅਨਪ੍ਪਕਂ ਪੁਞ੍ਞਰਾਸਿਂ ਤਦਾ ਅਲਭਿ, ਤਸ੍ਸ ਚ ਫਲਂ ਪਰਲੋਕਭਾਗੀ, ਦਿਟ੍ਠਧਮ੍ਮੇ ਤੁ ਅਨ੍ਤਰਾਯਵਿਘਾਤੋ ਤਸ੍ਸ ਚ ਪੁਞ੍ਞਸ੍ਸ ਆਨਿਸਂਸਮਤ੍ਤਕਂ, ‘‘ਤਸ੍ਸਾਨੁਭਾਵੇਨ ਹਤਨ੍ਤਰਾਯੋ’’ਤਿ ਚ ਵੁਤ੍ਤਂ, ਨ ਚ ਪੁਞ੍ਞਫਲੇ ਅਨੁਪ੍ਪਨ੍ਨੇ ਤਸ੍ਸਾਨੁਭਾਵੇਨ ਹਤਨ੍ਤਰਾਯਭਾਵੋ ਨ ਸਿਜ੍ਝਤਿ, ਨ ਚੇਤਂ ਤਸ੍ਮਿਂਯੇਵ ਖਣੇ ਦਿਟ੍ਠਧਮ੍ਮਵੇਦਨੀਯਂ ਅਹੋਸਿ. ਤਸ੍ਮਾ ਤਸ੍ਸ ਮਹਤੋ ਪੁਞ੍ਞਪ੍ਪਵਾਹਸ੍ਸ ਆਨੁਭਾਵੇਨ ਹਤਨ੍ਤਰਾਯੋਤਿ ਅਯਮੇਵ ਅਤ੍ਥੋ ਯੁਜ੍ਜਤਿ. ਅਥਾਪਿ ਪਣਾਮਕਿਰਿਯਾਯ ਜਨਿਤਤ੍ਤਾ ਪੁਞ੍ਞਮੇਵ ਪੁਞ੍ਞਫਲਨ੍ਤਿ ਤਸ੍ਸਾਧਿਪ੍ਪਾਯੋ ਸਿਯਾ, ਏਵਂ ਸਤਿ ਯੁਜ੍ਜੇਯ੍ਯ. ਸੋ ਚ ਪੁਞ੍ਞਪ੍ਪਵਾਹੋ ਨ ਅਪ੍ਪਮਤ੍ਤਕੋ, ਅਥ ਖੋ ਮਹਨ੍ਤੋਯੇਵਾਤਿ ਦਸ੍ਸੇਨ੍ਤੋ ਆਹ ‘‘ਵਿਪੁਲ’’ਨ੍ਤਿ, ਮਹਨ੍ਤਂ ਅਨਪ੍ਪਕਨ੍ਤਿ ਵੁਤ੍ਤਂ ਹੋਤਿ. ਅਲਤ੍ਥਨ੍ਤਿ ਅਲਭਿਂ, ਪਾਪੁਣਿਨ੍ਤਿ ਅਤ੍ਥੋ.

ਤਸ੍ਸਾਨੁਭਾਵੇਨਾਤਿ ਤਸ੍ਸ ਯਥਾਵੁਤ੍ਤਸ੍ਸ ਪੁਞ੍ਞਪ੍ਪਵਾਹਸ੍ਸ ਆਨੁਭਾਵੇਨ ਬਲੇਨ. ਹਤਨ੍ਤਰਾਯੋਤਿ ਤਂਤਂਸਮ੍ਪਤ੍ਤਿਯਾ ਵਿਬਨ੍ਧਨਵਸੇਨ ਸਤ੍ਤਸਨ੍ਤਾਨਸ੍ਸ ਅਨ੍ਤਰੇ ਵੇਮਜ੍ਝੇ ਏਤਿ ਆਗਚ੍ਛਤੀਤਿ ਅਨ੍ਤਰਾਯੋ, ਦਿਟ੍ਠਧਮ੍ਮਿਕਾਦਿਅਨਤ੍ਥੋ. ਪਣਾਮਪਯੋਜਨੇ ਵੁਤ੍ਤਵਿਧਿਨਾ ਹਤੋ ਵਿਦ੍ਧਸ੍ਤੋ ਅਨ੍ਤਰਾਯੋ ਉਪਦ੍ਦਵੋ ਅਸ੍ਸਾਤਿ ਹਤਨ੍ਤਰਾਯੋ. ਅਸ੍ਸ ‘‘ਵਣ੍ਣਯਿਸ੍ਸਂ ਵਿਨਯ’’ਨ੍ਤਿ ਇਮਿਨਾ ਸਮ੍ਬਨ੍ਧੋ, ਹਤਨ੍ਤਰਾਯੋ ਹੁਤ੍ਵਾ ਵਿਨਯਂ ਵਣ੍ਣਯਿਸ੍ਸਨ੍ਤਿ ਵੁਤ੍ਤਂ ਹੋਤਿ. ਏਤੇਨ ਤਸ੍ਸ ਪੁਞ੍ਞਪ੍ਪਵਾਹਸ੍ਸ ਅਤ੍ਤਨੋ ਪਸਾਦਸਮ੍ਪਤ੍ਤਿਯਾ ਰਤਨਤ੍ਤਯਸ੍ਸ ਚ ਖੇਤ੍ਤਭਾਵਸਮ੍ਪਤ੍ਤਿਯਾ ਅਤ੍ਥਸਂਵਣ੍ਣਨਾਯ ਉਪਘਾਤਕਉਪਦ੍ਦਵਾਨਂ ਹਨਨੇ ਸਮਤ੍ਥਤਂ ਦੀਪੇਤਿ.

ਏਵਂ ਰਤਨਤ੍ਤਯਸ੍ਸ ਨਿਪਚ੍ਚਕਾਰਕਰਣੇ ਪਯੋਜਨਂ ਦਸ੍ਸੇਤ੍ਵਾ ਇਦਾਨਿ ਯਸ੍ਸ ਵਿਨਯਪਿਟਕਸ੍ਸ ਅਤ੍ਥਂ ਸਂਵਣ੍ਣੇਤੁਕਾਮੋ, ਤਸ੍ਸ ਤਾਵ ਭਗਵਤੋ ਸਾਸਨਸ੍ਸ ਮੂਲਪਤਿਟ੍ਠਾਨਭਾਵਂ ਦਸ੍ਸੇਤ੍ਵਾ ਤਮ੍ਪਿ ਥੋਮੇਨ੍ਤੋ ਆਹ ‘‘ਯਸ੍ਮਿਂ ਠਿਤੇ’’ਤਿਆਦਿ. ਅਟ੍ਠਿਤਸ੍ਸ ਸੁਸਣ੍ਠਿਤਸ੍ਸ ਭਗਵਤੋ ਸਾਸਨਂ ਯਸ੍ਮਿਂ ਠਿਤੇ ਪਤਿਟ੍ਠਿਤਂ ਹੋਤੀਤਿ ਯੋਜੇਤਬ੍ਬਂ. ਤਤ੍ਥ ਯਸ੍ਮਿਨ੍ਤਿ ਯਸ੍ਮਿਂ ਵਿਨਯਪਿਟਕੇ. ਠਿਤੇਤਿ ਪਾਲ਼ਿਤੋ ਚ ਅਤ੍ਥਤੋ ਚ ਅਨੂਨਂ ਹੁਤ੍ਵਾ ਲਜ੍ਜੀਪੁਗ੍ਗਲੇਸੁ ਪਵਤ੍ਤਨਟ੍ਠੇਨ ਠਿਤੇਤਿ ਅਤ੍ਥੋ. ਸਾਸਨਨ੍ਤਿ ਅਧਿਸੀਲਅਧਿਚਿਤ੍ਤਅਧਿਪਞ੍ਞਾਸਙ੍ਖਾਤਸਿਕ੍ਖਤ੍ਤਯਸਙ੍ਗਹਿਤਂ ਸਾਸਨਂ. ਅਟ੍ਠਿਤਸ੍ਸਾਤਿ ਕਾਮਸੁਖਲ੍ਲਿਕਤ੍ਤਕਿਲਮਥਾਨੁਯੋਗਸਙ੍ਖਾਤੇ ਅਨ੍ਤਦ੍ਵਯੇ ਅਟ੍ਠਿਤਸ੍ਸਾਤਿ ਅਤ੍ਥੋ. ‘‘ਅਪ੍ਪਤਿਟ੍ਠਂ ਖ੍ਵਾਹਂ, ਆਵੁਸੋ, ਅਨਾਯੂਹਂ ਓਘਮਤਰਿ’’ਨ੍ਤਿ (ਸਂ. ਨਿ. ੧.੧) ਹਿ ਵੁਤ੍ਤਂ. ਅਯਞ੍ਚਤ੍ਥੋ ਤੀਸੁਪਿ ਸੀਹਲ਼ਗਣ੍ਠਿਪਦੇਸੁ ਵੁਤ੍ਤੋਯੇਵ. ਗਣ੍ਠਿਪਦੇ ਪਨ ‘‘ਅਟ੍ਠਿਤਸ੍ਸਾਤਿ ਪਰਿਨਿਬ੍ਬੁਤਸ੍ਸਪਿ ਭਗਵਤੋ’’ਤਿ ਵੁਤ੍ਤਂ.

ਪਤਿਟ੍ਠਿਤਂ ਹੋਤੀਤਿ ਤੇਸੁਯੇਵ ਲਜ੍ਜੀਪੁਗ੍ਗਲੇਸੁ ਪਵਤ੍ਤਨਟ੍ਠੇਨ ਪਤਿਟ੍ਠਿਤਂ ਹੋਤਿ. ਸੁਸਣ੍ਠਿਤਸ੍ਸਾਤਿ ਏਤ੍ਥ ਤਾਵ ਤੀਸੁਪਿ ਗਣ੍ਠਿਪਦੇਸੁ ਇਦਂ ਵੁਤ੍ਤਂ ‘‘ਦ੍ਵਤ੍ਤਿਂਸਮਹਾਪੁਰਿਸਲਕ੍ਖਣਅਸੀਤਿਅਨੁਬ੍ਯਞ੍ਜਨੇਹਿ ਸਮਨ੍ਨਾਗਮਨਵਸੇਨ ਸੁਸਣ੍ਠਾਨਸ੍ਸਾਤਿ ਅਤ੍ਥੋ. ਅਨੇਨ ਅਸ੍ਸ ਰੂਪਕਾਯਸਮ੍ਪਤ੍ਤਿਂ ਨਿਦਸ੍ਸੇਤੀ’’ਤਿ. ਗਣ੍ਠਿਪਦੇ ਪਨ ‘‘ਯਥਾਠਾਨੇ ਪਤਿਟ੍ਠਿਤੇਹਿ ਲਕ੍ਖਣੇਹਿ ਸਮਨ੍ਨਾਗਤਤ੍ਤਾ ਰੂਪਕਾਯੇਨ ਸੁਸਣ੍ਠਿਤੋ, ਕਾਯਵਙ੍ਕਾਦਿਰਹਿਤਤ੍ਤਾ ਤਾਦਿਲਕ੍ਖਣਸਮਨ੍ਨਾਗਤਤ੍ਤਾ ਚ ਨਾਮਕਾਯੇਨਪੀ’’ਤਿ ਵੁਤ੍ਤਂ. ਕੇਨਚਿ ਪਨ ‘‘ਚਤੁਬ੍ਰਹ੍ਮਵਿਹਾਰਵਸੇਨ ਸਤ੍ਤੇਸੁ ਸੁਟ੍ਠੁ ਸਮ੍ਮਾ ਚ ਠਿਤਸ੍ਸਾਤਿ ਅਤ੍ਥਵਸੇਨ ਵਾ ਸੁਸਣ੍ਠਿਤਸ੍ਸ. ਸੁਸਣ੍ਠਿਤਤ੍ਤਾ ਹੇਸ ਕੇਵਲਂ ਸਤ੍ਤਾਨਂ ਦੁਕ੍ਖਂ ਅਪਨੇਤੁਕਾਮੋ ਹਿਤਂ ਉਪਸਂਹਰਿਤੁਕਾਮੋ ਸਮ੍ਪਤ੍ਤਿਯਾ ਚ ਪਮੁਦਿਤੋ ਅਪਕ੍ਖਪਤਿਤੋ ਚ ਹੁਤ੍ਵਾ ਵਿਨਯਂ ਦੇਸੇਤਿ. ਤਸ੍ਮਾ ਇਮਸ੍ਮਿਂ ਵਿਨਯਸਂਵਣ੍ਣਨਾਧਿਕਾਰੇ ਸਾਰੁਪ੍ਪਾਯ ਥੁਤਿਯਾ ਥੋਮੇਨ੍ਤੋ ਆਹ ‘ਸੁਸਣ੍ਠਿਤਸ੍ਸਾ’’’ਤਿ ਵਤ੍ਵਾ ‘‘ਗਣ੍ਠਿਪਦੇਸੁ ਵੁਤ੍ਤਤ੍ਥੋ ਅਧਿਪ੍ਪੇਤਾਧਿਕਾਰਾਨੁਰੂਪੋ ਨ ਹੋਤੀ’’ਤਿ ਵੁਤ੍ਤਂ. ਅਯਂ ਪਨੇਤ੍ਥ ਅਮ੍ਹਾਕਂ ਖਨ੍ਤਿ – ਯਥਾਵੁਤ੍ਤਕਾਮਸੁਖਲ੍ਲਿਕਾਦਿਅਨ੍ਤਦ੍ਵਯੇ ਅਟ੍ਠਿਤਤ੍ਤਾਯੇਵ ਮਜ੍ਝਿਮਾਯ ਪਟਿਪਦਾਯ ਸਮ੍ਮਾ ਠਿਤਤ੍ਤਾ ਸੁਸਣ੍ਠਿਤਸ੍ਸਾਤਿ ਏਵਮਤ੍ਥੋ ਗਹੇਤਬ੍ਬੋਤਿ. ਏਵਞ੍ਹਿ ਸਤਿ ਆਰਮ੍ਭਾਨੁਰੂਪਥੋਮਨਾ ਕਤਾ ਹੋਤਿ ਯਥਾਵੁਤ੍ਤਅਨ੍ਤਦ੍ਵਯਂ ਵਿਵਜ੍ਜੇਤ੍ਵਾ ਮਜ੍ਝਿਮਾਯ ਪਟਿਪਦਾਯ ਵਿਨਯਪਞ੍ਞਤ੍ਤਿਯਾਯੇਵ ਯੇਭੁਯ੍ਯੇਨ ਪਕਾਸਨਤੋ.

ਤਨ੍ਤਿ ਪੁਬ੍ਬੇ ‘‘ਯਸ੍ਮਿ’’ਨ੍ਤਿ ਅਨਿਯਮੇਤ੍ਵਾ ਵੁਤ੍ਤਸ੍ਸ ਨਿਯਮਵਚਨਂ, ਤਸ੍ਸ ‘‘ਵਿਨਯ’’ਨ੍ਤਿ ਇਮਿਨਾ ਸਮ੍ਬਨ੍ਧੋ. ਅਸਮ੍ਮਿਸ੍ਸਨ੍ਤਿ ਭਾਵਨਪੁਂਸਕਨਿਦ੍ਦੇਸੋ, ਨਿਕਾਯਨ੍ਤਰਲਦ੍ਧੀਹਿ ਅਸਮ੍ਮਿਸ੍ਸਂ ਕਤ੍ਵਾ ਅਨਾਕੁਲਂ ਕਤ੍ਵਾ ਵਣ੍ਣਯਿਸ੍ਸਨ੍ਤਿ ਵੁਤ੍ਤਂ ਹੋਤਿ. ਸਿਕ੍ਖਾਪਦਪਞ੍ਞਤ੍ਤਿਯਾ ਅਨੁਰੂਪਸ੍ਸ ਕਾਲਮਤ੍ਤਸ੍ਸਪਿ ਧਮ੍ਮਸੇਨਾਪਤਿਸਾਰਿਪੁਤ੍ਤਤ੍ਥੇਰਸਦਿਸੇਨਪਿ ਦੁਵਿਞ੍ਞੇਯ੍ਯਭਾਵਤੋ ਕੇਵਲਂ ਬੁਦ੍ਧਵਿਸਯਂ ਵਿਨਯਪਿਟਕਂ ਅਤ੍ਤਨੋ ਬਲੇਨ ਵਣ੍ਣਯਿਸ੍ਸਾਮੀਤਿ ਵਚਨਮਤ੍ਤਮ੍ਪਿ ਅਞ੍ਞੇਹਿ ਵਤ੍ਤੁਮਸਕ੍ਕੁਣੇਯ੍ਯਤ੍ਤਾ ‘‘ਨਿਸ੍ਸਾਯ ਪੁਬ੍ਬਾਚਰਿਯਾਨੁਭਾਵ’’ਨ੍ਤਿ ਆਹ. ਪੁਬ੍ਬਾਚਰਿਯਾਨੁਭਾਵੋ ਨਾਮ ਅਤ੍ਥਤੋ ਪੁਬ੍ਬਾਚਰਿਯੇਹਿ ਸਂਵਣ੍ਣਿਤਾ ਅਟ੍ਠਕਥਾ, ਤਤੋਯੇਵ ਚ ‘‘ਪੁਬ੍ਬਾਚਰਿਯਾਨੁਭਾਵੋ ਅਟ੍ਠਕਥਾ’’ਤਿ ਸਬ੍ਬਤ੍ਥ ਗਣ੍ਠਿਪਦੇਸੁ ਵੁਤ੍ਤਂ. ਤਸ੍ਮਾ ਪੁਬ੍ਬਾਚਰਿਯੇਹਿ ਸਂਵਣ੍ਣਿਤਂ ਅਟ੍ਠਕਥਂ ਨਿਸ੍ਸਾਯ ਵਣ੍ਣਯਿਸ੍ਸਂ, ਨ ਅਤ੍ਤਨੋਯੇਵ ਬਲਂ ਨਿਸ੍ਸਾਯਾਤਿ ਵੁਤ੍ਤਂ ਹੋਤਿ.

ਅਥ ‘‘ਪੋਰਾਣਟ੍ਠਕਥਾਸੁ ਵਿਜ੍ਜਮਾਨਾਸੁ ਪੁਨ ਵਿਨਯਸਂਵਣ੍ਣਨਾਯ ਕਿਂ ਪਯੋਜਨ’’ਨ੍ਤਿ ਯੋ ਵਦੇਯ੍ਯ, ਤਸ੍ਸ ਪੋਰਾਣਟ੍ਠਕਥਾਯ ਅਨੂਨਭਾਵਂ ਅਤ੍ਤਨੋ ਚ ਸਂਵਣ੍ਣਨਾਯ ਪਯੋਜਨਂ ਦਸ੍ਸੇਨ੍ਤੋ ‘‘ਕਾਮਞ੍ਚਾ’’ਤਿਆਦਿਮਾਹ. ਕਾਮਨ੍ਤਿ ਏਕਨ੍ਤੇਨ, ਯਥਿਚ੍ਛਕਂ ਵਾ, ਸਬ੍ਬਸੋਤਿ ਵੁਤ੍ਤਂ ਹੋਤਿ, ਤਸ੍ਸ ‘‘ਸਂਵਣ੍ਣਿਤੋ’’ਤਿ ਇਮਿਨਾ ਸਮ੍ਬਨ੍ਧੋ. ਕਾਮਂ ਸਂਵਣ੍ਣਿਤੋਯੇਵ, ਨੋ ਨ ਸਂਵਣ੍ਣਿਤੋਤਿ ਅਤ੍ਥੋ. ਕੇਹਿ ਪਨ ਸੋ ਵਿਨਯੋ ਸਂਵਣ੍ਣਿਤੋਤਿ ਆਹ ‘‘ਪੁਬ੍ਬਾਚਰਿਯਾਸਭੇਹੀ’’ਤਿ. ਮਹਾਕਸ੍ਸਪਤ੍ਥੇਰਾਦਯੋ ਪੁਬ੍ਬਾਚਰਿਯਾ ਏਵ ਅਕਮ੍ਪਿਯਟ੍ਠੇਨ ਉਤ੍ਤਮਟ੍ਠੇਨ ਚ ਆਸਭਾ, ਤੇਹਿ ਪੁਬ੍ਬਾਚਰਿਯਾਸਭੇਹੀਤਿ ਵੁਤ੍ਤਂ ਹੋਤਿ. ਕੀਦਿਸਾ ਪਨੇਤੇ ਪੁਬ੍ਬਾਚਰਿਯਾਤਿ ਆਹ ‘‘ਞਾਣਮ੍ਬੂ’’ਤਿਆਦਿ. ਅਗ੍ਗਮਗ੍ਗਞਾਣਸਙ੍ਖਾਤੇਨ ਅਮ੍ਬੁਨਾ ਸਲਿਲੇਨ ਨਿਦ੍ਧੋਤਾਨਿ ਨਿਸ੍ਸੇਸਤੋ ਆਯਤਿਂ ਅਨੁਪ੍ਪਤ੍ਤਿਧਮ੍ਮਤਾਪਾਦਨੇਨ ਧੋਤਾਨਿ ਵਿਕ੍ਖਾਲਿਤਾਨਿ ਵਿਸੋਧਿਤਾਨਿ ਰਾਗਾਦੀਨਿ ਤੀਣਿ ਮਲਾਨਿ ਕਾਮਾਸਵਾਦਯੋ ਚ ਚਤ੍ਤਾਰੋ ਆਸਵਾ ਯੇਹਿ ਤੇ ਞਾਣਮ੍ਬੁਨਿਦ੍ਧਾਤਮਲਾਸਵਾ, ਤੇਹੀਤਿ ਅਤ੍ਥੋ. ਇਮਿਨਾ ਚ ਨ ਕੇਵਲਂ ਏਤੇਸੁ ਆਚਰਿਯਭਾਵੋਯੇਵ, ਅਥ ਖੋ ਰਾਗਾਦਿਮਲਰਹਿਤਾ ਖੀਣਾਸਵਾ ਵਿਸੁਦ੍ਧਸਤ੍ਤਾ ਏਤੇਤਿ ਦਸ੍ਸੇਤਿ.

ਖੀਣਾਸਵਭਾਵੇਪਿ ਨ ਏਤੇ ਸੁਕ੍ਖਵਿਪਸ੍ਸਕਾ, ਅਥ ਖੋ ਏਵਰੂਪੇਹਿਪਿ ਆਨੁਭਾਵੇਹਿ ਸਮਨ੍ਨਾਗਤਾਤਿ ਦਸ੍ਸੇਨ੍ਤੋ ਆਹ ‘‘ਵਿਸੁਦ੍ਧਵਿਜ੍ਜਾਪਟਿਸਮ੍ਭਿਦੇਹੀ’’ਤਿ. ਵਿਸੁਦ੍ਧਾ ਅਚ੍ਚਨ੍ਤਪਰਿਸੁਦ੍ਧਾ ਵਿਜ੍ਜਾ ਚਤਸ੍ਸੋ ਚ ਪਟਿਸਮ੍ਭਿਦਾ ਯੇਸਂ ਤੇ ਵਿਸੁਦ੍ਧਵਿਜ੍ਜਾਪਟਿਸਮ੍ਭਿਦਾ, ਤੇਹਿ. ਏਕਦੇਸੇਨ ਪਟਿਸਮ੍ਭਿਦਂ ਅਪ੍ਪਤ੍ਤਾਨਂ ਅਰਿਯਾਨਮੇਵ ਅਭਾਵਤੋ ਏਤੇਹਿ ਅਧਿਗਤਪਟਿਸਮ੍ਭਿਦਾ ਪਟੁਤਰਲਦ੍ਧਪ੍ਪਭੇਦਾਤਿ ਦਸ੍ਸੇਤੁਂ ਵਿਸੁਦ੍ਧਗ੍ਗਹਣਂ ਕਤਂ. ਵਿਜ੍ਜਾਤਿ ਤਿਸ੍ਸੋ ਵਿਜ੍ਜਾ, ਅਟ੍ਠ ਵਿਜ੍ਜਾ ਵਾ. ਤਤ੍ਥ ਦਿਬ੍ਬਚਕ੍ਖੁਞਾਣਂ ਪੁਬ੍ਬੇਨਿਵਾਸਞਾਣਂ ਆਸਵਕ੍ਖਯਞਾਣਞ੍ਚਾਤਿ ਇਮਾ ਤਿਸ੍ਸੋ ਵਿਜ੍ਜਾ. ਅਟ੍ਠ ਵਿਜ੍ਜਾ ਪਨ –

‘‘ਵਿਪਸ੍ਸਨਾਞਾਣਮਨੋਮਯਿਦ੍ਧਿ,

ਇਦ੍ਧਿਪ੍ਪਭੇਦੋਪਿ ਚ ਦਿਬ੍ਬਸੋਤਂ;

ਪਰਸ੍ਸ ਚੇਤੋਪਰਿਯਾਯਞਾਣਂ,

ਪੁਬ੍ਬੇਨਿਵਾਸਾਨੁਗਤਞ੍ਚ ਞਾਣਂ;

ਦਿਬ੍ਬਞ੍ਚ ਚਕ੍ਖਾਸਵਸਙ੍ਖਯੋ ਚ,

ਏਤਾਨਿ ਞਾਣਾਨਿ ਇਧਟ੍ਠ ਵਿਜ੍ਜਾ’’ਤਿ. –

ਏਵਂ ਵਿਪਸ੍ਸਨਾਞਾਣਮਨੋਮਯਿਦ੍ਧੀਹਿ ਸਦ੍ਧਿਂ ਪਰਿਗ੍ਗਹਿਤਾ ਛ ਅਭਿਞ੍ਞਾਯੇਵ. ਅਤ੍ਥਪਟਿਸਮ੍ਭਿਦਾ ਧਮ੍ਮਪਟਿਸਮ੍ਭਿਦਾ ਨਿਰੁਤ੍ਤਿਪਟਿਸਮ੍ਭਿਦਾ ਪਟਿਭਾਨਪਟਿਸਮ੍ਭਿਦਾਤਿ ਚਤਸ੍ਸੋ ਪਟਿਸਮ੍ਭਿਦਾ. ਤਤ੍ਥ ਸਙ੍ਖੇਪਤੋ ਹੇਤੁਫਲੇ ਞਾਣਂ ਅਤ੍ਥਪਟਿਸਮ੍ਭਿਦਾ, ਹੇਤੁਮ੍ਹਿ ਞਾਣਂ ਧਮ੍ਮਪਟਿਸਮ੍ਭਿਦਾ, ਹੇਤੁਹੇਤੁਫਲਾਨੁਰੂਪਂ ਵੋਹਾਰੇਸੁ ਞਾਣਂ ਨਿਰੁਤ੍ਤਿਪਟਿਸਮ੍ਭਿਦਾ, ਇਦਂ ਞਾਣਂ ਇਮਮਤ੍ਥਂ ਜੋਤਯਤੀਤਿ ਇਮਿਨਾ ਆਕਾਰੇਨ ਹੇਟ੍ਠਾ ਵੁਤ੍ਤੇਸੁ ਤੀਸੁ ਞਾਣੇਸੁ ਪਵਤ੍ਤਞਾਣਂ ਪਟਿਭਾਨਪਟਿਸਮ੍ਭਿਦਾ. ਏਤਾਸਂ ਪਨ ਵਿਤ੍ਥਾਰਕਥਾ ਅਤਿਪਪਞ੍ਚਭਾਵਤੋ ਇਧ ਨ ਵੁਚ੍ਚਤਿ. ਪਟਿਸਮ੍ਭਿਦਾਪ੍ਪਤ੍ਤਾਨਂ ਸਦ੍ਧਮ੍ਮੇਸੁ ਛੇਕਭਾਵਤੋ ਆਹ ‘‘ਸਦ੍ਧਮ੍ਮਸਂਵਣ੍ਣਨਕੋਵਿਦੇਹੀ’’ਤਿ. ‘‘ਪਟਿਸਮ੍ਭਿਦਾਪ੍ਪਤ੍ਤਾਨਮ੍ਪਿ ਧਮ੍ਮੇਸੁ ਅਭਿਯੋਗਵਸੇਨ ਵਿਸੇਸੋ ਹੋਤੀਤਿ ਲਦ੍ਧਪਟਿਸਮ੍ਭਿਦਾਸੁ ਸਾਤਿਸਯਤਂ ਦਸ੍ਸੇਤੁਂ ਆਹਾ’’ਤਿਪਿ ਵਦਨ੍ਤਿ. ਸਦ੍ਧਮ੍ਮਸਂਵਣ੍ਣਨਕੋਵਿਦੇਹੀਤਿ ਪਿਟਕਤ੍ਤਯਸਙ੍ਖਾਤਸ੍ਸ ਸਦ੍ਧਮ੍ਮਸ੍ਸ ਸਂਵਣ੍ਣਨੇ ਸਬ੍ਬਸੋ ਅਤ੍ਥਪ੍ਪਕਾਸਨੇ ਕੋਵਿਦੇਹਿ ਛੇਕੇਹਿ, ਕੁਸਲੇਹੀਤਿ ਅਤ੍ਥੋ.

ਕਿਲੇਸਜਾਲਂ ਪਰਿਕ੍ਖਾਰਬਾਹੁਲ੍ਲਂ ਵਾ ਸਂਲਿਖਤਿ ਤਨੁਂ ਕਰੋਤੀਤਿ ਸਲ੍ਲੇਖੋ. ਇਧ ਪਨ ਖੀਣਾਸਵਾਧਿਕਾਰਤ੍ਤਾ ਪਰਿਕ੍ਖਾਰਬਾਹੁਲ੍ਲਸ੍ਸ ਸਲ੍ਲਿਖਨਵਸੇਨੇਵ ਅਤ੍ਥੋ ਗਹੇਤਬ੍ਬੋ, ਤਤੋਯੇਵ ਚ ਗਣ੍ਠਿਪਦੇ ‘‘ਸਲ੍ਲੇਖਿਯੇ ਪਰਿਮਿਤਪਰਿਕ੍ਖਾਰਵੁਤ੍ਤਿਯਾ’’ਤਿ ਅਤ੍ਥੋ ਵੁਤ੍ਤੋ. ਸਲ੍ਲੇਖਸ੍ਸ ਭਾਵੋ ਸਲ੍ਲੇਖਿਯਂ, ਤਸ੍ਮਿਂ ਸਲ੍ਲੇਖਿਯੇ, ਸਲ੍ਲੇਖਪਟਿਪਤ੍ਤਿਯਨ੍ਤਿ ਵੁਤ੍ਤਂ ਹੋਤਿ. ਨੋਸੁਲਭੂਪਮੇਹੀਤਿ ਅਸੁਲਭੂਪਮੇਹਿ ਸਲ੍ਲੇਖਪਟਿਪਤ੍ਤਿਯਾ ਅਸੁਕਸਦਿਸਾਤਿ ਤੇਸਂ ਉਪਮਾਯ ਅਨੁਚ੍ਛਵਿਕਪੁਗ੍ਗਲਾਨਂ ਦੁਲ੍ਲਭਤ੍ਤਾ ਨਤ੍ਥਿ ਸੁਲਭਾ ਉਪਮਾ ਏਤੇਸਨ੍ਤਿ ਨੋਸੁਲਭੂਪਮਾ. ਮਹਾਵਿਹਾਰਸ੍ਸਾਤਿ ਚਿਤ੍ਤਲਪਬ੍ਬਤਅਭਯਗਿਰਿਸੇਸਨਿਕਾਯਦ੍ਵਯਂ ਪਟਿਕ੍ਖਿਪਤਿ. ਧਜੂਪਮੇਹੀਤਿ ਰਥਸ੍ਸ ਸਞ੍ਜਾਨਨਹੇਤੁਕਂ ਰਥੇ ਬਦ੍ਧਧਜਂ ਵਿਯ ਅਜਾਨਨ੍ਤਾਨਂ ‘‘ਅਸੁਕੇਹਿ ਚ ਅਸੁਕੇਹਿ ਚ ਥੇਰੇਹਿ ਨਿਵਾਸਿਤੋ ਮਹਾਵਿਹਾਰੋ ਨਾਮਾ’’ਤਿ ਏਵਂ ਮਹਾਵਿਹਾਰਸ੍ਸ ਸਞ੍ਜਾਨਨਹੇਤੁਤ੍ਤਾ ਮਹਾਵਿਹਾਰਸ੍ਸ ਧਜੂਪਮੇਹਿ. ਸਂਵਣ੍ਣਿਤੋਤਿ ਸਮ੍ਮਾ ਅਨੂਨਂ ਕਤ੍ਵਾ ਵਣ੍ਣਿਤੋ. ਸਂਵਣ੍ਣਿਤੋ ਅਯਂ ਵਿਨਯੋਤਿ ਪਦਚ੍ਛੇਦੋ ਕਾਤਬ੍ਬੋ. ਚਿਤ੍ਤੇਹਿ ਨਯੇਹੀਤਿ ਅਨੇਕਪ੍ਪਭੇਦਨਯਤ੍ਤਾ ਵਿਚਿਤ੍ਤੇਹਿ ਨਯੇਹਿ. ਸਮ੍ਬੁਦ੍ਧਵਰਨ੍ਵਯੇਹੀਤਿ ਸਬ੍ਬਞ੍ਞੁਬੁਦ੍ਧਵਰਂ ਅਨੁਗਤੇਹਿ, ਭਗਵਤੋ ਅਧਿਪ੍ਪਾਯਾਨੁਗਤੇਹਿ ਨਯੇਹੀਤਿ ਵੁਤ੍ਤਂ ਹੋਤਿ. ਅਥ ਵਾ ਬੁਦ੍ਧਵਰਂ ਅਨੁਗਤੇਹਿ ਪੁਬ੍ਬਾਚਰਿਯਾਸਭੇਹੀਤਿ ਸਮ੍ਬਨ੍ਧੋ ਕਾਤਬ੍ਬੋ.

ਏਵਂ ਪੋਰਾਣਟ੍ਠਕਥਾਯ ਅਨੂਨਭਾਵਂ ਦਸ੍ਸੇਤ੍ਵਾ ਇਦਾਨਿ ਅਤ੍ਤਨੋ ਸਂਵਣ੍ਣਨਾਯ ਪਯੋਜਨਵਿਸੇਸਂ ਦਸ੍ਸੇਤੁਂ ‘‘ਸਂਵਣ੍ਣਨਾ’’ਤਿਆਦਿਮਾਹ. ਇਦਂ ਵੁਤ੍ਤਂ ਹੋਤਿ – ਕਿਞ੍ਚਾਪਿ ਪੁਬ੍ਬਾਚਰਿਯਾਸਭੇਹਿ ਯਥਾਵੁਤ੍ਤਗੁਣਵਿਸਿਟ੍ਠੇਹਿ ਅਯਂ ਵਿਨਯੋ ਸਬ੍ਬਸੋ ਵਣ੍ਣਿਤੋ, ਤਥਾਪਿ ਤੇਸਂ ਏਸਾ ਸਂਵਣ੍ਣਨਾ ਸੀਹਲ਼ਦੀਪਵਾਸੀਨਂ ਭਾਸਾਯ ਸਙ੍ਖਤਤ੍ਤਾ ਰਚਿਤਤ੍ਤਾ ਦੀਪਨ੍ਤਰੇ ਭਿਕ੍ਖੁਜਨਸ੍ਸ ਸੀਹਲ਼ਦੀਪਤੋ ਅਞ੍ਞਦੀਪਵਾਸਿਨੋ ਭਿਕ੍ਖੁਗਣਸ੍ਸ ਕਿਞ੍ਚਿ ਅਤ੍ਥਂ ਪਯੋਜਨਂ ਯਸ੍ਮਾ ਨਾਭਿਸਮ੍ਭੁਣਾਤਿ ਨ ਸਮ੍ਪਾਦੇਤਿ ਨ ਸਾਧੇਤਿ, ਤਸ੍ਮਾ ਇਮਂ ਸਂਵਣ੍ਣਨਂ ਪਾਲ਼ਿਨਯਾਨੁਰੂਪਂ ਕਤ੍ਵਾ ਬੁਦ੍ਧਸਿਰਿਤ੍ਥੇਰੇਨ ਅਜ੍ਝਿਟ੍ਠੋ ਇਦਾਨਿ ਸਮਾਰਭਿਸ੍ਸਨ੍ਤਿ. ਤਤ੍ਥ ਸਂਵਣ੍ਣਿਯਤਿ ਅਤ੍ਥੋ ਏਤਾਯਾਤਿ ਸਂਵਣ੍ਣਨਾ, ਅਟ੍ਠਕਥਾ. ਸਾ ਪਨ ਧਮ੍ਮਸਙ੍ਗਾਹਕਤ੍ਥੇਰੇਹਿ ਪਠਮਂ ਤੀਣਿ ਪਿਟਕਾਨਿ ਸਙ੍ਗਾਯਿਤ੍ਵਾ ਤਸ੍ਸ ਅਤ੍ਥਵਣ੍ਣਨਾਨੁਰੂਪੇਨੇਵ ਵਾਚਨਾਮਗ੍ਗਂ ਆਰੋਪਿਤਤ੍ਤਾ ਤਿਸ੍ਸੋ ਸਙ੍ਗੀਤਿਯੋ ਆਰੁਲ਼੍ਹੋਯੇਵ ਬੁਦ੍ਧਵਚਨਸ੍ਸ ਅਤ੍ਥਸਂਵਣ੍ਣਨਾਭੂਤੋ ਕਥਾਮਗ੍ਗੋ. ਸੋਯੇਵ ਚ ਮਹਾਮਹਿਨ੍ਦਤ੍ਥੇਰੇਨ ਤਮ੍ਬਪਣ੍ਣਿਦੀਪਂ ਆਭਤੋ, ਪਚ੍ਛਾ ਤਮ੍ਬਪਣ੍ਣਿਯੇਹਿ ਮਹਾਥੇਰੇਹਿ ਨਿਕਾਯਨ੍ਤਰਲਦ੍ਧੀਹਿ ਸਙ੍ਕਰਪਰਿਹਰਣਤ੍ਥਂ ਸੀਹਲ਼ਭਾਸਾਯ ਠਪਿਤੋ. ਤੇਨਾਹ ‘‘ਸੀਹਲ਼ਦੀਪਕੇਨਾ’’ਤਿਆਦਿ. ਸੀਹਸ੍ਸ ਲਾਨਤੋ ਗਹਣਤੋ ਸੀਹਲ਼ੋ, ਸੀਹਕੁਮਾਰੋ. ਤਂਵਂਸਜਾਤਤਾਯ ਤਮ੍ਬਪਣ੍ਣਿਦੀਪੇ ਖਤ੍ਤਿਯਾਨਂ ਤੇਸਂ ਨਿਵਾਸਤਾਯ ਤਮ੍ਬਪਣ੍ਣਿਦੀਪਸ੍ਸਪਿ ਸੀਹਲ਼ਭਾਵੋ ਵੇਦਿਤਬ੍ਬੋ, ਤਸ੍ਮਿਂ ਸੀਹਲ਼ਦੀਪੇ ਭੂਤਤ੍ਤਾ ਸੀਹਲ਼ਦੀਪਕੇਨ ਵਾਕ੍ਯੇਨ ਵਚਨੇਨ, ਸੀਹਲ਼ਭਾਸਾਯਾਤਿ ਵੁਤ੍ਤਂ ਹੋਤਿ.

ਪਾਲ਼ਿਨਯਾਨੁਰੂਪਨ੍ਤਿ ਪਾਲ਼ਿਨਯਸ੍ਸ ਅਨੁਰੂਪਂ ਕਤ੍ਵਾ, ਮਾਗਧਭਾਸਾਯ ਪਰਿਵਤ੍ਤਿਤ੍ਵਾਤਿ ਵੁਤ੍ਤਂ ਹੋਤਿ. ਅਜ੍ਝੇਸਨਨ੍ਤਿ ਗਰੁਟ੍ਠਾਨਿਯਂ ਪਯਿਰੁਪਾਸਿਤ੍ਵਾ ਗਰੁਤਰਂ ਪਯੋਜਨਂ ਉਦ੍ਦਿਸ੍ਸ ਅਭਿਪਤ੍ਥਨਾ ਅਜ੍ਝੇਸਨਾ, ਤਂ ਅਜ੍ਝੇਸਨਂ, ਆਯਾਚਨਨ੍ਤਿ ਅਤ੍ਥੋ. ਤਸ੍ਸ ‘‘ਸਮਨੁਸ੍ਸਰਨ੍ਤੋ’’ਤਿ ਇਮਿਨਾ ਸਮ੍ਬਨ੍ਧੋ. ਕਸ੍ਸ ਅਜ੍ਝੇਸਨਨ੍ਤਿ ਆਹ ‘‘ਬੁਦ੍ਧਸਿਰਿਵ੍ਹਯਸ੍ਸ ਥੇਰਸ੍ਸਾ’’ਤਿ. ਬੁਦ੍ਧਸਿਰੀਤਿ ਅਵ੍ਹਯੋ ਨਾਮਂ ਯਸ੍ਸ ਸੋਯਂ ਬੁਦ੍ਧਸਿਰਿਵ੍ਹਯੋ, ਤਸ੍ਸ, ਇਤ੍ਥਨ੍ਨਾਮਸ੍ਸ ਥੇਰਸ੍ਸ ਅਜ੍ਝੇਸਨਂ ਸਮ੍ਮਾ ਆਦਰੇਨ ਸਮਨੁਸ੍ਸਰਨ੍ਤੋ ਹਦਯੇ ਠਪੇਨ੍ਤੋਤਿ ਅਤ੍ਥੋ.

ਇਦਾਨਿ ਅਤ੍ਤਨੋ ਸਂਵਣ੍ਣਨਾਯ ਕਰਣਪ੍ਪਕਾਰਂ ਦਸ੍ਸੇਨ੍ਤੋ ‘‘ਸਂਵਣ੍ਣਨਂ ਤਞ੍ਚਾ’’ਤਿਆਦਿਮਾਹ. ਤਤ੍ਥ ਤਞ੍ਚ ਇਦਾਨਿ ਵੁਚ੍ਚਮਾਨਂ ਸਂਵਣ੍ਣਨਂ ਸਮਾਰਭਨ੍ਤੋ ਸਕਲਾਯਪਿ ਮਹਾਅਟ੍ਠਕਥਾਯ ਇਧ ਗਹੇਤਬ੍ਬਤੋ ਮਹਾਅਟ੍ਠਕਥਂ ਤਸ੍ਸਾ ਇਦਾਨਿ ਵੁਚ੍ਚਮਾਨਾਯ ਸਂਵਣ੍ਣਨਾਯ ਸਰੀਰਂ ਕਤ੍ਵਾ ਮਹਾਪਚ੍ਚਰਿਯਂ ਯੋ ਵਿਨਿਚ੍ਛਯੋ ਵੁਤ੍ਤੋ, ਤਥੇਵ ਕੁਰੁਨ੍ਦੀਨਾਮਾਦੀਸੁ ਵਿਸ੍ਸੁਤਾਸੁ ਅਟ੍ਠਕਥਾਸੁ ਯੋ ਵਿਨਿਚ੍ਛਯੋ ਵੁਤ੍ਤੋ, ਤਤੋਪਿ ਵਿਨਿਚ੍ਛਯਤੋ ਯੁਤ੍ਤਮਤ੍ਥਂ ਅਪਰਿਚ੍ਚਜਨ੍ਤੋ ਅਨ੍ਤੋਗਧਤ੍ਥੇਰਵਾਦਂ ਕਤ੍ਵਾ ਸਂਵਣ੍ਣਨਂ ਸਮਾਰਭਿਸ੍ਸਨ੍ਤਿ ਪਦਤ੍ਥਸਮ੍ਬਨ੍ਧੋ ਵੇਦਿਤਬ੍ਬੋ. ਏਤ੍ਥ ਚ ਅਤ੍ਥੋ ਕਥਿਯਤਿ ਏਤਾਯਾਤਿ ਅਤ੍ਥਕਥਾ, ਸਾਯੇਵ ਅਟ੍ਠਕਥਾ ਤ੍ਥਕਾਰਸ੍ਸ ਟ੍ਠਕਾਰਂ ਕਤ੍ਵਾ ‘‘ਦੁਕ੍ਖਸ੍ਸ ਪੀਲ਼ਨਟ੍ਠੋ’’ਤਿਆਦੀਸੁ (ਪਟਿ. ਮ. ੧.੧੭; ੨.੮) ਵਿਯ. ਮਹਾਪਚ੍ਚਰਿਯਨ੍ਤਿ ਏਤ੍ਥ ਪਚ੍ਚਰੀਤਿ ਉਲ਼ੁਮ੍ਪਂ ਵੁਚ੍ਚਤਿ, ਤਸ੍ਮਿਂ ਨਿਸੀਦਿਤ੍ਵਾ ਕਤਤ੍ਤਾ ਤਮੇਵ ਨਾਮਂ ਜਾਤਂ. ਕੁਰੁਨ੍ਦਿਵਲ੍ਲਿਵਿਹਾਰੋ ਨਾਮ ਅਤ੍ਥਿ, ਤਤ੍ਥ ਕਤਤ੍ਤਾ ਕੁਰੁਨ੍ਦੀਤਿ ਨਾਮਂ ਜਾਤਨ੍ਤਿ ਵਦਨ੍ਤਿ. ਆਦਿਸਦ੍ਦੇਨ ਅਨ੍ਧਕਟ੍ਠਕਥਂ ਸਙ੍ਖੇਪਟ੍ਠਕਥਞ੍ਚ ਸਙ੍ਗਣ੍ਹਾਤਿ. ਵਿਸ੍ਸੁਤਾਸੂਤਿ ਸਬ੍ਬਤ੍ਥ ਪਤ੍ਥਟਾਸੁ, ਪਾਕਟਾਸੂਤਿ ਵੁਤ੍ਤਂ ਹੋਤਿ.

ਯੁਤ੍ਤਮਤ੍ਥਨ੍ਤਿ ਏਤ੍ਥ ਤਾਵ ਮਜ੍ਝਿਮਗਣ੍ਠਿਪਦੇ ਚੂਲ਼ਗਣ੍ਠਿਪਦੇ ਚ ਇਦਂ ਵੁਤ੍ਤਂ ‘‘ਯੁਤ੍ਤਮਤ੍ਥਨ੍ਤਿ ਸਂਵਣ੍ਣੇਤਬ੍ਬਟ੍ਠਾਨਸ੍ਸ ਯੁਤ੍ਤਮਤ੍ਥਂ, ਨ ਪਨ ਤਤ੍ਥ ਅਯੁਤ੍ਤਮ੍ਪਿ ਅਤ੍ਥੀਤਿ ਵੁਤ੍ਤਂ ਹੋਤੀ’’ਤਿ. ਮਹਾਗਣ੍ਠਿਪਦੇ ਪਨੇਤ੍ਥ ਨ ਕਿਞ੍ਚਿ ਵੁਤ੍ਤਂ. ਕੇਨਚਿ ਪਨ ‘‘ਮਹਾਅਟ੍ਠਕਥਾਨਯੇਨ ਵਿਨਯਯੁਤ੍ਤਿਯਾ ਵਾ ਯੁਤ੍ਤਮਤ੍ਥ’’ਨ੍ਤਿ ਵੁਤ੍ਤਂ, ਤਂ ਯੁਤ੍ਤਂ ਵਿਯ ਦਿਸ੍ਸਤਿ ਮਹਾਪਚ੍ਚਰਿਆਦੀਸੁਪਿ ਕਤ੍ਥਚਿ ਅਯੁਤ੍ਤਸ੍ਸਾਪਿ ਅਤ੍ਥਸ੍ਸ ਉਪਰਿ ਵਿਭਾਵਨਤੋ. ‘‘ਅਟ੍ਠਕਥਂਯੇਵ ਗਹੇਤ੍ਵਾ ਸਂਵਣ੍ਣਨਂ ਕਰਿਸ੍ਸਾਮੀ’’ਤਿ ਵੁਤ੍ਤੇ ਅਟ੍ਠਕਥਾਸੁ ਵੁਤ੍ਤਤ੍ਥੇਰਵਾਦਾਨਂ ਬਾਹਿਰਭਾਵੋ ਸਿਯਾਤਿ ਤੇਪਿ ਅਨ੍ਤੋਕਤ੍ਤੁਕਾਮੋ ‘‘ਅਨ੍ਤੋਗਧਥੇਰਵਾਦ’’ਨ੍ਤਿ ਆਹ, ਥੇਰਵਾਦੇਪਿ ਅਨ੍ਤੋਕਤ੍ਵਾਤਿ ਵੁਤ੍ਤਂ ਹੋਤਿ. ਸਂਵਣ੍ਣਨਨ੍ਤਿ ਅਪਰਕਾਲਕਿਰਿਯਾਯ ਕਮ੍ਮਨਿਦ੍ਦੇਸੋ. ਪੁਬ੍ਬੇ ਵੁਤ੍ਤਂ ਤੁ ‘‘ਸਂਵਣ੍ਣਨ’’ਨ੍ਤਿ ਵਚਨਂ ਤਤ੍ਥੇਵ ‘‘ਸਮਾਰਭਨ੍ਤੋ’’ਤਿ ਪੁਬ੍ਬਕਾਲਕਿਰਿਯਾਯ ਕਮ੍ਮਭਾਵੇਨ ਯੋਜੇਤਬ੍ਬਂ. ਸਮ੍ਮਾਤਿ ਵਤ੍ਤਬ੍ਬੇ ਗਾਥਾਬਨ੍ਧਵਸੇਨ ਰਸ੍ਸਭਾਵੋ ਕਤੋਤਿ ਵੇਦਿਤਬ੍ਬੋ.

ਏਵਂ ਕਰਣਪ੍ਪਕਾਰਂ ਦਸ੍ਸੇਤ੍ਵਾ ਇਦਾਨਿ ਸੋਤੂਹਿ ਪਟਿਪਜ੍ਜਿਤਬ੍ਬਵਿਧਿਂ ਦਸ੍ਸੇਨ੍ਤੋ ‘‘ਤਂ ਮੇ’’ਤਿਆਦਿਮਾਹ. ਇਦਂ ਵੁਤ੍ਤਂ ਹੋਤਿ – ਇਦਾਨਿ ਵੁਚ੍ਚਮਾਨਂ ਤਂ ਮਮ ਸਂਵਣ੍ਣਨਂ ਧਮ੍ਮਪਦੀਪਸ੍ਸ ਤਥਾਗਤਸ੍ਸ ਧਮ੍ਮਂ ਸਾਸਨਧਮ੍ਮਂ ਪਾਲ਼ਿਧਮ੍ਮਂ ਵਾ ਸਕ੍ਕਚ੍ਚਂ ਪਟਿਮਾਨਯਨ੍ਤਾ ਪੂਜੇਨ੍ਤਾ ਥਿਰੇਹਿ ਸੀਲਕ੍ਖਨ੍ਧਾਦੀਹਿ ਸਮਨ੍ਨਾਗਤਤ੍ਤਾ ਥੇਰਾ, ਅਚਿਰਪਬ੍ਬਜਿਤਤ੍ਤਾ ਨਵਾ, ਤੇਸਂ ਮਜ੍ਝੇ ਭਵਤ੍ਤਾ ਮਜ੍ਝਿਮਾ ਚ ਭਿਕ੍ਖੂ ਪਸਨ੍ਨਚਿਤ੍ਤਾ ਯਥਾਵੁਤ੍ਤਨਯੇਨ ਸਪ੍ਪਯੋਜਨਤ੍ਤਾ ਉਪਰਿ ਵਕ੍ਖਮਾਨਵਿਧਿਨਾ ਪਮਾਣਤ੍ਤਾ ਚ ਸਦ੍ਦਹਿਤ੍ਵਾ ਪੀਤਿਸੋਮਨਸ੍ਸਯੁਤ੍ਤਚਿਤ੍ਤਾ ਇਸ੍ਸਾਪਕਤਾ ਅਹੁਤ੍ਵਾ ਨਿਸਾਮੇਨ੍ਤੁ ਸੁਣਨ੍ਤੂਤਿ. ਤਤ੍ਥ ਧਮ੍ਮਪ੍ਪਦੀਪਸ੍ਸਾਤਿ ਧਮ੍ਮੋਯੇਵ ਸਤ੍ਤਸਨ੍ਤਾਨੇਸੁ ਮੋਹਨ੍ਧਕਾਰਵਿਧਮਨਤੋ ਪਦੀਪਸਦਿਸਤ੍ਤਾ ਪਦੀਪੋ ਅਸ੍ਸਾਤਿ ਧਮ੍ਮਪਦੀਪੋ, ਭਗਵਾ. ਤਸ੍ਸ ਧਮ੍ਮਪਦੀਪਸ੍ਸ.

ਇਦਾਨਿ ਅਤ੍ਤਨੋ ਸਂਵਣ੍ਣਨਾਯ ਆਗਮਵਿਸੁਦ੍ਧਿਂ ਦਸ੍ਸੇਤ੍ਵਾ ਪਮਾਣਭਾਵਂ ਦਸ੍ਸੇਨ੍ਤੋ ‘‘ਬੁਦ੍ਧੇਨਾ’’ਤਿਆਦਿਮਾਹ. ਯਥੇਵ ਬੁਦ੍ਧੇਨ ਯੋ ਧਮ੍ਮੋ ਚ ਵਿਨਯੋ ਚ ਵੁਤ੍ਤੋ, ਸੋ ਤਸ੍ਸ ਬੁਦ੍ਧਸ੍ਸ ਯੇਹਿ ਪੁਤ੍ਤੇਹਿ ਧਮ੍ਮਸੇਨਾਪਤਿਆਦੀਹਿ ਤਥੇਵ ਞਾਤੋ, ਤੇਸਂ ਬੁਦ੍ਧਪੁਤ੍ਤਾਨਂ ਮਤਿਮਚ੍ਚਜਨ੍ਤਾ ਸੀਹਲ਼ਟ੍ਠਕਥਾਚਰਿਯਾ ਯਸ੍ਮਾ ਪੁਰੇ ਅਟ੍ਠਕਥਾ ਅਕਂਸੂਤਿ ਅਯਮੇਤ੍ਥ ਸਮ੍ਬਨ੍ਧੋ. ਤਤ੍ਥ ਧਮ੍ਮੋਤਿ ਸੁਤ੍ਤਾਭਿਧਮ੍ਮੇ ਸਙ੍ਗਣ੍ਹਾਤਿ, ਵਿਨਯੋਤਿ ਸਕਲਂ ਵਿਨਯਪਿਟਕਂ. ਏਤ੍ਤਾਵਤਾ ਚ ਸਬ੍ਬਮ੍ਪਿ ਬੁਦ੍ਧਵਚਨਂ ਨਿਦ੍ਦਿਟ੍ਠਂ ਹੋਤਿ. ਸਕਲਞ੍ਹਿ ਬੁਦ੍ਧਵਚਨਂ ਧਮ੍ਮਵਿਨਯਵਸੇਨ ਦੁਵਿਧਂ ਹੋਤਿ. ਵੁਤ੍ਤੋਤਿ ਪਾਲ਼ਿਤੋ ਚ ਅਤ੍ਥਤੋ ਚ ਬੁਦ੍ਧੇਨ ਭਗਵਤਾ ਵੁਤ੍ਤੋ. ਨ ਹਿ ਭਗਵਤਾ ਅਬ੍ਯਾਕਤਂ ਨਾਮ ਤਨ੍ਤਿਪਦਂ ਅਤ੍ਥਿ, ਸਬ੍ਬੇਸਂਯੇਵ ਅਤ੍ਥੋ ਕਥਿਤੋ, ਤਸ੍ਮਾ ਸਮ੍ਮਾਸਮ੍ਬੁਦ੍ਧੇਨੇਵ ਤਿਣ੍ਣਂ ਪਿਟਕਾਨਂ ਅਤ੍ਥਵਣ੍ਣਨਾਕ੍ਕਮੋਪਿ ਭਾਸਿਤੋਤਿ ਦਟ੍ਠਬ੍ਬਂ. ਤਤ੍ਥ ਤਤ੍ਥ ਭਗਵਤਾ ਪਵਤ੍ਤਿਤਾ ਪਕਿਣ੍ਣਕਦੇਸਨਾਯੇਵ ਹਿ ਅਟ੍ਠਕਥਾ. ਤਥੇਵ ਞਾਤੋਤਿ ਯਥੇਵ ਬੁਦ੍ਧੇਨ ਵੁਤ੍ਤੋ, ਤਥੇਵ ਏਕਪਦਮ੍ਪਿ ਏਕਕ੍ਖਰਮ੍ਪਿ ਅਵਿਨਾਸੇਤ੍ਵਾ ਅਧਿਪ੍ਪਾਯਞ੍ਚ ਅਵਿਕੋਪੇਤ੍ਵਾ ਞਾਤੋ ਵਿਦਿਤੋਤਿ ਅਤ੍ਥੋ. ਤੇਸਂ ਮਤਿਮਚ੍ਚਜਨ੍ਤਾਤਿ ਤੇਸਂ ਬੁਦ੍ਧਪੁਤ੍ਤਾਨਂ ਅਧਿਪ੍ਪਾਯਂ ਅਪਰਿਚ੍ਚਜਨ੍ਤਾ. ਅਟ੍ਠਕਥਾ ਅਕਂਸੂਤਿ ਅਟ੍ਠਕਥਾਯੋ ਅਕਂਸੁ. ਕਤ੍ਥਚਿ ‘‘ਅਟ੍ਠਕਥਾਮਕਂਸੂ’’ਤਿ ਪਾਠੋ ਦਿਸ੍ਸਤਿ, ਤਤ੍ਥਾਪਿ ਸੋਯੇਵਤ੍ਥੋ, ਮ-ਕਾਰੋ ਪਨ ਪਦਸਨ੍ਧਿਵਸੇਨ ਆਗਤੋਤਿ ਦਟ੍ਠਬ੍ਬੋ. ‘‘ਅਟ੍ਠਕਥਾ’’ਤਿ ਬਹੁਵਚਨਨਿਦ੍ਦੇਸੇਨ ਮਹਾਪਚ੍ਚਰਿਯਾਦਿਕਂ ਸਙ੍ਗਣ੍ਹਾਤਿ.

ਤਸ੍ਮਾਤਿ ਯਸ੍ਮਾ ਤੇਸਂ ਬੁਦ੍ਧਪੁਤ੍ਤਾਨਂ ਅਧਿਪ੍ਪਾਯਂ ਅਵਿਕੋਪੇਤ੍ਵਾ ਪੁਰੇ ਅਟ੍ਠਕਥਾ ਅਕਂਸੁ, ਤਸ੍ਮਾਤਿ ਅਤ੍ਥੋ. ਹੀਤਿ ਨਿਪਾਤਮਤ੍ਤਂ ਹੇਤੁਅਤ੍ਥਸ੍ਸ ‘‘ਤਸ੍ਮਾ’’ਤਿ ਇਮਿਨਾਯੇਵ ਪਕਾਸਿਤਤ੍ਤਾ. ਯਦਿ ਅਟ੍ਠਕਥਾਸੁ ਵੁਤ੍ਤਂ ਸਬ੍ਬਮ੍ਪਿ ਪਮਾਣਂ, ਏਵਂ ਸਤਿ ਤਤ੍ਥ ਪਮਾਦਲੇਖਾਪਿ ਪਮਾਣਂ ਸਿਯਾਤਿ ਆਹ ‘‘ਵਜ੍ਜਯਿਤ੍ਵਾਨ ਪਮਾਦਲੇਖ’’ਨ੍ਤਿ. ਤਤ੍ਥ ਪਮਾਦਲੇਖਨ੍ਤਿ ਅਪਰਭਾਗੇ ਪੋਤ੍ਥਕਾਰੁਲ਼੍ਹਕਾਲੇ ਪਮਜ੍ਜਿਤ੍ਵਾ ਲਿਖਨਵਸੇਨ ਪਵਤ੍ਤਂ ਪਮਾਦਪਾਠਂ. ਇਦਂ ਵੁਤ੍ਤਂ ਹੋਤਿ – ਪਮਾਦੇਨ ਸਤਿਂ ਅਪਚ੍ਚੁਪਟ੍ਠਪੇਤ੍ਵਾ ਅਦਿਨ੍ਨਾਦਾਨਸ੍ਸ ਪੁਬ੍ਬਪਯੋਗੇ ‘‘ਸਚ੍ਚੇਪਿ ਅਲਿਕੇਪਿ ਦੁਕ੍ਕਟ’’ਨ੍ਤਿ ਵੁਤ੍ਤਵਚਨਸਦਿਸਂ ਯਂ ਲਿਖਿਤਂ, ਤਂ ਵਜ੍ਜਯਿਤ੍ਵਾ ਅਪਨੇਤ੍ਵਾ ਸਬ੍ਬਂ ਪਮਾਣਨ੍ਤਿ. ਵਕ੍ਖਤਿ ਹਿ ਤਤ੍ਥ –

‘‘ਮਹਾਅਟ੍ਠਕਥਾਯਂ ਪਨ ਸਚ੍ਚੇਪਿ ਅਲਿਕੇਪਿ ਦੁਕ੍ਕਟਮੇਵ ਵੁਤ੍ਤਂ, ਤਂ ਪਮਾਦਲਿਖਿਤਨ੍ਤਿ ਵੇਦਿਤਬ੍ਬਂ. ਨ ਹਿ ਅਦਿਨ੍ਨਾਦਾਨਸ੍ਸ ਪੁਬ੍ਬਪਯੋਗੇ ਪਾਚਿਤ੍ਤਿਯਟ੍ਠਾਨੇ ਦੁਕ੍ਕਟਂ ਨਾਮ ਅਤ੍ਥੀ’’ਤਿ (ਪਾਰਾ. ਅਟ੍ਠ. ੧.੯੪).

ਕੇਸਂ ਪਮਾਣਨ੍ਤਿ ਆਹ ‘‘ਸਿਕ੍ਖਾਸੁ ਸਗਾਰਵਾਨਂ ਇਧ ਪਣ੍ਡਿਤਾਨ’’ਨ੍ਤਿ. ਇਧਾਤਿ ਇਮਸ੍ਮਿਂ ਸਾਸਨੇ. ਪੁਨ ‘‘ਯਸ੍ਮਾ’’ਤਿ ਵਚਨਸ੍ਸ ਕੋ ਸਮ੍ਬਨ੍ਧੋਤਿ ਚੇ? ਏਤ੍ਥ ਤਾਵ ਮਹਾਗਣ੍ਠਿਪਦੇ ਗਣ੍ਠਿਪਦੇ ਚ ਨ ਕਿਞ੍ਚਿ ਵੁਤ੍ਤਂ, ਮਜ੍ਝਿਮਗਣ੍ਠਿਪਦੇ ਪਨ ਚੂਲ਼ਗਣ੍ਠਿਪਦੇ ਚ ਇਦਂ ਵੁਤ੍ਤਂ ‘‘ਯਸ੍ਮਾ ਪਮਾਣਂ, ਤਸ੍ਮਾ ਨਿਸਾਮੇਨ੍ਤੁ ਪਸਨ੍ਨਚਿਤ੍ਤਾ’’ਤਿ. ਏਵਮਸ੍ਸ ਸਮ੍ਬਨ੍ਧੋ ਦਟ੍ਠਬ੍ਬੋ. ਯਸ੍ਮਾ ਅਟ੍ਠਕਥਾਸੁ ਵੁਤ੍ਤਂ ਪਮਾਣਂ, ਤਸ੍ਮਾ ਇਧ ਵੁਤ੍ਤਮ੍ਪਿ ਪਮਾਣਮੇਵਾਤਿ ਪਾਠਸੇਸਂ ਕਤ੍ਵਾ ਵਜਿਰਬੁਦ੍ਧਿਤ੍ਥੇਰੋ ਵਦਤਿ. ਤਤ੍ਥ ਇਧਾਤਿ ਇਮਿਸ੍ਸਾ ਸਮਨ੍ਤਪਾਸਾਦਿਕਾਯਾਤਿ ਅਤ੍ਥੋ ਗਹੇਤਬ੍ਬੋ.

ਤਤ੍ਥ ‘‘ਯਸ੍ਮਾ’’ਤਿ ਵਚਨਸ੍ਸ ਪਠਮਂ ਵੁਤ੍ਤਸਮ੍ਬਨ੍ਧਵਸੇਨ ਅਟ੍ਠਕਥਾਸੁ ਵੁਤ੍ਤਂ ਸਬ੍ਬਮ੍ਪਿ ਪਮਾਣਨ੍ਤਿ ਸਾਧਿਤਤ੍ਤਾ ਇਦਾਨਿ ਵੁਚ੍ਚਮਾਨਾਪਿ ਸਂਵਣ੍ਣਨਾ ਕੇਵਲਂ ਵਚਨਮਤ੍ਤੇਨੇਵ ਭਿਨ੍ਨਾ, ਅਤ੍ਥਤੋ ਪਨ ਅਟ੍ਠਕਥਾਯੇਵਾਤਿ ਦਸ੍ਸੇਤੁਂ ‘‘ਤਤੋ ਚ ਭਾਸਨ੍ਤਰਮੇਵਾ’’ਤਿਆਦਿਮਾਹ. ਪਚ੍ਛਾ ਵੁਤ੍ਤਸਮ੍ਬਨ੍ਧਵਸੇਨ ਪਨ ਇਧ ਵੁਤ੍ਤਮ੍ਪਿ ਕਸ੍ਮਾ ਪਮਾਣਨ੍ਤਿ ਚੇ? ਯਸ੍ਮਾ ਵਚਨਮਤ੍ਤਂ ਠਪੇਤ੍ਵਾ ਏਸਾਪਿ ਅਟ੍ਠਕਥਾਯੇਵ, ਤਸ੍ਮਾ ਪਮਾਣਨ੍ਤਿ ਦਸ੍ਸੇਤੁਂ ‘‘ਤਤੋ ਚ ਭਾਸਨ੍ਤਰਮੇਵਾ’’ਤਿਆਦਿਮਾਹ. ਏਵਮਾਕੁਲਂ ਦੁਬ੍ਬਿਞ੍ਞੇਯ੍ਯਸਭਾਵਞ੍ਚ ਕਤ੍ਵਾ ਗਣ੍ਠਿਪਦੇਸੁ ਸਮ੍ਬਨ੍ਧੋ ਦਸ੍ਸਿਤੋ, ਅਨਾਕੁਲਵਚਨੋ ਚ ਭਦਨ੍ਤਬੁਦ੍ਧਘੋਸਾਚਰਿਯੋ. ਨ ਹਿ ਸੋ ਏਵਮਾਕੁਲਂ ਕਤ੍ਵਾ ਵਤ੍ਤੁਮਰਹਤਿ, ਤਸ੍ਮਾ ਯਥਾਧਿਪ੍ਪੇਤਮਤ੍ਥਮਨਾਕੁਲਂ ਸੁਵਿਞ੍ਞੇਯ੍ਯਞ੍ਚ ਕਤ੍ਵਾ ਯਥਾਠਿਤਸ੍ਸ ਸਮ੍ਬਨ੍ਧਵਸੇਨੇਵ ਦਸ੍ਸਯਿਸ੍ਸਾਮ. ਕਥਂ? ਯਸ੍ਮਾ ਅਟ੍ਠਕਥਾਸੁ ਵੁਤ੍ਤਂ ਪਮਾਣਂ, ਤਸ੍ਮਾ ਸਕ੍ਕਚ੍ਚਂ ਅਨੁਸਿਕ੍ਖਿਤਬ੍ਬਾਤਿ ਏਵਮੇਤ੍ਥ ਸਮ੍ਬਨ੍ਧੋ ਦਟ੍ਠਬ੍ਬੋ. ਯਦਿ ਨਾਮ ਅਟ੍ਠਕਥਾਸੁ ਵੁਤ੍ਤਂ ਪਮਾਣਂ, ਅਯਂ ਪਨ ਇਦਾਨਿ ਵੁਚ੍ਚਮਾਨਾ ਕਸ੍ਮਾ ਸਕ੍ਕਚ੍ਚਂ ਅਨੁਸਿਕ੍ਖਿਤਬ੍ਬਾਤਿ ਆਹ ‘‘ਤਤੋ ਚ ਭਾਸਨ੍ਤਰਮੇਵ ਹਿਤ੍ਵਾ’’ਤਿਆਦਿ. ਇਦਂ ਵੁਤ੍ਤਂ ਹੋਤਿ – ਯਸ੍ਮਾ ਅਟ੍ਠਕਥਾਸੁ ਵੁਤ੍ਤਂ ਪਮਾਣਂ, ਯਸ੍ਮਾ ਚ ਅਯਂ ਸਂਵਣ੍ਣਨਾਪਿ ਭਾਸਨ੍ਤਰਪਰਿਚ੍ਚਾਗਾਦਿਮਤ੍ਤਵਿਸਿਟ੍ਠਾ, ਅਤ੍ਥਤੋ ਪਨ ਅਭਿਨ੍ਨਾਵ, ਤਤੋਯੇਵ ਚ ਪਮਾਣਭੂਤਾ ਹੇਸ੍ਸਤਿ, ਤਸ੍ਮਾ ਸਕ੍ਕਚ੍ਚਂ ਆਦਰਂ ਕਤ੍ਵਾ ਅਨੁਸਿਕ੍ਖਿਤਬ੍ਬਾਤਿ. ਤਥਾ ਹਿ ਪੋਰਾਣਟ੍ਠਕਥਾਨਂ ਪਮਾਣਭਾਵੋ, ਇਮਿਸ੍ਸਾ ਚ ਸਂਵਣ੍ਣਨਾਯ ਭਾਸਨ੍ਤਰਪਰਿਚ੍ਚਾਗਾਦਿਮਤ੍ਤਵਿਸਿਟ੍ਠਾਯ ਅਤ੍ਥਤੋ ਤਤੋ ਅਭਿਨ੍ਨਭਾਵੋਤਿ ਉਭਯਮ੍ਪੇਤਂ ਸਕ੍ਕਚ੍ਚਂ ਅਨੁਸਿਕ੍ਖਿਤਬ੍ਬਭਾਵਹੇਤੂਤਿ ਦਟ੍ਠਬ੍ਬਂ. ਨ ਹਿ ਕੇਵਲਂ ਪੋਰਾਣਟ੍ਠਕਥਾਨਂ ਸਤਿਪਿ ਪਮਾਣਭਾਵੇ ਅਯਂ ਸਂਵਣ੍ਣਨਾ ਤਤੋ ਭਿਨ੍ਨਾ ਅਤ੍ਥਤੋ ਅਞ੍ਞਾਯੇਵ ਚ ਸਕ੍ਕਚ੍ਚਂ ਅਨੁਸਿਕ੍ਖਿਤਬ੍ਬਾਤਿ ਵਤ੍ਤੁਮਰਹਤਿ, ਨਾਪਿ ਇਮਿਸ੍ਸਾ ਸਂਵਣ੍ਣਨਾਯ ਤਤੋਅਭਿਨ੍ਨਭਾਵੇਪਿ ਪੋਰਾਣਟ੍ਠਕਥਾਨਂ ਅਸਤਿ ਪਮਾਣਭਾਵੇ ਅਯਂ ਸਂਵਣ੍ਣਨਾ ਸਕ੍ਕਚ੍ਚਂ ਅਨੁਸਿਕ੍ਖਿਤਬ੍ਬਾਤਿ ਵਤ੍ਤੁਂ ਯੁਤ੍ਤਰੂਪਾ ਹੋਤਿ, ਤਸ੍ਮਾ ਯਥਾਵੁਤ੍ਤਨਯੇਨ ਉਭਯਮ੍ਪੇਤਂ ਸਕ੍ਕਚ੍ਚਂ ਅਨੁਸਿਕ੍ਖਿਤਬ੍ਬਭਾਵਹੇਤੂਤਿ ਦਟ੍ਠਬ੍ਬਂ.

ਤਤੋਤਿ ਅਟ੍ਠਕਥਾਤੋ. ਭਾਸਨ੍ਤਰਮੇਵ ਹਿਤ੍ਵਾਤਿ ਕਞ੍ਚੁਕਸਦਿਸਂ ਸੀਹਲ਼ਭਾਸਂ ਅਪਨੇਤ੍ਵਾ. ਵਿਤ੍ਥਾਰਮਗ੍ਗਞ੍ਚ ਸਮਾਸਯਿਤ੍ਵਾਤਿ ਪੋਰਾਣਟ੍ਠਕਥਾਸੁ ਉਪਰਿ ਵੁਚ੍ਚਮਾਨਮ੍ਪਿ ਆਨੇਤ੍ਵਾ ਤਤ੍ਥ ਤਤ੍ਥ ਪਪਞ੍ਚਿਤਂ ‘‘ਞਤ੍ਤਿਚਤੁਤ੍ਥੇਨ ਕਮ੍ਮੇਨ ਅਕੁਪ੍ਪੇਨ ਠਾਨਾਰਹੇਨ ਉਪਸਮ੍ਪਨ੍ਨੋਤਿ ਭਿਕ੍ਖੂ’’ਤਿ (ਪਾਰਾ. ੪੫) ਏਤ੍ਥ ਅਪਲੋਕਨਾਦੀਨਂ ਚਤੁਨ੍ਨਮ੍ਪਿ ਕਮ੍ਮਾਨਂ ਵਿਤ੍ਥਾਰਕਥਾ ਵਿਯ ਤਾਦਿਸਂ ਵਿਤ੍ਥਾਰਮਗ੍ਗਂ ਸਙ੍ਖਿਪਿਤ੍ਵਾ ਵਣ੍ਣਯਿਸ੍ਸਾਮਾਤਿ ਅਧਿਪ੍ਪਾਯੋ. ਤਥਾ ਹਿ ਵਕ੍ਖਤਿ –

‘‘ਏਤ੍ਥ ਚ ਞਤ੍ਤਿਚਤੁਤ੍ਥਕਮ੍ਮਂ ਏਕਮੇਵ ਆਗਤਂ, ਇਮਸ੍ਮਿਂ ਪਨ ਠਾਨੇ ਠਤ੍ਵਾ ਚਤ੍ਤਾਰਿ ਸਙ੍ਘਕਮ੍ਮਾਨਿ ਨੀਹਰਿਤ੍ਵਾ ਵਿਤ੍ਥਾਰਤੋ ਕਥੇਤਬ੍ਬਾਨੀਤਿ ਸਬ੍ਬਅਟ੍ਠਕਥਾਸੁ ਵੁਤ੍ਤਂ, ਤਾਨਿ ਚ ‘ਅਪਲੋਕਨਕਮ੍ਮਂ ਞਤ੍ਤਿਕਮ੍ਮਂ ਞਤ੍ਤਿਦੁਤਿਯਕਮ੍ਮਂ ਞਤ੍ਤਿਚਤੁਤ੍ਥਕਮ੍ਮ’ਨ੍ਤਿ ਪਟਿਪਾਟਿਯਾ ਠਪੇਤ੍ਵਾ ਵਿਤ੍ਥਾਰੇਨ ਖਨ੍ਧਕਤੋ ਪਰਿਵਾਰਾਵਸਾਨੇ ਕਮ੍ਮਵਿਭਙ੍ਗਤੋ ਚ ਪਾਲ਼ਿਂ ਆਹਰਿਤ੍ਵਾ ਕਥਿਤਾਨਿ. ਤਾਨਿ ਮਯਂ ਪਰਿਵਾਰਾਵਸਾਨੇ ਕਮ੍ਮਵਿਭਙ੍ਗੇਯੇਵ ਵਣ੍ਣਯਿਸ੍ਸਾਮ. ਏਵਞ੍ਹਿ ਸਤਿ ਪਠਮਪਾਰਾਜਿਕਵਣ੍ਣਨਾ ਚ ਨ ਭਾਰਿਯਾ ਭਵਿਸ੍ਸਤਿ, ਯਥਾਠਿਤਾਯ ਚ ਪਾਲ਼ਿਯਾ ਵਣ੍ਣਨਾ ਸੁਵਿਞ੍ਞੇਯ੍ਯਾ ਭਵਿਸ੍ਸਤਿ, ਤਾਨਿ ਚ ਠਾਨਾਨਿ ਅਸੁਞ੍ਞਾਨਿ ਭਵਿਸ੍ਸਨ੍ਤਿ, ਤਸ੍ਮਾ ਅਨੁਪਦਵਣ੍ਣਨਮੇਵ ਕਰੋਮਾ’’ਤਿ (ਪਾਰਾ. ਅਟ੍ਠ. ੧.੪੫ ਭਿਕ੍ਖੁਪਦਭਾਜਨੀਯਵਣ੍ਣਨਾ).

ਵਿਨਿਚ੍ਛਯਂ ਸਬ੍ਬਮਸੇਸਯਿਤ੍ਵਾਤਿ ਤਂਤਂਅਟ੍ਠਕਥਾਸੁ ਵੁਤ੍ਤਂ ਸਬ੍ਬਮ੍ਪਿ ਵਿਨਿਚ੍ਛਯਂ ਅਸੇਸਯਿਤ੍ਵਾ ਸੇਸਂ ਅਕਤ੍ਵਾ, ਕਿਞ੍ਚਿਮਤ੍ਤਮ੍ਪਿ ਅਪਰਿਚ੍ਚਜਿਤ੍ਵਾਤਿ ਵੁਤ੍ਤਂ ਹੋਤਿ. ਵਣ੍ਣਿਤੁਂ ਯੁਤ੍ਤਰੂਪਂ ਹੁਤ੍ਵਾ ਅਨੁਕ੍ਕਮੇਨ ਆਗਤਂ ਪਾਲ਼ਿਂ ਅਪਰਿਚ੍ਚਜਿਤ੍ਵਾ ਸਂਵਣ੍ਣਨਤੋ ਸੀਹਲ਼ਟ੍ਠਕਥਾਸੁ ਅਯੁਤ੍ਤਟ੍ਠਾਨੇ ਵਣ੍ਣਿਤਂ ਯਥਾਠਾਨੇਯੇਵ ਸਂਵਣ੍ਣਨਤੋ ਚ ਵੁਤ੍ਤਂ ‘‘ਤਨ੍ਤਿਕ੍ਕਮਂ ਕਿਞ੍ਚਿ ਅਵੋਕ੍ਕਮਿਤ੍ਵਾ’’ਤਿ, ਕਿਞ੍ਚਿ ਪਾਲ਼ਿਕ੍ਕਮਂ ਅਨਤਿਕ੍ਕਮਿਤ੍ਵਾ ਅਨੁਕ੍ਕਮੇਨੇਵ ਵਣ੍ਣਯਿਸ੍ਸਾਮਾਤਿ ਅਧਿਪ੍ਪਾਯੋ.

ਸੁਤ੍ਤਨ੍ਤਿਕਾਨਂ ਵਚਨਾਨਮਤ੍ਥਨ੍ਤਿ ਸੁਤ੍ਤਨ੍ਤਪਾਲ਼ਿਯਂ ਆਗਤਾਨਮ੍ਪਿ ਵਚਨਾਨਮਤ੍ਥਂ. ਸੀਹਲ਼ਟ੍ਠਕਥਾਸੁ ‘‘ਸੁਤ੍ਤਨ੍ਤਿਕਾਨਂ ਭਾਰੋ’’ਤਿ ਵਤ੍ਵਾ ਅਵੁਤ੍ਤਾਨਮ੍ਪਿ ਵੇਰਞ੍ਜਕਣ੍ਡਾਦੀਸੁ ਝਾਨਕਥਾਆਨਾਪਾਨਸ੍ਸਤਿਸਮਆਧਿਆਦੀਨਂ ਸੁਤ੍ਤਨ੍ਤਵਚਨਾਨਮਤ੍ਥਂ ਤਂਤਂਸੁਤ੍ਤਾਨੁਰੂਪਂ ਸਬ੍ਬਸੋ ਪਰਿਦੀਪਯਿਸ੍ਸਾਮੀਤਿ ਅਧਿਪ੍ਪਾਯੋ. ਹੇਸ੍ਸਤੀਤਿ ਭਵਿਸ੍ਸਤਿ, ਕਰਿਯਿਸ੍ਸਤੀਤਿ ਵਾ ਅਤ੍ਥੋ. ਏਤ੍ਥ ਚ ਪਠਮਸ੍ਮਿਂ ਅਤ੍ਥਵਿਕਪ੍ਪੇ ਭਾਸਨ੍ਤਰਪਰਿਚ੍ਚਾਗਾਦਿਕਂ ਚਤੁਬ੍ਬਿਧਂ ਕਿਚ੍ਚਂ ਨਿਪ੍ਫਾਦੇਤ੍ਵਾ ਸੁਤ੍ਤਨ੍ਤਿਕਾਨਂ ਵਚਨਾਨਮਤ੍ਥਂ ਪਰਿਦੀਪਯਨ੍ਤੀ ਅਯਂ ਵਣ੍ਣਨਾ ਭਵਿਸ੍ਸਤੀਤਿ ਵਣ੍ਣਨਾਯ ਵਸੇਨ ਸਮਾਨਕਤ੍ਤੁਕਤਾ ਵੇਦਿਤਬ੍ਬਾ. ਪਚ੍ਛਿਮਸ੍ਮਿਂ ਅਤ੍ਥਵਿਕਪ੍ਪੇ ਪਨ ਹੇਟ੍ਠਾਵੁਤ੍ਤਭਾਸਨ੍ਤਰਪਰਿਚ੍ਚਾਗਾਦਿਂ ਕਤ੍ਵਾ ਸੁਤ੍ਤਨ੍ਤਿਕਾਨਂ ਵਚਨਾਨਮਤ੍ਥਂ ਪਰਿਦੀਪਯਨ੍ਤੀ ਅਯਂ ਵਣ੍ਣਨਾ ਅਮ੍ਹੇਹਿ ਕਰਿਯਿਸ੍ਸਤੀਤਿ ਏਵਂ ਆਚਰਿਯਵਸੇਨ ਸਮਾਨਕਤ੍ਤੁਕਤਾ ਵੇਦਿਤਬ੍ਬਾ. ਵਣ੍ਣਨਾਪੀਤਿ ਏਤ੍ਥ ਅਪਿਸਦ੍ਦਂ ਗਹੇਤ੍ਵਾ ‘‘ਤਸ੍ਮਾਪਿ ਸਕ੍ਕਚ੍ਚਂ ਅਨੁਸਿਕ੍ਖਿਤਬ੍ਬਾਤਿ ਯੋਜੇਤਬ੍ਬ’’ਨ੍ਤਿ ਚੂਲ਼ਗਣ੍ਠਿਪਦੇ ਵੁਤ੍ਤਂ. ਤਤ੍ਥ ਪੁਬ੍ਬੇ ਵੁਤ੍ਤਪ੍ਪਯੋਜਨਵਿਸੇਸਂ ਪਮਾਣਭਾਵਞ੍ਚ ਸਮ੍ਪਿਣ੍ਡੇਤੀਤਿ ਅਧਿਪ੍ਪਾਯੋ. ਮਜ੍ਝਿਮਗਣ੍ਠਿਪਦੇ ਪਨ ‘‘ਤਸ੍ਮਾ ਸਕ੍ਕਚ੍ਚਂ ਅਨੁਸਿਕ੍ਖਿਤਬ੍ਬਾਪੀ’’ਤਿ ਸਮ੍ਬਨ੍ਧੋ ਵੁਤ੍ਤੋ. ਏਤ੍ਥ ਪਨ ਨ ਕੇਵਲਂ ਅਯਂ ਵਣ੍ਣਨਾ ਹੇਸ੍ਸਤਿ, ਅਥ ਖੋ ਅਨੁਸਿਕ੍ਖਿਤਬ੍ਬਾਪੀਤਿ ਇਮਮਤ੍ਥਂ ਸਮ੍ਪਿਣ੍ਡੇਤੀਤਿ ਅਧਿਪ੍ਪਾਯੋ. ਏਤ੍ਥਾਪਿ ਯਥਾਠਿਤਵਸੇਨੇਵ ਅਪਿਸਦ੍ਦਸ੍ਸ ਅਤ੍ਥੋ ਗਹੇਤਬ੍ਬੋਤਿ ਅਮ੍ਹਾਕਂ ਖਨ੍ਤਿ. ਇਦਂ ਵੁਤ੍ਤਂ ਹੋਤਿ – ਯਸ੍ਮਾ ਅਟ੍ਠਕਥਾਸੁ ਵੁਤ੍ਤਂ ਪਮਾਣਂ, ਯਸ੍ਮਾ ਚ ਅਯਂ ਵਣ੍ਣਨਾਪਿ ਤਤੋ ਅਭਿਨ੍ਨਤ੍ਤਾ ਪਮਾਣਭੂਤਾਯੇਵ ਹੇਸ੍ਸਤਿ, ਤਸ੍ਮਾ ਸਕ੍ਕਚ੍ਚਂ ਅਨੁਸਿਕ੍ਖਿਤਬ੍ਬਾਤਿ.

ਗਨ੍ਥਾਰਮ੍ਭਕਥਾਵਣ੍ਣਨਾ ਨਿਟ੍ਠਿਤਾ.

ਬਾਹਿਰਨਿਦਾਨਕਥਾ

ਇਦਾਨਿ ‘‘ਤਂ ਵਣ੍ਣਯਿਸ੍ਸਂ ਵਿਨਯ’’ਨ੍ਤਿ ਪਟਿਞ੍ਞਾਤਤ੍ਤਾ ਯਥਾਪਟਿਞ੍ਞਾਤਵਿਨਯਸਂਵਣ੍ਣਨਂ ਕਤ੍ਤੁਕਾਮੋ ਸਂਵਰਵਿਨਯਪਹਾਨਵਿਨਯਾਦਿਵਸੇਨ ਵਿਨਯਸ੍ਸ ਬਹੁਵਿਧਤ੍ਤਾ ਇਧ ਸਂਵਣ੍ਣੇਤਬ੍ਬਭਾਵੇਨ ਅਧਿਪ੍ਪੇਤੋ ਤਾਵ ਵਿਨਯੋ ਵਵਤ੍ਥਪੇਤਬ੍ਬੋਤਿ ਦਸ੍ਸੇਨ੍ਤੋ ਆਹ ‘‘ਤਤ੍ਥਾ’’ਤਿਆਦਿ. ਤਤ੍ਥ ਤਤ੍ਥਾਤਿ ਤਾਸੁ ਗਾਥਾਸੁ. ਤਾਵ-ਸਦ੍ਦੋ ਪਠਮਨ੍ਤਿ ਇਮਸ੍ਮਿਂ ਅਤ੍ਥੇ ਦਟ੍ਠਬ੍ਬੋ. ਤੇਨ ਪਠਮਂ ਵਿਨਯਂ ਵਵਤ੍ਥਪੇਤ੍ਵਾ ਪਚ੍ਛਾ ਤਸ੍ਸ ਵਣ੍ਣਨਂ ਕਰਿਸ੍ਸਾਮੀਤਿ ਦੀਪੇਤਿ. ਵਵਤ੍ਥਪੇਤਬ੍ਬੋਤਿ ਨਿਯਮੇਤਬ੍ਬੋ. ਤੇਨੇਤਂ ਵੁਚ੍ਚਤੀਤਿ ਯਸ੍ਮਾ ਵਵਤ੍ਥਪੇਤਬ੍ਬੋ, ਤੇਨ ਹੇਤੁਨਾ ਏਤਂ ‘‘ਵਿਨਯੋ ਨਾਮਾ’’ਤਿਆਦਿਕਂ ਨਿਯਾਮਕਵਚਨਂ ਵੁਚ੍ਚਤੀਤਿ ਅਤ੍ਥੋ. ਅਸ੍ਸਾਤਿ ਵਿਨਯਸ੍ਸ. ਮਾਤਿਕਾਤਿ ਉਦ੍ਦੇਸੋ. ਸੋ ਹਿ ਨਿਦ੍ਦੇਸਪਦਾਨਂ ਜਨਨੀਠਾਨੇ ਠਿਤਤ੍ਤਾ ਮਾਤਾ ਵਿਯਾਤਿ ਮਾਤਿਕਾਤਿ ਵੁਚ੍ਚਤਿ.

ਇਦਾਨਿ ਵਣ੍ਣੇਤਬ੍ਬਮਤ੍ਥਂ ਮਾਤਿਕਂ ਠਪੇਤ੍ਵਾ ਦਸ੍ਸੇਨ੍ਤੋ ਆਹ ‘‘ਵੁਤ੍ਤਂ ਯੇਨਾ’’ਤਿਆਦਿ. ਇਦਂ ਵੁਤ੍ਤਂ ਹੋਤਿ – ਏਤਂ ‘‘ਤੇਨ ਸਮਯੇਨ ਬੁਦ੍ਧੋ ਭਗਵਾ ਵੇਰਞ੍ਜਾਯਂ ਵਿਹਰਤੀ’’ਤਿਆਦਿਨਿਦਾਨਵਚਨਪਟਿਮਣ੍ਡਿਤਂ ਵਿਨਯਪਿਟਕਂ ਯੇਨ ਪੁਗ੍ਗਲੇਨ ਵੁਤ੍ਤਂ, ਯਸ੍ਮਿਂ ਕਾਲੇ ਵੁਤ੍ਤਂ, ਯਸ੍ਮਾ ਕਾਰਣਾ ਵੁਤ੍ਤਂ, ਯੇਨ ਧਾਰਿਤਂ, ਯੇਨ ਚ ਆਭਤਂ, ਯੇਸੁ ਪਤਿਟ੍ਠਿਤਂ, ਏਤਂ ਯਥਾਵੁਤ੍ਤਵਿਧਾਨਂ ਵਤ੍ਵਾ ਤਤੋ ‘‘ਤੇਨ ਸਮਯੇਨਾ’’ਤਿਆਦਿਪਾਠਸ੍ਸ ਅਤ੍ਥਂ ਅਨੇਕਪ੍ਪਕਾਰਤੋ ਦਸ੍ਸਯਨ੍ਤੋ ਵਿਨਯਸ੍ਸ ਅਤ੍ਥਵਣ੍ਣਨਂ ਕਰਿਸ੍ਸਾਮੀਤਿ. ਏਤ੍ਥ ਚ ‘‘ਵੁਤ੍ਤਂ ਯੇਨ ਯਦਾ ਯਸ੍ਮਾ’’ਤਿ ਇਦਂ ਵਚਨਂ ‘‘ਤੇਨ ਸਮਯੇਨ ਬੁਦ੍ਧੋ ਭਗਵਾ’’ਤਿਆਦਿਨਿਦਾਨਵਚਨਮਤ੍ਤਂ ਅਪੇਕ੍ਖਿਤ੍ਵਾ ਵਤ੍ਤੁਕਾਮੋਪਿ ਵਿਸੁਂ ਅਵਤ੍ਵਾ ‘‘ਨਿਦਾਨੇਨ ਆਦਿਕਲ੍ਯਾਣਂ, ‘ਇਦਮਵੋਚਾ’ਤਿ ਨਿਗਮਨੇਨ ਪਰਿਯੋਸਾਨਕਲ੍ਯਾਣ’’ਨ੍ਤਿ ਚ ਵਚਨਤੋ ਨਿਦਾਨਨਿਗਮਨਾਨਿਪਿ ਸਤ੍ਥੁਦੇਸਨਾਯ ਅਨੁਵਿਧਾਨਤ੍ਤਾ ਤਦਨ੍ਤੋਗਧਾਨੇਵਾਤਿ ਨਿਦਾਨਸ੍ਸਪਿ ਵਿਨਯਪਾਲ਼ਿਯਂਯੇਵ ਅਨ੍ਤੋਗਧਤ੍ਤਾ ‘‘ਵੁਤ੍ਤਂ ਯੇਨ ਯਦਾ ਯਸ੍ਮਾ’’ਤਿ ਇਦਮ੍ਪਿ ਵਿਨਯਪਿਟਕਸਮ੍ਬਨ੍ਧਂਯੇਵ ਕਤ੍ਵਾ ਮਾਤਿਕਂ ਠਪੇਸਿ. ਮਾਤਿਕਾਯ ਹਿ ‘‘ਏਤ’’ਨ੍ਤਿ ਵੁਤ੍ਤਂ ਵਿਨਯਪਿਟਕਂਯੇਵ ਸਾਮਞ੍ਞਤੋ ਸਬ੍ਬਤ੍ਥ ਸਮ੍ਬਨ੍ਧਮੁਪਗਚ੍ਛਤਿ.

ਇਦਾਨਿ ਪਨ ਤਂ ਵਿਸੁਂ ਨੀਹਰਿਤ੍ਵਾ ਦਸ੍ਸੇਨ੍ਤੋ ‘‘ਤਤ੍ਥ ਵੁਤ੍ਤਂ ਯੇਨਾ’’ਤਿਆਦਿਮਾਹ. ਤਤ੍ਥ ਤਤ੍ਥਾਤਿ ਤੇਸੁ ਮਾਤਿਕਾਪਦੇਸੁ. ਅਥ ਕਸ੍ਮਾ ਇਦਮੇਵ ਵਚਨਂ ਸਨ੍ਧਾਯ ਵੁਤ੍ਤਨ੍ਤਿ ਆਹ ‘‘ਇਦਞ੍ਹੀ’’ਤਿਆਦਿ. ਇਦਨ੍ਤਿ ‘‘ਤੇਨ ਸਮਯੇਨ ਬੁਦ੍ਧੋ ਭਗਵਾ’’ਤਿਆਦਿਵਚਨਂ. ਹਿ-ਸਦ੍ਦੋ ਯਸ੍ਮਾਤਿ ਅਤ੍ਥੇ ਦਟ੍ਠਬ੍ਬੋ, ਯਸ੍ਮਾ ਬੁਦ੍ਧਸ੍ਸ ਭਗਵਤੋ ਅਤ੍ਤਪਚ੍ਚਕ੍ਖਵਚਨਂ ਨ ਹੋਤਿ, ਤਸ੍ਮਾਤਿ ਵੁਤ੍ਤਂ ਹੋਤਿ. ਅਤ੍ਤਪਚ੍ਚਕ੍ਖਵਚਨਂ ਨ ਹੋਤੀਤਿ ਅਤ੍ਤਨੋ ਪਚ੍ਚਕ੍ਖਂ ਕਤ੍ਵਾ ਵੁਤ੍ਤਵਚਨਂ ਨ ਹੋਤਿ, ਭਗਵਤਾ ਵੁਤ੍ਤਵਚਨਂ ਨ ਹੋਤੀਤਿ ਅਧਿਪ੍ਪਾਯੋ. ‘‘ਅਤ੍ਤਪਚ੍ਚਕ੍ਖਵਚਨਂ ਨ ਹੋਤੀਤਿ ਆਹਚ੍ਚ ਭਾਸਿਤਂ ਨ ਹੋਤੀਤਿ ਅਧਿਪ੍ਪਾਯੋ’’ਤਿ ਕੇਨਚਿ ਵੁਤ੍ਤਂ. ਗਣ੍ਠਿਪਦੇ ਪਨ ‘‘ਅਤ੍ਤਪਚ੍ਚਕ੍ਖਵਚਨਂ ਨ ਹੋਤੀਤਿ ਅਤ੍ਤਨੋ ਧਰਮਾਨਕਾਲੇ ਵੁਤ੍ਤਵਚਨਂ ਨ ਹੋਤੀ’’ਤਿ ਲਿਖਿਤਂ. ਤਦੁਭਯਮ੍ਪਿ ਅਤ੍ਥਤੋ ਸਮਾਨਮੇਵ. ਇਦਾਨਿ ਪਞ੍ਹਕਰਣਂ ਵਤ੍ਵਾ ਅਨੁਕ੍ਕਮੇਨ ਯਥਾਵੁਤ੍ਤਪਞ੍ਹਵਿਸ੍ਸਜ੍ਜਨਂ ਕਰੋਨ੍ਤੋ ‘‘ਆਯਸ੍ਮਤਾ’’ਤਿਆਦਿਮਾਹ. ਇਮਿਨਾ ਪੁਗ੍ਗਲਂ ਨਿਯਮੇਤਿ, ‘‘ਤਞ੍ਚਾ’’ਤਿਆਦਿਨਾ ਕਾਲਂ ਨਿਯਮੇਤਿ. ਤਞ੍ਚ ਉਪਾਲਿਤ੍ਥੇਰੇਨ ਵੁਤ੍ਤਵਚਨਂ ਕਾਲਤੋ ਪਠਮਮਹਾਸਙ੍ਗੀਤਿਕਾਲੇ ਵੁਤ੍ਤਨ੍ਤਿ ਅਤ੍ਥੋ.

ਪਠਮਮਹਾਸਙ੍ਗੀਤਿਕਥਾਵਣ੍ਣਨਾ

ਇਦਾਨਿ ਤਂ ਪਠਮਮਹਾਸਙ੍ਗੀਤਿਂ ਦਸ੍ਸੇਤੁਕਾਮੋ ਤਸ੍ਸਾ ਤਨ੍ਤਿਆਰੁਲ਼੍ਹਾਯ ਇਧ ਵਚਨੇ ਕਾਰਣਂ ਦਸ੍ਸੇਨ੍ਤੋ ‘‘ਪਠਮਮਹਾਸਙ੍ਗੀਤਿ ਨਾਮ ਚੇਸਾ…ਪੇ… ਵੇਦਿਤਬ੍ਬਾ’’ਤਿ ਆਹ. ਪਠਮਮਹਾਸਙ੍ਗੀਤਿ ਨਾਮ ਚੇਸਾਤਿ ਚ-ਸਦ੍ਦੋ ਈਦਿਸੇਸੁ ਠਾਨੇਸੁ ਵਤ੍ਤਬ੍ਬਸਮ੍ਪਿਣ੍ਡਨਤ੍ਥੋ, ਤਞ੍ਚ ਪਠਮਮਹਾਸਙ੍ਗੀਤਿਕਾਲੇ ਵੁਤ੍ਤਂ, ਏਸਾ ਚ ਪਠਮਮਹਾਸਙ੍ਗੀਤਿ ਏਵਂ ਵੇਦਿਤਬ੍ਬਾਤਿ ਵੁਤ੍ਤਂ ਹੋਤਿ. ਉਪਞ੍ਞਾਸਤ੍ਥੋ ਵਾ ਚ-ਸਦ੍ਦੋ. ਉਪਞ੍ਞਾਸੋਤਿ ਚ ਵਾਕ੍ਯਾਰਮ੍ਭੋ ਵੁਚ੍ਚਤਿ. ਏਸਾ ਹਿ ਗਨ੍ਥਕਾਰਾਨਂ ਪਕਤਿ, ਯਦਿਦਂ ਕਿਞ੍ਚਿ ਵਤ੍ਵਾ ਪੁਨ ਪਰਂ ਵਤ੍ਤੁਮਾਰਭਨ੍ਤਾਨਂ ਚਸਦ੍ਦਪ੍ਪਯੋਗੋ. ਯਂ ਪਨ ਕੇਨਚਿ ਵੁਤ੍ਤਂ ‘‘ਪਠਮਮਹਾਸਙ੍ਗੀਤਿ ਨਾਮ ਚਾਤਿ ਏਤ੍ਥ ਚ-ਸਦ੍ਦੋ ਅਤਿਰੇਕਤ੍ਥੋ, ਤੇਨ ਅਞ੍ਞਾਪਿ ਅਤ੍ਥੀਤਿ ਦੀਪੇਤੀ’’ਤਿ. ਤਦੇਵ ਤਸ੍ਸ ਗਨ੍ਥਕ੍ਕਮੇ ਅਕੋਵਿਦਤਂ ਦਸ੍ਸੇਤਿ. ਨ ਹੇਤ੍ਥ ਚਸਦ੍ਦੇਨ ਅਤਿਰੇਕਤ੍ਥੋ ਵਿਞ੍ਞਾਯਤਿ. ਯਦਿ ਚੇਤ੍ਥ ਏਤਦਤ੍ਥੋਯੇਵ ਚ-ਕਾਰੋ ਅਧਿਪ੍ਪੇਤੋ ਸਿਯਾ, ਏਵਂ ਸਤਿ ਨ ਕਤ੍ਤਬ੍ਬੋਯੇਵ ਪਠਮਸਦ੍ਦੇਨੇਵ ਅਞ੍ਞਾਸਂ ਦੁਤਿਯਾਦਿਸਙ੍ਗੀਤੀਨਮ੍ਪਿ ਅਤ੍ਥਿਭਾਵਸ੍ਸ ਦੀਪਿਤਤ੍ਤਾ. ਦੁਤਿਯਾਦਿਂ ਉਪਾਦਾਯ ਹਿ ਪਠਮਸਦ੍ਦਪ੍ਪਯੋਗੋ ਦੀਘਾਦਿਂ ਉਪਾਦਾਯ ਰਸ੍ਸਾਦਿਸਦ੍ਦਪ੍ਪਯੋਗੋ ਵਿਯ. ਯਥਾਪਚ੍ਚਯਂ ਤਤ੍ਥ ਤਤ੍ਥ ਦੇਸਿਤਤ੍ਤਾ ਪਞ੍ਞਤ੍ਤਤ੍ਤਾ ਚ ਵਿਪ੍ਪਕਿਣ੍ਣਾਨਂ ਧਮ੍ਮਵਿਨਯਾਨਂ ਸਙ੍ਗਹੇਤ੍ਵਾ ਗਾਯਨਂ ਕਥਨਂ ਸਙ੍ਗੀਤਿ. ਏਤੇਨ ਤਂਤਂਸਿਕ੍ਖਾਪਦਾਨਂ ਸੁਤ੍ਤਾਨਞ੍ਚ ਆਦਿਪਰਿਯੋਸਾਨੇਸੁ ਅਨ੍ਤਰਨ੍ਤਰਾ ਚ ਸਮ੍ਬਨ੍ਧਵਸੇਨ ਠਪਿਤਂ ਸਙ੍ਗੀਤਿਕਾਰਵਚਨਂ ਸਙ੍ਗਹਿਤਂ ਹੋਤਿ. ਮਹਾਵਿਸਯਤ੍ਤਾ ਪੂਜਨੀਯਤ੍ਤਾ ਚ ਮਹਤੀ ਸਙ੍ਗੀਤਿ ਮਹਾਸਙ੍ਗੀਤਿ, ਪਠਮਾ ਮਹਾਸਙ੍ਗੀਤਿ ਪਠਮਮਹਾਸਙ੍ਗੀਤਿ. ਨਿਦਾਨਕੋਸਲ੍ਲਤ੍ਥਨ੍ਤਿ ਨਿਦਦਾਤਿ ਦੇਸਨਂ ਦੇਸਕਾਲਾਦਿਵਸੇਨ ਅਵਿਦਿਤਂ ਵਿਦਿਤਂ ਕਤ੍ਵਾ ਨਿਦਸ੍ਸੇਤੀਤਿ ਨਿਦਾਨਂ, ਤਤ੍ਥ ਕੋਸਲ੍ਲਂ ਨਿਦਾਨਕੋਸਲ੍ਲਂ, ਤਦਤ੍ਥਨ੍ਤਿ ਅਤ੍ਥੋ.

ਸਤ੍ਤਾਨਂ ਦਸ੍ਸਨਾਨੁਤ੍ਤਰਿਯਸਰਣਾਦਿਪਟਿਲਾਭਹੇਤੁਭੂਤਾਸੁ ਵਿਜ੍ਜਮਾਨਾਸੁਪਿ ਅਞ੍ਞਾਸੁ ਭਗਵਤੋ ਕਿਰਿਯਾਸੁ ‘‘ਬੁਦ੍ਧੋ ਬੋਧੇਯ੍ਯ’’ਨ੍ਤਿ ਪਟਿਞ੍ਞਾਯ ਅਨੁਲੋਮਨਤੋ ਵੇਨੇਯ੍ਯਾਨਂ ਮਗ੍ਗਫਲੁਪ੍ਪਤ੍ਤਿਹੇਤੁਭੂਤਾ ਕਿਰਿਯਾ ਨਿਪ੍ਪਰਿਯਾਯੇਨ ਬੁਦ੍ਧਕਿਚ੍ਚਨ੍ਤਿ ਆਹ ‘‘ਧਮ੍ਮਚਕ੍ਕਪ੍ਪਵਤ੍ਤਨਞ੍ਹਿ ਆਦਿਂ ਕਤ੍ਵਾ’’ਤਿ. ਤਤ੍ਥ ਸਦ੍ਧਿਨ੍ਦ੍ਰਿਯਾਦਿਧਮ੍ਮੋਯੇਵ ਪਵਤ੍ਤਨਟ੍ਠੇਨ ਚਕ੍ਕਨ੍ਤਿ ਧਮ੍ਮਚਕ੍ਕਂ. ਅਥ ਵਾ ਚਕ੍ਕਨ੍ਤਿ ਆਣਾ, ਧਮ੍ਮਤੋ ਅਨਪੇਤਤ੍ਤਾ ਧਮ੍ਮਞ੍ਚ ਤਂ ਚਕ੍ਕਞ੍ਚਾਤਿ ਧਮ੍ਮਚਕ੍ਕਂ, ਧਮ੍ਮੇਨ ਞਾਯੇਨ ਚਕ੍ਕਨ੍ਤਿਪਿ ਧਮ੍ਮਚਕ੍ਕਂ. ਯਥਾਹ –

‘‘ਧਮ੍ਮਞ੍ਚ ਪਵਤ੍ਤੇਤਿ ਚਕ੍ਕਞ੍ਚਾਤਿ ਧਮ੍ਮਚਕ੍ਕਂ, ਚਕ੍ਕਞ੍ਚ ਪਵਤ੍ਤੇਤਿ ਧਮ੍ਮਞ੍ਚਾਤਿ ਧਮ੍ਮਚਕ੍ਕਂ, ਧਮ੍ਮੇਨ ਪਵਤ੍ਤੇਤੀਤਿ ਧਮ੍ਮਚਕ੍ਕਂ, ਧਮ੍ਮਚਰਿਯਾਯ ਪਵਤ੍ਤੇਤੀਤਿ ਧਮ੍ਮਚਕ੍ਕ’’ਨ੍ਤਿਆਦਿ (ਪਟਿ. ਮ. ੨.੪੦).

ਕਤਬੁਦ੍ਧਕਿਚ੍ਚੇਤਿ ਕਤਂ ਪਰਿਨਿਟ੍ਠਾਪਿਤਂ ਬੁਦ੍ਧਕਿਚ੍ਚਂ ਯੇਨ, ਤਸ੍ਮਿਂ ਕਤਬੁਦ੍ਧਕਿਚ੍ਚੇ ਭਗਵਤਿ ਲੋਕਨਾਥੇਤਿ ਸਮ੍ਬਨ੍ਧੋ. ਏਤੇਨ ਬੁਦ੍ਧਕਤ੍ਤਬ੍ਬਸ੍ਸ ਕਸ੍ਸਚਿਪਿ ਅਸੇਸਿਤਭਾਵਂ ਦਸ੍ਸੇਤਿ. ਤਤੋਯੇਵ ਹਿ ਸੋ ਭਗਵਾ ਪਰਿਨਿਬ੍ਬੁਤੋਤਿ. ਨਨੁ ਚ ਸਾਵਕੇਹਿ ਵਿਨੀਤਾਪਿ ਵਿਨੇਯ੍ਯਾ ਭਗਵਤਾਯੇਵ ਵਿਨੀਤਾ ਹੋਨ੍ਤਿ, ਤਥਾ ਹਿ ਸਾਵਕਭਾਸਿਤਂ ਸੁਤ੍ਤਂ ਬੁਦ੍ਧਵਚਨਨ੍ਤਿ ਵੁਚ੍ਚਤਿ, ਸਾਵਕਵਿਨੇਯ੍ਯਾ ਚ ਨ ਤਾਵ ਵਿਨੀਤਾਤਿ? ਨਾਯਂ ਦੋਸੋ ਤੇਸਂ ਵਿਨਯਨੂਪਾਯਸ੍ਸ ਸਾਵਕੇਸੁ ਠਪਿਤਤ੍ਤਾ. ਤੇਨੇਵਾਹ –

‘‘ਨ ਤਾਵਾਹਂ ਪਾਪਿਮ ਪਰਿਨਿਬ੍ਬਾਯਿਸ੍ਸਾਮਿ, ਯਾਵ ਨ ਭਿਕ੍ਖੂ ਵਿਯਤ੍ਤਾ ਵਿਨੀਤਾ ਵਿਸਾਰਦਾ ਬਹੁਸ੍ਸੁਤਾ ਆਗਤਾਗਮਾ ਧਮ੍ਮਧਰਾ ਵਿਨਯਧਰਾ ਮਾਤਿਕਾਧਰਾ ਉਪ੍ਪਨ੍ਨਂ ਪਰਪ੍ਪਵਾਦਂ ਸਹਧਮ੍ਮੇਨ ਸੁਨਿਗ੍ਗਹਿਤਂ ਨਿਗ੍ਗਹੇਤ੍ਵਾ ਸਪ੍ਪਾਟਿਹਾਰਿਯਂ ਧਮ੍ਮਂ ਦੇਸੇਸ੍ਸਨ੍ਤੀ’’ਤਿਆਦਿ (ਦੀ. ਨਿ. ੨.੧੬੮).

‘‘ਕੁਸਿਨਾਰਾਯ’’ਨ੍ਤਿਆਦਿਨਾ ਭਗਵਤੋ ਪਰਿਨਿਬ੍ਬੁਤਦੇਸਕਾਲਵਿਸੇਸਦਸ੍ਸਨਂ, ‘‘ਅਪਰਿਨਿਬ੍ਬੁਤੋ ਭਗਵਾ’’ਤਿ ਗਾਹਸ੍ਸ ਮਿਚ੍ਛਾਭਾਵਦਸ੍ਸਨਤ੍ਥਂ ਲੋਕੇ ਜਾਤਸਂਵਡ੍ਢਭਾਵਦਸ੍ਸਨਤ੍ਥਞ੍ਚ. ਤਥਾ ਹਿ ਮਨੁਸ੍ਸਭਾਵਸ੍ਸ ਸੁਪਾਕਟਕਰਣਤ੍ਥਂ ਮਹਾਬੋਧਿਸਤ੍ਤਾ ਚਰਿਮਭਵੇ ਦਾਰਪਰਿਗ੍ਗਹਾਦੀਨਿਪਿ ਕਰੋਨ੍ਤੀਤਿ. ਕੁਸਿਨਾਰਾਯਨ੍ਤਿ ਏਵਂਨਾਮਕੇ ਨਗਰੇ. ਸਮੀਪਤ੍ਥੇ ਚੇਤਂ ਭੁਮ੍ਮਵਚਨਂ. ਉਪਵਤ੍ਤਨੇ ਮਲ੍ਲਾਨਂ ਸਾਲਵਨੇਤਿ ਤਸ੍ਸ ਨਗਰਸ੍ਸ ਉਪਵਤ੍ਤਨਭੂਤਂ ਮਲ੍ਲਰਾਜੂਨਂ ਸਾਲਵਨੁਯ੍ਯਾਨਂ ਦਸ੍ਸੇਤਿ. ਤਤ੍ਥ ਨਗਰਂ ਪਵਿਸਿਤੁਕਾਮਾ ਉਯ੍ਯਾਨਤੋ ਉਪੇਚ੍ਚ ਵਤ੍ਤਨ੍ਤਿ ਗਚ੍ਛਨ੍ਤਿ ਏਤੇਨਾਤਿ ਉਪਵਤ੍ਤਨਨ੍ਤਿ ਸਾਲਵਨਂ ਵੁਚ੍ਚਤਿ. ਯਥਾ ਹਿ ਅਨੁਰਾਧਪੁਰਸ੍ਸ ਥੂਪਾਰਾਮੋ ਦਕ੍ਖਿਣਪਚ੍ਛਿਮਦਿਸਾਯਂ, ਏਵਂ ਤਂ ਉਯ੍ਯਾਨਂ ਕੁਸਿਨਾਰਾਯ ਦਕ੍ਖਿਣਪਚ੍ਛਿਮਦਿਸਾਯ ਹੋਤਿ. ਯਥਾ ਚ ਥੂਪਾਰਾਮਤੋ ਦਕ੍ਖਿਣਦ੍ਵਾਰੇਨ ਨਗਰਂ ਪਵਿਸਨਮਗ੍ਗੋ ਪਾਚੀਨਮੁਖੋ ਗਨ੍ਤ੍ਵਾ ਉਤ੍ਤਰੇਨ ਨਿਵਤ੍ਤਤਿ, ਏਵਂ ਉਯ੍ਯਾਨਤੋ ਸਾਲਪਨ੍ਤਿ ਪਾਚੀਨਮੁਖਾ ਗਨ੍ਤ੍ਵਾ ਉਤ੍ਤਰੇਨ ਨਿਵਤ੍ਤਾ, ਤਸ੍ਮਾ ਤਂ ‘‘ਉਪਵਤ੍ਤਨ’’ਨ੍ਤਿ ਵੁਚ੍ਚਤਿ. ਯਮਕਸਾਲਾਨਮਨ੍ਤਰੇਤਿ ਯਮਕਸਾਲਾਨਂ ਵੇਮਜ੍ਝੇ. ਤਤ੍ਥ ਕਿਰ ਭਗਵਤੋ ਪਞ੍ਞਤ੍ਤਸ੍ਸ ਪਰਿਨਿਬ੍ਬਾਨਮਞ੍ਚਸ੍ਸ ਏਕਾ ਸਾਲਪਨ੍ਤਿ ਸੀਸਭਾਗੇ ਹੋਤਿ, ਏਕਾ ਪਾਦਭਾਗੇ, ਤਤ੍ਰਾਪਿ ਏਕੋ ਤਰੁਣਸਾਲੋ ਸੀਸਭਾਗਸ੍ਸ ਆਸਨ੍ਨੋ ਹੋਤਿ, ਏਕੋ ਪਾਦਭਾਗਸ੍ਸ, ਤਸ੍ਮਾ ‘‘ਯਮਕਸਾਲਾਨਮਨ੍ਤਰੇ’’ਤਿ ਵੁਤ੍ਤਂ. ਅਪਿ ਚ ‘‘ਯਮਕਸਾਲਾ ਨਾਮ ਮੂਲਕ੍ਖਨ੍ਧਵਿਟਪਪਤ੍ਤੇਹਿ ਅਞ੍ਞਮਞ੍ਞਂ ਸਂਸਿਬ੍ਬੇਤ੍ਵਾ ਠਿਤਸਾਲਾ’’ਤਿਪਿ ਮਹਾਅਟ੍ਠਕਥਾਯਂ ਵੁਤ੍ਤਂ.

ਅਨੁਪਾਦਿਸੇਸਾਯ ਨਿਬ੍ਬਾਨਧਾਤੁਯਾਤਿ ਉਪਾਦੀਯਤੇ ਕਮ੍ਮਕਿਲੇਸੇਹੀਤਿ ਉਪਾਦਿ, ਵਿਪਾਕਕ੍ਖਨ੍ਧਾ ਕਟਤ੍ਤਾ ਚ ਰੂਪਂ. ਸੋ ਪਨ ਉਪਾਦਿ ਕਿਲੇਸਾਭਿਸਙ੍ਖਾਰਮਾਰਨਿਮ੍ਮਥਨੇਨ ਨਿਬ੍ਬਾਨਪ੍ਪਤ੍ਤਿਯਂ ਅਨੋਸ੍ਸਟ੍ਠੋ, ਇਧ ਖਨ੍ਧਮਚ੍ਚੁਮਾਰਨਿਮ੍ਮਥਨੇਨ ਓਸ੍ਸਟ੍ਠੋ ਨਿਸੇਸਿਤੋਤਿ ਅਯਂ ਅਨੁਪਾਦਿਸੇਸਾ ਨਿਬ੍ਬਾਨਧਾਤੁ ਨਤ੍ਥਿ ਏਤਿਸ੍ਸਾ ਉਪਾਦਿਸੇਸੋਤਿ ਕਤ੍ਵਾ. ਨਿਬ੍ਬਾਨਧਾਤੂਤਿ ਚੇਤ੍ਥ ਨਿਬ੍ਬੁਤਿਮਤ੍ਤਂ ਅਧਿਪ੍ਪੇਤਂ, ਇਤ੍ਥਮ੍ਭੂਤਲਕ੍ਖਣੇ ਚਾਯਂ ਕਰਣਨਿਦ੍ਦੇਸੋ. ਪਰਿਨਿਬ੍ਬਾਨੇਤਿ ਪਰਿਨਿਬ੍ਬਾਨਟ੍ਠਾਨੇ, ਨਿਮਿਤ੍ਤਤ੍ਥੇ ਵਾ ਭੁਮ੍ਮਵਚਨਂ, ਪਰਿਨਿਬ੍ਬਾਨਹੇਤੁ ਸਨ੍ਨਿਪਤਿਤਾਨਨ੍ਤਿ ਅਤ੍ਥੋ. ਸਙ੍ਘਸ੍ਸ ਥੇਰੋ ਸਙ੍ਘਤ੍ਥੇਰੋ. ਸੋ ਪਨ ਸਙ੍ਘੋ ਕਿਂਪਰਿਮਾਣੋਤਿ ਆਹ ‘‘ਸਤ੍ਤਨ੍ਨਂ ਭਿਕ੍ਖੁਸਤਸਹਸ੍ਸਾਨ’’ਨ੍ਤਿ. ਨਿਚ੍ਚਸਾਪੇਕ੍ਖਤ੍ਤਾ ਹਿ ਈਦਿਸੇਸੁ ਸਮਾਸੋ ਹੋਤਿਯੇਵ ਯਥਾ ‘‘ਦੇਵਦਤ੍ਤਸ੍ਸ ਗਰੁਕੁਲ’’ਨ੍ਤਿ. ਸਤ੍ਤਨ੍ਨਂ ਭਿਕ੍ਖੁਸਤਸਹਸ੍ਸਾਨਨ੍ਤਿ ਚ ਸਙ੍ਘਤ੍ਥੇਰਾਨਂਯੇਵ ਸਤ੍ਤਨ੍ਨਂ ਭਿਕ੍ਖੁਸਤਸਹਸ੍ਸਾਨਂ. ਤਦਾ ਹਿ ‘‘ਸਨ੍ਨਿਪਤਿਤਾ ਭਿਕ੍ਖੂ ਏਤ੍ਤਕਾ’’ਤਿ ਪਮਾਣਰਹਿਤਾ. ਤਥਾ ਹਿ ਵੇਲ਼ੁਵਗਾਮੇ ਵੇਦਨਾਵਿਕ੍ਖਮ੍ਭਨਤੋ ਪਟ੍ਠਾਯ ‘‘ਨ ਚਿਰੇਨ ਭਗਵਾ ਪਰਿਨਿਬ੍ਬਾਯਿਸ੍ਸਤੀ’’ਤਿ ਸੁਤ੍ਵਾ ਤਤੋ ਤਤੋ ਆਗਤੇਸੁ ਭਿਕ੍ਖੂਸੁ ਏਕਭਿਕ੍ਖੁਪਿ ਪਕ੍ਕਨ੍ਤੋ ਨਾਮ ਨਤ੍ਥਿ, ਤਸ੍ਮਾ ਗਣਨਂ ਵੀਤਿਵਤ੍ਤੋ ਸਙ੍ਘੋ ਅਹੋਸਿ. ਆਯਸ੍ਮਾ ਮਹਾਕਸ੍ਸਪੋ ਧਮ੍ਮਵਿਨਯਸਙ੍ਗਾਯਨਤ੍ਥਂ ਭਿਕ੍ਖੂਨਂ ਉਸ੍ਸਾਹਂ ਜਨੇਸੀਤਿ ਸਮ੍ਬਨ੍ਧੋ.

ਤਤ੍ਥ ਮਹਾਕਸ੍ਸਪੋਤਿ ਮਹਨ੍ਤੇਹਿ ਸੀਲਕ੍ਖਨ੍ਧਾਦੀਹਿ ਸਮਨ੍ਨਾਗਤਤ੍ਤਾ ਮਹਨ੍ਤੋ ਕਸ੍ਸਪੋਤਿ ਮਹਾਕਸ੍ਸਪੋ, ਅਪਿਚ ਕੁਮਾਰਕਸ੍ਸਪਤ੍ਥੇਰਂ ਉਪਾਦਾਯ ਅਯਂ ਮਹਾਥੇਰੋ ‘‘ਮਹਾਕਸ੍ਸਪੋ’’ਤਿ ਵੁਚ੍ਚਤਿ. ਅਥ ਕਿਮਤ੍ਥਂ ਆਯਸ੍ਮਾ ਮਹਾਕਸ੍ਸਪੋ ਧਮ੍ਮਵਿਨਯਸਙ੍ਗਾਯਨਤ੍ਥਂ ਉਸ੍ਸਾਹਂ ਜਨੇਸੀਤਿ ਆਹ ‘‘ਸਤ੍ਤਾਹਪਰਿਨਿਬ੍ਬੁਤੇ’’ਤਿਆਦਿ. ਸਤ੍ਤ ਅਹਾਨਿ ਸਮਾਹਟਾਨਿ ਸਤ੍ਤਾਹਂ, ਸਤ੍ਤਾਹਂ ਪਰਿਨਿਬ੍ਬੁਤਸ੍ਸ ਅਸ੍ਸਾਤਿ ਸਤ੍ਤਾਹਪਰਿਨਿਬ੍ਬੁਤੋ, ਭਗਵਾ, ਤਸ੍ਮਿਂ ਸਤ੍ਤਾਹਪਰਿਨਿਬ੍ਬੁਤੇ ਭਗਵਤਿ, ਭਗਵਤੋ ਪਰਿਨਿਬ੍ਬਾਨਦਿਵਸਤੋ ਪਟ੍ਠਾਯ ਸਤ੍ਤਾਹੇ ਵੀਤਿਵਤ੍ਤੇਤਿ ਵੁਤ੍ਤਂ ਹੋਤਿ. ਸੁਭਦ੍ਦੇਨ ਵੁਡ੍ਢਪਬ੍ਬਜਿਤੇਨ ਵੁਤ੍ਤਵਚਨਂ ਸਮਨੁਸ੍ਸਰਨ੍ਤੋਤਿ ਸਮ੍ਬਨ੍ਧੋ. ਤਤ੍ਥ ਸੁਭਦ੍ਦੋਤਿ ਤਸ੍ਸ ਨਾਮਂ, ਵੁਡ੍ਢਕਾਲੇ ਪਨ ਪਬ੍ਬਜਿਤਤ੍ਤਾ ਵੁਡ੍ਢਪਬ੍ਬਜਿਤੋਤਿ ਵੁਚ੍ਚਤਿ. ‘‘ਅਲਂ ਆਵੁਸੋ’’ਤਿਆਦਿਨਾ ਤੇਨ ਵੁਤ੍ਤਵਚਨਂ ਨਿਦਸ੍ਸੇਤਿ. ਸੋ ਹਿ ਸਤ੍ਤਾਹਪਰਿਨਿਬ੍ਬੁਤੇ ਭਗਵਤਿ ਆਯਸ੍ਮਤਾ ਮਹਾਕਸ੍ਸਪਤ੍ਥੇਰੇਨ ਸਦ੍ਧਿਂ ਪਾਵਾਯ ਕੁਸਿਨਾਰਂ ਅਦ੍ਧਾਨਮਗ੍ਗਪ੍ਪਟਿਪਨ੍ਨੇਸੁ ਪਞ੍ਚਮਤ੍ਤੇਸੁ ਭਿਕ੍ਖੁਸਤੇਸੁ ਅਵੀਤਰਾਗੇ ਭਿਕ੍ਖੂ ਅਨ੍ਤਰਾਮਗ੍ਗੇ ਦਿਟ੍ਠਆਜੀਵਕਸ੍ਸ ਸਨ੍ਤਿਕਾ ਭਗਵਤੋ ਪਰਿਨਿਬ੍ਬਾਨਂ ਸੁਤ੍ਵਾ ਪਤ੍ਤਚੀਵਰਾਨਿ ਛਡ੍ਡੇਤ੍ਵਾ ਬਾਹਾ ਪਗ੍ਗਯ੍ਹ ਨਾਨਪ੍ਪਕਾਰਂ ਪਰਿਦੇਵਨ੍ਤੇ ਦਿਸ੍ਵਾ ਏਵਮਾਹ.

ਕਸ੍ਮਾ ਪਨ ਸੋ ਏਵਮਾਹ? ਭਗਵਤਿ ਆਘਾਤੇਨ. ਅਯਂ ਕਿਰ ਸੋ ਖਨ੍ਧਕੇ (ਮਹਾਵ. ੩੦੩) ਆਗਤੇ ਆਤੁਮਾਵਤ੍ਥੁਸ੍ਮਿਂ ਨਹਾਪਿਤਪੁਬ੍ਬਕੋ ਵੁਡ੍ਢਪਬ੍ਬਜਿਤੋ ਭਗਵਤਿ ਕੁਸਿਨਾਰਤੋ ਨਿਕ੍ਖਮਿਤ੍ਵਾ ਅਡ੍ਢਤੇਲ਼ਸੇਹਿ ਭਿਕ੍ਖੁਸਤੇਹਿ ਸਦ੍ਧਿਂ ਆਤੁਮਂ ਗਚ੍ਛਨ੍ਤੇ ‘‘ਭਗਵਾ ਆਗਚ੍ਛਤੀ’’ਤਿ ਸੁਤ੍ਵਾ ਆਗਤਕਾਲੇ ‘‘ਯਾਗੁਦਾਨਂ ਕਰਿਸ੍ਸਾਮੀ’’ਤਿ ਸਾਮਣੇਰਭੂਮਿਯਂ ਠਿਤੇ ਦ੍ਵੇ ਪੁਤ੍ਤੇ ਏਤਦਵੋਚ ‘‘ਭਗਵਾ ਕਿਰ ਤਾਤਾ ਆਤੁਮਂ ਆਗਚ੍ਛਤਿ ਮਹਤਾ ਭਿਕ੍ਖੁਸਙ੍ਘੇਨ ਸਦ੍ਧਿਂ ਅਡ੍ਢਤੇਲ਼ਸੇਹਿ ਭਿਕ੍ਖੁਸਤੇਹਿ, ਗਚ੍ਛਥ ਤੁਮ੍ਹੇ ਤਾਤਾ ਖੁਰਭਣ੍ਡਂ ਆਦਾਯ ਨਾਲ਼ਿਯਾਵਾਪਕੇਨ ਅਨੁਘਰਕਂ ਅਨੁਘਰਕਂ ਆਹਿਣ੍ਡਥ, ਲੋਣਮ੍ਪਿ ਤੇਲਮ੍ਪਿ ਤਣ੍ਡੁਲਮ੍ਪਿ ਖਾਦਨੀਯਮ੍ਪਿ ਸਂਹਰਥ, ਭਗਵਤੋ ਆਗਤਸ੍ਸ ਯਾਗੁਦਾਨਂ ਕਰਿਸ੍ਸਾਮੀ’’ਤਿ. ਤੇ ਤਥਾ ਅਕਂਸੁ. ਅਥ ਭਗਵਤਿ ਆਤੁਮਂ ਆਗਨ੍ਤ੍ਵਾ ਭੁਸਾਗਾਰਕਂ ਪਵਿਟ੍ਠੇ ਸੁਭਦ੍ਦੋ ਸਾਯਨ੍ਹਸਮਯਂ ਗਾਮਦ੍ਵਾਰਂ ਗਨ੍ਤ੍ਵਾ ਮਨੁਸ੍ਸੇ ਆਮਨ੍ਤੇਤ੍ਵਾ ‘‘ਹਤ੍ਥਕਮ੍ਮਮਤ੍ਤਂ ਮੇ ਦੇਥਾ’’ਤਿ ਹਤ੍ਥਕਮ੍ਮਂ ਯਾਚਿਤ੍ਵਾ ‘‘ਕਿਂ ਭਨ੍ਤੇ ਕਰੋਮਾ’’ਤਿ ਵੁਤ੍ਤੇ ‘‘ਇਦਞ੍ਚਿਦਞ੍ਚ ਗਣ੍ਹਥਾ’’ਤਿ ਸਬ੍ਬੂਪਕਰਣਾਨਿ ਗਾਹਾਪੇਤ੍ਵਾ ਵਿਹਾਰੇ ਉਦ੍ਧਨਾਨਿ ਕਾਰੇਤ੍ਵਾ ਏਕਂ ਕਾਲ਼ਕਂ ਕਾਸਾਵਂ ਨਿਵਾਸੇਤ੍ਵਾ ਤਾਦਿਸਮੇਵ ਪਾਰੁਪਿਤ੍ਵਾ ‘‘ਇਦਂ ਕਰੋਥ, ਇਦਂ ਕਰੋਥਾ’’ਤਿ ਸਬ੍ਬਰਤ੍ਤਿਂ ਵਿਚਾਰੇਨ੍ਤੋ ਸਤਸਹਸ੍ਸਂ ਵਿਸ੍ਸਜ੍ਜੇਤ੍ਵਾ ਭੋਜ੍ਜਯਾਗੁਞ੍ਚ ਮਧੁਗੋਲ਼ਕਞ੍ਚ ਪਟਿਯਾਦਾਪੇਸਿ. ਭੋਜ੍ਜਯਾਗੁ ਨਾਮ ਭੁਞ੍ਜਿਤ੍ਵਾ ਪਾਤਬ੍ਬਯਾਗੁ, ਤਤ੍ਥ ਸਪ੍ਪਿਮਧੁਫਾਣਿਤਮਚ੍ਛਮਂਸਪੁਪ੍ਫਫਲਰਸਾਦਿ ਯਂ ਕਿਞ੍ਚਿ ਖਾਦਨੀਯਂ ਨਾਮ ਅਤ੍ਥਿ, ਤਂ ਸਬ੍ਬਂ ਪਵਿਸਤਿ, ਕੀਲ਼ਿਤੁਕਾਮਾਨਂ ਸੀਸਮਕ੍ਖਨਯੋਗ੍ਗਾ ਹੋਤਿ ਸੁਗਨ੍ਧਗਨ੍ਧਾ.

ਅਥ ਭਗਵਾ ਕਾਲਸ੍ਸੇਵ ਸਰੀਰਪਟਿਜਗ੍ਗਨਂ ਕਤ੍ਵਾ ਭਿਕ੍ਖੁਸਙ੍ਘਪਰਿਵੁਤੋ ਪਿਣ੍ਡਾਯ ਚਰਿਤੁਂ ਆਤੁਮਾਭਿਮੁਖੋ ਪਾਯਾਸਿ. ਮਨੁਸ੍ਸਾ ਤਸ੍ਸ ਆਰੋਚੇਸੁਂ ‘‘ਭਗਵਾ ਪਿਣ੍ਡਾਯ ਗਾਮਂ ਪਵਿਸਤਿ, ਤਯਾ ਕਸ੍ਸ ਯਾਗੁ ਪਟਿਯਾਦਿਤਾ’’ਤਿ. ਸੋ ਯਥਾਨਿਵਤ੍ਥਪਾਰੁਤੇਹੇਵ ਤੇਹਿ ਕਾਲ਼ਕਕਾਸਾਵੇਹਿ ਏਕੇਨ ਹਤ੍ਥੇਨ ਦਬ੍ਬਿਞ੍ਚ ਕਟਚ੍ਛੁਞ੍ਚ ਗਹੇਤ੍ਵਾ ਬ੍ਰਹ੍ਮਾ ਵਿਯ ਦਕ੍ਖਿਣਜਾਣੁਮਣ੍ਡਲਂ ਭੂਮਿਯਂ ਪਤਿਟ੍ਠਾਪੇਤ੍ਵਾ ਵਨ੍ਦਿਤ੍ਵਾ ‘‘ਪਟਿਗ੍ਗਣ੍ਹਤੁ ਮੇ ਭਨ੍ਤੇ ਭਗਵਾ ਯਾਗੁ’’ਨ੍ਤਿ ਆਹ. ਤਤੋ ‘‘ਜਾਨਨ੍ਤਾਪਿ ਤਥਾਗਤਾ ਪੁਚ੍ਛਨ੍ਤੀ’’ਤਿ ਖਨ੍ਧਕੇ (ਮਹਾਵ. ੩੦੩) ਆਗਤਨਯੇਨ ਭਗਵਾ ਪੁਚ੍ਛਿਤ੍ਵਾ ਚ ਸੁਤ੍ਵਾ ਚ ਤਂ ਵੁਡ੍ਢਪਬ੍ਬਜਿਤਂ ਵਿਗਰਹਿਤ੍ਵਾ ਤਸ੍ਮਿਂ ਵਤ੍ਥੁਸ੍ਮਿਂ ਅਕਪ੍ਪਿਯਸਮਾਦਾਪਨਸਿਕ੍ਖਾਪਦਂ ਖੁਰਭਣ੍ਡਪਰਿਹਰਣਸਿਕ੍ਖਾਪਦਞ੍ਚਾਤਿ ਦ੍ਵੇ ਸਿਕ੍ਖਾਪਦਾਨਿ ਪਞ੍ਞਪੇਤ੍ਵਾ ‘‘ਭਿਕ੍ਖਵੇ ਅਨੇਕਕਪ੍ਪਕੋਟਿਯੋ ਭੋਜਨਂ ਪਰਿਯੇਸਨ੍ਤੇਹੇਵ ਵੀਤਿਨਾਮਿਤਾ, ਇਦਂ ਪਨ ਤੁਮ੍ਹਾਕਂ ਅਕਪ੍ਪਿਯਂ, ਅਧਮ੍ਮੇਨ ਉਪ੍ਪਨ੍ਨਭੋਜਨਂ ਇਮਂ ਪਰਿਭੁਞ੍ਜਿਤ੍ਵਾ ਅਨੇਕਾਨਿ ਅਤ੍ਤਭਾਵਸਹਸ੍ਸਾਨਿ ਅਪਾਯੇਸ੍ਵੇਵ ਨਿਬ੍ਬਤ੍ਤਿਸ੍ਸਨ੍ਤਿ, ਅਪੇਥ ਮਾ ਗਣ੍ਹਥਾ’’ਤਿ ਭਿਕ੍ਖਾਚਾਰਾਭਿਮੁਖੋ ਅਗਮਾਸਿ, ਏਕਭਿਕ੍ਖੁਨਾਪਿ ਨ ਕਿਞ੍ਚਿ ਗਹਿਤਂ.

ਸੁਭਦ੍ਦੋ ਅਨਤ੍ਤਮਨੋ ਹੁਤ੍ਵਾ ‘‘ਅਯਂ ‘ਸਬ੍ਬਂ ਜਾਨਾਮੀ’ਤਿ ਆਹਿਣ੍ਡਤਿ, ਸਚੇ ਨ ਗਹੇਤੁਕਾਮੋ ਪੇਸੇਤ੍ਵਾ ਆਰੋਚੇਤਬ੍ਬਂ ਅਸ੍ਸ, ਪਕ੍ਕਾਹਾਰੋ ਨਾਮ ਸਬ੍ਬਚਿਰਂ ਤਿਟ੍ਠਨ੍ਤੋ ਸਤ੍ਤਾਹਮਤ੍ਤਂ ਤਿਟ੍ਠੇਯ੍ਯ, ਇਦਞ੍ਚ ਮਮ ਯਾਵਜੀਵਂ ਪਰਿਯਤ੍ਤਂ ਅਸ੍ਸ, ਸਬ੍ਬਂ ਤੇਨ ਨਾਸਿਤਂ, ਅਹਿਤਕਾਮੋ ਅਯਂ ਮਯ੍ਹ’’ਨ੍ਤਿ ਭਗਵਤਿ ਆਘਾਤਂ ਬਨ੍ਧਿਤ੍ਵਾ ਦਸਬਲੇ ਧਰਮਾਨੇ ਕਿਞ੍ਚਿ ਵਤ੍ਤੁਂ ਨਾਸਕ੍ਖਿ. ਏਵਂ ਕਿਰਸ੍ਸ ਅਹੋਸਿ ‘‘ਅਯਂ ਉਚ੍ਚਕੁਲਾ ਪਬ੍ਬਜਿਤੋ ਮਹਾਪੁਰਿਸੋ, ਸਚੇ ਕਿਞ੍ਚਿ ਵਕ੍ਖਾਮਿ, ਮਮਂਯੇਵ ਸਨ੍ਤਜ੍ਜੇਸ੍ਸਤੀ’’ਤਿ. ਸ੍ਵਾਯਂ ਅਜ੍ਜ ਮਹਾਕਸ੍ਸਪਤ੍ਥੇਰੇਨ ਸਦ੍ਧਿਂ ਆਗਚ੍ਛਨ੍ਤੋ ‘‘ਪਰਿਨਿਬ੍ਬੁਤੋ ਭਗਵਾ’’ਤਿ ਸੁਤ੍ਵਾ ਲਦ੍ਧਸ੍ਸਾਸੋ ਵਿਯ ਹਟ੍ਠਤੁਟ੍ਠੋ ਏਵਮਾਹ. ਥੇਰੋ ਪਨ ਤਂ ਸੁਤ੍ਵਾ ਹਦਯੇ ਪਹਾਰਂ ਵਿਯ ਮਤ੍ਥਕੇ ਪਤਿਤਸੁਕ੍ਕਾਸਨਿਂ ਵਿਯ ਮਞ੍ਞਿ, ਧਮ੍ਮਸਂਵੇਗੋ ਚਸ੍ਸ ਉਪ੍ਪਜ੍ਜਿ ‘‘ਸਤ੍ਤਾਹਮਤ੍ਤਪਰਿਨਿਬ੍ਬੁਤੋ ਭਗਵਾ, ਅਜ੍ਜਾਪਿਸ੍ਸ ਸੁਵਣ੍ਣਵਣ੍ਣਂ ਸਰੀਰਂ ਧਰਤਿਯੇਵ, ਦੁਕ੍ਖੇਨ ਭਗਵਤਾ ਆਰਾਧਿਤਸਾਸਨੇ ਨਾਮ ਏਵਂ ਲਹੁਂ ਮਹਨ੍ਤਂ ਪਾਪਕਸਟਂ ਕਣ੍ਟਕੋ ਉਪ੍ਪਨ੍ਨੋ, ਅਲਂ ਖੋ ਪਨੇਸ ਪਾਪੋ ਵਡ੍ਢਮਾਨੋ ਅਞ੍ਞੇਪਿ ਏਵਰੂਪੇ ਸਹਾਯੇ ਲਭਿਤ੍ਵਾ ਸਾਸਨਂ ਓਸਕ੍ਕਾਪੇਤੁ’’ਨ੍ਤਿ.

ਤਤੋ ਥੇਰੋ ਚਿਨ੍ਤੇਸਿ ‘‘ਸਚੇ ਖੋ ਪਨਾਹਂ ਇਮਂ ਮਹਲ੍ਲਕਂ ਇਧੇਵ ਪਿਲੋਤਿਕਂ ਨਿਵਾਸੇਤ੍ਵਾ ਛਾਰਿਕਾਯ ਓਕਿਰਾਪੇਤ੍ਵਾ ਨੀਹਰਾਪੇਸ੍ਸਾਮਿ, ਮਨੁਸ੍ਸਾ ‘ਸਮਣਸ੍ਸ ਗੋਤਮਸ੍ਸ ਸਰੀਰੇ ਧਰਮਾਨੇਯੇਵ ਸਾਵਕਾ ਵਿਵਦਨ੍ਤੀ’ਤਿ ਅਮ੍ਹਾਕਂ ਦੋਸਂ ਦਸ੍ਸੇਸ੍ਸਨ੍ਤਿ, ਅਧਿਵਾਸੇਮਿ ਤਾਵ. ਭਗਵਤਾ ਹਿ ਦੇਸਿਤਧਮ੍ਮੋ ਅਸਙ੍ਗਹਿਤਪੁਪ੍ਫਰਾਸਿਸਦਿਸੋ, ਤਤ੍ਥ ਯਥਾ ਵਾਤੇਨ ਪਹਟਪੁਪ੍ਫਾਨਿ ਯਤੋ ਵਾ ਤਤੋ ਵਾ ਗਚ੍ਛਨ੍ਤਿ, ਏਵਮੇਵ ਏਵਰੂਪਾਨਂ ਵਸੇਨ ਗਚ੍ਛਨ੍ਤੇ ਗਚ੍ਛਨ੍ਤੇ ਕਾਲੇ ਵਿਨਯੇ ਏਕਂ ਦ੍ਵੇ ਸਿਕ੍ਖਾਪਦਾਨਿ ਨਸ੍ਸਿਸ੍ਸਨ੍ਤਿ ਵਿਨਸ੍ਸਿਸ੍ਸਨ੍ਤਿ, ਸੁਤ੍ਤੇ ਏਕੋ ਦ੍ਵੇ ਪਞ੍ਹਵਾਰਾ ਨਸ੍ਸਿਸ੍ਸਨ੍ਤਿ, ਅਭਿਧਮ੍ਮੇ ਏਕਂ ਦ੍ਵੇ ਭੂਮਨ੍ਤਰਾਨਿ ਨਸ੍ਸਿਸ੍ਸਨ੍ਤਿ, ਏਵਂ ਅਨੁਕ੍ਕਮੇਨ ਮੂਲੇ ਨਟ੍ਠੇ ਪਿਸਾਚਸਦਿਸਾ ਭਵਿਸ੍ਸਾਮ, ਤਸ੍ਮਾ ਧਮ੍ਮਵਿਨਯਸਙ੍ਗਹਂ ਕਰਿਸ੍ਸਾਮਿ, ਏਵਂ ਸਤਿ ਦਲ਼੍ਹਸੁਤ੍ਤੇਨ ਸਙ੍ਗਹਿਤਪੁਪ੍ਫਾਨਿ ਵਿਯ ਅਯਂ ਧਮ੍ਮਵਿਨਯੋ ਨਿਚ੍ਚਲੋ ਭਵਿਸ੍ਸਤਿ. ਏਤਦਤ੍ਥਞ੍ਹਿ ਭਗਵਾ ਮਯ੍ਹਂ ਤੀਣਿ ਗਾਵੁਤਾਨਿ ਪਚ੍ਚੁਗ੍ਗਮਨਂ ਅਕਾਸਿ, ਤੀਹਿ ਓਵਾਦੇਹਿ ਉਪਸਮ੍ਪਦਂ ਅਕਾਸਿ, ਕਾਯਤੋ ਚੀਵਰਪਰਿਵਤ੍ਤਨਂ ਅਕਾਸਿ, ਆਕਾਸੇ ਪਾਣਿਂ ਚਾਲੇਤ੍ਵਾ ਚਨ੍ਦੋਪਮਪਟਿਪਦਂ ਕਥੇਨ੍ਤੋ ਮਞ੍ਞੇਵ ਸਕ੍ਖਿਂ ਕਤ੍ਵਾ ਕਥੇਸਿ, ਤਿਕ੍ਖਤ੍ਤੁਂ ਸਕਲਸਾਸਨਰਤਨਂ ਪਟਿਚ੍ਛਾਪੇਸਿ, ਮਾਦਿਸੇ ਭਿਕ੍ਖੁਮ੍ਹਿ ਤਿਟ੍ਠਮਾਨੇ ਅਯਂ ਪਾਪੋ ਸਾਸਨੇ ਵਡ੍ਢਿਂ ਮਾ ਅਲਤ੍ਥੁ, ਯਾਵ ਅਧਮ੍ਮੋ ਨ ਦਿਪ੍ਪਤਿ, ਧਮ੍ਮੋ ਨ ਪਟਿਬਾਹੀਯਤਿ, ਅਵਿਨਯੋ ਨ ਦਿਪ੍ਪਤਿ, ਵਿਨਯੋ ਨ ਪਟਿਬਾਹੀਯਤਿ, ਅਧਮ੍ਮਵਾਦਿਨੋ ਨ ਬਲਵਨ੍ਤੋ ਹੋਨ੍ਤਿ, ਧਮ੍ਮਵਾਦਿਨੋ ਨ ਦੁਬ੍ਬਲਾ ਹੋਨ੍ਤਿ, ਅਵਿਨਯਵਾਦਿਨੋ ਨ ਬਲਵਨ੍ਤੋ ਹੋਨ੍ਤਿ, ਵਿਨਯਵਾਦਿਨੋ ਨ ਦੁਬ੍ਬਲਾ ਹੋਨ੍ਤਿ, ਤਾਵ ਧਮ੍ਮਞ੍ਚ ਵਿਨਯਞ੍ਚ ਸਙ੍ਗਾਯਿਸ੍ਸਾਮਿ, ਤਤੋ ਭਿਕ੍ਖੂ ਅਤ੍ਤਨੋ ਅਤ੍ਤਨੋ ਪਹੋਨਕਂ ਗਹੇਤ੍ਵਾ ਕਪ੍ਪਿਯਾਕਪ੍ਪਿਯੇ ਕਥੇਸ੍ਸਨ੍ਤਿ, ਅਥਾਯਂ ਪਾਪੋ ਸਯਮੇਵ ਨਿਗ੍ਗਹਂ ਪਾਪੁਣਿਸ੍ਸਤਿ, ਪੁਨ ਸੀਸਂ ਉਕ੍ਖਿਪਿਤੁਂ ਨ ਸਕ੍ਖਿਸ੍ਸਤਿ, ਸਾਸਨਂ ਇਦ੍ਧਞ੍ਚੇਵ ਫੀਤਞ੍ਚ ਭਵਿਸ੍ਸਤੀ’’ਤਿ. ਚਿਨ੍ਤੇਤ੍ਵਾ ਸੋ ‘‘ਏਵਂ ਨਾਮ ਮਯ੍ਹਂ ਚਿਤ੍ਤਂ ਉਪ੍ਪਨ੍ਨ’’ਨ੍ਤਿ ਕਸ੍ਸਚਿ ਅਨਾਰੋਚੇਤ੍ਵਾ ਭਿਕ੍ਖੁਸਙ੍ਘਂ ਸਮਸ੍ਸਾਸੇਤ੍ਵਾ ਅਥ ਪਚ੍ਛਾ ਧਾਤੁਭਾਜਨਦਿਵਸੇ ਧਮ੍ਮਵਿਨਯਸਙ੍ਗਾਯਨਤ੍ਥਂ ਭਿਕ੍ਖੂਨਂ ਉਸ੍ਸਾਹਂ ਜਨੇਸਿ. ਤੇਨ ਵੁਤ੍ਤਂ ‘‘ਆਯਸ੍ਮਾ ਮਹਾਕਸ੍ਸਪੋ ਸਤ੍ਤਾਹਪਰਿਨਿਬ੍ਬੁਤੇ…ਪੇ… ਧਮ੍ਮਵਿਨਯਸਙ੍ਗਾਯਨਤ੍ਥਂ ਭਿਕ੍ਖੂਨਂ ਉਸ੍ਸਾਹਂ ਜਨੇਸੀ’’ਤਿ.

ਤਤ੍ਥ ਅਲਨ੍ਤਿ ਪਟਿਕ੍ਖੇਪਵਚਨਂ. ਆਵੁਸੋਤਿ ਪਰਿਦੇਵਨ੍ਤੇ ਭਿਕ੍ਖੂ ਆਲਪਤਿ. ਮਾ ਸੋਚਿਤ੍ਥਾਤਿ ਚਿਤ੍ਤੇ ਉਪ੍ਪਨ੍ਨਬਲਵਸੋਕੇਨ ਮਾ ਸੋਚਿਤ੍ਥ. ਮਾ ਪਰਿਦੇਵਿਤ੍ਥਾਤਿ ਵਾਚਾਯ ਮਾ ਪਰਿਦੇਵਿਤ੍ਥ ‘‘ਪਰਿਦੇਵਨਂ ਵਿਲਾਪੋ’’ਤਿ ਵਚਨਤੋ. ਇਦਾਨਿ ਅਸੋਚਨਾਦੀਸੁ ਕਾਰਣਂ ਦਸ੍ਸੇਨ੍ਤੋ ‘‘ਸੁਮੁਤ੍ਤਾ ਮਯ’’ਨ੍ਤਿਆਦਿਮਾਹ. ਤੇਨ ਮਹਾਸਮਣੇਨਾਤਿ ਨਿਸ੍ਸਕ੍ਕੇ ਕਰਣਵਚਨਂ, ਤਤੋ ਮਹਾਸਮਣਤੋ ਸੁਟ੍ਠੁ ਮੁਤ੍ਤਾ ਮਯਨ੍ਤਿ ਅਤ੍ਥੋ, ਉਪਦ੍ਦੁਤਾ ਚ ਹੋਮ ਤਦਾਤਿ ਅਧਿਪ੍ਪਾਯੋ. ਹੋਮਾਤਿ ਵਾ ਅਤੀਤਤ੍ਥੇ ਵਤ੍ਤਮਾਨਵਚਨਂ, ਅਹੁਮ੍ਹਾਤਿ ਅਤ੍ਥੋ, ਅਨੁਸ੍ਸਰਨ੍ਤੋ ਧਮ੍ਮਸਂਵੇਗਵਸੇਨਾਤਿ ਅਧਿਪ੍ਪਾਯੋ. ਧਮ੍ਮਸਭਾਵਚਿਨ੍ਤਾਵਸੇਨ ਪਵਤ੍ਤਂ ਸਹੋਤ੍ਤਪ੍ਪਞਾਣਂ ਧਮ੍ਮਸਂਵੇਗੋ. ਵੁਤ੍ਤਞ੍ਹੇਤਂ –

‘‘ਸਬ੍ਬਸਙ੍ਖਤਧਮ੍ਮੇਸੁ, ਓਤ੍ਤਪ੍ਪਾਕਾਰਸਣ੍ਠਿਤਂ;

ਞਾਣਮੋਹਿਤਭਾਰਾਨਂ, ਧਮ੍ਮਸਂਵੇਗਸਞ੍ਞਿਤ’’ਨ੍ਤਿ.

ਠਾਨਂ ਖੋ ਪਨੇਤਂ ਵਿਜ੍ਜਤੀਤਿ ਤਿਟ੍ਠਤਿ ਏਤ੍ਥ ਫਲਂ ਤਦਾਯਤ੍ਤਵੁਤ੍ਤਿਤਾਯਾਤਿ ਠਾਨਂ, ਹੇਤੁ. ਖੋਤਿ ਅਵਧਾਰਣੇ, ਏਤਂ ਕਾਰਣਂ ਵਿਜ੍ਜਤੇਵ, ਨੋ ਨ ਵਿਜ੍ਜਤੀਤਿ ਅਤ੍ਥੋ. ਕਿਂ ਤਂ ਕਾਰਣਨ੍ਤਿ ਆਹ ‘‘ਯਂ ਪਾਪਭਿਕ੍ਖੂ’’ਤਿਆਦਿ. ਏਤ੍ਥ ਯਨ੍ਤਿ ਨਿਪਾਤਮਤ੍ਤਂ, ਕਾਰਣਨਿਦ੍ਦੇਸੋ ਵਾ, ਯੇਨ ਕਾਰਣੇਨ ਅਨ੍ਤਰਧਾਪੇਯ੍ਯੁਂ, ਤਦੇਤਂ ਕਾਰਣਂ ਵਿਜ੍ਜਤੀਤਿ ਅਤ੍ਥੋ. ਪਾਪਭਿਕ੍ਖੂਤਿ ਪਾਪਿਕਾਯ ਲਾਮਿਕਾਯ ਇਚ੍ਛਾਯ ਸਮਨ੍ਨਾਗਤਾ ਭਿਕ੍ਖੂ. ਅਤੀਤੋ ਅਤਿਕ੍ਕਨ੍ਤੋ ਸਤ੍ਥਾ ਏਤ੍ਥ, ਏਤਸ੍ਸਾਤਿ ਵਾ ਅਤੀਤਸਤ੍ਥੁਕਂ, ਪਾਵਚਨਂ. ਪਧਾਨਂ ਵਚਨਂ ਪਾਵਚਨਂ, ਧਮ੍ਮਵਿਨਯਨ੍ਤਿ ਵੁਤ੍ਤਂ ਹੋਤਿ. ਪਕ੍ਖਂ ਲਭਿਤ੍ਵਾਤਿ ਅਲਜ੍ਜੀਪਕ੍ਖਂ ਲਭਿਤ੍ਵਾ. ਨ ਚਿਰਸ੍ਸੇਵਾਤਿ ਨ ਚਿਰੇਨੇਵ. ਯਾਵ ਚ ਧਮ੍ਮਵਿਨਯੋ ਤਿਟ੍ਠਤੀਤਿ ਯਤ੍ਤਕਂ ਕਾਲਂ ਧਮ੍ਮੋ ਚ ਵਿਨਯੋ ਚ ਲਜ੍ਜੀਪੁਗ੍ਗਲੇਸੁ ਤਿਟ੍ਠਤਿ.

ਵੁਤ੍ਤਞ੍ਹੇਤਂ ਭਗਵਤਾਤਿ ਪਰਿਨਿਬ੍ਬਾਨਮਞ੍ਚਕੇ ਨਿਪਨ੍ਨੇਨ ਭਗਵਤਾ ਭਿਕ੍ਖੂ ਓਵਦਨ੍ਤੇਨ ਏਤਂ ਵੁਤ੍ਤਨ੍ਤਿ ਅਤ੍ਥੋ. ਦੇਸਿਤੋ ਪਞ੍ਞਤ੍ਤੋਤਿ ਧਮ੍ਮੋਪਿ ਦੇਸਿਤੋ ਚੇਵ ਪਞ੍ਞਤ੍ਤੋ ਚ. ਸੁਤ੍ਤਾਭਿਧਮ੍ਮਸਙ੍ਗਹਿਤਸ੍ਸ ਹਿ ਧਮ੍ਮਸ੍ਸ ਅਭਿਸਜ੍ਜਨਂ ਪਬੋਧਨਂ ਦੇਸਨਾ, ਤਸ੍ਸੇਵ ਪਕਾਰਤੋ ਞਾਪਨਂ ਵਿਨੇਯ੍ਯਸਨ੍ਤਾਨੇ ਠਪਨਂ ਪਞ੍ਞਾਪਨਂ, ਤਸ੍ਮਾ ਧਮ੍ਮੋਪਿ ਦੇਸਿਤੋ ਚੇਵ ਪਞ੍ਞਤ੍ਤੋ ਚਾਤਿ ਵੁਤ੍ਤੋ. ਪਞ੍ਞਤ੍ਤੋਤਿ ਚ ਠਪਿਤੋਤਿ ਅਤ੍ਥੋ. ਵਿਨਯੋਪਿ ਦੇਸਿਤੋ ਚੇਵ ਪਞ੍ਞਤ੍ਤੋ ਚ. ਵਿਨਯਤਨ੍ਤਿਸਙ੍ਗਹਿਤਸ੍ਸ ਹਿ ਅਤ੍ਥਸ੍ਸ ਕਾਯਵਾਚਾਨਂ ਵਿਨਯਨਤੋ ਵਿਨਯੋਤਿ ਲਦ੍ਧਾਧਿਵਚਨਸ੍ਸ ਅਤਿਸਜ੍ਜਨਂ ਪਬੋਧਨਂ ਦੇਸਨਾ, ਤਸ੍ਸੇਵ ਪਕਾਰਤੋ ਞਾਪਨਂ ਅਸਙ੍ਕਰਤੋ ਠਪਨਂ ਪਞ੍ਞਾਪਨਂ, ਤਸ੍ਮਾ ਵਿਨਯੋਪਿ ਦੇਸਿਤੋ ਚੇਵ ਪਞ੍ਞਤ੍ਤੋ ਚਾਤਿ ਵੁਚ੍ਚਤਿ.

ਸੋ ਵੋ ਮਮਚ੍ਚਯੇਨਾਤਿ ਸੋ ਧਮ੍ਮਵਿਨਯੋ ਤੁਮ੍ਹਾਕਂ ਮਮਚ੍ਚਯੇਨ ਸਤ੍ਥਾ. ਇਦਂ ਵੁਤ੍ਤਂ ਹੋਤਿ – ਮਯਾ ਵੋ ਠਿਤੇਨੇਵ ‘‘ਇਦਂ ਲਹੁਕਂ, ਇਦਂ ਗਰੁਕਂ, ਇਦਂ ਸਤੇਕਿਚ੍ਛਂ, ਇਦਂ ਅਤੇਕਿਚ੍ਛਂ, ਇਦਂ ਲੋਕਵਜ੍ਜਂ, ਇਦਂ ਪਣ੍ਣਤ੍ਤਿਵਜ੍ਜਂ. ਅਯਂ ਆਪਤ੍ਤਿ ਪੁਗ੍ਗਲਸ੍ਸ ਸਨ੍ਤਿਕੇ ਵੁਟ੍ਠਾਤਿ, ਅਯਂ ਗਣਸ੍ਸ, ਅਯਂ ਸਙ੍ਘਸ੍ਸ ਸਨ੍ਤਿਕੇ ਵੁਟ੍ਠਾਤੀ’’ਤਿ ਸਤ੍ਤਨ੍ਨਂ ਆਪਤ੍ਤਿਕ੍ਖਨ੍ਧਾਨਂ ਅਵੀਤਿਕ੍ਕਮਨੀਯਤਾਵਸੇਨ ਓਤਿਣ੍ਣਵਤ੍ਥੁਸ੍ਮਿਂ ਸਖਨ੍ਧਕਪਰਿਵਾਰੋ ਉਭਤੋਵਿਭਙ੍ਗੋ ਮਹਾਵਿਨਯੋ ਨਾਮ ਦੇਸਿਤੋ, ਤਂ ਸਕਲਮ੍ਪਿ ਵਿਨਯਪਿਟਕਂ ਮਯਿ ਪਰਿਨਿਬ੍ਬੁਤੇ ਤੁਮ੍ਹਾਕਂ ਸਤ੍ਥੁਕਿਚ੍ਚਂ ਸਾਧੇਸ੍ਸਤਿ ‘‘ਇਦਂ ਵੋ ਕਤ੍ਤਬ੍ਬਂ, ਇਦਂ ਵੋ ਨ ਕਤ੍ਤਬ੍ਬ’’ਨ੍ਤਿ ਕਤ੍ਤਬ੍ਬਾਕਤ੍ਤਬ੍ਬਸ੍ਸ ਵਿਭਾਗੇਨ ਅਨੁਸਾਸਨਤੋ. ਠਿਤੇਨੇਵ ਚ ਮਯਾ ‘‘ਇਮੇ ਚਤ੍ਤਾਰੋ ਸਤਿਪਟ੍ਠਾਨਾ, ਚਤ੍ਤਾਰੋ ਸਮ੍ਮਪ੍ਪਧਾਨਾ, ਚਤ੍ਤਾਰੋ ਇਦ੍ਧਿਪਾਦਾ, ਪਞ੍ਚਿਨ੍ਦ੍ਰਿਯਾਨਿ, ਪਞ੍ਚ ਬਲਾਨਿ, ਸਤ੍ਤ ਬੋਜ੍ਝਙ੍ਗਾਨਿ, ਅਰਿਯੋ ਅਟ੍ਠਙ੍ਗਿਕੋ ਮਗ੍ਗੋ’’ਤਿ ਤੇਨ ਤੇਨ ਵਿਨੇਯ੍ਯਾਨਂ ਅਜ੍ਝਾਸਯਾਨੁਰੂਪੇਨ ਪਕਾਰੇਨ ਇਮੇ ਸਤ੍ਤਤਿਂਸ ਬੋਧਿਪਕ੍ਖਿਯਧਮ੍ਮੇ ਵਿਭਜਿਤ੍ਵਾ ਸੁਤ੍ਤਨ੍ਤਪਿਟਕਂ ਦੇਸਿਤਂ, ਤਂ ਸਕਲਮ੍ਪਿ ਸੁਤ੍ਤਨ੍ਤਪਿਟਕਂ ਮਯਿ ਪਰਿਨਿਬ੍ਬੁਤੇ ਤੁਮ੍ਹਾਕਂ ਸਤ੍ਥੁਕਿਚ੍ਚਂ ਸਾਧੇਸ੍ਸਤਿ ਤਂਤਂਚਰਿਯਾਨੁਰੂਪਂ ਸਮ੍ਮਾਪਟਿਪਤ੍ਤਿਯਾ ਅਨੁਸਾਸਨਤੋ. ਠਿਤੇਨੇਵ ਚ ਮਯਾ ‘‘ਪਞ੍ਚਕ੍ਖਨ੍ਧਾ, ਦ੍ਵਾਦਸਾਯਤਨਾਨਿ, ਅਟ੍ਠਾਰਸ ਧਾਤੁਯੋ, ਚਤ੍ਤਾਰਿ ਸਚ੍ਚਾਨਿ, ਬਾਵੀਸਤਿਨ੍ਦ੍ਰਿਯਾਨਿ, ਨਵ ਹੇਤੂ, ਚਤ੍ਤਾਰੋ ਆਹਾਰਾ, ਸਤ੍ਤ ਫਸ੍ਸਾ, ਸਤ੍ਤ ਵੇਦਨਾ, ਸਤ੍ਤ ਸਞ੍ਞਾ, ਸਤ੍ਤ ਚੇਤਨਾ, ਸਤ੍ਤ ਚਿਤ੍ਤਾਨਿ, ਤਤ੍ਰਾਪਿ ਏਤ੍ਤਕਾ ਧਮ੍ਮਾ ਕਾਮਾਵਚਰਾ, ਏਤ੍ਤਕਾ ਰੂਪਾਵਚਰਾ, ਏਤ੍ਤਕਾ ਅਰੂਪਾਵਚਰਾ, ਏਤ੍ਤਕਾ ਪਰਿਯਾਪਨ੍ਨਾ, ਏਤ੍ਤਕਾ ਅਪਰਿਯਾਪਨ੍ਨਾ, ਏਤ੍ਤਕਾ ਲੋਕਿਯਾ, ਏਤ੍ਤਕਾ ਲੋਕੁਤ੍ਤਰਾ’’ਤਿ ਇਮੇ ਧਮ੍ਮੇ ਵਿਭਜਿਤ੍ਵਾ ਅਭਿਧਮ੍ਮਪਿਟਕਂ ਦੇਸਿਤਂ, ਤਂ ਸਕਲਮ੍ਪਿ ਅਭਿਧਮ੍ਮਪਿਟਕਂ ਮਯਿ ਪਰਿਨਿਬ੍ਬੁਤੇ ਤੁਮ੍ਹਾਕਂ ਸਤ੍ਥੁਕਿਚ੍ਚਂ ਸਾਧੇਸ੍ਸਤਿ, ਖਨ੍ਧਾਦਿਵਿਭਾਗੇਨ ਞਾਯਮਾਨਂ ਚਤੁਸਚ੍ਚਸਮ੍ਬੋਧਾਵਹਤ੍ਤਾ ਸਤ੍ਥਾਰਾ ਸਮ੍ਮਾਸਮ੍ਬੁਦ੍ਧੇਨ ਕਤ੍ਤਬ੍ਬਕਿਚ੍ਚਂ ਨਿਪ੍ਫਾਦੇਸ੍ਸਤਿ. ਇਤਿ ਸਬ੍ਬਮ੍ਪੇਤਂ ਅਭਿਸਮ੍ਬੋਧਿਤੋ ਯਾਵ ਪਰਿਨਿਬ੍ਬਾਨਾ ਪਞ੍ਚਚਤ੍ਤਾਲੀਸ ਵਸ੍ਸਾਨਿ ਭਾਸਿਤਂ ਲਪਿਤਂ, ਤੀਣਿ ਪਿਟਕਾਨਿ, ਪਞ੍ਚ ਨਿਕਾਯਾ, ਨਵਙ੍ਗਾਨਿ, ਚਤੁਰਾਸੀਤਿ ਧਮ੍ਮਕ੍ਖਨ੍ਧਸਹਸ੍ਸਾਨੀਤਿ ਏਵਂ ਮਹਪ੍ਪਭੇਦਂ ਹੋਤਿ. ਇਤਿ ਇਮਾਨਿ ਚਤੁਰਾਸੀਤਿ ਧਮ੍ਮਕ੍ਖਨ੍ਧਸਹਸ੍ਸਾਨਿ ਤਿਟ੍ਠਨ੍ਤਿ, ਅਹਂ ਏਕੋਵ ਪਰਿਨਿਬ੍ਬਾਯਾਮਿ, ਅਹਞ੍ਚ ਪਨਿਦਾਨਿ ਏਕੋਵ ਓਵਦਾਮਿ ਅਨੁਸਾਸਾਮਿ, ਮਯਿ ਪਰਿਨਿਬ੍ਬੁਤੇ ਇਮਾਨਿ ਚਤੁਰਾਸੀਤਿ ਬੁਦ੍ਧਸਹਸ੍ਸਾਨਿ ਤੁਮ੍ਹੇ ਓਵਦਿਸ੍ਸਨ੍ਤਿ ਅਨੁਸਾਸਿਸ੍ਸਨ੍ਤਿ ਓਵਾਦਾਨੁਸਾਸਨੀਕਿਚ੍ਚਸ੍ਸ ਨਿਪ੍ਫਾਦਨਤੋਤਿ.

ਸਾਸਨਨ੍ਤਿ ਪਰਿਯਤ੍ਤਿਪਟਿਪਤ੍ਤਿਪਟਿਵੇਧਵਸੇਨ ਤਿਵਿਧਂ ਸਾਸਨਂ, ਨਿਪ੍ਪਰਿਯਾਯਤੋ ਪਨ ਸਤ੍ਤਤਿਂਸ ਬੋਧਿਪਕ੍ਖਿਯਧਮ੍ਮਾ. ਅਦ੍ਧਨਿਯਨ੍ਤਿ ਅਦ੍ਧਾਨਮਗ੍ਗਗਾਮੀਤਿ ਅਦ੍ਧਨਿਯਂ, ਅਦ੍ਧਾਨਕ੍ਖਮਨ੍ਤਿ ਅਤ੍ਥੋ. ਚਿਰਟ੍ਠਿਤਿਕਨ੍ਤਿ ਚਿਰਂ ਠਿਤਿ ਏਤਸ੍ਸਾਤਿ ਚਿਰਟ੍ਠਿਤਿਕਂ, ਸਾਸਨਂ, ਅਸ੍ਸ ਭਵੇਯ੍ਯਾਤਿ ਸਮ੍ਬਨ੍ਧੋ. ਇਦਂ ਵੁਤ੍ਤਂ ਹੋਤਿ – ਯਥਾ ਯੇਨ ਪਕਾਰੇਨ ਇਦਂ ਸਾਸਨਂ ਦੀਘਮਦ੍ਧਾਨਂ ਪਵਤ੍ਤਿਤੁਂ ਸਮਤ੍ਥਂ, ਤਤੋਯੇਵ ਚਿਰਟ੍ਠਿਤਿਕਂ ਅਸ੍ਸ, ਤਥਾ ਤੇਨ ਪਕਾਰੇਨ ਧਮ੍ਮਞ੍ਚ ਵਿਨਯਞ੍ਚ ਸਙ੍ਗਾਯੇਯ੍ਯਨ੍ਤਿ.

ਇਦਾਨਿ ਸਮ੍ਮਾਸਮ੍ਬੁਦ੍ਧੇਨ ਅਤ੍ਤਨੋ ਕਤਂ ਅਨੁਗ੍ਗਹਵਿਸੇਸਂ ਵਿਭਾਵੇਨ੍ਤੋ ਆਹ ‘‘ਯਞ੍ਚਾਹਂ ਭਗਵਤਾ’’ਤਿਆਦਿ. ਤਤ੍ਥ ‘‘ਯਞ੍ਚਾਹ’’ਨ੍ਤਿ ਏਤਸ੍ਸ ‘‘ਅਨੁਗ੍ਗਹਿਤੋ’’ਤਿ ਏਤੇਨ ਸਮ੍ਬਨ੍ਧੋ. ਤਤ੍ਥ ਯਨ੍ਤਿ ਯਸ੍ਮਾ, ਯੇਨ ਕਾਰਣੇਨਾਤਿ ਵੁਤ੍ਤਂ ਹੋਤਿ. ਕਿਰਿਯਾਪਰਾਮਸਨਂ ਵਾ ਏਤਂ, ਤੇਨ ‘‘ਅਨੁਗ੍ਗਹਿਤੋ’’ਤਿ ਏਤ੍ਥ ਅਨੁਗ੍ਗਣ੍ਹਨਂ ਪਰਾਮਸਤਿ. ਧਾਰੇਸ੍ਸਸੀਤਿਆਦਿਕਂ ਪਨ ਭਗਵਾ ਅਞ੍ਞਤਰਸ੍ਮਿਂ ਰੁਕ੍ਖਮੂਲੇ ਮਹਾਕਸ੍ਸਪਤ੍ਥੇਰੇਨ ਪਞ੍ਞਤ੍ਤਸਙ੍ਘਾਟਿਯਂ ਨਿਸਿਨ੍ਨੋ ਤਂ ਚੀਵਰਂ ਵਿਕਸਿਤਪਦੁਮਪੁਪ੍ਫਵਣ੍ਣੇਨ ਪਾਣਿਨਾ ਅਨ੍ਤਰੇ ਪਰਾਮਸਨ੍ਤੋ ਆਹ. ਵੁਤ੍ਤਞ੍ਹੇਤਂ ਕਸ੍ਸਪਸਂਯੁਤ੍ਤੇ (ਸਂ. ਨਿ. ੨.੧੫੪) ਮਹਾਕਸ੍ਸਪਤ੍ਥੇਰੇਨੇਵ ਆਨਨ੍ਦਤ੍ਥੇਰਂ ਆਮਨ੍ਤੇਤ੍ਵਾ ਕਥੇਨ੍ਤੇਨ –

‘‘ਅਥ ਖੋ, ਆਵੁਸੋ, ਭਗਵਾ ਮਗ੍ਗਾ ਓਕ੍ਕਮ੍ਮ ਯੇਨ ਅਞ੍ਞਤਰਂ ਰੁਕ੍ਖਮੂਲਂ ਤੇਨੁਪਸਙ੍ਕਮਿ, ਅਥ ਖ੍ਵਾਹਂ, ਆਵੁਸੋ, ਪਟਪਿਲੋਤਿਕਾਨਂ ਸਙ੍ਘਾਟਿਂ ਚਤੁਗ੍ਗੁਣਂ ਪਞ੍ਞਾਪੇਤ੍ਵਾ ਭਗਵਨ੍ਤਂ ਏਤਦਵੋਚਂ ‘ਇਧ, ਭਨ੍ਤੇ, ਭਗਵਾ ਨਿਸੀਦਤੁ, ਯਂ ਮਮਸ੍ਸ ਦੀਘਰਤ੍ਤਂ ਹਿਤਾਯ ਸੁਖਾਯਾ’ਤਿ. ਨਿਸੀਦਿ ਖੋ, ਆਵੁਸੋ, ਭਗਵਾ ਪਞ੍ਞਤ੍ਤੇ ਆਸਨੇ, ਨਿਸਜ੍ਜ ਖੋ ਮਂ, ਆਵੁਸੋ, ਭਗਵਾ ਏਤਦਵੋਚ ‘ਮੁਦੁਕਾ ਖੋ ਤ੍ਯਾਯਂ ਕਸ੍ਸਪ ਪਟਪਿਲੋਤਿਕਾਨਂ ਸਙ੍ਘਾਟੀ’ਤਿ. ‘ਪਟਿਗ੍ਗਣ੍ਹਾਤੁ ਮੇ, ਭਨ੍ਤੇ, ਭਗਵਾ ਪਟਪਿਲੋਤਿਕਾਨਂ ਸਙ੍ਘਾਟਿਂ ਅਨੁਕਮ੍ਪਂ ਉਪਾਦਾਯਾ’ਤਿ. ‘ਧਾਰੇਸ੍ਸਸਿ ਪਨ ਮੇ ਤ੍ਵਂ ਕਸ੍ਸਪ ਸਾਣਾਨਿ ਪਂਸੁਕੂਲਾਨਿ ਨਿਬ੍ਬਸਨਾਨੀ’ਤਿ. ‘ਧਾਰੇਸ੍ਸਾਮਹਂ, ਭਨ੍ਤੇ, ਭਗਵਤੋ ਸਾਣਾਨਿ ਪਂਸੁਕੂਲਾਨਿ ਨਿਬ੍ਬਸਨਾਨੀ’ਤਿ. ਸੋ ਖ੍ਵਾਹਂ, ਆਵੁਸੋ, ਪਟਪਿਲੋਤਿਕਾਨਂ ਸਙ੍ਘਾਟਿਂ ਭਗਵਤੋ ਪਾਦਾਸਿਂ, ਅਹਂ ਪਨ ਭਗਵਤੋ ਸਾਣਾਨਿ ਪਂਸੁਕੂਲਾਨਿ ਨਿਬ੍ਬਸਨਾਨਿ ਪਟਿਪਜ੍ਜਿ’’ਨ੍ਤਿ (ਸਂ. ਨਿ. ੨.੧੫੪).

ਤਤ੍ਥ (ਸਂ. ਨਿ. ਅਟ੍ਠ. ੨.੨.੧੫੪) ਮੁਦੁਕਾ ਖੋ ਤ੍ਯਾਯਨ੍ਤਿ ਮੁਦੁਕਾ ਖੋ ਤੇ ਅਯਂ. ਕਸ੍ਮਾ ਭਗਵਾ ਏਵਮਾਹਾਤਿ? ਥੇਰੇਨ ਸਹ ਚੀਵਰਂ ਪਰਿਵਤ੍ਤੇਤੁਕਾਮਤਾਯ. ਕਸ੍ਮਾ ਪਰਿਵਤ੍ਤੇਤੁਕਾਮੋ ਜਾਤੋਤਿ? ਥੇਰਂ ਅਤ੍ਤਨੋ ਠਾਨੇ ਠਪੇਤੁਕਾਮਤਾਯ. ਕਿਂ ਸਾਰਿਪੁਤ੍ਤਮੋਗ੍ਗਲ੍ਲਾਨਾ ਨਤ੍ਥੀਤਿ? ਅਤ੍ਥਿ, ਏਵਂ ਪਨਸ੍ਸ ਅਹੋਸਿ ‘‘ਇਮੇ ਨ ਚਿਰਂ ਠਸ੍ਸਨ੍ਤਿ, ਕਸ੍ਸਪੋ ਪਨ ਵੀਸਵਸ੍ਸਸਤਾਯੁਕੋ, ‘ਸੋ ਮਯਿ ਪਰਿਨਿਬ੍ਬੁਤੇ ਸਤ੍ਤਪਣ੍ਣਿਗੁਹਾਯਂ ਵਸਿਤ੍ਵਾ ਧਮ੍ਮਵਿਨਯਸਙ੍ਗਹਂ ਕਤ੍ਵਾ ਮਮ ਸਾਸਨਂ ਪਞ੍ਚਵਸ੍ਸਸਹਸ੍ਸਪਰਿਮਾਣਂ ਕਾਲਂ ਪਵਤ੍ਤਨਕਂ ਕਰਿਸ੍ਸਤੀ’ਤਿ ਅਤ੍ਤਨੋ ਨਂ ਠਾਨੇ ਠਪੇਮਿ, ਏਵਂ ਭਿਕ੍ਖੂ ਕਸ੍ਸਪਸ੍ਸ ਸੁਸ੍ਸੂਸਿਤਬ੍ਬਂ ਮਞ੍ਞਿਸ੍ਸਨ੍ਤੀ’’ਤਿ, ਤਸ੍ਮਾ ਏਵਮਾਹ. ਥੇਰੋ ਪਨ ਯਸ੍ਮਾ ਚੀਵਰਸ੍ਸ ਵਾ ਪਤ੍ਤਸ੍ਸ ਵਾ ਵਣ੍ਣੇ ਕਥਿਤੇ ‘‘ਇਮਂ ਤੁਮ੍ਹਾਕਂ ਗਣ੍ਹਥਾ’’ਤਿ ਚਾਰਿਤ੍ਤਮੇਵ, ਤਸ੍ਮਾ ‘‘ਪਟਿਗ੍ਗਣ੍ਹਾਤੁ ਮੇ ਭਨ੍ਤੇ ਭਗਵਾ’’ਤਿ ਆਹ. ਧਾਰੇਸ੍ਸਸਿ ਪਨ ਮੇ ਤ੍ਵਂ ਕਸ੍ਸਪਾਤਿ ਕਸ੍ਸਪ ਤ੍ਵਂ ਇਮਾਨਿ ਪਰਿਭੋਗਜਿਣ੍ਣਾਨਿ ਪਂਸੁਕੂਲਾਨਿ ਪਾਰੁਪਿਤੁਂ ਸਕ੍ਖਿਸ੍ਸਸੀਤਿ ਵਦਤਿ. ਤਞ੍ਚ ਖੋ ਨ ਕਾਯਬਲਂ ਸਨ੍ਧਾਯ, ਪਟਿਪਤ੍ਤਿਪੂਰਣਂ ਪਨ ਸਨ੍ਧਾਯ ਏਵਮਾਹ. ਅਯਞ੍ਹੇਤ੍ਥ ਅਧਿਪ੍ਪਾਯੋ – ਅਹਂ ਇਮਂ ਚੀਵਰਂ ਪੁਣ੍ਣਂ ਨਾਮ ਦਾਸਿਂ ਪਾਰੁਪਿਤ੍ਵਾ ਆਮਕਸੁਸਾਨੇ ਛਡ੍ਡਿਤਂ ਤੁਮ੍ਬਮਤ੍ਤੇਹਿ ਪਾਣਕੇਹਿ ਸਮ੍ਪਰਿਕਿਣ੍ਣਂ ਤੇ ਪਾਣਕੇ ਵਿਧੁਨਿਤ੍ਵਾ ਮਹਾਅਰਿਯਵਂਸੇ ਠਤ੍ਵਾ ਅਗ੍ਗਹੇਸਿਂ, ਤਸ੍ਸ ਮੇ ਇਮਂ ਚੀਵਰਂ ਗਹਿਤਦਿਵਸੇ ਦਸਸਹਸ੍ਸਚਕ੍ਕਵਾਲ਼ੇ ਮਹਾਪਥਵੀ ਮਹਾਰਵਂ ਵਿਰਵਮਾਨਾ ਕਮ੍ਪਿਤ੍ਥ, ਆਕਾਸਂ ਤਟਤਟਾਯਿ, ਚਕ੍ਕਵਾਲ਼ਦੇਵਤਾ ਸਾਧੁਕਾਰਂ ਅਦਂਸੁ ‘‘ਇਮਂ ਚੀਵਰਂ ਗਣ੍ਹਨ੍ਤੇਨ ਭਿਕ੍ਖੁਨਾ ਜਾਤਿਪਂਸੁਕੂਲਿਕੇਨ ਜਾਤਿਆਰਞ੍ਞਿਕੇਨ ਜਾਤਿਏਕਾਸਨਿਕੇਨ ਜਾਤਿਸਪਦਾਨਚਾਰਿਕੇਨ ਭਵਿਤੁਂ ਵਟ੍ਟਤਿ, ਤ੍ਵਂ ਇਮਸ੍ਸ ਚੀਵਰਸ੍ਸ ਅਨੁਚ੍ਛਵਿਕਂ ਕਾਤੁਂ ਸਕ੍ਖਿਸ੍ਸਸੀ’’ਤਿ. ਥੇਰੋਪਿ ਅਤ੍ਤਨਾ ਪਞ੍ਚਨ੍ਨਂ ਹਤ੍ਥੀਨਂ ਬਲਂ ਧਾਰੇਤਿ. ਸੋ ਤਂ ਅਤਕ੍ਕਯਿਤ੍ਵਾ ‘‘ਅਹਮੇਤਂ ਪਟਿਪਤ੍ਤਿਂ ਪੂਰੇਸ੍ਸਾਮੀ’’ਤਿ ਉਸ੍ਸਾਹੇਨ ਸੁਗਤਚੀਵਰਸ੍ਸ ਅਨੁਚ੍ਛਵਿਕਂ ਕਾਤੁਕਾਮੋ ‘‘ਧਾਰੇਸ੍ਸਾਮਹਂ ਭਨ੍ਤੇ’’ਤਿ ਆਹ. ਪਟਿਪਜ੍ਜਿਨ੍ਤਿ ਪਟਿਪਨ੍ਨੋਸਿਂ. ਏਵਂ ਪਨ ਚੀਵਰਪਰਿਵਤ੍ਤਨਂ ਕਤ੍ਵਾ ਥੇਰੇਨ ਪਾਰੁਤਚੀਵਰਂ ਭਗਵਾ ਪਾਰੁਪਿ, ਸਤ੍ਥੁ ਚੀਵਰਂ ਥੇਰੋ. ਤਸ੍ਮਿਂ ਸਮਯੇ ਮਹਾਪਥਵੀ ਉਦਕਪਰਿਯਨ੍ਤਂ ਕਤ੍ਵਾ ਉਨ੍ਨਦਨ੍ਤੀ ਕਮ੍ਪਿਤ੍ਥ.

ਸਾਣਾਨਿ ਪਂਸੁਕੂਲਾਨੀਤਿ ਮਤਕਲ਼ੇਵਰਂ ਪਰਿਵੇਠੇਤ੍ਵਾ ਛਡ੍ਡਿਤਾਨਿ ਤੁਮ੍ਬਮਤ੍ਤੇ ਕਿਮੀ ਪਪ੍ਫੋਟੇਤ੍ਵਾ ਗਹਿਤਾਨਿ ਸਾਣਵਾਕਮਯਾਨਿ ਪਂਸੁਕੂਲਚੀਵਰਾਨਿ. ਰਥਿਕਸੁਸਾਨਸਙ੍ਕਾਰਕੂਟਾਦੀਨਂ ਯਤ੍ਥ ਕਤ੍ਥਚਿ ਪਂਸੂਨਂ ਉਪਰਿ ਠਿਤਤ੍ਤਾ ਅਬ੍ਭੁਗ੍ਗਤਟ੍ਠੇਨ ਤੇਸੁ ਪਂਸੁਕੂਲਮਿਵਾਤਿ ਪਂਸੁਕੂਲਂ. ਅਥ ਵਾ ਪਂਸੁ ਵਿਯ ਕੁਚ੍ਛਿਤਭਾਵਂ ਉਲਤਿ ਗਚ੍ਛਤੀਤਿ ਪਂਸੁਕੂਲਨ੍ਤਿ ਪਂਸੁਕੂਲਸਦ੍ਦਸ੍ਸ ਅਤ੍ਥੋ ਦਟ੍ਠਬ੍ਬੋ. ਨਿਬ੍ਬਸਨਾਨੀਤਿ ਨਿਟ੍ਠਿਤਵਸਨਕਿਚ੍ਚਾਨਿ, ਪਰਿਭੋਗਜਿਣ੍ਣਾਨੀਤਿ ਅਤ੍ਥੋ. ਏਤ੍ਥ ‘‘ਕਿਞ੍ਚਾਪਿ ਏਕਮੇਵ ਤਂ ਚੀਵਰਂ, ਅਨੇਕਾਵਯਵਤ੍ਤਾ ਪਨ ਬਹੁਵਚਨਂ ਕਤ’’ਨ੍ਤਿ ਮਜ੍ਝਿਮਗਣ੍ਠਿਪਦੇ ਵੁਤ੍ਤਂ. ਚੀਵਰੇ ਸਾਧਾਰਣਪਰਿਭੋਗੇਨਾਤਿ ਏਤ੍ਥ ਅਤ੍ਤਨਾ ਸਾਧਾਰਣਪਰਿਭੋਗੇਨਾਤਿ ਵਿਞ੍ਞਾਯਮਾਨਤ੍ਤਾ ਵਿਞ੍ਞਾਯਮਾਨਤ੍ਥਸ੍ਸ ਚ-ਸਦ੍ਦਸ੍ਸ ਪਯੋਗੇ ਕਾਮਾਚਾਰਤ੍ਤਾ ‘‘ਅਤ੍ਤਨਾ’’ਤਿ ਨ ਵੁਤ੍ਤਂ. ‘‘ਧਾਰੇਸ੍ਸਸਿ ਪਨ ਮੇ ਤ੍ਵਂ, ਕਸ੍ਸਪ, ਸਾਣਾਨਿ ਪਂਸੁਕੂਲਾਨੀ’’ਤਿ ਹਿ ਵੁਤ੍ਤਤ੍ਤਾ ਅਤ੍ਤਨਾਵ ਸਾਧਾਰਣਪਰਿਭੋਗੋ ਵਿਞ੍ਞਾਯਤਿ, ਨਾਞ੍ਞੇਨ. ਨ ਹਿ ਕੇਵਲਂ ਸਦ੍ਦਤੋਯੇਵ ਸਬ੍ਬਤ੍ਥ ਅਤ੍ਥਨਿਚ੍ਛਯੋ ਭਵਿਸ੍ਸਤਿ ਅਤ੍ਥਪਕਰਣਾਦਿਨਾਪਿ ਯੇਭੁਯ੍ਯੇਨ ਅਤ੍ਥਸ੍ਸ ਨਿਯਮੇਤਬ੍ਬਤ੍ਤਾ. ਆਚਰਿਯਧਮ੍ਮਪਾਲਤ੍ਥੇਰੇਨ ਪਨੇਤ੍ਥ ਇਦਂ ਵੁਤ੍ਤਂ ‘‘ਚੀਵਰੇ ਸਾਧਾਰਣਪਰਿਭੋਗੇਨਾਤਿ ਏਤ੍ਥ ਅਤ੍ਤਨਾ ਸਮਸਮਟ੍ਠਪਨੇਨਾਤਿ ਇਧ ਅਤ੍ਤਨਾਸਦ੍ਦਂ ਆਨੇਤ੍ਵਾ ਚੀਵਰੇ ਅਤ੍ਤਨਾ ਸਾਧਾਰਣਪਰਿਭੋਗੇਨਾ’’ਤਿ ਯੋਜੇਤਬ੍ਬਂ.

‘‘ਯਸ੍ਸ ਯੇਨ ਹਿ ਸਮ੍ਬਨ੍ਧੋ, ਦੂਰਟ੍ਠਮ੍ਪਿ ਚ ਤਸ੍ਸ ਤਂ;

ਅਤ੍ਥਤੋ ਹ੍ਯਸਮਾਨਾਨਂ, ਆਸਨ੍ਨਤ੍ਤਮਕਾਰਣ’’ਨ੍ਤਿ.

ਅਥ ਵਾ ਭਗਵਤਾ ਚੀਵਰੇ ਸਾਧਾਰਣਪਰਿਭੋਗੇਨ ਭਗਵਤਾ ਅਨੁਗ੍ਗਹਿਤੋਤਿ ਯੋਜਨੀਯਂ ਏਕਸ੍ਸਪਿ ਕਰਣਨਿਦ੍ਦੇਸਸ੍ਸ ਸਹਯੋਗਕਤ੍ਤੁਤ੍ਥਜੋਤਕਤ੍ਤਸਮ੍ਭਵਤੋਤਿ. ਸਬ੍ਬਤ੍ਥ ‘‘ਆਚਰਿਯਧਮ੍ਮਪਾਲਤ੍ਥੇਰੇਨਾ’’ਤਿ ਵੁਤ੍ਤੇ ਸੁਤ੍ਤਨ੍ਤਟੀਕਾਕਾਰੇਨਾਤਿ ਗਹੇਤਬ੍ਬਂ. ਸਮਾਨਂ ਧਾਰਣਮੇਤਸ੍ਸਾਤਿ ਸਾਧਾਰਣੋ, ਪਰਿਭੋਗੋ. ਸਾਧਾਰਣਪਰਿਭੋਗੇਨ ਚੇਵ ਸਮਸਮਟ੍ਠਪਨੇਨ ਚ ਅਨੁਗ੍ਗਹਿਤੋਤਿ ਸਮ੍ਬਨ੍ਧੋ.

ਇਦਾਨਿ (ਸਂ. ਨਿ. ੨.੧੫੨) –

‘‘ਅਹਂ, ਭਿਕ੍ਖਵੇ, ਯਾਵਦੇ ਆਕਙ੍ਖਾਮਿ ਵਿਵਿਚ੍ਚੇਵ ਕਾਮੇਹਿ ਵਿਵਿਚ੍ਚ ਅਕੁਸਲੇਹਿ ਧਮ੍ਮੇਹਿ ਸਵਿਤਕ੍ਕਂ ਸਵਿਚਾਰਂ ਵਿਵੇਕਜਂ ਪੀਤਿਸੁਖਂ ਪਠਮਂ ਝਾਨਂ ਉਪਸਮ੍ਪਜ੍ਜ ਵਿਹਰਾਮਿ. ਕਸ੍ਸਪੋਪਿ, ਭਿਕ੍ਖਵੇ, ਯਾਵਦੇ ਆਕਙ੍ਖਤਿ ਵਿਵਿਚ੍ਚੇਵ ਕਾਮੇਹਿ ਵਿਵਿਚ੍ਚ ਅਕੁਸਲੇਹਿ ਧਮ੍ਮੇਹਿ ਸਵਿਤਕ੍ਕਂ ਸਵਿਚਾਰਂ ਵਿਵੇਕਜਂ ਪੀਤਿਸੁਖਂ ਪਠਮਂ ਝਾਨਂ ਉਪਸਮ੍ਪਜ੍ਜ ਵਿਹਰਤਿ.

‘‘ਅਹਂ, ਭਿਕ੍ਖਵੇ, ਯਾਵਦੇ ਆਕਙ੍ਖਾਮਿ ਵਿਤਕ੍ਕਵਿਚਾਰਾਨਂ ਵੂਪਸਮਾ ਅਜ੍ਝਤ੍ਤਂ ਸਮ੍ਪਸਾਦਨਂ ਚੇਤਸੋ ਏਕੋਦਿਭਾਵਂ ਅਵਿਤਕ੍ਕਂ ਅਵਿਚਾਰਂ ਸਮਾਧਿਜਂ ਪੀਤਿਸੁਖਂ ਦੁਤਿਯਂ ਝਾਨਂ ਉਪਸਮ੍ਪਜ੍ਜ ਵਿਹਰਾਮਿ. ਕਸ੍ਸਪੋਪਿ, ਭਿਕ੍ਖਵੇ, ਯਾਵਦੇ ਆਕਙ੍ਖਤਿ ਵਿਤਕ੍ਕਵਿਚਾਰਾਨਂ ਵੂਪਸਮਾ…ਪੇ… ਦੁਤਿਯਂ ਝਾਨਂ ਉਪਸਮ੍ਪਜ੍ਜ ਵਿਹਰਤਿ.

‘‘ਅਹਂ, ਭਿਕ੍ਖਵੇ, ਯਾਵਦੇ ਆਕਙ੍ਖਾਮਿ ਪੀਤਿਯਾ ਚ ਵਿਰਾਗਾ ਉਪੇਕ੍ਖਕੋ ਚ ਵਿਹਰਾਮਿ, ਸਤੋ ਚ ਸਮ੍ਪਜਾਨੋ ਸੁਖਞ੍ਚ ਕਾਯੇਨ ਪਟਿਸਂਵੇਦੇਮਿ, ਯਂ ਤਂ ਅਰਿਯਾ ਆਚਿਕ੍ਖਨ੍ਤਿ ‘ਉਪੇਕ੍ਖਕੋ ਸਤਿਮਾ ਸੁਖਵਿਹਾਰੀ’ਤਿ, ਤਤਿਯਂ ਝਾਨਂ ਉਪਸਮ੍ਪਜ੍ਜ ਵਿਹਰਾਮਿ. ਕਸ੍ਸਪੋਪਿ, ਭਿਕ੍ਖਵੇ, ਯਾਵਦੇ ਆਕਙ੍ਖਤਿ ਪੀਤਿਯਾ ਚ ਵਿਰਾਗਾ ਉਪੇਕ੍ਖਕੋ ਚ ਵਿਹਰਤਿ…ਪੇ… ਤਤਿਯਂ ਝਾਨਂ ਉਪਸਮ੍ਪਜ੍ਜ ਵਿਹਰਤਿ.

‘‘ਅਹਂ, ਭਿਕ੍ਖਵੇ, ਯਾਵਦੇ ਆਕਙ੍ਖਾਮਿ ਸੁਖਸ੍ਸ ਚ ਪਹਾਨਾ ਦੁਕ੍ਖਸ੍ਸ ਚ ਪਹਾਨਾ ਪੁਬ੍ਬੇਵ ਸੋਮਨਸ੍ਸਦੋਮਨਸ੍ਸਾਨਂ ਅਤ੍ਥਙ੍ਗਮਾ ਅਦੁਕ੍ਖਮਸੁਖਂ ਉਪੇਕ੍ਖਾਸਤਿਪਾਰਿਸੁਦ੍ਧਿਂ ਚਤੁਤ੍ਥਂ ਝਾਨਂ ਉਪਸਮ੍ਪਜ੍ਜ ਵਿਹਰਾਮਿ. ਕਸ੍ਸਪੋਪਿ, ਭਿਕ੍ਖਵੇ, ਯਾਵਦੇ ਆਕਙ੍ਖਤਿ ਸੁਖਸ੍ਸ ਚ ਪਹਾਨਾ ਦੁਕ੍ਖਸ੍ਸ ਚ ਪਹਾਨਾ ਪੁਬ੍ਬੇਵ…ਪੇ… ਚਤੁਤ੍ਥਂ ਝਾਨਂ ਉਪਸਮ੍ਪਜ੍ਜ ਵਿਹਰਤਿ.

‘‘ਅਹਂ, ਭਿਕ੍ਖਵੇ, ਯਾਵਦੇ ਆਕਙ੍ਖਾਮਿ ਸਬ੍ਬਸੋ ਰੂਪਸਞ੍ਞਾਨਂ ਸਮਤਿਕ੍ਕਮਾ ਪਟਿਘਸਞ੍ਞਾਨਂ ਅਤ੍ਥਙ੍ਗਮਾ ਨਾਨਤ੍ਤਸਞ੍ਞਾਨਂ ਅਮਨਸਿਕਾਰਾ ‘ਅਨਨ੍ਤੋ ਆਕਾਸੋ’ਤਿ ਆਕਾਸਾਨਞ੍ਚਾਯਤਨਂ ਉਪਸਮ੍ਪਜ੍ਜ ਵਿਹਰਾਮਿ. ਕਸ੍ਸਪੋਪਿ, ਭਿਕ੍ਖਵੇ, ਯਾਵਦੇ ਆਕਙ੍ਖਤਿ ਸਬ੍ਬਸੋ ਰੂਪਸਞ੍ਞਾਨਂ ਸਮਤਿਕ੍ਕਮਾ…ਪੇ… ਆਕਾਸਾਨਞ੍ਚਾਯਤਨਂ ਉਪਸਮ੍ਪਜ੍ਜ ਵਿਹਰਤਿ.

‘‘ਅਹਂ, ਭਿਕ੍ਖਵੇ, ਯਾਵਦੇ ਆਕਙ੍ਖਾਮਿ ਸਬ੍ਬਸੋ ਆਕਾਸਾਨਞ੍ਚਾਯਤਨਂ ਸਮਤਿਕ੍ਕਮ ‘ਅਨਨ੍ਤਂ ਵਿਞ੍ਞਾਣ’ਨ੍ਤਿ ਵਿਞ੍ਞਾਣਞ੍ਚਾਯਤਨਂ ਉਪਸਮ੍ਪਜ੍ਜ ਵਿਹਰਾਮਿ. ਕਸ੍ਸਪੋਪਿ, ਭਿਕ੍ਖਵੇ, ਯਾਵਦੇ ਆਕਙ੍ਖਤਿ ਸਬ੍ਬਸੋ ਆਕਾਸਾਨਞ੍ਚਾਯਤਨਂ ਸਮਤਿਕ੍ਕਮ੍ਮ…ਪੇ… ਵਿਞ੍ਞਾਣਞ੍ਚਾਯਤਨਂ ਉਪਸਮ੍ਪਜ੍ਜ ਵਿਹਰਤਿ.

‘‘ਅਹਂ, ਭਿਕ੍ਖਵੇ, ਯਾਵਦੇ ਆਕਙ੍ਖਾਮਿ ਸਬ੍ਬਸੋ ਵਿਞ੍ਞਾਣਞ੍ਚਾਯਤਨਂ ਸਮਤਿਕ੍ਕਮ੍ਮ ‘ਨਤ੍ਥਿ ਕਿਞ੍ਚੀ’ਤਿ ਆਕਿਞ੍ਚਞ੍ਞਾਯਤਨਂ ਉਪਸਮ੍ਪਜ੍ਜ ਵਿਹਰਾਮਿ. ਕਸ੍ਸਪੋਪਿ, ਭਿਕ੍ਖਵੇ, ਯਾਵਦੇ ਆਕਙ੍ਖਤਿ…ਪੇ… ਆਕਿਞ੍ਚਞ੍ਞਾਯਤਨਂ ਉਪਸਮ੍ਪਜ੍ਜ ਵਿਹਰਤਿ.

‘‘ਅਹਂ, ਭਿਕ੍ਖਵੇ, ਯਾਵਦੇ ਆਕਙ੍ਖਾਮਿ ਸਬ੍ਬਸੋ ਆਕਿਞ੍ਚਞ੍ਞਾਯਤਨਂ ਸਮਤਿਕ੍ਕਮ੍ਮ ਨੇਵਸਞ੍ਞਾਨਾਸਞ੍ਞਾਯਤਨਂ ਉਪਸਮ੍ਪਜ੍ਜ ਵਿਹਰਾਮਿ. ਕਸ੍ਸਪੋਪਿ, ਭਿਕ੍ਖਵੇ, ਯਾਵਦੇ ਆਕਙ੍ਖਤਿ…ਪੇ… ਨੇਵਸਞ੍ਞਾਨਾਸਞ੍ਞਾਯਤਨਂ ਉਪਸਮ੍ਪਜ੍ਜ ਵਿਹਰਤਿ.

‘‘ਅਹਂ, ਭਿਕ੍ਖਵੇ, ਯਾਵਦੇ ਆਕਙ੍ਖਾਮਿ ਸਬ੍ਬਸੋ ਨੇਵਸਞ੍ਞਾਨਾਸਞ੍ਞਾਯਤਨਂ ਸਮਤਿਕ੍ਕਮ੍ਮ ਸਞ੍ਞਾਵੇਦਯਿਤਨਿਰੋਧਂ ਉਪਸਮ੍ਪਜ੍ਜ ਵਿਹਰਾਮਿ. ਕਸ੍ਸਪੋਪਿ…ਪੇ… ਸਞ੍ਞਾਵੇਦਯਿਤਨਿਰੋਧਂ ਉਪਸਮ੍ਪਜ੍ਜ ਵਿਹਰਤਿ.

‘‘ਅਹਂ, ਭਿਕ੍ਖਵੇ, ਯਾਵਦੇ ਆਕਙ੍ਖਾਮਿ ਅਨੇਕਵਿਹਿਤਂ ਇਦ੍ਧਿਵਿਧਂ ਪਚ੍ਚਨੁਭੋਮਿ, ਏਕੋਪਿ ਹੁਤ੍ਵਾ ਬਹੁਧਾ ਹੋਮਿ, ਬਹੁਧਾਪਿ ਹੁਤ੍ਵਾ ਏਕੋ ਹੋਮਿ, ਆਵਿਭਾਵਂ ਤਿਰੋਭਾਵਂ ਤਿਰੋਕੁਟ੍ਟਂ ਤਿਰੋਪਾਕਾਰਂ ਤਿਰੋਪਬ੍ਬਤਂ ਅਸਜ੍ਜਮਾਨੋ ਗਚ੍ਛਾਮਿ ਸੇਯ੍ਯਥਾਪਿ ਆਕਾਸੇ, ਪਥਵਿਯਾਪਿ ਉਮ੍ਮੁਜ੍ਜਨਿਮੁਜ੍ਜਂ ਕਰੋਮਿ ਸੇਯ੍ਯਥਾਪਿ ਉਦਕੇ, ਉਦਕੇਪਿ ਅਭਿਜ੍ਜਮਾਨੇ ਗਚ੍ਛਾਮਿ ਸੇਯ੍ਯਥਾਪਿ ਪਥਵਿਯਂ, ਆਕਾਸੇਪਿ ਪਲ੍ਲਙ੍ਕੇਨ ਕਮਾਮਿ ਸੇਯ੍ਯਥਾਪਿ ਪਕ੍ਖੀ ਸਕੁਣੋ, ਇਮੇਪਿ ਚਨ੍ਦਿਮਸੂਰਿਯੇ ਏਵਂਮਹਿਦ੍ਧਿਕੇ ਏਵਂਮਹਾਨੁਭਾਵੇ ਪਾਣਿਨਾ ਪਰਿਮਸਾਮਿ ਪਰਿਮਜ੍ਜਾਮਿ, ਯਾਵ ਬ੍ਰਹ੍ਮਲੋਕਾਪਿ ਕਾਯੇਨ ਵਸਂ ਵਤ੍ਤੇਮਿ. ਕਸ੍ਸਪੋਪਿ ਭਿਕ੍ਖਵੇ ਯਾਵਦੇ ਆਕਙ੍ਖਤਿ ਅਨੇਕਵਿਹਿਤਂ ਇਦ੍ਧਿਵਿਧਂ ਪਚ੍ਚਨੁਭੋਤਿ…ਪੇ… ਯਾਵ ਬ੍ਰਹ੍ਮਲੋਕਾਪਿ ਕਾਯੇਨ ਵਸਂ ਵਤ੍ਤੇਤਿ.

‘‘ਅਹਂ, ਭਿਕ੍ਖਵੇ, ਯਾਵਦੇ ਆਕਙ੍ਖਾਮਿ ਦਿਬ੍ਬਾਯ ਸੋਤਧਾਤੁਯਾ ਵਿਸੁਦ੍ਧਾਯ ਅਤਿਕ੍ਕਨ੍ਤਮਾਨੁਸਿਕਾਯ ਉਭੋ ਸਦ੍ਦੇ ਸੁਣਾਮਿ ਦਿਬ੍ਬੇ ਚ ਮਾਨੁਸੇ ਚ ਯੇ ਦੂਰੇ ਸਨ੍ਤਿਕੇ ਚ. ਕਸ੍ਸਪੋਪਿ, ਭਿਕ੍ਖਵੇ, ਯਾਵਦੇ ਆਕਙ੍ਖਤਿ ਦਿਬ੍ਬਾਯ ਸੋਤਧਾਤੁਯਾ…ਪੇ… ਯੇ ਦੂਰੇ ਸਨ੍ਤਿਕੇ ਚ.

‘‘ਅਹਂ, ਭਿਕ੍ਖਵੇ, ਯਾਵਦੇ ਆਕਙ੍ਖਾਮਿ ਪਰਸਤ੍ਤਾਨਂ ਪਰਪੁਗ੍ਗਲਾਨਂ ਚੇਤਸਾ ਚੇਤੋ ਪਰਿਚ੍ਚ ਪਜਾਨਾਮਿ, ਸਰਾਗਂ ਵਾ ਚਿਤ੍ਤਂ ‘ਸਰਾਗਂ ਚਿਤ੍ਤ’ਨ੍ਤਿ ਪਜਾਨਾਮਿ, ਵੀਤਰਾਗਂ ਵਾ ਚਿਤ੍ਤਂ ‘ਵੀਤਰਾਗਂ ਚਿਤ੍ਤ’ਨ੍ਤਿ ਪਜਾਨਾਮਿ, ਸਦੋਸਂ ਵਾ ਚਿਤ੍ਤਂ…ਪੇ… ਵੀਤਦੋਸਂ ਵਾ ਚਿਤ੍ਤਂ…ਪੇ… ਸਮੋਹਂ ਵਾ ਚਿਤ੍ਤਂ…ਪੇ… ਵੀਤਮੋਹਂ ਵਾ ਚਿਤ੍ਤਂ…ਪੇ… ਸਂਖਿਤ੍ਤਂ ਵਾ ਚਿਤ੍ਤਂ…ਪੇ… ਵਿਕ੍ਖਿਤ੍ਤਂ ਵਾ ਚਿਤ੍ਤਂ…ਪੇ… ਮਹਗ੍ਗਤਂ ਵਾ ਚਿਤ੍ਤਂ…ਪੇ… ਅਮਹਗ੍ਗਤਂ ਵਾ ਚਿਤ੍ਤਂ…ਪੇ… ਸਉਤ੍ਤਰਂ ਵਾ ਚਿਤ੍ਤਂ…ਪੇ… ਅਨੁਤ੍ਤਰਂ ਵਾ ਚਿਤ੍ਤਂ…ਪੇ… ਸਮਾਹਿਤਂ ਵਾ ਚਿਤ੍ਤਂ…ਪੇ… ਅਸਮਾਹਿਤਂ ਵਾ ਚਿਤ੍ਤਂ…ਪੇ… ਵਿਮੁਤ੍ਤਂ ਵਾ ਚਿਤ੍ਤਂ…ਪੇ… ਅਵਿਮੁਤ੍ਤਂ ਵਾ ਚਿਤ੍ਤਂ ‘ਅਵਿਮੁਤ੍ਤਂ ਚਿਤ੍ਤ’ਨ੍ਤਿ ਪਜਾਨਾਮਿ. ਕਸ੍ਸਪੋਪਿ, ਭਿਕ੍ਖਵੇ, ਯਾਵਦੇ ਆਕਙ੍ਖਤਿ ਪਰਸਤ੍ਤਾਨਂ ਪਰਪੁਗ੍ਗਲਾਨਂ ਚੇਤਸਾ ਚੇਤੋ ਪਰਿਚ੍ਚ ਪਜਾਨਾਤਿ, ਸਰਾਗਂ ਵਾ ਚਿਤ੍ਤਂ ‘ਸਰਾਗਂ ਚਿਤ੍ਤ’ਨ੍ਤਿ ਪਜਾਨਾਤਿ…ਪੇ… ਅਵਿਮੁਤ੍ਤਂ ਵਾ ਚਿਤ੍ਤਂ ‘ਅਵਿਮੁਤ੍ਤਂ ਚਿਤ੍ਤ’ਨ੍ਤਿ ਪਜਾਨਾਤਿ.

‘‘ਅਹਂ, ਭਿਕ੍ਖਵੇ, ਯਾਵਦੇ ਆਕਙ੍ਖਾਮਿ ਅਨੇਕਵਿਹਿਤਂ ਪੁਬ੍ਬੇਨਿਵਾਸਂ ਅਨੁਸ੍ਸਰਾਮਿ. ਸੇਯ੍ਯਥਿਦਂ – ਏਕਮ੍ਪਿ ਜਾਤਿਂ ਦ੍ਵੇਪਿ ਜਾਤਿਯੋ ਤਿਸ੍ਸੋਪਿ ਜਾਤਿਯੋ ਚਤਸ੍ਸੋਪਿ ਜਾਤਿਯੋ ਪਞ੍ਚਪਿ ਜਾਤਿਯੋ ਦਸਪਿ ਜਾਤਿਯੋ ਵੀਸਮ੍ਪਿ ਜਾਤਿਯੋ ਤਿਂਸਮ੍ਪਿ ਜਾਤਿਯੋ ਚਤ੍ਤਾਲੀਸਮ੍ਪਿ ਜਾਤਿਯੋ ਪਞ੍ਞਾਸਮ੍ਪਿ ਜਾਤਿਯੋ ਜਾਤਿਸਤਮ੍ਪਿ ਜਾਤਿਸਹਸ੍ਸਮ੍ਪਿ ਜਾਤਿਸਤਸਹਸ੍ਸਮ੍ਪਿ ਅਨੇਕੇਪਿ ਸਂਵਟ੍ਟਕਪ੍ਪੇ ਅਨੇਕੇਪਿ ਵਿਵਟ੍ਟਕਪ੍ਪੇ ਅਨੇਕੇਪਿ ਸਂਵਟ੍ਟਵਿਵਟ੍ਟਕਪ੍ਪੇ ‘ਅਮੁਤ੍ਰਾਸਿਂ ਏਵਂਨਾਮੋ ਏਵਂਗੋਤ੍ਤੋ ਏਵਂਵਣ੍ਣੋ ਏਵਮਾਹਾਰੋ ਏਵਂਸੁਖਦੁਕ੍ਖਪ੍ਪਟਿਸਂਵੇਦੀ ਏਵਮਾਯੁਪਰਿਯਨ੍ਤੋ, ਸੋ ਤਤੋ ਚੁਤੋ ਅਮੁਤ੍ਰ ਉਦਪਾਦਿਂ, ਤਤ੍ਰਾਪਾਸਿਂ ਏਵਂਨਾਮੋ ਏਵਂਗੋਤ੍ਤੋ ਏਵਂਵਣ੍ਣੋ ਏਵਮਾਹਾਰੋ ਏਵਂਸੁਖਦੁਕ੍ਖਪ੍ਪਟਿਸਂਵੇਦੀ ਏਵਮਾਯੁਪਰਿਯਨ੍ਤੋ, ਸੋ ਤਤੋ ਚੁਤੋ ਇਧੂਪਪਨ੍ਨੋ’ਤਿ. ਇਤਿ ਸਾਕਾਰਂ ਸਉਦ੍ਦੇਸਂ ਅਨੇਕਵਿਹਿਤਂ ਪੁਬ੍ਬੇਨਿਵਾਸਂ ਅਨੁਸ੍ਸਰਾਮਿ. ਕਸ੍ਸਪੋਪਿ, ਭਿਕ੍ਖਵੇ, ਯਾਵਦੇ ਆਕਙ੍ਖਤਿ ਅਨੇਕਵਿਹਿਤਂ ਪੁਬ੍ਬੇਨਿਵਾਸਂ ਅਨੁਸ੍ਸਰਤਿ. ਸੇਯ੍ਯਥਿਦਂ – ਏਕਮ੍ਪਿ ਜਾਤਿਂ…ਪੇ… ਇਤਿ ਸਾਕਾਰਂ ਸਉਦ੍ਦੇਸਂ ਅਨੇਕਵਿਹਿਤਂ ਪੁਬ੍ਬੇਨਿਵਾਸਂ ਅਨੁਸ੍ਸਰਤਿ.

