📜

ਨਮੋ ਤਸ੍ਸ ਭਗਵਤੋ ਅਰਹਤੋ ਸਮ੍ਮਾਸਮ੍ਬੁਦ੍ਧਸ੍ਸ

ਵਿਨਯਪਿਟਕੇ

ਸਾਰਤ੍ਥਦੀਪਨੀ-ਟੀਕਾ (ਦੁਤਿਯੋ ਭਾਗੋ)

੧. ਪਾਰਾਜਿਕਕਣ੍ਡਂ

੧. ਪਠਮਪਾਰਾਜਿਕਂ

ਸੁਦਿਨ੍ਨਭਾਣਵਾਰਵਣ੍ਣਨਾ

੨੪. ਅਨੁਪਦਵਣ੍ਣਨਨ੍ਤਿ ਪਦਂ ਪਦਂ ਪਟਿਵਣ੍ਣਨਂ, ਪਦਾਨੁਕ੍ਕਮੇਨ ਵਣ੍ਣਨਂ ਵਾ. ਭਣ੍ਡਪ੍ਪਯੋਜਨਉਦ੍ਧਾਰਸਾਰਣਾਦਿਨਾ ਕਿਚ੍ਚੇਨਾਤਿ ਏਤ੍ਥ ਵਿਕ੍ਕਾਯਿਕਭਣ੍ਡਸ੍ਸ ਵਿਕ੍ਕਿਣਨਂ ਭਣ੍ਡਪ੍ਪਯੋਜਨਂ, ਦਾਤੁਂ ਸਙ੍ਕੇਤਿਤੇ ਦਿਵਸੇ ਗਨ੍ਤ੍ਵਾ ਗਹਣਂ ਉਦ੍ਧਾਰੋ, ‘‘ਅਸੁਕਸ੍ਮਿਂ ਦਿਵਸੇ ਦਾਤਬ੍ਬ’’ਨ੍ਤਿ ਸਤੁਪ੍ਪਾਦਨਂ ਸਾਰਣਂ. ਚਤੁਬ੍ਬਿਧਾਯਾਤਿ ਖਤ੍ਤਿਯਬ੍ਰਾਹ੍ਮਣਗਹਪਤਿਸਮਣਾਨਂ ਵਸੇਨ ਚਤੁਬ੍ਬਿਧਾਯ, ਭਿਕ੍ਖੁਭਿਕ੍ਖੁਨੀਉਪਾਸਕਉਪਾਸਿਕਾਨਂ ਵਸੇਨ ਵਾ. ਦਿਸ੍ਵਾਨਸ੍ਸ ਏਤਦਹੋਸੀਤਿ ਹੇਤੁਅਤ੍ਥੋ ਅਯਂ ਦਿਸ੍ਵਾਨ-ਸਦ੍ਦੋ ਅਸਮਾਨਕਤ੍ਤੁਕੋ ਯਥਾ ‘‘ਘਤਂ ਪਿਵਿਤ੍ਵਾ ਬਲਂ ਹੋਤਿ, ਸੀਹਂ ਦਿਸ੍ਵਾ ਭਯਂ ਹੋਤੀ’’ਤਿ. ਦਸ੍ਸਨਕਾਰਣਾ ਹਿ ਏਵਂ ਪਰਿਵਿਤਕ੍ਕਨਂ ਅਹੋਸਿ. ਕਿਞ੍ਚਾਪਿ ਏਤ੍ਥ ‘‘ਭਬ੍ਬਕੁਲਪੁਤ੍ਤਸ੍ਸਾ’’ਤਿ ਵੁਤ੍ਤਂ, ਤਥਾਪਿ ਉਪਨਿਸ੍ਸਯਸਮ੍ਪਨ੍ਨਸ੍ਸਪਿ ਅਜਾਤਸਤ੍ਤੁਨੋ ਵਿਯ ਅਨ੍ਤਰਾਯੋ ਭਵਿਸ੍ਸਤੀਤਿ ਇਮਸ੍ਸ ਥੇਰਸ੍ਸਪਿ ਕਤਪਾਪਕਮ੍ਮਮੂਲਵਿਪ੍ਪਟਿਸਾਰਵਸੇਨ ਅਧਿਗਮਨ੍ਤਰਾਯੋ ਅਹੋਸੀਤਿ ਵਦਨ੍ਤਿ.

ਕਿਂ ਪਨ ਯੇਸਂ ਮਗ੍ਗਫਲਾਨਂ ਉਪਨਿਸ੍ਸਯੋ ਅਤ੍ਥਿ, ਬੁਦ੍ਧਾਨਂ ਸਮ੍ਮੁਖੀਭਾਵੇਪਿ ਤੇਸਂ ਅਨ੍ਤਰਾਯੋ ਹੋਤੀਤਿ? ਆਮ ਹੋਤਿ, ਨ ਪਨ ਬੁਦ੍ਧੇ ਪਟਿਚ੍ਚ. ਬੁਦ੍ਧਾ ਹਿ ਪਰੇਸਂ ਮਗ੍ਗਫਲਾਧਿਗਮਾਯ ਉਸ੍ਸਾਹਜਾਤਾ ਤਤ੍ਥ ਨਿਰਨ੍ਤਰਂ ਯੁਤ੍ਤਪਯੁਤ੍ਤਾ ਏਵ ਹੋਨ੍ਤਿ, ਤਸ੍ਮਾ ਤੇ ਪਟਿਚ੍ਚ ਤੇਸਂ ਅਨ੍ਤਰਾਯੋ ਨ ਹੋਤਿ, ਅਥ ਖੋ ਕਿਰਿਯਾਪਰਿਹਾਨਿਯਾ ਵਾ ਪਾਪਮਿਤ੍ਤਤਾਯ ਵਾ ਹੋਤਿ, ਕਿਰਿਯਾਪਰਿਹਾਨਿ ਚ ਦੇਸਕਸ੍ਸ ਤਸ੍ਸੇਵ ਵਾ ਪੁਗ੍ਗਲਸ੍ਸ ਤਜ੍ਜਪਯੋਗਾਭਾਵਤੋ ਵੇਦਿਤਬ੍ਬਾ, ਦੇਸਕਵਸੇਨ ਪਨੇਤ੍ਥ ਪਰਿਹਾਨਿ ਸਾਵਕਾਨਂ ਵਸੇਨੇਵ ਵੇਦਿਤਬ੍ਬਾ, ਨ ਬੁਦ੍ਧਾਨਂ ਵਸੇਨ. ਤਥਾ ਹਿ ਸਚੇ ਧਮ੍ਮਸੇਨਾਪਤਿ ਧਨਞ੍ਜਾਨਿਯਸ੍ਸ ਬ੍ਰਾਹ੍ਮਣਸ੍ਸ ਆਸਯਂ ਞਤ੍ਵਾ ਧਮ੍ਮਂ ਦੇਸਯਿਸ੍ਸ, ਬ੍ਰਾਹ੍ਮਣੋ ਸੋਤਾਪਨ੍ਨੋ ਅਭਵਿਸ੍ਸ. ਏਵਂ ਤਾਵ ਦੇਸਕਸ੍ਸ ਵਸੇਨ ਕਿਰਿਯਾਪਰਿਹਾਨਿਯਾ ਅਨ੍ਤਰਾਯੋ ਹੋਤਿ. ਸਚੇ ਪੇਸ੍ਸੋ ਹਤ੍ਥਾਰੋਹਪੁਤ੍ਤੋ ਭਗਵਤੋ ਸਮ੍ਮੁਖਾ ਧਮ੍ਮਂ ਸੁਣਨ੍ਤੋ ਮੁਹੁਤ੍ਤਂ ਨਿਸੀਦੇਯ੍ਯ, ਯਾਵ ਤਸ੍ਸ ਭਗਵਾ ਅਤ੍ਤਨ੍ਤਪਾਦਿਕੇ ਚਤ੍ਤਾਰੋ ਪੁਗ੍ਗਲੇ ਵਿਤ੍ਥਾਰੇਨ ਵਿਭਜਿਤ੍ਵਾ ਦੇਸੇਤਿ, ਸੋਤਾਪਤ੍ਤਿਫਲੇਨ ਸਂਯੁਤ੍ਤੋ ਅਭਵਿਸ੍ਸ. ਏਵਂ ਪੁਗ੍ਗਲਸ੍ਸ ਵਸੇਨ ਕਿਰਿਯਾਪਰਿਹਾਨਿਯਾ ਅਨ੍ਤਰਾਯੋ ਹੋਤਿ ਨਾਮ. ਇਮਸ੍ਸ ਹਿ ਉਪਾਸਕਸ੍ਸ ਕਿਰਿਯਾਪਰਿਹਾਨਿ ਜਾਤਾ ਅਪਰਿਨਿਟ੍ਠਿਤਾਯ ਦੇਸਨਾਯ ਉਟ੍ਠਹਿਤ੍ਵਾ ਪਕ੍ਕਨ੍ਤਤ੍ਤਾ. ਸਚੇ ਅਜਾਤਸਤ੍ਤੁ ਦੇਵਦਤ੍ਤਸ੍ਸ ਵਚਨਂ ਗਹੇਤ੍ਵਾ ਪਿਤੁਘਾਤਕਮ੍ਮਂ ਨਾਕਰਿਸ੍ਸ, ਸਾਮਞ੍ਞਫਲਸੁਤ੍ਤਕਥਿਤਦਿਵਸੇ ਸੋਤਾਪਨ੍ਨੋ ਅਭਵਿਸ੍ਸ, ਤਸ੍ਸ ਵਚਨਂ ਗਹੇਤ੍ਵਾ ਪਿਤੁਘਾਤਕਮ੍ਮਸ੍ਸ ਕਤਤ੍ਤਾ ਪਨ ਨਾਹੋਸਿ. ਏਵਂ ਪਾਪਮਿਤ੍ਤਤਾਯ ਅਨ੍ਤਰਾਯੋ ਹੋਤਿ. ਸੁਦਿਨ੍ਨਸ੍ਸਪਿ ਪਾਪਮਿਤ੍ਤਵਸੇਨ ਅਨ੍ਤਰਾਯੋ ਅਹੋਸੀਤਿ ਦਟ੍ਠਬ੍ਬਂ. ਯਦਿ ਹਿ ਤੇਨ ਮਾਤਾਪਿਤੂਨਂ ਵਚਨਂ ਗਹੇਤ੍ਵਾ ਪੁਰਾਣਦੁਤਿਯਿਕਾਯ ਮੇਥੁਨਧਮ੍ਮੋ ਪਟਿਸੇਵਿਤੋ ਨਾਭਵਿਸ੍ਸ, ਨ ਤਂਮੂਲਵਿਪ੍ਪਟਿਸਾਰਵਸੇਨ ਅਧਿਗਮਨ੍ਤਰਾਯੋ ਅਭਵਿਸ੍ਸ.

ਯਨ੍ਨੂਨਾਤਿ ਪਰਿਵਿਤਕ੍ਕਨਤ੍ਥੇ ਨਿਪਾਤੋਤਿ ਆਹ ‘‘ਪਰਿਵਿਤਕ੍ਕਦਸ੍ਸਨਮੇਤ’’ਨ੍ਤਿ. ‘‘ਧਮ੍ਮਂ ਸੁਣੇਯ੍ਯ’’ਨ੍ਤਿ ਕਿਰਿਯਾਪਦੇਨ ਵੁਚ੍ਚਮਾਨੋ ਏਵ ਹਿ ਅਤ੍ਥੋ ‘‘ਯਨ੍ਨੂਨਾ’’ਤਿ ਨਿਪਾਤਪਦੇਨ ਜੋਤੀਯਤਿ. ਅਹਂ ਯਨ੍ਨੂਨ ਧਮ੍ਮਂ ਸੁਣੇਯ੍ਯਨ੍ਤਿ ਯੋਜਨਾ. ਯਨ੍ਨੂਨਾਤਿ ਚ ਯਦਿ ਪਨਾਤਿ ਅਤ੍ਥੋ. ਯਦਿ ਪਨਾਤਿ ਇਦਮ੍ਪਿ ਹਿ ਤੇਨ ਸਮਾਨਤ੍ਥਮੇਵ. ਯਂ ਧਮ੍ਮਂ ਸੁਣਾਤੀਤਿ ਸਮ੍ਬਨ੍ਧੋ. ਉਲ਼ਾਰੁਲ਼ਾਰਜਨਾਤਿ ਖਤ੍ਤਿਯਮਹਾਸਾਲਾਦਿਉਲ਼ਾਰੁਲ਼ਾਰਜਨਾਕਿਣ੍ਣਾ. ਸਚੇ ਅਯਮ੍ਪਿ ਪਠਮਂ ਆਗਚ੍ਛੇਯ੍ਯ, ਭਗਵਨ੍ਤਂ ਉਪਸਙ੍ਕਮਿਤ੍ਵਾ ਨਿਸੀਦਿਤੁਂ ਅਰਹਰੂਪੋਤਿ ਆਹ ‘‘ਪਚ੍ਛਾ ਆਗਤੇਨਾ’’ਤਿ. ਸਿਕ੍ਖਤ੍ਤਯੂਪਸਂਹਿਤਨ੍ਤਿ ਅਧਿਸੀਲਅਧਿਚਿਤ੍ਤਅਧਿਪਞ੍ਞਾਸਙ੍ਖਾਤਸਿਕ੍ਖਤ੍ਤਯਯੁਤ੍ਤਂ. ਥੋਕਂ ਧਮ੍ਮਕਥਂ ਸੁਤ੍ਵਾ ਅਹੋਸੀਤਿ ਸਮ੍ਬਨ੍ਧੋ. ਇਧਾਪਿ ਸੁਤ੍ਵਾ-ਸਦ੍ਦੋ ਹੇਤੁਅਤ੍ਥੋਤਿ ਦਟ੍ਠਬ੍ਬੋ, ਸਵਨਕਾਰਣਾ ਏਤਦਹੋਸੀਤਿ ਵੁਤ੍ਤਂ ਹੋਤਿ. ਯਦਿ ਏਵਂ ਅਥ ਕਸ੍ਮਾ ‘‘ਏਕਮਨ੍ਤਂ ਨਿਸਿਨ੍ਨਸ੍ਸ…ਪੇ… ਏਤਦਹੋਸੀ’’ਤਿ ਵੁਤ੍ਤਨ੍ਤਿ ਆਹ ‘‘ਤਂ ਪਨਸ੍ਸ ਯਸ੍ਮਾ’’ਤਿਆਦਿ. ਤਤ੍ਥ ਤਨ੍ਤਿ ਪਰਿਵਿਤਕ੍ਕਨਂ.

ਸਙ੍ਖੇਪਕਥਾਤਿ ਵਿਸੁਂ ਵਿਸੁਂ ਪਦੁਦ੍ਧਾਰਂ ਅਕਤ੍ਵਾ ਸਮਾਸਤੋ ਅਤ੍ਥਵਣ੍ਣਨਾ. ਯੇਨ ਯੇਨ ਆਕਾਰੇਨਾਤਿ ਯੇਨ ਯੇਨ ਪਕਾਰੇਨ. ਤੇਨ ਤੇਨ ਮੇ ਉਪਪਰਿਕ੍ਖਤੋਤਿ ‘‘ਕਾਮਾ ਨਾਮੇਤੇ ਅਨਿਚ੍ਚਾ ਦੁਕ੍ਖਾ ਵਿਪਰਿਣਾਮਧਮ੍ਮਾ ਅਟ੍ਠਿਕਙ੍ਕਲੂਪਮਾ’’ਤਿ (ਮ. ਨਿ. ੧.੨੩੪; ੨.੪੨; ਪਾਚਿ. ੪੧੭; ਮਹਾਨਿ. ੩; ਚੂਲ਼ਨਿ. ਖਗ੍ਗਵਿਸਾਣਸੁਤ੍ਤਨਿਦ੍ਦੇਸ ੧੪੭) ਚ ਆਦਿਨਾ ਯੇਨ ਯੇਨ ਆਕਾਰੇਨ ਕਾਮੇਸੁ ਆਦੀਨਵਂ ਓਕਾਰਂ ਸਂਕਿਲੇਸਂ, ਤਬ੍ਬਿਪਰਿਯਾਯਤੋ ਨੇਕ੍ਖਮ੍ਮੇ ਆਨਿਸਂਸਂ ਗੁਣਂ ਪਕਾਸੇਨ੍ਤਂ ਭਗਵਤਾ ਧਮ੍ਮਂ ਦੇਸਿਤਂ ਆਜਾਨਾਮਿ ਅਵਬੁਜ੍ਝਾਮਿ, ਤੇਨ ਤੇਨ ਪਕਾਰੇਨ ਉਪਪਰਿਕ੍ਖਤੋ ਵੀਮਂਸਨ੍ਤਸ੍ਸ ਮਯ੍ਹਂ ਏਵਂ ਹੋਤਿ ਏਵਂ ਉਪਟ੍ਠਾਤਿ. ਸਿਕ੍ਖਤ੍ਤਯਬ੍ਰਹ੍ਮਚਰਿਯਨ੍ਤਿ ਅਧਿਸੀਲਸਿਕ੍ਖਾਦਿਸਿਕ੍ਖਤ੍ਤਯਸਙ੍ਗਹਂ ਸੇਟ੍ਠਚਰਿਯਂ. ਏਕਮ੍ਪਿ ਦਿਵਸਨ੍ਤਿ ਏਕਦਿਵਸਮਤ੍ਤਮ੍ਪਿ. ਅਖਣ੍ਡਂ ਕਤ੍ਵਾਤਿ ਦੁਕ੍ਕਟਮਤ੍ਤਸ੍ਸਪਿ ਅਨਾਪਜ੍ਜਨੇਨ ਅਖਣ੍ਡਿਤਂ ਕਤ੍ਵਾ, ਅਖਣ੍ਡਅਚ੍ਛਿਦ੍ਦਾਦਿਭਾਵਾਪਾਦਨੇਨ ਵਾ. ਅਖਣ੍ਡਲਕ੍ਖਣਵਚਨਞ੍ਹੇਤਂ. ਚਰਿਮਕਚਿਤ੍ਤਨ੍ਤਿ ਚੁਤਿਚਿਤ੍ਤਂ. ਕਿਞ੍ਚਿਪਿ ਏਕਦੇਸਂ ਅਸੇਸੇਤ੍ਵਾ ਏਕਨ੍ਤੇਨੇਵ ਪਰਿਪੂਰੇਤਬ੍ਬਤਾਯ ਏਕਨ੍ਤਪਰਿਪੁਣ੍ਣਂ. ਕਿਲੇਸਮਲੇਨ ਅਮਲੀਨਂ ਕਤ੍ਵਾਤਿ ਤਣ੍ਹਾਸਂਕਿਲੇਸਾਦਿਨਾ ਅਸਂਕਿਲਿਟ੍ਠਂ ਕਤ੍ਵਾ, ਚਿਤ੍ਤੁਪ੍ਪਾਦਮਤ੍ਤਮ੍ਪਿ ਸਂਕਿਲੇਸਮਲਂ ਅਨੁਪ੍ਪਾਦੇਤ੍ਵਾ. ਅਚ੍ਚਨ੍ਤਮੇਵ ਵਿਸੁਦ੍ਧਂ ਕਤ੍ਵਾ ਪਰਿਹਰਿਤਬ੍ਬਤਾਯ ਏਕਨ੍ਤਪਰਿਸੁਦ੍ਧਂ. ਤਤੋ ਏਵ ਸਙ੍ਖਂ ਵਿਯ ਲਿਖਿਤਨ੍ਤਿ ਸਙ੍ਖਲਿਖਿਤਂ. ਤੇਨਾਹ ‘‘ਲਿਖਿਤਸਙ੍ਖਸਦਿਸ’’ਨ੍ਤਿ. ਪਰਿਯੋਦਾਤਟ੍ਠੇਨ ਨਿਮ੍ਮਲਭਾਵੇਨ ਸਙ੍ਖਂ ਵਿਯ ਲਿਖਿਤਂ ਧੋਤਨ੍ਤਿ ਸਙ੍ਖਲਿਖਿਤਨ੍ਤਿ ਆਹ ‘‘ਧੋਤਸਙ੍ਖਸਪ੍ਪਟਿਭਾਗ’’ਨ੍ਤਿ. ‘‘ਅਜ੍ਝਾਵਸਤਾ’’ਤਿ ਪਦਪ੍ਪਯੋਗੇਨ ਅਗਾਰਨ੍ਤਿ ਭੁਮ੍ਮਤ੍ਥੇ ਉਪਯੋਗਵਚਨਨ੍ਤਿ ਆਹ ‘‘ਅਗਾਰਮਜ੍ਝੇ’’ਤਿ. ਦਾਠਿਕਾਪਿ ਮਸ੍ਸੁਗ੍ਗਹਣੇਨੇਵ ਗਹੇਤ੍ਵਾ ‘‘ਮਸ੍ਸੁ’’ਤ੍ਵੇਵ ਵੁਤ੍ਤਂ, ਉਤ੍ਤਰਾਧਰਮਸ੍ਸੁਨ੍ਤਿ ਅਤ੍ਥੋ. ਕਸਾਯੇਨ ਰਤ੍ਤਾਨੀਤਿ ਕਾਸਾਯਾਨੀਤਿ ਆਹ ‘‘ਕਸਾਯਰਸਪੀਤਤਾਯਾ’’ਤਿ. ਪਰਿਦਹਿਤ੍ਵਾਤਿ ਨਿਵਾਸੇਤ੍ਵਾ ਚੇਵ ਪਾਰੁਪਿਤ੍ਵਾ ਚ. ਅਗਾਰਸ੍ਸ ਹਿਤਨ੍ਤਿ ਅਗਾਰਵਾਸੋ ਅਗਾਰਂ ਉਤ੍ਤਰਪਦਲੋਪੇਨ, ਤਸ੍ਸ ਵਡ੍ਢਿਆਵਹਂ ਅਗਾਰਸ੍ਸ ਹਿਤਂ.

੨੫. ਞਾਤਿਸਾਲੋਹਿਤਾਤਿਆਦੀਸੁ ‘‘ਅਯਂ ਅਜ੍ਝਤ੍ਤਿਕੋ’’ਤਿ ਜਾਨਨ੍ਤਿ, ਞਾਯਨ੍ਤਿ ਵਾਤਿ ਞਾਤੀ, ਲੋਹਿਤੇਨ ਸਮ੍ਬਨ੍ਧਾਤਿ ਸਾਲੋਹਿਤਾ. ਪਿਤੁਪਕ੍ਖਿਕਾ ਞਾਤੀ, ਮਾਤੁਪਕ੍ਖਿਕਾ ਸਾਲੋਹਿਤਾ. ਮਾਤੁਪਕ੍ਖਿਕਾ ਪਿਤੁਪਕ੍ਖਿਕਾ ਵਾ ਞਾਤੀ, ਸਸ੍ਸੁਸਸੁਰਪਕ੍ਖਿਕਾ ਸਾਲੋਹਿਤਾ. ਮਿਤ੍ਤਾਯਨ੍ਤੀਤਿ ਮਿਤ੍ਤਾ, ਮਿਨਨ੍ਤਿ ਵਾ ਸਬ੍ਬਗੁਯ੍ਹੇਸੁ ਅਨ੍ਤੋ ਪਕ੍ਖਿਪਨ੍ਤੀਤਿ ਮਿਤ੍ਤਾ. ਕਿਚ੍ਚਕਰਣੀਯੇਸੁ ਸਹਭਾਵਟ੍ਠੇਨ ਅਮਾ ਹੋਨ੍ਤੀਤਿ ਅਮਚ੍ਚਾ. ਮਮਾਯਤੀਤਿ ਮਾਤਾ, ਪਿਯਾਯਤੀਤਿ ਪਿਤਾ. ਸਰੀਰਕਿਚ੍ਚਲੇਸੇਨਾਤਿ ਉਚ੍ਚਾਰਪਸ੍ਸਾਵਾਦਿਸਰੀਰਕਿਚ੍ਚਲੇਸੇਨ. ਅਨਨੁਞ੍ਞਾਤਂ ਪੁਤ੍ਤਂ ਨ ਪਬ੍ਬਾਜੇਤੀਤਿ ‘‘ਮਾਤਾਪਿਤੂਨਂ ਲੋਕਿਯਮਹਾਜਨਸ੍ਸ ਚ ਚਿਤ੍ਤਞ੍ਞਥਤ੍ਤਂ ਮਾ ਹੋਤੂ’’ਤਿ ਨ ਪਬ੍ਬਾਜੇਤਿ. ਤਤੋਯੇਵ ਚ ਸੁਦ੍ਧੋਦਨਮਹਾਰਾਜਸ੍ਸ ਤਥਾ ਵਰੋ ਦਿਨ੍ਨੋ.

੨੬. ਧੁਰਨਿਕ੍ਖੇਪੇਨਾਤਿ ਭਣ੍ਡਪ੍ਪਯੋਜਨਾਦੀਸੁ ਧੁਰਨਿਕ੍ਖੇਪੇਨ. ਤੇਨਾਹ ‘‘ਨ ਹੀ’’ਤਿਆਦਿ. ਪਿਯਾਯਿਤਬ੍ਬੋਤਿ ਪਿਯੋਤਿ ਆਹ ‘‘ਪੀਤਿਜਨਨਕੋ’’ਤਿ. ਮਨਸ੍ਸ ਅਪ੍ਪਾਯਨਤੋ ਮਨਾਪੋਤਿ ਆਹ ‘‘ਮਨਵਡ੍ਢਨਕੋ’’ਤਿ. ਸੁਖੇਧਿਤੋ ਤਰੁਣਦਾਰਕਕਾਲੇ, ਤਤੋ ਪਰਞ੍ਚ ਸਪ੍ਪਿਖੀਰਾਦਿਸਾਦੁਰਸਮਨੁਞ੍ਞਭੋਜਨਾਦਿਆਹਾਰਸਮ੍ਪਤ੍ਤਿਯਾ ਸੁਖਪਰਿਹਤੋ. ਅਥ ਵਾ ਦਲ਼੍ਹਭਤ੍ਤਿਕਧਾਤਿਜਨਾਦਿਪਰਿਜਨਸਮ੍ਪਤ੍ਤਿਯਾ ਚੇਵ ਪਰਿਚ੍ਛੇਦਸਮ੍ਪਤ੍ਤਿਯਾ ਚ ਉਲ਼ਾਰਪਣੀਤਸੁਖਪਚ੍ਚਯੂਪਹਾਰੇਹਿ ਚ ਸੁਖੇਧਿਤੋ, ਅਕਿਚ੍ਛੇਨੇਵ ਦੁਕ੍ਖਪਚ੍ਚਯਵਿਨੋਦਨੇਨ ਸੁਖਪਰਿਹਤੋ. ਅਜ੍ਝਤ੍ਤਿਕਙ੍ਗਸਮ੍ਪਤ੍ਤਿਯਾ ਵਾ ਸੁਖੇਧਿਤੋ, ਬਾਹਿਰਙ੍ਗਸਮ੍ਪਤ੍ਤਿਯਾ ਸੁਖਪਰਿਹਤੋ.

ਕਿਞ੍ਚੀਤਿ ਏਤਸ੍ਸ ਵਿਵਰਣਂ ‘‘ਅਪ੍ਪਮਤ੍ਤਕਮ੍ਪਿ ਕਲਭਾਗ’’ਨ੍ਤਿ. ਯਦਾ ਜਾਨਾਤਿ-ਸਦ੍ਦੋ ਬੋਧਨਤ੍ਥੋ ਨ ਹੋਤਿ, ਤਦਾ ਤਸ੍ਸ ਪਯੋਗੇ ‘‘ਸਪ੍ਪਿਨੋ ਜਾਨਾਤਿ, ਮਧੁਨੋ ਜਾਨਾਤੀ’’ਤਿਆਦੀਸੁ ਵਿਯ ਕਰਣਤ੍ਥੇ ਸਾਮਿਵਚਨਂ ਸਦ੍ਦਤ੍ਥਵਿਦੂ ਇਚ੍ਛਨ੍ਤੀਤਿ ਆਹ ‘‘ਕਿਞ੍ਚਿ ਦੁਕ੍ਖੇਨ ਨਾਨੁਭੋਸੀ’’ਤਿ. ਤੇਨਾਹ ‘‘ਕਰਣਤ੍ਥੇ ਸਾਮਿਵਚਨਂ, ਅਨੁਭਵਨਤ੍ਥੇ ਚ ਜਾਨਨਾ’’ਤਿ. ਏਤ੍ਥ ਚ ਕਿਞ੍ਚਿ ਦੁਕ੍ਖੇਨ ਨਾਨੁਭੋਸੀਤਿ ਕੇਨਚਿ ਦੁਕ੍ਖੇਨ ਕਰਣਭੂਤੇਨ ਵਿਸਯਂ ਨਾਨੁਭੋਸੀਤਿ ਏਵਮਤ੍ਥੋ ਵੇਦਿਤਬ੍ਬੋ. ‘‘ਕਿਞ੍ਚੀ’’ਤਿ ਏਤ੍ਥਾਪਿ ਹਿ ਕਰਣਤ੍ਥੇ ਸਾਮਿਵਚਨਸ੍ਸ ਲੋਪੋ ਕਤੋ. ਤੇਨੇਵ ਚ ਵਕ੍ਖਤਿ ‘‘ਵਿਕਪ੍ਪਦ੍ਵਯੇਪਿ ਪੁਰਿਮਪਦਸ੍ਸ ਉਤ੍ਤਰਪਦੇਨ ਸਮਾਨਵਿਭਤ੍ਤਿਲੋਪੋ ਦਟ੍ਠਬ੍ਬੋ’’ਤਿ. ਯਦਾ ਪਨ ਜਾਨਾਤਿ-ਸਦ੍ਦੋ ਸਰਣਤ੍ਥੋ ਹੋਤਿ, ਤਦਾ ਸਰਣਤ੍ਥਾਨਂ ਧਾਤੁਸਦ੍ਦਾਨਂ ਪਯੋਗੇ ‘‘ਮਾਤੁ ਸਰਤਿ, ਪਿਤੁ ਸਰਤਿ, ਭਾਤੁ ਜਾਨਾਤੀ’’ਤਿਆਦੀਸੁ ਵਿਯ ਉਪਯੋਗਤ੍ਥੇ ਸਾਮਿਵਚਨਂ ਸਦ੍ਦਸਤ੍ਥਵਿਦੂ ਵਦਨ੍ਤੀਤਿ ਆਹ ‘‘ਅਥ ਵਾ ਕਿਞ੍ਚਿ ਦੁਕ੍ਖਂ ਨਸ੍ਸਰਸੀਤਿ ਅਤ੍ਥੋ’’ਤਿ, ਕਸ੍ਸਚਿ ਦੁਕ੍ਖਸ੍ਸ ਅਨਨੁਭੂਤਤ੍ਤਾ ਅਤ੍ਤਨਾ ਅਨੁਭੂਤਂ ਅਪ੍ਪਮਤ੍ਤਕਮ੍ਪਿ ਦੁਕ੍ਖਂ ਪਰਿਯੇਸਮਾਨੋਪਿ ਅਭਾਵਤੋਯੇਵ ਨਸ੍ਸਰਸੀਤਿ ਅਤ੍ਥੋ. ਵਿਕਪ੍ਪਦ੍ਵਯੇਪੀਤਿ ਅਨੁਭਵਨਸਰਣਤ੍ਥਵਸੇਨ ਵੁਤ੍ਤੇ ਦੁਤਿਯਤਤਿਯਵਿਕਪ੍ਪਦ੍ਵਯੇ. ਪੁਰਿਮਪਦਸ੍ਸਾਤਿ ‘‘ਕਿਞ੍ਚੀ’’ਤਿ ਪਦਸ੍ਸ. ਉਤ੍ਤਰਪਦੇਨਾਤਿ ‘‘ਦੁਕ੍ਖਸ੍ਸਾ’’ਤਿ ਪਦੇਨ. ਸਮਾਨਵਿਭਤ੍ਤਿਲੋਪੋਤਿ ਉਤ੍ਤਰਪਦੇਨ ਸਮਾਨਸ੍ਸ ਸਾਮਿਵਚਨਸ੍ਸ ਲੋਪੋ. ‘‘ਕਸ੍ਸਚਿ ਦੁਕ੍ਖਸ੍ਸਾ’’ਤਿ ਵਤ੍ਤਬ੍ਬੇ ਵਿਕਪ੍ਪਦ੍ਵਯੇਪਿ ਪੁਰਿਮਪਦੇ ਸਾਮਿਵਚਨਸ੍ਸ ਲੋਪਂ ਕਤ੍ਵਾ ‘‘ਕਿਞ੍ਚਿ ਦੁਕ੍ਖਸ੍ਸਾ’’ਤਿ ਨਿਦ੍ਦੇਸੋ ਕਤੋ. ਅਨਿਚ੍ਛਕਾਤਿ ਅਨਿਚ੍ਛਨ੍ਤਾ. ਏਵਂ ਸਨ੍ਤੇਤਿ ਨਨੁ ਮਯਂ ਸੁਦਿਨ੍ਨ ਸਾਮਾਦੀਸੁ ਕੇਨਚਿਪਿ ਉਪਾਯੇਨ ਅਪ੍ਪਟਿਸਾਧਨੇਨ ਅਪ੍ਪਟਿਕਾਰੇਨ ਮਰਣੇਨਪਿ ਤਯਾ ਅਕਾਮਕਾਪਿ ਵਿਨਾ ਭਵਿਸ੍ਸਾਮ, ਏਵਂ ਸਤਿ. ਯੇਨਾਤਿ ਯੇਨ ਕਾਰਣੇਨ. ਕਿਂ ਪਨਾਤਿ ਏਤ੍ਥ ਕਿਨ੍ਤਿ ਕਰਣਤ੍ਥੇ ਪਚ੍ਚਤ੍ਤਵਚਨਨ੍ਤਿ ਦਸ੍ਸੇਨ੍ਤੋ ਆਹ ‘‘ਕੇਨ ਪਨ ਕਾਰਣੇਨਾ’’ਤਿ.

੨੮. ਗਨ੍ਧਬ੍ਬਨਟਨਾਟਕਾਦੀਨੀਤਿ ਏਤ੍ਥ ਗਨ੍ਧਬ੍ਬਾ ਨਾਮ ਗਾਯਨਕਾ, ਨਟਾ ਨਾਮ ਰਙ੍ਗਨਟਾ, ਨਾਟਕਾ ਲਙ੍ਘਨਕਾਦਯੋ. ਪਰਿਚਾਰੇਹੀਤਿ ਏਤ੍ਥ ਪਰਿਤੋ ਤਤ੍ਥ ਤਤ੍ਥ ਯਥਾਸਕਂ ਵਿਸਯੇਸੁ ਚਾਰੇਹੀਤਿ ਅਤ੍ਥੋਤਿ ਆਹ ‘‘ਇਨ੍ਦ੍ਰਿਯਾਨਿ ਚਾਰੇਹੀ’’ਤਿਆਦਿ. ਪਰਿਚਾਰੇਹੀਤਿ ਵਾ ਸੁਖੂਪਕਰਣੇਹਿ ਅਤ੍ਤਾਨਂ ਪਰਿਚਾਰੇਹਿ ਅਤ੍ਤਨੋ ਪਰਿਚਰਣਂ ਕਾਰੇਹਿ. ਤਥਾਭੂਤੋ ਚ ਯਸ੍ਮਾ ਲਲ਼ਨ੍ਤੋ ਕੀਲ਼ਨ੍ਤੋ ਨਾਮ ਹੋਤਿ, ਤਸ੍ਮਾ ‘‘ਲਲ਼ਾ’’ਤਿਆਦਿ ਵੁਤ੍ਤਂ. ਭੁਞ੍ਜਿਤਬ੍ਬਤੋ ਪਰਿਭੁਞ੍ਜਿਤਬ੍ਬਤੋ ਵਿਸੇਸਤੋ ਪਞ੍ਚ ਕਾਮਗੁਣਾ ਭੋਗਾ ਨਾਮਾਤਿ ਆਹ ‘‘ਭੋਗੇ ਭੁਞ੍ਜਨ੍ਤੋ’’ਤਿ. ਦਾਨਪ੍ਪਦਾਨਾਨੀਤਿ ਏਤ੍ਥ ਨਿਚ੍ਚਦਾਨਂ ਦਾਨਂ ਨਾਮ, ਉਪੋਸਥਦਿਵਸਾਦੀਸੁ ਦਾਤਬ੍ਬਂ ਅਤਿਰੇਕਦਾਨਂ ਪਦਾਨਂ ਨਾਮ. ਪਵੇਣੀਰਕ੍ਖਣਵਸੇਨ ਵਾ ਦੀਯਮਾਨਂ ਦਾਨਂ ਨਾਮ, ਅਤ੍ਤਨਾਵ ਪਟ੍ਠਪੇਤ੍ਵਾ ਦੀਯਮਾਨਂ ਪਦਾਨਂ ਨਾਮ. ਪਚੁਰਜਨਸਾਧਾਰਣਂ ਵਾ ਨਾਤਿਉਲ਼ਾਰਂ ਦਾਨਂ ਨਾਮ, ਅਨਞ੍ਞਸਾਧਾਰਣਂ ਅਤਿਉਲ਼ਾਰਂ ਪਦਾਨਂ ਨਾਮ. ਆਦਿ-ਸਦ੍ਦੇਨ ਸੀਲਾਦੀਨਿ ਸਙ੍ਗਣ੍ਹਾਤਿ. ਨਤ੍ਥਿ ਏਤਸ੍ਸ ਵਚਨਪ੍ਪਟਿਵਚਨਸਙ੍ਖਾਤੋ ਆਲਾਪਸਲ੍ਲਾਪੋਤਿ ਨਿਰਾਲਾਪਸਲ੍ਲਾਪੋ.

੩੦. ਬਲਂ ਗਾਹੇਤ੍ਵਾਤਿ ਏਤ੍ਥ ਬਲਗ੍ਗਹਣਂ ਨਾਮ ਕਾਯਬਲਸ੍ਸ ਉਪ੍ਪਾਦਨਮੇਵਾਤਿ ਆਹ ‘‘ਕਾਯਬਲਂ ਜਨੇਤ੍ਵਾ’’ਤਿ. ਅਸ੍ਸੁਮੁਖਨ੍ਤਿ ਅਸ੍ਸੂਨਿ ਮੁਖੇ ਏਤਸ੍ਸਾਤਿ ਅਸ੍ਸੁਮੁਖੋ, ਤਂ ਅਸ੍ਸੁਮੁਖਂ, ਅਸ੍ਸੁਕਿਲਿਨ੍ਨਮੁਖਨ੍ਤਿ ਅਤ੍ਥੋ. ਗਾਮੋਯੇਵ ਗਾਮਨ੍ਤਸੇਨਾਸਨਂ ਗਾਮਪਰਿਯਾਪਨ੍ਨਤ੍ਤਾ ਗਾਮਨ੍ਤਸੇਨਾਸਨਸ੍ਸ. ਅਤਿਰੇਕਲਾਭਪਟਿਕ੍ਖੇਪੇਨਾਤਿ ‘‘ਪਿਣ੍ਡਿਯਾਲੋਪਭੋਜਨਂ ਨਿਸ੍ਸਾਯਾ’’ਤਿ (ਮਹਾਵ. ੧੨੮) ਏਵਂ ਵੁਤ੍ਤਭਿਕ੍ਖਾਹਾਰਲਾਭਤੋ ਅਧਿਕਲਾਭੋ ਸਙ੍ਘਭਤ੍ਤਾਦਿਅਤਿਰੇਕਲਾਭੋ, ਤਸ੍ਸ ਪਟਿਕ੍ਖੇਪੇਨਾਤਿ ਅਤ੍ਥੋ. ਤੇਨਾਹ ‘‘ਚੁਦ੍ਦਸ ਭਤ੍ਤਾਨਿ ਪਟਿਕ੍ਖਿਪਿਤ੍ਵਾ’’ਤਿ. ਸਙ੍ਘਭਤ੍ਤਂ ਉਦ੍ਦੇਸਭਤ੍ਤਂ ਨਿਮਨ੍ਤਨਭਤ੍ਤਂ ਸਲਾਕਭਤ੍ਤਂ ਪਕ੍ਖਿਕਂ ਉਪੋਸਥਿਕਂ ਪਾਟਿਪਦਿਕਂ ਆਗਨ੍ਤੁਕਭਤ੍ਤਂ ਗਮਿਕਭਤ੍ਤਂ ਗਿਲਾਨਭਤ੍ਤਂ ਗਿਲਾਨੁਪਟ੍ਠਾਕਭਤ੍ਤਂ ਵਿਹਾਰਭਤ੍ਤਂ ਧੁਰਭਤ੍ਤਂ ਵਾਰਭਤ੍ਤਨ੍ਤਿ ਇਮਾਨਿ ਚੁਦ੍ਦਸ ਭਤ੍ਤਾਨਿ. ਤਤ੍ਥ ਸਕਲਸ੍ਸ ਸਙ੍ਘਸ੍ਸ ਦਾਤਬ੍ਬਂ ਭਤ੍ਤਂ ਸਙ੍ਘਭਤ੍ਤਂ. ਕਤਿਪਯੇ ਭਿਕ੍ਖੂ ਉਦ੍ਦਿਸਿਤ੍ਵਾ ਦਾਤਬ੍ਬਂ ਭਤ੍ਤਂ ਉਦ੍ਦੇਸਭਤ੍ਤਂ. ਏਕਸ੍ਮਿਂ ਪਕ੍ਖੇ ਏਕਦਿਵਸਂ ਦਾਤਬ੍ਬਂ ਭਤ੍ਤਂ ਪਕ੍ਖਿਕਂ. ਉਪੋਸਥੇ ਦਾਤਬ੍ਬਂ ਭਤ੍ਤਂ ਉਪੋਸਥਿਕਂ. ਪਾਟਿਪਦਦਿਵਸੇ ਦਾਤਬ੍ਬਂ ਭਤ੍ਤਂ ਪਾਟਿਪਦਿਕਂ. ਵਿਹਾਰਂ ਉਦ੍ਦਿਸ੍ਸ ਦਾਤਬ੍ਬਂ ਭਤ੍ਤਂ ਵਿਹਾਰਭਤ੍ਤਂ. ਧੁਰਗੇਹੇਯੇਵ ਠਪੇਤ੍ਵਾ ਦਾਤਬ੍ਬਂ ਭਤ੍ਤਂ ਧੁਰਭਤ੍ਤਂ. ਗਾਮਵਾਸੀਆਦੀਹਿ ਵਾਰੇਨ ਦਾਤਬ੍ਬਂ ਭਤ੍ਤਂ ਵਾਰਭਤ੍ਤਂ.

ਅਥ ‘‘ਗਹਪਤਿਚੀਵਰਂ ਪਟਿਕ੍ਖਿਪਿਤ੍ਵਾ’’ਤਿ ਕਸ੍ਮਾ ਵੁਤ੍ਤਂ. ਗਹਣੇ ਹਿ ਸਤਿ ਪਟਿਕ੍ਖੇਪੋ ਯੁਜ੍ਜੇਯ੍ਯ, ਨ ਚ ਪਠਮਬੋਧਿਯਂ ਗਹਪਤਿਚੀਵਰਸ੍ਸ ਪਟਿਗ੍ਗਹਣਂ ਅਨੁਞ੍ਞਾਤਂ ਪਰਤੋ ਜੀਵਕਵਤ੍ਥੁਸ੍ਮਿਂ ਅਨੁਞ੍ਞਾਤਤ੍ਤਾ. ਤੇਨੇਵ ਵਕ੍ਖਤਿ ਜੀਵਕਵਤ੍ਥੁਸ੍ਮਿਂ (ਮਹਾਵ. ਅਟ੍ਠ. ੩੩੭) ‘‘ਭਗਵਤੋ ਹਿ ਬੁਦ੍ਧਭਾਵਪ੍ਪਤ੍ਤਿਤੋ ਪਟ੍ਠਾਯ ਯਾਵ ਇਦਂ ਵਤ੍ਥਂ, ਏਤ੍ਥਨ੍ਤਰੇ ਵੀਸਤਿ ਵਸ੍ਸਾਨਿ ਨ ਕੋਚਿ ਗਹਪਤਿਚੀਵਰਂ ਸਾਦਿਯਿ, ਸਬ੍ਬੇ ਪਂਸੁਕੂਲਿਕਾਵ ਅਹੇਸੁ’’ਨ੍ਤਿ. ਸੁਦਿਨ੍ਨੋ ਚ ਪਠਮਬੋਧਿਯਂਯੇਵ ਪਬ੍ਬਜਿਤੋ. ਤੇਨੇਵ ਵਕ੍ਖਤਿ ‘‘ਸੁਦਿਨ੍ਨੋ ਹਿ ਭਗਵਤੋ ਦ੍ਵਾਦਸਮੇ ਵਸ੍ਸੇ ਪਬ੍ਬਜਿਤੋ, ਵੀਸਤਿਮੇ ਵਸ੍ਸੇ ਞਾਤਿਕੁਲਂ ਪਿਣ੍ਡਾਯ ਪਵਿਟ੍ਠੋ, ਸਯਂ ਪਬ੍ਬਜ੍ਜਾਯ ਅਟ੍ਠਵਸ੍ਸਿਕੋ ਹੁਤ੍ਵਾ’’ਤਿ. ਤਸ੍ਮਾ ‘‘ਗਹਪਤਿਚੀਵਰਂ ਪਟਿਕ੍ਖਿਪਿਤ੍ਵਾ’’ਤਿ ਕਸ੍ਮਾ ਵੁਤ੍ਤਨ੍ਤਿ? ਵੁਚ੍ਚਤੇ – ਅਨਨੁਞ੍ਞਾਤੇਪਿ ਗਹਪਤਿਚੀਵਰੇ ਪਂਸੁਕੂਲਿਕਙ੍ਗਸਮਾਦਾਨਵਸੇਨ ਗਹਪਤਿਚੀਵਰਂ ਪਟਿਕ੍ਖਿਤ੍ਤਂ ਨਾਮ ਹੋਤੀਤਿ ਕਤ੍ਵਾ ਵੁਤ੍ਤਂ ‘‘ਗਹਪਤਿਚੀਵਰਂ ਪਟਿਕ੍ਖਿਪਿਤ੍ਵਾ’’ਤਿ.

ਲੋਲੁਪ੍ਪਚਾਰਂ ਪਟਿਕ੍ਖਿਪਿਤ੍ਵਾਤਿ ਕੁਸਲਭਣ੍ਡਸ੍ਸ ਭੁਸਂ ਵਿਲੁਮ੍ਪਨਟ੍ਠੇਨ ਲੋਲੁਪ੍ਪਂ ਵੁਚ੍ਚਤਿ ਤਣ੍ਹਾ, ਲੋਲੁਪ੍ਪੇਨ ਚਰਣਂ ਲੋਲੁਪ੍ਪਚਾਰੋ, ਤਣ੍ਹਾਵਸੇਨ ਘਰਪਟਿਪਾਟਿਂ ਅਤਿਕ੍ਕਮਿਤ੍ਵਾ ਭਿਕ੍ਖਾਯ ਚਰਣਂ, ਤਂ ਪਟਿਕ੍ਖਿਪਿਤ੍ਵਾਤਿ ਅਤ੍ਥੋ. ਤੇਨਾਹ ‘‘ਘਰਪਟਿਪਾਟਿਯਾ ਭਿਕ੍ਖਾਯ ਪਵਿਸਤੀ’’ਤਿ. ਏਤ੍ਥ ਚ ਆਰਞ੍ਞਿਕਙ੍ਗਾਦਿਪਧਾਨਙ੍ਗਵਸੇਨ ਸੇਸਧੁਤਙ੍ਗਾਨਿਪਿ ਗਹਿਤਾਨੇਵ ਹੋਨ੍ਤੀਤਿ ਵੇਦਿਤਬ੍ਬਂ. ਵਜ੍ਜੀਨਨ੍ਤਿ ਰਾਜਾਨੋ ਅਪੇਕ੍ਖਿਤ੍ਵਾ ਸਾਮਿਵਚਨਂ ਕਤਂ, ਵਜ੍ਜੀਰਾਜੂਨਨ੍ਤਿ ਅਤ੍ਥੋ. ਜਨਪਦ-ਸਦ੍ਦਸ੍ਸ ਤਂਨਿਵਾਸੀਸੁਪਿ ਪਵਤ੍ਤਨਤੋ ‘‘ਵਜ੍ਜੀਸੂ’’ਤਿ ਜਨਪਦਾਪੇਕ੍ਖਂ ਭੁਮ੍ਮਵਚਨਂ, ਵਜ੍ਜਿਨਾਮਕੇ ਜਨਪਦੇਤਿ ਅਤ੍ਥੋ.

ਉਪਭੋਗਪਰਿਭੋਗੂਪਕਰਣਮਹਨ੍ਤਤਾਯਾਤਿ ਪਞ੍ਚਕਾਮਗੁਣਸਙ੍ਖਾਤਾਨਂ ਉਪਭੋਗਾਨਞ੍ਚੇਵ ਹਤ੍ਥਿਅਸ੍ਸਰਥਇਤ੍ਥਿਯਾਦਿਉਪਭੋਗੂਪਕਰਣਾਨਞ੍ਚ ਮਹਨ੍ਤਤਾਯ. ਉਪਭੋਗੂਪਕਰਣਾਨੇਵ ਹਿ ਇਧ ਪਰਿਭੋਗੂਪਕਰਣਸਦ੍ਦੇਨ ਵੁਤ੍ਤਾਨਿ. ਤੇਨੇਵਾਹ ‘‘ਯੇ ਹਿ ਤੇਸਂ ਉਪਭੋਗਾ, ਯਾਨਿ ਚ ਉਪਭੋਗੂਪਕਰਣਾਨਿ, ਤਾਨਿ ਮਹਨ੍ਤਾਨੀ’’ਤਿ. ‘‘ਉਪਭੋਗਾ ਹਤ੍ਥਿਅਸ੍ਸਰਥਇਤ੍ਥੀਆਦਯੋ, ਉਪਭੋਗੂਪਕਰਣਾਨਿ ਤੇਸਮੇਵ ਸੁਵਣ੍ਣਾਦਿਉਪਕਰਣਾਨੀ’’ਤਿਪਿ ਵਦਨ੍ਤਿ. ਸਾਰਕਾਨੀਤਿ ਸਾਰਭੂਤਾਨਿ. ਨਿਧੇਤ੍ਵਾਤਿ ਨਿਦਹਿਤ੍ਵਾ, ਨਿਧਾਨਂ ਕਤ੍ਵਾਤਿ ਅਤ੍ਥੋ. ਦਿਵਸਪਰਿਬ੍ਬਯਸਙ੍ਖਾਤਭੋਗਮਹਨ੍ਤਤਾਯਾਤਿ ਦਿਵਸੇ ਦਿਵਸੇ ਪਰਿਭੁਞ੍ਜਿਤਬ੍ਬਸਙ੍ਖਾਤਭੋਗਾਨਂ ਮਹਨ੍ਤਤਾਯ. ਜਾਤਰੂਪਰਜਤਸ੍ਸੇਵ ਪਹੂਤਤਾਯਾਤਿ ਪਿਣ੍ਡਪਿਣ੍ਡਵਸੇਨ ਚੇਵ ਸੁਵਣ੍ਣਮਾਸਕਰਜਤਮਾਸਕਾਦਿਵਸੇਨ ਚ ਜਾਤਰੂਪਰਜਤਸ੍ਸੇਵ ਪਹੂਤਤਾਯ. ਵਿਤ੍ਤੀਤਿ ਤੁਟ੍ਠਿ, ਵਿਤ੍ਤਿਯਾ ਉਪਕਰਣਂ ਵਿਤ੍ਤੂਪਕਰਣਂ, ਪਹੂਤਂ ਨਾਨਾਵਿਧਾਲਙ੍ਕਾਰਭੂਤਂ ਵਿਤ੍ਤੂਪਕਰਣਮੇਤੇਸਨ੍ਤਿ ਪਹੂਤਵਿਤ੍ਤੂਪਕਰਣਾ. ਤੇਨਾਹ ‘‘ਅਲਙ੍ਕਾਰਭੂਤਸ੍ਸਾ’’ਤਿਆਦਿ. ਵੋਹਾਰਵਸੇਨਾਤਿ ਵਣਿਜ੍ਜਾਵਸੇਨ ਵਡ੍ਢਿਕਤਾਦਿਵਸੇਨ. ਧਨਧਞ੍ਞਸ੍ਸ ਪਹੂਤਤਾਯਾਤਿ ਸਤ੍ਤਰਤਨਸਙ੍ਖਾਤਸ੍ਸ ਧਨਸ੍ਸ ਸਬ੍ਬਪੁਬ੍ਬਣ੍ਣਾਪਰਣ੍ਣਸਙ੍ਗਹਿਤਸ੍ਸ ਧਞ੍ਞਸ੍ਸ ਚ ਪਹੂਤਤਾਯਾਤਿ ਅਤ੍ਥੋ. ਤਤ੍ਥ ‘‘ਸੁਵਣ੍ਣਰਜਤਮਣਿਮੁਤ੍ਤਾਵੇਲ਼ੁਰਿਯਵਜਿਰਪਵਾਲ਼ਾਨਿ ਸਤ੍ਤ ਰਤਨਾਨੀ’’ਤਿ ਵਦਨ੍ਤਿ. ਸਾਲਿਵੀਹਿਆਦਿ ਪੁਬ੍ਬਣ੍ਣਂ ਪੁਰਕ੍ਖਤਂ ਸਸ੍ਸਫਲਨ੍ਤਿ ਕਤ੍ਵਾ, ਤਬ੍ਬਿਪਰਿਯਾਯਤੋ ਮੁਗ੍ਗਮਾਸਾਦਿ ਅਪਰਣ੍ਣਨ੍ਤਿ ਵੇਦਿਤਬ੍ਬਂ. ਉਕ੍ਕਟ੍ਠਪਿਣ੍ਡਪਾਤਿਕਤ੍ਤਾਤਿ ਸੇਸਧੁਤਙ੍ਗਪਰਿਵਾਰਿਤੇਨ ਉਕ੍ਕਟ੍ਠਪਿਣ੍ਡਪਾਤਧੁਤਙ੍ਗੇਨ ਸਮਨ੍ਨਾਗਤਤ੍ਤਾ. ਤੇਨਾਹ ‘‘ਸਪਦਾਨਚਾਰਂ ਚਰਿਤੁਕਾਮੋ’’ਤਿ.

੩੧. ਅਨ੍ਤੋਜਾਤਤਾਯ ਵਾ ਞਾਤਿਸਦਿਸੀ ਦਾਸੀਤਿ ਞਾਤਿਦਾਸੀ. ਪੂਤਿਭਾਵੇਨੇਵ ਲਕ੍ਖਿਤਬ੍ਬਦੋਸੋ ਵਾ ਆਭਿਦੋਸਿਕੋ, ਅਭਿਦੋਸਂ ਵਾ ਪਚ੍ਚੂਸਕਾਲਂ ਗਤੋ ਪਤ੍ਤੋ ਅਤਿਕ੍ਕਨ੍ਤੋਤਿ ਆਭਿਦੋਸਿਕੋ. ਤੇਨਾਹ ‘‘ਏਕਰਤ੍ਤਾਤਿਕ੍ਕਨ੍ਤਸ੍ਸ ਵਾ’’ਤਿਆਦਿ. ਪੂਤਿਭੂਤਭਾਵੇਨ ਪਰਿਭੋਗਂ ਨਾਰਹਤੀਤਿ ਅਪਰਿਭੋਗਾਰਹੋ. ਛਡ੍ਡਨੀਯਸਭਾਵੇ ਨਿਚ੍ਛਿਤੇਪਿ ਪੁਚ੍ਛਾਕਾਲੇ ਸਨ੍ਦੇਹਵੋਹਾਰਵਸੇਨੇਵ ਪੁਚ੍ਛਿਤੁਂ ਯੁਤ੍ਤਨ੍ਤਿ ਆਹ ‘‘ਸਚੇ’’ਤਿ. ਅਰਿਯਵੋਹਾਰੇਨਾਤਿ ਅਰਿਯਸਮੁਦਾਚਾਰੇਨ. ਅਰਿਯਾ ਹਿ ਮਾਤੁਗਾਮਂ ਭਗਿਨਿਵਾਦੇਨ ਸਮੁਦਾਚਰਨ੍ਤਿ. ਨਿਸ੍ਸਟ੍ਠਪਰਿਗ੍ਗਹਨ੍ਤਿ ਪਰਿਚ੍ਚਤ੍ਤਾਲਯਂ.

‘‘ਆਕਿਰਾ’’ਤਿ ਵੁਤ੍ਤਤ੍ਤਾ ‘‘ਵਿਞ੍ਞਤ੍ਤਿ ਵਾ’’ਤਿ ਵੁਤ੍ਤਂ, ‘‘ਸਚੇ ਤਂ ਛਡ੍ਡਨੀਯਧਮ੍ਮ’’ਨ੍ਤਿ ਪਰਿਯਾਯਂ ਅਮੁਞ੍ਚਿਤ੍ਵਾ ਵੁਤ੍ਤਤ੍ਤਾ ‘‘ਪਯੁਤ੍ਤਵਾਚਾ ਵਾ’’ਤਿ ਵੁਤ੍ਤਂ, ਪਚ੍ਚਯਪਟਿਸਂਯੁਤ੍ਤਾ ਵਾਚਾ ਪਯੁਤ੍ਤਵਾਚਾ. ਵਤ੍ਤੁਂ ਵਟ੍ਟਤੀਤਿ ਨਿਰਪੇਕ੍ਖਭਾਵਤੋ ਵੁਤ੍ਤਂ, ਇਧ ਪਨ ਵਿਸੇਸਤੋ ਅਪਰਿਭੋਗਾਰਹਤ੍ਤਾਵ ਵਤ੍ਥੁਨੋ. ਅਗ੍ਗਅਰਿਯਵਂਸਿਕੋਤਿ ਅਰਿਯਵਂਸਪਟਿਪਤ੍ਤਿਪੂਰਕਾਨਂ ਅਗ੍ਗੋ ਉਤ੍ਤਮੋ. ਨਿਮੀਯਤਿ ਸਞ੍ਞਾਯਤੀਤਿ ਨਿਮਿਤ੍ਤਂ, ਯਥਾਸਲ੍ਲਕ੍ਖਿਤੋ ਆਕਾਰੋਤਿ ਆਹ ‘‘ਗਿਹਿਕਾਲੇ ਸਲ੍ਲਕ੍ਖਿਤਪੁਬ੍ਬਂ ਆਕਾਰ’’ਨ੍ਤਿ. ਹਤ੍ਥਪਿਟ੍ਠਿਆਦੀਨਿ ਓਲੋਕਯਮਾਨਾ ‘‘ਸਾਮਿਪੁਤ੍ਤਸ੍ਸ ਮੇ ਸੁਦਿਨ੍ਨਸ੍ਸ ਵਿਯ ਸੁਵਣ੍ਣਕਚ੍ਛਪਪਿਟ੍ਠਿਸਦਿਸਾ ਇਮਾ ਹਤ੍ਥਪਾਦਪਿਟ੍ਠਿਯੋ, ਹਰਿਤਾਲਵਟ੍ਟਿਯੋ ਵਿਯ ਸੁਵਟ੍ਟਿਤਾ ਅਙ੍ਗੁਲਿਯੋ, ਮਧੁਰੋ ਸਰੋ’’ਤਿ ਗਿਹਿਕਾਲੇ ਸਲ੍ਲਕ੍ਖਿਤਪੁਬ੍ਬਂ ਆਕਾਰਂ ਅਗ੍ਗਹੇਸਿ ਸਞ੍ਜਾਨਿ ਸਲ੍ਲਕ੍ਖੇਸਿ. ਕਸ੍ਮਾ ਪਨ ਸਾ ਞਾਤਿਦਾਸੀ ਦਿਸ੍ਵਾਵ ਨ ਸਞ੍ਜਾਨੀਤਿ ਆਹ ‘‘ਸੁਦਿਨ੍ਨੋ ਹੀ’’ਤਿਆਦਿ. ਪਬ੍ਬਜ੍ਜੁਪਗਤੇਨਾਤਿ ਪਬ੍ਬਜ੍ਜਂ ਉਪਗਤੇਨ, ਪਬ੍ਬਜਿਤੇਨਾਤਿ ਅਤ੍ਥੋ. ਘਰਂ ਪਵਿਸਿਤ੍ਵਾਤਿ ਗੇਹਸਾਮਿਨਿਯਾ ਨਿਸੀਦਿਤਬ੍ਬਟ੍ਠਾਨਭੂਤਂ ਅਨ੍ਤੋਗੇਹਂ ਪਵਿਸਿਤ੍ਵਾ. ਯਗ੍ਘੇਤਿ ਇਮਸ੍ਸ ਆਰੋਚਯਾਮੀਤਿ ਅਯਮਤ੍ਥੋਤਿ ਆਹ ‘‘ਆਰੋਚਨਤ੍ਥੇ ਨਿਪਾਤੋ’’ਤਿ. ‘‘ਯਗ੍ਘੇ ਜਾਨੇਯ੍ਯਾਸੀਤਿ ਸੁਟ੍ਠੁ ਜਾਨੇਯ੍ਯਾਸੀ’’ਤਿਪਿ ਅਤ੍ਥਂ ਵਦਨ੍ਤਿ. ਆਲਪਨੇਤਿ ਦਾਸਿਜਨਸ੍ਸ ਆਲਪਨੇ. ਤੇਨਾਹ ‘‘ਏਵਞ੍ਹੀ’’ਤਿਆਦਿ.

੩੨. ਘਰੇਸੁ ਸਾਲਾ ਹੋਨ੍ਤੀਤਿ ਘਰੇਸੁ ਏਕਮਨ੍ਤੇ ਭੋਜਨਸਾਲਾ ਹੋਨ੍ਤਿ ਪਾਕਾਰਪਰਿਕ੍ਖਿਤ੍ਤਾ ਸੁਸਂਵਿਹਿਤਦ੍ਵਾਰਬਨ੍ਧਾ ਸੁਸਮ੍ਮਟ੍ਠਵਾਲਿਕਙ੍ਗਣਾ. ਉਦਕਕਞ੍ਜਿਯਨ੍ਤਿ ਉਦਕਞ੍ਚ ਕਞ੍ਜਿਯਞ੍ਚ. ਕਸ੍ਮਾ ਪਨ ਈਦਿਸਾਯਮੇਵ ਸਾਲਾਯ ਅਞ੍ਞਤਰਂ ਕੁਟ੍ਟਮੂਲਨ੍ਤਿ ਅਯਮਤ੍ਥੋ ਵੁਤ੍ਤੋਤਿ ਆਹ ‘‘ਨ ਹਿ ਪਬ੍ਬਜਿਤਾ’’ਤਿਆਦਿ. ਅਸਾਰੁਪ੍ਪੇ ਠਾਨੇਤਿ ਭਿਕ੍ਖੂਨਂ ਅਨਨੁਚ੍ਛਵਿਕੇ ਪਦੇਸੇ. ਅਤ੍ਥਿ ਨੁ ਖੋਤਿ ਨੁ-ਸਦ੍ਦੋ ਪੁਚ੍ਛਨਤ੍ਥੇ, ਖੋ-ਸਦ੍ਦੋ ਵਚਨਸਿਲਿਟ੍ਠਤਾਯ ਵੁਤ੍ਤੋ. ਨੁਖੋਤਿ ਵਾ ਨਿਪਾਤਸਮੁਦਾਯੋ ਪੁਚ੍ਛਨਤ੍ਥੋ. ਤੇਨ ਨਾਮ-ਸਦ੍ਦਸ੍ਸ ਪੁਚ੍ਛਨਤ੍ਥਤਂ ਦਸ੍ਸੇਤਿ. ਯੇਸਂ ਨੋ ਤ੍ਵਨ੍ਤਿ ਯੇਸਂ ਨੋ ਪੁਤ੍ਤੋ ਤ੍ਵਂ. ਈਦਿਸੇ ਠਾਨੇਤਿ ਕਿਞ੍ਚਾਪਿ ਤਂ ਠਾਨਂ ਭਿਕ੍ਖੂਨਂ ਅਨਨੁਰੂਪਂ ਨ ਹੋਤਿ, ਤਥਾਪਿ ਮਾਦਿਸਾਨਂ ਮਹਾਭੋਗਕੁਲਾਨਂ ਪੁਤ੍ਤਸ੍ਸ ਪਰਕੁਲੇ ਆਸਨਸਾਲਾਯਂ ਨਿਸੀਦਿਤ੍ਵਾ ਭੋਜਨਂ ਨਾਮ ਅਯੁਤ੍ਤਰੂਪਨ੍ਤਿ ਮਞ੍ਞਮਾਨੋ ਆਹ. ਤੇਨੇਵਾਹ ‘‘ਨਨੁ ਨਾਮ, ਤਾਤ ਸੁਦਿਨ੍ਨ, ਸਕਂ ਗੇਹਂ ਗਨ੍ਤਬ੍ਬ’’ਨ੍ਤਿ. ਅਞ੍ਞੇਨਪਿ ਪਕਾਰੇਨ ਨਾਮਸਦ੍ਦਸ੍ਸ ਪੁਚ੍ਛਨਤ੍ਥਤਮੇਵ ਦਸ੍ਸੇਨ੍ਤੋ ਆਹ ‘‘ਤਥਾ ਅਤ੍ਥਿ ਨੁ ਖੋ ਤਾਤਾ’’ਤਿਆਦਿ. ਤਥਾਤਿ ਸਮੁਚ੍ਚਯਤ੍ਥੋ. ਇਦਾਨਿ ਨਾਮਸਦ੍ਦਸ੍ਸ ਮਞ੍ਞਨਤ੍ਥਤਂ ਦਸ੍ਸੇਨ੍ਤੋ ਆਹ ‘‘ਤਥਾ ਅਤ੍ਥਿ ਮਞ੍ਞੇ’’ਤਿਆਦਿ.

ਦੁਕ੍ਖਾਭਿਤੁਨ੍ਨਤਾਯਾਤਿ ਮਾਨਸਿਕੇਨ ਦੁਕ੍ਖੇਨ ਅਭਿਪੀਲ਼ਿਤਤ੍ਤਾ. ਏਤਮਤ੍ਥਨ੍ਤਿ ‘‘ਅਤ੍ਥਿ ਨੁ ਖੋ, ਤਾਤ ਸੁਦਿਨ੍ਨ, ਅਮ੍ਹਾਕਂ ਧਨ’’ਨ੍ਤਿਆਦਿਨਾ ਯਥਾਵੁਤ੍ਤਮਤ੍ਥਂ. ਅਨੋਕਪ੍ਪਨਾਮਰਿਸਨਤ੍ਥਵਸੇਨਾਤਿ ਏਤ੍ਥ ਅਨੋਕਪ੍ਪਨਂ ਅਸਦ੍ਦਹਨਂ. ਅਮਰਿਸਨਂ ਅਸਹਨਂ. ਅਨਾਗਤਵਚਨਂ ਅਨਾਗਤਸਦ੍ਦਪ੍ਪਯੋਗੋ, ਅਤ੍ਥੋ ਪਨ ਵਤ੍ਤਮਾਨਕਾਲਿਕੋਵ. ਤੇਨਾਹ ‘‘ਪਚ੍ਚਕ੍ਖਮ੍ਪੀ’’ਤਿ. ਨ ਮਰਿਸਯਾਮੀਤਿ ਨ ਵਿਸਹਾਮਿ. ਤਂ ਨ ਸੁਨ੍ਦਰਨ੍ਤਿ ‘‘ਤਦਾਯ’’ਨ੍ਤਿ ਪਾਠਂ ਸਨ੍ਧਾਯਾਹ. ਅਲਂ, ਗਹਪਤਿ, ਕਤਂ ਮੇ ਅਜ੍ਜ ਭਤ੍ਤਕਿਚ੍ਚਨ੍ਤਿ ਥੇਰੋ ਉਕ੍ਕਟ੍ਠਏਕਾਸਨਿਕਤਾਯ ਪਟਿਕ੍ਖਿਪਨ੍ਤੋ ਏਵਮਾਹ. ਉਕ੍ਕਟ੍ਠਏਕਾਸਨਿਕਤਾਯਾਤਿ ਚ ਇਦਂ ਭੂਤਕਥਨਵਸੇਨ ਵੁਤ੍ਤਂ ਥੇਰਸ੍ਸ ਤਥਾਭਾਵਦੀਪਨਤ੍ਥਂ. ਮੁਦੁਕਸ੍ਸਪਿ ਹਿ ਏਕਾਸਨਿਕਸ੍ਸ ਯਾਯ ਨਿਸਜ੍ਜਾਯ ਕਿਞ੍ਚਿਮਤ੍ਤਮ੍ਪਿ ਭੋਜਨਂ ਭੁਤ੍ਤਂ, ਵਤ੍ਤਸੀਸੇਨਪਿ ਤਤੋ ਵੁਟ੍ਠਿਤਸ੍ਸ ਪੁਨ ਭੁਞ੍ਜਿਤੁਂ ਨ ਵਟ੍ਟਤਿ. ਤੇਨਾਹ ਤਿਪਿਟਕਚੂਲ਼ਾਭਯਤ੍ਥੇਰੋ ‘‘ਆਸਨਂ ਵਾ ਰਕ੍ਖੇਯ੍ਯ ਭੋਜਨਂ ਵਾ’’ਤਿ. ਉਕ੍ਕਟ੍ਠਪਿਣ੍ਡਪਾਤਿਕੋਪਿ ਸਮਾਨੋਤਿ ਨਿਦਸ੍ਸਨਮਤ੍ਤਮਿਦਂ, ਥੇਰੋ ਸਪਦਾਨਚਾਰਿਕੇਸੁਪਿ ਉਕ੍ਕਟ੍ਠੋਯੇਵ. ਉਕ੍ਕਟ੍ਠਸਪਦਾਨਚਾਰਿਕੋਪਿ ਹਿ ਪੁਰਤੋ ਚ ਪਚ੍ਛਤੋ ਚ ਆਹਟਭਿਕ੍ਖਮ੍ਪਿ ਅਗ੍ਗਹੇਤ੍ਵਾਵ ਘਰਦ੍ਵਾਰੇ ਠਤ੍ਵਾ ਪਤ੍ਤਵਿਸ੍ਸਜ੍ਜਨਮੇਵ ਕਰੋਤਿ, ਤਸ੍ਮਾ ਥੇਰੋ ਉਕ੍ਕਟ੍ਠਸਪਦਾਨਚਾਰਿਕਤ੍ਤਾਪਿ ਸ੍ਵਾਤਨਾਯ ਭਿਕ੍ਖਂ ਨਾਧਿਵਾਸੇਤਿ. ਅਥ ਕਸ੍ਮਾ ‘‘ਅਧਿਵਾਸੇਸੀ’’ਤਿ ਆਹ ‘‘ਸਚੇ ਏਕਭਤ੍ਤਮ੍ਪਿ ਨ ਗਹੇਸ੍ਸਾਮੀ’’ਤਿਆਦਿ. ਪਣ੍ਡਿਤਾ ਹਿ ਮਾਤਾਪਿਤੂਨਂ ਆਚਰਿਯੁਪਜ੍ਝਾਯਾਨਂ ਵਾ ਕਾਤਬ੍ਬਂ ਅਨੁਗ੍ਗਹਂ ਅਜ੍ਝੁਪੇਕ੍ਖਿਤ੍ਵਾ ਧੁਤਙ੍ਗਵਿਸੁਦ੍ਧਿਕਾ ਨ ਭਵਨ੍ਤਿ.

੩੩. ਮਜ੍ਝਿਮਪ੍ਪਮਾਣੋਤਿ ਚਤੁਹਤ੍ਥੋ ਪੁਰਿਸੋ ਮਜ੍ਝਿਮਪ੍ਪਮਾਣੋ. ‘‘ਛਹਤ੍ਥੋ’’ਤਿਪਿ ਕੇਚਿ. ਤਿਰੋ ਕਰੋਨ੍ਤਿ ਏਤਾਯਾਤਿ ਤਿਰੋਕਰਣੀਤਿ ਸਾਣਿਪਾਕਾਰਵਚਨੋ ਅਯਂ ਤਿਰੋਕਰਣੀ-ਸਦ੍ਦੋਤਿ ਆਹ ‘‘ਤਿਰੋਕਰਣਿਯਨ੍ਤਿ ਕਰਣਤ੍ਥੇ ਭੁਮ੍ਮ’’ਨ੍ਤਿ. ‘‘ਤਿਰੋਕਰਣਿਯਾ’’ਤਿ ਵਤ੍ਤਬ੍ਬੇ ‘‘ਤਿਰੋਕਰਣਿਯ’’ਨ੍ਤਿ ਕਰਣਤ੍ਥੇ ਭੁਮ੍ਮਂ ਵੁਤ੍ਤਂ. ਤਿਰੋਕਰਣੀਯ-ਸਦ੍ਦੋ ਵਾ ਅਯਂ ਸਾਣਿਪਾਕਾਰਪਰਿਯਾਯੋਤਿ ਦਸ੍ਸੇਨ੍ਤੋ ਆਹ ‘‘ਅਥ ਵਾ’’ਤਿਆਦਿ. ਤਂ ਪਰਿਕ੍ਖਿਪਿਤ੍ਵਾਤਿ ਤਂ ਸਮਨ੍ਤਤੋ ਖਿਪਿਤ੍ਵਾ, ਪਰਿਤੋ ਬਨ੍ਧਿਤ੍ਵਾਤਿ ਵੁਤ੍ਤਂ ਹੋਤਿ. ਤੇਨਾਹ ‘‘ਸਮਨ੍ਤਤੋ ਕਤ੍ਵਾ’’ਤਿ. ਵਿਭਤ੍ਤਿਪਤਿਰੂਪਕੋਪਿ ਨਿਪਾਤੋ ਹੋਤੀਤਿ ਆਹ ‘‘ਤੇਨਾਤਿ ਅਯਮ੍ਪਿ ਵਾ’’ਤਿਆਦਿ.

੩੪. ‘‘ਅਥ ਖੋ ਆਯਸ੍ਮਤੋ ਸੁਦਿਨ੍ਨਸ੍ਸ ਪਿਤਾ ਸਕੇ ਨਿਵੇਸਨੇ ਪਣੀਤਂ ਖਾਦਨੀਯਂ ਭੋਜਨੀਯਂ ਪਟਿਯਾਦਾਪੇਤ੍ਵਾ ਆਯਸ੍ਮਤੋ ਸੁਦਿਨ੍ਨਸ੍ਸ ਕਾਲਂ ਆਰੋਚੇਸਿ – ‘ਕਾਲੋ, ਤਾਤ ਸੁਦਿਨ੍ਨ, ਨਿਟ੍ਠਿਤਂ ਭਤ੍ਤ’ਨ੍ਤਿ’’ ਏਵਂ ਕਾਲਾਰੋਚਨਸ੍ਸ ਪਾਲ਼ਿਯਂ ਅਨਾਰੁਲ਼੍ਹਤ੍ਤਾ ਆਹ – ‘‘ਕਿਞ੍ਚਾਪਿ ਪਾਲ਼ਿਯਂ ਕਾਲਾਰੋਚਨਂ ਨ ਵੁਤ੍ਤ’’ਨ੍ਤਿ. ਆਰੋਚਿਤੇਯੇਵ ਕਾਲੇਤਿ ‘‘ਕਾਲੋ, ਤਾਤ ਸੁਦਿਨ੍ਨ, ਨਿਟ੍ਠਿਤਂ ਭਤ੍ਤ’’ਨ੍ਤਿ ਕਾਲੇ ਆਰੋਚਿਤੇਯੇਵ. ਦ੍ਵੇ ਪੁਞ੍ਜੇਤਿ ਕਹਾਪਣਪੁਞ੍ਜਞ੍ਚ ਸੁਵਣ੍ਣਪੁਞ੍ਜਞ੍ਚ.

ਪੇਤ੍ਤਿਕਨ੍ਤਿ ਪਿਤਿਤੋ ਆਗਤਂ ਪੇਤ੍ਤਿਕਂ. ਨਿਹਿਤਨ੍ਤਿ ਭੂਮਿਗਤਂ. ਪਯੁਤ੍ਤਨ੍ਤਿ ਵਡ੍ਢਿਵਸੇਨ ਪਯੋਜਿਤਂ. ਤਦ੍ਧਿਤਲੋਪਂ ਕਤ੍ਵਾ ਵੇਦਿਤਬ੍ਬਨ੍ਤਿ ਯਥਾ ਅਞ੍ਞਤ੍ਥਾਪਿ ‘‘ਪਿਤਾਮਹਂ ਧਨਂ ਲਦ੍ਧਾ, ਸੁਖਂ ਜੀਵਤਿ ਸਞ੍ਜਯੋ’’ਤਿ ਵੁਤ੍ਤਂ, ਏਵਂ ਤਦ੍ਧਿਤਲੋਪਂ ਕਤ੍ਵਾ ਵੁਤ੍ਤਨ੍ਤਿ ਦਟ੍ਠਬ੍ਬਂ. ਪਿਤਾਮਹਤੋ ਆਗਤਂ, ਪਿਤਾਮਹਸ੍ਸ ਵਾ ਇਦਂ ਪੇਤਾਮਹਂ. ਪਬ੍ਬਜਿਤਲਿਙ੍ਗਨ੍ਤਿ ਸਮਣਵੇਸਂ. ਨ ਰਾਜਭੀਤੋਤਿ ਅਪਰਾਧਕਾਰਣਾ ਨ ਰਾਜਕੁਲਾ ਭੀਤੋ. ਯੇਸਂ ਸਨ੍ਤਕਂ ਧਨਂ ਗਹਿਤਂ, ਤੇ ਇਣਾਯਿਕਾ. ਪਲਿਬੁਦ੍ਧੋ ਪੀਲ਼ਿਤੋ.

ਵਿਭਤ੍ਤਿਪਤਿਰੂਪਕੋਤਿ ‘‘ਤੇਨਾ’’ਤਿ ਪਦਂ ਸਨ੍ਧਾਯਾਹ. ਤਂਨਿਦਾਨਨ੍ਤਿ ਤਂ ਧਨਂ ਨਿਦਾਨਂ ਕਾਰਣਮਸ੍ਸਾਤਿ ਤਂਨਿਦਾਨਂ. ਅਸ੍ਸਾਤਿ ਪਚ੍ਚਤ੍ਤਵਚਨਸ੍ਸ, ਪਦਸ੍ਸ ਵਾ. ਭਯਨ੍ਤਿ ਚਿਤ੍ਤਸ੍ਸ ਉਤ੍ਰਸ੍ਤਾਕਾਰੇਨ ਪਵਤ੍ਤਭਯਂ ਅਧਿਪ੍ਪੇਤਂ, ਨ ਞਾਣਭਯਂ, ਨਾਪਿ ‘‘ਭਾਯਤਿ ਏਤਸ੍ਮਾ’’ਤਿ ਏਵਂ ਵੁਤ੍ਤਂ ਆਰਮ੍ਮਣਭਯਨ੍ਤਿ ਆਹ ‘‘ਚਿਤ੍ਤੁਤ੍ਰਾਸੋਤਿ ਅਤ੍ਥੋ’’ਤਿ. ਛਮ੍ਭਿਤਤ੍ਤਨ੍ਤਿ ਤੇਨੇਵ ਚਿਤ੍ਤੁਤ੍ਰਾਸਭਯੇਨ ਸਕਲਸਰੀਰਸ੍ਸ ਛਮ੍ਭਿਤਭਾਵੋ. ਵਿਸੇਸਤੋ ਪਨ ਹਦਯਮਂਸਚਲਨਨ੍ਤਿ ਆਹ ‘‘ਕਾਯਕਮ੍ਪੋ ਹਦਯਮਂਸਚਲਨ’’ਨ੍ਤਿ. ਲੋਮਹਂਸੋਤਿ ਤੇਨ ਭਯੇਨ ਤੇਨ ਛਮ੍ਭਿਤਤ੍ਤੇਨ ਸਕਲਸਰੀਰਲੋਮਾਨਂ ਹਟ੍ਠਭਾਵੋ, ਸੋ ਪਨ ਨੇਸਂ ਭਿਤ੍ਤਿਯਂ ਨਾਗਦਨ੍ਤਾਨਂ ਵਿਯ ਉਦ੍ਧਂਮੁਖਤਾਤਿ ਆਹ ‘‘ਲੋਮਾਨਂ ਹਂਸਨਂ ਉਦ੍ਧਗ੍ਗਭਾਵੋ’’ਤਿ.

੩੫. ਅਤ੍ਤਨਾਤਿ ਪਚ੍ਚਤ੍ਤੇ ਕਰਣਵਚਨਂ, ਸਯਨ੍ਤਿ ਅਤ੍ਥੋ. ਦੇਵਚ੍ਛਰਾਨਨ੍ਤਿ ਅਨਚ੍ਚਨ੍ਤਿਯੋ ਸਨ੍ਧਾਯਾਹ. ਦੇਵਨਾਟਕਾਨਨ੍ਤਿ ਨਚ੍ਚਨ੍ਤਿਯੋ, ਪਰਿਯਾਯਵਚਨਂ ਵਾ ਏਤਂ ਦੇਵਕਞ੍ਞਾਨਂ. ਸਮੁਪ੍ਪਨ੍ਨਬਲਵਸੋਕਾ ਹੁਤ੍ਵਾਤਿ ਅਯਂ ਲੋਕੋ ਨਾਮ ਅਤ੍ਤਾਨਂਵ ਚਿਨ੍ਤੇਤਿ, ਤਸ੍ਮਾ ਸਾਪਿ ‘‘ਇਦਾਨਿ ਅਹਂ ਅਨਾਥਾ ਜਾਤਾ’’ਤਿ ਅਤ੍ਤਾਨਂਵ ਚਿਨ੍ਤਯਮਾਨਾ ‘‘ਅਯਂ ਅਜ੍ਜ ਆਗਮਿਸ੍ਸਤਿ, ਅਜ੍ਜ ਆਗਮਿਸ੍ਸਤੀ’’ਤਿ ਅਟ੍ਠ ਵਸ੍ਸਾਨਿ ਬਹਿ ਨ ਨਿਕ੍ਖਨ੍ਤਾ ਏਤਂ ਨਿਸ੍ਸਾਯ ਮਯਾ ਦਾਰਕੋਪਿ ਨ ਲਦ੍ਧੋ, ਯਸ੍ਸ ਆਨੁਭਾਵੇਨ ਜੀਵੇਯ੍ਯਾਮਿ, ਇਤੋ ਚਾਮ੍ਹਿ ਪਰਿਹੀਨਾ ਅਞ੍ਞਤੋ ਚਾਤਿ ਸਮੁਪ੍ਪਨ੍ਨਬਲਵਸੋਕਾ ਹੁਤ੍ਵਾ. ਕੁਲਰੁਕ੍ਖਪਤਿਟ੍ਠਾਪਨੇ ਬੀਜਸਦਿਸਤ੍ਤਾ ਕੁਲਵਂਸਪ੍ਪਤਿਟ੍ਠਾਪਕੋ ਪੁਤ੍ਤੋ ਇਧ ਬੀਜਕੋਤਿ ਅਧਿਪ੍ਪੇਤੋਤਿ ਆਹ ‘‘ਕੁਲਵਂਸਬੀਜਕਂ ਏਕਂ ਪੁਤ੍ਤ’’ਨ੍ਤਿ. ਸਂ ਨਾਮ ਧਨਂ, ਤਸ੍ਸ ਪਤੀਤਿ ਸਂਪਤਿ, ਧਨਵਾ ਵਿਭਵਸਮ੍ਪਨ੍ਨੋ. ਦਿਟ੍ਠਧਮ੍ਮਿਕਸਮ੍ਪਰਾਯਿਕਹਿਤਾਵਹਤ੍ਤਾ ਤਸ੍ਸ ਹਿਤਨ੍ਤਿ ਸਾਪਤੇਯ੍ਯਂ, ਤਦੇਵ ਧਨਂ ਵਿਭਵੋਤਿ ਆਹ – ‘‘ਇਮਂ ਸਾਪਤੇਯ੍ਯਂ ਏਵਂ ਮਹਨ੍ਤਂ ਅਮ੍ਹਾਕਂ ਵਿਭਵ’’ਨ੍ਤਿ.

੩੬. ਇਤ੍ਥੀਨਂ ਕੁਮਾਰੀਭਾਵਪ੍ਪਤ੍ਤਿਤੋ ਪਟ੍ਠਾਯ ਪਚ੍ਛਿਮਵਯਤੋ ਓਰਂ ਅਸਤਿ ਵਿਬਨ੍ਧੇ ਅਟ੍ਠਮੇ ਅਟ੍ਠਮੇ ਸਤ੍ਤਾਹੇ ਗਬ੍ਭਾਸਯਸਞ੍ਞਿਤੇ ਤਤਿਯੇ ਆਵਤ੍ਤੇ ਕਤਿਪਯਾ ਲੋਹਿਤਪੀਲ਼ਕਾ ਸਣ੍ਠਹਿਤ੍ਵਾ ਅਗ੍ਗਹਿਤਪੁਬ੍ਬਾ ਏਵ ਭਿਜ੍ਜਨ੍ਤਿ, ਤਤੋ ਲੋਹਿਤਂ ਪਗ੍ਘਰਤਿ, ਤਤ੍ਥ ਉਤੁਸਮਞ੍ਞਾ ਪੁਪ੍ਫਸਮਞ੍ਞਾ ਚਾਤਿ ਆਹ – ‘‘ਪੁਪ੍ਫਨ੍ਤਿ ਉਤੁਕਾਲੇ ਉਪ੍ਪਨ੍ਨਲੋਹਿਤਸ੍ਸ ਨਾਮ’’ਨ੍ਤਿ. ਗਬ੍ਭਪਤਿਟ੍ਠਾਨਟ੍ਠਾਨੇਤਿ ਯਸ੍ਮਿਂ ਓਕਾਸੇ ਦਾਰਕੋ ਨਿਬ੍ਬਤ੍ਤਤਿ, ਤਸ੍ਮਿਂ ਪਦੇਸੇ. ਸਣ੍ਠਹਿਤ੍ਵਾਤਿ ਨਿਬ੍ਬਤ੍ਤਿਤ੍ਵਾ. ਭਿਜ੍ਜਨ੍ਤੀਤਿ ਅਗ੍ਗਹਿਤਪੁਬ੍ਬਾ ਏਵ ਭਿਜ੍ਜਨ੍ਤਿ. ਅਯਞ੍ਹਿ ਤਾਸਂ ਸਭਾਵੋ. ਦੋਸੇਨਾਤਿ ਲੋਹਿਤਮਲੇਨ. ਸੁਦ੍ਧੇ ਵਤ੍ਥੁਮ੍ਹੀਤਿ ਪਗ੍ਘਰਿਤਲੋਹਿਤਤ੍ਤਾ ਅਨਾਮਯਤ੍ਤਾ ਚ ਨਹਾਨਤੋ ਪਰਂ ਚਤੁਤ੍ਥਦਿਵਸਤੋ ਪਟ੍ਠਾਯ ਸੁਦ੍ਧੇ ਗਬ੍ਭਾਸਯੇ. ਸੁਦ੍ਧੇ ਪਨ ਵਤ੍ਥੁਮ੍ਹਿ ਮਾਤਾਪਿਤੂਸੁ ਏਕਵਾਰਂ ਸਨ੍ਨਿਪਤਿਤੇਸੁ ਯਾਵ ਸਤ੍ਤ ਦਿਵਸਾਨਿ ਖੇਤ੍ਤਮੇਵ ਹੋਤਿ ਗਬ੍ਭਸਣ੍ਠਹਨਸ੍ਸ ਪਰਿਤ੍ਤਸ੍ਸ ਲੋਹਿਤਲੇਪਸ੍ਸ ਵਿਜ੍ਜਮਾਨਤ੍ਤਾ. ਕੇਚਿ ਪਨ ‘‘ਅਡ੍ਢਮਾਸਮਤ੍ਤਮ੍ਪਿ ਖੇਤ੍ਤਮੇਵਾ’’ਤਿ ਵਦਨ੍ਤਿ. ਬਾਹਾਯਨ੍ਤਿ ਅਧਿਕਰਣੇ ਭੁਮ੍ਮਨ੍ਤਿ ਆਹ ‘‘ਪੁਰਾਣਦੁਤਿਯਿਕਾਯ ਯਾ ਬਾਹਾ, ਤਤ੍ਰ ਨਂ ਗਹੇਤ੍ਵਾ’’ਤਿ. ਉਪਯੋਗਤ੍ਥੇ ਭੁਮ੍ਮਵਚਨਮ੍ਪਿ ਯੁਜ੍ਜਤਿਯੇਵ ਯਥਾ ‘‘ਸੁਦਿਨ੍ਨਸ੍ਸ ਪਾਦੇਸੁ ਗਹੇਤ੍ਵਾ’’ਤਿ.

ਪੁਬ੍ਬੇਪਿ ਪਞ੍ਞਤ੍ਤਸਿਕ੍ਖਾਪਦਾਨਂ ਸਬ੍ਭਾਵਤੋ ਅਪਞ੍ਞਤ੍ਤੇ ਸਿਕ੍ਖਾਪਦੇਤਿ ਪਾਰਾਜਿਕਂ ਸਨ੍ਧਾਯ ਵੁਤ੍ਤਨ੍ਤਿ ਆਹ – ‘‘ਪਠਮਪਾਰਾਜਿਕਸਿਕ੍ਖਾਪਦੇ ਅਟ੍ਠਪਿਤੇ’’ਤਿ. ਵੁਤ੍ਤਮੇਵਤ੍ਥਂ ਵਿਭਾਵੇਨ੍ਤੋ ਆਹ – ‘‘ਭਗਵਤੋ ਕਿਰ ਪਠਮਬੋਧਿਯ’’ਨ੍ਤਿਆਦਿ. ਏਵਰੂਪਨ੍ਤਿ ਪਾਰਾਜਿਕਪਞ੍ਞਤ੍ਤਿਯਾ ਅਨੁਰੂਪਂ. ਨਿਦਸ੍ਸਨਮਤ੍ਤਞ੍ਚੇਤਂ, ਸਙ੍ਘਾਦਿਸੇਸਪਞ੍ਞਤ੍ਤਿਯਾ ਅਨੁਰੂਪਮ੍ਪਿ ਅਜ੍ਝਾਚਾਰਂ ਨਾਕਂਸੁਯੇਵ. ਤੇਨੇਵਾਹ – ‘‘ਅਵਸੇਸੇ ਪਞ੍ਚ ਖੁਦ੍ਦਕਾਪਤ੍ਤਿਕ੍ਖਨ੍ਧੇ ਏਵ ਪਞ੍ਞਪੇਸੀ’’ਤਿ. ਇਦਞ੍ਚ ਥੁਲ੍ਲਚ੍ਚਯਾਦੀਨਂ ਪਞ੍ਚਨ੍ਨਂ ਲਹੁਕਾਪਤ੍ਤਿਕ੍ਖਨ੍ਧਾਨਂ ਸਬ੍ਭਾਵਮਤ੍ਤਂ ਸਨ੍ਧਾਯ ਵੁਤ੍ਤਂ, ਨ ਪਞ੍ਚਾਪਤ੍ਤਿਕ੍ਖਨ੍ਧਾਨਂ ਅਨਵਸੇਸਤੋ ਪਞ੍ਞਤ੍ਤਤ੍ਤਾਵ. ਪਠਮਬੋਧਿਯਂ ਪਞ੍ਚਨ੍ਨਂ ਲਹੁਕਾਪਤ੍ਤੀਨਂ ਸਬ੍ਭਾਵਵਚਨੇਨੇਵ ਧਮ੍ਮਸੇਨਾਪਤਿਸ੍ਸ ਸਿਕ੍ਖਾਪਦਪਞ੍ਞਤ੍ਤਿਯਾਚਨਾ ਵਿਸੇਸਤੋ ਗਰੁਕਾਪਤ੍ਤਿਪਞ੍ਞਤ੍ਤਿਯਾ ਪਾਤਿਮੋਕ੍ਖੁਦ੍ਦੇਸਸ੍ਸ ਚ ਹੇਤੁਭੂਤਾਤਿ ਦਟ੍ਠਬ੍ਬਾ. ਕੇਚਿ ਪਨ ‘‘ਤਸ੍ਮਿਂ ਤਸ੍ਮਿਂ ਪਨ ਵਤ੍ਥੁਸ੍ਮਿਂ ਅਵਸੇਸਪਞ੍ਚਖੁਦ੍ਦਕਾਪਤ੍ਤਿਕ੍ਖਨ੍ਧੇ ਏਵ ਪਞ੍ਞਪੇਸੀਤਿ ਇਦਂ ਦ੍ਵਾਦਸਮੇ ਵਸ੍ਸੇ ਵੇਰਞ੍ਜਾਯਂ ਵੁਤ੍ਥਵਸ੍ਸੇਨ ਭਗਵਤਾ ਤਤੋ ਪਟ੍ਠਾਯ ਅਟ੍ਠਵਸ੍ਸਬ੍ਭਨ੍ਤਰੇ ਪਞ੍ਞਤ੍ਤਸਿਕ੍ਖਾਪਦਂ ਸਨ੍ਧਾਯ ਵੁਤ੍ਤ’’ਨ੍ਤਿ ਵਦਨ੍ਤਿ, ਤਂ ਨ ਸੁਨ੍ਦਰਂ ਤਤੋ ਪੁਬ੍ਬੇਪਿ ਸਿਕ੍ਖਾਪਦਪਞ੍ਞਤ੍ਤਿਯਾ ਸਬ੍ਭਾਵਤੋ. ਤੇਨੇਵ ਵੇਰਞ੍ਜਕਣ੍ਡੇ ‘‘ਏਕਭਿਕ੍ਖੁਨਾਪਿ ਰਤ੍ਤਿਚ੍ਛੇਦੋ ਵਾ ਪਚ੍ਛਿਮਿਕਾਯ ਤਤ੍ਥ ਵਸ੍ਸਂ ਉਪਗਚ੍ਛਾਮਾਤਿ ਵਸ੍ਸਚ੍ਛੇਦੋ ਵਾ ਨ ਕਤੋ’’ਤਿ ਚ ‘‘ਸਾਮਮ੍ਪਿ ਪਚਨਂ ਸਮਣਸਾਰੁਪ੍ਪਂ ਨ ਹੋਤਿ, ਨ ਚ ਵਟ੍ਟਤੀ’’ਤਿ ਚ ਵੁਤ੍ਤਂ. ਆਰਾਧਯਿਂਸੂਤਿ ਚਿਤ੍ਤਂ ਗਣ੍ਹਿਂਸੁ, ਅਜ੍ਝਾਸਯਂ ਪੂਰਯਿਂਸੁ, ਹਦਯਗਾਹਿਨਿਂ ਪਟਿਪਤ੍ਤਿਂ ਪਟਿਪਜ੍ਜਿਂਸੂਤਿ ਅਤ੍ਥੋ. ਏਕਂ ਸਮਯਨ੍ਤਿ ਏਕਸ੍ਮਿਂ ਸਮਯੇ, ਪਠਮਬੋਧਿਯਨ੍ਤਿ ਅਤ੍ਥੋ.

ਯਂ ਆਦੀਨਵਨ੍ਤਿ ਸਮ੍ਬਨ੍ਧੋ. ਸਿਕ੍ਖਾਪਦਂ ਪਞ੍ਞਪੇਨ੍ਤੋਤਿ ਪਠਮਪਾਰਾਜਿਕਸਿਕ੍ਖਾਪਦਂ ਪਞ੍ਞਪੇਨ੍ਤੋ. ਆਦੀਨਵਂ ਦਸ੍ਸੇਸ੍ਸਤੀਤਿ ‘‘ਵਰਂ ਤੇ, ਮੋਘਪੁਰਿਸ, ਆਸੀਵਿਸਸ੍ਸ ਘੋਰਵਿਸਸ੍ਸ ਮੁਖੇ ਅਙ੍ਗਜਾਤਂ ਪਕ੍ਖਿਤ੍ਤਂ, ਨ ਤ੍ਵੇਵ ਮਾਤੁਗਾਮਸ੍ਸ ਅਙ੍ਗਜਾਤੇ ਅਙ੍ਗਜਾਤਂ ਪਕ੍ਖਿਤ੍ਤ’’ਨ੍ਤਿਆਦਿਨਾ ਯਂ ਆਦੀਨਵਂ ਦਸ੍ਸੇਸ੍ਸਤਿ. ਅਭਿਵਿਞ੍ਞਾਪੇਸੀਤਿ ਇਮਸ੍ਸ ‘‘ਪਵਤ੍ਤੇਸੀ’’ਤਿ ਅਯਮਤ੍ਥੋ ਕਥਂ ਲਦ੍ਧੋਤਿ ਆਹ ‘‘ਪਵਤ੍ਤਨਾਪਿ ਹੀ’’ਤਿਆਦਿ. ਕਾਯਵਿਞ੍ਞਤ੍ਤਿਚੋਪਨਤੋਤਿ ਕਾਯਵਿਞ੍ਞਤ੍ਤਿਵਸੇਨ ਪਵਤ੍ਤਚਲਨਤੋ. ਕਸ੍ਮਾ ਪਨੇਸ ਮੇਥੁਨਧਮ੍ਮੇਨ ਅਨਤ੍ਥਿਕੋਪਿ ਸਮਾਨੋ ਤਿਕ੍ਖਤ੍ਤੁਂ ਅਭਿਵਿਞ੍ਞਾਪੇਸੀਤਿ ਆਹ – ‘‘ਤਿਕ੍ਖਤ੍ਤੁਂ ਅਭਿਵਿਞ੍ਞਾਪਨਞ੍ਚੇਸਾ’’ਤਿਆਦਿ. ਤਤ੍ਥ ਤਿਕ੍ਖਤ੍ਤੁਂ ਅਭਿਵਿਞ੍ਞਾਪਨਨ੍ਤਿ ਮੁਤ੍ਤਿਪਾਪਨਵਸੇਨ ਤੀਸੁ ਵਾਰੇਸੁ ਮੇਥੁਨਧਮ੍ਮਸ੍ਸ ਪਵਤ੍ਤਨਂ.

ਸਬ੍ਬੇਸਮ੍ਪਿ ਪਦਾਨਂ ਅਵਧਾਰਣਫਲਤ੍ਤਾ ਵਿਨਾਪਿ ਏਵਕਾਰਂ ਅਵਧਾਰਣਤ੍ਥੋ ਵਿਞ੍ਞਾਯਤੀਤਿ ਆਹ ‘‘ਤੇਨੇਵ ਅਜ੍ਝਾਚਾਰੇਨਾ’’ਤਿ. ਅਟ੍ਠ ਹਿ ਗਬ੍ਭਕਾਰਣਾਨਿ. ਵੁਤ੍ਤਞ੍ਹੇਤਂ –

‘‘ਮੇਥੁਨਚੋਲ਼ਗ੍ਗਹਣਂ, ਤਨੁਸਂਸਗ੍ਗੋ ਚ ਨਾਭਿਆਮਸਨਂ;

ਪਾਨਂ ਦਸ੍ਸਨਸਵਨਂ, ਘਾਯਨਮਿਤਿ ਗਬ੍ਭਹੇਤਵੋ ਅਟ੍ਠਾ’’ਤਿ.

ਇਦਾਨਿ ਅਵਧਾਰਣੇਨ ਨਿਵਤ੍ਤਿਤਮਤ੍ਥਂ ਦਸ੍ਸੇਤੁਕਾਮੋ ਆਹ – ‘‘ਕਿਂ ਪਨ ਅਞ੍ਞਥਾਪਿ ਗਬ੍ਭਗ੍ਗਹਣਂ ਹੋਤੀ’’ਤਿਆਦਿ. ਨਨੁ ਚ ਨਾਭਿਪਰਾਮਸਨਮ੍ਪਿ ਕਾਯਸਂਸਗ੍ਗੋਯੇਵ, ਕਸ੍ਮਾ ਨਂ ਵਿਸੁਂ ਵੁਤ੍ਤਨ੍ਤਿ? ਉਭਯੇਸਂ ਛਨ੍ਦਰਾਗਵਸੇਨ ਕਾਯਸਂਸਗ੍ਗੋ ਵੁਤ੍ਤੋ, ਇਤ੍ਥਿਯਾ ਛਨ੍ਦਰਾਗਵਸੇਨ ਨਾਭਿਪਰਾਮਸਨਂ, ਵਤ੍ਥੁਵਸੇਨ ਵਾ ਤਂ ਵਿਸੁਂ ਵੁਤ੍ਤਨ੍ਤਿ ਦਟ੍ਠਬ੍ਬਂ. ਕਥਂ ਪਨ ਕਾਯਸਂਸਗ੍ਗੇਨ ਗਬ੍ਭਗ੍ਗਹਣਂ ਹੋਤਿ, ਕਥਞ੍ਚ ਤਤ੍ਥ ਸੁਕ੍ਕਸੋਣਿਤਸ੍ਸ ਸਮ੍ਭਵੋਤਿ ਆਹ ‘‘ਇਤ੍ਥਿਯੋ ਹੀ’’ਤਿਆਦਿ. ਛਨ੍ਦਰਾਗੁਪ੍ਪਤ੍ਤਿਵਸੇਨ ਇਤ੍ਥਿਯਾ ਸੁਕ੍ਕਕੋਟ੍ਠਾਸੋ ਚਲਿਤੋ ਹੋਤਿ, ਸੋਪਿ ਗਬ੍ਭਸਣ੍ਠਾਨਸ੍ਸ ਪਚ੍ਚਯੋ ਹੋਤੀਤਿ ਅਧਿਪ੍ਪਾਯੋ. ਇਤ੍ਥਿਸਨ੍ਤਾਨੇਪਿ ਹਿ ਰਸਾਦਿਸਤ੍ਤਧਾਤੁਯੋ ਲਬ੍ਭਨ੍ਤਿਯੇਵ. ਤੇਨਾਹ – ‘‘ਅਙ੍ਗਪਚ੍ਚਙ੍ਗਪਰਾਮਸਨਂ ਸਾਦਿਯਨ੍ਤਿਯੋਪਿ ਗਬ੍ਭਂ ਗਣ੍ਹਨ੍ਤੀ’’ਤਿ. ਗਣ੍ਠਿਪਦੇਸੁ ਪਨ ‘‘ਕਾਯਸਂਸਗ੍ਗਾਦਿਨਾ ਸਤ੍ਤਪ੍ਪਕਾਰੇਨ ਗਬ੍ਭਗ੍ਗਹਣੇ ਪਿਤੁ ਸੁਕ੍ਕਕੋਟ੍ਠਾਸਂ ਵਿਨਾ ਛਨ੍ਦਰਾਗਵਸੇਨ ਮਾਤੁ ਵਿਕਾਰਪ੍ਪਤ੍ਤਂ ਲੋਹਿਤਮੇਵ ਗਬ੍ਭਸਣ੍ਠਾਨਸ੍ਸ ਪਚ੍ਚਯੋ ਹੋਤੀ’’ਤਿ ਵੁਤ੍ਤਂ. ‘‘ਯਸ੍ਸ ਅਙ੍ਗਪਚ੍ਚਙ੍ਗਪਰਾਮਸਨਂ ਸਾਦਿਯਿਤ੍ਵਾ ਮਾਤਾ ਪੁਤ੍ਤਂ ਪਟਿਲਭਤਿ, ਸਚੇ ਸੋ ਅਪਰੇਨ ਸਮਯੇਨ ਪਰਿਪੁਣ੍ਣਿਨ੍ਦ੍ਰਿਯੋ ਹੁਤ੍ਵਾ ਤਾਦਿਸਂ ਪਿਤਰਂ ਮਨੁਸ੍ਸਜਾਤਿਕਂ ਜੀਵਿਤਾ ਵੋਰੋਪੇਤਿ, ਪਿਤੁਘਾਤਕੋਵ ਹੋਤੀ’’ਤਿ ਵਦਨ੍ਤਿ.

ਤਂ ਅਸੁਚਿਂ ਏਕਦੇਸਂ ਮੁਖੇਨ ਅਗ੍ਗਹੇਸੀਤਿ ਪੁਰਾਣਚੀਵਰਂ ਧੋਵਨ੍ਤੀ ਤਤ੍ਥ ਯਂ ਅਸੁਚਿਂ ਅਦ੍ਦਸ, ਤਂ ਅਸੁਚਿਂ ਏਕਦੇਸਂ ਪਿਵਿ. ‘‘ਵਟ੍ਟਤਿ ਤੁਮ੍ਹਾਕਂ ਮੇਥੁਨਧਮ੍ਮੋ’’ਤਿ ਪੁਟ੍ਠੋ ‘‘ਕਪ੍ਪਤੁ ਵਾ ਮਾ ਵਾ ਕਪ੍ਪਤੁ, ਮਯਂ ਤੇਨ ਅਨਤ੍ਥਿਕਾ’’ਤਿ ਦਸ੍ਸੇਨ੍ਤੋ ਆਹ ‘‘ਅਨਤ੍ਥਿਕਾ ਮਯਂ ਏਤੇਨਾ’’ਤਿ. ਕਿਞ੍ਚਾਪਿ ਨਾਭਿਪਰਾਮਸਨੇ ਮੇਥੁਨਰਾਗੋ ਨਤ੍ਥਿ, ਤਥਾਪਿ ਨਾਭਿਪਰਾਮਸਨਕਾਲੇ ਫਸ੍ਸਸਾਦਿਯਨਵਸੇਨ ਅਸ੍ਸਾਦਮਤ੍ਤਂ ਤਸ੍ਸਾ ਅਹੋਸੀਤਿ ਗਹੇਤਬ੍ਬਂ, ਅਞ੍ਞਥਾ ਗਬ੍ਭਸਣ੍ਠਹਨਂ ਨ ਸਿਯਾ. ਦਿਟ੍ਠਮਙ੍ਗਲਿਕਾਯ ਨਾਭਿਪਰਾਮਸਨੇਨ ਮਣ੍ਡਬ੍ਯਸ੍ਸ ਨਿਬ੍ਬਤ੍ਤਿ ਅਹੋਸਿ, ਚਣ੍ਡਪਜ੍ਜੋਤਮਾਤੁ ਨਾਭਿਯਂ ਵਿਚ੍ਛਿਕਾ ਫਰਿਤ੍ਵਾ ਗਤਾ, ਤੇਨ ਚਣ੍ਡਪਜ੍ਜੋਤਸ੍ਸ ਨਿਬ੍ਬਤ੍ਤਿ ਅਹੋਸੀਤਿ ਆਹ ‘‘ਏਤੇਨੇਵ ਨਯੇਨਾ’’ਤਿਆਦਿ. ਪੁਰਿਸਂ ਉਪਨਿਜ੍ਝਾਯਤੀਤਿ ਵਾਤਪਾਨਾਦਿਨਾ ਦਿਸ੍ਵਾ ਵਾ ਦਿਟ੍ਠਪੁਬ੍ਬਂ ਵਾ ਪੁਰਿਸਂ ਉਪਨਿਜ੍ਝਾਯਤਿ. ਰਾਜੋਰੋਧਾ ਵਿਯਾਤਿ ਸੀਹਲ਼ਦੀਪੇ ਕਿਰ ਏਕਿਸ੍ਸਾ ਇਤ੍ਥਿਯਾ ਤਥਾ ਅਹੋਸਿ, ਤਸ੍ਮਾ ਏਵਂ ਵੁਤ੍ਤਂ.

ਇਧਾਤਿ ਇਮਸ੍ਮਿਂ ਵਤ੍ਥੁਸ੍ਮਿਂ. ਅਯਨ੍ਤਿ ਸੁਦਿਨ੍ਨਸ੍ਸ ਪੁਰਾਣਦੁਤਿਯਿਕਾ. ਯਂ ਸਨ੍ਧਾਯਾਤਿ ਯਂ ਅਜ੍ਝਾਚਾਰਂ ਸਨ੍ਧਾਯ. ਸੁਕ੍ਕਂ ਸਨ੍ਧਾਯ ‘‘ਮਾਤਾਪਿਤਰੋ ਚ ਸਨ੍ਨਿਪਤਿਤਾ ਹੋਨ੍ਤੀ’’ਤਿ ਵੁਤ੍ਤਂ, ਮਾਤਾ ਚ ਉਤੁਨੀ ਹੋਤੀਤਿ ਲੋਹਿਤਂ ਸਨ੍ਧਾਯ. ਤਤ੍ਥ ਸਨ੍ਨਿਪਤਿਤਾ ਹੋਨ੍ਤੀਤਿ ਅਸਦ੍ਧਮ੍ਮਵਸੇਨ ਏਕਸ੍ਮਿਂ ਠਾਨੇ ਸਮਾਗਤਾ ਸਙ੍ਗਤਾ ਹੋਨ੍ਤਿ. ਮਾਤਾ ਚ ਉਤੁਨੀ ਹੋਤੀਤਿ ਇਦਂ ਉਤੁਸਮਯਂ ਸਨ੍ਧਾਯ ਵੁਤ੍ਤਂ, ਨ ਲੋਕਸਮਞ੍ਞਾਕਰਜਸ੍ਸ ਲਗ੍ਗਨਦਿਵਸਮਤ੍ਤਂ. ਗਨ੍ਧਬ੍ਬੋਤਿ ਤਤ੍ਰੂਪਗਸਤ੍ਤੋ, ਗਨ੍ਤਬ੍ਬੋਤਿ ਵੁਤ੍ਤਂ ਹੋਤਿ. ਤ-ਕਾਰਸ੍ਸ ਧ-ਕਾਰੋ ਕਤੋਤਿ ਦਟ੍ਠਬ੍ਬਂ. ਅਥ ਵਾ ਗਨ੍ਧਨਤੋ ਉਪ੍ਪਜ੍ਜਨਗਤਿਯਾ ਨਿਮਿਤ੍ਤੁਪਟ੍ਠਾਨੇਨ ਸੂਚਨਤੋ ਦੀਪਨਤੋ ਗਨ੍ਧੋਤਿ ਲਦ੍ਧਨਾਮੇਨ ਭਵਗਾਮਿਕਮ੍ਮੁਨਾ ਅਬ੍ਬਤਿ ਪਵਤ੍ਤਤੀਤਿ ਗਨ੍ਧਬ੍ਬੋ, ਤਤ੍ਥ ਉਪ੍ਪਜ੍ਜਨਕਸਤ੍ਤੋ. ਪਚ੍ਚੁਪਟ੍ਠਿਤੋ ਹੋਤੀਤਿ ਉਪਗਤੋ ਹੋਤਿ. ਏਤ੍ਥ ਚ ਨ ਮਾਤਾਪਿਤੂਨਂ ਸਨ੍ਨਿਪਾਤਂ ਓਲੋਕਯਮਾਨੋ ਸਮੀਪੇ ਠਿਤੋ ਨਾਮ ਹੋਤਿ, ਕਮ੍ਮਯਨ੍ਤਯਨ੍ਤਿਤੋ ਪਨ ਏਕੋ ਸਤ੍ਤੋ ਤਸ੍ਮਿਂ ਓਕਾਸੇ ਨਿਬ੍ਬਤ੍ਤਨਕੋ ਪੁਰਿਮਜਾਤਿਯਂ ਠਿਤੋਯੇਵ ਗਤਿਨਿਮਿਤ੍ਤਾਦਿਆਰਮ੍ਮਣਕਰਣਵਸੇਨ ਉਪਪਤ੍ਤਾਭਿਮੁਖੋ ਹੋਤੀਤਿ ਅਧਿਪ੍ਪਾਯੋ.

ਸਨ੍ਨਿਪਾਤਾਤਿ ਸਮੋਧਾਨੇਨ ਸਮਾਗਮੇਨ. ਗਬ੍ਭਸ੍ਸਾਤਿ ਗਬ੍ਭੇ ਨਿਬ੍ਬਤ੍ਤਨਕਸਤ੍ਤਸ੍ਸ. ਗਬ੍ਭੇ ਨਿਬ੍ਬਤ੍ਤਨਕਸਤ੍ਤੋਪਿ ਹਿ ਗਬ੍ਭੋਤਿ ਵੁਚ੍ਚਤਿ. ਯਥਾਹ – ‘‘ਯਥਾ ਖੋ ਪਨਾਨਨ੍ਦ, ਅਞ੍ਞਾ ਇਤ੍ਥਿਕਾ ਨਵ ਵਾ ਦਸ ਵਾ ਮਾਸੇ ਗਬ੍ਭਂ ਕੁਚ੍ਛਿਨਾ ਪਰਿਹਰਿਤ੍ਵਾ ਵਿਜਾਯਨ੍ਤੀ’’ਤਿ (ਮ. ਨਿ. ੩.੨੦੫). ਕਤ੍ਥਚਿ ਪਨ ਗਬ੍ਭੋਤਿ ਮਾਤੁਕੁਚ੍ਛਿ ਵੁਤ੍ਤੋ. ਯਥਾਹ –

‘‘ਯਮੇਕਰਤ੍ਤਿਂ ਪਠਮਂ, ਗਬ੍ਭੇ ਵਸਤਿ ਮਾਣਵੋ;

ਅਬ੍ਭੁਟ੍ਠਿਤੋਵ ਸੋ ਯਾਤਿ, ਸ ਗਚ੍ਛਂ ਨ ਨਿਵਤ੍ਤਤੀ’’ਤਿ. (ਜਾ. ੧.੧੫.੩੬੩); –

ਏਤ੍ਥ ਚ ਗਬ੍ਭਤਿ ਅਤ੍ਤਭਾਵਭਾਵੇਨ ਪਵਤ੍ਤਤੀਤਿ ਗਬ੍ਭੋ, ਕਲਲਾਦਿਅਵਤ੍ਥੋ ਧਮ੍ਮਪ੍ਪਬਨ੍ਧੋ, ਤਂਨਿਸ੍ਸਿਤਤ੍ਤਾ ਪਨ ਸਤ੍ਤਸਨ੍ਤਾਨੋ ‘‘ਗਬ੍ਭੋ’’ਤਿ ਵੁਤ੍ਤੋ ਯਥਾ ‘‘ਮਞ੍ਚਾ ਉਕ੍ਕੁਟ੍ਠਿਂ ਕਰੋਨ੍ਤੀ’’ਤਿ. ਤਂਨਿਸ੍ਸਯਭਾਵਤੋ ਮਾਤੁਕੁਚ੍ਛਿ ‘‘ਗਬ੍ਭੋ’’ਤਿ ਵੇਦਿਤਬ੍ਬੋ. ਗਬ੍ਭੋ ਵਿਯਾਤਿ ਵਾ. ਯਥਾ ਹਿ ਨਿਵਾਸਟ੍ਠਾਨਤਾਯ ਸਤ੍ਤਾਨਂ ਓਵਰਕੋ ‘‘ਗਬ੍ਭੋ’’ਤਿ ਵੁਚ੍ਚਤਿ, ਏਵਂ ਗਬ੍ਭਸੇਯ੍ਯਕਾਨਂ ਸਤ੍ਤਾਨਂ ਯਾਵ ਅਭਿਜਾਤਿ ਨਿਵਾਸਟ੍ਠਾਨਤਾਯ ਮਾਤੁਕੁਚ੍ਛਿ ‘‘ਗਬ੍ਭੋ’’ਤਿ ਵੁਤ੍ਤੋਤਿ ਵੇਦਿਤਬ੍ਬੋ. ਅਵਕ੍ਕਨ੍ਤਿ ਹੋਤੀਤਿ ਨਿਬ੍ਬਤ੍ਤਿ ਹੋਤਿ.

ਆਰਕ੍ਖਦੇਵਤਾਤਿ ਤਸ੍ਸ ਆਰਕ੍ਖਤ੍ਥਾਯ ਠਿਤਾ ਦੇਵਤਾ. ਅਸ੍ਸ ਤਂ ਅਜ੍ਝਾਚਾਰਨ੍ਤਿ ਸਮ੍ਬਨ੍ਧੋ. ਤਥਾ ਨਿਚ੍ਛਾਰੇਸੁਨ੍ਤਿ ਤਥਾ ਮਹਨ੍ਤਂ ਸਦ੍ਦਂ ਕਤ੍ਵਾ ਨਿਚ੍ਛਾਰੇਸੁਂ. ਕਿਞ੍ਚਾਪਿ ਇਧ ਪਾਲ਼ਿਯਂ ਆਕਾਸਟ੍ਠਦੇਵਤਾ ਵਿਸੁਂ ਨ ਆਗਤਾ, ਤਥਾਪਿ ਸਦ੍ਦਸ੍ਸ ਅਨੁਸ੍ਸਾਵਨੇ ਅਯਮਨੁਕ੍ਕਮੋਤਿ ਦਸ੍ਸੇਤੁਂ ਚਾਤੁਮਹਾਰਾਜਿਕਦੇਵਤਾਯੋ ਦ੍ਵਿਧਾ ਕਤ੍ਵਾ ਆਕਾਸਟ੍ਠਦੇਵਤਾ ਵਿਸੁਂ ਵੁਤ੍ਤਾ. ਤੇਨੇਤ੍ਥ ਆਕਾਸਟ੍ਠਕਾਨਂ ਵਿਸੁਂ ਗਹਿਤਤ੍ਤਾ ਚਾਤੁਮਹਾਰਾਜਿਕਾਤਿ ਪਰਿਭਣ੍ਡਪਬ੍ਬਤਟ੍ਠਕਾ ਵੇਦਿਤਬ੍ਬਾ. ਇਤਿਹਾਤਿ ਨਿਪਾਤਸਮੁਦਾਯੋ ਏਵਂਸਦ੍ਦਸ੍ਸ ਅਤ੍ਥੇ ਦਟ੍ਠਬ੍ਬੋਤਿ ਆਹ ‘‘ਏਵ’’ਨ੍ਤਿ. ਖਣੇਨ ਮੁਹੁਤ੍ਤੇਨਾਤਿ ਪਦਦ੍ਵਯਂ ਵੇਵਚਨਭਾਵਤੋ ਸਮਾਨਤ੍ਥਮੇਵਾਤਿ ਦਟ੍ਠਬ੍ਬਂ. ਏਕਕੋਲਾਹਲਮਹੋਸੀਤਿ ਦੇਵਬ੍ਰਹ੍ਮਲੋਕੇਸੁ ਏਕਕੋਲਾਹਲਮਹੋਸਿ. ਕਿਞ੍ਚਾਪਿ ਹਿ ਸੋ ਸਦ੍ਦੋ ਯਾਵ ਬ੍ਰਹ੍ਮਲੋਕਾ ਅਬ੍ਭੁਗ੍ਗਚ੍ਛਿ, ਤਥਾਪਿ ਨ ਸੋ ਮਨੁਸ੍ਸਾਨਂ ਵਿਸਯੋ ਤੇਸਂ ਰੂਪਂ ਵਿਯ, ਤੇਨੇਵ ਭਿਕ੍ਖੂ ਪੁਚ੍ਛਿਂਸੁ – ‘‘ਕਚ੍ਚਿ ਨੋ ਤ੍ਵਂ, ਆਵੁਸੋ ਸੁਦਿਨ੍ਨ, ਅਨਭਿਰਤੋ’’ਤਿ.

੩੭. ‘‘ਏਵਂ ਮਾਤਾਪੁਤ੍ਤਾਨਂ ਪਬ੍ਬਜ੍ਜਾ ਸਫਲਾ ਅਹੋਸਿ, ਪਿਤਾ ਪਨ ਵਿਪ੍ਪਟਿਸਾਰਾਭਿਭੂਤੋ ਵਿਹਾਸੀ’’ਤਿ ਵਚਨਤੋ ਸੁਦਿਨ੍ਨਸ੍ਸ ਤਸ੍ਮਿਂ ਅਤ੍ਤਭਾਵੇ ਅਰਹਤ੍ਤਾਧਿਗਮੋ ਨਾਹੋਸੀਤਿ ਵਿਞ੍ਞਾਯਤਿ. ਕੇਚਿ ਪਨ ‘‘ਪੁਬ੍ਬੇਕਤਪੁਞ੍ਞਤਾਯ ਚੋਦਿਯਮਾਨਸ੍ਸ ਭਬ੍ਬਕੁਲਪੁਤ੍ਤਸ੍ਸਾਤਿ ਵੁਤ੍ਤਤ੍ਤਾ ਸੁਦਿਨ੍ਨੋ ਤਂ ਕੁਕ੍ਕੁਚ੍ਚਂ ਵਿਨੋਦੇਤ੍ਵਾ ਅਰਹਤ੍ਤਂ ਸਚ੍ਛਾਕਾਸਿ, ਤੇਨੇਵ ਪਬ੍ਬਜ੍ਜਾ ਅਨੁਞ੍ਞਾਤਾ’’ਤਿ ਵਦਨ੍ਤਿ. ਤਂ ਪਾਲ਼ਿਯਾ ਅਟ੍ਠਕਥਾਯ ਚ ਨ ਸਮੇਤਿ. ਪੁਬ੍ਬੇਕਤਪੁਞ੍ਞਤਾ ਚ ਅਪ੍ਪਮਾਣਂ ਤਾਦਿਸਸ੍ਸਪਿ ਅਨ੍ਤਰਾਕਤਪਾਪਕਮ੍ਮਸ੍ਸ ਵਸੇਨ ਅਜਾਤਸਤ੍ਤੁਨੋ ਵਿਯ ਅਧਿਗਮਨ੍ਤਰਾਯਦਸ੍ਸਨਤੋ. ਕਤਾਕਤਾਨੁਸੋਚਨਲਕ੍ਖਣਂ ਕੁਕ੍ਕੁਚ੍ਚਂ ਇਧਾਧਿਪ੍ਪੇਤਨ੍ਤਿ ਆਹ ‘‘ਅਜ੍ਝਾਚਾਰਹੇਤੁਕੋ ਪਚ੍ਛਾਨੁਤਾਪੋ’’ਤਿ. ਕਤਂ ਅਜ੍ਝਾਚਾਰਂ ਪਟਿਚ੍ਚ ਅਨੁਸੋਚਨਵਸੇਨ ਵਿਰੂਪਂ ਸਰਣਂ ਚਿਨ੍ਤਨਂ ਵਿਪ੍ਪਟਿਸਾਰੋਤਿ ਆਹ ‘‘ਵਿਪ੍ਪਟਿਸਾਰੋਤਿਪਿ ਤਸ੍ਸੇਵ ਨਾਮ’’ਨ੍ਤਿ. ਕੁਚ੍ਛਿਤਂ ਕਤਂ ਕਿਰਿਯਾਤਿ ਕੁਕਤਂ, ਕੁਕਤਮੇਵ ਕੁਕ੍ਕੁਚ੍ਚਨ੍ਤਿ ਆਹ ‘‘ਕੁਚ੍ਛਿਤਕਿਰਿਯਾਭਾਵਤੋ ਕੁਕ੍ਕੁਚ੍ਚ’’ਨ੍ਤਿ. ਪਰਿਯਾਦਿਨ੍ਨਮਂਸਲੋਹਿਤਤ੍ਤਾਤਿ ਪਰਿਕ੍ਖੀਣਮਂਸਲੋਹਿਤਤ੍ਤਾ. ਅਵਿਪ੍ਫਾਰਿਕੋਤਿ ਉਦ੍ਦੇਸਾਦੀਸੁ ਬ੍ਯਾਪਾਰਰਹਿਤੋ, ਅਬ੍ਯਾਵਟੋਤਿ ਅਤ੍ਥੋ. ਵਹਚ੍ਛਿਨ੍ਨੋਤਿ ਛਿਨ੍ਨਵਹੋ, ਭਾਰਵਹਨੇਨ ਛਿਨ੍ਨਕ੍ਖਨ੍ਧੋਤਿ ਵੁਤ੍ਤਂ ਹੋਤਿ. ਤਂ ਤਂ ਚਿਨ੍ਤਯੀਤਿ ‘‘ਯਦਿ ਅਹਂ ਤਂ ਪਾਪਂ ਨ ਕਰਿਸ੍ਸਂ, ਇਮੇ ਭਿਕ੍ਖੂ ਵਿਯ ਪਰਿਪੁਣ੍ਣਸੀਲੋ ਅਸ੍ਸ’’ਨ੍ਤਿਆਦਿਨਾ ਤਂ ਤਂ ਚਿਨ੍ਤਯਿ.

੩੮. ਏਵਂਭੂਤਨ੍ਤਿ ਕਿਸਲੂਖਾਦਿਭਾਵਪ੍ਪਤ੍ਤਂ. ਗਣਸਙ੍ਗਣਿਕਾਪਪਞ੍ਚੇਨਾਤਿ ਗਣੇ ਜਨਸਮਾਗਮੇ ਸਨ੍ਨਿਪਤਨਂ ਗਣਸਙ੍ਗਣਿਕਾ, ਗਣਸਙ੍ਗਣਿਕਾਯੇਵ ਪਪਞ੍ਚੋ ਗਣਸਙ੍ਗਣਿਕਾਪਪਞ੍ਚੋ, ਤੇਨ. ਯਸ੍ਸਾਤਿ ਯੇ ਅਸ੍ਸ. ਕਥਾਫਾਸੁਕਾਤਿ ਵਿਸ੍ਸਾਸਿਕਭਾਵੇਨੇਵ ਕਥਾਕਰਣੇ ਫਾਸੁਕਾ, ਸੁਖੇਨ ਵਤ੍ਤੁਂ ਸਕ੍ਕੁਣੇਯ੍ਯਾ, ਸੁਖਸਮ੍ਭਾਸਾਤਿ ਅਤ੍ਥੋ. ਪਸਾਦਸ੍ਸ ਪਮਾਣਤੋ ਊਨਾਧਿਕਤ੍ਤਂ ਸਬ੍ਬਦਾ ਸਬ੍ਬੇਸਂ ਨਤ੍ਥੀਤਿ ਆਹ ‘‘ਪਸਾਦਪਤਿਟ੍ਠਾਨੋਕਾਸਸ੍ਸ ਸਮ੍ਪੁਣ੍ਣਤ੍ਤਾ’’ਤਿ. ਦਾਨੀਤਿ ਇਮਸ੍ਮਿਂ ਅਤ੍ਥੇ ਏਤਰਹਿ-ਸਦ੍ਦੋ ਅਤ੍ਥੀਤਿ ਆਹ ‘‘ਦਾਨੀਤਿ ਨਿਪਾਤੋ’’ਤਿ. ਨੋ-ਸਦ੍ਦੋਪਿ ਨੁ-ਸਦ੍ਦੋ ਵਿਯ ਪੁਚ੍ਛਨਤ੍ਥੋਤਿ ਆਹ ‘‘ਕਚ੍ਚਿ ਨੁ ਤ੍ਵ’’ਨ੍ਤਿ. ਤਮੇਵ ਅਨਭਿਰਤਿਨ੍ਤਿ ਤੇਹਿ ਭਿਕ੍ਖੂਹਿ ਪੁਚ੍ਛਿਤਂ ਤਮੇਵ ਗਿਹਿਭਾਵਪਤ੍ਥਨਾਕਾਰਂ ਅਨਭਿਰਤਿਂ. ‘‘ਤਮੇਵਾ’’ਤਿ ਅਵਧਾਰਣੇਨ ਨਿਵਤ੍ਤਿਤਮਤ੍ਥਂ ਦਸ੍ਸੇਨ੍ਤੋ ਆਹ ‘‘ਅਧਿਕੁਸਲਾਨ’’ਨ੍ਤਿਆਦਿ. ਅਧਿਕੁਸਲਾ ਧਮ੍ਮਾ ਸਮਥਵਿਪਸ੍ਸਨਾਦਯੋ. ਅਤ੍ਥੀਤਿ ਵਿਸਯਭਾਵੇਨ ਚਿਤ੍ਤੇ ਪਰਿਵਤ੍ਤਨਂ ਸਨ੍ਧਾਯ ਵੁਤ੍ਤਂ, ਨ ਪਾਪਸ੍ਸ ਵਤ੍ਤਮਾਨਤਂ ਸਨ੍ਧਾਯ, ਅਤ੍ਥਿ ਵਿਸਯਭਾਵੇਨ ਚਿਤ੍ਤੇ ਪਰਿਵਤ੍ਤਤੀਤਿ ਵੁਤ੍ਤਂ ਹੋਤਿ. ਤੇਨਾਹ – ‘‘ਨਿਚ੍ਚਕਾਲਂ ਅਭਿਮੁਖਂ ਵਿਯ ਮੇ ਤਿਟ੍ਠਤੀ’’ਤਿ.

ਯਂ ਤ੍ਵਨ੍ਤਿ ਏਤ੍ਥ ਯਨ੍ਤਿ ਹੇਤੁਅਤ੍ਥੇ ਨਿਪਾਤੋ, ਕਰਣਤ੍ਥੇ ਵਾ ਪਚ੍ਚਤ੍ਤਵਚਨਨ੍ਤਿ ਆਹ ‘‘ਯੇਨ ਪਾਪੇਨਾ’’ਤਿ. ਅਨੇਕਪਰਿਯਾਯੇਨਾਤਿ ਏਤ੍ਥ ਪਰਿਯਾਯ-ਸਦ੍ਦੋ ਕਾਰਣਵਚਨੋਤਿ ਆਹ ‘‘ਅਨੇਕਕਾਰਣੇਨਾ’’ਤਿ. ਵਿਰਾਗਤ੍ਥਾਯਾਤਿ ਭਵਭੋਗੇਸੁ ਵਿਰਜ੍ਜਨਤ੍ਥਾਯ. ਨੋ ਰਾਗੇਨ ਰਜ੍ਜਨਤ੍ਥਾਯਾਤਿ ਭਵਭੋਗੇਸੁਯੇਵ ਰਾਗੇਨ ਅਰਞ੍ਜਨਤ੍ਥਾਯ. ਤੇਨਾਹ ‘‘ਭਗਵਤਾ ਹੀ’’ਤਿਆਦਿ. ਏਸ ਨਯੋ ਸਬ੍ਬਪਦੇਸੂਤਿ ਅਧਿਪ੍ਪਾਯਿਕਮਤ੍ਤਂ ਸਬ੍ਬਪਦੇਸੁ ਅਤਿਦਿਸ੍ਸਤਿ. ਇਦਂ ਪਨੇਤ੍ਥ ਪਰਿਯਾਯਵਚਨਮਤ੍ਤਨ੍ਤਿ ‘‘ਵਿਸਂਯੋਗਾਯਾ’’ਤਿਆਦੀਸੁ ਸਬ੍ਬਪਦੇਸੁ ‘‘ਕਿਲੇਸੇਹਿ ਵਿਸਂਯੁਜ੍ਜਨਤ੍ਥਾਯਾ’’ਤਿਆਦਿਨਾ ਪਦਤ੍ਥਵਿਭਾਵਨਵਸੇਨ ਵੁਤ੍ਤਪਰਿਯਾਯਵਚਨਂ ਸਨ੍ਧਾਯ ਵਦਤਿ. ਨ ਸਂਯੁਜ੍ਜਨਤ੍ਥਾਯਾਤਿ ਕਿਲੇਸੇਹਿ ਨ ਸਂਯੁਜ੍ਜਨਤ੍ਥਾਯ. ਅਗ੍ਗਹਣਤ੍ਥਾਯਾਤਿ ਕਿਲੇਸੇ ਅਗ੍ਗਹਣਤ੍ਥਾਯ, ਭਵਭੋਗੇ ਵਾ ਤਣ੍ਹਾਦਿਟ੍ਠਿਵਸੇਨ ਅਗ੍ਗਹਣਤ੍ਥਾਯ. ਨ ਸਙ੍ਗਹਣਤ੍ਥਾਯਾਤਿ ਏਤ੍ਥਾਪਿ ਇਮਿਨਾਵ ਨਯੇਨ ਅਤ੍ਥੋ ਵੇਦਿਤਬ੍ਬੋ.

ਨਿਬ੍ਬਤ੍ਤਿਤਲੋਕੁਤ੍ਤਰਨਿਬ੍ਬਾਨਮੇਵਾਤਿ ਸਙ੍ਖਾਰੇਹਿ ਨਿਕ੍ਖਨ੍ਤਂ ਵਿਵਿਤ੍ਤਂ, ਤਤੋਯੇਵ ਲੋਕਤੋ ਉਤ੍ਤਿਣ੍ਣਤ੍ਤਾ ਲੋਕੁਤ੍ਤਰਂ ਨਿਬ੍ਬਾਨਂ. ਮਦਨਿਮ੍ਮਦਨਾਯਾਤਿ ਵਾਤਿ ਏਤ੍ਥ ਅਵੁਤ੍ਤਸਮੁਚ੍ਚਯਤ੍ਥੇਨ ਵਾ-ਸਦ੍ਦੇਨ ਆਦਿਅਤ੍ਥੇਨ ਇਤਿ-ਸਦ੍ਦੇਨ ਵਾ ‘‘ਪਿਪਾਸਵਿਨਯਾਯਾ’’ਤਿਆਦਿ ਸਬ੍ਬਂ ਸਙ੍ਗਹਿਤਨ੍ਤਿ ਦਟ੍ਠਬ੍ਬਂ. ਨਿਬ੍ਬਾਨਂ ਆਰਮ੍ਮਣਂ ਕਤ੍ਵਾ ਪਵਤ੍ਤਮਾਨੇਨ ਅਰਿਯਮਗ੍ਗੇਨ ਪਹੀਯਮਾਨਾ ਰਾਗਮਾਨਮਦਾਦਯੋ ਤਂ ਪਤ੍ਵਾ ਪਹੀਯਨ੍ਤਿ ਨਾਮਾਤਿ ਆਹ ‘‘ਯਸ੍ਮਾ ਪਨ ਤਂ ਆਗਮ੍ਮਾ’’ਤਿਆਦਿ. ਤਤ੍ਥ ਤਂ ਆਗਮ੍ਮਾਤਿ ਨਿਬ੍ਬਾਨਂ ਆਗਮ੍ਮ ਪਟਿਚ੍ਚ ਅਰਿਯਮਗ੍ਗਸ੍ਸ ਆਰਮ੍ਮਣਪਚ੍ਚਯਭਾਵਹੇਤੁ. ਮਾਨਮਦਪੁਰਿਸਮਦਾਦਯੋਤਿ ਏਤ੍ਥ ਜਾਤਿਆਦਿਂ ਨਿਸ੍ਸਾਯ ਸੇਯ੍ਯਸ੍ਸ ‘‘ਸੇਯ੍ਯੋਹਮਸ੍ਮੀ’’ਤਿਆਦਿਨਾ ਉਪ੍ਪਜ੍ਜਨਕਮਾਨੋਯੇਵ ਮਦਜਨਨਟ੍ਠੇਨ ਮਦੋਤਿ ਮਾਨਮਦੋ. ਪੁਰਿਸਮਦੋ ਵੁਚ੍ਚਤਿ ਪੁਰਿਸਮਾਨੋ, ‘‘ਅਹਂ ਪੁਰਿਸੋ’’ਤਿ ਉਪ੍ਪਜ੍ਜਨਕਮਾਨੋ. ‘‘ਅਸਦ੍ਧਮ੍ਮਸੇਵਨਸਮਤ੍ਥਤਂ ਨਿਸ੍ਸਾਯ ਪਵਤ੍ਤੋ ਮਾਨੋ, ਰਾਗੋ ਏਵ ਵਾ ਪੁਰਿਸਮਦੋ’’ਤਿ ਕੇਚਿ. ਆਦਿ-ਸਦ੍ਦੇਨ ਬਲਮਦਯੋਬ੍ਬਨਮਦਾਦਿਂ ਸਙ੍ਗਣ੍ਹਾਤਿ. ਮਹਾਗਣ੍ਠਿਪਦੇ ਪਨ ਮਜ੍ਝਿਮਗਣ੍ਠਿਪਦੇ ਚ ‘‘ਪੁਰਿਸਮਦੋ ਨਾਮ ਸਮ੍ਭਵੋ’’ਤਿ ਵੁਤ੍ਤਂ, ਤਂ ਇਧ ਯੁਤ੍ਤਂ ਵਿਯ ਨ ਦਿਸ੍ਸਤਿ. ਨ ਹਿ ‘‘ਭਗਵਤਾ ਸਮ੍ਭਵਸ੍ਸ ਵਿਨਾਸਾਯ ਧਮ੍ਮੋ ਦੇਸਿਤੋ’’ਤਿ ਵਤ੍ਤੁਂ ਵਟ੍ਟਤਿ. ਨਿਮ੍ਮਦਾਤਿ ਵਿਗਤਮਦਭਾਵਾ. ਇਮਮੇਵ ਹਿ ਅਤ੍ਥਂ ਦਸ੍ਸੇਤੁਂ ‘‘ਅਮਦਾ’’ਤਿ ਵੁਤ੍ਤਂ. ਮਦਾ ਨਿਮ੍ਮਦੀਯਨ੍ਤਿ ਏਤ੍ਥ ਅਮਦਭਾਵਂ ਵਿਨਾਸਂ ਗਚ੍ਛਨ੍ਤੀਤਿ ਮਦਨਿਮ੍ਮਦਨੋ. ਏਸ ਨਯੋ ਸੇਸਪਦੇਸੁਪਿ.