‘‘ਅਹਂ, ਭਿਕ੍ਖਵੇ, ਯਾਵਦੇ ਆਕਙ੍ਖਾਮਿ ਦਿਬ੍ਬੇਨ ਚਕ੍ਖੁਨਾ ਵਿਸੁਦ੍ਧੇਨ ਅਤਿਕ੍ਕਨ੍ਤਮਾਨੁਸਕੇਨ ਸਤ੍ਤੇ ਪਸ੍ਸਾਮਿ ਚਵਮਾਨੇ ਉਪਪਜ੍ਜਮਾਨੇ ਹੀਨੇ ਪਣੀਤੇ ਸੁਵਣ੍ਣੇ ਦੁਬ੍ਬਣ੍ਣੇ ਸੁਗਤੇ ਦੁਗ੍ਗਤੇ, ਯਥਾਕਮ੍ਮੂਪਗੇ ਸਤ੍ਤੇ ਪਜਾਨਾਮਿ ‘ਇਮੇ ਵਤ ਭੋਨ੍ਤੋ ਸਤ੍ਤਾ ਕਾਯਦੁਚ੍ਚਰਿਤੇਨ ਸਮਨ੍ਨਾਗਤਾ ਵਚੀਦੁਚ੍ਚਰਿਤੇਨ ਸਮਨ੍ਨਾਗਤਾ ਮਨੋਦੁਚ੍ਚਰਿਤੇਨ ਸਮਨ੍ਨਾਗਤਾ ਅਰਿਯਾਨਂ ਉਪਵਾਦਕਾ ਮਿਚ੍ਛਾਦਿਟ੍ਠਿਕਾ ਮਿਚ੍ਛਾਦਿਟ੍ਠਿਕਮ੍ਮਸਮਾਦਾਨਾ, ਤੇ ਕਾਯਸ੍ਸ ਭੇਦਾ ਪਰਂ ਮਰਣਾ ਅਪਾਯਂ ਦੁਗ੍ਗਤਿਂ ਵਿਨਿਪਾਤਂ ਨਿਰਯਂ ਉਪਪਨ੍ਨਾ. ਇਮੇ ਵਾ ਪਨ ਭੋਨ੍ਤੋ ਸਤ੍ਤਾ ਕਾਯਸੁਚਰਿਤੇਨ ਸਮਨ੍ਨਾਗਤਾ ਵਚੀਸੁਚਰਿਤੇਨ ਸਮਨ੍ਨਾਗਤਾ ਮਨੋਸੁਚਰਿਤੇਨ ਸਮਨ੍ਨਾਗਤਾ ਅਰਿਯਾਨਂ ਅਨੁਪਵਾਦਕਾ ਸਮ੍ਮਾਦਿਟ੍ਠਿਕਾ ਸਮ੍ਮਾਦਿਟ੍ਠਿਕਮ੍ਮਸਮਾਦਾਨਾ, ਤੇ ਕਾਯਸ੍ਸ ਭੇਦਾ ਪਰਂ ਮਰਣਾ ਸੁਗਤਿਂ ਸਗ੍ਗਂ ਲੋਕਂ ਉਪਪਨ੍ਨਾ’ਤਿ. ਇਤਿ ਦਿਬ੍ਬੇਨ ਚਕ੍ਖੁਨਾ ਵਿਸੁਦ੍ਧੇਨ ਅਤਿਕ੍ਕਨ੍ਤਮਾਨੁਸਕੇਨ ਸਤ੍ਤੇ ਪਸ੍ਸਾਮਿ ਚਵਮਾਨੇ ਉਪਪਜ੍ਜਮਾਨੇ ਹੀਨੇ ਪਣੀਤੇ ਸੁਵਣ੍ਣੇ ਦੁਬ੍ਬਣ੍ਣੇ ਸੁਗਤੇ ਦੁਗ੍ਗਤੇ, ਯਥਾਕਮ੍ਮੂਪਗੇ ਸਤ੍ਤੇ ਪਜਾਨਾਮਿ. ਕਸ੍ਸਪੋਪਿ, ਭਿਕ੍ਖਵੇ, ਯਾਵਦੇ ਆਕਙ੍ਖਤਿ ਦਿਬ੍ਬੇਨ ਚਕ੍ਖੁਨਾ ਵਿਸੁਦ੍ਧੇਨ ਅਤਿਕ੍ਕਨ੍ਤਮਾਨੁਸਕੇਨ ਸਤ੍ਤੇ ਪਸ੍ਸਤਿ ਚਵਮਾਨੇ ਉਪਪਜ੍ਜਮਾਨੇ ਹੀਨੇ ਪਣੀਤੇ ਸੁਵਣ੍ਣੇ ਦੁਬ੍ਬਣ੍ਣੇ ਸੁਗਤੇ ਦੁਗ੍ਗਤੇ, ਯਥਾਕਮ੍ਮੂਪਗੇ ਸਤ੍ਤੇ ਪਜਾਨਾਤਿ.

‘‘ਅਹਂ, ਭਿਕ੍ਖਵੇ, ਆਸਵਾਨਂ ਖਯਾ ਅਨਾਸਵਂ ਚੇਤੋਵਿਮੁਤ੍ਤਿਂ ਪਞ੍ਞਾਵਿਮੁਤ੍ਤਿਂ ਦਿਟ੍ਠੇਵ ਧਮ੍ਮੇ ਸਯਂ ਅਭਿਞ੍ਞਾ ਸਚ੍ਛਿਕਤ੍ਵਾ ਉਪਸਮ੍ਪਜ੍ਜ ਵਿਹਰਾਮਿ. ਕਸ੍ਸਪੋਪਿ, ਭਿਕ੍ਖਵੇ, ਆਸਵਾਨਂ ਖਯਾ ਅਨਾਸਵਂ ਚੇਤੋਵਿਮੁਤ੍ਤਿਂ ਪਞ੍ਞਾਵਿਮੁਤ੍ਤਿਂ ਦਿਟ੍ਠੇਵ ਧਮ੍ਮੇ ਸਯਂ ਅਭਿਞ੍ਞਾ ਸਚ੍ਛਿਕਤ੍ਵਾ ਉਪਸਮ੍ਪਜ੍ਜ ਵਿਹਰਤੀ’’ਤਿ (ਸਂ. ਨਿ. ੨.੧੫੨) –

ਏਵਂ ਨਵਾਨੁਪੁਬ੍ਬਵਿਹਾਰਛਲ਼ਭਿਞ੍ਞਾਪ੍ਪਭੇਦੇ ਉਤ੍ਤਰਿਮਨੁਸ੍ਸਧਮ੍ਮੇ ਅਤ੍ਤਨਾ ਸਮਸਮਟ੍ਠਪਨਤ੍ਥਾਯ ਭਗਵਤਾ ਵੁਤ੍ਤਂ ਕਸ੍ਸਪਸਂਯੁਤ੍ਤੇ ਆਗਤਂ ਪਾਲ਼ਿਮਿਮਂ ਪੇਯ੍ਯਾਲਮੁਖੇਨ ਆਦਿਗ੍ਗਹਣੇਨ ਚ ਸਙ੍ਖਿਪਿਤ੍ਵਾ ਦਸ੍ਸੇਨ੍ਤੋ ਆਹ ‘‘ਅਹਂ ਭਿਕ੍ਖਵੇ’’ਤਿਆਦਿ.

ਤਤ੍ਥ ਯਾਵਦੇ ਆਕਙ੍ਖਾਮੀਤਿ ਯਾਵਦੇਵ ਇਚ੍ਛਾਮੀਤਿ ਅਤ੍ਥੋ. ਤਤੋਯੇਵ ਹਿ ਮਜ੍ਝਿਮਗਣ੍ਠਿਪਦੇ ਚੂਲ਼ਗਣ੍ਠਿਪਦੇ ਚ ‘‘ਯਾਵਦੇਤਿ ਯਾਵਦੇਵਾਤਿ ਵੁਤ੍ਤਂ ਹੋਤੀ’’ਤਿ ਲਿਖਿਤਂ. ਸਂਯੁਤ੍ਤਨਿਕਾਯਟ੍ਠਕਥਾਯਮ੍ਪਿ ‘‘ਯਾਵਦੇ ਆਕਙ੍ਖਾਮੀਤਿ ਯਾਵਦੇਵ ਇਚ੍ਛਾਮੀ’’ਤਿ ਅਤ੍ਥੋ ਵੁਤ੍ਤੋ. ਤਥਾ ਹਿ ਤਤ੍ਥ ਲੀਨਤ੍ਥਪਕਾਸਨਿਯਂ ਆਚਰਿਯਧਮ੍ਮਪਾਲਤ੍ਥੇਰੇਨੇਵ ਵੁਤ੍ਤਂ ‘‘ਯਾਵਦੇਵਾਤਿ ਇਮਿਨਾ ਸਮਾਨਤ੍ਥਂ ਯਾਵਦੇਤਿ ਇਦਂ ਪਦ’’ਨ੍ਤਿ. ਪੋਤ੍ਥਕੇਸੁ ਪਨ ਕਤ੍ਥਚਿ ‘‘ਯਾਵਦੇਵਾ’’ਤਿ ਅਯਮੇਵ ਪਾਠੋ ਦਿਸ੍ਸਤਿ. ਯਾਨਿ ਪਨ ਇਤੋ ਪਰਂ ‘‘ਵਿਵਿਚ੍ਚੇਵ ਕਾਮੇਹੀ’’ਤਿਆਦਿਨਾ ਨਯੇਨ ਚਤ੍ਤਾਰਿ ਰੂਪਾਵਚਰਕਿਰਿਯਝਾਨਾਨਿ, ‘‘ਸਬ੍ਬਸੋ ਰੂਪਸਞ੍ਞਾਨਂ ਸਮਤਿਕ੍ਕਮਾ’’ਤਿਆਦਿਨਾ ਨਯੇਨ ਚਤਸ੍ਸੋ ਅਰੂਪਸਮਾਪਤ੍ਤਿਯੋ, ‘‘ਸਬ੍ਬਸੋ ਨੇਵਸਞ੍ਞਾਨਾਸਞ੍ਞਾਯਤਨਂ ਸਮਤਿਕ੍ਕਮ੍ਮ ਸਞ੍ਞਾਵੇਦਯਿਤਨਿਰੋਧ’’ਨ੍ਤਿਆਦਿਨਾ ਨਯੇਨ ਨਿਰੋਧਸਮਾਪਤ੍ਤਿ, ‘‘ਅਨੇਕਵਿਹਿਤਂ ਇਦ੍ਧਿਵਿਧ’’ਨ੍ਤਿਆਦਿਨਾ ਨਯੇਨ ਅਭਿਞ੍ਞਾ ਚ ਵੁਤ੍ਤਾ. ਤਤ੍ਥ ਯਂ ਵਤ੍ਤਬ੍ਬਂ ਸਿਯਾ, ਤਂ ਅਨੁਪਦਵਣ੍ਣਨਾਯ ਚੇਵ ਭਾਵਨਾਵਿਧਾਨੇਨ ਚ ਸਦ੍ਧਿਂ ਵਿਸੁਦ੍ਧਿਮਗ੍ਗੇ (ਵਿਸੁਦ੍ਧਿ. ੧.੬੯-੭੦) ਸਬ੍ਬਸੋ ਵਿਤ੍ਥਾਰਿਤਂ. ਇਧਾਪਿ ਚ ਵੇਰਞ੍ਜਕਣ੍ਡੇ ਚਤ੍ਤਾਰਿ ਰੂਪਾਵਚਰਝਾਨਾਨਿ ਤਿਸ੍ਸੋ ਚ ਵਿਜ੍ਜਾ ਆਵਿ ਭਵਿਸ੍ਸਨ੍ਤਿ, ਤਸ੍ਮਾ ਤਤ੍ਥ ਯਂ ਵਤ੍ਤਬ੍ਬਂ, ਤਂ ਤਤ੍ਥੇਵ ਵਣ੍ਣਯਿਸ੍ਸਾਮ.

ਨਵਾਨੁਪੁਬ੍ਬਵਿਹਾਰਛਲ਼ਭਿਞ੍ਞਾਪ੍ਪਭੇਦੇਤਿ ਏਤ੍ਥ ਨਵਾਨੁਪੁਬ੍ਬਵਿਹਾਰਾ ਨਾਮ ਅਨੁਪਟਿਪਾਟਿਯਾ ਸਮਾਪਜ੍ਜਿਤਬ੍ਬਭਾਵਤੋ ਏਵਂਸਞ੍ਞਿਤਾ ਨਿਰੋਧਸਮਾਪਤ੍ਤਿਯਾ ਸਹ ਅਟ੍ਠ ਸਮਾਪਤ੍ਤਿਯੋ. ਛਲ਼ਭਿਞ੍ਞਾ ਨਾਮ ਆਸਵਕ੍ਖਯਞਾਣੇਨ ਸਦ੍ਧਿਂ ਪਞ੍ਚਾਭਿਞ੍ਞਾਯੋਤਿ ਏਵਂ ਲੋਕਿਯਲੋਕੁਤ੍ਤਰਭੇਦਾ ਸਬ੍ਬਾ ਅਭਿਞ੍ਞਾਯੋ. ਉਤ੍ਤਰਿਮਨੁਸ੍ਸਧਮ੍ਮੇਤਿ ਉਤ੍ਤਰਿਮਨੁਸ੍ਸਾਨਂ ਝਾਯੀਨਞ੍ਚੇਵ ਅਰਿਯਾਨਞ੍ਚ ਧਮ੍ਮੋ ਉਤ੍ਤਰਿਮਨੁਸ੍ਸਧਮ੍ਮੋ. ਅਥ ਵਾ ਉਤ੍ਤਰਿ ਮਨੁਸ੍ਸਧਮ੍ਮਾਤਿ ਉਤ੍ਤਰਿਮਨੁਸ੍ਸਧਮ੍ਮੋ, ਮਨੁਸ੍ਸਧਮ੍ਮੋ ਨਾਮ ਦਸਕੁਸਲਕਮ੍ਮਪਥਧਮ੍ਮੋ. ਸੋ ਹਿ ਵਿਨਾ ਭਾਵਨਾਮਨਸਿਕਾਰੇਨ ਪਕਤਿਯਾਵ ਮਨੁਸ੍ਸੇਹਿ ਨਿਬ੍ਬਤ੍ਤੇਤਬ੍ਬਤੋ ਮਨੁਸ੍ਸਤ੍ਤਭਾਵਾਵਹਤੋ ਵਾ ‘‘ਮਨੁਸ੍ਸਧਮ੍ਮੋ’’ਤਿ ਵੁਚ੍ਚਤਿ, ਤਤੋ ਉਤ੍ਤਰਿ ਪਨ ਝਾਨਾਦੀਨਿ ‘‘ਉਤ੍ਤਰਿਮਨੁਸ੍ਸਧਮ੍ਮੋ’’ਤਿ ਵੇਦਿਤਬ੍ਬਾਨਿ. ਅਤ੍ਤਨਾ ਸਮਸਮਟ੍ਠਪਨੇਨਾਤਿ ਅਹਂ ਯਤ੍ਤਕਂ ਕਾਲਂ ਯਤ੍ਤਕੇ ਵਾ ਸਮਾਪਤ੍ਤਿਵਿਹਾਰੇ ਅਭਿਞ੍ਞਾਯੋ ਚ ਵਲ਼ਞ੍ਜੇਮਿ, ਤਥਾ ਕਸ੍ਸਪੋਪੀਤਿ ਏਵਂ ਯਥਾਵੁਤ੍ਤਉਤ੍ਤਰਿਮਨੁਸ੍ਸਧਮ੍ਮੇ ਅਤ੍ਤਨਾ ਸਮਸਮਂ ਕਤ੍ਵਾ ਠਪਨੇਨ. ਇਦਞ੍ਚ ਨਵਾਨੁਪੁਬ੍ਬਵਿਹਾਰਛਲ਼ਭਿਞ੍ਞਾਦਿਭਾਵਸਾਮਞ੍ਞੇਨ ਪਸਂਸਾਮਤ੍ਤਂ ਵੁਤ੍ਤਨ੍ਤਿ ਦਟ੍ਠਬ੍ਬਂ. ਨ ਹਿ ਆਯਸ੍ਮਾ ਮਹਾਕਸ੍ਸਪੋ ਭਗਵਾ ਵਿਯ ਦੇਵਸਿਕਂ ਚਤੁਵੀਸਤਿਕੋਟਿਸਤਸਹਸ੍ਸਸਙ੍ਖਾ ਸਮਾਪਤ੍ਤਿਯੋ ਸਮਾਪਜ੍ਜਤਿ, ਯਮਕਪਾਟਿਹਾਰਿਯਾਦਿਵਸੇਨ ਵਾ ਅਭਿਞ੍ਞਾਯੋ ਵਲ਼ਞ੍ਜੇਤਿ. ਏਤ੍ਥ ਚ ‘‘ਉਤ੍ਤਰਿਮਨੁਸ੍ਸਧਮ੍ਮੇ ਅਤ੍ਤਨਾ ਸਮਸਮਟ੍ਠਪਨੇਨਾ’’ਤਿ ਇਦਂ ਨਿਦਸ੍ਸਨਮਤ੍ਤਨ੍ਤਿ ਵੇਦਿਤਬ੍ਬਂ. ਤਥਾ ਹਿ –

‘‘ਓਵਦ ਕਸ੍ਸਪ ਭਿਕ੍ਖੂ, ਕਰੋਹਿ ਕਸ੍ਸਪ ਭਿਕ੍ਖੂਨਂ ਧਮ੍ਮਿਂ ਕਥਂ, ਅਹਂ ਵਾ ਕਸ੍ਸਪ ਭਿਕ੍ਖੂ ਓਵਦੇਯ੍ਯਂ ਤ੍ਵਂ ਵਾ, ਅਹਂ ਵਾ ਕਸ੍ਸਪ ਭਿਕ੍ਖੂਨਂ ਧਮ੍ਮਿਂ ਕਥਂ ਕਰੇਯ੍ਯਂ ਤ੍ਵਂ ਵਾ’’ਤਿ (ਸਂ. ਨਿ. ੨.੧੪੯).

ਏਵਮ੍ਪਿ ਅਤ੍ਤਨਾ ਸਮਸਮਟ੍ਠਾਨੇ ਠਪੇਤਿਯੇਵ, ਤਸ੍ਸ ਕਿਮਞ੍ਞਂ ਆਣਣ੍ਯਂ ਭਵਿਸ੍ਸਤਿ ਅਞ੍ਞਤ੍ਰ ਧਮ੍ਮਵਿਨਯਸਙ੍ਗਾਯਨਾਤਿ ਅਧਿਪ੍ਪਾਯੋ. ਤਤ੍ਥ ‘‘ਤਸ੍ਸਾਤਿ ਤਸ੍ਸ ਅਨੁਗ੍ਗਹਸ੍ਸਾ’’ਤਿ ਮਜ੍ਝਿਮਗਣ੍ਠਿਪਦੇ ਵੁਤ੍ਤਂ. ਤਸ੍ਸ ਮੇਤਿ ਵਾ ਅਤ੍ਥੋ ਗਹੇਤਬ੍ਬੋ. ਪੋਤ੍ਥਕੇਸੁ ਹਿ ਕਤ੍ਥਚਿ ‘‘ਤਸ੍ਸ ਮੇ’’ਤਿ ਪਾਠੋਯੇਵ ਦਿਸ੍ਸਤਿ, ਧਮ੍ਮਵਿਨਯਸਙ੍ਗਾਯਨਂ ਠਪੇਤ੍ਵਾ ਅਞ੍ਞਂ ਕਿਂ ਨਾਮ ਤਸ੍ਸ ਮੇ ਆਣਣ੍ਯਂ ਅਣਣਭਾਵੋ ਭਵਿਸ੍ਸਤੀਤਿ ਅਤ੍ਥੋ. ‘‘ਨਨੁ ਮਂ ਭਗਵਾ’’ਤਿਆਦਿਨਾ ਵੁਤ੍ਤਮੇਵਤ੍ਥਂ ਉਪਮਾਵਸੇਨ ਵਿਭਾਵੇਤਿ. ਸਕਕਵਚਇਸ੍ਸਰਿਯਾਨੁਪ੍ਪਦਾਨੇਨਾਤਿ ਏਤ੍ਥ ਚੀਵਰਸ੍ਸ ਨਿਦਸ੍ਸਨਵਸੇਨ ਕਵਚਸ੍ਸ ਗਹਣਂ ਕਤਂ, ਸਮਾਪਤ੍ਤਿਯਾ ਨਿਦਸ੍ਸਨਵਸੇਨ ਇਸ੍ਸਰਿਯਂ ਗਹਿਤਂ. ਕੁਲਵਂਸਪ੍ਪਤਿਟ੍ਠਾਪਕਨ੍ਤਿ ਕੁਲਵਂਸਸ੍ਸ ਕੁਲਪ੍ਪਵੇਣਿਯਾ ਪਤਿਟ੍ਠਾਪਕਂ. ‘‘ਮੇ ਸਦ੍ਧਮ੍ਮਵਂਸਪ੍ਪਤਿਟ੍ਠਾਪਕੋ’’ਤਿ ਨਿਚ੍ਚਸਾਪੇਕ੍ਖਤ੍ਤਾ ਸਮਾਸੋ ਦਟ੍ਠਬ੍ਬੋ, ਮੇ ਸਦ੍ਧਮ੍ਮਵਂਸਸ੍ਸ ਪਤਿਟ੍ਠਾਪਕੋ ਪਵਤ੍ਤਕੋਤਿ ਵੁਤ੍ਤਂ ਹੋਤਿ. ਵੁਤ੍ਤਵਚਨਮਨੁਸ੍ਸਰਨ੍ਤੋ ਅਨੁਗ੍ਗਹੇਸੀਤਿ ਚਿਨ੍ਤਯਨ੍ਤੋ ਧਮ੍ਮਵਿਨਯਸਙ੍ਗਾਯਨਤ੍ਥਂ ਭਿਕ੍ਖੂਨਂ ਉਸ੍ਸਾਹਂ ਜਨੇਸੀਤਿ ਸਮ੍ਬਨ੍ਧੋ, ਧਾਤੁਭਾਜਨਦਿਵਸੇ ਤਤ੍ਥ ਸਨ੍ਨਿਪਤਿਤਾਨਂ ਭਿਕ੍ਖੂਨਂ ਉਸ੍ਸਾਹਂ ਜਨੇਸੀਤਿ ਅਤ੍ਥੋ.

ਇਦਾਨਿ ਯਥਾਵੁਤ੍ਤਮਤ੍ਥਂ ਪਾਲ਼ਿਯਾ ਵਿਭਾਵੇਨ੍ਤੋ ਆਹ ‘‘ਯਥਾਹਾ’’ਤਿਆਦਿ. ਤਤ੍ਥ ਏਕਮਿਦਾਹਨ੍ਤਿ ਏਤ੍ਥ ਇਦਨ੍ਤਿ ਨਿਪਾਤਮਤ੍ਤਂ. ਏਕਂ ਸਮਯਨ੍ਤਿ ਚ ਭੁਮ੍ਮਤ੍ਥੇ ਉਪਯੋਗਵਚਨਂ, ਏਕਸ੍ਮਿਂ ਸਮਯੇਤਿ ਵੁਤ੍ਤਂ ਹੋਤਿ. ਪਾਵਾਯਾਤਿ ਪਾਵਾਨਗਰਤੋ, ਤਤ੍ਥ ਪਿਣ੍ਡਾਯ ਚਰਿਤ੍ਵਾ ਕੁਸਿਨਾਰਂ ਗਮਿਸ੍ਸਾਮੀਤਿ ਅਦ੍ਧਾਨਮਗ੍ਗਪ੍ਪਟਿਪਨ੍ਨੋਤਿ ਵੁਤ੍ਤਂ ਹੋਤਿ. ਅਦ੍ਧਾਨਮਗ੍ਗੋਤਿ ਚ ਦੀਘਮਗ੍ਗੋ ਵੁਚ੍ਚਤਿ. ਦੀਘਪਰਿਯਾਯੋ ਹੇਤ੍ਥ ਅਦ੍ਧਾਨਸਦ੍ਦੋ. ਮਹਤਾ ਭਿਕ੍ਖੁਸਙ੍ਘੇਨ ਸਦ੍ਧਿਨ੍ਤਿ ਗੁਣਮਹਤ੍ਤੇਨਪਿ ਸਙ੍ਖ੍ਯਾਮਹਤ੍ਤੇਨਪਿ ਮਹਤਾ. ਭਿਕ੍ਖੂਨਂ ਸਙ੍ਘੇਨ ਭਿਕ੍ਖੁਸਙ੍ਘੇਨ, ਸਮਣਗਣੇਨ ਸਦ੍ਧਿਂ ਏਕਤੋਤਿ ਅਤ੍ਥੋ. ‘‘ਪਞ੍ਚਮਤ੍ਤੇਹੀ’’ਤਿਆਦਿਨਾ ਸਙ੍ਖ੍ਯਾਮਹਤ੍ਤਂ ਵਿਭਾਵੇਤਿ. ਮਤ੍ਤ-ਸਦ੍ਦੋ ਚੇਤ੍ਥ ਪਮਾਣਵਚਨੋ ‘‘ਭੋਜਨੇ ਮਤ੍ਤਞ੍ਞੁਤਾ’’ਤਿਆਦੀਸੁ ਵਿਯ. ਸਬ੍ਬਂ ਸੁਭਦ੍ਦਕਣ੍ਡਂ ਵਿਤ੍ਥਾਰਤੋ ਵੇਦਿਤਬ੍ਬਨ੍ਤਿ ਸਬ੍ਬਂ ਸੁਭਦ੍ਦਕਣ੍ਡਂ ਇਧ ਆਨੇਤ੍ਵਾ ਵਿਤ੍ਥਾਰਤੋ ਦਸ੍ਸੇਤਬ੍ਬਨ੍ਤਿ ਅਧਿਪ੍ਪਾਯੋ.

‘‘ਤਤੋ ਪਰਨ੍ਤਿ ਤਤੋ ਭਿਕ੍ਖੂਨਂ ਉਸ੍ਸਾਹਜਨਨਤੋ ਪਰ’’ਨ੍ਤਿ ਆਚਰਿਯਧਮ੍ਮਪਾਲਤ੍ਥੇਰੇਨ ਵੁਤ੍ਤਂ. ਮਹਾਗਣ੍ਠਿਪਦੇ ਪਨ ‘‘ਤਤੋ ਪਰਨ੍ਤਿ ਸੁਭਦ੍ਦਕਣ੍ਡਤੋ ਪਰ’’ਨ੍ਤਿ ਵੁਤ੍ਤਂ. ਇਦਮੇਵੇਤ੍ਥ ਸਾਰਤੋ ਪਚ੍ਚੇਤਬ੍ਬਨ੍ਤਿ ਨੋ ਤਕ੍ਕੋ. ਅਯਮੇਵ ਹਿ ਉਸ੍ਸਾਹਜਨਨਪ੍ਪਕਾਰੋ, ਯਦਿਦਂ ‘‘ਹਨ੍ਦ ਮਯਂ, ਆਵੁਸੋ, ਧਮ੍ਮਞ੍ਚ ਵਿਨਯਞ੍ਚ ਸਙ੍ਗਾਯੇਯ੍ਯਾਮ, ਪੁਰੇ ਅਧਮ੍ਮੋ ਦਿਪ੍ਪਤੀ’’ਤਿਆਦਿ, ਤਸ੍ਮਾ ਉਸ੍ਸਾਹਜਨਨਤੋ ਪਰਨ੍ਤਿ ਨ ਵਤ੍ਤਬ੍ਬਂ ਹੇਟ੍ਠਾ ਉਸ੍ਸਾਹਜਨਨਪ੍ਪਕਾਰਸ੍ਸ ਪਾਲ਼ਿਯਂ ਅਵੁਤ੍ਤਤ੍ਤਾ. ਅਯਞ੍ਹੇਤ੍ਥ ਪਾਲ਼ਿਕ੍ਕਮੋ –

‘‘ਅਥ ਖੋ ਆਯਸ੍ਮਾ ਮਹਾਕਸ੍ਸਪੋ ਭਿਕ੍ਖੂ ਆਮਨ੍ਤੇਸਿ, ਏਕਮਿਦਾਹਂ, ਆਵੁਸੋ, ਸਮਯਂ ਪਾਵਾਯ ਕੁਸਿਨਾਰਂ ਅਦ੍ਧਾਨਮਗ੍ਗਪ੍ਪਟਿਪਨ੍ਨੋ ਮਹਤਾ ਭਿਕ੍ਖੁਸਙ੍ਘੇਨ ਸਦ੍ਧਿਂ ਪਞ੍ਚਮਤ੍ਤੇਹਿ ਭਿਕ੍ਖੁਸਤੇਹਿ. ਅਥ ਖ੍ਵਾਹਂ, ਆਵੁਸੋ, ਮਗ੍ਗਾ ਓਕ੍ਕਮ੍ਮ ਅਞ੍ਞਤਰਸ੍ਮਿਂ ਰੁਕ੍ਖਮੂਲੇ ਨਿਸੀਦਿਂ.

‘‘ਤੇਨ ਖੋ ਪਨ ਸਮਯੇਨ ਅਞ੍ਞਤਰੋ ਆਜੀਵਕੋ ਕੁਸਿਨਾਰਾਯ ਮਨ੍ਦਾਰਵਪੁਪ੍ਫਂ ਗਹੇਤ੍ਵਾ ਪਾਵਂ ਅਦ੍ਧਾਨਮਗ੍ਗਪ੍ਪਟਿਪਨ੍ਨੋ ਹੋਤਿ. ਅਦ੍ਦਸਂ ਖੋ ਅਹਂ, ਆਵੁਸੋ, ਤਂ ਆਜੀਵਕਂ ਦੂਰਤੋਵ ਆਗਚ੍ਛਨ੍ਤਂ, ਦਿਸ੍ਵਾਨ ਤਂ ਆਜੀਵਕਂ ਏਤਦਵੋਚਂ ‘ਅਪਾਵੁਸੋ, ਅਮ੍ਹਾਕਂ ਸਤ੍ਥਾਰਂ ਜਾਨਾਸੀ’ਤਿ? ‘ਆਮ, ਆਵੁਸੋ, ਜਾਨਾਮਿ. ਅਜ੍ਜ ਸਤ੍ਤਾਹਪਰਿਨਿਬ੍ਬੁਤੋ ਸਮਣੋ ਗੋਤਮੋ, ਤਤੋ ਮੇ ਇਦਂ ਮਨ੍ਦਾਰਵਪੁਪ੍ਫਂ ਗਹਿਤਨ੍ਤਿ. ਤਤ੍ਰਾਵੁਸੋ, ਯੇ ਤੇ ਭਿਕ੍ਖੂ ਅਵੀਤਰਾਗਾ, ਅਪ੍ਪੇਕਚ੍ਚੇ ਬਾਹਾ ਪਗ੍ਗਯ੍ਹ ਕਨ੍ਦਨ੍ਤਿ, ਛਿਨ੍ਨਪਾਤਂ ਪਪਤਨ੍ਤਿ ਆਵਟ੍ਟਨ੍ਤਿ ਵਿਵਟ੍ਟਨ੍ਤਿ, ‘ਅਤਿਖਿਪ੍ਪਂ ਭਗਵਾ ਪਰਿਨਿਬ੍ਬੁਤੋ, ਅਤਿਖਿਪ੍ਪਂ ਸੁਗਤੋ ਪਰਿਨਿਬ੍ਬੁਤੋ, ਅਤਿਖਿਪ੍ਪਂ ਚਕ੍ਖੁਂ ਲੋਕੇ ਅਨ੍ਤਰਹਿਤ’ਨ੍ਤਿ. ਯੇ ਪਨ ਤੇ ਭਿਕ੍ਖੂ ਵੀਤਰਾਗਾ, ਤੇ ਸਤਾ ਸਮ੍ਪਜਾਨਾ ਅਧਿਵਾਸੇਨ੍ਤਿ ‘ਅਨਿਚ੍ਚਾ ਸਙ੍ਖਾਰਾ, ਤਂ ਕੁਤੇਤ੍ਥ ਲਬ੍ਭਾ’’’ਤਿ.

‘‘ਅਥ ਖ੍ਵਾਹਂ, ਆਵੁਸੋ, ਤੇ ਭਿਕ੍ਖੂ ਏਤਦਵੋਚਂ – ‘ਅਲਂ, ਆਵੁਸੋ, ਮਾ ਸੋਚਿਤ੍ਥ ਮਾ ਪਰਿਦੇਵਿਤ੍ਥ, ਨਨ੍ਵੇਤਂ, ਆਵੁਸੋ, ਭਗਵਤਾ ਪਟਿਕਚ੍ਚੇਵ ਅਕ੍ਖਾਤਂ ‘ਸਬ੍ਬੇਹੇਵ ਪਿਯੇਹਿ ਮਨਾਪੇਹਿ ਨਾਨਾਭਾਵੋ ਵਿਨਾਭਾਵੋ ਅਞ੍ਞਥਾਭਾਵੋ. ਤਂ ਕੁਤੇਤ੍ਥ, ਆਵੁਸੋ, ਲਬ੍ਭਾ, ਯਂ ਤਂ ਜਾਤਂ ਭੂਤਂ ਸਙ੍ਖਤਂ ਪਲੋਕਧਮ੍ਮਂ, ਤਂ ਵਤ ਮਾ ਪਲੁਜ੍ਜੀ’ਤਿ ਨੇਤਂ ਠਾਨਂ ਵਿਜ੍ਜਤੀ’’ਤਿ.

‘‘ਤੇਨ ਖੋ ਪਨ ਸਮਯੇਨ, ਆਵੁਸੋ, ਸੁਭਦ੍ਦੋ ਨਾਮ ਵੁਡ੍ਢਪਬ੍ਬਜਿਤੋ ਤਸ੍ਸਂ ਪਰਿਸਾਯਂ ਨਿਸਿਨ੍ਨੋ ਹੋਤਿ. ਅਥ ਖੋ ਆਵੁਸੋ ਸੁਭਦ੍ਦੋ ਵੁਡ੍ਢਪਬ੍ਬਜਿਤੋ ਤੇ ਭਿਕ੍ਖੂ ਏਤਦਵੋਚ ‘ਅਲਂ, ਆਵੁਸੋ, ਮਾ ਸੋਚਿਤ੍ਥ ਮਾ ਪਰਿਦੇਵਿਤ੍ਥ, ਸੁਮੁਤ੍ਤਾ ਮਯਂ ਤੇਨ ਮਹਾਸਮਣੇਨ, ਉਪਦ੍ਦੁਤਾ ਚ ਮਯਂ ਹੋਮ’ ‘ਇਦਂ ਵੋ ਕਪ੍ਪਤਿ, ਇਦਂ ਵੋ ਨ ਕਪ੍ਪਤੀ’ਤਿ, ‘ਇਦਾਨਿ ਪਨ ਮਯਂ ਯਂ ਇਚ੍ਛਿਸ੍ਸਾਮ, ਤਂ ਕਰਿਸ੍ਸਾਮ, ਯਂ ਨ ਇਚ੍ਛਿਸ੍ਸਾਮ, ਨ ਤਂ ਕਰਿਸ੍ਸਾਮਾ’ਤਿ. ਹਨ੍ਦ ਮਯਂ ਆਵੁਸੋ ਧਮ੍ਮਞ੍ਚ ਵਿਨਯਞ੍ਚ ਸਙ੍ਗਾਯੇਯ੍ਯਾਮ, ਪੁਰੇ ਅਧਮ੍ਮੋ ਦਿਪ੍ਪਤਿ, ਧਮ੍ਮੋ ਪਟਿਬਾਹੀਯਤਿ, ਅਵਿਨਯੋ ਪੁਰੇ ਦਿਪ੍ਪਤਿ, ਵਿਨਯੋ ਪਟਿਬਾਹੀਯਤਿ, ਪੁਰੇ ਅਧਮ੍ਮਵਾਦਿਨੋ ਬਲਵਨ੍ਤੋ ਹੋਨ੍ਤਿ, ਧਮ੍ਮਵਾਦਿਨੋ ਦੁਬ੍ਬਲਾ ਹੋਨ੍ਤਿ, ਪੁਰੇ ਅਵਿਨਯਵਾਦਿਨੋ ਬਲਵਨ੍ਤੋ ਹੋਨ੍ਤਿ, ਵਿਨਯਵਾਦਿਨੋ ਦੁਬ੍ਬਲਾ ਹੋਨ੍ਤੀ’’ਤਿ.

‘‘‘ਤੇਨ ਹਿ, ਭਨ੍ਤੇ, ਥੇਰੋ ਭਿਕ੍ਖੂ ਉਚ੍ਚਿਨਤੂ’ਤਿ. ਅਥ ਖੋ ਆਯਸ੍ਮਾ ਮਹਾਕਸ੍ਸਪੋ ਏਕੇਨੂਨਪਞ੍ਚਅਰਹਨ੍ਤਸਤਾਨਿ ਉਚ੍ਚਿਨਿ. ਭਿਕ੍ਖੂ ਆਯਸ੍ਮਨ੍ਤਂ ਮਹਾਕਸ੍ਸਪਂ ਏਤਦਵੋਚੁਂ ‘ਅਯਂ, ਭਨ੍ਤੇ, ਆਯਸ੍ਮਾ ਆਨਨ੍ਦੋ ਕਿਞ੍ਚਾਪਿ ਸੇਕ੍ਖੋ, ਅਭਬ੍ਬੋ ਛਨ੍ਦਾ ਦੋਸਾ ਮੋਹਾ ਭਯਾ ਅਗਤਿਂ ਗਨ੍ਤੁਂ, ਬਹੁ ਚਾਨੇਨ ਭਗਵਤੋ ਸਨ੍ਤਿਕੇ ਧਮ੍ਮੋ ਚ ਵਿਨਯੋ ਚ ਪਰਿਯਤ੍ਤੋ. ਤੇਨ ਹਿ, ਭਨ੍ਤੇ, ਥੇਰੋ ਆਯਸ੍ਮਨ੍ਤਮ੍ਪਿ ਆਨਨ੍ਦਂ ਉਚ੍ਚਿਨਤੂ’’’ਤਿਆਦਿ (ਚੂਲ਼ਵ. ੪੩੭).

ਤਸ੍ਮਾ ਤਤੋ ਪਰਨ੍ਤਿ ਏਤ੍ਥ ਸੁਭਦ੍ਦਕਣ੍ਡਤੋ ਪਰਨ੍ਤਿ ਏਵਮਤ੍ਥੋ ਦਟ੍ਠਬ੍ਬੋ. ‘‘ਸਬ੍ਬਂ ਸੁਭਦ੍ਦਕਣ੍ਡਂ ਵਿਤ੍ਥਾਰਤੋ ਵੇਦਿਤਬ੍ਬ’’ਨ੍ਤਿ ਹਿ ਇਮਿਨਾ ‘‘ਯਂ ਨ ਇਚ੍ਛਿਸ੍ਸਾਮ, ਨ ਤਂ ਕਰਿਸ੍ਸਾਮਾ’’ਤਿ ਏਤਂ ਪਰਿਯਨ੍ਤਂ ਸੁਭਦ੍ਦਕਣ੍ਡਪਾਲ਼ਿਂ ਦਸ੍ਸੇਤ੍ਵਾ ਇਦਾਨਿ ਅਵਸੇਸਂ ਉਸ੍ਸਾਹਜਨਨਪ੍ਪਕਾਰਪ੍ਪਵਤ੍ਤਂ ਪਾਲ਼ਿਮੇਵ ਦਸ੍ਸੇਨ੍ਤੋ ‘‘ਹਨ੍ਦ ਮਯਂ ਆਵੁਸੋ’’ਤਿਆਦਿਮਾਹ.

ਤਤ੍ਥ ਪੁਰੇ ਅਧਮ੍ਮੋ ਦਿਪ੍ਪਤੀਤਿ ਏਤ੍ਥ ਅਧਮ੍ਮੋ ਨਾਮ ਦਸਕੁਸਲਕਮ੍ਮਪਥਧਮ੍ਮਪਟਿਪਕ੍ਖਭੂਤੋ ਅਧਮ੍ਮੋ. ਪੁਰੇ ਦਿਪ੍ਪਤੀਤਿ ਅਪਿ ਨਾਮ ਦਿਪ੍ਪਤਿ. ਅਥ ਵਾ ਯਾਵ ਅਧਮ੍ਮੋ ਧਮ੍ਮਂ ਪਟਿਬਾਹਿਤੁਂ ਸਮਤ੍ਥੋ ਹੋਤਿ, ਤਤੋ ਪੁਰੇਤਰਮੇਵਾਤਿ ਅਤ੍ਥੋ. ਆਸਨ੍ਨੇ ਹਿ ਅਨਾਗਤੇ ਅਯਂ ਪੁਰੇਸਦ੍ਦੋ. ਦਿਪ੍ਪਤੀਤਿ ਦਿਪ੍ਪਿਸ੍ਸਤਿ. ਪੁਰੇ-ਸਦ੍ਦਯੋਗੇਨ ਹਿ ਅਨਾਗਤਤ੍ਥੇ ਅਯਂ ਵਤ੍ਤਮਾਨਪਯੋਗੋ ਯਥਾ ‘‘ਪੁਰਾ ਵਸ੍ਸਤਿ ਦੇਵੋ’’ਤਿ. ਕੇਚਿ ਪਨੇਤ੍ਥ ਏਵਂ ਵਣ੍ਣਯਨ੍ਤਿ ‘‘ਪੁਰੇਤਿ ਪਚ੍ਛਾ ਅਨਾਗਤੇ ਯਥਾ ਅਦ੍ਧਾਨਂ ਗਚ੍ਛਨ੍ਤਸ੍ਸ ਗਨ੍ਤਬ੍ਬਮਗ੍ਗੋ ‘ਪੁਰੇ’ਤਿ ਵੁਚ੍ਚਤਿ, ਤਥਾ ਇਧ ਦਟ੍ਠਬ੍ਬ’’ਨ੍ਤਿ. ਅਵਿਨਯੋਤਿ ਪਹਾਨਵਿਨਯਸਂਵਰਵਿਨਯਾਨਂ ਪਟਿਪਕ੍ਖਭੂਤੋ ਅਵਿਨਯੋ. ‘‘ਵਿਨਯਵਾਦਿਨੋ ਦੁਬ੍ਬਲਾ ਹੋਨ੍ਤੀ’’ਤਿ ਏਵਂ ਇਤਿ-ਸਦ੍ਦੋਪਿ ਏਤ੍ਥ ਦਟ੍ਠਬ੍ਬੋ, ‘‘ਤਤੋ ਪਰਂ ਆਹਾ’’ਤਿ ਇਮਿਨਾ ਸਮ੍ਬਨ੍ਧੋ. ਪੋਤ੍ਥਕੇਸੁ ਪਨ ਕਤ੍ਥਚਿ ਇਤਿ-ਸਦ੍ਦੋ ਨ ਦਿਸ੍ਸਤਿ, ਪਾਲ਼ਿਯਂ ਪਨ ਦੀਘਨਿਕਾਯਟ੍ਠਕਥਾਯਞ੍ਚ ਅਤ੍ਥੇਵ ਇਤਿ-ਸਦ੍ਦੋ.

ਤੇਨ ਹੀਤਿ ਉਯ੍ਯੋਜਨਤ੍ਥੇ ਨਿਪਾਤੋ. ਉਚ੍ਚਿਨਨੇ ਉਯ੍ਯੋਜੇਨ੍ਤਾ ਹਿ ਤਂ ਮਹਾਕਸ੍ਸਪਤ੍ਥੇਰਂ ਏਵਮਾਹਂਸੁ. ਭਿਕ੍ਖੂ ਉਚ੍ਚਿਨਤੂਤਿ ਸਙ੍ਗੀਤਿਯਾ ਅਨੁਰੂਪੇ ਭਿਕ੍ਖੂ ਉਚ੍ਚਿਨਿਤ੍ਵਾ ਗਣ੍ਹਾਤੂਤਿ ਅਤ੍ਥੋ. ‘‘ਸਕਲਨਵਙ੍ਗ…ਪੇ… ਪਰਿਗ੍ਗਹੇਸੀ’’ਤਿ ਏਤੇਨ ਸੁਕ੍ਖਵਿਪਸ੍ਸਕਖੀਣਾਸਵਪਰਿਯਨ੍ਤਾਨਂ ਯਥਾਵੁਤ੍ਤਪੁਗ੍ਗਲਾਨਂ ਸਤਿਪਿ ਆਗਮਾਧਿਗਮਸਬ੍ਭਾਵੇ ਸਹ ਪਟਿਸਮ੍ਭਿਦਾਹਿ ਤੇਵਿਜ੍ਜਾਦਿਗੁਣਯੁਤ੍ਤਾਨਂ ਆਗਮਾਧਿਗਮਸਮ੍ਪਤ੍ਤਿਯਾ ਉਕ੍ਕਂਸਗਤਤ੍ਤਾ ਸਙ੍ਗੀਤਿਯਾ ਬਹੂਪਕਾਰਤਂ ਦਸ੍ਸੇਤਿ. ਤਤ੍ਥ ਸਕਲਨਵਙ੍ਗਸਤ੍ਥੁਸਾਸਨਪਰਿਯਤ੍ਤਿਧਰੇਤਿ ਸਕਲਂ ਸੁਤ੍ਤਗੇਯ੍ਯਾਦਿ ਨਵਙ੍ਗਂ ਏਤ੍ਥ, ਏਤਸ੍ਸ ਵਾ ਅਤ੍ਥੀਤਿ ਸਕਲਨਵਙ੍ਗਂ, ਸਤ੍ਥੁਸਾਸਨਂ. ਅਤ੍ਥਕਾਮੇਨ ਪਰਿਯਾਪੁਣਿਤਬ੍ਬਤੋ ਦਿਟ੍ਠਧਮ੍ਮਿਕਾਦਿਪੁਰਿਸਤ੍ਤਪਰਿਯਤ੍ਤਭਾਵਤੋ ਚ ਪਰਿਯਤ੍ਤੀਤਿ ਤੀਣਿ ਪਿਟਕਾਨਿ ਵੁਚ੍ਚਨ੍ਤਿ, ਤਂ ਸਕਲਨਵਙ੍ਗਸਤ੍ਥੁਸਾਸਨਸਙ੍ਖਾਤਂ ਪਰਿਯਤ੍ਤਿਂ ਧਾਰੇਨ੍ਤੀਤਿ ਸਕਲਨਵਙ੍ਗਸਤ੍ਥੁਸਾਸਨਪਰਿਯਤ੍ਤਿਧਰਾ, ਤਾਦਿਸੇਤਿ ਅਤ੍ਥੋ. ਬਹੂਨਂ ਨਾਨਪ੍ਪਕਾਰਾਨਂ ਕਿਲੇਸਾਨਂ ਸਕ੍ਕਾਯਦਿਟ੍ਠਿਯਾ ਚ ਅਵਿਹਤਤ੍ਤਾ ਤਾ ਜਨੇਨ੍ਤਿ, ਤਾਹਿ ਵਾ ਜਨਿਤਾਤਿ ਪੁਥੁਜ੍ਜਨਾ. ਦੁਵਿਧਾ ਪੁਥੁਜ੍ਜਨਾ ਅਨ੍ਧਪੁਥੁਜ੍ਜਨਾ ਕਲ੍ਯਾਣਪੁਥੁਜ੍ਜਨਾਤਿ. ਤਤ੍ਥ ਯੇਸਂ ਖਨ੍ਧਧਾਤੁਆਯਤਨਾਦੀਸੁ ਉਗ੍ਗਹਪਰਿਪੁਚ੍ਛਾਸਵਨਧਾਰਣਪਚ੍ਚਵੇਕ੍ਖਣਾਨਿ ਨਤ੍ਥਿ, ਤੇ ਅਨ੍ਧਪੁਥੁਜ੍ਜਨਾ. ਯੇਸਂ ਤਾਨਿ ਅਤ੍ਥਿ, ਤੇ ਕਲ੍ਯਾਣਪੁਥੁਜ੍ਜਨਾ. ਤੇ ਇਧ ‘‘ਪੁਥੁਜ੍ਜਨਾ’’ਤਿ ਅਧਿਪ੍ਪੇਤਾ. ਸਮਥਭਾਵਨਾਸਿਨੇਹਾਭਾਵੇਨ ਸੁਕ੍ਖਾ ਲੂਖਾ ਅਸਿਨਿਦ੍ਧਾ ਵਿਪਸ੍ਸਨਾ ਏਤੇਸਨ੍ਤਿ ਸੁਕ੍ਖਵਿਪਸ੍ਸਕਾ.

ਤਿਪਿਟਕਸਬ੍ਬਪਰਿਯਤ੍ਤਿਪ੍ਪਭੇਦਧਰੇਤਿ ਤਿਣ੍ਣਂ ਪਿਟਕਾਨਂ ਸਮਾਹਾਰੋ ਤਿਪਿਟਕਂ, ਤਿਪਿਟਕਸਙ੍ਖਾਤਂ ਨਵਙ੍ਗਾਦਿਵਸੇਨ ਅਨੇਕਧਾ ਭਿਨ੍ਨਂ ਸਬ੍ਬਪਰਿਯਤ੍ਤਿਪ੍ਪਭੇਦਂ ਧਾਰੇਨ੍ਤੀਤਿ ਤਿਪਿਟਕਸਬ੍ਬਪਰਿਯਤ੍ਤਿਪ੍ਪਭੇਦਧਰਾ, ਤਾਦਿਸੇਤਿ ਅਤ੍ਥੋ. ਅਨੁ ਅਨੁ ਤਂਸਮਙ੍ਗੀਨਂ ਭਾਵੇਤਿ ਵਡ੍ਢੇਤੀਤਿ ਅਨੁਭਾਵੋ, ਅਨੁਭਾਵੋ ਏਵ ਆਨੁਭਾਵੋ, ਪਭਾਵੋ. ਮਹਨ੍ਤੋ ਆਨੁਭਾਵੋ ਯੇਸਂ ਤੇ ਮਹਾਨੁਭਾਵਾ. ਤੇਵਿਜ੍ਜਾਦਿਭੇਦੇਤਿ ਤਿਸ੍ਸੋ ਵਿਜ੍ਜਾਯੇਵ ਤੇਵਿਜ੍ਜਾ, ਤਾ ਆਦਿ ਯੇਸਂ ਛਲ਼ਭਿਞ੍ਞਾਦੀਨਂ ਤੇ ਤੇਵਿਜ੍ਜਾਦਯੋ, ਤੇ ਭੇਦਾ ਅਨੇਕਪ੍ਪਕਾਰਾ ਭਿਨ੍ਨਾ ਏਤੇਸਨ੍ਤਿ ਤੇਵਿਜ੍ਜਾਦਿਭੇਦਾ, ਖੀਣਾਸਵਾ, ਤਾਦਿਸੇਤਿ ਅਤ੍ਥੋ. ਅਥ ਵਾ ਤਿਸ੍ਸੋ ਵਿਜ੍ਜਾ ਏਤਸ੍ਸ ਅਤ੍ਥੀਤਿ ਤੇਵਿਜ੍ਜੋ, ਸੋ ਆਦਿ ਯੇਸਂ ਛਲ਼ਭਿਞ੍ਞਾਦੀਨਂ ਤੇ ਤੇਵਿਜ੍ਜਾਦਯੋ, ਤੇ ਭੇਦਾ ਯੇਸਂ ਖੀਣਾਸਵਾਨਂ ਤੇ ਤੇਵਿਜ੍ਜਾਦਿਭੇਦਾ, ਤਾਦਿਸੇਤਿ ਅਤ੍ਥੋ. ਯੇ ਸਨ੍ਧਾਯ ਇਦਂ ਵੁਤ੍ਤਨ੍ਤਿ ਯੇ ਭਿਕ੍ਖੂ ਸਨ੍ਧਾਯ ਇਦਂ ‘‘ਅਥ ਖੋ ਆਯਸ੍ਮਾ’’ਤਿਆਦਿਵਚਨਂ ਸਙ੍ਗੀਤਿਕ੍ਖਨ੍ਧਕੇ (ਚੂਲ਼ਵ. ੪੩੭) ਵੁਤ੍ਤਨ੍ਤਿ ਅਤ੍ਥੋ.

ਕਿਸ੍ਸ ਪਨਾਤਿ ਕਸ੍ਮਾ ਪਨ. ਸਿਕ੍ਖਤੀਤਿ ਸੇਕ੍ਖੋ, ਅਥ ਵਾ ਸਿਕ੍ਖਨਂ ਸਿਕ੍ਖਾ, ਸਾਯੇਵ ਤਸ੍ਸ ਸੀਲਨ੍ਤਿ ਸੇਕ੍ਖੋ. ਸੋ ਹਿ ਅਪਰਿਯੋਸਿਤਸਿਕ੍ਖਤ੍ਤਾ ਚ ਤਦਧਿਮੁਤ੍ਤਤ੍ਤਾ ਚ ਏਕਨ੍ਤੇਨ ਸਿਕ੍ਖਨਸੀਲੋ ਨ ਅਸੇਕ੍ਖੋ ਵਿਯ ਪਰਿਨਿਟ੍ਠਿਤਸਿਕ੍ਖੋ ਤਤ੍ਥ ਪਟਿਪਸ੍ਸਦ੍ਧੁਸ੍ਸਾਹੋ, ਨਾਪਿ ਵਿਸ੍ਸਟ੍ਠਸਿਕ੍ਖੋ ਪਚੁਰਜਨੋ ਵਿਯ ਤਤ੍ਥ ਅਨਧਿਮੁਤ੍ਤੋ. ਅਥ ਵਾ ਅਰਿਯਾਯ ਜਾਤਿਯਾ ਤੀਸੁ ਸਿਕ੍ਖਾਸੁ ਜਾਤੋ, ਤਤ੍ਥ ਵਾ ਭਵੋਤਿ ਸੇਕ੍ਖੋ. ਅਥ ਵਾ ਇਕ੍ਖਤਿ ਏਤਾਯਾਤਿ ਇਕ੍ਖਾ, ਮਗ੍ਗਫਲਸਮ੍ਮਾਦਿਟ੍ਠਿ. ਸਹ ਇਕ੍ਖਾਯਾਤਿ ਸੇਕ੍ਖੋ. ਉਪਰਿਮਗ੍ਗਤ੍ਤਯਕਿਚ੍ਚਸ੍ਸ ਅਪਰਿਯੋਸਿਤਤ੍ਤਾ ਸਹ ਕਰਣੀਯੇਨਾਤਿ ਸਕਰਣੀਯੋ. ਅਸ੍ਸਾਤਿ ਅਨੇਨ. ਅਸਮ੍ਮੁਖਾ ਪਟਿਗ੍ਗਹਿਤਂ ਨਾਮ ਨਤ੍ਥੀਤਿ ਨਨੁ ਚ –

‘‘ਦ੍ਵਾਸੀਤਿ ਬੁਦ੍ਧਤੋ ਗਣ੍ਹਿਂ, ਦ੍ਵੇ ਸਹਸ੍ਸਾਨਿ ਭਿਕ੍ਖੁਤੋ;

ਚਤੁਰਾਸੀਤਿ ਸਹਸ੍ਸਾਨਿ, ਯੇ ਮੇ ਧਮ੍ਮਾ ਪਵਤ੍ਤਿਨੋ’’ਤਿ. (ਥੇਰਗਾ. ੧੦੨੭) –

ਵੁਤ੍ਤਤ੍ਤਾ ਕਥਮੇਤਂ ਯੁਜ੍ਜਤੀਤਿ? ਦ੍ਵੇ ਸਹਸ੍ਸਾਨਿ ਭਿਕ੍ਖੁਤੋਤਿ ਵੁਤ੍ਤਮ੍ਪਿ ਭਗਵਤੋ ਸਨ੍ਤਿਕੇ ਪਟਿਗ੍ਗਹਿਤਮੇਵਾਤਿ ਕਤ੍ਵਾ ਵੁਤ੍ਤਨ੍ਤਿ ਨਾਯਂ ਵਿਰੋਧੋ. ਬਹੁਕਾਰਤ੍ਤਾਤਿ ਬਹੁਉਪਕਾਰਤ੍ਤਾ. ਉਪਕਾਰਵਚਨੋ ਹੇਤ੍ਥ ਕਾਰਸਦ੍ਦੋ. ਅਸ੍ਸਾਤਿ ਭਵੇਯ੍ਯ.

ਅਤਿਵਿਯ ਵਿਸ੍ਸਤ੍ਥੋਤਿ ਅਤਿਵਿਯ ਵਿਸ੍ਸਾਸਿਕੋ. ਨਨ੍ਤਿ ਆਨਨ੍ਦਤ੍ਥੇਰਂ, ‘‘ਓਵਦਤੀ’’ਤਿ ਇਮਿਨਾ ਸਮ੍ਬਨ੍ਧੋ. ਆਨਨ੍ਦਤ੍ਥੇਰਸ੍ਸ ਯੇਭੁਯ੍ਯੇਨ ਨਵਕਾਯ ਪਰਿਸਾਯ ਵਿਬ੍ਭਮਨੇਨ ਮਹਾਕਸ੍ਸਪਤ੍ਥੇਰੋ ਏਵਮਾਹ ‘‘ਨ ਵਾਯਂ ਕੁਮਾਰਕੋ ਮਤ੍ਤਮਞ੍ਞਾਸੀ’’ਤਿ. ਤਥਾ ਹਿ ਪਰਿਨਿਬ੍ਬੁਤੇ ਸਤ੍ਥਰਿ ਮਹਾਕਸ੍ਸਪਤ੍ਥੇਰੋ ਸਤ੍ਥੁਪਰਿਨਿਬ੍ਬਾਨੇ ਸਨ੍ਨਿਪਤਿਤਸ੍ਸ ਭਿਕ੍ਖੁਸਙ੍ਘਸ੍ਸ ਮਜ੍ਝੇ ਨਿਸੀਦਿਤ੍ਵਾ ਧਮ੍ਮਵਿਨਯਸਙ੍ਗਾਯਨਤ੍ਥਂ ਪਞ੍ਚਸਤੇ ਭਿਕ੍ਖੂ ਉਚ੍ਚਿਨਿਤ੍ਵਾ ‘‘ਆਵੁਸੋ, ਰਾਜਗਹੇ ਵਸ੍ਸਂ ਵਸਨ੍ਤਾ ਧਮ੍ਮਵਿਨਯਂ ਸਙ੍ਗਾਯੇਯ੍ਯਾਮ, ਤੁਮ੍ਹੇ ਪੁਰੇ ਵਸ੍ਸੂਪਨਾਯਿਕਾਯ ਅਤ੍ਤਨੋ ਅਤ੍ਤਨੋ ਪਲਿਬੋਧਂ ਪਚ੍ਛਿਨ੍ਦਿਤ੍ਵਾ ਰਾਜਗਹੇ ਸਨ੍ਨਿਪਤਥਾ’’ਤਿ ਵਤ੍ਵਾ ਅਤ੍ਤਨਾ ਰਾਜਗਹਂ ਗਤੋ. ਆਨਨ੍ਦਤ੍ਥੇਰੋਪਿ ਭਗਵਤੋ ਪਤ੍ਤਚੀਵਰਮਾਦਾਯ ਮਹਾਜਨਂ ਸਞ੍ਞਾਪੇਨ੍ਤੋ ਸਾਵਤ੍ਥਿਂ ਗਨ੍ਤ੍ਵਾ ਤਤੋ ਨਿਕ੍ਖਮ੍ਮ ਰਾਜਗਹਂ ਗਚ੍ਛਨ੍ਤੋ ਦਕ੍ਖਿਣਗਿਰਿਸ੍ਮਿਂ ਚਾਰਿਕਂ ਚਰਿ. ਤਸ੍ਮਿਂ ਸਮਯੇ ਆਨਨ੍ਦਤ੍ਥੇਰਸ੍ਸ ਤਿਂਸਮਤ੍ਤਾ ਸਦ੍ਧਿਵਿਹਾਰਿਕਾ ਯੇਭੁਯ੍ਯੇਨ ਕੁਮਾਰਭੂਤਾ ਏਕਵਸ੍ਸਿਕਦੁਵਸ੍ਸਿਕਭਿਕ੍ਖੂ ਚੇਵ ਅਨੁਪਸਮ੍ਪਨ੍ਨਾ ਚ ਵਿਬ੍ਭਮਿਂਸੁ. ਕਸ੍ਮਾ ਪਨੇਤੇ ਪਬ੍ਬਜਿਤਾ, ਕਸ੍ਮਾ ਵਿਬ੍ਭਮਿਂਸੂਤਿ? ਤੇਸਂ ਕਿਰ ਮਾਤਾਪਿਤਰੋ ਚਿਨ੍ਤੇਸੁਂ ‘‘ਆਨਨ੍ਦਤ੍ਥੇਰੋ ਸਤ੍ਥੁਵਿਸ੍ਸਾਸਿਕੋ ਅਟ੍ਠ ਵਰੇ ਯਾਚਿਤ੍ਵਾ ਉਪਟ੍ਠਹਤਿ, ਇਚ੍ਛਿਤਿਚ੍ਛਿਤਟ੍ਠਾਨਂ ਸਤ੍ਥਾਰਂ ਗਹੇਤ੍ਵਾ ਗਨ੍ਤੁਂ ਸਕ੍ਕੋਤਿ, ਅਮ੍ਹਾਕਂ ਦਾਰਕੇ ਏਤਸ੍ਸ ਸਨ੍ਤਿਕੇ ਪਬ੍ਬਾਜੇਸ੍ਸਾਮ, ਸੋ ਸਤ੍ਥਾਰਂ ਗਹੇਤ੍ਵਾ ਆਗਮਿਸ੍ਸਤਿ, ਤਸ੍ਮਿਂ ਆਗਤੇ ਮਯਂ ਮਹਾਸਕ੍ਕਾਰਂ ਕਾਤੁਂ ਲਭਿਸ੍ਸਾਮਾ’’ਤਿ ਇਮਿਨਾ ਤਾਵ ਕਾਰਣੇਨ ਨੇਸਂ ਞਾਤਕਾ ਤੇ ਪਬ੍ਬਾਜੇਸੁਂ. ਸਤ੍ਥਰਿ ਪਨ ਪਰਿਨਿਬ੍ਬੁਤੇ ਤੇਸਂ ਸਾ ਪਤ੍ਥਨਾ ਉਪਚ੍ਛਿਨ੍ਨਾ, ਅਥ ਨੇ ਏਕਦਿਵਸੇਨੇਵ ਉਪ੍ਪਬ੍ਬਾਜੇਸੁਂ.

ਅਥ ਆਨਨ੍ਦਤ੍ਥੇਰਂ ਦਕ੍ਖਿਣਗਿਰਿਸ੍ਮਿਂ ਚਾਰਿਕਂ ਚਰਿਤ੍ਵਾ ਰਾਜਗਹਮਾਗਤਂ ਦਿਸ੍ਵਾ ਮਹਾਕਸ੍ਸਪਤ੍ਥੇਰੋ ਏਵਮਾਹ ‘‘ਨ ਵਾਯਂ ਕੁਮਾਰਕੋ ਮਤ੍ਤਮਞ੍ਞਾਸੀ’’ਤਿ. ਵੁਤ੍ਤਞ੍ਹੇਤਂ ਕਸ੍ਸਪਸਂਯੁਤ੍ਤੇ –

‘‘ਅਥ ਕਿਞ੍ਚਰਹਿ ਤ੍ਵਂ, ਆਵੁਸੋ ਆਨਨ੍ਦ, ਇਮੇਹਿ ਨਵੇਹਿ ਭਿਕ੍ਖੂਹਿ ਇਨ੍ਦ੍ਰਿਯੇਸੁ ਅਗੁਤ੍ਤਦ੍ਵਾਰੇਹਿ ਭੋਜਨੇ ਅਮਤ੍ਤਞ੍ਞੂਹਿ ਜਾਗਰਿਯਂ ਅਨਨੁਯੁਤ੍ਤੇਹਿ ਸਦ੍ਧਿਂ ਚਾਰਿਕਂ ਚਰਸਿ, ਸਸ੍ਸਘਾਤਂ ਮਞ੍ਞੇ ਚਰਸਿ, ਕੁਲੂਪਘਾਤਂ ਮਞ੍ਞੇ ਚਰਸਿ, ਓਲੁਜ੍ਜਤਿ ਖੋ ਤੇ, ਆਵੁਸੋ ਆਨਨ੍ਦ, ਪਰਿਸਾ, ਪਲੁਜ੍ਜਨ੍ਤਿ ਖੋ ਤੇ ਆਵੁਸੋ ਨਵਪ੍ਪਾਯਾ, ਨ ਵਾਯਂ ਕੁਮਾਰਕੋ ਮਤ੍ਤਮਞ੍ਞਾਸੀਤਿ.

‘‘ਅਪਿ ਮੇ ਭਨ੍ਤੇ ਕਸ੍ਸਪ ਸਿਰਸ੍ਮਿਂ ਪਲਿਤਾਨਿ ਜਾਤਾਨਿ, ਅਥ ਚ ਪਨ ਮਯਂ ਅਜ੍ਜਾਪਿ ਆਯਸ੍ਮਤੋ ਮਹਾਕਸ੍ਸਪਸ੍ਸ ਕੁਮਾਰਕਵਾਦਾ ਨ ਮੁਚ੍ਚਾਮਾਤਿ. ਤਥਾ ਹਿ ਪਨ ਤ੍ਵਂ, ਆਵੁਸੋ ਆਨਨ੍ਦ, ਇਮੇਹਿ ਨਵੇਹਿ ਭਿਕ੍ਖੂਹਿ ਇਨ੍ਦ੍ਰਿਯੇਸੁ ਅਗੁਤ੍ਤਦ੍ਵਾਰੇਹਿ ਭੋਜਨੇ ਅਮਤ੍ਤਞ੍ਞੂਹਿ ਜਾਗਰਿਯਂ ਅਨਨੁਯੁਤ੍ਤੇਹਿ ਸਦ੍ਧਿਂ ਚਾਰਿਕਂ ਚਰਸਿ, ਸਸ੍ਸਘਾਤਂ ਮਞ੍ਞੇ ਚਰਸਿ, ਕੁਲੂਪਘਾਤਂ ਮਞ੍ਞੇ ਚਰਸਿ, ਓਲੁਜ੍ਜਤਿ ਖੋ ਤੇ, ਆਵੁਸੋ ਆਨਨ੍ਦ, ਪਰਿਸਾ, ਪਲੁਜ੍ਜਨ੍ਤਿ ਖੋ ਤੇ ਆਵੁਸੋ ਨਵਪ੍ਪਾਯਾ, ਨ ਵਾਯਂ ਕੁਮਾਰਕੋ ਮਤ੍ਤਮਞ੍ਞਾਸੀ’’ਤਿ (ਸਂ. ਨਿ. ੨.੧੫੪).

ਤਤ੍ਥ (ਸਂ. ਨਿ. ਅਟ੍ਠ. ੨.੨.੧੫੪) ਸਸ੍ਸਘਾਤਂ ਮਞ੍ਞੇਚਰਸੀਤਿ ਸਸ੍ਸਂ ਘਾਤੇਨ੍ਤੋ ਵਿਯ ਆਹਿਣ੍ਡਸਿ. ਕੁਲੂਪਘਾਤਂ ਮਞ੍ਞੇ ਚਰਸੀਤਿ ਕੁਲਾਨਿ ਉਪਘਾਤੇਨ੍ਤੋ ਵਿਯ ਹਨਨ੍ਤੋ ਵਿਯ ਆਹਨਨ੍ਤੋ ਵਿਯ ਆਹਿਣ੍ਡਸਿ. ਓਲੁਜ੍ਜਤੀਤਿ ਪਲੁਜ੍ਜਤਿ ਭਿਜ੍ਜਤਿ. ਪਲੁਜ੍ਜਨ੍ਤਿ ਖੋ ਤੇ ਆਵੁਸੋ ਨਵਪ੍ਪਾਯਾਤਿ, ਆਵੁਸੋ, ਏਵਂ ਏਤੇ ਤੁਯ੍ਹਂ ਪਾਯੇਨ ਯੇਭੁਯ੍ਯੇਨ ਨਵਕਾ ਏਕਵਸ੍ਸਿਕਦੁਵਸ੍ਸਿਕਦਹਰਾ ਚੇਵ ਸਾਮਣੇਰਾ ਚ ਪਲੁਜ੍ਜਨ੍ਤਿ. ਨ ਵਾਯਂ ਕੁਮਾਰਕੋ ਮਤ੍ਤਮਞ੍ਞਾਸੀਤਿ ਅਯਂ ਕੁਮਾਰਕੋ ਅਤ੍ਤਨੋ ਪਮਾਣਂ ਨ ਵਤ ਜਾਨਾਤੀਤਿ ਥੇਰਂ ਤਜ੍ਜੇਨ੍ਤੋ ਆਹ. ਕੁਮਾਰਕਵਾਦਾ ਨ ਮੁਚ੍ਚਾਮਾਤਿ ਕੁਮਾਰਕਵਾਦਤੋ ਨ ਮੁਚ੍ਚਾਮ. ਤਥਾ ਹਿ ਪਨ ਤ੍ਵਨ੍ਤਿ ਇਦਮਸ੍ਸ ਏਵਂ ਵਤ੍ਤਬ੍ਬਤਾਯ ਕਾਰਣਦਸ੍ਸਨਤ੍ਥਂ ਵੁਤ੍ਤਂ. ਅਯਞ੍ਹੇਤ੍ਥ ਅਧਿਪ੍ਪਾਯੋ – ਯਸ੍ਮਾ ਤ੍ਵਂ ਇਮੇਹਿ ਨਵਕੇਹਿ ਭਿਕ੍ਖੂਹਿ ਇਨ੍ਦ੍ਰਿਯਸਂਵਰਰਹਿਤੇਹਿ ਸਦ੍ਧਿਂ ਵਿਚਰਸਿ, ਤਸ੍ਮਾ ਕੁਮਾਰਕੇਹਿ ਸਦ੍ਧਿਂ ਚਰਨ੍ਤੋ ‘‘ਕੁਮਾਰਕੋ’’ਤਿ ਵਤ੍ਤਬ੍ਬਤਂ ਅਰਹਸੀਤਿ.

‘‘ਨ ਵਾਯਂ ਕੁਮਾਰਕੋ ਮਤ੍ਤਮਞ੍ਞਾਸੀ’’ਤਿ ਏਤ੍ਥ ਵਾ-ਸਦ੍ਦੋ ਪਦਪੂਰਣੇ. ਵਾ-ਸਦ੍ਦੋ ਹਿ ਉਪਮਾਨਸਮੁਚ੍ਚਯਸਂਸਯਵਵਸ੍ਸਗ੍ਗਪਦਪੂਰਣਵਿਕਪ੍ਪਾਦੀਸੁ ਬਹੂਸੁ ਅਤ੍ਥੇਸੁ ਦਿਸ੍ਸਤਿ. ਤਥਾ ਹੇਸ ‘‘ਪਣ੍ਡਿਤੋ ਵਾਪਿ ਤੇਨ ਸੋ’’ਤਿਆਦੀਸੁ (ਧ. ਪ. ੬੩) ਉਪਮਾਨੇ ਦਿਸ੍ਸਤਿ, ਸਦਿਸਭਾਵੇਤਿ ਅਤ੍ਥੋ. ‘‘ਤਂ ਵਾਪਿ ਧੀਰਾ ਮੁਨਿ ਵੇਦਯਨ੍ਤੀ’’ਤਿਆਦੀਸੁ (ਸੁ. ਨਿ. ੨੧੩) ਸਮੁਚ੍ਚਯੇ. ‘‘ਕੇ ਵਾ ਇਮੇ ਕਸ੍ਸ ਵਾ’’ਤਿਆਦੀਸੁ (ਪਾਰਾ. ੨੯੬) ਸਂਸਯੇ. ‘‘ਅਯਂ ਵਾ ਇਮੇਸਂ ਸਮਣਬ੍ਰਾਹ੍ਮਣਾਨਂ ਸਬ੍ਬਬਾਲੋ ਸਬ੍ਬਮੂਲ਼੍ਹੋ’’ਤਿਆਦੀਸੁ (ਦੀ. ਨਿ. ੧.੧੮੧) ਵਵਸ੍ਸਗ੍ਗੇ. ‘‘ਯੇ ਹਿ ਕੇਚਿ, ਭਿਕ੍ਖਵੇ, ਸਮਣਾ ਵਾ ਬ੍ਰਾਹ੍ਮਣਾ ਵਾ’’ਤਿਆਦੀਸੁ (ਮ. ਨਿ. ੧.੧੭੦; ਸਂ. ਨਿ. ੨.੧੩) ਵਿਕਪ੍ਪੇਤਿ. ਇਧ ਪਨ ਪਦਪੂਰਣੇ ਦਟ੍ਠਬ੍ਬੋ. ਤੇਨੇਵ ਚ ਆਚਰਿਯਧਮ੍ਮਪਾਲਤ੍ਥੇਰੇਨ ਵੁਤ੍ਤਂ ‘‘ਵਾਸਦ੍ਦਸ੍ਸ ਅਤ੍ਥੁਦ੍ਧਾਰਂ ਕਰੋਨ੍ਤੇਨ ‘ਨ ਵਾਯਂ ਕੁਮਾਰਕੋ ਮਤ੍ਤਮਞ੍ਞਾਸੀ’ਤਿਆਦੀਸੁ (ਸਂ. ਨਿ. ੨.੧੫੪) ਪਦਪੂਰਣੇ’’ਤਿ. ਅਟ੍ਠਕਥਾਯਮ੍ਪਿ (ਸਂ. ਨਿ. ਅਟ੍ਠ. ੨.੨.੧੫੪) ਏਤ੍ਤਕਮੇਵ ਵੁਤ੍ਤਂ ‘‘ਨ ਵਾਯਂ ਕੁਮਾਰਕੋ ਮਤ੍ਤਮਞ੍ਞਾਸੀਤਿ ਅਯਂ ਕੁਮਾਰਕੋ ਅਤ੍ਤਨੋ ਪਮਾਣਂ ਨ ਵਤ ਜਾਨਾਤੀਤਿ ਥੇਰਂ ਤਜ੍ਜੇਨ੍ਤੋ ਆਹਾ’’ਤਿ. ਏਤ੍ਥਾਪਿ ਵਤਾਤਿ ਵਚਨਸਿਲਿਟ੍ਠਤਾਯ ਵੁਤ੍ਤਂ. ਯਂ ਪਨੇਤ੍ਥ ਕੇਨਚਿ ਵੁਤ੍ਤਂ ‘‘ਨ ਵਾਯਨ੍ਤਿ ਏਤ੍ਥ ਵਾਤਿ ਵਿਭਾਸਾ, ਅਞ੍ਞਾਸਿਪਿ ਨ ਅਞ੍ਞਾਸਿਪੀਤਿ ਅਤ੍ਥੋ’’ਤਿ. ਤਂ ਤਸ੍ਸ ਮਤਿਮਤ੍ਤਨ੍ਤਿ ਦਟ੍ਠਬ੍ਬਂ. ਨ ਹੇਤ੍ਥ ਅਯਮਤ੍ਥੋ ਸਮ੍ਭਵਤਿ, ਤਸ੍ਮਾ ਅਤ੍ਤਨੋ ਪਮਾਣਂ ਨਾਞ੍ਞਾਸੀਤਿ ਏਵਮਤ੍ਥੋ ਵੇਦਿਤਬ੍ਬੋ. ਤਤ੍ਰਾਤਿ ਏਵਂ ਸਤਿ. ਛਨ੍ਦਾਗਮਨਂ ਵਿਯਾਤਿ ਏਤ੍ਥ ਛਨ੍ਦਾ ਆਗਮਨਂ ਵਿਯਾਤਿ ਪਦਚ੍ਛੇਦੋ ਕਾਤਬ੍ਬੋ, ਛਨ੍ਦੇਨ ਆਗਮਨਂ ਪਵਤ੍ਤਨਂ ਵਿਯਾਤਿ ਅਤ੍ਥੋ, ਛਨ੍ਦੇਨ ਅਕਤ੍ਤਬ੍ਬਕਰਣਂ ਵਿਯਾਤਿ ਵੁਤ੍ਤਂ ਹੋਤਿ. ਛਨ੍ਦਂ ਵਾ ਆਗਚ੍ਛਤਿ ਸਮ੍ਪਯੋਗਵਸੇਨਾਤਿ ਛਨ੍ਦਾਗਮਨਂ, ਤਥਾ ਪਵਤ੍ਤੋ ਅਪਾਯਗਮਨੀਯੋ ਅਕੁਸਲਚਿਤ੍ਤੁਪ੍ਪਾਦੋ. ਅਥ ਵਾ ਅਨਨੁਰੂਪਂ ਗਮਨਂ ਅਗਮਨਂ, ਛਨ੍ਦੇਨ ਅਗਮਨਂ ਛਨ੍ਦਾਗਮਨਂ, ਛਨ੍ਦੇਨ ਸਿਨੇਹੇਨ ਅਨਨੁਰੂਪਂ ਗਮਨਂ ਪਵਤ੍ਤਨਂ ਅਕਤ੍ਤਬ੍ਬਕਰਣਂ ਵਿਯਾਤਿ ਵੁਤ੍ਤਂ ਹੋਤਿ. ਅਸੇਕ੍ਖਪਟਿਸਮ੍ਭਿਦਾਪ੍ਪਤ੍ਤੇਤਿ ਅਸੇਕ੍ਖਭੂਤਾ ਪਟਿਸਮ੍ਭਿਦਾ ਅਸੇਕ੍ਖਪਟਿਸਮ੍ਭਿਦਾ, ਤਂ ਪਤ੍ਤੇ, ਪਟਿਲਦ੍ਧਅਸੇਕ੍ਖਪਟਿਸਮ੍ਭਿਦੇਤਿ ਅਤ੍ਥੋ. ਅਨੁਮਤਿਯਾਤਿ ਅਨੁਞ੍ਞਾਯ, ਯਾਚਨਾਯਾਤਿ ਵੁਤ੍ਤਂ ਹੋਤਿ.

‘‘ਕਿਞ੍ਚਾਪਿ ਸੇਕ੍ਖੋ’’ਤਿ ਇਦਂ ਨ ਸੇਕ੍ਖਾਨਂ ਅਗਤਿਗਮਨਸਬ੍ਭਾਵੇਨ ਵੁਤ੍ਤਂ, ਅਸੇਕ੍ਖਾਨਂਯੇਵ ਪਨ ਉਚ੍ਚਿਨਿਤਤ੍ਤਾਤਿ ਦਟ੍ਠਬ੍ਬਂ. ਪਠਮਮਗ੍ਗੇਨੇਵ ਹਿ ਚਤ੍ਤਾਰਿ ਅਗਤਿਗਮਨਾਨਿ ਪਹੀਯਨ੍ਤਿ, ਤਸ੍ਮਾ ਕਿਞ੍ਚਾਪਿ ਸੇਕ੍ਖੋ, ਤਥਾਪਿ ਥੇਰੋ ਆਯਸ੍ਮਨ੍ਤਮ੍ਪਿ ਆਨਨ੍ਦਂ ਉਚ੍ਚਿਨਤੂਤਿ ਏਵਮੇਤ੍ਥ ਸਮ੍ਬਨ੍ਧੋ ਵੇਦਿਤਬ੍ਬੋ. ਨ ਪਨ ਕਿਞ੍ਚਾਪਿ ਸੇਕ੍ਖੋ, ਤਥਾਪਿ ਅਭਬ੍ਬੋ ਅਗਤਿਂ ਗਨ੍ਤੁਨ੍ਤਿ ਯੋਜੇਤਬ੍ਬਂ. ‘‘ਅਭਬ੍ਬੋ’’ਤਿਆਦਿਨਾ ਪਨ ਧਮ੍ਮਸਙ੍ਗੀਤਿਯਾ ਤਸ੍ਸ ਅਰਹਭਾਵਂ ਦਸ੍ਸੇਨ੍ਤਾ ਵਿਜ੍ਜਮਾਨੇ ਗੁਣੇ ਕਥੇਨ੍ਤਿ. ਤਤ੍ਥ ਛਨ੍ਦਾਤਿ ਛਨ੍ਦੇਨ, ਸਿਨੇਹੇਨਾਤਿ ਅਤ੍ਥੋ. ਅਗਤਿਂ ਗਨ੍ਤੁਨ੍ਤਿ ਅਗਨ੍ਤਬ੍ਬਂ ਗਨ੍ਤੁਂ, ਅਕਤ੍ਤਬ੍ਬਂ ਕਾਤੁਨ੍ਤਿ ਵੁਤ੍ਤਂ ਹੋਤਿ. ਇਮਾਨਿ ਪਨ ਚਤ੍ਤਾਰਿ ਅਗਤਿਗਮਨਾਨਿ ਭਣ੍ਡਭਾਜਨੀਯੇ ਚ ਵਿਨਿਚ੍ਛਯਟ੍ਠਾਨੇ ਚ ਲਬ੍ਭਨ੍ਤਿ. ਤਤ੍ਥ ਭਣ੍ਡਭਾਜਨੀਯੇ ਤਾਵ ਅਤ੍ਤਨੋ ਭਾਰਭੂਤਾਨਂ ਭਿਕ੍ਖੂਨਂ ਅਮਨਾਪੇ ਭਣ੍ਡੇ ਸਮ੍ਪਤ੍ਤੇ ਤਂ ਪਰਿਵਤ੍ਤਿਤ੍ਵਾ ਮਨਾਪਂ ਦੇਨ੍ਤੋ ਛਨ੍ਦਾਗਤਿਂ ਗਚ੍ਛਤਿ ਨਾਮ. ਅਤ੍ਤਨੋ ਪਨ ਅਭਾਰਭੂਤਾਨਂ ਮਨਾਪੇ ਭਣ੍ਡੇ ਸਮ੍ਪਤ੍ਤੇ ਤਂ ਪਰਿਵਤ੍ਤਿਤ੍ਵਾ ਅਮਨਾਪਂ ਦੇਨ੍ਤੋ ਦੋਸਾਗਤਿਂ ਗਚ੍ਛਤਿ ਨਾਮ. ਭਣ੍ਡੇਸੁ ਭਾਜਨੀਯਵਤ੍ਥੁਞ੍ਚ ਠਿਤਿਕਞ੍ਚ ਅਜਾਨਨ੍ਤੋ ਮੋਹਾਗਤਿਂ ਗਚ੍ਛਤਿ ਨਾਮ. ਮੁਖਰਾਨਂ ਵਾ ਰਾਜਾਦਿਨਿਸ੍ਸਿਤਾਨਂ ਵਾ ‘‘ਇਮੇ ਮੇ ਅਮਨਾਪੇ ਭਣ੍ਡੇ ਦਿਨ੍ਨੇ ਅਨਤ੍ਥਂ ਕਰੇਯ੍ਯੁ’’ਨ੍ਤਿ ਭਯੇਨ ਪਰਿਵਤ੍ਤਿਤ੍ਵਾ ਮਨਾਪਂ ਦੇਨ੍ਤੋ ਭਯਾਗਤਿਂ ਗਚ੍ਛਤਿ ਨਾਮ. ਯੋ ਪਨ ਏਵਂ ਨ ਗਚ੍ਛਤਿ, ਸਬ੍ਬੇਸਂ ਤੁਲਾਭੂਤੋ ਪਮਾਣਭੂਤੋ ਮਜ੍ਝਤ੍ਤੋਵ ਹੁਤ੍ਵਾ ਯਂ ਯਸ੍ਸ ਪਾਪੁਣਾਤਿ, ਤਦੇਵ ਤਸ੍ਸ ਦੇਤਿ, ਅਯਂ ਚਤੁਬ੍ਬਿਧਮ੍ਪਿ ਅਗਤਿਂ ਨ ਗਚ੍ਛਤਿ ਨਾਮ. ਵਿਨਿਚ੍ਛਯਟ੍ਠਾਨੇ ਪਨ ਅਤ੍ਤਨੋ ਭਾਰਭੂਤਸ੍ਸ ਗਰੁਕਾਪਤ੍ਤਿਂ ਲਹੁਕਾਪਤ੍ਤਿਂ ਕਤ੍ਵਾ ਕਥੇਨ੍ਤੋ ਛਨ੍ਦਾਗਤਿਂ ਗਚ੍ਛਤਿ ਨਾਮ. ਇਤਰਸ੍ਸ ਲਹੁਕਾਪਤ੍ਤਿਂ ਗਰੁਕਾਪਤ੍ਤਿਂ ਕਤ੍ਵਾ ਕਥੇਨ੍ਤੋ ਦੋਸਾਗਤਿਂ ਗਚ੍ਛਤਿ ਨਾਮ. ਆਪਤ੍ਤਿਵੁਟ੍ਠਾਨਂ ਪਨ ਸਮੁਚ੍ਚਯਕ੍ਖਨ੍ਧਕਞ੍ਚ ਅਜਾਨਨ੍ਤੋ ਮੋਹਾਗਤਿਂ ਗਚ੍ਛਤਿ ਨਾਮ. ਮੁਖਰਸ੍ਸ ਵਾ ਰਾਜਪੂਜਿਤਸ੍ਸ ਵਾ ‘‘ਅਯਂ ਮੇ ਗਰੁਕਂ ਕਤ੍ਵਾ ਆਪਤ੍ਤਿਂ ਕਥੇਨ੍ਤਸ੍ਸ ਅਨਤ੍ਥਮ੍ਪਿ ਕਰੇਯ੍ਯਾ’’ਤਿ ਗਰੁਕਮੇਵ ਲਹੁਕਾਪਤ੍ਤਿਂ ਕਥੇਨ੍ਤੋ ਭਯਾਗਤਿਂ ਗਚ੍ਛਤਿ ਨਾਮ. ਯੋ ਪਨ ਸਬ੍ਬੇਸਂ ਯਥਾਭੂਤਮੇਵ ਕਥੇਸਿ, ਅਯਂ ਚਤੁਬ੍ਬਿਧਮ੍ਪਿ ਅਗਤਿਗਮਨਂ ਨ ਗਚ੍ਛਤਿ ਨਾਮ. ਥੇਰੋਪਿ ਤਾਦਿਸੋ ਚਤੁਨ੍ਨਮ੍ਪਿ ਅਗਤਿਗਮਨਾਨਂ ਪਠਮਮਗ੍ਗੇਨੇਵ ਪਹੀਨਤ੍ਤਾ, ਤਸ੍ਮਾ ਸਙ੍ਗਾਯਨਵਸੇਨ ਧਮ੍ਮਵਿਨਯਵਿਨਿਚ੍ਛਯੇ ਸਮ੍ਪਤ੍ਤੇ ਛਨ੍ਦਾਦਿਵਸੇਨ ਅਞ੍ਞਥਾ ਅਕਥੇਤ੍ਵਾ ਯਥਾਭੂਤਮੇਵ ਕਥੇਤੀਤਿ ਵੁਤ੍ਤਂ ‘‘ਅਭਬ੍ਬੋ…ਪੇ… ਅਗਤਿਂ ਗਨ੍ਤੁ’’ਨ੍ਤਿ. ਪਰਿਯਤ੍ਤੋਤਿ ਅਧੀਤੋ, ਉਗ੍ਗਹਿਤੋਤਿ ਅਤ੍ਥੋ.

ਉਚ੍ਚਿਨਿਤੇਨਾਤਿ ਉਚ੍ਚਿਨਿਤ੍ਵਾ ਗਹਿਤੇਨ. ਏਤਦਹੋਸੀਤਿ ਏਤਂ ਪਰਿਵਿਤਕ੍ਕਨਂ ਅਹੋਸਿ. ਰਾਜਗਹਂ ਖੋ ਮਹਾਗੋਚਰਨ੍ਤਿ ਏਤ੍ਥ ‘‘ਰਾਜਗਹਨ੍ਤਿ ਰਾਜਗਹਸਾਮਨ੍ਤਂ ਗਹੇਤ੍ਵਾ ਵੁਤ੍ਤ’’ਨ੍ਤਿ ਚੂਲ਼ਗਣ੍ਠਿਪਦੇ ਮਜ੍ਝਿਮਗਣ੍ਠਿਪਦੇ ਚ ਵੁਤ੍ਤਂ. ਗਾਵੋ ਚਰਨ੍ਤਿ ਏਤ੍ਥਾਤਿ ਗੋਚਰੋ, ਗੋਚਰੋ ਵਿਯ ਗੋਚਰੋ, ਭਿਕ੍ਖਾਚਰਣਟ੍ਠਾਨਂ. ਸੋ ਮਹਨ੍ਤੋ ਅਸ੍ਸ, ਏਤ੍ਥਾਤਿ ਵਾ ਮਹਾਗੋਚਰਂ, ਰਾਜਗਹਂ. ਥਾਵਰਕਮ੍ਮਨ੍ਤਿ ਚਿਰਟ੍ਠਾਯਿਕਮ੍ਮਂ. ਵਿਸਭਾਗਪੁਗ੍ਗਲੋ ਸੁਭਦ੍ਦਸਦਿਸੋ. ਉਕ੍ਕੋਟੇਯ੍ਯਾਤਿ ਨਿਵਾਰੇਯ੍ਯਾਤਿ ਅਤ੍ਥੋ. ਞਤ੍ਤਿਦੁਤਿਯੇਨ ਕਮ੍ਮੇਨ ਸਾਵੇਸੀਤਿ –

‘‘ਸੁਣਾਤੁ ਮੇ, ਆਵੁਸੋ, ਸਙ੍ਘੋ, ਯਦਿ ਸਙ੍ਘਸ੍ਸ ਪਤ੍ਤਕਲ੍ਲਂ, ਸਙ੍ਘੋ ਇਮਾਨਿ ਪਞ੍ਚ ਭਿਕ੍ਖੁਸਤਾਨਿ ਸਮ੍ਮਨ੍ਨੇਯ੍ਯ ‘ਰਾਜਗਹੇ ਵਸ੍ਸਂ ਵਸਨ੍ਤਾਨਿ ਧਮ੍ਮਞ੍ਚ ਵਿਨਯਞ੍ਚ ਸਙ੍ਗਾਯਿਤੁਂ, ਨ ਅਞ੍ਞੇਹਿ ਭਿਕ੍ਖੂਹਿ ਰਾਜਗਹੇ ਵਸ੍ਸਂ ਵਸਿਤਬ੍ਬ’ਨ੍ਤਿ, ਏਸਾ ਞਤ੍ਤਿ.

‘‘ਸੁਣਾਤੁ ਮੇ, ਆਵੁਸੋ, ਸਙ੍ਘੋ, ਸਙ੍ਘੋ ਇਮਾਨਿ ਪਞ੍ਚ ਭਿਕ੍ਖੁਸਤਾਨਿ ਸਮ੍ਮਨ੍ਨਤਿ ‘ਰਾਜਗਹੇ ਵਸ੍ਸਂ ਵਸਨ੍ਤਾਨਿ ਧਮ੍ਮਞ੍ਚ ਵਿਨਯਞ੍ਚ ਸਙ੍ਗਾਯਿਤੁਂ, ਨ ਅਞ੍ਞੇਹਿ ਭਿਕ੍ਖੂਹਿ ਰਾਜਗਹੇ ਵਸ੍ਸਂ ਵਸਿਤਬ੍ਬ’ਨ੍ਤਿ, ਯਸ੍ਸਾਯਸ੍ਮਤੋ ਖਮਤਿ ਇਮੇਸਂ ਪਞ੍ਚਨ੍ਨਂ ਭਿਕ੍ਖੁਸਤਾਨਂ ਸਮ੍ਮੁਤਿ ‘ਰਾਜਗਹੇ ਵਸ੍ਸਂ ਵਸਨ੍ਤਾਨਂ ਧਮ੍ਮਞ੍ਚ ਵਿਨਯਞ੍ਚ ਸਙ੍ਗਾਯਿਤੁਂ, ਨ ਅਞ੍ਞੇਹਿ ਭਿਕ੍ਖੂਹਿ ਰਾਜਗਹੇ ਵਸ੍ਸਂ ਵਸਿਤਬ੍ਬ’ਨ੍ਤਿ, ਸੋ ਤੁਣ੍ਹਸ੍ਸ. ਯਸ੍ਸ ਨਕ੍ਖਮਤਿ, ਸੋ ਭਾਸੇਯ੍ਯ.

‘‘ਸਮ੍ਮਤਾਨਿ ਸਙ੍ਘੇਨ ਇਮਾਨਿ ਪਞ੍ਚ ਭਿਕ੍ਖੁਸਤਾਨਿ ‘ਰਾਜਗਹੇ ਵਸ੍ਸਂ ਵਸਨ੍ਤਾਨਿ ਧਮ੍ਮਞ੍ਚ ਵਿਨਯਞ੍ਚ ਸਙ੍ਗਾਯਿਤੁਂ, ਨ ਅਞ੍ਞੇਹਿ ਭਿਕ੍ਖੂਹਿ ਰਾਜਗਹੇ ਵਸ੍ਸਂ ਵਸਿਤਬ੍ਬ’ਨ੍ਤਿ, ਖਮਤਿ ਸਙ੍ਘਸ੍ਸ, ਤਸ੍ਮਾ ਤੁਣ੍ਹੀ, ਏਵਮੇਤਂ ਧਾਰਯਾਮੀ’’ਤਿ (ਚੂਲ਼ਵ. ੪੩੭) –

ਏਵਂ ਞਤ੍ਤਿਦੁਤਿਯੇਨ ਕਮ੍ਮੇਨ ਸਾਵੇਸਿ. ਇਦਂ ਸਨ੍ਧਾਯ ਵੁਤ੍ਤਂ ‘‘ਤਂ ਸਙ੍ਗੀਤਿਕ੍ਖਨ੍ਧਕੇ ਵੁਤ੍ਤਨਯੇਨੇਵ ਞਾਤਬ੍ਬ’’ਨ੍ਤਿ.

ਅਯਂ ਪਨ ਕਮ੍ਮਵਾਚਾ ਤਥਾਗਤਸ੍ਸ ਪਰਿਨਿਬ੍ਬਾਨਤੋ ਏਕਵੀਸਤਿਮੇ ਦਿਵਸੇ ਕਤਾ. ਵੁਤ੍ਤਞ੍ਹੇਤਂ ਦੀਘਨਿਕਾਯਟ੍ਠਕਥਾਯਂ (ਦੀ. ਨਿ. ਅਟ੍ਠ. ੧.ਪਠਮਸਙ੍ਗੀਤਿਕਥਾ) ‘‘ਅਯਂ ਪਨ ਕਮ੍ਮਵਾਚਾ ਤਥਾਗਤਸ੍ਸ ਪਰਿਨਿਬ੍ਬਾਨਤੋ ਏਕਵੀਸਤਿਮੇ ਦਿਵਸੇ ਕਤਾ. ਭਗਵਾ ਹਿ ਵਿਸਾਖਪੁਣ੍ਣਮਾਯਂ ਪਚ੍ਚੂਸਸਮਯੇ ਪਰਿਨਿਬ੍ਬੁਤੋ, ਅਥਸ੍ਸ ਸਤ੍ਤਾਹਂ ਸੁਵਣ੍ਣਵਣ੍ਣਂ ਸਰੀਰਂ ਗਨ੍ਧਮਾਲਾਦੀਹਿ ਪੂਜਯਿਂਸੁ. ਏਵਂ ਸਤ੍ਤਾਹਂ ਸਾਧੁਕੀਲ਼ਨਦਿਵਸਾ ਨਾਮ ਅਹੇਸੁਂ. ਤਤੋ ਸਤ੍ਤਾਹਂ ਚਿਤਕਾਯ ਅਗ੍ਗਿਨਾ ਝਾਯਿ, ਸਤ੍ਤਾਹਂ ਸਤ੍ਤਿਪਞ੍ਜਰਂ ਕਤ੍ਵਾ ਸਨ੍ਥਾਗਾਰਸਾਲਾਯਂ ਧਾਤੁਪੂਜਂ ਕਰਿਂਸੂਤਿ ਏਕਵੀਸਤਿ ਦਿਵਸਾ ਗਤਾ. ਜੇਟ੍ਠਮੂਲਸੁਕ੍ਕਪਕ੍ਖਪਞ੍ਚਮਿਯਂ ਪਨ ਧਾਤੁਯੋ ਭਾਜਯਿਂਸੁ. ਏਤਸ੍ਮਿਂ ਧਾਤੁਭਾਜਨਦਿਵਸੇ ਸਨ੍ਨਿਪਤਿਤਸ੍ਸ ਮਹਾਭਿਕ੍ਖੁਸਙ੍ਘਸ੍ਸ ਸੁਭਦ੍ਦੇਨ ਵੁਡ੍ਢਪਬ੍ਬਜਿਤੇਨ ਕਤਂ ਅਨਾਚਾਰਂ ਆਰੋਚੇਤ੍ਵਾ ਵੁਤ੍ਤਨਯੇਨੇਵ ਭਿਕ੍ਖੂ ਉਚ੍ਚਿਨਿਤ੍ਵਾ ਅਯਂ ਕਮ੍ਮਵਾਚਾ ਕਤਾ. ਇਮਞ੍ਚ ਪਨ ਕਮ੍ਮਵਾਚਂ ਕਤ੍ਵਾ ਥੇਰੋ ਭਿਕ੍ਖੂ ਆਮਨ੍ਤੇਸਿ ‘ਆਵੁਸੋ ਇਦਾਨਿ ਤੁਮ੍ਹਾਕਂ ਚਤ੍ਤਾਲੀਸਦਿਵਸਾ ਓਕਾਸੋ, ਤਤੋ ਪਰਂ ਅਯਂ ਨਾਮ ਨੋ ਪਲਿਬੋਧੋ ਅਤ੍ਥੀਤਿ ਵਤ੍ਤੁਂ ਨ ਲਬ੍ਭਾ, ਤਸ੍ਮਾ ਏਤ੍ਥਨ੍ਤਰੇ ਯਸ੍ਸ ਰੋਗਪਲਿਬੋਧੋ ਵਾ ਆਚਰਿਯੁਪਜ੍ਝਾਯਪਲਿਬੋਧੋ ਵਾ ਮਾਤਾਪਿਤੁਪਲਿਬੋਧੋ ਵਾ ਅਤ੍ਥਿ, ਪਤ੍ਤਂ ਵਾ ਪਨ ਪਚਿਤਬ੍ਬਂ ਚੀਵਰਂ ਵਾ ਕਾਤਬ੍ਬਂ, ਸੋ ਤਂ ਪਲਿਬੋਧਂ ਛਿਨ੍ਦਿਤ੍ਵਾ ਕਰਣੀਯਂ ਕਰੋਤੂ’ਤਿ. ਏਵਞ੍ਚ ਪਨ ਵਤ੍ਵਾ ਥੇਰੋ ਅਤ੍ਤਨੋ ਪਞ੍ਚਸਤਾਯ ਪਰਿਸਾਯ ਪਰਿਵੁਤੋ ਰਾਜਗਹਂ ਗਤੋ, ਅਞ੍ਞੇਪਿ ਮਹਾਥੇਰਾ ਅਤ੍ਤਨੋ ਅਤ੍ਤਨੋ ਪਰਿਵਾਰਂ ਗਹੇਤ੍ਵਾ ਸੋਕਸਲ੍ਲਸਮਪ੍ਪਿਤਂ ਮਹਾਜਨਂ ਅਸ੍ਸਾਸੇਤੁਕਾਮਾ ਤਂ ਤਂ ਦਿਸਂ ਪਕ੍ਕਨ੍ਤਾ. ਪੁਣ੍ਣਤ੍ਥੇਰੋ ਪਨ ਸਤ੍ਤਸਤਭਿਕ੍ਖੁਪਰਿਵਾਰੋ ‘ਤਥਾਗਤਸ੍ਸ ਪਰਿਨਿਬ੍ਬਾਨਟ੍ਠਾਨਂ ਆਗਤਾਗਤਂ ਮਹਾਜਨਂ ਅਸ੍ਸਾਸੇਸ੍ਸਾਮੀ’ਤਿ ਕੁਸਿਨਾਰਾਯਮੇਵ ਅਟ੍ਠਾਸਿ. ਆਯਸ੍ਮਾ ਆਨਨ੍ਦੋ ਯਥਾ ਪੁਬ੍ਬੇ ਅਪਰਿਨਿਬ੍ਬੁਤਸ੍ਸ, ਏਵਂ ਪਰਿਨਿਬ੍ਬੁਤਸ੍ਸਪਿ ਭਗਵਤੋ ਸਯਮੇਵ ਪਤ੍ਤਚੀਵਰਮਾਦਾਯ ਪਞ੍ਚਹਿ ਭਿਕ੍ਖੁਸਤੇਹਿ ਸਦ੍ਧਿਂ ਯੇਨ ਸਾਵਤ੍ਥਿ ਤੇਨ ਚਾਰਿਕਂ ਪਕ੍ਕਾਮਿ. ਗਚ੍ਛਤੋ ਪਨਸ੍ਸ ਪਰਿਵਾਰਾ ਭਿਕ੍ਖੂ ਗਣਨਪਥਂ ਵੀਤਿਵਤ੍ਤਾ’’ਤਿ. ਤਸ੍ਮਾ ਤਥਾਗਤਸ੍ਸ ਪਰਿਨਿਬ੍ਬਾਨਤੋ ਤੀਸੁ ਸਤ੍ਤਾਹੇਸੁ ਅਤਿਕ੍ਕਨ੍ਤੇਸੁ ਏਕਵੀਸਤਿਮੇ ਦਿਵਸੇ ਇਮਂ ਕਮ੍ਮਵਾਚਂ ਸਾਵੇਤ੍ਵਾ ਥੇਰੋ ਰਾਜਗਹਂ ਪਕ੍ਕਨ੍ਤੋਤਿ ਵੇਦਿਤਬ੍ਬਂ.

ਯਦਿ ਏਵਂ ਕਸ੍ਮਾ ਪਨ ਇਧ ਮਙ੍ਗਲਸੁਤ੍ਤਟ੍ਠਕਥਾਯਞ੍ਚ (ਖੁ. ਪਾ. ਅਟ੍ਠ. ੫.ਪਠਮਮਹਾਸਙ੍ਗੀਤਿਕਥਾ) ‘‘ਸਤ੍ਤਸੁ ਸਾਧੁਕੀਲ਼ਨਦਿਵਸੇਸੁ ਸਤ੍ਤਸੁ ਚ ਧਾਤੁਪੂਜਾਦਿਵਸੇਸੁ ਵੀਤਿਵਤ੍ਤੇਸੂ’’ਤਿ ਵੁਤ੍ਤਂ? ਸਤ੍ਤਸੁ ਧਾਤੁਪੂਜਾਦਿਵਸੇਸੁ ਗਹਿਤੇਸੁ ਤਦਵਿਨਾਭਾਵਤੋ ਮਜ੍ਝੇ ਚਿਤਕਾਯ ਝਾਪਨਸਤ੍ਤਾਹਮ੍ਪਿ ਗਹਿਤਮੇਵਾਤਿ ਕਤ੍ਵਾ ਵਿਸੁਂ ਨ ਵੁਤ੍ਤਂ ਵਿਯ ਦਿਸ੍ਸਤਿ. ਯਦਿ ਏਵਂ ਅਥ ਕਸ੍ਮਾ ‘‘ਅਡ੍ਢਮਾਸੋ ਅਤਿਕ੍ਕਨ੍ਤੋ, ਦਿਯਡ੍ਢਮਾਸੋ ਸੇਸੋ’’ਤਿ ਚ ਵੁਤ੍ਤਨ੍ਤਿ? ਨਾਯਂ ਦੋਸੋ. ਅਪ੍ਪਕਞ੍ਹਿ ਊਨਮਧਿਕਂ ਵਾ ਗਣਨੂਪਗਂ ਨ ਹੋਤਿ, ਤਸ੍ਮਾ ਸਮੁਦਾਯੋ ਅਪ੍ਪਕੇਨ ਅਧਿਕੋਪਿ ਅਨਧਿਕੋ ਵਿਯ ਹੋਤੀਤਿ ਕਤ੍ਵਾ ਅਡ੍ਢਮਾਸਤੋ ਅਧਿਕੇਪਿ ਪਞ੍ਚ ਦਿਵਸੇ ‘‘ਅਡ੍ਢਮਾਸੋ ਅਤਿਕ੍ਕਨ੍ਤੋ’’ਤਿ ਵੁਤ੍ਤਂ ‘‘ਦ੍ਵਾਸੀਤਿਖਨ੍ਧਕਵਤ੍ਤਾਨਂ ਕਤ੍ਥਚਿ ਅਸੀਤਿਖਨ੍ਧਕਵਤ੍ਤਾਨੀ’’ਤਿ ਵਚਨਂ ਵਿਯ. ਤਥਾ ਅਪ੍ਪਕੇਨ ਊਨੋਪਿ ਚ ਸਮੁਦਾਯੋ ਅਨੂਨੋ ਵਿਯ ਹੋਤੀਤਿ ਕਤ੍ਵਾ ‘‘ਦਿਯਡ੍ਢਮਾਸਤੋ ਊਨੇਪਿ ਪਞ੍ਚ ਦਿਵਸੇ ਦਿਯਡ੍ਢਮਾਸੋ ਸੇਸੋ’’ਤਿ ਚ ਵੁਤ੍ਤਂ. ਸਤਿਪਟ੍ਠਾਨਵਿਭਙ੍ਗਟ੍ਠਕਥਾਯਞ੍ਹਿ (ਵਿਭ. ਅਟ੍ਠ. ੩੫੬) ਛਮਾਸਤੋ ਊਨੇਪਿ ਅਡ੍ਢਮਾਸੇ ‘‘ਛ ਮਾਸੇ ਸਜ੍ਝਾਯੋ ਕਾਤਬ੍ਬੋ’’ਤਿ ਵੁਤ੍ਤਵਚਨਂ ਵਿਯ. ਤਤ੍ਥ ਹਿ ਤਚਪਞ੍ਚਕਾਦੀਸੁ ਚਤੂਸੁ ਪਞ੍ਚਕੇਸੁ ਦ੍ਵੀਸੁ ਚ ਛਕ੍ਕੇਸੁ ਏਕੇਕਸ੍ਮਿਂ ਅਨੁਲੋਮਤੋ ਪਞ੍ਚਾਹਂ, ਪਟਿਲੋਮਤੋ ਪਞ੍ਚਾਹਂ, ਅਨੁਲੋਮਪਟਿਲੋਮਤੋ ਪਞ੍ਚਾਹਂ, ਤਥਾ ਪੁਰਿਮਪੁਰਿਮੇਹਿ ਪਞ੍ਚਕਛਕ੍ਕੇਹਿ ਸਦ੍ਧਿਂ ਅਨੁਲੋਮਤੋ ਪਞ੍ਚਾਹਂ, ਪਟਿਲੋਮਤੋ ਪਞ੍ਚਾਹਂ, ਅਨੁਲੋਮਪਟਿਲੋਮਤੋ ਪਞ੍ਚਾਹਨ੍ਤਿ ਏਵਂ ਵਿਸੁਂ ਤਿਪਞ੍ਚਾਹਂ ਏਕਤੋ ਤਿਪਞ੍ਚਾਹਞ੍ਚ ਸਜ੍ਝਾਯਂ ਕਤ੍ਵਾ ਛਮਾਸਂ ਸਜ੍ਝਾਯੋ ਕਾਤਬ੍ਬੋਤਿ ਵਚਨਂ ਵਿਯ. ਤਤ੍ਥ ਹਿ ਵਕ੍ਕਪਞ੍ਚਕਾਦੀਸੁ ਤੀਸੁ ਪਞ੍ਚਕੇਸੁ ਦ੍ਵੀਸੁ ਚ ਛਕ੍ਕੇਸੁ ਵਿਸੁਂ ਹੇਟ੍ਠਿਮੇਹਿ ਏਕਤੋ ਚ ਸਜ੍ਝਾਯੇ ਪਞ੍ਚਨ੍ਨਂ ਪਞ੍ਚਨ੍ਨਂ ਪਞ੍ਚਕਾਨਂ ਵਸੇਨ ਪਞ੍ਚਮਾਸਪਰਿਪੁਣ੍ਣਾ ਲਬ੍ਭਨ੍ਤਿ, ਤਚਪਞ੍ਚਕੇ ਪਨ ਵਿਸੁਂ ਤਿਪਞ੍ਚਾਹਮੇਵਾਤਿ ਅਡ੍ਢਮਾਸੋਯੇਵੇਕੋ ਲਬ੍ਭਤੀਤਿ ਅਡ੍ਢਮਾਸਾਧਿਕਪਞ੍ਚਮਾਸਾ ਲਬ੍ਭਨ੍ਤਿ.

ਏਵਂ ਸਤਿ ਯਥਾ ਤਤ੍ਥ ਅਡ੍ਢਮਾਸੇ ਊਨੇਪਿ ਮਾਸਪਰਿਚ੍ਛੇਦੇਨ ਪਰਿਚ੍ਛਿਜ੍ਜਮਾਨੇ ਸਜ੍ਝਾਯੇ ਛ ਮਾਸਾ ਪਰਿਚ੍ਛੇਦਕਾ ਹੋਨ੍ਤੀਤਿ ਪਰਿਚ੍ਛਿਜ੍ਜਮਾਨਸ੍ਸ ਸਜ੍ਝਾਯਸ੍ਸ ਸਤ੍ਤਮਾਸਾਦਿਮਾਸਨ੍ਤਰਗਮਨਨਿਵਾਰਣਤ੍ਥਂ ਛਮਾਸਗ੍ਗਹਣਂ ਕਤਂ, ਨ ਸਕਲਛਮਾਸੇ ਸਜ੍ਝਾਯਪ੍ਪਵਤ੍ਤਿਦਸ੍ਸਨਤ੍ਥਂ, ਏਵਮਿਧਾਪਿ ਮਾਸਵਸੇਨ ਕਾਲੇ ਪਰਿਚ੍ਛਿਜ੍ਜਮਾਨੇ ਊਨੇਪਿ ਪਞ੍ਚਦਿਵਸੇ ਦਿਯਡ੍ਢਮਾਸੋ ਪਰਿਚ੍ਛੇਦਕੋ ਹੋਤੀਤਿ ਪਰਿਚ੍ਛਿਜ੍ਜਮਾਨਸ੍ਸ ਕਾਲਸ੍ਸ ਦ੍ਵਿਮਾਸਾਦਿਮਾਸਨ੍ਤਰਗਮਨਨਿਵਾਰਣਤ੍ਥਂ ‘‘ਦਿਯਡ੍ਢਮਾਸੋ ਸੇਸੋ’’ਤਿ ਦਿਯਡ੍ਢਮਾਸਗ੍ਗਹਣਂ ਕਤਨ੍ਤਿ ਏਵਮੇਤ੍ਥ ਅਤ੍ਥੋ ਗਹੇਤਬ੍ਬੋ. ਅਞ੍ਞਥਾ ਚ ਅਟ੍ਠਕਥਾਵਚਨਾਨਂ ਅਞ੍ਞਮਞ੍ਞਵਿਰੋਧੋ ਆਪਜ੍ਜਤਿ. ਏਕਾਹਮੇਵ ਵਾ ਭਗਵਤੋ ਸਰੀਰਂ ਚਿਤਕਾਯ ਝਾਯੀਤਿ ਖੁਦ੍ਦਕਭਾਣਕਾਨਂ ਅਧਿਪ੍ਪਾਯੋਤਿ ਗਹੇਤਬ੍ਬਂ. ਏਵਞ੍ਹਿ ਸਤਿ ਪਰਿਨਿਬ੍ਬਾਨਤੋ ਸਤ੍ਤਸੁ ਸਾਧੁਕੀਲ਼ਨਦਿਵਸੇਸੁ ਵੀਤਿਵਤ੍ਤੇਸੁ ਅਟ੍ਠਮਿਯਂ ਚਿਤਕਾਯ ਭਗਵਤੋ ਸਰੀਰਂ ਝਾਪੇਤ੍ਵਾ ਤਤੋ ਪਰਂ ਸਤ੍ਤਸੁ ਦਿਵਸੇਸੁ ਧਾਤੁਪੂਜਂ ਅਕਂਸੂਤਿ ਅਡ੍ਢਮਾਸੋ ਅਤਿਕ੍ਕਨ੍ਤੋ, ਗਿਮ੍ਹਾਨਂ ਦਿਯਡ੍ਢੋ ਚ ਮਾਸੋ ਸੇਸੋ ਹੋਤਿ. ਪਰਿਨਿਬ੍ਬਾਨਸੁਤ੍ਤਨ੍ਤਪਾਲ਼ਿਯਮ੍ਪਿ ਹਿ ਚਿਤਕਾਯ ਝਾਪਨਸਤ੍ਤਾਹਂ ਨ ਆਗਤਂ, ਦ੍ਵੇਯੇਵ ਸਤ੍ਤਾਹਾਨਿ ਆਗਤਾਨਿ, ਉਪਪਰਿਕ੍ਖਿਤ੍ਵਾ ਪਨ ਯਂ ਰੁਚ੍ਚਤਿ, ਤਂ ਗਹੇਤਬ੍ਬਂ. ਇਤੋ ਅਞ੍ਞੇਨ ਵਾ ਪਕਾਰੇਨ ਯਥਾ ਨ ਵਿਰੁਜ੍ਝਤਿ, ਤਥਾ ਕਾਰਣਂ ਪਰਿਯੇਸਿਤਬ੍ਬਂ. ਯਂ ਪਨੇਤ੍ਥ ਕੇਨਚਿ ਵੁਤ੍ਤਂ ‘‘ਅਡ੍ਢਮਾਸੋ ਅਤਿਕ੍ਕਨ੍ਤੋਤਿ ਏਤ੍ਥ ਏਕੋ ਦਿਵਸੋ ਨਟ੍ਠੋ. ਸੋ ਪਾਟਿਪਦਦਿਵਸੋ ਕੋਲਾਹਲਦਿਵਸੋ ਨਾਮ, ਤਸ੍ਮਾ ਇਧ ਨ ਗਹਿਤੋ’’ਤਿ. ਤਂ ਨ ਸੁਨ੍ਦਰਂ ਪਰਿਨਿਬ੍ਬਾਨਸੁਤ੍ਤਨ੍ਤਪਾਲ਼ਿਯਂ ਪਾਟਿਪਦਦਿਵਸਤੋਯੇਵ ਪਟ੍ਠਾਯ ਸਤ੍ਤਾਹਸ੍ਸ ਵੁਤ੍ਤਤ੍ਤਾ ਅਟ੍ਠਕਥਾਯਞ੍ਚ ਪਰਿਨਿਬ੍ਬਾਨਦਿਵਸੇਨਪਿ ਸਦ੍ਧਿਂ ਤਿਣ੍ਣਂ ਸਤ੍ਤਾਹਾਨਂ ਗਹਿਤਤ੍ਤਾ. ਤਥਾ ਹਿ ਪਰਿਨਿਬ੍ਬਾਨਦਿਵਸੇਨ ਸਦ੍ਧਿਂ ਤਿਣ੍ਣਂ ਸਤ੍ਤਾਹਾਨਂ ਗਹਿਤਤ੍ਤਾ ਜੇਟ੍ਠਮੂਲਸੁਕ੍ਕਪਞ੍ਚਮੀ ਏਕਵੀਸਤਿਮੋ ਦਿਵਸੋ ਹੋਤਿ.

ਸਤ੍ਤਸੁ ਸਾਧੁਕੀਲ਼ਨਦਿਵਸੇਸੂਤਿ ਏਤ੍ਥ ਸਾਧੁਕੀਲ਼ਨਂ ਨਾਮ ਸਂਵੇਗਵਤ੍ਥੁਂ ਕਿਤ੍ਤੇਤ੍ਵਾ ਕਿਤ੍ਤੇਤ੍ਵਾ ਅਨਿਚ੍ਚਤਾਪਟਿਸਂਯੁਤ੍ਤਾਨਿ ਗੀਤਾਨਿ ਗਾਯਿਤ੍ਵਾ ਪੂਜਾਵਸੇਨ ਕੀਲ਼ਨਤੋ ਸੁਨ੍ਦਰਂ ਕੀਲ਼ਨਨ੍ਤਿ ਸਾਧੁਕੀਲ਼ਨਂ. ਅਥ ਵਾ ਸਪਰਹਿਤਸਾਧਨਟ੍ਠੇਨ ਸਾਧੁ, ਤੇਸਂ ਸਂਵੇਗਵਤ੍ਥੁਂ ਕਿਤ੍ਤੇਤ੍ਵਾ ਕਿਤ੍ਤੇਤ੍ਵਾ ਕੀਲ਼ਨਂ ਸਾਧੁਕੀਲ਼ਨਂ, ਉਲ਼ਾਰਪੁਞ੍ਞਪਸਵਨਤੋ ਸਮ੍ਪਰਾਯਿਕਤ੍ਥਾਵਿਰੋਧਿਕੀਲ਼ਾਵਿਹਾਰੋਤਿ ਅਤ੍ਥੋ. ਏਤ੍ਥ ਚ ਪੁਰਿਮਸ੍ਮਿਂ ਸਤ੍ਤਾਹੇ ਸਾਧੁਕੀਲ਼ਾਯ ਏਕਦੇਸੇਨ ਕਤਤ੍ਤਾ ਸਾਧੁਕੀਲ਼ਨਦਿਵਸਾ ਨਾਮ ਤੇ ਜਾਤਾ. ਵਿਸੇਸਤੋ ਪਨ ਧਾਤੁਪੂਜਾਦਿਵਸੇਸੁਯੇਵ ਸਾਧੁਕੀਲ਼ਨਂ ਅਕਂਸੁ. ਤਤੋਯੇਵ ਚ ਮਹਾਪਰਿਨਿਬ੍ਬਾਨਸੁਤ੍ਤਨ੍ਤਪਾਲ਼ਿਯਂ –

‘‘ਅਥ ਖੋ ਕੋਸਿਨਾਰਕਾ ਮਲ੍ਲਾ ਭਗਵਤੋ ਸਰੀਰਾਨਿ ਸਤ੍ਤਾਹਂ ਸਨ੍ਥਾਗਾਰੇ ਸਤ੍ਤਿਪਞ੍ਜਰਂ ਕਰਿਤ੍ਵਾ ਧਨੁਪਾਕਾਰਂ ਪਰਿਕ੍ਖਿਪਾਪੇਤ੍ਵਾ ਨਚ੍ਚੇਹਿ ਗੀਤੇਹਿ ਵਾਦਿਤੇਹਿ ਮਾਲੇਹਿ ਗਨ੍ਧੇਹਿ ਸਕ੍ਕਰਿਂਸੁ ਗਰੁਂ ਕਰਿਂਸੁ ਮਾਨੇਸੁਂ ਪੂਜੇਸੁ’’ਨ੍ਤਿ (ਦੀ. ਨਿ. ੨.੨੩੫).

ਏਤਸ੍ਸ ਅਟ੍ਠਕਥਾਯਂ (ਦੀ. ਨਿ. ਅਟ੍ਠ. ੨.੨੩੫) ਵੁਤ੍ਤਂ –

‘‘ਕਸ੍ਮਾ ਪਨੇਤੇ ਏਵਮਕਂਸੂਤਿ? ਇਤੋ ਪੁਰਿਮੇਸੁ ਦ੍ਵੀਸੁ ਸਤ੍ਤਾਹੇਸੁ ਤੇ ਭਿਕ੍ਖੁਸਙ੍ਘਸ੍ਸ ਠਾਨਨਿਸਜ੍ਜੋਕਾਸਂ ਕਰੋਨ੍ਤਾ ਖਾਦਨੀਯਭੋਜਨੀਯਾਦੀਨਿ ਸਂਵਿਦਹਨ੍ਤਾ ਸਾਧੁਕੀਲ਼ਿਕਾਯ ਓਕਾਸਂ ਨ ਲਭਿਂਸੁ. ਤਤੋ ਨੇਸਂ ਅਹੋਸਿ ‘ਇਮਂ ਸਤ੍ਤਾਹਂ ਸਾਧੁਕੀਲ਼ਿਤਂ ਕੀਲ਼ਿਸ੍ਸਾਮ, ਠਾਨਂ ਖੋ ਪਨੇਤਂ ਵਿਜ੍ਜਤਿ, ਯਂ ਅਮ੍ਹਾਕਂ ਪਮਤ੍ਤਭਾਵਂ ਞਤ੍ਵਾ ਕੋਚਿਦੇਵ ਆਗਨ੍ਤ੍ਵਾ ਧਾਤੁਯੋ ਗਣ੍ਹੇਯ੍ਯ, ਤਸ੍ਮਾ ਆਰਕ੍ਖਂ ਠਪੇਤ੍ਵਾ ਕੀਲ਼ਿਸ੍ਸਾਮਾ’ਤਿ, ਤੇਨ ਤੇ ਏਵਮਕਂਸੂ’’ਤਿ.

ਤਸ੍ਮਾ ਵਿਸੇਸਤੋ ਸਾਧੁਕੀਲ਼ਿਕਾ ਧਾਤੁਪੂਜਾਦਿਵਸੇਸੁਯੇਵਾਤਿ ਦਟ੍ਠਬ੍ਬਂ. ਤੇ ਪਨ ਧਾਤੁਪੂਜਾਯ ਕਤਤ੍ਤਾ ‘‘ਧਾਤੁਪੂਜਾਦਿਵਸਾ’’ਤਿ ਪਾਕਟਾ ਜਾਤਾਤਿ ਆਹ ‘‘ਸਤ੍ਤਸੁ ਚ ਧਾਤੁਪੂਜਾਦਿਵਸੇਸੂ’’ਤਿ. ਉਪਕਟ੍ਠਾਤਿ ਆਸਨ੍ਨਾ. ਵਸ੍ਸਂ ਉਪਨੇਨ੍ਤਿ ਉਪਗਚ੍ਛਨ੍ਤਿ ਏਤ੍ਥਾਤਿ ਵਸ੍ਸੂਪਨਾਯਿਕਾ. ਏਕਂ ਮਗ੍ਗਂ ਗਤੋਤਿ ਚਾਰਿਕਂ ਚਰਿਤ੍ਵਾ ਮਹਾਜਨਂ ਅਸ੍ਸਾਸੇਤੁਂ ਏਕੇਨ ਮਗ੍ਗੇਨ ਗਤੋ. ਏਵਂ ਅਨੁਰੁਦ੍ਧਤ੍ਥੇਰਾਦਯੋਪਿ ਤੇਸੁ ਤੇਸੁ ਜਨਪਦੇਸੁ ਚਾਰਿਕਂ ਚਰਿਤ੍ਵਾ ਮਹਾਜਨਂ ਅਸ੍ਸਾਸੇਨ੍ਤਾ ਗਤਾਤਿ ਦਟ੍ਠਬ੍ਬਂ. ਯੇਨ ਸਾਵਤ੍ਥਿ, ਤੇਨ ਚਾਰਿਕਂ ਪਕ੍ਕਾਮੀਤਿ ਯਤ੍ਥ ਸਾਵਤ੍ਥਿ, ਤਤ੍ਥ ਚਾਰਿਕਂ ਪਕ੍ਕਾਮਿ, ਯੇਨ ਵਾ ਦਿਸਾਭਾਗੇਨ ਸਾਵਤ੍ਥਿ ਪਕ੍ਕਮਿਤਬ੍ਬਾ ਹੋਤਿ, ਤੇਨ ਦਿਸਾਭਾਗੇਨ ਚਾਰਿਕਂ ਪਕ੍ਕਾਮੀਤਿ ਅਤ੍ਥੋ.

ਤਤ੍ਰਾਤਿ ਤਸ੍ਸਂ ਸਾਵਤ੍ਥਿਯਂ. ਸੁਦਨ੍ਤਿ ਨਿਪਾਤਮਤ੍ਤਂ. ਅਨਿਚ੍ਚਤਾਦਿਪਟਿਸਂਯੁਤ੍ਤਾਯਾਤਿ ‘‘ਸਬ੍ਬੇ ਸਙ੍ਖਾਰਾ ਅਨਿਚ੍ਚਾ’’ਤਿਆਦਿਨਯਪ੍ਪਵਤ੍ਤਾਯ. ਅਸਮੁਚ੍ਛਿਨ੍ਨਤਣ੍ਹਾਨੁਸਯਤ੍ਤਾ ਅਵਿਜ੍ਜਾਤਣ੍ਹਾਭਿਸਙ੍ਖਤੇਨ ਕਮ੍ਮੁਨਾ ਭਵਯੋਨਿਗਤਿਠਿਤਿਸਤ੍ਤਾਵਾਸੇਸੁ ਖਨ੍ਧਪਞ੍ਚਕਸਙ੍ਖਾਤਂ ਅਤ੍ਤਭਾਵਂ ਜਨੇਤਿ ਅਭਿਨਿਬ੍ਬਤ੍ਤੇਤੀਤਿ ਜਨੋ, ਕਿਲੇਸੇ ਜਨੇਤਿ, ਅਜਨਿ, ਜਨਿਸ੍ਸਤੀਤਿ ਵਾ ਜਨੋ, ਮਹਨ੍ਤੋ ਜਨੋਤਿ ਮਹਾਜਨੋ, ਤਂ ਮਹਾਜਨਂ, ਬਹੁਜਨਨ੍ਤਿ ਅਤ੍ਥੋ. ਸਞ੍ਞਾਪੇਤ੍ਵਾਤਿ ਸਮਸ੍ਸਾਸੇਤ੍ਵਾ. ਗਨ੍ਧਕੁਟਿਯਾ ਦ੍ਵਾਰਂ ਵਿਵਰਿਤ੍ਵਾਤਿ ਪਰਿਭੋਗਚੇਤਿਯਭਾਵਤੋ ਗਨ੍ਧਕੁਟਿਂ ਵਨ੍ਦਿਤ੍ਵਾ ਗਨ੍ਧਕੁਟਿਯਾ ਦ੍ਵਾਰਂ ਵਿਵਰੀਤਿ ਵੇਦਿਤਬ੍ਬਂ. ਤੇਨੇਵ ਦੀਘਨਿਕਾਯਟ੍ਠਕਥਾਯਂ (ਦੀ. ਨਿ. ਅਟ੍ਠ. ੧.ਪਠਮਮਹਾਸਙ੍ਗੀਤਿਕਥਾ) ‘‘ਗਨ੍ਧਕੁਟਿਂ ਵਨ੍ਦਿਤ੍ਵਾ’’ਤਿ ਵੁਤ੍ਤਂ. ਮਿਲਾਤਂ ਮਾਲਾਕਚਵਰਂ ਮਿਲਾਤਮਾਲਾਕਚਵਰਂ. ਯਥਾਠਾਨੇ ਠਪੇਤ੍ਵਾਤਿ ਪਠਮਠਿਤਟ੍ਠਾਨਂ ਅਨਤਿਕ੍ਕਮਿਤ੍ਵਾ ਯਥਾਠਿਤਟ੍ਠਾਨੇਯੇਵ ਠਪੇਤ੍ਵਾਤਿ ਅਤ੍ਥੋ. ਭਗਵਤੋ ਠਿਤਕਾਲੇ ਕਰਣੀਯਂ ਵਤ੍ਤਂ ਸਬ੍ਬਮਕਾਸੀਤਿ ਸੇਨਾਸਨੇ ਕਤ੍ਤਬ੍ਬਵਤ੍ਤਂ ਸਨ੍ਧਾਯ ਵੁਤ੍ਤਂ. ਕਰੋਨ੍ਤੋ ਚ ਨ੍ਹਾਨਕੋਟ੍ਠਕੇ ਸਮ੍ਮਜ੍ਜਨਉਦਕੂਪਟ੍ਠਾਨਾਦਿਕਾਲੇਸੁ ਗਨ੍ਧਕੁਟਿਂ ਗਨ੍ਤ੍ਵਾ ‘‘ਨਨੁ ਭਗਵਾ ਅਯਂ ਤੁਮ੍ਹਾਕਂ ਨ੍ਹਾਨਕਾਲੋ, ਅਯਂ ਧਮ੍ਮਦੇਸਨਾਕਾਲੋ, ਅਯਂ ਭਿਕ੍ਖੂਨਂ ਓਵਾਦਦਾਨਕਾਲੋ, ਅਯਂ ਸੀਹਸੇਯ੍ਯਂ ਕਪ੍ਪਨਕਾਲੋ, ਅਯਂ ਮੁਖਧੋਵਨਕਾਲੋ’’ਤਿਆਦਿਨਾ ਨਯੇਨ ਪਰਿਦੇਵਮਾਨੋਵ ਅਕਾਸਿ. ਤਮੇਨਂ ਅਞ੍ਞਤਰਾ ਦੇਵਤਾ ‘‘ਭਨ੍ਤੇ ਆਨਨ੍ਦ, ਤੁਮ੍ਹੇ ਏਵਂ ਪਰਿਦੇਵਮਾਨਾ ਕਥਂ ਅਞ੍ਞੇ ਅਸ੍ਸਾਸਯਿਸ੍ਸਥਾ’’ਤਿ ਸਂਵੇਜੇਸਿ. ਸੋ ਤਸ੍ਸਾ ਵਚਨੇਨ ਸਂਵਿਗ੍ਗਹਦਯੋ ਸਨ੍ਥਮ੍ਭਿਤ੍ਵਾ ਤਥਾਗਤਸ੍ਸ ਪਰਿਨਿਬ੍ਬਾਨਤੋ ਪਭੁਤਿ ਠਾਨਨਿਸਜ੍ਜਬਹੁਲਤਾਯ ਉਸ੍ਸਨ੍ਨਧਾਤੁਕਂ ਕਾਯਂ ਸਮਸ੍ਸਾਸੇਤੁਂ ਖੀਰਵਿਰੇਚਨਂ ਪਿਵਿ. ਇਦਾਨਿ ਤਂ ਦਸ੍ਸੇਨ੍ਤੋ ‘‘ਅਥ ਥੇਰੋ’’ਤਿਆਦਿਮਾਹ.

ਉਸ੍ਸਨ੍ਨਧਾਤੁਕਨ੍ਤਿ ਉਪਚਿਤਸੇਮ੍ਹਾਦਿਧਾਤੁਕਂ ਕਾਯਂ. ਸਮਸ੍ਸਾਸੇਤੁਨ੍ਤਿ ਸਨ੍ਤਪ੍ਪੇਤੁਂ. ਦੁਤਿਯਦਿਵਸੇਤਿ ਦੇਵਤਾਯ ਸਂਵੇਜਿਤਦਿਵਸਤੋ. ‘‘ਜੇਤਵਨਵਿਹਾਰਂ ਪਵਿਟ੍ਠਦਿਵਸਤੋ ਵਾ ਦੁਤਿਯਦਿਵਸੇ’’ਤਿ ਵਦਨ੍ਤਿ. ਵਿਰਿਚ੍ਚਤਿ ਏਤੇਨਾਤਿ ਵਿਰੇਚਨਂ, ਓਸਧਪਰਿਭਾਵਿਤਂ ਖੀਰਮੇਵ ਵਿਰੇਚਨਨ੍ਤਿ ਖੀਰਵਿਰੇਚਨਂ. ਯਂ ਸਨ੍ਧਾਯਾਤਿ ਯਂ ਭੇਸਜ੍ਜਪਾਨਂ ਸਨ੍ਧਾਯ. ਅਙ੍ਗਸੁਭਤਾਯ ਸੁਭੋਤਿ ਏਵਂ ਲਦ੍ਧਨਾਮਤ੍ਤਾ ਸੁਭੇਨ ਮਾਣਵੇਨ. ਪਹਿਤਂ ਮਾਣਵਕਨ੍ਤਿ ‘‘ਸਤ੍ਥਾ ਪਰਿਨਿਬ੍ਬੁਤੋ ਆਨਨ੍ਦਤ੍ਥੇਰੋ ਕਿਰਸ੍ਸ ਪਤ੍ਤਚੀਵਰਂ ਗਹੇਤ੍ਵਾ ਆਗਤੋ, ਮਹਾਜਨੋ ਚ ਤਂ ਦਸ੍ਸਨਾਯ ਉਪਸਙ੍ਕਮਤੀ’’ਤਿ ਸੁਤ੍ਵਾ ‘‘ਵਿਹਾਰਂ ਖੋ ਪਨ ਗਨ੍ਤ੍ਵਾ ਮਹਾਜਨਮਜ੍ਝੇ ਨ ਸਕ੍ਕਾ ਸੁਖੇਨ ਪਟਿਸਨ੍ਥਾਰਂ ਵਾ ਕਾਤੁਂ ਧਮ੍ਮਕਥਂ ਵਾ ਸੋਤੁਂ, ਗੇਹਂ ਆਗਤਂਯੇਵ ਨਂ ਦਿਸ੍ਵਾ ਸੁਖੇਨ ਪਟਿਸਨ੍ਥਾਰਂ ਕਰਿਸ੍ਸਾਮਿ, ਏਕਾ ਚ ਮੇ ਕਙ੍ਖਾ ਅਤ੍ਥਿ, ਤਮ੍ਪਿ ਨਂ ਪੁਚ੍ਛਿਸ੍ਸਾਮੀ’’ਤਿ ਚਿਨ੍ਤੇਤ੍ਵਾ ਸੁਭੇਨ ਮਾਣਵੇਨ ਪੇਸਿਤਂ ਮਾਣਵਕਂ. ਏਤਦਵੋਚਾਤਿ ਏਤਂ ‘‘ਅਕਾਲੋ ਖੋ’’ਤਿਆਦਿਕਂ ਆਨਨ੍ਦਤ੍ਥੇਰੋ ਅਵੋਚ. ਅਕਾਲੋ ਖੋਤਿ ਅਜ੍ਜ ਗਨ੍ਤੁਂ ਯੁਤ੍ਤਕਾਲੋ ਨ ਹੋਤਿ. ਕਸ੍ਮਾਤਿ ਚੇ ਆਹ ‘‘ਅਤ੍ਥਿ ਮੇ ਅਜ੍ਜਾ’’ਤਿਆਦਿ. ਭੇਸਜ੍ਜਮਤ੍ਤਾਤਿ ਅਪ੍ਪਮਤ੍ਤਕਂ ਭੇਸਜ੍ਜਂ. ਅਪ੍ਪਤ੍ਥੋ ਹਿ ਅਯਂ ਮਤ੍ਤਾਸਦ੍ਦੋ ‘‘ਮਤ੍ਤਾ ਸੁਖਪਰਿਚ੍ਚਾਗਾ’’ਤਿਆਦੀਸੁ ਵਿਯ.

ਦੁਤਿਯਦਿਵਸੇਤਿ ਖੀਰਵਿਰੇਚਨਂ ਪੀਤਦਿਵਸਤੋ ਦੁਤਿਯਦਿਵਸੇ. ਚੇਤਕਤ੍ਥੇਰੇਨਾਤਿ ਚੇਤਿਯਰਟ੍ਠੇ ਜਾਤਤ੍ਤਾ ‘‘ਚੇਤਕੋ’’ਤਿ ਏਵਂਲਦ੍ਧਨਾਮੇਨ. ਸੁਭੇਨ ਮਾਣਵੇਨ ਪੁਟ੍ਠੋਤਿ ‘‘ਯੇਸੁ ਧਮ੍ਮੇਸੁ ਭਵਂ ਗੋਤਮੋ ਇਮਂ ਲੋਕਂ ਪਤਿਟ੍ਠਾਪੇਸਿ, ਤੇ ਤਸ੍ਸ ਅਚ੍ਚਯੇਨ ਨਟ੍ਠਾ ਨੁ ਖੋ, ਧਰਨ੍ਤਿ, ਸਚੇ ਧਰਨ੍ਤਿ, ਆਨਨ੍ਦੋ ਜਾਨਿਸ੍ਸਤਿ, ਹਨ੍ਦ ਨਂ ਪੁਚ੍ਛਾਮੀ’’ਤਿ ਏਵਂ ਚਿਨ੍ਤੇਤ੍ਵਾ ‘‘ਯੇਸਂ ਸੋ ਭਵਂ ਗੋਤਮੋ ਧਮ੍ਮਾਨਂ ਵਣ੍ਣਵਾਦੀ ਅਹੋਸਿ, ਯਤ੍ਥ ਚ ਇਮਂ ਜਨਤਂ ਸਮਾਦਪੇਸਿ ਨਿਵੇਸੇਸਿ ਪਤਿਟ੍ਠਾਪੇਸਿ, ਕਤਮੇਸਾਨਂ ਖੋ ਭੋ ਆਨਨ੍ਦ ਧਮ੍ਮਾਨਂ ਸੋ ਭਵਂ ਗੋਤਮੋ ਵਣ੍ਣਵਾਦੀ ਅਹੋਸੀ’’ਤਿਆਦਿਨਾ (ਦੀ. ਨਿ. ੧.੪੪੮) ਸੁਭੇਨ ਮਾਣਵੇਨ ਪੁਟ੍ਠੋ. ਅਥਸ੍ਸ ਥੇਰੋ ਤੀਣਿ ਪਿਟਕਾਨਿ ਸੀਲਕ੍ਖਨ੍ਧਾਦੀਹਿ ਤੀਹਿ ਖਨ੍ਧੇਹਿ ਸਙ੍ਗਹੇਤ੍ਵਾ ਦਸ੍ਸੇਨ੍ਤੋ ‘‘ਤਿਣ੍ਣਂ ਖੋ, ਮਾਣਵ, ਖਨ੍ਧਾਨਂ ਸੋ ਭਗਵਾ ਵਣ੍ਣਵਾਦੀ’’ਤਿਆਦਿਨਾ ਸੁਭਸੁਤ੍ਤਮਭਾਸਿ. ਤਂ ਸਨ੍ਧਾਯ ਵੁਤ੍ਤਂ ‘‘ਦੀਘਨਿਕਾਯੇ ਸੁਭਸੁਤ੍ਤਂ ਨਾਮ ਦਸਮਂ ਸੁਤ੍ਤਮਭਾਸੀ’’ਤਿ.

ਖਣ੍ਡਫੁਲ੍ਲਪਟਿਸਙ੍ਖਰਣਨ੍ਤਿ ਏਤ੍ਥ ਖਣ੍ਡਨ੍ਤਿ ਛਿਨ੍ਨਂ. ਫੁਲ੍ਲਨ੍ਤਿ ਭਿਨ੍ਨਂ. ਤੇਸਂ ਪਟਿਸਙ੍ਖਰਣਂ ਪੁਨ ਸਮ੍ਮਾ ਪਾਕਤਿਕਕਰਣਂ, ਅਭਿਨਵਕਰਣਨ੍ਤਿ ਵੁਤ੍ਤਂ ਹੋਤਿ. ਰਾਜਗਹਨ੍ਤਿ ਏਵਂਨਾਮਕਂ ਨਗਰਂ. ਤਞ੍ਹਿ ਮਨ੍ਧਤੁਮਹਾਗੋਵਿਨ੍ਦਾਦੀਹਿ ਪਰਿਗ੍ਗਹਿਤਤ੍ਤਾ ‘‘ਰਾਜਗਹ’’ਨ੍ਤਿ ਵੁਚ੍ਚਤਿ. ਛਡ੍ਡਿਤਪਤਿਤਉਕ੍ਲਾਪਾਤਿ ਛਡ੍ਡਿਤਾ ਚ ਪਤਿਤਾ ਚ ਉਕ੍ਲਾਪਾ ਚ ਅਹੇਸੁਨ੍ਤਿ ਅਤ੍ਥੋ. ਇਦਂ ਵੁਤ੍ਤਂ ਹੋਤਿ – ਭਗਵਤੋ ਪਰਿਨਿਬ੍ਬਾਨਟ੍ਠਾਨਂ ਗਚ੍ਛਨ੍ਤੇਹਿ ਭਿਕ੍ਖੂਹਿ ਛਡ੍ਡਿਤਾ ਵਿਸ੍ਸਟ੍ਠਾ, ਤਤੋਯੇਵ ਚ ਉਪਚਿਕਾਦੀਹਿ ਖਾਦਿਤਤ੍ਤਾ ਇਤੋ ਚਿਤੋ ਚ ਪਤਿਤਾ, ਸਮ੍ਮਜ੍ਜਨਾਭਾਵੇਨ ਆਕਿਣ੍ਣਕਚਵਰਤ੍ਤਾ ਉਕ੍ਲਾਪਾ ਚ ਅਹੇਸੁਨ੍ਤਿ. ਇਮਮੇਵਤ੍ਥਂ ਦਸ੍ਸੇਨ੍ਤੋ ਆਹ ‘‘ਭਗਵਤੋ ਹੀ’’ਤਿਆਦਿ. ਪਰਿਚ੍ਛੇਦਵਸੇਨ ਵੇਣਿਯਤਿ ਦਿਸ੍ਸਤੀਤਿ ਪਰਿਵੇਣਂ. ਤਤ੍ਥਾਤਿ ਤੇਸੁ ਵਿਹਾਰੇਸੁ. ਖਣ੍ਡਫੁਲ੍ਲਪਟਿਸਙ੍ਖਰਣਨ੍ਤਿ ਇਮਿਨਾ ਸਮ੍ਬਨ੍ਧੋ. ਪਠਮਂ ਮਾਸਨ੍ਤਿ ਵਸ੍ਸਾਨਸ੍ਸ ਪਠਮਂ ਮਾਸਂ, ਅਚ੍ਚਨ੍ਤਸਂਯੋਗੇ ਚੇਤਂ ਉਪਯੋਗਵਚਨਂ. ਸੇਨਾਸਨਵਤ੍ਤਾਨਂ ਪਞ੍ਞਤ੍ਤਤ੍ਤਾ ਸੇਨਾਸਨਕ੍ਖਨ੍ਧਕੇ ਚ ਸੇਨਾਸਨਪਟਿਬਦ੍ਧਾਨਂ ਬਹੂਨਂ ਵਚਨਤੋ ‘‘ਭਗਵਤਾ…ਪੇ… ਵਣ੍ਣਿਤ’’ਨ੍ਤਿ ਵੁਤ੍ਤਂ.

ਦੁਤਿਯਦਿਵਸੇਤਿ ‘‘ਖਣ੍ਡਫੁਲ੍ਲਪਟਿਸਙ੍ਖਰਣਂ ਕਰੋਮਾ’’ਤਿ ਚਿਨ੍ਤਿਤਦਿਵਸਤੋ ਦੁਤਿਯਦਿਵਸੇ. ਸੋ ਚ ਵਸ੍ਸੂਪਨਾਯਿਕਦਿਵਸਤੋ ਦੁਤਿਯਦਿਵਸੋਤਿ ਵੇਦਿਤਬ੍ਬੋ. ਤੇ ਹਿ ਥੇਰਾ ਆਸਾਲ਼੍ਹੀਪੁਣ੍ਣਮਾਯ ਉਪੋਸਥਂ ਕਤ੍ਵਾ ਪਾਟਿਪਦੇ ਸਨ੍ਨਿਪਤਿਤ੍ਵਾ ਵਸ੍ਸਂ ਉਪਗਨ੍ਤ੍ਵਾ ਏਵਂ ਚਿਨ੍ਤੇਸੁਂ. ਅਜਾਤਸਤ੍ਤੁ ਰਾਜਾਤਿ ਅਜਾਤੋ ਹੁਤ੍ਵਾ ਪਿਤੁਨੋ ਪਚ੍ਚਤ੍ਥਿਕੋ ਜਾਤੋਤਿ ‘‘ਅਜਾਤਸਤ੍ਤੂ’’ਤਿ ਲਦ੍ਧਵੋਹਾਰੋ ਰਾਜਾ. ਤਸ੍ਮਿਂ ਕਿਰ ਕੁਚ੍ਛਿਗਤੇ ਦੇਵਿਯਾ ਏਵਰੂਪੋ ਦੋਹਲ਼ੋ ਉਪ੍ਪਜ੍ਜਿ ‘‘ਅਹੋ ਵਤਾਹਂ ਰਞ੍ਞੋ ਦਕ੍ਖਿਣਬਾਹੁਤੋ ਲੋਹਿਤਂ ਪਿਵੇਯ੍ਯ’’ਨ੍ਤਿ. ਅਥ ਤਸ੍ਸਾ ਕਥੇਤੁਂ ਅਸਕ੍ਕੋਨ੍ਤਿਯਾ ਕਿਸਭਾਵਂ ਦੁਬ੍ਬਣ੍ਣਭਾਵਞ੍ਚ ਦਿਸ੍ਵਾ ਰਾਜਾ ਸਯਮੇਵ ਪੁਚ੍ਛਿਤ੍ਵਾ ਞਤ੍ਵਾ ਚ ਵੇਜ੍ਜੇ ਪਕ੍ਕੋਸਾਪੇਤ੍ਵਾ ਸੁਵਣ੍ਣਸਤ੍ਥਕੇਨ ਬਾਹੁਂ ਫਾਲੇਤ੍ਵਾ ਸੁਵਣ੍ਣਸਰਕੇਨ ਲੋਹਿਤਂ ਗਹੇਤ੍ਵਾ ਉਦਕੇਨ ਸਮ੍ਭਿਨ੍ਦਿਤ੍ਵਾ ਪਾਯੇਸਿ. ਨੇਮਿਤ੍ਤਕਾ ਤਂ ਸੁਤ੍ਵਾ ‘‘ਏਸ ਗਬ੍ਭੋ ਰਞ੍ਞੋ ਸਤ੍ਤੁ ਭਵਿਸ੍ਸਤਿ, ਇਮਿਨਾ ਰਾਜਾ ਹਞ੍ਞਿਸ੍ਸਤੀ’’ਤਿ ਬ੍ਯਾਕਰਿਂਸੁ, ਤਸ੍ਮਾ ‘‘ਅਜਾਤੋਯੇਵ ਰਞ੍ਞੋ ਸਤ੍ਤੁ ਭਵਿਸ੍ਸਤੀ’’ਤਿ ਨੇਮਿਤ੍ਤਕੇਹਿ ਨਿਦ੍ਦਿਟ੍ਠਤ੍ਤਾ ਅਜਾਤਸਤ੍ਤੁ ਨਾਮ ਜਾਤੋ. ਕਿਨ੍ਤਿ ਕਾਰਣਪੁਚ੍ਛਨਤ੍ਥੇ ਨਿਪਾਤੋ, ਕਸ੍ਮਾਤਿ ਅਤ੍ਥੋ. ਪਟਿਵੇਦੇਸੁਨ੍ਤਿ ਨਿਵੇਦੇਸੁਂ, ਜਾਨਾਪੇਸੁਨ੍ਤਿ ਅਤ੍ਥੋ. ਵਿਸ੍ਸਤ੍ਥਾਤਿ ਨਿਰਾਸਙ੍ਕਚਿਤ੍ਤਾ. ਆਣਾਚਕ੍ਕਨ੍ਤਿ ਆਣਾਯੇਵ ਅਪ੍ਪਟਿਹਤਵੁਤ੍ਤਿਯਾ ਪਵਤ੍ਤਨਟ੍ਠੇਨ ਚਕ੍ਕਨ੍ਤਿ ਆਣਾਚਕ੍ਕਂ. ਸਨ੍ਨਿਸਜ੍ਜਟ੍ਠਾਨਨ੍ਤਿ ਸਨ੍ਨਿਪਤਿਤ੍ਵਾ ਨਿਸੀਦਨਟ੍ਠਾਨਂ.

ਰਾਜਭਵਨਵਿਭੂਤਿਨ੍ਤਿ ਰਾਜਭਵਨਸਮ੍ਪਤ੍ਤਿਂ. ਅਵਹਸਨ੍ਤਮਿਵਾਤਿ ਅਵਹਾਸਂ ਕੁਰੁਮਾਨਂ ਵਿਯ. ਸਿਰਿਯਾ ਨਿਕੇਤਮਿਵਾਤਿ ਸਿਰਿਯਾ ਵਸਨਟ੍ਠਾਨਮਿਵ. ਏਕਨਿਪਾਤਤਿਤ੍ਥਮਿਵ ਚ ਦੇਵਮਨੁਸ੍ਸਨਯਨਵਿਹਙ੍ਗਾਨਨ੍ਤਿ ਏਕਸ੍ਮਿਂ ਪਾਨੀਯਤਿਤ੍ਥੇ ਸਨ੍ਨਿਪਤਨ੍ਤਾ ਪਕ੍ਖਿਨੋ ਵਿਯ ਸਬ੍ਬੇਸਂ ਜਨਾਨਂ ਚਕ੍ਖੂਨਿ ਮਣ੍ਡਪੇਯੇਵ ਨਿਪਤਨ੍ਤੀਤਿ ਦੇਵਮਨੁਸ੍ਸਾਨਂ ਨਯਨਸਙ੍ਖਾਤਵਿਹਙ੍ਗਾਨਂ ਏਕਨਿਪਾਤਤਿਤ੍ਥਮਿਵ ਚ. ਲੋਕਰਾਮਣੇਯ੍ਯਕਮਿਵ ਸਮ੍ਪਿਣ੍ਡਿਤਨ੍ਤਿ ਏਕਤ੍ਥ ਸਮ੍ਪਿਣ੍ਡਿਤਂ ਰਾਸਿਕਤਂ ਲੋਕੇ ਰਮਣੀਯਭਾਵਂ ਵਿਯ. ਯਦਿ ਲੋਕੇ ਵਿਜ੍ਜਮਾਨਂ ਰਮਣੀਯਤ੍ਤਂ ਸਬ੍ਬਮੇਵ ਆਨੇਤ੍ਵਾ ਏਕਤ੍ਥ ਸਮ੍ਪਿਣ੍ਡਿਤਂ ਸਿਯਾ, ਤਂ ਵਿਯਾਤਿ ਵੁਤ੍ਤਂ ਹੋਤਿ. ‘‘ਦਟ੍ਠਬ੍ਬਸਾਰਮਣ੍ਡਨ੍ਤਿ ਫੇਗ੍ਗੁਰਹਿਤਸਾਰਂ ਵਿਯ ਕਸਟਵਿਨਿਮੁਤ੍ਤਂ ਪਸਨ੍ਨਭੂਤਂ ਵਿਯ ਚ ਦਟ੍ਠਬ੍ਬੇਸੁ ਦਟ੍ਠੁਂ ਅਰਹਰੂਪੇਸੁ ਸਾਰਭੂਤਂ ਪਸਨ੍ਨਭੂਤਞ੍ਚਾ’’ਤਿ ਤੀਸੁਪਿ ਗਣ੍ਠਿਪਦੇਸੁ ਵੁਤ੍ਤਂ. ਦਟ੍ਠਬ੍ਬੋ ਦਸ੍ਸਨੀਯੋ ਸਾਰਭੂਤੋ ਵਿਸਿਟ੍ਠਤਰੋ ਮਣ੍ਡੋ ਮਣ੍ਡਨਂ ਅਲਙ੍ਕਾਰੋ ਏਤਸ੍ਸਾਤਿ ਦਟ੍ਠਬ੍ਬਸਾਰਮਣ੍ਡੋ, ਮਣ੍ਡਪੋਤਿ ਏਵਮੇਤ੍ਥ ਅਤ੍ਥੋ ਗਹੇਤਬ੍ਬੋਤਿ ਅਮ੍ਹਾਕਂ ਖਨ੍ਤਿ, ਉਪਪਰਿਕ੍ਖਿਤ੍ਵਾ ਯੁਤ੍ਤਤਰਂ ਗਹੇਤਬ੍ਬਂ. ਮਣ੍ਡਂ ਸੂਰਿਯਰਸ੍ਮਿਂ ਪਾਤਿ ਨਿਵਾਰੇਤੀਤਿ ਮਣ੍ਡਪੋ. ਵਿਵਿਧ…ਪੇ… ਚਾਰੁਵਿਤਾਨਨ੍ਤਿ ਏਤ੍ਥ ਕੁਸੁਮਦਾਮਾਨਿ ਚ ਤਾਨਿ ਓਲਮ੍ਬਕਾਨਿ ਚਾਤਿ ਕੁਸੁਮਦਾਮਓਲਮ੍ਬਕਾਨਿ. ਏਤ੍ਥ ਚ ਵਿਸੇਸਨਸ੍ਸ ਪਰਨਿਪਾਤੋ ਦਟ੍ਠਬ੍ਬੋ, ਓਲਮ੍ਬਕਕੁਸੁਮਦਾਮਾਨੀਤਿ ਅਤ੍ਥੋ. ਤਾਨਿ ਵਿਵਿਧਾਨਿ ਅਨੇਕਪ੍ਪਕਾਰਾਨਿ ਵਿਨਿਗ੍ਗਲਨ੍ਤਂ ਵਮੇਨ੍ਤਂ ਨਿਕ੍ਖਾਮੇਨ੍ਤਮਿਵ ਚਾਰੁ ਸੋਭਨਂ ਵਿਤਾਨਂ ਏਤ੍ਥਾਤਿ ਵਿਵਿਧਕੁਸੁਮਦਾਮਓਲਮ੍ਬਕਵਿਨਿਗ੍ਗਲਨ੍ਤਚਾਰੁਵਿਤਾਨੋ, ਮਣ੍ਡਪੋ, ਤਂ ਅਲਙ੍ਕਰਿਤ੍ਵਾਤਿ ਯੋਜੇਤਬ੍ਬਂ. ਰਤਨਵਿਚਿਤ੍ਰਮਣਿਕਓਟ੍ਟਿਮਤਲਮਿਵਾਤਿ ਨਾਨਾਪੁਪ੍ਫੂਪਹਾਰਵਿਚਿਤ੍ਤਸੁਪਰਿਨਿਟ੍ਠਿਤਭੂਮਿਕਮ੍ਮਤ੍ਤਾਯੇਵ ਨਾਨਾਰਤਨੇਹਿ ਵਿਚਿਤ੍ਤਭੂਤਮਣਿਕੋਟ੍ਟਿਮਤਲਮਿਵਾਤਿ ਅਤ੍ਥੋ. ਏਤ੍ਥ ਚ ਰਤਨਵਿਚਿਤ੍ਤਗ੍ਗਹਣਂ ਨਾਨਾਪੁਪ੍ਫੂਪਹਾਰਵਿਚਿਤ੍ਤਤਾਯ ਨਿਦਸ੍ਸਨਂ, ਮਣਿਕੋਟ੍ਟਿਮਤਲਗ੍ਗਹਣਂ ਸੁਪਰਿਨਿਟ੍ਠਿਤਭੂਮਿਪਰਿਕਮ੍ਮਤਾਯਾਤਿ ਵੇਦਿਤਬ੍ਬਂ. ਮਣਿਯੋ ਕੋਟ੍ਟੇਤ੍ਵਾ ਕਤਤਲਤ੍ਤਾ ਮਣਿਕੋਟ੍ਟਨੇਨ ਨਿਬ੍ਬਤ੍ਤਤਲਨ੍ਤਿ ਮਣਿਕੋਟ੍ਟਿਮਤਲਂ. ਨਨ੍ਤਿ ਮਣ੍ਡਪਂ. ਪੁਪ੍ਫੂਪਹਾਰੋ ਪੁਪ੍ਫਪੂਜਾ. ਉਤ੍ਤਰਾਭਿਮੁਖਨ੍ਤਿ ਉਤ੍ਤਰਦਿਸਾਭਿਮੁਖਂ. ਆਸਨਾਰਹਨ੍ਤਿ ਨਿਸੀਦਨਾਰਹਂ. ਦਨ੍ਤਖਚਿਤਨ੍ਤਿ ਦਨ੍ਤੇਹਿ ਰਚਿਤਂ, ਦਨ੍ਤੇਹਿ ਕਤਨ੍ਤਿ ਵੁਤ੍ਤਂ ਹੋਤਿ. ਏਤ੍ਥਾਤਿ ਆਸਨੇ. ਨਿਟ੍ਠਿਤਂ ਭਨ੍ਤੇ ਮਮ ਕਿਚ੍ਚਨ੍ਤਿ ਮਯਾ ਕਤ੍ਤਬ੍ਬਕਿਚ੍ਚਂ ਨਿਟ੍ਠਿਤਨ੍ਤਿ ਅਤ੍ਥੋ.

ਤਸ੍ਮਿਂ ਪਨ ਦਿਵਸੇ ਏਕਚ੍ਚੇ ਭਿਕ੍ਖੂ ਆਯਸ੍ਮਨ੍ਤਂ ਆਨਨ੍ਦਂ ਸਨ੍ਧਾਯ ਏਵਮਾਹਂਸੁ ‘‘ਇਮਸ੍ਮਿਂ ਭਿਕ੍ਖੁਸਙ੍ਘੇ ਏਕੋ ਭਿਕ੍ਖੁ ਵਿਸ੍ਸਗਨ੍ਧਂ ਵਾਯਨ੍ਤੋ ਵਿਚਰਤੀ’’ਤਿ. ਥੇਰੋ ਤਂ ਸੁਤ੍ਵਾ ‘‘ਇਮਸ੍ਮਿਂ ਭਿਕ੍ਖੁਸਙ੍ਘੇ ਅਞ੍ਞੋ ਵਿਸ੍ਸਗਨ੍ਧਂ ਵਾਯਨ੍ਤੋ ਵਿਚਰਣਕਭਿਕ੍ਖੁ ਨਾਮ ਨਤ੍ਥਿ, ਅਦ੍ਧਾ ਏਤੇ ਮਂ ਸਨ੍ਧਾਯ ਵਦਨ੍ਤੀ’’ਤਿ ਸਂਵੇਗਂ ਆਪਜ੍ਜਿ. ਏਕਚ੍ਚੇ ਨਂ ਆਹਂਸੁਯੇਵ ‘‘ਸ੍ਵੇ, ਆਵੁਸੋ, ਸਨ੍ਨਿਪਾਤੋ’’ਤਿਆਦਿ. ਇਦਾਨਿ ਤਂ ਦਸ੍ਸੇਨ੍ਤੋ ਆਹ ‘‘ਭਿਕ੍ਖੂ ਆਯਸ੍ਮਨ੍ਤਂ ਆਨਨ੍ਦਂ ਆਹਂਸੂ’’ਤਿਆਦਿ. ਤੇਨਾਤਿ ਤਸ੍ਮਾ. ਆਵਜ੍ਜੇਸੀਤਿ ਉਪਨਾਮੇਸਿ. ਅਨੁਪਾਦਾਯਾਤਿ ਤਣ੍ਹਾਦਿਟ੍ਠਿਵਸੇਨ ਕਞ੍ਚਿ ਧਮ੍ਮਂ ਅਗਹੇਤ੍ਵਾ, ਯੇਹਿ ਵਾ ਕਿਲੇਸੇਹਿ ਸਬ੍ਬੇਹਿ ਵਿਮੁਚ੍ਚਤਿ, ਤੇਸਂ ਲੇਸਮਤ੍ਤਮ੍ਪਿ ਅਗਹੇਤ੍ਵਾਤਿ ਅਤ੍ਥੋ. ਆਸਵੇਹੀਤਿ ਭਵਤੋ ਆਭਵਗ੍ਗਂ ਧਮ੍ਮਤੋ ਵਾ ਆਗੋਤ੍ਰਭੁਂ ਸਵਨਤੋ ਪਵਤ੍ਤਨਤੋ ਆਸਵਸਞ੍ਞਿਤੇਹਿ ਕਿਲੇਸੇਹਿ. ਲਕ੍ਖਣਵਚਨਞ੍ਚੇਤਂ ਆਸਵੇਹੀਤਿ, ਤਦੇਕਟ੍ਠਤਾਯ ਪਨ ਸਬ੍ਬੇਹਿਪਿ ਕਿਲੇਸੇਹਿ, ਸਬ੍ਬੇਹਿਪਿ ਪਾਪਧਮ੍ਮੇਹਿ ਚਿਤ੍ਤਂ ਵਿਮੁਚ੍ਚਤਿਯੇਵ. ਚਿਤ੍ਤਂ ਵਿਮੁਚ੍ਚੀਤਿ ਚਿਤ੍ਤਂ ਅਰਹਤ੍ਤਮਗ੍ਗਕ੍ਖਣੇ ਆਸਵੇਹਿ ਵਿਮੁਚ੍ਚਮਾਨਂ ਕਤ੍ਵਾ ਅਰਹਤ੍ਤਫਲਕ੍ਖਣੇ ਵਿਮੁਚ੍ਚੀਤਿ ਅਤ੍ਥੋ. ਚਙ੍ਕਮੇਨਾਤਿ ਚਙ੍ਕਮਨਕਿਰਿਯਾਯ. ਵਿਵਟ੍ਟੂਪਨਿਸ੍ਸਯਭੂਤਂ ਕਤਂ ਉਪਚਿਤਂ ਪੁਞ੍ਞਂ ਏਤੇਨਾਤਿ ਕਤਪੁਞ੍ਞੋ, ਅਰਹਤ੍ਤਾਧਿਗਮਾਯ ਕਤਾਧਿਕਾਰੋਤਿ ਅਤ੍ਥੋ. ਪਧਾਨਮਨੁਯੁਞ੍ਜਾਤਿ ਵੀਰਿਯਂ ਅਨੁਯੁਞ੍ਜ, ਅਰਹਤ੍ਤਾਧਿਗਮਾਯ ਅਨੁਯੋਗਂ ਕਰੋਹੀਤਿ ਅਤ੍ਥੋ. ਕਥਾਦੋਸੋ ਨਾਮ ਨਤ੍ਥੀਤਿ ਕਥਾਯ ਅਪਰਜ੍ਝਂ ਨਾਮ ਨਤ੍ਥਿ. ਅਚ੍ਚਾਰਦ੍ਧਂ ਵੀਰਿਯਨ੍ਤਿ ਅਤਿਵਿਯ ਆਰਦ੍ਧਂ ਵੀਰਿਯਂ. ਉਦ੍ਧਚ੍ਚਾਯਾਤਿ ਉਦ੍ਧਤਭਾਵਾਯ. ਵੀਰਿਯਸਮਤਂ ਯੋਜੇਮੀਤਿ ਚਙ੍ਕਮਨਵੀਰਿਯਸ੍ਸ ਅਧਿਮਤ੍ਤਤ੍ਤਾ ਤਸ੍ਸ ਪਹਾਨਵਸੇਨ ਸਮਾਧਿਨਾ ਸਮਰਸਤਾਪਾਦਨੇਨ ਵੀਰਿਯਸਮਤਂ ਯੋਜੇਮਿ.

ਦੁਤਿਯਦਿਵਸੇਤਿ ਥੇਰੇਨ ਅਰਹਤ੍ਤਪ੍ਪਤ੍ਤਦਿਵਸਤੋ ਦੁਤਿਯਦਿਵਸੇ. ਧਮ੍ਮਸਭਾਯਂ ਸਨ੍ਨਿਪਤਿਤਾਤਿ ਪਕ੍ਖਸ੍ਸ ਪਞ੍ਚਮਿਯਂ ਸਨ੍ਨਿਪਤਿਂਸੁ. ਅਤ੍ਤਨੋ ਅਰਹਤ੍ਤਪ੍ਪਤ੍ਤਿਂ ਞਾਪੇਤੁਕਾਮੋਤਿ ‘‘ਸੇਕ੍ਖਤਾਯ ਧਮ੍ਮਸਙ੍ਗੀਤਿਯਾ ਗਹੇਤੁਂ ਅਯੁਤ੍ਤਮ੍ਪਿ ਬਹੁਸ੍ਸੁਤਤ੍ਤਾ ਗਣ੍ਹਿਸ੍ਸਾਮਾ’’ਤਿ ਚਿਨ੍ਤੇਤ੍ਵਾ ਨਿਸਿਨ੍ਨਾਨਂ ਥੇਰਾਨਂ ‘‘ਇਦਾਨਿ ਅਰਹਤ੍ਤਪ੍ਪਤ੍ਤੋ’’ਤਿ ਸੋਮਨਸ੍ਸੁਪ੍ਪਾਦਨਤ੍ਥਂ ‘‘ਅਪ੍ਪਮਤ੍ਤੋ ਹੋਹੀ’’ਤਿ ਦਿਨ੍ਨਓਵਾਦਸ੍ਸ ਸਫਲਤਾਦੀਪਨਤ੍ਥਂ ਅਤ੍ਤੁਪਨਾਯਿਕਂ ਅਕਤ੍ਵਾ ਅਞ੍ਞਬ੍ਯਾਕਰਣਸ੍ਸ ਭਗਵਤਾ ਸਂਵਣ੍ਣਿਤਤ੍ਤਾ ਚ ਥੇਰੋ ਅਤ੍ਤਨੋ ਅਰਹਤ੍ਤਪ੍ਪਤ੍ਤਿਂ ਞਾਪੇਤੁਕਾਮੋ ਅਹੋਸੀਤਿ ਵੇਦਿਤਬ੍ਬਂ. ਯਥਾਵੁਡ੍ਢਨ੍ਤਿ ਵੁਡ੍ਢਪਟਿਪਾਟਿਂ ਅਨਤਿਕ੍ਕਮਿਤ੍ਵਾ. ਏਕੇਤਿ ਮਜ੍ਝਿਮਭਾਣਕਾਨਂਯੇਵ ਏਕੇ. ਪੁਬ੍ਬੇ ਵੁਤ੍ਤਮ੍ਪਿ ਹਿ ਸਬ੍ਬਂ ਮਜ੍ਝਿਮਭਾਣਕਾ ਵਦਨ੍ਤਿਯੇਵਾਤਿ ਵੇਦਿਤਬ੍ਬਂ. ਦੀਘਭਾਣਕਾ (ਦੀ. ਨਿ. ਅਟ੍ਠ. ੧.ਪਠਮਮਹਾਸਙ੍ਗੀਤਿਕਥਾ) ਪਨੇਤ੍ਥ ਏਵਂ ਵਦਨ੍ਤਿ –

‘‘ਅਥ ਖੋ ਆਯਸ੍ਮਾ ਆਨਨ੍ਦੋ ਅਰਹਾ ਸਮਾਨੋ ਸਨ੍ਨਿਪਾਤਂ ਅਗਮਾਸਿ. ਕਥਂ ਅਗਮਾਸਿ? ‘ਇਦਾਨਿਮ੍ਹਿ ਸਨ੍ਨਿਪਾਤਮਜ੍ਝਂ ਪਵਿਸਨਾਰਹੋ’ਤਿ ਹਟ੍ਠਤੁਟ੍ਠਚਿਤ੍ਤੋ ਏਕਂਸਂ ਚੀਵਰਂ ਕਤ੍ਵਾ ਬਨ੍ਧਨਾ ਮੁਤ੍ਤਤਾਲਪਕ੍ਕਂ ਵਿਯ ਪਣ੍ਡੁਕਮ੍ਬਲੇ ਨਿਕ੍ਖਿਤ੍ਤਜਾਤਿਮਣਿ ਵਿਯ ਵਿਗਤਵਲਾਹਕੇ ਨਭੇ ਸਮੁਗ੍ਗਤਪੁਣ੍ਣਚਨ੍ਦੋ ਵਿਯ ਬਾਲਾਤਪਸਮ੍ਫਸ੍ਸਵਿਕਸਿਤਰੇਣੁਪਿਞ੍ਜਰਗਬ੍ਭਂ ਪਦੁਮਂ ਵਿਯ ਚ ਪਰਿਸੁਦ੍ਧੇਨ ਪਰਿਯੋਦਾਤੇਨ ਸਪ੍ਪਭੇਨ ਸਸ੍ਸਿਰਿਕੇਨ ਮੁਖਵਰੇਨ ਅਤ੍ਤਨੋ ਅਰਹਤ੍ਤਪ੍ਪਤ੍ਤਿਂ ਆਰੋਚਯਮਾਨੋ ਵਿਯ ਚ ਅਗਮਾਸਿ. ਅਥ ਨਂ ਦਿਸ੍ਵਾ ਆਯਸ੍ਮਤੋ ਮਹਾਕਸ੍ਸਪਸ੍ਸ ਏਤਦਹੋਸਿ ‘ਸੋਭਤਿ ਵਤ ਭੋ ਅਰਹਤ੍ਤਪ੍ਪਤ੍ਤੋ ਆਨਨ੍ਦੋ, ਸਚੇ ਸਤ੍ਥਾ ਧਰੇਯ੍ਯ, ਅਦ੍ਧਾ ਅਜ੍ਜ ਆਨਨ੍ਦਸ੍ਸ ਸਾਧੁਕਾਰਂ ਦਦੇਯ੍ਯ, ਹਨ੍ਦ ਇਮਸ੍ਸਾਹਂ ਇਦਾਨਿ ਸਤ੍ਥਾਰਾ ਦਾਤਬ੍ਬਂ ਸਾਧੁਕਾਰਂ ਦਦਾਮੀ’ਤਿ ਤਿਕ੍ਖਤ੍ਤੁਂ ਸਾਧੁਕਾਰਮਦਾਸੀ’’ਤਿ.

ਆਕਾਸੇਨ ਆਗਨ੍ਤ੍ਵਾ ਨਿਸੀਦੀਤਿਪਿ ਏਕੇਤਿ ਏਤ੍ਥ ਪਨ ਤੇਸਂ ਤੇਸਂ ਤਥਾ ਤਥਾ ਗਹੇਤ੍ਵਾ ਆਗਤਮਤ੍ਤਂ ਠਪੇਤ੍ਵਾ ਵਿਸੁਂ ਵਿਸੁਂ ਵਚਨੇ ਅਞ੍ਞਂ ਵਿਸੇਸਕਾਰਣਂ ਨਤ੍ਥੀਤਿ ਵਦਨ੍ਤਿ. ਉਪਤਿਸ੍ਸਤ੍ਥੇਰੋ ਪਨਾਹ ‘‘ਸਤ੍ਤਮਾਸਂ ਕਤਾਯ ਧਮ੍ਮਸਙ੍ਗੀਤਿਯਾ ਕਦਾਚਿ ਪਥਵਿਯਂ ਨਿਮੁਜ੍ਜਿਤ੍ਵਾ ਆਗਤਤ੍ਤਾ ਤਂ ਗਹੇਤ੍ਵਾ ਏਕੇ ਵਦਨ੍ਤਿ. ਕਦਾਚਿ ਆਕਾਸੇਨ ਆਗਤਤ੍ਤਾ ਤਂ ਗਹੇਤ੍ਵਾ ਏਕੇ ਵਦਨ੍ਤੀ’’ਤਿ.

ਭਿਕ੍ਖੂ ਆਮਨ੍ਤੇਸੀਤਿ ਭਿਕ੍ਖੂ ਆਲਪਿ ਅਭਾਸਿ ਸਮ੍ਬੋਧੇਸੀਤਿ ਅਯਮੇਤ੍ਥ ਅਤ੍ਥੋ. ਅਞ੍ਞਤ੍ਰ ਪਨ ਞਾਪਨੇਪਿ ਹੋਤਿ. ਯਥਾਹ – ‘‘ਆਮਨ੍ਤਯਾਮਿ ਵੋ, ਭਿਕ੍ਖਵੇ, (ਦੀ. ਨਿ. ੨.੨੧੮) ਪਟਿਵੇਦਯਾਮਿ ਵੋ, ਭਿਕ੍ਖਵੇ’’ਤਿ (ਅ. ਨਿ. ੭.੭੨). ਪਕ੍ਕੋਸਨੇਪਿ ਦਿਸ੍ਸਤਿ. ਯਥਾਹ ‘‘ਏਹਿ ਤ੍ਵਂ, ਭਿਕ੍ਖੁ, ਮਮ ਵਚਨੇਨ ਸਾਰਿਪੁਤ੍ਤਂ ਆਮਨ੍ਤੇਹੀ’’ਤਿ (ਅ. ਨਿ. ੯.੧੧). ਆਵੁਸੋਤਿ ਆਮਨ੍ਤਨਾਕਾਰਦੀਪਨਂ. ਕਂ ਧੁਰਂ ਕਤ੍ਵਾਤਿ ਕਂ ਜੇਟ੍ਠਕਂ ਕਤ੍ਵਾ. ਕਿਂ ਆਨਨ੍ਦੋ ਨਪ੍ਪਹੋਤੀਤਿ ਅਟ੍ਠਕਥਾਚਰਿਯੇਹਿ ਠਪਿਤਪੁਚ੍ਛਾ. ਨਪ੍ਪਹੋਤੀਤਿ ਨ ਸਕ੍ਕੋਤਿ. ਏਤਦਗ੍ਗਨ੍ਤਿ ਏਸੋ ਅਗ੍ਗੋ. ਲਿਙ੍ਗਵਿਪਲ੍ਲਾਸੇਨ ਹਿ ਅਯਂ ਨਿਦ੍ਦੇਸੋ. ਯਦਿਦਨ੍ਤਿ ਚ ਯੋ ਅਯਨ੍ਤਿ ਅਤ੍ਥੋ, ਯਦਿਦਂ ਖਨ੍ਧਪਞ੍ਚਕਨ੍ਤਿ ਵਾ ਯੋਜੇਤਬ੍ਬਂ. ਸਮ੍ਮਨ੍ਨੀਤਿ ਸਮ੍ਮਤਂ ਅਕਾਸਿ. ਉਪਾਲਿਂ ਵਿਨਯਂ ਪੁਚ੍ਛੇਯ੍ਯਨ੍ਤਿ ਪੁਚ੍ਛਧਾਤੁਸ੍ਸ ਦ੍ਵਿਕਮ੍ਮਕਤ੍ਤਾ ਵੁਤ੍ਤਂ. ਬੀਜਨਿਂ ਗਹੇਤ੍ਵਾਤਿ ਏਤ੍ਥ ਬੀਜਨੀਗਹਣਂ ਧਮ੍ਮਕਥਿਕਾਨਂ ਧਮ੍ਮਤਾਤਿ ਵੇਦਿਤਬ੍ਬਂ. ਭਗਵਾਪਿ ਹਿ ਧਮ੍ਮਕਥਿਕਾਨਂ ਧਮ੍ਮਤਾਦਸ੍ਸਨਤ੍ਥਮੇਵ ਵਿਚਿਤ੍ਤਬੀਜਨਿਂ ਗਣ੍ਹਾਤਿ. ਨ ਹਿ ਅਞ੍ਞਥਾ ਸਬ੍ਬਸ੍ਸਪਿ ਲੋਕਸ੍ਸ ਅਲਙ੍ਕਾਰਭੂਤਂ ਪਰਮੁਕ੍ਕਂਸਗਤਸਿਕ੍ਖਾਸਂਯਮਾਨਂ ਬੁਦ੍ਧਾਨਂ ਮੁਖਚਨ੍ਦਮਣ੍ਡਲਂ ਪਟਿਚ੍ਛਾਦੇਤਬ੍ਬਂ ਹੋਤਿ. ‘‘ਪਠਮਂ, ਆਵੁਸੋ ਉਪਾਲਿ, ਪਾਰਾਜਿਕਂ ਕਤ੍ਥ ਪਞ੍ਞਤ੍ਤ’’ਨ੍ਤਿ ਕਸ੍ਮਾ ਵੁਤ੍ਤਂ, ਨਨੁ ਤਸ੍ਸ ਸਙ੍ਗੀਤਿਯਾ ਪੁਰਿਮਕਾਲੇ ਪਠਮਭਾਵੋ ਨ ਯੁਤ੍ਤੋਤਿ? ਨੋ ਨ ਯੁਤ੍ਤੋ ਭਗਵਤਾ ਪਞ੍ਞਤ੍ਤਾਨੁਕ੍ਕਮੇਨ ਪਾਤਿਮੋਕ੍ਖੁਦ੍ਦੇਸਾਨੁਕ੍ਕਮੇਨ ਚ ਪਠਮਭਾਵਸ੍ਸ ਸਿਦ੍ਧਤ੍ਤਾ. ਯੇਭੁਯ੍ਯੇਨ ਹਿ ਤੀਣਿ ਪਿਟਕਾਨਿ ਭਗਵਤੋ ਧਰਮਾਨਕਾਲੇ ਠਿਤਾਨੁਕ੍ਕਮੇਨੇਵ ਸਙ੍ਗੀਤਾਨਿ, ਵਿਸੇਸਤੋ ਵਿਨਯਾਭਿਧਮ੍ਮਪਿਟਕਾਨੀਤਿ ਦਟ੍ਠਬ੍ਬਂ. ਕਿਸ੍ਮਿਂ ਵਤ੍ਥੁਸ੍ਮਿਂ ਮੇਥੁਨਧਮ੍ਮੇਤਿ ਚ ਨਿਮਿਤ੍ਤਤ੍ਥੇ ਭੁਮ੍ਮਵਚਨਂ.

ਵਤ੍ਥੁਮ੍ਪਿ ਪੁਚ੍ਛੀਤਿਆਦਿ ‘‘ਕਤ੍ਥ ਪਞ੍ਞਤ੍ਤ’’ਨ੍ਤਿਆਦਿਨਾ ਦਸ੍ਸਿਤੇਨ ਸਹ ਤਤੋ ਅਵਸਿਟ੍ਠਮ੍ਪਿ ਸਙ੍ਗਹੇਤ੍ਵਾ ਦਸ੍ਸਨਵਸੇਨ ਵੁਤ੍ਤਂ. ਕਿਂ ਪਨੇਤ੍ਥ ਪਠਮਪਾਰਾਜਿਕਪਾਲ਼ਿਯਂ ਕਿਞ੍ਚਿ ਅਪਨੇਤਬ੍ਬਂ ਵਾ ਪਕ੍ਖਿਪਿਤਬ੍ਬਂ ਵਾ ਆਸਿ ਨਾਸੀਤਿ? ਬੁਦ੍ਧਸ੍ਸ ਭਗਵਤੋ ਭਾਸਿਤੇ ਅਪਨੇਤਬ੍ਬਂ ਨਾਮ ਨਤ੍ਥਿ. ਨ ਹਿ ਤਥਾਗਤਾ ਏਕਬ੍ਯਞ੍ਜਨਮ੍ਪਿ ਨਿਰਤ੍ਥਕਂ ਵਦਨ੍ਤਿ, ਸਾਵਕਾਨਂ ਪਨ ਦੇਵਤਾਨਂ ਵਾ ਭਾਸਿਤੇ ਅਪਨੇਤਬ੍ਬਮ੍ਪਿ ਹੋਤਿ, ਤਂ ਧਮ੍ਮਸਙ੍ਗਾਹਕਤ੍ਥੇਰਾ ਅਪਨਯਿਂਸੁ, ਪਕ੍ਖਿਪਿਤਬ੍ਬਂ ਪਨ ਸਬ੍ਬਤ੍ਥਾਪਿ ਅਤ੍ਥਿ, ਤਸ੍ਮਾ ਯਂ ਯਤ੍ਥ ਪਕ੍ਖਿਪਿਤੁਂ ਯੁਤ੍ਤਂ, ਤਂ ਤਤ੍ਥ ਪਕ੍ਖਿਪਿਂਸੁਯੇਵ. ਕਿਂ ਪਨ ਤਨ੍ਤਿ ਚੇ? ‘‘ਤੇਨ ਸਮਯੇਨਾ’’ਤਿ ਵਾ ‘‘ਤੇਨ ਖੋ ਪਨ ਸਮਯੇਨਾ’’ਤਿ ਵਾ ‘‘ਅਥ ਖੋ’’ਇਤਿ ਵਾ ‘‘ਏਵਂ ਵੁਤ੍ਤੇ’’ਤਿ ਵਾ ‘‘ਏਤਦਵੋਚਾ’’ਤਿ ਵਾ ਏਵਮਾਦਿਕਂ ਸਮ੍ਬਨ੍ਧਵਚਨਮਤ੍ਤਂ. ਏਵਂ ਪਕ੍ਖਿਪਿਤਬ੍ਬਯੁਤ੍ਤਂ ਪਕ੍ਖਿਪਿਤ੍ਵਾ ਪਨ ਇਦਂ ਪਠਮਪਾਰਾਜਿਕਨ੍ਤਿ ਠਪੇਸੁਂ. ਪਠਮਪਾਰਾਜਿਕੇ ਸਙ੍ਗਹਮਾਰੁਲ਼੍ਹੇ ਪਞ੍ਚ ਅਰਹਨ੍ਤਸਤਾਨਿ ਸਙ੍ਗਹਂ ਆਰੋਪਿਤਨਯੇਨੇਵ ਗਣਸਜ੍ਝਾਯਮਕਂਸੁ. ‘‘ਤੇਨ ਸਮਯੇਨ ਬੁਦ੍ਧੋ ਭਗਵਾ ਵੇਰਞ੍ਜਾਯਂ ਵਿਹਰਤੀ’’ਤਿ ਚ ਨੇਸਂ ਸਜ੍ਝਾਯਾਰਮ੍ਭਕਾਲੇਯੇਵ ਸਾਧੁਕਾਰਂ ਦਦਮਾਨਾ ਵਿਯ ਮਹਾਪਥਵੀ ਉਦਕਪਰਿਯਨ੍ਤਂ ਕਤ੍ਵਾ ਕਮ੍ਪਿਤ੍ਥ. ਤੇ ਏਤੇਨੇਵ ਨਯੇਨ ਸੇਸਪਾਰਾਜਿਕਾਨਿਪਿ ਸਙ੍ਗਹਂ ਆਰੋਪੇਤ੍ਵਾ ‘‘ਇਦਂ ਪਾਰਾਜਿਕਕਣ੍ਡ’’ਨ੍ਤਿ ਠਪੇਸੁਂ. ਏਵਂ ਤੇਰਸ ਸਙ੍ਘਾਦਿਸੇਸਾਨਿ ‘‘ਤੇਰਸਕ’’ਨ੍ਤਿਆਦੀਨਿ ਵਤ੍ਵਾ ਵੀਸਾਧਿਕਾਨਿ ਦ੍ਵੇ ਸਿਕ੍ਖਾਪਦਸਤਾਨਿ ‘‘ਮਹਾਵਿਭਙ੍ਗੋ’’ਤਿ ਕਿਤ੍ਤੇਤ੍ਵਾ ਠਪੇਸੁਂ. ਮਹਾਵਿਭਙ੍ਗਾਵਸਾਨੇਪਿ ਪੁਰਿਮਨਯੇਨੇਵ ਮਹਾਪਥਵੀ ਅਕਮ੍ਪਿਤ੍ਥ. ਤਤੋ ਭਿਕ੍ਖੁਨਿਵਿਭਙ੍ਗੇ ਅਟ੍ਠ ਸਿਕ੍ਖਾਪਦਾਨਿ ‘‘ਪਾਰਾਜਿਕਕਣ੍ਡਂ ਨਾਮਾ’’ਤਿਆਦੀਨਿ ਵਤ੍ਵਾ ਤੀਣਿ ਸਿਕ੍ਖਾਪਦਸਤਾਨਿ ਚਤ੍ਤਾਰਿ ਚ ਸਿਕ੍ਖਾਪਦਾਨਿ ‘‘ਭਿਕ੍ਖੁਨਿਵਿਭਙ੍ਗੋ’’ਤਿ ਕਿਤ੍ਤੇਤ੍ਵਾ ‘‘ਅਯਂ ਉਭਤੋਵਿਭਙ੍ਗੋ ਨਾਮ ਚਤੁਸਟ੍ਠਿਭਾਣਵਾਰੋ’’ਤਿ ਠਪੇਸੁਂ. ਉਭਤੋਵਿਭਙ੍ਗਾਵਸਾਨੇਪਿ ਵੁਤ੍ਤਨਯੇਨੇਵ ਪਥਵੀ ਅਕਮ੍ਪਿਤ੍ਥ. ਏਤੇਨੇਵੁਪਾਯੇਨ ਅਸੀਤਿਭਾਣਵਾਰਪਰਿਮਾਣਂ ਖਨ੍ਧਕਂ ਪਞ੍ਚਵੀਸਤਿਭਾਣਵਾਰਪਰਿਮਾਣਂ ਪਰਿਵਾਰਞ੍ਚ ਸਙ੍ਗਹਂ ਆਰੋਪੇਤ੍ਵਾ ‘‘ਇਦਂ ਵਿਨਯਪਿਟਕਂ ਨਾਮਾ’’ਤਿ ਠਪੇਸੁਂ. ਵਿਨਯਪਿਟਕਾਵਸਾਨੇਪਿ ਵੁਤ੍ਤਨਯੇਨੇਵ ਪਥਵੀਕਮ੍ਪੋ ਅਹੋਸਿ. ਤਂ ਆਯਸ੍ਮਨ੍ਤਂ ਉਪਾਲਿਤ੍ਥੇਰਂ ਪਟਿਚ੍ਛਾਪੇਸੁਂ ‘‘ਆਵੁਸੋ, ਇਦਂ ਤੁਯ੍ਹਂ ਨਿਸ੍ਸਿਤਕੇ ਵਾਚੇਹੀ’’ਤਿ ਏਵਮੇਤ੍ਥ ਅਵੁਤ੍ਤੋਪਿ ਵਿਸੇਸੋ ਵੇਦਿਤਬ੍ਬੋ.

ਏਵਂ ਵਿਨਯਪਿਟਕਂ ਸਙ੍ਗਹਮਾਰੋਪੇਤ੍ਵਾ ਸੁਤ੍ਤਨ੍ਤਪਿਟਕਂ ਸਙ੍ਗਾਯਿਂਸੁ. ਇਦਾਨਿ ਤਂ ਦਸ੍ਸੇਨ੍ਤੋ ਆਹ ‘‘ਵਿਨਯਂ ਸਙ੍ਗਾਯਿਤ੍ਵਾ’’ਤਿਆਦਿ. ਮਹਾਕਸ੍ਸਪਤ੍ਥੇਰੋ ਆਨਨ੍ਦਤ੍ਥੇਰਂ ਧਮ੍ਮਂ ਪੁਚ੍ਛੀਤਿ ਏਤ੍ਥ ਅਯਮਨੁਕ੍ਕਮੋ ਵੇਦਿਤਬ੍ਬੋ – ਆਨਨ੍ਦਤ੍ਥੇਰੇ ਦਨ੍ਤਖਚਿਤਂ ਬੀਜਨਿਂ ਗਹੇਤ੍ਵਾ ਧਮ੍ਮਾਸਨੇ ਨਿਸਿਨ੍ਨੇ ਆਯਸ੍ਮਾ ਮਹਾਕਸ੍ਸਪਤ੍ਥੇਰੋ ਭਿਕ੍ਖੂ ਪੁਚ੍ਛਿ ‘‘ਕਤਰਂ, ਆਵੁਸੋ, ਪਿਟਕਂ ਪਠਮਂ ਸਙ੍ਗਾਯਾਮਾ’’ਤਿ? ‘‘ਸੁਤ੍ਤਨ੍ਤਪਿਟਕਂ, ਭਨ੍ਤੇਤਿ. ਸੁਤ੍ਤਨ੍ਤਪਿਟਕੇ ਚਤਸ੍ਸੋ ਸਙ੍ਗੀਤਿਯੋ, ਤਾਸੁ ਪਠਮਂ ਕਤਰਂ ਸਙ੍ਗੀਤਿਨ੍ਤਿ? ਦੀਘਸਙ੍ਗੀਤਿਂ, ਭਨ੍ਤੇਤਿ. ਦੀਘਸਙ੍ਗੀਤਿਯਂ ਚਤੁਤ੍ਤਿਂਸ ਸੁਤ੍ਤਾਨਿ, ਤਯੋ ਚ ਵਗ੍ਗਾ, ਤੇਸੁ ਪਠਮਂ ਕਤਰਂ ਵਗ੍ਗਨ੍ਤਿ. ਸੀਲਕ੍ਖਨ੍ਧਵਗ੍ਗਂ, ਭਨ੍ਤੇਤਿ. ਸੀਲਕ੍ਖਨ੍ਧਵਗ੍ਗੇ ਤੇਰਸ ਸੁਤ੍ਤਨ੍ਤਾ, ਤੇਸੁ ਪਠਮਂ ਕਤਰਂ ਸੁਤ੍ਤਨ੍ਤਿ? ਬ੍ਰਹ੍ਮਜਾਲਸੁਤ੍ਤਂ ਨਾਮ ਭਨ੍ਤੇ ਤਿਵਿਧਸੀਲਾਲਙ੍ਕਤਂ ਨਾਨਾਵਿਧਮਿਚ੍ਛਾਜੀਵਕੁਹਨਲਪਨਾਦਿਵਿਦ੍ਧਂਸਨਂ ਦ੍ਵਾਸਟ੍ਠਿਦਿਟ੍ਠਿਜਾਲਵਿਨਿਵੇਠਨਂ ਦਸਸਹਸ੍ਸਿਲੋਕਧਾਤੁਪਕਮ੍ਪਨਂ, ਤਂ ਪਠਮਂ ਸਙ੍ਗਾਯਾਮਾ’’ਤਿ. ਅਥ ਖੋ ਆਯਸ੍ਮਾ ਮਹਾਕਸ੍ਸਪੋ ਆਯਸ੍ਮਨ੍ਤਂ ਆਨਨ੍ਦਂ ਏਤਦਵੋਚ ‘‘ਬ੍ਰਹ੍ਮਜਾਲਂ, ਆਵੁਸੋ ਆਨਨ੍ਦ, ਕਤ੍ਥ ਭਾਸਿਤ’’ਨ੍ਤਿ?

ਅਨ੍ਤਰਾ ਚ ਭਨ੍ਤੇ ਰਾਜਗਹਂ ਅਨ੍ਤਰਾ ਚ ਨਾਲ਼ਨ੍ਦਨ੍ਤਿ ਏਤ੍ਥ ਅਨ੍ਤਰਾ-ਸਦ੍ਦੋ ਕਾਰਣਖਣਚਿਤ੍ਤਵੇਮਜ੍ਝਵਿਵਰਾਦੀਸੁ ਦਿਸ੍ਸਤਿ. ਤਥਾ ਹਿ ‘‘ਤਦਨ੍ਤਰਂ ਕੋ ਜਾਨੇਯ੍ਯ ਅਞ੍ਞਤ੍ਰ ਤਥਾਗਤਾ’’ਤਿ (ਅ. ਨਿ. ੬.੪੪; ੧੦.੭੫) ਚ, ‘‘ਜਨਾ ਸਙ੍ਗਮ੍ਮ ਮਨ੍ਤੇਨ੍ਤਿ, ਮਞ੍ਚ ਤਞ੍ਚ ਕਿਮਨ੍ਤਰ’’ਨ੍ਤਿ (ਸਂ. ਨਿ. ੧.੨੨੮) ਚ ਆਦੀਸੁ ਕਾਰਣੇ ਅਨ੍ਤਰਾਸਦ੍ਦੋ ਵਤ੍ਤਤਿ. ‘‘ਅਦ੍ਦਸ ਮਂ ਭਨ੍ਤੇ ਅਞ੍ਞਤਰਾ ਇਤ੍ਥੀ ਵਿਜ੍ਜਨ੍ਤਰਿਕਾਯ ਭਾਜਨਂ ਧੋਵਨ੍ਤੀ’’ਤਿਆਦੀਸੁ (ਮ. ਨਿ. ੨.੧੪੯) ਖਣੇ. ‘‘ਯਸ੍ਸਨ੍ਤਰਤੋ ਨ ਸਨ੍ਤਿ ਕੋਪਾ’’ਤਿਆਦੀਸੁ (ਉਦਾ. ੨੦) ਚਿਤ੍ਤੇ. ‘‘ਅਨ੍ਤਰਾ ਵੋਸਾਨਮਾਪਾਦੀ’’ਤਿਆਦੀਸੁ ਵੇਮਜ੍ਝੇ. ‘‘ਅਪਿ ਚਾਯਂ ਤਪੋਦਾ ਦ੍ਵਿਨ੍ਨਂ ਮਹਾਨਿਰਯਾਨਂ ਅਨ੍ਤਰਿਕਾਯ ਆਗਚ੍ਛਤੀ’’ਤਿਆਦੀਸੁ (ਪਾਰਾ. ੨੩੧) ਵਿਵਰੇ. ਸ੍ਵਾਯਮਿਧ ਵਿਵਰੇ ਵਤ੍ਤਤਿ, ਤਸ੍ਮਾ ਰਾਜਗਹਸ੍ਸ ਚ ਨਾਲ਼ਨ੍ਦਾਯ ਚ ਵਿਵਰੇਤਿ ਏਵਮੇਤ੍ਥ ਅਤ੍ਥੋ ਦਟ੍ਠਬ੍ਬੋ, ਅਨ੍ਤਰਾਸਦ੍ਦੇਨ ਪਨ ਯੁਤ੍ਤਤ੍ਤਾ ਉਪਯੋਗਵਚਨਂ ਕਤਂ. ਈਦਿਸੇਸੁ ਚ ਠਾਨੇਸੁ ਅਕ੍ਖਰਚਿਨ੍ਤਕਾ ‘‘ਅਨ੍ਤਰਾ ਗਾਮਞ੍ਚ ਨਦਿਞ੍ਚ ਯਾਤੀ’’ਤਿ ਏਵਂ ਏਕਮੇਵ ਅਨ੍ਤਰਾਸਦ੍ਦਂ ਪਯੁਜ੍ਜਨ੍ਤਿ, ਸੋ ਦੁਤਿਯਪਦੇਨਪਿ ਯੋਜੇਤਬ੍ਬੋ ਹੋਤਿ. ਅਯੋਜਿਯਮਾਨੇ ਉਪਯੋਗਵਚਨਂ ਨ ਪਾਪੁਣਾਤਿ ਸਾਮਿਵਚਨਪ੍ਪਸਙ੍ਗੇ ਅਨ੍ਤਰਾਸਦ੍ਦਯੋਗੇਨ ਉਪਯੋਗਵਚਨਸ੍ਸ ਇਚ੍ਛਿਤਤ੍ਤਾ. ਇਧ ਪਨ ਯੋਜੇਤ੍ਵਾ ਏਵਂ ਵੁਤ੍ਤੋ. ਰਾਜਾਗਾਰਕੇਤਿ ਤਤ੍ਥ ਰਞ੍ਞੋ ਕੀਲ਼ਨਤ੍ਥਂ ਪਟਿਭਾਨਚਿਤ੍ਤਵਿਚਿਤ੍ਰਂ ਅਗਾਰਂ ਅਕਂਸੁ, ਤਂ ਰਾਜਾਗਾਰਕਨ੍ਤਿ ਪਵੁਚ੍ਚਤਿ, ਤਸ੍ਮਿਂ. ਅਮ੍ਬਲਟ੍ਠਿਕਾਤਿ ਰਞ੍ਞੋ ਉਯ੍ਯਾਨਂ. ਤਸ੍ਸ ਕਿਰ ਦ੍ਵਾਰਸਮੀਪੇ ਤਰੁਣੋ ਅਮ੍ਬਰੁਕ੍ਖੋ ਅਤ੍ਥਿ, ਤਂ ਅਮ੍ਬਲਟ੍ਠਿਕਾਤਿ ਵਦਨ੍ਤਿ. ਤਸ੍ਸ ਅਵਿਦੂਰਭਵਤ੍ਤਾ ਉਯ੍ਯਾਨਮ੍ਪਿ ਅਮ੍ਬਲਟ੍ਠਿਕਾਤ੍ਵੇਵ ਸਙ੍ਖ੍ਯਂ ਗਤਂ ‘‘ਵਰੁਣਾਨਗਰ’’ਨ੍ਤਿਆਦੀਸੁ ਵਿਯ.

ਸੁਪ੍ਪਿਯਞ੍ਚ ਪਰਿਬ੍ਬਾਜਕਨ੍ਤਿ ਏਤ੍ਥ ਸੁਪ੍ਪਿਯੋਤਿ ਤਸ੍ਸ ਨਾਮਂ, ਪਰਿਬ੍ਬਾਜਕੋਤਿ ਸਞ੍ਜਯਸ੍ਸ ਅਨ੍ਤੇਵਾਸੀ ਛਨ੍ਨਪਰਿਬ੍ਬਾਜਕੋ. ਬ੍ਰਹ੍ਮਦਤ੍ਤਞ੍ਚ ਮਾਣਵਕਨ੍ਤਿ ਏਤ੍ਥ ਬ੍ਰਹ੍ਮਦਤ੍ਤੋਤਿ ਤਸ੍ਸ ਨਾਮਂ. ਮਾਣਵੋਤਿ ਸਤ੍ਤੋਪਿ ਚੋਰੋਪਿ ਤਰੁਣੋਪਿ ਵੁਚ੍ਚਤਿ. ਤਥਾ ਹਿ –

‘‘ਚੋਦਿਤਾ ਦੇਵਦੂਤੇਹਿ, ਯੇ ਪਮਜ੍ਜਨ੍ਤਿ ਮਾਣਵਾ;

ਤੇ ਦੀਘਰਤ੍ਤਂ ਸੋਚਨ੍ਤਿ, ਹੀਨਕਾਯੂਪਗਾ ਨਰਾ’’ਤਿ. (ਮ. ਨਿ. ੩.੨੭੧; ਅ. ਨਿ. ੩.੩੬) –

ਆਦੀਸੁ ਸਤ੍ਤੋ ਮਾਣਵੋਤਿ ਵੁਤ੍ਤੋ. ‘‘ਮਾਣਵੇਹਿਪਿ ਸਮਾਗਚ੍ਛਨ੍ਤਿ ਕਤਕਮ੍ਮੇਹਿਪਿ ਅਕਤਕਮ੍ਮੇਹਿਪੀ’’ਤਿਆਦੀਸੁ (ਮ. ਨਿ. ੨.੧੪੯) ਚੋਰੋ. ‘‘ਅਮ੍ਬਟ੍ਠਮਾਣਵੋ ਅਙ੍ਗਕੋ ਮਾਣਵੋ’’ਤਿਆਦੀਸੁ (ਦੀ. ਨਿ. ੧.੨੫੮-੨੬੧, ੩੧੬) ਤਰੁਣੋ ਮਾਣਵੋਤਿ ਵੁਤ੍ਤੋ. ਇਧਾਪਿ ਅਯਮੇਵ ਅਧਿਪ੍ਪੇਤੋ. ਇਦਂ ਵੁਤ੍ਤਂ ਹੋਤਿ ‘‘ਬ੍ਰਹ੍ਮਦਤ੍ਤਂ ਨਾਮ ਤਰੁਣਪੁਰਿਸਂ ਆਰਬ੍ਭਾ’’ਤਿ. ਜੀਵਕਮ੍ਬਵਨੇਤਿ ਜੀਵਕਸ੍ਸ ਕੋਮਾਰਭਚ੍ਚਸ੍ਸ ਅਮ੍ਬਵਨੇ. ਅਥ ‘‘ਕਂ ਆਰਬ੍ਭਾ’’ਤਿ ਅਵਤ੍ਵਾ ‘‘ਕੇਨਸਦ੍ਧਿ’’ਨ੍ਤਿ ਕਸ੍ਮਾ ਵੁਤ੍ਤਂ? ਨ ਏਤਂ ਸੁਤ੍ਤਂ ਭਗਵਤਾ ਏਵ ਵੁਤ੍ਤਂ, ਰਞ੍ਞਾਪਿ ‘‘ਯਥਾ ਨੁ ਖੋ ਇਮਾਨਿ ਪੁਥੁਸਿਪ੍ਪਾਯਤਨਾਨੀ’’ਤਿਆਦਿਨਾ ਕਿਞ੍ਚਿ ਕਿਞ੍ਚਿ ਵੁਤ੍ਤਂ ਅਤ੍ਥਿ, ਤਸ੍ਮਾ ਏਵਂ ਵੁਤ੍ਤਨ੍ਤਿ ਦਟ੍ਠਬ੍ਬਂ. ਵੇਦੇਹਿਪੁਤ੍ਤੇਨਾਤਿ ਅਯਂ ਕੋਸਲਰਞ੍ਞੋ ਧੀਤਾਯ ਪੁਤ੍ਤੋ, ਨ ਵਿਦੇਹਰਞ੍ਞੋ, ‘‘ਵੇਦੇਹੀ’’ਤਿ ਪਨ ਪਣ੍ਡਿਤਾਧਿਵਚਨਮੇਤਂ. ਵਿਦਨ੍ਤਿ ਏਤੇਨਾਤਿ ਵੇਦੋ, ਞਾਣਸ੍ਸੇਤਂ ਅਧਿਵਚਨਂ. ਵੇਦੇਨ ਈਹਤਿ ਘਟਤਿ ਵਾਯਮਤੀਤਿ ਵੇਦੇਹੀ, ਵੇਦੇਹਿਯਾ ਪੁਤ੍ਤੋ ਵੇਦੇਹਿਪੁਤ੍ਤੋ, ਤੇਨ.

ਏਤੇਨੇਵੁਪਾਯੇਨ ਪਞ੍ਚ ਨਿਕਾਯੇ ਪੁਚ੍ਛੀਤਿ ਏਤ੍ਥ ਅਯਮਨੁਕ੍ਕਮੋ ਵੇਦਿਤਬ੍ਬੋ. ਵੁਤ੍ਤਨਯੇਨ ਬ੍ਰਹ੍ਮਜਾਲਸ੍ਸ ਪੁਚ੍ਛਾਵਿਸਜ੍ਜਨਾਵਸਾਨੇ ਪਞ੍ਚ ਅਰਹਨ੍ਤਸਤਾਨਿ ਸਜ੍ਝਾਯਮਕਂਸੁ. ਵੁਤ੍ਤਨਯੇਨੇਵ ਚ ਪਥਵੀਕਮ੍ਪੋ ਅਹੋਸਿ. ਏਵਂ ਬ੍ਰਹ੍ਮਜਾਲਂ ਸਙ੍ਗਾਯਿਤ੍ਵਾ ਤਤੋ ਪਰਂ ‘‘ਸਾਮਞ੍ਞਫਲਂ ਪਨਾਵੁਸੋ ਆਨਨ੍ਦ, ਕਤ੍ਥ ਭਾਸਿਤ’’ਨ੍ਤਿਆਦਿਨਾ ਪੁਚ੍ਛਾਵਿਸਜ੍ਜਨਾਨੁਕ੍ਕਮੇਨ ਸਦ੍ਧਿਂ ਬ੍ਰਹ੍ਮਜਾਲੇਨ ਤੇਰਸਸੁਤ੍ਤਨ੍ਤਂ ਸਙ੍ਗਾਯਿਤ੍ਵਾ ‘‘ਅਯਂ ਸੀਲਕ੍ਖਨ੍ਧਵਗ੍ਗੋ ਨਾਮਾ’’ਤਿ ਕਿਤ੍ਤੇਤ੍ਵਾ ਠਪੇਸੁਂ. ਤਦਨਨ੍ਤਰਂ ਮਹਾਵਗ੍ਗਂ, ਤਦਨਨ੍ਤਰਂ ਪਾਥਿਕਵਗ੍ਗਨ੍ਤਿ ਏਵਂ ਤਿਵਗ੍ਗਸਙ੍ਗਹਂ ਚਤੁਤ੍ਤਿਂਸਸੁਤ੍ਤਨ੍ਤਪਟਿਮਣ੍ਡਿਤਂ ਚਤੁਸਟ੍ਠਿਭਾਣਵਾਰਪਰਿਮਾਣਂ ਤਨ੍ਤਿਂ ਸਙ੍ਗਾਯਿਤ੍ਵਾ ‘‘ਅਯਂ ਦੀਘਨਿਕਾਯੋ ਨਾਮਾ’’ਤਿ ਵਤ੍ਵਾ ਆਯਸ੍ਮਨ੍ਤਂ ਆਨਨ੍ਦਤ੍ਥੇਰਂ ਪਟਿਚ੍ਛਾਪੇਸੁਂ ‘‘ਆਵੁਸੋ, ਇਮਂ ਤੁਯ੍ਹਂ ਨਿਸ੍ਸਿਤਕੇ ਵਾਚੇਹੀ’’ਤਿ. ਤਤੋ ਅਨਨ੍ਤਰਂ ਅਸੀਤਿਭਾਣਵਾਰਪਰਿਮਾਣਂ ਮਜ੍ਝਿਮਨਿਕਾਯਂ ਸਙ੍ਗਾਯਿਤ੍ਵਾ ਧਮ੍ਮਸੇਨਾਪਤਿਸਾਰਿਪੁਤ੍ਤਤ੍ਥੇਰਸ੍ਸ ਨਿਸ੍ਸਿਤਕੇ ਪਟਿਚ੍ਛਾਪੇਸੁਂ ‘‘ਇਮਂ ਤੁਮ੍ਹੇ ਪਰਿਹਰਥਾ’’ਤਿ. ਤਦਨਨ੍ਤਰਂ ਭਾਣਵਾਰਸਤਪਰਿਮਾਣਂ ਸਂਯੁਤ੍ਤਨਿਕਾਯਂ ਸਙ੍ਗਾਯਿਤ੍ਵਾ ਮਹਾਕਸ੍ਸਪਤ੍ਥੇਰਂ ਪਟਿਚ੍ਛਾਪੇਸੁਂ ‘‘ਭਨ੍ਤੇ, ਇਮਂ ਤੁਮ੍ਹਾਕਂ ਨਿਸ੍ਸਿਤਕੇ ਵਾਚੇਥਾ’’ਤਿ. ਤਦਨਨ੍ਤਰਂ ਵੀਸਤਿਭਾਣਵਾਰਸਤਪਅਮਾਣਂ ਅਙ੍ਗੁਤ੍ਤਰਨਿਕਾਯਂ ਸਙ੍ਗਾਯਿਤ੍ਵਾ ਅਨੁਰੁਦ੍ਧਤ੍ਥੇਰਂ ਪਟਿਚ੍ਛਾਪੇਸੁਂ ‘‘ਇਮਂ ਤੁਮ੍ਹਾਕਂ ਨਿਸ੍ਸਿਤਕੇ ਵਾਚੇਥਾ’’ਤਿ.

ਤਦਨਨ੍ਤਰਂ –

‘‘ਧਮ੍ਮਸਙ੍ਗਣਿਂ ਵਿਭਙ੍ਗਞ੍ਚ, ਕਥਾਵਤ੍ਥੁਞ੍ਚ ਪੁਗ੍ਗਲਂ;

ਧਾਤੁਯਮਕਂ ਪਟ੍ਠਾਨਂ, ਅਭਿਧਮ੍ਮੋਤਿ ਵੁਚ੍ਚਤੀ’’ਤਿ. –

ਏਵਂ ਸਂਵਣ੍ਣਿਤਂ ਸੁਖੁਮਞਾਣਗੋਚਰਂ ਤਨ੍ਤਿਂ ਸਙ੍ਗਾਯਿਤ੍ਵਾ ‘‘ਇਦਂ ਅਭਿਧਮ੍ਮਪਿਟਕਂ ਨਾਮਾ’’ਤਿ ਵਤ੍ਵਾ ਪਞ੍ਚ ਅਰਹਨ੍ਤਸਤਾਨਿ ਸਜ੍ਝਾਯਮਕਂਸੁ. ਵੁਤ੍ਤਨਯੇਨੇਵ ਪਥਵੀਕਮ੍ਪੋ ਅਹੋਸਿ. ਤਤੋ ਪਰਂ ਜਾਤਕਂ ਮਹਾਨਿਦ੍ਦੇਸੋ ਪਟਿਸਮ੍ਭਿਦਾਮਗ੍ਗੋ ਅਪਦਾਨਂ ਸੁਤ੍ਤਨਿਪਾਤੋ ਖੁਦ੍ਦਕਪਾਠੋ ਧਮ੍ਮਪਦਂ ਉਦਾਨਂ ਇਤਿਵੁਤ੍ਤਕਂ ਵਿਮਾਨਵਤ੍ਥੁ ਪੇਤਵਤ੍ਥੁ ਥੇਰਗਾਥਾ ਥੇਰੀਗਾਥਾਤਿ ਇਮਂ ਤਨ੍ਤਿਂ ਸਙ੍ਗਾਯਿਤ੍ਵਾ ‘‘ਖੁਦ੍ਦਕਗਨ੍ਥੋ ਨਾਮ ਅਯ’’ਨ੍ਤਿ ਚ ਵਤ੍ਵਾ ਅਭਿਧਮ੍ਮਪਿਟਕਸ੍ਮਿਂਯੇਵ ਸਙ੍ਗਹਂ ਆਰੋਪਯਿਂਸੂਤਿ ਦੀਘਭਾਣਕਾ ਵਦਨ੍ਤਿ. ਮਜ੍ਝਿਮਭਾਣਕਾ ਪਨ ‘‘ਚਰਿਯਾਪਿਟਕਬੁਦ੍ਧਵਂਸੇਹਿ ਸਦ੍ਧਿਂ ਸਬ੍ਬਮ੍ਪਿ ਤਂ ਖੁਦ੍ਦਕਗਨ੍ਥਂ ਸੁਤ੍ਤਨ੍ਤਪਿਟਕੇ ਪਰਿਯਾਪਨ੍ਨ’’ਨ੍ਤਿ ਵਦਨ੍ਤਿ. ਅਯਮੇਤ੍ਥ ਅਧਿਪ੍ਪਾਯੋ – ਜਾਤਕਾਦਿਕੇ ਖੁਦ੍ਦਕਨਿਕਾਯਪਰਿਯਾਪਨ੍ਨੇ ਯੇਭੁਯ੍ਯੇਨ ਚ ਧਮ੍ਮਨਿਦ੍ਦੇਸਭੂਤੇ ਤਾਦਿਸੇ ਅਭਿਧਮ੍ਮਪਿਟਕੇ ਸਙ੍ਗਣ੍ਹਿਤੁਂ ਯੁਤ੍ਤਂ, ਨ ਪਨ ਦੀਘਨਿਕਾਯਾਦਿਪ੍ਪਕਾਰੇ ਸੁਤ੍ਤਨ੍ਤਪਿਟਕੇ, ਨਾਪਿ ਪਞ੍ਞਤ੍ਤਿਨਿਦ੍ਦੇਸਭੂਤੇ ਵਿਨਯਪਿਟਕੇਤਿ. ਦੀਘਭਾਣਕਾ ‘‘ਜਾਤਕਾਦੀਨਂ ਅਭਿਧਮ੍ਮਪਿਟਕੇ ਸਙ੍ਗਹੋ’’ਤਿ ਵਦਨ੍ਤਿ. ਚਰਿਯਾਪਿਟਕਬੁਦ੍ਧਵਂਸਾਨਞ੍ਚੇਤ੍ਥ ਅਗ੍ਗਹਣਂ ਜਾਤਕਗਤਿਕਤ੍ਤਾ. ਮਜ੍ਝਿਮਭਾਣਕਾ ਪਨ ਅਟ੍ਠੁਪ੍ਪਤ੍ਤਿਵਸੇਨ ਦੇਸਿਤਾਨਂ ਜਾਤਕਾਦੀਨਂ ਯਥਾਨੁਲੋਮਦੇਸਨਾਭਾਵਤੋ ਤਾਦਿਸੇ ਸੁਤ੍ਤਨ੍ਤਪਿਟਕੇ ਸਙ੍ਗਹੋ ਯੁਤ੍ਤੋ, ਨ ਪਨ ਸਭਾਵਧਮ੍ਮਨਿਦ੍ਦੇਸਭੂਤੇ ਯਥਾਧਮ੍ਮਸਾਸਨੇ ਅਭਿਧਮ੍ਮਪਿਟਕੇਤਿ ਜਾਤਕਾਦੀਨਂ ਸੁਤ੍ਤਪਰਿਯਾਪਨ੍ਨਤਂ ਵਦਨ੍ਤਿ. ਤਤ੍ਥ ਯੁਤ੍ਤਂ ਵਿਚਾਰੇਤ੍ਵਾ ਗਹੇਤਬ੍ਬਂ. ਖੁਦ੍ਦਕਨਿਕਾਯਸ੍ਸ ਸੇਸਨਿਕਾਯਾਨਂ ਵਿਯ ਅਪਾਕਟਤ੍ਤਾ ਸੇਸੇ ਠਪੇਤ੍ਵਾ ਖੁਦ੍ਦਕਨਿਕਾਯਂ ਪਾਕਟਂ ਕਤ੍ਵਾ ਦਸ੍ਸੇਨ੍ਤੋ ‘‘ਤਤ੍ਥ ਖੁਦ੍ਦਕਨਿਕਾਯੋ ਨਾਮਾ’’ਤਿਆਦਿਮਾਹ. ਤਤ੍ਥਾਤਿ ਤੇਸੁ ਨਿਕਾਯੇਸੁ. ਤਤ੍ਥਾਤਿ ਖੁਦ੍ਦਕਨਿਕਾਯੇ.

ਏਵਂ ਨਿਮਿਤ੍ਤਪਯੋਜਨਕਾਲਦੇਸਕਾਰਕਕਰਣਪ੍ਪਕਾਰੇਹਿ ਪਠਮਮਹਾਸਙ੍ਗੀਤਿਂ ਦਸ੍ਸੇਤ੍ਵਾ ਇਦਾਨਿ ਤਤ੍ਥ ਵਵਤ੍ਥਾਪਿਤੇਸੁ ਧਮ੍ਮਵਿਨਯੇਸੁ ਨਾਨਪ੍ਪਕਾਰਕੋਸਲ੍ਲਤ੍ਥਂ ਏਕਵਿਧਾਦਿਭੇਦੇ ਦਸ੍ਸੇਤੁਂ ‘‘ਤਦੇਤਂ ਸਬ੍ਬਮ੍ਪੀ’’ਤਿਆਦਿਮਾਹ. ਤਤ੍ਥ ਅਨੁਤ੍ਤਰਂ ਸਮ੍ਮਾਸਮ੍ਬੋਧਿਨ੍ਤਿ ਏਤ੍ਥ ਅਨਾਵਰਣਞਾਣਪਦਟ੍ਠਾਨਂ ਮਗ੍ਗਞਾਣਂ ਮਗ੍ਗਞਾਣਪਦਟ੍ਠਾਨਞ੍ਚ ਅਨਾਵਰਣਞਾਣਂ ‘‘ਸਮ੍ਮਾਸਮ੍ਬੋਧੀ’’ਤਿ ਵੁਚ੍ਚਤਿ. ਪਚ੍ਚਵੇਕ੍ਖਨ੍ਤੇਨ ਵਾਤਿ ਉਦਾਨਾਦਿਵਸੇਨ ਪਵਤ੍ਤਧਮ੍ਮਂ ਸਨ੍ਧਾਯਾਹ. ਵਿਮੁਤ੍ਤਿਰਸਨ੍ਤਿ ਅਰਹਤ੍ਤਫਲਸ੍ਸਾਦਂ ਵਿਮੁਤ੍ਤਿਸਮ੍ਪਤ੍ਤਿਕਂ ਵਾ ਅਗ੍ਗਫਲਨਿਪ੍ਫਾਦਨਤੋ, ਵਿਮੁਤ੍ਤਿਕਿਚ੍ਚਂ ਵਾ ਕਿਲੇਸਾਨਂ ਅਚ੍ਚਨ੍ਤਵਿਮੁਤ੍ਤਿਸਮ੍ਪਾਦਨਤੋ.

ਕਿਞ੍ਚਾਪਿ ਅਵਿਸੇਸੇਨ ਸਬ੍ਬਮ੍ਪਿ ਬੁਦ੍ਧਵਚਨਂ ਕਿਲੇਸਵਿਨਯਨੇਨ ਵਿਨਯੋ, ਯਥਾਨੁਸਿਟ੍ਠਂ ਪਟਿਪਜ੍ਜਮਾਨੇ ਅਪਾਯਪਤਨਾਦਿਤੋ ਧਾਰਣੇਨ ਧਮ੍ਮੋ ਚ ਹੋਤਿ, ਇਧਾਧਿਪ੍ਪੇਤੇ ਪਨ ਧਮ੍ਮਵਿਨਯੇ ਨਿਦ੍ਧਾਰੇਤੁਂ ‘‘ਤਤ੍ਥ ਵਿਨਯਪਿਟਕ’’ਨ੍ਤਿਆਦਿਮਾਹ. ਖਨ੍ਧਾਦਿਵਸੇਨ ਸਭਾਵਧਮ੍ਮਦੇਸਨਾਬਾਹੁਲ੍ਲਤੋ ਆਹ ‘‘ਅਵਸੇਸਂ ਬੁਦ੍ਧਵਚਨਂ ਧਮ੍ਮੋ’’ਤਿ. ਅਥ ਵਾ ਯਦਿਪਿ ਧਮ੍ਮੋਯੇਵ ਵਿਨਯੋ ਪਰਿਯਤ੍ਤਿਆਦਿਭਾਵਤੋ, ਤਥਾਪਿ ਵਿਨਯਸਦ੍ਦਸਨ੍ਨਿਧਾਨੋ ਅਭਿਨ੍ਨਾਧਿਕਰਣਭਾਵੇਨ ਪਯੁਤ੍ਤੋ ਧਮ੍ਮਸਦ੍ਦੋ ਵਿਨਯਤਨ੍ਤਿਵਿਪਰੀਤਂ ਤਨ੍ਤਿਂ ਦੀਪੇਤਿ ਯਥਾ ‘‘ਪੁਞ੍ਞਞਾਣਸਮ੍ਭਾਰੋ, ਗੋਬਲੀਬਦ੍ਦ’’ਨ੍ਤਿਆਦਿ.

ਅਨੇਕਜਾਤਿਸਂਸਾਰਨ੍ਤਿ ਅਯਂ ਗਾਥਾ ਭਗਵਤਾ ਅਤ੍ਤਨੋ ਸਬ੍ਬਞ੍ਞੁਤਞ੍ਞਾਣਪਦਟ੍ਠਾਨਂ ਅਰਹਤ੍ਤਪ੍ਪਤ੍ਤਿਂ ਪਚ੍ਚਵੇਕ੍ਖਨ੍ਤੇਨ ਏਕੂਨਵੀਸਤਿਮਸ੍ਸ ਪਚ੍ਚਵੇਕ੍ਖਣਞਾਣਸ੍ਸ ਅਨਨ੍ਤਰਂ ਭਾਸਿਤਾ. ਤੇਨਾਹ ‘‘ਇਦਂ ਪਠਮਬੁਦ੍ਧਵਚਨ’’ਨ੍ਤਿ. ਇਦਂ ਕਿਰ ਸਬ੍ਬਬੁਦ੍ਧੇਹਿ ਅਵਿਜਹਿਤਉਦਾਨਂ. ਅਯਮਸ੍ਸ ਸਙ੍ਖੇਪਤ੍ਥੋ (ਧ. ਪ. ਅਟ੍ਠ. ੨.੧੫੪) – ਅਹਂ ਇਮਸ੍ਸ ਅਤ੍ਤਭਾਵਗੇਹਸ੍ਸ ਕਾਰਕਂ ਤਣ੍ਹਾਵਡ੍ਢਕਿਂ ਗਵੇਸਨ੍ਤੋ ਯੇਨ ਞਾਣੇਨ ਤਂ ਦਟ੍ਠੁਂ ਸਕ੍ਕਾ, ਤਸ੍ਸ ਬੋਧਿਞਾਣਸ੍ਸਤ੍ਥਾਯ ਦੀਪਙ੍ਕਰਪਾਦਮੂਲੇ ਕਤਾਭਿਨੀਹਾਰੋ ਏਤ੍ਤਕਂ ਕਾਲਂ ਅਨੇਕਜਾਤਿਸਂਸਾਰਂ ਅਨੇਕਜਾਤਿਸਤਸਹਸ੍ਸਸਙ੍ਖ੍ਯਂ ਸਂਸਾਰਵਟ੍ਟਂ ਅਨਿਬ੍ਬਿਸਂ ਅਨਿਬ੍ਬਿਸਨ੍ਤੋ ਤਂ ਞਾਣਂ ਅਵਿਨ੍ਦਨ੍ਤੋ ਅਲਭਨ੍ਤੋਯੇਵ ਸਨ੍ਧਾਵਿਸ੍ਸਂ ਸਂਸਰਿਂ. ਯਸ੍ਮਾ ਜਰਾਬ੍ਯਾਧਿਮਰਣਮਿਸ੍ਸਤਾਯ ਜਾਤਿ ਨਾਮੇਸਾ ਪੁਨਪ੍ਪੁਨਂ ਉਪਗਨ੍ਤੁਂ ਦੁਕ੍ਖਾ, ਨ ਚ ਸਾ ਤਸ੍ਮਿਂ ਅਦਿਟ੍ਠੇ ਨਿਵਤ੍ਤਤਿ, ਤਸ੍ਮਾ ਤਂ ਗਵੇਸਨ੍ਤੋ ਸਨ੍ਧਾਵਿਸ੍ਸਨ੍ਤਿ ਅਤ੍ਥੋ.

ਦਿਟ੍ਠੋਸੀਤਿ ਇਦਾਨਿ ਮਯਾ ਸਬ੍ਬਞ੍ਞੁਤਞ੍ਞਾਣਂ ਪਟਿਵਿਜ੍ਝਨ੍ਤੇਨ ਦਿਟ੍ਠੋ ਅਸਿ. ਪੁਨ ਗੇਹਨ੍ਤਿ ਪੁਨ ਇਮਂ ਅਤ੍ਤਭਾਵਸਙ੍ਖਾਤਂ ਮਮ ਗੇਹਂ ਨ ਕਾਹਸਿ ਨ ਕਰਿਸ੍ਸਸਿ. ਤਵ ਸਬ੍ਬਾ ਅਨਵਸੇਸਾ ਕਿਲੇਸਫਾਸੁਕਾ ਮਯਾ ਭਗ੍ਗਾ. ਇਮਸ੍ਸ ਤਯਾ ਕਤਸ੍ਸ ਅਤ੍ਤਭਾਵਗੇਹਸ੍ਸ ਕੂਟਂ ਅਵਿਜ੍ਜਾਸਙ੍ਖਾਤਂ ਕਣ੍ਣਿਕਮਣ੍ਡਲਂ ਵਿਸਙ੍ਖਤਂ ਵਿਦ੍ਧਂਸਿਤਂ. ਵਿਸਙ੍ਖਾਰਂ ਨਿਬ੍ਬਾਨਂ ਆਰਮ੍ਮਣਕਰਣਵਸੇਨ ਗਤਂ ਅਨੁਪਵਿਟ੍ਠਂ ਇਦਾਨਿ ਮਮ ਚਿਤ੍ਤਂ, ਅਹਞ੍ਚ ਤਣ੍ਹਾਨਂ ਖਯਸਙ੍ਖਾਤਂ ਅਰਹਤ੍ਤਮਗ੍ਗਂ ਅਰਹਤ੍ਤਫਲਂ ਵਾ ਅਜ੍ਝਗਾ ਅਧਿਗਤੋ ਪਤ੍ਤੋਸ੍ਮੀਤਿ ਅਤ੍ਥੋ. ਗਣ੍ਠਿਪਦੇਸੁ ਪਨ ‘‘ਵਿਸਙ੍ਖਾਰਗਤਨ੍ਤਿ ਚਿਤ੍ਤਮੇਵ ਤਣ੍ਹਾਨਂ ਖਯਸਙ੍ਖਾਤਂ ਅਰਹਤ੍ਤਮਗ੍ਗਂ ਅਰਹਤ੍ਤਫਲਂ ਵਾ ਅਜ੍ਝਗਾ ਅਧਿਗਤੋ ਪਤ੍ਤੋ’’ਤਿ ਏਵਮ੍ਪਿ ਅਤ੍ਥੋ ਵੁਤ੍ਤੋ. ਅਯਂ ਮਨਸਾ ਪਵਤ੍ਤਿਤਧਮ੍ਮਾਨਂ ਆਦਿ. ‘‘ਯਦਾ ਹਵੇ ਪਾਤੁਭਵਨ੍ਤਿ ਧਮ੍ਮਾਤਿ ਅਯਂ ਪਨ ਵਾਚਾਯ ਪਵਤ੍ਤਿਤਧਮ੍ਮਾਨਂ ਆਦੀ’’ਤਿ ਵਦਨ੍ਤਿ. ਅਨ੍ਤੋਜਪ੍ਪਨਵਸੇਨ ਕਿਰ ਭਗਵਾ ‘‘ਅਨੇਕਜਾਤਿਸਂਸਾਰ’’ਨ੍ਤਿਆਦਿਮਾਹ.

ਕੇਚੀਤਿ ਖਨ੍ਧਕਭਾਣਕਾ. ਪਠਮਂ ਵੁਤ੍ਤੋ ਪਨ ਧਮ੍ਮਪਦਭਾਣਕਾਨਂ ਅਧਿਪ੍ਪਾਯੋਤਿ ਵੇਦਿਤਬ੍ਬੋ. ਏਤ੍ਥ ਚ ਖਨ੍ਧਕਭਾਣਕਾ ਵਦਨ੍ਤਿ ‘‘ਧਮ੍ਮਪਦਭਾਣਕਾਨਂ ਗਾਥਾ ਮਨਸਾ ਦੇਸਿਤਤ੍ਤਾ ਤਦਾ ਮਹਤੋ ਜਨਸ੍ਸ ਉਪਕਾਰਾਯ ਨ ਹੋਤਿ, ਅਮ੍ਹਾਕਂ ਪਨ ਗਾਥਾ ਵਚੀਭੇਦਂ ਕਤ੍ਵਾ ਦੇਸਿਤਤ੍ਤਾ ਤਦਾ ਸੁਣਨ੍ਤਾਨਂ ਦੇਵਬ੍ਰਹ੍ਮਾਨਂ ਉਪਕਾਰਾਯ ਅਹੋਸਿ, ਤਸ੍ਮਾ ਇਦਮੇਵ ਪਠਮਬੁਦ੍ਧਵਚਨ’’ਨ੍ਤਿ. ਧਮ੍ਮਪਦਭਾਣਕਾ ਪਨ ‘‘ਦੇਸਨਾਯ ਜਨਸ੍ਸ ਉਪਕਾਰਾਨੁਪਕਾਰਭਾਵੋ ਲਕ੍ਖਣਂ ਨ ਹੋਤਿ, ਭਗਵਤਾ ਮਨਸਾ ਦੇਸਿਤਤ੍ਤਾਯੇਵ ਇਦਂ ਪਠਮਬੁਦ੍ਧਵਚਨ’’ਨ੍ਤਿ ਵਦਨ੍ਤਿ, ਤਸ੍ਮਾ ਉਭਯਮ੍ਪਿ ਅਞ੍ਞਮਞ੍ਞਂ ਵਿਰੁਦ੍ਧਂ ਨ ਹੋਤੀਤਿ ਵੇਦਿਤਬ੍ਬਂ. ਨਨੁ ਚ ਯਦਿ ‘‘ਅਨੇਕਜਾਤਿਸਂਸਾਰ’’ਨ੍ਤਿ ਮਨਸਾ ਦੇਸਿਤਂ, ਅਥ ਕਸ੍ਮਾ ਧਮ੍ਮਪਦਅਟ੍ਠਕਥਾਯਂ (ਧ. ਪ. ਅਟ੍ਠ. ੨.੧੫੩-੧੫੪) ‘‘ਅਨੇਕਜਾਤਿਸਂਸਾਰਨ੍ਤਿ ਇਮਂ ਧਮ੍ਮਦੇਸਨਂ ਸਤ੍ਥਾ ਬੋਧਿਰੁਕ੍ਖਮੂਲੇ ਨਿਸਿਨ੍ਨੋ ਉਦਾਨਵਸੇਨ ਉਦਾਨੇਤ੍ਵਾ ਅਪਰਭਾਗੇ ਆਨਨ੍ਦਤ੍ਥੇਰੇਨ ਪੁਟ੍ਠੋ ਕਥੇਸੀ’’ਤਿ ਵੁਤ੍ਤਨ੍ਤਿ? ਤਤ੍ਥਾਪਿ ਮਨਸਾ ਉਦਾਨੇਤ੍ਵਾਤਿ ਏਵਮਤ੍ਥੋ ਗਹੇਤਬ੍ਬੋ. ਅਥ ਵਾ ਮਨਸਾਵ ਦੇਸਿਤਨ੍ਤਿ ਏਵਂ ਗਹਣੇ ਕਿਂ ਕਾਰਣਨ੍ਤਿ ਚੇ? ਯਦਿ ਵਚੀਭੇਦਂ ਕਤ੍ਵਾ ਦੇਸਿਤਂ ਸਿਯਾ, ਉਦਾਨਪਾਲ਼ਿਯਂ ਆਰੁਲ਼੍ਹਂ ਭਵੇਯ੍ਯ, ਤਸ੍ਮਾ ਉਦਾਨਪਾਲ਼ਿਯਂ ਅਨਾਰੁਲ਼੍ਹਭਾਵੋਯੇਵ ਵਚੀਭੇਦਂ ਅਕਤ੍ਵਾ ਮਨਸਾ ਦੇਸਿਤਭਾਵੇ ਕਾਰਣਨ੍ਤਿ ਵਦਨ੍ਤਿ.

ਯਦਾ ਹਵੇ ਪਾਤੁਭਵਨ੍ਤਿ ਧਮ੍ਮਾਤਿ ਏਤ੍ਥ ਇਤਿਸਦ੍ਦੋ ਆਦਿਅਤ੍ਥੋ. ਤੇਨ ‘‘ਆਤਾਪਿਨੋ ਝਾਯਤੋ ਬ੍ਰਾਹ੍ਮਣਸ੍ਸ, ਅਥਸ੍ਸ ਕਙ੍ਖਾ ਵਪਯਨ੍ਤਿ ਸਬ੍ਬਾ. ਯਤੋ ਪਜਾਨਾਤਿ ਸਹੇਤੁਧਮ੍ਮ’’ਨ੍ਤਿ ਆਦਿਗਾਥਾਤ੍ਤਯਂ ਸਙ੍ਗਣ੍ਹਾਤਿ. ਉਦਾਨਗਾਥਨ੍ਤਿ ਪਨ ਜਾਤਿਯਾ ਏਕਵਚਨਂ, ਤਤ੍ਥਾਪਿ ਪਠਮਗਾਥਂਯੇਵ ਵਾ ਗਹੇਤ੍ਵਾ ਵੁਤ੍ਤਨ੍ਤਿ ਵੇਦਿਤਬ੍ਬਂ. ਏਤ੍ਥ ਪਨ ਯਂ ਵਤ੍ਤਬ੍ਬਂ, ਤਂ ਖਨ੍ਧਕੇ ਆਵਿ ਭਵਿਸ੍ਸਤਿ. ਪਾਟਿਪਦਦਿਵਸੇਤਿ ਇਦਂ ‘‘ਸਬ੍ਬਞ੍ਞੁਭਾਵਪ੍ਪਤ੍ਤਸ੍ਸਾ’’ਤਿ ਨ ਏਤੇਨ ਸਮ੍ਬਨ੍ਧਿਤਬ੍ਬਂ, ‘‘ਪਚ੍ਚਵੇਕ੍ਖਨ੍ਤਸ੍ਸ ਉਪ੍ਪਨ੍ਨਾ’’ਤਿ ਏਤੇਨ ਪਨ ਸਮ੍ਬਨ੍ਧਿਤਬ੍ਬਂ. ਵਿਸਾਖਪੁਣ੍ਣਮਾਯਮੇਵ ਹਿ ਭਗਵਾ ਪਚ੍ਚੂਸਸਮਯੇ ਸਬ੍ਬਞ੍ਞੁਤਂ ਪਤ੍ਤੋਤਿ. ਸੋਮਨਸ੍ਸਮਯਞਾਣੇਨਾਤਿ ਸੋਮਨਸ੍ਸਸਮ੍ਪਯੁਤ੍ਤਞਾਣੇਨ. ਆਮਨ੍ਤਯਾਮੀਤਿ ਨਿਵੇਦਯਾਮਿ, ਬੋਧੇਮੀਤਿ ਅਤ੍ਥੋ. ਵਯਧਮ੍ਮਾਤਿ ਅਨਿਚ੍ਚਲਕ੍ਖਣਮੁਖੇਨ ਦੁਕ੍ਖਾਨਤ੍ਤਲਕ੍ਖਣਮ੍ਪਿ ਸਙ੍ਖਾਰਾਨਂ ਵਿਭਾਵੇਤਿ ‘‘ਯਦਨਿਚ੍ਚਂ ਤਂ ਦੁਕ੍ਖਂ, ਯਂ ਦੁਕ੍ਖਂ ਤਦਨਤ੍ਤਾ’’ਤਿ (ਸਂ. ਨਿ. ੩.੧੫) ਵਚਨਤੋ. ਲਕ੍ਖਣਤ੍ਤਯਵਿਭਾਵਨਨਯੇਨੇਵ ਤਦਾਰਮ੍ਮਣਂ ਵਿਪਸ੍ਸਨਂ ਦਸ੍ਸੇਨ੍ਤੋ ਸਬ੍ਬਤਿਤ੍ਥਿਯਾਨਂ ਅਵਿਸਯਭੂਤਂ ਬੁਦ੍ਧਾਵੇਣਿਕਂ ਚਤੁਸਚ੍ਚਕਮ੍ਮਟ੍ਠਾਨਾਧਿਟ੍ਠਾਨਂ ਅਵਿਪਰੀਤਂ ਨਿਬ੍ਬਾਨਗਾਮਿਨਿਂ ਪਟਿਪਦਂ ਪਕਾਸੇਤੀਤਿ ਦਟ੍ਠਬ੍ਬਂ. ਇਦਾਨਿ ਤਤ੍ਥ ਸਮ੍ਮਾਪਟਿਪਤ੍ਤਿਯਂ ਨਿਯੋਜੇਤਿ ‘‘ਅਪ੍ਪਮਾਦੇਨ ਸਮ੍ਪਾਦੇਥਾ’’ਤਿ. ਅਥ ਵਾ ‘‘ਵਯਧਮ੍ਮਾ ਸਙ੍ਖਾਰਾ’’ਤਿ ਏਤੇਨ ਸਙ੍ਖੇਪੇਨ ਸਂਵੇਜੇਤ੍ਵਾ ‘‘ਅਪ੍ਪਮਾਦੇਨ ਸਮ੍ਪਾਦੇਥਾ’’ਤਿ ਸਙ੍ਖੇਪੇਨੇਵ ਨਿਰਵਸੇਸਂ ਸਮ੍ਮਾਪਟਿਪਤ੍ਤਿਂ ਦਸ੍ਸੇਤਿ. ਅਪ੍ਪਮਾਦਪਦਞ੍ਹਿ ਸਿਕ੍ਖਤ੍ਤਯਸਙ੍ਗਹਿਤਂ ਕੇਵਲਪਰਿਪੁਣ੍ਣਂ ਸਾਸਨਂ ਪਰਿਯਾਦਿਯਿਤ੍ਵਾ ਤਿਟ੍ਠਤੀਤਿ. ਅਨ੍ਤਰੇਤਿ ਅਨ੍ਤਰਾਲ਼ੇ, ਵੇਮਜ੍ਝੇਤਿ ਅਤ੍ਥੋ.

ਸੁਤ੍ਤਨ੍ਤਪਿਟਕਨ੍ਤਿ ਏਤ੍ਥ ਯਥਾ ਕਮ੍ਮਮੇਵ ਕਮ੍ਮਨ੍ਤਂ, ਏਵਂ ਸੁਤ੍ਤਮੇਵ ਸੁਤ੍ਤਨ੍ਤਨ੍ਤਿ ਵੇਦਿਤਬ੍ਬਂ. ਅਸਙ੍ਗੀਤਨ੍ਤਿ ਸਙ੍ਗੀਤਿਕ੍ਖਨ੍ਧਕਕਥਾਵਤ੍ਥੁਪ੍ਪਕਰਣਾਦਿ. ਕੇਚਿ ਪਨ ‘‘ਸੁਭਸੁਤ੍ਤਮ੍ਪਿ ਪਠਮਸਙ੍ਗੀਤਿਯਂ ਅਸਙ੍ਗੀਤ’’ਨ੍ਤਿ ਵਦਨ੍ਤਿ, ਤਂ ਨ ਯੁਜ੍ਜਤਿ. ‘‘ਪਠਮਸਙ੍ਗੀਤਿਤੋ ਪੁਰੇਤਰਮੇਵ ਹਿ ਆਯਸ੍ਮਤਾ ਆਨਨ੍ਦਤ੍ਥੇਰੇਨ ਜੇਤਵਨੇ ਵਿਹਰਨ੍ਤੇਨ ਸੁਭਸ੍ਸ ਮਾਣਵਸ੍ਸ ਦੇਸਿਤ’’ਨ੍ਤਿ ਆਚਰਿਯਧਮ੍ਮਪਾਲਤ੍ਥੇਰੇਨ ਵੁਤ੍ਤਂ. ਸੁਭਸੁਤ੍ਤਂ ਪਨ ‘‘ਏਵਂ ਮੇ ਸੁਤਂ – ਏਕਂ ਸਮਯਂ ਆਯਸ੍ਮਾ ਆਨਨ੍ਦੋ ਸਾਵਤ੍ਥਿਯਂ ਵਿਹਰਤਿ ਜੇਤਵਨੇ ਅਨਾਥਪਿਣ੍ਡਿਕਸ੍ਸ ਆਰਾਮੇ ਅਚਿਰਪਰਿਨਿਬ੍ਬੁਤੇ ਭਗਵਤੀ’’ਤਿਆਦਿਨਾ (ਦੀ. ਨਿ. ੧.੪੪੪) ਆਗਤਂ. ਤਤ੍ਥ ‘‘ਏਵਂ ਮੇ ਸੁਤ’’ਨ੍ਤਿਆਦਿਵਚਨਂ ਪਠਮਸਙ੍ਗੀਤਿਯਂ ਆਯਸ੍ਮਤਾ ਆਨਨ੍ਦਤ੍ਥੇਰੇਨੇਵ ਵਤ੍ਤੁਂ ਯੁਤ੍ਤਰੂਪਂ ਨ ਹੋਤਿ. ਨ ਹਿ ਆਨਨ੍ਦਤ੍ਥੇਰੋ ਸਯਮੇਵ ਸੁਭਸੁਤ੍ਤਂ ਦੇਸੇਤ੍ਵਾ ‘‘ਏਵਂ ਮੇ ਸੁਤ’’ਨ੍ਤਿਆਦੀਨਿ ਵਦਤਿ. ਏਵਂ ਪਨ ਵਤ੍ਤਬ੍ਬਂ ਸਿਯਾ ‘‘ਏਕਮਿਦਾਹਂ, ਭਨ੍ਤੇ, ਸਮਯਂ ਸਾਵਤ੍ਥਿਯਂ ਵਿਹਰਾਮਿ ਜੇਤਵਨੇ ਅਨਾਥਪਿਣ੍ਡਿਕਸ੍ਸ ਆਰਾਮੇ’’ਤਿ, ਤਸ੍ਮਾ ਦੁਤਿਯਤਤਿਯਸਙ੍ਗੀਤਿਕਾਰਕੇਹਿ ‘‘ਏਵਂ ਮੇ ਸੁਤ’’ਨ੍ਤਿਆਦਿਨਾ ਸੁਭਸੁਤ੍ਤਂ ਸਙ੍ਗੀਤਿਮਾਰੋਪਿਤਂ ਵਿਯ ਦਿਸ੍ਸਤਿ. ਅਥ ਆਚਰਿਯਧਮ੍ਮਪਾਲਤ੍ਥੇਰਸ੍ਸ ਏਵਮਧਿਪ੍ਪਾਯੋ ਸਿਯਾ ‘‘ਆਨਨ੍ਦਤ੍ਥੇਰੇਨੇਵ ਵੁਤ੍ਤਮ੍ਪਿ ਸੁਭਸੁਤ੍ਤਂ ਪਠਮਸਙ੍ਗੀਤਿਂ ਆਰੋਪੇਤ੍ਵਾ ਤਨ੍ਤਿਂ ਠਪੇਤੁਕਾਮੇਹਿ ਮਹਾਕਸ੍ਸਪਤ੍ਥੇਰਾਦੀਹਿ ਅਞ੍ਞੇਸੁ ਸੁਤ੍ਤੇਸੁ ਆਗਤਨਯੇਨੇਵ ‘ਏਵਂ ਮੇ ਸੁਤ’ਨ੍ਤਿਆਦਿਨਾ ਤਨ੍ਤਿ ਠਪਿਤਾ’’ਤਿ, ਏਵਂ ਸਤਿ ਯੁਜ੍ਜੇਯ੍ਯ. ਅਥ ਵਾ ਆਯਸ੍ਮਾ ਆਨਨ੍ਦਤ੍ਥੇਰੋ ਸੁਭਸੁਤ੍ਤਂ ਸਯਂ ਦੇਸੇਨ੍ਤੋਪਿ ਸਾਮਞ੍ਞਫਲਾਦੀਸੁ ਭਗਵਤਾ ਦੇਸਿਤਨਯੇਨੇਵ ਦੇਸੇਸੀਤਿ ਭਗਵਤੋ ਸਮ੍ਮੁਖਾ ਲਦ੍ਧਨਯੇ ਠਤ੍ਵਾ ਦੇਸਿਤਤ੍ਤਾ ਭਗਵਤਾ ਦੇਸਿਤਂ ਧਮ੍ਮਂ ਅਤ੍ਤਨਿ ਅਦਹਨ੍ਤੋ ‘‘ਏਵਂ ਮੇ ਸੁਤ’’ਨ੍ਤਿਆਦਿਮਾਹਾਤਿ ਏਵਮਧਿਪ੍ਪਾਯੋ ਵੇਦਿਤਬ੍ਬੋ.

ਉਭਯਾਨਿ ਪਾਤਿਮੋਕ੍ਖਾਨੀਤਿ ਭਿਕ੍ਖੁਭਿਕ੍ਖੁਨੀਪਾਤਿਮੋਕ੍ਖਵਸੇਨ. ਦ੍ਵੇ ਵਿਭਙ੍ਗਾਨੀਤਿ ਭਿਕ੍ਖੁਭਿਕ੍ਖੁਨੀਵਿਭਙ੍ਗਵਸੇਨੇਵ ਦ੍ਵੇ ਵਿਭਙ੍ਗਾਨਿ. ਦ੍ਵਾਵੀਸਤਿ ਖਨ੍ਧਕਾਨੀਤਿ ਮਹਾਵਗ੍ਗਚੂਲ਼ਵਗ੍ਗੇਸੁ ਆਗਤਾਨਿ ਦ੍ਵਾਵੀਸਤਿ ਖਨ੍ਧਕਾਨਿ. ਸੋਲ਼ਸਪਰਿਵਾਰਾਤਿ ਸੋਲ਼ਸਹਿ ਪਰਿਵਾਰੇਹਿ ਉਪਲਕ੍ਖਿਤਤ੍ਤਾ ਸੋਲ਼ਸਪਰਿਵਾਰਾਤਿ ਵੁਤ੍ਤਂ. ਤਥਾ ਹਿ ਪਰਿਵਾਰਪਾਲ਼ਿਯਂ ‘‘ਯਂ ਤੇਨ ਭਗਵਤਾ ਜਾਨਤਾ ਪਸ੍ਸਤਾ ਅਰਹਤਾ ਸਮ੍ਮਾਸਮ੍ਬੁਦ੍ਧੇਨ ਪਠਮਂ ਪਾਰਾਜਿਕਂ ਕਤ੍ਥ ਪਞ੍ਞਤ੍ਤ’’ਨ੍ਤਿਆਦਿਨਾ (ਪਰਿ. ੧) ਪਞ੍ਞਤ੍ਤਿਵਾਰੋ, ਤਤੋ ਪਰਂ ‘‘ਮੇਥੁਨਂ ਧਮ੍ਮਂ ਪਟਿਸੇਵਨ੍ਤੋ ਕਤਿ ਆਪਤ੍ਤਿਯੋ ਆਪਜ੍ਜਤੀ’’ਤਿਆਦਿਨਾ (ਪਰਿ. ੧੫੭) ਕਤਾਪਤ੍ਤਿਵਾਰੋ, ‘‘ਮੇਥੁਨਂ ਧਮ੍ਮਂ ਪਟਿਸੇਵਨ੍ਤਸ੍ਸ ਆਪਤ੍ਤਿਯੋ ਚਤੁਨ੍ਨਂ ਵਿਪਤ੍ਤੀਨਂ ਕਤਿ ਵਿਪਤ੍ਤਿਯੋ ਭਜਨ੍ਤੀ’’ਤਿਆਦਿਪ੍ਪਭੇਦੋ (ਪਰਿ. ੧੮੨) ਵਿਪਤ੍ਤਿਵਾਰੋ, ‘‘ਮੇਥੁਨਂ ਧਮ੍ਮਂ ਪਟਿਸੇਵਨ੍ਤਸ੍ਸ ਆਪਤ੍ਤਿਯੋ ਸਤ੍ਤਨ੍ਨਂ ਆਪਤ੍ਤਿਕ੍ਖਨ੍ਧਾਨਂ ਕਤਿਹਿ ਆਪਤ੍ਤਿਕ੍ਖਨ੍ਧੇਹਿ ਸਙ੍ਗਹਿਤਾ’’ਤਿਆਦਿਪ੍ਪਭੇਦੋ (ਪਰਿ. ੧੮੩) ਸਙ੍ਗਹਵਾਰੋ, ‘‘ਮੇਥੁਨਂ ਧਮ੍ਮਂ ਪਟਿਸੇਵਨ੍ਤਸ੍ਸ ਆਪਤ੍ਤਿਯੋ ਛਨ੍ਨਂ ਆਪਤ੍ਤਿਸਮੁਟ੍ਠਾਨਾਨਂ ਕਤਿਹਿ ਸਮੁਟ੍ਠਾਨੇਹਿ ਸਮੁਟ੍ਠਨ੍ਤੀ’’ਤਿਆਦਿਨਾ (ਪਰਿ. ੧੮੪) ਸਮੁਟ੍ਠਾਨਵਾਰੋ, ‘‘ਮੇਥੁਨਂ ਧਮ੍ਮਂ ਪਟਿਸੇਵਨ੍ਤਸ੍ਸ ਆਪਤ੍ਤਿਯੋ ਚਤੁਨ੍ਨਂ ਅਧਿਕਰਣਾਨਂ ਕਤਮਂ ਅਧਿਕਰਣ’’ਨ੍ਤਿਆਦਿਨਾ (ਪਰਿ. ੧੮੫) ਅਧਿਕਰਣਵਾਰੋ, ‘‘ਮੇਥੁਨਂ ਧਮ੍ਮਂ ਪਟਿਸੇਵਨ੍ਤਸ੍ਸ ਆਪਤ੍ਤਿਯੋ ਸਤ੍ਤਨ੍ਨਂ ਸਮਥਾਨਂ ਕਤਿਹਿ ਸਮਥੇਹਿ ਸਮ੍ਮਨ੍ਤੀ’’ਤਿਆਦਿਪ੍ਪਭੇਦੋ (ਪਰਿ. ੧੮੬) ਸਮਥਵਾਰੋ, ਤਦਨਨ੍ਤਰਂ ਸਮੁਚ੍ਚਯਵਾਰੋ ਚਾਤਿ ਅਟ੍ਠ ਵਾਰਾ ਵੁਤ੍ਤਾ. ਤਤੋ ਪਰਂ ‘‘ਮੇਥੁਨਂ ਧਮ੍ਮਂ ਪਟਿਸੇਵਨਪਚ੍ਚਯਾ ਪਾਰਾਜਿਕਂ ਕਤ੍ਥ ਪਞ੍ਞਤ੍ਤ’’ਨ੍ਤਿਆਦਿਨਾ (ਪਰਿ. ੧੮੮) ਨਯੇਨ ਪੁਨ ਪਚ੍ਚਯਵਸੇਨ ਏਕੋ ਪਞ੍ਞਤ੍ਤਿਵਾਰੋ, ਤਸ੍ਸ ਵਸੇਨ ਪੁਰਿਮਸਦਿਸਾ ਏਵ ਕਤਾਪਤ੍ਤਿਵਾਰਾਦਯੋ ਸਤ੍ਤ ਵਾਰਾਤਿ ਏਵਂ ਅਪਰੇਪਿ ਅਟ੍ਠ ਵਾਰਾ ਵੁਤ੍ਤਾ. ਇਤਿ ਇਮਾਨਿ ਅਟ੍ਠ, ਪੁਰਿਮਾਨਿਪਿ ਅਟ੍ਠਾਤਿ ਮਹਾਵਿਭਙ੍ਗੇ ਸੋਲ਼ਸ ਵਾਰਾ ਦਸ੍ਸਿਤਾ. ਤਤੋ ਪਰਂ ਤੇਨੇਵ ਨਯੇਨ ਭਿਕ੍ਖੁਨਿਵਿਭਙ੍ਗੇਪਿ ਸੋਲ਼ਸ ਵਾਰਾ ਆਗਤਾਤਿ ਇਮੇਹਿ ਸੋਲ਼ਸਹਿ ਵਾਰੇਹਿ ਉਪਲਕ੍ਖਿਤਤ੍ਤਾ ਸੋਲ਼ਸਪਰਿਵਾਰਾਤਿ ਵੁਚ੍ਚਤਿ. ਪੋਤ੍ਥਕੇਸੁ ਪਨ ਕਤ੍ਥਚਿ ‘‘ਪਰਿਵਾਰੋ’’ਤਿ ਏਤ੍ਤਕਮੇਵ ਦਿਸ੍ਸਤਿ, ਬਹੂਸੁ ਪਨ ਪੋਤ੍ਥਕੇਸੁ ਦੀਘਨਿਕਾਯਟ੍ਠਕਥਾਯਂ ਅਭਿਧਮ੍ਮਟ੍ਠਕਥਾਯਞ੍ਚ ‘‘ਸੋਲ਼ਸਪਰਿਵਾਰਾ’’ਤਿ ਏਵਮੇਵ ਵੁਤ੍ਤਤ੍ਤਾ ਅਯਮ੍ਪਿ ਪਾਠੋ ਨ ਸਕ੍ਕਾ ਪਟਿਬਾਹਿਤੁਨ੍ਤਿ ਤਸ੍ਸੇਵਤ੍ਥੋ ਵੁਤ੍ਤੋ.

ਬ੍ਰਹ੍ਮਜਾਲਾਦਿਚਤੁਤ੍ਤਿਂਸਸੁਤ੍ਤਸਙ੍ਗਹੋਤਿ ਬ੍ਰਹ੍ਮਜਾਲਸੁਤ੍ਤਾਦੀਨਿ ਚਤੁਤ੍ਤਿਂਸ ਸੁਤ੍ਤਾਨਿ ਸਙ੍ਗਯ੍ਹਨ੍ਤਿ ਏਤ੍ਥ, ਏਤੇਨਾਤਿ ਵਾ ਬ੍ਰਹ੍ਮਜਾਲਾਦਿਚਤੁਤ੍ਤਿਂਸਸੁਤ੍ਤਸਙ੍ਗਹੋ. ਵੁਤ੍ਤਪ੍ਪਮਾਣਾਨਂ ਵਾ ਸੁਤ੍ਤਾਨਂ ਸਙ੍ਗਹੋ ਏਤਸ੍ਸਾਤਿ ਬ੍ਰਹ੍ਮਜਾਲਾਦਿਚਤੁਤ੍ਤਿਂਸਸੁਤ੍ਤਸਙ੍ਗਹੋਤਿ. ਏਵਂ ਸੇਸੇਸੁਪਿ ਵੇਦਿਤਬ੍ਬਂ.

ਵਿਵਿਧਵਿਸੇਸਨਯਤ੍ਤਾਤਿ ਇਮਿਸ੍ਸਾ ਗਾਥਾਯ ਅਤ੍ਥਂ ਵਿਭਾਵੇਨ੍ਤੋ ਆਹ ‘‘ਵਿਵਿਧਾ ਹੀ’’ਤਿਆਦਿ. ਦਲ਼੍ਹੀਕਮ੍ਮਸਿਥਿਲਕਰਣਪ੍ਪਯੋਜਨਾਤਿ ਯਥਾਕ੍ਕਮਂ ਲੋਕਵਜ੍ਜੇਸੁ ਸਿਕ੍ਖਾਪਦੇਸੁ ਦਲ਼੍ਹੀਕਮ੍ਮਪ੍ਪਯੋਜਨਾ, ਪਣ੍ਣਤ੍ਤਿਵਜ੍ਜੇਸੁ ਸਿਥਿਲਕਰਣਪ੍ਪਯੋਜਨਾਤਿ ਵੇਦਿਤਬ੍ਬਂ. ਅਜ੍ਝਾਚਾਰਨਿਸੇਧਨਤੋਤਿ ਸਞ੍ਞਮਵੇਲਂ ਅਤਿਭਵਿਤ੍ਵਾ ਪਵਤ੍ਤੋ ਆਚਾਰੋ ਅਜ੍ਝਾਚਾਰੋ, ਵੀਤਿਕ੍ਕਮੋ, ਤਸ੍ਸ ਨਿਸੇਧਨਤੋਤਿ ਅਤ੍ਥੋ. ਤੇਨਾਤਿ ਵਿਵਿਧਨਯਤ੍ਤਾਦਿਹੇਤੁਨਾ. ਏਤਨ੍ਤਿ ‘‘ਵਿਵਿਧਵਿਸੇਸਨਯਤ੍ਤਾ’’ਤਿਆਦਿਗਾਥਾਵਚਨਂ. ਏਤਸ੍ਸਾਤਿ ਵਿਨਯਸ੍ਸ. ਇਤਰਂ ਪਨਾਤਿ ਸੁਤ੍ਤਂ.

ਇਦਾਨਿ ਅਤ੍ਥਾਨਂ ਸੂਚਨਤੋਤਿਆਦਿਗਾਥਾਯ ਅਤ੍ਥਂ ਪਕਾਸੇਨ੍ਤੋ ਆਹ ‘‘ਤਞ੍ਹੀ’’ਤਿਆਦਿ. ਅਤ੍ਤਤ੍ਥਪਰਤ੍ਥਾਦਿਭੇਦੇਤਿ ਯੋ ਤਂ ਸੁਤ੍ਤਂ ਸਜ੍ਝਾਯਤਿ ਸੁਣਾਤਿ ਵਾਚੇਤਿ ਚਿਨ੍ਤੇਤਿ ਦੇਸੇਤਿ ਚ, ਸੁਤ੍ਤੇਨ ਸਙ੍ਗਹਿਤੋ ਸੀਲਾਦਿਅਤ੍ਥੋ ਤਸ੍ਸਪਿ ਹੋਤਿ, ਤੇਨ ਪਰਸ੍ਸ ਸਾਧੇਤਬ੍ਬਤੋ ਪਰਸ੍ਸਪਿ ਹੋਤੀਤਿ ਤਦੁਭਯਂ ਤਂ ਸੁਤ੍ਤਂ ਸੂਚੇਤਿ ਦੀਪੇਤਿ. ਤਥਾ ਦਿਟ੍ਠਧਮ੍ਮਿਕਸਮ੍ਪਰਾਯਿਕਤ੍ਥੇ ਲੋਕਿਯਲੋਕੁਤ੍ਤਰਤ੍ਥੇ ਚਾਤਿ ਏਵਮਾਦਿਭੇਦੇ ਅਤ੍ਥੇ ਆਦਿਸਦ੍ਦੇਨ ਸਙ੍ਗਣ੍ਹਾਤਿ. ਅਤ੍ਥਸਦ੍ਦੋ ਚਾਯਂ ਹਿਤਪਰਿਯਾਯਵਚਨੋ, ਨ ਭਾਸਿਤਤ੍ਥਵਚਨੋ. ਯਦਿ ਸਿਯਾ, ਸੁਤ੍ਤਂ ਅਤ੍ਤਨੋਪਿ ਭਾਸਿਤਤ੍ਥਂ ਸੂਚੇਤਿ ਪਰਸ੍ਸਪੀਤਿ ਅਯਮਤ੍ਥੋ ਵੁਤ੍ਤੋ ਸਿਯਾ, ਸੁਤ੍ਤੇਨ ਚ ਯੋ ਅਤ੍ਥੋ ਪਕਾਸਿਤੋ, ਸੋ ਤਸ੍ਸੇਵ ਹੋਤਿ, ਨ ਤੇਨ ਪਰਤ੍ਥੋ ਸੂਚਿਤੋ ਹੋਤੀਤਿ. ਤੇਨ ਸੂਚੇਤਬ੍ਬਸ੍ਸ ਪਰਤ੍ਥਸ੍ਸ ਨਿਵਤ੍ਤੇਤਬ੍ਬਸ੍ਸ ਅਭਾਵਾ ਅਤ੍ਤਗ੍ਗਹਣਞ੍ਚ ਨ ਕਤ੍ਤਬ੍ਬਂ. ਅਤ੍ਤਤ੍ਥਪਰਤ੍ਥਵਿਨਿਮੁਤ੍ਤਸ੍ਸ ਭਾਸਿਤਤ੍ਥਸ੍ਸ ਅਭਾਵਾ ਆਦਿਗ੍ਗਹਣਞ੍ਚ ਨ ਕਤ੍ਤਬ੍ਬਂ, ਤਸ੍ਮਾ ਯਥਾਵੁਤ੍ਤਸ੍ਸ ਹਿਤਪਰਿਯਾਯਸ੍ਸ ਅਤ੍ਥਸ੍ਸ ਸੁਤ੍ਤੇ ਅਸਮ੍ਭਵਤੋ ਸੁਤ੍ਤਾਧਾਰਸ੍ਸ ਪੁਗ੍ਗਲਸ੍ਸ ਵਸੇਨ ਅਤ੍ਤਤ੍ਥਪਰਤ੍ਥਾ ਵੁਤ੍ਤਾ.

ਅਥ ਵਾ ਸੁਤ੍ਤਂ ਅਨਪੇਕ੍ਖਿਤ੍ਵਾ ਯੇ ਅਤ੍ਤਤ੍ਥਾਦਯੋ ਅਤ੍ਥਪ੍ਪਭੇਦਾ ‘‘ਨ ਹਞ੍ਞਦਤ੍ਥਤ੍ਥਿ ਪਸਂਸਲਾਭਾ’’ਤਿ ਏਤਸ੍ਸ ਪਦਸ੍ਸ ਨਿਦ੍ਦੇਸੇ (ਮਹਾਨਿ. ੬੩) ਵੁਤ੍ਤਾ ਅਤ੍ਤਤ੍ਥੋ, ਪਰਤ੍ਥੋ, ਉਭਯਤ੍ਥੋ, ਦਿਟ੍ਠਧਮ੍ਮਿਕੋ ਅਤ੍ਥੋ, ਸਮ੍ਪਰਾਯਿਕੋ ਅਤ੍ਥੋ, ਉਤ੍ਤਾਨੋ ਅਤ੍ਥੋ, ਗਮ੍ਭੀਰੋ ਅਤ੍ਥੋ, ਗੁਲ਼੍ਹੋ ਅਤ੍ਥੋ, ਪਟਿਚ੍ਛਨ੍ਨੋ ਅਤ੍ਥੋ, ਨੇਯ੍ਯੋ ਅਤ੍ਥੋ, ਨੀਤੋ ਅਤ੍ਥੋ, ਅਨਵਜ੍ਜੋ ਅਤ੍ਥੋ, ਨਿਕ੍ਕਿਲੇਸੋ ਅਤ੍ਥੋ, ਵੋਦਾਨੋ ਅਤ੍ਥੋ, ਪਰਮਤ੍ਥੋਤਿ, ਤੇ ਅਤ੍ਥੇ ਸੁਤ੍ਤਂ ਸੂਚੇਤੀਤਿ ਅਤ੍ਥੋ ਗਹੇਤਬ੍ਬੋ. ਤਥਾ ਹਿ ਕਿਞ੍ਚਾਪਿ ਸੁਤ੍ਤਨਿਰਪੇਕ੍ਖਂ ਅਤ੍ਤਤ੍ਥਾਦਯੋ ਵੁਤ੍ਤਾ ਸੁਤ੍ਤਤ੍ਥਭਾਵੇਨ ਅਨਿਦ੍ਦਿਟ੍ਠਤ੍ਤਾ, ਤੇਸੁ ਪਨ ਏਕੋਪਿ ਅਤ੍ਥਪ੍ਪਭੇਦੋ ਸੁਤ੍ਤੇਨ ਦੀਪੇਤਬ੍ਬਤਂ ਨਾਤਿਕ੍ਕਮਤਿ, ਤਸ੍ਮਾ ਤੇ ਅਤ੍ਥੇ ਸੁਤ੍ਤਂ ਸੂਚੇਤੀਤਿ ਵੁਚ੍ਚਤਿ. ਇਮਸ੍ਮਿਞ੍ਚ ਅਤ੍ਥਵਿਕਪ੍ਪੇ ਅਤ੍ਥ-ਸਦ੍ਦੋਯਂ ਭਾਸਿਤਤ੍ਥਪਰਿਯਾਯੋਪਿ ਹੋਤਿ. ਏਤ੍ਥ ਹਿ ਪੁਰਿਮਕਾ ਪਞ੍ਚ ਅਤ੍ਥਪ੍ਪਭੇਦਾ ਹਿਤਪਰਿਯਾਯਾ, ਤਤੋ ਪਰੇ ਛ ਭਾਸਿਤਤ੍ਥਭੇਦਾ, ਪਚ੍ਛਿਮਕਾ ਪਨ ਉਭਯਸਭਾਵਾ. ਤਤ੍ਥ ਦੁਰਧਿਗਮਤਾਯ ਵਿਭਾਵਨੇ ਅਗਾਧਭਾਵੋ ਗਮ੍ਭੀਰੋ, ਨ ਵਿਵਟੋ ਗੁਲ਼੍ਹੋ, ਮੂਲੁਦਕਾਦਯੋ ਵਿਯ ਪਂਸੁਨਾ ਅਕ੍ਖਰਸਨ੍ਨਿਵੇਸਾਦਿਨਾ ਤਿਰੋਹਿਤੋ ਪਟਿਚ੍ਛਨ੍ਨੋ. ਨਿਦ੍ਧਾਰੇਤ੍ਵਾ ਞਾਪੇਤਬ੍ਬੋ ਨੇਯ੍ਯੋ, ਯਥਾਰੁਤਵਸੇਨ ਵੇਦਿਤਬ੍ਬੋ ਨੀਤੋ. ਅਨਵਜ੍ਜਨਿਕ੍ਕਿਲੇਸਵੋਦਾਨਾ ਪਰਿਯਾਯਵਸੇਨ ਵੁਤ੍ਤਾ, ਕੁਸਲਵਿਪਾਕਕਿਰਿਯਧਮ੍ਮਵਸੇਨ ਵਾ. ਪਰਮਤ੍ਥੋ ਨਿਬ੍ਬਾਨਂ, ਧਮ੍ਮਾਨਂ ਅਵਿਪਰੀਤਸਭਾਵੋ ਏਵ ਵਾ.

ਅਥ ਵਾ ਅਤ੍ਤਨਾ ਚ ਅਪ੍ਪਿਚ੍ਛੋ ਹੋਤੀਤਿ ਅਤ੍ਤਤ੍ਥਂ, ਅਪ੍ਪਿਚ੍ਛਾਕਥਞ੍ਚ ਪਰੇਸਂ ਕਤ੍ਤਾ ਹੋਤੀਤਿ ਪਰਤ੍ਥਂ ਸੂਚੇਤਿ. ਏਵਂ ‘‘ਅਤ੍ਤਨਾ ਚ ਪਾਣਾਤਿਪਾਤਾ ਪਟਿਵਿਰਤੋ ਹੋਤੀ’’ਤਿਆਦੀਨਿ (ਅ. ਨਿ. ੪.੯੯) ਸੁਤ੍ਤਾਨਿ ਯੋਜੇਤਬ੍ਬਾਨਿ. ਵਿਨਯਾਭਿਧਮ੍ਮੇਹਿ ਚ ਵਿਸੇਸੇਤ੍ਵਾ ਸੁਤ੍ਤਸਦ੍ਦਸ੍ਸ ਅਤ੍ਥੋ ਵਤ੍ਤਬ੍ਬੋ, ਤਸ੍ਮਾ ਵੇਨੇਯ੍ਯਜ੍ਝਾਸਯਵਸਪ੍ਪਵਤ੍ਤਾਯ ਦੇਸਨਾਯ ਅਤ੍ਤਹਿਤਪਰਹਿਤਾਦੀਨਿ ਸਾਤਿਸਯਂ ਪਕਾਸਿਤਾਨਿ ਹੋਨ੍ਤਿ ਤਪ੍ਪਧਾਨਭਾਵਤੋ, ਨ ਆਣਾਧਮ੍ਮਸਭਾਵਵਸਪ੍ਪਵਤ੍ਤਾਯਾਤਿ ਇਦਮੇਵ ਅਤ੍ਥਾਨਂ ਸੂਚਨਤੋ ਸੁਤ੍ਤਨ੍ਤਿ ਵੁਤ੍ਤਂ. ਏਵਞ੍ਚ ਕਤ੍ਵਾ ‘‘ਏਤ੍ਤਕਂ ਤਸ੍ਸ ਭਗਵਤੋ ਸੁਤ੍ਤਾਗਤਂ ਸੁਤ੍ਤਪਰਿਯਾਪਨ੍ਨ’’ਨ੍ਤਿ (ਪਾਚਿ. ੬੫੫) ਚ ‘‘ਸਕਵਾਦੇ ਪਞ੍ਚ ਸੁਤ੍ਤਸਤਾਨੀ’’ਤਿ (ਧ. ਸ. ਅਟ੍ਠ. ਨਿਦਾਨਕਥਾ) ਚ ਏਵਮਾਦੀਸੁ ਸੁਤ੍ਤਸਦ੍ਦੋ ਉਪਚਰਿਤੋਤਿ ਗਹੇਤਬ੍ਬੋ.

ਸੁਤ੍ਤੇਸੁ ਆਣਾਧਮ੍ਮਸਭਾਵਾ ਚ ਵੇਨੇਯ੍ਯਜ੍ਝਾਸਯਂ ਅਨੁਵਤ੍ਤਨ੍ਤਿ, ਨ ਵਿਨਯਾਭਿਧਮ੍ਮੇਸੁ ਵਿਯ ਵੇਨੇਯ੍ਯਜ੍ਝਾਸਯੋ ਆਣਾਧਮ੍ਮਸਭਾਵੇ, ਤਸ੍ਮਾ ਵੇਨੇਯ੍ਯਾਨਂ ਏਕਨ੍ਤਹਿਤਪਟਿਲਾਭਸਂਵਤ੍ਤਨਿਕਾ ਸੁਤ੍ਤਨ੍ਤਦੇਸਨਾ ਹੋਤੀਤਿ ‘‘ਸੁਵੁਤ੍ਤਾ ਚੇਤ੍ਥ ਅਤ੍ਥਾ’’ਤਿਆਦਿ ਵੁਤ੍ਤਂ. ‘‘ਏਕਨ੍ਤਹਿਤਪਟਿਲਾਭਸਂਵਤ੍ਤਨਿਕਾ ਸੁਤ੍ਤਨ੍ਤਦੇਸਨਾ’’ਤਿ ਇਦਮ੍ਪਿ ਵੇਨੇਯ੍ਯਾਨਂ ਹਿਤਸਮ੍ਪਾਪਨੇ ਸੁਤ੍ਤਨ੍ਤਦੇਸਨਾਯ ਤਪ੍ਪਰਭਾਵਂਯੇਵ ਸਨ੍ਧਾਯ ਵੁਤ੍ਤਂ. ਤਪ੍ਪਰਭਾਵੋ ਚ ਵੇਨੇਯ੍ਯਜ੍ਝਾਸਯਾਨੁਲੋਮਤੋ ਦਟ੍ਠਬ੍ਬੋ. ਤੇਨੇਵਾਹ ‘‘ਵੇਨੇਯ੍ਯਜ੍ਝਾਸਯਾਨੁਲੋਮੇਨ ਵੁਤ੍ਤਤ੍ਤਾ’’ਤਿ. ਵਿਨਯਦੇਸਨਂ ਵਿਯ ਇਸ੍ਸਰਭਾਵਤੋ ਆਣਾਪਤਿਟ੍ਠਾਪਨਵਸੇਨ ਅਦੇਸੇਤ੍ਵਾ ਵੇਨੇਯ੍ਯਾਨਂ ਅਜ੍ਝਾਸਯਾਨੁਲੋਮੇਨ ਚਰਿਯਾਨੁਰੂਪਂ ਵੁਤ੍ਤਤ੍ਤਾ ਦੇਸਿਤਤ੍ਤਾਤਿ ਅਤ੍ਥੋ.

ਅਨੁਪੁਬ੍ਬਸਿਕ੍ਖਾਦਿਵਸੇਨ ਕਾਲਨ੍ਤਰੇ ਅਭਿਨਿਪ੍ਫਤ੍ਤਿਂ ਦਸ੍ਸੇਨ੍ਤੋ ਆਹ ‘‘ਸਸ੍ਸਮਿਵ ਫਲ’’ਨ੍ਤਿ. ਪਸਵਤੀਤਿ ਫਲਤਿ, ਨਿਪ੍ਫਾਦੇਤੀਤਿ ਅਤ੍ਥੋ. ਉਪਾਯਸਮਙ੍ਗੀਨਂਯੇਵ ਨਿਪ੍ਫਜ੍ਜਨਭਾਵਂ ਦਸ੍ਸੇਨ੍ਤੋ ‘‘ਧੇਨੁ ਵਿਯ ਖੀਰ’’ਨ੍ਤਿ ਆਹ. ਧੇਨੁਤੋਪਿ ਹਿ ਉਪਾਯਵਨ੍ਤਾਨਂਯੇਵ ਖੀਰਪਟਿਲਾਭੋ ਹੋਤਿ. ਅਨੁਪਾਯੇਨ ਹਿ ਅਕਾਲੇ ਅਜਾਤਵਚ੍ਛਂ ਧੇਨੁਂ ਦੋਹਨ੍ਤੋ ਕਾਲੇਪਿ ਵਾ ਵਿਸਾਣਂ ਗਹੇਤ੍ਵਾ ਦੋਹਨ੍ਤੋ ਨੇਵ ਖੀਰਂ ਪਟਿਲਭਤਿ. ‘‘ਸੁਤ੍ਤਾਣਾ’’ਤਿ ਏਤਸ੍ਸ ਅਤ੍ਥਂ ਪਕਾਸੇਤੁਂ ‘‘ਸੁਟ੍ਠੁ ਚ ਨੇ ਤਾਯਤੀ’’ਤਿ ਵੁਤ੍ਤਂ.

ਸੁਤ੍ਤਸਭਾਗਨ੍ਤਿ ਸੁਤ੍ਤਸਦਿਸਂ. ਸੁਤ੍ਤਸਭਾਗਤਂਯੇਵ ਦਸ੍ਸੇਨ੍ਤੋ ਆਹ ‘‘ਯਥਾ ਹੀ’’ਤਿਆਦਿ. ਤਚ੍ਛਕਾਨਂ ਸੁਤ੍ਤਨ੍ਤਿ ਵਡ੍ਢਕੀਨਂ ਕਾਲ਼ਸੁਤ੍ਤਂ. ਪਮਾਣਂ ਹੋਤੀਤਿ ਤਦਨੁਸਾਰੇਨ ਤਚ੍ਛਨਤੋ. ਏਵਮੇਤਮ੍ਪਿ ਵਿਞ੍ਞੂਨਨ੍ਤਿ ਯਥਾ ਕਾਲ਼ਸੁਤ੍ਤਂ ਪਸਾਰੇਤ੍ਵਾ ਸਞ੍ਞਾਣੇ ਕਤੇ ਗਹੇਤਬ੍ਬਂ ਵਿਸ੍ਸਜ੍ਜੇਤਬ੍ਬਞ੍ਚ ਪਞ੍ਞਾਯਤਿ, ਏਵਂ ਵਿਵਾਦੇਸੁ ਉਪ੍ਪਨ੍ਨੇਸੁ ਸੁਤ੍ਤੇ ਆਨੀਤਮਤ੍ਤੇ ‘‘ਇਦਂ ਗਹੇਤਬ੍ਬਂ, ਇਦਂ ਵਿਸ੍ਸਜ੍ਜੇਤਬ੍ਬ’’ਨ੍ਤਿ ਵਿਞ੍ਞੂਨਂ ਪਾਕਟਤ੍ਤਾ ਵਿਵਾਦੋ ਵੂਪਸਮ੍ਮਤੀਤਿ ਏਤਮ੍ਪਿ ਸੁਤ੍ਤਂ ਵਿਞ੍ਞੂਨਂ ਪਮਾਣਂ ਹੋਤੀਤਿ ਅਤ੍ਥੋ. ਇਦਾਨਿ ਅਞ੍ਞਥਾਪਿ ਸੁਤ੍ਤਸਭਾਗਤਂ ਦਸ੍ਸੇਨ੍ਤੋ ਆਹ ‘‘ਯਥਾ ਚਾ’’ਤਿਆਦਿ. ਸੁਤ੍ਤਂ ਵਿਯ ਪਮਾਣਤ੍ਤਾ ਸਙ੍ਗਾਹਕਤ੍ਤਾ ਚ ਸੁਤ੍ਤਮਿਵ ਸੁਤ੍ਤਨ੍ਤਿ ਵੁਤ੍ਤਂ ਹੋਤਿ. ਏਤ੍ਥ ਚ ਅਤ੍ਤਤ੍ਥਾਦਿਵਿਧਾਨੇ ਸੁਤ੍ਤਸ੍ਸ ਪਮਾਣਭਾਵੋ ਅਤ੍ਤਤ੍ਥਾਦੀਨਂਯੇਵ ਚ ਸਙ੍ਗਾਹਕਤ੍ਤਂ ਯੋਜੇਤਬ੍ਬਂ ਤਦਤ੍ਥਪ੍ਪਕਾਸਨਪਧਾਨਤ੍ਤਾ ਸੁਤ੍ਤਸ੍ਸ. ਵਿਨਯਾਭਿਧਮ੍ਮੇਹਿ ਵਿਸੇਸਤ੍ਤਞ੍ਚ ਪੁਬ੍ਬੇ ਵੁਤ੍ਤਨਯੇਨੇਵ ਯੋਜੇਤਬ੍ਬਂ. ਏਤਨ੍ਤਿ ‘‘ਅਤ੍ਥਾਨਂ ਸੂਚਨਤੋ’’ਤਿਆਦਿਕਂ ਅਤ੍ਥਵਚਨਂ. ਏਤਸ੍ਸਾਤਿ ਸੁਤ੍ਤਸ੍ਸ.

ਯਨ੍ਤਿ ਯਸ੍ਮਾ. ਏਤ੍ਥਾਤਿ ਅਭਿਧਮ੍ਮੇ. ਅਭਿਕ੍ਕਮਨ੍ਤੀਤਿ ਏਤ੍ਥ ਅਭਿ-ਸਦ੍ਦੋ ਕਮਨਕਿਰਿਯਾਯ ਵੁਡ੍ਢਿਭਾਵਂ ਅਤਿਰੇਕਤਂ ਦੀਪੇਤੀਤਿ ਆਹ ‘‘ਅਭਿਕ੍ਕਮਨ੍ਤੀਤਿਆਦੀਸੁ ਵੁਡ੍ਢਿਯਂ ਆਗਤੋ’’ਤਿ. ਅਭਿਞ੍ਞਾਤਾਤਿ ਅਡ੍ਢਚਨ੍ਦਾਦਿਨਾ ਕੇਨਚਿ ਸਞ੍ਞਾਣੇਨ ਞਾਤਾ ਪਞ੍ਞਾਤਾ ਪਾਕਟਾਤਿ ਅਤ੍ਥੋ. ਅਡ੍ਢਚਨ੍ਦਾਦਿਭਾਵੋ ਹਿ ਰਤ੍ਤਿਯਾ ਉਪਲਕ੍ਖਣਵਸੇਨ ਸਞ੍ਞਾਣਂ ਹੋਤਿ, ਯਸ੍ਮਾ ਅਡ੍ਢੋ ਚਨ੍ਦੋ, ਤਸ੍ਮਾ ਅਟ੍ਠਮੀ, ਯਸ੍ਮਾ ਊਨੋ, ਤਸ੍ਮਾ ਚਾਤੁਦ੍ਦਸੀ, ਯਸ੍ਮਾ ਪੁਣ੍ਣੋ, ਤਸ੍ਮਾ ਪਨ੍ਨਰਸੀਤਿ. ਅਭਿਲਕ੍ਖਿਤਾਤਿ ਏਤ੍ਥਾਪਿ ਅਯਮੇਵਤ੍ਥੋ ਵੇਦਿਤਬ੍ਬੋ. ਅਭਿਲਕ੍ਖਿਤਸਦ੍ਦਪਰਿਯਾਯੋ ਅਭਿਞ੍ਞਾਤਸਦ੍ਦੋਤਿ ਆਹ ‘‘ਅਭਿਞ੍ਞਾਤਾ ਅਭਿਲਕ੍ਖਿਤਾਤਿਆਦੀਸੁ ਲਕ੍ਖਣੇ’’ਤਿ. ਏਤ੍ਥ ਚ ਵਾਚਕਸਦ੍ਦਨ੍ਤਰਸਨ੍ਨਿਧਾਨੇਨ ਨਿਪਾਤਾਨਂ ਤਦਤ੍ਥਜੋਤਕਮਤ੍ਤਤ੍ਤਾ ਲਕ੍ਖਿਤਸਦ੍ਦਤ੍ਥਜੋਤਕੋ ਅਭਿਸਦ੍ਦੋ ਲਕ੍ਖਣੇ ਵਤ੍ਤਤੀਤਿ ਵੁਤ੍ਤੋ. ਰਾਜਾਭਿਰਾਜਾਤਿ ਰਾਜੂਹਿ ਪੂਜੇਤੁਂ ਅਰਹੋ ਰਾਜਾ. ਪੂਜਿਤੇਤਿ ਪੂਜਾਰਹੇ.

ਅਭਿਧਮ੍ਮੇਤਿ ‘‘ਸੁਪਿਨਨ੍ਤੇਨ ਸੁਕ੍ਕਵਿਸ੍ਸਟ੍ਠਿਯਾ ਅਨਾਪਤ੍ਤਿਭਾਵੇਪਿ ਅਕੁਸਲਚੇਤਨਾ ਉਪਲਬ੍ਭਤੀ’’ਤਿਆਦਿਨਾ ਵਿਨਯਪਞ੍ਞਤ੍ਤਿਯਾ ਸਙ੍ਕਰਵਿਰਹਿਤੇ ਧਮ੍ਮੇ. ‘‘ਪੁਬ੍ਬਾਪਰਵਿਰੋਧਾਭਾਵਤੋ ਧਮ੍ਮਾਨਂਯੇਵ ਚ ਅਞ੍ਞਮਞ੍ਞਸਙ੍ਕਰਵਿਰਹਿਤੇ ਧਮ੍ਮੇ’’ਤਿਪਿ ਵਦਨ੍ਤਿ. ‘‘ਪਾਣਾਤਿਪਾਤੋ ਅਕੁਸਲ’’ਨ੍ਤਿ ਏਵਮਾਦੀਸੁ ਚ ਮਰਣਾਧਿਪ੍ਪਾਯਸ੍ਸ ਜੀਵਿਤਿਨ੍ਦ੍ਰਿਯੁਪਚ੍ਛੇਦਕਪਯੋਗਸਮੁਟ੍ਠਾਪਿਕਾ ਚੇਤਨਾ ਅਕੁਸਲਂ, ਨ ਪਾਣਸਙ੍ਖਾਤਜੀਵਿਤਿਨ੍ਦ੍ਰਿਯਸ੍ਸ ਉਪਚ੍ਛੇਦਸਙ੍ਖਾਤੋ ਅਤਿਪਾਤੋ, ਤਥਾ ਅਦਿਨ੍ਨਸ੍ਸ ਪਰਸਨ੍ਤਕਸ੍ਸ ਆਦਾਨਸਙ੍ਖਾਤਾ ਵਿਞ੍ਞਤ੍ਤਿ ਅਬ੍ਯਾਕਤੋ ਧਮ੍ਮੋ, ਤਂਵਿਞ੍ਞਤ੍ਤਿਸਮੁਟ੍ਠਾਪਿਕਾ ਥੇਯ੍ਯਚੇਤਨਾ ਅਕੁਸਲੋ ਧਮ੍ਮੋਤਿ ਏਵਮਾਦਿਨਾਪਿ ਅਞ੍ਞਮਞ੍ਞਸਙ੍ਕਰਵਿਰਹਿਤੇ ਧਮ੍ਮੇਤਿ ਅਤ੍ਥੋ ਵੇਦਿਤਬ੍ਬੋ. ਅਭਿਵਿਨਯੇਤਿ ਏਤ੍ਥ ‘‘ਜਾਤਰੂਪਰਜਤਂ ਨ ਪਟਿਗ੍ਗਹੇਤਬ੍ਬ’’ਨ੍ਤਿ ਵਦਨ੍ਤੋ ਵਿਨਯੇ ਵਿਨੇਤਿ ਨਾਮ. ਏਤ੍ਥ ‘‘ਏਵਂ ਪਟਿਗ੍ਗਣ੍ਹਤੋ ਪਾਚਿਤ੍ਤਿਯਂ, ਏਵਂ ਦੁਕ੍ਕਟਨ੍ਤਿ ਵਦਨ੍ਤੋ ਚ ਅਭਿਵਿਨਯੇ ਵਿਨੇਤਿ ਨਾਮਾ’’ਤਿ ਵਦਨ੍ਤਿ. ਤਸ੍ਮਾ ਜਾਤਰੂਪਰਜਤਂ ਥੇਯ੍ਯਚਿਤ੍ਤੇਨ ਪਰਸਨ੍ਤਕਂ ਗਣ੍ਹਨ੍ਤਸ੍ਸ ਯਥਾਵਤ੍ਥੁ ਪਾਰਾਜਿਕਥੁਲ੍ਲਚ੍ਚਯਦੁਕ੍ਕਟੇਸੁ ਅਞ੍ਞਤਰਂ, ਭਣ੍ਡਾਗਾਰਿਕਸੀਸੇਨ ਗਣ੍ਹਨ੍ਤਸ੍ਸ ਪਾਚਿਤ੍ਤਿਯਂ, ਅਤ੍ਤਤ੍ਥਾਯ ਗਣ੍ਹਨ੍ਤਸ੍ਸ ਨਿਸ੍ਸਗ੍ਗਿਯਂ ਪਾਚਿਤ੍ਤਿਯਂ. ਕੇਵਲਂ ਲੋਲਤਾਯ ਗਣ੍ਹਨ੍ਤਸ੍ਸ ਅਨਾਮਾਸਦੁਕ੍ਕਟਂ, ਰੂਪਿਯਛਡ੍ਡਕਸ੍ਸ ਸਮ੍ਮਤਸ੍ਸ ਅਨਾਪਤ੍ਤੀਤਿ ਏਵਂ ਅਞ੍ਞਮਞ੍ਞਸਙ੍ਕਰਵਿਰਹਿਤੇ ਵਿਨਯੇ ਪਟਿਬਲੋ ਵਿਨੇਤੁਨ੍ਤਿ ਅਤ੍ਥੋ ਵੇਦਿਤਬ੍ਬੋ. ਅਭਿਕ੍ਕਨ੍ਤੇਨਾਤਿ ਏਤ੍ਥ ਕਨ੍ਤਿਯਾ ਅਧਿਕਤ੍ਤਂ ਅਭਿਸਦ੍ਦੋ ਦੀਪੇਤੀਤਿ ਆਹ ‘‘ਅਧਿਕੇ’’ਤਿ.

ਨਨੁ ਚ ‘‘ਅਭਿਕ੍ਕਮਨ੍ਤੀ’’ਤਿ ਏਤ੍ਥ ਅਭਿਸਦ੍ਦੋ ਕਮਨਕਿਰਿਯਾਯ ਵੁਡ੍ਢਿਭਾਵਂ ਅਤਿਰੇਕਤਂ ਦੀਪੇਤਿ, ‘‘ਅਭਿਞ੍ਞਾਤਾ ਅਭਿਲਕ੍ਖਿਤਾ’’ਤਿ ਏਤ੍ਥ ਞਾਣਲਕ੍ਖਣਕਿਰਿਯਾਨਂ ਸੁਪਾਕਟਤ੍ਤਾ ਵਿਸੇਸਂ, ‘‘ਅਭਿਕ੍ਕਨ੍ਤੇਨਾ’’ਤਿ ਏਤ੍ਥ ਕਨ੍ਤਿਯਾ ਅਧਿਕਤ੍ਤਂ ਵਿਸਿਟ੍ਠਤਂ ਦੀਪੇਤੀਤਿ ਇਦਂ ਤਾਵ ਯੁਤ੍ਤਂ ਕਿਰਿਯਾਵਿਸੇਸਕਤ੍ਤਾ ਉਪਸਗ੍ਗਸ੍ਸ, ‘‘ਅਭਿਰਾਜਾ ਅਭਿਵਿਨਯੋ’’ਤਿ ਪਨ ਪੂਜਿਤਪਰਿਚ੍ਛਿਨ੍ਨੇਸੁ ਰਾਜਵਿਨਯੇਸੁ ਅਭਿਸਦ੍ਦੋ ਵਤ੍ਤਤੀਤਿ ਕਥਮੇਤਂ ਯੁਜ੍ਜੇਯ੍ਯਾਤਿ ਚੇ? ਇਧਾਪਿ ਨਤ੍ਥਿ ਦੋਸੋ ਪੂਜਨਪਰਿਚ੍ਛੇਦਨਕਿਰਿਯਾਦੀਪਨਤੋ, ਤਾਹਿ ਚ ਕਿਰਿਯਾਹਿ ਰਾਜਵਿਨਯਾਨਂ ਯੁਤ੍ਤਤ੍ਤਾ, ਤਸ੍ਮਾ ਏਤ੍ਥ ਅਤਿਮਾਲਾਦੀਸੁ ਅਤਿਸਦ੍ਦੋ ਵਿਯ ਅਭਿਸਦ੍ਦੋ ਸਹ ਸਾਧਨੇਨ ਕਿਰਿਯਂ ਵਦਤੀਤਿ ਅਭਿਰਾਜਅਭਿਵਿਨਯਸਦ੍ਦਾ ਸਿਦ੍ਧਾ, ਏਵਂ ਅਭਿਧਮ੍ਮਸਦ੍ਦੇ ਅਭਿਸਦ੍ਦੋ ਸਹ ਸਾਧਨੇਨ ਵੁਡ੍ਢਿਯਾਦਿਕਿਰਿਯਂ ਦੀਪੇਤੀਤਿ ਅਯਮਤ੍ਥੋ ਦਸ੍ਸਿਤੋਤਿ ਦਟ੍ਠਬ੍ਬਂ.

ਏਤ੍ਥ ਚਾਤਿ ਅਭਿਧਮ੍ਮੇ. ਭਾਵੇਤੀਤਿ ਚਿਤ੍ਤਸ੍ਸ ਵਡ੍ਢਨਂ ਵੁਤ੍ਤਂ. ਫਰਿਤ੍ਵਾਤਿ ਆਰਮ੍ਮਣਸ੍ਸ ਵਡ੍ਢਨਂ ਵੁਤ੍ਤਂ. ਵੁਡ੍ਢਿਮਨ੍ਤੋਤਿ ਭਾਵਨਾਫਰਣਵੁਡ੍ਢੀਹਿ ਵੁਡ੍ਢਿਮਨ੍ਤੋਪਿ ਧਮ੍ਮਾ ਵੁਤ੍ਤਾਤਿ ਅਤ੍ਥੋ. ਆਰਮ੍ਮਣਾਦੀਹੀਤਿ ਆਰਮ੍ਮਣਸਮ੍ਪਯੁਤ੍ਤਕਮ੍ਮਦ੍ਵਾਰਪਟਿਪਦਾਦੀਹਿ. ਲਕ੍ਖਣੀਯਤ੍ਤਾਤਿ ਸਞ੍ਜਾਨਿਤਬ੍ਬਤ੍ਤਾ. ਏਕਨ੍ਤਤੋ ਲੋਕੁਤ੍ਤਰਧਮ੍ਮਾਨਂਯੇਵ ਪੂਜਾਰਹਤ੍ਤਾ ‘‘ਸੇਕ੍ਖਾ ਧਮ੍ਮਾ’’ਤਿਆਦਿਨਾ ਲੋਕੁਤ੍ਤਰਾਯੇਵ ਪੂਜਿਤਾਤਿ ਦਸ੍ਸਿਤਾ. ਸਭਾਵਪਰਿਚ੍ਛਿਨ੍ਨਤ੍ਤਾਤਿ ਫੁਸਨਾਦਿਸਭਾਵੇਨ ਪਰਿਚ੍ਛਿਨ੍ਨਤ੍ਤਾ. ਅਧਿਕਾਪਿ ਧਮ੍ਮਾ ਵੁਤ੍ਤਾਤਿ ਏਤ੍ਥ ਕਾਮਾਵਚਰੇਹਿ ਮਹਨ੍ਤਭਾਵਤੋ ਮਹਗ੍ਗਤਾ ਧਮ੍ਮਾਪਿ ਅਧਿਕਾ ਨਾਮ ਹੋਨ੍ਤੀਤਿ ਤੇਹਿ ਸਦ੍ਧਿਂ ਅਧਿਕਾ ਧਮ੍ਮਾ ਵੁਤ੍ਤਾ.

ਯਂ ਪਨੇਤ੍ਥ ਅਵਿਸਿਟ੍ਠਨ੍ਤਿ ਏਤ੍ਥ ਵਿਨਯਾਦੀਸੁ ਤੀਸੁ ਅਞ੍ਞਮਞ੍ਞਵਿਸਿਟ੍ਠੇਸੁ ਯਂ ਅਵਿਸਿਟ੍ਠਂ ਸਮਾਨਂ, ਤਂ ਪਿਟਕਸਦ੍ਦਨ੍ਤਿ ਅਤ੍ਥੋ. ਵਿਨਯਾਦਯੋ ਹਿ ਤਯੋ ਸਦ੍ਦਾ ਅਞ੍ਞਮਞ੍ਞਂ ਅਸਾਧਾਰਣਤ੍ਤਾ ਵਿਸਿਟ੍ਠਾ ਨਾਮ, ਪਿਟਕਸਦ੍ਦੋ ਪਨ ਤੇਹਿ ਤੀਹਿਪਿ ਸਾਧਾਰਣਤ੍ਤਾ ਅਵਿਸਿਟ੍ਠੋਤਿ ਵੁਚ੍ਚਤਿ. ਮਾ ਪਿਟਕਸਮ੍ਪਦਾਨੇਨਾਤਿ ਪਾਲ਼ਿਸਮ੍ਪਦਾਨਵਸੇਨ ਮਾ ਗਣ੍ਹਥਾਤਿ ਵੁਤ੍ਤਂ ਹੋਤਿ. ਕੁਦਾਲਞ੍ਚ ਪਿਟਕਞ੍ਚ ਕੁਦਾਲਪਿਟਕਂ. ਤਤ੍ਥ ਕੁ ਵੁਚ੍ਚਤਿ ਪਥਵੀ, ਤਸ੍ਸਾ ਦਾਲਨਤੋ ਵਿਦਾਲਨਤੋ ਅਯੋਮਯੋ ਉਪਕਰਣਵਿਸੇਸੋ ਕੁਦਾਲਂ ਨਾਮ, ਤਾਲਪਣ੍ਣਵੇਤ੍ਤਲਤਾਦੀਹਿ ਕਤੋ ਭਾਜਨਵਿਸੇਸੋ ਪਿਟਕਂ ਨਾਮ, ਤਂ ਆਦਾਯ ਗਹੇਤ੍ਵਾਤਿ ਅਤ੍ਥੋ. ਯਥਾਵੁਤ੍ਤੇਨਾਤਿ ‘‘ਏਵਂ ਦੁਵਿਧਤ੍ਥੇਨਾ’’ਤਿਆਦਿਨਾ ਵੁਤ੍ਤਪ੍ਪਕਾਰੇਨ.

ਦੇਸਨਾਸਾਸਨਕਥਾਭੇਦਨ੍ਤਿ ਏਤ੍ਥ ਕਥੇਤਬ੍ਬਾਨਂ ਅਤ੍ਥਾਨਂ ਦੇਸਕਾਯਤ੍ਤੇਨ ਆਣਾਦਿਵਿਧਿਨਾ ਅਭਿਸਜ੍ਜਨਂ ਪਬੋਧਨਂ ਦੇਸਨਾ. ਸਾਸਿਤਬ੍ਬਪੁਗ੍ਗਲਗਤੇਨ ਯਥਾਪਰਾਧਾਦਿਨਾ ਸਾਸਿਤਬ੍ਬਭਾਵੇਨ ਅਨੁਸਾਸਨਂ ਵਿਨਯਨਂ ਸਾਸਨਂ. ਕਥੇਤਬ੍ਬਸ੍ਸ ਸਂਵਰਾਸਂਵਰਾਦਿਨੋ ਅਤ੍ਥਸ੍ਸ ਕਥਨਂ ਵਚਨਪਟਿਬਦ੍ਧਤਾਕਰਣਂ ਕਥਾਤਿ ਵੁਚ੍ਚਤਿ. ਤਸ੍ਮਾ ਦੇਸਿਤਾਰਂ ਭਗਵਨ੍ਤਮਪੇਕ੍ਖਿਤ੍ਵਾ ਦੇਸਨਾ, ਸਾਸਿਤਬ੍ਬਪੁਗ੍ਗਲਵਸੇਨ ਸਾਸਨਂ, ਕਥੇਤਬ੍ਬਸ੍ਸ ਅਤ੍ਥਸ੍ਸ ਵਸੇਨ ਕਥਾਤਿ ਏਵਮੇਤ੍ਥ ਦੇਸਨਾਦੀਨਂ ਨਾਨਾਕਰਣਂ ਵੇਦਿਤਬ੍ਬਂ. ਏਤ੍ਥ ਚ ਕਿਞ੍ਚਾਪਿ ਦੇਸਨਾਦਯੋ ਦੇਸੇਤਬ੍ਬਾਦਿਨਿਰਪੇਕ੍ਖਾ ਨ ਹੋਨ੍ਤਿ, ਆਣਾਦਯੋ ਪਨ ਵਿਸੇਸਤੋ ਦੇਸਕਾਦਿਅਧੀਨਾਤਿ ਤਂਤਂਵਿਸੇਸਯੋਗਵਸੇਨ ਦੇਸਨਾਦੀਨਂ ਭੇਦੋ ਵੁਤ੍ਤੋ. ਤਥਾ ਹਿ ਆਣਾਵਿਧਾਨਂ ਵਿਸੇਸਤੋ ਆਣਾਰਹਾਧੀਨਂ ਤਤ੍ਥ ਕੋਸਲ੍ਲਯੋਗਤੋ. ਏਵਂ ਵੋਹਾਰਪਰਮਤ੍ਥਵਿਧਾਨਾਨਿ ਚ ਵਿਧਾਯਕਾਧੀਨਾਨੀਤਿ ਆਣਾਦਿਵਿਧਿਨੋ ਦੇਸਕਾਯਤ੍ਤਤਾ ਵੁਤ੍ਤਾ. ਅਪਰਾਧਜ੍ਝਾਸਯਾਨੁਰੂਪਂ ਵਿਯ ਧਮ੍ਮਾਨੁਰੂਪਮ੍ਪਿ ਸਾਸਨਂ ਵਿਸੇਸਤੋ, ਤਥਾ ਵਿਨੇਤਬ੍ਬਪੁਗ੍ਗਲਾਪੇਕ੍ਖਨ੍ਤਿ ਸਾਸਿਤਬ੍ਬਪੁਗ੍ਗਲਵਸੇਨ ਸਾਸਨਂ ਵੁਤ੍ਤਂ. ਸਂਵਰਾਸਂਵਰਨਾਮਰੂਪਾਨਂ ਵਿਯ ਵਿਨਿਵੇਠੇਤਬ੍ਬਾਯ ਦਿਟ੍ਠਿਯਾਪਿ ਕਥਨਂ ਸਤਿ ਵਾਚਾਵਤ੍ਥੁਸ੍ਮਿਂ ਨਾਸਤੀਤਿ ਵਿਸੇਸਤੋ ਤਦਧੀਨਨ੍ਤਿ ਕਥੇਤਬ੍ਬਸ੍ਸ ਅਤ੍ਥਸ੍ਸ ਵਸੇਨ ਕਥਾ ਵੁਤ੍ਤਾ. ਭੇਦਸਦ੍ਦੋ ਵਿਸੁਂ ਵਿਸੁਂ ਯੋਜੇਤਬ੍ਬੋ ‘‘ਦੇਸਨਾਭੇਦਂ ਸਾਸਨਭੇਦਂ ਕਥਾਭੇਦਞ੍ਚ ਯਥਾਰਹਂ ਪਰਿਦੀਪਯੇ’’ਤਿ. ਭੇਦਨ੍ਤਿ ਚ ਨਾਨਤ੍ਤਨ੍ਤਿ ਅਤ੍ਥੋ. ਤੇਸੁ ਪਿਟਕੇਸੁ ਸਿਕ੍ਖਾ ਚ ਪਹਾਨਾਨਿ ਚ ਗਮ੍ਭੀਰਭਾਵੋ ਚ ਸਿਕ੍ਖਾਪਹਾਨਗਮ੍ਭੀਰਭਾਵਂ, ਤਞ੍ਚ ਯਥਾਰਹਂ ਪਰਿਦੀਪਯੇਤਿ ਅਤ੍ਥੋ. ਪਰਿਯਤ੍ਤਿਭੇਦਞ੍ਚ ਵਿਭਾਵਯੇਤਿ ਸਮ੍ਬਨ੍ਧੋ.

ਪਰਿਯਤ੍ਤਿਭੇਦਨ੍ਤਿ ਚ ਪਰਿਯਾਪੁਣਨਭੇਦਨ੍ਤਿ ਅਤ੍ਥੋ. ਯਹਿਨ੍ਤਿ ਯਸ੍ਮਿਂ ਵਿਨਯਾਦਿਕੇ ਪਿਟਕੇ. ਯਂ ਸਮ੍ਪਤ੍ਤਿਞ੍ਚ ਵਿਪਤ੍ਤਿਞ੍ਚ ਯਥਾ ਪਾਪੁਣਾਤਿ, ਤਮ੍ਪਿ ਸਬ੍ਬਂ ਵਿਭਾਵਯੇਤਿ ਸਮ੍ਬਨ੍ਧੋ. ਅਥ ਵਾ ਯਂ ਪਰਿਯਤ੍ਤਿਭੇਦਂ ਸਮ੍ਪਤ੍ਤਿਞ੍ਚ ਵਿਪਤ੍ਤਿਞ੍ਚਾਪਿ ਯਹਿਂ ਯਥਾ ਪਾਪੁਣਾਤਿ, ਤਮ੍ਪਿ ਸਬ੍ਬਂ ਵਿਭਾਵਯੇਤਿ ਯੋਜੇਤਬ੍ਬਂ. ਏਤ੍ਥ ਯਥਾਤਿ ਯੇਹਿ ਉਪਾਰਮ੍ਭਾਦਿਹੇਤੁਪਰਿਯਾਪੁਣਨਾਦਿਪ੍ਪਕਾਰੇਹਿ ਉਪਾਰਮ੍ਭਨਿਸ੍ਸਰਣਧਮ੍ਮਕੋਸਕਰਕ੍ਖਣਹੇਤੁਪਰਿਯਾਪੁਣਨਂ ਸੁਪ੍ਪਟਿਪਤ੍ਤਿ ਦੁਪ੍ਪਟਿਪਤ੍ਤੀਤਿ ਏਤੇਹਿ ਪਕਾਰੇਹੀਤਿ ਵੁਤ੍ਤਂ ਹੋਤਿ.

ਪਰਿਦੀਪਨਾ ਵਿਭਾਵਨਾ ਚਾਤਿ ਹੇਟ੍ਠਾ ਵੁਤ੍ਤਸ੍ਸ ਅਨੁਰੂਪਤੋ ਵੁਤ੍ਤਂ, ਅਤ੍ਥਤੋ ਪਨ ਏਕਮੇਵ. ਆਣਾਰਹੇਨਾਤਿ ਆਣਂ ਠਪੇਤੁਂ ਅਰਹਤੀਤਿ ਆਣਾਰਹੋ, ਭਗਵਾ. ਸੋ ਹਿ ਸਮ੍ਮਾਸਮ੍ਬੁਦ੍ਧਤਾਯ ਮਹਾਕਾਰੁਣਿਕਤਾਯ ਚ ਅਵਿਪਰੀਤਹਿਤੋਪਦੇਸਕਭਾਵੇਨ ਪਮਾਣਵਚਨਤ੍ਤਾ ਆਣਂ ਪਣੇਤੁਂ ਅਰਹਤਿ, ਵੋਹਾਰਪਰਮਤ੍ਥਾਨਮ੍ਪਿ ਸਮ੍ਭਵਤੋ ਆਹ ‘‘ਆਣਾਬਾਹੁਲ੍ਲਤੋ’’ਤਿ. ਇਤੋ ਪਰੇਸੁਪਿ ਏਸੇਵ ਨਯੋ.

ਪਠਮਨ੍ਤਿ ਵਿਨਯਪਿਟਕਂ. ਪਚੁਰਾਪਰਾਧਾ ਸੇਯ੍ਯਸਕਤ੍ਥੇਰਾਦਯੋ. ਤੇ ਹਿ ਦੋਸਬਾਹੁਲ੍ਲਤੋ ‘‘ਪਚੁਰਾਪਰਾਧਾ’’ਤਿ ਵੁਤ੍ਤਾ. ਪਚੁਰੋ ਬਹੁਕੋ ਬਹੁਲੋ ਅਪਰਾਧੋ ਦੋਸੋ ਵੀਤਿਕ੍ਕਮੋ ਯੇਸਂ ਤੇ ਪਚੁਰਾਪਰਾਧਾ. ਅਨੇਕਜ੍ਝਾਸਯਾਤਿਆਦੀਸੁ ਆਸਯੋਵ ਅਜ੍ਝਾਸਯੋ. ਸੋ ਚ ਅਤ੍ਥਤੋ ਦਿਟ੍ਠਿ ਞਾਣਞ੍ਚ, ਪਭੇਦਤੋ ਪਨ ਚਤੁਬ੍ਬਿਧਂ ਹੋਤਿ. ਤਥਾ ਹਿ ਪੁਬ੍ਬਚਰਿਯਵਸੇਨ ਆਯਤਿਂ ਸਤਿ ਪਚ੍ਚਯੇ ਉਪ੍ਪਜ੍ਜਮਾਨਾਰਹਾ ਸਸ੍ਸਤੁਚ੍ਛੇਦਸਙ੍ਖਾਤਾ ਮਿਚ੍ਛਾਦਿਟ੍ਠਿ ਸਚ੍ਚਾਨੁਲੋਮਿਕਞਾਣਕਮ੍ਮਸ੍ਸਕਤਞ੍ਞਾਣਸਙ੍ਖਾਤਾ ਸਮ੍ਮਾਦਿਟ੍ਠਿ ਚ ‘‘ਆਸਯੋ’’ਤਿ ਵੁਚ੍ਚਤਿ. ਵੁਤ੍ਤਞ੍ਹੇਤਂ –

‘‘ਸਸ੍ਸਤੁਚ੍ਛੇਦਦਿਟ੍ਠਿ ਚ, ਖਨ੍ਤਿ ਚੇਵਾਨੁਲੋਮਿਕਾ;

ਯਥਾਭੂਤਞ੍ਚ ਯਂ ਞਾਣਂ, ਏਤਂ ਆਸਯਸਞ੍ਞਿਤ’’ਨ੍ਤਿ.

ਇਦਞ੍ਚ ਚਤੁਬ੍ਬਿਧਂ ਆਸਯਨ੍ਤਿ ਏਤ੍ਥ ਸਤ੍ਤਾ ਨਿਵਸਨ੍ਤੀਤਿ ਆਸਯੋਤਿ ਵੁਚ੍ਚਤਿ. ਅਨੁਸਯਾ ਕਾਮਰਾਗਭਵਰਾਗਦਿਟ੍ਠਿਪਟਿਘਵਿਚਿਕਿਚ੍ਛਾਮਾਨਾਵਿਜ੍ਜਾਵਸੇਨ ਸਤ੍ਤ. ਮੂਸਿਕਵਿਸਂ ਵਿਯ ਕਾਰਣਲਾਭੇ ਉਪ੍ਪਜ੍ਜਨਾਰਹਾ ਅਨਾਗਤਾ ਕਿਲੇਸਾ, ਅਤੀਤਾ ਪਚ੍ਚੁਪ੍ਪਨ੍ਨਾ ਚ ਤਥੇਵ ਵੁਚ੍ਚਨ੍ਤਿ. ਨ ਹਿ ਕਾਲਭੇਦੇਨ ਧਮ੍ਮਾਨਂ ਸਭਾਵਭੇਦੋ ਅਤ੍ਥੀਤਿ. ਚਰਿਯਾਤਿ ਰਾਗਚਰਿਯਾਦਿਕਾ ਛ ਮੂਲਚਰਿਯਾ, ਅਨ੍ਤਰਭੇਦੇਨ ਅਨੇਕਵਿਧਾ, ਸਂਸਗ੍ਗਵਸੇਨ ਪਨ ਤੇਸਟ੍ਠਿ ਹੋਨ੍ਤਿ. ਅਥ ਵਾ ਚਰਿਯਾਤਿ ਚਰਿਤਂ, ਤਂ ਸੁਚਰਿਤਦੁਚ੍ਚਰਿਤਵਸੇਨ ਦੁਵਿਧਂ. ‘‘ਅਧਿਮੁਤ੍ਤਿ ਨਾਮ ‘ਅਜ੍ਜੇਵ ਪਬ੍ਬਜਿਸ੍ਸਾਮਿ, ਅਜ੍ਜੇਵ ਅਰਹਤ੍ਤਂ ਗਣ੍ਹਿਸ੍ਸਾਮੀ’ਤਿਆਦਿਨਾ ਤਨ੍ਨਿਨ੍ਨਭਾਵੇਨ ਪਵਤ੍ਤਮਾਨਂ ਸਨ੍ਨਿਟ੍ਠਾਨ’’ਨ੍ਤਿ ਗਣ੍ਠਿਪਦੇਸੁ ਵੁਤ੍ਤਂ. ਆਚਰਿਯਧਮ੍ਮਪਾਲਤ੍ਥੇਰੇਨ ਪਨ ‘‘ਸਤ੍ਤਾਨਂ ਪੁਬ੍ਬਚਰਿਯਵਸੇਨ ਅਭਿਰੁਚੀ’’ਤਿ ਵੁਤ੍ਤਂ. ਸਾ ਦੁਵਿਧਾ ਹੀਨਪਣੀਤਭੇਦੇਨ. ਯਥਾਨੁਲੋਮਨ੍ਤਿ ਅਜ੍ਝਾਸਯਾਦੀਨਂ ਅਨੁਰੂਪਂ. ਅਹਂ ਮਮਾਤਿ ਸਞ੍ਞਿਨੋਤਿ ਦਿਟ੍ਠਿਮਾਨਤਣ੍ਹਾਵਸੇਨ ਅਹਂ ਮਮਾਤਿ ਏਵਂ ਪਵਤ੍ਤਸਞ੍ਞਿਨੋ. ਯਥਾਧਮ੍ਮਨ੍ਤਿ ਨਤ੍ਥੇਤ੍ਥ ਅਤ੍ਤਾ ਅਤ੍ਤਨਿਯਂ ਵਾ, ਕੇਵਲਂ ਧਮ੍ਮਮਤ੍ਤਮੇਤਨ੍ਤਿ ਏਵਂ ਧਮ੍ਮਸਭਾਵਾਨੁਰੂਪਨ੍ਤਿ ਅਤ੍ਥੋ.

ਸਂਵਰਾਸਂਵਰੋਤਿ ਏਤ੍ਥ ਸਂਵਰਣਂ ਸਂਵਰੋ, ਕਾਯਵਾਚਾਹਿ ਅਵੀਤਿਕ੍ਕਮੋ. ਮਹਨ੍ਤੋ ਸਂਵਰੋ ਅਸਂਵਰੋ. ਵੁਡ੍ਢਿਅਤ੍ਥੋ ਹਿ ਅਯਂ ਅ-ਕਾਰੋ ਯਥਾ ‘‘ਅਸੇਕ੍ਖਾ ਧਮ੍ਮਾ’’ਤਿ, ਤਸ੍ਮਾ ਖੁਦ੍ਦਕੋ ਮਹਨ੍ਤੋ ਚ ਸਂਵਰੋਤਿ ਅਤ੍ਥੋ. ਦਿਟ੍ਠਿਵਿਨਿਵੇਠਨਾਤਿ ਦਿਟ੍ਠਿਯਾ ਵਿਮੋਚਨਂ. ਅਧਿਸੀਲਸਿਕ੍ਖਾਦੀਨਂ ਵਿਭਾਗੋ ਪਰਤੋ ਪਠਮਪਾਰਾਜਿਕਸਂਵਣ੍ਣਨਾਯ ਆਵਿ ਭਵਿਸ੍ਸਤਿ. ਸੁਤ੍ਤਨ੍ਤਪਾਲ਼ਿਯਂ ‘‘ਵਿਵਿਚ੍ਚੇਵ ਕਾਮੇਹੀ’’ਤਿਆਦਿਨਾ ਸਮਾਧਿਦੇਸਨਾਬਾਹੁਲ੍ਲਤੋ ‘‘ਸੁਤ੍ਤਨ੍ਤਪਿਟਕੇ ਅਧਿਚਿਤ੍ਤਸਿਕ੍ਖਾ’’ਤਿ ਵੁਤ੍ਤਂ. ਵੀਤਿਕ੍ਕਮਪ੍ਪਹਾਨਂ ਕਿਲੇਸਾਨਨ੍ਤਿ ਸਂਕਿਲੇਸਧਮ੍ਮਾਨਂ ਕਮ੍ਮਕਿਲੇਸਾਨਂ ਵਾ ਯੋ ਕਾਯਵਚੀਦ੍ਵਾਰੇਹਿ ਵੀਤਿਕ੍ਕਮੋ, ਤਸ੍ਸ ਪਹਾਨਂ. ਅਨੁਸਯਵਸੇਨ ਸਨ੍ਤਾਨੇ ਅਨੁਵਤ੍ਤਨ੍ਤਾ ਕਿਲੇਸਾ ਕਾਰਣਲਾਭੇ ਪਰਿਯੁਟ੍ਠਿਤਾਪਿ ਸੀਲਭੇਦਵਸੇਨ ਵੀਤਿਕ੍ਕਮਿਤੁਂ ਨ ਲਭਨ੍ਤੀਤਿ ਆਹ ‘‘ਵੀਤਿਕ੍ਕਮਪਟਿਪਕ੍ਖਤ੍ਤਾ ਸੀਲਸ੍ਸਾ’’ਤਿ. ਪਰਿਯੁਟ੍ਠਾਨਪ੍ਪਹਾਨਨ੍ਤਿ ਓਕਾਸਦਾਨਵਸੇਨ ਕਿਲੇਸਾਨਂ ਚਿਤ੍ਤੇ ਕੁਸਲਪ੍ਪਵਤ੍ਤਿਂ ਪਰਿਯਾਦਿਯਿਤ੍ਵਾ ਉਟ੍ਠਾਨਂ ਪਰਿਯੁਟ੍ਠਾਨਂ, ਤਸ੍ਸ ਪਹਾਨਂ ਚਿਤ੍ਤਸਨ੍ਤਾਨੇਸੁ ਉਪ੍ਪਤ੍ਤਿਵਸੇਨ ਕਿਲੇਸਾਨਂ ਪਰਿਯੁਟ੍ਠਾਨਸ੍ਸ ਪਹਾਨਨ੍ਤਿ ਵੁਤ੍ਤਂ ਹੋਤਿ. ਅਨੁਸਯਪ੍ਪਹਾਨਨ੍ਤਿ ਅਪ੍ਪਹੀਨਭਾਵੇਨ ਸਨ੍ਤਾਨੇ ਅਨੁ ਅਨੁ ਸਯਨਕਾ ਕਾਰਣਲਾਭੇ ਉਪ੍ਪਤ੍ਤਿਅਰਹਾ ਅਨੁਸਯਾ. ਤੇ ਪਨ ਅਨੁਰੂਪਂ ਕਾਰਣਂ ਲਦ੍ਧਾ ਉਪ੍ਪਜ੍ਜਨਾਰਹਾ ਥਾਮਗਤਾ ਕਾਮਰਾਗਾਦਯੋ ਸਤ੍ਤ ਕਿਲੇਸਾ, ਤੇਸਂ ਪਹਾਨਂ ਅਨੁਸਯਪ੍ਪਹਾਨਂ. ਤੇ ਚ ਸਬ੍ਬਸੋ ਅਰਿਯਮਗ੍ਗਪਞ੍ਞਾਯ ਪਹੀਯਨ੍ਤੀਤਿ ਆਹ ‘‘ਅਨੁਸਯਪਟਿਪਕ੍ਖਤ੍ਤਾ ਪਞ੍ਞਾਯਾ’’ਤਿ.

ਤਦਙ੍ਗਪ੍ਪਹਾਨਨ੍ਤਿ ਦੀਪਾਲੋਕੇਨੇਵ ਤਮਸ੍ਸ ਦਾਨਾਦਿਪੁਞ੍ਞਕਿਰਿਯਵਤ੍ਥੁਗਤੇਨ ਤੇਨ ਤੇਨ ਕੁਸਲਙ੍ਗੇਨ ਤਸ੍ਸ ਤਸ੍ਸ ਅਕੁਸਲਙ੍ਗਸ੍ਸ ਪਹਾਨਂ ‘‘ਤਦਙ੍ਗਪ੍ਪਹਾਨ’’ਨ੍ਤਿ ਵੁਚ੍ਚਤਿ. ਇਧ ਪਨ ਤੇਨ ਤੇਨ ਸੁਸੀਲ੍ਯਙ੍ਗੇਨ ਤਸ੍ਸ ਤਸ੍ਸ ਦੁਸ੍ਸੀਲ੍ਯਙ੍ਗਸ੍ਸ ਪਹਾਨਂ ‘‘ਤਦਙ੍ਗਪ੍ਪਹਾਨ’’ਨ੍ਤਿ ਵੇਦਿਤਬ੍ਬਂ. ਵਿਕ੍ਖਮ੍ਭਨਸਮਉਚ੍ਛੇਦਪ੍ਪਹਾਨਾਨੀਤਿ ਏਤ੍ਥ ਉਪਚਾਰਪ੍ਪਨਾਭੇਦੇਨ ਸਮਾਧਿਨਾ ਪਵਤ੍ਤਿਨਿਵਾਰਣੇਨ ਘਟਪ੍ਪਹਾਰੇਨੇਵ ਜਲਤਲੇ ਸੇਵਾਲਸ੍ਸ ਤੇਸਂ ਤੇਸਂ ਨੀਵਰਣਾਨਂ ਧਮ੍ਮਾਨਂ ਵਿਕ੍ਖਮ੍ਭਨਵਸੇਨ ਪਹਾਨਂ ਵਿਕ੍ਖਮ੍ਭਨਪ੍ਪਹਾਨਂ. ਚਤੁਨ੍ਨਂ ਅਰਿਯਮਗ੍ਗਾਨਂ ਭਾਵਿਤਤ੍ਤਾ ਤਂਤਂਮਗ੍ਗਵਤੋ ਸਨ੍ਤਾਨੇ ਸਮੁਦਯਪਕ੍ਖਿਕਸ੍ਸ ਕਿਲੇਸਗਣਸ੍ਸ ਅਚ੍ਚਨ੍ਤਂ ਅਪ੍ਪਵਤ੍ਤਿਸਙ੍ਖਾਤਸਮੁਚ੍ਛੇਦਵਸੇਨ ਪਹਾਨਂ ਸਮੁਚ੍ਛੇਦਪ੍ਪਹਾਨਂ. ਦੁਚ੍ਚਰਿਤਸਂਕਿਲੇਸਸ੍ਸ ਪਹਾਨਨ੍ਤਿ ਕਾਯਦੁਚ੍ਚਰਿਤਾਦਿ ਦੁਟ੍ਠੁ ਚਰਿਤਂ, ਕਿਲੇਸੇਹਿ ਵਾ ਦੂਸਿਤਂ ਚਰਿਤਨ੍ਤਿ ਦੁਚ੍ਚਰਿਤਂ. ਤਦੇਵ ਯਤ੍ਥ ਉਪ੍ਪਨ੍ਨਂ, ਤਂ ਸਨ੍ਤਾਨਂ ਸਮ੍ਮਾ ਕਿਲੇਸੇਤਿ ਬਾਧਯਤਿ ਉਪਤਾਪੇਤਿ ਚਾਤਿ ਸਂਕਿਲੇਸੋ, ਤਸ੍ਸ ਪਹਾਨਂ, ਕਾਯਵਚੀਦੁਚ੍ਚਰਿਤਵਸੇਨ ਪਵਤ੍ਤਸਂਕਿਲੇਸਸ੍ਸ ਤਦਙ੍ਗਵਸੇਨ ਪਹਾਨਨ੍ਤਿ ਵੁਤ੍ਤਂ ਹੋਤਿ. ਸਮਾਧਿਸ੍ਸ ਕਾਮਚ੍ਛਨ੍ਦਪਟਿਪਕ੍ਖਤ੍ਤਾ ਸੁਤ੍ਤਨ੍ਤਪਿਟਕੇ ਤਣ੍ਹਾਸਂਕਿਲੇਸਸ੍ਸ ਪਹਾਨਂ ਵੁਤ੍ਤਂ. ਅਤ੍ਤਾਦਿਵਿਨਿਮੁਤ੍ਤਸਭਾਵਧਮ੍ਮਪ੍ਪਕਾਸਨਤੋ ਅਭਿਧਮ੍ਮਪਿਟਕੇ ਦਿਟ੍ਠਿਸਂਕਿਲੇਸਸ੍ਸ ਪਹਾਨਂ ਵੁਤ੍ਤਂ.

ਏਕਮੇਕਸ੍ਮਿਞ੍ਚੇਤ੍ਥਾਤਿ ਏਤੇਸੁ ਤੀਸੁ ਪਿਟਕੇਸੁ ਏਕਮੇਕਸ੍ਮਿਂ ਪਿਟਕੇਤਿ ਅਤ੍ਥੋ ਦਟ੍ਠਬ੍ਬੋ. ਧਮ੍ਮੋਤਿ ਪਾਲ਼ੀਤਿ ਏਤ੍ਥ ਪਕਟ੍ਠਾਨਂ ਉਕ੍ਕਟ੍ਠਾਨਂ ਸੀਲਾਦਿਅਤ੍ਥਾਨਂ ਬੋਧਨਤੋ ਸਭਾਵਨਿਰੁਤ੍ਤਿਭਾਵਤੋ ਬੁਦ੍ਧਾਦੀਹਿ ਭਾਸਿਤਤ੍ਤਾ ਚ ਪਕਟ੍ਠਾਨਂ ਵਚਨਪ੍ਪਬਨ੍ਧਾਨਂ ਆਲ਼ੀਤਿ ਪਾਲ਼ਿ, ਪਰਿਯਤ੍ਤਿਧਮ੍ਮੋ. ‘‘ਧਮ੍ਮੋਤਿ ਪਾਲ਼ੀਤਿ ਏਤ੍ਥ ਭਗਵਤਾ ਵੁਚ੍ਚਮਾਨਸ੍ਸ ਅਤ੍ਥਸ੍ਸ ਵੋਹਾਰਸ੍ਸ ਚ ਦੀਪਨੋ ਸਦ੍ਦੋਯੇਵ ਪਾਲ਼ਿ ਨਾਮਾ’’ਤਿ ਗਣ੍ਠਿਪਦੇਸੁ ਵੁਤ੍ਤਂ. ਅਭਿਧਮ੍ਮਟ੍ਠਕਥਾਯ ਲਿਖਿਤੇ ਸੀਹਲ਼ਗਣ੍ਠਿਪਦੇ ਪਨ ਇਦਂ ਵੁਤ੍ਤਂ – ਸਭਾਵਤ੍ਥਸ੍ਸ ਸਭਾਵਵੋਹਾਰਸ੍ਸ ਚ ਅਨੁਰੂਪਵਸੇਨ ਭਗਵਤਾ ਮਨਸਾ ਵਵਤ੍ਥਾਪਿਤਾ ਪਣ੍ਡਤ੍ਤਿ ਪਾਲ਼ੀਤਿ ਵੁਚ੍ਚਤਿ. ਯਦਿ ਸਦ੍ਦੋਯੇਵ ਪਾਲ਼ਿ ਸਿਯਾ, ਪਾਲ਼ਿਯਾ ਦੇਸਨਾਯ ਚ ਨਾਨਤ੍ਤੇਨ ਭਵਿਤਬ੍ਬਂ. ਮਨਸਾ ਵਵਤ੍ਥਾਪਿਤਾਯ ਚ ਪਾਲ਼ਿਯਾ ਵਚੀਭੇਦਕਰਣਮਤ੍ਤਂ ਠਪੇਤ੍ਵਾ ਦੇਸਨਾਯ ਨਾਨਤ੍ਤਂ ਨਤ੍ਥਿ. ਤਥਾ ਹਿ ਦੇਸਨਂ ਦਸ੍ਸੇਨ੍ਤੇਨ ਮਨਸਾ ਵਵਤ੍ਥਾਪਿਤਾਯ ਪਾਲ਼ਿਯਾ ਦੇਸਨਾਤਿ ਵਚੀਭੇਦਕਰਣਮਤ੍ਤਂ ਵਿਨਾ ਪਾਲ਼ਿਯਾ ਸਹ ਦੇਸਨਾਯ ਅਨਞ੍ਞਥਾ ਵੁਤ੍ਤਾ. ਤਥਾ ਚ ਉਪਰਿ ‘‘ਦੇਸਨਾਤਿ ਪਞ੍ਞਤ੍ਤੀ’’ਤਿ ਵੁਤ੍ਤਤ੍ਤਾ ਦੇਸਨਾਯ ਅਨਞ੍ਞਭਾਵੇਨ ਪਾਲ਼ਿਯਾ ਪਣ੍ਣਤ੍ਤਿਭਾਵੋ ਕਥਿਤੋ ਹੋਤਿ. ਅਪਿਚ ਯਦਿ ਪਾਲ਼ਿਯਾ ਅਞ੍ਞਾਯੇਵ ਦੇਸਨਾ ਸਿਯਾ, ‘‘ਪਾਲ਼ਿਯਾ ਚ ਪਾਲ਼ਿਅਤ੍ਥਸ੍ਸ ਚ ਦੇਸਨਾਯ ਚ ਯਥਾਭੂਤਾਵਬੋਧੋ’’ਤਿ ਵਤ੍ਤਬ੍ਬਂ ਸਿਯਾ, ਏਵਂ ਪਨ ਅਵਤ੍ਵਾ ‘‘ਪਾਲ਼ਿਯਾ ਚ ਪਾਲ਼ਿਅਤ੍ਥਸ੍ਸ ਚ ਯਥਾਭੂਤਾਵਬੋਧੋ’’ਤਿ ਵੁਤ੍ਤਤ੍ਤਾ ਪਾਲ਼ਿਯਾ ਦੇਸਨਾਯ ਚ ਅਨਞ੍ਞਭਾਵੋ ਦਸ੍ਸਿਤੋ ਹੋਤਿ. ਏਵਞ੍ਚ ਕਤ੍ਵਾ ਉਪਰਿ ‘‘ਦੇਸਨਾ ਨਾਮ ਪਞ੍ਞਤ੍ਤੀ’’ਤਿ ਦਸ੍ਸੇਨ੍ਤੇਨ ਦੇਸਨਾਯ ਅਨਞ੍ਞਭਾਵਤੋ ਪਾਲ਼ਿਯਾ ਪਣ੍ਣਤ੍ਤਿਭਾਵੋ ਕਥਿਤੋਵ ਹੋਤੀਤਿ.

ਏਤ੍ਥ ਚ ‘‘ਸਦ੍ਦੋਯੇਵ ਪਾਲ਼ਿ ਨਾਮਾ’’ਤਿ ਇਮਸ੍ਮਿਂ ਪਕ੍ਖੇ ਧਮ੍ਮਸ੍ਸਪਿ ਸਦ੍ਦਸਭਾਵਤ੍ਤਾ ਧਮ੍ਮਦੇਸਨਾਨਂ ਕੋ ਵਿਸੇਸੋਤਿ ਚੇ? ਤੇਸਂ ਤੇਸਂ ਅਤ੍ਥਾਨਂ ਬੋਧਕਭਾਵੇਨ ਞਾਤੋ ਉਗ੍ਗਹਣਾਦਿਵਸੇਨ ਚ ਪੁਬ੍ਬੇ ਵਵਤ੍ਥਾਪਿਤੋ ਸਦ੍ਦਪ੍ਪਬਨ੍ਧੋ ਧਮ੍ਮੋ, ਪਚ੍ਛਾ ਪਰੇਸਂ ਅਵਬੋਧਨਤ੍ਥਂ ਪਵਤ੍ਤਿਤੋ ਤਦਤ੍ਥਪ੍ਪਕਾਸਕੋ ਸਦ੍ਦੋ ਦੇਸਨਾਤਿ ਵੇਦਿਤਬ੍ਬਂ. ਅਥ ਵਾ ਯਥਾਵੁਤ੍ਤਸਦ੍ਦਸਮੁਟ੍ਠਾਪਕੋ ਚਿਤ੍ਤੁਪ੍ਪਾਦੋ ਦੇਸਨਾ ‘‘ਦੇਸੀਯਤਿ ਸਮੁਟ੍ਠਾਪੀਯਤਿ ਸਦ੍ਦੋ ਏਤੇਨਾ’’ਤਿ ਕਤ੍ਵਾ ਮੁਸਾਵਾਦਾਦਯੋ ਵਿਯ. ਤਤ੍ਥਾਪਿ ਹਿ ਮੁਸਾਵਾਦਾਦਿਸਮੁਟ੍ਠਾਪਿਕਾ ਚੇਤਨਾ ਮੁਸਾਵਾਦਾਦਿਸਦ੍ਦੇਨ ਵੋਹਰੀਯਤਿ.

ਤੀਸੁਪਿ ਚੇਤੇਸੁ ਏਤੇ ਧਮ੍ਮਤ੍ਥਦੇਸਨਾਪਟਿਵੇਧਾਤਿ ਏਤ੍ਥ ਪਾਲ਼ਿਅਤ੍ਥੋ ਪਾਲ਼ਿਦੇਸਨਾ ਪਾਲ਼ਿਅਤ੍ਥਪਟਿਵੇਧੋ ਚਾਤਿ ਇਮੇ ਤਯੋ ਪਾਲ਼ਿਵਿਸਯਾ ਹੋਨ੍ਤੀਤਿ ਵਿਨਯਪਿਟਕਾਦੀਨਂ ਅਤ੍ਥਸ੍ਸ ਦੇਸਨਾਯ ਪਟਿਵੇਧਸ੍ਸ ਚ ਆਧਾਰਭਾਵੋ ਯੁਤ੍ਤੋ, ਪਿਟਕਾਨਿ ਪਨ ਪਾਲ਼ਿਯੋਯੇਵਾਤਿ ਤੇਸਂ ਧਮ੍ਮਸ੍ਸ ਆਧਾਰਭਾਵੋ ਕਥਂ ਯੁਜ੍ਜੇਯ੍ਯਾਤਿ ਚੇ? ਪਾਲ਼ਿਸਮੁਦਾਯਸ੍ਸ ਅਵਯਵਪਾਲ਼ਿਯਾ ਆਧਾਰਭਾਵਤੋ. ਅਵਯਵਸ੍ਸ ਹਿ ਸਮੁਦਾਯੋ ਆਧਾਰਭਾਵੇਨ ਵੁਚ੍ਚਤਿ ਯਥਾ ‘‘ਰੁਕ੍ਖੇ ਸਾਖਾ’’ਤਿ. ਏਤ੍ਥ ਚ ਧਮ੍ਮਾਦੀਨਂ ਦੁਕ੍ਖੋਗਾਹਭਾਵਤੋ ਤੇਹਿ ਧਮ੍ਮਾਦੀਹਿ ਵਿਨਯਾਦਯੋ ਗਮ੍ਭੀਰਾਤਿ ਵਿਨਯਾਦੀਨਮ੍ਪਿ ਚਤੁਬ੍ਬਿਧੋ ਗਮ੍ਭੀਰਭਾਵੋ ਵੁਤ੍ਤੋਯੇਵ, ਤਸ੍ਮਾ ਧਮ੍ਮਾਦਯੋ ਏਵ ਦੁਕ੍ਖੋਗਾਹਤ੍ਤਾ ਗਮ੍ਭੀਰਾ, ਨ ਵਿਨਯਾਦਯੋਤਿ ਨ ਚੋਦੇਤਬ੍ਬਮੇਤਂ ਸਮ੍ਮੁਖੇਨ ਵਿਸਯਵਿਸਯੀਮੁਖੇਨ ਚ ਵਿਨਯਾਦੀਨਂਯੇਵ ਗਮ੍ਭੀਰਭਾਵਸ੍ਸ ਵੁਤ੍ਤਤ੍ਤਾ. ਧਮ੍ਮੋ ਹਿ ਵਿਨਯਾਦਯੋ, ਤੇਸਂ ਵਿਸਯੋ ਅਤ੍ਥੋ, ਧਮ੍ਮਤ੍ਥਵਿਸਯਾ ਚ ਦੇਸਨਾਪਟਿਵੇਧਾਤਿ. ਤਤ੍ਥ ਪਟਿਵੇਧਸ੍ਸ ਦੁਕ੍ਕਰਭਾਵਤੋ ਧਮ੍ਮਤ੍ਥਾਨਂ, ਦੇਸਨਾਞਾਣਸ੍ਸ ਦੁਕ੍ਕਰਭਾਵਤੋ ਦੇਸਨਾਯ ਚ ਦੁਕ੍ਖੋਗਾਹਭਾਵੋ ਵੇਦਿਤਬ੍ਬੋ. ਪਟਿਵੇਧਸ੍ਸ ਪਨ ਉਪ੍ਪਾਦੇਤੁਂ ਅਸਕ੍ਕੁਣੇਯ੍ਯਤ੍ਤਾ ਤਂਵਿਸਯਞਾਣੁਪ੍ਪਤ੍ਤਿਯਾ ਚ ਦੁਕ੍ਕਰਭਾਵਤੋ ਦੁਕ੍ਖੋਗਾਹਤਾ ਵੇਦਿਤਬ੍ਬਾ. ਦੁਕ੍ਖੇਨ ਓਗਯ੍ਹਨ੍ਤੀਤਿ ਦੁਕ੍ਖੋਗਾਹਾ. ਏਕਦੇਸੇਨ ਓਗਾਹਨ੍ਤੇਹਿਪਿ ਮਨ੍ਦਬੁਦ੍ਧੀਹਿ ਪਤਿਟ੍ਠਾ ਲਦ੍ਧੁਂ ਨ ਸਕ੍ਕਾਤਿ ਆਹ ‘‘ਅਲਬ੍ਭਨੇਯ੍ਯਪਤਿਟ੍ਠਾ ਚਾ’’ਤਿ. ਏਕਮੇਕਸ੍ਮਿਨ੍ਤਿ ਏਕੇਕਸ੍ਮਿਂ ਪਿਟਕੇ. ਏਤ੍ਥਾਤਿ ਏਤੇਸੁ ਪਿਟਕੇਸੁ. ਨਿਦ੍ਧਾਰਣੇ ਚੇਤਂ ਭੁਮ੍ਮਵਚਨਂ.

ਇਦਾਨਿ ਹੇਤੁਹੇਤੁਫਲਾਦੀਨਂ ਵਸੇਨਪਿ ਗਮ੍ਭੀਰਭਾਵਂ ਦਸ੍ਸੇਨ੍ਤੋ ਆਹ ‘‘ਅਪਰੋ ਨਯੋ’’ਤਿਆਦਿ. ਹੇਤੂਤਿ ਪਚ੍ਚਯੋ. ਸੋ ਹਿ ਅਤ੍ਤਨੋ ਫਲਂ ਦਹਤਿ ਵਿਦਹਤੀਤਿ ਧਮ੍ਮੋਤਿ ਵੁਚ੍ਚਤਿ. ਧਮ੍ਮਸਦ੍ਦਸ੍ਸ ਚੇਤ੍ਥ ਹੇਤੁਪਰਿਯਾਯਤਾ ਕਥਂ ਵਿਞ੍ਞਾਯਤੀਤਿ ਆਹ ‘‘ਵੁਤ੍ਤਞ੍ਹੇਤ’’ਨ੍ਤਿਆਦਿ. ਨਨੁ ਚ ‘‘ਹੇਤੁਮ੍ਹਿ ਞਾਣਂ ਧਮ੍ਮਪਟਿਸਮ੍ਭਿਦਾ’’ਤਿ ਏਤੇਨ ਵਚਨੇਨ ਧਮ੍ਮਸ੍ਸ ਹੇਤੁਭਾਵੋ ਕਥਂ ਵਿਞ੍ਞਾਯਤੀਤਿ ਚੇ? ਧਮ੍ਮਪਟਿਸਮ੍ਭਿਦਾਤਿ ਏਤਸ੍ਸ ਸਮਾਸਪਦਸ੍ਸ ਅਵਯਵਪਦਤ੍ਥਂ ਦਸ੍ਸੇਨ੍ਤੇਨ ‘‘ਹੇਤੁਮ੍ਹਿ ਞਾਣ’’ਨ੍ਤਿ ਵੁਤ੍ਤਤ੍ਤਾ. ‘‘ਧਮ੍ਮੇ ਪਟਿਸਮ੍ਭਿਦਾ ਧਮ੍ਮਪਟਿਸਮ੍ਭਿਦਾ’’ਤਿ ਏਤ੍ਥ ਹਿ ‘‘ਧਮ੍ਮੇ’’ਤਿ ਏਤਸ੍ਸ ਅਤ੍ਥਂ ਦਸ੍ਸੇਨ੍ਤੇਨ ‘‘ਹੇਤੁਮ੍ਹੀ’’ਤਿ ਵੁਤ੍ਤਂ, ‘‘ਪਟਿਸਮ੍ਭਿਦਾ’’ਤਿ ਏਤਸ੍ਸ ਅਤ੍ਥਂ ਦਸ੍ਸੇਨ੍ਤੇਨ ‘‘ਞਾਣ’’ਨ੍ਤਿ, ਤਸ੍ਮਾ ਹੇਤੁਧਮ੍ਮਸਦ੍ਦਾ ਏਕਤ੍ਥਾ ਞਾਣਪਟਿਸਮ੍ਭਿਦਾਸਦ੍ਦਾ ਚਾਤਿ ਇਮਮਤ੍ਥਂ ਵਦਨ੍ਤੇਨ ਸਾਧਿਤੋ ਧਮ੍ਮਸ੍ਸ ਹੇਤੁਭਾਵੋ. ਹੇਤੁਫਲੇ ਞਾਣਂ ਅਤ੍ਥਪਟਿਸਮ੍ਭਿਦਾਤਿ ਏਤੇਨ ਵਚਨੇਨ ਸਾਧਿਤੋ ਅਤ੍ਥਸ੍ਸ ਹੇਤੁਫਲਭਾਵੋਪਿ ਏਵਮੇਵ ਦਟ੍ਠਬ੍ਬੋ. ਹੇਤੁਨੋ ਫਲਂ ਹੇਤੁਫਲਂ. ਤਞ੍ਚ ਯਸ੍ਮਾ ਹੇਤੁਅਨੁਸਾਰੇਨ ਅਰੀਯਤਿ ਅਧਿਗਮੀਯਤਿ ਸਮ੍ਪਾਪੁਣੀਯਤਿ, ਤਸ੍ਮਾ ਅਤ੍ਥੋਤਿ ਵੁਚ੍ਚਤਿ.

ਯਥਾਧਮ੍ਮਨ੍ਤਿ ਏਤ੍ਥ ਧਮ੍ਮਸਦ੍ਦੋ ਹੇਤੁਂ ਹੇਤੁਫਲਞ੍ਚ ਸਬ੍ਬਂ ਸਙ੍ਗਣ੍ਹਾਤਿ. ਸਭਾਵਵਾਚਕੋ ਹੇਸ ਧਮ੍ਮਸਦ੍ਦੋ, ਨ ਪਰਿਯਤ੍ਤਿਹੇਤੁਭਾਵਵਾਚਕੋ, ਤਸ੍ਮਾ ਯਥਾਧਮ੍ਮਨ੍ਤਿ ਯੋ ਯੋ ਅਵਿਜ੍ਜਾਦਿਸਙ੍ਖਾਰਾਦਿਧਮ੍ਮੋ, ਤਸ੍ਮਿਂ ਤਸ੍ਮਿਨ੍ਤਿ ਅਤ੍ਥੋ. ਧਮ੍ਮਾਨੁਰੂਪਂ ਵਾ ਯਥਾਧਮ੍ਮਂ. ਦੇਸਨਾਪਿ ਹਿ ਪਟਿਵੇਧੋ ਵਿਯ ਅਵਿਪਰੀਤਵਿਸਯਵਿਭਾਵਨਤੋ ਧਮ੍ਮਾਨੁਰੂਪਂ ਪਵਤ੍ਤਤਿ, ਤਤੋਯੇਵ ਚ ਅਵਿਪਰੀਤਾਭਿਲਾਪੋਤਿ ਵੁਚ੍ਚਤਿ. ਧਮ੍ਮਾਭਿਲਾਪੋਤਿ ਅਤ੍ਥਬ੍ਯਞ੍ਜਨਕੋ ਅਵਿਪਰੀਤਾਭਿਲਾਪੋ. ਏਤ੍ਥ ਚ ਅਭਿਲਪ੍ਪਤੀਤਿ ਅਭਿਲਾਪੋਤਿ ਸਦ੍ਦੋ ਵੁਚ੍ਚਤਿ. ਏਤੇਨ ‘‘ਤਤ੍ਰ ਧਮ੍ਮਨਿਰੁਤ੍ਤਾਭਿਲਾਪੇ ਞਾਣਂ ਨਿਰੁਤ੍ਤਿਪਟਿਸਮ੍ਭਿਦਾ’’ਤਿ (ਵਿਭ. ੭੧੮) ਏਤ੍ਥ ਵੁਤ੍ਤਂ ਧਮ੍ਮਨਿਰੁਤ੍ਤਿਂ ਦਸ੍ਸੇਤਿ ਸਦ੍ਦਸਭਾਵਤ੍ਤਾ ਦੇਸਨਾਯ. ਤਥਾ ਹਿ ਨਿਰੁਤ੍ਤਿਪਟਿਸਮ੍ਭਿਦਾਯ ਪਰਿਤ੍ਤਾਰਮ੍ਮਣਾਦਿਭਾਵੋ ਪਟਿਸਮ੍ਭਿਦਾਵਿਭਙ੍ਗਪਾਲ਼ਿਯਂ (ਵਿਭ. ੭੧੮ ਆਦਯੋ) ਵੁਤ੍ਤੋ. ਅਟ੍ਠਕਥਾਯਞ੍ਚ (ਵਿਭ. ਅਟ੍ਠ. ੭੧੮) ‘‘ਤਂ ਸਭਾਵਨਿਰੁਤ੍ਤਿਂ ਸਦ੍ਦਂ ਆਰਮ੍ਮਣਂ ਕਤ੍ਵਾ’’ਤਿਆਦਿਨਾ ਸਦ੍ਦਾਰਮ੍ਮਣਤਾ ਦਸ੍ਸਿਤਾ. ਤਥਾ ਹਿ ਇਮਸ੍ਸ ਅਤ੍ਥਸ੍ਸ ਅਯਂ ਸਦ੍ਦੋ ਵਾਚਕੋਤਿ ਵਚਨਵਚਨਤ੍ਥੇ ਵਵਤ੍ਥਪੇਤ੍ਵਾ ਤਂਤਂਵਚਨਤ੍ਥਵਿਭਾਵਨਵਸੇਨ ਪਵਤ੍ਤਿਤੋ ਸਦ੍ਦੋ ਦੇਸਨਾਤਿ ਵੁਚ੍ਚਤਿ. ਅਧਿਪ੍ਪਾਯੋਤਿ ਏਤੇਨ ‘‘ਦੇਸਨਾਤਿ ਪਞ੍ਞਤ੍ਤੀ’’ਤਿ ਏਤਂ ਵਚਨਂ ਧਮ੍ਮਨਿਰੁਤ੍ਤਾਭਿਲਾਪਂ ਸਨ੍ਧਾਯ ਵੁਤ੍ਤਂ, ਨ ਤਤੋ ਵਿਨਿਮੁਤ੍ਤਂ ਪਞ੍ਞਤ੍ਤਿਂ ਸਨ੍ਧਾਯਾਤਿ ਅਧਿਪ੍ਪਾਯਂ ਦਸ੍ਸੇਤਿ. ਦੇਸੀਯਤਿ ਅਤ੍ਥੋ ਏਤੇਨਾਤਿ ਹਿ ਦੇਸਨਾ, ਪਕਾਰੇਨ ਞਾਪੀਯਤਿ ਏਤੇਨ, ਪਕਾਰਤੋ ਞਾਪੇਤੀਤਿ ਵਾ ਪਞ੍ਞਤ੍ਤੀਤਿ ਧਮ੍ਮਨਿਰੁਤ੍ਤਾਭਿਲਾਪੋ ਵੁਚ੍ਚਤਿ. ਏਵਂ ‘‘ਦੇਸਨਾ ਨਾਮ ਸਦ੍ਦੋ’’ਤਿ ਇਮਸ੍ਮਿਂ ਪਕ੍ਖੇ ਅਯਮਤ੍ਥੋ ਵੇਦਿਤਬ੍ਬੋ. ‘‘ਦੇਸਨਾਤਿ ਪਞ੍ਞਤ੍ਤੀ’’ਤਿ ਏਤ੍ਥ ਪਞ੍ਞਤ੍ਤਿਵਾਦਿਨੋ ਪਨ ਏਵਂ ਵਦਨ੍ਤਿ – ਕਿਞ੍ਚਾਪਿ ‘‘ਧਮ੍ਮਾਭਿਲਾਪੋ’’ਤਿ ਏਤ੍ਥ ਅਭਿਲਪ੍ਪਤੀਤਿ ਅਭਿਲਾਪੋਤਿ ਸਦ੍ਦੋ ਵੁਚ੍ਚਤਿ, ਨ ਪਣ੍ਣਤ੍ਤਿ, ਤਥਾਪਿ ਸਦ੍ਦੇ ਵੁਚ੍ਚਮਾਨੇ ਤਦਨੁਰੂਪਂ ਵੋਹਾਰਂ ਗਹੇਤ੍ਵਾ ਤੇਨ ਵੋਹਾਰੇਨ ਦੀਪਿਤਸ੍ਸ ਅਤ੍ਥਸ੍ਸ ਜਾਨਨਤੋ ਸਦ੍ਦੇ ਕਥਿਤੇ ਤਦਨੁਰੂਪਾ ਪਣ੍ਣਤ੍ਤਿਪਿ ਕਾਰਣੂਪਚਾਰੇਨ ਕਥਿਤਾਯੇਵ ਹੋਤਿ. ਅਥ ਵਾ ‘‘ਧਮ੍ਮਾਭਿਲਾਪੋਤਿ ਅਤ੍ਥੋ’’ਤਿ ਅਵਤ੍ਵਾ ‘‘ਧਮ੍ਮਾਭਿਲਾਪੋਤਿ ਅਧਿਪ੍ਪਾਯੋ’’ਤਿ ਵੁਤ੍ਤਤ੍ਤਾ ਦੇਸਨਾ ਨਾਮ ਸਦ੍ਦੋ ਨ ਹੋਤੀਤਿ ਦੀਪਿਤਮੇਵਾਤਿ.

ਇਦਾਨਿ ਪਟਿਵੇਧਂ ਨਿਦ੍ਦਿਸਨ੍ਤੋ ਆਹ ‘‘ਪਟਿਵੇਧੋਤਿ ਅਭਿਸਮਯੋ’’ਤਿ. ਪਟਿਵਿਜ੍ਝਤੀਤਿ ਞਾਣਂ ਪਟਿਵੇਧੋਤਿ ਵੁਚ੍ਚਤਿ. ਪਟਿਵਿਜ੍ਝਨ੍ਤਿ ਏਤੇਨਾਤਿ ਵਾ ਪਟਿਵੇਧੋ, ਅਭਿਸਮੇਤੀਤਿ ਅਭਿਸਮਯੋ, ਅਭਿਸਮੇਨ੍ਤਿ ਏਤੇਨਾਤਿ ਵਾ ਅਭਿਸਮਯੋ. ਇਦਾਨਿ ਅਭਿਸਮਯਪ੍ਪਭੇਦਤੋ ਅਭਿਸਮਯਪ੍ਪਕਾਰਤੋ ਆਰਮ੍ਮਣਤੋ ਸਭਾਵਤੋ ਚ ਪਾਕਟਂ ਕਾਤੁਂ ‘‘ਸੋ ਚ ਲੋਕਿਯਲੋਕੁਤ੍ਤਰੋ’’ਤਿਆਦਿਮਾਹ. ਵਿਸਯਤੋ ਅਸਮ੍ਮੋਹਤੋ ਚ ਅਵਬੋਧੋਤਿ ਸਮ੍ਬਨ੍ਧੋ. ਤਤ੍ਥ ਵਿਸਯਤੋ ਅਤ੍ਥਾਦਿਅਨੁਰੂਪਂ ਧਮ੍ਮਾਦੀਸੁ ਅਵਬੋਧੋ ਨਾਮ ਅਵਿਜ੍ਜਾਦਿਧਮ੍ਮਾਰਮ੍ਮਣੋ ਸਙ੍ਖਾਰਾਦਿਅਤ੍ਥਾਰਮ੍ਮਣੋ ਤਦੁਭਯਪਞ੍ਞਾਪਨਾਰਮ੍ਮਣੋ ਲੋਕਿਯੋ ਅਵਬੋਧੋ. ਅਸਮ੍ਮੋਹਤੋ ਅਤ੍ਥਾਦਿਅਨੁਰੂਪਂ ਧਮ੍ਮਾਦੀਸੁ ਅਵਬੋਧੋ ਪਨ ਨਿਬ੍ਬਾਨਾਰਮ੍ਮਣੋ ਮਗ੍ਗਯੁਤ੍ਤੋ ਯਥਾਵੁਤ੍ਤਧਮ੍ਮਤ੍ਥਪਞ੍ਞਤ੍ਤੀਸੁ ਸਮ੍ਮੋਹਵਿਦ੍ਧਂਸਨੋ ਲੋਕੁਤ੍ਤਰੋ ਅਭਿਸਮਯੋ. ਤਥਾ ਹਿ ‘‘ਅਯਂ ਹੇਤੁ, ਇਦਮਸ੍ਸ ਫਲਂ, ਅਯਂ ਤਦੁਭਯਾਨੁਰੂਪੋ ਵੋਹਾਰੋ’’ਤਿ ਏਵਂ ਆਰਮ੍ਮਣਕਰਣਵਸੇਨ ਲੋਕਿਯਞਾਣਂ ਵਿਸਯਤੋ ਪਟਿਵਿਜ੍ਝਤਿ, ਲੋਕੁਤ੍ਤਰਞਾਣਂ ਪਨ ਹੇਤੁਹੇਤੁਫਲਾਦੀਸੁ ਸਮ੍ਮੋਹਸ੍ਸ ਮਗ੍ਗਞਾਣੇਨ ਸਮੁਚ੍ਛਿਨ੍ਨਤ੍ਤਾ ਅਸਮ੍ਮੋਹਤੋ ਪਟਿਵਿਜ੍ਝਤਿ. ਅਤ੍ਥਾਨੁਰੂਪਂ ਧਮ੍ਮੇਸੂਤਿ ਅਵਿਜ੍ਜਾ ਹੇਤੁ, ਸਙ੍ਖਾਰਾ ਹੇਤੁਸਮੁਪ੍ਪਨ੍ਨਾ, ਸਙ੍ਖਾਰੇ ਉਪ੍ਪਾਦੇਤਿ ਅਵਿਜ੍ਜਾਤਿ ਏਵਂ ਕਾਰਿਯਾਨੁਰੂਪਂ ਕਾਰਣੇਸੂਤਿ ਅਤ੍ਥੋ. ਅਥ ਵਾ ਪੁਞ੍ਞਾਭਿਸਙ੍ਖਾਰਅਪੁਞ੍ਞਾਭਿਸਙ੍ਖਾਰਆਨੇਞ੍ਜਾਭਿਸਙ੍ਖਾਰੇਸੁ ਤੀਸੁ ਅਪੁਞ੍ਞਾਭਿਸਙ੍ਖਾਰਸ੍ਸ ਸਮ੍ਪਯੁਤ੍ਤਅਵਿਜ੍ਜਾ ਪਚ੍ਚਯੋ, ਇਤਰੇਸਂ ਯਥਾਨੁਰੂਪਨ੍ਤਿਆਦਿਨਾ ਕਾਰਿਯਾਨੁਰੂਪਂ ਕਾਰਣੇਸੁ ਪਟਿਵੇਧੋਤਿ ਅਤ੍ਥੋ. ਧਮ੍ਮਾਨੁਰੂਪਂ ਅਤ੍ਥੇਸੂਤਿ ‘‘ਅਵਿਜ੍ਜਾਪਚ੍ਚਯਾ ਸਙ੍ਖਾਰਾ’’ਤਿਆਦਿਨਾ ਕਾਰਣਾਨੁਰੂਪਂ ਕਾਰਿਯੇਸੁ ਅਵਬੋਧੋਤਿ ਅਤ੍ਥੋ. ਪਞ੍ਞਤ੍ਤਿਪਥਾਨੁਰੂਪਂ ਪਞ੍ਞਤ੍ਤੀਸੂਤਿ ਪਞ੍ਞਤ੍ਤਿਯਾ ਵੁਚ੍ਚਮਾਨਧਮ੍ਮਾਨੁਰੂਪਂ ਪਣ੍ਣਤ੍ਤੀਸੁ ਅਵਬੋਧੋਤਿ ਅਤ੍ਥੋ.

ਯਥਾਵੁਤ੍ਤੇਹਿ ਧਮ੍ਮਾਦੀਹਿ ਪਿਟਕਾਨਂ ਗਮ੍ਭੀਰਭਾਵਂ ਦਸ੍ਸੇਤੁਂ ‘‘ਇਦਾਨਿ ਯਸ੍ਮਾ ਏਤੇਸੁ ਪਿਟਕੇਸੂ’’ਤਿਆਦਿਮਾਹ. ਧਮ੍ਮਜਾਤਨ੍ਤਿ ਕਾਰਣਪ੍ਪਭੇਦੋ ਕਾਰਣਮੇਵ ਵਾ. ਅਤ੍ਥਜਾਤਨ੍ਤਿ ਕਾਰਿਯਪ੍ਪਭੇਦੋ ਕਾਰਿਯਮੇਵ ਵਾ. ਯਾ ਚਾਯਂ ਦੇਸਨਾਤਿ ਸਮ੍ਬਨ੍ਧੋ. ਯੋ ਚੇਤ੍ਥਾਤਿ ਏਤਾਸੁ ਤਂਤਂਪਿਟਕਗਤਾਸੁ ਧਮ੍ਮਤ੍ਥਦੇਸਨਾਸੁ ਯੋ ਪਟਿਵੇਧੋਤਿ ਅਤ੍ਥੋ. ਦੁਕ੍ਖੋਗਾਹਨ੍ਤਿ ਏਤ੍ਥ ਅਵਿਜ੍ਜਾਸਙ੍ਖਾਰਾਦੀਨਂ ਧਮ੍ਮਤ੍ਥਾਨਂ ਦੁਪ੍ਪਟਿਵਿਜ੍ਝਤਾਯ ਦੁਕ੍ਖੋਗਾਹਤਾ. ਤੇਸਂ ਪਞ੍ਞਾਪਨਸ੍ਸ ਦੁਕ੍ਕਰਭਾਵਤੋ ਦੇਸਨਾਯ ਪਟਿਵੇਧਨਸਙ੍ਖਾਤਸ੍ਸ ਪਟਿਵੇਧਸ੍ਸ ਚ ਉਪ੍ਪਾਦਨਵਿਸਯੀਕਰਣਾਨਂ ਅਸਕ੍ਕੁਣੇਯ੍ਯਤਾਯ ਦੁਕ੍ਖੋਗਾਹਤਾ ਵੇਦਿਤਬ੍ਬਾ. ਏਵਮ੍ਪੀਤਿ ਪਿਸਦ੍ਦੋ ਪੁਬ੍ਬੇ ਵੁਤ੍ਤਪ੍ਪਕਾਰਨ੍ਤਰਂ ਸਮ੍ਪਿਣ੍ਡੇਤਿ. ਏਤ੍ਥਾਤਿ ਏਤੇਸੁ ਤੀਸੁ ਪਿਟਕੇਸੁ. ਵੁਤ੍ਤਤ੍ਥਾਤਿ ਵੁਤ੍ਤੋ ਸਂਵਣ੍ਣਿਤੋ ਅਤ੍ਥੋ ਅਸ੍ਸਾਤਿ ਵੁਤ੍ਤਤ੍ਥਾ.

ਤੀਸੁ ਪਿਟਕੇਸੂਤਿ ਏਤ੍ਥ ‘‘ਏਕੇਕਸ੍ਮਿ’’ਨ੍ਤਿ ਅਧਿਕਾਰਤੋ ਪਕਰਣਤੋ ਵਾ ਵੇਦਿਤਬ੍ਬਂ. ਪਰਿਯਤ੍ਤਿਭੇਦੋਤਿ ਪਰਿਯਾਪੁਣਨਂ ਪਰਿਯਤ੍ਤਿ. ਪਰਿਯਾਪੁਣਨਵਾਚਕੋ ਹੇਤ੍ਥ ਪਰਿਯਤ੍ਤਿਸਦ੍ਦੋ, ਨ ਪਾਲ਼ਿਪਰਿਯਾਯੋ, ਤਸ੍ਮਾ ਏਵਮੇਤ੍ਥ ਅਤ੍ਥੋ ਦਟ੍ਠਬ੍ਬੋ ‘‘ਤੀਸੁ ਪਿਟਕੇਸੁ ਏਕੇਕਸ੍ਮਿਂ ਪਰਿਯਾਪੁਣਨਪ੍ਪਕਾਰੋ ਦਟ੍ਠਬ੍ਬੋ ਞਾਤਬ੍ਬੋ’’ਤਿ. ਤਤੋਯੇਵ ਚ ‘‘ਪਰਿਯਤ੍ਤਿਯੋ ਪਰਿਯਾਪੁਣਨਪ੍ਪਕਾਰਾ’’ਤਿ ਤੀਸੁਪਿ ਗਣ੍ਠਿਪਦੇਸੁ ਵੁਤ੍ਤਂ. ਅਥ ਵਾ ਤੀਹਿ ਪਕਾਰੇਹਿ ਪਰਿਯਾਪੁਣਿਤਬ੍ਬਾ ਪਾਲ਼ਿਯੋ ਏਵ ਪਰਿਯਤ੍ਤੀਤਿ ਵੁਚ੍ਚਨ੍ਤਿ, ਤਤੋਯੇਵ ਚ ‘‘ਪਰਿਯਤ੍ਤਿਯੋ ਪਾਲ਼ਿਕ੍ਕਮਾ’’ਤਿ ਅਭਿਧਮ੍ਮਟ੍ਠਕਥਾਯ ਲਿਖਿਤੇ ਸੀਹਲ਼ਗਣ੍ਠਿਪਦੇ ਵੁਤ੍ਤਂ. ਏਵਮ੍ਪਿ ਹਿ ਅਲਗਦ੍ਦੂਪਮਾਪਰਿਯਾਪੁਣਨਯੋਗਤੋ ਅਲਗਦ੍ਦੂਪਮਾ ਪਰਿਯਤ੍ਤੀਤਿ ਪਾਲ਼ਿਪਿ ਸਕ੍ਕਾ ਵਤ੍ਤੁਂ, ਏਵਞ੍ਚ ਕਤ੍ਵਾ ‘‘ਦੁਗ੍ਗਹਿਤਾ ਉਪਾਰਮ੍ਭਾਦਿਹੇਤੁ ਪਰਿਯਾਪੁਟਾ ਅਲਗਦ੍ਦੂਪਮਾ’’ਤਿ ਪਰਤੋ ਨਿਦ੍ਦੇਸਵਚਨਮ੍ਪਿ ਉਪਪਨ੍ਨਂ ਹੋਤਿ. ਤਤ੍ਥ ਹਿ ਪਾਲ਼ਿਯੇਵ ਦੁਗ੍ਗਹਿਤਾ ਪਰਿਯਾਪੁਟਾਤਿ ਵਤ੍ਤੁਂ ਵਟ੍ਟਤਿ. ਅਲਗਦ੍ਦੂਪਮਾਤਿ ਅਲਗਦ੍ਦੋ ਅਲਗਦ੍ਦਗ੍ਗਹਣਂ ਉਪਮਾ ਏਤਿਸ੍ਸਾਤਿ ਅਲਗਦ੍ਦੂਪਮਾ. ਅਲਗਦ੍ਦਸ੍ਸ ਗਹਣਞ੍ਹੇਤ੍ਥ ਅਲਗਦ੍ਦਸਦ੍ਦੇਨ ਵੁਤ੍ਤਨ੍ਤਿ ਦਟ੍ਠਬ੍ਬਂ. ‘‘ਆਪੂਪਿਕੋ’’ਤਿ ਏਤ੍ਥ ਅਪੂਪਸਦ੍ਦੇਨ ਅਪੂਪਖਾਦਨਂ ਵਿਯ ਅਲਗਦ੍ਦਗ੍ਗਹਣੇਨ ਗਹਿਤਪਰਿਯਤ੍ਤਿ ਉਪਮੀਯਤਿ, ਨ ਪਨ ਅਲਗਦ੍ਦੇਨ. ‘‘ਅਲਗਦ੍ਦਗ੍ਗਹਣੂਪਮਾ’’ਤਿ ਵਾ ਵਤ੍ਤਬ੍ਬੇ ਮਜ੍ਝੇਪਦਲੋਪਂ ਕਤ੍ਵਾ ‘‘ਅਲਗਦ੍ਦੂਪਮਾ’’ਤਿ ਵੁਤ੍ਤਂ ‘‘ਓਟ੍ਠਮੁਖੋ’’ਤਿਆਦੀਸੁ ਵਿਯ. ਅਲਗਦ੍ਦੋਤਿ ਚੇਤ੍ਥ ਆਸੀਵਿਸੋ ਵੁਚ੍ਚਤਿ. ਗਦੋਤਿ ਹਿ ਵਿਸਸ੍ਸ ਨਾਮਂ. ਤਞ੍ਚ ਤਸ੍ਸ ਅਲਂ ਪਰਿਪੁਣ੍ਣਂ ਅਤ੍ਥਿ, ਤਸ੍ਮਾ ਅਲਂ ਪਰਿਯਤ੍ਤੋ ਪਰਿਪੁਣ੍ਣੋ ਗਦੋ ਅਸ੍ਸਾਤਿ ਅਨੁਨਾਸਿਕਲੋਪਂ ਦਕਾਰਾਗਮਞ੍ਚ ਕਤ੍ਵਾ ‘‘ਅਲਗਦ੍ਦੋ’’ਤਿ ਵੁਚ੍ਚਤਿ. ਅਥ ਵਾ ਅਲਂ ਜੀਵਿਤਹਰਣੇ ਸਮਤ੍ਥੋ ਗਦੋ ਅਸ੍ਸਾਤਿ ਅਲਗਦ੍ਦੋ. ਨਿਸ੍ਸਰਣਤ੍ਥਾਤਿ ਵਟ੍ਟਦੁਕ੍ਖਤੋ ਨਿਸ੍ਸਰਣਂ ਅਤ੍ਥੋ ਪਯੋਜਨਂ ਏਤਿਸ੍ਸਾਤਿ ਨਿਸ੍ਸਰਣਤ੍ਥਾ. ਭਣ੍ਡਾਗਾਰਿਕਪਰਿਯਤ੍ਤੀਤਿ ਏਤ੍ਥ ਭਣ੍ਡਾਗਾਰੇ ਨਿਯੁਤ੍ਤੋ ਭਣ੍ਡਾਗਾਰਿਕੋ, ਭਣ੍ਡਾਗਾਰਿਕੋ ਵਿਯ ਭਣ੍ਡਾਗਾਰਿਕੋ, ਧਮ੍ਮਰਤਨਾਨੁਪਾਲਕੋ. ਅਞ੍ਞਂ ਅਤ੍ਥਂ ਅਨਪੇਕ੍ਖਿਤ੍ਵਾ ਭਣ੍ਡਾਗਾਰਿਕਸ੍ਸੇਵ ਸਤੋ ਪਰਿਯਤ੍ਤਿ ਭਣ੍ਡਾਗਾਰਿਕਪਰਿਯਤ੍ਤਿ.

ਦੁਗ੍ਗਹਿਤਾਤਿ ਦੁਟ੍ਠੁ ਗਹਿਤਾ. ਦੁਗ੍ਗਹਿਤਭਾਵਮੇਵ ਵਿਭਾਵੇਨ੍ਤੋ ਆਹ ‘‘ਉਪਾਰਮ੍ਭਾਦਿਹੇਤੁ ਪਰਿਯਾਪੁਟਾ’’ਤਿ, ਉਪਾਰਮ੍ਭਾ ਇਤਿਵਾਦਪ੍ਪਮੋਕ੍ਖਾਦਿਹੇਤੁ ਉਗ੍ਗਹਿਤਾਤਿ ਅਤ੍ਥੋ. ਲਾਭਸਕ੍ਕਾਰਾਦਿਹੇਤੁ ਪਰਿਯਾਪੁਣਨਮ੍ਪਿ ਏਤ੍ਥੇਵ ਸਙ੍ਗਹਿਤਨ੍ਤਿ ਦਟ੍ਠਬ੍ਬਂ. ਵੁਤ੍ਤਞ੍ਹੇਤਂ ਅਲਗਦ੍ਦਸੁਤ੍ਤਟ੍ਠਕਥਾਯਂ (ਮ. ਨਿ. ਅਟ੍ਠ. ੧.੨੩੯) –

‘‘ਯੋ ਹਿ ਬੁਦ੍ਧਵਚਨਂ ‘ਏਵਂ ਚੀਵਰਾਦੀਨਿ ਵਾ ਲਭਿਸ੍ਸਾਮਿ, ਚਤੁਪਰਿਸਮਜ੍ਝੇ ਵਾ ਮਂ ਜਾਨਿਸ੍ਸਨ੍ਤੀ’ਤਿ ਲਾਭਸਕ੍ਕਾਰਾਦਿਹੇਤੁ ਪਰਿਯਾਪੁਣਾਤਿ, ਤਸ੍ਸ ਸਾ ਪਰਿਯਤ੍ਤਿ ਅਲਗਦ੍ਦਪਰਿਯਤ੍ਤਿ ਨਾਮ. ਏਵਂ ਪਰਿਯਾਪੁਣਨਤੋ ਹਿ ਬੁਦ੍ਧਵਚਨਂ ਅਪਰਿਯਾਪੁਣਿਤ੍ਵਾ ਨਿਦ੍ਦੋਕ੍ਕਮਨਂ ਵਰਤਰ’’ਨ੍ਤਿ.

ਨਨੁ ਚ ਅਲਗਦ੍ਦਗ੍ਗਹਣੂਪਮਾ ਪਰਿਯਤ੍ਤਿ ਅਲਗਦ੍ਦੂਪਮਾਤਿ ਵੁਚ੍ਚਤਿ, ਏਵਞ੍ਚ ਸਤਿ ਸੁਗ੍ਗਹਿਤਾਪਿ ਪਰਿਯਤ੍ਤਿ ਅਲਗਦ੍ਦੂਪਮਾਤਿ ਵਤ੍ਤੁਂ ਵਟ੍ਟਤਿ ਤਤ੍ਥਾਪਿ ਅਲਗਦ੍ਦਗ੍ਗਹਣਸ੍ਸ ਉਪਮਾਭਾਵੇਨ ਪਾਲ਼ਿਯਂ ਵੁਤ੍ਤਤ੍ਤਾ. ਵੁਤ੍ਤਞ੍ਹੇਤਂ –

‘‘ਸੇਯ੍ਯਥਾਪਿ, ਭਿਕ੍ਖਵੇ, ਪੁਰਿਸੋ ਅਲਗਦ੍ਦਤ੍ਥਿਕੋ ਅਲਗਦ੍ਦਗਵੇਸੀ ਅਲਗਦ੍ਦਪਰਿਯੇਸਨਂ ਚਰਮਾਨੋ, ਸੋ ਪਸ੍ਸੇਯ੍ਯ ਮਹਨ੍ਤਂ ਅਲਗਦ੍ਦਂ, ਤਮੇਨਂ ਅਜਪਦੇਨ ਦਣ੍ਡੇਨ ਸੁਨਿਗ੍ਗਹਿਤਂ ਨਿਗ੍ਗਣ੍ਹੇਯ੍ਯ, ਅਜਪਦੇਨ ਦਣ੍ਡੇਨ ਸੁਨਿਗ੍ਗਹਿਤਂ ਨਿਗ੍ਗਹੇਤ੍ਵਾ ਗੀਵਾਯ ਸੁਗ੍ਗਹਿਤਂ ਗਣ੍ਹੇਯ੍ਯ. ਕਿਞ੍ਚਾਪਿ ਸੋ, ਭਿਕ੍ਖਵੇ, ਅਲਗਦ੍ਦੋ ਤਸ੍ਸ ਪੁਰਿਸਸ੍ਸ ਹਤ੍ਥਂ ਵਾ ਬਾਹਂ ਵਾ ਅਞ੍ਞਤਰਂ ਵਾ ਅਙ੍ਗਪਚ੍ਚਙ੍ਗਂ ਭੋਗੇਹਿ ਪਲਿਵੇਠੇਯ੍ਯ, ਅਥ ਖੋ ਸੋ ਨੇਵ ਤਤੋਨਿਦਾਨਂ ਮਰਣਂ ਵਾ ਨਿਗਚ੍ਛੇਯ੍ਯ ਮਰਣਤ੍ਤਂ ਵਾ ਦੁਕ੍ਖਂ. ਤਂ ਕਿਸ੍ਸ ਹੇਤੁ, ਸੁਗ੍ਗਹਿਤਤ੍ਤਾ, ਭਿਕ੍ਖਵੇ, ਅਲਗਦ੍ਦਸ੍ਸ, ਏਵਮੇਵ ਖੋ, ਭਿਕ੍ਖਵੇ, ਇਧੇਕਚ੍ਚੇ ਕੁਲਪੁਤ੍ਤਾ ਧਮ੍ਮਂ ਪਰਿਯਾਪੁਣਨ੍ਤਿ ਸੁਤ੍ਤਂ ਗੇਯ੍ਯ’’ਨ੍ਤਿਆਦਿ (ਮ. ਨਿ. ੧.੨੩੯).

ਤਸ੍ਮਾ ਇਧ ਦੁਗ੍ਗਹਿਤਾ ਏਵ ਪਰਿਯਤ੍ਤਿ ਅਲਗਦ੍ਦੂਪਮਾਤਿ ਅਯਂ ਵਿਸੇਸੋ ਕੁਤੋ ਵਿਞ੍ਞਾਯਤਿ, ਯੇਨ ਦੁਗ੍ਗਹਿਤਾ ਉਪਾਰਮ੍ਭਾਦਿਹੇਤੁ ਪਰਿਯਾਪੁਟਾ ਅਲਗਦ੍ਦੂਪਮਾਤਿ ਵੁਚ੍ਚਤੀਤਿ? ਸਚ੍ਚਮੇਤਂ, ਇਦਂ ਪਨ ਪਾਰਿਸੇਸਞਾਯੇਨ ਵੁਤ੍ਤਨ੍ਤਿ ਦਟ੍ਠਬ੍ਬਂ. ਤਥਾ ਹਿ ਨਿਸ੍ਸਰਣਤ੍ਥਭਣ੍ਡਾਗਾਰਿਕਪਰਿਯਤ੍ਤੀਨਂ ਵਿਸੁਂ ਗਹਿਤਤ੍ਤਾ ਪਾਰਿਸੇਸਤੋ ਅਲਗਦ੍ਦਸ੍ਸ ਦੁਗ੍ਗਹਣੂਪਮਾ ਪਰਿਯਤ੍ਤਿ ਅਲਗਦ੍ਦੂਪਮਾਤਿ ਵਿਞ੍ਞਾਯਤਿ. ਸੁਗ੍ਗਹਣੂਪਮਾ ਹਿ ਪਰਿਯਤ੍ਤਿ ਨਿਸ੍ਸਰਣਤ੍ਥਾ ਵਾ ਹੋਤਿ ਭਣ੍ਡਾਗਾਰਿਕਪਰਿਯਤ੍ਤਿ ਵਾ, ਤਸ੍ਮਾ ਸੁਵੁਤ੍ਤਮੇਤਂ ‘‘ਦੁਗ੍ਗਹਿਤਾ ਉਪਾਰਮ੍ਭਾਦਿਹੇਤੁ ਪਰਿਯਾਪੁਟਾ ਅਲਗਦ੍ਦੂਪਮਾ’’ਤਿ. ਯਂ ਸਨ੍ਧਾਯਾਤਿ ਯਂ ਪਰਿਯਤ੍ਤਿਦੁਗ੍ਗਹਣਂ ਸਨ੍ਧਾਯ. ਵੁਤ੍ਤਨ੍ਤਿ ਅਲਗਦ੍ਦਸੁਤ੍ਤੇ ਵੁਤ੍ਤਂ.

ਅਲਗਦ੍ਦਤ੍ਥਿਕੋਤਿ ਆਸੀਵਿਸਤ੍ਥਿਕੋ. ਅਲਗਦ੍ਦਂ ਗਵੇਸਤਿ ਪਰਿਯੇਸਤਿ ਸੀਲੇਨਾਤਿ ਅਲਗਦ੍ਦਗਵੇਸੀ. ਅਲਗਦ੍ਦਪਰਿਯੇਸਨਂ ਚਰਮਾਨੋਤਿ ਅਲਗਦ੍ਦਪਰਿਯੇਸਨਤ੍ਥਂ ਚਰਮਾਨੋ. ਭੋਗੇਤਿ ਸਰੀਰੇ. ਹਤ੍ਥੇ ਵਾ ਬਾਹਾਯ ਵਾਤਿ ਏਤ੍ਥ ਮਣਿਬਨ੍ਧਕੋ ਯਾਵ ਅਗ੍ਗਨਖਾ ‘‘ਹਤ੍ਥੋ’’ਤਿ ਵੇਦਿਤਬ੍ਬੋ, ਸਦ੍ਧਿਂ ਅਗ੍ਗਬਾਹਾਯ ਅਵਸੇਸਾ ‘‘ਬਾਹਾ’’ਤਿ. ਕਤ੍ਥਚਿ ਪਨ ‘‘ਕਪ੍ਪਰਤੋ ਪਟ੍ਠਾਯਪਿ ਯਾਵ ਅਗ੍ਗਨਖਾ ਹਤ੍ਥੋ’’ਤਿ ਵੁਚ੍ਚਤਿ. ਅਞ੍ਞਤਰਸ੍ਮਿਂ ਵਾ ਅਙ੍ਗਪਚ੍ਚਙ੍ਗੇਤਿ ਵੁਤ੍ਤਲਕ੍ਖਣਂ ਹਤ੍ਥਞ੍ਚ ਬਾਹਞ੍ਚ ਠਪੇਤ੍ਵਾ ਅਵਸੇਸਂ ਸਰੀਰਂ ‘‘ਅਙ੍ਗਪਚ੍ਚਙ੍ਗ’’ਨ੍ਤਿ ਵੇਦਿਤਬ੍ਬਂ. ਤਤੋਨਿਦਾਨਨ੍ਤਿ ਤਂਨਿਦਾਨਂ, ਤਂਕਾਰਣਾਤਿ ਵੁਤ੍ਤਂ ਹੋਤਿ. ਪੁਰਿਮਪਦੇ ਹਿ ਵਿਭਤ੍ਤਿਅਲੋਪਂ ਕਤ੍ਵਾ ਨਿਦ੍ਦੇਸੋ. ਤਂ ਹਤ੍ਥਾਦੀਸੁ ਡਂਸਨਂ ਨਿਦਾਨਂ ਕਾਰਣਂ ਏਤਸ੍ਸਾਤਿ ਤਂਨਿਦਾਨਨ੍ਤਿ ਹਿ ਵਤ੍ਤਬ੍ਬੇ ‘‘ਤਤੋਨਿਦਾਨ’’ਨ੍ਤਿ ਪੁਰਿਮਪਦੇ ਪਚ੍ਚਤ੍ਤੇ ਨਿਸ੍ਸਕ੍ਕਵਚਨਂ ਕਤ੍ਵਾ ਤਸ੍ਸ ਚ ਲੋਪਂ ਅਕਤ੍ਵਾ ਨਿਦ੍ਦੇਸੋ. ਤਂ ਕਿਸ੍ਸ ਹੇਤੂਤਿ ਯਂ ਵੁਤ੍ਤਂ ਹਤ੍ਥਾਦੀਸੁ ਡਂਸਨਂ ਤਂਨਿਦਾਨਞ੍ਚ ਮਰਣਾਦਿਉਪਗਮਨਂ, ਤਂ ਕਿਸ੍ਸ ਹੇਤੁ ਕੇਨ ਕਾਰਣੇਨਾਤਿ ਚੇ. ਇਧਾਤਿ ਇਮਸ੍ਮਿਂ ਸਾਸਨੇ. ਏਕਚ੍ਚੇ ਮੋਘਪੁਰਿਸਾਤਿ ਏਕਚ੍ਚੇ ਤੁਚ੍ਛਪੁਰਿਸਾ. ਧਮ੍ਮਨ੍ਤਿ ਪਾਲ਼ਿਧਮ੍ਮਂ. ਪਰਿਯਾਪੁਣਨ੍ਤੀਤਿ ਉਗ੍ਗਣ੍ਹਨ੍ਤੀਤਿ ਅਤ੍ਥੋ, ਸਜ੍ਝਾਯਨ੍ਤਿ ਚੇਵ ਵਾਚੁਗ੍ਗਤਾ ਕਰੋਨ੍ਤਾ ਧਾਰੇਨ੍ਤਿ ਚਾਤਿ ਵੁਤ੍ਤਂ ਹੋਤਿ. ਅਤ੍ਥਨ੍ਤਿ ਯਥਾਭੂਤਂ ਭਾਸਿਤਤ੍ਥਂ ਪਯੋਜਨਤ੍ਥਞ੍ਚ. ਨ ਉਪਪਰਿਕ੍ਖਨ੍ਤੀਤਿ ਨ ਪਰਿਗ੍ਗਣ੍ਹਨ੍ਤਿ ਨ ਵਿਚਾਰੇਨ੍ਤਿ. ਇਦਂ ਵੁਤ੍ਤਂ ਹੋਤਿ – ‘‘ਇਮਸ੍ਮਿਂ ਠਾਨੇ ਸੀਲਂ ਕਥਿਤਂ, ਇਧ ਸਮਾਧਿ, ਇਧ ਪਞ੍ਞਾ ਕਥਿਤਾ, ਮਯਞ੍ਚ ਤਂ ਪੂਰੇਸ੍ਸਾਮਾ’’ਤਿ ਏਵਂ ਭਾਸਿਤਤ੍ਥਂ ਪਯੋਜਨਤ੍ਥਞ੍ਚ ‘‘ਸੀਲਂ ਸਮਾਧਿਸ੍ਸ ਕਾਰਣਂ, ਸਮਾਧਿ ਵਿਪਸ੍ਸਨਾਯਾ’’ਤਿਆਦਿਨਾ ਨ ਪਰਿਗ੍ਗਣ੍ਹਨ੍ਤੀਤਿ. ਅਨੁਪਪਰਿਕ੍ਖਤਨ੍ਤਿ ਅਨੁਪਪਰਿਕ੍ਖਨ੍ਤਾਨਂ. ਨ ਨਿਜ੍ਝਾਨਂ ਖਮਨ੍ਤੀਤਿ ਨਿਜ੍ਝਾਨਪਞ੍ਞਂ ਨਕ੍ਖਮਨ੍ਤਿ, ਨਿਜ੍ਝਾਯਿਤ੍ਵਾ ਪਞ੍ਞਾਯ ਦਿਸ੍ਵਾ ਰੋਚੇਤ੍ਵਾ ਗਹੇਤਬ੍ਬਾ ਨ ਹੋਨ੍ਤੀਤਿ ਅਧਿਪ੍ਪਾਯੋ. ਤੇਨ ਇਮਮਤ੍ਥਂ ਦੀਪੇਤਿ ‘‘ਤੇਸਂ ਪਞ੍ਞਾਯ ਅਤ੍ਥਂ ਅਨੁਪਪਰਿਕ੍ਖਨ੍ਤਾਨਂ ਤੇ ਧਮ੍ਮਾ ਨ ਉਪਟ੍ਠਹਨ੍ਤਿ, ‘ਇਮਸ੍ਮਿਂ ਠਾਨੇ ਸੀਲਂ, ਸਮਾਧਿ, ਵਿਪਸ੍ਸਨਾ, ਮਗ੍ਗੋ, ਫਲਂ, ਵਟ੍ਟਂ, ਵਿਵਟ੍ਟਂ ਕਥਿਤ’ਨ੍ਤਿ ਏਵਂ ਜਾਨਿਤੁਂ ਨ ਸਕ੍ਕਾ ਹੋਨ੍ਤੀ’’ਤਿ.

ਤੇ ਉਪਾਰਮ੍ਭਾਨਿਸਂਸਾ ਚੇਵਾਤਿ ਤੇ ਪਰੇਸਂ ਵਾਦੇ ਦੋਸਾਰੋਪਨਾਨਿਸਂਸਾ ਹੁਤ੍ਵਾ ਪਰਿਯਾਪੁਣਨ੍ਤੀਤਿ ਅਤ੍ਥੋ. ਇਤਿਵਾਦਪ੍ਪਮੋਕ੍ਖਾਨਿਸਂਸਾ ਚਾਤਿ ਇਤਿ ਏਵਂ ਏਤਾਯ ਪਰਿਯਤ੍ਤਿਯਾ ਵਾਦਪ੍ਪਮੋਕ੍ਖਾਨਿਸਂਸਾ, ਅਤ੍ਤਨੋ ਉਪਰਿ ਪਰੇਹਿ ਆਰੋਪਿਤਵਾਦਸ੍ਸ ਨਿਗ੍ਗਹਸ੍ਸ ਪਮੋਕ੍ਖਪ੍ਪਯੋਜਨਾ ਹੁਤ੍ਵਾ ਧਮ੍ਮਂ ਪਰਿਯਾਪੁਣਨ੍ਤੀਤਿ ਅਤ੍ਥੋ. ਇਦਂ ਵੁਤ੍ਤਂ ਹੋਤਿ – ਪਰੇਹਿ ਸਕਵਾਦੇ ਦੋਸੇ ਆਰੋਪਿਤੇ ਤਂ ਦੋਸਂ ਏਵਞ੍ਚ ਏਵਞ੍ਚ ਮੋਚੇਸ੍ਸਾਮਾਤਿ ਇਮਿਨਾ ਚ ਕਾਰਣੇਨ ਪਰਿਯਾਪੁਣਨ੍ਤੀਤਿ. ਅਥ ਵਾ ਸੋ ਸੋ ਵਾਦੋ ਇਤਿਵਾਦੋ, ਇਤਿਵਾਦਸ੍ਸ ਪਮੋਕ੍ਖੋ ਇਤਿਵਾਦਪ੍ਪਮੋਕ੍ਖੋ, ਇਤਿਵਾਦਪ੍ਪਮੋਕ੍ਖੋ ਆਨਿਸਂਸੋ ਏਤੇਸਨ੍ਤਿ ਇਤਿਵਾਦਪ੍ਪਮੋਕ੍ਖਾਨਿਸਂਸਾ, ਤਂਤਂਵਾਦਪ੍ਪਮੋਚਨਾਨਿਸਂਸਾ ਚਾਤਿ ਅਤ੍ਥੋ. ਯਸ੍ਸ ਚਤ੍ਥਾਯ ਧਮ੍ਮਂ ਪਰਿਯਾਪੁਣਨ੍ਤੀਤਿ ਯਸ੍ਸ ਚ ਸੀਲਾਦਿਪੂਰਣਸ੍ਸ ਮਗ੍ਗਫਲਨਿਬ੍ਬਾਨਸ੍ਸ ਵਾ ਅਤ੍ਥਾਯ ਇਮਸ੍ਮਿਂ ਸਾਸਨੇ ਕੁਲਪੁਤ੍ਤਾ ਧਮ੍ਮਂ ਪਰਿਯਾਪੁਣਨ੍ਤਿ. ਤਞ੍ਚਸ੍ਸ ਅਤ੍ਥਂ ਨਾਨੁਭੋਨ੍ਤੀਤਿ ਤਞ੍ਚ ਅਸ੍ਸ ਧਮ੍ਮਸ੍ਸ ਸੀਲਾਦਿਪਰਿਪੂਰਣਸਙ੍ਖਾਤਂ ਅਤ੍ਥਂ ਏਤੇ ਦੁਗ੍ਗਹਿਤਗਾਹਿਨੋ ਨਾਨੁਭੋਨ੍ਤਿ ਨ ਵਿਨ੍ਦਨ੍ਤਿ.

ਅਥ ਵਾ ਯਸ੍ਸ ਉਪਾਰਮ੍ਭਸ੍ਸ ਇਤਿਵਾਦਪ੍ਪਮੋਕ੍ਖਸ੍ਸ ਵਾ ਅਤ੍ਥਾਯ ਯੇ ਮੋਘਪੁਰਿਸਾ ਧਮ੍ਮਂ ਪਰਿਯਾਪੁਣਨ੍ਤਿ, ਤੇ ਪਰੇਹਿ ‘‘ਅਯਮਤ੍ਥੋ ਨ ਹੋਤੀ’’ਤਿ ਵੁਤ੍ਤੇ ਦੁਗ੍ਗਹਿਤਤ੍ਤਾਯੇਵ ਸੋਯੇਵਤ੍ਥੋਤਿ ਪਟਿਪਾਦਨਕ੍ਖਮਾ ਨ ਹੋਨ੍ਤੀਤਿ ਪਰਸ੍ਸ ਵਾਦੇ ਉਪਾਰਮ੍ਭਂ ਆਰੋਪੇਤੁਂ ਅਤ੍ਤਨੋ ਵਾਦਾ ਤਂ ਮੋਚੇਤੁਞ੍ਚ ਅਸਕ੍ਕੋਨ੍ਤਾਪਿ ਤਂ ਅਤ੍ਥਂ ਨਾਨੁਭੋਨ੍ਤਿਯੇਵਾਤਿ ਏਵਮਤ੍ਥੋ ਦਟ੍ਠਬ੍ਬੋ. ਦੀਘਰਤ੍ਤਂ ਅਹਿਤਾਯ ਦੁਕ੍ਖਾਯ ਸਂਵਤ੍ਤਨ੍ਤੀਤਿ ਤੇਸਂ ਤੇ ਧਮ੍ਮਾ ਦੁਗ੍ਗਹਿਤਤ੍ਤਾ ਉਪਾਰਮ੍ਭਮਾਨਦਪ੍ਪਮਕ੍ਖਪਲਾਸਾਦਿਹੇਤੁਭਾਵੇਨ ਦੀਘਰਤ੍ਤਂ ਅਹਿਤਾਯ ਦੁਕ੍ਖਾਯ ਸਂਵਤ੍ਤਨ੍ਤਿ. ਏਤ੍ਥ ਹਿ ਕਾਰਣੇ ਫਲਵੋਹਾਰੇਨ ‘‘ਤੇ ਧਮ੍ਮਾ ਅਹਿਤਾਯ ਦੁਕ੍ਖਾਯ ਸਂਵਤ੍ਤਨ੍ਤੀ’’ਤਿ ਵੁਤ੍ਤਂ. ਤਥਾ ਹਿ ਕਿਞ੍ਚਾਪਿ ਨ ਤੇ ਧਮ੍ਮਾ ਅਹਿਤਾਯ ਦੁਕ੍ਖਾਯ ਸਂਵਤ੍ਤਨ੍ਤਿ, ਤਥਾਪਿ ਵੁਤ੍ਤਨਯੇਨ ਪਰਿਯਾਪੁਣਨ੍ਤਾਨਂ ਸਜ੍ਝਾਯਕਾਲੇ ਵਿਵਾਦਸਮਯੇ ਚ ਤਂਮੂਲਕਾਨਂ ਉਪਾਰਮ੍ਭਾਦੀਨਂ ਅਨੇਕੇਸਂ ਅਕੁਸਲਾਨਂ ਉਪ੍ਪਤ੍ਤਿਸਬ੍ਭਾਵਤੋ ‘‘ਤੇ ਧਮ੍ਮਾ ਅਹਿਤਾਯ ਦੁਕ੍ਖਾਯ ਸਂਵਤ੍ਤਨ੍ਤੀ’’ਤਿ ਕਾਰਣੇ ਫਲਵੋਹਾਰੇਨ ਵੁਤ੍ਤਂ. ਤਂ ਕਿਸ੍ਸ ਹੇਤੂਤਿ ਏਤ੍ਥ ਤਨ੍ਤਿ ਯਥਾਵੁਤ੍ਤਸ੍ਸਤ੍ਥਸ੍ਸ ਅਨਭਿਸਮ੍ਭੁਣਨਂ ਤੇਸਞ੍ਚ ਧਮ੍ਮਾਨਂ ਅਹਿਤਾਯ ਦੁਕ੍ਖਾਯ ਸਂਵਤ੍ਤਨਂ ਪਰਾਮਸਤਿ.

ਸੀਲਕ੍ਖਨ੍ਧਾਦਿਪਾਰਿਪੂਰਿਂਯੇਵਾਤਿ ਏਤ੍ਥ ਆਦਿਸਦ੍ਦੇਨ ਸਮਾਧਿਵਿਪਸ੍ਸਨਾਦੀਨਂ ਸਙ੍ਗਹੋ ਵੇਦਿਤਬ੍ਬੋ. ਯੋ ਹਿ ਬੁਦ੍ਧਵਚਨਂ ਉਗ੍ਗਣ੍ਹਿਤ੍ਵਾ ਸੀਲਸ੍ਸ ਆਗਤਟ੍ਠਾਨੇ ਸੀਲਂ ਪੂਰੇਤ੍ਵਾ ਸਮਾਧਿਨੋ ਆਗਤਟ੍ਠਾਨੇ ਸਮਾਧਿਗਬ੍ਭਂ ਗਣ੍ਹਾਪੇਤ੍ਵਾ ਵਿਪਸ੍ਸਨਾਯ ਆਗਤਟ੍ਠਾਨੇ ਵਿਪਸ੍ਸਨਂ ਪਟ੍ਠਪੇਤ੍ਵਾ ਮਗ੍ਗਫਲਾਨਂ ਆਗਤਟ੍ਠਾਨੇ ਮਗ੍ਗਂ ਭਾਵੇਸ੍ਸਾਮਿ, ਫਲਂ ਸਚ੍ਛਿਕਰਿਸ੍ਸਾਮੀਤਿ ਉਗ੍ਗਣ੍ਹਾਤਿ, ਤਸ੍ਸੇਵ ਸਾ ਪਰਿਯਤ੍ਤਿ ਨਿਸ੍ਸਰਣਤ੍ਥਾ ਨਾਮ ਹੋਤਿ. ਯਂ ਸਨ੍ਧਾਯ ਵੁਤ੍ਤਨ੍ਤਿ ਯਂ ਪਰਿਯਤ੍ਤਿਸੁਗ੍ਗਹਣਂ ਸਨ੍ਧਾਯ ਅਲਗਦ੍ਦਸੁਤ੍ਤੇ ਵੁਤ੍ਤਂ. ਦੀਘਰਤ੍ਤਂ ਹਿਤਾਯ ਸੁਖਾਯ ਸਂਵਤ੍ਤਨ੍ਤੀਤਿ ਸੀਲਾਦੀਨਂ ਆਗਤਟ੍ਠਾਨੇ ਸੀਲਾਦੀਨਿ ਪੂਰੇਨ੍ਤਾਨਮ੍ਪਿ ਅਰਹਤ੍ਤਂ ਪਤ੍ਵਾ ਪਰਿਸਮਜ੍ਝੇ ਧਮ੍ਮਂ ਦੇਸੇਤ੍ਵਾ ਧਮ੍ਮਦੇਸਨਾਯ ਪਸਨ੍ਨੇਹਿ ਉਪਨੀਤੇ ਚਤ੍ਤਾਰੋ ਪਚ੍ਚਯੇ ਪਰਿਭੁਞ੍ਜਨ੍ਤਾਨਮ੍ਪਿ ਪਰੇਸਂ ਵਾਦੇ ਸਹਧਮ੍ਮੇਨ ਉਪਾਰਮ੍ਭਂ ਆਰੋਪੇਨ੍ਤਾਨਮ੍ਪਿ ਸਕਵਾਦਤੋ ਦੋਸਂ ਹਰਨ੍ਤਾਨਮ੍ਪਿ ਦੀਘਰਤ੍ਤਂ ਹਿਤਾਯ ਸੁਖਾਯ ਸਂਵਤ੍ਤਨ੍ਤਿ. ਤਥਾ ਹਿ ਨ ਕੇਵਲਂ ਸੁਗ੍ਗਹਿਤਪਰਿਯਤ੍ਤਿਂ ਨਿਸ੍ਸਾਯ ਮਗ੍ਗਭਾਵਨਾਫਲਸਚ੍ਛਿਕਿਰਿਯਾਦੀਨੇਵ, ਪਰਵਾਦਨਿਗ੍ਗਹਸਕਵਾਦਪਤਿਟ੍ਠਾਪਨਾਨਿਪਿ ਇਜ੍ਝਨ੍ਤਿ. ਤਥਾ ਚ ਵੁਤ੍ਤਂ ‘‘ਉਪ੍ਪਨ੍ਨਂ ਪਰਪ੍ਪਵਾਦਂ ਸਹਧਮ੍ਮੇਨ ਸੁਨਿਗ੍ਗਹਿਤਂ ਨਿਗ੍ਗਹੇਤ੍ਵਾ’’ਤਿਆਦਿ (ਦੀ. ਨਿ. ੨.੧੬੮).

ਪਰਿਞ੍ਞਾਤਕ੍ਖਨ੍ਧੋਤਿ ਦੁਕ੍ਖਪਰਿਜਾਨਨੇਨ ਪਰਿਞ੍ਞਾਤਕ੍ਖਨ੍ਧੋ. ਪਹੀਨਕਿਲੇਸੋਤਿ ਸਮੁਦਯਪ੍ਪਹਾਨੇਨ ਪਹੀਨਕਿਲੇਸੋ. ਪਟਿਵਿਦ੍ਧਾਕੁਪ੍ਪੋਤਿ ਪਟਿਵਿਦ੍ਧਅਰਹਤ੍ਤਫਲੋ. ਨ ਕੁਪ੍ਪਤੀਤਿ ਅਕੁਪ੍ਪਨ੍ਤਿ ਹਿ ਅਰਹਤ੍ਤਫਲਸ੍ਸੇਤਂ ਨਾਮਂ. ਸਤਿਪਿ ਹਿ ਚਤੁਨ੍ਨਂ ਮਗ੍ਗਾਨਂ ਚਤੁਨ੍ਨਞ੍ਚ ਫਲਾਨਂ ਅਕੁਪ੍ਪਸਭਾਵੇ ਸਤ੍ਤਨ੍ਨਂ ਸੇਕ੍ਖਾਨਂ ਸਕਸਕਨਾਮਪਰਿਚ੍ਚਾਗੇਨ ਉਪਰੂਪਰਿ ਨਾਮਨ੍ਤਰਪ੍ਪਤ੍ਤਿਤੋ ਤੇਸਂ ਮਗ੍ਗਫਲਾਨਿ ‘‘ਅਕੁਪ੍ਪਾਨੀ’’ਤਿ ਨ ਵੁਚ੍ਚਨ੍ਤਿ, ਅਰਹਾ ਪਨ ਸਬ੍ਬਦਾਪਿ ਅਰਹਾਯੇਵ ਨਾਮਾਤਿ ਤਸ੍ਸੇਵ ਫਲਂ ‘‘ਅਕੁਪ੍ਪ’’ਨ੍ਤਿ ਵੁਤ੍ਤਂ. ਇਮਿਨਾ ਚ ਇਮਮਤ੍ਥਂ ਦਸ੍ਸੇਤਿ ‘‘ਖੀਣਾਸਵਸ੍ਸੇਵ ਪਰਿਯਤ੍ਤਿ ਭਣ੍ਡਾਗਾਰਿਕਪਰਿਯਤ੍ਤਿ ਨਾਮਾ’’ਤਿ. ਤਸ੍ਸ ਹਿ ਅਪਰਿਞ੍ਞਾਤਂ ਅਪ੍ਪਹੀਨਂ ਅਭਾਵਿਤਂ ਅਸਚ੍ਛਿਕਤਂ ਵਾ ਨਤ੍ਥਿ, ਤਸ੍ਮਾ ਬੁਦ੍ਧਵਚਨਂ ਪਰਿਯਾਪੁਣਨ੍ਤੋ ਤਨ੍ਤਿਧਾਰਕੋ ਪਵੇਣੀਪਾਲਕੋ ਵਂਸਾਨੁਰਕ੍ਖਕੋ ਚ ਹੁਤ੍ਵਾ ਉਗ੍ਗਣ੍ਹਾਤਿ. ਤੇਨੇਵਾਹ ‘‘ਪਵੇਣੀਪਾਲਨਤ੍ਥਾਯਾ’’ਤਿਆਦਿ. ਤਤ੍ਥ ਪਵੇਣੀਤਿ ਧਮ੍ਮਸਨ੍ਤਤਿ, ਧਮ੍ਮਸ੍ਸ ਅਵਿਚ੍ਛੇਦੇਨ ਪਵਤ੍ਤੀਤਿ ਅਤ੍ਥੋ. ਵਂਸਾਨੁਰਕ੍ਖਣਤ੍ਥਾਯਾਤਿ ਬੁਦ੍ਧਸ੍ਸ ਭਗਵਤੋ ਵਂਸਾਨੁਰਕ੍ਖਣਤ੍ਥਂ. ਤਸ੍ਸ ਵਂਸੋਪਿ ਅਤ੍ਥਤੋ ਪਵੇਣੀਯੇਵਾਤਿ ਵੇਦਿਤਬ੍ਬਂ.

ਨਨੁ ਚ ਯਦਿ ਪਵੇਣੀਪਾਲਨਤ੍ਥਾਯ ਬੁਦ੍ਧਵਚਨਸ੍ਸ ਪਰਿਯਾਪੁਣਨਂ ਭਣ੍ਡਾਗਾਰਿਕਪਰਿਯਤ੍ਤਿ, ਕਸ੍ਮਾ ‘‘ਖੀਣਾਸਵੋ’’ਤਿ ਵਿਸੇਸੇਤ੍ਵਾ ਵੁਤ੍ਤਂ. ਏਕਚ੍ਚਸ੍ਸ ਪੁਥੁਜ੍ਜਨਸ੍ਸਪਿ ਹਿ ਅਯਂ ਨਯੋ ਲਬ੍ਭਤਿ. ਤਥਾ ਹਿ ਏਕਚ੍ਚੋ ਭਿਕ੍ਖੁ ਛਾਤਕਭਯਾਦੀਸੁ ਗਨ੍ਥਧਰੇਸੁ ਏਕਸ੍ਮਿਂ ਠਾਨੇ ਵਸਿਤੁਂ ਅਸਕ੍ਕੋਨ੍ਤੇਸੁ ਸਯਂ ਭਿਕ੍ਖਾਚਾਰੇਨ ਅਕਿਲਮਮਾਨੋ ਅਤਿਮਧੁਰਂ ਬੁਦ੍ਧਵਚਨਂ ਮਾ ਨਸ੍ਸਤੁ, ਤਨ੍ਤਿਂ ਧਾਰੇਸ੍ਸਾਮਿ, ਵਂਸਂ ਠਪੇਸ੍ਸਾਮਿ, ਪਵੇਣਿਂ ਪਾਲੇਸ੍ਸਾਮੀਤਿ ਪਰਿਯਾਪੁਣਾਤਿ, ਤਸ੍ਮਾ ਤਸ੍ਸਪਿ ਪਰਿਯਤ੍ਤਿ ਭਣ੍ਡਾਗਾਰਿਕਪਰਿਯਤ੍ਤਿ ਨਾਮ ਕਸ੍ਮਾ ਨ ਹੋਤੀਤਿ? ਵੁਚ੍ਚਤੇ – ਏਵਂ ਸਨ੍ਤੇਪਿ ਪੁਥੁਜ੍ਜਨਸ੍ਸ ਪਰਿਯਤ੍ਤਿ ਭਣ੍ਡਾਗਾਰਿਕਪਰਿਯਤ੍ਤਿ ਨਾਮ ਨ ਹੋਤਿ. ਕਿਞ੍ਚਾਪਿ ਹਿ ਪੁਥੁਜ੍ਜਨੋ ‘‘ਪਵੇਣਿਂ ਪਾਲੇਸ੍ਸਾਮੀ’’ਤਿ ਅਜ੍ਝਾਸਯੇਨ ਪਰਿਯਾਪੁਣਾਤਿ, ਅਤ੍ਤਨੋ ਪਨ ਭਵਕਨ੍ਤਾਰਤੋ ਅਨਿਤ੍ਤਿਣ੍ਣਤ੍ਤਾ ਤਸ੍ਸ ਪਰਿਯਤ੍ਤਿ ਨਿਸ੍ਸਰਣਪਰਿਯਤ੍ਤਿ ਨਾਮ ਹੋਤਿ, ਤਸ੍ਮਾ ਪੁਥੁਜ੍ਜਨਸ੍ਸ ਪਰਿਯਤ੍ਤਿ ਅਲਗਦ੍ਦੂਪਮਾ ਵਾ ਹੋਤਿ ਨਿਸ੍ਸਰਣਤ੍ਥਾ ਵਾ, ਸਤ੍ਤਨ੍ਨਂ ਸੇਕ੍ਖਾਨਂ ਨਿਸ੍ਸਰਣਤ੍ਥਾਵ, ਖੀਣਾਸਵਾਨਂ ਭਣ੍ਡਾਗਾਰਿਕਪਰਿਯਤ੍ਤਿਯੇਵਾਤਿ ਵੇਦਿਤਬ੍ਬਂ. ਖੀਣਾਸਵੋ ਚ ਭਣ੍ਡਾਗਾਰਿਕਸਦਿਸਤ੍ਤਾ ਭਣ੍ਡਾਗਾਰਿਕੋਤਿ ਵੁਚ੍ਚਤਿ. ਯਥਾ ਹਿ ਭਣ੍ਡਾਗਾਰਿਕੋ ਅਲਙ੍ਕਾਰਭਣ੍ਡਂ ਪਟਿਸਾਮੇਤ੍ਵਾ ਪਸਾਧਨਕਾਲੇ ਤਦੁਪਿਯਂ ਅਲਙ੍ਕਾਰਭਣ੍ਡਂ ਰਞ੍ਞੋ ਉਪਨਾਮੇਤ੍ਵਾ ਅਲਙ੍ਕਰੋਤਿ, ਏਵਂ ਖੀਣਾਸਵੋਪਿ ਧਮ੍ਮਰਤਨਭਣ੍ਡਂ ਸਮ੍ਪਟਿਚ੍ਛਿਤ੍ਵਾ ਮੋਕ੍ਖਾਧਿਗਮਸ੍ਸ ਭਬ੍ਬਰੂਪੇ ਸਹੇਤੁਕੇ ਸਤ੍ਤੇ ਪਸ੍ਸਿਤ੍ਵਾ ਤਦਨੁਰੂਪਂ ਧਮ੍ਮਦੇਸਨਂ ਵਡ੍ਢੇਤ੍ਵਾ ਮਗ੍ਗਙ੍ਗਬੋਜ੍ਝਙ੍ਗਾਦਿਸਙ੍ਖਾਤੇਨ ਲੋਕੁਤ੍ਤਰੇਨ ਅਲਙ੍ਕਾਰੇਨ ਅਲਙ੍ਕਰੋਤੀਤਿ ਭਣ੍ਡਾਗਾਰਿਕੋਤਿ ਵੁਚ੍ਚਤਿ.

ਏਵਂ ਤਿਸ੍ਸੋ ਪਰਿਯਤ੍ਤਿਯੋ ਵਿਭਜਿਤ੍ਵਾ ਇਦਾਨਿ ਤੀਸੁਪਿ ਪਿਟਕੇਸੁ ਯਥਾਰਹਂ ਸਮ੍ਪਤ੍ਤਿਵਿਪਤ੍ਤਿਯੋ ਵਿਤ੍ਥਾਰੇਤ੍ਵਾ ਦਸ੍ਸੇਨ੍ਤੋ ਆਹ ‘‘ਵਿਨਯੇ ਪਨਾ’’ਤਿਆਦਿ. ਸੀਲਸਮ੍ਪਤ੍ਤਿਂ ਨਿਸ੍ਸਾਯ ਤਿਸ੍ਸੋ ਵਿਜ੍ਜਾ ਪਾਪੁਣਾਤੀਤਿਆਦੀਸੁ ਯਸ੍ਮਾ ਸੀਲਂ ਵਿਸੁਜ੍ਝਮਾਨਂ ਸਤਿਸਮ੍ਪਜਞ੍ਞਬਲੇਨ ਕਮ੍ਮਸ੍ਸਕਤਞ੍ਞਾਣਬਲੇਨ ਚ ਸਂਕਿਲੇਸਮਲਤੋ ਵਿਸੁਜ੍ਝਤਿ, ਪਾਰਿਪੂਰਿਞ੍ਚ ਗਚ੍ਛਤਿ, ਤਸ੍ਮਾ ਸੀਲਸਮ੍ਪਦਾ ਸਿਜ੍ਝਮਾਨਾ ਉਪਨਿਸ੍ਸਯਸਮ੍ਪਤ੍ਤਿਭਾਵੇਨ ਸਤਿਬਲਂ ਞਾਣਬਲਞ੍ਚ ਪਚ੍ਚੁਪਟ੍ਠਪੇਤੀਤਿ ਤਸ੍ਸਾ ਵਿਜ੍ਜਤ੍ਤਯੂਪਨਿਸ੍ਸਯਤਾ ਵੇਦਿਤਬ੍ਬਾ ਸਭਾਗਹੇਤੁਸਮ੍ਪਦਾਨਤੋ. ਸਤਿਬਲੇਨ ਹਿ ਪੁਬ੍ਬੇਨਿਵਾਸਵਿਜ੍ਜਾਸਿਦ੍ਧਿ, ਸਮ੍ਪਜਞ੍ਞੇਨ ਸਬ੍ਬਕਿਚ੍ਚੇਸੁ ਸੁਦਿਟ੍ਠਕਾਰਿਤਾਪਰਿਚਯੇਨ ਚੁਤੂਪਪਾਤਞਾਣਾਨੁਬਦ੍ਧਾਯ ਦੁਤਿਯਵਿਜ੍ਜਾਯ ਸਿਦ੍ਧਿ, ਵੀਤਿਕ੍ਕਮਾਭਾਵੇਨ ਸਂਕਿਲੇਸਪ੍ਪਹਾਨਸਬ੍ਭਾਵਤੋ ਵਿਵਟ੍ਟੂਪਨਿਸ੍ਸਯਤਾਵਸੇਨ ਅਜ੍ਝਾਸਯਸੁਦ੍ਧਿਯਾ ਤਤਿਯਵਿਜ੍ਜਾਸਿਦ੍ਧਿ. ਪੁਰੇਤਰਸਿਦ੍ਧਾਨਂ ਸਮਾਧਿਪਞ੍ਞਾਨਂ ਪਾਰਿਪੂਰਿਂ ਵਿਨਾ ਸੀਲਸ੍ਸ ਆਸਵਕ੍ਖਯਞਾਣੂਪਨਿਸ੍ਸਯਤਾ ਸੁਕ੍ਖਵਿਪਸ੍ਸਕਖੀਣਾਸਵੇਹਿ ਦੀਪੇਤਬ੍ਬਾ. ‘‘ਸਮਾਹਿਤੋ ਯਥਾਭੂਤਂ ਪਜਾਨਾਤੀ’’ਤਿ (ਸਂ. ਨਿ. ੪.੯੯; ੩.੫; ਨੇਤ੍ਤਿ. ੪੦; ਮਿ. ਪ. ੨.੧.੧੪) ਵਚਨਤੋ ਸਮਾਧਿਸਮ੍ਪਦਾ ਛਲ਼ਭਿਞ੍ਞਤਾਯ ਉਪਨਿਸ੍ਸਯੋ. ‘‘ਯੋਗਾ ਵੇ ਜਾਯਤਿ ਭੂਰੀ’’ਤਿ (ਧ. ਪ. ੨੮੨) ਵਚਨਤੋ ਪੁਬ੍ਬਯੋਗੇਨ ਗਰੁਵਾਸਦੇਸਭਾਸਾਕੋਸਲ੍ਲਉਗ੍ਗਹਣਪਰਿਪੁਚ੍ਛਾਦੀਹਿ ਚ ਪਰਿਭਾਵਿਤਾ ਪਞ੍ਞਾਸਮ੍ਪਤ੍ਤਿ ਪਟਿਸਮ੍ਭਿਦਾਪ੍ਪਭੇਦਸ੍ਸ ਉਪਨਿਸ੍ਸਯੋ. ਏਤ੍ਥ ਚ ‘‘ਸੀਲਸਮ੍ਪਤ੍ਤਿਂ ਨਿਸ੍ਸਾਯਾ’’ਤਿ ਵੁਤ੍ਤਤ੍ਤਾ ਯਸ੍ਸ ਸਮਾਧਿਵਿਜਮ੍ਭਨਭੂਤਾ ਅਨਵਸੇਸਾ ਛ ਅਭਿਞ੍ਞਾ ਨ ਇਜ੍ਝਨ੍ਤਿ, ਤਸ੍ਸ ਉਕ੍ਕਟ੍ਠਪਰਿਚ੍ਛੇਦਵਸੇਨ ਨ ਸਮਾਧਿਸਮ੍ਪਦਾ ਅਤ੍ਥੀਤਿ ਸਤਿਪਿ ਵਿਜ੍ਜਾਨਂ ਅਭਿਞ੍ਞੇਕਦੇਸਭਾਵੇ ਸੀਲਸਮ੍ਪਤ੍ਤਿਸਮੁਦਾਗਤਾ ਏਵ ਤਿਸ੍ਸੋ ਵਿਜ੍ਜਾ ਗਹਿਤਾ. ਯਥਾ ਹਿ ਪਞ੍ਞਾਸਮ੍ਪਤ੍ਤਿਸਮੁਦਾਗਤਾ ਚਤਸ੍ਸੋ ਪਟਿਸਮ੍ਭਿਦਾ ਉਪਨਿਸ੍ਸਯਸਮ੍ਪਨ੍ਨਸ੍ਸ ਮਗ੍ਗੇਨੇਵ ਇਜ੍ਝਨ੍ਤਿ ਮਗ੍ਗਕ੍ਖਣੇ ਏਵ ਤਾਸਂ ਪਟਿਲਭਿਤਬ੍ਬਤੋ. ਏਵਂ ਸੀਲਸਮ੍ਪਤ੍ਤਿਸਮੁਦਾਗਤਾ ਤਿਸ੍ਸੋ ਵਿਜ੍ਜਾ ਸਮਾਧਿਸਮ੍ਪਤ੍ਤਿਸਮੁਦਾਗਤਾ ਚ ਛ ਅਭਿਞ੍ਞਾ ਉਪਨਿਸ੍ਸਯਸਮ੍ਪਨ੍ਨਸ੍ਸ ਮਗ੍ਗੇਨੇਵ ਇਜ੍ਝਨ੍ਤੀਤਿ ਮਗ੍ਗਾਧਿਗਮੇਨੇਵ ਤਾਸਂ ਅਧਿਗਮੋ ਵੇਦਿਤਬ੍ਬੋ. ਪਚ੍ਚੇਕਬੁਦ੍ਧਾਨਂ ਸਮ੍ਮਾਸਮ੍ਬੁਦ੍ਧਾਨਞ੍ਚ ਪਚ੍ਚੇਕਬੋਧਿਸਮ੍ਮਾਸਮ੍ਬੋਧਿਧਮ੍ਮਸਮਧਿਗਮਸਦਿਸਾ ਹਿ ਇਮੇਸਂ ਅਰਿਯਾਨਂ ਇਮੇ ਵਿਸੇਸਾਧਿਗਮਾਤਿ.

ਤਾਸਂਯੇਵ ਚ ਤਤ੍ਥ ਪਭੇਦਵਚਨਤੋਤਿ ਏਤ੍ਥ ਤਾਸਂਯੇਵਾਤਿ ਅਵਧਾਰਣਂ ਪਾਪੁਣਿਤਬ੍ਬਾਨਂ ਛਲ਼ਭਿਞ੍ਞਾਚਤੁਪਟਿਸਮ੍ਭਿਦਾਨਂ ਵਿਨਯੇ ਪਭੇਦਵਚਨਾਭਾਵਂ ਸਨ੍ਧਾਯ ਵੁਤ੍ਤਂ. ਵੇਰਞ੍ਜਕਣ੍ਡੇ ਹਿ ਤਿਸ੍ਸੋ ਵਿਜ੍ਜਾਵ ਵਿਭਤ੍ਤਾਤਿ. ਦੁਤਿਯੇ ਤਾਸਂਯੇਵਾਤਿ ਅਵਧਾਰਣਂ ਚਤਸ੍ਸੋ ਪਟਿਸਮ੍ਭਿਦਾ ਅਪੇਕ੍ਖਿਤ੍ਵਾ ਕਤਂ, ਨ ਤਿਸ੍ਸੋ ਵਿਜ੍ਜਾ. ਤਾ ਹਿ ਛਸੁ ਅਭਿਞ੍ਞਾਸੁ ਅਨ੍ਤੋਗਧਤ੍ਤਾ ਸੁਤ੍ਤੇ ਵਿਭਤ੍ਤਾਯੇਵਾਤਿ. ਤਾਸਞ੍ਚਾਤਿ ਏਤ੍ਥ ਚ-ਸਦ੍ਦੇਨ ਸੇਸਾਨਮ੍ਪਿ ਤਤ੍ਥ ਅਤ੍ਥਿਭਾਵਂ ਦੀਪੇਤਿ. ਅਭਿਧਮ੍ਮਪਿਟਕੇ ਹਿ ਤਿਸ੍ਸੋ ਵਿਜ੍ਜਾ ਛ ਅਭਿਞ੍ਞਾ ਚਤਸ੍ਸੋ ਚ ਪਟਿਸਮ੍ਭਿਦਾ ਵੁਤ੍ਤਾਯੇਵ. ਪਟਿਸਮ੍ਭਿਦਾਨਂ ਪਨ ਅਞ੍ਞਤ੍ਥ ਪਭੇਦਵਚਨਾਭਾਵਂ ਤਤ੍ਥੇਵ ਚ ਸਮ੍ਮਾ ਵਿਭਤ੍ਤਭਾਵਂ ਦੀਪੇਤੁਕਾਮੋ ਹੇਟ੍ਠਾ ਵੁਤ੍ਤਨਯੇਨ ਅਵਧਾਰਣਂ ਅਕਤ੍ਵਾ ‘‘ਤਤ੍ਥੇਵਾ’’ਤਿ ਪਰਿਵਤ੍ਤੇਤ੍ਵਾ ਅਵਧਾਰਣਂ ਠਪੇਸਿ.

ਇਦਾਨਿ ‘‘ਵਿਨਯੇ ਦੁਪ੍ਪਟਿਪਨ੍ਨੋ ‘ਮੁਦੁਕਾਨਂ ਅਤ੍ਥਰਣਾਦੀਨਂ ਸਮ੍ਫਸ੍ਸੋ ਵਿਯ ਇਤ੍ਥਿਸਮ੍ਫਸ੍ਸੋਪਿ ਵਟ੍ਟਤੀ’ਤਿ ਮੇਥੁਨਵੀਤਿਕ੍ਕਮੇ ਦੋਸਂ ਅਦਿਸ੍ਵਾ ਸੀਲਵਿਪਤ੍ਤਿਂ ਪਾਪੁਣਾਤੀ’’ਤਿ ਦਸ੍ਸੇਨ੍ਤੋ ਆਹ ‘‘ਵਿਨਯੇ ਪਨ ਦੁਪ੍ਪਟਿਪਨ੍ਨੋ’’ਤਿਆਦਿ. ਤਤ੍ਥ ਸੁਖੋ ਸਮ੍ਫਸ੍ਸੋ ਏਤੇਸਨ੍ਤਿ ਸੁਖਸਮ੍ਫਸ੍ਸਾਨਿ, ਅਤ੍ਥਰਣਪਾਵੁਰਣਾਦੀਨਿ. ਉਪਾਦਿਨ੍ਨਫਸ੍ਸੋ ਇਤ੍ਥਿਫਸ੍ਸੋ, ਮੇਥੁਨਧਮ੍ਮੋਤਿ ਵੁਤ੍ਤਂ ਹੋਤਿ. ਵੁਤ੍ਤਮ੍ਪਿ ਹੇਤਨ੍ਤਿ ਅਰਿਟ੍ਠੇਨ ਭਿਕ੍ਖੁਨਾ ਵੁਤ੍ਤਂ. ਸੋ ਹਿ ਬਹੁਸ੍ਸੁਤੋ ਧਮ੍ਮਕਥਿਕੋ ਕਮ੍ਮਕਿਲੇਸਵਿਪਾਕਉਪਵਾਦਆਣਾਵੀਤਿਕ੍ਕਮਵਸੇਨ ਪਞ੍ਚਵਿਧੇਸੁ ਅਨ੍ਤਰਾਯਿਕੇਸੁ ਸੇਸਨ੍ਤਰਾਯਿਕੇ ਜਾਨਾਤਿ, ਵਿਨਯੇ ਪਨ ਅਕੋਵਿਦਤ੍ਤਾ ਪਣ੍ਣਤ੍ਤਿਵੀਤਿਕ੍ਕਮਨ੍ਤਰਾਯਿਕੇ ਨ ਜਾਨਾਤਿ, ਤਸ੍ਮਾ ਰਹੋਗਤੋ ਏਵਂ ਚਿਨ੍ਤੇਸਿ ‘‘ਇਮੇ ਅਗਾਰਿਕਾ ਪਞ੍ਚ ਕਾਮਗੁਣੇ ਪਰਿਭੁਞ੍ਜਨ੍ਤਾ ਸੋਤਾਪਨ੍ਨਾਪਿ ਸਕਦਾਗਾਮਿਨੋਪਿ ਅਨਾਗਾਮਿਨੋਪਿ ਹੋਨ੍ਤਿ. ਭਿਕ੍ਖੂਪਿ ਮਨਾਪਿਕਾਨਿ ਚਕ੍ਖੁਵਿਞ੍ਞੇਯ੍ਯਾਨਿ ਰੂਪਾਨਿ ਪਸ੍ਸਨ੍ਤਿ…ਪੇ… ਕਾਯਵਿਞ੍ਞੇਯ੍ਯੇ ਫੋਟ੍ਠਬ੍ਬੇ ਫੁਸਨ੍ਤਿ, ਮੁਦੁਕਾਨਿ ਅਤ੍ਥਰਣਪਾਵੁਰਣਾਦੀਨਿ ਪਰਿਭੁਞ੍ਜਨ੍ਤਿ, ਏਤਂ ਸਬ੍ਬਂ ਵਟ੍ਟਤਿ, ਕਸ੍ਮਾ ਇਤ੍ਥੀਨਂਯੇਵ ਰੂਪਸਦ੍ਦਗਨ੍ਧਰਸਫੋਟ੍ਠਬ੍ਬਾ ਨ ਵਟ੍ਟਨ੍ਤਿ, ਏਤੇਪਿ ਵਟ੍ਟਨ੍ਤੀ’’ਤਿ ਅਨਵਜ੍ਜੇਨ ਪਚ੍ਚਯਪਰਿਭੁਞ੍ਜਨਰਸੇਨ ਸਾਵਜ੍ਜਕਾਮਗੁਣਪਰਿਭੋਗਰਸਂ ਸਂਸਨ੍ਦਿਤ੍ਵਾ ਸਚ੍ਛਨ੍ਦਰਾਗਪਰਿਭੋਗਞ੍ਚ ਨਿਚ੍ਛਨ੍ਦਰਾਗਪਰਿਭੋਗਞ੍ਚ ਏਕਂ ਕਤ੍ਵਾ ਥੂਲਵਾਕੇਹਿ ਸਦ੍ਧਿਂ ਅਤਿਸੁਖੁਮਸੁਤ੍ਤਂ ਘਟੇਨ੍ਤੋ ਵਿਯ ਸਾਸਪੇਨ ਸਦ੍ਧਿਂ ਸਿਨੇਰੁਨੋ ਸਦਿਸਤਂ ਉਪਸਂਹਰਨ੍ਤੋ ਵਿਯ ਪਾਪਕਂ ਦਿਟ੍ਠਿਗਤਂ ਉਪ੍ਪਾਦੇਤ੍ਵਾ ‘‘ਕਿਂ ਭਗਵਤਾ ਮਹਾਸਮੁਦ੍ਦਂ ਬਨ੍ਧਨ੍ਤੇਨ ਵਿਯ ਮਹਤਾ ਉਸ੍ਸਾਹੇਨ ਪਠਮਪਾਰਾਜਿਕਂ ਪਞ੍ਞਤ੍ਤਂ, ਨਤ੍ਥਿ ਏਤ੍ਥ ਦੋਸੋ’’ਤਿ ਸਬ੍ਬਞ੍ਞੁਤਞ੍ਞਾਣੇਨ ਸਦ੍ਧਿਂ ਪਟਿਵਿਰੁਜ੍ਝਨ੍ਤੋ ਵੇਸਾਰਜ੍ਜਞਾਣਂ ਪਟਿਬਾਹਨ੍ਤੋ ਅਰਿਯਮਗ੍ਗੇ ਖਾਣੁਕਣ੍ਟਕਾਦੀਨਿ ਪਕ੍ਖਿਪਨ੍ਤੋ ‘‘ਮੇਥੁਨਧਮ੍ਮੇ ਦੋਸੋ ਨਤ੍ਥੀ’’ਤਿ ਜਿਨਸ੍ਸ ਆਣਾਚਕ੍ਕੇ ਪਹਾਰਮਦਾਸਿ. ਤੇਨਾਹ ‘‘ਤਥਾਹਂ ਭਗਵਤਾ ਧਮ੍ਮਂ ਦੇਸਿਤਂ ਆਜਾਨਾਮੀ’’ਤਿਆਦਿ.