ਕਾਮਪਿਪਾਸਾਤਿ ਕਾਮਾਨਂ ਪਾਤੁਕਮ੍ਯਤਾ, ਕਾਮਤਣ੍ਹਾਤਿ ਅਤ੍ਥੋ. ਆਲੀਯਨ੍ਤਿ ਅਭਿਰਮਿਤਬ੍ਬਟ੍ਠੇਨ ਸੇਵੀਯਨ੍ਤੀਤਿ ਆਲਯਾ, ਪਞ੍ਚ ਕਾਮਗੁਣਾਤਿ ਆਹ ‘‘ਪਞ੍ਚ ਕਾਮਗੁਣਾਲਯਾ’’ਤਿ. ਪਞ੍ਚਸੁ ਹਿ ਕਾਮਗੁਣੇਸੁ ਛਨ੍ਦਰਾਗਪ੍ਪਹਾਨੇਨੇਵ ਪਞ੍ਚ ਕਾਮਗੁਣਾਪਿ ਪਹੀਨਾ ਨਾਮ ਹੋਨ੍ਤਿ, ਤੇਨੇਵ ‘‘ਯੋ, ਭਿਕ੍ਖਵੇ, ਰੂਪੇਸੁ ਛਨ੍ਦਰਾਗੋ’’ਤਿਆਦਿ (ਸਂ. ਨਿ. ੩.੩੨੩) ਵੁਤ੍ਤਂ. ਪਞ੍ਚਕਾਮਗੁਣੇਸੁ ਵਾ ਆਲਯਾ ਪਞ੍ਚਕਾਮਗੁਣਾਲਯਾ. ਆਲੀਯਨ੍ਤਿ ਅਲ੍ਲੀਯਨ੍ਤਿ ਅਭਿਰਮਨਵਸੇਨ ਸੇਵਨ੍ਤੀਤਿ ਆਲਯਾਤਿ ਹਿ ਤਣ੍ਹਾਵਿਚਰਿਤਾਨਂ ਅਧਿਵਚਨਂ. ਤੇਭੂਮਕਵਟ੍ਟਨ੍ਤਿ ਤੀਸੁ ਭੂਮੀਸੁ ਕਮ੍ਮਕਿਲੇਸਵਿਪਾਕਾ ਵਟ੍ਟਨਟ੍ਠੇਨ ਵਟ੍ਟਂ. ਵਿਰਜ੍ਜਤੀਤਿ ਪਲੁਜ੍ਜਤਿ. ‘‘ਵਿਰਜ੍ਜਤੀਤਿ ਕਾਮਵਿਨਾਸੋ ਵੁਤ੍ਤੋ, ਨਿਰੁਜ੍ਝਤੀਤਿ ਏਕਪ੍ਪਹਾਰੇਨ ਵਿਨਾਸੋ’’ਤਿ ਗਣ੍ਠਿਪਦੇਸੁ ਵੁਤ੍ਤਂ. ਵਿਰਾਗੋ ਨਿਰੋਧੋਤਿ ਸਾਮਞ੍ਞਚੋਦਨਾਯਪਿ ‘‘ਤਣ੍ਹਾਕ੍ਖਯੋ’’ਤਿ ਅਧਿਕਤਤ੍ਤਾ ਤਣ੍ਹਾਯ ਏਵ ਵਿਰਜ੍ਜਨਂ ਨਿਰੁਜ੍ਝਨਞ੍ਚ ਵੁਤ੍ਤਂ.

ਚਤਸ੍ਸੋ ਯੋਨਿਯੋਤਿ ਏਤ੍ਥ ਯੋਨੀਤਿ ਖਨ੍ਧਕੋਟ੍ਠਾਸਸ੍ਸਪਿ ਕਾਰਣਸ੍ਸਪਿ ਪਸ੍ਸਾਵਮਗ੍ਗਸ੍ਸਪਿ ਨਾਮਂ. ‘‘ਚਤਸ੍ਸੋ ਨਾਗਯੋਨਿਯੋ (ਸਂ. ਨਿ. ੩.੩੪੨-੩੪੩) ਚਤਸ੍ਸੋ ਸੁਪਣ੍ਣਯੋਨਿਯੋ’’ਤਿ ਏਤ੍ਥ ਹਿ ਖਨ੍ਧਕੋਟ੍ਠਾਸੋ ਯੋਨਿ ਨਾਮ. ‘‘ਯੋਨਿ ਹੇਸਾ ਭੂਮਿਜ ਫਲਸ੍ਸ ਅਧਿਗਮਾਯਾ’’ਤਿ (ਮ. ਨਿ. ੩.੨੨੬) ਏਤ੍ਥ ਕਾਰਣਂ. ‘‘ਨ ਚਾਹਂ ਬ੍ਰਾਹ੍ਮਣਂ ਬ੍ਰੂਮਿ, ਯੋਨਿਜਂ ਮਤ੍ਤਿਸਮ੍ਭਵ’’ਨ੍ਤਿ (ਮ. ਨਿ. ੨.੪੫੭; ਧ. ਪ. ੩੯੬) ਏਤ੍ਥ ਪਸ੍ਸਾਵਮਗ੍ਗੋ. ਇਧ ਪਨ ਖਨ੍ਧਕੋਟ੍ਠਾਸੋ ‘‘ਯੋਨੀ’’ਤਿ ਅਧਿਪ੍ਪੇਤੋ. ਯਵਨ੍ਤਿ ਤਾਯ ਸਤ੍ਤਾ ਅਮਿਸ੍ਸਿਤਾਪਿ ਸਮਾਨਜਾਤਿਤਾਯ ਮਿਸ੍ਸਿਤਾ ਹੋਨ੍ਤੀਤਿ ਯੋਨਿ. ਸਾ ਪਨ ਅਤ੍ਥਤੋ ਅਣ੍ਡਾਦਿਉਪ੍ਪਤ੍ਤਿਟ੍ਠਾਨਵਿਸਿਟ੍ਠੋ ਖਨ੍ਧਾਨਂ ਭਾਗਸੋ ਪਵਤ੍ਤਿਵਿਸੇਸੋ, ਸਾ ਚ ਅਣ੍ਡਜਜਲਾਬੁਜਸਂਸੇਦਜਓਪਪਾਤਿਕਵਸੇਨ ਚਤੁਬ੍ਬਿਧਾ. ਵੁਤ੍ਤਞ੍ਹੇਤਂ ‘‘ਚਤਸ੍ਸੋ ਖੋ ਇਮਾ, ਸਾਰਿਪੁਤ੍ਤ, ਯੋਨਿਯੋ. ਕਤਮਾ ਚਤਸ੍ਸੋ? ਅਣ੍ਡਜਾ ਯੋਨਿ ਜਲਾਬੁਜਾ ਯੋਨਿ ਸਂਸੇਦਜਾ ਯੋਨਿ ਓਪਪਾਤਿਕਾ ਯੋਨੀ’’ਤਿ (ਮ. ਨਿ. ੧.੧੫੨).

ਤਤ੍ਥ ਅਣ੍ਡੇ ਜਾਤਾ ਅਣ੍ਡਜਾ. ਜਲਾਬੁਮ੍ਹਿ ਜਾਤਾ ਜਲਾਬੁਜਾ. ਸਂਸੇਦੇ ਜਾਤਾ ਸਂਸੇਦਜਾ. ਵਿਨਾ ਏਤੇਹਿ ਕਾਰਣੇਹਿ ਉਪ੍ਪਤਿਤ੍ਵਾ ਵਿਯ ਨਿਬ੍ਬਤ੍ਤਾਤਿ ਓਪਪਾਤਿਕਾ. ਏਤ੍ਥ ਚ ਪੇਤਲੋਕੇ ਤਿਰਚ੍ਛਾਨੇ ਮਨੁਸ੍ਸੇਸੁ ਚ ਅਣ੍ਡਜਾਦਯੋ ਚਤਸ੍ਸੋਪਿ ਯੋਨਿਯੋ ਸਮ੍ਭਵਨ੍ਤਿ, ਮਨੁਸ੍ਸੇਸੁ ਪਨੇਤ੍ਥ ਕੇਚਿਦੇਵ ਓਪਪਾਤਿਕਾ ਹੋਨ੍ਤਿ ਮਹਾਪਦੁਮਕੁਮਾਰਾਦਯੋ ਵਿਯ. ਅਣ੍ਡਜਾਪਿ ਕੋਨ੍ਤਪੁਤ੍ਤਾ ਦ੍ਵੇਭਾਤਿਯਥੇਰਾ ਵਿਯ, ਸਂਸੇਦਜਾਪਿ ਪਦੁਮਗਬ੍ਭੇ ਨਿਬ੍ਬਤ੍ਤਪੋਕ੍ਖਰਸਾਤਿਬ੍ਰਾਹ੍ਮਣਪਦੁਮਵਤੀਦੇਵੀਆਦਯੋ ਵਿਯ ਕੇਚਿਦੇਵ ਹੋਨ੍ਤਿ, ਯੇਭੁਯ੍ਯੇਨ ਪਨ ਮਨੁਸ੍ਸਾ ਜਲਾਬੁਜਾਵ. ਪੇਤੇਸੁਪਿ ਨਿਜ੍ਝਾਮਤਣ੍ਹਿਕਪੇਤਾਨਂ ਨਿਚ੍ਚਦੁਕ੍ਖਾਤੁਰਤਾਯ ਕਾਮਸੇਵਨਾ ਨਤ੍ਥਿ, ਤਸ੍ਮਾ ਤੇ ਗਬ੍ਭਸੇਯ੍ਯਕਾ ਨ ਹੋਨ੍ਤਿ. ਜਾਲਾਵਨ੍ਤਤਾਯ ਨ ਤਾਸਂ ਕੁਚ੍ਛਿਯਂ ਗਬ੍ਭੋ ਸਣ੍ਠਾਤਿ, ਤਸ੍ਮਾ ਤੇ ਓਪਪਾਤਿਕਾਯੇਵ ਸਂਸੇਦਜਤਾਯਪਿ ਅਸਮ੍ਭਵਤੋ, ਅਵਸੇਸਪੇਤਾ ਪਨ ਚਤੁਯੋਨਿਕਾਪਿ ਹੋਨ੍ਤਿ. ਯਥਾ ਚ ਤੇ, ਏਵਂ ਯਕ੍ਖਾਪਿ ਸਬ੍ਬਚਤੁਪ੍ਪਦਪਕ੍ਖਿਜਾਤਿਦੀਘਜਾਤਿਆਦਯੋਪਿ ਸਬ੍ਬੇ ਚਤੁਯੋਨਿਕਾਯੇਵ. ਸਬ੍ਬੇ ਨੇਰਯਿਕਾ ਚ ਚਤੁਮਹਾਰਾਜਿਕਤੋ ਪਟ੍ਠਾਯ ਉਪਰਿਦੇਵਾ ਚ ਓਪਪਾਤਿਕਾਯੇਵ, ਭੁਮ੍ਮਦੇਵਾ ਪਨ ਚਤੁਯੋਨਿਕਾਵ ਹੋਨ੍ਤਿ. ਤਤ੍ਥ ਦੇਵਮਨੁਸ੍ਸੇਸੁ ਸਂਸੇਦਜਓਪਪਾਤਿਕਾਨਂ ਅਯਂ ਵਿਸੇਸੋ – ਸਂਸੇਦਜਾ ਮਨ੍ਦਾ ਦਹਰਾ ਹੁਤ੍ਵਾ ਨਿਬ੍ਬਤ੍ਤਨ੍ਤਿ, ਓਪਪਾਤਿਕਾ ਸੋਲ਼ਸਵਸ੍ਸੁਦ੍ਦੇਸਿਕਾ ਹੁਤ੍ਵਾ.

ਪਞ੍ਚ ਗਤਿਯੋਤਿ ਏਤ੍ਥ ਸੁਕਤਦੁਕ੍ਕਟਕਮ੍ਮਵਸੇਨ ਗਨ੍ਤਬ੍ਬਾ ਉਪਪਜ੍ਜਿਤਬ੍ਬਾਤਿ ਗਤਿਯੋ. ਯਥਾ ਹਿ ਕਮ੍ਮਭਵੋ ਪਰਮਤ੍ਥਤੋ ਅਸਤਿਪਿ ਕਾਰਕੇ ਪਚ੍ਚਯਸਾਮਗ੍ਗਿਯਾ ਸਿਦ੍ਧੋ, ਤਂਸਮਙ੍ਗਿਨਾ ਸਨ੍ਤਾਨਲਕ੍ਖਣੇਨ ਸਤ੍ਤੇਨ ਕਤੋਤਿ ਵੋਹਰੀਯਤਿ, ਏਵਂ ਉਪਪਤ੍ਤਿਭਵਲਕ੍ਖਣਗਤਿਯੋ ਪਰਮਤ੍ਥਤੋ ਅਸਤਿਪਿ ਗਮਕੇ ਤਂਤਂਕਮ੍ਮਵਸੇਨ ਯੇਸਂ ਤਾਨਿ ਕਮ੍ਮਾਨਿ ਤੇਹਿ ਗਨ੍ਤਬ੍ਬਾਤਿ ਵੋਹਰੀਯਨ੍ਤਿ. ਅਪਿਚ ਗਤਿਗਤਿ ਨਿਬ੍ਬਤ੍ਤਿਗਤਿ ਅਜ੍ਝਾਸਯਗਤਿ ਵਿਭਵਗਤਿ ਨਿਪ੍ਫਤ੍ਤਿਗਤੀਤਿ ਬਹੁਵਿਧਾ ਗਤਿ ਨਾਮ. ਤਤ੍ਥ ‘‘ਤਂ ਗਤਿਂ ਪੇਚ੍ਚ ਗਚ੍ਛਾਮੀ’’ਤਿ (ਅ. ਨਿ. ੪.੧੮੪) ਚ ‘‘ਯਸ੍ਸ ਗਤਿਂ ਨ ਜਾਨਨ੍ਤਿ, ਦੇਵਾ ਗਨ੍ਧਬ੍ਬਮਾਨੁਸਾ’’ਤਿ (ਧ. ਪ. ੪੨੦; ਸੁ. ਨਿ. ੬੪੯) ਚ ਅਯਂ ਗਤਿਗਤਿ ਨਾਮ. ‘‘ਇਮੇਸਂ ਖੋ ਪਨਾਹਂ ਭਿਕ੍ਖੂਨਂ ਸੀਲਵਨ੍ਤਾਨਂ ਨੇਵ ਜਾਨਾਮਿ ਆਗਤਿਂ ਵਾ ਗਤਿਂ ਵਾ’’ਤਿ (ਮ. ਨਿ. ੧.੫੦੮) ਅਯਂ ਨਿਬ੍ਬਤ੍ਤਿਗਤਿ ਨਾਮ. ‘‘ਏਵਮ੍ਪਿ ਖੋ ਤੇ ਅਹਂ ਬ੍ਰਹ੍ਮੇ ਗਤਿਞ੍ਚ ਪਜਾਨਾਮਿ ਚੁਤਿਞ੍ਚ ਪਜਾਨਾਮੀ’’ਤਿ (ਮ. ਨਿ. ੧.੫੦੩) ਅਯਂ ਅਜ੍ਝਾਸਯਗਤਿ ਨਾਮ. ‘‘ਵਿਭਵੋ ਗਤਿ ਧਮ੍ਮਾਨਂ, ਨਿਬ੍ਬਾਨਂ ਅਰਹਤੋ ਗਤੀ’’ਤਿ (ਪਰਿ. ੩੩੯) ਅਯਂ ਵਿਭਵਗਤਿ ਨਾਮ. ‘‘ਦ੍ਵੇਯੇਵ ਗਤਿਯੋ ਸਮ੍ਭਵਨ੍ਤਿ ਅਨਞ੍ਞਾ’’ਤਿ (ਦੀ. ਨਿ. ੧.੨੫੮; ੨.੩੪; ੩.੨੦੦) ਅਯਂ ਨਿਪ੍ਫਤ੍ਤਿਗਤਿ ਨਾਮ. ਤਾਸੁ ਇਧ ਗਤਿਗਤਿ ਅਧਿਪ੍ਪੇਤਾ, ਸਾ ਪਨ ਨਿਰਯਤਿਰਚ੍ਛਾਨਯੋਨਿਪੇਤ੍ਤਿਵਿਸਯਮਨਉਸ੍ਸਦੇਵਾਨਂ ਵਸੇਨ ਪਞ੍ਚਵਿਧਾ ਹੋਤਿ. ਵੁਤ੍ਤਞ੍ਹੇਤਂ – ‘‘ਪਞ੍ਚ ਖੋ ਇਮਾ, ਸਾਰਿਪੁਤ੍ਤ, ਗਤਿਯੋ. ਕਤਮਾ ਪਞ੍ਚ? ਨਿਰਯੋ ਤਿਰਚ੍ਛਾਨਯੋਨਿ ਪੇਤ੍ਤਿਵਿਸਯੋ ਮਨੁਸ੍ਸਾ ਦੇਵਾ’’ਤਿ (ਮ. ਨਿ. ੧.੧੫੩).

ਤਤ੍ਥ ਯਸ੍ਸ ਉਪ੍ਪਜ੍ਜਤਿ, ਤਂ ਬ੍ਰੂਹੇਨ੍ਤੋਯੇਵ ਉਪ੍ਪਜ੍ਜਤੀਤਿ ਅਯੋ, ਸੁਖਂ. ਨਤ੍ਥਿ ਏਤ੍ਥ ਅਯੋਤਿ ਨਿਰਯੋ, ਤਤੋ ਏਵ ਰਮਿਤਬ੍ਬਂ ਅਸ੍ਸਾਦੇਤਬ੍ਬਂ ਤਤ੍ਥ ਨਤ੍ਥੀਤਿ ਨਿਰਤਿਅਤ੍ਥੇਨ ਨਿਰਸ੍ਸਾਦਟ੍ਠੇਨ ਚ ਨਿਰਯੋਤਿ ਵੁਚ੍ਚਤਿ. ਤਿਰਿਯਂ ਅਞ੍ਚਿਤਾਤਿ ਤਿਰਚ੍ਛਾਨਾ, ਦੇਵਮਨੁਸ੍ਸਾਦਯੋ ਵਿਯ ਉਦ੍ਧਂ ਦੀਘਾ ਅਹੁਤ੍ਵਾ ਤਿਰਿਯਂ ਦੀਘਾਤਿ ਅਤ੍ਥੋ. ਪਕਟ੍ਠਤੋ ਸੁਖਤੋ ਅਯਨਂ ਅਪਗਮੋ ਪੇਚ੍ਚਭਾਵੋ, ਤਂ ਪੇਚ੍ਚਭਾਵਂ ਪਤ੍ਤਾਨਂ ਵਿਸਯੋਤਿ ਪੇਤ੍ਤਿਵਿਸਯੋ, ਪੇਤਯੋਨਿ. ਮਨਸ੍ਸ ਉਸ੍ਸਨ੍ਨਤਾਯ ਮਨੁਸ੍ਸਾ, ਸਤਿਸੂਰਭਾਵਬ੍ਰਹ੍ਮਚਰਿਯਯੋਗ੍ਯਤਾਦਿਗੁਣਵਸੇਨ ਉਪਚਿਤਮਾਨਸਤਾਯ ਉਕ੍ਕਟ੍ਠਗੁਣਚਿਤ੍ਤਤਾਯ ਮਨੁਸ੍ਸਾਤਿ ਵੁਤ੍ਤਂ ਹੋਤਿ, ਅਯਂ ਪਨਤ੍ਥੋ ਨਿਪ੍ਪਰਿਯਾਯਤੋ ਜਮ੍ਬੁਦੀਪਵਾਸੀਵਸੇਨ ਵੇਦਿਤਬ੍ਬੋ. ਯਥਾਹ – ‘‘ਤੀਹਿ, ਭਿਕ੍ਖਵੇ, ਠਾਨੇਹਿ ਜਮ੍ਬੁਦੀਪਕਾ ਮਨੁਸ੍ਸਾ ਉਤ੍ਤਰਕੁਰੁਕੇ ਚ ਮਨੁਸ੍ਸੇ ਅਧਿਗ੍ਗਣ੍ਹਨ੍ਤਿ ਦੇਵੇ ਚ ਤਾਵਤਿਂਸੇ. ਕਤਮੇਹਿ ਤੀਹਿ? ਸੂਰਾ ਸਤਿਮਨ੍ਤੋ ਇਧ ਬ੍ਰਹ੍ਮਚਰਿਯਵਾਸੋ’’ਤਿ (ਅ. ਨਿ. ੯.੨੧). ਤਥਾ ਹਿ ਬੁਦ੍ਧਾ ਚ ਭਗਵਨ੍ਤੋ ਪਚ੍ਚੇਕਬੁਦ੍ਧਾ ਅਗ੍ਗਸਾਵਕਾ ਮਹਾਸਾਵਕਾ ਚਕ੍ਕਵਤ੍ਤਿਨੋ ਅਞ੍ਞੇ ਚ ਮਹਾਨੁਭਾਵਾ ਸਤ੍ਤਾ ਤਤ੍ਥੇਵ ਉਪ੍ਪਜ੍ਜਨ੍ਤਿ, ਤੇਹਿ ਸਮਾਨਰੂਪਾਦਿਤਾਯ ਪਨ ਸਦ੍ਧਿਂ ਪਰਿਤ੍ਤਦੀਪਵਾਸੀਹਿ ਇਤਰਮਹਾਦੀਪਵਾਸਿਨੋਪਿ ਮਨੁਸ੍ਸਾਤ੍ਵੇਵ ਪਞ੍ਞਾਯਿਂਸੁ.

ਅਪਰੇ ਪਨ ਭਣਨ੍ਤਿ ‘‘ਲੋਭਾਦੀਹਿ ਅਲੋਭਾਦੀਹਿ ਚ ਸਹਿਤਸ੍ਸ ਮਨਸ੍ਸ ਉਸ੍ਸਨ੍ਨਤਾਯ ਮਨੁਸ੍ਸਾ. ਯੇ ਹਿ ਸਤ੍ਤਾ ਮਨੁਸ੍ਸਜਾਤਿਕਾ, ਤੇਸੁ ਵਿਸੇਸਤੋ ਲੋਭਾਦਯੋ ਅਲੋਭਾਦਯੋ ਚ ਉਸ੍ਸਨ੍ਨਾ. ਤੇ ਲੋਭਾਦਿਉਸ੍ਸਨ੍ਨਤਾਯ ਅਪਾਯਮਗ੍ਗਂ, ਅਲੋਭਾਦਿਉਸ੍ਸਨ੍ਨਤਾਯ ਸੁਗਤਿਮਗ੍ਗਂ ਨਿਬ੍ਬਾਨਗਾਮਿਮਗ੍ਗਞ੍ਚ ਪਰਿਪੂਰੇਨ੍ਤਿ, ਤਸ੍ਮਾ ਲੋਭਾਦੀਹਿ ਅਲੋਭਾਦੀਹਿ ਚ ਸਹਿਤਸ੍ਸ ਮਨਸ੍ਸ ਉਸ੍ਸਨ੍ਨਤਾਯ ਪਰਿਤ੍ਤਦੀਪਵਾਸੀਹਿ ਸਦ੍ਧਿਂ ਚਤੁਮਹਾਦੀਪਵਾਸਿਨੋ ਸਤ੍ਤਵਿਸੇਸਾ ਮਨੁਸ੍ਸਾਤਿ ਵੁਚ੍ਚਨ੍ਤੀ’’ਤਿ. ਲੋਕਿਯਾ ਪਨ ‘‘ਮਨੁਨੋ ਅਪਚ੍ਚਭਾਵੇਨ ਮਨੁਸ੍ਸਾ’’ਤਿ ਵਦਨ੍ਤਿ. ਮਨੁ ਨਾਮ ਪਠਮਕਪ੍ਪਿਕੋ ਲੋਕਮਰਿਯਾਦਾਯ ਆਦਿਭੂਤੋ ਸਤ੍ਤਾਨਂ ਹਿਤਾਹਿਤਵਿਧਾਯਕੋ ਕਤ੍ਤਬ੍ਬਾਕਤ੍ਤਬ੍ਬਤਾਵਸੇਨ ਪਿਤੁਟ੍ਠਾਨਿਯੋ, ਯੋ ਸਾਸਨੇ ਮਹਾਸਮ੍ਮਤੋਤਿ ਵੁਚ੍ਚਤਿ ਅਮ੍ਹਾਕਂ ਬੋਧਿਸਤ੍ਤੋ, ਪਚ੍ਚਕ੍ਖਤੋ ਪਰਮ੍ਪਰਾਯ ਚ ਤਸ੍ਸ ਓਵਾਦਾਨੁਸਾਸਨਿਯਂ ਠਿਤਾ ਸਤ੍ਤਾ ਪੁਤ੍ਤਸਦਿਸਤਾਯ ‘‘ਮਨੁਸ੍ਸਾ, ਮਾਨੁਸਾ’’ਤਿ ਚ ਵੁਚ੍ਚਨ੍ਤਿ. ਤਤੋ ਏਵ ਹਿ ਤੇ ‘‘ਮਾਨਵਾ ਮਨੁਜਾ’’ਤਿ ਚ ਵੋਹਰੀਯਨ੍ਤਿ.

ਪਞ੍ਚਹਿ ਕਾਮਗੁਣੇਹਿ ਅਤ੍ਤਨੋ ਅਤ੍ਤਨੋ ਦੇਵਾਨੁਭਾਵਸਙ੍ਖਾਤੇਹਿ ਇਦ੍ਧਿਵਿਸੇਸੇਹਿ ਚ ਦਿਬ੍ਬਨ੍ਤਿ ਕੀਲ਼ਨ੍ਤਿ ਲਲ਼ਨ੍ਤਿ ਜੋਤਨ੍ਤੀਤਿ ਦੇਵਾ. ਤਤ੍ਥ ਕਾਮਦੇਵਾ ਕਾਮਗੁਣੇਹਿ ਚੇਵ ਇਦ੍ਧਿਵਿਸੇਸੇਹਿ ਚ, ਇਤਰੇ ਇਦ੍ਧਿਵਿਸੇਸੇਹੇਵ ਦਿਬ੍ਬਨ੍ਤੀਤਿ ਵੇਦਿਤਬ੍ਬਾ. ਸਰਣਨ੍ਤਿ ਵਾ ਗਮਿਯਨ੍ਤਿ ਅਭਿਤ੍ਥਵੀਯਨ੍ਤੀਤਿ ਵਾ ਦੇਵਾ. ਏਤ੍ਥ ਚ ਨਿਰਯਗਤਿਦੇਵਗਤਿਮਨੁਸ੍ਸਗਤੀਹਿ ਸਦ੍ਧਿਂ ਓਕਾਸੇਨ ਖਨ੍ਧਾ ਵੁਤ੍ਤਾ. ਤਿਰਚ੍ਛਾਨਯੋਨਿਪੇਤ੍ਤਿਵਿਸਯਗ੍ਗਹਣੇਨ ਖਨ੍ਧਾਨਂ ਏਵ ਗਹਣਂ ਵੇਦਿਤਬ੍ਬਂ ਤੇਸਂ ਤਾਦਿਸਸ੍ਸ ਪਰਿਚ੍ਛਿਨ੍ਨਸ੍ਸ ਓਕਾਸਸ੍ਸ ਅਭਾਵਤੋ. ਯਤ੍ਥ ਯਤ੍ਥ ਵਾ ਤੇ ਅਰਞ੍ਞਸਮੁਦ੍ਦਪਬ੍ਬਤਪਾਦਾਦਿਕੇ ਨਿਬਦ੍ਧਵਾਸਂ ਵਸਨ੍ਤਿ, ਤਾਦਿਸਸ੍ਸ ਠਾਨਸ੍ਸ ਵਸੇਨ ਓਕਾਸੋਪਿ ਗਹੇਤਬ੍ਬੋ. ਸਤ੍ਤ ਵਿਞ੍ਞਾਣਟ੍ਠਿਤਿਯੋ ਨਵ ਸਤ੍ਤਾਵਾਸਾ ਚ ਹੇਟ੍ਠਾ ਸਂਵਣ੍ਣਿਤਨਯਾ ਏਵ. ਅਪਰਾਪਰਭਾਵਾਯਾਤਿ ਅਪਰਾਪਰਂ ਯੋਨਿਆਦਿਤੋ ਯੋਨਿਆਦਿਭਾਵਾਯ. ਆਬਨ੍ਧਨਂ ਗਣ੍ਠਿਕਰਣਂ, ਸਂਸਿਬ੍ਬਨਂ ਤੁਨ੍ਨਕਰਣਂ. ਤਣ੍ਹਾਯ ਨਿਕ੍ਖਨ੍ਤਂ ਤਤ੍ਥ ਤਸ੍ਸਾ ਸਬ੍ਬਸੋ ਅਭਾਵਤੋ, ਨਿਕ੍ਖਮਨਞ੍ਚਸ੍ਸ ਤਣ੍ਹਾਯ ਵਿਸਂਯੋਗੋ ਏਵਾਤਿ ਆਹ ‘‘ਵਿਸਂਯੁਤ੍ਤ’’ਨ੍ਤਿ.

ਕਾਮਾਨਂ ਪਹਾਨਨ੍ਤਿ ਏਤ੍ਥ ਕਾਮਗ੍ਗਹਣੇਨ ਕਾਮੀਯਤੀਤਿ ਕਾਮੋ, ਕਾਮੇਤੀਤਿ ਕਾਮੋਤਿ ਦੁਵਿਧਸ੍ਸਪਿ ਕਾਮਸ੍ਸ ਸਙ੍ਗਹੋ ਕਤੋਤਿ ਆਹ ‘‘ਵਤ੍ਥੁਕਾਮਾਨਂ ਕਿਲੇਸਕਾਮਾਨਞ੍ਚ ਪਹਾਨ’’ਨ੍ਤਿ. ਵਤ੍ਥੁਕਾਮਪ੍ਪਹਾਨਞ੍ਚੇਤ੍ਥ ਤੇਸੁ ਛਨ੍ਦਰਾਗਪ੍ਪਹਾਨੇਨਾਤਿ ਵੇਦਿਤਬ੍ਬਂ. ਕਾਮਸਞ੍ਞਾਨਨ੍ਤਿ ਕਾਮੇਸੁ, ਕਾਮਸਹਗਤਾਨਂ ਵਾ ਸਞ੍ਞਾਨਂ. ਪਰਿਞ੍ਞਾਤਿ ਤਿਵਿਧਾਪਿ ਪਰਿਞ੍ਞਾ ਇਧਾਧਿਪ੍ਪੇਤਾਤਿ ਆਹ ‘‘ਞਾਤਤੀਰਣਪਹਾਨਵਸੇਨ ਤਿਵਿਧਾ ਪਰਿਞ੍ਞਾ’’ਤਿ. ਤਤ੍ਥ ਕਤਮਾ ਞਾਤਪਰਿਞ੍ਞਾ? ਸਬ੍ਬਂ ਤੇਭੂਮਕਂ ਨਾਮਰੂਪਂ ‘‘ਇਦਂ ਰੂਪਂ, ਏਤ੍ਤਕਂ ਰੂਪਂ, ਨ ਇਤੋ ਭਿਯ੍ਯੋ, ਇਦਂ ਨਾਮਂ, ਏਤ੍ਤਕਂ ਨਾਮਂ, ਨ ਇਤੋ ਭਿਯ੍ਯੋ’’ਤਿ ਭੂਤੁਪਾਦਾਯਭੇਦਂ ਰੂਪਂ ਫਸ੍ਸਾਦਿਭੇਦਂ ਨਾਮਞ੍ਚ ਲਕ੍ਖਣਰਸਪਚ੍ਚੁਪਟ੍ਠਾਨਪਦਟ੍ਠਾਨਤੋ ਵਵਤ੍ਥਪੇਤਿ, ਕਮ੍ਮਾਵਿਜ੍ਜਾਦਿਕਞ੍ਚਸ੍ਸ ਪਚ੍ਚਯਂ ਪਰਿਗ੍ਗਣ੍ਹਾਤਿ, ਅਯਂ ਞਾਤਪਰਿਞ੍ਞਾ.

ਕਤਮਾ ਤੀਰਣਪਰਿਞ੍ਞਾ? ਏਵਂ ਞਾਤਂ ਕਤ੍ਵਾ ਤਂ ਸਬ੍ਬਂ ਤੀਰੇਤਿ ਅਨਿਚ੍ਚਤੋ ਦੁਕ੍ਖਤੋ ਰੋਗਤੋਤਿ ਦ੍ਵਾਚਤ੍ਤਾਲੀਸਾਯ ਆਕਾਰੇਹਿ, ਅਯਂ ਤੀਰਣਪਰਿਞ੍ਞਾ ਨਾਮ. ਕਤਮਾ ਪਹਾਨਪਰਿਞ੍ਞਾ? ਏਵਂ ਤੀਰਯਿਤ੍ਵਾ ਅਗ੍ਗਮਗ੍ਗੇਨ ਸਬ੍ਬਸ੍ਮਿਂ ਛਨ੍ਦਰਾਗਂ ਪਜਹਤਿ, ਅਯਂ ਪਹਾਨਪਰਿਞ੍ਞਾ. ਦਿਟ੍ਠਿਵਿਸੁਦ੍ਧਿਕਙ੍ਖਾਵਿਤਰਣਵਿਸੁਦ੍ਧਿਯੋ ਵਾ ਞਾਤਪਰਿਞ੍ਞਾ, ਮਗ੍ਗਾਮਗ੍ਗਪਟਿਪਦਾਞਾਣਦਸ੍ਸਨਵਿਸੁਦ੍ਧਿਆਦਯੋ, ਕਲਾਪਸਮ੍ਮਸਨਾਦਿਅਨੁਲੋਮਪਰਿਯੋਸਾਨਾ ਵਾ ਪਞ੍ਞਾ ਤੀਰਣਪਰਿਞ੍ਞਾ, ਅਰਿਯਮਗ੍ਗੇ ਞਾਣਂ ਨਿਪ੍ਪਰਿਯਾਯੇਨ ਪਹਾਨਪਰਿਞ੍ਞਾ. ਇਧ ਪਨ ਕਾਮਸਞ੍ਞਾਨਂ ਸਭਾਵਲਕ੍ਖਣਪਟਿਵੇਧਵਸੇਨ ਅਨਿਚ੍ਚਾਦਿਸਾਮਞ੍ਞਲਕ੍ਖਣਵਸੇਨ ਚ ਪਵਤ੍ਤਮਾਨਾਨਂ ਞਾਤਤੀਰਣਪਰਿਞ੍ਞਾਨਮ੍ਪਿ ਕਿਚ੍ਚਨਿਪ੍ਫਤ੍ਤਿਯਾ ਮਗ੍ਗੇਨੇਵ ਇਜ੍ਝਨਤੋ ਮਗ੍ਗਕ੍ਖਣਂਯੇਵ ਸਨ੍ਧਾਯ ਤਿਵਿਧਾਪਿ ਪਰਿਞ੍ਞਾ ਵੁਤ੍ਤਾ. ਤੇਨੇਵ ‘‘ਇਮੇਸੁ ਪਞ੍ਚਸੁ ਠਾਨੇਸੁ ਕਿਲੇਸਕ੍ਖਯਕਰੋ ਲੋਕੁਤ੍ਤਰਮਗ੍ਗੋਵ ਕਥਿਤੋ’’ਤਿ ਵੁਤ੍ਤਂ.

ਕਾਮੇਸੁ, ਕਾਮੇ ਵਾ ਪਾਤੁਮਿਚ੍ਛਾ ਕਾਮਪਿਪਾਸਾਤਿ ਆਹ – ‘‘ਕਾਮੇਸੁ ਪਾਤਬ੍ਯਤਾਨਂ, ਕਾਮੇ ਵਾ ਪਾਤੁਮਿਚ੍ਛਾਨ’’ਨ੍ਤਿ. ਇਮੇਸੁ ਪਞ੍ਚਸੁ ਠਾਨੇਸੂਤਿ ‘‘ਕਾਮਾਨਂ ਪਹਾਨਂ ਅਕ੍ਖਾਤ’’ਨ੍ਤਿਆਦਿਨਾ ਵੁਤ੍ਤੇਸੁ ਪਞ੍ਚਸੁ ਠਾਨੇਸੁ. ਤੀਸੁ ਠਾਨੇਸੂਤਿ ‘‘ਵਿਰਾਗਾਯ ਧਮ੍ਮੋ ਦੇਸਿਤੋ, ਨੋ ਸਰਾਗਾਯ, ਵਿਸਂਯੋਗਾਯ ਧਮ੍ਮੋ ਦੇਸਿਤੋ, ਨੋ ਸਂਯੋਗਾਯ, ਅਨੁਪਾਦਾਨਾਯ ਧਮ੍ਮੋ ਦੇਸਿਤੋ, ਨੋ ਸਉਪਾਦਾਨਾਯਾ’’ਤਿ ਏਵਂ ਵੁਤ੍ਤੇਸੁ ਠਾਨੇਸੁ. ਵਿਪ੍ਪਟਿਸਾਰਂ ਕਰੋਤੀਤਿ ਏਵਂ ਤਂ ਪਾਪਂ ਵਿਪ੍ਪਟਿਸਾਰਂ ਉਪ੍ਪਾਦੇਤਿ. ਕੀਦਿਸਂ ਵਿਪ੍ਪਟਿਸਾਰਂ ਕਰੋਤੀਤਿ ਆਹ ‘‘ਈਦਿਸੇਪਿ ਨਾਮਾ’’ਤਿਆਦਿ.

੩੯. ਨੇਵ ਪਿਯਕਮ੍ਯਤਾਯਾਤਿ ਅਤ੍ਤਨਿ ਸਤ੍ਥੁ ਨੇਵ ਪਿਯਭਾਵਕਾਮਤਾਯ. ਨ ਭੇਦਪੁਰੇਕ੍ਖਾਰਤਾਯਾਤਿ ਨ ਸਤ੍ਥੁ ਤੇਨ ਭਿਕ੍ਖੁਨਾ ਭੇਦਨਾਧਿਪ੍ਪਾਯਪੁਰੇਕ੍ਖਾਰਤਾਯ. ਨ ਕਲਿਸਾਸਨਾਰੋਪਨਤ੍ਥਾਯਾਤਿ ਨ ਦੋਸਾਰੋਪਨਤ੍ਥਾਯ. ਕਲੀਤਿ ਕੋਧਸ੍ਸੇਤਂ ਅਧਿਵਚਨਂ, ਤਸ੍ਸ ਸਾਸਨਂ ਕਲਿਸਾਸਨਂ, ਕੋਧਵਸੇਨ ਵੁਚ੍ਚਮਾਨੋ ਗਰਹਦੋਸੋ. ਵੇਲਨ੍ਤਿ ਸਿਕ੍ਖਾਪਦਵੇਲਂ. ਮਰਿਯਾਦਨ੍ਤਿ ਤਸ੍ਸੇਵ ਵੇਵਚਨਂ. ਸਿਕ੍ਖਾਪਦਞ੍ਹਿ ਅਨਤਿਕ੍ਕਮਨੀਯਟ੍ਠੇਨ ‘‘ਵੇਲਾ, ਮਰਿਯਾਦਾ’’ਤਿ ਚ ਵੁਚ੍ਚਤਿ.

ਅਜ੍ਝਾਚਾਰਵੀਤਿਕ੍ਕਮੋਤਿ ਮੇਥੁਨਵਸੇਨ ਪਵਤ੍ਤਅਜ੍ਝਾਚਾਰਸਙ੍ਖਾਤੋ ਵੀਤਿਕ੍ਕਮੋ. ਪਕਰਣੇਤਿ ਏਤ੍ਥ ਪ-ਸਦ੍ਦੋ ਆਰਮ੍ਭਵਚਨੋਤਿ ਆਹ ‘‘ਕਤ੍ਤੁਂ ਆਰਭਤੀ’’ਤਿ. ਕਤ੍ਥਚਿ ਉਪਸਗ੍ਗੋ ਧਾਤੁਅਤ੍ਥਮੇਵ ਵਦਤਿ, ਨ ਵਿਸੇਸਤ੍ਥਜੋਤਕੋਤਿ ਆਹ ‘‘ਕਰੋਤਿਯੇਵ ਵਾ’’ਤਿ. ਜਾਤਿਯਾਤਿ ਖਤ੍ਤਿਯਾਦਿਜਾਤਿਯਾ. ਗੋਤ੍ਤੇਨਾਤਿ ਗੋਤਮਕਸ੍ਸਪਾਦਿਗੋਤ੍ਤੇਨ. ਕੋਲਪੁਤ੍ਤਿਯੇਨਾਤਿ ਖਤ੍ਤਿਯਾਦਿਜਾਤੀਸੁਯੇਵ ਸਕ੍ਕਕੁਲਸੋਤ੍ਥਿਯਕੁਲਾਦਿਵਿਸਿਟ੍ਠਕੁਲਾਨਂ ਪੁਤ੍ਤਭਾਵੇਨ. ਯਸਸ੍ਸੀਤਿ ਮਹਾਪਰਿਵਾਰੋ. ਪੇਸਲਨ੍ਤਿ ਪਿਯਸੀਲਂ. ਅਵਿਕਮ੍ਪਮਾਨੇਨਾਤਿ ਪਟਿਘਾਨੁਨਯੇਹਿ ਅਕਮ੍ਪਮਾਨੇਨ. ਯਸ੍ਸ ਤਸ੍ਮਿਂ ਅਤ੍ਤਭਾਵੇ ਉਪ੍ਪਜ੍ਜਨਾਰਹਾਨਂ ਮਗ੍ਗਫਲਾਨਂ ਉਪਨਿਸ੍ਸਯੋ ਨਤ੍ਥਿ, ਤਂ ਬੁਦ੍ਧਾ ‘‘ਮੋਘਪੁਰਿਸਾ’’ਤਿ ਵਦਨ੍ਤਿ ਅਰਿਟ੍ਠਲਾਲ਼ੁਦਾਯੀਆਦਿਕੇ ਵਿਯ. ਉਪਨਿਸ੍ਸਯੇ ਸਤਿਪਿ ਤਸ੍ਮਿਂ ਖਣੇ ਮਗ੍ਗੇ ਵਾ ਫਲੇ ਵਾ ਅਸਤਿ ‘‘ਮੋਘਪੁਰਿਸਾ’’ਤਿ ਵਦਨ੍ਤਿਯੇਵ ਧਨਿਯਉਪਸੇਨਤ੍ਥੇਰਾਦਿਕੇ ਵਿਯ. ਸੁਦਿਨ੍ਨਸ੍ਸ ਪਨ ਤਸ੍ਮਿਂ ਅਤ੍ਤਭਾਵੇ ਮਗ੍ਗਫਲਾਨਂ ਉਪਨਿਸ੍ਸਯੋ ਸਮੁਚ੍ਛਿਨ੍ਨੋਯੇਵ, ਤੇਨ ਨਂ ‘‘ਮੋਘਪੁਰਿਸਾ’’ਤਿ ਆਹ.

ਸਮਣਕਰਣਾਨਂ ਧਮ੍ਮਾਨਨ੍ਤਿ ਹਿਰੋਤ੍ਤਪ੍ਪਾਦੀਨਂ. ਮਗ੍ਗਫਲਨਿਬ੍ਬਾਨਗ੍ਗਹਣੇਨ ਪਟਿਵੇਧਸਾਸਨਸ੍ਸ ਗਹਿਤਤ੍ਤਾ ਸਾਸਨਾਨਨ੍ਤਿ ਪਟਿਪਤ੍ਤਿਪਰਿਯਤ੍ਤਿਸਾਸਨਾਨਂ ਗਹਣਂ ਵੇਦਿਤਬ੍ਬਂ. ਛਵਿਨ੍ਤਿ ਤੇਸਂ ਪਭਸ੍ਸਰਕਰਣਂ ਛਵਿਂ. ਕਿਂ ਤਨ੍ਤਿ ਆਹ ‘‘ਛਾਯ’’ਨ੍ਤਿ, ਤੇਸਂ ਪਕਾਸਕਂ ਓਭਾਸਨ੍ਤਿ ਅਤ੍ਥੋ. ਕਿਂ ਤਨ੍ਤਿ ਆਹ ‘‘ਸੁਨ੍ਦਰਭਾਵ’’ਨ੍ਤਿ. ਛਵਿਮਨੁਗਤਂ ਅਨੁਚ੍ਛਵਿਕਂ. ਪਤਿਰੂਪਨ੍ਤਿਆਦੀਸੁਪਿ ‘‘ਤੇਸ’’ਨ੍ਤਿ ਆਨੇਤ੍ਵਾ ਸਮ੍ਬਨ੍ਧਿਤਬ੍ਬਂ. ਸਮਣਾਨਂ ਕਮ੍ਮਂ ਸਾਮਣਕਂ, ਨ ਸਾਮਣਕਂ ਅਸ੍ਸਾਮਣਕਂ. ਕਥਂ-ਸਦ੍ਦਯੋਗੇਨ ‘‘ਨ ਸਕ੍ਖਿਸ੍ਸਸੀ’’ਤਿ ਅਨਾਗਤਵਚਨਂ ਕਤਂ. ‘‘ਨਾਮ-ਸਦ੍ਦਯੋਗੇਨਾ’’ਤਿ ਚ ਵਦਨ੍ਤਿ.

ਦਯਾਲੁਕੇਨਾਤਿ ਅਨੁਕਮ੍ਪਾਯ ਸਹਿਤੇਨ. ਪਰਿਭਾਸਨ੍ਤੋਤਿ ਗਰਹਨ੍ਤੋ. ਨਿਰੁਤ੍ਤਿਨਯੇਨ ਆਸੀਵਿਸ-ਸਦ੍ਦਸ੍ਸ ਅਤ੍ਥਂ ਦਸ੍ਸੇਨ੍ਤੋ ਆਹ ‘‘ਆਸੁ ਸੀਘ’’ਨ੍ਤਿਆਦਿ. ਏਤਸ੍ਸਾਤਿ ਆਸੀਵਿਸਸ੍ਸ. ਆਗਚ੍ਛਤੀਤਿ ਯੋ ਤੇਨ ਦਟ੍ਠੋ, ਤਂ ਪਤਿਆਗਚ੍ਛਤਿ. ਆਸਿਤ੍ਤਵਿਸੋਤਿਪਿ ਆਸੀਵਿਸੋ, ਸਕਲਕਾਯੇ ਆਸਿਞ੍ਚਿਤ੍ਵਾ ਵਿਯ ਠਪਿਤਵਿਸੋ ਪਰਸ੍ਸ ਚ ਸਰੀਰੇ ਆਸਿਞ੍ਚਨਵਿਸੋਤਿ ਅਤ੍ਥੋ. ਅਸਿਤਵਿਸੋਤਿਪਿ ਆਸੀਵਿਸੋ. ਯਂ ਯਞ੍ਹਿ ਏਤੇਨ ਅਸਿਤਂ ਹੋਤਿ ਪਰਿਭੁਤ੍ਤਂ, ਤਂ ਵਿਸਮੇਵ ਸਮ੍ਪਜ੍ਜਤਿ, ਤਸ੍ਮਾ ਅਸਿਤਂ ਵਿਸਂ ਏਤਸ੍ਸਾਤਿ ਅਸਿਤਵਿਸੋਤਿ ਵਤ੍ਤਬ੍ਬੇ ‘‘ਆਸੀਵਿਸੋ’’ਤਿ ਨਿਰੁਤ੍ਤਿਨਯੇਨ ਵੁਤ੍ਤਂ. ਅਸਿਸਦਿਸਵਿਸੋਤਿਪਿ ਆਸੀਵਿਸੋ, ਅਸਿ ਵਿਯ ਤਿਖਿਣਂ ਪਰਸ੍ਸ ਮਮ੍ਮਚ੍ਛੇਦਨਸਮਤ੍ਥਂ ਵਿਸਂ ਏਤਸ੍ਸਾਤਿ ਆਸੀਵਿਸੋਤਿ ਵੁਤ੍ਤਂ ਹੋਤਿ. ਆਸੀਤਿ ਵਾ ਦਾਠਾ ਵੁਚ੍ਚਤਿ, ਤਤ੍ਥ ਸਨ੍ਨਿਹਿਤਵਿਸੋਤਿ ਆਸੀਵਿਸੋ. ਸੇਸਸਪ੍ਪੇਹਿ ਕਣ੍ਹਸਪ੍ਪਸ੍ਸ ਮਹਾਵਿਸਤ੍ਤਾ ਆਸੀਵਿਸਸ੍ਸਾਨਨ੍ਤਰਂ ਕਣ੍ਹਸਪ੍ਪੋ ਵੁਤ੍ਤੋ. ਸਪ੍ਪਮੁਖਮ੍ਪਿ ਅਙ੍ਗਾਰਕਾਸੁ ਵਿਯ ਭਯਾਵਹਤ੍ਤਾ ਅਕੁਸਲੁਪ੍ਪਤ੍ਤਿਯਾ ਠਾਨਂ ਨ ਹੋਤੀਤਿ ਅਕੁਸਲਕਮ੍ਮਤੋ ਨਿਵਾਰਣਾਧਿਪ੍ਪਾਯੇਨ ਸੀਲਭੇਦਤੋਪਿ ਸੁਦ੍ਧਸੀਲੇ ਠਿਤਸ੍ਸ ਮਰਣਮੇਵ ਵਰਤਰਨ੍ਤਿ ਦਸ੍ਸੇਤੁਂ ‘‘ਆਸੀਵਿਸਸ੍ਸ ਕਣ੍ਹਸਪ੍ਪਸ੍ਸ ਮੁਖੇ ਅਙ੍ਗਜਾਤਂ ਪਕ੍ਖਿਤ੍ਤਂ ਵਰ’’ਨ੍ਤਿ ਵੁਤ੍ਤਂ. ਪਬ੍ਬਜਿਤੇਨ ਹਿ ਕਤਪਾਪਕਮ੍ਮਂ ਭਗਵਤੋ ਆਣਾਤਿਕ੍ਕਮਨਤੋ ਵਤ੍ਥੁਮਹਨ੍ਤਤਾਯ ਮਹਾਸਾਵਜ੍ਜਂ. ਕਾਸੁਨ੍ਤਿ ਆਵਾਟੋਪਿ ਵੁਚ੍ਚਤਿ ਰਾਸਿਪਿ.

‘‘ਕਿਨ੍ਨੁ ਸਨ੍ਤਰਮਾਨੋਵ, ਕਾਸੁਂ ਖਣਸਿ ਸਾਰਥਿ;

ਪੁਟ੍ਠੋ ਮੇ ਸਮ੍ਮ ਅਕ੍ਖਾਹਿ, ਕਿਂ ਕਾਸੁਯਾ ਕਰਿਸ੍ਸਸੀ’’ਤਿ. (ਜਾ. ੨.੨੨.੩) –

ਏਤ੍ਥ ਹਿ ਆਵਾਟੋ ਕਾਸੁ ਨਾਮ.

‘‘ਅਙ੍ਗਾਰਕਾਸੁਂ ਅਪਰੇ ਫੁਣਨ੍ਤਿ, ਨਰਾ ਰੁਦਨ੍ਤਾ ਪਰਿਦਡ੍ਢਗਤ੍ਤਾ’’ਤਿ (ਜਾ. ੨.੨੨.੪੬੨) –

ਏਤ੍ਥ ਰਾਸਿ. ਇਧ ਪਨ ਉਭਯਮ੍ਪਿ ਅਧਿਪ੍ਪੇਤਨ੍ਤਿ ਆਹ ‘‘ਅਙ੍ਗਾਰਪੁਣ੍ਣਕੂਪੇ ਅਙ੍ਗਾਰਰਾਸਿਮ੍ਹਿ ਵਾ’’ਤਿ. ਕਸ੍ਸਤਿ ਖਣੀਯਤੀਤਿ ਕਾਸੁ, ਆਵਾਟੋ. ਕਸੀਯਤਿ ਚੀਯਤੀਤਿ ਕਾਸੁ, ਰਾਸਿ. ਪਦਿਤ੍ਤਾਯਾਤਿ ਦਿਪ੍ਪਮਾਨਾਯ. ਸਂ-ਸਦ੍ਦੋ ਏਤ੍ਥ ਸਮਨ੍ਤਪਰਿਯਾਯੋਤਿ ਆਹ ‘‘ਸਮਨ੍ਤਤੋ ਪਜ੍ਜਲਿਤਾਯਾ’’ਤਿ.

ਇਦਂ ਮਾਤੁਗਾਮਸ੍ਸ ਅਙ੍ਗਜਾਤੇ ਅਙ੍ਗਜਾਤਪਕ੍ਖਿਪਨਂ ਨਿਦਾਨਂ ਕਾਰਣਮਸ੍ਸ ਨਿਰਯੁਪਪਜ੍ਜਨਸ੍ਸਾਤਿ ਇਤੋਨਿਦਾਨਂ, ਭਾਵਨਪੁਂਸਕਞ੍ਚੇਤਂ. ਪਚ੍ਚਤ੍ਤਵਚਨਸ੍ਸ ਤੋ-ਆਦੇਸੋ ਕਤੋ, ਤਸ੍ਸ ਚ ਸਮਾਸੇਪਿ ਅਲੋਪੋ. ਤਤ੍ਥ ਨਾਮ ਤ੍ਵਨ੍ਤਿ ਏਤ੍ਥ ਤ੍ਵਂ-ਸਦ੍ਦੋ ‘‘ਸਮਾਪਜ੍ਜਿਸ੍ਸਸੀ’’ਤਿ ਇਮਿਨਾ ਸਮ੍ਬਨ੍ਧਮੁਪਗਚ੍ਛਮਾਨੋ ਅਤ੍ਥੀਤਿ ਆਹ ‘‘ਤ੍ਵਨ੍ਤਿ ਤਂਸਦ੍ਦਸ੍ਸ ਵੇਵਚਨ’’ਨ੍ਤਿ. ‘‘ਯਂ ਤਨ੍ਤਿ ਪਨ ਪਾਠੋ ਯੁਤ੍ਤਰੂਪੋ’’ਤਿ ਗਣ੍ਠਿਪਦੇਸੁ ਵੁਤ੍ਤਂ. ਯਂ ਤਨ੍ਤਿ ਨਾਯਂ ਉਦ੍ਦੇਸਨਿਦ੍ਦੇਸੋ, ਯਥਾ ਲੋਕੇ ਯਂ ਵਾ ਤਂ ਵਾਤਿ ਅਵਞ੍ਞਾਤਵਚਨਂ, ਏਵਂ ਦਟ੍ਠਬ੍ਬਨ੍ਤਿ ਆਹ – ‘‘ਯਂ ਵਾ ਤਂ ਵਾ ਹੀਲ਼ਿਤਂ ਅਵਞ੍ਞਾਤਨ੍ਤਿ ਵੁਤ੍ਤਂ ਹੋਤੀ’’ਤਿ. ਨੀਚਜਨਾਨਨ੍ਤਿ ਨਿਹੀਨਗੁਣਾਨਂ ਸਤ੍ਤਾਨਂ. ਗਾਮਧਮ੍ਮਨ੍ਤਿ ਏਤ੍ਥ ਗਾਮ-ਸਦ੍ਦੇਨ ਗਾਮਵਾਸਿਨੋ ਵੁਤ੍ਤਾ ਅਭੇਦੂਪਚਾਰੇਨਾਤਿ ਆਹ ‘‘ਗਾਮਵਾਸਿਕਮਨੁਸ੍ਸਾਨ’’ਨ੍ਤਿ. ਕਿਲੇਸਪਗ੍ਘਰਣਕਂ ਧਮ੍ਮਨ੍ਤਿ ਰਾਗਾਦਿਕਿਲੇਸਵਿਸ੍ਸਨ੍ਦਨਕਧਮ੍ਮਂ. ਮੇਥੁਨਧਮ੍ਮੋ ਹਿ ਰਾਗਂ ਪਗ੍ਘਰਤਿ. ਮੇਥੁਨਧਮ੍ਮਸ੍ਸ ਮਹਾਸਾਵਜ੍ਜਤਾਯ ਓਲ਼ਾਰਿਕਤ੍ਤਾ ਵੁਤ੍ਤਂ ‘‘ਅਸੁਖੁਮ’’ਨ੍ਤਿ. ਅਨਿਪੁਣਨ੍ਤਿ ਤਸ੍ਸੇਵ ਵੇਵਚਨਂ. ਉਦਕੇ ਭਵਂ ਓਦਕਂ. ਕਿਂ ਤਂ? ਉਦਕਕਿਚ੍ਚਨ੍ਤਿ ਆਹ – ‘‘ਉਦਕਕਿਚ੍ਚਂ ਅਨ੍ਤਿਕਂ ਅਵਸਾਨਂ ਅਸ੍ਸਾ’’ਤਿ. ਸਮਾਪਜ੍ਜਿਸ੍ਸਤੀਤਿ ਅਨਾਗਤਵਚਨਂ ਨਾਮ-ਸਦ੍ਦਯੋਗੇਨ ਕਤਨ੍ਤਿ ਆਹ – ‘‘ਸਮਾਪਜ੍ਜਿਸ੍ਸਤੀਤਿ…ਪੇ… ਨਾਮ-ਸਦ੍ਦੇਨ ਯੋਜੇਤਬ੍ਬ’’ਨ੍ਤਿ. ਲੋਕੇ ਮੇਥੁਨਧਮ੍ਮਸ੍ਸ ਆਦਿਕਤ੍ਤਾ ਕੋਚਿ ਪਠਮਕਪ੍ਪਿਕੋ, ਨ ਪਨਾਯਨ੍ਤਿ ਆਹ – ‘‘ਸਾਸਨਂ ਸਨ੍ਧਾਯ ਵਦਤੀ’’ਤਿ. ਬਹੂਨਨ੍ਤਿ ਪੁਗ੍ਗਲਾਪੇਕ੍ਖਂ, ਨ ਪਨ ਅਕੁਸਲਾਪੇਕ੍ਖਨ੍ਤਿ ਆਹ ‘‘ਬਹੂਨਂ ਪੁਗ੍ਗਲਾਨ’’ਨ੍ਤਿ.

ਯਂ ਅਸਂਵਰਂ ਪਟਿਚ੍ਚ ਦੁਬ੍ਭਰਤਾਦੁਪ੍ਪੋਸਤਾਦਿ ਹੋਤਿ, ਸੋ ਅਸਂਵਰੋ ਦੁਬ੍ਭਰਤਾਦਿ-ਸਦ੍ਦੇਨ ਵੁਤ੍ਤੋ ਕਾਰਣੇ ਫਲੂਪਚਾਰੇਨਾਤਿ ਆਹ – ‘‘ਦੁਬ੍ਭਰਤਾਦੀਨਂ ਵਤ੍ਥੁਭੂਤਸ੍ਸ ਅਸਂਵਰਸ੍ਸਾ’’ਤਿ. ਵਤ੍ਥੁਭੂਤਸ੍ਸਾਤਿ ਕਾਰਣਭੂਤਸ੍ਸ. ਵਸਤਿ ਏਤ੍ਥ ਫਲਂ ਤਦਾਯਤ੍ਤਵੁਤ੍ਤਿਤਾਯਾਤਿ ਹਿ ਕਾਰਣਂ ਵਤ੍ਥੁ. ਅਤ੍ਤਾਤਿ ਚਿਤ੍ਤਂ ਸਰੀਰਞ੍ਚ, ਚਿਤ੍ਤਮੇਵ ਵਾ. ਦੁਬ੍ਭਰਤਞ੍ਚੇਵ ਦੁਪ੍ਪੋਸਤਞ੍ਚ ਆਪਜ੍ਜਤੀਤਿ ਅਤ੍ਤਨਾ ਪਚ੍ਚਯਦਾਯਕੇਹਿ ਚ ਦੁਕ੍ਖੇਨ ਭਰਿਤਬ੍ਬਤਂ ਪੋਸੇਤਬ੍ਬਤਞ੍ਚ ਆਪਜ੍ਜਤਿ. ਅਸਂਵਰੇ ਠਿਤੋ ਹਿ ਏਕਚ੍ਚੋ ਅਤ੍ਤਨੋਪਿ ਦੁਬ੍ਭਰੋ ਹੋਤਿ ਦੁਪ੍ਪੋਸੋ, ਏਕਚ੍ਚੋ ਉਪਟ੍ਠਾਕਾਨਮ੍ਪਿ. ਕਥਂ? ਯੋ ਹਿ ਅਮ੍ਬਿਲਾਦੀਨਿ ਲਦ੍ਧਾ ਅਨਮ੍ਬਿਲਾਦੀਨਿ ਪਰਿਯੇਸਤਿ, ਅਞ੍ਞਸ੍ਸ ਘਰੇ ਲਦ੍ਧਂ ਅਞ੍ਞਸ੍ਸ ਘਰੇ ਛਡ੍ਡੇਨ੍ਤੋ ਸਬ੍ਬਂ ਗਾਮਂ ਚਰਿਤ੍ਵਾ ਰਿਤ੍ਤਪਤ੍ਤੋਵ ਵਿਹਾਰਂ ਪਵਿਸਿਤ੍ਵਾ ਨਿਪਜ੍ਜਤਿ, ਅਯਂ ਅਤ੍ਤਨੋ ਦੁਬ੍ਭਰੋ. ਯੋ ਪਨ ਸਾਲਿਮਂਸੋਦਨਾਦੀਨਂ ਪਤ੍ਤੇ ਪੂਰੇਤ੍ਵਾ ਦਿਨ੍ਨੇਪਿ ਦੁਮ੍ਮੁਖਭਾਵਂ ਅਨਤ੍ਤਮਨਭਾਵਮੇਵ ਦਸ੍ਸੇਤਿ, ਤੇਸਂ ਵਾ ਸਮ੍ਮੁਖਾਵ ਤਂ ਪਿਣ੍ਡਪਾਤਂ ‘‘ਕਿਂ ਤੁਮ੍ਹੇਹਿ ਦਿਨ੍ਨ’’ਨ੍ਤਿ ਅਪਸਾਦੇਨ੍ਤੋ ਸਾਮਣੇਰਗਹਟ੍ਠਾਦੀਨਂ ਦੇਤਿ, ਅਯਂ ਉਪਟ੍ਠਾਕਾਨਂ ਦੁਬ੍ਭਰੋ. ਏਤਂ ਦਿਸ੍ਵਾ ਮਨੁਸ੍ਸਾ ਦੂਰਤੋਵ ਪਰਿਵਜ੍ਜੇਨ੍ਤਿ ‘‘ਦੁਬ੍ਭਰੋ ਭਿਕ੍ਖੁ ਨ ਸਕ੍ਕਾ ਪੋਸੇਤੁ’’ਨ੍ਤਿ.

ਮਹਿਚ੍ਛਤਨ੍ਤਿ ਏਤ੍ਥ ਮਹਨ੍ਤਾਨਿ ਵਤ੍ਥੂਨਿ ਇਚ੍ਛਤਿ, ਮਹਤੀ ਵਾ ਪਨਸ੍ਸ ਇਚ੍ਛਾਤਿ ਮਹਿਚ੍ਛੋ, ਤਸ੍ਸ ਭਾਵੋ ਮਹਿਚ੍ਛਤਾ, ਸਨ੍ਤਗੁਣਵਿਭਾਵਨਤਾ ਪਟਿਗ੍ਗਹਣੇ ਅਮਤ੍ਤਞ੍ਞੁਤਾ ਚ. ਮਹਿਚ੍ਛੋ ਹਿ ਇਚ੍ਛਾਚਾਰੇ ਠਤ੍ਵਾ ਅਤ੍ਤਨਿ ਵਿਜ੍ਜਮਾਨਸੀਲਧੁਤਧਮ੍ਮਾਦਿਗੁਣੇ ਵਿਭਾਵੇਤਿ, ਤਾਦਿਸਸ੍ਸ ਪਟਿਗ੍ਗਹਣੇ ਅਮਤ੍ਤਞ੍ਞੁਤਾਪਿ ਹੋਤਿ. ਯਂ ਸਨ੍ਧਾਯ ਵਦਨ੍ਤਿ ‘‘ਸਨ੍ਤਗੁਣਸਮ੍ਭਾਵਨਤਾ ਪਟਿਗ੍ਗਹਣੇ ਚ ਅਮਤ੍ਤਞ੍ਞੁਤਾ, ਏਤਂ ਮਹਿਚ੍ਛਤਾਲਕ੍ਖਣ’’ਨ੍ਤਿ. ਸਾ ਪਨੇਸਾ ਮਹਿਚ੍ਛਤਾ ‘‘ਇਧੇਕਚ੍ਚੋ ਸਦ੍ਧੋ ਸਮਾਨੋ ‘ਸਦ੍ਧੋਤਿ ਮਂ ਜਨੋ ਜਾਨਾਤੂ’ਤਿ ਇਚ੍ਛਤਿ, ਸੀਲਵਾ ਸਮਾਨੋ ‘ਸੀਲਵਾਤਿ ਮਂ ਜਨੋ ਜਾਨਾਤੂ’ਤਿ’’ ਇਮਿਨਾ ਨਯੇਨ ਆਗਤਾਯੇਵ, ਤਾਯ ਸਮਨ੍ਨਾਗਤੋ ਪੁਗ੍ਗਲੋ ਦੁਸ੍ਸਨ੍ਤਪ੍ਪਿਯੋ ਹੋਤਿ, ਵਿਜਾਤਮਾਤਾਪਿਸ੍ਸ ਚਿਤ੍ਤਂ ਗਹੇਤੁਂ ਨ ਸਕ੍ਕੋਤਿ. ਤੇਨੇਤਂ ਵੁਚ੍ਚਤਿ –

‘‘ਅਗ੍ਗਿਕ੍ਖਨ੍ਧੋ ਸਮੁਦ੍ਦੋ ਚ, ਮਹਿਚ੍ਛੋ ਚਾਪਿ ਪੁਗ੍ਗਲੋ;

ਸਕਟੇਨ ਪਚ੍ਚਯਂ ਦੇਨ੍ਤੁ, ਤਯੋਪੇਤੇ ਅਤਪ੍ਪਿਯਾ’’ਤਿ. (ਮ. ਨਿ. ਅਟ੍ਠ. ੧.੨੫੨; ਅ. ਨਿ. ਅਟ੍ਠ. ੧.੧.੬੩; ਵਿਭ. ਅਟ੍ਠ. ੮੫੦; ਉਦਾ. ਅਟ੍ਠ. ੩੧; ਮਹਾਨਿ. ਅਟ੍ਠ. ੮੫);

ਸਤ੍ਤੇਹਿ ਕਿਲੇਸੇਹਿ ਚ ਸਙ੍ਗਣਨਂ ਸਮੋਧਾਨਂ ਸਙ੍ਗਣਿਕਾਤਿ ਆਹ – ‘‘ਗਣਸਙ੍ਗਣਿਕਾਯ ਚੇਵ ਕਿਲੇਸਸਙ੍ਗਣਿਕਾਯ ਚਾ’’ਤਿ. ਕੋਸਜ੍ਜਾਨੁਗਤੋ ਚ ਹੋਤੀਤਿ ਕੁਸੀਤਭਾਵੇਨ ਅਨੁਗਤੋ ਹੋਤਿ, ਕੁਸੀਤਸ੍ਸ ਭਾਵੋ ਕੋਸਜ੍ਜਂ. ਅਟ੍ਠਕੁਸੀਤਵਤ੍ਥੁਪਾਰਿਪੂਰਿਯਾਤਿ ਏਤ੍ਥ ਕੁਚ੍ਛਿਤਂ ਸੀਦਤੀਤਿ ਕੁਸੀਤੋ ਦ-ਕਾਰਸ੍ਸ ਤ-ਕਾਰਂ ਕਤ੍ਵਾ. ਯਸ੍ਸ ਧਮ੍ਮਸ੍ਸ ਵਸੇਨ ਪੁਗ੍ਗਲੋ ‘‘ਕੁਸੀਤੋ’’ਤਿ ਵੁਚ੍ਚਤਿ, ਸੋ ਕੁਸੀਤਭਾਵੋ ਇਧ ਕੁਸੀਤ-ਸਦ੍ਦੇਨ ਵੁਤ੍ਤੋ. ਵਿਨਾਪਿ ਹਿ ਭਾਵਜੋਤਨਸਦ੍ਦਂ ਭਾਵਤ੍ਥੋ ਵਿਞ੍ਞਾਯਤਿ ਯਥਾ ‘‘ਪਟਸ੍ਸ ਸੁਕ੍ਕ’’ਨ੍ਤਿ, ਤਸ੍ਮਾ ਕੁਸੀਤਭਾਵਵਤ੍ਥੂਨੀਤਿ ਅਤ੍ਥੋ, ਕੋਸਜ੍ਜਕਾਰਣਾਨੀਤਿ ਵੁਤ੍ਤਂ ਹੋਤਿ. ਤਥਾ ਹਿ –

‘‘ਕਮ੍ਮਂ ਖੋ ਮੇ ਕਤ੍ਤਬ੍ਬਂ ਭਵਿਸ੍ਸਤਿ, ਕਮ੍ਮਂ ਖੋ ਪਨ ਮੇ ਕਰੋਨ੍ਤਸ੍ਸ ਕਾਯੋ ਕਿਲਮਿਸ੍ਸਤਿ, ਹਨ੍ਦਾਹਂ ਨਿਪਜ੍ਜਾਮੀਤਿ ਸੋ ਨਿਪਜ੍ਜਤਿ, ਨ ਵੀਰਿਯਂ ਆਰਭਤਿ ਅਪ੍ਪਤ੍ਤਸ੍ਸ ਪਤ੍ਤਿਯਾ ਅਨਧਿਗਤਸ੍ਸ ਅਧਿਗਮਾਯ ਅਸਚ੍ਛਿਕਤਸ੍ਸ ਸਚ੍ਛਿਕਿਰਿਯਾਯ, ਇਦਂ ਪਠਮਂ ਕੁਸੀਤਵਤ੍ਥੁ. ਅਹਂ ਖੋ ਕਮ੍ਮਂ ਅਕਾਸਿਂ, ਕਮ੍ਮਂ ਖੋ ਪਨ ਮੇ ਕਰੋਨ੍ਤਸ੍ਸ ਕਾਯੋ ਕਿਲਨ੍ਤੋ, ਹਨ੍ਦਾਹਂ ਨਿਪਜ੍ਜਾਮਿ…ਪੇ… ਮਗ੍ਗੋ ਖੋ ਮੇ ਗਨ੍ਤਬ੍ਬੋ ਭਵਿਸ੍ਸਤਿ, ਮਗ੍ਗਂ ਖੋ ਪਨ ਮੇ ਗਚ੍ਛਨ੍ਤਸ੍ਸ ਕਾਯੋ ਕਿਲਮਿਸ੍ਸਤਿ, ਹਨ੍ਦਾਹਂ ਨਿਪਜ੍ਜਾਮਿ…ਪੇ… ਅਹਂ ਖੋ ਮਗ੍ਗਂ ਅਗਮਾਸਿਂ, ਮਗ੍ਗਂ ਖੋ ਪਨ ਮੇ ਗਚ੍ਛਨ੍ਤਸ੍ਸ ਕਾਯੋ ਕਿਲਨ੍ਤੋ, ਹਨ੍ਦਾਹਂ ਨਿਪਜ੍ਜਾਮਿ…ਪੇ… ਅਹਂ ਖੋ ਗਾਮਂ ਵਾ ਨਿਗਮਂ ਵਾ ਪਿਣ੍ਡਾਯ ਚਰਨ੍ਤੋ ਨਾਲਤ੍ਥਂ ਲੂਖਸ੍ਸ ਵਾ ਪਣੀਤਸ੍ਸ ਵਾ ਭੋਜਨਸ੍ਸ ਯਾਵਦਤ੍ਥਂ ਪਾਰਿਪੂਰਿਂ, ਤਸ੍ਸ ਮੇ ਕਾਯੋ ਕਿਲਨ੍ਤੋ ਅਕਮ੍ਮਞ੍ਞੋ, ਹਨ੍ਦਾਹਂ ਨਿਪਜ੍ਜਾਮਿ…ਪੇ… ਅਹਂ ਖੋ ਗਾਮਂ ਵਾ ਨਿਗਮਂ ਵਾ ਪਿਣ੍ਡਾਯ ਚਰਨ੍ਤੋ ਅਲਤ੍ਥਂ ਲੂਖਸ੍ਸ ਵਾ ਪਣੀਤਸ੍ਸ ਵਾ ਭੋਜਨਸ੍ਸ ਯਾਵਦਤ੍ਥਂ ਪਾਰਿਪੂਰਿਂ, ਤਸ੍ਸ ਮੇ ਕਾਯੋ ਗਰੁਕੋ ਅਕਮ੍ਮਞ੍ਞੋ ਮਾਸਾਚਿਤਂ ਮਞ੍ਞੇ, ਹਨ੍ਦਾਹਂ ਨਿਪਜ੍ਜਾਮਿ…ਪੇ… ਉਪ੍ਪਨ੍ਨੋ ਖੋ ਮੇ ਅਯਂ ਅਪ੍ਪਮਤ੍ਤਕੋ ਆਬਾਧੋ, ਅਤ੍ਥਿ ਕਪ੍ਪੋ ਨਿਪਜ੍ਜਿਤੁਂ, ਹਨ੍ਦਾਹਂ ਨਿਪਜ੍ਜਾਮਿ…ਪੇ… ਅਹਂ ਖੋ ਗਿਲਾਨਾ ਵੁਟ੍ਠਿਤੋ ਅਚਿਰਵੁਟ੍ਠਿਤੋ ਗੇਲਞ੍ਞਾ, ਤਸ੍ਸ ਮੇ ਕਾਯੋ ਦੁਬ੍ਬਲੋ ਅਕਮ੍ਮਞ੍ਞੋ, ਹਨ੍ਦਾਹਂ ਨਿਪਜ੍ਜਾਮੀਤਿ ਸੋ ਨਿਪਜ੍ਜਤਿ, ਨ ਵੀਰਿਯਂ ਆਰਭਤਿ ਅਪ੍ਪਤ੍ਤਸ੍ਸ ਪਤ੍ਤਿਯਾ ਅਨਧਿਗਤਸ੍ਸ ਅਧਿਗਮਾਯ ਅਸਚ੍ਛਿਕਤਸ੍ਸ ਸਚ੍ਛਿਕਿਰਿਯਾਯ. ਇਦਂ ਅਟ੍ਠਮਂ ਕੁਸੀਤਵਤ੍ਥੁ’’ਨ੍ਤਿ (ਦੀ. ਨਿ. ੩.੩੩੪; ਅ. ਨਿ. ੮.੮੦) –

ਏਵਮਾਗਤਾਨਿ ‘‘ਹਨ੍ਦਾਹਂ ਨਿਪਜ੍ਜਾਮੀ’’ਤਿ ਏਵਂ ਪਵਤ੍ਤਓਸੀਦਨਾਨਿ ਉਪਰੂਪਰਿ ਕੋਸਜ੍ਜਕਾਰਣਤ੍ਤਾ ਅਟ੍ਠ ਕੁਸੀਤਵਤ੍ਥੂਨਿ ਨਾਮ, ਤੇਸਂ ਪਾਰਿਪੂਰਿਯਾ ਸਂਵਤ੍ਤਤੀਤਿ ਅਤ੍ਥੋ.

ਸੁਭਰੋ ਹੋਤਿ ਸੁਪੋਸੋਤਿ ਅਤ੍ਤਨੋ ਉਪਟ੍ਠਾਕੇਹਿ ਚ ਸੁਖੇਨ ਭਰਿਤਬ੍ਬੋ ਪੋਸੇਤਬ੍ਬੋਤਿ ਅਤ੍ਥੋ. ਸਂਵਰੇ ਠਿਤੋ ਹਿ ਏਕਚ੍ਚੋ ਅਤ੍ਤਨੋਪਿ ਸੁਭਰੋ ਹੋਤਿ ਸੁਪੋਸੋ, ਏਕਚ੍ਚੋ ਉਪਟ੍ਠਾਕਾਨਮ੍ਪਿ. ਕਥਂ? ਯੋ ਹਿ ਯਂ ਕਿਞ੍ਚਿ ਲੂਖਂ ਵਾ ਪਣੀਤਂ ਵਾ ਲਦ੍ਧਾ ਤੁਟ੍ਠਚਿਤ੍ਤੋਵ ਭੁਞ੍ਜਿਤ੍ਵਾ ਵਿਹਾਰਂ ਗਨ੍ਤ੍ਵਾ ਅਤ੍ਤਨੋ ਕਮ੍ਮਂ ਕਰੋਤਿ, ਅਯਂ ਅਤ੍ਤਨੋ ਸੁਭਰੋ. ਯੋ ਪਨ ਪਰੇਸਮ੍ਪਿ ਅਪ੍ਪਂ ਵਾ ਬਹੁਂ ਵਾ ਲੂਖਂ ਵਾ ਪਣੀਤਂ ਵਾ ਦਾਨਂ ਅਹੀਲ਼ੇਤ੍ਵਾ ਅਤ੍ਤਮਨੋ ਵਿਪ੍ਪਸਨ੍ਨਮੁਖੋ ਹੁਤ੍ਵਾ ਏਤੇਸਂ ਸਮ੍ਮੁਖਾਵ ਪਰਿਭੁਞ੍ਜਿਤ੍ਵਾ ਯਾਤਿ, ਅਯਂ ਉਪਟ੍ਠਾਕਾਨਂ ਸੁਭਰੋ. ਏਤਂ ਦਿਸ੍ਵਾ ਮਨੁਸ੍ਸਾ ਅਤਿਵਿਯ ਵਿਸ੍ਸਤ੍ਥਾ ਹੋਨ੍ਤਿ, ‘‘ਅਮ੍ਹਾਕਂ ਭਦਨ੍ਤੋ ਸੁਭਰੋ, ਥੋਕਥੋਕੇਨਪਿ ਤੁਸ੍ਸਤਿ, ਮਯਮੇਵ ਨਂ ਪੋਸੇਸ੍ਸਾਮਾ’’ਤਿ ਪਟਿਞ੍ਞਂ ਕਤ੍ਵਾ ਪੋਸੇਨ੍ਤਿ. ਅਪ੍ਪਿਚ੍ਛਤਨ੍ਤਿ ਇਚ੍ਛਾਵਿਰਹਿਤਤ੍ਤਂ. ਏਤ੍ਥ ਹਿ ਬ੍ਯਞ੍ਜਨਂ ਸਾਵਸੇਸਂ ਵਿਯ, ਅਤ੍ਥੋ ਪਨ ਨਿਰਵਸੇਸੋ. ਅਪ੍ਪ-ਸਦ੍ਦੋ ਹੇਤ੍ਥ ਅਭਾਵਤ੍ਥੋਤਿ ਸਕ੍ਕਾ ਵਿਞ੍ਞਾਤੁਂ ‘‘ਅਪ੍ਪਾਬਾਧਤਞ੍ਚ ਸਞ੍ਜਾਨਾਮੀ’’ਤਿਆਦੀਸੁ (ਮ. ਨਿ. ੧.੨੨੫) ਵਿਯ. ਤੇਨੇਵਾਹ ‘‘ਨਿਤ੍ਤਣ੍ਹਭਾਵ’’ਨ੍ਤਿ.

ਤਿਪ੍ਪਭੇਦਾਯ ਸਨ੍ਤੁਟ੍ਠਿਯਾਤਿ ਯਥਾਲਾਭਾਦਿਸਨ੍ਤੋਸਸਾਮਞ੍ਞੇਨ ਵੁਤ੍ਤਂ, ਚਤੂਸੁ ਪਨ ਪਚ੍ਚਯੇਸੁ ਤਯੋ ਤਯੋ ਸਨ੍ਤੋਸਾਤਿ ਦ੍ਵਾਦਸਵਿਧੋ ਹੋਤਿ ਸਨ੍ਤੋਸੋ. ਕਥਂ? ਚੀਵਰੇ ਯਥਾਲਾਭਸਨ੍ਤੋਸੋ ਯਥਾਬਲਸਨ੍ਤੋਸੋ ਯਥਾਸਾਰੁਪ੍ਪਸਨ੍ਤੋਸੋਤਿ ਤਿਵਿਧੋ ਹੋਤਿ ਸਨ੍ਤੋਸੋ. ਏਵਂ ਪਿਣ੍ਡਪਾਤਾਦੀਸੁ. ਤਸ੍ਸਾਯਂ ਪਭੇਦਸਂਵਣ੍ਣਨਾ (ਮ. ਨਿ. ਅਟ੍ਠ. ੧.੨੫੨; ਸਂ. ਨਿ. ਅਟ੍ਠ. ੨.੨.੧੪੪; ਅ. ਨਿ. ਅਟ੍ਠ. ੧.੧.੬੫) – ਇਧ ਭਿਕ੍ਖੁ ਚੀਵਰਂ ਲਭਤਿ ਸੁਨ੍ਦਰਂ ਵਾ ਅਸੁਨ੍ਦਰਂ ਵਾ, ਸੋ ਤੇਨੇਵ ਯਾਪੇਤਿ ਅਞ੍ਞਂ ਨ ਪਤ੍ਥੇਤਿ, ਲਭਨ੍ਤੋਪਿ ਨ ਗਣ੍ਹਾਤਿ. ਅਯਮਸ੍ਸ ਚੀਵਰੇ ਯਥਾਲਾਭਸਨ੍ਤੋਸੋ. ਅਥ ਪਨ ਪਕਤਿਦੁਬ੍ਬਲੋ ਵਾ ਹੋਤਿ ਆਬਾਧਜਰਾਭਿਭੂਤੋ ਵਾ, ਗਰੁਚੀਵਰਂ ਪਾਰੁਪਨ੍ਤੋ ਕਿਲਮਤਿ, ਸੋ ਸਭਾਗੇਨ ਭਿਕ੍ਖੁਨਾ ਸਦ੍ਧਿਂ ਤਂ ਪਰਿਵਤ੍ਤੇਤ੍ਵਾ ਲਹੁਕੇਨ ਯਾਪੇਨ੍ਤੋਪਿ ਸਨ੍ਤੁਟ੍ਠੋਯੇਵ ਹੋਤਿ. ਅਯਮਸ੍ਸ ਚੀਵਰੇ ਯਥਾਬਲਸਨ੍ਤੋਸੋ. ਪਕਤਿਦੁਬ੍ਬਲਾਦੀਨਞ੍ਹਿ ਗਰੁਚੀਵਰਾਨਿ ਨ ਫਾਸੁਭਾਵਾਵਹਾਨਿ ਸਰੀਰਖੇਦਾਵਹਾਨਿ ਚ ਹੋਨ੍ਤੀਤਿ ਪਯੋਜਨਵਸੇਨ ਅਨਤ੍ਰਿਚ੍ਛਤਾਦਿਵਸੇਨ ਤਾਨਿ ਪਰਿਵਤ੍ਤੇਤ੍ਵਾ ਲਹੁਕਚੀਵਰਪਰਿਭੋਗੋ ਨ ਸਨ੍ਤੋਸਵਿਰੋਧੀਤਿ. ਅਪਰੋ ਪਣੀਤਪਚ੍ਚਯਲਾਭੀ ਹੋਤਿ, ਸੋ ਪਟ੍ਟਚੀਵਰਾਦੀਨਂ ਅਞ੍ਞਤਰਂ ਮਹਗ੍ਘਚੀਵਰਂ ਬਹੂਨਿ ਵਾ ਪਨ ਚੀਵਰਾਨਿ ਲਭਿਤ੍ਵਾ ‘‘ਇਦਂ ਥੇਰਾਨਂ ਚਿਰਪਬ੍ਬਜਿਤਾਨਂ, ਇਦਂ ਬਹੁਸ੍ਸੁਤਾਨਂ ਅਨੁਰੂਪਂ, ਇਦਂ ਗਿਲਾਨਾਨਂ, ਇਦਂ ਅਪ੍ਪਲਾਭਾਨਂ ਹੋਤੂ’’ਤਿ ਦਤ੍ਵਾ ਤੇਸਂ ਪੁਰਾਣਚੀਵਰਂ ਵਾ ਸਙ੍ਕਾਰਕੂਟਾਦਿਤੋ ਵਾ ਨਨ੍ਤਕਾਨਿ ਉਚ੍ਚਿਨਿਤ੍ਵਾ ਤੇਹਿ ਸਙ੍ਘਾਟਿਂ ਕਤ੍ਵਾ ਧਾਰੇਨ੍ਤੋਪਿ ਸਨ੍ਤੁਟ੍ਠੋਵ ਹੋਤਿ. ਅਯਮਸ੍ਸ ਚੀਵਰੇ ਯਥਾਸਾਰੁਪ੍ਪਸਨ੍ਤੋਸੋ. ਮਹਗ੍ਘਞ੍ਹਿ ਚੀਵਰਂ ਬਹੂਨਿ ਵਾ ਚੀਵਰਾਨਿ ਲਭਿਤ੍ਵਾਪਿ ਤਾਨਿ ਵਿਸ੍ਸਜ੍ਜੇਤ੍ਵਾ ਤਦਞ੍ਞਸ੍ਸ ਗਹਣਂ ਯਥਾਸਾਰੁਪ੍ਪਨਯੇ ਠਿਤਤ੍ਤਾ ਨ ਸਨ੍ਤੋਸਵਿਰੋਧੀਤਿ.

ਇਧ ਪਨ ਭਿਕ੍ਖੁ ਪਿਣ੍ਡਪਾਤਂ ਲਭਤਿ ਲੂਖਂ ਵਾ ਪਣੀਤਂ ਵਾ, ਸੋ ਤੇਨੇਵ ਯਾਪੇਤਿ ਅਞ੍ਞਂ ਨ ਪਤ੍ਥੇਤਿ, ਲਭਨ੍ਤੋਪਿ ਨ ਗਣ੍ਹਾਤਿ. ਅਯਮਸ੍ਸ ਪਿਣ੍ਡਪਾਤੇ ਯਥਾਲਾਭਸਨ੍ਤੋਸੋ. ਯੋ ਪਨ ਅਤ੍ਤਨੋ ਪਕਤਿਵਿਰੁਦ੍ਧਂ ਵਾ ਬ੍ਯਾਧਿਵਿਰੁਦ੍ਧਂ ਵਾ ਪਿਣ੍ਡਪਾਤਂ ਲਭਤਿ, ਯੇਨਸ੍ਸ ਪਰਿਭੁਤ੍ਤੇਨ ਅਫਾਸੁ ਹੋਤਿ, ਸੋ ਸਭਾਗਸ੍ਸ ਭਿਕ੍ਖੁਨੋ ਤਂ ਦਤ੍ਵਾ ਤਸ੍ਸ ਹਤ੍ਥਤੋ ਸਪ੍ਪਾਯਭੋਜਨਂ ਭੁਞ੍ਜਿਤ੍ਵਾ ਸਮਣਧਮ੍ਮਂ ਕਰੋਨ੍ਤੋਪਿ ਸਨ੍ਤੁਟ੍ਠੋਵ ਹੋਤਿ. ਅਯਮਸ੍ਸ ਪਿਣ੍ਡਪਾਤੇ ਯਥਾਬਲਸਨ੍ਤੋਸੋ. ਅਪਰੋ ਬਹੁਂ ਪਣੀਤਂ ਪਿਣ੍ਡਪਾਤਂ ਲਭਤਿ, ਸੋ ਤਂ ਚੀਵਰਂ ਵਿਯ ਚਿਰਪਬ੍ਬਜਿਤਬਹੁਸ੍ਸੁਤਅਪ੍ਪਲਾਭਗਿਲਾਨਾਨਂ ਦਤ੍ਵਾ ਤੇਸਂ ਵਾ ਸੇਸਕਂ ਪਿਣ੍ਡਾਯ ਵਾ ਚਰਿਤ੍ਵਾ ਮਿਸ੍ਸਕਾਹਾਰਂ ਭੁਞ੍ਜਨ੍ਤੋਪਿ ਸਨ੍ਤੁਟ੍ਠੋਵ ਹੋਤਿ. ਅਯਮਸ੍ਸ ਪਿਣ੍ਡਪਾਤੇ ਯਥਾਸਾਰੁਪ੍ਪਸਨ੍ਤੋਸੋ.

ਇਧ ਪਨ ਭਿਕ੍ਖੁ ਸੇਨਾਸਨਂ ਲਭਤਿ ਮਨਾਪਂ ਵਾ ਅਮਨਾਪਂ ਵਾ, ਸੋ ਤੇਨ ਨੇਵ ਸੋਮਨਸ੍ਸਂ, ਨ ਪਟਿਘਂ ਉਪ੍ਪਾਦੇਤਿ, ਅਨ੍ਤਮਸੋ ਤਿਣਸਨ੍ਥਰਕੇਨਪਿ ਯਥਾਲਦ੍ਧੇਨੇਵ ਤੁਸ੍ਸਤਿ. ਅਯਮਸ੍ਸ ਸੇਨਾਸਨੇ ਯਥਾਲਾਭਸਨ੍ਤੋਸੋ. ਯੋ ਪਨ ਅਤ੍ਤਨੋ ਪਕਤਿਵਿਰੁਦ੍ਧਂ ਵਾ ਬ੍ਯਾਧਿਵਿਰੁਦ੍ਧਂ ਵਾ ਸੇਨਾਸਨਂ ਲਭਤਿ, ਯਤ੍ਥਸ੍ਸ ਵਸਤੋ ਅਫਾਸੁ ਹੋਤਿ, ਸੋ ਤਂ ਸਭਾਗਸ੍ਸ ਭਿਕ੍ਖੁਨੋ ਦਤ੍ਵਾ ਤਸ੍ਸ ਸਨ੍ਤਕੇ ਸਪ੍ਪਾਯਸੇਨਾਸਨੇ ਵਸਨ੍ਤੋਪਿ ਸਨ੍ਤੁਟ੍ਠੋਵ ਹੋਤਿ. ਅਯਮਸ੍ਸ ਸੇਨਾਸਨੇ ਯਥਾਬਲਸਨ੍ਤੋਸੋ. ਅਪਰੋ ਮਹਾਪੁਞ੍ਞੋ ਲੇਣਮਣ੍ਡਪਕੂਟਾਗਾਰਾਦੀਨਿ ਬਹੂਨਿ ਪਣੀਤਸੇਨਾਸਨਾਨਿ ਲਭਤਿ, ਸੋ ਤਾਨਿ ਚੀਵਰਾਦੀਨਿ ਵਿਯ ਚਿਰਪਬ੍ਬਜਿਤਬਹੁਸ੍ਸੁਤਅਪ੍ਪਲਾਭਗਿਲਾਨਾਨਂ ਦਤ੍ਵਾ ਯਤ੍ਥ ਕਤ੍ਥਚਿ ਵਸਨ੍ਤੋਪਿ ਸਨ੍ਤੁਟ੍ਠੋਵ ਹੋਤਿ. ਅਯਮਸ੍ਸ ਸੇਨਾਸਨੇ ਯਥਾਸਾਰੁਪ੍ਪਸਨ੍ਤੋਸੋ. ਯੋਪਿ ‘‘ਉਤ੍ਤਮਸੇਨਾਸਨਂ ਨਾਮ ਪਮਾਦਟ੍ਠਾਨਂ, ਤਤ੍ਥ ਨਿਸਿਨ੍ਨਸ੍ਸ ਥਿਨਮਿਦ੍ਧਂ ਓਕ੍ਕਮਤਿ, ਨਿਦ੍ਦਾਭਿਭੂਤਸ੍ਸ ਪੁਨ ਪਟਿਬੁਜ੍ਝਤੋ ਪਾਪਵਿਤਕ੍ਕਾ ਪਾਤੁਭਵਨ੍ਤੀ’’ਤਿ ਪਟਿਸਞ੍ਚਿਕ੍ਖਿਤ੍ਵਾ ਤਾਦਿਸਂ ਸੇਨਾਸਨਂ ਪਤ੍ਤਮ੍ਪਿ ਨ ਸਮ੍ਪਟਿਚ੍ਛਤਿ, ਸੋ ਤਂ ਪਟਿਕ੍ਖਿਪਿਤ੍ਵਾ ਅਬ੍ਭੋਕਾਸਰੁਕ੍ਖਮੂਲਾਦੀਸੁ ਵਸਨ੍ਤੋਪਿ ਸਨ੍ਤੁਟ੍ਠੋਵ ਹੋਤਿ. ਅਯਮ੍ਪਿਸ੍ਸ ਸੇਨਾਸਨੇ ਯਥਾਸਾਰੁਪ੍ਪਸਨ੍ਤੋਸੋ.

ਇਧ ਪਨ ਭਿਕ੍ਖੁ ਭੇਸਜ੍ਜਂ ਲਭਤਿ ਲੂਖਂ ਵਾ ਪਣੀਤਂ ਵਾ, ਸੋ ਯਂ ਲਭਤਿ, ਤੇਨੇਵ ਤੁਸ੍ਸਤਿ ਅਞ੍ਞਂ ਨ ਪਤ੍ਥੇਤਿ, ਲਭਨ੍ਤੋਪਿ ਨ ਗਣ੍ਹਾਤਿ. ਅਯਮਸ੍ਸ ਗਿਲਾਨਪਚ੍ਚਯੇ ਯਥਾਲਾਭਸਨ੍ਤੋਸੋ. ਯੋ ਪਨ ਤੇਲੇਨ ਅਤ੍ਥਿਕੋ ਫਾਣਿਤਂ ਲਭਤਿ, ਸੋ ਤਂ ਸਭਾਗਸ੍ਸ ਭਿਕ੍ਖੁਨੋ ਦਤ੍ਵਾ ਤਸ੍ਸ ਹਤ੍ਥਤੋ ਤੇਲਂ ਗਹੇਤ੍ਵਾ ਅਞ੍ਞਦੇਵ ਵਾ ਪਰਿਯੇਸਿਤ੍ਵਾ ਭੇਸਜ੍ਜਂ ਕਰੋਨ੍ਤੋਪਿ ਸਨ੍ਤੁਟ੍ਠੋਵ ਹੋਤਿ. ਅਯਮਸ੍ਸ ਗਿਲਾਨਪਚ੍ਚਯੇ ਯਥਾਬਲਸਨ੍ਤੋਸੋ. ਅਪਰੋ ਮਹਾਪੁਞ੍ਞੋ ਬਹੁਂ ਤੇਲਮਧੁਫਾਣਿਤਾਦਿਪਣੀਤਭੇਸਜ੍ਜਂ ਲਭਤਿ, ਸੋ ਤਂ ਚੀਵਰਂ ਵਿਯ ਚਿਰਪਬ੍ਬਜਿਤਬਹੁਸ੍ਸੁਤਅਪ੍ਪਲਾਭਗਿਲਾਨਾਨਂ ਦਤ੍ਵਾ ਤੇਸਂ ਆਭਤੇਨ ਯੇਨ ਕੇਨਚਿ ਯਾਪੇਨ੍ਤੋਪਿ ਸਨ੍ਤੁਟ੍ਠੋਵ ਹੋਤਿ. ਯੋ ਪਨ ਏਕਸ੍ਮਿਂ ਭਾਜਨੇ ਮੁਤ੍ਤਹਰੀਤਕਂ ਠਪੇਤ੍ਵਾ ਏਕਸ੍ਮਿਂ ਚਤੁਮਧੁਰਂ ‘‘ਗਣ੍ਹ, ਭਨ੍ਤੇ, ਯਦਿਚ੍ਛਸੀ’’ਤਿ ਵੁਚ੍ਚਮਾਨੋ ਸਚਸ੍ਸ ਤੇਸੁ ਅਞ੍ਞਤਰੇਨਪਿ ਰੋਗੋ ਵੂਪਸਮ੍ਮਤਿ, ਅਥ ‘‘ਮੁਤ੍ਤਹਰੀਤਕਂ ਨਾਮ ਬੁਦ੍ਧਾਦੀਹਿ ਵਣ੍ਣਿਤ’’ਨ੍ਤਿ ਚਤੁਮਧੁਰਂ ਪਟਿਕ੍ਖਿਪਿਤ੍ਵਾ ਮੁਤ੍ਤਹਰੀਤਕੇਨੇਵ ਭੇਸਜ੍ਜਂ ਕਰੋਨ੍ਤੋ ਪਰਮਸਨ੍ਤੁਟ੍ਠੋਵ ਹੋਤਿ. ਅਯਮਸ੍ਸ ਗਿਲਾਨਪਚ੍ਚਯੇ ਯਥਾਸਾਰੁਪ੍ਪਸਨ੍ਤੋਸੋ. ਏਵਂ ਯਥਾਲਾਭਾਦਿਵਸੇਨ ਤਿਪ੍ਪਭੇਦੋ ਸਨ੍ਤੋਸੋ ਚਤੁਨ੍ਨਂ ਪਚ੍ਚਯਾਨਂ ਵਸੇਨ ਦ੍ਵਾਦਸਵਿਧੋ ਹੋਤੀਤਿ ਵੇਦਿਤਬ੍ਬੋ.

ਕਾਮਵਿਤਕ੍ਕਬ੍ਯਾਪਾਦਵਿਤਕ੍ਕਵਿਹਿਂਸਾਵਿਤਕ੍ਕਾਨਂ ਵਸੇਨ ਅਕੁਸਲਵਿਤਕ੍ਕਤ੍ਤਯਂ. ਨੇਕ੍ਖਮ੍ਮਵਿਤਕ੍ਕਅਬ੍ਯਾਪਾਦਵਿਤਕ੍ਕਅਵਿਹਿਂ ਸਾਵਿਤਕ੍ਕਾਨਂ ਵਸੇਨ ਕੁਸਲਵਿਤਕ੍ਕਤ੍ਤਯਂ. ਸਬ੍ਬਕਿਲੇਸਾਪਚਯਭੂਤਾਯ ਵਿਵਟ੍ਟਾਯਾਤਿ ਰਾਗਾਦਿਸਬ੍ਬਕਿਲੇਸਾਨਂ ਅਪਚਯਹੇਤੁਭੂਤਾਯ ਨਿਬ੍ਬਾਨਧਾਤੁਯਾ. ਅਟ੍ਠਵੀਰਿਯਾਰਮ੍ਭਵਤ੍ਥੁਪਾਰਿਪੂਰਿਯਾਤਿ ਅਟ੍ਠਨ੍ਨਂ ਵੀਰਿਯਾਰਮ੍ਭਕਾਰਣਾਨਂ ਪਾਰਿਪੂਰਿਯਾ. ਯਥਾ ਤਥਾ ਪਠਮਂ ਪਵਤ੍ਤਅਬ੍ਭੁਸ੍ਸਹਨਞ੍ਹਿ ਉਪਰਿ ਵੀਰਿਯਾਰਮ੍ਭਸ੍ਸ ਕਾਰਣਂ ਹੋਤਿ. ਅਨੁਰੂਪਪਚ੍ਚਵੇਕ੍ਖਣਾਸਹਿਤਾਨਿ ਹਿ ਅਬ੍ਭੁਸ੍ਸਹਨਾਨਿ ਤਮ੍ਮੂਲਕਾਨਿ ਵਾ ਪਚ੍ਚਵੇਕ੍ਖਣਾਨਿ ਅਟ੍ਠ ਵੀਰਿਯਾਰਮ੍ਭਵਤ੍ਥੂਨੀਤਿ ਵੇਦਿਤਬ੍ਬਾਨਿ. ਤਥਾ ਹਿ –

‘‘ਕਮ੍ਮਂ ਖੋ ਮੇ ਕਤ੍ਤਬ੍ਬਂ ਭਵਿਸ੍ਸਤਿ, ਕਮ੍ਮਂ ਖੋ ਪਨ ਮੇ ਕਰੋਨ੍ਤੇਨ ਨ ਸੁਕਰਂ ਬੁਦ੍ਧਾਨਂ ਸਾਸਨਂ ਮਨਸਿ ਕਾਤੁਂ, ਹਨ੍ਦਾਹਂ ਵੀਰਿਯਂ ਆਰਭਾਮਿ ਅਪ੍ਪਤ੍ਤਸ੍ਸ ਪਤ੍ਤਿਯਾ ਅਨਧਿਗਤਸ੍ਸ ਅਧਿਗਮਾਯ ਅਸਚ੍ਛਿਕਤਸ੍ਸ ਸਚ੍ਛਿਕਿਰਿਯਾਯ. ਅਹਂ ਖੋ ਕਮ੍ਮਂ ਅਕਾਸਿਂ, ਕਮ੍ਮਂ ਖੋ ਪਨਾਹਂ ਕਰੋਨ੍ਤੋ ਨਾਸਕ੍ਖਿਂ ਬੁਦ੍ਧਾਨਂ ਸਾਸਨਂ ਮਨਸਿ ਕਾਤੁਂ, ਹਨ੍ਦਾਹਂ ਵੀਰਿਯਂ ਆਰਭਾਮਿ…ਪੇ… ਮਗ੍ਗੋ ਖੋ ਮੇ ਗਨ੍ਤਬ੍ਬੋ ਭਵਿਸ੍ਸਤਿ, ਮਗ੍ਗਂ ਖੋ ਪਨ ਮੇ ਗਚ੍ਛਨ੍ਤੇਨ ਨ ਸੁਕਰਂ ਬੁਦ੍ਧਾਨਂ ਸਾਸਨਂ ਮਨਸਿ ਕਾਤੁਂ, ਹਨ੍ਦਾਹਂ ਵੀਰਿਯਂ ਆਰਭਾਮਿ…ਪੇ… ਅਹਂ ਖੋ ਮਗ੍ਗਂ ਅਗਮਾਸਿਂ, ਮਗ੍ਗਂ ਖੋ ਪਨਾਹਂ ਗਚ੍ਛਨ੍ਤੋ ਨਾਸਕ੍ਖਿਂ ਬੁਦ੍ਧਾਨਂ ਸਾਸਨਂ ਮਨਸਿ ਕਾਤੁਂ, ਹਨ੍ਦਾਹਂ ਵੀਰਿਯਂ ਆਰਭਾਮਿ…ਪੇ… ਅਹਂ ਖੋ ਗਾਮਂ ਵਾ ਨਿਗਮਂ ਵਾ ਪਿਣ੍ਡਾਯ ਚਰਨ੍ਤੋ ਨਾਲਤ੍ਥਂ ਲੂਖਸ੍ਸ ਵਾ ਪਣੀਤਸ੍ਸ ਵਾ ਭੋਜਨਸ੍ਸ ਯਾਵਦਤ੍ਥਂ ਪਾਰਿਪੂਰਿਂ, ਤਸ੍ਸ ਮੇ ਕਾਯੋ ਲਹੁਕੋ ਕਮ੍ਮਞ੍ਞੋ, ਹਨ੍ਦਾਹਂ ਵੀਰਿਯਂ ਆਰਭਾਮਿ…ਪੇ… ਅਹਂ ਖੋ ਗਾਮਂ ਵਾ ਨਿਗਮਂ ਵਾ ਪਿਣ੍ਡਾਯ ਚਰਨ੍ਤੋ ਅਲਤ੍ਥਂ ਲੂਖਸ੍ਸ ਵਾ ਪਣੀਤਸ੍ਸ ਵਾ ਭੋਜਨਸ੍ਸ ਯਾਵਦਤ੍ਥਂ ਪਾਰਿਪੂਰਿਂ, ਤਸ੍ਸ ਮੇ ਕਾਯੋ ਬਲਵਾ ਕਮ੍ਮਞ੍ਞੋ, ਹਨ੍ਦਾਹਂ ਵੀਰਿਯਂ ਆਰਭਾਮਿ…ਪੇ… ਉਪ੍ਪਨ੍ਨੋ ਖੋ ਮੇ ਅਯਂ ਅਪ੍ਪਮਤ੍ਤਕੋ ਆਬਾਧੋ, ਠਾਨਂ ਖੋ ਪਨੇਤਂ ਵਿਜ੍ਜਤਿ, ਯਂ ਮੇ ਆਬਾਧੋ ਪਵਡ੍ਢੇਯ੍ਯ, ਹਨ੍ਦਾਹਂ ਵੀਰਿਯਂ ਆਰਭਾਮਿ…ਪੇ… ਅਹਂ ਖੋ ਗਿਲਾਨਾ ਵੁਟ੍ਠਿਤੋ ਅਚਿਰਵੁਟ੍ਠਿਤੋ ਗੇਲਞ੍ਞਾ, ਠਾਨਂ ਖੋ ਪਨੇਤਂ ਵਿਜ੍ਜਤਿ, ਯਂ ਮੇ ਆਬਾਧੋ ਪਚ੍ਚੁਦਾਵਤ੍ਤੇਯ੍ਯ, ਹਨ੍ਦਾਹਂ ਵੀਰਿਯਂ ਆਰਭਾਮਿ ਅਪ੍ਪਤ੍ਤਸ੍ਸ ਪਤ੍ਤਿਯਾ ਅਨਧਿਗਤਸ੍ਸ ਅਧਿਗਮਾਯ ਅਸਚ੍ਛਿਕਤਸ੍ਸ ਸਚ੍ਛਿਕਿਰਿਯਾਯਾ’’ਤਿ (ਦੀ. ਨਿ. ੩.੩੩੫; ਅ. ਨਿ. ੮.੮੦) –

ਏਵਂ ਪਵਤ੍ਤਅਨੁਰੂਪਪਚ੍ਚਵੇਕ੍ਖਣਾਸਹਿਤਾਨਿ ਅਬ੍ਭੁਸ੍ਸਹਨਾਨਿ ਤਮ੍ਮੂਲਕਾਨਿ ਵਾ ਪਚ੍ਚਵੇਕ੍ਖਣਾਨਿ ਅਟ੍ਠ ਵੀਰਿਯਾਰਮ੍ਭਵਤ੍ਥੂਨਿ ਨਾਮ.

ਤਦਨੁਚ੍ਛਵਿਕਂ ਤਦਨੁਲੋਮਿਕਨ੍ਤਿ ਏਤ੍ਥ ਤ-ਸਦ੍ਦੋ ਵਕ੍ਖਮਾਨਾਪੇਕ੍ਖੋ ਚ ਅਤੀਤਾਪੇਕ੍ਖੋ ਚ ਹੋਤੀਤਿ ਆਹ ‘‘ਯਂ ਇਦਾਨਿ ਸਿਕ੍ਖਾਪਦਂ ਪਞ੍ਞਪੇਸ੍ਸਤੀ’’ਤਿਆਦਿ. ਸਬ੍ਬਨਾਮਾਨਿ ਹਿ ਵਕ੍ਖਮਾਨਵਚਨਾਨਿਪਿ ਹੋਨ੍ਤਿ ਪਕ੍ਕਨ੍ਤਵਚਨਾਨਿਪਿ. ਸਂਵਰਪ੍ਪਹਾਨਪਟਿਸਂਯੁਤ੍ਤਨ੍ਤਿ ਪਞ੍ਚਸਂਵਰੇਹਿ ਚੇਵ ਪਞ੍ਚਪਹਾਨੇਹਿ ਚ ਪਟਿਸਂਯੁਤ੍ਤਂ. ਪਞ੍ਚਵਿਧੋ ਹਿ ਸਂਵਰੋ ਸੀਲਸਂਵਰੋ ਸਤਿਸਂਵਰੋ ਞਾਣਸਂਵਰੋ ਖਨ੍ਤਿਸਂਵਰੋ ਵੀਰਿਯਸਂਵਰੋਤਿ. ਪਹਾਨਮ੍ਪਿ ਪਞ੍ਚਵਿਧਂ ਤਦਙ੍ਗਪ੍ਪਹਾਨਂ ਵਿਕ੍ਖਮ੍ਭਨਪ੍ਪਹਾਨਂ ਸਮੁਚ੍ਛੇਦਪ੍ਪਹਾਨਂ ਪਟਿਪ੍ਪਸ੍ਸਦ੍ਧਿਪ੍ਪਹਾਨਂ ਨਿਸ੍ਸਰਣਪ੍ਪਹਾਨਨ੍ਤਿ.

ਤਤ੍ਥ ‘‘ਇਮਿਨਾ ਪਾਤਿਮੋਕ੍ਖਸਂਵਰੇਨ ਉਪੇਤੋ ਹੋਤਿ ਸਮੁਪੇਤੋ’’ਤਿ (ਵਿਭ. ੫੧੧) ਏਵਮਾਗਤੋ ਪਾਤਿਮੋਕ੍ਖਸਂਵਰੋ ਸੀਲਸਂਵਰੋ ਨਾਮ, ਸੋ ਚ ਅਤ੍ਥਤੋ ਕਾਯਿਕਵਾਚਸਿਕੋ ਅਵੀਤਿਕ੍ਕਮੋ. ‘‘ਰਕ੍ਖਤਿ ਚਕ੍ਖੁਨ੍ਦ੍ਰਿਯਂ, ਚਕ੍ਖੁਨ੍ਦ੍ਰਿਯੇ ਸਂਵਰਂ ਆਪਜ੍ਜਤੀ’’ਤਿ (ਦੀ. ਨਿ. ੧.੨੧੩; ਮ. ਨਿ. ੧.੨੯੫; ਸਂ. ਨਿ. ੪.੨੩੯; ਅ. ਨਿ. ੩.੧੬) ਏਵਮਾਗਤਾ ਇਨ੍ਦ੍ਰਿਯਾਰਕ੍ਖਾ ਸਤਿਸਂਵਰੋ, ਸਾ ਚ ਅਤ੍ਥਤੋ ਤਥਾਪਵਤ੍ਤਾ ਸਤਿ ਏਵ. ‘‘ਸੋਤਾਨਂ ਸਂਵਰਂ ਬ੍ਰੂਮਿ, ਪਞ੍ਞਾਯੇਤੇ ਪਿਧੀਯਰੇ’’ਤਿ (ਸੁ. ਨਿ. ੧੦੪੧; ਨੇਤ੍ਤਿ. ੧੧) ਏਵਮਾਗਤੋ ਞਾਣਸਂਵਰੋ. ਏਤ੍ਥ ਹਿ ‘‘ਸੋਤਾਨਂ ਸਂਵਰਂ ਬ੍ਰੂਮੀ’’ਤਿ ਵਤ੍ਵਾ ‘‘ਪਞ੍ਞਾਯੇਤੇ ਪਿਧੀਯਰੇ’’ਤਿ ਵਚਨਤੋ ਸੋਤਸਙ੍ਖਾਤਾਨਂ ਤਣ੍ਹਾਦਿਟ੍ਠਿਦੁਚ੍ਚਰਿਤਅਵਿਜ੍ਜਾਦਿਕਿਲੇਸਾਨਂ ਸਮੁਚ੍ਛੇਦਕਞਾਣਂ ਪਿਦਹਨਟ੍ਠੇਨ ਸਂਵਰੋਤਿ ਵੁਤ੍ਤਂ. ‘‘ਖਮੋ ਹੋਤਿ ਸੀਤਸ੍ਸ ਉਣ੍ਹਸ੍ਸਾ’’ਤਿਏਵਮਾਗਤਾ (ਮ. ਨਿ. ੧.੨੪; ਮ. ਨਿ. ੩.੧੫੯; ਅ. ਨਿ. ੪.੧੧੪) ਅਧਿਵਾਸਨਾ ਖਨ੍ਤਿਸਂਵਰੋ, ਸਾ ਚ ਅਤ੍ਥਤੋ ਤਥਾਪਵਤ੍ਤਾ ਖਨ੍ਧਾ ਅਦੋਸੋ ਵਾ. ਪਞ੍ਞਾਤਿ ਏਕੇ, ਤਂ ਨ ਗਹੇਤਬ੍ਬਂ. ‘‘ਉਪ੍ਪਨ੍ਨਂ ਕਾਮਵਿਤਕ੍ਕਂ ਨਾਧਿਵਾਸੇਤੀ’’ਤਿ (ਮ. ਨਿ. ੧.੨੬) ਏਵਮਾਗਤਂ ਕਾਮਵਿਤਕ੍ਕਾਦੀਨਂ ਵਿਨੋਦਨਵਸੇਨ ਪਵਤ੍ਤਂ ਵੀਰਿਯਮੇਵ ਵੀਰਿਯਸਂਵਰੋ. ਸਬ੍ਬੋ ਚਾਯਂ ਸਂਵਰੋ ਯਥਾਸਕਂ ਸਂਵਰਿਤਬ੍ਬਾਨਂ ਦੁਸ੍ਸੀਲ੍ਯਸਙ੍ਖਾਤਾਨਂ ਕਾਯਵਚੀਦੁਚ੍ਚਰਿਤਾਨਂ ਮੁਟ੍ਠਸ੍ਸਚ੍ਚਸਙ੍ਖਾਤਸ੍ਸ ਪਮਾਦਸ੍ਸ ਅਭਿਜ੍ਝਾਦੀਨਂ ਵਾ ਅਕ੍ਖਨ੍ਤਿ ਅਞ੍ਞਾਣਕੋਸਜ੍ਜਾਨਞ੍ਚ ਸਂਵਰਣਤੋ ਪਿਦਹਨਤੋ ਛਾਦਨਤੋ ‘‘ਸਂਵਰੋ’’ਤਿ ਵੁਚ੍ਚਤਿ. ਸਂਵਰਤੀਤਿ ਸਂਵਰੋ, ਪਿਦਹਤਿ ਨਿਵਾਰੇਤਿ ਪਵਤ੍ਤਿਤੁਂ ਨ ਦੇਤੀਤਿ ਅਤ੍ਥੋ. ਪਚ੍ਚਯਸਮਵਾਯੇ ਉਪ੍ਪਜ੍ਜਨਾਰਹਾਨਂ ਕਾਯਦੁਚ੍ਚਰਿਤਾਦੀਨਂ ਤਥਾ ਤਥਾ ਅਨੁਪ੍ਪਾਦਨਮੇਵ ਹਿ ਇਧ ਸਂਵਰਣਂ ਨਾਮ. ਏਵਂ ਤਾਵ ਪਞ੍ਚਵਿਧੋ ਸਂਵਰੋ ਵੇਦਿਤਬ੍ਬੋ.

ਤੇਨ ਤੇਨ ਗੁਣਙ੍ਗੇਨ ਤਸ੍ਸ ਤਸ੍ਸ ਅਗੁਣਙ੍ਗਸ੍ਸ ਪਹਾਨਂ ਤਦਙ੍ਗਪ੍ਪਹਾਨਂ. ਨਾਮਰੂਪਪਰਿਚ੍ਛੇਦਾਦੀਸੁ ਹਿ ਵਿਪਸ੍ਸਨਾਞਾਣੇਸੁ ਪਟਿਪਕ੍ਖਭਾਵਤੋ ਦੀਪਾਲੋਕੇਨੇਵ ਤਮਸ੍ਸ ਨਾਮਰੂਪਵਵਤ੍ਥਾਨੇਨ ਸਕ੍ਕਾਯਦਿਟ੍ਠਿਯਾ, ਪਚ੍ਚਯਪਰਿਗ੍ਗਹੇਨ ਅਹੇਤੁਵਿਸਮਹੇਤੁਦਿਟ੍ਠੀਨਂ, ਤਸ੍ਸੇਵ ਅਪਰਭਾਗੇ ਉਪ੍ਪਨ੍ਨੇਨ ਕਙ੍ਖਾਵਿਤਰਣੇਨ ਕਥਂਕਥੀਭਾਵਸ੍ਸ, ਕਲਾਪਸਮ੍ਮਸਨੇਨ ‘‘ਅਹਂ ਮਮਾ’’ਤਿ ਗਾਹਸ੍ਸ, ਮਗ੍ਗਾਮਗ੍ਗਵਵਤ੍ਥਾਨੇਨ ਅਮਗ੍ਗੇ ਮਗ੍ਗਸਞ੍ਞਾਯ, ਉਦਯਦਸ੍ਸਨੇਨ ਉਚ੍ਛੇਦਦਿਟ੍ਠਿਯਾ, ਵਯਦਸ੍ਸਨੇਨ ਸਸ੍ਸਤਦਿਟ੍ਠਿਯਾ, ਭਯਦਸ੍ਸਨੇਨ ਸਭਯੇ ਅਭਯਸਞ੍ਞਾਯਾਤਿਆਦਿਨਾ ਨਯੇਨ ਤੇਨ ਤੇਨ ਵਿਪਸ੍ਸਨਾਞਾਣੇਨ ਤਸ੍ਸ ਤਸ੍ਸ ਅਗੁਣਙ੍ਗਸ੍ਸ ਪਹਾਨਂ ਤਦਙ੍ਗਪ੍ਪਹਾਨਨ੍ਤਿ ਵੇਦਿਤਬ੍ਬਂ. ਯਂ ਪਨ ਉਪਚਾਰਪ੍ਪਨਾਭੇਦੇਨ ਸਮਾਧਿਨਾ ਪਵਤ੍ਤਿਨਿਵਾਰਣਤੋ ਘਟਪ੍ਪਹਾਰੇਨੇਵ ਉਦਕਪਿਟ੍ਠੇ ਸੇਵਾਲਸ੍ਸ ਤੇਸਂ ਤੇਸਂ ਨੀਵਰਣਾਦਿਧਮ੍ਮਾਨਂ ਪਹਾਨਂ, ਏਤਂ ਵਿਕ੍ਖਮ੍ਭਨਪ੍ਪਹਾਨਂ ਨਾਮ. ਵਿਕ੍ਖਮ੍ਭਨਮੇਵ ਪਹਾਨਂ ਵਿਕ੍ਖਮ੍ਭਨਪ੍ਪਹਾਨਂ. ਯਂ ਚਤੁਨ੍ਨਂ ਅਰਿਯਮਗ੍ਗਾਨਂ ਭਾਵਿਤਤ੍ਤਾ ਤਂਤਂਮਗ੍ਗਵਤੋ ਅਤ੍ਤਨੋ ਸਨ੍ਤਾਨੇ ‘‘ਦਿਟ੍ਠਿਗਤਾਨਂ ਪਹਾਨਾਯਾ’’ਤਿਆਦਿਨਾ (ਧ. ਸ. ੨੭੭) ਨਯੇਨ ਵੁਤ੍ਤਸ੍ਸ ਸਮੁਦਯਪਕ੍ਖਿਯਸ੍ਸ ਕਿਲੇਸਗਣਸ੍ਸ ਅਚ੍ਚਨ੍ਤਂ ਅਪ੍ਪਵਤ੍ਤਿਭਾਵੇਨ ਪਹਾਨਂ, ਇਦਂ ਸਮੁਚ੍ਛੇਦਪ੍ਪਹਾਨਂ ਨਾਮ. ਯਂ ਪਨ ਫਲਕ੍ਖਣੇ ਪਟਿਪ੍ਪਸ੍ਸਦ੍ਧਤ੍ਤਂ ਵੂਪਸਨ੍ਤਤਾ ਕਿਲੇਸਾਨਂ, ਏਤਂ ਪਟਿਪ੍ਪਸ੍ਸਦ੍ਧਿਪ੍ਪਹਾਨਂ ਨਾਮ. ਯਂ ਸਬ੍ਬਸਙ੍ਖਤਨਿਸ੍ਸਟਤ੍ਤਾ ਪਹੀਨਸਬ੍ਬਸਙ੍ਖਤਂ ਨਿਬ੍ਬਾਨਂ, ਏਤਂ ਨਿਸ੍ਸਰਣਪ੍ਪਹਾਨਂ ਨਾਮ. ਸਬ੍ਬਮ੍ਪਿ ਚੇਤਂ ਚਾਗਟ੍ਠੇਨ ਪਹਾਨਨ੍ਤਿ ਵੁਚ੍ਚਤਿ. ਏਵਮਿਮੇਹਿ ਯਥਾਵੁਤ੍ਤਸਂਵਰੇਹਿ ਚੇਵ ਪਹਾਨੇਹਿ ਚ ਪਟਿਸਂਯੁਤ੍ਤਾ ਧਮ੍ਮਦੇਸਨਾ ‘‘ਸਂਵਰਪ੍ਪਹਾਨਪਟਿਸਂਯੁਤ੍ਤਾ’’ਤਿ ਵੇਦਿਤਬ੍ਬਾ.

ਅਸੁਤ੍ਤਨ੍ਤਵਿਨਿਬਦ੍ਧਨ੍ਤਿ ਸੁਤ੍ਤਨ੍ਤੇਸੁ ਅਨਿਬਦ੍ਧਂ, ਪਾਲ਼ਿਅਨਾਰੁਲ਼੍ਹਨ੍ਤਿ ਅਤ੍ਥੋ. ਪਕਿਣ੍ਣਕਧਮ੍ਮਦੇਸਨਾ ਹਿ ਸਙ੍ਗਹਂ ਨ ਆਰੋਹਤਿ. ਵੁਤ੍ਤਮੇਵਤ੍ਥਂ ਪਕਾਸੇਨ੍ਤੋ ਆਹ ‘‘ਪਾਲ਼ਿਵਿਨਿਮੁਤ੍ਤ’’ਨ੍ਤਿ. ਅਥ ਵਾ ਅਸੁਤ੍ਤਨ੍ਤਵਿਨਿਬਦ੍ਧਨ੍ਤਿ ਸੁਤ੍ਤਾਭਿਧਮ੍ਮਪਾਲ਼ਿਂ ਅਨਾਰੁਲ਼੍ਹਭਾਵਂ ਸਨ੍ਧਾਯ ਵੁਤ੍ਤਂ, ਪਾਲ਼ਿਵਿਨਿਮੁਤ੍ਤਨ੍ਤਿ ਵਿਨਯਪਾਲ਼ਿਂ ਅਨਾਰੁਲ਼੍ਹਭਾਵਂ ਸਨ੍ਧਾਯ. ਓਕ੍ਕਨ੍ਤਿਕਧਮ੍ਮਦੇਸਨਾ ਨਾਮ ਞਾਣੇਨ ਅਨੁਪਵਿਸਿਤ੍ਵਾ ਅਨ੍ਤਰਾ ਕਥਿਯਮਾਨਾ ਧਮ੍ਮਦੇਸਨਾ, ਪਟਿਕ੍ਖਿਪਨਾਧਿਪ੍ਪਾਯਾ ਭਦ੍ਦਾਲਿਤ੍ਥੇਰਸਦਿਸਾ. ਸਮ੍ਪਰੇਤਬ੍ਬਤੋ ਪੇਚ੍ਚ ਗਨ੍ਤਬ੍ਬਤੋ ਸਮ੍ਪਰਾਯੋ, ਪਰਲੋਕੋ. ਤਤ੍ਥ ਭਵਂ ਸਮ੍ਪਰਾਯਿਕਂ. ਵਟ੍ਟਭਯੇਨ ਤਜ੍ਜੇਨ੍ਤੋਤਿ ‘‘ਏਵਂ ਦੁਸ੍ਸੀਲਾ ਨਿਰਯਾਦੀਸੁ ਦੁਕ੍ਖਂ ਪਾਪੁਣਨ੍ਤੀ’’ਤਿ ਤਜ੍ਜੇਨ੍ਤੋ. ਦੀਘਨਿਕਾਯਪ੍ਪਮਾਣਮ੍ਪਿ ਮਜ੍ਝਿਮਨਿਕਾਯਪ੍ਪਮਾਣਮ੍ਪਿ ਧਮ੍ਮਦੇਸਨਂ ਕਰੋਤੀਤਿ ‘‘ਤੇਨ ਖਣੇਨ ਤੇਨ ਮੁਹੁਤ੍ਤੇਨ ਕਥਂ ਭਗਵਾ ਤਾਵਮਹਨ੍ਤਂ ਧਮ੍ਮਦੇਸਨਂ ਕਰੋਤੀ’’ਤਿ ਨ ਵਤ੍ਤਬ੍ਬਂ. ਯਾਵਤਾ ਹਿ ਲੋਕਿਯਮਹਾਜਨਾ ਏਕਂ ਪਦਂ ਕਥੇਨ੍ਤਿ, ਤਾਵ ਆਨਨ੍ਦਤ੍ਥੇਰੋ ਅਟ੍ਠ ਪਦਾਨਿ ਕਥੇਤਿ. ਆਨਨ੍ਦਤ੍ਥੇਰੇ ਪਨ ਏਕਂ ਪਦਂ ਕਥੇਨ੍ਤੇਯੇਵ ਭਗਵਾ ਸੋਲ਼ਸ ਪਦਾਨਿ ਕਥੇਤਿ. ਇਮਿਨਾ ਨਯੇਨ ਲੋਕਿਯਜਨਸ੍ਸ ਏਕਪਦੁਚ੍ਚਾਰਣਕ੍ਖਣੇ ਭਗਵਾ ਅਟ੍ਠਵੀਸਸਤਂ ਪਦਾਨਿ ਕਥੇਤਿ. ਕਸ੍ਮਾ? ਭਗਵਤੋ ਹਿ ਜਿਵ੍ਹਾ ਮੁਦੁ, ਦਨ੍ਤਾਵਰਣਂ ਸੁਫੁਸਿਤਂ, ਵਚਨਂ ਅਗਲ਼ਿਤਂ, ਭਵਙ੍ਗਪਰਿਵਾਸੋ ਲਹੁਕੋ, ਤਸ੍ਮਾ ਸਚੇ ਏਕੋ ਭਿਕ੍ਖੁ ਕਾਯਾਨੁਪਸ੍ਸਨਂ ਪੁਚ੍ਛਤਿ, ਅਞ੍ਞੋ ਵੇਦਨਾਨੁਪਸ੍ਸਨਂ, ਅਞ੍ਞੋ ਚਿਤ੍ਤਾਨੁਪਸ੍ਸਨਂ, ਅਞ੍ਞੋ ਧਮ੍ਮਾਨੁਪਸ੍ਸਨਂ, ‘‘ਇਮਿਨਾ ਪੁਟ੍ਠੇ ਅਹਂ ਪੁਚ੍ਛਿਸ੍ਸਾਮੀ’’ਤਿ ਏਕੋ ਏਕਂ ਨ ਓਲੋਕੇਤਿ, ਏਵਂ ਸਨ੍ਤੇਪਿ ਤੇਸਂ ਭਿਕ੍ਖੂਨਂ ‘‘ਅਯਂ ਪਠਮਂ ਪੁਚ੍ਛਿ, ਅਯਂ ਦੁਤਿਯ’’ਨ੍ਤਿਆਦਿਨਾ ਪੁਚ੍ਛਨਵਾਰੋ ਤਾਦਿਸਸ੍ਸ ਪਞ੍ਞਵਤੋ ਪਞ੍ਞਾਯਤਿ ਸੁਖੁਮਸ੍ਸ ਅਨ੍ਤਰਸ੍ਸ ਲਬ੍ਭਨਤੋ. ਬੁਦ੍ਧਾਨਂ ਪਨ ਦੇਸਨਾਵਾਰੋ ਅਞ੍ਞੇਸਂ ਨ ਪਞ੍ਞਾਯਤੇਵ ਅਚ੍ਛਰਾਸਙ੍ਘਾਤਮਤ੍ਤੇ ਖਣੇ ਅਨੇਕਕੋਟਿਸਹਸ੍ਸਚਿਤ੍ਤਪ੍ਪਵਤ੍ਤਿਸਮ੍ਭਵਤੋ. ਦਲ਼੍ਹਧਮ੍ਮੇਨ ਧਨੁਗ੍ਗਹੇਨ ਖਿਤ੍ਤਸਰਸ੍ਸ ਵਿਦਤ੍ਥਿਚਤੁਰਙ੍ਗੁਲਂ ਤਾਲਚ੍ਛਾਯਂ ਅਤਿਕ੍ਕਮਨਤੋ ਪੁਰੇਤਰਂਯੇਵ ਭਗਵਾ ਚੁਦ੍ਦਸਵਿਧੇਨ ਕਾਯਾਨੁਪਸ੍ਸਨਂ, ਨਵਵਿਧੇਨ ਵੇਦਨਾਨੁਪਸ੍ਸਨਂ, ਸੋਲ਼ਸਵਿਧੇਨ ਚਿਤ੍ਤਾਨੁਪਸ੍ਸਨਂ, ਪਞ੍ਚਵਿਧੇਨ ਧਮ੍ਮਾਨੁਪਸ੍ਸਨਂ ਕਥੇਤਿ. ਤਿਟ੍ਠਨ੍ਤੁ ਵਾ ਏਤੇ ਚਤ੍ਤਾਰੋ, ਸਚੇ ਹਿ ਅਞ੍ਞੇ ਚਤ੍ਤਾਰੋ ਸਮ੍ਮਪ੍ਪਧਾਨੇਸੁ, ਅਞ੍ਞੇ ਇਦ੍ਧਿਪਾਦੇਸੁ, ਅਞ੍ਞੇ ਪਞ੍ਚਿਨ੍ਦ੍ਰਿਯੇਸੁ, ਅਞ੍ਞੇ ਪਞ੍ਚਬਲੇਸੁ, ਅਞ੍ਞੇ ਸਤ੍ਤਬੋਜ੍ਝਙ੍ਗੇਸੁ, ਅਞ੍ਞੇ ਅਟ੍ਠਮਗ੍ਗਙ੍ਗੇਸੁ ਪਞ੍ਹੇ ਪੁਚ੍ਛੇਯ੍ਯੁਂ, ਤਮ੍ਪਿ ਭਗਵਾ ਕਥੇਯ੍ਯ. ਤਿਟ੍ਠਨ੍ਤੁ ਵਾ ਏਤੇ ਅਟ੍ਠ, ਸਚੇ ਅਞ੍ਞੇ ਸਤ੍ਤਤਿਂਸ ਜਨਾ ਬੋਧਿਪਕ੍ਖਿਯੇਸੁ ਪਞ੍ਹੇ ਪੁਚ੍ਛੇਯ੍ਯੁਂ, ਤਮ੍ਪਿ ਭਗਵਾ ਤਾਵਦੇਵ ਕਥੇਯ੍ਯ.

ਮੂਲਂ ਨਿਸ੍ਸਯੋ ਪਤਿਟ੍ਠਾਤਿ ਪਚ੍ਛਿਮਂ ਪਚ੍ਛਿਮਂ ਪਠਮਸ੍ਸ ਪਠਮਸ੍ਸ ਵੇਵਚਨਨ੍ਤਿ ਦਟ੍ਠਬ੍ਬਂ. ਤਤ੍ਥ ਪਤਿਟ੍ਠਾਤਿ ਸਮ੍ਪਯੋਗਵਸੇਨ ਉਪਨਿਸ੍ਸਯਵਸੇਨ ਚ ਓਕਾਸਭਾਵੋ. ਸਿਕ੍ਖਾਸਙ੍ਖਾਤਾਨਞ੍ਹਿ ਅਵਸੇਸਕੁਸਲਧਮ੍ਮਾਨਂ ਮੇਥੁਨਵਿਰਤਿਸਮ੍ਪਯੋਗਵਸੇਨ ਵਾ ਪਤਿਟ੍ਠਾ ਸਿਯਾ ਉਪਨਿਸ੍ਸਯਭਾਵੇਨ ਵਾ. ਤੇਨੇਵਾਹ ‘‘ਮੇਥੁਨਸਂਵਰੋ ਹੀ’’ਤਿਆਦਿ. ਵੁਤ੍ਤਤ੍ਥਵਸੇਨਾਤਿ ਪਤਿਟ੍ਠਾਅਧਿਗਮੂਪਾਯਵਸੇਨ. ਸਿਕ੍ਖਾਪਦਵਿਭਙ੍ਗੇ ਨਿਦ੍ਦਿਟ੍ਠਵਿਰਤਿਚੇਤਨਾ ਤਂਸਮ੍ਪਯੁਤ੍ਤਧਮ੍ਮਾ ਚ ਸਿਕ੍ਖਾਪਦਨ੍ਤਿ ਦਸ੍ਸੇਤੁਕਾਮੋ ਆਹ – ‘‘ਅਯਞ੍ਚ ਅਤ੍ਥੋ ਸਿਕ੍ਖਾਪਦਵਿਭਙ੍ਗੇ ਵੁਤ੍ਤਨਯੇਨ ਵੇਦਿਤਬ੍ਬੋ’’ਤਿ. ਸਿਕ੍ਖਾਪਦਵਿਭਙ੍ਗੇ ਹਿ ਵਿਰਤਿਆਦਯੋ ਧਮ੍ਮਾ ਨਿਪ੍ਪਰਿਯਾਯਤੋ ਪਰਿਯਾਯਤੋ ਚ ‘‘ਸਿਕ੍ਖਾਪਦ’’ਨ੍ਤਿ ਵੁਤ੍ਤਾ. ਵੁਤ੍ਤਞ੍ਹੇਤਂ –

‘‘ਤਤ੍ਥ ਕਤਮਂ ਕਾਮੇਸੁਮਿਚ੍ਛਾਚਾਰਾ ਵੇਰਮਣੀ ਸਿਕ੍ਖਾਪਦਂ? ਯਸ੍ਮਿਂ ਸਮਯੇ ਕਾਮਾਵਚਰਂ ਕੁਸਲਂ ਚਿਤ੍ਤਂ ਉਪ੍ਪਨ੍ਨਂ ਹੋਤਿ ਸੋਮਨਸ੍ਸਸਹਗਤਂ ਞਾਣਸਮ੍ਪਯੁਤ੍ਤਂ ਕਾਮੇਸੁਮਿਚ੍ਛਾਚਾਰਾ ਵਿਰਮਨ੍ਤਸ੍ਸ, ਯਾ ਤਸ੍ਮਿਂ ਸਮਯੇ ਕਾਮੇਸੁਮਿਚ੍ਛਾਚਾਰਾ ਆਰਤਿ ਵਿਰਤਿ ਪਟਿਵਿਰਤਿ ਵੇਰਮਣੀ ਅਕਿਰਿਯਾ ਅਕਰਣਂ ਅਨਜ੍ਝਾਪਤ੍ਤਿ ਵੇਲਾਨਤਿਕ੍ਕਮੋ ਸੇਤੁਘਾਤੋ, ਇਦਂ ਵੁਚ੍ਚਤਿ ਕਾਮੇਸੁਮਿਚ੍ਛਾਚਾਰਾ ਵੇਰਮਣੀ ਸਿਕ੍ਖਾਪਦਂ. ਅਵਸੇਸਾ ਧਮ੍ਮਾ ਵੇਰਮਣਿਯਾ ਸਮ੍ਪਯੁਤ੍ਤਾ.