ਤਤ੍ਥ ਅਨ੍ਤਰਾਯਿਕਾਤਿ ਤਂਤਂਸਮ੍ਪਤ੍ਤਿਯਾ ਵਿਬਨ੍ਧਨਵਸੇਨ ਸਤ੍ਤਸਨ੍ਤਾਨਸ੍ਸ ਅਨ੍ਤਰੇ ਵੇਮਜ੍ਝੇ ਏਤਿ ਆਗਚ੍ਛਤੀਤਿ ਅਨ੍ਤਰਾਯੋ, ਦਿਟ੍ਠਧਮ੍ਮਿਕਾਦਿਅਨਤ੍ਥੋ. ਅਨਤਿਕ੍ਕਮਨਟ੍ਠੇਨ ਤਸ੍ਮਿਂ ਅਨ੍ਤਰਾਯੇ ਨਿਯੁਤ੍ਤਾ, ਅਨ੍ਤਰਾਯਂ ਵਾ ਫਲਂ ਅਰਹਨ੍ਤਿ, ਅਨ੍ਤਰਾਯਸ੍ਸ ਵਾ ਕਰਣਸੀਲਾਤਿ ਅਨ੍ਤਰਾਯਿਕਾ, ਸਗ੍ਗਮੋਕ੍ਖਾਨਂ ਅਨ੍ਤਰਾਯਕਰਾਤਿ ਵੁਤ੍ਤਂ ਹੋਤਿ. ਤੇ ਚ ਕਮ੍ਮਕਿਲੇਸਵਿਪਾਕਉਪਵਾਦਆਣਾਵੀਤਿਕ੍ਕਮਵਸੇਨ ਪਞ੍ਚਵਿਧਾ. ਤੇਸਂ ਵਿਤ੍ਥਾਰਕਥਾ ਪਰਤੋ ਅਰਿਟ੍ਠਸਿਕ੍ਖਾਪਦੇ (ਪਾਚਿ. ੪੧੭) ਆਵਿ ਭਵਿਸ੍ਸਤਿ. ਅਯਂ ਪਨੇਤ੍ਥ ਪਦਤ੍ਥਸਮ੍ਬਨ੍ਧੋ – ਯੇ ਇਮੇ ਧਮ੍ਮਾ ਅਨ੍ਤਰਾਯਿਕਾ ਅਨ੍ਤਰਾਯਕਰਾਤਿ ਭਗਵਤਾ ਵੁਤ੍ਤਾ ਦੇਸਿਤਾ ਚੇਵ ਪਞ੍ਞਤ੍ਤਾ ਚ, ਤੇ ਧਮ੍ਮੇ ਪਟਿਸੇਵਤੋ ਪਟਿਸੇਵਨ੍ਤਸ੍ਸ ਯਥਾ ਯੇਨ ਪਕਾਰੇਨ ਤੇ ਧਮ੍ਮਾ ਅਨ੍ਤਰਾਯਾਯ ਸਗ੍ਗਮੋਕ੍ਖਾਨਂ ਅਨ੍ਤਰਾਯਕਰਣਤ੍ਥਂ ਨਾਲਂ ਸਮਤ੍ਥਾ ਨ ਹੋਨ੍ਤਿ, ਤਥਾ ਤੇਨ ਪਕਾਰੇਨਾਹਂ ਭਗਵਤਾ ਦੇਸਿਤਂ ਧਮ੍ਮਂ ਆਜਾਨਾਮੀਤਿ. ਤਤੋ ਦੁਸ੍ਸੀਲਭਾਵਂ ਪਾਪੁਣਾਤੀਤਿ ਤਤੋ ਅਨਵਜ੍ਜਸਞ੍ਞੀਭਾਵਹੇਤੁਤੋ ਵੀਤਿਕ੍ਕਮਿਤ੍ਵਾ ਦੁਸ੍ਸੀਲਭਾਵਂ ਪਾਪੁਣਾਤਿ.

ਚਤ੍ਤਾਰੋਮੇ, ਭਿਕ੍ਖਵੇਤਿਆਦਿਨਾ –

‘‘ਚਤ੍ਤਾਰੋਮੇ, ਭਿਕ੍ਖਵੇ, ਪੁਗ੍ਗਲਾ ਸਨ੍ਤੋ ਸਂਵਿਜ੍ਜਮਾਨਾ ਲੋਕਸ੍ਮਿਂ. ਕਤਮੇ ਚਤ੍ਤਾਰੋ, ਅਤ੍ਤਹਿਤਾਯ ਪਟਿਪਨ੍ਨੋ ਹੋਤਿ, ਨੋ ਪਰਹਿਤਾਯ, ਪਰਹਿਤਾਯ ਪਟਿਪਨ੍ਨੋ ਹੋਤਿ, ਨੋ ਅਤ੍ਤਹਿਤਾਯ, ਨੇਵ ਅਤ੍ਤਹਿਤਾਯ ਪਟਿਪਨ੍ਨੋ ਹੋਤਿ ਨੋ ਪਰਹਿਤਾਯ, ਅਤ੍ਤਹਿਤਾਯ ਚੇਵ ਪਟਿਪਨ੍ਨੋ ਹੋਤਿ ਪਰਹਿਤਾਯ ਚਾ’’ਤਿ (ਅ. ਨਿ. ੪.੯੬; ਪੁ. ਪ. ਮਾਤਿਕਾ, ਚਤੁਕ੍ਕਉਦ੍ਦੇਸ ੨੪) –

ਆਦਿਨਾ ਪੁਗ੍ਗਲਦੇਸਨਾਪਟਿਸਂਯੁਤ੍ਤਸੁਤ੍ਤਨ੍ਤਪਾਲ਼ਿਂ ਨਿਦਸ੍ਸੇਤਿ. ਅਧਿਪ੍ਪਾਯਂ ਅਜਾਨਨ੍ਤੋਤਿ ‘‘ਅਯਂ ਪੁਗ੍ਗਲਦੇਸਨਾ ਵੋਹਾਰਵਸੇਨ, ਨ ਪਰਮਤ੍ਥਤੋ’’ਤਿ ਏਵਂ ਭਗਵਤੋ ਅਧਿਪ੍ਪਾਯਂ ਅਜਾਨਨ੍ਤੋ. ਬੁਦ੍ਧਸ੍ਸ ਹਿ ਭਗਵਤੋ ਦੁਵਿਧਾ ਦੇਸਨਾ ਸਮ੍ਮੁਤਿਦੇਸਨਾ ਪਰਮਤ੍ਥਦੇਸਨਾ ਚਾਤਿ. ਤਤ੍ਥ ‘‘ਪੁਗ੍ਗਲੋ ਸਤ੍ਤੋ ਇਤ੍ਥੀ ਪੁਰਿਸੋ ਖਤ੍ਤਿਯੋ ਬ੍ਰਾਹ੍ਮਣੋ ਦੇਵੋ ਮਾਰੋ’’ਤਿ ਏਵਰੂਪਾ ਸਮ੍ਮੁਤਿਦੇਸਨਾ. ‘‘ਅਨਿਚ੍ਚਂ ਦੁਕ੍ਖਂ ਅਨਤ੍ਤਾ ਖਨ੍ਧਾ ਧਾਤੁਯੋ ਆਯਤਨਾਨਿ ਸਤਿਪਟ੍ਠਾਨਾ’’ਤਿ ਏਵਰੂਪਾ ਪਰਮਤ੍ਥਦੇਸਨਾ. ਤਤ੍ਥ ਭਗਵਾ ਯੇ ਸਮ੍ਮੁਤਿਵਸੇਨ ਦੇਸਨਂ ਸੁਤ੍ਵਾ ਅਤ੍ਥਂ ਪਟਿਵਿਜ੍ਝਿਤ੍ਵਾ ਮੋਹਂ ਪਹਾਯ ਵਿਸੇਸਮਧਿਗਨ੍ਤੁਂ ਸਮਤ੍ਥਾ, ਤੇਸਂ ਸਮ੍ਮੁਤਿਦੇਸਨਂ ਦੇਸੇਤਿ. ਯੇ ਪਨ ਪਰਮਤ੍ਥਵਸੇਨ ਦੇਸਨਂ ਸੁਤ੍ਵਾ ਅਤ੍ਥਂ ਪਟਿਵਿਜ੍ਝਿਤ੍ਵਾ ਮੋਹਂ ਪਹਾਯ ਵਿਸੇਸਮਧਿਗਨ੍ਤੁਂ ਸਮਤ੍ਥਾ, ਤੇਸਂ ਪਰਮਤ੍ਥਦੇਸਨਂ ਦੇਸੇਤਿ.

ਤਤ੍ਰਾਯਂ ਉਪਮਾ – ਯਥਾ ਹਿ ਦੇਸਭਾਸਾਕੁਸਲੋ ਤਿਣ੍ਣਂ ਵੇਦਾਨਂ ਅਤ੍ਥਸਂਵਣ੍ਣਕੋ ਆਚਰਿਯੋ ਯੇ ਦਮਿਲ਼ਭਾਸਾਯ ਵੁਤ੍ਤੇ ਅਤ੍ਥਂ ਜਾਨਨ੍ਤਿ, ਤੇਸਂ ਦਮਿਲ਼ਭਾਸਾਯ ਆਚਿਕ੍ਖਤਿ, ਯੇ ਅਨ੍ਧਕਭਾਸਾਦੀਸੁ ਅਞ੍ਞਤਰਾਯ, ਤੇਸਂ ਤਾਯ ਭਾਸਾਯ, ਏਵਂ ਤੇ ਮਾਣਵਾ ਛੇਕਂ ਬ੍ਯਤ੍ਤਂ ਆਚਰਿਯਮਾਗਮ੍ਮ ਖਿਪ੍ਪਮੇਵ ਸਿਪ੍ਪਂ ਉਗ੍ਗਣ੍ਹਨ੍ਤਿ. ਤਤ੍ਥ ਆਚਰਿਯੋ ਵਿਯ ਬੁਦ੍ਧੋ ਭਗਵਾ, ਤਯੋ ਵੇਦਾ ਵਿਯ ਕਥੇਤਬ੍ਬਭਾਵੇ ਠਿਤਾਨਿ ਤੀਣਿ ਪਿਟਕਾਨਿ, ਦੇਸਭਾਸਾਯ ਕੋਸਲ੍ਲਮਿਵ ਸਮ੍ਮੁਤਿਪਰਮਤ੍ਥਕੋਸਲ੍ਲਂ, ਨਾਨਾਦੇਸਭਾਸਾਮਾਣਵਕਾ ਵਿਯ ਸਮ੍ਮੁਤਿਪਰਮਤ੍ਥਵਸੇਨ ਪਟਿਵਿਜ੍ਝਨਸਮਤ੍ਥਾ ਵੇਨੇਯ੍ਯਸਤ੍ਤਾ, ਆਚਰਿਯਸ੍ਸ ਦਮਿਲ਼ਭਾਸਾਦਿਆਚਿਕ੍ਖਨਂ ਵਿਯ ਭਗਵਤੋ ਸਮ੍ਮੁਤਿਪਰਮਤ੍ਥਵਸੇਨਪਿ ਦੇਸਨਾ ਵੇਦਿਤਬ੍ਬਾ. ਆਹ ਚੇਤ੍ਥ –

‘‘ਦੁਵੇ ਸਚ੍ਚਾਨਿ ਅਕ੍ਖਾਸਿ, ਸਮ੍ਬੁਦ੍ਧੋ ਵਦਤਂ ਵਰੋ;

ਸਮ੍ਮੁਤਿਂ ਪਰਮਤ੍ਥਞ੍ਚ, ਤਤਿਯਂ ਨੂਪਲਬ੍ਭਤਿ.

‘‘ਸਙ੍ਕੇਤਵਚਨਂ ਸਚ੍ਚਂ, ਲੋਕਸਮ੍ਮੁਤਿਕਾਰਣਾ;

ਪਰਮਤ੍ਥਵਚਨਂ ਸਚ੍ਚਂ, ਧਮ੍ਮਾਨਂ ਭੂਤਕਾਰਣਾ.

‘‘ਤਸ੍ਮਾ ਵੋਹਾਰਕੁਸਲਸ੍ਸ, ਲੋਕਨਾਥਸ੍ਸ ਸਤ੍ਥੁਨੋ;

ਸਮ੍ਮੁਤਿਂ ਵੋਹਰਨ੍ਤਸ੍ਸ, ਮੁਸਾਵਾਦੋ ਨ ਜਾਯਤੀ’’ਤਿ. (ਮ. ਨਿ. ਅਟ੍ਠ. ੧.੫੭; ਅ. ਨਿ. ਅਟ੍ਠ. ੧.੧.੧੭੦);

ਅਪਿਚ ਅਟ੍ਠਹਿ ਕਾਰਣੇਹਿ ਭਗਵਾ ਪੁਗ੍ਗਲਕਥਂ ਕਥੇਤਿ – ਹਿਰੋਤ੍ਤਪ੍ਪਦੀਪਨਤ੍ਥਂ ਕਮ੍ਮਸ੍ਸਕਤਾਦੀਪਨਤ੍ਥਂ ਪਚ੍ਚਤ੍ਤਪੁਰਿਸਕਾਰਦੀਪਨਤ੍ਥਂ ਆਨਨ੍ਤਰਿਯਦੀਪਨਤ੍ਥਂ ਬ੍ਰਹ੍ਮਵਿਹਾਰਦੀਪਨਤ੍ਥਂ ਪੁਬ੍ਬੇਨਿਵਾਸਦੀਪਨਤ੍ਥਂ ਦਕ੍ਖਿਣਾਵਿਸੁਦ੍ਧਿਦੀਪਨਤ੍ਥਂ ਲੋਕਸਮ੍ਮੁਤਿਯਾ ਅਪ੍ਪਹਾਨਤ੍ਥਞ੍ਚਾਤਿ. ‘‘ਖਨ੍ਧਾ ਧਾਤੁਯੋ ਆਯਤਨਾਨਿ ਹਿਰਿਯਨ੍ਤਿ ਓਤ੍ਤਪ੍ਪਨ੍ਤੀ’’ਤਿ ਵੁਤ੍ਤੇ ਮਹਾਜਨੋ ਨ ਜਾਨਾਤਿ, ਸਮ੍ਮੋਹਮਾਪਜ੍ਜਤਿ, ਪਟਿਸਤ੍ਤੁ ਹੋਤਿ ‘‘ਕਿਮਿਦਂ ਖਨ੍ਧਾ ਧਾਤੁਯੋ ਆਯਤਨਾਨਿ ਹਿਰਿਯਨ੍ਤਿ ਓਤ੍ਤਪ੍ਪਨ੍ਤਿ ਨਾਮਾ’’ਤਿ. ‘‘ਇਤ੍ਥੀ ਹਿਰਿਯਤਿ ਓਤ੍ਤਪ੍ਪਤਿ, ਪੁਰਿਸੋ ਖਤ੍ਤਿਯੋ ਬ੍ਰਾਹ੍ਮਣੋ ਦੇਵੋ ਮਾਰੋ’’ਤਿ ਵੁਤ੍ਤੇ ਮਹਾਜਨੋ ਜਾਨਾਤਿ, ਨ ਸਮ੍ਮੋਹਮਾਪਜ੍ਜਤਿ, ਨ ਪਟਿਸਤ੍ਤੁ ਹੋਤਿ, ਤਸ੍ਮਾ ਭਗਵਾ ਹਿਰੋਤ੍ਤਪ੍ਪਦੀਪਨਤ੍ਥਂ ਪੁਗ੍ਗਲਕਥਂ ਕਥੇਤਿ. ‘‘ਖਨ੍ਧਾ ਕਮ੍ਮਸ੍ਸਕਾ ਧਾਤੁਯੋ ਆਯਤਨਾਨੀ’’ਤਿ ਵੁਤ੍ਤੇਪਿ ਏਸੇਵ ਨਯੋ. ਤਸ੍ਮਾ ਭਗਵਾ ਕਮ੍ਮਸ੍ਸਕਤਾਦੀਪਨਤ੍ਥਂ ਪੁਗ੍ਗਲਕਥਂ ਕਥੇਤਿ. ‘‘ਵੇਲ਼ੁਵਨਾਦਯੋ ਮਹਾਵਿਹਾਰਾ ਖਨ੍ਧੇਹਿ ਕਾਰਾਪਿਤਾ, ਧਾਤੂਹਿ ਆਯਤਨੇਹੀ’’ਤਿ ਵੁਤ੍ਤੇਪਿ ਏਸੇਵ ਨਯੋ. ਤਸ੍ਮਾ ਭਗਵਾ ਪਚ੍ਚਤ੍ਤਪੁਰਿਸਕਾਰਦੀਪਨਤ੍ਥਂ ਪੁਗ੍ਗਲਕਥਂ ਕਥੇਤਿ. ‘‘ਖਨ੍ਧਾ ਮਾਤਰਂ ਜੀਵਿਤਾ ਵੋਰੋਪੇਨ੍ਤਿ, ਪਿਤਰਂ ਅਰਹਨ੍ਤਂ, ਰੁਹਿਰੁਪ੍ਪਾਦਕਮ੍ਮਂ ਸਙ੍ਘਭੇਦਂ ਕਰੋਨ੍ਤਿ, ਧਾਤੁਯੋ ਆਯਤਨਾਨੀ’’ਤਿ ਵੁਤ੍ਤੇਪਿ ਏਸੇਵ ਨਯੋ. ਤਸ੍ਮਾ ਭਗਵਾ ਆਨਨ੍ਤਰਿਯਦੀਪਨਤ੍ਥਂ ਪੁਗ੍ਗਲਕਥਂ ਕਥੇਤਿ.

‘‘ਖਨ੍ਧਾ ਮੇਤ੍ਤਾਯਨ੍ਤਿ, ਧਾਤੁਯੋ ਆਯਤਨਾਨੀ’’ਤਿ ਵੁਤ੍ਤੇਪਿ ਏਸੇਵ ਨਯੋ. ਤਸ੍ਮਾ ਭਗਵਾ ਬ੍ਰਹ੍ਮਵਿਹਾਰਦੀਪਨਤ੍ਥਂ ਪੁਗ੍ਗਲਕਥਂ ਕਥੇਤਿ. ‘‘ਖਨ੍ਧਾ ਪੁਬ੍ਬੇਨਿਵਾਸਂ ਅਨੁਸ੍ਸਰਨ੍ਤਿ, ਧਾਤੁਯੋ ਆਯਤਨਾਨੀ’’ਤਿ ਵੁਤ੍ਤੇਪਿ ਏਸੇਵ ਨਯੋ. ਤਸ੍ਮਾ ਭਗਵਾ ਪੁਬ੍ਬੇਨਿਵਾਸਦੀਪਨਤ੍ਥਂ ਪੁਗ੍ਗਲਕਥਂ ਕਥੇਤਿ. ‘‘ਖਨ੍ਧਾ ਦਾਨਂ ਪਟਿਗ੍ਗਣ੍ਹਨ੍ਤਿ, ਧਾਤੁਯੋ ਆਯਤਨਾਨੀ’’ਤਿ ਵੁਤ੍ਤੇਪਿ ਮਹਾਜਨੋ ਨ ਜਾਨਾਤਿ, ਸਮ੍ਮੋਹਮਾਪਜ੍ਜਤਿ, ਪਟਿਸਤ੍ਤੁ ਹੋਤਿ ‘‘ਕਿਮਿਦਂ ਖਨ੍ਧਾ ਧਾਤੁਯੋ ਆਯਤਨਾਨਿ ਪਟਿਗ੍ਗਣ੍ਹਨ੍ਤਿ ਨਾਮਾ’’ਤਿ. ‘‘ਪੁਗ੍ਗਲਾ ਪਟਿਗ੍ਗਣ੍ਹਨ੍ਤਿ ਸੀਲਵਨ੍ਤੋ ਕਲ੍ਯਾਣਧਮ੍ਮਾ’’ਤਿ ਵੁਤ੍ਤੇ ਪਨ ਜਾਨਾਤਿ, ਨ ਸਮ੍ਮੋਹਮਾਪਜ੍ਜਤਿ, ਨ ਪਟਿਸਤ੍ਤੁ ਹੋਤਿ. ਤਸ੍ਮਾ ਭਗਵਾ ਦਕ੍ਖਿਣਾਵਿਸੁਦ੍ਧਿਦੀਪਨਤ੍ਥਂ ਪੁਗ੍ਗਲਕਥਂ ਕਥੇਤਿ. ਲੋਕਸਮ੍ਮੁਤਿਞ੍ਚ ਬੁਦ੍ਧਾ ਭਗਵਨ੍ਤੋ ਨ ਵਿਜਹਨ੍ਤਿ, ਲੋਕਸਮਞ੍ਞਾਯ ਲੋਕਨਿਰੁਤ੍ਤਿਯਾ ਲੋਕਾਭਿਲਾਪੇ ਠਿਤਾਯੇਵ ਧਮ੍ਮਂ ਦੇਸੇਨ੍ਤਿ. ਤਸ੍ਮਾ ਭਗਵਾ ਲੋਕਸਮ੍ਮੁਤਿਯਾ ਅਪ੍ਪਹਾਨਤ੍ਥਮ੍ਪਿ ਪੁਗ੍ਗਲਕਥਂ ਕਥੇਤਿ, ਤਸ੍ਮਾ ਇਮਿਨਾ ਚ ਅਧਿਪ੍ਪਾਯੇਨ ਭਗਵਤੋ ਪੁਗ੍ਗਲਦੇਸਨਾ, ਨ ਪਰਮਤ੍ਥਦੇਸਨਾਤਿ ਏਵਂ ਅਧਿਪ੍ਪਾਯਂ ਅਜਾਨਨ੍ਤੋਤਿ ਵੁਤ੍ਤਂ ਹੋਤਿ.

ਦੁਗ੍ਗਹਿਤਂ ਗਣ੍ਹਾਤੀਤਿ ‘‘ਤਥਾਹਂ ਭਗਵਤਾ ਧਮ੍ਮਂ ਦੇਸਿਤਂ ਆਜਾਨਾਮਿ, ਯਥਾ ਤਦੇਵਿਦਂ ਵਿਞ੍ਞਾਣਂ ਸਨ੍ਧਾਵਤਿ ਸਂਸਰਤਿ, ਅਨਞ੍ਞ’’ਨ੍ਤਿਆਦਿਨਾ ਦੁਗ੍ਗਹਿਤਂ ਕਤ੍ਵਾ ਗਣ੍ਹਾਤਿ, ਵਿਪਰੀਤਂ ਗਣ੍ਹਾਤੀਤਿ ਵੁਤ੍ਤਂ ਹੋਤਿ. ਦੁਗ੍ਗਹਿਤਨ੍ਤਿ ਹਿ ਭਾਵਨਪੁਂਸਕਨਿਦ੍ਦੇਸੋ. ਯਂ ਸਨ੍ਧਾਯਾਤਿ ਯਂ ਦੁਗ੍ਗਹਿਤਗਾਹਂ ਸਨ੍ਧਾਯ. ਅਤ੍ਤਨਾ ਦੁਗ੍ਗਹਿਤੇਨ ਧਮ੍ਮੇਨਾਤਿ ਪਾਠਸੇਸੋ ਵੇਦਿਤਬ੍ਬੋ. ਅਥ ਵਾ ਦੁਗ੍ਗਹਣਂ ਦੁਗ੍ਗਹਿਤਂ. ਅਤ੍ਤਨਾਤਿ ਚ ਸਾਮਿਅਤ੍ਥੇ ਕਰਣਵਚਨਂ, ਤਸ੍ਮਾ ਅਤ੍ਤਨੋ ਦੁਗ੍ਗਹਣੇਨ ਵਿਪਰੀਤਗਾਹੇਨਾਤਿ ਵੁਤ੍ਤਂ ਹੋਤਿ. ਅਮ੍ਹੇ ਚੇਵ ਅਬ੍ਭਾਚਿਕ੍ਖਤੀਤਿ ਅਮ੍ਹਾਕਞ੍ਚ ਅਬ੍ਭਾਚਿਕ੍ਖਨਂ ਕਰੋਤਿ. ਅਤ੍ਤਾਨਞ੍ਚ ਖਨਤੀਤਿ ਅਤ੍ਤਨੋ ਕੁਸਲਮੂਲਾਨਿ ਖਨਨ੍ਤੋ ਅਤ੍ਤਾਨਂ ਖਨਤਿ ਨਾਮ.

ਧਮ੍ਮਚਿਨ੍ਤਨ੍ਤਿ ਧਮ੍ਮਸਭਾਵਵਿਜਾਨਨਂ. ਅਤਿਧਾਵਨ੍ਤੋਤਿ ਠਾਤਬ੍ਬਮਰਿਯਾਦਾਯਂ ਅਟ੍ਠਤ੍ਵਾ ‘‘ਚਿਤ੍ਤੁਪ੍ਪਾਦਮਤ੍ਤੇਨ ਦਾਨਂ ਹੋਤਿ, ਸਯਮੇਵ ਚਿਤ੍ਤਂ ਅਤ੍ਤਨੋ ਆਰਮ੍ਮਣਂ ਹੋਤਿ, ਸਬ੍ਬਂ ਚਿਤ੍ਤਂ ਅਸਭਾਵਧਮ੍ਮਾਰਮ੍ਮਣ’’ਨ੍ਤਿ ਏਵਮਾਦਿਨਾ ਅਤਿਧਾਵਨ੍ਤੋ ਅਤਿਕ੍ਕਮਿਤ੍ਵਾ ਪਵਤ੍ਤਮਾਨੋ. ਚਤ੍ਤਾਰੀਤਿ ਬੁਦ੍ਧਵਿਸਯਇਦ੍ਧਿਵਿਸਯਕਮ੍ਮਵਿਪਾਕਲੋਕਵਿਸਯਸਙ੍ਖਾਤਾਨਿ ਚਤ੍ਤਾਰਿ. ਵੁਤ੍ਤਞ੍ਹੇਤਂ –

‘‘ਚਤ੍ਤਾਰਿਮਾਨਿ, ਭਿਕ੍ਖਵੇ, ਅਚਿਨ੍ਤੇਯ੍ਯਾਨਿ ਨ ਚਿਨ੍ਤੇਤਬ੍ਬਾਨਿ, ਯਾਨਿ ਚਿਨ੍ਤੇਨ੍ਤੋ ਉਮ੍ਮਾਦਸ੍ਸ ਵਿਘਾਤਸ੍ਸ ਭਾਗੀ ਅਸ੍ਸ. ਕਤਮਾਨਿ ਚਤ੍ਤਾਰਿ? ਬੁਦ੍ਧਾਨਂ ਭਿਕ੍ਖਵੇ ਬੁਦ੍ਧਵਿਸਯੋ ਅਚਿਨ੍ਤੇਯ੍ਯੋ ਨ ਚਿਨ੍ਤੇਤਬ੍ਬੋ, ਯਂ ਚਿਨ੍ਤੇਨ੍ਤੋ ਉਮ੍ਮਾਦਸ੍ਸ ਵਿਘਾਤਸ੍ਸ ਭਾਗੀ ਅਸ੍ਸ. ਝਾਯਿਸ੍ਸ, ਭਿਕ੍ਖਵੇ, ਝਾਨਵਿਸਯੋ ਅਚਿਨ੍ਤੇਯ੍ਯੋ ਨ ਚਿਨ੍ਤੇਤਬ੍ਬੋ…ਪੇ… ਕਮ੍ਮਵਿਪਾਕੋ, ਭਿਕ੍ਖਵੇ, ਅਚਿਨ੍ਤੇਯ੍ਯੋ ਨ ਚਿਨ੍ਤੇਤਬ੍ਬੋ…ਪੇ… ਲੋਕਚਿਨ੍ਤਾ ਭਿਕ੍ਖਵੇ ਅਚਿਨ੍ਤੇਯ੍ਯਾ ਨ ਚਿਨ੍ਤੇਤਬ੍ਬਾ…ਪੇ… ਇਮਾਨਿ, ਭਿਕ੍ਖਵੇ, ਚਤ੍ਤਾਰਿ ਅਚਿਨ੍ਤੇਯ੍ਯਾਨਿ ਨ ਚਿਨ੍ਤੇਤਬ੍ਬਾਨਿ, ਯਾਨਿ ਚਿਨ੍ਤੇਨ੍ਤੋ ਉਮ੍ਮਾਦਸ੍ਸ ਵਿਘਾਤਸ੍ਸ ਭਾਗੀ ਅਸ੍ਸਾ’’ਤਿ (ਅ. ਨਿ. ੪.੭੭).

ਤਤ੍ਥ ‘‘ਅਚਿਨ੍ਤੇਯ੍ਯਾਨੀ’’ਤਿ ਤੇਸਂ ਸਭਾਵਨਿਦਸ੍ਸਨਂ. ‘‘ਨ ਚਿਨ੍ਤੇਤਬ੍ਬਾਨੀ’’ਤਿ ਤਤ੍ਥ ਕਤ੍ਤਬ੍ਬਤਾਨਿਦਸ੍ਸਨਂ. ਤਤ੍ਥ ਅਚਿਨ੍ਤੇਯ੍ਯਾਨੀਤਿ ਚਿਨ੍ਤੇਤੁਮਸਕ੍ਕੁਣੇਯ੍ਯਾਨਿ, ਚਿਨ੍ਤੇਤੁਂ ਅਰਹਰੂਪਾਨਿ ਨ ਹੋਨ੍ਤੀਤਿ ਅਤ੍ਥੋ. ਅਚਿਨ੍ਤੇਯ੍ਯਤ੍ਤਾ ਏਵ ਨ ਚਿਨ੍ਤੇਤਬ੍ਬਾਨਿ, ਕਾਮਂ ਅਚਿਨ੍ਤੇਯ੍ਯਾਨਿਪਿ ਛ ਅਸਾਧਾਰਣਾਦੀਨਿ ਅਨੁਸ੍ਸਰਨ੍ਤਸ੍ਸ ਕੁਸਲੁਪ੍ਪਤ੍ਤਿਹੇਤੁਭਾਵਤੋ ਤਾਨਿ ਚਿਨ੍ਤੇਤਬ੍ਬਾਨਿ, ਇਮਾਨਿ ਪਨ ਏਵਂ ਨ ਹੋਨ੍ਤੀਤਿ ਅਫਲਭਾਵਤੋ ਨ ਚਿਨ੍ਤੇਤਬ੍ਬਾਨੀਤਿ ਅਧਿਪ੍ਪਾਯੋ. ਤੇਨੇਵਾਹ ‘‘ਯਾਨਿ ਚਿਨ੍ਤੇਨ੍ਤੋ ਉਮ੍ਮਾਦਸ੍ਸ ਵਿਘਾਤਸ੍ਸ ਭਾਗੀ ਅਸ੍ਸਾ’’ਤਿ. ਤੇਸਨ੍ਤਿ ਤੇਸਂ ਪਿਟਕਾਨਂ.

ਏਤਨ੍ਤਿ ਏਤਂ ਬੁਦ੍ਧਵਚਨਂ. ਤਿਵਗ੍ਗਸਙ੍ਗਹਾਨੀਤਿ ਸੀਲਕ੍ਖਨ੍ਧਵਗ੍ਗਮਹਾਵਗ੍ਗਪਾਥਿਕਵਗ੍ਗਸਙ੍ਖਾਤੇਹਿ ਤੀਹਿ ਵਗ੍ਗੇਹਿ ਸਙ੍ਗਹੋ ਏਤੇਸਨ੍ਤਿ ਤਿਵਗ੍ਗਸਙ੍ਗਹਾਨਿ. ਚਤੁਤ੍ਤਿਂਸੇਵ ਸੁਤ੍ਤਨ੍ਤਾਤਿ ਗਾਥਾਯ ਏਵਮਤ੍ਥਯੋਜਨਾ ਵੇਦਿਤਬ੍ਬਾ – ਯਸ੍ਸ ਨਿਕਾਯਸ੍ਸ ਸੁਤ੍ਤਗਣਨਾਤੋ ਚਤੁਤ੍ਤਿਂਸੇਵ ਚ ਸੁਤ੍ਤਨ੍ਤਾ ਵਗ੍ਗਸਙ੍ਗਹਵਸੇਨ ਤਯੋ ਵਗ੍ਗਾ ਅਸ੍ਸ ਸਙ੍ਗਹਸ੍ਸਾਤਿ ਤਿਵਗ੍ਗੋ ਸਙ੍ਗਹੋ. ਏਸ ਪਠਮੋ ਨਿਕਾਯੋ ਦੀਘਨਿਕਾਯੋਤਿ ਅਨੁਲੋਮਿਕੋ ਅਪਚ੍ਚਨੀਕੋ, ਅਤ੍ਥਾਨੁਲੋਮਨਤੋ ਅਨ੍ਵਤ੍ਥਨਾਮੋਤਿ ਵੁਤ੍ਤਂ ਹੋਤਿ.

ਅਤ੍ਥਾਨੁਲੋਮਨਤੋ ਅਨੁਲੋਮਿਕੋ, ਅਨੁਲੋਮਿਕਤ੍ਤਂਯੇਵ ਵਿਭਾਵੇਤੁਂ ‘‘ਕਸ੍ਮਾ ਪਨਾ’’ਤਿਆਦਿਮਾਹ. ਏਕਨਿਕਾਯਮ੍ਪੀਤਿ ਏਕਸਮੂਹਮ੍ਪਿ. ਏਵਂ ਚਿਤ੍ਤਨ੍ਤਿ ਏਵਂ ਵਿਚਿਤ੍ਤਂ. ਯਥਯਿਦਨ੍ਤਿ ਯਥਾ ਇਮੇ. ਪੋਣਿਕਾ ਚਿਕ੍ਖਲ੍ਲਿਕਾ ਚ ਖਤ੍ਤਿਯਾ, ਤੇਸਂ ਨਿਵਾਸੋ ਪੋਣਿਕਨਿਕਾਯੋ ਚਿਕ੍ਖਲ੍ਲਿਕਨਿਕਾਯੋਤਿ ਵੁਚ੍ਚਤਿ. ਏਵਮਾਦੀਨਿ ਚੇਤ੍ਥ ਸਾਧਕਾਨਿ ਸਾਸਨਤੋ ਚ ਲੋਕਤੋ ਚਾਤਿ ਏਵਮਾਦੀਨਿ ਉਦਾਹਰਣਾਨਿ ਏਤ੍ਥ ਨਿਕਾਯਸਦ੍ਦਸ੍ਸ ਸਮੂਹਨਿਵਾਸਾਨਂ ਵਾਚਕਭਾਵੇ ਸਾਸਨਤੋ ਚ ਵੋਹਾਰਤੋ ਚ ਸਾਧਕਾਨਿ ਪਮਾਣਾਨੀਤਿ ਅਤ੍ਥੋ. ਏਤ੍ਥ ਪਠਮਮੁਦਾਹਰਣਂ ਸਾਸਨਤੋ ਸਾਧਕਵਚਨਂ, ਦੁਤਿਯਂ ਲੋਕਤੋਤਿ ਵੇਦਿਤਬ੍ਬਂ.

ਪਞ੍ਚਦਸਵਗ੍ਗਸਙ੍ਗਹਾਨੀਤਿ ਮੂਲਪਰਿਯਾਯਵਗ੍ਗਾਦੀਹਿ ਪਞ੍ਚਦਸਹਿ ਵਗ੍ਗੇਹਿ ਸਙ੍ਗਹੋ ਏਤੇਸਨ੍ਤਿ ਪਞ੍ਚਦਸਵਗ੍ਗਸਙ੍ਗਹਾਨਿ. ਦਿਯਡ੍ਢਸਤਂ ਦ੍ਵੇ ਚ ਸੁਤ੍ਤਾਨੀਤਿ ਅਡ੍ਢੇਨ ਦੁਤਿਯਂ ਦਿਯਡ੍ਢਂ, ਏਕਂ ਸਤਂ ਦ੍ਵੇ ਪਞ੍ਞਾਸਸੁਤ੍ਤਾਨਿ ਚਾਤਿ ਅਤ੍ਥੋ. ਯਤ੍ਥਾਤਿ ਯਸ੍ਮਿਂ ਨਿਕਾਯੇ. ਪਞ੍ਚਦਸਵਗ੍ਗਪਰਿਗ੍ਗਹੋਤਿ ਪਞ੍ਚਦਸਹਿ ਵਗ੍ਗੇਹਿ ਪਰਿਗ੍ਗਹਿਤੋ ਸਙ੍ਗਹਿਤੋਤਿ ਅਤ੍ਥੋ.

ਸੁਤ੍ਤਨ੍ਤਾਨਂ ਸਹਸ੍ਸਾਨਿ ਸਤ੍ਤਸੁਤ੍ਤਸਤਾਨਿ ਚਾਤਿ ਪਾਠੇ ਸੁਤ੍ਤਨ੍ਤਾਨਂ ਸਤ੍ਤ ਸਹਸ੍ਸਾਨਿ ਸਤ੍ਤ ਸਤਾਨਿ ਚਾਤਿ ਯੋਜੇਤਬ੍ਬਂ. ਕਤ੍ਥਚਿ ਪਨ ‘‘ਸਤ੍ਤ ਸੁਤ੍ਤਸਹਸ੍ਸਾਨਿ ਸਤ੍ਤ ਸੁਤ੍ਤਸਤਾਨਿ ਚਾ’’ਤਿਪਿ ਪਾਠੋ. ਸਂਯੁਤ੍ਤਸਙ੍ਗਹੋਤਿ ਸਂਯੁਤ੍ਤਨਿਕਾਯਸ੍ਸ ਸਙ੍ਗਹੋ.

ਪੁਬ੍ਬੇ ਨਿਦਸ੍ਸਿਤਾਤਿ ਸੁਤ੍ਤਨ੍ਤਪਿਟਕਨਿਦ੍ਦੇਸੇ ਨਿਦਸ੍ਸਿਤਾ. ਵੁਤ੍ਤਮੇਵ ਪਕਾਰਨ੍ਤਰੇਨ ਸਙ੍ਖਿਪਿਤ੍ਵਾ ਦਸ੍ਸੇਤੁਂ ‘‘ਠਪੇਤ੍ਵਾ ਚਤ੍ਤਾਰੋ ਨਿਕਾਯੇ ਅਵਸੇਸਂ ਬੁਦ੍ਧਵਚਨ’’ਨ੍ਤਿ ਵੁਤ੍ਤਂ. ਸਕਲਂ ਵਿਨਯਪਿਟਕਨ੍ਤਿਆਦਿਨਾ ਨਿਦ੍ਦਿਟ੍ਠਮੇਵ ਹਿ ਇਮਿਨਾ ਪਕਾਰਨ੍ਤਰੇਨ ਸਙ੍ਖਿਪਿਤ੍ਵਾ ਵੁਤ੍ਤਂ. ਤੇਨੇਵਾਹ ‘‘ਠਪੇਤ੍ਵਾ ਚਤੁਰੋਪੇਤੇ’’ਤਿਆਦਿ. ਤਦਞ੍ਞਨ੍ਤਿ ਤੇਹਿ ਚਤੂਹਿ ਨਿਕਾਯੇਹਿ ਅਞ੍ਞਂ ਅਵਸੇਸਨ੍ਤਿ ਅਤ੍ਥੋ.

ਸਬ੍ਬਮੇਵ ੨ ਹਿਦਨ੍ਤਿ ਸਬ੍ਬਮੇਵ ਇਦਂ ਬੁਦ੍ਧਵਚਨਂ. ਨਵਪ੍ਪਭੇਦਨ੍ਤਿ ਏਤ੍ਥ ਕਥਂ ਪਨੇਤਂ ਨਵਪ੍ਪਭੇਦਂ ਹੋਤਿ. ਤਥਾ ਹਿ ਨਵਹਿ ਅਙ੍ਗੇਹਿ ਵਵਤ੍ਥਿਤੇਹਿ ਅਞ੍ਞਮਞ੍ਞਸਙ੍ਕਰਰਹਿਤੇਹਿ ਭਵਿਤਬ੍ਬਂ, ਤਥਾ ਚ ਸਤਿ ਅਸੁਤ੍ਤਸਭਾਵਾਨੇਵ ਗੇਯ੍ਯਙ੍ਗਾਦੀਨਿ ਸਿਯੁਂ, ਅਥ ਸੁਤ੍ਤਸਭਾਵਾਨੇਵ ਗੇਯ੍ਯਙ੍ਗਾਦੀਨਿ, ਏਵਂ ਸਤਿ ਸੁਤ੍ਤਨ੍ਤਿ ਵਿਸੁਂ ਸੁਤ੍ਤਙ੍ਗਮੇਵ ਨ ਸਿਯਾ, ਏਵਂ ਸਨ੍ਤੇ ਅਟ੍ਠਙ੍ਗਂ ਸਾਸਨਨ੍ਤਿ ਆਪਜ੍ਜਤਿ. ਅਪਿਚ ‘‘ਸਗਾਥਕਂ ਸੁਤ੍ਤਂ ਗੇਯ੍ਯਂ, ਨਿਗ੍ਗਾਥਕਂ ਸੁਤ੍ਤਂ ਵੇਯ੍ਯਾਕਰਣ’’ਨ੍ਤਿ ਅਟ੍ਠਕਥਾਯਂ ਵੁਤ੍ਤਂ. ਸੁਤ੍ਤਞ੍ਚ ਨਾਮ ਸਗਾਥਕਂ ਵਾ ਸਿਯਾ ਨਿਗ੍ਗਾਥਕਂ ਵਾਤਿ ਅਙ੍ਗਦ੍ਵਯੇਨੇਵ ਤਦੁਭਯਂ ਸਙ੍ਗਹਿਤਨ੍ਤਿ ਤਦੁਭਯਵਿਨਿਮੁਤ੍ਤਞ੍ਚ ਸੁਤ੍ਤਂ ਉਦਾਨਾਦਿਵਿਸੇਸਸਞ੍ਞਾਰਹਿਤਂ ਨਤ੍ਥਿ, ਯਂ ਸੁਤ੍ਤਙ੍ਗਂ ਸਿਯਾ, ਅਥਾਪਿ ਕਥਞ੍ਚਿ ਵਿਸੁਂ ਸੁਤ੍ਤਙ੍ਗਂ ਸਿਯਾ, ਮਙ੍ਗਲਸੁਤ੍ਤਾਦੀਨਂ ਸੁਤ੍ਤਙ੍ਗਸਙ੍ਗਹੋ ਵਾ ਨ ਸਿਯਾ ਗਾਥਾਭਾਵਤੋ ਧਮ੍ਮਪਦਾਦੀਨਂ ਵਿਯ, ਗੇਯ੍ਯਙ੍ਗਸਙ੍ਗਹੋ ਵਾ ਸਿਯਾ ਸਗਾਥਕਤ੍ਤਾ ਸਗਾਥਕਵਗ੍ਗਸ੍ਸ ਵਿਯ, ਤਥਾ ਉਭਤੋਵਿਭਙ੍ਗਾਦੀਸੁ ਸਗਾਥਕਪ੍ਪਦੇਸਾਨਨ੍ਤਿ? ਵੁਚ੍ਚਤੇ –

ਸੁਤ੍ਤਨ੍ਤਿ ਸਾਮਞ੍ਞਵਿਧਿ, ਵਿਸੇਸਵਿਧਯੋ ਪਰੇ;

ਸਨਿਮਿਤ੍ਤਾ ਨਿਰੁਲ਼੍ਹਤ੍ਤਾ, ਸਹਤਾਞ੍ਞੇਨ ਨਾਞ੍ਞਤੋ.

ਯਥਾਵੁਤ੍ਤਸ੍ਸ ਦੋਸਸ੍ਸ, ਨਤ੍ਥਿ ਏਤ੍ਥਾਵਗਾਹਣਂ;

ਤਸ੍ਮਾ ਅਸਙ੍ਕਰਂਯੇਵ, ਨਵਙ੍ਗਂ ਸਤ੍ਥੁਸਾਸਨਂ.

ਸਬ੍ਬਸ੍ਸਪਿ ਹਿ ਬੁਦ੍ਧਵਚਨਸ੍ਸ ਸੁਤ੍ਤਨ੍ਤਿ ਅਯਂ ਸਾਮਞ੍ਞਵਿਧਿ. ਤਥਾ ਹਿ ‘‘ਏਤ੍ਤਕਂ ਤਸ੍ਸ ਭਗਵਤੋ ਸੁਤ੍ਤਾਗਤਂ ਸੁਤ੍ਤਪਰਿਯਾਪਨ੍ਨਂ, ਸਾਵਤ੍ਥਿਯਾ ਸੁਤ੍ਤਵਿਭਙ੍ਗੇ, ਸਕਵਾਦੇ ਪਞ੍ਚ ਸੁਤ੍ਤਸਤਾਨੀ’’ਤਿਆਦਿਵਚਨਤੋ ਵਿਨਯਾਭਿਧਮ੍ਮਪਰਿਯਤ੍ਤਿਵਿਸੇਸੇਸੁਪਿ ਸੁਤ੍ਤਵੋਹਾਰੋ ਦਿਸ੍ਸਤਿ. ਤੇਨੇਵ ਚ ਆਯਸ੍ਮਾ ਮਹਾਕਚ੍ਚਾਨੋ ਨੇਤ੍ਤਿਯਂ (ਨੇਤ੍ਤਿ. ਸਙ੍ਗਹਵਾਰ) ਆਹ – ‘‘ਨਵਵਿਧਸੁਤ੍ਤਨ੍ਤਪਰਿਯੇਟ੍ਠੀ’’ਤਿ. ਤਤ੍ਥ ਹਿ ਸੁਤ੍ਤਾਦਿਵਸੇਨ ਨਵਙ੍ਗਸ੍ਸ ਸਾਸਨਸ੍ਸ ਪਰਿਯੇਟ੍ਠਿ ਪਰਿਯੇਸਨਾ ਅਤ੍ਥਵਿਚਾਰਣਾ ‘‘ਨਵਵਿਧਸੁਤ੍ਤਨ੍ਤਪਰਿਯੇਟ੍ਠੀ’’ਤਿ ਵੁਤ੍ਤਾ. ਤਦੇਕਦੇਸੇਸੁ ਪਨ ਗੇਯ੍ਯਾਦਯੋ ਵਿਸੇਸਵਿਧਯੋ ਤੇਨ ਤੇਨ ਨਿਮਿਤ੍ਤੇਨ ਪਤਿਟ੍ਠਿਤਾ. ਤਥਾ ਹਿ ਗੇਯ੍ਯਸ੍ਸ ਸਗਾਥਕਤ੍ਤਂ ਤਬ੍ਭਾਵਨਿਮਿਤ੍ਤਂ. ਲੋਕੇਪਿ ਹਿ ਸਸਿਲੋਕਂ ਸਗਾਥਕਂ ਵਾ ਚੁਣ੍ਣਿਯਗਨ੍ਥਂ ‘‘ਗੇਯ੍ਯ’’ਨ੍ਤਿ ਵਦਨ੍ਤਿ. ਗਾਥਾਵਿਰਹੇ ਪਨ ਸਤਿ ਪੁਚ੍ਛਂ ਕਤ੍ਵਾ ਵਿਸਜ੍ਜਨਭਾਵੋ ਵੇਯ੍ਯਾਕਰਣਸ੍ਸ ਤਬ੍ਭਾਵਨਿਮਿਤ੍ਤਂ. ਪੁਚ੍ਛਾਵਿਸਜ੍ਜਨਞ੍ਹਿ ‘‘ਬ੍ਯਾਕਰਣ’’ਨ੍ਤਿ ਵੁਚ੍ਚਤਿ. ਬ੍ਯਾਕਰਣਮੇਵ ਵੇਯ੍ਯਾਕਰਣਂ. ਏਵਂ ਸਨ੍ਤੇ ਸਗਾਥਕਾਦੀਨਮ੍ਪਿ ਪੁਚ੍ਛਂ ਕਤ੍ਵਾ ਵਿਸਜ੍ਜਨਵਸੇਨ ਪਵਤ੍ਤਾਨਂ ਵੇਯ੍ਯਾਕਰਣਭਾਵੋ ਆਪਜ੍ਜਤੀਤਿ? ਨਾਪਜ੍ਜਤਿ. ਗੇਯ੍ਯਾਦਿਸਞ੍ਞਾਨਂ ਅਨੋਕਾਸਭਾਵਤੋ ਸਓਕਾਸਤੋ ਅਨੋਕਾਸਵਿਧਿ ਬਲਵਾਤਿ ‘‘ਗਾਥਾਵਿਰਹੇ ਸਤੀ’’ਤਿ ਵਿਸੇਸਿਤਤ੍ਤਾ ਚ. ਤਥਾ ਹਿ ਧਮ੍ਮਪਦਾਦੀਸੁ ਕੇਵਲਂ ਗਾਥਾਬਨ੍ਧੇਸੁ ਸਗਾਥਕਤ੍ਤੇਪਿ ਸੋਮਨਸ੍ਸਞਾਣਮਯਿਕਗਾਥਾਯੁਤ੍ਤੇਸੁ ‘‘ਵੁਤ੍ਤਞ੍ਹੇਤ’’ਨ੍ਤਿਆਦਿਵਚਨਸਮ੍ਬਨ੍ਧੇਸੁ ਅਬ੍ਭੁਤਧਮ੍ਮਪਟਿਸਂਯੁਤ੍ਤੇਸੁ ਚ ਸੁਤ੍ਤਵਿਸੇਸੇਸੁ ਯਥਾਕ੍ਕਮਂ ਗਾਥਾਉਦਾਨਇਤਿਵੁਤ੍ਤਕਅਬ੍ਭੁਤਧਮ੍ਮਸਞ੍ਞਾ ਪਤਿਟ੍ਠਿਤਾ. ਏਤ੍ਥ ਹਿ ਸਤਿਪਿ ਸਞ੍ਞਨ੍ਤਰਨਿਮਿਤ੍ਤਯੋਗੇ ਅਨੋਕਾਸਸਞ੍ਞਾਨਂ ਬਲਵਭਾਵੇਨੇਵ ਗਾਥਾਦਿਸਞ੍ਞਾ ਪਤਿਟ੍ਠਿਤਾ, ਤਥਾ ਸਤਿਪਿ ਗਾਥਾਬਨ੍ਧਭਾਵੇ ਭਗਵਤੋ ਅਤੀਤਾਸੁ ਜਾਤੀਸੁ ਚਰਿਯਾਨੁਭਾਵਪ੍ਪਕਾਸਕੇਸੁ ਜਾਤਕਸਞ੍ਞਾ ਪਤਿਟ੍ਠਿਤਾ, ਸਤਿਪਿ ਪਞ੍ਹਾਵਿਸਜ੍ਜਨਭਾਵੇ ਸਗਾਥਕਤ੍ਤੇ ਚ ਕੇਸੁਚਿ ਸੁਤ੍ਤਨ੍ਤੇਸੁ ਵੇਦਸ੍ਸ ਲਭਾਪਨਤੋ ਵੇਦਲ੍ਲਸਞ੍ਞਾ ਪਤਿਟ੍ਠਿਤਾਤਿ ਏਵਂ ਤੇਨ ਤੇਨ ਸਗਾਥਕਤ੍ਤਾਦਿਨਾ ਨਿਮਿਤ੍ਤੇਨ ਤੇਸੁ ਤੇਸੁ ਸੁਤ੍ਤਵਿਸੇਸੇਸੁ ਗੇਯ੍ਯਾਦਿਸਞ੍ਞਾ ਪਤਿਟ੍ਠਿਤਾਤਿ ਵਿਸੇਸਵਿਧਯੋ ਸੁਤ੍ਤਙ੍ਗਤੋ ਪਰੇ ਗੇਯ੍ਯਾਦਯੋ. ਯਂ ਪਨੇਤ੍ਥ ਗੇਯ੍ਯਙ੍ਗਾਦਿਨਿਮਿਤ੍ਤਰਹਿਤਂ, ਤਂ ਸੁਤ੍ਤਙ੍ਗਂ ਵਿਸੇਸਸਞ੍ਞਾਪਰਿਹਾਰੇਨ ਸਾਮਞ੍ਞਸਞ੍ਞਾਯ ਪਵਤ੍ਤਨਤੋ.

ਨਨੁ ਚ ਏਵਂ ਸਨ੍ਤੇਪਿ ਸਗਾਥਕਂ ਸੁਤ੍ਤਂ ਗੇਯ੍ਯਂ, ਨਿਗ੍ਗਾਥਕਂ ਸੁਤ੍ਤਂ ਵੇਯ੍ਯਾਕਰਣਨ੍ਤਿ ਸੁਤ੍ਤਙ੍ਗਂ ਨ ਸਮ੍ਭਵਤੀਤਿ ਚੋਦਨਾ ਤਦਵਤ੍ਥਾ ਏਵਾਤਿ? ਨ ਤਦਵਤ੍ਥਾ. ਸੋਧਿਤਤ੍ਤਾ. ਸੋਧਿਤਞ੍ਹਿ ਪੁਬ੍ਬੇ ਗਾਥਾਵਿਰਹੇ ਸਤਿ ਪੁਚ੍ਛਾਵਿਸਜ੍ਜਨਭਾਵੋ ਵੇਯ੍ਯਾਕਰਣਸ੍ਸ ਤਬ੍ਭਾਵਨਿਮਿਤ੍ਤਨ੍ਤਿ. ਯਞ੍ਚ ਵੁਤ੍ਤਂ ‘‘ਗਾਥਾਭਾਵਤੋ ਮਙ੍ਗਲਸੁਤ੍ਤਾਦੀਨਂ ਸੁਤ੍ਤਙ੍ਗਸਙ੍ਗਹੋ ਨ ਸਿਯਾ’’ਤਿ, ਤਂ ਨ, ਨਿਰੁਲ਼੍ਹਤ੍ਤਾਤਿ. ਨਿਰੁਲ਼੍ਹੋ ਹਿ ਮਙ੍ਗਲਸੁਤ੍ਤਾਦੀਨਂ ਸੁਤ੍ਤਭਾਵੋ. ਨ ਹਿ ਤਾਨਿ ਧਮ੍ਮਪਦਬੁਦ੍ਧਵਂਸਾਦਯੋ ਵਿਯ ਗਾਥਾਭਾਵੇਨ ਪਞ੍ਞਾਤਾਨਿ, ਅਥ ਖੋ ਸੁਤ੍ਤਭਾਵੇਨੇਵ. ਤੇਨੇਵ ਹਿ ਅਟ੍ਠਕਥਾਯਂ ਸੁਤ੍ਤਨਾਮਕਨ੍ਤਿ ਨਾਮਗ੍ਗਹਣਂ ਕਤਂ. ਯਂ ਪਨ ਵੁਤ੍ਤਂ ‘‘ਸਗਾਥਕਤ੍ਤਾ ਗੇਯ੍ਯਙ੍ਗਸਙ੍ਗਹੋ ਸਿਯਾ’’ਤਿ, ਤਮ੍ਪਿ ਨਤ੍ਥਿ. ਯਸ੍ਮਾ ਸਹਤਾਞ੍ਞੇਨ. ਸਹਭਾਵੋ ਹਿ ਨਾਮ ਅਤ੍ਥਤੋ ਅਞ੍ਞੇਨ ਹੋਤਿ, ਸਹ ਗਾਥਾਹੀਤਿ ਚ ਸਗਾਥਕਂ. ਨ ਚ ਮਙ੍ਗਲਸੁਤ੍ਤਾਦੀਸੁ ਗਾਥਾਵਿਨਿਮੁਤ੍ਤੋ ਕੋਚਿ ਸੁਤ੍ਤਪ੍ਪਦੇਸੋ ਅਤ੍ਥਿ, ਯੋ ‘‘ਸਹ ਗਾਥਾਹੀ’’ਤਿ ਵੁਚ੍ਚੇਯ੍ਯ. ਨਨੁ ਚ ਗਾਥਾਸਮੁਦਾਯੋ ਗਾਥਾਹਿ ਅਞ੍ਞੋ ਹੋਤਿ, ਤਥਾ ਚ ਤਸ੍ਸ ਵਸੇਨ ਸਹ ਗਾਥਾਹੀਤਿ ਸਗਾਥਕਨ੍ਤਿ ਸਕ੍ਕਾ ਵਤ੍ਤੁਨ੍ਤਿ? ਤਂ ਨ. ਨ ਹਿ ਅਵਯਵਵਿਨਿਮੁਤ੍ਤੋ ਸਮੁਦਾਯੋ ਨਾਮ ਕੋਚਿ ਅਤ੍ਥਿ. ਯਮ੍ਪਿ ਵੁਤ੍ਤਂ ‘‘ਉਭਤੋਵਿਭਙ੍ਗਾਦੀਸੁ ਸਗਾਥਕਪ੍ਪਦੇਸਾਨਂ ਗੇਯ੍ਯਙ੍ਗਸਙ੍ਗਹੋ ਸਿਯਾ’’ਤਿ, ਤਮ੍ਪਿ ਨ ਅਞ੍ਞਤੋ. ਅਞ੍ਞਾਯੇਵ ਹਿ ਤਾ ਗਾਥਾ ਜਾਤਕਾਦਿਪਰਿਯਾਪਨ੍ਨਤ੍ਤਾ. ਅਥੋ ਨ ਤਾਹਿ ਉਭਤੋਵਿਭਙ੍ਗਾਦੀਨਂ ਗੇਯ੍ਯਙ੍ਗਭਾਵੋਤਿ ਏਵਂ ਸੁਤ੍ਤਾਦੀਨਂ ਅਙ੍ਗਾਨਂ ਅਞ੍ਞਮਞ੍ਞਸਙ੍ਕਰਾਭਾਵੋ ਵੇਦਿਤਬ੍ਬੋ.

ਇਦਾਨਿ ਸੁਤ੍ਤਾਦੀਨਿ ਨਵਙ੍ਗਾਨਿ ਵਿਭਜਿਤ੍ਵਾ ਦਸ੍ਸੇਨ੍ਤੋ ਆਹ ‘‘ਤਤ੍ਥ ਉਭਤੋਵਿਭਙ੍ਗਨਿਦ੍ਦੇਸਖਨ੍ਧਕਪਰਿਵਾਰਾ’’ਤਿਆਦਿ. ਤਤ੍ਥ ਨਿਦ੍ਦੇਸੋ ਨਾਮ ਸੁਤ੍ਤਨਿਪਾਤੇ –

‘‘ਕਾਮਂ ਕਾਮਯਮਾਨਸ੍ਸ, ਤਸ੍ਸ ਚੇਤਂ ਸਮਿਜ੍ਝਤਿ;

ਅਦ੍ਧਾ ਪੀਤਿਮਨੋ ਹੋਤਿ, ਲਦ੍ਧਾ ਮਚ੍ਚੋ ਯਦਿਚ੍ਛਤੀ’’ਤਿ. (ਸੁ. ਨਿ. ੭੭੨) –

ਆਦਿਨਾ ਆਗਤਸ੍ਸ ਅਟ੍ਠਕਵਗ੍ਗਸ੍ਸ,

‘‘ਕੇਨਸ੍ਸੁ ਨਿਵੁਤੋ ਲੋਕੋ, (ਇਚ੍ਚਾਯਸ੍ਮਾ ਅਜਿਤੋ;)

ਕੇਨਸ੍ਸੁ ਨਪ੍ਪਕਾਸਤਿ;

ਕਿਸ੍ਸਾਭਿਲੇਪਨਂ ਬ੍ਰੂਸਿ,

ਕਿਂਸੁ ਤਸ੍ਸ ਮਹਬ੍ਭਯ’’ਨ੍ਤਿ. (ਸੁ. ਨਿ. ੧੦੩੮) –

ਆਦਿਨਾ ਆਗਤਸ੍ਸ ਪਾਰਾਯਨਵਗ੍ਗਸ੍ਸ,

‘‘ਸਬ੍ਬੇਸੁ ਭੂਤੇਸੁ ਨਿਧਾਯ ਦਣ੍ਡਂ,

ਅਵਿਹੇਠਯਂ ਅਞ੍ਞਤਰਮ੍ਪਿ ਤੇਸਂ;

ਨ ਪੁਤ੍ਤਮਿਚ੍ਛੇਯ੍ਯ ਕੁਤੋ ਸਹਾਯਂ,

ਏਕੋ ਚਰੇ ਖਗ੍ਗਵਿਸਾਣਕਪ੍ਪੋ’’ਤਿ. (ਸੁ. ਨਿ. ੩੫) –

ਆਦਿਨਾ ਆਗਤਸ੍ਸ ਖਗ੍ਗਵਿਸਾਣਸੁਤ੍ਤਸ੍ਸ ਚ ਤਦਤ੍ਥਵਿਭਾਗਵਸੇਨ ਸਤ੍ਥੁਕਪ੍ਪੇਨ ਆਯਸ੍ਮਤਾ ਧਮ੍ਮਸੇਨਾਪਤਿਸਾਰਿਪੁਤ੍ਤਤ੍ਥੇਰੇਨ ਕਤੋ ਨਿਦ੍ਦੇਸੋ ਮਹਾਨਿਦ੍ਦੇਸੋ ਚੂਲ਼ਨਿਦ੍ਦੇਸੋਤਿ ਚ ਵੁਚ੍ਚਤਿ. ਏਵਮਿਧ ਨਿਦ੍ਦੇਸਸ੍ਸ ਸੁਤ੍ਤਙ੍ਗਸਙ੍ਗਹੋ ਭਦਨ੍ਤਬੁਦ੍ਧਘੋਸਾਚਰਿਯੇਨ ਦਸ੍ਸਿਤੋਤਿ ਵੇਦਿਤਬ੍ਬੋ. ਅਞ੍ਞਤ੍ਥਾਪਿ ਚ ਦੀਘਨਿਕਾਯਟ੍ਠਕਥਾਦੀਸੁ ਸਬ੍ਬਤ੍ਥ ਉਭਤੋਵਿਭਙ੍ਗਨਿਦ੍ਦੇਸਖਨ੍ਧਕਪਰਿਵਾਰਾਤਿ ਨਿਦ੍ਦੇਸਸ੍ਸ ਸੁਤ੍ਤਙ੍ਗਸਙ੍ਗਹੋ ਏਵ ਦਸ੍ਸਿਤੋ. ਆਚਰਿਯਧਮ੍ਮਪਾਲਤ੍ਥੇਰੇਨਪਿ ਨੇਤ੍ਤਿਪਕਰਣਟ੍ਠਕਥਾਯਂ ਏਵਮੇਤਸ੍ਸ ਸੁਤ੍ਤਙ੍ਗਸਙ੍ਗਹੋਵ ਕਥਿਤੋ. ਕੇਚਿ ਪਨ ਨਿਦ੍ਦੇਸਸ੍ਸ ਗਾਥਾਵੇਯ੍ਯਾਕਰਣਙ੍ਗੇਸੁ ਦ੍ਵੀਸੁ ਸਙ੍ਗਹਂ ਵਦਨ੍ਤਿ. ਵੁਤ੍ਤਞ੍ਹੇਤਂ ਨਿਦ੍ਦੇਸਅਟ੍ਠਕਥਾਯਂ ਉਪਸੇਨਤ੍ਥੇਰੇਨ –

‘‘ਤਦੇਤਂ ਵਿਨਯਪਿਟਕਂ ਸੁਤ੍ਤਨ੍ਤਪਿਟਕਂ ਅਭਿਧਮ੍ਮਪਿਟਕਨ੍ਤਿ ਤੀਸੁ ਪਿਟਕੇਸੁ ਸੁਤ੍ਤਨ੍ਤਪਿਟਕਪਰਿਯਾਪਨ੍ਨਂ, ਦੀਘਨਿਕਾਯੋ ਮਜ੍ਝਿਮਨਿਕਾਯੋ ਸਂਯੁਤ੍ਤਨਿਕਾਯੋ ਅਙ੍ਗੁਤ੍ਤਰਨਿਕਾਯੋ ਖੁਦ੍ਦਕਨਿਕਾਯੋਤਿ ਪਞ੍ਚਸੁ ਮਹਾਨਿਕਾਯੇਸੁ ਖੁਦ੍ਦਕਮਹਾਨਿਕਾਯੇ ਪਰਿਯਾਪਨ੍ਨਂ, ਸੁਤ੍ਤਂ ਗੇਯ੍ਯਂ ਵੇਯ੍ਯਾਕਰਣਂ ਗਾਥਾ ਉਦਾਨਂ ਇਤਿਵੁਤ੍ਤਕਂ ਜਾਤਕਂ ਅਬ੍ਭੁਤਧਮ੍ਮਂ ਵੇਦਲ੍ਲਨ੍ਤਿ ਨਵਸੁ ਸਤ੍ਥੁਸਾਸਨਙ੍ਗੇਸੁ ਯਥਾਸਮ੍ਭਵਂ ਗਾਥਾਵੇਯ੍ਯਾਕਰਣਙ੍ਗਦ੍ਵਯਸਙ੍ਗਹਿਤ’’ਨ੍ਤਿ (ਮਹਾਨਿ. ਅਟ੍ਠ. ਗਨ੍ਥਾਰਮ੍ਭਕਥਾ).

ਏਤ੍ਥ ਤਾਵ ਕਤ੍ਥਚਿ ਪੁਚ੍ਛਾਵਿਸਜ੍ਜਨਸਭਾਵਤੋ ਨਿਦ੍ਦੇਸੇਕਦੇਸਸ੍ਸ ਵੇਯ੍ਯਾਕਰਣਙ੍ਗਸਙ੍ਗਹੋ ਯੁਜ੍ਜਤੁ ਨਾਮ, ਗਾਥਙ੍ਗਸਙ੍ਗਹੋ ਪਨ ਕਥਂ ਯੁਜ੍ਜੇਯ੍ਯਾਤਿ ਇਦਮੇਤ੍ਥ ਵੀਮਂਸਿਤਬ੍ਬਂ. ਧਮ੍ਮਪਦਾਦੀਨਂ ਵਿਯ ਹਿ ਕੇਵਲਂ ਗਾਥਾਬਨ੍ਧਭਾਵੋ ਗਾਥਙ੍ਗਸ੍ਸ ਤਬ੍ਭਾਵਨਿਮਿਤ੍ਤਂ. ਧਮ੍ਮਪਦਾਦੀਸੁ ਹਿ ਕੇਵਲਂ ਗਾਥਾਬਨ੍ਧੇਸੁ ਗਾਥਾਸਮਞ੍ਞਾ ਪਤਿਟ੍ਠਿਤਾ, ਨਿਦ੍ਦੇਸੇ ਚ ਨ ਕੋਚਿ ਕੇਵਲੋ ਗਾਥਾਬਨ੍ਧਪ੍ਪਦੇਸੋ ਉਪਲਬ੍ਭਤਿ. ਸਮ੍ਮਾਸਮ੍ਬੁਦ੍ਧੇਨ ਭਾਸਿਤਾਨਂਯੇਵ ਹਿ ਅਟ੍ਠਕਵਗ੍ਗਾਦਿਸਙ੍ਗਹਿਤਾਨਂ ਗਾਥਾਨਂ ਨਿਦ੍ਦੇਸਮਤ੍ਤਂ ਧਮ੍ਮਸੇਨਾਪਤਿਨਾ ਕਤਂ. ਅਤ੍ਥਵਿਭਜਨਤ੍ਥਂ ਆਨੀਤਾਪਿ ਹਿ ਤਾ ਅਟ੍ਠਕਵਗ੍ਗਾਦਿਸਙ੍ਗਹਿਤਾ ਨਿਦ੍ਦਿਸਿਤਬ੍ਬਾ ਮੂਲਗਾਥਾਯੋ ਸੁਤ੍ਤਨਿਪਾਤਪਰਿਯਾਪਨ੍ਨਤ੍ਤਾ ਅਞ੍ਞਾਯੇਵਾਤਿ ਨ ਨਿਦ੍ਦੇਸਸਙ੍ਖ੍ਯਂ ਗਚ੍ਛਨ੍ਤਿ ਉਭਤੋਵਿਭਙ੍ਗਾਦੀਸੁ ਆਗਤਭਾਵੇਪਿ ਤਂ ਵੋਹਾਰਂ ਅਲਭਮਾਨਾ ਜਾਤਕਾਦਿਗਾਥਾਪਰਿਯਾਪਨ੍ਨਾ ਗਾਥਾਯੋ ਵਿਯ, ਤਸ੍ਮਾ ਕਾਰਣਨ੍ਤਰਮੇਤ੍ਥ ਗਵੇਸਿਤਬ੍ਬਂ, ਯੁਤ੍ਤਤਰਂ ਵਾ ਗਹੇਤਬ੍ਬਂ.

ਨਾਲਕਸੁਤ੍ਤਤੁਵਟ੍ਟਕਸੁਤ੍ਤਾਨੀਤਿ ਏਤ੍ਥ ਨਾਲਕਸੁਤ੍ਤਂ ਨਾਮ ਪਦੁਮੁਤ੍ਤਰਸ੍ਸ ਭਗਵਤੋ ਸਾਵਕਂ ਮੋਨੇਯ੍ਯਪਟਿਪਦਂ ਪਟਿਪਨ੍ਨਂ ਦਿਸ੍ਵਾ ਤਦਤ੍ਥਂ ਅਭਿਕਙ੍ਖਮਾਨੇਨ ਤਤੋ ਪਭੁਤਿ ਕਪ੍ਪਸਤਸਹਸ੍ਸਂ ਪਾਰਮਿਯੋ ਪੂਰੇਤ੍ਵਾ ਆਗਤੇਨ ਅਸਿਤਸ੍ਸ ਇਸਿਨੋ ਭਾਗਿਨੇਯ੍ਯੇਨ ਨਾਲਕਤ੍ਥੇਰੇਨ ਧਮ੍ਮਚਕ੍ਕਪ੍ਪਵਤ੍ਤਿਤਦਿਵਸਤੋ ਸਤ੍ਤਮੇ ਦਿਵਸੇ ‘‘ਅਞ੍ਞਾਤਮੇਤ’’ਨ੍ਤਿਆਦੀਹਿ ਦ੍ਵੀਹਿ ਗਾਥਾਹਿ ਮੋਨੇਯ੍ਯਪਟਿਪਦਂ ਪੁਟ੍ਠੇਨ ਭਗਵਤਾ ‘‘ਮੋਨੇਯ੍ਯਂ ਤੇ ਉਪਞ੍ਞਿਸ੍ਸ’’ਨ੍ਤਿਆਦਿਨਾ (ਸੁ. ਨਿ. ੭੦੬) ਨਾਲਕਤ੍ਥੇਰਸ੍ਸ ਭਾਸਿਤਂ ਮੋਨੇਯ੍ਯਪਟਿਪਦਾਪਰਿਦੀਪਕਂ ਸੁਤ੍ਤਂ. ਤੁਵਟ੍ਟਕਸੁਤ੍ਤਂ ਪਨ ਮਹਾਸਮਯਸੁਤ੍ਤਨ੍ਤਦੇਸਨਾਯ ਸਨ੍ਨਿਪਤਿਤੇਸੁ ਦੇਵੇਸੁ ‘‘ਕਾ ਨੁ ਖੋ ਅਰਹਤ੍ਤਪ੍ਪਤ੍ਤਿਯਾ ਪਟਿਪਤ੍ਤੀ’’ਤਿ ਉਪ੍ਪਨ੍ਨਚਿਤ੍ਤਾਨਂ ਏਕਚ੍ਚਾਨਂ ਦੇਵਤਾਨਂ ਤਮਤ੍ਥਂ ਪਕਾਸੇਤੁਂ ‘‘ਪੁਚ੍ਛਾਮਿ ਤਂ ਆਦਿਚ੍ਚਬਨ੍ਧੂ’’ਤਿਆਦਿਨਾ (ਸੁ. ਨਿ. ੯੨੧; ਮਹਾਨਿ. ੧੫੦ ) ਨਿਮ੍ਮਿਤਬੁਦ੍ਧੇਨ ਅਤ੍ਤਾਨਂ ਪੁਚ੍ਛਾਪੇਤ੍ਵਾ ‘‘ਮੂਲਂ ਪਪਞ੍ਚਸਙ੍ਖਾਯਾ’’ਤਿਆਦਿਨਾ (ਸੁ. ਨਿ. ੯੨੨) ਭਾਸਿਤਂ ਸੁਤ੍ਤਂ. ਏਵਮਿਧਸੁਤ੍ਤਨਿਪਾਤੇ ਆਗਤਾਨਂ ਮਙ੍ਗਲਸੁਤ੍ਤਾਦੀਨਂ ਸੁਤ੍ਤਙ੍ਗਸਙ੍ਗਹੋ ਦਸ੍ਸਿਤੋ, ਤਤ੍ਥੇਵ ਆਗਤਾਨਂ ਅਸੁਤ੍ਤਨਾਮਿਕਾਨਂ ਸੁਦ੍ਧਿਕਗਾਥਾਨਂ ਗਾਥਙ੍ਗਸਙ੍ਗਹਞ੍ਚ ਦਸ੍ਸਯਿਸ੍ਸਤਿ, ਏਵਂ ਸਤਿ ਸੁਤ੍ਤਨਿਪਾਤਟ੍ਠਕਥਾਰਮ੍ਭੇ –

‘‘ਗਾਥਾਸਤਸਮਾਕਿਣ੍ਣੋ, ਗੇਯ੍ਯਬ੍ਯਾਕਰਣਙ੍ਕਿਤੋ;

ਕਸ੍ਮਾ ਸੁਤ੍ਤਨਿਪਾਤੋਤਿ, ਸਙ੍ਖਮੇਸ ਗਤੋਤਿ ਚੇ’’ਤਿ. (ਸੁ. ਨਿ. ਅਟ੍ਠ. ੧.ਗਨ੍ਥਾਰਮ੍ਭਕਥਾ) –

ਸਕਲਸ੍ਸਪਿ ਸੁਤ੍ਤਨਿਪਾਤਸ੍ਸ ਗੇਯ੍ਯਵੇਯ੍ਯਾਕਰਣਙ੍ਗਸਙ੍ਗਹੋ ਕਸ੍ਮਾ ਚੋਦਿਤੋਤਿ? ਨਾਯਂ ਵਿਰੋਧੋ. ਕੇਵਲਞ੍ਹਿ ਤਤ੍ਥ ਚੋਦਕੇਨ ਸਗਾਥਕਤ੍ਤਂ ਕਤ੍ਥਚਿ ਪੁਚ੍ਛਾਵਿਸਜ੍ਜਨਮਤ੍ਤਞ੍ਚ ਗਹੇਤ੍ਵਾ ਚੋਦਨਾਮਤ੍ਤਂ ਕਤਨ੍ਤਿ ਗਹੇਤਬ੍ਬਂ. ਅਞ੍ਞਥਾ ਸੁਤ੍ਤਨਿਪਾਤੇ ਨਿਗ੍ਗਾਥਕਸ੍ਸ ਸੁਤ੍ਤਸ੍ਸੇਵ ਅਭਾਵਤੋ ਵੇਯ੍ਯਾਕਰਣਙ੍ਗਸਙ੍ਗਹੋ ਨ ਚੋਦੇਤਬ੍ਬੋ ਸਿਯਾਤਿ. ਸਗਾਥਾਵਗ੍ਗੋ ਗੇਯ੍ਯਨ੍ਤਿ ਯੋਜੇਤਬ੍ਬਂ. ‘‘ਅਟ੍ਠਹਿ ਅਙ੍ਗੇਹਿ ਅਸਙ੍ਗਹਿਤਂ ਨਾਮ ਪਟਿਸਮ੍ਭਿਦਾਦੀ’’ਤਿ ਤੀਸੁਪਿ ਗਣ੍ਠਿਪਦੇਸੁ ਵੁਤ੍ਤਂ. ਕੇਚਿ ਪਨ ਪਟਿਸਮ੍ਭਿਦਾਮਗ੍ਗਸ੍ਸ ਗੇਯ੍ਯਵੇਯ੍ਯਾਕਰਣਙ੍ਗਦ੍ਵਯਸਙ੍ਗਹਂ ਵਦਨ੍ਤਿ. ਵੁਤ੍ਤਞ੍ਹੇਤਂ ਪਟਿਸਮ੍ਭਿਦਾਮਗ੍ਗਟ੍ਠਕਥਾਯਂ (ਪਟਿ. ਮ. ਅਟ੍ਠ. ੧.ਗਨ੍ਥਾਰਮ੍ਭਕਥਾ) ‘‘ਨਵਸੁ ਸਤ੍ਥੁਸਾਸਨਙ੍ਗੇਸੁ ਯਥਾਸਮ੍ਭਵਂ ਗੇਯ੍ਯਵੇਯ੍ਯਾਕਰਣਙ੍ਗਦ੍ਵਯਸਙ੍ਗਹਿਤ’’ਨ੍ਤਿ.

ਨੋਸੁਤ੍ਤਨਾਮਿਕਾਤਿ ਅਸੁਤ੍ਤਨਾਮਿਕਾ. ‘‘ਸੁਦ੍ਧਿਕਗਾਥਾ ਨਾਮ ਵਤ੍ਥੁਗਾਥਾ’’ਤਿ ਤੀਸੁ ਗਣ੍ਠਿਪਦੇਸੁ ਵੁਤ੍ਤਂ. ਤਤ੍ਥ ਵਤ੍ਥੁਗਾਥਾਤਿ –

‘‘ਕੋਸਲਾਨਂ ਪੁਰਾ ਰਮ੍ਮਾ, ਅਗਮਾ ਦਕ੍ਖਿਣਾਪਥਂ;

ਆਕਿਞ੍ਚਞ੍ਞਂ ਪਤ੍ਥਯਾਨੋ, ਬ੍ਰਾਹ੍ਮਣੋ ਮਨ੍ਤਪਾਰਗੂ’’ਤਿ. (ਸੁ. ਨਿ. ੯੮੨) –

ਆਦਿਨਾ ਪਾਰਾਯਨਵਗ੍ਗਸ੍ਸ ਨਿਦਾਨਂ ਆਰੋਪੇਨ੍ਤੇਨ ਆਯਸ੍ਮਤਾ ਆਨਨ੍ਦਤ੍ਥੇਰੇਨ ਸਙ੍ਗੀਤਿਕਾਲੇ ਵੁਤ੍ਤਾ ਛਪ੍ਪਞ੍ਞਾਸ ਚ ਗਾਥਾਯੋ, ਆਨਨ੍ਦਤ੍ਥੇਰੇਨੇਵ ਸਙ੍ਗੀਤਿਕਾਲੇ ਨਾਲਕਸੁਤ੍ਤਸ੍ਸ ਨਿਦਾਨਂ ਆਰੋਪੇਨ੍ਤੇਨ ਵੁਤ੍ਤਾ –

‘‘ਆਨਨ੍ਦਜਾਤੇ ਤਿਦਸਗਣੇ ਪਤੀਤੇ,

ਸਕ੍ਕਞ੍ਚ ਇਨ੍ਦਂ ਸੁਚਿਵਸਨੇ ਚ ਦੇਵੇ;

ਦੁਸ੍ਸਂ ਗਹੇਤ੍ਵਾ ਅਤਿਰਿਵ ਥੋਮਯਨ੍ਤੇ,

ਅਸਿਤੋ ਇਸਿ ਅਦ੍ਦਸ ਦਿਵਾਵਿਹਾਰੇ’’ਤਿ. (ਸੁ. ਨਿ. ੬੮੪) –

ਆਦਿਕਾ ਵੀਸਤਿਮਤ੍ਤਾ ਗਾਥਾਯੋ ਚ ਵੁਚ੍ਚਨ੍ਤਿ. ਤਤ੍ਥ ‘‘ਨਾਲਕਸੁਤ੍ਤਸ੍ਸ ਵਤ੍ਥੁਗਾਥਾਯੋ ਨਾਲਕਸੁਤ੍ਤਸਙ੍ਖ੍ਯਂਯੇਵ ਗਚ੍ਛਨ੍ਤੀ’’ਤਿ ਅਟ੍ਠਕਥਾਯਂ ਵੁਤ੍ਤਂ. ਵੁਤ੍ਤਞ੍ਹੇਤਂ ਸੁਤ੍ਤਨਿਪਾਤਟ੍ਠਕਥਾਯਂ (ਸੁ. ਨਿ. ਅਟ੍ਠ. ੨.੬੮੫) –

‘‘ਪਰਿਨਿਬ੍ਬੁਤੇ ਪਨ ਭਗਵਤਿ ਸਙ੍ਗੀਤਿਂ ਕਰੋਨ੍ਤੇਨ ਆਯਸ੍ਮਤਾ ਮਹਾਕਸ੍ਸਪੇਨ ਆਯਸ੍ਮਾ ਆਨਨ੍ਦੋ ਤਮੇਵ ਮੋਨੇਯ੍ਯਪਟਿਪਦਂ ਪੁਟ੍ਠੋ ਯੇਨ ਯਦਾ ਚ ਸਮਾਦਪਿਤੋ ਨਾਲਕੋ ਭਗਵਨ੍ਤਂ ਪੁਚ੍ਛਿ, ਤਂ ਸਬ੍ਬਂ ਪਾਕਟਂ ਕਤ੍ਵਾ ਦਸ੍ਸੇਤੁਕਾਮੋ ‘ਆਨਨ੍ਦਜਾਤੇ’ਤਿਆਦਿਕਾ ਵੀਸਤਿ ਵਤ੍ਥੁਗਾਥਾਯੋ ਵਤ੍ਵਾ ਅਭਾਸਿ. ਤਂ ਸਬ੍ਬਮ੍ਪਿ ਨਾਲਕਸੁਤ੍ਤਨ੍ਤਿ ਵੁਚ੍ਚਤੀ’’ਤਿ.

ਤਸ੍ਮਾ ਨਾਲਕਸੁਤ੍ਤਸ੍ਸ ਵਤ੍ਥੁਗਾਥਾਯੋ ਨਾਲਕਸੁਤ੍ਤਗ੍ਗਹਣੇਨੇਵ ਸਙ੍ਗਹਿਤਾਤਿ ਪਾਰਾਯਨਿਕਵਗ੍ਗਸ੍ਸ ਵਤ੍ਥੁਗਾਥਾਯੋ ਇਧ ਸੁਦ੍ਧਿਕਗਾਥਾਤਿ ਗਹੇਤਬ੍ਬਂ. ਤਤ੍ਥੇਵ ਪਨਸ੍ਸ ਪਾਰਾਯਨਿਯਵਗ੍ਗੇ ਅਜਿਤਮਾਣਵਕਾਦੀਨਂ ਸੋਲ਼ਸਨ੍ਨਂ ਬ੍ਰਾਹ੍ਮਣਾਨਂ ਪੁਚ੍ਛਾਗਾਥਾ ਭਗਵਤੋ ਵਿਸਜ੍ਜਨਗਾਥਾ ਚ ਇਧ ਸੁਦ੍ਧਿਕਗਾਥਾਤਿ ਏਵਮ੍ਪਿ ਵਤ੍ਤੁਂ ਯੁਜ੍ਜਤਿ. ਤਾਪਿ ਹਿ ਪਾਲ਼ਿਯਂ ਸੁਤ੍ਤਨਾਮੇਨ ਅਵਤ੍ਵਾ ‘‘ਅਜਿਤਮਾਣਵਕਪੁਚ੍ਛਾ ਤਿਸ੍ਸਮੇਤ੍ਤਯ੍ਯਮਾਣਵਕਪੁਚ੍ਛਾ’’ਤਿਆਦਿਨਾ (ਸੁ. ਨਿ. ੧੦੩੮-੧੦੪੮) ਆਗਤਤ੍ਤਾ ਚੁਣ੍ਣਿਯਗਨ੍ਥੇਹਿ ਅਮਿਸ੍ਸਤ੍ਤਾ ਚ ਨੋਸੁਤ੍ਤਨਾਮਿਕਾ ਸੁਦ੍ਧਿਕਗਾਥਾ ਨਾਮਾਤਿ ਵਤ੍ਤੁਂ ਵਟ੍ਟਤਿ.

ਇਦਾਨਿ ਉਦਾਨਂ ਸਰੂਪਤੋ ਵਵਤ੍ਥਪੇਨ੍ਤੋ ਆਹ ‘‘ਸੋਮਨਸ੍ਸਞਾਣਮਯਿਕਗਾਥਾਪਟਿਸਂਯੁਤ੍ਤਾ’’ਤਿਆਦਿ. ਕੇਨਟ੍ਠੇਨ (ਉਦਾ. ਅਟ੍ਠ. ਗਨ੍ਥਾਰਮ੍ਭਕਥਾ) ਪਨੇਤਂ ‘‘ਉਦਾਨ’’ਨ੍ਤਿ ਵੁਚ੍ਚਤਿ? ਉਦਾਨਨਟ੍ਠੇਨ. ਕਿਮਿਦਂ ਉਦਾਨਂ ਨਾਮ? ਪੀਤਿਵੇਗਸਮੁਟ੍ਠਾਪਿਤੋ ਉਦਾਹਾਰੋ. ਯਥਾ ਹਿ ਯਂ ਤੇਲਾਦਿ ਮਿਨਿਤਬ੍ਬਵਤ੍ਥੁ ਮਾਨਂ ਗਹੇਤੁਂ ਨ ਸਕ੍ਕੋਤਿ, ਵਿਸ੍ਸਨ੍ਦਿਤ੍ਵਾ ਗਚ੍ਛਤਿ, ਤਂ ‘‘ਅਵਸੇਕੋ’’ਤਿ ਵੁਚ੍ਚਤਿ, ਯਞ੍ਚ ਜਲਂ ਤਲ਼ਾਕਂ ਗਹੇਤੁਂ ਨ ਸਕ੍ਕੋਤਿ, ਅਜ੍ਝੋਤ੍ਥਰਿਤ੍ਵਾ ਗਚ੍ਛਤਿ, ਤਂ ‘‘ਮਹੋਘੋ’’ਤਿ ਵੁਚ੍ਚਤਿ, ਏਵਮੇਵ ਯਂ ਪੀਤਿਵੇਗਸਮੁਟ੍ਠਾਪਿਤਂ ਵਿਤਕ੍ਕਵਿਪ੍ਫਾਰਂ ਹਦਯਂ ਸਨ੍ਧਾਰੇਤੁਂ ਨ ਸਕ੍ਕੋਤਿ, ਸੋ ਅਧਿਕੋ ਹੁਤ੍ਵਾ ਅਨ੍ਤੋ ਅਸਣ੍ਠਹਿਤ੍ਵਾ ਬਹਿ ਵਚੀਦ੍ਵਾਰੇਨ ਨਿਕ੍ਖਨ੍ਤੋ ਪਟਿਗ੍ਗਾਹਕਨਿਰਪੇਕ੍ਖੋ ਉਦਾਹਾਰਵਿਸੇਸੋ ‘‘ਉਦਾਨ’’ਨ੍ਤਿ ਵੁਚ੍ਚਤਿ. ਧਮ੍ਮਸਂਵੇਗਵਸੇਨਪਿ ਅਯਮਾਕਾਰੋ ਲਬ੍ਭਤੇਵ. ਤਯਿਦਂ ਕਤ੍ਥਚਿ ਗਾਥਾਬਨ੍ਧਵਸੇਨ ਕਤ੍ਥਚਿ ਵਾਕ੍ਯਵਸੇਨ ਪਵਤ੍ਤਂ. ਤਥਾ ਹਿ –

‘‘ਤੇਨ ਖੋ ਪਨ ਸਮਯੇਨ ਭਗਵਾ ਭਿਕ੍ਖੂ ਨਿਬ੍ਬਾਨਪਟਿਸਂਯੁਤ੍ਤਾਯ ਧਮ੍ਮਿਯਾ ਕਥਾਯ ਸਨ੍ਦਸ੍ਸੇਤਿ ਸਮਾਦਪੇਤਿ ਸਮੁਤ੍ਤੇਜੇਤਿ ਸਮ੍ਪਹਂਸੇਤਿ. ਤੇਧ ਭਿਕ੍ਖੂ ਅਟ੍ਠਿਂ ਕਤ੍ਵਾ ਮਨਸਿ ਕਤ੍ਵਾ ਸਬ੍ਬਂ ਚੇਤਸਾ ਸਮਨ੍ਨਾਹਰਿਤ੍ਵਾ ਓਹਿਤਸੋਤਾ ਧਮ੍ਮਂ ਸੁਣਨ੍ਤਿ. ਅਥ ਖੋ ਭਗਵਾ ਏਤਮਤ੍ਥਂ ਵਿਦਿਤ੍ਵਾ ਤਾਯਂ ਵੇਲਾਯਂ ਇਮਂ ਉਦਾਨਂ ਉਦਾਨੇਸਿ ‘ਅਤ੍ਥਿ, ਭਿਕ੍ਖਵੇ, ਤਦਾਯਤਨਂ, ਯਤ੍ਥ ਨੇਵ ਪਥਵੀ ਨ ਆਪੋ’’’ਤਿ (ਉਦਾ. ੭੧-੭੨) –

ਆਦੀਸੁ ਸੋਮਨਸ੍ਸਞਾਣਸਮੁਟ੍ਠਿਤਵਾਕ੍ਯਵਸੇਨ ਪਵਤ੍ਤਂ.

ਨਨੁ ਚ ਉਦਾਨਂ ਨਾਮ ਪੀਤਿਸੋਮਨਸ੍ਸਸਮੁਟ੍ਠਾਪਿਤੋ ਧਮ੍ਮਸਂਵੇਗਸਮੁਟ੍ਠਾਪਿਤੋ ਵਾ ਧਮ੍ਮਪਟਿਗ੍ਗਾਹਕਨਿਰਪੇਕ੍ਖੋ ਉਦਾਹਾਰੋ ਤਥਾ ਚੇਵ ਸਬ੍ਬਤ੍ਥ ਆਗਤਂ, ਇਧ ਕਸ੍ਮਾ ਭਗਵਾ ਉਦਾਨੇਨ੍ਤੋ ਭਿਕ੍ਖੂ ਆਮਨ੍ਤੇਸੀਤਿ? ਤੇਸਂ ਭਿਕ੍ਖੂਨਂ ਸਞ੍ਞਾਪਨਤ੍ਥਂ. ਨਿਬ੍ਬਾਨਪਟਿਸਂਯੁਤ੍ਤਞ੍ਹਿ ਭਗਵਾ ਤੇਸਂ ਭਿਕ੍ਖੂਨਂ ਧਮ੍ਮਂ ਦੇਸੇਤ੍ਵਾ ਨਿਬ੍ਬਾਨਗੁਣਾਨੁਸ੍ਸਰਣੇਨ ਉਪ੍ਪਨ੍ਨਪੀਤਿਸੋਮਨਸ੍ਸੇਨ ਉਦਾਨਂ ਉਦਾਨੇਨ੍ਤੋ ‘‘ਇਧ ਨਿਬ੍ਬਾਨਵਜ੍ਜੋ ਸਬ੍ਬੋ ਸਭਾਵਧਮ੍ਮੋ ਪਚ੍ਚਯਾਯਤ੍ਤਵੁਤ੍ਤਿਕੋਵ ਉਪਲਬ੍ਭਤਿ, ਨ ਪਚ੍ਚਯਨਿਰਪੇਕ੍ਖੋ, ਅਯਂ ਪਨ ਨਿਬ੍ਬਾਨਧਮ੍ਮੋ ਕਥਮਪ੍ਪਚ੍ਚਯੋ ਉਪਲਬ੍ਭਤੀ’’ਤਿ ਤੇਸਂ ਭਿਕ੍ਖੂਨਂ ਚੇਤੋਪਰਿਵਿਤਕ੍ਕਮਞ੍ਞਾਯ ਤੇਸਂ ਞਾਪੇਤੁਕਾਮੋ ‘‘ਅਤ੍ਥਿ, ਭਿਕ੍ਖਵੇ, ਤਦਾਯਤਨ’’ਨ੍ਤਿ (ਉਦਾ. ੭੧)-ਆਦਿਮਾਹ. ਨ ਏਕਨ੍ਤਤੋ ਤੇ ਪਟਿਗ੍ਗਾਹਕੇ ਕਤ੍ਵਾਤਿ ਵੇਦਿਤਬ੍ਬਂ.

‘‘ਸਚੇ ਭਾਯਥ ਦੁਕ੍ਖਸ੍ਸ, ਸਚੇ ਵੋ ਦੁਕ੍ਖਮਪ੍ਪਿਯਂ;

ਮਾਕਤ੍ਥ ਪਾਪਕਂ ਕਮ੍ਮਂ, ਆਵਿ ਵਾ ਯਦਿ ਵਾ ਰਹੋ’’ਤਿ. (ਉਦਾ. ੪੪) –

ਏਵਮਾਦਿਕਂ ਪਨ ਧਮ੍ਮਸਂਵੇਗਵਸਪ੍ਪਵਤ੍ਤਂ ਉਦਾਨਨ੍ਤਿ ਵੇਦਿਤਬ੍ਬਂ.

‘‘ਸੁਖਕਾਮਾਨਿ ਭੂਤਾਨਿ, ਯੋ ਦਣ੍ਡੇਨ ਵਿਹਿਂਸਤਿ;

ਅਤ੍ਤਨੋ ਸੁਖਮੇਸਾਨੋ, ਪੇਚ੍ਚ ਸੋ ਨ ਲਭਤੇ ਸੁਖ’’ਨ੍ਤਿ. (ਧ. ਪ. ੧੩੧; ਉਦਾ. ੧੩) –

ਇਦਮ੍ਪਿ ਧਮ੍ਮਸਂਵੇਗਵਸਪ੍ਪਵਤ੍ਤਂ ਉਦਾਨਨ੍ਤਿ ਵਦਨ੍ਤਿ. ਤਥਾ ਹਿ ਏਕਸ੍ਮਿਂ ਸਮਯੇ ਸਮ੍ਬਹੁਲਾ ਗੋਪਾਲਕਾ ਅਨ੍ਤਰਾ ਚ ਸਾਵਤ੍ਥਿਂ ਅਨ੍ਤਰਾ ਚ ਜੇਤਵਨਂ ਅਹਿਂ ਦਣ੍ਡੇਹਿ ਹਨਨ੍ਤਿ. ਤੇਨ ਚ ਸਮਯੇਨ ਭਗਵਾ ਸਾਵਤ੍ਥਿਂ ਪਿਣ੍ਡਾਯ ਗਚ੍ਛਨ੍ਤੋ ਅਨ੍ਤਰਾਮਗ੍ਗੇ ਤੇ ਦਾਰਕੇ ਅਹਿਂ ਦਣ੍ਡੇਨ ਹਨਨ੍ਤੇ ਦਿਸ੍ਵਾ ‘‘ਕਸ੍ਮਾ ਕੁਮਾਰਕਾ ਇਮਂ ਅਹਿਂ ਦਣ੍ਡੇਨ ਹਨਥਾ’’ਤਿ ਪੁਚ੍ਛਿਤ੍ਵਾ ‘‘ਡਂਸਨਭਯੇਨ ਭਨ੍ਤੇ’’ਤਿ ਚ ਵੁਤ੍ਤੇ ‘‘ਇਮੇ ‘ਅਤ੍ਤਨੋ ਸੁਖਂ ਕਰਿਸ੍ਸਾਮਾ’ਤਿ ਇਮਂ ਪਹਰਨ੍ਤਾ ਨਿਬ੍ਬਤ੍ਤਟ੍ਠਾਨੇ ਦੁਕ੍ਖਂ ਅਨੁਭਵਿਸ੍ਸਨ੍ਤਿ, ਅਹੋ ਅਵਿਜ੍ਜਾਯ ਨਿਕਤਿਕੋਸਲ੍ਲ’’ਨ੍ਤਿ ਧਮ੍ਮਸਂਵੇਗਂ ਉਪ੍ਪਾਦੇਸਿ. ਤੇਨੇਵ ਚ ਧਮ੍ਮਸਂਵੇਗੇਨ ਇਮਂ ਉਦਾਨਂ ਉਦਾਨੇਸਿ. ਏਵਮੇਤਂ ਕਤ੍ਥਚਿ ਗਾਥਾਬਨ੍ਧਵਸੇਨ ਕਤ੍ਥਚਿ ਵਾਕ੍ਯਵਸੇਨ ਕਤ੍ਥਚਿ ਸੋਮਨਸ੍ਸਵਸੇਨ ਕਤ੍ਥਚਿ ਧਮ੍ਮਸਂਵੇਗਵਸੇਨ ਪਵਤ੍ਤਨ੍ਤਿ ਵੇਦਿਤਬ੍ਬਂ. ਤਸ੍ਮਾ ਅਟ੍ਠਕਥਾਯਂ ‘‘ਸੋਮਨਸ੍ਸਞਾਣਮਯਿਕਗਾਥਾਪਟਿਸਂਯੁਤ੍ਤਾਨੀ’’ਤਿ ਯਂ ਉਦਾਨਲਕ੍ਖਣਂ ਵੁਤ੍ਤਂ, ਤਂ ਯੇਭੁਯ੍ਯਵਸੇਨ ਵੁਤ੍ਤਨ੍ਤਿ ਗਹੇਤਬ੍ਬਂ. ਯੇਭੁਯ੍ਯੇਨ ਹਿ ਉਦਾਨਂ ਗਾਥਾਬਨ੍ਧਵਸੇਨ ਭਾਸਿਤਂ ਪੀਤਿਸੋਮਨਸ੍ਸਸਮੁਟ੍ਠਾਪਿਤਞ੍ਚ.

ਤਯਿਦਂ ਸਬ੍ਬਞ੍ਞੁਬੁਦ੍ਧਭਾਸਿਤਂ ਪਚ੍ਚੇਕਬੁਦ੍ਧਭਾਸਿਤਂ ਸਾਵਕਭਾਸਿਤਨ੍ਤਿ ਤਿਵਿਧਂ ਹੋਤਿ. ਤਤ੍ਥ ਪਚ੍ਚੇਕਬੁਦ੍ਧਭਾਸਿਤਂ –

‘‘ਸਬ੍ਬੇਸੁ ਭੂਤੇਸੁ ਨਿਧਾਯ ਦਣ੍ਡਂ,

ਅਵਿਹੇਠਯਂ ਅਞ੍ਞਤਰਮ੍ਪਿ ਤੇਸ’’ਨ੍ਤਿ. –

ਆਦਿਨਾ ਖਗ੍ਗਵਿਸਾਣਸੁਤ੍ਤੇ (ਸੁ. ਨਿ. ੩੫) ਆਗਤਮੇਵ. ਸਾਵਕਭਾਸਿਤਾਨਿਪਿ –

‘‘ਸਬ੍ਬੋ ਰਾਗੋ ਪਹੀਨੋ ਮੇ, ਸਬ੍ਬੋ ਦੋਸੋ ਸਮੂਹਤੋ;

ਸਬ੍ਬੋ ਮੇ ਵਿਹਤੋ ਮੋਹੋ, ਸੀਤਿਭੂਤੋਸ੍ਮਿ ਨਿਬ੍ਬੁਤੋ’’ਤਿ. –

ਆਦਿਨਾ ਥੇਰਗਾਥਾਸੁ (ਥੇਰਗਾ. ੭੯),

‘‘ਕਾਯੇਨ ਸਂਵੁਤਾ ਆਸਿਂ, ਵਾਚਾਯ ਉਦ ਚੇਤਸਾ;

ਸਮੂਲਂ ਤਣ੍ਹਮਬ੍ਭੁਯ੍ਹ, ਸੀਤਿਭੂਤਾਮ੍ਹਿ ਨਿਬ੍ਬੁਤਾ’’ਤਿ. –

ਥੇਰਿਗਾਥਾਸੁ (ਥੇਰੀਗਾ. ੧੫) ਚ ਆਗਤਾਨਿ. ਅਞ੍ਞਾਨਿਪਿ ਸਕ੍ਕਾਦੀਹਿ ਦੇਵੇਹਿ ਭਾਸਿਤਾਨਿ ‘‘ਅਹੋ ਦਾਨਂ ਪਰਮਦਾਨਂ ਕਸ੍ਸਪੇ ਸੁਪਤਿਟ੍ਠਿਤ’’ਨ੍ਤਿਆਦੀਨਿ (ਉਦਾ. ੨੭), ਸੋਣਦਣ੍ਡਬ੍ਰਾਹ੍ਮਣਾਦੀਹਿ ਮਨੁਸ੍ਸੇਹਿ ਚ ਭਾਸਿਤਾਨਿ ‘‘ਨਮੋ ਤਸ੍ਸ ਭਗਵਤੋ’’ਤਿਆਦੀਨਿ (ਦੀ. ਨਿ. ੨.੩੭੧; ਮ. ਨਿ. ੧.੨੯੦) ਤਿਸ੍ਸੋ ਸਙ੍ਗੀਤਿਯੋ ਆਰੁਲ਼੍ਹਾਨਿ ਉਦਾਨਾਨਿ ਸਨ੍ਤਿ ਏਵ, ਨ ਤਾਨਿ ਇਧ ਅਧਿਪ੍ਪੇਤਾਨਿ. ਯਾਨਿ ਪਨ ਸਮ੍ਮਾਸਮ੍ਬੁਦ੍ਧੇਨ ਸਾਮਂ ਆਹਚ੍ਚਭਾਸਿਤਾਨਿ ਜਿਨਵਚਨਭੂਤਾਨਿ, ਤਾਨੇਵ ਚ ਧਮ੍ਮਸਙ੍ਗਾਹਕੇਹਿ ‘‘ਉਦਾਨ’’ਨ੍ਤਿ ਸਙ੍ਗੀਤਂ. ਏਤਾਨਿਯੇਵ ਚ ਸਨ੍ਧਾਯ ਭਗਵਤੋ ਪਰਿਯਤ੍ਤਿਧਮ੍ਮਂ ਨਵਵਿਧਾ ਵਿਭਜਿਤ੍ਵਾ ਉਦ੍ਦਿਸਨ੍ਤੇਨ ਉਦਾਨਨ੍ਤਿ ਵੁਤ੍ਤਂ.

ਯਾ ਪਨ ‘‘ਅਨੇਕਜਾਤਿਸਂਸਾਰ’’ਨ੍ਤਿਆਦਿਗਾਥਾ ਭਗਵਤਾ ਬੋਧਿਯਾ ਮੂਲੇ ਉਦਾਨਵਸੇਨ ਪਵਤ੍ਤਿਤਾ ਅਨੇਕਸਤਸਹਸ੍ਸਾਨਂ ਸਮ੍ਮਾਸਮ੍ਬੁਦ੍ਧਾਨਂ ਉਦਾਨਭੂਤਾ ਚ, ਤਾ ਅਪਰਭਾਗੇ ਧਮ੍ਮਭਣ੍ਡਾਗਾਰਿਕਸ੍ਸ ਭਗਵਤਾ ਦੇਸਿਤਤ੍ਤਾ ਧਮ੍ਮਸਙ੍ਗਾਹਕੇਹਿ ਉਦਾਨਪਾਲ਼ਿਯਂ ਸਙ੍ਗਹਂ ਅਨਾਰੋਪੇਤ੍ਵਾ ਧਮ੍ਮਪਦੇ ਸਙ੍ਗਹਿਤਾ. ਯਞ੍ਚ ‘‘ਅਞ੍ਞਾਸਿ ਵਤ ਭੋ ਕੋਣ੍ਡਞ੍ਞੋ’’ਤਿ ਉਦਾਨਵਚਨਂ ਦਸਸਹਸ੍ਸਿਲੋਕਧਾਤੁਯਾ ਦੇਵਮਨੁਸ੍ਸਾਨਂ ਪਵੇਦਨਸਮਤ੍ਥਨਿਗ੍ਘੋਸਵਿਪ੍ਫਾਰਂ ਭਗਵਤਾ ਭਾਸਿਤਂ, ਤਦਪਿ ਪਠਮਬੋਧਿਯਂ ਸਬ੍ਬੇਸਂ ਏਵ ਭਿਕ੍ਖੂਨਂ ਸਮ੍ਮਾਪਟਿਪਤ੍ਤਿਪਚ੍ਚਵੇਕ੍ਖਣਹੇਤੁਕਂ ‘‘ਆਰਾਧਯਿਂਸੁ ਵਤ ਮਂ ਭਿਕ੍ਖੂ ਏਕਂ ਸਮਯ’’ਨ੍ਤਿਆਦਿਵਚਨਂ (ਮ. ਨਿ. ੧.੨੨੫) ਵਿਯ ਧਮ੍ਮਚਕ੍ਕਪ੍ਪਵਤ੍ਤਨਸੁਤ੍ਤਦੇਸਨਾਪਰਿਯੋਸਾਨੇ ਅਤ੍ਤਨਾ ਅਧਿਗਤਧਮ੍ਮੇਕਦੇਸਸ੍ਸ ਯਥਾਦੇਸਿਤਸ੍ਸ ਅਰਿਯਮਗ੍ਗਸ੍ਸ ਸਾਵਕੇਸੁ ਸਬ੍ਬਪਠਮਂ ਥੇਰੇਨ ਅਧਿਗਤਤ੍ਤਾ ਅਤ੍ਤਨੋ ਪਰਿਸ੍ਸਮਸ੍ਸ ਸਫਲਭਾਵਪਚ੍ਚਵੇਕ੍ਖਣਹੇਤੁਕਂ ਪੀਤਿਸੋਮਨਸ੍ਸਜਨਿਤਂ ਉਦਾਹਾਰਮਤ੍ਤਾਂ, ਨ ‘‘ਯਦਾ ਹਵੇ ਪਾਤੁਭਵਨ੍ਤਿ ਧਮ੍ਮਾ’’ਤਿਆਦਿਵਚਨਂ (ਮਹਾਵ. ੧-੩; ਉਦਾ. ੧-੩) ਵਿਯ ਪਵਤ੍ਤਿਯਾ ਨਿਵਤ੍ਤਿਯਾ ਵਾ ਪਕਾਸਨਨ੍ਤਿ ਨ ਧਮ੍ਮਸਙ੍ਗਾਹਕੇਹਿ ਉਦਾਨਪਾਲ਼ਿਯਂ ਸਙ੍ਗੀਤਨ੍ਤਿ ਦਟ੍ਠਬ੍ਬਂ.

ਉਦਾਨਪਾਲ਼ਿਯਞ੍ਚ ਬੋਧਿਵਗ੍ਗਾਦੀਸੁ ਅਟ੍ਠਸੁ ਵਗ੍ਗੇਸੁ ਦਸ ਦਸ ਕਤ੍ਵਾ ਅਸੀਤਿਯੇਵ ਸੁਤ੍ਤਨ੍ਤਾ ਸਙ੍ਗੀਤਾ, ਤਤੋਯੇਵ ਚ ਉਦਾਨਟ੍ਠਕਥਾਯਂ (ਉਦਾ. ਅਟ੍ਠ. ਗਨ੍ਥਾਰਮ੍ਭਕਥਾ) ਆਚਰਿਯਧਮ੍ਮਪਾਲਤ੍ਥੇਰੇਨ ਵੁਤ੍ਤਂ –

‘‘ਅਸੀਤਿ ਏਵ ਸੁਤ੍ਤਨ੍ਤਾ, ਵਗ੍ਗਾ ਅਟ੍ਠ ਸਮਾਸਤੋ;

ਗਾਥਾ ਚ ਪਞ੍ਚਨਵੁਤਿ, ਉਦਾਨਸ੍ਸ ਪਕਾਸਿਤਾ.

‘‘ਅਡ੍ਢੂਨਨਵਮਤ੍ਤਾ ਚ, ਭਾਣਵਾਰਾ ਪਮਾਣਤੋ;

ਏਕਾਧਿਕਾ ਤਥਾਸੀਤਿ, ਉਦਾਨਸ੍ਸਾਨੁਸਨ੍ਧਯੋ.

‘‘ਏਕਵੀਸਸਹਸ੍ਸਾਨਿ, ਸਤਮੇਵ ਵਿਚਕ੍ਖਣੋ;

ਪਦਾਨੇਤਾਨੁਦਾਨਸ੍ਸ, ਗਣਿਤਾਨਿ ਵਿਨਿਦ੍ਦਿਸੇ. –

ਗਾਥਾਪਾਦਤੋ ਪਨ –

‘‘ਅਟ੍ਠਸਹਸ੍ਸਮਤ੍ਤਾਨਿ, ਚਤ੍ਤਾਰੇਵ ਸਤਾਨਿ ਚ;

ਪਦਾਨੇਤਾਨੁਦਾਨਸ੍ਸ, ਤੇਵੀਸਤਿ ਚ ਨਿਦ੍ਦਿਸੇ.

‘‘ਅਕ੍ਖਰਾਨਂ ਸਹਸ੍ਸਾਨਿ, ਸਟ੍ਠਿ ਸਤ੍ਤ ਸਤਾਨਿ ਚ;

ਤੀਣਿ ਦ੍ਵਾਸੀਤਿ ਚ ਤਥਾ, ਉਦਾਨਸ੍ਸ ਪਵੇਦਿਤਾ’’ਤਿ.

ਇਧ ਪਨ ‘‘ਦ੍ਵਾਸੀਤਿ ਸੁਤ੍ਤਨ੍ਤਾ’’ਤਿ ਵੁਤ੍ਤਂ, ਤਂ ਨ ਸਮੇਤਿ, ਤਸ੍ਮਾ ‘‘ਅਸੀਤਿ ਸੁਤ੍ਤਨ੍ਤਾ’’ਤਿ ਪਾਠੇਨ ਭਵਿਤਬ੍ਬਂ.

ਵੁਤ੍ਤਞ੍ਹੇਤਂ ਭਗਵਤਾ – ‘‘ਵੁਤ੍ਤਮਰਹਤਾਤਿ ਮੇ ਸੁਤਂ. ਏਕਧਮ੍ਮਂ, ਭਿਕ੍ਖਵੇ, ਪਜਹਥ, ਅਹਂ ਵੋ ਪਾਟਿਭੋਗੋ ਅਨਾਗਾਮਿਤਾਯ. ਕਤਮਂ ਏਕਧਮ੍ਮਂ? ਲੋਭਂ, ਭਿਕ੍ਖਵੇ, ਏਕਧਮ੍ਮਂ ਪਜਹਥ, ਅਹਂ ਵੋ ਪਾਟਿਭੋਗੋ ਅਨਾਗਾਮਿਤਾਯਾ’’ਤਿ ਏਵਮਾਦਿਨਾ ਏਕਕਦੁਕਤਿਕਚਤੁਕ੍ਕਵਸੇਨ ਇਤਿਵੁਤ੍ਤਕਪਾਲ਼ਿਯਂ (ਇਤਿਵੁ. ੧) ਸਙ੍ਗਹਮਾਰੋਪਿਤਾਨਿ ਦ੍ਵਾਦਸੁਤ੍ਤਰਸਤਸੁਤ੍ਤਨ੍ਤਾਨਿ ਇਤਿਵੁਤ੍ਤਕਂ ਨਾਮਾਤਿ ਦਸ੍ਸੇਨ੍ਤੋ ਆਹ ‘‘ਵੁਤ੍ਤਞ੍ਹੇਤ’’ਨ੍ਤਿਆਦਿ. ਦਸੁਤ੍ਤਰਸਤਸੁਤ੍ਤਨ੍ਤਾਤਿ ਏਤ੍ਥਾਪਿ ‘‘ਦ੍ਵਾਦਸੁਤ੍ਤਰਸਤਸੁਤ੍ਤਨ੍ਤਾ’’ਤਿ ਪਾਠੇਨ ਭਵਿਤਬ੍ਬਂ. ਤਥਾ ਹਿ ਏਕਕਨਿਪਾਤੇ ਤਾਵ ਸਤ੍ਤਵੀਸਤਿ ਸੁਤ੍ਤਾਨਿ, ਦੁਕਨਿਪਾਤੇ ਦ੍ਵਾਵੀਸਤਿ, ਤਿਕਨਿਪਾਤੇ ਪਞ੍ਞਾਸ, ਚਤੁਕ੍ਕਨਿਪਾਤੇ ਤੇਰਸਾਤਿ ਦ੍ਵਾਦਸੁਤ੍ਤਰਸਤਸੁਤ੍ਤਨ੍ਤਾਨੇਵ ਇਤਿਵੁਤ੍ਤਕਪਾਲ਼ਿਯਂ ਆਗਤਾਨਿ. ਤਤੋਯੇਵ ਚ ਪਾਲ਼ਿਯਂ –

‘‘ਲੋਭੋ ਦੋਸੋ ਚ ਮੋਹੋ ਚ,

ਕੋਧੋ ਮਕ੍ਖੇਨ ਪਞ੍ਚਮਂ;

ਮਾਨੋ ਸਬ੍ਬਂ ਪੁਨ ਮਾਨੋ,

ਲੋਭੋ ਦੋਸੇਨ ਤੇਰਸ.

‘‘ਮੋਹੋ ਕੋਧੋ ਪੁਨ ਮਕ੍ਖੋ,

ਨੀਵਰਣਾ ਤਣ੍ਹਾਯ ਪਞ੍ਚਮਂ;

ਦ੍ਵੇ ਸੇਕ੍ਖਭੇਦਾ ਸਾਮਗ੍ਗੀ,

ਪਦੁਟ੍ਠਨਿਰਯੇਨ ਤੇਰਸ.

‘‘ਪਸਨ੍ਨਾ ਏਕਮਾਭਾਯਿ, ਪੁਗ੍ਗਲਂ ਅਤੀਤੇਨ ਪਞ੍ਚਮਂ;

ਏਵਞ੍ਚੇ ਓਪਧਿਕਂ ਪੁਞ੍ਞਂ, ਸਤ੍ਤਵੀਸ ਪਕਾਸਿਤਾ’’ਤਿ. –

ਏਵਮਾਦਿਨਾ ਉਦ੍ਦਾਨਗਾਥਾਹਿ ਦ੍ਵਾਦਸੁਤ੍ਤਰਸਤਸੁਤ੍ਤਾਨਿ ਗਣੇਤ੍ਵਾ ਦਸ੍ਸਿਤਾਨਿ. ਤੇਨੇਵ ਚ ਅਟ੍ਠਕਥਾਯਮ੍ਪਿ (ਇਤਿਵੁ. ਅਟ੍ਠ. ਗਨ੍ਥਾਰਮ੍ਭਕਥਾ) –

‘‘ਸੁਤ੍ਤਤੋ ਏਕਕਨਿਪਾਤੇ ਤਾਵ ਸਤ੍ਤਵੀਸਤਿ ਸੁਤ੍ਤਾਨਿ, ਦੁਕਨਿਪਾਤੇ ਦ੍ਵਾਵੀਸਤਿ, ਤਿਕਨਿਪਾਤੇ ਪਞ੍ਞਾਸ, ਚਤੁਕ੍ਕਨਿਪਾਤੇ ਤੇਰਸਾਤਿ ਦ੍ਵਾਦਸਾਧਿਕਸਤਸੁਤ੍ਤਸਙ੍ਗਹ’’ਨ੍ਤਿ –

ਵੁਤ੍ਤਂ. ਕਾਮਞ੍ਚੇਤ੍ਥ ਅਪ੍ਪਕਂ ਊਨਮਧਿਕਂ ਵਾ ਗਣਨੂਪਗਂ ਨ ਹੋਤੀਤਿ ਕਤ੍ਵਾ ‘‘ਦ੍ਵਾਸੀਤਿ ਖਨ੍ਧਕਵਤ੍ਤਾਨੀ’’ਤਿ ਵਤ੍ਤਬ੍ਬੇ ‘‘ਅਸੀਤਿ ਖਨ੍ਧਕਵਤ੍ਤਾਨੀ’’ਤਿ ਵੁਤ੍ਤਵਚਨਂ ਵਿਯ ‘‘ਦ੍ਵਾਦਸੁਤ੍ਤਰਸਤਸੁਤ੍ਤਨ੍ਤਾ’’ਤਿ ਵਤ੍ਤਬ੍ਬੇ ‘‘ਦਸੁਤ੍ਤਰਸਤਸੁਤ੍ਤਨ੍ਤਾ’’ਤਿ ਵੁਤ੍ਤਨ੍ਤਿਪਿ ਸਕ੍ਕਾ ਵਤ੍ਤੁਂ, ਤਥਾਪਿ ਈਦਿਸੇ ਠਾਨੇ ਪਮਾਣਂ ਦਸ੍ਸੇਨ੍ਤੇਨ ਯਾਥਾਵਤੋਵ ਨਿਯਮੇਤ੍ਵਾ ਦਸ੍ਸੇਤਬ੍ਬਨ੍ਤਿ ‘‘ਦ੍ਵਾਦਸੁਤ੍ਤਰਸਤਸੁਤ੍ਤਨ੍ਤਾ’’ ਇਚ੍ਚੇਵ ਪਾਠੇਨ ਭਵਿਤਬ੍ਬਂ.

ਜਾਤਂ ਭੂਤਂ ਪੁਰਾਵੁਤ੍ਥਂ ਭਗਵਤੋ ਪੁਬ੍ਬਚਰਿਤਂ ਕਾਯਤਿ ਕਥੇਤਿ ਪਕਾਸੇਤੀਤਿ ਜਾਤਕਂ.

‘‘ਚਤ੍ਤਾਰੋਮੇ, ਭਿਕ੍ਖਵੇ, ਅਚ੍ਛਰਿਯਾ ਅਬ੍ਭੁਤਾ ਧਮ੍ਮਾ ਆਨਨ੍ਦੇ. ਕਤਮੇ ਚਤ੍ਤਾਰੋ? ਸਚੇ, ਭਿਕ੍ਖਵੇ, ਭਿਕ੍ਖੁਪਰਿਸਾ ਆਨਨ੍ਦਂ ਦਸ੍ਸਨਾਯ ਉਪਸਙ੍ਕਮਤਿ, ਦਸ੍ਸਨੇਨਪਿ ਸਾ ਅਤ੍ਤਮਨਾ ਹੋਤਿ. ਤਤ੍ਥ ਚੇ ਆਨਨ੍ਦੋ ਧਮ੍ਮਂ ਭਾਸਤਿ, ਭਾਸਿਤੇਨਪਿ ਸਾ ਅਤ੍ਤਮਨਾ ਹੋਤਿ, ਅਤਿਤ੍ਤਾਵ, ਭਿਕ੍ਖਵੇ, ਭਿਕ੍ਖੁਪਰਿਸਾ ਹੋਤਿ, ਅਥ ਆਨਨ੍ਦੋ ਤੁਣ੍ਹੀ ਭਵਤਿ. ਸਚੇ ਭਿਕ੍ਖੁਨੀਪਰਿਸਾ…ਪੇ… ਉਪਾਸਕਪਰਿਸਾ…ਪੇ… ਉਪਾਸਿਕਾ ਪਰਿਸਾ ਆਨਨ੍ਦਂ ਦਸ੍ਸਨਾਯ ਉਪਸਙ੍ਕਮਤਿ, ਦਸ੍ਸਨੇਨਪਿ ਸਾ ਅਤ੍ਤਮਨਾ ਹੋਤਿ. ਤਤ੍ਥ ਚੇ ਆਨਨ੍ਦੋ ਧਮ੍ਮਂ ਭਾਸਤਿ, ਭਾਸਿਤੇਨਪਿ ਸਾ ਅਤ੍ਤਮਨਾ ਹੋਤਿ, ਅਤਿਤ੍ਤਾਵ, ਭਿਕ੍ਖਵੇ, ਉਪਾਸਿਕਾਪਰਿਸਾ ਹੋਤਿ, ਅਥ ਆਨਨ੍ਦੋ ਤੁਣ੍ਹੀ ਭਵਤਿ. ਇਮੇ ਖੋ, ਭਿਕ੍ਖਵੇ, ਚਤ੍ਤਾਰੋ ਅਚ੍ਛਰਿਯਾ ਅਬ੍ਭੁਤਾ ਧਮ੍ਮਾ ਆਨਨ੍ਦੇ’’ਤਿ (ਅ. ਨਿ. ੪.੧੨੯) ਏਵਮਾਦਿਨਯਪ੍ਪਵਤ੍ਤਾ ਸਬ੍ਬੇਪਿ ਅਚ੍ਛਰਿਯਅਬ੍ਭੁਤਧਮ੍ਮਪਟਿਸਂਯੁਤ੍ਤਾ ਸੁਤ੍ਤਨ੍ਤਾ ਅਬ੍ਭੁਤਧਮ੍ਮਂ ਨਾਮਾਤਿ ਦਸ੍ਸੇਨ੍ਤੋ ਆਹ ‘‘ਚਤ੍ਤਾਰੋਮੇ, ਭਿਕ੍ਖਵੇ’’ਤਿਆਦਿ.

ਚੂਲ਼ਵੇਦਲ੍ਲਾਦੀਸੁ (ਮ. ਨਿ. ੧.੪੬੦ ਆਦਯੋ) ਵਿਸਾਖੇਨ ਨਾਮ ਉਪਾਸਕੇਨ ਪੁਟ੍ਠਾਯ ਧਮ੍ਮਦਿਨ੍ਨਾਯ ਨਾਮ ਭਿਕ੍ਖੁਨਿਯਾ ਭਾਸਿਤਂ ਸੁਤ੍ਤਂ ਚੂਲ਼ਵੇਦਲ੍ਲਨ੍ਤਿ ਵੇਦਿਤਬ੍ਬਂ. ਮਹਾਵੇਦਲ੍ਲਂ (ਮ. ਨਿ. ੧.੪੪੯ ਆਦਯੋ) ਪਨ ਮਹਾਕੋਟ੍ਠਿਕਤ੍ਥੇਰੇਨ ਪੁਚ੍ਛਿਤੇਨ ਆਯਸ੍ਮਤਾ ਸਾਰਿਪੁਤ੍ਤਤ੍ਥੇਰੇਨ ਭਾਸਿਤਂ. ਸਮ੍ਮਾਦਿਟ੍ਠਿਸੁਤ੍ਤਮ੍ਪਿ (ਮ. ਨਿ. ੧.੮੯ ਆਦਯੋ) ਭਿਕ੍ਖੂਹਿ ਪੁਟ੍ਠੇਨ ਤੇਨੇਵਾਯਸ੍ਮਤਾ ਸਾਰਿਪੁਤ੍ਤਤ੍ਥੇਰੇਨ ਭਾਸਿਤਂ. ਏਤਾਨਿ ਮਜ੍ਝਿਮਨਿਕਾਯਪਰਿਯਾਪਨ੍ਨਾਨਿ. ਸਕ੍ਕਪਞ੍ਹਂ (ਦੀ. ਨਿ. ੨.੩੪੪ ਆਦਯੋ) ਪਨ ਸਕ੍ਕੇਨ ਪੁਟ੍ਠੋ ਭਗਵਾ ਅਭਾਸਿ, ਤਞ੍ਚ ਦੀਘਨਿਕਾਯਪਰਿਯਾਪਨ੍ਨਨ੍ਤਿ ਵੇਦਿਤਬ੍ਬਂ. ਮਹਾਪੁਣ੍ਣਮਸੁਤ੍ਤਮ੍ਪਿ (ਮ. ਨਿ. ੩.੮੫ ਆਦਯੋ) ਤਦਹੁਪੋਸਥੇ ਪਨ੍ਨਰਸੇ ਪੁਣ੍ਣਮਾਯ ਰਤ੍ਤਿਯਾ ਅਞ੍ਞਤਰੇਨ ਭਿਕ੍ਖੁਨਾ ਪੁਟ੍ਠੇਨ ਭਗਵਤਾ ਭਾਸਿਤਂ, ਤਂ ਪਨ ਮਜ੍ਝਿਮਨਿਕਾਯਪਰਿਯਾਪਨ੍ਨਨ੍ਤਿ ਵੇਦਿਤਬ੍ਬਂ. ਵੇਦਨ੍ਤਿ ਞਾਣਂ. ਤੁਟ੍ਠਿਨ੍ਤਿ ਯਥਾਭਾਸਿਤਧਮ੍ਮਦੇਸਨਂ ਵਿਦਿਤ੍ਵਾ ‘‘ਸਾਧੁ ਅਯ੍ਯੇ, ਸਾਧਾਵੁਸੋ’’ਤਿਆਦਿਨਾ ਅਬ੍ਭਨੁਮੋਦਨਵਸਪ੍ਪਵਤ੍ਤਂ ਪੀਤਿਸੋਮਨਸ੍ਸਂ. ਲਦ੍ਧਾ ਲਦ੍ਧਾਤਿ ਲਭਿਤ੍ਵਾ ਲਭਿਤ੍ਵਾ, ਪੁਨਪ੍ਪੁਨਂ ਲਭਿਤ੍ਵਾਤਿ ਵੁਤ੍ਤਂ ਹੋਤਿ.

ਏਵਂ ਅਙ੍ਗਵਸੇਨ ਸਕਲਮ੍ਪਿ ਬੁਦ੍ਧਵਚਨਂ ਵਿਭਜਿਤ੍ਵਾ ਇਦਾਨਿ ਧਮ੍ਮਕ੍ਖਨ੍ਧਵਸੇਨ ਵਿਭਜਿਤ੍ਵਾ ਕਥੇਤੁਕਾਮੋ ਆਹ ‘‘ਕਥਂ ਧਮ੍ਮਕ੍ਖਨ੍ਧਵਸੇਨਾ’’ਤਿਆਦਿ. ਤਤ੍ਥ ਧਮ੍ਮਕ੍ਖਨ੍ਧਵਸੇਨਾਤਿ ਧਮ੍ਮਰਾਸਿਵਸੇਨ. ਦ੍ਵਾਸੀਤਿ ਸਹਸ੍ਸਾਨਿ ਬੁਦ੍ਧਤੋ ਗਣ੍ਹਿਂ, ਦ੍ਵੇ ਸਹਸ੍ਸਾਨਿ ਭਿਕ੍ਖੁਤੋ ਗਣ੍ਹਿਨ੍ਤਿ ਸਮ੍ਬਨ੍ਧੋ. ਤਤ੍ਥ ਬੁਦ੍ਧਤੋ ਗਣ੍ਹਿਨ੍ਤਿ ਸਮ੍ਮਾਸਮ੍ਬੁਦ੍ਧਤੋ ਉਗ੍ਗਣ੍ਹਿਂ, ਦ੍ਵੇਸਹਸ੍ਸਾਧਿਕਾਨਿ ਅਸੀਤਿ ਧਮ੍ਮਕ੍ਖਨ੍ਧਸਹਸ੍ਸਾਨਿ ਸਤ੍ਥੁ ਸਨ੍ਤਿਕਾ ਅਧਿਗਣ੍ਹਿਨ੍ਤਿ ਅਤ੍ਥੋ. ਦ੍ਵੇ ਸਹਸ੍ਸਾਨਿ ਭਿਕ੍ਖੁਤੋਤਿ ਦ੍ਵੇ ਧਮ੍ਮਕ੍ਖਨ੍ਧਸਹਸ੍ਸਾਨਿ ਭਿਕ੍ਖੁਤੋ ਉਗ੍ਗਣ੍ਹਿਂ, ਧਮ੍ਮਸੇਨਾਪਤਿਆਦੀਨਂ ਭਿਕ੍ਖੂਨਂ ਸਨ੍ਤਿਕਾ ਅਧਿਗਣ੍ਹਿਂ. ਸਾਰਿਪੁਤ੍ਤਤ੍ਥੇਰਾਦੀਹਿ ਭਾਸਿਤਾਨਂ ਸਮ੍ਮਾਦਿਟ੍ਠਿਸੁਤ੍ਤਨ੍ਤਾਦੀਨਂ ਵਸੇਨ ਹਿ ‘‘ਦ੍ਵੇ ਸਹਸ੍ਸਾਨਿ ਭਿਕ੍ਖੁਤੋ’’ਤਿ ਵੁਤ੍ਤਂ. ਚਤੁਰਾਸੀਤਿ ਸਹਸ੍ਸਾਨੀਤਿ ਤਦੁਭਯਂ ਸਮੋਧਾਨੇਤ੍ਵਾ ਚਤੁਸਹਸ੍ਸਾਧਿਕਾਨਿ ਅਸੀਤਿ ਸਹਸ੍ਸਾਨਿ. ਯੇ ਮੇ ਧਮ੍ਮਾ ਪਵਤ੍ਤਿਨੋਤਿ ਯੇ ਧਮ੍ਮਾ ਮਮ ਪਵਤ੍ਤਿਨੋ ਪਵਤ੍ਤਮਾਨਾ ਪਗੁਣਾ ਵਾਚੁਗ੍ਗਤਾ ਜਿਵ੍ਹਗ੍ਗੇ ਪਰਿਵਤ੍ਤਨ੍ਤਿ, ਤੇ ਧਮ੍ਮਾ ਚਤੁਰਾਸੀਤਿ ਧਮ੍ਮਕ੍ਖਨ੍ਧਸਹਸ੍ਸਾਨੀਤਿ ਵੁਤ੍ਤਂ ਹੋਤਿ. ਕੇਚਿ ਪਨ ‘‘ਯੇ ਇਮੇ’’ਤਿ ਪਦਚ੍ਛੇਦਂ ਕਤ੍ਵਾ ‘‘ਯੇ ਇਮੇ ਧਮ੍ਮਾ ਬੁਦ੍ਧਸ੍ਸ ਭਗਵਤੋ ਭਿਕ੍ਖੂਨਞ੍ਚ ਪਵਤ੍ਤਿਨੋ, ਤੇਹਿ ਪਵਤ੍ਤਿਤਾ, ਤੇਸ੍ਵਾਹਂ ਦ੍ਵਾਸੀਤਿ ਸਹਸ੍ਸਾਨਿ ਬੁਦ੍ਧਤੋ ਗਣ੍ਹਿਂ, ਦ੍ਵੇ ਸਹਸ੍ਸਾਨਿ ਭਿਕ੍ਖੁਤੋਤਿ ਏਵਂ ਚਤੁਰਾਸੀਤਿ ਧਮ੍ਮਕ੍ਖਨ੍ਧਸਹਸ੍ਸਾਨੀ’’ਤਿ ਏਵਮੇਤ੍ਥ ਸਮ੍ਬਨ੍ਧਂ ਵਦਨ੍ਤਿ.

ਏਤ੍ਥ ਚ ਸੁਭਸੁਤ੍ਤਂ (ਦੀ. ਨਿ. ੧.੪੪੪ ਆਦਯੋ) ਗੋਪਕਮੋਗ੍ਗਲ੍ਲਾਨਸੁਤ੍ਤਞ੍ਚ (ਮ. ਨਿ. ੩.੭੯ ਆਦਯੋ) ਪਰਿਨਿਬ੍ਬੁਤੇ ਭਗਵਤਿ ਆਨਨ੍ਦਤ੍ਥੇਰੇਨ ਵੁਤ੍ਤਤ੍ਤਾ ਚਤੁਰਾਸੀਤਿਧਮ੍ਮਕ੍ਖਨ੍ਧਸਹਸ੍ਸੇਸੁ ਅਨ੍ਤੋਗਧਂ ਹੋਤਿ, ਨ ਹੋਤੀਤਿ? ਤਤ੍ਥ ਪਟਿਸਮ੍ਭਿਦਾਗਣ੍ਠਿਪਦੇ ਤਾਵ ਇਦਂ ਵੁਤ੍ਤਂ ‘‘ਸਯਂ ਵੁਤ੍ਤਧਮ੍ਮਕ੍ਖਨ੍ਧਾਨਂ ਭਿਕ੍ਖੁਤੋ ਗਹਿਤੇਯੇਵ ਸਙ੍ਗਹੇਤ੍ਵਾ ਏਵਮਾਹਾਤਿ ਦਟ੍ਠਬ੍ਬ’’ਨ੍ਤਿ. ਭਗਵਤਾ ਪਨ ਦਿਨ੍ਨਨਯੇ ਠਤ੍ਵਾ ਭਾਸਿਤਤ੍ਤਾ ਸਯਂ ਵੁਤ੍ਤਧਮ੍ਮਕ੍ਖਨ੍ਧਾਨਮ੍ਪਿ ‘‘ਬੁਦ੍ਧਤੋ ਗਣ੍ਹਿ’’ਨ੍ਤਿ ਏਤ੍ਥ ਸਙ੍ਗਹਂ ਕਤ੍ਵਾ ਵੁਤ੍ਤਨ੍ਤਿ ਏਵਮੇਤ੍ਥ ਵਤ੍ਤੁਂ ਯੁਤ੍ਤਤਰਂ ਵਿਯ ਦਿਸ੍ਸਤਿ. ਭਗਵਤਾਯੇਵ ਹਿ ਦਿਨ੍ਨਨਯੇ ਠਤ੍ਵਾ ਸਾਵਕਾ ਧਮ੍ਮਂ ਦੇਸੇਨ੍ਤਿ. ਤੇਨੇਵ ਹਿ ਤਤਿਯਸਙ੍ਗੀਤਿਯਞ੍ਚ ਮੋਗ੍ਗਲਿਪੁਤ੍ਤਤਿਸ੍ਸਤ੍ਥੇਰੇਨ ਭਾਸਿਤਮ੍ਪਿ ਕਥਾਵਤ੍ਥੁਪ੍ਪਕਰਣਂ ਬੁਦ੍ਧਭਾਸਿਤਂ ਨਾਮ ਜਾਤਂ, ਤਤੋਯੇਵ ਚ ਅਤ੍ਤਨਾ ਭਾਸਿਤਮ੍ਪਿ ਸੁਭਸੁਤ੍ਤਾਦਿ ਸਙ੍ਗੀਤਿਂ ਆਰੋਪੇਨ੍ਤੇਨ ਆਯਸ੍ਮਤਾ ਆਨਨ੍ਦਤ੍ਥੇਰੇਨ ‘‘ਏਵਂ ਮੇ ਸੁਤ’’ਨ੍ਤਿ ਵੁਤ੍ਤਂ.

ਏਵਂ ਪਰਿਦੀਪਿਤਧਮ੍ਮਕ੍ਖਨ੍ਧਵਸੇਨਾਤਿ ਗੋਪਕਮੋਗ੍ਗਲ੍ਲਾਨੇਨ ਬ੍ਰਾਹ੍ਮਣੇਨ ‘‘ਤ੍ਵਂ ਬਹੁਸ੍ਸੁਤੋਤਿ ਬੁਦ੍ਧਸਾਸਨੇ ਪਾਕਟੋ, ਕਿਤ੍ਤਕਾ ਧਮ੍ਮਾ ਤੇ ਸਤ੍ਥਾਰਾ ਭਾਸਿਤਾ, ਤਯਾ ਧਾਰਿਤਾ’’ਤਿ ਪੁਚ੍ਛਿਤੇ ਤਸ੍ਸ ਪਟਿਵਚਨਂ ਦੇਨ੍ਤੇਨ ਆਯਸ੍ਮਤਾ ਆਨਨ੍ਦਤ੍ਥੇਰੇਨ ਏਵਂ ‘‘ਦ੍ਵਾਸੀਤਿ ਬੁਦ੍ਧਤੋ ਗਣ੍ਹਿ’’ਨ੍ਤਿਆਦਿਨਾ ਪਰਿਦੀਪਿਤਧਮ੍ਮਕ੍ਖਨ੍ਧਾਨਂ ਵਸੇਨ. ਏਕਾਨੁਸਨ੍ਧਿਕਂ ਸੁਤ੍ਤਂ ਸਤਿਪਟ੍ਠਾਨਾਦਿ. ਸਤਿਪਟ੍ਠਾਨਸੁਤ੍ਤਞ੍ਹਿ ‘‘ਏਕਾਯਨੋ ਅਯਂ, ਭਿਕ੍ਖਵੇ, ਮਗ੍ਗੋ ਸਤ੍ਤਾਨਂ ਵਿਸੁਦ੍ਧਿਯਾ’’ਤਿਆਦਿਨਾ (ਦੀ. ਨਿ. ੨.੩੭੩) ਚਤ੍ਤਾਰੋ ਸਤਿਪਟ੍ਠਾਨੇ ਆਰਭਿਤ੍ਵਾ ਤੇਸਂਯੇਵ ਵਿਭਾਗਦਸ੍ਸਨਵਸੇਨ ਪਵਤ੍ਤਤ੍ਤਾ ‘‘ਏਕਾਨੁਸਨ੍ਧਿਕ’’ਨ੍ਤਿ ਵੁਚ੍ਚਤਿ. ਅਨੇਕਾਨੁਸਨ੍ਧਿਕਨ੍ਤਿ ਨਾਨਾਨੁਸਨ੍ਧਿਕਂ ਪਰਿਨਿਬ੍ਬਾਨਸੁਤ੍ਤਾਦਿ. ਪਰਿਨਿਬ੍ਬਾਨਸੁਤ੍ਤਞ੍ਹਿ ਨਾਨਾਠਾਨੇਸੁ ਨਾਨਾਧਮ੍ਮਦੇਸਨਾਨਂ ਵਸੇਨ ਪਵਤ੍ਤਤ੍ਤਾ ‘‘ਅਨੇਕਾਨੁਸਨ੍ਧਿਕ’’ਨ੍ਤਿ ਵੁਚ੍ਚਤਿ. ਗਾਥਾਬਨ੍ਧੇਸੁ ਪਞ੍ਹਪੁਚ੍ਛਨਨ੍ਤਿ –

‘‘ਕਤਿ ਛਿਨ੍ਦੇ ਕਤਿ ਜਹੇ, ਕਤਿ ਚੁਤ੍ਤਰਿ ਭਾਵਯੇ;

ਕਤਿ ਸਙ੍ਗਾਤਿਗੋ ਭਿਕ੍ਖੁ, ‘ਓਘਤਿਣ੍ਣੋ’ਤਿ ਵੁਚ੍ਚਤੀ’’ਤਿ. (ਸਂ. ਨਿ. ੧.੫) –

ਏਵਮਾਦਿਨਯਪ੍ਪਵਤ੍ਤਂ ਪਞ੍ਹਪੁਚ੍ਛਨਂ ਏਕੋ ਧਮ੍ਮਕ੍ਖਨ੍ਧੋਤਿ ਅਤ੍ਥੋ.

‘‘ਪਞ੍ਚ ਛਿਨ੍ਦੇ ਪਞ੍ਚ ਜਹੇ, ਪਞ੍ਚ ਚੁਤ੍ਤਰਿ ਭਾਵਯੇ;

ਪਞ੍ਚ ਸਙ੍ਗਾਤਿਗੋ ਭਿਕ੍ਖੁ, ‘ਓਘਤਿਣ੍ਣੋ’ਤਿ ਵੁਚ੍ਚਤੀ’’ਤਿ. (ਸਂ. ਨਿ. ੧.੫) –

ਏਵਮਾਦਿਨਯਪ੍ਪਵਤ੍ਤਂ ਵਿਸਜ੍ਜਨਨ੍ਤਿ ਵੇਦਿਤਬ੍ਬਂ. ਤਿਕਦੁਕਭਾਜਨਂ ਨਿਕ੍ਖੇਪਕਣ੍ਡਅਟ੍ਠਕਥਾਕਣ੍ਡਵਸੇਨ ਵੇਦਿਤਬ੍ਬਂ. ਤਸ੍ਮਾ ‘‘ਕੁਸਲਾ ਧਮ੍ਮਾ, ਅਕੁਸਲਾ ਧਮ੍ਮਾ, ਅਬ੍ਯਾਕਤਾ ਧਮ੍ਮਾ, ਸੁਖਾਯ ਵੇਦਨਾਯ ਸਮ੍ਪਯੁਤ੍ਤਾ ਧਮ੍ਮਾ, ਦੁਕ੍ਖਾਯ ਵੇਦਨਾਯ ਸਮ੍ਪਯੁਤ੍ਤਾ ਧਮ੍ਮਾ, ਅਦੁਕ੍ਖਮਸੁਖਾਯ ਵੇਦਨਾਯ ਸਮ੍ਪਯੁਤ੍ਤਾ ਧਮ੍ਮਾ’’ਤਿ ਏਵਮਾਦੀਸੁ ਤਿਕੇਸੁ ਕੁਸਲਤ੍ਤਿਕਸ੍ਸ ਵਿਭਜਨਵਸੇਨ ਯਂ ਵੁਤ੍ਤਂ ਨਿਕ੍ਖੇਪਕਣ੍ਡੇ (ਧ. ਸ. ੯੮੫-੯੮੭) –

‘‘ਕਤਮੇ ਧਮ੍ਮਾ ਕੁਸਲਾ? ਤੀਣਿ ਕੁਸਲਮੂਲਾਨਿ ਅਲੋਭੋ ਅਦੋਸੋ ਅਮੋਹੋ, ਤਂਸਮ੍ਪਯੁਤ੍ਤੋ ਵੇਦਨਾਕ੍ਖਨ੍ਧੋ ਸਞ੍ਞਾਕ੍ਖਨ੍ਧੋ ਸਙ੍ਖਾਰਕ੍ਖਨ੍ਧੋ ਵਿਞ੍ਞਾਣਕ੍ਖਨ੍ਧੋ, ਤਂਸਮੁਟ੍ਠਾਨਂ ਕਾਯਕਮ੍ਮਂ ਵਚੀਕਮ੍ਮਂ ਮਨੋਕਮ੍ਮਂ. ਇਮੇ ਧਮ੍ਮਾ ਕੁਸਲਾ.

‘‘ਕਤਮੇ ਧਮ੍ਮਾ ਅਕੁਸਲਾ? ਤੀਣਿ ਅਕੁਸਲਮੂਲਾਨਿ ਲੋਭੋ ਦੋਸੋ ਮੋਹੋ, ਤਦੇਕਟ੍ਠਾ ਚ ਕਿਲੇਸਾ, ਤਂਸਮ੍ਪਯੁਤ੍ਤੋ ਵੇਦਨਾਕ੍ਖਨ੍ਧੋ…ਪੇ… ਮਨੋਕਮ੍ਮਂ. ਇਮੇ ਧਮ੍ਮਾ ਅਕੁਸਲਾ.

‘‘ਕਤਮੇ ਧਮ੍ਮਾ ਅਬ੍ਯਾਕਤਾ? ਕੁਸਲਾਕੁਸਲਾਨਂ ਧਮ੍ਮਾਨਂ ਵਿਪਾਕਾ ਕਾਮਾਵਚਰਾ ਰੂਪਾਵਚਰਾ ਅਰੂਪਾਵਚਰਾ ਅਪਰਿਯਾਪਨ੍ਨਾ ਵੇਦਨਾਕ੍ਖਨ੍ਧੋ …ਪੇ… ਵਿਞ੍ਞਾਣਕ੍ਖਨ੍ਧੋ, ਯੇ ਚ ਧਮ੍ਮਾ ਕਿਰਿਯਾ ਨੇਵ ਕੁਸਲਾ ਨਾਕੁਸਲਾ ਨ ਚ ਕਮ੍ਮਵਿਪਾਕਾ ਸਬ੍ਬਞ੍ਚ ਰੂਪਂ ਅਸਙ੍ਖਤਾ ਚ ਧਾਤੁ. ਇਮੇ ਧਮ੍ਮਾ ਅਬ੍ਯਾਕਤਾ’’ਤਿ –

ਅਯਮੇਕੋ ਧਮ੍ਮਕ੍ਖਨ੍ਧੋ. ਏਵਂ ਸੇਸਤ੍ਤਿਕਾਨਮ੍ਪਿ ਏਕੇਕਸ੍ਸ ਤਿਕਸ੍ਸ ਵਿਭਜਨਂ ਏਕੇਕੋ ਧਮ੍ਮਕ੍ਖਨ੍ਧੋਤਿ ਵੇਦਿਤਬ੍ਬਂ.

ਤਥਾ ‘‘ਹੇਤੂ ਧਮ੍ਮਾ’’ਤਿ ਏਵਮਾਦਿਕੇਸੁ ਦੁਕੇਸੁ ਏਕੇਕਸ੍ਸ ਦੁਕਸ੍ਸ ਵਿਭਜਨਵਸੇਨ ਯਂ ਵੁਤ੍ਤਂ –

‘‘ਕਤਮੇ ਧਮ੍ਮਾ ਹੇਤੂ? ਤਯੋ ਕੁਸਲਾ ਹੇਤੂ, ਤਯੋ ਅਕੁਸਲਾ ਹੇਤੂ, ਤਯੋ ਅਬ੍ਯਾਕਤਾ ਹੇਤੂ’’ਤਿ (ਧ. ਸ. ੧੦੫੯) –

ਆਦਿ, ਤਤ੍ਥਾਪਿ ਏਕੇਕਸ੍ਸ ਦੁਕਸ੍ਸ ਵਿਭਜਨਂ ਏਕੇਕੋ ਧਮ੍ਮਕ੍ਖਨ੍ਧੋ. ਪੁਨ ਅਟ੍ਠਕਥਾਕਣ੍ਡੇ (ਧ. ਸ. ੧੩੮੪-੧੩੮੬) –

‘‘ਕਤਮੇ ਧਮ੍ਮਾ ਕੁਸਲਾ? ਚਤੂਸੁ ਭੂਮੀਸੁ ਕੁਸਲਂ. ਇਮੇ ਧਮ੍ਮਾ ਕੁਸਲਾ. ਕਤਮੇ ਧਮ੍ਮਾ ਅਕੁਸਲਾ? ਦ੍ਵਾਦਸ ਅਕੁਸਲਚਿਤ੍ਤੁਪ੍ਪਾਦਾ. ਇਮੇ ਧਮ੍ਮਾ ਅਕੁਸਲਾ. ਕਤਮੇ ਧਮ੍ਮਾ ਅਬ੍ਯਾਕਤਾ? ਚਤੂਸੁ ਭੂਮੀਸੁ ਵਿਪਾਕੋ ਤੀਸੁ ਭੂਮੀਸੁ ਕਿਰਿਯਾਬ੍ਯਾਕਤਂ ਰੂਪਞ੍ਚ ਨਿਬ੍ਬਾਨਞ੍ਚ. ਇਮੇ ਧਮ੍ਮਾ ਅਬ੍ਯਾਕਤਾ’’ਤਿ –

ਏਵਮਾਦਿਨਾ ਕੁਸਲਤ੍ਤਿਕਾਦਿਵਿਭਜਨਵਸੇਨ ਪਵਤ੍ਤੇਸੁ ਤਿਕਭਾਜਨੇਸੁ ਏਕੇਕਸ੍ਸ ਤਿਕਸ੍ਸ ਭਾਜਨਂ ਏਕੇਕੋ ਧਮ੍ਮਕ੍ਖਨ੍ਧੋ. ਤਥਾ –

‘‘ਕਤਮੇ ਧਮ੍ਮਾ ਹੇਤੂ? ਤਯੋ ਕੁਸਲਾ ਹੇਤੂ, ਤਯੋ ਅਕੁਸਲਾ ਹੇਤੂ, ਤਯੋ ਅਬ੍ਯਾਕਤਾ ਹੇਤੂ’’ਤਿ (ਧ. ਸ. ੧੪੪੧) –

ਆਦਿਨਯਪ੍ਪਵਤ੍ਤੇਸੁ ਦੁਕਭਾਜਨੇਸੁ ਏਕਮੇਕਂ ਦੁਕਭਾਜਨਂ ਏਕੇਕੋ ਧਮ੍ਮਕ੍ਖਨ੍ਧੋਤਿ ਏਵਮੇਤ੍ਥ ਤਿਕਦੁਕਭਾਜਨਵਸੇਨ ਧਮ੍ਮਕ੍ਖਨ੍ਧਵਿਭਾਗੋ ਵੇਦਿਤਬ੍ਬੋ.

ਏਕਮੇਕਞ੍ਚ ਚਿਤ੍ਤਵਾਰਭਾਜਨਨ੍ਤਿ ਏਤ੍ਥ ਪਨ –

‘‘ਯਸ੍ਮਿਂ ਸਮਯੇ ਕਾਮਾਵਚਰਂ ਕੁਸਲਂ ਚਿਤ੍ਤਂ ਉਪ੍ਪਨ੍ਨਂ ਹੋਤਿ ਸੋਮਨਸ੍ਸਸਹਗਤਂ ਞਾਣਸਮ੍ਪਯੁਤ੍ਤਂ ਰੂਪਾਰਮ੍ਮਣਂ ਵਾ…ਪੇ… ਤਸ੍ਮਿਂ ਸਮਯੇ ਫਸ੍ਸੋ ਹੋਤਿ…ਪੇ… ਅਵਿਕ੍ਖੇਪੋ ਹੋਤੀ’’ਤਿ (ਧ. ਸ. ੧) –

ਏਵਮਾਦਿਨਯਪ੍ਪਵਤ੍ਤੇ ਚਿਤ੍ਤੁਪ੍ਪਾਦਕਣ੍ਡੇ ਏਕਮੇਕਂ ਚਿਤ੍ਤਵਾਰਭਾਜਨਂ ਏਕੇਕੋ ਧਮ੍ਮਕ੍ਖਨ੍ਧੋਤਿ ਗਹੇਤਬ੍ਬਂ. ਏਕੋ ਧਮ੍ਮਕ੍ਖਨ੍ਧੋਤਿ ਏਤ੍ਥ ‘‘ਏਕੇਕਤਿਕਦੁਕਭਾਜਨਂ ਏਕਮੇਕਂ ਚਿਤ੍ਤਵਾਰਭਾਜਨ’’ਨ੍ਤਿ ਵੁਤ੍ਤਤ੍ਤਾ ਏਕੇਕੋ ਧਮ੍ਮਕ੍ਖਨ੍ਧੋਤਿ ਅਤ੍ਥੋ ਵੇਦਿਤਬ੍ਬੋ. ‘‘ਏਕੇਕੋ’’ਤਿ ਅਵੁਤ੍ਤੇਪਿ ਹਿ ਅਯਮਤ੍ਥੋ ਅਤ੍ਥਤੋ ਵਿਞ੍ਞਾਯਮਾਨੋਵ ਹੋਤੀਤਿ ‘‘ਏਕੋ ਧਮ੍ਮਕ੍ਖਨ੍ਧੋ’’ਤਿ ਵੁਤ੍ਤਂ. ਅਤ੍ਥਿ ਵਤ੍ਥੂਤਿਆਦੀਸੁ ਵਤ੍ਥੁ ਨਾਮ ਸੁਦਿਨ੍ਨਕਣ੍ਡਾਦਿ. ਮਾਤਿਕਾਤਿ ‘‘ਯੋ ਪਨ ਭਿਕ੍ਖੁ ਭਿਕ੍ਖੂਨਂ ਸਿਕ੍ਖਾਸਾਜੀਵਸਮਾਪਨ੍ਨੋ’’ਤਿਆਦਿਨਾ (ਪਾਰਾ. ੪੪) ਤਸ੍ਮਿਂ ਤਸ੍ਮਿਂ ਅਜ੍ਝਾਚਾਰੇ ਪਞ੍ਞਤ੍ਤਸਿਕ੍ਖਾਪਦਂ. ਪਦਭਾਜਨੀਯਨ੍ਤਿ ਤਸ੍ਸ ਤਸ੍ਸ ਸਿਕ੍ਖਾਪਦਸ੍ਸ ‘‘ਯੋ ਪਨਾਤਿ ਯੋ ਯਾਦਿਸੋ’’ਤਿਆਦਿਨਯਪ੍ਪਵਤ੍ਤਂ (ਪਾਰਾ. ੪੫) ਵਿਭਜਨਂ. ਅਨ੍ਤਰਾਪਤ੍ਤੀਤਿ ‘‘ਪਟਿਲਾਤਂ ਉਕ੍ਖਿਪਤਿ, ਆਪਤ੍ਤਿ ਦੁਕ੍ਕਟਸ੍ਸਾ’’ਤਿ (ਪਾਚਿ. ੩੫੫) ਏਵਮਾਦਿਨਾ ਸਿਕ੍ਖਾਪਦਨ੍ਤਰੇਸੁ ਪਞ੍ਞਤ੍ਤਾ ਆਪਤ੍ਤਿ. ਅਨਾਪਤ੍ਤੀਤਿ ‘‘ਅਨਾਪਤ੍ਤਿ ਅਜਾਨਨ੍ਤਸ੍ਸ ਅਸਾਦਿਯਨ੍ਤਸ੍ਸ ਉਮ੍ਮਤ੍ਤਕਸ੍ਸ ਖਿਤ੍ਤਚਿਤ੍ਤਸ੍ਸ ਵੇਦਨਾਟ੍ਟਸ੍ਸ ਆਦਿਕਮ੍ਮਿਕਸ੍ਸਾ’’ਤਿਆਦਿਨਯਪ੍ਪਵਤ੍ਤੋ ਕਚ੍ਛੇਦੋਤਿ ‘‘ਦਸਾਹਾਤਿਕ੍ਕਨ੍ਤੇ ਅਤਿਕ੍ਕਨ੍ਤਸਞ੍ਞੀ ਨਿਸ੍ਸਗ੍ਗਿਯਂ ਪਾਚਿਤ੍ਤਿਯਂ, ਦਸਾਹਾਤਿਕ੍ਕਨ੍ਤੇ ਵੇਮਤਿਕੋ ਨਿਸ੍ਸਗ੍ਗਿਯਂ ਪਾਚਿਤ੍ਤਿਯਂ, ਦਸਾਹਾਤਿਕ੍ਕਨ੍ਤੇ ਅਨਤਿਕ੍ਕਨ੍ਤਸਞ੍ਞੀ ਨਿਸ੍ਸਗ੍ਗਿਯਂ ਪਾਚਿਤ੍ਤਿਯ’’ਨ੍ਤਿ (ਪਾਰਾ. ੪੬੮) ਏਵਮਾਦਿਨਯਪ੍ਪਵਤ੍ਤੋ ਤਿਕਪਾਚਿਤ੍ਤਿਯਤਿਕਦੁਕ੍ਕਟਾਦਿਭੇਦੋ ਤਿਕਪਰਿਚ੍ਛੇਦੋ.

ਇਦਾਨਿ ਏਵਮੇਤਂ ਅਭੇਦਤੋ ਰਸਵਸੇਨ ਏਕਵਿਧਨ੍ਤਿਆਦਿਨਾ ‘‘ਅਯਂ ਧਮ੍ਮੋ, ਅਯਂ ਵਿਨਯੋ…ਪੇ… ਇਮਾਨਿ ਚਤੁਰਾਸੀਤਿ ਧਮ੍ਮਕ੍ਖਨ੍ਧਸਹਸ੍ਸਾਨੀ’’ਤਿ ਬੁਦ੍ਧਵਚਨਂ ਧਮ੍ਮਵਿਨਯਾਦਿਭੇਦੇਨ ਵਵਤ੍ਥਪੇਤ੍ਵਾ ਸਙ੍ਗਾਯਨ੍ਤੇਨ ਮਹਾਕਸ੍ਸਪਪਮੁਖੇਨ ਵਸੀਗਣੇਨ ਅਨੇਕਚ੍ਛਰਿਯਪਾਤੁਭਾਵਪਟਿਮਣ੍ਡਿਤਾਯ ਸਙ੍ਗੀਤਿਯਾ ਇਮਸ੍ਸ ਪਿਟਕਸ੍ਸ ਵਿਨਯਭਾਵੋ ਮਜ੍ਝਿਮਬੁਦ੍ਧਵਚਨਾਦਿਭਾਵੋ ਚ ਵਵਤ੍ਥਾਪਿਤੋਤਿ ਦਸ੍ਸੇਤਿ. ਨ ਕੇਵਲਂ ਇਮਮੇਵਿਮਸ੍ਸ ਯਥਾਵੁਤ੍ਤਪ੍ਪਭੇਦਂ ਵਵਤ੍ਥਪੇਤ੍ਵਾ ਸਙ੍ਗੀਤਂ, ਅਥ ਖੋ ਅਞ੍ਞਮ੍ਪੀਤਿ ਦਸ੍ਸੇਨ੍ਤੋ ਆਹ ‘‘ਨ ਕੇਵਲਞ੍ਚ ਇਮਮੇਵਾ’’ਤਿਆਦਿ. ਤਤ੍ਥ ਉਦ੍ਦਾਨਸਙ੍ਗਹੋ ਪਠਮਪਾਰਾਜਿਕਾਦੀਸੁ ਆਗਤਾਨਂ ਵਿਨੀਤਵਤ੍ਥੁਆਦੀਨਂ ਸਙ੍ਖੇਪਤੋ ਸਙ੍ਗਹਦਸ੍ਸਨਵਸੇਨ ਧਮ੍ਮਸਙ੍ਗਾਹਕੇਹਿ ਕਥਿਤਾ –

‘‘ਮਕ੍ਕਟੀ ਵਜ੍ਜਿਪੁਤ੍ਤਾ ਚ, ਗਿਹੀ ਨਗ੍ਗੋ ਚ ਤਿਤ੍ਥਿਯਾ;

ਦਾਰਿਕੁਪ੍ਪਲਵਣ੍ਣਾ ਚ, ਬ੍ਯਞ੍ਜਨੇਹਿਪਰੇ ਦੁਵੇ’’ਤਿ. (ਪਾਰਾ. ੬੬) –

ਆਦਿਕਾ ਗਾਥਾਯੋ. ਸੀਲਕ੍ਖਨ੍ਧਵਗ੍ਗਮੂਲਪਰਿਯਾਯਵਗ੍ਗਾਦਿਵਸੇਨ ਸਙ੍ਗਹੋ ਵਗ੍ਗਸਙ੍ਗਹੋ. ਉਤ੍ਤਰਿਮਨੁਸ੍ਸਧਮ੍ਮਪੇਯ੍ਯਾਲਨੀਲਚਕ੍ਕਪੇਯ੍ਯਾਲਾਦਿਵਵਤ੍ਥਾਪਨਵਸੇਨ ਪੇਯ੍ਯਾਲਸਙ੍ਗਹੋ. ਅਙ੍ਗੁਤ੍ਤਰਨਿਕਾਯਾਦੀਸੁ ਏਕਕਨਿਪਾਤਾਦਿਸਙ੍ਗਹੋ. ਸਂਯੁਤ੍ਤਨਿਕਾਯੇ ਦੇਵਤਾਸਂਯੁਤ੍ਤਾਦਿਵਸੇਨ ਸਂਯੁਤ੍ਤਸਙ੍ਗਹੋ. ਮਜ੍ਝਿਮਨਿਕਾਯਾਦੀਸੁ ਮੂਲਪਣ੍ਣਾਸਕਾਦਿਵਸੇਨ ਪਣ੍ਣਾਸਕਸਙ੍ਗਹੋ.

ਅਸ੍ਸ ਬੁਦ੍ਧਵਚਨਸ੍ਸ ਸਙ੍ਗੀਤਿਪਰਿਯੋਸਾਨੇ ਸਾਧੁਕਾਰਂ ਦਦਮਾਨਾ ਵਿਯਾਤਿ ਸਮ੍ਬਨ੍ਧੋ. ਸਙ੍ਕਮ੍ਪੀਤਿ ਉਦ੍ਧਂ ਉਦ੍ਧਂ ਗਚ੍ਛਨ੍ਤੀ ਸੁਟ੍ਠੁ ਕਮ੍ਪਿ. ਸਮ੍ਪਕਮ੍ਪੀਤਿ ਉਦ੍ਧਂ ਅਧੋ ਚ ਗਚ੍ਛਨ੍ਤੀ ਸਮ੍ਪਕਮ੍ਪਿ. ਸਮ੍ਪਵੇਧੀਤਿ ਚਤੂਸੁ ਦਿਸਾਸੁ ਗਚ੍ਛਨ੍ਤੀ ਸੁਟ੍ਠੁ ਪਵੇਧਿ. ਅਚ੍ਛਰਂ ਪਹਰਿਤੁਂ ਯੁਤ੍ਤਾਨਿ ਅਚ੍ਛਰਿਯਾਨਿ, ਪੁਪ੍ਫਵਸ੍ਸਚੇਲੁਕ੍ਖੇਪਾਦੀਨਿ. ਯਾ ਪਠਮਮਹਾਸਙ੍ਗੀਤਿ ਧਮ੍ਮਸਙ੍ਗਾਹਕੇਹਿ ਮਹਾਕਸ੍ਸਪਾਦੀਹਿ ਪਞ੍ਚਹਿ ਸਤੇਹਿ ਯੇਨ ਕਤਾ ਸਙ੍ਗੀਤਾ, ਤੇਨ ਪਞ੍ਚਸਤਾਨਿ ਏਤਿਸ੍ਸਾ ਅਤ੍ਥੀਤਿ ‘‘ਪਞ੍ਚਸਤਾ’’ਤਿ ਚ, ਥੇਰੇਹੇਵ ਕਤਤ੍ਤਾ ਥੇਰਾ ਮਹਾਕਸ੍ਸਪਾਦਯੋ ਏਤਿਸ੍ਸਾ ਅਤ੍ਥੀਤਿ ‘‘ਥੇਰਿਕਾ’’ਤਿ ਚ ਲੋਕੇ ਵੁਚ੍ਚਤਿ, ਅਯਂ ਪਠਮਮਹਾਸਙ੍ਗੀਤਿ ਨਾਮਾਤਿ ਸਮ੍ਬਨ੍ਧੋ.

ਏਵਂ ਪਠਮਮਹਾਸਙ੍ਗੀਤਿਂ ਦਸ੍ਸੇਤ੍ਵਾ ਯਦਤ੍ਥਂ ਸਾ ਇਧ ਨਿਦਸ੍ਸਿਤਾ, ਤਂ ਨਿਗਮਨਵਸੇਨ ਦਸ੍ਸੇਨ੍ਤੋ ‘‘ਇਮਿਸ੍ਸਾ’’ਤਿਆਦਿਮਾਹ. ਆਯਸ੍ਮਤਾ ਉਪਾਲਿਤ੍ਥੇਰੇਨ ਵੁਤ੍ਤਨ੍ਤਿ ‘‘ਤੇਨ ਸਮਯੇਨਾ’’ਤਿਆਦਿ ਵਕ੍ਖਮਾਨਂ ਸਬ੍ਬਂ ਨਿਦਾਨਵਚਨਂ ਵੁਤ੍ਤਂ. ਕਿਮਤ੍ਥਂ ਪਨੇਤ੍ਥ ਧਮ੍ਮਵਿਨਯਸਙ੍ਗਹੇ ਕਥਿਯਮਾਨੇ ਨਿਦਾਨਵਚਨਂ ਵੁਤ੍ਤਂ, ਨਨੁ ਚ ਭਗਵਤਾ ਭਾਸਿਤਵਚਨਸ੍ਸੇਵ ਸਙ੍ਗਹੋ ਕਾਤਬ੍ਬੋਤਿ? ਵੁਚ੍ਚਤੇ – ਦੇਸਨਾਯ ਠਿਤਿਅਸਮ੍ਮੋਸਸਦ੍ਧਏਯ੍ਯਭਾਵਸਮ੍ਪਾਦਨਤ੍ਥਂ. ਕਾਲਦੇਸਦੇਸਕਪਰਿਸਾਪਦੇਸੇਹਿ ਉਪਨਿਬਨ੍ਧਿਤ੍ਵਾ ਠਪਿਤਾ ਹਿ ਦੇਸਨਾ ਚਿਰਟ੍ਠਿਤਿਕਾ ਹੋਤਿ ਅਸਮ੍ਮੋਸਧਮ੍ਮਾ ਸਦ੍ਧੇਯ੍ਯਾ ਚ, ਦੇਸਕਾਲਕਤ੍ਤੁਹੇਤੁਨਿਮਿਤ੍ਤੇਹਿ ਉਪਨਿਬਨ੍ਧੋ ਵਿਯ ਵੋਹਾਰਵਿਨਿਚ੍ਛਯੋ. ਤੇਨੇਵ ਚ ਆਯਸ੍ਮਤਾ ਮਹਾਕਸ੍ਸਪੇਨ ‘‘ਪਠਮਪਾਰਾਜਿਕਂ ਆਵੁਸੋ, ਉਪਾਲਿ, ਕਤ੍ਥ ਪਞ੍ਞਤ੍ਤ’’ਨ੍ਤਿਆਦਿਨਾ ਦੇਸਾਦਿਪੁਚ੍ਛਾਸੁ ਕਤਾਸੁ ਤਾਸਂ ਵਿਸਜ੍ਜਨਂ ਕਰੋਨ੍ਤੇਨ ਆਯਸ੍ਮਤਾ ਉਪਾਲਿਤ੍ਥੇਰੇਨ ‘‘ਤੇਨ ਸਮਯੇਨਾ’’ਤਿਆਦਿਨਾ ਪਠਮਪਾਰਾਜਿਕਸ੍ਸ ਨਿਦਾਨਂ ਭਾਸਿਤਂ.

ਅਪਿਚ ਸਾਸਨਸਮ੍ਪਤ੍ਤਿਪਕਾਸਨਤ੍ਥਂ ਨਿਦਾਨਵਚਨਂ. ਞਾਣਕਰੁਣਾਪਰਿਗ੍ਗਹਿਤਸਬ੍ਬਕਿਰਿਯਸ੍ਸ ਹਿ ਭਗਵਤੋ ਨਤ੍ਥਿ ਨਿਰਤ੍ਥਕਾ ਪਟਿਪਤ੍ਤਿ ਅਤ੍ਤਹਿਤਤ੍ਥਾ ਵਾ, ਤਸ੍ਮਾ ਪਰੇਸਂਯੇਵਤ੍ਥਾਯ ਪਵਤ੍ਤਸਬ੍ਬਕਿਰਿਯਸ੍ਸ ਸਮ੍ਮਾਸਮ੍ਬੁਦ੍ਧਸ੍ਸ ਸਕਲਮ੍ਪਿ ਕਾਯਵਚੀਮਨੋਕਮ੍ਮਂ ਯਥਾਪਵਤ੍ਤਂ ਵੁਚ੍ਚਮਾਨਂ ਦਿਟ੍ਠਧਮ੍ਮਿਕਸਮ੍ਪਰਾਯਿਕਪਰਮਤ੍ਥੇਹਿ ਯਥਾਰਹਂ ਸਤ੍ਤਾਨਂ ਅਨੁਸਾਸਨਟ੍ਠੇਨ ਸਾਸਨਂ, ਨ ਕਬ੍ਬਰਚਨਾ. ਤਯਿਦਂ ਸਤ੍ਥੁਰਚਿਤਂ ਕਾਲਦੇਸਦੇਸਕਪਰਿਸਾਪਦੇਸੇਹਿ ਸਦ੍ਧਿਂ ਤਤ੍ਥ ਤਤ੍ਥ ਨਿਦਾਨਵਚਨੇਹਿ ਯਥਾਰਹਂ ਪਕਾਸੀਯਤਿ.

ਅਪਿਚ ਸਤ੍ਥੁਨੋ ਪਮਾਣਭਾਵਪ੍ਪਕਾਸਨੇਨ ਸਾਸਨਸ੍ਸ ਪਮਾਣਭਾਵਦਸ੍ਸਨਤ੍ਥਂ ਨਿਦਾਨਵਚਨਂ, ਤਞ੍ਚਸ੍ਸ ਪਮਾਣਭਾਵਦਸ੍ਸਨਂ ‘‘ਬੁਦ੍ਧੋ ਭਗਵਾ’’ਤਿ ਇਮਿਨਾ ਪਦਦ੍ਵਯੇਨ ਵਿਭਾਵਿਤਨ੍ਤਿ ਵੇਦਿਤਬ੍ਬਂ. ਬੁਦ੍ਧੋਤਿ ਹਿ ਇਮਿਨਾ ਤਥਾਗਤਸ੍ਸ ਅਨਞ੍ਞਸਾਧਾਰਣਸੁਪਰਿਸੁਦ੍ਧਞਾਣਾਦਿਗੁਣਵਿਸੇਸਯੋਗਪਰਿਦੀਪਨੇਨ, ਭਗਵਾਤਿ ਚ ਇਮਿਨਾ ਰਾਗਦੋਸਮੋਹਾਦਿਸਬ੍ਬਕਿਲੇਸਮਲਦੁਚ੍ਚਰਿਤਾਦਿਦੋਸਪ੍ਪਹਾਨਦੀਪਨੇਨ, ਤਤੋ ਏਵ ਚ ਸਬ੍ਬਸਤ੍ਤੁਤ੍ਤਮਭਾਵਦੀਪਨੇਨ ਅਯਮਤ੍ਥੋ ਸਬ੍ਬਥਾ ਪਕਾਸਿਤੋ ਹੋਤੀਤਿ ਇਦਮੇਤ੍ਥ ਨਿਦਾਨਵਚਨਪ੍ਪਯੋਜਨਸ੍ਸ ਮੁਖਮਤ੍ਤਨਿਦਸ੍ਸਨਂ.

ਤਤ੍ਰਾਯਂ ਆਚਰਿਯਪਰਮ੍ਪਰਾਤਿ ਤਸ੍ਮਿਂ ਜਮ੍ਬੁਦੀਪੇ ਅਯਂ ਆਚਰਿਯਾਨਂ ਪਰਮ੍ਪਰਾ ਪਵੇਣੀ ਪਟਿਪਾਟਿ. ਉਪਾਲਿ ਦਾਸਕੋਤਿਆਦੀਸੁ ਉਪਾਲਿਤ੍ਥੇਰੋ ਪਾਕਟੋਯੇਵ, ਦਾਸਕਤ੍ਥੇਰਾਦਯੋ ਪਨ ਏਵਂ ਵੇਦਿਤਬ੍ਬਾ. ਵੇਸਾਲਿਯਂ ਕਿਰ ਏਕੋ ਦਾਸਕੋ ਨਾਮ ਬ੍ਰਾਹ੍ਮਣਮਾਣਵੋ ਤਿਣ੍ਣਂ ਅਨ੍ਤੇਵਾਸਿਕਸਤਾਨਂ ਜੇਟ੍ਠਨ੍ਤੇਵਾਸਿਕੋ ਹੁਤ੍ਵਾ ਆਚਰਿਯਸ੍ਸ ਸਨ੍ਤਿਕੇ ਸਿਪ੍ਪਂ ਉਗ੍ਗਣ੍ਹਨ੍ਤੋ ਦ੍ਵਾਦਸਵਸ੍ਸਿਕੋਯੇਵ ਤਿਣ੍ਣਂ ਵੇਦਾਨਂ ਪਾਰਗੂ ਅਹੋਸਿ. ਸੋ ਏਕਦਿਵਸਂ ਅਨ੍ਤੇਵਾਸਿਕਪਰਿਵੁਤੋ ਧਮ੍ਮਵਿਨਯਂ ਸਙ੍ਗਾਯਿਤ੍ਵਾ ਵਾਲਿਕਾਰਾਮੇ ਨਿਵਸਨ੍ਤਂ ਆਯਸ੍ਮਨ੍ਤਂ ਉਪਾਲਿਤ੍ਥੇਰਂ ਉਪਸਙ੍ਕਮਿਤ੍ਵਾ ਅਤ੍ਤਨੋ ਵੇਦੇਸੁ ਸਬ੍ਬਾਨਿ ਗਣ੍ਠਿਟ੍ਠਾਨਾਨਿ ਥੇਰਂ ਪੁਚ੍ਛਿ. ਥੇਰੋਪਿ ਸਬ੍ਬਂ ਬ੍ਯਾਕਰਿਤ੍ਵਾ ਸਯਮ੍ਪਿ ਏਕਂ ਪਞ੍ਹਂ ਪੁਚ੍ਛਨ੍ਤੋ ਨਾਮਂ ਸਨ੍ਧਾਯ ਇਮਂ ਪਞ੍ਹਂ ਪੁਚ੍ਛਿ ‘‘ਏਕਧਮ੍ਮੋ ਖੋ, ਮਾਣਵ, ਸਬ੍ਬੇਸੁ ਧਮ੍ਮੇਸੁ ਅਨੁਪਤਤਿ, ਸਬ੍ਬੇਪਿ, ਮਾਣਵ, ਧਮ੍ਮਾ ਏਕਧਮ੍ਮਸ੍ਮਿਂ ਓਸਰਨ੍ਤਿ, ਕਤਮੋ ਨੁ ਖੋ ਸੋ, ਮਾਣਵਕ, ਧਮ੍ਮੋ’’ਤਿ. ਸੋਪਿ ਖੋ ਮਾਣਵੋ ਪਞ੍ਹਸ੍ਸ ਅਤ੍ਥਂ ਅਜਾਨਨ੍ਤੋ ‘‘ਕਿਮਿਦਂ ਭੋ ਪਬ੍ਬਜਿਤਾ’’ਤਿ ਆਹ. ਬੁਦ੍ਧਮਨ੍ਤੋਯਂ ਮਾਣਵਾਤਿ. ਸਕ੍ਕਾ ਪਨਾਯਂ ਭੋ ਮਯ੍ਹਮ੍ਪਿ ਦਾਤੁਨ੍ਤਿ. ਸਕ੍ਕਾ, ਮਾਣਵ, ਅਮ੍ਹੇਹਿ ਗਹਿਤਪਬ੍ਬਜ੍ਜਂ ਗਣ੍ਹਨ੍ਤਸ੍ਸ ਦਾਤੁਨ੍ਤਿ. ‘‘ਸਾਧੁ ਖੋ ਭੋ ਪਬ੍ਬਜਿਤਾ’’ਤਿ ਮਾਣਵੋ ਸਮ੍ਪਟਿਚ੍ਛਿਤ੍ਵਾ ਅਤ੍ਤਨੋ ਮਾਤਰਂ ਪਿਤਰਂ ਆਚਰਿਯਞ੍ਚ ਅਨੁਜਾਨਾਪੇਤ੍ਵਾ ਤੀਹਿ ਅਨ੍ਤੇਵਾਸਿਕਸਤੇਹਿ ਸਦ੍ਧਿਂ ਥੇਰਸ੍ਸ ਸਨ੍ਤਿਕੇ ਪਬ੍ਬਜਿਤ੍ਵਾ ਪਰਿਪੁਣ੍ਣਵੀਸਤਿਵਸ੍ਸੋ ਉਪਸਮ੍ਪਦਂ ਲਭਿਤ੍ਵਾ ਅਰਹਤ੍ਤਂ ਪਾਪੁਣਿ. ਥੇਰੋ ਤਂ ਧੁਰਂ ਕਤ੍ਵਾ ਖੀਣਾਸਵਸਹਸ੍ਸਸ੍ਸ ਪਿਟਕਤ੍ਤਯਂ ਵਾਚੇਸਿ.

ਸੋਣਕੋ ਪਨ ਦਾਸਕਤ੍ਥੇਰਸ੍ਸ ਸਦ੍ਧਿਵਿਹਾਰਿਕੋ. ਸੋ ਕਿਰ ਕਾਸੀਸੁ ਏਕਸ੍ਸ ਵਾਣਿਜਕਸ੍ਸ ਪੁਤ੍ਤੋ ਹੁਤ੍ਵਾ ਪਞ੍ਚਦਸਵਸ੍ਸੁਦ੍ਦੇਸਿਕੋ ਏਕਂ ਸਮਯਂ ਮਾਤਾਪਿਤੂਹਿ ਸਦ੍ਧਿਂ ਵਾਣਿਜ੍ਜਾਯ ਗਿਰਿਬ੍ਬਜਂ ਗਤੋ. ਤਤੋ ਪਞ੍ਚਪਞ੍ਞਾਸਦਾਰਕੇਹਿ ਸਦ੍ਧਿਂ ਵੇਲ਼ੁਵਨਂ ਗਨ੍ਤ੍ਵਾ ਤਤ੍ਥ ਦਾਸਕਤ੍ਥੇਰਂ ਸਪਰਿਸਂ ਦਿਸ੍ਵਾ ਅਤਿਵਿਯ ਪਸਨ੍ਨੋ ਪਬ੍ਬਜ੍ਜਂ ਯਾਚਿਤ੍ਵਾ ਥੇਰੇਨ ਮਾਤਾਪਿਤਰੋ ਅਨੁਜਾਨਾਪੇਤ੍ਵਾ ‘‘ਪਬ੍ਬਜਾਹੀ’’ਤਿ ਵੁਤ੍ਤੋ ਮਾਤਾਪਿਤੁਸਨ੍ਤਿਕਂ ਗਨ੍ਤ੍ਵਾ ਤਮਤ੍ਥਂ ਆਰੋਚੇਤ੍ਵਾ ਤੇਸੁ ਅਨਿਚ੍ਛਨ੍ਤੇਸੁ ਛਿਨ੍ਨਭਤ੍ਤੋ ਹੁਤ੍ਵਾ ਮਾਤਾਪਿਤਰੋ ਅਨੁਜਾਨਾਪੇਤ੍ਵਾ ਪਞ੍ਚਪਞ੍ਞਾਸਾਯ ਦਾਰਕੇਹਿ ਸਦ੍ਧਿਂ ਥੇਰਸ੍ਸ ਸਨ੍ਤਿਕੇ ਪਬ੍ਬਜਿਤ੍ਵਾ ਲਦ੍ਧੂਪਸਮ੍ਪਦੋ ਅਰਹਤ੍ਤਂ ਪਾਪੁਣਿ. ਤਂ ਥੇਰੋ ਸਕਲਂ ਬੁਦ੍ਧਵਚਨਂ ਉਗ੍ਗਣ੍ਹਾਪੇਸਿ. ਸੋਪਿ ਗਣਪਾਮੋਕ੍ਖੋ ਹੁਤ੍ਵਾ ਬਹੂਨਂ ਧਮ੍ਮਵਿਨਯਂ ਵਾਚੇਸਿ.

ਸਿਗ੍ਗਵਤ੍ਥੇਰੋ ਪਨ ਸੋਣਕਤ੍ਥੇਰਸ੍ਸ ਸਦ੍ਧਿਵਿਹਾਰਿਕੋ ਅਹੋਸਿ. ਸੋ ਕਿਰ ਪਾਟਲਿਪੁਤ੍ਤੇ ਸਿਗ੍ਗਵੋ ਨਾਮ ਅਮਚ੍ਚਪੁਤ੍ਤੋ ਹੁਤ੍ਵਾ ਤਿਣ੍ਣਂ ਉਤੂਨਂ ਅਨੁਚ੍ਛਵਿਕੇਸੁ ਤੀਸੁ ਪਾਸਾਦੇਸੁ ਸਮ੍ਪਤ੍ਤਿਂ ਅਨੁਭਵਮਾਨੋ ਏਕਦਿਵਸਂ ਅਤ੍ਤਨੋ ਸਹਾਯੇਨ ਚਣ੍ਡਵਜ੍ਜਿਨਾ ਸੇਟ੍ਠਿਪੁਤ੍ਤੇਨ ਸਦ੍ਧਿਂ ਸਪਰਿਵਾਰੋ ਕੁਕ੍ਕੁਟਾਰਾਮਂ ਗਨ੍ਤ੍ਵਾ ਤਤ੍ਥ ਸੋਣਕਤ੍ਥੇਰਂ ਨਿਰੋਧਸਮਾਪਤ੍ਤਿਂ ਸਮਾਪਜ੍ਜਿਤ੍ਵਾ ਨਿਸਿਨ੍ਨਂ ਦਿਸ੍ਵਾ ਵਨ੍ਦਿਤ੍ਵਾ ਅਤ੍ਤਨਾ ਸਦ੍ਧਿਂ ਅਨਾਲਪਨ੍ਤਂ ਞਤ੍ਵਾ ਗਨ੍ਤ੍ਵਾ ਤਂ ਕਾਰਣਂ ਭਿਕ੍ਖੁਸਙ੍ਘਂ ਪੁਚ੍ਛਿਤ੍ਵਾ ਭਿਕ੍ਖੂਹਿ ‘‘ਸਮਾਪਤ੍ਤਿਂ ਸਮਾਪਨ੍ਨਾ ਨਾਲਪਨ੍ਤੀ’’ਤਿ ਵੁਤ੍ਤੋ ‘‘ਕਥਂ, ਭਨ੍ਤੇ, ਸਮਾਪਤ੍ਤਿਤੋ ਵੁਟ੍ਠਹਨ੍ਤੀ’’ਤਿ ਪੁਨ ਪੁਚ੍ਛਿਤ੍ਵਾ ਤੇਹਿ ਚ ਭਿਕ੍ਖੂਹਿ ‘‘ਸਤ੍ਥੁਨੋ ਚੇਵ ਸਙ੍ਘਸ੍ਸ ਚ ਪਕ੍ਕੋਸਨਾਯ ਯਥਾਪਰਿਚ੍ਛਿਨ੍ਨਕਾਲਤੋ ਆਯੁਸਙ੍ਖਯਾ ਚ ਵੁਟ੍ਠਹਨ੍ਤੀ’’ਤਿ ਵਤ੍ਵਾ ਤਸ੍ਸ ਸਪਰਿਵਾਰਸ੍ਸ ਉਪਨਿਸ੍ਸਯਂ ਦਿਸ੍ਵਾ ਸਙ੍ਘਸ੍ਸ ਵਚਨੇਨ ਨਿਰੋਧਾ ਵੁਟ੍ਠਾਪਿਤਂ ਸੋਣਕਤ੍ਥੇਰਂ ਦਿਸ੍ਵਾ ‘‘ਕਸ੍ਮਾ, ਭਨ੍ਤੇ, ਮਯਾ ਸਦ੍ਧਿਂ ਨਾਲਪਿਤ੍ਥਾ’’ਤਿ ਪੁਚ੍ਛਿਤ੍ਵਾ ਥੇਰੇਨ ‘‘ਭੁਞ੍ਜਿਤਬ੍ਬਕਂ ਕੁਮਾਰ ਭੁਞ੍ਜਿਮ੍ਹਾ’’ਤਿ ਵੁਤ੍ਤੇ ‘‘ਸਕ੍ਕਾ ਨੁ ਖੋ, ਭਨ੍ਤੇ, ਅਮ੍ਹੇਹਿਪਿ ਤਂ ਭੋਜੇਤੁ’’ਨ੍ਤਿ ਪੁਚ੍ਛਿਤ੍ਵਾ ‘‘ਸਕ੍ਕਾ, ਕੁਮਾਰ, ਅਮ੍ਹਾਦਿਸੇ ਕਤ੍ਵਾ ਭੋਜੇਤੁ’’ਨ੍ਤਿ ਵੁਤ੍ਤੇ ਤਮਤ੍ਥਂ ਮਾਤਾਪਿਤੂਨਂ ਆਰੋਚੇਤ੍ਵਾ ਤੇਹਿ ਅਨੁਞ੍ਞਾਤੋ ਅਤ੍ਤਨੋ ਸਹਾਯੇਨ ਚਣ੍ਡਵਜ੍ਜਿਨਾ ਤੇਹਿ ਚ ਪਞ੍ਚਹਿ ਪੁਰਿਸਸਤੇਹਿ ਸਦ੍ਧਿਂ ਸੋਣਕਤ੍ਥੇਰਸ੍ਸ ਸਨ੍ਤਿਕੇ ਪਬ੍ਬਜਿਤ੍ਵਾ ਉਪਸਮ੍ਪਨ੍ਨੋ ਅਹੋਸਿ. ਤਤ੍ਥ ਸਿਗ੍ਗਵੋ ਚ ਚਣ੍ਡਵਜ੍ਜੀ ਚ ਦ੍ਵੇ ਉਪਜ੍ਝਾਯਸ੍ਸੇਵ ਸਨ੍ਤਿਕੇ ਧਮ੍ਮਵਿਨਯਂ ਪਰਿਯਾਪੁਣਿਤ੍ਵਾ ਅਪਰਭਾਗੇ ਛਲ਼ਭਿਞ੍ਞਾ ਅਹੇਸੁਂ.

ਤਿਸ੍ਸਸ੍ਸ ਪਨ ਮੋਗ੍ਗਲਿਪੁਤ੍ਤਸ੍ਸ ਅਨੁਪੁਬ੍ਬਕਥਾ ਪਰਤੋ ਆਵਿ ਭਵਿਸ੍ਸਤਿ. ਵਿਜਿਤਾਵਿਨੋਤਿ ਵਿਜਿਤਸਬ੍ਬਕਿਲੇਸਪਟਿਪਕ੍ਖਤ੍ਤਾ ਵਿਜਿਤਵਨ੍ਤੋ. ਪਰਮ੍ਪਰਾਯਾਤਿ ਪਟਿਪਾਟਿਯਾ, ਅਨੁਕ੍ਕਮੇਨਾਤਿ ਵੁਤ੍ਤਂ ਹੋਤਿ. ਜਮ੍ਬੁਸਿਰਿਵ੍ਹਯੇਤਿ ਜਮ੍ਬੁਸਦਿਸਨਾਮੇ, ਜਮ੍ਬੁਨਾਮਕੇਤਿ ਵੁਤ੍ਤਂ ਹੋਤਿ. ਮਹਨ੍ਤੇਨ ਹਿ ਜਮ੍ਬੁਰੁਕ੍ਖੇਨ ਅਭਿਲਕ੍ਖਿਤਤ੍ਤਾ ਦੀਪੋਪਿ ‘‘ਜਮ੍ਬੂ’’ਤਿ ਵੁਚ੍ਚਤਿ. ਅਚ੍ਛਿਜ੍ਜਮਾਨਂ ਅਵਿਨਸ੍ਸਮਾਨਂ ਕਤ੍ਵਾ.

ਵਿਨਯਵਂਸਨ੍ਤਿਆਦੀਹਿ ਤੀਹਿ ਵਿਨਯਪਾਲ਼ਿਯੇਵ ਕਥਿਤਾ ਪਰਿਯਾਯਵਚਨਤ੍ਤਾ. ਪਕਤਞ੍ਞੁਤਨ੍ਤਿ ਵੇਯ੍ਯਤ੍ਤਿਯਂ, ਪਟੁਭਾਵਨ੍ਤਿ ਵੁਤ੍ਤਂ ਹੋਤਿ. ਧੁਰਗ੍ਗਾਹੋ ਅਹੋਸੀਤਿ ਪਧਾਨਗ੍ਗਾਹੀ ਅਹੋਸਿ, ਸਬ੍ਬੇਸਂ ਪਾਮੋਕ੍ਖੋ ਹੁਤ੍ਵਾ ਗਣ੍ਹੀਤਿ ਵੁਤ੍ਤਂ ਹੋਤਿ. ਭਿਕ੍ਖੂਨਂ ਸਮੁਦਾਯੋ ਸਮੂਹੋ ਭਿਕ੍ਖੁਸਮੁਦਾਯੋ, ਸਮਣਗਣੋਤਿ ਅਤ੍ਥੋ.

ਇਤਿ ਸਮਨ੍ਤਪਾਸਾਦਿਕਾਯ ਵਿਨਯਟ੍ਠਕਥਾਯ ਸਾਰਤ੍ਥਦੀਪਨਿਯਂ

ਪਠਮਮਹਾਸਙ੍ਗੀਤਿਕਥਾਵਣ੍ਣਨਾ ਸਮਤ੍ਤਾ.

ਦੁਤਿਯਸਙ੍ਗੀਤਿਕਥਾਵਣ੍ਣਨਾ

‘‘ਯਦਾ ਨਿਬ੍ਬਾਯਿਂਸੂ’’ਤਿ ਸਮ੍ਬਨ੍ਧੋ. ਜੋਤਯਿਤ੍ਵਾ ਚ ਸਬ੍ਬਧੀਤਿ ਤਮੇਵ ਸਦ੍ਧਮ੍ਮਂ ਸਬ੍ਬਤ੍ਥ ਪਕਾਸਯਿਤ੍ਵਾ. ‘‘ਜੁਤਿਮਨ੍ਤੋ’’ਤਿ ਵਤ੍ਤਬ੍ਬੇ ਗਾਥਾਬਨ੍ਧਵਸੇਨ ‘‘ਜੁਤੀਮਨ੍ਤੋ’’ਤਿ ਵੁਤ੍ਤਂ, ਪਞ੍ਞਾਜੋਤਿਸਮ੍ਪਨ੍ਨਾਤਿ ਅਤ੍ਥੋ, ਤੇਜਵਨ੍ਤੋਤਿ ਵਾ, ਮਹਾਨੁਭਾਵਾਤਿ ਵੁਤ੍ਤਂ ਹੋਤਿ. ਨਿਬ੍ਬਾਯਿਂਸੂਤਿ ਅਨੁਪਾਦਿਸੇਸਾਯ ਨਿਬ੍ਬਾਨਧਾਤੁਯਾ ਪਰਿਨਿਬ੍ਬਾਯਿਂਸੁ. ਪਹੀਨਸਬ੍ਬਕਿਲੇਸਤ੍ਤਾ ਨਤ੍ਥਿ ਏਤੇਸਂ ਕਤ੍ਥਚਿ ਆਲਯੋ ਤਣ੍ਹਾਤਿ ਅਨਾਲਯਾ, ਵੀਤਰਾਗਾਤਿ ਵੁਤ੍ਤਂ ਹੋਤਿ.

ਵਸ੍ਸਸਤਪਰਿਨਿਬ੍ਬੁਤੇ ਭਗਵਤੀਤਿ ਵਸ੍ਸਸਤਂ ਪਰਿਨਿਬ੍ਬੁਤਸ੍ਸ ਅਸ੍ਸਾਤਿ ਵਸ੍ਸਸਤਪਰਿਨਿਬ੍ਬੁਤੋ, ਭਗਵਾ, ਤਸ੍ਮਿਂ ਪਰਿਨਿਬ੍ਬਾਨਤੋ ਵਸ੍ਸਸਤੇ ਅਤਿਕ੍ਕਨ੍ਤੇਤਿ ਵੁਤ੍ਤਂ ਹੋਤਿ. ਵੇਸਾਲਿਕਾਤਿ ਵੇਸਾਲੀਨਿਵਾਸਿਨੋ. ਵਜ੍ਜਿਪੁਤ੍ਤਕਾਤਿ ਵਜ੍ਜਿਰਟ੍ਠੇ ਵੇਸਾਲਿਯਂ ਕੁਲਾਨਂ ਪੁਤ੍ਤਾ. ਕਪ੍ਪਤਿ ਸਿਙ੍ਗੀਲੋਣਕਪ੍ਪੋਤਿ ਸਿਙ੍ਗੇਨ ਲੋਣਂ ਪਰਿਹਰਿਤ੍ਵਾ ਪਰਿਹਰਿਤ੍ਵਾ ਅਲੋਣਕਪਿਣ੍ਡਪਾਤੇਨ ਸਦ੍ਧਿਂ ਭੁਞ੍ਜਿਤੁਂ ਕਪ੍ਪਤਿ, ਨ ਸਨ੍ਨਿਧਿਂ ਕਰੋਤੀਤਿ ਅਧਿਪ੍ਪਾਯੋ. ਕਪ੍ਪਤਿ ਦ੍ਵਙ੍ਗੁਲਕਪ੍ਪੋਤਿ ਦ੍ਵਙ੍ਗੁਲਂ ਅਤਿਕ੍ਕਨ੍ਤਾਯ ਛਾਯਾਯ ਵਿਕਾਲੇ ਭੋਜਨਂ ਭੁਞ੍ਜਿਤੁਂ ਕਪ੍ਪਤੀਤਿ ਅਤ੍ਥੋ. ਕਪ੍ਪਤਿ ਗਾਮਨ੍ਤਰਕਪ੍ਪੋਤਿ ‘‘ਗਾਮਨ੍ਤਰਂ ਗਮਿਸ੍ਸਾਮੀ’’ਤਿ ਪਵਾਰਿਤੇਨ ਅਨਤਿਰਿਤ੍ਤਭੋਜਨਂ ਭੁਞ੍ਜਿਤੁਂ ਕਪ੍ਪਤੀਤਿ ਅਤ੍ਥੋ. ਕਪ੍ਪਤਿ ਆਵਾਸਕਪ੍ਪੋਤਿ ਏਕਸੀਮਾਯਂ ਨਾਨਾਸੇਨਾਸਨੇਸੁ ਵਿਸੁਂ ਵਿਸੁਂ ਉਪੋਸਥਾਦੀਨਿ ਸਙ੍ਘਕਮ੍ਮਾਨਿ ਕਾਤੁਂ ਵਟ੍ਟਤੀਤਿ ਅਤ੍ਥੋ. ਕਪ੍ਪਤਿ ਅਨੁਮਤਿਕਪ੍ਪੋਤਿ ‘‘ਅਨਾਗਤਾਨਂ ਆਗਤਕਾਲੇ ਅਨੁਮਤਿਂ ਗਹੇਸ੍ਸਾਮੀ’’ਤਿ ਤੇਸੁ ਅਨਾਗਤੇਸੁਯੇਵ ਵਗ੍ਗੇਨ ਸਙ੍ਘੇਨ ਕਮ੍ਮਂ ਕਤ੍ਵਾ ਪਚ੍ਛਾ ਅਨੁਮਤਿਂ ਗਹੇਤੁਂ ਕਪ੍ਪਤਿ, ਵਗ੍ਗਕਮ੍ਮਂ ਨ ਹੋਤੀਤਿ ਅਧਿਪ੍ਪਾਯੋ. ਕਪ੍ਪਤਿ ਆਚਿਣ੍ਣਕਪ੍ਪੋਤਿ ਆਚਰਿਯੁਪਜ੍ਝਾਯੇਹਿ ਆਚਿਣ੍ਣੋ ਕਪ੍ਪਤੀਤਿ ਅਤ੍ਥੋ. ਸੋ ਪਨ ਏਕਚ੍ਚੋ ਕਪ੍ਪਤਿ ਧਮ੍ਮਿਕੋ, ਏਕਚ੍ਚੋ ਨ ਕਪ੍ਪਤਿ ਅਧਮ੍ਮਿਕੋਤਿ ਵੇਦਿਤਬ੍ਬੋ. ਕਪ੍ਪਤਿ ਅਮਥਿਤਕਪ੍ਪੋਤਿ ਯਂ ਖੀਰਂ ਖੀਰਭਾਵਂ ਵਿਜਹਿਤਂ ਦਧਿਭਾਵਂ ਅਸਮ੍ਪਤ੍ਤਂ, ਤਂ ਭੁਤ੍ਤਾਵਿਨਾ ਪਵਾਰਿਤੇਨ ਅਨਤਿਰਿਤ੍ਤਂ ਭੁਞ੍ਜਿਤੁਂ ਕਪ੍ਪਤੀਤਿ ਅਤ੍ਥੋ. ਕਪ੍ਪਤਿ ਜਲੋਗਿਂ ਪਾਤੁਨ੍ਤਿ ਏਤ੍ਥ ਜਲੋਗੀਤਿ ਤਰੁਣਸੁਰਾ. ਯਂ ਮਜ੍ਜਸਮ੍ਭਾਰਂ ਏਕਤੋ ਕਤਂ ਮਜ੍ਜਭਾਵਮਸਮ੍ਪਤ੍ਤਂ, ਤਂ ਪਾਤੁਂ ਵਟ੍ਟਤੀਤਿ ਅਧਿਪ੍ਪਾਯੋ. ਜਾਤਰੂਪਰਜਤਨ੍ਤਿ ਸਰਸਤੋ ਵਿਕਾਰਂ ਅਨਾਪਜ੍ਜਿਤ੍ਵਾ ਸਬ੍ਬਦਾ ਜਾਤਂ ਰੂਪਮੇਵ ਹੋਤੀਤਿ ਜਾਤਂ ਰੂਪਮੇਤਸ੍ਸਾਤਿ ਜਾਤਰੂਪਂ, ਸੁਵਣ੍ਣਂ. ਧਵਲਸਭਾਵਤਾਯ ਰਾਜਤੀਤਿ ਰਜਤਂ, ਰੂਪਿਯਂ. ਸੁਸੁਨਾਗਪੁਤ੍ਤੋਤਿ ਸੁਸੁਨਾਗਸ੍ਸ ਪੁਤ੍ਤੋ.

ਕਾਕਣ੍ਡਕਪੁਤ੍ਤੋਤਿ ਕਾਕਣ੍ਡਕਬ੍ਰਾਹ੍ਮਣਸ੍ਸ ਪੁਤ੍ਤੋ. ਵਜ੍ਜੀਸੂਤਿ ਜਨਪਦਵਚਨਤ੍ਤਾ ਬਹੁਵਚਨਂ ਕਤਂ. ਏਕੋਪਿ ਹਿ ਜਨਪਦੋ ਰੁਲ਼੍ਹੀਸਦ੍ਦਤ੍ਤਾ ਬਹੁਵਚਨੇਨ ਵੁਚ੍ਚਤਿ. ਯੇਨ ਵੇਸਾਲੀ, ਤਦਵਸਰੀਤਿ ਯੇਨ ਦਿਸਾਭਾਗੇਨ ਵੇਸਾਲੀ ਅਵਸਰਿਤਬ੍ਬਾ, ਯਸ੍ਮਿਂ ਵਾ ਪਦੇਸੇ ਵੇਸਾਲੀ, ਤਦਵਸਰਿ, ਤਂ ਪਤ੍ਤੋਤਿ ਅਤ੍ਥੋ. ਮਹਾਵਨੇ ਕੂਟਾਗਾਰਸਾਲਾਯਨ੍ਤਿ ਏਤ੍ਥ ਮਹਾਵਨਂ ਨਾਮ ਸਯਂਜਾਤਮਰੋਪਿਮਂ ਸਪਰਿਚ੍ਛੇਦਂ ਮਹਨ੍ਤਂ ਵਨਂ. ਕਪਿਲਵਤ੍ਥੁਸਾਮਨ੍ਤਾ ਪਨ ਮਹਾਵਨਂ ਹਿਮਵਨ੍ਤੇਨ ਸਹ ਏਕਾਬਦ੍ਧਂ ਅਪਰਿਚ੍ਛੇਦਂ ਹੁਤ੍ਵਾ ਮਹਾਸਮੁਦ੍ਦਂ ਆਹਚ੍ਚ ਠਿਤਂ, ਇਦਂ ਤਾਦਿਸਂ ਨ ਹੋਤੀਤਿ ਸਪਰਿਚ੍ਛੇਦਂ ਮਹਨ੍ਤਂ ਵਨਨ੍ਤਿ ਮਹਾਵਨਂ. ਕੂਟਾਗਾਰਸਾਲਾ ਪਨ ਮਹਾਵਨਂ ਨਿਸ੍ਸਾਯ ਕਤੇ ਆਰਾਮੇ ਕੂਟਾਗਾਰਂ ਅਨ੍ਤੋ ਕਤ੍ਵਾ ਹਂਸਵਟ੍ਟਕਚ੍ਛਨ੍ਨੇਨ ਹਂਸਮਣ੍ਡਲਾਕਾਰੇਨ ਕਤਾ.

ਤਦਹੁਪੋਸਥੇਤਿ ਏਤ੍ਥ ਤਦਹੂਤਿ ਤਸ੍ਮਿਂ ਅਹਨਿ, ਤਸ੍ਮਿਂ ਦਿਵਸੇਤਿ ਅਤ੍ਥੋ. ਉਪਵਸਨ੍ਤਿ ਏਤ੍ਥਾਤਿ ਉਪੋਸਥੋ, ਉਪਵਸਿਤਬ੍ਬਦਿਵਸੋ. ਉਪਵਸਨ੍ਤੀਤਿ ਚ ਸੀਲੇਨ ਵਾ ਸਬ੍ਬਸੋ ਆਹਾਰਸ੍ਸ ਚ ਅਭੁਞ੍ਜਨਸਙ੍ਖਾਤੇਨ ਅਨਸਨੇਨ ਵਾ ਖੀਰਪਾਨਮਧੁਪਾਨਾਦਿਮਤ੍ਤੇਨ ਵਾ ਉਪੇਤਾ ਹੁਤ੍ਵਾ ਵਸਨ੍ਤੀਤਿ ਅਤ੍ਥੋ. ਸੋ ਪਨੇਸ ਦਿਵਸੋ ਅਟ੍ਠਮੀਚਾਤੁਦ੍ਦਸੀਪਨ੍ਨਰਸੀਭੇਦੇਨ ਤਿਵਿਧੋ. ਕਤ੍ਥਚਿ ਪਨ ਪਾਤਿਮੋਕ੍ਖੇਪਿ ਸੀਲੇਪਿ ਉਪਵਾਸੇਪਿ ਪਞ੍ਞਤ੍ਤਿਯਮ੍ਪਿ ਉਪੋਸਥਸਦ੍ਦੋ ਆਗਤੋ. ਤਥਾ ਹੇਸ ‘‘ਆਯਾਮਾਵੁਸੋ ਕਪ੍ਪਿਨ, ਉਪੋਸਥਂ ਗਮਿਸ੍ਸਾਮਾ’’ਤਿਆਦੀਸੁ ਪਾਤਿਮੋਕ੍ਖੁਦ੍ਦੇਸੇ ਆਗਤੋ. ‘‘ਏਵਂ ਅਟ੍ਠਙ੍ਗਸਮਨ੍ਨਾਗਤੋ ਖੋ ਵਿਸਾਖੇ ਉਪੋਸਥੋ ਉਪਵੁਤ੍ਥੋ’’ਤਿਆਦੀਸੁ (ਅ. ਨਿ. ੮.੪੩) ਸੀਲੇ. ‘‘ਸੁਦ੍ਧਸ੍ਸ ਵੇ ਸਦਾ ਫੇਗ੍ਗੁ, ਸੁਦ੍ਧਸ੍ਸੁਪੋਸਥੋ ਸਦਾ’’ਤਿਆਦੀਸੁ (ਮ. ਨਿ. ੧.੭੯) ਉਪਵਾਸੇ. ‘‘ਉਪੋਸਥੋ ਨਾਮ ਨਾਗਰਾਜਾ’’ਤਿਆਦੀਸੁ (ਦੀ. ਨਿ. ੨.੨੪੬; ਮ. ਨਿ. ੩.੨੫੮) ਪਞ੍ਞਤ੍ਤਿਯਞ੍ਚ ਆਗਤੋ. ਤਤ੍ਥ ਉਪੇਚ੍ਚ ਵਸਿਤਬ੍ਬਤੋ ਉਪੋਸਥੋ ਪਾਤਿਮੋਕ੍ਖੁਦ੍ਦੇਸੋ. ਉਪੇਤੇਨ ਸਮਨ੍ਨਾਗਤੇਨ ਹੁਤ੍ਵਾ ਵਸਿਤਬ੍ਬਤੋ ਸਨ੍ਤਾਨੇ ਵਾਸੇਤਬ੍ਬਤੋ ਉਪੋਸਥੋ ਸੀਲਂ. ਅਸਨਾਦਿਸਂਯਮਾਦਿਂ ਵਾ ਉਪੇਚ੍ਚ ਵਸਨ੍ਤੀਤਿ ਉਪੋਸਥੋ ਉਪਵਾਸੋ. ਤਥਾਰੂਪੇ ਹਤ੍ਥਿਅਸ੍ਸਵਿਸੇਸੇ ਉਪੋਸਥੋਤਿ ਸਮਞ੍ਞਾਮਤ੍ਤਤੋ ਉਪੋਸਥੋ ਪਞ੍ਞਤ੍ਤਿ. ਇਧ ਪਨ ‘‘ਨ, ਭਿਕ੍ਖਵੇ, ਤਦਹੁਪੋਸਥੇ ਸਭਿਕ੍ਖੁਕਾ ਆਵਾਸਾ’’ਤਿਆਦੀਸੁ (ਮਹਾਵ. ੧੮੧) ਵਿਯ ਉਪੋਸਥਦਿਵਸੋ ਅਧਿਪ੍ਪੇਤੋ, ਤਸ੍ਮਾ ਤਦਹੁਪੋਸਥੇਤਿ ਤਸ੍ਮਿਂ ਉਪੋਸਥਦਿਵਸੇਤਿ ਅਤ੍ਥੋ. ਕਂਸਪਾਤਿਨ੍ਤਿ ਸੁਵਣ੍ਣਪਾਤਿਂ. ਕਹਾਪਣਮ੍ਪੀਤਿਆਦੀਸੁ ਕਹਾਪਣਸ੍ਸ ਸਮਭਾਗੋ ਅਡ੍ਢੋ. ਪਾਦੋ ਚਤੁਤ੍ਥਭਾਗੋ. ਮਾਸਕੋਯੇਵ ਮਾਸਕਰੂਪਂ. ਸਬ੍ਬਂ ਤਾਵ ਵਤ੍ਤਬ੍ਬਨ੍ਤਿ ਇਮਿਨਾ ਸਤ੍ਤਸਤਿਕਕ੍ਖਨ੍ਧਕੇ (ਚੂਲ਼ਵ. ੪੪੬ ਆਦਯੋ) ਆਗਤਾ ਸਬ੍ਬਾਪਿ ਪਾਲ਼ਿ ਇਧ ਆਨੇਤ੍ਵਾ ਵਤ੍ਤਬ੍ਬਾਤਿ ਦਸ੍ਸੇਤਿ. ਸਾ ਕੁਤੋ ਵਤ੍ਤਬ੍ਬਾਤਿ ਆਹ ‘‘ਯਾਵ ਇਮਾਯ ਪਨ ਵਿਨਯਸਙ੍ਗੀਤਿਯਾ’’ਤਿਆਦਿ. ਸਙ੍ਗਾਯਿਤਸਦਿਸਮੇਵ ਸਙ੍ਗਾਯਿਂਸੂਤਿ ਸਮ੍ਬਨ੍ਧੋ.

ਪੁਬ੍ਬੇ ਕਤਂ ਉਪਾਦਾਯਾਤਿ ਪੁਬ੍ਬੇ ਕਤਂ ਪਠਮਸਙ੍ਗੀਤਿਮੁਪਾਦਾਯ. ਸਾ ਪਨਾਯਂ ਸਙ੍ਗੀਤੀਤਿ ਸਮ੍ਬਨ੍ਧੋ. ਤੇਸੂਤਿ ਤੇਸੁ ਸਙ੍ਗੀਤਿਕਾਰਕੇਸੁ ਥੇਰੇਸੁ. ਵਿਸ੍ਸੁਤਾਤਿ ਗਣਪਾਮੋਕ੍ਖਤਾਯ ਵਿਸ੍ਸੁਤਾ ਸਬ੍ਬਤ੍ਥ ਪਾਕਟਾ. ਤਸ੍ਮਿਞ੍ਹਿ ਸਨ੍ਨਿਪਾਤੇ ਅਟ੍ਠੇਵ ਗਣਪਾਮੋਕ੍ਖਾ ਮਹਾਥੇਰਾ ਅਹੇਸੁਂ, ਤੇਸੁ ਚ ਵਾਸਭਗਾਮੀ ਸੁਮਨੋਤਿ ਦ੍ਵੇ ਥੇਰਾ ਅਨੁਰੁਦ੍ਧਤ੍ਥੇਰਸ੍ਸ ਸਦ੍ਧਿਵਿਹਾਰਿਕਾ, ਅਵਸੇਸਾ ਛ ਆਨਨ੍ਦਤ੍ਥੇਰਸ੍ਸ. ਏਤੇ ਪਨ ਸਬ੍ਬੇਪਿ ਅਟ੍ਠ ਮਹਾਥੇਰਾ ਭਗਵਨ੍ਤਂ ਦਿਟ੍ਠਪੁਬ੍ਬਾ. ਇਦਾਨਿ ਤੇ ਥੇਰੇ ਸਰੂਪਤੋ ਦਸ੍ਸੇਨ੍ਤੋ ਆਹ ‘‘ਸਬ੍ਬਕਾਮੀ ਚਾ’’ਤਿਆਦਿ. ਸਾਣਸਮ੍ਭੂਤੋਤਿ ਸਾਣਦੇਸਵਾਸੀ ਸਮ੍ਭੂਤਤ੍ਥੇਰੋ. ਦੁਤਿਯੋ ਸਙ੍ਗਹੋਤਿ ਸਮ੍ਬਨ੍ਧੋ. ਪਨ੍ਨਭਾਰਾਤਿ ਪਤਿਤਕ੍ਖਨ੍ਧਭਾਰਾ. ‘‘ਭਾਰਾ ਹਵੇ ਪਞ੍ਚਕ੍ਖਨ੍ਧਾ’’ਤਿ (ਸਂ. ਨਿ. ੩.੨੨) ਹਿ ਵੁਤ੍ਤਂ. ਕਤਕਿਚ੍ਚਾਤਿ ਚਤੂਸੁ ਸਚ੍ਚੇਸੁ ਚਤੂਹਿ ਮਗ੍ਗੇਹਿ ਕਤ੍ਤਬ੍ਬਸ੍ਸ ਪਰਿਞ੍ਞਾਪਹਾਨਸਅਛਕਿਰਿਯਾਭਾਵਨਾਸਙ੍ਖਾਤਸ੍ਸ ਸੋਲ਼ਸਵਿਧਸ੍ਸਪਿ ਕਿਚ੍ਚਸ੍ਸ ਪਰਿਨਿਟ੍ਠਿਤਤ੍ਤਾ ਕਤਕਿਚ੍ਚਾ.

ਅਬ੍ਬੁਦਨ੍ਤਿ ਉਪਦ੍ਦਵਂ ਵਦਨ੍ਤਿ ਚੋਰਕਮ੍ਮਮ੍ਪਿ ਭਗਵਤੋ ਵਚਨਂ ਥੇਨੇਤ੍ਵਾ ਅਤ੍ਤਨੋ ਵਚਨਸ੍ਸ ਦੀਪਨਤੋ. ਗਣ੍ਠਿਪਦੇ ਪਨ ‘‘ਅਬ੍ਬੁਦਂ ਗਣ੍ਡੋ’’ਤਿ ਵੁਤ੍ਤਂ. ਇਮਨ੍ਤਿ ਵਕ੍ਖਮਾਨਨਿਦਸ੍ਸਨਂ. ਸਨ੍ਦਿਸ੍ਸਮਾਨਾ ਮੁਖਾ ਸਮ੍ਮੁਖਾ. ਉਪਰਿਬ੍ਰਹ੍ਮਲੋਕੂਪਪਤ੍ਤਿਯਾ ਭਾਵਿਤਮਗ੍ਗਨ੍ਤਿ ਉਪਰਿਬ੍ਰਹ੍ਮਲੋਕੇ ਉਪਪਤ੍ਤਿਯਾ ਉਪ੍ਪਾਦਿਤਜ੍ਝਾਨਂ. ਝਾਨਞ੍ਹਿ ਤਤ੍ਰੂਪਪਤ੍ਤਿਯਾ ਉਪਾਯਭਾਵਤੋ ਇਧ ‘‘ਮਗ੍ਗੋ’’ਤਿ ਵੁਤ੍ਤਂ. ਉਪਾਯੋ ਹਿ ‘‘ਮਗ੍ਗੋ’’ਤਿ ਵੁਚ੍ਚਤਿ. ਵਚਨਤ੍ਥੋ ਪਨੇਤ੍ਥ – ਤਂ ਤਂ ਉਪਪਤ੍ਤਿਂ ਮਗ੍ਗਤਿ ਗਵੇਸਤਿ ਜਨੇਤਿ ਨਿਪ੍ਫਾਦੇਤੀਤਿ ਮਗ੍ਗੋਤਿ ਏਵਂ ਵੇਦਿਤਬ੍ਬੋ. ਅਤ੍ਥਤੋ ਚਾਯਂ ਮਗ੍ਗੋ ਨਾਮ ਚੇਤਨਾਪਿ ਹੋਤਿ ਚੇਤਨਾਸਮ੍ਪਯੁਤ੍ਤਧਮ੍ਮਾਪਿ ਤਦੁਭਯਮ੍ਪਿ. ‘‘ਨਿਰਯਞ੍ਚਾਹਂ, ਸਾਰਿਪੁਤ੍ਤ, ਜਾਨਾਮਿ ਨਿਰਯਗਾਮਿਞ੍ਚ ਮਗ੍ਗ’’ਨ੍ਤਿ (ਮ. ਨਿ. ੧.੧੫੩) ਹਿ ਏਤ੍ਥ ਚੇਤਨਾ ਮਗ੍ਗੋ ਨਾਮ.

‘‘ਸਦ੍ਧਾ ਹਿਰਿਯਂ ਕੁਸਲਞ੍ਚ ਦਾਨਂ,

ਧਮ੍ਮਾ ਏਤੇ ਸਪ੍ਪੁਰਿਸਾਨੁਯਾਤਾ;

ਏਤਞ੍ਹਿ ਮਗ੍ਗਂ ਦਿਵਿਯਂ ਵਦਨ੍ਤਿ,

ਏਤੇਨ ਹਿ ਗਚ੍ਛਤਿ ਦੇਵਲੋਕ’’ਨ੍ਤਿ. (ਅ. ਨਿ. ੮.੩੨; ਕਥਾ. ੪੭੯) –

ਏਤ੍ਥ ਚੇਤਨਾਸਮ੍ਪਯੁਤ੍ਤਧਮ੍ਮਾ ਮਗ੍ਗੋ ਨਾਮ. ‘‘ਅਯਂ ਭਿਕ੍ਖਵੇ ਮਗ੍ਗੋ ਅਯਂ ਪਟਿਪਦਾ’’ਤਿ ਸਙ੍ਖਾਰੂਪਪਤ੍ਤਿਸੁਤ੍ਤਾਦੀਸੁ (ਮ. ਨਿ. ੩.੧੬੧) ਚੇਤਨਾਪਿ ਚੇਤਨਾਸਮ੍ਪਯੁਤ੍ਤਧਮ੍ਮਾਪਿ ਮਗ੍ਗੋ ਨਾਮ. ਇਮਸ੍ਮਿਂ ਠਾਨੇ ਝਾਨਸ੍ਸ ਅਧਿਪ੍ਪੇਤਤ੍ਤਾ ਚੇਤਨਾਸਮ੍ਪਯੁਤ੍ਤਧਮ੍ਮਾ ਗਹੇਤਬ੍ਬਾ.

ਮੋਗ੍ਗਲਿਬ੍ਰਾਹ੍ਮਣਸ੍ਸਾਤਿ ਲੋਕਸਮ੍ਮਤਸ੍ਸ ਅਪੁਤ੍ਤਕਸ੍ਸ ਮੋਗ੍ਗਲਿਨਾਮਬ੍ਰਾਹ੍ਮਣਸ੍ਸ. ਨਨੁ ਚ ਕਥਮੇਤਂ ਨਾਮ ਵੁਤ੍ਤਂ ‘‘ਮੋਗ੍ਗਲਿਬ੍ਰਾਹ੍ਮਣਸ੍ਸ ਗੇਹੇ ਪਟਿਸਨ੍ਧਿਂ ਗਹੇਸ੍ਸਤੀ’’ਤਿ. ਕਿਂ ਉਪਰੂਪਪਤ੍ਤਿਯਾ ਪਟਿਲਦ੍ਧਸਮਾਪਤ੍ਤੀਨਮ੍ਪਿ ਕਾਮਾਵਚਰੇ ਉਪ੍ਪਤ੍ਤਿ ਹੋਤੀਤਿ? ਹੋਤਿ. ਸਾ ਚ ਕਤਾਧਿਕਾਰਾਨਂ ਮਹਾਪੁਞ੍ਞਾਨਂ ਚੇਤੋਪਣਿਧਿਵਸੇਨ ਹੋਤਿ, ਨ ਸਬ੍ਬੇਸਨ੍ਤਿ ਦਟ੍ਠਬ੍ਬਂ. ਅਥ ਮਹਗ੍ਗਤਸ੍ਸ ਗਰੁਕਕਮ੍ਮਸ੍ਸ ਵਿਪਾਕਂ ਪਟਿਬਾਹਿਤ੍ਵਾ ਪਰਿਤ੍ਤਕਮ੍ਮਂ ਕਥਮਤ੍ਤਨੋ ਵਿਪਾਕਸ੍ਸ ਓਕਾਸਂ ਕਰੋਤੀਤਿ? ਏਤ੍ਥ ਚ ਤਾਵ ਤੀਸੁਪਿ ਗਣ੍ਠਿਪਦੇਸੁ ਇਦਂ ਵੁਤ੍ਤਂ ‘‘ਨਿਕਨ੍ਤਿਬਲੇਨੇਵ ਝਾਨਾ ਪਰਿਹਾਯਤਿ, ਤਤੋ ਪਰਿਹੀਨਜ੍ਝਾਨਾ ਨਿਬ੍ਬਤ੍ਤਨ੍ਤੀ’’ਤਿ. ਕੇਚਿ ਪਨ ‘‘ਅਨੀਵਰਣਾਵਤ੍ਥਾਯ ਨਿਕਨ੍ਤਿਯਾ ਝਾਨਸ੍ਸ ਪਰਿਹਾਨਿ ਵੀਮਂਸਿਤ੍ਵਾ ਗਹੇਤਬ੍ਬਾ’’ਤਿ ਵਤ੍ਵਾ ਏਵਮੇਤ੍ਥ ਕਾਰਣਂ ਵਦਨ੍ਤਿ ‘‘ਸਤਿਪਿ ਮਹਗ੍ਗਤਕਮ੍ਮੁਨੋ ਵਿਪਾਕਪਟਿਬਾਹਨਸਮਤ੍ਥਸ੍ਸ ਪਰਿਤ੍ਤਕਮ੍ਮਸ੍ਸਪਿ ਅਭਾਵੇ ‘ਇਜ੍ਝਤਿ, ਭਿਕ੍ਖਵੇ, ਸੀਲਵਤੋ ਚੇਤੋਪਣਿਧਿ ਵਿਸੁਦ੍ਧਤ੍ਤਾ’ਤਿ (ਦੀ. ਨਿ. ੩.੩੩੭; ਅ. ਨਿ. ੮.੩੫; ਸਂ. ਨਿ. ੪.੩੫੨) ਵਚਨਤੋ ਕਾਮਭਵੇ ਚੇਤੋਪਣਿਧਿ ਮਹਗ੍ਗਤਕਮ੍ਮਸ੍ਸ ਵਿਪਾਕਂ ਪਟਿਬਾਹਿਤ੍ਵਾ ਪਰਿਤ੍ਤਕਮ੍ਮੁਨੋ ਵਿਪਾਕਸ੍ਸ ਓਕਾਸਂ ਕਰੋਤੀ’’ਤਿ.

ਸਾਧੁ ਸਪ੍ਪੁਰਿਸਾਤਿ ਏਤ੍ਥ ਸਾਧੂਤਿ ਆਯਾਚਨਤ੍ਥੇ ਨਿਪਾਤੋ, ਤਂ ਯਾਚਾਮਾਤਿ ਅਤ੍ਥੋ. ਹਟ੍ਠਪਹਟ੍ਠੋਤਿ ਚਿਤ੍ਤਪੀਣਨਵਸੇਨ ਪੁਨਪ੍ਪੁਨਂ ਸਨ੍ਤੁਟ੍ਠੋ. ਉਦਗ੍ਗੁਦਗ੍ਗੋਤਿ ਸਰੀਰਵਿਕਾਰੁਪ੍ਪਾਦਨਪੀਤਿਵਸੇਨ ਉਦਗ੍ਗੁਦਗ੍ਗੋ. ਪੀਤਿਮਾ ਹਿ ਪੁਗ੍ਗਲੋ ਕਾਯਚਿਤ੍ਤਾਨਂ ਉਗ੍ਗਤਤ੍ਤਾ ਅਬ੍ਭੁਗ੍ਗਤਤ੍ਤਾ ‘‘ਉਦਗ੍ਗੋ’’ਤਿ ਵੁਚ੍ਚਤਿ. ਸਾਧੂਤਿ ਪਟਿਸ੍ਸੁਣਿਤ੍ਵਾਤਿ ‘‘ਸਾਧੂ’’ਤਿ ਪਟਿਵਚਨਂ ਦਤ੍ਵਾ. ਤੀਰੇਤ੍ਵਾਤਿ ਨਿਟ੍ਠਪੇਤ੍ਵਾ. ਪੁਨ ਪਚ੍ਚਾਗਮਿਂਸੂਤਿ ਪੁਨ ਆਗਮਿਂਸੁ. ਤੇਨ ਖੋ ਪਨ ਸਮਯੇਨਾਤਿ ਯਸ੍ਮਿਂ ਸਮਯੇ ਦੁਤਿਯਸਙ੍ਗੀਤਿਂ ਅਕਂਸੁ, ਤਸ੍ਮਿਂ ਸਮਯੇਤਿ ਅਤ੍ਥੋ. ਨਵਕਾਤਿ ਵੁਤ੍ਤਮੇਵਤ੍ਥਂ ਵਿਭਾਵੇਤੁਂ ‘‘ਦਹਰਭਿਕ੍ਖੂ’’ਤਿ ਵੁਤ੍ਤਂ. ਤਂ ਅਧਿਕਰਣਂ ਨ ਸਮ੍ਪਾਪੁਣਿਂਸੂਤਿ ਤਂ ਵਜ੍ਜਿਪੁਤ੍ਤਕੇਹਿ ਉਪ੍ਪਾਦਿਤਂ ਅਧਿਕਰਣਂ ਵਿਨਿਚ੍ਛਿਨਿਤੁਂ ਨ ਸਮ੍ਪਾਪੁਣਿਂਸੁ ਨਾਗਮਿਂਸੁ. ਨੋ ਅਹੁਵਤ੍ਥਾਤਿ ਸਮ੍ਬਨ੍ਧੋ. ਇਦਂ ਦਣ੍ਡਕਮ੍ਮਨ੍ਤਿ ਇਦਾਨਿ ਵਤ੍ਤਬ੍ਬਂ ਸਨ੍ਧਾਯ ਵੁਤ੍ਤਂ. ਯਾਵਤਾਯੁਕਂ ਠਤ੍ਵਾ ਪਰਿਨਿਬ੍ਬੁਤਾਤਿ ਸਮ੍ਬਨ੍ਧੋ, ਯਾਵ ਅਤ੍ਤਨੋ ਅਤ੍ਤਨੋ ਆਯੁਪਰਿਮਾਣਂ, ਤਾਵ ਠਤ੍ਵਾ ਪਰਿਨਿਬ੍ਬੁਤਾਤਿ ਅਤ੍ਥੋ.

ਕਿਂ ਪਨ ਕਤ੍ਵਾ ਤੇ ਥੇਰਾ ਪਰਿਨਿਬ੍ਬੁਤਾਤਿ ਆਹ ‘‘ਦੁਤਿਯਂ ਸਙ੍ਗਹਂ ਕਤ੍ਵਾ’’ਤਿਆਦਿ. ਅਨਾਗਤੇਪਿ ਸਦ੍ਧਮ੍ਮਵੁਡ੍ਢਿਯਾ ਹੇਤੁਂ ਕਤ੍ਵਾ ਪਰਿਨਿਬ੍ਬੁਤਾਤਿ ਸਮ੍ਬਨ੍ਧੋ. ਇਦਾਨਿ ‘‘ਤੇਪਿ ਨਾਮ ਏਵਂ ਮਹਾਨੁਭਾਵਾ ਥੇਰਾ ਅਨਿਚ੍ਚਤਾਯ ਵਸਂ ਗਤਾ, ਕਿਮਙ੍ਗਂ ਪਨ ਅਞ੍ਞੇ’’ਤਿ ਸਂਵੇਜੇਤ੍ਵਾ ਓਵਦਨ੍ਤੋ ਆਹ ‘‘ਖੀਣਾਸਵਾ’’ਤਿਆਦਿ. ਅਨਿਚ੍ਚਤਾਵਸਨ੍ਤਿ ਅਨਿਚ੍ਚਤਾਵਸਤ੍ਤਂ, ਅਨਿਚ੍ਚਤਾਯਤ੍ਤਭਾਵਂ ਅਨਿਚ੍ਚਤਾਧੀਨਭਾਵਨ੍ਤਿ ਵੁਤ੍ਤਂ ਹੋਤਿ. ਜਮ੍ਮਿਂ ਲਾਮਕਂ ਦੁਰਭਿਸਮ੍ਭਵਂ ਅਨਭਿਭਵਨੀਯਂ ਅਤਿਕ੍ਕਮਿਤੁਂ ਅਸਕ੍ਕੁਣੇਯ੍ਯਂ ਅਨਿਚ੍ਚਤਂ ਏਵਂ ਞਤ੍ਵਾਤਿ ਸਮ੍ਬਨ੍ਧੋ. ਕੇਚਿ ਪਨ ‘‘ਦੁਰਭਿਸਮ੍ਭਵ’’ਨ੍ਤਿ ਏਤ੍ਥ ‘‘ਪਾਪੁਣਿਤੁਂ ਅਸਕ੍ਕੁਣੇਯ੍ਯ’’ਨ੍ਤਿ ਇਮਮਤ੍ਥਂ ਗਹੇਤ੍ਵਾ ‘‘ਯਂ ਦੁਰਭਿਸਮ੍ਭਵਂ ਨਿਚ੍ਚਂ ਅਮਤਂ ਪਦਂ, ਤਂ ਪਤ੍ਤੁਂ ਵਾਯਮੇ ਧੀਰੋ’’ਤਿ ਸਮ੍ਬਨ੍ਧਂ ਵਦਨ੍ਤਿ. ਸਬ੍ਬਾਕਾਰੇਨਾਤਿ ਸਬ੍ਬਪ੍ਪਕਾਰੇਨ ਵਤ੍ਤਬ੍ਬਂ ਕਿਞ੍ਚਿਪਿ ਅਸੇਸੇਤ੍ਵਾ ਦੁਤਿਯਸਙ੍ਗੀਤਿ ਸਂਵਣ੍ਣਿਤਾਤਿ ਅਧਿਪ੍ਪਾਯੋ.

ਇਤਿ ਸਮਨ੍ਤਪਾਸਾਦਿਕਾਯ ਵਿਨਯਟ੍ਠਕਥਾਯ ਸਾਰਤ੍ਥਦੀਪਨਿਯਂ

ਦੁਤਿਯਸਙ੍ਗੀਤਿਕਥਾਵਣ੍ਣਨਾ ਸਮਤ੍ਤਾ.

ਤਤਿਯਸਙ੍ਗੀਤਿਕਥਾਵਣ੍ਣਨਾ

ਇਮਿਸ੍ਸਾ ਪਨ ਸਙ੍ਗੀਤਿਯਾ ਧਮ੍ਮਸਙ੍ਗਾਹਕਤ੍ਥੇਰੇਹਿ ਨਿਕ੍ਕਡ੍ਢਿਤਾ ਤੇ ਦਸਸਹਸ੍ਸਾ ਵਜ੍ਜਿਪੁਤ੍ਤਕਾ ਭਿਕ੍ਖੂ ਪਕ੍ਖਂ ਪਰਿਯੇਸਮਾਨਾ ਅਤ੍ਤਨੋ ਅਤ੍ਤਨੋ ਅਨੁਰੂਪਂ ਦੁਬ੍ਬਲਪਕ੍ਖਂ ਲਭਿਤ੍ਵਾ ਵਿਸੁਂ ਮਹਾਸਙ੍ਘਿਕਂ ਆਚਰਿਯਕੁਲਂ ਨਾਮ ਅਕਂਸੁ, ਤਤੋ ਭਿਜ੍ਜਿਤ੍ਵਾ ਅਪਰਾਨਿ ਦ੍ਵੇ ਆਚਰਿਯਕੁਲਾਨਿ ਜਾਤਾਨਿ ਗੋਕੁਲਿਕਾ ਚ ਏਕਬ੍ਯੋਹਾਰਿਕਾ ਚ. ਗੋਕੁਲਿਕਨਿਕਾਯਤੋ ਭਿਜ੍ਜਿਤ੍ਵਾ ਅਪਰਾਨਿ ਦ੍ਵੇ ਆਚਰਿਯਕੁਲਾਨਿ ਜਾਤਾਨਿ ਪਣ੍ਣਤ੍ਤਿਵਾਦਾ ਚ ਬਾਹੁਲਿਯਾ ਚ. ਬਹੁਸ੍ਸੁਤਿਕਾਤਿਪਿ ਤੇਸਂਯੇਵ ਨਾਮਂ, ਤੇਸਂਯੇਵ ਅਨ੍ਤਰਾ ਚੇਤਿਯਵਾਦਾ ਨਾਮ ਅਪਰੇ ਆਚਰਿਯਵਾਦਾ ਉਪ੍ਪਨ੍ਨਾ. ਏਵਂ ਮਹਾਸਙ੍ਘਿਕਾਚਰਿਯਕੁਲਤੋ ਦੁਤਿਯੇ ਵਸ੍ਸਸਤੇ ਪਞ੍ਚਾਚਰਿਯਕੁਲਾਨਿ ਉਪ੍ਪਨ੍ਨਾਨਿ, ਤਾਨਿ ਮਹਾਸਙ੍ਘਿਕੇਹਿ ਸਦ੍ਧਿਂ ਛ ਹੋਨ੍ਤਿ.

ਤਸ੍ਮਿਂਯੇਵ ਦੁਤਿਯੇ ਵਸ੍ਸਸਤੇ ਥੇਰਵਾਦਤੋ ਭਿਜ੍ਜਿਤ੍ਵਾ ਦ੍ਵੇ ਆਚਰਿਯਵਾਦਾ ਉਪ੍ਪਨ੍ਨਾ ਮਹਿਸਾਸਕਾ ਚ ਵਜ੍ਜਿਪੁਤ੍ਤਕਾ ਚ. ਤਤ੍ਥ ਵਜ੍ਜਿਪੁਤ੍ਤਕਵਾਦਤੋ ਭਿਜ੍ਜਿਤ੍ਵਾ ਅਪਰੇ ਚਤ੍ਤਾਰੋ ਆਚਰਿਯਵਾਦਾ ਉਪ੍ਪਨ੍ਨਾ ਧਮ੍ਮੁਤ੍ਤਰਿਕਾ ਭਦ੍ਦਯਾਨਿਕਾ ਛਨ੍ਨਾਗਾਰਿਕਾ ਸਮਿਤਿਕਾਤਿ. ਪੁਨ ਤਸ੍ਮਿਂਯੇਵ ਦੁਤਿਯੇ ਵਸ੍ਸਸਤੇ ਮਹਿਸਾਸਕਵਾਦਤੋ ਭਿਜ੍ਜਿਤ੍ਵਾ ਸਬ੍ਬਤ੍ਥਿਵਾਦਾ ਧਮ੍ਮਗੁਤ੍ਤਿਕਾਤਿ ਦ੍ਵੇ ਆਚਰਿਯਵਾਦਾ ਉਪ੍ਪਨ੍ਨਾ. ਪੁਨ ਸਬ੍ਬਤ੍ਥਿਵਾਦਕੁਲਤੋ ਭਿਜ੍ਜਿਤ੍ਵਾ ਕਸ੍ਸਪਿਕਾ ਨਾਮ ਜਾਤਾ, ਕਸ੍ਸਪਿਕੇਸੁਪਿ ਭਿਨ੍ਨੇਸੁ ਅਪਰੇ ਸਙ੍ਕਨ੍ਤਿਕਾ ਨਾਮ ਜਾਤਾ, ਸਙ੍ਕਨ੍ਤਿਕੇਸੁ ਭਿਨ੍ਨੇਸੁ ਸੁਤ੍ਤਵਾਦਾ ਨਾਮ ਜਾਤਾਤਿ ਥੇਰਵਾਦਤੋ ਭਿਜ੍ਜਿਤ੍ਵਾ ਇਮੇ ਏਕਾਦਸ ਆਚਰਿਯਵਾਦਾ ਉਪ੍ਪਨ੍ਨਾ, ਤੇ ਥੇਰਵਾਦੇਨ ਸਦ੍ਧਿਂ ਦ੍ਵਾਦਸ ਹੋਨ੍ਤਿ. ਇਤਿ ਇਮੇ ਚ ਦ੍ਵਾਦਸ ਮਹਾਸਙ੍ਘਿਕਾਨਞ੍ਚ ਛ ਆਚਰਿਯਵਾਦਾਤਿ ਸਬ੍ਬੇ ਅਟ੍ਠਾਰਸ ਆਚਰਿਯਵਾਦਾ ਦੁਤਿਯੇ ਵਸ੍ਸਸਤੇ ਉਪ੍ਪਨ੍ਨਾ. ਅਟ੍ਠਾਰਸ ਨਿਕਾਯਾਤਿਪਿ ਅਟ੍ਠਾਰਸਾਚਰਿਯਕੁਲਾਨੀਤਿਪਿ ਏਤੇਸਂਯੇਵ ਨਾਮਂ. ਏਤੇਸੁ ਪਨ ਸਤ੍ਤਰਸ ਵਾਦਾ ਭਿਨ੍ਨਕਾ, ਥੇਰਵਾਦੋਵੇਕੋ ਅਸਮ੍ਭਿਨ੍ਨਕੋਤਿ ਵੇਦਿਤਬ੍ਬੋ. ਵੁਤ੍ਤਮ੍ਪਿ ਚੇਤਂ ਦੀਪਵਂਸੇ –

‘‘ਨਿਕ੍ਕਡ੍ਢਿਤਾ ਪਾਪਭਿਕ੍ਖੂ, ਥੇਰੇਹਿ ਵਜ੍ਜਿਪੁਤ੍ਤਕਾ;

ਅਞ੍ਞਂ ਪਕ੍ਖਂ ਲਭਿਤ੍ਵਾਨ, ਅਧਮ੍ਮਵਾਦੀ ਬਹੂ ਜਨਾ.

‘‘ਦਸਸਹਸ੍ਸਾ ਸਮਾਗਨ੍ਤ੍ਵਾ, ਅਕਂਸੁ ਧਮ੍ਮਸਙ੍ਗਹਂ;

ਤਸ੍ਮਾਯਂ ਧਮ੍ਮਸਙ੍ਗੀਤਿ, ਮਹਾਸਙ੍ਗੀਤਿ ਵੁਚ੍ਚਤਿ.

‘‘ਮਹਾਸਙ੍ਗੀਤਿਕਾ ਭਿਕ੍ਖੂ, ਵਿਲੋਮਂ ਅਕਂਸੁ ਸਾਸਨੇ;

ਭਿਨ੍ਦਿਤ੍ਵਾ ਮੂਲਸਙ੍ਗਹਂ, ਅਞ੍ਞਂ ਅਕਂਸੁ ਸਙ੍ਗਹਂ.

‘‘ਅਞ੍ਞਤ੍ਰ ਸਙ੍ਗਹਿਤਂ ਸੁਤ੍ਤਂ, ਅਞ੍ਞਤ੍ਰ ਅਕਰਿਂਸੁ ਤੇ;

ਅਤ੍ਥਂ ਧਮ੍ਮਞ੍ਚ ਭਿਨ੍ਦਿਂਸੁ, ਵਿਨਯੇ ਨਿਕਾਯੇਸੁ ਚ ਪਞ੍ਚਸੁ.

‘‘ਪਰਿਯਾਯਦੇਸਿਤਞ੍ਚਾਪਿ, ਅਥੋ ਨਿਪ੍ਪਰਿਯਾਯਦੇਸਿਤਂ;

ਨੀਤਤ੍ਥਞ੍ਚੇਵ ਨੇਯ੍ਯਤ੍ਥਂ, ਅਜਾਨਿਤ੍ਵਾਨ ਭਿਕ੍ਖਵੋ.

‘‘ਅਞ੍ਞਂ ਸਨ੍ਧਾਯ ਭਣਿਤਂ, ਅਞ੍ਞਂ ਅਤ੍ਥਂ ਠਪਯਿਂਸੁ ਤੇ;

ਬ੍ਯਞ੍ਜਨਚ੍ਛਾਯਾਯ ਤੇ ਭਿਕ੍ਖੂ, ਬਹੁਂ ਅਤ੍ਥਂ ਵਿਨਾਸਯੁਂ.

‘‘ਛਡ੍ਡੇਤ੍ਵਾਨ ਏਕਦੇਸਂ, ਸੁਤ੍ਤਂ ਵਿਨਯਗਮ੍ਭਿਰਂ;

ਪਤਿਰੂਪਂ ਸੁਤ੍ਤਂ ਵਿਨਯਂ, ਤਞ੍ਚ ਅਞ੍ਞਂ ਕਰਿਂਸੁ ਤੇ.

‘‘ਪਰਿਵਾਰਂ ਅਤ੍ਥੁਦ੍ਧਾਰਂ, ਅਭਿਧਮ੍ਮਂ ਛਪ੍ਪਕਰਣਂ;

ਪਟਿਸਮ੍ਭਿਦਞ੍ਚ ਨਿਦ੍ਦੇਸਂ, ਏਕਦੇਸਞ੍ਚ ਜਾਤਕਂ;

ਏਤ੍ਤਕਂ ਵਿਸ੍ਸਜ੍ਜੇਤ੍ਵਾਨ, ਅਞ੍ਞਾਨਿ ਅਕਰਿਂਸੁ ਤੇ.

‘‘ਨਾਮਂ ਲਿਙ੍ਗਂ ਪਰਿਕ੍ਖਾਰਂ, ਆਕਪ੍ਪਕਰਣਾਨਿ ਚ;

ਪਕਤਿਭਾਵਂ ਵਿਜਹਿਤ੍ਵਾ, ਤਞ੍ਚ ਅਞ੍ਞਂ ਅਕਂਸੁ ਤੇ.

‘‘ਪੁਬ੍ਬਙ੍ਗਮਾ ਭਿਨ੍ਨਵਾਦਾ, ਮਹਾਸਙ੍ਗੀਤਿਕਾਰਕਾ;

ਤੇਸਞ੍ਚ ਅਨੁਕਾਰੇਨ, ਭਿਨ੍ਨਵਾਦਾ ਬਹੂ ਅਹੁ.

‘‘ਤਤੋ ਅਪਰਕਾਲਮ੍ਹਿ, ਤਸ੍ਮਿਂ ਭੇਦੋ ਅਜਾਯਥ;

ਗੋਕੁਲਿਕਾ ਏਕਬ੍ਯੋਹਾਰਿ, ਦ੍ਵਿਧਾ ਭਿਜ੍ਜਿਤ੍ਥ ਭਿਕ੍ਖਵੋ.

‘‘ਗੋਕੁਲਿਕਾਨਂ ਦ੍ਵੇ ਭੇਦਾ, ਅਪਰਕਾਲਮ੍ਹਿ ਜਾਯਥ;

ਬਹੁਸ੍ਸੁਤਿਕਾ ਚ ਪਞ੍ਞਤ੍ਤਿ, ਦ੍ਵਿਧਾ ਭਿਜ੍ਜਿਤ੍ਥ ਭਿਕ੍ਖਵੋ.

‘‘ਚੇਤਿਯਾ ਚ ਪੁਨਵਾਦੀ, ਮਹਾਸਙ੍ਗੀਤਿਭੇਦਕਾ;

ਪਞ੍ਚ ਵਾਦਾ ਇਮੇ ਸਬ੍ਬੇ, ਮਹਾਸਙ੍ਗੀਤਿਮੂਲਕਾ.

‘‘ਅਤ੍ਥਂ ਧਮ੍ਮਞ੍ਚ ਭਿਨ੍ਦਿਂਸੁ, ਏਕਦੇਸਞ੍ਚ ਸਙ੍ਗਹਂ;

ਗਨ੍ਥਞ੍ਚ ਏਕਦੇਸਞ੍ਹਿ, ਛਡ੍ਡੇਤ੍ਵਾ ਅਞ੍ਞਂ ਅਕਂਸੁ ਤੇ.

‘‘ਨਾਮਂ ਲਿਙ੍ਗਂ ਪਰਿਕ੍ਖਾਰਂ, ਆਕਪ੍ਪਕਰਣਾਨਿ ਚ;

ਪਕਤਿਭਾਵਂ ਵਿਜਹਿਤ੍ਵਾ, ਤਞ੍ਚ ਅਞ੍ਞਂ ਅਕਂਸੁ ਤੇ.

‘‘ਵਿਸੁਦ੍ਧਤ੍ਥੇਰਵਾਦਮ੍ਹਿ, ਪੁਨ ਭੇਦੋ ਅਜਾਯਥ;

ਮਹਿਸਾਸਕਾ ਵਜ੍ਜਿਪੁਤ੍ਤਕਾ, ਦ੍ਵਿਧਾ ਭਿਜ੍ਜਿਤ੍ਥ ਭਿਕ੍ਖਵੋ.

‘‘ਵਜ੍ਜਿਪੁਤ੍ਤਕਵਾਦਮ੍ਹਿ, ਚਤੁਧਾ ਭੇਦੋ ਅਜਾਯਥ;

ਧਮ੍ਮਤ੍ਤੁਰਿਕਾ ਭਦ੍ਦਯਾਨਿਕਾ, ਛਨ੍ਨਾਗਾਰਿਕਾ ਚ ਸਮਿਤਿ.

‘‘ਮਹਿਸਾਸਕਾਨਂ ਦ੍ਵੇ ਭੇਦਾ, ਅਪਰਕਾਲਮ੍ਹਿ ਅਜਾਯਥ;

ਸਬ੍ਬਤ੍ਥਿਵਾਦਾ ਧਮ੍ਮਗੁਤ੍ਤਾ, ਦ੍ਵਿਧਾ ਭਿਜ੍ਜਿਤ੍ਥ ਭਿਕ੍ਖਵੋ.

‘‘ਸਬ੍ਬਤ੍ਥਿਵਾਦਾਨਂ ਕਸ੍ਸਪਿਕਾ, ਸਙ੍ਕਨ੍ਤਿ ਕਸ੍ਸਪਿਕੇਨ ਚ;

ਸਙ੍ਕਨ੍ਤਿਕਾਨਂ ਸੁਤ੍ਤਵਾਦੀ, ਅਨੁਪੁਬ੍ਬੇਨ ਭਿਜ੍ਜਥ.

‘‘ਇਮੇ ਏਕਾਦਸ ਵਾਦਾ, ਪਭਿਨ੍ਨਾ ਥੇਰਵਾਦਤੋ;

ਅਤ੍ਥਂ ਧਮ੍ਮਞ੍ਚ ਭਿਨ੍ਦਿਂਸੁ, ਏਕਦੇਸਞ੍ਚ ਸਙ੍ਗਹਂ;

ਗਨ੍ਥਞ੍ਚ ਏਕਦੇਸਞ੍ਹਿ, ਛਡ੍ਡੇਤ੍ਵਾ ਅਞ੍ਞਂ ਅਕਂਸੁ ਤੇ.

‘‘ਨਾਮਂ ਲਿਙ੍ਗਂ ਪਰਿਕ੍ਖਾਰਂ, ਆਕਪ੍ਪਕਰਣਾਨਿ ਚ;

ਪਕਤਿਭਾਵਂ ਵਿਜਹਿਤ੍ਵਾ, ਤਞ੍ਚ ਅਞ੍ਞਂ ਅਕਂਸੁ ਤੇ.

‘‘ਸਤ੍ਤਰਸ ਭਿਨ੍ਨਵਾਦਾ, ਏਕਵਾਦੋ ਅਭਿਨ੍ਨਕੋ;

ਸਬ੍ਬੇਵਟ੍ਠਾਰਸ ਹੋਨ੍ਤਿ, ਭਿਨ੍ਨਵਾਦੇਨ ਤੇ ਸਹ;

ਨਿਗ੍ਰੋਧੋਵ ਮਹਾਰੁਕ੍ਖੋ, ਥੇਰਵਾਦਾਨਮੁਤ੍ਤਮੋ.

‘‘ਅਨੂਨਂ ਅਨਧਿਕਞ੍ਚ, ਕੇਵਲਂ ਜਿਨਸਾਸਨਂ;

ਕਣ੍ਟਕਾ ਵਿਯ ਰੁਕ੍ਖਮ੍ਹਿ, ਨਿਬ੍ਬਤ੍ਤਾ ਵਾਦਸੇਸਕਾ.

‘‘ਪਠਮੇ ਵਸ੍ਸਸਤੇ ਨਤ੍ਥਿ, ਦੁਤਿਯੇ ਵਸ੍ਸਸਤਨ੍ਤਰੇ;

ਭਿਨ੍ਨਾ ਸਤ੍ਤਰਸ ਵਾਦਾ, ਉਪ੍ਪਨ੍ਨਾ ਜਿਨਸਾਸਨੇ’’ਤਿ.

ਅਪਰਾਪਰਂ ਪਨ ਹੇਮਵਤਾ ਰਾਜਗਿਰਿਕਾ ਸਿਦ੍ਧਤ੍ਥਿਕਾ ਪੁਬ੍ਬਸੇਲਿਯਾ ਅਪਰਸੇਲਿਯਾ ਵਾਜਿਰਿਯਾਤਿ ਅਞ੍ਞੇਪਿ ਛ ਆਚਰਿਯਵਾਦਾ ਉਪ੍ਪਨ੍ਨਾ. ਪੁਰਿਮਕਾਨਂ ਪਨ ਅਟ੍ਠਾਰਸਨ੍ਨਂ ਆਚਰਿਯਵਾਦਾਨਂ ਵਸੇਨ ਪਵਤ੍ਤਮਾਨੇ ਸਾਸਨੇ ਅਸੋਕੋ ਧਮ੍ਮਰਾਜਾ ਪਟਿਲਦ੍ਧਸਦ੍ਧੋ ਦਿਵਸੇ ਦਿਵਸੇ ਬੁਦ੍ਧਪੂਜਾਯ ਸਤਸਹਸ੍ਸਂ, ਧਮ੍ਮਪੂਜਾਯ ਸਤਸਹਸ੍ਸਂ, ਸਙ੍ਘਪੂਜਾਯ ਸਤਸਹਸ੍ਸਂ, ਅਤ੍ਤਨੋ ਆਚਰਿਯਸ੍ਸ ਨਿਗ੍ਰੋਧਤ੍ਥੇਰਸ੍ਸ ਸਤਸਹਸ੍ਸਂ, ਚਤੂਸੁ ਦ੍ਵਾਰੇਸੁ ਭੇਸਜ੍ਜਤ੍ਥਾਯ ਸਤਸਹਸ੍ਸਨ੍ਤਿ ਪਞ੍ਚ ਸਤਸਹਸ੍ਸਾਨਿ ਪਰਿਚ੍ਚਜਨ੍ਤੋ ਸਾਸਨੇ ਉਲ਼ਾਰਂ ਲਾਭਸਕ੍ਕਾਰਂ ਪਵਤ੍ਤੇਸਿ. ਤਦਾ ਹਤਲਾਭਸਕ੍ਕਾਰੇਹਿ ਤਿਤ੍ਥਿਯੇਹਿ ਉਪ੍ਪਾਦਿਤਂ ਅਨੇਕਪ੍ਪਕਾਰਂ ਸਾਸਨਮਲਂ ਵਿਸੋਧੇਤ੍ਵਾ ਮੋਗ੍ਗਲਿਪੁਤ੍ਤਤਿਸ੍ਸਤ੍ਥੇਰੋ ਤਿਪਿਟਕਪਰਿਯਤ੍ਤਿਧਰਾਨਂ ਪਭਿਨ੍ਨਪਟਿਸਮ੍ਭਿਦਾਨਂ ਭਿਕ੍ਖੂਨਂ ਸਹਸ੍ਸਮੇਕਂ ਗਹੇਤ੍ਵਾ ਯਥਾ ਮਹਾਕਸ੍ਸਪਤ੍ਥੇਰੋ ਚ ਯਸਤ੍ਥੇਰੋ ਚ ਧਮ੍ਮਞ੍ਚ ਵਿਨਯਞ੍ਚ ਸਙ੍ਗਾਯਿਂਸੁ, ਏਵਮੇਵ ਸਙ੍ਗਾਯਨ੍ਤੋ ਤਤਿਯਸਙ੍ਗੀਤਿਂ ਅਕਾਸਿ. ਇਦਾਨਿ ਤਂ ਤਤਿਯਸਙ੍ਗੀਤਿਂ ਮੂਲਤੋ ਪਭੁਤਿ ਵਿਤ੍ਥਾਰੇਤ੍ਵਾ ਦਸ੍ਸੇਨ੍ਤੋ ਆਹ ‘‘ਤਿਸ੍ਸੋਪਿ ਖੋ ਮਹਾਬ੍ਰਹ੍ਮਾ ਬ੍ਰਹ੍ਮਲੋਕਤੋ ਚਵਿਤ੍ਵਾ ਮੋਗ੍ਗਲਿਬ੍ਰਾਹ੍ਮਣਸ੍ਸ ਗੇਹੇ ਪਟਿਸਨ੍ਧਿਂ ਅਗ੍ਗਹੇਸੀ’’ਤਿਆਦਿ.

ਤਤ੍ਥ ਗੇਹੇ ਪਟਿਸਨ੍ਧਿਂ ਅਗ੍ਗਹੇਸੀਤਿ ਮੋਗ੍ਗਲਿਬ੍ਰਾਹ੍ਮਣਸ੍ਸ ਗੇਹੇ ਬ੍ਰਾਹ੍ਮਣਿਯਾ ਕੁਚ੍ਛਿਮ੍ਹਿ ਪਟਿਸਨ੍ਧਿਂ ਅਗ੍ਗਹੇਸੀਤਿ ਅਤ੍ਥੋ. ਗੇਹਸ੍ਸ ਪਨ ਤਨ੍ਨਿਸ੍ਸਯਤ੍ਤਾ ਨਿਸ੍ਸਿਤੇ ਨਿਸ੍ਸਯਵੋਹਾਰਵਸੇਨ ‘‘ਗੇਹੇ ਪਟਿਸਨ੍ਧਿਂ ਅਗ੍ਗਹੇਸੀ’’ਤਿ ਵੁਤ੍ਤਂ ਯਥਾ ‘‘ਮਞ੍ਚਾ ਉਕ੍ਕੁਟ੍ਠਿਂ ਕਰੋਨ੍ਤਿ, ਸਬ੍ਬੋ ਗਾਮੋ ਆਗਤੋ’’ਤਿ. ਸਤ੍ਤਵਸ੍ਸਾਨੀਤਿ ਅਚ੍ਚਨ੍ਤਸਂਯੋਗੇ ਉਪਯੋਗਵਚਨਂ. ਅਤਿਚ੍ਛਥਾਤਿ ਅਤਿਕ੍ਕਮਿਤ੍ਵਾ ਇਚ੍ਛਥ, ਇਧ ਭਿਕ੍ਖਾ ਨ ਲਬ੍ਭਤਿ, ਇਤੋ ਅਞ੍ਞਤ੍ਥ ਗਨ੍ਤ੍ਵਾ ਭਿਕ੍ਖਂ ਪਰਿਯੇਸਥਾਤਿ ਅਧਿਪ੍ਪਾਯੋ. ‘‘ਭੋ ਪਬ੍ਬਜਿਤਾ’’ਤਿਆਦਿ ਬ੍ਰਾਹ੍ਮਣੋ ਅਤ੍ਤਨੋ ਗੇਹੇ ਭਿਕ੍ਖਾਲਾਭਂ ਅਨਿਚ੍ਛਨ੍ਤੋ ਆਹ. ਪਟਿਯਾਦਿਤਭਤ੍ਤਤੋਤਿ ਸਮ੍ਪਾਦੇਤ੍ਵਾ ਠਪਿਤਭਤ੍ਤਤੋ. ਤਦੁਪਿਯਨ੍ਤਿ ਤਦਨੁਰੂਪਂ. ਉਪਸਮਂ ਦਿਸ੍ਵਾਤਿ ਥੇਰਸ੍ਸ ਕਾਯਚਿਤ੍ਤਵੂਪਸਮਂ ਪੁਨਪ੍ਪੁਨਂ ਦਿਸ੍ਵਾ, ਞਤ੍ਵਾਤਿ ਅਤ੍ਥੋ. ਇਰਿਯਾਪਥਵੂਪਸਮਸਨ੍ਦਸ੍ਸਨੇਨ ਹਿ ਤਨ੍ਨਿਬਨ੍ਧਿਨੋ ਚਿਤ੍ਤਸ੍ਸ ਯੋਨਿਸੋ ਪਵਤ੍ਤਿਉਪਸਮੋਪਿ ਵਿਞ੍ਞਾਯਤਿ. ਭਿਯ੍ਯੋਸੋ ਮਤ੍ਤਾਯ ਪਸੀਦਿਤ੍ਵਾਤਿ ਪੁਨਪ੍ਪੁਨਂ ਵਿਸੇਸਤੋ ਅਧਿਕਤਰਂ ਪਸੀਦਿਤ੍ਵਾ. ਭਤ੍ਤਵਿਸ੍ਸਗ੍ਗਕਰਣਤ੍ਥਾਯਾਤਿ ਭਤ੍ਤਕਿਚ੍ਚਕਰਣਤ੍ਥਾਯ. ਅਧਿਵਾਸੇਤ੍ਵਾਤਿ ਸਮ੍ਪਟਿਚ੍ਛਿਤ੍ਵਾ.

ਸੋਲ਼ਸਵਸ੍ਸੁਦ੍ਦੇਸਿਕੋਤਿ ਸੋਲ਼ਸਵਸ੍ਸੋਤਿ ਉਦ੍ਦਿਸਿਤਬ੍ਬੋ ਵੋਹਰਿਤਬ੍ਬੋਤਿ ਸੋਲ਼ਸਵਸ੍ਸੁਦ੍ਦੇਸੋ, ਸੋਯੇਵ ਸੋਲ਼ਸਵਸ੍ਸੁਦ੍ਦੇਸਿਕੋ. ਸੋਲ਼ਸਵਸ੍ਸੋਤਿ ਵਾ ਉਦ੍ਦਿਸਿਤਬ੍ਬਤਂ ਅਰਹਤੀਤਿ ਸੋਲ਼ਸਵਸ੍ਸੁਦ੍ਦੇਸਿਕੋ, ਸੋਲ਼ਸਵਸ੍ਸਾਨਿ ਵਾ ਉਦ੍ਦਿਸਿਤਬ੍ਬਾਨਿ ਅਸ੍ਸਾਤਿ ਸੋਲ਼ਸਵਸ੍ਸੁਦ੍ਦੇਸਿਕੋ, ਸੋਲ਼ਸਵਸ੍ਸੋਤਿ ਉਦ੍ਦੇਸੋ ਵਾ ਅਸ੍ਸ ਅਤ੍ਥੀਤਿ ਸੋਲ਼ਸਵਸ੍ਸੁਦ੍ਦੇਸਿਕੋ, ਅਤ੍ਥਤੋ ਪਨ ਸੋਲ਼ਸਵਸ੍ਸਿਕੋਤਿ ਵੁਤ੍ਤਂ ਹੋਤਿ. ਤਿਣ੍ਣਂ ਵੇਦਾਨਂ ਪਾਰਗੂਤਿ ਇਰੁਵੇਦਯਜੁਵੇਦਸਾਮਵੇਦਸਙ੍ਖਾਤਾਨਂ ਤਿਣ੍ਣਂ ਵੇਦਾਨਂ ਪਗੁਣਕਰਣਵਸੇਨ ਪਾਰਂ ਗਤੋਤਿ ਪਾਰਗੂ. ਪਾਰਗੂਤਿ ਚੇਤ੍ਥ ਨਿਚ੍ਚਸਾਪੇਕ੍ਖਤਾਯ ਸਮਾਸਾਦਿਕਂ ਵੇਦਿਤਬ੍ਬਂ. ਲਗ੍ਗੇਤ੍ਵਾਤਿ ਓਲਮ੍ਬੇਤ੍ਵਾ. ਨ ਚ ਕਾਚੀਤਿ ਏਤ੍ਥ ਚ-ਸਦ੍ਦੋ ਅਵਧਾਰਣੇ, ਕਾਚਿ ਕਥਾ ਨੇਵ ਉਪ੍ਪਜ੍ਜਤੀਤਿ ਅਤ੍ਥੋ. ਪਲ੍ਲਙ੍ਕਨ੍ਤਿ ਨਿਸੀਦਿਤਬ੍ਬਾਸਨਂ. ਉਪ੍ਪਜ੍ਜਿਸ੍ਸਤੀਤਿ ਏਤ੍ਥਾਪਿ ‘‘ਕਥਾ’’ਤਿ ਇਦਂ ਆਨੇਤ੍ਵਾ ਸਮ੍ਬਨ੍ਧਿਤਬ੍ਬਂ. ਕੁਪਿਤੋ ਅਨਤ੍ਤਮਨੋਤਿ ਕੋਪੇਨ ਕੁਪਿਤੋ, ਅਨਤ੍ਤਮਨੋ ਦੋਮਨਸ੍ਸੇਨ. ਦੋਮਨਸ੍ਸਸਮਙ੍ਗੀ ਹਿ ਪੁਗ੍ਗਲੋ ਪੀਤਿਸੁਖੇਹਿ ਨ ਅਤ੍ਤਮਨੋ ਨ ਅਤ੍ਤਚਿਤ੍ਤੋਤਿ ਅਨਤ੍ਤਮਨੋਤਿ ਵੁਚ੍ਚਤਿ. ਨ ਸਕਮਨੋਤਿ ਵਾ ਅਨਤ੍ਤਮਨੋ ਅਤ੍ਤਨੋ ਵਸੇ ਅਟ੍ਠਿਤਚਿਤ੍ਤਤ੍ਤਾ.

ਚਣ੍ਡਿਕ੍ਕਭਾਵੇਤਿ ਚਣ੍ਡਿਕੋ ਵੁਚ੍ਚਤਿ ਚਣ੍ਡੋ ਥਦ੍ਧਪੁਗ੍ਗਲੋ, ਤਸ੍ਸ ਭਾਵੋ ਚਣ੍ਡਿਕ੍ਕਂ, ਥਦ੍ਧਭਾਵੋਤਿ ਅਤ੍ਥੋ. ਇਧ ਪਨ ‘‘ਚਣ੍ਡਿਕ੍ਕਭਾਵੇ’’ਤਿ ਵੁਤ੍ਤਤ੍ਤਾ ਚਣ੍ਡਿਕੋਯੇਵ ਚਣ੍ਡਿਕ੍ਕਨ੍ਤਿ ਗਹੇਤਬ੍ਬਂ, ਤੇਨ ‘‘ਚਣ੍ਡਿਕ੍ਕਭਾਵੇ’’ਤਿ ਏਤ੍ਥ ਥਦ੍ਧਭਾਵੇਤਿ ਅਤ੍ਥੋ ਵੇਦਿਤਬ੍ਬੋ. ਕਿਞ੍ਚਿ ਮਨ੍ਤਨ੍ਤਿ ਕਿਞ੍ਚਿ ਵੇਦਂ. ਅਞ੍ਞੇ ਕੇ ਜਾਨਿਸ੍ਸਨ੍ਤੀਤਿ ਨ ਕੇਚਿ ਜਾਨਿਸ੍ਸਨ੍ਤੀਤਿ ਅਧਿਪ੍ਪਾਯੋ. ਪੁਚ੍ਛਿਤ੍ਵਾ ਸਕ੍ਕਾ ਜਾਨਿਤੁਨ੍ਤਿ ਅਤ੍ਤਨੋ ਪਦੇਸਞਾਣੇ ਠਿਤਤ੍ਤਾ ਥੇਰੋ ਏਵਮਾਹ. ਸਬ੍ਬਞ੍ਞੁਬੁਦ੍ਧਾ ਏਵ ਹਿ ‘‘ਪੁਚ੍ਛ, ਮਾਣਵ, ਯਦਾਕਙ੍ਖਸੀ’’ਤਿਆਦਿਨਾ ਪਚ੍ਚੇਕਬੁਦ੍ਧਾਦੀਹਿ ਅਸਾਧਾਰਣਂ ਸਬ੍ਬਞ੍ਞੁਪਵਾਰਣਂ ਪਵਾਰੇਨ੍ਤਿ. ਸਾਵਕਾ ਪਨ ਪਦੇਸਞਾਣੇ ਠਿਤਤ੍ਤਾ ‘‘ਸੁਤ੍ਵਾ ਵੇਦਿਸ੍ਸਾਮਾ’’ਤਿ ਵਾ ‘‘ਪੁਚ੍ਛਿਤ੍ਵਾ ਸਕ੍ਕਾ ਜਾਨਿਤੁ’’ਨ੍ਤਿ ਵਾ ਵਦਨ੍ਤਿ.

ਤੀਸੁ ਵੇਦੇਸੂਤਿਆਦੀਸੁ ਤਯੋ ਵੇਦਾ ਪੁਬ੍ਬੇ ਵੁਤ੍ਤਨਯਾ ਏਵ. ਨਿਘਣ੍ਡੂਤਿ ਨਾਮਨਿਘਣ੍ਡੁਰੁਕ੍ਖਾਦੀਨਂ ਵੇਵਚਨਪ੍ਪਕਾਸਕਂ ਸਤ੍ਥਂ, ਵੇਵਚਨਪ੍ਪਕਾਸਕਨ੍ਤਿ ਚ ਪਰਿਯਾਯਸਦ੍ਦਦੀਪਕਨ੍ਤਿ ਅਤ੍ਥੋ, ਏਕੇਕਸ੍ਸ ਅਤ੍ਥਸ੍ਸ ਅਨੇਕਪਰਿਯਾਯਵਚਨਵਿਭਾਵਕਨ੍ਤਿ ਵੁਤ੍ਤਂ ਹੋਤਿ. ਨਿਦਸ੍ਸਨਮਤ੍ਤਞ੍ਚੇਤਂ ਅਨੇਕੇਸਂ ਅਤ੍ਥਾਨਂ ਏਕਸਦ੍ਦਸ੍ਸ ਵਚਨੀਯਤਾਵਿਭਾਵਨਵਸੇਨਪਿ ਤਸ੍ਸ ਗਨ੍ਥਸ੍ਸ ਪਵਤ੍ਤਤ੍ਤਾ. ਵਚਨੀਯਵਾਚਕਭਾਵੇਨ ਅਤ੍ਥਂ ਸਦ੍ਦਞ੍ਚ ਨਿਖਣ੍ਡੇਤਿ ਭਿਨ੍ਦਤਿ ਵਿਭਜ੍ਜ ਦਸ੍ਸੇਤੀਤਿ ਨਿਖਣ੍ਡੁ, ਸੋ ਏਵ ਇਧ ਖ-ਕਾਰਸ੍ਸ ਘ-ਕਾਰਂ ਕਤ੍ਵਾ ਨਿਘਣ੍ਡੂਤਿ ਵੁਤ੍ਤੋ. ਕੇਟੁਭਨ੍ਤਿ ਕਿਰਿਯਾਕਪ੍ਪਵਿਕਪ੍ਪੋ ਕਵੀਨਂ ਉਪਕਾਰਸਤ੍ਥਂ. ਏਤ੍ਥ ਚ ਕਿਰਿਯਾਕਪ੍ਪਵਿਕਪ੍ਪੋਤਿ ਵਚੀਭੇਦਾਦਿਲਕ੍ਖਣਾ ਕਿਰਿਯਾ ਕਪ੍ਪੀਯਤਿ ਵਿਕਪ੍ਪੀਯਤਿ ਏਤੇਨਾਤਿ ਕਿਰਿਯਾਕਪ੍ਪੋ, ਸੋ ਪਨ ਵਣ੍ਣਪਦਬਨ੍ਧਪਦਤ੍ਥਾਦਿਵਿਭਾਗਤੋ ਬਹੁਵਿਕਪ੍ਪੋਤਿ ਕਿਰਿਯਾਕਪ੍ਪਵਿਕਪ੍ਪੋਤਿ ਵੁਚ੍ਚਤਿ. ਇਦਞ੍ਚ ਮੂਲਕਿਰਿਯਾਕਪ੍ਪਗਨ੍ਥਂ ਸਨ੍ਧਾਯ ਵੁਤ੍ਤਂ. ਸੋ ਹਿ ਸਤਸਹਸ੍ਸਪਰਿਮਾਣੋ ਨਯਾਦਿਚਰਿਯਾਦਿਕਂ ਪਕਰਣਂ. ਵਚਨਤ੍ਥਤੋ ਪਨ ਕਿਟਤਿ ਗਮੇਤਿ ਕਿਰਿਯਾਦਿਵਿਭਾਗਂ, ਤਂ ਵਾ ਅਨਵਸੇਸਪਰਿਯਾਦਾਨਤੋ ਗਮੇਨ੍ਤੋ ਪੂਰੇਤੀਤਿ ਕੇਟੁਭਨ੍ਤਿ ਵੁਚ੍ਚਤਿ, ਸਹ ਨਿਘਣ੍ਡੁਨਾ ਕੇਟੁਭੇਨ ਚ ਸਨਿਘਣ੍ਡੁਕੇਟੁਭਾ, ਤਯੋ ਵੇਦਾ. ਤੇਸੁ ਸਨਿਘਣ੍ਡੁਕੇਟੁਭੇਸੁ. ਠਾਨਕਰਣਾਦਿਵਿਭਾਗਤੋ ਨਿਬ੍ਬਚਨਵਿਭਾਗਤੋ ਚ ਅਕ੍ਖਰਾ ਪਭੇਦੀਯਨ੍ਤਿ ਏਤੇਨਾਤਿ ਅਕ੍ਖਰਪ੍ਪਭੇਦੋ, ਸਿਕ੍ਖਾ ਚ ਨਿਰੁਤ੍ਤਿ ਚ. ਸਹ ਅਕ੍ਖਰਪ੍ਪਭੇਦੇਨਾਤਿ ਸਾਕ੍ਖਰਪ੍ਪਭੇਦਾ, ਤੇਸੁ ਸਾਕ੍ਖਰਪ੍ਪਭੇਦੇਸੁ. ਇਤਿਹਾਸਪਞ੍ਚਮੇਸੂਤਿ ਅਥਬ੍ਬਨਵੇਦਂ ਚਤੁਤ੍ਥਂ ਕਤ੍ਵਾ ‘‘ਇਤਿਹ ਆਸ ਇਤਿਹ ਆਸਾ’’ਤਿ ਈਦਿਸਵਚਨਪਟਿਸਂਯੁਤ੍ਤੋ ਪੁਰਾਣਕਥਾਸਙ੍ਖਾਤੋ ਇਤਿਹਾਸੋ ਪਞ੍ਚਮੋ ਏਤੇਸਨ੍ਤਿ ਇਤਿਹਾਸਪਞ੍ਚਮਾ, ਤਯੋ ਵੇਦਾ. ਤੇਸੁ ਇਤਿਹਾਸਪਞ੍ਚਮੇਸੁ. ਨੇਵ ਅਤ੍ਤਨਾ ਪਸ੍ਸਤੀਤਿ ਨੇਵ ਸਯਂ ਪਸ੍ਸਤਿ, ਨੇਵ ਜਾਨਾਤੀਤਿ ਅਤ੍ਥੋ. ਪੁਚ੍ਛ, ਬ੍ਯਾਕਰਿਸ੍ਸਾਮੀਤਿ ‘‘ਸਬ੍ਬਾਪਿ ਪੁਚ੍ਛਾ ਵੇਦੇਸੁਯੇਵ ਅਨ੍ਤੋਗਧਾ’’ਤਿ ਸਲ੍ਲਕ੍ਖੇਨ੍ਤੋ ਏਵਮਾਹ.

ਯਸ੍ਸ ਚਿਤ੍ਤਨ੍ਤਿਆਦਿਪਞ੍ਹਦ੍ਵਯਂ ਚੁਤਿਚਿਤ੍ਤਸਮਙ੍ਗਿਨੋ ਖੀਣਾਸਵਸ੍ਸ ਚੁਤਿਚਿਤ੍ਤਸ੍ਸ ਉਪ੍ਪਾਦਕ੍ਖਣਂ ਸਨ੍ਧਾਯ ਵੁਤ੍ਤਂ. ਤਤ੍ਥ ਪਠਮਪਞ੍ਹੇ ਉਪ੍ਪਜ੍ਜਤੀਤਿ ਉਪ੍ਪਾਦਕ੍ਖਣਸਮਙ੍ਗਿਤਾਯ ਉਪ੍ਪਜ੍ਜਤਿ. ਨ ਨਿਰੁਜ੍ਝਤੀਤਿ ਨਿਰੋਧਕ੍ਖਣਂ ਅਪ੍ਪਤ੍ਤਤਾਯ ਨ ਨਿਰੁਜ੍ਝਤਿ. ਤਸ੍ਸ ਚਿਤ੍ਤਨ੍ਤਿ ਤਸ੍ਸ ਪੁਗ੍ਗਲਸ੍ਸ ਤਤੋ ਪਟ੍ਠਾਯ ਚਿਤ੍ਤਂ ਨਿਰੁਜ੍ਝਿਸ੍ਸਤਿ ਨੁਪ੍ਪਜ੍ਜਿਸ੍ਸਤੀਤਿ ਪੁਚ੍ਛਤਿ. ਯਸ੍ਸ ਵਾ ਪਨਾਤਿਆਦਿਕੇ ਪਨ ਦੁਤਿਯਪਞ੍ਹੇ ਨਿਰੁਜ੍ਝਿਸ੍ਸਤੀਤਿ ਯਸ੍ਸ ਚਿਤ੍ਤਂ ਭਙ੍ਗਕ੍ਖਣਂ ਪਤ੍ਵਾ ਨਿਰੁਜ੍ਝਿਸ੍ਸਤਿ. ਨੁਪ੍ਪਜ੍ਜਿਸ੍ਸਤੀਤਿ ਭਙ੍ਗਤੋ ਪਰਭਾਗੇ ਸਯਂ ਵਾ ਅਞ੍ਞਂ ਵਾ ਨੁਪ੍ਪਜ੍ਜਿਸ੍ਸਤਿ, ਤਸ੍ਸ ਪੁਗ੍ਗਲਸ੍ਸ ਚਿਤ੍ਤਂ ਉਪ੍ਪਜ੍ਜਤਿ ਨ ਨਿਰੁਜ੍ਝਤੀਤਿ ਪੁਚ੍ਛਤਿ. ਇਮੇਸਂ ਪਨ ਪਞ੍ਹਾਨਂ ਪਠਮੋ ਪਞ੍ਹੋ ਵਿਭਜ੍ਜਬ੍ਯਾਕਰਣੀਯੋ, ਤਸ੍ਮਾ ‘‘ਯਸ੍ਸ ਚਿਤ੍ਤਂ ਉਪ੍ਪਜ੍ਜਤਿ ਨ ਨਿਰੁਜ੍ਝਤਿ, ਤਸ੍ਸ ਚਿਤ੍ਤਂ ਨਿਰੁਜ੍ਝਿਸ੍ਸਤਿ ਨੁਪ੍ਪਜ੍ਜਿਸ੍ਸਤੀ’’ਤਿ (ਯਮ. ੨.ਚਿਤ੍ਤਯਮਕ.੬੩) ਏਵਂ ਪੁਟ੍ਠੇਨ ਸਤਾ ਏਵਮਯਂ ਪਞ੍ਹੋ ਚ ਵਿਸ੍ਸਜ੍ਜੇਤਬ੍ਬੋ ‘‘ਪਚ੍ਛਿਮਚਿਤ੍ਤਸ੍ਸ ਉਪ੍ਪਾਦਕ੍ਖਣੇ ਤੇਸਂ ਚਿਤ੍ਤਂ ਉਪ੍ਪਜ੍ਜਤਿ ਨ ਨਿਰੁਜ੍ਝਤਿ ਨਿਰੁਜ੍ਝਿਸ੍ਸਤਿ ਨ ਉਪ੍ਪਜ੍ਜਿਸ੍ਸਤਿ, ਇਤਰੇਸਂ ਚਿਤ੍ਤਸ੍ਸ ਉਪ੍ਪਾਦਕ੍ਖਣੇ ਤੇਸਂ ਚਿਤ੍ਤਂ ਉਪ੍ਪਜ੍ਜਤਿ ਨ ਨਿਰੁਜ੍ਝਤਿ, ਨਿਰੁਜ੍ਝਿਸ੍ਸਤਿ ਚੇਵ ਉਪ੍ਪਜ੍ਜਿਸ੍ਸਤਿ ਚਾ’’ਤਿ (ਯਮ. ੨.ਚਿਤ੍ਤਯਮਕ.੬੩). ਯੇਸਞ੍ਹਿ ਪਰਿਚ੍ਛਿਨ੍ਨਵਟ੍ਟਦੁਕ੍ਖਾਨਂ ਖੀਣਾਸਵਾਨਂ ਸਬ੍ਬਪਚ੍ਛਿਮਸ੍ਸ ਚੁਤਿਚਿਤ੍ਤਸ੍ਸ ਉਪ੍ਪਾਦਕ੍ਖਣੇ ਵਤ੍ਤਤਿ, ਤੇਸਂ ਤਦੇਵ ਚੁਤਿਚਿਤ੍ਤਂ ਨਿਰੁਜ੍ਝਿਸ੍ਸਤਿ ਨੁਪ੍ਪਜ੍ਜਿਸ੍ਸਤੀਤਿ. ਉਪ੍ਪਾਦਪ੍ਪਤ੍ਤਤਾਯ ਉਪ੍ਪਜ੍ਜਤਿ ਨਾਮ, ਭਙ੍ਗਂ ਅਪ੍ਪਤ੍ਤਤਾਯ ਨ ਨਿਰੁਜ੍ਝਤਿ. ਭਙ੍ਗਂ ਪਨ ਪਤ੍ਵਾ ਤਂ ਤੇਸਂ ਚਿਤ੍ਤਂ ਨਿਰੁਜ੍ਝਿਸ੍ਸਤਿ, ਤਤੋ ਅਪ੍ਪਟਿਸਨ੍ਧਿਕਤ੍ਤਾ ਅਞ੍ਞਂ ਨ ਉਪ੍ਪਜ੍ਜਿਸ੍ਸਤਿ. ਠਪੇਤ੍ਵਾ ਪਨ ਪਚ੍ਛਿਮਚਿਤ੍ਤਸਮਙ੍ਗਿਖੀਣਾਸਵਂ ਇਤਰੇਸਂ ਸੇਕ੍ਖਾਸੇਕ੍ਖਪੁਥੁਜ੍ਜਨਾਨਂ ਉਪ੍ਪਾਦਕ੍ਖਣਸਮਙ੍ਗਿਚਿਤ੍ਤਂ ਉਪ੍ਪਾਦਪ੍ਪਤ੍ਤਤਾਯ ਉਪ੍ਪਜ੍ਜਤਿ ਨਾਮ, ਭਙ੍ਗਂ ਅਪ੍ਪਤ੍ਤਤਾਯ ਨ ਨਿਰੁਜ੍ਝਤਿ. ਭਙ੍ਗਂ ਪਨ ਪਤ੍ਵਾ ਨਿਰੁਜ੍ਝਿਸ੍ਸਤੇਵ, ਅਞ੍ਞਂ ਪਨ ਤਸ੍ਮਿਂ ਵਾ ਅਞ੍ਞਸ੍ਮਿਂ ਵਾ ਅਤ੍ਤਭਾਵੇ ਉਪ੍ਪਜ੍ਜਿਸ੍ਸਤਿ ਚੇਵ ਨਿਰੁਜ੍ਝਿਸ੍ਸਤਿ ਚ. ਦੁਤਿਯੋ ਪਨ ਪਞ੍ਹੋ ਅਰਹਤੋ ਚੁਤਿਚਿਤ੍ਤਸ੍ਸ ਉਪ੍ਪਾਦਕ੍ਖਣੇ ਨਿਯਮਿਤਤ੍ਤਾ ਏਕਂਸਬ੍ਯਾਕਰਣੀਯੋ, ਤਸ੍ਮਾ ‘‘ਯਸ੍ਸ ਵਾ ਪਨ ਚਿਤ੍ਤਂ ਨਿਰੁਜ੍ਝਿਸ੍ਸਤਿ ਨ ਉਪ੍ਪਜ੍ਜਿਸ੍ਸਤਿ, ਤਸ੍ਸ ਚਿਤ੍ਤਂ ਉਪ੍ਪਜ੍ਜਤਿ ਨ ਨਿਰੁਜ੍ਝਤੀ’’ਤਿ ਪੁਟ੍ਠੇਨ ‘‘ਆਮਨ੍ਤਾ’’ਤਿ ਵਤ੍ਤਬ੍ਬਂ. ਖੀਣਾਸਵਸ੍ਸ ਹਿ ਉਪ੍ਪਾਦਕ੍ਖਣਸਮਙ੍ਗਿਚੁਤਿਚਿਤ੍ਤਂ ਭਙ੍ਗਂ ਪਤ੍ਵਾ ਨਿਰੁਜ੍ਝਿਸ੍ਸਤਿ ਨਾਮ, ਤਤੋ ਪਰਂ ਨੁਪ੍ਪਜ੍ਜਿਸ੍ਸਤਿ. ਉਪ੍ਪਾਦਕ੍ਖਣਸਮਙ੍ਗਿਤਾਯ ਪਨ ਉਪ੍ਪਜ੍ਜਤਿ ਚੇਵ ਭਙ੍ਗਂ ਅਪ੍ਪਤ੍ਤਤਾਯ ਨ ਨਿਰੁਜ੍ਝਤਿ ਚਾਤਿ ਵੁਚ੍ਚਤਿ.

ਅਯਂ ਪਨ ਮਾਣਵੋ ਏਵਮਿਮੇ ਪਞ੍ਹੇ ਵਿਸ੍ਸਜ੍ਜੇਤੁਮਸਕ੍ਕੋਨ੍ਤੋ ਵਿਘਾਤਂ ਪਾਪੁਣਿ, ਤਸ੍ਮਾ ਵੁਤ੍ਤਂ ‘‘ਮਾਣਵੋ ਉਦ੍ਧਂ ਵਾ ਅਧੋ ਵਾ ਹਰਿਤੁਂ ਅਸਕ੍ਕੋਨ੍ਤੋ’’ਤਿਆਦਿ. ਤਤ੍ਥ ਉਦ੍ਧਂ ਵਾ ਅਧੋ ਵਾ ਹਰਿਤੁਂ ਅਸਕ੍ਕੋਨ੍ਤੋਤਿ ਉਪਰਿਮਪਦੇ ਵਾ ਹੇਟ੍ਠਿਮਪਦਂ, ਹੇਟ੍ਠਿਮਪਦੇ ਵਾ ਉਪਰਿਮਪਦਂ ਅਤ੍ਥਤੋ ਸਮਨ੍ਨਾਹਰਿਤੁਂ ਅਸਕ੍ਕੋਨ੍ਤੋਤਿ ਅਤ੍ਥੋ, ਪੁਬ੍ਬੇਨਾਪਰਂ ਯੋਜੇਤ੍ਵਾ ਪਞ੍ਹਸ੍ਸ ਅਤ੍ਥਂ ਪਰਿਚ੍ਛਿਨ੍ਦਿਤੁਂ ਅਸਕ੍ਕੋਨ੍ਤੋਤਿ ਵੁਤ੍ਤਂ ਹੋਤਿ. ਦ੍ਵਤ੍ਤਿਂਸਾਕਾਰਕਮ੍ਮਟ੍ਠਾਨਂ ਤਾਵ ਆਚਿਕ੍ਖੀਤਿ ‘‘ਅਤ੍ਥਿ ਇਮਸ੍ਮਿਂ ਕਾਯੇ’’ਤਿਆਦਿਕਂ ਦ੍ਵਤ੍ਤਿਂਸਾਕਾਰਕਮ੍ਮਟ੍ਠਾਨਂ ‘‘ਮਨ੍ਤਸ੍ਸ ਉਪਚਾਰੋ ਅਯ’’ਨ੍ਤਿ ਪਠਮਂ ਆਚਿਕ੍ਖਿ. ਸੋਤਾਪਨ੍ਨਾਨਂ ਸੀਲੇਸੁ ਪਰਿਪੂਰਕਾਰਿਤਾਯ ਸਮਾਦਿਨ੍ਨਸੀਲਤੋ ਨਤ੍ਥਿ ਪਰਿਹਾਨੀਤਿ ਆਹ ‘‘ਅਭਬ੍ਬੋ ਦਾਨਿ ਸਾਸਨਤੋ ਨਿਵਤ੍ਤਿਤੁ’’ਨ੍ਤਿ. ਵਡ੍ਢੇਤ੍ਵਾਤਿ ਉਪਰਿਮਗ੍ਗਤ੍ਥਾਯ ਕਮ੍ਮਟ੍ਠਾਨਂ ਵਡ੍ਢੇਤ੍ਵਾ. ਅਪ੍ਪੋਸ੍ਸੁਕ੍ਕੋ ਭਵੇਯ੍ਯ ਬੁਦ੍ਧਵਚਨਂ ਗਹੇਤੁਨ੍ਤਿ ਅਰਹਤ੍ਤਪ੍ਪਤ੍ਤਿਯਾ ਕਤਕਿਚ੍ਚਭਾਵਤੋਤਿ ਅਧਿਪ੍ਪਾਯੋ. ਵੋਹਾਰਵਿਧਿਮ੍ਹਿ ਛੇਕਭਾਵਤ੍ਥਂ ‘‘ਉਪਜ੍ਝਾਯੋ ਮਂ ਭਨ੍ਤੇ ਤੁਮ੍ਹਾਕਂ ਸਨ੍ਤਿਕਂ ਪਹਿਣੀ’’ਤਿਆਦਿ ਵੁਤ੍ਤਂ.

ਉਦਕਦਨ੍ਤਪੋਨਂ ਉਪਟ੍ਠਾਪੇਸੀਤਿ ਪਰਿਭੋਗਤ੍ਥਾਯ ਉਦਕਞ੍ਚ ਦਨ੍ਤਕਟ੍ਠਞ੍ਚ ਪਟਿਯਾਦੇਤ੍ਵਾ ਠਪੇਸਿ. ਦਨ੍ਤੇ ਪੁਨਨ੍ਤਿ ਵਿਸੋਧੇਨ੍ਤਿ ਏਤੇਨਾਤਿ ਦਨ੍ਤਪੋਨਂ ਵੁਚ੍ਚਤਿ ਦਨ੍ਤਕਟ੍ਠਂ. ਗੁਣਵਨ੍ਤਾਨਂ ਸਙ੍ਗਹੇਤਬ੍ਬਭਾਵਤੋ ਥੇਰੋ ਸਾਮਣੇਰਸ੍ਸ ਚ ਖਨ੍ਤਿਵੀਰਿਯਉਪਟ੍ਠਾਨਾਦਿਗੁਣੇ ਪਚ੍ਚਕ੍ਖਕਰਣਤ੍ਥਂ ਵਿਨਾਵ ਅਭਿਞ੍ਞਾਯ ਪਕਤਿਯਾ ਵੀਮਂਸਮਾਨੋ ਪੁਨ ਸਮ੍ਮਜ੍ਜਨਾਦਿਂ ਅਕਾਸਿ. ‘‘ਸਾਮਣੇਰਸ੍ਸ ਚਿਤ੍ਤਦਮਨਤ੍ਥਂ ਅਕਾਸੀ’’ਤਿਪਿ ਵਦਨ੍ਤਿ. ਬੁਦ੍ਧਵਚਨਂ ਪਟ੍ਠਪੇਸੀਤਿ ਬੁਦ੍ਧਵਚਨਂ ਉਗ੍ਗਣ੍ਹਾਪੇਤੁਂ ਆਰਭਿ. ਠਪੇਤ੍ਵਾ ਵਿਨਯਪਿਟਕਨ੍ਤਿ ਏਤ੍ਥ ‘‘ਸਾਮਣੇਰਾਨਂ ਵਿਨਯਪਰਿਯਾਪੁਣਨਂ ਚਾਰਿਤ੍ਤਂ ਨ ਹੋਤੀਤਿ ਠਪੇਤ੍ਵਾ ਵਿਨਯਪਿਟਕਂ ਅਵਸੇਸਂ ਬੁਦ੍ਧਵਚਨਂ ਉਗ੍ਗਣ੍ਹਾਪੇਸੀ’’ਤਿ ਤੀਸੁਪਿ ਗਣ੍ਠਿਪਦੇਸੁ ਵੁਤ੍ਤਂ. ਅਵਸ੍ਸਿਕੋਵ ਸਮਾਨੋਤਿ ਉਪਸਮ੍ਪਦਤੋ ਪਟ੍ਠਾਯ ਅਪਰਿਪੁਣ੍ਣਏਕਵਸ੍ਸੋਤਿ ਅਧਿਪ੍ਪਾਯੋ. ਮੋਗ੍ਗਲਿਪੁਤ੍ਤਤਿਸ੍ਸਤ੍ਥੇਰਸ੍ਸ ਹਦਯੇ ਪਤਿਟ੍ਠਾਪਿਤਮ੍ਪਿ ਬੁਦ੍ਧਵਚਨਂ ਵੋਹਾਰਵਸੇਨ ਤਸ੍ਸ ਹਤ੍ਥੇ ਪਤਿਟ੍ਠਾਪਿਤਂ ਨਾਮ ਹੋਤੀਤਿ ਕਤ੍ਵਾ ਵੁਤ੍ਤਂ ‘‘ਹਤ੍ਥੇ ਸਕਲਂ ਬੁਦ੍ਧਵਚਨਂ ਪਤਿਟ੍ਠਾਪੇਤ੍ਵਾ’’ਤਿ. ਯਾਵਤਾਯੁਕਂ ਠਤ੍ਵਾ ਪਰਿਨਿਬ੍ਬਾਯਿਂਸੂਤਿ ਮੋਗ੍ਗਲਿਪੁਤ੍ਤਤਿਸ੍ਸਤ੍ਥੇਰਸ੍ਸ ਹਤ੍ਥੇ ਸਕਲਸਾਸਨਪਤਿਟ੍ਠਾਪਨੇਨ ਦੁਤਿਯਸਙ੍ਗੀਤਿਕਾਰਕਾਰੋਪਿਤਦਣ੍ਡਕਮ੍ਮਤੋ ਮੁਤ੍ਤਾ ਹੁਤ੍ਵਾ ਯਾਵਤਾਯੁਕਂ ਠਤ੍ਵਾ ਪਰਿਨਿਬ੍ਬਾਯਿਂਸੁ.

ਬਿਨ੍ਦੁਸਾਰਸ੍ਸ ਰਞ੍ਞੋ ਏਕਸਤਪੁਤ੍ਤਾਤਿ ਏਤ੍ਥ ਬਿਨ੍ਦੁਸਾਰੋ ਨਾਮ ਸਕ੍ਯਕੁਲਪ੍ਪਸੁਤੋ ਚਨ੍ਦਗੁਤ੍ਤਸ੍ਸ ਨਾਮ ਰਞ੍ਞੋ ਪੁਤ੍ਤੋ. ਤਥਾ ਹਿ ਵਿਟਟੂਭਸਙ੍ਗਾਮੇ ਕਪਿਲਵਤ੍ਥੁਤੋ ਨਿਕ੍ਖਨ੍ਤਸਕ੍ਯਪੁਤ੍ਤੇਹਿ ਮਾਪਿਤੇ ਮੋਰਿਯਨਗਰੇ ਖਤ੍ਤਿਯਕੁਲਸਮ੍ਭਵੋ ਚਨ੍ਦਗੁਤ੍ਤਕੁਮਾਰੋ ਪਾਟਲਿਪੁਤ੍ਤੇ ਰਾਜਾ ਅਹੋਸਿ. ਤਸ੍ਸ ਪੁਤ੍ਤੋ ਬਿਨ੍ਦੁਸਾਰੋ ਨਾਮ ਰਾਜਕੁਮਾਰੋ ਪਿਤੁ ਅਚ੍ਚਯੇਨ ਰਾਜਾ ਹੁਤ੍ਵਾ ਏਕਸਤਪੁਤ੍ਤਕਾਨਂ ਜਨਕੋ ਅਹੋਸਿ. ਏਕਸਤਨ੍ਤਿ ਏਕਞ੍ਚ ਸਤਞ੍ਚ ਏਕਸਤਂ, ਏਕੇਨਾਧਿਕਂ ਸਤਨ੍ਤਿ ਅਤ੍ਥੋ. ਏਕਾਵ ਮਾਤਾ ਅਸ੍ਸਾਤਿ ਏਕਮਾਤਿਕਂ, ਅਤ੍ਤਨਾ ਸਹੋਦਰਨ੍ਤਿ ਵੁਤ੍ਤਂ ਹੋਤਿ. ਨ ਤਾਵ ਏਕਰਜ੍ਜਂ ਕਤਨ੍ਤਿ ਆਹ ‘‘ਅਨਭਿਸਿਤ੍ਤੋਵ ਰਜ੍ਜਂ ਕਾਰੇਤ੍ਵਾ’’ਤਿ. ਏਕਰਜ੍ਜਾਭਿਸੇਕਨ੍ਤਿ ਸਕਲਜਮ੍ਬੁਦੀਪੇ ਏਕਾਧਿਪਚ੍ਚਵਸੇਨ ਕਰਿਯਮਾਨਂ ਅਭਿਸੇਕਂ. ਪੁਞ੍ਞਪ੍ਪਭਾਵੇਨ ਪਾਪੁਣਿਤਬ੍ਬਾਪਿ ਰਾਜਿਦ੍ਧਿਯੋ ਅਰਹਤ੍ਤਮਗ੍ਗੇਨ ਆਗਤਾ ਪਟਿਸਮ੍ਭਿਦਾਦਯੋ ਅਵਸੇਸਵਿਸੇਸਾ ਵਿਯ ਪਯੋਗਸਮ੍ਪਤ੍ਤਿਭੂਤਾ ਅਭਿਸੇਕਾਨੁਭਾਵੇਨੇਵ ਆਗਤਾਤਿ ਆਹ ‘‘ਅਭਿਸੇਕਾਨੁਭਾਵੇਨ ਚਸ੍ਸ ਇਮਾ ਰਾਜਿਦ੍ਧਿਯੋ ਆਗਤਾ’’ਤਿ.

ਤਤ੍ਥ ਰਾਜਿਦ੍ਧਿਯੋਤਿ ਰਾਜਭਾਵਾਨੁਗਤਪ੍ਪਭਾਵਾ. ਯਤੋਤਿ ਯਤੋ ਸੋਲ਼ਸਘਟਤੋ. ਸਾਸਨੇ ਉਪ੍ਪਨ੍ਨਸਦ੍ਧੋਤਿ ਬੁਦ੍ਧਸਾਸਨੇ ਪਟਿਲਦ੍ਧਸਦ੍ਧੋ. ਅਸਨ੍ਧਿਮਿਤ੍ਤਾਤਿ ਤਸ੍ਸਾਵ ਨਾਮਂ. ਤਸ੍ਸਾ ਕਿਰ ਸਰੀਰੇ ਸਨ੍ਧਯੋ ਨ ਪਞ੍ਞਾਯਨ੍ਤਿ, ਤਸ੍ਮਾ ਏਵਂਨਾਮਿਕਾ ਜਾਤਾਤਿਪਿ ਵਦਨ੍ਤਿ. ਦੇਵਤਾ ਏਵ ਦਿਵਸੇ ਦਿਵਸੇ ਆਹਰਨ੍ਤੀਤਿ ਸਮ੍ਬਨ੍ਧੋ. ਦੇਵਸਿਕਨ੍ਤਿ ਦਿਵਸੇ ਦਿਵਸੇ. ਅਗਦਾਮਲਕਨ੍ਤਿ ਅਪ੍ਪਕੇਨੇਵ ਸਰੀਰਸੋਧਨਾਦਿਸਮਤ੍ਥਂ ਸਬ੍ਬਦੋਸਹਰਣਂ ਓਸਧਾਮਲਕਂ. ਅਗਦਹਰੀਤਕਮ੍ਪਿ ਤਾਦਿਸਮੇਵ ਹਰੀਤਕਂ. ਤੇਸੁ ਕਿਰ ਦ੍ਵੀਸੁ ਯਥਾਕਾਮਮੇਕਂ ਪਰਿਭੁਞ੍ਜਤਿ. ਛਦ੍ਦਨ੍ਤਦਹਤੋਤਿ ਛਦ੍ਦਨ੍ਤਦਹਸਮੀਪੇ ਠਿਤਦੇਵਵਿਮਾਨਤੋ ਕਪ੍ਪਰੁਕ੍ਖਤੋ ਵਾ. ‘‘ਛਦ੍ਦਨ੍ਤਦਹੇ ਤਾਦਿਸਾ ਰੁਕ੍ਖਵਿਸੇਸਾ ਸਨ੍ਤਿ, ਤਤੋ ਆਹਰਨ੍ਤੀ’’ਤਿਪਿ ਵਦਨ੍ਤਿ. ਦਿਬ੍ਬਞ੍ਚ ਪਾਨਕਨ੍ਤਿ ਦਿਬ੍ਬਫਲਰਸਪਾਨਕਞ੍ਚ. ਅਸੁਤ੍ਤਮਯਿਕਨ੍ਤਿ ਕਪ੍ਪਰੁਕ੍ਖਤੋ ਨਿਬ੍ਬਤ੍ਤਦਿਬ੍ਬਦੁਸ੍ਸਤ੍ਤਾ ਸੁਤ੍ਤੇਹਿ ਨ ਕਤਨ੍ਤਿ ਅਸੁਤ੍ਤਮਯਿਕਂ. ਸੁਮਨਪੁਪ੍ਫਪਟਨ੍ਤਿ ਸਬ੍ਬਤ੍ਥ ਸੁਖੁਮਂ ਹੁਤ੍ਵਾ ਉਗ੍ਗਤਪੁਪ੍ਫਾਨਂ ਅਤ੍ਥਿਤਾਯ ਸੁਮਨਪੁਪ੍ਫਪਟਂ ਨਾਮ ਜਾਤਂ. ਉਟ੍ਠਿਤਸ੍ਸ ਸਾਲਿਨੋਤਿ ਸਯਂਜਾਤਸਾਲਿਨੋ. ਸਮੁਦਾਯਾਪੇਕ੍ਖਞ੍ਚੇਤ੍ਥ ਏਕਵਚਨਂ, ਸਾਲੀਨਨ੍ਤਿ ਅਤ੍ਥੋ. ਨਵ ਵਾਹਸਹਸ੍ਸਾਨੀਤਿ ਏਤ੍ਥ ‘‘ਚਤਸ੍ਸੋ ਮੁਟ੍ਠਿਯੋ ਏਕੋ ਕੁਡੁਵੋ, ਚਤ੍ਤਾਰੋ ਕੁਡੁਵਾ ਏਕੋ ਪਤ੍ਥੋ, ਚਤ੍ਤਾਰੋ ਪਤ੍ਥਾ ਏਕੋ ਆਲ਼੍ਹਕੋ, ਚਤ੍ਤਾਰੋ ਆਲ਼੍ਹਕਾ ਏਕਂ ਦੋਣਂ, ਚਤ੍ਤਾਰੋ ਦੋਣਾ ਏਕਮਾਨਿਕਾ, ਚਤਸ੍ਸੋ ਮਾਨਿਕਾ ਏਕਖਾਰੀ, ਵੀਸਤਿ ਖਾਰਿਯੋ ਏਕੋ ਵਾਹੋ, ਤਦੇਵ ਏਕਂ ਸਕਟ’’ਨ੍ਤਿ ਸੁਤ੍ਤਨਿਪਾਤਟ੍ਠਕਥਾਦੀਸੁ (ਸੁ. ਨਿ. ਅਟ੍ਠ. ੨.ਕੋਕਾਲਿਕਸੁਤ੍ਤਵਣ੍ਣਨਾ; ਸਂ. ਨਿ. ਅਟ੍ਠ. ੧.੧.੧੮੧; ਅ. ਨਿ. ੩.੧੦; ੮੯) ਵੁਤ੍ਤਂ. ਇਧ ਪਨ ‘‘ਦ੍ਵੇ ਸਕਟਾਨਿ ਏਕੋ ਵਾਹੋ’’ਤਿ ਵਦਨ੍ਤਿ. ਨਿਤ੍ਥੁਸਕਣੇ ਕਰੋਨ੍ਤੀਤਿ ਥੁਸਕੁਣ੍ਡਕਰਹਿਤੇ ਕਰੋਨ੍ਤਿ. ਮਧੁਂ ਕਰੋਨ੍ਤੀਤਿ ਆਗਨ੍ਤ੍ਵਾ ਸਮੀਪਟ੍ਠਾਨੇ ਮਧੁਂ ਕਰੋਨ੍ਤਿ. ਬਲਿਕਮ੍ਮਂ ਕਰੋਨ੍ਤੀਤਿ ਸਬ੍ਬਤ੍ਥ ਬਲਿਕਮ੍ਮਕਾਰਕਾ ਰਟ੍ਠਵਾਸਿਨੋ ਵਿਯ ਮਧੁਰਸਰਂ ਵਿਕੂਜਨ੍ਤਾ ਬਲਿਂ ਕਰੋਨ੍ਤਿ. ‘‘ਆਗਨ੍ਤ੍ਵਾ ਆਕਾਸੇਯੇਵ ਸਦ੍ਦਂ ਕਤ੍ਵਾ ਅਤ੍ਤਾਨਂ ਅਜਾਨਾਪੇਤ੍ਵਾ ਗਚ੍ਛਨ੍ਤੀ’’ਤਿ ਵਦਨ੍ਤਿ.

ਸੁਵਣ੍ਣਸਙ੍ਖਲਿਕਾਯੇਵ ਬਨ੍ਧਨਂ ਸੁਵਣ੍ਣਸਙ੍ਖਲਿਕਬਨ੍ਧਨਂ. ਚਤੁਨ੍ਨਂ ਬੁਦ੍ਧਾਨਨ੍ਤਿ ਕਕੁਸਨ੍ਧਾਦੀਨਂ ਚਤੁਨ੍ਨਂ ਬੁਦ੍ਧਾਨਂ. ਅਧਿਗਤਰੂਪਦਸ੍ਸਨਨ੍ਤਿ ਪਟਿਲਦ੍ਧਰੂਪਦਸ੍ਸਨਂ. ਅਯਂ ਕਿਰ ਕਪ੍ਪਾਯੁਕਤ੍ਤਾ ਚਤੁਨ੍ਨਮ੍ਪਿ ਬੁਦ੍ਧਾਨਂ ਰੂਪਸਮ੍ਪਤ੍ਤਿਂ ਪਚ੍ਚਕ੍ਖਤੋ ਅਦ੍ਦਕ੍ਖਿ. ਕਾਲ਼ਂ ਨਾਮ ਨਾਗਰਾਜਾਨਂ ਆਨਯਿਤ੍ਵਾਤਿ ਏਤ੍ਥ ਸੋ ਪਨ ਨਾਗਰਾਜਾ ਗਙ੍ਗਾਯਂ ਨਿਕ੍ਖਿਤ੍ਤਸੁਵਣ੍ਣਸਙ੍ਖਲਿਕਾਯ ਗਨ੍ਤ੍ਵਾ ਅਤ੍ਤਨੋ ਪਾਦੇਸੁ ਪਤਿਤਸਞ੍ਞਾਯ ਆਗਤੋਤਿ ਵੇਦਿਤਬ੍ਬੋ. ਨਨੁ ਚ ਅਸੋਕਸ੍ਸ ਰਞ੍ਞੋ ਆਣਾ ਹੇਟ੍ਠਾ ਯੋਜਨਤੋ ਉਪਰਿ ਪਵਤ੍ਤਤਿ, ਇਮਸ੍ਸ ਚ ਵਿਮਾਨਂ ਯੋਜਨਪਰਿਚ੍ਛੇਦਤੋ ਹੇਟ੍ਠਾ ਪਤਿਟ੍ਠਿਤਂ, ਤਸ੍ਮਾ ਕਥਂ ਅਯਂ ਨਾਗਰਾਜਾ ਰਞ੍ਞੋ ਆਣਾਯ ਆਗਤੋਤਿ? ਕਿਞ੍ਚਾਪਿ ਅਤ੍ਤਨੋ ਵਿਮਾਨਂ ਯੋਜਨਪਰਿਚ੍ਛੇਦਤੋ ਹੇਟ੍ਠਾ ਪਤਿਟ੍ਠਿਤਂ, ਤਥਾਪਿ ਰਞ੍ਞੋ ਆਣਾਪਵਤ੍ਤਿਟ੍ਠਾਨੇਨ ਸਹ ਏਕਾਬਦ੍ਧਤਾਯ ਤਸ੍ਸ ਆਣਂ ਅਕਾਸਿ. ਯਥਾ ਹਿ ਰਜ੍ਜਸੀਮਨ੍ਤਰਵਾਸਿਨੋ ਮਨੁਸ੍ਸਾ ਤੇਹਿ ਤੇਹਿ ਰਾਜੂਹਿ ਨਿਪ੍ਪੀਲ਼ਿਯਮਾਨਾ ਤੇਸਂ ਤੇਸਂ ਆਣਾਯ ਪਵਤ੍ਤਨ੍ਤਿ, ਏਵਂਸਮ੍ਪਦਮਿਦਨ੍ਤਿ ਵਦਨ੍ਤਿ.

ਆਪਾਥਂ ਕਰੋਹੀਤਿ ਸਮ੍ਮੁਖਂ ਕਰੋਹਿ, ਗੋਚਰਂ ਕਰੋਹੀਤਿ ਅਤ੍ਥੋ. ਤੇਨ ਨਿਮ੍ਮਿਤਂ ਬੁਦ੍ਧਰੂਪਂ ਪਸ੍ਸਨ੍ਤੋਤਿ ਸਮ੍ਬਨ੍ਧੋ. ਕੀਦਿਸਂ ਤਂ ਬੁਦ੍ਧਰੂਪਨ੍ਤਿ ਆਹ ‘‘ਸਕਲਸਰੀਰਵਿਪ੍ਪਕਿਣ੍ਣਾ’’ਤਿਆਦਿ. ਤਤ੍ਥ ਪੁਞ੍ਞਪ੍ਪਭਾਵਨਿਬ੍ਬਤ੍ਤਗ੍ਗਹਣਂ ਤੇਨ ਨਿਮ੍ਮਿਤਾਨਮ੍ਪਿ ਅਸੀਤਿਅਨੁਬ੍ਯਞ੍ਜਨਪਟਿਮਣ੍ਡਿਤਾਨਂ ਦ੍ਵਤ੍ਤਿਂਸਮਹਾਪੁਰਿਸਲਕ੍ਖਣਾਨਂ ਭਗਵਤੋ ਪੁਞ੍ਞਪ੍ਪਭਾਵਨਿਬ੍ਬਤ੍ਤਅਸੀਤਿਅਨੁਬ੍ਯਞ੍ਜਨਾਦੀਹਿ ਸਦਿਸਤ੍ਤਾ ਕਤਨ੍ਤਿ ਦਟ੍ਠਬ੍ਬਂ. ਨ ਹਿ ਤੇਨ ਤਦਾ ਨਿਮ੍ਮਿਤਂ ਅਨੇਕਾਕਾਰਪਰਿਪੁਣ੍ਣਂ ਬੁਦ੍ਧਰੂਪਂ ਭਗਵਤੋ ਪੁਞ੍ਞਪ੍ਪਭਾਵੇਨ ਨਿਬ੍ਬਤ੍ਤਨ੍ਤਿ ਸਕ੍ਕਾ ਵਤ੍ਤੁਂ. ਅਸੀਤਿਅਨੁਬ੍ਯਞ੍ਜਨਂ ਤਮ੍ਬਨਖਤੁਙ੍ਗਨਾਸਾਦਿ. ਦ੍ਵਤ੍ਤਿਂਸਮਹਾਪੁਰਿਸਲਕ੍ਖਣਂ ਸੁਪ੍ਪਤਿਟ੍ਠਿਤਪਾਦਤਾਦਿ. ਵਿਕਸਿਤ…ਪੇ… ਸਲਿਲਤਲਨ੍ਤਿ ਸੂਰਿਯਰਸ੍ਮਿਸਮ੍ਫਸ੍ਸੇਨ ਵਿਕਸਿਤੇਹਿ ਵਿਕਾਸਮੁਪਗਤੇਹਿ ਕਂ ਅਲਙ੍ਕਰੋਤੀਤਿ ‘‘ਕਮਲ’’ਨ੍ਤਿ ਲਦ੍ਧਨਾਮੇਹਿ ਰਤ੍ਤਪਦੁਮੇਹਿ ਨੀਲੁਪ੍ਪਲਾਦਿਭੇਦੇਹਿ ਉਪ੍ਪਲੇਹਿ ਚੇਵ ਸੇਤਪਦੁਮਸਙ੍ਖਾਤੇਹਿ ਪੁਣ੍ਡਰੀਕੇਹਿ ਚ ਪਟਿਮਣ੍ਡਿਤਂ ਸਮਨ੍ਤਤੋ ਸਜ੍ਜਿਤਂ ਜਲਤਲਮਿਵ. ਤਾਰਾਗਣ…ਪੇ… ਗਗਨਤਲਨ੍ਤਿ ਸਬ੍ਬਤ੍ਥ ਵਿਪ੍ਪਕਿਣ੍ਣਤਾਰਕਗਣਸ੍ਸ ਰਸ੍ਮਿਜਾਲਵਿਸਦੇਹਿ ਵਿਪ੍ਫੁਰਿਤਾਯ ਭਾਸਮਾਨਾਯ ਸੋਭਾਯ ਕਨ੍ਤਿਯਾ ਸਮੁਜ੍ਜਲਂ ਸਮ੍ਮਾ ਭਾਸਮਾਨਂ ਗਗਨਤਲਮਿਵ ਆਕਾਸਤਲਮਿਵ. ਸਞ੍ਝਾਪ੍ਪਭਾ…ਪੇ… ਕਨਕਗਿਰਿਸਿਖਰਨ੍ਤਿ ਸਞ੍ਝਾਕਾਲਸਞ੍ਜਾਤਪ੍ਪਭਾਨੁਰਾਗੇਹਿ ਇਨ੍ਦਚਾਪੇਹਿ ਵਿਜ੍ਜੁਲਤਾਹਿ ਚ ਪਰਿਕ੍ਖਿਤ੍ਤਂ ਸਮਨ੍ਤਤੋ ਪਰਿਵਾਰਿਤਂ ਕਨਕਗਿਰਿਸਿਖਰਮਿਵ ਸੁਵਣ੍ਣਪਬ੍ਬਤਕੂਟਮਿਵ. ਵਿਮਲਕੇਤੁਮਾਲਾਤਿ ਏਤ੍ਥ ‘‘ਕੇਤੁਮਾਲਾ ਨਾਮ ਸੀਸਤੋ ਨਿਕ੍ਖਮਿਤ੍ਵਾ ਉਪਰਿ ਮੁਦ੍ਧਨਿ ਪੁਞ੍ਜੋ ਹੁਤ੍ਵਾ ਦਿਸ੍ਸਮਾਨਰਸ੍ਮਿਰਾਸੀ’’ਤਿ ਵਦਨ੍ਤਿ. ‘‘ਮੁਦ੍ਧਨਿ ਮਜ੍ਝੇ ਪਞ੍ਞਾਯਮਾਨੋ ਉਨ੍ਨਤਪ੍ਪਦੇਸੋਤਿਪਿ ਵਦਨ੍ਤੀ’’ਤਿ ਤੀਸੁਪਿ ਗਣ੍ਠਿਪਦੇਸੁ ਵੁਤ੍ਤਂ. ਯਸ੍ਮਾ ਪਨ ਅਸੋਕੋ ਧਮ੍ਮਰਾਜਾ ਸਞ੍ਜਾਤਪੀਤਿਸੋਮਨਸ੍ਸੋ ਸਤ੍ਤਾਹਂ ਨਿਰਾਹਾਰੋ ਹੁਤ੍ਵਾ ਯਥਾਠਿਤੋਵ ਅਵਿਕ੍ਖਿਤ੍ਤਚਿਤ੍ਤੋ ਪਸਾਦਸੋਮ੍ਮੇਹਿ ਚਕ੍ਖੂਹਿ ਨਿਰਨ੍ਤਰਂ ਬੁਦ੍ਧਰੂਪਮੇਵ ਓਲੋਕੇਸਿ, ਤਸ੍ਮਾ ਅਕ੍ਖੀਹਿ ਪੂਜਾ ਕਤਾ ਨਾਮ ਹੋਤੀਤਿ ਆਹ ‘‘ਅਕ੍ਖਿਪੂਜਂ ਨਾਮ ਅਕਾਸੀ’’ਤਿ. ਅਥ ਵਾ ਚਕ੍ਖੂਨਂ ਤਾਦਿਸਸ੍ਸ ਇਟ੍ਠਾਰਮ੍ਮਣਸ੍ਸ ਉਪਟ੍ਠਾਪਨੇਨ ਅਕ੍ਖੀਨਂ ਪੂਜਾ ਕਤਾ ਨਾਮ ਹੋਤੀਤਿ ਵੁਤ੍ਤਂ ‘‘ਅਕ੍ਖਿਪੂਜਂ ਨਾਮ ਅਕਾਸੀ’’ਤਿ.

ਇਦ੍ਧਿਵਿਭਾਵਨਾਧਿਕਾਰਪ੍ਪਸਙ੍ਗੇਨ ਚੇਤਂ ਵਤ੍ਥੁ ਵੁਤ੍ਤਂ, ਨਾਨੁਕ੍ਕਮੇਨ. ਅਯਞ੍ਹੇਤ੍ਥ ਅਨੁਕ੍ਕਮੋ – ਅਸੋਕੋ ਕਿਰ ਮਹਾਰਾਜਾ ਉਪਰਿ ਵਕ੍ਖਮਾਨਾਨੁਕ੍ਕਮੇਨ ਸੀਹਪਞ੍ਜਰੇਨ ਓਲੋਕੇਨ੍ਤੋ ਨਿਗ੍ਰੋਧਸਾਮਣੇਰਂ ਇਰਿਯਾਪਥਸਮ੍ਪਨ੍ਨਂ ਨਾਗਰਜਨਨਯਨਾਨਿ ਆਕਡ੍ਢਨ੍ਤਂ ਯੁਗਮਤ੍ਤਂ ਪੇਕ੍ਖਮਾਨਂ ਦਿਸ੍ਵਾ ਪਸੀਦਿਤ੍ਵਾ ਸਞ੍ਜਾਤਪੇਮੋ ਸਬਹੁਮਾਨੋ ਆਮਨ੍ਤਾਪੇਤ੍ਵਾ ਸੇਤਚ੍ਛਤ੍ਤਸ੍ਸ ਹੇਟ੍ਠਾ ਸੀਹਾਸਨੇ ਨਿਸੀਦਾਪੇਤ੍ਵਾ ਭੋਜੇਤ੍ਵਾ ਸਾਮਣੇਰਸ੍ਸ ਵਚਨਾਦਾਸੇ ਦਿਸ੍ਸਮਾਨਂ ਦਸਬਲਸ੍ਸ ਧਮ੍ਮਕਾਯਂ ਦਿਸ੍ਵਾ ਰਤਨਤ੍ਤਯੇ ਪਸੀਦਿਤ੍ਵਾ ਸਪਰਿਸੋ ਸਰਣਸੀਲੇਸੁ ਪਤਿਟ੍ਠਾਯ ਤਤੋ ਪਟ੍ਠਾਯ ਅਭਿਵਡ੍ਢਮਾਨਸਦ੍ਧੋ ਪੁਬ੍ਬੇ ਭੋਜਿਯਮਾਨਾਨਿ ਤਿਤ੍ਥਿਯਸਟ੍ਠਿਸਹਸ੍ਸਾਨਿ ਨੀਹਰਿਤ੍ਵਾ ਭਿਕ੍ਖੂਨਂ ਸਟ੍ਠਿਸਹਸ੍ਸਾਨਂ ਸੁਵਕਾਹਤਸਾਲਿਸਮ੍ਪਾਦਿਤਭਤ੍ਤਂ ਪਟ੍ਠਪੇਤ੍ਵਾ ਦੇਵਤੋਪਨੀਤਂ ਅਨੋਤਤ੍ਤਸਲਿਲਂ ਨਾਗਲਤਾਦਨ੍ਤਕਟ੍ਠਞ੍ਚ ਉਪਨਾਮੇਤ੍ਵਾ ਨਿਚ੍ਚਸਙ੍ਘੁਪਟ੍ਠਾਨਂ ਕਰੋਨ੍ਤੋ ਏਕਦਿਵਸਂ ਸੁਵਣ੍ਣਸਙ੍ਖਲਿਕਬਨ੍ਧਨਂ ਵਿਸ੍ਸਜ੍ਜੇਤ੍ਵਾ ਕਾਲ਼ਂ ਨਾਗਰਾਜਾਨਂ ਆਨਯਿਤ੍ਵਾ ਤੇਨ ਨਿਮ੍ਮਿਤਂ ਵੁਤ੍ਤਪ੍ਪਕਾਰਂ ਸਿਰੀਸੋਭਗ੍ਗਸਮ੍ਪਨ੍ਨਂ ਬੁਦ੍ਧਰੂਪਂ ਪਸ੍ਸਨ੍ਤੋ ਦੀਘਪੁਥੁਲਨਿਚ੍ਚਲਨਯਨਪ੍ਪਭਾਹਿ ਸਤ੍ਤਾਹਂ ਅਕ੍ਖਿਪੂਜਮਕਾਸਿ.

ਇਦਾਨਿ ਪਨ ਯਥਾਨੁਸਨ੍ਧਿਂ ਘਟੇਤ੍ਵਾ ਅਨੁਕ੍ਕਮੇਨ ਤਸ੍ਸ ਸਾਸਨਾਵਤਾਰਂ ਦਸ੍ਸੇਨ੍ਤੋ ਆਹ ‘‘ਰਾਜਾ ਕਿਰ ਅਭਿਸੇਕਂ ਪਾਪੁਣਿਤ੍ਵਾ’’ਤਿਆਦਿ. ਬਾਹਿਰਕਪਾਸਣ੍ਡਨ੍ਤਿ ਬਾਹਿਰਕਪ੍ਪਵੇਦਿਤਂ ਸਮਯਵਾਦਂ. ਬਾਹਿਰਕਪ੍ਪਵੇਦਿਤਾ ਹਿ ਸਮਯਵਾਦਾ ਸਤ੍ਤਾਨਂ ਤਣ੍ਹਾਪਾਸਂ ਦਿਟ੍ਠਿਪਾਸਞ੍ਚ ਡੇਨ੍ਤਿ ਓਡ੍ਡੇਨ੍ਤੀਤਿ ‘‘ਪਾਸਣ੍ਡਾ’’ਤਿ ਵੁਚ੍ਚਨ੍ਤਿ. ਪਰਿਗ੍ਗਣ੍ਹੀਤਿ ਵੀਮਂਸਮਾਨੋ ਪਰਿਗ੍ਗਹੇਸਿ. ਬਿਨ੍ਦੁਸਾਰੋ ਬ੍ਰਾਹ੍ਮਣਭਤ੍ਤੋ ਅਹੋਸੀਤਿ ਅਤ੍ਤਨੋ ਪਿਤੁ ਚਨ੍ਦਗੁਤ੍ਤਸ੍ਸ ਕਾਲਤੋ ਪਟ੍ਠਾਯ ਬ੍ਰਾਹ੍ਮਣੇਸੁ ਸਮ੍ਭਤ੍ਤੋ ਅਹੋਸਿ. ਚਨ੍ਦਕੇਨ ਨਾਮ ਕਿਰ ਬ੍ਰਾਹ੍ਮਣੇਨ ਸਮੁਸ੍ਸਾਹਿਤੋ ਚਨ੍ਦਗੁਤ੍ਤਕੁਮਾਰੋ ਤੇਨ ਦਿਨ੍ਨਨਯੇ ਠਤ੍ਵਾ ਸਕਲਜਮ੍ਬੁਦੀਪੇ ਏਕਰਜ੍ਜਮਕਾਸਿ, ਤਸ੍ਮਾ ਤਸ੍ਮਿਂ ਬ੍ਰਾਹ੍ਮਣੇ ਸਞ੍ਜਾਤਬਹੁਮਾਨਵਸੇਨ ਚਨ੍ਦਗੁਤ੍ਤਕਾਲਤੋ ਪਟ੍ਠਾਯ ਸਟ੍ਠਿਸਹਸ੍ਸਮਤ੍ਤਾ ਬ੍ਰਾਹ੍ਮਣਜਾਤਿਕਾ ਤਸ੍ਮਿਂ ਰਾਜਕੁਲੇ ਨਿਚ੍ਚਭਤ੍ਤਿਕਾ ਅਹੇਸੁਂ. ਬ੍ਰਾਹ੍ਮਣਾਨਨ੍ਤਿ ਪਣ੍ਡਰਙ੍ਗਪਰਿਬ੍ਬਾਜਕਾਦਿਭਾਵਮਨੁਪਗਤੇ ਦਸ੍ਸੇਤਿ. ਪਣ੍ਡਰਙ੍ਗਪਰਿਬ੍ਬਾਜਕਾਦਯੋ ਚ ਬ੍ਰਾਹ੍ਮਣਜਾਤਿਵਨ੍ਤੋਤਿ ਆਹ ‘‘ਬ੍ਰਾਹ੍ਮਣਜਾਤਿਯਪਾਸਣ੍ਡਾਨ’’ਨ੍ਤਿ. ਏਤ੍ਥ ਪਨ ਦਿਟ੍ਠਿਪਾਸਾਦੀਨਂ ਓਡ੍ਡਨਤੋ ਪਣ੍ਡਰਙ੍ਗਾਦਯੋਵ ‘‘ਪਾਸਣ੍ਡਾ’’ਤਿ ਵੁਤ੍ਤਾ. ਸੀਹਪਞ੍ਜਰੇਤਿ ਮਹਾਵਾਤਪਾਨੇ. ਉਪਸਮਪਰਿਬਾਹਿਰੇਨਾਤਿ ਉਪਸਮਤੋ ਪਰਿਬਾਹਿਰੇਨ, ਉਪਸਮਰਹਿਤੇਨਾਤਿ ਅਤ੍ਥੋ. ਅਨ੍ਤੇਪੁਰਂ ਅਤਿਹਰਥਾਤਿ ਅਨ੍ਤੇਪੁਰਂ ਪਵੇਸੇਥ, ਆਨੇਥਾਤਿ ਵੁਤ੍ਤਂ ਹੋਤਿ.

ਅਮਾ ਸਹ ਭਵਨ੍ਤਿ ਕਿਚ੍ਚੇਸੂਤਿ ਅਮਚ੍ਚਾ, ਰਜ੍ਜਕਿਚ੍ਚਵੋਸਾਪਨਕਾ. ਦੇਵਾਤਿ ਰਾਜਾਨਂ ਆਲਪਨ੍ਤਿ. ਰਾਜਾਨੋ ਹਿ ਦਿਬ੍ਬਨ੍ਤਿ ਕਾਮਗੁਣੇਹਿ ਕੀਲ਼ਨ੍ਤਿ, ਤੇਸੁ ਵਾ ਵਿਹਰਨ੍ਤਿ ਵਿਜਯਸਮਤ੍ਥਤਾਯੋਗੇਨ ਪਚ੍ਚਤ੍ਥਿਕੇ ਵਿਜੇਤੁਂ ਇਚ੍ਛਨ੍ਤਿ, ਇਸ੍ਸਰਿਯਠਾਨਾਦਿਸਕ੍ਕਾਰਦਾਨਗਹਣਂ ਤਂ ਤਂ ਅਤ੍ਥਾਨੁਸਾਸਨਂ ਵਾ ਕਰੋਨ੍ਤਿ ਵੋਹਰਨ੍ਤਿ, ਪੁਞ੍ਞਾਨੁਭਾਵਪ੍ਪਤ੍ਤਾਯ ਜੁਤਿਯਾ ਜੋਤਨ੍ਤੀਤਿ ਵਾ ‘‘ਦੇਵਾ’’ਤਿ ਵੁਚ੍ਚਨ੍ਤਿ. ਤਥਾ ਹਿ ਤੇ ਚਤੂਹਿ ਸਙ੍ਗਹਵਤ੍ਥੂਹਿ ਜਨਂ ਰਞ੍ਜੇਨ੍ਤਾ ਸਯਂ ਯਥਾਵੁਤ੍ਤੇਹਿ ਵਿਸੇਸੇਹਿ ਰਾਜਨ੍ਤਿ ਦਿਪ੍ਪਨ੍ਤਿ ਸੋਭਨ੍ਤੀਤਿ ‘‘ਰਾਜਾਨੋ’’ਤਿ ਚ ਵੁਚ੍ਚਨ੍ਤਿ. ਨਿਗਣ੍ਠਾਦਯੋਤਿ ਏਤ੍ਥ ਨਿਗਣ੍ਠੋ ਨਾਮ ‘‘ਅਮ੍ਹਾਕਂ ਗਣ੍ਠਨਕਿਲੇਸੋ ਸਂਸਾਰੇ ਪਲਿਬੁਦ੍ਧਨਕਿਚ੍ਚੋ ਰਾਗਾਦਿਕਿਲੇਸੋ ਖੇਤ੍ਤਵਤ੍ਥੁਪੁਤ੍ਤਦਾਰਾਦਿਵਿਸਯੋ ਨਤ੍ਥਿ, ਕਿਲੇਸਗਣ੍ਠਿਰਹਿਤਾ ਮਯ’’ਨ੍ਤਿ ਏਵਂ ਵਾਦਿਤਾਯ ‘‘ਨਿਗਣ੍ਠਾ’’ਤਿ ਲਦ੍ਧਨਾਮਾ ਤਿਤ੍ਥਿਯਾ.

ਉਚ੍ਚਾਵਚਾਨੀਤਿ ਉਚ੍ਚਾਨਿ ਚ ਅਵਚਾਨਿ ਚ, ਮਹਨ੍ਤਾਨਿ ਚੇਵ ਖੁਦ੍ਦਕਾਨਿ ਚ, ਅਥ ਵਾ ਵਿਸਿਟ੍ਠਾਨਿ ਚੇਵ ਲਾਮਕਾਨਿ ਚਾਤਿ ਅਤ੍ਥੋ. ਭਦ੍ਦਪੀਠਕੇਸੂਤਿ ਵੇਤ੍ਤਮਯਪੀਠੇਸੁ. ਸਾਰੋਤਿ ਸੀਲਾਦਿਗੁਣਸਾਰੋ. ਰਾਜਙ੍ਗਣੇਨਾਤਿ ਰਾਜਨਿਵੇਸਨਦ੍ਵਾਰੇ ਵਿਵਟੇਨ ਭੂਮਿਪ੍ਪਦੇਸੇਨ. ਅਙ੍ਗਣਨ੍ਤਿ ਹਿ ਕਤ੍ਥਚਿ ਕਿਲੇਸਾ ਵੁਚ੍ਚਨ੍ਤਿ ‘‘ਰਾਗੋ ਅਙ੍ਗਣ’’ਨ੍ਤਿਆਦੀਸੁ (ਵਿਭ. ੯੨੪). ਰਾਗਾਦਯੋ ਹਿ ਅਙ੍ਗਨ੍ਤਿ ਏਤੇਹਿ ਤਂਸਮਙ੍ਗੀਪੁਗ੍ਗਲਾ ਨਿਹੀਨਭਾਵਂ ਗਚ੍ਛਨ੍ਤੀਤਿ ਅਙ੍ਗਣਾਨੀਤਿ ਵੁਚ੍ਚਨ੍ਤਿ. ਕਤ੍ਥਚਿ ਮਲਂ ਵਾ ਪਙ੍ਕੋ ਵਾ ‘‘ਤਸ੍ਸੇਵ ਰਜਸ੍ਸ ਵਾ ਅਙ੍ਗਣਸ੍ਸ ਵਾ ਪਹਾਨਾਯ ਵਾਯਮਤੀ’’ਤਿਆਦੀਸੁ (ਮ. ਨਿ. ੧.੧੮੪). ਅਞ੍ਜਤਿ ਸਮ੍ਮਕ੍ਖੇਤੀਤਿ ਹਿ ਅਙ੍ਗਣਂ, ਮਲਾਦਿ. ਕਤ੍ਥਚਿ ਤਥਾਰੂਪੋ ਵਿਵਟਪ੍ਪਦੇਸੋ ‘‘ਚੇਤਿਯਙ੍ਗਣਂ ਬੋਧਿਯਙ੍ਗਣ’’ਨ੍ਤਿਆਦੀਸੁ. ਅਞ੍ਜਤਿ ਤਤ੍ਥ ਠਿਤਂ ਅਤਿਸੁਨ੍ਦਰਤਾਯ ਅਭਿਬ੍ਯਞ੍ਜੇਤੀਤਿ ਹਿ ਅਙ੍ਗਣਂ, ਵਿਵਟੋ ਭੂਮਿਪ੍ਪਦੇਸੋ. ਇਧਾਪਿ ਸੋਯੇਵ ਅਧਿਪ੍ਪੇਤੋ. ਦਨ੍ਤਨ੍ਤਿਆਦੀਸੁ ਕਿਲੇਸਵਿਪ੍ਫਨ੍ਦਰਹਿਤਚਿਤ੍ਤਤਾਯ ਦਨ੍ਤਂ, ਨਿਚ੍ਚਂ ਪਚ੍ਚੁਪਟ੍ਠਿਤਸਤਾਰਕ੍ਖਤਾਯ ਗੁਤ੍ਤਂ, ਚਕ੍ਖਾਦਿਇਨ੍ਦ੍ਰਿਯਾਨਂ ਸਨ੍ਤਤਾਯ ਸਨ੍ਤਿਨ੍ਦ੍ਰਿਯਂ, ਪਾਸਾਦਿਕੇਨ ਇਰਿਯਾਪਥੇਨ ਸਮਨ੍ਨਾਗਤਤ੍ਤਾ ਸਮ੍ਪਨ੍ਨਇਰਿਯਾਪਥਂ. ਇਦਾਨਿ ਨਿਗ੍ਰੋਧਸਾਮਣੇਰਂ ਸਰੂਪਤੋ ਵਿਭਾਵੇਤੁਕਾਮੋ ਆਹ ‘‘ਕੋ ਪਨਾਯਂ ਨਿਗ੍ਰੋਧੋ ਨਾਮਾ’’ਤਿਆਦਿ.

ਤਤ੍ਰਾਯਂ ਅਨੁਪੁਬ੍ਬਿਕਥਾਤਿ ਏਤ੍ਥ ਬਿਨ੍ਦੁਸਾਰਸ੍ਸ ਕਿਰ ਏਕਸਤਪੁਤ੍ਤੇਸੁ ਮੋਰਿਯਵਂਸਜਾਯ ਧਮ੍ਮਦੇਵਿਯਾ ਅਸੋਕਤਿਸ੍ਸਨਾਮਾਨਂ ਦ੍ਵਿਨ੍ਨਂ ਪੁਤ੍ਤਾਨਂ ਮਜ੍ਝੇ ਜੇਟ੍ਠੋ ਅਸੋਕਕੁਮਾਰੋ ਅਵਨ੍ਤਿਰਟ੍ਠਂ ਭੁਞ੍ਜਤਿ. ਪਿਤਰਾ ਪੇਸਿਤੋ ਪਾਟਲਿਪੁਤ੍ਤਤੋ ਪਞ੍ਞਾਸਯੋਜਨਮਤ੍ਥਕੇ ਵਿਟਟੂਭਭਯਾਗਤਾਨਂ ਸਾਕਿਯਾਨਮਾਵਾਸਂ ਵੇਟਿਸਂ ਨਾਮ ਨਗਰਂ ਪਤ੍ਵਾ ਤਤ੍ਥ ਵੇਟਿਸਂ ਨਾਮ ਸੇਟ੍ਠਿਧੀਤਰਂ ਆਦਾਯ ਉਜ੍ਜੇਨੀਰਾਜਧਾਨਿਯਂ ਰਜ੍ਜਂ ਕਰੋਨ੍ਤੋ ਮਹਿਨ੍ਦਂ ਨਾਮ ਕੁਮਾਰਂ ਸਙ੍ਘਮਿਤ੍ਤਞ੍ਚ ਕੁਮਾਰਿਕਂ ਲਭਿਤ੍ਵਾ ਤੇਹਿ ਸਦ੍ਧਿਂ ਰਜ੍ਜਸੁਖਮਨੁਭਵਨ੍ਤੋ ਪਿਤੁਨੋ ਗਿਲਾਨਭਾਵਂ ਸੁਤ੍ਵਾ ਉਜ੍ਜੇਨਿਂ ਪਹਾਯ ਸੀਘਂ ਪਾਟਲਿਪੁਤ੍ਤਂ ਉਪਗਨ੍ਤ੍ਵਾ ਪਿਤੁ ਉਪਟ੍ਠਾਨਂ ਕਤ੍ਵਾ ਤਸ੍ਸ ਅਚ੍ਚਯੇਨ ਰਜ੍ਜਂ ਅਗ੍ਗਹੇਸਿ. ਤਂ ਸੁਤ੍ਵਾ ਯੁਵਰਾਜਾ ਸੁਮਨਾਭਿਧਾਨੋ ਕੁਜ੍ਝਿਤ੍ਵਾ ‘‘ਅਜ੍ਜ ਮੇ ਮਰਣਂ ਵਾ ਹੋਤੁ ਰਜ੍ਜਂ ਵਾ’’ਤਿ ਅਟ੍ਠਨਵੁਤਿਭਾਤਿਕਪਰਿਵੁਤੋ ਸਂਵਟ੍ਟਸਾਗਰੇ ਜਲਤਰਙ੍ਗਸਙ੍ਘਾਤੋ ਵਿਯ ਅਜ੍ਝੋਤ੍ਥਰਨ੍ਤੋ ਉਪਗਚ੍ਛਤਿ. ਤਤੋ ਅਸੋਕੋ ਉਜ੍ਜੇਨੀਰਾਜਾ ਸਙ੍ਗਾਮਂ ਪਕ੍ਖਨ੍ਦਿਤ੍ਵਾ ਸਤ੍ਤੁਮਦ੍ਦਨਂ ਕਰੋਨ੍ਤੋ ਸੁਮਨਂ ਨਾਮ ਰਾਜਕੁਮਾਰਂ ਗਹੇਤ੍ਵਾ ਘਾਤੇਸਿ. ਤੇਨ ਵੁਤ੍ਤਂ ‘‘ਬਿਨ੍ਦੁਸਾਰਰਞ੍ਞੋ ਕਿਰ ਦੁਬ੍ਬਲਕਾਲੇਯੇਵ ਅਸੋਕਕੁਮਾਰੋ ਅਤ੍ਤਨਾ ਲਦ੍ਧਂ ਉਜ੍ਜੇਨੀਰਜ੍ਜਂ ਪਹਾਯ ਆਗਨ੍ਤ੍ਵਾ ਸਬ੍ਬਨਗਰਂ ਅਤ੍ਤਨੋ ਹਤ੍ਥਗਤਂ ਕਤ੍ਵਾ ਸੁਮਨਂ ਨਾਮ ਰਾਜਕੁਮਾਰਂ ਅਗ੍ਗਹੇਸੀ’’ਤਿ.

ਪਰਿਪੁਣ੍ਣਗਬ੍ਭਾਤਿ ਪਰਿਪਕ੍ਕਗਬ੍ਭਾ. ਏਕਂ ਸਾਲਨ੍ਤਿ ਸਬ੍ਬਪਰਿਚ੍ਛਨ੍ਨਂ ਏਕਂ ਪਾਸਾਦਂ. ‘‘ਦੇਵਤਾਯ ਪਨ ਆਨੁਭਾਵੇਨ ਤਸ੍ਮਿਂ ਪਾਸਾਦੇ ਮਹਾਜਨੇਨ ਅਦਿਸ੍ਸਮਾਨਾ ਹੁਤ੍ਵਾ ਵਾਸਂ ਕਪ੍ਪੇਸੀ’’ਤਿ ਵਦਨ੍ਤਿ. ਨਿਬਦ੍ਧਵਤ੍ਤਨ੍ਤਿ ‘‘ਏਕਸ੍ਸ ਦਿਵਸਸ੍ਸ ਏਤ੍ਤਕ’’ਨ੍ਤਿ ਨਿਯਾਮੇਤ੍ਵਾ ਠਪਿਤਵਤ੍ਤਂ. ਹੇਤੁਸਮ੍ਪਦਨ੍ਤਿ ਅਰਹਤ੍ਤੂਪਨਿਸ੍ਸਯਪੁਞ੍ਞਸਮ੍ਪਦਂ. ਖੁਰਗ੍ਗੇਯੇਵਾਤਿ ਖੁਰਕਮ੍ਮਪਰਿਯੋਸਾਨੇਯੇਵ, ਤਚਪਞ੍ਚਕਕਮ੍ਮਟ੍ਠਾਨਂ ਗਹੇਤ੍ਵਾ ਤਂ ਪਰਿਗ੍ਗਣ੍ਹਨ੍ਤੋ ਅਨ੍ਤਿਮਾਯ ਕੇਸਵਟ੍ਟਿਯਾ ਵੋਰੋਪਨਾਯ ਸਮਕਾਲਮੇਵ ਚ ਅਰਹਤ੍ਤਂ ਪਾਪੁਣੀਤਿ ਵੁਤ੍ਤਂ ਹੋਤਿ. ਸਰੀਰਂ ਜਗ੍ਗਿਤ੍ਵਾਤਿ ਦਨ੍ਤਕਟ੍ਠਖਾਦਨਮੁਖਧੋਵਨਾਦੀਹਿ ਸਰੀਰਪਰਿਕਮ੍ਮਂ ਕਤ੍ਵਾ.

ਸੀਹਪਞ੍ਜਰੇ ਚਙ੍ਕਮਤੀਤਿ ਸੀਹਪਞ੍ਜਰਸਮੀਪੇ ਅਪਰਾਪਰਂ ਚਙ੍ਕਮਤਿ. ਤਙ੍ਖਣਞ੍ਞੇਵਾਤਿ ਤਸ੍ਮਿਂ ਖਣੇਯੇਵ. ਅਯਂ ਜਨੋਤਿ ਰਾਜਙ੍ਗਣੇ ਚਰਮਾਨਂ ਜਨਂ ਦਿਸ੍ਵਾ ਵਦਤਿ. ਭਨ੍ਤਮਿਗਪ੍ਪਟਿਭਾਗੋਤਿ ਅਨਵਟ੍ਠਿਤਤ੍ਤਾ ਕਾਯਚਾਪਲ੍ਲੇਨ ਸਮਨ੍ਨਾਗਤਤ੍ਤਾ ਭਨ੍ਤਮਿਗਸਦਿਸੋ. ਅਤਿਵਿਯ ਸੋਭਤੀਤਿ ਸਮ੍ਬਨ੍ਧੋ. ਆਲੋਕਿਤਵਿਲੋਕਿਤਨ੍ਤਿ ਏਤ੍ਥ ਆਲੋਕਿਤਂ ਨਾਮ ਪੁਰਤੋਪੇਕ੍ਖਨਂ. ਅਭਿਮੁਖੋਲੋਕਨਞ੍ਹਿ ‘‘ਆਲੋਕਿਤ’’ਨ੍ਤਿ ਵੁਚ੍ਚਤਿ. ਵਿਲੋਕਿਤਨ੍ਤਿ ਅਨੁਦਿਸਾਪੇਕ੍ਖਨਂ, ਯਂ ਦਿਸਾਭਿਮੁਖਂ ਓਲੋਕੇਤਿ, ਤਦਨੁਗਤਦਿਸਾਪੇਕ੍ਖਨਨ੍ਤਿ ਅਤ੍ਥੋ. ਸਮਿਞ੍ਜਨਂ ਪਬ੍ਬਸਙ੍ਕੋਚਨਂ. ਪਸਾਰਣਞ੍ਚ ਤੇਸਂਯੇਵ ਪਸਾਰਣਂ. ਲੋਕੁਤ੍ਤਰਧਮ੍ਮੋਤਿ ਸੇਸਜਨੇਸੁ ਅਵਿਜ੍ਜਮਾਨੋ ਵਿਸਿਟ੍ਠਧਮ੍ਮੋ. ਪੇਮਂ ਸਣ੍ਠਹੀਤਿ ਪੇਮਂ ਪਤਿਟ੍ਠਾਸਿ, ਉਪ੍ਪਜ੍ਜੀਤਿ ਅਤ੍ਥੋ. ਵਾਣਿਜਕੋ ਅਹੋਸੀਤਿ ਮਧੁਵਾਣਿਜਕੋ ਅਹੋਸਿ.

ਅਤੀਤੇ ਕਿਰ ਤਯੋ ਭਾਤਰੋ ਮਧੁਵਾਣਿਜਕਾ ਅਹੇਸੁਂ. ਤੇਸੁ ਕਨਿਟ੍ਠੋ ਮਧੁਂ ਵਿਕ੍ਕਿਣਾਤਿ, ਇਤਰੇ ਅਰਞ੍ਞਤੋ ਆਹਰਨ੍ਤਿ. ਤਦਾ ਏਕੋ ਪਚ੍ਚੇਕਬੁਦ੍ਧੋ ਪਣ੍ਡੁਕਰੋਗਾਤੁਰੋ ਅਹੋਸਿ. ਅਪਰੋ ਪਨ ਪਚ੍ਚੇਕਬੁਦ੍ਧੋ ਤਦਤ੍ਥਂ ਮਧੁਭਿਕ੍ਖਾਯ ਚਰਮਾਨੋ ਨਗਰਂ ਪਾਵਿਸਿ. ਪਵਿਟ੍ਠਞ੍ਚ ਤਂ ਏਕਾ ਕੁਮ੍ਭਦਾਸੀ ਉਦਕਹਰਣਤ੍ਥਂ ਤਿਤ੍ਥਂ ਗਚ੍ਛਮਾਨਾ ਅਦ੍ਦਸ. ਦਿਸ੍ਵਾ ਚ ਪੁਚ੍ਛਿਤ੍ਵਾ ਆਗਤਕਾਰਣਞ੍ਚ ਞਤ੍ਵਾ ‘‘ਏਤ੍ਥ, ਭਨ੍ਤੇ, ਮਧੁਵਾਣਿਜਕਾ ਵਸਨ੍ਤਿ, ਤਤ੍ਥ ਗਚ੍ਛਥਾ’’ਤਿ ਹਤ੍ਥਂ ਪਸਾਰੇਤ੍ਵਾ ਮਧੁਆਪਣਂ ਦਸ੍ਸੇਸਿ. ਸੋ ਚ ਤਤ੍ਥ ਅਗਮਾਸਿ. ਤਂ ਦਿਸ੍ਵਾ ਕਨਿਟ੍ਠੋ ਮਧੁਵਾਣਿਜੋ ਸਞ੍ਜਾਤਪੀਤਿਸੋਮਨਸ੍ਸੋ ‘‘ਕੇਨਾਗਤਾਤ੍ਥ, ਭਨ੍ਤੇ’’ਤਿ ਪੁਚ੍ਛਿਤ੍ਵਾ ਤਮਤ੍ਥਂ ਵਿਦਿਤ੍ਵਾ ਪਤ੍ਤਂ ਗਹੇਤ੍ਵਾ ਮਧੁਨੋ ਪੂਰੇਤ੍ਵਾ ਦਦਮਾਨੋ ਪਤ੍ਤਪੁਣ੍ਣਂ ਮਧੁਂ ਉਗ੍ਗਨ੍ਤ੍ਵਾ ਮੁਖਤੋ ਵਿਸ੍ਸਨ੍ਦਿਤ੍ਵਾ ਭੂਮਿਯਂ ਪਤਮਾਨਂ ਦਿਸ੍ਵਾ ਪਸਨ੍ਨਮਾਨਸੋ ‘‘ਇਮਿਨਾਹਂ, ਭਨ੍ਤੇ, ਪੁਞ੍ਞਕਮ੍ਮੇਨ ਜਮ੍ਬੁਦੀਪੇ ਏਕਰਜ੍ਜਂ ਕਰੇਯ੍ਯਂ, ਆਣਾ ਚ ਮੇ ਆਕਾਸੇ ਪਥਵਿਯਞ੍ਚ ਯੋਜਨਪ੍ਪਮਾਣੇ ਠਾਨੇ ਫਰਤੂ’’ਤਿ ਪਤ੍ਥਨਮਕਾਸਿ. ਪਚ੍ਚੇਕਬੁਦ੍ਧੋ ਚ ‘‘ਏਵਂ ਹੋਤੁ ਉਪਾਸਕਾ’’ਤਿ ਵਤ੍ਵਾ ਗਨ੍ਧਮਾਦਨਂ ਗਨ੍ਤ੍ਵਾ ਪਚ੍ਚੇਕਬੁਦ੍ਧਸ੍ਸ ਭੇਸਜ੍ਜਮਕਾਸਿ.

ਕਨਿਟ੍ਠੋ ਪਨ ਮਧੁਵਾਣਿਜੋ ਮਧੁਂ ਦਤ੍ਵਾ ਗੇਹੇ ਨਿਸਿਨ੍ਨੋ ਇਤਰੇ ਅਰਞ੍ਞਤੋ ਆਗਤੇ ਦਿਸ੍ਵਾ ਏਵਮਾਹ ‘‘ਤੁਮ੍ਹਾਕਂ ਭਾਤਰੋ ਚਿਤ੍ਤਂ ਪਸਾਦੇਥ, ਮਮਞ੍ਚ ਤੁਮ੍ਹਾਕਞ੍ਚ ਮਧੁਂ ਗਹੇਤ੍ਵਾ ਈਦਿਸਸ੍ਸ ਨਾਮ ਪਚ੍ਚੇਕਬੁਦ੍ਧਸ੍ਸ ਪਤ੍ਤਂ ਪੂਰੇਤ੍ਵਾ ਅਦਾਸਿ’’ਨ੍ਤਿ. ਤੇਸੁ ਜੇਟ੍ਠੋ ਕੁਜ੍ਝਿਤ੍ਵਾ ਏਵਮਾਹ ‘‘ਚਣ੍ਡਾਲਾਪਿ ਕਾਸਾਵਨਿਵਾਸਿਨੋ ਹੋਨ੍ਤਿ, ਨਨੁ ਤਵ ਹਤ੍ਥਤੋ ਮਧੁਂ ਪਟਿਗ੍ਗਹੇਤ੍ਵਾ ਗਤੋ ਚਣ੍ਡਾਲੋ ਭਵਿਸ੍ਸਤੀ’’ਤਿ. ਮਜ੍ਝਿਮੋ ਪਨ ਕੁਜ੍ਝਿਤ੍ਵਾ ‘‘ਤਵ ਪਚ੍ਚੇਕਬੁਦ੍ਧਂ ਗਹੇਤ੍ਵਾ ਪਰਸਮੁਦ੍ਦੇ ਨਿਕ੍ਖਿਪਾਹੀ’’ਤਿ ਆਹ. ਪਚ੍ਛਾ ਪਨ ਤੇਪਿ ਦ੍ਵੇ ਭਾਤਰੋ ਕਨਿਟ੍ਠੇਨ ਵੁਚ੍ਚਮਾਨਂ ਦਾਨਾਨਿਸਂਸਪਟਿਸਂਯੁਤ੍ਤਕਥਂ ਸੁਤ੍ਵਾ ਅਨੁਮੋਦਿਂਸੁਯੇਵ. ਸਾਪਿ ਚ ਕੁਮ੍ਭਦਾਸੀ ‘‘ਤਸ੍ਸ ਮਧੁਦਾਯਕਸ੍ਸ ਅਗ੍ਗਮਹੇਸੀ ਭਵੇਯ੍ਯ’’ਨ੍ਤਿ ਪਤ੍ਥਨਮਕਾਸਿ. ਤੇਸੁ ਕਨਿਟ੍ਠੋ ਅਸੋਕੋ ਧਮ੍ਮਰਾਜਾ ਅਹੋਸਿ, ਸਾ ਚ ਕੁਮ੍ਭਦਾਸੀ ਅਤਿਵਿਯ ਰੂਪਸੋਭਗ੍ਗਪ੍ਪਤ੍ਤਾ ਅਸਨ੍ਧਿਮਿਤ੍ਤਾ ਨਾਮ ਤਸ੍ਸ ਅਗ੍ਗਮਹੇਸੀ ਅਹੋਸਿ. ਪਰਸਮੁਦ੍ਦਵਾਦੀ ਪਨ ਮਜ੍ਝਿਮੋ ਇਮਸ੍ਮਿਂਯੇਵ ਤਮ੍ਬਪਣ੍ਣਿਦੀਪੇ ਦੇਵਾਨਂਪਿਯਤਿਸ੍ਸੋ ਨਾਮ ਮਹਾਨੁਭਾਵੋ ਰਾਜਾ ਅਹੋਸਿ. ਜੇਟ੍ਠੋ ਪਨ ਚਣ੍ਡਾਲਵਾਦਿਤਾਯ ਚਣ੍ਡਾਲਗਾਮੇ ਜਾਤੋ ਨਿਗ੍ਰੋਧੋ ਨਾਮ ਸਾਮਣੇਰੋ ਅਹੋਸਿ. ਤੇਨ ਵੁਤ੍ਤਂ ‘‘ਪੁਬ੍ਬੇ ਹਿ ਕਿਰ ਪੁਞ੍ਞਕਰਣਕਾਲੇ ਏਸ ਰਞ੍ਞੋ ਜੇਟ੍ਠਭਾਤਾ ਵਾਣਿਜਕੋ ਅਹੋਸੀ’’ਤਿ.

ਪੁਬ੍ਬੇ ਵ ਸਨ੍ਨਿਵਾਸੇਨਾਤਿ ਏਤ੍ਥ (ਜਾ. ਅਟ੍ਠ. ੨.੨.੧੭੪) ਗਾਥਾਬਨ੍ਧਵਸੇਨ ਵਾ-ਸਦ੍ਦਸ੍ਸ ਰਸ੍ਸਤ੍ਤਂ ਕਤਨ੍ਤਿ ਵੇਦਿਤਬ੍ਬਂ, ਪੁਬ੍ਬੇ ਸਨ੍ਨਿਵਾਸੇਨ ਵਾਤਿ ਵੁਤ੍ਤਂ ਹੋਤਿ. ਤਤ੍ਥ ਪੁਬ੍ਬੇਤਿ ਅਤੀਤਜਾਤਿਯਂ. ਸਨ੍ਨਿਵਾਸੇਨਾਤਿ ਸਹਵਾਸੇਨ. ਸਹਸਦ੍ਦਤ੍ਥੋ ਹਿ ਅਯਂ ਸਂਸਦ੍ਦੋ. ਪਚ੍ਚੁਪ੍ਪਨ੍ਨਹਿਤੇਨ ਵਾਤਿ ਪਚ੍ਚੁਪ੍ਪਨ੍ਨੇ ਵਤ੍ਤਮਾਨਭਵੇ ਹਿਤਚਰਣੇਨ ਵਾ. ਏਵਂ ਇਮੇਹਿ ਦ੍ਵੀਹਿ ਕਾਰਣੇਹਿ ਸਿਨੇਹਸਙ੍ਖਾਤਂ ਪੇਮਂ ਜਾਯਤੇ ਉਪ੍ਪਜ੍ਜਤਿ. ਇਦਂ ਵੁਤ੍ਤਂ ਹੋਤਿ – ਪੇਮਂ ਨਾਮੇਤਂ ਦ੍ਵੀਹਿਪਿ ਕਾਰਣੇਹਿ ਜਾਯਤਿ, ਪੁਰਿਮਭਵੇ ਮਾਤਾ ਵਾ ਪਿਤਾ ਵਾ ਧੀਤਾ ਵਾ ਪੁਤ੍ਤੋ ਵਾ ਭਾਤਾ ਵਾ ਭਗਿਨੀ ਵਾ ਪਤਿ ਵਾ ਭਰਿਯਾ ਵਾ ਸਹਾਯੋ ਵਾ ਮਿਤ੍ਤੋ ਵਾ ਹੁਤ੍ਵਾ ਯੋ ਯੇਨ ਸਦ੍ਧਿਂ ਏਕਟ੍ਠਾਨੇ ਨਿਵੁਤ੍ਥਪੁਬ੍ਬੋ, ਤਸ੍ਸ ਇਮਿਨਾ ਪੁਬ੍ਬੇ ਵਾ ਸਨ੍ਨਿਵਾਸੇਨ ਭਵਨ੍ਤਰੇਪਿ ਅਨੁਬਨ੍ਧਨ੍ਤੋ ਸੋ ਸਿਨੇਹੋ ਨ ਵਿਜਹਤਿ, ਇਮਸ੍ਮਿਂ ਅਤ੍ਤਭਾਵੇ ਕਤੇਨ ਪਚ੍ਚੁਪ੍ਪਨ੍ਨੇਨ ਹਿਤੇਨ ਵਾਤਿ ਏਵਂ ਇਮੇਹਿ ਦ੍ਵੀਹਿ ਕਾਰਣੇਹਿ ਤਂ ਪੇਮਂ ਨਾਮ ਜਾਯਤੀਤਿ. ਕਿਂ ਵਿਯਾਤਿ ਆਹ ‘‘ਉਪ੍ਪਲਂ ਵ ਯਥੋਦਕੇ’’ਤਿ. ਏਤ੍ਥਾਪਿ ਵਾ-ਸਦ੍ਦਸ੍ਸ ਵੁਤ੍ਤਨਯੇਨੇਵ ਰਸ੍ਸਤ੍ਤਂ ਕਤਨ੍ਤਿ ਦਟ੍ਠਬ੍ਬਂ. ਅਵੁਤ੍ਤਸਮ੍ਪਿਣ੍ਡਨਤ੍ਥੋ ਚੇਤ੍ਥ ਵਾਸਦ੍ਦੋ. ਤੇਨ ਪਦੁਮਾਦਯੋ ਸਙ੍ਗਣ੍ਹਾਤਿ. ਯਥਾ-ਸਦ੍ਦੋ ਉਪਮਾਯਂ. ਇਦਂ ਵੁਤ੍ਤਂ ਹੋਤਿ – ਯਥਾ ਉਪ੍ਪਲਞ੍ਚ ਸੇਸਞ੍ਚ ਪਦੁਮਾਦਿ ਉਦਕੇ ਜਾਯਮਾਨਂ ਦ੍ਵੇ ਕਾਰਣਾਨਿ ਨਿਸ੍ਸਾਯ ਜਾਯਤਿ ਉਦਕਞ੍ਚੇਵ ਕਲਲਞ੍ਚ, ਤਥਾ ਏਤੇਹਿ ਦ੍ਵੀਹਿ ਕਾਰਣੇਹਿ ਪੇਮਂ ਜਾਯਤੀਤਿ.

ਰਞ੍ਞੋ ਹਤ੍ਥੇਤਿ ਸਨ੍ਤਿਕਂ ਉਪਗਤਸ੍ਸ ਰਞ੍ਞੋ ਹਤ੍ਥੇ. ਰਞ੍ਞੋ ਅਨੁਰੂਪਨ੍ਤਿ ਏਕੂਨਸਤਭਾਤੁਕਾਨਂ ਘਾਤਿਤਤ੍ਤਾ ਚਣ੍ਡਪਕਤਿਤਾਯ ਰਜ੍ਜੇ ਠਿਤਤ੍ਤਾ ਚ ‘‘ਪਮਾਦਵਿਹਾਰੀ ਅਯ’’ਨ੍ਤਿ ਮਞ੍ਞਮਾਨੋ ਤਦਨੁਰੂਪਂ ਧਮ੍ਮਪਦੇ ਅਪ੍ਪਮਾਦਵਗ੍ਗਂ ਦੇਸੇਤੁਂ ਆਰਭਿ. ਤਤ੍ਥ (ਧ. ਪ. ਅਟ੍ਠ. ੧.੨੩) ਅਪ੍ਪਮਾਦੋਤਿ ਸਤਿਯਾ ਅਵਿਪ੍ਪਵਾਸੋ, ਨਿਚ੍ਚਂ ਉਪਟ੍ਠਿਤਾਯ ਸਤਿਯਾ ਏਤਂ ਅਧਿਵਚਨਂ. ਅਮਤਪਦਨ੍ਤਿ ਅਮਤਂ ਵੁਚ੍ਚਤਿ ਨਿਬ੍ਬਾਨਂ. ਤਞ੍ਹਿ ਅਜਾਤਤ੍ਤਾ ਨ ਜੀਯਤਿ ਨ ਮੀਯਤਿ, ਤਸ੍ਮਾ ‘‘ਅਮਤ’’ਨ੍ਤਿ ਵੁਚ੍ਚਤਿ. ਅਮਤਸ੍ਸ ਪਦਂ ਅਮਤਪਦਂ, ਅਮਤਸ੍ਸ ਅਧਿਗਮੁਪਾਯੋਤਿ ਵੁਤ੍ਤਂ ਹੋਤਿ. ਪਮਾਦੋਤਿ ਪਮਜ੍ਜਨਭਾਵੋ, ਮੁਟ੍ਠਸ੍ਸਚ੍ਚਸਙ੍ਖਾਤਸ੍ਸ ਸਤਿਯਾ ਵੋਸ੍ਸਗ੍ਗਸ੍ਸੇਤਂ ਨਾਮਂ. ਮਚ੍ਚੁਨੋਤਿ ਮਰਣਸ੍ਸ. ਪਦਨ੍ਤਿ ਉਪਾਯੋ ਮਗ੍ਗੋ. ਪਮਤ੍ਤੋ ਹਿ ਜਾਤਿਂ ਨਾਤਿਵਤ੍ਤਤਿ, ਜਾਤੋ ਪਨ ਜੀਯਤਿ ਚੇਵ ਮੀਯਤਿ ਚਾਤਿ ਪਮਾਦੋ ਮਚ੍ਚੁਨੋ ਪਦਂ ਨਾਮ ਹੋਤਿ, ਮਰਣਂ ਉਪਨੇਤੀਤਿ ਵੁਤ੍ਤਂ ਹੋਤਿ.

ਅਞ੍ਞਾਤਂ ਤਾਤ, ਪਰਿਯੋਸਾਪੇਹੀਤਿ ਇਮਿਨਾ ‘‘ਸਦਾ ਅਪ੍ਪਮਾਦੇਨ ਹੁਤ੍ਵਾ ਵਤ੍ਤਿਤਬ੍ਬਨ੍ਤਿ ਏਤ੍ਤਕੇਨੇਵ ਮਯਾ ਞਾਤਂ, ਤੁਮ੍ਹੇ ਧਮ੍ਮਦੇਸਨਂ ਨਿਟ੍ਠਪੇਥਾ’’ਤਿ ਤਸ੍ਮਿਂ ਧਮ੍ਮੇ ਅਤ੍ਤਨੋ ਪਟਿਪਜ੍ਜਿਤੁਕਾਮਤਂ ਦੀਪੇਨ੍ਤੋ ਧਮ੍ਮਦੇਸਨਾਯ ਪਰਿਯੋਸਾਨਂ ਪਾਪੇਤ੍ਵਾ ਕਥਨੇ ਉਸ੍ਸਾਹਂ ਜਨੇਤਿ. ਕੇਚਿ ਪਨ ‘‘ਅਭਾਸੀਤਿ ਏਤ੍ਥ ‘ਭਾਸਿਸ੍ਸਾਮਿ ਵਿਤਕ੍ਕੇਮੀ’ਤਿ ਅਤ੍ਥਂ ਗਹੇਤ੍ਵਾ ‘ਸਬ੍ਬਂ ਅਪ੍ਪਮਾਦਵਗ੍ਗਂ ਭਾਸਿਸ੍ਸਾਮੀ’ਤਿ ਸਲ੍ਲਕ੍ਖਿਤਤ੍ਤਾ ਅਭਾਸੀਤਿ ਵੁਤ੍ਤਂ, ਰਞ੍ਞਾ ਪਨ ਅਡ੍ਢਗਾਥਂ ਸੁਤ੍ਵਾਵ ‘ਅਞ੍ਞਾਤਂ ਤਾਤ, ਪਰਿਯੋਸਾਪੇਹੀ’ਤਿ ਵੁਤ੍ਤਤ੍ਤਾ ‘ਉਪਰਿ ਨ ਕਥੇਸੀ’’’ਤਿ ਵਦਨ੍ਤਿ. ‘‘ਤਂ ਪਨ ਯੁਤ੍ਤਂ ਨ ਹੋਤੀ’’ਤਿ ਤੀਸੁਪਿ ਗਣ੍ਠਿਪਦੇਸੁ ਵੁਤ੍ਤਂ. ਧੁਵਭਤ੍ਤਾਨੀਤਿ ਨਿਚ੍ਚਭਤ੍ਤਾਨਿ. ਵਜ੍ਜਾਵਜ੍ਜਂ ਉਪਨਿਜ੍ਝਾਯਤੀਤਿ ਉਪਜ੍ਝਾਯੋਤਿ ਆਹ ‘‘ਵਜ੍ਜਾਵਜ੍ਜਂ ਦਿਸ੍ਵਾ ਚੋਦੇਤਾ ਸਾਰੇਤਾ ਚਾ’’ਤਿ. ਤਤ੍ਥ ਵਜ੍ਜਾਵਜ੍ਜਨ੍ਤਿ ਖੁਦ੍ਦਕਂ ਮਹਨ੍ਤਞ੍ਚ ਵਜ੍ਜਂ. ਚੋਦੇਤਾਤਿ ‘‘ਇਦਂ ਤਯਾ ਦੁਕ੍ਕਟਂ, ਇਦਂ ਦੁਬ੍ਭਾਸਿਤ’’ਨ੍ਤਿਆਦੀਨਿ ਵਤ੍ਵਾ ਚੋਦੇਤਾ. ਸਾਰੇਤਾਤਿ ਅਤ੍ਤਨੋ ਵਜ੍ਜਂ ਅਸ੍ਸਰਨ੍ਤਸ੍ਸ ਸਤਿਂ ਉਪ੍ਪਾਦੇਤਾ, ਸਮ੍ਮਾਪਟਿਪਤ੍ਤਿਯਂ ਵਾ ਸਾਰੇਤਾ, ਪਵਤ੍ਤੇਤਾਤਿ ਅਤ੍ਥੋ.

‘‘ਏਵਂ ਤਯਾ ਬੁਦ੍ਧਵਚਨਂ ਸਜ੍ਝਾਯਿਤਬ੍ਬਂ, ਏਵਂ ਅਭਿਕ੍ਕਮਿਤਬ੍ਬਂ, ਏਵਂ ਪਟਿਕ੍ਕਮਿਤਬ੍ਬ’’ਨ੍ਤਿਆਦਿਨਾ ਆਚਾਰਸ੍ਸ ਸਿਕ੍ਖਾਪਨਤੋ ਆਚਰਿਯੋ ਨਾਮਾਤਿ ਆਹ ‘‘ਇਮਸ੍ਮਿਂ ਸਾਸਨੇ ਸਿਕ੍ਖਿਤਬ੍ਬਕਧਮ੍ਮੇਸੁ ਪਤਿਟ੍ਠਾਪੇਤਾ’’ਤਿ. ਤਤ੍ਥ ਸਿਕ੍ਖਿਤਬ੍ਬਕਧਮ੍ਮੋ ਨਾਮ ਸਕਲਂ ਬੁਦ੍ਧਵਚਨਂ ਸੀਲਾਦਯੋ ਚ ਧਮ੍ਮਾ. ‘‘ਪਬ੍ਬਜ੍ਜਾ ਚ ਉਪਸਮ੍ਪਦਾ ਚਾ’’ਤਿ ਇਦਂ ਲਬ੍ਭਮਾਨਵਸੇਨ ਵੁਤ੍ਤਂ. ਆਚਰਿਯੁਪਜ੍ਝਾਯਾਨਨ੍ਤਿ ਇਮਿਨਾ ਪਬ੍ਬਜ੍ਜਾ ਉਪਸਮ੍ਪਦਾ ਚ ਯੋਜੇਤਬ੍ਬਾ, ਮਮ ਚਾਤਿ ਇਮਿਨਾ ਪਨ ਪਬ੍ਬਜ੍ਜਾਵ. ਤਦਾ ਸਾਮਣੇਰਭੂਮਿਯਂ ਠਿਤਤ੍ਤਾ ਨਿਗ੍ਰੋਧਸ੍ਸ ਭਾਵਿਨਿਂ ਵਾ ਉਪਸਮ੍ਪਦਂ ਸਨ੍ਧਾਯ ਉਭਯਮ੍ਪਿ ਯੋਜੇਤਬ੍ਬਂ. ਸਰਣਗਮਨਵਸੇਨ ਪਬ੍ਬਜ੍ਜਾਸਿਦ੍ਧਿਤੋ ਭਿਕ੍ਖੁਸਙ੍ਘਸ੍ਸਪਿ ਪਬ੍ਬਜ੍ਜਾਯ ਨਿਸ੍ਸਯਭਾਵੋ ਵੇਦਿਤਬ੍ਬੋ. ਭਣ੍ਡੁਕਮ੍ਮਵਸੇਨਪਿ ਨਿਸ੍ਸਯਭਾਵੋ ਲਬ੍ਭਤੇਵਾਤਿ ਗਹੇਤਬ੍ਬਂ. ਦਿਵਸੇ ਦਿਵਸੇ ਵਡ੍ਢਾਪੇਨ੍ਤੋਤਿ ਵੁਤ੍ਤਨਯੇਨੇਵ ਦਿਵਸੇ ਦਿਵਸੇ ਤਤੋ ਤਤੋ ਦਿਗੁਣਂ ਕਤ੍ਵਾ ਵਡ੍ਢਾਪੇਨ੍ਤੋ. ਪੋਥੁਜ੍ਜਨਿਕੇਨਾਤਿ ਪੁਥੁਜ੍ਜਨਭਾਵਾਨੁਰੂਪੇਨ. ਨਿਗ੍ਰੋਧਤ੍ਥੇਰਸ੍ਸ ਆਨੁਭਾਵਕਿਤ੍ਤਨਾਧਿਕਾਰਤ੍ਤਾ ਪੁਬ੍ਬੇ ਵੁਤ੍ਤਮ੍ਪਿ ਪਚ੍ਛਾ ਵਤ੍ਤਬ੍ਬਮ੍ਪਿ ਸਮ੍ਪਿਣ੍ਡੇਤ੍ਵਾ ਆਹ ‘‘ਪੁਨ ਰਾਜਾ ਅਸੋਕਾਰਾਮਂ ਨਾਮ ਮਹਾਵਿਹਾਰਂ ਕਾਰੇਤ੍ਵਾ’’ਤਿਆਦਿ. ਚੇਤਿਯਪਟਿਮਣ੍ਡਿਤਾਨੀਤਿ ਏਤ੍ਥ ਚਯਿਤਬ੍ਬਂ ਪੂਜੇਤਬ੍ਬਨ੍ਤਿ ਚੇਤਿਯਂ, ਇਟ੍ਠਕਾਦੀਹਿ ਚਿਤਤ੍ਤਾ ਵਾ ਚੇਤਿਯਂ, ਚੇਤਿਯੇਹਿ ਪਟਿਮਣ੍ਡਿਤਾਨਿ ਵਿਭੂਸਿਤਾਨੀਤਿ ਚੇਤਿਯਪਟਿਮਣ੍ਡਿਤਾਨਿ. ਧਮ੍ਮੇਨਾਤਿ ਧਮ੍ਮਤੋ ਅਨਪੇਤੇਨ.

ਵੁਤ੍ਤਮੇਵਤ੍ਥਂ ਵਿਤ੍ਥਾਰਤੋ ਵਿਭਾਵੇਨ੍ਤੋ ਆਹ ‘‘ਏਕਦਿਵਸਂ ਕਿਰਾ’’ਤਿਆਦਿ. ਅਸੋਕਾਰਾਮੇ ਮਹਾਦਾਨਂ ਦਤ੍ਵਾਤਿ ਏਤ੍ਥ ਕਤੇ ਆਰਾਮੇ ਪਚ੍ਛਾ ਕਾਰਾਪਕਸ੍ਸ ਰਞ੍ਞੋ ਨਾਮਵਸੇਨ ਨਿਰੁਲ਼੍ਹਂ ਨਾਮਪਣ੍ਣਤ੍ਤਿਂ ਸਨ੍ਧਾਯ ਵੁਤ੍ਤਂ ‘‘ਅਸੋਕਾਰਾਮੇ’’ਤਿ. ਕੇਚਿ ਪਨ ‘‘ਤਸ੍ਮਿਂ ਦਿਵਸੇ ਰਾਜਾ ਅਤ੍ਤਨੋ ਘਰੇਯੇਵ ਸਬ੍ਬਂ ਭਿਕ੍ਖੁਸਙ੍ਘਂ ਨਿਸੀਦਾਪੇਤ੍ਵਾ ਭੋਜੇਤ੍ਵਾ ਇਮਂ ਪਞ੍ਹਂ ਪੁਚ੍ਛੀ’’ਤਿ ਵਦਨ੍ਤਿ. ਮਹਾਦਾਨਂ ਦਤ੍ਵਾਤਿ ਭੋਜੇਤ੍ਵਾ ਸਬ੍ਬਪਰਿਕ੍ਖਾਰਦਾਨਵਸੇਨ ਮਹਾਦਾਨਂ ਦਤ੍ਵਾ. ਵੁਤ੍ਤਞ੍ਹੇਤਂ ਦੀਪਵਂਸੇ –

‘‘ਨਿਵੇਸਨਂ ਪਵੇਸੇਤ੍ਵਾ, ਨਿਸੀਦਾਪੇਤ੍ਵਾਨ ਆਸਨੇ;

ਯਾਗੁਂ ਨਾਨਾਵਿਧਂ ਖਜ੍ਜਂ, ਭੋਜਨਞ੍ਚ ਮਹਾਰਹਂ;

ਅਦਾਸਿ ਪਯਤਪਾਣਿ, ਯਾਵਦਤ੍ਥਂ ਯਦਿਚ੍ਛਕਂ.

‘‘ਭੁਤ੍ਤਾਵਿਭਿਕ੍ਖੁਸਙ੍ਘਸ੍ਸ, ਓਨੀਤਪਤ੍ਤਪਾਣਿਨੋ;

ਏਕਮੇਕਸ੍ਸ ਭਿਕ੍ਖੁਨੋ, ਅਦਾਸਿ ਯੁਗਸਾਟਕਂ.

‘‘ਪਾਦਅਬ੍ਭਞ੍ਜਨਂ ਤੇਲਂ, ਛਤ੍ਤਞ੍ਚਾਪਿ ਉਪਾਹਨਂ;

ਸਬ੍ਬਂ ਸਮਣਪਰਿਕ੍ਖਾਰਂ, ਅਦਾਸਿ ਫਾਣਿਤਂ ਮਧੁਂ.

‘‘ਅਭਿਵਾਦੇਤ੍ਵਾ ਨਿਸੀਦਿ, ਅਸੋਕਧਮ੍ਮੋ ਮਹੀਪਤਿ;

ਨਿਸਜ੍ਜ ਰਾਜਾ ਪਵਾਰੇਸਿ, ਭਿਕ੍ਖੁਸਙ੍ਘਸ੍ਸ ਪਚ੍ਚਯਂ.

‘‘ਯਾਵਤਾ ਭਿਕ੍ਖੂ ਇਚ੍ਛਨ੍ਤਿ, ਤਾਵ ਦੇਮਿ ਯਦਿਚ੍ਛਕਂ;

ਸਨ੍ਤਪ੍ਪੇਤ੍ਵਾ ਪਰਿਕ੍ਖਾਰੇਨ, ਪਵਾਰੇਤ੍ਵਾਨ ਪਚ੍ਚਯੇ;

ਤਤੋ ਅਪੁਚ੍ਛਿ ਗਮ੍ਭੀਰਂ, ਧਮ੍ਮਕ੍ਖਨ੍ਧਂ ਸੁਦੇਸਿਤ’’ਨ੍ਤਿ.

ਅਙ੍ਗਤੋ, ਮਹਾਰਾਜ, ਨਵ ਅਙ੍ਗਾਨੀਤਿਆਦਿ ਮੋਗ੍ਗਲਿਪੁਤ੍ਤਤਿਸ੍ਸਤ੍ਥੇਰੇਨ ਵੁਤ੍ਤਨ੍ਤਿ ਵਦਨ੍ਤਿ. ਨਵਕਮ੍ਮਾਧਿਟ੍ਠਾਯਕਂ ਅਦਾਸੀਤਿ ਚਤੁਰਾਸੀਤਿਵਿਹਾਰਸਹਸ੍ਸੇਸੁ ਕਤ੍ਤਬ੍ਬਸ੍ਸ ਨਵਕਮ੍ਮਸ੍ਸ ਅਧਿਟ੍ਠਾਯਕਂ ਵਿਧਾਯਕਂ ਕਤ੍ਵਾ ਅਦਾਸਿ. ਏਕਦਿਵਸਮੇਵ ਸਬ੍ਬਨਗਰੇਹਿ ਪਣ੍ਣਾਨਿ ਆਗਮਿਂਸੂਤਿ ਸਬ੍ਬਵਿਹਾਰੇਸੁ ਕਿਰ ਰਾਹੁਨਾ ਚਨ੍ਦਸ੍ਸ ਗਹਣਦਿਵਸੇ ਨਵਕਮ੍ਮਂ ਆਰਭਿਤ੍ਵਾ ਪੁਨ ਰਾਹੁਨਾ ਚਨ੍ਦਸ੍ਸ ਗਹਣਦਿਵਸੇਯੇਵ ਨਿਟ੍ਠਾਪੇਸੁਂ, ਤਸ੍ਮਾ ਏਕਦਿਵਸਮੇਵ ਪਣ੍ਣਾਨਿ ਆਗਮਿਂਸੂਤਿ ਵਦਨ੍ਤਿ. ਅਟ੍ਠ ਸੀਲਙ੍ਗਾਨੀਤਿ ਅਟ੍ਠ ਉਪੋਸਥਙ੍ਗਸੀਲਾਨਿ. ‘‘ਸਬ੍ਬਾਲਙ੍ਕਾਰਵਿਭੂਸਿਤਾਯਾ’’ਤਿ ਇਦਂ ਅਸਮਾਦਿਨ੍ਨੁਪੋਸਥਙ੍ਗਾਨਂ ਵਸੇਨ ਵੁਤ੍ਤਂ. ਅਮਰਵਤਿਯਾ ਰਾਜਧਾਨਿਯਾਤਿ ਤਾਵਤਿਂਸਦੇਵਨਗਰੇ. ਅਲਙ੍ਕਤਪਟਿਯਤ੍ਤਨ੍ਤਿ ਅਲਙ੍ਕਤਕਰਣਵਸੇਨ ਸਬ੍ਬਸਜ੍ਜਿਤਂ.

ਅਧਿਕਂ ਕਾਰਂ ਅਧਿਕਾਰਂ, ਅਧਿਕਂ ਕਿਰਿਯਨ੍ਤਿ ਵੁਤ੍ਤਂ ਹੋਤਿ. ਲੋਕਵਿਵਰਣਂ ਨਾਮ ਪਾਟਿਹਾਰਿਯਂ ਅਕਂਸੂਤਿ ਏਤ੍ਥ ਅਨੇਕਸਹਸ੍ਸਸਙ੍ਖ੍ਯਸ੍ਸ ਓਕਾਸਲੋਕਸ੍ਸ ਤਨ੍ਨਿਵਾਸੀਸਤ੍ਤਲੋਕਸ੍ਸ ਚ ਵਿਵਟਭਾਵਕਰਣਪਾਟਿਹਾਰਿਯਂ ਲੋਕਵਿਵਰਣਂ ਨਾਮ. ਤਂ ਪਨ ਕਰੋਨ੍ਤੋ ਇਦ੍ਧਿਮਾ ਅਨ੍ਧਕਾਰਂ ਵਾ ਆਲੋਕਂ ਕਰੋਤਿ, ਪਟਿਚ੍ਛਨ੍ਨਂ ਵਾ ਵਿਵਟਂ, ਅਨਾਪਾਥਂ ਵਾ ਆਪਾਥਂ ਕਰੋਤਿ. ਕਥਂ? ਅਯਞ੍ਹਿ ਯਥਾ ਪਟਿਚ੍ਛਨ੍ਨੋਪਿ ਦੂਰੇ ਠਿਤੋਪਿ ਅਤ੍ਤਾ ਵਾ ਪਰੋ ਵਾ ਦਿਸ੍ਸਤਿ, ਏਵਂ ਅਤ੍ਤਾਨਂ ਵਾ ਪਰਂ ਵਾ ਪਾਕਟਂ ਕਾਤੁਕਾਮੋ ਪਾਦਕਜ੍ਝਾਨਤੋ ਵੁਟ੍ਠਾਯ ‘‘ਇਦਂ ਅਨ੍ਧਕਾਰਟ੍ਠਾਨਂ ਆਲੋਕਜਾਤਂ ਹੋਤੂ’’ਤਿ ਵਾ ‘‘ਇਦਂ ਪਟਿਚ੍ਛਨ੍ਨਂ ਵਿਵਟਂ ਹੋਤੂ’’ਤਿ ਵਾ ‘‘ਇਦਂ ਅਨਾਪਾਥਂ ਆਪਾਥਂ ਹੋਤੂ’’ਤਿ ਵਾ ਆਵਜ੍ਜੇਤ੍ਵਾ ਪੁਨ ਪਾਦਕਜ੍ਝਾਨਂ ਸਮਾਪਜ੍ਜਿਤ੍ਵਾ ਵੁਟ੍ਠਾਯ ਅਧਿਟ੍ਠਾਤਿ. ਸਹ ਅਧਿਟ੍ਠਾਨੇਨ ਯਥਾਧਿਟ੍ਠਿਤਮੇਵ ਹੋਤਿ. ਅਪਰੇ ਦੂਰੇ ਠਿਤਾਪਿ ਪਸ੍ਸਨ੍ਤਿ, ਸਯਮ੍ਪਿ ਪਸ੍ਸਿਤੁਕਾਮੋ ਪਸ੍ਸਤਿ ਭਗਵਾ ਵਿਯ ਦੇਵੋਰੋਹਣੇ. ਭਗਵਾ ਹਿ ਦੇਵਲੋਕੇ ਅਭਿਧਮ੍ਮਦੇਸਨਂ ਨਿਟ੍ਠਪੇਤ੍ਵਾ ਸਙ੍ਕਸ੍ਸਨਗਰਂ ਓਤਰਨ੍ਤੋ ਸਿਨੇਰੁਮੁਦ੍ਧਨਿ ਠਤ੍ਵਾ ਪੁਰਤ੍ਥਿਮਂ ਲੋਕਧਾਤੁਂ ਓਲੋਕੇਸਿ, ਅਨੇਕਾਨਿ ਚਕ੍ਕਵਾਲ਼ਸਹਸ੍ਸਾਨਿ ਵਿਵਟਾਨਿ ਵਿਯ ਹੁਤ੍ਵਾ ਏਕਙ੍ਗਣਂ ਵਿਯ ਹੁਤ੍ਵਾ ਪਕਾਸਿਂਸੁ. ਯਥਾ ਚ ਪੁਰਤ੍ਥਿਮੇਨ, ਏਵਂ ਪਚ੍ਛਿਮੇਨਪਿ ਉਤ੍ਤਰੇਨਪਿ ਦਕ੍ਖਿਣੇਨਪਿ ਸਬ੍ਬਂ ਵਿਵਟਮਦ੍ਦਸ. ਹੇਟ੍ਠਾਪਿ ਯਾਵ ਅਵੀਚਿ ਉਪਰਿ ਚ ਯਾਵ ਅਕਨਿਟ੍ਠਭਵਨਂ, ਤਾਵ ਅਦ੍ਦਸ. ਮਨੁਸ੍ਸਾਪਿ ਦੇਵੇ ਪਸ੍ਸਨ੍ਤਿ, ਦੇਵਾਪਿ ਮਨੁਸ੍ਸੇ. ਤਤ੍ਥ ਨੇਵ ਮਨੁਸ੍ਸਾ ਉਦ੍ਧਂ ਉਲ੍ਲੋਕੇਨ੍ਤਿ, ਨ ਦੇਵਾ ਅਧੋ ਓਲੋਕੇਨ੍ਤਿ, ਸਬ੍ਬੇ ਸਮ੍ਮੁਖਸਮ੍ਮੁਖਾਵ ਅਞ੍ਞਮਞ੍ਞਂ ਪਸ੍ਸਨ੍ਤਿ, ਤਂ ਦਿਵਸਂ ਲੋਕਵਿਵਰਣਂ ਨਾਮ ਅਹੋਸਿ.

ਅਪਿਚ ਤਮ੍ਬਪਣ੍ਣਿਦੀਪੇ ਤਲ਼ਙ੍ਗਰਵਾਸੀ ਧਮ੍ਮਦਿਨ੍ਨਤ੍ਥੇਰੋਪਿ ਇਮਂ ਪਾਟਿਹਾਰਿਯਂ ਅਕਾਸਿ. ਸੋ ਕਿਰ ਏਕਦਿਵਸਂ ਤਿਸ੍ਸਮਹਾਵਿਹਾਰੇ ਚੇਤਿਯਙ੍ਗਣਮ੍ਹਿ ਨਿਸੀਦਿਤ੍ਵਾ ‘‘ਤੀਹਿ, ਭਿਕ੍ਖਵੇ, ਧਮ੍ਮੇਹਿ ਸਮਨ੍ਨਾਗਤੋ ਭਿਕ੍ਖੁ ਅਪਣ੍ਣਕਪਟਿਪਦਂ ਪਟਿਪਨ੍ਨੋ ਹੋਤੀ’’ਤਿ ਅਪਣ੍ਣਕਸੁਤ੍ਤਂ (ਅ. ਨਿ. ੩.੧੬) ਕਥੇਨ੍ਤੋ ਹੇਟ੍ਠਾਮੁਖਂ ਬੀਜਨਿਂ ਅਕਾਸਿ, ਯਾਵ ਅਵੀਚਿਤੋ ਏਕਙ੍ਗਣਂ ਅਹੋਸਿ, ਤਤੋ ਉਪਰਿਮੁਖਂ ਅਕਾਸਿ, ਯਾਵ ਬ੍ਰਹ੍ਮਲੋਕਾ ਏਕਙ੍ਗਣਂ ਅਹੋਸਿ. ਥੇਰੋ ਨਿਰਯਭਯੇਨ ਤਜ੍ਜੇਤ੍ਵਾ ਸਗ੍ਗਸੁਖੇਨ ਚ ਪਲੋਭੇਤ੍ਵਾ ਧਮ੍ਮਂ ਦੇਸੇਸਿ. ਕੇਚਿ ਸੋਤਾਪਨ੍ਨਾ ਅਹੇਸੁਂ, ਕੇਚਿ ਸਕਦਾਗਾਮੀ ਅਨਾਗਾਮੀ ਅਰਹਨ੍ਤੋਤਿ ਏਵਂ ਤਸ੍ਮਿਂ ਦਿਵਸੇਪਿ ਲੋਕਵਿਵਰਣਂ ਨਾਮ ਅਹੋਸਿ. ਇਮੇ ਪਨ ਭਿਕ੍ਖੂ ਯਥਾ ਅਸੋਕੋ ਧਮ੍ਮਰਾਜਾ ਅਸੋਕਾਰਾਮੇ ਠਿਤੋ ਚਤੁਦ੍ਦਿਸਾ ਅਨੁਵਿਲੋਕੇਨ੍ਤੋ ਸਮਨ੍ਤਤੋ ਸਮੁਦ੍ਦਪਰਿਯਨ੍ਤਂ ਜਮ੍ਬੁਦੀਪਂ ਪਸ੍ਸਤਿ, ਚਤੁਰਾਸੀਤਿ ਚ ਵਿਹਾਰਸਹਸ੍ਸਾਨਿ ਉਲ਼ਾਰਾਯ ਵਿਹਾਰਮਹਪੂਜਾਯ ਵਿਰੋਚਮਾਨਾਨਿ, ਏਵਂ ਅਧਿਟ੍ਠਹਿਤ੍ਵਾ ਲੋਕਵਿਵਰਣਂ ਨਾਮ ਪਾਟਿਹਾਰਿਯਂ ਅਕਂਸੁ.

ਵਿਹਾਰਮਹਪੂਜਾਯਾਤਿ ਵਿਹਾਰਮਹਸਙ੍ਖਾਤਾਯ ਪੂਜਾਯ. ਵਿਭੂਤਿਨ੍ਤਿ ਸਮ੍ਪਤ੍ਤਿਂ. ਏਵਰੂਪਂ ਪੀਤਿਪਾਮੋਜ੍ਜਨ੍ਤਿ ਈਦਿਸਂ ਪਰਿਚ੍ਚਾਗਮੂਲਕਂ ਪੀਤਿਪਾਮੋਜ੍ਜਂ. ਮੋਗ੍ਗਲਿਪੁਤ੍ਤਤਿਸ੍ਸਤ੍ਥੇਰਸ੍ਸ ਭਾਰਮਕਾਸੀਤਿ ਥੇਰਸ੍ਸ ਮਹਾਨੁਭਾਵਤ੍ਤਾ ‘‘ਉਤ੍ਤਰਿਪਿ ਚੇ ਕਥੇਤਬ੍ਬਂ ਅਤ੍ਥਿ, ਤਮ੍ਪਿ ਸੋਯੇਵ ਕਥੇਸ੍ਸਤੀ’’ਤਿ ਮਞ੍ਞਮਾਨੋ ਭਿਕ੍ਖੁਸਙ੍ਘੋ ਰਞ੍ਞਾ ਪੁਚ੍ਛਿਤਪਞ੍ਹਸ੍ਸ ਵਿਸਜ੍ਜਨਂ ਥੇਰਸ੍ਸ ਭਾਰਮਕਾਸਿ. ਸਾਸਨਸ੍ਸ ਦਾਯਾਦੋ ਹੋਮਿ, ਨ ਹੋਮੀਤਿ ਸਾਸਨਸ੍ਸ ਞਾਤਕੋ ਅਬ੍ਭਨ੍ਤਰੋ ਹੋਮਿ, ਨ ਹੋਮੀਤਿ ਅਤ੍ਥੋ. ਯੇਸਂ ਸਾਸਨੇ ਪਬ੍ਬਜਿਤਾ ਪੁਤ੍ਤਧੀਤਰੋ ਨ ਸਨ੍ਤਿ, ਨ ਤੇ ਸਾਸਨੇ ਕਤ੍ਤਬ੍ਬਕਿਚ੍ਚਂ ਅਤ੍ਤਨੋ ਭਾਰਂ ਕਤ੍ਵਾ ਵਹਨ੍ਤੀਤਿ ਇਮਮਤ੍ਥਂ ਸਨ੍ਧਾਯ ਥੇਰੋ ਏਵਮਾਹ ‘‘ਨ ਖੋ, ਮਹਾਰਾਜ, ਏਤ੍ਤਾਵਤਾ ਸਾਸਨਸ੍ਸ ਦਾਯਾਦੋ ਹੋਤੀ’’ਤਿ. ਕਥਞ੍ਚਰਹਿ, ਭਨ੍ਤੇ, ਸਾਸਨਸ੍ਸ ਦਾਯਾਦੋ ਹੋਤੀਤਿ ਏਤ੍ਥ ਚਰਹੀਤਿ ਨਿਪਾਤੋ ਅਕ੍ਖਨ੍ਤਿਂ ਦੀਪੇਤਿ. ਇਦਂ ਵੁਤ੍ਤਂ ਹੋਤਿ – ਯਦਿ ਏਵਰੂਪਂ ਪਰਿਚ੍ਚਾਗਂ ਕਤ੍ਵਾਪਿ ਸਾਸਨਸ੍ਸ ਦਾਯਾਦੋ ਨ ਹੋਤਿ, ਅਞ੍ਞਂ ਕਿਂ ਨਾਮ ਕਤ੍ਵਾ ਹੋਤੀਤਿ.

ਤਿਸ੍ਸਕੁਮਾਰਸ੍ਸ ਪਬ੍ਬਜਿਤਕਾਲਤੋ ਪਭੁਤੀਤਿ ਯਦਾ ਚ ਤਿਸ੍ਸਕੁਮਾਰੋ ਪਬ੍ਬਜਿਤੋ, ਯੇਨ ਚ ਕਾਰਣੇਨ ਪਬ੍ਬਜਿਤੋ, ਤਂ ਸਬ੍ਬਂ ਵਿਤ੍ਥਾਰਤੋ ਉਤ੍ਤਰਿ ਆਵਿ ਭਵਿਸ੍ਸਤਿ. ਸਕ੍ਖਸੀਤਿ ਸਕ੍ਖਿਸ੍ਸਸਿ. ਪਾਮੋਜ੍ਜਜਾਤੋਤਿ ਸਞ੍ਜਾਤਪਾਮੋਜ੍ਜੋ. ਪੁਤ੍ਤਾਨਂ ਮਨਂ ਲਭਿਤ੍ਵਾਤਿ ਏਤ੍ਥ ਪੁਤ੍ਤੀਪਿ ਸਾਮਞ੍ਞਤੋ ਪੁਤ੍ਤਸਦ੍ਦੇਨ ਵੁਤ੍ਤਾਤਿ ਵੇਦਿਤਬ੍ਬਾ, ਪੁਤ੍ਤੋ ਚ ਧੀਤਾ ਚ ਪੁਤ੍ਤਾਤਿ ਏਵਂ ਏਕਸੇਸਨਯੇਨ ਵਾ ਏਵਂ ਵੁਤ੍ਤਨ੍ਤਿ ਦਟ੍ਠਬ੍ਬਂ. ਧੀਤੁਸਦ੍ਦੇਨ ਸਹ ਪਯੁਜ੍ਜਮਾਨੋ ਹਿ ਪੁਤ੍ਤਸਦ੍ਦੋ ਏਕੋਵ ਅਵਸਿਸ੍ਸਤਿ, ਧੀਤੁਸਦ੍ਦੋ ਨਿਵਤ੍ਤਤੀਤਿ ਸਦ੍ਦਸਤ੍ਥਵਿਦੂ ਵਦਨ੍ਤਿ. ਸਿਕ੍ਖਾਯ ਪਤਿਟ੍ਠਾਪੇਸੁਨ੍ਤਿ ਤਸ੍ਮਿਂਯੇਵ ਸੀਮਮਣ੍ਡਲੇ ਸਿਕ੍ਖਾਸਮ੍ਮੁਤਿਂ ਦਤ੍ਵਾ ਪਾਣਾਤਿਪਾਤਾਵੇਰਮਣਿਆਦੀਸੁ ਵਿਕਾਲਭੋਜਨਾਵੇਰਮਣਿਪਰਿਯੋਸਾਨਾਸੁ ਛਸੁ ਸਿਕ੍ਖਾਸੁ ਸਮਾਦਪਨਵਸੇਨ ਸਿਕ੍ਖਾਯ ਪਤਿਟ੍ਠਾਪੇਸੁਂ. ਸਟ੍ਠਿਵਸ੍ਸਾਯਪਿ ਹਿ ਸਾਮਣੇਰਿਯਾ ‘‘ਪਾਣਾਤਿਪਾਤਾਵੇਰਮਣਿਂ ਦ੍ਵੇ ਵਸ੍ਸਾਨਿ ਅਵੀਤਿਕ੍ਕਮ੍ਮ ਸਮਾਦਾਨਂ ਸਮਾਦਿਯਾਮੀ’’ਤਿਆਦਿਨਾ (ਪਾਚਿ. ੧੦੭੮-੧੦੭੯) ਛ ਸਿਕ੍ਖਾਯੋ ਸਮਾਦਿਯਿਤ੍ਵਾ ਸਿਕ੍ਖਿਤਬ੍ਬਾਯੇਵ. ਨ ਹਿ ਏਤਾਸੁ ਛਸੁ ਸਿਕ੍ਖਾਪਦੇਸੁ ਦ੍ਵੇ ਵਸ੍ਸਾਨਿ ਅਸਿਕ੍ਖਿਤਸਿਕ੍ਖਂ ਸਾਮਣੇਰਿਂ ਉਪਸਮ੍ਪਾਦੇਤੁਂ ਵਟ੍ਟਤਿ. ਛ ਵਸ੍ਸਾਨਿ ਅਭਿਸੇਕਸ੍ਸ ਅਸ੍ਸਾਤਿ ਛਬ੍ਬਸ੍ਸਾਭਿਸੇਕੋ, ਅਭਿਸੇਕਤੋ ਪਟ੍ਠਾਯ ਅਤਿਕ੍ਕਨ੍ਤਛਵਸ੍ਸੋਤਿ ਵੁਤ੍ਤਂ ਹੋਤਿ.

ਸਬ੍ਬਂ ਥੇਰਵਾਦਨ੍ਤਿ ਦ੍ਵੇ ਸਙ੍ਗੀਤਿਯੋ ਆਰੁਲ਼੍ਹਾ ਪਾਲ਼ਿਯੇਵੇਤ੍ਥ ‘‘ਥੇਰਵਾਦੋ’’ਤਿ ਵੇਦਿਤਬ੍ਬਾ. ਸਾ ਹਿ ਮਹਾਕਸ੍ਸਪਪਭੁਤੀਨਂ ਮਹਾਥੇਰਾਨਂ ਵਾਦਤ੍ਤਾ ‘‘ਥੇਰਵਾਦੋ’’ਤਿ ਵੁਚ੍ਚਤਿ. ਕੋਨ੍ਤਪੁਤ੍ਤਤਿਸ੍ਸਤ੍ਥੇਰੋਤਿ ਏਤ੍ਥ ਕੋਨ੍ਤਸਕੁਣਿਯੋ ਨਾਮ ਕਿਨ੍ਨਰਜਾਤਿਯੋ. ‘‘ਤਾਸੁ ਏਕਿਸ੍ਸਾ ਕੁਚ੍ਛਿਯਂ ਸਯਿਤੋ ਮਨੁਸ੍ਸਜਾਤਿਕੋ ਰਞ੍ਞਾ ਪੋਸਿਤੋ ਕੋਨ੍ਤਪੁਤ੍ਤਤਿਸ੍ਸਤ੍ਥੇਰੋ ਨਾਮਾ’’ਤਿ ਤੀਸੁਪਿ ਗਣ੍ਠਿਪਦੇਸੁ ਵੁਤ੍ਤਂ. ਮਹਾਵਂਸੇਪਿ ਚੇਤਂ ਵੁਤ੍ਤਂ –

‘‘ਪੁਰੇ ਪਾਟਲਿਪੁਤ੍ਤਮ੍ਹਾ, ਵਨੇ ਵਨਚਰੋ ਚਰਂ;

ਕੋਨ੍ਤਕਿਨ੍ਨਰਿਯਾ ਸਦ੍ਧਿਂ, ਸਂਵਾਸਂ ਕਿਰ ਕਪ੍ਪਯਿ.

‘‘ਤੇਨ ਸਂਵਾਸਮਨ੍ਵਾਯ, ਸਾ ਪੁਤ੍ਤੇ ਜਨਯੀ ਦੁਵੇ;

ਤਿਸ੍ਸੋ ਜੇਟ੍ਠੋ ਕਨਿਟ੍ਠੋ ਤੁ, ਸੁਮਿਤ੍ਤੋ ਨਾਮ ਨਾਮਤੋ.

‘‘ਮਹਾਵਰੁਣਤ੍ਥੇਰਸ੍ਸ, ਕਾਲੇ ਪਬ੍ਬਜਿ ਸਨ੍ਤਿਕੇ;

ਅਰਹਤ੍ਤਂ ਪਾਪੁਣਿਂਸੁ, ਛਲ਼ਭਿਞ੍ਞਾਗੁਣਂ ਉਭੋ’’ਤਿ.

ਕੇਚਿ ਪਨ ਏਵਂ ਵਦਨ੍ਤਿ ‘‘ਕੋਨ੍ਤਾ ਨਾਮ ਕਟ੍ਠਵਾਹਨਰਞ੍ਞੋ ਵਂਸੇ ਜਾਤਾ ਏਕਾ ਰਾਜਧੀਤਾ. ਤਂ ਗਰੁਲ਼ਯਨ੍ਤੇਨ ਅਰਞ੍ਞਗਤਂ ਏਕੋ ਵਨਚਰਕੋ ਆਨੇਤ੍ਵਾ ਤਾਯ ਸਦ੍ਧਿਂ ਸਂਵਾਸਂ ਕਪ੍ਪੇਸਿ. ਸਾ ਤਸ੍ਸ ਉਭੋ ਪੁਤ੍ਤੇ ਵਿਜਾਯਿ. ਤਤ੍ਰਾਯਂ ਜੇਟ੍ਠਕੋ ਮਾਤੁਨਾਮੇਨ ਕੋਨ੍ਤਪੁਤ੍ਤੋ ਨਾਮ ਜਾਤੋ’’ਤਿ. ਕਟ੍ਠਵਾਹਨਰਞ੍ਞੋ ਕਿਰ ਨਗਰੇ ਸਬ੍ਬੇਪਿ ਵਿਭਵਸਮ੍ਪਨ੍ਨਾ ਨਦੀਪਬ੍ਬਤਕੀਲ਼ਾਦੀਸੁ ਗਰੁਲ਼ਸਕੁਣਸਦਿਸਂ ਯਨ੍ਤਂ ਕਾਰੇਤ੍ਵਾ ਕਟ੍ਠਵਾਹਨਰਾਜਾ ਵਿਯ ਗਰੁਲ਼ਵਾਹਨੇਨ ਵਿਚਰਨ੍ਤਿ.

ਬ੍ਯਾਧਿਪਟਿਕਮ੍ਮਤ੍ਥਂ ਭਿਕ੍ਖਾਚਾਰਵਤ੍ਤੇਨ ਆਹਿਣ੍ਡਨ੍ਤੋ ਪਸਤਮਤ੍ਤਂ ਸਪ੍ਪਿਂ ਅਲਭਿਤ੍ਵਾਤਿ ਤਦਾ ਕਿਰ ਜੇਟ੍ਠਸ੍ਸ ਕੋਨ੍ਤਪੁਤ੍ਤਤਿਸ੍ਸਤ੍ਥੇਰਸ੍ਸ ਕੁਚ੍ਛਿਵਾਤੋ ਸਮੁਟ੍ਠਾਸਿ. ਤਂ ਬਾਲ਼੍ਹਾਯ ਦੁਕ੍ਖਵੇਦਨਾਯ ਪੀਲ਼ਿਤਂ ਕਨਿਟ੍ਠੋ ਸੁਮਿਤ੍ਤੋ ਨਾਮ ਥੇਰੋ ਦਿਸ੍ਵਾ ‘‘ਕਿਮੇਤ੍ਥ, ਭਨ੍ਤੇ, ਲਦ੍ਧੁਂ ਵਟ੍ਟਤੀ’’ਤਿ ਪੁਚ੍ਛਿ. ਤਿਸ੍ਸਤ੍ਥੇਰੋ, ‘‘ਆਵੁਸੋ, ਪਸਤਮਤ੍ਤਂ ਸਪ੍ਪਿਂ ਲਦ੍ਧੁਂ ਵਟ੍ਟਤੀ’’ਤਿ ਵਤ੍ਵਾ ਰਞ੍ਞੋ ਨਿਵੇਦਨਂ ਤਸ੍ਸ ਗਿਲਾਨਪਚ੍ਚਯਂ ਪਚ੍ਛਾਭਤ੍ਤਂ ਸਪ੍ਪਿਅਤ੍ਥਾਯ ਚਰਣਞ੍ਚ ਪਟਿਕ੍ਖਿਪਿਤ੍ਵਾ ‘‘ਭਿਕ੍ਖਾਚਾਰਵੇਲਾਯਮੇਵ ਪਿਣ੍ਡਾਯ ਚਰਨ੍ਤੇਨ ਤਯਾ ਯਦਿ ਸਕ੍ਕਾ ਲਦ੍ਧੁਂ, ਏਵਂ ਵਿਚਰਿਤ੍ਵਾ ਯਂ ਲਦ੍ਧਂ, ਤਂ ਆਹਰਾ’’ਤਿ ਆਹ. ਕਨਿਟ੍ਠੋਪਿ ਵੁਤ੍ਤਨਯੇਨੇਵ ਭਿਕ੍ਖਾਚਾਰਵਤ੍ਤੇਨ ਚਰਨ੍ਤੋ ਪਸਤਮਤ੍ਤਮ੍ਪਿ ਸਪ੍ਪਿਂ ਨਾਲਤ੍ਥ. ਸੋ ਪਨ ਕੁਚ੍ਛਿਵਾਤੋ ਬਲਵਤਰੋ ਸਪ੍ਪਿਘਟਸਤੇਨਪਿ ਵੂਪਸਮੇਤੁਂ ਅਸਕ੍ਕੁਣੇਯ੍ਯੋ ਅਹੋਸਿ. ਥੇਰੋ ਤੇਨੇਵ ਬ੍ਯਾਧਿਬਲੇਨ ਕਾਲਮਕਾਸਿ. ਕੇਚਿ ਪਨ ‘‘ਵਿਚ੍ਛਿਕਨਾਮਕੇਨ ਕੀਟਵਿਸੇਨ ਡਟ੍ਠੋ ਥੇਰੋ ਤਸ੍ਸ ਵਿਸਵੇਗੇਨ ਅਧਿਮਤ੍ਤਾਯ ਦੁਕ੍ਖਵੇਦਨਾਯ ਸਮਨ੍ਨਾਗਤੋ ਤਂ ਵੂਪਸਮੇਤੁਂ ਵੁਤ੍ਤਨਯੇਨੇਵ ਪਸਤਮਤ੍ਤਂ ਸਪ੍ਪਿਂ ਅਲਭਿਤ੍ਵਾ ਪਰਿਨਿਬ੍ਬੁਤੋ’’ਤਿ ਵਦਨ੍ਤਿ. ਵੁਤ੍ਤਞ੍ਹੇਤਂ ਮਹਾਵਂਸੇ –

‘‘ਪਾਦੇ ਕੀਟਵਿਸੇਨਾਸਿ, ਡਟ੍ਠੋ ਜੇਟ੍ਠੋ ਸਵੇਦਨੋ;

ਆਹ ਪੁਟ੍ਠੋ ਕਨਿਟ੍ਠੇਨ, ਭੇਸਜ੍ਜਂ ਪਸਤਂ ਘਤਂ.

‘‘ਰਞ੍ਞੋ ਨਿਵੇਦਨਂ ਥੇਰੋ, ਗਿਲਾਨਪਚ੍ਚਯੇਪਿ ਚ;

ਸਪ੍ਪਿਅਤ੍ਥਞ੍ਚ ਚਰਣਂ, ਪਚ੍ਛਾਭਤ੍ਤਂ ਪਟਿਕ੍ਖਿਪਿ.

‘‘ਪਿਣ੍ਡਾਯ ਚੇ ਚਰਂ ਸਪ੍ਪਿਂ, ਲਭਸੇ ਤ੍ਵਂ ਤਮਾਹਰ;

ਇਚ੍ਚਾਹ ਤਿਸ੍ਸਤ੍ਥੇਰੋ ਸੋ, ਸੁਮਿਤ੍ਤਂ ਥੇਰਮੁਤ੍ਤਮਂ.

‘‘ਪਿਣ੍ਡਾਯ ਚਰਤਾ ਤੇਨ, ਨ ਲਦ੍ਧਂ ਪਸਤਂ ਘਤਂ;

ਸਪ੍ਪਿਕੁਮ੍ਭਸਤੇਨਾਪਿ, ਬ੍ਯਾਧਿ ਜਾਤੋ ਅਸਾਧਿਯੋ.

‘‘ਤੇਨੇਵ ਬ੍ਯਾਧਿਨਾ ਥੇਰੋ, ਪਤ੍ਤੋ ਆਯੁਕ੍ਖਯਨ੍ਤਿਕਂ;

ਓਵਦਿਤ੍ਵਪ੍ਪਮਾਦੇਨ, ਨਿਬ੍ਬਾਤੁਂ ਮਾਨਸਂ ਅਕਾ.

‘‘ਆਕਾਸਮ੍ਹਿ ਨਿਸੀਦਿਤ੍ਵਾ, ਤੇਜੋਧਾਤੁਵਸੇਨ ਸੋ;

ਯਥਾਰੁਚਿ ਅਧਿਟ੍ਠਾਯ, ਸਰੀਰਂ ਪਰਿਨਿਬ੍ਬੁਤੋ.

‘‘ਜਾਲਾ ਸਰੀਰਾ ਨਿਕ੍ਖਮ੍ਮ, ਨਿਮਂਸਛਾਰਿਕਂ ਡਹਿ;

ਥੇਰਸ੍ਸ ਸਕਲਂ ਕਾਯਂ, ਅਟ੍ਠਿਕਾਨਿ ਤੁ ਨੋ ਡਹੀ’’ਤਿ.

ਅਪ੍ਪਮਾਦੇਨ ਓਵਦਿਤ੍ਵਾਤਿ ‘‘ਅਮ੍ਹਾਦਿਸਾਨਮ੍ਪਿ ਏਵਂ ਪਚ੍ਚਯਾ ਦੁਲ੍ਲਭਾ, ਤੁਮ੍ਹੇ ਲਭਮਾਨੇਸੁ ਪਚ੍ਚਯੇਸੁ ਅਪ੍ਪਮਜ੍ਜਿਤ੍ਵਾ ਸਮਣਧਮ੍ਮਂ ਕਰੋਥਾ’’ਤਿ ਏਵਂ ਅਪ੍ਪਮਾਦੇਨ ਓਵਦਿਤ੍ਵਾ. ਪਲ੍ਲਙ੍ਕੇਨਾਤਿ ਸਮਨ੍ਤਤੋ ਊਰੁਬਦ੍ਧਾਸਨੇਨ. ਇਤ੍ਥਮ੍ਭੂਤਲਕ੍ਖਣੇ ਚੇਤਂ ਕਰਣਵਚਨਂ. ਤੇਜੋਧਾਤੁਂ ਸਮਾਪਜ੍ਜਿਤ੍ਵਾਤਿ ਤੇਜੋਧਾਤੁਕਸਿਣਾਰਮ੍ਮਣਂ ਝਾਨਂ ਸਮਾਪਜ੍ਜਿਤ੍ਵਾ. ਥੇਰਸ੍ਸ ਸਕ੍ਕਾਰਂ ਕਤ੍ਵਾਤਿ ਥੇਰਸ੍ਸ ਧਾਤੁਸਕ੍ਕਾਰਂ ਕਤ੍ਵਾ. ਚਤੂਸੁ ਦ੍ਵਾਰੇਸੁ ਪੋਕ੍ਖਰਣਿਯੋ ਕਾਰਾਪੇਤ੍ਵਾ ਭੇਸਜ੍ਜਸ੍ਸ ਪੂਰਾਪੇਤ੍ਵਾਤਿ ਏਕਸ੍ਮਿਂ ਦ੍ਵਾਰੇ ਚਤਸ੍ਸੋ ਪੋਕ੍ਖਰਣਿਯੋ ਕਾਰਾਪੇਤ੍ਵਾ ਤਤ੍ਥ ਏਕਂ ਪੋਕ੍ਖਰਣਿਂ ਸਪ੍ਪਿਸ੍ਸ ਪੂਰਾਪੇਤ੍ਵਾ ਏਕਂ ਮਧੁਨੋ, ਏਕਂ ਫਾਣਿਤਸ੍ਸ, ਏਕਂ ਸਕ੍ਕਰਾਯ ਪੂਰਾਪੇਸਿ. ਸੇਸਦ੍ਵਾਰੇਸੁਪਿ ਏਵਮੇਵ ਕਾਰਾਪੇਸੀਤਿ ਵਦਨ੍ਤਿ.

ਸਭਾਯਂ ਸਤਸਹਸ੍ਸਨ੍ਤਿ ਨਗਰਮਜ੍ਝੇ ਵਿਨਿਚ੍ਛਯਸਾਲਾਯਂ ਸਤਸਹਸ੍ਸਂ. ਇਮਿਨਾ ਸਕਲਨਗਰਤੋ ਸਮੁਟ੍ਠਿਤਂ ਆਯਂ ਨਿਦਸ੍ਸੇਤਿ. ਪਞ੍ਚਸਤਸਹਸ੍ਸਾਨਿ ਰਞ੍ਞੋ ਉਪ੍ਪਜ੍ਜਨ੍ਤੀਤਿ ਚ ਰਟ੍ਠਤੋ ਉਪ੍ਪਜ੍ਜਨਕਂ ਆਯਂ ਠਪੇਤ੍ਵਾ ਵੁਤ੍ਤਂ. ਤਤੋਤਿ ਯਥਾਵੁਤ੍ਤਪਞ੍ਚਸਤਸਹਸ੍ਸਤੋ. ਨਿਗ੍ਰੋਧਤ੍ਥੇਰਸ੍ਸ ਦੇਵਸਿਕਂ ਸਤਸਹਸ੍ਸਂ ਵਿਸਜ੍ਜੇਸੀਤਿ ਕਥਂ ਪਨ ਥੇਰਸ੍ਸ ਸਤਸਹਸ੍ਸਂ ਵਿਸਜ੍ਜੇਸਿ? ਰਾਜਾ ਕਿਰ ਦਿਵਸਸ੍ਸ ਤਿਕ੍ਖਤ੍ਤੁਂ ਸਾਟਕੇ ਪਰਿਵਤ੍ਤੇਨ੍ਤੋ ‘‘ਥੇਰਸ੍ਸ ਚੀਵਰਂ ਨੀਤ’’ਨ੍ਤਿ ਪੁਚ੍ਛਿਤ੍ਵਾ ‘‘ਆਮ ਨੀਤ’’ਨ੍ਤਿ ਸੁਤ੍ਵਾਵ ਪਰਿਵਤ੍ਤੇਤਿ. ਥੇਰੋਪਿ ਦਿਵਸਸ੍ਸ ਤਿਕ੍ਖਤ੍ਤੁਂ ਤਿਚੀਵਰਂ ਪਰਿਵਤ੍ਤੇਤਿ. ਤਸ੍ਸ ਹਿ ਤਿਚੀਵਰਂ ਹਤ੍ਥਿਕ੍ਖਨ੍ਧੇ ਠਪੇਤ੍ਵਾ ਪਞ੍ਚਹਿ ਚ ਗਨ੍ਧਸਮੁਗ੍ਗਸਤੇਹਿ ਪਞ੍ਚਹਿ ਚ ਮਾਲਾਸਮੁਗ੍ਗਸਤੇਹਿ ਸਦ੍ਧਿਂ ਪਾਤੋਵ ਆਹਰੀਯਿਤ੍ਥ, ਤਥਾ ਦਿਵਾ ਚੇਵ ਸਾਯਞ੍ਚ. ਥੇਰੋਪਿ ਨ ਭਣ੍ਡਿਕਂ ਬਨ੍ਧਿਤ੍ਵਾ ਠਪੇਸਿ, ਸਮ੍ਪਤ੍ਤਸਬ੍ਰਹ੍ਮਚਾਰੀਨਂ ਅਦਾਸਿ. ਤਦਾ ਕਿਰ ਜਮ੍ਬੁਦੀਪੇ ਭਿਕ੍ਖੁਸਙ੍ਘਸ੍ਸ ਯੇਭੁਯ੍ਯੇਨ ਨਿਗ੍ਰੋਧਤ੍ਥੇਰਸ੍ਸੇਵ ਸਨ੍ਤਕਂ ਚੀਵਰਂ ਅਹੋਸਿ. ਏਵਂ ਥੇਰਸ੍ਸ ਦਿਵਸੇ ਦਿਵਸੇ ਸਤਸਹਸ੍ਸਂ ਵਿਸਜ੍ਜੇਸਿ. ਉਲ਼ਾਰੋ ਲਾਭਸਕ੍ਕਾਰੋਤਿ ਏਤ੍ਥ ਲਬ੍ਭਤਿ ਪਾਪੁਣੀਯਤੀਤਿ ਲਾਭੋ, ਚਤੁਨ੍ਨਂ ਪਚ੍ਚਯਾਨਮੇਤਂ ਅਧਿਵਚਨਂ. ਸਕ੍ਕਚ੍ਚਂ ਕਾਤਬ੍ਬੋ ਦਾਤਬ੍ਬੋਤਿ ਸਕ੍ਕਾਰੋ, ਚਤ੍ਤਾਰੋ ਪਚ੍ਚਯਾਯੇਵ. ਪਚ੍ਚਯਾ ਏਵ ਹਿ ਪਣੀਤਪਣੀਤਾ ਸੁਨ੍ਦਰਸੁਨ੍ਦਰਾ ਅਭਿਸਙ੍ਖਰਿਤ੍ਵਾ ਕਤਾ ‘‘ਸਕ੍ਕਾਰੋ’’ਤਿ ਵੁਚ੍ਚਨ੍ਤਿ. ਅਥ ਵਾ ਪਰੇਹਿ ਕਾਤਬ੍ਬਗਾਰਵਕਿਰਿਯਾ ਪੁਪ੍ਫਾਦੀਹਿ ਪੂਜਾ ਵਾ ਸਕ੍ਕਾਰੋ.

ਦਿਟ੍ਠਿਗਤਾਨੀਤਿ ਏਤ੍ਥ ਦਿਟ੍ਠਿਯੇਵ ਦਿਟ੍ਠਿਗਤਂ ‘‘ਗੂਥਗਤਂ ਮੁਤ੍ਤਗਤਂ (ਮ. ਨਿ. ੨.੧੧੯), ਸਙ੍ਖਾਰਗਤ’’ਨ੍ਤਿਆਦੀਸੁ (ਮਹਾਨਿ. ੪੧) ਵਿਯ. ਗਨ੍ਤਬ੍ਬਾਭਾਵਤੋ ਵਾ ਦਿਟ੍ਠਿਯਾ ਗਤਮਤ੍ਤਂ ਦਿਟ੍ਠਿਗਤਂ, ਦਿਟ੍ਠਿਯਾ ਗਹਣਮਤ੍ਤਨ੍ਤਿ ਅਤ੍ਥੋ. ਦਿਟ੍ਠਿਪ੍ਪਕਾਰੋ ਵਾ ਦਿਟ੍ਠਿਗਤਂ, ਦਿਟ੍ਠਿਭੇਦੋਤਿ ਵੁਤ੍ਤਂ ਹੋਤਿ. ਲੋਕਿਯਾ ਹਿ ਵਿਧਯੁਤ੍ਤਗਤਪ੍ਪਕਾਰਸਦ੍ਦੇ ਸਮਾਨਤ੍ਥੇ ਇਚ੍ਛਨ੍ਤਿ. ਨ ਖੋ ਪਨੇਤਂ ਸਕ੍ਕਾ ਇਮੇਸਂ ਮਜ੍ਝੇ ਵਸਨ੍ਤੇਨ ਵੂਪਸਮੇਤੁਨ੍ਤਿ ਤੇਸਞ੍ਹਿ ਮਜ੍ਝੇ ਵਸਨ੍ਤੋ ਤੇਸੁਯੇਵ ਅਨ੍ਤੋਗਧਤ੍ਤਾ ਆਦੇਯ੍ਯਵਚਨੋ ਨ ਹੋਤਿ, ਤਸ੍ਮਾ ਏਵਂ ਚਿਨ੍ਤੇਸਿ. ਤਦਾ ਤਸ੍ਮਿਂ ਠਾਨੇ ਵਸਨ੍ਤਸ੍ਸ ਸੁਖਵਿਹਾਰਾਭਾਵਤੋ ਤਂ ਪਹਾਯ ਇਚ੍ਛਿਤਬ੍ਬਸੁਖਵਿਹਾਰਮਤ੍ਤਂ ਗਹੇਤ੍ਵਾ ਵੁਤ੍ਤਂ ‘‘ਅਤ੍ਤਨਾ ਫਾਸੁਕਵਿਹਾਰੇਨ ਵਿਹਰਿਤੁਕਾਮੋ’’ਤਿ. ਅਹੋਗਙ੍ਗਪਬ੍ਬਤਨ੍ਤਿ ਏਵਂਨਾਮਕਂ ਪਬ੍ਬਤਂ. ਧਮ੍ਮੇਨ ਵਿਨਯੇਨ ਸਤ੍ਥੁਸਾਸਨੇਨਾਤਿ ਏਤ੍ਥ ਧਮ੍ਮੋਤਿ ਭੂਤਂ ਵਤ੍ਥੁ. ਵਿਨਯੋਤਿ ਚੋਦਨਾ ਸਾਰਣਾ ਚ. ਸਤ੍ਥੁਸਾਸਨਨ੍ਤਿ ਞਤ੍ਤਿਸਮ੍ਪਦਾ ਅਨੁਸਾਵਨਸਮ੍ਪਦਾ ਚ, ਤਸ੍ਮਾ ਭੂਤੇਨ ਵਤ੍ਥੁਨਾ ਚੋਦੇਤ੍ਵਾ ਸਾਰੇਤ੍ਵਾ ਞਤ੍ਤਿਸਮ੍ਪਦਾਯ ਅਨੁਸਾਵਨਸਮ੍ਪਦਾਯ ਚ ਉਕ੍ਖੇਪਨੀਯਾਦਿਕਮ੍ਮਵਸੇਨ ਨਿਗ੍ਗਯ੍ਹਮਾਨਾਪੀਤਿ ਵੁਤ੍ਤਂ ਹੋਤਿ. ਅਬ੍ਬੁਦਂ ਥੇਨਨਟ੍ਠੇਨ, ਮਲਂ ਕਿਲਿਟ੍ਠਭਾਵਕਰਣਟ੍ਠੇਨ, ਕਣ੍ਟਕਂ ਵਿਜ੍ਝਨਟ੍ਠੇਨ. ਅਗ੍ਗਿਂ ਪਰਿਚਰਨ੍ਤੀਤਿ ਅਗ੍ਗਿਹੁਤ੍ਤਕਾ ਵਿਯ ਅਗ੍ਗਿਂ ਪੂਜੇਨ੍ਤਿ. ਪਞ੍ਚਾਤਪੇ ਤਪ੍ਪਨ੍ਤੀਤਿ ਚਤੂਸੁ ਠਾਨੇਸੁ ਅਗ੍ਗਿਂ ਕਤ੍ਵਾ ਮਜ੍ਝੇ ਠਤ੍ਵਾ ਸੂਰਿਯਾਤਪੇਨ ਤਪ੍ਪਨ੍ਤਿ. ਆਦਿਚ੍ਚਂ ਅਨੁਪਰਿਵਤ੍ਤਨ੍ਤੀਤਿ ਉਦਯਕਾਲਤੋ ਪਭੁਤਿ ਸੂਰਿਯਂ ਓਲੋਕਯਮਾਨਾ ਯਾਵਤ੍ਥਙ੍ਗਮਨਾ ਸੂਰਿਯਾਭਿਮੁਖਾਵ ਪਰਿਵਤ੍ਤਨ੍ਤਿ. ਵੋਭਿਨ੍ਦਿਸ੍ਸਾਮਾਤਿ ਪਗ੍ਗਣ੍ਹਿਂਸੂਤਿ ਵਿਨਾਸੇਸ੍ਸਾਮਾਤਿ ਉਸ੍ਸਾਹਮਕਂਸੁ. ਅਵਿਸਹਨ੍ਤੋਤਿ ਅਸਕ੍ਕੋਨ੍ਤੋ.

ਸਤ੍ਤਦਿਵਸੇਨ ਰਜ੍ਜਂ ਸਮ੍ਪਟਿਚ੍ਛਾਤਿ ਸਤ੍ਤਦਿਵਸੇ ਰਜ੍ਜਸੁਖਂ ਤਾਵ ਅਨੁਭਵ. ਤਮਤ੍ਥਂ ਸਞ੍ਞਾਪੇਸੀਤਿ ਕੁਕ੍ਕੁਚ੍ਚਾਯਿਤਮਤ੍ਥਂ ਬੋਧੇਸਿ. ਕਥਂ ਸਞ੍ਞਾਪੇਸੀਤਿ ਆਹ ‘‘ਸੋ ਕਿਰਾ’’ਤਿਆਦਿ. ਚਿਤ੍ਤਰੂਪਨ੍ਤਿ ਚਿਤ੍ਤਾਨੁਰੂਪਂ, ਯਥਾਕਾਮਨ੍ਤਿ ਵੁਤ੍ਤਂ ਹੋਤਿ. ਕਿਸ੍ਸਾਤਿ ਕੇਨ ਕਾਰਣੇਨ. ਅਰੇ ਤ੍ਵਂ ਨਾਮ ਪਰਿਚ੍ਛਿਨ੍ਨਮਰਣਨ੍ਤਿ ਸਤ੍ਤਹਿ ਦਿਵਸੇਹਿ ਪਰਿਚ੍ਛਿਨ੍ਨਮਰਣਂ. ਵਿਸ੍ਸਤ੍ਥੋਤਿ ਨਿਰਾਸਙ੍ਕਚਿਤ੍ਤੋ, ਮਰਣਸਙ੍ਕਾਰਹਿਤੋ ਨਿਬ੍ਭਯੋਤਿ ਵੁਤ੍ਤਂ ਹੋਤਿ. ਅਸ੍ਸਾਸਪਸ੍ਸਾਸਨਿਬਦ੍ਧਂ ਮਰਣਂ ਪੇਕ੍ਖਮਾਨਾਤਿ ‘‘ਅਹੋ ਵਤਾਹਂ ਤਦਨ੍ਤਰਂ ਜੀਵੇਯ੍ਯਂ, ਯਦਨ੍ਤਰਂ ਅਸ੍ਸਸਿਤ੍ਵਾ ਪਸ੍ਸਸਾਮਿ ਪਸ੍ਸਸਿਤ੍ਵਾ ਵਾ ਅਸ੍ਸਸਾਮਿ, ਭਗਵਤੋ ਸਾਸਨਂ ਮਨਸਿ ਕਰੇਯ੍ਯਂ, ਬਹੁ ਵਤ ਮੇ ਕਤਂ ਅਸ੍ਸਾ’’ਤਿ ਏਵਂ ਮਰਣਸ੍ਸਤਿਯਾ ਅਨੁਯੁਞ੍ਜਨਤੋ ਅਸ੍ਸਾਸਪਸ੍ਸਾਸਪ੍ਪਵਤ੍ਤਿਕਾਲਪਟਿਬਦ੍ਧਂ ਮਰਣਂ ਪੇਕ੍ਖਮਾਨਾ. ਤਤ੍ਥ ਅਸ੍ਸਾਸੋਤਿ ਬਹਿਨਿਕ੍ਖਮਨਨਾਸਵਾਤੋ. ਪਸ੍ਸਾਸੋਤਿ ਅਨ੍ਤੋਪਵਿਸਨਵਾਤੋ. ਵੁਤ੍ਤਵਿਪਰਿਯਾਯੇਨਪਿ ਵਦਨ੍ਤਿ.

ਮਿਗਵਂ ਨਿਕ੍ਖਮਿਤ੍ਵਾਤਿ ਮਿਗਮਾਰਣਤ੍ਥਾਯ ‘‘ਅਰਞ੍ਞੇ ਮਿਗਪਰਿਯੇਸਨਂ ਚਰਿਸ੍ਸਾਮੀ’’ਤਿ ਨਿਕ੍ਖਮਿਤ੍ਵਾ. ਤਤ੍ਥ ਮਿਗਵਨ੍ਤਿ ਮਿਗਾਨਂ ਵਾਨਨਤੋ ਹੇਸਨਤੋ ਬਾਧਨਤੋ ‘‘ਮਿਗਵ’’ਨ੍ਤਿ ਲਦ੍ਧਸਮਞ੍ਞਂ ਮਿਗਵਂ. ਯੋਨਕਮਹਾਧਮ੍ਮਰਕ੍ਖਿਤਤ੍ਥੇਰਨ੍ਤਿ ਯੋਨਕਵਿਸਯੇ ਜਾਤਂ ਇਧਾਗਨ੍ਤ੍ਵਾ ਪਬ੍ਬਜਿਤਂ ਧਮ੍ਮਰਕ੍ਖਿਤਨਾਮਧੇਯ੍ਯਂ ਮਹਾਥੇਰਂ. ਹਤ੍ਥਿਨਾਗੇਨਾਤਿ ਮਹਾਹਤ੍ਥਿਨਾ. ਮਹਨ੍ਤਪਰਿਯਾਯੋਪਿ ਹਿ ਨਾਗਸਦ੍ਦੋਤਿ ਵਦਨ੍ਤਿ. ਅਹਿਨਾਗਾਦਿਤੋ ਵਾ ਵਿਸੇਸਨਤ੍ਥਂ ‘‘ਹਤ੍ਥਿਨਾਗੇਨਾ’’ਤਿ ਵੁਤ੍ਤਂ. ਤਸ੍ਸਾਸਯਂ ਤਸ੍ਸ ਅਜ੍ਝਾਸਯਂ. ਤਸ੍ਸ ਪਸ੍ਸਨ੍ਤਸ੍ਸੇਵਾਤਿ ਅਨਾਦਰੇ ਸਾਮਿਵਚਨਂ, ਤਸ੍ਮਿਂ ਪਸ੍ਸਨ੍ਤੇਯੇਵਾਤਿ ਅਤ੍ਥੋ. ਆਕਾਸੇ ਉਪ੍ਪਤਿਤ੍ਵਾਤਿ ਏਤ੍ਥ ਅਯਂ ਵਿਕੁਬ੍ਬਨਿਦ੍ਧਿ ਨ ਹੋਤੀਤਿ ਗਿਹਿਸ੍ਸਪਿ ਇਮਂ ਇਦ੍ਧਿਪਾਟਿਹਾਰਿਯਂ ਦਸ੍ਸੇਸਿ. ਸਾ ਹਿ ‘‘ਪਕਤਿਵਣ੍ਣਂ ਵਿਜਹਿਤ੍ਵਾ ਕੁਮਾਰਕਵਣ੍ਣਂ ਵਾ ਦਸ੍ਸੇਤਿ ਨਾਗਵਣ੍ਣਂ ਵਾ, ਵਿਵਿਧਮ੍ਪਿ ਸੇਨਾਬ੍ਯੂਹਂ ਦਸ੍ਸੇਤੀ’’ਤਿ ਏਵਂ ਆਗਤਾ ਇਦ੍ਧਿ ਪਕਤਿਵਣ੍ਣਵਿਜਹਨਵਿਕਾਰਵਸੇਨ ਪਵਤ੍ਤਤ੍ਤਾ ਵਿਕੁਬ੍ਬਨਿਦ੍ਧਿ ਨਾਮ. ਅਧਿਟ੍ਠਾਨਿਦ੍ਧਿਯਾ ਪਨ ਪਟਿਕ੍ਖੇਪੋ ਨਤ੍ਥਿ. ਤਥਾ ਚ ਵਕ੍ਖਤਿ ਖੁਦ੍ਦਕਵਤ੍ਥੁਕ੍ਖਨ੍ਧਕਵਣ੍ਣਨਾਯਂ (ਚੂਲ਼ਵ. ਅਟ੍ਠ. ੨੫੨) ‘‘ਇਦ੍ਧਿਪਾਟਿਹਾਰਿਯਨ੍ਤਿ ਏਤ੍ਥ ਵਿਕੁਬ੍ਬਨਿਦ੍ਧਿਪਾਟਿਹਾਰਿਯਂ ਪਟਿਕ੍ਖਿਤ੍ਤਂ, ਅਧਿਟ੍ਠਾਨਿਦ੍ਧਿ ਪਨ ਅਪ੍ਪਟਿਕ੍ਖਿਤ੍ਤਾਤਿ ਵੇਦਿਤਬ੍ਬਾ’’ਤਿ. ਲਗ੍ਗੇਤ੍ਵਾਤਿ ਆਕਾਸੇ ਕਾਯਬਨ੍ਧਨਂ ਪਸਾਰੇਤ੍ਵਾ ਤਤ੍ਥ ਚੀਵਰਂ ਲਗ੍ਗੇਤ੍ਵਾ.