‘‘ਤਤ੍ਥ ਕਤਮਂ ਕਾਮੇਸੁਮਿਚ੍ਛਾਚਾਰਾ ਵੇਰਮਣੀ ਸਿਕ੍ਖਾਪਦਂ? ਯਸ੍ਮਿਂ ਸਮਯੇ ਕਾਮਾਵਚਰਂ ਕੁਸਲਂ ਚਿਤ੍ਤਂ ਉਪ੍ਪਨ੍ਨਂ ਹੋਤਿ ਸੋਮਨਸ੍ਸਸਹਗਤਂ ਞਾਣਸਮ੍ਪਯੁਤ੍ਤਂ ਕਾਮੇਸੁਮਿਚ੍ਛਾਚਾਰਾ ਵਿਰਮਨ੍ਤਸ੍ਸ, ਯਾ ਤਸ੍ਮਿਂ ਸਮਯੇ ਚੇਤਨਾ ਸਞ੍ਚੇਤਨਾ ਚੇਤਯਿਤਤ੍ਤਂ, ਇਦਂ ਵੁਚ੍ਚਤਿ ਕਾਮੇਸੁਮਿਚ੍ਛਾਚਾਰਾ ਵੇਰਮਣੀ ਸਿਕ੍ਖਾਪਦਂ. ਅਵਸੇਸਾ ਧਮ੍ਮਾ ਚੇਤਨਾਯ ਸਮ੍ਪਯੁਤ੍ਤਾ.

‘‘ਤਤ੍ਥ ਕਤਮਂ ਕਾਮੇਸੁਮਿਚ੍ਛਾਚਾਰਾ ਵੇਰਮਣੀ ਸਿਕ੍ਖਾਪਦਂ? ਯਸ੍ਮਿਂ ਸਮਯੇ ਕਾਮਾਵਚਰਂ ਕੁਸਲਂ ਚਿਤ੍ਤਂ ਉਪ੍ਪਨ੍ਨਂ ਹੋਤਿ ਸੋਮਨਸ੍ਸਸਹਗਤਂ ਞਾਣਸਮ੍ਪਯੁਤ੍ਤਂ ਕਾਮੇਸੁਮਿਚ੍ਛਾਚਾਰਾ ਵਿਰਮਨ੍ਤਸ੍ਸ, ਯੋ ਤਸ੍ਮਿਂ ਸਮਯੇ ਫਸ੍ਸੋ…ਪੇ… ਪਗ੍ਗਾਹੋ ਅਵਿਕ੍ਖੇਪੋ, ਇਦਂ ਵੁਚ੍ਚਤਿ ਕਾਮੇਸੁਮਿਚ੍ਛਾਚਾਰਾ ਵੇਰਮਣੀ ਸਿਕ੍ਖਾਪਦ’’ਨ੍ਤਿ (ਵਿਭ. ੭੦੬).

ਏਤ੍ਥ ਹਿ ਯਸ੍ਮਾ ਨ ਕੇਵਲਂ ਵਿਰਤਿਯੇਵ ਸਿਕ੍ਖਾਪਦਂ, ਚੇਤਨਾਪਿ ਸਿਕ੍ਖਾਪਦਮੇਵ, ਤਸ੍ਮਾ ਤਂ ਦਸ੍ਸੇਤੁਂ ਦੁਤਿਯਨਯੋ ਵੁਤ੍ਤੋ. ਯਸ੍ਮਾ ਚ ਨ ਕੇਵਲਂ ਏਤੇਯੇਵ ਦ੍ਵੇ ਧਮ੍ਮਾ ਸਿਕ੍ਖਾਪਦਂ, ਚੇਤਨਾਸਮ੍ਪਯੁਤ੍ਤਾ ਪਨ ਪਰੋਪਣ੍ਣਾਸ ਧਮ੍ਮਾਪਿ ਸਿਕ੍ਖਿਤਬ੍ਬਕੋਟ੍ਠਾਸਤੋ ਸਿਕ੍ਖਾਪਦਮੇਵ, ਤਸ੍ਮਾ ਤਤਿਯਨਯੋ ਦਸ੍ਸਿਤੋ. ਦੁਵਿਧਞ੍ਹਿ ਸਿਕ੍ਖਾਪਦਂ ਨਿਪ੍ਪਰਿਯਾਯਸਿਕ੍ਖਾਪਦਂ ਪਰਿਯਾਯਸਿਕ੍ਖਾਪਦਨ੍ਤਿ. ਤਤ੍ਥ ਵਿਰਤਿ ਨਿਪ੍ਪਰਿਯਾਯਸਿਕ੍ਖਾਪਦਂ. ਸਾ ਹਿ ‘‘ਪਾਣਾਤਿਪਾਤਾ ਵੇਰਮਣੀ’’ਤਿ ਪਾਲ਼ਿਯਂ ਆਗਤਾ, ਨੋ ਚੇਤਨਾ. ਵਿਰਮਨ੍ਤੋ ਚ ਤਾਯ ਏਵ ਤਤੋ ਤਤੋ ਵਿਰਮਤਿ, ਨ ਚੇਤਨਾਯ, ਚੇਤਨਮ੍ਪਿ ਪਨ ਆਹਰਿਤ੍ਵਾ ਦਸ੍ਸੇਤਿ, ਤਥਾ ਸੇਸਚੇਤਨਾਸਮ੍ਪਯੁਤ੍ਤਧਮ੍ਮੇ. ਤਸ੍ਮਾ ਚੇਤਨਾ ਚੇਵ ਅਵਸੇਸਸਮ੍ਪਯੁਤ੍ਤਧਮ੍ਮਾ ਚ ਪਰਿਯਾਯਸਿਕ੍ਖਾਪਦਨ੍ਤਿ ਵੇਦਿਤਬ੍ਬਂ.

ਇਦਾਨਿ ਨ ਕੇਵਲਂ ਇਧ ਵਿਰਤਿਆਦਯੋ ਧਮ੍ਮਾਵ ਸਿਕ੍ਖਾਪਦਂ, ਅਥ ਖੋ ਤਦਤ੍ਥਜੋਤਿਕਾ ਪਞ੍ਞਤ੍ਤਿਪੀਤਿ ਦਸ੍ਸੇਨ੍ਤੋ ਆਹ ‘‘ਅਪਿਚਾ’’ਤਿਆਦਿ. ‘‘ਯੋ ਤਤ੍ਥ ਨਾਮਕਾਯੋ ਪਦਕਾਯੋਤਿ ਇਦਂ ਮਹਾਅਟ੍ਠਕਥਾਯਂ ਵੁਤ੍ਤ’’ਨ੍ਤਿ ਵਦਨ੍ਤਿ. ਨਾਮਕਾਯੋਤਿ ਨਾਮਸਮੂਹੋ ਨਾਮਪਣ੍ਣਤ੍ਤਿਯੇਵ. ਪਦਨਿਰੁਤ੍ਤਿਬ੍ਯਞ੍ਜਨਾਨਿ ਨਾਮਵੇਵਚਨਾਨੇਵ ‘‘ਨਾਮਂ ਨਾਮਕਮ੍ਮਂ ਨਾਮਨਿਰੁਤ੍ਤੀ’’ਤਿਆਦੀਸੁ (ਧ. ਸ. ੧੩੧੩-੧੩੧੫) ਵਿਯ. ਸਿਕ੍ਖਾਕੋਟ੍ਠਾਸੋਤਿ ਵਿਰਤਿਆਦਯੋਵ ਵੁਤ੍ਤਾ, ਤਦਤ੍ਥਜੋਤਕਂ ਵਚਨਮ੍ਪਿ ਸਿਕ੍ਖਾਪਦਨ੍ਤਿ ਇਦਮ੍ਪਿ ਏਤ੍ਥ ਲਬ੍ਭਤੇਵ.

ਅਤ੍ਥਵਸੇਤਿ ਵੁਦ੍ਧਿਵਿਸੇਸੇ ਆਨਿਸਂਸਵਿਸੇਸੇ. ਤੇਸਂ ਪਨ ਸਿਕ੍ਖਾਪਦਪਞ੍ਞਤ੍ਤਿਕਾਰਣਤ੍ਤਾ ਆਹ ‘‘ਦਸ ਕਾਰਣਵਸੇ’’ਤਿ, ਦਸ ਕਾਰਣਵਿਸੇਸੇਤਿ ਅਤ੍ਥੋ. ਤੇਨਾਹ ‘‘ਹਿਤਵਿਸੇਸੇ’’ਤਿ. ਅਤ੍ਥੋਯੇਵ ਵਾ ਅਤ੍ਥਵਸੋ, ਦਸ ਅਤ੍ਥੇ ਦਸ ਕਾਰਣਾਨੀਤਿ ਵੁਤ੍ਤਂ ਹੋਤਿ. ਅਥ ਵਾ ਅਤ੍ਥੋ ਫਲਂ ਤਦਧੀਨਵੁਤ੍ਤਿਤਾਯ ਵਸੋ ਏਤਸ੍ਸਾਤਿ ਅਤ੍ਥਵਸੋ, ਹੇਤੂਤਿ ਏਵਮ੍ਪੇਤ੍ਥ ਅਤ੍ਥੋ ਦਟ੍ਠਬ੍ਬੋ. ਸੁਟ੍ਠੁ ਦੇਵਾਤਿ ਇਦਂ ਰਾਜਨ੍ਤੇਪੁਰਪ੍ਪਵੇਸਨਸਿਕ੍ਖਾਪਦੇ (ਪਾਚਿ. ੪੯੪ ਆਦਯੋ) ਵੁਤ੍ਤਂ. ‘‘ਯੇ ਮਮ ਸੋਤਬ੍ਬਂ ਸਦ੍ਦਹਾਤਬ੍ਬਂ ਮਞ੍ਞਿਸ੍ਸਨ੍ਤਿ, ਤੇਸਂ ਤਂ ਅਸ੍ਸ ਦੀਘਰਤ੍ਤਂ ਹਿਤਾਯ ਸੁਖਾਯਾ’’ਤਿ ਵੁਤ੍ਤਤ੍ਤਾ ‘‘ਯੋ ਚ ਤਥਾਗਤਸ੍ਸ ਵਚਨਂ ਸਮ੍ਪਟਿਚ੍ਛਤਿ, ਤਸ੍ਸ ਤਂ ਦੀਘਰਤ੍ਤਂ ਹਿਤਾਯ ਸੁਖਾਯ ਹੋਤੀ’’ਤਿ ਵੁਤ੍ਤਂ. ਅਸਮ੍ਪਟਿਚ੍ਛਨੇ ਆਦੀਨਵਨ੍ਤਿ ਭਦ੍ਦਾਲਿਸੁਤ੍ਤੇ (ਮ. ਨਿ. ੨.੧੩੪ ਆਦਯੋ) ਵਿਯ ਅਸਮ੍ਪਟਿਚ੍ਛਨੇ ਆਦੀਨਵਂ ਦਸ੍ਸੇਤ੍ਵਾ. ਸੁਖਵਿਹਾਰਾਭਾਵੇ ਸਹਜੀਵਮਾਨਸ੍ਸ ਅਭਾਵਤੋ ਸਹਜੀਵਿਤਾਪਿ ਸੁਖਵਿਹਾਰੋਵ ਵੁਤ੍ਤੋ. ਸੁਖਵਿਹਾਰੋ ਨਾਮ ਚਤੁਨ੍ਨਂ ਇਰਿਯਾਪਥਵਿਹਾਰਾਨਂ ਫਾਸੁਤਾ.

ਮਙ੍ਕੁਤਨ੍ਤਿ ਨਿਤ੍ਤੇਜਭਾਵਂ. ਧਮ੍ਮੇਨਾਤਿਆਦੀਸੁ ਧਮ੍ਮੋਤਿ ਭੂਤਂ ਵਤ੍ਥੁ. ਵਿਨਯੋਤਿ ਚੋਦਨਾ ਚੇਵ ਸਾਰਣਾ ਚ. ਸਤ੍ਥੁਸਾਸਨਨ੍ਤਿ ਞਤ੍ਤਿਸਮ੍ਪਦਾ ਚੇਵ ਅਨੁਸ੍ਸਾਵਨਸਮ੍ਪਦਾ ਚ. ਪਿਯਸੀਲਾਨਨ੍ਤਿ ਸਿਕ੍ਖਾਕਾਮਾਨਂ. ਤੇਸਞ੍ਹਿ ਸੀਲਂ ਪਿਯਂ ਹੋਤਿ. ਤੇਨੇਵਾਹ ‘‘ਸਿਕ੍ਖਤ੍ਤਯਪਾਰਿਪੂਰਿਯਾ ਘਟਮਾਨਾ’’ਤਿ. ਸਨ੍ਦਿਟ੍ਠਮਾਨਾਤਿ ਸਂਸਯਂ ਆਪਜ੍ਜਮਾਨਾ. ਉਬ੍ਬਾਲ਼੍ਹਾ ਹੋਨ੍ਤੀਤਿ ਪੀਲ਼ਿਤਾ ਹੋਨ੍ਤਿ. ਸਙ੍ਘਕਮ੍ਮਾਨੀਤਿ ਸਤਿਪਿ ਉਪੋਸਥਪਵਾਰਣਾਨਂ ਸਙ੍ਘਕਮ੍ਮਭਾਵੇ ਗੋਬਲਿਬਦ੍ਦਞਾਯੇਨ ਉਪੋਸਥਂ ਪਵਾਰਣਞ੍ਚ ਠਪੇਤ੍ਵਾ ਉਪਸਮ੍ਪਦਾਦਿਸੇਸਸਙ੍ਘਕਮ੍ਮਾਨਂ ਗਹਣਂ ਵੇਦਿਤਬ੍ਬਂ. ਸਮਗ੍ਗਾਨਂ ਭਾਵੋ ਸਾਮਗ੍ਗੀ.

‘‘ਨ ਵੋ ਅਹਂ, ਚੁਨ੍ਦ, ਦਿਟ੍ਠਧਮ੍ਮਿਕਾਨਂਯੇਵ ਆਸਵਾਨਂ ਸਂਵਰਾਯ ਧਮ੍ਮਂ ਦੇਸੇਮੀ’’ਤਿ (ਦੀ. ਨਿ. ੩.੧੮੨) ਏਤ੍ਥ ਵਿਵਾਦਮੂਲਭੂਤਾ ਕਿਲੇਸਾ ਆਸਵਾਤਿ ਆਗਤਾ.

‘‘ਯੇਨ ਦੇਵੂਪਪਤ੍ਯਸ੍ਸ, ਗਨ੍ਧਬ੍ਬੋ ਵਾ ਵਿਹਙ੍ਗਮੋ;

ਯਕ੍ਖਤ੍ਤਂ ਯੇਨ ਗਚ੍ਛੇਯ੍ਯਂ, ਮਨੁਸ੍ਸਤ੍ਤਞ੍ਚ ਅਬ੍ਬਜੇ;

ਤੇ ਮਯ੍ਹਂ ਆਸਵਾ ਖੀਣਾ, ਵਿਦ੍ਧਸ੍ਤਾ ਵਿਨਲ਼ੀਕਤਾ’’ਤਿ. (ਅ. ਨਿ. ੪.੩੬) –

ਏਤ੍ਥ ਤੇਭੂਮਕਂ ਕਮ੍ਮਂ ਅਵਸੇਸਾ ਚ ਅਕੁਸਲਾ ਧਮ੍ਮਾ. ਇਧ ਪਨ ਪਰੂਪਵਾਦਵਿਪ੍ਪਟਿਸਾਰਵਧਬਨ੍ਧਾਦਯੋ ਚੇਵ ਅਪਾਯਦੁਕ੍ਖਭੂਤਾ ਚ ਨਾਨਪ੍ਪਕਾਰਾ ਉਪਦ੍ਦਵਾ ਆਸਵਾਤਿ ਆਹ – ‘‘ਅਸਂਵਰੇ ਠਿਤੇਨ ਤਸ੍ਮਿਂਯੇਵ ਅਤ੍ਤਭਾਵੇ ਪਤ੍ਤਬ੍ਬਾ’’ਤਿਆਦਿ. ਯਦਿ ਹਿ ਭਗਵਾ ਸਿਕ੍ਖਾਪਦਂ ਨ ਪਞ੍ਞਪੇਯ੍ਯ, ਤਤੋ ਅਸਦ੍ਧਮ੍ਮਪਟਿਸੇਵਨਅਦਿਨ੍ਨਾਦਾਨਪਾਣਾਤਿਪਾਤਾਦਿਹੇਤੁ ਯੇ ਉਪ੍ਪਜ੍ਜੇਯ੍ਯੁਂ ਪਰੂਪਵਾਦਾਦਯੋ ਦਿਟ੍ਠਧਮ੍ਮਿਕਾ ਨਾਨਪ੍ਪਕਾਰਾ ਅਨਤ੍ਥਾ, ਯੇ ਚ ਤਂਨਿਮਿਤ੍ਤਮੇਵ ਨਿਰਯਾਦੀਸੁ ਨਿਬ੍ਬਤ੍ਤਸ੍ਸ ਪਞ੍ਚਵਿਧਬਨ੍ਧਨਕਮ੍ਮਕਾਰਣਾਦਿਵਸੇਨ ਮਹਾਦੁਕ੍ਖਾਨੁਭਵਨਨਾਨਪ੍ਪਕਾਰਾ ਅਨਤ੍ਥਾ, ਤੇ ਸਨ੍ਧਾਯ ਇਦਂ ਵੁਤ੍ਤਂ ‘‘ਦਿਟ੍ਠਧਮ੍ਮਿਕਾਨਂ ਆਸਵਾਨਂ ਸਂਵਰਾਯ ਸਮ੍ਪਰਾਯਿਕਾਨਂ ਆਸਵਾਨਂ ਪਟਿਘਾਤਾਯਾ’’ਤਿ. ਦਿਟ੍ਠਧਮ੍ਮੋ ਵੁਚ੍ਚਤਿ ਪਚ੍ਚਕ੍ਖੋ ਅਤ੍ਤਭਾਵੋ, ਤਤ੍ਥ ਭਵਾ ਦਿਟ੍ਠਧਮ੍ਮਿਕਾ. ਤੇਨ ਵੁਤ੍ਤਂ ‘‘ਤਸ੍ਮਿਂਯੇਵ ਅਤ੍ਤਭਾਵੇ ਪਤ੍ਤਬ੍ਬਾ’’ਤਿ. ਸਮ੍ਮੁਖਾ ਗਰਹਣਂ ਅਕਿਤ੍ਤਿ, ਪਰਮ੍ਮੁਖਾ ਗਰਹਣਂ ਅਯਸੋ. ਅਥ ਵਾ ਸਮ੍ਮੁਖਾ ਪਰਮ੍ਮੁਖਾ ਚ ਗਰਹਣਂ ਅਕਿਤ੍ਤਿ, ਪਰਿਵਾਰਹਾਨਿ ਅਯਸੋਤਿ ਵੇਦਿਤਬ੍ਬਂ. ਆਗਮਨਮਗ੍ਗਥਕਨਾਯਾਤਿ ਆਗਮਨਦ੍ਵਾਰਪਿਦਹਨਤ੍ਥਾਯ. ਸਮ੍ਪਰੇਤਬ੍ਬਤੋ ਪੇਚ੍ਚ ਗਨ੍ਤਬ੍ਬਤੋ ਸਮ੍ਪਰਾਯੋ, ਪਰਲੋਕੋਤਿ ਆਹ ‘‘ਸਮ੍ਪਰਾਯੇ ਨਰਕਾਦੀਸੂ’’ਤਿ. ਮੇਥੁਨਾਦੀਨਿ ਰਜ੍ਜਨਟ੍ਠਾਨਾਨਿ, ਪਾਣਾਤਿਪਾਤਾਦੀਨਿ ਦੁਸ੍ਸਨਟ੍ਠਾਨਾਨਿ.

ਚੁਦ੍ਦਸ ਖਨ੍ਧਕਵਤ੍ਤਾਨਿ ਨਾਮ ਵਤ੍ਤਕ੍ਖਨ੍ਧਕੇ ਵੁਤ੍ਤਾਨਿ ਆਗਨ੍ਤੁਕਵਤ੍ਤਂ ਆਵਾਸਿਕਗਮਿਕਅਨੁਮੋਦਨਭਤ੍ਤਗ੍ਗਪਿਣ੍ਡਚਾਰਿਕਆਰਞ੍ਞਿਕਸੇਨਾਸਨਜਨ੍ਤਾਘਰਵਚ੍ਚਕੁਟਿਉਪਜ੍ਝਾਯਸਦ੍ਧਿਵਿਹਾਰਿਕਆਚਰਿਯਅਨ੍ਤੇਵਾਸਿਕਵਤ੍ਤਨ੍ਤਿ ਇਮਾਨਿ ਚੁਦ੍ਦਸ ਵਤ੍ਤਾਨਿ. ਤਤੋ ਅਞ੍ਞਾਨਿ ਪਨ ਕਦਾਚਿ ਤਜ੍ਜਨੀਯਕਮ੍ਮਕਤਾਦਿਕਾਲੇਯੇਵ ਚਰਿਤਬ੍ਬਾਨਿ ਦ੍ਵੇਅਸੀਤਿ ਮਹਾਵਤ੍ਤਾਨਿ, ਨ ਸਬ੍ਬਾਸੁ ਅਵਤ੍ਥਾਸੁ ਚਰਿਤਬ੍ਬਾਨਿ, ਤਸ੍ਮਾ ਚੁਦ੍ਦਸਖਨ੍ਧਕਵਤ੍ਤੇਸੁ ਅਗਣਿਤਾਨਿ, ਤਾਨਿ ਪਨ ‘‘ਪਾਰਿਵਾਸਿਕਾਨਂ ਭਿਕ੍ਖੂਨਂ ਵਤ੍ਤਂ ਪਞ੍ਞਪੇਸ੍ਸਾਮੀ’’ਤਿ (ਚੂਲ਼ਵ. ੭੫ ਆਦਯੋ) ਆਰਭਿਤ੍ਵਾ ‘‘ਨ ਉਪਸਮ੍ਪਾਦੇਤਬ੍ਬਂ…ਪੇ… ਨ ਛਮਾਯਂ ਚਙ੍ਕਮਨ੍ਤੇ ਚਙ੍ਕਮੇ ਚਙ੍ਕਮਿਤਬ੍ਬ’’ਨ੍ਤਿ (ਚੂਲ਼ਵ. ੭੬) ਵੁਤ੍ਤਾਵਸਾਨਾਨਿ ਛਸਟ੍ਠਿ, ਤਤੋ ਪਰਂ ‘‘ਨ, ਭਿਕ੍ਖਵੇ, ਪਾਰਿਵਾਸਿਕੇਨ ਭਿਕ੍ਖੁਨਾ ਪਾਰਿਵਾਸਿਕਵੁਡ੍ਢਤਰੇਨ ਭਿਕ੍ਖੁਨਾ ਸਦ੍ਧਿਂ, ਮੂਲਾਯਪਟਿਕਸ੍ਸਨਾਰਹੇਨ, ਮਾਨਤ੍ਤਾਰਹੇਨ, ਮਾਨਤ੍ਤਚਾਰਿਕੇਨ, ਅਬ੍ਭਾਨਾਰਹੇਨ ਭਿਕ੍ਖੁਨਾ ਸਦ੍ਧਿਂ ਏਕਚ੍ਛਨ੍ਨੇ ਆਵਾਸੇ ਵਤ੍ਥਬ੍ਬ’’ਨ੍ਤਿਆਦਿਨਾ (ਚੂਲ਼ਵ. ੮੨) ਵੁਤ੍ਤਵਤ੍ਤਾਨਿ ਪਕਤਤ੍ਤਚਰਿਤਬ੍ਬੇਹਿ ਅਨਞ੍ਞਤ੍ਤਾ ਵਿਸੁਂ ਅਗਣੇਤ੍ਵਾ ਪਾਰਿਵਾਸਿਕਵੁਡ੍ਢਤਰਾਦੀਸੁ ਪੁਗ੍ਗਲਨ੍ਤਰੇਸੁ ਚਰਿਤਬ੍ਬਤ੍ਤਾ ਤੇਸਂ ਵਸੇਨ ਸਮ੍ਪਿਣ੍ਡੇਤ੍ਵਾ ਏਕੇਕਂ ਕਤ੍ਵਾ ਗਣਿਤਾਨਿ ਪਞ੍ਚਾਤਿ ਏਕਸਤ੍ਤਤਿ ਵਤ੍ਤਾਨਿ, ਉਕ੍ਖੇਪਨੀਯਕਮ੍ਮਕਤਵਤ੍ਤੇਸੁ ਵੁਤ੍ਤਂ ‘‘ਨ ਪਕਤਤ੍ਤਸ੍ਸ ਭਿਕ੍ਖੁਨੋ ਅਭਿਵਾਦਨਂ ਪਚ੍ਚੁਟ੍ਠਾਨਂ…ਪੇ… ਨਹਾਨੇ ਪਿਟ੍ਠਿਪਰਿਕਮ੍ਮਂ ਸਾਦਿਤਬ੍ਬ’’ਨ੍ਤਿ (ਚੂਲ਼ਵ. ੭੫) ਇਦਂ ਅਭਿਵਾਦਨਾਦੀਨਂ ਅਸਾਦਿਯਨਂ ਏਕਂ, ‘‘ਨ ਪਕਤਤ੍ਤੋ ਭਿਕ੍ਖੁ ਸੀਲਵਿਪਤ੍ਤਿਯਾ ਅਨੁਦ੍ਧਂਸੇਤਬ੍ਬੋ’’ਤਿਆਦੀਨਿ (ਚੂਲ਼ਵ. ੫੧) ਦਸਾਤਿ ਏਵਮੇਤਾਨਿ ਦ੍ਵਾਸੀਤਿ ਵਤ੍ਤਾਨਿ. ਏਤੇਸ੍ਵੇਵ ਪਨ ਕਾਨਿਚਿ ਤਜ੍ਜਨੀਯਕਮ੍ਮਾਦਿਵਤ੍ਤਾਆਨਿ, ਕਾਨਿਚਿ ਪਾਰਿਵਾਸਿਕਾਦਿਵਤ੍ਤਾਨੀਤਿ ਅਗ੍ਗਹਿਤਗ੍ਗਹਣੇਨ ਦ੍ਵਾਸੀਤਿ ਏਵ, ਅਞ੍ਞਤ੍ਥ ਪਨ ਅਟ੍ਠਕਥਾਪਦੇਸੇ ਅਪ੍ਪਕਂ ਊਨਮਧਿਕਂ ਵਾ ਗਣਨੂਪਗਂ ਨ ਹੋਤੀਤਿ ‘‘ਅਸੀਤਿ ਖਨ੍ਧਕਵਤ੍ਤਾਨੀ’’ਤਿ ਵੁਤ੍ਤਂ.

ਸਂਵਰਵਿਨਯੋਤਿ ਸੀਲਸਂਵਰੋ ਸਤਿਸਂਵਰੋ ਞਾਣਸਂਵਰੋ ਖਨ੍ਤਿਸਂਵਰੋ ਵੀਰਿਯਸਂਵਰੋਤਿ ਪਞ੍ਚਵਿਧੋਪਿ ਸਂਵਰੋ ਯਥਾਸਕਂ ਸਂਵਰਿਤਬ੍ਬਾਨਂ ਵਿਨੇਤਬ੍ਬਾਨਞ੍ਚ ਕਾਯਦੁਚ੍ਚਰਿਤਾਦੀਨਂ ਸਂਵਰਣਤੋ ਸਂਵਰੋ, ਵਿਨਯਨਤੋ ਵਿਨਯੋਤਿ ਵੁਚ੍ਚਤਿ. ਪਹਾਨਵਿਨਯੋਤਿ ਤਦਙ੍ਗਪ੍ਪਹਾਨਂ ਵਿਕ੍ਖਮ੍ਭਨਪ੍ਪਹਾਨਂ ਸਮੁਚ੍ਛੇਦਪ੍ਪਹਾਨਂ ਪਟਿਪ੍ਪਸ੍ਸਦ੍ਧਿਪ੍ਪਹਾਨਂ ਨਿਸ੍ਸਰਣਪ੍ਪਹਾਨਨ੍ਤਿ ਪਞ੍ਚਵਿਧਮ੍ਪਿ ਪਹਾਨਂ ਯਸ੍ਮਾ ਚਾਗਟ੍ਠੇਨ ਪਹਾਨਂ, ਵਿਨਯਨਟ੍ਠੇਨ ਵਿਨਯੋ, ਤਸ੍ਮਾ ਪਹਾਨਵਿਨਯੋਤਿ ਵੁਚ੍ਚਤਿ. ਸਮਥਵਿਨਯੋਤਿ ਸਤ੍ਤ ਅਧਿਕਰਣਸਮਥਾ. ਪਞ੍ਞਤ੍ਤਿਵਿਨਯੋਤਿ ਸਿਕ੍ਖਾਪਦਮੇਵ. ਸਿਕ੍ਖਾਪਦਪਞ੍ਞਤ੍ਤਿਯਾ ਹਿ ਵਿਜ੍ਜਮਾਨਾਯ ਏਵ ਸਿਕ੍ਖਾਪਦਸਮ੍ਭਵਤੋ ਪਞ੍ਞਤ੍ਤਿਵਿਨਯੋਪਿ ਸਿਕ੍ਖਾਪਦਪਞ੍ਞਤ੍ਤਿਯਾ ਅਨੁਗ੍ਗਹਿਤੋ ਹੋਤਿ.

ਇਦਾਨਿ –

‘‘ਯਂ ਸਙ੍ਘਸੁਟ੍ਠੁ, ਤਂ ਸਙ੍ਘਫਾਸੁ, ਯਂ ਸਙ੍ਘਫਾਸੁ, ਤਂ ਦੁਮ੍ਮਙ੍ਕੂਨਂ ਪੁਗ੍ਗਲਾਨਂ ਨਿਗ੍ਗਹਾਯ, ਯਂ ਦੁਮ੍ਮਙ੍ਕੂਨਂ ਪੁਗ੍ਗਲਾਨਂ ਨਿਗ੍ਗਹਾਯ, ਤਂ ਪੇਸਲਾਨਂ ਭਿਕ੍ਖੂਨਂ ਫਾਸੁਵਿਹਾਰਾਯ, ਯਂ ਪੇਸਲਾਨਂ ਭਿਕ੍ਖੂਨਂ ਫਾਸੁਵਿਹਾਰਾਯ, ਤਂ ਦਿਟ੍ਠਧਮ੍ਮਿਕਾਨਂ ਆਸਵਾਨਂ ਸਂਵਰਾਯ, ਯਂ ਦਿਟ੍ਠਧਮ੍ਮਿਕਾਨਂ ਆਸਵਾਨਂ ਸਂਵਰਾਯ, ਤਂ ਸਮ੍ਪਰਾਯਿਕਾਨਂ ਆਸਵਾਨਂ ਪਟਿਘਾਤਾਯ, ਯਂ ਸਮ੍ਪਰਾਯਿਕਾਨਂ ਆਸਵਾਨਂ ਪਟਿਘਾਤਾਯ, ਤਂ ਅਪ੍ਪਸਨ੍ਨਾਨਂ ਪਸਾਦਾਯ, ਯਂ ਅਪ੍ਪਸਨ੍ਨਾਨਂ ਪਸਾਦਾਯ, ਤਂ ਪਸਨ੍ਨਾਨਂ ਭਿਯ੍ਯੋਭਾਵਾਯ, ਯਂ ਪਸਨ੍ਨਾਨਂ ਭਿਯ੍ਯੋਭਾਵਾਯ, ਤਂ ਸਦ੍ਧਮ੍ਮਟ੍ਠਿਤਿਯਾ, ਯਂ ਸਦ੍ਧਮ੍ਮਟ੍ਠਿਤਿਯਾ, ਤਂ ਵਿਨਯਾਨੁਗ੍ਗਹਾਯ.

‘‘ਯਂ ਸਙ੍ਘਸੁਟ੍ਠੁ, ਤਂ ਸਙ੍ਘਫਾਸੁ, ਯਂ ਸਙ੍ਘਸੁਟ੍ਠੁ, ਤਂ ਦੁਮ੍ਮਙ੍ਕੂਨਂ ਪੁਗ੍ਗਲਾਨਂ ਨਿਗ੍ਗਹਾਯ, ਯਂ ਸਙ੍ਘਸੁਟ੍ਠੁ, ਤਂ ਪੇਸਲਾਨਂ ਭਿਕ੍ਖੂਨਂ ਫਾਸੁਵਿਹਾਰਾਯ, ਯਂ ਸਙ੍ਘਸੁਟ੍ਠੁ, ਤਂ ਦਿਟ੍ਠਧਮ੍ਮਿਕਾਨਂ ਆਸਵਾਨਂ ਸਂਵਰਾਯ, ਯਂ ਸਙ੍ਘਸੁਟ੍ਠੁ, ਤਂ ਸਮ੍ਪਰਾਯਿਕਾਨਂ ਆਸਵਾਨਂ ਪਟਿਘਾਤਾਯ, ਯਂ ਸਙ੍ਘਸੁਟ੍ਠੁ, ਤਂ ਅਪ੍ਪਸਨ੍ਨਾਨਂ ਪਸਾਦਾਯ, ਯਂ ਸਙ੍ਘਸੁਟ੍ਠੁ, ਤਂ ਪਸਨ੍ਨਾਨਂ ਭਿਯ੍ਯੋਭਾਵਾਯ, ਯਂ ਸਙ੍ਘਸੁਟ੍ਠੁ, ਤਂ ਸਦ੍ਧਮ੍ਮਟ੍ਠਿਤਿਯਾ, ਯਂ ਸਙ੍ਘਸੁਟ੍ਠੁ, ਤਂ ਵਿਨਯਾਨੁਗ੍ਗਹਾਯ.

‘‘ਯਂ ਸਙ੍ਘਫਾਸੁ, ਤਂ ਦੁਮ੍ਮਙ੍ਕੂਨਂ ਪੁਗ੍ਗਲਾਨਂ ਨਿਗ੍ਗਹਾਯ, ਯਂ ਸਙ੍ਘਫਾਸੁ, ਤਂ ਪੇਸਲਾਨਂ ਭਿਕ੍ਖੂਨਂ ਫਾਸੁਵਿਹਾਰਾਯ, ਯਂ ਸਙ੍ਘਫਾਸੁ, ਤਂ ਦਿਟ੍ਠਧਮ੍ਮਿਕਾਨਂ ਆਸਵਾਨਂ ਸਂਵਰਾਯ, ਯਂ ਸਙ੍ਘਫਾਸੁ, ਤਂ ਸਮ੍ਪਰਾਯਿਕਾਨਂ ਆਸਵਾਨਂ ਪਟਿਘਾਤਾਯ, ਯਂ ਸਙ੍ਘਫਾਸੁ, ਤਂ ਅਪ੍ਪਸਨ੍ਨਾਨਂ ਪਸਾਦਾਯ, ਯਂ ਸਙ੍ਘਫਾਸੁ, ਤਂ ਪਸਨ੍ਨਾਨਂ ਭਿਯ੍ਯੋਭਾਵਾਯ, ਯਂ ਸਙ੍ਘਫਾਸੁ, ਤਂ ਸਦ੍ਧਮ੍ਮਟ੍ਠਿਤਿਯਾ, ਯਂ ਸਙ੍ਘਫਾਸੁ, ਤਂ ਵਿਨਯਾਨੁਗ੍ਗਹਾਯ, ਯਂ ਸਙ੍ਘਫਾਸੁ, ਤਂ ਸਙ੍ਘਸੁਟ੍ਠੁਤਾਯ.

‘‘ਯਂ ਦੁਮ੍ਮਙ੍ਕੂਨਂ ਪੁਗ੍ਗਲਾਨਂ ਨਿਗ੍ਗਹਾਯ…ਪੇ… ਯਂ ਪੇਸਲਾਨਂ ਭਿਕ੍ਖੂਨਂ ਫਾਸੁਵਿਹਾਰਾਯ…ਪੇ… ਯਂ ਦਿਟ੍ਠਧਮ੍ਮਿਕਾਨਂ ਆਸਵਾਨਂ ਸਂਵਰਾਯ…ਪੇ… ਯਂ ਸਮ੍ਪਰਾਯਿਕਾਨਂ ਆਸਵਾਨਂ ਪਟਿਘਾਤਾਯ…ਪੇ… ਯਂ ਅਪ੍ਪਸਨ੍ਨਾਨਂ ਪਸਾਦਾਯ…ਪੇ… ਯਂ ਪਸਨ੍ਨਾਨਂ ਭਿਯ੍ਯੋਭਾਵਾਯ…ਪੇ… ਯਂ ਸਦ੍ਧਮ੍ਮਟ੍ਠਿਤਿਯਾ…ਪੇ… ਯਂ ਵਿਨਯਾਨੁਗ੍ਗਹਾਯ, ਤਂ ਸਙ੍ਘਸੁਟ੍ਠੁਤਾਯ, ਯਂ ਵਿਨਯਾਨੁਗ੍ਗਹਾਯ, ਤਂ ਸਙ੍ਘਫਾਸੁਤਾਯ, ਯਂ ਵਿਨਯਾਨੁਗ੍ਗਹਾਯ, ਤਂ ਦੁਮ੍ਮਙ੍ਕੂਨਂ ਪੁਗ੍ਗਲਾਨਂ ਨਿਗ੍ਗਹਾਯ, ਯਂ ਵਿਨਯਾਨੁਗ੍ਗਹਾਯ, ਤਂ ਪੇਸਲਾਨਂ ਭਿਕ੍ਖੂਨਂ ਫਾਸੁਵਿਹਾਰਾਯ, ਯਂ ਵਿਨਯਾਨੁਗ੍ਗਹਾਯ, ਤਂ ਦਿਟ੍ਠਧਮ੍ਮਿਕਾਨਂ ਆਸਵਾਨਂ ਸਂਵਰਾਯ, ਯਂ ਵਿਨਯਾਨੁਗ੍ਗਹਾਯ, ਤਂ ਸਮ੍ਪਰਾਯਿਕਾਨਂ ਆਸਵਾਨਂ ਪਟਿਘਾਤਾਯ, ਯਂ ਵਿਨਯਾਨੁਗ੍ਗਹਾਯ, ਤਂ ਅਪ੍ਪਸਨ੍ਨਾਨਂ ਪਸਾਦਾਯ, ਯਂ ਵਿਨਯਾਨੁਗ੍ਗਹਾਯ, ਤਂ ਪਸਨ੍ਨਾਨਂ ਭਿਯ੍ਯੋਭਾਵਾਯ, ਯਂ ਵਿਨਯਾਨੁਗ੍ਗਹਾਯ, ਤਂ ਸਦ੍ਧਮ੍ਮਟ੍ਠਿਤਿਯਾ (ਪਰਿ. ੩੩੪).

‘‘ਅਤ੍ਥਸਤਂ ਧਮ੍ਮਸਤਂ, ਦ੍ਵੇ ਚ ਨਿਰੁਤ੍ਤਿਸਤਾਨਿ;

ਚਤ੍ਤਾਰਿ ਞਾਣਸਤਾਨਿ, ਅਤ੍ਥਵਸੇ ਪਕਰਣੇ’’ਤਿ (ਪਰਿ. ੩੩੪) –

ਯਂ ਵੁਤ੍ਤਂ ਪਰਿਵਾਰੇ, ਤਂ ਦਸ੍ਸੇਨ੍ਤੋ ‘‘ਅਪਿਚੇਤ੍ਥਾ’’ਤਿਆਦਿਮਾਹ.

ਤਤ੍ਥ ‘‘ਯਂ ਸਙ੍ਘਸੁਟ੍ਠੁ, ਤਂ ਸਙ੍ਘਫਾਸੁ, ਯਂ ਸਙ੍ਘਫਾਸੁ, ਤਂ ਦੁਮ੍ਮਙ੍ਕੂਨਂ ਪੁਗ੍ਗਲਾਨਂ ਨਿਗ੍ਗਹਾਯਾ’’ਤਿ ਇਮਿਨਾ ਅਨੁਕ੍ਕਮੇਨ ਯਂ ਵੁਤ੍ਤਂ, ਤਂ ਸਨ੍ਧਾਯ ਆਸਨ੍ਨਾਸਨ੍ਨਪਦਾਨਂ ਉਪਰੂਪਰਿਪਦੇਹਿ ਸਦ੍ਧਿਂ ਯੋਜਿਤਤ੍ਤਾ ਸਙ੍ਖਲਿਕਬਨ੍ਧਨਸਦਿਸਤ੍ਤਾ ‘‘ਸਙ੍ਖਲਿਕਨਯ’’ਨ੍ਤਿ ਵੁਤ੍ਤਂ. ਸਙ੍ਖਲਿਕਨਯਂ ਕਤ੍ਵਾਤਿ ਸਮ੍ਬਨ੍ਧੋ. ‘‘ਯਂ ਸਙ੍ਘਸੁਟ੍ਠੁ, ਤਂ ਸਙ੍ਘਫਾਸੁ, ਯਂ ਸਙ੍ਘਸੁਟ੍ਠੁ, ਤਂ ਦੁਮ੍ਮਙ੍ਕੂਨਂ ਪੁਗ੍ਗਲਾਨਂ ਨਿਗ੍ਗਹਾਯਾ’’ਤਿ ਏਵਮਾਦਿਨਾ ਦਸਸੁ ਪਦੇਸੁ ਏਕਮੇਕਂ ਪਦਂ ਤਦਵਸੇਸੇਹਿ ਨਵਨਵਪਦੇਹਿ ਯੋਜੇਤ੍ਵਾ ਯਂ ਵੁਤ੍ਤਂ, ਤਂ ਸਨ੍ਧਾਯ ‘‘ਏਕੇਕਪਦਮੂਲਿਕਂ ਦਸਕ੍ਖਤ੍ਤੁਂ ਯੋਜਨਂ ਕਤ੍ਵਾ’’ਤਿ ਵੁਤ੍ਤਂ.

ਅਤ੍ਥਸਤਨ੍ਤਿਆਦੀਸੁ ਸਙ੍ਖਲਿਕਨਯੇ ਤਾਵ ਪੁਰਿਮਪੁਰਿਮਪਦਾਨਂ ਵਸੇਨ ਧਮ੍ਮਸਤਂ ਵੇਦਿਤਬ੍ਬਂ, ਪਚ੍ਛਿਮਪਚ੍ਛਿਮਾਨਂ ਵਸੇਨ ਅਤ੍ਥਸਤਂ ਦਟ੍ਠਬ੍ਬਂ. ਕਥਂ? ਕਿਞ੍ਚਾਪਿ ਪਰਿਵਾਰੇ ‘‘ਯਂ ਸਙ੍ਘਸੁਟ੍ਠੁ, ਤਂ ਸਙ੍ਘਫਾਸੂ’’ਤਿਆਦਿਨਾ ਸਙ੍ਖਲਿਕਨਯੇ ਖਣ੍ਡਚਕ੍ਕਮੇਵ ਵੁਤ੍ਤਂ, ਤਥਾਪਿ ਤੇਨੇਵ ਨਯੇਨ ਬਦ੍ਧਚਕ੍ਕਸ੍ਸਪਿ ਨਯੋ ਦਿਨ੍ਨੋ, ਤਸ੍ਮਾ ‘‘ਯਂ ਸਙ੍ਘਸੁਟ੍ਠੁ, ਤਂ ਸਙ੍ਘਫਾਸੂ’’ਤਿਆਦਿਂ ਵਤ੍ਵਾ ‘‘ਯਂ ਵਿਨਯਾਨੁਗ੍ਗਹਾਯ, ਤਂ ਸਙ੍ਘਸੁਟ੍ਠੂ’’ਤਿ ਯੋਜੇਤ੍ਵਾ ਬਦ੍ਧਚਕ੍ਕਂ ਕਾਤਬ੍ਬਂ. ਏਵਂ ‘‘ਯਂ ਸਙ੍ਘਫਾਸੁ, ਤਂ ਦੁਮ੍ਮਙ੍ਕੂਨਂ ਪੁਗ੍ਗਲਾਨਂ ਨਿਗ੍ਗਹਾਯਾ’’ਤਿਆਦਿਂ ਵਤ੍ਵਾਪਿ ‘‘ਯਂ ਵਿਨਯਾਨੁਗ੍ਗਹਾਯ, ਤਂ ਸਙ੍ਘਸੁਟ੍ਠੁ, ਯਂ ਸਙ੍ਘਸੁਟ੍ਠੁ, ਤਂ ਸਙ੍ਘਫਾਸੂ’’ਤਿ ਯੋਜੇਤ੍ਵਾ ਬਦ੍ਧਚਕ੍ਕਂ ਕਾਤਬ੍ਬਂ. ਇਮਿਨਾ ਅਨੁਕ੍ਕਮੇਨ ਸੇਸਪਦੇਸੁਪਿ ਯੋਜਿਤੇਸੁ ਸਙ੍ਖਲਿਕਨਯੇਨ ਦਸ ਬਦ੍ਧਚਕ੍ਕਾਨਿ ਹੋਨ੍ਤਿ. ਤੇਸੁ ਏਕੇਕਸ੍ਮਿਂ ਚਕ੍ਕੇ ਪੁਰਿਮਪੁਰਿਮਪਦਾਨਂ ਵਸੇਨ ਦਸ ਦਸ ਧਮ੍ਮਾ, ਪਚ੍ਛਿਮਪਚ੍ਛਿਮਪਦਾਨਂ ਵਸੇਨ ਦਸ ਦਸ ਅਤ੍ਥਾਤਿ ਸਙ੍ਖਲਿਕਨਯੇ ਅਤ੍ਥਸਤਂ ਧਮ੍ਮਸਤਞ੍ਚ ਸਮ੍ਪਜ੍ਜਤਿ. ਏਕਮੂਲਕਨਯੇ ਪਨ ‘‘ਯਂ ਸਙ੍ਘਸੁਟ੍ਠੁ, ਤਂ ਸਙ੍ਘਫਾਸੁ, ਯਂ ਸਙ੍ਘਸੁਟ੍ਠੁ, ਤਂ ਦੁਮ੍ਮਙ੍ਕੂਨਂ ਪੁਗ੍ਗਲਾਨਂ ਨਿਗ੍ਗਹਾਯਾ’’ਤਿ ਏਵਮਾਦਿਨਾ ਏਕਮੇਵ ਪਦਂ ਸੇਸੇਹਿ ਨਵਹਿ ਪਦੇਹਿ ਯੋਜਿਤਨ੍ਤਿ ਪੁਰਿਮਪਦਸ੍ਸ ਏਕਤ੍ਤਾ ਏਕਮੇਵ ਧਮ੍ਮਪਦਂ ਨਵੇਵ ਅਤ੍ਥਪਦਾਨਿ ਹੋਨ੍ਤਿ, ਤਸ੍ਮਾ ਏਕਮੂਲਕਨਯੇ ਦਸਸੁ ਪਦੇਸੁ ਏਕਮੇਕਂ ਮੂਲਂ ਕਤ੍ਵਾ ਦਸਕ੍ਖਤ੍ਤੁਂ ਯੋਜਨਾਯ ਕਤਾਯ ਧਮ੍ਮਪਦਾਨਂ ਵਸੇਨ ਧਮ੍ਮਪਦਾਨਿ ਦਸ, ਅਤ੍ਥਪਦਾਨਿ ਨਵੁਤੀਤਿ ਅਤ੍ਥਸਤਂ ਧਮ੍ਮਸਤਞ੍ਚ ਨ ਸਮ੍ਪਜ੍ਜਤਿ, ਤਸ੍ਮਾ ਏਕਮੂਲਕਨਯੇ ਸਙ੍ਖਲਿਕਨਯੇ ਵੁਤ੍ਤਨਯੇਨ ਅਤ੍ਥਸਤਂ ਧਮ੍ਮਸਤਞ੍ਚ ਅਗ੍ਗਹੇਤ੍ਵਾ ਯਂ ਤਤ੍ਥ ਦਸਧਮ੍ਮਪਦਾਨਂ ਨਵੁਤਿਅਤ੍ਥਪਦਾਨਞ੍ਚ ਵਸੇਨ ਪਦਸਤਂ ਵੁਤ੍ਤਂ, ਤਂ ਸਬ੍ਬਂ ਧਮ੍ਮਸਤਨ੍ਤਿ ਗਹੇਤ੍ਵਾ ਤਦਤ੍ਥਜੋਤਨਵਸੇਨ ਅਟ੍ਠਕਥਾਯਂ ਵੁਤ੍ਤਾਨਿ ਸਙ੍ਘਸੁਟ੍ਠੁਭਾਵਾਦੀਨਿ ਅਤ੍ਥਪਦਾਨਿ ਅਤ੍ਥਸਤਨ੍ਤਿ ਏਵਂ ਗਹਿਤੇ ਅਤ੍ਥਸਤਂ ਧਮ੍ਮਸਤਞ੍ਚ ਸਮ੍ਪਜ੍ਜਤਿ. ਏਵਂ ਤਾਵ ਅਤ੍ਥਸਤਂ ਧਮ੍ਮਸਤਞ੍ਚ ਵੇਦਿਤਬ੍ਬਂ. ਦ੍ਵੇ ਚ ਨਿਰੁਤ੍ਤਿਸਤਾਨੀਤਿ ਏਤ੍ਥ ਪਨ ਅਤ੍ਥਜੋਤਿਕਾਨਂ ਨਿਰੁਤ੍ਤੀਨਂ ਵਸੇਨ ਨਿਰੁਤ੍ਤਿਸਤਂ, ਧਮ੍ਮਭੂਤਾਨਂ ਨਿਰੁਤ੍ਤੀਨਂ ਵਸੇਨ ਨਿਰੁਤ੍ਤਿਸਤਨ੍ਤਿ ਦ੍ਵੇ ਨਿਰੁਤ੍ਤਿਸਤਾਨਿ ਚ ਵੇਦਿਤਬ੍ਬਾਨਿ. ਚਤ੍ਤਾਰਿ ਞਾਣਸਤਾਨੀਤਿ ਅਤ੍ਥਸਤੇ ਞਾਣਸਤਂ, ਧਮ੍ਮਸਤੇ ਞਾਣਸਤਂ, ਦ੍ਵੀਸੁ ਨਿਰੁਤ੍ਤਿਸਤੇਸੁ ਦ੍ਵੇ ਞਾਣਸਤਾਨੀਤਿ ਚਤ੍ਤਾਰਿ ਞਾਣਸਤਾਨਿ.

ਏਵਞ੍ਚ ਪਨ, ਭਿਕ੍ਖਵੇਤਿ ਏਤ੍ਥ ਚ-ਸਦ੍ਦੋ ਭਿਨ੍ਨਕ੍ਕਮੇਨ ਯੋਜੇਤਬ੍ਬੋਤਿ ਆਹ ‘‘ਉਦ੍ਦਿਸੇਯ੍ਯਾਥ ਚਾ’’ਤਿ. ਕਥਂ ਪਨੇਤ੍ਥ ‘‘ਉਦ੍ਦਿਸੇਯ੍ਯਾਥਾ’’ਤਿ ਵੁਤ੍ਤੇ ਪਰਿਯਾਪੁਣੇਯ੍ਯਾਥਾਤਿਆਦਿ ਅਤ੍ਥਸਮ੍ਭਵੋਤਿ ਆਹ ‘‘ਅਤਿਰੇਕਾਨਯਨਤ੍ਥੋ ਹਿ ਏਤ੍ਥ ਚ-ਸਦ੍ਦੋ’’ਤਿ. ਵੁਤ੍ਤਤ੍ਥਤੋ ਅਤਿਰੇਕਸ੍ਸ ਅਤ੍ਥਸ੍ਸ ਆਨਯਨਂ ਅਤਿਰੇਕਾਨਯਨਂ, ਸੋ ਅਤ੍ਥੋ ਏਤਸ੍ਸਾਤਿ ਅਤਿਰੇਕਾਨਯਨਤ੍ਥੋ, ਅਵੁਤ੍ਤਸਮੁਚ੍ਚਯਤ੍ਥੋਤਿ ਵੁਤ੍ਤਂ ਹੋਤਿ. ‘‘ਅਸਂਵਾਸੋ’’ਤਿ ਵੁਤ੍ਤਤ੍ਤਾ ‘‘ਦਲ਼੍ਹਂ ਕਤ੍ਵਾ’’ਤਿ ਵੁਤ੍ਤਂ.

ਇਤਿ ਸਮਨ੍ਤਪਾਸਾਦਿਕਾਯ ਵਿਨਯਟ੍ਠਕਥਾਯ ਸਾਰਤ੍ਥਦੀਪਨਿਯਂ

ਪਠਮਪਞ੍ਞਤ੍ਤਿਕਥਾ ਨਿਟ੍ਠਿਤਾ.

ਸੁਦਿਨ੍ਨਭਾਣਵਾਰਵਣ੍ਣਨਾ ਨਿਟ੍ਠਿਤਾ.

ਮਕ੍ਕਟਿਵਤ੍ਥੁਕਥਾਵਣ੍ਣਨਾ

੪੦. ਅਨੁਤ੍ਤਾਨਪਦਵਣ੍ਣਨਾਤਿ ਉਤ੍ਤਾਨਂ ਵੁਚ੍ਚਤਿ ਪਾਕਟਂ, ਤਪ੍ਪਟਿਪਕ੍ਖੇਨ ਅਨੁਤ੍ਤਾਨਂ ਅਪਾਕਟਂ ਅਪ੍ਪਚੁਰਂ ਦੁਵਿਞ੍ਞੇਯ੍ਯਞ੍ਚ, ਅਨੁਤ੍ਤਾਨਾਨਂ ਪਦਾਨਂ ਵਣ੍ਣਨਾ ਅਨੁਤ੍ਤਾਨਪਦਵਣ੍ਣਨਾ. ਉਤ੍ਤਾਨਪਦਵਣ੍ਣਨਾਯ ਪਯੋਜਨਾਭਾਵਤੋ ਅਨੁਤ੍ਤਾਨਗ੍ਗਹਣਂ. ਪਚੁਰਪਟਿਸੇਵਨੋ ਹੋਤੀਤਿ ਬਹੁਲਪਟਿਸੇਵਨੋ ਹੋਤਿ, ਦਿਵਸੇ ਦਿਵਸੇ ਨਿਰਨ੍ਤਰਂ ਪਟਿਸੇਵਤੀਤਿ ਅਤ੍ਥੋ. ਪਚੁਰਤ੍ਥੇ ਹਿ ਵਤ੍ਤਮਾਨਵਚਨਨ੍ਤਿ ਸਬ੍ਬਦਾ ਪਟਿਸੇਵਨਾਭਾਵੇਪਿ ‘‘ਇਹ ਮਲ੍ਲਾ ਯੁਜ੍ਝਨ੍ਤੀ’’ਤਿਆਦੀਸੁ ਵਿਯ ਬਾਹੁਲ੍ਲਵੁਤ੍ਤਿਂ ਉਪਾਦਾਯ ਵਤ੍ਤਮਾਨਵਚਨਂ. ਆਹਿਣ੍ਡਨ੍ਤਾਤਿ ਵਿਚਰਨ੍ਤਾ. ਅਞ੍ਞੇਸੁਪੀਤਿ ਅਞ੍ਞੇਸੁਪਿ ਭਿਕ੍ਖੂਸੁ.

੪੧. ਸਹੋਡ੍ਢਗ੍ਗਹਿਤੋਤਿ ਸਹ ਭਣ੍ਡੇਨ ਗਹਿਤੋ. ਅਤ੍ਤਨੋ ਮਿਚ੍ਛਾਗਾਹੇਨ ਲੇਸਓਡ੍ਡਨੇਨ ਵਾ ਪਰਿਪੁਣ੍ਣਤ੍ਥਮ੍ਪਿ ਪਠਮਪਞ੍ਞਤ੍ਤਿਂ ਅਞ੍ਞਥਾ ਕਰੋਨ੍ਤੋ ‘‘ਤਞ੍ਚ ਖੋ ਮਨੁਸ੍ਸਿਤ੍ਥਿਯਾ, ਨੋ ਤਿਰਚ੍ਛਾਨਗਤਾਯਾ’’ਤਿ ਆਹ. ਦਸ੍ਸਨਨ੍ਤਿ ਸਾਨੁਰਾਗਦਸ੍ਸਨਂ. ਗਹਣਨ੍ਤਿ ਅਨੁਰਾਗਵਸੇਨੇਵ ਹਤ੍ਥੇਨ ਗਹਣਂ. ਆਮਸਨਂ ਅਤ੍ਤਨੋ ਸਰੀਰੇਨ ਤਸ੍ਸਾ ਸਰੀਰਸ੍ਸ ਉਪਰਿ ਆਮਸਨਮਤ੍ਤਂ, ਫੁਸਨਂ ਤਤੋ ਦਲ਼੍ਹਤਰਂ ਕਤ੍ਵਾ ਸਂਫੁਸਨਂ, ਘਟ੍ਟਨਂ ਤਤੋਪਿ ਦਲ਼੍ਹਤਰਂ ਕਤ੍ਵਾ ਸਰੀਰੇਨ ਸਰੀਰਸ੍ਸ ਘਟ੍ਟਨਂ. ਤਂ ਸਬ੍ਬਮ੍ਪੀਤਿ ਦਸ੍ਸਨਾਦਿ ਸਬ੍ਬਮ੍ਪਿ.

੪੨. ਦਲ਼੍ਹਤਰਂ ਸਿਕ੍ਖਾਪਦਮਕਾਸੀਤਿ ਇਮਸ੍ਮਿਂ ਅਧਿਕਾਰੇ ਅਨੁਪਞ੍ਞਤ੍ਤਿਯਾ ਸਿਕ੍ਖਾਪਦਸ੍ਸ ਦਲ਼੍ਹੀਕਰਣਂ ਸਿਥਿਲਕਰਣਞ੍ਚ ਪਸਙ੍ਗਤੋ ਆਪਨ੍ਨਂ ਵਿਭਜਿਤ੍ਵਾ ਦਸ੍ਸੇਤੁਕਾਮੋ ‘‘ਦੁਵਿਧਞ੍ਹਿ ਸਿਕ੍ਖਾਪਦ’’ਨ੍ਤਿਆਦਿਮਾਹ. ਤਤ੍ਥ ਯਸ੍ਸ ਸਚਿਤ੍ਤਕਸ੍ਸ ਸਿਕ੍ਖਾਪਦਸ੍ਸ ਚਿਤ੍ਤਂ ਅਕੁਸਲਮੇਵ ਹੋਤਿ, ਤਂ ਲੋਕਵਜ੍ਜਂ. ਯਸ੍ਸ ਸਚਿਤ੍ਤਕਾਚਿਤ੍ਤਕਪਕ੍ਖਸਹਿਤਸ੍ਸ ਅਚਿਤ੍ਤਕਸ੍ਸ ਚ ਸਚਿਤ੍ਤਕਪਕ੍ਖੇ ਚਿਤ੍ਤਂ ਅਕੁਸਲਮੇਵ ਹੋਤਿ, ਤਮ੍ਪਿ ਸੁਰਾਪਾਨਾਦਿ ਲੋਕਵਜ੍ਜਨ੍ਤਿ ਇਮਮਤ੍ਥਂ ਸਮ੍ਪਿਣ੍ਡੇਤ੍ਵਾ ਦਸ੍ਸੇਤੁਂ ‘‘ਯਸ੍ਸ ਸਚਿਤ੍ਤਕਪਕ੍ਖੇ ਚਿਤ੍ਤਂ ਅਕੁਸਲਮੇਵ ਹੋਤਿ, ਤਂ ਲੋਕਵਜ੍ਜਂ ਨਾਮਾ’’ਤਿ ਵੁਤ੍ਤਂ. ‘‘ਸਚਿਤ੍ਤਕਪਕ੍ਖੇ’’ਤਿ ਹਿ ਇਦਂ ਵਚਨਂ ਅਚਿਤ੍ਤਕਂ ਸਨ੍ਧਾਯ ਵੁਤ੍ਤਂ. ਨ ਹਿ ਏਕਂਸਤੋ ਸਚਿਤ੍ਤਕਸ੍ਸ ‘‘ਸਚਿਤ੍ਤਕਪਕ੍ਖੇ’’ਤਿ ਵਿਸੇਸਨੇ ਪਯੋਜਨਂ ਅਤ੍ਥਿ. ਸਚਿਤ੍ਤਕਪਕ੍ਖੇਤਿ ਚ ਵਤ੍ਥੁਵੀਤਿਕ੍ਕਮਵਿਜਾਨਨਚਿਤ੍ਤੇਨ ‘‘ਸਚਿਤ੍ਤਕਪਕ੍ਖੇ’’ਤਿ ਗਹੇਤਬ੍ਬਂ, ਨ ਪਣ੍ਣਤ੍ਤਿਵਿਜਾਨਨਚਿਤ੍ਤੇਨ. ਯਦਿ ਹਿ ‘‘ਨ ਵਟ੍ਟਤੀ’’ਤਿ ਪਣ੍ਣਤ੍ਤਿਵਿਜਾਨਨਚਿਤ੍ਤੇਨਪਿ ਯਸ੍ਸ ਸਿਕ੍ਖਾਪਦਸ੍ਸ ਸਚਿਤ੍ਤਕਪਕ੍ਖੇ ਚਿਤ੍ਤਂ ਅਕੁਸਲਮੇਵ, ਤਮ੍ਪਿ ਲੋਕਵਜ੍ਜਨ੍ਤਿ ਵਦੇਯ੍ਯ, ਸਬ੍ਬੇਸਂ ਪਣ੍ਣਤ੍ਤਿਵਜ੍ਜਸਿਕ੍ਖਾਪਦਾਨਮ੍ਪਿ ਲੋਕਵਜ੍ਜਤਾ ਆਪਜ੍ਜੇਯ੍ਯ ਪਣ੍ਣਤ੍ਤਿਵਜ੍ਜਾਨਮ੍ਪਿ ‘‘ਨ ਵਟ੍ਟਤੀ’’ਤਿ ਜਾਨਿਤ੍ਵਾ ਵੀਤਿਕ੍ਕਮੇ ਅਕੁਸਲਚਿਤ੍ਤਸ੍ਸੇਵ ਸਮ੍ਭਵਤੋ. ਨ ਹਿ ਭਗਵਤੋ ਆਣਂ ਜਾਨਿਤ੍ਵਾ ਮਦ੍ਦਨ੍ਤਸ੍ਸ ਕੁਸਲਚਿਤ੍ਤਂ ਉਪ੍ਪਜ੍ਜਤਿ ਅਨਾਦਰਿਯਵਸੇਨ ਪਟਿਘਚਿਤ੍ਤਸ੍ਸੇਵ ਉਪ੍ਪਜ੍ਜਨਤੋ.

ਅਪਿਚੇਤ੍ਥ ‘‘ਸਚਿਤ੍ਤਕਪਕ੍ਖੇ ਚਿਤ੍ਤਂ ਅਕੁਸਲਮੇਵਾ’’ਤਿ ਵਚਨਤੋ ਅਚਿਤ੍ਤਕਸ੍ਸ ਵਤ੍ਥੁਅਜਾਨਨਵਸੇਨ ਅਚਿਤ੍ਤਕਪਕ੍ਖੇ ਚਿਤ੍ਤਂ ਅਕੁਸਲਮੇਵਾਤਿ ਅਯਂ ਨਿਯਮੋ ਨਤ੍ਥੀਤਿ ਵਿਞ੍ਞਾਯਤਿ. ਯਦਿ ਹਿ ਅਚਿਤ੍ਤਕਸ੍ਸ ਅਚਿਤ੍ਤਕਪਕ੍ਖੇਪਿ ਚਿਤ੍ਤਂ ਅਕੁਸਲਮੇਵ ਸਿਯਾ, ‘‘ਸਚਿਤ੍ਤਕਪਕ੍ਖੇ’’ਤਿ ਇਦਂ ਵਿਸੇਸਨਂ ਨਿਰਤ੍ਥਕਂ ਸਿਯਾ. ‘‘ਯਸ੍ਸ ਚਿਤ੍ਤਂ ਅਕੁਸਲਮੇਵ ਹੋਤਿ, ਤਂ ਲੋਕਵਜ੍ਜ’’ਨ੍ਤਿ ਏਤ੍ਤਕੇ ਵੁਤ੍ਤੇ ਸੁਰਾਤਿ ਅਜਾਨਿਤ੍ਵਾ ਪਿਵਨ੍ਤਸ੍ਸ ਗਨ੍ਧਵਣ੍ਣਕਾਦਿਭਾਵਂ ਅਜਾਨਿਤ੍ਵਾ ਤਾਨਿ ਲਿਮ੍ਪਨ੍ਤੀਨਂ ਭਿਕ੍ਖੁਨੀਨਞ੍ਚ ਵਿਨਾਪਿ ਅਕੁਸਲਚਿਤ੍ਤੇਨ ਆਪਤ੍ਤਿਸਮ੍ਭਵਤੋ ਏਕਨ੍ਤਾਕੁਸਲਂ ਸਚਿਤ੍ਤਕਸਿਕ੍ਖਾਪਦਂ ਠਪੇਤ੍ਵਾ ਸੁਰਾਪਾਨਾਦਿਅਚਿਤ੍ਤਕਸਿਕ੍ਖਾਪਦਾਨਂ ਲੋਕਵਜ੍ਜਤਾ ਨ ਸਿਯਾਤਿ ਤੇਸਮ੍ਪਿ ਸਙ੍ਗਣ੍ਹਤ੍ਥਂ ‘‘ਯਸ੍ਸ ਸਚਿਤ੍ਤਕਪਕ੍ਖੇ ਚਿਤ੍ਤਂ ਅਕੁਸਲਮੇਵ ਹੋਤਿ, ਤਂ ਲੋਕਵਜ੍ਜ’’ਨ੍ਤਿ ਵੁਤ੍ਤਂ. ਤੇਨੇਵ ਚੂਲ਼ਗਣ੍ਠਿਪਦੇ ਮਜ੍ਝਿਮਗਣ੍ਠਿਪਦੇ ਚ ਵੁਤ੍ਤਂ ‘‘ਏਤਂ ਸਤ੍ਤਂ ਮਾਰੇਸ੍ਸਾਮੀਤਿ ਤਸ੍ਮਿਂਯੇਵ ਪਦੇਸੇ ਨਿਪਨ੍ਨਂ ਅਞ੍ਞਂ ਮਾਰੇਨ੍ਤਸ੍ਸ ਪਾਣਸਾਮਞ੍ਞਸ੍ਸ ਅਤ੍ਥਿਤਾਯ ਯਥਾ ਪਾਣਾਤਿਪਾਤੋ ਹੋਤਿ, ਏਵਂ ਏਤਂ ਮਜ੍ਜਂ ਪਿਵਿਸ੍ਸਾਮੀਤਿ ਅਞ੍ਞਂ ਮਜ੍ਜਂ ਪਿਵਨ੍ਤਸ੍ਸ ਮਜ੍ਜਸਾਮਞ੍ਞਸ੍ਸ ਅਤ੍ਥਿਤਾਯ ਅਕੁਸਲਮੇਵ ਹੋਤਿ. ਯਥਾ ਪਨ ਕਟ੍ਠਸਞ੍ਞਾਯ ਸਪ੍ਪਂ ਘਾਤੇਨ੍ਤਸ੍ਸ ਪਾਣਾਤਿਪਾਤੋ ਨ ਹੋਤਿ, ਏਵਂ ਨਾਲ਼ਿਕੇਰਪਾਨਸਞ੍ਞਾਯ ਮਜ੍ਜਂ ਪਿਵਨ੍ਤਸ੍ਸ ਅਕੁਸਲਂ ਨ ਹੋਤੀ’’ਤਿ.

ਕੇਚਿ ਪਨ ਵਦਨ੍ਤਿ ‘‘ਸਾਮਣੇਰਸ੍ਸ ਸੁਰਾਤਿ ਅਜਾਨਿਤ੍ਵਾ ਪਿਵਨ੍ਤਸ੍ਸ ਪਾਰਾਜਿਕੋ ਨਤ੍ਥਿ, ਅਕੁਸਲਂ ਪਨ ਹੋਤੀ’’ਤਿ, ਤਂ ਤੇਸਂ ਮਤਿਮਤ੍ਤਂ. ‘‘ਭਿਕ੍ਖੁਨੋ ਅਜਾਨਿਤ੍ਵਾਪਿ ਬੀਜਤੋ ਪਟ੍ਠਾਯ ਮਜ੍ਜਂ ਪਿਵਨ੍ਤਸ੍ਸ ਪਾਚਿਤ੍ਤਿਯਂ, ਸਾਮਣੇਰੋ ਜਾਨਿਤ੍ਵਾ ਪਿਵਨ੍ਤੋ ਸੀਲਭੇਦਂ ਆਪਜ੍ਜਤਿ, ਨ ਅਜਾਨਿਤ੍ਵਾ’’ਤਿ ਏਤ੍ਤਕਮੇਵ ਹਿ ਅਟ੍ਠਕਥਾਯਂ ਵੁਤ੍ਤਂ, ‘‘ਅਕੁਸਲਂ ਪਨ ਹੋਤੀ’’ਤਿ ਨ ਵੁਤ੍ਤਨ੍ਤਿ. ਅਪਰਮ੍ਪਿ ਵਦਨ੍ਤਿ ‘‘ਅਜਾਨਿਤ੍ਵਾ ਪਿਵਨ੍ਤਸ੍ਸਪਿ ਸੋਤਾਪਨ੍ਨਸ੍ਸ ਮੁਖਂ ਸੁਰਾ ਨ ਪਵਿਸਤਿ ਕਮ੍ਮਪਥਪ੍ਪਤ੍ਤਅਕੁਸਲਚਿਤ੍ਤੇਨੇਵ ਪਾਤਬ੍ਬਤੋ’’ਤਿ, ਤਮ੍ਪਿ ਨ ਸੁਨ੍ਦਰਂ. ਬੋਧਿਸਤ੍ਤੇ ਕੁਚ੍ਛਿਗਤੇ ਬੋਧਿਸਤ੍ਤਮਾਤੁ ਸੀਲਂ ਵਿਯ ਹਿ ਇਦਮ੍ਪਿ ਅਰਿਯਸਾਵਕਾਨਂ ਧਮ੍ਮਤਾਸਿਦ੍ਧਨ੍ਤਿ ਵੇਦਿਤਬ੍ਬਂ. ਤੇਨੇਵ ਦੀਘਨਿਕਾਯੇ ਕੂਟਦਨ੍ਤਸੁਤ੍ਤਟ੍ਠਕਥਾਯਂ (ਦੀ. ਨਿ. ਅਟ੍ਠ. ੧.੩੫੨) ਵੁਤ੍ਤਂ –

‘‘ਭਵਨ੍ਤਰੇਪਿ ਹਿ ਅਰਿਯਸਾਵਕੋ ਜੀਵਿਤਹੇਤੁਪਿ ਨੇਵ ਪਾਣਂ ਹਨਤਿ, ਨ ਸੁਰਂ ਪਿਵਤਿ. ਸਚੇਪਿਸ੍ਸ ਸੁਰਞ੍ਚ ਖੀਰਞ੍ਚ ਮਿਸ੍ਸੇਤ੍ਵਾ ਮੁਖੇ ਪਕ੍ਖਿਪਨ੍ਤਿ, ਖੀਰਮੇਵ ਪਵਿਸਤਿ, ਨ ਸੁਰਾ. ਯਥਾ ਕਿਂ? ਯਥਾ ਕੋਞ੍ਚਸਕੁਣਾਨਂ ਖੀਰਮਿਸ੍ਸਕੇ ਉਦਕੇ ਖੀਰਮੇਵ ਪਵਿਸਤਿ, ਨ ਉਦਕਂ. ਇਦਂ ਯੋਨਿਸਿਦ੍ਧਨ੍ਤਿ ਚੇ? ਇਦਮ੍ਪਿ ਧਮ੍ਮਤਾਸਿਦ੍ਧਨ੍ਤਿ ਵੇਦਿਤਬ੍ਬ’’ਨ੍ਤਿ.

ਯਦਿ ਏਵਂ ਸੁਰਾਪਾਨਸਿਕ੍ਖਾਪਦਟ੍ਠਕਥਾਯਂ (ਪਾਚਿ. ਅਟ੍ਠ. ੩੨੯) ‘‘ਵਤ੍ਥੁਅਜਾਨਨਤਾਯ ਚੇਤ੍ਥ ਅਚਿਤ੍ਤਕਤਾ ਵੇਦਿਤਬ੍ਬਾ, ਅਕੁਸਲੇਨੇਵ ਪਾਤਬ੍ਬਤਾਯ ਲੋਕਵਜ੍ਜਤਾ’’ਤਿ ਕਸ੍ਮਾ ਵੁਤ੍ਤਂ? ਨਾਯਂ ਦੋਸੋ. ਅਯਞ੍ਹੇਤ੍ਥ ਅਧਿਪ੍ਪਾਯੋ – ਸਚਿਤ੍ਤਕਪਕ੍ਖੇ ਅਕੁਸਲਚਿਤ੍ਤੇਨੇਵ ਪਾਤਬ੍ਬਤਾਯ ਲੋਕਵਜ੍ਜਤਾਤਿ. ਇਮਿਨਾਯੇਵ ਹਿ ਅਧਿਪ੍ਪਾਯੇਨ ਅਞ੍ਞੇਸੁਪਿ ਲੋਕਵਜ੍ਜੇਸੁ ਅਚਿਤ੍ਤਕਸਿਕ੍ਖਾਪਦੇਸੁ ਅਕੁਸਲਚਿਤ੍ਤਤਾਯੇਵ ਵੁਤ੍ਤਾ, ਨ ਪਨ ਸਚਿਤ੍ਤਕਤਾ. ਤੇਨੇਵ ਭਿਕ੍ਖੁਨੀਵਿਭਙ੍ਗਟ੍ਠਕਥਾਯਂ (ਪਾਚਿ. ਅਟ੍ਠ. ੧੨੨੭) ਵੁਤ੍ਤਂ –

‘‘ਗਿਰਗ੍ਗਸਮਜ੍ਜਂ ਚਿਤ੍ਤਾਗਾਰਸਿਕ੍ਖਾਪਦਂ ਸਙ੍ਘਾਣਿ ਇਤ੍ਥਾਲਙ੍ਕਾਰੋ ਗਨ੍ਧਕਵਣ੍ਣਕੋ ਵਾਸਿਤਕਪਿਞ੍ਞਾਕੋ ਭਿਕ੍ਖੁਨੀਆਦੀਹਿ ਉਮ੍ਮਦ੍ਦਨਪਰਿਮਦ੍ਦਨਾਤਿ ਇਮਾਨਿ ਦਸ ਸਿਕ੍ਖਾਪਦਾਨਿ ਅਚਿਤ੍ਤਕਾਨਿ ਲੋਕਵਜ੍ਜਾਨਿ ਅਕੁਸਲਚਿਤ੍ਤਾਨੀ’’ਤਿ,

ਅਯਂ ਪਨੇਤ੍ਥ ਅਧਿਪ੍ਪਾਯੋ – ਵਿਨਾਪਿ ਚਿਤ੍ਤੇਨ ਆਪਜ੍ਜਿਤਬ੍ਬਤ੍ਤਾ ਅਚਿਤ੍ਤਕਾਨਿ, ਚਿਤ੍ਤੇ ਪਨ ਸਤਿ ਅਕੁਸਲੇਨੇਵ ਆਪਜ੍ਜਿਤਬ੍ਬਤ੍ਤਾ ਲੋਕਵਜ੍ਜਾਨਿ ਚੇਵ ਅਕੁਸਲਚਿਤ੍ਤਾਨਿ ਚਾਤਿ. ਤਸ੍ਮਾ ਭਿਕ੍ਖੁਵਿਭਙ੍ਗੇ ਆਗਤਾਨਿ ਸੁਰਾਪਾਨਉਯ੍ਯੁਤ੍ਤਉਯ੍ਯੋਧਿਕਸਿਕ੍ਖਾਪਦਾਨਿ ਤੀਣਿ, ਭਿਕ੍ਖੁਨੀਵਿਭਙ੍ਗੇ ਆਗਤਾਨਿ ਗਿਰਗ੍ਗਸਮਜ੍ਜਾਦੀਨਿ ਦਸਾਤਿ ਇਮੇਸਂ ਤੇਰਸਨ੍ਨਂ ਅਚਿਤ੍ਤਕਸਿਕ੍ਖਾਪਦਾਨਂ ਲੋਕਵਜ੍ਜਤਾਦਸ੍ਸਨਤ੍ਥਂ ‘‘ਸਚਿਤ੍ਤਕਪਕ੍ਖੇ’’ਤਿ ਇਦਂ ਵਿਸੇਸਨਂ ਕਤਨ੍ਤਿ ਨਿਟ੍ਠਮੇਤ੍ਥ ਗਨ੍ਤਬ੍ਬਂ. ਯਸ੍ਮਾ ਪਨ ਪਣ੍ਣਤ੍ਤਿਵਜ੍ਜਸ੍ਸ ਵਤ੍ਥੁਵੀਤਿਕ੍ਕਮਵਿਜਾਨਨਚਿਤ੍ਤੇਨ ਸਚਿਤ੍ਤਕਪਕ੍ਖੇ ਚਿਤ੍ਤਂ ਸਿਯਾ ਕੁਸਲਂ, ਸਿਯਾ ਅਕੁਸਲਂ, ਸਿਯਾ ਅਬ੍ਯਾਕਤਂ, ਤਸ੍ਮਾ ਤਸ੍ਸ ਸਚਿਤ੍ਤਕਪਕ੍ਖੇ ਚਿਤ੍ਤਂ ਅਕੁਸਲਮੇਵਾਤਿ ਅਯਂ ਨਿਯਮੋ ਨਤ੍ਥੀਤਿ ਸੇਸਂ ਪਣ੍ਣਤ੍ਤਿਵਜ੍ਜਨ੍ਤਿ ਵੁਤ੍ਤਂ.

ਰੁਨ੍ਧਨ੍ਤੀਤਿ ਵੀਤਿਕ੍ਕਮਂ ਰੁਨ੍ਧਨ੍ਤੀ. ਦ੍ਵਾਰਂ ਪਿਦਹਨ੍ਤੀਤਿ ਵੀਤਿਕ੍ਕਮਲੇਸਸ੍ਸ ਦ੍ਵਾਰਂ ਪਿਦਹਨ੍ਤੀ. ਸੋਤਂ ਪਚ੍ਛਿਨ੍ਦਮਾਨਾਤਿ ਉਪਰੂਪਰਿ ਵੀਤਿਕ੍ਕਮਸੋਤਂ ਪਚ੍ਛਿਨ੍ਦਮਾਨਾ. ਅਥ ਵਾ ਰੁਨ੍ਧਨ੍ਤੀਤਿ ਅਨਾਪਤ੍ਤਿਲੇਸਂ ਰੁਨ੍ਧਨ੍ਤੀ. ਦ੍ਵਾਰਂ ਪਿਦਹਨ੍ਤੀਤਿ ਅਨਾਪਤ੍ਤਿਲੇਸਸ੍ਸ ਦ੍ਵਾਰਂ ਪਿਦਹਨ੍ਤੀ. ਸੋਤਂ ਪਚ੍ਛਿਨ੍ਦਮਾਨਾਤਿ ਅਨਾਪਤ੍ਤਿਸੋਤਂ ਪਚ੍ਛਿਨ੍ਦਮਾਨਾ, ਆਪਤ੍ਤਿਮੇਵ ਕੁਰੁਮਾਨਾਤਿ ਵੁਤ੍ਤਂ ਹੋਤਿ. ਨਨੁ ਚ ਲੋਕਵਜ੍ਜੇ ਕਾਚਿ ਅਨੁਪਞ੍ਞਤ੍ਤਿ ਉਪ੍ਪਜ੍ਜਮਾਨਾ ਸਿਥਿਲਂ ਕਰੋਨ੍ਤੀ ਉਪ੍ਪਜ੍ਜਤਿ, ਤਸ੍ਮਾ ‘‘ਲੋਕਵਜ੍ਜੇ ਅਨੁਪਞ੍ਞਤ੍ਤਿ ਉਪ੍ਪਜ੍ਜਮਾਨਾ…ਪੇ… ਗਾਲ਼੍ਹਤਰਂ ਕਰੋਨ੍ਤੀ ਉਪ੍ਪਜ੍ਜਤੀ’’ਤਿ ਇਦਂ ਕਸ੍ਮਾ ਵੁਤ੍ਤਨ੍ਤਿ ਆਹ ‘‘ਅਞ੍ਞਤ੍ਰ ਅਧਿਮਾਨਾ ਅਞ੍ਞਤ੍ਰ ਸੁਪਿਨਨ੍ਤਾ’’ਤਿਆਦਿ. ‘‘ਅਞ੍ਞਤ੍ਰ ਅਧਿਮਾਨਾ’’ਤਿ ਇਮਿਸ੍ਸਾ ਅਨੁਪਞ੍ਞਤ੍ਤਿਯਾ ‘‘ਵੀਤਿਕ੍ਕਮਾਭਾਵਾ’’ਤਿ ਕਾਰਣਂ ਵੁਤ੍ਤਂ, ‘‘ਅਞ੍ਞਤ੍ਰ ਸੁਪਿਨਨ੍ਤਾ’’ਤਿ ਇਮਿਸ੍ਸਾ ‘‘ਅਬ੍ਬੋਹਾਰਿਕਤ੍ਤਾ’’ਤਿ ਕਾਰਣਂ ਵੁਤ੍ਤਂ. ਤਤ੍ਥ ਵੀਤਿਕ੍ਕਮਾਭਾਵਾਤਿ ਪਾਪਿਚ੍ਛੋ ਇਚ੍ਛਾਪਕਤੋਤਿਆਦਿਵੀਤਿਕ੍ਕਮਾਭਾਵਾ. ਉਤ੍ਤਰਿਮਨੁਸ੍ਸਧਮ੍ਮੇ ਹਿ ‘‘ਪਾਪਿਚ੍ਛੋ ਇਚ੍ਛਾਪਕਤੋ ਉਤ੍ਤਰਿਮਨੁਸ੍ਸਧਮ੍ਮਂ ਉਲ੍ਲਪਤੀ’’ਤਿ (ਮਹਾਵ. ੧੨੯) ਵਚਨਤੋ ਵਿਸਂਵਾਦਨਾਧਿਪ੍ਪਾਯੇਨ ਮੁਸਾ ਭਣਨ੍ਤੋ ਪਾਰਾਜਿਕੋ ਹੋਤਿ. ਅਯਂ ਪਨ ਅਧਿਮਾਨੇਨ ਅਧਿਗਤਸਞ੍ਞੀ ਹੁਤ੍ਵਾ ਉਲ੍ਲਪਤਿ, ਨ ਸਿਕ੍ਖਾਪਦਂ ਵੀਤਿਕ੍ਕਮਿਤੁਕਾਮੋ, ਤਸ੍ਮਾ ‘‘ਅਞ੍ਞਤ੍ਰ ਅਧਿਮਾਨਾ’’ਤਿ ਅਯਂ ਅਨੁਪਞ੍ਞਤ੍ਤਿ ਉਪ੍ਪਜ੍ਜਮਾਨਾ ਵੀਤਿਕ੍ਕਮਾਭਾਵਾ ਅਨਾਪਤ੍ਤਿਕਰਾ ਜਾਤਾ. ਅਬ੍ਬੋਹਾਰਿਕਤ੍ਤਾਤਿ ਸੁਪਿਨਨ੍ਤੇ ਵਿਜ੍ਜਮਾਨਾਯਪਿ ਚੇਤਨਾਯ ਵੀਤਿਕ੍ਕਮਿਚ੍ਛਾਯ ਚ ਅਬ੍ਬੋਹਾਰਿਕਤ੍ਤਾ. ਕਿਞ੍ਚਾਪਿ ਹਿ ਸੁਪਿਨਨ੍ਤੇ ਮੋਚਨਸ੍ਸਾਦਚੇਤਨਾ ਸਂਵਿਜ੍ਜਤਿ, ਕਦਾਚਿ ਉਪਕ੍ਕਮਨਮ੍ਪਿ ਹੋਤਿ, ਤਥਾਪਿ ਥਿਨਮਿਦ੍ਧੇਨ ਅਭਿਭੂਤਤ੍ਤਾ ਤਂ ਚਿਤ੍ਤਂ ਅਬ੍ਬੋਹਾਰਿਕਂ, ਚਿਤ੍ਤਸ੍ਸ ਅਬ੍ਬੋਹਾਰਿਕਤ੍ਤਾ ਉਪਕ੍ਕਮਕਿਰਿਯਾਸਂਵਤ੍ਤਨਿਕਾਪਿ ਚੇਤਨਾ ਅਬ੍ਬੋਹਾਰਿਕਾ. ਤੇਨੇਵ ‘‘ਅਤ੍ਥੇਸਾ ਭਿਕ੍ਖਵੇ ਚੇਤਨਾ, ਸਾ ਚ ਖੋ ਅਬ੍ਬੋਹਾਰਿਕਾ’’ਤਿ (ਪਾਰਾ. ੨੩੫) ਭਗਵਤਾ ਵੁਤ੍ਤਾ, ਤਸ੍ਮਾ ‘‘ਅਞ੍ਞਤ੍ਰ ਸੁਪਿਨਨ੍ਤਾ’’ਤਿ ਅਯਂ ਅਨੁਪਞ੍ਞਤ੍ਤਿ ਅਬ੍ਬੋਹਾਰਿਕਤ੍ਤਾ ਅਨਾਪਤ੍ਤਿਕਰਾ ਜਾਤਾ.

ਅਕਤੇ ਵੀਤਿਕ੍ਕਮੇਤਿ ‘‘ਕੁਕ੍ਕੁਚ੍ਚਾਯਨ੍ਤਾ ਨ ਭੁਞ੍ਜਿਂਸੂ’’ਤਿਆਦੀਸੁ ਵਿਯ ਵੀਤਿਕ੍ਕਮੇ ਅਕਤੇ. ਸਿਥਿਲਂ ਕਰੋਨ੍ਤੀਤਿ ਪਠਮਂ ਸਾਮਞ੍ਞਤੋ ਬਦ੍ਧਸਿਕ੍ਖਾਪਦਂ ਮੋਚੇਤ੍ਵਾ ਅਤ੍ਤਨੋ ਅਤ੍ਤਨੋ ਵਿਸਯੇ ਅਨਾਪਤ੍ਤਿਕਰਣਵਸੇਨ ਸਿਥਿਲਂ ਕਰੋਨ੍ਤੀ. ਦ੍ਵਾਰਂ ਦਦਮਾਨਾਤਿ ਅਨਾਪਤ੍ਤਿਯਾ ਦ੍ਵਾਰਂ ਦਦਮਾਨਾ. ਤੇਨੇਵਾਹ ‘‘ਅਪਰਾਪਰਮ੍ਪਿ ਅਨਾਪਤ੍ਤਿਂ ਕੁਰੁਮਾਨਾ’’ਤਿ. ਨਨੁ ਚ ਸਞ੍ਚਰਿਤ੍ਤਸਿਕ੍ਖਾਪਦੇ ‘‘ਅਨ੍ਤਮਸੋ ਤਙ੍ਖਣਿਕਾਯਪੀ’’ਤਿ ਅਨੁਪਞ੍ਞਤ੍ਤਿ ਉਪ੍ਪਜ੍ਜਮਾਨਾ ਆਪਤ੍ਤਿਮੇਵ ਕਰੋਨ੍ਤੀ ਉਪ੍ਪਨ੍ਨਾ, ਅਥ ਕਸ੍ਮਾ ‘‘ਅਨਾਪਤ੍ਤਿਂ ਕੁਰੁਮਾਨਾ ਉਪ੍ਪਜ੍ਜਤੀ’’ਤਿ ਵੁਤ੍ਤਨ੍ਤਿ ਆਹ ‘‘ਅਨ੍ਤਮਸੋ ਤਙ੍ਖਣਿਕਾਯਪੀ’’ਤਿਆਦਿ. ਉਦਾਯਿਨਾ ਭਿਕ੍ਖੁਨਾ ਤਙ੍ਖਣਿਕਾਯ ਸਞ੍ਚਰਿਤ੍ਤਂ ਆਪਨ੍ਨਵਤ੍ਥੁਸ੍ਮਿਂ ਪਞ੍ਞਤ੍ਤਤ੍ਤਾ ‘‘ਕਤੇ ਵੀਤਿਕ੍ਕਮੇ’’ਤਿ ਵੁਤ੍ਤਂ. ਪਞ੍ਞਤ੍ਤਿਗਤਿਕਾਵ ਹੋਤੀਤਿ ਮੂਲਪਞ੍ਞਤ੍ਤਿਯਂਯੇਵ ਅਨ੍ਤੋਗਧਾ ਹੋਤਿ.

ਮਕ੍ਕਟਿਵਤ੍ਥੁਕਥਾਵਣ੍ਣਨਾ ਨਿਟ੍ਠਿਤਾ.

ਸਨ੍ਥਤਭਾਣਵਾਰੋ

ਵਜ੍ਜਿਪੁਤ੍ਤਕਵਤ੍ਥੁਵਣ੍ਣਨਾ

੪੩. ਵੇਸਾਲੀ ਨਿਵਾਸੋ ਏਤੇਸਨ੍ਤਿ ਵੇਸਾਲਿਕਾਤਿ ਆਹ ‘‘ਵੇਸਾਲਿਵਾਸਿਨੋ’’ਤਿ. ਵਜ੍ਜੀਸੁ ਜਨਪਦੇ ਵਸਨ੍ਤਾ ਵਜ੍ਜਿਨੋ, ਵਜ੍ਜੀਨਂ ਪੁਤ੍ਤਕਾ ਵਜ੍ਜਿਪੁਤ੍ਤਕਾਤਿ ਆਹ ‘‘ਵਜ੍ਜਿਰਟ੍ਠੇ ਵੇਸਾਲਿਯਂ ਕੁਲਾਨਂ ਪੁਤ੍ਤਾ’’ਤਿ. ਞਾਤੀਨਂ ਬ੍ਯਸਨਨ੍ਤਿ ਞਾਤੀਨਂ ਵਿਨਾਸੋ. ਸੋ ਪਨ ਞਾਤੀਨਂ ਵਿਨਾਸੋ ਰਾਜਦਣ੍ਡਾਦਿਕਾਰਣੇਨ ਹੋਤੀਤਿ ਆਹ ‘‘ਰਾਜਦਣ੍ਡਬ੍ਯਾਧਿਮਰਣਵਿਪ੍ਪਵਾਸਨਿਮਿਤ੍ਤੇਨਾ’’ਤਿ. ਭੋਗਾਨਂ ਬ੍ਯਸਨਂ ਵਿਨਾਸੋ ਭੋਗਬ੍ਯਸਨਂ. ਤਞ੍ਚ ਹਿਰਞ੍ਞਸੁਵਣ੍ਣਦਾਸਿਦਾਸਾਦੀਨਂ ਉਪਭੋਗਪਰਿਭੋਗਵਤ੍ਥੂਨਂ ਰਾਜਦਣ੍ਡਾਦਿਨਾ ਵਿਨਾਸੋਤਿ ਆਹ ‘‘ਏਸ ਨਯੋ ਦੁਤਿਯਪਦੇਪੀ’’ਤਿ. ਨ ਬੁਦ੍ਧਂ ਗਰਹਾਮਾਤਿ ‘‘ਅਸਬ੍ਬਞ੍ਞੁ ਬੁਦ੍ਧੋ’’ਤਿਆਦਿਨਾ ਬੁਦ੍ਧਂ ਨ ਗਰਹਾਮ. ਨ ਧਮ੍ਮਗਰਹਿਨੋਤਿ ‘‘ਅਨਿਯ੍ਯਾਨਿਕੋ ਧਮ੍ਮੋ’’ਤਿਆਦਿਨਾ ਧਮ੍ਮਂ ਨ ਗਰਹਾਮ. ਨ ਸਙ੍ਘਗਰਹਿਨੋਤਿ ‘‘ਦੁਪ੍ਪਟਿਪਨ੍ਨੋ ਸਙ੍ਘੋ’’ਤਿਆਦਿਨਾ ਸਙ੍ਘਂ ਨ ਗਰਹਾਮ. ਅਟ੍ਠਤਿਂਸਾਰਮ੍ਮਣੇਸੂਤਿ ਦਸ ਕਸਿਣਾ ਦਸ ਅਸੁਭਾ ਦਸਾਨੁਸ੍ਸਤਿਯੋ ਚਤ੍ਤਾਰੋ ਬ੍ਰਹ੍ਮਵਿਹਾਰਾ ਚਤ੍ਤਾਰੋ ਆਰੁਪ੍ਪਾ ਚਤੁਧਾਤੁਵਵਤ੍ਥਾਨਂ ਆਹਾਰੇ ਪਟਿਕੂਲਸਞ੍ਞਾਤਿ ਇਮੇਸੁ ਚਤ੍ਤਾਲੀਸਕਮ੍ਮਟ੍ਠਾਨੇਸੁ ਪਾਲ਼ਿਯਂ ਅਨਾਗਤਤ੍ਤਾ ਆਲੋਕਾਕਾਸਕਸਿਣਦ੍ਵਯਂ ਠਪੇਤ੍ਵਾ ਅਵਸੇਸਾਨਿ ਗਹੇਤ੍ਵਾ ਵੁਤ੍ਤਂ. ਵਿਭਤ੍ਤਾ ਕੁਸਲਾ ਧਮ੍ਮਾਤਿ ‘‘ਇਮਸ੍ਮਿਂ ਆਰਮ੍ਮਣੇ ਇਦਂ ਹੋਤੀ’’ਤਿ ਏਵਂ ਵਿਭਤ੍ਤਾ ਉਪਚਾਰਜ੍ਝਾਨੇਨ ਸਦ੍ਧਿਂ ਪਠਮਜ੍ਝਾਨਾਦਯੋ ਮਹਗ੍ਗਤਕੁਸਲਾ ਧਮ੍ਮਾ. ਤੇਵ ਧਮ੍ਮੇਤਿ ਤੇ ਏਵ ਕੁਸਲੇ ਧਮ੍ਮੇ. ਮਜ੍ਝਿਮਯਾਮੋ ਭਿਕ੍ਖੂਨਂ ਨਿਦ੍ਦਾਕਿਲਮਥਵਿਨੋਦਨੋਕਾਸਤ੍ਤਾ ਨ ਗਹਿਤੋਤਿ ਆਹ ‘‘ਪਠਮਯਾਮਞ੍ਚ ਪਚ੍ਛਿਮਯਾਮਞ੍ਚਾ’’ਤਿ. ਸਚ੍ਚਾਨਿ ਬੁਜ੍ਝਤਿ ਪਟਿਵਿਜ੍ਝਤੀਤਿ ਬੋਧਿ, ਅਰਹਤ੍ਤਮਗ੍ਗਞਾਣਂ. ਉਪਕਾਰਕਤ੍ਤੇਨ ਤਸ੍ਸ ਪਕ੍ਖੇ ਭਵਾ ਬੋਧਿਪਕ੍ਖਿਯਾਤਿ ਆਹ ‘‘ਬੋਧਿਸ੍ਸ ਪਕ੍ਖੇ ਭਵਾਨਂ, ਅਰਹਤ੍ਤਮਗ੍ਗਞਾਣਸ੍ਸ ਉਪਕਾਰਕਾਨ’’ਨ੍ਤਿ. ਚਤ੍ਤਾਰੋ ਸਤਿਪਟ੍ਠਾਨਾ, ਚਤ੍ਤਾਰੋ ਸਮ੍ਮਪ੍ਪਧਾਨਾ, ਚਤ੍ਤਾਰੋ ਇਦ੍ਧਿਪਾਦਾ, ਪਞ੍ਚਿਨ੍ਦ੍ਰਿਯਾਨਿ, ਪਞ੍ਚ ਬਲਾਨਿ, ਸਤ੍ਤ ਬੋਜ੍ਝਙ੍ਗਾ, ਅਰਿਯੋ ਅਟ੍ਠਙ੍ਗਿਕੋ ਮਗ੍ਗੋਤਿ ਇਮੇ ਸਤ੍ਤਤਿਂਸ ਬੋਧਿਪਕ੍ਖਿਯਧਮ੍ਮਾ. ‘‘ਗਿਹਿਪਲਿਬੋਧਂ ਆਵਾਸਪਲਿਬੋਧਞ੍ਚ ਪਹਾਯਾ’’ਤਿ ਇਮੇਸਂਯੇਵ ਦ੍ਵਿਨ੍ਨਂ ਪਲਿਬੋਧਾਨਂ ਉਪਚ੍ਛੇਦਸ੍ਸ ਸੁਦੁਕ੍ਕਰਭਾਵਤੋ ਵੁਤ੍ਤਂ. ਯੁਤ੍ਤਪਯੁਤ੍ਤਾਤਿ ਸਮ੍ਮਦੇਵ ਯੁਤ੍ਤਾ.

ਆਸਯਨ੍ਤਿ ਅਜ੍ਝਾਸਯਂ. ਸਿਕ੍ਖਂ ਅਪ੍ਪਚ੍ਚਕ੍ਖਾਯ ਭਿਕ੍ਖੁਭਾਵੇ ਠਤ੍ਵਾ ਪਟਿਸੇਵਿਤਮੇਥੁਨਾਨਂ ਤੇਸਂ ਵਜ੍ਜਿਪੁਤ੍ਤਕਾਨਂ ਉਪਸਮ੍ਪਦਂ ਅਨੁਜਾਨਨ੍ਤੋ ਭਗਵਾ ‘‘ਪਾਰਾਜਿਕੋ ਹੋਤਿ ਅਸਂਵਾਸੋ’’ਤਿ ਏਵਂ ਪਞ੍ਞਤ੍ਤਸਿਕ੍ਖਾਪਦਂ ਸਮੂਹਨਤਿ ਨਾਮਾਤਿ ਆਹ – ‘‘ਯਦਿ ਹਿ ਭਗਵਾ…ਪੇ… ਪਞ੍ਞਤ੍ਤਂ ਸਮੂਹਨੇਯ੍ਯਾ’’ਤਿ. ‘‘ਯੋ ਪਨ ਭਿਕ੍ਖੂ’’ਤਿ ਵੁਤ੍ਤਤ੍ਤਾ ਪਨ ਸਿਕ੍ਖਂ ਪਚ੍ਚਕ੍ਖਾਯ ਪਟਿਸੇਵਿਤਮੇਥੁਨਸ੍ਸ ਉਪਸਮ੍ਪਦਂ ਅਨੁਜਾਨਨ੍ਤੋ ਨ ਸਮੂਹਨਤਿ ਨਾਮ. ਨ ਹਿ ਸੋ ਭਿਕ੍ਖੁ ਹੁਤ੍ਵਾ ਪਟਿਸੇਵਤਿ. ‘‘ਸੋ ਆਗਤੋ ਨ ਉਪਸਮ੍ਪਾਦੇਤਬ੍ਬੋ’’ਤਿ ਵਚਨਤੋ ਸਾਮਣੇਰਭੂਮਿ ਅਨੁਞ੍ਞਾਤਾਤਿ ਆਹ ‘‘ਸਾਮਣੇਰਭੂਮਿਯਂ ਪਨ ਠਿਤੋ’’ਤਿਆਦਿ. ਉਤ੍ਤਮਤ੍ਥਨ੍ਤਿ ਅਰਹਤ੍ਤਂ ਨਿਬ੍ਬਾਨਮੇਵ ਵਾ.

ਵਜ੍ਜਿਪੁਤ੍ਤਕਵਤ੍ਥੁਵਣ੍ਣਨਾ ਨਿਟ੍ਠਿਤਾ.

ਚਤੁਬ੍ਬਿਧਵਿਨਯਕਥਾਵਣ੍ਣਨਾ

੪੫. ਨੀਹਰਿਤ੍ਵਾਤਿ ਸਾਸਨਤੋ ਨੀਹਰਿਤ੍ਵਾ. ਤਥਾ ਹਿ ‘‘ਪਞ੍ਚਹੁਪਾਲਿ ਅਙ੍ਗੇਹਿ ਸਮਨ੍ਨਾਗਤੇਨ ਭਿਕ੍ਖੁਨਾ ਨਾਨੁਯੁਞ੍ਜਿਤਬ੍ਬਂ. ਕਤਮੇਹਿ ਪਞ੍ਚਹਿ? ਸੁਤ੍ਤਂ ਨ ਜਾਨਾਤਿ, ਸੁਤ੍ਤਾਨੁਲੋਮਂ ਨ ਜਾਨਾਤੀ’’ਤਿ (ਪਰਿ. ੪੪੨) ਏਵਮਾਦਿਪਰਿਯਤ੍ਤਿਸਾਸਨਤੋ ਸੁਤ੍ਤਂ ਸੁਤ੍ਤਾਨੁਲੋਮਞ੍ਚ ਨੀਹਰਿਤ੍ਵਾ ਪਕਾਸੇਸੁਂ, ‘‘ਅਨਾਪਤ੍ਤਿ ਏਵਂ ਅਮ੍ਹਾਕਂ ਆਚਰਿਯਾਨਂ ਉਗ੍ਗਹੋ ਪਰਿਪੁਚ੍ਛਾਤਿ ਗਣ੍ਹਾਤੀ’’ਤਿ ਏਵਮਾਦਿਪਰਿਯਤ੍ਤਿਸਾਸਨਤੋ ਆਚਰਿਯਵਾਦਂ ਨੀਹਰਿਤ੍ਵਾ ਪਕਾਸੇਸੁਂ, ਭਾਰੁਕਚ੍ਛਕਵਤ੍ਥੁਸ੍ਮਿਂ (ਪਾਰਾ. ੭੮) ‘‘ਆਯਸ੍ਮਾ ਉਪਾਲਿ ਏਵਮਾਹ ਅਨਾਪਤ੍ਤਿ ਆਵੁਸੋ ਸੁਪਿਨਨ੍ਤੇਨਾ’’ਤਿ ਏਵਮਾਦਿਪਰਿਯਤ੍ਤਿਸਾਸਨਤੋ ਏਵ ਅਤ੍ਤਨੋਮਤਿਂ ਨੀਹਰਿਤ੍ਵਾ ਪਕਾਸੇਸੁਂ. ਤਾਯ ਹਿ ਅਤ੍ਤਨੋਮਤਿਯਾ ਥੇਰੋ ਏਤਦਗ੍ਗਟ੍ਠਾਨਂ ਲਭਿ.

ਵੁਤ੍ਤਨ੍ਤਿ ਨਾਗਸੇਨਤ੍ਥੇਰੇਨ ਵੁਤ੍ਤਂ. ਪਜ੍ਜਤੇ ਅਨੇਨ ਅਤ੍ਥੋਤਿ ਪਦਂ, ਭਗਵਤਾ ਕਣ੍ਠਾਦਿਵਣ੍ਣਪ੍ਪਵਤ੍ਤਿਟ੍ਠਾਨਂ ਆਹਚ੍ਚ ਵਿਸੇਸੇਤ੍ਵਾ ਭਾਸਿਤਂ ਪਦਂ ਆਹਚ੍ਚਪਦਂ, ਭਗਵਤੋਯੇਵ ਵਚਨਂ. ਤੇਨਾਹ ‘‘ਆਹਚ੍ਚਪਦਨ੍ਤਿ ਸੁਤ੍ਤਂ ਅਧਿਪ੍ਪੇਤ’’ਨ੍ਤਿ. ‘‘ਇਦਂ ਕਪ੍ਪਤਿ, ਇਦਂ ਨ ਕਪ੍ਪਤੀ’’ਤਿ ਏਵਂ ਅਵਿਸੇਸੇਤ੍ਵਾ ‘‘ਯਂ, ਭਿਕ੍ਖਵੇ, ਮਯਾ ‘ਇਦਂ ਨ ਕਪ੍ਪਤੀ’ਤਿ ਅਪ੍ਪਟਿਕ੍ਖਿਤ੍ਤਂ, ਤਞ੍ਚੇ ਅਕਪ੍ਪਿਯਂ ਅਨੁਲੋਮੇਤਿ, ਕਪ੍ਪਿਯਂ ਪਟਿਬਾਹਤਿ, ਤਂ ਵੋ ਨ ਕਪ੍ਪਤੀ’’ਤਿਆਦਿਨਾ (ਮਹਾਵ. ੩੦੫) ਵੁਤ੍ਤਂ ਸਾਮਞ੍ਞਲਕ੍ਖਣਂ ਇਧ ‘‘ਰਸੋ’’ਤਿ ਅਧਿਪ੍ਪੇਤਨ੍ਤਿ ਆਹ ‘‘ਰਸੋਤਿ ਸੁਤ੍ਤਾਨੁਲੋਮ’’ਨ੍ਤਿ. ਧਮ੍ਮਸਙ੍ਗਾਹਕਪ੍ਪਭੁਤਿਆਚਰਿਯਪਰਮ੍ਪਰਤੋ ਆਨੀਤਾ ਅਟ੍ਠਕਥਾਤਨ੍ਤਿ ਇਧ ‘‘ਆਚਰਿਯਵਂਸੋ’’ਤਿ ਅਧਿਪ੍ਪੇਤਾਤਿ ਆਹ ‘‘ਆਚਰਿਯਵਂਸੋਤਿ ਆਚਰਿਯਵਾਦੋ’’ਤਿ.

ਇਧ ਵਿਨਯਵਿਨਿਚ੍ਛਯਸ੍ਸ ਅਧਿਕਤਤ੍ਤਾ ਤਦਨੁਚ੍ਛਵਿਕਮੇਵ ਸੁਤ੍ਤਂ ਦਸ੍ਸੇਨ੍ਤੋ ਆਹ – ‘‘ਸੁਤ੍ਤਂ ਨਾਮ ਸਕਲੇ ਵਿਨਯਪਿਟਕੇ ਪਾਲ਼ੀ’’ਤਿ. ਮਹਾਪਦੇਸਾਤਿ ਮਹਾਓਕਾਸਾ, ਮਹਨ੍ਤਾਨਿ ਵਿਨਯਸ੍ਸ ਪਤਿਟ੍ਠਾਪਨਟ੍ਠਾਨਾਨਿ ਯੇਸੁ ਪਤਿਟ੍ਠਾਪਿਤੋ ਵਿਨਯੋ ਵਿਨਿਚ੍ਛਯਤਿ ਅਸਨ੍ਦੇਹਤੋ. ਮਹਨ੍ਤਾਨਿ ਵਾ ਕਾਰਣਾਨਿ ਮਹਾਪਦੇਸਾ, ਮਹਨ੍ਤਾਨਿ ਵਿਨਯਵਿਨਿਚ੍ਛਯਕਾਰਣਾਨੀਤਿ ਵੁਤ੍ਤਂ ਹੋਤਿ. ‘‘ਅਤ੍ਥਤੋ ਪਨ ‘ਯਂ, ਭਿਕ੍ਖਵੇ’ਤਿਆਦਿਨਾ ਵੁਤ੍ਤਾ ਸਾਧਿਪ੍ਪਾਯਾ ਪਾਲ਼ਿਯੇਵ ਮਹਾਪਦੇਸਾ’’ਤਿ ਵਦਨ੍ਤਿ. ਤੇਨੇਵਾਹ ‘‘ਯੇ ਭਗਵਤਾ ਏਵਂ ਵੁਤ੍ਤਾ’’ਤਿਆਦਿ. ਇਮੇ ਚ ਮਹਾਪਦੇਸਾ ਖਨ੍ਧਕੇ ਆਗਤਾ, ਤਸ੍ਮਾ ਤੇਸਂ ਵਿਨਿਚ੍ਛਯਕਥਾ ਤਤ੍ਥੇਵ ਆਵਿ ਭਵਿਸ੍ਸਤੀਤਿ ਇਧ ਨ ਵੁਚ੍ਚਤਿ. ਯਦਿਪਿ ਤਤ੍ਥ ਤਤ੍ਥ ਭਗਵਤਾ ਪਵਤ੍ਤਿਤਾ ਪਕਿਣ੍ਣਕਦੇਸਨਾਵ ਅਟ੍ਠਕਥਾ, ਸਾ ਪਨ ਧਮ੍ਮਸਙ੍ਗਾਹਕੇਹਿ ਪਠਮਂ ਤੀਣਿ ਪਿਟਕਾਨਿ ਸਙ੍ਗਾਯਿਤ੍ਵਾ ਤਸ੍ਸ ਅਤ੍ਥਵਣ੍ਣਨਾਨੁਰੂਪੇਨੇਵ ਵਾਚਨਾਮਗ੍ਗਂ ਆਰੋਪਿਤਤ੍ਤਾ ‘‘ਆਚਰਿਯਵਾਦੋ’’ਤਿ ਵੁਚ੍ਚਤਿ ਆਚਰਿਯਾ ਵਦਨ੍ਤਿ ਸਂਵਣ੍ਣੇਨ੍ਤਿ ਪਾਲ਼ਿਂ ਏਤੇਨਾਤਿ ਕਤ੍ਵਾ. ਤੇਨਾਹ – ‘‘ਆਚਰਿਯਵਾਦੋ ਨਾਮ…ਪੇ… ਅਟ੍ਠਕਥਾਤਨ੍ਤੀ’’ਤਿ. ਤਿਸ੍ਸੋ ਸਙ੍ਗੀਤਿਯੋ ਆਰੁਲ਼੍ਹੋਯੇਵ ਚ ਬੁਦ੍ਧਵਚਨਸ੍ਸ ਅਤ੍ਥਸਂਵਣ੍ਣਨਾਭੂਤੋ ਕਥਾਮਗ੍ਗੋ ਮਹਾਮਹਿਨ੍ਦਤ੍ਥੇਰੇਨ ਤਮ੍ਬਪਣ੍ਣਿਦੀਪਂ ਆਭਤੋ, ਪਚ੍ਛਾ ਤਮ੍ਬਪਣ੍ਣਿਯੇਹਿ ਮਹਾਥੇਰੇਹਿ ਸੀਹਲ਼ਭਾਸਾਯ ਠਪਿਤੋ ਨਿਕਾਯਨ੍ਤਰਲਦ੍ਧਿਸਙ੍ਕਰਪਰਿਹਰਣਤ੍ਥਂ. ਕਿਞ੍ਚਾਪਿ ਅਤ੍ਤਨੋਮਤਿ ਸੁਤ੍ਤਾਦੀਹਿ ਸਂਸਨ੍ਦਿਤ੍ਵਾਵ ਪਰਿਕਪ੍ਪੀਯਤਿ, ਤਥਾਪਿ ਸਾ ਨ ਸੁਤ੍ਤਾਦੀਸੁ ਵਿਸੇਸਤੋ ਨਿਦ੍ਦਿਟ੍ਠਾਤਿ ਆਹ ‘‘ਸੁਤ੍ਤਸੁਤ੍ਤਾਨੁਲੋਮਆਚਰਿਯਵਾਦੇ ਮੁਞ੍ਚਿਤ੍ਵਾ’’ਤਿ. ਅਨੁਬੁਦ੍ਧਿਯਾਤਿ ਸੁਤ੍ਤਾਦੀਨਿਯੇਵ ਅਨੁਗਤਬੁਦ੍ਧਿਯਾ. ਨਯਗ੍ਗਾਹੇਨਾਤਿ ਸੁਤ੍ਤਾਦਿਤੋ ਲਬ੍ਭਮਾਨਨਯਗ੍ਗਹਣੇਨ.

ਅਤ੍ਤਨੋਮਤਿਂ ਸਾਮਞ੍ਞਤੋ ਪਠਮਂ ਦਸ੍ਸੇਤ੍ਵਾ ਇਦਾਨਿ ਤਮੇਵ ਵਿਸੇਸੇਤ੍ਵਾ ਦਸ੍ਸੇਨ੍ਤੋ ‘‘ਅਪਿਚਾ’’ਤਿਆਦਿਮਾਹ. ਇਦਾਨਿ ਤਤ੍ਥ ਪਟਿਪਜ੍ਜਿਤਬ੍ਬਾਕਾਰਂ ਦਸ੍ਸੇਨ੍ਤੋ ਆਹ – ‘‘ਤਂ ਪਨ ਅਤ੍ਤਨੋਮਤਿਂ ਗਹੇਤ੍ਵਾ ਕਥੇਨ੍ਤੇਨਾ’’ਤਿਆਦਿ. ਅਤ੍ਥੇਨਾਤਿ ਅਤ੍ਤਨਾ ਸਲ੍ਲਕ੍ਖਿਤੇਨ ਅਤ੍ਥੇਨ. ਆਚਰਿਯਵਾਦੇ ਓਤਾਰੇਤਬ੍ਬਾਤਿ ਆਚਰਿਯਵਾਦੇ ਞਾਣੇਨ ਅਨੁਪ੍ਪਵੇਸੇਤਬ੍ਬਾ. ਸਬ੍ਬਦੁਬ੍ਬਲਾਤਿ ਪੁਗ੍ਗਲਸ੍ਸ ਸਯਂ ਪਟਿਭਾਨਭਾਵਤੋ. ਪਮਾਦਪਾਠਵਸੇਨ ਆਚਰਿਯਵਾਦਸ੍ਸ ਕਦਾਚਿ ਸੁਤ੍ਤਾਨੁਲੋਮੇਨ ਅਸਂਸਨ੍ਦਨਾਪਿ ਸਿਯਾ, ਸੋ ਨ ਗਹੇਤਬ੍ਬੋਤਿ ਦਸ੍ਸੇਨ੍ਤੋ ਆਹ – ‘‘ਆਚਰਿਯਵਾਦੋਪਿ…ਪੇ… ਸਮੇਨ੍ਤੋ ਏਵ ਗਹੇਤਬ੍ਬੋ’’ਤਿ. ਸਮੇਨ੍ਤਮੇਵ ਗਹੇਤਬ੍ਬਨ੍ਤਿ ਯਥਾ ਸੁਤ੍ਤੇਨ ਸਂਸਨ੍ਦਤਿ, ਏਵਂ ਮਹਾਪਦੇਸਤੋ ਅਤ੍ਥਾ ਉਦ੍ਧਰਿਤਬ੍ਬਾਤਿ ਦਸ੍ਸੇਤਿ. ਸੁਤ੍ਤਾਨੁਲੋਮਸ੍ਸ ਸੁਤ੍ਤੇਕਦੇਸਤ੍ਤੇਪਿ ਸੁਤ੍ਤੇ ਵਿਯ ‘‘ਇਦਂ ਕਪ੍ਪਤਿ, ਇਦਂ ਨ ਕਪ੍ਪਤੀ’’ਤਿ ਪਰਿਚ੍ਛਿਨ੍ਦਿਤ੍ਵਾ ਆਹਚ੍ਚਭਾਸਿਤਂ ਕਿਞ੍ਚਿ ਨਤ੍ਥੀਤਿ ਆਹ – ‘‘ਸੁਤ੍ਤਾਨੁਲੋਮਤੋ ਹਿ ਸੁਤ੍ਤਮੇਵ ਬਲਵਤਰ’’ਨ੍ਤਿ. ਅਪ੍ਪਟਿਵਤ੍ਤਿਯਨ੍ਤਿ ਅਪ੍ਪਟਿਬਾਹਿਯਂ. ਕਾਰਕਸਙ੍ਘਸਦਿਸਨ੍ਤਿ ਪਮਾਣਤ੍ਤਾ ਸਙ੍ਗੀਤਿਕਾਰਕਸਙ੍ਘਸਦਿਸਂ. ਬੁਦ੍ਧਾਨਂ ਠਿਤਕਾਲਸਦਿਸਨ੍ਤਿ ਇਮਿਨਾ ਬੁਦ੍ਧੇਹੇਵ ਕਥਿਤਤ੍ਤਾ ਧਰਮਾਨਬੁਦ੍ਧਸਦਿਸਨ੍ਤਿ ਵੁਤ੍ਤਂ ਹੋਤਿ. ਸੁਤ੍ਤੇ ਹਿ ਪਟਿਬਾਹਿਤੇ ਬੁਦ੍ਧੋਵ ਪਟਿਬਾਹਿਤੋ ਹੋਤਿ. ਸਕਵਾਦੀ ਸੁਤ੍ਤਂ ਗਹੇਤ੍ਵਾ ਕਥੇਤੀਤਿ ਸਕਵਾਦੀ ਅਤ੍ਤਨੋ ਸੁਤ੍ਤਂ ਗਹੇਤ੍ਵਾ ਵੋਹਰਤਿ. ਪਰਵਾਦੀ ਸੁਤ੍ਤਾਨੁਲੋਮਨ੍ਤਿ ਅਞ੍ਞਨਿਕਾਯਵਾਦੀ ਅਤ੍ਤਨੋ ਨਿਕਾਯੇ ਸੁਤ੍ਤਾਨੁਲੋਮਂ ਗਹੇਤ੍ਵਾ ਕਥੇਤਿ. ਖੇਪਂ ਵਾ ਗਰਹਂ ਵਾ ਅਕਤ੍ਵਾਤਿ ‘‘ਕਿਂ ਇਮਿਨਾ’’ਤਿ ਖੇਪਂ ਵਾ ‘‘ਕਿਮੇਸ ਬਾਲੋ ਵਦਤੀ’’ਤਿ ਗਰਹਂ ਵਾ ਅਕਤ੍ਵਾ. ਸੁਤ੍ਤਾਨੁਲੋਮਨ੍ਤਿ ਪਰਵਾਦਿਨਾ ਵੁਤ੍ਤਂ ਅਞ੍ਞਨਿਕਾਯੇ ਸੁਤ੍ਤਾਨੁਲੋਮਂ. ਸੁਤ੍ਤੇ ਓਤਾਰੇਤਬ੍ਬਨ੍ਤਿ ਸਕਵਾਦਿਨਾ ਅਤ੍ਤਨੋ ਸੁਤ੍ਤੇ ਓਤਾਰੇਤਬ੍ਬਂ. ਸੁਤ੍ਤਸ੍ਮਿਂਯੇਵ ਠਾਤਬ੍ਬਨ੍ਤਿ ਅਤ੍ਤਨੋ ਸੁਤ੍ਤੇਯੇਵ ਠਾਤਬ੍ਬਂ. ਏਵਂ ਸੇਸਵਾਰੇਸੁਪਿ ਅਤ੍ਥਯੋਜਨਾ ਕਾਤਬ੍ਬਾ. ਅਯਨ੍ਤਿ ਸਕਵਾਦੀ. ਪਰੋਤਿ ਅਞ੍ਞਨਿਕਾਯਵਾਦੀ. ਏਵਂ ਸੇਸੇਸੁਪਿ.

ਨਨੁ ਚ ‘‘ਸੁਤ੍ਤਾਨੁਲੋਮਤੋ ਸੁਤ੍ਤਮੇਵ ਬਲਵਤਰ’’ਨ੍ਤਿ ਹੇਟ੍ਠਾ ਵੁਤ੍ਤਂ, ਇਧ ਪਨ ‘‘ਸੁਤ੍ਤਾਨੁਲੋਮੇ ਸੁਤ੍ਤਂ ਓਤਾਰੇਤਬ੍ਬ’’ਨ੍ਤਿਆਦਿ ਕਸ੍ਮਾ ਵੁਤ੍ਤਨ੍ਤਿ? ਨਾਯਂ ਵਿਰੋਧੋ. ‘‘ਸੁਤ੍ਤਾਨੁਲੋਮਤੋ ਸੁਤ੍ਤਮੇਵ ਬਲਵਤਰ’’ਨ੍ਤਿ ਹਿ ਇਦਂ ਸਕਮਤੇਯੇਵ ਸੁਤ੍ਤਂ ਸਨ੍ਧਾਯ ਵੁਤ੍ਤਂ. ਤਤ੍ਥ ਹਿ ਸਕਮਤਿਪਰਿਯਾਪਨ੍ਨਮੇਵ ਸੁਤ੍ਤਾਦਿਂ ਸਨ੍ਧਾਯ ‘‘ਅਤ੍ਤਨੋਮਤਿ ਸਬ੍ਬਦੁਬ੍ਬਲਾ, ਅਤ੍ਤਨੋਮਤਿਤੋ ਆਚਰਿਯਵਾਦੋ ਬਲਵਤਰੋ, ਆਚਰਿਯਵਾਦਤੋ ਸੁਤ੍ਤਾਨੁਲੋਮਂ ਬਲਵਤਰਂ, ਸੁਤ੍ਤਾਨੁਲੋਮਤੋ ਸੁਤ੍ਤਮੇਵ ਬਲਵਤਰ’’ਨ੍ਤਿ ਚ ਵੁਤ੍ਤਂ. ਇਧ ਪਨ ਪਰਵਾਦਿਨਾ ਆਨੀਤਂ ਅਞ੍ਞਨਿਕਾਯੇ ਸੁਤ੍ਤਂ ਸਨ੍ਧਾਯ ‘‘ਸੁਤ੍ਤਾਨੁਲੋਮੇ ਸੁਤ੍ਤਂ ਓਤਾਰੇਤਬ੍ਬ’’ਨ੍ਤਿਆਦਿ ਵੁਤ੍ਤਂ. ਤਸ੍ਮਾ ਪਰਵਾਦਿਨਾ ਆਨੀਤਂ ਸੁਤ੍ਤਾਦਿਂ ਅਤ੍ਤਨੋ ਸੁਤ੍ਤਾਨੁਲੋਮਆਚਰਿਯਵਾਦਅਤ੍ਤਨੋਮਤੀਸੁ ਓਤਾਰੇਤ੍ਵਾ ਸਮੇਨ੍ਤਂਯੇਵ ਗਹੇਤਬ੍ਬਂ, ਇਤਰਂ ਨ ਗਹੇਤਬ੍ਬਨ੍ਤਿ ਅਯਂ ਨਯੋ ਇਧ ਵੁਚ੍ਚਤੀਤਿ ਨ ਕੋਚਿ ਪੁਬ੍ਬਾਪਰਵਿਰੋਧੋ.

ਬਾਹਿਰਕਸੁਤ੍ਤਨ੍ਤਿ ਤਿਸ੍ਸੋ ਸਙ੍ਗੀਤਿਯੋ ਅਨਾਰੁਲ਼੍ਹਗੁਲ਼੍ਹਵੇਸ੍ਸਨ੍ਤਰਾਦੀਨਿ ਮਹਾਸਙ੍ਘਿਕਨਿਕਾਯਵਾਸੀਨਂ ਸੁਤ੍ਤਾਨਿ. ਵੇਦਲ੍ਲਾਦੀਨਨ੍ਤਿ ਆਦਿ-ਸਦ੍ਦੇਨ ਗੁਲ਼੍ਹਉਮ੍ਮਗ੍ਗਾਦਿਗ੍ਗਹਣਂ ਵੇਦਿਤਬ੍ਬਂ, ਇਤਰਂ ਗਾਰਯ੍ਹਸੁਤ੍ਤਂ ਨ ਗਹੇਤਬ੍ਬਂ. ਅਤ੍ਤਨੋਮਤਿਯਮੇਵ ਠਾਤਬ੍ਬਨ੍ਤਿ ਇਮਿਨਾ ਅਞ੍ਞਨਿਕਾਯਤੋ ਆਨੀਤਸੁਤ੍ਤਤੋਪਿ ਸਕਨਿਕਾਯੇ ਅਤ੍ਤਨੋਮਤਿਯੇਵ ਬਲਵਤਰਾਤਿ ਦਸ੍ਸੇਤਿ. ਸਕਵਾਦੀ ਸੁਤ੍ਤਂ ਗਹੇਤ੍ਵਾ ਕਥੇਤਿ, ਪਰਵਾਦੀਪਿ ਸੁਤ੍ਤਮੇਵਾਤਿਏਵਮਾਦਿਨਾ ਸਮਾਨਜਾਤਿਕਾਨਂ ਵਸੇਨ ਵਾਰੋ ਨ ਵੁਤ੍ਤੋ, ਸੁਤ੍ਤਸ੍ਸ ਸੁਤ੍ਤੇਯੇਵ ਓਤਾਰਣਂ ਭਿਨ੍ਨਂ ਵਿਯ ਹੁਤ੍ਵਾ ਨ ਪਞ੍ਞਾਯਤਿ, ਵੁਤ੍ਤਨਯੇਨੇਵ ਚ ਸਕ੍ਕਾ ਯੋਜੇਤੁਨ੍ਤਿ.

ਇਦਾਨਿ ਸਕਵਾਦੀਪਰਵਾਦੀਨਂ ਕਪ੍ਪਿਯਾਕਪ੍ਪਿਯਾਦਿਭਾਵਂ ਸਨ੍ਧਾਯ ਵਿਵਾਦੇ ਉਪ੍ਪਨ੍ਨੇ ਤਤ੍ਥ ਪਟਿਪਜ੍ਜਿਤਬ੍ਬਵਿਧਿਂ ਦਸ੍ਸੇਨ੍ਤੋ ਆਹ – ‘‘ਅਥ ਪਨਾਯਂ ਕਪ੍ਪਿਯਨ੍ਤਿ ਗਹੇਤ੍ਵਾ ਕਥੇਤੀ’’ਤਿਆਦਿ. ਤਤ੍ਥ ਸੁਤ੍ਤੇ ਚ ਸੁਤ੍ਤਾਨੁਲੋਮੇ ਚ ਓਤਾਰੇਤਬ੍ਬਨ੍ਤਿ ਸਕਵਾਦਿਨਾ ਅਤ੍ਤਨੋਯੇਵ ਸੁਤ੍ਤੇ ਚ ਸੁਤ੍ਤਾਨੁਲੋਮੇ ਚ ਓਤਾਰੇਤਬ੍ਬਂ. ਪਰੋ ਕਾਰਣਂ ਨ ਵਿਨ੍ਦਤੀਤਿ ਪਰਵਾਦੀ ਕਾਰਣਂ ਨ ਲਭਤਿ. ਸੁਤ੍ਤਤੋ ਬਹੁਂ ਕਾਰਣਞ੍ਚ ਵਿਨਿਚ੍ਛਯਞ੍ਚ ਦਸ੍ਸੇਤੀਤਿ ਪਰਵਾਦੀ ਅਤ੍ਤਨੋ ਸੁਤ੍ਤਤੋ ਬਹੁਂ ਕਾਰਣਂ ਵਿਨਿਚ੍ਛਯਞ੍ਚ ਆਹਰਿਤ੍ਵਾ ਦਸ੍ਸੇਤਿ. ਸਾਧੂਤਿ ਸਮ੍ਪਟਿਚ੍ਛਿਤ੍ਵਾ ਅਕਪ੍ਪਿਯੇਵ ਠਾਤਬ੍ਬਨ੍ਤਿ ਇਮਿਨਾ ਅਤ੍ਤਨੋ ਨਿਕਾਯੇ ਸੁਤ੍ਤਾਦੀਨਿ ਅਲਭਨ੍ਤੇਨ ਸਕਵਾਦਿਨਾ ਪਰਵਾਦੀਵਚਨੇਯੇਵ ਠਾਤਬ੍ਬਨ੍ਤਿ ਵਦਤਿ. ਦ੍ਵਿਨ੍ਨਮ੍ਪਿ ਕਾਰਣਚ੍ਛਾਯਾ ਦਿਸ੍ਸਤੀਤਿ ਸਕਵਾਦੀਪਰਵਾਦੀਨਂ ਉਭਿਨ੍ਨਮ੍ਪਿ ਕਪ੍ਪਿਯਾਕਪ੍ਪਿਯਭਾਵਸਾਧਕਂ ਕਾਰਣਪਤਿਰੂਪਕਂ ਦਿਸ੍ਸਤਿ. ਯਦਿ ਦ੍ਵਿਨ੍ਨਮ੍ਪਿ ਕਾਰਣਚ੍ਛਾਯਾ ਦਿਸ੍ਸਤਿ, ਕਸ੍ਮਾ ‘‘ਅਕਪ੍ਪਿਯੇਵ ਠਾਤਬ੍ਬ’’ਨ੍ਤਿ ਆਹ ‘‘ਵਿਨਯਞ੍ਹਿ ਪਤ੍ਵਾ’’ਤਿਆਦਿ. ‘‘ਵਿਨਯਂ ਪਤ੍ਵਾ’’ਤਿ ਵੁਤ੍ਤਮੇਵਤ੍ਥਂ ਪਾਕਟਤਰਂ ਕਤ੍ਵਾ ਦਸ੍ਸੇਨ੍ਤੋ ਆਹ ‘‘ਕਪ੍ਪਿਯਾਕਪ੍ਪਿਯਵਿਚਾਰਣਮਾਗਮ੍ਮਾ’’ਤਿ. ਰੁਨ੍ਧਿਤਬ੍ਬਨ੍ਤਿਆਦੀਸੁ ਦੁਬ੍ਬਿਞ੍ਞੇਯ੍ਯਵਿਨਿਚ੍ਛਯੇ ਕਪ੍ਪਿਯਾਕਪ੍ਪਿਯਭਾਵੇ ਸਤਿ ਕਪ੍ਪਿਯਨ੍ਤਿ ਗਹਣਂ ਰੁਨ੍ਧਿਤਬ੍ਬਂ, ਅਕਪ੍ਪਿਯਨ੍ਤਿ ਗਹਣਂ ਗਾਲ਼੍ਹਂ ਕਾਤਬ੍ਬਂ. ਅਪਰਾਪਰਂ ਪਵਤ੍ਤਕਪ੍ਪਿਯਗਹਣਸੋਤਂ ਪਚ੍ਛਿਨ੍ਦਿਤਬ੍ਬਂ, ਗਰੁਕਭਾਵਸਙ੍ਖਾਤੇ ਅਕਪ੍ਪਿਯਭਾਵੇਯੇਵ ਠਾਤਬ੍ਬਨ੍ਤਿ ਅਤ੍ਥੋ.

ਬਹੂਹਿ ਸੁਤ੍ਤਵਿਨਿਚ੍ਛਯਕਾਰਣੇਹੀਤਿ ਬਹੂਹਿ ਸੁਤ੍ਤੇਹਿ ਚੇਵ ਤਤੋ ਆਨੀਤਵਿਨਿਚ੍ਛਯਕਾਰਣੇਹਿ ਚ. ਅਤ੍ਤਨੋ ਗਹਣਂ ਨ ਵਿਸ੍ਸਜ੍ਜੇਤਬ੍ਬਨ੍ਤਿ ਸਕਵਾਦਿਨਾ ਅਤ੍ਤਨੋ ਅਕਪ੍ਪਿਯਨ੍ਤਿ ਗਹਣਂ ਨ ਵਿਸ੍ਸਜ੍ਜੇਤਬ੍ਬਂ. ਇਦਾਨਿ ਵੁਤ੍ਤਮੇਵਤ੍ਥਂ ਨਿਗਮੇਨ੍ਤੋ ‘‘ਏਵ’’ਨ੍ਤਿਆਦਿਮਾਹ. ਤਤ੍ਥ ਯੋਤਿ ਸਕਵਾਦੀਪਰਵਾਦੀਸੁ ਯੋ ਕੋਚਿ. ਕੇਚਿ ਪਨ ‘‘ਸਕਵਾਦੀਸੁਯੇਵ ਯੋ ਕੋਚਿ ਇਧਾਧਿਪ੍ਪੇਤੋ’’ਤਿ ਵਦਨ੍ਤਿ, ਏਵਂ ਸਨ੍ਤੇ ‘‘ਅਥ ਪਨਾਯਂ ਕਪ੍ਪਿਯਨ੍ਤਿ ਗਹੇਤ੍ਵਾ ਕਥੇਤੀ’’ਤਿਆਦੀਸੁ ਸਬ੍ਬਤ੍ਥ ਉਭੋਪਿ ਸਕਵਾਦਿਨੋਯੇਵ ਸਿਯੁਂ ਹੇਟ੍ਠਾ ਵੁਤ੍ਤਸ੍ਸੇਵ ਨਿਗਮਨਵਸੇਨ ‘‘ਏਵ’’ਨ੍ਤਿਆਦੀਨਂ ਵੁਤ੍ਤਤ੍ਤਾ, ਤਸ੍ਮਾ ਤਂ ਨ ਗਹੇਤਬ੍ਬਂ. ਅਤਿਰੇਕਕਾਰਣਂ ਲਭਤੀਤਿ ਏਤ੍ਥ ਸੁਤ੍ਤਾਦੀਸੁ ਪੁਰਿਮਂ ਪੁਰਿਮਂ ਅਤਿਰੇਕਕਾਰਣਂ ਨਾਮ, ਯੋ ਵਾ ਸੁਤ੍ਤਾਦੀਸੁ ਚਤੂਸੁ ਬਹੁਤਰਂ ਕਾਰਣਂ ਲਭਤਿ, ਸੋ ਅਤਿਰੇਕਕਾਰਣਂ ਲਭਤਿ ਨਾਮ.

ਸੁਟ੍ਠੁ ਪਵਤ੍ਤਿ ਏਤਸ੍ਸਾਤਿ ਸੁਪ੍ਪਵਤ੍ਤਿ, ਸੁਟ੍ਠੁ ਪਵਤ੍ਤਤਿ ਸੀਲੇਨਾਤਿ ਵਾ ਸੁਪ੍ਪਵਤ੍ਤਿ. ਤੇਨਾਹ ‘‘ਸੁਪ੍ਪਵਤ੍ਤੀਤਿ ਸੁਟ੍ਠੁ ਪਵਤ੍ਤ’’ਨ੍ਤਿ. ਵਾਚਾਯ ਉਗ੍ਗਤਂ ਵਾਚੁਗ੍ਗਤਂ, ਵਚਸਾ ਸੁਗ੍ਗਹਿਤਨ੍ਤਿ ਵੁਤ੍ਤਂ ਹੋਤਿ. ਸੁਤ੍ਤਤੋਤਿ ਇਮਸ੍ਸ ਵਿਵਰਣਂ ‘‘ਪਾਲ਼ਿਤੋ’’ਤਿ. ਏਤ੍ਥ ਚ ‘‘ਸੁਤ੍ਤਂ ਨਾਮ ਸਕਲਂ ਵਿਨਯਪਿਟਕ’’ਨ੍ਤਿ ਵੁਤ੍ਤਤ੍ਤਾ ਪਾਲ਼ਿਤੋਤਿ ਤਦਤ੍ਥਦੀਪਿਕਾ ਅਞ੍ਞਾਯੇਵ ਪਾਲ਼ਿ ਵੇਦਿਤਬ੍ਬਾ. ਅਨੁਬ੍ਯਞ੍ਜਨਸੋਤਿ ਇਮਸ੍ਸ ਵਿਵਰਣਂ ‘‘ਪਰਿਪੁਚ੍ਛਤੋ ਚ ਅਟ੍ਠਕਥਾਤੋ ਚਾ’’ਤਿ. ਪਾਲ਼ਿਂ ਅਨੁਗਨ੍ਤ੍ਵਾ ਅਤ੍ਥਸ੍ਸ ਬ੍ਯਞ੍ਜਨਤੋ ਪਕਾਸਨਤੋ ਅਨੁਬ੍ਯਞ੍ਜਨਨ੍ਤਿ ਹਿ ਪਰਿਪੁਚ੍ਛਾ ਅਟ੍ਠਕਥਾ ਚ ਵੁਚ੍ਚਤਿ. ਏਤ੍ਥ ਚ ਅਟ੍ਠਕਥਾਯ ਵਿਸੁਂ ਗਹਿਤਤ੍ਤਾ ਪਰਿਪੁਚ੍ਛਾਤਿ ਥੇਰਵਾਦੋ ਵੁਤ੍ਤੋ. ਸਙ੍ਘਭੇਦਸ੍ਸ ਪੁਬ੍ਬਭਾਗੇ ਪਵਤ੍ਤਕਲਹਸ੍ਸੇਤਂ ਅਧਿਵਚਨਂ ਸਙ੍ਘਰਾਜੀਤਿ. ਕੁਕ੍ਕੁਚ੍ਚਕੋਤਿ ਅਣੁਮਤ੍ਤੇਸੁਪਿ ਵਜ੍ਜੇਸੁ ਭਯਦਸ੍ਸਨਵਸੇਨ ਕੁਕ੍ਕੁਚ੍ਚਂ ਉਪ੍ਪਾਦੇਨ੍ਤੋ. ਤਨ੍ਤਿਂ ਅਵਿਸਂਵਾਦੇਤ੍ਵਾਤਿ ਪਾਲ਼ਿਂ ਅਞ੍ਞਥਾ ਅਕਤ੍ਵਾ. ਅਵੋਕ੍ਕਮਨ੍ਤੋਤਿ ਅਨਤਿਕ੍ਕਮਨ੍ਤੋ.

ਵਿਤ੍ਥੁਨਤੀਤਿ ਅਤ੍ਥਂ ਅਦਿਸ੍ਵਾ ਨਿਤ੍ਥੁਨਤਿ. ਵਿਪ੍ਫਨ੍ਦਤੀਤਿ ਕਮ੍ਪਤਿ. ਸਨ੍ਤਿਟ੍ਠਿਤੁਂ ਨ ਸਕ੍ਕੋਤੀਤਿ ਏਕਸ੍ਮਿਂਯੇਵ ਅਤ੍ਥੇ ਪਤਿਟ੍ਠਾਤੁਂ ਨ ਸਕ੍ਕੋਤਿ. ਤੇਨਾਹ ‘‘ਯਂ ਯਂ ਪਰੇਨ ਵੁਚ੍ਚਤਿ, ਤਂ ਤਂ ਅਨੁਜਾਨਾਤੀ’’ਤਿ. ਪਰਵਾਦਂ ਗਣ੍ਹਾਤੀਤਿ ‘‘ਉਚ੍ਛੁਮ੍ਹਿ ਕਸਟਂ ਯਾਵਜੀਵਿਕਂ, ਰਸੋ ਸਤ੍ਤਾਹਕਾਲਿਕੋ, ਤਦੁਭਯਵਿਨਿਮੁਤ੍ਤੋ ਚ ਉਚ੍ਛੁ ਨਾਮ ਵਿਸੁਂ ਨਤ੍ਥਿ, ਤਸ੍ਮਾ ਉਚ੍ਛੁਪਿ ਵਿਕਾਲੇ ਵਟ੍ਟਤੀ’’ਤਿ ਪਰਵਾਦਿਨਾ ਵੁਤ੍ਤੇ ਤਮ੍ਪਿ ਗਣ੍ਹਾਤਿ. ਏਕੇਕਲੋਮਨ੍ਤਿ ਪਲਿਤਂ ਸਨ੍ਧਾਯ ਵੁਤ੍ਤਂ. ਯਮ੍ਹੀਤਿ ਯਸ੍ਮਿਂ ਪੁਗ੍ਗਲੇ. ਪਰਿਕ੍ਖਯਂ ਪਰਿਯਾਦਾਨਨ੍ਤਿ ਅਤ੍ਥਤੋ ਏਕਂ.

ਆਚਰਿਯਪਰਮ੍ਪਰਾ ਖੋ ਪਨਸ੍ਸ ਸੁਗ੍ਗਹਿਤਾ ਹੋਤੀਤਿ ਏਤ੍ਥ ਆਚਰਿਯਪਰਮ੍ਪਰਾਤਿ ਆਚਰਿਯਾਨਂ ਵਿਨਿਚ੍ਛਯਪਰਮ੍ਪਰਾ. ਤੇਨੇਵ ਵਕ੍ਖਤਿ ‘‘ਯਥਾ ਆਚਰਿਯੋ ਚ ਆਚਰਿਯਾਚਰਿਯੋ ਚ ਪਾਲ਼ਿਞ੍ਚ ਪਰਿਪੁਚ੍ਛਞ੍ਚ ਵਦਨ੍ਤਿ, ਤਥਾ ਞਾਤੁਂ ਵਟ੍ਟਤੀ’’ਤਿ. ਪੁਬ੍ਬਾਪਰਾਨੁਸਨ੍ਧਿਤੋਤਿ ‘‘ਇਦਂ ਪੁਬ੍ਬਵਚਨਂ, ਇਦਂ ਪਰਵਚਨਂ, ਅਯਮਨੁਸਨ੍ਧੀ’’ਤਿ ਏਵਂ ਪੁਬ੍ਬਾਪਰਾਨੁਸਨ੍ਧਿਤੋ. ਆਚਰਿਯਪਰਮ੍ਪਰਨ੍ਤਿ ਇਮਸ੍ਸੇਵ ਵੇਵਚਨਂ ਥੇਰਵਾਦਙ੍ਗਨ੍ਤਿ, ਥੇਰਪਟਿਪਾਟਿਨ੍ਤਿ ਅਤ੍ਥੋ. ਦ੍ਵੇ ਤਯੋ ਪਰਿਵਟ੍ਟਾਤਿ ਦ੍ਵੇ ਤਿਸ੍ਸੋ ਪਰਮ੍ਪਰਾ.

ਇਮੇਹਿ ਚ ਪਨ ਤੀਹਿ ਲਕ੍ਖਣੇਹੀਤਿ ‘‘ਸੁਤ੍ਤਮਸ੍ਸ ਸ੍ਵਾਗਤਂ ਹੋਤੀ’’ਤਿਆਦਿਨਾ ਹੇਟ੍ਠਾ ਵੁਤ੍ਤੇਹਿ ਤੀਹਿ ਲਕ੍ਖਣੇਹਿ. ਏਤ੍ਥ ਚ ਪਠਮੇਨ ਲਕ੍ਖਣੇਨ ਵਿਨਯਸ੍ਸ ਸੁਟ੍ਠੁ ਉਗ੍ਗਹਿਤਭਾਵੋ ਵੁਤ੍ਤੋ, ਦੁਤਿਯੇਨ ਉਗ੍ਗਹਿਤੇਨ ਅਚਲਤਾ ਸੁਪ੍ਪਤਿਟ੍ਠਿਤਤਾ ਵੁਤ੍ਤਾ, ਤਤਿਯੇਨ ਯਂ ਪਾਲ਼ਿਯਾ ਅਟ੍ਠਕਥਾਯ ਚ ਨਤ੍ਥਿ, ਤਮ੍ਪਿ ਆਚਰਿਯਵਚਨੇਨ ਵਿਨਿਚ੍ਛਿਨਿਤੁਂ ਸਮਤ੍ਥਤਾ ਵੁਤ੍ਤਾ. ਓਤਿਣ੍ਣੇ ਵਤ੍ਥੁਸ੍ਮਿਨ੍ਤਿ ਚੋਦਨਾਸਙ੍ਖਾਤੇ ਵੀਤਿਕ੍ਕਮਸਙ੍ਖਾਤੇ ਵਾ ਵਤ੍ਥੁਸ੍ਮਿਂ ਸਙ੍ਘਮਜ੍ਝੇ ਓਤਿਣ੍ਣੇ, ਓਸਟੇਤਿ ਅਤ੍ਥੋ. ਵੁਤ੍ਤਮੇਵ ਵਿਭਾਵੇਨ੍ਤੋ ‘‘ਚੋਦਕੇਨ ਚ ਚੁਦਿਤਕੇਨ ਚ ਵੁਤ੍ਤੇ ਵਤ੍ਤਬ੍ਬੇ’’ਤਿ ਆਹ. ਕੇਚਿ ਪਨ ‘‘ਚੋਦਕੇਨ ਓਤਿਣ੍ਣੇ ਵਤ੍ਥੁਸ੍ਮਿਂ ਚੁਦਿਤਕੇਨ ਚ ਵੁਤ੍ਤੇ ਵਤ੍ਤਬ੍ਬੇ’’ਤਿ ਏਵਂ ਯੋਜੇਨ੍ਤਿ. ਅਪਰੇ ਪਨ ‘‘ਚੋਦਕੇਨ ਚ ਚੁਦਿਤਕੇਨ ਚ ਵੁਤ੍ਤੇ ਵਿਨਯਧਰੇਨ ਚ ਵਤ੍ਤਬ੍ਬੇ’’ਤਿ ਏਵਮ੍ਪਿ ਯੋਜੇਨ੍ਤਿ. ‘‘ਚੋਦਕੇਨ ਚ ਚੁਦਿਤਕੇਨ ਚ ਵੁਤ੍ਤੇ ਵਤ੍ਤਬ੍ਬੇ’’ਤਿ ਅਯਮੇਵ ਪਨ ਯੋਜਨਾ ਸੁਨ੍ਦਰਤਰਾਤਿ ਵੇਦਿਤਬ੍ਬਾ. ਵਤ੍ਥੁ ਓਲੋਕੇਤਬ੍ਬਨ੍ਤਿ ਤਸ੍ਸ ਤਸ੍ਸ ਸਿਕ੍ਖਾਪਦਸ੍ਸ ਵਤ੍ਥੁ ਓਲੋਕੇਤਬ੍ਬਂ. ‘‘ਤਿਣੇਨ ਵਾ ਪਣ੍ਣੇਨ ਵਾ…ਪੇ… ਯੋ ਆਗਚ੍ਛੇਯ੍ਯ, ਆਪਤ੍ਤਿ ਦੁਕ੍ਕਟਸ੍ਸਾ’’ਤਿ (ਪਾਰਾ. ੫੧੭) ਹਿ ਇਦਂ ਨਿਸ੍ਸਗ੍ਗਿਯੇ ਅਞ੍ਞਾਤਕਵਿਞ੍ਞਤ੍ਤਿਸਿਕ੍ਖਾਪਦਸ੍ਸ ਵਤ੍ਥੁਸ੍ਮਿਂ ਪਞ੍ਞਤ੍ਤਂ, ਥੁਲ੍ਲਚ੍ਚਯਦੁਬ੍ਭਾਸਿਤਾਪਤ੍ਤੀਨਂ ਮਾਤਿਕਾਯ ਅਨਾਗਤਤ੍ਤਾ ‘‘ਪਞ੍ਚਨ੍ਨਂ ਆਪਤ੍ਤੀਨਂ ਅਞ੍ਞਤਰ’’ਨ੍ਤਿ ਵੁਤ੍ਤਂ. ਅਞ੍ਞਤਰਂ ਵਾ ਆਪਤ੍ਤਿਨ੍ਤਿ ‘‘ਕਾਲੇ ਵਿਕਾਲਸਞ੍ਞੀ ਆਪਤ੍ਤਿ ਦੁਕ੍ਕਟਸ੍ਸ, ਕਾਲੇ ਵੇਮਤਿਕੋ ਆਪਤ੍ਤਿ ਦੁਕ੍ਕਟਸ੍ਸਾ’’ਤਿ ਏਵਮਾਦਿਨਾ (ਪਾਚਿ. ੨੫੦) ਆਗਤਂ ਦੁਕ੍ਕਟਂ ਸਨ੍ਧਾਯ ਵੁਤ੍ਤਂ. ਸਿਕ੍ਖਾਪਦਨ੍ਤਰੇਸੂਤਿ ਵਿਨੀਤਵਤ੍ਥੁਂ ਅਨ੍ਤੋਕਤ੍ਵਾ ਏਕੇਕਸ੍ਮਿਂ ਸਿਕ੍ਖਾਪਦਨ੍ਤਰੇ.

ਸੁਖੁਮਾਤਿ ਅਤ੍ਤਨੋਪਿ ਦੁਵਿਞ੍ਞੇਯ੍ਯਸਭਾਵਸ੍ਸ ਲਹੁਪਰਿਵਤ੍ਤਿਨੋ ਚਿਤ੍ਤਸ੍ਸ ਸੀਘਪਰਿਵਤ੍ਤਿਤਾਯ ਵੁਤ੍ਤਂ. ਤੇਨਾਹ ‘‘ਚਿਤ੍ਤਲਹੁਕਾ’’ਤਿ. ਚਿਤ੍ਤਂ ਲਹੁ ਸੀਘਪਰਿਵਤ੍ਤਿ ਏਤੇਸਨ੍ਤਿ ਚਿਤ੍ਤਲਹੁਕਾ. ਤੇਤਿ ਤੇ ਵੀਤਿਕ੍ਕਮੇ. ਤਂਵਤ੍ਥੁਕਨ੍ਤਿ ਤੇ ਅਦਿਨ੍ਨਾਦਾਨਮਨੁਸ੍ਸਵਿਗ੍ਗਹਵੀਤਿਕ੍ਕਮਾ ਵਤ੍ਥੁ ਅਧਿਟ੍ਠਾਨਂ ਕਾਰਣਮੇਤਸ੍ਸਾਤਿ ਤਂਵਤ੍ਥੁਕਂ. ਸੀਲਾਨਿ ਸੋਧੇਤ੍ਵਾਤਿ ਯਂਵਤ੍ਥੁਕਂ ਕੁਕ੍ਕੁਚ੍ਚਂ ਉਪ੍ਪਨ੍ਨਂ, ਤਂ ਅਮਨਸਿਕਰਿਤ੍ਵਾ ਅਵਸੇਸਸੀਲਾਨਿ ਸੋਧੇਤ੍ਵਾ. ਪਾਕਟਭਾਵਤੋ ਸੁਖਵਲ਼ਞ੍ਜਨਤਾਯ ਚ ‘‘ਦ੍ਵਤ੍ਤਿਂਸਾਕਾਰਂ ਤਾਵ ਮਨਸਿ ਕਰੋਹੀ’’ਤਿ ਵੁਤ੍ਤਂ. ਅਞ੍ਞਸ੍ਮਿਂ ਪਨ ਕਮ੍ਮਟ੍ਠਾਨੇ ਕਤਪਰਿਚਯੇਨ ਤਦੇਵ ਮਨਸਿ ਕਾਤਬ੍ਬਂ. ਕਮ੍ਮਟ੍ਠਾਨਂ ਘਟਯਤੀਤਿ ਅਨ੍ਤਰਨ੍ਤਰਾ ਖਣ੍ਡਂ ਅਦਸ੍ਸੇਤ੍ਵਾ ਚਿਤ੍ਤੇਨ ਸਦ੍ਧਿਂ ਆਲਮ੍ਬਨਭਾਵੇਨ ਚਿਰਕਾਲਂ ਘਟਯਤਿ. ਸਙ੍ਖਾਰਾ ਪਾਕਟਾ ਹੁਤ੍ਵਾ ਉਪਟ੍ਠਹਨ੍ਤੀਤਿ ਵਿਪਸ੍ਸਨਾਕਮ੍ਮਟ੍ਠਾਨਿਕੋ ਚੇ, ਤਸ੍ਸ ਸਙ੍ਖਾਰਾ ਪਾਕਟਾ ਹੁਤ੍ਵਾ ਉਪਟ੍ਠਹਨ੍ਤਿ. ਸਚੇ ਕਤਪਾਰਾਜਿਕਵੀਤਿਕ੍ਕਮੋ ਭਵੇਯ੍ਯ, ਤਸ੍ਸ ਸਤਿਪਿ ਅਸਰਿਤੁਕਾਮਤਾਯ ਵਿਪ੍ਪਟਿਸਾਰਵਤ੍ਥੁਵਸੇਨ ਪੁਨਪ੍ਪੁਨਂ ਤਂ ਉਪਟ੍ਠਹਤੀਤਿ ਚਿਤ੍ਤੇਕਗ੍ਗਤਂ ਨ ਵਿਨ੍ਦਤਿ. ਤੇਨ ਵੁਤ੍ਤਂ ‘‘ਕਮ੍ਮਟ੍ਠਾਨਂ ਨ ਘਟਯਤੀ’’ਤਿਆਦਿ. ਅਤ੍ਤਨਾ ਜਾਨਾਤੀਤਿ ਸਯਮੇਵ ਜਾਨਾਤਿ. ਪਚ੍ਚਤ੍ਤੇ ਚੇਤਂ ਕਰਣਵਚਨਂ, ਅਤ੍ਤਾ ਜਾਨਾਤੀਤਿ ਵੁਤ੍ਤਂ ਹੋਤਿ. ਅਞ੍ਞਾ ਚ ਦੇਵਤਾ ਜਾਨਨ੍ਤੀਤਿ ਆਰਕ੍ਖਦੇਵਤਾਹਿ ਅਞ੍ਞਾ ਪਰਚਿਤ੍ਤਵਿਦੁਨਿਯੋ ਦੇਵਤਾ ਚ ਜਾਨਨ੍ਤਿ.

ਨਿਟ੍ਠਿਤਾ ਚਤੁਬ੍ਬਿਧਵਿਨਯਕਥਾਵਣ੍ਣਨਾ

ਵਿਨਯਧਰਸ੍ਸ ਚ ਲਕ੍ਖਣਾਦਿਕਥਾਵਣ੍ਣਨਾ.

ਭਿਕ੍ਖੁਪਦਭਾਜਨੀਯਵਣ੍ਣਨਾ

ਤਸ੍ਮਾਤਿ ਯਸ੍ਮਾ ਪਨ-ਸਦ੍ਦਂ ਅਪਨੇਤ੍ਵਾ ਅਨਿਯਮੇਨ ਪੁਗ੍ਗਲਦੀਪਕਂ ਯੋ-ਸਦ੍ਦਮੇਵ ਆਹ, ਤਸ੍ਮਾ. ਏਤ੍ਥਾਤਿ ਇਮਸ੍ਮਿਂ ਯੋ-ਸਦ੍ਦੇ. ਪਨ-ਸਦ੍ਦਸ੍ਸ ਨਿਪਾਤਮਤ੍ਤਤ੍ਤਾ ਯੋ-ਸਦ੍ਦਸ੍ਸੇਵ ਅਤ੍ਥਂ ਪਕਾਸੇਨ੍ਤੋ ‘‘ਯੋ ਕੋਚੀਤਿ ਵੁਤ੍ਤਂ ਹੋਤੀ’’ਤਿ ਆਹ. ਯੋ ਕੋਚਿ ਨਾਮਾਤਿ ਯੋ ਵਾ ਸੋ ਵਾ ਯੋ ਕੋਚੀਤਿ ਵੁਤ੍ਤੋ. ਵਾਸਧੁਰਯੁਤ੍ਤੋ ਵਾਤਿ ਵਿਪਸ੍ਸਨਾਧੁਰਯੁਤ੍ਤੋ ਵਾ. ਸੀਲੇਸੂਤਿ ਪਕਤੀਸੁ.

ਭਿਕ੍ਖਤੀਤਿ ਯਾਚਤਿ. ਲਭਨ੍ਤੋ ਵਾ ਅਲਭਨ੍ਤੋ ਵਾਤਿ ਯੋ ਕੋਚਿ ਭਿਕ੍ਖਤਿ ਭਿਕ੍ਖਂ ਏਸਤਿ ਗਵੇਸਤਿ, ਸੋ ਤਂ ਲਭਤੁ ਵਾ ਮਾ ਵਾ, ਤਥਾਪਿ ਭਿਕ੍ਖਤੀਤਿ ਭਿਕ੍ਖੂਤਿ ਅਯਮੇਤ੍ਥ ਅਧਿਪ੍ਪਾਯੋ. ਅਰਿਯਾਯ ਯਾਚਨਾਯਾਤਿ ‘‘ਉਦ੍ਦਿਸ੍ਸ ਅਰਿਯਾ ਤਿਟ੍ਠਨ੍ਤਿ, ਏਸਾ ਅਰਿਯਾਨ ਯਾਚਨਾ’’ਤਿ ਏਵਂ ਵੁਤ੍ਤਾਯ ਅਰਿਯਯਾਚਨਾਯ, ਨ ਕਪਣਦ੍ਧਿਕਵਣਿਬ੍ਬਕਯਾਚਕਾਨਂ ਵਿਯ ‘‘ਦੇਹਿ ਦੇਹੀ’’ਤਿ ਏਵਂ ਪਵਤ੍ਤਯਾਚਨਾਯ. ਭਿਕ੍ਖਾਚਰਿਯਨ੍ਤਿ ਉਞ੍ਛਾਚਰਿਯਂ. ਅਜ੍ਝੁਪਗਤਤ੍ਤਾਤਿ ਅਨੁਟ੍ਠਿਤਤ੍ਤਾ. ਕਾਜਭਤ੍ਤਨ੍ਤਿ ਕਾਜੇਹਿ ਆਨੀਤਂ ਭਤ੍ਤਂ. ਅਗ੍ਘਫਸ੍ਸਵਣ੍ਣਭੇਦੇਨਾਤਿ ਅਗ੍ਘਾਦੀਨਂ ਪੁਰਿਮਪਕਤਿਵਿਜਹੇਨ. ਪੁਰਿਮਪਕਤਿਵਿਜਹਨਞ੍ਹੇਤ੍ਥ ਭੇਦੋਤਿ ਅਧਿਪ੍ਪੇਤਂ. ਧੋਵਿਤ੍ਵਾ ਅਪਨੇਤੁਂ ਅਸਕ੍ਕੁਣੇਯ੍ਯਸਭਾਵਂ ਮਲਂ, ਤਥਾ ਅਪਨੇਤੁਂ ਸਕ੍ਕੁਣੇਯ੍ਯਸਭਾਵਾ ਜਲ੍ਲਿਕਾ. ਭਿਨ੍ਨਪਟਧਰੋਤਿ ਨਿਬ੍ਬਚਨਂ ਭਿਨ੍ਨਪਟਧਰੇ ਭਿਕ੍ਖੁ-ਸਦ੍ਦਸ੍ਸ ਨਿਰੁਲ਼੍ਹਤ੍ਤਾ ਕਤਂ.

ਉਪਨਿਸ੍ਸਯਸਮ੍ਪਨ੍ਨਨ੍ਤਿ ਪੁਬ੍ਬੇ ਅਟ੍ਠਪਰਿਕ੍ਖਾਰਦਾਨੂਪਨਿਸ੍ਸਯਸਮ੍ਪਨ੍ਨਂ. ਯੋ ਹਿ ਚੀਵਰਾਦਿਕੇ ਅਟ੍ਠ ਪਰਿਕ੍ਖਾਰੇ ਪਤ੍ਤਚੀਵਰਮੇਵ ਵਾ ਸੋਤਾਪਨ੍ਨਾਦਿਅਰਿਯਸ੍ਸ ਪੁਥੁਜ੍ਜਨਸ੍ਸੇਵ ਵਾ ਸੀਲਸਮ੍ਪਨ੍ਨਸ੍ਸ ਦਤ੍ਵਾ ‘‘ਇਦਂ ਪਰਿਕ੍ਖਾਰਦਾਨਂ ਅਨਾਗਤੇ ਏਹਿਭਿਕ੍ਖੁਭਾਵਾਯ ਪਚ੍ਚਯੋ ਹੋਤੂ’’ਤਿ ਪਤ੍ਥਨਂ ਪਟ੍ਠਪੇਸਿ, ਤਸ੍ਸ ਤਂ ਸਤਿ ਅਧਿਕਾਰਸਮ੍ਪਤ੍ਤਿਯਂ ਬੁਦ੍ਧਾਨਂ ਸਮ੍ਮੁਖੀਭਾਵੇ ਇਦ੍ਧਿਮਯਪਰਿਕ੍ਖਾਰਲਾਭਾਯ ਸਂਵਤ੍ਤਤੀਤਿ ਵੇਦਿਤਬ੍ਬਂ. ਬ੍ਰਹ੍ਮਘੋਸਨ੍ਤਿ ਉਤ੍ਤਮਘੋਸਂ, ਬ੍ਰਹ੍ਮੁਨੋ ਘੋਸਸਦਿਸਂ ਵਾ ਘੋਸਂ. ਬ੍ਰਹ੍ਮਚਰਿਯਨ੍ਤਿ ਸਾਸਨਬ੍ਰਹ੍ਮਚਰਿਯਂ ਮਗ੍ਗਬ੍ਰਹ੍ਮਚਰਿਯਞ੍ਚ. ਦੁਕ੍ਖਸ੍ਸ ਸਮ੍ਮਾ ਅਨ੍ਤਕਿਰਿਯਾਯਾਤਿ ਯੋਜੇਤਬ੍ਬਂ. ਭਣ੍ਡੂਤਿ ਮੁਣ੍ਡੋ. ਵਾਸੀਤਿ ਦਨ੍ਤਕਟ੍ਠਚ੍ਛੇਦਨਵਾਸਿ. ਬਨ੍ਧਨਨ੍ਤਿ ਕਾਯਬਨ੍ਧਨਂ. ਯੁਤ੍ਤੋ ਭਾਵਨਾਨੁਯੋਗੋ ਅਸ੍ਸਾਤਿ ਯੁਤ੍ਤਯੋਗੋ, ਤਸ੍ਸ ਯੁਤ੍ਤਯੋਗਸ੍ਸ, ਭਾਵਨਾਨੁਯੋਗਮਨੁਯੁਤ੍ਤਸ੍ਸਾਤਿ ਵੁਤ੍ਤਂ ਹੋਤਿ. ਇਰਿਯਾਪਥਸਮ੍ਪਨ੍ਨਤਾਵਿਭਾਵਨਤ੍ਥਂ ‘‘ਸਟ੍ਠਿਵਸ੍ਸਿਕਤ੍ਥੇਰੋ ਵਿਯਾ’’ਤਿ ਵੁਤ੍ਤਂ. ਬੁਦ੍ਧੋਵ ਪਬ੍ਬਜ੍ਜਾਚਰਿਯੋ ਉਪਸਮ੍ਪਦਾਚਰਿਯੋ ਚ ਅਸ੍ਸਾਤਿ ਬੁਦ੍ਧਾਚਰਿਯਕੋ. ਪਠਮਬੋਧਿਯਮ੍ਪਿ ਪਠਮਕਾਲੇਯੇਵ ਸੇਸਉਪਸਮ੍ਪਦਾਨਂ ਅਭਾਵੋਤਿ ਆਹ ‘‘ਪਠਮਬੋਧਿਯਂ ਏਕਸ੍ਮਿਂ ਕਾਲੇ’’ਤਿ. ਪਞ੍ਚ ਪਞ੍ਚਵਗ੍ਗਿਯਤ੍ਥੇਰਾਤਿ ਪਞ੍ਚਵਗ੍ਗਿਯਤ੍ਥੇਰਾ ਪਞ੍ਚ. ਤੀਣਿ ਸਤਨ੍ਤਿ ਤੀਣਿ ਸਤਾਨਿ, ਗਾਥਾਬਨ੍ਧਸੁਖਤ੍ਥਂ ਵਚਨਵਿਪਲ੍ਲਾਸੋ ਕਤੋ. ਏਕੋ ਚ ਥੇਰੋਤਿ ਅਙ੍ਗੁਲਿਮਾਲਤ੍ਥੇਰਂ ਸਨ੍ਧਾਯ ਵੁਤ੍ਤਂ. ਨ ਵੁਤ੍ਤਾਤਿ ਅਟ੍ਠਕਥਾਯਂ ਨ ਵੁਤ੍ਤਾ. ਤਤ੍ਥਾਤਿ ਵਿਨਯਪਾਲ਼ਿਯਂ.

ਵੇਲ਼ੁਵਨਮਹਾਵਿਹਾਰੇ ਗਨ੍ਧਕੁਟਿਯਂ ਨਿਸਿਨ੍ਨੋਯੇਵ ਭਗਵਾ ਮਹਾਕਸ੍ਸਪਤ੍ਥੇਰਸ੍ਸ ਅਤ੍ਤਾਨਂ ਉਦ੍ਦਿਸ੍ਸ ਪਬ੍ਬਜਿਤਭਾਵਂ ਵਿਦਿਤ੍ਵਾ ਤਸ੍ਸ ਪਚ੍ਚੁਗ੍ਗਮਨਂ ਕਰੋਨ੍ਤੋ ਤਿਗਾਵੁਤਂ ਮਗ੍ਗਂ ਏਕਕੋਵ ਗਨ੍ਤ੍ਵਾ ਬਹੁਪੁਤ੍ਤਨਿਗ੍ਰੋਧਮੂਲੇ ਪਲ੍ਲਙ੍ਕਂ ਆਭੁਜਿਤ੍ਵਾ ਨਿਸਿਨ੍ਨੋ ਅਤ੍ਤਨੋ ਸਨ੍ਤਿਕਂ ਆਗਨ੍ਤ੍ਵਾ ਪਰਮਨਿਪਚ੍ਚਕਾਰਂ ਦਸ੍ਸੇਤ੍ਵਾ ‘‘ਸਤ੍ਥਾ ਮੇ ਭਨ੍ਤੇ ਭਗਵਾ, ਸਾਵਕੋਹਮਸ੍ਮਿ, ਸਤ੍ਥਾ ਮੇ ਭਨ੍ਤੇ ਭਗਵਾ, ਸਾਵਕੋਹਮਸ੍ਮੀ’’ਤਿ ਤਿਕ੍ਖਤ੍ਤੁਂ ਅਤ੍ਤਨੋ ਸਾਵਕਤ੍ਤਂ ਸਾਵੇਤ੍ਵਾ ਠਿਤਸ੍ਸ ਮਹਾਕਸ੍ਸਪਤ੍ਥੇਰਸ੍ਸ ਨਿਪਚ੍ਚਕਾਰਮਹਤ੍ਤਤਂ ਅਤ੍ਤਨੋ ਚ ਮਹਾਨੁਭਾਵਤਂ ਦੀਪੇਤੁਂ ਯਸ੍ਸ ਅਞ੍ਞਸ੍ਸ ਅਜਾਨਂਯੇਵ ‘‘ਜਾਨਾਮੀ’’ਤਿ ਪਟਿਞ੍ਞਸ੍ਸ ਬਾਹਿਰਕਸ੍ਸ ਸਤ੍ਥੁਨੋ ਏਵਂ ਸਬ੍ਬਚੇਤਸਾ ਸਮਨ੍ਨਾਗਤੋ ਪਸਨ੍ਨਚਿਤ੍ਤੋ ਸਾਵਕੋ ਏਵਰੂਪਂ ਪਰਮਨਿਪਚ੍ਚਕਾਰਂ ਕਰੇਯ੍ਯ, ਤਸ੍ਸ ਵਣ੍ਟਚ੍ਛਿਨ੍ਨਤਾਲਪਕ੍ਕਂ ਵਿਯ ਗੀਵਤੋ ਮੁਦ੍ਧਾਪਿ ਵਿਪਤੇਯ੍ਯ, ਸਤ੍ਤਧਾ ਵਾ ਫਲੇਯ੍ਯਾਤਿ ਦਸ੍ਸੇਨ੍ਤੋ ‘‘ਯੋ ਖੋ, ਕਸ੍ਸਪ, ਏਵਂ ਸਬ੍ਬਚੇਤਸਾ ਸਮਨ੍ਨਾਗਤਂ ਸਾਵਕਂ ਅਜਾਨਂਯੇਵ ਵਦੇਯ੍ਯ ‘ਜਾਨਾਮੀ’ਤਿ, ਅਪਸ੍ਸਂਯੇਵ ਵਦੇਯ੍ਯ ‘ਪਸ੍ਸਾਮੀ’ਤਿ, ਮੁਦ੍ਧਾਪਿ ਤਸ੍ਸ ਵਿਪਤੇਯ੍ਯ, ਸਤ੍ਤਧਾ ਵਾ ਫਲੇਯ੍ਯ, ਅਹਂ ਖੋ, ਕਸ੍ਸਪ, ਜਾਨਂਯੇਵ ਵਦਾਮਿ ‘ਜਾਨਾਮੀ’ਤਿ, ਪਸ੍ਸਂਯੇਵ ਵਦਾਮਿ ‘ਪਸ੍ਸਾਮੀ’’’ (ਸਂ. ਨਿ. ੨.੧੫੪) ਤਿ ਵਤ੍ਵਾ ਜਾਤਿਮਦਮਾਨਮਦਰੂਪਮਦਪ੍ਪਹਾਨਤ੍ਥਂ ਤੀਹਿ ਓਵਾਦੇਹਿ ਮਹਾਕਸ੍ਸਪਤ੍ਥੇਰਂ ਓਵਦਨ੍ਤੋ ‘‘ਤਸ੍ਮਾਤਿਹ ਤੇ ਕਸ੍ਸਪਾ’’ਤਿਆਦਿਮਾਹ.

ਤਤ੍ਥ (ਸਂ. ਨਿ. ਅਟ੍ਠ. ੨.੨.੧੫੪) ਤਸ੍ਮਾਤਿਹਾਤਿ ਤਸ੍ਮਾ ਇਚ੍ਚੇਵ ਵੁਤ੍ਤਂ ਹੋਤਿ, ਯਸ੍ਮਾ ਅਹਂ ਜਾਨਨ੍ਤੋਵ ‘‘ਜਾਨਾਮੀ’’ਤਿ ਪਸ੍ਸਨ੍ਤੋ ਏਵ ਚ ‘‘ਪਸ੍ਸਾਮੀ’’ਤਿ ਵਦਾਮਿ, ਤਸ੍ਮਾਤਿ ਅਤ੍ਥੋ. ਤਿ-ਕਾਰ ਹ-ਕਾਰਾ ਨਿਪਾਤਾ. ਇਹਾਤਿ ਵਾ ਇਮਸ੍ਮਿਂ ਸਾਸਨੇ, ਤ-ਕਾਰੋ ਪਦਸਨ੍ਧਿਵਸੇਨ ਆਗਤੋ. ਏਵਂ ਸਿਕ੍ਖਿਤਬ੍ਬਨ੍ਤਿ ਇਦਾਨਿ ਵੁਚ੍ਚਮਾਨਾਕਾਰੇਨ ਸਿਕ੍ਖਿਤਬ੍ਬਂ. ਤਿਬ੍ਬਨ੍ਤਿ ਬਹਲਂ ਮਹਨ੍ਤਂ. ਹਿਰੋਤ੍ਤਪ੍ਪਞ੍ਚਾਤਿ ਹਿਰੀ ਚ ਓਤ੍ਤਪ੍ਪਞ੍ਚ. ਪਚ੍ਚੁਪਟ੍ਠਿਤਂ ਭਵਿਸ੍ਸਤੀਤਿ ਉਪਸਙ੍ਕਮਨਤੋ ਪਠਮਤਰਮੇਵ ਉਪਟ੍ਠਿਤਂ ਭਵਿਸ੍ਸਤਿ. ਤਥਾ ਹਿ ਸਤਿ ਤੇਸਂ ਪੁਰਤੋ ਅਸ੍ਸ ਸਗਾਰਵਸਪ੍ਪਤਿਸ੍ਸਵਤਾ ਸਣ੍ਠਾਤਿ. ਯੋ ਚ ਥੇਰਾਦੀਸੁ ਹਿਰੋਤ੍ਤਪ੍ਪਂ ਉਪਟ੍ਠਪੇਤ੍ਵਾ ਉਪਸਙ੍ਕਮਤਿ, ਥੇਰਾਦਯੋਪਿ ਤਂ ਸਹਿਰਿਕਾ ਸਓਤ੍ਤਪ੍ਪਾ ਚ ਹੁਤ੍ਵਾ ਉਪਸਙ੍ਕਮਨ੍ਤੀਤਿ ਅਯਮੇਤ੍ਥ ਆਨਿਸਂਸੋ. ਕੁਸਲੂਪਸਂਹਿਤਨ੍ਤਿ ਕੁਸਲਨਿਸ੍ਸਿਤਂ, ਅਨਵਜ੍ਜਧਮ੍ਮਨਿਸ੍ਸਿਤਨ੍ਤਿ ਅਤ੍ਥੋ. ਅਟ੍ਠਿਂ ਕਤ੍ਵਾਤਿ ਅਤ੍ਤਾਨਂ ਤੇਨ ਧਮ੍ਮੇਨ ਅਟ੍ਠਿਕਂ ਕਤ੍ਵਾ, ਤਂ ਵਾ ਧਮ੍ਮਂ ‘‘ਏਸ ਮਯ੍ਹਂ ਧਮ੍ਮੋ’’ਤਿ ਅਟ੍ਠਿਂ ਕਤ੍ਵਾ. ਮਨਸਿ ਕਤ੍ਵਾਤਿ ਚਿਤ੍ਤੇ ਠਪੇਤ੍ਵਾ. ਸਬ੍ਬਚੇਤਸਾ ਸਮਨ੍ਨਾਹਰਿਤ੍ਵਾਤਿ ਚਿਤ੍ਤਸ੍ਸ ਥੋਕਮ੍ਪਿ ਬਹਿ ਗਨ੍ਤੁਂ ਅਦੇਨ੍ਤੋ ਸਬ੍ਬੇਨ ਸਮਨ੍ਨਾਹਾਰਚਿਤ੍ਤੇਨ ਸਮਨ੍ਨਾਹਰਿਤ੍ਵਾ. ਓਹਿਤਸੋਤੋਤਿ ਠਪਿਤਸੋਤੋ, ਧਮ੍ਮੇ ਨਿਹਿਤਸੋਤੋਤਿ ਅਤ੍ਥੋ. ਏਵਞ੍ਹਿ ਤੇ ਸਿਕ੍ਖਿਤਬ੍ਬਨ੍ਤਿ ਞਾਣਸੋਤਞ੍ਚ ਪਸਾਦਸੋਤਞ੍ਚ ਓਦਹਿਤ੍ਵਾ ‘‘ਮਯਾ ਦੇਸਿਤਂ ਧਮ੍ਮਂ ਸਕ੍ਕਚ੍ਚਮੇਵ ਸੁਣਿਸ੍ਸਾਮੀ’’ਤਿ ਏਵਞ੍ਹਿ ਤੇ ਸਿਕ੍ਖਿਤਬ੍ਬਂ. ਸਾਤਸਹਗਤਾ ਚ ਮੇ ਕਾਯਗਤਾਸਤੀਤਿ ਅਸੁਭੇਸੁ ਚੇਵ ਆਨਾਪਾਨੇ ਚ ਪਠਮਜ੍ਝਾਨਵਸੇਨ ਸੁਖਸਮ੍ਪਯੁਤ੍ਤਾ ਕਾਯਗਤਾਸਤਿ. ਯੋ ਚ ਪਨਾਯਂ ਤਿਵਿਧੋ ਓਵਾਦੋ, ਥੇਰਸ੍ਸ ਅਯਮੇਵ ਪਬ੍ਬਜ੍ਜਾ ਚ ਉਪਸਮ੍ਪਦਾ ਚ ਅਹੋਸਿ.

ਕਸਿਣਾਰਮ੍ਮਣਂ ਰੂਪਾਵਚਰਜ੍ਝਾਨਂ ਰੂਪਸਞ੍ਞਾ. ਸਞ੍ਞਾਸੀਸੇਨ ਹੇਤ੍ਥ ਝਾਨਂ ਵੁਤ੍ਤਂ, ਤਦੇਵ ਚ ਉਦ੍ਧੁਮਾਤਕਪਟਿਭਾਗਾਰਮ੍ਮਣਤ੍ਤਾ ‘‘ਉਦ੍ਧੁਮਾਤਕਸਞ੍ਞਾ’’ਤਿ ਵੁਤ੍ਤਂ. ਸੋਪਾਕਸਾਮਣੇਰੋ ਭਗਵਤਾ ਪੁਟ੍ਠੋ ‘‘ਏਤੇ ਦ੍ਵੇ ਰੂਪਾਵਚਰਭਾਵੇਨ ਏਕਤ੍ਥਾ, ਬ੍ਯਞ੍ਜਨਮੇਵ ਨਾਨ’’ਨ੍ਤਿ ਆਹ. ਆਰਦ੍ਧਚਿਤ੍ਤੋਤਿ ਆਰਾਧਿਤਚਿਤ੍ਤੋ. ਗਰੁਧਮ੍ਮਪਟਿਗ੍ਗਹਣਾਦਿਉਪਸਮ੍ਪਦਾ ਉਪਰਿ ਵਿਤ੍ਥਾਰਤੋ ਸਯਮੇਵ ਆਵਿ ਭਵਿਸ੍ਸਤਿ.

ਕਲ੍ਯਾਣਪੁਥੁਜ੍ਜਨਾਦਯੋਤਿ ਏਤ੍ਥ ਬਹੂਨਂ ਨਾਨਪ੍ਪਕਾਰਾਨਂ ਸਕ੍ਕਾਯਦਿਟ੍ਠਿਆਦੀਨਂ ਅਵਿਹਤਤ੍ਤਾ ਜਨੇਤਿ, ਤਾਹਿ ਵਾ ਜਨਿਤੋਤਿ ਪੁਥੁਜ੍ਜਨੋ, ਕਲ੍ਯਾਣੋ ਚ ਸੋ ਪੁਥੁਜ੍ਜਨੋ ਚਾਤਿ ਕਲ੍ਯਾਣਪੁਥੁਜ੍ਜਨੋ, ਸੋ ਆਦਿ ਯੇਸਂ ਸੋਤਾਪਨ੍ਨਾਦੀਨਂ ਤੇ ਕਲ੍ਯਾਣਪੁਥੁਜ੍ਜਨਾਦਯੋ. ਕਲ੍ਯਾਣਗ੍ਗਹਣੇਨ ਚੇਤ੍ਥ ਅਨ੍ਧਪੁਥੁਜ੍ਜਨਂ ਨਿਵਤ੍ਤੇਤਿ. ਦ੍ਵਿਧਾ ਹਿ ਪੁਥੁਜ੍ਜਨਾ ਅਨ੍ਧਪੁਥੁਜ੍ਜਨੋ ਕਲ੍ਯਾਣਪੁਥੁਜ੍ਜਨੋਤਿ. ਵੁਤ੍ਤਞ੍ਹੇਤਂ –

‘‘ਦੁਵੇ ਪੁਥੁਜ੍ਜਨਾ ਵੁਤ੍ਤਾ, ਬੁਦ੍ਧੇਨਾਦਿਚ੍ਚਬਨ੍ਧੁਨਾ;

ਅਨ੍ਧੋ ਪੁਥੁਜ੍ਜਨੋ ਏਕੋ, ਕਲ੍ਯਾਣੇਕੋ ਪੁਥੁਜ੍ਜਨੋ’’ਤਿ. (ਦੀ. ਨਿ. ਅਟ੍ਠ. ੧.੭; ਮ. ਨਿ. ਅਟ੍ਠ. ੧.੨; ਸਂ. ਨਿ. ਅਟ੍ਠ. ੨.੨.੬੧; ਅ. ਨਿ. ਅਟ੍ਠ. ੧.੧.੫੧);

ਭਦ੍ਰਾਯ ਪਞ੍ਞਾਯ ਭਦ੍ਰਾਯ ਵਿਮੁਤ੍ਤਿਯਾਤਿ ਯੋਜੇਤਬ੍ਬਂ. ਸੀਲੇਨਾਤਿਆਦੀਸੁ ਸੀਲਨ੍ਤਿ ਚਤੁਪਾਰਿਸੁਦ੍ਧਿਸੀਲਂ. ਸਮਾਧੀਤਿ ਵਿਪਸ੍ਸਨਾਪਾਦਕਾ ਅਟ੍ਠ ਸਮਾਪਤ੍ਤਿਯੋ. ਪਞ੍ਞਾਤਿ ਲੋਕਿਯਲੋਕੁਤ੍ਤਰਞਾਣਂ. ਵਿਮੁਤ੍ਤੀਤਿ ਅਰਿਯਫਲਵਿਮੁਤ੍ਤਿ. ਵਿਮੁਤ੍ਤਿਞਾਣਦਸ੍ਸਨਨ੍ਤਿ ਏਕੂਨਵੀਸਤਿਵਿਧਂ ਪਚ੍ਚਵੇਕ੍ਖਣਞਾਣਂ. ਯਥਾਸਮ੍ਭਵੇਨ ਚੇਤ੍ਥ ਯੋਜਨਾ ਵੇਦਿਤਬ੍ਬਾ. ਕਲ੍ਯਾਣਪੁਥੁਜ੍ਜਨਸ੍ਸ ਹਿ ਸੀਲਾਦਯੋ ਤਯੋ ਏਵ ਸਮ੍ਭਵਨ੍ਤਿ, ਅਰਿਯਾਨਂ ਪਨ ਸਬ੍ਬੇਪਿ ਸੀਲਾਦਯੋ. ਸਾਰੋ ਭਿਕ੍ਖੂਤਿਪਿ ਕਲ੍ਯਾਣਪੁਥੁਜ੍ਜਨਾਦਯੋਵ ਵੁਤ੍ਤਾਤਿ ਆਹ ‘‘ਤੇਹਿਯੇਵ ਸੀਲਸਾਰਾਦੀਹੀ’’ਤਿਆਦਿ. ਅਥ ਵਾ ਨਿਪ੍ਪਰਿਯਾਯਤੋ ਖੀਣਾਸਵੋਵ ਸਾਰੋ ਭਿਕ੍ਖੁ ਨਾਮਾਤਿ ਆਹ ‘‘ਵਿਗਤਕਿਲੇਸਫੇਗ੍ਗੁਭਾਵਤੋ ਵਾ’’ਤਿਆਦਿ.

ਯੋਪਿ ਕਲ੍ਯਾਣਪੁਥੁਜ੍ਜਨੋ ਅਨੁਲੋਮਪਟਿਪਦਾਯ ਪਰਿਪੂਰਕਾਰੀ ਸੀਲਸਮ੍ਪਨ੍ਨੋ ਇਨ੍ਦ੍ਰਿਯੇਸੁ ਗੁਤ੍ਤਦ੍ਵਾਰੋ ਭੋਜਨੇ ਮਤ੍ਤਞ੍ਞੂ ਜਾਗਰਿਯਾਨੁਯੋਗਮਨੁਯੁਤ੍ਤੋ ਪੁਬ੍ਬਰਤ੍ਤਾਪਰਰਤ੍ਤਂ ਬੋਧਿਪਕ੍ਖਿਯਾਨਂ ਧਮ੍ਮਾਨਂ ਭਾਵਨਾਨੁਯੋਗਮਨੁਯੁਤ੍ਤੋ ਵਿਹਰਤਿ ‘‘ਅਜ੍ਜ ਵਾ ਸ੍ਵੇ ਵਾ ਅਞ੍ਞਤਰਂ ਸਾਮਞ੍ਞਫਲਂ ਅਧਿਗਮਿਸ੍ਸਾਮੀ’’ਤਿ, ਸੋਪਿ ਵੁਚ੍ਚਤਿ ਸਿਕ੍ਖਤੀਤਿ ਸੇਖੋਤਿ ਆਹ ‘‘ਪੁਥੁਜ੍ਜਨਕਲ੍ਯਾਣਕੇਨ ਸਦ੍ਧਿ’’ਨ੍ਤਿ. ਸਤ੍ਤ ਅਰਿਯਾਤਿ ਚਤ੍ਤਾਰੋ ਮਗ੍ਗਟ੍ਠਾ, ਹੇਟ੍ਠਿਮਾ ਚ ਤਯੋ ਫਲਟ੍ਠਾਤਿ ਇਮੇ ਸਤ੍ਤ ਅਰਿਯਾ. ਤਿਸ੍ਸੋ ਸਿਕ੍ਖਾਤਿ ਅਧਿਸੀਲਾਦਿਕਾ ਤਿਸ੍ਸੋ ਸਿਕ੍ਖਾ. ਸਿਕ੍ਖਾਸੁ ਜਾਤੋਤਿ ਵਾ ਸੇਖੋ. ਅਰਿਯਪੁਗ੍ਗਲੋ ਹਿ ਅਰਿਯਾਯ ਜਾਤਿਯਾ ਜਾਯਮਾਨੋ ਸਿਕ੍ਖਾਸੁ ਜਾਯਤਿ, ਨ ਯੋਨਿਯਂ. ਸਿਕ੍ਖਨਸੀਲੋਤਿ ਵਾ ਸੇਖੋ, ਪੁਗ੍ਗਲਾਧਿਟ੍ਠਾਨਾਯ ਵਾ ਕਥਾਯ ਸੇਖਸ੍ਸ ਅਯਨ੍ਤਿ ਅਨਞ੍ਞਸਾਧਾਰਣਾ ਮਗ੍ਗਫਲਤ੍ਤਯਧਮ੍ਮਾ ਸੇਖਪਰਿਯਾਯੇਨ ਵੁਤ੍ਤਾ. ਅਸੇਖੋਤਿ ਚ ਯਤ੍ਥ ਸੇਖਭਾਵਾਸਙ੍ਕਾ ਅਤ੍ਥਿ, ਤਤ੍ਥਾਯਂ ਪਟਿਸੇਧੋਤਿ ਲੋਕਿਯਨਿਬ੍ਬਾਨੇਸੁ ਅਸੇਖਭਾਵਾਨਾਪਤ੍ਤਿ ਦਟ੍ਠਬ੍ਬਾ. ਸੀਲਸਮਾਧਿਪਞ੍ਞਾਸਙ੍ਖਾਤਾ ਹਿ ਸਿਕ੍ਖਾ ਅਤ੍ਤਨੋ ਪਟਿਪਕ੍ਖਕਿਲੇਸੇਹਿ ਵਿਮੁਤ੍ਤਤ੍ਤਾ ਪਰਿਸੁਦ੍ਧਾ, ਉਪਕ੍ਕਿਲੇਸਾਨਂ ਆਰਮ੍ਮਣਭਾਵਮ੍ਪਿ ਅਨੁਪਗਮਨਤੋ ਏਤਾ ਸਿਕ੍ਖਾਤਿ ਵਤ੍ਤੁਂ ਯੁਤ੍ਤਾ, ਅਟ੍ਠਸੁਪਿ ਮਗ੍ਗਫਲੇਸੁ ਵਿਜ੍ਜਨ੍ਤਿ, ਤਸ੍ਮਾ ਚਤੁਮਗ੍ਗਹੇਟ੍ਠਿਮਫਲਤ੍ਤਯਸਮਙ੍ਗਿਨੋ ਵਿਯ ਅਰਹਤ੍ਤਫਲਸਮਙ੍ਗੀਪਿ ਤਾਸੁ ਸਿਕ੍ਖਾਸੁ ਜਾਤੋਤਿ ਤਂਸਮਙ੍ਗਿਨੋ ਅਰਹਤੋ ਇਤਰੇਸਂ ਵਿਯ ਸੇਖਤ੍ਤੇ ਸਤਿ ਸੇਖਸ੍ਸ ਅਯਨ੍ਤਿ, ਸਿਕ੍ਖਾ ਸੀਲਂ ਏਤਸ੍ਸਾਤਿ ਚ ਸੇਖੋਤਿ ਵਤ੍ਤਬ੍ਬੋ ਸਿਯਾਤਿ ਤਂ ਨਿਵਤ੍ਤਨਤ੍ਥਂ ‘‘ਅਸੇਖੋ’’ਤਿ ਯਥਾਵੁਤ੍ਤਸੇਖਭਾਵਪਟਿਸੇਧੋ ਕਤੋ. ਅਰਹਤ੍ਤਫਲੇਹਿ ਪਵਤ੍ਤਮਾਨਾ ਸਿਕ੍ਖਾ ਪਰਿਨਿਟ੍ਠਿਤਸਿਕ੍ਖਾਕਿਚ੍ਚਤ੍ਤਾ ਨ ਸਿਕ੍ਖਾਕਿਚ੍ਚਂ ਕਰੋਨ੍ਤਿ, ਕੇਵਲਂ ਸਿਕ੍ਖਾਫਲਭਾਵੇਨੇਵ ਪਵਤ੍ਤਨ੍ਤਿ, ਤਸ੍ਮਾ ਤਾ ਨ ਸਿਕ੍ਖਾਵਚਨਂ ਅਰਹਨ੍ਤਿ, ਨਾਪਿ ਤਂਸਮਙ੍ਗੀ ਸੇਖਵਚਨਂ, ਨ ਚ ਸਿਕ੍ਖਨਸੀਲੋ, ਸਿਕ੍ਖਾਸੁ ਜਾਤੋਤਿ ਚ ਵਤ੍ਤਬ੍ਬਤਂ ਅਰਹਤਿ, ਹੇਟ੍ਠਿਮਫਲੇਸੁ ਪਨ ਸਿਕ੍ਖਾ ਸਕਦਾਗਾਮਿਮਗ੍ਗਵਿਪਸ੍ਸਨਾਦੀਨਂ ਉਪਨਿਸ੍ਸਯਭਾਵਤੋ ਸਿਕ੍ਖਾਕਿਚ੍ਚਂ ਕਰੋਨ੍ਤੀਤਿ ਸਿਕ੍ਖਾਵਚਨਂ ਅਰਹਨ੍ਤਿ, ਤਂਸਮਙ੍ਗਿਨੋ ਚ ਸੇਖਵਚਨਂ ਸਿਕ੍ਖਨਸੀਲਾ, ਸਿਕ੍ਖਾਸੁ ਜਾਤਾਤਿ ਚ ਵਤ੍ਤਬ੍ਬਤਂ ਅਰਹਨ੍ਤਿ ‘‘ਸਿਕ੍ਖਨ੍ਤੀਤਿ ਸੇਖਾ’’ਤਿ ਅਪਰਿਯੋਸਿਤਸਿਕ੍ਖਾਨਂ ਦਸ੍ਸਿਤਤ੍ਤਾ, ‘‘ਨ ਸਿਕ੍ਖਤੀਤਿ ਅਸੇਖੋ’’ਤਿ ਇਮਿਨਾ ਪਰਿਯੋਸਿਤਸਿਕ੍ਖੋ ਦਸ੍ਸਿਤੋ, ਨ ਸਿਕ੍ਖਾਯ ਰਹਿਤੋਤਿ ਆਹ – ‘‘ਸੇਕ੍ਖਧਮ੍ਮੇ ਅਤਿਕ੍ਕਮ੍ਮ …ਪੇ… ਖੀਣਾਸਵੋ ਅਸੇਖੋਤਿ ਵੁਚ੍ਚਤੀ’’ਤਿ. ਵੁਦ੍ਧਿਪ੍ਪਤ੍ਤਸਿਕ੍ਖੋ ਵਾ ਅਸੇਖੋਤਿ ਏਤਸ੍ਮਿਂ ਅਤ੍ਥੇ ਸੇਖਧਮ੍ਮੇਸੁ ਏਵ ਠਿਤਸ੍ਸ ਕਸ੍ਸਚਿ ਅਰਿਯਸ੍ਸ ਅਸੇਖਭਾਵਾਪਤ੍ਤੀਤਿ ਅਰਹਤ੍ਤਮਗ੍ਗਧਮ੍ਮਾ ਵੁਦ੍ਧਿਪ੍ਪਤ੍ਤਾ ਚ ਯਥਾਵੁਤ੍ਤੇਹਿ ਅਤ੍ਥੇਹਿ ਸੇਖਾਤਿ ਕਤ੍ਵਾ ਤਂਸਮਙ੍ਗਿਨੋ ਅਗ੍ਗਮਗ੍ਗਟ੍ਠਸ੍ਸ ਅਸੇਖਭਾਵੋ ਆਪਨ੍ਨੋਤਿ? ਨ, ਤਂਸਦਿਸੇਸੁ ਤਬ੍ਬੋਹਾਰਤੋ. ਅਰਹਤ੍ਤਮਗ੍ਗਤੋ ਹਿ ਨਿਨ੍ਨਾਨਾਕਰਣਂ ਅਰਹਤ੍ਤਫਲਂ ਠਪੇਤ੍ਵਾ ਪਰਿਞ੍ਞਾਕਿਚ੍ਚਕਰਣਂ ਵਿਪਾਕਭਾਵਞ੍ਚ, ਤਸ੍ਮਾ ਤੇ ਏਵ ਸੇਖਾ ਅਗ੍ਗਫਲਧਮ੍ਮਭਾਵਂ ਆਪਨ੍ਨਾਤਿ ਸਕ੍ਕਾ ਵਤ੍ਤੁਂ. ਕੁਸਲਸੁਖਤੋ ਚ ਵਿਪਾਕਸੁਖਂ ਸਨ੍ਤਤਰਤਾਯ ਪਣੀਤਤਰਨ੍ਤਿ ਵੁਦ੍ਧਿਪ੍ਪਤ੍ਤਾ ਚ ਤੇ ਧਮ੍ਮਾ ਹੋਨ੍ਤੀਤਿ ਤਂਸਮਙ੍ਗੀ ਅਸੇਖੋਤਿ ਵੁਚ੍ਚਤੀਤਿ.

ਸਬ੍ਬਨ੍ਤਿਮੇਨ ਪਰਿਯਾਯੇਨਾਤਿ ਸਬ੍ਬਨ੍ਤਿਮੇਨ ਪਰਿਚ੍ਛੇਦੇਨ. ਉਪਸਮ੍ਪਦਾਕਮ੍ਮਸ੍ਸ ਅਧਿਕਾਰਤ੍ਤਾ ‘‘ਪਞ੍ਚਵਗ੍ਗਕਰਣੀਯੇ’’ਤਿ ਵੁਤ੍ਤਂ. ਪਞ੍ਚਨ੍ਨਂ ਵਗ੍ਗੋ ਸਮੂਹੋਤਿ ਪਞ੍ਚਵਗ੍ਗੋ, ਪਞ੍ਚਪਰਿਮਾਣਯੁਤ੍ਤੋ ਵਾ ਵਗ੍ਗੋ ਪਞ੍ਚਵਗ੍ਗੋ, ਤੇਨ ਕਤ੍ਤਬ੍ਬਂ ਕਮ੍ਮਂ ਪਞ੍ਚਵਗ੍ਗਕਰਣੀਯਂ. ਯਾਵਤਿਕਾ ਭਿਕ੍ਖੂਤਿ ਯਤ੍ਤਕਾ ਭਿਕ੍ਖੂ. ਕਮ੍ਮਪ੍ਪਤ੍ਤਾਤਿ ਕਮ੍ਮਾਰਹਾ ਪਾਰਾਜਿਕਂ ਅਨਾਪਨ੍ਨਾ ਅਨੁਕ੍ਖਿਤ੍ਤਾ ਚ. ਉਪਸਮ੍ਪਦਾਕਮ੍ਮਸ੍ਸ ਪਞ੍ਚਵਗ੍ਗਕਰਣੀਯਤ੍ਤਾ ਪਞ੍ਚੇਵ ਭਿਕ੍ਖੂ ਕਮ੍ਮਪ੍ਪਤ੍ਤਾ ਏਤ੍ਤਕੇਹਿਪਿ ਕਮ੍ਮਸਿਦ੍ਧਿਤੋ, ਇਤਰੇ ਛਨ੍ਦਾਰਹਾ. ਞਤ੍ਤਿਚਤੁਤ੍ਥੇਨਾਤਿ ਏਤ੍ਥ ਕਿਞ੍ਚਾਪਿ ਞਤ੍ਤਿ ਸਬ੍ਬਪਠਮਂ ਵੁਚ੍ਚਤਿ, ਤਿਸ੍ਸਨ੍ਨਂ ਪਨ ਅਨੁਸ੍ਸਾਵਨਾਨਂ ਅਤ੍ਥਬ੍ਯਞ੍ਜਨਭੇਦਾਭਾਵਤੋ ਅਤ੍ਥਬ੍ਯਞ੍ਜਨਭਿਨ੍ਨਾ ਞਤ੍ਤਿ ਤਾਸਂ ਚਤੁਤ੍ਥਾਤਿ ਕਤ੍ਵਾ ‘‘ਞਤ੍ਤਿਚਤੁਤ੍ਥ’’ਨ੍ਤਿ ਵੁਚ੍ਚਤਿ. ਬ੍ਯਞ੍ਜਨਾਨੁਰੂਪਮੇਵ ਅਟ੍ਠਕਥਾਯਂ ‘‘ਤੀਹਿ ਅਨੁਸ੍ਸਾਵਨਾਹਿ ਏਕਾਯ ਚ ਞਤ੍ਤਿਯਾ’’ਤਿ ਵੁਤ੍ਤਂ, ਅਤ੍ਥਪ੍ਪਵਤ੍ਤਿਕ੍ਕਮੇਨ ਪਨ ‘‘ਏਕਾਯ ਞਤ੍ਤਿਯਾ ਤੀਹਿ ਅਨੁਸ੍ਸਾਵਨਾਹੀ’’ਤਿ ਵਤ੍ਤਬ੍ਬਂ. ਵਤ੍ਥੁਞਤ੍ਤਿਅਨਉਸ੍ਸਾਵਨਸੀਮਾਪਰਿਸਸਮ੍ਪਤ੍ਤਿਸਮ੍ਪਨ੍ਨਤ੍ਤਾਤਿ ਏਤ੍ਥ ਵਤ੍ਥੂਤਿ ਉਪਸਮ੍ਪਦਾਪੇਕ੍ਖੋ ਪੁਗ੍ਗਲੋ, ਸੋ ਠਪੇਤ੍ਵਾ ਊਨਵੀਸਤਿਵਸ੍ਸਂ ਅਨ੍ਤਿਮਵਤ੍ਥੁਂ ਅਜ੍ਝਾਪਨ੍ਨਪੁਬ੍ਬਂ ਪਣ੍ਡਕਾਦਯੋ ਚ ਏਕਾਦਸ ਅਭਬ੍ਬਪੁਗ੍ਗਲੇ ਵੇਦਿਤਬ੍ਬੋ. ਊਨਵੀਸਤਿਵਸ੍ਸਾਦਯੋ ਹਿ ਤੇਰਸ ਪੁਗ੍ਗਲਾ ਉਪਸਮ੍ਪਦਾਯ ਅਵਤ੍ਥੁ, ਇਮੇ ਪਨ ਠਪੇਤ੍ਵਾ ਅਞ੍ਞਸ੍ਮਿਂ ਉਪਸਮ੍ਪਦਾਪੇਕ੍ਖੇ ਸਤਿ ਉਪਸਮ੍ਪਦਾਕਮ੍ਮਂ ਵਤ੍ਥੁਸਮ੍ਪਤ੍ਤਿਸਮ੍ਪਨ੍ਨਂ ਨਾਮ ਹੋਤਿ.

ਵਤ੍ਥੁਸਙ੍ਘਪੁਗ੍ਗਲਞਤ੍ਤੀਨਂ ਅਪਰਾਮਸਨਾਨਿ ਪਚ੍ਛਾ ਞਤ੍ਤਿਟ੍ਠਪਨਞ੍ਚਾਤਿ ਇਮੇ ਤਾਵ ਪਞ੍ਚ ਞਤ੍ਤਿਦੋਸਾ. ਤਤ੍ਥ ‘‘ਅਯਂ ਇਤ੍ਥਨ੍ਨਾਮੋ’’ਤਿ ਉਪਸਮ੍ਪਦਾਪੇਕ੍ਖਸ੍ਸ ਅਕਿਤ੍ਤਨਂ ਵਤ੍ਥੁਅਪਰਾਮਸਨਂ ਨਾਮ. ‘‘ਸੁਣਾਤੁ ਮੇ, ਭਨ੍ਤੇ, ਸਙ੍ਘੋ’’ਤਿ ਏਤ੍ਥ ‘‘ਸੁਣਾਤੁ ਮੇ, ਭਨ੍ਤੇ’’ਤਿ ਵਤ੍ਵਾ ‘‘ਸਙ੍ਘੋ’’ਤਿ ਅਭਣਨਂ ਸਙ੍ਘਅਪਰਾਮਸਨਂ ਨਾਮ. ‘‘ਇਤ੍ਥਨ੍ਨਾਮਸ੍ਸ ਉਪਸਮ੍ਪਦਾਪੇਕ੍ਖੋ’’ਤਿ ਉਪਜ੍ਝਾਯਸ੍ਸ ਅਕਿਤ੍ਤਨਂ ਪੁਗ੍ਗਲਅਪਰਾਮਸਨਂ ਨਾਮ. ਸਬ੍ਬੇਨ ਸਬ੍ਬਂ ਞਤ੍ਤਿਯਾ ਅਨੁਚ੍ਚਾਰਣਂ ਞਤ੍ਤਿਅਪਰਾਮਸਨਂ ਨਾਮ. ਪਠਮਂ ਕਮ੍ਮਵਾਚਂ ਨਿਟ੍ਠਾਪੇਤ੍ਵਾ ‘‘ਏਸਾ ਞਤ੍ਤੀ’’ਤਿ ਵਤ੍ਵਾ ‘‘ਖਮਤਿ ਸਙ੍ਘਸ੍ਸਾ’’ਤਿ ਏਵਂ ਞਤ੍ਤਿਕਿਤ੍ਤਨਂ ਪਚ੍ਛਾ ਞਤ੍ਤਿਟ੍ਠਪਨਂ ਨਾਮ. ਇਤਿ ਇਮੇਹਿ ਦੋਸੇਹਿ ਵਿਮੁਤ੍ਤਾਯ ਞਤ੍ਤਿਯਾ ਸਮ੍ਪਨ੍ਨਂ ਞਤ੍ਤਿਸਮ੍ਪਤ੍ਤਿਸਮ੍ਪਨ੍ਨਂ ਨਾਮ.

ਵਤ੍ਥੁਸਙ੍ਘਪੁਗ੍ਗਲਾਨਂ ਅਪਰਾਮਸਨਾਨਿ ਸਾਵਨਾਯ ਹਾਪਨਂ ਅਕਾਲੇ ਸਾਵਨਨ੍ਤਿ ਇਮੇ ਪਞ੍ਚ ਅਨੁਸ੍ਸਾਵਨਦੋਸਾ. ਤਤ੍ਥ ਵਤ੍ਥਾਦੀਨਂ ਅਪਰਾਮਸਨਾਨਿ ਞਤ੍ਤਿਯਂ ਵੁਤ੍ਤਸਦਿਸਾਨੇਵ. ਤੀਸੁ ਪਨ ਅਨੁਸ੍ਸਾਵਨਾਸੁ ਯਤ੍ਥ ਕਤ੍ਥਚਿ ਏਤੇਸਂ ਅਪਰਾਮਸਨਂ ਅਪਰਾਮਸਨਮੇਵ, ਸਬ੍ਬੇਨ ਸਬ੍ਬਂ ਪਨ ਕਮ੍ਮਵਾਚਂ ਅਵਤ੍ਵਾ ਚਤੁਕ੍ਖਤ੍ਤੁਂ ਞਤ੍ਤਿਕਿਤ੍ਤਨਮੇਵ. ਅਥ ਵਾ ਪਨ ਕਮ੍ਮਵਾਚਬ੍ਭਨ੍ਤਰੇ ਅਕ੍ਖਰਸ੍ਸ ਵਾ ਪਦਸ੍ਸ ਵਾ ਅਨੁਚ੍ਚਾਰਣਂ ਵਾ ਦੁਰੁਚ੍ਚਾਰਣਂ ਵਾ ਸਾਵਨਾਯ ਹਾਪਨਂ ਨਾਮ. ਸਾਵਨਾਯ ਅਨੋਕਾਸੇ ਪਠਮਂ ਞਤ੍ਤਿਂ ਅਟ੍ਠਪੇਤ੍ਵਾ ਅਨੁਸ੍ਸਾਵਨਕਰਣਂ ਅਕਾਲੇ ਸਾਵਨਂ ਨਾਮ. ਇਤਿ ਇਮੇਹਿ ਦੋਸੇਹਿ ਵਿਮੁਤ੍ਤਾਯ ਅਨੁਸ੍ਸਾਵਨਾਯ ਸਮ੍ਪਨ੍ਨਂ ਅਨੁਸ੍ਸਾਵਨਸਮ੍ਪਤ੍ਤਿਸਮ੍ਪਨ੍ਨਂ ਨਾਮ.

ਵਿਪਤ੍ਤਿਸੀਮਾਲਕ੍ਖਣਂ ਸਮਤਿਕ੍ਕਨ੍ਤਾਯ ਪਨ ਸੀਮਾਯ ਕਤਂ ਸੀਮਾਸਮ੍ਪਤ੍ਤਿਸਮ੍ਪਨ੍ਨਂ ਨਾਮ. ਯਾਵਤਿਕਾ ਭਿਕ੍ਖੂ ਕਮ੍ਮਪ੍ਪਤ੍ਤਾ, ਤੇਸਂ ਅਨਾਗਮਨਂ, ਛਨ੍ਦਾਰਹਾਨਂ ਛਨ੍ਦਸ੍ਸ ਅਨਾਹਰਣਂ, ਸਮ੍ਮੁਖੀਭੂਤਾਨਂ ਪਟਿਕ੍ਕੋਸਨਨ੍ਤਿ ਇਮੇ ਪਨ ਤਯੋ ਪਰਿਸਦੋਸਾ, ਤੇਹਿ ਵਿਮੁਤ੍ਤਾਯ ਪਰਿਸਾਯ ਕਤਂ ਪਰਿਸਸਮ੍ਪਤ੍ਤਿਸਮ੍ਪਨ੍ਨਂ ਨਾਮ.

ਉਪਸਮ੍ਪਦਾਕਮ੍ਮਵਾਚਾਸਙ੍ਖਾਤਂ ਭਗਵਤੋ ਵਚਨਂ ਉਪਸਮ੍ਪਦਾਕਮ੍ਮਕਰਣਸ੍ਸ ਕਾਰਣਤ੍ਤਾ ਠਾਨਂ, ਯਥਾ ਚ ਤਂ ਕਤ੍ਤਬ੍ਬਨ੍ਤਿ ਭਗਵਤਾ ਅਨੁਸਿਟ੍ਠਂ, ਤਥਾ ਕਤਤ੍ਤਾ ਤਦਨੁਚ੍ਛਵਿਕਂ ਯਥਾਵੁਤ੍ਤਂ ਅਨੂਨਂ ਞਤ੍ਤਿਅਨੁਸ੍ਸਾਵਨਂ ਉਪ੍ਪਟਿਪਾਟਿਯਾ ਚ ਅਵੁਤ੍ਤਂ ਠਾਨਾਰਹਂ. ਯਥਾ ਕਤ੍ਤਬ੍ਬਨ੍ਤਿ ਹਿ ਭਗਵਤਾ ਵੁਤ੍ਤਂ, ਤਥਾ ਅਕਤੇ ਉਪਸਮ੍ਪਦਾਕਮ੍ਮਸ੍ਸ ਕਾਰਣਂ ਨ ਹੋਤੀਤਿ ਨ ਤਂ ਠਾਨਾਰਹਂ. ਤੇਨਾਹ ‘‘ਕਾਰਣਾਰਹੇਨ ਸਤ੍ਥੁਸਾਸਨਾਰਹੇਨਾ’’ਤਿ. ਇਮਿਨਾ ਞਤ੍ਤਿਅਨੁਸ੍ਸਾਵਨਸਮ੍ਪਤ੍ਤਿ ਕਥਿਤਾਤਿ ਵੇਦਿਤਬ੍ਬਾ. ‘‘ਸਮਗ੍ਗੇਨ ਸਙ੍ਘੇਨਾ’’ਤਿ ਇਮਿਨਾ ਪਨ ਪਰਿਸਸਮ੍ਪਤ੍ਤਿ ਕਥਿਤਾਵ. ‘‘ਅਕੁਪ੍ਪੇਨਾ’’ਤਿ ਇਮਿਨਾ ਪਾਰਿਸੇਸਤੋ ਵਤ੍ਥੁਸੀਮਾਸਮ੍ਪਤ੍ਤਿਯੋ ਕਥਿਤਾਤਿ ਵੇਦਿਤਬ੍ਬਾ. ਅਟ੍ਠਕਥਾਯਂ ਪਨ ਅਕੁਪ੍ਪਲਕ੍ਖਣਂ ਏਕਤ੍ਥ ਸਮ੍ਪਿਣ੍ਡੇਤ੍ਵਾ ਦਸ੍ਸੇਤੁਂ ਅਕੁਪ੍ਪੇਨਾਤਿ ਇਮਸ੍ਸ ‘‘ਵਤ੍ਥੁਞਤ੍ਤਿਅਨੁਸ੍ਸਾਵਨਸੀਮਾਪਰਿਸਸਮ੍ਪਤ੍ਤਿਸਮ੍ਪਨ੍ਨਤ੍ਤਾ ਅਕੋਪੇਤਬ੍ਬਤਂ ਅਪ੍ਪਟਿਕ੍ਕੋਸਿਤਬ੍ਬਤਂ ਉਪਗਤੇਨਾ’’ਤਿ ਅਤ੍ਥੋ ਵੁਤ੍ਤੋ. ਕੇਚਿ ਪਨ ‘‘ਠਾਨਾਰਹੇਨਾਤਿਏਤ੍ਥ ‘ਨ ਹਤ੍ਥਚ੍ਛਿਨ੍ਨੋ ਪਬ੍ਬਾਜੇਤਬ੍ਬੋ’ਤਿਆਦਿ (ਮਹਾਵ. ੧੧੯) ਸਤ੍ਥੁਸਾਸਨਂ ਠਾਨ’’ਨ੍ਤਿ ਵਦਨ੍ਤਿ.

‘‘ਞਤ੍ਤਿਚਤੁਤ੍ਥੇਨ ਕਮ੍ਮੇਨਾ’’ਤਿ ਇਮਸ੍ਮਿਂ ਅਧਿਕਾਰੇ ਪਸਙ੍ਗਤੋ ਆਹਰਿਤ੍ਵਾ ਯਂ ਕਮ੍ਮਲਕ੍ਖਣਂ ਸਬ੍ਬਅਟ੍ਠਕਥਾਸੁ ਪਪਞ੍ਚਿਤਂ, ਤਂ ਯਥਾਆਗਤਟ੍ਠਾਨੇਯੇਵ ਦਸ੍ਸੇਤੁਕਾਮੋ ਇਧ ਤਸ੍ਸ ਅਵਚਨੇ ਤਤ੍ਥ ਵਚਨੇ ਚ ਪਯੋਜਨਂ ਦਸ੍ਸੇਤੁਂ ‘‘ਇਮਸ੍ਮਿਂ ਪਨ ਠਾਨੇ ਠਤ੍ਵਾ’’ਤਿਆਦਿਮਾਹ.

ਅਟ੍ਠਸੁ ਉਪਸਮ੍ਪਦਾਸੁ ਏਹਿਭਿਕ੍ਖੂਪਸਮ੍ਪਦਾ ਸਰਣਗਮਨੂਪਸਮ੍ਪਦਾ ਓਵਾਦਪਟਿਗ੍ਗਹਣੂਪਸਮ੍ਪਦਾ ਪਞ੍ਹਬ੍ਯਾਕਰਣੂਪਸਮ੍ਪਦਾਤਿ ਇਮਾਹਿ ਉਪਸਮ੍ਪਦਾਹਿ ਉਪਸਮ੍ਪਨ੍ਨਾਨਂ ਲੋਕਵਜ੍ਜਸਿਕ੍ਖਾਪਦਵੀਤਿਕ੍ਕਮੇ ਅਭਬ੍ਬਤ੍ਤਾ ਗਰੁਧਮ੍ਮਪਟਿਗ੍ਗਹਣੂਪਸਮ੍ਪਦਾ ਦੂਤੇਨੂਪਸਮ੍ਪਦਾ ਅਟ੍ਠਵਾਚਿਕੂਪਸਮ੍ਪਦਾਤਿ ਇਮਾਸਞ੍ਚ ਤਿਸ੍ਸਨ੍ਨਂ ਉਪਸਮ੍ਪਦਾਨਂ ਭਿਕ੍ਖੁਨੀਨਂਯੇਵ ਅਨੁਞ੍ਞਾਤਤ੍ਤਾ ਞਤ੍ਤਿਚਤੁਤ੍ਥੇਨੇਵ ਕਮ੍ਮੇਨ ਉਪਸਮ੍ਪਨ੍ਨੋ ਗਹਿਤੋਤਿ ਵੇਦਿਤਬ੍ਬੋ. ਤਥਾ ਹਿ ਏਹਿਭਿਕ੍ਖੂਪਸਮ੍ਪਦਾ ਅਨ੍ਤਿਮਭਵਿਕਾਨਂਯੇਵ, ਸਰਣਗਮਨੂਪਸਮ੍ਪਦਾ ਪਰਿਸੁਦ੍ਧਾਨਂ, ਓਵਾਦਪਟਿਗ੍ਗਹਣਪਞ੍ਹਬ੍ਯਾਕਰਣੂਪਸਮ੍ਪਦਾ ਮਹਾਕਸ੍ਸਪਸੋਪਾਕਾਨਂ, ਨ ਚ ਤੇ ਭਬ੍ਬਾ ਪਾਰਾਜਿਕਾਦਿਲੋਕਵਜ੍ਜਂ ਆਪਜ੍ਜਿਤੁਂ, ਗਰੁਧਮ੍ਮਪਟਿਗ੍ਗਹਣਾਦਯੋ ਚ ਭਿਕ੍ਖੁਨੀਨਂਯੇਵ ਅਨੁਞ੍ਞਾਤਾ, ਅਯਞ੍ਚ ਭਿਕ੍ਖੁ, ਤਸ੍ਮਾ ਏਤ੍ਥ ਞਤ੍ਤਿਚਤੁਤ੍ਥੇਨ ਉਪਸਮ੍ਪਨ੍ਨੋਵ ਗਹਿਤੋਤਿ ਵੇਦਿਤਬ੍ਬੋ.

ਪਣ੍ਣਤ੍ਤਿਵਜ੍ਜੇਸੁ ਪਨ ਸਿਕ੍ਖਾਪਦੇਸੁ ਅਞ੍ਞੇਪਿ ਏਹਿਭਿਕ੍ਖੂਪਸਮ੍ਪਦਾਯ ਉਪਸਮ੍ਪਨ੍ਨਾਦਯੋ ਸਙ੍ਗਹਂ ਗਚ੍ਛਨ੍ਤਿ. ਤੇਪਿ ਹਿ ਸਹਸੇਯ੍ਯਾਦਿਪਣ੍ਣਤ੍ਤਿਵਜ੍ਜਂ ਆਪਤ੍ਤਿਂ ਆਪਜ੍ਜਨ੍ਤਿਯੇਵ. ਯਦਿ ਏਵਂ ਪਣ੍ਣਤ੍ਤਿਵਜ੍ਜੇਸੁਪਿ ਸਿਕ੍ਖਾਪਦੇਸੁ ‘‘ਅਯਂ ਇਮਸ੍ਮਿਂ ਅਤ੍ਥੇ ਅਧਿਪ੍ਪੇਤੋ ਭਿਕ੍ਖੂ’’ਤਿ ਞਤ੍ਤਿਚਤੁਤ੍ਥੇਨੇਵ ਕਮ੍ਮੇਨ ਉਪਸਮ੍ਪਨ੍ਨੋ ਕਸ੍ਮਾ ਵੁਤ੍ਤੋਤਿ? ਸਬ੍ਬਸਿਕ੍ਖਾਪਦਵੀਤਿਕ੍ਕਮਾਰਹਤ੍ਤਾ ਸਬ੍ਬਕਾਲਿਕਤ੍ਤਾ ਚ. ਏਹਿਭਿਕ੍ਖੂਪਸਮ੍ਪਦਾਦਯੋ ਹਿ ਨ ਸਬ੍ਬਸਿਕ੍ਖਾਪਦਵੀਤਿਕ੍ਕਮਾਰਹਾ ਅਸਬ੍ਬਕਾਲਿਕਾ ਚ. ਤਥਾ ਹਿ ਅਟ੍ਠਸੁ ਉਪਸਮ੍ਪਦਾਸੁ ਞਤ੍ਤਿਚਤੁਤ੍ਥਕਮ੍ਮੂਪਸਮ੍ਪਦਾ ਦੂਤੇਨੂਪਸਮ੍ਪਦਾ ਅਟ੍ਠਵਾਚਿਕੂਪਸਮ੍ਪਦਾਤਿ ਇਮਾ ਤਿਸ੍ਸੋਯੇਵ ਥਾਵਰਾ, ਸੇਸਾ ਬੁਦ੍ਧੇ ਧਰਮਾਨੇਯੇਵ ਅਹੇਸੁਂ. ਤੇਨੇਵ ਚ ਭਿਕ੍ਖੁਨੀਵਿਭਙ੍ਗੇਪਿ (ਪਾਚਿ. ੬੫੮) ‘‘ਤਤ੍ਰ ਯਾਯਂ ਭਿਕ੍ਖੁਨੀ ਸਮਗ੍ਗੇਨ ਉਭਤੋਸਙ੍ਘੇਨ ਞਤ੍ਤਿਚਤੁਤ੍ਥੇਨ ਕਮ੍ਮੇਨ ਅਕੁਪ੍ਪੇਨ ਠਾਨਾਰਹੇਨ ਉਪਸਮ੍ਪਨ੍ਨਾ, ਅਯਂ ਇਮਸ੍ਮਿਂ ਅਤ੍ਥੇ ਅਧਿਪ੍ਪੇਤਾ ਭਿਕ੍ਖੁਨੀ’’ਤਿ ਦੂਤੇਨੂਪਸਮ੍ਪਦਾਯ ਅਟ੍ਠਵਾਚਿਕੂਪਸਮ੍ਪਦਾਯ ਚ ਉਪਸਮ੍ਪਨ੍ਨਂ ਅਨ੍ਤੋਕਤ੍ਵਾ ਉਭਤੋਸਙ੍ਘੇਨ ਞਤ੍ਤਿਚਤੁਤ੍ਥੇਨੇਵ ਕਮ੍ਮੇਨ ਉਪਸਮ੍ਪਨ੍ਨਾ ਭਿਕ੍ਖੁਨੀ ਵੁਤ੍ਤਾ, ਨ ਗਰੁਧਮ੍ਮਪਟਿਗ੍ਗਹਣੂਪਸਮ੍ਪਦਾਯ ਉਪਸਮ੍ਪਨ੍ਨਾ ਤਸ੍ਸਾ ਉਪਸਮ੍ਪਦਾਯ ਪਾਟਿਪੁਗ੍ਗਲਿਕਭਾਵਤੋ ਅਸਬ੍ਬਕਾਲਿਕਤ੍ਤਾ. ਗਰੁਧਮ੍ਮਪਟਿਗ੍ਗਹਣੂਪਸਮ੍ਪਦਾ ਹਿ ਮਹਾਪਜਾਪਤਿਯਾ ਏਵ ਅਨੁਞ੍ਞਾਤਤ੍ਤਾ ਪਾਟਿਪੁਗ੍ਗਲਿਕਾਤਿ, ਤਸ੍ਮਾ ਸਬ੍ਬਸਿਕ੍ਖਾਪਦਵੀਤਿਕ੍ਕਮਾਰਹਂ ਸਬ੍ਬਕਾਲਿਕਾਯ ਞਤ੍ਤਿਚਤੁਤ੍ਥਕਮ੍ਮੂਪਸਮ੍ਪਦਾਯ ਉਪਸਮ੍ਪਨ੍ਨਮੇਵ ਗਹੇਤ੍ਵਾ ਸਬ੍ਬਸਿਕ੍ਖਾਪਦਾਨਿ ਪਞ੍ਞਤ੍ਤਾਨੀਤਿ ਗਹੇਤਬ੍ਬਂ. ਯਦਿ ਏਵਂ ਪਣ੍ਣਤ੍ਤਿਵਜ੍ਜੇਸੁ ਸਿਕ੍ਖਾਪਦੇਸੁ ਚ ਏਹਿਭਿਕ੍ਖੂਪਸਮ੍ਪਨ੍ਨਾਦੀਨਮ੍ਪਿ ਸਙ੍ਗਹੋ ਕਥਂ ਵਿਞ੍ਞਾਯਤੀਤਿ? ਅਤ੍ਥਤੋ ਆਪਨ੍ਨਤ੍ਤਾ. ਤਥਾ ਹਿ ‘‘ਦ੍ਵੇ ਪੁਗ੍ਗਲਾ ਅਭਬ੍ਬਾ ਆਪਤ੍ਤਿਂ ਆਪਜ੍ਜਿਤੁਂ ਬੁਦ੍ਧਾ ਚ ਪਚ੍ਚੇਕਬੁਦ੍ਧਾ ਚ, ਦ੍ਵੇ ਪੁਗ੍ਗਲਾ ਭਬ੍ਬਾ ਆਪਤ੍ਤਿਂ ਆਪਜ੍ਜਿਤੁਂ ਭਿਕ੍ਖੂ ਚ ਭਿਕ੍ਖੁਨਿਯੋ ਚਾ’’ਤਿ (ਪਰਿ. ੩੨੨) ਸਾਮਞ੍ਞਤੋ ਵੁਤ੍ਤਤ੍ਤਾ ਏਹਿਭਿਕ੍ਖੂਪਸਮ੍ਪਨ੍ਨਾਦਯੋਪਿ ਅਸਞ੍ਚਿਚ੍ਚ ਅਸ੍ਸਤਿਯਾ ਅਚਿਤ੍ਤਕਂ ਪਣ੍ਣਤ੍ਤਿਵਜ੍ਜਂ ਸਹਸੇਯ੍ਯਾਦਿਆਪਤ੍ਤਿਂ ਆਪਜ੍ਜਨ੍ਤੀਤਿ ਅਤ੍ਥਤੋ ਆਪਨ੍ਨਨ੍ਤਿ ਅਯਮੇਤ੍ਥ ਸਾਰੋ. ਯਂ ਪਨੇਤ੍ਥ ਇਤੋ ਅਞ੍ਞਥਾ ਕੇਨਚਿ ਪਪਞ੍ਚਿਤਂ, ਨ ਤਂ ਸਾਰਤੋ ਪਚ੍ਚੇਤਬ੍ਬਂ.

ਨਿਰੁਤ੍ਤਿਵਸੇਨਾਤਿ ਨਿਬ੍ਬਚਨਵਸੇਨ. ਅਭਿਲਾਪਵਸੇਨਾਤਿ ਵੋਹਾਰਵਸੇਨ. ਅਨੁਪ੍ਪਨ੍ਨਾਯ ਕਮ੍ਮਵਾਚਾਯਾਤਿ ਅਨੁਪ੍ਪਨ੍ਨਾਯ ਞਤ੍ਤਿਚਤੁਤ੍ਥਕਮ੍ਮਵਾਚਾਯ. ਗੁਣਵਸੇਨਾਤਿ ਸੀਲਾਦਿਤਂਤਂਗੁਣਯੋਗਤੋ. ਏਤ੍ਥ ਚ ਭਿਨ੍ਦਤਿ ਪਾਪਕੇ ਅਕੁਸਲੇ ਧਮ੍ਮੇਤਿ ਭਿਕ੍ਖੂਤਿ ਨਿਬ੍ਬਚਨਂ ਵੇਦਿਤਬ੍ਬਂ.

ਭਿਕ੍ਖੁਪਦਭਾਜਨੀਯਵਣ੍ਣਨਾ ਨਿਟ੍ਠਿਤਾ.

ਸਿਕ੍ਖਾਸਾਜੀਵਪਦਭਾਜਨੀਯਵਣ੍ਣਨਾ

ਸਿਕ੍ਖਿਤਬ੍ਬਾਤਿ ਆਸੇਵਿਤਬ੍ਬਾ. ਉਤ੍ਤਮਨ੍ਤਿ ਵਿਸਿਟ੍ਠਂ. ਅਧਿਸੀਲਾਦੀਸੁ ਵਿਜ੍ਜਮਾਨੇਸੁ ਸੀਲਾਦੀਹਿਪਿ ਭਵਿਤਬ੍ਬਂ. ਯਥਾ ਹਿ ਓਮਕਤਰਪ੍ਪਮਾਣਂ ਛਤ੍ਤਂ ਵਾ ਧਜਂ ਵਾ ਉਪਾਦਾਯ ਅਤਿਰੇਕਪ੍ਪਮਾਣਂ ‘‘ਅਤਿਛਤ੍ਤਂ ਅਤਿਧਜੋ’’ਤਿ ਵੁਚ੍ਚਤਿ, ਏਵਮਿਹਾਪਿ ‘‘ਅਨੁਕ੍ਕਟ੍ਠਸੀਲਂ ਉਪਾਦਾਯ ਅਧਿਸੀਲੇਨ ਭਵਿਤਬ੍ਬਂ, ਤਥਾ ਅਨੁਕ੍ਕਟ੍ਠਂ ਚਿਤ੍ਤਂ ਪਞ੍ਞਞ੍ਚ ਉਪਾਦਾਯ ਅਧਿਚਿਤ੍ਤੇਨ ਅਧਿਪਞ੍ਞਾਯ ਚ ਭਵਿਤਬ੍ਬ’’ਨ੍ਤਿ ਮਨਸਿ ਕਤ੍ਵਾ ਸੀਲਾਦਿਂ ਸਰੂਪਤੋ ਵਿਭਾਵੇਤੁਕਾਮੋ ‘‘ਕਤਮਂ ਪਨੇਤ੍ਥ ਸੀਲ’’ਨ੍ਤਿਆਦਿਮਾਹ. ਅਟ੍ਠਙ੍ਗਸੀਲਂ ਦਸਙ੍ਗਸੀਲੇਸ੍ਵੇਵ ਅਨ੍ਤੋਗਧਤ੍ਤਾ ਵਿਸੁਂ ਅਗ੍ਗਹੇਤ੍ਵਾ ‘‘ਪਞ੍ਚਙ੍ਗਦਸਙ੍ਗਸੀਲ’’ਨ੍ਤਿ ਏਤ੍ਤਕਮੇਵ ਵੁਤ੍ਤਂ. ਪਾਤਿਮੋਕ੍ਖਸਂਵਰਸੀਲਨ੍ਤਿ ਚਾਰਿਤ੍ਤਵਾਰਿਤ੍ਤਵਸੇਨ ਦੁਵਿਧਂ ਵਿਨਯਪਿਟਕਪਰਿਯਾਪਨ੍ਨਂ ਸਿਕ੍ਖਾਪਦਸੀਲਂ. ਤਞ੍ਹਿ ਯੋ ਨਂ ਪਾਤਿ ਰਕ੍ਖਤਿ, ਤਂ ਮੋਕ੍ਖੇਤਿ ਮੋਚੇਤਿ ਆਪਾਯਿਕਾਦੀਹਿ ਦੁਕ੍ਖੇਹੀਤਿ ਪਾਤਿਮੋਕ੍ਖਨ੍ਤਿ ਵੁਚ੍ਚਤਿ. ਸਂਵਰਣਂ ਸਂਵਰੋ, ਕਾਯਵਾਚਾਹਿ ਅਵੀਤਿਕ੍ਕਮੋ. ਪਾਤਿਮੋਕ੍ਖਮੇਵ ਸਂਵਰੋ ਪਾਤਿਮੋਕ੍ਖਸਂਵਰੋ. ਸੋ ਏਵ ਸੀਲਨਟ੍ਠੇਨ ਸੀਲਨ੍ਤਿ ਪਾਤਿਮੋਕ੍ਖਸਂਵਰਸੀਲਂ.

ਅਪਰੋ ਨਯੋ (ਉਦਾ. ਅਟ੍ਠ. ੩੧; ਇਤਿਵੁ. ਅਟ੍ਠ. ੯੭) – ਕਿਲੇਸਾਨਂ ਬਲਵਭਾਵਤੋ ਪਾਪਕਿਰਿਯਾਯ ਸੁਕਰਭਾਵਤੋ ਪੁਞ੍ਞਕਿਰਿਯਾਯ ਚ ਦੁਕ੍ਕਰਭਾਵਤੋ ਬਹੁਕ੍ਖਤ੍ਤੁਂ ਅਪਾਯੇਸੁ ਪਤਨਸੀਲੋਤਿ ਪਾਤੀ, ਪੁਥੁਜ੍ਜਨੋ. ਅਨਿਚ੍ਚਤਾਯ ਵਾ ਭਵਾਭਵਾਦੀਸੁ ਕਮ੍ਮਵੇਗਕ੍ਖਿਤ੍ਤੋ ਘਟਿਯਨ੍ਤਂ ਵਿਯ ਅਨਵਟ੍ਠਾਨੇਨ ਪਰਿਬ੍ਭਮਨਤੋ ਗਮਨਸੀਲੋਤਿ ਪਾਤੀ, ਮਰਣਵਸੇਨ ਵਾ ਤਮ੍ਹਿ ਤਮ੍ਹਿ ਸਤ੍ਤਨਿਕਾਯੇ ਅਤ੍ਤਭਾਵਸ੍ਸ ਪਤਨਸੀਲੋਤਿ ਪਾਤੀ, ਸਤ੍ਤਸਨ੍ਤਾਨੋ, ਚਿਤ੍ਤਮੇਵ ਵਾ. ਤਂ ਪਾਤਿਨਂ ਸਂਸਾਰਦੁਕ੍ਖਤੋ ਮੋਕ੍ਖੇਤੀਤਿ ਪਾਤਿਮੋਕ੍ਖਂ. ਚਿਤ੍ਤਸ੍ਸ ਹਿ ਵਿਮੋਕ੍ਖੇਨ ਸਤ੍ਤੋ ਵਿਮੁਤ੍ਤੋਤਿ ਵੁਚ੍ਚਤਿ. ਵੁਤ੍ਤਞ੍ਹਿ ‘‘ਚਿਤ੍ਤਵੋਦਾਨਾ ਵਿਸੁਜ੍ਝਨ੍ਤੀ’’ਤਿ (ਸਂ. ਨਿ. ੩.੧੦੦), ‘‘ਅਨੁਪਾਦਾਯ ਆਸਵੇਹਿ ਚਿਤ੍ਤਂ ਵਿਮੁਤ੍ਤ’’ਨ੍ਤਿ (ਮਹਾਵ. ੨੮) ਚ.

ਅਥ ਵਾ ਅਵਿਜ੍ਜਾਦਿਨਾ ਹੇਤੁਨਾ ਸਂਸਾਰੇ ਪਤਤਿ ਗਚ੍ਛਤਿ ਪਵਤ੍ਤਤੀਤਿ ਪਾਤਿ. ‘‘ਅਵਿਜ੍ਜਾਨੀਵਰਣਾਨਂ ਸਤ੍ਤਾਨਂ ਤਣ੍ਹਾਸਂਯੋਜਨਾਨਂ ਸਨ੍ਧਾਵਤਂ ਸਂਸਰਤ’’ਨ੍ਤਿ (ਸਂ. ਨਿ. ੨.੧੨੪) ਹਿ ਵੁਤ੍ਤਂ. ਤਸ੍ਸ ਪਾਤਿਨੋ ਸਤ੍ਤਸ੍ਸ ਤਣ੍ਹਾਦਿਸਂਕਿਲੇਸਤ੍ਤਯਤੋ ਮੋਕ੍ਖੋ ਏਤੇਨਾਤਿ ਪਾਤਿਮੋਕ੍ਖੋ. ‘‘ਕਣ੍ਠੇਕਾਲ਼ੋ’’ਤਿਆਦੀਨਂ ਵਿਯਸ੍ਸ ਸਮਾਸਸਿਦ੍ਧਿ ਵੇਦਿਤਬ੍ਬਾ.

ਅਥ ਵਾ ਪਾਤੇਤਿ ਵਿਨਿਪਾਤੇਤਿ ਦੁਕ੍ਖੇਹੀਤਿ ਪਾਤਿ, ਚਿਤ੍ਤਂ. ਵੁਤ੍ਤਞ੍ਹਿ ‘‘ਚਿਤ੍ਤੇਨ ਨੀਯਤਿ ਲੋਕੋ, ਚਿਤ੍ਤੇਨ ਪਰਿਕਸ੍ਸਤੀ’’ਤਿ (ਸਂ. ਨਿ. ੧.੬੨). ਤਸ੍ਸ ਪਾਤਿਨੋ ਮੋਕ੍ਖੋ ਏਤੇਨਾਤਿ ਪਾਤਿਮੋਕ੍ਖੋ. ਪਤਤਿ ਵਾ ਏਤੇਨ ਅਪਾਯਦੁਕ੍ਖੇ ਸਂਸਾਰਦੁਕ੍ਖੇ ਚਾਤਿ ਪਾਤਿ, ਤਣ੍ਹਾਸਂਕਿਲੇਸੋ. ਵੁਤ੍ਤਞ੍ਹਿ ‘‘ਤਣ੍ਹਾ ਜਨੇਤਿ ਪੁਰਿਸਂ (ਸਂ. ਨਿ. ੧.੫੫-੫੭), ਤਣ੍ਹਾਦੁਤਿਯੋ ਪੁਰਿਸੋ’’ਤਿ (ਅ. ਨਿ. ੪.੯; ਇਤਿਵੁ. ੧੫, ੧੦੫) ਚ ਆਦਿ. ਤਤੋ ਪਾਤਿਤੋ ਮੋਕ੍ਖੋਤਿ ਪਾਤਿਮੋਕ੍ਖੋ.

ਅਥ ਵਾ ਪਤਤਿ ਏਤ੍ਥਾਤਿ ਪਾਤਿ, ਛ ਅਜ੍ਝਤ੍ਤਿਕਬਾਹਿਰਾਨਿ ਆਯਤਨਾਨਿ. ਵੁਤ੍ਤਞ੍ਹਿ ‘‘ਛਸੁ ਲੋਕੋ ਸਮੁਪ੍ਪਨ੍ਨੋ, ਛਸੁ ਕੁਬ੍ਬਤਿ ਸਨ੍ਥਵ’’ਨ੍ਤਿ (ਸਂ. ਨਿ. ੧.੭੦; ਸੁ. ਨਿ. ੧੭੧). ਤਤੋ ਛਅਜ੍ਝਤ੍ਤਿਕਬਾਹਿਰਾਯਤਨਸਙ੍ਖਾਤਤੋ ਪਾਤਿਤੋ ਮੋਕ੍ਖੋਤਿ ਪਾਤਿਮੋਕ੍ਖੋ.

ਅਥ ਵਾ ਪਾਤੋ ਵਿਨਿਪਾਤੋ ਅਸ੍ਸ ਅਤ੍ਥੀਤਿ ਪਾਤੀ, ਸਂਸਾਰੋ. ਤਤੋ ਮੋਕ੍ਖੋਤਿ ਪਾਤਿਮੋਕ੍ਖੋ.

ਅਥ ਵਾ ਸਬ੍ਬਲੋਕਾਧਿਪਤਿਭਾਵਤੋ ਧਮ੍ਮਿਸ੍ਸਰੋ ਭਗਵਾ ਪਤੀਤਿ ਵੁਚ੍ਚਤਿ, ਮੁਚ੍ਚਤਿ ਏਤੇਨਾਤਿ ਮੋਕ੍ਖੋ, ਪਤਿਨੋ ਮੋਕ੍ਖੋ ਤੇਨ ਪਞ੍ਞਤ੍ਤਤ੍ਤਾਤਿ ਪਤਿਮੋਕ੍ਖੋ, ਪਤਿਮੋਕ੍ਖੋ ਏਵ ਪਾਤਿਮੋਕ੍ਖੋ. ਸਬ੍ਬਗੁਣਾਨਂ ਵਾ ਮੂਲਭਾਵਤੋ ਉਤ੍ਤਮਟ੍ਠੇਨ ਪਤਿ ਚ ਸੋ ਯਥਾਵੁਤ੍ਤੇਨ ਅਤ੍ਥੇਨ ਮੋਕ੍ਖੋ ਚਾਤਿ ਪਤਿਮੋਕ੍ਖੋ, ਪਤਿਮੋਕ੍ਖੋ ਏਵ ਪਾਤਿਮੋਕ੍ਖੋ. ਤਥਾ ਹਿ ਵੁਤ੍ਤਂ ‘‘ਪਾਤਿਮੋਕ੍ਖਨ੍ਤਿ ਮੁਖਮੇਤਂ ਪਮੁਖਮੇਤ’’ਨ੍ਤਿ (ਮਹਾਵ. ੧੩੫) ਵਿਤ੍ਥਾਰੋ.

ਅਥ ਵਾ ਪ-ਇਤਿ ਪਕਾਰੇ, ਅਤੀਤਿ ਅਚ੍ਚਨ੍ਤਤ੍ਥੇ ਨਿਪਾਤੋ, ਤਸ੍ਮਾ ਪਕਾਰੇਹਿ ਅਚ੍ਚਨ੍ਤਂ ਮੋਕ੍ਖੇਤੀਤਿ ਪਾਤਿਮੋਕ੍ਖੋ. ਇਦਞ੍ਹਿ ਸੀਲਂ ਸਯਂ ਤਦਙ੍ਗਵਸੇਨ ਸਮਾਧਿਸਹਿਤਂ ਪਞ੍ਞਾਸਹਿਤਞ੍ਚ ਵਿਕ੍ਖਮ੍ਭਨਵਸੇਨ ਸਮੁਚ੍ਛੇਦਵਸੇਨ ਚ ਅਚ੍ਚਨ੍ਤਂ ਮੋਕ੍ਖੇਤਿ ਮੋਚੇਤੀਤਿ ਪਾਤਿਮੋਕ੍ਖੋ.

ਪਤਿ ਪਤਿ ਮੋਕ੍ਖੋਤਿ ਵਾ ਪਤਿਮੋਕ੍ਖੋ, ਤਮ੍ਹਾ ਤਮ੍ਹਾ ਵੀਤਿਕ੍ਕਮਦੋਸਤੋ ਪਚ੍ਚੇਕਂ ਮੋਕ੍ਖੇਤੀਤਿ ਅਤ੍ਥੋ, ਪਤਿਮੋਕ੍ਖੋ ਏਵ ਪਾਤਿਮੋਕ੍ਖੋ. ਮੋਕ੍ਖੋ ਵਾ ਨਿਬ੍ਬਾਨਂ, ਤਸ੍ਸ ਮੋਕ੍ਖਸ੍ਸ ਪਟਿਬਿਮ੍ਬਭੂਤੋਤਿ ਪਤਿਮੋਕ੍ਖੋ. ਸੀਲਸਂਵਰੋ ਹਿ ਸੂਰਿਯਸ੍ਸ ਅਰੁਣੁਗ੍ਗਮਨਂ ਵਿਯ ਨਿਬ੍ਬਾਨਸ੍ਸ ਉਦਯਭੂਤੋ ਤਪ੍ਪਟਿਭਾਗੋ ਚ ਯਥਾਰਹਂ ਕਿਲੇਸਨਿਬ੍ਬਾਪਨਤੋ, ਪਤਿਮੋਕ੍ਖੋਯੇਵ ਪਾਤਿਮੋਕ੍ਖੋ. ਪਤਿਵਤ੍ਤਤਿ ਮੋਕ੍ਖਾਭਿਮੁਖਨ੍ਤਿ ਵਾ ਪਤਿਮੋਕ੍ਖਂ, ਪਤਿਮੋਕ੍ਖਮੇਵ ਪਾਤਿਮੋਕ੍ਖਨ੍ਤਿ ਏਵਂ ਤਾਵੇਤ੍ਥ ਪਾਤਿਮੋਕ੍ਖਸਦ੍ਦਸ੍ਸ ਅਤ੍ਥੋ ਵੇਦਿਤਬ੍ਬੋ.

ਸਂਵਰਤਿ ਪਿਦਹਤਿ ਏਤੇਨਾਤਿ ਸਂਵਰੋ, ਪਾਤਿਮੋਕ੍ਖਮੇਵ ਸਂਵਰੋ ਪਾਤਿਮੋਕ੍ਖਸਂਵਰੋ. ਸੋ ਏਵ ਸੀਲਂ ਪਾਤਿਮੋਕ੍ਖਸਂਵਰਸੀਲਂ, ਅਤ੍ਥਤੋ ਪਨ ਤਤੋ ਤਤੋ ਵੀਤਿਕ੍ਕਮਿਤਬ੍ਬਤੋ ਵਿਰਤਿਯੋ ਚੇਵ ਚੇਤਨਾ ਚ.

ਅਧਿਸੀਲਨ੍ਤਿ ਵੁਚ੍ਚਤੀਤਿ ਅਨਵਸੇਸਤੋ ਕਾਯਿਕਵਾਚਸਿਕਸਂਵਰਭਾਵਤੋ ਚ ਮਗ੍ਗਸੀਲਸ੍ਸ ਪਦਟ੍ਠਾਨਭਾਵਤੋ ਚ ਪਾਤਿਮੋਕ੍ਖਸਂਵਰਸੀਲਂ ਅਧਿਕਂ ਵਿਸਿਟ੍ਠਂ ਸੀਲਂ ਅਧਿਸੀਲਨ੍ਤਿ ਵੁਚ੍ਚਤਿ. ਪਜ੍ਜੋਤਾਨਨ੍ਤਿ ਆਲੋਕਾਨਂ. ਨਨੁ ਚ ਪਚ੍ਚੇਕਬੁਦ੍ਧਾਪਿ ਧਮ੍ਮਤਾਵਸੇਨ ਪਾਤਿਮੋਕ੍ਖਸਂਵਰਸੀਲੇਨ ਸਮਨ੍ਨਾਗਤਾਵ ਹੋਨ੍ਤਿ, ਏਵਂ ਸਤਿ ਕਸ੍ਮਾ ‘‘ਬੁਦ੍ਧੁਪ੍ਪਾਦੇਯੇਵ ਪਵਤ੍ਤਤਿ, ਨ ਵਿਨਾ ਬੁਦ੍ਧੁਪ੍ਪਾਦਾ’’ਤਿ ਨਿਯਮੇਤ੍ਵਾ ਵੁਤ੍ਤਨ੍ਤਿ ਆਹ – ‘‘ਨ ਹਿ ਤਂ ਪਞ੍ਞਤ੍ਤਿਂ ਉਦ੍ਧਰਿਤ੍ਵਾ’’ਤਿਆਦਿ. ਕਿਞ੍ਚਾਪਿ ਪਚ੍ਚੇਕਬੁਦ੍ਧਾ ਪਾਤਿਮੋਕ੍ਖਸਂਵਰਸਮ੍ਪਨ੍ਨਾਗਤਾ ਹੋਨ੍ਤਿ, ਨ ਪਨ ਤੇਸਂ ਵਸੇਨ ਵਿਤ੍ਥਾਰਿਤਂ ਹੁਤ੍ਵਾ ਪਵਤ੍ਤਤੀਤਿ ਅਧਿਪ੍ਪਾਯੋ. ‘‘ਇਮਸ੍ਮਿਂ ਵਤ੍ਥੁਸ੍ਮਿਂ ਇਮਸ੍ਮਿਂ ਵੀਤਿਕ੍ਕਮੇ ਇਦਂ ਨਾਮ ਹੋਤੀ’’ਤਿ ਪਞ੍ਞਪਨਂ ਅਞ੍ਞੇਸਂ ਅਵਿਸਯੋ, ਬੁਦ੍ਧਾਨਂਯੇਵ ਏਸ ਵਿਸਯੋ, ਬੁਦ੍ਧਾਨਂ ਬਲਨ੍ਤਿ ਆਹ – ‘‘ਬੁਦ੍ਧਾਯੇਵ ਪਨਾ’’ਤਿਆਦਿ. ਲੋਕਿਯਸੀਲਸ੍ਸ ਅਧਿਸੀਲਭਾਵੋ ਪਰਿਯਾਯੇਨਾਤਿ ਨਿਪ੍ਪਰਿਯਾਯਮੇਵ ਤਂ ਦਸ੍ਸੇਤੁਂ ‘‘ਪਾਤਿਮੋਕ੍ਖਸਂਵਰਤੋਪਿ ਚ ਮਗ੍ਗਫਲਸਮ੍ਪਯੁਤ੍ਤਮੇਵ ਸੀਲਂ ਅਧਿਸੀਲ’’ਨ੍ਤਿ ਵੁਤ੍ਤਂ. ਨ ਹਿ ਤਂ ਸਮਾਪਨ੍ਨੋ ਭਿਕ੍ਖੂਤਿ ਗਹਟ੍ਠੇਸੁ ਸੋਤਾਪਨ੍ਨਾਨਂ ਸਦਾਰਵੀਤਿਕ੍ਕਮਸਮ੍ਭਵਤੋ ਵੁਤ੍ਤਂ. ਤਥਾ ਹਿ ਤੇ ਸਪੁਤ੍ਤਦਾਰਾ ਅਗਾਰਂ ਅਜ੍ਝਾਵਸਨ੍ਤਿ.

ਸਮਾਦਾਪਨਂ ਸਮਾਦਾਨਞ੍ਚਾਤਿ ਅਞ੍ਞੇਸਂ ਸਮਾਦਾਪਨਂ ਸਯਂ ਸਮਾਦਾਨਞ੍ਚ. ਅਧਿਚਿਤ੍ਤਨ੍ਤਿ ਵੁਚ੍ਚਤੀਤਿ ਮਗ੍ਗਸਮਾਧਿਸ੍ਸ ਅਧਿਟ੍ਠਾਨਭਾਵਤੋ ਅਧਿਚਿਤ੍ਤਨ੍ਤਿ ਵੁਚ੍ਚਤਿ. ਨ ਵਿਨਾ ਬੁਦ੍ਧੁਪ੍ਪਾਦਾਤਿ ਕਿਞ੍ਚਾਪਿ ਪਚ੍ਚੇਕਬੁਦ੍ਧਾਨਂ ਵਿਪਸ੍ਸਨਾਪਾਦਕਂ ਅਟ੍ਠਸਮਾਪਤ੍ਤਿਚਿਤ੍ਤਂ ਹੋਤਿਯੇਵ, ਨ ਪਨ ਤੇ ਤਤ੍ਥ ਅਞ੍ਞੇ ਸਮਾਦਾਪੇਤੁਂ ਸਕ੍ਕੋਨ੍ਤੀਤਿ ਨ ਤੇਸਂ ਵਸੇਨ ਵਿਤ੍ਥਾਰਿਤਂ ਹੁਤ੍ਵਾ ਪਵਤ੍ਤਤੀਤਿ ਅਧਿਪ੍ਪਾਯੋ. ਵਿਪਸ੍ਸਨਾਪਞ੍ਞਾਯਪਿ ਅਧਿਪਞ੍ਞਤਾਸਾਧਨੇ ‘‘ਨ ਵਿਨਾ ਬੁਦ੍ਧੁਪ੍ਪਾਦਾ’’ਤਿ ਵਚਨਂ ਇਮਿਨਾਵ ਅਧਿਪ੍ਪਾਯੇਨ ਵੁਤ੍ਤਨ੍ਤਿ ਵੇਦਿਤਬ੍ਬਂ. ਲੋਕਿਯਚਿਤ੍ਤਸ੍ਸ ਅਧਿਚਿਤ੍ਤਤਾ ਪਰਿਯਾਯੇਨਾਤਿ ਨਿਪ੍ਪਰਿਯਾਯਮੇਵ ਤਂ ਦਸ੍ਸੇਤੁਂ ‘‘ਤਤੋਪਿ ਚ ਮਗ੍ਗਫਲਚਿਤ੍ਤਮੇਵ ਅਧਿਚਿਤ੍ਤ’’ਨ੍ਤਿ ਆਹ. ਤਂ ਪਨ ਇਧ ਅਨਧਿਪ੍ਪੇਤਨ੍ਤਿ ਇਮਿਨਾ ਅਟ੍ਠਕਥਾਵਚਨੇਨ ਲੋਕਿਯਚਿਤ੍ਤਸ੍ਸ ਵਸੇਨ ਅਧਿਚਿਤ੍ਤਸਿਕ੍ਖਾਪਿ ਇਧ ਅਧਿਪ੍ਪੇਤਾਤਿ ਵਿਞ੍ਞਾਯਤਿ. ਨ ਹਿ ਤਂ ਸਮਾਪਨ੍ਨੋ ਭਿਕ੍ਖੁ ਮੇਥੁਨਂ ਧਮ੍ਮਂ ਪਟਿਸੇਵਤੀਤਿ ਚ ਇਮਿਨਾ ਲੋਕਿਯਅਧਿਚਿਤ੍ਤਂ ਸਮਾਪਨ੍ਨੋ ਮੇਥੁਨਂ ਧਮ੍ਮਂ ਪਟਿਸੇਵਤੀਤਿ ਆਪਨ੍ਨਂ. ਅਧਿਪਞ੍ਞਾਨਿਦ੍ਦੇਸੇ ਚ ‘‘ਤਤੋਪਿ ਚ ਮਗ੍ਗਫਲਪਞ੍ਞਾਵ ਅਧਿਪਞ੍ਞਾ’’ਤਿ ਵਤ੍ਵਾ ‘‘ਸਾ ਪਨ ਇਧ ਅਨਧਿਪ੍ਪੇਤਾ. ਨ ਹਿ ਤਂ ਸਮਾਪਨ੍ਨੋ ਭਿਕ੍ਖੁ ਮੇਥੁਨਂ ਧਮ੍ਮਂ ਪਟਿਸੇਵਤੀ’’ਤਿ ਵੁਤ੍ਤਤ੍ਤਾ ਲੋਕਿਯਪਞ੍ਞਾਵਸੇਨ ਅਧਿਪਞ੍ਞਾਸਿਕ੍ਖਾਯਪਿ ਇਧਾਧਿਪ੍ਪੇਤਭਾਵੋ ਤਂ ਸਮਾਪਨ੍ਨਸ੍ਸ ਮੇਥੁਨਧਮ੍ਮਪਟਿਸੇਵਨਞ੍ਚ ਅਟ੍ਠਕਥਾਯਂ ਅਨੁਞ੍ਞਾਤਨ੍ਤਿ ਵਿਞ੍ਞਾਯਤਿ. ਇਦਞ੍ਚ ਸਬ੍ਬਂ ‘‘ਤਤ੍ਰ ਯਾਯਂ ਅਧਿਸੀਲਸਿਕ੍ਖਾ, ਅਯਂ ਇਮਸ੍ਮਿਂ ਅਤ੍ਥੇ ਅਧਿਪ੍ਪੇਤਾ ਸਿਕ੍ਖਾ’’ਤਿ ਇਮਾਯ ਪਾਲ਼ਿਯਾ ਨ ਸਮੇਤਿ. ਅਯਞ੍ਹਿ ਪਾਲ਼ਿ ਅਧਿਸੀਲਸਿਕ੍ਖਾਵ ਇਧ ਅਧਿਪ੍ਪੇਤਾ, ਨ ਇਤਰਾਤਿ ਦੀਪੇਤਿ, ਤਸ੍ਮਾ ਪਾਲ਼ਿਯਾ ਅਟ੍ਠਕਥਾਯ ਚ ਏਵਮਧਿਪ੍ਪਾਯੋ ਵੇਦਿਤਬ੍ਬੋ – ਲੋਕਿਯਅਧਿਚਿਤ੍ਤਅਧਿਪਞ੍ਞਾਸਮਾਪਨ੍ਨਸ੍ਸ ਤਥਾਰੂਪਪਚ੍ਚਯਂ ਪਟਿਚ੍ਚ ‘‘ਮੇਥੁਨਂ ਧਮ੍ਮਂ ਪਟਿਸੇਵਿਸ੍ਸਾਮੀ’’ਤਿ ਚਿਤ੍ਤੇ ਉਪ੍ਪਨ੍ਨੇ ਤਤੋ ਅਧਿਚਿਤ੍ਤਤੋ ਅਧਿਪਞ੍ਞਤੋ ਚ ਪਰਿਹਾਨਿ ਸਮ੍ਭਵਤੀਤਿ ਤਂ ਦ੍ਵਯਂ ਸਮਾਪਨ੍ਨੇਨ ਨ ਸਕ੍ਕਾ ਮੇਥੁਨਂ ਧਮ੍ਮਂ ਪਟਿਸੇਵਿਤੁਨ੍ਤਿ ਪਾਲ਼ਿਯਂ ਅਧਿਸੀਲਸਿਕ੍ਖਾਵ ਵੁਤ੍ਤਾ. ਅਧਿਸੀਲਸਿਕ੍ਖਞ੍ਹਿ ਯਾਵ ਵੀਤਿਕ੍ਕਮਂ ਨ ਕਰੋਤਿ, ਤਾਵ ਸਮਾਪਨ੍ਨੋਵ ਹੋਤਿ. ਨ ਹਿ ਚਿਤ੍ਤੁਪ੍ਪਾਦਮਤ੍ਤੇਨ ਪਾਤਿਮੋਕ੍ਖਸਂਵਰਸੀਲਂ ਭਿਨ੍ਨਂ ਨਾਮ ਹੋਤੀਤਿ. ਅਟ੍ਠਕਥਾਯਂ ਪਨ ਲੋਕਿਯਅਧਿਚਿਤ੍ਤਤੋ ਅਧਿਪਞ੍ਞਤੋ ਚ ਪਰਿਹਾਯਿਤ੍ਵਾਪਿ ਭਿਕ੍ਖੁਨੋ ਮੇਥੁਨਧਮ੍ਮਪਟਿਸੇਵਨਂ ਕਦਾਚਿ ਭਵੇਯ੍ਯਾਤਿ ਤਂ ਦ੍ਵਯਂ ਅਪ੍ਪਟਿਕ੍ਖਿਪਿਤ੍ਵਾ ਮਗ੍ਗਫਲਧਮ੍ਮਾਨਂ ਅਕੁਪ੍ਪਸਭਾਵਤ੍ਤਾ ਤਂ ਸਮਾਪਨ੍ਨਸ੍ਸ ਭਿਕ੍ਖੁਨੋ ਤਤੋ ਪਰਿਹਾਯਿਤ੍ਵਾ ਮੇਥੁਨਧਮ੍ਮਪਟਿਸੇਵਨਂ ਨਾਮ ਨ ਕਦਾਚਿ ਸਮ੍ਭਵਤੀਤਿ ਲੋਕੁਤ੍ਤਰਾਧਿਚਿਤ੍ਤਅਧਿਪਞ੍ਞਾਨਂਯੇਵ ਪਟਿਕ੍ਖੇਪੋ ਕਤੋਤਿ ਵੇਦਿਤਬ੍ਬੋ.

ਅਤ੍ਥਿ ਦਿਨ੍ਨਂ ਅਤ੍ਥਿ ਯਿਟ੍ਠਨ੍ਤਿਆਦਿਨਯਪ੍ਪਵਤ੍ਤਨ੍ਤਿ ਇਮਿਨਾ –

‘‘ਤਤ੍ਥ ਕਤਮਂ ਕਮ੍ਮਸ੍ਸਕਤਞ੍ਞਾਣਂ? ‘ਅਤ੍ਥਿ ਦਿਨ੍ਨਂ, ਅਤ੍ਥਿ ਯਿਟ੍ਠਂ, ਅਤ੍ਥਿ ਹੁਤਂ, ਅਤ੍ਥਿ ਸੁਕਤਦੁਕ੍ਕਟਾਨਂ ਕਮ੍ਮਾਨਂ ਫਲਂ ਵਿਪਾਕੋ, ਅਤ੍ਥਿ ਅਯਂ ਲੋਕੋ, ਅਤ੍ਥਿ ਪਰੋ ਲੋਕੋ, ਅਤ੍ਥਿ ਮਾਤਾ, ਅਤ੍ਥਿ ਪਿਤਾ, ਅਤ੍ਥਿ ਸਤ੍ਤਾ ਓਪਪਾਤਿਕਾ, ਅਤ੍ਥਿ ਲੋਕੇ ਸਮਣਬ੍ਰਾਹ੍ਮਣਾ ਸਮ੍ਮਗ੍ਗਤਾ ਸਮ੍ਮਾ ਪਟਿਪਨ੍ਨਾ, ਯੇ ਇਮਞ੍ਚ ਲੋਕਂ ਪਰਞ੍ਚ ਲੋਕਂ ਸਯਂ ਅਭਿਞ੍ਞਾ ਸਚ੍ਛਿਕਤ੍ਵਾ ਪਵੇਦੇਨ੍ਤੀ’ਤਿ ਯਾ ਏਵਰੂਪਾ ਪਞ੍ਞਾ ਪਜਾਨਨਾ…ਪੇ… ਅਮੋਹੋ ਧਮ੍ਮਵਿਚਯੋ ਸਮ੍ਮਾਦਿਟ੍ਠਿ, ਇਦਂ ਵੁਚ੍ਚਤਿ ਕਮ੍ਮਸ੍ਸਕਤਞ੍ਞਾਣਂ. ਠਪੇਤ੍ਵਾ ਸਚ੍ਚਾਨੁਲੋਮਿਕਂ ਞਾਣਂ ਸਬ੍ਬਾਪਿ ਸਾਸਵਾ ਕੁਸਲਾ ਪਞ੍ਞਾ ਕਮ੍ਮਸ੍ਸਕਤਞ੍ਞਾਣ’’ਨ੍ਤਿ (ਵਿਭ. ੭੯੩) –

ਇਮਂ ਵਿਭਙ੍ਗਪਾਲ਼ਿਂ ਸਙ੍ਗਣ੍ਹਾਤਿ.

ਤਤ੍ਥ (ਵਿਭ. ਅਟ੍ਠ. ੭੯੩) ਅਤ੍ਥਿ ਦਿਨ੍ਨਨ੍ਤਿਆਦੀਸੁ ਦਿਨ੍ਨਪਚ੍ਚਯਾ ਫਲਂ ਅਤ੍ਥੀਤਿ ਇਮਿਨਾ ਉਪਾਯੇਨ ਅਤ੍ਥੋ ਵੇਦਿਤਬ੍ਬੋ. ਦਿਨ੍ਨਨ੍ਤਿ ਚ ਦੇਯ੍ਯਧਮ੍ਮਸੀਸੇਨ ਦਾਨਂ ਵੁਤ੍ਤਂ. ਯਿਟ੍ਠਨ੍ਤਿ ਮਹਾਯਾਗੋ, ਸਬ੍ਬਸਾਧਾਰਣਂ ਮਹਾਦਾਨਨ੍ਤਿ ਅਤ੍ਥੋ. ਹੁਤਨ੍ਤਿ ਪਹੋਨਕਸਕ੍ਕਾਰੋ ਅਧਿਪ੍ਪੇਤੋ. ਅਤ੍ਥਿ ਮਾਤਾ, ਅਤ੍ਥਿ ਪਿਤਾਤਿ ਮਾਤਾਪਿਤੂਸੁ ਸਮ੍ਮਾਪਟਿਪਤ੍ਤਿਮਿਚ੍ਛਾਪਟਿਪਤ੍ਤਿਆਦੀਨਂ ਫਲਸਮ੍ਭਵੋ ਵੁਤ੍ਤੋ. ਇਦਂ ਵੁਚ੍ਚਤੀਤਿ ਯਂ ਞਾਣਂ ‘‘ਇਦਂ ਕਮ੍ਮਂ ਸਕਂ, ਇਦਂ ਨੋ ਸਕ’’ਨ੍ਤਿ ਜਾਨਾਤਿ, ਇਦਂ ਕਮ੍ਮਸ੍ਸਕਤਞ੍ਞਾਣਂ ਨਾਮ ਵੁਚ੍ਚਤੀਤਿ ਅਤ੍ਥੋ. ਤਤ੍ਥ ਤਿਵਿਧਂ ਕਾਯਦੁਚ੍ਚਰਿਤਂ ਚਤੁਬ੍ਬਿਧਂ ਵਚੀਦੁਚ੍ਚਰਿਤਂ ਤਿਵਿਧਂ ਮਨੋਦੁਚ੍ਚਰਿਤਨ੍ਤਿ ਇਦਂ ਨ ਸਕਕਮ੍ਮਂ ਨਾਮ, ਤੀਸੁ ਦ੍ਵਾਰੇਸੁ ਦਸਵਿਧਮ੍ਪਿ ਸੁਚਰਿਤਂ ਸਕਕਮ੍ਮਂ ਨਾਮ. ਅਤ੍ਤਨੋ ਵਾਪਿ ਹੋਤੁ ਪਰਸ੍ਸ ਵਾ, ਸਬ੍ਬਮ੍ਪਿ ਅਕੁਸਲਂ ਨ ਸਕਕਮ੍ਮਂ ਨਾਮ. ਕਸ੍ਮਾ? ਅਤ੍ਥਭਞ੍ਜਨਤੋ ਅਨਤ੍ਥਜਨਨਤੋ ਚ. ਅਤ੍ਤਨੋ ਵਾ ਹੋਤੁ ਪਰਸ੍ਸ ਵਾ, ਸਬ੍ਬਮ੍ਪਿ ਕੁਸਲਂ ਸਕਕਮ੍ਮਂ ਨਾਮ. ਕਸ੍ਮਾ? ਅਨਤ੍ਥਭਞ੍ਜਨਤੋ ਅਤ੍ਥਜਨਨਤੋ ਚ. ਏਵਂ ਜਾਨਨਸਮਤ੍ਥੇ ਇਮਸ੍ਮਿਂ ਕਮ੍ਮਸ੍ਸਕਤਞ੍ਞਾਣੇ ਠਤ੍ਵਾ ਬਹੁਂ ਦਾਨਂ ਦਤ੍ਵਾ ਸੀਲਂ ਪੂਰੇਤ੍ਵਾ ਉਪੋਸਥਂ ਸਮਾਦਿਯਿਤ੍ਵਾ ਸੁਖੇਨ ਸੁਖਂ ਸਮ੍ਪਤ੍ਤਿਯਾ ਸਮ੍ਪਤ੍ਤਿਂ ਅਨੁਭਵਿਤ੍ਵਾ ਨਿਬ੍ਬਾਨਂ ਪਤ੍ਤਾਨਂ ਸਤ੍ਤਾਨਂ ਗਣਨਪਰਿਚ੍ਛੇਦੋ ਨਤ੍ਥਿ. ਠਪੇਤ੍ਵਾ ਸਚ੍ਚਾਨੁਲੋਮਿਕਂ ਞਾਣਨ੍ਤਿ ਮਗ੍ਗਸਚ੍ਚਸ੍ਸ ਪਰਮਤ੍ਥਸਚ੍ਚਸ੍ਸ ਚ ਅਨੁਲੋਮਨਤੋ ਸਚ੍ਚਾਨੁਲੋਮਿਕਨ੍ਤਿ ਲਦ੍ਧਨਾਮਂ ਵਿਪਸ੍ਸਨਾਞਾਣਂ ਠਪੇਤ੍ਵਾ ਅਵਸੇਸਾ ਸਬ੍ਬਾਪਿ ਸਾਸਵਾ ਕੁਸਲਾ ਪਞ੍ਞਾ ਕਮ੍ਮਸ੍ਸਕਤਞ੍ਞਾਣਮੇਵਾਤਿ ਅਤ੍ਥੋ.

ਤਿਲਕ੍ਖਣਾਕਾਰਪਰਿਚ੍ਛੇਦਕਨ੍ਤਿ ਅਨਿਚ੍ਚਾਦਿਲਕ੍ਖਣਤ੍ਤਯਸ੍ਸ ਹੁਤ੍ਵਾ ਅਭਾਵਾਦਿਆਕਾਰਪਅਚ੍ਛਿਨ੍ਦਨਕਂ. ਅਧਿਪਞ੍ਞਾਤਿ ਵੁਚ੍ਚਤੀਤਿ ਮਗ੍ਗਪਞ੍ਞਾਯ ਅਧਿਟ੍ਠਾਨਭਾਵਤੋ ਵਿਪਸ੍ਸਨਾਞਾਣਂ ਅਧਿਪਞ੍ਞਾਤਿ ਵੁਚ੍ਚਤਿ.

‘‘ਕਲ੍ਯਾਣਕਾਰੀ ਕਲ੍ਯਾਣਂ, ਪਾਪਕਾਰੀ ਚ ਪਾਪਕਂ;

ਅਨੁਭੋਤਿ ਦ੍ਵਯਮੇਤਂ, ਅਨੁਬਨ੍ਧਤਿ ਕਾਰਕ’’ਨ੍ਤਿ. (ਸਂ. ਨਿ. ੧.੨੫੬);

ਏਵਂ ਅਤੀਤੇ ਅਨਾਗਤੇ ਚ ਵਟ੍ਟਮੂਲਕਦੁਕ੍ਖਸਲ੍ਲਕ੍ਖਣਵਸੇਨ ਸਂਵੇਗਵਤ੍ਥੁਤਾਯ ਵਿਮੁਤ੍ਤਿਆਕਙ੍ਖਾਯ ਪਚ੍ਚਯਭੂਤਾ ਕਮ੍ਮਸ੍ਸਕਤਪਞ੍ਞਾ ਅਧਿਪਞ੍ਞਾਤਿਪਿ ਵਦਨ੍ਤਿ. ਲੋਕਿਯਪਞ੍ਞਾਯ ਅਧਿਪਞ੍ਞਾਭਾਵੋ ਪਰਿਯਾਯੇਨਾਤਿ ਨਿਪ੍ਪਰਿਯਾਯਮੇਵ ਤਂ ਦਸ੍ਸੇਤੁਂ ‘‘ਤਤੋਪਿ ਚ ਮਗ੍ਗਫਲਪਞ੍ਞਾਵ ਅਧਿਪਞ੍ਞਾ’’ਤਿ ਵੁਤ੍ਤਂ.

ਸਹ ਆਜੀਵਨ੍ਤਿ ਏਤ੍ਥਾਤਿ ਸਾਜੀਵੋਤਿ ਸਬ੍ਬਸਿਕ੍ਖਾਪਦਂ ਵੁਤ੍ਤਨ੍ਤਿ ਆਹ – ‘‘ਸਬ੍ਬਮ੍ਪਿ…ਪੇ… ਤਸ੍ਮਾ ਸਾਜੀਵਨ੍ਤਿ ਵੁਚ੍ਚਤੀ’’ਤਿ. ਤਤ੍ਥ ਸਿਕ੍ਖਾਪਦਨ੍ਤਿ ‘‘ਨਾਮਕਾਯੋ ਪਦਕਾਯੋ ਨਿਰੁਤ੍ਤਿਕਾਯੋ ਬ੍ਯਞ੍ਜਨਕਾਯੋ’’ਤਿ ਵੁਤ੍ਤਂ ਭਗਵਤੋ ਵਚਨਸਙ੍ਖਾਤਂ ਸਿਕ੍ਖਾਪਦਂ. ਸਭਾਗਵੁਤ੍ਤਿਨੋਤਿ ਸਮਾਨਵੁਤ੍ਤਿਕਾ, ਸਦਿਸਪ੍ਪਵਤ੍ਤਿਕਾਤਿ ਅਤ੍ਥੋ. ਤਸ੍ਮਿਂ ਸਿਕ੍ਖਤੀਤਿ ਏਤ੍ਥ ਆਧੇਯ੍ਯਾਪੇਕ੍ਖਤ੍ਤਾ ਅਧਿਕਰਣਸ੍ਸ ਕਿਮਾਧੇਯ੍ਯਮਪੇਕ੍ਖਿਤ੍ਵਾ ‘‘ਤਸ੍ਮਿ’’ਨ੍ਤਿ ਅਧਿਕਰਣਂ ਨਿਦ੍ਦਿਟ੍ਠਨ੍ਤਿ ਆਹ – ‘‘ਤਂ ਸਿਕ੍ਖਾਪਦਂ ਚਿਤ੍ਤਸ੍ਸ ਅਧਿਕਰਣਂ ਕਤ੍ਵਾ’’ਤਿ, ਤਂ ਸਾਜੀਵਸਙ੍ਖਾਤਂ ਸਿਕ੍ਖਾਪਦਂ ‘‘ਯਥਾਸਿਕ੍ਖਾਪਦਂ ਨੁ ਖੋ ਸਿਕ੍ਖਾਮਿ, ਨ ਸਿਕ੍ਖਾਮੀ’’ਤਿ ਏਵਂ ਪਵਤ੍ਤਿਵਸੇਨ ਸਿਕ੍ਖਾਪਦਵਿਸਯਤ੍ਤਾ ਤਦਾਧੇਯ੍ਯਭੂਤਸ੍ਸ ਚਿਤ੍ਤਸ੍ਸ ਅਧਿਕਰਣਂ ਕਤ੍ਵਾਤਿ ਅਤ੍ਥੋ. ਨਨੁ ਚ ‘‘ਸਿਕ੍ਖਾਸਾਜੀਵਸਮਾਪਨ੍ਨੋ’’ਤਿ ਇਮਸ੍ਸ ਪਦਭਾਜਨਂ ਕਰੋਨ੍ਤੇਨ ‘‘ਯਂ ਸਿਕ੍ਖਂ ਸਾਜੀਵਞ੍ਚ ਸਮਾਪਨ੍ਨੋ, ਤਦੁਭਯਂ ਦਸ੍ਸੇਤ੍ਵਾ ਤੇਸੁ ਸਿਕ੍ਖਤਿ, ਤੇਨ ਵੁਚ੍ਚਤਿ ਸਿਕ੍ਖਾਸਾਜੀਵਸਮਾਪਨ੍ਨੋ’’ਤਿ ਵਤ੍ਤਬ੍ਬਂ ਸਿਯਾ, ਏਵਮਵਤ੍ਵਾ ‘‘ਤਸ੍ਮਿਂ ਸਿਕ੍ਖਤਿ, ਤੇਨ ਵੁਚ੍ਚਤਿ ਸਾਜੀਵਸਮਾਪਨ੍ਨੋ’’ਤਿ ਏਤ੍ਤਕਮੇਵ ਕਸ੍ਮਾ ਵੁਤ੍ਤਨ੍ਤਿ ਅਨ੍ਤੋਲੀਨਚੋਦਨਂ ਸਨ੍ਧਾਯਾਹ ‘‘ਨ ਕੇਵਲਞ੍ਚਾਯਮੇਤਸ੍ਮਿ’’ਨ੍ਤਿਆਦਿ.