ਛਣਵੇਸਨ੍ਤਿ ਤੁਟ੍ਠਿਜਨਨਵੇਸਂ, ਉਸ੍ਸਵਵੇਸਨ੍ਤਿ ਅਤ੍ਥੋ. ਪਟਿਯਾਦੇਸੁਨ੍ਤਿ ‘‘ਆਗਤਕਾਲੇ ਚੀਵਰਾਦੀਨਂ ਪਰਿਯੇਸਨਂ ਭਾਰਿਯ’’ਨ੍ਤਿ ਪਠਮਮੇਵ ਪਤ੍ਤਚੀਵਰਾਨਿ ਸਮ੍ਪਾਦੇਸੁਂ. ਪਧਾਨਘਰਨ੍ਤਿ ਭਾਵਨਾਨੁਯੋਗਵਸੇਨ ਵੀਰਿਯਾਰਮ੍ਭਸ੍ਸ ਅਨੁਰੂਪਂ ਵਿਵਿਤ੍ਤਸੇਨਾਸਨਂ. ਸੋਪੀਤਿ ਰਞ੍ਞੋ ਭਾਗਿਨੇਯ੍ਯਂ ਸਨ੍ਧਾਯ ਵੁਤ੍ਤਂ. ਅਨੁਪਬ੍ਬਜਿਤੋਤਿ ਉਲ਼ਾਰਵਿਭਵੇਨ ਖਤ੍ਤਿਯਜਨੇਨ ਅਨੁਗਨ੍ਤ੍ਵਾ ਪਬ੍ਬਜਿਤੋ. ਗਨ੍ਤ੍ਵਾਤਿ ਇਦ੍ਧਿਯਾ ਗਨ੍ਤ੍ਵਾ. ਕੁਸਲਾਧਿਪ੍ਪਾਯੋਤਿ ਮਨਾਪਜ੍ਝਾਸਯੋ. ਦ੍ਵੇਲ਼੍ਹਕਜਾਤੋਤਿ ‘‘ਇਮੇ ਭਿਕ੍ਖੂ ਨ ਏਕਮਗ੍ਗੇਨ ਕਥੇਨ੍ਤੀ’’ਤਿ ਸਂਸਯਮਾਪਨ੍ਨੋ. ਏਕੇਕਂ ਭਿਕ੍ਖੁਸਹਸ੍ਸਪਰਿਵਾਰਨ੍ਤਿ ਏਕੇਕਸ੍ਸ ਏਕੇਕਸਹਸ੍ਸਪਰਿਚ੍ਛਿਨ੍ਨਂ ਭਿਕ੍ਖੁਪਰਿਵਾਰਞ੍ਚ. ਗਣ੍ਹਿਤ੍ਵਾ ਆਗਚ੍ਛਥਾਤਿ ਵੁਤ੍ਤੇਪਿ ‘‘ਸਾਸਨਂ ਪਗ੍ਗਣ੍ਹਿਤੁਂ ਸਮਤ੍ਥੋ’’ਤਿ ਵੁਤ੍ਤਤ੍ਤਾ ਥੇਰਾ ਭਿਕ੍ਖੂ ‘‘ਧਮ੍ਮਕਮ੍ਮ’’ਨ੍ਤਿ ਮਞ੍ਞਮਾਨਾ ਗਤਾ. ਈਦਿਸੇਸੁ ਹਿ ਠਾਨੇਸੁ ਕੁਕ੍ਕੁਚ੍ਚਂ ਨ ਕਾਤਬ੍ਬਂ. ਕਪ੍ਪਿਯਸਾਸਨਞ੍ਹੇਤਂ ਨ ਗਿਹਿਕਮ੍ਮਪਟਿਸਂਯੁਤ੍ਤਂ. ਥੇਰੋ ਨਾਗਚ੍ਛੀਤਿ ਕਿਞ੍ਚਾਪਿ ‘‘ਰਾਜਾ ਪਕ੍ਕੋਸਤੀ’’ਤਿ ਵੁਤ੍ਤੇਪਿ ਧਮ੍ਮਕਮ੍ਮਤ੍ਥਾਯ ਆਗਨ੍ਤੁਂ ਵਟ੍ਟਤਿ, ਦ੍ਵਿਕ੍ਖਤ੍ਤੁਂ ਪਨ ਪੇਸਿਤੇਪਿ ਨ ਆਗਤੋ ਕਿਰ. ਥੇਰੋ ਹਿ ਸਬ੍ਬਤ੍ਥ ਵਿਖ੍ਯਾਤਵਸੇਨ ਸਮ੍ਭਾਵਨੁਪ੍ਪਤ੍ਤਿਤੋ ਸਮ੍ਭਾਵਿਤਸ੍ਸ ਚ ਉਦ੍ਧਂ ਕਤ੍ਤਬ੍ਬਕਿਚ੍ਚਸਿਦ੍ਧਿਤੋ ਅਸਾਰੁਪ੍ਪਵਚਨਲੇਸੇਨ ਨ ਆਗਚ੍ਛੀਤਿ. ਮਹਲ੍ਲਕੋ ਨੁ ਖੋ ਭਨ੍ਤੇ ਥੇਰੋਤਿ ਕਿਞ੍ਚਾਪਿ ਰਾਜਾ ਥੇਰਂ ਦਿਟ੍ਠਪੁਬ੍ਬੋ, ਨਾਮਂ ਪਨ ਸਲ੍ਲਕ੍ਖੇਤੁਂ ਅਸਕ੍ਕੋਨ੍ਤੋ ਏਵਂ ਪੁਚ੍ਛੀਤਿ ਵਦਨ੍ਤਿ. ਵਯ੍ਹਨ੍ਤਿ ਉਪਰਿ ਮਣ੍ਡਪਸਦਿਸਂ ਪਦਰਚ੍ਛਨ੍ਨਂ, ਸਬ੍ਬਪਲਿਗੁਣ੍ਠਿਮਂ ਵਾ ਛਾਦੇਤ੍ਵਾ ਕਤਂ ਸਕਟਵਿਸੇਸਂ ਵਯ੍ਹਨ੍ਤਿ ਵਦਨ੍ਤਿ. ਨਾਵਾਸਙ੍ਘਾਟਂ ਬਨ੍ਧਿਤ੍ਵਾਤਿ ਏਤ੍ਥ ਨਾਵਾਤਿ ਪੋਤੋ. ਸੋ ਹਿ ਓਰਤੋ ਪਾਰਂ ਪਤਤਿ ਗਚ੍ਛਤੀਤਿ ਪੋਤੋ, ਸਤ੍ਤੇ ਨੇਤੀਤਿ ਨਾਵਾਤਿ ਚ ਵੁਚ੍ਚਤਿ. ਏਕਤੋ ਸਙ੍ਘਟਿਤਾ ਨਾਵਾ ਨਾਵਾਸਙ੍ਘਾਟਂ, ਤਥਾ ਤਂ ਬਨ੍ਧਿਤ੍ਵਾਤਿ ਅਤ੍ਥੋ.

ਸਾਸਨਪਚ੍ਚਤ੍ਥਿਕਾਨਂ ਬਹੁਭਾਵਤੋ ਆਹ ‘‘ਆਰਕ੍ਖਂ ਸਂਵਿਧਾਯਾ’’ਤਿ. ਯਨ੍ਤਿ ਯਸ੍ਮਾ, ਯੇਨ ਕਾਰਣੇਨਾਤਿ ਅਤ੍ਥੋ. ‘‘ਆਗੁਂ ਨ ਕਰੋਤੀਤਿ ਨਾਗੋ’’ਤਿ (ਚੂਲ਼ਵ. ਮੇਤ੍ਤਗੂਮਾਣਵਪੂਚ੍ਛਾਨਿਦ੍ਦੇਸ ੨੭) ਵਚਨਤੋ ਪਾਪਕਰਣਾਭਾਵਤੋ ਸਮਣੋ ਇਧ ਨਾਗੋ ਨਾਮਾਤਿ ਮਞ੍ਞਮਾਨਾ ‘‘ਏਕੋ ਤਂ ਮਹਾਰਾਜ ਸਮਣਨਾਗੋ ਦਕ੍ਖਿਣਹਤ੍ਥੇ ਗਣ੍ਹਿਸ੍ਸਤੀ’’ਤਿ ਬ੍ਯਾਕਰਿਂਸੁ. ਅਬ੍ਬਾਹਿਂਸੂਤਿ ਆਕਡ੍ਢਿਂਸੁ. ‘‘ਰਞ੍ਞੋ ਹਤ੍ਥਗ੍ਗਹਣਂ ਲੀਲ਼ਾਵਸੇਨ ਕਤਂ ਵਿਯ ਹੋਤੀਤਿ ਕਸ੍ਮਾਤਿਆਦਿਚੋਦਨਂ ਕਤ’’ਨ੍ਤਿ ਵਦਨ੍ਤਿ. ਬਾਹਿਰਤੋਤਿ ਉਯ੍ਯਾਨਸ੍ਸ ਬਾਹਿਰਤੋ. ਪਸ੍ਸਨ੍ਤਾਨਂ ਅਤਿਦੁਕ੍ਕਰਂ ਹੁਤ੍ਵਾ ਪਞ੍ਞਾਯਤੀਤਿ ਆਹ ‘‘ਪਦੇਸਪਥਵੀਕਮ੍ਪਨਂ ਦੁਕ੍ਕਰ’’ਨ੍ਤਿ. ਅਧਿਟ੍ਠਾਨੇ ਪਨੇਤ੍ਥ ਵਿਸੁਂ ਦੁਕ੍ਕਰਤਾ ਨਾਮ ਨਤ੍ਥਿ. ਸੀਮਂ ਅਕ੍ਕਮਿਤ੍ਵਾਤਿ ਅਨ੍ਤੋਸੀਮਂ ਸੀਮਾਯ ਅਬ੍ਭਨ੍ਤਰਂ ਅਕ੍ਕਮਿਤ੍ਵਾ. ਅਭਿਞ੍ਞਾਪਾਦਕਨ੍ਤਿ ਅਭਿਞ੍ਞਾਯ ਪਤਿਟ੍ਠਾਭੂਤਂ. ਵਿਕੁਬ੍ਬਨਿਦ੍ਧਿਯਾ ਏਵ ਪਟਿਕ੍ਖਿਤ੍ਤਤ੍ਤਾ ਪਥਵੀਚਲਨਂ ਅਧਿਟ੍ਠਹਿ. ਰਥਸ੍ਸ ਅਨ੍ਤੋਸੀਮਾਯ ਠਿਤੋ ਪਾਦੋਵ ਚਲੀਤਿ ਏਤ੍ਥ ਪਾਦੋਤਿ ਰਥਚਕ੍ਕਂ ਸਨ੍ਧਾਯ ਵੁਤ੍ਤਂ. ਤਞ੍ਹਿ ਰਥਸ੍ਸ ਗਮਨਕਿਚ੍ਚਸਾਧਨਤੋ ਪਾਦਸਦਿਸਤ੍ਤਾ ਇਧ ‘‘ਪਾਦੋ’’ਤਿ ਵੁਤ੍ਤਂ. ਸਕ੍ਖਤੀਤਿ ਸਕ੍ਖਿਸ੍ਸਤਿ. ਏਤਮਤ੍ਥਨ੍ਤਿ ਵਿਨਾ ਚੇਤਨਾਯ ਪਾਪਸ੍ਸ ਅਸਮ੍ਭਵਸਙ੍ਖਾਤਂ ਅਤ੍ਥਂ. ਚੇਤਨਾਹਨ੍ਤਿ ਏਤ੍ਥ ‘‘ਚੇਤਨਂ ਅਹ’’ਨ੍ਤਿ ਪਦਚ੍ਛੇਦੋ ਕਾਤਬ੍ਬੋ. ਚੇਤਯਿਤ੍ਵਾਤਿ ਚੇਤਨਂ ਪਵਤ੍ਤਯਿਤ੍ਵਾ. ਦੀਪਕਤਿਤ੍ਤਿਰੋਤਿ ਅਤ੍ਤਨੋ ਨਿਸਿਨ੍ਨਭਾਵਸ੍ਸ ਦੀਪਨਤੋ ਏਵਂਲਦ੍ਧਨਾਮੋ ਤਿਤ੍ਤਿਰੋ. ਯਂ ਅਰਞ੍ਞਂ ਨੇਤ੍ਵਾ ਸਾਕੁਣਿਕੋ ਤਸ੍ਸ ਸਦ੍ਦੇਨ ਆਗਤਾਗਤੇ ਤਿਤ੍ਤਿਰੇ ਗਣ੍ਹਾਤਿ.

ਤਾਪਸਂ ਪੁਚ੍ਛੀਤਿ ਅਤੀਤੇ ਕਿਰ ਏਕਸ੍ਮਿਂ ਪਚ੍ਚਨ੍ਤਗਾਮੇ ਏਕੋ ਸਾਕੁਣਿਕੋ ਏਕਂ ਦੀਪਕਤਿਤ੍ਤਿਰਂ ਗਹੇਤ੍ਵਾ ਸੁਟ੍ਠੁ ਸਿਕ੍ਖਾਪੇਤ੍ਵਾ ਪਞ੍ਜਰੇ ਪਕ੍ਖਿਪਿਤ੍ਵਾ ਪਟਿਜਗ੍ਗਤਿ. ਸੋ ਤਂ ਅਰਞ੍ਞਂ ਨੇਤ੍ਵਾ ਤਸ੍ਸ ਸਦ੍ਦੇਨ ਆਗਤਾਗਤੇ ਤਿਤ੍ਤਿਰੇ ਗਣ੍ਹਾਤਿ. ਤਿਤ੍ਤਿਰੋ ‘‘ਮਂ ਨਿਸ੍ਸਾਯ ਬਹੂ ਮਮ ਞਾਤਕਾ ਨਸ੍ਸਨ੍ਤਿ, ਮਯ੍ਹੇਤਂ ਪਾਪ’’ਨ੍ਤਿ ਨਿਸ੍ਸਦ੍ਦੋ ਅਹੋਸਿ. ਸੋ ਤਸ੍ਸ ਨਿਸ੍ਸਦ੍ਦਭਾਵਂ ਞਤ੍ਵਾ ਵੇਲ਼ੁਪੇਸਿਕਾਯ ਤਂ ਸੀਸੇ ਪਹਰਤਿ. ਤਿਤ੍ਤਿਰੋ ਦੁਕ੍ਖਾਤੁਰਤਾਯ ਸਦ੍ਦਂ ਕਰੋਤਿ. ਏਵਂ ਸੋ ਸਾਕੁਣਿਕੋ ਤਂ ਨਿਸ੍ਸਾਯ ਤਿਤ੍ਤਿਰੇ ਗਹੇਤ੍ਵਾ ਜੀਵਿਕਂ ਕਪ੍ਪੇਸਿ. ਅਥ ਸੋ ਤਿਤ੍ਤਿਰੋ ਚਿਨ੍ਤੇਸਿ ‘‘ਇਮੇ ਮਰਨ੍ਤੂਤਿ ਮਯ੍ਹਂ ਚੇਤਨਾ ਨਤ੍ਥਿ, ਪਟਿਚ੍ਚ ਕਮ੍ਮਂ ਪਨ ਮਂ ਫੁਸਤਿ. ਮਯਿ ਸਦ੍ਦਂ ਅਕਰੋਨ੍ਤੇ ਹਿ ਏਤੇ ਨਾਗਚ੍ਛਨ੍ਤਿ, ਕਰੋਨ੍ਤੇਯੇਵਾਗਚ੍ਛਨ੍ਤਿ, ਆਗਤਾਗਤੇ ਅਯਂ ਗਹੇਤ੍ਵਾ ਜੀਵਿਤਕ੍ਖਯਂ ਪਾਪੇਤਿ, ਅਤ੍ਥਿ ਨੁ ਖੋ ਏਤ੍ਥ ਮਯ੍ਹਂ ਪਾਪਂ, ਨਤ੍ਥੀ’’ਤਿ. ਸੋ ਤਤੋ ਪਟ੍ਠਾਯ ‘‘ਕੋ ਨੁ ਖੋ ਮੇ ਇਮਂ ਕਙ੍ਖਂ ਛਿਨ੍ਦੇਯ੍ਯਾ’’ਤਿ ਤਥਾਰੂਪਂ ਪਣ੍ਡਿਤਂ ਉਪਧਾਰੇਨ੍ਤੋ ਚਰਤਿ. ਅਥੇਕਦਿਵਸਂ ਸੋ ਸਾਕੁਣਿਕੋ ਬਹੁਕੇ ਤਿਤ੍ਤਿਰੇ ਗਹੇਤ੍ਵਾ ਪਚ੍ਛਿਂ ਪੂਰੇਤ੍ਵਾ ‘‘ਪਾਨੀਯਂ ਪਿਵਿਸ੍ਸਾਮੀ’’ਤਿ ਬੋਧਿਸਤ੍ਤਸ੍ਸ ਤਾਪਸਪਬ੍ਬਜ੍ਜਾਯ ਪਬ੍ਬਜਿਤ੍ਵਾ ਝਾਨਾਭਿਞ੍ਞਾਯੋ ਨਿਬ੍ਬਤ੍ਤੇਤ੍ਵਾ ਅਰਞ੍ਞੇ ਵਸਨ੍ਤਸ੍ਸ ਅਸ੍ਸਮਂ ਗਨ੍ਤ੍ਵਾ ਤਂ ਪਞ੍ਜਰਂ ਬੋਧਿਸਤ੍ਤਸ੍ਸ ਸਨ੍ਤਿਕੇ ਠਪੇਤ੍ਵਾ ਪਾਨੀਯਂ ਪਿਵਿਤ੍ਵਾ ਵਾਲਿਕਾਤਲੇ ਨਿਪਨ੍ਨੋ ਨਿਦ੍ਦਂ ਓਕ੍ਕਮਿ. ਤਿਤ੍ਤਿਰੋ ਤਸ੍ਸ ਨਿਦ੍ਦਮੋਕ੍ਕਨ੍ਤਭਾਵਂ ਞਤ੍ਵਾ ‘‘ਮਮ ਕਙ੍ਖਂ ਇਮਂ ਤਾਪਸਂ ਪੁਚ੍ਛਿਸ੍ਸਾਮਿ, ਜਾਨਨ੍ਤੋ ਮੇ ਕਥੇਸ੍ਸਤੀ’’ਤਿ ਪਞ੍ਜਰੇ ਨਿਸਿਨ੍ਨੋਯੇਵ –

‘‘ਞਾਤਕੋ ਨੋ ਨਿਸਿਨ੍ਨੋਤਿ, ਬਹੁ ਆਗਚ੍ਛਤੇ ਜਨੋ;

ਪਟਿਚ੍ਚ ਕਮ੍ਮਂ ਫੁਸਤਿ, ਤਸ੍ਮਿਂ ਮੇ ਸਙ੍ਕਤੇ ਮਨੋ’’ਤਿ. (ਜਾ. ੧.੪.੭੫) –

ਤਾਪਸਂ ਪੁਚ੍ਛਿ. ਤਸ੍ਸਤ੍ਥੋ (ਜਾ. ਅਟ੍ਠ. ੩.੭੫) – ਭਨ੍ਤੇ, ਸਚਾਹਂ ਸਦ੍ਦਂ ਨ ਕਰੇਯ੍ਯਂ, ਅਯਂ ਤਿਤ੍ਤਿਰਜਨੋ ਨ ਆਗਚ੍ਛੇਯ੍ਯ, ਮਯਿ ਪਨ ਸਦ੍ਦਂ ਕਰੋਨ੍ਤੇ ‘‘ਞਾਤਕੋ ਨੋ ਨਿਸਿਨ੍ਨੋ’’ਤਿ ਅਯਂ ਬਹੁਜਨੋ ਆਗਚ੍ਛਤਿ, ਤਂ ਆਗਤਾਗਤਂ ਲੁਦ੍ਦੋ ਗਹੇਤ੍ਵਾ ਜੀਵਿਤਕ੍ਖਯਂ ਪਾਪੇਨ੍ਤੋ ਮਂ ਪਟਿਚ੍ਚ ਮਂ ਨਿਸ੍ਸਾਯ ਏਤਂ ਪਾਣਾਤਿਪਾਤਕਮ੍ਮਂ ਫੁਸਤਿ ਪਟਿਲਭਤਿ ਵਿਨ੍ਦਤਿ, ਤਸ੍ਮਿਂ ਮਂ ਪਟਿਚ੍ਚ ਕਤੇ ਪਾਪੇ ‘‘ਮਮ ਨੁ ਖੋ ਏਤਂ ਪਾਪ’’ਨ੍ਤਿ ਏਵਂ ਮੇ ਮਨੋ ਸਙ੍ਕਤਿ ਪਰਿਸਙ੍ਕਤਿ ਕੁਕ੍ਕੁਚ੍ਚਂ ਆਪਜ੍ਜਤੀਤਿ.

ਨ ਪਟਿਚ੍ਚ ਕਮ੍ਮਂ ਫੁਸਤੀਤਿਆਦਿਕਾਯ ਪਨ ਤਾਪਸੇਨ ਵੁਤ੍ਤਗਾਥਾਯ ਅਯਮਤ੍ਥੋ – ਯਦਿ ਤਵ ਪਾਪਕਿਰਿਯਾਯ ਮਨੋ ਨ ਪਦੁਸ੍ਸਤਿ, ਤਨ੍ਨਿਨ੍ਨੋ ਤਪ੍ਪੋਣੋ ਨ ਹੋਤਿ, ਏਵਂ ਸਨ੍ਤੇ ਲੁਦ੍ਦੇਨ ਤਂ ਪਟਿਚ੍ਚ ਕਤਮ੍ਪਿ ਪਾਪਕਮ੍ਮਂ ਤਂ ਨ ਫੁਸਤਿ ਨ ਅਲ੍ਲੀਯਤਿ. ਪਾਪਕਿਰਿਯਾਯ ਹਿ ਅਪ੍ਪੋਸ੍ਸੁਕ੍ਕਸ੍ਸ ਨਿਰਾਲਯਸ੍ਸ ਭਦ੍ਰਸ੍ਸ ਪਰਿਸੁਦ੍ਧਸ੍ਸ ਸਤੋ ਤਵ ਪਾਣਾਤਿਪਾਤਚੇਤਨਾਯ ਅਭਾਵਾ ਤਂ ਪਾਪਂ ਨ ਉਪਲਿਮ੍ਪਤਿ, ਤਵ ਚਿਤ੍ਤਂ ਨ ਅਲ੍ਲੀਯਤੀਤਿ.

ਸਮਯਂ ਉਗ੍ਗਣ੍ਹਾਪੇਸੀਤਿ ਅਤ੍ਤਨੋ ਸਮ੍ਮਾਸਮ੍ਬੁਦ੍ਧਸ੍ਸ ਲਦ੍ਧਿਂ ਉਗ੍ਗਣ੍ਹਾਪੇਸਿ. ਸਾਣਿਪਾਕਾਰਂ ਪਰਿਕ੍ਖਿਪਾਪੇਤ੍ਵਾਤਿ ਏਤ੍ਥ ਸਾਣਿਪਾਕਾਰਨ੍ਤਿ ਕਰਣਤ੍ਥੇ ਉਪਯੋਗਵਚਨਂ, ਅਤ੍ਤਾਨਞ੍ਚ ਥੇਰਞ੍ਚ ਯਥਾ ਤੇ ਭਿਕ੍ਖੂ ਨ ਪਸ੍ਸਨ੍ਤਿ, ਏਵਂ ਸਾਣਿਪਾਕਾਰੇਨ ਸਮਨ੍ਤਤੋ ਪਰਿਕ੍ਖਿਪਾਪੇਤ੍ਵਾਤਿ ਅਤ੍ਥੋ, ਸਾਣਿਪਾਕਾਰਂ ਵਾ ਸਮਨ੍ਤਤੋ ਪਰਿਕ੍ਖਿਪਾਪੇਤ੍ਵਾਤਿ ਏਵਮੇਤ੍ਥ ਅਤ੍ਥੋ ਗਹੇਤਬ੍ਬੋ. ਸਾਣਿਪਾਕਾਰਨ੍ਤਰੇਤਿ ਸਾਣਿਪਾਕਾਰਸ੍ਸ ਅਬ੍ਭਨ੍ਤਰੇ. ਏਕਲਦ੍ਧਿਕੇਤਿ ਸਮਾਨਲਦ੍ਧਿਕੇ. ਕਿਂ ਵਦਤਿ ਸੀਲੇਨਾਤਿ ਕਿਂਵਾਦੀ. ਅਥ ਵਾ ਕੋ ਕਤਮੋ ਵਾਦੋ ਕਿਂਵਾਦੋ, ਸੋ ਏਤਸ੍ਸ ਅਤ੍ਥੀਤਿ ਕਿਂਵਾਦੀ. ਸਸ੍ਸਤਂ ਅਤ੍ਤਾਨਞ੍ਚ ਲੋਕਞ੍ਚ ਵਦਨ੍ਤਿ ਪਞ੍ਞਪੇਨ੍ਤਿ ਸੀਲੇਨਾਤਿ ਸਸ੍ਸਤਵਾਦਿਨੋ. ਅਥ ਵਾ ਵਦਨ੍ਤਿ ਏਤੇਨਾਤਿ ਵਾਦੋ, ਦਿਟ੍ਠਿਯਾ ਏਤਂ ਅਧਿਵਚਨਂ. ਸਸ੍ਸਤੋ ਵਾਦੋ ਸਸ੍ਸਤਵਾਦੋ, ਸੋ ਏਤੇਸਂ ਅਤ੍ਥੀਤਿ ਸਸ੍ਸਤਵਾਦਿਨੋ, ਸਸ੍ਸਤਦਿਟ੍ਠਿਨੋਤਿ ਅਤ੍ਥੋ. ਅਥ ਸਸ੍ਸਤੋ ਵਾਦੋ ਏਤੇਸਮਤ੍ਥੀਤਿ ਕਸ੍ਮਾ ਵੁਤ੍ਤਂ, ਤੇਸਞ੍ਹਿ ਅਤ੍ਤਾ ਲੋਕੋ ਚ ਸਸ੍ਸਤੋਤਿ ਅਧਿਪ੍ਪੇਤੋ, ਨ ਵਾਦੋਤਿ? ਸਚ੍ਚਮੇਤਂ. ਸਸ੍ਸਤਸਹਚਰਿਤਤਾਯ ਪਨ ਵਾਦੋਪਿ ਸਸ੍ਸਤੋਤਿ ਵੁਤ੍ਤੋ ਯਥਾ ‘‘ਕੁਨ੍ਤਾ ਪਚਰਨ੍ਤੀ’’ਤਿ. ਸਸ੍ਸਤੋਤਿ ਵਾਦੋ ਏਤੇਸਨ੍ਤਿ ਵਾ ਇਤਿਸਦ੍ਦਲੋਪੋ ਦਟ੍ਠਬ੍ਬੋ. ਯੇ ਰੂਪਾਦੀਸੁ ਅਞ੍ਞਤਰਂ ਅਤ੍ਤਾਤਿ ਚ ਲੋਕੋਤਿ ਚ ਗਹੇਤ੍ਵਾ ਤਂ ਸਸ੍ਸਤਂ ਅਮਤਂ ਨਿਚ੍ਚਂ ਧੁਵਂ ਪਞ੍ਞਪੇਨ੍ਤਿ, ਤੇ ਸਸ੍ਸਤਵਾਦਿਨੋਤਿ ਵੇਦਿਤਬ੍ਬਾ. ਵੁਤ੍ਤਞ੍ਹੇਤਂ ਨਿਦ੍ਦੇਸੇ ਪਟਿਸਮ੍ਭਿਦਾਯਞ੍ਚ –

‘‘ਰੂਪਂ ਅਤ੍ਤਾ ਚੇਵ ਲੋਕੋ ਚ ਸਸ੍ਸਤੋ ਚਾਤਿ ਅਤ੍ਤਾਨਞ੍ਚ ਲੋਕਞ੍ਚ ਪਞ੍ਞਪੇਨ੍ਤਿ. ਵੇਦਨਂ… ਸਞ੍ਞਂ… ਸਙ੍ਖਾਰੇ… ਵਿਞ੍ਞਾਣਂ ਅਤ੍ਤਾ ਚੇਵ ਲੋਕੋ ਚ ਸਸ੍ਸਤੋ ਚਾਤਿ ਅਤ੍ਤਾਨਞ੍ਚ ਲੋਕਞ੍ਚ ਪਞ੍ਞਪੇਨ੍ਤੀ’’ਤਿ.

ਅਯਞ੍ਚ ਅਤ੍ਥੋ ‘‘ਰੂਪਂ ਅਤ੍ਤਤੋ ਸਮਨੁਪਸ੍ਸਤਿ, ਵੇਦਨਂ… ਸਞ੍ਞਂ… ਸਙ੍ਖਾਰੇ… ਵਿਞ੍ਞਾਣਂ ਅਤ੍ਤਤੋ ਸਮਨੁਪਸ੍ਸਤੀ’’ਤਿ ਇਮਿਸ੍ਸਾ ਪਞ੍ਚਵਿਧਾਯ ਸਕ੍ਕਾਯਦਿਟ੍ਠਿਯਾ ਵਸੇਨ ਵੁਤ੍ਤੋ. ‘‘ਰੂਪਵਨ੍ਤਂ ਅਤ੍ਤਾਨ’’ਨ੍ਤਿਆਦਿਕਾਯ ਪਨ ਪਞ੍ਚਦਸਵਿਧਾਯ ਸਕ੍ਕਾਯਦਿਟ੍ਠਿਯਾ ਵਸੇਨ ਚਤ੍ਤਾਰੋ ਚਤ੍ਤਾਰੋ ਖਨ੍ਧੇ ‘‘ਅਤ੍ਤਾ’’ਤਿ ਗਹੇਤ੍ਵਾ ਤਦਞ੍ਞੋ ਲੋਕੋਤਿ ਪਞ੍ਞਪੇਨ੍ਤੀਤਿ ਅਯਞ੍ਚ ਅਤ੍ਥੋ ਲਬ੍ਭਤਿ. ਤਥਾ ਏਕਂ ਖਨ੍ਧਂ ‘‘ਅਤ੍ਤਾ’’ਤਿ ਗਹੇਤ੍ਵਾ ਅਞ੍ਞੋ ਅਤ੍ਤਨੋ ਉਪਭੋਗਭੂਤੋ ਲੋਕੋਤਿ, ਸਸਨ੍ਤਤਿਪਤਿਤੇ ਵਾ ਖਨ੍ਧੇ ‘‘ਅਤ੍ਤਾ’’ਤਿ ਗਹੇਤ੍ਵਾ ਤਦਞ੍ਞੋ ਲੋਕੋਤਿ ਪਞ੍ਞਪੇਨ੍ਤੀਤਿ ਏਵਮੇਤ੍ਥ ਅਤ੍ਥੋ ਵੇਦਿਤਬ੍ਬੋ. ਸਤ੍ਤੇਸੁ ਸਙ੍ਖਾਰੇਸੁ ਵਾ ਏਕਚ੍ਚਂ ਸਸ੍ਸਤਂ ਏਤਸ੍ਸਾਤਿ ਏਕਚ੍ਚਸਸ੍ਸਤੋ, ਏਕਚ੍ਚਸਸ੍ਸਤਵਾਦੋ. ਸੋ ਏਤੇਸਮਤ੍ਥੀਤਿ ਏਕਚ੍ਚਸਸ੍ਸਤਿਕਾ, ਏਕਚ੍ਚਸਸ੍ਸਤਵਾਦਿਨੋ. ਤੇ ਦੁਵਿਧਾ ਹੋਨ੍ਤਿ ਸਤ੍ਤੇਕਚ੍ਚਸਸ੍ਸਤਿਕਾ ਸਙ੍ਖਾਰੇਕਚ੍ਚਸਸ੍ਸਤਿਕਾਤਿ. ਤਤ੍ਥ ‘‘ਇਸ੍ਸਰੋ ਨਿਚ੍ਚੋ, ਅਞ੍ਞੇ ਸਤ੍ਤਾ ਅਨਿਚ੍ਚਾ’’ਤਿ ਏਵਂ ਪਵਤ੍ਤਵਾਦਾ ਸਤ੍ਤੇਕਚ੍ਚਸਸ੍ਸਤਿਕਾ ਸੇਯ੍ਯਥਾਪਿ ਇਸ੍ਸਰਵਾਦਾ. ‘‘ਨਿਚ੍ਚੋ ਬ੍ਰਹ੍ਮਾ, ਅਞ੍ਞੇ ਸਤ੍ਤਾ ਅਨਿਚ੍ਚਾ’’ਤਿ ਏਵਂ ਪਵਤ੍ਤਵਾਦਾਪਿ ਸਤ੍ਤੇਕਚ੍ਚਸਸ੍ਸਤਿਕਾਤਿ ਵੇਦਿਤਬ੍ਬਾ. ‘‘ਪਰਮਾਣਵੋ ਨਿਚ੍ਚਾ, ਦ੍ਵਿਅਣੁਕਾਦਯੋ ਅਨਿਚ੍ਚਾ’’ਤਿ ਏਵਂ ਪਵਤ੍ਤਵਾਦਾ ਸਙ੍ਖਾਰੇਕਚ੍ਚਸਸ੍ਸਤਿਕਾ ਸੇਯ੍ਯਥਾਪਿ ਕਣਾਦਵਾਦਾਦਯੋ. ‘‘ਚਕ੍ਖਾਦਯੋ ਅਨਿਚ੍ਚਾ, ਵਿਞ੍ਞਾਣਂ ਨਿਚ੍ਚ’’ਨ੍ਤਿ ਏਵਂਵਾਦਿਨੋਪਿ ਸਙ੍ਖਾਰੇਕਚ੍ਚਸਸ੍ਸਤਿਕਾਤਿ ਵੇਦਿਤਬ੍ਬਾ.

ਨਨੁ ‘‘ਏਕਚ੍ਚੇ ਧਮ੍ਮਾ ਸਸ੍ਸਤਾ, ਏਕਚ੍ਚੇ ਅਸਸ੍ਸਤਾ’’ਤਿ ਏਤਸ੍ਮਿਂ ਵਾਦੇ ਚਕ੍ਖਾਦੀਨਂ ਅਸਸ੍ਸਤਭਾਵਸਨ੍ਨਿਟ੍ਠਾਨਂ ਯਥਾਸਭਾਵਾਵਬੋਧੋ ਏਵ, ਤਯਿਦਂ ਕਥਂ ਮਿਚ੍ਛਾਦਸ੍ਸਨਨ੍ਤਿ? ਕੋ ਵਾ ਏਵਮਾਹ – ‘‘ਚਕ੍ਖਾਦੀਨਂ ਅਸਸ੍ਸਤਭਾਵਸਨ੍ਨਿਟ੍ਠਾਨਂ ਮਿਚ੍ਛਾਦਸ੍ਸਨ’’ਨ੍ਤਿ, ਅਸਸ੍ਸਤੇਸੁਯੇਵ ਪਨ ਕੇਸਞ੍ਚਿ ਧਮ੍ਮਾਨਂ ਸਸ੍ਸਤਭਾਵਾਭਿਨਿਵੇਸੋ ਇਧ ਮਿਚ੍ਛਾਦਸ੍ਸਨਂ. ਤੇਨ ਪਨ ਏਕਵਾਰੇ ਪਵਤ੍ਤਮਾਨੇਨ ਚਕ੍ਖਾਦੀਨਂ ਅਸਸ੍ਸਤਭਾਵਾਵਬੋਧੋ ਵਿਦੂਸਿਤੋ ਸਂਸਟ੍ਠਭਾਵਤੋ, ਵਿਸਸਂਸਟ੍ਠੋ ਵਿਯ ਸਬ੍ਬੋ ਸਪ੍ਪਿਮਣ੍ਡੋ ਸਕਿਚ੍ਚਕਰਣਾਸਮਤ੍ਥਤਾਯ ਸਮ੍ਮਾਦਸ੍ਸਨਪਕ੍ਖੇ ਠਪੇਤਬ੍ਬਤਂ ਨਾਰਹਤੀਤਿ. ਅਸਸ੍ਸਤਭਾਵੇਨ ਨਿਚ੍ਛਿਤਾਪਿ ਵਾ ਚਕ੍ਖੁਆਦਯੋ ਸਮਾਰੋਪਿਤਜੀਵਸਭਾਵਾ ਏਵ ਦਿਟ੍ਠਿਗਤਿਕੇਹਿ ਗਯ੍ਹਨ੍ਤੀਤਿ ਤਦਵਬੋਧਸ੍ਸ ਮਿਚ੍ਛਾਦਸ੍ਸਨਭਾਵੋ ਨ ਸਕ੍ਕਾ ਨਿਵਾਰੇਤੁਂ. ਏਵਞ੍ਚ ਕਤ੍ਵਾ ਅਸਙ੍ਖਤਾਯ ਚ ਸਙ੍ਖਤਾਯ ਚ ਧਾਤੁਯਾ ਵਸੇਨ ਯਥਾਕ੍ਕਮਂ ਏਕਚ੍ਚੇ ਧਮ੍ਮਾ ਸਸ੍ਸਤਾ, ਏਕਚ੍ਚੇ ਅਸਸ੍ਸਤਾਤਿ ਏਵਂ ਪਵਤ੍ਤੋ ਵਿਭਜ੍ਜਵਾਦੋਪਿ ਏਕਚ੍ਚਸਸ੍ਸਤਵਾਦੋ ਆਪਜ੍ਜਤੀਤਿ ਏਵਂਪਕਾਰਾ ਚੋਦਨਾ ਅਨਵਕਾਸਾ ਹੋਤਿ ਅਵਿਪਰੀਤਧਮ੍ਮਸਭਾਵਸਮ੍ਪਟਿਪਤ੍ਤਿਭਾਵਤੋ. ਕਾਮਞ੍ਚੇਤ੍ਥ ਪੁਰਿਮਸਸ੍ਸਤਵਾਦੇਪਿ ਅਸਸ੍ਸਤਾਨਂ ਧਮ੍ਮਾਨਂ ਸਸ੍ਸਤਾਤਿ ਗਹਣਂ ਵਿਸੇਸਤੋ ਮਿਚ੍ਛਾਦਸ੍ਸਨਂ, ਸਸ੍ਸਤਾਨਂ ਪਨ ਸਸ੍ਸਤਾਤਿ ਗਾਹੋ ਨ ਮਿਚ੍ਛਾਦਸ੍ਸਨਂ ਯਥਾਸਭਾਵਗ੍ਗਹਣਭਾਵਤੋ. ਅਸਸ੍ਸਤੇਸੁਯੇਵ ਪਨ ਕੇਚਿਦੇਵ ਧਮ੍ਮਾ ਸਸ੍ਸਤਾਤਿ ਗਹੇਤਬ੍ਬਧਮ੍ਮੇਸੁ ਵਿਭਾਗਪ੍ਪਵਤ੍ਤਿਯਾ ਇਮਸ੍ਸ ਵਾਦਸ੍ਸ ਵਾਦਨ੍ਤਰਤਾ ਵੁਤ੍ਤਾ. ਨ ਚੇਤ੍ਥ ਸਮੁਦਾਯਨ੍ਤੋਗਧਤ੍ਤਾ ਏਕਦੇਸਸ੍ਸ ਸਪ੍ਪਦੇਸਸਸ੍ਸਤਗ੍ਗਾਹੋ ਨਿਪ੍ਪਦੇਸਸਸ੍ਸਤਗ੍ਗਾਹੇ ਸਮੋਧਾਨਂ ਗਚ੍ਛਤੀਤਿ ਸਕ੍ਕਾ ਵਤ੍ਤੁਂ ਵਾਦਿਤਬ੍ਬਿਸਯਵਿਸੇਸਵਸੇਨ ਵਾਦਦ੍ਵਯਸ੍ਸ ਪਵਤ੍ਤਤ੍ਤਾ. ਅਞ੍ਞੇ ਏਵ ਹਿ ਦਿਟ੍ਠਿਗਤਿਕਾ ‘‘ਸਬ੍ਬੇ ਧਮ੍ਮਾ ਸਸ੍ਸਤਾ’’ਤਿ ਅਭਿਨਿਵਿਟ੍ਠਾ, ਅਞ੍ਞੇ ਏਕਚ੍ਚਸਸ੍ਸਤਾਤਿ ਸਙ੍ਖਾਰਾਨਂ ਅਨਵਸੇਸਪਰਿਯਾਦਾਨਂ ਏਕਦੇਸਪਰਿਗ੍ਗਹੋ ਚ ਵਾਦਦ੍ਵਯਸ੍ਸ ਪਰਿਬ੍ਯਤ੍ਤੋਯੇਵਾਤਿ.

ਅਨ੍ਤਾਨਨ੍ਤਿਕਾਤਿ ਏਤ੍ਥ ਅਮਤਿ ਗਚ੍ਛਤਿ ਏਤ੍ਥ ਸਭਾਵੋ ਓਸਾਨਨ੍ਤਿ ਅਨ੍ਤੋ, ਮਰਿਯਾਦਾ. ਤਪ੍ਪਟਿਸੇਧੇਨ ਅਨਨ੍ਤੋ. ਕਸ੍ਸ ਪਨਾਯਂ ਅਨ੍ਤਾਨਨ੍ਤੋਤਿ? ਲੋਕੀਯਤਿ ਸਂਸਾਰਨਿਸ੍ਸਰਣਤ੍ਥਿਕੇਹਿ ਦਿਟ੍ਠਿਗਤਿਕੇਹਿ, ਲੋਕੀਯਤਿ ਵਾ ਏਤ੍ਥ ਤੇਹਿ ਪੁਞ੍ਞਾਪੁਞ੍ਞਂ ਤਬ੍ਬਿਪਾਕੋ ਚਾਤਿ ਲੋਕੋਤਿ ਸਙ੍ਖ੍ਯਂ ਗਤਸ੍ਸ ਪਟਿਭਾਗਨਿਮਿਤ੍ਤਾਦਿਸਭਾਵਸ੍ਸ ਅਤ੍ਤਨੋ. ਅਨ੍ਤੋ ਚ ਅਨਨ੍ਤੋ ਚ ਅਨ੍ਤਾਨਨ੍ਤੋ ਚ ਨੇਵਨ੍ਤਨਾਨਨ੍ਤੋ ਚਾਤਿ ਅਨ੍ਤਾਨਨ੍ਤੋ ਸਾਮਞ੍ਞਨਿਦ੍ਦੇਸੇਨ, ਏਕਸੇਸੇਨ ਵਾ ‘‘ਨਾਮਰੂਪਪਚ੍ਚਯਾ ਸਲ਼ਾਯਤਨ’’ਨ੍ਤਿਆਦੀਸੁ ਵਿਯ. ਅਨ੍ਤਾਨਨ੍ਤਸਹਚਰਿਤੋ ਵਾਦੋ ਅਨ੍ਤਾਨਨ੍ਤੋ ਯਥਾ ‘‘ਕੁਨ੍ਤਾ ਪਚਰਨ੍ਤੀ’’ਤਿ. ਅਨ੍ਤਾਨਨ੍ਤਸਨ੍ਨਿਸ੍ਸਯੋ ਵਾ ਯਥਾ ‘‘ਮਞ੍ਚਾ ਉਕ੍ਕੁਟ੍ਠਿਂ ਕਰੋਨ੍ਤੀ’’ਤਿ. ਸੋ ਏਤੇਸਮਤ੍ਥੀਤਿ ਅਨ੍ਤਾਨਨ੍ਤਿਕਾ, ਅਨ੍ਤਾਨਨ੍ਤਵਾਦਿਨੋ. ‘‘ਅਨ੍ਤਵਾ ਅਯਂ ਲੋਕੋ, ਅਨਨ੍ਤੋ ਅਯਂ ਲੋਕੋ, ਅਨ੍ਤਵਾ ਚ ਅਯਂ ਲੋਕੋ ਅਨਨ੍ਤੋ ਚ, ਨੇਵਾਯਂ ਲੋਕੋ ਅਨ੍ਤਵਾ ਨ ਪਨਾਨਨ੍ਤੋ’’ਤਿ ਏਵਂ ਅਨ੍ਤਂ ਵਾ ਅਨਨ੍ਤਂ ਵਾ ਅਨ੍ਤਾਨਨ੍ਤਂ ਵਾ ਨੇਵਨ੍ਤਨਾਨਨ੍ਤਂ ਵਾ ਆਰਬ੍ਭ ਪਵਤ੍ਤਵਾਦਾਤਿ ਅਤ੍ਥੋ. ਚਤੁਬ੍ਬਿਧਾ ਹਿ ਅਨ੍ਤਾਨਨ੍ਤਵਾਦਿਨੋ ਅਨ੍ਤਵਾਦੀ ਅਨਨ੍ਤਵਾਦੀ ਅਨ੍ਤਾਨਨ੍ਤਵਾਦੀ ਨੇਵਨ੍ਤਨਾਨਨ੍ਤਵਾਦੀਤਿ. ਤਥਾ ਹਿ ਕੋਚਿ ਪਟਿਭਾਗਨਿਮਿਤ੍ਤਂ ਚਕ੍ਕਵਾਲ਼ਪਰਿਯਨ੍ਤਂ ਅਵਡ੍ਢੇਤ੍ਵਾ ਤਂ ‘‘ਲੋਕੋ’’ਤਿ ਗਹੇਤ੍ਵਾ ਅਨ੍ਤਸਞ੍ਞੀ ਲੋਕਸ੍ਮਿਂ ਹੋਤਿ. ਚਕ੍ਕਵਾਲ਼ਪਰਿਯਨ੍ਤਂ ਕਤ੍ਵਾ ਵਡ੍ਢਿਤਕਸਿਣੇ ਪਨ ਅਨਨ੍ਤਸਞ੍ਞੀ ਹੋਤਿ. ਉਦ੍ਧਮਧੋ ਅਵਡ੍ਢੇਤ੍ਵਾ ਪਨ ਤਿਰਿਯਂ ਵਡ੍ਢੇਤ੍ਵਾ ਉਦ੍ਧਮਧੋ ਅਨ੍ਤਸਞ੍ਞੀ ਤਿਰਿਯਂ ਅਨਨ੍ਤਸਞ੍ਞੀ ਹੋਤਿ. ਕੋਚਿ ਪਨ ਯਸ੍ਮਾ ਲੋਕਸਞ੍ਞਿਤੋ ਅਤ੍ਤਾ ਅਧਿਗਤਵਿਸੇਸੇਹਿ ਮਹੇਸੀਹਿ ਕਦਾਚਿ ਅਨਨ੍ਤੋ ਸਕ੍ਖਿਦਿਟ੍ਠੋ ਅਨੁਸੁਯ੍ਯਤਿ, ਤਸ੍ਮਾ ਨੇਵਨ੍ਤਵਾ. ਯਸ੍ਮਾ ਪਨ ਤੇਹਿਯੇਵ ਕਦਾਚਿ ਅਨ੍ਤਵਾ ਸਕ੍ਖਿਦਿਟ੍ਠੋ ਅਨੁਸੁਯ੍ਯਤਿ, ਤਸ੍ਮਾ ਨ ਪਨ ਅਨਨ੍ਤੋਤਿ ਏਵਂ ਨੇਵਨ੍ਤਨਾਨਨ੍ਤਸਞ੍ਞੀ ਲੋਕਸ੍ਮਿਂ ਹੋਤਿ. ਕੇਚਿ ਪਨ ਯਦਿ ਪਨਾਯਂ ਅਤ੍ਤਾ ਅਨ੍ਤਵਾਸਿਯਾ, ਦੂਰਦੇਸੇ ਉਪਪਜ੍ਜਮਾਨਾਨੁਸ੍ਸਰਣਾਦਿਕਿਚ੍ਚਨਿਪ੍ਫਤ੍ਤਿ ਨ ਸਿਯਾ. ਅਥ ਅਨਨ੍ਤੋ ਇਧ ਠਿਤਸ੍ਸ ਦੇਵਲੋਕਨਿਰਯਾਦੀਸੁ ਸੁਖਦੁਕ੍ਖਾਨੁਭਵਨਮ੍ਪਿ ਸਿਯਾ. ਸਚੇ ਪਨ ਅਨ੍ਤਵਾ ਚ ਅਨਨ੍ਤੋ ਚ, ਤਦੁਭਯਪਟਿਸੇਧਦੋਸਸਮਾਯੋਗੋ, ਤਸ੍ਮਾ ਅਨ੍ਤਵਾ ਅਨਨ੍ਤੋਤਿ ਚ ਅਬ੍ਯਾਕਰਣੀਯੋ ਅਤ੍ਤਾਤਿ ਏਵਂ ਤਕ੍ਕਨਵਸੇਨ ਨੇਵਨ੍ਤਨਾਨਨ੍ਤਸਞ੍ਞੀ ਹੋਤੀਤਿ ਵਣ੍ਣਯਨ੍ਤਿ.

ਏਤ੍ਥ ਚ ਯੁਤ੍ਤਂ ਤਾਵ ਪੁਰਿਮਾਨਂ ਤਿਣ੍ਣਂ ਵਾਦੀਨਂ ਅਨ੍ਤਞ੍ਚ ਅਨਨ੍ਤਞ੍ਚ ਅਨ੍ਤਾਨਨ੍ਤਞ੍ਚ ਆਰਬ੍ਭ ਪਵਤ੍ਤਵਾਦਤ੍ਤਾ ਅਨ੍ਤਾਨਨ੍ਤਿਕਤ੍ਤਂ, ਪਚ੍ਛਿਮਸ੍ਸ ਪਨ ਤਦੁਭਯਪਟਿਸੇਧਨਵਸੇਨ ਪਵਤ੍ਤਵਾਦਤ੍ਤਾ ਕਥਂ ਅਨ੍ਤਾਨਨ੍ਤਿਕਤ੍ਤਨ੍ਤਿ? ਤਦੁਭਯਪਟਿਸੇਧਨਵਸੇਨ ਪਵਤ੍ਤਵਾਦਤ੍ਤਾ ਏਵ. ਯਸ੍ਮਾ ਅਨ੍ਤਾਨਨ੍ਤਪਅਸੇਧਵਾਦੋਪਿ ਅਨ੍ਤਾਨਨ੍ਤਵਿਸਯੋ ਏਵ ਤਂ ਆਰਬ੍ਭ ਪਵਤ੍ਤਤ੍ਤਾ. ਏਤਦਤ੍ਥਮੇਵ ਹਿ ਆਰਬ੍ਭ ‘‘ਪਵਤ੍ਤਵਾਦਾ’’ਤਿ ਹੇਟ੍ਠਾ ਵੁਤ੍ਤਂ, ਏਵਂ ਸਨ੍ਤੇਪਿ ਯੁਤ੍ਤਂ ਤਾਵ ਪਚ੍ਛਿਮਵਾਦਦ੍ਵਯਸ੍ਸ ਅਨ੍ਤਾਨਨ੍ਤਿਕਤ੍ਤਂ, ਅਨ੍ਤਾਨਨ੍ਤਾਨਂ ਵਸੇਨ ਉਭਯਵਿਸਯਤ੍ਤਾ ਏਤੇਸਂ ਵਾਦਸ੍ਸ, ਪੁਰਿਮਵਾਦਦ੍ਵਯਸ੍ਸ ਪਨ ਕਥਂ ਵਿਸੁਂ ਅਨ੍ਤਾਨਨ੍ਤਿਕਤ੍ਤਨ੍ਤਿ? ਉਪਚਾਰਵੁਤ੍ਤਿਯਾ. ਸਮੁਦਿਤੇਸੁ ਹਿ ਅਨ੍ਤਾਨਨ੍ਤਵਾਦੇਸੁ ਪਵਤ੍ਤਮਾਨੋ ਅਨ੍ਤਾਨਨ੍ਤਿਕਸਦ੍ਦੋ ਤਤ੍ਥ ਨਿਰੁਲ਼੍ਹਤਾਯ ਪਚ੍ਚੇਕਮ੍ਪਿ ਅਨ੍ਤਾਨਨ੍ਤਵਾਦੀਸੁ ਪਵਤ੍ਤਤਿ ਯਥਾ ਅਰੂਪਜ੍ਝਾਨੇਸੁ ਪਚ੍ਚੇਕਂ ਅਟ੍ਠਵਿਮੋਕ੍ਖਪਰਿਯਾਯੋ, ਯਥਾ ਚ ਲੋਕੇ ਸਤ੍ਤਿਸਯੋਤਿ.

ਅਮਰਾਵਿਕ੍ਖੇਪਿਕਾਤਿ ਏਤ੍ਥ ਨ ਮਰਤਿ ਨ ਉਪਚ੍ਛਿਜ੍ਜਤੀਤਿ ਅਮਰਾ. ਕਾ ਸਾ? ‘‘ਏਵਨ੍ਤਿਪਿ ਮੇ ਨੋ, ਤਥਾਤਿਪਿ ਮੇ ਨੋ, ਅਞ੍ਞਥਾਤਿਪਿ ਮੇ ਨੋ, ਨੋਤਿਪਿ ਮੇ ਨੋ, ਨੋ ਨੋਤਿਪਿ ਮੇ ਨੋ’’ਤਿ (ਦੀ. ਨਿ. ੧.੬੨) ਏਵਂ ਪਵਤ੍ਤਵਾਦਵਸੇਨ ਪਰਿਯਨ੍ਤਰਹਿਤਾ ਦਿਟ੍ਠਿਗਤਿਕਸ੍ਸ ਦਿਟ੍ਠਿ ਚੇਵ ਵਾਚਾ ਚ. ‘‘ਏਵਨ੍ਤਿਪਿ ਮੇ ਨੋ’’ਤਿਆਦਿਨਾ ਵਿਵਿਧੋ ਨਾਨਪ੍ਪਕਾਰੋ ਖੇਪੋ ਪਰਵਾਦੀਨਂ ਖਿਪਨਂ ਵਿਕ੍ਖੇਪੋ, ਅਮਰਾਯ ਦਿਟ੍ਠਿਯਾ ਵਾਚਾਯ ਵਾ ਵਿਕ੍ਖੇਪੋ ਅਮਰਾਵਿਕ੍ਖੇਪੋ, ਸੋ ਏਤੇਸਮਤ੍ਥੀਤਿ ਅਮਰਾਵਿਕ੍ਖੇਪਿਕਾ. ਅਥ ਵਾ ਅਮਰਾਯ ਦਿਟ੍ਠਿਯਾ ਵਾਚਾਯ ਵਿਕ੍ਖਿਪਨ੍ਤੀਤਿ ਅਮਰਾਵਿਕ੍ਖੇਪਿਨੋ, ਅਮਰਾਵਿਕ੍ਖੇਪਿਨੋ ਏਵ ਅਮਰਾਵਿਕ੍ਖੇਪਿਕਾ. ਅਥ ਵਾ ਅਮਰਾ ਨਾਮ ਮਚ੍ਛਜਾਤਿ, ਸਾ ਉਮ੍ਮੁਜ੍ਜਨਨਿਮੁਜ੍ਜਨਾਦਿਵਸੇਨ ਉਦਕੇ ਸਨ੍ਧਾਵਮਾਨਾ ਗਹੇਤੁਂ ਨ ਸਕ੍ਕਾ, ਏਵਮੇਵ ਅਯਮ੍ਪਿ ਵਾਦੋ ਏਕਸ੍ਮਿਂ ਸਭਾਵੇ ਅਨਵਟ੍ਠਾਨਤੋ ਇਤੋ ਚਿਤੋ ਚ ਸਨ੍ਧਾਵਤਿ, ਗਾਹਂ ਨ ਉਪਗਚ੍ਛਤੀਤਿ ਅਮਰਾਯ ਵਿਕ੍ਖੇਪੋ ਵਿਯਾਤਿ ਅਮਰਾਵਿਕ੍ਖੇਪੋਤਿ ਵੁਚ੍ਚਤਿ. ਅਯਞ੍ਹਿ ਅਮਰਾਵਿਕ੍ਖੇਪਿਕੋ ‘‘ਇਦਂ ਕੁਸਲ’’ਨ੍ਤਿ ਵਾ ‘‘ਅਕੁਸਲ’’ਨ੍ਤਿ ਵਾ ਪੁਟ੍ਠੋ ਨ ਕਿਞ੍ਚਿ ਬ੍ਯਾਕਰੋਤਿ. ‘‘ਇਦਂ ਕੁਸਲ’’ਨ੍ਤਿ ਵਾ ਪੁਟ੍ਠੋ ‘‘ਏਵਨ੍ਤਿਪਿ ਮੇ ਨੋ’’ਤਿ ਵਦਤਿ. ਤਤੋ ‘‘ਕਿਂ ਅਕੁਸਲ’’ਨ੍ਤਿ ਵੁਤ੍ਤੇ ‘‘ਤਥਾਤਿਪਿ ਮੇ ਨੋ’’ਤਿ ਵਦਤਿ. ‘‘ਕਿਂ ਉਭਯਤੋ ਅਞ੍ਞਥਾ’’ਤਿਪਿ ਵੁਤ੍ਤੇ ‘‘ਅਞ੍ਞਥਾਤਿਪਿ ਮੇ ਨੋ’’ਤਿ ਵਦਤਿ. ਤਤੋ ‘‘ਤਿਵਿਧੇਨਪਿ ਨ ਹੋਤਿ, ਕਿਂ ਤੇ ਲਦ੍ਧੀ’’ਤਿ ਵੁਤ੍ਤੇ ‘‘ਨੋਤਿਪਿ ਮੇ ਨੋ’’ਤਿ ਵਦਤਿ. ਤਤੋ ‘‘ਕਿਂ ਨੋ ਨੋ ਤੇ ਲਦ੍ਧੀ’’ਤਿ ਵੁਤ੍ਤੇ ‘‘ਨੋ ਨੋਤਿਪਿ ਮੇ ਨੋ’’ਤਿ ਵਦਤਿ. ਏਵਂ ਵਿਕ੍ਖੇਪਮੇਵ ਆਪਜ੍ਜਤਿ, ਏਕਮੇਕਸ੍ਮਿਮ੍ਪਿ ਪਕ੍ਖੇ ਨ ਤਿਟ੍ਠਤਿ. ਤਤੋ ‘‘ਅਤ੍ਥਿ ਪਰੋ ਲੋਕੋ’’ਤਿਆਦਿਨਾ ਪੁਟ੍ਠੋਪਿ ਏਵਮੇਵ ਵਿਕ੍ਖਿਪਤਿ, ਨ ਏਕਸ੍ਮਿਂ ਪਕ੍ਖੇ ਤਿਟ੍ਠਤਿ. ਸੋ ਵੁਤ੍ਤਪ੍ਪਕਾਰੋ ਅਮਰਾਵਿਕ੍ਖੇਪੋ ਏਤੇਸਮਤ੍ਥੀਤਿ ਅਮਰਾਵਿਕ੍ਖੇਪਿਕਾ.

ਨਨੁ ਚਾਯਂ ਸਬ੍ਬੋਪਿ ਅਮਰਾਵਿਕ੍ਖੇਪਿਕੋ ਕੁਸਲਾਦਯੋ ਧਮ੍ਮੇ ਪਰਲੋਕਤ੍ਥਿਕਾਦੀਨਿ ਚ ਯਥਾਭੂਤਂ ਅਨਵਬੁਜ੍ਝਮਾਨੋ ਤਤ੍ਥ ਤਤ੍ਥ ਪਞ੍ਹਂ ਪੁਟ੍ਠੋ ਪੁਚ੍ਛਾਯ ਵਿਕ੍ਖੇਪਨਮਤ੍ਤਂ ਆਪਜ੍ਜਤਿ, ਤਸ੍ਸ ਕਥਂ ਦਿਟ੍ਠਿਗਤਿਕਭਾਵੋ. ਨ ਹਿ ਅਵਤ੍ਤੁਕਾਮਸ੍ਸ ਵਿਯ ਪੁਚ੍ਛਿਤਂ ਅਜਾਨਨ੍ਤਸ੍ਸ ਵਿਕ੍ਖੇਪਕਰਣਮਤ੍ਤੇਨ ਦਿਟ੍ਠਿਗਤਿਕਤਾ ਯੁਤ੍ਤਾਤਿ? ਵੁਚ੍ਚਤੇ – ਨ ਹੇਵ ਖੋ ਪੁਚ੍ਛਾਯ ਵਿਕ੍ਖੇਪਕਰਣਮਤ੍ਤੇਨ ਤਸ੍ਸ ਦਿਟ੍ਠਿਗਤਿਕਤਾ, ਅਥ ਖੋ ਮਿਚ੍ਛਾਭਿਨਿਵੇਸਵਸੇਨ ਸਸ੍ਸਤਾਭਿਨਿਵੇਸਤੋ. ਮਿਚ੍ਛਾਭਿਨਿਵਿਟ੍ਠੋਯੇਵ ਹਿ ਪੁਗ੍ਗਲੋ ਮਨ੍ਦਬੁਦ੍ਧਿਤਾਯ ਕੁਸਲਾਦਿਧਮ੍ਮੇ ਪਰਲੋਕਤ੍ਥਿਕਾਦੀਨਿ ਚ ਯਾਥਾਵਤੋ ਅਸਮ੍ਪਟਿਪਜ੍ਜਮਾਨੋ ਅਤ੍ਤਨਾ ਅਵਿਞ੍ਞਾਤਸ੍ਸ ਅਤ੍ਥਸ੍ਸ ਪਰਂ ਵਿਞ੍ਞਾਪੇਤੁਂ ਅਸਕ੍ਕੁਣੇਯ੍ਯਤਾਯ ਮੁਸਾਵਾਦਾਦਿਭਯੇਨ ਚ ਵਿਕ੍ਖੇਪਂ ਆਪਜ੍ਜਤੀਤਿ. ਤਥਾ ਚ ਵੁਤ੍ਤਂ ‘‘ਸਤ੍ਤੇਵ ਉਚ੍ਛੇਦਦਿਟ੍ਠਿਯੋ, ਸੇਸਾ ਸਸ੍ਸਤਦਿਟ੍ਠਿਯੋ’’ਤਿ. ਅਥ ਵਾ ਪੁਞ੍ਞਪਾਪਾਨਂ ਤਬ੍ਬਿਪਾਕਾਨਞ੍ਚ ਅਨਵਬੋਧੇਨ ਅਸਦ੍ਦਹਨੇਨ ਚ ਤਬ੍ਬਿਸਯਾਯ ਪੁਚ੍ਛਾਯ ਵਿਕ੍ਖੇਪਕਰਣਂਯੇਵ ਸੁਨ੍ਦਰਨ੍ਤਿ ਖਨ੍ਤਿਂ ਰੁਚਿਂ ਉਪ੍ਪਾਦੇਤ੍ਵਾ ਅਭਿਨਿਵਿਸਨ੍ਤਸ੍ਸ ਉਪ੍ਪਨ੍ਨਾ ਵਿਸੁਂਯੇਵ ਚੇਸਾ ਏਕਾ ਦਿਟ੍ਠਿ ਸਤ੍ਤਭਙ੍ਗਦਿਟ੍ਠਿ ਵਿਯਾਤਿ ਦਟ੍ਠਬ੍ਬਂ. ਤਤੋਯੇਵ ਚ ਵੁਤ੍ਤਂ ‘‘ਪਰਿਯਨ੍ਤਰਹਿਤਾ ਦਿਟ੍ਠਿਗਤਿਕਸ੍ਸ ਦਿਟ੍ਠਿ ਚੇਵ ਵਾਚਾ ਚਾ’’ਤਿ.

ਅਧਿਚ੍ਚਸਮੁਪ੍ਪਨ੍ਨਿਕਾਤਿ ਏਤ੍ਥ ਅਧਿਚ੍ਚ ਯਦਿਚ੍ਛਕਂ ਯਂ ਕਿਞ੍ਚਿ ਕਾਰਣਂ ਵਿਨਾ ਸਮੁਪ੍ਪਨ੍ਨੋ ਅਤ੍ਤਾ ਚ ਲੋਕੋ ਚਾਤਿ ਦਸ੍ਸਨਂ ਅਧਿਚ੍ਚਸਮੁਪ੍ਪਨ੍ਨਂ. ਅਤ੍ਤਲੋਕਸਞ੍ਞਿਤਾਨਞ੍ਹਿ ਖਨ੍ਧਾਨਂ ਅਧਿਚ੍ਚੁਪ੍ਪਤ੍ਤਿਆਕਾਰਾਰਮ੍ਮਣਂ ਦਸ੍ਸਨਂ ਤਦਾਕਾਰਸਨ੍ਨਿਸ੍ਸਯਵਸੇਨ ਪਵਤ੍ਤਿਤੋ ਤਦਾਕਾਰਸਹਚਰਿਤਤਾਯ ਚ ਅਧਿਚ੍ਚਸਮੁਪ੍ਪਨ੍ਨਨ੍ਤਿ ਵੁਚ੍ਚਤਿ ਯਥਾ ‘‘ਮਞ੍ਚਾ ਘੋਸਨ੍ਤਿ, ਕੁਨ੍ਤਾ ਪਚਰਨ੍ਤੀ’’ਤਿ ਚ. ਤਂ ਏਤੇਸਮਤ੍ਥੀਤਿ ਅਧਿਚ੍ਚਸਮੁਪ੍ਪਨ੍ਨਿਕਾ.

ਸਞ੍ਞੀਵਾਦਾਤਿ ਸਞ੍ਞੀ ਵਾਦੋ ਏਤੇਸਮਤ੍ਥੀਤਿ ਸਞ੍ਞੀਵਾਦਾ ‘‘ਬੁਦ੍ਧਂ ਅਸ੍ਸ ਅਤ੍ਥੀਤਿ ਬੁਦ੍ਧੋ’’ਤਿ ਯਥਾ. ਅਥ ਵਾ ਸਞ੍ਞੀਤਿ ਪਵਤ੍ਤੋ ਵਾਦੋ ਸਞ੍ਞੀਸਹਚਰਣਨਯੇਨ. ਸਞ੍ਞੀ ਵਾਦੋ ਯੇਸਂ ਤੇ ਸਞ੍ਞੀਵਾਦਾ. ‘‘ਰੂਪੀ ਅਤ੍ਤਾ ਹੋਤਿ ਅਰੋਗੋ ਪਰਂ ਮਰਣਾ, ਸਞ੍ਞੀਤਿ ਨਂ ਪਞ੍ਞਪੇਨ੍ਤਿ, ਅਰੂਪੀ ਅਤ੍ਤਾ ਹੋਤਿ, ਰੂਪੀ ਚ ਅਰੂਪੀ ਚ ਅਤ੍ਤਾ ਹੋਤਿ, ਨੇਵ ਰੂਪੀ ਨਾਰੂਪੀ ਚ ਅਤ੍ਤਾ ਹੋਤਿ. ਅਨ੍ਤਵਾ ਅਤ੍ਤਾ ਹੋਤਿ, ਅਨਨ੍ਤਵਾ ਅਤ੍ਤਾ ਹੋਤਿ, ਅਨ੍ਤਵਾ ਚ ਅਨਨ੍ਤਵਾ ਚ ਅਤ੍ਤਾ ਹੋਤਿ, ਨੇਵਨ੍ਤਵਾ ਨਾਨਨ੍ਤਵਾ ਅਤ੍ਤਾ ਹੋਤਿ. ਏਕਤ੍ਤਸਞ੍ਞੀ ਅਤ੍ਤਾ ਹੋਤਿ, ਨਾਨਤ੍ਤਸਞ੍ਞੀ ਅਤ੍ਤਾ ਹੋਤਿ. ਪਰਿਤ੍ਤਸਞ੍ਞੀ ਅਤ੍ਤਾ ਹੋਤਿ, ਅਪ੍ਪਮਾਣਸਞ੍ਞੀ ਅਤ੍ਤਾ ਹੋਤਿ. ਏਕਨ੍ਤਸੁਖੀ ਅਤ੍ਤਾ ਹੋਤਿ, ਏਕਨ੍ਤਦੁਕ੍ਖੀ ਅਤ੍ਤਾ ਹੋਤਿ. ਸੁਖਦੁਕ੍ਖੀ ਅਤ੍ਤਾ ਹੋਤਿ, ਅਦੁਕ੍ਖਮਸੁਖੀ ਅਤ੍ਤਾ ਹੋਤਿ ਅਰੋਗੋ ਪਰਂ ਮਰਣਾ, ਸਞ੍ਞੀਤਿ ਨਂ ਪਞ੍ਞਪੇਨ੍ਤੀ’’ਤਿ (ਦੀ. ਨਿ. ੧.੭੬) ਏਵਂ ਸੋਲ਼ਸਵਿਧੇਨ ਵਿਭਤ੍ਤਵਾਦਾਨਮੇਤਂ ਅਧਿਵਚਨਂ.

ਅਸਞ੍ਞੀਵਾਦਾ ਨੇਵਸਞ੍ਞੀਨਾਸਞ੍ਞੀਵਾਦਾ ਚ ਸਞ੍ਞੀਵਾਦੇ ਵੁਤ੍ਤਨਯੇਨੇਵ ਵੇਦਿਤਬ੍ਬਾ. ਕੇਵਲਞ੍ਹਿ ‘‘ਸਞ੍ਞੀ ਅਤ੍ਤਾ’’ਤਿ ਗਣ੍ਹਨ੍ਤਾਨਂ ਵਸੇਨ ਸਞ੍ਞੀਵਾਦਾ ਵੁਤ੍ਤਾ, ‘‘ਅਸਞ੍ਞੀ’’ਤਿ ਚ ‘‘ਨੇਵਸਞ੍ਞੀਨਾਸਞ੍ਞੀ’’ਤਿ ਚ ਗਣ੍ਹਨ੍ਤਾਨਂ ਵਸੇਨ ਅਸਞ੍ਞੀਵਾਦਾ ਚ ਨੇਵਸਞ੍ਞੀਨਾਸਞ੍ਞੀਵਾਦਾ ਚ ਵੁਤ੍ਤਾਤਿ ਵੇਦਿਤਬ੍ਬਾ. ਤਤ੍ਥ ਅਸਞ੍ਞੀਵਾਦਾ ‘‘ਰੂਪੀ ਅਤ੍ਤਾ ਹੋਤਿ ਅਰੋਗੋ ਪਰਂ ਮਰਣਾ, ਅਸਞ੍ਞੀਤਿ ਨਂ ਪਞ੍ਞਪੇਨ੍ਤਿ, ਅਰੂਪੀ ਅਤ੍ਤਾ ਹੋਤਿ, ਰੂਪੀ ਚ ਅਰੂਪੀ ਚ ਅਤ੍ਤਾ ਹੋਤਿ, ਨੇਵ ਰੂਪੀ ਨਾਰੂਪੀ ਅਤ੍ਤਾ ਹੋਤਿ. ਅਨ੍ਤਵਾ ਅਤ੍ਤਾ ਹੋਤਿ, ਅਨਨ੍ਤਵਾ ਅਤ੍ਤਾ ਹੋਤਿ, ਅਨ੍ਤਵਾ ਚ ਅਨਨ੍ਤਵਾ ਚ ਅਤ੍ਤਾ ਹੋਤਿ, ਨੇਵਨ੍ਤਵਾ ਨਾਨਨ੍ਤਵਾ ਅਤ੍ਤਾ ਹੋਤਿ ਅਰੋਗੋ ਪਰਂ ਮਰਣਾ, ਅਸਞ੍ਞੀਤਿ ਨਂ ਪਞ੍ਞਪੇਨ੍ਤੀ’’ਤਿ ਏਵਂ ਅਟ੍ਠਵਿਧੇਨ ਵਿਭਤ੍ਤਾ. ਨੇਵਸਞ੍ਞੀਨਾਸਞ੍ਞੀਵਾਦਾਪਿ ਏਵਮੇਵ ‘‘ਰੂਪੀ ਅਤ੍ਤਾ ਹੋਤਿ ਅਰੋਗੋ ਪਰਂ ਮਰਣਾ, ਨੇਵਸਞ੍ਞੀਨਾਸਞ੍ਞੀਤਿ ਨਂ ਪਞ੍ਞਪੇਨ੍ਤੀ’’ਤਿਆਦਿਨਾ (ਦੀ. ਨਿ. ੧.੮੨) ਅਟ੍ਠਵਿਧੇਨ ਵਿਭਤ੍ਤਾਤਿ ਵੇਦਿਤਬ੍ਬਾ.

ਉਚ੍ਛੇਦਵਾਦਾਤਿ ‘‘ਅਯਂ ਅਤ੍ਤਾ ਰੂਪੀ ਚਾਤੁਮਹਾਭੂਤਿਕੋ ਮਾਤਾਪੇਤ੍ਤਿਕਸਮ੍ਭਵੋ ਕਾਯਸ੍ਸ ਭੇਦਾ ਉਚ੍ਛਿਜ੍ਜਤਿ ਵਿਨਸ੍ਸਤਿ, ਨ ਹੋਤਿ ਪਰਂ ਮਰਣਾ’’ਤਿ (ਦੀ. ਨਿ. ੧.੮੫) ਏਵਮਾਦਿਨਾ ਨਯੇਨ ਪਵਤ੍ਤਂ ਉਚ੍ਛੇਦਦਸ੍ਸਨਂ ਉਚ੍ਛੇਦੋ ਸਹਚਰਣਨਯੇਨ. ਉਚ੍ਛੇਦੋ ਵਾਦੋ ਯੇਸਂ ਤੇ ਉਚ੍ਛੇਦਵਾਦਾ, ਉਚ੍ਛੇਦਵਾਦੋ ਵਾ ਏਤੇਸਮਤ੍ਥੀਤਿ ਉਚ੍ਛੇਦਵਾਦਾ, ਉਚ੍ਛੇਦਂ ਵਦਨ੍ਤੀਤਿ ਵਾ ਉਚ੍ਛੇਦਵਾਦਾ.

ਦਿਟ੍ਠਧਮ੍ਮਨਿਬ੍ਬਾਨਵਾਦਾਤਿ ਏਤ੍ਥ ਦਿਟ੍ਠਧਮ੍ਮੋ ਨਾਮ ਦਸ੍ਸਨਭੂਤੇਨ ਞਾਣੇਨ ਉਪਲਦ੍ਧਧਮ੍ਮੋ, ਪਚ੍ਚਕ੍ਖਧਮ੍ਮੋਤਿ ਅਤ੍ਥੋ. ਤਤ੍ਥ ਤਤ੍ਥ ਪਟਿਲਦ੍ਧਤ੍ਤਭਾਵਸ੍ਸੇਤਂ ਅਧਿਵਚਨਂ. ਦਿਟ੍ਠਧਮ੍ਮੇ ਨਿਬ੍ਬਾਨਂ ਦਿਟ੍ਠਧਮ੍ਮਨਿਬ੍ਬਾਨਂ, ਇਮਸ੍ਮਿਂਯੇਵ ਅਤ੍ਤਭਾਵੇ ਦੁਕ੍ਖਵੂਪਸਮਨ੍ਤਿ ਅਤ੍ਥੋ. ਤਂ ਵਦਨ੍ਤੀਤਿ ਦਿਟ੍ਠਧਮ੍ਮਨਿਬ੍ਬਾਨਵਾਦਾ. ਤੇ ਪਨ ‘‘ਯਤੋ ਖੋ ਭੋ ਅਯਂ ਅਤ੍ਤਾ ਪਞ੍ਚਹਿ ਕਾਮਗੁਣੇਹਿ ਸਮਪ੍ਪਿਤੋ ਸਮਙ੍ਗੀਭੂਤੋ ਪਰਿਚਾਰੇਤਿ, ਏਤ੍ਤਾਵਤਾ ਖੋ ਭੋ ਅਯਂ ਅਤ੍ਤਾ ਪਰਮਦਿਟ੍ਠਧਮ੍ਮਨਿਬ੍ਬਾਨਪ੍ਪਤ੍ਤੋ ਹੋਤੀ’’ਤਿ (ਦੀ. ਨਿ. ੧.੯੪) ਏਵਮਾਦਿਨਾ ਨਯੇਨ ਦਿਟ੍ਠੇਵ ਧਮ੍ਮੇ ਨਿਬ੍ਬਾਨਂ ਪਞ੍ਞਪੇਨ੍ਤਿ. ਤੇ ਹਿ ਮਨ੍ਧਾਤੁਕਾਮਗੁਣਸਦਿਸੇ ਮਾਨੁਸਕੇ ਕਾਮਗੁਣੇ, ਪਰਨਿਮ੍ਮਿਤਵਸਵਤ੍ਤਿਦੇਵਰਾਜਸ੍ਸ ਕਾਮਗੁਣਸਦਿਸੇ ਦਿਬ੍ਬੇ ਚ ਕਾਮਗੁਣੇ ਉਪਗਤਾਨਂ ਦਿਟ੍ਠੇਵ ਧਮ੍ਮੇ ਨਿਬ੍ਬਾਨਪ੍ਪਤ੍ਤਿਂ ਵਦਨ੍ਤਿ.

ਵਿਭਜ੍ਜਵਾਦੀਤਿ ਵੇਰਞ੍ਜਕਣ੍ਡੇ ਆਗਤਨਯੇਨੇਵ ਵੇਨਯਿਕਾਦਿਭਾਵਂ ਵਿਭਜ੍ਜ ਵਦਤੀਤਿ ਵਿਭਜ੍ਜਵਾਦੀ.

ਤਤ੍ਥ ਹਿ ਭਗਵਤਾ ‘‘ਅਹਞ੍ਹਿ, ਬ੍ਰਾਹ੍ਮਣ, ਵਿਨਯਾਯ ਧਮ੍ਮਂ ਦੇਸੇਮਿ ਰਾਗਸ੍ਸਾ’’ਤਿਆਦਿਂ ਵਤ੍ਵਾ ‘‘ਨੋ ਚ ਖੋ ਯਂ ਤ੍ਵਂ ਸਨ੍ਧਾਯ ਵਦੇਸੀ’’ਤਿਆਦਿਨਾ ਵੇਰਞ੍ਜਬ੍ਰਾਹ੍ਮਣਸ੍ਸ ਅਤ੍ਤਨੋ ਵੇਨਯਿਕਾਦਿਭਾਵੋ ਵਿਭਜ੍ਜ ਵੁਤ੍ਤੋਤਿ. ਅਪਿਚ ਸੋਮਨਸ੍ਸਾਦੀਨਂ ਚੀਵਰਾਦੀਨਞ੍ਚ ਸੇਵਿਤਬ੍ਬਾਸੇਵਿਤਬ੍ਬਭਾਵਂ ਵਿਭਜ੍ਜ ਵਦਤੀਤਿ ਵਿਭਜ੍ਜਵਾਦੀ, ਸਸ੍ਸਤੁਚ੍ਛੇਦਵਾਦੇ ਵਾ ਵਿਭਜ੍ਜ ਵਦਤੀਤਿ ਵਿਭਜ੍ਜਵਾਦੀ, ‘‘ਸਸ੍ਸਤੋ ਅਤ੍ਤਾ ਚ ਲੋਕੋ ਚਾ’’ਤਿਆਦੀਨਂ ਠਪਨੀਯਾਨਂ ਪਞ੍ਹਾਨਂ ਠਪਨਤੋ ਰਾਗਾਦਿਖਯਸਙ੍ਖਾਤਸ੍ਸ ਸਸ੍ਸਤਸ੍ਸ ਰਾਗਾਦਿਕਾਯਦੁਚ੍ਚਰਿਤਾਦਿਉਚ੍ਛੇਦਸ੍ਸ ਵਚਨਤੋ ਵਿਭਜ੍ਜਵਾਦੀ, ਸਸ੍ਸਤੁਚ੍ਛੇਦਭੂਤੇ ਉਭੋ ਅਨ੍ਤੇ ਅਨੁਪਗ੍ਗਮ੍ਮ ਮਜ੍ਝਿਮਪਟਿਪਦਾਭੂਤਸ੍ਸ ਪਟਿਚ੍ਚਸਮੁਪ੍ਪਾਦਸ੍ਸ ਦੇਸਨਤੋ ਵਿਭਜ੍ਜਵਾਦੀ, ਭਗਵਾ. ਪਰਪ੍ਪਵਾਦਂ ਮਦ੍ਦਨ੍ਤੋਤਿ ਤਸ੍ਮਿਂ ਤਤਿਯਸਙ੍ਗੀਤਿਕਾਲੇ ਉਪ੍ਪਨ੍ਨਂ ਵਾਦਂ, ਤਤੋ ਪਟ੍ਠਾਯ ਯਾਵ ਸਦ੍ਧਮ੍ਮਨ੍ਤਰਧਾਨਾ ਆਯਤਿਂ ਉਪ੍ਪਜ੍ਜਨਕਵਾਦਞ੍ਚ ਸਨ੍ਧਾਯ ਵੁਤ੍ਤਂ. ਤਸ੍ਮਿਞ੍ਹਿ ਸਮਾਗਮੇ ਅਯਂ ਥੇਰੋ ਯਾਨਿ ਚ ਤਦਾ ਉਪ੍ਪਨ੍ਨਾਨਿ ਵਤ੍ਥੂਨਿ, ਯਾਨਿ ਚ ਆਯਤਿਂ ਉਪ੍ਪਜ੍ਜਿਸ੍ਸਨ੍ਤਿ, ਸਬ੍ਬੇਸਮ੍ਪਿ ਤੇਸਂ ਪਟਿਬਾਹਨਤ੍ਥਂ ਸਤ੍ਥਾਰਾ ਦਿਨ੍ਨਨਯਵਸੇਨੇਵ ਤਥਾਗਤੇਨ ਠਪਿਤਮਾਤਿਕਂ ਵਿਭਜਨ੍ਤੋ ਸਕਵਾਦੇ ਪਞ੍ਚ ਸੁਤ੍ਤਸਤਾਨਿ, ਪਰਵਾਦੇ ਪਞ੍ਚਾਤਿ ਸੁਤ੍ਤਸਹਸ੍ਸਂ ਆਹਰਿਤ੍ਵਾ ਤਦਾ ਉਪ੍ਪਨ੍ਨਵਾਦਸ੍ਸ ਮਦ੍ਦਨਤੋ ਪਰਪ੍ਪਵਾਦਮਦ੍ਦਨਂ ਆਯਤਿਂ ਉਪ੍ਪਜ੍ਜਨਕਵਾਦਾਨਂ ਪਟਿਸੇਧਨਲਕ੍ਖਣਭਾਵਤੋ ਆਯਤਿਂ ਪਟਿਸੇਧਲਕ੍ਖਣਂ ਕਥਾਵਤ੍ਥੁਪ੍ਪਕਰਣਂ ਅਕਾਸਿ.

ਇਤਿ ਸਮਨ੍ਤਪਾਸਾਦਿਕਾਯ ਵਿਨਯਟ੍ਠਕਥਾਯ ਸਾਰਤ੍ਥਦੀਪਨਿਯਂ

ਤਤਿਯਸਙ੍ਗੀਤਿਕਥਾਵਣ੍ਣਨਾ ਸਮਤ੍ਤਾ.

ਆਚਰਿਯਪਰਮ੍ਪਰਕਥਾਵਣ੍ਣਨਾ

‘‘ਕੇਨਾਭਤ’’ਨ੍ਤਿ ਇਮਂ ਪਞ੍ਹਂ ਵਿਸਜ੍ਜੇਨ੍ਤੇਨ ਜਮ੍ਬੁਦੀਪੇ ਤਾਵ ਆਚਰਿਯਪਰਮ੍ਪਰਾ ਯਾਵ ਤਤਿਯਸਙ੍ਗੀਤਿ, ਤਾਵ ਦਸ੍ਸੇਤ੍ਵਾ ਇਦਾਨਿ ਸੀਹਲ਼ਦੀਪੇ ਆਚਰਿਯਪਰਮ੍ਪਰਂ ਦਸ੍ਸੇਤੁਂ ‘‘ਤਤਿਯਸਙ੍ਗਹਤੋ ਪਨ ਉਦ੍ਧ’’ਨ੍ਤਿਆਦਿ ਆਰਦ੍ਧਂ. ਇਮਂ ਦੀਪਨ੍ਤਿ ਇਮਂ ਤਮ੍ਬਪਣ੍ਣਿਦੀਪਂ. ਕਞ੍ਚਿ ਕਾਲਨ੍ਤਿ ਕਿਸ੍ਮਿਞ੍ਚਿ ਕਾਲੇ. ਪੋਰਾਣਾਤਿ ਅਟ੍ਠਕਥਾਚਰਿਯਾ. ਭਦ੍ਦਨਾਮੋਤਿ ਭਦ੍ਦਸਾਲਤ੍ਥੇਰੋ. ਨਾਮਸ੍ਸ ਏਕਦੇਸੇਨਪਿ ਹਿ ਵੋਹਾਰੋ ਦਿਸ੍ਸਤਿ ‘‘ਦੇਵਦਤ੍ਤੋ ਦਤ੍ਤੋ’’ਤਿ ਯਥਾ. ਆਗੁਂ ਨ ਕਰੋਨ੍ਤੀਤਿ ਨਾਗਾ. ਵਿਨਯਪਿਟਕਂ ਵਾਚਯਿਂਸੂਤਿ ਸਮ੍ਬਨ੍ਧੋ. ਤਮ੍ਬਪਣ੍ਣਿਯਾਤਿ ਭੁਮ੍ਮਵਚਨਂ. ਨਿਕਾਯੇ ਪਞ੍ਚ ਵਾਚੇਸੁਨ੍ਤਿ ਵਿਨਯਾਭਿਧਮ੍ਮਵਜ੍ਜੇ ਦੀਘਨਿਕਾਯਾਦਿਕੇ ਪਞ੍ਚ ਨਿਕਾਯੇ ਚ ਵਾਚੇਸੁਂ. ਸਤ੍ਤ ਚੇਵ ਪਕਰਣੇਤਿ ਧਮ੍ਮਸਙ੍ਗਣੀਵਿਭਙ੍ਗਾਦਿਕੇ ਸਤ੍ਤ ਅਭਿਧਮ੍ਮਪ੍ਪਕਰਣੇ ਚ ਵਾਚੇਸੁਨ੍ਤਿ ਅਤ੍ਥੋ. ਅਸਨਿ ਵਿਯ ਸਿਲੁਚ੍ਚਯੇ ਕਿਲੇਸੇ ਮੇਧਤਿ ਹਿਂਸਤੀਤਿ ਮੇਧਾ, ਖਿਪ੍ਪਂ ਗਹਣਧਾਰਣਟ੍ਠੇਨ ਵਾ ਮੇਧਾ, ਪਞ੍ਞਾ, ਸਾ ਏਤਸ੍ਸ ਅਤ੍ਥੀਤਿ ਮੇਧਾਵੀ. ਤਿਪੇਟਕੋਤਿ ਤੀਣਿ ਪਿਟਕਾਨਿ ਏਤਸ੍ਸ ਅਤ੍ਥੀਤਿ ਤਿਪੇਟਕੋ, ਤੇਪਿਟਕੋਤਿ ਵੁਤ੍ਤਂ ਹੋਤਿ, ਤਿਪਿਟਕਪਰਿਯਤ੍ਤਿਧਰੋਤਿ ਅਤ੍ਥੋ. ਤਾਰਕਾਨਂ ਰਾਜਾਤਿ ਤਾਰਕਰਾਜਾ, ਚਨ੍ਦਿਮਾ. ਅਤਿਰੋਚਥਾਤਿ ਅਤਿਵਿਯ ਵਿਰੋਚਿਤ੍ਥ. ਪੁਪ੍ਫਨਾਮੋਤਿ ਮਹਾਪਦੁਮਤ੍ਥੇਰੋ. ਸਦ੍ਧਮ੍ਮਵਂਸਕੋਵਿਦੋਤਿ ਸਦ੍ਧਮ੍ਮਤਨ੍ਤਿਯਾ ਕੋਵਿਦੋ. ਪੁਪ੍ਫਨਾਮੋਤਿ ਸੁਮਨਤ੍ਥੇਰੋ. ਜਮ੍ਬੁਦੀਪੇ ਪਤਿਟ੍ਠਿਤੋਤਿ ਸੁਮਨਤ੍ਥੇਰੋ ਕਿਰ ਏਕਸ੍ਮਿਂ ਸਮਯੇ ਸੀਹਲ਼ਦੀਪਮ੍ਹਿ ਸਾਸਨੇ ਓਸਕ੍ਕਮਾਨੇ ਜਮ੍ਬੁਦੀਪਂ ਗਨ੍ਤ੍ਵਾ ਉਗ੍ਗਣ੍ਹਿਤ੍ਵਾ ਸਾਸਨਂ ਅਨੁਰਕ੍ਖਨ੍ਤੋ ਤਤ੍ਥੇਵ ਪਤਿਟ੍ਠਾਸਿ. ਮਗ੍ਗਕੋਵਿਦਾਤਿ ਸਗ੍ਗਮਗ੍ਗਮੋਕ੍ਖਮਗ੍ਗੇਸੁ ਕੋਵਿਦਾ.

ਭਾਰਂ ਕਤ੍ਵਾਤਿ ਤੇਸਂ ਤੇਸਂ ਭਿਕ੍ਖੂਨਂ ਸਾਸਨਂ ਭਾਰਂ ਕਤ੍ਵਾ, ਪਟਿਬਦ੍ਧਂ ਕਤ੍ਵਾਤਿ ਅਤ੍ਥੋ. ‘‘ਤੇ ਤੇ ਭਿਕ੍ਖੂ ਤਤ੍ਥ ਤਤ੍ਥ ਪੇਸੇਸੀ’’ਤਿ ਸਙ੍ਖੇਪਤੋ ਵੁਤ੍ਤਮੇਵਤ੍ਥਂ ਵਿਤ੍ਥਾਰੇਤ੍ਵਾ ਦਸ੍ਸੇਨ੍ਤੋ ਆਹ ‘‘ਮਜ੍ਝਨ੍ਤਿਕਤ੍ਥੇਰਂ ਕਸ੍ਮੀਰਗਨ੍ਧਾਰਰਟ੍ਠਂ ਪੇਸੇਸੀ’’ਤਿਆਦਿ. ਮਹਿਂਸਕਮਣ੍ਡਲਨ੍ਤਿ ਅਨ੍ਧਕਰਟ੍ਠਂ ਵਦਨ੍ਤਿ. ਵਨਵਾਸਿਨ੍ਤਿ ਵਨਵਾਸਿਰਟ੍ਠਂ. ਅਤ੍ਤਾ ਪਞ੍ਚਮੋ ਏਤੇਸਨ੍ਤਿ ਅਤ੍ਤਪਞ੍ਚਮਾ, ਤਂ ਤਂ ਦਿਸਾਭਾਗਂ ਪਞ੍ਚ ਪਞ੍ਚੇਵ ਭਿਕ੍ਖੂ ਅਗਮਂਸੂਤਿ ਵੁਤ੍ਤਂ ਹੋਤਿ.

ਇਦਾਨਿ ਤਤ੍ਥ ਤਤ੍ਥ ਗਤਾਨਂ ਥੇਰਾਨਂ ਕਿਚ੍ਚਾਨੁਭਾਵਂ ਦਸ੍ਸੇਤੁਕਾਮੋ ਮਜ੍ਝਨ੍ਤਿਕਤ੍ਥੇਰਸ੍ਸ ਗਤਟ੍ਠਾਨੇ ਕਿਚ੍ਚਂ ਤਾਵ ਦਸ੍ਸੇਨ੍ਤੋ ‘‘ਤੇਨ ਖੋ ਪਨ ਸਮਯੇਨ ਕਸ੍ਮੀਰਗਨ੍ਧਾਰਰਟ੍ਠੇ’’ਤਿਆਦਿਮਾਹ. ਕਰਕਵਸ੍ਸਨ੍ਤਿ ਹਿਮਪਾਤਨਕਵਸ੍ਸਂ. ਹਰਾਪੇਤ੍ਵਾਤਿ ਉਦਕੋਘੇਨ ਹਰਾਪੇਤ੍ਵਾ. ਅਰਵਾਲ਼ਦਹਪਿਟ੍ਠਿਯਨ੍ਤਿ ਅਰਵਾਲ਼ਦਹਸ੍ਸ ਉਦਕਪਿਟ੍ਠਿਯਂ. ਛਿਨ੍ਨਭਿਨ੍ਨਪਟਧਰੋਤਿ ਸਤ੍ਥਕੇਨ ਛਿਨ੍ਨਂ ਰਙ੍ਗੇਨ ਭਿਨ੍ਨਂ ਵਣ੍ਣਵਿਕਾਰਮਾਪਨ੍ਨਂ ਪਟਂ ਧਾਰੇਤੀਤਿ ਛਿਨ੍ਨਭਿਨ੍ਨਪਟਧਰੋ. ਅਥ ਵਾ ਸਤ੍ਥਕੇਨ ਛਿਨ੍ਨਾਨਂ ਗਿਹਿਵਤ੍ਥਵਿਸਭਾਗਾਨਂ ਕਾਸਾਵਾਨਂ ਧਾਰਣਤੋ ਛਿਨ੍ਨਭਿਨ੍ਨਪਟਧਰੋ. ਭਣ੍ਡੂਤਿ ਮੁਣ੍ਡਕੋ. ਕਾਸਾਵਵਸਨੋਤਿ ਕਾਸਾਵਵਤ੍ਥਨਿਵਤ੍ਥੋ. ਮਕ੍ਖਂ ਅਸਹਮਾਨੋਤਿ ਥੇਰਂ ਪਟਿਚ੍ਚ ਅਤ੍ਤਨੋ ਸਨ੍ਤਾਨੇ ਉਪ੍ਪਨ੍ਨਂ ਪਰੇਸਂ ਗੁਣਮਕ੍ਖਨਲਕ੍ਖਣਂ ਮਕ੍ਖਂ ਅਸਹਮਾਨੋ ਸਨ੍ਧਾਰੇਤੁਂ ਅਧਿਸਹਿਤੁਂ ਵੂਪਸਮੇਤੁਂ ਅਸਕ੍ਕੋਨ੍ਤੋ. ਭਿਂਸਨਕਾਨੀਤਿ ਭੇਰਵਾਰਮ੍ਮਣਾਨਿ. ਤਾਨਿ ਦਸ੍ਸੇਤੁਂ ‘‘ਤਤੋ ਤਤੋ ਭੁਸਾ ਵਾਤਾ ਵਾਯਨ੍ਤੀ’’ਤਿਆਦਿਮਾਹ. ਭੁਸਾ ਵਾਤਾਤਿ ਰੁਕ੍ਖਭੇਦਨਪਬ੍ਬਤਕੂਟਨਿਪਾਤਨਸਮਤ੍ਥਾ ਬਲਵਵਾਤਾ. ਅਸਨਿਯੋ ਫਲਨ੍ਤੀਤਿ ਅਸਨਿਯੋ ਭਿਜ੍ਜਨ੍ਤਿ, ਪਤਨ੍ਤੀਤਿ ਵੁਤ੍ਤਂ ਹੋਤਿ. ਪਹਰਣਵੁਟ੍ਠਿਯੋਤਿ ਅਨੇਕਪ੍ਪਕਾਰਾ ਆਵੁਧਵੁਟ੍ਠਿਯੋ. ਨਿਦ੍ਧਮਥਾਤਿ ਗਹੇਤ੍ਵਾ ਅਪਨੇਥ. ਭਿਂਸਨਕਨ੍ਤਿ ਨਾਗਰਾਜਸ੍ਸ ਕਾਯਿਕਵਾਚਸਿਕਪਯੋਗਜਨਿਤਭਯਨਿਮਿਤ੍ਤਂ ਵਿਪ੍ਪਕਾਰਂ.

ਮੇ ਭਯਭੇਰਵਂ ਜਨੇਤੁਂ ਪਟਿਬਲੋ ਨ ਅਸ੍ਸ ਨ ਭਵੇਯ੍ਯਾਤਿ ਸਮ੍ਬਨ੍ਧੋ. ਤਤ੍ਥ ਭਯਭੇਰਵਂ ਨਾਮ ਖੁਦ੍ਦਾਨੁਖੁਦ੍ਦਕਂ ਭਯਂ. ਅਥ ਵਾ ਭਯਨ੍ਤਿ ਚਿਤ੍ਤੁਤ੍ਰਾਸਭਯਂ, ਪਟਿਘਭਯਸ੍ਸੇਤਂ ਅਧਿਵਚਨਂ. ਭੇਰਵਨ੍ਤਿ ਭਯਜਨਕਮਾਰਮ੍ਮਣਂ. ਸਚੇਪਿ ਤ੍ਵਂ ਮਹਿਂ ਸਬ੍ਬਨ੍ਤਿ ਸਚੇਪਿ ਤ੍ਵਂ ਮਹਾਨਾਗ ਸਬ੍ਬਂ ਮਹਿਂ ਸਮੁਦ੍ਦੇਨ ਸਹ ਸਸਮੁਦ੍ਦਂ ਪਬ੍ਬਤੇਨ ਸਹ ਸਪਬ੍ਬਤਂ ਉਕ੍ਖਿਪਿਤ੍ਵਾ ਮਮੂਪਰਿ ਮਯ੍ਹਂ ਸੀਸੋਪਰਿ ਖਿਪੇਯ੍ਯਾਸੀਤਿ ਅਤ੍ਥੋ. ਮੇ ਭਯਭੇਰਵਂ ਜਨੇਤੁਂ ਨੇਵ ਸਕ੍ਕੁਣੇਯ੍ਯਾਸੀਤਿ ਸਮ੍ਬਨ੍ਧੋ. ਅਞ੍ਞਦਤ੍ਥੂਤਿ ਏਕਂਸੇਨ. ਤਵੇਵਸ੍ਸ ਵਿਘਾਤੋ ਉਰਗਾਧਿਪਾਤਿ ਉਰਗਾਨਂ ਨਾਗਾਨਂ ਅਧਿਪਤਿ ਰਾਜ ਤਵ ਏਵ ਵਿਘਾਤੋ ਦੁਕ੍ਖਂ ਵਿਹਿਂਸਾ ਅਸ੍ਸ ਭਵੇਯ੍ਯਾਤਿ ਅਤ੍ਥੋ.

ਧਮ੍ਮਿਯਾ ਕਥਾਯ ਸਨ੍ਦਸ੍ਸੇਤ੍ਵਾਤਿਆਦੀਸੁ ਤਙ੍ਖਣਾਨੁਰੂਪਾਯ ਧਮ੍ਮਦੇਸਨਾਯ ਦਿਟ੍ਠਧਮ੍ਮਸਮ੍ਪਰਾਯਿਕਂ ਅਤ੍ਥਂ ਸਨ੍ਦਸ੍ਸੇਤ੍ਵਾ ਕੁਸਲੇ ਧਮ੍ਮੇ ਸਮਾਦਪੇਤ੍ਵਾ ਗਣ੍ਹਾਪੇਤ੍ਵਾ ਤਤ੍ਥ ਚ ਨਂ ਸਮੁਤ੍ਤੇਜੇਤ੍ਵਾ ਸਉਸ੍ਸਾਹਂ ਕਤ੍ਵਾ ਤਾਯ ਚ ਸਉਸ੍ਸਾਹਤਾਯ ਅਞ੍ਞੇਹਿ ਚ ਵਿਜ੍ਜਮਾਨਗੁਣੇਹਿ ਸਮ੍ਪਹਂਸੇਤ੍ਵਾ ਤੋਸੇਤ੍ਵਾਤਿ ਅਤ੍ਥੋ. ਥੇਰੇਨ ਕਤਂ ਨਾਗਾਨੁਸਾਸਨਂ ਦਸ੍ਸੇਨ੍ਤੋ ‘‘ਅਥਾਯਸ੍ਮਾ’’ਤਿਆਦਿਮਾਹ. ਤਤ੍ਥ ਇਤੋ ਉਦ੍ਧਂ ਯਥਾ ਪੁਰੇਤਿ ਯਥਾ ਤੁਮ੍ਹੇ ਇਤੋ ਪੁਰੇ ਸਦ੍ਧਮ੍ਮਸਵਨੁਪ੍ਪਤ੍ਤਿਵਿਰਹਿਤਕਾਲੇ ਪਰਸ੍ਸ ਕੋਧਂ ਉਪ੍ਪਾਦਯਿਤ੍ਥ, ਇਦਾਨਿ ਇਤੋ ਪਟ੍ਠਾਯ ਉਦ੍ਧਂ ਅਨਾਗਤੇ ਕੋਧਞ੍ਚ ਮਾ ਜਨਯਿਤ੍ਥ, ਵਿਜਾਤਮਾਤੁਯਾਪਿ ਪੁਤ੍ਤੇ ਸਿਨੇਹਚ੍ਛੇਦਨਂ ਸਬ੍ਬਵਿਨਾਸਮੂਲਕਂ ਸਸ੍ਸਘਾਤਕਞ੍ਚ ਮਾ ਕਰਿਤ੍ਥਾਤਿ ਅਤ੍ਥੋ. ਸੁਖਕਾਮਾ ਹਿ ਪਾਣਿਨੋਤਿ ਏਤ੍ਥ ਹਿ-ਸਦ੍ਦੋ ਕਾਰਣੋਪਦੇਸੇ, ਯਸ੍ਮਾ ਸਬ੍ਬੇ ਸਤ੍ਤਾ ਸੁਖਕਾਮਾ, ਤਸ੍ਮਾ ਹਿਤਸੁਖਉਪਚ੍ਛੇਦਕਰਂ ਸਸ੍ਸਘਾਤਞ੍ਚ ਮਾ ਕਰੋਥਾਤਿ ਵੁਤ੍ਤਂ ਹੋਤਿ.

ਯਥਾਨੁਸਿਟ੍ਠਨ੍ਤਿ ਯਂ ਯਂ ਅਨੁਸਿਟ੍ਠਂ ਯਥਾਨੁਸਿਟ੍ਠਂ, ਅਨੁਸਿਟ੍ਠਂ ਅਨਤਿਕ੍ਕਮ੍ਮ ਵਾ ਯਥਾਨੁਸਿਟ੍ਠਂ, ਥੇਰੇਨ ਦਿਨ੍ਨੋਵਾਦਂ ਅਨਤਿਕ੍ਕਮ੍ਮਾਤਿ ਵੁਤ੍ਤਂ ਹੋਤਿ. ਧਮ੍ਮਾਭਿਸਮਯੋ ਅਹੋਸੀਤਿ ਪਠਮਮਗ੍ਗਫਲਾਧਿਗਮੋ ਅਹੋਸੀਤਿ ਵਦਨ੍ਤਿ. ਕੁਲਸਤਸਹਸ੍ਸਨ੍ਤਿ ਇਮਿਨਾ ਪੁਰਿਸਾਨਂ ਸਤਸਹਸ੍ਸਂ ਦਸ੍ਸੇਤਿ. ਕਸ੍ਮੀਰਗਨ੍ਧਾਰਾਤਿ ਕਸ੍ਮੀਰਗਨ੍ਧਾਰਰਟ੍ਠਵਾਸਿਨੋ. ਕਾਸਾਵਪਜ੍ਜੋਤਾਤਿ ਭਿਕ੍ਖੂਨਂ ਨਿਵਤ੍ਥਪਾਰੁਤਕਾਸਾਵਵਤ੍ਥੇਹਿ ਓਭਾਸਿਤਾ. ਇਸਿਵਾਤਪਟਿਵਾਤਾਤਿ ਭਿਕ੍ਖੂਨਂ ਨਿਵਾਸਨਪਾਰੁਪਨਵਾਤੇਨ ਚੇਵ ਹਤ੍ਥਪਾਦਾਨਂ ਸਮਿਞ੍ਜਨਪਸਾਰਣਾਦਿਵਾਤੇਨ ਚ ਸਮਨ੍ਤਤੋ ਬੀਜਿਯਮਾਨਾ ਅਹੇਸੁਂ. ਦੁਟ੍ਠਨ੍ਤਿ ਕੁਪਿਤਂ. ਬਨ੍ਧਨਾਤਿ ਸਂਸਾਰਬਨ੍ਧਨਤੋ.

ਧਮ੍ਮਚਕ੍ਖੁਨ੍ਤਿ ਹੇਟ੍ਠਾਮਗ੍ਗਤ੍ਤਯੇ ਞਾਣਂ. ਕੇਚਿ ਪਨੇਤ੍ਥ ‘‘ਪਠਮਮਗ੍ਗਞਾਣਮੇਵ ਤੇ ਪਟਿਲਭਿਂਸੂ’’ਤਿ ਵਦਨ੍ਤਿ. ਚੋਦੇਤ੍ਵਾ ਦੇਵਦੂਤੇਹੀਤਿ (ਮ. ਨਿ. ਅਟ੍ਠ. ੩.੨੬੩ ਆਦਯੋ) ਦੇਵਦੂਤਸੁਤ੍ਤਨ੍ਤਦੇਸਨਾਵਸੇਨ (ਮ. ਨਿ. ੩.੨੬੧ ਆਦਯੋ) ਦਹਰਕੁਮਾਰੋ ਜਰਾਜਿਣ੍ਣਸਤ੍ਤੋ ਗਿਲਾਨਸਤ੍ਤੋ ਕਮ੍ਮਕਾਰਣਾ ਕਮ੍ਮਕਾਰਣਿਕਾ ਵਾ ਮਤਸਤ੍ਤੋਤਿ ਇਮੇਹਿ ਪਞ੍ਚਹਿ ਦੇਵਦੂਤੇਹਿ ਚੋਦੇਤ੍ਵਾ ਓਵਦਿਤ੍ਵਾ, ਸਂਵੇਗਂ ਉਪ੍ਪਾਦੇਤ੍ਵਾਤਿ ਅਤ੍ਥੋ. ਦਹਰਕੁਮਾਰਾਦਯੋ ਹਿ ਤਤ੍ਥ ‘‘ਦੇਵਦੂਤਾ’’ਤਿ ਵੁਚ੍ਚਨ੍ਤਿ. ਤਥਾ ਹਿ ਦਹਰਕੁਮਾਰੋ ਅਤ੍ਥਤੋ ਏਵਂ ਵਦਤਿ ਨਾਮ ‘‘ਪਸ੍ਸਥ ਭੋ ਮਯ੍ਹਮ੍ਪਿ ਤੁਮ੍ਹਾਕਂ ਵਿਯ ਹਤ੍ਥਪਾਦਾ ਅਤ੍ਥਿ, ਸਕੇ ਪਨਮ੍ਹਿ ਮੁਤ੍ਤਕਰੀਸੇ ਪਲਿਪਨ੍ਨੋ, ਅਤ੍ਤਨੋ ਧਮ੍ਮਤਾਯ ਉਟ੍ਠਹਿਤ੍ਵਾ ਨਹਾਯਿਤੁਂ ਨ ਸਕ੍ਕੋਮਿ, ‘ਅਹਂ ਕਿਲਿਟ੍ਠੋ, ਨਹਾਪੇਥ ਮ’ਨ੍ਤਿ ਵਤ੍ਤੁਮ੍ਪਿ ਨ ਸਕ੍ਕੋਮਿ, ਜਾਤਿਤੋਮ੍ਹਿ ਅਪਰਿਮੁਤ੍ਤਤਾਯ ਏਦਿਸੋ ਜਾਤੋ, ਨ ਖੋ ਪਨਾਹਮੇਵ, ਤੁਮ੍ਹੇਪਿ ਜਾਤਿਤੋ ਅਪਰਿਮੁਤ੍ਤਾਵ. ਯਥੇਵ ਹਿ ਮਯ੍ਹਂ, ਏਵਂ ਤੁਮ੍ਹਾਕਮ੍ਪਿ ਜਾਤਿ ਆਗਮਿਸ੍ਸਤਿ, ਇਤਿ ਤਸ੍ਸਾ ਪੁਰੇ ਆਗਮਨਾਵ ਕਲ੍ਯਾਣਂ ਕਰੋਥਾ’’ਤਿ. ਤੇਨੇਸ ਦੇਵਦੂਤੋ ਨਾਮ ਜਾਤੋ.

ਜਰਾਜਿਣ੍ਣਸਤ੍ਤੋਪਿ ਅਤ੍ਥਤੋ ਏਵਂ ਵਦਤਿ ਨਾਮ ‘‘ਪਸ੍ਸਥ ਭੋ ਅਹਮ੍ਪਿ ਤੁਮ੍ਹੇ ਵਿਯ ਤਰੁਣੋ ਅਹੋਸਿਂ ਊਰੁਬਲਬਾਹੁਬਲਜਵਸਮ੍ਪਨ੍ਨੋ, ਤਸ੍ਸ ਮੇ ਤਾ ਬਲਜਵਸਮ੍ਪਤ੍ਤਿਯੋ ਅਨ੍ਤਰਹਿਤਾ, ਹਤ੍ਥਪਾਦਾ ਹਤ੍ਥਪਾਦਕਿਚ੍ਚਞ੍ਚ ਨ ਕਰੋਨ੍ਤਿ, ਜਰਾਯਮ੍ਹਿ ਅਪਰਿਮੁਤ੍ਤਤਾਯ ਏਦਿਸੋ ਜਾਤੋ, ਨ ਖੋ ਪਨਾਹਮੇਵ, ਤੁਮ੍ਹੇਪਿ ਜਰਾਯ ਅਪਰਿਮੁਤ੍ਤਾਵ. ਯਥੇਵ ਹਿ ਮਯ੍ਹਂ, ਏਵਂ ਤੁਮ੍ਹਾਕਮ੍ਪਿ ਜਰਾ ਆਗਮਿਸ੍ਸਤਿ, ਇਤਿ ਤਸ੍ਸਾ ਪੁਰੇ ਆਗਮਨਾਵ ਕਲ੍ਯਾਣਂ ਕਰੋਥਾ’’ਤਿ. ਤੇਨੇਸ ਦੇਵਦੂਤੋ ਨਾਮ ਜਾਤੋ.

ਗਿਲਾਨਸਤ੍ਤੋਪਿ ਅਤ੍ਥਤੋ ਏਵਂ ਵਦਤਿ ਨਾਮ ‘‘ਪਸ੍ਸਥ ਭੋ ਅਹਮ੍ਪਿ ਤੁਮ੍ਹੇ ਵਿਯ ਨਿਰੋਗੋ ਅਹੋਸਿਂ, ਸੋਮ੍ਹਿ ਏਤਰਹਿ ਬ੍ਯਾਧਿਨਾ ਅਭਿਹਤੋ ਸਕੇ ਮੁਤ੍ਤਕਰੀਸੇ ਪਲਿਪਨ੍ਨੋ, ਉਟ੍ਠਾਤੁਮ੍ਪਿ ਨ ਸਕ੍ਕੋਮਿ, ਵਿਜ੍ਜਮਾਨਾਪਿ ਮੇ ਹਤ੍ਥਪਾਦਾ ਹਤ੍ਥਪਾਦਕਿਚ੍ਚਂ ਨ ਕਰੋਨ੍ਤਿ, ਬ੍ਯਾਧਿਤੋਮ੍ਹਿ ਅਪਰਿਮੁਤ੍ਤਤਾਯ ਏਦਿਸੋ ਜਾਤੋ, ਨ ਖੋ ਪਨਾਹਮੇਵ, ਤੁਮ੍ਹੇਪਿ ਬ੍ਯਾਧਿਤੋ ਅਪਰਿਮੁਤ੍ਤਾਵ. ਯਥੇਵ ਹਿ ਮਯ੍ਹਂ, ਏਵਂ ਤੁਮ੍ਹਾਕਮ੍ਪਿ ਬ੍ਯਾਧਿ ਆਗਮਿਸ੍ਸਤਿ, ਇਤਿ ਤਸ੍ਸ ਪੁਰੇ ਆਗਮਨਾਵ ਕਲ੍ਯਾਣਂ ਕਰੋਥਾ’’ਤਿ. ਤੇਨੇਸ ਦੇਵਦੂਤੋ ਨਾਮ ਜਾਤੋ.

ਕਮ੍ਮਕਾਰਣਾ ਕਮ੍ਮਕਾਰਣਿਕਾ ਵਾ ਚਤੁਤ੍ਥੋ ਦੇਵਦੂਤੋਤਿ ਵੇਦਿਤਬ੍ਬਾ. ਤਤ੍ਥ ਕਮ੍ਮਕਾਰਣਪਕ੍ਖੇ ਦ੍ਵਤ੍ਤਿਂਸ ਤਾਵ ਕਮ੍ਮਕਾਰਣਾ ਅਤ੍ਥਤੋ ਏਵਂ ਵਦਨ੍ਤਿ ਨਾਮ ‘‘ਮਯਂ ਨਿਬ੍ਬਤ੍ਤਮਾਨਾ ਨ ਰੁਕ੍ਖੇ ਵਾ ਪਾਸਾਣੇ ਵਾ ਨਿਬ੍ਬਤ੍ਤਾਮ, ਤੁਮ੍ਹਾਦਿਸਾਨਂ ਸਰੀਰੇ ਨਿਬ੍ਬਤ੍ਤਾਮ, ਇਤਿ ਅਮ੍ਹਾਕਂ ਪੁਰੇ ਨਿਬ੍ਬਤ੍ਤਿਤੋਵ ਕਲ੍ਯਾਣਂ ਕਰੋਥਾ’’ਤਿ. ਤੇਨੇਤਾ ਦੇਵਦੂਤਾ ਨਾਮ ਜਾਤਾ. ਕਮ੍ਮਕਾਰਣਿਕਾਪਿ ਅਤ੍ਥਤੋ ਏਵਂ ਵਦਨ੍ਤਿ ਨਾਮ ‘‘ਮਯਂ ਦ੍ਵਤ੍ਤਿਂਸ ਕਮ੍ਮਕਾਰਣਾ ਕਰੋਨ੍ਤਾ ਨ ਰੁਕ੍ਖਾਦੀਸੁ ਕਰੋਮ, ਤੁਮ੍ਹਾਦਿਸੇਸੁ ਸਤ੍ਤੇਸੁਯੇਵ ਕਰੋਮ, ਇਤਿ ਅਮ੍ਹਾਕਂ ਤੁਮ੍ਹੇਸੁ ਪੁਰੇ ਕਮ੍ਮਕਾਰਣਾਕਾਰਣਤੋਵ ਕਲ੍ਯਾਣਂ ਕਰੋਥਾ’’ਤਿ. ਤੇਨੇਤੇਪਿ ਦੇਵਦੂਤਾ ਨਾਮ ਜਾਤਾ.

ਮਤਕਸਤ੍ਤੋਪਿ ਅਤ੍ਥਤੋ ਏਵਂ ਵਦਤਿ ਨਾਮ ‘‘ਪਸ੍ਸਥ ਭੋ ਮਂ ਆਮਕਸੁਸਾਨੇ ਛਡ੍ਡਿਤਂ ਉਦ੍ਧੁਮਾਤਕਾਦਿਭਾਵਂ ਪਤ੍ਤਂ, ਮਰਣਤੋਮ੍ਹਿ ਅਪਰਿਮੁਤ੍ਤਤਾਯ ਏਦਿਸੋ ਜਾਤੋ, ਨ ਖੋ ਪਨਾਹਮੇਵ, ਤੁਮ੍ਹੇਪਿ ਮਰਣਤੋ ਅਪਰਿਮੁਤ੍ਤਾਵ. ਯਥੇਵ ਹਿ ਮਯ੍ਹਂ, ਏਵਂ ਤੁਮ੍ਹਾਕਮ੍ਪਿ ਮਰਣਂ ਆਗਮਿਸ੍ਸਤਿ, ਇਤਿ ਤਸ੍ਸ ਪੁਰੇ ਆਗਮਨਾਵ ਕਲ੍ਯਾਣਂ ਕਰੋਥਾ’’ਤਿ. ਤੇਨੇਸ ਦੇਵਦੂਤੋ ਨਾਮ ਜਾਤੋ. ਤਸ੍ਮਾ ਦਹਰਕੁਮਾਰਾਦਯੋ ਏਤ੍ਥ ‘‘ਦੇਵਦੂਤਾ’’ਤਿ ਵੇਦਿਤਬ੍ਬਾ.

ਅਨਮਤਗ੍ਗਿਯਨ੍ਤਿ ਅਨਮਤਗ੍ਗਸਂਯੁਤ੍ਤਂ (ਸਂ. ਨਿ. ੨.੧੨੪). ਧਮ੍ਮਾਮਤਂ ਪਾਯੇਸੀਤਿ ਲੋਕੁਤ੍ਤਰਧਮ੍ਮਾਮਤਂ ਪਾਨਂ ਪਟਿਲਾਭਕਰਣਵਸੇਨ ਪਾਯੇਸੀਤਿ ਅਤ੍ਥੋ. ਸਮਧਿਕਾਨੀਤਿ ਸਹਾਧਿਕਾਨਿ. ਸਹਤ੍ਥੋ ਹੇਤ੍ਥ ਸਂਸਦ੍ਦੋ. ਇਸੀਤਿ ਸੀਲਕ੍ਖਨ੍ਧਾਦਯੋ ਧਮ੍ਮਕ੍ਖਨ੍ਧੇ ਏਸਿ ਗਵੇਸਿ ਪਰਿਯੇਸੀਤਿ ਇਸੀਤਿ ਵੁਚ੍ਚਤਿ. ਪਞ੍ਚ ਰਟ੍ਠਾਨੀਤਿ ਪਞ੍ਚਵਿਧਚੀਨਰਟ੍ਠਾਨਿ. ਹਿਮਵਨ੍ਤਂ ਗਨ੍ਤ੍ਵਾ ਧਮ੍ਮਚਕ੍ਕਪ੍ਪਵਤ੍ਤਨਂ ਪਕਾਸੇਨ੍ਤੋ ਯਕ੍ਖਸੇਨਂ ਪਸਾਦਯੀਤਿ ਯੋਜੇਤਬ੍ਬਂ.

ਤੇਨ ਚ ਸਮਯੇਨਾਤਿ ਤਸ੍ਮਿਂ ਸਮਯੇ ਤੇਸਂ ਗਮਨਤੋ ਪੁਬ੍ਬਭਾਗਕਾਲੇ. ਲਦ੍ਧਂ ਭਵਿਸ੍ਸਤੀਤਿ ਵੇਸ੍ਸਵਣਸਨ੍ਤਿਕਾ ਲਦ੍ਧਂ ਭਵਿਸ੍ਸਤਿ. ਵੇਗਸਾਤਿ ਵੇਗੇਨ. ਸਮਨ੍ਤਤੋ ਆਰਕ੍ਖਂ ਠਪੇਸੀਤਿ ‘‘ਇਤੋ ਪਟ੍ਠਾਯ ਮਾ ਪਵਿਸਨ੍ਤੂ’’ਤਿ ਅਧਿਟ੍ਠਾਨਵਸੇਨ ਸਮਨ੍ਤਾ ਆਰਕ੍ਖਂ ਠਪੇਸਿ. ਅਡ੍ਢੁਡ੍ਢਾਨਿ ਸਹਸ੍ਸਾਨੀਤਿ ਅਡ੍ਢੇਨ ਚਤੁਤ੍ਥਾਨਿ ਅਡ੍ਢੁਡ੍ਢਾਨਿ, ਅਤਿਰੇਕਪਞ੍ਚਸਤਾਨਿ ਤੀਣਿ ਸਹਸ੍ਸਾਨੀਤਿ ਵੁਤ੍ਤਂ ਹੋਤਿ. ਦਿਯਡ੍ਢਸਹਸ੍ਸਨ੍ਤਿ ਅਡ੍ਢੇਨ ਦੁਤਿਯਂ ਦਿਯਡ੍ਢਂ, ਅਤਿਰੇਕਪਞ੍ਚਸਤਂ ਏਕਂ ਸਹਸ੍ਸਨ੍ਤਿ ਅਤ੍ਥੋ. ਸੋਣੁਤ੍ਤਰਾਤਿ ਸੋਣੋ ਚ ਉਤ੍ਤਰੋ ਚ ਸੋਣੁਤ੍ਤਰਾ. ਨਿਦ੍ਧਮੇਤ੍ਵਾਨਾਤਿ ਪਲਾਪੇਤ੍ਵਾਨ. ਅਦੇਸਿਸੁਨ੍ਤਿ ਅਦੇਸਯੁਂ.

ਅਜ੍ਝਿਟ੍ਠੋਤਿ ਆਣਤ੍ਤੋ. ਪੁਨ ਦਾਨੀਤਿ ਏਤ੍ਥ ਦਾਨੀਤਿ ਨਿਪਾਤਮਤ੍ਤਂ, ਪੁਨ ਆਗਚ੍ਛੇਯ੍ਯਾਮ ਵਾ ਨ ਵਾਤਿ ਅਤ੍ਥੋ. ਰਾਜਗਹਨਗਰਪਰਿਵਤ੍ਤਕੇਨਾਤਿ ਰਾਜਗਹਨਗਰਂ ਪਰਿਵਜ੍ਜੇਤ੍ਵਾ ਤਤੋ ਬਹਿ ਤਂ ਪਦਕ੍ਖਿਣਂ ਕਤ੍ਵਾ ਗਤਮਗ੍ਗੇਨ ਗਮਨੇਨ ਵਾ. ਇਦਾਨਿ ਥੇਰਮਾਤੁਯਾ ਵੇਟਿਸਨਗਰੇ ਨਿਵਾਸਕਾਰਣਂ ਦਸ੍ਸੇਤੁਂ ਤਸ੍ਸ ਨਗਰਸ੍ਸ ਤਸ੍ਸਾ ਜਾਤਿਭੂਮਿਭਾਵਂ ਥੇਰਸ੍ਸ ਚ ਅਟ੍ਠੁਪ੍ਪਤ੍ਤਿਂ ਦਸ੍ਸੇਨ੍ਤੋ ‘‘ਅਸੋਕੋ ਕਿਰ ਕੁਮਾਰਕਾਲੇ’’ਤਿਆਦਿਮਾਹ.

ਅਯਂ ਪਨੇਤ੍ਥ ਅਨੁਪੁਬ੍ਬਿਕਥਾ – ਪੁਬ੍ਬੇ ਕਿਰ ਮੋਰਿਯਵਂਸੇ ਜਾਤਸ੍ਸ ਚਨ੍ਦਗੁਤ੍ਤਸ੍ਸ ਨਾਮ ਰਞ੍ਞੋ ਪੁਤ੍ਤੋ ਬਿਨ੍ਦੁਸਾਰੋ ਨਾਮ ਕੁਮਾਰੋ ਪਿਤੁ ਅਚ੍ਚਯੇਨ ਪਾਟਲਿਪੁਤ੍ਤਮ੍ਹਿ ਨਗਰੇ ਰਾਜਾ ਅਹੋਸਿ. ਤਸ੍ਸ ਦ੍ਵੇ ਪੁਤ੍ਤਾ ਸਉਦਰਿਯਾ ਅਹੇਸੁਂ, ਤੇਸਂ ਏਕੂਨਸਤਮਤ੍ਤਾ ਵੇਮਾਤਿਕਭਾਤਰੋ ਅਹੇਸੁਂ. ਰਾਜਾ ਪਨ ਤੇਸਂ ਸਬ੍ਬਜੇਟ੍ਠਕਸ੍ਸ ਅਸੋਕਕੁਮਾਰਸ੍ਸ ਉਪਰਜ੍ਜਟ੍ਠਾਨਞ੍ਚ ਅਵਨ੍ਤਿਰਟ੍ਠਞ੍ਚ ਦਤ੍ਵਾ ਅਥੇਕਦਿਵਸਂ ਅਤ੍ਤਨੋ ਉਪਟ੍ਠਾਨਂ ਆਗਤਂ ਦਿਸ੍ਵਾ ‘‘ਤਾਤ, ਉਪਰਾਜ, ਤਵ ਰਟ੍ਠਂ ਗਨ੍ਤ੍ਵਾ ਤਤ੍ਥ ਉਜ੍ਜੇਨੀਨਗਰੇ ਵਸਾਹੀ’’ਤਿ ਆਣਾਪੇਸਿ. ਸੋ ਪਿਤੁ ਵਚਨੇਨ ਤਂ ਉਜ੍ਜੇਨਿਂ ਗਚ੍ਛਨ੍ਤੋ ਅਨ੍ਤਰਾਮਗ੍ਗੇ ਵੇਟਿਸਗਿਰਿਨਗਰੇ ਵੇਟਿਸਨਾਮਕਸ੍ਸ ਸੇਟ੍ਠਿਸ੍ਸ ਘਰੇ ਨਿਵਾਸਂ ਉਪਗਨ੍ਤ੍ਵਾ ਤਸ੍ਸ ਸੇਟ੍ਠਿਸ੍ਸ ਧੀਤਰਂ ਲਕ੍ਖਣਸਮ੍ਪਨ੍ਨਂ ਯੋਬ੍ਬਨਪ੍ਪਤ੍ਤਂ ਵੇਟਿਸਗਿਰਿਂ ਨਾਮ ਕੁਮਾਰਿਂ ਦਿਸ੍ਵਾ ਤਾਯ ਪਟਿਬਦ੍ਧਚਿਤ੍ਤੋ ਮਾਤਾਪਿਤੂਨਂ ਕਥਾਪੇਤ੍ਵਾ ਤਂ ਤੇਹਿ ਦਿਨ੍ਨਂ ਪਟਿਲਭਿਤ੍ਵਾ ਤਾਯ ਸਦ੍ਧਿਂ ਸਂਵਾਸਂ ਕਪ੍ਪੇਸਿ. ਸਾ ਤੇਨ ਸਂਵਾਸੇਨ ਸਞ੍ਜਾਤਗਬ੍ਭਾ ਹੁਤ੍ਵਾ ਤਤੋ ਉਜ੍ਜੇਨਿਂ ਨੀਤਾ ਮਹਿਨ੍ਦਕੁਮਾਰਂ ਜਨਯਿ. ਤਤੋ ਵਸ੍ਸਦ੍ਵਯੇ ਅਤਿਕ੍ਕਨ੍ਤੇ ਸਙ੍ਘਮਿਤ੍ਤਞ੍ਚ ਧੀਤਰਂ ਉਪਲਭਿਤ੍ਵਾ ਉਪਰਾਜੇਨ ਸਦ੍ਧਿਂ ਤਤ੍ਥ ਵਸਤਿ. ਉਪਰਾਜਸ੍ਸ ਪਨ ਪਿਤਾ ਬਿਨ੍ਦੁਸਾਰੋ ਮਰਣਮਞ੍ਚੇ ਨਿਪਨ੍ਨੋ ਪੁਤ੍ਤਂ ਅਸੋਕਕੁਮਾਰਂ ਸਰਿਤ੍ਵਾ ਤਂ ਪਕ੍ਕੋਸਾਪੇਤੁਂ ਉਜ੍ਜੇਨਿਂ ਮਨੁਸ੍ਸੇ ਪੇਸੇਸਿ. ਤੇ ਤਤੋ ਉਜ੍ਜੇਨਿਂ ਗਨ੍ਤ੍ਵਾ ਅਸੋਕਸ੍ਸ ਤਂ ਪਵਤ੍ਤਿਂ ਆਰੋਚੇਸੁਂ. ਤੇਸਂ ਵਚਨੇਨ ਸੋ ਪਿਤੁ ਸਨ੍ਤਿਕਂ ਤੁਰਿਤਗਮਨੇਨਾਗਚ੍ਛਨ੍ਤੋ ਅਨ੍ਤਰਾਮਗ੍ਗੇ ਵੇਟਿਸਗਿਰਿਨਗਰਮ੍ਹਿ ਪੁਤ੍ਤਦਾਰੇ ਠਪੇਤ੍ਵਾ ਪਿਤੁ ਸਨ੍ਤਕਂ ਪਾਟਲਿਪੁਤ੍ਤਨਗਰਂ ਗਨ੍ਤ੍ਵਾ ਗਤਸਮਨਨ੍ਤਰਮੇਵ ਕਾਲਕਤਸ੍ਸ ਪਿਤੁਨੋ ਸਰੀਰਕਿਚ੍ਚਂ ਕਾਰਾਪੇਤ੍ਵਾ ਤਤੋ ਏਕੂਨਸਤਮਤ੍ਤੇ ਵੇਮਾਤਿਕਭਾਤਰੋ ਚ ਘਾਤਾਪੇਤ੍ਵਾ ਵਿਹਤਕਣ੍ਟਕੋ ਹੁਤ੍ਵਾ ਤਤ੍ਥ ਛਤ੍ਤਂ ਉਸ੍ਸਾਪੇਤ੍ਵਾ ਅਭਿਸੇਕਂ ਗਣ੍ਹਿ. ਤਦਾਪਿ ਥੇਰਮਾਤਾ ਦਾਰਕੇ ਰਞ੍ਞੋ ਸਨ੍ਤਿਕਂ ਪੇਸੇਤ੍ਵਾ ਸਯਂ ਤਤ੍ਥੇਵ ਵੇਟਿਸਗਿਰਿਨਗਰੇ ਵਸਿ. ਤੇਨ ਵੁਤ੍ਤਂ ‘‘ਸਾ ਤਸ੍ਸ ਮਾਤਾ ਤੇਨ ਸਮਯੇਨ ਞਾਤਿਘਰੇ ਵਸੀ’’ਤਿ.

ਆਰੋਪੇਸੀਤਿ ਪਟਿਪਾਦੇਸਿ. ਅਮ੍ਹਾਕਂ ਇਧ ਕਤ੍ਤਬ੍ਬਕਿਚ੍ਚਂ ਨਿਟ੍ਠਿਤਨ੍ਤਿ ਮਾਤੁ ਦਸ੍ਸਨਸ੍ਸ ਕਤਭਾਵਂ ਸਨ੍ਧਾਯਾਹ. ਅਨੁਭਵਤੁ ਤਾਵ ਮੇ ਪਿਤਰਾ ਪੇਸਿਤਂ ਅਭਿਸੇਕਨ੍ਤਿਆਦੀਸੁ ਅਭਿਸੇਕਪੇਸਨਾਦਿਕਥਾ ਵਿਤ੍ਥਾਰੇਨ ਉਤ੍ਤਰਤੋ ਆਵਿ ਭਵਿਸ੍ਸਤਿ. ਛਣਤ੍ਥਨ੍ਤਿ ਛਣਨਿਮਿਤ੍ਤਂ, ਛਣਹੇਤੂਤਿ ਅਤ੍ਥੋ, ਸਯਂ ਛਣਕੀਲ਼ਂ ਅਕਾਤੁਕਾਮੋਤਿ ਵੁਤ੍ਤਂ ਹੋਤਿ. ਤਦਾ ਕਿਰ ਦੇਵਾਨਂਪਿਯਤਿਸ੍ਸੋ ਜੇਟ੍ਠਮੂਲਮਾਸਪੁਣ੍ਣਮਿਯਂ ਨਕ੍ਖਤ੍ਤਂ ਘੋਸਾਪੇਤ੍ਵਾ ‘‘ਸਲਿਲਕੀਲ਼ਾਛਣਂ ਕਰੋਥਾ’’ਤਿ ਅਮਚ੍ਚੇ ਆਣਾਪੇਤ੍ਵਾ ਸਯਂ ਮਿਗਵਂ ਕੀਲ਼ਿਤੁਕਾਮੋ ਮਿਸ੍ਸਕਪਬ੍ਬਤਂ ਅਗਮਾਸਿ. ਮਿਸ੍ਸਕਪਬ੍ਬਤਨ੍ਤਿ ਪਂਸੁਪਾਸਾਣਮਿਸ੍ਸਕਤ੍ਤਾ ਏਵਂਲਦ੍ਧਨਾਮਂ ਪਬ੍ਬਤਂ. ਦਿਟ੍ਠਸਚ੍ਚੋਤਿ ਅਨਾਗਾਮਿਮਗ੍ਗੇਨ ਪਟਿਵਿਦ੍ਧਸਚ੍ਚੋ, ਅਨਾਗਾਮਿਫਲਂ ਪਤ੍ਤੋਤਿ ਵੁਤ੍ਤਂ ਹੋਤਿ. ਸੋ ਕਿਰ ਥੇਰੇਨ ਅਤ੍ਤਨੋ ਮਾਤੁਦੇਵਿਯਾ ਦੇਸਿਤਂ ਧਮ੍ਮਂ ਸੁਤ੍ਵਾ ਅਨਾਗਾਮਿਫਲਂ ਸਚ੍ਛਾਕਾਸਿ, ਸੋ ਚ ਥੇਰਸ੍ਸ ਭਾਗਿਨੇਯ੍ਯੋਤਿ ਵੇਦਿਤਬ੍ਬੋ. ਤਥਾ ਹਿ ਥੇਰਸ੍ਸ ਮਾਤੁਦੇਵਿਯਾ ਭਗਿਨੀ ਤਸ੍ਸਾ ਧੀਤਾ, ਤਸ੍ਸਾ ਅਯਂ ਪੁਤ੍ਤੋ. ਵੁਤ੍ਤਞ੍ਹੇਤਂ ਮਹਾਵਂਸੇ –

‘‘ਦੇਵਿਯਾ ਭਗਿਨੀ ਧੀਤੁ, ਪੁਤ੍ਤੋ ਭਣ੍ਡੁਕਨਾਮਕੋ;

ਥੇਰੇਨ ਦੇਵਿਯਾ ਧਮ੍ਮਂ, ਸੁਤ੍ਵਾ ਦੇਸਿਤਮੇਵ ਤੁ;

ਅਨਾਗਾਮਿਫਲਂ ਪਤ੍ਵਾ, ਵਸਿ ਥੇਰਸ੍ਸ ਸਨ੍ਤਿਕੇ’’ਤਿ.

ਸਮ੍ਮਾਸਮ੍ਬੁਦ੍ਧੇਨ ਚ ਤੁਮ੍ਹੇ ਬ੍ਯਾਕਤਾਤਿ ਬੋਧਿਮੂਲੇ ਏਵ ਬੁਦ੍ਧਚਕ੍ਖੁਨਾ ਲੋਕਂ ਵੋਲੋਕੇਤ੍ਵਾ ਤਮ੍ਬਪਣ੍ਣਿਦੀਪਂ ਦਿਸ੍ਵਾ ਅਨਾਗਤੇ ਤਸ੍ਸ ਦੀਪਸ੍ਸ ਸਮ੍ਪਤ੍ਤਿਂ ਦਿਟ੍ਠੇਨ ਸਮ੍ਮਾਸਮ੍ਬੁਦ੍ਧੇਨ ‘‘ਅਨਾਗਤੇ ਮਹਿਨ੍ਦੋ ਨਾਮ ਭਿਕ੍ਖੁ ਤਮ੍ਬਪਣ੍ਣਿਦੀਪਂ ਪਸਾਦੇਸ੍ਸਤੀ’’ਤਿ ਤੁਮ੍ਹੇ ਬ੍ਯਾਕਤਾ. ਤਤ੍ਥ ਤਮ੍ਬਪਣ੍ਣਿਦੀਪਨ੍ਤਿ ਦੀਪਵਾਸਿਨੋ ਵੁਤ੍ਤਾ. ਇਨ੍ਦ੍ਰਿਯਪਰੋਪਰਿਯਤ੍ਤਞਾਣਂ ਆਸਯਾਨੁਸਯਞਾਣਞ੍ਚ ‘‘ਬੁਦ੍ਧਚਕ੍ਖੂ’’ਤਿ ਵੁਚ੍ਚਤਿ. ਤੇਨ ਪਨ ਇਨ੍ਦ੍ਰਿਯਪਰੋਪਰਾਦਿਂ ਵਿਨਾ ਅਞ੍ਞਂ ਨ ਸਕ੍ਕਾ ਦਟ੍ਠੁਨ੍ਤਿ ‘‘ਵੋਲੋਕੇਨ੍ਤੋ’’ਤਿ ਅਵਤ੍ਵਾ ‘‘ਵੋਲੋਕੇਤ੍ਵਾ’’ਤਿ ਵੁਤ੍ਤਂ. ਏਤਮਤ੍ਥਨ੍ਤਿ ‘‘ਅਨਾਗਤੇ ਮਹਿਨ੍ਦੋ ਨਾਮ ਭਿਕ੍ਖੁ ਤਮ੍ਬਪਣ੍ਣਿਦੀਪਂ ਪਸਾਦੇਸ੍ਸਤੀ’’ਤਿ ਇਮਮਤ੍ਥਂ.

ਵੇਟਿਸਗਿਰਿਮ੍ਹਿ ਰਾਜਗਹੇਤਿ ਦੇਵਿਯਾ ਕਤਵਿਹਾਰੇ. ਕਾਲੋਵ ਗਮਨਸ੍ਸ, ਗਚ੍ਛਾਮ ਦੀਪਮੁਤ੍ਤਮਨ੍ਤਿ ਯੋਜੇਤਬ੍ਬਂ. ਇਦਞ੍ਚ ਤੇਸਂ ਪਰਿਵਿਤਕ੍ਕਨਿਦਸ੍ਸਨਂ. ਪਲ਼ਿਨਾਤਿ ਆਕਾਸਂ ਪਕ੍ਖਨ੍ਦਿਂਸੁ. ਅਮ੍ਬਰੇਤਿ ਆਕਾਸੇ. ਏਵਮਾਕਾਸਂ ਪਕ੍ਖਨ੍ਦਿਤ੍ਵਾ ਕਿਂ ਤੇ ਅਕਂਸੂਤਿ ਚੇਤਿਯਪਬ੍ਬਤੇ ਨਿਪਤਿਂਸੂਤਿ ਦਸ੍ਸੇਨ੍ਤੋ ਆਹ ‘‘ਏਵਮੁਪ੍ਪਤਿਤਾ ਥੇਰਾ, ਨਿਪਤਿਂਸੁ ਨਗੁਤ੍ਤਮੇ’’ਤਿ. ਇਦਾਨਿ ਤਸ੍ਸ ਪਬ੍ਬਤਸ੍ਸ ਪਤਿਟ੍ਠਿਤਟ੍ਠਾਨਂ ਥੇਰਾਨਞ੍ਚ ਤਤ੍ਥ ਨਿਪਤਿਤਟ੍ਠਾਨਂ ਦਸ੍ਸੇਤੁਂ ‘‘ਪੁਰਤੋ ਪੁਰਸੇਟ੍ਠਸ੍ਸਾ’’ਤਿਆਦਿਗਾਥਮਾਹ. ਪੁਰਤੋਤਿ ਪਾਚੀਨਦਿਸਾਭਾਗੇ. ਪੁਰਸੇਟ੍ਠਸ੍ਸਾਤਿ ਅਨੁਰਾਧਪੁਰਸਙ੍ਖਾਤਸ੍ਸ ਪੁਰਵਰਸ੍ਸ. ਮੇਘਸਨ੍ਨਿਭੇਤਿ ਸਮਨ੍ਤਤੋ ਨੀਲਵਣ੍ਣਤ੍ਤਾ ਨੀਲਮਹਾਮੇਘਸਦਿਸੇ. ਸੀਲਕੂਟਮ੍ਹੀਤਿ ਏਵਂਨਾਮਕੇ ਪਬ੍ਬਤਕੂਟੇ. ਹਂਸਾਵ ਨਗਮੁਦ੍ਧਨੀਤਿ ਪਬ੍ਬਤਮੁਦ੍ਧਨਿ ਹਂਸਾ ਵਿਯ.

ਤਤ੍ਥ ਪਨ ਪਤਿਟ੍ਠਹਨ੍ਤੋ ਕਦਾ ਪਤਿਟ੍ਠਹੀਤਿ ਆਹ ‘‘ਏਵਂ ਇਟ੍ਟਿਯਾਦੀਹਿ ਸਦ੍ਧਿ’’ਨ੍ਤਿਆਦਿ. ਪਰਿਨਿਬ੍ਬਾਨਤੋਤਿ ਪਰਿਨਿਬ੍ਬਾਨਵਸ੍ਸਤੋ ਤਂ ਅਵਧਿਭੂਤਂ ਮੁਞ੍ਚਿਤ੍ਵਾ ਤਤੋ ਉਦ੍ਧਂ ਦ੍ਵਿਨ੍ਨਂ ਵਸ੍ਸਸਤਾਨਂ ਉਪਰਿ ਛਤ੍ਤਿਂਸਤਿਮੇ ਵਸ੍ਸੇਤਿ ਅਤ੍ਥੋ ਗਹੇਤਬ੍ਬੋ. ਕਥਂ ਵੇਦਿਤਬ੍ਬੋਤਿ ਆਹ ‘‘ਅਜਾਤਸਤ੍ਤੁਸ੍ਸ ਹੀ’’ਤਿਆਦਿ. ਤਸ੍ਮਿਂਯੇਵ ਵਸ੍ਸੇਤਿ ਏਤ੍ਥ ਯਸ੍ਮਿਂ ਸਂਵਚ੍ਛਰੇ ਯਸ੍ਮਿਞ੍ਚ ਦਿਵਸੇ ਭਗਵਾ ਪਰਿਨਿਬ੍ਬੁਤੋ, ਤਸ੍ਮਿਂ ਸਂਵਚ੍ਛਰੇ ਤਸ੍ਮਿਂਯੇਵ ਚ ਦਿਵਸੇ ਵਿਜਯਕੁਮਾਰੋ ਇਮਂ ਦੀਪਮਾਗਤੋਤਿ ਵਦਨ੍ਤਿ. ਵੁਤ੍ਤਞ੍ਹੇਤਂ –

‘‘ਲਙ੍ਕਾਯਂ ਵਿਜਯਸਨਾਮਕੋ ਕੁਮਾਰੋ,

ਓਤਿਣ੍ਣੋ ਥਿਰਮਤਿ ਤਮ੍ਬਪਣ੍ਣਿਦੀਪੇ;

ਸਾਲਾਨਂ ਯਮਕਗੁਣਾਨਮਨ੍ਤਰਸ੍ਮਿਂ,

ਨਿਬ੍ਬਾਤੁਂ ਸਯਿਤਦਿਨੇ ਤਥਾਗਤਸ੍ਸਾ’’ਤਿ.

ਸੀਹਕੁਮਾਰਸ੍ਸ ਪੁਤ੍ਤੋਤਿ ਏਤ੍ਥ ਕਾਲਿਙ੍ਗਰਾਜਧੀਤੁ ਕੁਚ੍ਛਿਸ੍ਮਿਂ ਸੀਹਸ੍ਸ ਜਾਤੋ ਕੁਮਾਰੋ ਸੀਹਕੁਮਾਰੋਤਿ ਵੇਦਿਤਬ੍ਬੋ, ਪੁਬ੍ਬੇ ਅਮਨੁਸ੍ਸਾਵਾਸਤ੍ਤਾ ਆਹ ‘‘ਮਨੁਸ੍ਸਾਵਾਸਂ ਅਕਾਸੀ’’ਤਿ. ਚੁਦ੍ਦਸਮੇ ਵਸ੍ਸੇਤਿ ਚੁਦ੍ਦਸਮੇ ਵਸ੍ਸੇ ਸਮ੍ਪਤ੍ਤੇ. ਇਧ ਵਿਜਯੋ ਕਾਲਮਕਾਸੀਤਿ ਇਮਸ੍ਮਿਂ ਤਮ੍ਬਪਣ੍ਣਿਦੀਪੇ ਵਿਜਯਰਾਜਕੁਮਾਰੋ ਅਟ੍ਠਤਿਂਸ ਵਸ੍ਸਾਨਿ ਰਜ੍ਜਂ ਕਾਰੇਤ੍ਵਾ ਕਾਲਮਕਾਸਿ. ਤਥਾ ਹਿ ਅਜਾਤਸਤ੍ਤੁ ਰਾਜਾ ਦ੍ਵਤ੍ਤਿਂਸ ਵਸ੍ਸਾਨਿ ਰਜ੍ਜਂ ਕਾਰੇਸਿ, ਉਦਯਭਦ੍ਦੋ ਸੋਲ਼ਸ ਵਸ੍ਸਾਨਿ, ਤਸ੍ਮਾ ਅਜਾਤਸਤ੍ਤੁਸ੍ਸ ਅਟ੍ਠਮਵਸ੍ਸਂ ਇਧ ਵਿਜਯਸ੍ਸ ਪਠਮਵਸ੍ਸਨ੍ਤਿ ਕਤ੍ਵਾ ਤਤੋ ਉਦ੍ਧਂ ਅਜਾਤਸਤ੍ਤੁਸ੍ਸ ਚਤੁਵੀਸਤਿ ਵਸ੍ਸਾਨਿ ਉਦਯਭਦ੍ਦਸ੍ਸ ਚੁਦ੍ਦਸ ਵਸ੍ਸਾਨੀਤਿ ਵਿਜਯਸ੍ਸ ਅਟ੍ਠਤਿਂਸ ਵਸ੍ਸਾਨਿ ਪਰਿਪੂਰਿਂਸੁ. ਤਥਾ ਚ ਵੁਤ੍ਤਂ –

‘‘ਵਿਜਯੋ ਲਙ੍ਕਮਾਗਮ੍ਮ, ਸਤ੍ਥੁ ਨਿਬ੍ਬਾਨਵਾਸਰੇ;

ਅਟ੍ਠਤਿਂਸ ਸਮਾਕਾਸਿ, ਰਜ੍ਜਂ ਯਕ੍ਖਵਿਮਦ੍ਦਕੋ’’ਤਿ.

‘‘ਉਦਯਭਦ੍ਦਸ੍ਸ ਪਞ੍ਚਦਸਮੇ ਵਸ੍ਸੇ ਪਣ੍ਡੁਵਾਸੁਦੇਵੋ ਨਾਮ ਇਮਸ੍ਮਿਂ ਦੀਪੇ ਰਜ੍ਜਂ ਪਾਪੁਣੀ’’ਤਿ ਵੁਤ੍ਤਤ੍ਤਾ ਉਦਯਭਦ੍ਦਸ੍ਸ ਚੁਦ੍ਦਸਮਵਸ੍ਸਸਙ੍ਖਾਤਂ ਏਕਂ ਵਸ੍ਸਂ ਇਮਸ੍ਮਿਂ ਦੀਪੇ ਵਿਜਯਸ੍ਸ ਪਣ੍ਡੁਵਾਸੁਦੇਵਸ੍ਸ ਚ ਅਨ੍ਤਰੇ ਸੀਹਲ਼ਂ ਅਰਾਜਿਕਂ ਹੁਤ੍ਵਾ ਠਿਤਨ੍ਤਿ ਵੇਦਿਤਬ੍ਬਂ. ਤਸ੍ਮਿਞ੍ਹਿ ਵਸ੍ਸੇ ਵਿਜਯਰਾਜਸ੍ਸ ਅਮਚ੍ਚਾ ਉਪਤਿਸ੍ਸਂ ਨਾਮ ਅਮਚ੍ਚਂ ਜੇਟ੍ਠਕਂ ਕਤ੍ਵਾ ਤਸ੍ਸ ਨਾਮੇਨ ਕਤੇ ਉਪਤਿਸ੍ਸਗਾਮੇ ਵਸਨ੍ਤਾ ਅਰਾਜਿਕਂ ਰਜ੍ਜਮਨੁਸਾਸਿਂਸੁ. ਵੁਤ੍ਤਞ੍ਹੇਤਂ –

‘‘ਤਸ੍ਮਿਂ ਮਤੇ ਅਮਚ੍ਚਾ ਤੇ, ਪੇਕ੍ਖਨ੍ਤਾ ਖਤ੍ਤਿਯਾਗਮਂ;

ਉਪਤਿਸ੍ਸਗਾਮੇ ਠਤ੍ਵਾਨ, ਰਟ੍ਠਂ ਸਮਨੁਸਾਸਿਸੁਂ.

‘‘ਮਤੇ ਵਿਜਯਰਾਜਮ੍ਹਿ, ਖਤ੍ਤਿਯਾਗਮਨਾ ਪੁਰਾ;

ਏਕਂ ਵਸ੍ਸਂ ਅਯਂ ਲਙ੍ਕਾ-ਦੀਪੋ ਆਸਿ ਅਰਾਜਿਕੋ’’ਤਿ.

ਤਤ੍ਥਾਤਿ ਜਮ੍ਬੁਦੀਪੇ. ਇਧ ਪਣ੍ਡੁਵਾਸੁਦੇਵੋ ਕਾਲਮਕਾਸੀਤਿ ਇਮਸ੍ਮਿਂ ਸੀਹਲ਼ਦੀਪੇ ਪਣ੍ਡੁਵਾਸੁਦੇਵੋ ਤਿਂਸ ਵਸ੍ਸਾਨਿ ਰਜ੍ਜਮਨੁਸਾਸਿਤ੍ਵਾ ਕਾਲਮਕਾਸਿ. ਤਥਾ ਹਿ ਉਦਯਭਦ੍ਦਸ੍ਸ ਅਨਨ੍ਤਰਂ ਅਨੁਰੁਦ੍ਧੋ ਚ ਮੁਣ੍ਡੋ ਚ ਅਟ੍ਠ ਵਸ੍ਸਾਨਿ ਰਜ੍ਜਮਨੁਸਾਸਿਂਸੁ, ਤਦਨਨ੍ਤਰਂ ਨਾਗਦਾਸਕੋ ਚਤੁਵੀਸਤਿ ਵਸ੍ਸਾਨਿ, ਤਸ੍ਮਾ ਉਦਯਭਦ੍ਦਸ੍ਸ ਪਞ੍ਚਦਸਮਸੋਲ਼ਸਮਵਸ੍ਸੇਹਿ ਸਦ੍ਧਿਂ ਅਨੁਰੁਦ੍ਧਸ੍ਸ ਚ ਮੁਣ੍ਡਸ੍ਸ ਚ ਅਟ੍ਠ ਵਸ੍ਸਾਨਿ, ਨਾਗਦਾਸਕਸ੍ਸ ਚ ਚਤੁਵੀਸਤਿਵਸ੍ਸੇਸੁ ਵੀਸਤਿ ਵਸ੍ਸਾਨੀਤਿ ਪਣ੍ਡੁਵਾਸੁਦੇਵਸ੍ਸ ਰਞ੍ਞੋ ਤਿਂਸ ਵਸ੍ਸਾਨਿ ਪਰਿਪੂਰਿਂਸੁ. ਤੇਨੇਵ ਵੁਤ੍ਤਂ –

‘‘ਤਤੋ ਪਣ੍ਡੁਵਾਸੁਦੇਵੋ, ਰਜ੍ਜਂ ਤਿਂਸ ਸਮਾ ਅਕਾ’’ਤਿ;

ਤਤ੍ਥਾਤਿ ਜਮ੍ਬੁਦੀਪੇ. ਸਤ੍ਤਰਸਮੇ ਵਸ੍ਸੇਤਿ ਸਤ੍ਤਰਸਮੇ ਵਸ੍ਸੇ ਸਮ੍ਪਤ੍ਤੇ. ਤਥਾ ਹਿ ਨਾਗਦਾਸਕਸ੍ਸ ਅਨਨ੍ਤਰਾ ਸੁਸੁਨਾਗੋ ਅਟ੍ਠਾਰਸ ਵਸ੍ਸਾਨਿ ਰਜ੍ਜਂ ਕਾਰੇਸਿ, ਤਸ੍ਮਾ ਨਾਗਦਾਸਕਸ੍ਸ ਚਤੁਵੀਸਤਿਵਸ੍ਸੇਸੁ ਵੀਸਤਿ ਵਸ੍ਸਾਨਿ ਠਪੇਤ੍ਵਾ ਸੇਸੇਹਿ ਚਤੂਹਿ ਵਸ੍ਸੇਹਿ ਸਦ੍ਧਿਂ ਸੁਸੁਨਾਗਸ੍ਸ ਅਟ੍ਠਾਰਸਸੁ ਵਸ੍ਸੇਸੁ ਸੋਲ਼ਸ ਵਸ੍ਸਾਨੀਤਿ ਇਧ ਅਭਯਰਞ੍ਞੋ ਵੀਸਤਿ ਵਸ੍ਸਾਨਿ ਪਰਿਪੂਰਿਂਸੁ. ਵੁਤ੍ਤਞ੍ਹੇਤਂ –

‘‘ਅਭਯੋ ਵੀਸਤਿ ਵਸ੍ਸਾਨਿ, ਲਙ੍ਕਾਰਜ੍ਜਮਕਾਰਯੀ’’ਤਿ;

ਦਾਮਰਿਕੋਤਿ ਯੁਦ੍ਧਕਾਰਕੋ ਚੋਰੋ. ਪਣ੍ਡੁਕਾਭਯੋ ਪਨ ਅਭਯਸ੍ਸ ਭਾਗਿਨੇਯ੍ਯੋ ਰਾਜਾਯੇਵ, ਨ ਚੋਰੋ, ਬਲਕ੍ਕਾਰੇਨ ਪਨ ਰਜ੍ਜਸ੍ਸ ਗਹਿਤਤ੍ਤਾ ‘‘ਦਾਮਰਿਕੋ’’ਤਿ ਵੁਤ੍ਤਂ. ਰਜ੍ਜਂ ਅਗ੍ਗਹੇਸੀਤਿ ਏਕਦੇਸਸ੍ਸ ਗਹਿਤਤ੍ਤਾ ਵੁਤ੍ਤਂ. ਅਭਯਸ੍ਸ ਹਿ ਵੀਸਤਿਮੇ ਵਸ੍ਸੇ ਨ ਤਾਵ ਸਬ੍ਬਂ ਰਜ੍ਜਮਗ੍ਗਹੇਸੀਤਿ. ਤਥਾ ਹਿ ਵੀਸਤਿਮਵਸ੍ਸਤੋ ਪਟ੍ਠਾਯ ਅਭਯਸ੍ਸ ਨਵ ਭਾਤਿਕੇ ਅਤ੍ਤਨੋ ਮਾਤੁਲੇ ਤਤ੍ਥ ਤਤ੍ਥ ਯੁਦ੍ਧਂ ਕਤ੍ਵਾ ਘਾਤੇਨ੍ਤਸ੍ਸ ਅਨਭਿਸਿਤ੍ਤਸ੍ਸੇਵ ਸਤ੍ਤਰਸ ਵਸ੍ਸਾਨਿ ਅਤਿਕ੍ਕਮਿਂਸੁ, ਤਤੋਯੇਵ ਚ ਤਾਨਿ ਰਾਜਸੁਞ੍ਞਾਨਿ ਨਾਮ ਅਹੇਸੁਂ. ਤਥਾ ਚ ਵੁਤ੍ਤਂ –

‘‘ਪਣ੍ਡੁਕਾਭਯਰਞ੍ਞੋ ਚ, ਅਭਯਸ੍ਸ ਚ ਅਨ੍ਤਰੇ;

ਰਾਜਸੁਞ੍ਞਾਨਿ ਵਸ੍ਸਾਨਿ, ਅਹੇਸੁਂ ਦਸ ਸਤ੍ਤ ਚਾ’’ਤਿ.

ਤਤ੍ਥਾਤਿ ਜਮ੍ਬੁਦੀਪੇ. ਪਣ੍ਡੁਕਸ੍ਸਾਤਿ ਪਣ੍ਡੁਕਾਭਯਸ੍ਸ. ਭਵਤਿ ਹਿ ਏਕਦੇਸੇਨਪਿ ਵੋਹਾਰੋ ‘‘ਦੇਵਦਤ੍ਤੋ ਦਤ੍ਤੋ’’ਤਿ ਯਥਾ. ਸਤ੍ਤਰਸ ਵਸ੍ਸਾਨਿ ਪਰਿਪੂਰਿਂਸੂਤਿ ਅਨਭਿਸਿਤ੍ਤਸ੍ਸੇਵ ਪਰਿਪੂਰਿਂਸੁ. ਏਤ੍ਥ ਚ ਕਾਲ਼ਾਸੋਕਸ੍ਸ ਸੋਲ਼ਸਮਵਸ੍ਸਂ ਠਪੇਤ੍ਵਾ ਪਨ੍ਨਰਸ ਵਸ੍ਸਾਨਿ ਹੇਟ੍ਠਾ ਸੁਸੁਨਾਗਸ੍ਸ ਸਤ੍ਤਰਸਮਅਟ੍ਠਾਰਸਮਵਸ੍ਸਾਨਿ ਚ ਦ੍ਵੇ ਗਹੇਤ੍ਵਾ ਸਤ੍ਤਰਸ ਵਸ੍ਸਾਨਿ ਗਣਿਤਬ੍ਬਾਨਿ. ਤਾਨਿ ਹੇਟ੍ਠਾ ਏਕੇਨ ਵਸ੍ਸੇਨ ਸਹ ਅਟ੍ਠਾਰਸ ਹੋਨ੍ਤੀਤਿ ਤਾਨਿ ਰਾਜਸੁਞ੍ਞਾਨਿ ਸਤ੍ਤਰਸ ਵਸ੍ਸਾਨਿ ਹੇਟ੍ਠਾ ਵਿਜਯਪਣ੍ਡੁਵਾਸੁਦੇਵਰਾਜੂਨਮਨ੍ਤਰੇ ਅਰਾਜਿਕੇਨ ਏਕੇਨ ਵਸ੍ਸੇਨ ਸਦ੍ਧਿਂ ਅਟ੍ਠਾਰਸ ਰਾਜਸੁਞ੍ਞਵਸ੍ਸਾਨਿ ਨਾਮ ਹੋਨ੍ਤਿ.

ਚਨ੍ਦਗੁਤ੍ਤਸ੍ਸ ਚੁਦ੍ਦਸਮੇ ਵਸ੍ਸੇ ਇਧ ਪਣ੍ਡੁਕਾਭਯੋ ਕਾਲਮਕਾਸੀਤਿ ਚਨ੍ਦਗੁਤ੍ਤਸ੍ਸ ਚੁਦ੍ਦਸਮੇ ਵਸ੍ਸੇ ਇਮਸ੍ਮਿਂ ਤਮ੍ਬਪਣ੍ਣਿਦੀਪੇ ਪਣ੍ਡੁਕਾਭਯੋ ਨਾਮ ਰਾਜਾ ਸਤ੍ਤਤਿ ਵਸ੍ਸਾਨਿ ਰਜ੍ਜਮਨੁਸਾਸਿਤ੍ਵਾ ਕਾਲਮਕਾਸਿ. ਤਥਾ ਹਿ ਸੁਸੁਨਾਗਸ੍ਸ ਪੁਤ੍ਤੋ ਕਾਲ਼ਾਸੋਕੋ ਅਟ੍ਠਵੀਸਤਿ ਵਸ੍ਸਾਨਿ ਰਜ੍ਜਂ ਕਾਰੇਸਿ. ਤਤੋ ਤਸ੍ਸ ਪੁਤ੍ਤਾ ਦਸ ਭਾਤੁਕਾ ਦ੍ਵੇਵੀਸਤਿ ਵਸ੍ਸਾਨਿ ਰਜ੍ਜਂ ਕਾਰੇਸੁਂ, ਤੇਸਂ ਪਚ੍ਛਾ ਨਵ ਨਨ੍ਦਾ ਦ੍ਵੇਵੀਸਤਿ, ਚਨ੍ਦਗੁਤ੍ਤੋ ਚਤੁਵੀਸਤਿ ਵਸ੍ਸਾਨਿ ਰਜ੍ਜਂ ਕਾਰੇਸਿ. ਤਤ੍ਥ ਕਾਲ਼ਾਸੋਕਸ੍ਸ ਅਟ੍ਠਵੀਸਤਿਵਸ੍ਸੇਸੁ ਪਨ੍ਨਰਸ ਵਸ੍ਸਾਨਿ ਹੇਟ੍ਠਾ ਗਹਿਤਾਨੀਤਿ ਤਾਨਿ ਠਪੇਤ੍ਵਾ ਸੇਸਾਨਿ ਤੇਰਸ ਵਸ੍ਸਾਨਿ, ਦਸਭਾਤੁਕਾਨਂ ਦ੍ਵੇਵੀਸਤਿ, ਤਥਾ ਨਵਨਨ੍ਦਾਨਂ ਦ੍ਵੇਵੀਸਤਿ, ਚਨ੍ਦਗੁਤ੍ਤਸ੍ਸ ਚੁਦ੍ਦਸਮਵਸ੍ਸਂ ਠਪੇਤ੍ਵਾ ਤੇਰਸ ਵਸ੍ਸਾਨੀਤਿ ਪਣ੍ਡੁਕਾਭਯਸ੍ਸ ਸਤ੍ਤਤਿ ਵਸ੍ਸਾਨਿ ਪਰਿਪੂਰਿਂਸੁ. ਤਥਾ ਚ ਵੁਤ੍ਤਂ –

‘‘ਪਣ੍ਡੁਕਾਭਯਨਾਮਸ੍ਸ, ਰਞ੍ਞੋ ਵਸ੍ਸਾਨਿ ਸਤ੍ਤਤੀ’’ਤਿ;

ਤਤ੍ਥ ਅਸੋਕਧਮ੍ਮਰਾਜਸ੍ਸ ਸਤ੍ਤਰਸਮੇ ਵਸ੍ਸੇ ਇਧ ਮੁਟਸਿਵਰਾਜਾ ਕਾਲਮਕਾਸੀਤਿ ਤਸ੍ਮਿਂ ਜਮ੍ਬੁਦੀਪੇ ਅਸੋਕਧਮ੍ਮਰਾਜਸ੍ਸ ਸਤ੍ਤਰਸਮੇ ਵਸ੍ਸੇ ਇਧ ਮੁਟਸਿਵੋ ਨਾਮ ਰਾਜਾ ਸਟ੍ਠਿ ਵਸ੍ਸਾਨਿ ਰਜ੍ਜਮਨੁਸਾਸਿਤ੍ਵਾ ਕਾਲਮਕਾਸਿ. ਤਥਾ ਹਿ ਚਨ੍ਦਗੁਤ੍ਤਸ੍ਸ ਪੁਤ੍ਤੋ ਬਿਨ੍ਦੁਸਾਰੋ ਅਟ੍ਠਵੀਸਤਿ ਵਸ੍ਸਾਨਿ ਰਜ੍ਜਂ ਕਾਰੇਸਿ, ਤਤੋ ਤਸ੍ਸ ਪੁਤ੍ਤੋ ਅਸੋਕਧਮ੍ਮਰਾਜਾ ਰਜ੍ਜਂ ਪਾਪੁਣਿ, ਤਸ੍ਮਾ ਚਨ੍ਦਗੁਤ੍ਤਸ੍ਸ ਹੇਟ੍ਠਾ ਵੁਤ੍ਤੇਸੁ ਚਤੁਵੀਸਤਿਵਸ੍ਸੇਸੁ ਤੇਰਸ ਵਸ੍ਸਾਨਿ ਗਹਿਤਾਨੀਤਿ ਤਾਨਿ ਠਪੇਤ੍ਵਾ ਸੇਸਾਨਿ ਏਕਾਦਸ ਵਸ੍ਸਾਨਿ, ਬਿਨ੍ਦੁਸਾਰਸ੍ਸ ਅਟ੍ਠਵੀਸਤਿ ਵਸ੍ਸਾਨਿ, ਅਸੋਕਸ੍ਸ ਅਨਭਿਸਿਤ੍ਤਸ੍ਸ ਚਤ੍ਤਾਰਿ ਵਸ੍ਸਾਨਿ, ਅਭਿਸਿਤ੍ਤਸ੍ਸ ਸਤ੍ਤਰਸ ਵਸ੍ਸਾਨੀਤਿ ਏਵਂ ਸਟ੍ਠਿ ਵਸ੍ਸਾਨਿ ਇਧ ਮੁਟਸਿਵਸ੍ਸ ਪਰਿਪੂਰਿਂਸੁ. ਤਥਾ ਚ ਵੁਤ੍ਤਂ –

‘‘ਮੁਟਸਿਵੋ ਸਟ੍ਠਿ ਵਸ੍ਸਾਨਿ, ਲਙ੍ਕਾਰਜ੍ਜਮਕਾਰਯੀ’’ਤਿ;

ਦੇਵਾਨਂਪਿਯਤਿਸ੍ਸੋ ਰਜ੍ਜਂ ਪਾਪੁਣੀਤਿ ਅਸੋਕਧਮ੍ਮਰਾਜਸ੍ਸ ਅਟ੍ਠਾਰਸਮੇ ਵਸ੍ਸੇ ਪਾਪੁਣਿ. ਇਦਾਨਿ ਪਰਿਨਿਬ੍ਬੁਤੇ ਭਗਵਤਿ ਅਜਾਤਸਤ੍ਤੁਆਦੀਨਂ ਵਸ੍ਸਗਣਨਾਵਸੇਨ ਪਰਿਨਿਬ੍ਬਾਨਤੋ ਦ੍ਵਿਨ੍ਨਂ ਵਸ੍ਸਸਤਾਨਂ ਉਪਰਿ ਛਤ੍ਤਿਂਸਤਿ ਵਸ੍ਸਾਨਿ ਏਕਤੋ ਗਣੇਤ੍ਵਾ ਦਸ੍ਸੇਨ੍ਤੋ ਆਹ ‘‘ਪਰਿਨਿਬ੍ਬੁਤੇ ਚ ਸਮ੍ਮਾਸਮ੍ਬੁਦ੍ਧੇ’’ਤਿਆਦਿ. ਤਤ੍ਥ ਅਜਾਤਸਤ੍ਤੁਸ੍ਸ ਚਤੁਵੀਸਤੀਤਿ ਪਰਿਨਿਬ੍ਬਾਨਵਸ੍ਸਸਙ੍ਖਾਤਂ ਅਟ੍ਠਮਵਸ੍ਸਂ ਮੁਞ੍ਚਿਤ੍ਵਾ ਵੁਤ੍ਤਂ. ਅਸੋਕਸ੍ਸ ਪੁਤ੍ਤਕਾ ਦਸ ਭਾਤੁਕਰਾਜਾਨੋਤਿ ਕਾਲ਼ਾਸੋਕਸ੍ਸ ਪੁਤ੍ਤਾ ਭਦ੍ਦਸੇਨੋ ਕੋਰਣ੍ਡਵਣ੍ਣੋ ਮਙ੍ਕੁਰੋ ਸਬ੍ਬਞ੍ਜਹੋ ਜਾਲਿਕੋ ਉਭਕੋ ਸਞ੍ਚਯੋ ਕੋਰਬ੍ਯੋ ਨਨ੍ਦਿਵਡ੍ਢਨੋ ਪਞ੍ਚਮਕੋਤਿ ਇਮੇ ਦਸ ਭਾਤੁਕਰਾਜਾਨੋਤਿ ਵੇਦਿਤਬ੍ਬਾ. ਉਗ੍ਗਸੇਨਨਨ੍ਦੋ ਪਣ੍ਡੁਕਨਨ੍ਦੋ ਪਣ੍ਡੁਗਤਿਨਨ੍ਦੋ ਭੂਤਪਾਲਨਨ੍ਦੋ ਰਟ੍ਠਪਾਲਨਨ੍ਦੋ ਗੋਵਿਸਾਣਕਨਨ੍ਦੋ ਸਵਿਦ੍ਧਕਨਨ੍ਦੋ ਕੇਵਟ੍ਟਕਨਨ੍ਦੋ ਧਨਨਨ੍ਦੋਤਿ ਇਮੇ ਨਵ ਨਨ੍ਦਾਤਿ ਵੇਦਿਤਬ੍ਬਾ. ਏਤੇਨ ਰਾਜਵਂਸਾਨੁਸਾਰੇਨਾਤਿ ਏਤੇਨ ਜਮ੍ਬੁਦੀਪਵਾਸਿਰਾਜੂਨਂ ਵਂਸਾਨੁਸਾਰੇਨ ਵੇਦਿਤਬ੍ਬਮੇਤਨ੍ਤਿ ਅਤ੍ਥੋ.

ਤਮ੍ਬਪਣ੍ਣਿਦੀਪਵਾਸੀਨਮ੍ਪਿ ਪੁਨ ਰਾਜੂਨਂ ਵਸੇਨ ਏਵਂ ਗਣਨਾ ਵੇਦਿਤਬ੍ਬਾ – ਸਮ੍ਮਾਸਮ੍ਬੁਦ੍ਧਸ੍ਸ ਪਰਿਨਿਬ੍ਬਾਨਵਸ੍ਸਂ ਇਧ ਵਿਜਯਸ੍ਸ ਪਠਮਂ ਵਸ੍ਸਨ੍ਤਿ ਕਤ੍ਵਾ ਤਂ ਅਪਨੇਤ੍ਵਾ ਪਰਿਨਿਬ੍ਬਾਨਵਸ੍ਸਤੋ ਉਦ੍ਧਂ ਵਿਜਯਸ੍ਸ ਸਤ੍ਤਤਿਂਸ ਵਸ੍ਸਾਨਿ, ਤਤੋ ਅਰਾਜਿਕਮੇਕਵਸ੍ਸਂ, ਪਣ੍ਡੁਵਾਸੁਦੇਵਸ੍ਸ ਤਿਂਸ ਵਸ੍ਸਾਨਿ, ਅਭਯਸ੍ਸ ਵੀਸਤਿ ਵਸ੍ਸਾਨਿ, ਪਣ੍ਡੁਕਾਭਯਸ੍ਸ ਅਭਿਸੇਕਤੋ ਪੁਬ੍ਬੇ ਸਤ੍ਤਰਸ ਵਸ੍ਸਾਨਿ, ਅਭਿਸਿਤ੍ਤਸ੍ਸ ਸਤ੍ਤਤਿ ਵਸ੍ਸਾਨਿ, ਮੁਟਸਿਵਸ੍ਸ ਸਟ੍ਠਿ ਵਸ੍ਸਾਨਿ, ਦੇਵਾਨਂਪਿਯਤਿਸ੍ਸਸ੍ਸ ਪਠਮਂ ਵਸ੍ਸਨ੍ਤਿ ਏਵਂ ਪਰਿਨਿਬ੍ਬਾਨਤੋ ਦ੍ਵਿਨ੍ਨਂ ਵਸ੍ਸਸਤਾਨਂ ਉਪਰਿ ਛਤ੍ਤਿਂਸ ਵਸ੍ਸਾਨਿ ਵੇਦਿਤਬ੍ਬਾਨਿ.

ਜੇਟ੍ਠਮਾਸਸ੍ਸ ਪੁਣ੍ਣਮਿਯਂ ਜੇਟ੍ਠਨਕ੍ਖਤ੍ਤਂ ਮੂਲਨਕ੍ਖਤ੍ਤਂ ਵਾ ਹੋਤੀਤਿ ਆਹ ‘‘ਜੇਟ੍ਠਮੂਲਨਕ੍ਖਤ੍ਤਂ ਨਾਮ ਹੋਤੀ’’ਤਿ. ਤਸ੍ਮਿਂ ਪਨ ਨਕ੍ਖਤ੍ਤੇ ਕਤ੍ਤਬ੍ਬਛਣਮ੍ਪਿ ਤਨ੍ਨਿਸ੍ਸਯਤ੍ਤਾ ਤਮੇਵ ਨਾਮਂ ਲਭਤੀਤਿ ਵੇਦਿਤਬ੍ਬਂ. ਮਿਗਵਨ੍ਤਿ ਮਿਗਾਨਂ ਵਾਨਨਤੋ ਹੇਸਨਤੋ ਬਾਧਨਤੋ ਮਿਗਵਨ੍ਤਿ ਲਦ੍ਧਸਮਞ੍ਞਂ ਮਿਗਵਂ. ਰੋਹਿਤਮਿਗਰੂਪਨ੍ਤਿ ਗੋਕਣ੍ਣਮਿਗਵੇਸਂ. ਜਿਯਨ੍ਤਿ ਧਨੁਜਿਯਂ. ਅਨੁਬਨ੍ਧਨ੍ਤੋਤਿ ਪਦਸਾ ਅਨੁਧਾਵਨ੍ਤੋ. ਮਮਂਯੇਵ ਰਾਜਾ ਪਸ੍ਸਤੂਤਿ ਏਤ੍ਥ ‘‘ਅਮ੍ਹੇਸੁ ਬਹੂਸੁ ਦਿਟ੍ਠੇਸੁ ਰਾਜਾ ਅਤਿਵਿਯ ਭਾਯਿਸ੍ਸਤੀ’’ਤਿ ਇਮਿਨਾ ਕਾਰਣੇਨ ਅਤ੍ਤਾਨਮੇਵ ਦਸ੍ਸੇਤੁਂ ‘‘ਮਮਂਯੇਵ ਪਸ੍ਸਤੂ’’ਤਿ ਅਧਿਟ੍ਠਾਸੀਤਿ ਵੇਦਿਤਬ੍ਬਂ. ‘‘ਚਿਨ੍ਤੇਸੀ’’ਤਿ ਵਤ੍ਵਾ ਤਸ੍ਸ ਚਿਨ੍ਤਨਾਕਾਰਂ ਦਸ੍ਸੇਨ੍ਤੋ ਆਹ ‘‘ਇਮਸ੍ਮਿਂ ਦੀਪੇ ਜਾਤੋ’’ਤਿਆਦਿ. ਥੇਰੋ ਤਸ੍ਸ ਪਰਿਵਿਤਕ੍ਕਂ ਜਾਨਿਤ੍ਵਾ ਅਤ੍ਤਨੋ ਸਭਾਵਂ ਕਥੇਤ੍ਵਾ ਤਂ ਅਸ੍ਸਾਸੇਤੁਕਾਮੋ ‘‘ਸਮਣਾ ਮਯਂ ਮਹਾਰਾਜਾ’’ਤਿਆਦਿਮਾਹ. ਮਹਾਰਾਜ ਮਯਂ ਸਮਣਾ ਨਾਮ, ਤ੍ਵਂ ਪਰਿਵਿਤਕ੍ਕਂ ਮਾ ਅਕਾਸੀਤਿ ਵੁਤ੍ਤਂ ਹੋਤਿ. ਤਵੇਵ ਅਨੁਕਮ੍ਪਾਯਾਤਿ ਤਵ ਅਨੁਕਮ੍ਪਤ੍ਥਾਯ ਏਵ ਆਗਤਾ, ਨ ਵਿਮੁਖਭਾਵਤ੍ਥਾਯਾਤਿ ਅਧਿਪ੍ਪਾਯੋ. ‘‘ਇਮੇ ਸਮਣਾ ਨਾਮਾ’’ਤਿ ਅਜਾਨਨ੍ਤਸ੍ਸ ‘‘ਸਮਣਾ ਮਯਂ, ਮਹਾਰਾਜਾ’’ਤਿ ਕਸ੍ਮਾ ਥੇਰੋ ਆਹਾਤਿ ਚੇ? ਅਸੋਕਧਮ੍ਮਰਾਜੇਨ ਪੇਸਿਤਸਾਸਨੇਨੇਵ ਪੁਬ੍ਬੇ ਗਹਿਤਸਮਣਸਞ੍ਞਂ ਸਾਰੇਤੁਂ ਏਵਮਾਹਾਤਿ. ਇਮਮਤ੍ਥਂ ਵਿਭਾਵੇਤੁਂ ‘‘ਤੇਨ ਚ ਸਮਯੇਨਾ’’ਤਿਆਦਿ ਵੁਤ੍ਤਂ.

ਅਦਿਟ੍ਠਾ ਹੁਤ੍ਵਾ ਸਹਾਯਕਾਤਿ ਅਦਿਟ੍ਠਸਹਾਯਕਾ, ਅਞ੍ਞਮਞ੍ਞਂ ਅਦਿਸ੍ਵਾਵ ਸਹਾਯਕਭਾਵਂ ਉਪਗਤਾਤਿ ਵੁਤ੍ਤਂ ਹੋਤਿ. ਛਾਤਪਬ੍ਬਤਪਾਦੇਤਿ ਛਾਤਵਾਹਸ੍ਸ ਨਾਮ ਪਬ੍ਬਤਸ੍ਸ ਪਾਦੇ. ਤਂ ਕਿਰ ਪਬ੍ਬਤਂ ਅਨੁਰਾਧਪੁਰਾ ਪੁਬ੍ਬਦਕ੍ਖਿਣਦਿਸਾਭਾਗੇ ਅਤਿਰੇਕਯੋਜਨਦ੍ਵਯਮਤ੍ਥਕੇ ਤਿਟ੍ਠਤਿ. ਤਮ੍ਹਿ ਠਾਨੇ ਪਚ੍ਛਾ ਸਦ੍ਧਾਤਿਸ੍ਸੋ ਨਾਮ ਮਹਾਰਾਜਾ ਵਿਹਾਰਂ ਕਾਰਾਪੇਸਿ, ਤਂ ‘‘ਛਾਤਵਿਹਾਰ’’ਨ੍ਤਿ ਵੋਹਰਿਂਸੁ. ‘‘ਰਥਯਟ੍ਠਿਪ੍ਪਮਾਣਾਤਿ ਆਯਾਮਤੋ ਚ ਆਵਟ੍ਟਤੋ ਚ ਰਥਪਤੋਦੇਨ ਸਮਪ੍ਪਮਾਣਾ’’ਤਿ ਤੀਸੁਪਿ ਗਣ੍ਠਿਪਦੇਸੁ ਵੁਤ੍ਤਂ. ਮਹਾਵਂਸੇਪਿ ਵੁਤ੍ਤਂ –

‘‘ਛਾਤਪਬ੍ਬਤਪਾਦਮ੍ਹਿ, ਤਿਸ੍ਸੋ ਚ ਵੇਲ਼ੁਯਟ੍ਠਿਯੋ;

ਜਾਤਾ ਰਥਪਤੋਦੇਨ, ਸਮਾਨਾ ਪਰਿਮਾਣਤੋ’’ਤਿ.

ਗਣ੍ਠਿਪਦੇ ਪਨ ‘‘ਰਥਯਟ੍ਠਿਪ੍ਪਮਾਣਾਤਿ ਰਥਸ੍ਸ ਧਜਯਟ੍ਠਿਪ੍ਪਮਾਣਾ’’ਤਿ ਵੁਤ੍ਤਂ. ਉਪ੍ਪਜ੍ਜਿਂਸੂਤਿ ਤਸ੍ਸ ਅਭਿਸੇਕਸਮਕਾਲਮੇਵ ਉਪ੍ਪਜ੍ਜਿਂਸੁ. ਏਵਮੁਤ੍ਤਰਿਪਿ ਵਕ੍ਖਮਾਨਾਨਂ ਅਚ੍ਛਰਿਯਾਨਂ ਪਾਤੁਭਾਵੋ ਵੇਦਿਤਬ੍ਬੋ. ਤਥਾ ਚ ਵੁਤ੍ਤਂ ਮਹਾਵਂਸੇ –

‘‘ਦੇਵਾਨਂਪਿਯਤਿਸ੍ਸੋ ਸੋ, ਰਾਜਾਸਿ ਪਿਤੁਅਚ੍ਚਯੇ;

ਤਸ੍ਸਾਭਿਸੇਕੇਨ ਸਮਂ, ਬਹੂਨਚ੍ਛਰਿਯਾਨਹੂ’’ਤਿ.

ਏਕਾ ਲਤਾ ਯਟ੍ਠਿ ਨਾਮਾਤਿ ਕਞ੍ਚਨਲਤਾਯ ਪਟਿਮਣ੍ਡਿਤਤ੍ਤਾ ਏਵਂਲਦ੍ਧਨਾਮਾ ਏਕਾ ਯਟ੍ਠਿ ਅਹੋਸਿ. ਤਂ ਅਲਙ੍ਕਰਿਤ੍ਵਾ ਉਪ੍ਪਨ੍ਨਲਤਾਤਿ ਤਂ ਰਜਤਵਣ੍ਣਂ ਯਟ੍ਠਿਂ ਅਲਙ੍ਕਰਿਤ੍ਵਾ ਤਤ੍ਥੇਵ ਚਿਤ੍ਤਕਮ੍ਮਕਤਾ ਵਿਯ ਉਪ੍ਪਨ੍ਨਲਤਾ. ਖਾਯਤੀਤਿ ਦਿਸ੍ਸਤਿ. ਕਿਞ੍ਜਕ੍ਖਾਨੀਤਿ ਕੇਸਰਾਨਿ. ਏਤਾਨਿ ਚ ਪੁਪ੍ਫਯਟ੍ਠਿਯਂ ਨੀਲਪੁਪ੍ਫਾਦੀਨਿ ਸਕੁਣਯਟ੍ਠਿਯਞ੍ਚ ਨਾਨਪ੍ਪਕਾਰਾ ਮਿਗਪਕ੍ਖਿਨੋ ਤਤ੍ਥੇਵ ਚਿਤ੍ਤਕਮ੍ਮਕਤਾ ਵਿਯ ਪਞ੍ਞਾਯਨ੍ਤੀਤਿ ਦਟ੍ਠਬ੍ਬਂ. ਸੇਤਾ ਰਜਤਯਟ੍ਠੀਵਾਤਿ ਰਜਤਮਯਯਟ੍ਠਿ ਵਿਯ ਏਕਾ ਯਟ੍ਠਿ ਸੇਤਵਣ੍ਣਾਤਿ ਅਤ੍ਥੋ. ਲਤਾਤਿ ਤਤ੍ਥੇਵ ਚਿਤ੍ਤਕਮ੍ਮਕਤਾ ਵਿਯ ਦਿਸ੍ਸਮਾਨਲਤਾ. ਨੀਲਾਦਿ ਯਾਦਿਸਂ ਪੁਪ੍ਫਨ੍ਤਿ ਯਾਦਿਸਂ ਲੋਕੇ ਨੀਲਾਦਿਪੁਪ੍ਫਂ ਅਤ੍ਥਿ, ਤਾਦਿਸਂ ਪੁਪ੍ਫਯਟ੍ਠਿਮ੍ਹਿ ਖਾਯਤੀਤਿ ਅਤ੍ਥੋ.

ਅਨੇਕਵਿਹਿਤਂ ਰਤਨਂ ਉਪ੍ਪਜ੍ਜੀਤਿ ਅਨੇਕਪ੍ਪਕਾਰਂ ਰਤਨਂ ਸਮੁਦ੍ਦਤੋ ਸਯਮੇਵ ਤੀਰਂ ਆਰੁਹਿਤ੍ਵਾ ਵੇਲਨ੍ਤੇ ਊਮਿਵੇਗਾਭਿਜਾਤਮਰਿਯਾਦਵਟ੍ਟਿ ਵਿਯ ਉਪ੍ਪਜ੍ਜਿ, ਉਟ੍ਠਹਿਤ੍ਵਾ ਅਟ੍ਠਾਸੀਤਿ ਅਤ੍ਥੋ. ਤਮ੍ਬਪਣ੍ਣਿਯਂ ਪਨ ਅਟ੍ਠ ਮੁਤ੍ਤਾ ਉਪ੍ਪਜ੍ਜਿਂਸੂਤਿ ਏਤ੍ਥਾਪਿ ਤਮ੍ਬਪਣ੍ਣਿਯਂ ਸਮੁਦ੍ਦਤੋ ਸਯਮੇਵ ਉਟ੍ਠਹਿਤ੍ਵਾ ਜਾਤਿਤੋ ਅਟ੍ਠ ਮੁਤ੍ਤਾ ਸਮੁਦ੍ਦਤੀਰੇ ਵੁਤ੍ਤਨਯੇਨੇਵ ਠਿਤਾਤਿ ਵੇਦਿਤਬ੍ਬਾ. ਵੁਤ੍ਤਞ੍ਹੇਤਂ ਮਹਾਵਂਸੇ –

‘‘ਲਙ੍ਕਾਦੀਪਮ੍ਹਿ ਸਕਲੇ, ਨਿਧਯੋ ਰਤਨਾਨਿ ਚ;

ਅਨ੍ਤੋਠਿਤਾਨਿ ਉਗ੍ਗਨ੍ਤ੍ਵਾ, ਪਥਵੀਤਲਮਾਰੁਹੁਂ.

‘‘ਲਙ੍ਕਾਦੀਪਸਮੀਪਮ੍ਹਿ, ਭਿਨ੍ਨਨਾਵਾਗਤਾਨਿ ਚ;

ਤਤ੍ਰ ਜਾਤਾਨਿ ਚ ਥਲਂ, ਰਤਨਾਨਿ ਸਮਾਰੁਹੁਂ.

‘‘ਹਯਗਜਾ ਰਥਾਮਲਕਾ, ਵਲਯਙ੍ਗੁਲਿਵੇਠਕਾ;

ਕਕੁਧਫਲਾ ਪਾਕਤਿਕਾ, ਇਚ੍ਚੇਤਾ ਅਟ੍ਠ ਜਾਤਿਤੋ.

‘‘ਮੁਤ੍ਤਾ ਸਮੁਦ੍ਦਾ ਉਗ੍ਗਨ੍ਤ੍ਵਾ, ਤੀਰੇ ਵਟ੍ਟਿ ਵਿਯ ਠਿਤਾ;

ਦੇਵਾਨਂਪਿਯਤਿਸ੍ਸਸ੍ਸ, ਸਬ੍ਬਪੁਞ੍ਞਵਿਜਮ੍ਭਿਤ’’ਨ੍ਤਿ.

ਹਯਮੁਤ੍ਤਾਤਿ ਅਸ੍ਸਰੂਪਸਣ੍ਠਾਨਮੁਤ੍ਤਾ. ਗਜਮੁਤ੍ਤਾਤਿ ਹਤ੍ਥਿਰੂਪਸਣ੍ਠਾਨਾ. ਏਵਂ ਸਬ੍ਬਤ੍ਥ ਤਂਤਂਸਣ੍ਠਾਨਵਸੇਨ ਮੁਤ੍ਤਾਭੇਦੋ ਵੇਦਿਤਬ੍ਬੋ. ਅਙ੍ਗੁਲਿਵੇਠਕਮੁਤ੍ਤਾਤਿ ਅਙ੍ਗੁਲੀਯਕਸਣ੍ਠਾਨਾ, ਮੁਦ੍ਦਿਕਾਸਣ੍ਠਾਨਾਤਿ ਅਤ੍ਥੋ. ਕਕੁਧਫਲਮੁਤ੍ਤਾਤਿ ਕਕੁਧਰੁਕ੍ਖਫਲਾਕਾਰਾ ਬਹੂ ਅਸਾਮੁਦ੍ਦਿਕਾ ਮੁਤ੍ਤਾ. ਰਾਜਕਕੁਧਭਣ੍ਡਾਨੀਤਿ ਰਾਜਾਰਹਉਤ੍ਤਮਭਣ੍ਡਾਨਿ. ਤਾਨਿ ਸਰੂਪੇਨ ਦਸ੍ਸੇਨ੍ਤੋ ਆਹ ‘‘ਛਤ੍ਤਂ ਚਾਮਰ’’ਨ੍ਤਿਆਦਿ. ਅਞ੍ਞਞ੍ਚ ਬਹੁਵਿਧਂ ਪਣ੍ਣਾਕਾਰਂ ਪਹਿਣੀਤਿ ਸਮ੍ਬਨ੍ਧੋ. ਸਙ੍ਖਨ੍ਤਿ ਅਭਿਸੇਕਾਸਿਞ੍ਚਨਕਂ ਸਾਮੁਦ੍ਦਿਕਂ ਦਕ੍ਖਿਣਾਵਟ੍ਟਂ ਸਙ੍ਖਂ. ਅਨੋਤਤ੍ਤੋਦਕਮੇਵ ‘‘ਗਙ੍ਗੋਦਕ’’ਨ੍ਤਿ ਵੁਤ੍ਤਂ. ਵਡ੍ਢਮਾਨਨ੍ਤਿ ਅਲਙ੍ਕਾਰਚੁਣ੍ਣਂ. ‘‘ਨਹਾਨਚੁਣ੍ਣ’’ਨ੍ਤਿ ਕੇਚਿ. ਵਟਂਸਕਨ੍ਤਿ ਕਣ੍ਣਪਿਲ਼ਨ੍ਧਨਵਟਂਸਕਨ੍ਤਿ ਵੁਤ੍ਤਂ ਹੋਤਿ. ‘‘ਵਟਂਸਕਂ ਕਣ੍ਣਚੂਲ਼ਿਕਟ੍ਠਾਨੇ ਓਲਮ੍ਬਕ’’ਨ੍ਤਿਪਿ ਵਦਨ੍ਤਿ. ਭਿਙ੍ਗਾਰਨ੍ਤਿ ਸੁਵਣ੍ਣਮਯਂ ਮਹਾਭਿਙ੍ਗਾਰਂ. ‘‘ਮਕਰਮੁਖਸਣ੍ਠਾਨਾ ਬਲਿਕਮ੍ਮਾਦਿਕਰਣਤ੍ਥਂ ਕਤਾ ਭਾਜਨਵਿਕਤੀ’’ਤਿਪਿ ਵਦਨ੍ਤਿ. ਨਨ੍ਦਿਯਾਵਟ੍ਟਨ੍ਤਿ ਕਾਕਪਦਸਣ੍ਠਾਨਾ ਮਙ੍ਗਲਤ੍ਥਂ ਕਤਾ ਸੁਵਣ੍ਣਭਾਜਨਵਿਕਤਿ. ਕਞ੍ਞਨ੍ਤਿ ਖਤ੍ਤਿਯਕੁਮਾਰਿਂ. ਅਧੋਵਿਮਂ ਦੁਸ੍ਸਯੁਗਨ੍ਤਿ ਕਿਲਿਟ੍ਠੇ ਜਾਤੇ ਅਗ੍ਗਿਮ੍ਹਿ ਪਕ੍ਖਿਤ੍ਤਮਤ੍ਤੇ ਪਰਿਸੁਦ੍ਧਭਾਵਮੁਪਗਚ੍ਛਨ੍ਤਂ ਅਧੋਵਿਮਂ ਦੁਸ੍ਸਯੁਗਂ. ਹਤ੍ਥਪੁਞ੍ਛਨਨ੍ਤਿ ਪੀਤਵਣ੍ਣਂ ਮਹਗ੍ਘਂ ਹਤ੍ਥਪੁਞ੍ਛਨਪਟਂ. ਹਰਿਚਨ੍ਦਨਨ੍ਤਿ ਹਰਿਵਣ੍ਣਚਨ੍ਦਨਂ, ਸੁਵਣ੍ਣਵਣ੍ਣਚਨ੍ਦਨਨ੍ਤਿ ਅਤ੍ਥੋ. ਲੋਹਿਤਚਨ੍ਦਨਂ ਵਾ, ਗੋਸਿਤਚਨ੍ਦਨਨ੍ਤਿ ਅਤ੍ਥੋ. ਤਂ ਕਿਰ ਉਦ੍ਧਨੇ ਕੁਥਿਤਤੇਲਮ੍ਹਿ ਪਕ੍ਖਿਤ੍ਤਮਤ੍ਤਂ ਸਕਲਮ੍ਪਿ ਤੇਲਂ ਅਗ੍ਗਿਞ੍ਚ ਨਿਬ੍ਬਾਪਨਸਮਤ੍ਥਂ ਚਨ੍ਦਨਂ. ਤੇਨੇਵ ‘‘ਗੋਸਿਤਚਨ੍ਦਨ’’ਨ੍ਤਿ ਵੁਚ੍ਚਤਿ. ਗੋਸਦ੍ਦੇਨ ਹਿ ਜਲਂ ਵੁਚ੍ਚਤਿ, ਤਂ ਵਿਯ ਸਿਤਂ ਚਨ੍ਦਨਂ ਗੋਸਿਤਚਨ੍ਦਨਂ. ਨਾਗਭਵਨਸਮ੍ਭਵਂ ਅਰੁਣਵਣ੍ਣਮਤ੍ਤਿਕਂ. ਹਰੀਤਕਂ ਆਮਲਕਨ੍ਤਿ ਅਗਦਹਰੀਤਕਂ ਅਗਦਾਮਲਕਂ. ਤਂ ਖਿਪ੍ਪਮੇਵ ਸਰੀਰਮਲਸੋਧਨਾਦਿਕਰਣਸਮਤ੍ਥਂ ਹੋਤਿ.

ਉਣ੍ਹੀਸਨ੍ਤਿ ਉਣ੍ਹੀਸਪਟ੍ਟਂ. ਵੇਠਨਨ੍ਤਿ ਸੀਸਵੇਠਨਂ. ਸਾਰਪਾਮਙ੍ਗਨ੍ਤਿ ਉਤ੍ਤਮਂ ਰਤਨਪਾਮਙ੍ਗਸੁਤ੍ਤਂ. ਵਤ੍ਥਕੋਟਿਕਨ੍ਤਿ ਵਤ੍ਥਯੁਗਮੇਵ. ਨਾਗਮਾਹਟਨ੍ਤਿ ਨਾਗੇਹਿ ਆਹਟਂ. ਮ-ਕਾਰੋ ਪਦਸਨ੍ਧਿਕਰੋ. ਅਮਤੋਸਧਨ੍ਤਿ ਏਵਂਨਾਮਿਕਾ ਗੁਲ਼ਿਕਜਾਤਿ, ਅਮਤਸਦਿਸਕਿਚ੍ਚਤ੍ਤਾ ਏਵਂ ਵੁਚ੍ਚਤਿ. ਤਂ ਕਿਰ ਪਰਿਪਨ੍ਥਂ ਵਿਧਮੇਤ੍ਵਾ ਸਬ੍ਬਤ੍ਥ ਸਾਧੇਨ੍ਤੇਹਿ ਅਗਦੋਸਧਸਮ੍ਭਾਰੇਹਿ ਯੋਜੇਤ੍ਵਾ ਵਟ੍ਟੇਤ੍ਵਾ ਕਤਂ ਗੁਲ਼ਿਕਂ. ਤਂ ਪਨ ਰਾਜੂਨਂ ਮੁਖਸੋਧਨਨਹਾਨਪਰਿਯੋਸਾਨੇ ਮਹਤਾ ਪਰਿਹਾਰੇਨ ਉਪਨੇਨ੍ਤਿ. ਤੇਨ ਤੇ ਅਙ੍ਗਰਾਗਂ ਨਾਮ ਕਰੋਨ੍ਤਿ, ਕਰੋਨ੍ਤਾ ਚ ਯਥਾਰਹਂ ਦ੍ਵੀਹਿ ਤੀਹਿ ਅਗਦੋਸਧਰਙ੍ਗਤਿਲਕਾਹਿ ਨਲਾਟਕਅਂਸਕੂਟਉਰਮਜ੍ਝਸਙ੍ਖਾਤਂ ਅਙ੍ਗਂ ਸਜ੍ਜੇਤ੍ਵਾ ਅਙ੍ਗਰਾਗਂ ਕਰੋਨ੍ਤੀਤਿ ਵੇਦਿਤਬ੍ਬਂ. ਸਾ ਪਨ ਗੁਲ਼ਿਕਾ ਅਹਿਵਿਚ੍ਛਿਕਾਦੀਨਮ੍ਪਿ ਵਿਸਂ ਹਨਤਿ, ਤੇਨਪਿ ਤਂ ਵੁਚ੍ਚਤਿ ‘‘ਅਮਤੋਸਧ’’ਨ੍ਤਿ.

ਅਹਂ ਬੁਦ੍ਧਞ੍ਚਾਤਿਆਦੀਸੁ ਸਬ੍ਬਧਮ੍ਮੇ ਯਾਥਾਵਤੋ ਅਬੁਜ੍ਝਿ ਪਟਿਬੁਜ੍ਝੀਤਿ ਬੁਦ੍ਧੋਤਿ ਸਙ੍ਖ੍ਯਂ ਗਤਂ ਸਮ੍ਮਾਸਮ੍ਬੁਦ੍ਧਞ੍ਚ, ਅਧਿਗਤਮਗ੍ਗੇ ਸਚ੍ਛਿਕਤਨਿਰੋਧੇ ਯਥਾਨੁਸਿਟ੍ਠਂ ਪਟਿਪਜ੍ਜਮਾਨੇ ਚ ਅਪਾਯੇਸੁ ਅਪਤਮਾਨੇ ਧਾਰੇਤੀਤਿ ਧਮ੍ਮੋਤਿ ਸਙ੍ਖ੍ਯਂ ਗਤਂ ਪਰਿਯਤ੍ਤਿਯਾ ਸਦ੍ਧਿਂ ਨਵ ਲੋਕੁਤ੍ਤਰਧਮ੍ਮਞ੍ਚ, ਦਿਟ੍ਠਿਸੀਲਸਾਮਞ੍ਞੇਨ ਸਂਹਤਤ੍ਤਾ ਸਙ੍ਘੋਤਿ ਸਙ੍ਖ੍ਯਂ ਗਤਂ ਅਰਿਯਸਾਵਕਸਙ੍ਘਞ੍ਚ ਅਹਂ ਸਰਣਂ ਗਤੋ ਪਰਾਯਣਨ੍ਤਿ ਉਪਗਤੋ, ਭਜਿਂ ਸੇਵਿਨ੍ਤਿ ਅਤ੍ਥੋ. ਅਥ ਵਾ ਹਿਂਸਤਿ ਤਪ੍ਪਸਾਦਤਗ੍ਗਰੁਕਤਾਹਿ ਵਿਹਤਕਿਲੇਸੇਨ ਤਪ੍ਪਰਾਯਣਤਾਕਾਰਪ੍ਪਵਤ੍ਤੇਨ ਚਿਤ੍ਤੁਪ੍ਪਾਦੇਨ ਸਰਣਗਤਾਨਂ ਤੇਨੇਵ ਸਰਣਗਮਨੇਨ ਭਯਂ ਸਨ੍ਤਾਸਂ ਦੁਕ੍ਖਂ ਦੁਗ੍ਗਤਿਂ ਪਰਿਕਿਲੇਸਂ ਹਨਤਿ ਵਿਨਾਸੇਤੀਤਿ ਸਰਣਂ, ਰਤਨਤ੍ਤਯਸ੍ਸੇਤਂ ਅਧਿਵਚਨਂ. ਅਪਿਚ ਸਮ੍ਮਾਸਮ੍ਬੁਦ੍ਧੋ ਹਿਤੇ ਪਵਤ੍ਤਨੇਨ ਅਹਿਤਾ ਚ ਨਿਵਤ੍ਤਨੇਨ ਸਤ੍ਤਾਨਂ ਭਯਂ ਹਿਂਸਤੀਤਿ ਸਰਣਨ੍ਤਿ ਵੁਚ੍ਚਤਿ. ਧਮ੍ਮੋਪਿ ਭਵਕਨ੍ਤਾਰਾ ਉਤ੍ਤਾਰਣੇਨ ਅਸ੍ਸਾਸਦਾਨੇਨ ਚ ਸਤ੍ਤਾਨਂ ਭਯਂ ਹਿਂਸਤੀਤਿ ਸਰਣਨ੍ਤਿ ਵੁਚ੍ਚਤਿ. ਸਙ੍ਘੋਪਿ ਅਪ੍ਪਕਾਨਮ੍ਪਿ ਕਾਰਾਨਂ ਵਿਪੁਲਫਲਪਟਿਲਾਭਕਰਣੇਨ ਸਤ੍ਤਾਨਂ ਭਯਂ ਹਿਂਸਤੀਤਿ ਸਰਣਨ੍ਤਿ ਵੁਚ੍ਚਤਿ. ਇਮਿਨਾ ਅਤ੍ਥੇਨ ਸਰਣਭੂਤਂ ਰਤਨਤ੍ਤਯਂ ਤੇਨੇਵ ਕਾਰਣੇਨ ਸਰਣਨ੍ਤਿ ਗਤੋ ਅਵਗਤੋ, ਜਾਨਿਨ੍ਤਿ ਅਤ੍ਥੋ. ਉਪਾਸਕਤ੍ਤਂ ਦੇਸੇਸਿਨ੍ਤਿ ਰਤਨਤ੍ਤਯਂ ਉਪਾਸਤੀਤਿ ਉਪਾਸਕੋਤਿ ਏਵਂ ਦਸ੍ਸਿਤਂ ਉਪਾਸਕਭਾਵਂ ਮਯਿ ਅਭਿਨਿਵਿਟ੍ਠਂ ਵਾਚਾਯ ਪਕਾਸੇਸਿਨ੍ਤਿ ਅਤ੍ਥੋ, ‘‘ਉਪਾਸਕੋਹਂ ਅਜ੍ਜਤਗ੍ਗੇ ਪਾਣੁਪੇਤਂ ਸਰਣਂ ਗਤੋ’’ਤਿ ਏਵਂ ਉਪਾਸਕਤ੍ਤਂ ਪਟਿਵੇਦੇਸਿਨ੍ਤਿ ਵੁਤ੍ਤਂ ਹੋਤਿ. ਸਕ੍ਯਪੁਤ੍ਤਸ੍ਸ ਸਾਸਨੇਤਿ ਸਕ੍ਯਸ੍ਸ ਸੁਦ੍ਧੋਦਨਸ੍ਸ ਪੁਤ੍ਤੋ ਸੋ ਭਗਵਾ ਸਕ੍ਯਪੁਤ੍ਤੋ, ਤਸ੍ਸ ਸਕ੍ਯਪੁਤ੍ਤਸ੍ਸ ਸਾਸਨੇਤਿ ਅਤ੍ਥੋ. ਸਦ੍ਧਾਤਿ ਸਦ੍ਧਾਯ, ‘‘ਸਯਂ ਅਭਿਞ੍ਞਾ ਸਚ੍ਛਿਕਤ੍ਵਾ’’ਤਿਆਦੀਸੁ ਵਿਯ ਯਕਾਰਲੋਪੋ ਦਟ੍ਠਬ੍ਬੋ. ਉਪੇਹੀਤਿ ਉਪਗਚ੍ਛ.

ਅਸੋਕਰਞ੍ਞਾ ਪੇਸਿਤੇਨ ਅਭਿਸੇਕੇਨਾਤਿ ਅਸੋਕਰਞ੍ਞਾ ਪੇਸਿਤੇਨ ਅਭਿਸੇਕੁਪਕਰਣੇਨ. ਯਦਾ ਹਿ ਦੇਵਾਨਂਪਿਯਤਿਸ੍ਸੋ ਮਹਾਰਾਜਾ ਅਤ੍ਤਨੋ ਸਹਾਯਸ੍ਸ ਧਮ੍ਮਾਸੋਕਰਞ੍ਞੋ ਇਤੋ ਵੇਲ਼ੁਯਟ੍ਠਿਯਾਦਯੋ ਮਹਾਰਹੇ ਪਣ੍ਣਾਕਾਰੇ ਪੇਸੇਸਿ. ਤਦਾ ਸੋਪਿ ਤੇ ਦਿਸ੍ਵਾ ਪਸੀਦਿਤ੍ਵਾ ਅਤਿਵਿਯ ਤੁਟ੍ਠੋ ‘‘ਇਮੇਹਿ ਅਤਿਰੇਕਤਰਂ ਕਿਂ ਨਾਮ ਮਹਗ੍ਘਂ ਪਟਿਪਣ੍ਣਾਕਾਰਂ ਸਹਾਯਸ੍ਸ ਮੇ ਪੇਸੇਸ੍ਸਾਮੀ’’ਤਿ ਅਮਚ੍ਚੇਹਿ ਸਦ੍ਧਿਂ ਮਨ੍ਤੇਤ੍ਵਾ ਲਙ੍ਕਾਦੀਪੇ ਅਭਿਸੇਕਪਰਿਹਾਰਂ ਪੁਚ੍ਛਿਤ੍ਵਾ ‘‘ਨ ਤਤ੍ਥ ਈਦਿਸੋ ਅਭਿਸੇਕਪਰਿਹਾਰੋ ਅਤ੍ਥੀ’’ਤਿ ਸੁਤ੍ਵਾ ‘‘ਸਾਧੁ ਵਤ ਮੇ ਸਹਾਯਸ੍ਸ ਅਭਿਸੇਕਪਰਿਹਾਰਂ ਪੇਸੇਸ੍ਸਾਮੀ’’ਤਿ ਵਤ੍ਵਾ ਸਾਮੁਦ੍ਦਿਕਸਙ੍ਖਾਦੀਨਿ ਤੀਣਿ ਸਙ੍ਖਾਨਿ ਚ ਗਙ੍ਗੋਦਕਞ੍ਚ ਅਰੁਣਵਣ੍ਣਮਤ੍ਤਿਕਞ੍ਚ ਅਟ੍ਠਟ੍ਠ ਖਤ੍ਤਿਯਬ੍ਰਾਹ੍ਮਣਗਹਪਤਿਕਞ੍ਞਾਯੋ ਚ ਸੁਵਣ੍ਣਰਜਤਲੋਹਮਤ੍ਤਿਕਾਮਯਘਟੇ ਚ ਅਟ੍ਠਹਿ ਸੇਟ੍ਠਿਕੁਲੇਹਿ ਸਦ੍ਧਿਂ ਅਟ੍ਠ ਅਮਚ੍ਚਕੁਲਾਨਿ ਚਾਤਿ ਏਵਂ ਸਬ੍ਬਟ੍ਠਕਂ ਨਾਮ ਇਧ ਪੇਸੇਸਿ ‘‘ਇਮੇਹਿ ਮੇ ਸਹਾਯਸ੍ਸ ਪੁਨ ਅਭਿਸੇਕਂ ਕਰੋਥਾ’’ਤਿ, ਅਞ੍ਞਞ੍ਚ ਅਭਿਸੇਕਤ੍ਥਾਯ ਬਹੁਂ ਪਣ੍ਣਾਕਾਰਂ ਪੇਸੇਸਿ. ਤੇਨ ਵੁਤ੍ਤਂ ‘‘ਅਸੋਕਰਞ੍ਞਾ ਪੇਸਿਤੇਨ ਅਭਿਸੇਕੇਨਾ’’ਤਿ. ਏਕੋ ਮਾਸੋ ਅਭਿਸਿਤ੍ਤਸ੍ਸ ਅਸ੍ਸਾਤਿ ਏਕਮਾਸਾਭਿਸਿਤ੍ਤੋ. ਕਥਂ ਪਨ ਤਸ੍ਸ ਤਦਾ ਏਕਮਾਸਾਭਿਸਿਤ੍ਤਤਾ ਵਿਞ੍ਞਾਯਤੀਤਿ ਆਹ ‘‘ਵਿਸਾਖਪੁਣ੍ਣਮਾਯਂ ਹਿਸ੍ਸ ਅਭਿਸੇਕਮਕਂਸੂ’’ਤਿ, ਪੁਬ੍ਬੇ ਕਤਾਭਿਸੇਕਸ੍ਸਪਿ ਅਸੋਕਰਞ੍ਞਾ ਪੇਸਿਤੇਨ ਅਨਗ੍ਘੇਨ ਪਰਿਹਾਰੇਨ ਵਿਸਾਖਪੁਣ੍ਣਮਾਯਂ ਪੁਨ ਅਭਿਸੇਕਮਕਂਸੂਤਿ ਅਤ੍ਥੋ. ਵੁਤ੍ਤਞ੍ਹੇਤਂ ਮਹਾਵਂਸੇ –

‘‘ਤੇ ਮਿਗਸਿਰਮਾਸਸ੍ਸ, ਆਦਿਚਨ੍ਦੋਦਯਂ ਦਿਨੇ;

ਅਭਿਸਿਤ੍ਤਞ੍ਚ ਲਙ੍ਕਿਨ੍ਦਂ, ਅਮਚ੍ਚਾ ਸਾਮਿਭਤ੍ਤਿਨੋ.

‘‘ਧਮ੍ਮਾਸੋਕਸ੍ਸ ਵਚਨਂ, ਸੁਤ੍ਵਾ ਸਾਮਿਹਿਤੇ ਰਤਾ;

ਪੁਨਾਪਿ ਅਭਿਸੇਚਿਂਸੁ, ਲਙ੍ਕਾਹਿਤਸੁਖੇ ਰਤ’’ਨ੍ਤਿ.

ਦੀਪਵਂਸੇਪਿ ਚੇਤਂ ਵੁਤ੍ਤਂ –

‘‘ਵਿਸਾਖਮਾਸੇ ਦ੍ਵਾਦਸਿਯਂ, ਜਮ੍ਬੁਦੀਪਾ ਇਧਾਗਤਾ;

ਅਭਿਸੇਕਂ ਸਪਰਿਵਾਰਂ, ਅਸੋਕਧਮ੍ਮੇਨ ਪੇਸਿਤਂ.

‘‘ਦੁਤਿਯਂ ਅਭਿਸਿਞ੍ਚਿਤ੍ਥ, ਰਾਜਾਨਂ ਦੇਵਾਨਂਪਿਯਂ;

ਅਭਿਸਿਤ੍ਤੋ ਦੁਤਿਯਾਭਿਸੇਕੇਨ, ਵਿਸਾਖਮਾਸੇ ਉਪੋਸਥੇ.

‘‘ਤਤੋ ਮਾਸੇ ਅਤਿਕ੍ਕਮ੍ਮ, ਜੇਟ੍ਠਮਾਸੇ ਉਪੋਸਥੇ;

ਮਹਿਨ੍ਦੋ ਸਤ੍ਤਮੋ ਹੁਤ੍ਵਾ, ਜਮ੍ਬੁਦੀਪਾ ਇਧਾਗਤੋ’’ਤਿ.