ਤਸ੍ਸਾ ਚ ਸਿਕ੍ਖਾਯਾਤਿ ਤਸ੍ਸਾ ਅਧਿਸੀਲਸਙ੍ਖਾਤਾਯ ਸਿਕ੍ਖਾਯ. ਸਿਕ੍ਖਂ ਪਰਿਪੂਰੇਨ੍ਤੋਤਿ

ਸੀਲਸਂਵਰਂ ਪਰਿਪੂਰੇਨ੍ਤੋ, ਵਾਰਿਤ੍ਤਸੀਲਵਸੇਨ ਵਿਰਤਿਸਮ੍ਪਯੁਤ੍ਤਂ ਚੇਤਨਂ ਚਾਰਿਤ੍ਤਸੀਲਵਸੇਨ ਵਿਰਤਿਵਿਪ੍ਪਯੁਤ੍ਤਂ ਚੇਤਨਞ੍ਚ ਅਤ੍ਤਨਿ ਪਵਤ੍ਤੇਨ੍ਤੋਤਿ ਅਤ੍ਥੋ. ਤਸ੍ਮਿਞ੍ਚ ਸਿਕ੍ਖਾਪਦੇ ਅਵੀਤਿਕ੍ਕਮਨ੍ਤੋ ਸਿਕ੍ਖਤੀਤਿ ‘‘ਨਾਮਕਾਯੋ ਪਦਕਾਯੋ ਨਿਰੁਤ੍ਤਿਕਾਯੋ ਬ੍ਯਞ੍ਜਨਕਾਯੋ’’ਤਿ ਏਵਂ ਵੁਤ੍ਤਂ ਭਗਵਤੋ ਵਚਨਸਙ੍ਖਾਤਂ ਸਿਕ੍ਖਾਪਦਂ ਅਵੀਤਿਕ੍ਕਮਨ੍ਤੋ ਹੁਤ੍ਵਾ ਤਸ੍ਮਿਂ ਯਥਾਵੁਤ੍ਤਸਿਕ੍ਖਾਪਦੇ ਸਿਕ੍ਖਤੀਤਿ ਅਤ੍ਥੋ. ਸੀਲਸਂਵਰਪੂਰਣਂ ਸਾਜੀਵਾਨਤਿਕ੍ਕਮਨਞ੍ਚਾਤਿ ਇਦਮੇਵ ਚ ਦ੍ਵਯਂ ਇਧ ਸਿਕ੍ਖਨਂ ਨਾਮਾਤਿ ਅਧਿਪ੍ਪਾਯੋ. ਤਤ੍ਥ ਸਾਜੀਵਾਨਤਿਕ੍ਕਮੋ ਸਿਕ੍ਖਾਪਾਰਿਪੂਰਿਯਾ ਪਚ੍ਚਯੋ. ਸਾਜੀਵਾਨਤਿਕ੍ਕਮਤੋ ਹਿ ਯਾਵ ਮਗ੍ਗਾ ਸਿਕ੍ਖਾਪਾਰਿਪੂਰੀ ਹੋਤਿ. ਅਪਿਚੇਤ੍ਥ ‘‘ਸਿਕ੍ਖਂ ਪਰਿਪੂਰੇਨ੍ਤੋ ਸਿਕ੍ਖਤੀ’’ਤਿ ਇਮਿਨਾ ਵਿਰਤਿਚੇਤਨਾਸਙ੍ਖਾਤਸ੍ਸ ਸੀਲਸਂਵਰਸ੍ਸ ਵਿਸੇਸਤੋ ਸਨ੍ਤਾਨੇ ਪਵਤ੍ਤਨਕਾਲੋਵ ਗਹਿਤੋ, ‘‘ਅਵੀਤਿਕ੍ਕਮਨ੍ਤੋ ਸਿਕ੍ਖਤੀ’’ਤਿ ਇਮਿਨਾ ਪਨ ਅਪ੍ਪਵਤ੍ਤਨਕਾਲੋਪਿ. ਸਿਕ੍ਖਞ੍ਹਿ ਪਰਿਪੂਰਣਵਸੇਨ ਅਤ੍ਤਨਿ ਪਵਤ੍ਤੇਨ੍ਤੋਪਿ ਨਿਦ੍ਦਾਦਿਵਸੇਨ ਅਪ੍ਪਵਤ੍ਤੇਨ੍ਤੋਪਿ ਵੀਤਿਕ੍ਕਮਾਭਾਵਾ ‘‘ਅਵੀਤਿਕ੍ਕਮਨ੍ਤੋ ਸਿਕ੍ਖਤੀ’’ਤਿ ਵੁਚ੍ਚਤੀਤਿ.

ਸਿਕ੍ਖਾਸਾਜੀਵਪਦਭਾਜਨੀਯਵਣ੍ਣਨਾ ਨਿਟ੍ਠਿਤਾ.

ਸਿਕ੍ਖਾਪਚ੍ਚਕ੍ਖਾਨਵਿਭਙ੍ਗਵਣ੍ਣਨਾ

‘‘ਅਪ੍ਪਚ੍ਚਕ੍ਖਾਯ ਅਪ੍ਪਚ੍ਚਕ੍ਖਾਤਾਯਾ’’ਤਿ ਉਭਯਥਾਪਿ ਪਾਠੋ ਤੀਸੁਪਿ ਗਣ੍ਠਿਪਦੇਸੁ ਵੁਤ੍ਤੋ. ਦੁਬ੍ਬਲ੍ਯੇ ਆਵਿਕਤੇਪੀਤਿ ‘‘ਯਂਨੂਨਾਹਂ ਬੁਦ੍ਧਂ ਪਚ੍ਚਕ੍ਖੇਯ੍ਯ’’ਨ੍ਤਿਆਦਿਨਾ ਦੁਬ੍ਬਲਭਾਵੇ ਪਕਾਸਿਤੇਪਿ. ਸਿਕ੍ਖਾਯ ਪਨ ਪਚ੍ਚਕ੍ਖਾਤਾਯਾਤਿ ‘‘ਬੁਦ੍ਧਂ ਪਚ੍ਚਕ੍ਖਾਮੀ’’ਤਿਆਦਿਨਾ ਸਿਕ੍ਖਾਯ ਪਚ੍ਚਕ੍ਖਾਤਾਯ. ਯਸ੍ਮਾ ਦਿਰਤ੍ਤਵਚਨੇ ਗਹਿਤੇ ਤੇਨ ਪੁਰਿਮਪਚ੍ਛਿਮਪਦਾਨਿ ਸਂਸਿਲਿਟ੍ਠਾਨਿ ਹੋਨ੍ਤਿ, ਨ ਤਸ੍ਮਿਂ ਅਗ੍ਗਹਿਤੇ, ਤਸ੍ਮਾ ਦਿਰਤ੍ਤਵਚਨੇਨ ਬ੍ਯਞ੍ਜਨਸਿਲਿਟ੍ਠਤਾਮਤ੍ਤਮੇਵ ਪਯੋਜਨਨ੍ਤਿ ਆਹ ‘‘ਬ੍ਯਞ੍ਜਨਸਿਲਿਟ੍ਠਤਾਯਾ’’ਤਿ. ਮੁਖਾਰੁਲ਼੍ਹਤਾਯਾਤਿ ਯਸ੍ਮਾ ਏਵਰੂਪਂ ਵਚਨਂ ਲੋਕਸ੍ਸ ਮੁਖਮਾਰੁਲ਼੍ਹਂ, ਤਸ੍ਮਾਤਿ ਅਤ੍ਥੋ.

ਬ੍ਯਞ੍ਜਨਂ ਸਮ੍ਪਾਦੇਤੀਤਿ ਤਸ੍ਸ ਵਿਸੁਂ ਅਤ੍ਥਾਭਾਵਤੋ ਵੁਤ੍ਤਮੇਵਤ੍ਥਂ ਅਞ੍ਞਪਦੇਨ ਦੀਪੇਨ੍ਤੋ ਬ੍ਯਞ੍ਜਨਂ ਸਮ੍ਪਾਦੇਤਿ. ਵੁਤ੍ਤਮੇਵਤ੍ਥਂ ਕਾਰਣੇਨ ਵਿਭਾਵੇਨ੍ਤੋ ਆਹ ‘‘ਪਰਿਵਾਰਕਪਦਵਿਰਹਿਤਞ੍ਹੀ’’ਤਿਆਦਿ. ਅਤ੍ਥਦੀਪਕਂ ਪਦਂ ਅਤ੍ਥਪਦਂ.

ਸਿਕ੍ਖਾਪਚ੍ਚਕ੍ਖਾਨਸ੍ਸਾਤਿ ‘‘ਬੁਦ੍ਧਂ ਪਚ੍ਚਕ੍ਖਾਮੀ’’ਤਿਆਦਿਸਿਕ੍ਖਾਪਚ੍ਚਕ੍ਖਾਨਵਚਨਸ੍ਸ. ‘‘ਬੁਦ੍ਧਂ ਪਚ੍ਚਕ੍ਖਾਮੀ’’ਤਿਆਦੀਸੁ ‘‘ਏਵਂ ਖੋ, ਭਿਕ੍ਖਵੇ, ਦੁਬ੍ਬਲ੍ਯਾਵਿਕਮ੍ਮਞ੍ਚੇਵ ਹੋਤਿ ਸਿਕ੍ਖਾ ਚ ਪਚ੍ਚਕ੍ਖਾਤਾ’’ਤਿ ਵੁਤ੍ਤਤ੍ਤਾ ਉਭਯਮ੍ਪਿ ਹੋਤੀਤਿ ਆਹ – ‘‘ਏਕਚ੍ਚਂ ਦੁਬ੍ਬਲ੍ਯਾਵਿਕਮ੍ਮਂ ਅਤ੍ਥੋ ਹੋਤੀ’’ਤਿ. ਕਿਞ੍ਚਾਪਿ ‘‘ਬੁਦ੍ਧਂ ਪਚ੍ਚਕ੍ਖਾਮੀ’’ਤਿਆਦਿਸਿਕ੍ਖਾਪਚ੍ਚਕ੍ਖਾਨਵਚਨਸ੍ਸ ਦੁਬ੍ਬਲ੍ਯਾਵਿਕਮ੍ਮਪਦਤ੍ਥੋ ਨ ਹੋਤਿ, ਤਥਾਪਿ ‘‘ਬੁਦ੍ਧਂ ਪਚ੍ਚਕ੍ਖਾਮੀ’’ਤਿ ਵੁਤ੍ਤੇ ਸਿਕ੍ਖਾਪਰਿਪੂਰਣੇ ਦੁਬ੍ਬਲ੍ਯਾਵਿਭਾਵਸ੍ਸਪਿ ਗਮ੍ਯਮਾਨਤ੍ਤਾ ‘‘ਸਿਕ੍ਖਾਪਚ੍ਚਕ੍ਖਾਨਸ੍ਸ ਏਕਚ੍ਚਂ ਦੁਬ੍ਬਲ੍ਯਾਵਿਕਮ੍ਮਂ ਅਤ੍ਥੋ ਹੋਤੀ’’ਤਿ ਵੁਤ੍ਤਂ. ਨਂ ਸਨ੍ਧਾਯਾਤਿ ਨਂ ਅਤ੍ਥਭੂਤਂ ਦੁਬ੍ਬਲ੍ਯਾਵਿਕਮ੍ਮਂ ਸਨ੍ਧਾਯ.

ਵਿਸੇਸਾਵਿਸੇਸਨ੍ਤਿ ਏਤ੍ਥ ਯੇਨ ਦੁਬ੍ਬਲ੍ਯਾਵਿਕਮ੍ਮਮੇਵ ਹੋਤਿ, ਨ ਸਿਕ੍ਖਾਪਚ੍ਚਕ੍ਖਾਨਂ, ਤਤ੍ਥ ਸਿਕ੍ਖਾਪਚ੍ਚਕ੍ਖਾਨਦੁਬ੍ਬਲ੍ਯਾਵਿਕਮ੍ਮਾਨਂ ਅਤ੍ਥਿ ਵਿਸੇਸੋ. ਯੇਨ ਪਨ ਸਿਕ੍ਖਾਪਚ੍ਚਕ੍ਖਾਨਞ੍ਚੇਵ ਦੁਬ੍ਬਲ੍ਯਾਵਿਕਮ੍ਮਞ੍ਚ ਹੋਤਿ, ਤਤ੍ਥ ਨੇਵਤ੍ਥਿ ਵਿਸੇਸੋਤਿ ਵੇਦਿਤਬ੍ਬਂ. ਕਠਕਿਚ੍ਛਜੀਵਨੇਤਿ ਧਾਤੂਸੁ ਪਠਿਤਤ੍ਤਾ ਵੁਤ੍ਤਂ ‘‘ਕਿਚ੍ਛਜੀਵਿਕਪ੍ਪਤ੍ਤੋ’’ਤਿ. ਉਕ੍ਕਣ੍ਠਨਂ ਉਕ੍ਕਣ੍ਠਾ, ਕਿਚ੍ਛਜੀਵਿਕਾ, ਤਂ ਇਤੋ ਪਤ੍ਤੋਤਿ ਉਕ੍ਕਣ੍ਠਿਤੋ. ਇਤੋਤਿ ਇਤੋ ਠਾਨਤੋ, ਇਤੋ ਵਿਹਾਰਤੋ ਵਾ. ਏਤ੍ਥਾਤਿ ਗਨ੍ਤੁਮਿਚ੍ਛਿਤਂ ਪਦੇਸਂ ਵਦਤਿ. ਅਨਭਿਰਤਿਯਾ ਪੀਲ਼ਿਤੋ ਵਿਕ੍ਖਿਤ੍ਤਚਿਤ੍ਤੋ ਹੁਤ੍ਵਾ ਸੀਸਂ ਉਕ੍ਖਿਪਿਤ੍ਵਾ ਉਦ੍ਧਂਮੁਖੋ ਇਤੋ ਚਿਤੋ ਚ ਓਲੋਕੇਨ੍ਤੋ ਆਹਿਣ੍ਡਤੀਤਿ ਆਹ ‘‘ਉਦ੍ਧਂ ਕਣ੍ਠਂ ਕਤ੍ਵਾ ਵਿਹਰਮਾਨੋ’’ਤਿ.

ਅਟ੍ਟੀਯਮਾਨੋਤਿ ਏਤ੍ਥ ਅਟ੍ਟਮਿਵ ਅਤ੍ਤਾਨਮਾਚਰਤਿ ਅਟ੍ਟੀਯਤੀਤਿ ਅਟ੍ਟੀਯਸਦ੍ਦਸ੍ਸ ਅਨ੍ਤੋਗਧਉਪਮਾਨਭੂਤਕਮ੍ਮਤ੍ਤਾ ਉਪਮੇਯ੍ਯਭੂਤੇਨ ਅਤ੍ਤਨਾਵ ਸਕਮ੍ਮਕਤ੍ਤਂ, ਨ ਭਿਕ੍ਖੁਭਾਵੇਨਾਤਿ ਆਹ ‘‘ਭਿਕ੍ਖੁਭਾਵਨ੍ਤਿ ਭਿਕ੍ਖੁਭਾਵੇਨਾ’’ਤਿ. ਨ ਹਿ ਸੋ ਭਿਕ੍ਖੁਭਾਵਂ ਅਟ੍ਟਮਿਵ ਆਚਰਤਿ, ਕਿਞ੍ਚਰਹਿ ਅਤ੍ਤਾਨਂ ਤਸ੍ਮਾ ਭਿਕ੍ਖੁਭਾਵੇਨ ਕਰਣਭੂਤੇਨ ਅਤ੍ਤਾਨਂ ਅਟ੍ਟੀਯਮਾਨੋਤਿ ਏਵਮੇਤ੍ਥ ਅਤ੍ਥੋ ਦਟ੍ਠਬ੍ਬੋਤਿ ਆਹ ‘‘ਕਰਣਤ੍ਥੇ ਉਪਯੋਗਵਚਨ’’ਨ੍ਤਿ. ਕਣ੍ਠੇ ਆਸਤ੍ਤੇਨ ਅਟ੍ਟੀਯੇਯ੍ਯਾਤਿ ਏਤ੍ਥ ਪਨ ਕਰਣਤ੍ਥੇਯੇਵ ਕਰਣਵਚਨਨ੍ਤਿ ਆਹ – ‘‘ਯਥਾਲਕ੍ਖਣਂ ਕਰਣਵਚਨੇਨੇਵ ਵੁਤ੍ਤ’’ਨ੍ਤਿ. ਕਤ੍ਤੁਅਤ੍ਥੇ ਵਾ ਉਪਯੋਗਵਚਨਂ ਦਟ੍ਠਬ੍ਬਨ੍ਤਿ ਆਹ – ‘‘ਤੇਨ ਵਾ ਭਿਕ੍ਖੁਭਾਵੇਨਾ’’ਤਿਆਦਿ, ਤੇਨ ਕਤ੍ਤੁਭੂਤੇਨ ਭਿਕ੍ਖੁਭਾਵੇਨਾਤਿ ਅਤ੍ਥੋ. ਇਮਸ੍ਮਿਂ ਪਨਤ੍ਥੇ ਅਟ੍ਟਂ ਕਰੋਤੀਤਿ ਅਟ੍ਟੀਯਤੀਤਿ ਅਟ੍ਟੀਯ-ਸਦ੍ਦਂ ਨਿਪ੍ਫਾਦੇਤ੍ਵਾ ਤਤੋ ਕਮ੍ਮਨਿ ਮਾਨ-ਸਦ੍ਦੇ ਕਤੇ ‘‘ਅਟ੍ਟੀਯਮਾਨੋ’’ਤਿ ਪਦਸਿਦ੍ਧਿ ਵੇਦਿਤਬ੍ਬਾ. ਤੇਨੇਵਾਹ – ‘‘ਅਟ੍ਟੋ ਕਰਿਯਮਾਨੋ ਪੀਲ਼ਿਯਮਾਨੋ’’ਤਿ. ਜਿਗੁਚ੍ਛਮਾਨੋਤਿ ਇਮਿਨਾ ਪਨ ਸਮ੍ਬਨ੍ਧੇ ਕਰਿਯਮਾਨੇ ਭਿਕ੍ਖੁਭਾਵਨ੍ਤਿ ਉਪਯੋਗਤ੍ਥੇ ਏਵ ਉਪਯੋਗਵਚਨਨ੍ਤਿ ਆਹ – ‘‘ਅਸੁਚਿਂ ਵਿਯ ਤਂ ਜਿਗੁਚ੍ਛਨ੍ਤੋ’’ਤਿ, ਤਂ ਭਿਕ੍ਖੁਭਾਵਂ ਜਿਗੁਚ੍ਛਨ੍ਤੋਤਿ ਅਤ੍ਥੋ. ਸਚਾਹਨ੍ਤਿ ਸਚੇ ਅਹਂ.

ਪਚ੍ਚਕ੍ਖਾਨਾਕਾਰੇਨ ਵੁਤ੍ਤਾਨੀਤਿ ‘‘ਪਚ੍ਚਕ੍ਖੇਯ੍ਯਂ ਪਚ੍ਚਕ੍ਖੇਯ੍ਯ’’ਨ੍ਤਿ ਵੁਤ੍ਤਤ੍ਤਾ ਪਚ੍ਚਕ੍ਖਾਨਾਕਾਰਸਮ੍ਬਨ੍ਧੇਨ ਵੁਤ੍ਤਾਨਿ. ਭਾਵਵਿਕਪ੍ਪਾਕਾਰੇਨਾਤਿ ‘‘ਅਸ੍ਸਂ ਅਸ੍ਸ’’ਨ੍ਤਿ ਆਗਤਤ੍ਤਾ ਯਂ ਯਂ ਭਵਿਤੁਕਾਮੋ, ਤਸ੍ਸ ਤਸ੍ਸ ਭਾਵਸ੍ਸ ਵਿਕਪ੍ਪਾਕਾਰੇਨ, ਭਿਕ੍ਖੁਭਾਵਤੋ ਅਞ੍ਞਭਾਵਵਿਕਪ੍ਪਾਕਾਰੇਨਾਤਿ ਅਧਿਪ੍ਪਾਯੋ.

੫੦. ਨ ਉਸ੍ਸਹਾਮੀਤਿ ਅਤ੍ਤਨੋ ਤਤ੍ਥ ਤਤ੍ਥ ਉਸ੍ਸਹਾਭਾਵਂ ਦਸ੍ਸੇਤਿ. ਨ ਵਿਸਹਾਮੀਤਿ ਏਕਭਤ੍ਤਾਦੀਨਂ ਅਸਯ੍ਹਭਾਵਂ ਦਸ੍ਸੇਤਿ. ਨ ਰਮਾਮੀਤਿ ‘‘ਪਬ੍ਬਜ੍ਜਾਮੂਲਕਂ ਨਤ੍ਥਿ ਮੇ ਸੁਖ’’ਨ੍ਤਿ ਦਸ੍ਸੇਤਿ. ਨਾਭਿਰਮਾਮੀਤਿ ਪਬ੍ਬਜ੍ਜਾਯ ਅਤ੍ਤਨੋ ਸਨ੍ਤੋਸਾਭਾਵਂ ਦਸ੍ਸੇਤਿ.

ਇਦਾਨਿ ਸਿਕ੍ਖਾਪਚ੍ਚਕ੍ਖਾਨਵਾਰੇ ਠਤ੍ਵਾ ਅਯਂ ਵਿਨਿਚ੍ਛਯੋ ਵੇਦਿਤਬ੍ਬੋ – ਤਤ੍ਥ ‘‘ਸਾਮਞ੍ਞਾ ਚਵਿਤੁਕਾਮੋ’’ਤਿਆਦੀਹਿ ਪਦੇਹਿ ਚਿਤ੍ਤਨਿਯਮਂ ਦਸ੍ਸੇਤਿ. ‘‘ਬੁਦ੍ਧਂ ਧਮ੍ਮ’’ਨ੍ਤਿਆਦੀਹਿ ਪਦੇਹਿ ਖੇਤ੍ਤਨਿਯਮਂ ਦਸ੍ਸੇਤਿ. ਯਥਾ ਹਿ ਲੋਕੇ ਸਸ੍ਸਾਨਂ ਰੁਹਨਟ੍ਠਾਨਂ ‘‘ਖੇਤ੍ਤ’’ਨ੍ਤਿ ਵੁਚ੍ਚਤਿ, ਏਵਮਿਦਮ੍ਪਿ ਸਿਕ੍ਖਾਪਚ੍ਚਕ੍ਖਾਨਸ੍ਸ ਰੁਹਨਟ੍ਠਾਨਤ੍ਤਾ ‘‘ਖੇਤ੍ਤ’’ਨ੍ਤਿ ਵੁਚ੍ਚਤਿ. ‘‘ਪਚ੍ਚਕ੍ਖਾਮਿ ਧਾਰੇਹੀ’’ਤਿ ਏਤੇਨ ਕਾਲਨਿਯਮਂ ਦਸ੍ਸੇਤਿ. ‘‘ਵਦਤੀ’’ਤਿ ਇਮਿਨਾ ਪਯੋਗਨਿਯਮਂ ਦਸ੍ਸੇਤਿ. ‘‘ਅਲਂ ਮੇ ਬੁਦ੍ਧੇਨ, ਕਿਨ੍ਨੁ ਮੇ ਬੁਦ੍ਧੇਨ, ਨ ਮਮਤ੍ਥੋ ਬੁਦ੍ਧੇਨ, ਸੁਮੁਤ੍ਤਾਹਂ ਬੁਦ੍ਧੇਨਾ’’ਤਿਆਦੀਹਿ ਅਨਾਮਟ੍ਠਕਾਲਵਸੇਨਪਿ ਪਚ੍ਚਕ੍ਖਾਨਂ ਹੋਤੀਤਿ ਦਸ੍ਸੇਤਿ. ‘‘ਵਿਞ੍ਞਾਪੇਤੀ’’ਤਿ ਇਮਿਨਾ ਵਿਜਾਨਨਨਿਯਮਂ ਦਸ੍ਸੇਤਿ. ‘‘ਉਮ੍ਮਤ੍ਤਕੋ ਸਿਕ੍ਖਂ ਪਚ੍ਚਕ੍ਖਾਤਿ, ਉਮ੍ਮਤ੍ਤਕਸ੍ਸ ਸਨ੍ਤਿਕੇ ਸਿਕ੍ਖਂ ਪਚ੍ਚਕ੍ਖਾਤੀ’’ਤਿਆਦੀਹਿ ਪੁਗ੍ਗਲਨਿਯਮਂ ਦਸ੍ਸੇਤਿ. ‘‘ਅਰਿਯਕੇਨ ਮਿਲਕ੍ਖਸ੍ਸ ਸਨ੍ਤਿਕੇ ਸਿਕ੍ਖਂ ਪਚ੍ਚਕ੍ਖਾਤਿ, ਸੋ ਚ ਨਪ੍ਪਟਿਵਿਜਾਨਾਤਿ, ਅਪ੍ਪਚ੍ਚਕ੍ਖਾਤਾ ਹੋਤਿ ਸਿਕ੍ਖਾ’’ਤਿਆਦੀਹਿ ਪੁਗ੍ਗਲਾਦਿਨਿਯਮੇ ਸਤਿਪਿ ਵਿਜਾਨਨਨਿਯਮਾਸਮ੍ਭਵਂ ਦਸ੍ਸੇਤਿ. ‘‘ਦਵਾਯ ਸਿਕ੍ਖਂ ਪਚ੍ਚਕ੍ਖਾਤਿ, ਅਪ੍ਪਚ੍ਚਕ੍ਖਾਤਾ ਹੋਤਿ ਸਿਕ੍ਖਾ’’ਤਿਆਦੀਹਿ ਖੇਤ੍ਤਾਦਿਨਿਯਮੇ ਸਤਿਪਿ ਚਿਤ੍ਤਨਿਯਮਾਭਾਵੇਨ ਨ ਰੁਹਤੀਤਿ ਦਸ੍ਸੇਤਿ. ‘‘ਸਾਵੇਤੁਕਾਮੋ ਨ ਸਾਵੇਤਿ, ਅਪਚ੍ਚਕ੍ਖਾਤਾ ਹੋਤਿ ਸਿਕ੍ਖਾ’’ਤਿ ਇਮਿਨਾ ਚਿਤ੍ਤਨਿਯਮੇਪਿ ਸਤਿ ਪਯੋਗਨਿਯਮਾਭਾਵੇਨ ਨ ਰੁਹਤੀਤਿ ਦਸ੍ਸੇਤਿ. ‘‘ਅਵਿਞ੍ਞੁਸ੍ਸ ਸਾਵੇਤਿ, ਵਿਞ੍ਞੁਸ੍ਸ ਨ ਸਾਵੇਤੀ’’ਤਿ ਏਤੇਹਿ ਚਿਤ੍ਤਖੇਤ੍ਤਕਾਲਪਯੋਗਪੁਗ੍ਗਲਵਿਜਾਨਨਨਿਯਮੇਪਿ ਸਤਿ ਯਂ ਪੁਗ੍ਗਲਂ ਉਦ੍ਦਿਸ੍ਸ ਸਾਵੇਤਿ, ਤਸ੍ਸੇਵ ਸਵਨੇਨ ਰੁਹਤਿ, ਨ ਅਞ੍ਞਸ੍ਸਾਤਿ ਦਸ੍ਸੇਤਿ. ‘‘ਸਬ੍ਬਸੋ ਵਾ ਪਨ ਨ ਸਾਵੇਤਿ, ਅਪ੍ਪਚ੍ਚਕ੍ਖਾਤਾ ਹੋਤਿ ਸਿਕ੍ਖਾ’’ਤਿ ਇਦਂ ਪਨ ਚਿਤ੍ਤਾਦਿਨਿਯਮੇਨੇਵ ਸਿਕ੍ਖਾ ਪਚ੍ਚਕ੍ਖਾਤਾ ਹੋਤਿ, ਨ ਅਞ੍ਞਥਾਤਿ ਦਸ੍ਸਨਤ੍ਥਂ ਵੁਤ੍ਤਂ. ਤਸ੍ਮਾ ਚਿਤ੍ਤਖੇਤ੍ਤਕਾਲਪਯੋਗਪੁਗ੍ਗਲਵਿਜਾਨਨਨਿਯਮਵਸੇਨ ਸਿਕ੍ਖਾਯ ਪਚ੍ਚਕ੍ਖਾਨਂ ਞਤ੍ਵਾ ਤਦਭਾਵੇਨ ਅਪ੍ਪਚ੍ਚਕ੍ਖਾਨਂ ਵੇਦਿਤਬ੍ਬਂ.

ਕਥਂ? ਉਪਸਮ੍ਪਨ੍ਨਭਾਵਤੋ ਚਵਿਤੁਕਾਮਤਾਚਿਤ੍ਤੇਨੇਵ ਹਿ ਸਿਕ੍ਖਾਪਚ੍ਚਕ੍ਖਾਨਂ ਹੋਤਿ, ਨ ਦਵਾ ਵਾ ਰਵਾ ਵਾ ਭਣਨ੍ਤਸ੍ਸ. ਏਵਂ ਚਿਤ੍ਤਵਸੇਨ ਸਿਕ੍ਖਾਪਚ੍ਚਕ੍ਖਾਨਂ ਹੋਤਿ, ਨ ਤਦਭਾਵੇਨ.

ਤਥਾ ‘‘ਬੁਦ੍ਧਂ ਪਚ੍ਚਕ੍ਖਾਮਿ, ਧਮ੍ਮਂ ਪਚ੍ਚਕ੍ਖਾਮਿ, ਸਙ੍ਘਂ ਪਚ੍ਚਕ੍ਖਾਮਿ, ਸਿਕ੍ਖਂ, ਵਿਨਯਂ, ਪਾਤਿਮੋਕ੍ਖਂ, ਉਦ੍ਦੇਸਂ, ਉਪਜ੍ਝਾਯਂ, ਆਚਰਿਯਂ, ਸਦ੍ਧਿਵਿਹਾਰਿਕਂ, ਅਨ੍ਤੇਵਾਸਿਕਂ, ਸਮਾਨੁਪਜ੍ਝਾਯਕਂ, ਸਮਾਨਾਚਰਿਯਕਂ, ਸਬ੍ਰਹ੍ਮਚਾਰਿਂ ਪਚ੍ਚਕ੍ਖਾਮੀ’’ਤਿ ਏਵਂ ਵੁਤ੍ਤਾਨਂ ਬੁਦ੍ਧਾਦੀਨਂ ਚਤੁਦ੍ਦਸਨ੍ਨਂ, ‘‘ਗਿਹੀਤਿ ਮਂ ਧਾਰੇਹਿ, ਉਪਾਸਕੋ, ਆਰਾਮਿਕੋ, ਸਾਮਣੇਰੋ, ਤਿਤ੍ਥਿਯੋ, ਤਿਤ੍ਥਿਯਸਾਵਕੋ, ਅਸ੍ਸਮਣੋ, ਅਸਕ੍ਯਪੁਤ੍ਤਿਯੋਤਿ ਮਂ ਧਾਰੇਹੀ’’ਤਿ ਏਵਂ ਵੁਤ੍ਤਾਨਂ ਗਿਹਿਆਦੀਨਂ ਅਟ੍ਠਨ੍ਨਞ੍ਚਾਤਿ ਇਮੇਸਂ ਦ੍ਵਾਵੀਸਤਿਯਾ ਖੇਤ੍ਤਪਦਾਨਂ ਯਸ੍ਸ ਕਸ੍ਸਚਿ ਸਵੇਵਚਨਸ੍ਸ ਵਸੇਨ ਤੇਸੁ ਚ ਯਂਕਿਞ੍ਚਿ ਵਤ੍ਤੁਕਾਮਸ੍ਸ ਯਂਕਿਞ੍ਚਿ ਵਦਤੋਪਿ ਸਿਕ੍ਖਾਪਚ੍ਚਕ੍ਖਾਨਂ ਹੋਤਿ, ਨ ਰੁਕ੍ਖਾਦੀਨਂ ਅਞ੍ਞਤਰਸ੍ਸ ਨਾਮਂ ਗਹੇਤ੍ਵਾ ਸਿਕ੍ਖਂ ਪਚ੍ਚਕ੍ਖਨ੍ਤਸ੍ਸ. ਏਵਂ ਖੇਤ੍ਤਵਸੇਨ ਸਿਕ੍ਖਾਪਚ੍ਚਕ੍ਖਾਨਂ ਹੋਤਿ, ਨ ਤਦਭਾਵੇਨ.

ਤਤ੍ਥ ਯਦੇਤਂ ‘‘ਪਚ੍ਚਕ੍ਖਾਮੀ’’ਤਿ ਚ ‘‘ਮਂ ਧਾਰੇਹੀ’’ਤਿ ਚ ਵੁਤ੍ਤਂ ਵਤ੍ਤਮਾਨਕਾਲਵਚਨਂ, ਯਾਨਿ ਚ ‘‘ਅਲਂ ਮੇ ਬੁਦ੍ਧੇਨ, ਕਿਨ੍ਨੁ ਮੇ ਬੁਦ੍ਧੇਨ, ਨ ਮਮਤ੍ਥੋ ਬੁਦ੍ਧੇਨ, ਸੁਮੁਤ੍ਤਾਹਂ ਬੁਦ੍ਧੇਨਾ’’ਤਿਆਦਿਨਾ ਨਯੇਨ ਆਖ੍ਯਾਤਵਸੇਨ ਕਾਲਂ ਅਨਾਮਸਿਤ੍ਵਾ ਪੁਰਿਮੇਹਿ ਚੁਦ੍ਦਸਹਿ ਪਦੇਹਿ ਸਦ੍ਧਿਂ ਯੋਜੇਤ੍ਵਾ ਵੁਤ੍ਤਾਨਿ ‘‘ਅਲਂ ਮੇ’’ਤਿਆਦੀਨਿ ਚਤ੍ਤਾਰਿ ਪਦਾਨਿ, ਤੇਸਂਯੇਵ ਚ ਸਵੇਵਚਨਾਨਂ ਵਸੇਨ ਪਚ੍ਚਕ੍ਖਾਨਂ ਹੋਤਿ, ਨ ‘‘ਪਚ੍ਚਕ੍ਖਾਸਿ’’ਨ੍ਤਿ ਵਾ ‘‘ਪਚ੍ਚਕ੍ਖਿਸ੍ਸ’’ਨ੍ਤਿ ਵਾ ‘‘ਮਂ ਧਾਰੇਸੀ’’ਤਿ ਵਾ ‘‘ਧਾਰੇਸ੍ਸਸੀ’’ਤਿ ਵਾ ‘‘ਯਨੂਨਾਹਂ ਪਚ੍ਚਕ੍ਖੇਯ੍ਯ’’ਨ੍ਤਿ ਵਾਤਿਆਦੀਨਿ ਅਤੀਤਾਨਾਗਤਪਰਿਕਪ੍ਪਵਚਨਾਨਿ ਭਣਨ੍ਤਸ੍ਸ. ਏਵਂ ਵਤ੍ਤਮਾਨਕਾਲਵਸੇਨ ਚੇਵ ਅਨਾਮਟ੍ਠਕਾਲਵਸੇਨ ਚ ਪਚ੍ਚਕ੍ਖਾਨਂ ਹੋਤਿ, ਨ ਤਦਭਾਵੇਨ.

ਪਯੋਗੋ ਪਨ ਦੁਵਿਧੋ ਕਾਯਿਕੋ ਵਾਚਸਿਕੋ. ਤਤ੍ਥ ‘‘ਬੁਦ੍ਧਂ ਪਚ੍ਚਕ੍ਖਾਮੀ’’ਤਿਆਦਿਨਾ ਨਯੇਨ ਯਾਯ ਕਾਯਚਿ ਭਾਸਾਯ ਵਚੀਭੇਦਂ ਕਤ੍ਵਾ ਵਾਚਸਿਕਪਯੋਗੇਨੇਵ ਪਚ੍ਚਕ੍ਖਾਨਂ ਹੋਤਿ, ਨ ਅਕ੍ਖਰਲਿਖਨਂ ਵਾ ਹਤ੍ਥਮੁਦ੍ਦਾਦਿਦਸ੍ਸਨਂ ਵਾ ਕਾਯਪਯੋਗਂ ਕਰੋਨ੍ਤਸ੍ਸ. ਏਵਂ ਵਾਚਸਿਕਪਯੋਗੇਨੇਵ ਪਚ੍ਚਕ੍ਖਾਨਂ ਹੋਤਿ, ਨ ਤਦਭਾਵੇਨ.

ਪੁਗ੍ਗਲੋ ਪਨ ਦੁਵਿਧੋ ਯੋ ਚ ਪਚ੍ਚਕ੍ਖਾਤਿ, ਯਸ੍ਸ ਚ ਪਚ੍ਚਕ੍ਖਾਤਿ. ਤਤ੍ਥ ਯੋ ਪਚ੍ਚਕ੍ਖਾਤਿ, ਸੋ ਸਚੇ ਉਮ੍ਮਤ੍ਤਕਖਿਤ੍ਤਚਿਤ੍ਤਵੇਦਨਾਟ੍ਟਾਨਂ ਅਞ੍ਞਤਰੋ ਨ ਹੋਤਿ. ਯਸ੍ਸ ਪਨ ਪਚ੍ਚਕ੍ਖਾਤਿ, ਸੋ ਸਚੇ ਮਨੁਸ੍ਸਜਾਤਿਕੋ ਹੋਤਿ, ਨ ਚ ਉਮ੍ਮਤ੍ਤਕਾਦੀਨਂ ਅਞ੍ਞਤਰੋ, ਸਮ੍ਮੁਖੀਭੂਤੋ ਚ ਸਿਕ੍ਖਾਪਚ੍ਚਕ੍ਖਾਨਂ ਹੋਤਿ. ਨ ਹਿ ਅਸਮ੍ਮੁਖੀਭੂਤਸ੍ਸ ਦੂਤੇਨ ਵਾ ਪਣ੍ਣੇਨ ਵਾ ਆਰੋਚਨਂ ਰੁਹਤਿ. ਏਵਂ ਯਥਾਵੁਤ੍ਤਪੁਗ੍ਗਲਵਸੇਨ ਪਚ੍ਚਕ੍ਖਾਨਂ ਹੋਤਿ, ਨ ਤਦਭਾਵੇਨ.

ਵਿਜਾਨਨਮ੍ਪਿ ਨਿਯਮਿਤਾਨਿਯਮਿਤਵਸੇਨ ਦੁਵਿਧਂ. ਤਤ੍ਥ ਯਸ੍ਸ ਯੇਸਂ ਵਾ ਨਿਯਮੇਤ੍ਵਾ ‘‘ਇਮਸ੍ਸ ਇਮੇਸਂ ਵਾ ਆਰੋਚੇਮੀ’’ਤਿ ਵਦਤਿ, ਸਚੇ ਤੇ ਯਥਾ ਪਕਤਿਯਾ ਲੋਕੇ ਮਨੁਸ੍ਸਾ ਵਚਨਂ ਸੁਤ੍ਵਾ ਆਵਜ੍ਜਨਸਮਯੇ ਜਾਨਨ੍ਤਿ, ਏਵਂ ਤਸ੍ਸ ਵਚਨਾਨਨ੍ਤਰਮੇਵ ਤਸ੍ਸ ‘‘ਅਯਂ ਉਕ੍ਕਣ੍ਠਿਤੋ’’ਤਿ ਵਾ ‘‘ਗਿਹਿਭਾਵਂ ਪਤ੍ਥਯਤੀ’’ਤਿ ਵਾ ਯੇਨ ਕੇਨਚਿ ਆਕਾਰੇਨ ਸਿਕ੍ਖਾਪਚ੍ਚਕ੍ਖਾਨਭਾਵਂ ਜਾਨਨ੍ਤਿ, ਪਚ੍ਚਕ੍ਖਾਤਾ ਹੋਤਿ ਸਿਕ੍ਖਾ. ਅਥ ਅਪਰਭਾਗੇ ‘‘ਕਿਂ ਇਮਿਨਾ ਵੁਤ੍ਤ’’ਨ੍ਤਿ ਚਿਨ੍ਤੇਤ੍ਵਾ ਜਾਨਨ੍ਤਿ, ਅਞ੍ਞੇ ਵਾ ਜਾਨਨ੍ਤਿ, ਅਪ੍ਪਚ੍ਚਕ੍ਖਾਤਾਵ ਹੋਤਿ ਸਿਕ੍ਖਾ. ਅਨਿਯਮੇਤ੍ਵਾ ਆਰੋਚੇਨ੍ਤਸ੍ਸ ਪਨ ਸਚੇ ਵੁਤ੍ਤਨਯੇਨ ਯੋ ਕੋਚਿ ਮਨੁਸ੍ਸਜਾਤਿਕੋ ਵਚਨਤ੍ਥਂ ਜਾਨਾਤਿ, ਪਚ੍ਚਕ੍ਖਾਤਾਵ ਹੋਤਿ ਸਿਕ੍ਖਾ. ਏਵਂ ਵਿਜਾਨਨਵਸੇਨ ਪਚ੍ਚਕ੍ਖਾਨਂ ਹੋਤਿ, ਨ ਤਦਭਾਵੇਨ. ਇਤਿ ਇਮੇਸਂ ਵੁਤ੍ਤਪ੍ਪਕਾਰਾਨਂ ਚਿਤ੍ਤਾਦੀਨਂ ਵਸੇਨੇਵ ਸਿਕ੍ਖਾਪਚ੍ਚਕ੍ਖਾਨਂ ਹੋਤਿ, ਨ ਅਞ੍ਞਥਾਤਿ ਦਟ੍ਠਬ੍ਬਂ.

੫੧. ‘‘ਵਦਤੀ’’ਤਿ ਵਚੀਭੇਦਪ੍ਪਯੋਗਂ ਦਸ੍ਸੇਤ੍ਵਾ ਤਦਨਨ੍ਤਰਂ ‘‘ਵਿਞ੍ਞਾਪੇਤੀ’’ਤਿ ਵੁਤ੍ਤਤ੍ਤਾ ਤੇਨੇਵ ਵਚੀਭੇਦੇਨ ਅਧਿਪ੍ਪਾਯਵਿਞ੍ਞਾਪਨਂ ਇਧਾਧਿਪ੍ਪੇਤਂ, ਨ ਯੇਨ ਕੇਨਚਿ ਉਪਾਯੇਨਾਤਿ ਆਹ ‘‘ਤੇਨੇਵ ਵਚੀਭੇਦੇਨਾ’’ਤਿ. ਪਦਪਚ੍ਚਾਭਟ੍ਠਂ ਕਤ੍ਵਾਤਿ ਪਦਵਿਪਰਾਵੁਤ੍ਤਿਂ ਕਤ੍ਵਾ. ਇਦਞ੍ਚ ਪਦਪ੍ਪਯੋਗਸ੍ਸ ਅਨਿਯਮਿਤਤ੍ਤਾ ਵੁਤ੍ਤਂ. ਯਥਾ ਹਿ ਲੋਕੇ ‘‘ਆਹਰ ਪਤ੍ਤਂ, ਪਤ੍ਤਂ ਆਹਰਾ’’ਤਿ ਅਨਿਯਮਿਤੇਨ ਪਦਪ੍ਪਯੋਗੇਨ ਤਦਤ੍ਥਵਿਞ੍ਞਾਪਨਂ ਦਿਟ੍ਠਂ, ਏਵਮਿਧਾਪਿ ‘‘ਬੁਦ੍ਧਂ ਪਚ੍ਚਕ੍ਖਾਮਿ, ਪਚ੍ਚਕ੍ਖਾਮਿ ਬੁਦ੍ਧ’’ਨ੍ਤਿ ਅਨਿਯਮਿਤੇਨ ਪਦਪ੍ਪਯੋਗੇਨ ਤਦਤ੍ਥਵਿਞ੍ਞਾਪਨਂ ਹੋਤਿਯੇਵਾਤਿ ਅਧਿਪ੍ਪਾਯੋ. ਬੁਦ੍ਧਂ ਪਚ੍ਚਕ੍ਖਾਮੀਤਿ ਅਤ੍ਥਪ੍ਪਧਾਨੋ ਅਯਂ ਨਿਦ੍ਦੇਸੋ, ਨ ਸਦ੍ਦਪ੍ਪਧਾਨੋਤਿ ਆਹ ‘‘ਮਿਲਕ੍ਖਭਾਸਾਸੁ ਵਾ ਅਞ੍ਞਤਰਭਾਸਾਯ ਤਮਤ੍ਥਂ ਵਦੇਯ੍ਯਾ’’ਤਿ. ਮਾਗਧਭਾਸਤੋ ਅਵਸਿਟ੍ਠਾ ਸਬ੍ਬਾਪਿ ਅਨ੍ਧਦਮਿਲ਼ਾਦਿਭਾਸਾ ਮਿਲਕ੍ਖਭਾਸਾਤਿ ਵੇਦਿਤਬ੍ਬਾ. ਖੇਤ੍ਤਪਦੇਸੁ ਏਕਂ ਵਤ੍ਤੁਕਾਮੋ ਸਚੇਪਿ ਅਞ੍ਞਂ ਵਦੇਯ੍ਯ, ਖੇਤ੍ਤਪਦਨ੍ਤੋਗਧਤ੍ਤਾ ਪਚ੍ਚਕ੍ਖਾਤਾਵ ਹੋਤਿ ਸਿਕ੍ਖਾਤਿ ਦਸ੍ਸੇਨ੍ਤੋ ਆਹ ‘‘ਬੁਦ੍ਧਂ ਪਚ੍ਚਕ੍ਖਾਮੀਤਿ ਵਤ੍ਤੁਕਾਮੋ’’ਤਿਆਦਿ. ਯਦਿਪਿ ‘‘ਬੁਦ੍ਧਂ ਪਚ੍ਚਕ੍ਖਾਮੀ’’ਤਿ ਵਤ੍ਤੁਂ ਅਨਿਚ੍ਛਨ੍ਤੋ ਚਿਤ੍ਤੇਨ ਤਂ ਪਟਿਕ੍ਖਿਪਿਤ੍ਵਾ ਅਞ੍ਞਂ ਵਤ੍ਤੁਕਾਮੋ ਪੁਨ ਵਿਰਜ੍ਝਿਤ੍ਵਾ ਤਮੇਵ ਵਦੇਯ੍ਯ, ਤਥਾਪਿ ਸਾਸਨਤੋ ਚਵਿਤੁਕਾਮਤਾਚਿਤ੍ਤੇ ਸਤਿ ਖੇਤ੍ਤਪਦਸ੍ਸੇਵ ਵੁਤ੍ਤਤ੍ਤਾ ਅਙ੍ਗਪਾਰਿਪੂਰਿਸਮ੍ਭਵਤੋ ਹੋਤ੍ਵੇਵ ਸਿਕ੍ਖਾਪਚ੍ਚਕ੍ਖਾਨਨ੍ਤਿ ਵੇਦਿਤਬ੍ਬਂ. ਖੇਤ੍ਤਮੇਵ ਓਤਿਣ੍ਣਨ੍ਤਿ ਸਿਕ੍ਖਾਪਚ੍ਚਕ੍ਖਾਨਸ੍ਸ ਰੁਹਨਟ੍ਠਾਨਭੂਤਂ ਖੇਤ੍ਤਮੇਵ ਓਤਿਣ੍ਣਂ.

‘‘ਪਚ੍ਚਕ੍ਖਾਮਿ ਧਾਰੇਹੀ’’ਤਿ ਵਤ੍ਤਮਾਨਕਾਲਸ੍ਸ ਪਧਾਨਭਾਵੇਨ ਵਤ੍ਤੁਮਿਚ੍ਛਿਤਤ੍ਤਾ ਅਤੀਤਾਨਾਗਤਪਰਿਕਪ੍ਪਵਚਨੇਹਿ ਨੇਵਤ੍ਥਿ ਸਿਕ੍ਖਾਪਚ੍ਚਕ੍ਖਾਨਨ੍ਤਿ ਦਸ੍ਸੇਨ੍ਤੋ ਆਹ ‘‘ਸਚੇ ਪਨ ਬੁਦ੍ਧਂ ਪਚ੍ਚਕ੍ਖਿਨ੍ਤਿ ਵਾ’’ਤਿਆਦਿ. ਵਦਤਿ ਵਿਞ੍ਞਾਪੇਤੀਤਿ ਏਤ੍ਥ ਵਦਤੀਤਿ ਇਮਿਨਾ ਪਯੋਗਸ੍ਸ ਨਿਯਮਿਤਤ੍ਤਾ ਏਕਸ੍ਸ ਸਨ੍ਤਿਕੇ ਅਤ੍ਤਨੋ ਵਚੀਭੇਦਪ੍ਪਯੋਗੇਨੇਵ ਸਿਕ੍ਖਾਪਚ੍ਚਕ੍ਖਾਨਂ ਹੋਤਿ, ਨ ਦੂਤਸਾਸਨਾਦਿਪ੍ਪਯੋਗੇਨਾਤਿ ਦਸ੍ਸੇਨ੍ਤੋ ਆਹ ‘‘ਦੂਤਂ ਵਾ ਪਹਿਣਾਤੀ’’ਤਿਆਦਿ. ਤਤ੍ਥ ‘‘ਮਮ ਸਿਕ੍ਖਾਪਚ੍ਚਕ੍ਖਾਨਭਾਵਂ ਕਥੇਹੀ’’ਤਿ ਮੁਖਸਾਸਨਵਸੇਨ ‘‘ਦੂਤਂ ਵਾ ਪਹਿਣਾਤੀ’’ਤਿ ਵੁਤ੍ਤਂ. ਪਣ੍ਣੇ ਲਿਖਿਤ੍ਵਾ ਪਹਿਣਨਵਸੇਨ ‘‘ਸਾਸਨਂ ਵਾ ਪੇਸੇਤੀ’’ਤਿ ਵੁਤ੍ਤਂ. ਰੁਕ੍ਖਾਦੀਸੁ ਅਕ੍ਖਰਾਨਿ ਲਿਖਿਤ੍ਵਾ ਦਸ੍ਸਨਵਸੇਨ ‘‘ਅਕ੍ਖਰਂ ਵਾ ਛਿਨ੍ਦਤੀ’’ਤਿ ਵੁਤ੍ਤਂ. ਹਤ੍ਥਮੁਦ੍ਦਾਯ ਵਾ ਤਮਤ੍ਥਂ ਆਰੋਚੇਤੀਤਿ ਹਤ੍ਥੇਨ ਅਧਿਪ੍ਪਾਯਵਿਞ੍ਞਾਪਨਂ ਸਨ੍ਧਾਯ ਵੁਤ੍ਤਂ. ਅਧਿਪ੍ਪਾਯਵਿਞ੍ਞਾਪਕੋ ਹਿ ਹਤ੍ਥਵਿਕਾਰੋ ਹਤ੍ਥਮੁਦ੍ਦਾ. ਹਤ੍ਥ-ਸਦ੍ਦੋ ਚੇਤ੍ਥ ਤਦੇਕਦੇਸੇਸੁ ਅਙ੍ਗੁਲੀਸੁ ਦਟ੍ਠਬ੍ਬੋ ‘‘ਨ ਸਬ੍ਬਂ ਹਤ੍ਥਂ ਮੁਖੇ ਪਕ੍ਖਿਪਿਸ੍ਸਾਮੀ’’ਤਿਆਦੀਸੁ (ਪਾਚਿ. ੬੧੮) ਵਿਯ. ਤਸ੍ਮਾ ਅਧਿਪ੍ਪਾਯਵਿਞ੍ਞਾਪਕੇਨ ਅਙ੍ਗੁਲਿਸਙ੍ਕੋਚਾਦਿਨਾ ਹਤ੍ਥਵਿਕਾਰੇਨ ਤਮਤ੍ਥਂ ਆਰੋਚੇਤੀਤਿ ਏਵਮੇਤ੍ਥ ਅਤ੍ਥੋ ਦਟ੍ਠਬ੍ਬੋ.

ਚਿਤ੍ਤਸਮ੍ਪਯੁਤ੍ਤਨ੍ਤਿ ਪਚ੍ਚਕ੍ਖਾਤੁਕਾਮਤਾਚਿਤ੍ਤਸਮ੍ਪਯੁਤ੍ਤਂ. ਇਦਾਨਿ ਵਿਜਾਨਨਵਸੇਨ ਸਿਕ੍ਖਾਪਚ੍ਚਕ੍ਖਾਨਂ ਨਿਯਮਿਤਾਨਿਯਮਿਤਵਸੇਨ ਦ੍ਵਿਧਾ ਵੇਦਿਤਬ੍ਬਨ੍ਤਿ ਦਸ੍ਸੇਨ੍ਤੋ ਆਹ – ‘‘ਯਦਿ ਅਯਮੇਵ ਜਾਨਾਤੂ’’ਤਿਆਦਿ. ਅਯਞ੍ਚ ਵਿਭਾਗੋ ‘‘ਵਦਤਿ ਵਿਞ੍ਞਾਪੇਤੀਤਿ ਏਕਵਿਸਯਤ੍ਤਾ ਯਸ੍ਸ ਵਦਤਿ, ਤਸ੍ਸੇਵ ਵਿਜਾਨਨਂ ਅਧਿਪ੍ਪੇਤਂ, ਨ ਅਞ੍ਞਸ੍ਸਾ’’ਤਿ ਇਮਿਨਾ ਨਯੇਨ ਲਦ੍ਧੋਤਿ ਦਟ੍ਠਬ੍ਬਂ. ਨ ਹਿ ਯਸ੍ਸ ਵਦਤਿ, ਤਤੋ ਅਞ੍ਞਂ ਵਿਞ੍ਞਾਪੇਤੀਤਿ ਅਯਮਤ੍ਥੋ ਸਮ੍ਭਵਤਿ. ਸੋਯੇਵ ਜਾਨਾਤੀਤਿ ਅਵਧਾਰਣੇਨ ਤਸ੍ਮਿਂ ਅਵਿਜਾਨਨ੍ਤੇਯੇਵ ਅਞ੍ਞਸ੍ਸ ਜਾਨਨਂ ਪਟਿਕ੍ਖਿਪਤਿ. ਤੇਨੇਵਾਹ – ‘‘ਅਥ ਸੋ ਨ ਜਾਨਾਤਿ, ਅਞ੍ਞੋ ਸਮੀਪੇ ਠਿਤੋ ਜਾਨਾਤਿ, ਅਪਚ੍ਚਕ੍ਖਾਤਾ ਹੋਤਿ ਸਿਕ੍ਖਾ’’ਤਿ. ਤਸ੍ਮਾ ‘‘ਅਯਮੇਵ ਜਾਨਾਤੂ’’ਤਿ ਏਕਂ ਨਿਯਮੇਤ੍ਵਾ ਆਰੋਚਿਤੇ ਯਦਿਪਿ ਸੋਪਿ ਜਾਨਾਤਿ ਅਞ੍ਞੋਪਿ, ਨਿਯਮਿਤਸ੍ਸ ਪਨ ਨਿਯਮਿਤਵਸੇਨ ਵਿਜਾਨਨਸਮ੍ਭਵਤੋ ਸਿਕ੍ਖਾਪਚ੍ਚਕ੍ਖਾਨਂ ਹੋਤਿਯੇਵਾਤਿ ਦਟ੍ਠਬ੍ਬਂ ‘‘ਅਞ੍ਞੋ ਮਾ ਜਾਨਾਤੂ’’ਤਿ ਅਨਿਯਮਿਤਤ੍ਤਾ. ਦ੍ਵਿਨ੍ਨਮ੍ਪਿ ਨਿਯਮੇਤ੍ਵਾਤਿ ਇਦਂ ‘‘ਦ੍ਵੇ ਵਾ ਜਾਨਨ੍ਤੁ ਏਕੋ ਵਾ, ਇਮੇਸਂਯੇਵ ਦ੍ਵਿਨ੍ਨਂ ਆਰੋਚੇਮੀ’’ਤਿ ਏਵਂ ਨਿਯਮੇਤ੍ਵਾ ਆਰੋਚਨਂ ਸਨ੍ਧਾਯ ਵੁਤ੍ਤਂ. ਤੇਨੇਵਾਹ – ‘‘ਏਕਸ੍ਮਿਂ ਜਾਨਨ੍ਤੇਪਿ ਦ੍ਵੀਸੁ ਜਾਨਨ੍ਤੇਸੁਪੀ’’ਤਿ. ਤਸ੍ਮਾ ‘‘ਦ੍ਵੇਯੇਵ ਜਾਨਨ੍ਤੁ, ਏਕੋ ਮਾ ਜਾਨਾਤੂ’’ਤਿ ਏਵਂ ਦ੍ਵਿਨ੍ਨਂ ਨਿਯਮੇਤ੍ਵਾ ਆਰੋਚਿਤੇ ਦ੍ਵੀਸੁਯੇਵ ਜਾਨਨ੍ਤੇਸੁ ਸਿਕ੍ਖਾਪਚ੍ਚਕ੍ਖਾਨਂ ਹੋਤਿ, ਨ ਏਕਸ੍ਮਿਂ ਜਾਨਨ੍ਤੇਤਿ ਵਦਨ੍ਤਿ.

ਸਭਾਗੇਤਿ ਵਿਸ੍ਸਾਸਿਕੇ. ਪਰਿਸਙ੍ਕਮਾਨੋਤਿ ‘‘ਸਚੇ ਤੇ ਜਾਨੇਯ੍ਯੁਂ, ਮਂ ਤੇ ਵਾਰੇਸ੍ਸਨ੍ਤੀ’’ਤਿ ਆਸਙ੍ਕਮਾਨੋ. ਸਮਯਞ੍ਞੂਤਿ ਸਾਸਨਾਚਾਰਕੁਸਲੋ, ਇਧ ਪਨ ਤਦਧਿਪ੍ਪਾਯਜਾਨਨਮਤ੍ਤੇਨਪਿ ਸਮਯਞ੍ਞੂ ਨਾਮ ਹੋਤਿ. ਤੇਨੇਵ ਆਹ – ‘‘ਉਕ੍ਕਣ੍ਠਿਤੋ ਅਯਂ…ਪੇ… ਸਾਸਨਤੋ ਚੁਤੋਤਿ ਜਾਨਾਤੀ’’ਤਿ. ਤਸ੍ਮਾ ‘‘ਬੁਦ੍ਧਂ ਪਚ੍ਚਕ੍ਖਾਮੀ’’ਤਿ ਇਮਸ੍ਸ ਅਤ੍ਥਂ ਞਤ੍ਵਾਪਿ ਸਚੇ ‘‘ਅਯਂ ਭਿਕ੍ਖੁਭਾਵਤੋ ਚਵਿਤੁਕਾਮੋ, ਗਿਹੀ ਵਾ ਹੋਤੁਕਾਮੋ’’ਤਿ ਨ ਜਾਨਾਤਿ, ਅਪ੍ਪਚ੍ਚਕ੍ਖਾਤਾਵ ਹੋਤਿ ਸਿਕ੍ਖਾ. ਸਚੇ ਪਨ ‘‘ਬੁਦ੍ਧਂ ਪਚ੍ਚਕ੍ਖਾਮੀ’’ਤਿ ਵਚਨਸ੍ਸ ਅਤ੍ਥਂ ਅਜਾਨਿਤ੍ਵਾਪਿ ‘‘ਉਕ੍ਕਣ੍ਠਿਤੋ ਗਿਹੀ ਹੋਤੁਕਾਮੋ’’ਤਿ ਅਧਿਪ੍ਪਾਯਂ ਜਾਨਾਤਿ, ਪਚ੍ਚਕ੍ਖਾਤਾਵ ਹੋਤਿ ਸਿਕ੍ਖਾ. ਅਞ੍ਞਸ੍ਮਿਂ ਖਣੇ ਸੋਤਵਿਞ੍ਞਾਣਵੀਥਿਯਾ ਸਦ੍ਦਗ੍ਗਹਣਂ, ਅਞ੍ਞਸ੍ਮਿਂਯੇਵ ਚ ਮਨੋਵਿਞ੍ਞਾਣਵੀਥਿਯਾ ਤਦਤ੍ਥਵਿਜਾਨਨਨ੍ਤਿ ਆਹ – ‘‘ਤਙ੍ਖਣਞ੍ਞੇਵ ਪਨ ਅਪੁਬ੍ਬਂ ਅਚਰਿਮਂ ਦੁਜ੍ਜਾਨ’’ਨ੍ਤਿ. ਨ ਹਿ ਏਕਸ੍ਮਿਂਯੇਵ ਖਣੇ ਸਦ੍ਦਸਵਨਂ ਤਦਤ੍ਥਵਿਜਾਨਨਞ੍ਚ ਸਮ੍ਭਵਤਿ. ਤਥਾ ਹਿ ‘‘ਘਟੋ’’ਤਿ ਵਾ ‘‘ਪਟੋ’’ਤਿ ਵਾ ਕੇਨਚਿ ਵੁਤ੍ਤੇ ਤਤ੍ਥ ਘ-ਸਦ੍ਦਂ ਪਚ੍ਚੁਪ੍ਪਨ੍ਨਂ ਗਹੇਤ੍ਵਾ ਏਕਾ ਸੋਤਵਿਞ੍ਞਾਣਵੀਥਿ ਉਪ੍ਪਜ੍ਜਿਤ੍ਵਾ ਨਿਰੁਜ੍ਝਤਿ, ਤਦਨਨ੍ਤਰਂ ਏਕਾ ਮਨੋਵਿਞ੍ਞਾਣਵੀਥਿ ਤਮੇਵ ਅਤੀਤਂ ਗਹੇਤ੍ਵਾ ਉਪ੍ਪਜ੍ਜਤਿ. ਏਵਂ ਤੇਨ ਵੁਤ੍ਤਵਚਨੇ ਯਤ੍ਤਕਾਨਿ ਅਕ੍ਖਰਾਨਿ ਹੋਨ੍ਤਿ, ਤੇਸੁ ਏਕਮੇਕਂ ਅਕ੍ਖਰਂ ਪਚ੍ਚੁਪ੍ਪਨ੍ਨਮਤੀਤਞ੍ਚ ਗਹੇਤ੍ਵਾ ਸੋਤਵਿਞ੍ਞਾਣਵੀਥਿਯਾ ਮਨੋਵਿਞ੍ਞਾਣਵੀਥਿਯਾ ਚ ਉਪ੍ਪਜ੍ਜਿਤ੍ਵਾ ਨਿਰੁਦ੍ਧਾਯ ਅਵਸਾਨੇ ਤਾਨਿ ਅਕ੍ਖਰਾਨਿ ਸਮ੍ਪਿਣ੍ਡੇਤ੍ਵਾ ਅਕ੍ਖਰਸਮੂਹਂ ਗਹੇਤ੍ਵਾ ਏਕਾ ਮਨੋਵਿਞ੍ਞਾਣਵੀਥਿ ਉਪ੍ਪਜ੍ਜਿਤ੍ਵਾ ਨਿਰੁਜ੍ਝਤਿ. ਤਦਨਨ੍ਤਰਂ ‘‘ਅਯਮਕ੍ਖਰਸਮੂਹੋ ਏਤਸ੍ਸ ਨਾਮ’’ਨ੍ਤਿ ਨਾਮਪਞ੍ਞਤ੍ਤਿਗ੍ਗਹਣਵਸੇਨ ਅਪਰਾਯ ਮਨੋਵਿਞ੍ਞਾਣਵੀਥਿਯਾ ਉਪ੍ਪਜ੍ਜਿਤ੍ਵਾ ਨਿਰੁਦ੍ਧਾਯ ਤਦਨਨ੍ਤਰਂ ਉਪ੍ਪਨ੍ਨਾਯ ਮਨੋਵਿਞ੍ਞਾਣਵੀਥਿਯਾ ‘‘ਅਯਮੇਤਸ੍ਸ ਅਤ੍ਥੋ’’ਤਿ ਪਕਤਿਯਾ ਤਦਤ੍ਥਵਿਜਾਨਨਂ ਸਮ੍ਭਵਤਿ.

ਆਵਜ੍ਜਨਸਮਯੇਨਾਤਿ ਭੁਮ੍ਮਤ੍ਥੇ ਕਰਣਵਚਨਂ, ਅਤ੍ਥਾਭੋਗਸਮਯੇਤਿ ਅਤ੍ਥੋ. ਇਦਾਨਿ ਤਮੇਵ ਆਵਜ੍ਜਨਸਮਯਂ ਵਿਭਾਵੇਨ੍ਤੋ ਆਹ – ‘‘ਯਥਾ ਪਕਤਿਯਾ…ਪੇ… ਜਾਨਨ੍ਤੀ’’ਤਿ. ਤੇਨੇਵ ਵਚੀਭੇਦੇਨ ਅਧਿਪ੍ਪਾਯਵਿਞ੍ਞਾਪਨਸ੍ਸ ਇਧਾਧਿਪ੍ਪੇਤਤ੍ਤਾ ਅਪਰਭਾਗੇ ‘‘ਕਿਂ ਇਮਿਨਾ ਵੁਤ੍ਤ’’ਨ੍ਤਿ ਤਂ ਕਙ੍ਖਨ੍ਤਸ੍ਸ ਚਿਰੇਨ ਅਧਿਪ੍ਪਾਯਵਿਜਾਨਨਂ ਅਞ੍ਞੇਨਪਿ ਕੇਨਚਿ ਉਪਾਯਨ੍ਤਰੇਨ ਸਮ੍ਭਵਤਿ, ਨ ਕੇਵਲਂ ਵਚੀਭੇਦਮਤ੍ਤੇਨਾਤਿ ਆਹ – ‘‘ਅਥ ਅਪਰਭਾਗੇ…ਪੇ… ਅਪ੍ਪਚ੍ਚਕ੍ਖਾਤਾ ਹੋਤਿ ਸਿਕ੍ਖਾ’’ਤਿ. ‘‘ਗਿਹੀ ਭਵਿਸ੍ਸਾਮੀ’’ਤਿ ਵੁਤ੍ਤੇ ਅਤ੍ਥਭੇਦੋ ਕਾਲਭੇਦੋ ਚ ਹੋਤੀਤਿ ਅਪ੍ਪਚ੍ਚਕ੍ਖਾਤਾ ਹੋਤਿ ਸਿਕ੍ਖਾ. ‘‘ਧਾਰੇਹੀ’’ਤਿ ਹਿ ਇਮਸ੍ਸ ਯੋ ਅਤ੍ਥੋ ਕਾਲੋ ਚ, ਨ ਸੋ ‘‘ਭਵਿਸ੍ਸਾਮੀ’’ਤਿ ਏਤਸ੍ਸ. ‘‘ਗਿਹੀ ਹੋਮੀ’’ਤਿ ਵੁਤ੍ਤੇ ਪਨ ਅਤ੍ਥਭੇਦੋਯੇਵ, ਨ ਕਾਲਭੇਦੋ ‘‘ਹੋਮੀ’’ਤਿ ਵਤ੍ਤਮਾਨਕਾਲਸ੍ਸੇਵ ਵੁਤ੍ਤਤ੍ਤਾ. ‘‘ਗਿਹੀ ਜਾਤੋਮ੍ਹਿ, ਗਿਹੀਮ੍ਹੀ’’ਤਿ ਏਤ੍ਥਾਪਿ ਅਤ੍ਥਸ੍ਸ ਚੇਵ ਕਾਲਸ੍ਸ ਚ ਭਿਨ੍ਨਤ੍ਤਾ ਅਪ੍ਪਚ੍ਚਕ੍ਖਾਤਾ ਹੋਤਿ ਸਿਕ੍ਖਾ. ‘‘ਅਜ੍ਜ ਪਟ੍ਠਾਯਾ’’ਤਿ ਇਦਂ ਤਥਾ ਵੁਤ੍ਤੇਪਿ ਦੋਸਭਾਵਤੋ ਪਰਿਪੁਣ੍ਣਂ ਕਤ੍ਵਾ ਵੁਤ੍ਤਂ. ‘‘ਧਾਰੇਹੀ’’ਤਿ ਅਤ੍ਥਪ੍ਪਧਾਨਤ੍ਤਾ ਨਿਦ੍ਦੇਸਸ੍ਸ ਪਰਿਯਾਯਵਚਨੇਹਿਪਿ ਸਿਕ੍ਖਾਪਚ੍ਚਕ੍ਖਾਨਂ ਹੋਤਿਯੇਵਾਤਿ ਦਸ੍ਸੇਨ੍ਤੋ ਆਹ ‘‘ਜਾਨਾਹੀ’’ਤਿਆਦਿ. ਧਾਰੇਹਿ ਜਾਨਾਹਿ ਸਞ੍ਜਾਨਾਹਿ ਮਨਸਿ ਕਰੋਹੀਤਿ ਹਿ ਏਤਾਨਿ ਪਦਾਨਿ ਅਤ੍ਥਤੋ ਕਾਲਤੋ ਚ ਅਭਿਨ੍ਨਾਨਿ.

੫੨. ਪੁਰਿਮਾਨੇਵ ਚੁਦ੍ਦਸਾਤਿ ਬੁਦ੍ਧਾਦਿਸਬ੍ਰਹ੍ਮਚਾਰੀਪਰਿਯਨ੍ਤਾਨਿ. ਹੋਤੁ ਭਵਤੂਤਿ ਇਦਮ੍ਪਿ ਪਟਿਕ੍ਖੇਪਮਤ੍ਤਮੇਵਾਤਿ ਆਹ ‘‘ਹੋਤੁ, ਪਰਿਯਤ੍ਤਨ੍ਤਿ ਅਤ੍ਥੋ’’ਤਿ.

੫੩. ਵਣ੍ਣਪਟ੍ਠਾਨਨ੍ਤਿ ਮਹਾਸਙ੍ਘਿਕਾਨਂ ਬੁਦ੍ਧਗੁਣਪਰਿਦੀਪਕਂ ਏਕਂ ਸੁਤ੍ਤਨ੍ਤਿ ਵਦਨ੍ਤਿ. ਉਪਾਲਿਗਾਥਾਸੂਤਿ (ਮ. ਨਿ. ੨.੭੬) –

‘‘ਧੀਰਸ੍ਸ ਵਿਗਤਮੋਹਸ੍ਸ,

ਪਭਿਨ੍ਨਖੀਲਸ੍ਸ ਵਿਜਿਤਵਿਜਯਸ੍ਸ;

ਅਨੀਘਸ੍ਸ ਸੁਸਮਚਿਤ੍ਤਸ੍ਸ;

ਵੁਦ੍ਧਸੀਲਸ੍ਸ ਸਾਧੁਪਞ੍ਞਸ੍ਸ;

ਵੇਸਮਨ੍ਤਰਸ੍ਸ ਵਿਮਲਸ੍ਸ;

ਭਗਵਤੋ ਤਸ੍ਸ ਸਾਵਕੋਹਮਸ੍ਮਿ.

‘‘ਅਕਥਂਕਥਿਸ੍ਸ ਤੁਸਿਤਸ੍ਸ;

ਵਨ੍ਤਲੋਕਾਮਿਸਸ੍ਸ ਮੁਦਿਤਸ੍ਸ;

ਕਤਸਮਣਸ੍ਸ ਮਨੁਜਸ੍ਸ;

ਅਨ੍ਤਿਮਸਾਰੀਰਸ੍ਸ ਨਰਸ੍ਸ;

ਅਨੋਪਮਸ੍ਸ ਵਿਰਜਸ੍ਸ;

ਭਗਵਤੋ ਤਸ੍ਸ ਸਾਵਕੋਹਮਸ੍ਮਿ.

‘‘ਅਸਂਸਯਸ੍ਸ ਕੁਸਲਸ੍ਸ;

ਵੇਨਯਿਕਸ੍ਸ ਸਾਰਥਿਵਰਸ੍ਸ;

ਅਨੁਤ੍ਤਰਸ੍ਸ ਰੁਚਿਰਧਮ੍ਮਸ੍ਸ;

ਨਿਕ੍ਕਙ੍ਖਸ੍ਸ ਪਭਾਸਕਸ੍ਸ;

ਮਾਨਚ੍ਛਿਦਸ੍ਸ ਵੀਰਸ੍ਸ;

ਭਗਵਤੋ ਤਸ੍ਸ ਸਾਵਕੋਹਮਸ੍ਮਿ.

‘‘ਨਿਸਭਸ੍ਸ ਅਪ੍ਪਮੇਯ੍ਯਸ੍ਸ;

ਗਮ੍ਭੀਰਸ੍ਸ ਮੋਨਪ੍ਪਤ੍ਤਸ੍ਸ;

ਖੇਮਙ੍ਕਰਸ੍ਸ ਵੇਦਸ੍ਸ;

ਧਮ੍ਮਟ੍ਠਸ੍ਸ ਸਂਵੁਤਤ੍ਤਸ੍ਸ;

ਸਙ੍ਗਾਤਿਗਸ੍ਸ ਮੁਤ੍ਤਸ੍ਸ;

ਭਗਵਤੋ ਤਸ੍ਸ ਸਾਵਕੋਹਮਸ੍ਮਿ.

‘‘ਨਾਗਸ੍ਸ ਪਨ੍ਤਸੇਨਸ੍ਸ;

ਖੀਣਸਂਯੋਜਨਸ੍ਸ ਮੁਤ੍ਤਸ੍ਸ;

ਪਟਿਮਨ੍ਤਕਸ੍ਸ ਧੋਨਸ੍ਸ;

ਪਨ੍ਨਦ੍ਧਜਸ੍ਸ ਵੀਤਰਾਗਸ੍ਸ;

ਦਨ੍ਤਸ੍ਸ ਨਿਪ੍ਪਪਞ੍ਚਸ੍ਸ;

ਭਗਵਤੋ ਤਸ੍ਸ ਸਾਵਕੋਹਮਸ੍ਮਿ.

‘‘ਇਸਿਸਤ੍ਤਮਸ੍ਸ ਅਕੁਹਸ੍ਸ;

ਤੇਵਿਜ੍ਜਸ੍ਸ ਬ੍ਰਹ੍ਮਪ੍ਪਤ੍ਤਸ੍ਸ;

ਨ੍ਹਾਤਕਸ੍ਸ ਪਦਕਸ੍ਸ;

ਪਸ੍ਸਦ੍ਧਸ੍ਸ ਵਿਦਿਤਵੇਦਸ੍ਸ;

ਪੁਰਿਨ੍ਦਦਸ੍ਸ ਸਕ੍ਕਸ੍ਸ;

ਭਗਵਤੋ ਤਸ੍ਸ ਸਾਵਕੋਹਮਸ੍ਮਿ.

‘‘ਅਰਿਯਸ੍ਸ ਭਾਵਿਤਤ੍ਤਸ੍ਸ;

ਪਤ੍ਤਿਪ੍ਪਤ੍ਤਸ੍ਸ ਵੇਯ੍ਯਾਕਰਣਸ੍ਸ;

ਸਤਿਮਤੋ ਵਿਪਸ੍ਸਿਸ੍ਸ;

ਅਨਭਿਨਤਸ੍ਸ ਨੋ ਅਪਨਤਸ੍ਸ;

ਅਨੇਜਸ੍ਸ ਵਸਿਪ੍ਪਤ੍ਤਸ੍ਸ;

ਭਗਵਤੋ ਤਸ੍ਸ ਸਾਵਕੋਹਮਸ੍ਮਿ.

‘‘ਸਮੁਗ੍ਗਤਸ੍ਸ ਝਾਯਿਸ੍ਸ;

ਅਨਨੁਗਤਨ੍ਤਰਸ੍ਸ ਸੁਦ੍ਧਸ੍ਸ;

ਅਸਿਤਸ੍ਸ ਹਿਤਸ੍ਸ;

ਪਵਿਵਿਤ੍ਤਸ੍ਸ ਅਗ੍ਗਪ੍ਪਤ੍ਤਸ੍ਸ;

ਤਿਣ੍ਣਸ੍ਸ ਤਾਰਯਨ੍ਤਸ੍ਸ;

ਭਗਵਤੋ ਤਸ੍ਸ ਸਾਵਕੋਹਮਸ੍ਮਿ.

‘‘ਸਨ੍ਤਸ੍ਸ ਭੂਰਿਪਞ੍ਞਸ੍ਸ;

ਮਹਾਪਞ੍ਞਸ੍ਸ ਵੀਤਲੋਭਸ੍ਸ;

ਤਥਾਗਤਸ੍ਸ ਸੁਗਤਸ੍ਸ;

ਅਪ੍ਪਟਿਪੁਗ੍ਗਲਸ੍ਸ ਅਸਮਸ੍ਸ;

ਵਿਸਾਰਦਸ੍ਸ ਨਿਪੁਣਸ੍ਸ;

ਭਗਵਤੋ ਤਸ੍ਸ ਸਾਵਕੋਹਮਸ੍ਮਿ.

‘‘ਤਣ੍ਹਚ੍ਛਿਦਸ੍ਸ ਬੁਦ੍ਧਸ੍ਸ;

ਵੀਤਧੂਮਸ੍ਸ ਅਨੁਪਲਿਤ੍ਤਸ੍ਸ;

ਆਹੁਨੇਯ੍ਯਸ੍ਸ ਯਕ੍ਖਸ੍ਸ;

ਉਤ੍ਤਮਪੁਗ੍ਗਲਸ੍ਸ ਅਤੁਲਸ੍ਸ;

ਮਹਤੋ ਯਸਗ੍ਗਪ੍ਪਤ੍ਤਸ੍ਸ;

ਭਗਵਤੋ ਤਸ੍ਸ ਸਾਵਕੋਹਮਸ੍ਮੀ’’ਤਿ. –

ਏਵਂ ਉਪਾਲਿਗਹਪਤਿਨਾ ਵੁਤ੍ਤਾਸੁ ਉਪਾਲਿਸੁਤ੍ਤੇ ਆਗਤਗਾਥਾਸੁ.

ਯਥਾਰੁਤਮੇਵਾਤਿ ਯਥਾਵੁਤ੍ਤਮੇਵ, ਪਾਲ਼ਿਯਂ ਆਗਤਮੇਵਾਤਿ ਅਧਿਪ੍ਪਾਯੋ. ਯਸ੍ਮਾ ‘‘ਸਮ੍ਮਾਸਮ੍ਬੁਦ੍ਧਂ ਅਨਨ੍ਤਬੁਦ੍ਧਿਂ ਅਨੋਮਬੁਦ੍ਧਿਂ ਬੋਧਿਪਞ੍ਞਾਣ’’ਨ੍ਤਿ ਇਮਾਨਿ ਵਣ੍ਣਪਟ੍ਠਾਨੇ ਆਗਤਨਾਮਾਨਿ, ‘‘ਧੀਰ’’ਨ੍ਤਿਆਦੀਨਿ ਪਨ ਉਪਾਲਿਗਾਥਾਸੁ ਆਗਤਨਾਮਾਨਿ. ਤਤ੍ਥ ਬੋਧਿ ਵੁਚ੍ਚਤਿ ਸਬ੍ਬਞ੍ਞੁਤਞ੍ਞਾਣਂ, ਤਂ ਸਞ੍ਜਾਨਨਹੇਤੁਤ੍ਤਾ ਪਞ੍ਞਾਣਂ ਏਤਸ੍ਸਾਤਿ ਬੋਧਿਪਞ੍ਞਾਣੋ, ਭਗਵਾ. ਧਿਯਾ ਪਞ੍ਞਾਯ ਰਾਤਿ ਗਣ੍ਹਾਤਿ, ਸੇਵਤੀਤਿ ਵਾ ਧੀਰੋ. ਸਮੁਚ੍ਛਿਨ੍ਨਸਬ੍ਬਚੇਤੋਖੀਲਤ੍ਤਾ ਪਭਿਨ੍ਨਖੀਲੋ. ਸਬ੍ਬਪੁਥੁਜ੍ਜਨੇ ਵਿਜਿਨਿਂਸੁ ਵਿਜਯਨ੍ਤਿ ਵਿਜਿਨਿਸ੍ਸਨ੍ਤਿ ਚਾਤਿ ਵਿਜਯਾ. ਕੇ ਤੇ? ਮਚ੍ਚੁਮਾਰਕਿਲੇਸਮਾਰਦੇਵਪੁਤ੍ਤਮਾਰਾ. ਤੇ ਵਿਜਿਤਾ ਵਿਜਯਾ ਏਤੇਨਾਤਿ ਵਿਜਿਤਵਿਜਯੋ, ਭਗਵਾ. ਕਿਲੇਸਮਾਰਮਚ੍ਚੁਮਾਰਵਿਜਯੇਨੇਵ ਪਨੇਤ੍ਥ ਅਭਿਸਙ੍ਖਾਰਕ੍ਖਨ੍ਧਮਾਰਾਪਿ ਵਿਜਿਤਾਵ ਹੋਨ੍ਤੀਤਿ ਦਟ੍ਠਬ੍ਬਂ.

ਸ੍ਵਾਕ੍ਖਾਤਨ੍ਤਿਆਦੀਸੁ (ਵਿਸੁਦ੍ਧਿ. ੧.੧੪੭) ਸਾਤ੍ਥਸਬ੍ਯਞ੍ਜਨਕੇਵਲਪਰਿਪੁਣ੍ਣਪਰਿਸੁਦ੍ਧਬ੍ਰਹ੍ਮਚਰਿਯਸ੍ਸ ਪਕਾਸਨਤੋ ਸ੍ਵਾਕ੍ਖਾਤੋ ਧਮ੍ਮੋ, ਅਤ੍ਥਵਿਪਲ੍ਲਾਸਾਭਾਵਤੋ ਵਾ ਸੁਟ੍ਠੁ ਅਕ੍ਖਾਤੋਤਿ ਸ੍ਵਾਕ੍ਖਾਤੋ. ਯਥਾ ਹਿ ਅਞ੍ਞਤਿਤ੍ਥਿਯਾਨਂ ਧਮ੍ਮਸ੍ਸ ਅਤ੍ਥੋ ਵਿਪਲ੍ਲਾਸਂ ਆਪਜ੍ਜਤਿ ‘‘ਅਨ੍ਤਰਾਯਿਕਾ’’ਤਿ ਵੁਤ੍ਤਧਮ੍ਮਾਨਂ ਅਨ੍ਤਰਾਯਿਕਤ੍ਤਾਭਾਵਤੋ, ‘‘ਨਿਯ੍ਯਾਨਿਕਾ’’ਤਿ ਚ ਵੁਤ੍ਤਧਮ੍ਮਾਨਂ ਨਿਯ੍ਯਾਨਿਕਤ੍ਤਾਭਾਵਤੋ, ਤੇਨ ਤੇ ਅਞ੍ਞਤਿਤ੍ਥਿਯਾ ਦੁਰਕ੍ਖਾਤਧਮ੍ਮਾਯੇਵ ਹੋਨ੍ਤਿ, ਨ ਤਥਾ ਭਗਵਤੋ ਧਮ੍ਮਸ੍ਸ ਅਤ੍ਥੋ ਵਿਪਲ੍ਲਾਸਂ ਆਪਜ੍ਜਤਿ ‘‘ਇਮੇ ਧਮ੍ਮਾ ਅਨ੍ਤਰਾਯਿਕਾ ਨਿਯ੍ਯਾਨਿਕਾ’’ਤਿ ਏਵਂ ਵੁਤ੍ਤਧਮ੍ਮਾਨਂ ਤਥਾਭਾਵਾਨਤਿਕ੍ਕਮਨਤੋਤਿ. ਏਵਂ ਤਾਵ ਪਰਿਯਤ੍ਤਿਧਮ੍ਮੋ ਸ੍ਵਾਕ੍ਖਾਤੋ ਧਮ੍ਮੋ.

ਲੋਕੁਤ੍ਤਰਧਮ੍ਮੋ ਪਨ ਨਿਬ੍ਬਾਨਾਨੁਰੂਪਾਯ ਪਟਿਪਤ੍ਤਿਯਾ ਪਟਿਪਦਾਨੁਰੂਪਸ੍ਸ ਚ ਨਿਬ੍ਬਾਨਸ੍ਸ ਅਕ੍ਖਾਤਤ੍ਤਾ ਸ੍ਵਾਕ੍ਖਾਤੋ. ਯਥਾਹ –

‘‘ਸੁਪਞ੍ਞਤ੍ਤਾ ਖੋ ਪਨ ਤੇਨ ਭਗਵਤਾ ਸਾਵਕਾਨਂ ਨਿਬ੍ਬਾਨਗਾਮਿਨੀ ਪਟਿਪਦਾ ਸਂਸਨ੍ਦਤਿ ਨਿਬ੍ਬਾਨਞ੍ਚ ਪਟਿਪਦਾ ਚ. ਸੇਯ੍ਯਥਾਪਿ ਨਾਮ ਗਙ੍ਗੋਦਕਂ ਯਮੁਨੋਦਕੇਨ ਸਂਸਨ੍ਦਤਿ ਸਮੇਤਿ, ਏਵਮੇਵ ਸੁਪਞ੍ਞਤ੍ਤਾ ਤੇਨ ਭਗਵਤਾ ਸਾਵਕਾਨਂ ਨਿਬ੍ਬਾਨਗਾਮਿਨੀ ਪਟਿਪਦਾ ਸਂਸਨ੍ਦਤਿ ਨਿਬ੍ਬਾਨਞ੍ਚ ਪਟਿਪਦਾ ਚਾ’’ਤਿ (ਦੀ. ਨਿ. ੨.੨੯੬).

ਅਰਿਯਮਗ੍ਗੋ ਚੇਤ੍ਥ ਅਨ੍ਤਦ੍ਵਯਂ ਅਨੁਪਗਮ੍ਮ ਮਜ੍ਝਿਮਾਪਟਿਪਦਾਭੂਤੋਵ ‘‘ਮਜ੍ਝਿਮਾ ਪਟਿਪਦਾ’’ਤਿ ਅਕ੍ਖਾਤਤ੍ਤਾ ਸ੍ਵਾਕ੍ਖਾਤੋ. ਸਾਮਞ੍ਞਫਲਾਨਿ ਪਟਿਪ੍ਪਸ੍ਸਦ੍ਧਕਿਲੇਸਾਨੇਵ ‘‘ਪਟਿਪ੍ਪਸ੍ਸਦ੍ਧਕਿਲੇਸਾਨੀ’’ਤਿ ਅਕ੍ਖਾਤਤ੍ਤਾ ਸ੍ਵਾਕ੍ਖਾਤਾਨਿ. ਨਿਬ੍ਬਾਨਂ ਸਸ੍ਸਤਾਮਤਤਾਣਲੇਣਾਦਿਸਭਾਵਮੇਵ ਸਸ੍ਸਤਾਦਿਸਭਾਵਵਸੇਨ ਅਕ੍ਖਾਤਤ੍ਤਾ ਸ੍ਵਾਕ੍ਖਾਤਨ੍ਤਿ ਏਵਂ ਲੋਕੁਤ੍ਤਰਧਮ੍ਮੋਪਿ ਸ੍ਵਾਕ੍ਖਾਤੋ.

ਅਰਿਯਮਗ੍ਗੋ ਅਤ੍ਤਨੋ ਸਨ੍ਤਾਨੇ ਰਾਗਾਦੀਨਂ ਅਭਾਵਂ ਕਰੋਨ੍ਤੇਨ ਅਰਿਯਪੁਗ੍ਗਲੇਨ ਸਾਮਂ ਦਟ੍ਠਬ੍ਬੋ ‘‘ਅਰਿਯਮਗ੍ਗੇਨ ਮਮ ਰਾਗਾਦਯੋ ਪਹੀਨਾ’’ਤਿ ਸਯਂ ਅਤ੍ਤਨਾ ਅਨਞ੍ਞਨੇਯ੍ਯੇਨ ਪਸ੍ਸਿਤਬ੍ਬੋਤਿ ਸਨ੍ਦਿਟ੍ਠਿ, ਸਨ੍ਦਿਟ੍ਠਿ ਏਵ ਸਨ੍ਦਿਟ੍ਠਿਕੋ. ਅਪਿਚ ਨਵਵਿਧੋ ਲੋਕੁਤ੍ਤਰਧਮ੍ਮੋ ਯੇਨ ਯੇਨ ਅਧਿਗਤੋ ਹੋਤਿ, ਤੇਨ ਤੇਨ ਅਰਿਯਸਾਵਕੇਨ ਪਰਸਦ੍ਧਾਯ ਗਨ੍ਤਬ੍ਬਤਂ ਹਿਤ੍ਵਾ ਪਚ੍ਚਕ੍ਖਞਾਣੇਨ ਸਯਂ ਦਟ੍ਠਬ੍ਬੋਤਿ ਸਨ੍ਦਿਟ੍ਠਿਕੋ. ਅਥ ਵਾ ਪਸਤ੍ਥਾ ਦਿਟ੍ਠਿ ਸਨ੍ਦਿਟ੍ਠਿ, ਸਨ੍ਦਿਟ੍ਠਿਯਾ ਜਯਤੀਤਿ ਸਨ੍ਦਿਟ੍ਠਿਕੋ. ਤਥਾ ਹੇਤ੍ਥ ਅਰਿਯਮਗ੍ਗੋ ਸਮ੍ਪਯੁਤ੍ਤਾਯ, ਅਰਿਯਫਲਂ ਕਾਰਣਭੂਤਾਯ, ਨਿਬ੍ਬਾਨਂ ਵਿਸਯਿਭੂਤਾਯ ਸਨ੍ਦਿਟ੍ਠਿਯਾ ਕਿਲੇਸੇ ਜਯਤਿ, ਤਸ੍ਮਾ ਯਥਾ ਰਥੇਨ ਜਯਤੀਤਿ ਰਥਿਕੋ, ਏਵਂ ਨਵਵਿਧੋਪਿ ਲੋਕੁਤ੍ਤਰਧਮ੍ਮੋ ਸਨ੍ਦਿਟ੍ਠਿਯਾ ਜਯਤੀਤਿ ਸਨ੍ਦਿਟ੍ਠਿਕੋ. ਅਥ ਵਾ ਦਿਟ੍ਠਨ੍ਤਿ ਦਸ੍ਸਨਂ ਵੁਚ੍ਚਤਿ, ਦਿਟ੍ਠਮੇਵ ਸਨ੍ਦਿਟ੍ਠਂ, ਸਨ੍ਦਸ੍ਸਨਨ੍ਤਿ ਅਤ੍ਥੋ. ਸਨ੍ਦਿਟ੍ਠਂ ਅਰਹਤੀਤਿ ਸਨ੍ਦਿਟ੍ਠਿਕੋ. ਲੋਕੁਤ੍ਤਰਧਮ੍ਮੋ ਹਿ ਭਾਵਨਾਭਿਸਮਯਵਸੇਨ ਸਚ੍ਛਿਕਿਰਿਯਾਭਿਸਮਯਵਸੇਨ ਚ ਦਿਸ੍ਸਮਾਨੋਯੇਵ ਵਟ੍ਟਭਯਂ ਨਿਵਤ੍ਤੇਤਿ, ਤਸ੍ਮਾ ਯਥਾ ਵਤ੍ਥਮਰਹਤੀਤਿ ਵਤ੍ਥਿਕੋ, ਏਵਂ ਸਨ੍ਦਿਟ੍ਠਂ ਅਰਹਤੀਤਿ ਸਨ੍ਦਿਟ੍ਠਿਕੋ.

ਅਤ੍ਤਨੋ ਫਲਦਾਨਂ ਸਨ੍ਧਾਯ ਨਾਸ੍ਸ ਆਗਮੇਤਬ੍ਬੋ ਕਾਲੋ ਅਤ੍ਥੀਤਿ ਅਕਾਲੋ. ਯਥਾ ਹਿ ਲੋਕਿਯਕੁਸਲਸ੍ਸ ਉਪਪਜ੍ਜਅਪਰਾਪਰਿਯਾਯੇਤਿਆਦਿਨਾ ਫਲਦਾਨਂ ਪਤਿ ਆਗਮੇਤਬ੍ਬੋ ਕਾਲੋ ਅਤ੍ਥਿ, ਨ ਏਵਮੇਤਸ੍ਸਾਤਿ ਅਤ੍ਥੋ. ਅਕਾਲੋਯੇਵ ਅਕਾਲਿਕੋ, ਨ ਪਞ੍ਚਾਹਸਤ੍ਤਾਹਾਦਿਭੇਦਂ ਕਾਲਂ ਖੇਪੇਤ੍ਵਾ ਫਲਂ ਦੇਤਿ, ਅਤ੍ਤਨੋ ਪਨ ਪਵਤ੍ਤਿਸਮਨਨ੍ਤਰਮੇਵ ਫਲਦੋਤਿ ਵੁਤ੍ਤਂ ਹੋਤਿ. ਅਥ ਵਾ ਅਤ੍ਤਨੋ ਫਲਪ੍ਪਦਾਨੇ ਵਿਪ੍ਪਕਟ੍ਠੋ ਦੂਰੋ ਕਾਲੋ ਪਤ੍ਤੋ ਉਪਨੀਤੋ ਅਸ੍ਸਾਤਿ ਕਾਲਿਕੋ, ਕਾਲਨ੍ਤਰਫਲਦਾਯੀ. ਕੋ ਸੋ? ਲੋਕਿਯੋ ਕੁਸਲਧਮ੍ਮੋ. ਅਯਂ ਪਨ ਸਮਨਨ੍ਤਰਫਲਦਾਯਕਤ੍ਤਾ ਨ ਕਾਲਿਕੋਤਿ ਅਕਾਲਿਕੋ. ਮਗ੍ਗਮੇਵ ਹਿ ਸਨ੍ਧਾਯ ‘‘ਅਕਾਲਿਕੋ’’ਤਿ ਇਦਂ ਵੁਤ੍ਤਂ.

‘‘ਏਹਿ ਪਸ੍ਸ ਇਮਂ ਧਮ੍ਮ’’ਨ੍ਤਿ ਏਵਂ ਪਵਤ੍ਤਂ ਏਹਿਪਸ੍ਸਵਿਧਿਂ ਅਰਹਤੀਤਿ ਏਹਿਪਸ੍ਸਿਕੋ. ਕਸ੍ਮਾ ਪਨੇਸ ਤਂ ਵਿਧਿਂ ਅਰਹਤੀਤਿ? ਪਰਮਤ੍ਥਤੋ ਵਿਜ੍ਜਮਾਨਤ੍ਤਾ ਪਰਿਸੁਦ੍ਧਤ੍ਤਾ ਚ. ਰਿਤ੍ਤਮੁਟ੍ਠਿਯਞ੍ਹਿ ਹਿਰਞ੍ਞਂ ਵਾ ਸੁਵਣ੍ਣਂ ਵਾ ਅਤ੍ਥੀਤਿ ਵਤ੍ਵਾਪਿ ‘‘ਏਹਿ ਪਸ੍ਸ ਇਮ’’ਨ੍ਤਿ ਨ ਸਕ੍ਕਾ ਵਤ੍ਤੁਂ. ਕਸ੍ਮਾ? ਅਵਿਜ੍ਜਮਾਨਤ੍ਤਾ. ਵਿਜ੍ਜਮਾਨਮ੍ਪਿ ਚ ਗੂਥਂ ਵਾ ਮੁਤ੍ਤਂ ਵਾ ਮਨੁਞ੍ਞਭਾਵਪ੍ਪਕਾਸਨੇਨ ਚਿਤ੍ਤਸਮ੍ਪਹਂਸਨਤ੍ਥਂ ‘‘ਏਹਿ ਪਸ੍ਸ ਇਮ’’ਨ੍ਤਿ ਨ ਸਕ੍ਕਾ ਵਤ੍ਤੁਂ, ਅਪਿਚ ਖੋ ਨਂ ਤਿਣੇਹਿ ਵਾ ਪਣ੍ਣੇਹਿ ਵਾ ਪਟਿਚ੍ਛਾਦੇਤਬ੍ਬਮੇਵ ਹੋਤਿ. ਕਸ੍ਮਾ? ਅਪਰਿਸੁਦ੍ਧਤ੍ਤਾ. ਅਯਂ ਪਨ ਨਵਵਿਧੋਪਿ ਲੋਕੁਤ੍ਤਰਧਮ੍ਮੋ ਸਭਾਵਤੋ ਚ ਵਿਜ੍ਜਮਾਨੋ ਵਿਗਤਵਲਾਹਕੇ ਚ ਆਕਾਸੇ ਸਮ੍ਪੁਣ੍ਣਚਨ੍ਦਮਣ੍ਡਲਂ ਵਿਯ ਪਣ੍ਡੁਕਮ੍ਬਲੇ ਨਿਕ੍ਖਿਤ੍ਤਜਾਤਿਮਣਿ ਵਿਯ ਚ ਪਰਿਸੁਦ੍ਧੋ, ਤਸ੍ਮਾ ਵਿਜ੍ਜਮਾਨਤ੍ਤਾ ਪਰਿਸੁਦ੍ਧਤ੍ਤਾ ਚ ਏਹਿਪਸ੍ਸਵਿਧਿਂ ਅਰਹਤੀਤਿ ਏਹਿਪਸ੍ਸਿਕੋ.

ਉਪਨੇਤਬ੍ਬੋਤਿ ਓਪਨੇਯ੍ਯਿਕੋ. ਅਯਂ ਪਨੇਤ੍ਥ ਵਿਨਿਚ੍ਛਯੋ – ਉਪਨਯਨਂ ਉਪਨਯੋ, ਆਦਿਤ੍ਤਂ ਚੇਲਂ ਵਾ ਸੀਸਂ ਵਾ ਅਜ੍ਝੁਪੇਕ੍ਖਿਤ੍ਵਾਪਿ ਭਾਵਨਾਵਸੇਨ ਅਤ੍ਤਨੋ ਚਿਤ੍ਤੇ ਉਪਨਯਨਂ ਉਪ੍ਪਾਦਨਂ ਅਰਹਤੀਤਿ ਓਪਨੇਯ੍ਯਿਕੋ. ਇਦਂ ਸਙ੍ਖਤੇ ਲੋਕੁਤ੍ਤਰਧਮ੍ਮੇ ਯੁਜ੍ਜਤਿ, ਅਸਙ੍ਖਤੋ ਪਨ ਅਤ੍ਤਨੋ ਚਿਤ੍ਤੇ ਆਰਮ੍ਮਣਭਾਵੇਨ ਉਪਨਯਨਂ ਅਰਹਤੀਤਿ ਓਪਨੇਯ੍ਯਿਕੋ, ਸਚ੍ਛਿਕਿਰਿਯਾਵਸੇਨ ਅਲ੍ਲੀਯਨਂ ਅਰਹਤੀਤਿ ਅਤ੍ਥੋ. ਅਥ ਵਾ ਨਿਬ੍ਬਾਨਂ ਉਪਨੇਤਿ ਅਰਿਯਪੁਗ੍ਗਲਨ੍ਤਿ ਅਰਿਯਮਗ੍ਗੋ ਉਪਨੇਯ੍ਯੋ, ਸਚ੍ਛਿਕਾਤਬ੍ਬਤਂ ਉਪਨੇਤਬ੍ਬੋਤਿ ਫਲਨਿਬ੍ਬਾਨਧਮ੍ਮੋ ਉਪਨੇਯ੍ਯੋ, ਉਪਨੇਯ੍ਯੋ ਏਵ ਓਪਨੇਯ੍ਯਿਕੋ.

ਸਬ੍ਬੇਹਿ ਉਗ੍ਘਟਿਤਞ੍ਞੂਆਦੀਹਿ ਵਿਞ੍ਞੂਹਿ ‘‘ਭਾਵਿਤੋ ਮੇ ਮਗ੍ਗੋ, ਅਧਿਗਤਂ ਫਲਂ, ਸਚ੍ਛਿਕਤੋ ਨਿਰੋਧੋ’’ਤਿ ਅਤ੍ਤਨਿ ਅਤ੍ਤਨਿ ਵੇਦਿਤਬ੍ਬੋਤਿ ਪਚ੍ਚਤ੍ਤਂ ਵੇਦਿਤਬ੍ਬੋ ਵਿਞ੍ਞੂਹਿ. ਨ ਹਿ ਉਪਜ੍ਝਾਯੇਨ ਭਾਵਿਤੇਨ ਮਗ੍ਗੇਨ ਸਦ੍ਧਿਵਿਹਾਰਿਕਸ੍ਸ ਕਿਲੇਸਾ ਪਹੀਯਨ੍ਤਿ, ਨ ਸੋ ਤਸ੍ਸ ਫਲਸਮਾਪਤ੍ਤਿਯਾ ਫਾਸੁ ਵਿਹਰਤਿ, ਨ ਤੇਨ ਸਚ੍ਛਿਕਤਂ ਨਿਬ੍ਬਾਨਂ ਸਚ੍ਛਿਕਰੋਤਿ, ਤਸ੍ਮਾ ਨ ਏਸ ਪਰਸ੍ਸ ਸੀਸੇ ਆਭਰਣਂ ਵਿਯ ਦਟ੍ਠਬ੍ਬੋ, ਅਤ੍ਤਨੋ ਪਨ ਚਿਤ੍ਤੇਯੇਵ ਦਟ੍ਠਬ੍ਬੋ, ਅਨੁਭਵਿਤਬ੍ਬੋ ਵਿਞ੍ਞੂਹੀਤਿ ਵੁਤ੍ਤਂ ਹੋਤਿ.

ਅਸਙ੍ਖਤਨ੍ਤਿ ਸਙ੍ਗਮ੍ਮ ਸਮਾਗਮ੍ਮ ਪਚ੍ਚਯਸਮੋਧਾਨਲਕ੍ਖਣੇਨ ਸਙ੍ਗਮੇਨ ਸਨ੍ਨਿਪਤਿਤ੍ਵਾ ਅਨੁਰੂਪੇਹਿ ਪਚ੍ਚਯੇਹਿ ਅਕਤਂ ਅਨਿਬ੍ਬਤ੍ਤਿਤਨ੍ਤਿ ਅਸਙ੍ਖਤਂ. ਨਤ੍ਥਿ ਏਤ੍ਥ ਮਤਨ੍ਤਿ ਅਮਤਂ, ਏਤਸ੍ਮਿਂ ਵਾ ਅਧਿਗਤੇ ਨਤ੍ਥਿ ਪੁਗ੍ਗਲਸ੍ਸ ਮਤਂ ਮਰਣਨ੍ਤਿ ਅਮਤਂ. ਕਿਞ੍ਚਾਪਿ ਏਤ੍ਥ ‘‘ਸ੍ਵਾਕ੍ਖਾਤਂ ਧਮ੍ਮਂ ਪਚ੍ਚਕ੍ਖਾਮੀ’’ਤਿਆਦਿਨਾ ਸਬ੍ਬਤ੍ਥ ਧਮ੍ਮ-ਸਦ੍ਦਪ੍ਪਯੋਗੋ ਦਸ੍ਸਿਤੋ, ਤਥਾਪਿ ਧਮ੍ਮ-ਸਦ੍ਦੇਨ ਅਯੋਜੇਤ੍ਵਾ ਵੁਤ੍ਤੇ ਵੇਵਚਨੇ ਨ ਪਚ੍ਚਕ੍ਖਾਨਂ ਨਾਮ ਨ ਹੋਤੀਤਿ ‘‘ਸ੍ਵਾਕ੍ਖਾਤਂ ਪਚ੍ਚਕ੍ਖਾਮੀ’’ਤਿਆਦਿਨਾ ਵੁਤ੍ਤੇਪਿ ਸਿਕ੍ਖਾਪਚ੍ਚਕ੍ਖਾਨਂ ਹੋਤਿਯੇਵਾਤਿ ਦਟ੍ਠਬ੍ਬਂ. ‘‘ਸ੍ਵਾਕ੍ਖਾਤਂ ਧਮ੍ਮ’’ਨ੍ਤਿਆਦਿਨਾ ਪਨ ਧਮ੍ਮ-ਸਦ੍ਦਪ੍ਪਯੋਗੋ ਸ੍ਵਾਕ੍ਖਾਤਾ-ਦਿਸਦ੍ਦਾਨਂ ਧਮ੍ਮ-ਵਿਸੇਸਨਭਾਵਦਸ੍ਸਨਤ੍ਥਂ ਕਤੋਤਿ ਵੇਦਿਤਬ੍ਬਂ. ਏਕਧਮ੍ਮਕ੍ਖਨ੍ਧਸ੍ਸਪਿ ਨਾਮਨ੍ਤਿ ਏਤ੍ਥ ‘‘ਪਠਮਧਮ੍ਮਕ੍ਖਨ੍ਧਂ ਦੁਤਿਯਧਮ੍ਮਕ੍ਖਨ੍ਧਂ ਪੁਚ੍ਛਾਧਮ੍ਮਕ੍ਖਨ੍ਧਂ ਵਿਸ੍ਸਜ੍ਜਨਾਧਮ੍ਮਕ੍ਖਨ੍ਧ’’ਨ੍ਤਿਆਦਿਨਾ ਧਮ੍ਮਕ੍ਖਨ੍ਧਨਾਮਾਨਿ ਵੇਦਿਤਬ੍ਬਾਨਿ.

ਸੁਪ੍ਪਟਿਪਨ੍ਨਨ੍ਤਿ ਸ੍ਵਾਕ੍ਖਾਤੇ ਧਮ੍ਮਵਿਨਯੇ ਯਥਾਨੁਸਿਟ੍ਠਂ ਪਟਿਪਨ੍ਨਤ੍ਤਾ ਸੁਪ੍ਪਟਿਪਨ੍ਨਂ. ਮਜ੍ਝਿਮਾਯ ਪਟਿਪਦਾਯ ਅਨ੍ਤਦ੍ਵਯਂ ਅਨੁਪਗਮ੍ਮ ਪਟਿਪਨ੍ਨਤ੍ਤਾ ਕਾਯਵਚੀਮਨੋਵਙ੍ਕਕੁਟਿਲਜਿਮ੍ਹਦੋਸਪ੍ਪਹਾਨਾਯ ਪਟਿਪਨ੍ਨਤ੍ਤਾ ਚ ਉਜੁਪ੍ਪਟਿਪਨ੍ਨਂ. ਞਾਯੋ ਵੁਚ੍ਚਤਿ ਨਿਬ੍ਬਾਨਂ ਅਰਿਯਮਗ੍ਗਾਦੀਹਿ ਞਾਯਤਿ ਪਟਿਵਿਜ੍ਝੀਯਤਿ ਸਚ੍ਛਿਕਰੀਯਤੀਤਿ ਕਤ੍ਵਾ, ਤਦਤ੍ਥਾਯ ਪਟਿਪਨ੍ਨਤ੍ਤਾ ਞਾਯਪ੍ਪਟਿਪਨ੍ਨਂ. ਯਥਾ ਪਟਿਪਨ੍ਨਾ ਗੁਣਸਮ੍ਭਾਵਨਾਯ ਪਰੇਹਿ ਕਰਿਯਮਾਨਂ ਪਚ੍ਚੁਟ੍ਠਾਨਾਦਿਸਾਮੀਚਿਕਮ੍ਮਂ ਅਰਹਨ੍ਤਿ, ਤਥਾ ਪਟਿਪਨ੍ਨਤ੍ਤਾ ਸਾਮੀਚਿਪ੍ਪਟਿਪਨ੍ਨਂ.

ਯੁਗਲ਼ਵਸੇਨ ਪਠਮਮਗ੍ਗਟ੍ਠੋ ਫਲਟ੍ਠੋਤਿ ਇਦਮੇਕਂ ਯੁਗਲ਼ਨ੍ਤਿ ਏਵਂ ਚਤ੍ਤਾਰਿ ਪੁਰਿਸਯੁਗਾਨਿ ਹੋਨ੍ਤਿ. ਏਤ੍ਥ ਪਨ ‘‘ਚਤੁਪੁਰਿਸਯੁਗਂ ਸਙ੍ਘ’’ਨ੍ਤਿ ਵਤ੍ਤਬ੍ਬੇ ‘‘ਚਤ੍ਤਾਰੀ’’ਤਿ ਵਿਭਤ੍ਤਿਲੋਪਂ ਅਕਤ੍ਵਾ ਨਿਦ੍ਦੇਸੋ ਕਤੋਤਿ ਦਟ੍ਠਬ੍ਬਂ. ਚਤ੍ਤਾਰਿ ਪੁਰਿਸਯੁਗਾਨਿ ਏਤ੍ਥਾਤਿ ਚਤੁਪੁਰਿਸਯੁਗੋਤਿ ਹਿ ਸਙ੍ਘੋ ਵੁਚ੍ਚਤਿ. ਅਟ੍ਠਪੁਰਿਸਪੁਗ੍ਗਲਨ੍ਤਿ ਪੁਰਿਸਪੁਗ੍ਗਲਵਸੇਨ ਏਕੋ ਪਠਮਮਗ੍ਗਟ੍ਠੋ, ਏਕੋ ਫਲਟ੍ਠੋਤਿ ਇਮਿਨਾ ਨਯੇਨ ਅਟ੍ਠੇਵ ਪੁਰਿਸਪੁਗ੍ਗਲਾ ਹੋਨ੍ਤਿ. ਅਟ੍ਠ ਪੁਰਿਸਪੁਗ੍ਗਲਾ ਏਤ੍ਥਾਤਿ ਅਟ੍ਠਪੁਰਿਸਪੁਗ੍ਗਲੋ, ਸਙ੍ਘੋ. ਏਤ੍ਥ ਚ ਪੁਰਿਸੋਤਿ ਵਾ ਪੁਗ੍ਗਲੋਤਿ ਵਾ ਏਕਤ੍ਥਾਨੇਤਾਨਿ ਪਦਾਨਿ, ਵੇਨੇਯ੍ਯਵਸੇਨ ਪਨੇਤਂ ਵੁਤ੍ਤਂ.

ਆਹੁਨੇਯ੍ਯਨ੍ਤਿਆਦੀਸੁ (ਵਿਸੁਦ੍ਧਿ. ੧.੧੫੬) ਆਨੇਤ੍ਵਾ ਹੁਨਿਤਬ੍ਬਨ੍ਤਿ ਆਹੁਨਂ, ਦੂਰਤੋਪਿ ਆਨੇਤ੍ਵਾ ਸੀਲਵਨ੍ਤੇਸੁ ਦਾਤਬ੍ਬਾਨਂ ਚਤੁਨ੍ਨਂ ਪਚ੍ਚਯਾਨਮੇਤਂ ਅਧਿਵਚਨਂ. ਤਂ ਆਹੁਨਂ ਪਟਿਗ੍ਗਹੇਤੁਂ ਯੁਤ੍ਤੋ ਤਸ੍ਸ ਮਹਪ੍ਫਲਭਾਵਕਰਣਤੋਤਿ ਆਹੁਨੇਯ੍ਯੋ, ਸਙ੍ਘੋ. ਅਥ ਵਾ ਦੂਰਤੋਪਿ ਆਗਨ੍ਤ੍ਵਾ ਸਬ੍ਬਸਾਪਤੇਯ੍ਯਮ੍ਪਿ ਏਤ੍ਥ ਹੁਨਿਤਬ੍ਬਨ੍ਤਿ ਆਹਵਨੀਯੋ, ਸਕ੍ਕਾਦੀਨਮ੍ਪਿ ਵਾ ਆਹਵਨਂ ਅਰਹਤੀਤਿ ਆਹਵਨੀਯੋ. ਯੋ ਚਾਯਂ ਬ੍ਰਾਹ੍ਮਣਾਨਂ ਆਹਵਨੀਯੋ ਅਗ੍ਗਿ, ਯਤ੍ਥ ਹੁਤਂ ਮਹਪ੍ਫਲਨ੍ਤਿ ਤੇਸਂ ਲਦ੍ਧਿ. ਸਚੇ ਹੁਤਸ੍ਸ ਮਹਪ੍ਫਲਤਾਯ ਆਹਵਨੀਯੋ, ਸਙ੍ਘੋਵ ਆਹਵਨੀਯੋ. ਸਙ੍ਘੇ ਹੁਤਞ੍ਹਿ ਮਹਪ੍ਫਲਂ ਹੋਤਿ. ਯਥਾਹ –

‘‘ਯੋ ਚ ਵਸ੍ਸਸਤਂ ਜਨ੍ਤੁ, ਅਗ੍ਗਿਂ ਪਰਿਚਰੇ ਵਨੇ;

ਏਕਞ੍ਚ ਭਾਵਿਤਤ੍ਤਾਨਂ, ਮੁਹੁਤ੍ਤਮਪਿ ਪੂਜਯੇ;

ਸਾਯੇਵ ਪੂਜਨਾ ਸੇਯ੍ਯੋ, ਯਞ੍ਚੇ ਵਸ੍ਸਸਤਂ ਹੁਤ’’ਨ੍ਤਿ. (ਧ. ਪ. ੧੦੭);

ਤਦੇਤਂ ਨਿਕਾਯਨ੍ਤਰੇ ‘‘ਆਹਵਨੀਯੋ’’ਤਿ ਪਦਂ ਇਧ ‘‘ਆਹੁਨੇਯ੍ਯੋ’’ਤਿ ਇਮਿਨਾ ਪਦੇਨ ਅਤ੍ਥਤੋ ਏਕਂ, ਬ੍ਯਞ੍ਜਨਤੋ ਪਨੇਤ੍ਥ ਕਿਞ੍ਚਿਮਤ੍ਤਮੇਵ ਨਾਨਂ.

ਪਾਹੁਨੇਯ੍ਯਨ੍ਤਿ ਏਤ੍ਥ ਪਨ ਪਾਹੁਨਂ ਵੁਚ੍ਚਤਿ ਦਿਸਾਵਿਦਿਸਤੋ ਆਗਤਾਨਂ ਪਿਯਮਨਾਪਾਨਂ ਞਾਤਿਮਿਤ੍ਤਾਨਂ ਅਤ੍ਥਾਯ ਸਕ੍ਕਾਰੇਨ ਪਟਿਯਤ੍ਤਂ ਆਗਨ੍ਤੁਕਦਾਨਂ. ਤਮ੍ਪਿ ਠਪੇਤ੍ਵਾ ਤੇ ਤਥਾਰੂਪੇ ਪਿਯਮਿਤ੍ਤਾਦਿਕੇ ਪਾਹੁਨਕੇ ਸਙ੍ਘਸ੍ਸੇਵ ਦਾਤੁਂ ਯੁਤ੍ਤਂ, ਸਙ੍ਘੋਵ ਤਂ ਪਟਿਗ੍ਗਹੇਤੁਂ ਯੁਤ੍ਤੋ. ਸਙ੍ਘਸਦਿਸੋ ਹਿ ਪਾਹੁਨਕੋ ਨਤ੍ਥਿ. ਤਥਾ ਹੇਸ ਏਕਬੁਦ੍ਧਨ੍ਤਰੇ ਵੀਤਿਵਤ੍ਤੇਯੇਵ ਦਿਸ੍ਸਤਿ, ਅਬ੍ਬੋਕਿਣ੍ਣਞ੍ਚ ਪਿਯਮਨਾਪਤ੍ਤਕਰੇਹਿ ਸੀਲਾਦਿਧਮ੍ਮੇਹਿ ਸਮਨ੍ਨਾਗਤੋਤਿ ਏਵਂ ਪਾਹੁਨਮਸ੍ਸ ਦਾਤੁਂ ਯੁਤ੍ਤਂ, ਪਾਹੁਨਞ੍ਚ ਪਟਿਗ੍ਗਹੇਤੁਂ ਯੁਤ੍ਤੋਤਿ ਪਾਹੁਨੇਯ੍ਯੋ.

ਦਕ੍ਖਨ੍ਤਿ ਏਤਾਯ ਸਤ੍ਤਾ ਯਥਾਧਿਪ੍ਪੇਤਾਹਿ ਸਮ੍ਪਤ੍ਤੀਹਿ ਵਡ੍ਢਨ੍ਤੀਤਿ ਦਕ੍ਖਿਣਾ, ਪਰਲੋਕਂ ਸਦ੍ਦਹਿਤ੍ਵਾ ਦਾਤਬ੍ਬਦਾਨਂ. ਤਂ ਦਕ੍ਖਿਣਂ ਅਰਹਤਿ, ਦਕ੍ਖਿਣਾਯ ਵਾ ਹਿਤੋ ਯਸ੍ਮਾ ਨਂ ਮਹਪ੍ਫਲਕਰਤਾਯ ਵਿਸੋਧੇਤੀਤਿ ਦਕ੍ਖਿਣੇਯ੍ਯੋ. ਉਭੋ ਹਤ੍ਥੇ ਸਿਰਸਿ ਪਤਿਟ੍ਠਾਪੇਤ੍ਵਾ ਸਬ੍ਬਲੋਕੇਨ ਕਰਿਯਮਾਨਂ ਅਞ੍ਜਲਿਕਮ੍ਮਂ ਅਰਹਤੀਤਿ ਅਞ੍ਜਲਿਕਰਣੀਯੋ. ਅਨੁਤ੍ਤਰਂ ਪੁਞ੍ਞਕ੍ਖੇਤ੍ਤਨ੍ਤਿ ਸਬ੍ਬਲੋਕਸ੍ਸ ਅਸਦਿਸਂ ਪੁਞ੍ਞਵਿਰੁਹਨਟ੍ਠਾਨਂ. ਯਥਾ ਹਿ ਰਞ੍ਞੋ ਵਾ ਅਮਚ੍ਚਸ੍ਸ ਵਾ ਸਾਲੀਨਂ ਵਾ ਯਵਾਨਂ ਵਾ ਵਿਰੁਹਨਟ੍ਠਾਨਂ ਰਞ੍ਞੋ ਸਾਲਿਕ੍ਖੇਤ੍ਤਂ ਯਵਕ੍ਖੇਤ੍ਤਨ੍ਤਿ ਵੁਚ੍ਚਤਿ, ਏਵਂ ਸਙ੍ਘੋ ਸਬ੍ਬਲੋਕਸ੍ਸ ਪੁਞ੍ਞਾਨਂ ਵਿਰੁਹਨਟ੍ਠਾਨਂ. ਸਙ੍ਘਂ ਨਿਸ੍ਸਾਯ ਹਿ ਲੋਕਸ੍ਸ ਨਾਨਪ੍ਪਕਾਰਹਿਤਸੁਖਸਂਵਤ੍ਤਨਿਕਾਨਿ ਪੁਞ੍ਞਾਨਿ ਵਿਰੁਹਨ੍ਤਿ, ਤਸ੍ਮਾ ਸਙ੍ਘੋ ਅਨੁਤ੍ਤਰਂ ਪੁਞ੍ਞਕ੍ਖੇਤ੍ਤਂ ਲੋਕਸ੍ਸ. ਏਤ੍ਥਾਪਿ ‘‘ਸੁਪ੍ਪਟਿਪਨ੍ਨਂ ਸਙ੍ਘ’’ਨ੍ਤਿਆਦਿਨਾ ਸਬ੍ਬਤ੍ਥ ਸਙ੍ਘ-ਸਦ੍ਦਪ੍ਪਯੋਗੋ ਸੁਪ੍ਪਟਿਪਨ੍ਨਾ-ਦਿਸਦ੍ਦਾਨਂ ਸਙ੍ਘਵਿਸੇਸਨਭਾਵਦਸ੍ਸਨਤ੍ਥਂ ਕਤੋ, ਤਸ੍ਮਾ ‘‘ਸੁਪ੍ਪਟਿਪਨ੍ਨਂ ਪਚ੍ਚਕ੍ਖਾਮੀ’’ਤਿਆਦਿਨਾ ਵੁਤ੍ਤੇਪਿ ਸਿਕ੍ਖਾਪਚ੍ਚਕ੍ਖਾਨਂ ਹੋਤਿਯੇਵਾਤਿ ਦਟ੍ਠਬ੍ਬਂ.

ਸਿਕ੍ਖਾਵੇਵਚਨੇਸੁ ਪਨ ਸਿਕ੍ਖਾ-ਸਦ੍ਦਂ ਵਿਨਾ ਕੇਵਲਂ ਭਿਕ੍ਖੁ-ਸਦ੍ਦੋ ਭਿਕ੍ਖੁਨੀ-ਸਦ੍ਦੋ ਚ ਸਿਕ੍ਖਾਯ ਅਧਿਵਚਨਂ ਨ ਹੋਤੀਤਿ ‘‘ਭਿਕ੍ਖੁਸਿਕ੍ਖਂ ਭਿਕ੍ਖੁਨੀਸਿਕ੍ਖ’’ਨ੍ਤਿ ਵੁਤ੍ਤੇਯੇਵ ਸੀਸਂ ਏਤਿ, ਅਧਿਸੀਲਾਦਯੋ ਪਨ ਸਿਕ੍ਖਾ ਏਵਾਤਿ ‘‘ਅਧਿਸੀਲਂ ਪਚ੍ਚਕ੍ਖਾਮੀ’’ਤਿਆਦਿਨਾ ਵੁਤ੍ਤੇਪਿ ਸੀਸਂ ਏਤਿ. ਪਠਮਂ ਪਾਰਾਜਿਕਨ੍ਤਿਆਦਿਨਾ ਸਿਕ੍ਖਾਪਦਾਨਂਯੇਵ ਗਹਣਂ ਵੇਦਿਤਬ੍ਬਂ, ਨ ਆਪਤ੍ਤੀਨਂ.

ਉਪਜ੍ਝਾਯਵੇਵਚਨੇਸੁ ਉਪਜ੍ਝਾਯੋ ਹੁਤ੍ਵਾ ਯੋ ਪਬ੍ਬਾਜੇਸਿ ਚੇਵ ਉਪਸਮ੍ਪਾਦੇਸਿ ਚ, ਤਂ ਸਨ੍ਧਾਯ ‘‘ਯੋ ਮਂ ਪਬ੍ਬਾਜੇਸੀ’’ਤਿਆਦਿ ਵੁਤ੍ਤਂ. ਯਸ੍ਸ ਮੂਲੇਨਾਤਿ ਯਸ੍ਸ ਪਧਾਨਭਾਵੇਨ ਕਾਰਣਭਾਵੇਨ ਵਾ. ਯਸ੍ਸ ਮੂਲਂ ਪਧਾਨਭਾਵੋ ਕਾਰਣਭਾਵੋ ਵਾ ਏਤਿਸ੍ਸਾਤਿ ਯਸ੍ਸਮੂਲਿਕਾ, ਪਬ੍ਬਜ੍ਜਾ ਉਪਸਮ੍ਪਦਾ ਚ. ਮੂਲ-ਸਦ੍ਦਸ੍ਸ ਸਾਪੇਕ੍ਖਭਾਵੇਪਿ ਨਿਚ੍ਚਸਾਪੇਕ੍ਖਤਾਯ ਗਮਕਤ੍ਤਾ ਤਦ੍ਧਿਤਵੁਤ੍ਤਿ ਦਟ੍ਠਬ੍ਬਾ.

ਆਚਰਿਯਵੇਵਚਨੇਸੁ ਪਨ ਯੋ ਉਪਜ੍ਝਂ ਅਦਤ੍ਵਾ ਆਚਰਿਯੋਵ ਹੁਤ੍ਵਾ ਪਬ੍ਬਾਜੇਸਿ, ਕਮ੍ਮਵਾਚਾਚਰਿਯੋ ਹੁਤ੍ਵਾ ਉਪਸਮ੍ਪਾਦੇਸਿ ਚ, ਤਂ ਸਨ੍ਧਾਯ ‘‘ਯੋ ਮਂ ਪਬ੍ਬਾਜੇਸਿ, ਯੋ ਮਂ ਅਨੁਸਾਵੇਸੀ’’ਤਿ ਵੁਤ੍ਤਂ. ਇਮੇਹਿ ਦ੍ਵੀਹਿ ਵਚਨੇਹਿ ਪਬ੍ਬਜ੍ਜਾਚਰਿਯੋ ਚ ਉਪਸਮ੍ਪਦਾਚਰਿਯੋ ਚ ਦਸ੍ਸਿਤੋ. ਯਾਹਂ ਨਿਸ੍ਸਾਯ ਵਸਾਮੀਤਿ ਨਿਸ੍ਸਯਾਚਰਿਯਂ ਦਸ੍ਸੇਤਿ. ਯਾਹਂ ਉਦ੍ਦਿਸਾਪੇਮੀਤਿਆਦਿਨਾ ਪਨ ਧਮ੍ਮਾਚਰਿਯੋ ਵੁਤ੍ਤੋ. ਤਤ੍ਥ ਉਦ੍ਦਿਸਾਪੇਮੀਤਿ ਪਾਠਂ ਉਦ੍ਦਿਸਾਪੇਮਿ. ਪਰਿਪੁਚ੍ਛਾਮੀਤਿ ਉਗ੍ਗਹਿਤਪਾਠਸ੍ਸ ਅਤ੍ਥਂ ਪਰਿਪੁਚ੍ਛਾਮਿ. ਸਦ੍ਧਿਵਿਹਾਰਿਕਵੇਵਚਨਾਦੀਸੁ ਚ ਵੁਤ੍ਤਾਨੁਸਾਰੇਨੇਵ ਅਤ੍ਥੋ ਵੇਦਿਤਬ੍ਬੋ. ਤਸ੍ਸ ਮੂਲੇਤਿ ਏਤ੍ਥ ਪਨ ਤਸ੍ਸ ਸਨ੍ਤਿਕੇਤਿ ਅਤ੍ਥੋ ਦਟ੍ਠਬ੍ਬੋ.

ਓਕਲ੍ਲਕੋਤਿ ਖੁਪ੍ਪਿਪਾਸਾਦਿਦੁਕ੍ਖਪਰੇਤਾਨਂ ਖੀਣਸੁਖਾਨਂ ਨਹਾਨਾਦਿਸਰੀਰਪਟਿਜਗ੍ਗਨਰਹਿਤਾਨਂ ਕਪਣਮਨੁਸ੍ਸਾਨਮੇਤਂ ਅਧਿਵਚਨਂ. ਮੋਲ਼ਿਬਦ੍ਧੋਤਿ ਸਿਖਾਬਦ੍ਧੋ ਓਮੁਕ੍ਕਮਕੁਟੋ ਵਾ. ਕਿਞ੍ਚਾਪਿ ਦ੍ਵੇਵਾਚਿਕੋ ਉਪਾਸਕੋ ਪਠਮਬੋਧਿਯਂਯੇਵ ਸਮ੍ਭਵਤਿ, ਤਥਾਪਿ ਤਦਾ ਲਬ੍ਭਮਾਨਨਾਮਂ ਗਹੇਤ੍ਵਾ ਵੁਤ੍ਤੇਪਿ ਸਿਕ੍ਖਾਪਚ੍ਚਕ੍ਖਾਨਂ ਹੋਤਿਯੇਵਾਤਿ ਦਸ੍ਸਨਤ੍ਥਂ ‘‘ਦ੍ਵੇਵਾਚਿਕੋ ਉਪਾਸਕੋ’’ਤਿ ਵੁਤ੍ਤਂ. ‘‘ਦ੍ਵੇਵਾਚਿਕੋ’’ਤਿ ਇਦਮੇਵ ਪਨੇਤ੍ਥ ਵੇਵਚਨਨ੍ਤਿ ਦਟ੍ਠਬ੍ਬਂ, ਤਸ੍ਮਾ ‘‘ਦ੍ਵੇਵਾਚਿਕੋਤਿ ਮਂ ਧਾਰੇਹੀ’’ਤਿ ਏਤ੍ਤਕੇਪਿ ਵੁਤ੍ਤੇ ਸੀਸਂ ਏਤਿ. ਏਵਂ ਸੇਸੇਸੁਪਿ.

ਕੁਮਾਰਕੋਤਿ ਕੁਮਾਰਾਵਤ੍ਥੋ ਅਤਿਵਿਯ ਦਹਰਸਾਮਣੇਰੋ. ਚੇਲ੍ਲਕੋਤਿ ਤਤੋ ਮਹਨ੍ਤਤਰੋ ਖੁਦ੍ਦਕਸਾਮਣੇਰੋ. ਚੇਟਕੋਤਿ ਮਜ੍ਝਿਮੋ. ਮੋਲ਼ਿਗਲ੍ਲੋਤਿ ਮਹਾਸਾਮਣੇਰੋ. ਸਮਣੁਦ੍ਦੇਸੋਤਿ ਪਨ ਅਵਿਸੇਸਤੋ ਸਾਮਣੇਰਾਧਿਵਚਨਂ. ਨਿਗਣ੍ਠੁਪਟ੍ਠਾਕੋਤਿਆਦੀਨਿਪਿ ਤਿਤ੍ਥਿਯਸਾਵਕਵੇਵਚਨਾਨੀਤਿ ਦਟ੍ਠਬ੍ਬਂ.

ਦੁਸ੍ਸੀਲੋਤਿ ਨਿਸ੍ਸੀਲੋ ਸੀਲਵਿਰਹਿਤੋ. ਪਾਪਧਮ੍ਮੋਤਿ ਦੁਸ੍ਸੀਲਤ੍ਤਾ ਏਵ ਹੀਨਜ੍ਝਾਸਯਤਾਯ ਲਾਮਕਸਭਾਵੋ. ਅਸੁਚਿਸਙ੍ਕਸ੍ਸਰਸਮਾਚਾਰੋਤਿ ਅਪਰਿਸੁਦ੍ਧਕਾਯਕਮ੍ਮਾਦਿਤਾਯ ਅਸੁਚਿ ਹੁਤ੍ਵਾ ਸਙ੍ਕਾਯ ਸਰਿਤਬ੍ਬਸਮਾਚਾਰੋ. ਦੁਸ੍ਸੀਲੋ ਹਿ ਕਿਞ੍ਚਿਦੇਵ ਅਸਾਰੁਪ੍ਪਂ ਦਿਸ੍ਵਾ ‘‘ਇਦਂ ਅਸੁਕੇਨ ਕਤਂ ਭਵਿਸ੍ਸਤੀ’’ਤਿ ਪਰੇਸਂ ਆਸਙ੍ਕਨੀਯੋ ਹੋਤਿ. ਕੇਨਚਿਦੇਵ ਕਰਣੀਯੇਨ ਮਨ੍ਤਯਨ੍ਤੇ ਭਿਕ੍ਖੂ ਦਿਸ੍ਵਾ ‘‘ਕਚ੍ਚਿ ਨੁ ਖੋ ਇਮੇ ਮਯਾ ਕਤਕਮ੍ਮਂ ਜਾਨਿਤ੍ਵਾ ਮਨ੍ਤੇਨ੍ਤੀ’’ਤਿ ਅਤ੍ਤਨੋਯੇਵ ਸਙ੍ਕਾਯ ਸਰਿਤਬ੍ਬਸਮਾਚਾਰੋ. ਪਟਿਚ੍ਛਨ੍ਨਕਮ੍ਮਨ੍ਤੋਤਿ ਲਜ੍ਜਿਤਬ੍ਬਤਾਯ ਪਟਿਚ੍ਛਾਦੇਤਬ੍ਬਕਮ੍ਮਨ੍ਤੋ. ਅਸ੍ਸਮਣੋਤਿ ਨ ਸਮਣੋ. ਸਲਾਕਗ੍ਗਹਣਾਦੀਸੁ ‘‘ਅਹਮ੍ਪਿ ਸਮਣੋ’’ਤਿ ਮਿਚ੍ਛਾਪਟਿਞ੍ਞਾਯ ਸਮਣਪਟਿਞ੍ਞੋ, ਅਸੇਟ੍ਠਚਾਰਿਤਾਯ ਅਬ੍ਰਹ੍ਮਚਾਰੀ, ਉਪੋਸਥਾਦੀਸੁ ‘‘ਅਹਮ੍ਪਿ ਬ੍ਰਹ੍ਮਚਾਰੀ’’ਤਿ ਮਿਚ੍ਛਾਪਟਿਞ੍ਞਾਯ ਬ੍ਰਹ੍ਮਚਾਰਿਪਟਿਞ੍ਞੋ, ਪੂਤਿਨਾ ਕਮ੍ਮੇਨ ਸੀਲਵਿਪਤ੍ਤਿਯਾ ਅਨ੍ਤੋ ਅਨੁਪਵਿਟ੍ਠਤ੍ਤਾ ਅਨ੍ਤੋਪੂਤਿ, ਛਹਿ ਦ੍ਵਾਰੇਹਿ ਰਾਗਾਦਿਕਿਲੇਸਾਨੁਸ੍ਸਵਨੇਨ ਤਿਨ੍ਤਤ੍ਤਾ ਅਵਸ੍ਸੁਤੋ, ਸਞ੍ਜਾਤਰਾਗਾਦਿਕਚਵਰਤ੍ਤਾ ਸੀਲਵਨ੍ਤੇਹਿ ਛਡ੍ਡੇਤਬ੍ਬਤ੍ਤਾ ਚ ਕਸਮ੍ਬੁਜਾਤੋ. ਕੋਣ੍ਠੋਤਿ ਦੁਸ੍ਸੀਲਾਧਿਵਚਨਮੇਤਂ.