ਤਦਾ ਪਨ ਤਸ੍ਸ ਰਞ੍ਞੋ ਵਿਸਾਖਪੁਣ੍ਣਮਾਯ ਅਭਿਸੇਕਸ੍ਸ ਕਤਤ੍ਤਾ ਤਤੋ ਪਭੁਤਿ ਯਾਵਜ੍ਜਤਨਾ ਵਿਸਾਖਪੁਣ੍ਣਮਾਯਮੇਵ ਅਭਿਸੇਕਕਰਣਮਾਚਿਣ੍ਣਂ. ਅਭਿਸੇਕਵਿਧਾਨਞ੍ਚੇਤ੍ਥ ਏਵਂ ਵੇਦਿਤਬ੍ਬਂ – ਅਭਿਸੇਕਮਙ੍ਗਲਤ੍ਥਂ ਅਲਙ੍ਕਤਪ੍ਪਟਿਯਤ੍ਤਸ੍ਸ ਮਣ੍ਡਪਸ੍ਸ ਅਨ੍ਤੋ ਕਤਸ੍ਸ ਉਦੁਮ੍ਬਰਸਾਖਮਣ੍ਡਪਸ੍ਸ ਮਜ੍ਝੇ ਸੁਪ੍ਪਤਿਟ੍ਠਿਤੇ ਉਦੁਮ੍ਬਰਭਦ੍ਦਪੀਠਮ੍ਹਿ ਅਭਿਸੇਕਾਰਹਂ ਅਭਿਜਚ੍ਚਂ ਖਤ੍ਤਿਯਂ ਨਿਸੀਦਾਪੇਤ੍ਵਾ ਪਠਮਂ ਤਾਵ ਮਙ੍ਗਲਾਭਰਣਭੂਸਿਤਾ ਜਾਤਿਸਮ੍ਪਨ੍ਨਾ ਖਤ੍ਤਿਯਕਞ੍ਞਾ ਗਙ੍ਗੋਦਕਪੁਣ੍ਣਂ ਸਾਮੁਦ੍ਦਿਕਂ ਦਕ੍ਖਿਣਾਵਟ੍ਟਸਙ੍ਖਂ ਉਭੋਹਿ ਹਤ੍ਥੇਹਿ ਸਕ੍ਕਚ੍ਚਂ ਗਹੇਤ੍ਵਾ ਸੀਸੋਪਰਿ ਉਸ੍ਸਾਪੇਤ੍ਵਾ ਤੇਨ ਤਸ੍ਸ ਮੁਦ੍ਧਨਿ ਅਭਿਸੇਕੋਦਕਂ ਅਭਿਸਿਞ੍ਚਤਿ, ਏਵਞ੍ਚ ਵਦੇਤਿ ‘‘ਦੇਵ, ਤਂ ਸਬ੍ਬੇਪਿ ਖਤ੍ਤਿਯਗਣਾ ਅਤ੍ਤਾਨਮਾਰਕ੍ਖਣਤ੍ਥਂ ਇਮਿਨਾ ਅਭਿਸੇਕੇਨ ਅਭਿਸੇਕਿਕਂ ਮਹਾਰਾਜਂ ਕਰੋਨ੍ਤਿ, ਤ੍ਵਂ ਰਾਜਧਮ੍ਮੇਸੁ ਠਿਤੋ ਧਮ੍ਮੇਨ ਸਮੇਨ ਰਜ੍ਜਂ ਕਾਰੇਹਿ, ਏਤੇਸੁ ਖਤ੍ਤਿਯਗਣੇਸੁ ਤ੍ਵਂ ਪੁਤ੍ਤਸਿਨੇਹਾਨੁਕਮ੍ਪਾਯ ਸਹਿਤਚਿਤ੍ਤੋ ਹਿਤਸਮਮੇਤ੍ਤਚਿਤ੍ਤੋ ਚ ਭਵ, ਰਕ੍ਖਾਵਰਣਗੁਤ੍ਤਿਯਾ ਤੇਸਂ ਰਕ੍ਖਿਤੋ ਚ ਭਵਾਹੀ’’ਤਿ.

ਤਤੋ ਪੁਨ ਪੁਰੋਹਿਤੋਪਿ ਪੁਰੋਹਿਚ੍ਚਟ੍ਠਾਨਾਨੁਰੂਪਾਲਙ੍ਕਾਰੇਹਿ ਅਲਙ੍ਕਤਪ੍ਪਟਿਯਤ੍ਤੋ ਗਙ੍ਗੋਦਕਪੁਣ੍ਣਂ ਰਜਤਮਯਸਙ੍ਖਂ ਉਭੋਹਿ ਹਤ੍ਥੇਹਿ ਸਕ੍ਕਚ੍ਚਂ ਗਹੇਤ੍ਵਾ ਤਸ੍ਸ ਸੀਸੋਪਰਿ ਉਸ੍ਸਾਪੇਤ੍ਵਾ ਤੇਨ ਤਸ੍ਸ ਮੁਦ੍ਧਨਿ ਅਭਿਸੇਕੋਦਕਂ ਅਭਿਸਿਞ੍ਚਤਿ, ਏਵਞ੍ਚ ਵਦੇਤਿ ‘‘ਦੇਵ, ਤਂ ਸਬ੍ਬੇਪਿ ਬ੍ਰਾਹ੍ਮਣਗਣਾ ਅਤ੍ਤਾਨਮਾਰਕ੍ਖਣਤ੍ਥਂ ਇਮਿਨਾ ਅਭਿਸੇਕੇਨ ਅਭਿਸੇਕਿਕਂ ਮਹਾਰਾਜਂ ਕਰੋਨ੍ਤਿ, ਤ੍ਵਂ ਰਾਜਧਮ੍ਮੇਸੁ ਠਿਤੋ ਧਮ੍ਮੇਨ ਸਮੇਨ ਰਜ੍ਜਂ ਕਾਰੇਹਿ, ਏਤੇਸੁ ਬ੍ਰਾਹ੍ਮਣੇਸੁ ਤ੍ਵਂ ਪੁਤ੍ਤਸਿਨੇਹਾਨੁਕਮ੍ਪਾਯ ਸਹਿਤਚਿਤ੍ਤੋ ਹਿਤਸਮਮੇਤ੍ਤਚਿਤ੍ਤੋ ਚ ਭਵ, ਰਕ੍ਖਾਵਰਣਗੁਤ੍ਤਿਯਾ ਤੇਸਂ ਰਕ੍ਖਿਤੋ ਚ ਭਵਾਹੀ’’ਤਿ.

ਤਤੋ ਪੁਨ ਸੇਟ੍ਠਿਪਿ ਸੇਟ੍ਠਿਟ੍ਠਾਨਾਨੁਰੂਪਭੂਸਨਭੂਸਿਤੋ ਗਙ੍ਗੋਦਕਪੁਣ੍ਣਂ ਰਤਨਮਯਸਙ੍ਖਂ ਉਭੋਹਿ ਹਤ੍ਥੇਹਿ ਸਕ੍ਕਚ੍ਚਂ ਗਹੇਤ੍ਵਾ ਤਸ੍ਸ ਸੀਸੋਪਰਿ ਉਸ੍ਸਾਪੇਤ੍ਵਾ ਤੇਨ ਤਸ੍ਸ ਮੁਦ੍ਧਨਿ ਅਭਿਸੇਕੋਦਕਂ ਅਭਿਸਿਞ੍ਚਤਿ, ਏਵਞ੍ਚ ਵਦੇਤਿ ‘‘ਦੇਵ ਤਂ ਸਬ੍ਬੇਪਿ ਗਹਪਤਿਗਣਾ ਅਤ੍ਤਾਨਮਾਰਕ੍ਖਣਤ੍ਥਂ ਇਮਿਨਾ ਅਭਿਸੇਕੇਨ ਅਭਿਸੇਕਿਕਂ ਮਹਾਰਾਜਂ ਕਰੋਨ੍ਤਿ, ਤ੍ਵਂ ਰਾਜਧਮ੍ਮੇਸੁ ਠਿਤੋ ਧਮ੍ਮੇਨ ਸਮੇਨ ਰਜ੍ਜਂ ਕਾਰੇਹਿ, ਏਤੇਸੁ ਗਹਪਤਿਗਣੇਸੁ ਤ੍ਵਂ ਪੁਤ੍ਤਸਿਨੇਹਾਨੁਕਮ੍ਪਾਯ ਸਹਿਤਚਿਤ੍ਤੋ ਹਿਤਸਮਮੇਤ੍ਤਚਿਤ੍ਤੋ ਚ ਭਵ, ਰਕ੍ਖਾਵਰਣਗੁਤ੍ਤਿਯਾ ਤੇਸਂ ਰਕ੍ਖਿਤੋ ਚ ਭਵਾਹੀ’’ਤਿ.

ਤੇ ਪਨ ਤਸ੍ਸ ਏਵਂ ਵਦਨ੍ਤਾ ‘‘ਸਚੇ ਤ੍ਵਂ ਅਮ੍ਹਾਕਂ ਵਚਨਾਨੁਰੂਪੇਨ ਰਜ੍ਜਂ ਕਾਰੇਸ੍ਸਸਿ, ਇਚ੍ਚੇਤਂ ਕੁਸਲਂ. ਨੋ ਚੇ ਕਾਰੇਸ੍ਸਸਿ, ਤਵ ਮੁਦ੍ਧਾ ਸਤ੍ਤਧਾ ਫਲਤੂ’’ਤਿ ਏਵਂ ਰਞ੍ਞੋ ਅਭਿਸਪਨ੍ਤਿ ਵਿਯਾਤਿ ਦਟ੍ਠਬ੍ਬਂ. ਇਮਸ੍ਮਿਂ ਪਨ ਦੀਪੇ ਦੇਵਾਨਂਪਿਯਤਿਸ੍ਸਸ੍ਸ ਮੁਦ੍ਧਨਿ ਧਮ੍ਮਾਸੋਕੇਨੇਵ ਇਧ ਪੇਸਿਤਾ ਖਤ੍ਤਿਯਕਞ੍ਞਾਯੇਵ ਅਨੋਤਤ੍ਤੋਦਕਪੁਣ੍ਣੇਨ ਸਾਮੁਦ੍ਦਿਕਦਕ੍ਖਿਣਾਵਟ੍ਟਸਙ੍ਖੇਨ ਅਭਿਸੇਕੋਦਕਂ ਅਭਿਸਿਞ੍ਚੀਤਿ ਵਦਨ੍ਤਿ. ਇਦਞ੍ਚ ਯਥਾਵੁਤ੍ਤਂ ਅਭਿਸੇਕਵਿਧਾਨਂ ਮਜ੍ਝਿਮਨਿਕਾਯੇ ਚੂਲ਼ਸੀਹਨਾਦਸੁਤ੍ਤਵਣ੍ਣਨਾਯਂ ਸੀਹਲ਼ਟ੍ਠਕਥਾਯਮ੍ਪਿ ‘‘ਪਠਮਂ ਤਾਵ ਅਭਿਸੇਕਂ ਗਣ੍ਹਨ੍ਤਾਨਂ ਰਾਜੂਨਂ ਸੁਵਣ੍ਣਮਯਾਦੀਨਿ ਤੀਣਿ ਸਙ੍ਖਾਨਿ ਚ ਗਙ੍ਗੋਦਕਞ੍ਚ ਖਤ੍ਤਿਯਕਞ੍ਞਞ੍ਚ ਲਦ੍ਧੁਂ ਵਟ੍ਟਤੀ’’ਤਿਆਦਿਨਾ ਵੁਤ੍ਤਨ੍ਤਿ ਵਦਨ੍ਤਿ.

ਸਮ੍ਮੋਦਨੀਯਂ ਕਥਂ ਕਥਯਮਾਨੋਤਿ ਪੀਤਿਪਾਮੋਜ੍ਜਸਙ੍ਖਾਤਸਮ੍ਮੋਦਜਨਨਤੋ ਸਮ੍ਮੋਦਿਤੁਂ ਯੁਤ੍ਤਭਾਵਤੋ ਚ ਸਮ੍ਮੋਦਨੀਯਂ ‘‘ਕਚ੍ਚਿ ਭਨ੍ਤੇ ਖਮਨੀਯਂ, ਕਚ੍ਚਿ ਯਾਪਨੀਯਂ, ਕਚ੍ਚਿ ਵੋ ਅਪ੍ਪਾਬਾਧਂ ਅਪ੍ਪਾਤਙ੍ਕਂ ਲਹੁਟ੍ਠਾਨਂ ਬਲਂ ਫਾਸੁਵਿਹਾਰੋ’’ਤਿ ਏਵਮਾਦਿਕਥਂ ਕਥਯਮਾਨੋ. ਛ ਜਨੇ ਦਸ੍ਸੇਸੀਤਿ ਰਞ੍ਞਾ ਸਦ੍ਧਿਂ ਆਗਤਾਨਂ ‘‘ਨ ਇਮੇ ਯਕ੍ਖਾ, ਮਨੁਸ੍ਸਾ ਇਮੇ’’ਤਿ ਸਞ੍ਜਾਨਨਤ੍ਥਂ ਭਣ੍ਡੁਕਸ੍ਸ ਉਪਾਸਕਸ੍ਸ ਆਨੀਤਤ੍ਤਾ ਤੇਨ ਸਦ੍ਧਿਂ ਛ ਜਨੇ ਦਸ੍ਸੇਸਿ. ਤੇਵਿਜ੍ਜਾਤਿ ਪੁਬ੍ਬੇਨਿਵਾਸਦਿਬ੍ਬਚਕ੍ਖੁਆਸਵਕ੍ਖਯਸਙ੍ਖਾਤਾਹਿ ਤੀਹਿ ਵਿਜ੍ਜਾਹਿ ਸਮਨ੍ਨਾਗਤਾ. ਇਦ੍ਧਿਪ੍ਪਤ੍ਤਾਤਿ ਇਦ੍ਧਿਵਿਧਞਾਣਂ ਪਤ੍ਤਾ. ਚੇਤੋਪਰਿਯਕੋਵਿਦਾਤਿ ਪਰੇਸਂ ਚਿਤ੍ਤਾਚਾਰੇ ਕੁਸਲਾ. ਏਵਮੇਤ੍ਥ ਪਞ੍ਚ ਅਭਿਞ੍ਞਾ ਸਰੂਪੇਨ ਵੁਤ੍ਤਾ, ਦਿਬ੍ਬਸੋਤਂ ਪਨ ਤਾਸਂ ਵਸੇਨ ਆਗਤਮੇਵ ਹੋਤਿ. ਬਹੂਤਿ ਏਵਰੂਪਾ ਛਲ਼ਭਿਞ੍ਞਾ ਬੁਦ੍ਧਸਾਵਕਾ ਬਹੂ ਗਣਨਪਥਂ ਅਤਿਕ੍ਕਨ੍ਤਾ ਸਕਲਜਮ੍ਬੁਦੀਪਂ ਕਾਸਾਵਪਜ੍ਜੋਤਂ ਕਤ੍ਵਾ ਵਿਚਰਨ੍ਤੀਤਿ. ਕੇਚਿ ਪਨ ‘‘ਤੇਵਿਜ੍ਜਾ ਇਦ੍ਧਿਪ੍ਪਤ੍ਤਾ ਚ ਖੀਣਾਸਵਾ ਚੇਤੋਪਰਿਯਕੋਵਿਦਾ ਕੇਚਿ ਖੀਣਾਸਵਾਤਿ ਵਿਸੁਂ ਯੋਜੇਤ੍ਵਾ ‘ਅਰਹਨ੍ਤੋ’ਤਿ ਇਮਿਨਾ ਸੁਕ੍ਖਵਿਪਸ੍ਸਕਾ ਵੁਤ੍ਤਾ’’ਤਿ ਵਦਨ੍ਤਿ.

ਪਞ੍ਞਾਵੇਯ੍ਯਤ੍ਤਿਯਨ੍ਤਿ ਪਞ੍ਞਾਪਾਟਵਂ, ਪਞ੍ਞਾਯ ਤਿਕ੍ਖਵਿਸਦਭਾਵਨ੍ਤਿ ਅਤ੍ਥੋ. ਆਸਨ੍ਨਨ੍ਤਿ ਆਸਨ੍ਨੇ ਠਿਤਂ. ਸਾਧੁ ਮਹਾਰਾਜ ਪਣ੍ਡਿਤੋਸੀਤਿ ਰਾਜਾਨਂ ਪਸਂਸਤਿ. ਪੁਨ ਵੀਮਂਸਨ੍ਤੋ ‘‘ਅਤ੍ਥਿ ਪਨ ਤੇ ਮਹਾਰਾਜਾ’’ਤਿਆਦਿਮਾਹ. ਚੂਲ਼ਹਤ੍ਥਿਪਦੋਪਮਸੁਤ੍ਤਨ੍ਤਂ ਕਥੇਸੀਤਿ ‘‘ਅਯਂ ਰਾਜਾ ‘ਇਮੇ ਸਮਣਾ ਨਾਮ ਈਦਿਸਾ, ਸੀਲਾਦਿਪਟਿਪਤ੍ਤਿ ਚ ਤੇਸਂ ਈਦਿਸੀ’ਤਿ ਚ ਨ ਜਾਨਾਤਿ, ਹਨ੍ਦ ਨਂ ਇਮਾਯ ਚੂਲ਼ਹਤ੍ਥਿਪਦੋਪਮਸੁਤ੍ਤਨ੍ਤਦੇਸਨਾਯ ਸਮਣਭਾਵੂਪਗਮਨਂ ਸਮਣਪਟਿਪਤ੍ਤਿਞ੍ਚ ਵਿਞ੍ਞਾਪੇਸ੍ਸਾਮੀ’’ਤਿ ਚਿਨ੍ਤੇਤ੍ਵਾ ਪਠਮਂ ਚੂਲ਼ਹਤ੍ਥਿਪਦੋਪਮਸੁਤ੍ਤਨ੍ਤਂ ਕਥੇਸਿ. ਤਤ੍ਥ ਹਿ –

‘‘ਏਵਮੇਵ ਖੋ, ਬ੍ਰਾਹ੍ਮਣ, ਇਧ ਤਥਾਗਤੋ ਲੋਕੇ ਉਪ੍ਪਜ੍ਜਤਿ ਅਰਹਂ ਸਮ੍ਮਾਸਮ੍ਬੁਦ੍ਧੋ ਵਿਜ੍ਜਾਚਰਣਸਮ੍ਪਨ੍ਨੋ…ਪੇ… ਸਾਤ੍ਥਂ ਸਬ੍ਯਞ੍ਜਨਂ ਕੇਵਲਪਰਿਪੁਣ੍ਣਂ ਪਰਿਸੁਦ੍ਧਂ ਬ੍ਰਹ੍ਮਚਰਿਯਂ ਪਕਾਸੇਤਿ, ਤਂ ਧਮ੍ਮਂ ਸੁਣਾਤਿ ਗਹਪਤਿ ਵਾ ਗਹਪਤਿਪੁਤ੍ਤੋ ਵਾ ਅਞ੍ਞਤਰਸ੍ਮਿਂ ਵਾ ਕੁਲੇ ਪਚ੍ਚਾਜਾਤੋ, ਸੋ ਤਂ ਧਮ੍ਮਂ ਸੁਤ੍ਵਾ ਤਥਾਗਤੇ ਸਦ੍ਧਂ ਪਟਿਲਭਤਿ, ਸੋ ਤੇਨ ਸਦ੍ਧਾਪਟਿਲਾਭੇਨ ਸਮਨ੍ਨਾਗਤੋ ਇਤਿ ਪਟਿਸਞ੍ਚਿਕ੍ਖਤਿ ‘ਸਮ੍ਬਾਧੋ ਘਰਾਵਾਸੋ ਰਜੋਪਥੋ, ਅਬ੍ਭੋਕਾਸੋ ਪਬ੍ਬਜ੍ਜਾ, ਨਯਿਦਂ ਸੁਕਰਂ ਅਗਾਰਂ ਅਜ੍ਝਾਵਸਤਾ ਏਕਨ੍ਤਪਰਿਪੁਣ੍ਣਂ ਏਕਨ੍ਤਪਰਿਸੁਦ੍ਧਂ ਸਙ੍ਖਲਿਖਿਤਂ ਬ੍ਰਹ੍ਮਚਰਿਯਂ ਚਰਿਤੁਂ, ਯਨ੍ਨੂਨਾਹਂ ਕੇਸਮਸ੍ਸੁਂ ਓਹਾਰੇਤ੍ਵਾ ਕਾਸਾਯਾਨਿ ਵਤ੍ਥਾਨਿ ਅਚ੍ਛਾਦੇਤ੍ਵਾ ਅਗਾਰਸ੍ਮਾ ਅਨਗਾਰਿਯਂ ਪਬ੍ਬਜੇਯ੍ਯ’ਨ੍ਤਿ. ਸੋ ਅਪਰੇਨ ਸਮਯੇਨ ਅਪ੍ਪਂ ਵਾ ਭੋਗਕ੍ਖਨ੍ਧਂ ਪਹਾਯ ਮਹਨ੍ਤਂ ਵਾ ਭੋਗਕ੍ਖਨ੍ਧਂ ਪਹਾਯ ਅਪ੍ਪਂ ਵਾ ਞਾਤਿਪਰਿਵਟ੍ਟਂ ਪਹਾਯ ਮਹਨ੍ਤਂ ਵਾ ਞਾਤਿਪਰਿਵਟ੍ਟਂ ਪਹਾਯ ਕੇਸਮਸ੍ਸੁਂ ਓਹਾਰੇਤ੍ਵਾ ਕਾਸਾਯਾਨਿ ਵਤ੍ਥਾਨਿ ਅਚ੍ਛਾਦੇਤ੍ਵਾ ਅਗਾਰਸ੍ਮਾ ਅਨਗਾਰਿਯਂ ਪਬ੍ਬਜਤਿ.

‘‘ਸੋ ਏਵਂ ਪਬ੍ਬਜਿਤੋ ਸਮਾਨੋ ਭਿਕ੍ਖੂਨਂ ਸਿਕ੍ਖਾਸਾਜੀਵਸਮਾਪਨ੍ਨੋ ਪਾਣਾਤਿਪਾਤਂ ਪਹਾਯ ਪਾਣਾਤਿਪਾਤਾ ਪਟਿਵਿਰਤੋ ਹੋਤਿ ਨਿਹਿਤਦਣ੍ਡੋ ਨਿਹਿਤਸਤ੍ਥੋ, ਲਜ੍ਜੀ ਦਯਾਪਨ੍ਨੋ ਸਬ੍ਬਪਾਣਭੂਤਹਿਤਾਨੁਕਮ੍ਪੀ ਵਿਹਰਤਿ.

‘‘ਅਦਿਨ੍ਨਾਦਾਨਂ ਪਹਾਯ ਅਦਿਨ੍ਨਾਦਾਨਾ ਪਟਿਵਿਰਤੋ ਹੋਤਿ ਦਿਨ੍ਨਾਦਾਯੀ ਦਿਨ੍ਨਪਾਟਿਕਙ੍ਖੀ, ਅਥੇਨੇਨ ਸੁਚਿਭੂਤੇਨ ਅਤ੍ਤਨਾ ਵਿਹਰਤੀ’’ਤਿ (ਮ. ਨਿ. ੧.੨੯੧-੨੯੨) –

ਏਵਮਾਦਿਨਾ ਸਾਸਨੇ ਸਦ੍ਧਾਪਟਿਲਾਭਂ ਪਟਿਲਦ੍ਧਸਦ੍ਧੇਹਿ ਚ ਪਬ੍ਬਜ੍ਜੁਪਗਮਨਂ ਪਬ੍ਬਜਿਤੇਹਿ ਚ ਪਟਿਪਜ੍ਜਿਤਬ੍ਬਾ ਸੀਲਕ੍ਖਨ੍ਧਾਦਯੋ ਧਮ੍ਮਾ ਪਕਾਸਿਤਾ.

ਰਾਜਾ ਸੁਤ੍ਤਨ੍ਤਂ ਸੁਣਨ੍ਤੋਯੇਵ ਅਞ੍ਞਾਸੀਤਿ ‘‘ਸੋ ਬੀਜਗਾਮਭੂਤਗਾਮਸਮਾਰਮ੍ਭਾ ਪਟਿਵਿਰਤੋ ਹੋਤਿ, ਏਕਭਤ੍ਤਿਕੋ ਹੋਤਿ ਰਤ੍ਤੁਪਰਤੋ ਵਿਰਤੋ ਵਿਕਾਲਭੋਜਨਾ’’ਤਿ ਏਵਂ ਤਸ੍ਮਿਂ ਸੁਤ੍ਤਨ੍ਤੇ (ਮ. ਨਿ. ੧.੨੯੩) ਆਗਤਤ੍ਤਾ ਤਂ ਸੁਣਨ੍ਤੋਯੇਵ ਅਞ੍ਞਾਸਿ. ਇਧੇਵ ਵਸਿਸ੍ਸਾਮਾਤਿ ਨ ਤਾਵ ਰਤ੍ਤਿਯਾ ਉਪਟ੍ਠਿਤਤ੍ਤਾ ਅਨਾਗਤਵਚਨਮਕਾਸਿ. ਆਗਤਫਲੋਤਿ ਅਨਾਗਾਮਿਫਲਂ ਸਨ੍ਧਾਯਾਹ, ਸਮ੍ਪਤ੍ਤਅਨਾਗਾਮਿਫਲੋਤਿ ਅਤ੍ਥੋ. ਤਤੋਯੇਵ ਚ ਵਿਸੇਸਤੋ ਅਵਿਪਰੀਤਵਿਦਿਤਸਤ੍ਥੁਸਾਸਨਤ੍ਤਾ ਵਿਞ੍ਞਾਤਸਾਸਨੋ. ਇਦਾਨਿ ਪਬ੍ਬਜਿਸ੍ਸਤੀਤਿ ਗਿਹਿਲਿਙ੍ਗੇਨ ਆਨੀਤਕਿਚ੍ਚਸ੍ਸ ਨਿਟ੍ਠਿਤਤ੍ਤਾ ਏਵਮਾਹ. ਅਚਿਰਪਕ੍ਕਨ੍ਤਸ੍ਸ ਰਞ੍ਞੋਤਿ ਰਞ੍ਞੇ ਅਚਿਰਪਕ੍ਕਨ੍ਤੇਤਿ ਅਤ੍ਥੋ. ਅਧਿਟ੍ਠਹਿਤ੍ਵਾਤਿ ਅਨ੍ਤੋਤਮ੍ਬਪਣ੍ਣਿਦੀਪੇ ਸਮਾਗਤਾ ਸੁਣਨ੍ਤੂਤਿ ਅਧਿਟ੍ਠਹਿਤ੍ਵਾ.

ਭੂਮਤ੍ਥਰਣਸਙ੍ਖੇਪੇਨਾਤਿ ਭੂਮਤ੍ਥਰਣਾਕਾਰੇਨ. ਉਪ੍ਪਾਤਪਾਠਕਾਤਿ ਨਿਮਿਤ੍ਤਪਾਠਕਾ, ਨੇਮਿਤ੍ਤਕਾਤਿ ਅਤ੍ਥੋ. ਗਹਿਤਾ ਦਾਨਿ ਇਮੇਹਿ ਪਥਵੀਤਿ ਆਸਨਾਨਂ ਪਥਵਿਯਂ ਅਤ੍ਥਤਤ੍ਤਾ ਏਵਮਾਹਂਸੁ. ਪਤਿਟ੍ਠਹਿਸ੍ਸਤੀਤਿ ਚਿਨ੍ਤੇਨ੍ਤੋਤਿ ਏਤ੍ਥ ਤੇਨ ਕਾਰਣੇਨ ਸਾਸਨਪਤਿਟ੍ਠਾਨਸ੍ਸ ਅਭਾਵਤੋ ਅਵਸ੍ਸਂ ਪਤਿਟ੍ਠਹਨ੍ਤਸ੍ਸ ਸਾਸਨਸ੍ਸ ਪੁਬ੍ਬਨਿਮਿਤ੍ਤਮਿਦਨ੍ਤਿ ਏਵਂ ਪੁਬ੍ਬਨਿਮਿਤ੍ਤਭਾਵੇਨ ਸਲ੍ਲਕ੍ਖੇਸੀਤਿ ਵੇਦਿਤਬ੍ਬਂ. ਪਣੀਤੇਨਾਤਿ ਉਤ੍ਤਮੇਨ. ਸਹਤ੍ਥਾਤਿ ਸਹਤ੍ਥੇਨ ਸਨ੍ਤਪ੍ਪੇਤ੍ਵਾਤਿ ਸੁਟ੍ਠੁ ਤਪ੍ਪੇਤ੍ਵਾ, ਪਰਿਪੁਣ੍ਣਂ ਸੁਹਿਤਂ ਯਾਵਦਤ੍ਥਂ ਕਤ੍ਵਾਤਿ ਅਤ੍ਥੋ. ਪੇਤਵਤ੍ਥੁਂ ਵਿਮਾਨਵਤ੍ਥੁਂ ਸਚ੍ਚਸਂਯੁਤ੍ਤਞ੍ਚ ਕਥੇਸੀਤਿ ਦੇਸਨਾਵਿਧਿਕੁਸਲੋ ਥੇਰੋ ਜਨਸ੍ਸ ਸਂਵੇਗਂ ਜਨੇਤੁਂ ਪਠਮਂ ਪੇਤਵਤ੍ਥੁਂ ਕਥੇਤ੍ਵਾ ਤਦਨਨ੍ਤਰਂ ਸਂਵੇਗਜਾਤਂ ਜਨਂ ਅਸ੍ਸਾਸੇਤੁਂ ਸਗ੍ਗਕਥਾਵਸੇਨ ਵਿਮਾਨਵਤ੍ਥੁਞ੍ਚ ਕਥੇਤ੍ਵਾ ਤਦਨਨ੍ਤਰਂ ਪਟਿਲਦ੍ਧਸ੍ਸਾਸਾਨਂ ‘‘ਮਾ ਏਤ੍ਥ ਅਸ੍ਸਾਦਂ ਕਰੋਥ ਨਿਬ੍ਬਾਨਂ ਵਿਨਾ ਨ ਅਞ੍ਞਂ ਕਿਞ੍ਚਿ ਸਙ੍ਖਾਰਗਤਂ ਧੁਵਂ ਨਾਮ ਅਤ੍ਥਿ, ਤਸ੍ਮਾ ਪਰਮਸ੍ਸਾਸਕਂ ਨਿਬ੍ਬਾਨਮਧਿਗਨ੍ਤੁਂ ਵਾਯਮਥਾ’’ਤਿ ਸਚ੍ਚਪਟਿਵੇਧਤ੍ਥਾਯ ਉਸ੍ਸਾਹਂ ਜਨੇਨ੍ਤੋ ਅਨ੍ਤੇ ਸਚ੍ਚਸਂਯੁਤ੍ਤਂ ਕਥੇਸੀਤਿ ਵੇਦਿਤਬ੍ਬਂ.

ਤੇਸਂ ਸੁਤ੍ਵਾਤਿ ਤੇਸਂ ਸਨ੍ਤਿਕਾ ਥੇਰਾਨਂ ਗੁਣਕਥਂ ਸੁਤ੍ਵਾ. ਰਞ੍ਞੋ ਸਂਵਿਦਿਤਂ ਕਤ੍ਵਾਤਿ ਰਞ੍ਞੋ ਨਿਵੇਦਨਂ ਕਤ੍ਵਾ, ਰਾਜਾਨਂ ਪਟਿਵੇਦਯਿਤ੍ਵਾਤਿ ਅਤ੍ਥੋ. ਅਲਂ ਗਚ੍ਛਾਮਾਤਿ ਪੁਰਸ੍ਸ ਅਚ੍ਚਾਸਨ੍ਨਤ੍ਤਾ ਸਾਰੁਪ੍ਪਂ ਨ ਹੋਤੀਤਿ ਪਟਿਪਕ੍ਖਿਪਨ੍ਤੋ ਆਹ. ਮੇਘਵਨਂ ਨਾਮ ਉਯ੍ਯਾਨਨ੍ਤਿ ਮਹਾਮੇਘਵਨੁਯ੍ਯਾਨਂ. ਤਸ੍ਸ ਕਿਰ ਉਯ੍ਯਾਨਸ੍ਸ ਭੂਮਿਗ੍ਗਹਣਦਿਵਸੇ ਅਕਾਲਮਹਾਮੇਘੋ ਉਟ੍ਠਹਿਤ੍ਵਾ ਸਬ੍ਬਤਲ਼ਾਕਪੋਕ੍ਖਰਣਿਯੋ ਪੂਰੇਨ੍ਤੋ ਗਿਮ੍ਹਾਭਿਹਤਰੁਕ੍ਖਲਤਾਦੀਨਂ ਅਨੁਗ੍ਗਣ੍ਹਨ੍ਤੋਵ ਪਾਵਸ੍ਸਿ, ਤੇਨ ਕਾਰਣੇਨ ਤਂ ਮਹਾਮੇਘਵਨਂ ਨਾਮ ਉਯ੍ਯਾਨਂ ਜਾਤਂ. ਵੁਤ੍ਤਞ੍ਹੇਤਂ ਮਹਾਵਂਸੇ –

‘‘ਉਯ੍ਯਾਨਟ੍ਠਾਨਗ੍ਗਹਣੇ, ਮਹਾਮੇਘੋ ਅਕਾਲਜੋ;

ਪਾਵਸ੍ਸਿ ਤੇਨ ਉਯ੍ਯਾਨਂ, ਮਹਾਮੇਘਵਨਂ ਅਹੂ’’ਤਿ.

ਸੁਖਸਯਿਤਭਾਵਂ ਪੁਚ੍ਛਿਤ੍ਵਾਤਿ ‘‘ਕਚ੍ਚਿ, ਭਨ੍ਤੇ, ਇਧ ਸੁਖਂ ਸਯਿਤ੍ਥ, ਤੁਮ੍ਹਾਕਂ ਇਧ ਨਿਵਾਸੋ ਸੁਖ’’ਨ੍ਤਿ ਏਵਂ ਸੁਖਸਯਿਤਭਾਵਂ ਪੁਚ੍ਛਿਤ੍ਵਾ ਤਤੋ ਥੇਰੇਨ ‘‘ਸੁਖਸਯਿਤਮ੍ਹਿ, ਮਹਾਰਾਜ, ਭਿਕ੍ਖੂਨਂ ਫਾਸੁਕਮਿਦਂ ਉਯ੍ਯਾਨ’’ਨ੍ਤਿ ਵੁਤ੍ਤੇ ‘‘ਏਵਂ ਸਤਿ ਇਦਂ ਨੋ ਉਯ੍ਯਾਨਂ ਦਸ੍ਸਾਮੀ’’ਤਿ ਚਿਨ੍ਤੇਤ੍ਵਾ ‘‘ਕਪ੍ਪਤਿ, ਭਨ੍ਤੇ, ਭਿਕ੍ਖੁਸਙ੍ਘਸ੍ਸ ਆਰਾਮੋ’’ਤਿ ਪੁਚ੍ਛਿ. ਇਮਂ ਸੁਤ੍ਤਨ੍ਤਿ ਵੇਲ਼ੁਵਨਾਰਾਮਪਟਿਗ੍ਗਹਣੇ ਵੁਤ੍ਤਮਿਮਂ ਸੁਤ੍ਤਂ. ਉਦਕਨ੍ਤਿ ਦਕ੍ਖਿਣੋਦਕਂ. ਮਹਾਮੇਘਵਨੁਯ੍ਯਾਨਂ ਅਦਾਸੀਤਿ ‘‘ਇਮਂ ਮਹਾਮੇਘਵਨੁਯ੍ਯਾਨਂ ਸਙ੍ਘਸ੍ਸ ਦਮ੍ਮੀ’’ਤਿ ਵਤ੍ਵਾ ਜੇਟ੍ਠਮਾਸਸ੍ਸ ਕਾਲ਼ਪਕ੍ਖੇ ਦੁਤਿਯਦਿਵਸੇ ਅਦਾਸਿ. ਮਹਾਵਿਹਾਰਸ੍ਸ ਦਕ੍ਖਿਣੋਦਕਪਾਤੇਨੇਵ ਸਦ੍ਧਿਂ ਪਤਿਟ੍ਠਿਤਭਾਵੇਪਿ ਨ ਤਾਵ ਤਤ੍ਥ ਵਿਹਾਰਕਮ੍ਮਂ ਨਿਟ੍ਠਿਤਨ੍ਤਿ ਆਹ ‘‘ਇਦਞ੍ਚ ਪਠਮਂ ਵਿਹਾਰਟ੍ਠਾਨਂ ਭਵਿਸ੍ਸਤੀ’’ਤਿ. ਪੁਨਦਿਵਸੇਪੀਤਿ ਕਾਲ਼ਪਕ੍ਖਸ੍ਸ ਦੁਤਿਯਦਿਵਸੇਯੇਵ. ਅਡ੍ਢਨਵਮਾਨਂ ਪਾਣਸਹਸ੍ਸਾਨਨ੍ਤਿ ਅਡ੍ਢੇਨ ਨਵਮਾਨਂ ਪਾਣਸਹਸ੍ਸਾਨਂ, ਪਞ੍ਚਸਤਾਧਿਕਾਨਂ ਅਟ੍ਠਸਹਸ੍ਸਾਨਨ੍ਤਿ ਅਤ੍ਥੋ. ਜੋਤਿਪਾਤੁਭਾਵਟ੍ਠਾਨਨ੍ਤਿ ਞਾਣਾਲੋਕਸ੍ਸ ਪਾਤੁਭਾਵਟ੍ਠਾਨਂ. ਅਪ੍ਪਮਾਦਸੁਤ੍ਤਨ੍ਤਿ ਅਙ੍ਗੁਤ੍ਤਰਨਿਕਾਯੇ ਮਹਾਅਪ੍ਪਮਾਦਸੁਤ੍ਤਂ, ਰਾਜੋਵਾਦਸੁਤ੍ਤਨ੍ਤਿ ਵੁਤ੍ਤਂ ਹੋਤਿ.

ਮਹਚ੍ਚਨ੍ਤਿ ਕਰਣਤ੍ਥੇ ਪਚ੍ਚਤ੍ਤਵਚਨਂ, ਮਹਤਾ ਰਾਜਾਨੁਭਾਵੇਨਾਤਿ ਅਤ੍ਥੋ. ਤੁਮ੍ਹੇ ਜਾਨਨਤ੍ਥਨ੍ਤਿ ਸਮ੍ਬਨ੍ਧੋ. ਅਰਿਟ੍ਠੋ ਨਾਮ ਅਮਚ੍ਚੋਤਿ ਰਞ੍ਞੋ ਭਾਗਿਨੇਯ੍ਯੋ ਅਰਿਟ੍ਠੋ ਨਾਮ ਅਮਚ੍ਚੋ. ਪਞ੍ਚਪਣ੍ਣਾਸਾਯਾਤਿ ਏਤ੍ਥ ‘‘ਚਤੁਪਣ੍ਣਾਸਾਯਾ’’ਤਿ ਵਤ੍ਤਬ੍ਬਂ. ਏਵਞ੍ਹਿ ਸਤਿ ਉਪਰਿ ਵੁਚ੍ਚਮਾਨਂ ‘‘ਦ੍ਵਾਸਟ੍ਠਿ ਅਰਹਨ੍ਤੋ’’ਤਿ ਵਚਨਂ ਸਮੇਤਿ. ਤੇਨੇਵ ਚ ਸੀਹਲ਼ਭਾਸਾਯ ਲਿਖਿਤੇ ਮਹਾਵਂਸੇ ‘‘ਚਤੁਪਣ੍ਣਾਸਾਯ ਸਦ੍ਧਿ’’ਨ੍ਤਿ ਵੁਤ੍ਤਂ. ਦਸਭਾਤਿਕਸਮਾਕੁਲਂ ਰਾਜਕੁਲਨ੍ਤਿ ਮੁਟਸਿਵਸ੍ਸ ਪੁਤ੍ਤੇਹਿ ਅਭਯੋ ਦੇਵਾਨਂਪਿਯਤਿਸ੍ਸੋ ਮਹਾਨਾਗੋ ਉਤ੍ਤਿਯੋ ਮਤ੍ਤਾਭਯੋ ਸੂਰਤਿਸ੍ਸੋਤਿ ਏਵਮਾਦੀਹਿ ਦਸਹਿ ਭਾਤਿਕੇਹਿ ਸਮਾਕਿਣ੍ਣਂ ਰਾਜਕੁਲਂ. ਚੇਤਿਯਗਿਰਿਮ੍ਹਿ ਵਸ੍ਸਂ ਵਸਿਂਸੂਤਿ ਆਸਾਲ਼੍ਹੀਪੁਣ੍ਣਮਦਿਵਸੇ ਰਞ੍ਞਾ ਦਿਨ੍ਨਵਿਹਾਰੇਯੇਵ ਪਟਿਗ੍ਗਹੇਤ੍ਵਾ ਪਾਟਿਪਦਦਿਵਸੇ ਵਸ੍ਸਂ ਵਸਿਂਸੁ. ਪਵਾਰੇਤ੍ਵਾਤਿ ਮਹਾਪਵਾਰਣਾਯ ਪਵਾਰੇਤ੍ਵਾ. ਕਤ੍ਤਿਕਪੁਣ੍ਣਮਾਯਨ੍ਤਿ ਅਪਰਕਤ੍ਤਿਕਪੁਣ੍ਣਮਾਯਂ. ਮਹਾਮਹਿਨ੍ਦਤ੍ਥੇਰੋ ਹਿ ਪੁਰਿਮਿਕਾਯਂ ਉਪਗਨ੍ਤ੍ਵਾ ਵੁਤ੍ਥਵਸ੍ਸੋ ਮਹਾਪਵਾਰਣਾਯ ਪਵਾਰੇਤ੍ਵਾ ਤਤੋ ਏਕਮਾਸਂ ਅਤਿਕ੍ਕਮ੍ਮ ਚਾਤੁਮਾਸਿਨਿਯਂ ਪੁਣ੍ਣਮਦਿਵਸੇ ਅਰਿਯਗਣਪਰਿਵੁਤੋ ਰਾਜਕੁਲਂ ਗਨ੍ਤ੍ਵਾ ਭੋਜਨਾਵਸਾਨੇ ‘‘ਮਹਾਰਾਜ, ਅਮ੍ਹੇਹਿ ਚਿਰਦਿਟ੍ਠੋ ਸਮ੍ਮਾਸਮ੍ਬੁਦ੍ਧੋ’’ਤਿਆਦਿਵਚਨਮਬ੍ਰ੍ਵਿ. ਏਵਞ੍ਚ ਕਤ੍ਵਾ ਵਕ੍ਖਤਿ ‘‘ਪੁਣ੍ਣਮਾਯਂ ਮਹਾਵੀਰੋ, ਚਾਤੁਮਾਸਿਨਿਯਾ ਇਧਾ’’ਤਿ. ਯਂ ਪਨੇਤ੍ਥ ਕੇਨਚਿ ਵੁਤ੍ਤਂ ‘‘ਵੁਤ੍ਥਵਸ੍ਸੋ ਪਵਾਰੇਤ੍ਵਾਤਿ ਚਾਤੁਮਾਸਿਨਿਯਾ ਪਵਾਰਣਾਯਾਤਿ ਅਤ੍ਥੋ, ਪਠਮਪਵਾਰਣਾਯ ਵਾ ਪਵਾਰੇਤ੍ਵਾ ਏਕਮਾਸਂ ਤਤ੍ਥੇਵ ਵਸਿਤ੍ਵਾ ਕਤ੍ਤਿਕਪੁਣ੍ਣਮਿਯਂ ਅਵੋਚ, ਅਞ੍ਞਥਾ ‘ਪੁਣ੍ਣਮਾਯਂ ਮਹਾਵੀਰੋ’ਤਿ ਵੁਤ੍ਤਤ੍ਤਾ ਨ ਸਕ੍ਕਾ ਗਹੇਤੁ’’ਨ੍ਤਿ, ਤਤ੍ਥ ਚਾਤੁਮਾਸਿਨਿਯਾ ਪਵਾਰਣਾਯਾਤਿ ਅਯਮਤ੍ਥਵਿਕਪ੍ਪੋ ਨ ਯੁਜ੍ਜਤਿ. ਨ ਹਿ ਪੁਰਿਮਿਕਾਯ ਵਸ੍ਸੂਪਗਤਾ ਚਾਤੁਮਾਸਿਨਿਯਂ ਪਵਾਰੇਨ੍ਤਿ. ਚਿਰਦਿਟ੍ਠੋ ਸਮ੍ਮਾਸਮ੍ਬੁਦ੍ਧੋਤਿ ਸਤ੍ਥੁਸ੍ਸ ਸਰੀਰਾਵਯਵੋ ਚ ਸਮ੍ਮਾਸਮ੍ਬੁਦ੍ਧੋਯੇਵਾਤਿ ਕਤ੍ਵਾ ਅਵਯਵੇ ਸਮੁਦਾਯਵੋਹਾਰਵਸੇਨ ਏਵਮਾਹਾਤਿ ਦਟ੍ਠਬ੍ਬਂ ਯਥਾ ‘‘ਸਮੁਦ੍ਦੋ ਦਿਟ੍ਠੋ’’ਤਿ.

ਥੇਰੇਨ ਵੁਤ੍ਤਮ੍ਪਿ ਗਮਨਕਾਰਣਂ ਠਪੇਤ੍ਵਾ ਇਧ ਵਾਸੇ ਪਯੋਜਨਮੇਵ ਦਸ੍ਸੇਤ੍ਵਾ ਗਮਨਂ ਪਟਿਸੇਧੇਤੁਕਾਮੋ ਆਹ ‘‘ਅਹਂ ਭਨ੍ਤੇ ਤੁਮ੍ਹੇ’’ਤਿਆਦਿ. ਅਭਿਵਾਦਨਾਦੀਸੁ ਆਚਰਿਯਂ ਦਿਸ੍ਵਾ ਅਭਿਵਾਦਨਕਰਣਂ ਅਭਿਵਾਦਨਂ ਨਾਮ. ਯਸ੍ਮਿਂ ਵਾ ਦਿਸਾਭਾਗੇ ਆਚਰਿਯੋ ਵਸਤਿ ਇਰਿਯਾਪਥੇ ਕਪ੍ਪੇਨ੍ਤੋ, ਤਤੋ ਅਭਿਮੁਖੋਵ ਵਨ੍ਦਿਤ੍ਵਾ ਗਚ੍ਛਤਿ, ਵਨ੍ਦਿਤ੍ਵਾ ਤਿਟ੍ਠਤਿ, ਵਨ੍ਦਿਤ੍ਵਾ ਨਿਸੀਦਤਿ, ਵਨ੍ਦਿਤ੍ਵਾ ਨਿਪਜ੍ਜਤਿ, ਇਦਂ ਅਭਿਵਾਦਨਂ ਨਾਮ. ਆਚਰਿਯਂ ਪਨ ਦੂਰਤੋਵ ਦਿਸ੍ਵਾ ਪਚ੍ਚੁਟ੍ਠਾਯ ਪਚ੍ਚੁਗ੍ਗਮਨਕਰਣਂ ਪਚ੍ਚੁਟ੍ਠਾਨਂ ਨਾਮ. ਆਚਰਿਯਂ ਪਨ ਦਿਸ੍ਵਾ ਅਞ੍ਜਲਿਂ ਪਗ੍ਗਯ੍ਹ ਸੀਸੇ ਠਪੇਤ੍ਵਾ ਆਚਰਿਯਂ ਨਮਸ੍ਸਤਿ, ਯਸ੍ਮਿਂ ਦਿਸਾਭਾਗੇ ਸੋ ਵਸਤਿ, ਤਦਭਿਮੁਖੋਪਿ ਤਥੇਵ ਨਮਸ੍ਸਤਿ, ਗਚ੍ਛਨ੍ਤੋਪਿ ਠਿਤੋਪਿ ਨਿਸਿਨ੍ਨੋਪਿ ਅਞ੍ਜਲਿਂ ਪਗ੍ਗਯ੍ਹ ਨਮਸ੍ਸਤਿਯੇਵਾਤਿ ਇਦਂ ਅਞ੍ਜਲਿਕਮ੍ਮਂ ਨਾਮ. ਅਨੁਚ੍ਛਵਿਕਕਮ੍ਮਸ੍ਸ ਪਨ ਕਰਣਂ ਸਾਮੀਚਿਕਰਣਂ ਨਾਮ. ਚੀਵਰਾਦੀਸੁ ਹਿ ਚੀਵਰਂ ਦੇਨ੍ਤੋ ਨ ਯਂ ਵਾ ਤਂ ਵਾ ਦੇਤਿ, ਮਹਗ੍ਘਂ ਸਤਮੂਲਗ੍ਘਮ੍ਪਿ ਪਞ੍ਚਸਤਮੂਲਗ੍ਘਮ੍ਪਿ ਸਤਸਹਸ੍ਸਮੂਲਗ੍ਘਮ੍ਪਿ ਦੇਤਿਯੇਵ. ਪਿਣ੍ਡਪਾਤਾਦੀਸੁਪਿ ਏਸੇਵ ਨਯੋ. ਇਦਂ ਸਾਮੀਚਿਕਰਣਂ ਨਾਮ. ਸਰੀਰਧਾਤੁਯੋਤਿ ਸਰੀਰਾਵਯਵਾ. ਅਞ੍ਞਾਤਨ੍ਤਿ ਅਞ੍ਞਾਤਂ, ਵਿਦਿਤਂ ਮਯਾਤਿ ਅਤ੍ਥੋ. ਕੁਤੋ ਲਚ੍ਛਾਮਾਤਿ ਕੁਤੋ ਲਭਿਸ੍ਸਾਮ. ਸੁਮਨੇਨ ਸਦ੍ਧਿਂ ਮਨ੍ਤੇਹੀਤਿ ਪਠਮਮੇਵ ਸਾਮਣੇਰਸ੍ਸ ਕਥਿਤਤ੍ਤਾ ਵਾ ‘‘ਜਾਨਾਤਿ ਏਸ ਅਮ੍ਹਾਕਮਧਿਪ੍ਪਾਯ’’ਨ੍ਤਿ ਞਤ੍ਵਾ ਵਾ ਏਵਮਾਹਾਤਿ ਦਟ੍ਠਬ੍ਬਂ.

ਅਪ੍ਪੋਸ੍ਸੁਕ੍ਕੋ ਤ੍ਵਂ ਮਹਾਰਾਜਾਤਿ ਮਹਾਰਾਜ ਤ੍ਵਂ ਧਾਤੂਨਂ ਪਟਿਲਾਭੇ ਮਾ ਉਸ੍ਸੁਕ੍ਕਂ ਕਰੋਹਿ, ਮਾ ਤ੍ਵਂ ਤਤ੍ਥ ਵਾਵਟੋ ਭਵ, ਅਞ੍ਞਂ ਤਯਾ ਕਤ੍ਤਬ੍ਬਂ ਕਰੋਹੀਤਿ ਅਧਿਪ੍ਪਾਯੋ. ਇਦਾਨਿ ਤਦੇਵ ਰਞ੍ਞਾ ਕਤ੍ਤਬ੍ਬਕਿਚ੍ਚਂ ਦਸ੍ਸੇਨ੍ਤੋ ‘‘ਵੀਥਿਯੋ ਸੋਧਾਪੇਤ੍ਵਾ’’ਤਿਆਦਿਮਾਹ. ਸਬ੍ਬਤਾਲ਼ਾਵਚਰੇ ਉਪਟ੍ਠਾਪੇਤ੍ਵਾਤਿ ਕਂਸਤਾਲ਼ਾਦਿਤਾਲ਼ਂ ਅਵਚਰਤਿ ਏਤ੍ਥਾਤਿ ਤਾਲ਼ਾਵਚਰਂ ਵੁਚ੍ਚਤਿ ਆਤਤਵਿਤਤਾਦਿ ਸਬ੍ਬਂ ਤੂਰਿਯਭਣ੍ਡਂ. ਤੇਨੇਵ ਪਰਿਨਿਬ੍ਬਾਨਸੁਤ੍ਤਟ੍ਠਕਥਾਯਂ ‘‘ਸਬ੍ਬਞ੍ਚ ਤਾਲ਼ਾਵਚਰਂ ਸਨ੍ਨਿਪਾਤੇਥਾਤਿ ਏਤ੍ਥ ਸਬ੍ਬਞ੍ਚ ਤਾਲ਼ਾਵਚਰਨ੍ਤਿ ਸਬ੍ਬਂ ਤੂਰਿਯਭਣ੍ਡ’’ਨ੍ਤਿ ਵੁਤ੍ਤਂ. ਏਤ੍ਥ ਪਨ ਸਹਚਰਣਨਯੇਨ ਸਬ੍ਬਤੂਰਿਯਭਣ੍ਡਾਨਂ ਵਾਦਕਾਪਿ ਗਹੇਤੁਂ ਵਟ੍ਟਨ੍ਤੀਤਿ ਤੇ ਸਬ੍ਬੇ ਉਪਟ੍ਠਾਪੇਤ੍ਵਾ ਸਨ੍ਨਿਪਾਤੇਤ੍ਵਾਤਿ ਵੁਤ੍ਤਂ ਹੋਤਿ. ਲਚ੍ਛਸੀਤਿ ਲਭਿਸ੍ਸਸਿ. ਥੇਰਾ ਚੇਤਿਯਗਿਰਿਮੇਵ ਅਗਮਂਸੂਤਿ ਰਾਜਨਿਵੇਸਨਤੋ ਨਿਕ੍ਖਮਿਤ੍ਵਾ ਪੁਨ ਚੇਤਿਯਗਿਰਿਮੇਵ ਅਗਮਂਸੁ.

ਤਾਵਦੇਵਾਤਿ ਤਂ ਖਣਂਯੇਵ. ਪਾਟਲਿਪੁਤ੍ਤਦ੍ਵਾਰੇਤਿ ਪਾਟਲਿਪੁਤ੍ਤਨਗਰਦ੍ਵਾਰੇ. ਕਿਂ ਭਨ੍ਤੇ ਸੁਮਨ ਆਹਿਣ੍ਡਸੀਤਿ ਸੁਮਨ ਤ੍ਵਂ ਸਮਣਧਮ੍ਮਂ ਅਕਤ੍ਵਾ ਕਸ੍ਮਾ ਵਿਚਰਸੀਤਿ ਪੁਚ੍ਛਤਿ. ਚੇਤਿਯਗਿਰਿਮ੍ਹਿਯੇਵ ਪਤਿਟ੍ਠਾਪੇਤ੍ਵਾਤਿ ਪਚ੍ਛਾ ਤਤ੍ਥ ਵਿਹਾਰਤ੍ਥਾਯ ਆਕਙ੍ਖਿਤਬ੍ਬਭਾਵਤੋ ਚੇਤਿਯਗਿਰਿਮ੍ਹਿਯੇਵ ਪਤਿਟ੍ਠਾਪੇਤ੍ਵਾ. ਵਡ੍ਢਮਾਨਕਚ੍ਛਾਯਾਯਾਤਿ ਪਚ੍ਛਾਭਤ੍ਤਨ੍ਤਿ ਅਤ੍ਥੋ. ਪਚ੍ਛਾਭਤ੍ਤਮੇਵ ਹਿ ਛਾਯਾ ਵਡ੍ਢਤਿ. ਅਥਸ੍ਸ ਏਤਦਹੋਸੀਤਿ ਧਾਤੁਚਙ੍ਕੋਟਕਂ ਦਿਸ੍ਵਾ ਏਵਂ ਚਿਨ੍ਤੇਸਿ. ਛਤ੍ਤਂ ਅਪਨਮਤੂਤਿ ਇਦਂ ਸੇਤਚ੍ਛਤ੍ਤਂ ਸਯਮੇਵ ਮੇ ਸੀਸੋਪਰਿਤੋ ਧਾਤੁਚਙ੍ਕੋਟਕਾਭਿਮੁਖਂ ਹੁਤ੍ਵਾ ਨਮਤੂਤਿ ਅਤ੍ਥੋ. ਮਯ੍ਹਂ ਮਤ੍ਥਕੇ ਪਤਿਟ੍ਠਾਤੂਤਿ ਇਦਂ ਧਾਤੁਚਙ੍ਕੋਟਕਂ ਥੇਰਸ੍ਸ ਹਤ੍ਥਤੋ ਧਾਤੁਯਾ ਸਹ ਆਗਨ੍ਤ੍ਵਾ ਸਿਰਸ੍ਮਿਂ ਮੇ ਪਤਿਟ੍ਠਾਤੂਤਿ ਅਤ੍ਥੋ. ਪੋਕ੍ਖਰਵਸ੍ਸਂ ਨਾਮ ਪੋਕ੍ਖਰਪਤ੍ਤਪ੍ਪਮਾਣਂ ਵਲਾਹਕਮਜ੍ਝੇ ਉਟ੍ਠਹਿਤ੍ਵਾ ਕਮੇਨ ਫਰਿਤ੍ਵਾ ਤੇਮੇਤੁਕਾਮੇਯੇਵ ਤੇਮਯਮਾਨਂ ਮਹਨ੍ਤਂ ਹੁਤ੍ਵਾ ਵਸ੍ਸਤਿ. ਮਹਾਵੀਰੋਤਿ ਮਹਾਪਰਕ੍ਕਮੋ. ਮਹਾਵੀਰਾਵਯਵਤ੍ਤਾ ਚੇਤ੍ਥ ਸਤ੍ਥੁਵੋਹਾਰੇਨ ਧਾਤੁਯੋ ਏਵ ਨਿਦ੍ਦਿਟ੍ਠਾ. ਧਾਤੁਸਰੀਰੇਨਾਗਮਨਞ੍ਹਿ ਸਨ੍ਧਾਯ ਅਯਂ ਗਾਥਾ ਵੁਤ੍ਤਾ.

ਪਚ੍ਛਿਮਦਿਸਾਭਿਮੁਖੋਵ ਹੁਤ੍ਵਾ ਅਪਸਕ੍ਕਨ੍ਤੋਤਿ ਪਿਟ੍ਠਿਤੋ ਪਿਟ੍ਠਿਤੋਯੇਵ ਪਚ੍ਛਿਮਦਿਸਾਭਿਮੁਖੋ ਹੁਤ੍ਵਾ ਓਸਕ੍ਕਨ੍ਤੋ, ਗਚ੍ਛਨ੍ਤੋਤਿ ਅਤ੍ਥੋ. ਕਿਞ੍ਚਾਪਿ ਏਸ ਪਚ੍ਛਿਮਦਿਸਂ ਨ ਓਲੋਕੇਤਿ, ਤਥਾਪਿ ਪਚ੍ਛਿਮਦਿਸਂ ਸਨ੍ਧਾਯ ਗਚ੍ਛਤੀਤਿ ‘‘ਪਚ੍ਛਿਮਦਿਸਾਭਿਮੁਖੋ’’ਤਿ ਵੁਤ੍ਤਂ. ਪੁਰਤ੍ਥਿਮੇਨ ਦ੍ਵਾਰੇਨ ਨਗਰਂ ਪਵਿਸਿਤ੍ਵਾਤਿ ਏਤ੍ਥ ਪਿਟ੍ਠਿਤੋ ਪਿਟ੍ਠਿਤੋਯੇਵ ਆਗਨ੍ਤ੍ਵਾ ਦ੍ਵਾਰੇ ਸਮ੍ਪਤ੍ਤੇ ਪਰਿਵਤ੍ਤੇਤ੍ਵਾ ਉਜੁਕੇਨੇਵ ਨਗਰਂ ਪਾਵਿਸੀਤਿ ਵੇਦਿਤਬ੍ਬਂ. ਮਹੇਜਵਤ੍ਥੁ ਨਾਮਾਤਿ ਮਹੇਜਨਾਮਕੇਨ ਯਕ੍ਖੇਨ ਪਰਿਗ੍ਗਹਿਤਂ ਏਕਂ ਦੇਵਟ੍ਠਾਨਨ੍ਤਿ ਵੇਦਿਤਬ੍ਬਂ. ਪਰਿਭੋਗਚੇਤਿਯਟ੍ਠਾਨਨ੍ਤਿ ਏਤ੍ਥ ਪਰਿਭੁਤ੍ਤੂਪਕਰਣਾਨਿ ਨਿਦਹਿਤ੍ਵਾ ਕਤਂ ਚੇਤਿਯਂ ਪਰਿਭੋਗਚੇਤਿਯਨ੍ਤਿ ਦਟ੍ਠਬ੍ਬਂ. ਤਿਵਿਧਞ੍ਹਿ ਚੇਤਿਯਂ ਵਦਨ੍ਤਿ ਪਰਿਭੋਗਚੇਤਿਯਂ ਧਾਤੁਚੇਤਿਯਂ ਧਮ੍ਮਚੇਤਿਯਨ੍ਤਿ. ਤਤ੍ਥ ਪਰਿਭੋਗਚੇਤਿਯਂ ਵੁਤ੍ਤਨਯਮੇਵ. ਧਾਤੁਚੇਤਿਯਂ ਪਨ ਧਾਤੁਯੋ ਨਿਦਹਿਤ੍ਵਾ ਕਤਂ. ਪਟਿਚ੍ਚਸਮੁਪ੍ਪਾਦਾਦਿਲਿਖਿਤਪੋਤ੍ਥਕਂ ਨਿਦਹਿਤ੍ਵਾ ਕਤਂ ਪਨ ਧਮ੍ਮਚੇਤਿਯਂ ਨਾਮ. ਸਾਰੀਰਿਕਂ ਪਰਿਭੋਗਿਕਂ ਉਦ੍ਦਿਸ੍ਸਕਨ੍ਤਿ ਏਵਮ੍ਪਿ ਤਿਪ੍ਪਭੇਦਂ ਚੇਤਿਯਂ ਵਦਨ੍ਤਿ. ਅਯਂ ਪਨ ਪਭੇਦੋ ਪਟਿਮਾਰੂਪਸ੍ਸਪਿ ਉਦ੍ਦਿਸ੍ਸਕਚੇਤਿਯੇਨੇਵ ਸਙ੍ਗਹਿਤਤ੍ਤਾ ਸੁਟ੍ਠੁਤਰਂ ਯੁਜ੍ਜਤਿ.

ਕਥਂ ਪਨ ਇਦਂ ਠਾਨਂ ਤਿਣ੍ਣਂ ਬੁਦ੍ਧਾਨਂ ਪਰਿਭੋਗਚੇਤਿਯਟ੍ਠਾਨਂ ਅਹੋਸੀਤਿ ਆਹ ‘‘ਅਤੀਤੇ ਕਿਰਾ’’ਤਿਆਦਿ. ਪਜ੍ਜਰਕੇਨਾਤਿ ਏਤ੍ਥ ਪਜ੍ਜਰਕੋ ਨਾਮ ਰੋਗੋ ਵੁਚ੍ਚਤਿ. ਸੋ ਚ ਯਕ੍ਖਾਨੁਭਾਵੇਨ ਸਮੁਪ੍ਪਨ੍ਨੋਤਿ ਵੇਦਿਤਬ੍ਬੋ. ਤਦਾ ਕਿਰ ਪੁਣ੍ਣਕਾਲ਼ੋ ਨਾਮ ਯਕ੍ਖੋ ਅਤ੍ਤਨੋ ਆਨੁਭਾਵੇਨ ਮਨੁਸ੍ਸਾਨਮ੍ਪਿ ਸਰੀਰੇ ਪਜ੍ਜਰਕਂ ਨਾਮ ਰੋਗਂ ਸਮੁਟ੍ਠਾਪੇਸਿ. ਵੁਤ੍ਤਞ੍ਹੇਤਂ ਮਹਾਵਂਸੇ –

‘‘ਰਕ੍ਖਸੇਹਿ ਜਨਸ੍ਸੇਤ੍ਥ, ਰੋਗੋ ਪਜ੍ਜਰਕੋ ਅਹੂ’’ਤਿ;

ਦੀਪਵਂਸੇਪਿ ਚੇਤਂ ਵੁਤ੍ਤਂ –

‘‘ਰਕ੍ਖਸਾ ਚ ਬਹੂ ਤਤ੍ਥ, ਪਜ੍ਜਰਾ ਚ ਸਮੁਟ੍ਠਿਤਾ;

ਪਜ੍ਜਰੇਨ ਬਹੂ ਸਤ੍ਤਾ, ਨਸ੍ਸਨ੍ਤਿ ਦੀਪਮੁਤ੍ਤਮੇ’’ਤਿ.

ਅਨਯਬ੍ਯਸਨਨ੍ਤਿ ਏਤ੍ਥ ਅਨਯੋਤਿ ਅਵਡ੍ਢਿ. ਕਾਯਿਕਂ ਚੇਤਸਿਕਞ੍ਚ ਸੁਖਂ ਬ੍ਯਸਤਿ ਵਿਕ੍ਖਿਪਤਿ ਵਿਨਾਸੇਤੀਤਿ ਬ੍ਯਸਨਨ੍ਤਿ ਦੁਕ੍ਖਂ ਵੁਚ੍ਚਤਿ. ਕਿਞ੍ਚਾਪਿ ‘‘ਬੁਦ੍ਧਚਕ੍ਖੁਨਾ ਲੋਕਂ ਓਲੋਕੇਨ੍ਤੋ’’ਤਿ ਵੁਤ੍ਤਂ, ਤਥਾਪਿ ‘‘ਤੇ ਸਤ੍ਤੇ ਅਨਯਬ੍ਯਸਨਮਾਪਜ੍ਜਨ੍ਤੇ ਦਿਸ੍ਵਾ’’ਤਿ ਵਚਨਤੋ ਪਠਮਂ ਬੁਦ੍ਧਚਕ੍ਖੁਨਾ ਲੋਕਂ ਓਲੋਕੇਤ੍ਵਾ ਪਚ੍ਛਾ ਸਬ੍ਬਞ੍ਞੁਤਞ੍ਞਾਣੇਨ ਲੋਕਂ ਓਲੋਕੇਨ੍ਤੋ ਤੇ ਸਤ੍ਤੇ ਅਨਯਬ੍ਯਸਨਮਾਪਜ੍ਜਨ੍ਤੇ ਦਿਸ੍ਵਾਤਿ ਗਹੇਤਬ੍ਬਂ. ਨ ਹਿ ਆਸਯਾਨੁਸਯਾਦਿਬੁਦ੍ਧਚਕ੍ਖੁਸ੍ਸ ਤੇ ਸਤ੍ਤਾ ਅਨਯਬ੍ਯਸਨਂ ਆਪਜ੍ਜਨ੍ਤਾ ਦਿਸ੍ਸਨ੍ਤਿ. ਦੁਬ੍ਬੁਟ੍ਠਿਕਾਤਿ ਵਿਸਮਵਸ੍ਸਾਦਿਵਸੇਨ ਦੁਟ੍ਠਾ ਅਸੋਭਨਾ ਵੁਟ੍ਠਿਯੇਵ ਦੁਬ੍ਬੁਟ੍ਠਿਕਾ, ਸਸ੍ਸੁਪ੍ਪਤ੍ਤਿਹੇਤੁਭੂਤਾ ਕਾਯਸੁਖੁਪ੍ਪਤ੍ਤਿਸਪ੍ਪਾਯਾ ਸਤ੍ਤੁਪਕਾਰਾ ਸਮ੍ਮਾ ਵੁਟ੍ਠਿ ਤਤ੍ਥ ਨ ਹੋਤੀਤਿ ਅਧਿਪ੍ਪਾਯੋ. ਤਤੋਯੇਵ ਚ ‘‘ਦੁਬ੍ਭਿਕ੍ਖਂ ਦੁਸ੍ਸਸ੍ਸ’’ਨ੍ਤਿ ਵੁਤ੍ਤਂ. ਭਿਕ੍ਖਾਯ ਅਭਾਵੋ, ਦੁਲ੍ਲਭਭਾਵੋ ਵਾ ਦੁਬ੍ਭਿਕ੍ਖਂ, ਸੁਲਭਾ ਤਤ੍ਥ ਭਿਕ੍ਖਾ ਨ ਹੋਤੀਤਿ ਵੁਤ੍ਤਂ ਹੋਤਿ. ਸਸ੍ਸਾਨਂ ਅਭਾਵੋ, ਅਸਮ੍ਪਨ੍ਨਤਾ ਵਾ ਦੁਸ੍ਸਸ੍ਸਂ. ਦੇਵੋਤਿ ਮੇਘਸ੍ਸੇਤਂ ਨਾਮਂ. ਸਮ੍ਮਾਧਾਰਮਨੁਪਵੇਚ੍ਛੀਤਿ ਉਦਕਧਾਰਂ ਸਮ੍ਮਾ ਵਿਮੁਞ੍ਚਿ, ਸਮ੍ਮਾ ਅਨੁਪਵਸ੍ਸੀਤਿ ਵੁਤ੍ਤਂ ਹੋਤਿ.

ਮਹਾਵਿਵਾਦੋ ਹੋਤੀਤਿ ਤਸ੍ਮਿਂ ਕਿਰ ਕਾਲੇ ਜਯਨ੍ਤਮਹਾਰਾਜੇਨ ਚ ਤਸ੍ਸ ਰਞ੍ਞੋ ਕਨਿਟ੍ਠਭਾਤੁਕੇਨ ਸਮਿਦ੍ਧਕੁਮਾਰਨਾਮਕੇਨ ਉਪਰਾਜੇਨ ਚ ਸਦ੍ਧਿਂ ਇਮਸ੍ਮਿਂ ਦੀਪੇ ਮਹਾਯੁਦ੍ਧਂ ਉਪਟ੍ਠਿਤਂ. ਤੇਨੇਤਂ ਵੁਤ੍ਤਂ ‘‘ਤੇਨ ਖੋ ਪਨ ਸਮਯੇਨ ਮਣ੍ਡਦੀਪੇ ਮਹਾਵਿਵਾਦੋ ਹੋਤੀ’’ਤਿ. ਹੋਤੀਤਿ ਕਿਰਿਯਾ ਕਾਲਮਪੇਕ੍ਖਿਤ੍ਵਾ ਵਤ੍ਤਮਾਨਪਯੋਗੋ, ਵਿਵਾਦਸ੍ਸ ਪਨ ਅਤੀਤਕਾਲਿਕਤ੍ਤਂ ‘‘ਤੇਨ ਖੋ ਪਨ ਸਮਯੇਨਾ’’ਤਿ ਇਮਿਨਾਵ ਵਿਞ੍ਞਾਯਤਿ. ਸਦ੍ਦਨ੍ਤਰਸਨ੍ਨਿਧਾਨੇਨ ਹੇਤ੍ਥ ਅਤੀਤਕਾਲਾਵਗਮੋ ਯਥਾ ‘‘ਭਾਸਤੇ ਵਡ੍ਢਤੇ ਤਦਾ’’ਤਿ. ਏਵਂ ਸਬ੍ਬਤ੍ਥ ਈਦਿਸੇਸੁ ਠਾਨੇਸੁ ਵਤ੍ਤਮਾਨਪਯੋਗੋ ਦਟ੍ਠਬ੍ਬੋ. ਕਲਹਵਿਗ੍ਗਹਜਾਤਾਤਿ ਏਤ੍ਥ ਕਲਹੋ ਨਾਮ ਮਤ੍ਥਕਪ੍ਪਤ੍ਤੋ ਕਾਯਕਲਹੋਪਿ ਵਾਚਾਕਲਹੋਪਿ. ਤਤ੍ਥ ਹਤ੍ਥਪਰਾਮਾਸਾਦਿਵਸੇਨ ਕਾਯੇਨ ਕਾਤਬ੍ਬੋ ਕਲਹੋ ਕਾਯਕਲਹੋ. ਮਮ੍ਮਘਟ੍ਟਨਾਦਿਵਸੇਨ ਵਾਚਾਯ ਕਾਤਬ੍ਬੋ ਕਲਹੋ ਵਾਚਾਕਲਹੋ. ਵਿਪਚ੍ਚਨੀਕਗਹਣਂ ਵਿਗ੍ਗਹੋ. ਕਲਹਸ੍ਸ ਪੁਬ੍ਬਭਾਗੇ ਉਪ੍ਪਨ੍ਨੋ ਅਞ੍ਞਮਞ੍ਞਵਿਰੁਦ੍ਧਗਾਹੋ. ਅਥ ਵਾ ਕਲਹੋ ਨਾਮ ਵਾਚਾਕਲਹੋ. ਅਞ੍ਞਮਞ੍ਞਂ ਹਤ੍ਥਪਰਾਮਾਸਾਦਿਵਸੇਨ ਵਿਰੂਪਂ ਵਿਰੁਦ੍ਧਂ ਵਾ ਗਹਣਂ ਵਿਗ੍ਗਹੋ ਕਾਯਕਲਹੋ. ਯਥਾਵੁਤ੍ਤੋ ਕਲਹੋ ਚ ਵਿਗ੍ਗਹੋ ਚ ਜਾਤੋ ਸਞ੍ਜਾਤੋ ਏਤੇਸਨ੍ਤਿ ਕਲਹਵਿਗ੍ਗਹਜਾਤਾ, ਸਞ੍ਜਾਤਕਲਹਵਿਗ੍ਗਹਾਤਿ ਅਤ੍ਥੋ.

ਤਾਨਿ ਸਾਸਨਨ੍ਤਰਧਾਨੇਨ ਨਸ੍ਸਨ੍ਤੀਤਿ ਪਰਿਯਤ੍ਤਿਪਟਿਵੇਧਪਟਿਪਤ੍ਤਿਸਙ੍ਖਾਤਸ੍ਸ ਤਿਵਿਧਸ੍ਸਪਿ ਸਾਸਨਸ੍ਸ ਅਨ੍ਤਰਧਾਨੇਨ ਧਾਤੁਪਰਿਨਿਬ੍ਬਾਨੇ ਸਤਿ ਤਾਨਿ ਚੇਤਿਯਾਨਿ ਵਿਨਸ੍ਸਨ੍ਤਿ. ਤੀਣਿ (ਦੀ. ਨਿ. ਅਟ੍ਠ. ੩.੧੬੧; ਵਿਭ. ਅਟ੍ਠ. ੮੦੯) ਹਿ ਪਰਿਨਿਬ੍ਬਾਨਾਨਿ ਕਿਲੇਸਪਰਿਨਿਬ੍ਬਾਨਂ ਖਨ੍ਧਪਰਿਨਿਬ੍ਬਾਨਂ ਧਾਤੁਪਰਿਨਿਬ੍ਬਾਨਨ੍ਤਿ, ਤਾਨਿ ਪਨ ਅਮ੍ਹਾਕਂ ਭਗਵਤੋ ਵਸੇਨ ਏਵਂ ਵੇਦਿਤਬ੍ਬਾਨਿ. ਤਸ੍ਸ ਹਿ ਕਿਲੇਸਪਰਿਨਿਬ੍ਬਾਨਂ ਬੋਧਿਪਲ੍ਲਙ੍ਕੇ ਅਹੋਸਿ, ਖਨ੍ਧਪਰਿਨਿਬ੍ਬਾਨਂ ਕੁਸਿਨਾਰਾਯਂ. ਧਾਤੁਪਰਿਨਿਬ੍ਬਾਨਂ ਅਨਾਗਤੇ ਭਵਿਸ੍ਸਤਿ. ਸਾਸਨਸ੍ਸ ਕਿਰ ਓਸਕ੍ਕਨਕਾਲੇ ਇਮਸ੍ਮਿਂ ਤਮ੍ਬਪਣ੍ਣਿਦੀਪੇ ਧਾਤੁਯੋ ਸਨ੍ਨਿਪਤਿਤ੍ਵਾ ਮਹਾਚੇਤਿਯਂ ਗਮਿਸ੍ਸਨ੍ਤਿ, ਮਹਾਚੇਤਿਯਤੋ ਨਾਗਦੀਪੇ ਰਾਜਾਯਤਨਚੇਤਿਯਂ, ਤਤੋ ਮਹਾਬੋਧਿਪਲ੍ਲਙ੍ਕਂ ਗਮਿਸ੍ਸਨ੍ਤਿ, ਨਾਗਭਵਨਤੋਪਿ ਦੇਵਲੋਕਤੋਪਿ ਬ੍ਰਹ੍ਮਲੋਕਤੋਪਿ ਧਾਤੁਯੋ ਮਹਾਬੋਧਿਪਲ੍ਲਙ੍ਕਮੇਵ ਗਮਿਸ੍ਸਨ੍ਤਿ, ਸਾਸਪਮਤ੍ਤਾਪਿ ਧਾਤੁ ਨ ਅਨ੍ਤਰਾ ਨਸ੍ਸਿਸ੍ਸਤਿ. ਸਬ੍ਬਾ ਧਾਤੁਯੋ ਮਹਾਬੋਧਿਪਲ੍ਲਙ੍ਕੇ ਰਾਸਿਭੂਤਾ ਸੁਵਣ੍ਣਕ੍ਖਨ੍ਧੋ ਵਿਯ ਏਕਗ੍ਘਨਾ ਹੁਤ੍ਵਾ ਛਬ੍ਬਣ੍ਣਰਸ੍ਮਿਯੋ ਵਿਸ੍ਸਜ੍ਜੇਸ੍ਸਨ੍ਤਿ, ਤਾ ਦਸਸਹਸ੍ਸਿਲੋਕਧਾਤੁਂ ਫਰਿਸ੍ਸਨ੍ਤਿ. ਤਤੋ ਦਸਸਹਸ੍ਸਚਕ੍ਕਵਾਲ਼ੇ ਦੇਵਤਾ ਸਨ੍ਨਿਪਤਿਤ੍ਵਾ ‘‘ਅਜ੍ਜ ਸਤ੍ਥਾ ਪਰਿਨਿਬ੍ਬਾਤਿ, ਅਜ੍ਜ ਸਾਸਨਂ ਓਸਕ੍ਕਤਿ, ਪਚ੍ਛਿਮਦਸ੍ਸਨਂ ਦਾਨਿ ਇਦਂ ਅਮ੍ਹਾਕ’’ਨ੍ਤਿ ਦਸਬਲਸ੍ਸ ਪਰਿਨਿਬ੍ਬੁਤਦਿਵਸਤੋ ਮਹਨ੍ਤਤਰਂ ਕਾਰੁਞ੍ਞਂ ਕਰਿਸ੍ਸਨ੍ਤਿ, ਠਪੇਤ੍ਵਾ ਅਨਾਗਾਮਿਖੀਣਾਸਵੇ ਅਵਸੇਸਾ ਸਕਭਾਵੇਨ ਸਣ੍ਠਾਤੁਂ ਨ ਸਕ੍ਖਿਸ੍ਸਨ੍ਤਿ. ਧਾਤੂਸੁ ਤੇਜੋਧਾਤੁ ਉਟ੍ਠਹਿਤ੍ਵਾ ਯਾਵ ਬ੍ਰਹ੍ਮਲੋਕਾ ਉਗ੍ਗਚ੍ਛਿਸ੍ਸਤਿ, ਸਾਸਪਮਤ੍ਤਿਯਾਪਿ ਧਾਤੁਯਾ ਸਤਿ ਏਕਜਾਲਾਵ ਭਵਿਸ੍ਸਤਿ, ਧਾਤੂਸੁ ਪਰਿਯਾਦਾਨਂ ਗਤਾਸੁ ਪਰਿਚ੍ਛਿਜ੍ਜਿਸ੍ਸਤਿ. ਏਵਂ ਮਹਨ੍ਤਂ ਆਨੁਭਾਵਂ ਦਸ੍ਸੇਤ੍ਵਾ ਧਾਤੂਸੁ ਅਨ੍ਤਰਹਿਤਾਸੁ ਸਾਸਨਂ ਅਨ੍ਤਰਹਿਤਂ ਨਾਮ ਹੋਤਿ.

ਦਿਵਾ ਬੋਧਿਰੁਕ੍ਖਟ੍ਠਾਨੇ ਹਤ੍ਥਿਸਾਲਾਯਂ ਤਿਟ੍ਠਤੀਤਿ ਦਿਵਾ ਵਤ੍ਥੁਵਿਚਿਨਨਾਯ ਓਕਾਸਂ ਕੁਰੁਮਾਨੋ ਤਤੋ ਧਾਤੁਂ ਗਹੇਤ੍ਵਾ ਕੁਮ੍ਭੇ ਠਪੇਤ੍ਵਾ ਸਧਾਤੁਕੋਵ ਹੁਤ੍ਵਾ ਤਿਟ੍ਠਤੀਤਿ ਵਦਨ੍ਤਿ. ਵੁਤ੍ਤਞ੍ਹੇਤਂ ਮਹਾਵਂਸੇ –

‘‘ਰਤ੍ਤਿਂ ਨਾਗੋਨੁਪਰਿਯਾਤਿ, ਤਂ ਠਾਨਂ ਸੋ ਸਧਾਤੁਕਂ;

ਬੋਧਿਟ੍ਠਾਨਮ੍ਹਿ ਸਾਲਾਯਂ, ਦਿਵਾ ਠਾਤਿ ਸਧਾਤੁਕੋ’’ਤਿ.

ਥੂਪਪਤਿਟ੍ਠਾਨਭੂਮਿਂ ਪਰਿਯਾਯਤੀਤਿ ਮਤ੍ਥਕਤੋ ਧਾਤੁਂ ਤਤ੍ਥ ਪਤਿਟ੍ਠਾਪੇਤ੍ਵਾ ਸਧਾਤੁਕਂ ਥੂਪਪਤਿਟ੍ਠਾਨਭੂਮਿਂ ਰਤ੍ਤਿਭਾਗੇ ਪਰਿਯਾਯਤਿ, ਸਮਨ੍ਤਤੋ ਵਿਚਰਤੀਤਿ ਅਤ੍ਥੋ. ਜਙ੍ਘਪ੍ਪਮਾਣਨ੍ਤਿ ਪੁਪ੍ਫਟ੍ਠਾਨਪ੍ਪਮਾਣਂ. ਥੂਪਕੁਚ੍ਛਿਤੋ ਹੇਟ੍ਠਾਭਾਗਞ੍ਹਿ ਥੂਪਸ੍ਸ ਜਙ੍ਘਾਤਿ ਵਦਨ੍ਤਿ. ਧਾਤੁਓਰੋਪਨਤ੍ਥਾਯਾਤਿ ਹਤ੍ਥਿਕੁਮ੍ਭਤੋ ਧਾਤੁਕਰਣ੍ਡਕਸ੍ਸ ਓਰੋਪਨਤ੍ਥਾਯ. ਸਕਲਨਗਰਞ੍ਚ ਜਨਪਦੋ ਚਾਤਿ ਨਗਰਵਾਸਿਨੋ ਜਨਪਦਵਾਸਿਨੋ ਚ ਅਭੇਦਤੋ ਨਗਰਜਨਪਦਸਦ੍ਦੇਹਿ ਵੁਤ੍ਤਾ ‘‘ਸਬ੍ਬੋ ਗਾਮੋ ਆਗਤੋ, ਮਞ੍ਚਾ ਉਕ੍ਕੁਟ੍ਠਿਂ ਕਰੋਨ੍ਤੀ’’ਤਿਆਦੀਸੁ ਵਿਯ. ਮਹਾਜਨਕਾਯੇਤਿ ਮਹਾਜਨਸਮੂਹੇ. ਸਮੂਹਪਰਿਯਾਯੋ ਹੇਤ੍ਥ ਕਾਯਸਦ੍ਦੋ. ਏਕੇਕਧਾਤੁਪ੍ਪਦੇਸਤੋ ਤੇਜੋਦਕਨਿਕ੍ਖਮਨਾਦਿਵਸੇਨ ਯਮਕਯਮਕਂ ਹੁਤ੍ਵਾ ਪਵਤ੍ਤਂ ਪਾਟਿਹਾਰਿਯਂ ਯਮਕਪਾਟਿਹਾਰਿਯਂ. ਛਨ੍ਨਂ ਵਣ੍ਣਾਨਂ ਰਸ੍ਮਿਯੋ ਚਾਤਿ ਸਮ੍ਬਨ੍ਧੋ ਕਾਤਬ੍ਬੋ. ਛਨ੍ਨਂ ਵਣ੍ਣਾਨਂ ਉਦਕਧਾਰਾ ਚਾਤਿ ਏਵਮ੍ਪੇਤ੍ਥ ਸਮ੍ਬਨ੍ਧਂ ਵਦਨ੍ਤਿ. ਪਰਿਨਿਬ੍ਬੁਤੇਪਿ ਭਗਵਤਿ ਤਸ੍ਸਾਨੁਭਾਵੇਨ ਏਵਰੂਪਂ ਪਾਟਿਹਾਰਿਯਮਹੋਸਿਯੇਵਾਤਿ ਦਸ੍ਸੇਤੁਂ ‘‘ਏਵਂ ਅਚਿਨ੍ਤਿਯਾ’’ਤਿਆਦਿਗਾਥਮਾਹ. ਬੁਦ੍ਧਧਮ੍ਮਾਤਿ ਏਤ੍ਥ ਬੁਦ੍ਧਗੁਣਾ.

ਧਰਮਾਨਕਾਲੇਪਿ ਤਿਕ੍ਖਤ੍ਤੁਂ ਆਗਮਾਸੀਤਿ ਭਗਵਾ ਕਿਰ ਅਭਿਸਮ੍ਬੋਧਿਤੋ ਨਵਮੇ ਮਾਸੇ ਫੁਸ੍ਸਪੁਣ੍ਣਮਦਿਵਸੇ ਯਕ੍ਖਾਧਿਵਾਸਂ ਲਙ੍ਕਾਦੀਪਮੁਪਗਨ੍ਤ੍ਵਾ ਲਙ੍ਕਾਮਜ੍ਝੇ ਤਿਯੋਜਨਾਯਤੇ ਯੋਜਨਵਿਤ੍ਥਤੇ ਮਹਾਨਾਗਵਨੁਯ੍ਯਾਨੇ ਮਹਾਯਕ੍ਖਸਮਾਗਮੇ ਉਪਰਿਆਕਾਸੇ ਠਤ੍ਵਾ ਕਪ੍ਪੁਟ੍ਠਾਨਸਮਯੇ ਸਮੁਟ੍ਠਿਤਵੁਟ੍ਠਿਵਾਤਨਿਬ੍ਬਿਸੇਸਵਸ੍ਸਵਾਯੁਨਾ ਚ ਲੋਕਨ੍ਤਰਿਕਨਿਰਯਨ੍ਧਕਾਰਸਦਿਸਘੋਰਨ੍ਧਕਾਰਨਿਕਾਯੇਨ ਚ ਸੀਤਨਰਕਨਿਬ੍ਬਿਸੇਸਬਹਲਸੀਤੇਨ ਚ ਸਂਵਟ੍ਟਕਾਲਸਞ੍ਜਾਤਵਾਤਸਙ੍ਖੁਭਿਤੇਹਿ ਮੇਘਨਭਗਜ੍ਜਿਤਸਦਿਸੇਨ ਗਗਨਮੇਦਨੀਨਿਨ੍ਨਾਦੇਨ ਚ ਯਕ੍ਖਾਨਂ ਭਯਂ ਸਨ੍ਤਾਸਂ ਜਨੇਤ੍ਵਾ ਤੇਹਿ ਯਾਚਿਤਾਭਯੋ ‘‘ਦੇਥ ਮੇ ਸਮਗ੍ਗਾ ਨਿਸੀਦਨਟ੍ਠਾਨ’’ਨ੍ਤਿ ਵਤ੍ਵਾ ‘‘ਦੇਮ ਤੇ ਸਕਲਦੀਪਂ, ਦੇਹਿ ਨੋ, ਮਾਰਿਸ, ਅਭਯ’’ਨ੍ਤਿ ਵੁਤ੍ਤੇ ਸਬ੍ਬਂ ਤਂ ਉਪਦ੍ਦਵਂ ਅਨ੍ਤਰਧਾਪੇਤ੍ਵਾ ਯਕ੍ਖਦਤ੍ਤਭੂਮਿਯਾ ਚਮ੍ਮਖਣ੍ਡਂ ਪਤ੍ਥਰਿਤ੍ਵਾ ਤਤ੍ਥ ਨਿਸਿਨ੍ਨੋ ਸਮਨ੍ਤਤੋ ਜਲਮਾਨਂ ਚਮ੍ਮਖਣ੍ਡਂ ਪਸਾਰੇਤ੍ਵਾ ਕਪ੍ਪੁਟ੍ਠਾਨਗ੍ਗਿਸਦਿਸਦਹਨਾਭਿਭੂਤਾਨਂ ਜਲਧਿਸਲਿਲਭੀਤਾਨਂ ਸਮਨ੍ਤਾ ਵੇਲਨ੍ਤੇ ਭਮਨ੍ਤਾਨਂ ਯਕ੍ਖਾਨਂ ਗਿਰਿਦੀਪਂ ਦਸ੍ਸੇਤ੍ਵਾ ਤੇਸੁ ਤਤ੍ਥ ਪਤਿਟ੍ਠਿਤੇਸੁ ਤਂ ਯਥਾਠਾਨੇ ਪਤਿਟ੍ਠਾਪੇਤ੍ਵਾ ਚਮ੍ਮਖਣ੍ਡਂ ਸਙ੍ਖਿਪਿਤ੍ਵਾ ਨਿਸਿਨ੍ਨੋ ਤਦਾ ਸਮਾਗਤੇ ਅਨੇਕਦੇਵਤਾਸਨ੍ਨਿਪਾਤੇ ਧਮ੍ਮਂ ਦੇਸੇਤ੍ਵਾ ਅਨੇਕਪਾਣਕੋਟੀਨਂ ਧਮ੍ਮਾਭਿਸਮਯਂ ਕਤ੍ਵਾ ਸੁਮਨਕੂਟਵਾਸਿਨਾ ਮਹਾਸੁਮਨਦੇਵਰਾਜੇਨ ਸਮਧਿਗਤਸੋਤਾਪਤ੍ਤਿਫਲੇਨ ਯਾਚਿਤਪੂਜਨੀਯੋ ਸੀਸਂ ਪਰਾਮਸਿਤ੍ਵਾ ਮੁਟ੍ਠਿਮਤ੍ਤਾ ਨੀਲਾਮਲਕੇਸਧਾਤੁਯੋ ਤਸ੍ਸ ਦਤ੍ਵਾ ਜਮ੍ਬੁਦੀਪਮਗਮਾਸਿ.

ਦੁਤਿਯਂ ਅਭਿਸਮ੍ਬੋਧਿਤੋ ਪਞ੍ਚਮੇ ਸਂਵਚ੍ਛਰੇ ਚੂਲ਼ੋਦਰਮਹੋਦਰਾਨਂ ਜਲਥਲਨਿਵਾਸੀਨਂ ਮਾਤੁਲਭਾਗਿਨੇਯ੍ਯਾਨਂ ਨਾਗਰਾਜੂਨਂ ਮਣਿਪਲ੍ਲਙ੍ਕਂ ਨਿਸ੍ਸਾਯ ਉਪਟ੍ਠਿਤਮਹਾਸਙ੍ਗਾਮੇ ਨਾਗਾਨਂ ਮਹਾਵਿਨਾਸਂ ਦਿਸ੍ਵਾ ਚਿਤ੍ਤਮਾਸਕਾਲ਼ਪਕ੍ਖਸ੍ਸ ਉਪੋਸਥਦਿਵਸੇ ਪਾਤੋਵ ਸਮਿਦ੍ਧਸੁਮਨੇਨ ਨਾਮ ਰੁਕ੍ਖਦੇਵਪੁਤ੍ਤੇਨ ਛਤ੍ਤਂ ਕਤ੍ਵਾ ਧਾਰਿਤਰਾਜਾਯਤਨੋ ਨਾਗਦੀਪਂ ਸਮਾਗਨ੍ਤ੍ਵਾ ਸਙ੍ਗਾਮਮਜ੍ਝੇ ਆਕਾਸੇ ਪਲ੍ਲਙ੍ਕੇਨ ਨਿਸਿਨ੍ਨੋ ਘੋਰਨ੍ਧਕਾਰੇਨ ਨਾਗੇ ਸਨ੍ਤਾਸੇਤ੍ਵਾ ਅਸ੍ਸਾਸੇਨ੍ਤੋ ਆਲੋਕਂ ਦਸ੍ਸੇਤ੍ਵਾ ਸਞ੍ਜਾਤਪੀਤਿਸੋਮਨਸ੍ਸਾਨਂ ਉਪਗਤਨਾਗਾਨਂ ਸਾਮਗ੍ਗਿਕਰਣੀਯਂ ਧਮ੍ਮਂ ਦੇਸੇਤ੍ਵਾ ਮਾਤੁਲਭਾਗਿਨੇਯ੍ਯੇਹਿ ਦ੍ਵੀਹਿ ਨਾਗਰਾਜੂਹਿ ਪੂਜਿਤੇ ਪਥਵੀਤਲਗਤੇ ਮਣਿਪਲ੍ਲਙ੍ਕੇ ਨਿਸਿਨ੍ਨੋ ਨਾਗੇਹਿ ਦਿਬ੍ਬਨ੍ਨਪਾਨੇਹਿ ਸਨ੍ਤਪ੍ਪਿਤੋ ਜਲਥਲਨਿਵਾਸਿਨੋ ਅਸੀਤਿਕੋਟਿਨਾਗੇ ਸਰਣੇਸੁ ਚ ਸੀਲੇਸੁ ਚ ਪਤਿਟ੍ਠਾਪੇਤ੍ਵਾ ਤੇਹਿ ਨਮਸ੍ਸਿਤੁਂ ਪਲ੍ਲਙ੍ਕਞ੍ਚ ਰਾਜਾਯਤਨਪਾਦਪਞ੍ਚ ਤਤ੍ਥ ਪਤਿਟ੍ਠਾਪੇਤ੍ਵਾ ਜਮ੍ਬੁਦੀਪਮਗਮਾਸਿ.

ਤਤਿਯਮ੍ਪਿ ਅਭਿਸਮ੍ਬੋਧਿਤੋ ਅਟ੍ਠਮੇ ਸਂਵਚ੍ਛਰੇ ਮਹੋਦਰਮਾਤੁਲੇਨ ਮਣਿਅਕ੍ਖਿਕਨਾਗਰਾਜੇਨਾਭਿਯਾਚਿਤੋ ਵਿਸਾਖਪੁਣ੍ਣਮਦਿਵਸੇ ਪਞ੍ਚਭਿਕ੍ਖੁਸਤਪਰਿਵੁਤੋ ਕਲ੍ਯਾਣੀਪਦੇਸੇ ਮਣਿਅਕ੍ਖਿਕਸ੍ਸ ਭਵਨਮੁਪਗਨ੍ਤ੍ਵਾ ਤਤ੍ਥ ਮਾਪਿਤਰੁਚਿਰਰਤਨਮਣ੍ਡਪੇ ਮਨੋਹਰਵਰਪਲ੍ਲਙ੍ਕੇ ਨਿਸਿਨ੍ਨੋ ਨਾਗਰਾਜੇਨ ਦਿਬ੍ਬਨ੍ਨਪਾਨੇਹਿ ਸਨ੍ਤਪ੍ਪੇਤ੍ਵਾ ਨਾਗਮਾਣਵਿਕਗਣਪਰਿਵੁਤੇਨ ਦਿਬ੍ਬਮਾਲਾਗਨ੍ਧਾਦੀਹਿ ਪੂਜਿਤੋ ਤਤ੍ਥ ਧਮ੍ਮਂ ਦੇਸੇਤ੍ਵਾ ਵੁਟ੍ਠਾਯਾਸਨਾ ਸੁਮਨਕੂਟੇ ਪਦਂ ਦਸ੍ਸੇਤ੍ਵਾ ਪਬ੍ਬਤਪਾਦੇ ਦਿਵਾਵਿਹਾਰਂ ਕਤ੍ਵਾ ਦੀਘਵਾਪਿਚੇਤਿਯਟ੍ਠਾਨੇ ਚ ਮੁਭਿਯਙ੍ਗਣਚੇਤਿਯਟ੍ਠਾਨੇ ਚ ਕਲ੍ਯਾਣੀਚੇਤਿਯਟ੍ਠਾਨੇ ਚ ਮਹਾਬੋਧਿਟ੍ਠਾਨੇ ਚ ਥੂਪਾਰਾਮਟ੍ਠਾਨੇ ਚ ਮਹਾਚੇਤਿਯਟ੍ਠਾਨੇ ਚ ਸਸਾਵਕੋ ਨਿਸੀਦਿਤ੍ਵਾ ਨਿਰੋਧਸਮਾਪਤ੍ਤਿਂ ਸਮਾਪਜ੍ਜਿਤ੍ਵਾ ਸਿਲਾਚੇਤਿਯਟ੍ਠਾਨੇਯੇਵ ਠਤ੍ਵਾ ਦੇਵਨਾਗੇ ਸਮਨੁਸਾਸਿਤ੍ਵਾ ਜਮ੍ਬੁਦੀਪਮਗਮਾਸਿ. ਏਵਂ ਭਗਵਾ ਧਰਮਾਨਕਾਲੇਪਿ ਇਮਂ ਦੀਪਂ ਤਿਕ੍ਖਤ੍ਤੁਂ ਆਗਮਾਸੀਤਿ ਵੇਦਿਤਬ੍ਬਂ.

ਇਦਾਨਿ ਤਦੇਵ ਤਿਕ੍ਖਤ੍ਤੁਮਾਗਮਨਂ ਸਙ੍ਖੇਪਤੋ ਵਿਭਾਵੇਨ੍ਤੋ ਆਹ ‘‘ਪਠਮਂ ਯਕ੍ਖਦਮਨਤ੍ਥ’’ਨ੍ਤਿਆਦਿ. ਰਕ੍ਖਂ ਕਰੋਨ੍ਤੋਤਿ ਯਕ੍ਖਾਨਂ ਪੁਨ ਅਪਵਿਸਨਤ੍ਥਾਯ ਰਕ੍ਖਂ ਕਰੋਨ੍ਤੋ. ਆਵਿਜ੍ਜੀਤਿ ਸਮਨ੍ਤਤੋ ਵਿਚਰਿ. ਮਾਤੁਲਭਾਗਿਨੇਯ੍ਯਾਨਨ੍ਤਿ ਚੂਲ਼ੋਦਰਮਹੋਦਰਾਨਂ. ਏਤ੍ਥ ਪਨ ਕਿਞ੍ਚਾਪਿ ਭਗਵਾ ਸਮਿਦ੍ਧਸੁਮਨੇਨ ਨਾਮ ਦੇਵਪੁਤ੍ਤੇਨ ਸਦ੍ਧਿਂ ਆਗਤੋ, ਤਥਾਪਿ ਪਚ੍ਛਾਸਮਣੇਨ ਏਕੇਨਪਿ ਭਿਕ੍ਖੁਨਾ ਸਦ੍ਧਿਂ ਅਨਾਗਤਤ੍ਤਾ ‘‘ਏਕਕੋਵ ਆਗਨ੍ਤ੍ਵਾ’’ਤਿ ਵੁਤ੍ਤਂ. ਤਦਨੁਰੂਪਸ੍ਸ ਪਰਿਪਨ੍ਥਸ੍ਸ ਵਿਹਤਤ੍ਤਾ ‘‘ਪਰਿਲ਼ਾਹਂ ਵੂਪਸਮੇਤ੍ਵਾ’’ਤਿ ਵੁਤ੍ਤਂ. ਰਞ੍ਞੋ ਭਾਤਾਤਿ ਰਞ੍ਞੋ ਕਨਿਟ੍ਠਭਾਤਾ. ਅਭਯੋਤਿ ਮਤ੍ਤਾਭਯੋ.

ਅਨੁਲ਼ਾ ਦੇਵੀਤਿ ਰਞ੍ਞੋ ਜੇਟ੍ਠਭਾਤੁਜਾਯਾ ਅਨੁਲ਼ਾ ਦੇਵੀ. ਪੁਰਿਮਕਾਨਂ ਤਿਣ੍ਣਂ ਸਮ੍ਮਾਸਮ੍ਬੁਦ੍ਧਾਨਂ ਬੋਧਿ ਪਤਿਟ੍ਠਾਸੀਤਿ ਯਦਾ ਹਿ ਸੋ ਕਕੁਸਨ੍ਧੋ ਨਾਮ ਭਗਵਾ ਇਮਸ੍ਮਿਂ ਦੀਪੇ ਮਨੁਸ੍ਸੇ ਪਜ੍ਜਰਕਾਭਿਭੂਤੇ ਅਨਯਬ੍ਯਸਨਮਾਪਜ੍ਜਨ੍ਤੇ ਦਿਸ੍ਵਾ ਕਰੁਣਾਯ ਸਞ੍ਚੋਦਿਤਹਦਯੋ ਇਮਂ ਦੀਪਮਾਗਤੋ, ਤਦਾ ਤਂ ਰੋਗਭਯਂ ਵੂਪਸਮੇਤ੍ਵਾ ਸਨ੍ਨਿਪਤਿਤਾਨਂ ਧਮ੍ਮਂ ਦੇਸੇਨ੍ਤੋ ਚਤੁਰਾਸੀਤਿਯਾ ਪਾਣਸਹਸ੍ਸਾਨਂ ਧਮ੍ਮਾਭਿਸਮਯਂ ਕਤ੍ਵਾ ਸਾਯਨ੍ਹਸਮਯੇ ਬੋਧਿਪਤਿਟ੍ਠਾਨਾਰਹਟ੍ਠਾਨਂ ਗਨ੍ਤ੍ਵਾ ਤਤ੍ਥ ਸਮਾਪਤ੍ਤਿਂ ਸਮਾਪਜ੍ਜਿਤ੍ਵਾ ਵੁਟ੍ਠਾਯ ‘‘ਮਮ ਸਿਰੀਸਮਹਾਬੋਧਿਤੋ ਦਕ੍ਖਿਣਮਹਾਸਾਖਮਾਦਾਯ ਰੁਚਨਨ੍ਦਾ ਭਿਕ੍ਖੁਨੀ ਇਧਾਗਚ੍ਛਤੂ’’ਤਿ ਅਧਿਟ੍ਠਾਸਿ. ਸਾ ਸਤ੍ਥੁ ਚਿਤ੍ਤਂ ਞਤ੍ਵਾ ਤਙ੍ਖਣਞ੍ਞੇਵ ਖੇਮਵਤੀਰਾਜਧਾਨਿਯਾ ਖੇਮਰਾਜਾਨਮਾਦਾਯ ਮਹਾਬੋਧਿਮੁਪਗਨ੍ਤ੍ਵਾ ਦਕ੍ਖਿਣਮਹਾਸਾਖਾਯ ਮਨੋਸਿਲਾਲੇਖਂ ਖੇਮਰਾਜੇਨ ਦਾਪੇਤ੍ਵਾ ਤਂ ਸਯਂ ਛਿਜ੍ਜਿਤ੍ਵਾ ਸੁਵਣ੍ਣਕਟਾਹੇ ਠਿਤਂ ਬੋਧਿਸਾਖਮਾਦਾਯ ਪਞ੍ਚਸਤਭਿਕ੍ਖੁਨੀਹਿ ਚੇਵ ਦੇਵਤਾਹਿ ਚ ਪਰਿਵਾਰਿਤਾ ਇਦ੍ਧਿਯਾ ਇਧਾਨੇਤ੍ਵਾ ਤਥਾਗਤੇਨ ਪਸਾਰਿਤੇ ਦਕ੍ਖਿਣਹਤ੍ਥੇ ਸਸੁਵਣ੍ਣਕਟਾਹਂ ਮਹਾਬੋਧਿਂ ਠਪੇਸਿ. ਤਂ ਤਥਾਗਤੋ ਅਭਯਸ੍ਸ ਨਾਮ ਰਞ੍ਞੋ ਦਤ੍ਵਾ ਤੇਨ ਤਸ੍ਮਿਂ ਸਮਯੇ ‘‘ਮਹਾਤਿਤ੍ਥਵਨ’’ਨ੍ਤਿ ਪਞ੍ਞਾਤੇ ਮਹਾਮੇਘਵਨੁਯ੍ਯਾਨੇ ਪਤਿਟ੍ਠਾਪੇਸਿ.

ਕੋਣਾਗਮਨੋ ਚ ਭਗਵਾ ਦੁਬ੍ਬੁਟ੍ਠਿਪੀਲ਼ਿਤੇ ਦੀਪਵਾਸਿਨੋ ਦਿਸ੍ਵਾ ਇਮਂ ਦੀਪਮਾਗਤੋ ਤਂ ਭਯਂ ਵੂਪਸਮੇਤ੍ਵਾ ਧਮ੍ਮਂ ਦੇਸੇਨ੍ਤੋ ਚਤੁਰਾਸੀਤਿ ਪਾਣਸਹਸ੍ਸਾਨਿ ਮਗ੍ਗਫਲੇਸੁ ਪਤਿਟ੍ਠਾਪੇਤ੍ਵਾ ਪੁਬ੍ਬਬੋਧਿਟ੍ਠਾਨਂ ਗਨ੍ਤ੍ਵਾ ਸਮਾਪਤ੍ਤਿਪਰਿਯੋਸਾਨੇ ‘‘ਮਮ ਉਦੁਮ੍ਬਰਮਹਾਬੋਧਿਤੋ ਦਕ੍ਖਿਣਮਹਾਸਾਖਮਾਦਾਯ ਕਰਕਨਤ੍ਤਾ ਭਿਕ੍ਖੁਨੀ ਇਧਾਗਚ੍ਛਤੂ’’ਤਿ ਚਿਨ੍ਤੇਸਿ. ਸਾ ਭਗਵਤੋ ਅਧਿਪ੍ਪਾਯਂ ਵਿਦਿਤ੍ਵਾ ਤਙ੍ਖਣਞ੍ਞੇਵ ਸੋਭਰਾਜਧਾਨਿਯਾ ਸੋਭਰਾਜਾਨਮਾਦਾਯ ਮਹਾਬੋਧਿਮੁਪਗਨ੍ਤ੍ਵਾ ਦਕ੍ਖਿਣਮਹਾਸਾਖਾਯ ਮਨੋਸਿਲਾਲੇਖਂ ਸੋਭਰਾਜੇਨ ਦਾਪੇਤ੍ਵਾ ਤਂ ਸਯਂ ਛਿਜ੍ਜਿਤ੍ਵਾ ਹੇਮਕਟਾਹੇ ਪਤਿਟ੍ਠਿਤਂ ਬੋਧਿਸਾਖਮਾਦਾਯ ਪਞ੍ਚਸਤਭਿਕ੍ਖੁਨੀਹਿ ਸਦ੍ਧਿਂ ਸੁਰਗਣਪਰਿਵੁਤਾ ਇਦ੍ਧਿਯਾ ਇਧਾਹਰਿਤ੍ਵਾ ਸਤ੍ਥਾਰਾ ਪਸਾਰਿਤਦਕ੍ਖਿਣਪਾਣਿਤਲੇ ਸਹੇਮਕਟਾਹਂ ਮਹਾਬੋਧਿਂ ਠਪੇਸਿ. ਤਂ ਤਥਾਗਤੋ ਸਮਿਦ੍ਧਸ੍ਸ ਰਞ੍ਞੋ ਦਤ੍ਵਾ ਤੇਨ ਤਸ੍ਮਿਂ ਸਮਯੇ ‘‘ਮਹਾਨਾਗਵਨ’’ਨ੍ਤਿ ਸਙ੍ਖ੍ਯਂ ਗਤੇ ਮਹਾਮੇਘਵਨੁਯ੍ਯਾਨੇ ਮਹਾਬੋਧਿਂ ਪਤਿਟ੍ਠਾਪੇਸਿ.

ਕਸ੍ਸਪੋਪਿ ਚ ਭਗਵਾ ਉਪਟ੍ਠਿਤਰਾਜੂਪਰਾਜਯੁਦ੍ਧੇਨ ਪਾਣਿਨੋ ਵਿਨਾਸਂ ਦਿਸ੍ਵਾ ਕਰੁਣਾਯ ਚੋਦਿਤੋ ਇਮਂ ਦੀਪਮਾਗਨ੍ਤ੍ਵਾ ਤਂ ਕਲਹਂ ਵੂਪਸਮੇਤ੍ਵਾ ਧਮ੍ਮਂ ਦੇਸੇਨ੍ਤੋ ਚਤੁਰਾਸੀਤਿ ਪਾਣਸਹਸ੍ਸਾਨਿ ਮਗ੍ਗਫਲਂ ਪਾਪੇਤ੍ਵਾ ਮਹਾਬੋਧਿਟ੍ਠਾਨਂ ਗਨ੍ਤ੍ਵਾ ਤਤ੍ਥ ਸਮਾਪਤ੍ਤਿਂ ਸਮਾਪਜ੍ਜਿਤ੍ਵਾ ਵੁਟ੍ਠਾਯ ‘‘ਮਮ ਨਿਗ੍ਰੋਧਮਹਾਬੋਧਿਤੋ ਦਕ੍ਖਿਣਮਹਾਸਾਖਮਾਦਾਯ ਸੁਧਮ੍ਮਾ ਭਿਕ੍ਖੁਨੀ ਇਧਾਗਚ੍ਛਤੂ’’ਤਿ ਅਧਿਟ੍ਠਾਸਿ. ਸਾ ਭਗਵਤੋ ਚਿਤ੍ਤਂ ਵਿਦਿਤ੍ਵਾ ਤਙ੍ਖਣਞ੍ਞੇਵ ਬਾਰਾਣਸੀਰਾਜਧਾਨਿਯਾ ਬ੍ਰਹ੍ਮਦਤ੍ਤਰਾਜਾਨਮਾਦਾਯ ਮਹਾਬੋਧਿਮੁਪਗਨ੍ਤ੍ਵਾ ਦਕ੍ਖਿਣਮਹਾਸਾਖਾਯ ਮਨੋਸਿਲਾਲੇਖਂ ਬ੍ਰਹ੍ਮਦਤ੍ਤੇਨ ਦਾਪੇਤ੍ਵਾ ਤਂ ਸਯਂ ਛਿਜ੍ਜਿਤ੍ਵਾ ਕਨਕਕਟਾਹੇ ਠਿਤਂ ਬੋਧਿਸਾਖਮਾਦਾਯ ਪਞ੍ਚਸਤਭਿਕ੍ਖੁਨੀਪਰਿਵਾਰਾ ਦੇਵਗਣਪਰਿਵੁਤਾ ਇਦ੍ਧਿਯਾ ਏਤ੍ਥ ਆਨੇਤ੍ਵਾ ਮੁਨਿਨ੍ਦੇਨ ਪਸਾਰਿਤੇ ਦਕ੍ਖਿਣਕਰਤਲੇ ਸਸੁਵਣ੍ਣਕਟਾਹਂ ਮਹਾਬੋਧਿਂ ਠਪੇਸਿ. ਤਂ ਭਗਵਾ ਜਯਨ੍ਤਰਞ੍ਞੋ ਦਤ੍ਵਾ ਤੇਨ ਤਸ੍ਮਿਂ ਸਮਯੇ ‘‘ਮਹਾਸਾਲਵਨ’’ਨ੍ਤਿ ਸਙ੍ਖ੍ਯਂ ਗਤੇ ਮਹਾਮੇਘਵਨੁਯ੍ਯਾਨੇ ਮਹਾਬੋਧਿਂ ਪਤਿਟ੍ਠਾਪੇਸਿ. ਏਵਂ ਇਮਸ੍ਮਿਂ ਦੀਪੇ ਪੁਰਿਮਕਾਨਂ ਤਿਣ੍ਣਂ ਸਮ੍ਮਾਸਮ੍ਬੁਦ੍ਧਾਨਂ ਬੋਧਿਂ ਪਤਿਟ੍ਠਾਪੇਸਿ. ਤਂ ਸਨ੍ਧਾਯ ਏਵਮਾਹ ‘‘ਇਮਸ੍ਮਿਞ੍ਚ ਮਹਾਰਾਜ ਦੀਪੇ ਪੁਰਿਮਕਾਨਂ ਤਿਣ੍ਣਂ ਸਮ੍ਮਾਸਮ੍ਬੁਦ੍ਧਾਨਂ ਬੋਧਿ ਪਤਿਟ੍ਠਾਸੀ’’ਤਿ.

ਸਰਸਰਂਸਿਜਾਲਵਿਸ੍ਸਜ੍ਜਨਕੇਨਾਤਿ ਸਿਨਿਦ੍ਧਤਾਯ ਰਸਵਨ੍ਤਂ ਓਜਵਨ੍ਤਂ ਅਭਿਨਵਰਂਸਿਜਾਲਂ ਵਿਸ੍ਸਜ੍ਜੇਨ੍ਤੇਨ. ਅਥ ਵਾ ਇਤੋ ਚਿਤੋ ਚ ਸਂਸਰਣਤੋ ਸਰਸਂ ਸਜੀਵਂ ਜੀਵਮਾਨਂ ਵਿਯ ਰਂਸਿਜਾਲਂ ਵਿਸ੍ਸਜ੍ਜੇਨ੍ਤੇਨ. ਅਥ ਵਾ ਸਰਸਕਾਲੇ ਧਰਮਾਨਕਾਲੇ ਬੁਦ੍ਧੇਨ ਵਿਯ ਰਂਸਿਜਾਲਂ ਮੁਞ੍ਚਨ੍ਤੇਨਾਤਿ ਏਵਮੇਤ੍ਥ ਅਤ੍ਥਂ ਵਣ੍ਣਯਨ੍ਤਿ. ਏਕਦਿਵਸੇਨੇਵ ਅਗਮਾਸੀਤਿ ਸਮ੍ਬਨ੍ਧੋ. ਪਞ੍ਚਹਿ ਕਞ੍ਞਾਸਤੇਹੀਤਿ ਅਤ੍ਤਨੋ ਪਰਿਚਾਰਿਕੇਹਿ ਪਞ੍ਚਹਿ ਕਞ੍ਞਾਸਤੇਹਿ. ਉਪਸ੍ਸਯਂ ਕਾਰਾਪੇਤ੍ਵਾਤਿ ਭਿਕ੍ਖੁਨੁਪਸ੍ਸਯਂ ਕਾਰਾਪੇਤ੍ਵਾ. ਅਪ੍ਪੇਸੀਤਿ ਲੇਖਸਾਸਨਂ ਪਤਿਟ੍ਠਾਪੇਸਿ. ਏਵਞ੍ਚ ਅਵੋਚਾਤਿ ਰਾਜਸਨ੍ਦੇਸਂ ਅਪ੍ਪੇਤ੍ਵਾ ਥੇਰਸ੍ਸ ਮੁਖਸਾਸਨਂ ਵਿਞ੍ਞਾਪੇਨ੍ਤੋ ਏਵਂ ਅਵੋਚ. ਉਦਿਕ੍ਖਤੀਤਿ ਅਪੇਕ੍ਖਤਿ ਪਤ੍ਥੇਤਿ.

ਛਿਨ੍ਨਹਤ੍ਥਂ ਵਿਯਾਤਿ ਛਿਨ੍ਨਹਤ੍ਥਵਨ੍ਤਂ ਵਿਯ. ਛਿਨ੍ਨਾ ਹਤ੍ਥਾ ਏਤਸ੍ਸਾਤਿ ਛਿਨ੍ਨਹਤ੍ਥੋਤਿ ਅਞ੍ਞਪਦਤ੍ਥਸਮਾਸੋ ਦਟ੍ਠਬ੍ਬੋ. ਪਬ੍ਬਜ੍ਜਾਪੁਰੇਕ੍ਖਾਰਾਤਿ ਪਬ੍ਬਜ੍ਜਾਭਿਮੁਖਾ, ਪਬ੍ਬਜ੍ਜਾਯ ਸਞ੍ਜਾਤਾਭਿਲਾਸਾ ‘‘ਕਦਾ ਨੁ ਖੋ ਪਬ੍ਬਜਿਸ੍ਸਾਮੀ’’ਤਿ ਤਤ੍ਥ ਉਸ੍ਸੁਕ੍ਕਮਾਪਨ੍ਨਾਤਿ ਵੁਤ੍ਤਂ ਹੋਤਿ. ਮਂ ਪਟਿਮਾਨੇਤੀਤਿ ਮਂ ਉਦਿਕ੍ਖਤਿ. ਸਤ੍ਥੇਨ ਘਾਤਂ ਨ ਅਰਹਤੀਤਿ ਅਸਤ੍ਥਘਾਤਾਰਹਂ. ਹਿਮਵਲਾਹਕਗਬ੍ਭਨ੍ਤਿ ਹਿਮਪੁਣ੍ਣਵਲਾਹਕਗਬ੍ਭਂ. ਪਾਟਿਹਾਰਿਯਵਸੇਨ ਜਾਤਂ ਹਿਮਮੇਵ ‘‘ਵਲਾਹਕਗਬ੍ਭ’’ਨ੍ਤਿਪਿ ਵਦਨ੍ਤਿ. ਦੋਣਮਤ੍ਤਾਤਿ ਮਗਧਨਾਲ਼ਿਯਾ ਸੋਲ਼ਸਨਾਲ਼ਿਪ੍ਪਮਾਣਾ.

ਮਗ੍ਗਨ੍ਤਿ ਸਤ੍ਤਯੋਜਨਿਕਂ ਮਗ੍ਗਂ. ਪਟਿਜਗ੍ਗਾਪੇਤ੍ਵਾਤਿ ਸੋਧਾਪੇਤ੍ਵਾ, ਖਾਣੁਕਣ੍ਟਕਾਦੀਨਿ ਹਰਾਪੇਤ੍ਵਾ ਤਤ੍ਥ ਬਹਲਵਿਪੁਲਵਾਲੁਕਂ ਓਕਿਰਾਪੇਤ੍ਵਾਤਿ ਵੁਤ੍ਤਂ ਹੋਤਿ. ਕਮ੍ਮਾਰਵਣ੍ਣਨ੍ਤਿ ਰਞ੍ਞੋ ਪਕਤਿਸੁਵਣ੍ਣਕਾਰਵਣ੍ਣਂ. ਨਵਹਤ੍ਥਪਰਿਕ੍ਖੇਪਨ੍ਤਿ ਨਵਹਤ੍ਥਪ੍ਪਮਾਣੋ ਪਰਿਕ੍ਖੇਪੋ ਅਸ੍ਸਾਤਿ ਨਵਹਤ੍ਥਪਰਿਕ੍ਖੇਪਂ, ਪਰਿਕ੍ਖੇਪਤੋ ਨਵਹਤ੍ਥਪ੍ਪਮਾਣਨ੍ਤਿ ਵੁਤ੍ਤਂ ਹੋਤਿ. ‘‘ਪਞ੍ਚਹਤ੍ਥੁਬ੍ਬੇਧ’’ਨ੍ਤਿਆਦੀਸੁਪਿ ਇਮਿਨਾਵ ਨਯੇਨ ਅਤ੍ਥੋ ਵੇਦਿਤਬ੍ਬੋ. ਤਿਹਤ੍ਥਵਿਕ੍ਖਮ੍ਭਨ੍ਤਿ ਤਿਹਤ੍ਥਪ੍ਪਮਾਣਵਿਤ੍ਥਾਰਂ. ਸਮੁਸ੍ਸਿਤਧਜਪਟਾਕਨ੍ਤਿ ਉਸ੍ਸਾਪਿਤਨੀਲਪੀਤਾਦਿਵਿਵਿਧਧਜਪਟਾਕਂ. ਨਾਨਾਰਤਨਵਿਚਿਤ੍ਤਨ੍ਤਿ ਤਤ੍ਥ ਤਤ੍ਥ ਰਚਿਤਨਾਨਾਰਤਨੇਹਿ ਸੁਵਿਚਿਤ੍ਤਂ. ਅਨੇਕਾਲਙ੍ਕਾਰਪਟਿਮਣ੍ਡਿਤਨ੍ਤਿ ਪਸਨ੍ਨਜਨਪੂਜਿਤੇਹਿ ਹਤ੍ਥੂਪਗਾਦੀਹਿ ਨਾਨਾਲਙ੍ਕਾਰੇਹਿ ਸਜ੍ਜਿਤਂ. ਨਾਨਾਵਿਧਕੁਸੁਮਸਮਾਕਿਣ੍ਣਨ੍ਤਿ ਉਪਹਾਰਵਸੇਨ ਉਪਨੀਤੇਹਿ ਨਾਨਪ੍ਪਕਾਰੇਹਿ ਵਣ੍ਣਗਨ੍ਧਸਮ੍ਪਨ੍ਨੇਹਿ ਜਲਥਲਪੁਪ੍ਫੇਹਿ ਆਕਿਣ੍ਣਂ. ਅਨੇਕਤੂਰਿਯਸਙ੍ਘੁਟ੍ਠਨ੍ਤਿ ਆਤਭਵਿਤਤਾਦਿਪਞ੍ਚਙ੍ਗਿਕਤੂਰਿਯਸਙ੍ਘੋਸਿਤਂ. ਅਵਸੇਸਂ ਅਦਸ੍ਸਨਂ ਅਗਮਾਸੀਤਿ ਏਤ੍ਥ ‘‘ਹਨ੍ਦ, ਮਹਾਰਾਜ, ਤਯਾ ਗਹੇਤਬ੍ਬਾ ਅਯਂ ਸਾਖਾ, ਤਸ੍ਸ ਉਪਨਿਸ੍ਸਯਭੂਤੋ ਅਯਂ ਖਨ੍ਧੋ, ਨ ਮਯਂ ਤਯਾ ਗਹੇਤਬ੍ਬਾ’’ਤਿ ਵਦਨ੍ਤਾ ਵਿਯ ਅਵਸੇਸਾ ਸਾਖਾ ਸਤ੍ਥੁ ਤੇਜਸਾ ਅਦਸ੍ਸਨਮਗਮਂਸੂਤਿ ਵਦਨ੍ਤਿ. ਗਵਕ੍ਖਜਾਲਸਦਿਸਨ੍ਤਿ ਭਾਵਨਪੁਂਸਕਂ, ਜਾਲਕਵਾਟਸਦਿਸਂ ਕਤ੍ਵਾਤਿ ਅਤ੍ਥੋ. ਚੇਲੁਕ੍ਖੇਪਸਤਸਹਸ੍ਸਾਨਿ ਪਵਤ੍ਤਿਂਸੂਤਿ ਤੇਸਂ ਤੇਸਂ ਜਨਾਨਂ ਸੀਸੋਪਰਿ ਭਮਨ੍ਤਾਨਂ ਉਤ੍ਤਰਾਸਙ੍ਗਚੇਲਾਨਂ ਉਕ੍ਖੇਪਸਤਸਹਸ੍ਸਾਨਿ ਪਵਤ੍ਤਿਂਸੂਤਿ ਅਤ੍ਥੋ. ਮੂਲਸਤੇਨਾਤਿ ਦਸਸੁ ਲੇਖਾਸੁ ਏਕੇਕਾਯ ਦਸ ਦਸ ਹੁਤ੍ਵਾ ਨਿਕ੍ਖਨ੍ਤਮੂਲਸਤੇਨ. ਦਸ ਮਹਾਮੂਲਾਤਿ ਪਠਮਲੇਖਾਯ ਨਿਕ੍ਖਨ੍ਤਦਸਮਹਾਮੂਲਾਨਿ.

ਦੇਵਦੁਨ੍ਦੁਭਿਯੋ ਫਲਿਂਸੂਤਿ ਦੇਵਦੁਨ੍ਦੁਭਿਯੋ ਥਨਿਂਸੁ. ਦੇਵਦੁਨ੍ਦੁਭੀਤਿ ਚ ਨ ਏਤ੍ਥ ਕਾਚਿ ਭੇਰੀ ਅਧਿਪ੍ਪੇਤਾ, ਅਥ ਖੋ ਉਪ੍ਪਾਤਭਾਵੇਨ ਆਕਾਸਗਤੋ ਨਿਗ੍ਘੋਸਸਦ੍ਦੋ. ਦੇਵੋਤਿ ਹਿ ਮੇਘੋ. ਤਸ੍ਸ ਹਿ ਅਚ੍ਛਭਾਵੇਨ ਆਕਾਸਵਣ੍ਣਸ੍ਸ ਦੇਵਸ੍ਸਾਭਾਵੇਨ ਸੁਕ੍ਖਗਜ੍ਜਿਤਸਞ੍ਞਿਤੇ ਸਦ੍ਦੇ ਨਿਚ੍ਛਰਨ੍ਤੇ ਦੇਵਦੁਨ੍ਦੁਭੀਤਿ ਸਮਞ੍ਞਾ, ਤਸ੍ਮਾ ਦੇਵਦੁਨ੍ਦੁਭਿਯੋ ਫਲਿਂਸੂਤਿ ਦੇਵੋ ਸੁਕ੍ਖਗਜ੍ਜਿਤਂ ਗਜ੍ਜੀਤਿ ਵੁਤ੍ਤਂ ਹੋਤਿ. ਪਬ੍ਬਤਾਨਂ ਨਚ੍ਚੇਹੀਤਿ ਪਥਵੀਕਮ੍ਪੇਨ ਇਤੋ ਚਿਤੋ ਚ ਭਮਨ੍ਤਾਨਂ ਪਬ੍ਬਤਾਨਂ ਨਚ੍ਚੇਹਿ. ਯਕ੍ਖਾਨਂ ਹਿਙ੍ਕਾਰੇਹੀਤਿ ਵਿਮ੍ਹਯਜਾਤਾਨਂ ਯਕ੍ਖਾਨਂ ਵਿਮ੍ਹਯਪ੍ਪਕਾਸਨਵਸੇਨ ਪਵਤ੍ਤੇਹਿ ਹਿਙ੍ਕਾਰਸਦ੍ਦੇਹਿ. ਯਕ੍ਖਾ ਹਿ ਵਿਮ੍ਹਯਜਾਤਾ ‘‘ਹਿਂ ਹਿ’’ਨ੍ਤਿ ਸਦ੍ਦਂ ਨਿਚ੍ਛਾਰੇਨ੍ਤਿ. ਥੁਤਿਜਪ੍ਪੇਹੀਤਿ ਪਸਂਸਾਵਚਨੇਹਿ. ਬ੍ਰਹ੍ਮਾਨਂ ਅਪ੍ਫੋਟਨੇਹੀਤਿ ਪੀਤਿਸੋਮਨਸ੍ਸਜਾਤਾਨਂ ਬ੍ਰਹ੍ਮਾਨਂ ਬਾਹਾਯਂ ਪਹਰਣਸਙ੍ਖਾਤੇਹਿ ਅਪ੍ਫੋਟਨੇਹਿ. ਪੀਤਿਸੋਮਨਸ੍ਸਜਾਤਾ ਹਿ ਬ੍ਰਹ੍ਮਾਨੋ ਵਾਮਹਤ੍ਥਂ ਸਮਿਞ੍ਜਿਤ੍ਵਾ ਦਕ੍ਖਿਣੇਨ ਹਤ੍ਥੇਨ ਬਾਹਾਯਂ ਪਹਾਰਂ ਦੇਨ੍ਤਿ. ਏਕਕੋਲਾਹਲਨ੍ਤਿ ਏਕਤੋ ਪਵਤ੍ਤਕੋਲਾਹਲਂ. ਏਕਨਿਨ੍ਨਾਦਨ੍ਤਿ ਏਕਤੋ ਪਵਤ੍ਤਨਿਗ੍ਘੋਸਂ. ਫਲਤੋ ਨਿਕ੍ਖਨ੍ਤਾ ਛਬ੍ਬਣ੍ਣਰਸ੍ਮਿਯੋ ਉਜੁਕਂ ਉਗ੍ਗਨ੍ਤ੍ਵਾ ਓਨਮਿਤ੍ਵਾ ਚਕ੍ਕਵਾਲ਼ਪਬ੍ਬਤਮੁਖਵਟ੍ਟਿਂ ਆਹਚ੍ਚ ਤਿਟ੍ਠਨ੍ਤੀਤਿ ਆਹ ‘‘ਸਕਲਚਕ੍ਕਵਾਲ਼ਂ ਰਤਨਗੋਪਾਨਸੀਵਿਨਦ੍ਧਂ ਵਿਯ ਕੁਰੁਮਾਨਾ’’ਤਿ. ਤਙ੍ਖਣਤੋ ਚ ਪਨ ਪਭੁਤੀਤਿ ਵੁਤ੍ਤਨਯੇਨ ਸੁਵਣ੍ਣਕਟਾਹੇ ਪਤਿਟ੍ਠਿਤਸ੍ਸ ਮਹਾਬੋਧਿਸ੍ਸ ਛਬ੍ਬਣ੍ਣਰਸ੍ਮੀਨਂ ਵਿਸ੍ਸਜ੍ਜਿਤਕਾਲਤੋ ਪਭੁਤਿ. ਹਿਮਵਲਾਹਕਗਬ੍ਭਂ ਪਵਿਸਿਤ੍ਵਾ ਅਟ੍ਠਾਸੀਤਿ ਸੁਵਣ੍ਣਕਟਾਹੇਨੇਵ ਸਦ੍ਧਿਂ ਉਗ੍ਗਨ੍ਤ੍ਵਾ ਹਿਮੋਦਕਪੁਣ੍ਣਂ ਵਲਾਹਕਗਬ੍ਭਂ ਪਵਿਸਿਤ੍ਵਾ ਅਟ੍ਠਾਸਿ. ਪਠਮਂ ਸੁਵਣ੍ਣਕਟਾਹੇ ਪਤਿਟ੍ਠਿਤੋਯੇਵ ਹਿ ਬੋਧਿ ਪਚ੍ਛਾ ਵੁਤ੍ਤਪ੍ਪਕਾਰਅਚ੍ਛਰਿਯਪਟਿਮਣ੍ਡਿਤੋ ਹੁਤ੍ਵਾ ਹਿਮਵਲਾਹਕਗਬ੍ਭਂ ਪਵਿਸਿਤ੍ਵਾ ਅਟ੍ਠਾਸਿ. ਤੇਨੇਵ ਵਕ੍ਖਤਿ ‘‘ਪਠਮਂ ਸੁਵਣ੍ਣਕਟਾਹੇ ਪਤਿਟ੍ਠਹਿ, ਤਤੋ ਹਿਮਗਬ੍ਭਸਤ੍ਤਾਹਂ ਅਭਿਸੇਕਸਤ੍ਤਾਹਞ੍ਚ ਵੀਤਿਨਾਮੇਤ੍ਵਾ’’ਤਿਆਦਿ. ਤਤੋਯੇਵ ਚ ਮਹਾਵਂਸੇਪਿ ਵੁਤ੍ਤਂ –

‘‘ਏਵਂ ਸਤੇਨ ਮੂਲਾਨਂ, ਤਤ੍ਥੇਸਾ ਗਨ੍ਧਕਦ੍ਦਮੇ;

ਪਤਿਟ੍ਠਾਸਿ ਮਹਾਬੋਧਿ, ਪਸਾਦੇਨ੍ਤੀ ਮਹਾਜਨਂ.

‘‘ਤਸ੍ਸਾ ਖਨ੍ਧੋ ਦਸਹਤ੍ਥੋ, ਪਞ੍ਚ ਸਾਖਾ ਮਨੋਰਮਾ;

ਚਤੁਹਤ੍ਥਾ ਚਤੁਹਤ੍ਥਾ, ਦਸਡ੍ਢਫਲਮਣ੍ਡਿਤਾ.

‘‘ਸਹਸ੍ਸਨ੍ਤੁ ਪਸਾਖਾਨਂ, ਸਾਖਾਨਂ ਤਾਸਮਾਸਿ ਚ;

ਏਵਂ ਆਸਿ ਮਹਾਬੋਧਿ, ਮਨੋਹਰਸਿਰਿਨ੍ਧਰਾ.

‘‘ਕਟਾਹਮ੍ਹਿ ਮਹਾਬੋਧਿ, ਪਤਿਟ੍ਠਿਤਕ੍ਖਣੇ ਮਹੀ;

ਅਕਮ੍ਪਿ ਪਾਟਿਹੀਰਾਨਿ, ਅਹੇਸੁਂ ਵਿਵਿਧਾਨਿ ਚ.

‘‘ਸਯਂ ਨਾਦੇਹਿ ਤੂਰਿਯਾਨਂ, ਦੇਵੇਸੁ ਮਾਨੁਸੇਸੁ ਚ;

ਸਾਧੁਕਾਰਨਿਨ੍ਨਾਦੇਹਿ, ਦੇਵਬ੍ਰਹ੍ਮਗਣਸ੍ਸ ਚ.

‘‘ਮੇਘਾਨਂ ਮਿਗਪਕ੍ਖੀਨਂ, ਯਕ੍ਖਾਦੀਨਂ ਰਵੇਹਿ ਚ;

ਰਵੇਹਿ ਚ ਮਹੀਕਮ੍ਪੇ, ਏਕਕੋਲਾਹਲਂ ਅਹੁ.

‘‘ਬੋਧਿਯਾ ਫਲਪਤ੍ਤੇਹਿ, ਛਬ੍ਬਣ੍ਣਰਂਸਿਯੋ ਸੁਭਾ;

ਨਿਕ੍ਖਮਿਤ੍ਵਾ ਚਕ੍ਕਵਾਲ਼ਂ, ਸਕਲਂ ਸੋਭਯਿਂਸੁ ਚ.

‘‘ਸਕਟਾਹਾ ਮਹਾਬੋਧਿ, ਉਗ੍ਗਨ੍ਤ੍ਵਾਨ ਤਤੋ ਨਭਂ;

ਅਟ੍ਠਾਸਿ ਹਿਮਗਬ੍ਭਮ੍ਹਿ, ਸਤ੍ਤਾਹਾਨਿ ਅਦਸ੍ਸਨਾ’’ਤਿ.

ਤਸ੍ਮਾ ਸੁਵਣ੍ਣਕਟਾਹੇ ਪਤਿਟ੍ਠਿਤੋਯੇਵ ਬੋਧਿ ਕਟਾਹੇਨੇਵ ਸਦ੍ਧਿ ਉਗ੍ਗਨ੍ਤ੍ਵਾ ਹਿਮਵਲਾਹਕਗਬ੍ਭਂ ਪਵਿਸਿਤ੍ਵਾ ਅਟ੍ਠਾਸੀਤਿ ਵੇਦਿਤਬ੍ਬਂ.

ਹੇਟ੍ਠਾ ਪਨ ਭਗਵਤੋ ਅਧਿਟ੍ਠਾਨਕ੍ਕਮਂ ਦਸ੍ਸੇਨ੍ਤੇਨ ਯਂ ਵੁਤ੍ਤਂ –

‘‘ਭਗਵਾ ਕਿਰ ਮਹਾਪਰਿਨਿਬ੍ਬਾਨਮਞ੍ਚੇ ਨਿਪਨ੍ਨੋ ਲਙ੍ਕਾਦੀਪੇ ਮਹਾਬੋਧਿਪਤਿਟ੍ਠਾਪਨਤ੍ਥਾਯ ਅਸੋਕਮਹਾਰਾਜਾ ਮਹਾਬੋਧਿਗ੍ਗਹਣਤ੍ਥਂ ਗਮਿਸ੍ਸਤਿ, ਤਦਾ ਮਹਾਬੋਧਿਸ੍ਸ ਦਕ੍ਖਿਣਸਾਖਾ ਸਯਮੇਵ ਛਿਜ੍ਜਿਤ੍ਵਾ ਸੁਵਣ੍ਣਕਟਾਹੇ ਪਤਿਟ੍ਠਾਤੂਤਿ ਅਧਿਟ੍ਠਾਸਿ, ਇਦਮੇਕਮਧਿਟ੍ਠਾਨਂ.

‘‘ਤਤ੍ਥ ਪਤਿਟ੍ਠਾਨਕਾਲੇ ਚ ‘ਮਹਾਬੋਧਿ ਹਿਮਵਲਾਹਕਗਬ੍ਭਂ ਪਵਿਸਿਤ੍ਵਾ ਤਿਟ੍ਠਤੂ’ਤਿ ਅਧਿਟ੍ਠਾਸਿ, ਇਦਂ ਦੁਤਿਯਮਧਿਟ੍ਠਾਨਂ.

‘‘ਸਤ੍ਤਮੇ ਦਿਵਸੇ ਹਿਮਵਲਾਹਕਗਬ੍ਭਤੋ ਓਰੁਯ੍ਹ ਸੁਵਣ੍ਣਕਟਾਹੇ ਪਤਿਟ੍ਠਹਨ੍ਤੋ ਪਤ੍ਤੇਹਿ ਚ ਫਲੇਹਿ ਚ ਛਬ੍ਬਣ੍ਣਰਸ੍ਮਿਯੋ ਮੁਞ੍ਚਤੂਤਿ ਅਧਿਟ੍ਠਾਸਿ, ਇਦਂ ਤਤਿਯਮਧਿਟ੍ਠਾਨ’’ਨ੍ਤਿ.

ਤਂ ਇਮਿਨਾ ਨ ਸਮੇਤਿ. ਤਤ੍ਥ ਹਿ ਪਠਮਂ ਹਿਮਵਲਾਹਕਗਬ੍ਭਂ ਪਵਿਸਿਤ੍ਵਾ ਪਚ੍ਛਾ ਸਤ੍ਤਮੇ ਦਿਵਸੇ ਹਿਮਵਲਾਹਕਗਬ੍ਭਤੋ ਓਰੁਯ੍ਹ ਛਬ੍ਬਣ੍ਣਰਂਸਿਵਿਸ੍ਸਜ੍ਜਨਂ ਸੁਵਣ੍ਣਕਟਾਹੇ ਪਤਿਟ੍ਠਹਨਞ੍ਚ ਵੁਤ੍ਤਂ, ਤਸ੍ਮਾ ਅਟ੍ਠਕਥਾਯ ਪੁਬ੍ਬੇਨਾਪਰਂ ਨ ਸਮੇਤਿ. ਮਹਾਵਂਸੇ ਪਨ ਅਧਿਟ੍ਠਾਨੇਪਿ ਪਠਮਂ ਸੁਵਣ੍ਣਕਟਾਹੇ ਪਤਿਟ੍ਠਹਨਂ ਪਚ੍ਛਾਯੇਵ ਛਬ੍ਬਣ੍ਣਰਂਸਿਵਿਸ੍ਸਜ੍ਜਨਂ ਹਿਮਵਲਾਹਕਗਬ੍ਭਪਵਿਸਨਞ੍ਚ. ਵੁਤ੍ਤਞ੍ਹੇਤਂ –

‘‘ਪਰਿਨਿਬ੍ਬਾਨਮਞ੍ਚਮ੍ਹਿ, ਨਿਪਨ੍ਨੇਨ ਜਿਨੇਨ ਹਿ;

ਕਤਂ ਮਹਾਅਧਿਟ੍ਠਾਨਂ, ਪਞ੍ਚਕਂ ਪਞ੍ਚਚਕ੍ਖੁਨਾ.

‘‘ਗਯ੍ਹਮਾਨਾ ਮਹਾਬੋਧਿ-ਸਾਖਾਸੋਕੇਨ ਦਕ੍ਖਿਣਾ;

ਛਿਜ੍ਜਿਤ੍ਵਾਨ ਸਯਂਯੇਵ, ਪਤਿਟ੍ਠਾਤੁ ਕਟਾਹਕੇ.

‘‘ਪਤਿਟ੍ਠਹਿਤ੍ਵਾ ਸਾ ਸਾਖਾ, ਛਬ੍ਬਣ੍ਣਰਸ੍ਮਿਯੋ ਸੁਭਾ;

ਰਾਜਯਨ੍ਤੀ ਦਿਸਾ ਸਬ੍ਬਾ, ਫਲਪਤ੍ਤੇਹਿ ਮੁਞ੍ਚਤੁ.

‘‘ਸਸੁਵਣ੍ਣਕਟਾਹਾ ਸਾ, ਉਗ੍ਗਨ੍ਤ੍ਵਾਨ ਮਨੋਰਮਾ;

ਅਦਿਸ੍ਸਮਾਨਾ ਸਤ੍ਤਾਹਂ, ਹਿਮਗਬ੍ਭਮ੍ਹਿ ਤਿਟ੍ਠਤੂ’’ਤਿ.

ਬੋਧਿਵਂਸੇਪਿ ਚ ਅਯਮੇਵ ਅਧਿਟ੍ਠਾਨਕ੍ਕਮੋ ਵੁਤ੍ਤੋ, ਤਸ੍ਮਾ ਅਟ੍ਠਕਥਾਯਂ ਵੁਤ੍ਤੋ ਅਧਿਟ੍ਠਾਨਕ੍ਕਮੋ ਯਥਾ ਪੁਬ੍ਬੇਨਾਪਰਂ ਨ ਵਿਰੁਜ੍ਝਤਿ, ਤਥਾ ਵੀਮਂਸਿਤ੍ਵਾ ਗਹੇਤਬ੍ਬੋ.

ਹਿਮਞ੍ਚ ਛਬ੍ਬਣ੍ਣਰਂਸਿਯੋ ਚ ਆਵਤ੍ਤਿਤ੍ਵਾ ਮਹਾਬੋਧਿਮੇਵ ਪਵਿਸਿਂਸੂਤਿ ਮਹਾਬੋਧਿਂ ਪਟਿਚ੍ਛਾਦੇਤ੍ਵਾ ਠਿਤਂ ਹਿਮਞ੍ਚ ਬੋਧਿਤੋ ਨਿਕ੍ਖਨ੍ਤਛਬ੍ਬਣ੍ਣਰਸ੍ਮਿਯੋ ਚ ਆਵਤ੍ਤਿਤ੍ਵਾ ਪਦਕ੍ਖਿਣਂ ਕਤ੍ਵਾ ਬੋਧਿਮੇਵ ਪਵਿਸਿਂਸੁ, ਬੋਧਿਪਵਿਟ੍ਠਾ ਵਿਯ ਹੁਤ੍ਵਾ ਅਨ੍ਤਰਹਿਤਾਤਿ ਵੁਤ੍ਤਂ ਹੋਤਿ. ਏਤ੍ਥ ਪਨ ‘‘ਹਿਮਞ੍ਚ ਰਂਸਿਯੋ ਚਾ’’ਤਿ ਅਯਮੇਵ ਪਾਠੋ ਸਤਸੋਧਿਤਸਮ੍ਮਤੇ ਪੋਰਾਣਪੋਤ੍ਥਕੇ ਸੇਸੇਸੁ ਚ ਸਬ੍ਬਪੋਤ੍ਥਕੇਸੁ ਦਿਸ੍ਸਤਿ. ਮਹਾਵਂਸੇਪਿ ਚੇਤਂ ਵੁਤ੍ਤਂ –

‘‘ਅਤੀਤੇ ਤਮ੍ਹਿ ਸਤ੍ਤਾਹੇ, ਸਬ੍ਬੇ ਹਿਮਵਲਾਹਕਾ;

ਪਵਿਸਿਂਸੁ ਮਹਾਬੋਧਿਂ, ਸਬ੍ਬਾ ਤਾ ਰਂਸਿਯੋਪਿ ਚਾ’’ਤਿ.

ਕੇਨਚਿ ਪਨ ‘‘ਪਞ੍ਚ ਰਂਸਿਯੋ’’ਤਿ ਪਾਠਂ ਪਰਿਕਪ੍ਪੇਤ੍ਵਾ ਯਂ ਵੁਤ੍ਤਂ ‘‘ਸਬ੍ਬਦਿਸਾਹਿ ਪਞ੍ਚ ਰਸ੍ਮਿਯੋ ਆਵਤ੍ਤਿਤ੍ਵਾਤਿ ਪਞ੍ਚਹਿ ਫਲੇਹਿ ਨਿਕ੍ਖਨ੍ਤਤ੍ਤਾ ਪਞ੍ਚ, ਤਾ ਪਨ ਛਬ੍ਬਣ੍ਣਾਵਾ’’ਤਿ, ਤਂ ਤਸ੍ਸ ਸਮ੍ਮੋਹਵਿਜਮ੍ਭਿਤਮਤ੍ਤਨ੍ਤਿ ਦਟ੍ਠਬ੍ਬਂ. ਪਰਿਪੁਣ੍ਣਖਨ੍ਧਸਾਖਾਪਸਾਖਪਞ੍ਚਫਲਪਟਿਮਣ੍ਡਿਤੋਤਿ ਪਰਿਪੁਣ੍ਣਖਨ੍ਧਸਾਖਾਪਸਾਖਾਹਿ ਚੇਵ ਪਞ੍ਚਹਿ ਚ ਫਲੇਹਿ ਪਟਿਮਣ੍ਡਿਤੋ, ਸਮਨ੍ਤਤੋ ਵਿਭੂਸਿਤੋਤਿ ਅਤ੍ਥੋ. ਅਭਿਸੇਕਂ ਦਤ੍ਵਾਤਿ ਅਨੋਤਤ੍ਤੋਦਕੇਨ ਅਭਿਸੇਕਂ ਦਤ੍ਵਾ. ਮਹਾਬੋਧਿਟ੍ਠਾਨੇਯੇਵ ਅਟ੍ਠਾਸੀਤਿ ਬੋਧਿਸਮੀਪੇਯੇਵ ਵਸਿ.

ਪੁਬ੍ਬਕਤ੍ਤਿਕਪਵਾਰਣਾਦਿਵਸੇਤਿ ਅਸ੍ਸਯੁਜਮਾਸਸ੍ਸ ਜੁਣ੍ਹਪਕ੍ਖਪੁਣ੍ਣਮਿਯਂ. ਚਾਤੁਦ੍ਦਸੀਉਪੋਸਥਤ੍ਤਾ ਦ੍ਵਿਸਤ੍ਤਾਹੇ ਜਾਤੇ ਉਪੋਸਥੋ ਸਮ੍ਪਤ੍ਤੋਤਿ ਆਹ ‘‘ਕਾਲ਼ਪਕ੍ਖਸ੍ਸ ਉਪੋਸਥਦਿਵਸੇ’’ਤਿ, ਅਸ੍ਸਯੁਜਮਾਸਕਾਲ਼ਪਕ੍ਖਸ੍ਸ ਚਾਤੁਦ੍ਦਸੀਉਪੋਸਥੇਤਿ ਅਤ੍ਥੋ. ਪਾਚੀਨਮਹਾਸਾਲਮੂਲੇ ਠਪੇਸੀਤਿ ਨਗਰਸ੍ਸ ਪਾਚੀਨਦਿਸਾਭਾਗੇ ਜਾਤਸ੍ਸ ਮਹਾਸਾਲਰੁਕ੍ਖਸ੍ਸ ਹੇਟ੍ਠਾ ਮਣ੍ਡਪਂ ਕਾਰੇਤ੍ਵਾ ਤਤ੍ਥ ਠਪੇਸਿ. ਸਤ੍ਤਰਸਮੇ ਦਿਵਸੇਤਿ ਪਾਟਿਪਦਦਿਵਸਤੋ ਦੁਤਿਯਦਿਵਸੇ. ਕਤ੍ਤਿਕਛਣਪੂਜਂ ਅਦ੍ਦਸਾਤਿ ਕਤ੍ਤਿਕਛਣਵਸੇਨ ਬੋਧਿਸ੍ਸ ਕਰਿਯਮਾਨਂ ਪੂਜਂ ਸੁਮਨਸਾਮਣੇਰੋ ਅਦ੍ਦਸ, ਦਿਸ੍ਵਾ ਚ ਆਗਤੋ ਸਬ੍ਬਂ ਤਂ ਪਵਤ੍ਤਿਂ ਆਰੋਚੇਸਿ. ਤਂ ਸਨ੍ਧਾਯੇਵ ਚ ਥੇਰੋ ਬੋਧਿਆਹਰਣਤ੍ਥਂ ਪੇਸੇਸਿ.

ਅਟ੍ਠਾਰਸ ਦੇਵਤਾਕੁਲਾਨੀਤਿ ਮਹਾਬੋਧਿਂ ਪਰਿਵਾਰੇਤ੍ਵਾ ਠਿਤਨਾਗਯਕ੍ਖਾਦਿਦੇਵਤਾਕੁਲਾਨਿ ਦਤ੍ਵਾਤਿ ਸਮ੍ਬਨ੍ਧੋ. ਅਮਚ੍ਚਕੁਲਾਨਿ ਬੋਧਿਸ੍ਸ ਕਤ੍ਤਬ੍ਬਵਿਚਾਰਣਤ੍ਥਾਯ ਅਦਾਸਿ, ਬ੍ਰਾਹ੍ਮਣਕੁਲਾਨਿ ਲੋਕਸਮ੍ਮਤਤ੍ਤਾ ਉਦਕਾਸਿਞ੍ਚਨਤ੍ਥਾਯ ਅਦਾਸਿ, ਕੁਟੁਮ੍ਬਿਯਕੁਲਾਨਿ ਬੋਧਿਸ੍ਸ ਕਤ੍ਤਬ੍ਬਪੂਜੋਪਕਰਣਗੋਪਨਤ੍ਥਾਯ ਅਦਾਸਿ. ‘‘ਗੋਪਕਾ ਰਾਜਕਮ੍ਮਿਨੋ ਤਥਾ ਤਰਚ੍ਛਾ’’ਤਿ ਮਹਾਗਣ੍ਠਿਪਦੇ ਵੁਤ੍ਤਂ. ਗਣ੍ਠਿਪਦੇ ਪਨ ‘‘ਗੋਪਕਕੁਲਾਨਿ ਬੋਧਿਸਿਞ੍ਚਨਤ੍ਥਂ ਖੀਰਧੇਨੁਪਾਲਨਤ੍ਥਾਯ ਤਰਚ੍ਛਕੁਲਾਨਿ ਕਾਲਿਙ੍ਗਕੁਲਾਨਿ ਵਿਸ੍ਸਾਸਿਕਾਨਿ ਪਧਾਨਮਨੁਸ੍ਸਕੁਲਾਨੀ’’ਤਿ ਵੁਤ੍ਤਂ. ਕਾਲਿਙ੍ਗਕੁਲਾਨੀਤਿ ਏਤ੍ਥ ‘‘ਉਦਕਾਦਿਗਾਹਕਾ ਕਾਲਿਙ੍ਗਾ’’ਤਿ ਮਹਾਗਣ੍ਠਿਪਦੇ ਵੁਤ੍ਤਂ. ‘‘ਕਲਿਙ੍ਗੇਸੁ ਜਨਪਦੇ ਜਾਤਿਸਮ੍ਪਨ੍ਨਕੁਲਂ ਕਾਲਿਙ੍ਗਕੁਲ’’ਨ੍ਤਿ ਕੇਚਿ. ਇਮਿਨਾ ਪਰਿਵਾਰੇਨਾਤਿ ਸਹਤ੍ਥੇ ਕਰਣਵਚਨਂ, ਇਮਿਨਾ ਵੁਤ੍ਤਪ੍ਪਕਾਰਪਰਿਵਾਰੇਨ ਸਦ੍ਧਿਨ੍ਤਿ ਅਤ੍ਥੋ. ਵਿਞ੍ਝਾਟਵਿਂ ਸਮਤਿਕ੍ਕਮ੍ਮਾਤਿ ਰਾਜਾ ਸਯਮ੍ਪਿ ਮਹਾਬੋਧਿਸ੍ਸ ਪਚ੍ਚੁਗ੍ਗਮਨਂ ਕਰੋਨ੍ਤੋ ਸੇਨਙ੍ਗਪਰਿਵੁਤੋ ਥਲਪਥੇਨ ਗਚ੍ਛਨ੍ਤੋ ਵਿਞ੍ਝਾਟਵਿਂ ਨਾਮ ਅਟਵਿਂ ਅਤਿਕ੍ਕਮਿਤ੍ਵਾ. ਤਾਮਲਿਤ੍ਤਿਂ ਅਨੁਪ੍ਪਤ੍ਤੋਤਿ ਤਾਮਲਿਤ੍ਤਿਂ ਨਾਮ ਤਿਤ੍ਥਂ ਸਮ੍ਪਤ੍ਤੋ. ਇਦਮਸ੍ਸ ਤਤਿਯਨ੍ਤਿ ਸੁਵਣ੍ਣਕਟਾਹੇ ਪਤਿਟ੍ਠਿਤਮਹਾਬੋਧਿਸ੍ਸ ਰਜ੍ਜਸਮ੍ਪਦਾਨਂ ਸਨ੍ਧਾਯ ਵੁਤ੍ਤਂ. ਤਤੋ ਪੁਬ੍ਬੇ ਪਨੇਸ ਏਕਵਾਰਂ ਸਦ੍ਧਾਯ ਸਕਲਜਮ੍ਬੁਦੀਪਰਜ੍ਜੇਨ ਮਹਾਬੋਧਿਂ ਪੂਜੇਸਿਯੇਵ, ਤਸ੍ਮਾ ਤੇਨ ਸਦ੍ਧਿਂ ਚਤੁਤ੍ਥਮਿਦਂ ਰਜ੍ਜਸਮ੍ਪਦਾਨਂ. ਮਹਾਬੋਧਿਂ ਪਨ ਯਸ੍ਮਿਂ ਯਸ੍ਮਿਂ ਦਿਵਸੇ ਰਜ੍ਜੇਨ ਪੂਜੇਸਿ, ਤਸ੍ਮਿਂ ਤਸ੍ਮਿਂ ਦਿਵਸੇ ਸਕਲਜਮ੍ਬੁਦੀਪਰਜ੍ਜਤੋ ਉਪ੍ਪਨ੍ਨਂ ਆਯਂ ਗਹੇਤ੍ਵਾ ਮਹਾਬੋਧਿਪੂਜਂ ਕਾਰੇਸਿ.

ਮਾਗਸਿਰਮਾਸਸ੍ਸਾਤਿ ਮਿਗਸਿਰਮਾਸਸ੍ਸ. ਪਠਮਪਾਟਿਪਦਦਿਵਸੇਤਿ ਸੁਕ੍ਕਪਕ੍ਖਪਾਟਿਪਦਦਿਵਸੇ. ਤਞ੍ਹਿ ਕਣ੍ਹਪਕ੍ਖਪਾਟਿਪਦਦਿਵਸਂ ਅਪੇਕ੍ਖਿਤ੍ਵਾ ‘‘ਪਠਮਪਾਟਿਪਦਦਿਵਸ’’ਨ੍ਤਿ ਵੁਚ੍ਚਤਿ. ਇਦਞ੍ਚ ਇਮਸ੍ਮਿਂ ਦੀਪੇ ਪਵਤ੍ਤਮਾਨਵੋਹਾਰਂ ਗਹੇਤ੍ਵਾ ਵੁਤ੍ਤਂ. ਤਤ੍ਥ ਪਨ ਪੁਣ੍ਣਮਿਤੋ ਪਟ੍ਠਾਯ ਯਾਵ ਅਪਰਾ ਪੁਣ੍ਣਮੀ, ਤਾਵ ਏਕੋ ਮਾਸੋਤਿ ਵੋਹਾਰਸ੍ਸ ਪਵਤ੍ਤਤ੍ਤਾ ਤੇਨ ਵੋਹਾਰੇਨ ‘‘ਦੁਤਿਯਪਾਟਿਪਦਦਿਵਸੇ’’ਤਿ ਵਤ੍ਤਬ੍ਬਂ ਸਿਯਾ. ਤਤ੍ਥ ਹਿ ਕਣ੍ਹਪਕ੍ਖਪਾਟਿਪਦਦਿਵਸਂ ‘‘ਪਠਮਪਾਟਿਪਦ’’ਨ੍ਤਿ ਵੁਚ੍ਚਤਿ. ਉਕ੍ਖਿਪਿਤ੍ਵਾਤਿ ਮਹਾਸਾਲਮੂਲੇ ਦਿਨ੍ਨੇਹਿ ਸੋਲ਼ਸਹਿ ਜਾਤਿਸਮ੍ਪਨ੍ਨਕੁਲੇਹਿ ਸਦ੍ਧਿਂ ਉਕ੍ਖਿਪਿਤ੍ਵਾਤਿ ਵਦਨ੍ਤਿ. ਗਚ੍ਛਤਿ ਵਤਰੇਤਿ ਏਤ੍ਥ ਅਰੇਤਿ ਖੇਦੇ. ਤੇਨੇਵਾਹ ‘‘ਕਨ੍ਦਿਤ੍ਵਾ’’ਤਿ, ਬੋਧਿਯਾ ਅਦਸ੍ਸਨਂ ਅਸਹਮਾਨੋ ਰੋਦਿਤ੍ਵਾ ਪਰਿਦੇਵਿਤ੍ਵਾਤਿ ਅਤ੍ਥੋ. ਸਰਸਰਂਸਿਜਾਲਨ੍ਤਿ ਏਤ੍ਥ ਪਨ ਹੇਟ੍ਠਾ ਵੁਤ੍ਤਨਯੇਨੇਵ ਅਤ੍ਥੋ ਵੇਦਿਤਬ੍ਬੋ. ਮਹਾਬੋਧਿਸਮਾਰੁਲ਼੍ਹਾਤਿ ਮਹਾਬੋਧਿਨਾ ਸਮਾਰੁਲ਼੍ਹਾ. ਪਸ੍ਸਤੋ ਪਸ੍ਸਤੋਤਿ ਅਨਾਦਰੇ ਸਾਮਿਵਚਨਂ, ਪਸ੍ਸਨ੍ਤਸ੍ਸੇਵਾਤਿ ਅਤ੍ਥੋ. ਮਹਾਸਮੁਦ੍ਦਤਲਂ ਪਕ੍ਖਨ੍ਤਾਤਿ ਮਹਾਸਮੁਦ੍ਦਸ੍ਸ ਉਦਕਤਲਂ ਪਕ੍ਖਨ੍ਦਿ. ਸਮਨ੍ਤਾ ਯੋਜਨਨ੍ਤਿ ਸਮਨ੍ਤਤੋ ਏਕੇਕੇਨ ਪਸ੍ਸੇਨ ਯੋਜਨਪ੍ਪਮਾਣੇ ਪਦੇਸੇ. ਅਚ੍ਚਨ੍ਤਸਂਯੋਗੇ ਚੇਤਂ ਉਪਯੋਗਵਚਨਂ. ਵੀਚਿਯੋ ਵੂਪਸਨ੍ਤਾਤਿ ਵੀਚਿਯੋ ਨ ਉਟ੍ਠਹਿਂਸੁ, ਨਾਹੇਸੁਨ੍ਤਿ ਵੁਤ੍ਤਂ ਹੋਤਿ. ਪਵਜ੍ਜਿਂਸੂਤਿ ਵਿਰਵਿਂਸੁ, ਨਾਦਂ ਪਵਤ੍ਤਯਿਂਸੂਤਿ ਅਤ੍ਥੋ. ਰੁਕ੍ਖਾਦਿਸਨ੍ਨਿਸ੍ਸਿਤਾਹੀਤਿ ਏਤ੍ਥ ਆਦਿ-ਸਦ੍ਦੇਨ ਪਬ੍ਬਤਾਦਿਸਨ੍ਨਿਸ੍ਸਿਤਾ ਦੇਵਤਾ ਸਙ੍ਗਣ੍ਹਾਤਿ.

ਸੁਪਣ੍ਣਰੂਪੇਨਾਤਿ ਸੁਪਣ੍ਣਸਦਿਸੇਨ ਰੂਪੇਨ. ਨਾਗਕੁਲਾਨਿ ਸਨ੍ਤਾਸੇਸੀਤਿ ਮਹਾਬੋਧਿਗ੍ਗਹਣਤ੍ਥਂ ਆਗਤਾਨਿ ਨਾਗਕੁਲਾਨਿ ਸਨ੍ਤਾਸੇਸਿ, ਤੇਸਂ ਭਯਂ ਉਪ੍ਪਾਦੇਤ੍ਵਾ ਪਲਾਪੇਸੀਤਿ ਵੁਤ੍ਤਂ ਹੋਤਿ. ਤਦਾ ਹਿ ਸਮੁਦ੍ਦਵਾਸਿਨੋ ਨਾਗਾ ਮਹਾਬੋਧਿਂ ਗਹੇਤੁਂ ਵਾਤਵਸ੍ਸਨ੍ਧਕਾਰਾਦੀਹਿ ਮਹਨ੍ਤਂ ਵਿਕੁਬ੍ਬਨਂ ਅਕਂਸੁ. ਤਤੋ ਸਙ੍ਘਮਿਤ੍ਤਤ੍ਥੇਰੀ ਗਰੁਲ਼ਵਣ੍ਣਂ ਮਾਪੇਤ੍ਵਾ ਤੇਨ ਗਰੁਲ਼ਰੂਪੇਨ ਆਕਾਸਂ ਪੂਰਯਮਾਨਾ ਸਿਖਾਮਰੀਚਿਜਾਲੇਨ ਗਗਨਂ ਏਕਨ੍ਧਕਾਰਂ ਕਤ੍ਵਾ ਪਕ੍ਖਪ੍ਪਹਾਰਵਾਤੇਨ ਮਹਾਸਮੁਦ੍ਦਂ ਆਲੋਲ਼ੇਤ੍ਵਾ ਸਂਵਟ੍ਟਜਲਧਿਨਾਦਸਦਿਸੇਨ ਰਵੇਨ ਨਾਗਾਨਂ ਹਦਯਾਨਿ ਭਿਨ੍ਦਨ੍ਤੀ ਵਿਯ ਤਾਸੇਤ੍ਵਾ ਨਾਗੇ ਪਲਾਪੇਸਿ. ਤੇ ਚ ਉਤ੍ਰਸ੍ਤਰੂਪਾ ਨਾਗਾ ਆਗਨ੍ਤ੍ਵਾਤਿ ਤੇ ਚ ਵੁਤ੍ਤਨਯੇਨ ਉਤ੍ਤਾਸਿਤਾ ਨਾਗਾ ਪੁਨ ਆਗਨ੍ਤ੍ਵਾ. ਤਂ ਵਿਭੂਤਿਨ੍ਤਿ ਤਂ ਇਦ੍ਧਿਪਾਟਿਹਾਰਿਯਸਙ੍ਖਾਤਂ ਵਿਭੂਤਿਂ, ਤਂ ਅਚ੍ਛਰਿਯਨ੍ਤਿ ਵੁਤ੍ਤਂ ਹੋਤਿ. ਥੇਰੀ ਯਾਚਿਤ੍ਵਾਤਿ ‘‘ਅਯ੍ਯੇ, ਅਮ੍ਹਾਕਂ ਭਗਵਾ ਮੁਚਲਿਨ੍ਦਨਾਗਰਾਜਸ੍ਸ ਭੋਗਾਵਲਿਂ ਅਤ੍ਤਨੋ ਗਨ੍ਧਕੁਟਿਂ ਕਤ੍ਵਾ ਸਤ੍ਤਾਹਂ ਤਸ੍ਸ ਸਙ੍ਗਹਂ ਅਕਾਸਿ. ਅਭਿਸਮ੍ਬੁਜ੍ਝਨਦਿਵਸੇ ਨੇਰਞ੍ਜਰਾਨਦੀਤੀਰੇ ਅਤ੍ਤਨੋ ਉਚ੍ਛਿਟ੍ਠਪਤ੍ਤਂ ਮਹਾਕਾਲ਼ਨਾਗਸ੍ਸ ਵਿਸ੍ਸਜ੍ਜੇਸਿ. ਉਰੁਵੇਲਨਾਗੇਨ ਮਾਪਿਤਂ ਵਿਸਧੂਮਦਹਨਂ ਅਗਣੇਤ੍ਵਾ ਤਸ੍ਸ ਸਰਣਸੀਲਾਭਰਣਮਦਾਸਿ. ਮਹਾਮੋਗ੍ਗਲ੍ਲਾਨਤ੍ਥੇਰਂ ਪੇਸੇਤ੍ਵਾ ਨਨ੍ਦੋਪਨਨ੍ਦਨਾਗਰਾਜਾਨਂ ਦਮੇਤ੍ਵਾ ਨਿਬ੍ਬਿਸਂ ਅਕਾਸਿ. ਏਵਂ ਸੋ ਲੋਕਨਾਯਕੋ ਅਮ੍ਹਾਕਂ ਉਪਕਾਰਕੋ, ਤ੍ਵਮ੍ਪਿ ਨੋ ਦੋਸਮਸ੍ਸਰਿਤ੍ਵਾ ਮੁਹੁਤ੍ਤਂ ਮਹਾਬੋਧਿਂ ਵਿਸ੍ਸਜ੍ਜੇਤ੍ਵਾ ਨਾਗਲੋਕਸ੍ਸ ਸਗ੍ਗਮੋਕ੍ਖਮਗ੍ਗਂ ਸਮ੍ਪਾਦੇਹੀ’’ਤਿ ਏਵਂ ਯਾਚਿਤ੍ਵਾ. ਮਹਾਬੋਧਿਵਿਯੋਗਦੁਕ੍ਖਿਤੋਤਿ ਮਹਾਬੋਧਿਵਿਯੋਗੇਨ ਦੁਕ੍ਖਿਤੋ ਸਞ੍ਜਾਤਮਾਨਸਿਕਦੁਕ੍ਖੋ. ਕਨ੍ਦਿਤ੍ਵਾਤਿ ਇਮਸ੍ਸ ਪਰਿਯਾਯਵਚਨਮਤ੍ਤਂ ਰੋਦਿਤ੍ਵਾਤਿ, ਗੁਣਕਿਤ੍ਤਨਵਸੇਨ ਵਾ ਪੁਨਪ੍ਪੁਨਂ ਰੋਦਿਤ੍ਵਾ, ਵਿਲਾਪਂ ਕਤ੍ਵਾਤਿ ਅਤ੍ਥੋ.

ਉਤ੍ਤਰਦ੍ਵਾਰਤੋਤਿ ਅਨੁਰਾਧਪੁਰਸ੍ਸ ਉਤ੍ਤਰਦ੍ਵਾਰਤੋ. ਮਗ੍ਗਂ ਸੋਧਾਪੇਤ੍ਵਾਤਿ ਖਾਣੁਕਣ੍ਟਕਾਦੀਨਂ ਉਦ੍ਧਰਾਪਨਵਸੇਨ ਮਗ੍ਗਂ ਸੋਧਾਪੇਤ੍ਵਾ. ਅਲਙ੍ਕਾਰਾਪੇਤ੍ਵਾਤਿ ਵਾਲੁਕਾਦੀਨਂ ਓਕਿਰਾਪਨਾਦਿਵਸੇਨ ਸਜ੍ਜੇਤ੍ਵਾ. ਸਮੁਦ੍ਦਸਾਲਵਤ੍ਥੁਸ੍ਮਿਨ੍ਤਿ ਸਮੁਦ੍ਦਾਸਨ੍ਨਸਾਲਾਯ ਵਤ੍ਥੁਭੂਤੇ ਪਦੇਸੇ. ਤਸ੍ਮਿਂ ਕਿਰ ਪਦੇਸੇ ਠਿਤੇਹਿ ਸਮੁਦ੍ਦਸ੍ਸ ਦਿਟ੍ਠਤ੍ਤਾ ਤਂ ਅਚ੍ਛਰਿਯਂ ਪਕਾਸੇਤੁਂ ਤਤ੍ਥ ਏਕਾ ਸਾਲਾ ਕਤਾ. ਸਾ ਨਾਮੇਨ ‘‘ਸਮੁਦ੍ਦਾਸਨ੍ਨਸਾਲਾ’’ਤਿ ਪਾਕਟਾ ਜਾਤਾ. ਵੁਤ੍ਤਞ੍ਹੇਤਂ –

‘‘ਸਮੁਦ੍ਦਾਸਨ੍ਨਸਾਲਾਯ, ਠਾਨੇ ਠਤ੍ਵਾ ਮਹਣ੍ਣਵੇ;

ਆਗਚ੍ਛਨ੍ਤਂ ਮਹਾਬੋਧਿਂ, ਮਹਾਥੇਰਿਦ੍ਧਿਯਾਦ੍ਦਸ.

‘‘ਤਸ੍ਮਿਂ ਠਾਨੇ ਕਤਾ ਸਾਲਾ, ਪਕਾਸੇਤੁਂ ਤਮਬ੍ਭੁਤਂ;

‘ਸਮੁਦ੍ਦਾਸਨ੍ਨਸਾਲਾ’ਤਿ, ਨਾਮੇਨਾਸਿਧ ਪਾਕਟਾ’’ਤਿ.

ਤਾਯ ਵਿਭੂਤਿਯਾਤਿ ਤਾਯ ਵੁਤ੍ਤਪ੍ਪਕਾਰਾਯ ਪੂਜਾਸਕ੍ਕਾਰਾਦਿਸਮ੍ਪਤ੍ਤਿਯਾ. ਥੇਰਸ੍ਸਾਤਿ ਮਹਾਮਹਿਨ੍ਦਤ੍ਥੇਰਸ੍ਸ. ਮਗ੍ਗਸ੍ਸ ਕਿਰ ਉਭੋਸੁ ਪਸ੍ਸੇਸੁ ਅਨ੍ਤਰਨ੍ਤਰਾ ਪੁਪ੍ਫੇਹਿ ਕੂਟਾਗਾਰਸਦਿਸਸਣ੍ਠਾਨਾਨਿ ਪੁਪ੍ਫਚੇਤਿਯਾਨਿ ਕਾਰਾਪੇਸਿ. ਤਂ ਸਨ੍ਧਾਯੇਤਂ ਵੁਤ੍ਤਂ ‘‘ਅਨ੍ਤਰਨ੍ਤਰੇ ਪੁਪ੍ਫਅਗ੍ਘਿਯਾਨਿ ਠਪੇਨ੍ਤੋ’’ਤਿ. ਆਗਤੋ ਵਤਰੇਤਿ ਏਤ੍ਥ ਅਰੇਤਿ ਪਸਂਸਾਯਂ, ਸਾਧੁ ਵਤਾਤਿ ਅਤ੍ਥੋ. ਸੋਲ਼ਸਹਿ ਜਾਤਿਸਮ੍ਪਨ੍ਨਕੁਲੇਹੀਤਿ ਅਟ੍ਠਹਿ ਅਮਚ੍ਚਕੁਲੇਹਿ ਅਟ੍ਠਹਿ ਚ ਬ੍ਰਾਹ੍ਮਣਕੁਲੇਹੀਤਿ ਏਵਂ ਸੋਲ਼ਸਹਿ ਜਾਤਿਸਮ੍ਪਨ੍ਨਕੁਲੇਹਿ. ਸਮੁਦ੍ਦਤੀਰੇ ਮਹਾਬੋਧਿਂ ਠਪੇਤ੍ਵਾਤਿ ਸਮੁਦ੍ਦਵੇਲਾਤਲੇ ਅਲਙ੍ਕਤਪ੍ਪਟਿਯਤ੍ਤੇ ਰਮਣੀਯੇ ਮਣ੍ਡਪੇ ਮਹਾਬੋਧਿਂ ਠਪੇਤ੍ਵਾ. ਏਵਂ ਪਨ ਕਤ੍ਵਾ ਸਕਲਤਮ੍ਬਪਣ੍ਣਿਰਜ੍ਜੇਨ ਮਹਾਬੋਧਿਂ ਪੂਜੇਤ੍ਵਾ ਸੋਲ਼ਸਨ੍ਨਂ ਕੁਲਾਨਂ ਰਜ੍ਜਂ ਨਿਯ੍ਯਾਤੇਤ੍ਵਾ ਸਯਂ ਦੋਵਾਰਿਕਟ੍ਠਾਨੇ ਠਤ੍ਵਾ ਤਯੋ ਦਿਵਸੇ ਅਨੇਕਪ੍ਪਕਾਰਂ ਪੂਜਂ ਕਾਰਾਪੇਸਿ. ਤਂ ਦਸ੍ਸੇਨ੍ਤੋ ‘‘ਤੀਣਿ ਦਿਵਸਾਨੀ’’ਤਿਆਦਿਮਾਹ. ਰਜ੍ਜਂ ਵਿਚਾਰੇਸੀਤਿ ਰਜ੍ਜਂ ਵਿਚਾਰੇਤੁਂ ਵਿਸ੍ਸਜ੍ਜੇਸਿ, ਸੋਲ਼ਸਹਿ ਵਾ ਜਾਤਿਸਮ੍ਪਨ੍ਨਕੁਲੇਹਿ ਰਜ੍ਜਂ ਵਿਚਾਰਾਪੇਸੀਤਿ ਅਤ੍ਥੋ. ਚਤੁਤ੍ਥੇ ਦਿਵਸੇਤਿ ਮਿਗਸਿਰਮਾਸਸ੍ਸ ਸੁਕ੍ਕਪਕ੍ਖਦਸਮਿਯਂ. ਅਨੁਪੁਬ੍ਬੇਨ ਅਨੁਰਾਧਪੁਰਂ ਸਮ੍ਪਤ੍ਤੋਤਿ ਦਸਮਿਯਂ ਅਲਙ੍ਕਤਪ੍ਪਟਿਯਤ੍ਤਰਥੇ ਮਹਾਬੋਧਿਂ ਠਪੇਤ੍ਵਾ ਉਲ਼ਾਰਪੂਜਂ ਕੁਰੁਮਾਨੋ ਪਾਚੀਨਪਸ੍ਸਵਿਹਾਰਸ੍ਸ ਪਤਿਟ੍ਠਾਤਬ੍ਬਟ੍ਠਾਨਮਾਨੇਤ੍ਵਾ ਤਤ੍ਥ ਸਙ੍ਘਸ੍ਸ ਪਾਤਰਾਸਂ ਪਵਤ੍ਤੇਤ੍ਵਾ ਮਹਿਨ੍ਦਤ੍ਥੇਰੇਨ ਭਾਸਿਤਂ ਨਾਗਦੀਪੇ ਦਸਬਲੇਨ ਕਤਂ ਨਾਗਦਮਨਂ ਸੁਤ੍ਵਾ ‘‘ਸਮ੍ਮਾਸਮ੍ਬੁਦ੍ਧੇਨ ਨਿਸਜ੍ਜਾਦਿਨਾ ਪਰਿਭੁਤ੍ਤਟ੍ਠਾਨੇਸੁ ਥੂਪਾਦੀਹਿ ਸਕ੍ਕਾਰਂ ਕਰਿਸ੍ਸਾਮੀ’’ਤਿ ਸਞ੍ਞਾਣਂ ਕਾਰੇਤ੍ਵਾ ਤਤੋ ਆਹਰਿਤ੍ਵਾ ਤਵਕ੍ਕਬ੍ਰਾਹ੍ਮਣਸ੍ਸ ਗਾਮਦ੍ਵਾਰੇ ਠਪੇਤ੍ਵਾ ਪੂਜੇਤ੍ਵਾ ਏਵਂ ਤਸ੍ਮਿਂ ਤਸ੍ਮਿਂ ਠਾਨੇ ਪੂਜਂ ਕਤ੍ਵਾ ਇਮਿਨਾ ਅਨੁਕ੍ਕਮੇਨ ਅਨੁਰਾਧਪੁਰਂ ਸਮ੍ਪਤ੍ਤੋ. ਚਾਤੁਦ੍ਦਸੀਦਿਵਸੇਤਿ ਮਿਗਸਿਰਮਾਸਸ੍ਸੇਵ ਸੁਕ੍ਕਪਕ੍ਖਚਾਤੁਦ੍ਦਸੇ. ਵਡ੍ਢਮਾਨਕਚ੍ਛਾਯਾਯਾਤਿ ਛਾਯਾਯ ਵਡ੍ਢਮਾਨਸਮਯੇ, ਸਾਯਨ੍ਹਸਮਯੇਤਿ ਵੁਤ੍ਤਂ ਹੋਤਿ. ਸਮਾਪਤ੍ਤਿਨ੍ਤਿ ਫਲਸਮਾਪਤ੍ਤਿਂ. ਤਿਲਕਭੂਤੇਤਿ ਅਲਙ੍ਕਾਰਭੂਤੇ. ਰਾਜਵਤ੍ਥੁਦ੍ਵਾਰਕੋਟ੍ਠਕਟ੍ਠਾਨੇਤਿ ਰਾਜੁਯ੍ਯਾਨਸ੍ਸ ਦ੍ਵਾਰਕੋਟ੍ਠਕਟ੍ਠਾਨੇ. ‘‘ਸਕਲਰਜ੍ਜਂ ਮਹਾਬੋਧਿਸ੍ਸ ਦਿਨ੍ਨਪੁਬ੍ਬਤ੍ਤਾ ਉਪਚਾਰਤ੍ਥਂ ਰਾਜਾ ਦੋਵਾਰਿਕਵੇਸਂ ਗਣ੍ਹੀ’’ਤਿ ਵਦਨ੍ਤਿ.

ਅਨੁਪੁਬ੍ਬਵਿਪਸ੍ਸਨਨ੍ਤਿ ਉਦਯਬ੍ਬਯਾਦਿਅਨੁਪੁਬ੍ਬਵਿਪਸ੍ਸਨਂ. ਪਟ੍ਠਪੇਤ੍ਵਾਤਿ ਆਰਭਿਤ੍ਵਾ. ਅਤ੍ਥਙ੍ਗਮਿਤੇਤਿ ਅਤ੍ਥਙ੍ਗਤੇ. ‘‘ਸਹ ਬੋਧਿਪਤਿਟ੍ਠਾਨੇਨਾ’’ਤਿ ਵਤ੍ਤਬ੍ਬੇ ਵਿਭਤ੍ਤਿਵਿਪਰਿਣਾਮਂ ਕਤ੍ਵਾ ‘‘ਸਹ ਬੋਧਿਪਤਿਟ੍ਠਾਨਾ’’ਤਿ ਨਿਸ੍ਸਕ੍ਕਵਚਨਂ ਕਤਂ. ਸਤਿ ਹਿ ਸਹਯੋਗੇ ਕਰਣਵਚਨੇਨ ਭਵਿਤਬ੍ਬਂ. ਮਹਾਪਥਵੀ ਅਕਮ੍ਪੀਤਿ ਚ ਇਦਂ ਮੁਖਮਤ੍ਤਨਿਦਸ੍ਸਨਂ, ਅਞ੍ਞਾਨਿਪਿ ਅਨੇਕਾਨਿ ਅਚ੍ਛਰਿਯਾਨਿ ਅਹੇਸੁਂਯੇਵ. ਤਥਾ ਹਿ ਸਹ ਬੋਧਿਪਤਿਟ੍ਠਾਨੇਨ ਉਦਕਪਰਿਯਨ੍ਤਂ ਕਤ੍ਵਾ ਮਹਾਪਥਵੀ ਅਕਮ੍ਪਿ, ਤਾਨਿ ਮੂਲਾਨਿ ਕਟਾਹਮੁਖਵਟ੍ਟਿਤੋ ਉਗ੍ਗਨ੍ਤ੍ਵਾ ਤਂ ਕਟਾਹਂ ਵਿਨਨ੍ਧਨ੍ਤਾ ਪਥਵੀਤਲਮੋਤਰਿਂਸੁ, ਸਮਨ੍ਤਤੋ ਦਿਬ੍ਬਕੁਸੁਮਾਨਿ ਵਸ੍ਸਿਂਸੁ, ਆਕਾਸੇ ਦਿਬ੍ਬਤੂਰਿਯਾਨਿ ਵਜ੍ਜਿਂਸੁ, ਮਹਾਮੇਘੋ ਉਟ੍ਠਹਿਤ੍ਵਾ ਵੁਟ੍ਠਿਧਾਰਮਕਾਸਿ, ਆਕਾਸਪਦੇਸਾ ਵਿਰਵਿਂਸੁ, ਵਿਜ੍ਜੁਲਤਾ ਨਿਚ੍ਛਰਿਂਸੁ. ਦੇਵਤਾ ਸਾਧੁਕਾਰਮਦਂਸੁ, ਸਮਾਗਤਾ ਸਕਲਦੀਪਵਾਸਿਨੋ ਗਨ੍ਧਮਾਲਾਦੀਹਿ ਪੂਜਯਿਂਸੁ, ਗਹਿਤਮਕਰਨ੍ਦਾ ਮਨ੍ਦਮਾਰੁਤਾ ਵਾਯਿਂਸੁ, ਸਮਨ੍ਤਤੋ ਘਨਸੀਤਲਹਿਮਵਲਾਹਕਾ ਮਹਾਬੋਧਿਂ ਛਾਦਯਿਂਸੁ. ਏਵਂ ਬੋਧਿ ਪਥਵਿਯਂ ਪਤਿਟ੍ਠਹਿਤ੍ਵਾ ਹਿਮਗਬ੍ਭੇ ਸਨ੍ਨਿਸੀਦਿਤ੍ਵਾ ਸਤ੍ਤਾਹਂ ਲੋਕਸ੍ਸ ਅਦਸ੍ਸਨਂ ਅਗਮਾਸਿ. ਹਿਮਗਬ੍ਭੇ ਸਨ੍ਨਿਸੀਦੀਤਿ ਹਿਮਗਬ੍ਭਸ੍ਸ ਅਨ੍ਤੋ ਅਟ੍ਠਾਸਿ. ਵਿਪ੍ਫੁਰਨ੍ਤਾਤਿ ਵਿਪ੍ਫੁਰਨ੍ਤਾ ਇਤੋ ਚਿਤੋ ਚ ਸਂਸਰਨ੍ਤਾ. ਨਿਚ੍ਛਰਿਂਸੂਤਿ ਨਿਕ੍ਖਮਿਂਸੁ. ਦਸ੍ਸਿਂਸੂਤਿ ਪਞ੍ਞਾਯਿਂਸੁ. ਸਬ੍ਬੇ ਦੀਪਵਾਸਿਨੋਤਿ ਸਬ੍ਬੇ ਤਮ੍ਬਪਣ੍ਣਿਦੀਪਵਾਸਿਨੋ. ਉਤ੍ਤਰਸਾਖਤੋ ਏਕਂ ਫਲਨ੍ਤਿ ਉਤ੍ਤਰਸਾਖਾਯ ਠਿਤਂ ਏਕਂ ਫਲਂ. ‘‘ਪਾਚੀਨਸਾਖਾਯ ਏਕਂ ਫਲ’’ਨ੍ਤਿਪਿ ਕੇਚਿ. ਮਹਾਆਸਨਟ੍ਠਾਨੇਤਿ ਪੁਬ੍ਬਪਸ੍ਸੇ ਮਹਾਸਿਲਾਸਨੇਨ ਪਤਿਟ੍ਠਿਤਟ੍ਠਾਨੇ. ਇਸ੍ਸਰਨਿਮ੍ਮਾਨਵਿਹਾਰੇਤਿ ਇਸ੍ਸਰਨਿਮ੍ਮਾਨਸਙ੍ਖਾਤੇ ਕਸ੍ਸਪਗਿਰਿਵਿਹਾਰੇ. ‘‘ਇਸ੍ਸਰਨਿਮ੍ਮਾਨਵਿਹਾਰੇ’’ਤਿ ਹਿ ਪੁਬ੍ਬਸਙ੍ਕੇਤਵਸੇਨ ਵੁਤ੍ਤਂ, ਇਦਾਨਿ ਪਨ ਸੋ ਵਿਹਾਰੋ ‘‘ਕਸ੍ਸਪਗਿਰੀ’’ਤਿ ਪਞ੍ਞਾਤੋ. ‘‘ਇਸ੍ਸਰਸਮਣਾਰਾਮੇ’’ਤਿਪਿ ਕੇਚਿ ਪਠਨ੍ਤਿ. ਤਥਾ ਚ ਵੁਤ੍ਤਂ –

‘‘ਤਵਕ੍ਕਬ੍ਰਾਹ੍ਮਣਗਾਮੇ, ਥੂਪਾਰਾਮੇ ਤਥੇਵ ਚ;

ਇਸ੍ਸਰਸਮਣਾਰਾਮੇ, ਪਠਮੇ ਚੇਤਿਯਙ੍ਗਣੇ’’ਤਿ.

ਯੋਜਨਿਯਆਰਾਮੇਸੂਤਿ ਅਨੁਰਾਧਪੁਰਸ੍ਸ ਸਮਨ੍ਤਾ ਯੋਜਨਸ੍ਸ ਅਨ੍ਤੋ ਕਤਆਰਾਮੇਸੁ. ਸਮਨ੍ਤਾ ਪਤਿਟ੍ਠਿਤੇ ਮਹਾਬੋਧਿਮ੍ਹੀਤਿ ਸਮ੍ਬਨ੍ਧੋ. ਅਨੁਰਾਧਪੁਰਸ੍ਸ ਸਮਨ੍ਤਾ ਏਵਂ ਪੁਤ੍ਤਨਤ੍ਤੁਪਰਮ੍ਪਰਾਯ ਮਹਾਬੋਧਿਮ੍ਹਿ ਪਤਿਟ੍ਠਿਤੇਤਿ ਅਤ੍ਥੋ. ਲੋਹਪਾਸਾਦਟ੍ਠਾਨਂ ਪੂਜੇਸੀਤਿ ਲੋਹਪਾਸਾਦਸ੍ਸ ਕਤ੍ਤਬ੍ਬਟ੍ਠਾਨਂ ਪੂਜੇਸਿ. ‘‘ਕਿਞ੍ਚਾਪਿ ਲੋਹਪਾਸਾਦਂ ਦੇਵਾਨਂਪਿਯਤਿਸ੍ਸੋਯੇਵ ਮਹਾਰਾਜਾ ਕਾਰੇਸ੍ਸਤਿ, ਤਥਾਪਿ ਤਸ੍ਮਿਂ ਸਮਯੇ ਅਭਾਵਤੋ ‘ਅਨਾਗਤੇ’ਤਿ ਵੁਤ੍ਤ’’ਨ੍ਤਿ ਤੀਸੁਪਿ ਗਣ੍ਠਿਪਦੇਸੁ ਵੁਤ੍ਤਂ. ਕੇਚਿ ਪਨ ‘‘ਦੁਟ੍ਠਗਾਮਣਿਅਭਯੇਨੇਵ ਕਾਰਿਤੋ ਲੋਹਪਾਸਾਦੋ’’ਤਿ ਵਦਨ੍ਤਿ. ਮੂਲਾਨਿ ਪਨਸ੍ਸ ਨ ਤਾਵ ਓਤਰਨ੍ਤੀਤਿ ਇਮਿਨਾ, ਮਹਾਰਾਜ, ਇਮਸ੍ਮਿਂ ਦੀਪੇ ਸਤ੍ਥੁਸਾਸਨਂ ਪਤਿਟ੍ਠਿਤਮਤ੍ਤਮੇਵ ਅਹੋਸਿ, ਨ ਤਾਵ ਸੁਪਤਿਟ੍ਠਿਤਨ੍ਤਿ ਦਸ੍ਸੇਤਿ, ਅਸ੍ਸ ਸਤ੍ਥੁਸਾਸਨਸ੍ਸ ਮੂਲਾਨਿ ਪਨ ਨ ਤਾਵ ਓਤਿਣ੍ਣਾਨੀਤਿ ਏਵਮੇਤ੍ਥ ਅਤ੍ਥੋ ਵੇਦਿਤਬ੍ਬੋ. ਓਤਰਨ੍ਤੀਤਿ ਹਿ ਅਤੀਤਤ੍ਥੇ ਵਤ੍ਤਮਾਨਵਚਨਂ. ਤੇਨੇਵਾਹ ‘‘ਕਦਾ ਪਨ ਭਨ੍ਤੇ ਮੂਲਾਨਿ ਓਤਿਣ੍ਣਾਨਿ ਨਾਮ ਭਵਿਸ੍ਸਨ੍ਤੀ’’ਤਿ. ਯੋ ਅਮਚ੍ਚੋ ਚਤੁਪਣ੍ਣਾਸਾਯ ਜੇਟ੍ਠਕਕਨਿਟ੍ਠਭਾਤੁਕੇਹਿ ਸਦ੍ਧਿਂ ਚੇਤਿਯਗਿਰਿਮ੍ਹਿ ਪਬ੍ਬਜਿਤੋ, ਤਂ ਸਨ੍ਧਾਯ ਵੁਤ੍ਤਂ ‘‘ਮਹਾਅਰਿਟ੍ਠੋ ਭਿਕ੍ਖੂ’’ਤਿ. ਮੇਘਵਣ੍ਣਾਭਯਸ੍ਸ ਅਮਚ੍ਚਸ੍ਸ ਪਰਿਵੇਣਟ੍ਠਾਨੇਤਿ ਮੇਘਵਣ੍ਣਾਭਯਸ੍ਸ ਰਞ੍ਞੋ ਅਮਚ੍ਚੇਨ ਕਤ੍ਤਬ੍ਬਸ੍ਸ ਪਰਿਵੇਣਸ੍ਸ ਵਤ੍ਥੁਭੂਤੇ ਠਾਨੇ. ਮਣ੍ਡਪਪ੍ਪਕਾਰਨ੍ਤਿ ਮਣ੍ਡਪਸਦਿਸਂ. ਸਦਿਸਤ੍ਥਮ੍ਪਿ ਹਿ ਪਕਾਰਸਦ੍ਦਂ ਵਣ੍ਣਯਨ੍ਤਿ. ਸਾਸਨਸ੍ਸ ਮੂਲਾਨਿ ਓਤਰਨ੍ਤਾਨਿ ਪਸ੍ਸਿਸ੍ਸਾਮੀਤਿ ਇਮਿਨਾ ਸਾਸਨਸ੍ਸ ਸੁਟ੍ਠੁ ਪਤਿਟ੍ਠਾਨਾਕਾਰਂ ਪਸ੍ਸਿਸ੍ਸਾਮੀਤਿ ਦੀਪੇਤਿ.

ਮੇਘਵਿਰਹਿਤਸ੍ਸ ਨਿਮ੍ਮਲਸ੍ਸੇਵ ਆਕਾਸਸ੍ਸ ਵਿਰਵਿਤਤ੍ਤਾ ‘‘ਆਕਾਸਂ ਮਹਾਵਿਰਵਂ ਰਵੀ’’ਤਿ ਵੁਤ੍ਤਂ. ਪਚ੍ਚੇਕਗਣੀਹੀਤਿ ਵਿਸੁਂ ਵਿਸੁਂ ਗਣਾਚਰਿਯੇਹਿ. ਪਚ੍ਚੇਕਂ ਗਣਂ ਏਤੇਸਂ ਅਤ੍ਥੀਤਿ ਪਚ੍ਚੇਕਗਣਿਨੋ. ਯਥਾ ਵੇਜ੍ਜੋ ਗਿਲਾਨੇਸੁ ਕਰੁਣਾਯ ਤਿਕਿਚ੍ਛਨਮੇਵ ਪੁਰਕ੍ਖਤ੍ਵਾ ਵਿਗਤਚ੍ਛਨ੍ਦਦੋਸੋ ਜਿਗੁਚ੍ਛਨੀਯੇਸੁ ਵਣੇਸੁ ਗੁਯ੍ਹਟ੍ਠਾਨੇਸੁ ਚ ਭੇਸਜ੍ਜਲੇਪਨਾਦਿਨਾ ਤਿਕਿਚ੍ਛਨਮੇਵ ਕਰੋਤਿ, ਏਵਂ ਭਗਵਾਪਿ ਕਿਲੇਸਬ੍ਯਾਧਿਪੀਲ਼ਿਤੇਸੁ ਸਤ੍ਤੇਸੁ ਕਰੁਣਾਯ ਤੇ ਸਤ੍ਤੇ ਕਿਲੇਸਬ੍ਯਾਧਿਦੁਕ੍ਖਤੋ ਮੋਚੇਤੁਕਾਮੋ ਅਵਤ੍ਤਬ੍ਬਾਰਹਾਨਿ ਗੁਯ੍ਹਟ੍ਠਾਨਨਿਸ੍ਸਿਤਾਨਿਪਿ ਅਸਪ੍ਪਾਯਾਨਿ ਵਦਨ੍ਤੋ ਵਿਨਯਪਞ੍ਞਤ੍ਤਿਯਾ ਸਤ੍ਤਾਨਂ ਕਿਲੇਸਬ੍ਯਾਧਿਂ ਤਿਕਿਚ੍ਛਤਿ. ਤੇਨ ਵੁਤ੍ਤਂ ‘‘ਸਤ੍ਥੁ ਕਰੁਣਾਗੁਣਪਰਿਦੀਪਕ’’ਨ੍ਤਿ. ਅਨੁਸਿਟ੍ਠਿਕਰਾਨਨ੍ਤਿ ਅਨੁਸਾਸਨੀਕਰਾਨਂ, ਯੇ ਭਗਵਤੋ ਅਨੁਸਾਸਨਿਂ ਸਮ੍ਮਾ ਪਟਿਪਜ੍ਜਨ੍ਤਿ, ਤੇਸਨ੍ਤਿ ਅਤ੍ਥੋ. ਕਾਯਕਮ੍ਮਵਚੀਕਮ੍ਮਵਿਪ੍ਫਨ੍ਦਿਤਵਿਨਯਨਨ੍ਤਿ ਕਾਯਵਚੀਦ੍ਵਾਰੇਸੁ ਅਜ੍ਝਾਚਾਰਵਸੇਨ ਪਵਤ੍ਤਸ੍ਸ ਕਿਲੇਸਵਿਪ੍ਫਨ੍ਦਿਤਸ੍ਸ ਵਿਨਯਨਕਰਂ.

ਰਾਜਿਨੋਤਿ ਉਪਯੋਗਤ੍ਥੇ ਸਾਮਿਵਚਨਂ, ਰਾਜਾਨਮਨੁਸਾਸਿਂਸੂਤਿ ਅਤ੍ਥੋ. ਆਲੋਕਨ੍ਤਿ ਞਾਣਾਲੋਕਂ. ਨਿਬ੍ਬਾਯਿਂਸੁ ਮਹੇਸਯੋਤਿ ਏਤ੍ਥ ਮਹਾਮਹਿਨ੍ਦਤ੍ਥੇਰੋ ਦ੍ਵਾਦਸਵਸ੍ਸਿਕੋ ਹੁਤ੍ਵਾ ਤਮ੍ਬਪਣ੍ਣਿਦੀਪਂ ਸਮ੍ਪਤ੍ਤੋ, ਤਤ੍ਥ ਦ੍ਵੇ ਵਸ੍ਸਾਨਿ ਵਸਿਤ੍ਵਾ ਵਿਨਯਂ ਪਤਿਟ੍ਠਪੇਸਿ. ਦ੍ਵਾਸਟ੍ਠਿਵਸ੍ਸਿਕੋ ਹੁਤ੍ਵਾ ਪਰਿਨਿਬ੍ਬੁਤੋਤਿ ਵਦਨ੍ਤਿ.

ਤੇਸਂ ਥੇਰਾਨਂ ਅਨ੍ਤੇਵਾਸਿਕਾਤਿ ਤੇਸਂ ਮਹਾਮਹਿਨ੍ਦਤ੍ਥੇਰਪ੍ਪਮੁਖਾਨਂ ਥੇਰਾਨਂ ਅਨ੍ਤੇਵਾਸਿਕਾ. ਤਿਸ੍ਸਦਤ੍ਤਾਦਯੋ ਪਨ ਮਹਾਅਰਿਟ੍ਠਤ੍ਥੇਰਸ੍ਸ ਅਨ੍ਤੇਵਾਸਿਕਾ, ਤਸ੍ਮਾ ਤਿਸ੍ਸਦਤ੍ਤਕਾਲ਼ਸੁਮਨਦੀਘਸੁਮਨਾਦਯੋ ਮਹਾਅਰਿਟ੍ਠਤ੍ਥੇਰਸ੍ਸ ਅਨ੍ਤੇਵਾਸਿਕਾ ਚਾਤਿ ਯੋਜੇਤਬ੍ਬਂ. ਅਨ੍ਤੇਵਾਸਿਕਾਨਂ ਅਨ੍ਤੇਵਾਸਿਕਾਤਿ ਉਭਯਥਾ ਵੁਤ੍ਤਅਨ੍ਤੇਵਾਸਿਕਾਨਂ ਅਨ੍ਤੇਵਾਸਿਕਾ. ਪੁਬ੍ਬੇ ਵੁਤ੍ਤਪ੍ਪਕਾਰਾਤਿ –

‘‘ਤਤੋ ਮਹਿਨ੍ਦੋ ਇਟ੍ਟਿਯੋ, ਉਤ੍ਤਿਯੋ ਸਮ੍ਬਲੋ ਤਥਾ;

ਭਦ੍ਦਨਾਮੋ ਚ ਪਣ੍ਡਿਤੋ.

‘‘ਏਤੇ ਨਾਗਾ ਮਹਾਪਞ੍ਞਾ, ਜਮ੍ਬੁਦੀਪਾ ਇਧਾਗਤਾ;

ਵਿਨਯਂ ਤੇ ਵਾਚਯਿਂਸੁ, ਪਿਟਕਂ ਤਮ੍ਬਪਣ੍ਣਿਯਾ.

‘‘ਨਿਕਾਯੇ ਪਞ੍ਚ ਵਾਚੇਸੁਂ, ਸਤ੍ਤ ਚੇਵ ਪਕਰਣੇ;

ਤਤੋ ਅਰਿਟ੍ਠੋ ਮੇਧਾਵੀ, ਤਿਸ੍ਸਦਤ੍ਤੋ ਚ ਪਣ੍ਡਿਤੋ.

‘‘ਵਿਸਾਰਦੋ ਕਾਲ਼ਸੁਮਨੋ, ਥੇਰੋ ਚ ਦੀਘਨਾਮਕੋ’’ਤਿ. –

ਏਵਮਾਦਿਨਾ ਪੁਬ੍ਬੇ ਵੁਤ੍ਤਪ੍ਪਕਾਰਾ ਆਚਰਿਯਪਰਮ੍ਪਰਾ.

ਆਚਰਿਯਪਰਮ੍ਪਰਕਥਾਵਣ੍ਣਨਾ ਨਿਟ੍ਠਿਤਾ.

ਵਿਨਯਾਨਿਸਂਸਕਥਾਵਣ੍ਣਨਾ

ਏਤ੍ਤਾਵਤਾ ਚ ‘‘ਕੇਨਾਭਤ’’ਨ੍ਤਿ ਇਮਂ ਪਞ੍ਹਂ ਵਿਤ੍ਥਾਰਤੋ ਵਿਭਜਿਤ੍ਵਾ ਇਦਾਨਿ ‘‘ਕਤ੍ਥ ਪਤਿਟ੍ਠਿਤ’’ਨ੍ਤਿ ਇਮਂ ਪਞ੍ਹਂ ਵਿਸ੍ਸਜ੍ਜੇਨ੍ਤੋ ਆਹ ‘‘ਕਤ੍ਥ ਪਤਿਟ੍ਠਿਤ’’ਨ੍ਤਿਆਦਿ. ਤਤ੍ਥ ਤੇਲਮਿਵਾਤਿ ਸੀਹਤੇਲਮਿਵ. ਅਧਿਮਤ੍ਤਸਤਿਗਤਿਧੀਤਿਮਨ੍ਤੇਸੂਤਿ ਏਤ੍ਥ ਸਤੀਤਿ ਬੁਦ੍ਧਵਚਨਂ ਉਗ੍ਗਹੇਤ੍ਵਾ ਧਾਰਣਕਸਤਿ. ਗਤੀਤਿ ਉਗ੍ਗਣ੍ਹਨਕਗਤਿ. ਧੀਤੀਤਿ ਸਨ੍ਨਿਟ੍ਠਾਨਂ ਕਤ੍ਵਾ ਗਣ੍ਹਨਕਞਾਣਂ. ਗਤੀਤਿ ਵਾ ਪਞ੍ਞਾਗਤਿ. ਧੀਤੀਤਿ ਬੁਦ੍ਧਵਚਨਂ ਉਗ੍ਗਣ੍ਹਨਵੀਰਿਯਂ ਸਜ੍ਝਾਯਨਵੀਰਿਯਂ ਧਾਰਣਵੀਰਿਯਞ੍ਚ. ਲਜ੍ਜੀਸੂਤਿ ਪਾਪਜਿਗੁਚ੍ਛਨਕਲਕ੍ਖਣਾਯ ਲਜ੍ਜਾਯ ਸਮਨ੍ਨਾਗਤੇਸੁ. ਕੁਕ੍ਕੁਚ੍ਚਕੇਸੂਤਿ ਅਣੁਮਤ੍ਤੇਸੁਪਿ ਵਜ੍ਜੇਸੁ ਦੋਸਦਸ੍ਸਾਵਿਤਾਯ ਕਪ੍ਪਿਯਾਕਪ੍ਪਿਯਂ ਨਿਸ੍ਸਾਯ ਕੁਕ੍ਕੁਚ੍ਚਕਾਰੀਸੁ. ਸਿਕ੍ਖਾਕਾਮੇਸੂਤਿ ਅਧਿਸੀਲਅਅਚਿਤ੍ਤਅਧਿਪਞ੍ਞਾਵਸੇਨ ਤਿਸ੍ਸੋ ਸਿਕ੍ਖਾ ਕਾਮਯਮਾਨੇਸੁ ਸਮ੍ਪਿਯਾਯਿਤ੍ਵਾ ਸਿਕ੍ਖਨ੍ਤੇਸੁ.

ਅਕਤ੍ਤਬ੍ਬਤੋ ਨਿਵਾਰੇਤ੍ਵਾ ਕਤ੍ਤਬ੍ਬੇਸੁ ਪਤਿਟ੍ਠਾਪਨਤੋ ਮਾਤਾਪਿਤੁਟ੍ਠਾਨਿਯੋਤਿ ਵੁਤ੍ਤਂ. ਆਚਾਰਗੋਚਰਕੁਸਲਤਾਤਿ ਵੇਲ਼ੁਦਾਨਾਦਿਮਿਚ੍ਛਾਜੀਵਸ੍ਸ ਕਾਯਪਾਗਬ੍ਭਿਯਾਦੀਨਞ੍ਚ ਅਕਰਣੇਨ ਸਬ੍ਬਸੋ ਅਨਾਚਾਰਂ ਵਜ੍ਜੇਤ੍ਵਾ ‘‘ਕਾਯਿਕੋ ਅਵੀਤਿਕ੍ਕਮੋ ਵਾਚਸਿਕੋ ਅਵੀਤਿਕ੍ਕਮੋ’’ਤਿ (ਵਿਭ. ੫੧੧) ਏਵਂ ਵੁਤ੍ਤਭਿਕ੍ਖੁਸਾਰੁਪ੍ਪਆਚਾਰਸਮ੍ਪਤ੍ਤਿਯਾ ਵੇਸਿਯਾਦਿਅਗੋਚਰਂ ਵਜ੍ਜੇਤ੍ਵਾ ਪਿਣ੍ਡਪਾਤਾਦਿਅਤ੍ਥਂ ਉਪਸਙ੍ਕਮਿਤੁਂ ਯੁਤ੍ਤਟ੍ਠਾਨਸਙ੍ਖਾਤਗੋਚਰੇਨ ਚ ਸਮ੍ਪਨ੍ਨਤ੍ਤਾ ਸਮਣਾਚਾਰੇਸੁ ਚੇਵ ਸਮਣਗੋਚਰੇਸੁ ਚ ਕੁਸਲਤਾ. ਅਪਿਚ ਯੋ ਭਿਕ੍ਖੁ ਸਤ੍ਥਰਿ ਸਗਾਰਵੋ ਸਪ੍ਪਤਿਸ੍ਸੋ ਸਬ੍ਰਹ੍ਮਚਾਰੀਸੁ ਸਗਾਰਵੋ ਸਪ੍ਪਤਿਸ੍ਸੋ ਹਿਰੋਤ੍ਤਪ੍ਪਸਮ੍ਪਨ੍ਨੋ ਸੁਨਿਵਤ੍ਥੋ ਸੁਪਾਰੁਤੋ ਪਾਸਾਦਿਕੇਨ ਅਭਿਕ੍ਕਨ੍ਤੇਨ ਪਟਿਕ੍ਕਨ੍ਤੇਨ ਆਲੋਕਿਤੇਨ ਵਿਲੋਕਿਤੇਨ ਸਮਿਞ੍ਜਿਤੇਨ ਪਸਾਰਿਤੇਨ ਓਕ੍ਖਿਤ੍ਤਚਕ੍ਖੁ ਇਰਿਯਾਪਥਸਮ੍ਪਨ੍ਨੋ ਇਨ੍ਦ੍ਰਿਯੇਸੁ ਗੁਤ੍ਤਦ੍ਵਾਰੋ ਭੋਜਨੇ ਮਤ੍ਤਞ੍ਞੂ ਜਾਗਰਿਯਮਨੁਯੁਤ੍ਤੋ ਸਤਿਸਮ੍ਪਜਞ੍ਞੇਨ ਸਮਨ੍ਨਾਗਤੋ ਅਪ੍ਪਿਚ੍ਛੋ ਸਨ੍ਤੁਟ੍ਠੋ ਆਰਦ੍ਧਵੀਰਿਯੋ ਪਵਿਵਿਤ੍ਤੋ ਅਸਂਸਟ੍ਠੋ ਆਭਿਸਮਾਚਾਰਿਕੇਸੁ ਸਕ੍ਕਚ੍ਚਕਾਰੀ ਗਰੁਚਿਤ੍ਤੀਕਾਰਬਹੁਲੋ ਵਿਹਰਤਿ, ਅਯਂ ਵੁਚ੍ਚਤਿ ਆਚਾਰੋ.

ਗੋਚਰੋ ਪਨ ਉਪਨਿਸ੍ਸਯਗੋਚਰੋ ਆਰਕ੍ਖਗੋਚਰੋ ਉਪਨਿਬਨ੍ਧਗੋਚਰੋਤਿ ਤਿਵਿਧੋ. ਤਤ੍ਥ ਦਸਕਥਾਵਤ੍ਥੁਗੁਣਸਮਨ੍ਨਾਗਤੋ ਕਲ੍ਯਾਣਮਿਤ੍ਤੋ, ਯਂ ਨਿਸ੍ਸਾਯ ਅਸ੍ਸੁਤਂ ਸੁਣਾਤਿ, ਸੁਤਂ ਪਰਿਯੋਦਾਪੇਤਿ, ਕਙ੍ਖਂ ਵਿਤਰਤਿ, ਦਿਟ੍ਠਿਂ ਉਜੁਂ ਕਰੋਤਿ, ਚਿਤ੍ਤਂ ਪਸਾਦੇਤਿ, ਯਸ੍ਸ ਵਾ ਪਨ ਅਨੁਸਿਕ੍ਖਮਾਨੋ ਸਦ੍ਧਾਯ ਵਡ੍ਢਤਿ, ਸੀਲੇਨ, ਸੁਤੇਨ, ਚਾਗੇਨ, ਪਞ੍ਞਾਯ ਵਡ੍ਢਤਿ, ਅਯਂ ਉਪਨਿਸ੍ਸਯਗੋਚਰੋ. ਯੋ ਪਨ ਭਿਕ੍ਖੁ ਅਨ੍ਤਰਘਰਂ ਪਵਿਟ੍ਠੋ ਵੀਥਿਪਟਿਪਨ੍ਨੋ ਓਕ੍ਖਿਤ੍ਤਚਕ੍ਖੁ ਯੁਗਮਤ੍ਤਦਸ੍ਸਾਵੀ ਸਂਵੁਤੋ ਗਚ੍ਛਤਿ, ਨ ਹਤ੍ਥਿਂ ਓਲੋਕੇਨ੍ਤੋ, ਨ ਅਸ੍ਸਂ, ਨ ਰਥਂ, ਨ ਪਤ੍ਤਿਂ, ਨ ਇਤ੍ਥਿਂ, ਨ ਪੁਰਿਸਂ ਓਲੋਕੇਨ੍ਤੋ, ਨ ਉਦ੍ਧਂ ਓਲੋਕੇਨ੍ਤੋ, ਨ ਅਧੋ ਓਲੋਕੇਨ੍ਤੋ, ਨ ਦਿਸਾਵਿਦਿਸਮ੍ਪਿ ਪੇਕ੍ਖਮਾਨੋ ਗਚ੍ਛਤਿ, ਅਯਂ ਆਰਕ੍ਖਗੋਚਰੋ. ਉਪਨਿਬਨ੍ਧਗੋਚਰੋ ਪਨ ਚਤ੍ਤਾਰੋ ਸਤਿਪਟ੍ਠਾਨਾ, ਯਤ੍ਥ ਭਿਕ੍ਖੁ ਅਤ੍ਤਨੋ ਚਿਤ੍ਤਂ ਉਪਨਿਬਨ੍ਧਤਿ. ਵੁਤ੍ਤਞ੍ਹੇਤਂ ਭਗਵਤਾ – ‘‘ਕੋ ਚ, ਭਿਕ੍ਖਵੇ, ਭਿਕ੍ਖੁਨੋ ਗੋਚਰੋ ਸਕੋ ਪੇਤ੍ਤਿਕੋ ਵਿਸਯੋ, ਯਦਿਦਂ ਚਤ੍ਤਾਰੋ ਸਤਿਪਟ੍ਠਾਨਾ’’ਤਿ. ਅਯਂ ਉਪਨਿਬਨ੍ਧਗੋਚਰੋ. ਇਤਿ ਇਮਿਨਾ ਚ ਆਚਾਰੇਨ ਇਮਿਨਾ ਚ ਗੋਚਰੇਨ ਸਮਨ੍ਨਾਗਤਤ੍ਤਾ ਆਚਾਰਗੋਚਰਕੁਸਲਤਾ. ਏਵਂ ਅਨਾਚਾਰਂ ਅਗੋਚਰਞ੍ਚ ਵਜ੍ਜੇਤ੍ਵਾ ਸਦ੍ਧਾਪਬ੍ਬਜਿਤਾਨਂ ਯਥਾਵੁਤ੍ਤਆਚਾਰਗੋਚਰੇਸੁ ਕੁਸਲਭਾਵੋ ਵਿਨਯਧਰਾਯਤ੍ਤੋਤਿ ਅਯਮਾਨਿਸਂਸੋ ਵਿਨਯਪਰਿਯਤ੍ਤਿਯਾ ਦਸ੍ਸਿਤੋਤਿ ਵੇਦਿਤਬ੍ਬੋ.

ਵਿਨਯਪਰਿਯਤ੍ਤਿਂ ਨਿਸ੍ਸਾਯਾਤਿ ਵਿਨਯਪਰਿਯਾਪੁਣਨਂ ਨਿਸ੍ਸਾਯ. ਅਤ੍ਤਨੋ ਸੀਲਕ੍ਖਨ੍ਧੋ ਸੁਗੁਤ੍ਤੋ ਹੋਤਿ ਸੁਰਕ੍ਖਿਤੋਤਿ ਕਥਮਸ੍ਸ ਅਤ੍ਤਨੋ ਸੀਲਕ੍ਖਨ੍ਧੋ ਸੁਗੁਤ੍ਤੋ ਹੋਤਿ ਸੁਰਕ੍ਖਿਤੋ? ਆਪਤ੍ਤਿਞ੍ਹਿ ਆਪਜ੍ਜਨ੍ਤੋ ਛਹਾਕਾਰੇਹਿ ਆਪਜ੍ਜਤਿ ਅਲਜ੍ਜਿਤਾ, ਅਞ੍ਞਾਣਤਾ, ਕੁਕ੍ਕੁਚ੍ਚਪਕਤਤਾ, ਅਕਪ੍ਪਿਯੇ ਕਪ੍ਪਿਯਸਞ੍ਞਿਤਾ, ਕਪ੍ਪਿਯੇ ਅਕਪ੍ਪਿਯਸਞ੍ਞਿਤਾ, ਸਤਿਸਮ੍ਮੋਸਾਤਿ. ਵਿਨਯਧਰੋ ਪਨ ਇਮੇਹਿ ਛਹਾਕਾਰੇਹਿ ਆਪਤ੍ਤਿਂ ਨਾਪਜ੍ਜਤਿ.