‘‘ਯਾਨਿ ਵਾ ਪਨਞ੍ਞਾਨਿਪਿ ਅਤ੍ਥਿ ਬੁਦ੍ਧਵੇਵਚਨਾਨਿ ਵਾ’’ਤਿਆਦਿਨਾ ਯਂ-ਸਦ੍ਦਪਰਾਮਟ੍ਠਾਨਂ ਬੁਦ੍ਧਾਦਿਵੇਵਚਨਾਨਂਯੇਵ ਤਂ-ਸਦ੍ਦੇਨ ਪਰਾਮਸਨਂ ਹੋਤੀਤਿ ਆਹ – ‘‘ਤੇਹਿ ਆਕਾਰੇਹਿ…ਪੇ… ਬੁਦ੍ਧਾਦੀਨਂ ਵੇਵਚਨੇਹੀ’’ਤਿ. ਕਥਂ ਪਨ ਤਾਨਿ ਆਕਾਰਾਦਿਸਦ੍ਦੇਹਿ ਵੋਹਰੀਯਨ੍ਤੀਤਿ ਆਹ ‘‘ਵੇਵਚਨਾਨਿ ਹੀ’’ਤਿਆਦਿ. ਸਣ੍ਠਾਨਵਨ੍ਤਾਨਂ ਬੁਦ੍ਧਾਦੀਨਂ ਸਣ੍ਠਾਨਦੀਪਨਂ ਤਾਵ ਹੋਤੁ, ਸਣ੍ਠਾਨਰਹਿਤਾਨਂ ਪਨ ਧਮ੍ਮਸਿਕ੍ਖਾਦੀਨਂ ਕਥਨ੍ਤਿ ਆਹ ‘‘ਸਿਕ੍ਖਾਪਚ੍ਚਕ੍ਖਾਨਸਣ੍ਠਾਨਤ੍ਤਾ ਏਵ ਵਾ’’ਤਿ. ਸਿਕ੍ਖਾਪਚ੍ਚਕ੍ਖਾਨਰੂਪਾਨਿ ਹਿ ਵੇਵਚਨਾਨਿ ‘‘ਸਿਕ੍ਖਾਪਚ੍ਚਕ੍ਖਾਨਸਣ੍ਠਾਨਾਨੀ’’ਤਿ ਵੁਚ੍ਚਨ੍ਤਿ. ਏਵਂ ਖੋਤਿ ਏਤ੍ਥ ਖੋਤਿ ਅਵਧਾਰਣਤ੍ਥੇ ਨਿਪਾਤੋਤਿ ਆਹ ‘‘ਏਵਮੇਵਾ’’ਤਿ.

੫੪. ਮੁਚ੍ਛਾਪਰੇਤੋਤਿ ਮੁਚ੍ਛਾਯ ਅਭਿਭੂਤੋ. ਵਚਨਤ੍ਥਵਿਜਾਨਨਸਮਤ੍ਥਂ ਤਿਰਚ੍ਛਾਨਗਤਂ ਦਸ੍ਸੇਤੁਂ ‘‘ਨਾਗਮਾਣਵਕਸ੍ਸਾ’’ਤਿਆਦਿ ਵੁਤ੍ਤਂ. ਤਿਹੇਤੁਕਪਟਿਸਨ੍ਧਿਕਾਤਿ ਯੇਭੁਯ੍ਯਵਸੇਨ ਵੁਤ੍ਤਂ. ਨ ਹਿ ਸਬ੍ਬਾਪਿ ਦੇਵਤਾ ਤਿਹੇਤੁਕਪਟਿਸਨ੍ਧਿਕਾਵ ਹੋਨ੍ਤਿ ਦ੍ਵਿਹੇਤੁਕਾਨਮ੍ਪਿ ਸਮ੍ਭਵਤੋ. ਅਤਿਖਿਪ੍ਪਂ ਜਾਨਨ੍ਤੀਤਿ ਦੇਵਤਾਨਂ ਭਵਙ੍ਗਪਰਿਵਾਸਸ੍ਸ ਮਨੁਸ੍ਸਾਨਂ ਵਿਯ ਅਦਨ੍ਧਭਾਵਤੋ ਵੁਤ੍ਤਂ.

ਸਭਾਗਸ੍ਸਾਤਿ ਪੁਰਿਸਸ੍ਸ. ਵਿਸਭਾਗਸ੍ਸਾਤਿ ਮਾਤੁਗਾਮਸ੍ਸ. ਅਨਰਿਯਕੋਤਿ ਮਾਗਧਵੋਹਾਰਤੋ ਅਞ੍ਞੋ. ਦਵਾਤਿ ਸਹਸਾ. ਰਵਾਤਿ ਵਿਰਜ੍ਝਿਤ੍ਵਾ. ਅਞ੍ਞਂ ਭਣਿਸ੍ਸਾਮੀਤਿ ਅਞ੍ਞਂ ਭਣਨ੍ਤੋ ਬੁਦ੍ਧਂ ਪਚ੍ਚਕ੍ਖਾਮੀਤਿ ਭਣਤੀਤਿ ਯੋਜੇਤਬ੍ਬਂ. ਅਕ੍ਖਰਸਮਯਾਨਭਿਞ੍ਞਤਾਯ ਵਾ ਕਰਣਸਮ੍ਪਤ੍ਤਿਯਾ ਅਭਾਵਤੋ ਵਾ ਕਥੇਤਬ੍ਬਂ ਕਥੇਤੁਂ ਅਸਕ੍ਕੋਨ੍ਤੋ ਹੁਤ੍ਵਾ ਅਞ੍ਞਂ ਕਥੇਨ੍ਤੋ ਰਵਾ ਭਣਤਿ ਨਾਮ. ਉਭਯਥਾਪਿ ਅਞ੍ਞਂ ਭਣਿਤੁਕਾਮਸ੍ਸ ਅਞ੍ਞਭਣਨਂ ਸਮਾਨਨ੍ਤਿ ਆਹ ‘‘ਪੁਰਿਮੇਨ ਕੋ ਵਿਸੇਸੋ’’ਤਿ.

ਵਾਚੇਤੀਤਿ ਪਾਲ਼ਿਂ ਕਥੇਨ੍ਤੋ ਅਞ੍ਞਂ ਉਗ੍ਗਣ੍ਹਾਪੇਨ੍ਤੋ ਵਾ ਵਾਚੇਤਿ. ਪਰਿਪੁਚ੍ਛਤੀਤਿ ਪਾਲ਼ਿਯਾ ਅਤ੍ਥਂ ਪਰਿਪੁਚ੍ਛਨ੍ਤੋ ਪਾਲ਼ਿਂ ਪਰਿਪੁਚ੍ਛਤਿ. ਉਗ੍ਗਣ੍ਹਾਤੀਤਿ ਅਞ੍ਞਸ੍ਸ ਸਨ੍ਤਿਕੇ ਪਾਲ਼ਿਂ ਉਗ੍ਗਣ੍ਹਾਤਿ. ਸਜ੍ਝਾਯਂ ਕਰੋਤੀਤਿ ਉਗ੍ਗਹਿਤਪਾਲ਼ਿਂ ਸਜ੍ਝਾਯਤਿ. ਵਣ੍ਣੇਤੀਤਿ ਪਾਲ਼ਿਯਾ ਅਤ੍ਥਂ ਸਂਵਣ੍ਣੇਨ੍ਤੋ ਪਾਲ਼ਿਂ ਵਣ੍ਣੇਤਿ. ਮਹਲ੍ਲਕਸ੍ਸ ਕਿਞ੍ਚਿ ਅਜਾਨਨਤੋ ਅਵਿਦਿਤਿਨ੍ਦ੍ਰਿਯਤਾਯ ਵਾ ‘‘ਪੋਤ੍ਥਕਰੂਪਸਦਿਸਸ੍ਸਾ’’ਤਿ ਵੁਤ੍ਤਂ, ਮਤ੍ਤਿਕਾਯ ਕਤਰੂਪਸਦਿਸਸ੍ਸਾਤਿ ਅਤ੍ਥੋ. ਗਰੁਮੇਧਸ੍ਸਾਤਿ ਆਰਮ੍ਮਣੇਸੁ ਲਹੁਪ੍ਪਵਤ੍ਤਿਯਾ ਅਭਾਵਤੋ ਦਨ੍ਧਗਤਿਕਤਾਯ ਗਰੁਪਞ੍ਞਸ੍ਸ, ਮਨ੍ਦਪਞ੍ਞਸ੍ਸਾਤਿ ਵੁਤ੍ਤਂ ਹੋਤਿ. ਸਬ੍ਬਸੋ ਵਾਤਿ ਇਮਿਨਾ ‘‘ਇਦਂ ਪਦਂ ਸਾਵੇਸ੍ਸਾਮਿ ‘ਸਿਕ੍ਖਂ ਪਚ੍ਚਕ੍ਖਾਮੀ’’’ਤਿ ਏਵਂ ਪਵਤ੍ਤਚਿਤ੍ਤੁਪ੍ਪਾਦਸ੍ਸ ਅਭਾਵਂ ਦਸ੍ਸੇਤਿ. ਯਸ੍ਮਾ ਪਨ ਅਸਤਿ ਏਵਰੂਪੇ ਚਿਤ੍ਤੁਪ੍ਪਾਦੇ ਕੇਨਚਿ ਪਰਿਯਾਯੇਨ ਤਥਾਵਿਧਂ ਵਚੀਭੇਦਂ ਕਤ੍ਵਾ ਸਾਵਨਂ ਨਾਮ ਨੇਵ ਸਮ੍ਭਵਤਿ, ਤਸ੍ਮਾ ਵੁਤ੍ਤਂ ‘‘ਬੁਦ੍ਧਂ ਪਚ੍ਚਕ੍ਖਾਮੀਤਿਆਦੀਸੁ…ਪੇ… ਵਚੀਭੇਦਂ ਕਤ੍ਵਾ ਨ ਸਾਵੇਤੀ’’ਤਿ.

ਸਿਕ੍ਖਾਪਚ੍ਚਕ੍ਖਾਨਵਿਭਙ੍ਗਵਣ੍ਣਨਾ ਨਿਟ੍ਠਿਤਾ.

ਮੂਲਪਞ੍ਞਤ੍ਤਿਵਣ੍ਣਨਾ

੫੫. ਨਿਦ੍ਦਿਸਿਤਬ੍ਬਸ੍ਸਾਤਿ ਵਿਵਰਿਤਬ੍ਬਸ੍ਸ ਪਕਾਸੇਤਬ੍ਬਸ੍ਸ. ਕਿਲੇਸੇਹੀਤਿ ਅਹਿਰਿਕਾਦੀਹਿ ਕਿਲੇਸੇਹਿ. ਇਤੋ ਪਟ੍ਠਾਯਾਤਿ ਦੁਟ੍ਠੁਲ੍ਲ-ਪਦਤੋ ਪਟ੍ਠਾਯ. ਤਸ੍ਸ ਕਮ੍ਮਸ੍ਸਾਤਿ ਮੇਥੁਨਧਮ੍ਮਪਟਿਸੇਵਨਸਙ੍ਖਾਤਸ੍ਸ ਕਮ੍ਮਸ੍ਸ. ਦਸ੍ਸਨਨ੍ਤਿਆਦਿ ਵੁਤ੍ਤਨਯਮੇਵ. ਅਸ੍ਸਾਤਿ ਮੇਥੁਨਧਮ੍ਮਸ੍ਸ.

ਦ੍ਵੀਹਿ ਦ੍ਵੀਹਿ ਸਮਾਪਜ੍ਜਿਤਬ੍ਬਾ ਦ੍ਵਯਂਦ੍ਵਯਸਮਾਪਤ੍ਤੀਤਿ ਆਹ ‘‘ਦ੍ਵਯੇਨ ਦ੍ਵਯੇਨ ਸਮਾਪਜ੍ਜਿਤਬ੍ਬਤੋ’’ਤਿ. ਰਾਗਪਰਿਯੁਟ੍ਠਾਨੇਨ ਸਦਿਸਭਾਵਪ੍ਪਤ੍ਤਿਯਾ ਮਿਥੁਨਾਨਂ ਇਦਂ ਮੇਥੁਨਂ, ਮੇਥੁਨਮੇਵ ਧਮ੍ਮੋ ਮੇਥੁਨਧਮ੍ਮੋਤਿ ਆਹ ‘‘ਉਭਿਨ੍ਨਂ ਰਤ੍ਤਾਨ’’ਨ੍ਤਿਆਦਿ. ਤਤ੍ਥ ਰਤ੍ਤਾਨਨ੍ਤਿ ਮੇਥੁਨਰਾਗੇਨ ਰਤ੍ਤਾਨਂ. ਸਾਰਤ੍ਤਾਨਨ੍ਤਿ ਤੇਨੇਵ ਰਾਗੇਨ ਅਤਿਵਿਯ ਰਤ੍ਤਾਨਂ. ਅਵਸ੍ਸੁਤਾਨਨ੍ਤਿ ਲੋਕਸ੍ਸਾਦਮਿਤ੍ਤਸਨ੍ਥਵਵਸੇਨ ਉਪ੍ਪਨ੍ਨਮੇਥੁਨਰਾਗੇਨ ਤਿਨ੍ਤਾਨਂ. ਪਰਿਯੁਟ੍ਠਿਤਾਨਨ੍ਤਿ ਮੇਥੁਨਰਾਗੁਪ੍ਪਤ੍ਤਿਯਾ ਪਰਿਯੋਨਦ੍ਧਚਿਤ੍ਤਾਨਂ. ਸਦਿਸਾਨਨ੍ਤਿ ਰਤ੍ਤਤਾਦੀਹਿ ਸਦਿਸਾਨਂ.

ਯਸ੍ਮਾ ‘‘ਪਟਿਸੇਵਤਿ ਨਾਮਾ’’ਤਿ ਪਦਂ ਮਾਤਿਕਾਯ ਨਤ੍ਥਿ, ਤਸ੍ਮਾ ‘‘ਪਟਿਸੇਵਤਿ ਨਾਮਾਤਿ ਕਸ੍ਮਾ ਉਦ੍ਧਟ’’ਨ੍ਤਿ ਯੋ ਮਞ੍ਞਤਿ, ਤਸ੍ਸ ਕਾਰਣਂ ਦਸ੍ਸੇਨ੍ਤੋ ‘‘ਪਟਿਸੇਵੇਯ੍ਯਾਤਿ ਏਤ੍ਥ…ਪੇ… ਮਾਤਿਕਾਪਦ’’ਨ੍ਤਿ ਆਹ. ਇਤ੍ਥਿਯਾ ਨਿਮਿਤ੍ਤੇਨਾਤਿ ਇਦਂ ‘‘ਮਗ੍ਗੇਨ ਗਚ੍ਛਤੀ’’ਤਿਆਦਿ ਵਿਯ ਦਟ੍ਠਬ੍ਬਂ. ਯਥਾ ਹਿ ‘‘ਮਗ੍ਗੇਨ ਗਚ੍ਛਤੀ’’ਤਿ ਵੁਤ੍ਤੇ ‘‘ਮਗ੍ਗਂ ਗਚ੍ਛਤਿ, ਮਗ੍ਗੇ ਵਾ ਗਚ੍ਛਤੀ’’ਤਿ ਅਯਮਤ੍ਥੋ ਲਬ੍ਭਤਿ, ਏਵਂ ‘‘ਇਤ੍ਥਿਯਾ ਨਿਮਿਤ੍ਤੇਨ ਪਵੇਸੇਤੀ’’ਤਿ ਵੁਤ੍ਤੇ ‘‘ਇਤ੍ਥਿਯਾ ਨਿਮਿਤ੍ਤਂ ਪਵੇਸੇਤਿ, ਨਿਮਿਤ੍ਤੇ ਵਾ ਪਵੇਸੇਤੀ’’ਤਿ ਅਯਮਤ੍ਥੋ ਲਬ੍ਭਤਿ. ਇਦਞ੍ਚ ਯੇਭੁਯ੍ਯੇਨ ਪੁਰਿਸਪਯੋਗਦਸ੍ਸਨਤ੍ਥਂ ਵੁਤ੍ਤਂ. ਨਿਮਿਤ੍ਤਂ ਅਙ੍ਗਜਾਤਨ੍ਤਿ ਅਤ੍ਥਤੋ ਏਕਂ. ਪਵੇਸਨਂ ਨਾਮ ਨ ਬਹਿ ਛੁਪਨਮਤ੍ਤਨ੍ਤਿ ਆਹ ‘‘ਵਾਤੇਨ ਅਸਮ੍ਫੁਟ੍ਠੇ ਅਲ੍ਲੋਕਾਸੇ’’ਤਿ. ਅਬ੍ਭਨ੍ਤਰਞ੍ਹਿ ਪਵੇਸੇਨ੍ਤੋ ‘‘ਪਵੇਸੇਤੀ’’ਤਿ ਵੁਚ੍ਚਤਿ, ਨ ਬਹਿ ਛੁਪਨ੍ਤੋ. ਅਬ੍ਭਨ੍ਤਰਨ੍ਤਿ ਚ ਪਕਤਿਯਾ ਸਬ੍ਬਸੋ ਪਿਹਿਤਸ੍ਸ ਨਿਮਿਤ੍ਤਸ੍ਸ ਵਾਤੇਨ ਅਸਮ੍ਫੁਟ੍ਠੋਕਾਸੋ ਵੁਚ੍ਚਤੀਤਿ.

ਇਦਾਨਿ ਸਬ੍ਬਥਾ ਲੇਸੋਕਾਸਪਿਦਹਨਤ੍ਥਂ ਇਤ੍ਥਿਨਿਮਿਤ੍ਤੇ ਪੁਰਿਸਨਿਮਿਤ੍ਤੇ ਚ ਲਬ੍ਭਮਾਨਂ ਪਵੇਸਕਾਲੇ ਅਞ੍ਞਮਞ੍ਞਂ ਫਸ੍ਸਾਰਹਂ ਪਦੇਸਵਿਸੇਸਂ ਵਿਭਜਿਤ੍ਵਾ ਦਸ੍ਸੇਨ੍ਤੋ ‘‘ਇਤ੍ਥਿਨਿਮਿਤ੍ਤੇ ਚਤ੍ਤਾਰਿ ਪਸ੍ਸਾਨੀ’’ਤਿਆਦਿਮਾਹ. ਵਾਤੇਨ ਹਿ ਅਸਮ੍ਫੁਟ੍ਠੇ ਅਲ੍ਲੋਕਾਸੇ ਯਤ੍ਥ ਕਤ੍ਥਚਿ ਏਕੇਨਪਿ ਪਦੇਸੇਨ ਛੁਪਿਤ੍ਵਾ ਪਵੇਸੇਨ੍ਤੋ ‘‘ਪਵੇਸੇਤੀ’’ਤਿ ਵੁਚ੍ਚਤਿ. ਵੇਮਜ੍ਝਨ੍ਤਿ ਯਥਾ ਚਤ੍ਤਾਰਿ ਪਸ੍ਸਾਨਿ ਅਸਮ੍ਫੁਸਨ੍ਤੋ ਪਵੇਸੇਤਿ, ਏਵਂ ਕਤਵਿਵਰਸ੍ਸ ਇਤ੍ਥਿਨਿਮਿਤ੍ਤਸ੍ਸ ਹੇਟ੍ਠਿਮਤਲਂ ਵੁਚ੍ਚਤਿ, ਪੁਰਿਸਨਿਮਿਤ੍ਤੇ ਪਨ ਮਜ੍ਝਨ੍ਤਿ ਅਗ੍ਗਕੋਟਿਂ ਸਨ੍ਧਾਯ ਵਦਤਿ. ਉਪਰੀਤਿ ਅਗ੍ਗਕੋਟਿਤੋ ਉਪਰਿਭਾਗਪ੍ਪਦੇਸੋ. ਇਦਞ੍ਚ ਮਜ੍ਝੇਨ ਸਮਿਞ੍ਜਿਤ੍ਵਾ ਪਵੇਸੇਨ੍ਤਸ੍ਸ ਮਜ੍ਝਿਮਪਬ੍ਬਸਮਿਞ੍ਜਿਤਙ੍ਗੁਲਿਂ ਕਤ੍ਥਚਿ ਪਵੇਸੇਨ੍ਤਸ੍ਸ ਅਙ੍ਗੁਲਿਯਾ ਮਜ੍ਝਿਮਪਬ੍ਬਪਿਟ੍ਠਿਸਦਿਸਂ ਅਙ੍ਗਜਾਤਸ੍ਸ ਉਪਰਿਭਾਗਵੇਮਜ੍ਝਂ ਸਨ੍ਧਾਯ ਵੁਤ੍ਤਂ. ਹੇਟ੍ਠਾ ਪਵੇਸੇਨ੍ਤੋਤਿ ਇਤ੍ਥਿਨਿਮਿਤ੍ਤਸ੍ਸ ਹੇਟ੍ਠਿਮਭਾਗੇਨ ਛੁਪਨ੍ਤਂ ਪਵੇਸੇਨ੍ਤੋ. ਮਜ੍ਝੇਨ ਪਵੇਸੇਨ੍ਤੋਤਿ ਅਬ੍ਭਨ੍ਤਰਤਲਂ ਛੁਪਿਤ੍ਵਾ ਮਜ੍ਝੇਨ ਪਵੇਸੇਨ੍ਤੋ. ਕਤ੍ਥਚਿ ਅਚ੍ਛੁਪਨ੍ਤਂ ਪਵੇਸੇਤ੍ਵਾ ਨੀਹਰਨ੍ਤਸ੍ਸ ਹਿ ਨਤ੍ਥਿ ਪਾਰਾਜਿਕਂ, ਦੁਕ੍ਕਟਂ ਪਨ ਹੋਤਿ ਛਿਨ੍ਨਸੀਸਵਤ੍ਥੁਸ੍ਮਿਂ ਵਟ੍ਟਕਤੇ ਮੁਖੇ ਅਚ੍ਛੁਪਨ੍ਤਂ ਪਵੇਸੇਤ੍ਵਾ ਨੀਹਰਨ੍ਤਸ੍ਸ ਵਿਯ. ਮਜ੍ਝੇਨੇਵ ਛੁਪਨ੍ਤਂ ਪਵੇਸੇਨ੍ਤੋਤਿ ਅਗ੍ਗਕੋਟਿਯਾ ਛੁਪਨ੍ਤਂ ਪਵੇਸੇਨ੍ਤੋ. ਮਜ੍ਝਿਮਪਬ੍ਬਪਿਟ੍ਠਿਯਾ ਸਮਿਞ੍ਜਿਤਙ੍ਗੁਲਿਨ੍ਤਿ ਸਮ੍ਬਨ੍ਧੋ. ਅਥ ਵਾ ਸਮਿਞ੍ਜਿਤਙ੍ਗੁਲਿਂ ਮਜ੍ਝਿਮਪਬ੍ਬਪਿਟ੍ਠਿਯਾ ਪਵੇਸੇਨ੍ਤੋ ਵਿਯਾਤਿ ਯੋਜੇਤਬ੍ਬਂ. ਸਙ੍ਕੋਚੇਤ੍ਵਾਤਿ ਨਿਮਿਤ੍ਤਮਜ੍ਝੇਨ ਭਿਨ੍ਦਿਤ੍ਵਾ. ਉਪਰਿਭਾਗੇਨਾਤਿ ਸਙ੍ਕੋਚਿਤਸ੍ਸ ਉਪਰਿਭਾਗਕੋਟਿਯਾ. ਇਦਾਨਿ ਪੁਰਿਸਨਿਮਿਤ੍ਤਸ੍ਸ ਹੇਟ੍ਠਾ ਵੁਤ੍ਤੇਸੁ ਛਸੁ ਠਾਨੇਸੁ ਉਪਰੀਤਿ ਵੁਤ੍ਤਟ੍ਠਾਨਨ੍ਤਰਸ੍ਸ ਵਸੇਨ ਵਿਸੁਂ ਚਤ੍ਤਾਰਿ ਪਸ੍ਸਾਨਿ ਗਹੇਤ੍ਵਾ ਪੁਰਿਸਨਿਮਿਤ੍ਤੇ ਦਸਧਾ ਠਾਨਭੇਦਂ ਦਸ੍ਸੇਨ੍ਤੋ ‘‘ਤਤ੍ਥਾ’’ਤਿਆਦਿਮਾਹ. ਹੇਟ੍ਠਾ ਪਨ ਵਿਸੁਂ ਤਾਨਿ ਅਗ੍ਗਹੇਤ੍ਵਾ ‘‘ਚਤ੍ਤਾਰਿ ਪਸ੍ਸਾਨੀ’’ਤਿ ਵਚਨਸਾਮਞ੍ਞਤੋਪਿ ਵਿਸੁਂ ਵਿਸੁਂ ਲਬ੍ਭਮਾਨਾਨਿ ਏਕਚ੍ਚਂ ਗਹੇਤ੍ਵਾ ਛ ਠਾਨਾਨਿ ਵੁਤ੍ਤਾਨਿ. ਤੁਲਾਦਣ੍ਡਸਦਿਸਂ ਪਵੇਸੇਨ੍ਤਸ੍ਸਾਤਿ ਉਜੁਕਂ ਪਵੇਸੇਨ੍ਤਸ੍ਸ.

ਨਿਮਿਤ੍ਤੇ ਜਾਤਨ੍ਤਿ ਅਤ੍ਤਨੋ ਨਿਮਿਤ੍ਤੇ ਜਾਤਂ. ਚਮ੍ਮਖੀਲਨ੍ਤਿ ਨਿਮਿਤ੍ਤੇ ਉਟ੍ਠਿਤਂ ਚਮ੍ਮਮੇਵ. ‘‘ਉਣ੍ਣਿਗਣ੍ਡੋ’’ਤਿਪਿ ਵਦਨ੍ਤਿ. ਨਿਮਿਤ੍ਤੇ ਜਾਤਮ੍ਪਿ ਚਮ੍ਮਖੀਲਾਦਿ ਨਿਮਿਤ੍ਤਮੇਵਾਤਿ ਆਹ ‘‘ਆਪਤ੍ਤਿ ਪਾਰਾਜਿਕਸ੍ਸਾ’’ਤਿ. ‘‘ਉਪਹਤਕਾਯਪ੍ਪਸਾਦ’’ਨ੍ਤਿ ਅਵਤ੍ਵਾ ‘‘ਨਟ੍ਠਕਾਯਪ੍ਪਸਾਦ’’ਨ੍ਤਿ ਵਚਨਂ ਉਪਾਦਿਨ੍ਨਭਾਵਸ੍ਸ ਨਤ੍ਥਿਤਾਦਸ੍ਸਨਤ੍ਥਂ. ਤੇਨੇਵਾਹ – ‘‘ਮਤਚਮ੍ਮਂ ਵਾ ਸੁਕ੍ਖਪੀਲ਼ਕਂ ਵਾ’’ਤਿ. ਸਤਿ ਹਿ ਉਪਾਦਿਨ੍ਨਭਾਵੇ ਉਪਹਤੇਪਿ ਕਾਯਪ੍ਪਸਾਦੇ ਉਪਹਤਿਨ੍ਦ੍ਰਿਯਵਤ੍ਥੁਸ੍ਮਿਂ ਵਿਯ ਪਾਰਾਜਿਕਾਪਤ੍ਤਿਯੇਵ ਸਿਯਾ, ਮਤਚਮ੍ਮਂ ਪਨ ਸੁਕ੍ਖਪੀਲ਼ਕਞ੍ਚ ਅਨੁਪਾਦਿਨ੍ਨਕਂ ਉਪਾਦਿਨ੍ਨਕੇਯੇਵ ਚ ਪਾਰਾਜਿਕਾਪਤ੍ਤਿ. ਤੇਨੇਵਾਹ ‘‘ਆਪਤ੍ਤਿ ਦੁਕ੍ਕਟਸ੍ਸਾ’’ਤਿ. ਨ ਚ ਏਵਂ ਕਰੋਨ੍ਤਸ੍ਸ ਅਨਾਪਤ੍ਤਿ ਸਕ੍ਕਾ ਵਤ੍ਤੁਨ੍ਤਿ ਦੁਕ੍ਕਟਂ ਵੁਤ੍ਤਂ, ਇਤ੍ਥਿਨਿਮਿਤ੍ਤਸ੍ਸ ਪਨ ਨਟ੍ਠੇਪਿ ਉਪਾਦਿਨ੍ਨਭਾਵੇ ਪਾਰਾਜਿਕਾਪਤ੍ਤਿਯੇਵ. ਮਤੇ ਅਕ੍ਖਾਯਿਤੇ ਯੇਭੁਯ੍ਯੇਨ ਅਕ੍ਖਾਯਿਤੇ ਪਾਰਾਜਿਕਾਪਤ੍ਤਿਵਚਨਤੋ ਮੇਥੁਨਸ੍ਸਾਦੇਨਾਤਿ ਇਮਿਨਾ ਕਾਯਸਂਸਗ੍ਗਰਾਗਂ ਨਿਵਤ੍ਤੇਤਿ. ਸਤਿ ਹਿ ਕਾਯਸਂਸਗ੍ਗਰਾਗੇ ਸਙ੍ਘਾਦਿਸੇਸੋਵ ਸਿਯਾ, ਬੀਜਾਨਿਪਿ ਨਿਮਿਤ੍ਤਸਙ੍ਖ੍ਯਂ ਨ ਗਚ੍ਛਨ੍ਤੀਤਿ ਦੁਕ੍ਕਟਮੇਵ ਵੁਤ੍ਤਂ. ‘‘ਨਿਮਿਤ੍ਤੇਨ ਨਿਮਿਤ੍ਤਂ ਪਵੇਸੇਤੀ’’ਤਿ ਹਿ ਵੁਤ੍ਤਂ.

ਇਦਾਨਿ ਇਮਿਸ੍ਸਾ ਮੇਥੁਨਕਥਾਯ ਅਸਬ੍ਭਿਰੂਪਤ੍ਤਾ ‘‘ਈਦਿਸਂ ਠਾਨਂ ਕਥੇਨ੍ਤੇਹਿ ਸੁਣਨ੍ਤੇਹਿ ਚ ਏਵਂ ਪਟਿਪਜ੍ਜਿਤਬ੍ਬ’’ਨ੍ਤਿ ਅਨੁਸਾਸਨ੍ਤੋ ‘‘ਅਯਞ੍ਚ ਮੇਥੁਨਕਥਾ ਨਾਮਾ’’ਤਿਆਦਿਮਾਹ. ਮੇਥੁਨਕਥਾਯ ਰਾਗਵੁਦ੍ਧਿਹੇਤੁਤ੍ਤਾ ਹਾਸਵਿਸਯਤ੍ਤਾ ਚ ਤਦੁਭਯਨਿਵਤ੍ਤਨਤ੍ਥਂ ਪਟਿਕੂਲਮਨਸਿਕਾਰਾਦੀਸੁ ਨਿਯੋਜੇਤਿ. ਪਟਿਕੂਲਮਨਸਿਕਾਰੇਨ ਹਿ ਰਾਗੋ ਨਿਵਤ੍ਤਤਿ, ਸਮਣਸਞ੍ਞਾਦੀਸੁ ਪਚ੍ਚੁਪਟ੍ਠਿਤੇਸੁ ਹਾਸੋ ਨਿਵਤ੍ਤਤਿ. ਸਤ੍ਤਾਨੁਦ੍ਦਯਾਯਾਤਿ ਸਤ੍ਤਾਨਂ ਅਪਾਯਦੁਕ੍ਖਾਦੀਹਿ ਅਨੁਰਕ੍ਖਣਤ੍ਥਂ. ਲੋਕਾਨੁਕਮ੍ਪਾਯਾਤਿ ਸਤ੍ਤਲੋਕਵਿਸਯਾਯ ਅਨੁਕਮ੍ਪਾਯ.

ਮੁਖਂ ਅਪਿਧਾਯਾਤਿ ਮੁਖਂ ਅਪਿਦਹਿਤ੍ਵਾ, ਯੇਨ ਕੇਨਚਿ ਪਮਾਦੇਨ ਕਦਾਚਿ ਮਨ੍ਦਹਾਸੋ ਭਵੇਯ੍ਯ, ਤਦਾ ਗਰੁਤ੍ਤਂ ਕੁਪ੍ਪੇਯ੍ਯ, ਤਸ੍ਮਾ ਤਾਦਿਸੇ ਕਾਲੇ ਗਰੁਭਾਵਸ੍ਸ ਅਵਿਕੋਪਨਤ੍ਥਂ ਬੀਜਕੇਨ ਮੁਖਂ ਪਟਿਚ੍ਛਾਦੇਤ੍ਵਾ ਨਿਸੀਦਿਤਬ੍ਬਨ੍ਤਿ ਅਧਿਪ੍ਪਾਯੋ. ਅਥ ਵਾ ਮੁਖਂ ਅਪਿਧਾਯਾਤਿ ਮੁਖਂ ਪਿਦਹਿਤ੍ਵਾਤਿ ਅਤ੍ਥੋ. ਬੀਜਕੇਨ ਮੁਖਂ ਪਟਿਚ੍ਛਾਦੇਤ੍ਵਾ ਹਸਮਾਨੇਨ ਨ ਨਿਸੀਦਿਤਬ੍ਬਨ੍ਤਿ ਅਯਮੇਤ੍ਥ ਅਧਿਪ੍ਪਾਯੋ. ਦਨ੍ਤਵਿਦਂਸਕਨ੍ਤਿ ਦਨ੍ਤੇ ਦਸ੍ਸੇਤ੍ਵਾ ਵਿਵਰਿਤ੍ਵਾ ਚਾਤਿ ਅਤ੍ਥੋ. ਗਬ੍ਭਿਤੇਨਾਤਿ ਸਙ੍ਕੋਚਂ ਅਨਾਪਜ੍ਜਨ੍ਤੇਨ, ਉਸ੍ਸਾਹਜਾਤੇਨਾਤਿ ਅਤ੍ਥੋ. ਯਦਿ ਹਿ ‘‘ਈਦਿਸਂ ਨਾਮ ਅਸਬ੍ਭਿਂ ਕਥੇਮੀ’’ਤਿ ਸਙ੍ਕੋਚਂ ਆਪਜ੍ਜੇਯ੍ਯ, ਅਤ੍ਥਵਿਭਾਵਨਂ ਨ ਸਿਯਾ, ਤਸ੍ਮਾ ‘‘ਤਾਦਿਸੇਨ ਸਮ੍ਮਾਸਮ੍ਬੁਦ੍ਧੇਨਪਿ ਤਾਵ ਈਦਿਸਂ ਕਥਿਤਂ, ਕਿਮਙ੍ਗਂ ਪਨਾਹਂ ਕਥੇਮੀ’’ਤਿ ਏਵਂ ਉਸ੍ਸਾਹਜਾਤੇਨ ਕਥੇਤਬ੍ਬਨ੍ਤਿ ਅਧਿਪ੍ਪਾਯੋ. ਸਤ੍ਥੁਪਟਿਭਾਗੇਨਾਤਿ ਸਤ੍ਥੁਕਪ੍ਪੇਨ, ਸਤ੍ਥੁਸਦਿਸੇਨਾਤਿ ਅਤ੍ਥੋ.

ਮੂਲਪਞ੍ਞਤ੍ਤਿਵਣ੍ਣਨਾ ਨਿਟ੍ਠਿਤਾ.

ਅਨੁਪਞ੍ਞਤ੍ਤਿਵਣ੍ਣਨਾ

ਤਿਰਚ੍ਛਾਨੇਸੁ ਗਤਾਯਾਤਿ ਤਿਰਚ੍ਛਾਨੇਸੁ ਉਪ੍ਪਨ੍ਨਾਯ. ਯਸ੍ਮਾ ਤਿਰਚ੍ਛਾਨਗਤਾ ਨਾਮ ਅਤਿਖੁਦ੍ਦਕਾਪਿ ਹੋਨ੍ਤਿ, ਯੇਸਂ ਮਗ੍ਗੇਸੁ ਤਿਲਫਲਮਤ੍ਤਮ੍ਪਿ ਪਵੇਸਨਂ ਨਪ੍ਪਹੋਤਿ, ਤਸ੍ਮਾ ਨ ਸਬ੍ਬਾਵ ਤਿਰਚ੍ਛਾਨਗਤਿਤ੍ਥਿਯੋ ਪਾਰਾਜਿਕਵਤ੍ਥੁਭੂਤਾਤਿ ਪਵੇਸਨਪ੍ਪਹੋਨਕਵਸੇਨ ਲਬ੍ਭਮਾਨਕਤਿਰਚ੍ਛਾਨਗਤਿਤ੍ਥਿਯੋ ਪਰਿਚ੍ਛਿਨ੍ਦਿਤ੍ਵਾ ਦਸ੍ਸੇਨ੍ਤੋ ‘‘ਪਾਰਾਜਿਕਵਤ੍ਥੁਭੂਤਾ ਏਵ ਚੇਤ੍ਥਾ’’ਤਿਆਦਿਮਾਹ. ਅਪਦਾਨਂ ਅਹਿਮਚ੍ਛਾਤਿਆਦਿਗਾਥਾ ਪਾਰਾਜਿਕਵਤ੍ਥੂਨਂ ਹੇਟ੍ਠਿਮਪਰਿਚ੍ਛੇਦਦਸ੍ਸਨਤ੍ਥਂ ਪੋਰਾਣੇਹਿ ਠਪਿਤਾ. ਤਤ੍ਥ ਅਹੀਤਿ ਜਾਤਿਨਿਦ੍ਦੇਸੇਨ ਸਬ੍ਬਾਪਿ ਸਪ੍ਪਜਾਤਿ ਸਙ੍ਗਹਿਤਾਤਿ ਆਹ – ‘‘ਅਹਿਗ੍ਗਹਣੇਨ…ਪੇ… ਦੀਘਜਾਤਿ ਸਙ੍ਗਹਿਤਾ’’ਤਿ. ਤਤ੍ਥ ਗੋਨਸਾਤਿ ਸਪ੍ਪਵਿਸੇਸਾ, ਯੇਸਂ ਪਿਟ੍ਠੀਸੁ ਮਹਨ੍ਤਾਨਿ ਮਣ੍ਡਲਾਨਿ ਸਨ੍ਦਿਸ੍ਸਨ੍ਤਿ. ਮਚ੍ਛਗ੍ਗਹਣਂ ਓਦਕਜਾਤਿਯਾ ਉਪਲਕ੍ਖਣਪਦਨ੍ਤਿ ਆਹ – ‘‘ਮਚ੍ਛਗ੍ਗਹਣੇਨ…ਪੇ… ਓਦਕਜਾਤਿ ਸਙ੍ਗਹਿਤਾ’’ਤਿ. ਤੇਨੇਵ ਮਣ੍ਡੂਕਕਚ੍ਛਪਾਨਂ ਸਪਾਦਕਤ੍ਤੇਪਿ ਓਦਕਜਾਤਿਕਤ੍ਤਾ ਸਙ੍ਗਹੋ ਕਤੋ.

ਮੁਖਸਣ੍ਠਾਨਨ੍ਤਿ ਓਟ੍ਠਚਮ੍ਮਸਣ੍ਠਾਨਂ. ਵਣਸਙ੍ਖੇਪਂ ਗਚ੍ਛਤੀਤਿ ਵਣਸਙ੍ਗਹਂ ਗਚ੍ਛਤਿ ਨਵਸੁ ਵਣਮੁਖੇਸੁ ਸਙ੍ਗਹਿਤਤ੍ਤਾਤਿ ਅਧਿਪ੍ਪਾਯੋ. ਵਣੇ ਥੁਲ੍ਲਚ੍ਚਯਞ੍ਚ ‘‘ਅਮਗ੍ਗੇਨ ਅਮਗ੍ਗਂ ਪਵੇਸੇਤਿ, ਆਪਤ੍ਤਿ ਥੁਲ੍ਲਚ੍ਚਯਸ੍ਸਾ’’ਤਿ ਇਮਸ੍ਸ ਵਸੇਨ ਵੇਦਿਤਬ੍ਬਂ. ਤਸ੍ਮਿਞ੍ਹਿ ਸੁਤ੍ਤੇ ਦ੍ਵੀਸੁ ਸਮ੍ਭਿਨ੍ਨਵਣੇਸੁ ਏਕੇਨ ਵਣੇਨ ਪਵੇਸੇਤ੍ਵਾ ਦੁਤਿਯੇਨ ਨੀਹਰਨ੍ਤਸ੍ਸ ਥੁਲ੍ਲਚ੍ਚਯਂ ਵੁਤ੍ਤਂ. ਵਕ੍ਖਤਿ ਚ ‘‘ਇਮਸ੍ਸ ਸੁਤ੍ਤਸ੍ਸ ਅਨੁਲੋਮਵਸੇਨ ਸਬ੍ਬਤ੍ਥ ਵਣਸਙ੍ਖੇਪੇ ਥੁਲ੍ਲਚ੍ਚਯਂ ਵੇਦਿਤਬ੍ਬ’’ਨ੍ਤਿ (ਪਾਰਾ. ਅਟ੍ਠ. ੧.੬੬). ਕੁਕ੍ਕੁਟਿਗ੍ਗਹਣਮ੍ਪਿ ਸਬ੍ਬਾਯ ਪਕ੍ਖਿਜਾਤਿਯਾ ਉਪਲਕ੍ਖਣਪਦਨ੍ਤਿ ਆਹ – ‘‘ਕੁਕ੍ਕੁਟਿਗ੍ਗਹਣੇਨ…ਪੇ… ਪਕ੍ਖਿਜਾਤਿ ਸਙ੍ਗਹਿਤਾ’’ਤਿ. ਮਜ੍ਜਾਰਿਗ੍ਗਹਣਮ੍ਪਿ ਚਤੁਪ੍ਪਦਜਾਤਿਯਾ ਉਪਲਕ੍ਖਣਪਦਨ੍ਤਿ ਦਟ੍ਠਬ੍ਬਂ. ਤੇਨਾਹ – ‘‘ਮਜ੍ਜਾਰਿਗ੍ਗਹਣੇਨ…ਪੇ… ਚਤੁਪ੍ਪਦਜਾਤਿ ਸਙ੍ਗਹਿਤਾ’’ਤਿ. ਰੁਕ੍ਖਸੁਨਖਾ ਨਾਮ ਕਲਨ੍ਦਕਾਤਿਪਿ ਵਦਨ੍ਤਿ. ਮਙ੍ਗੁਸਾਤਿ ਨਙ੍ਗੁਲਾ.

ਪਰਾਜਿਤ-ਸਦ੍ਦੋ ਉਪਸਗ੍ਗਸ੍ਸ ਵੁਦ੍ਧਿਂ ਕਤ੍ਵਾ ਤ-ਕਾਰਸ੍ਸ ਚ ਕ-ਕਾਰਂ ਕਤ੍ਵਾ ਪਾਰਾਜਿਕੋਤਿ ਨਿਦ੍ਦਿਟ੍ਠੋਤਿ ਆਹ ‘‘ਪਾਰਾਜਿਕੋਤਿ ਪਰਾਜਿਤੋ’’ਤਿ. ‘‘ਕਤ੍ਥਚਿ ਆਪਤ੍ਤੀਤਿ ‘ਪਾਰਾਜਿਕੇਨ ਧਮ੍ਮੇਨ ਅਨੁਦ੍ਧਂਸੇਯ੍ਯਾ’ਤਿਆਦੀਸੁ (ਪਾਰਾ. ੩੮੪, ੩੯੧), ਕਤ੍ਥਚਿ ਸਿਕ੍ਖਾਪਦਨ੍ਤਿ ਇਦਂ ਪਨ ਦਿਸ੍ਵਾ ਜਾਨਿਤਬ੍ਬ’’ਨ੍ਤਿ ਗਣ੍ਠਿਪਦੇਸੁ ਵੁਤ੍ਤਂ. ਪਰਾਜਯਤੀਤਿ ਪਾਰਾਜਿਕਂ, ਪਾਰਾਜਿਕਾਤਿ ਚ ਕਤ੍ਤੁਸਾਧਨੇਨ ਪਾਰਾਜਿਕ-ਸਦ੍ਦੇਨ ਸਿਕ੍ਖਾਪਦਂ ਆਪਤ੍ਤਿ ਚ ਵੁਚ੍ਚਤੀਤਿ ਦਸ੍ਸੇਨ੍ਤੋ ਆਹ ‘‘ਯੋ ਤਂ ਅਤਿਕ੍ਕਮਤੀ’’ਤਿਆਦਿ. ਪੁਗ੍ਗਲੋ ਪਨ ਕਮ੍ਮਸਾਧਨੇਨ ਪਾਰਾਜਿਕ-ਸਦ੍ਦੇਨ ਵੁਚ੍ਚਤੀਤਿ ਦਸ੍ਸੇਨ੍ਤੋ ਆਹ ‘‘ਪੁਗ੍ਗਲੋ ਯਸ੍ਮਾ ਪਰਾਜਿਤੋ’’ਤਿਆਦਿ.

ਏਤਮੇਵ ਹਿ ਅਤ੍ਥਂ ਸਨ੍ਧਾਯਾਤਿ ‘‘ਤਂ ਆਪਤ੍ਤਿਂ ਆਪਨ੍ਨੋ ਪੁਗ੍ਗਲੋ ਪਰਾਜਿਤੋ ਹੋਤਿ ਪਰਾਜਯਮਾਪਨ੍ਨੋ’’ਤਿ ਏਤਮਤ੍ਥਂ ਸਨ੍ਧਾਯ. ਚੁਤੋ ਪਰਦ੍ਧੋਤਿਆਦਿਨਾ ਹਿ ਤਂ ਆਪਤ੍ਤਿਂ ਆਪਨ੍ਨਪੁਗ੍ਗਲੋ ਚੁਤੋ ਹੋਤਿ ਪਰਾਜਿਤੋ ਪਰਾਜਯਂ ਆਪਨ੍ਨੋਤਿ ਅਯਮਤ੍ਥੋ ਵਿਞ੍ਞਾਯਤਿ, ਨ ਪਨ ਪੁਗ੍ਗਲੋ ਪਾਰਾਜਿਕੋ ਨਾਮ ਹੋਤੀਤਿ ਏਤਮਤ੍ਥਂ ਸਨ੍ਧਾਯਾਤਿ ਏਵਮਤ੍ਥੋ ਗਹੇਤਬ੍ਬੋ. ਨ ਹਿ ਪਰਿਵਾਰੇਪਿ ਗਾਥਾ ਪੁਗ੍ਗਲਵੁਤ੍ਤਿਪਾਰਾਜਿਕਸਦ੍ਦਨਿਬ੍ਬਚਨਦਸ੍ਸਨਤ੍ਥਂ ਵੁਤ੍ਤਾ ਆਪਤ੍ਤਿਵੁਤ੍ਤੀਨਂ ਪਾਰਾਜਿਕਾ-ਦਿਸਦ੍ਦਾਨਂ ਨਿਬ੍ਬਚਨਵਿਭਾਗਪ੍ਪਸਙ੍ਗੇ ਵੁਤ੍ਤਤ੍ਤਾ. ਅਯਞ੍ਹਿ ਪਰਿਵਾਰਗਾਥਾਯ ਅਤ੍ਥੋ (ਪਰਿ. ਅਟ੍ਠ. ੩੩੯) – ਯਦਿਦਂ ਪੁਗ੍ਗਲਾਪਤ੍ਤਿਸਿਕ੍ਖਾਪਦਪਾਰਾਜਿਕੇਸੁ ਆਪਤ੍ਤਿਪਾਰਾਜਿਕਂ ਨਾਮ ਵੁਤ੍ਤਂ, ਤਂ ਆਪਜ੍ਜਨ੍ਤੋ ਪੁਗ੍ਗਲੋ ਯਸ੍ਮਾ ਪਰਾਜਿਤੋ ਪਰਾਜਯਮਾਪਨ੍ਨੋ ਸਦ੍ਧਮਾ ਚੁਤੋ ਪਰਦ੍ਧੋ ਭਟ੍ਠੋ ਨਿਰਙ੍ਕਤੋ ਚ ਹੋਤਿ, ਅਨੀਹਟੇ ਤਸ੍ਮਿਂ ਪੁਗ੍ਗਲੇ ਪੁਨ ਉਪੋਸਥਪਵਾਰਣਾਦਿਭੇਦੋ ਸਂਵਾਸੋ ਨਤ੍ਥਿ, ਤੇਨੇਤਂ ਇਤਿ ਵੁਚ੍ਚਤਿ ਤੇਨ ਕਾਰਣੇਨ ਏਤਂ ਆਪਤ੍ਤਿਪਾਰਾਜਿਕਂ ਇਤਿ ਵੁਚ੍ਚਤੀਤਿ. ਅਯਂ ਪਨੇਤ੍ਥ ਸਙ੍ਖੇਪਤ੍ਥੋ – ਯਸ੍ਮਾ ਪਰਾਜਿਤੋ ਹੋਤਿ ਏਤੇਨ, ਤਸ੍ਮਾ ਏਤਂ ਪਾਰਾਜਿਕਨ੍ਤਿ ਵੁਚ੍ਚਤੀਤਿ. ਪਰਿਭਟ੍ਠੋਤਿ ਸਾਸਨਤੋ ਭਟ੍ਠੋ, ਪਰਿਹੀਨੋਤਿ ਅਤ੍ਥੋ. ਛਿਨ੍ਨੋਤਿ ਅਨ੍ਤਰਾ ਖਣ੍ਡਿਤੋ.

ਸਦ੍ਧਿਂ ਯੋਜਨਾਯਾਤਿ ਪਦਯੋਜਨਾਯ ਸਦ੍ਧਿਂ. ਚਤੁਬ੍ਬਿਧਂ ਸਙ੍ਘਕਮ੍ਮਨ੍ਤਿ ਅਪਲੋਕਨਾਦਿਵਸੇਨ ਚਤੁਬ੍ਬਿਧਂ ਕਮ੍ਮਂ. ਸੀਮਾਪਰਿਚ੍ਛਿਨ੍ਨੇਹੀਤਿ ਏਕਸੀਮਾਪਰਿਯਾਪਨ੍ਨੇਹਿ. ਪਕਤਤ੍ਤਾ ਨਾਮ ਪਾਰਾਜਿਕਂ ਅਨਾਪਨ੍ਨਾ ਅਨੁਕ੍ਖਿਤ੍ਤਾ ਚ. ਪਞ੍ਚਵਿਧੋਪੀਤਿ ਨਿਦਾਨੁਦ੍ਦੇਸਾਦਿਵਸੇਨ ਪਞ੍ਚਵਿਧੋਪਿ. ਨਹਾਪਿਤਪੁਬ੍ਬਕਾਨਂ ਵਿਯ ਓਧਿਸਅਨੁਞ੍ਞਾਤਂ ਠਪੇਤ੍ਵਾ ਅਵਸੇਸਂ ਸਬ੍ਬਮ੍ਪਿ ਸਿਕ੍ਖਾਪਦਂ ਸਬ੍ਬੇਹਿਪਿ ਲਜ੍ਜੀਪੁਗ੍ਗਲੇਹਿ ਅਨਤਿਕ੍ਕਮਨੀਯਤ੍ਤਾ ਵੁਤ੍ਤਂ ‘‘ਸਬ੍ਬੇਹਿਪਿ ਲਜ੍ਜੀਪੁਗ੍ਗਲੇਹਿ ਸਮਂ ਸਿਕ੍ਖਿਤਬ੍ਬਭਾਵਤੋ’’ਤਿ. ਸਮਨ੍ਤਿ ਸਦ੍ਧਿਂ, ਏਕਪ੍ਪਹਾਰੇਨ ਵਾ. ਸਿਕ੍ਖਿਤਬ੍ਬਭਾਵਤੋਤਿ ਅਨਤਿਕ੍ਕਮਨਵਸੇਨ ਉਗ੍ਗਹਪਰਿਪੁਚ੍ਛਾਦਿਨਾ ਚ ਸਿਕ੍ਖਿਤਬ੍ਬਭਾਵਤੋ. ਸਾਮਞ੍ਞਸਿਕ੍ਖਾਪਦੇਸੁ ‘‘ਇਦਂ ਤਯਾ ਨ ਸਿਕ੍ਖਿਤਬ੍ਬ’’ਨ੍ਤਿ ਏਵਂ ਅਬਹਿਕਾਤਬ੍ਬਤੋ ‘‘ਨ ਏਕੋਪਿ ਤਤੋ ਬਹਿਦ੍ਧਾ ਸਨ੍ਦਿਸ੍ਸਤੀ’’ਤਿ ਵੁਤ੍ਤਂ. ਯਂ ਤਂ ਵੁਤ੍ਤਨ੍ਤਿ ਸਮ੍ਬਨ੍ਧੋ.

੫੬. ਨ ਕੇਵਲਂ ਇਤ੍ਥਿਯਾ ਏਵ ਨਿਮਿਤ੍ਤਂ ਪਾਰਾਜਿਕਵਤ੍ਥੂਤਿ ਇਮਿਨਾ ਕੇਵਲਂ ਇਤ੍ਥਿਯਾ ਏਵ ਨਿਮਿਤ੍ਤਂ ਪਾਰਾਜਿਕਵਤ੍ਥੁ ਨ ਹੋਤਿ, ਅਥ ਖੋ ਉਭਤੋਬ੍ਯਞ੍ਜਨਕਪਣ੍ਡਕਪੁਰਿਸਾਨਮ੍ਪਿ ਨਿਮਿਤ੍ਤਂ ਪਾਰਾਜਿਕਵਤ੍ਥੂਤਿ ਦਸ੍ਸੇਤਿ. ਨ ਚ ਮਨੁਸ੍ਸਿਤ੍ਥਿਯਾ ਏਵਾਤਿ ਇਮਿਨਾ ਪਨ ਮਨੁਸ੍ਸਿਤ੍ਥਿਯਾ ਏਵ ਨਿਮਿਤ੍ਤਂ ਪਾਰਾਜਿਕਵਤ੍ਥੁ ਨ ਹੋਤਿ, ਅਮਨੁਸ੍ਸਿਤ੍ਥਿਤਿਰਚ੍ਛਾਨਗਤਿਤ੍ਥਿਅਮਨੁਸ੍ਸੁਭਤੋਬ੍ਯਞ੍ਜਨਕਾਦੀਨਮ੍ਪਿ ਨਿਮਿਤ੍ਤਂ ਪਾਰਾਜਿਕਵਤ੍ਥੂਤਿ ਦਸ੍ਸੇਤਿ. ‘‘ਵਤ੍ਥੁਮੇਵ ਨ ਹੋਤੀਤਿ ਅਮਨੁਸ੍ਸਿਤ੍ਥਿਪਸਙ੍ਗੇਨ ਆਗਤਂ ਸੁਵਣ੍ਣਰਜਤਾਦਿਮਯਂ ਪਟਿਕ੍ਖਿਪਤੀ’’ਤਿ ਤੀਸੁਪਿ ਗਣ੍ਠਿਪਦੇਸੁ ਵੁਤ੍ਤਂ, ਤਂ ਯੁਤ੍ਤਂ ਵਿਯ ਨ ਦਿਸ੍ਸਤਿ. ਨ ਹਿ ਇਤੋ ਪੁਬ੍ਬੇ ਅਮਨੁਸ੍ਸਿਤ੍ਥਿਗ੍ਗਹਣਂ ਕਤਂ ਅਤ੍ਥਿ, ਯੇਨ ਤਪ੍ਪਸਙ੍ਗੋ ਸਿਯਾ. ਇਦਾਨੇਵ ਹਿ ‘‘ਤਿਸ੍ਸੋ ਇਤ੍ਥਿਯੋ’’ਤਿਆਦਿਨਾ ਅਮਨੁਸ੍ਸਿਤ੍ਥਿਗ੍ਗਹਣਂ ਕਤਂ, ਨ ਚ ਅਮਨੁਸ੍ਸਿਤ੍ਥਿਗ੍ਗਹਣੇਨ ਸੁਵਣ੍ਣਰਜਤਾਦਿਮਯਾਨਂ ਪਸਙ੍ਗੋ ਯੁਤ੍ਤੋ. ਮਨੁਸ੍ਸਾਮਨੁਸ੍ਸਤਿਰਚ੍ਛਾਨਜਾਤਿਵਸੇਨ ਤਿਵਿਧਾ ਕਤ੍ਵਾ ਪਾਰਾਜਿਕਵਤ੍ਥੁਭੂਤਸਤ੍ਤਾਨਂ ਨਿਦ੍ਦੇਸੇਨ ਸੁਵਣ੍ਣਰਜਤਾਦਿਮਯਾਨਂ ਪਸਙ੍ਗਸ੍ਸ ਨਿਵਤ੍ਤਿਤਤ੍ਤਾ. ਤਥਾ ਹਿ ਇਤ੍ਥਿਪੁਰਿਸਾਦੀਸੁ ਮਨੁਸ੍ਸਾਮਨੁਸ੍ਸਾਦੀਸੁ ਵਾ ਕਞ੍ਚਿ ਅਨਾਮਸਿਤ੍ਵਾ ਅਵਿਸੇਸੇਨ ‘‘ਮੇਥੁਨਂ ਧਮ੍ਮਂ ਪਟਿਸੇਵੇਯ੍ਯਾ’’ਤਿ ਏਤ੍ਤਕਮੇਵ ਮਾਤਿਕਾਯਂ ਵੁਤ੍ਤਂ. ਤਸ੍ਸ ਪਦਭਾਜਨੇ ਚ ‘‘ਪਟਿਸੇਵਤਿ ਨਾਮਾ’’ਤਿ ਮਾਤਿਕਂ ਪਦਂ ਉਦ੍ਧਰਿਤ੍ਵਾ ‘‘ਯੋ ਨਿਮਿਤ੍ਤੇਨ ਨਿਮਿਤ੍ਤਂ ਅਙ੍ਗਜਾਤੇਨ ਅਙ੍ਗਜਾਤਂ ਅਨ੍ਤਮਸੋ ਤਿਲਫਲਮਤ੍ਤਮ੍ਪਿ ਪਵੇਸੇਤਿ, ਏਸੋ ਪਟਿਸੇਵਤਿ ਨਾਮਾ’’ਤਿ ਪਟਿਸੇਵਨਾਕਾਰੋਵ ਦਸ੍ਸਿਤੋ, ਨ ਪਨ ਪਾਰਾਜਿਕਵਤ੍ਥੁਭੂਤਨਿਮਿਤ੍ਤਨਿਸ੍ਸਯਾ ਮਨੁਸ੍ਸਾਮਨੁਸ੍ਸਤਿਰਚ੍ਛਾਨਗਤਾ ਇਤ੍ਥਿਪੁਰਿਸਪਣ੍ਡਕਉਭਤੋਬ੍ਯਞ੍ਜਨਕਾ ਨਿਯਮੇਤ੍ਵਾ ਦਸ੍ਸਿਤਾ, ਤਸ੍ਮਾ ‘‘ਇਤ੍ਥਿਯਾ ਏਵ ਨੁ ਖੋ ਨਿਮਿਤ੍ਤਂ ਪਾਰਾਜਿਕਵਤ੍ਥੁ, ਉਦਾਹੁ ਅਞ੍ਞੇਸਮ੍ਪੀ’’ਤਿ ਏਵਮਾਦਿ ਸਨ੍ਦੇਹੋ ਸਿਯਾ, ਨਿਮਿਤ੍ਤਵੋਹਾਰੋ ਚ ਸੁਵਣ੍ਣਰਜਤਾਦਿਮਯਰੂਪਕੇਸੁ ਚ ਲਬ੍ਭਤਿਯੇਵ. ਤੇਨੇਵ ਵਿਨੀਤਵਤ੍ਥੂਸੁ (ਪਾਰਾ. ੭੧) ‘‘ਲੇਪਚਿਤ੍ਤਸ੍ਸ ਨਿਮਿਤ੍ਤਂ ਅਙ੍ਗਜਾਤੇਨ ਛੁਪਿ, ਦਾਰੁਧੀਤਲਿਕਾਯ ਨਿਮਿਤ੍ਤਂ ਅਙ੍ਗਜਾਤੇਨ ਛੁਪੀ’’ਤਿ ਵੁਤ੍ਤਂ, ਤਸ੍ਮਾ ਨਿਮਿਤ੍ਤਸਾਮਞ੍ਞਤੋ ‘‘ਸੁਵਣ੍ਣਰਜਤਾਦਿਮਯਾਨਮ੍ਪਿ ਨਿਮਿਤ੍ਤਂ ਪਾਰਾਜਿਕਵਤ੍ਥੁ ਹੋਤਿ, ਨ ਹੋਤੀ’’ਤਿ ਕਸ੍ਸਚਿ ਆਸਙ੍ਕਾ ਸਿਯਾ. ਤੇਨੇਵ ‘‘ਲੇਪਚਿਤ੍ਤਾਦਿਵਤ੍ਥੂਸੁ ਤਸ੍ਸ ਕੁਕ੍ਕੁਚ੍ਚਂ ਅਹੋਸੀ’’ਤਿ ਵੁਤ੍ਤਂ. ਤਸ੍ਮਾ ਤਦਾਸਙ੍ਕਾਨਿਵਤ੍ਤਨਤ੍ਥਂ ਪਾਰਾਜਿਕਵਤ੍ਥੁਭੂਤਸਤ੍ਤਨਿਯਮਨਤ੍ਥਞ੍ਚ ਜਾਤਿਵਸੇਨ ਮਨੁਸ੍ਸਾਮਨੁਸ੍ਸਾਦਿਤੋ ਤਿਧਾ ਕਤ੍ਵਾ ਪਾਰਾਜਿਕਵਤ੍ਥੁਭੂਤੇ ਸਤ੍ਤੇ ਭਗਵਾ ਵਿਭਜਿਤ੍ਵਾ ਦਸ੍ਸੇਤਿ, ਤਸ੍ਮਾ ‘‘ਵਤ੍ਥੁਮੇਵ ਨ ਹੋਤੀ’’ਤਿ ਨਿਮਿਤ੍ਤਸਾਮਞ੍ਞਤੋ ਪਸਙ੍ਗਾਗਤਂ ਸੁਵਣ੍ਣਰਜਤਾਦਿਮਯਾਨਂ ਨਿਮਿਤ੍ਤਂ ਪਟਿਕ੍ਖਿਪਤੀਤਿ ਵਤ੍ਤਬ੍ਬਂ.

ਤਯੋ ਮਗ੍ਗੇਤਿ ਭੁਮ੍ਮਤ੍ਥੇ ਉਪਯੋਗਵਚਨਨ੍ਤਿ ਆਹ ‘‘ਤੀਸੁ ਮਗ੍ਗੇਸੂਤਿ ਅਤ੍ਥੋ ਵੇਦਿਤਬ੍ਬੋ’’ਤਿ. ਏਵਂ ਸਬ੍ਬਤ੍ਥਾਤਿ ਇਮਿਨਾ ‘‘ਦ੍ਵੇ ਮਗ੍ਗੇ’’ਤਿ ਏਤ੍ਥਾਪਿ ਦ੍ਵੀਸੁ ਮਗ੍ਗੇਸੂਤਿ ਅਤ੍ਥੋ ਵੇਦਿਤਬ੍ਬੋਤਿ ਅਤਿਦਿਸ੍ਸਤਿ.

ਅਨੁਪਞ੍ਞਤ੍ਤਿਵਣ੍ਣਨਾ ਨਿਟ੍ਠਿਤਾ.

ਪਠਮਚਤੁਕ੍ਕਕਥਾਵਣ੍ਣਨਾ

੫੭. ਅਸ੍ਸਾਤਿ ਆਖ੍ਯਾਤਿਕਪਦਨ੍ਤਿ ਤਸ੍ਸ ਅਤ੍ਥਂ ਦਸ੍ਸੇਨ੍ਤੋ ‘‘ਹੋਤੀ’’ਤਿ ਆਹ. ਗਣ੍ਠਿਪਦੇਸੁ ਪਨ ‘‘ਅਸ੍ਸਾਤਿ ਪੁਗ੍ਗਲਂ ਪਰਾਮਸਿਤ੍ਵਾ ਹੋਤੀਤਿ ਵਚਨਸੇਸੋ ਦਸ੍ਸਿਤੋ’’ਤਿਪਿ ਅਤ੍ਥਵਿਕਪ੍ਪੋ ਦਸ੍ਸਿਤੋ, ਨ ਸੋ ਸੁਨ੍ਦਰਤਰੋ. ਯਦਿ ਹਿ ਵਚਨਸੇਸੋ ਅਧਿਪ੍ਪੇਤੋ ਸਿਯਾ, ‘‘ਹੋਤੀ’’ਤਿ ਵਤ੍ਤਬ੍ਬਂ, ਤੇਨੇਵ ਅਞ੍ਞਸ੍ਮਿਂ ਅਤ੍ਥਵਿਕਪ੍ਪੇ ਹੋਤੀਤਿ ਵਚਨਸੇਸੋ ਕਤੋ.

੫੮. ਸਾਦਿਯਨ੍ਤਸ੍ਸੇਵਾਤਿ ਏਤ੍ਥ ਸਾਦਿਯਨਂ ਨਾਮ ਸੇਵੇਤੁਕਾਮਤਾਚਿਤ੍ਤਸ੍ਸ ਉਪਟ੍ਠਾਪਨਨ੍ਤਿ ਆਹ ‘‘ਪਟਿਸੇਵਨਚਿਤ੍ਤਸਮਙ੍ਗਿਸ੍ਸਾ’’ਤਿ. ‘‘ਪਟਿਪਕ੍ਖਂ ਅਤ੍ਥਯਨ੍ਤੀਤਿ ਸਿਕ੍ਖਾਕਾਮਾਨਂ ਭਿਕ੍ਖੂਨਂ ਪਟਿਪਕ੍ਖਂ ਦੁਸ੍ਸੀਲਭਾਵਂ ਅਤ੍ਥਯਨ੍ਤੀ’’ਤਿ ਗਣ੍ਠਿਪਦੇਸੁ ਵੁਤ੍ਤਂ. ਅਤ੍ਤਨੋ ਵੇਰਿਪੁਗ੍ਗਲਸ੍ਸ ਪਨ ਪਟਿਪਕ੍ਖਭੂਤਂ ਕਞ੍ਚਿ ਅਮਿਤ੍ਤਂ ਅਤ੍ਥਯਨ੍ਤਿ ਗਵੇਸਨ੍ਤੀਤਿ ਏਵਮੇਤ੍ਥ ਅਤ੍ਥੋ ਦਟ੍ਠਬ੍ਬੋ. ਪਚ੍ਚਤ੍ਥਿਕਾ ਹਿ ਅਤ੍ਤਨੋ ਵੇਰਿਂ ਨਾਸੇਤੁਕਾਮਾ ਤਸ੍ਸ ਪਟਿਪਕ੍ਖਭੂਤਂ ਕਞ੍ਚਿ ਅਮਿਤ੍ਤਂ ਅਤ੍ਤਨੋ ਸਹਾਯਭਾਵਮੁਪਗਚ੍ਛਨ੍ਤਂ ਇਚ੍ਛਨ੍ਤਿ. ਰਾਜਪਚ੍ਚਤ੍ਥਿਕਾਦੀਨਂ ਉਪਰਿ ਵਕ੍ਖਮਾਨਤ੍ਤਾ ਤਦਨੁਰੂਪਵਸੇਨ ਅਤ੍ਥਂ ਦਸ੍ਸੇਨ੍ਤੋ ‘‘ਭਿਕ੍ਖੂ ਏਵ ਪਚ੍ਚਤ੍ਥਿਕਾ ਭਿਕ੍ਖੁਪਚ੍ਚਤ੍ਥਿਕਾ’’ਤਿ ਆਹ. ‘‘ਭਿਕ੍ਖੁਸ੍ਸ ਪਚ੍ਚਤ੍ਥਿਕਾ ਭਿਕ੍ਖੁਪਚ੍ਚਤ੍ਥਿਕਾ’’ਤਿ ਏਵਂ ਪਨ ਵੁਚ੍ਚਮਾਨੇ ਭਿਕ੍ਖੁਸ੍ਸ ਪਚ੍ਚਤ੍ਥਿਕਾ ਰਾਜਾਦਯੋਪਿ ਏਤ੍ਥੇਵ ਸਙ੍ਗਯ੍ਹਨ੍ਤੀਤਿ ਰਾਜਪਚ੍ਚਤ੍ਥਿਕਾਦਯੋ ਵਿਸੁਂ ਨ ਵਤ੍ਤਬ੍ਬਾ ਸਿਯੁਂ, ਅਞ੍ਞਤ੍ਥ ਪਨ ਭਿਕ੍ਖੁਸ੍ਸ ਪਚ੍ਚਤ੍ਥਿਕਾ ਭਿਕ੍ਖੁਪਚ੍ਚਤ੍ਥਿਕਾਤਿ ਅਯਮਤ੍ਥੋ ਲਬ੍ਭਤੇਵ ‘‘ਸਾਸਨਪਚ੍ਚਤ੍ਥਿਕਾ’’ਤਿ ਯਥਾ. ਇਸ੍ਸਾਪਕਤਾਤਿ ਪਰੇਸਂ ਲਾਭਸਕ੍ਕਾਰਾਦਿਅਸਹਨਲਕ੍ਖਣਾਯ ਇਸ੍ਸਾਯ ਅਭਿਭੂਤਾ. ਨਿਪ੍ਪਰਿਪ੍ਫਨ੍ਦਨ੍ਤਿ ਪਰਿਪ੍ਫਨ੍ਦਵਿਰਹਿਤਂ, ਯਥਾ ਚਲਿਤੁਂ ਪਰਿਵਤ੍ਤਿਤੁਂ ਨ ਸਕ੍ਕੋਤਿ, ਤਥਾ ਗਹੇਤ੍ਵਾਤਿ ਅਤ੍ਥੋ. ਸਮ੍ਪਯੋਜੇਨ੍ਤੀਤਿ ਵਚ੍ਚਮਗ੍ਗੇਨ ਸਦ੍ਧਿਂ ਯੋਜੇਨ੍ਤਿ.

ਤਸ੍ਮਿਂ ਖਣੇਤਿ ਤਸ੍ਮਿਂ ਪਵੇਸਨਕ੍ਖਣੇ, ਅਗ੍ਗਤੋ ਯਾਵ ਮੂਲਾ ਪਵੇਸਨਕਾਲੋ ‘‘ਪਵੇਸਨਕ੍ਖਣੋ’’ਤਿ ਵੁਚ੍ਚਤਿ. ਸਾਦਿਯਨਂ ਨਾਮ ਸੇਵਨਚਿਤ੍ਤਸ੍ਸ ਉਪ੍ਪਾਦਨਨ੍ਤਿ ਆਹ ‘‘ਸੇਵਨਚਿਤ੍ਤਂ ਉਪਟ੍ਠਾਪੇਤੀ’’ਤਿ. ਪਵਿਟ੍ਠਕਾਲੇਤਿ ਅਙ੍ਗਜਾਤਸ੍ਸ ਯਤ੍ਤਕਂ ਠਾਨਂ ਪਵੇਸਨਾਰਹਂ, ਤਤ੍ਤਕਂ ਅਨਵਸੇਸਤੋ ਪਵਿਟ੍ਠਕਾਲੇ. ਏਵਂ ਪਵਿਟ੍ਠਸ੍ਸ ਉਦ੍ਧਰਣਾਰਮ੍ਭਤੋ ਅਨ੍ਤਰਾ ਠਿਤਕਾਲੋ ਠਿਤਂ ਨਾਮ. ਅਟ੍ਠਕਥਾਯਂ ਪਨ ਮਾਤੁਗਾਮਸ੍ਸ ਸੁਕ੍ਕਵਿਸ੍ਸਟ੍ਠਿਂ ਪਤ੍ਵਾ ਸਬ੍ਬਥਾ ਵਾਯਮਤੋ ਓਰਮਿਤ੍ਵਾ ਠਿਤਕਾਲਂ ਸਨ੍ਧਾਯ ‘‘ਸੁਕ੍ਕਵਿਸ੍ਸਟ੍ਠਿਸਮਯੇ’’ਤਿ ਵੁਤ੍ਤਂ. ਉਦ੍ਧਰਣਂ ਨਾਮ ਯਾਵ ਅਗ੍ਗਾ ਨੀਹਰਣਕਾਲੋਤਿ ਆਹ – ‘‘ਨੀਹਰਣਕਾਲੇ ਪਟਿਸੇਵਨਚਿਤ੍ਤਂ ਉਪਟ੍ਠਾਪੇਤੀ’’ਤਿ. ਅਙ੍ਗਾਰਕਾਸੁਨ੍ਤਿ ਅਙ੍ਗਾਰਰਾਸਿਂ. ਏਵਰੂਪੇ ਕਾਲੇ ਅਸਾਦਿਯਨਂ ਨਾਮ ਨ ਸਬ੍ਬੇਸਂ ਵਿਸਯੋਤਿ ਆਹ ‘‘ਇਮਞ੍ਹਿ ਏਵਰੂਪਂ ਆਰਦ੍ਧਵਿਪਸ੍ਸਕ’’ਨ੍ਤਿਆਦਿ. ਏਕਾਦਸਹਿ ਅਗ੍ਗੀਹੀਤਿ ਰਾਗਦੋਸਮੋਹਜਾਤਿਜਰਾਮਰਣਸੋਕਪਰਿਦੇਵਦੁਕ੍ਖਦੋਮਨਸ੍ਸੁਪਾਯਾਸਸਙ੍ਖਾਤੇਹਿ ਏਕਾਦਸਹਿ ਅਗ੍ਗੀਹਿ. ਰਾਗਾਦਯੋ ਹਿ ਅਨੁਡਹਨਟ੍ਠੇਨ ‘‘ਅਗ੍ਗੀ’’ਤਿ ਵੁਚ੍ਚਨ੍ਤਿ. ਤੇ ਹਿ ਯਸ੍ਸ ਸਨ੍ਤਿ, ਤਂ ਨਿਡਹਨ੍ਤਿ, ਮਹਾਪਰਿਲ਼ਾਹਾ ਚ ਹੋਨ੍ਤਿ ਦੁਨ੍ਨਿਬ੍ਬਾਪਯਾ ਚ. ਭਗਵਤਾ ਚ ਦੁਮ੍ਮਙ੍ਕੂਨਂ ਪੁਗ੍ਗਲਾਨਂ ਨਿਗ੍ਗਹੋ ਇਚ੍ਛਿਤੋਯੇਵਾਤਿ ਆਹ – ‘‘ਪਚ੍ਚਤ੍ਥਿਕਾਨਞ੍ਚਸ੍ਸ ਮਨੋਰਥਵਿਘਾਤਂ ਕਰੋਨ੍ਤੋ’’ਤਿ. ਅਸ੍ਸਾਤਿ ਅਸਾਦਿਯਨ੍ਤਸ੍ਸ ਯਥਾਵੁਤ੍ਤਗੁਣਸਮਙ੍ਗਿਸ੍ਸ.

ਪਠਮਚਤੁਕ੍ਕਕਥਾਵਣ੍ਣਨਾ ਨਿਟ੍ਠਿਤਾ.

ਏਕੂਨਸਤ੍ਤਤਿਦ੍ਵਿਸਤਚਤੁਕ੍ਕਕਥਾਵਣ੍ਣਨਾ

੫੯-੬੦. ਅਕ੍ਖਾਯਿਤਨਿਮਿਤ੍ਤਾ ਅਕ੍ਖਾਯਿਤ-ਸਦ੍ਦੇਨ ਵੁਤ੍ਤਾ ਉਤ੍ਤਰਪਦਲੋਪੇਨਾਤਿ ਆਹ ‘‘ਸੋਣਸਿਙ੍ਗਾਲਾਦੀਹਿ ਅਕ੍ਖਾਯਿਤਨਿਮਿਤ੍ਤ’’ਨ੍ਤਿ. ਅਕ੍ਖਾਯਿਤਂ ਨਿਮਿਤ੍ਤਂ ਯਸ੍ਸਾ ਸਾ ਅਕ੍ਖਾਯਿਤਨਿਮਿਤ੍ਤਾ. ‘‘ਜਾਗਰਨ੍ਤਿ’’ਨ੍ਤਿਆਦਿ ਵਿਸੇਸਨਰਹਿਤਤ੍ਤਾ ‘‘ਸੁਦ੍ਧਿਕਚਤੁਕ੍ਕਾਨੀ’’ਤਿ ਵੁਤ੍ਤਂ.

ਸਮਾਨਾਚਰਿਯਕਾ ਥੇਰਾਤਿ ਏਕਾਚਰਿਯਸ੍ਸ ਪਾਠਕਨ੍ਤੇਵਾਸਿਕਾ. ਮਹਾਭਯੇਤਿ ਬ੍ਰਾਹ੍ਮਣਤਿਸ੍ਸਭਯੇ. ਗਙ੍ਗਾਯ ਅਪਰਭਾਗੋ ਅਪਰਗਙ੍ਗਂ. ਵਤ ਰੇਤਿ ਗਰਹਤ੍ਥੇ ਨਿਪਾਤੋ. ਅਵਿਸ੍ਸਜ੍ਜਨ੍ਤੇਨ ਕਿਂ ਕਤ੍ਤਬ੍ਬਨ੍ਤਿ ਆਹ ‘‘ਨਿਚ੍ਚਕਾਲਂ ਸੋਤਬ੍ਬ’’ਨ੍ਤਿਆਦਿ. ਏਵਂ ਵਿਨਯਗਰੁਕਾਨਨ੍ਤਿ ਇਮਿਨਾ ਉਪਰਿ ਤੇਹਿ ਵੁਚ੍ਚਮਾਨਵਿਨਿਚ੍ਛਯਸ੍ਸ ਗਰੁਕਰਣੀਯਤਾਯ ਕਾਰਣਂ ਵੁਤ੍ਤਂ. ਸਬ੍ਬਂ ਪਰਿਯਾਦਿਯਿਤ੍ਵਾਤਿ ਸਬ੍ਬਂ ਪਾਰਾਜਿਕਕ੍ਖੇਤ੍ਤਂ ਅਨਵਸੇਸਤੋ ਗਹੇਤ੍ਵਾ. ਸੋਤਂ ਛਿਨ੍ਦਿਤ੍ਵਾਤਿ ਪਾਰਾਜਿਕਕ੍ਖੇਤ੍ਤੇ ਵੀਤਿਕ੍ਕਮਸੋਤਂ ਛਿਨ੍ਦਿਤ੍ਵਾ. ਅਪਞ੍ਞਤ੍ਤਭਾਵਤੋ ਯੁਤ੍ਤਿਅਭਾਵਤੋ ਚ ‘‘ਪਾਰਾਜਿਕਚ੍ਛਾਯਾ ਪਨੇਤ੍ਥ ਨ ਦਿਸ੍ਸਤੀ’’ਤਿ ਵੁਤ੍ਤਂ. ਕੇਚਿ ਪਨ ‘‘ਉਪਡ੍ਢਕ੍ਖਾਯਿਤਭਾਵਸ੍ਸ ਦੁਬ੍ਬਿਨਿਚ੍ਛਯਤ੍ਤਾ ਤਤ੍ਥ ਪਾਰਾਜਿਕਂ ਨ ਪਞ੍ਞਪੇਸੀ’’ਤਿ ਵਦਨ੍ਤਿ, ਤਂ ਅਕਾਰਣਂ, ਨ ਚ ਦੁਬ੍ਬਿਨਿਚ੍ਛਯਤਾ ਅਪਞ੍ਞਤ੍ਤਿਕਾਰਣਂ ਯੇਭੁਯ੍ਯਕ੍ਖਾਯਿਤਾਦੀਸੁਪਿ ਦੁਬ੍ਬਿਨਿਚ੍ਛਯਭਾਵਸ੍ਸ ਸਮਾਨਤ੍ਤਾ. ਉਪਡ੍ਢਕ੍ਖਾਯਿਤਤੋ ਹਿ ਕਿਞ੍ਚਿਦੇਵ ਅਧਿਕਂ ਊਨਂ ਵਾ ਯਦਿ ਖਾਯਿਤਂ ਸਿਯਾ, ਤਮ੍ਪਿ ਯੇਭੁਯ੍ਯੇਨ ਖਾਯਿਤਂ ਅਕ੍ਖਾਯਿਤਨ੍ਤਿ ਸਙ੍ਖ੍ਯਂ ਗਚ੍ਛਤੀਤਿ ਉਪਡ੍ਢਕ੍ਖਾਯਿਤਮਿਵ ਯੇਭੁਯ੍ਯਕ੍ਖਾਯਿਤਾਦੀਨਿਪਿ ਦੁਬ੍ਬਿਨਿਚ੍ਛਯਾਨੇਵ. ਅਪਿਚ ਉਪਡ੍ਢਕ੍ਖਾਯਿਤਂ ਯਦਿ ਸਭਾਵਤੋ ਪਾਰਾਜਿਕਕ੍ਖੇਤ੍ਤਂ ਸਿਯਾ, ਨ ਤਤ੍ਥ ਭਗਵਾ ਦੁਬ੍ਬਿਨਿਚ੍ਛਯਨ੍ਤਿ ਪਾਰਾਜਿਕਂ ਨ ਪਞ੍ਞਪੇਤਿ.

ਇਦਾਨਿ ਥੇਰੇਨ ਕਤਵਿਨਿਚ੍ਛਯਮੇਵ ਉਪਤ੍ਥਮ੍ਭੇਤ੍ਵਾ ਅਪਰਮ੍ਪਿ ਤਤ੍ਥ ਕਾਰਣਂ ਦਸ੍ਸੇਨ੍ਤੋ ‘‘ਅਪਿਚਾ’’ਤਿਆਦਿਮਾਹ. ਨਿਮਿਤ੍ਤੇ ਅਪ੍ਪਮਤ੍ਤਿਕਾਪਿ ਮਂਸਰਾਜਿ ਸਚੇ ਅਵਸਿਟ੍ਠਾ ਹੋਤਿ, ਤਂ ਯੇਭੁਯ੍ਯਕ੍ਖਾਯਿਤਮੇਵ ਹੋਤਿ, ਤਤੋ ਪਰਂ ਪਨ ਸਬ੍ਬਸੋ ਖਾਯਿਤੇ ਨਿਮਿਤ੍ਤੇ ਦੁਕ੍ਕਟਮੇਵਾਤਿ ਦਸ੍ਸੇਨ੍ਤੋ ਆਹ ‘‘ਤਤੋ ਪਰਂ ਥੁਲ੍ਲਚ੍ਚਯਂ ਨਤ੍ਥੀ’’ਤਿ. ਅਥ ਵਾ ਯੇਭੁਯ੍ਯੇਨ ਖਾਯਿਤਂ ਨਾਮ ਵਚ੍ਚਮਗ੍ਗਪਸ੍ਸਾਵਮਗ੍ਗਮੁਖਾਨਂ ਚਤੂਸੁ ਕੋਟ੍ਠਾਸੇਸੁ ਦ੍ਵੇ ਕੋਟ੍ਠਾਸੇ ਅਤਿਕ੍ਕਮ੍ਮ ਯਾਵ ਤਤਿਯਕੋਟ੍ਠਾਸਸ੍ਸ ਪਰਿਯੋਸਾਨਾ ਖਾਦਿਤਂ, ਤਤੋ ਪਰਂ ਪਨ ਤਤਿਯਕੋਟ੍ਠਾਸਂ ਅਤਿਕ੍ਕਮ੍ਮ ਯਾਵ ਚਤੁਤ੍ਥਕੋਟ੍ਠਾਸਸ੍ਸ ਪਰਿਯੋਸਾਨਾ ਖਾਦਿਤਂ ਦੁਕ੍ਕਟਵਤ੍ਥੂਤਿ ਵੇਦਿਤਬ੍ਬਂ. ਮਤਸਰੀਰਸ੍ਮਿਂਯੇਵ ਵੇਦਿਤਬ੍ਬਨ੍ਤਿ ‘‘ਮਤਂ ਯੇਭੁਯ੍ਯੇਨ ਅਕ੍ਖਾਯਿਤ’’ਨ੍ਤਿਆਦਿਵਚਨਤੋ. ‘‘ਯਦਿਪਿ ਨਿਮਿਤ੍ਤਂ ਸਬ੍ਬਸੋ ਖਾਯਿਤਨ੍ਤਿਆਦਿ ਸਬ੍ਬਂ ਜੀਵਮਾਨਕਸਰੀਰਮੇਵ ਸਨ੍ਧਾਯ ਵੁਤ੍ਤ’’ਨ੍ਤਿ ਮਹਾਗਣ੍ਠਿਪਦੇ ਵੁਤ੍ਤਂ. ਕੇਨਚਿ ਪਨ ‘‘ਤਂ ਵੀਮਂਸਿਤ੍ਵਾ ਗਹੇਤਬ੍ਬ’’ਨ੍ਤਿ ਲਿਖਿਤਂ. ਕਿਮੇਤ੍ਥ ਵੀਮਂਸਿਤਬ੍ਬਂ ਜੀਵਮਾਨਕਸਰੀਰਸ੍ਸੇਵ ਅਧਿਕਤਤ੍ਤਾ ਮਤਸਰੀਰੇ ਲਬ੍ਭਮਾਨਸ੍ਸ ਵਿਨਿਚ੍ਛਯਸ੍ਸ ਵਿਸੁਂ ਵਕ੍ਖਮਾਨਤ੍ਤਾ ਚ. ਤੇਨੇਵ ਮਾਤਿਕਾਟ੍ਠਕਥਾਯਮ੍ਪਿ (ਕਙ੍ਖਾ. ਅਟ੍ਠ. ਪਠਮਪਾਰਾਜਿਕਵਣ੍ਣਨਾ) –

‘‘ਜੀਵਮਾਨਕਸਰੀਰਸ੍ਸ ਵੁਤ੍ਤਪ੍ਪਕਾਰੇ ਮਗ੍ਗੇ ਸਚੇਪਿ ਤਚਾਦੀਨਿ ਅਨਵਸੇਸੇਤ੍ਵਾ ਸਬ੍ਬਸੋ ਛਿਨ੍ਨੇ ਨਿਮਿਤ੍ਤਸਣ੍ਠਾਨਮਤ੍ਤਂ ਪਞ੍ਞਾਯਤਿ, ਤਤ੍ਥ ਅਨ੍ਤਮਸੋ ਅਙ੍ਗਜਾਤੇ ਉਟ੍ਠਿਕਂ ਅਨਟ੍ਠਕਾਯਪ੍ਪਸਾਦਂ ਪੀਲ਼ਕਂ ਵਾ ਚਮ੍ਮਖੀਲਂ ਵਾ ਪਵੇਸੇਨ੍ਤਸ੍ਸਪਿ ਸੇਵਨਚਿਤ੍ਤੇ ਸਤਿ ਪਾਰਾਜਿਕਂ, ਨਟ੍ਠਕਾਯਪ੍ਪਸਾਦਂ ਸੁਕ੍ਖਪੀਲ਼ਕਂ ਵਾ ਮਤਚਮ੍ਮਂ ਵਾ ਲੋਮਂ ਵਾ ਪਵੇਸੇਨ੍ਤਸ੍ਸ ਦੁਕ੍ਕਟਂ. ਸਚੇ ਨਿਮਿਤ੍ਤਸਣ੍ਠਾਨਮਤ੍ਤਮ੍ਪਿ ਅਨਵਸੇਸੇਤ੍ਵਾ ਸਬ੍ਬਸੋ ਮਗ੍ਗੋ ਉਪ੍ਪਾਟਿਤੋ, ਤਤ੍ਥ ਉਪਕ੍ਕਮਤੋ ਵਣਸਙ੍ਖੇਪਵਸੇਨ ਥੁਲ੍ਲਚ੍ਚਯ’’ਨ੍ਤਿ –

ਜੀਵਮਾਨਕਸਰੀਰਸ੍ਮਿਂਯੇਵ ਯਥਾਵੁਤ੍ਤਵਿਨਿਚ੍ਛਯੋ ਦਸ੍ਸਿਤੋ.

ਸਬ੍ਬਸੋ ਖਾਯਿਤਨ੍ਤਿ ਨਿਮਿਤ੍ਤਪ੍ਪਦੇਸੇ ਬਹਿਟ੍ਠਿਤਂ ਛਵਿਚਮ੍ਮਂ ਸਬ੍ਬਸੋ ਛਿਨ੍ਦਿਤ੍ਵਾ ਸੋਣਸਿਙ੍ਗਾਲਾਦੀਹਿ ਖਾਯਿਤਸਦਿਸਂ ਕਤਂ. ਤੇਨੇਵਾਹ ‘‘ਛਵਿਚਮ੍ਮਂ ਨਤ੍ਥੀ’’ਤਿ. ਨਿਮਿਤ੍ਤਮਂਸਸ੍ਸ ਪਨ ਅਬ੍ਭਨ੍ਤਰੇ ਛਵਿਚਮ੍ਮਸ੍ਸ ਚ ਵਿਜ੍ਜਮਾਨਤ੍ਤਾ ‘‘ਨਿਮਿਤ੍ਤਸਣ੍ਠਾਨਂ ਪਞ੍ਞਾਯਤੀ’’ਤਿ ਵੁਤ੍ਤਂ. ਤੇਨੇਵਾਹ ‘‘ਪਵੇਸਨਂ ਜਾਯਤੀ’’ਤਿ. ਨਿਮਿਤ੍ਤਸਣ੍ਠਾਨਂ ਪਨ ਅਨਵਸੇਸੇਤ੍ਵਾਤਿ ਨਿਮਿਤ੍ਤਾਕਾਰੇਨ ਠਿਤਂ ਛਵਿਚਮ੍ਮਮਂਸਾਦਿਂ ਅਨਵਸੇਸੇਤ੍ਵਾ. ਜੀਵਮਾਨਕਸਰੀਰੇ ਲਬ੍ਭਮਾਨਵਿਸੇਸਂ ਦਸ੍ਸੇਤ੍ਵਾ ਇਦਾਨਿ ਮਤਸਰੀਰੇ ਲਬ੍ਭਮਾਨਵਿਸੇਸਂ ਦਸ੍ਸੇਨ੍ਤੋ ਆਹ ‘‘ਮਤਸਰੀਰੇ ਪਨਾ’’ਤਿਆਦਿ.

ਮਨੁਸ੍ਸਾਨਂ ਜੀਵਮਾਨਕਸਰੀਰੇਤਿਆਦਿਨਾ ਪਨ ਅਕ੍ਖਿਆਦਯੋਪਿ ਵਣਸਙ੍ਗਹਂ ਗਚ੍ਛਨ੍ਤੀਤਿ ਵਣੇਨ ਏਕਪਰਿਚ੍ਛੇਦਂ ਕਤ੍ਵਾ ਅਕ੍ਖਿਆਦੀਸੁਪਿ ਥੁਲ੍ਲਚ੍ਚਯਂ ਵੁਤ੍ਤਂ. ਤੇਸਞ੍ਚ ਵਣਸਙ੍ਗਹੋ ‘‘ਨਵਦ੍ਵਾਰੋ ਮਹਾਵਣੋ’’ਤਿ (ਮਿ. ਪ. ੨.੬.੧) ਏਵਮਾਦਿਸੁਤ੍ਤਾਨੁਸਾਰੇਨ ਵੇਦਿਤਬ੍ਬੋ. ਤਿਰਚ੍ਛਾਨਗਤਾਨਂ ਅਕ੍ਖਿਕਣ੍ਣਵਣੇਸੁ ਦੁਕ੍ਕਟਂ ਪਨ ਅਟ੍ਠਕਥਾਪ੍ਪਮਾਣੇਨ ਗਹੇਤਬ੍ਬਂ. ਯਥਾ ਹਿ ਮਨੁਸ੍ਸਾਮਨੁਸ੍ਸਤਿਰਚ੍ਛਾਨਗਤੇਸੁ ਵਚ੍ਚਮਗ੍ਗਪਸ੍ਸਾਵਮਗ੍ਗਮੁਖਾਨਂ ਪਾਰਾਜਿਕਵਤ੍ਥੁਭਾਵੇ ਨਾਨਾਕਰਣਂ ਨਤ੍ਥਿ, ਏਵਂ ਅਕ੍ਖਿਆਦੀਨਮ੍ਪਿ ਥੁਲ੍ਲਚ੍ਚਯਾਦਿਵਤ੍ਥੁਭਾਵੇ ਨਿਨ੍ਨਾਨਾਕਰਣੇਨ ਭਵਿਤਬ੍ਬਂ. ਵਣੇ ਥੁਲ੍ਲਚ੍ਚਯਞ੍ਚ ‘‘ਅਮਗ੍ਗੇਨ ਅਮਗ੍ਗਂ ਪਵੇਸੇਤਿ, ਆਪਤ੍ਤਿ ਥੁਲ੍ਲਚ੍ਚਯਸ੍ਸਾ’’ਤਿ (ਪਾਰਾ. ੬੬) ਸਾਮਞ੍ਞਤੋ ਵੁਤ੍ਤਂ, ਨ ਪਨ ‘‘ਮਨੁਸ੍ਸਾਨ’’ਨ੍ਤਿ ਵਿਸੇਸਨਂ ਅਤ੍ਥਿ. ਯਦਿ ਚ ਤਿਰਚ੍ਛਾਨਗਤਾਨਂ ਵਣੇਸੁ ਥੁਲ੍ਲਚ੍ਚਯੇਨ ਨ ਭਵਿਤਬ੍ਬਂ, ਪਤਙ੍ਗਮੁਖਮਣ੍ਡੂਕਸ੍ਸ ਮੁਖਸਣ੍ਠਾਨੇ ਵਣਸਙ੍ਖੇਪਤੋ ਥੁਲ੍ਲਚ੍ਚਯਂ ਨ ਵਤ੍ਤਬ੍ਬਂ, ਵੁਤ੍ਤਞ੍ਚ, ਤਸ੍ਮਾ ਅਟ੍ਠਕਥਾਚਰਿਯਾ ਏਵੇਤ੍ਥ ਪਮਾਣਂ. ਭਗਵਤੋ ਅਧਿਪ੍ਪਾਯਞ੍ਞੁਨੋ ਹਿ ਅਟ੍ਠਕਥਾਚਰਿਯਾ. ਤੇਨੇਵ ਵੁਤ੍ਤਂ ‘‘ਬੁਦ੍ਧੇਨ ਧਮ੍ਮੋ ਵਿਨਯੋ ਚ ਵੁਤ੍ਤੋ, ਯੋ ਤਸ੍ਸ ਪੁਤ੍ਤੇਹਿ ਤਥੇਵ ਞਾਤੋ’’ਤਿਆਦਿ (ਪਾਰਾ. ਅਟ੍ਠ. ੧.). ਮਨੁਸ੍ਸਾਨਨ੍ਤਿ ਇਤ੍ਥਿਪੁਰਿਸਪਣ੍ਡਕਉਭਤੋਬ੍ਯਞ੍ਜਨਕਾਨਂ ਸਾਮਞ੍ਞਤੋ ਵੁਤ੍ਤਂ. ਵਤ੍ਥਿਕੋਸੇਸੂਤਿ ਵਤ੍ਥਿਪੁਟੇਸੁ ਪੁਰਿਸਾਨਂ ਅਙ੍ਗਜਾਤਕੋਸੇਸੁ. ਮਤਸਰੀਰਂ ਯਾਵ ਉਦ੍ਧੁਮਾਤਕਾਦਿਭਾਵੇਨ ਕੁਥਿਤਂ ਨ ਹੋਤਿ, ਤਾਵ ਅਲ੍ਲਸਰੀਰਨ੍ਤਿ ਵੇਦਿਤਬ੍ਬਂ. ਤੇਨਾਹ – ‘‘ਯਦਾ ਪਨ ਸਰੀਰਂ ਉਦ੍ਧੁਮਾਤਕਂ ਹੋਤੀ’’ਤਿਆਦਿ. ਪਾਰਾਜਿਕਵਤ੍ਥੁਞ੍ਚ ਥੁਲ੍ਲਚ੍ਚਯਵਤ੍ਥੁਞ੍ਚ ਵਿਜਹਤੀਤਿ ਏਤ੍ਥ ਪਾਰਾਜਿਕਵਤ੍ਥੁਭਾਵਂ ਥੁਲ੍ਲਚ੍ਚਯਵਤ੍ਥੁਭਾਵਞ੍ਚ ਵਿਜਹਤੀਤਿ ਅਤ੍ਥੋ ਵੇਦਿਤਬ੍ਬੋ. ਮਤਾਨਂ ਤਿਰਚ੍ਛਾਨਗਤਾਨਨ੍ਤਿ ਸਮ੍ਬਨ੍ਧੋ.

ਮੇਥੁਨਰਾਗੇਨ ਵਤ੍ਥਿਕੋਸਂ ਪਵੇਸੇਨ੍ਤਸ੍ਸ ਥੁਲ੍ਲਚ੍ਚਯਂ ਵੁਤ੍ਤਨ੍ਤਿ ਆਹ ‘‘ਪਤ੍ਥਿਕੋਸਂ ਅਪ੍ਪਵੇਸੇਨ੍ਤੋ’’ਤਿ. ਇਤ੍ਥਿਯਾ ਅਪ੍ਪਵੇਸੇਨ੍ਤੋਤਿ ਇਤ੍ਥਿਯਾ ਨਿਮਿਤ੍ਤਂ ਅਪ੍ਪਵੇਸੇਨ੍ਤੋ. ਅਪ੍ਪਵੇਸੇਨ੍ਤੋਤਿ ਚ ਪਵੇਸਨਾਧਿਪ੍ਪਾਯਸ੍ਸ ਅਭਾਵਂ ਦਸ੍ਸੇਤਿ. ਪਵੇਸਨਾਧਿਪ੍ਪਾਯੇਨ ਬਹਿ ਛੁਪਨ੍ਤਸ੍ਸ ਪਨ ਮੇਥੁਨਸ੍ਸ ਪੁਬ੍ਬਪਯੋਗਤ੍ਤਾ ਦੁਕ੍ਕਟੇਨੇਵ ਭਵਿਤਬ੍ਬਂ. ਨਿਮਿਤ੍ਤੇਨ ਨਿਮਿਤ੍ਤਂ ਛੁਪਤਿ, ਥੁਲ੍ਲਚ੍ਚਯਨ੍ਤਿ ਇਦਂ ‘‘ਨ ਚ, ਭਿਕ੍ਖਵੇ, ਰਤ੍ਤਚਿਤ੍ਤੇਨ ਅਙ੍ਗਜਾਤਂ ਛੁਪਿਤਬ੍ਬਂ, ਯੋ ਛੁਪੇਯ੍ਯ, ਆਪਤ੍ਤਿ ਥੁਲ੍ਲਚ੍ਚਯਸ੍ਸਾ’’ਤਿ (ਮਹਾਵ. ੨੫੨) ਇਮਸ੍ਸ ਸੁਤ੍ਤਸ੍ਸ ਵਸੇਨ ਵੁਤ੍ਤਂ. ਤਤ੍ਥ ਚ ਕੇਸਞ੍ਚਿ ਅਞ੍ਞਥਾਪਿ ਅਤ੍ਥਵਿਕਪ੍ਪਸ੍ਸ ਵਿਧਿਂ ਦਸ੍ਸੇਨ੍ਤੋ ‘‘ਮਹਾਅਟ੍ਠਕਥਾਯਂ ਪਨਾ’’ਤਿਆਦਿਮਾਹ. ਤਤ੍ਥ ਕਿਞ੍ਚਾਪਿ ‘‘ਕਤ੍ਵਾ ਮਹਾਅਟ੍ਠਕਥਂ ਸਰੀਰ’’ਨ੍ਤਿ (ਪਾਰਾ. ਅਟ੍ਠ. ੧.ਗਨ੍ਥਾਰਮ੍ਭਕਥਾ) ਵੁਤ੍ਤਂ, ਤਥਾਪਿ ਸੇਸਅਟ੍ਠਕਥਾਸੁ ‘‘ਮੇਥੁਨਰਾਗੇਨ ਮੁਖੇਨਾ’’ਤਿ ਵਚਨਸ੍ਸ ਅਭਾਵਂ ਦਸ੍ਸੇਤੁਂ ‘‘ਮਹਾਅਟ੍ਠਕਥਾਯਂ ਪਨਾ’’ਤਿ ਵੁਤ੍ਤਂ. ‘‘ਅਙ੍ਗਜਾਤੇਨਾ’’ਤਿ ਅਵੁਤ੍ਤਤ੍ਤਾ ‘‘ਅਵਿਸੇਸੇਨਾ’’ਤਿ ਵੁਤ੍ਤਂ.

ਇਦਾਨਿ ਮਹਾਅਟ੍ਠਕਥਂ ਪਾਲ਼ਿਯਾ ਸਂਸਨ੍ਦਿਤ੍ਵਾ ਦਸ੍ਸੇਨ੍ਤੋ ‘‘ਯਂ ਤਾਵ ਮਹਾਅਟ੍ਠਕਥਾਯ’’ਨ੍ਤਿਆਦਿਮਾਹ. ਇਤਰਥਾ ਹਿ ਦੁਕ੍ਕਟਂ ਸਿਯਾਤਿ ਪਕਤਿਮੁਖੇਨ ਛੁਪਨ੍ਤਸ੍ਸ ਵਿਸਾਣਾਦਿਗ੍ਗਹਣੇ ਵਿਯ ਦੁਕ੍ਕਟਂ ਸਿਯਾ. ਏਵਂ ਮਹਾਅਟ੍ਠਕਥਂ ਪਾਲ਼ਿਯਾ ਸਂਸਨ੍ਦਿਤ੍ਵਾ ਇਦਾਨਿ ਤਤ੍ਥ ਕੇਸਞ੍ਚਿ ਅਞ੍ਞਥਾ ਅਤ੍ਥਵਿਕਪ੍ਪਂ ਦਸ੍ਸੇਨ੍ਤੋ ‘‘ਕੇਚਿ ਪਨਾ’’ਤਿਆਦਿਮਾਹ. ਸਙ੍ਘਾਦਿਸੇਸੋਤਿ ਕਾਯਸਂਸਗ੍ਗਸਿਕ੍ਖਾਪਦੇਨ ਸਙ੍ਘਾਦਿਸੇਸੋ. ਵੁਤ੍ਤਨਯੇਨੇਵਾਤਿ ਮੇਥੁਨਰਾਗੇਨੇਵ. ‘‘ਨਿਮਿਤ੍ਤਮੁਖੇਨਾ’’ਤਿ ਵੁਤ੍ਤਤ੍ਤਾ ਤਿਰਚ੍ਛਾਨਗਤਿਤ੍ਥਿਯਾ ਪਸ੍ਸਾਵਮਗ੍ਗਂ ਮੇਥੁਨਰਾਗੇਨ ਪਕਤਿਮੁਖੇਨ ਛੁਪਨ੍ਤਸ੍ਸ ਦੁਕ੍ਕਟਨ੍ਤਿ ਵੇਦਿਤਬ੍ਬਂ. ਕਾਯਸਂਸਗ੍ਗਰਾਗੇਨ ਦੁਕ੍ਕਟਨ੍ਤਿ ਨਿਮਿਤ੍ਤਮੁਖੇਨ ਵਾ ਪਕਤਿਮੁਖੇਨ ਵਾ ਕਾਯਸਂਸਗ੍ਗਰਾਗੇਨ ਛੁਪਨ੍ਤਸ੍ਸ ਦੁਕ੍ਕਟਮੇਵ.

ਏਕੂਨਸਤ੍ਤਤਿਦ੍ਵਿਸਤਚਤੁਕ੍ਕਕਥਾਵਣ੍ਣਨਾ ਨਿਟ੍ਠਿਤਾ.

ਸਨ੍ਥਤਚਤੁਕ੍ਕਭੇਦਕਥਾਵਣ੍ਣਨਾ

੬੧-੨. ਪਟਿਪਨ੍ਨਕਸ੍ਸਾਤਿ ਆਰਦ੍ਧਵਿਪਸ੍ਸਕਸ੍ਸ. ਉਪਾਦਿਨ੍ਨਕਨ੍ਤਿ ਕਾਯਿਨ੍ਦ੍ਰਿਯਂ ਸਨ੍ਧਾਯ ਵੁਤ੍ਤਂ. ਉਪਾਦਿਨ੍ਨਕੇਨ ਫੁਸਤੀਤਿ ਉਪਾਦਿਨ੍ਨਕੇਨ ਫੁਸੀਯਤਿ ਘਟ੍ਟੀਯਤੀਤਿ ਏਵਂ ਕਮ੍ਮਨਿ ਯ-ਕਾਰਲੋਪੇਨ ਅਤ੍ਥੋ ਵੇਦਿਤਬ੍ਬੋ. ਅਥ ਵਾ ਏਵਂ ਕਰੋਨ੍ਤੋ ਕਿਞ੍ਚਿ ਉਪਾਦਿਨ੍ਨਕਂ ਉਪਾਦਿਨ੍ਨਕੇਨ ਨ ਫੁਸਤਿ ਨ ਘਟ੍ਟੇਤੀਤਿ ਏਵਮੇਤ੍ਥ ਅਤ੍ਥੋ ਦਟ੍ਠਬ੍ਬੋ. ਲੇਸਂ ਓਡ੍ਡੇਸ੍ਸਨ੍ਤੀਤਿ ਲੇਸਂ ਸਮੁਟ੍ਠਾਪੇਸ੍ਸਨ੍ਤਿ, ਪਰਿਕਪ੍ਪੇਸ੍ਸਨ੍ਤੀਤਿ ਵੁਤ੍ਤਂ ਹੋਤਿ. ਸਨ੍ਥਤਾਦਿਭੇਦੇਹਿ ਭਿਨ੍ਦਿਤ੍ਵਾਤਿ ਸਨ੍ਥਤਾਦਿਵਿਸੇਸਨੇਹਿ ਵਿਸੇਸੇਤ੍ਵਾ, ਸਨ੍ਥਤਾਦੀਹਿ ਚਤੂਹਿ ਯੋਜੇਤ੍ਵਾਤਿ ਵੁਤ੍ਤਂ ਹੋਤਿ.

ਸਨ੍ਥਤਾਯਾਤਿ ਏਕਦੇਸੇ ਸਮੁਦਾਯਵੋਹਾਰੋ ‘‘ਪਟੋ ਦਡ੍ਢੋ’’ਤਿਆਦੀਸੁ ਵਿਯ. ਤਥਾ ਹਿ ਪਟਸ੍ਸ ਏਕਦੇਸੇਪਿ ਦਡ੍ਢੇ ‘‘ਪਟੋ ਦਡ੍ਢੋ’’ਤਿ ਵੋਹਰਨ੍ਤਿ, ਏਵਂ ਇਤ੍ਥਿਯਾ ਵਚ੍ਚਮਗ੍ਗਾਦੀਸੁ ਕਿਸ੍ਮਿਞ੍ਚਿ ਮਗ੍ਗੇ ਸਨ੍ਥਤੇ ਇਤ੍ਥੀ ‘‘ਸਨ੍ਥਤਾ’’ਤਿ ਵੁਚ੍ਚਤਿ. ਤੇਨਾਹ ‘‘ਸਨ੍ਥਤਾ ਨਾਮਾ’’ਤਿਆਦਿ. ਵਤ੍ਥਾਦੀਨਿ ਅਨ੍ਤੋ ਅਪ੍ਪਵੇਸੇਤ੍ਵਾ ਬਹਿ ਠਪੇਤ੍ਵਾ ਬਨ੍ਧਨਂ ਸਨ੍ਧਾਯ ‘‘ਪਲਿਵੇਠੇਤ੍ਵਾ’’ਤਿ ਵੁਤ੍ਤਂ. ਏਕਦੇਸੇ ਸਮੁਦਾਯਵੋਹਾਰਵਸੇਨੇਵ ਭਿਕ੍ਖੁਪਿ ‘‘ਸਨ੍ਥਤੋ’’ਤਿ ਵੁਚ੍ਚਤੀਤਿ ਆਹ ‘‘ਸਨ੍ਥਤੋ ਨਾਮਾ’’ਤਿਆਦਿ. ਯਤ੍ਤਕੇ ਪਵਿਟ੍ਠੇਤਿ ਤਿਲਫਲਮਤ੍ਤੇ ਪਵਿਟ੍ਠੇ. ਅਕ੍ਖਿਆਦਿਮ੍ਹਿ ਸਨ੍ਥਤੇਪਿ ਯਥਾਵਤ੍ਥੁਕਮੇਵਾਤਿ ਆਹ ‘‘ਥੁਲ੍ਲਚ੍ਚਯਕ੍ਖੇਤ੍ਤੇ ਥੁਲ੍ਲਚ੍ਚਯਂ, ਦੁਕ੍ਕਟਕ੍ਖੇਤ੍ਤੇ ਦੁਕ੍ਕਟਮੇਵ ਹੋਤੀ’’ਤਿ.

ਖਾਣੁਂ ਘਟ੍ਟੇਨ੍ਤਸ੍ਸ ਦੁਕ੍ਕਟਨ੍ਤਿ ਇਤ੍ਥਿਨਿਮਿਤ੍ਤਸ੍ਸ ਅਨ੍ਤੋ ਖਾਣੁਂ ਪਵੇਸੇਤ੍ਵਾ ਸਮਤਲਂ ਅਤਿਰਿਤ੍ਤਂ ਵਾ ਖਾਣੁਂ ਘਟ੍ਟੇਨ੍ਤਸ੍ਸ ਦੁਕ੍ਕਟਂ ਪਵੇਸਾਭਾਵਤੋ. ਸਚੇ ਪਨ ਈਸਕਂ ਅਨ੍ਤੋ ਪਵਿਸਿਤ੍ਵਾ ਠਿਤਂ ਖਾਣੁਕਮੇਵ ਅਙ੍ਗਜਾਤੇਨ ਛੁਪਤਿ, ਪਾਰਾਜਿਕਮੇਵ. ਤਸ੍ਸ ਤਲਨ੍ਤਿ ਵੇਲ਼ੁਨਲ਼ਾਦਿਕਸ੍ਸ ਅਨ੍ਤੋਤਲਂ. ਵਿਨੀਤਵਤ੍ਥੂਸੁ ‘‘ਤੇਨ ਖੋ ਪਨ ਸਮਯੇਨ ਅਞ੍ਞਤਰੋ ਭਿਕ੍ਖੁ ਸੀਵਥਿਕਂ ਗਨ੍ਤ੍ਵਾ ਛਿਨ੍ਨਸੀਸਂ ਪਸ੍ਸਿਤ੍ਵਾ ਵਟ੍ਟਕਤੇ ਮੁਖੇ ਅਚ੍ਛੁਪਨ੍ਤਂ ਅਙ੍ਗਜਾਤਂ ਪਵੇਸੇਸਿ. ਤਸ੍ਸ ਕੁਕ੍ਕੁਚ੍ਚਂ ਅਹੋਸਿ…ਪੇ… ਅਨਾਪਤ੍ਤਿ ਭਿਕ੍ਖੁ ਪਾਰਾਜਿਕਸ੍ਸ, ਆਪਤ੍ਤਿ ਦੁਕ੍ਕਟਸ੍ਸਾ’’ਤਿ ਵੁਤ੍ਤਤ੍ਤਾ ਤਸ੍ਸ ਸੁਤ੍ਤਸ੍ਸ ਅਨੁਲੋਮਤੋ ‘‘ਆਕਾਸਗਤਮੇਵ ਕਤ੍ਵਾ ਪਵੇਸੇਤ੍ਵਾ ਨੀਹਰਤਿ, ਦੁਕ੍ਕਟ’’ਨ੍ਤਿ (ਪਾਰਾ. ੭੩) ਵੁਤ੍ਤਂ. ਬਹਿਦ੍ਧਾ ਖਾਣੁਕੇਤਿ ਅਨ੍ਤੋਪਵੇਸਿਤਵੇਣੁਪਬ੍ਬਾਦਿਕਸ੍ਸ ਬਹਿ ਨਿਕ੍ਖਨ੍ਤਖਾਣੁਕੇ. ਮੇਥੁਨਰਾਗੇਨ ਇਨ੍ਦ੍ਰਿਯਬਦ੍ਧਆਨਿਨ੍ਦ੍ਰਿਯਬਦ੍ਧਸਨ੍ਤਾਨੇਸੁ ਯਤ੍ਥ ਕਤ੍ਥਚਿ ਉਪਕ੍ਕਮਨ੍ਤਸ੍ਸ ਨ ਸਕ੍ਕਾ ਅਨਾਪਤ੍ਤਿਯਾ ਭਵਿਤੁਨ੍ਤਿ ‘‘ਦੁਕ੍ਕਟਮੇਵਾ’’ਤਿ ਵੁਤ੍ਤਂ. ਤੇਨੇਵ ਵਿਨੀਤਵਤ੍ਥੁਮ੍ਹਿ ਅਟ੍ਠਿਕੇਸੁ ਉਪਕ੍ਕਮਨ੍ਤਸ੍ਸ ਦੁਕ੍ਕਟਂ ਵੁਤ੍ਤਂ.

ਸਨ੍ਥਤਚਤੁਕ੍ਕਭੇਦਕਥਾਵਣ੍ਣਨਾ ਨਿਟ੍ਠਿਤਾ.

ਰਾਜਪਚ੍ਚਤ੍ਥਿਕਾਦਿਚਤੁਕ੍ਕਭੇਦਕਥਾਵਣ੍ਣਨਾ

੬੫. ਸਾਮਞ੍ਞਜੋਤਨਾਯ ਪਕਰਣਤੋ ਵਿਸੇਸਵਿਨਿਚ੍ਛਯੋਤਿ ਆਹ ‘‘ਧੁਤ੍ਤਾਤਿ ਮੇਥੁਨੁਪਸਂਹਿਤਖਿਡ੍ਡਾਪਸੁਤਾ’’ਤਿਆਦਿ. ਇਦਾਨਿ ਸਾਮਞ੍ਞਤੋਪਿ ਅਤ੍ਥਸਮ੍ਭਵਂ ਦਸ੍ਸੇਨ੍ਤੋ ‘‘ਇਤ੍ਥਿਧੁਤ੍ਤਸੁਰਾਧੁਤ੍ਤਾਦਯੋ ਵਾ’’ਤਿ ਆਹ. ਹਦਯਨ੍ਤਿ ਹਦਯਮਂਸਂ.

ਸਬ੍ਬਾਕਾਰੇਨ ਚਤੁਕ੍ਕਭੇਦਕਥਾਵਣ੍ਣਨਾ ਨਿਟ੍ਠਿਤਾ.

ਆਪਤ੍ਤਾਨਾਪਤ੍ਤਿਵਾਰਵਣ੍ਣਨਾ

੬੬. ਪਟਿਞ੍ਞਾਕਰਣਂ ਨਤ੍ਥੀਤਿ ਪੁਚ੍ਛਿਤਬ੍ਬਾਭਾਵਤੋ. ਨ ਹਿ ਦੂਸਕੋ ‘‘ਕੇਨ ਚਿਤ੍ਤੇਨ ਵੀਤਿਕ੍ਕਮਂ ਅਕਾਸਿ, ਜਾਨਿਤ੍ਵਾ ਅਕਾਸਿ, ਉਦਾਹੁ ਅਜਾਨਿਤ੍ਵਾ’’ਤਿ ਏਵਂ ਪੁਚ੍ਛਾਯ ਅਰਹਤਿ. ਤਤ੍ਥੇਵਾਤਿ ਵੇਸਾਲਿਯਂ ਮਹਾਵਨੇ ਏਵ. ਸਬ੍ਬਙ੍ਗਗਤਨ੍ਤਿ ਠਪੇਤ੍ਵਾ ਕੇਸਲੋਮਦਨ੍ਤਨਖਾਨਂ ਮਂਸਵਿਨਿਮੁਤ੍ਤਟ੍ਠਾਨਞ੍ਚੇਵ ਥਦ੍ਧਸੁਕ੍ਖਚਮ੍ਮਞ੍ਚ ਉਦਕਮਿਵ ਤੇਲਬਿਨ੍ਦੁ ਅਵਸੇਸਸਬ੍ਬਸਰੀਰਂ ਬ੍ਯਾਪੇਤ੍ਵਾ ਠਿਤਂ. ਸਰੀਰਕਮ੍ਪਾਦੀਨੀਤਿ ਆਦਿ-ਸਦ੍ਦੇਨ ਅਕ੍ਖੀਨਂ ਪੀਤਵਣ੍ਣਾਦਿਂ ਸਙ੍ਗਣ੍ਹਾਤਿ. ਪਿਤ੍ਤਕੋਸਕੇ ਠਿਤਨ੍ਤਿ ਹਦਯਪਪ੍ਫਾਸਾਨਂ ਅਨ੍ਤਰੇ ਯਕਨਮਂਸਂ ਨਿਸ੍ਸਾਯ ਪਤਿਟ੍ਠਿਤੇ ਮਹਾਕੋਸਾਤਕੀਕੋਸਸਦਿਸੇ ਪਿਤ੍ਤਕੋਸੇ ਠਿਤਂ. ਕੁਪਿਤੇਤਿ ਪਿਤ੍ਤਕੋਸਤੋ ਚਲਿਤ੍ਵਾ ਬਹਿ ਨਿਕ੍ਖਨ੍ਤੇ.

ਵਿਸ੍ਸਟ੍ਠਚਿਤ੍ਤੋਤਿ ਵਿਸ੍ਸਟ੍ਠਪਕਤਿਚਿਤ੍ਤੋ. ਯਕ੍ਖੁਮ੍ਮਤ੍ਤਕੋਤਿ ਯਕ੍ਖਾ ਕਿਰ ਯਸ੍ਸ ਚਿਤ੍ਤਂ ਖਿਪਿਤੁਕਾਮਾ ਹੋਨ੍ਤਿ, ਤਸ੍ਸ ਸੇਤਮੁਖਂ ਨੀਲੋਦਰਂ ਸੁਰਤ੍ਤਹਤ੍ਥਪਾਦਂ ਮਹਾਸੀਸਂ ਪਜ੍ਜਲਿਤਨੇਤ੍ਤਂ ਭੇਰਵਂ ਵਾ ਅਤ੍ਤਭਾਵਂ ਨਿਮ੍ਮਿਨਿਤ੍ਵਾ ਦਸ੍ਸੇਨ੍ਤਿ, ਭੇਰਵਂ ਵਾ ਸਦ੍ਦਂ ਸਾਵੇਨ੍ਤਿ, ਕਥੇਨ੍ਤਸ੍ਸੇਵ ਵਾ ਮੁਖੇਨ ਹਤ੍ਥਂ ਪਕ੍ਖਿਪਿਤ੍ਵਾ ਹਦਯਮਂਸਂ ਮਦ੍ਦਨ੍ਤਿ, ਤੇਨ ਸੋ ਸਤ੍ਤੋ ਉਮ੍ਮਤ੍ਤਕੋ ਹੋਤਿ ਖਿਤ੍ਤਚਿਤ੍ਤੋ. ਤੇਨੇਵਾਹ ‘‘ਭੇਰਵਾਨਿ ਵਾ ਆਰਮ੍ਮਣਾਨਿ ਦਸ੍ਸੇਤ੍ਵਾ’’ਤਿਆਦਿ. ਤਤ੍ਥ ਭੇਰਵਾਨੀਤਿ ਦਸ੍ਸਨਮਤ੍ਤੇਨੇਵ ਸਤ੍ਤਾਨਂ ਭਯਂ ਛਮ੍ਭਿਤਤ੍ਤਂ ਲੋਮਹਂਸਂ ਉਪ੍ਪਾਦੇਤੁਂ ਸਮਤ੍ਥਾਨਿ. ਨਿਚ੍ਚਮੇਵ ਉਮ੍ਮਤ੍ਤਕੋ ਹੋਤੀਤਿ ਯਸ੍ਸ ਪਿਤ੍ਤਕੋਸਤੋ ਪਿਤ੍ਤਂ ਚਲਿਤ੍ਵਾ ਬਹਿ ਨਿਕ੍ਖਨ੍ਤਂ ਹੋਤਿ, ਤਂ ਸਨ੍ਧਾਯ ਵੁਤ੍ਤਂ. ਯਸ੍ਸ ਪਨ ਪਿਤ੍ਤਂ ਚਲਿਤ੍ਵਾ ਪਿਤ੍ਤਕੋਸੇਯੇਵ ਠਿਤਂ ਹੋਤਿ ਬਹਿ ਅਨਿਕ੍ਖਨ੍ਤਂ, ਸੋ ਅਨ੍ਤਰਨ੍ਤਰਾ ਸਞ੍ਞਂ ਪਟਿਲਭਤਿ, ਨ ਨਿਚ੍ਚਮੇਵ ਉਮ੍ਮਤ੍ਤਕੋ ਹੋਤੀਤਿ ਵੇਦਿਤਬ੍ਬਂ. ਞਤ੍ਵਾਤਿ ਸਞ੍ਞਾਪਟਿਲਾਭੇਨ ਜਾਨਿਤ੍ਵਾ. ਅਧਿਮਤ੍ਤਾਯਾਤਿ ਅਧਿਕਪ੍ਪਮਾਣਾਯ.

ਆਪਤ੍ਤਾਨਾਪਤ੍ਤਿਵਾਰਵਣ੍ਣਨਾ ਨਿਟ੍ਠਿਤਾ.

ਪਦਭਾਜਨੀਯਵਣ੍ਣਨਾ ਨਿਟ੍ਠਿਤਾ.

ਪਕਿਣ੍ਣਕਕਥਾਵਣ੍ਣਨਾ

ਪਕਿਣ੍ਣਕਨ੍ਤਿ ਵੋਮਿਸ੍ਸਕਨਯਂ. ਸਮੁਟ੍ਠਾਨਨ੍ਤਿ ਉਪ੍ਪਤ੍ਤਿਕਾਰਣਂ. ਕਿਰਿਯਾਤਿਆਦਿ ਨਿਦਸ੍ਸਨਮਤ੍ਤਂ, ਅਕਿਰਿਯਾਦੀਨਮ੍ਪਿ ਸਙ੍ਗਹੋ ਦਟ੍ਠਬ੍ਬੋ. ਵੇਦਨਾਯਾਤਿ ਸਹਯੋਗੇ ਕਰਣਵਚਨਂ, ਵੇਦਨਾਯ ਸਹ ਕੁਸਲਞ੍ਚਾਤਿ ਵੁਤ੍ਤਂ ਹੋਤਿ. ਸਬ੍ਬਸਙ੍ਗਾਹਕਵਸੇਨਾਤਿ ਸਬ੍ਬੇਸਂ ਸਿਕ੍ਖਾਪਦਾਨਂ ਸਙ੍ਗਾਹਕਵਸੇਨ. ਛ ਸਿਕ੍ਖਾਪਦਸਮੁਟ੍ਠਾਨਾਨੀਤਿ ਕਾਯੋ ਵਾਚਾ ਕਾਯਵਾਚਾ ਕਾਯਚਿਤ੍ਤਂ ਵਾਚਾਚਿਤ੍ਤਂ ਕਾਯਵਾਚਾਚਿਤ੍ਤਨ੍ਤਿ ਏਵਂ ਵੁਤ੍ਤਾਨਿ ਛ ਆਪਤ੍ਤਿਸਮੁਟ੍ਠਾਨਾਨਿ. ਆਪਤ੍ਤਿਯੇਵ ਹਿ ਸਿਕ੍ਖਾਪਦਸੀਸੇਨ ਵੁਤ੍ਤਾ. ਸਮੁਟ੍ਠਾਨਾਦਯੋ ਹਿ ਆਪਤ੍ਤਿਯਾ ਹੋਨ੍ਤਿ, ਨ ਸਿਕ੍ਖਾਪਦਸ੍ਸ, ਇਮੇਸੁ ਪਨ ਛਸੁ ਸਮੁਟ੍ਠਾਨੇਸੁ ਪੁਰਿਮਾਨਿ ਤੀਣਿ ਅਚਿਤ੍ਤਕਾਨਿ, ਪਚ੍ਛਿਮਾਨਿ ਸਚਿਤ੍ਤਕਾਨਿ. ਤੇਸੁ ਏਕੇਨ ਵਾ ਦ੍ਵੀਹਿ ਵਾ ਤੀਹਿ ਵਾ ਚਤੂਹਿ ਵਾ ਛਹਿ ਵਾ ਸਮੁਟ੍ਠਾਨੇਹਿ ਆਪਤ੍ਤਿਯੋ ਸਮੁਟ੍ਠਹਨ੍ਤਿ, ਪਞ੍ਚਸਮੁਟ੍ਠਾਨਾ ਆਪਤ੍ਤਿ ਨਾਮ ਨਤ੍ਥਿ. ਤਤ੍ਥ ਏਕਸਮੁਟ੍ਠਾਨਾ ਚਤੁਤ੍ਥੇਨ ਚ ਪਞ੍ਚਮੇਨ ਚ ਛਟ੍ਠੇਨ ਚ ਸਮੁਟ੍ਠਾਨੇਨ ਸਮੁਟ੍ਠਾਤਿ, ਨ ਅਞ੍ਞੇਨ. ਦ੍ਵਿਸਮੁਟ੍ਠਾਨਾ ਪਠਮਚਤੁਤ੍ਥੇਹਿ ਚ ਦੁਤਿਯਪਞ੍ਚਮੇਹਿ ਚ ਤਤਿਯਛਟ੍ਠੇਹਿ ਚ ਚਤੁਤ੍ਥਛਟ੍ਠੇਹਿ ਚ ਪਞ੍ਚਮਛਟ੍ਠੇਹਿ ਚ ਸਮੁਟ੍ਠਾਨੇਹਿ ਸਮੁਟ੍ਠਾਤਿ, ਨ ਅਞ੍ਞੇਹਿ. ਤਿਸਮੁਟ੍ਠਾਨਾ ਪਠਮੇਹਿ ਚ ਤੀਹਿ, ਪਚ੍ਛਿਮੇਹਿ ਚ ਤੀਹਿ ਸਮੁਟ੍ਠਾਨੇਹਿ ਸਮੁਟ੍ਠਾਤਿ, ਨ ਅਞ੍ਞੇਹਿ. ਚਤੁਸਮੁਟ੍ਠਾਨਾ ਪਠਮਤਤਿਯਚਤੁਤ੍ਥਛਟ੍ਠੇਹਿ ਚ ਦੁਤਿਯਤਤਿਯਪਞ੍ਚਮਛਟ੍ਠੇਹਿ ਚ ਸਮੁਟ੍ਠਾਨੇਹਿ ਸਮੁਟ੍ਠਾਤਿ, ਨ ਅਞ੍ਞੇਹਿ. ਛਸਮੁਟ੍ਠਾਨਾ ਛਹਿਪਿ ਸਮੁਟ੍ਠਾਤਿ.

ਸਿਕ੍ਖਾਪਦਂ ਨਾਮ ਅਤ੍ਥਿ ਛਸਮੁਟ੍ਠਾਨਨ੍ਤਿ ਏਤ੍ਥਾਪਿ ਸਿਕ੍ਖਾਪਦਸੀਸੇਨ ਆਪਤ੍ਤਿ ਵੁਤ੍ਤਾਤਿ ਵੇਦਿਤਬ੍ਬਾ. ਤੇਨੇਵ ਵਕ੍ਖਤਿ ‘‘ਸਬ੍ਬਞ੍ਚੇਤਂ ਆਪਤ੍ਤਿਯਂ ਯੁਜ੍ਜਤਿ, ਸਿਕ੍ਖਾਪਦਸੀਸੇਨ ਪਨ ਸਬ੍ਬਅਟ੍ਠਕਥਾਸੁ ਦੇਸਨਾ ਆਰੁਲ਼੍ਹਾ’’ਤਿ. ਕਾਯਾਦੀਹਿ ਛਹਿ ਸਮੁਟ੍ਠਾਨਂ ਉਪ੍ਪਤ੍ਤਿ, ਛ ਵਾ ਸਮੁਟ੍ਠਾਨਾਨਿ ਏਤਸ੍ਸਾਤਿ ਛਸਮੁਟ੍ਠਾਨਂ. ਅਤ੍ਥਿ ਚਤੁਸਮੁਟ੍ਠਾਨਨ੍ਤਿ ਕਾਯੋ ਕਾਯਵਾਚਾ ਕਾਯਚਿਤ੍ਤਂ ਕਾਯਵਾਚਾਚਿਤ੍ਤਨ੍ਤਿ ਇਮਾਨਿ ਚਤ੍ਤਾਰਿ, ਵਾਚਾ ਕਾਯਵਾਚਾ ਵਾਚਾਚਿਤ੍ਤਂ ਕਾਯਵਾਚਾਚਿਤ੍ਤਨ੍ਤਿ ਇਮਾਨਿ ਵਾ ਚਤ੍ਤਾਰਿ ਸਮੁਟ੍ਠਾਨਾਨਿ ਏਤਸ੍ਸਾਤਿ ਚਤੁਸਮੁਟ੍ਠਾਨਂ. ਅਤ੍ਥਿ ਤਿਸਮੁਟ੍ਠਾਨਨ੍ਤਿ ਕਾਯੋ ਵਾਚਾ ਕਾਯਵਾਚਾਤਿ ਇਮਾਨਿ ਤੀਣਿ, ਕਾਯਚਿਤ੍ਤਂ ਵਾਚਾਚਿਤ੍ਤਂ ਕਾਯਵਾਚਾਚਿਤ੍ਤਨ੍ਤਿ ਇਮਾਨਿ ਵਾ ਤੀਣਿ ਸਮੁਟ੍ਠਾਨਾਨਿ ਏਤਸ੍ਸਾਤਿ ਤਿਸਮੁਟ੍ਠਾਨਂ. ਦ੍ਵਿਸਮੁਟ੍ਠਾਨਂ ਏਕਸਮੁਟ੍ਠਾਨਞ੍ਚ ਸਮੁਟ੍ਠਾਨਸੀਸਵਸੇਨ ਦਸ੍ਸੇਨ੍ਤੋ ‘‘ਅਤ੍ਥਿ ਕਥਿਨਸਮੁਟ੍ਠਾਨ’’ਨ੍ਤਿਆਦਿਮਾਹ. ਤੇਰਸ ਹਿ ਸਮੁਟ੍ਠਾਨਸੀਸਾਨਿ ਪਠਮਪਾਰਾਜਿਕਸਮੁਟ੍ਠਾਨਂ ਅਦਿਨ੍ਨਾਦਾਨਸਮੁਟ੍ਠਾਨਂ ਸਞ੍ਚਰਿਤ੍ਤਸਮੁਟ੍ਠਾਨਂ ਸਮਨੁਭਾਸਨਸਮੁਟ੍ਠਾਨਂ ਕਥਿਨਸਮੁਟ੍ਠਾਨਂ ਏਲ਼ਕਲੋਮਸਮੁਟ੍ਠਾਨਂ ਪਦਸੋਧਮ੍ਮਸਮੁਟ੍ਠਾਨਂ ਅਦ੍ਧਾਨਸਮੁਟ੍ਠਾਨਂ ਥੇਯ੍ਯਸਤ੍ਥਸਮੁਟ੍ਠਾਨਂ ਧਮ੍ਮਦੇਸਨਾਸਮੁਟ੍ਠਾਨਂ ਭੂਤਾਰੋਚਨਸਮੁਟ੍ਠਾਨਂ ਚੋਰਿਵੁਟ੍ਠਾਪਨਸਮੁਟ੍ਠਾਨਂ ਅਨਨੁਞ੍ਞਾਤਸਮੁਟ੍ਠਾਨਨ੍ਤਿ.

ਤਤ੍ਥ ‘‘ਅਤ੍ਥਿ ਛਸਮੁਟ੍ਠਾਨ’’ਨ੍ਤਿ ਇਮਿਨਾ ਸਞ੍ਚਰਿਤ੍ਤਸਮੁਟ੍ਠਾਨਂ ਵੁਤ੍ਤਂ. ‘‘ਅਤ੍ਥਿ ਚਤੁਸਮੁਟ੍ਠਾਨ’’ਨ੍ਤਿ ਇਮਿਨਾ ਪਨ ਅਦ੍ਧਾਨਸਮੁਟ੍ਠਾਨਂ ਅਨਨੁਞ੍ਞਾਤਸਮੁਟ੍ਠਾਨਞ੍ਚ ਸਙ੍ਗਹਿਤਂ. ਯਞ੍ਹਿ ਪਠਮਤਤਿਯਚਤੁਤ੍ਥਛਟ੍ਠੇਹਿ ਸਮੁਟ੍ਠਾਤਿ, ਇਦਂ ਅਦ੍ਧਾਨਸਮੁਟ੍ਠਾਨਂ. ਯਂ ਪਨ ਦੁਤਿਯਤਤਿਯਪਞ੍ਚਮਛਟ੍ਠੇਹਿ ਸਮੁਟ੍ਠਾਤਿ, ਇਦਂ ਅਨਨੁਞ੍ਞਾਤਸਮੁਟ੍ਠਾਨਂ. ‘‘ਅਤ੍ਥਿ ਤਿਸਮੁਟ੍ਠਾਨ’’ਨ੍ਤਿ ਇਮਿਨਾ ਅਦਿਨ੍ਨਾਦਾਨਸਮੁਟ੍ਠਾਨਂ ਭੂਤਾਰੋਚਨਸਮੁਟ੍ਠਾਨਞ੍ਚ ਸਙ੍ਗਹਿਤਂ. ਯਞ੍ਹਿ ਸਚਿਤ੍ਤਕੇਹਿ ਤੀਹਿ ਸਮੁਟ੍ਠਾਨੇਹਿ ਸਮੁਟ੍ਠਾਤਿ, ਇਦਂ ਅਦਿਨ੍ਨਾਦਾਨਸਮੁਟ੍ਠਾਨਂ. ਯਂ ਪਨ ਅਚਿਤ੍ਤਕੇਹਿ ਤੀਹਿ ਸਮੁਟ੍ਠਾਤਿ, ਇਦਂ ਭੂਤਾਰੋਚਨਸਮੁਟ੍ਠਾਨਂ. ‘‘ਅਤ੍ਥਿ ਕਥਿਨਸਮੁਟ੍ਠਾਨ’’ਨ੍ਤਿਆਦਿਨਾ ਪਨ ਅਵਸੇਸਸਮੁਟ੍ਠਾਨਸੀਸੇਨ ਦ੍ਵਿਸਮੁਟ੍ਠਾਨਂ ਏਕਸਮੁਟ੍ਠਾਨਞ੍ਚ ਸਙ੍ਗਣ੍ਹਾਤਿ. ਤਥਾ ਹਿ ਯਂ ਤਤਿਯਛਟ੍ਠੇਹਿ ਸਮੁਟ੍ਠਾਤਿ, ਇਦਂ ਕਥਿਨਸਮੁਟ੍ਠਾਨਨ੍ਤਿ ਵੁਚ੍ਚਤਿ. ਯਂ ਪਠਮਚਤੁਤ੍ਥੇਹਿ ਸਮੁਟ੍ਠਾਤਿ, ਇਦਂ ਏਲ਼ਕਲੋਮਸਮੁਟ੍ਠਾਨਂ. ਯਂ ਛਟ੍ਠੇਨੇਵ ਸਮੁਟ੍ਠਾਤਿ, ਇਦਂ ਧੁਰਨਿਕ੍ਖੇਪਸਮੁਟ੍ਠਾਨਂ, ਸਮਨੁਭਾਸਨਸਮੁਟ੍ਠਾਨਨ੍ਤਿਪਿ ਤਸ੍ਸੇਵ ਨਾਮਂ. ਆਦਿ-ਸਦ੍ਦਸਙ੍ਗਹਿਤੇਸੁ ਪਨ ਪਠਮਪਾਰਾਜਿਕਸਮੁਟ੍ਠਾਨਪਦਸੋਧਮ੍ਮਥੇਯ੍ਯਸਤ੍ਥਧਮ੍ਮਦੇਸਨਾਚੋਰਿਵੁਟ੍ਠਾਪਨਸਮੁਟ੍ਠਾਨੇਸੁ ਯਂ ਕਾਯਚਿਤ੍ਤਤੋ ਸਮੁਟ੍ਠਾਤਿ, ਇਦਂ ਪਠਮਪਾਰਾਜਿਕਸਮੁਟ੍ਠਾਨਂ. ਯਂ ਦੁਤਿਯਪਞ੍ਚਮੇਹਿ ਸਮੁਟ੍ਠਾਤਿ, ਇਦਂ ਪਦਸੋਧਮ੍ਮਸਮੁਟ੍ਠਾਨਂ. ਯਂ ਚਤੁਤ੍ਥਛਟ੍ਠੇਹਿ ਸਮੁਟ੍ਠਾਤਿ, ਇਦਂ ਥੇਯ੍ਯਸਤ੍ਥਸਮੁਟ੍ਠਾਨਂ. ਯਂ ਪਞ੍ਚਮੇਨੇਵ ਸਮੁਟ੍ਠਾਤਿ, ਇਦਂ ਧਮ੍ਮਦੇਸਨਾਸਮੁਟ੍ਠਾਨਂ. ਯਂ ਪਞ੍ਚਮਛਟ੍ਠੇਹਿ ਸਮੁਟ੍ਠਾਤਿ, ਇਦਂ ਚੋਰਿਵੁਟ੍ਠਾਪਨਸਮੁਟ੍ਠਾਨਨ੍ਤਿ ਵੇਦਿਤਬ੍ਬਂ.

ਏਵਂ ਸਮੁਟ੍ਠਾਨਸੀਸੇਨ ਸਬ੍ਬਸਿਕ੍ਖਾਪਦਾਨਿ ਤੇਰਸਧਾ ਦਸ੍ਸੇਤ੍ਵਾ ਇਦਾਨਿ ਕਿਰਿਯਾਵਸੇਨ ਪਞ੍ਚਧਾ ਦਸ੍ਸੇਨ੍ਤੋ ‘‘ਤਤ੍ਰਾਪਿ ਕਿਞ੍ਚਿ ਕਿਰਿਯਤੋ ਸਮੁਟ੍ਠਾਤੀ’’ਤਿਆਦਿਮਾਹ. ਤਤ੍ਥ ਕਿਞ੍ਚੀਤਿ ਸਿਕ੍ਖਾਪਦਸੀਸੇਨ ਆਪਤ੍ਤਿਂ ਵਦਤਿ. ਤਸ੍ਮਾ ਯਾ ਕਾਯੇਨ ਵਾ ਵਾਚਾਯ ਵਾ ਪਥਵੀਖਣਨਾਦੀਸੁ ਵਿਯ ਵੀਤਿਕ੍ਕਮਂ ਕਰੋਨ੍ਤਸ੍ਸ ਹੋਤਿ, ਅਯਂ ਕਿਰਿਯਤੋ ਸਮੁਟ੍ਠਾਤਿ ਨਾਮ. ਯਾ ਕਾਯਵਾਚਾਯ ਕਤ੍ਤਬ੍ਬਂ ਅਕਰੋਨ੍ਤਸ੍ਸ ਹੋਤਿ ਪਠਮਕਥਿਨਾਪਤ੍ਤਿ ਵਿਯ, ਅਯਂ ਅਕਿਰਿਯਤੋ ਸਮੁਟ੍ਠਾਤਿ ਨਾਮ. ਯਾ ਕਰੋਨ੍ਤਸ੍ਸ ਚ ਅਕਰੋਨ੍ਤਸ੍ਸ ਚ ਹੋਤਿ ਅਞ੍ਞਾਤਿਕਾਯ ਭਿਕ੍ਖੁਨਿਯਾ ਹਤ੍ਥਤੋ ਚੀਵਰਪਟਿਗ੍ਗਹਣਾਪਤ੍ਤਿ ਵਿਯ, ਅਯਂ ਕਿਰਿਯਾਕਿਰਿਯਤੋ ਸਮੁਟ੍ਠਾਤਿ ਨਾਮ. ਯਾ ਸਿਯਾ ਕਰੋਨ੍ਤਸ੍ਸ ਚ ਸਿਯਾ ਅਕਰੋਨ੍ਤਸ੍ਸ ਚ ਹੋਤਿ ਰੂਪਿਯਪਟਿਗ੍ਗਹਣਾਪਤ੍ਤਿ ਵਿਯ, ਅਯਂ ਸਿਯਾ ਕਿਰਿਯਤੋ ਸਿਯਾ ਅਕਿਰਿਯਤੋ ਸਮੁਟ੍ਠਾਤਿ ਨਾਮ. ਯਾ ਸਿਯਾ ਕਰੋਨ੍ਤਸ੍ਸ ਚ ਸਿਯਾ ਕਰੋਨ੍ਤਸ੍ਸ ਚ ਅਕਰੋਨ੍ਤਸ੍ਸ ਚ ਹੋਤਿ ਕੁਟਿਕਾਰਾਪਤ੍ਤਿ ਵਿਯ, ਅਯਂ ਸਿਯਾ ਕਿਰਿਯਤੋ ਸਿਯਾ ਕਿਰਿਯਾਕਿਰਿਯਤੋ ਸਮੁਟ੍ਠਾਤਿ ਨਾਮ.

ਇਦਾਨਿ ਸਬ੍ਬਸਿਕ੍ਖਾਪਦਾਨਿ ਸਞ੍ਞਾਵਸੇਨ ਦ੍ਵਿਧਾ ਕਤ੍ਵਾ ਦਸ੍ਸੇਨ੍ਤੋ ‘‘ਤਤ੍ਰਾਪਿ ਅਤ੍ਥਿ ਸਞ੍ਞਾਵਿਮੋਕ੍ਖ’’ਨ੍ਤਿਆਦਿਮਾਹ. ਸਞ੍ਞਾਯ ਅਭਾਵੇਨ ਵਿਮੋਕ੍ਖੋ ਅਸ੍ਸਾਤਿ ਸਞ੍ਞਾਵਿਮੋਕ੍ਖਨ੍ਤਿ ਮਜ੍ਝੇਪਦਲੋਪਸਮਾਸੋ ਦਟ੍ਠਬ੍ਬੋ. ਯਤੋ ਹਿ ਵੀਤਿਕ੍ਕਮਸਞ੍ਞਾਅਭਾਵੇਨ ਮੁਚ੍ਚਤਿ, ਇਦਂ ਸਞ੍ਞਾਵਿਮੋਕ੍ਖਨ੍ਤਿ ਵੁਚ੍ਚਤਿ. ਚਿਤ੍ਤਙ੍ਗਂ ਲਭਤਿਯੇਵਾਤਿ ਕਾਯਚਿਤ੍ਤਾਦਿਸਚਿਤ੍ਤਕਸਮੁਟ੍ਠਾਨੇਹੇਵ ਸਮੁਟ੍ਠਹਨਤੋ. ‘‘ਲਭਤਿਯੇਵਾ’’ਤਿ ਅਵਧਾਰਣੇਨ ਨੋ ਨ ਲਭਤੀਤਿ ਦਸ੍ਸੇਤਿ. ਤਸ੍ਮਾ ਯਂ ਚਿਤ੍ਤਙ੍ਗਂ ਲਭਤਿ, ਨ ਲਭਤਿ ਚ, ਤਂ ‘‘ਇਤਰ’’ਨ੍ਤਿ ਵੁਤ੍ਤਂ ਇਤਰ-ਸਦ੍ਦਸ੍ਸ ਵੁਤ੍ਤਪਟਿਯੋਗਵਿਸਯਤ੍ਤਾ.

ਪੁਨ ਸਬ੍ਬਸਿਕ੍ਖਾਪਦਾਨਿ ਚਿਤ੍ਤਵਸੇਨ ਦ੍ਵਿਧਾ ਦਸ੍ਸੇਨ੍ਤੋ ‘‘ਪੁਨ ਅਤ੍ਥਿ ਸਚਿਤ੍ਤਕ’’ਨ੍ਤਿਆਦਿਮਾਹ. ਯਂ ਸਹੇਵ ਚਿਤ੍ਤੇਨ ਆਪਜ੍ਜਤੀਤਿ ਯਂ ਸਚਿਤ੍ਤਕੇਨੇਵ ਸਮੁਟ੍ਠਾਨੇਨ ਆਪਜ੍ਜਤਿ, ਨੋ ਅਚਿਤ੍ਤਕੇਨ. ਵਿਨਾਪੀਤਿ ਅਪਿ-ਸਦ੍ਦੇਨ ਸਹਾਪਿ ਚਿਤ੍ਤੇਨ ਆਪਜ੍ਜਤੀਤਿ ਦਸ੍ਸੇਤਿ. ਯਞ੍ਹਿ ਕਦਾਚਿ ਅਚਿਤ੍ਤਕੇਨ, ਕਦਾਚਿ ਸਚਿਤ੍ਤਕੇਨ ਸਮੁਟ੍ਠਾਨੇਨ ਸਮੁਟ੍ਠਾਤਿ, ਤਂ ਅਚਿਤ੍ਤਕਨ੍ਤਿ ਵੁਚ੍ਚਤਿ. ਏਤ੍ਥ ਚ ਸਞ੍ਞਾਦੁਕਂ ਅਨਾਪਤ੍ਤਿਮੁਖੇਨ, ਸਚਿਤ੍ਤਕਦੁਕਂ ਆਪਤ੍ਤਿਮੁਖੇਨ ਵੁਤ੍ਤਨ੍ਤਿ ਇਦਮੇਤੇਸਂ ਨਾਨਾਕਰਣਨ੍ਤਿ ਵੇਦਿਤਬ੍ਬਂ.

ਲੋਕਵਜ੍ਜਦੁਕਸ੍ਸ ਹੇਟ੍ਠਾ ਵੁਤ੍ਤਲਕ੍ਖਣਤ੍ਤਾ ਤਂ ਅਵਿਭਜਿਤ੍ਵਾ ਇਦਾਨਿ ਸਬ੍ਬਸਿਕ੍ਖਾਪਦਾਨਿ ਕਮ੍ਮਵਸੇਨ ਦੁਵਿਧਾਨਿ, ਕੁਸਲਾਦਿਵਸੇਨ ਵੇਦਨਾਵਸੇਨ ਚ ਤਿਵਿਧਾਨਿ ਹੋਨ੍ਤੀਤਿ ਦਸ੍ਸੇਨ੍ਤੋ ‘‘ਕਮ੍ਮਕੁਸਲਵੇਦਨਾਵਸੇਨਾ’’ਤਿਆਦਿਮਾਹ. ਏਤ੍ਥ ਪਨ ਕਿਞ੍ਚਾਪਿ ਅਟ੍ਠਕਥਾਸੁ ਆਗਤਨਯੇਨ ਕਾਯਕਮ੍ਮਂ ਵਚੀਕਮ੍ਮਨ੍ਤਿ ਕਮ੍ਮਵਸੇਨ ਦੁਕਂ ਵੁਤ੍ਤਂ, ਤਿਕਮੇਵ ਪਨ ਦਸ੍ਸੇਤੁਂ ਵਟ੍ਟਤਿ. ਸਬ੍ਬਮੇਵ ਹਿ ਸਿਕ੍ਖਾਪਦਂ ਕਾਯਦ੍ਵਾਰੇ ਆਪਜ੍ਜਿਤਬ੍ਬਤੋ ਵਚੀਦ੍ਵਾਰੇ ਆਪਜ੍ਜਿਤਬ੍ਬਤੋ ਕਾਯਵਚੀਦ੍ਵਾਰੇ ਆਪਜ੍ਜਿਤਬ੍ਬਤੋ ਚ ਤਿਵਿਧਂ ਹੋਤਿ. ਤੇਨੇਵ ਮਾਤਿਕਾਟ੍ਠਕਥਾਯਂ (ਕਙ੍ਖਾ. ਅਟ੍ਠ. ਪਠਮਪਾਰਾਜਿਕਵਣ੍ਣਨਾ) ਵੁਤ੍ਤਂ ‘‘ਸਬ੍ਬਾਵ ਕਾਯਕਮ੍ਮਵਚੀਕਮ੍ਮਤਦੁਭਯਵਸੇਨ ਤਿਵਿਧਾ ਹੋਨ੍ਤਿ. ਤਤ੍ਥ ਕਾਯਦ੍ਵਾਰੇ ਆਪਜ੍ਜਿਤਬ੍ਬਾ ਕਾਯਕਮ੍ਮਨ੍ਤਿ ਵੁਚ੍ਚਤਿ, ਵਚੀਦ੍ਵਾਰੇ ਆਪਜ੍ਜਿਤਬ੍ਬਾ ਵਚੀਕਮ੍ਮਨ੍ਤਿ ਵੁਚ੍ਚਤਿ, ਉਭਯਤ੍ਥ ਆਪਜ੍ਜਿਤਬ੍ਬਾ ਕਾਯਕਮ੍ਮਵਚੀਕਮ੍ਮ’’ਨ੍ਤਿ. ਤਤੋਯੇਵ ਚ ਅਦਿਨ੍ਨਾਦਾਨਸਿਕ੍ਖਾਪਦਾਦੀਸੁ ਕਾਯਕਮ੍ਮਵਚੀਕਮ੍ਮਨ੍ਤਿ ਤਦੁਭਯਵਸੇਨ ਦਸ੍ਸਿਤਂ.

ਅਤ੍ਥਿ ਪਨ ਸਿਕ੍ਖਾਪਦਂ ਕੁਸਲਨ੍ਤਿਆਦਿਨਾ ਆਪਤ੍ਤਿਂ ਆਪਜ੍ਜਨ੍ਤੋ ਕੁਸਲਚਿਤ੍ਤਸਮਙ੍ਗੀ ਵਾ ਆਪਜ੍ਜਤਿ ਅਕੁਸਲਚਿਤ੍ਤਸਮਙ੍ਗੀ ਵਾ ਅਬ੍ਯਾਕਤਚਿਤ੍ਤਸਮਙ੍ਗੀ ਵਾਤਿ ਦਸ੍ਸੇਤਿ, ਨ ਪਨ ਕੁਸਲਾਪਿ ਆਪਤ੍ਤਿ ਅਤ੍ਥੀਤਿ. ਨ ਹਿ ਕੁਸਲਾ ਆਪਤ੍ਤਿ ਨਾਮ ਅਤ੍ਥਿ ‘‘ਆਪਤ੍ਤਾਧਿਕਰਣਂ ਸਿਯਾ ਅਕੁਸਲਂ ਸਿਯਾ ਅਬ੍ਯਾਕਤਂ, ਨਤ੍ਥਿ ਆਪਤ੍ਤਾਧਿਕਰਣਂ ਕੁਸਲ’’ਨ੍ਤਿ (ਪਰਿ. ੩੦੩) ਵਚਨਤੋ. ਦਸ ਕਾਮਾਵਚਰਕਿਰਿਯਚਿਤ੍ਤਾਨੀਤਿ ਹਸਿਤੁਪ੍ਪਾਦਵੋਟ੍ਠਬ੍ਬਨੇਹਿ ਸਦ੍ਧਿਂ ਅਟ੍ਠ ਮਹਾਕਿਰਿਯਚਿਤ੍ਤਾਨਿ. ਦ੍ਵਿਨ੍ਨਂ ਅਭਿਞ੍ਞਾਚਿਤ੍ਤਾਨਂ ਆਪਤ੍ਤਿਸਮੁਟ੍ਠਾਪਕਤ੍ਤਂ ਪਞ੍ਞਤ੍ਤਿਂ ਅਜਾਨਨ੍ਤਸ੍ਸ ਇਦ੍ਧਿਵਿਕੁਬ੍ਬਨਾਦੀਸੁ ਦਟ੍ਠਬ੍ਬਂ. ਯਂ ਕੁਸਲਚਿਤ੍ਤੇਨ ਆਪਜ੍ਜਤੀਤਿ ਯਂ ਸਿਕ੍ਖਾਪਦਸੀਸੇਨ ਗਹਿਤਂ ਆਪਤ੍ਤਿਂ ਕੁਸਲਚਿਤ੍ਤਸਮਙ੍ਗੀ ਆਪਜ੍ਜਤਿ. ਇਮਿਨਾ ਪਨ ਵਚਨੇਨ ਤਂ ਕੁਸਲਨ੍ਤਿ ਆਪਤ੍ਤਿਯਾ ਵੁਚ੍ਚਮਾਨੋ ਕੁਸਲਭਾਵੋ ਪਰਿਯਾਯਤੋਵ, ਨ ਪਰਮਤ੍ਥਤੋਤਿ ਦਸ੍ਸੇਤਿ. ਕੁਸਲਚਿਤ੍ਤੇਨ ਹਿ ਆਪਤ੍ਤਿਂ ਆਪਜ੍ਜਨ੍ਤੋ ਸਵਿਞ੍ਞਤ੍ਤਿਕਂ ਅਵਿਞ੍ਞਤ੍ਤਿਕਂ ਵਾ ਸਿਕ੍ਖਾਪਦਵੀਤਿਕ੍ਕਮਾਕਾਰਪ੍ਪਵਤ੍ਤਂ ਰੂਪਕ੍ਖਨ੍ਧਸਙ੍ਖਾਤਂ ਅਬ੍ਯਾਕਤਾਪਤ੍ਤਿਂ ਆਪਜ੍ਜਤਿ. ਇਤਰੇਹਿ ਇਤਰਨ੍ਤਿ ਇਤਰੇਹਿ ਅਕੁਸਲਾਬ੍ਯਾਕਤਚਿਤ੍ਤੇਹਿ ਯਂ ਆਪਜ੍ਜਤਿ, ਤਂ ਇਤਰਂ, ਅਕੁਸਲਂ ਅਬ੍ਯਾਕਤਞ੍ਚਾਤਿ ਅਤ੍ਥੋ. ਇਦਞ੍ਚ ਆਪਤ੍ਤਿਂ ਆਪਜ੍ਜਨ੍ਤੋ ਅਕੁਸਲਚਿਤ੍ਤਸਮਙ੍ਗੀ ਵਾ ਆਪਜ੍ਜਤਿ ਕੁਸਲਾਬ੍ਯਾਕਤਚਿਤ੍ਤਸਮਙ੍ਗੀ ਵਾਤਿ ਦਸ੍ਸਨਤ੍ਥਂ ਵੁਤ੍ਤਂ. ਏਵਂ ਸਨ੍ਤੇਪਿ ਸਬ੍ਬਸਿਕ੍ਖਾਪਦੇਸੁ ਕਿਞ੍ਚਿ ਅਕੁਸਲਚਿਤ੍ਤਮੇਵ ਕਿਞ੍ਚਿ ਕੁਸਲਾਬ੍ਯਾਕਤਵਸੇਨ ਦ੍ਵਿਚਿਤ੍ਤਂ, ਕਿਞ੍ਚਿ ਸਬ੍ਬੇਸਂ ਵਸੇਨ ਤਿਚਿਤ੍ਤਨ੍ਤਿ ਅਯਮੇਵ ਪਭੇਦੋ ਲਬ੍ਭਤਿ, ਨ ਅਞ੍ਞੋਤਿ ਵੇਦਿਤਬ੍ਬਂ.

ਤਿਵੇਦਨਂ ਦ੍ਵਿਵੇਦਨਂ ਏਕਵੇਦਨਨ੍ਤਿ ਇਦਞ੍ਚ ਯਥਾਵੁਤ੍ਤਵੇਦਨਾਵਸੇਨੇਵ ਲਬ੍ਭਤਿ, ਨਾਞ੍ਞਥਾਤਿ ਦਟ੍ਠਬ੍ਬਂ. ਨਿਪਜ੍ਜਿਤ੍ਵਾ ਨਿਰੋਧਂ ਸਮਾਪਨ੍ਨਸ੍ਸ ਸਹਸੇਯ੍ਯਵਸੇਨ ਤਦਾਕਾਰਪ੍ਪਵਤ੍ਤਰੂਪਕ੍ਖਨ੍ਧਸ੍ਸੇਵ ਆਪਤ੍ਤਿਭਾਵਤੋ ‘‘ਅਤ੍ਥਿ ਅਵੇਦਨ’’ਨ੍ਤਿਪਿ ਵਤ੍ਤਬ੍ਬਮੇਤਂ, ਕਦਾਚਿ ਕਰਹਚਿ ਯਦਿਚ੍ਛਕਂ ਸਮ੍ਭਵਤੀਤਿ ਅਗ੍ਗਹੇਤ੍ਵਾ ਯੇਭੁਯ੍ਯਵਸੇਨ ਲਬ੍ਭਮਾਨਂਯੇਵ ਗਹੇਤ੍ਵਾ ਵੁਤ੍ਤਨ੍ਤਿ ਵੇਦਿਤਬ੍ਬਂ.

ਇਦਾਨਿ ਯਥਾਵੁਤ੍ਤਸਮੁਟ੍ਠਾਨਾਦੀਨਿ ਇਮਸ੍ਮਿਂ ਸਂਵਣ੍ਣਿਯਮਾਨਸਿਕ੍ਖਾਪਦੇ ਵਿਭਜਿਤ੍ਵਾ ਦਸ੍ਸੇਨ੍ਤੋ ‘‘ਇਮਂ ਪਕਿਣ੍ਣਕਂ ਵਿਦਿਤ੍ਵਾ’’ਤਿਆਦਿਮਾਹ. ਤਤ੍ਥ ਵਿਦਿਤ੍ਵਾਤਿ ਇਮਸ੍ਸ ‘‘ਵੇਦਿਤਬ੍ਬ’’ਨ੍ਤਿ ਇਮਿਨਾ ਅਪਰਕਾਲਕਿਰਿਯਾਵਚਨੇਨ ਸਮ੍ਬਨ੍ਧੋ ਵੇਦਿਤਬ੍ਬੋ. ਕਿਰਿਯਸਮੁਟ੍ਠਾਨਨ੍ਤਿ ਇਦਂ ਯੇਭੁਯ੍ਯਵਸੇਨ ਵੁਤ੍ਤਂ ਪਰੂਪਕ੍ਕਮੇ ਸਤਿ ਸਾਦਿਯਨ੍ਤਸ੍ਸ ਅਕਿਰਿਯਸਮੁਟ੍ਠਾਨਭਾਵਤੋ. ‘‘ਮਨੋਦ੍ਵਾਰੇ ਆਪਤ੍ਤਿ ਨਾਮ ਨਤ੍ਥੀਤਿ ਇਦਮ੍ਪਿ ਬਾਹੁਲ੍ਲਵਸੇਨੇਵ ਵੁਤ੍ਤ’’ਨ੍ਤਿ ਵਦਨ੍ਤਿ. ਚਿਤ੍ਤਂ ਪਨੇਤ੍ਥ ਅਙ੍ਗਮਤ੍ਤਂ ਹੋਤੀਤਿ ਪਠਮਪਾਰਾਜਿਕਂ ਕਾਯਚਿਤ੍ਤਤੋ ਸਮੁਟ੍ਠਾਤੀਤਿ ਚਿਤ੍ਤਮੇਤ੍ਥ ਆਪਤ੍ਤਿਯਾ ਅਙ੍ਗਮੇਵ ਹੋਤਿ. ਨ ਤਸ੍ਸ ਵਸੇਨ ਕਮ੍ਮਭਾਵੋ ਲਬ੍ਭਤੀਤਿ ਵਿਞ੍ਞਤ੍ਤਿਜਨਕਵਸੇਨ ਕਾਯਦ੍ਵਾਰੇ ਪਵਤ੍ਤਤ੍ਤਾ ਤਸ੍ਸ ਚਿਤ੍ਤਸ੍ਸ ਵਸੇਨ ਇਮਸ੍ਸ ਸਿਕ੍ਖਾਪਦਸ੍ਸ ਮਨੋਕਮ੍ਮਭਾਵੋ ਨ ਲਬ੍ਭਤੀਤਿ ਅਤ੍ਥੋ. ਸਿਕ੍ਖਾਪਦਸ੍ਸ ਹੇਟ੍ਠਾ ਵੁਤ੍ਤਨਯੇਨ ਪਞ੍ਞਤ੍ਤਿਭਾਵਤੋ ‘‘ਸਬ੍ਬਞ੍ਚੇਤਂ ਆਪਤ੍ਤਿਯਂ ਯੁਜ੍ਜਤੀ’’ਤਿ ਵੁਤ੍ਤਂ. ਨ ਹਿ ਯਥਾਵੁਤ੍ਤਸਮੁਟ੍ਠਾਨਾਦਿ ਪਞ੍ਞਤ੍ਤਿਯਂ ਯੁਜ੍ਜਤਿ.

ਪਕਿਣ੍ਣਕਕਥਾਵਣ੍ਣਨਾ ਨਿਟ੍ਠਿਤਾ.

ਵਿਨੀਤਵਤ੍ਥੁਵਣ੍ਣਨਾ

ਇਦਂ ਕਿਨ੍ਤਿ ਕਥੇਤੁਕਮ੍ਯਤਾਯ ਪੁਚ੍ਛਤਿ. ਵਿਨੀਤਾਨਿ ਵਿਨਿਚ੍ਛਿਤਾਨਿ ਵਤ੍ਥੂਨਿ ਵਿਨੀਤਵਤ੍ਥੂਨਿ. ਤਾਨਿ ਹਿ ‘‘ਆਪਤ੍ਤਿਂ ਤ੍ਵਂ ਭਿਕ੍ਖੁ ਆਪਨ੍ਨੋ ਪਾਰਾਜਿਕਂ. ਅਨਾਪਤ੍ਤਿ ਭਿਕ੍ਖੁ ਪਾਰਾਜਿਕਸ੍ਸ, ਆਪਤ੍ਤਿ ਸਙ੍ਘਾਦਿਸੇਸਸ੍ਸ. ਅਨਾਪਤ੍ਤਿ ਭਿਕ੍ਖੁ ਅਸਾਦਿਯਨ੍ਤਸ੍ਸਾ’’ਤਿਆਦਿਨਾ ਭਗਵਤਾਯੇਵ ਵਿਨਿਚ੍ਛਿਤਾਨਿ. ਤੇਨਾਹ ‘‘ਭਗਵਤਾ ਸਯਂ ਵਿਨਿਚ੍ਛਿਤਾਨ’’ਨ੍ਤਿ. ਉਦ੍ਦਾਨਗਾਥਾਤਿ ਉਦ੍ਦੇਸਗਾਥਾ, ਸਙ੍ਗਹਗਾਥਾਤਿ ਵੁਤ੍ਤਂ ਹੋਤਿ. ਵਤ੍ਥੁਗਾਥਾਤਿ ‘‘ਤੇਨ ਖੋ ਪਨ ਸਮਯੇਨ ਅਞ੍ਞਤਰੋ ਭਿਕ੍ਖੂ’’ਤਿਆਦਿਕਾ ਨਿਦਾਨਵਤ੍ਥੁਦੀਪਿਕਾ ਵਿਨੀਤਵਤ੍ਥੁਪਾਲ਼ਿਯੇਵ ਤੇਸਂ ਤੇਸਂ ਵਤ੍ਥੂਨਂ ਗਨ੍ਥਨਤੋ ‘‘ਵਤ੍ਥੁਗਾਥਾ’’ਤਿ ਵੁਤ੍ਤਾ, ਨ ਛਨ੍ਦੋਵਿਚਿਤਿਲਕ੍ਖਣੇਨ. ਗਾਥਾਨਂ ਵਤ੍ਥੁ ਵਤ੍ਥੁਗਾਥਾਤਿ ਏਵਂ ਵਾ ਏਤ੍ਥ ਅਤ੍ਥੋ ਦਟ੍ਠਬ੍ਬੋ. ਏਤ੍ਥਾਤਿ ਵਿਨੀਤਵਤ੍ਥੂਸੁ. ਦੁਤਿਯਾਦੀਨਨ੍ਤਿ ਦੁਤਿਯਪਾਰਾਜਿਕਾਦੀਨਂ. ਦੁਤਿਯਾਦੀਨਿ ਵਿਨਿਚ੍ਛਿਨਿਤਬ੍ਬਾਨੀਤਿ ਯੋਜੇਤਬ੍ਬਂ. ਸਿਪ੍ਪਿਕਾਨਨ੍ਤਿ ਚਿਤ੍ਤਕਾਰਾਦਿਸਿਪ੍ਪਿਕਾਨਂ. ਯਂ ਪਸ੍ਸਿਤ੍ਵਾ ਪਸ੍ਸਿਤ੍ਵਾ ਚਿਤ੍ਤਕਾਰਾਦਯੋ ਚਿਤ੍ਤਕਮ੍ਮਾਦੀਨਿ ਉਗ੍ਗਣ੍ਹਨ੍ਤਾ ਕਰੋਨ੍ਤਿ, ਤਂ ‘‘ਪਟਿਚ੍ਛਨ੍ਨਕਰੂਪ’’ਨ੍ਤਿ ਵੁਚ੍ਚਤਿ.

੬੭. ਪੁਰਿਮਾਨਿ ਦ੍ਵੇ ਵਤ੍ਥੂਨੀਤਿ ਮਕ੍ਕਟਿਵਤ੍ਥੁਂ ਵਜ੍ਜਿਪੁਤ੍ਤਕਵਤ੍ਥੁਞ੍ਚ. ਤਾਨਿ ਪਨ ਕਿਞ੍ਚਾਪਿ ਅਨੁਪਞ੍ਞਤ੍ਤਿਯਂ ਆਗਤਾਨੇਵ, ਤਥਾਪਿ ਭਗਵਤਾ ਸਯਂ ਵਿਨਿਚ੍ਛਿਤਵਤ੍ਥੁਭਾਵਤੋ ਅਦਿਨ੍ਨਾਦਾਨਾਦੀਸੁ ਅਨੁਪਞ੍ਞਤ੍ਤਿਯਂ ਆਗਤਾਨਿ ਰਜਕਾਦਿਵਤ੍ਥੂਨਿ ਵਿਯ ਪੁਨ ਵਿਨੀਤਵਤ੍ਥੂਸੁ ਪਕ੍ਖਿਤ੍ਤਾਨਿ. ਯਦਿ ਏਵਂ ‘‘ਤਸ੍ਸ ਕੁਕ੍ਕੁਚ੍ਚਂ ਅਹੋਸੀ’’ਤਿ ਇਦਂ ਵਿਰੁਜ੍ਝੇਯ੍ਯ, ਅਨੁਪਞ੍ਞਤ੍ਤਿਯਞ੍ਹਿ ਅਞ੍ਞੇ ਭਿਕ੍ਖੂ ਦਿਸ੍ਵਾ ਤਂ ਭਿਕ੍ਖੁਂ ਚੋਦੇਸੁਨ੍ਤਿ? ਸਚ੍ਚਮੇਤਂ, ਤੇਹਿ ਪਨ ਭਿਕ੍ਖੂਹਿ ਅਨੁਪਞ੍ਞਤ੍ਤਿਯਂ ਵੁਤ੍ਤਨਯੇਨ ਚੋਦੇਤ੍ਵਾ ‘‘ਨਨੁ, ਆਵੁਸੋ, ਤਥੇਵ ਤਂ ਹੋਤੀ’’ਤਿ ਵੁਤ੍ਤੇ ਤਸ੍ਸ ਕੁਕ੍ਕੁਚ੍ਚਂ ਅਹੋਸੀਤਿ ਗਹੇਤਬ੍ਬਂ. ‘‘ਭਗਵਤੋ ਏਤਮਤ੍ਥਂ ਆਰੋਚੇਸੀ’’ਤਿ ਇਦਞ੍ਚ ਤੇਹਿ ਭਿਕ੍ਖੂਹਿ ਅਨੁਪਞ੍ਞਤ੍ਤਿਯਂ ਵੁਤ੍ਤਨਯੇਨ ਭਗਵਤੋ ਆਰੋਚਿਤੇ ‘‘ਸਚ੍ਚਂ ਕਿਰ ਤ੍ਵਂ ਭਿਕ੍ਖੁ ਮਕ੍ਕਟਿਯਾ ਮੇਥੁਨਂ ਧਮ੍ਮਂ ਪਟਿਸੇਵੀ’’ਤਿ ਭਗਵਤਾ ਪੁਟ੍ਠੋ ਸਮਾਨੋ ‘‘ਸਚ੍ਚਂ ਭਗਵਾ’’ਤਿ ਭਗਵਤੋ ਏਤਮਤ੍ਥਂ ਆਰੋਚੇਸੀਤਿ ਗਹੇਤਬ੍ਬਂ.

ਵਜ੍ਜਿਪੁਤ੍ਤਕਵਤ੍ਥੁਮ੍ਹਿ ਪਨ ਸਿਕ੍ਖਂ ਅਪ੍ਪਚ੍ਚਕ੍ਖਾਯ ਦੁਬ੍ਬਲ੍ਯਂ ਅਨਾਵਿਕਤ੍ਵਾ ਮੇਥੁਨਂ ਧਮ੍ਮਂ ਪਟਿਸੇਵਿਤ੍ਵਾ ਵਿਬ੍ਭਮਿਤ੍ਵਾ ਯੇ ਆਨਨ੍ਦਤ੍ਥੇਰਂ ਉਪਸਙ੍ਕਮਿਤ੍ਵਾ ਪੁਨ ਪਬ੍ਬਜ੍ਜਂ ਉਪਸਮ੍ਪਦਞ੍ਚ ਯਾਚਿਂਸੁ, ਤੇ ਸਨ੍ਧਾਯ ‘‘ਅਟ੍ਠਾਨਮੇਤਂ, ਆਨਨ੍ਦ, ਅਨਵਕਾਸੋ, ਯਂ ਤਥਾਗਤੋ ਵਜ੍ਜੀਨਂ ਵਾ ਵਜ੍ਜਿਪੁਤ੍ਤਕਾਨਂ ਵਾ ਕਾਰਣਾ ਸਾਵਕਾਨਂ ਪਾਰਾਜਿਕਂ ਸਿਕ੍ਖਾਪਦਂ ਪਞ੍ਞਤ੍ਤਂ ਸਮੂਹਨੇਯ੍ਯਾ’’ਤਿਆਦਿ ਅਨੁਪਞ੍ਞਤ੍ਤਿਯਂ ਵੁਤ੍ਤਂ. ਯੇ ਪਨ ਅਵਿਬ੍ਭਮਿਤ੍ਵਾ ਸਲਿਙ੍ਗੇ ਠਿਤਾਯੇਵ ਉਪ੍ਪਨ੍ਨਕੁਕ੍ਕੁਚ੍ਚਾ ਭਗਵਤੋ ਏਤਮਤ੍ਥਂ ਆਰੋਚੇਸੁਂ, ਤੇ ਸਨ੍ਧਾਯ ‘‘ਆਪਤ੍ਤਿਂ ਤੁਮ੍ਹੇ, ਭਿਕ੍ਖਵੇ, ਆਪਨ੍ਨਾ ਪਾਰਾਜਿਕ’’ਨ੍ਤਿ ਇਧ ਵੁਤ੍ਤਂ. ਕੇਚਿ ਪਨ ਇਮਂ ਅਧਿਪ੍ਪਾਯਂ ਅਜਾਨਨ੍ਤਾਵ ‘‘ਅਞ੍ਞਮੇਵ ਮਕ੍ਕਟਿਵਤ੍ਥੁ ਵਜ੍ਜਿਪੁਤ੍ਤਕਵਤ੍ਥੁ ਚ ਵਿਨੀਤਵਤ੍ਥੂਸੁ ਆਗਤ’’ਨ੍ਤਿ ਵਦਨ੍ਤਿ.

ਕੁਸੇ ਗਨ੍ਥੇਤ੍ਵਾਤਿ ਕੁਸਤਿਣਾਨਿ ਗਨ੍ਥੇਤ੍ਵਾ. ਕੇਸੇਹੀਤਿ ਮਨੁਸ੍ਸਕੇਸੇਹਿ. ਤਂ ਰਾਗਨ੍ਤਿ ਕਾਯਸਂਸਗ੍ਗਰਾਗਂ. ਞਤ੍ਵਾਤਿ ਸਯਮੇਵ ਜਾਨਿਤ੍ਵਾ. ਯਦਿ ਕਾਯਸਂਸਗ੍ਗਰਾਗੇਨ ਕਤਂ, ਕਾਯਸਂਸਗ੍ਗਰਾਗਸਿਕ੍ਖਾਪਦਸ੍ਸ ਵਿਨੀਤਵਤ੍ਥੂਸੁ ਅਵਤ੍ਵਾ ਇਧ ਕਸ੍ਮਾ ਵੁਤ੍ਤਨ੍ਤਿ? ਵੁਚ੍ਚਤੇ – ਕਿਞ੍ਚਾਪਿ ਤਂ ਕਾਯਸਂਸਗ੍ਗਰਾਗੇਨ ਕਤਂ, ਤਸ੍ਸ ਪਨ ਭਿਕ੍ਖੁਨੋ ਪਾਰਾਜਿਕਕ੍ਖੇਤ੍ਤੇ ਕਤੁਪਕ੍ਕਮਤ੍ਤਾ ‘‘ਪਾਰਾਜਿਕਂ ਨੁ ਖੋ ਅਹਂ ਆਪਨ੍ਨੋ’’ਤਿ ਪਾਰਾਜਿਕਵਿਸਯਂ ਕੁਕ੍ਕੁਚ੍ਚਂ ਅਹੋਸੀਤਿ ਇਧ ਵੁਤ੍ਤਂ. ਤੇਨੇਵਾਹ – ‘‘ਅਨਾਪਤ੍ਤਿ ਭਿਕ੍ਖੁ ਪਾਰਾਜਿਕਸ੍ਸ, ਆਪਤ੍ਤਿ ਸਙ੍ਘਾਦਿਸੇਸਸ੍ਸਾ’’ਤਿ.

੬੮. ਅਤਿਦਸ੍ਸਨੀਯਾਤਿ ਦਿਵਸਮ੍ਪਿ ਪਸ੍ਸਨ੍ਤਾਨਂ ਅਤਿਤ੍ਤਿਕਰਣਤੋ ਅਤਿਵਿਯ ਦਸ੍ਸਨਯੋਗ੍ਗਾ. ਵਣ੍ਣਪੋਕ੍ਖਰਤਾਯਾਤਿ ਏਤ੍ਥ ਪੋਕ੍ਖਰਤਾ ਵੁਚ੍ਚਤਿ ਸੁਨ੍ਦਰਭਾਵੋ, ਵਣ੍ਣਸ੍ਸ ਪੋਕ੍ਖਰਤਾ ਵਣ੍ਣਪੋਕ੍ਖਰਤਾ, ਤਾਯ ਵਣ੍ਣਪੋਕ੍ਖਰਤਾਯ, ਵਣ੍ਣਸਮ੍ਪਤ੍ਤਿਯਾਤਿ ਅਤ੍ਥੋ. ਪੋਰਾਣਾ ਪਨ ਪੋਕ੍ਖਰਨ੍ਤਿ ਸਰੀਰਂ ਵਦਨ੍ਤਿ, ਵਣ੍ਣਂ ਵਣ੍ਣਮੇਵ. ਤੇਸਂ ਮਤੇਨ ਵਣ੍ਣਞ੍ਚ ਪੋਕ੍ਖਰਞ੍ਚ ਵਣ੍ਣਪੋਕ੍ਖਰਾਨਿ, ਤੇਸਂ ਭਾਵੋ ਵਣ੍ਣਪੋਕ੍ਖਰਤਾ, ਤਸ੍ਮਾ ਵਣ੍ਣਪੋਕ੍ਖਰਤਾਯਾਤਿ ਪਰਿਸੁਦ੍ਧੇਨ ਵਣ੍ਣੇਨ ਚੇਵ ਸਰੀਰਸਣ੍ਠਾਨਸਮ੍ਪਤ੍ਤਿਯਾ ਚਾਤਿ ਅਤ੍ਥੋ. ਅਥ ਵਾ ਵਣ੍ਣਸਮ੍ਪਨ੍ਨਂ ਪੋਕ੍ਖਰਂ ਵਣ੍ਣਪੋਕ੍ਖਰਨ੍ਤਿ ਉਤ੍ਤਰਪਦਲੋਪੋ ਪੁਬ੍ਬਪਦਸ੍ਸ ਦਟ੍ਠਬ੍ਬੋ, ਤਸ੍ਸ ਭਾਵੋ ਵਣ੍ਣਪੋਕ੍ਖਰਤਾ, ਤਾਯ ਵਣ੍ਣਪੋਕ੍ਖਰਤਾਯ, ਵਣ੍ਣਸਮ੍ਪਨ੍ਨਸਰੀਰਤਾਯਾਤਿ ਅਤ੍ਥੋ. ਪਧਂਸੇਸੀਤਿ ਅਭਿਭਵੀਤਿ ਅਤ੍ਥੋ. ਕਥਂ ਪਨ ਅਸਾਦਿਯਨ੍ਤੀ ਨਿਸੀਦੀਤਿ ਆਹ – ‘‘ਅਸਦ੍ਧਮ੍ਮਾਧਿਪ੍ਪਾਯੇਨ…ਪੇ… ਖਾਣੁਕਾ ਵਿਯਾ’’ਤਿ.

ਨ ਲਿਮ੍ਪਤੀਤਿ ਨ ਅਲ੍ਲੀਯਤਿ. ਕਾਮੇਸੂਤਿ ਵਤ੍ਥੁਕਾਮਕਿਲੇਸਕਾਮੇਸੁ. ਇਦਂ ਵੁਤ੍ਤਂ ਹੋਤਿ – ਯਥਾ ਪਦੁਮਿਨਿਪਣ੍ਣੇ ਉਦਕਬਿਨ੍ਦੁ ਨ ਸਣ੍ਠਾਤਿ, ਯਥਾ ਚ ਸੂਚਿਮੁਖੇ ਸਾਸਪੋ ਨ ਸਨ੍ਤਿਟ੍ਠਤਿ, ਏਵਮੇਵ ਯੋ ਅਬ੍ਭਨ੍ਤਰੇ ਦੁਵਿਧੇਨਪਿ ਕਾਮੇਨ ਨ ਲਿਮ੍ਪਤਿ, ਤਸ੍ਮਿਂ ਕਾਮੋ ਨ ਸਣ੍ਠਾਤਿ, ਤਮਹਂ ਬ੍ਰਾਹ੍ਮਣਂ ਵਦਾਮੀਤਿ.

੬੯. ਪੁਰਿਸਸਣ੍ਠਾਨਂ ਅਨ੍ਤਰਹਿਤਂ, ਇਤ੍ਥਿਸਣ੍ਠਾਨਂ ਉਪ੍ਪਨ੍ਨਨ੍ਤਿ ਫਲਸ੍ਸ ਵਿਨਾਸੁਪ੍ਪਾਦਦਸ੍ਸਨੇਨ ਕਾਰਣਸ੍ਸਪਿ ਵਿਨਾਸੁਪ੍ਪਾਦਾ ਵੁਤ੍ਤਾਤਿ ਦਟ੍ਠਬ੍ਬਂ. ਪੁਰਿਸਿਨ੍ਦ੍ਰਿਯੇ ਹਿ ਨਟ੍ਠੇ ਪੁਰਿਸਸਣ੍ਠਾਨਂ ਅਨ੍ਤਰਧਾਯਤਿ, ਇਤ੍ਥਿਨ੍ਦ੍ਰਿਯੇ ਸਮੁਪ੍ਪਨ੍ਨੇ ਇਤ੍ਥਿਸਣ੍ਠਾਨਂ ਪਾਤੁਭਵਤਿ. ਤਥਾ ਹਿ ‘‘ਯਸ੍ਸ ਇਤ੍ਥਿਨ੍ਦ੍ਰਿਯਂ ਉਪ੍ਪਜ੍ਜਤਿ, ਤਸ੍ਸ ਪੁਰਿਸਿਨ੍ਦ੍ਰਿਯਂ ਉਪ੍ਪਜ੍ਜਤੀਤਿ? ਨੋ. ਯਸ੍ਸ ਵਾ ਪਨ ਪੁਰਿਸਿਨ੍ਦ੍ਰਿਯਂ ਉਪ੍ਪਜ੍ਜਤਿ, ਤਸ੍ਸ ਇਤ੍ਥਿਨ੍ਦ੍ਰਿਯਂ ਉਪ੍ਪਜ੍ਜਤੀਤਿ? ਨੋ’’ਤਿ ਯਮਕਪਕਰਣੇ (ਯਮ. ੩. ਇਨ੍ਦ੍ਰਿਯਯਮਕ.੧੮੮) ਵੁਤ੍ਤਤ੍ਤਾ ਇਨ੍ਦ੍ਰਿਯਦ੍ਵਯਸ੍ਸ ਏਕਸ੍ਮਿਂ ਸਨ੍ਤਾਨੇ ਸਹਪਵਤ੍ਤਿਯਾ ਅਸਮ੍ਭਵਤੋ ਯਸ੍ਮਿਂ ਖਣੇ ਇਤ੍ਥਿਨ੍ਦ੍ਰਿਯਂ ਪਾਤੁਭਵਤਿ, ਤਤੋ ਪੁਬ੍ਬੇ ਸਤ੍ਤਰਸਮਚਿਤ੍ਤਤੋ ਪਟ੍ਠਾਯ ਪੁਰਿਸਿਨ੍ਦ੍ਰਿਯਂ ਨੁਪ੍ਪਜ੍ਜਤਿ. ਤਤੋ ਪੁਬ੍ਬੇ ਉਪ੍ਪਨ੍ਨੇਸੁ ਚ ਪੁਰਿਸਿਨ੍ਦ੍ਰਿਯੇਸੁ ਸਹਜਰੂਪੇਹਿ ਸਦ੍ਧਿਂ ਕਮੇਨ ਨਿਰੁਦ੍ਧੇਸੁ ਤਸ੍ਮਿਂ ਸਨ੍ਤਾਨੇ ਇਤ੍ਥਿਨ੍ਦ੍ਰਿਯਂ ਉਪ੍ਪਜ੍ਜਤਿ. ਤਤੋ ਪੁਰਿਸਸਣ੍ਠਾਨਾਕਾਰੇਨ ਪਵਤ੍ਤੇਸੁ ਕਮ੍ਮਜਰੂਪੇਸੁ ਸੇਸਰੂਪੇਸੁ ਚ ਕਞ੍ਚਿ ਕਾਲਂ ਪਵਤ੍ਤਿਤ੍ਵਾ ਨਿਰੁਦ੍ਧੇਸੁ ਇਤ੍ਥਿਸਣ੍ਠਾਨਾਕਾਰੇਨ ਚ ਚਤੁਜਰੂਪਸਨ੍ਤਤਿਯਾ ਪਵਤ੍ਤਾਯ ਪੁਰਿਸਸਣ੍ਠਾਨਂ ਅਨ੍ਤਰਹਿਤਂ, ਇਤ੍ਥਿਸਣ੍ਠਾਨਂ ਪਾਤੁਭੂਤਨ੍ਤਿ ਵੁਚ੍ਚਤਿ. ਇਤ੍ਥਿਯਾ ਪੁਰਿਸਲਿਙ੍ਗਪਾਤੁਭਾਵੇਪਿ ਅਯਮੇਵ ਨਯੋ ਵੇਦਿਤਬ੍ਬੋ.

ਪੁਰਿਸਲਿਙ੍ਗਂ ਉਤ੍ਤਮਂ, ਇਤ੍ਥਿਲਿਙ੍ਗਂ ਹੀਨਨ੍ਤਿ ਇਮਿਨਾ ਚ ਪੁਰਿਸਿਨ੍ਦ੍ਰਿਯਸ੍ਸ ਉਤ੍ਤਮਭਾਵੋ, ਇਤ੍ਥਿਨ੍ਦ੍ਰਿਯਸ੍ਸ ਚ ਹੀਨਭਾਵੋ ਵੁਤ੍ਤੋਤਿ ਦਟ੍ਠਬ੍ਬਂ. ਨ ਹਿ ਇਨ੍ਦ੍ਰਿਯਸ੍ਸ ਹੀਨੁਕ੍ਕਟ੍ਠਭਾਵਂ ਵਿਨਾ ਤਨ੍ਨਿਸ੍ਸਯਸ੍ਸ ਲਿਙ੍ਗਸ੍ਸ ਹੀਨੁਕ੍ਕਟ੍ਠਤਾ ਸਮ੍ਭਵਤਿ. ਪੁਰਿਸਲਿਙ੍ਗਂ ਬਲਵਅਕੁਸਲੇਨ ਅਨ੍ਤਰਧਾਯਤੀਤਿਆਦਿਨਾਪਿ ਇਨ੍ਦ੍ਰਿਯਸ੍ਸੇਵ ਵਿਨਾਸੁਪ੍ਪਾਦਾ ਵੁਤ੍ਤਾਤਿ ਦਟ੍ਠਬ੍ਬਂ. ਇਨ੍ਦ੍ਰਿਯੇ ਹਿ ਵਿਨਟ੍ਠੇ ਉਪ੍ਪਨ੍ਨੇ ਚ ਤਨ੍ਨਿਸ੍ਸਯਸ੍ਸ ਲਿਙ੍ਗਸ੍ਸਪਿ ਅਨ੍ਤਰਧਾਨਂ ਪਤਿਟ੍ਠਾਨਞ੍ਚ ਸਮ੍ਭਵਤਿ. ਕਥਂ ਪਨੇਤ੍ਥ ਪੁਰਿਸਲਿਙ੍ਗਂ ਬਲਵਅਕਉਸਲੇਨ ਅਨ੍ਤਰਧਾਯਤਿ, ਇਤ੍ਥਿਲਿਙ੍ਗਂ ਦੁਬ੍ਬਲਕੁਸਲੇਨ ਪਤਿਟ੍ਠਾਤੀਤਿ? ਵੁਚ੍ਚਤੇ – ਪਟਿਸਨ੍ਧਿਯਂ ਤਾਵ ਪੁਰਿਸਿਨ੍ਦ੍ਰਿਯੁਪ੍ਪਾਦਕਂ ਅਨੁਪਹਤਸਾਮਤ੍ਥਿਯਂ ਬਲਵਕੁਸਲਕਮ੍ਮਂ ਯਾਵਤਾਯੁਕਂ ਪੁਰਿਸਿਨ੍ਦ੍ਰਿਯਮੇਵ ਉਪ੍ਪਾਦੇਤਿ, ਅਨ੍ਤਰਾ ਪਨ ਕੇਨਚਿ ਲਦ੍ਧਪਚ੍ਚਯੇਨ ਪਾਰਦਾਰਿਕਤ੍ਤਾਦਿਨਾ ਬਲਵਅਕੁਸਲਕਮ੍ਮੇਨ ਉਪਹਤਸਾਮਤ੍ਥਿਯਂ ਤਦੇਵ ਪਟਿਸਨ੍ਧਿਦਾਯਕਂ ਕੁਸਲਕਮ੍ਮਂ ਦੁਬ੍ਬਲੀਭੂਤਂ ਪੁਰਿਸਿਨ੍ਦ੍ਰਿਯਂ ਅਨੁਪ੍ਪਾਦੇਤ੍ਵਾ ਅਤ੍ਤਨੋ ਸਾਮਤ੍ਥਿਯਾਨੁਰੂਪਂ ਇਤ੍ਥਿਨ੍ਦ੍ਰਿਯਂ ਪਵਤ੍ਤੇ ਉਪ੍ਪਾਦੇਤਿ. ਯਦਾ ਪਨ ਪਟਿਸਨ੍ਧਿਦਾਨਕਾਲੇਯੇਵ ਕੇਨਚਿ ਲਦ੍ਧਪਚ੍ਚਯੇਨ ਪਾਰਦਾਰਿਕਤ੍ਤਾਦਿਨਾ ਬਲਵਅਕੁਸਲਕਮ੍ਮੇਨ ਪੁਰਿਸਿਨ੍ਦ੍ਰਿਯੁਪ੍ਪਾਦਨਸਾਮਤ੍ਥਿਯਂ ਉਪਹਤਂ ਹੋਤਿ, ਤਦਾ ਦੁਬ੍ਬਲੀਭੂਤਂ ਕੁਸਲਕਮ੍ਮਂ ਪੁਰਿਸਿਨ੍ਦ੍ਰਿਯਂ ਅਨੁਪ੍ਪਾਦੇਤ੍ਵਾ ਪਟਿਸਨ੍ਧਿਯਂਯੇਵ ਇਤ੍ਥਿਨ੍ਦ੍ਰਿਯਂ ਉਪ੍ਪਾਦੇਤਿ. ਤਸ੍ਮਾ ‘‘ਪੁਰਿਸਲਿਙ੍ਗਂ ਬਲਵਅਕੁਸਲੇਨ ਅਨ੍ਤਰਧਾਯਤਿ, ਇਤ੍ਥਿਲਿਙ੍ਗਂ ਦੁਬ੍ਬਲਕੁਸਲੇਨ ਪਤਿਟ੍ਠਾਤੀ’’ਤਿ ਵੁਚ੍ਚਤਿ.

ਦੁਬ੍ਬਲਅਕੁਸਲੇਨ ਅਨ੍ਤਰਧਾਯਤੀਤਿ ਪਾਰਦਾਰਿਕਤ੍ਤਾਦਿਬਲਵਅਕੁਸਲਕਮ੍ਮਸ੍ਸ ਪੁਰਿਸਿਨ੍ਦ੍ਰਿਯੁਪ੍ਪਾਦਨਵਿਬਨ੍ਧਕਸ੍ਸ ਦੁਬ੍ਬਲਭਾਵੇ ਸਤਿ ਅਨ੍ਤਰਧਾਯਨ੍ਤਂ ਇਤ੍ਥਿਲਿਙ੍ਗਂ ਦੁਬ੍ਬਲਅਕੁਸਲੇਨ ਅਨ੍ਤਰਧਾਯਤੀਤਿ ਵੁਤ੍ਤਂ. ਤਥਾ ਹਿ ਪਾਰਦਾਰਿਕਤ੍ਤਾਦਿਨਾ ਬਲਵਅਕੁਸਲਕਮ੍ਮੇਨ ਬਾਹਿਤਤ੍ਤਾ ਪੁਰਿਸਿਨ੍ਦ੍ਰਿਯੁਪ੍ਪਾਦਨੇ ਅਸਮਤ੍ਥਂ ਪਟਿਸਨ੍ਧਿਯਂ ਇਤ੍ਥਿਯਾ ਇਤ੍ਥਿਨ੍ਦ੍ਰਿਯੁਪ੍ਪਾਦਕਂ ਦੁਬ੍ਬਲਕੁਸਲਕਮ੍ਮਂ ਯਦਾ ਪਵਤ੍ਤਿਯਂ ਬ੍ਰਹ੍ਮਚਰਿਯਵਾਸਮਿਚ੍ਛਾਚਾਰਪਟਿਵਿਰਤਿਵਸੇਨ ਪੁਰਿਸਤ੍ਤਪਤ੍ਥਨਾਵਸੇਨ ਵਾ ਕਤੁਪਚਿਤਬਲਵਕੁਸਲਕਮ੍ਮੇਨ ਆਹਿਤਸਾਮਤ੍ਥਿਯਂ ਪੁਰਿਸਿਨ੍ਦ੍ਰਿਯੁਪ੍ਪਾਦਨੇ ਸਮਤ੍ਥਂ ਇਤ੍ਥਿਨ੍ਦ੍ਰਿਯਂ ਅਨੁਪ੍ਪਾਦੇਤ੍ਵਾ ਅਤ੍ਤਨੋ ਸਾਮਤ੍ਥਿਯਾਨੁਰੂਪਂ ਪੁਰਿਸਿਨ੍ਦ੍ਰਿਯਂ ਉਪ੍ਪਾਦੇਤਿ, ਤਦਾ ਪੁਰਿਸਿਨ੍ਦ੍ਰਿਯੁਪ੍ਪਾਦਨਵਿਬਨ੍ਧਕਸ੍ਸ ਬਲਵਅਕੁਸਲਕਮ੍ਮਸ੍ਸ ਦੁਬ੍ਬਲਭਾਵੇ ਸਤਿ ਤਂ ਇਤ੍ਥਿਨ੍ਦ੍ਰਿਯਂ ਅਨ੍ਤਰਹਿਤਨ੍ਤਿ ‘‘ਇਤ੍ਥਿਲਿਙ੍ਗਂ ਅਨ੍ਤਰਧਾਯਨ੍ਤਂ ਦੁਬ੍ਬਲਅਕੁਸਲੇਨ ਅਨ੍ਤਰਧਾਯਤੀ’’ਤਿ ਵੁਚ੍ਚਤਿ. ਯਥਾਵੁਤ੍ਤਨਯੇਨੇਵ ਬਲਵਤਾ ਕੁਸਲਕਮ੍ਮੇਨ ਪੁਰਿਸਿਨ੍ਦ੍ਰਿਯਸ੍ਸ ਉਪ੍ਪਾਦਿਤਤ੍ਤਾ ‘‘ਪੁਰਿਸਲਿਙ੍ਗਂ ਬਲਵਕੁਸਲੇਨ ਪਤਿਟ੍ਠਾਤੀ’’ਤਿ ਵੁਚ੍ਚਤਿ. ਪੁਬ੍ਬੇ ਇਤ੍ਥਿਭੂਤਸ੍ਸ ਪਟਿਸਨ੍ਧਿਯਂ ਪੁਰਿਸਿਨ੍ਦ੍ਰਿਯੁਪ੍ਪਾਦੇਪਿ ਅਯਂ ਨਯੋ ਵੇਦਿਤਬ੍ਬੋ. ਉਭਯਮ੍ਪਿ ਅਕੁਸਲੇਨ ਅਨ੍ਤਰਧਾਯਤਿ, ਕੁਸਲੇਨ ਪਟਿਲਬ੍ਭਤੀਤਿ ਇਦਂ ਸੁਗਤਿਭਵਂ ਸਨ੍ਧਾਯ ਵੁਤ੍ਤਂ, ਦੁਗ੍ਗਤਿਯਂ ਪਨ ਉਭਿਨ੍ਨਂ ਉਪ੍ਪਤ੍ਤਿ ਵਿਨਾਸੋ ਚ ਅਕੁਸਲਕਮ੍ਮੇਨੇਵਾਤਿ ਦਟ੍ਠਬ੍ਬਂ.

ਉਭਿਨ੍ਨਮ੍ਪਿ ਸਹਸੇਯ੍ਯਾਪਤ੍ਤਿ ਹੋਤੀਤਿ ‘‘ਯੋ ਪਨ ਭਿਕ੍ਖੁ ਮਾਤੁਗਾਮੇਨ ਸਹਸੇਯ੍ਯਂ ਕਪ੍ਪੇਯ੍ਯ, ਪਾਚਿਤ੍ਤਿਯਂ. ਯਾ ਪਨ ਭਿਕ੍ਖੁਨੀ ਪੁਰਿਸੇਨ ਸਹਸੇਯ੍ਯਂ ਕਪ੍ਪੇਯ੍ਯ, ਪਾਚਿਤ੍ਤਿਯ’’ਨ੍ਤਿ ਵੁਤ੍ਤਤ੍ਤਾ ਉਭਿਨ੍ਨਮ੍ਪਿ ਸਹਸੇਯ੍ਯਵਸੇਨ ਪਾਚਿਤ੍ਤਿਯਾਪਤ੍ਤਿ ਹੋਤਿ. ਦੁਕ੍ਖੀਤਿ ਚੇਤੋਦੁਕ੍ਖਸਮਙ੍ਗਿਤਾਯ ਦੁਕ੍ਖੀ. ਦੁਮ੍ਮਨੋਤਿ ਦੋਸੇਨ ਦੁਟ੍ਠਮਨੋ, ਵਿਰੂਪਮਨੋ ਵਾ ਦੋਮਨਸ੍ਸਾਭਿਭੂਤਤਾਯ. ‘‘ਸਮਸ੍ਸਾਸੇਤਬ੍ਬੋ’’ਤਿ ਵਤ੍ਵਾ ਸਮਸ੍ਸਾਸੇਤਬ੍ਬਵਿਧਿਂ ਦਸ੍ਸੇਨ੍ਤੋ ‘‘ਹੋਤੁ ਮਾ ਚਿਨ੍ਤਯਿਤ੍ਥਾ’’ਤਿਆਦਿਮਾਹ. ਅਨਾਵਟੋਤਿ ਅਵਾਰਿਤੋ. ਧਮ੍ਮੋਤਿ ਪਰਿਯਤ੍ਤਿਪਟਿਪਤ੍ਤਿਪਟਿਵੇਧਸਙ੍ਖਾਤੋ ਤਿਵਿਧੋਪਿ ਸਦ੍ਧਮ੍ਮੋ. ਸਗ੍ਗੋ ਚ ਮਗ੍ਗੋ ਚ ਸਗ੍ਗਮਗ੍ਗੋ, ਸਗ੍ਗਸ੍ਸ ਵਾ ਮਗ੍ਗੋ ਸਗ੍ਗਮਗ੍ਗੋ, ਸਗ੍ਗੂਪਪਤ੍ਤਿਸਾਧਿਕਾ ਪਟਿਪਤ੍ਤਿ. ਭਿਕ੍ਖੁਨਿਯਾ ਸਦ੍ਧਿਂ ਸਂਵਿਧਾਯ ਅਦ੍ਧਾਨਗਮਨੇ ਆਪਤ੍ਤਿ ਪਰਿਹਰਿਤਬ੍ਬਾਤਿ ਦਸ੍ਸੇਨ੍ਤੋ ‘‘ਸਂਵਿਦਹਨਂ ਪਰਿਮੋਚੇਤ੍ਵਾ’’ਤਿ ਆਹ. ‘‘ਮਯਂ ਅਸੁਕਂ ਨਾਮ ਠਾਨਂ ਗਚ੍ਛਾਮਾ’’ਤਿ ਵਤ੍ਵਾ ‘‘ਏਹਿ ਸਦ੍ਧਿਂ ਗਮਿਸ੍ਸਾਮਾ’’ਤਿਆਦਿਨਾ ਅਸਂਵਿਦਹਿਤਤ੍ਤਾ ਅਨਾਪਤ੍ਤਿ.

ਬਹਿਗਾਮੇਤਿ ਅਤ੍ਤਨੋ ਵਸਨਗਾਮਤੋ ਬਹਿ. ਗਾਮਨ੍ਤਰਨਦੀਪਾਰਰਤ੍ਤਿਵਿਪ੍ਪਵਾਸਗਣਓਹੀਯਨਾਪਤ੍ਤੀਹਿ ਅਨਾਪਤ੍ਤੀਤਿ ‘‘ਦੁਤਿਯਿਕਾ ਭਿਕ੍ਖੁਨੀ ਪਕ੍ਕਨ੍ਤਾ ਵਾ ਹੋਤੀ’’ਤਿਆਦਿਨਾ (ਪਾਚਿ. ੬੯੩) ਵੁਤ੍ਤਅਨਾਪਤ੍ਤਿਲਕ੍ਖਣੇਹਿ ਸਂਸਨ੍ਦਨਤੋ ਵੁਤ੍ਤਂ. ਆਰਾਧਿਕਾਤਿ ਚਿਤ੍ਤਾਰਾਧਨੇ ਸਮਤ੍ਥਾ. ਤਾ ਕੋਪੇਤ੍ਵਾਤਿ ਤਾ ਪਰਿਚ੍ਚਜਿਤ੍ਵਾ. ਲਜ੍ਜਿਨਿਯੋ…ਪੇ… ਲਬ੍ਭਤੀਤਿ ‘‘ਸਙ੍ਗਹੇ ਅਸਤਿ ਉਕ੍ਕਣ੍ਠਿਤ੍ਵਾ ਵਿਬ੍ਭਮੇਯ੍ਯਾਪੀ’’ਤਿ ਸਙ੍ਗਹਵਸੇਨੇਵ ਵੁਤ੍ਤਂ. ਅਲਜ੍ਜਿਨਿਯੋ…ਪੇ… ਲਬ੍ਭਤੀਤਿ ਅਲਜ੍ਜਿਭਾਵਤੋ ਅਸਨ੍ਤਪਕ੍ਖਂ ਭਜਨ੍ਤੀਤਿ ਵੁਤ੍ਤਂ. ਅਞ੍ਞਾਤਿਕਾ…ਪੇ… ਵਟ੍ਟਤੀਤਿ ਇਦਂ ਪਨ ਇਮਿਸ੍ਸਾ ਆਵੇਣਿਕਂ ਕਤ੍ਵਾ ਅਟ੍ਠਕਥਾਯਂ ਅਨੁਞ੍ਞਾਤਨ੍ਤਿ ਵਦਨ੍ਤਿ. ਭਿਕ੍ਖੁਭਾਵੇਪੀਤਿ ਭਿਕ੍ਖੁਕਾਲੇਪਿ. ਪਰਿਸਾਵਚਰੋਤਿ ਉਪਜ੍ਝਾਯੋ ਚ ਆਚਰਿਯੋ ਚ ਹੁਤ੍ਵਾ ਪਰਿਸੁਪਟ੍ਠਾਕੋ. ਅਞ੍ਞਸ੍ਸ ਸਨ੍ਤਿਕੇ ਨਿਸ੍ਸਯੋ ਗਹੇਤਬ੍ਬੋਤਿ ਤਸ੍ਸ ਸਨ੍ਤਿਕੇ ਉਪਸਮ੍ਪਨ੍ਨੇਹਿ ਸਦ੍ਧਿਵਿਹਾਰਿਕੇਹਿ ਅਞ੍ਞਸ੍ਸ ਆਚਰਿਯਸ੍ਸ ਸਨ੍ਤਿਕੇ ਨਿਸ੍ਸਯੋ ਗਹੇਤਬ੍ਬੋ. ਤਂ ਨਿਸ੍ਸਾਯ ਵਸਨ੍ਤੇਹਿਪੀਤਿ ਅਨ੍ਤੇਵਾਸਿਕੇ ਸਨ੍ਧਾਯ ਵਦਤਿ. ਉਪਜ੍ਝਾ ਗਹੇਤਬ੍ਬਾਤਿ ਉਪਸਮ੍ਪਦਤ੍ਥਂ ਉਪਜ੍ਝਾ ਗਹੇਤਬ੍ਬਾ, ਅਞ੍ਞਸ੍ਸ ਸਨ੍ਤਿਕੇ ਉਪਸਮ੍ਪਜ੍ਜਿਤਬ੍ਬਨ੍ਤਿ ਵੁਤ੍ਤਂ ਹੋਤਿ.

ਵਿਨਯਕਮ੍ਮਨ੍ਤਿ ਵਿਕਪ੍ਪਨਂ ਸਨ੍ਧਾਯ ਵੁਤ੍ਤਂ. ਪੁਨ ਕਾਤਬ੍ਬਨ੍ਤਿ ਪੁਨ ਵਿਕਪ੍ਪੇਤਬ੍ਬਂ. ਪੁਨ ਪਟਿਗ੍ਗਹੇਤ੍ਵਾ ਸਤ੍ਤਾਹਂ ਵਟ੍ਟਤੀਤਿ ‘‘ਅਨੁਜਾਨਾਮਿ, ਭਿਕ੍ਖਵੇ, ਭਿਕ੍ਖੁਨੀਨਂ ਸਨ੍ਨਿਧਿ ਭਿਕ੍ਖੂਹਿ, ਭਿਕ੍ਖੂਨਂ ਸਨ੍ਨਿਧਿ ਭਿਕ੍ਖੁਨੀਹਿ ਪਟਿਗ੍ਗਾਹਾਪੇਤ੍ਵਾ ਪਰਿਭੁਞ੍ਜਿਤੁ’’ਨ੍ਤਿ (ਚੂਲ਼ਵ. ੪੨੧) ਵਚਨਤੋ ਪੁਨ ਪਟਿਗ੍ਗਹਿਤਂ ਤਦਹੁ ਸਾਮਿਸਮ੍ਪਿ ਵਟ੍ਟਤੀਤਿ ਦਸ੍ਸਨਤ੍ਥਂ ਵੁਤ੍ਤਂ. ਸਤ੍ਤਮੇ ਦਿਵਸੇਤਿ ਇਦਂ ਤਞ੍ਚ ਨਿਸ੍ਸਗ੍ਗਿਯਂ ਅਨਾਪਜ੍ਜਿਤ੍ਵਾਵ ਪੁਨਪਿ ਸਤ੍ਤਾਹਂ ਪਰਿਭੁਞ੍ਜਿਤੁਂ ਵਟ੍ਟਤੀਤਿ ਦਸ੍ਸਨਤ੍ਥਂ ਵੁਤ੍ਤਂ. ਯਸ੍ਮਾ ਪਨ ਭਿਕ੍ਖੁਨਿਯਾ ਨਿਸ੍ਸਗ੍ਗਿਯਂ ਭਿਕ੍ਖੁਸ੍ਸ ਵਟ੍ਟਤਿ, ਭਿਕ੍ਖੁਸ੍ਸ ਨਿਸ੍ਸਗ੍ਗਿਯਂ ਭਿਕ੍ਖੁਨਿਯਾ ਵਟ੍ਟਤਿ, ਤਸ੍ਮਾ ਅਟ੍ਠਮੇਪਿ ਦਿਵਸੇ ਲਿਙ੍ਗਪਰਿਵਤ੍ਤੇ ਸਤਿ ਅਨਿਸ੍ਸਜ੍ਜਿਤ੍ਵਾਵ ਅਨ੍ਤੋਸਤ੍ਤਾਹੇ ਪਰਿਭੁਞ੍ਜਿਤੁਂ ਵਟ੍ਟਤੀਤਿ ਵਦਨ੍ਤਿ. ਤਂ ਪਕਤਤ੍ਤੋ ਰਕ੍ਖਤੀਤਿ ਅਪਰਿਵਤ੍ਤਲਿਙ੍ਗੋ ਤਂ ਪਟਿਗ੍ਗਹਣਵਿਜਹਨਤੋ ਰਕ੍ਖਤਿ, ਅਵਿਭਤ੍ਤਤਾਯ ਪਟਿਗ੍ਗਹਣਂ ਨ ਵਿਜਹਤੀਤਿ ਅਧਿਪ੍ਪਾਯੋ. ਸਾਮਂ ਗਹੇਤ੍ਵਾਨ ਨਿਕ੍ਖਿਪੇਯ੍ਯਾਤਿ ਪਟਿਗ੍ਗਹੇਤ੍ਵਾ ਸਯਂ ਨਿਕ੍ਖਿਪੇਯ੍ਯ. ਪਰਿਭੁਞ੍ਜਨ੍ਤਸ੍ਸ ਆਪਤ੍ਤੀਤਿ ਲਿਙ੍ਗਪਰਿਵਤ੍ਤੇ ਸਤਿ ਪਟਿਗ੍ਗਹਣਵਿਜਹਨਤੋ ਪੁਨ ਪਟਿਗ੍ਗਹੇਤ੍ਵਾ ਪਰਿਭੁਞ੍ਜਨ੍ਤਸ੍ਸ ਆਪਤ੍ਤਿ.

‘‘ਹੀਨਾਯਾਵਤ੍ਤਨੇਨਾਤਿ ਪਾਰਾਜਿਕਂ ਆਪਨ੍ਨਸ੍ਸ ਗਿਹਿਭਾਵੂਪਗਮਨੇਨਾ’’ਤਿ ਤੀਸੁਪਿ ਗਣ੍ਠਿਪਦੇਸੁ ਵੁਤ੍ਤਂ, ਤਂ ਸੁਵੁਤ੍ਤਂ. ਨ ਹਿ ਪਾਰਾਜਿਕਂ ਅਨਾਪਨ੍ਨਸ੍ਸ ਸਿਕ੍ਖਂ ਅਪ੍ਪਚ੍ਚਕ੍ਖਾਯ ‘‘ਵਿਬ੍ਭਮਿਸ੍ਸਾਮੀ’’ਤਿ ਗਿਹਿਲਿਙ੍ਗਗ੍ਗਹਣਮਤ੍ਤੇਨ ਭਿਕ੍ਖੁਭਾਵੋ ਵਿਨਸ੍ਸਤਿ. ਪਾਰਾਜਿਕਂ ਆਪਨ੍ਨੋ ਚ ਭਿਕ੍ਖੁਲਿਙ੍ਗੇ ਠਿਤੋ ਯਾਵ ਨ ਪਟਿਜਾਨਾਤਿ, ਤਾਵ ਅਤ੍ਥੇਵ ਤਸ੍ਸ ਭਿਕ੍ਖੁਭਾਵੋ, ਨ ਸੋ ਅਨੁਪਸਮ੍ਪਨ੍ਨਸਙ੍ਖ੍ਯਂ ਗਚ੍ਛਤਿ. ਤਥਾ ਹਿ ਸੋ ਸਂਵਾਸਂ ਸਾਦਿਯਨ੍ਤੋਪਿ ਥੇਯ੍ਯਸਂਵਾਸਕੋ ਨ ਹੋਤਿ, ਸਹਸੇਯ੍ਯਾਦਿਆਪਤ੍ਤਿਂ ਨ ਜਨੇਤਿ, ਓਮਸਵਾਦੇ ਪਾਚਿਤ੍ਤਿਯਞ੍ਚ ਜਨੇਤਿ. ਤੇਨੇਵ ‘‘ਅਸੁਦ੍ਧੋ ਹੋਤਿ ਪੁਗ੍ਗਲੋ ਅਞ੍ਞਤਰਂ ਪਾਰਾਜਿਕਂ ਧਮ੍ਮਂ ਅਜ੍ਝਾਪਨ੍ਨੋ, ਤਞ੍ਚੇ ਸੁਦ੍ਧਦਿਟ੍ਠਿ ਸਮਾਨੋ ਓਕਾਸਂ ਕਾਰਾਪੇਤ੍ਵਾ ਅਕ੍ਕੋਸਾਧਿਪ੍ਪਾਯੋ ਵਦੇਤਿ, ਆਪਤ੍ਤਿ ਓਮਸਵਾਦਸ੍ਸਾ’’ਤਿ (ਪਾਰਾ. ੩੮੯) ਓਮਸਵਾਦੇ ਪਾਚਿਤ੍ਤਿਯਂ ਵੁਤ੍ਤਂ. ਅਸਤਿ ਹਿ ਭਿਕ੍ਖੁਭਾਵੇ ਦੁਕ੍ਕਟਂ ਭਵੇਯ੍ਯ, ਸਤਿ ਚ ਭਿਕ੍ਖੁਭਾਵੇ ਪਟਿਗ੍ਗਹਿਤਸ੍ਸ ਪਟਿਗ੍ਗਹਣਵਿਜਹਨਂ ਨਾਮ ਅਯੁਤ੍ਤਂ, ਤਸ੍ਮਾ ਸਬ੍ਬਸੋ ਭਿਕ੍ਖੁਭਾਵਸ੍ਸ ਅਭਾਵਤੋ ਪਾਰਾਜਿਕਂ ਆਪਜ੍ਜਿਤ੍ਵਾ ਗਿਹਿਲਿਙ੍ਗਗ੍ਗਹਣੇਨ ਗਿਹਿਭਾਵੂਪਗਮਨਂ ਇਧ ‘‘ਹੀਨਾਯਾਵਤ੍ਤਨ’’ਨ੍ਤਿ ਅਧਿਪ੍ਪੇਤਂ, ਨ ਪਨ ਪਕਤਤ੍ਤਸ੍ਸ ਗਿਹਿਲਿਙ੍ਗਗ੍ਗਹਣਮਤ੍ਤਂ. ਤੇਨੇਵ ਕਤ੍ਥਚਿ ਸਿਕ੍ਖਾਪਚ੍ਚਕ੍ਖਾਨੇਨ ਸਮਾਨਗਤਿਕਤ੍ਤਾ ਹੀਨਾਯਾਵਤ੍ਤਨਂ ਵਿਸੁਂ ਨ ਗਣ੍ਹਨ੍ਤਿ. ਸਿਕ੍ਖਾਪਚ੍ਚਕ੍ਖਾਨੇਨ ਪਟਿਗ੍ਗਹਣਵਿਜਹਨੇ ਵੁਤ੍ਤੇ ਪਾਰਾਜਿਕਂ ਆਪਨ੍ਨਸ੍ਸ ਗਿਹਿਭਾਵੂਪਗਮਨੇਨ ਸਬ੍ਬਸੋ ਭਿਕ੍ਖੁਭਾਵਸ੍ਸ ਅਭਾਵਤੋ ਵਤ੍ਤਬ੍ਬਮੇਵ ਨਤ੍ਥੀਤਿ. ਤਥਾ ਹਿ ਬੁਦ੍ਧਦਤ੍ਤਾਚਰਿਯੇਨ ਅਤ੍ਤਨੋ ਵਿਨਯਵਿਨਿਚ੍ਛਯੇ –

‘‘ਅਚ੍ਛੇਦਗਾਹਨਿਰਪੇਕ੍ਖਨਿਸਗ੍ਗਤੋ ਚ,

ਸਿਕ੍ਖਾਪ੍ਪਹਾਨਮਰਣੇਹਿ ਚ ਲਿਙ੍ਗਭੇਦਾ;

ਦਾਨੇਨ ਤਸ੍ਸ ਚ ਪਰਸ੍ਸ ਅਭਿਕ੍ਖੁਕਸ੍ਸ,

ਸਬ੍ਬਂ ਪਟਿਗ੍ਗਹਣਮੇਤਿ ਵਿਨਾਸਮੇਵ’’ਨ੍ਤਿ. –

ਏਤ੍ਤਕਮੇਵ ਵੁਤ੍ਤਂ. ਤਥਾ ਧਮ੍ਮਸਿਰਿਤ੍ਥੇਰੇਨਪਿ –

‘‘ਸਿਕ੍ਖਾਮਰਣਲਿਙ੍ਗੇਹਿ, ਅਨਪੇਕ੍ਖਵਿਸਗ੍ਗਤੋ;

ਅਚ੍ਛੇਦਾਨੁਪਸਮ੍ਪਨ੍ਨ-ਦਾਨਾ ਗਾਹੋਪਸਮ੍ਮਤੀ’’ਤਿ. –

ਵੁਤ੍ਤਂ. ਯਦਿ ਚ ਪਕਤਤ੍ਤਸ੍ਸ ਗਿਹਿਲਿਙ੍ਗਗ੍ਗਹਣਮਤ੍ਤੇਨਪਿ ਪਟਿਗ੍ਗਹਣਂ ਵਿਜਹੇਯ੍ਯ, ਤੇਪਿ ਆਚਰਿਯਾ ਵਿਸੁਂ ਤਮ੍ਪਿ ਵਦੇਯ੍ਯੁਂ, ਨ ਵੁਤ੍ਤਞ੍ਚ, ਤਤੋ ਵਿਞ੍ਞਾਯਤਿ ‘‘ਪਕਤਤ੍ਤਸ੍ਸ ਗਿਹਿਲਿਙ੍ਗਗ੍ਗਹਣਮਤ੍ਤਂ ਇਧ ਹੀਨਾਯਾਵਤ੍ਤਨਨ੍ਤਿ ਨਾਧਿਪ੍ਪੇਤ’’ਨ੍ਤਿ. ਭਿਕ੍ਖੁਨਿਯਾ ਪਨ ਸਿਕ੍ਖਾਪਚ੍ਚਕ੍ਖਾਨਸ੍ਸ ਅਭਾਵਤੋ ਗਿਹਿਲਿਙ੍ਗਗ੍ਗਹਣਮਤ੍ਤੇਨਪਿ ਪਟਿਗ੍ਗਹਣਂ ਵਿਜਹਤਿ.

ਅਨਪੇਕ੍ਖਵਿਸ੍ਸਜ੍ਜਨੇਨਾਤਿ ਅਞ੍ਞਸ੍ਸ ਅਦਤ੍ਵਾਵ ਅਨਤ੍ਥਿਕਤਾਯ ‘‘ਨਤ੍ਥਿ ਇਮਿਨਾ ਕਮ੍ਮਂ, ਨ ਇਦਾਨਿ ਨਂ ਪਰਿਭੁਞ੍ਜਿਸ੍ਸਾਮੀ’’ਤਿ ਵਤ੍ਥੂਸੁ ਵਾ ‘‘ਪੁਨ ਪਟਿਗ੍ਗਹੇਤ੍ਵਾ ਪਰਿਭੁਞ੍ਜਿਸ੍ਸਾਮੀ’’ਤਿ ਪਟਿਗ੍ਗਹਣੇ ਵਾ ਅਨਪੇਕ੍ਖਵਿਸ੍ਸਜ੍ਜਨੇਨ. ਅਚ੍ਛਿਨ੍ਦਿਤ੍ਵਾ ਗਾਹੇਨਾਤਿ ਚੋਰਾਦੀਹਿ ਅਚ੍ਛਿਨ੍ਦਿਤ੍ਵਾ ਗਹਣੇਨ.

ਏਤ੍ਥਾਤਿ ਭਿਕ੍ਖੁਵਿਹਾਰੇ. ਉਪਰੋਪਕਾਤਿ ਤੇਨ ਰੋਪਿਤਾ ਰੁਕ੍ਖਗਚ੍ਛਾ. ਤੇਰਸਸੁ ਸਮ੍ਮੁਤੀਸੂਤਿ ਭਤ੍ਤੁਦ੍ਦੇਸਕਸੇਨਾਸਨਪਞ੍ਞਾਪਕਭਣ੍ਡਾਗਾਰਿਕਚੀਵਰਪਟਿਗ੍ਗਾਹਕਚੀਵਰਭਾਜਕਯਾਗੁਭਾਜਕਫਲਭਾਜਕਖਜ੍ਜਭਾਜਕਅਪ੍ਪਮਤ੍ਤਕਵਿਸ੍ਸਜ੍ਜਕਸਾਟਿਯਗ੍ਗਾਹਾਪਕਪਤ੍ਤਗ੍ਗਾਹਾਪਕਆਰਾਮਿਕਪੇਸਕਸਾਮਣੇਰਪੇਸਕਸਮ੍ਮੁਤਿਸਙ੍ਖਾਤਾਸੁ ਤੇਰਸਸੁ ਸਮ੍ਮੁਤੀਸੁ. ਕਾਮਂ ਪੁਰਿਮਿਕਾਯ ਪਚ੍ਛਿਮਿਕਾਯ ਚ ਸੇਨਾਸਨਗ੍ਗਾਹੋ ਪਟਿਪ੍ਪਸ੍ਸਮ੍ਭਤਿਯੇਵ, ਪੁਰਿਮਿਕਾਯ ਪਨ ਸੇਨਾਸਨਗ੍ਗਾਹੇ ਪਟਿਪ੍ਪਸ੍ਸਦ੍ਧੇ ਪਚ੍ਛਿਮਿਕਾਯ ਅਞ੍ਞਤ੍ਥ ਉਪਗਨ੍ਤੁਂ ਸਕ੍ਕਾਤਿ ਪੁਰਿਮਿਕਾਯ ਸੇਨਾਸਨਗ੍ਗਾਹਪਟਿਪ੍ਪਸ੍ਸਦ੍ਧਿਂ ਵਿਸੁਂ ਦਸ੍ਸੇਤ੍ਵਾ ਪਚ੍ਛਿਮਿਕਾਯ ਸੇਨਾਸਨਗ੍ਗਾਹੇ ਪਟਿਪ੍ਪਸ੍ਸਦ੍ਧੇ ਨ ਸਕ੍ਕਾ ਅਞ੍ਞਤ੍ਥ ਉਪਗਨ੍ਤੁਨ੍ਤਿ ਤਤ੍ਥ ਭਿਕ੍ਖੂਹਿ ਕਤ੍ਤਬ੍ਬਸਙ੍ਗਹਂ ਦਸ੍ਸੇਨ੍ਤੋ ‘‘ਸਚੇ ਪਚ੍ਛਿਮਿਕਾਯ ਸੇਨਾਸਨੇ ਗਹਿਤੇ’’ਤਿਆਦਿਮਾਹ.

ਪਕ੍ਖਮਾਨਤ੍ਤਮੇਵ ਦਾਤਬ੍ਬਨ੍ਤਿ ਭਿਕ੍ਖੁਨੀਨਂ ਪਟਿਚ੍ਛਨ੍ਨਾਯਪਿ ਆਪਤ੍ਤਿਯਾ ਮਾਨਤ੍ਤਚਾਰਸ੍ਸੇਵ ਅਨੁਞ੍ਞਾਤਤ੍ਤਾ. ਪੁਨ ਪਕ੍ਖਮਾਨਤ੍ਤਮੇਵ ਦਾਤਬ੍ਬਨ੍ਤਿ ਭਿਕ੍ਖੁਕਾਲੇ ਚਿਣ੍ਣਮਾਨਤ੍ਤਾਭਾਵਤੋ. ਭਿਕ੍ਖੁਨੀਹਿ ਅਬ੍ਭਾਨਕਮ੍ਮਂ ਕਾਤਬ੍ਬਨ੍ਤਿ ਭਿਕ੍ਖੁਕਾਲੇ ਚਿਣ੍ਣਮਾਨਤ੍ਤਤਾਯ ਭਿਕ੍ਖੁਨੀਕਾਲੇਪਿ ਚਿਣ੍ਣਮਾਨਤ੍ਤਾ ਇਚ੍ਚੇਵ ਸਙ੍ਖ੍ਯਂ ਗਚ੍ਛਤੀਤਿ ਕਤ੍ਵਾ ਵੁਤ੍ਤਂ. ਸਚੇ ਅਕੁਸਲਵਿਪਾਕੇ…ਪੇ… ਛਾਰਤ੍ਤਂ ਮਾਨਤ੍ਤਮੇਵ ਦਾਤਬ੍ਬਨ੍ਤਿ ਮਾਨਤ੍ਤਂ ਚਰਨ੍ਤਸ੍ਸ ਲਿਙ੍ਗਪਰਿਵਤ੍ਤਾਧਿਕਾਰਤ੍ਤਾ ਵੁਤ੍ਤਂ. ਸਚੇ ਪਨ ਭਿਕ੍ਖੁਕਾਲੇ ਪਟਿਚ੍ਛਨ੍ਨਾਯ ਸਾਧਾਰਣਾਪਤ੍ਤਿਯਾ ਪਰਿਵਸਨ੍ਤਸ੍ਸ ਅਸਮਾਦਿਣ੍ਣਪਰਿਵਾਸਸ੍ਸ ਵਾ ਲਿਙ੍ਗਂ ਪਰਿਵਤ੍ਤਤਿ, ਤਸ੍ਸ ਭਿਕ੍ਖੁਨੀਕਾਲੇ ਪਕ੍ਖਮਾਨਤ੍ਤਂ ਚਰਨ੍ਤਸ੍ਸ ਅਕੁਸਲਵਿਪਾਕੇ ਪਰਿਕ੍ਖੀਣੇ ਪੁਨ ਲਿਙ੍ਗੇ ਪਰਿਵਤ੍ਤਿਤੇ ਪਰਿਵਾਸਂ ਦਤ੍ਵਾ ਪਰਿਵੁਤ੍ਥਪਰਿਵਾਸਸ੍ਸ ਛਾਰਤ੍ਤਂ ਮਾਨਤ੍ਤਂ ਦਾਤਬ੍ਬਨ੍ਤਿ ਵਦਨ੍ਤਿ.

ਸਞ੍ਚਰਿਤ੍ਤਾਪਤ੍ਤੀਤਿ ਸਾਧਾਰਣਾਪਤ੍ਤਿਦਸ੍ਸਨਤ੍ਥਂ ਵੁਤ੍ਤਂ. ਪਰਿਵਾਸਦਾਨਂ ਨਤ੍ਥੀਤਿ ਭਿਕ੍ਖੁਕਾਲੇ ਅਪ੍ਪਟਿਚ੍ਛਨ੍ਨਭਾਵਤੋ. ਭਿਕ੍ਖੁਨੀਕਾਲੇ ਪਨ ਆਰੋਚਿਤਾਪਿ ਸਾਧਾਰਣਾਪਤ੍ਤਿ ਸਚੇ ਭਿਕ੍ਖੁਕਾਲੇ ਅਨਾਰੋਚਿਤਾ, ਪਟਿਚ੍ਛਨ੍ਨਾਵ ਹੋਤੀਤਿ ਵਦਨ੍ਤਿ. ਭਿਕ੍ਖੂਹਿ ਮਾਨਤ੍ਤੇ ਅਦਿਨ੍ਨੇਤਿ ਅਚਿਣ੍ਣਮਾਨਤ੍ਤਾਯ ਲਿਙ੍ਗਪਰਿਵਤ੍ਤੇ ਸਤਿ. ਭਿਕ੍ਖੁਨੀਭਾਵੇ ਠਿਤਾਯਪਿ ਤਾ ਸੁਪ੍ਪਟਿਪ੍ਪਸ੍ਸਦ੍ਧਾ ਏਵਾਤਿ ਸਮ੍ਬਨ੍ਧੋ. ਯਾ ਆਪਤ੍ਤਿਯੋ ਪੁਬ੍ਬੇ ਪਟਿਪ੍ਪਸ੍ਸਦ੍ਧਾਤਿ ਯਾ ਅਸਾਧਾਰਣਾਪਤ੍ਤਿਯੋ ਪੁਬ੍ਬੇ ਭਿਕ੍ਖੁਭਾਵੇ ਪਟਿਪ੍ਪਸ੍ਸਦ੍ਧਾ. ‘‘ਪਾਰਾਜਿਕਂ ਆਪਨ੍ਨਸ੍ਸ ਲਿਙ੍ਗਪਰਿਵਤ੍ਤੇ ਸਤਿ ਸਨ੍ਤਾਨਸ੍ਸ ਏਕਤ੍ਤਾ ਨ ਪੁਨ ਸੋ ਉਪਸਮ੍ਪਦਂ ਲਭਤਿ, ਤਥਾ ਵਿਬ੍ਭਨ੍ਤਾਪਿ ਭਿਕ੍ਖੁਨੀ ਲਿਙ੍ਗਪਰਿਵਤ੍ਤੇ ਸਤਿ ਪੁਨ ਉਪਸਮ੍ਪਦਂ ਨ ਲਭਤੀ’’ਤਿ ਵਦਨ੍ਤਿ.

੭੧. ‘‘ਅਨੁਪਾਦਿਨ੍ਨਕੇਸੂਤਿ ਅਧਿਕਾਰਤ੍ਤਾ ਉਪਾਦਿਨ੍ਨਕੇਪਿ ਏਸੇਵ ਨਯੋਤਿ ਵੁਤ੍ਤ’’ਨ੍ਤਿ ਚੂਲ਼ਗਣ੍ਠਿਪਦੇ ਮਜ੍ਝਿਮਗਣ੍ਠਿਪਦੇ ਚ ਵੁਤ੍ਤਂ, ਤਂ ਦੁਵੁਤ੍ਤਂ. ਨ ਹਿ ਉਪਾਦਿਨ੍ਨਕੇਸੁ ਨਿਮਿਤ੍ਤੇ ਉਪਕ੍ਕਮਨ੍ਤਸ੍ਸ ਦੁਕ੍ਕਟਂ ਦਿਸ੍ਸਤਿ. ਤਥਾ ਹਿ ਉਪਾਦਿਨ੍ਨਕੇਸੁ ਨਿਮਿਤ੍ਤੇ ਅਪ੍ਪਵੇਸੇਤ੍ਵਾ ਬਹਿ ਉਪਕ੍ਕਮਨ੍ਤਸ੍ਸ ਥੁਲ੍ਲਚ੍ਚਯਂ ਵੁਤ੍ਤਂ ‘‘ਨ ਚ, ਭਿਕ੍ਖਵੇ, ਰਤ੍ਤਚਿਤ੍ਤੇਨ ਅਙ੍ਗਜਾਤਂ ਛੁਪਿਤਬ੍ਬਂ, ਯੋ ਛੁਪੇਯ੍ਯ, ਆਪਤ੍ਤਿ ਥੁਲ੍ਲਚ੍ਚਯਸ੍ਸਾ’’ਤਿ (ਮਹਾਵ. ੨੫੨) ਵੁਤ੍ਤਤ੍ਤਾ. ਏਤ੍ਥ ਚ ਯਂ ਵਤ੍ਤਬ੍ਬਂ, ਤਂ ਸਬ੍ਬਂ ਅਟ੍ਠਕਥਾਯਂ ਪੁਬ੍ਬੇ ਵਿਚਾਰਿਤਮੇਵ. ਦੁਕ੍ਕਟਮੇਵਾਤਿ ਮੋਚਨਰਾਗਸ੍ਸ ਅਭਾਵਤੋ. ਤਥੇਵਾਤਿ ਮੁਚ੍ਚਤੁ ਵਾ ਮਾ ਵਾਤਿ ਇਮਮਤ੍ਥਂ ਅਤਿਦਿਸ੍ਸਤਿ.

ਅਵਿਸਯੋਤਿ ਅਸਾਦਿਯਨਂ ਨਾਮ ਏਵਰੂਪੇ ਠਾਨੇ ਦੁਕ੍ਕਰਨ੍ਤਿ ਕਤ੍ਵਾ ਵੁਤ੍ਤਂ. ਮਾਤੁਗਾਮਸ੍ਸ ਵਚਨਂ ਗਹੇਤ੍ਵਾਤਿ ‘‘ਅਹਂ ਵਾਯਮਿਸ੍ਸਾਮਿ, ਤ੍ਵਂ ਮਾ ਵਾਯਮੀ’’ਤਿਆਦਿਨਾ ਵੁਤ੍ਤਵਚਨਂ ਗਹੇਤ੍ਵਾ. ਉਭਯਵਾਯਾਮੇਨੇਵ ਆਪਤ੍ਤੀਤਿ ਸਞ੍ਞਾਯ ‘‘ਤ੍ਵਂ ਮਾ ਵਾਯਮੀ’’ਤਿ ਵੁਤ੍ਤਂ.

੭੩. ਵਟ੍ਟਕਤੇਤਿ ਇਮਸ੍ਸ ਅਤ੍ਥਂ ਦਸ੍ਸੇਨ੍ਤੋ ‘‘ਵਿਵਟੇ’’ਤਿ ਆਹ. ‘‘ਪਾਰਾਜਿਕਭਯੇਨ ਆਕਾਸਗਤਮੇਵ ਕਤ੍ਵਾ ਪਵੇਸਨਾਦੀਨਿ ਕਰੋਨ੍ਤਸ੍ਸ ਸਹਸਾ ਤਾਲੁਕਂ ਵਾ ਪਸ੍ਸਂ ਵਾ ਅਙ੍ਗਜਾਤਂ ਫੁਸਤਿ ਚੇ, ਦੁਕ੍ਕਟਮੇਵ ਮੇਥੁਨਰਾਗਸ੍ਸ ਅਭਾਵਤੋ’’ਤਿ ਵਦਨ੍ਤਿ, ਉਪਪਰਿਕ੍ਖਿਤ੍ਵਾ ਗਹੇਤਬ੍ਬੋ. ਸੁਫੁਸਿਤਾਤਿ ਸੁਟ੍ਠੁ ਪਿਹਿਤਾ. ਅਨ੍ਤੋਮੁਖੇ ਓਕਾਸੋ ਨਤ੍ਥੀਤਿ ਦਨ੍ਤਾਨਂ ਸੁਪਿਹਿਤਭਾਵਤੋ ਅਨ੍ਤੋਮੁਖੇ ਪਵੇਸੇਤੁਂ ਓਕਾਸੋ ਨਤ੍ਥਿ. ਉਪ੍ਪਾਟਿਤੇ ਪਨ ਓਟ੍ਠਮਂਸੇ ਦਨ੍ਤੇਸੁਯੇਵ ਉਪਕ੍ਕਮਨ੍ਤਸ੍ਸ ਥੁਲ੍ਲਚ੍ਚਯਨ੍ਤਿ ਪਤਙ੍ਗਮੁਖਮਣ੍ਡੂਕਸ੍ਸ ਮੁਖਸਣ੍ਠਾਨੇ ਵਿਯ ਵਣਸਙ੍ਖੇਪਵਸੇਨ ਥੁਲ੍ਲਚ੍ਚਯਂ. ‘‘ਮੇਥੁਨਰਾਗੇਨ ਇਤ੍ਥਿਯਾ ਅਪ੍ਪਵੇਸੇਨ੍ਤੋ ਨਿਮਿਤ੍ਤੇਨ ਨਿਮਿਤ੍ਤਂ ਛੁਪਤਿ, ਥੁਲ੍ਲਚ੍ਚਯ’’ਨ੍ਤਿ ਇਮਿਨਾ ਵਾ ਲਕ੍ਖਣੇਨ ਸਮਾਨਤ੍ਤਾ ਇਧ ਥੁਲ੍ਲਚ੍ਚਯਂ ਵੁਤ੍ਤਂ. ਬਹਿ ਨਿਕ੍ਖਨ੍ਤਦਨ੍ਤਜਿਵ੍ਹਾਸੁਪਿ ਏਸੇਵ ਨਯੋ.

ਅਮੁਚ੍ਚਨ੍ਤੇ ਥੁਲ੍ਲਚ੍ਚਯਨ੍ਤਿ ‘‘ਚੇਤੇਤਿ ਉਪਕ੍ਕਮਤਿ ਨ ਮੁਚ੍ਚਤਿ, ਆਪਤ੍ਤਿ ਥੁਲ੍ਲਚ੍ਚਯਸ੍ਸਾ’’ਤਿ (ਪਾਰਾ. ੨੬੨) ਵਚਨਤੋ. ਨਿਜ੍ਝਾਮਤਣ੍ਹਿਕਾਦੀਤਿ ਆਦਿ-ਸਦ੍ਦੇਨ ਖੁਪ੍ਪਿਪਾਸਿਕਾਦਿਪੇਤੀਨਂ ਸਙ੍ਗਹੋ ਦਟ੍ਠਬ੍ਬੋ. ਅਲ੍ਲੀਯਿਤੁਮ੍ਪਿ ਨ ਸਕ੍ਕਾਤਿ ਨਿਜ੍ਝਾਮਤਣ੍ਹਿਕਾਨਂ ਲੋਮਕੂਪੇਹਿ ਸਮੁਟ੍ਠਿਤਅਗ੍ਗਿਜਾਲਾਹਿ ਨਿਚ੍ਚਂ ਪਜ੍ਜਲਿਤਸਰੀਰਤਾਯ ਖੁਪ੍ਪਿਪਾਸਿਕਾਦੀਨਂ ਅਤਿਵਿਯ ਪਟਿਕੂਲਵਿਰੂਪਬੀਭਚ੍ਛਅਟ੍ਠਿਚਮ੍ਮਾਵਸਿਟ੍ਠਨਿਚ੍ਚਾਤੁਰਸਰੀਰਤਾਯ ਆਮਸਿਤੁਮ੍ਪਿ ਨ ਸਕ੍ਕਾ. ਦੇਵਤਾ ਵਿਯ ਸਮ੍ਪਤ੍ਤਿਂ ਅਨੁਭੋਨ੍ਤੀਤਿ ਏਤ੍ਥ ਯਾਸਨ੍ਤਿ ਸਾਮਿਵਚਨਂ ਯਾਤਿ ਪਚ੍ਚਤ੍ਤਵਚਨੇਨ ਵਿਪਰਿਣਾਮੇਤ੍ਵਾ ਯੋਜੇਤਬ੍ਬਂ ‘‘ਯਾ ਦੇਵਤਾ ਵਿਯ ਸਮ੍ਪਤ੍ਤਿਂ ਅਨੁਭੋਨ੍ਤੀ’’ਤਿ. ਦਸ੍ਸਨਾਦੀਸੁ ਦਸ੍ਸਨਂ ਨਾਮ ਭਿਕ੍ਖੁਨਾ ਤਾਸਂ ਦਸ੍ਸਨਂ, ਗਹਣਮ੍ਪਿ ਭਿਕ੍ਖੁਨਾਵ ਤਾਸਂ ਅਙ੍ਗਪਚ੍ਚਙ੍ਗਗਹਣਂ. ਆਮਸਨਾਦੀਨਿ ਪਨ ਤਾਸਂ ਕਿਚ੍ਚਾਨਿ. ਤਤ੍ਥ ਆਮਸਨਂ ਨਾਮ ਅਤ੍ਤਨੋ ਸਰੀਰੇਨ ਭਿਕ੍ਖੁਨੋ ਸਰੀਰਸ੍ਸ ਉਪਰਿ ਆਮਸਨਮਤ੍ਤਂ, ਫੁਸਨਂ ਤਤੋ ਦਲ਼੍ਹਤਰਂ ਕਤ੍ਵਾ ਸਮ੍ਫੁਸਨਂ, ਘਟ੍ਟਨਂ ਤਤੋਪਿ ਦਲ਼੍ਹਤਰਂ ਕਤ੍ਵਾ ਸਰੀਰੇਨ ਸਰੀਰਸ੍ਸ ਘਟ੍ਟਨਂ. ਵਿਸਞ੍ਞਂ ਕਤ੍ਵਾਤਿ ਯਥਾ ਸੋ ਕਤਮ੍ਪਿ ਉਪਕ੍ਕਮਨਂ ਨ ਜਾਨਾਤਿ, ਏਵਂ ਕਤ੍ਵਾ. ਯਦਿਪਿ ਆਮਸਨਾਦਿ ਤਸ੍ਸਾ ਕਿਚ੍ਚਂ, ਤਥਾਪਿ ਤੇਨੇਵ ਅਨਾਪਤ੍ਤਿਂ ਅਵਤ੍ਵਾ ‘‘ਤਂ ਪੁਗ੍ਗਲਂ ਵਿਸਞ੍ਞਂ ਕਤ੍ਵਾ’’ਤਿ ਵਚਨਤੋ ਅਕਤਵਿਸਞ੍ਞੋ ਜਾਨਿਤ੍ਵਾ ਸਾਦਿਯਤਿ ਚੇ, ਪਾਰਾਜਿਕਮੇਵ. ਭਿਕ੍ਖੁਨੋ ਪਨ ਦਸ੍ਸਨਗਹਣੇਸੁ ਸਤਿ ਅਸਾਦਿਯਨਂ ਨਾਮ ਨ ਹੋਤੀਤਿ ਦਸ੍ਸਨਗਹਣੇਸੁ ਪਞ੍ਞਾਯਮਾਨੇਸੁ ਅਨਾਪਤ੍ਤਿ ਨ ਵੁਤ੍ਤਾ. ਯਦਿ ਪਨ ਪਠਮਂ ਦਸ੍ਸਨਗਹਣੇਸੁ ਸਤਿ ਪਚ੍ਛਾ ਤਂ ਪੁਗ੍ਗਲਂ ਵਿਸਞ੍ਞਂ ਕਤ੍ਵਾ ਆਮਸਨਾਦੀਨਿ ਕਰੋਨ੍ਤੀ ਅਤ੍ਤਨੋ ਮਨੋਰਥਂ ਪੂਰੇਤ੍ਵਾ ਗਚ੍ਛਤਿ, ਨਤ੍ਥਿ ਪਾਰਾਜਿਕਂ.

ਉਪਹਤਕਾਯਪ੍ਪਸਾਦੋਤਿ ਅਨਟ੍ਠੇਪਿ ਕਾਯਪ੍ਪਸਾਦੇ ਕਾਯਵਿਞ੍ਞਾਣੁਪ੍ਪਾਦਨੇ ਅਸਮਤ੍ਥਤਾਪਾਦਨਵਸੇਨ ਵਾਤਪਿਤ੍ਤਾਦੀਹਿ ਉਪਹਤਕਾਯਪ੍ਪਸਾਦੋ. ਸੇਵਨਚਿਤ੍ਤਵਸੇਨ ਆਪਤ੍ਤੀਤਿ ਯਥਾ ਸਨ੍ਥਤਨਿਮਿਤ੍ਤਵਸੇਨ ਉਪਾਦਿਨ੍ਨਫਸ੍ਸਂ ਅਵਿਨ੍ਦਨ੍ਤਸ੍ਸਪਿ ਸੇਵਨਚਿਤ੍ਤਵਸੇਨ ਆਪਤ੍ਤਿ, ਏਵਮਿਧਾਪਿ ਪਿਤ੍ਤਵਾਤਾਦਿਨਾ ਉਪਹਤਕਾਯਪ੍ਪਸਾਦਤ੍ਤਾ ਅਵੇਦਿਯਨ੍ਤਸ੍ਸਪਿ ਸੇਵਨਚਿਤ੍ਤਵਸੇਨ ਆਪਤ੍ਤਿ.

ਨਨੁ ਚ ਛੁਪਿਤਮਤ੍ਤਵਤ੍ਥੁਸ੍ਮਿਂ ‘‘ਮੇਥੁਨਂ ਧਮ੍ਮਂ ਪਟਿਸੇਵਿਸ੍ਸਾਮੀਤਿ ਛੁਪਿਤਮਤ੍ਤੇ ਵਿਪ੍ਪਟਿਸਾਰੀ ਅਹੋਸੀ’’ਤਿ ਵੁਤ੍ਤਤ੍ਤਾ ਮੇਥੁਨਸ੍ਸ ਪੁਬ੍ਬਪਯੋਗੇ ਦੁਕ੍ਕਟੇਨ ਭਵਿਤਬ੍ਬਂ, ਅਥ ਕਸ੍ਮਾ ‘‘ਆਪਤ੍ਤਿ ਸਙ੍ਘਾਦਿਸੇਸਸ੍ਸਾ’’ਤਿ ਵੁਤ੍ਤਨ੍ਤਿ ਇਮਂ ਅਨ੍ਤੋਲੀਨਚੋਦਨਂ ਮਨਸਿਕਤ੍ਵਾ ਤਂ ਪਰਿਹਰਿਤੁਂ ‘‘ਯੋ ਮੇਥੁਨ’’ਨ੍ਤਿਆਦਿ ਆਰਦ੍ਧਂ. ਤਤ੍ਥ ਸੀਸਨ੍ਤਿ ਮਗ੍ਗੇਨ ਮਗ੍ਗਪਟਿਪਾਦਨਂ. ਤਞ੍ਹਿ ਪਯੋਗਾਨਂ ਮਤ੍ਥਕਸਦਿਸਤ੍ਤਾ ‘‘ਸੀਸ’’ਨ੍ਤਿ ਵੁਤ੍ਤਂ ਤਤੋ ਪਰਂ ਪਯੋਗਾਭਾਵਤੋ. ਦੁਕ੍ਕਟੇ ਤਿਟ੍ਠਨ੍ਤੀਤਿ ਦੁਕ੍ਕਟਂ ਜਨੇਨ੍ਤਿ. ਦੁਕ੍ਕਟਞ੍ਹਿ ਜਨੇਨ੍ਤਾ ਹਤ੍ਥਗ੍ਗਾਹਾਦਯੋ ਪਯੋਗਾ ‘‘ਦੁਕ੍ਕਟੇ ਤਿਟ੍ਠਨ੍ਤੀ’’ਤਿ ਵੁਤ੍ਤਾ ਅਞ੍ਞਿਸ੍ਸਾ ਆਪਤ੍ਤਿਯਾ ਜਨਕਵਸੇਨ ਅਪ੍ਪਵਤ੍ਤਨਤੋ.

੭੪. ਜਾਤਿਪੁਪ੍ਫਗੁਮ੍ਬਾਨਨ੍ਤਿ ਜਾਤਿਸੁਮਨਗੁਮ੍ਬਾਨਂ. ਉਸ੍ਸਨ੍ਨਤਾਯਾਤਿ ਬਾਹੁਲ੍ਲਤਾਯ. ਉਪਚਾਰੇਤਿ ਆਸਨ੍ਨਪ੍ਪਦੇਸੇ. ਤੇਨ ਵਾਤੁਪਤ੍ਥਮ੍ਭੇਨਾਤਿ ‘‘ਅਙ੍ਗਮਙ੍ਗਾਨਿ ਵਾਤੁਪਤ੍ਥਦ੍ਧਾਨਿ ਹੋਨ੍ਤੀ’’ਤਿ ਏਵਂ ਵੁਤ੍ਤਵਾਤੁਪਤ੍ਥਮ੍ਭੇਨ. ਇਮਿਨਾ ਨਿਦ੍ਦੋਕ੍ਕਮਨਸ੍ਸ ਕਾਰਣਂ ਵੁਤ੍ਤਂ. ਏਕਰਸਨ੍ਤਿ ਆਵਜ੍ਜਨਾਦਿਵੀਥਿਚਿਤ੍ਤੇਹਿ ਅਬ੍ਬੋਕਿਣ੍ਣਂ.

੭੬. ਸਙ੍ਗਾਮਸੀਸਯੋਧੋ ਭਿਕ੍ਖੂਤਿ ਯਸ੍ਮਾ ਕਿਲੇਸਾਰੀਹਿ ਅਨਭਿਭੂਤੋ ਹੁਤ੍ਵਾ ਤੇ ਪਰਾਜੇਸਿ, ਤਸ੍ਮਾ ਸਙ੍ਗਾਮਮੁਖੇ ਯੋਧਸਦਿਸੋ ਭਿਕ੍ਖੁ.

੭੭. ਉਪ੍ਪਨ੍ਨੇ ਵਤ੍ਥੁਸ੍ਮਿਨ੍ਤਿ ਮੇਥੁਨਵਤ੍ਥੁਸ੍ਮਿਂ ਉਪ੍ਪਨ੍ਨੇ. ਪਰਿਵਤ੍ਤਕਦ੍ਵਾਰਮੇਵਾਤਿ ਸਂਵਰਣਵਿਵਰਣਵਸੇਨ ਇਤੋ ਚਿਤੋ ਚ ਪਰਿਵਤ੍ਤਨਯੋਗ੍ਗਦ੍ਵਾਰਮੇਵ. ਰੁਕ੍ਖਸੂਚਿਕਣ੍ਟਕਦ੍ਵਾਰਨ੍ਤਿ ਰੁਕ੍ਖਸੂਚਿਦ੍ਵਾਰਂ ਕਣ੍ਟਕਦ੍ਵਾਰਞ੍ਚ. ‘‘ਰੁਕ੍ਖਸੂਚਿਦ੍ਵਾਰਂ ਕਣ੍ਟਕਦ੍ਵਾਰ’’ਮਿਚ੍ਚੇਵ ਵਾ ਪਾਠੋ. ਯਂ ਉਭੋਸੁ ਪਸ੍ਸੇਸੁ ਰੁਕ੍ਖਥਮ੍ਭੇ ਨਿਖਣਿਤ੍ਵਾ ਤਤ੍ਥ ਵਿਜ੍ਝਿਤ੍ਵਾ ਮਜ੍ਝੇ ਦ੍ਵੇ ਤਿਸ੍ਸੋ ਰੁਕ੍ਖਸੂਚਿਯੋ ਪਵੇਸੇਤ੍ਵਾ ਕਰੋਨ੍ਤਿ, ਤਂ ਰੁਕ੍ਖਸੂਚਿਦ੍ਵਾਰਂ. ਯਂ ਪਵੇਸਨਨਿਕ੍ਖਮਨਕਾਲੇ ਅਪਨੇਤ੍ਵਾ ਥਕਨਯੋਗ੍ਗਂ, ਏਕਾਯ ਬਹੂਹਿ ਵਾ ਕਣ੍ਟਕਸਾਖਾਹਿ ਕਤਂ, ਤਂ ਕਣ੍ਟਕਦ੍ਵਾਰਂ. ਚਕ੍ਕਲਕਯੁਤ੍ਤਦ੍ਵਾਰਨ੍ਤਿ ਹੇਟ੍ਠਾ ਏਤਂ ਚਕ੍ਕਂ ਯੋਜੇਤ੍ਵਾ ਕਤਂ ਮਹਾਦ੍ਵਾਰਂ, ਯਂ ਨ ਸਕ੍ਕਾ ਏਕੇਨ ਸਂਵਰਿਤੁਂ ਵਿਵਰਿਤੁਞ੍ਚ. ਗੋਪ੍ਫੇਤ੍ਵਾਤਿ ਰਜ੍ਜੂਹਿ ਗਨ੍ਥੇਤ੍ਵਾ. ਏਕਂ ਦੁਸ੍ਸਸਾਣਿਦ੍ਵਾਰਮੇਵਾਤਿ ਏਤ੍ਥ ਕਿਲਞ੍ਜਸਾਣਿਦ੍ਵਾਰਮ੍ਪਿ ਸਙ੍ਗਹਂ ਗਚ੍ਛਤਿ.

ਯਤ੍ਥ ਦ੍ਵਾਰਂ ਸਂਵਰਿਤ੍ਵਾ ਨਿਪਜ੍ਜਿਤੁਂ ਨ ਸਕ੍ਕਾ ਹੋਤਿ, ਤਤ੍ਥ ਕਤ੍ਤਬ੍ਬਵਿਧਿਂ ਦਸ੍ਸੇਤੁਂ ‘‘ਸਚੇ ਬਹੂਨਂ ਵਲ਼ਞ੍ਜਨਟ੍ਠਾਨਂ ਹੋਤੀ’’ਤਿਆਦਿ ਵੁਤ੍ਤਂ. ਬਹੂਨਂ ਅਵਲ਼ਞ੍ਜਨਟ੍ਠਾਨੇਪਿ ਏਕਂ ਆਪੁਚ੍ਛਿਤ੍ਵਾ ਨਿਪਜ੍ਜਿਤੁਂ ਵਟ੍ਟਤਿਯੇਵ. ਅਥ ਭਿਕ੍ਖੂ…ਪੇ… ਨਿਸਿਨ੍ਨਾ ਹੋਨ੍ਤੀਤਿ ਇਦਂ ਤਤ੍ਥ ਭਿਕ੍ਖੂਨਂ ਸਨ੍ਨਿਹਿਤਭਾਵਸਨ੍ਦਸ੍ਸਨਤ੍ਥਂ ਵੁਤ੍ਤਂ. ‘‘ਨਿਸਿਨ੍ਨੋ ਵਾ ਪਨ ਹੋਤੁ ਨਿਪਨ੍ਨੋ ਵਾ, ਯੇਨ ਕੇਨਚਿ ਇਰਿਯਾਪਥੇਨ ਸਮਨ੍ਨਾਗਤੋ ਸਚੇ ਤਤ੍ਥ ਸਨ੍ਨਿਹਿਤੋ ਹੋਤਿ, ਆਭੋਗਂ ਕਾਤੁਂ ਵਟ੍ਟਤੀ’’ਤਿ ਤੀਸੁਪਿ ਗਣ੍ਠਿਪਦੇਸੁ ਵੁਤ੍ਤਂ. ਕੇਚਿ ਪਨ ‘‘ਨਿਸਿਨ੍ਨਾ ਹੋਨ੍ਤੀਤਿ ਵਚਨਤੋ ਸਚੇ ਨਿਪਨ੍ਨਾ ਹੋਨ੍ਤਿ, ਆਭੋਗਂ ਕਾਤੁਂ ਨ ਵਟ੍ਟਤੀ’’ਤਿ ਵਦਨ੍ਤਿ, ਤਂ ਨ ਸੁਨ੍ਦਰਂ. ਯਦਿ ਹਿ ‘‘ਨਿਸਿਨ੍ਨਾ ਹੋਨ੍ਤੀ’’ਤਿ ਵਚਨਤੋ ਨਿਪਨ੍ਨੇ ਆਭੋਗਂ ਕਾਤੁਂ ਨ ਵਟ੍ਟਤਿ, ਠਿਤੇਪਿ ਚਙ੍ਕਮਨ੍ਤੇਪਿ ਆਭੋਗਂ ਕਾਤੁਂ ਨ ਵਟ੍ਟਤਿ. ਨ ਹਿ ਨਿਸਿਨ੍ਨਵਚਨਂ ਨਿਪਨ੍ਨਂਯੇਵ ਨਿਵਤ੍ਤੇਤਿ, ਤਸ੍ਮਾ ‘‘ਨਿਸਿਨ੍ਨਾ ਹੋਨ੍ਤੀ’’ਤਿ ਇਦਂ ਤਤ੍ਥ ਤੇਸਂ ਅਤ੍ਥਿਤਾਮਤ੍ਤਸਨ੍ਦਸ੍ਸਨਤ੍ਥਂ, ਨ ਸੇਸਇਰਿਯਾਪਥਸਮਙ੍ਗਿਤਾਨਿਵਤ੍ਤਨਤ੍ਥਂ. ਏਵਂ ਸਨ੍ਤੇਪਿ ਨਿਪਜ੍ਜਿਤ੍ਵਾ ਨਿਦ੍ਦਾਯਨ੍ਤੋ ਅਸਨ੍ਤਪਕ੍ਖੇ ਠਿਤਤ੍ਤਾ ਆਭੋਗਾਰਹੋ ਨ ਹੋਤੀਤਿ ਅਮ੍ਹਾਕਂ ਖਨ੍ਤਿ. ਅਸਨ੍ਤਪਕ੍ਖੇ ਠਿਤਤ੍ਤਾਯੇਵ ਹਿ ਰਹੋ ਨਿਸਜ੍ਜਾਯ ਨਿਪਜ੍ਜਿਤ੍ਵਾ ਨਿਦ੍ਦਾਯਨ੍ਤੋ ਅਨਾਪਤ੍ਤਿਂ ਨ ਕਰੋਤੀਤਿ ਵੁਤ੍ਤਂ. ਦ੍ਵਾਰਸਂਵਰਣਂ ਨਾਮ ਭਿਕ੍ਖੁਨੀਆਦੀਨਂ ਪਵੇਸਨਨਿਵਾਰਣਤ੍ਥਨ੍ਤਿ ਆਹ – ‘‘ਭਿਕ੍ਖੁਨਿਂ ਵਾ ਮਾਤੁਗਾਮਂ ਵਾ ਆਪੁਚ੍ਛਿਤੁਂ ਨ ਵਟ੍ਟਤੀ’’ਤਿ. ‘‘ਇਤ੍ਥਿਉਭਤੋਬ੍ਯਞ੍ਜਨਕਂ ਇਤ੍ਥਿਪਣ੍ਡਕਞ੍ਚ ਆਪੁਚ੍ਛਿਤੁਂ ਨ ਵਟ੍ਟਤੀ’’ਤਿ ਵਦਨ੍ਤਿ. ਮਾਤੁਗਾਮਸ੍ਸ ਅਨ੍ਤੋਗਬ੍ਭੇ ਠਿਤਭਾਵਂ ਜਾਨਿਤ੍ਵਾਪਿ ਦ੍ਵਾਰੇ ਯਥਾਵੁਤ੍ਤਵਿਧਿਂ ਕਤ੍ਵਾ ਨਿਪਜ੍ਜਨ੍ਤਸ੍ਸ ਅਨਾਪਤ੍ਤਿ. ਨਿਸ੍ਸੇਣਿਂ ਆਰੋਪੇਤ੍ਵਾਤਿ ਉਪਰਿਤਲਂ ਆਰੋਪੇਤ੍ਵਾ ਵਿਸਙ੍ਖਰਿਤ੍ਵਾ ਭੂਮਿਯਂ ਪਾਤੇਤ੍ਵਾ ਛਿਨ੍ਦਿਤ੍ਵਾ ਵਾ ਨਿਪਜ੍ਜਿਤੁਮ੍ਪਿ ਵਟ੍ਟਤਿ. ਦ੍ਵੇਪਿ ਦ੍ਵਾਰਾਨਿ ਜਗ੍ਗਿਤਬ੍ਬਾਨੀਤਿ ਏਤ੍ਥ ਸਚੇ ਏਕਸ੍ਮਿਂ ਦ੍ਵਾਰੇ ਕਵਾਟਂ ਵਾ ਨਤ੍ਥਿ, ਹੇਟ੍ਠਾ ਵੁਤ੍ਤਨਯੇਨ ਸਂਵਰਿਤੁਂ ਵਾ ਨ ਸਕ੍ਕਾ, ਇਤਰਂ ਦ੍ਵਾਰਂ ਅਸਂਵਰਿਤ੍ਵਾਪਿ ਨਿਪਜ੍ਜਿਤੁਂ ਵਟ੍ਟਤਿ.

ਭਿਕ੍ਖਾਚਾਰਾ ਪਟਿਕ੍ਕਮ੍ਮਾਤਿ ਭਿਕ੍ਖਾਚਾਰਤੋ ਨਿਵਤ੍ਤਿਤ੍ਵਾ. ਦ੍ਵਾਰਪਾਲਸ੍ਸਾਤਿ ਦ੍ਵਾਰਕੋਟ੍ਠਕੇ ਮਹਾਦ੍ਵਾਰੇ ਨਿਸ੍ਸੇਣਿਮੂਲੇ ਵਾ ਠਤ੍ਵਾ ਦ੍ਵਾਰਰਕ੍ਖਣਕਸ੍ਸ. ਪਚ੍ਛਿਮਾਨਂ ਭਾਰੋਤਿ ਏਕਾਨੁਬਨ੍ਧਵਸੇਨ ਆਗਚ੍ਛਨ੍ਤੇ ਸਨ੍ਧਾਯ ਵੁਤ੍ਤਂ. ਅਸਂਵੁਤਦ੍ਵਾਰੇ ਅਨ੍ਤੋਗਬ੍ਭੇ ਵਾਤਿ ਯੋਜੇਤਬ੍ਬਂ. ਬਹਿ ਵਾਤਿ ਗਬ੍ਭਤੋ ਬਹਿ. ਨਿਪਜ੍ਜਨਕਾਲੇਪਿ…ਪੇ… ਵਟ੍ਟਤਿਯੇਵਾਤਿ ਏਤ੍ਥ ‘‘ਦ੍ਵਾਰਜਗ੍ਗਨਕਸ੍ਸ ਤਦਧੀਨਤ੍ਤਾ ਤਦਾ ਤਸ੍ਸ ਤਤ੍ਥ ਸਨ੍ਨਿਹਿਤਾਸਨ੍ਨਿਹਿਤਭਾਵਂ ਅਨੁਪਧਾਰੇਤ੍ਵਾਪਿ ਆਭੋਗਂ ਕਾਤੁਂ ਵਟ੍ਟਤਿਯੇਵਾ’’ਤਿ ਵਦਨ੍ਤਿ.

ਯੇਨ ਕੇਨਚਿ ਪਰਿਕ੍ਖਿਤ੍ਤੇਤਿ ਪਾਕਾਰੇਨ ਵਾ ਵਤਿਯਾ ਵਾ ਯੇਨ ਕੇਨਚਿ ਪਰਿਕ੍ਖਿਤ੍ਤੇ. ‘‘ਪਰਿਕ੍ਖੇਪਸ੍ਸ ਉਚ੍ਚਤੋ ਪਮਾਣਂ ਸਹਸੇਯ੍ਯਪ੍ਪਹੋਨਕੇ ਵੁਤ੍ਤਨਯੇਨ ਵੇਦਿਤਬ੍ਬ’’ਨ੍ਤਿ ਵਦਨ੍ਤਿ. ਯਦਿ ਪਨ ਏਕਸ੍ਮਿਂ ਪਦੇਸੇ ਪਰਿਕ੍ਖੇਪੋ ਵੁਤ੍ਤਪ੍ਪਮਾਣਤੋ ਨੀਚਤਰੋ ਹੋਤਿ, ਵਟ੍ਟਤਿ. ਮਹਾਪਰਿਵੇਣਂ ਹੋਤੀਤਿ ਮਹਨ੍ਤਂ ਅਙ੍ਗਣਂ ਹੋਤਿ. ਮਹਾਬੋਧਿਯਙ੍ਗਣਲੋਹਪਾਸਾਦਯਙ੍ਗਣਸਦਿਸਨ੍ਤਿ ਬਹੁਸਞ੍ਚਾਰਦਸ੍ਸਨਤ੍ਥਂ ਵੁਤ੍ਤਂ, ਨ ਮਹਾਪਰਿਚ੍ਛੇਦਦਸ੍ਸਨਤ੍ਥਂ. ਅਰੁਣੇ ਉਗ੍ਗਤੇ ਉਟ੍ਠਹਤਿ, ਅਨਾਪਤ੍ਤੀਤਿ ਸੁਦ੍ਧਚਿਤ੍ਤੇਨ ਨਿਪਨ੍ਨਸ੍ਸ ਨਿਦ੍ਦਾਯਨ੍ਤਸ੍ਸੇਵ ਅਰੁਣੇ ਉਗ੍ਗਤੇਯੇਵ ਨਿਦ੍ਦਾਵਸੇਨੇਵ ਅਨਾਪਤ੍ਤਿ. ਪਬੁਜ੍ਝਿਤ੍ਵਾ ਪੁਨ ਸੁਪਤਿ, ਆਪਤ੍ਤੀਤਿ ਅਰੁਣੇ ਉਗ੍ਗਤੇ ਪਬੁਜ੍ਝਿਤ੍ਵਾ ਅਰੁਣੁਗ੍ਗਮਨਂ ਅਜਾਨਿਤ੍ਵਾਪਿ ਅਨੁਟ੍ਠਹਿਤ੍ਵਾਵ ਸਯਿਤਸਨ੍ਤਾਨੇਨ ਸਯਨ੍ਤਸ੍ਸ ਆਪਤ੍ਤਿ, ਪੁਰਾਰੁਣੇ ਪਬੁਜ੍ਝਿਤ੍ਵਾਪਿ ਅਜਾਨਿਤ੍ਵਾ ਸਯਿਤਸਨ੍ਤਾਨੇਨ ਸਯਨ੍ਤਸ੍ਸਪਿ ਅਰੁਣੇ ਉਗ੍ਗਤੇ ਆਪਤ੍ਤਿਯੇਵ. ਯਥਾਪਰਿਚ੍ਛੇਦਮੇਵ ਵੁਟ੍ਠਾਤੀਤਿ ਅਰੁਣੇ ਉਗ੍ਗਤੇਯੇਵ ਉਟ੍ਠਹਤਿ. ਤਸ੍ਸ ਆਪਤ੍ਤੀਤਿ ਅਸੁਦ੍ਧਚਿਤ੍ਤੇਨੇਵ ਨਿਪਨ੍ਨਤ੍ਤਾ ਨਿਦ੍ਦਾਯਨ੍ਤਸ੍ਸਪਿ ਅਰੁਣੇ ਉਗ੍ਗਤੇ ਦਿਵਾਪਟਿਸਲ੍ਲਾਨਮੂਲਿਕਾ ਆਪਤ੍ਤਿ. ‘‘ਏਵਂ ਨਿਪਜ੍ਜਨ੍ਤੋ ਅਨਾਦਰਿਯਦੁਕ੍ਕਟਾਪਿ ਨ ਮੁਚ੍ਚਤੀ’’ਤਿ ਵੁਤ੍ਤਤ੍ਤਾ ਅਸੁਦ੍ਧਚਿਤ੍ਤੇਨ ਨਿਪਜ੍ਜਨ੍ਤੋ ਅਰੁਣੁਗ੍ਗਮਨਤੋ ਪੁਰੇਤਰਂ ਉਟ੍ਠਹਨ੍ਤੋਪਿ ਅਨੁਟ੍ਠਹਨ੍ਤੋਪਿ ਨਿਪਜ੍ਜਨਕਾਲੇਯੇਵ ਅਨਾਦਰਿਯਦੁਕ੍ਕਟਂ ਆਪਜ੍ਜਤਿ, ਦਿਵਾਪਟਿਸਲ੍ਲਾਨਮੂਲਿਕਂ ਪਨ ਦੁਕ੍ਕਟਂ ਅਰੁਣੇ ਉਗ੍ਗਤੇਯੇਵ ਆਪਜ੍ਜਤਿ.

ਯਂ ਪਨੇਤ੍ਥ ਤੀਸੁਪਿ ਗਣ੍ਠਿਪਦੇਸੁ ਵੁਤ੍ਤਂ ‘‘ਰਤ੍ਤਿਂ ਦ੍ਵਾਰਂ ਸਂਵਰਿਤ੍ਵਾ ਨਿਪਨ੍ਨੋ ਸਚੇ ਅਰੁਣੁਗ੍ਗਮਨਵੇਲਾਯਂ ਦ੍ਵਾਰੇ ਵਿਵਟੇਪਿ ਨਿਪਜ੍ਜਤਿ, ਤਸ੍ਸ ਆਪਤ੍ਤਿ ਅਖੇਤ੍ਤੇ ਸਂਵਰਿਤ੍ਵਾ ਨਿਪਨ੍ਨਤ੍ਤਾ. ਅਰੁਣੁਗ੍ਗਮਨਵੇਲਾਯਂ ਵਿਵਟੇਪਿ ਦ੍ਵਾਰੇ ‘‘ਨਿਪਜ੍ਜਿਸ੍ਸਾਮੀ’’ਤਿ ਰਤ੍ਤਿਂ ਦ੍ਵਾਰਂ ਸਂਵਰਿਤ੍ਵਾਪਿ ਨਿਪਨ੍ਨਸ੍ਸ ਅਖੇਤ੍ਤੇ ਪਿਹਿਤਤ੍ਤਾ ਨਿਪਜ੍ਜਨਕਾਲੇ ਅਨਾਦਰਿਯਦੁਕ੍ਕਟਂ, ਅਰੁਣੇ ਉਗ੍ਗਤੇ ਨਿਪਜ੍ਜਨਮੂਲਦੁਕ੍ਕਟਞ੍ਚ ਹੋਤਿ. ਰਤ੍ਤਿਂ ਪਿਹਿਤੇਪਿ ਅਪਿਹਿਤੇਪਿ ਦ੍ਵਾਰੇ ਨਿਪਨ੍ਨਸ੍ਸ ਅਰੁਣੁਗ੍ਗਮਨਕ੍ਖਣੇਯੇਵ ਅਪਿਹਿਤਦ੍ਵਾਰੇ ਪਿਹਿਤੇ ਪਿਹਿਤਦ੍ਵਾਰੇ ਚ ਪੁਨ ਵਿਵਰਿਤ੍ਵਾ ਪਿਹਿਤੇ ਖੇਤ੍ਤੇ ਪਿਹਿਤਤ੍ਤਾ ਅਨਾਪਤ੍ਤੀ’’ਤਿ, ਤਂ ਅਟ੍ਠਕਥਾਯ ਨ ਸਮੇਤਿ. ਰਤ੍ਤਿਂ ਦ੍ਵਾਰਂ ਅਸਂਵਰਿਤ੍ਵਾ ਨਿਪਨ੍ਨਸ੍ਸੇਵ ਹਿ ਅਰੁਣੁਗ੍ਗਮਨੇ ਆਪਤ੍ਤਿ ਅਟ੍ਠਕਥਾਯਂ ਦਸ੍ਸਿਤਾ, ਤਸ੍ਮਾ ਖੇਤ੍ਤੇ ਵਾ ਪਿਹਿਤਂ ਹੋਤੁ ਅਖੇਤ੍ਤੇ ਵਾ, ਸਂਵਰਣਮੇਵੇਤ੍ਥ ਪਮਾਣਨ੍ਤਿ ਅਮ੍ਹਾਕਂ ਖਨ੍ਤਿ.

ਨਿਦ੍ਦਾਵਸੇਨ ਨਿਪਜ੍ਜਤੀਤਿ ਨਿਦ੍ਦਾਭਿਭੂਤਤਾਯ ਏਕਪਸ੍ਸੇਨ ਨਿਪਜ੍ਜਤਿ, ਏਵਂ ਪਨ ਨਿਪਨ੍ਨੋ ਨਿਪਨ੍ਨੋ ਨਾਮ ਨ ਹੋਤੀਤਿ ਅਨਾਪਤ੍ਤਿ ਵੁਤ੍ਤਾ. ਅਪਸ੍ਸਾਯ ਸੁਪਨ੍ਤਸ੍ਸਾਤਿ ਕਟਿਯਾ ਪਿਟ੍ਠਿਵੇਮਜ੍ਝਸ੍ਸ ਚ ਅਨ੍ਤਰੇ ਅਪ੍ਪਮਤ੍ਤਕਮ੍ਪਿ ਪਦੇਸਂ ਭੂਮਿਂ ਅਫੁਸਾਪੇਤ੍ਵਾ ਥਮ੍ਭਾਦਿਂ ਅਪਸ੍ਸਾਯ ਸੁਪਨ੍ਤਸ੍ਸ. ਸਹਸਾਵ ਵੁਟ੍ਠਾਤੀਤਿ ਪਕ੍ਖਲਿਤ੍ਵਾ ਪਤਿਤੋ ਵਿਯ ਸਹਸਾ ਵੁਟ੍ਠਾਤਿ. ਤਤ੍ਥੇਵ ਸਯਤਿ ਨ ਵੁਟ੍ਠਾਤੀਤਿ ਨਿਦ੍ਦਾਭਿਭੂਤਤਾਯ ਸੁਪਨ੍ਤੋ ਨ ਵੁਟ੍ਠਾਤਿ, ਨ ਮੁਚ੍ਛਾਪਰੇਤੋ. ਤੇਨੇਵ ‘‘ਅਵਿਸਯਤ੍ਤਾ ਆਪਤ੍ਤਿ ਨ ਦਿਸ੍ਸਤੀ’’ਤਿ ਨ ਵੁਤ੍ਤਂ.