ਕਥਂ ਅਲਜ੍ਜਿਤਾਯ ਨਾਪਜ੍ਜਤਿ? ਸੋ ਹਿ ‘‘ਪਸ੍ਸਥ ਭੋ, ਅਯਂ ਕਪ੍ਪਿਯਾਕਪ੍ਪਿਯਂ ਜਾਨਨ੍ਤੋਯੇਵ ਪਣ੍ਣਤ੍ਤਿਵੀਤਿਕ੍ਕਮਂ ਕਰੋਤੀ’’ਤਿ ਇਮਂ ਪਰੂਪਵਾਦਂ ਰਕ੍ਖਨ੍ਤੋਪਿ ਅਕਪ੍ਪਿਯਭਾਵਂ ਜਾਨਨ੍ਤੋਯੇਵ ਮਦ੍ਦਿਤ੍ਵਾ ਵੀਤਿਕ੍ਕਮਂ ਨ ਕਰੋਤਿ. ਏਵਂ ਅਲਜ੍ਜਿਤਾਯ ਨਾਪਜ੍ਜਤਿ. ਸਹਸਾ ਆਪਨ੍ਨਮ੍ਪਿ ਦੇਸਨਾਗਾਮਿਨਿਂ ਦੇਸੇਤ੍ਵਾ ਵੁਟ੍ਠਾਨਗਾਮਿਨਿਯਾ ਵੁਟ੍ਠਹਿਤ੍ਵਾ ਸੁਦ੍ਧਨ੍ਤੇ ਪਤਿਟ੍ਠਾਤਿ, ਤਤੋ –

‘‘ਸਞ੍ਚਿਚ੍ਚ ਆਪਤ੍ਤਿਂ ਨਾਪਜ੍ਜਤਿ, ਆਪਤ੍ਤਿਂ ਨ ਪਰਿਗੂਹਤਿ;

ਅਗਤਿਗਮਨਞ੍ਚ ਨ ਗਚ੍ਛਤਿ, ਏਦਿਸੋ ਵੁਚ੍ਚਤਿ ਲਜ੍ਜਿਪੁਗ੍ਗਲੋ’’ਤਿ. (ਪਰਿ. ੩੫੯) –

ਇਮਸ੍ਮਿਂ ਲਜ੍ਜਿਭਾਵੇ ਪਤਿਟ੍ਠਿਤੋਵ ਹੋਤਿ.

ਕਥਂ ਅਞ੍ਞਾਣਤਾਯ ਨਾਪਜ੍ਜਤਿ? ਸੋ ਹਿ ਕਪ੍ਪਿਯਾਕਪ੍ਪਿਯਂ ਜਾਨਾਤਿ, ਤਸ੍ਮਾ ਕਪ੍ਪਿਯਂਯੇਵ ਕਰੋਤਿ, ਅਕਪ੍ਪਿਯਂ ਨ ਕਰੋਤਿ. ਏਵਂ ਅਞ੍ਞਾਣਤਾਯ ਨਾਪਜ੍ਜਤਿ.

ਕਥਂ ਕੁਕ੍ਕੁਚ੍ਚਪਕਤਤਾਯ ਨਾਪਜ੍ਜਤਿ? ਕਪ੍ਪਿਯਾਕਪ੍ਪਿਯਂ ਨਿਸ੍ਸਾਯ ਕੁਕ੍ਕੁਚ੍ਚੇ ਉਪ੍ਪਨ੍ਨੇ ਵਤ੍ਥੁਂ ਓਲੋਕੇਤ੍ਵਾ ਮਾਤਿਕਂ ਪਦਭਾਜਨਂ ਅਨ੍ਤਰਾਪਤ੍ਤਿਂ ਅਨਾਪਤ੍ਤਿਂ ਓਲੋਕੇਤ੍ਵਾ ਕਪ੍ਪਿਯਂ ਚੇ ਹੋਤਿ, ਕਰੋਤਿ, ਅਕਪ੍ਪਿਯਂ ਚੇ, ਨ ਕਰੋਤਿ. ਉਪ੍ਪਨ੍ਨਂ ਪਨ ਕੁਕ੍ਕੁਚ੍ਚਂ ਅਵਿਨਿਚ੍ਛਿਨਿਤ੍ਵਾਵ ‘‘ਵਟ੍ਟਤੀ’’ਤਿ ਮਦ੍ਦਿਤ੍ਵਾ ਨ ਵੀਤਿਕ੍ਕਮਤਿ. ਏਵਂ ਕੁਕ੍ਕੁਚ੍ਚਪਕਤਤਾਯ ਨਾਪਜ੍ਜਤਿ.

ਕਥਂ ਅਕਪ੍ਪਿਯੇ ਕਪ੍ਪਿਯਸਞ੍ਞਿਤਾਦੀਹਿ ਨਾਪਜ੍ਜਤਿ? ਸੋ ਹਿ ਕਪ੍ਪਿਯਾਕਪ੍ਪਿਯਂ ਜਾਨਾਤਿ, ਤਸ੍ਮਾ ਅਕਪ੍ਪਿਯੇ ਕਪ੍ਪਿਯਸਞ੍ਞੀ ਨ ਹੋਤਿ, ਕਪ੍ਪਿਯੇ ਅਕਪ੍ਪਿਯਸਞ੍ਞੀ ਨ ਹੋਤਿ, ਸੁਪਤਿਟ੍ਠਿਤਾ ਚਸ੍ਸ ਸਤਿ ਹੋਤਿ, ਅਧਿਟ੍ਠਾਤਬ੍ਬਂ ਅਧਿਟ੍ਠੇਤਿ, ਵਿਕਪ੍ਪੇਤਬ੍ਬਂ ਵਿਕਪ੍ਪੇਤਿ. ਇਤਿ ਇਮੇਹਿ ਛਹਾਕਾਰੇਹਿ ਆਪਤ੍ਤਿਂ ਨਾਪਜ੍ਜਤਿ, ਆਪਤ੍ਤਿਂ ਅਨਾਪਜ੍ਜਨ੍ਤੋ ਅਖਣ੍ਡਸੀਲੋ ਹੋਤਿ ਪਰਿਸੁਦ੍ਧਸੀਲੋ. ਏਵਮਸ੍ਸ ਅਤ੍ਤਨੋ ਸੀਲਕ੍ਖਨ੍ਧੋ ਸੁਗੁਤ੍ਤੋ ਹੋਤਿ ਸੁਰਕ੍ਖਿਤੋ.

ਕੁਕ੍ਕੁਚ੍ਚਪਕਤਾਨਨ੍ਤਿ ਕਪ੍ਪਿਯਾਕਪ੍ਪਿਯਂ ਨਿਸ੍ਸਾਯ ਉਪ੍ਪਨ੍ਨੇਨ ਕੁਕ੍ਕੁਚ੍ਚੇਨ ਅਭਿਭੂਤਾਨਂ. ਕਥਂ ਪਨ ਕੁਕ੍ਕੁਚ੍ਚਪਕਤਾਨਂ ਪਟਿਸਰਣਂ ਹੋਤਿ? ਤਿਰੋਰਟ੍ਠੇਸੁ ਤਿਰੋਜਨਪਦੇਸੁ ਚ ਉਪ੍ਪਨ੍ਨਕੁਕ੍ਕੁਚ੍ਚਾ ਭਿਕ੍ਖੂ ‘‘ਅਸੁਕਸ੍ਮਿਂ ਕਿਰ ਵਿਹਾਰੇ ਵਿਨਯਧਰੋ ਵਸਤੀ’’ਤਿ ਦੂਰਤੋਪਿ ਤਸ੍ਸ ਸਨ੍ਤਿਕਂ ਆਗਨ੍ਤ੍ਵਾ ਕੁਕ੍ਕੁਚ੍ਚਂ ਪੁਚ੍ਛਨ੍ਤਿ. ਸੋ ਤੇਹਿ ਕਤਕਮ੍ਮਸ੍ਸ ਵਤ੍ਥੁਂ ਓਲੋਕੇਤ੍ਵਾ ਆਪਤ੍ਤਾਨਾਪਤ੍ਤਿਂ ਗਰੁਕਲਹੁਕਾਦਿਭੇਦਂ ਸਲ੍ਲਕ੍ਖੇਤ੍ਵਾ ਦੇਸਨਾਗਾਮਿਨਿਂ ਦੇਸਾਪੇਤ੍ਵਾ ਵੁਟ੍ਠਾਨਗਾਮਿਨਿਯਾ ਵੁਟ੍ਠਾਪੇਤ੍ਵਾ ਸੁਦ੍ਧਨ੍ਤੇ ਪਤਿਟ੍ਠਾਪੇਤਿ. ਏਵਂ ਕੁਕ੍ਕੁਚ੍ਚਪਕਤਾਨਂ ਪਟਿਸਰਣਂ ਹੋਤਿ.

ਵਿਸਾਰਦੋ ਸਙ੍ਘਮਜ੍ਝੇ ਵੋਹਰਤੀਤਿ ਵਿਗਤੋ ਸਾਰਦੋ ਭਯਂ ਏਤਸ੍ਸਾਤਿ ਵਿਸਾਰਦੋ, ਅਭੀਤੋਤਿ ਅਤ੍ਥੋ. ਅਵਿਨਯਧਰਸ੍ਸ ਹਿ ਸਙ੍ਘਮਜ੍ਝੇ ਕਥੇਨ੍ਤਸ੍ਸ ਭਯਂ ਸਾਰਜ੍ਜਂ ਓਕ੍ਕਮਤਿ, ਵਿਨਯਧਰਸ੍ਸ ਤਂ ਨ ਹੋਤਿ. ਕਸ੍ਮਾ? ‘‘ਏਵਂ ਕਥੇਨ੍ਤਸ੍ਸ ਦੋਸੋ ਹੋਤਿ, ਏਵਂ ਨ ਦੋਸੋ’’ਤਿ ਞਤ੍ਵਾ ਕਥਨਤੋ.

ਪਚ੍ਚਤ੍ਥਿਕੇ ਸਹਧਮ੍ਮੇਨ ਸੁਨਿਗ੍ਗਹਿਤਂ ਨਿਗ੍ਗਣ੍ਹਾਤੀਤਿ ਏਤ੍ਥ ਦ੍ਵਿਧਾ ਪਚ੍ਚਤ੍ਥਿਕਾ ਨਾਮ ਅਤ੍ਤਪਚ੍ਚਤ੍ਥਿਕਾ ਚ ਸਾਸਨਪਚ੍ਚਤ੍ਥਿਕਾ ਚ. ਤਤ੍ਥ ਮੇਤ੍ਤਿਯਭੁਮ੍ਮਜਕਾ ਚ ਭਿਕ੍ਖੂ ਵਡ੍ਢੋ ਚ ਲਿਚ੍ਛਵੀ ਅਮੂਲਕੇਨ ਅਨ੍ਤਿਮਵਤ੍ਥੁਨਾ ਚੋਦੇਸੁਂ, ਇਮੇ ਅਤ੍ਤਪਚ੍ਚਤ੍ਥਿਕਾ ਨਾਮ. ਯੇ ਵਾ ਪਨਞ੍ਞੇਪਿ ਦੁਸ੍ਸੀਲਾ ਪਾਪਧਮ੍ਮਾ, ਸਬ੍ਬੇ ਤੇ ਅਤ੍ਤਪਚ੍ਚਤ੍ਥਿਕਾ. ਵਿਪਰੀਤਦਸ੍ਸਨਾ ਪਨ ਅਰਿਟ੍ਠਭਿਕ੍ਖੁਕਣ੍ਟਕਸਾਮਣੇਰਵੇਸਾਲਿਕਵਜ੍ਜਿਪੁਤ੍ਤਕਾ ਮਹਾਸਙ੍ਘਿਕਾਦਯੋ ਚ ਅਬੁਦ੍ਧਸਾਸਨਂ ‘‘ਬੁਦ੍ਧਸਾਸਨ’’ਨ੍ਤਿ ਵਤ੍ਵਾ ਕਤਪਗ੍ਗਹਾ ਸਾਸਨਪਚ੍ਚਤ੍ਥਿਕਾ ਨਾਮ. ਤੇ ਸਬ੍ਬੇਪਿ ਸਹਧਮ੍ਮੇਨ ਸਹਕਾਰਣੇਨ ਵਚਨੇਨ ਯਥਾ ਤਂ ਅਸਦ੍ਧਮ੍ਮਂ ਪਤਿਟ੍ਠਾਪੇਤੁਂ ਨ ਸਕ੍ਕੋਨ੍ਤਿ, ਏਵਂ ਸੁਨਿਗ੍ਗਹਿਤਂ ਕਤ੍ਵਾ ਨਿਗ੍ਗਣ੍ਹਾਤਿ.

ਸਦ੍ਧਮ੍ਮਟ੍ਠਿਤਿਯਾ ਪਟਿਪਨ੍ਨੋ ਹੋਤੀਤਿ ਏਤ੍ਥ ਪਨ ਤਿਵਿਧੋ ਸਦ੍ਧਮ੍ਮੋ ਪਰਿਯਤ੍ਤਿਪਟਿਪਤ੍ਤਿਅਧਿਗਮਵਸੇਨ. ਤਤ੍ਥ ਤਿਪਿਟਕਂ ਬੁਦ੍ਧਵਚਨਂ ਪਰਿਯਤ੍ਤਿਸਦ੍ਧਮ੍ਮੋ ਨਾਮ. ਤੇਰਸ ਧੁਤਙ੍ਗਗੁਣਾ ਚੁਦ੍ਦਸ ਖਨ੍ਧਕਵਤ੍ਤਾਨਿ ਦ੍ਵੇਅਸੀਤਿ ਮਹਾਵਤ੍ਤਾਨੀਤਿ ਅਯਂ ਪਟਿਪਤ੍ਤਿਸਦ੍ਧਮ੍ਮੋ ਨਾਮ. ਚਤ੍ਤਾਰੋ ਮਗ੍ਗਾ ਚ ਚਤ੍ਤਾਰਿ ਫਲਾਨਿ ਚ, ਅਯਂ ਅਧਿਗਮਸਦ੍ਧਮ੍ਮੋ ਨਾਮ. ਤਤ੍ਥ ਕੇਚਿ ਥੇਰਾ ‘‘ਯੋ ਵੋ, ਆਨਨ੍ਦ, ਮਯਾ ਧਮ੍ਮੋ ਚ ਵਿਨਯੋ ਚ ਦੇਸਿਤੋ ਪਞ੍ਞਤ੍ਤੋ, ਸੋ ਵੋ ਮਮਚ੍ਚਯੇਨ ਸਤ੍ਥਾ’’ਤਿ (ਦੀ. ਨਿ. ੨.੨੧੬) ਇਮਿਨਾ ਸੁਤ੍ਤੇਨ ‘‘ਸਾਸਨਸ੍ਸ ਪਰਿਯਤ੍ਤਿ ਮੂਲ’’ਨ੍ਤਿ ਵਦਨ੍ਤਿ. ਕੇਚਿ ਥੇਰਾ ‘‘ਇਮੇ ਚ, ਸੁਭਦ੍ਦ, ਭਿਕ੍ਖੂ ਸਮ੍ਮਾ ਵਿਹਰੇਯ੍ਯੁਂ, ਅਸੁਞ੍ਞੋ ਲੋਕੋ ਅਰਹਨ੍ਤੇਹਿ ਅਸ੍ਸਾ’’ਤਿ ਇਮਿਨਾ ਸੁਤ੍ਤੇਨ (ਦੀ. ਨਿ. ੨.੨੧੪) ‘‘ਸਾਸਨਸ੍ਸ ਪਟਿਪਤ੍ਤਿ ਮੂਲ’’ਨ੍ਤਿ ਵਤ੍ਵਾ ‘‘ਯਾਵ ਪਞ੍ਚ ਭਿਕ੍ਖੂ ਸਮ੍ਮਾ ਪਟਿਪਨ੍ਨਾ ਸਂਵਿਜ੍ਜਨ੍ਤਿ, ਤਾਵ ਸਾਸਨਂ ਠਿਤਂ ਹੋਤੀ’’ਤਿ ਆਹਂਸੁ. ਇਤਰੇ ਪਨ ਥੇਰਾ ‘‘ਪਰਿਯਤ੍ਤਿਯਾ ਅਨ੍ਤਰਹਿਤਾਯ ਸੁਪ੍ਪਟਿਪਨ੍ਨਸ੍ਸਪਿ ਧਮ੍ਮਾਭਿਸਮਯੋ ਨਤ੍ਥੀ’’ਤਿ ਵਤ੍ਵਾ ਆਹਂਸੁ. ਸਚੇਪਿ ਪਞ੍ਚ ਭਿਕ੍ਖੂ ਚਤ੍ਤਾਰਿ ਪਾਰਾਜਿਕਾਨਿ ਰਕ੍ਖਣਕਾ ਹੋਨ੍ਤਿ, ਤੇ ਸਦ੍ਧੇ ਕੁਲਪੁਤ੍ਤੇ ਪਬ੍ਬਾਜੇਤ੍ਵਾ ਪਚ੍ਚਨ੍ਤਿਮੇ ਜਨਪਦੇ ਉਪਸਮ੍ਪਾਦੇਤ੍ਵਾ ਦਸਵਗ੍ਗਗਣਂ ਪੂਰੇਤ੍ਵਾ ਮਜ੍ਝਿਮਜਨਪਦੇਪਿ ਉਪਸਮ੍ਪਦਂ ਕਰਿਸ੍ਸਨ੍ਤਿ. ਏਤੇਨੁਪਾਯੇਨ ਵੀਸਤਿਵਗ੍ਗਸਙ੍ਘਂ ਪੂਰੇਤ੍ਵਾ ਅਤ੍ਤਨੋਪਿ ਅਬ੍ਭਾਨਕਮ੍ਮਂ ਕਤ੍ਵਾ ਸਾਸਨਂ ਵੁਡ੍ਢਿਂ ਵਿਰੁਲ਼੍ਹਿਂ ਗਮਯਿਸ੍ਸਨ੍ਤਿ. ਏਵਮਯਂ ਵਿਨਯਧਰੋ ਤਿਵਿਧਸ੍ਸਪਿ ਸਦ੍ਧਮ੍ਮਸ੍ਸ ਚਿਰਟ੍ਠਿਤਿਯਾ ਪਟਿਪਨ੍ਨੋ ਹੋਤੀਤਿ. ਏਵਮਯਂ ਵਿਨਯਧਰੋ ਇਮੇ ਪਞ੍ਚਾਨਿਸਂਸੇ ਪਟਿਲਭਤੀਤਿ ਵੇਦਿਤਬ੍ਬੋ.

ਵਿਨਯੋ ਸਂਵਰਤ੍ਥਾਯਾਤਿਆਦੀਸੁ (ਪਰਿ. ਅਟ੍ਠ. ੩੬੬) ਵਿਨਯੋਤਿ ਵਿਨਯਸ੍ਸ ਪਰਿਯਾਪੁਣਨਂ, ਵਿਨਯੋਤਿ ਵਾ ਵਿਨਯਪਞ੍ਞਤ੍ਤਿ ਵੁਤ੍ਤਾ, ਤਸ੍ਮਾ ਸਕਲਾਪਿ ਵਿਨਯਪਞ੍ਞਤ੍ਤਿ ਵਿਨਯਪਰਿਯਾਪੁਣਨਂ ਵਾ ਕਾਯਵਚੀਦ੍ਵਾਰਸਂਵਰਤ੍ਥਾਯਾਤਿ ਅਤ੍ਥੋ, ਆਜੀਵਪਾਰਿਸੁਦ੍ਧਿਪਰਿਯੋਸਾਨਸ੍ਸ ਸੀਲਸ੍ਸ ਉਪਨਿਸ੍ਸਯਪਚ੍ਚਯੋ ਹੋਤੀਤਿ ਵੁਤ੍ਤਂ ਹੋਤਿ. ਅਵਿਪ੍ਪਟਿਸਾਰੋਤਿ ਪਾਪਪੁਞ੍ਞਾਨਂ ਕਤਾਕਤਾਨੁਸੋਚਨਵਸੇਨ ਪਵਤ੍ਤਚਿਤ੍ਤਵਿਪ੍ਪਟਿਸਾਰਾਭਾਵੋ. ਪਾਮੋਜ੍ਜਨ੍ਤਿ ਦੁਬ੍ਬਲਾ ਤਰੁਣਪੀਤਿ. ਪੀਤੀਤਿ ਬਲਵਪੀਤਿ. ਪਸ੍ਸਦ੍ਧੀਤਿ ਕਾਯਚਿਤ੍ਤਦਰਥਪਟਿਪ੍ਪਸ੍ਸਦ੍ਧਿ. ਸੁਖਨ੍ਤਿ ਕਾਯਿਕਂ ਚੇਤਸਿਕਞ੍ਚ ਸੁਖਂ. ਤਞ੍ਹਿ ਦੁਵਿਧਮ੍ਪਿ ਸਮਾਧਿਸ੍ਸ ਉਪਨਿਸ੍ਸਯਪਚ੍ਚਯੋ ਹੋਤਿ. ਸਮਾਧੀਤਿ ਚਿਤ੍ਤੇਕਗ੍ਗਤਾ. ਯਥਾਭੂਤਞਾਣਦਸ੍ਸਨਨ੍ਤਿ ਸਪ੍ਪਚ੍ਚਯਨਾਮਰੂਪਪਰਿਗ੍ਗਹੋ. ਨਿਬ੍ਬਿਦਾਤਿ ਵਿਪਸ੍ਸਨਾ. ਅਥ ਵਾ ਯਥਾਭੂਤਞਾਣਦਸ੍ਸਨਂ ਤਰੁਣਵਿਪਸ੍ਸਨਾ, ਉਦਯਬ੍ਬਯਞਾਣਸ੍ਸੇਤਂ ਅਧਿਵਚਨਂ. ਚਿਤ੍ਤੇਕਗ੍ਗਤਾ ਹਿ ਤਰੁਣਵਿਪਸ੍ਸਨਾਯ ਉਪਨਿਸ੍ਸਯਪਚ੍ਚਯੋ ਹੋਤਿ. ਨਿਬ੍ਬਿਦਾਤਿ ਸਿਖਾਪ੍ਪਤ੍ਤਾ ਵੁਟ੍ਠਾਨਗਾਮਿਨਿਬਲਵਵਿਪਸ੍ਸਨਾ. ਵਿਰਾਗੋਤਿ ਅਰਿਯਮਗ੍ਗੋ. ਵਿਮੁਤ੍ਤੀਤਿ ਅਰਹਤ੍ਤਫਲਂ. ਚਤੁਬ੍ਬਿਧੋਪਿ ਹਿ ਅਰਿਯਮਗ੍ਗੋ ਅਰਹਤ੍ਤਸ੍ਸ ਉਪਨਿਸ੍ਸਯਪਚ੍ਚਯੋ ਹੋਤਿ. ਵਿਮੁਤ੍ਤਿਞਾਣਦਸ੍ਸਨਨ੍ਤਿ ਪਚ੍ਚਵੇਕ੍ਖਣਞਾਣਂ. ਅਨੁਪਾਦਾਪਰਿਨਿਬ੍ਬਾਨਤ੍ਥਾਯਾਤਿ ਕਞ੍ਚਿ ਧਮ੍ਮਂ ਅਗ੍ਗਹੇਤ੍ਵਾ ਅਨਵਸੇਸੇਤ੍ਵਾ ਪਰਿਨਿਬ੍ਬਾਨਤ੍ਥਾਯ, ਅਪ੍ਪਚ੍ਚਯਪਰਿਨਿਬ੍ਬਾਨਤ੍ਥਾਯਾਤਿ ਅਤ੍ਥੋ. ਅਪ੍ਪਚ੍ਚਯਪਰਿਨਿਬ੍ਬਾਨਸ੍ਸ ਹਿ ਵਿਮੁਤ੍ਤਿਞਾਣਦਸ੍ਸਨਂ ਪਚ੍ਚਯੋ ਹੋਤਿ ਤਸ੍ਮਿਂ ਅਨੁਪ੍ਪਤ੍ਤੇ ਅਵਸ੍ਸਂ ਪਰਿਨਿਬ੍ਬਾਯਿਤਬ੍ਬਤੋ, ਨ ਚ ਪਚ੍ਚਵੇਕ੍ਖਣਞਾਣੇ ਅਨੁਪ੍ਪਨ੍ਨੇ ਅਨ੍ਤਰਾ ਪਰਿਨਿਬ੍ਬਾਨਂ ਹੋਤਿ.

ਏਤਦਤ੍ਥਾ ਕਥਾਤਿ ਅਯਂ ਵਿਨਯਕਥਾ ਨਾਮ ਏਤਦਤ੍ਥਾਯ, ਅਨੁਪਾਦਾਪਰਿਨਿਬ੍ਬਾਨਤ੍ਥਾਯਾਤਿ ਅਤ੍ਥੋ. ਏਵਂ ਸਬ੍ਬਤ੍ਥਪਿ. ਮਨ੍ਤਨਾਪਿ ਵਿਨਯਮਨ੍ਤਨਾਏਵ, ‘‘ਏਵਂ ਕਰਿਸ੍ਸਾਮ, ਨ ਕਰਿਸ੍ਸਾਮਾ’’ਤਿ ਵਿਨਯਪਟਿਬਦ੍ਧਸਂਸਨ੍ਦਨਾ. ਏਤਦਤ੍ਥਾ ਉਪਨਿਸਾਤਿ ਉਪਨਿਸੀਦਤਿ ਏਤ੍ਥ ਫਲਂ ਤਪ੍ਪਟਿਬਦ੍ਧਵੁਤ੍ਤਿਤਾਯਾਤਿ ਉਪਨਿਸਾ ਵੁਚ੍ਚਤਿ ਕਾਰਣਂ ਪਚ੍ਚਯੋਤਿ. ‘‘ਵਿਨਯੋ ਸਂਵਰਤ੍ਥਾਯਾ’’ਤਿਆਦਿਕਾ ਕਾਰਣਪਰਮ੍ਪਰਾ ਏਤਦਤ੍ਥਾਤਿ ਅਤ੍ਥੋ. ਏਤਦਤ੍ਥਂ ਸੋਤਾਵਧਾਨਨ੍ਤਿ ਇਮਿਸ੍ਸਾ ਪਰਮ੍ਪਰਪਚ੍ਚਯਕਥਾਯ ਸੋਤਾਵਧਾਨਂ ਇਮਂ ਕਥਂ ਸੁਤ੍ਵਾ ਯਂ ਉਪ੍ਪਜ੍ਜਤਿ ਞਾਣਂ, ਤਮ੍ਪਿ ਏਤਦਤ੍ਥਂ. ਯਦਿਦਂ ਅਨੁਪਾਦਾਚਿਤ੍ਤਸ੍ਸ ਵਿਮੋਕ੍ਖੋਤਿ ਯਦਿਦਨ੍ਤਿ ਨਿਪਾਤੋ. ਸਬ੍ਬਲਿਙ੍ਗਵਿਭਤ੍ਤਿਵਚਨੇਸੁ ਤਾਦਿਸੋਵ ਤਤ੍ਥ ਤਤ੍ਥ ਅਤ੍ਥਤੋ ਪਰਿਣਾਮੇਤਬ੍ਬੋ, ਤਸ੍ਮਾ ਏਵਮੇਤ੍ਥ ਅਤ੍ਥੋ ਵੇਦਿਤਬ੍ਬੋ – ਯੋ ਅਯਂ ਚਤੂਹਿ ਉਪਾਦਾਨੇਹਿ ਅਨੁਪਾਦਿਯਿਤ੍ਵਾ ਚਿਤ੍ਤਸ੍ਸ ਅਰਹਤ੍ਤਫਲਸਙ੍ਖਾਤੋ ਵਿਮੋਕ੍ਖੋ, ਸੋਪਿ ਏਤਦਤ੍ਥਾਯ ਅਨੁਪਾਦਾਪਰਿਨਿਬ੍ਬਾਨਤ੍ਥਾਯਾਤਿ ਏਵਮੇਤ੍ਥ ਸਮ੍ਬਨ੍ਧੋ ਵੇਦਿਤਬ੍ਬੋ. ਯੋ ਅਯਂ ਅਨੁਪਾਦਾਚਿਤ੍ਤਸ੍ਸ ਵਿਮੋਕ੍ਖਸਙ੍ਖਾਤੋ ਮਗ੍ਗੋ, ਹੇਟ੍ਠਾ ਵੁਤ੍ਤਂ ਸਬ੍ਬਮ੍ਪਿ ਏਤਦਤ੍ਥਮੇਵਾਤਿ. ਏਵਞ੍ਚ ਸਤਿ ਇਮਿਨਾ ਮਹੁਸ੍ਸਾਹਤੋ ਸਾਧਿਤਬ੍ਬਂ ਨਿਯਤਪ੍ਪਯੋਜਨਂ ਦਸ੍ਸਿਤਂ ਹੋਤਿ. ਹੇਟ੍ਠਾ ‘‘ਵਿਰਾਗੋ…ਪੇ… ਨਿਬ੍ਬਾਨਤ੍ਥਾਯਾ’’ਤਿ ਇਮਿਨਾ ਪਨ ਲਬ੍ਭਮਾਨਾਨਿਸਂਸਫਲਂ ਦਸ੍ਸਿਤਨ੍ਤਿ ਵੇਦਿਤਬ੍ਬਂ. ਆਯੋਗੋਤਿ ਉਗ੍ਗਹਣਚਿਨ੍ਤਨਾਦਿਵਸੇਨ ਪੁਨਪ੍ਪੁਨਂ ਅਭਿਯੋਗੋ.

ਵਿਨਯਾਨਿਸਂਸਕਥਾਵਣ੍ਣਨਾ ਨਿਟ੍ਠਿਤਾ.

ਇਤਿ ਸਮਨ੍ਤਪਾਸਾਦਿਕਾਯ ਵਿਨਯਟ੍ਠਕਥਾਯ ਸਾਰਤ੍ਥਦੀਪਨਿਯਂ

ਬਾਹਿਰਨਿਦਾਨਵਣ੍ਣਨਾ ਸਮਤ੍ਤਾ.

ਵੇਰਞ੍ਜਕਣ੍ਡਵਣ੍ਣਨਾ

੧. ਸੇਯ੍ਯਥਿਦਨ੍ਤਿ ਤਂ ਕਤਮਂ, ਤਂ ਕਥਨ੍ਤਿ ਵਾ ਅਤ੍ਥੋ. ਅਨਿਯਮਨਿਦ੍ਦੇਸਵਚਨਨ੍ਤਿ ਨਤ੍ਥਿ ਏਤਸ੍ਸ ਨਿਯਮੋਤਿ ਅਨਿਯਮੋ, ਨਿਦ੍ਦਿਸੀਯਤਿ ਅਤ੍ਥੋ ਏਤੇਨਾਤਿ ਨਿਦ੍ਦੇਸੋ, ਵੁਚ੍ਚਤਿ ਏਤੇਨਾਤਿ ਵਚਨਂ, ਨਿਦ੍ਦੇਸੋਯੇਵ ਵਚਨਂ ਨਿਦ੍ਦੇਸਵਚਨਂ, ਅਨਿਯਮਸ੍ਸ ਨਿਦ੍ਦੇਸਵਚਨਂ ਅਨਿਯਮਨਿਦ੍ਦੇਸਵਚਨਂ, ਪਠਮਂ ਅਨਿਯਮਿਤਸ੍ਸ ਸਮਯਸ੍ਸ ਨਿਦ੍ਦੇਸਵਚਨਨ੍ਤਿ ਅਤ੍ਥੋ. ‘‘ਯੇਨਾਤਿ ਅਵਤ੍ਵਾ ਤੇਨਾਤਿ ਵੁਤ੍ਤਤ੍ਤਾ ਅਨਿਯਮਂ ਕਤ੍ਵਾ ਨਿਦ੍ਦਿਟ੍ਠਵਚਨਂ ਅਨਿਯਮਨਿਦ੍ਦੇਸਵਚਨ’’ਨ੍ਤਿਪਿ ਵਦਨ੍ਤਿ. ਯਂਤਂਸਦ੍ਦਾਨਂ ਨਿਚ੍ਚਸਮ੍ਬਨ੍ਧਭਾਵਤੋ ਆਹ ‘‘ਤਸ੍ਸ ਸਰੂਪੇਨ ਅਵੁਤ੍ਤੇਨਪੀ’’ਤਿਆਦਿ. ਤਤ੍ਥ ਤਸ੍ਸਾਤਿ ‘‘ਤੇਨਾ’’ਤਿ ਏਤਸ੍ਸ. ਸਰੂਪੇਨ ਅਵੁਤ੍ਤੇਨਪੀਤਿ ‘‘ਯੇਨਾ’’ਤਿ ਏਵਂ ਸਰੂਪਤੋ ਪਾਲ਼ਿਯਂ ਅਵੁਤ੍ਤੇਨਪਿ. ਅਤ੍ਥਤੋ ਸਿਦ੍ਧੇਨਾਤਿ ਪਰਭਾਗੇ ਸਾਰਿਪੁਤ੍ਤਤ੍ਥੇਰਸ੍ਸ ਉਪ੍ਪਜ੍ਜਨਕਪਰਿਵਿਤਕ੍ਕਸਙ੍ਖਾਤਅਤ੍ਥਤੋ ਸਿਦ੍ਧੇਨ. ਪਰਿਵਿਤਕ੍ਕੇ ਹਿ ਸਿਦ੍ਧੇ ਯੇਨ ਸਮਯੇਨ ਪਰਿਵਿਤਕ੍ਕੋ ਉਦਪਾਦੀਤਿ ਇਦਂ ਅਤ੍ਥਤੋ ਸਿਦ੍ਧਮੇਵ ਹੋਤਿ. ਤੇਨੇਵਾਹ ‘‘ਅਪਰਭਾਗੇ ਹਿ ਵਿਨਯਪਞ੍ਞਤ੍ਤਿਯਾਚਨਹੇਤੁਭੂਤੋ ਆਯਸ੍ਮਤੋ ਸਾਰਿਪੁਤ੍ਤਸ੍ਸ ਪਰਿਵਿਤਕ੍ਕੋ ਸਿਦ੍ਧੋ’’ਤਿਆਦਿ. ‘‘ਤੇਨਾ’’ਤਿ ਵਤ੍ਵਾ ਤਤੋ ਤਦਤ੍ਥਮੇਵ ‘‘ਯੇਨਾ’’ਤਿ ਅਤ੍ਥਤੋ ਵੁਚ੍ਚਮਾਨਤ੍ਤਾ ‘‘ਯੇਨਾ’’ਤਿ ਅਯਂ ‘‘ਤੇਨਾ’’ਤਿ ਏਤਸ੍ਸ ਪਟਿਨਿਦ੍ਦੇਸੋ ਨਾਮ ਜਾਤੋ. ਪਟਿਨਿਦ੍ਦੇਸੋਤਿ ਚ ਵਿਤ੍ਥਾਰਨਿਦ੍ਦੇਸੋਤਿ ਅਤ੍ਥੋ.

ਅਪਰਭਾਗੇ ਹੀਤਿ ਏਤ੍ਥ ਹਿ-ਸਦ੍ਦੋ ਹੇਤੁਮ੍ਹਿ, ਯਸ੍ਮਾਤਿ ਅਤ੍ਥੋ. ਵਿਨਯਪਞ੍ਞਤ੍ਤਿਯਾਚਨਹੇਤੁਭੂਤੋਤਿ ‘‘ਏਤਸ੍ਸ ਭਗਵਾ ਕਾਲੋ, ਏਤਸ੍ਸ ਸੁਗਤ ਕਾਲੋ, ਯਂ ਭਗਵਾ ਸਾਵਕਾਨਂ ਸਿਕ੍ਖਾਪਦਂ ਪਞ੍ਞਪੇਯ੍ਯ, ਉਦ੍ਦਿਸੇਯ੍ਯ ਪਾਤਿਮੋਕ੍ਖਂ. ਯਥਯਿਦਂ ਬ੍ਰਹ੍ਮਚਰਿਯਂ ਅਦ੍ਧਨਿਯਂ ਅਸ੍ਸ ਚਿਰਟ੍ਠਿਤਿਕ’’ਨ੍ਤਿ ਏਵਂ ਪਵਤ੍ਤਸ੍ਸ ਵਿਨਯਪਞ੍ਞਤ੍ਤਿਯਾਚਨਸ੍ਸ ਕਾਰਣਭੂਤੋਤਿ ਅਤ੍ਥੋ. ਪਰਿਵਿਤਕ੍ਕੋਤਿ ‘‘ਕਤਮੇਸਾਨਂ ਖੋ ਬੁਦ੍ਧਾਨਂ ਭਗਵਨ੍ਤਾਨਂ ਬ੍ਰਹ੍ਮਚਰਿਯਂ ਨ ਚਿਰਟ੍ਠਿਤਿਕਂ ਅਹੋਸਿ, ਕਤਮੇਸਾਨਂ ਬੁਦ੍ਧਾਨਂ ਭਗਵਨ੍ਤਾਨਂ ਬ੍ਰਹ੍ਮਚਰਿਯਂ ਚਿਰਟ੍ਠਿਤਿਕਂ ਅਹੋਸੀ’’ਤਿ ਏਵਂ ਪਵਤ੍ਤੋ ਪਰਿਵਿਤਕ੍ਕੋ. ਯਂਤਂਸਦ੍ਦਾਨਂ ਨਿਚ੍ਚਸਮ੍ਬਨ੍ਧੋਤਿ ਆਹ ‘‘ਤਸ੍ਮਾ ਯੇਨ ਸਮਯੇਨਾ’’ਤਿਆਦਿ. ਪੁਬ੍ਬੇ ਵਾ ਪਚ੍ਛਾ ਵਾ ਅਤ੍ਥਤੋ ਸਿਦ੍ਧੇਨਾਤਿ ਪੁਬ੍ਬੇ ਵਾ ਪਚ੍ਛਾ ਵਾ ਉਪ੍ਪਨ੍ਨਅਤ੍ਥਤੋ ਸਿਦ੍ਧੇਨ. ਪਟਿਨਿਦ੍ਦੇਸੋ ਕਤ੍ਤਬ੍ਬੋਤਿ ਏਤਸ੍ਸ ‘‘ਯਦਿਦ’’ਨ੍ਤਿ ਇਮਿਨਾ ਸਮ੍ਬਨ੍ਧੋ. ‘‘ਪਟਿਨਿਦ੍ਦੇਸੋ ਕਤ੍ਤਬ੍ਬੋ’’ਤਿ ਯਦਿਦਂ ਯਂ ਇਦਂ ਵਿਧਾਨਂ, ਅਯਂ ਸਬ੍ਬਸ੍ਮਿਂ ਵਿਨਯੇ ਯੁਤ੍ਤੀਤਿ ਅਤ੍ਥੋ. ਅਥ ਵਾ ‘‘ਪਟਿਨਿਦ੍ਦੇਸੋ ਕਤ੍ਤਬ੍ਬੋ’’ਤਿ ਯਦਿਦਂ ਯਾ ਅਯਂ ਯੁਤ੍ਤਿ, ਅਯਂ ਸਬ੍ਬਸ੍ਮਿਂ ਵਿਨਯੇ ਯੁਤ੍ਤੀਤਿ ਅਤ੍ਥੋ.

ਤਤ੍ਰਿਦਂ ਮੁਖਮਤ੍ਤਨਿਦਸ੍ਸਨਨ੍ਤਿ ਤਸ੍ਸਾ ਯਥਾਵੁਤ੍ਤਯੁਤ੍ਤਿਯਾ ਪਰਿਦੀਪਨੇ ਇਦਂ ਮੁਖਮਤ੍ਤਨਿਦਸ੍ਸਨਂ, ਉਪਾਯਮਤ੍ਤਨਿਦਸ੍ਸਨਨ੍ਤਿ ਅਤ੍ਥੋ. ਮੁਖਂ ਦ੍ਵਾਰਂ ਉਪਾਯੋਤਿ ਹਿ ਅਤ੍ਥਤੋ ਏਕਂ. ‘‘ਤੇਨ ਹਿ ਭਿਕ੍ਖਵੇ ਭਿਕ੍ਖੂਨਂ ਸਿਕ੍ਖਾਪਦਂ ਪਞ੍ਞਪੇਸ੍ਸਾਮੀ’’ਤਿ ਪਾਲ਼ਿਂ ਦਸ੍ਸੇਤ੍ਵਾ ਤਤ੍ਥ ਪਟਿਨਿਦ੍ਦੇਸਮਾਹ ‘‘ਯੇਨ ਸੁਦਿਨ੍ਨੋ’’ਤਿਆਦਿਨਾ. ਤੇਨਾਤਿ ਹੇਤੁਅਤ੍ਥੇ ਕਰਣਵਚਨਤ੍ਤਾ ਤਸ੍ਸ ਪਟਿਨਿਦ੍ਦੇਸੋਪਿ ਤਾਦਿਸੋਯੇਵਾਤਿ ਆਹ ‘‘ਯਸ੍ਮਾ ਪਟਿਸੇਵੀ’’ਤਿ. ਪੁਬ੍ਬੇ ਅਤ੍ਥਤੋ ਸਿਦ੍ਧੇਨਾਤਿ ਪੁਬ੍ਬੇ ਉਪ੍ਪਨ੍ਨਮੇਥੁਨਧਮ੍ਮਪਟਿਸੇਵਨਸਙ੍ਖਾਤਅਤ੍ਥਤੋ ਸਿਦ੍ਧੇਨ. ਪਚ੍ਛਾ ਅਤ੍ਥਤੋ ਸਿਦ੍ਧੇਨਾਤਿ ਰਞ੍ਞਾ ਅਦਿਨ੍ਨਂ ਦਾਰੂਨਂ ਆਦਿਯਨਸਙ੍ਖਾਤਪਚ੍ਛਾਉਪ੍ਪਨ੍ਨਅਤ੍ਥਤੋ ਸਿਦ੍ਧੇਨ. ਸਮਯਸਦ੍ਦੋਤਿ ਏਤਸ੍ਸ ‘‘ਦਿਸ੍ਸਤੀ’’ਤਿ ਇਮਿਨਾ ਸਮ੍ਬਨ੍ਧੋ.

ਸਮਵਾਯੇਤਿ ਪਚ੍ਚਯਸਾਮਗ੍ਗਿਯਂ, ਕਾਰਣਸਮਵਾਯੇਤਿ ਅਤ੍ਥੋ. ਖਣੇਤਿ ਓਕਾਸੇ. ਅਸ੍ਸਾਤਿ ਅਸ੍ਸ ਸਮਯਸਦ੍ਦਸ੍ਸ ਸਮਵਾਯੋ ਅਤ੍ਥੋਤਿ ਸਮ੍ਬਨ੍ਧੋ. ਅਪ੍ਪੇਵ ਨਾਮ ਸ੍ਵੇਪਿ ਉਪਸਙ੍ਕਮੇਯ੍ਯਾਮ ਕਾਲਞ੍ਚ ਸਮਯਞ੍ਚ ਉਪਾਦਾਯਾਤਿ ਏਤ੍ਥ ਕਾਲੋ ਨਾਮ ਉਪਸਙ੍ਕਮਨਸ੍ਸ ਯੁਤ੍ਤਪਯੁਤ੍ਤਕਾਲੋ. ਸਮਯੋ ਨਾਮ ਤਸ੍ਸੇਵ ਪਚ੍ਚਯਸਾਮਗ੍ਗੀ, ਅਤ੍ਥਤੋ ਤਦਨੁਰੂਪਂ ਸਰੀਰਬਲਞ੍ਚੇਵ ਤਪ੍ਪਚ੍ਚਯਪਰਿਸ੍ਸਯਾਭਾਵੋ ਚ. ਉਪਾਦਾਨਂ ਨਾਮ ਞਾਣੇਨ ਤੇਸਂ ਗਹਣਂ ਸਲ੍ਲਕ੍ਖਣਂ, ਤਸ੍ਮਾ ਕਾਲਞ੍ਚ ਸਮਯਞ੍ਚ ਪਞ੍ਞਾਯ ਗਹੇਤ੍ਵਾ ਉਪਧਾਰੇਤ੍ਵਾਤਿ ਅਤ੍ਥੋ. ਇਦਂ ਵੁਤ੍ਤਂ ਹੋਤਿ – ਸਚੇ ਅਮ੍ਹਾਕਂ ਸ੍ਵੇ ਗਮਨਸ੍ਸ ਯੁਤ੍ਤਕਾਲੋ ਭਵਿਸ੍ਸਤਿ, ਕਾਯੇ ਬਲਮਤ੍ਤਾ ਚੇਵ ਫਰਿਸ੍ਸਤਿ, ਗਮਨਪਚ੍ਚਯਾ ਚ ਅਞ੍ਞੋ ਅਫਾਸੁਵਿਹਾਰੋ ਨ ਭਵਿਸ੍ਸਤਿ, ਅਥੇਤਂ ਕਾਲਞ੍ਚ ਗਮਨਕਾਰਣਸਮਵਾਯਸਙ੍ਖਾਤਂ ਸਮਯਞ੍ਚ ਉਪਧਾਰੇਤ੍ਵਾ ਅਪਿ ਏਵ ਨਾਮ ਸ੍ਵੇ ਆਗਚ੍ਛੇਯ੍ਯਾਮਾਤਿ.

ਖਣੋਤਿ ਓਕਾਸੋ. ਤਥਾਗਤੁਪ੍ਪਾਦਾਦਿਕੋ ਹਿ ਮਗ੍ਗਬ੍ਰਹ੍ਮਚਰਿਯਸ੍ਸ ਓਕਾਸੋ ਤਪ੍ਪਚ੍ਚਯਪਟਿਲਾਭਹੇਤੁਤ੍ਤਾ, ਖਣੋ ਏਵ ਚ ਸਮਯੋ. ਯੋ ਖਣੋਤਿ ਚ ਸਮਯੋਤਿ ਚ ਵੁਚ੍ਚਤਿ, ਸੋ ਏਕੋਵਾਤਿ ਹਿ ਅਤ੍ਥੋ. ਮਹਾਸਮਯੋਤਿ ਮਹਾਸਮੂਹੋ. ਪਵੁਦ੍ਧਂ ਵਨਂ ਪਵਨਂ, ਤਸ੍ਮਿਂ ਪਵਨਸ੍ਮਿਂ, ਵਨਸਣ੍ਡੇਤਿ ਅਤ੍ਥੋ. ਸਮਯੋਪਿ ਖੋ ਤੇ ਭਦ੍ਦਾਲਿ ਅਪ੍ਪਟਿਵਿਦ੍ਧੋ ਅਹੋਸੀਤਿ ਏਤ੍ਥ ਸਮਯੋਤਿ ਸਿਕ੍ਖਾਪਦਪੂਰਣਸ੍ਸ ਹੇਤੁ. ਭਦ੍ਦਾਲੀਤਿ ਤਸ੍ਸ ਭਿਕ੍ਖੁਨੋ ਨਾਮਂ. ਇਦਂ ਵੁਤ੍ਤਂ ਹੋਤਿ – ਭਦ੍ਦਾਲਿ ਤਯਾ ਪਟਿਵਿਜ੍ਝਿਤਬ੍ਬਯੁਤ੍ਤਕਂ ਏਤਂ ਕਾਰਣਂ ਅਤ੍ਥਿ, ਤਮ੍ਪਿ ਤੇ ਨ ਪਟਿਵਿਦ੍ਧਂ ਨ ਸਲ੍ਲਕ੍ਖਿਤਨ੍ਤਿ. ਕਿਂ ਤਂ ਕਾਰਣਨ੍ਤਿ ਆਹ ‘‘ਭਗਵਾ ਖੋ’’ਤਿਆਦਿ.

ਉਗ੍ਗਾਹਮਾਨੋ ਤਿਆਦੀਸੁ ਮਾਨੋਤਿ ਤਸ੍ਸ ਪਰਿਬ੍ਬਾਜਕਸ੍ਸ ਪਕਤਿਨਾਮਂ, ਕਿਞ੍ਚਿ ਕਿਞ੍ਚਿ ਪਨ ਉਗ੍ਗਹੇਤੁਂ ਸਮਤ੍ਥਤਾਯ ‘‘ਉਗ੍ਗਾਹਮਾਨੋ’’ਤਿ ਨਂ ਸਞ੍ਜਾਨਨ੍ਤਿ, ਤਸ੍ਮਾ ‘‘ਉਗ੍ਗਾਹਮਾਨੋ’’ਤਿ ਵੁਚ੍ਚਤਿ. ਸਮਣਮੁਣ੍ਡਿਕਾਯ ਪੁਤ੍ਤੋ ਸਮਣਮੁਣ੍ਡਿਕਾਪੁਤ੍ਤੋ. ਸੋ ਕਿਰ ਦੇਵਦਤ੍ਤਸ੍ਸ ਉਪਟ੍ਠਾਕੋ. ਸਮਯਂ ਦਿਟ੍ਠਿਂ ਪਵਦਨ੍ਤਿ ਏਤ੍ਥਾਤਿ ਸਮਯਪ੍ਪਵਾਦਕੋ, ਤਸ੍ਮਿਂ ਸਮਯਪ੍ਪਵਾਦਕੇ, ਦਿਟ੍ਠਿਪ੍ਪਵਾਦਕੇਤਿ ਅਤ੍ਥੋ. ਤਸ੍ਮਿਂ ਕਿਰ ਠਾਨੇ ਚਙ੍ਕੀਤਾਰੁਕ੍ਖਪੋਕ੍ਖਰਸਾਤਿਪਭੁਤਯੋ ਬ੍ਰਾਹ੍ਮਣਾ ਨਿਗਣ੍ਠਾਚੇਲਕਪਰਿਬ੍ਬਾਜਕਾਦਯੋ ਚ ਪਰਿਬ੍ਬਾਜਕਾ ਸਨ੍ਨਿਪਤਿਤ੍ਵਾ ਅਤ੍ਤਨੋ ਅਤ੍ਤਨੋ ਸਮਯਂ ਦਿਟ੍ਠਿਂ ਪਵਦਨ੍ਤਿ ਕਥੇਨ੍ਤਿ ਦੀਪੇਨ੍ਤਿ, ਤਸ੍ਮਾ ਸੋ ਆਰਾਮੋ ‘‘ਸਮਯਪ੍ਪਵਾਦਕੋ’’ਤਿ ਵੁਚ੍ਚਤਿ, ਸ੍ਵੇਵ ਤਿਨ੍ਦੁਕਾਚੀਰਸਙ੍ਖਾਤਾਯ ਤਿਮ੍ਬਰੁਰੁਕ੍ਖਪਨ੍ਤਿਯਾ ਪਰਿਕ੍ਖਿਤ੍ਤਤ੍ਤਾ ‘‘ਤਿਨ੍ਦੁਕਾਚੀਰ’’ਨ੍ਤਿ ਵੁਚ੍ਚਤਿ. ਏਕਾ ਸਾਲਾ ਏਤ੍ਥਾਤਿ ਏਕਸਾਲਕੋ. ਯਸ੍ਮਾ ਪਨੇਤ੍ਥ ਪਠਮਂ ਏਕਾ ਸਾਲਾ ਕਤਾ ਅਹੋਸਿ, ਪਚ੍ਛਾ ਮਹਾਪੁਞ੍ਞਂ ਪੋਟ੍ਠਪਾਦਪਰਿਬ੍ਬਾਜਕਂ ਨਿਸ੍ਸਾਯ ਬਹੂ ਸਾਲਾ ਕਤਾ, ਤਸ੍ਮਾ ਤਮੇਵ ਏਕਂ ਸਾਲਮੁਪਾਦਾਯ ਲਦ੍ਧਨਾਮਵਸੇਨ ‘‘ਏਕਸਾਲਕੋ’’ਤਿ ਵੁਚ੍ਚਤਿ. ਮਲ੍ਲਿਕਾਯ ਪਨ ਪਸੇਨਦਿਰਞ੍ਞੋ ਦੇਵਿਯਾ ਉਯ੍ਯਾਨਭੂਤੋ ਸੋ ਪੁਪ੍ਫਫਲਸਞ੍ਛਨ੍ਨੋ ਆਰਾਮੋਤਿ ਕਤ੍ਵਾ ‘‘ਮਲ੍ਲਿਕਾਯ ਆਰਾਮੋ’’ਤਿ ਸਙ੍ਖ੍ਯਂ ਗਤੋ. ਤਸ੍ਮਿਂ ਸਮਯਪ੍ਪਵਾਦਕੇ ਤਿਨ੍ਦੁਕਾਚੀਰੇ ਏਕਸਾਲਕੇ ਮਲ੍ਲਿਕਾਯ ਆਰਾਮੇ. ਪਟਿਵਸਤੀਤਿ ਤਸ੍ਮਿਂ ਵਾਸਫਾਸੁਤਾਯ ਵਸਤਿ.

ਦਿਟ੍ਠੇ ਧਮ੍ਮੇਤਿ ਪਚ੍ਚਕ੍ਖੇ ਅਤ੍ਤਭਾਵੇ. ਅਤ੍ਥੋਤਿ ਵੁਡ੍ਢਿ. ਸਮ੍ਪਰਾਯਿਕੋਤਿ ਕਮ੍ਮਕਿਲੇਸਵਸੇਨ ਸਮ੍ਪਰੇਤਬ੍ਬਤੋ ਸਮ੍ਪਾਪੁਣਿਤਬ੍ਬਤੋ ਸਮ੍ਪਰਾਯੋ, ਪਰਲੋਕੋ. ਤਤ੍ਥ ਨਿਯੁਤ੍ਤੋ ਸਮ੍ਪਰਾਯਿਕੋ, ਪਰਲੋਕਤ੍ਥੋ. ਅਤ੍ਥਾਭਿਸਮਯਾਤਿ ਯਥਾਵੁਤ੍ਤਉਭਯਤ੍ਥਸਙ੍ਖਾਤਹਿਤਪਟਿਲਾਭਾ. ਸਮ੍ਪਰਾਯਿਕੋਪਿ ਹਿ ਅਤ੍ਥੋ ਕਾਰਣਸ੍ਸ ਨਿਪ੍ਫਨ੍ਨਤ੍ਤਾ ਪਟਿਲਦ੍ਧੋ ਨਾਮ ਹੋਤੀਤਿ ਤਮਤ੍ਥਦ੍ਵਯਂ ਏਕਤੋ ਕਤ੍ਵਾ ‘‘ਅਤ੍ਥਾਭਿਸਮਯਾ’’ਤਿ ਵੁਤ੍ਤਂ. ਧਿਯਾ ਪਞ੍ਞਾਯ ਰਾਤਿ ਗਣ੍ਹਾਤੀਤਿ ਧੀਰੋ. ਅਥ ਵਾ ਧੀ ਪਞ੍ਞਾ ਏਤਸ੍ਸ ਅਤ੍ਥੀਤਿ ਧੀਰੋ.

ਸਮ੍ਮਾ ਮਾਨਾਭਿਸਮਯਾਤਿ ਮਾਨਸ੍ਸ ਸਮ੍ਮਾ ਪਹਾਨੇਨ. ਸਮ੍ਮਾਤਿ ਇਮਿਨਾ ਮਾਨਸ੍ਸ ਅਗ੍ਗਮਗ੍ਗਞਾਣੇਨ ਸਮੁਚ੍ਛੇਦਪ੍ਪਹਾਨਂ ਵੁਤ੍ਤਂ. ਦੁਕ੍ਖਸ੍ਸ ਪੀਲ਼ਨਟ੍ਠੋਤਿਆਦੀਸੁ ਦੁਕ੍ਖਸਚ੍ਚਸ੍ਸ ਪੀਲ਼ਨਂ ਤਂਸਮਙ੍ਗਿਨੋ ਹਿਂਸਨਂ ਅਵਿਪ੍ਫਾਰਿਕਤਾਕਰਣਂ, ਪੀਲ਼ਨਮੇਵ ਅਤ੍ਥੋ ਪੀਲ਼ਨਟ੍ਠੋ, ਤ੍ਥਕਾਰਸ੍ਸ ਟ੍ਠਕਾਰਂ ਕਤ੍ਵਾ ਵੁਤ੍ਤਂ. ਏਵਂ ਸੇਸੇਸੁਪਿ. ਸਮੇਚ੍ਚ ਪਚ੍ਚਯੇਹਿ ਕਤਭਾਵੋ ਸਙ੍ਖਤਟ੍ਠੋ. ਸਨ੍ਤਾਪੋ ਦੁਕ੍ਖਦੁਕ੍ਖਤਾਦਿਵਸੇਨ ਸਨ੍ਤਾਪਨਂ ਪਰਿਦਹਨਂ. ਵਿਪਰਿਣਾਮੋ ਜਰਾਯ ਮਰਣੇਨ ਚਾਤਿ ਦ੍ਵਿਧਾ ਵਿਪਰਿਣਾਮੇਤਬ੍ਬਤਾ. ਅਭਿਸਮੇਤਬ੍ਬੋ ਪਟਿਵਿਜ੍ਝਿਤਬ੍ਬੋਤਿ ਅਭਿਸਮਯੋ, ਅਭਿਸਮਯੋਵ ਅਤ੍ਥੋ ਅਭਿਸਮਯਟ੍ਠੋ, ਪੀਲ਼ਨਾਦੀਨਿ. ਤਾਨਿ ਹਿ ਅਭਿਸਮੇਤਬ੍ਬਭਾਵੇਨ ਏਕੀਭਾਵਂ ਉਪਨੇਤ੍ਵਾ ‘‘ਅਭਿਸਮਯਟ੍ਠੋ’’ਤਿ ਵੁਤ੍ਤਾਨਿ, ਅਭਿਸਮਯਸ੍ਸ ਵਾ ਪਟਿਵੇਧਸ੍ਸ ਵਿਸਯਭੂਤੋ ਅਤ੍ਥੋ ਅਭਿਸਮਯਟ੍ਠੋਤਿ ਤਾਨੇਵ ਪੀਲ਼ਨਾਦੀਨਿ ਅਭਿਸਮਯਸ੍ਸ ਵਿਸਯਭਾਵੂਪਗਮਨਸਾਮਞ੍ਞਤੋ ਏਕਤ੍ਤੇਨ ਵੁਤ੍ਤਾਨਿ.

ਏਤ੍ਥ ਚ ਉਪਸਗ੍ਗਾਨਂ ਜੋਤਕਮਤ੍ਤਤ੍ਤਾ ਤਸ੍ਸ ਤਸ੍ਸ ਅਤ੍ਥਸ੍ਸ ਵਾਚਕੋ ਸਮਯਸਦ੍ਦੋ ਏਵਾਤਿ ਸਮਯਸਦ੍ਦਸ੍ਸ ਅਤ੍ਥੁਦ੍ਧਾਰੇਪਿ ਸਉਪਸਗ੍ਗੋ ਅਭਿਸਮਯਸਦ੍ਦੋ ਵੁਤ੍ਤੋ. ਤਤ੍ਥ ਸਹਕਾਰੀਕਾਰਣਸਨ੍ਨਿਜ੍ਝਂ ਸਮੇਤਿ ਸਮਵੇਤੀਤਿ ਸਮਯੋ, ਸਮਵਾਯੋ. ਸਮੇਤਿ ਸਮਾਗਚ੍ਛਤਿ ਮਗ੍ਗਬ੍ਰਹ੍ਮਚਰਿਯਂ ਏਤ੍ਥ ਤਦਾਧਾਰਪੁਗ੍ਗਲੇਹੀਤਿ ਸਮਯੋ, ਖਣੋ. ਸਮੇਨ੍ਤਿ ਏਤ੍ਥ, ਏਤੇਨ ਵਾ ਸਂਗਚ੍ਛਨ੍ਤਿ ਧਮ੍ਮਾ ਸਹਜਾਤਧਮ੍ਮੇਹਿ ਉਪ੍ਪਾਦਾਦੀਹਿ ਵਾਤਿ ਸਮਯੋ, ਕਾਲੋ. ਧਮ੍ਮਪ੍ਪਵਤ੍ਤਿਮਤ੍ਤਤਾਯ ਅਤ੍ਥਤੋ ਅਭੂਤੋਪਿ ਹਿ ਕਾਲੋ ਧਮ੍ਮਪ੍ਪਵਤ੍ਤਿਯਾ ਅਧਿਕਰਣਂ ਕਾਰਣਂ ਵਿਯ ਚ ਪਰਿਕਪ੍ਪਨਾਮਤ੍ਤਸਿਦ੍ਧੇਨ ਰੂਪੇਨ ਵੋਹਰੀਯਤਿ. ਸਮਂ, ਸਹ ਵਾ ਅਵਯਵਾਨਂ ਅਯਨਂ ਪਵਤ੍ਤਿ ਅਵਟ੍ਠਾਨਨ੍ਤਿ ਸਮਯੋ, ਸਮੂਹੋ ਯਥਾ ‘‘ਸਮੁਦਾਯੋ’’ਤਿ. ਅਵਯਵੇਨ ਸਹਾਵਟ੍ਠਾਨਮੇਵ ਹਿ ਸਮੂਹੋ. ਪਚ੍ਚਯਨ੍ਤਰਸਮਾਗਮੇ ਏਤਿ ਫਲਂ ਏਤਸ੍ਮਾ ਉਪ੍ਪਜ੍ਜਤਿ ਪਵਤ੍ਤਤਿ ਚਾਤਿ ਸਮਯੋ, ਹੇਤੁ ਯਥਾ ‘‘ਸਮੁਦਯੋ’’ਤਿ. ਸਮੇਤਿ ਸਂਯੋਜਨਭਾਵਤੋ ਸਮ੍ਬਨ੍ਧੋ ਏਤਿ ਅਤ੍ਤਨੋ ਵਿਸਯੇ ਪਵਤ੍ਤਤਿ, ਦਲ਼੍ਹਗ੍ਗਹਣਭਾਵਤੋ ਵਾ ਤਂਸਂਯੁਤ੍ਤਾ ਅਯਨ੍ਤਿ ਪਵਤ੍ਤਨ੍ਤਿ ਸਤ੍ਤਾ ਯਥਾਭਿਨਿਵੇਸਂ ਏਤੇਨਾਤਿ ਸਮਯੋ, ਦਿਟ੍ਠਿ. ਦਿਟ੍ਠਿਸਂਯੋਜਨੇਨ ਹਿ ਸਤ੍ਤਾ ਅਤਿਵਿਯ ਬਜ੍ਝਨ੍ਤਿ. ਸਮਿਤਿ ਸਙ੍ਗਤਿ ਸਮੋਧਾਨਨ੍ਤਿ ਸਮਯੋ, ਪਟਿਲਾਭੋ. ਸਮਸ੍ਸ ਨਿਰੋਧਸ੍ਸ ਯਾਨਂ, ਸਮ੍ਮਾ ਵਾ ਯਾਨਂ ਅਪਗਮੋ ਅਪ੍ਪਵਤ੍ਤੀਤਿ ਸਮਯੋ, ਪਹਾਨਂ. ਞਾਣੇਨ ਅਭਿਮੁਖਂ ਸਮ੍ਮਾ ਏਤਬ੍ਬੋ ਅਧਿਗਨ੍ਤਬ੍ਬੋਤਿ ਅਭਿਸਮਯੋ, ਧਮ੍ਮਾਨਂ ਅਵਿਪਰੀਤੋ ਸਭਾਵੋ. ਅਭਿਮੁਖਭਾਵੇਨ ਸਮ੍ਮਾ ਏਤਿ ਗਚ੍ਛਤਿ ਬੁਜ੍ਝਤੀਤਿ ਅਭਿਸਮਯੋ, ਧਮ੍ਮਾਨਂ ਯਥਾਭੂਤਸਭਾਵਾਵਬੋਧੋ. ਏਵਂ ਤਸ੍ਮਿਂ ਤਸ੍ਮਿਂ ਅਤ੍ਥੇ ਸਮਯਸਦ੍ਦਸ੍ਸ ਪਵਤ੍ਤਿ ਵੇਦਿਤਬ੍ਬਾ.

ਨਨੁ ਚ ਅਤ੍ਥਮਤ੍ਤਂ ਪਟਿਚ੍ਚ ਸਦ੍ਦਾ ਅਭਿਨਿਵਿਸਨ੍ਤਿ, ਨ ਏਕੇਨ ਸਦ੍ਦੇਨ ਅਨੇਕੇ ਅਤ੍ਥਾ ਅਭਿਧੀਯਨ੍ਤੀਤਿ? ਸਚ੍ਚਮੇਤਂ ਸਦ੍ਦਵਿਸੇਸੇ ਅਪੇਕ੍ਖਿਤੇ. ਸਦ੍ਦਵਿਸੇਸੇ ਹਿ ਅਪੇਕ੍ਖਿਯਮਾਨੇ ਏਕੇਨ ਸਦ੍ਦੇਨ ਅਨੇਕਤ੍ਥਾਭਿਧਾਨਂ ਨ ਸਮ੍ਭਵਤਿ. ਨ ਹਿ ਯੋ ਕਾਲਤ੍ਥੋ ਸਮਯਸਦ੍ਦੋ, ਸੋਯੇਵ ਸਮੂਹਾਦਿਅਤ੍ਥਂ ਵਦਤਿ. ਏਤ੍ਥ ਪਨ ਤੇਸਂ ਤੇਸਂ ਅਤ੍ਥਾਨਂ ਸਮਯਸਦ੍ਦਵਚਨੀਯਤਾਸਾਮਞ੍ਞਮੁਪਾਦਾਯ ਅਨੇਕਤ੍ਥਤਾ ਸਮਯਸਦ੍ਦਸ੍ਸ ਵੁਤ੍ਤਾ. ਏਵਂ ਸਬ੍ਬਤ੍ਥ ਅਤ੍ਥੁਦ੍ਧਾਰੇ ਅਧਿਪ੍ਪਾਯੋ ਵੇਦਿਤਬ੍ਬੋ. ਇਧ ਪਨਸ੍ਸ ਕਾਲੋ ਅਤ੍ਥੋਤਿ ਅਸ੍ਸ ਸਮਯਸਦ੍ਦਸ੍ਸ ਇਧ ਕਾਲੋ ਅਤ੍ਥੋ ਸਮਵਾਯਾਦੀਨਂ ਅਤ੍ਥਾਨਂ ਇਧ ਅਸਮ੍ਭਵਤੋ ਦੇਸਦੇਸਕਾਦੀਨਂ ਵਿਯ ਨਿਦਾਨਭਾਵੇਨ ਕਾਲਸ੍ਸ ਅਪਦਿਸਿਤਬ੍ਬਤੋ ਚ.

ਉਪਯੋਗਵਚਨੇਨ ਭੁਮ੍ਮਵਚਨੇਨ ਚ ਨਿਦ੍ਦੇਸਮਕਤ੍ਵਾ ਇਧ ਕਰਣਵਚਨੇਨ ਨਿਦ੍ਦੇਸੇ ਪਯੋਜਨਂ ਨਿਦ੍ਧਾਰੇਤੁਕਾਮੋ ਪਰਮ੍ਮੁਖੇਨ ਚੋਦਨਂ ਸਮੁਟ੍ਠਾਪੇਤਿ ‘‘ਏਤ੍ਥਾਹਾ’’ਤਿਆਦਿ. ਏਤ੍ਥ ‘‘ਤੇਨ ਸਮਯੇਨਾ’’ਤਿ ਇਮਸ੍ਮਿਂ ਠਾਨੇ ਵਿਤਣ੍ਡਵਾਦੀ ਆਹਾਤਿ ਅਤ੍ਥੋ. ਅਥਾਤਿ ਚੋਦਨਾਯ ਕਤ੍ਤੁਕਾਮਤਂ ਦੀਪੇਤਿ, ਨਨੂਤਿ ਇਮਿਨਾ ਸਮਾਨਤ੍ਥੋ. ਕਸ੍ਮਾ ਕਰਣਵਚਨੇਨ ਨਿਦ੍ਦੇਸੋ ਕਤੋਤਿ ਸਮ੍ਬਨ੍ਧੋ. ਭੁਮ੍ਮਵਚਨੇਨ ਨਿਦ੍ਦੇਸੋ ਕਤੋਤਿ ਯੋਜੇਤਬ੍ਬਂ. ਏਤ੍ਥਾਪਿ ‘‘ਯਥਾ’’ਤਿ ਇਦਂ ਆਨੇਤ੍ਵਾ ਸਮ੍ਬਨ੍ਧਿਤਬ੍ਬਂ. ਤਤ੍ਥਾਤਿ ਤੇਸੁ ਸੁਤ੍ਤਾਭਿਧਮ੍ਮੇਸੁ. ਤਥਾਤਿ ਉਪਯੋਗਭੁਮ੍ਮਵਚਨੇਹਿ. ਇਧਾਤਿ ਇਮਸ੍ਮਿਂ ਵਿਨਯੇ. ਅਞ੍ਞਥਾਤਿ ਕਰਣਵਚਨੇਨ. ਅਚ੍ਚਨ੍ਤਮੇਵਾਤਿ ਆਰਮ੍ਭਤੋ ਪਟ੍ਠਾਯ ਯਾਵ ਦੇਸਨਾਨਿਟ੍ਠਾਨਂ, ਤਾਵ ਅਚ੍ਚਨ੍ਤਮੇਵ, ਨਿਰਨ੍ਤਰਮੇਵਾਤਿ ਅਤ੍ਥੋ. ਕਰੁਣਾਵਿਹਾਰੇਨਾਤਿ ਪਰਹਿਤਪਟਿਪਤ੍ਤਿਸਙ੍ਖਾਤੇਨ ਕਰੁਣਾਵਿਹਾਰੇਨ. ਤਥਾ ਹਿ ਕਰੁਣਾਨਿਦਾਨਤ੍ਤਾ ਦੇਸਨਾਯ ਇਧ ਪਰਹਿਤਪਟਿਪਤ੍ਤਿ ‘‘ਕਰੁਣਾਵਿਹਾਰੋ’’ਤਿ ਵੁਤ੍ਤਾ, ਨ ਪਨ ਕਰੁਣਾਸਮਆਪਤ੍ਤਿਵਿਹਾਰੋ. ਨ ਹਿ ਦੇਸਨਾਕਾਲੇ ਦੇਸੇਤਬ੍ਬਧਮ੍ਮਵਿਸਯਸ੍ਸ ਦੇਸਨਾਞਾਣਸ੍ਸ ਸਤ੍ਤਵਿਸਯਾਯ ਮਹਾਕਰੁਣਾਯ ਸਹੁਪ੍ਪਤ੍ਤਿ ਸਮ੍ਭਵਤਿ ਭਿਨ੍ਨਵਿਸਯਤ੍ਤਾ, ਤਸ੍ਮਾ ਕਰੁਣਾਵਸੇਨ ਪਵਤ੍ਤੋ ਪਰਹਿਤਪਅਪਤ੍ਤਿਸਙ੍ਖਾਤੋ ਵਿਹਾਰੋ ਇਧ ਕਰੁਣਾਵਿਹਾਰੋਤਿ ਵੇਦਿਤਬ੍ਬੋ. ਤਦਤ੍ਥਜੋਤਨਤ੍ਥਨ੍ਤਿ ਅਚ੍ਚਨ੍ਤਸਂਯੋਗਤ੍ਥਦੀਪਨਤ੍ਥਂ ਉਪਯੋਗਨਿਦ੍ਦੇਸੋ ਕਤੋ ਯਥਾ ‘‘ਮਾਸਂ ਅਜ੍ਝੇਤੀ’’ਤਿ.

ਅਧਿਕਰਣਤ੍ਥੋਤਿ ਆਧਾਰਤ੍ਥੋ. ਭਾਵੋ ਨਾਮ ਕਿਰਿਯਾ, ਕਿਰਿਯਾਯ ਕਿਰਿਯਨ੍ਤਰਲਕ੍ਖਣਂ ਭਾਵੇਨਭਾਵਲਕ੍ਖਣਂ, ਸੋਯੇਵਤ੍ਥੋ ਭਾਵੇਨਭਾਵਲਕ੍ਖਣਤ੍ਥੋ. ਕਥਂ ਪਨ ਅਭਿਧਮ੍ਮੇ ਯਥਾਵੁਤ੍ਤਅਤ੍ਥਦ੍ਵਯਸਮ੍ਭਵੋਤਿ ਆਹ ‘‘ਅਧਿਕਰਣਞ੍ਹੀ’’ਤਿਆਦਿ. ਤਤ੍ਥ ਕਾਲਸਙ੍ਖਾਤੋ ਅਤ੍ਥੋ ਕਾਲਤ੍ਥੋ, ਸਮੂਹਸਙ੍ਖਾਤੋ ਅਤ੍ਥੋ ਸਮੂਹਤ੍ਥੋ. ਅਥ ਵਾ ਕਾਲਸਦ੍ਦਸ੍ਸ ਅਤ੍ਥੋ ਕਾਲਤ੍ਥੋ, ਸਮੂਹਸਦ੍ਦਸ੍ਸ ਅਤ੍ਥੋ ਸਮੂਹਤ੍ਥੋ. ਕੋ ਸੋ? ਸਮਯੋ. ਇਦਂ ਵੁਤ੍ਤਂ ਹੋਤਿ – ਕਾਲਤ੍ਥੋ ਸਮੂਹਤ੍ਥੋ ਚ ਸਮਯੋ ਤਤ੍ਥ ਅਭਿਧਮ੍ਮੇ ਵੁਤ੍ਤਾਨਂ ਫਸ੍ਸਾਦਿਧਮ੍ਮਾਨਂ ਅਧਿਕਰਣਂ ਆਧਾਰੋਤਿ ਯਸ੍ਮਿਂ ਕਾਲੇ ਧਮ੍ਮਪੁਞ੍ਜੇ ਵਾ ਕਾਮਾਵਚਰਂ ਕੁਸਲਂ ਚਿਤ੍ਤਂ ਉਪ੍ਪਨ੍ਨਂ ਹੋਤਿ, ਤਸ੍ਮਿਂਯੇਵ ਕਾਲੇ ਪੁਞ੍ਜੇ ਚ ਫਸ੍ਸਾਦਯੋਪਿ ਹੋਨ੍ਤੀਤਿ ਅਯਞ੍ਹਿ ਤਤ੍ਥ ਅਤ੍ਥੋ.

ਨਨੁ ਚਾਯਂ ਉਪਾਦਾਯ ਪਞ੍ਞਤ੍ਤੋ ਕਾਲੋ ਸਮੂਹੋ ਚ ਵੋਹਾਰਮਤ੍ਤਕੋ, ਸੋ ਕਥਂ ਆਧਾਰੋ ਤਤ੍ਥ ਵੁਤ੍ਤਧਮ੍ਮਾਨਨ੍ਤਿ? ਨਾਯਂ ਦੋਸੋ. ਯਥਾ ਹਿ ਕਾਲੋ ਸਭਾਵਧਮ੍ਮਪਰਿਚ੍ਛਿਨ੍ਨੋ ਸਯਂ ਪਰਮਤ੍ਥਤੋ ਅਵਿਜ੍ਜਮਾਨੋਪਿ ਆਧਾਰਭਾਵੇਨ ਪਞ੍ਞਤ੍ਤੋ ਤਙ੍ਖਣਪ੍ਪਵਤ੍ਤਾਨਂ ਤਤੋ ਪੁਬ੍ਬੇ ਪਰਤੋ ਚ ਅਭਾਵਤੋ ‘‘ਪੁਬ੍ਬਣ੍ਹੇ ਜਾਤੋ ਸਾਯਨ੍ਹੇ ਗਚ੍ਛਤੀ’’ਤਿਆਦੀਸੁ, ਸਮੂਹੋ ਚ ਅਵਯਵਵਿਨਿਮੁਤ੍ਤੋ ਅਵਿਜ੍ਜਮਾਨੋਪਿ ਕਪ੍ਪਨਾਮਤ੍ਤਸਿਦ੍ਧੋ ਅਵਯਵਾਨਂ ਆਧਾਰਭਾਵੇਨ ਪਞ੍ਞਪੀਯਤਿ ‘‘ਰੁਕ੍ਖੇ ਸਾਖਾ, ਯਵਰਾਸਿਮ੍ਹਿ ਸਮ੍ਭੂਤੋ’’ਤਿਆਦੀਸੁ, ਏਵਮਿਧਾਪੀਤਿ ਦਟ੍ਠਬ੍ਬਂ.

ਅਭਿਧਮ੍ਮੇ ਆਧਾਰਤ੍ਥਸਮ੍ਭਵਂ ਦਸ੍ਸੇਤ੍ਵਾ ਇਦਾਨਿ ਭਾਵੇਨਭਾਵਲਕ੍ਖਣਤ੍ਥਸਮ੍ਭਵਂ ਦਸ੍ਸੇਨ੍ਤੋ ਆਹ ‘‘ਖਣਸਮਵਾਯਹੇਤੁਸਙ੍ਖਾਤਸ੍ਸਾ’’ਤਿਆਦਿ. ਤਤ੍ਥ ਖਣੋ ਨਾਮ ਅਟ੍ਠਕ੍ਖਣਵਿਨਿਮੁਤ੍ਤੋ ਨਵਮੋ ਬੁਦ੍ਧੁਪ੍ਪਾਦਸਙ੍ਖਾਤੋ ਖਣੋ, ਯਾਨਿ ਵਾ ਪਨੇਤਾਨਿ ‘‘ਚਤ੍ਤਾਰਿਮਾਨਿ, ਭਿਕ੍ਖਵੇ, ਚਕ੍ਕਾਨਿ ਯੇਹਿ ਸਮਨ੍ਨਾਗਤਾਨਂ ਦੇਵਮਨੁਸ੍ਸਾਨਂ ਚਤੁਚਕ੍ਕਂ ਪਵਤ੍ਤਤੀ’’ਤਿ (ਅ. ਨਿ. ੪.੩੧) ਏਤ੍ਥ ਪਤਿਰੂਪਦੇਸਵਾਸੋ, ਸਪ੍ਪੁਰਿਸੂਪਨਿਸ੍ਸਯੋ, ਅਤ੍ਤਸਮ੍ਮਾਪਣਿਧਿ, ਪੁਬ੍ਬੇ ਚ ਕਤਪੁਞ੍ਞਤਾਤਿ ਚਤ੍ਤਾਰਿ ਚਕ੍ਕਾਨਿ ਵੁਤ੍ਤਾਨਿ, ਤਾਨਿ ਏਕਜ੍ਝਂ ਕਤ੍ਵਾ ਓਕਾਸਟ੍ਠੇਨ ਖਣੋਤਿ ਵੇਦਿਤਬ੍ਬੋ. ਤਾਨਿ ਹਿ ਕੁਸਲੁਪ੍ਪਤ੍ਤਿਯਾ ਓਕਾਸਭੂਤਾਨਿ. ਸਮਵਾਯੋ ਨਾਮ ‘‘ਚਕ੍ਖੁਞ੍ਚ ਪਟਿਚ੍ਚ ਰੂਪੇ ਚ ਉਪ੍ਪਜ੍ਜਤਿ ਚਕ੍ਖੁਵਿਞ੍ਞਾਣ’’ਨ੍ਤਿ (ਮ. ਨਿ. ੧.੨੦੪; ੩.੪੨੧; ਸਂ. ਨਿ. ੪.੬੦) ਏਵਮਾਦਿਨਾ ਨਿਦ੍ਦਿਟ੍ਠਾ ਚਕ੍ਖੁਵਿਞ੍ਞਾਣਾਦਿਸਙ੍ਖਾਤਸਾਧਾਰਣਫਲਨਿਪ੍ਫਾਦਕਤ੍ਤੇਨ ਸਣ੍ਠਿਤਾ ਚਕ੍ਖੁਰੂਪਾਦਿਪਚ੍ਚਯਸਾਮਗ੍ਗੀ. ਚਕ੍ਖੁਰੂਪਾਦੀਨਞ੍ਹਿ ਚਕ੍ਖੁਵਿਞ੍ਞਾਣਾਦਿਸਾਧਾਰਣਫਲਂ. ਹੇਤੂਤਿ ਜਨਕਹੇਤੁ. ਯਥਾਵੁਤ੍ਤਖਣਸਙ੍ਖਆਤਸ੍ਸ ਸਮਵਾਯਸਙ੍ਖਾਤਸ੍ਸ ਹੇਤੁਸਙ੍ਖਾਤਸ੍ਸ ਚ ਸਮਯਸ੍ਸ ਭਾਵੇਨ ਸਤ੍ਤਾਯ ਤੇਸਂ ਫਸ੍ਸਾਦਿਧਮ੍ਮਾਨਂ ਭਾਵੋ ਸਤ੍ਤਾ ਲਕ੍ਖੀਯਤਿ ਵਿਞ੍ਞਾਯਤੀਤਿ ਅਤ੍ਥੋ. ਇਦਂ ਵੁਤ੍ਤਂ ਹੋਤਿ – ਯਥਾ ‘‘ਗਾਵੀਸੁ ਦੁਯ੍ਹਮਾਨਾਸੁ ਗਤੋ, ਦੁਦ੍ਧਾਸੁ ਆਗਤੋ’’ਤਿ ਦੋਹਨਕਿਰਿਯਾਯ ਗਮਨਕਿਰਿਯਾ ਲਕ੍ਖੀਯਤਿ, ਏਵਮਿਧਾਪਿ ‘‘ਯਸ੍ਮਿਂ ਸਮਯੇ, ਤਸ੍ਮਿਂ ਸਮਯੇ’’ਤਿ ਚ ਵੁਤ੍ਤੇ ‘‘ਸਤੀ’’ਤਿ ਅਯਮਤ੍ਥੋ ਵਿਞ੍ਞਾਯਮਾਨੋ ਏਵ ਹੋਤਿ ਅਞ੍ਞਕਿਰਿਯਾਯ ਸਮ੍ਬਨ੍ਧਾਭਾਵੇ ਪਦਤ੍ਥਸ੍ਸ ਸਤ੍ਤਾਵਿਰਹਾਭਾਵਤੋਤਿ ਸਮਯਸ੍ਸ ਸਤ੍ਤਾਕਿਰਿਯਾਯ ਚਿਤ੍ਤਸ੍ਸ ਉਪ੍ਪਾਦਕਿਰਿਯਾ ਫਸ੍ਸਾਦਿਭਵਨਕਿਰਿਯਾ ਚ ਲਕ੍ਖੀਯਤੀਤਿ. ਅਯਞ੍ਹਿ ਤਤ੍ਥ ਅਤ੍ਥੋ ਯਸ੍ਮਿਂ ਯਥਾਵੁਤ੍ਤੇ ਖਣੇ ਪਚ੍ਚਯਸਮਵਾਯੇ ਹੇਤੁਮ੍ਹਿ ਚ ਸਤਿ ਕਾਮਾਵਚਰਂ ਕੁਸਲਂ ਚਿਤ੍ਤਂ ਉਪ੍ਪਨ੍ਨਂ ਹੋਤਿ, ਤਸ੍ਮਿਂਯੇਵ ਖਣੇ ਪਚ੍ਚਯਸਮਵਾਯੇ ਹੇਤੁਮ੍ਹਿ ਚ ਸਤਿ ਫਸ੍ਸਾਦਯੋਪਿ ਹੋਨ੍ਤੀਤਿ. ਤਦਤ੍ਥਜੋਤਨਤ੍ਥਨ੍ਤਿ ਅਧਿਕਰਣਤ੍ਥਸ੍ਸ ਭਾਵੇਨਭਾਵਲਕ੍ਖਣਤ੍ਥਸ੍ਸ ਚ ਦੀਪਨਤ੍ਥਂ.

ਇਧ ਪਨਾਤਿ ਇਮਸ੍ਮਿਂ ਵਿਨਯੇ. ਹੇਤੁਅਤ੍ਥੋ ਕਰਣਤ੍ਥੋ ਚ ਸਮ੍ਭਵਤੀਤਿ ‘‘ਅਨ੍ਨੇਨ ਵਸਤਿ, ਵਿਜ੍ਜਾਯ ਵਸਤੀ’’ਤਿਆਦੀਸੁ ਵਿਯ ਹੇਤੁਅਤ੍ਥੋ ‘‘ਫਰਸੁਨਾ ਛਿਨ੍ਦਤਿ, ਕੁਦਾਲੇਨ ਖਣਤੀ’’ਤਿਆਦੀਸੁ ਵਿਯ ਕਰਣਤ੍ਥੋ ਚ ਸਮ੍ਭਵਤਿ. ਕਥਂ ਸਮ੍ਭਵਤੀਤਿ ਆਹ ‘‘ਯੋ ਹਿ ਸੋ’’ਤਿਆਦਿ. ਤੇਨ ਸਮਯੇਨ ਹੇਤੁਭੂਤੇਨ ਕਰਣਭੂਤੇਨਾਤਿ ਏਤ੍ਥ ਪਨ ਤਂਤਂਵਤ੍ਥੁਵੀਤਿਕ੍ਕਮੋਵ ਸਿਕ੍ਖਾਪਦਪਞ੍ਞਤ੍ਤਿਯਾ ਹੇਤੁ ਚੇਵ ਕਰਣਞ੍ਚ. ਤਥਾ ਹਿ ਯਦਾ ਭਗਵਾ ਸਿਕ੍ਖਾਪਦਪਞ੍ਞਤ੍ਤਿਯਾ ਪਠਮਮੇਵ ਤੇਸਂ ਤੇਸਂ ਤਤ੍ਥ ਤਤ੍ਥ ਤਂਤਂਸਿਕ੍ਖਾਪਦਪਞ੍ਞਤ੍ਤਿਹੇਤੁਭੂਤਂ ਵੀਤਿਕ੍ਕਮਂ ਅਪੇਕ੍ਖਮਾਨੋ ਵਿਹਰਤਿ, ਤਦਾ ਤਂ ਤਂ ਵੀਤਿਕ੍ਕਮਂ ਅਪੇਕ੍ਖਿਤ੍ਵਾ ਤਦਤ੍ਥਂ ਵਸਤੀਤਿ ਸਿਦ੍ਧੋ ਵਤ੍ਥੁਵੀਤਿਕ੍ਕਮਸ੍ਸ ਹੇਤੁਭਾਵੋ ‘‘ਅਨ੍ਨੇਨ ਵਸਤਿ, ਅਨ੍ਨਂ ਅਪੇਕ੍ਖਿਤ੍ਵਾ ਤਦਤ੍ਥਾਯ ਵਸਤੀ’’ਤਿਆਦੀਸੁ ਵਿਯ. ਸਿਕ੍ਖਾਪਦਪਞ੍ਞਤ੍ਤਿਕਾਲੇ ਪਨ ਤੇਨੇਵ ਪੁਬ੍ਬਸਿਦ੍ਧੇਨ ਵੀਤਿਕ੍ਕਮੇਨ ਸਿਕ੍ਖਾਪਦਂ ਪਞ੍ਞਪੇਤੀਤਿ ਸਿਕ੍ਖਾਪਦਪਞ੍ਞਤ੍ਤਿਯਾ ਸਾਧਕਤਮਤ੍ਤਾ ਕਰਣਭਾਵੋਪਿ ਵੀਤਿਕ੍ਕਮਸ੍ਸੇਵ ਸਿਦ੍ਧੋ ‘‘ਅਸਿਨਾ ਛਿਨ੍ਦਤੀ’’ਤਿਆਦੀਸੁ ਵਿਯ. ਵੀਤਿਕ੍ਕਮਂ ਪਨ ਅਪੇਕ੍ਖਮਾਨੋ ਤੇਨੇਵ ਸਦ੍ਧਿਂ ਤਨ੍ਨਿਸ੍ਸਯਕਾਲਮ੍ਪਿ ਅਪੇਕ੍ਖਿਤ੍ਵਾ ਵਿਹਰਤੀਤਿ ਕਾਲਸ੍ਸਪਿ ਇਧ ਹੇਤੁਭਾਵੋ ਵੁਤ੍ਤੋ, ਸਿਕ੍ਖਾਪਦਂ ਪਞ੍ਞਪੇਨ੍ਤੋ ਚ ਤਂ ਤਂ ਵੀਤਿਕ੍ਕਮਕਾਲਂ ਅਨਤਿਕ੍ਕਮਿਤ੍ਵਾ ਤੇਨੇਵ ਕਾਲੇਨ ਸਿਕ੍ਖਾਪਦਂ ਪਞ੍ਞਪੇਤੀਤਿ ਵੀਤਿਕ੍ਕਮਨਿਸ੍ਸਯਸ੍ਸ ਕਾਲਸ੍ਸਪਿ ਕਰਣਭਾਵੋ ਵੁਤ੍ਤੋ, ਤਸ੍ਮਾ ਇਮਿਨਾ ਪਰਿਯਾਯੇਨ ਕਾਲਸ੍ਸਪਿ ਹੇਤੁਭਾਵੋ ਕਰਣਭਾਵੋ ਚ ਲਬ੍ਭਤੀਤਿ ਵੁਤ੍ਤਂ ‘‘ਤੇਨ ਸਮਯੇਨ ਹੇਤੁਭੂਤੇਨ ਕਰਣਭੂਤੇਨਾ’’ਤਿ. ਨਿਪ੍ਪਰਿਯਾਯਤੋ ਪਨ ਵੀਤਿਕ੍ਕਮੋਯੇਵ ਹੇਤੁਭੂਤੋ ਕਰਣਭੂਤੋ ਚ. ਸੋ ਹਿ ਵੀਤਿਕ੍ਕਮਕ੍ਖਣੇ ਹੇਤੁ ਹੁਤ੍ਵਾ ਪਚ੍ਛਾ ਸਿਕ੍ਖਾਪਦਪਞ੍ਞਾਪਨੇ ਕਰਣਮ੍ਪਿ ਹੋਤੀਤਿ.

ਸਿਕ੍ਖਾਪਦਾਨਿ ਪਞ੍ਞਾਪਯਨ੍ਤੋਤਿ ਵੀਤਿਕ੍ਕਮਂ ਪੁਚ੍ਛਿਤ੍ਵਾ ਭਿਕ੍ਖੁਸਙ੍ਘਂ ਸਨ੍ਨਿਪਾਤਾਪੇਤ੍ਵਾ ਓਤਿਣ੍ਣਵਤ੍ਥੁਕਂ ਪੁਗ੍ਗਲਂ ਪਟਿਪੁਚ੍ਛਿਤ੍ਵਾ ਵਿਗਰਹਿਤ੍ਵਾ ਚ ਤਂ ਤਂ ਵਤ੍ਥੁਂ ਓਤਿਣ੍ਣਕਾਲਂ ਅਨਤਿਕ੍ਕਮਿਤ੍ਵਾ ਤੇਨੇਵ ਕਾਲੇਨ ਕਰਣਭੂਤੇਨ ਸਿਕ੍ਖਾਪਦਾਨਿ ਪਞ੍ਞਾਪਯਨ੍ਤੋ. ਸਿਕ੍ਖਾਪਦਪਞ੍ਞਤ੍ਤਿਹੇਤੁਞ੍ਚ ਅਪੇਕ੍ਖਮਾਨੋਤਿ ਤਤਿਯਪਾਰਾਜਿਕਾਦੀਸੁ ਵਿਯ ਸਿਕ੍ਖਾਪਦਪਞ੍ਞਤ੍ਤਿਯਾ ਹੇਤੁਭੂਤਂ ਤਂ ਤਂ ਵਤ੍ਥੁਂ ਵੀਤਿਕ੍ਕਮਸਮਯਂ ਅਪੇਕ੍ਖਮਾਨੋ ਤੇਨ ਸਮਯੇਨ ਹੇਤੁਭੂਤੇਨ ਭਗਵਾ ਤਤ੍ਥ ਤਤ੍ਥ ਵਿਹਾਸੀਤਿ ਅਤ੍ਥੋ. ‘‘ਸਿਕ੍ਖਾਪਦਾਨਿ ਪਞ੍ਞਾਪਯਨ੍ਤੋ ਸਿਕ੍ਖਾਪਦਪਞ੍ਞਤ੍ਤਿਹੇਤੁਞ੍ਚ ਅਪੇਕ੍ਖਮਾਨੋ’’ਤਿ ਵਚਨਤੋ ‘‘ਤੇਨ ਸਮਯੇਨ ਕਰਣਭੂਤੇਨ ਹੇਤੁਭੂਤੇਨਾ’’ਤਿ ਏਵਂ ਵਤ੍ਤਬ੍ਬੇਪਿ ਪਠਮਂ ‘‘ਹੇਤੁਭੂਤੇਨਾ’’ਤਿ ਵਚਨਂ ਇਧ ਹੇਤੁਅਤ੍ਥਸ੍ਸ ਅਧਿਪ੍ਪੇਤਤ੍ਤਾ ਵੁਤ੍ਤਂ. ਭਗਵਾ ਹਿ ਵੇਰਞ੍ਜਾਯਂ ਵਿਹਰਨ੍ਤੋ ਥੇਰਸ੍ਸ ਸਿਕ੍ਖਾਪਦਪਞ੍ਞਤ੍ਤਿਯਾਚਨਹੇਤੁਭੂਤਂ ਪਰਿਵਿਤਕ੍ਕਸਮਯਂ ਅਪੇਕ੍ਖਮਾਨੋ ਤੇਨ ਸਮਯੇਨ ਹੇਤੁਭੂਤੇਨ ਵਿਹਾਸੀਤਿ ਤੀਸੁਪਿ ਗਣ੍ਠਿਪਦੇਸੁ ਵੁਤ੍ਤਂ. ਕਿਂ ਪਨੇਤ੍ਥ ਯੁਤ੍ਤਿਚਿਨ੍ਤਾਯ, ਆਚਰਿਯਸ੍ਸ ਇਧ ਕਮਵਚਨਿਚ੍ਛਾ ਨਤ੍ਥੀਤਿ ਏਵਮੇਤਂ ਗਹੇਤਬ੍ਬਂ. ਤੇਨੇਵ ਦੀਘਨਿਕਾਯਟ੍ਠਕਥਾਯਮ੍ਪਿ (ਦੀ. ਨਿ. ਅਟ੍ਠ. ੧.ਪਰਿਬ੍ਬਾਜਕਕਥਾਵਣ੍ਣਨਾ) ‘‘ਤੇਨ ਸਮਯੇਨ ਹੇਤੁਭੂਤੇਨ ਕਰਣਭੂਤੇਨਾ’’ਤਿਆਦਿਨਾ ਅਯਮੇਵ ਅਨੁਕ੍ਕਮੋ ਵੁਤ੍ਤੋ. ਨ ਹਿ ਤਤ੍ਥ ਪਠਮਂ ‘‘ਹੇਤੁਭੂਤੇਨਾ’’ਤਿ ਵਚਨਂ ਇਧ ‘‘ਤੇਨ ਸਮਯੇਨ ਵੇਰਞ੍ਜਾਯਂ ਵਿਹਰਤੀ’’ਤਿ ਏਤ੍ਥ ਹੇਤੁਅਤ੍ਥਸ੍ਸ ਅਧਿਪ੍ਪੇਤਭਾਵਦੀਪਨਤ੍ਥਂ ਵੁਤ੍ਤਂ. ‘‘ਸਿਕ੍ਖਾਪਦਾਨਿ ਪਞ੍ਞਾਪਯਨ੍ਤੋ ਹੇਤੁਭੂਤੇਨ ਕਰਣਭੂਤੇਨ ਸਮਯੇਨ ਵਿਹਾਸਿ, ਸਿਕ੍ਖਾਪਦਪਞ੍ਞਤ੍ਤਿਹੇਤੁਞ੍ਚ ਅਪੇਕ੍ਖਮਾਨੋ ਹੇਤੁਭੂਤੇਨ ਸਮਯੇਨ ਵਿਹਾਸੀਤਿ ਏਵਮੇਤ੍ਥ ਸਮ੍ਬਨ੍ਧੋ ਕਾਤਬ੍ਬੋ’’ਤਿਪਿ ਵਦਨ੍ਤਿ. ਤਦਤ੍ਥਜੋਤਨਤ੍ਥਨ੍ਤਿ ਹੇਤੁਅਤ੍ਥਸ੍ਸ ਕਰਣਤ੍ਥਸ੍ਸ ਵਾ ਦੀਪਨਤ੍ਥਂ. ਇਧਾਤਿ ਇਮਸ੍ਮਿਂ ਵਿਨਯੇ. ਹੋਤਿ ਚੇਤ੍ਥਾਤਿ ਏਤ੍ਥ ਇਮਸ੍ਮਿਂ ਪਦੇਸੇ ਯਥਾਵੁਤ੍ਤਤ੍ਥਸਙ੍ਗਹਵਸੇਨ ਅਯਂ ਗਾਥਾ ਹੋਤਿ. ਅਞ੍ਞਤ੍ਰਾਤਿ ਸੁਤ੍ਤਾਭਿਧਮ੍ਮੇਸੁ.

ਪੋਰਾਣਾਤਿ ਅਟ੍ਠਕਥਾਚਰਿਯਾ. ਅਭਿਲਾਪਮਤ੍ਤਭੇਦੋਤਿ ਵਚਨਮਤ੍ਤੇਨ ਵਿਸੇਸੋ. ਤੇਨ ਸੁਤ੍ਤਵਿਨਯੇਸੁ ਵਿਭਤ੍ਤਿਵਿਪਰਿਣਾਮੋ ਕਤੋਤਿ ਦਸ੍ਸੇਤਿ. ਪਰਤੋ ਅਤ੍ਥਂ ਵਣ੍ਣਯਿਸ੍ਸਾਮਾਤਿ ਪਰਤੋ ‘‘ਇਤਿਪਿ ਸੋ ਭਗਵਾ’’ਤਿਆਦਿਨਾ ਆਗਤਟ੍ਠਾਨੇ ਵਣ੍ਣਯਿਸ੍ਸਾਮ. ਵੇਰਞ੍ਜਾਯਨ੍ਤਿ ਏਤ੍ਥ ‘‘ਬਲਿਕਰਗ੍ਗਹਣੇਨ ਜਨਸ੍ਸ ਪੀਲ਼ਾਭਾਵਤੋ ਨਿਦ੍ਦੋਸਤ੍ਤਾ ਵਿਗਤੋ ਰਜੋ ਅਸ੍ਸਾਤਿ ਵੇਰਞ੍ਜਾ, ਸੇਰਿਵਾਣਿਜਜਾਤਕੇ ਦੇਵਦਤ੍ਤਸ੍ਸ ਵੇਰੁਪ੍ਪਨ੍ਨਪਦੇਸੇ ਕਤਤ੍ਤਾ ਵੇਰਂ ਏਤ੍ਥ ਜਾਤਨ੍ਤਿ ਵੇਰਞ੍ਜਾ, ਪਵਿਟ੍ਠਪਵਿਟ੍ਠੇ ਨਟਸਮਜ੍ਜਾਦੀਹਿ ਖਾਦਨੀਯਭੋਜਨੀਯਾਲਙ੍ਕਾਰਾਦੀਹਿ ਚ ਵਿਵਿਧੇਹਿ ਉਪਕਰਣੇਹਿ ਰਞ੍ਜਨਤੋ ਵਿਵਿਧੇਹਿ ਰਞ੍ਜਯਤੀਤਿ ਵੇਰਞ੍ਜਾ, ਪਟਿਪਕ੍ਖੇ ਅਭਿਭਵਿਤ੍ਵਾ ਕਤਭਾਵਤੋ ਵੇਰਂ ਅਭਿਭਵਿਤ੍ਵਾ ਜਾਤਾਤਿ ਵੇਰਞ੍ਜਾ, ਵੇਰਞ੍ਜਸ੍ਸ ਨਾਮ ਇਸਿਨੋ ਅਸ੍ਸਮਟ੍ਠਾਨੇ ਕਤਤ੍ਤਾ ਵੇਰਞ੍ਜਾ’’ਤਿ ਏਵਮਾਦਿਨਾ ਕੇਚਿ ਵਣ੍ਣਯਨ੍ਤਿ. ਕਿਂ ਇਮਿਨਾ, ਨਾਮਮਤ੍ਤਮੇਤਂ ਤਸ੍ਸ ਨਗਰਸ੍ਸਾਤਿ ਦਸ੍ਸੇਨ੍ਤੋ ਆਹ ‘‘ਵੇਰਞ੍ਜਾਤਿ ਅਞ੍ਞਤਰਸ੍ਸ ਨਗਰਸ੍ਸੇਤਂ ਅਧਿਵਚਨ’’ਨ੍ਤਿ. ਸਮੀਪਤ੍ਥੇ ਭੁਮ੍ਮਵਚਨਨ੍ਤਿ ‘‘ਗਙ੍ਗਾਯਂ ਗਾਵੋ ਚਰਨ੍ਤਿ, ਕੂਪੇ ਗਗ੍ਗਕੁਲ’’ਨ੍ਤਿਆਦੀਸੁ ਵਿਯ. ਅਵਿਸੇਸੇਨਾਤਿ ‘‘ਪਾਤਿਮੋਕ੍ਖਸਂਵਰਸਂਵੁਤੋ ਵਿਹਰਤਿ. ਪਠਮਂ ਝਾਨਂ ਉਪਸਮ੍ਪਜ੍ਜ ਵਿਹਰਤਿ. ਮੇਤ੍ਤਾਸਹਗਤੇਨ ਚੇਤਸਾ ਏਕਂ ਦਿਸਂ ਫਰਿਤ੍ਵਾ ਵਿਹਰਤਿ. ਸਬ੍ਬਨਿਮਿਤ੍ਤਾਨਂ ਅਮਨਸਿਕਾਰਾ ਅਨਿਮਿਤ੍ਤਂ ਚੇਤੋਸਮਾਧਿਂ ਸਮਾਪਜ੍ਜਿਤ੍ਵਾ ਵਿਹਰਤੀ’’ਤਿਆਦੀਸੁ ਵਿਯ ਸਦ੍ਦਨ੍ਤਰਸਨ੍ਨਿਧਾਨਸਿਦ੍ਧੇਨ ਵਿਸੇਸਪਰਾਮਸਨੇਨ ਵਿਨਾ. ਅਥ ਵਾ ਅਵਿਸੇਸੇਨਾਤਿ ਨ ਵਿਸੇਸੇਨ, ਵਿਹਾਰਭਾਵਸਾਮਞ੍ਞੇਨਾਤਿ ਅਤ੍ਥੋ.

ਇਰਿਯਾਪਥ…ਪੇ… ਵਿਹਾਰੇਸੂਤਿ ਇਰਿਯਾਪਥਵਿਹਾਰੋ ਦਿਬ੍ਬਵਿਹਾਰੋ ਬ੍ਰਹ੍ਮਵਿਹਾਰੋ ਅਰਿਯਵਿਹਾਰੋਤਿ ਏਤੇਸੁ ਚਤੂਸੁ ਵਿਹਾਰੇਸੁ. ਤਤ੍ਥ ਇਰਿਯਨਂ ਪਵਤ੍ਤਨਂ ਇਰਿਯਾ, ਕਾਯਪ੍ਪਯੋਗੋ ਕਾਯਿਕਕਿਰਿਯਾ. ਤਸ੍ਸਾ ਪਵਤ੍ਤਨੁਪਾਯਭਾਵਤੋ ਇਰਿਯਾਯ ਪਥੋਤਿ ਇਰਿਯਾਪਥੋ, ਠਾਨਨਿਸਜ੍ਜਾਦਿ. ਨ ਹਿ ਠਾਨਨਿਸਜ੍ਜਾਦੀਹਿ ਅਵਤ੍ਥਾਹਿ ਵਿਨਾ ਕਞ੍ਚਿ ਕਾਯਿਕਕਿਰਿਯਂ ਪਵਤ੍ਤੇਤੁਂ ਸਕ੍ਕਾ. ਠਾਨਸਮਙ੍ਗੀ ਵਾ ਹਿ ਕਾਯੇਨ ਕਿਞ੍ਚਿ ਕਰੇਯ੍ਯ ਗਮਨਾਦੀਸੁ ਅਞ੍ਞਤਰਸਮਙ੍ਗੀ ਵਾਤਿ. ਵਿਹਰਣਂ, ਵਿਹਰਤਿ ਏਤੇਨਾਤਿ ਵਾ ਵਿਹਾਰੋ, ਇਰਿਯਾਪਥੋਵ ਵਿਹਾਰੋ ਇਰਿਯਾਪਥਵਿਹਾਰੋ, ਸੋ ਚ ਅਤ੍ਥਤੋ ਠਾਨਨਿਸਜ੍ਜਾਦਿਆਕਾਰਪ੍ਪਵਤ੍ਤੋ ਚਤੁਸਨ੍ਤਤਿਰੂਪਪ੍ਪਬਨ੍ਧੋਵ. ਦਿਵਿ ਭਵੋ ਦਿਬ੍ਬੋ, ਤਤ੍ਥ ਬਹੁਲਪ੍ਪਵਤ੍ਤਿਯਾ ਬ੍ਰਹ੍ਮਪਾਰਿਸਜ੍ਜਾਦਿਦੇਵਲੋਕਭਵੋਤਿ ਅਤ੍ਥੋ. ਤਤ੍ਥ ਯੋ ਦਿਬ੍ਬਾਨੁਭਾਵੋ ਤਦਤ੍ਥਾਯ ਸਂਵਤ੍ਤਤੀਤਿ ਵਾ ਦਿਬ੍ਬੋ, ਅਭਿਞ੍ਞਾਭਿਨੀਹਾਰਵਸੇਨ ਮਹਾਗਤਿਕਤ੍ਤਾ ਵਾ ਦਿਬ੍ਬੋ, ਦਿਬ੍ਬੋ ਚ ਸੋ ਵਿਹਾਰੋ ਚਾਤਿ ਦਿਬ੍ਬਵਿਹਾਰੋ, ਦਿਬ੍ਬਭਾਵਾਵਹੋ ਵਾ ਵਿਹਾਰੋ ਦਿਬ੍ਬਵਿਹਾਰੋ, ਮਹਗ੍ਗਤਜ੍ਝਾਨਾਨਿ. ਆਰੁਪ੍ਪਸਮਾਪਤ੍ਤਿਯੋਪਿ ਹਿ ਏਤ੍ਥੇਵ ਸਙ੍ਗਹਂ ਗਚ੍ਛਨ੍ਤਿ. ਨੇਤ੍ਤਿਯਂ ਪਨ ‘‘ਚਤਸ੍ਸੋ ਆਰੁਪ੍ਪਸਮਾਪਤ੍ਤਿਯੋ ਆਨੇਞ੍ਜਵਿਹਾਰੋ’’ਤਿ ਵੁਤ੍ਤਂ, ਤਂ ਮੇਤ੍ਤਾਝਾਨਾਦੀਨਂ ਬ੍ਰਹ੍ਮਵਿਹਾਰਤਾ ਵਿਯ ਤਾਸਂ ਭਾਵਨਾਵਿਸੇਸਭਾਵਂ ਸਨ੍ਧਾਯ ਵੁਤ੍ਤਂ. ਅਟ੍ਠਕਥਾਸੁ ਪਨ ਦਿਬ੍ਬਭਾਵਾਵਹਸਾਮਞ੍ਞਤੋ ਤਾਪਿ ‘‘ਦਿਬ੍ਬਵਿਹਾਰਾ’’ਤ੍ਵੇਵ ਵੁਤ੍ਤਾ. ਬ੍ਰਹ੍ਮਾਨਂ ਵਿਹਾਰਾ ਬ੍ਰਹ੍ਮਵਿਹਾਰਾ, ਬ੍ਰਹ੍ਮਾਨੋ ਵਾ ਵਿਹਾਰਾ ਬ੍ਰਹ੍ਮਵਿਹਾਰਾ, ਹਿਤੂਪਸਂਹਰਾਦਿਵਸੇਨ ਪਵਤ੍ਤਿਯਾ ਬ੍ਰਹ੍ਮਭੂਤਾ ਸੇਟ੍ਠਭੂਤਾ ਵਿਹਾਰਾਤਿ ਅਤ੍ਥੋ, ਮੇਤ੍ਤਾਝਾਨਾਦਿਕਾ ਚਤਸ੍ਸੋ ਅਪ੍ਪਮਞ੍ਞਾਯੋ. ਅਰਿਯਾ ਉਤ੍ਤਮਾ ਵਿਹਾਰਾਤਿ ਅਰਿਯਵਿਹਾਰਾ, ਅਨਞ੍ਞਸਾਧਾਰਣਤ੍ਤਾ ਅਰਿਯਾਨਂ ਵਾ ਵਿਹਾਰਾ ਅਰਿਯਵਿਹਾਰਾ, ਚਤਸ੍ਸੋ ਫਲਸਮਾਪਤ੍ਤਿਯੋ. ਵਿਸੇਸਤੋ ਪਨ ਰੂਪਾਵਚਰਚਤੁਤ੍ਥਜ੍ਝਾਨਂ ਚਤਸ੍ਸੋ ਅਪ੍ਪਮਞ੍ਞਾਯੋ ਚਤੁਤ੍ਥਜ੍ਝਾਨਿਕਫਲਸਮਾਪਤ੍ਤਿ ਚ ਭਗਵਤੋ ਦਿਬ੍ਬਬ੍ਰਹ੍ਮਅਰਿਯਵਿਹਾਰਾ.

ਅਞ੍ਞਤਰਵਿਹਾਰਸਮਙ੍ਗੀਪਰਿਦੀਪਨਨ੍ਤਿ ਯਥਾਵੁਤ੍ਤਵਿਹਾਰੇਸੁ ਅਞ੍ਞਤਰਵਿਹਾਰਸਮਙ੍ਗੀਭਾਵਪਰਿਦੀਪਨਂ. ਭਗਵਾ ਹਿ ਲੋਭਦੋਸਮੋਹੁਸ੍ਸਨ੍ਨਕਾਲੇ ਲੋਕੇ ਤਸ੍ਸ ਸਕਾਯ ਪਟਿਪਤ੍ਤਿਯਾ ਵਿਨਯਨਤ੍ਥਂ ਦਿਬ੍ਬਬ੍ਰਹ੍ਮਅਅਯਵਿਹਾਰੇ ਉਪਸਮ੍ਪਜ੍ਜ ਵਿਹਰਤਿ. ਤਥਾ ਹਿ ਯਦਾ ਸਤ੍ਤਾ ਕਾਮੇਸੁ ਵਿਪ੍ਪਟਿਪਜ੍ਜਨ੍ਤਿ, ਤਦਾ ਕਿਰ ਭਗਵਾ ਦਿਬ੍ਬੇਨ ਵਿਹਾਰੇਨ ਵਿਹਰਤਿ ਤੇਸਂ ਅਲੋਭਕੁਸਲਮੂਲੁਪ੍ਪਾਦਨਤ੍ਥਂ ‘‘ਅਪ੍ਪੇਵ ਨਾਮ ਇਮਂ ਪਟਿਪਤ੍ਤਿਂ ਦਿਸ੍ਵਾ ਏਤ੍ਥ ਰੁਚਿਂ ਉਪ੍ਪਾਦੇਨ੍ਤਾ ਕਾਮੇਸੁ ਵਿਰਜ੍ਜੇਯ੍ਯੁ’’ਨ੍ਤਿ. ਯਦਾ ਪਨ ਇਸ੍ਸਰਿਯਤ੍ਥਂ ਸਤ੍ਤੇਸੁ ਵਿਪ੍ਪਟਿਪਜ੍ਜਨ੍ਤਿ, ਤਦਾ ਪਨ ਬ੍ਰਹ੍ਮਵਿਹਾਰੇਨ ਵਿਹਰਤਿ ਤੇਸਂ ਅਦੋਸਕੁਸਲਮੂਲੁਪ੍ਪਾਦਨਤ੍ਥਂ ‘‘ਅਪ੍ਪੇਵ ਨਾਮ ਇਮਂ ਪਟਿਪਤ੍ਤਿਂ ਦਿਸ੍ਵਾ ਏਤ੍ਥ ਰੁਚਿਂ ਉਪ੍ਪਾਦੇਤ੍ਵਾ ਅਦੋਸੇਨ ਦੋਸਂ ਵੂਪਸਮੇਯ੍ਯੁ’’ਨ੍ਤਿ. ਯਦਾ ਪਨ ਪਬ੍ਬਜਿਤਾ ਧਮ੍ਮਾਧਿਕਰਣਂ ਵਿਵਦਨ੍ਤਿ, ਤਦਾ ਅਰਿਯਵਿਹਾਰੇਨ ਵਿਹਰਤਿ ਤੇਸਂ ਅਮੋਹਕੁਸਲਮੂਲੁਪ੍ਪਾਦਨਤ੍ਥਂ ‘‘ਅਪ੍ਪੇਵ ਨਾਮ ਇਮਂ ਪਟਿਪਤ੍ਤਿਂ ਦਿਸ੍ਵਾ ਤਤ੍ਥ ਰੁਚਿਂ ਉਪ੍ਪਾਦੇਤ੍ਵਾ ਅਮੋਹੇਨ ਮੋਹਂ ਵੂਪਸਮੇਯ੍ਯੁ’’ਨ੍ਤਿ. ਏਵਞ੍ਚ ਕਤ੍ਵਾ ਇਮੇਹਿ ਦਿਬ੍ਬਬ੍ਰਹ੍ਮਅਰਿਯਵਿਹਾਰੇਹਿ ਸਤ੍ਤਾਨਂ ਵਿਵਿਧਂ ਹਿਤਸੁਖਂ ਹਰਤਿ ਉਪਹਰਤਿ ਉਪਨੇਤਿ ਜਨੇਤਿ ਉਪ੍ਪਾਦੇਤੀਤਿ ‘‘ਵਿਹਰਤੀ’’ਤਿ ਵੁਚ੍ਚਤਿ.

ਇਰਿਯਾਪਥਵਿਹਾਰੇਨ ਪਨ ਨ ਕਦਾਚਿ ਨ ਵਿਹਰਤਿ ਤਂ ਵਿਨਾ ਅਤ੍ਤਭਾਵਪਰਿਹਰਣਾਭਾਵਤੋ, ਤਤੋਯੇਵ ਚ ਦਿਬ੍ਬਵਿਹਾਰਾਦੀਨਮ੍ਪਿ ਸਾਧਾਰਣੋ ਇਰਿਯਾਪਥਵਿਹਾਰੋਤਿ ਆਹ ‘‘ਇਧ ਪਨਾ’’ਤਿਆਦਿ. ਇਰਿਯਾਪਥਸਮਾਯੋਗਪਰਿਦੀਪਨਨ੍ਤਿ ਇਤਰਵਿਹਾਰਸਮਾਯੋਗਪਰਿਦੀਪਨਸ੍ਸ ਵਿਸੇਸਵਚਨਸ੍ਸ ਅਭਾਵਤੋ ਇਰਿਯਾਪਥਸਮਾਯੋਗਪਰਿਦੀਪਨਸ੍ਸ ਚ ਅਤ੍ਥਸਿਦ੍ਧਤ੍ਤਾ ਵੁਤ੍ਤਂ. ਅਸ੍ਮਿਂ ਪਨ ਪਕ੍ਖੇ ਵਿਹਰਤੀਤਿ ਏਤ੍ਥ ਵਿ-ਸਦ੍ਦੋ ਵਿਚ੍ਛੇਦਤ੍ਥਜੋਤਨੋ, ਹਰਤੀਤਿ ਨੇਤਿ ਪਵਤ੍ਤੇਤੀਤਿ ਅਤ੍ਥੋ, ਵਿਚ੍ਛਿਨ੍ਦਿਤ੍ਵਾ ਹਰਤੀਤਿ ਵੁਤ੍ਤਂ ਹੋਤਿ. ਤਤ੍ਥ ਕਸ੍ਸ ਕੇਨ ਵਿਚ੍ਛਿਨ੍ਦਨਂ, ਕਥਂ ਕਸ੍ਸ ਪਵਤ੍ਤਨਨ੍ਤਿ ਅਨ੍ਤੋਲੀਨਚੋਦਨਂ ਸਨ੍ਧਾਯਾਹ ‘‘ਸੋ ਹੀ’’ਤਿਆਦਿ. ਸੋਤਿ ਭਗਵਾ. ਯਦਿਪਿ ਭਗਵਾ ਏਕੇਨਪਿ ਇਰਿਯਾਪਥੇਨ ਚਿਰਤਰਂ ਕਾਲਂ ਅਤ੍ਤਭਾਵਂ ਪਵਤ੍ਤੇਤੁਂ ਸਕ੍ਕੋਤਿ, ਤਥਾਪਿ ਉਪਾਦਿਨ੍ਨਕਸਰੀਰਸ੍ਸ ਨਾਮ ਅਯਂ ਸਭਾਵੋਤਿ ਦਸ੍ਸੇਤੁਂ ‘‘ਏਕਂ ਇਰਿਯਾਪਥਬਾਧਨ’’ਨ੍ਤਿਆਦਿ ਵੁਤ੍ਤਂ. ਅਪਰਿਪਤਨ੍ਤਨ੍ਤਿ ਅਪਤਨ੍ਤਂ. ਯਸ੍ਮਾ ਪਨ ਭਗਵਾ ਯਤ੍ਥ ਕਤ੍ਥਚਿ ਵਸਨ੍ਤੋ ਵਿਨੇਯ੍ਯਾਨਂ ਧਮ੍ਮਂ ਦੇਸੇਨ੍ਤੋ ਨਾਨਾਸਮਾਪਤ੍ਤੀਹਿ ਚ ਕਾਲਂ ਵੀਤਿਨਾਮੇਨ੍ਤੋ ਵਸਤੀਤਿ ਸਤ੍ਤਾਨਂ ਅਤ੍ਤਨੋ ਚ ਵਿਵਿਧਂ ਹਿਤਸੁਖਂ ਹਰਤਿ ਉਪਨੇਤਿ, ਤਸ੍ਮਾ ਵਿਵਿਧਂ ਹਰਤੀਤਿ ਵਿਹਰਤੀਤਿ ਏਵਮ੍ਪੇਤ੍ਥ ਅਤ੍ਥੋ ਵੇਦਿਤਬ੍ਬੋ.

ਨਲ਼ੇਰੁਪੁਚਿਮਨ੍ਦਮੂਲੇਤਿ ਏਤ੍ਥ ਵਣ੍ਣਯਨ੍ਤਿ – ਨਲ਼ੇਰੂਤਿ ਤਸ੍ਮਿਂ ਰੁਕ੍ਖੇ ਅਧਿਵਤ੍ਥਯਕ੍ਖਸ੍ਸੇਤਂ ਅਧਿਵਚਨਂ, ਤਸ੍ਮਾ ਤੇਨ ਅਧਿਵਤ੍ਥੋ ਪੁਚਿਮਨ੍ਦੋ ‘‘ਨਲ਼ੇਰੁਸ੍ਸ ਪੁਚਿਮਨ੍ਦੋ ਨਲ਼ੇਰੁਪੁਚਿਮਨ੍ਦੋ’’ਤਿ ਵੁਚ੍ਚਤਿ. ਅਥ ਵਾ ਨਲ਼ੇ ਰੁਹਤ੍ਤਾ ਜਾਤਤ੍ਤਾ ਨਲ਼ੇਰੁ. ਸੁਸਿਰਮੇਤ੍ਥ ਨਲ਼ਸਦ੍ਦੇਨ ਵੁਚ੍ਚਤਿ, ਤਸ੍ਮਾ ਰੁਕ੍ਖਸੁਸਿਰੇ ਜਾਤਤ੍ਤਾ ਨਲ਼ੇਰੁ ਚ ਸੋ ਪੁਚਿਮਨ੍ਦੋ ਚਾਤਿ ਨਲ਼ੇਰੁਪੁਚਿਮਨ੍ਦੋਤਿ ਵੁਚ੍ਚਤਿ. ਨਲ਼ਵਨੇ ਰੁਹਤ੍ਤਾ ਜਾਤਤ੍ਤਾ ਵਾ ਨਲ਼ੇਰੁ. ਨਲ਼ਵਨੇ ਕਿਰ ਸੋ ਪੁਚਿਮਨ੍ਦਰੁਕ੍ਖੋ ਜਾਤੋ. ਉਰੁਨਲ਼ੋ ਪੁਚਿਮਨ੍ਦੋ ਨਲ਼ੇਰੁਪੁਚਿਮਨ੍ਦੋ. ਉਰੁਸਦ੍ਦੋ ਚੇਤ੍ਥ ਮਹਨ੍ਤਪਰਿਯਾਯੋ, ਨਲ਼ਸਦ੍ਦੋ ਸੁਸਿਰਪਰਿਯਾਯੋ, ਤਸ੍ਮਾ ਮਹਨ੍ਤੇਨ ਸੁਸਿਰੇਨ ਸਮਨ੍ਨਾਗਤੋ ਪੁਚਿਮਨ੍ਦੋ ਨਲ਼ੇਰੁਪੁਚਿਮਨ੍ਦੋਤਿ ਵੁਚ੍ਚਤੀਤਿ. ਆਚਰਿਯੋ ਪਨ ਕਿਮੇਤ੍ਥ ਬਹੁਭਾਸਿਤੇਨਾਤਿ ਏਕਮੇਵਤ੍ਥਂ ਦਸ੍ਸੇਨ੍ਤੋ ‘‘ਨਲ਼ੇਰੁ ਨਾਮ ਯਕ੍ਖੋ’’ਤਿਆਦਿਮਾਹ.

ਮੂਲ-ਸਦ੍ਦੋ ਏਤ੍ਥ ਸਮੀਪਵਚਨੋ ਅਧਿਪ੍ਪੇਤੋ, ਨ ਮੂਲਮੂਲਾਦੀਸੁ ਵਤ੍ਤਮਾਨੋਤਿ ਦਸ੍ਸੇਨ੍ਤੋ ਆਹ ‘‘ਮੂਲਨ੍ਤਿ ਸਮੀਪ’’ਨ੍ਤਿਆਦਿ. ਨਿਪ੍ਪਰਿਯਾਯੇਨ ਸਾਖਾਦਿਮਤੋ ਸਙ੍ਘਾਤਸ੍ਸ ਸੁਪ੍ਪਤਿਟ੍ਠਿਤਭਾਵਸਾਧਨੇ ਅਵਯਵਵਿਸੇਸੇ ਪਵਤ੍ਤਮਾਨੋ ਮੂਲਸਦ੍ਦੋ ਯਸ੍ਮਾ ਤਂਸਦਿਸੇਸੁ ਤਨ੍ਨਿਸ੍ਸਯੇ ਪਦੇਸੇ ਚ ਰੁਲ਼੍ਹੀਵਸੇਨ ਪਰਿਯਾਯਤੋ ਪਵਤ੍ਤਤਿ, ਤਸ੍ਮਾ ‘‘ਮੂਲਾਨਿ ਉਦ੍ਧਰੇਯ੍ਯਾ’’ਤਿ ਏਤ੍ਥ ਨਿਪ੍ਪਰਿਯਾਯਤੋ ਮੂਲਂ ਅਧਿਪ੍ਪੇਤਨ੍ਤਿ ਏਕੇਨ ਮੂਲਸਦ੍ਦੇਨ ਵਿਸੇਸੇਤ੍ਵਾ ਆਹ ‘‘ਮੂਲਮੂਲੇ ਦਿਸ੍ਸਤੀ’’ਤਿ ਯਥਾ ‘‘ਦੁਕ੍ਖਦੁਕ੍ਖਂ, ਰੂਪਰੂਪ’’ਨ੍ਤਿ ਚ. ਅਸਾਧਾਰਣਹੇਤੁਮ੍ਹੀਤਿ ਅਸਾਧਾਰਣਕਾਰਣੇ. ਲੋਭੋ ਹਿ ਲੋਭਸਹਗਤਅਕੁਸਲਚਿਤ੍ਤੁਪ੍ਪਾਦਸ੍ਸੇਵ ਹੇਤੁਤ੍ਤਾ ਅਸਾਧਾਰਣੋ, ਤਸ੍ਮਾ ਲੋਭਸਹਗਤਚਿਤ੍ਤੁਪ੍ਪਾਦਾਨਮੇਵ ਆਵੇਣਿਕੇ ਨੇਸਂ ਸੁਪ੍ਪਤਿਟ੍ਠਿਤਭਾਵਸਾਧਨਤੋ ਮੂਲਟ੍ਠੇਨ ਉਪਕਾਰਕੇ ਪਚ੍ਚਯਧਮ੍ਮਵਿਸੇਸੇਤਿ ਅਤ੍ਥੋ. ਅਥ ਵਾ ਯਥਾ ਅਲੋਭਾਦਯੋ ਕੁਸਲਾਬ੍ਯਾਕਤਸਾਧਾਰਣਾ, ਲੋਭਾਦਯੋ ਪਨ ਤਥਾ ਨ ਹੋਨ੍ਤਿ ਅਕੁਸਲਸ੍ਸੇਵ ਸਾਧਾਰਣਤ੍ਤਾਤਿ ਅਸਾਧਾਰਣਕਾਰਣਂ. ਅਥ ਵਾ ਆਦੀਸੂਤਿ ਏਤ੍ਥ ਆਦਿ-ਸਦ੍ਦੇਨ ਅਲੋਭਾਦੀਨਮ੍ਪਿ ਕੁਸਲਾਬ੍ਯਾਕਤਮੂਲਾਨਂ ਸਙ੍ਗਹੋ ਦਟ੍ਠਬ੍ਬੋ. ਤੇਸੁਪਿ ਹਿ ਅਲੋਭਾਦਿਕੁਸਲਮੂਲਂ ਅਕੁਸਲਾਬ੍ਯਾਕਤੇਹਿ ਅਸਾਧਾਰਣਤ੍ਤਾ ਅਸਾਧਾਰਣਕਾਰਣਂ, ਤਥਾ ਅਲੋਭਾਦਿਅਬ੍ਯਾਕਤਮੂਲਮ੍ਪਿ ਇਤਰਦ੍ਵਯੇਹਿ ਅਸਾਧਾਰਣਤ੍ਤਾਤਿ. ਨਿਵਾਤੇਤਿ ਵਾਤਰਹਿਤੇ ਪਦੇਸੇ, ਵਾਤਸ੍ਸ ਅਭਾਵੇ ਵਾ. ਪਤਨ੍ਤੀਤਿ ਨਿਪਤਨ੍ਤਿ, ਅਯਮੇਵ ਵਾ ਪਾਠੋ. ਰਮਣੀਯੋਤਿ ਮਨੁਞ੍ਞੋ. ਪਾਸਾਦਿਕੋਤਿ ਪਸਾਦਾਵਹੋ, ਪਸਾਦਜਨਕੋਤਿ ਅਤ੍ਥੋ. ਆਧਿਪਚ੍ਚਂ ਕੁਰੁਮਾਨੋ ਵਿਯਾਤਿ ਸਮ੍ਬਨ੍ਧੋ.

ਤਤ੍ਥਾਤਿ ‘‘ਤੇਨ ਸਮਯੇਨ ਬੁਦ੍ਧੋ ਭਗਵਾ ਵੇਰਞ੍ਜਾਯਂ ਵਿਹਰਤਿ ਨਲ਼ੇਰੁਪੁਚਿਮਨ੍ਦਮੂਲੇ’’ਤਿ ਯਂ ਵੁਤ੍ਤਂ, ਤਤ੍ਥ. ਸਿਯਾਤਿ ਕਸ੍ਸਚਿ ਏਵਂ ਪਰਿਵਿਤਕ੍ਕੋ ਸਿਯਾ, ਵਕ੍ਖਮਾਨਾਕਾਰੇਨ ਕਦਾਚਿ ਚੋਦੇਯ੍ਯ ਵਾਤਿ ਅਤ੍ਥੋ. ਯਦਿ ਤਾਵ ਭਗਵਾਤਿਆਦੀਸੁ ਚੋਦਕਸ੍ਸਾਯਮਧਿਪ੍ਪਾਯੋ – ‘‘ਪਾਟਲਿਪੁਤ੍ਤੇ ਪਾਸਾਦੇ ਵਸਤੀ’’ਤਿਆਦੀਸੁ ਵਿਯ ਅਧਿਕਰਣਾਧਿਕਰਣਂ ਯਦਿ ਭਵੇਯ੍ਯ, ਤਦਾ ‘‘ਵੇਰਞ੍ਜਾਯਂ ਵਿਹਰਤਿ ਨਲ਼ੇਰੁਪੁਚਿਮਨ੍ਦਮੂਲੇ’’ਤਿ ਅਧਿਕਰਣਦ੍ਵਯਨਿਦ੍ਦੇਸੋ ਯੁਤ੍ਤੋ ਸਿਯਾ, ਇਮੇਸਂ ਪਨ ਭਿਨ੍ਨਦੇਸਤ੍ਤਾ ਨ ਯੁਤ੍ਤੋ ਉਭਯਨਿਦ੍ਦੇਸੋਤਿ. ਅਥ ਤਤ੍ਥ ਵਿਹਰਤੀਤਿ ਯਦਿ ਨਲ਼ੇਰੁਪੁਚਿਮਨ੍ਦਮੂਲੇ ਵਿਹਰਤਿ. ਨ ਵਤ੍ਤਬ੍ਬਨ੍ਤਿ ਨਾਨਾਠਾਨਭੂਤਤ੍ਤਾ ਵੇਰਞ੍ਜਾਨਲ਼ੇਰੁਪੁਚਿਮਨ੍ਦਮੂਲਾਨਂ ‘‘ਤੇਨ ਸਮਯੇਨਾ’’ਤਿ ਚ ਵੁਤ੍ਤਤ੍ਤਾਤਿ ਅਧਿਪ੍ਪਾਯੋ. ਇਦਾਨਿ ਚੋਦਕੋ ਤਮੇਵ ਅਤ੍ਤਨੋ ਅਧਿਪ੍ਪਾਯਂ ‘‘ਨ ਹਿ ਸਕ੍ਕਾ’’ਤਿਆਦਿਨਾ ਵਿਵਰਤਿ. ਵੇਰਞ੍ਜਾਨਲ਼ੇਰੁਪੁਚਿਮਨ੍ਦਮੂਲਾਨਂ ਭੂਮਿਭਾਗਵਸੇਨ ਭਿਨ੍ਨਤ੍ਤਾਯੇਵ ਹਿ ਨ ਸਕ੍ਕਾ ਉਭਯਤ੍ਥ ਤੇਨੇਵ ਸਮਯੇਨ ਵਿਹਰਿਤੁਂ, ‘‘ਉਭਯਤ੍ਥ ਤੇਨੇਵ ਸਮਯੇਨਾ’’ਤਿ ਚ ਵੁਤ੍ਤਤ੍ਤਾ ਨਾਨਾਸਮਯੇ ਵਿਹਾਰੋ ਅਵਾਰਿਤੋਤਿ ਵੇਦਿਤਬ੍ਬੋ.

ਇਤਰੋ ਸਬ੍ਬਮੇਤਂ ਅਵਿਪਰੀਤਮਤ੍ਥਂ ਅਜਾਨਨ੍ਤੇਨ ਤਯਾ ਵੁਤ੍ਤਨ੍ਤਿ ਦਸ੍ਸੇਨ੍ਤੋ ‘‘ਨ ਖੋ ਪਨੇਤਂ ਏਵਂ ਦਟ੍ਠਬ੍ਬ’’ਨ੍ਤਿਆਦਿਮਾਹ. ਤਤ੍ਥ ਏਤਨ੍ਤਿ ‘‘ਵੇਰਞ੍ਜਾਯਂ ਵਿਹਰਤਿ ਨਲ਼ੇਰੁਪੁਚਿਮਨ੍ਦਮੂਲੇ’’ਤਿ ਏਤਂ ਵਚਨਂ. ਏਵਨ੍ਤਿ ‘‘ਯਦਿ ਤਾਵ ਭਗਵਾ’’ਤਿਆਦਿਨਾ ਯਂ ਤਂ ਭਵਤਾ ਚੋਦਿਤਂ, ਤਂ ਅਤ੍ਥਤੋ ਏਵਂ ਨ ਖੋ ਪਨ ਦਟ੍ਠਬ੍ਬਂ, ਨ ਉਭਯਤ੍ਥ ਅਪੁਬ੍ਬਂ ਅਚਰਿਮਂ ਵਿਹਾਰਦਸ੍ਸਨਤ੍ਥਨ੍ਤਿ ਅਤ੍ਥੋ. ਇਦਾਨਿ ਅਤ੍ਤਨਾ ਯਥਾਧਿਪ੍ਪੇਤਂ ਅਵਿਪਰੀਤਮਤ੍ਥਂ ਤਸ੍ਸ ਚ ਪਟਿਕਚ੍ਚੇਵ ਵੁਤ੍ਤਭਾਵਂ ਤੇਨ ਚ ਅਪ੍ਪਟਿਵਿਦ੍ਧਤਂ ਪਕਾਸੇਨ੍ਤੋ ‘‘ਨਨੁ ਅਵੋਚੁਮ੍ਹ ਸਮੀਪਤ੍ਥੇ ਭੁਮ੍ਮਵਚਨ’’ਨ੍ਤਿਆਦਿਮਾਹ. ਗੋਯੂਥਾਨੀਤਿ ਗੋਮਣ੍ਡਲਾਨਿ. ਏਵਮ੍ਪਿ ਨਲ਼ੇਰੁਪੁਚਿਮਨ੍ਦਮੂਲੇ ਵਿਹਰਤਿਚ੍ਚੇਵ ਵਤ੍ਤਬ੍ਬਂ, ਨ ਵੇਰਞ੍ਜਾਯਨ੍ਤਿ, ਤਸ੍ਮਾ ਸਮੀਪਾਧਿਕਰਣਤ੍ਥਵਸੇਨ ਉਭਯਥਾ ਨਿਦਾਨਕਿਤ੍ਤਨੇ ਕਿਂ ਪਯੋਜਨਨ੍ਤਿ ਚੋਦਨਂ ਮਨਸਿ ਨਿਧਾਯਾਹ ‘‘ਗੋਚਰਗਾਮਨਿਦਸ੍ਸਨਤ੍ਥ’’ਨ੍ਤਿਆਦਿ. ਅਸ੍ਸਾਤਿ ਭਗਵਤੋ.

ਅਵਸ੍ਸਞ੍ਚੇਤ੍ਥ ਗੋਚਰਗਾਮਕਿਤ੍ਤਨਂ ਕਤ੍ਤਬ੍ਬਂ. ਯਥਾ ਹਿ ਨਲ਼ੇਰੁਪੁਚਿਮਨ੍ਦਮੂਲਕਿਤ੍ਤਨਂ ਪਬ੍ਬਜਿਤਾਨੁਗ੍ਗਹਕਰਣਾਦਿਅਨੇਕਪ੍ਪਯੋਜਨਂ, ਏਵਂ ਗੋਚਰਗਾਮਕਿਤ੍ਤਨਮ੍ਪਿ ਗਹਟ੍ਠਾਨੁਗ੍ਗਹਕਰਣਾਦਿਵਿਵਿਧਪ੍ਪਯੋਜਨਨ੍ਤਿ ਦਸ੍ਸੇਨ੍ਤੋ ‘‘ਵੇਰਞ੍ਜਾਕਿਤ੍ਤਨੇਨਾ’’ਤਿਆਦਿਮਾਹ. ਤਤ੍ਥ ਗਹਟ੍ਠਾਨੁਗ੍ਗਹਕਰਣਨ੍ਤਿ ਤੇਸਂ ਤਤ੍ਥ ਪਚ੍ਚਯਗ੍ਗਹਣੇਨ ਉਪਸਙ੍ਕਮਨਪਯਿਰੁਪਾਸਨਾਦੀਨਂ ਓਕਾਸਦਾਨੇਨ ਧਮ੍ਮਦੇਸਨਾਯ ਸਰਣੇਸੁ ਸੀਲੇਸੁ ਚ ਪਤਿਟ੍ਠਾਪਨੇਨ ਯਥੂਪਨਿਸ੍ਸਯਂ ਉਪਰਿਵਿਸੇਸਾਧਿਗਮਾਵਹਨੇਨ ਚ ਗਹਟ੍ਠਾਨਂ ਅਨੁਗ੍ਗਹਕਰਣਂ. ਪਬ੍ਬਜਿਤਾਨੁਗ੍ਗਹਕਰਣਨ੍ਤਿ ਉਗ੍ਗਹਪਰਿਪੁਚ੍ਛਾਨਂ ਕਮ੍ਮਟ੍ਠਾਨਾਨੁਯੋਗਸ੍ਸ ਚ ਅਨੁਰੂਪਵਸਨਟ੍ਠਾਨਪਰਿਗ੍ਗਹੇਨੇਤ੍ਥ ਪਬ੍ਬਜਿਤਾਨਂ ਅਨੁਗ੍ਗਹਕਰਣਂ.

ਪਚ੍ਚਯਗ੍ਗਹਣੇਨੇਵ ਪਚ੍ਚਯਪਰਿਭੋਗਸਿਦ੍ਧਿਤੋ ਆਹ ‘‘ਤਥਾ ਪੁਰਿਮੇਨ…ਪੇ… ਵਿਵਜ੍ਜਨਨ੍ਤਿ. ਤਤ੍ਥ ਪੁਰਿਮੇਨਾਤਿ ਵੇਰਞ੍ਜਾਵਚਨੇਨ. ਆਹਿਤੋ ਅਹਂਮਾਨੋ ਏਤ੍ਥਾਤਿ ਅਤ੍ਤਾ, ਅਤ੍ਤਭਾਵੋ. ਤਸ੍ਸ ਕਿਲਮਥੋ ਕਿਲਨ੍ਤਭਾਵੋ ਅਤ੍ਤਕਿਲਮਥੋ, ਅਤ੍ਤਪੀਲ਼ਾ ਅਤ੍ਤਦੁਕ੍ਖਨ੍ਤਿ ਵੁਤ੍ਤਂ ਹੋਤਿ, ਤਸ੍ਸ ਅਨੁਯੋਗੋ ਕਰਣਂ ਅਤ੍ਤਕਿਲਮਥਾਨੁਯੋਗੋ, ਉਪਵਾਸਕਣ੍ਟਕਾਪਸ੍ਸਯਸੇਯ੍ਯਾਦਿਨਾ ਅਤ੍ਤਨੋ ਦੁਕ੍ਖੁਪ੍ਪਾਦਨਨ੍ਤਿ ਵੁਤ੍ਤਂ ਹੋਤਿ. ਤਸ੍ਸ ਵਿਵਜ੍ਜਨਂ ਅਤ੍ਤਕਿਲਮਥਾਨੁਯੋਗਵਿਵਜ੍ਜਨਂ. ਅਨ੍ਤੋਗਾਮੇ ਵਸਨ੍ਤਾਨਂ ਅਨਿਚ੍ਛਨ੍ਤਾਨਮ੍ਪਿ ਵਿਸਭਾਗਰੂਪਾਦਿਆਰਮ੍ਮਣਦਸ੍ਸਨਾਦਿਸਮ੍ਭਵਤੋ ਬਹਿਗਾਮੇ ਪਤਿਰੂਪਟ੍ਠਾਨੇ ਵਸਨ੍ਤਾਨਂ ਤਦਭਾਵਤੋ ਆਹ ‘‘ਪਚ੍ਛਿਮੇਨ ਵਤ੍ਥੁਕਾਮਪ੍ਪਹਾਨਤੋ’’ਤਿਆਦਿ. ਤਤ੍ਥ ਪਚ੍ਛਿਮੇਨਾਤਿ ਨਲ਼ੇਰੁਪੁਚਿਮਨ੍ਦਮੂਲਵਚਨੇਨ. ਕਿਲੇਸਕਾਮਸ੍ਸ ਵਤ੍ਥੁਭੂਤਤ੍ਤਾ ਰੂਪਾਦਯੋ ਪਞ੍ਚ ਕਾਮਗੁਣਾ ਵਤ੍ਥੁਕਾਮੋ, ਤਸ੍ਸ ਪਹਾਨਂ ਵਤ੍ਥੁਕਾਮਪ੍ਪਹਾਨਂ. ਕਾਮਸੁਖਲ੍ਲਿਕਾਨੁਯੋਗਵਿਵਜ੍ਜਨੁਪਾਯਦਸ੍ਸਨਨ੍ਤਿ ਵਤ੍ਥੁਕਾਮੇਸੁ ਕਿਲੇਸਕਾਮਸਂਯੁਤ੍ਤਸ੍ਸ ਸੁਖਸ੍ਸ ਯੋਗੋ ਅਨੁਯੋਗੋ ਅਨੁਭਵੋ, ਤਸ੍ਸ ਪਰਿਵਜ੍ਜਨੇ ਉਪਾਯਦਸ੍ਸਨਂ.

ਸਯਮੇਵ ਗੋਚਰਗਾਮਂ ਉਪਸਙ੍ਕਮਿਤ੍ਵਾ ਅਤ੍ਤਨੋ ਧਮ੍ਮਸ੍ਸਵਨਾਨੁਰੂਪਭਬ੍ਬਪੁਗ੍ਗਲਾਨਂ ਦਸ੍ਸਨਤੋ ਧਮ੍ਮਦੇਸਨਾਯ ਕਾਲੋ ਸਮ੍ਪਤ੍ਤੋ ਨਾਮ ਹੋਤੀਤਿ ਧਮ੍ਮਦੇਸਨਾਯ ਅਭਿਯੋਗੋ ਵਿਞ੍ਞਾਯਤੀਤਿ ਆਹ ‘‘ਪੁਰਿਮੇਨ ਚ ਧਮ੍ਮਦੇਸਨਾਭਿਯੋਗ’’ਨ੍ਤਿ. ਧਮ੍ਮਦੇਸਨਾਯ ਸਉਸ੍ਸਾਹਭਾਵੋ ਧਮ੍ਮਦੇਸਨਾਭਿਯੋਗੋ. ਬਹਿਗਾਮੇ ਵਿਵਿਤ੍ਤੋਕਾਸੇ ਵਸਨ੍ਤਸ੍ਸ ਆਕਿਣ੍ਣਵਿਹਾਰਾਭਾਵਤੋ ਕਾਯਵਿਵੇਕਾਦੀਸੁ ਅਧਿਮੁਤ੍ਤਿ ਤਪ੍ਪੋਣਤਾ ਵਿਞ੍ਞਾਯਤੀਤਿ ਆਹ ‘‘ਪਚ੍ਛਿਮੇਨ ਵਿਵੇਕਾਧਿਮੁਤ੍ਤਿ’’ਨ੍ਤਿ.

ਧਮ੍ਮਦੇਸਨਾਭਿਯੋਗਵਿਵੇਕਾਧਿਮੁਤ੍ਤੀਨਂ ਹੇਤੁਭੂਤਾ ਏਵ ਕਰੁਣਾਪਞ੍ਞਾ ਧਮ੍ਮਦੇਸਨਾਯ ਉਪਗਮਨਸ੍ਸ ਤਤੋ ਅਪਗਮਨਸ੍ਸ ਕਾਰਣਭੂਤਾ ਹੋਨ੍ਤੀਤਿ ਆਹ ‘‘ਪੁਰਿਮੇਨ ਕਰੁਣਾਯ ਉਪਗਮਨ’’ਨ੍ਤਿਆਦਿ. ਕਰੁਣਾਪਞ੍ਞਾਯੇਵ ਹਿ ਅਨਨ੍ਤਰਦੁਕਸ੍ਸ ਹੇਤੂ ਹੋਨ੍ਤਿ. ਏਤੇਨ ਚ ਕਰੁਣਾਯ ਉਪਗਮਨਂ ਨ ਲਾਭਾਦਿਨਿਮਿਤ੍ਤਂ, ਪਞ੍ਞਾਯ ਅਪਗਮਨਂ ਨ ਵਿਰੋਧਾਦਿਨਿਮਿਤ੍ਤਨ੍ਤਿ ਉਪਗਮਨਾਪਗਮਨਾਨਂ ਨਿਰੁਪਕ੍ਕਿਲੇਸਤਂ ਵਿਭਾਵਿਭਨ੍ਤਿ ਦਟ੍ਠਬ੍ਬਂ. ਅਧਿਮੁਤ੍ਤਤਨ੍ਤਿ ਤਨ੍ਨਿਨ੍ਨਭਾਵਂ. ਨਿਰੁਪਲੇਪਨਨ੍ਤਿ ਅਨੁਪਲੇਪਨਂ ਅਨਲ੍ਲੀਯਨਂ.

ਧਮ੍ਮਿਕਸੁਖਾਪਰਿਚ੍ਚਾਗਨਿਮਿਤ੍ਤਨ੍ਤਿ ਏਤ੍ਥ ਧਮ੍ਮਿਕਸੁਖਂ ਨਾਮ ਅਨਵਜ੍ਜਸੁਖਂ. ਤਞ੍ਹਿ ਧਮ੍ਮਿਕਂ ਲਾਭਂ ਪਟਿਚ੍ਚ ਉਪ੍ਪਨ੍ਨਤ੍ਤਾ ‘‘ਧਮ੍ਮਿਕਸੁਖ’’ਨ੍ਤਿ ਵੁਚ੍ਚਤਿ. ਉਤ੍ਤਰਿਮਨੁਸ੍ਸਧਮ੍ਮਾਭਿਯੋਗਨਿਮਿਤ੍ਤਂ ਫਾਸੁਵਿਹਾਰਨ੍ਤਿ ਸਮ੍ਬਨ੍ਧੋ. ਮਨੁਸ੍ਸਾਨਂ ਉਪਕਾਰਬਹੁਲਤਨ੍ਤਿ ਪਚ੍ਚਯਪਟਿਗ੍ਗਹਣਧਮ੍ਮਦੇਸਨਾਦਿਵਸੇਨ ਉਪਕਾਰਬਹੁਲਤਂ. ਦੇਵਤਾਨਂ ਉਪਕਾਰਬਹੁਲਤਂ ਜਨਵਿਵਿਤ੍ਤਤਾਯ. ਪਚੁਰਜਨਵਿਵਿਤ੍ਤਞ੍ਹਿ ਠਾਨਂ ਦੇਵਾ ਉਪਸਙ੍ਕਮਿਤਬ੍ਬਂ ਮਞ੍ਞਨ੍ਤਿ. ਲੋਕੇ ਸਂਵਡ੍ਢਭਾਵਨ੍ਤਿ ਆਮਿਸੋਪਭੋਗੇਨ ਸਂਵਡ੍ਢਿਤਭਾਵਂ.

ਏਕਪੁਗ੍ਗਲੋਤਿ ਏਤ੍ਥ (ਅ. ਨਿ. ਅਟ੍ਠ. ੧.੧.੧੭੦) ਏਕੋਤਿ ਦੁਤਿਯਾਦਿਪਟਿਕ੍ਖੇਪਤ੍ਥੋ ਗਣਨਪਰਿਚ੍ਛੇਦੋ. ਪੁਗ੍ਗਲੋਤਿ ਸਮ੍ਮੁਤਿਕਥਾ, ਨ ਪਰਮਤ੍ਥਕਥਾ. ਬੁਦ੍ਧਸ੍ਸ ਹਿ ਭਗਵਤੋ ਦੁਵਿਧਾ ਦੇਸਨਾ ਸਮ੍ਮੁਤਿਦੇਸਨਾ ਪਰਮਤ੍ਥਦੇਸਨਾ ਚਾਤਿ. ਅਯਮਤ੍ਥੋ ਪਨ ਹੇਟ੍ਠਾ ਵਿਤ੍ਥਾਰਿਤੋਵਾਤਿ ਇਧ ਨ ਵੁਚ੍ਚਤਿ. ਏਕੋ ਚ ਸੋ ਪੁਗ੍ਗਲੋ ਚਾਤਿ ਏਕਪੁਗ੍ਗਲੋ. ਕੇਨਟ੍ਠੇਨ ਏਕਪੁਗ੍ਗਲੋ? ਅਸਦਿਸਟ੍ਠੇਨ ਗੁਣਵਿਸਿਟ੍ਠਟ੍ਠੇਨ ਅਸਮਸਮਟ੍ਠੇਨ. ਸੋ ਹਿ ਦਸਨ੍ਨਂ ਪਾਰਮੀਨਂ ਪਟਿਪਾਟਿਯਾ ਆਵਜ੍ਜਨਂ ਆਦਿਂ ਕਤ੍ਵਾ ਬੋਧਿਸਮ੍ਭਾਰਗੁਣੇਹਿ ਚੇਵ ਬੁਦ੍ਧਗੁਣੇਹਿ ਚ ਸੇਸਮਹਾਜਨੇਨ ਅਸਦਿਸੋਤਿ ਅਸਦਿਸਟ੍ਠੇਨਪਿ ਏਕਪੁਗ੍ਗਲੋ. ਯੇ ਚਸ੍ਸ ਤੇ ਗੁਣਾ, ਤੇਪਿ ਅਞ੍ਞਸਤ੍ਤਾਨਂ ਗੁਣੇਹਿ ਵਿਸਿਟ੍ਠਾਤਿ ਗੁਣਵਿਸਿਟ੍ਠਟ੍ਠੇਨਪਿ ਏਕਪੁਗ੍ਗਲੋ. ਪੁਰਿਮਕਾ ਸਮ੍ਮਾਸਮ੍ਬੁਦ੍ਧਾ ਸਬ੍ਬਸਤ੍ਤੇਹਿ ਅਸਮਾ, ਤੇਹਿ ਸਦ੍ਧਿਂ ਅਯਮੇਵ ਏਕੋ ਰੂਪਕਾਯਗੁਣੇਹਿ ਚੇਵ ਨਾਮਕਾਯਗੁਣੇਹਿ ਚ ਸਮੋਤਿ ਅਸਮਸਮਟ੍ਠੇਨਪਿ ਏਕਪੁਗ੍ਗਲੋ. ਲੋਕੇਤਿ ਸਤ੍ਤਲੋਕੇ.

ਉਪ੍ਪਜ੍ਜਮਾਨੋ ਉਪ੍ਪਜ੍ਜਤੀਤਿ ਇਦਂ ਪਨ ਉਭਯਮ੍ਪਿ ਵਿਪ੍ਪਕਤਵਚਨਮੇਵ. ਉਪ੍ਪਜ੍ਜਨ੍ਤੋ ਬਹੁਜਨਹਿਤਤ੍ਥਾਯ ਉਪ੍ਪਜ੍ਜਤਿ, ਨ ਅਞ੍ਞੇਨ ਕਾਰਣੇਨਾਤਿ ਏਵਂ ਪਨੇਤ੍ਥ ਅਤ੍ਥੋ ਵੇਦਿਤਬ੍ਬੋ. ਏਵਰੂਪਞ੍ਚੇਤ੍ਥ ਲਕ੍ਖਣਂ ਨ ਸਕ੍ਕਾ ਏਤਂ ਅਞ੍ਞੇਨ ਸਦ੍ਦਲਕ੍ਖਣੇਨ ਪਟਿਬਾਹਿਤੁਂ. ਅਪਿਚ ਉਪ੍ਪਜ੍ਜਮਾਨੋ ਨਾਮ, ਉਪ੍ਪਜ੍ਜਤਿ ਨਾਮ, ਉਪ੍ਪਨ੍ਨੋ ਨਾਮਾਤਿ ਅਯਮੇਤ੍ਥ ਭੇਦੋ ਵੇਦਿਤਬ੍ਬੋ. ਏਸ ਹਿ ਦੀਪਙ੍ਕਰਪਾਦਮੂਲਤੋ ਲਦ੍ਧਬ੍ਯਾਕਰਣੋ ਬੁਦ੍ਧਕਾਰਕਧਮ੍ਮੇ ਪਰਿਯੇਸਨ੍ਤੋ ਦਸ ਪਾਰਮਿਯੋ ਦਿਸ੍ਵਾ ‘‘ਇਮੇ ਧਮ੍ਮਾ ਮਯਾ ਪੂਰੇਤਬ੍ਬਾ’’ਤਿ ਕਤਸਨ੍ਨਿਟ੍ਠਾਨੋ ਦਾਨਪਾਰਮਿਂ ਪੂਰੇਨ੍ਤੋਪਿ ਉਪ੍ਪਜ੍ਜਮਾਨੋ ਨਾਮ. ਸੀਲਪਾਰਮਿਂ…ਪੇ… ਉਪੇਕ੍ਖਾਪਾਰਮਿਨ੍ਤਿ ਇਮਾ ਦਸ ਪਾਰਮਿਯੋ ਪੂਰੇਨ੍ਤੋਪਿ, ਦਸ ਉਪਪਾਰਮਿਯੋ ਪੂਰੇਨ੍ਤੋਪਿ ਉਪ੍ਪਜ੍ਜਮਾਨੋ ਨਾਮ. ਦਸ ਪਰਮਤ੍ਥਪਾਰਮਿਯੋ ਪੂਰੇਨ੍ਤੋਪਿ ਉਪ੍ਪਜ੍ਜਮਾਨੋ ਨਾਮ. ਪਞ੍ਚ ਮਹਾਪਰਿਚ੍ਚਾਗੇ ਪਰਿਚ੍ਚਜਨ੍ਤੋਪਿ ਉਪ੍ਪਜ੍ਜਮਾਨੋ ਨਾਮ. ਞਾਤਤ੍ਥਚਰਿਯਂ ਲੋਕਤ੍ਥਚਰਿਯਂ ਬੁਦ੍ਧਤ੍ਥਚਰਿਯਂ ਪੂਰਯਮਾਨੋਪਿ ਉਪ੍ਪਜ੍ਜਮਾਨੋ ਨਾਮ. ਕਪ੍ਪਸਤਸਹਸ੍ਸਾਧਿਕਾਨਿ ਚਤ੍ਤਾਰਿ ਅਸਙ੍ਖ੍ਯੇਯ੍ਯਾਨਿ ਬੁਦ੍ਧਕਾਰਕੇ ਧਮ੍ਮੇ ਮਤ੍ਥਕਂ ਪਾਪੇਨ੍ਤੋਪਿ ਉਪ੍ਪਜ੍ਜਮਾਨੋ ਨਾਮ. ਵੇਸ੍ਸਨ੍ਤਰਤ੍ਤਭਾਵਂ ਪਹਾਯ ਤੁਸਿਤਪੁਰੇ ਪਟਿਸਨ੍ਧਿਂ ਗਹੇਤ੍ਵਾ ਸਟ੍ਠਿਵਸ੍ਸਸਤਸਹਸ੍ਸਾਧਿਕਾ ਸਤ੍ਤਪਣ੍ਣਾਸ ਵਸ੍ਸਕੋਟਿਯੋ ਤਿਟ੍ਠਨ੍ਤੋਪਿ ਉਪ੍ਪਜ੍ਜਮਾਨੋ ਨਾਮ. ਦੇਵਤਾਹਿ ਯਾਚਿਤੋ ਪਞ੍ਚ ਮਹਾਵਿਲੋਕਨਾਨਿ ਵਿਲੋਕੇਤ੍ਵਾ ਮਾਯਾਦੇਵਿਯਾ ਕੁਚ੍ਛਿਸ੍ਮਿਂ ਪਟਿਸਨ੍ਧਿਂ ਗਣ੍ਹਨ੍ਤੋਪਿ, ਅਨੂਨਾਧਿਕੇ ਦਸ ਮਾਸੇ ਗਬ੍ਭਵਾਸਂ ਵਸਨ੍ਤੋਪਿ ਉਪ੍ਪਜ੍ਜਮਾਨੋ ਨਾਮ. ਏਕੂਨਤਿਂਸ ਵਸ੍ਸਾਨਿ ਅਗਾਰਮਜ੍ਝੇ ਤਿਟ੍ਠਨ੍ਤੋਪਿ ਉਪ੍ਪਜ੍ਜਮਾਨੋ ਨਾਮ. ਕਾਮੇਸੁ ਆਦੀਨਵਂ ਨੇਕ੍ਖਮ੍ਮੇ ਚ ਆਨਿਸਂਸਂ ਦਿਸ੍ਵਾ ਰਾਹੁਲਭਦ੍ਦਸ੍ਸ ਜਾਤਦਿਵਸੇ ਛਨ੍ਨਸਹਾਯੋ ਕਣ੍ਡਕਂ ਅਸ੍ਸਵਰਮਾਰੁਯ੍ਹ ਨਿਕ੍ਖਮਨ੍ਤੋਪਿ ਉਪ੍ਪਜ੍ਜਮਾਨੋ ਨਾਮ. ਤੀਣਿ ਰਜ੍ਜਾਨਿ ਅਤਿਕ੍ਕਮਨ੍ਤੋ ਅਨੋਮਨਦਿਤੀਰੇ ਪਬ੍ਬਜਨ੍ਤੋਪਿ ਉਪ੍ਪਜ੍ਜਮਾਨੋ ਨਾਮ. ਛਬ੍ਬਸ੍ਸਾਨਿ ਮਹਾਪਧਾਨਂ ਕਰੋਨ੍ਤੋਪਿ ਉਪ੍ਪਜ੍ਜਮਾਨੋ ਨਾਮ. ਪਰਿਪਾਕਗਤੇ ਞਾਣੇ ਓਲ਼ਾਰਿਕਂ ਆਹਾਰਂ ਆਹਰਨ੍ਤੋਪਿ ਉਪ੍ਪਜ੍ਜਮਾਨੋ ਨਾਮ. ਸਾਯਨ੍ਹਸਮਯੇ ਵਿਸਾਖਪੁਣ੍ਣਮਾਯਂ ਮਹਾਬੋਧਿਮਣ੍ਡਂ ਆਰੁਯ੍ਹ ਮਾਰਬਲਂ ਵਿਧਮੇਤ੍ਵਾ ਪਠਮਯਾਮੇ ਪੁਬ੍ਬੇਨਿਵਾਸਂ ਅਨੁਸ੍ਸਰਿਤ੍ਵਾ ਮਜ੍ਝਿਮਯਾਮੇ ਦਿਬ੍ਬਚਕ੍ਖੁਂ ਪਰਿਸੋਧੇਤ੍ਵਾ ਪਚ੍ਛਿਮਯਾਮਸਮਨਨ੍ਤਰੇ ਦ੍ਵਾਦਸਙ੍ਗਂ ਪਟਿਚ੍ਚਸਮੁਪ੍ਪਾਦਂ ਅਨੁਲੋਮਪਟਿਲੋਮਤੋ ਸਮ੍ਮਸਿਤ੍ਵਾ ਸੋਤਾਪਤ੍ਤਿਮਗ੍ਗਂ ਪਟਿਵਿਜ੍ਝਨ੍ਤੋਪਿ ਉਪ੍ਪਜ੍ਜਮਾਨੋ ਨਾਮ. ਸੋਤਾਪਤ੍ਤਿਫਲਕ੍ਖਣੇਪਿ ਸਕਦਾਗਾਮਿਫਲਕ੍ਖਣੇਪਿ ਅਨਾਗਾਮਿਫਲਕ੍ਖਣੇਪਿ ਉਪ੍ਪਜ੍ਜਮਾਨੋ ਨਾਮ. ਅਰਹਤ੍ਤਮਗ੍ਗਕ੍ਖਣੇ ਪਨ ਉਪ੍ਪਜ੍ਜਤਿ ਨਾਮ. ਅਰਹਤ੍ਤਫਲਕ੍ਖਣੇ ਉਪ੍ਪਨ੍ਨੋ ਨਾਮ. ਬੁਦ੍ਧਾਨਞ੍ਹਿ ਸਾਵਕਾਨਂ ਵਿਯ ਨ ਪਟਿਪਾਟਿਯਾ ਇਦ੍ਧਿਵਿਧਞਾਣਾਦੀਨਿ ਉਪ੍ਪਜ੍ਜਨ੍ਤਿ, ਸਹੇਵ ਪਨ ਅਰਹਤ੍ਤਮਗ੍ਗੇਨ ਸਕਲੋਪਿ ਸਬ੍ਬਞ੍ਞੁਤਞ੍ਞਾਣਾਦਿ ਗੁਣਰਾਸਿ ਆਗਤੋਵ ਨਾਮ ਹੋਤਿ, ਤਸ੍ਮਾ ਨਿਬ੍ਬਤ੍ਤਸਬ੍ਬਕਿਚ੍ਚਤ੍ਤਾ ਅਰਹਤ੍ਤਫਲਕ੍ਖਣੇ ਉਪ੍ਪਨ੍ਨੋ ਨਾਮ ਹੋਤਿ. ਇਮਸ੍ਮਿਮ੍ਪਿ ਸੁਤ੍ਤੇ ਅਰਹਤ੍ਤਫਲਕ੍ਖਣਂਯੇਵ ਸਨ੍ਧਾਯ ‘‘ਉਪ੍ਪਜ੍ਜਤੀ’’ਤਿ ਵੁਤ੍ਤਂ. ਉਪ੍ਪਨ੍ਨੋ ਹੋਤੀਤਿ ਅਯਞ੍ਹੇਤ੍ਥ ਅਤ੍ਥੋ.

ਬਹੁਜਨਹਿਤਾਯਾਤਿ ਮਹਾਜਨਸ੍ਸ ਹਿਤਤ੍ਥਾਯ ਉਪ੍ਪਜ੍ਜਤਿ. ਬਹੁਜਨਸੁਖਾਯਾਤਿ ਮਹਾਜਨਸ੍ਸ ਸੁਖਤ੍ਥਾਯ ਉਪ੍ਪਜ੍ਜਤਿ. ਲੋਕਾਨੁਕਮ੍ਪਾਯਾਤਿ ਸਤ੍ਤਲੋਕਸ੍ਸ ਅਨੁਕਮ੍ਪਂ ਪਟਿਚ੍ਚ ਉਪ੍ਪਜ੍ਜਤਿ. ਕਤਰਸਤ੍ਤਲੋਕਸ੍ਸਾਤਿ? ਯੋ ਤਥਾਗਤਸ੍ਸ ਧਮ੍ਮਦੇਸਨਂ ਸੁਤ੍ਵਾ ਅਮਤਪਾਨਂ ਪਿਵਿ, ਧਮ੍ਮਂ ਪਟਿਵਿਜ੍ਝਿ, ਤਸ੍ਸ. ਭਗਵਤਾ ਹਿ ਮਹਾਬੋਧਿਮਣ੍ਡੇ ਸਤ੍ਤਸਤ੍ਤਾਹਂ ਵੀਤਿਨਾਮੇਤ੍ਵਾ ਬੋਧਿਮਣ੍ਡਾ ਇਸਿਪਤਨਂ ਆਗਮ੍ਮ ‘‘ਦ੍ਵੇਮੇ, ਭਿਕ੍ਖਵੇ, ਅਨ੍ਤਾ ਪਬ੍ਬਜਿਤੇਨ ਨ ਸੇਵਿਤਬ੍ਬਾ’’ਤਿ ਧਮ੍ਮਚਕ੍ਕਪ੍ਪਵਤ੍ਤਨਸੁਤ੍ਤਨ੍ਤੇ (ਸਂ. ਨਿ. ੩.੫; ਮਹਾਵ. ੧੩) ਦੇਸਿਤੇ ਆਯਸ੍ਮਤਾ ਅਞ੍ਞਾਸਿਕੋਣ੍ਡਞ੍ਞਤ੍ਥੇਰੇਨ ਸਦ੍ਧਿਂ ਅਟ੍ਠਾਰਸਕੋਟਿਸਙ੍ਖਾ ਬ੍ਰਹ੍ਮਾਨੋ ਅਮਤਪਾਨਂ ਪਿਵਿਂਸੁ, ਏਤਸ੍ਸ ਸਤ੍ਤਲੋਕਸ੍ਸ ਅਨੁਕਮ੍ਪਾਯ ਉਪ੍ਪਨ੍ਨੋ. ਪਞ੍ਚਮਦਿਵਸੇ ਅਨਤ੍ਤਲਕ੍ਖਣਸੁਤ੍ਤਨ੍ਤਪਰਿਯੋਸਾਨੇ ਪਞ੍ਚਵਗ੍ਗਿਯਤ੍ਥੇਰਾ ਅਰਹਤ੍ਤੇ ਪਤਿਟ੍ਠਹਿਂਸੁ, ਏਤਸ੍ਸਪਿ ਸਤ੍ਤਲੋਕਸ੍ਸ ਅਨੁਕਮ੍ਪਾਯ ਉਪ੍ਪਨ੍ਨੋ. ਤਤੋ ਯਸਦਾਰਕਪ੍ਪਮੁਖੇ ਪਞ੍ਚਪਣ੍ਣਾਸ ਪੁਰਿਸੇ ਅਰਹਤ੍ਤੇ ਪਤਿਟ੍ਠਾਪੇਸਿ, ਤਤੋ ਕਪ੍ਪਾਸਿਕਵਨਸਣ੍ਡੇ ਤਿਂਸ ਭਦ੍ਦਵਗ੍ਗਿਯੇ ਤਯੋ ਮਗ੍ਗੇ ਚ ਫਲਾਨਿ ਚ ਸਮ੍ਪਾਪੇਸਿ, ਏਤਸ੍ਸਪਿ ਸਤ੍ਤਲੋਕਸ੍ਸ ਅਨੁਕਮ੍ਪਾਯ ਉਪ੍ਪਨ੍ਨੋ. ਗਯਾਸੀਸੇ ਆਦਿਤ੍ਤਪਰਿਯਾਯਪਰਿਯੋਸਾਨੇ (ਸਂ. ਨਿ. ੪.੨੮; ਮਹਾਵ. ੫੪) ਜਟਿਲਸਹਸ੍ਸਂ ਅਰਹਤ੍ਤੇ ਪਤਿਟ੍ਠਾਪੇਸਿ, ਤਤੋ ਲਟ੍ਠਿਵਨੇ ਬਿਮ੍ਬਿਸਾਰਪ੍ਪਮੁਖਾ ਏਕਾਦਸ ਨਹੁਤਾ ਬ੍ਰਾਹ੍ਮਣਗਹਪਤਿਕਾ ਸਤ੍ਥੁ ਧਮ੍ਮਦੇਸਨਂ ਸੁਤ੍ਵਾ ਸੋਤਾਪਤ੍ਤਿਫਲੇ ਪਤਿਟ੍ਠਹਿਂਸੁ, ਏਕਂ ਨਹੁਤਂ ਸਰਣੇਸੁ ਪਤਿਟ੍ਠਿਤਂ. ਤਿਰੋਕੁਟ੍ਟਅਨੁਮੋਦਨਾਵਸਾਨੇ (ਖੁ. ਪਾ. ੭. ੧ ਆਦਯੋ) ਚਤੁਰਾਸੀਤਿਯਾ ਪਾਣਸਹਸ੍ਸੇਹਿ ਅਮਤਪਾਨਂ ਪੀਤਂ. ਸੁਮਨਮਾਲਾਕਾਰਸਮਾਗਮੇ ਚਤੁਰਾਸੀਤਿਯਾ, ਧਨਪਾਲਸਮਾਗਮੇ ਦਸਹਿ ਪਾਣਸਹਸ੍ਸੇਹਿ, ਖਦਿਰਙ੍ਗਾਰਜਾਤਕਸਮਾਗਮੇ ਚਤੁਰਾਸੀਤਿਯਾ ਪਾਣਸਹਸ੍ਸੇਹਿ, ਜਮ੍ਬੁਕਆਜੀਵਕਸਮਾਗਮੇ ਚਤੁਰਾਸੀਤਿਯਾਵ, ਆਨਨ੍ਦਸੇਟ੍ਠਿਸਮਾਗਮੇ ਚਤੁਰਾਸੀਤਿਯਾਵ ਪਾਣਸਹਸ੍ਸੇਹਿ ਅਮਤਪਾਨਂ ਪੀਤਂ. ਪਾਸਾਣਕਚੇਤਿਯੇ ਪਾਰਾਯਨਸੁਤ੍ਤਕਥਾਦਿਵਸੇ (ਸੁ. ਨਿ. ੯੮੨ ਆਦਯੋ) ਚੁਦ੍ਦਸ ਕੋਟਿਯੋ ਅਮਤਪਾਨਂ ਪਿਵਿਂਸੁ. ਯਮਕਪਾਟਿਹਾਰਿਯਦਿਵਸੇ ਵੀਸਤਿ ਪਾਣਕੋਟਿਯੋ, ਤਾਵਤਿਂਸਭਵਨੇ ਪਣ੍ਡੁਕਮ੍ਬਲਸਿਲਾਯਂ ਨਿਸੀਦਿਤ੍ਵਾ ਮਾਤਰਂ ਕਾਯਸਕ੍ਖਿਂ ਕਤ੍ਵਾ ਸਤ੍ਤਪ੍ਪਕਰਣਂ ਅਭਿਧਮ੍ਮਂ ਦੇਸੇਨ੍ਤਸ੍ਸ ਅਸੀਤਿ ਪਾਣਕੋਟਿਯੋ, ਦੇਵੋਰੋਹਣੇ ਤਿਂਸ ਪਾਣਕੋਟਿਯੋ, ਸਕ੍ਕਪਞ੍ਹਸੁਤ੍ਤਨ੍ਤੇ (ਦੀ. ਨਿ. ੨.੩੪੪ ਆਦਯੋ) ਅਸੀਤਿ ਦੇਵਸਹਸ੍ਸਾਨਿ ਅਮਤਪਾਨਂ ਪਿਵਿਂਸੁ. ਮਹਾਸਮਯਸੁਤ੍ਤਨ੍ਤੇ (ਦੀ. ਨਿ. ੨.੩੩੧ ਆਦਯੋ) ਮਙ੍ਗਲਸੁਤ੍ਤੇ (ਖੁ. ਪਾ. ੫.੧ ਆਦਯੋ; ਸੁ. ਨਿ. ਮਙ੍ਗਲਸੁਤ੍ਤ) ਚੂਲ਼ਰਾਹੁਲੋਵਾਦੇ (ਮ. ਨਿ. ੩.੪੧੬ ਆਦਯੋ) ਸਮਚਿਤ੍ਤਪਟਿਪਦਾਯਾਤਿ (ਅ. ਨਿ. ੨.੩੩) ਇਮੇਸੁ ਚਤੂਸੁ ਠਾਨੇਸੁ ਅਭਿਸਮਯਪ੍ਪਤ੍ਤਸਤ੍ਤਾਨਂ ਪਰਿਚ੍ਛੇਦੋ ਨਤ੍ਥਿ, ਏਤਸ੍ਸਪਿ ਸਤ੍ਤਲੋਕਸ੍ਸ ਅਨੁਕਮ੍ਪਾਯ ਉਪ੍ਪਨ੍ਨੋਤਿ. ਯਾਵਜ੍ਜਦਿਵਸਾ ਇਤੋ ਪਰਮ੍ਪਿ ਅਨਾਗਤੇ ਇਮਂ ਸਾਸਨਂ ਨਿਸ੍ਸਾਯ ਸਗ੍ਗਮੋਕ੍ਖਮਗ੍ਗੇ ਪਤਿਟ੍ਠਹਨ੍ਤਾਨਂ ਵਸੇਨਪਿ ਅਯਮਤ੍ਥੋ ਵੇਦਿਤਬ੍ਬੋ.

ਦੇਵਮਨੁਸ੍ਸਾਨਨ੍ਤਿ ਨ ਕੇਵਲਂ ਦੇਵਮਨੁਸ੍ਸਾਨਂਯੇਵ, ਅਵਸੇਸਾਨਂ ਨਾਗਸੁਪਣ੍ਣਾਦੀਨਮ੍ਪਿ ਅਤ੍ਥਾਯ ਹਿਤਾਯ ਸੁਖਾਯੇਵ ਉਪ੍ਪਨ੍ਨੋ. ਸਹੇਤੁਕਪਟਿਸਨ੍ਧਿਕੇ ਪਨ ਮਗ੍ਗਫਲਸਚ੍ਛਿਕਿਰਿਯਾਯ ਭਬ੍ਬੇ ਪੁਗ੍ਗਲੇ ਦਸ੍ਸੇਤੁਂ ਏਵਂ ਵੁਤ੍ਤਂ. ਤਸ੍ਮਾ ਏਤੇਸਮ੍ਪਿ ਅਤ੍ਥਤ੍ਥਾਯ ਹਿਤਤ੍ਥਾਯ ਸੁਖਤ੍ਥਾਯੇਵ ਉਪ੍ਪਨ੍ਨੋਤਿ ਵੇਦਿਤਬ੍ਬੋ.

ਕਤਮੋ ਏਕਪੁਗ੍ਗਲੋਤਿ ਕਥੇਤੁਕਮ੍ਯਤਾਪੁਚ੍ਛਾ. ਇਦਾਨਿ ਤਾਯ ਪੁਚ੍ਛਾਯ ਪੁਟ੍ਠਂ ਏਕਪੁਗ੍ਗਲਂ ਵਿਭਾਵੇਨ੍ਤੋ ‘‘ਤਥਾਗਤੋ ਅਰਹਂ ਸਮ੍ਮਾਸਮ੍ਬੁਦ੍ਧੋ’’ਤਿ ਆਹ. ਤਦਤ੍ਥਪਰਿਨਿਪ੍ਫਾਦਨਨ੍ਤਿ ਲੋਕਤ੍ਥਨਿਪ੍ਫਾਦਨਂ, ਬੁਦ੍ਧਕਿਚ੍ਚਸਮ੍ਪਾਦਨਨ੍ਤਿ ਅਤ੍ਥੋ. ਪਠਮਂ ਲੁਮ੍ਬਿਨੀਵਨੇ ਦੁਤਿਯਂ ਬੋਧਿਮਣ੍ਡੇਤਿ ਲੁਮ੍ਬਿਨੀਵਨੇ ਰੂਪਕਾਯੇਨ ਜਾਤੋ, ਬੋਧਿਮਣ੍ਡੇ ਧਮ੍ਮਕਾਯੇਨ. ਏਵਮਾਦਿਨਾਤਿ ਆਦਿ-ਸਦ੍ਦੇਨ ਵੇਰਞ੍ਜਾਕਿਤ੍ਤਨਤੋ ਰੂਪਕਾਯਸ੍ਸ ਅਨੁਗ੍ਗਣ੍ਹਨਂ ਦਸ੍ਸੇਤਿ, ਨਲ਼ੇਰੁਪੁਚਿਮਨ੍ਦਮੂਲਕਿਤ੍ਤਨਤੋ ਧਮ੍ਮਕਾਯਸ੍ਸ. ਤਥਾ ਪੁਰਿਮੇਨ ਪਰਾਧੀਨਕਿਰਿਯਾਕਰਣਂ, ਦੁਤਿਯੇਨ ਅਤ੍ਤਾਧੀਨਕਿਰਿਯਾਕਰਣਂ. ਪੁਰਿਮੇਨ ਵਾ ਕਰੁਣਾਕਿਚ੍ਚਂ, ਇਤਰੇਨ ਪਞ੍ਞਾਕਿਚ੍ਚਂ, ਪੁਰਿਮੇਨ ਚਸ੍ਸ ਪਰਮਾਯ ਅਨੁਕਮ੍ਪਾਯ ਸਮਨ੍ਨਾਗਮਂ, ਪਚ੍ਛਿਮੇਨ ਪਰਮਾਯ ਉਪੇਕ੍ਖਾਯ ਸਮਨ੍ਨਾਗਮਨ੍ਤਿ ਏਵਮਾਦਿਂ ਸਙ੍ਗਣ੍ਹਾਤਿ.

ਪਚ੍ਛਿਮਕੋਤਿ ਗੁਣੇਨ ਪਚ੍ਛਿਮਕੋ. ਆਨਨ੍ਦਤ੍ਥੇਰਂ ਸਨ੍ਧਾਯੇਤਂ ਵੁਤ੍ਤਂ. ਸਙ੍ਖ੍ਯਾਯਪੀਤਿ ਗਣਨਤੋਪਿ. ਦਿਟ੍ਠਿਸੀਲਸਾਮਞ੍ਞੇਨ ਸਂਹਤਤ੍ਤਾ ਸਙ੍ਘੋਤਿ ਇਮਮਤ੍ਥਂ ਵਿਭਾਵੇਨ੍ਤੋ ਆਹ ‘‘ਦਿਟ੍ਠਿਸੀਲਸਾਮਞ੍ਞਸਙ੍ਖਾਤਸਙ੍ਘਾਤੇਨ ਸਮਣਗਣੇਨਾ’’ਤਿ. ਏਤ੍ਥ ਪਨ ‘‘ਯਾਯਂ ਦਿਟ੍ਠਿ ਅਰਿਯਾ ਨਿਯ੍ਯਾਨਿਕਾ ਨਿਯ੍ਯਾਤਿ ਤਕ੍ਕਰਸ੍ਸ ਸਮ੍ਮਾ ਦੁਕ੍ਖਕ੍ਖਯਾਯ, ਤਥਾਰੂਪਾਯ ਦਿਟ੍ਠਿਯਾ ਦਿਟ੍ਠਿਸਾਮਞ੍ਞਗਤੋ ਵਿਹਰਤੀ’’ਤਿ (ਦੀ. ਨਿ. ੩.੩੨੪, ੩੫੬, ਮ. ਨਿ. ੧.੪੯੨; ੩.੫੪) ਏਵਂ ਵੁਤ੍ਤਾਯ ਦਿਟ੍ਠਿਯਾ, ‘‘ਯਾਨਿ ਤਾਨਿ ਸੀਲਾਨਿ ਅਖਣ੍ਡਾਨਿ ਅਚ੍ਛਿਦ੍ਦਾਨਿ ਅਸਬਲਾਨਿ ਅਕਮ੍ਮਾਸਾਨਿ ਭੁਜਿਸ੍ਸਾਨਿ ਵਿਞ੍ਞੁਪ੍ਪਸਤ੍ਥਾਨਿ ਅਪਰਾਮਟ੍ਠਾਨਿ ਸਮਾਧਿਸਂਵਤ੍ਤਨਿਕਾਨਿ, ਤਥਾਰੂਪੇਸੁ ਸੀਲੇਸੁ ਸੀਲਸਾਮਞ੍ਞਗਤੋ ਵਿਹਰਤੀ’’ਤਿ (ਦੀ. ਨਿ. ੩.੩੨੪; ੩੫੬; ਮ. ਨਿ. ੧.੪੯੨; ੩.੫੪) ਏਵਂ ਵੁਤ੍ਤਾਨਞ੍ਚ ਸੀਲਾਨਂ ਸਾਮਞ੍ਞਸਙ੍ਖਾਤੇਨ ਸਙ੍ਘਤੋ ਸਙ੍ਘਟਿਤੋ ਸਮੇਤੋਤਿ ਦਿਟ੍ਠਿਸੀਲਸਾਮਞ੍ਞਸਙ੍ਖਾਤਸਙ੍ਘਾਤੋ, ਸਮਣਗਣੋ. ਦਿਟ੍ਠਿਸੀਲਸਾਮਞ੍ਞੇਨ ਸਂਹਤੋਤਿ ਵੁਤ੍ਤਂ ਹੋਤਿ. ਤਥਾ ਹਿ ‘‘ਅਟ੍ਠਾਨਮੇਤਂ, ਭਿਕ੍ਖਵੇ, ਅਨਵਕਾਸੋ, ਯਂ ਦਿਟ੍ਠਿਸਮ੍ਪਨ੍ਨੋ ਪੁਗ੍ਗਲੋ ਸਞ੍ਚਿਚ੍ਚ ਪਾਣਂ ਜੀਵਿਤਾ ਵੋਰੋਪੇਯ੍ਯ, ਨੇਤਂ ਠਾਨਂ ਵਿਜ੍ਜਤੀ’’ਤਿ ਆਦਿਵਚਨਤੋ ਦਿਟ੍ਠਿਸੀਲਾਨਂ ਨਿਯਤਸਭਾਵਤ੍ਤਾ ਸੋਤਾਪਨ੍ਨਾਪਿ ਅਞ੍ਞਮਞ੍ਞਂ ਦਿਟ੍ਠਿਸੀਲਸਾਮਞ੍ਞੇਨ ਸਂਹਤਾ, ਪਗੇਵ ਸਕਦਾਗਾਮਿਆਦਯੋ. ਅਰਿਯਪੁਗ੍ਗਲਾ ਹਿ ਯਤ੍ਥ ਕਤ੍ਥਚਿ ਦੂਰੇ ਠਿਤਾਪਿ ਅਤ੍ਤਨੋ ਗੁਣਸਾਮਗ੍ਗਿਯਾ ਸਂਹਤਾਯੇਵ. ‘‘ਤਥਾਰੂਪਾਯ ਦਿਟ੍ਠਿਯਾ ਦਿਟ੍ਠਿਸਾਮਞ੍ਞਗਤੋ ਵਿਹਰਤਿ (ਦੀ. ਨਿ. ੩.੩੨੪, ੩੫੬; ਮ. ਨਿ. ੧.੪੯੨; ੩.੫੪), ਤਥਾਰੂਪੇਸੁ ਸੀਲੇਸੁ ਸੀਲਸਾਮਞ੍ਞਗਤੋ ਵਿਹਰਤੀ’’ਤਿ (ਦੀ. ਨਿ. ੩.੩੨੪, ੩੫੬; ਮ. ਨਿ. ੧.੪੯੨; ੩.੫੪) ਵਚਨਤੋ ਪੁਥੁਜ੍ਜਨਾਨਮ੍ਪਿ ਦਿਟ੍ਠਿਸੀਲਸਾਮਞ੍ਞੇਨ ਸਂਹਤਭਾਵੋ ਲਬ੍ਭਤਿਯੇਵ, ਇਧ ਪਨ ਅਰਿਯਸਙ੍ਘੋਯੇਵ ਅਧਿਪ੍ਪੇਤੋ ‘‘ਯੋ ਤਤ੍ਥ ਪਚ੍ਛਿਮਕੋ, ਸੋ ਸੋਤਾਪਨ੍ਨੋ’’ਤਿ ਵਚਨਤੋ. ਏਤੇਨਾਤਿ ‘‘ਪਞ੍ਚਮਤ੍ਤੇਹਿ ਭਿਕ੍ਖੁਸਤੇਹੀ’’ਤਿ ਏਤੇਨ ਵਚਨੇਨ. ਅਸ੍ਸਾਤਿ ਪਞ੍ਚਮਤ੍ਤਸ੍ਸ ਭਿਕ੍ਖੁਸਤਸ੍ਸ. ਨਿਰਬ੍ਬੁਦੋਤਿਆਦੀਨਂ ਵਚਨਤ੍ਥੋ ਪਰਤੋ ਏਵ ਆਵਿ ਭਵਿਸ੍ਸਤਿ.

ਅਸ੍ਸੋਸੀਤਿ ਏਤ੍ਥ ਸਵਨਮੁਪਲਬ੍ਭੋਤਿ ਆਹ ‘‘ਅਸ੍ਸੋਸੀਤਿ ਸੁਣਿ ਉਪਲਭੀ’’ਤਿ, ਅਞ੍ਞਾਸੀਤਿ ਅਤ੍ਥੋ. ਸੋ ਚਾਯਮੁਪਲਬ੍ਭੋ ਸਵਨਵਸੇਨੇਵਾਤਿ ਇਮਮਤ੍ਥਂ ਦਸ੍ਸੇਨ੍ਤੋ ਆਹ ‘‘ਸੋਤਦ੍ਵਾਰਸਮ੍ਪਤ੍ਤਵਚਨਨਿਗ੍ਘੋਸਾਨੁਸਾਰੇਨ ਅਞ੍ਞਾਸੀ’’ਤਿ. ਅਵਧਾਰਣਫਲਤ੍ਤਾ ਸਦ੍ਦਪ੍ਪਯੋਗਸ੍ਸ ਸਬ੍ਬਮ੍ਪਿ ਵਾਕ੍ਯਂ ਅਨ੍ਤੋਗਧਾਵਧਾਰਣਨ੍ਤਿ ਆਹ ‘‘ਖੋਤਿ ਪਦਪੂਰਣਮਤ੍ਤੇ ਨਿਪਾਤੋ’’ਤਿ. ਅਵਧਾਰਣਤ੍ਥੇਤਿ ਪਨ ਇਮਿਨਾ ਅਨ੍ਤੋਗਧਾਵਧਾਰਣੇਪਿ ਸਬ੍ਬਸ੍ਮਿਂ ਵਾਕ੍ਯੇ ਇਟ੍ਠਤੋਵਧਾਰਣਤ੍ਥਂ ਖੋਸਦ੍ਦਗ੍ਗਹਣਨ੍ਤਿ ਦਸ੍ਸੇਤਿ. ਤਮੇਵ ਇਟ੍ਠਤੋਵਧਾਰਣਂ ਦਸ੍ਸੇਨ੍ਤੋ ਆਹ ‘‘ਤਤ੍ਥ ਅਵਧਾਰਣਤ੍ਥੇਨਾ’’ਤਿਆਦਿ. ਅਥ ਪਦਪੂਰਣਤ੍ਥੇਨ ਖੋਸਦ੍ਦੇਨ ਕਿਂਪਯੋਜਨਨ੍ਤਿ ਆਹ ‘‘ਪਦਪੂਰਣੇਨ ਪਨ ਬ੍ਯਞ੍ਜਨਸਿਲਿਟ੍ਠਤਾਮਤ੍ਤਮੇਵਾ’’ਤਿ. ‘‘ਅਸ੍ਸੋਸੀ’’ਤਿ ਹਿ ਪਦਂ ਖੋਸਦ੍ਦੇ ਗਹਿਤੇ ਤੇਨ ਫੁਲ੍ਲਿਤਮਣ੍ਡਿਤਵਿਭੂਸਿਤਂ ਵਿਯ ਹੋਨ੍ਤਂ ਪੂਰਿਤਂ ਨਾਮ ਹੋਤਿ, ਤੇਨ ਚ ਪੁਰਿਮਪਚ੍ਛਿਮਪਦਾਨਿ ਸਿਲਿਟ੍ਠਾਨਿ ਹੋਨ੍ਤਿ, ਨ ਤਸ੍ਮਿਂ ਅਗ੍ਗਹਿਤੇ, ਤਸ੍ਮਾ ਪਦਪੂਰਣੇਨ ਬ੍ਯਞ੍ਜਨਸਿਲਿਟ੍ਠਤਾਮਤ੍ਤਮੇਵ ਪਯੋਜਨਂ. ਮਤ੍ਤ-ਸਦ੍ਦੋ ਚੇਤ੍ਥ ਵਿਸੇਸਨਿਵਤ੍ਤਿਅਤ੍ਥੋ, ਤੇਨਸ੍ਸ ਅਨਤ੍ਥਨ੍ਤਰਦੀਪਨਤਂ ਦਸ੍ਸੇਤਿ, ਏਵ-ਸਦ੍ਦੇਨ ਪਨ ਬ੍ਯਞ੍ਜਨਸਿਲਿਟ੍ਠਤਾਯ ਏਕਨ੍ਤਿਕਤਂ.

ਵੇਰਞ੍ਜੋਤਿ ਏਤ੍ਥ ਸਦ੍ਦਲਕ੍ਖਣਾਨੁਸਾਰੇਨ ਅਤ੍ਥਂ ਦਸ੍ਸੇਨ੍ਤੋ ਆਹ ‘‘ਵੇਰਞ੍ਜਾਯਂ ਜਾਤੋ’’ਤਿਆਦਿ. ਬ੍ਰਹ੍ਮਂ ਅਣਤੀਤਿ ਏਤ੍ਥ ਬ੍ਰਹ੍ਮਨ੍ਤਿ ਵੇਦੋ ਵੁਚ੍ਚਤਿ, ਸੋ ਪਨ ਮਨ੍ਤਬ੍ਰਹ੍ਮਕਪ੍ਪਵਸੇਨ ਤਿਵਿਧੋ. ਤਤ੍ਥ ਮਨ੍ਤਾ ਪਧਾਨਮੂਲਭਾਵਤੋਯੇਵ ਅਟ੍ਠਕਾਦੀਹਿ ਪਵੁਤ੍ਤਾ, ਇਤਰੇ ਪਨ ਤਨ੍ਨਿਸ੍ਸਯੇਨ ਜਾਤਾ, ਤੇਨ ਪਧਾਨਸ੍ਸੇਵ ਗਹਣਂ. ਮਨ੍ਤੇ ਸਜ੍ਝਾਯਤੀਤਿ ਇਰੁਵੇਦਾਦਿਕੇ ਮਨ੍ਤਸਤ੍ਥੇ ਸਜ੍ਝਾਯਤੀਤਿ ਅਤ੍ਥੋ. ਇਰੁਵੇਦਾਦਯੋ ਹਿ ਗੁਤ੍ਤਭਾਸਿਤਬ੍ਬਤਾਯ ‘‘ਮਨ੍ਤਾ’’ਤਿ ਵੁਚ੍ਚਨ੍ਤਿ. ਇਦਮੇਵ ਹੀਤਿ ਅਵਧਾਰਣੇਨ ਬ੍ਰਹ੍ਮਤੋ ਜਾਤੋਤਿਆਦਿਕਂ ਨਿਰੁਤ੍ਤਿਂ ਪਟਿਕ੍ਖਿਪਤਿ. ਜਾਤਿਬ੍ਰਾਹ੍ਮਣਾਨਨ੍ਤਿ ਇਮਿਨਾ ਅਞ੍ਞੇਪਿ ਬ੍ਰਾਹ੍ਮਣਾ ਅਤ੍ਥੀਤਿ ਦਸ੍ਸੇਤਿ. ਦੁਵਿਧਾ ਹਿ ਬ੍ਰਾਹ੍ਮਣਾ ਜਾਤਿਬ੍ਰਾਹ੍ਮਣਾ ਵਿਸੁਦ੍ਧਿਬ੍ਰਾਹ੍ਮਣਾ ਚਾਤਿ. ਇਦਾਨਿ ਤਤ੍ਥ ਵਿਸੁਦ੍ਧਿਬ੍ਰਾਹ੍ਮਣਾਨਂ ਨਿਰੁਤ੍ਤਿਂ ਦਸ੍ਸੇਨ੍ਤੋ ਆਹ ‘‘ਅਰਿਯਾ ਪਨਾ’’ਤਿਆਦਿ.

ਸਮਿਤਪਾਪਤ੍ਤਾਤਿ ਅਚ੍ਚਨ੍ਤਂ ਅਨਵਸੇਸਤੋ ਸਵਾਸਨਂ ਸਮਿਤਪਾਪਤ੍ਤਾ. ਏਵਞ੍ਹਿ ਬਾਹਿਰਕਅਵੀਤਰਾਗਸੇਕ੍ਖਾਸੇਕ੍ਖਪਾਪਸਮਣਤੋ ਭਗਵਤੋ ਪਾਪਸਮਣਂ ਵਿਸੇਸਿਤਂ ਹੋਤਿ. ਵੁਤ੍ਤਮੇਵਤ੍ਥਂ ਉਦਾਹਰਣੇਨ ਵਿਭਾਵੇਨ੍ਤੋ ਆਹ ‘‘ਵੁਤ੍ਤਞ੍ਹੇਤ’’ਨ੍ਤਿਆਦਿ. ਏਤ੍ਥ ਪਨ ‘‘ਬਾਹਿਤਪਾਪੋਤਿ ਬ੍ਰਾਹ੍ਮਣੋ, ਸਮਿਤਪਾਪਤ੍ਤਾ ਸਮਣੋਤਿ ਵੁਚ੍ਚਤੀਤਿ ਇਦਂ ਭਿਨ੍ਨਗਾਥਾਸਨ੍ਨਿਸ੍ਸਿਤਪਦਦ੍ਵਯਂ ਏਕਤੋ ਗਹੇਤ੍ਵਾ ਵੁਤ੍ਤ’’ਨ੍ਤਿ ਵਦਨ੍ਤਿ. ਵੁਤ੍ਤਞ੍ਹੇਤਂ ਤੀਸੁਪਿ ਗਣ੍ਠਿਪਦੇਸੁ ‘‘ਸਮਿਤਤ੍ਤਾ ਹਿ ਪਾਪਾਨਂ, ਸਮਣੋਤਿ ਪਵੁਚ੍ਚਤੀਤਿ ਇਦਂ ਵਚਨਂ ਗਹੇਤ੍ਵਾ ‘ਸਮਿਤਤ੍ਤਾ ਸਮਣੋਤਿ ਵੁਚ੍ਚਤੀ’ਤਿ ਵੁਤ੍ਤਂ. ਬਾਹਿਤਪਾਪੋਤਿ ਬ੍ਰਾਹ੍ਮਣੋਤਿ ਇਦਂ ਪਨ ਅਞ੍ਞਸ੍ਮਿਂ ਗਾਥਾਬਨ੍ਧੇ ਵੁਤ੍ਤਵਚਨ’’ਨ੍ਤਿ. ਅਨੇਕਤ੍ਥਤ੍ਤਾ ਨਿਪਾਤਾਨਂ ਇਧ ਅਨੁਸ੍ਸਵਨਤ੍ਥੇ ਅਧਿਪ੍ਪੇਤੋਤਿ ਆਹ ‘‘ਖਲੂਤਿ ਅਨੁਸ੍ਸਵਨਤ੍ਥੇ ਨਿਪਾਤੋ’’ਤਿ. ਜਾਤਿਸਮੁਦਾਗਤਨ੍ਤਿ ਜਾਤਿਯਾ ਆਗਤਂ, ਜਾਤਿਸਿਦ੍ਧਨ੍ਤਿ ਵੁਤ੍ਤਂ ਹੋਤਿ. ਆਲਪਨਮਤ੍ਤਨ੍ਤਿ ਪਿਯਾਲਾਪਵਚਨਮਤ੍ਤਂ. ਪਿਯਸਮੁਦਾਹਾਰਾ ਹੇਤੇ ਭੋਤਿ ਵਾ ਆਵੁਸੋਤਿ ਵਾ ਦੇਵਾਨਮ੍ਪਿਯਾਤਿ ਵਾ. ਭੋਵਾਦੀ ਨਾਮ ਸੋ ਹੋਤੀਤਿ ਯੋ ਆਮਨ੍ਤਨਾਦੀਸੁ ‘‘ਭੋ ਭੋ’’ਤਿ ਵਦਨ੍ਤੋ ਵਿਚਰਤਿ, ਸੋ ਭੋਵਾਦੀ ਨਾਮ ਹੋਤੀਤਿ ਅਤ੍ਥੋ. ਸਕਿਞ੍ਚਨੋਤਿ ਰਾਗਾਦੀਹਿ ਕਿਞ੍ਚਨੇਹਿ ਸਕਿਞ੍ਚਨੋ. ਰਾਗਾਦਯੋ ਹਿ ਸਤ੍ਤੇ ਕਿਞ੍ਚੇਨ੍ਤਿ ਮਦ੍ਦਨ੍ਤਿ ਪਲਿਬੁਨ੍ਧਨ੍ਤੀਤਿ ‘‘ਕਿਞ੍ਚਨਾਨੀ’’ਤਿ ਵੁਚ੍ਚਨ੍ਤਿ. ਮਨੁਸ੍ਸਾ ਕਿਰ ਗੋਣੇਹਿ ਖਲਂ ਮਦ੍ਦਾਪੇਨ੍ਤਾ ‘‘ਕਿਞ੍ਚੇਹਿ ਕਪਿਲ, ਕਿਞ੍ਚੇਹਿ ਕਾਲ਼ਕਾ’’ਤਿ ਵਦਨ੍ਤਿ, ਤਸ੍ਮਾ ਮਦ੍ਦਨਟ੍ਠੋ ਕਿਞ੍ਚਨਟ੍ਠੋਤਿ ਵੇਦਿਤਬ੍ਬੋ.

ਗੋਤ੍ਤਵਸੇਨਾਤਿ ਏਤ੍ਥ ਗਂ ਤਾਯਤੀਤਿ ਗੋਤ੍ਤਂ. ਗੋਸਦ੍ਦੇਨ ਚੇਤ੍ਥ ਅਭਿਧਾਨਂ ਬੁਦ੍ਧਿ ਚ ਵੁਚ੍ਚਤਿ, ਤਸ੍ਮਾ ਏਵਮੇਤ੍ਥ ਅਤ੍ਥੋ ਦਟ੍ਠਬ੍ਬੋ. ਗੋਤਮੋਤਿ ਪਵਤ੍ਤਮਾਨਂ ਅਭਿਧਾਨਂ ਬੁਦ੍ਧਿਞ੍ਚ ਏਕਂਸਿਕਵਿਸਯਤਾਯ ਤਾਯਤਿ ਰਕ੍ਖਤੀਤਿ ਗੋਤ੍ਤਂ. ਯਥਾ ਹਿ ਬੁਦ੍ਧਿ ਆਰਮ੍ਮਣਭੂਤੇਨ ਅਤ੍ਥੇਨ ਵਿਨਾ ਨ ਵਤ੍ਤਤਿ, ਏਵਂ ਅਭਿਧਾਨਂ ਅਭਿਧੇਯ੍ਯਭੂਤੇਨ, ਤਸ੍ਮਾ ਸੋ ਗੋਤ੍ਤਸਙ੍ਖਾਤੋ ਅਤ੍ਥੋ ਤਾਨਿ ਬੁਦ੍ਧਿਅਭਿਧਾਨਾਨਿ ਤਾਯਤਿ ਰਕ੍ਖਤੀਤਿ ਵੁਚ੍ਚਤਿ. ਸੋ ਪਨ ਅਞ੍ਞਕੁਲਪਰਮ੍ਪਰਾਯ ਅਸਾਧਾਰਣਂ ਤਸ੍ਸ ਕੁਲਸ੍ਸ ਆਦਿਪੁਰਿਸਸਮੁਦਾਗਤਂ ਤਂਕੁਲਪਰਿਯਾਪਨ੍ਨਸਾਧਾਰਣਂ ਸਾਮਞ੍ਞਰੂਪਨ੍ਤਿ ਦਟ੍ਠਬ੍ਬਂ. ਏਤ੍ਥ ਚ ਸਮਣੋਤਿ ਇਮਿਨਾ ਸਰਿਕ੍ਖਕਜਨੇਹਿ ਭਗਵਤੋ ਬਹੁਮਤਭਾਵੋ ਦਸ੍ਸਿਤੋ ਸਮਿਤਪਾਪਤਾਕਿਤ੍ਤਨਤੋ, ਗੋਤਮੋਤਿ ਇਮਿਨਾ ਲੋਕਿਯਜਨੇਹਿ ਉਲ਼ਾਰਕੁਲਸਮ੍ਭੂਤਤਾਦੀਪਨਤੋ. ਸਕ੍ਯਸ੍ਸ ਸੁਦ੍ਧੋਦਨਮਹਾਰਾਜਸ੍ਸ ਪੁਤ੍ਤੋ ਸਕ੍ਯਪੁਤ੍ਤੋ. ਇਮਿਨਾ ਚ ਉਦਿਤੋਦਿਤਵਿਪੁਲਖਤ੍ਤਿਯਕੁਲਵਿਭਾਵਨਤੋ ਵੁਤ੍ਤਂ ‘‘ਇਦਂ ਪਨ ਭਗਵਤੋ ਉਚ੍ਚਾਕੁਲਪਅਦੀਪਨ’’ਨ੍ਤਿ. ਸਬ੍ਬਖਤ੍ਤਿਯਾਨਞ੍ਹਿ ਆਦਿਭੂਤਮਹਾਸਮ੍ਮਤਮਹਾਰਾਜਤੋ ਪਟ੍ਠਾਯ ਅਸਮ੍ਭਿਨ੍ਨਂ ਉਲ਼ਾਰਤਮਂ ਸਕ੍ਯਰਾਜਕੁਲਂ. ਕੇਨਚਿ ਪਾਰਿਜੁਞ੍ਞੇਨ ਅਨਭਿਭੂਤੋਤਿ ਞਾਤਿਪਾਰਿਜੁਞ੍ਞਭੋਗਪਾਰਿਜੁਞ੍ਞਾਦਿਨਾ ਕੇਨਚਿ ਪਾਰਿਜੁਞ੍ਞੇਨ ਪਰਿਹਾਨਿਯਾ ਅਨਭਿਭੂਤੋ ਅਨਜ੍ਝੋਤ੍ਥਟੋ. ਤਥਾ ਹਿ ਲੋਕਨਾਥਸ੍ਸ ਅਭਿਜਾਤਿਯਂ ਤਸ੍ਸ ਕੁਲਸ੍ਸ ਨ ਕਿਞ੍ਚਿ ਪਾਰਿਜੁਞ੍ਞਂ, ਅਥ ਖੋ ਵਡ੍ਢਿਯੇਵ. ਅਭਿਨਿਕ੍ਖਮਨੇ ਚ ਤਤੋ ਸਮਿਦ੍ਧਤਮਭਾਵੋ ਲੋਕੇ ਪਾਕਟੋ ਪਞ੍ਞਾਤੋ. ਤੇਨ ‘‘ਸਕ੍ਯਕੁਲਾ ਪਬ੍ਬਜਿਤੋ’’ਤਿ ਇਦਂ ਵਚਨਂ ਭਗਵਤੋ ਸਦ੍ਧਾਪਬ੍ਬਜਿਤਭਾਵਪਰਿਦੀਪਨਤ੍ਥਂ ਵੁਤ੍ਤਂ ਮਹਨ੍ਤਂ ਞਾਤਿਪਰਿਵਟ੍ਟਂ ਮਹਨ੍ਤਞ੍ਚ ਭੋਗਕ੍ਖਨ੍ਧਂ ਪਹਾਯ ਪਬ੍ਬਜਿਤਭਾਵਸਿਦ੍ਧਿਤੋ. ਤਤੋ ਪਰਨ੍ਤਿ ‘‘ਵੇਰਞ੍ਜਾਯਂ ਵਿਹਰਤੀ’’ਤਿਆਦਿ.

ਇਤ੍ਥਮ੍ਭੂਤਾਖ੍ਯਾਨਤ੍ਥੇ ਉਪਯੋਗਵਚਨਨ੍ਤਿ ਇਤ੍ਥਂ ਇਮਂ ਪਕਾਰਂ ਭੂਤੋ ਆਪਨ੍ਨੋਤਿ ਇਤ੍ਤਮ੍ਭੂਤੋ, ਤਸ੍ਸ ਆਖ੍ਯਾਨਂ ਇਤ੍ਥਮ੍ਭੂਤਾਖ੍ਯਾਨਂ, ਸੋਯੇਵ ਅਤ੍ਥੋ ਇਤ੍ਥਮ੍ਭੂਤਾਖ੍ਯਾਨਤ੍ਥੋ. ਅਥ ਵਾ ਇਤ੍ਥਂ ਏਵਂ ਪਕਾਰੋ ਭੂਤੋ ਜਾਤੋਤਿ ਏਵਂ ਕਥਨਤ੍ਥੋ ਇਤ੍ਥਮ੍ਭੂਤਾਖ੍ਯਾਨਤ੍ਥੋ, ਤਸ੍ਮਿਂ ਉਪਯੋਗਵਚਨਨ੍ਤਿ ਅਤ੍ਥੋ. ਏਤ੍ਥ ਚ ਅਬ੍ਭੁਗ੍ਗਤੋਤਿ ਏਤ੍ਥ ਅਭਿ-ਸਦ੍ਦੋ ਇਤ੍ਥਮ੍ਭੂਤਾਖ੍ਯਾਨਤ੍ਥਜੋਤਕੋ ਅਭਿਭਵਿਤ੍ਵਾ ਉਗ੍ਗਮਨਪ੍ਪਕਾਰਸ੍ਸ ਦੀਪਨਤੋ. ਤੇਨ ਯੋਗਤੋ ‘‘ਤਂ ਖੋ ਪਨ ਭਵਨ੍ਤਂ ਗੋਤਮ’’ਨ੍ਤਿ ਇਦਂ ਉਪਯੋਗਵਚਨਂ ਸਾਮਿਅਤ੍ਥੇਪਿ ਸਮਾਨਂ ਇਤ੍ਥਮ੍ਭੂਤਾਖ੍ਯਾਨਦੀਪਨਤੋ ‘‘ਇਤ੍ਥਮ੍ਭੂਤਾਖ੍ਯਾਨਤ੍ਥੇ’’ਤਿ ਵੁਤ੍ਤਂ. ਤੇਨੇਵਾਹ ‘‘ਤਸ੍ਸ ਖੋ ਪਨ ਭੋਤੋ ਗੋਤਮਸ੍ਸਾਤਿ ਅਤ੍ਥੋ’’ਤਿ. ਇਦਂ ਵੁਤ੍ਤਂ ਹੋਤਿ – ਯਥਾ ‘‘ਸਾਧੁ ਦੇਵਦਤ੍ਤੋ ਮਾਤਰਮਭੀ’’ਤਿ ਏਤ੍ਥ ਅਭਿਸਦ੍ਦਯੋਗਤੋ ਇਤ੍ਥਮ੍ਭੂਤਾਖ੍ਯਾਨੇ ਉਪਯੋਗਵਚਨਂ ਕਤਂ, ਏਵਮਿਧਾਪਿ ਤਂ ਖੋ ਪਨ ਭਵਨ੍ਤਂ ਗੋਤਮਂ ਅਭਿ ਏਵਂ ਕਲ੍ਯਾਣੋ ਕਿਤ੍ਤਿਸਦ੍ਦੋ ਉਗ੍ਗਤੋਤਿ ਅਭਿਸਦ੍ਦਯੋਗਤੋ ਇਤ੍ਥਮ੍ਭੂਤਾਖ੍ਯਾਨੇ ਉਪਯੋਗਵਚਨਨ੍ਤਿ. ‘‘ਸਾਧੁ ਦੇਵਦਤ੍ਤੋ ਮਾਤਰਮਭੀ’’ਤਿ ਏਤ੍ਥ ਹਿ ‘‘ਦੇਵਦਤ੍ਤੋ ਮਾਤਰਮਭਿ ਮਾਤਰਿ ਵਿਸਯੇ ਮਾਤੁਯਾ ਵਾ ਸਾਧੂ’’ਤਿ ਏਵਂ ਅਧਿਕਰਣਤ੍ਥੇ ਸਾਮਿਅਤ੍ਥੇ ਵਾ ਭੁਮ੍ਮਵਚਨਸ੍ਸ ਵਾ ਸਾਮਿਵਚਨਸ੍ਸ ਵਾ ਪਸਙ੍ਗੇ ਇਤ੍ਥਮ੍ਭੂਤਾਖ੍ਯਾਨਤ੍ਥਜੋਤਕੇਨ ਅਭਿਸਦ੍ਦੇਨ ਯੋਗੇ ਉਪਯੋਗਵਚਨਂ ਕਤਂ. ਯਥਾ ਚੇਤ੍ਥ ‘‘ਦੇਵਦਤ੍ਤੋ ਮਾਤੁ ਵਿਸਯੇ ਮਾਤੁਸਮ੍ਬਨ੍ਧੀ ਵਾ ਸਾਧੁਤ੍ਤਪ੍ਪਕਾਰਪ੍ਪਤ੍ਤੋ’’ਤਿ ਅਯਮਤ੍ਥੋ ਵਿਞ੍ਞਾਯਤਿ, ਏਵਮਿਧਾਪਿ ‘‘ਭੋਤੋ ਗੋਤਮਸ੍ਸ ਸਮ੍ਬਨ੍ਧੀ ਕਿਤ੍ਤਿਸਦ੍ਦੋ ਅਬ੍ਭੁਗ੍ਗਤੋ ਅਭਿਭਵਿਤ੍ਵਾ ਉਗ੍ਗਮਨਪ੍ਪਕਾਰਪ੍ਪਤ੍ਤੋ’’ਤਿ ਅਯਮਤ੍ਥੋ ਵਿਞ੍ਞਾਯਤਿ. ਤਤ੍ਥ ਹਿ ਦੇਵਦਤ੍ਤਗ੍ਗਹਣਂ ਵਿਯ ਇਧ ਕਿਤ੍ਤਿਸਦ੍ਦਗ੍ਗਹਣਂ, ਤਥਾ ਤਤ੍ਥ ‘‘ਮਾਤਰ’’ਨ੍ਤਿ ਵਚਨਂ ਵਿਯ ਇਧ ‘‘ਤਂ ਖੋ ਪਨ ਭਵਨ੍ਤਂ ਗੋਤਮ’’ਨ੍ਤਿ ਵਚਨਂ, ਤਤ੍ਥ ਸਾਧੁਸਦ੍ਦਗ੍ਗਹਣਂ ਵਿਯ ਇਧ ਉਗ੍ਗਤਸਦ੍ਦਗ੍ਗਹਣਂ ਵੇਦਿਤਬ੍ਬਂ.

ਕਲ੍ਯਾਣੋਤਿ ਭਦ੍ਦਕੋ. ਕਲ੍ਯਾਣਭਾਵੋ ਚਸ੍ਸ ਕਲ੍ਯਾਣਗੁਣਵਿਸਯਤਾਯਾਤਿ ਆਹ ‘‘ਕਲ੍ਯਾਣਗੁਣਸਮਨ੍ਨਾਗਤੋ’’ਤਿ, ਕਲ੍ਯਾਣੇਹਿ ਗੁਣੇਹਿ ਸਮਨ੍ਨਾਗਤੋ ਤਂਵਿਸਯਤਾਯ ਯੁਤ੍ਤੋਤਿ ਅਤ੍ਥੋ. ਤਂਵਿਸਯਤਾ ਹੇਤ੍ਥ ਸਮਨ੍ਨਾਗਮੋ ਕਲ੍ਯਾਣਗੁਣਵਿਸਯਤਾਯ ਤਨ੍ਨਿਸ੍ਸਿਤੋਤਿ ਅਧਿਪ੍ਪਾਯੋ. ਸੇਟ੍ਠੋਤਿ ਏਤ੍ਥਾਪਿ ਏਸੇਵ ਨਯੋ. ਸੇਟ੍ਠਗੁਣਵਿਸਯਤਾਯ ਏਵ ਹਿ ਕਿਤ੍ਤਿਸਦ੍ਦਸ੍ਸ ਸੇਟ੍ਠਤਾ ‘‘ਭਗਵਾਤਿ ਵਚਨਂ ਸੇਟ੍ਠ’’ਨ੍ਤਿਆਦੀਸੁ ਵਿਯ. ‘‘ਭਗਵਾ ਅਰਹ’’ਨ੍ਤਿਆਦਿਨਾ ਗੁਣਾਨਂ ਸਂਕਿਤ੍