ਏਕਭਙ੍ਗੇਨਾਤਿ ਏਕਸ੍ਸ ਪਸ੍ਸਸ੍ਸ ਭਞ੍ਜਨੇਨ, ਹੇਟ੍ਠਾ ਵੁਤ੍ਤਨਯੇਨ ਪਾਦੇ ਭੂਮਿਤੋ ਅਮੋਚੇਤ੍ਵਾਵ ਏਕਂ ਪਸ੍ਸਂ ਭਞ੍ਜਿਤ੍ਵਾ ਨਾਮੇਤ੍ਵਾ ਨਿਪਨ੍ਨੋਤਿ ਵੁਤ੍ਤਂ ਹੋਤਿ. ਮਹਾਅਟ੍ਠਕਥਾਯਂ ਪਨ ਮਹਾਪਦੁਮਤ੍ਥੇਰੇਨ ਵੁਤ੍ਤਨ੍ਤਿ ਸਮ੍ਬਨ੍ਧੋ. ਮੁਚ੍ਛਿਤ੍ਵਾ ਪਤਿਤਤ੍ਤਾ ਥੇਰੇਨ ‘‘ਅਵਿਸਯਤ੍ਤਾ ਆਪਤ੍ਤਿ ਨ ਦਿਸ੍ਸਤੀ’’ਤਿ ਵੁਤ੍ਤਂ. ਆਚਰਿਯਾ ਪਨ ਯਥਾ ਯਕ੍ਖਗਹਿਤਕੋ ਬਨ੍ਧਿਤ੍ਵਾ ਨਿਪਜ੍ਜਾਪਿਤੋ ਚ ਪਰਵਸੋ ਹੋਤਿ, ਏਵਂ ਅਪਰਵਸਤ੍ਤਾ ਮੁਚ੍ਛਿਤ੍ਵਾ ਪਤਿਤੋ ਕਞ੍ਚਿ ਕਾਲਂ ਜਾਨਿਤ੍ਵਾਪਿ ਨਿਪਜ੍ਜਤੀਤਿ ਅਨਾਪਤ੍ਤਿਂ ਨ ਵਦਨ੍ਤਿ. ਯੋ ਚ ਯਕ੍ਖਗਹਿਤਕੋ, ਯੋ ਚ ਬਨ੍ਧਿਤ੍ਵਾ ਨਿਪਜ੍ਜਾਪਿਤੋਤਿ ਇਮਸ੍ਸ ਮਹਾਅਟ੍ਠਕਥਾਵਾਦਸ੍ਸ ਪਚ੍ਛਿਮਤ੍ਤਾ ਸੋਯੇਵ ਪਮਾਣਤੋ ਗਹੇਤਬ੍ਬੋ. ਤਥਾ ਚ ਵਕ੍ਖਤਿ ‘‘ਸਬ੍ਬਤ੍ਥ ਯੋ ਯੋ ਅਟ੍ਠਕਥਾਵਾਦੋ ਵਾ ਥੇਰਵਾਦੋ ਵਾ ਪਚ੍ਛਾ ਵੁਚ੍ਚਤਿ, ਸੋਵ ਪਮਾਣਤੋ ਦਟ੍ਠਬ੍ਬੋ’’ਤਿ (ਪਾਰਾ. ਅਟ੍ਠ. ੧.੯੨). ਯਕ੍ਖਗਹਿਤਗ੍ਗਹਣੇਨੇਵ ਚੇਤ੍ਥ ਵਿਸਞ੍ਞੀਭੂਤੋਪਿ ਸਙ੍ਗਹਿਤੋਤਿ ਵੇਦਿਤਬ੍ਬਂ. ਏਕਭਙ੍ਗੇਨ ਨਿਪਨ੍ਨੋ ਪਨ ਅਤ੍ਥਤੋ ਅਨਿਪਨ੍ਨਤ੍ਤਾ ਮੁਚ੍ਚਤਿਯੇਵਾਤਿ ਮਹਾਅਟ੍ਠਕਥਾਵਾਦੇਨ ਸੋ ਅਪ੍ਪਟਿਕ੍ਖਿਤ੍ਤੋਵ ਹੋਤੀਤਿ ਦਟ੍ਠਬ੍ਬਂ. ਦਿਵਾ ਸਂਵਰਿਤ੍ਵਾ ਨਿਪਨ੍ਨਸ੍ਸ ਕੇਨਚਿ ਵਿਵਟੇਪਿ ਦ੍ਵਾਰੇ ਅਨਾਪਤ੍ਤਿ ਨਿਪਜ੍ਜਨਕਾਲੇ ਸਂਵਰਿਤ੍ਵਾ ਨਿਪਨ੍ਨਤ੍ਤਾ. ਸਚੇ ਦਿਵਾ ਸਂਵਰਿਤ੍ਵਾ ਦ੍ਵਾਰਸਮੀਪੇ ਨਿਪਨ੍ਨੋ ਪਚ੍ਛਾ ਸਯਮੇਵ ਦ੍ਵਾਰਂ ਵਿਵਰਤਿ, ਏਵਮ੍ਪਿ ਵਟ੍ਟਤਿ. ਅਚਿਤ੍ਤਕਾ ਚਾਯਂ ਆਪਤ੍ਤਿ ਕਿਰਿਯਾ ਚ ਅਕਿਰਿਯਾ ਚ.

੭੮. ‘‘ਅਪਦੇ ਪਦਂ ਕਰੋਨ੍ਤੋ ਵਿਯਾ’’ਤਿ ਵਤ੍ਵਾ ਪੁਨ ਤਮੇਵਤ੍ਥਂ ਆਵਿਕਰੋਨ੍ਤੋ ‘‘ਆਕਾਸੇ ਪਦਂ ਦਸ੍ਸੇਨ੍ਤੋ ਵਿਯਾ’’ਤਿ ਆਹ. ਏਤਦਗ੍ਗਨ੍ਤਿ ਏਸੋ ਅਗ੍ਗੋ. ਯਦਿਦਨ੍ਤਿ ਯੋ ਅਯਂ. ਸੇਸਮੇਤ੍ਥ ਉਤ੍ਤਾਨਤ੍ਥਮੇਵ.

ਵਿਨੀਤਵਤ੍ਥੁਵਣ੍ਣਨਾ ਨਿਟ੍ਠਿਤਾ.

ਤਤ੍ਰਿਦਨ੍ਤਿਆਦਿ ਹੇਟ੍ਠਾ ਵੁਤ੍ਤਤ੍ਥਮੇਵ.

ਇਤਿ ਸਮਨ੍ਤਪਾਸਾਦਿਕਾਯ ਵਿਨਯਟ੍ਠਕਥਾਯ ਸਾਰਤ੍ਥਦੀਪਨਿਯਂ

ਪਠਮਪਾਰਾਜਿਕਵਣ੍ਣਨਾ ਨਿਟ੍ਠਿਤਾ.

੨. ਦੁਤਿਯਪਾਰਾਜਿਕਂ

ਅਦੁਤਿਯੇਨ ਜਿਨੇਨ ਯਂ ਦੁਤਿਯਂ ਪਾਰਾਜਿਕਂ ਪਕਾਸਿਤਂ, ਤਸ੍ਸ ਇਦਾਨਿ ਯਸ੍ਮਾ ਸਂਵਣ੍ਣਨਾਕ੍ਕਮੋ ਪਤ੍ਤੋ, ਤਸ੍ਮਾ ਯਂ ਸੁਵਿਞ੍ਞੇਯ੍ਯਂ, ਯਞ੍ਚ ਪੁਬ੍ਬੇ ਪਕਾਸਿਤਂ, ਤਂ ਸਬ੍ਬਂ ਵਜ੍ਜਯਿਤ੍ਵਾ ਅਸ੍ਸ ਦੁਤਿਯਸ੍ਸ ਅਯਂ ਸਂਵਣ੍ਣਨਾ ਹੋਤੀਤਿ ਸਮ੍ਬਨ੍ਧੋ.

ਧਨਿਯਵਤ੍ਥੁਵਣ੍ਣਨਾ

੮੪. ਰਾਜਗਹੇਤਿ ਏਤ੍ਥ ਦੁਗ੍ਗਜਨਪਦਟ੍ਠਾਨਵਿਸੇਸਸਮ੍ਪਦਾਦਿਯੋਗਤੋ ਪਧਾਨਭਾਵੇਨ ਰਾਜੂਹਿ ਗਹਿਤਂ ਪਰਿਗ੍ਗਹਿਤਨ੍ਤਿ ਰਾਜਗਹਨ੍ਤਿ ਆਹ ‘‘ਮਨ੍ਧਾਤੁ…ਪੇ… ਵੁਚ੍ਚਤੀ’’ਤਿ. ਤਤ੍ਥ ਮਹਾਗੋਵਿਨ੍ਦੇਨ ਮਹਾਸਤ੍ਤੇਨ ਪਰਿਗ੍ਗਹਿਤਂ ਰੇਣੁਨਾ ਪਰਿਗ੍ਗਹਿਤਮੇਵ ਹੋਤੀਤਿ ਮਹਾਗੋਵਿਨ੍ਦਗ੍ਗਹਣਂ. ਮਹਾਗੋਵਿਨ੍ਦਪਅਗ੍ਗਹਿਤਤਾਕਿਤ੍ਤਨਞ੍ਹਿ ਤਦਾ ਰੇਣੁਨਾ ਮਗਧਰਾਜੇਨ ਪਰਿਗ੍ਗਹਿਤਭਾਵੂਪਲਕ੍ਖਣਂ. ਤਸ੍ਸ ਹਿ ਸੋ ਪੁਰੋਹਿਤੋ. ‘‘ਮਹਾਗੋਵਿਨ੍ਦੋਤਿ ਮਹਾਨੁਭਾਵੋ ਪੁਰਾਤਨੋ ਏਕੋ ਮਗਧਰਾਜਾ’’ਤਿ ਕੇਚਿ. ਪਰਿਗ੍ਗਹਿਤਤ੍ਤਾਤਿ ਰਾਜਧਾਨੀਭਾਵੇਨ ਪਰਿਗ੍ਗਹਿਤਤ੍ਤਾ. ਗਯ੍ਹਤੀਤਿ ਗਹੋ, ਰਾਜੂਨਂ ਗਹੋਤਿ ਰਾਜਗਹਂ, ਨਗਰਸਦ੍ਦਾਪੇਕ੍ਖਾਯ ਨਪੁਂਸਕਨਿਦ੍ਦੇਸੋ. ਅਞ੍ਞੇਪੇਤ੍ਥ ਪਕਾਰੇਤਿ ‘‘ਨਗਰਮਾਪਨੇਨ ਰਞ੍ਞਾ ਕਾਰਿਤਸਬ੍ਬਗਹਤ੍ਤਾ ਰਾਜਗਹਂ, ਗਿਜ੍ਝਕੂਟਾਦੀਹਿ ਪਰਿਕ੍ਖਿਤ੍ਤਤ੍ਤਾ ਪਬ੍ਬਤਰਾਜੇਹਿ ਪਰਿਕ੍ਖਿਤ੍ਤਗੇਹਸਦਿਸਨ੍ਤਿਪਿ ਰਾਜਗਹਂ, ਸਮ੍ਪਨ੍ਨਭਵਨਤਾਯ ਰਾਜਮਾਨਂ ਗੇਹਨ੍ਤਿਪਿ ਰਾਜਗਹਂ, ਸੁਵਿਹਿਤਾਰਕ੍ਖਤਾਯ ਅਨਤ੍ਥਾਵਹਭਾਵੇਨ ਉਪਗਤਾਨਂ ਪਟਿਰਾਜੂਨਂ ਗਹਂ ਗੇਹਭੂਤਨ੍ਤਿਪਿ ਰਾਜਗਹਂ, ਰਾਜੂਹਿ ਦਿਸ੍ਵਾ ਸਮ੍ਮਾ ਪਤਿਟ੍ਠਾਪਿਤਤ੍ਤਾ ਤੇਸਂ ਗਹਂ ਗੇਹਭੂਤਨ੍ਤਿਪਿ ਰਾਜਗਹਂ. ਆਰਾਮਰਾਮਣੇਯ੍ਯਕਾਦੀਹਿ ਰਾਜਤੇ, ਨਿਵਾਸਸੁਖਤਾਦਿਨਾ ਸਤ੍ਤੇਹਿ ਮਮਤ੍ਤਵਸੇਨ ਗਯ੍ਹਤਿ ਪਰਿਗ੍ਗਯ੍ਹਤੀਤਿ ਵਾ ਰਾਜਗਹ’’ਨ੍ਤਿ ਏਦਿਸੇ ਪਕਾਰੇ. ਸੋ ਪਦੇਸੋ ਠਾਨਵਿਸੇਸਭਾਵੇਨ ਉਲ਼ਾਰਸਤ੍ਤਪਰਿਭੋਗੋਤਿ ਆਹ ‘‘ਤਂ ਪਨੇਤ’’ਨ੍ਤਿਆਦਿ. ਤਤ੍ਥ ਬੁਦ੍ਧਕਾਲੇ ਚਕ੍ਕਵਤ੍ਤਿਕਾਲੇ ਚਾਤਿ ਇਦਂ ਯੇਭੁਯ੍ਯਵਸੇਨ ਵੁਤ੍ਤਂ. ਤੇਸਨ੍ਤਿ ਯਕ੍ਖਾਨਂ. ਵਸਨਵਨਨ੍ਤਿ ਆਪਾਨਭੂਮਿਭੂਤਂ ਉਪਵਨਂ. ਗਿਜ੍ਝਾ ਏਤ੍ਥ ਸਨ੍ਤੀਤਿ ਗਿਜ੍ਝਂ, ਕੂਟਂ. ਤਂ ਏਤਸ੍ਸਾਤਿ ਗਿਜ੍ਝਕੂਟੋ. ਗਿਜ੍ਝੋ ਵਿਯਾਤਿ ਵਾ ਗਿਜ੍ਝਂ, ਕੂਟਂ. ਤਂ ਏਤਸ੍ਸਾਤਿ ਗਿਜ੍ਝਕੂਟੋ, ਪਬ੍ਬਤੋ. ਗਿਜ੍ਝਸਦਿਸਕੂਟੋਤਿ ਗਿਜ੍ਝਕੂਟੋਤਿ ਵਾ ਮਜ੍ਝੇਪਦਲੋਪੀਸਮਾਸੋ ਯਥਾ ‘‘ਸਾਕਪਤ੍ਥਵੋ’’ਤਿ, ਤਸ੍ਮਿਂ ਗਿਜ੍ਝਕੂਟੇ. ਤੇਨਾਹ ‘‘ਗਿਜ੍ਝਾ’’ਤਿਆਦਿ.

ਤਤੋ ਪਰਂ ਸਙ੍ਘੋਤਿ ਤਿਣ੍ਣਂ ਜਨਾਨਂ ਉਪਰਿ ਸਙ੍ਘੋ ਚਤੁਵਗ੍ਗਕਰਣੀਯਾਦਿਕਮ੍ਮਪ੍ਪਤ੍ਤਤ੍ਤਾ. ਤਸ੍ਮਿਂ ਪਬ੍ਬਤੇ ਸਨ੍ਨਿਪਤਿਤ੍ਵਾ ਸਮਾਪਤ੍ਤਿਯਾ ਵੀਤਿਨਾਮੇਨ੍ਤੀਤਿ ਯਥਾਫਾਸੁਕਟ੍ਠਾਨੇ ਪਿਣ੍ਡਾਯ ਚਰਿਤ੍ਵਾ ਕਤਭਤ੍ਤਕਿਚ੍ਚਾ ਆਗਨ੍ਤ੍ਵਾ ਚੇਤਿਯਗਬ੍ਭੇ ਯਮਕਮਹਾਦ੍ਵਾਰਂ ਵਿਵਰਨ੍ਤਾ ਵਿਯ ਤਂ ਪਬ੍ਬਤਂ ਦ੍ਵਿਧਾ ਕਤ੍ਵਾ ਅਨ੍ਤੋ ਪਵਿਸਿਤ੍ਵਾ ਰਤ੍ਤਿਟ੍ਠਾਨਦਿਵਾਟ੍ਠਾਨਾਨਿ ਮਾਪੇਤ੍ਵਾ ਤਤ੍ਥ ਸਮਾਪਤ੍ਤਿਯਾ ਵੀਤਿਨਾਮੇਨ੍ਤਿ.

ਕਦਾ ਪਨੇਤੇ ਤਤ੍ਥ ਵਸਿਂਸੁ? ਅਤੀਤੇ ਕਿਰ ਅਨੁਪ੍ਪਨ੍ਨੇ ਤਥਾਗਤੇ ਬਾਰਾਣਸਿਂ ਉਪਨਿਸ੍ਸਾਯ ਏਕਸ੍ਮਿਂ ਗਾਮਕੇ ਏਕਾ ਕੁਲਧੀਤਾ ਖੇਤ੍ਤਂ ਰਕ੍ਖਤਿ, ਤਸ੍ਸਾ ਖੇਤ੍ਤਕੁਟਿਯਾ ਵੀਹਯੋ ਭਜ੍ਜਨ੍ਤਿਯਾ ਤਤ੍ਥ ਮਹਾਕਰਞ੍ਜਪੁਪ੍ਫਪ੍ਪਮਾਣਾ ਮਹਨ੍ਤਮਹਨ੍ਤਾ ਮਨੋਹਰਾ ਪਞ੍ਚਸਤਮਤ੍ਤਾ ਲਾਜਾ ਜਾਯਿਂਸੁ. ਸਾ ਤੇ ਗਹੇਤ੍ਵਾ ਮਹਤਿ ਪਦੁਮਿਨਿਪਤ੍ਤੇ ਠਪੇਸਿ. ਤਸ੍ਮਿਞ੍ਚ ਸਮਯੇ ਏਕੋ ਪਚ੍ਚੇਕਸਮ੍ਬੁਦ੍ਧੋ ਤਸ੍ਸਾ ਅਨੁਗ੍ਗਹਤ੍ਥਂ ਅਵਿਦੂਰੇ ਖੇਤ੍ਤਪਾਲ਼ਿਯਾ ਗਚ੍ਛਤਿ. ਸਾ ਤਂ ਦਿਸ੍ਵਾ ਪਸਨ੍ਨਮਾਨਸਾ ਸੁਪੁਪ੍ਫਿਤਂ ਮਹਨ੍ਤਂ ਏਕਂ ਪਦੁਮਂ ਗਹੇਤ੍ਵਾ ਤਤ੍ਥ ਲਾਜੇ ਪਕ੍ਖਿਪਿਤ੍ਵਾ ਪਚ੍ਚੇਕਬੁਦ੍ਧਂ ਉਪਸਙ੍ਕਮਿਤ੍ਵਾ ਪਞ੍ਚਹਿ ਲਾਜਸਤੇਹਿ ਸਦ੍ਧਿਂ ਤਂ ਪਦੁਮਪੁਪ੍ਫਂ ਦਤ੍ਵਾ ਪਞ੍ਚਪਤਿਟ੍ਠਿਤੇਨ ਵਨ੍ਦਿਤ੍ਵਾ ‘‘ਇਮਸ੍ਸ, ਭਨ੍ਤੇ, ਪੁਞ੍ਞਸ੍ਸ ਆਨੁਭਾਵੇਨ ਆਨੁਭਾਵਸਮ੍ਪਨ੍ਨੇ ਪਞ੍ਚਸਤਪੁਤ੍ਤੇ ਲਭੇਯ੍ਯ’’ਨ੍ਤਿ ਪਞ੍ਚ ਪੁਤ੍ਤਸਤਾਨਿ ਪਤ੍ਥੇਸਿ. ਤਸ੍ਮਿਂਯੇਵ ਖਣੇ ਪਞ੍ਚਸਤਾ ਮਿਗਲੁਦ੍ਦਕਾ ਸਮ੍ਭਤਸਮ੍ਭਾਰਾ ਪਰਿਪਕ੍ਕਪਚ੍ਚੇਕਬੋਧਿਞਾਣਾ ਤਸ੍ਸੇਵ ਪਚ੍ਚੇਕਬੁਦ੍ਧਸ੍ਸ ਮਧੁਰਮਂਸਂ ਦਤ੍ਵਾ ‘‘ਏਤਿਸ੍ਸਾ ਪੁਤ੍ਤਾ ਭਵੇਯ੍ਯਾਮਾ’’ਤਿ ਪਤ੍ਥਯਿਂਸੁ. ਅਤੀਤਾਸੁ ਅਨੇਕਾਸੁ ਜਾਤੀਸੁ ਤਸ੍ਸਾ ਪੁਤ੍ਤਭਾਵੇਨ ਆਗਤਤ੍ਤਾ ਤਥਾ ਤੇਸਂ ਅਹੋਸਿ. ਸਾ ਯਾਵਤਾਯੁਕਂ ਠਤ੍ਵਾ ਦੇਵਲੋਕੇ ਨਿਬ੍ਬਤ੍ਤਿ, ਤਤੋ ਚੁਤਾ ਜਾਤਸ੍ਸਰੇ ਪਦੁਮਗਬ੍ਭੇ ਨਿਬ੍ਬਤ੍ਤਿ. ਤਮੇਕੋ ਤਾਪਸੋ ਦਿਸ੍ਵਾ ਪਟਿਜਗ੍ਗਿ. ਤਸ੍ਸਾ ਪਦਸਾ ਵਿਚਰਨ੍ਤਿਯਾ ਪਦੁਦ੍ਧਾਰੇ ਪਦੁਦ੍ਧਾਰੇ ਭੂਮਿਤੋ ਪਦੁਮਾਨਿ ਉਟ੍ਠਹਨ੍ਤਿ. ਏਕੋ ਵਨਚਰਕੋ ਦਿਸ੍ਵਾ ਬਾਰਾਣਸਿਰਞ੍ਞੋ ਆਰੋਚੇਸਿ. ਰਾਜਾ ਤਂ ਆਨੇਤ੍ਵਾ ਅਗ੍ਗਮਹੇਸਿਂ ਅਕਾਸਿ, ਤਸ੍ਸਾ ਗਬ੍ਭੋ ਸਣ੍ਠਾਤਿ. ਮਹਾਪਦੁਮਕੁਮਾਰੋ ਮਾਤੁਕੁਚ੍ਛਿਯਂ ਵਸਿ, ਸੇਸਾ ਬਹਿ ਨਿਕ੍ਖਨ੍ਤਂ ਗਬ੍ਭਮਲਂ ਨਿਸ੍ਸਾਯ ਸਂਸੇਦਜਭਾਵੇਨ ਨਿਬ੍ਬਤ੍ਤਾ. ‘‘ਓਪਪਾਤਿਕਭਾਵੇਨਾ’’ਤਿ ਕੇਚਿ. ਤੇ ਵਯਪ੍ਪਤ੍ਤਾ ਉਯ੍ਯਾਨੇ ਪਦੁਮਸ੍ਸਰੇ ਕੀਲ਼ਨ੍ਤਾ ਏਕੇਕਸ੍ਮਿਂ ਪਦੁਮੇ ਨਿਸੀਦਿਤ੍ਵਾ ਖਯਵਯਂ ਪਟ੍ਠਪੇਤ੍ਵਾ ਪਚ੍ਚੇਕਬੋਧਿਞਾਣਂ ਨਿਬ੍ਬਤ੍ਤਯਿਂਸੁ. ਅਯਂ ਤੇਸਂ ਬ੍ਯਾਕਰਣਗਾਥਾ ਅਹੋਸਿ –

‘‘ਸਰੋਰੁਹਂ ਪਦੁਮਪਲਾਸਮਤ੍ਰਜਂ, ਸੁਪੁਪ੍ਫਿਤਂ ਭਮਰਗਣਾਨੁਚਿਣ੍ਣਂ;

ਅਨਿਚ੍ਚਤਾਯਂ ਵਯਤਂ ਵਿਦਿਤ੍ਵਾ, ਏਕੋ ਚਰੇ ਖਗ੍ਗਵਿਸਾਣਕਪ੍ਪੋ’’ਤਿ. –

ਤਸ੍ਮਿਂ ਕਾਲੇ ਤੇ ਤਤ੍ਥ ਵਸਿਂਸੁ. ਤਦਾ ਚਸ੍ਸ ਪਬ੍ਬਤਸ੍ਸ ‘‘ਇਸਿਗਿਲੀ’’ਤਿ ਸਮਞ੍ਞਾ ਉਦਪਾਦਿ. ਇਮੇ ਇਸਯੋਤਿ ਇਮੇ ਪਚ੍ਚੇਕਬੁਦ੍ਧਇਸੀ. ਸਮਾ ਞਾਯਤਿ ਏਤਾਯਾਤਿ ਸਮਞ੍ਞਾ, ਨਾਮਨ੍ਤਿ ਅਤ੍ਥੋ.

ਤਿਣਚ੍ਛਦਨਾ ਕੁਟਿਯੋ ਮਜ੍ਝੇਪਦਲੋਪੀਸਮਾਸਂ ਕਤ੍ਵਾ, ਏਕਦੇਸੇ ਵਾ ਸਮੁਦਾਯਵੋਹਾਰਵਸੇਨ ‘‘ਤਿਣਕੁਟਿਯੋ’’ਤਿ ਵੁਤ੍ਤਾ. ‘‘ਵਸ੍ਸਂ ਉਪਗਚ੍ਛਿਂਸੂ’’ਤਿ ਵਚਨਤੋ ਵਸ੍ਸੂਪਗਮਨਾਰਹਾ ਸਦ੍ਵਾਰਬਨ੍ਧਾ ਏਵ ਵੇਦਿਤਬ੍ਬਾਤਿ ਆਹ ‘‘ਤਿਣਚ੍ਛਦਨਾ ਸਦ੍ਵਾਰਬਨ੍ਧਾ ਕੁਟਿਯੋ’’ਤਿ. ਵਸ੍ਸਂ ਉਪਗਚ੍ਛਨ੍ਤੇਨਾਤਿ ਵਸ੍ਸਾਵਾਸਂ ਉਪਗਚ੍ਛਨ੍ਤੇਨ. ਨਾਲਕਪਟਿਪਦਨ੍ਤਿ ‘‘ਮੋਨੇਯ੍ਯਂ ਤੇ ਉਪਞ੍ਞਿਸ੍ਸ’’ਨ੍ਤਿਆਦਿਨਾ (ਸੁ. ਨਿ. ੭੨੧) ਸਤ੍ਥਾਰਾ ਨਾਲਕਤ੍ਥੇਰਸ੍ਸ ਦੇਸਿਤਂ ਪੁਥੁਜ੍ਜਨਕਾਲਤੋ ਪਭੁਤਿ ਕਿਲੇਸਚਿਤ੍ਤਂ ਅਨੁਪ੍ਪਾਦੇਤ੍ਵਾ ਪਟਿਪਜ੍ਜਿਤਬ੍ਬਂ ਮੋਨੇਯ੍ਯਪਟਿਪਦਂ. ਤਂ ਪਨ ਪਟਿਪਦਂ ਸੁਤ੍ਵਾ ਨਾਲਕਤ੍ਥੇਰੋ ਤੀਸੁ ਠਾਨੇਸੁ ਅਪ੍ਪਿਚ੍ਛੋ ਅਹੋਸਿ ਦਸ੍ਸਨੇ ਸਵਨੇ ਪੁਚ੍ਛਾਯਾਤਿ. ਸੋ ਹਿ ਦੇਸਨਾਪਰਿਯੋਸਾਨੇ ਪਸਨ੍ਨਚਿਤ੍ਤੋ ਭਗਵਨ੍ਤਂ ਵਨ੍ਦਿਤ੍ਵਾ ਵਨਂ ਪਵਿਟ੍ਠੋ. ਪੁਨ ‘‘ਅਹੋ ਵਤਾਹਂ ਭਗਵਨ੍ਤਂ ਪਸ੍ਸੇਯ੍ਯ’’ਨ੍ਤਿ ਲੋਲਭਾਵਂ ਨ ਜਨੇਸਿ, ਅਯਮਸ੍ਸ ਦਸ੍ਸਨੇ ਅਪ੍ਪਿਚ੍ਛਤਾ. ਤਥਾ ‘‘ਅਹੋ ਵਤਾਹਂ ਪੁਨ ਧਮ੍ਮਦੇਸਨਂ ਸੁਣੇਯ੍ਯ’’ਨ੍ਤਿ ਲੋਲਭਾਵਂ ਨ ਜਨੇਸਿ, ਅਯਮਸ੍ਸ ਸਵਨੇ ਅਪ੍ਪਿਚ੍ਛਤਾ. ਤਥਾ ‘‘ਅਹੋ ਵਤਾਹਂ ਪੁਨ ਮੋਨੇਯ੍ਯਪਟਿਪਦਂ ਪੁਚ੍ਛੇਯ੍ਯ’’ਨ੍ਤਿ ਲੋਲਭਾਵਂ ਨ ਜਨੇਸਿ, ਅਯਮਸ੍ਸ ਪੁਚ੍ਛਾਯ ਅਪ੍ਪਿਚ੍ਛਤਾ.

ਸੋ ਏਵਂ ਅਪ੍ਪਿਚ੍ਛੋ ਸਮਾਨੋ ਪਬ੍ਬਤਪਾਦਂ ਪਵਿਸਿਤ੍ਵਾ ਏਕਵਨਸਣ੍ਡੇ ਦ੍ਵੇ ਦਿਵਸਾਨਿ ਨ ਵਸਿ, ਏਕਰੁਕ੍ਖਮੂਲੇ ਦ੍ਵੇ ਦਿਵਸਾਨਿ ਨ ਨਿਸੀਦਿ, ਏਕਸ੍ਮਿਂ ਗਾਮੇ ਦ੍ਵੇ ਦਿਵਸਾਨਿ ਪਿਣ੍ਡਾਯ ਨ ਪਾਵਿਸਿ. ਇਤਿ ਵਨਤੋ ਵਨਂ, ਰੁਕ੍ਖਤੋ ਰੁਕ੍ਖਂ, ਗਾਮਤੋ ਗਾਮਂ ਆਹਿਣ੍ਡਨ੍ਤੋ ਅਨੁਰੂਪਪਟਿਪਦਂ ਪਟਿਪਜ੍ਜਿਤ੍ਵਾ ਅਗ੍ਗਫਲੇ ਪਤਿਟ੍ਠਾਸਿ. ਏਕਸ੍ਸ ਭਗਵਤੋ ਕਾਲੇ ਏਕੋਯੇਵ ਨਂ ਪੂਰੇਤਿ. ਇਮਞ੍ਹਿ ਮੋਨੇਯ੍ਯਪਟਿਪਦਂ ਉਕ੍ਕਟ੍ਠਂ ਕਤ੍ਵਾ ਪੂਰੇਨ੍ਤੋ ਭਿਕ੍ਖੁ ਸਤ੍ਤੇਵ ਮਾਸਾਨਿ ਜੀਵਤਿ, ਮਜ੍ਝਿਮਂ ਕਤ੍ਵਾ ਪੂਰੇਨ੍ਤੋ ਸਤ੍ਤ ਵਸ੍ਸਾਨਿ, ਮੁਦੁਕਂ ਕਤ੍ਵਾ ਪੂਰੇਨ੍ਤੋ ਸੋਲ਼ਸ ਵਸ੍ਸਾਨਿ. ਅਯਂ ਪਨ ਥੇਰੋ ਉਕ੍ਕਟ੍ਠਂ ਕਤ੍ਵਾ ਪੂਰੇਸਿ, ਤਸ੍ਮਾ ਸਤ੍ਤ ਮਾਸੇ ਠਤ੍ਵਾ ਅਤ੍ਤਨੋ ਆਯੁਸਙ੍ਖਾਰਸ੍ਸ ਪਰਿਕ੍ਖਯਂ ਞਤ੍ਵਾ ਨਹਾਯਿਤ੍ਵਾ ਨਿਵਾਸੇਤ੍ਵਾ ਕਾਯਬਨ੍ਧਨਂ ਬਨ੍ਧਿਤ੍ਵਾ ਦਿਗੁਣਂ ਸਙ੍ਘਾਟਿਂ ਪਾਰੁਪਿਤ੍ਵਾ ਦਸਬਲਾਭਿਮੁਖੋ ਪਞ੍ਚਪਤਿਟ੍ਠਿਤੇਨ ਤਂ ਵਨ੍ਦਿਤ੍ਵਾ ਅਞ੍ਜਲਿਂ ਪਗ੍ਗਹੇਤ੍ਵਾ ਹਿਙ੍ਗੁਲਕਪਬ੍ਬਤਂ ਨਿਸ੍ਸਾਯ ਠਿਤਕੋਵ ਅਨੁਪਾਦਿਸੇਸਾਯ ਨਿਬ੍ਬਾਨਧਾਤੁਯਾ ਪਰਿਨਿਬ੍ਬਾਯਿ. ਤਸ੍ਸ ਪਰਿਨਿਬ੍ਬੁਤਭਾਵਂ ਞਤ੍ਵਾ ਭਗਵਾ ਭਿਕ੍ਖੁਸਙ੍ਘੇਨ ਸਦ੍ਧਿਂ ਤਤ੍ਥ ਗਨ੍ਤ੍ਵਾ ਸਰੀਰਕਿਚ੍ਚਂ ਕਤ੍ਵਾ ਧਾਤੁਯੋ ਗਾਹਾਪੇਤ੍ਵਾ ਚੇਤਿਯਂ ਪਤਿਟ੍ਠਾਪੇਤ੍ਵਾ ਅਗਮਾਸਿ. ਏਵਰੂਪਂ ਪਟਿਪਦਂ ਪਟਿਪਨ੍ਨੇਨਪਿ ਵਸ੍ਸਂ ਉਪਗਚ੍ਛਨ੍ਤੇਨ ਛਨ੍ਨੇ ਸਦ੍ਵਾਰਬਨ੍ਧੇਯੇਵ ਠਾਨੇ ਉਪਗਨ੍ਤਬ੍ਬਂ. ਅਪ੍ਪਿਚ੍ਛਤਂ ਨਿਸ੍ਸਾਯਪਿ ਸਿਕ੍ਖਾਪਦਸ੍ਸ ਅਨਤਿਕ੍ਕਮਨੀਯਤ੍ਤਂ ਦਸ੍ਸੇਤੁਂ ‘‘ਨਾਲਕਪਟਿਪਦਂ ਪਟਿਪਨ੍ਨੇਨਪੀ’’ਤਿ ਵੁਤ੍ਤਂ.

ਪਞ੍ਚਨ੍ਨਂ ਛਦਨਾਨਨ੍ਤਿ ਤਿਣਪਣ੍ਣਇਟ੍ਠਕਸਿਲਾਸੁਧਾਸਙ੍ਖਾਤਾਨਂ ਪਞ੍ਚਨ੍ਨਂ ਛਦਨਾਨਂ. ‘‘ਨ, ਭਿਕ੍ਖਵੇ, ਅਸੇਨਾਸਨਿਕੇਨ ਵਸ੍ਸਂ ਉਪਗਨ੍ਤਬ੍ਬਨ੍ਤਿ (ਮਹਾਵ. ੨੦੪) ਵਚੀਭੇਦਂ ਕਤ੍ਵਾ ਵਸ੍ਸੂਪਗਮਨਂ ਸਨ੍ਧਾਯੇਵ ਪਟਿਕ੍ਖੇਪੋ, ਨ ਆਲਯਕਰਣਵਸੇਨ ਉਪਗਮਨਂ ਸਨ੍ਧਾਯਾ’’ਤਿ ਵਦਨ੍ਤਿ. ਪਾਲ਼ਿਯਂ ਪਨ ਅਵਿਸੇਸਤ੍ਤਾ ਅਟ੍ਠਕਥਾਯਞ੍ਚ ‘‘ਨਾਲਕਪਟਿਪਦਂ ਪਟਿਪਨ੍ਨੇਨਪੀ’’ਤਿਆਦਿਨਾ ਅਵਿਸੇਸੇਨੇਵ ਦਲ਼੍ਹਂ ਕਤ੍ਵਾ ਵੁਤ੍ਤਤ੍ਤਾ ਅਸੇਨਾਸਨਿਕਸ੍ਸ ਨਾਵਾਦਿਂ ਵਿਨਾ ਅਞ੍ਞਤ੍ਥ ਆਲਯੋ ਨ ਵਟ੍ਟਤੀਤਿ ਅਮ੍ਹਾਕਂ ਖਨ੍ਤਿ. ਨਾਵਾਸਤ੍ਥਵਜੇਸੁਯੇਵ ਹਿ ‘‘ਅਨੁਜਾਨਾਮਿ, ਭਿਕ੍ਖਵੇ, ਨਾਵਾਯਂ ਵਸ੍ਸਂ ਉਪਗਨ੍ਤੁ’’ਨ੍ਤਿਆਦਿਨਾ (ਮਹਾਵ. ੨੦੩) ਸਤਿ ਅਸਤਿ ਵਾ ਸੇਨਾਸਨੇ ਵਸ੍ਸੂਪਗਮਨਸ੍ਸ ਵਿਸੁਂ ਅਨੁਞ੍ਞਾਤਤ੍ਤਾ ‘‘ਨ, ਭਿਕ੍ਖਵੇ, ਅਸੇਨਾਸਨਿਕੇਨ ਵਸ੍ਸਂ ਉਪਗਨ੍ਤਬ੍ਬ’’ਨ੍ਤਿ ਅਯਂ ਪਟਿਕ੍ਖੇਪੋ ਤਤ੍ਥ ਨ ਲਬ੍ਭਤੀਤਿ ਅਸਤਿ ਸੇਨਾਸਨੇ ਆਲਯਵਸੇਨਪਿ ਨਾਵਾਦੀਸੁ ਉਪਗਮਨਂ ਵੁਤ੍ਤਂ. ਅਨੁਧਮ੍ਮਤਾਤਿ ਵਤ੍ਤਂ. ਰਤ੍ਤਿਟ੍ਠਾਨਦਿਵਾਟ੍ਠਾਨਾਦੀਨੀਤਿ ਆਦਿ-ਸਦ੍ਦੇਨ ਵਚ੍ਚਕੁਟਿਪਸ੍ਸਾਵਟ੍ਠਾਨਾਦਿਂ ਸਙ੍ਗਣ੍ਹਾਤਿ.

ਕਤਿਕਵਤ੍ਤਾਨਿ ਚ ਖਨ੍ਧਕਵਤ੍ਤਾਨਿ ਚ ਅਧਿਟ੍ਠਾਯਾਤਿ ਪਰਿਯਤ੍ਤਿਧਮ੍ਮੋ ਨਾਮ ਤਿਵਿਧਮ੍ਪਿ ਸਦ੍ਧਮ੍ਮਂ ਪਤਿਟ੍ਠਾਪੇਤਿ, ਤਸ੍ਮਾ ਸਕ੍ਕਚ੍ਚਂ ਉਦ੍ਦਿਸਥ ਉਦ੍ਦਿਸਾਪੇਥ, ਸਜ੍ਝਾਯਂ ਕਰੋਥ, ਪਧਾਨਘਰੇ ਵਸਨ੍ਤਾਨਂ ਸਙ੍ਘਟ੍ਟਨਂ ਅਕਤ੍ਵਾ ਅਨ੍ਤੋਵਿਹਾਰੇ ਨਿਸੀਦਿਤ੍ਵਾ ਉਦ੍ਦਿਸਥ ਉਦ੍ਦਿਸਾਪੇਥ, ਸਜ੍ਝਾਯਂ ਕਰੋਥ, ਧਮ੍ਮਸ੍ਸਵਨਂ ਸਮਿਦ੍ਧਂ ਕਰੋਥ, ਪਬ੍ਬਾਜੇਨ੍ਤਾ ਸੋਧੇਤ੍ਵਾ ਪਬ੍ਬਾਜੇਥ, ਸੋਧੇਤ੍ਵਾ ਉਪਸਮ੍ਪਾਦੇਥ, ਸੋਧੇਤ੍ਵਾ ਨਿਸ੍ਸਯਂ ਦੇਥ. ਏਕੋਪਿ ਹਿ ਕੁਲਪੁਤ੍ਤੋ ਪਬ੍ਬਜ੍ਜਞ੍ਚ ਉਪਸਮ੍ਪਦਞ੍ਚ ਲਭਿਤ੍ਵਾ ਸਕਲਂ ਸਾਸਨਂ ਪਤਿਟ੍ਠਾਪੇਤਿ. ਅਤ੍ਤਨੋ ਥਾਮੇਨ ਯਤ੍ਤਕਾਨਿ ਸਕ੍ਕੋਥ, ਤਤ੍ਤਕਾਨਿ ਧੁਤਙ੍ਗਾਨਿ ਸਮਾਦਿਯਥ, ਅਨ੍ਤੋਵਸ੍ਸਂ ਨਾਮੇਤਂ ਸਕਲਦਿਵਸਂ ਰਤ੍ਤਿਯਾ ਚ ਪਠਮਪਚ੍ਛਿਮਯਾਮੇਸੁ ਅਪ੍ਪਮਤ੍ਤੇਹਿ ਭਵਿਤਬ੍ਬਂ, ਵੀਰਿਯਂ ਆਰਭਿਤਬ੍ਬਂ. ਪੋਰਾਣਕਮਹਆਥੇਰਾਪਿ ਸਬ੍ਬਪਲਿਬੋਧੇ ਛਿਨ੍ਦਿਤ੍ਵਾ ਅਨ੍ਤੋਵਸ੍ਸੇ ਏਕਚਰਿਯਵਤ੍ਤਂ ਪੂਰਯਿਂਸੁ. ਭਸ੍ਸੇ ਮਤ੍ਤਂ ਜਾਨਿਤ੍ਵਾ ਦਸਵਤ੍ਥੁਕਕਥਂ ਦਸਅਸੁਭਦਸਾਨੁਸ੍ਸਤਿਅਟ੍ਠਤਿਂਸਾਰਮ੍ਮਣਕਥਂ ਕਾਤੁਂ ਵਟ੍ਟਤਿ. ਆਗਨ੍ਤੁਕਾਨਂ ਵਤ੍ਤਂ ਕਾਤੁਂ, ਸਤ੍ਤਾਹਕਰਣੀਯੇਨ ਗਤਾਨਂ ਅਪਲੋਕੇਤ੍ਵਾ ਦਾਤੁਂ ਵਟ੍ਟਤਿ. ਵਿਗ੍ਗਾਹਿਕਪਿਸੁਣਫਰੁਸਵਚਨਾਨਿ ਮਾ ਵਦਥ, ਦਿਵਸੇ ਦਿਵਸੇ ਸੀਲਾਨਿ ਆਵਜ੍ਜੇਨ੍ਤਾ ਚਤੁਰਾਰਕ੍ਖਂ ਅਹਾਪੇਨ੍ਤਾ ਮਨਸਿਕਾਰਬਹੁਲਾ ਵਿਹਰਥ, ਚੇਤਿਯਂ ਵਾ ਬੋਧਿਂ ਵਾ ਵਨ੍ਦਨ੍ਤੇਨ ਗਨ੍ਧਮਾਲਂ ਵਾ ਪੂਜੇਨ੍ਤੇਨ ਪਤ੍ਤਂ ਵਾ ਥਵਿਕਾਯ ਪਕ੍ਖਿਪਨ੍ਤੇਨ ਨ ਕਥੇਤਬ੍ਬਂ, ਅਨ੍ਤੋਗਾਮੇ ਮਨੁਸ੍ਸੇਹਿ ਸਦ੍ਧਿਂ ਪਚ੍ਚਯਸਂਯੁਤ੍ਤਕਥਾ ਵਾ ਵਿਸਭਾਗਕਥਾ ਵਾ ਨ ਕਥੇਤਬ੍ਬਾ, ਰਕ੍ਖਿਤਿਨ੍ਦ੍ਰਿਯੇਹਿ ਭਵਿਤਬ੍ਬਂ, ਖਨ੍ਧਕਵਤ੍ਤਞ੍ਚ ਸੇਖਿਯਵਤ੍ਤਞ੍ਚ ਪੂਰੇਤਬ੍ਬਨ੍ਤਿ ਏਵਮਾਦਿਨਾ ਕਤਿਕਵਤ੍ਤਾਨਿ ਖਨ੍ਧਕਵਤ੍ਤਾਨਿ ਚ ਅਧਿਟ੍ਠਹਿਤ੍ਵਾ.

‘‘ਅਨੁਜਾਨਾਮਿ, ਭਿਕ੍ਖਵੇ, ਵਸ੍ਸਂਵੁਟ੍ਠਾਨਂ ਤੀਹਿ ਠਾਨੇਹਿ ਪਵਾਰੇਤੁ’’ਨ੍ਤਿ (ਮਹਾਵ. ੨੦੯) ਵੁਟ੍ਠਵਸ੍ਸਾਨਂ ਪਵਾਰਣਾਯ ਅਨੁਞ੍ਞਾਤਤ੍ਤਾ ਇਮਸ੍ਸ ਸੁਤ੍ਤਸ੍ਸ ਵਸੇਨ ਪਵਾਰਣਾਦਿਵਸਸ੍ਸ ਅਰੁਣੁਗ੍ਗਮਨਤੋ ਪਟ੍ਠਾਯ ਅਪ੍ਪਵਾਰਿਤਾਪਿ ‘‘ਵੁਟ੍ਠਵਸ੍ਸਾ’’ਤਿ ਵੁਚ੍ਚਨ੍ਤਿ. ਕਿਞ੍ਚਾਪਿ ‘‘ਇਮਂ ਤੇਮਾਸਂ ਵਸ੍ਸਂ ਉਪੇਮੀ’’ਤਿ (ਮਹਾਵ. ਅਟ੍ਠ. ੧੮੪) ਵਚਨਤੋ ਪਵਾਰਣਾਦਿਵਸਸ੍ਸ ਤੇਮਾਸਨ੍ਤੋਗਧਤ੍ਤਾ ਤਂ ਦਿਵਸਂ ਯਾਵ ਨ ਪਵਾਰੇਨ੍ਤਿ, ਤਾਵ ਵਸ੍ਸਂ ਵਸਨ੍ਤਾ ਨਾਮ ਹੋਨ੍ਤਿ, ਤਥਾਪਿ ਏਕਦੇਸੇਨ ਅਵੁਟ੍ਠਮ੍ਪਿ ਤਂ ਦਿਵਸਂ ਵੁਟ੍ਠਭਾਗਾਪੇਕ੍ਖਾਯ ਵੁਟ੍ਠਮੇਵ ਹੋਤੀਤਿ ਕਤ੍ਵਾ ਏਵਂ ਵੁਤ੍ਤਂ ਕਤਾਕਤਭਾਗਾਪੇਕ੍ਖਾਯ ਸਮੁਦਾਯੇ ਪਵਤ੍ਤਕਤਾਕਤਵੋਹਾਰੋ ਵਿਯ. ਵਿਪ੍ਪਕਤਞ੍ਹਿ ਯਂ ਕਿਞ੍ਚਿ ‘‘ਕਤਾਕਤ’’ਨ੍ਤਿ ਵੁਚ੍ਚਤਿ. ‘‘ਅਨੁਜਾਨਾਮਿ, ਭਿਕ੍ਖਵੇ, ਵਸ੍ਸਂਵੁਟ੍ਠਾਨਂ ਕਥਿਨਂ ਅਤ੍ਥਰਿਤੁ’’ਨ੍ਤਿ (ਮਹਾਵ. ੩੦੬) ਇਮਸ੍ਸ ਪਨ ਸੁਤ੍ਤਸ੍ਸ ਵਸੇਨ ਨਿਪ੍ਪਰਿਯਾਯਤੋ ਮਹਾਪਵਾਰਣਾਯ ਪਵਾਰਿਤਾ ਪਾਟਿਪਦਦਿਵਸਤੋ ਪਟ੍ਠਾਯ ‘‘ਵੁਟ੍ਠਵਸ੍ਸਾ’’ਤਿ ਵੁਚ੍ਚਨ੍ਤੀਤਿ ਦਸ੍ਸੇਤੁਂ ‘‘ਮਹਾਪਵਾਰਣਾਯ ਪਵਾਰਿਤਾ’’ਤਿਆਦਿ ਵੁਤ੍ਤਂ. ਪਾਟਿਪਦਦਿਵਸਤੋ ਪਟ੍ਠਾਯ ਹਿ ਵਸ੍ਸਾਨਸ੍ਸ ਪਚ੍ਛਿਮੇ ਮਾਸੇ ਕਥਿਨਤ੍ਥਾਰੋ ਅਨੁਞ੍ਞਾਤੋ ਪਰਿਵਾਰੇ ‘‘ਕਥਿਨਸ੍ਸ ਅਤ੍ਥਾਰਮਾਸੋ ਜਾਨਿਤਬ੍ਬੋਤਿ ਵਸ੍ਸਾਨਸ੍ਸ ਪਚ੍ਛਿਮੋ ਮਾਸੋ ਜਾਨਿਤਬ੍ਬੋ’’ਤਿ (ਪਰਿ. ੪੧੨) ਵੁਤ੍ਤਤ੍ਤਾ. ‘‘ਮਹਾਪਵਾਰਣਾਯ ਪਵਾਰਿਤਾ’’ਤਿ ਇਦਞ੍ਚ ਪੁਰਿਮਿਕਾਯ ਵਸ੍ਸੂਪਗਤਾਨਂ ਸਭਾਵਦਸ੍ਸਨਮਤ੍ਤਂ, ਕੇਨਚਿ ਅਨ੍ਤਰਾਯੇਨ ਅਪ੍ਪਵਾਰਿਤਾਪਿ ‘‘ਵੁਟ੍ਠਵਸ੍ਸਾ’’ਇਚ੍ਚੇਵ ਵੁਚ੍ਚਨ੍ਤਿ.

‘‘ਆਪੁਚ੍ਛਿਤਬ੍ਬਾ’’ਤਿ ਵਤ੍ਵਾ ਇਦਾਨਿ ਆਪੁਚ੍ਛਨਵਿਧਿਂ ਦਸ੍ਸੇਨ੍ਤੋ ‘‘ਸਚੇ ਇਮਂ ਕੁਟਿ’’ਨ੍ਤਿਆਦਿਮਾਹ. ਪਟਿਜਗ੍ਗਨਕਂ ਵਾ ਨ ਲਭਤੀਤਿ ਵਿਹਾਰਪਚ੍ਚਨ੍ਤੇ ਕਤੇ ਪਟਿਜਗ੍ਗਨਕਂ ਨ ਲਭਤਿ. ਤੇ ਪਨ ਭਿਕ੍ਖੂ ਜਨਪਦਚਾਰਿਕਂ ਪਕ੍ਕਮਿਂਸੂਤਿ ਸਮ੍ਬਨ੍ਧੋ. ਅਦ੍ਧਾਨਗਮਨੇ ਚਾਰਿਕਾਵੋਹਾਰੋ ਸਾਸਨੇ ਨਿਰੁਲ਼੍ਹੋ. ਕਿਞ੍ਚਾਪਿ ਅਯਂ ਚਾਰਿਕਾ ਨਾਮ ਮਹਾਜਨਸਙ੍ਗਹਤ੍ਥਂ ਬੁਦ੍ਧਾਨਂਯੇਵ ਲਬ੍ਭਤਿ, ਬੁਦ੍ਧੇ ਉਪਾਦਾਯ ਪਨ ਰੁਲ਼੍ਹੀਸਦ੍ਦਵਸੇਨ ਸਾਵਕਾਨਮ੍ਪਿ ਵੁਚ੍ਚਤਿ ਕਿਲਞ੍ਜਾਦੀਹਿ ਕਤਬੀਜਨੀਨਮ੍ਪਿ ਤਾਲਵਣ੍ਟਵੋਹਾਰੋ ਵਿਯ. ਸਙ੍ਗੋਪੇਤ੍ਵਾਤਿ ਏਕਸ੍ਮਿਂ ਪਦੇਸੇ ਰਾਸਿਂ ਕਤ੍ਵਾ. ਇਦਾਨਿ ਤਮੇਵ ਸਙ੍ਗੋਪਨਵਿਧਿਂ ਦਸ੍ਸੇਨ੍ਤੋ ‘‘ਯਥਾ ਚ ਠਪਿਤ’’ਨ੍ਤਿਆਦਿਮਾਹ. ਨ ਓਵਸ੍ਸੀਯਤੀਤਿ ਅਨੋਵਸ੍ਸਕਂ, ਕਮ੍ਮਨਿ ਅਕ-ਸਦ੍ਦੋ ਦਟ੍ਠਬ੍ਬੋ. ਯਥਾ ਚ ਠਪਿਤਂ ਨ ਓਵਸ੍ਸੀਯਤਿ ਨ ਤੇਮੀਯਤੀਤਿ ਅਤ੍ਥੋ.

ਅਨਵਯੋਤਿ ਏਤ੍ਥ ਵਯੋਤਿ ਹਾਨਿ ‘‘ਆਯਵਯੋ’’ਤਿਆਦੀਸੁ ਵਿਯ. ਨਤ੍ਥਿ ਏਤਸ੍ਸ ਅਤ੍ਤਨੋ ਸਿਪ੍ਪੇ ਵਯੋ ਊਨਤਾਤਿ ਅਵਯੋਤਿ ਆਹ ‘‘ਅਨੂਨੋ ਪਰਿਪੁਣ੍ਣਸਿਪ੍ਪੋ’’ਤਿ. ਆਚਰਿਯਸ੍ਸ ਕਮ੍ਮਂ ਆਚਰਿਯਕਨ੍ਤਿ ਆਹ ‘‘ਆਚਰਿਯਕਮ੍ਮੇ’’ਤਿ. ਪਿਟ੍ਠਸਙ੍ਘਾਟੋ ਦ੍ਵਾਰਬਾਹਾ, ਕਟ੍ਠਕਮ੍ਮਂ ਥਮ੍ਭਾਦਿ. ਤੇਲਤਮ੍ਬਮਤ੍ਤਿਕਾਯਾਤਿ ਤੇਲਮਿਸ੍ਸਤਮ੍ਬਮਤ੍ਤਿਕਾਯ.

੮੫. ਕੁਟਿਕਾਯ ਕਰਣਭਾਵਨ੍ਤਿ ਕੁਟਿਯਾ ਕਤਭਾਵਂ. ਸਦ੍ਦਸਤ੍ਥਵਿਦੂਹਿ ਕਿਂ-ਸਦ੍ਦਯੋਗੇ ਅਨਾਗਤਵਚਨਸ੍ਸ ਇਚ੍ਛਿਤਤ੍ਤਾ ਵੁਤ੍ਤਂ ‘‘ਤਸ੍ਸ ਲਕ੍ਖਣਂ ਸਦ੍ਦਸਤ੍ਥਤੋ ਪਰਿਯੇਸਿਤਬ੍ਬ’’ਨ੍ਤਿ. ਮੇਤ੍ਤਾਪੁਬ੍ਬਭਾਗਨ੍ਤਿ ਮੇਤ੍ਤਾਝਾਨਸ੍ਸ ਪੁਬ੍ਬਭਾਗਭੂਤਂ ਸਬ੍ਬਸਤ੍ਤੇਸੁ ਹਿਤਫਰਣਮਤ੍ਤਂ. ਕਸ੍ਮਾ ਪਨੇਤਂ ਵੁਤ੍ਤਂ, ਨਨੁ ਅਨੁਦ੍ਦਯਾ-ਸਦ੍ਦੋ ਕਰੁਣਾਯ ਪਵਤ੍ਤਤੀਤਿ? ਸਚ੍ਚਮੇਤਂ, ਅਯਂ ਪਨ ਅਨੁਦ੍ਦਯਾਸਦ੍ਦੋ ਅਨੁਰਕ੍ਖਣਮਤ੍ਥਂ ਅਨ੍ਤੋਨੀਤਂ ਕਤ੍ਵਾ ਪਵਤ੍ਤਮਾਨੋ ਮੇਤ੍ਤਾਯ ਕਰੁਣਾਯ ਚ ਪਵਤ੍ਤਤੀਤਿ ਇਧ ਮੇਤ੍ਤਾਯ ਪਵਤ੍ਤਮਾਨੋ ਵੁਤ੍ਤੋ, ਤਸ੍ਮਾ ਸੁਵੁਤ੍ਤਮੇਤਂ ‘‘ਏਤੇਨ ਮੇਤ੍ਤਾਪੁਬ੍ਬਭਾਗਂ ਦਸ੍ਸੇਤੀ’’ਤਿ. ਕਰੁਣਾਪੁਬ੍ਬਭਾਗਨ੍ਤਿ ਕਰੁਣਾਝਾਨਸ੍ਸ ਪੁਬ੍ਬਭਾਗਭੂਤਂ ਸਤ੍ਤੇਸੁ ਅਨੁਕਮ੍ਪਮਤ੍ਤਂ. ਚਿਕ੍ਖਲ੍ਲਂ ਮਤ੍ਤਿਕਾ, ਤਸ੍ਸ ਮਦ੍ਦਨਂ ਉਦਕਂ ਆਸਿਞ੍ਚਿਤ੍ਵਾ ਹਤ੍ਥਾਦੀਹਿ ਪਰਿਮਦ੍ਦਨਂ. ਮੇਤ੍ਤਾਕਰੁਣਾਨਨ੍ਤਿ ਅਪ੍ਪਨਾਪ੍ਪਤ੍ਤਮੇਤ੍ਤਾਕਰੁਣਾਨਂ. ਕਿਞ੍ਚਾਪਿ ਥੇਰੇਨ ਸਞ੍ਚਿਚ੍ਚ ਖੁਦ੍ਦਾਨੁਖੁਦ੍ਦਕਾ ਪਾਣਾ ਮਰਣਾਧਿਪ੍ਪਾਯੇਨ ਨ ਬ੍ਯਾਬਾਧਿਤਾ, ਤਥਾਪਿ ਕਰੁਣਾਯ ਅਭਾਵੇਨ ‘‘ਏਵਂ ਕਤੇ ਇਮੇ ਪਾਣਾ ਵਿਨਸ੍ਸਿਸ੍ਸਨ੍ਤੀ’’ਤਿ ਅਨੁਪਪਰਿਕ੍ਖਿਤ੍ਵਾ ਕਤਤ੍ਤਾ ਥੇਰਂ ਵਿਗਰਹਿ. ਜਨਾਨਂ ਸਮੂਹੋ ਜਨਤਾਤਿ ਆਹ ‘‘ਪਚ੍ਛਿਮੋ ਜਨਸਮੂਹੋ’’ਤਿ. ਪਾਤਬ੍ਯਭਾਵਨ੍ਤਿ ਵਿਨਾਸੇਤਬ੍ਬਤਂ. ਪਾਣਾਤਿਪਾਤਂ ਕਰੋਨ੍ਤਾਨਨ੍ਤਿ ਥੇਰੇਨ ਅਕਤੇਪਿ ਪਾਣਾਤਿਪਾਤੇ ਪਰੇਹਿ ਸਲ੍ਲਕ੍ਖਣਾਕਾਰਂ ਦਸ੍ਸੇਤਿ. ਇਮਸ੍ਸ ਦਿਟ੍ਠਾਨੁਗਤਿਨ੍ਤਿ ਇਮਸ੍ਸ ਦਿਟ੍ਠਿਯਾ ਅਨੁਗਮਨਂ. ਘਂਸਿਤਬ੍ਬੇਤਿ ਘਟ੍ਟਯਿਤਬ੍ਬੇ, ਵਿਨਾਸਿਤਬ੍ਬੇਤਿ ਅਤ੍ਥੋ. ਏਵਂ ਮਞ੍ਞੀਤਿ ਯਥਾ ਥੇਰੇਨ ਕਤਂ, ਏਵਂ ਮਾ ਮਞ੍ਞਿ. ‘‘ਮਾ ਪਚ੍ਛਿਮਾ ਜਨਤਾ ਪਾਣੇਸੁ ਪਾਤਬ੍ਯਤਂ ਆਪਜ੍ਜੀ’’ਤਿ ਵਚਨਤੋ ਯੋ ਭਿਕ੍ਖੁ ਇਟ੍ਠਕਪਚਨਪਤ੍ਤਪਚਨਕੁਟਿਕਰਣਵਿਹਾਰਕਾਰਾਪਨਵਿਹਾਰਸਮ੍ਮਜ੍ਜਨਪਟਗ੍ਗਿਦਾਨਕੂਪਪੋਕ੍ਖਰਣੀਖਣਾਪਨਾਦੀਸੁ ਯਤ੍ਥ ‘‘ਖੁਦ੍ਦਾਨੁਖੁਦ੍ਦਕਾਨਂ ਪਾਣਾਨਂ ਵਿਹਿਂਸਾ ਭਵਿਸ੍ਸਤੀ’’ਤਿ ਜਾਨਾਤਿ, ਤੇਨ ਤਾਦਿਸੇ ਪਦੇਸੇ ਕਪ੍ਪਿਯਵਚਨਂ ਵਤ੍ਵਾਪਿ ਨ ਤਂ ਕਮ੍ਮਂ ਕਾਰੇਤਬ੍ਬਨ੍ਤਿ ਦਸ੍ਸੇਤਿ.

ਤਤ੍ਥ ਤਤ੍ਥ ਵੁਤ੍ਤਮੇਵ ਆਪਤ੍ਤਿਨ੍ਤਿ ਪਥਵੀਖਣਨਭੂਤਗਾਮਪਾਤਬ੍ਯਤਾਦੀਸੁ ਵੁਤ੍ਤਪਾਚਿਤ੍ਤਿਯਾਦਿਆਪਤ੍ਤਿਂ. ਆਦਿਕਮ੍ਮਿਕਤ੍ਤਾ ਅਨਾਪਤ੍ਤੀਤਿ ਕੁਟਿਕਰਣਪਚ੍ਚਯਾ ਅਨਾਪਤ੍ਤਿ. ਸਿਕ੍ਖਾਪਦਂ ਅਤਿਕ੍ਕਮਿਤ੍ਵਾਤਿ ‘‘ਨ ਚ, ਭਿਕ੍ਖਵੇ, ਸਬ੍ਬਮਤ੍ਤਿਕਾਮਯਾ ਕੁਟਿਕਾ ਕਾਤਬ੍ਬਾ, ਯੋ ਕਰੇਯ੍ਯ, ਆਪਤ੍ਤਿ ਦੁਕ੍ਕਟਸ੍ਸਾ’’ਤਿ ਵੁਤ੍ਤਸਿਕ੍ਖਾਪਦਂ ਅਤਿਕ੍ਕਮਿਤ੍ਵਾ. ਯਦਿ ਅਞ੍ਞੇਨ ਕਤਂ ਲਭਿਤ੍ਵਾ ਵਸਨ੍ਤਸ੍ਸ ਅਨਾਪਤ੍ਤਿ ਸਿਯਾ, ਨ ਭਗਵਾ ਤਂ ਕੁਟਿਕਂ ਭਿਨ੍ਦਾਪੇਯ੍ਯਾਤਿ ਆਹ – ‘‘ਕਤਂ ਲਭਿਤ੍ਵਾ ਤਤ੍ਥ ਵਸਨ੍ਤਾਨਮ੍ਪਿ ਦੁਕ੍ਕਟਮੇਵਾ’’ਤਿ. ਯਥਾ ਵਾ ਤਥਾ ਵਾ ਮਿਸ੍ਸਾ ਹੋਤੂਤਿ ਹੇਟ੍ਠਾ ਮਤ੍ਤਿਕਾ ਉਪਰਿ ਦਬ੍ਬਸਮ੍ਭਾਰਾਤਿਆਦਿਨਾ ਯੇਨ ਕੇਨਚਿ ਆਕਾਰੇਨ ਮਿਸ੍ਸਾ ਹੋਤੁ. ਗਿਞ੍ਜਕਾਵਸਥਸਙ੍ਖੇਪੇਨਾਤਿ ਏਤ੍ਥ ਗਿਞ੍ਜਕਾ ਵੁਚ੍ਚਨ੍ਤਿ ਇਟ੍ਠਕਾ, ਗਿਞ੍ਜਕਾਹਿ ਏਵ ਕਤੋ ਆਵਸਥੋ ਗਿਞ੍ਜਕਾਵਸਥੋ. ਇਟ੍ਠਕਾਮਯਸ੍ਸ ਆਵਸਥਸ੍ਸੇਤਂ ਅਧਿਵਚਨਂ. ਤਂ ਕਿਰ ਆਵਸਥਂ ਯਥਾ ਸੁਧਾਪਰਿਕਮ੍ਮੇਨ ਪਯੋਜਨਂ ਨਤ੍ਥਿ, ਏਵਂ ਇਟ੍ਠਕਾਹਿ ਏਵ ਚਿਨਿਤ੍ਵਾ ਛਾਦੇਤ੍ਵਾ ਕਰੋਨ੍ਤਿ, ਤੁਲਾਦਣ੍ਡਕਵਾਟਫਲਕਾਨਿ ਪਨ ਦਾਰੁਮਯਾਨੇਵ. ਵਿਕਿਰਨ੍ਤਾਤਿ ਚੁਣ੍ਣਵਿਚੁਣ੍ਣਂ ਕਰੋਨ੍ਤਾ.

ਕਿਸ੍ਸਾਤਿ ਕੇਨ ਕਾਰਣੇਨ. ਵਯਕਮ੍ਮਮ੍ਪਿ ਅਤ੍ਥੀਤਿ ਦ੍ਵਾਰਕਵਾਟਾਦਿਅਭਿਸਙ੍ਖਰਣਾਦੀਸੁ ਕਤਵਯਕਮ੍ਮਮ੍ਪਿ ਅਤ੍ਥਿ. ਭਿਕ੍ਖੂਨਂ ਅਕਪ੍ਪਿਯਤ੍ਤਾ ਏਵ ਤਿਤ੍ਥਿਯਵਤਾਨੁਰੂਪਤ੍ਤਾ ਤਿਤ੍ਥਿਯਧਜੋ. ਮਹਾਅਟ੍ਠਕਥਾਯਂ ਵੁਤ੍ਤਕਾਰਣੇਸੁ ਅਤ੍ਤਨੋ ਅਧਿਪ੍ਪੇਤਕਾਰਣਦ੍ਵਯਂ ਪਤਿਟ੍ਠਾਪੇਤ੍ਵਾ ਅਪਰਾਨਿਪਿ ਤਤ੍ਥ ਵੁਤ੍ਤਕਾਰਣਾਨਿ ਦਸ੍ਸੇਨ੍ਤੋ ਆਹ – ‘‘ਅਟ੍ਠਕਥਾਯਂ ਪਨ ਅਞ੍ਞਾਨਿਪਿ ਕਾਰਣਾਨਿ ਵੁਤ੍ਤਾਨੀ’’ਤਿਆਦਿ. ਤਤ੍ਥ ਸਤ੍ਤਾਨੁਦ੍ਦਯਾਯਾਤਿ ਤਾਦਿਸਾਯ ਕੁਟਿਕਾਯ ਕਰਣਪਚ੍ਚਯਾ ਵਿਨਸ੍ਸਮਾਨਸਤ੍ਤੇਸੁ ਅਨੁਦ੍ਦਯਾਯ. ਯਸ੍ਮਾ ਸਬ੍ਬਮਤ੍ਤਿਕਾਮਯਾ ਕੁਟਿ ਸੁਕਰਾ ਭਿਨ੍ਦਿਤੁਂ, ਤਸ੍ਮਾ ਤਤ੍ਥ ਠਪਿਤਂ ਪਤ੍ਤਚੀਵਰਾਦਿ ਅਗੁਤ੍ਤਂ ਹੋਤਿ, ਚੋਰਾਦੀਹਿ ਅਵਹਰਿਤੁਂ ਸਕ੍ਕਾ. ਤੇਨ ਵੁਤ੍ਤਂ ‘‘ਪਤ੍ਤਚੀਵਰਗੁਤ੍ਤਤ੍ਥਾਯਾ’’ਤਿ. ਸੇਨਾਸਨਬਾਹੁਲ੍ਲਪਟਿਸੇਧਨਤ੍ਥਾਯਾਤਿ ਸੇਨਾਸਨਾਨਂ ਬਹੁਭਾਵਨਿਸੇਧਨਤ੍ਥਾਯ, ਤਾਦਿਸਸ੍ਸ ਵਾ ਸੇਨਾਸਨਸ੍ਸ ਅਭਿਸਙ੍ਖਰਣੇ ਭਿਕ੍ਖੂਨਂ ਉਦ੍ਦੇਸਪਰਿਪੁਚ੍ਛਾਦੀਨਿ ਸੇਸਕਮ੍ਮਾਨਿ ਪਰਿਚ੍ਚਜਿਤ੍ਵਾ ਨਿਚ੍ਚਬ੍ਯਾਵਟਤਾਨਿਸੇਧਨਤ੍ਥਂ. ਅਨੁਪਵਜ੍ਜੋਤਿ ਦੋਸਂ ਆਰੋਪੇਤ੍ਵਾ ਨ ਵਤ੍ਤਬ੍ਬੋ.

ਪਾਲ਼ਿਮੁਤ੍ਤਕਵਿਨਿਚ੍ਛਯਵਣ੍ਣਨਾ

ਪਾਲ਼ਿਮੁਤ੍ਤਕਵਿਨਿਚ੍ਛਯੇਸੁ ਤਞ੍ਚ ਖੋ…ਪੇ… ਨ ਵਣ੍ਣਮਟ੍ਠਤ੍ਥਾਯਾਤਿ ਇਦਂ ਛਤ੍ਤਦਣ੍ਡਗ੍ਗਾਹਕਸਲਾਕਪਞ੍ਜਰਵਿਨਨ੍ਧਨਂ ਸਨ੍ਧਾਯਾਤਿ ਵਦਨ੍ਤਿ. ਸਬ੍ਬਤ੍ਥਾਤਿ ਛਤ੍ਤਦਣ੍ਡੇ ਸਬ੍ਬਤ੍ਥ. ਆਰਗ੍ਗੇਨਾਤਿ ਨਿਖਾਦਨਮੁਖੇਨ. ਘਟਕਮ੍ਪਿ ਵਾਲ਼ਰੂਪਮ੍ਪਿ ਭਿਨ੍ਦਿਤ੍ਵਾ ਧਾਰੇਤਬ੍ਬਨ੍ਤਿ ਸਚੇ ਤਾਦਿਸਂ ਅਕਪ੍ਪਿਯਛਤ੍ਤਂ ਲਭਤਿ, ਘਟਕਮ੍ਪਿ ਵਾਲ਼ਰੂਪਮ੍ਪਿ ਭਿਨ੍ਦਿਤ੍ਵਾ ਤਚ੍ਛੇਤ੍ਵਾ ਧਾਰੇਤਬ੍ਬਂ. ਸੁਤ੍ਤਕੇਨ ਵਾ ਦਣ੍ਡੋ ਵੇਠੇਤਬ੍ਬੋਤਿ ਯਥਾ ਛਤ੍ਤਦਣ੍ਡੇ ਲੇਖਾ ਨ ਪਞ੍ਞਾਯਤਿ, ਤਥਾ ਵੇਠੇਤਬ੍ਬੋ. ਦਣ੍ਡਬੁਨ੍ਦੇਤਿ ਦਣ੍ਡਮੂਲੇ, ਛਤ੍ਤਦਣ੍ਡਸ੍ਸ ਹੇਟ੍ਠਿਮਤਲੇਤਿ ਅਤ੍ਥੋ. ਛਤ੍ਤਮਣ੍ਡਲਿਕਨ੍ਤਿ ਛਤ੍ਤਸ੍ਸ ਅਨ੍ਤੋ ਖੁਦ੍ਦਕਮਣ੍ਡਲਂ. ਉਕ੍ਕਿਰਿਤ੍ਵਾਤਿ ਉਟ੍ਠਪੇਤ੍ਵਾ. ਸਾ ਵਟ੍ਟਤੀਤਿ ਯਦਿਪਿ ਰਜ੍ਜੁਕੇਹਿ ਨ ਬਨ੍ਧਨ੍ਤਿ, ਬਨ੍ਧਿਤੁਂ ਪਨ ਯੁਤ੍ਤਟ੍ਠਾਨਤ੍ਤਾ ਵਟ੍ਟਤਿ.

ਨਾਨਾਸੁਤ੍ਤਕੇਹੀਤਿ ਨਾਨਾਵਣ੍ਣੇਹਿ ਸੁਤ੍ਤੇਹਿ. ਇਦਞ੍ਚ ਤਥਾ ਕਰੋਨ੍ਤਾਨਂ ਕਰਣਪ੍ਪਕਾਰਦਸ੍ਸਨਤ੍ਥਂ ਵੁਤ੍ਤਂ, ਏਕਵਣ੍ਣਸੁਤ੍ਤਕੇਨਪਿ ਵੁਤ੍ਤਪ੍ਪਕਾਰੇਨ ਸਿਬ੍ਬਿਤੁਂ ਨ ਵਟ੍ਟਤਿਯੇਵ. ਪਟ੍ਟਮੁਖੇਤਿ ਪਟ੍ਟਕੋਟਿਯਂ. ਦ੍ਵਿਨ੍ਨਂ ਪਟ੍ਟਾਨਂ ਸਙ੍ਘਟ੍ਟਿਤਟ੍ਠਾਨਂ ਸਨ੍ਧਾਯੇਤਂ ਵੁਤ੍ਤਂ. ਪਰਿਯਨ੍ਤੇਤਿ ਚੀਵਰਪਰਿਯਨ੍ਤੇ. ਚੀਵਰਅਨੁਵਾਤਂ ਸਨ੍ਧਾਯੇਤਂ ਵੁਤ੍ਤਂ. ਵੇਣਿਨ੍ਤਿ ਵਰਕਸੀਸਾਕਾਰੇਨ ਸਿਬ੍ਬਨਂ. ਸਙ੍ਖਲਿਕਨ੍ਤਿ ਬਿਲ਼ਾਲਬਨ੍ਧਨਾਕਾਰੇਨ ਸਿਬ੍ਬਨਂ. ‘‘ਵੇਣਿਂ ਸਙ੍ਖਲਿਕ’’ਨ੍ਤਿ ਚੇਤ੍ਥ ਉਪਯੋਗਵਚਨਂ ‘‘ਕਰੋਨ੍ਤੀ’’ਤਿ ਕਰਣਕਿਰਿਯਾਪੇਕ੍ਖਂ. ਅਗ੍ਘਿਯਗਯਮੁਗ੍ਗਰਾਦੀਨੀਤਿ ਏਤ੍ਥ ਅਗ੍ਘਿਯਂ ਨਾਮ ਚੇਤਿਯਸਣ੍ਠਾਨੇਨ ਸਿਬ੍ਬਨਂ, ਮੂਲੇ ਤਨੁਕਂ ਅਗ੍ਗੇ ਮਹਨ੍ਤਂ ਕਤ੍ਵਾ ਗਦਾਕਾਰੇਨ ਸਿਬ੍ਬਨਂ ਗਯਾ, ਮੂਲੇ ਚ ਅਗ੍ਗੇ ਚ ਏਕਸਦਿਸਂ ਕਤ੍ਵਾ ਮੁਗ੍ਗਰਾਕਾਰੇਨ ਸਿਬ੍ਬਨਂ ਮੁਗ੍ਗਰੋ. ਕਕ੍ਕਟਕ੍ਖੀਨਿ ਉਕ੍ਕਿਰਨ੍ਤੀਤਿ ਗਣ੍ਠਿਕਪਟ੍ਟਪਾਸਕਪਟ੍ਟਾਨਂ ਅਨ੍ਤੇ ਪਾਲ਼ਿਬਦ੍ਧਂ ਕਤ੍ਵਾ ਕਕ੍ਕਟਕਾਨਂ ਅਕ੍ਖਿਸਣ੍ਠਾਨਂ ਉਟ੍ਠਪੇਨ੍ਤਿ, ਕਰੋਨ੍ਤੀਤਿ ਅਤ੍ਥੋ. ‘‘ਕੋਣਸੁਤ੍ਤਪਿਲ਼ਕਾਤਿ ਗਣ੍ਠਿਕਪਾਸਕਪਟ੍ਟਾਨਂ ਕੋਣੇਹਿ ਨੀਹਟਸੁਤ੍ਤਾਨਂ ਕੋਟਿਯੋ’’ਤਿ ਤੀਸੁਪਿ ਗਣ੍ਠਿਪਦੇਸੁ ਵੁਤ੍ਤਂ. ਕਥਂ ਪਨ ਤਾ ਪਿਲ਼ਕਾ ਦੁਵਿਞ੍ਞੇਯ੍ਯਰੂਪਾ ਕਾਤਬ੍ਬਾਤਿ? ਕੋਣੇਹਿ ਨੀਹਟਸੁਤ੍ਤਾਨਂ ਅਨ੍ਤੇਸੁ ਏਕਵਾਰਂ ਗਣ੍ਠਿਕਕਰਣੇਨ ਵਾ ਪੁਨ ਨਿਵਤ੍ਤੇਤ੍ਵਾ ਸਿਬ੍ਬਨੇਨ ਵਾ ਦੁਵਿਞ੍ਞੇਯ੍ਯਸਭਾਵਂ ਕਤ੍ਵਾ ਸੁਤ੍ਤਕੋਟਿਯੋ ਰਸ੍ਸਂ ਕਤ੍ਵਾ ਛਿਨ੍ਦਿਤਬ੍ਬਾ. ਧਮ੍ਮਸਿਰਿਤ੍ਥੇਰੇਨ ਪਨ –

‘‘ਕੋਣਸੁਤ੍ਤਾ ਚ ਪਿਲ਼ਕਾ, ਦੁਵਿਞ੍ਞੇਯ੍ਯਾਵ ਕਪ੍ਪਰੇ’’ਤਿ –

ਵੁਤ੍ਤਂ. ਤਥਾ ਆਚਰਿਯਬੁਦ੍ਧਦਤ੍ਤਤ੍ਥੇਰੇਨਪਿ –

‘‘ਸੁਤ੍ਤਾ ਚ ਪਿਲ਼ਕਾ ਤਤ੍ਥ, ਦੁਵਿਞ੍ਞੇਯ੍ਯਾਵ ਦੀਪਿਤਾ’’ਤਿ –

ਵੁਤ੍ਤਂ. ਤਸ੍ਮਾ ਤੇਸਂ ਮਤੇਨ ਕੋਣਸੁਤ੍ਤਾ ਚ ਪਿਲ਼ਕਾ ਚ ਕੋਣਸੁਤ੍ਤਪਿਲ਼ਕਾਤਿ ਏਵਮੇਤ੍ਥ ਅਤ੍ਥੋ ਦਟ੍ਠਬ੍ਬੋ.

ਮਣਿਨਾਤਿ ਮਸਾਰਗਲ੍ਲਾਦਿਪਾਸਾਣੇਨ. ਨ ਘਟ੍ਟੇਤਬ੍ਬਨ੍ਤਿ ਨ ਘਂਸਿਤਬ੍ਬਂ, ਅਂਸਬਦ੍ਧਕਕਾਯਬਨ੍ਧਨਾਨਿ ਪਨ ਸਙ੍ਖਾਦੀਹਿ ਘਂਸਿਤੁਂ ਵਟ੍ਟਤਿ. ਪਾਸਕਂ ਕਤ੍ਵਾ ਬਨ੍ਧਿਤਬ੍ਬਨ੍ਤਿ ਰਜਨਕਾਲੇ ਬਨ੍ਧਿਤਬ੍ਬਂ, ਸੇਸਕਾਲੇ ਮੋਚੇਤ੍ਵਾ ਠਪੇਤਬ੍ਬਂ. ਗਣ੍ਠਿਕੇਤਿ ਦਨ੍ਤਮਯਾਦਿਗਣ੍ਠਿਕੇ. ਪਿਲ਼ਕਾਤਿ ਬਿਨ੍ਦੁਂ ਬਿਨ੍ਦੁਂ ਕਤ੍ਵਾ ਉਟ੍ਠਾਪੇਤਬ੍ਬਪਿਲ਼ਕਾ.

‘‘ਤੇਲਵਣ੍ਣੋਤਿ ਸਮਣਸਾਰੁਪ੍ਪਵਣ੍ਣਂ ਸਨ੍ਧਾਯ ਵੁਤ੍ਤਂ, ਮਣਿਵਣ੍ਣਂ ਪਨ ਪਤ੍ਤਂ ਅਞ੍ਞੇਨ ਕਤਂ ਲਭਿਤ੍ਵਾ ਪਰਿਭੁਞ੍ਜਿਤੁਂ ਵਟ੍ਟਤੀ’’ਤਿ ਵਦਨ੍ਤਿ. ਪਤ੍ਤਮਣ੍ਡਲੇਤਿ ਤਿਪੁਸੀਸਾਦਿਮਯੇ ਪਤ੍ਤਮਣ੍ਡਲੇ. ‘‘ਨ, ਭਿਕ੍ਖਵੇ, ਚਿਤ੍ਰਾਨਿ ਪਤ੍ਤਮਣ੍ਡਲਾਨਿ ਧਾਰੇਤਬ੍ਬਾਨਿ ਰੂਪਕਾਕਿਣ੍ਣਾਨਿ ਭਿਤ੍ਤਿਕਮ੍ਮਕਤਾਨੀ’’ਤਿ (ਚੂਲ਼ਵ. ੨੫੩) ਵੁਤ੍ਤਤ੍ਤਾ ‘‘ਭਿਤ੍ਤਿਕਮ੍ਮਂ ਨ ਵਟ੍ਟਤੀ’’ਤਿ ਵੁਤ੍ਤਂ. ‘‘ਅਨੁਜਾਨਾਮਿ, ਭਿਕ੍ਖਵੇ, ਮਕਰਦਨ੍ਤਕਂ ਛਿਨ੍ਦਿਤੁ’’ਨ੍ਤਿ ਵਚਨਤੋ ‘‘ਮਕਰਦਨ੍ਤਕਂ ਪਨ ਵਟ੍ਟਤੀ’’ਤਿ ਵੁਤ੍ਤਂ.

ਮਕਰਮੁਖਨ੍ਤਿ ਮਕਰਮੁਖਸਣ੍ਠਾਨਂ. ਦੇਡ੍ਢੁਭਸੀਸਨ੍ਤਿ ਉਦਕਸਪ੍ਪਸੀਸਸਣ੍ਠਾਨਂ. ਅਚ੍ਛੀਨੀਤਿ ਕੁਞ੍ਜਰਚ੍ਛਿਸਣ੍ਠਾਨਾਨਿ. ਰਜ੍ਜੁਕਕਾਯਬਨ੍ਧਨਂ ਏਕਮੇਵ ਵਟ੍ਟਤੀਤਿ ਰਜ੍ਜੁਕਂ ਬਨ੍ਧਨ੍ਤੇਨ ਏਕਗੁਣਮੇਵ ਕਤ੍ਵਾ ਬਨ੍ਧਿਤੁਂ ਵਟ੍ਟਤਿ, ਮਜ੍ਝੇ ਭਿਨ੍ਦਿਤ੍ਵਾ ਦਿਗੁਣਂ ਕਤ੍ਵਾ ਬਨ੍ਧਿਤੁਂ ਨ ਵਟ੍ਟਤਿ, ਦਿਗੁਣਂ ਪਨ ਅਕਤ੍ਵਾ ਏਕਰਜ੍ਜੁਕਮੇਵ ਸਤਵਾਰਮ੍ਪਿ ਪੁਨਪ੍ਪੁਨਂ ਆਵਿਜ੍ਜਿਤ੍ਵਾ ਬਨ੍ਧਿਤੁਂ ਵਟ੍ਟਤਿ. ਏਕਮ੍ਪਿ ਨ ਵਟ੍ਟਤੀਤਿ ਏਕਗੁਣਮ੍ਪਿ ਕਤ੍ਵਾ ਬਨ੍ਧਿਤੁਂ ਨ ਵਟ੍ਟਤਿ. ਬਹੁਰਜ੍ਜੁਕੇ…ਪੇ... ਵਟ੍ਟਤੀਤਿ ਇਦਂ ਕਾਯਬਨ੍ਧਨਂ ਸਨ੍ਧਾਯ ਵੁਤ੍ਤਂ, ਨ ਦਸਾ ਸਨ੍ਧਾਯ. ਈਦਿਸਞ੍ਹਿ ਕਾਯਬਨ੍ਧਨਂ ਬਨ੍ਧਿਤੁਂ ਵਟ੍ਟਤਿ. ਤੇਨੇਵ ਆਚਰਿਯਬੁਦ੍ਧਦਤ੍ਤਤ੍ਥੇਰੇਨ ਵੁਤ੍ਤਂ –

‘‘ਏਕਰਜ੍ਜੁਮਯਂ ਵੁਤ੍ਤਂ, ਮੁਨਿਨਾ ਕਾਯਬਨ੍ਧਨਂ;

ਪਞ੍ਚਪਾਮਙ੍ਗਸਣ੍ਠਾਨਂ, ਏਕਮ੍ਪਿ ਚ ਨ ਵਟ੍ਟਤਿ.

‘‘ਰਜ੍ਜੁਕੇ ਏਕਤੋ ਕਤ੍ਵਾ, ਬਹੂ ਏਕਾਯ ਰਜ੍ਜੁਯਾ;

ਨਿਰਨ੍ਤਰਞ੍ਹਿ ਵੇਠੇਤ੍ਵਾ, ਕਤਂ ਵਟ੍ਟਤਿ ਬਨ੍ਧਿਤੁ’’ਨ੍ਤਿ.

ਮੁਰਜਂ ਪਨ ਕਾਯਬਨ੍ਧਨਂ ਨ ਵਟ੍ਟਤਿ ‘‘ਨ, ਭਿਕ੍ਖਵੇ, ਉਚ੍ਚਾਵਚਾਨਿ ਕਾਯਬਨ੍ਧਨਾਨਿ ਧਾਰੇਤਬ੍ਬਾਨਿ ਕਲਾਬੁਕਂ ਦੇਡ੍ਢੁਭਕਂ ਮੁਰਜਂ ਮਦ੍ਦਵੀਣਂ, ਯੋ ਧਾਰੇਯ੍ਯ, ਆਪਤ੍ਤਿ ਦੁਕ੍ਕਟਸ੍ਸਾ’’ਤਿ (ਚੂਲ਼ਵ. ੨੭੮) ਵੁਤ੍ਤਤ੍ਤਾ. ਕਿਂ ਪਨ ਬਹੁਰਜ੍ਜੁਕੇ ਏਕਤੋ ਕਤ੍ਵਾ ਏਕੇਨ ਨਿਰਨ੍ਤਰਂ ਵੇਠੇਤ੍ਵਾ ਕਤਂ ਮੁਰਜਸਙ੍ਖ੍ਯਂ ਨ ਗਚ੍ਛਤੀਤਿ? ਆਮ ਨ ਗਚ੍ਛਤਿ. ਮੁਰਜਞ੍ਹਿ ਨਾਮ ਨਾਨਾਵਣ੍ਣੇਹਿ ਸੁਤ੍ਤੇਹਿ ਮੁਰਜਵਟ੍ਟਿਸਣ੍ਠਾਨਂ ਵੇਠੇਤ੍ਵਾ ਕਤਂ. ਕੇਚਿ ਪਨ ‘‘ਮੁਰਜਨ੍ਤਿ ਬਹੁਰਜ੍ਜੁਕੇ ਏਕਤੋ ਸਙ੍ਕਡ੍ਢਿਤ੍ਵਾ ਏਕਾਯ ਰਜ੍ਜੁਯਾ ਪਲਿਵੇਠੇਤ੍ਵਾ ਕਤਰਜ੍ਜੂ’’ਤਿ ਵਦਨ੍ਤਿ, ਤਂ ਨ ਗਹੇਤਬ੍ਬਂ. ਯਦਿ ਚੇਤਂ ਮੁਰਜਂ ਸਿਯਾ, ‘‘ਬਹੁਰਜ੍ਜੁਕੇ ਏਕਤੋ ਕਤ੍ਵਾ ਏਕੇਨ ਨਿਰਨ੍ਤਰਂ ਵੇਠੇਤ੍ਵਾ ਕਤਂ ਬਹੁਰਜ੍ਜੁਕ’’ਨ੍ਤਿ ਨ ਵਤ੍ਤਬ੍ਬਂ, ‘‘ਤਂ ਵਟ੍ਟਤੀ’’ਤਿ ਇਦਂ ਵਿਰੁਜ੍ਝੇਯ੍ਯ. ਮੁਰਜਂ ਪਨ ਪਾਮਙ੍ਗਸਣ੍ਠਾਨਞ੍ਚ ਦਸਾਸੁ ਵਟ੍ਟਤਿ ‘‘ਕਾਯਬਨ੍ਧਨਸ੍ਸ ਦਸਾ ਜੀਰਨ੍ਤਿ. ਅਨੁਜਾਨਾਮਿ, ਭਿਕ੍ਖਵੇ, ਮੁਰਜਂ ਮਦ੍ਦਵੀਣ’’ਨ੍ਤਿ (ਚੂਲ਼ਵ. ੨੭੮) ਵੁਤ੍ਤਤ੍ਤਾ. ਤੇਨੇਵ ਵਕ੍ਖਤਿ ‘‘ਅਨੁਜਾਨਾਮਿ, ਭਿਕ੍ਖਵੇ, ਮੁਰਜਂ ਮਦ੍ਦਵੀਣਨ੍ਤਿ ਇਦਂ ਦਸਾਸੁਯੇਵ ਅਨੁਞ੍ਞਾਤ’’ਨ੍ਤਿ.

ਕਾਯਬਨ੍ਧਨਵਿਧੇਤਿ ‘‘ਕਾਯਬਨ੍ਧਨਸ੍ਸ ਪਵਨਨ੍ਤੋ ਜੀਰਤਿ. ਅਨੁਜਾਨਾਮਿ, ਭਿਕ੍ਖਵੇ, ਵਿਧ’’ਨ੍ਤਿ ਵੁਤ੍ਤਤ੍ਤਾ ਕਾਯਬਨ੍ਧਨਸ੍ਸ ਪਾਸਨ੍ਤੇ ਦਸਾਮੂਲੇ ਤਸ੍ਸ ਥਿਰਭਾਵਤ੍ਥਂ ਕਤ੍ਤਬ੍ਬੇ ਦਨ੍ਤਵਿਸਾਣਾਦਿਮਯੇ ਵਿਧੇ. ‘‘ਅਟ੍ਠ ਮਙ੍ਗਲਾਨਿ ਨਾਮ ਸਙ੍ਖੋ ਚਕ੍ਕਂ ਪੁਣ੍ਣਕੁਮ੍ਭੋ ਗਯਾ ਸਿਰੀਵਚ੍ਛੋ ਅਙ੍ਕੁਸੋ ਧਜਂ ਸੋਵਤ੍ਥਿਕ’’ਨ੍ਤਿ ਵਦਨ੍ਤਿ. ਪਰਿਚ੍ਛੇਦਲੇਖਾਮਤ੍ਤਨ੍ਤਿ ਉਭੋਸੁ ਕੋਟੀਸੁ ਕਾਤਬ੍ਬਪਰਿਚ੍ਛੇਦਰਾਜਿਮਤ੍ਤਂ. ‘‘ਉਜੁਕਮੇਵਾ’’ਤਿ ਵੁਤ੍ਤਤ੍ਤਾ ਚਤੁਰਸ੍ਸਾਦਿਵਙ੍ਕਗਤਿਕਂ ਨ ਵਟ੍ਟਤਿ. ‘‘ਛਤ੍ਤਦਣ੍ਡਧਮ੍ਮਕਰਣਅਞ੍ਜਨਨਾਲ਼ਿਕਾ ਨਾਨਾਵਣ੍ਣਲੇਖਾਪਅਕਮ੍ਮਕਤਾ ਨ ਵਟ੍ਟਨ੍ਤੀ’’ਤਿ ਵਦਨ੍ਤਿ.

ਆਰਕਣ੍ਟਕੇਤਿ ਪੋਤ੍ਥਕਾਦਿਅਭਿਸਙ੍ਖਰਣਤ੍ਥਂ ਕਤੇ ਦੀਘਮੁਖਸਤ੍ਥਕੇ. ਵਟ੍ਟਮਣਿਕਨ੍ਤਿ ਵਟ੍ਟਂ ਕਤ੍ਵਾ ਅਗ੍ਗਕੋਟਿਯਂ ਉਟ੍ਠਾਪੇਤਬ੍ਬਪੁਬ੍ਬੁਲ਼ਂ. ਅਞ੍ਞਂ ਵਾ ਵਣ੍ਣਮਟ੍ਠਨ੍ਤਿ ਇਮਿਨਾ ਪਿਲ਼ਕਾਦਿਂ ਸਙ੍ਗਣ੍ਹਾਤਿ. ਮਣਿਕਨ੍ਤਿ ਏਕਾਵਟ੍ਟਮਣਿ. ਪਿਲ਼ਕਨ੍ਤਿ ਸਾਸਪਮਤ੍ਤਿਕਾ ਮੁਤ੍ਤਰਾਜਿਸਦਿਸਾ ਬਹੁਵਟ੍ਟਲੇਖਾ. ‘‘ਇਮਸ੍ਮਿਂ ਅਧਿਕਾਰੇ ਅਵੁਤ੍ਤਤ੍ਤਾ ਲੇਖਨਿਯਂ ਯਂ ਕਿਞ੍ਚਿ ਵਣ੍ਣਮਟ੍ਠਂ ਵਟ੍ਟਤੀ’’ਤਿ ਵਦਨ੍ਤਿ. ਵਲਿਤਕਨ੍ਤਿ ਮਜ੍ਝੇ ਵਲਿਂ ਉਟ੍ਠਾਪੇਤ੍ਵਾ. ਮਣ੍ਡਲਂ ਹੋਤੀਤਿ ਉਤ੍ਤਰਾਰਣਿਯਾ ਪਵੇਸਨਤ੍ਥਂ ਆਹਟਮਣ੍ਡਲਂ ਹੋਤਿ.

ਕਿਞ੍ਚਾਪਿ ਏਤ੍ਥ ਦਨ੍ਤਕਟ੍ਠਚ੍ਛੇਦਨਵਾਸਿਯੇਵ ਵੁਤ੍ਤਾ, ਮਹਾਵਾਸਿਯਮ੍ਪਿ ਪਨ ਨ ਵਟ੍ਟਤਿਯੇਵ. ਉਜੁਕਮੇਵ ਬਨ੍ਧਿਤੁਨ੍ਤਿ ਸਮ੍ਬਨ੍ਧੋ. ‘‘ਉਭੋਸੁ ਵਾ ਪਸ੍ਸੇਸੁ ਏਕਪਸ੍ਸੇਵਾ’’ਤਿ ਵਚਨਸੇਸੋ. ਕਤ੍ਤਰਯਟ੍ਠਿਕੋਟਿਯਂ ਕਤਅਯੋਵਲਯਾਨਿਪਿ ਵਟ੍ਟਨ੍ਤਿ, ਯੇਸਂ ਅਞ੍ਞਮਞ੍ਞਸਙ੍ਘਟ੍ਟਨੇਨ ਸਦ੍ਦੋ ਨਿਚ੍ਛਰਤਿ.

ਆਮਣ੍ਡਸਾਰਕੇਤਿ ਆਮਲਕੇਹਿ ਕਤਭਾਜਨੇ. ਭੂਮਤ੍ਥਰਣੇਤਿ ਚਿਤ੍ਤਕਟਸਾਰਕਚਿਤ੍ਤਤ੍ਥਰਣਾਦਿਕੇ ਪਰਿਕਮ੍ਮਕਤਾਯ ਭੂਮਿਯਾ ਅਤ੍ਥਰਿਤਬ੍ਬਅਤ੍ਥਰਣੇ. ਪਾਨੀਯਘਟੇਤਿ ਇਮਿਨਾ ਕੁਣ੍ਡਿਕਸਰਕੇਪਿ ਸਙ੍ਗਣ੍ਹਾਤਿ. ਬੀਜਨੇਤਿ ਚਤੁਰਸ੍ਸਬੀਜਨੇ. ਸਬ੍ਬਂ…ਪੇ… ਵਟ੍ਟਤੀਤਿ ਯਥਾਵੁਤ੍ਤੇਸੁ ਮਞ੍ਚਪੀਠਾਦੀਸੁ ਇਤ੍ਥਿਰੂਪਂ ਵਿਨਾ ਸਬ੍ਬਂ ਮਾਲਾਕਮ੍ਮਲਤਾਕਮ੍ਮਾਦਿ ਵਣ੍ਣਮਟ੍ਠਂ ਭਿਕ੍ਖੁਨੋ ਵਟ੍ਟਤਿ. ਸੇਨਾਸਨੇ ਕਿਞ੍ਚਿ ਪਟਿਸੇਧੇਤਬ੍ਬਂ ਨਤ੍ਥਿ ਅਞ੍ਞਤ੍ਰ ਵਿਰੁਦ੍ਧਸੇਨਾਸਨਾਤਿ ਏਤ੍ਥਾਯਮਧਿਪ੍ਪਾਯੋ – ਸੇਨਾਸਨਪਰਿਕ੍ਖਾਰੇਸੁ ਪਟਿਸੇਧੇਤਬ੍ਬਂ ਨਾਮ ਕਿਞ੍ਚਿ ਨਤ੍ਥਿ, ਵਿਰੁਦ੍ਧਸੇਨਾਸਨਂ ਪਨ ਸਯਮੇਵ ਪਟਿਕ੍ਖਿਪਿਤਬ੍ਬਨ੍ਤਿ. ਅਞ੍ਞੇਸਨ੍ਤਿ ਸੀਮਸਾਮਿਨੋ ਵੁਤ੍ਤਾ. ਰਾਜਵਲ੍ਲਭਾ ਪਰਨਿਕਾਯਿਕਾਪਿ ਏਕਨਿਕਾਯਿਕਾਪਿ ਉਪੋਸਥਪਵਾਰਣਾਨਂ ਅਨ੍ਤਰਾਯਕਰਾ ਅਲਜ੍ਜਿਨੋ ਰਾਜਕੁਲੂਪਗਾ ਵੁਚ੍ਚਨ੍ਤਿ. ਤੇਸਂ ਲਜ੍ਜਿਪਰਿਸਾਤਿ ਤੇਸਂ ਸੀਮਸਾਮਿਕਾਨਂ ਪਕ੍ਖਾ ਹੁਤ੍ਵਾ ਅਨੁਬਲਂ ਦਾਤੁਂ ਸਮਤ੍ਥਾ ਲਜ੍ਜਿਪਰਿਸਾ. ਸੁਕਤਮੇਵਾਤਿ ਅਞ੍ਞੇਸਂ ਸਨ੍ਤਕੇਪਿ ਅਤ੍ਤਨੋ ਸੀਮਾਯ ਅਨ੍ਤੋਵੁਤ੍ਤਵਿਧਿਨਾ ਕਤਂ ਸੁਕਤਮੇਵ.

ਪਾਲ਼ਿਮੁਤ੍ਤਕਵਿਨਿਚ੍ਛਯਵਣ੍ਣਨਾ ਨਿਟ੍ਠਿਤਾ.

੮੬. ਦੇਵੇਨ ਗਹਿਤਦਾਰੂਨੀਤਿ ਰਞ੍ਞਾ ਪਰਿਗ੍ਗਹਿਤਦਾਰੂਨਿ, ਰਞ੍ਞੋ ਸਨ੍ਤਕਾਨੀਤਿ ਵੁਤ੍ਤਂ ਹੋਤਿ. ਖਣ੍ਡਾਖਣ੍ਡਂ ਕਰੋਨ੍ਤੋਤਿ ਖੁਦ੍ਦਕਂ ਮਹਨ੍ਤਞ੍ਚ ਖਣ੍ਡਂ ਕਰੋਨ੍ਤੋ.

੮੭. ਕੁਲਭੋਗਇਸ੍ਸਰਿਯਾਦੀਹਿ ਮਹਤੀ ਮਤ੍ਤਾ ਪਮਾਣਂ ਏਤਸ੍ਸਾਤਿ ਮਹਾਮਤ੍ਤੋ. ਤੇਨਾਹ – ‘‘ਮਹਤਿਯਾ ਇਸ੍ਸਰਿਯਮਤ੍ਤਾਯ ਸਮਨ੍ਨਾਗਤੋ’’ਤਿ.

੮੮. ਅਵਜ੍ਝਾਯਨ੍ਤੀਤਿ ਹੇਟ੍ਠਾ ਕਤ੍ਵਾ ਓਲੋਕੇਨ੍ਤਿ, ਚਿਨ੍ਤੇਨ੍ਤਿ ਵਾ. ਤੇਨਾਹ ‘‘ਅਵਜਾਨਨ੍ਤਾ’’ਤਿਆਦਿ. ਲਾਮਕਤੋ ਵਾ ਚਿਨ੍ਤੇਨ੍ਤੀਤਿ ਨਿਹੀਨਤੋ ਚਿਨ੍ਤੇਨ੍ਤਿ. ਕਥੇਨ੍ਤੀਤਿ ‘‘ਕਿਂ ਨਾਮੇਤਂ ਕਿਂ ਨਾਮੇਤ’’ਨ੍ਤਿ ਅਞ੍ਞਮਞ੍ਞਂ ਕਥੇਨ੍ਤਿ.

ਕਥਂ ਪਨੇਤ੍ਥ ‘‘ਦਾਰੂਨੀ’’ਤਿ ਬਹੁਵਚਨਂ ‘‘ਅਦਿਨ੍ਨ’’ਨ੍ਤਿ ਏਕਵਚਨੇਨ ਸਦ੍ਧਿਂ ਸਮ੍ਬਨ੍ਧਮੁਪਗਚ੍ਛਤੀਤਿ ਆਹ – ‘‘ਅਦਿਨ੍ਨਂ ਆਦਿਯਿਸ੍ਸਤੀਤਿ ਅਯਂ ਉਜ੍ਝਾਯਨਤ੍ਥੋ’’ਤਿਆਦਿ. ਉਜ੍ਝਾਯਨਸ੍ਸ ਅਦਿਨ੍ਨਾਦਾਨਵਿਸਯਤ੍ਤਾ ਅਦਿਨ੍ਨਾਦਾਨਂ ਉਜ੍ਝਾਯਨਤ੍ਥੋਤਿ ਵੁਤ੍ਤਂ. ਸਤਿਪਿ ਪਨੇਤ੍ਥ ਗੋਪਕੇਨ ਦਿਨ੍ਨਦਾਰੂਨਂ ਗਹਣੇ ਉਜੁਕਂ ਅਵਤ੍ਵਾ ਲੇਸੇਨ ਗਹਿਤਤ੍ਤਾ ਥੇਰੋ ‘‘ਅਦਿਨ੍ਨਂ ਆਦਿਯੀ’’ਤਿ ਵੇਦਿਤਬ੍ਬੋ. ਵਚਨਭੇਦੇਤਿ ਏਕਵਚਨਬਹੁਵਚਨਾਨਂ ਭੇਦੇ.

ਸਬ੍ਬਾਵਨ੍ਤਂ ਪਰਿਸਨ੍ਤਿ ਭਿਕ੍ਖੁਭਿਕ੍ਖੁਨੀਆਦਿਸਬ੍ਬਾਵਯਵਵਨ੍ਤਂ ਪਰਿਸਂ. ਸਬ੍ਬਾ ਚਤੁਪਰਿਸਸਙ੍ਖਆਤਾ ਪਜਾ ਏਤ੍ਥ ਅਤ੍ਥੀਤਿ ਸਬ੍ਬਾਵਨ੍ਤਾ, ਪਰਿਸਾ. ਸੇਨਾ ਏਤਸ੍ਸ ਅਤ੍ਥੀਤਿ ਸੇਨਿਕੋ, ਸੇਨਿਕੋ ਏਵ ਸੇਨਿਯੋ. ਬਿਮ੍ਬਿਸਾਰੋਤਿ ਤਸ੍ਸ ਨਾਮਨ੍ਤਿ ਏਤ੍ਥ ਬਿਮ੍ਬੀਤਿ ਸੁਵਣ੍ਣਂ, ਤਸ੍ਮਾ ਸਾਰਸੁਵਣ੍ਣਸਦਿਸਵਣ੍ਣਤਾਯ ਬਿਮ੍ਬਿਸਾਰੋਤਿ ਵੁਚ੍ਚਤੀਤਿ ਵੇਦਿਤਬ੍ਬੋ. ਚਤੁਤ੍ਥੋ ਭਾਗੋ ਪਾਦੋਤਿ ਵੇਦਿਤਬ੍ਬੋਤਿ ਇਮਿਨਾਵ ਸਬ੍ਬਜਨਪਦੇਸੁ ਕਹਾਪਣਸ੍ਸ ਵੀਸਤਿਮੋ ਭਾਗੋ ਮਾਸਕੋਤਿ ਇਦਞ੍ਚ ਵੁਤ੍ਤਮੇਵ ਹੋਤੀਤਿ ਦਟ੍ਠਬ੍ਬਂ. ਪੋਰਾਣਸਤ੍ਥਾਨੁਰੂਪਂ ਲਕ੍ਖਣਸਮ੍ਪਨ੍ਨਾ ਉਪ੍ਪਾਦਿਤਾ ਨੀਲਕਹਾਪਣਾਤਿ ਵੇਦਿਤਬ੍ਬਾ. ਰੁਦ੍ਰਦਾਮੇਨ ਉਪ੍ਪਾਦਿਤੋ ਰੁਦ੍ਰਦਾਮਕੋ. ਸੋ ਕਿਰ ਨੀਲਕਹਾਪਣਸ੍ਸ ਤਿਭਾਗਂ ਅਗ੍ਘਤਿ. ਯਸ੍ਮਿਂ ਪਦੇਸੇ ਨੀਲਕਹਾਪਣਾ ਨ ਸਨ੍ਤਿ, ਤਤ੍ਥਾਪਿ ਨੀਲਕਹਾਪਣਾਨਂ ਵਲ਼ਞ੍ਜਨਟ੍ਠਾਨੇ ਚ ਅਵਲ਼ਞ੍ਜਨਟ੍ਠਾਨੇ ਚ ਸਮਾਨਅਗ੍ਘਵਸੇਨ ਪਵਤ੍ਤਮਾਨਂ ਭਣ੍ਡਂ ਗਹੇਤ੍ਵਾ ਨੀਲਕਹਾਪਣਵਸੇਨੇਵ ਪਰਿਚ੍ਛੇਦੋ ਕਾਤਬ੍ਬੋਤਿ ਵਦਨ੍ਤਿ.

ਧਨਿਯਵਤ੍ਥੁਵਣ੍ਣਨਾ ਨਿਟ੍ਠਿਤਾ.

ਤਸ੍ਸਤ੍ਥੋ…ਪੇ… ਵੁਤ੍ਤਨਯੇਨੇਵ ਵੇਦਿਤਬ੍ਬੋਤਿ ਇਮਿਨਾ ‘‘ਭਗਵਤਾ ਭਿਕ੍ਖੂਨਂ ਇਦਂ ਸਿਕ੍ਖਾਪਦਂ ਏਵਂ ਪਞ੍ਞਤ੍ਤਂ ਹੋਤਿ ਚ, ਇਦਞ੍ਚ ਅਞ੍ਞਂ ਵਤ੍ਥੁ ਉਦਪਾਦੀ’’ਤਿ ਏਵਂ ਪਠਮਪਾਰਾਜਿਕਵਣ੍ਣਨਾਯਂ (ਪਾਰਾ. ਅਟ੍ਠ. ੧.੩੯) ਵੁਤ੍ਤਨਯੇਨ ਤਸ੍ਸਤ੍ਥੋ ਵੇਦਿਤਬ੍ਬੋ. ‘‘ਇਦਾਨਿ ਯਂ ਤਂ ਅਞ੍ਞਂ ਵਤ੍ਥੁ ਉਪ੍ਪਨ੍ਨਂ, ਤਂ ਦਸ੍ਸੇਤੁਂ ‘ਤੇਨ ਖੋ ਪਨ ਸਮਯੇਨਾ’ਤਿਆਦਿਮਾਹਾ’’ਤਿ ਏਵਂ ਅਨੁਪਞ੍ਞਤ੍ਤਿਸਮ੍ਬਨ੍ਧੋ ਚ ਤਤ੍ਥ ਵੁਤ੍ਤਨਯੇਨੇਵ ਵੇਦਿਤਬ੍ਬੋਤਿ ਦਸ੍ਸੇਤਿ.

੯੦-੯੧. ਰਜਕਾ ਅਤ੍ਥਰਨ੍ਤਿ ਏਤ੍ਥਾਤਿ ਰਜਕਤ੍ਥਰਣਂ, ਰਜਕਤ੍ਥਰਣਨ੍ਤਿ ਰਜਕਤਿਤ੍ਥਂ ਵੁਚ੍ਚਤੀਤਿ ਆਹ ‘‘ਰਜਕਤਿਤ੍ਥਂ ਗਨ੍ਤ੍ਵਾ’’ਤਿ. ਵੁਤ੍ਤਮੇਵਤ੍ਥਂ ਵਿਭਾਵੇਨ੍ਤੋ ਆਹ ‘‘ਤਞ੍ਹੀ’’ਤਿਆਦਿ.

ਪਦਭਾਜਨੀਯਵਣ੍ਣਨਾ

੯੨. ‘‘ਅਭਿਨਵਨਿਵਿਟ੍ਠੋ ਏਕਕੁਟਿਕਾਦਿਗਾਮੋ ਯਾਵ ਮਨੁਸ੍ਸਾ ਪਵਿਸਿਤ੍ਵਾ ਵਾਸਂ ਨ ਕਪ੍ਪੇਨ੍ਤਿ, ਤਾਵ ਗਾਮਸਙ੍ਖ੍ਯਂ ਨ ਗਚ੍ਛਤੀ’’ਤਿ ਵਦਨ੍ਤਿ, ਤਸ੍ਮਾ ਤਤ੍ਥ ਗਾਮਪ੍ਪਵੇਸਨਾਪੁਚ੍ਛਾਦਿਕਿਚ੍ਚਮ੍ਪਿ ਨਤ੍ਥਿ. ਯਕ੍ਖਪਰਿਗ੍ਗਹਭੂਤੋਤਿ ਸਉਪਦ੍ਦਵਵਸੇਨ ਵੁਤ੍ਤਂ, ਯਕ੍ਖਨਗਰਾਦਿਂ ਵਾ ਸਙ੍ਗਣ੍ਹਾਤਿ. ਯਕ੍ਖਨਗਰਮ੍ਪਿ ਆਪਣਾਦੀਸੁ ਦਿਸ੍ਸਮਾਨੇਸੁ ਗਾਮਸਙ੍ਖ੍ਯਂ ਗਚ੍ਛਤਿ, ਅਦਿਸ੍ਸਮਾਨੇਸੁ ਨ ਗਚ੍ਛਤਿ, ਤਸ੍ਮਾ ਯਕ੍ਖਨਗਰਮ੍ਪਿ ਪਵਿਸਨ੍ਤੇਨ ਆਪਣਾਦੀਸੁ ਦਿਸ੍ਸਮਾਨੇਸੁ ਸਬ੍ਬਂ ਗਾਮਪ੍ਪਵੇਸਨਵਤ੍ਤਂ ਕਾਤਬ੍ਬਂ, ਅਦਿਸ੍ਸਮਾਨੇਸੁ ਨ ਕਾਤਬ੍ਬਨ੍ਤਿ ਵਦਨ੍ਤਿ. ਪੁਨਪਿ ਆਗਨ੍ਤੁਕਾਮਾਤਿ ਇਮਿਨਾ ਤੇਸਂ ਤਤ੍ਥ ਸਾਪੇਕ੍ਖਭਾਵਂ ਦਸ੍ਸੇਤਿ. ਯਤੋ ਪਨ ਨਿਰਪੇਕ੍ਖਾਵ ਹੁਤ੍ਵਾ ਪਕ੍ਕਮਨ੍ਤਿ, ਸੋ ਗਾਮਸਙ੍ਖ੍ਯਂ ਨ ਗਚ੍ਛਤਿ, ਤਸ੍ਮਾ ਤਤ੍ਥ ਗਾਮਪ੍ਪਵੇਸਨਾਪੁਚ੍ਛਾਦਿਕਿਚ੍ਚਮ੍ਪਿ ਨਤ੍ਥਿ.

ਨਨੁ ਚ ‘‘ਗਾਮਾ ਵਾ ਅਰਞ੍ਞਾ ਵਾ’’ਤਿ ਏਤ੍ਤਕਮੇਵ ਮਾਤਿਕਾਯਂ ਵੁਤ੍ਤਂ, ਤਸ੍ਮਾ ਗਾਮਲਕ੍ਖਣਂ ਦਸ੍ਸੇਤ੍ਵਾ ਅਰਞ੍ਞਮੇਵ ਦਸ੍ਸੇਤਬ੍ਬਂ ਸਿਯਾ, ਗਾਮੂਪਚਾਰੋ ਨਾਮਾਤਿਆਦਿ ਪਨ ਕਸ੍ਮਾ ਵੁਤ੍ਤਨ੍ਤਿ ਆਹ – ‘‘ਗਾਮੂਪਚਾਰੋਤਿਆਦਿ ਅਰਞ੍ਞਪਰਿਚ੍ਛੇਦਦਸ੍ਸਨਤ੍ਥਂ ਵੁਤ੍ਤ’’ਨ੍ਤਿ. ਗਾਮੂਪਚਾਰੇ ਹਿ ਦਸ੍ਸਿਤੇ ਠਪੇਤ੍ਵਾ ਗਾਮਞ੍ਚ ਗਾਮੂਪਚਾਰਞ੍ਚ ਅਵਸੇਸਂ ਅਰਞ੍ਞਂ ਨਾਮਾਤਿ ਅਰਞ੍ਞਪਰਿਚ੍ਛੇਦੋ ਸਕ੍ਕਾ ਦਸ੍ਸੇਤੁਂ, ਇਦਞ੍ਚ ਗਾਮਗਾਮੂਪਚਾਰੇ ਅਸਙ੍ਕਰਤੋ ਦਸ੍ਸੇਤੁਂ ਵੁਤ੍ਤਂ. ਮਾਤਿਕਾਯਂ ਪਨ ਗਾਮਗ੍ਗਹਣੇਨੇਵ ਗਾਮੂਪਚਾਰੋਪਿ ਸਙ੍ਗਹਿਤੋਤਿ ਦਟ੍ਠਬ੍ਬਂ. ਗਾਮੂਪਚਾਰੋ ਹਿ ਲੋਕੇ ਗਾਮਸਙ੍ਖ੍ਯਮੇਵ ਗਚ੍ਛਤਿ. ਏਵਞ੍ਚ ਕਤ੍ਵਾ ਮਾਤਿਕਾਯ ਅਨਵਸੇਸਅਵਹਰਣਟ੍ਠਾਨਪਰਿਗ੍ਗਹੋ ਸਿਦ੍ਧੋ ਹੋਤਿ. ਇਨ੍ਦਖੀਲੇਤਿ ਉਮ੍ਮਾਰੇ. ਅਰਞ੍ਞਸਙ੍ਖੇਪਂ ਗਚ੍ਛਤੀਤਿ ‘‘ਨਿਕ੍ਖਮਿਤ੍ਵਾ ਬਹਿ ਇਨ੍ਦਖੀਲਾ ਸਬ੍ਬਮੇਤਂ ਅਰਞ੍ਞ’’ਨ੍ਤਿ (ਵਿਭ. ੫੨੯) ਅਭਿਧਮ੍ਮੇ ਵੁਤ੍ਤਤ੍ਤਾ. ਵੇਮਜ੍ਝਮੇਵ ਇਨ੍ਦਖੀਲੋਤਿ ਵੁਚ੍ਚਤੀਤਿ ਇਨ੍ਦਖੀਲਟ੍ਠਾਨਿਯਤ੍ਤਾ ਅਸਤਿਪਿ ਇਨ੍ਦਖੀਲੇ ਵੇਮਜ੍ਝਮੇਵ ਤਥਾ ਵੁਚ੍ਚਤਿ. ਯਤ੍ਥ ਪਨ ਦ੍ਵਾਰਬਾਹਾਪਿ ਨਤ੍ਥਿ, ਤਤ੍ਥ ਉਭੋਸੁ ਪਸ੍ਸੇਸੁ ਵਤਿਯਾ ਵਾ ਪਾਕਾਰਸ੍ਸ ਵਾ ਕੋਟਿਵੇਮਜ੍ਝਮੇਵ ਇਨ੍ਦਖੀਲਟ੍ਠਾਨਿਯਤ੍ਤਾ ‘‘ਇਨ੍ਦਖੀਲੋ’’ਤਿ ਗਹੇਤਬ੍ਬਂ. ਉਡ੍ਡਾਪੇਨ੍ਤੋਤਿ ਪਲਾਪੇਨ੍ਤੋ. ਲੁਠਿਤ੍ਵਾਤਿ ਪਰਿਵਤ੍ਤੇਤ੍ਵਾ.

ਮਜ੍ਝਿਮਸ੍ਸ ਪੁਰਿਸਸ੍ਸਾਤਿ ਥਾਮਮਜ੍ਝਿਮਸ੍ਸ ਪੁਰਿਸਸ੍ਸ. ਇਮਿਨਾ ਪਨ ਵਚਨੇਨ ਸੁਪ੍ਪਮੁਸਲਪਾਤੋਪਿ ਬਲਦਸ੍ਸਨਵਸੇਨੇਵ ਕਤੋਤਿ ਦਟ੍ਠਬ੍ਬਂ. ਕੁਰੁਨ੍ਦਟ੍ਠਕਥਾਯਂ ਮਹਾਪਚ੍ਚਰਿਯਞ੍ਚ ਘਰੂਪਚਾਰੋ ਗਾਮੋਤਿ ਅਧਿਪ੍ਪਾਯੇਨ ‘‘ਘਰੂਪਚਾਰੇ ਠਿਤਸ੍ਸ ਲੇਡ੍ਡੁਪਾਤੋ ਗਾਮੂਪਚਾਰੋ’’ਤਿ ਵੁਤ੍ਤਂ. ਦ੍ਵਾਰੇਤਿ ਨਿਬ੍ਬਕੋਸਸ੍ਸ ਉਦਕਪਤਨਟ੍ਠਾਨਤੋ ਅਬ੍ਭਨ੍ਤਰਂ ਸਨ੍ਧਾਯ ਵੁਤ੍ਤਂ. ਅਨ੍ਤੋਗੇਹੇਤਿ ਚ ਪਮੁਖਸ੍ਸ ਅਬ੍ਭਨ੍ਤਰਮੇਵ ਸਨ੍ਧਾਯ ਵੁਤ੍ਤਂ. ਕਤਪਰਿਕ੍ਖੇਪੋਤਿ ਇਮਿਨਾਵ ਘਰਸ੍ਸ ਸਮਨ੍ਤਤੋ ਤਤ੍ਤਕੋ ਪਰਿਚ੍ਛੇਦੋ ਘਰੂਪਚਾਰੋ ਨਾਮਾਤਿ ਵੁਤ੍ਤਂ ਹੋਤਿ. ਯਸ੍ਸ ਪਨ ਘਰਸ੍ਸ ਸਮਨ੍ਤਤੋ ਗੋਰੂਪਾਨਂ ਪਵੇਸਨਨਿਵਾਰਣਤ੍ਥਂ ਪਾਕਾਰਵਤਿਆਦੀਹਿ ਪਰਿਕ੍ਖੇਪੋ ਕਤੋ ਹੋਤਿ, ਤਤ੍ਥ ਸੋਵ ਪਰਿਕ੍ਖੇਪੋ ਘਰੂਪਚਾਰੋ, ਸੁਪ੍ਪਪਾਤਾਦਿਪਰਿਚ੍ਛੇਦੋ ਪਨ ਅਪਰਿਕ੍ਖਿਤ੍ਤਘਰਂ ਸਨ੍ਧਾਯ ਵੁਤ੍ਤੋਤਿ ਦਟ੍ਠਬ੍ਬਂ. ਇਦਮੇਤ੍ਥ ਪਮਾਣਨ੍ਤਿ ਵਿਕਾਲਗਾਮਪ੍ਪਵੇਸਨਾਦੀਸੁ ਗਾਮਗਾਮੂਪਚਾਰਾਨਂ ਅਸਙ੍ਕਰਤੋ ਵਿਨਿਚ੍ਛਯਸ੍ਸ ਵੇਦਿਤਬ੍ਬਤ੍ਤਾ. ਕੁਰੁਨ੍ਦੀਆਦੀਸੁ ਵੁਤ੍ਤਨਯੇਨ ਹਿ ਘਰੂਪਚਾਰਸ੍ਸ ਗਾਮੋਤਿ ਆਪਨ੍ਨਤ੍ਤਾ ਘਰਘਰੂਪਚਾਰਗਾਮਗਾਮੂਪਚਾਰਾਨਂ ਸਙ੍ਕਰੋ ਸਿਯਾ. ਏਵਂ ਸਬ੍ਬਤ੍ਥਾਤਿ ਇਮਿਨਾ ਇਤੋ ਪੁਬ੍ਬੇਪਿ ਪਚ੍ਛਿਮਸ੍ਸੇਵ ਵਾਦਸ੍ਸ ਪਮਾਣਭਾਵਂ ਦਸ੍ਸੇਤਿ. ਕੇਚਿ ਪਨ ‘‘ਇਤੋ ਪਟ੍ਠਾਯ ਵਕ੍ਖਮਾਨਵਾਦਂ ਸਨ੍ਧਾਯ ਵੁਤ੍ਤ’’ਨ੍ਤਿ ਵਦਨ੍ਤਿ, ਤਂ ਨ ਗਹੇਤਬ੍ਬਂ.

ਸੇਸਮ੍ਪੀਤਿ ਗਾਮੂਪਚਾਰਲਕ੍ਖਣਂ ਸਨ੍ਧਾਯ ਵਦਤਿ. ਤਤ੍ਰਾਤਿ ਤਸ੍ਮਿਂ ਗਾਮੂਪਚਾਰਗ੍ਗਹਣੇ. ਤਸ੍ਸ ਗਾਮਪਰਿਚ੍ਛੇਦਦਸ੍ਸਨਤ੍ਥਨ੍ਤਿ ਤਸ੍ਸ ਅਪਰਿਚ੍ਛੇਦਸ੍ਸ ਗਾਮਸ੍ਸ ਗਾਮਪਰਿਚ੍ਛੇਦਂ ਦਸ੍ਸੇਤੁਨ੍ਤਿ ਅਤ੍ਥੋ. ਯਦਿ ਏਵਂ ‘‘ਗਾਮੋ ਨਾਮਾ’’ਤਿ ਪਦਂ ਉਦ੍ਧਰਿਤ੍ਵਾ ‘‘ਅਪਰਿਕ੍ਖਿਤ੍ਤਸ੍ਸ ਗਾਮਸ੍ਸ ਘਰੂਪਚਾਰੇ ਠਿਤਸ੍ਸ ਮਜ੍ਝਿਮਸ੍ਸ ਪੁਰਿਸਸ੍ਸ ਲੇਡ੍ਡੁਪਾਤੋ’’ਤਿ ਕਸ੍ਮਾ ਨ ਵੁਤ੍ਤਨ੍ਤਿ? ‘‘ਗਾਮੋ ਨਾਮਾਤਿ ਇਧ ਅਵੁਤ੍ਤਮ੍ਪਿ ਅਧਿਕਾਰਵਸੇਨ ਲਬ੍ਭਤਿਯੇਵਾ’’ਤਿ ਵਦਨ੍ਤਿ. ਅਪਰੇ ਪਨ ਭਣਨ੍ਤਿ ‘‘ਗਾਮੂਪਚਾਰੋ ਨਾਮਾਤਿ ਇਮਿਨਾਵ ਗਾਮਸ੍ਸ ਚ ਗਾਮੂਪਚਾਰਸ੍ਸ ਚ ਸਙ੍ਗਹੋ ਦਟ੍ਠਬ੍ਬੋ. ਕਥਂ? ‘ਗਾਮਸ੍ਸ ਉਪਚਾਰੋ ਗਾਮੂਪਚਾਰੋ’ਤਿ ਏਵਂ ਵਿਗ੍ਗਹੇ ਕਰਿਯਮਾਨੇ ‘ਪਰਿਕ੍ਖਿਤ੍ਤਸ੍ਸ ਗਾਮਸ੍ਸ ਇਨ੍ਦਖੀਲੇ ਠਿਤਸ੍ਸ ਮਜ੍ਝਿਮਸ੍ਸ ਪੁਰਿਸਸ੍ਸ ਲੇਡ੍ਡੁਪਾਤੋ’ਤਿ ਇਮਿਨਾ ਪਰਿਕ੍ਖਿਤ੍ਤਸ੍ਸ ਗਾਮਸ੍ਸ ਗਾਮੂਪਚਾਰਲਕ੍ਖਣਂ ਦਸ੍ਸਿਤਂ ਹੋਤਿ, ‘ਗਾਮਸਙ੍ਖਾਤੋ ਉਪਚਾਰੋ ਗਾਮੂਪਚਾਰੋ’ਤਿ ਏਵਂ ਪਨ ਗਯ੍ਹਮਾਨੇ ‘ਅਪਰਿਕ੍ਖਿਤ੍ਤਸ੍ਸ ਗਾਮਸ੍ਸ ਘਰੂਪਚਾਰੇ ਠਿਤਸ੍ਸ ਮਜ੍ਝਿਮਸ੍ਸ ਪੁਰਿਸਸ੍ਸ ਲੇਡ੍ਡੁਪਾਤੋ’ਤਿ ਇਮਿਨਾ ਅਪਰਿਕ੍ਖਿਤ੍ਤਸ੍ਸ ਗਾਮਸ੍ਸ ਗਾਮਪਰਿਚ੍ਛੇਦੋ ਦਸ੍ਸਿਤੋਤਿ ਸਕ੍ਕਾ ਵਿਞ੍ਞਾਤੁ’’ਨ੍ਤਿ. ‘‘ਘਰੂਪਚਾਰੇ ਠਿਤਸ੍ਸ ਮਜ੍ਝਿਮਸ੍ਸ ਪੁਰਿਸਸ੍ਸ ਲੇਡ੍ਡੁਪਾਤੋ’’ਤਿ ਇਮਿਨਾ ਪਰਿਕ੍ਖਿਤ੍ਤਸ੍ਸਪਿ ਗਾਮਸ੍ਸ ਸਚੇ ਲੇਡ੍ਡੁਪਾਤਤੋ ਦੂਰੇ ਪਰਿਕ੍ਖੇਪੋ ਹੋਤਿ, ਲੇਡ੍ਡੁਪਾਤੋਯੇਵ ਗਾਮਪਰਿਚ੍ਛੇਦੋਤਿ ਗਹੇਤਬ੍ਬਨ੍ਤਿ ਵਦਨ੍ਤਿ. ਪੁਬ੍ਬੇ ਵੁਤ੍ਤਨਯੇਨੇਵਾਤਿ ਪਰਿਕ੍ਖਿਤ੍ਤਗਾਮੇ ਵੁਤ੍ਤਨਯੇਨੇਵ.

ਸਙ੍ਕਰੀਯਤੀਤਿ ਮਿਸ੍ਸੀਯਤਿ. ਏਤ੍ਥਾਤਿ ਘਰਘਰੂਪਚਾਰਗਾਮਗਾਮੂਪਚਾਰੇਸੁ. ‘‘ਵਿਕਾਲੇ ਗਾਮਪ੍ਪਵੇਸਨੇ ਪਰਿਕ੍ਖਿਤ੍ਤਸ੍ਸ ਗਾਮਸ੍ਸ ਪਰਿਕ੍ਖੇਪਂ ਅਤਿਕ੍ਕਮਨ੍ਤਸ੍ਸ ਆਪਤ੍ਤਿ ਪਾਚਿਤ੍ਤਿਯਸ੍ਸ, ਅਪਰਿਕ੍ਖਿਤ੍ਤਸ੍ਸ ਗਾਮਸ੍ਸ ਉਪਚਾਰਂ ਓਕ੍ਕਮਨ੍ਤਸ੍ਸ ਆਪਤ੍ਤਿ ਪਾਚਿਤ੍ਤਿਯਸ੍ਸਾ’’ਤਿ (ਪਾਚਿ. ੫੧੩) ਵੁਤ੍ਤਤ੍ਤਾ ਗਾਮਗਾਮੂਪਚਾਰਾਨਂ ਅਸਙ੍ਕਰਤਾ ਇਚ੍ਛਿਤਬ੍ਬਾਤਿ ਆਹ – ‘‘ਅਸਙ੍ਕਰਤੋ ਚੇਤ੍ਥ ਵਿਨਿਚ੍ਛਯੋ ਵੇਦਿਤਬ੍ਬੋ ਵਿਕਾਲੇ ਗਾਮਪ੍ਪਵੇਸਨਾਦੀਸੂ’’ਤਿ. ਏਤ੍ਥ ਚ ‘‘ਪਰਿਕ੍ਖਿਤ੍ਤਸ੍ਸ ਗਾਮਸ੍ਸ ਪਰਿਕ੍ਖੇਪਂ, ਅਪਰਿਕ੍ਖਿਤ੍ਤਸ੍ਸ ਪਰਿਕ੍ਖੇਪਾਰਹਟ੍ਠਾਨਂ ਅਤਿਕ੍ਕਮਨ੍ਤਸ੍ਸ ਵਿਕਾਲਗਾਮਪ੍ਪਵੇਸਨਾਪਤ੍ਤਿ ਹੋਤੀ’’ਤਿ ਕੇਚਿ ਵਦਨ੍ਤਿ, ਤਂ ਨ ਗਹੇਤਬ੍ਬਂ ਪਦਭਾਜਨਿਯਂ ਪਨ ‘‘ਪਰਿਕ੍ਖਿਤ੍ਤਸ੍ਸ ਗਾਮਸ੍ਸ ਪਰਿਕ੍ਖੇਪਂ ਅਤਿਕ੍ਕਮਨ੍ਤਸ੍ਸ ਆਪਤ੍ਤਿ ਪਾਚਿਤ੍ਤਿਯਸ੍ਸ, ਅਪਰਿਕ੍ਖਿਤ੍ਤਸ੍ਸ ਗਾਮਸ੍ਸ ਉਪਚਾਰਂ ਓਕ੍ਕਮਨ੍ਤਸ੍ਸ ਆਪਤ੍ਤਿ ਪਾਚਿਤ੍ਤਿਯਸ੍ਸਾ’’ਤਿ (ਪਾਚਿ. ੫੧੩) ਵੁਤ੍ਤਤ੍ਤਾ. ਅਪਰਿਕ੍ਖਿਤ੍ਤਸ੍ਸ ਗਾਮਸ੍ਸ ਘਰੂਪਚਾਰਤੋ ਪਟ੍ਠਾਯ ਦੁਤਿਯਲੇਡ੍ਡੁਪਾਤਸਙ੍ਖਾਤਸ੍ਸ ਗਾਮੂਪਚਾਰਸ੍ਸ ਓਕ੍ਕਮਨੇ ਆਪਤ੍ਤਿ ਵੇਦਿਤਬ੍ਬਾ. ਤੇਨੇਵ ਵਿਕਾਲਗਾਮਪ੍ਪਵੇਸਨਸਿਕ੍ਖਾਪਦਟ੍ਠਕਥਾਯਂ (ਪਾਚਿ. ਅਟ੍ਠ. ੫੧੨) ‘‘ਅਪਰਿਕ੍ਖਿਤ੍ਤਸ੍ਸ ਗਾਮਸ੍ਸ ਉਪਚਾਰੋ ਅਦਿਨ੍ਨਾਦਾਨੇ ਵੁਤ੍ਤਨਯੇਨੇਵ ਵੇਦਿਤਬ੍ਬੋ’’ਤਿ ਵੁਤ੍ਤਂ. ਮਾਤਿਕਾਟ੍ਠਕਥਾਯਮ੍ਪਿ (ਕਙ੍ਖਾ. ਅਟ੍ਠ. ਦੁਤਿਯਪਾਰਾਜਿਕਵਣ੍ਣਨਾ) ਵੁਤ੍ਤਂ ‘‘ਯ੍ਵਾਯਂ ਅਪਰਿਕ੍ਖਿਤ੍ਤਸ੍ਸ ਗਾਮਸ੍ਸ ਉਪਚਾਰੋ ਦਸ੍ਸਿਤੋ, ਤਸ੍ਸ ਵਸੇਨ ਵਿਕਾਲਗਾਮਪ੍ਪਵੇਸਨਾਦੀਸੁ ਆਪਤ੍ਤਿ ਪਰਿਚ੍ਛਿਨ੍ਦਿਤਬ੍ਬਾ’’ਤਿ. ਯਦਿ ਏਵਂ ‘‘ਵਿਕਾਲੇ ਗਾਮਂ ਪਵਿਸੇਯ੍ਯਾ’’ਤਿ ਇਮਿਨਾ ਵਿਰੁਜ੍ਝਤੀਤਿ? ਨ ਵਿਰੁਜ੍ਝਤਿ ਗਾਮੂਪਚਾਰਸ੍ਸਪਿ ਗਾਮਗ੍ਗਹਣੇਨ ਗਹਿਤਤ੍ਤਾ. ਤਸ੍ਮਾ ਪਰਿਕ੍ਖਿਤ੍ਤਸ੍ਸ ਗਾਮਸ੍ਸ ਪਰਿਕ੍ਖੇਪਂ ਅਤਿਕ੍ਕਮਨ੍ਤਸ੍ਸ, ਅਪਰਿਕ੍ਖਿਤ੍ਤਸ੍ਸ ਉਪਚਾਰਂ ਓਕ੍ਕਮਨ੍ਤਸ੍ਸ ਵਿਕਾਲਗਾਮਪ੍ਪਵੇਸਨਾਪਤ੍ਤਿ ਹੋਤੀਤਿ ਨਿਟ੍ਠਮੇਤ੍ਥ ਗਨ੍ਤਬ੍ਬਂ. ਵਿਕਾਲੇ ਗਾਮਪ੍ਪਵੇਸਨਾਦੀਸੂਤਿ ਆਦਿ-ਸਦ੍ਦੇਨ ਘਰਘਰੂਪਚਾਰਾਦੀਸੁ ਠਿਤਾਨਂ ਉਪ੍ਪਨ੍ਨਲਾਭਭਾਜਨਾਦਿਂ ਸਙ੍ਗਣ੍ਹਾਤਿ.

ਨਿਕ੍ਖਮਿਤ੍ਵਾ ਬਹਿ ਇਨ੍ਦਖੀਲਾਤਿ ਇਨ੍ਦਖੀਲਤੋ ਬਹਿ ਨਿਕ੍ਖਮਿਤ੍ਵਾਤਿ ਅਤ੍ਥੋ. ਏਤ੍ਥ ਚ ਵਿਨਯਪਰਿਯਾਯੇਨ ਤਾਵ ‘‘ਠਪੇਤ੍ਵਾ ਗਾਮਞ੍ਚ ਗਾਮੂਪਚਾਰਞ੍ਚ ਅਵਸੇਸਂ ਅਰਞ੍ਞ’’ਨ੍ਤਿ (ਪਾਰਾ. ੯੨) ਆਗਤਂ, ਸੁਤ੍ਤਨ੍ਤਪਰਿਯਾਯੇਨ ਆਰਞ੍ਞਿਕਂ ਭਿਕ੍ਖੁਂ ਸਨ੍ਧਾਯ ‘‘ਆਰਞ੍ਞਕਂ ਨਾਮ ਸੇਨਾਸਨਂ ਪਞ੍ਚਧਨੁਸਤਿਕਂ ਪਚ੍ਛਿਮ’’ਨ੍ਤਿ (ਪਾਰਾ. ੬੫੪) ਆਗਤਂ. ਵਿਨਯਸੁਤ੍ਤਨ੍ਤਾ ਉਭੋਪਿ ਪਰਿਯਾਯਦੇਸਨਾ ਨਾਮ, ਅਭਿਧਮ੍ਮੋ ਪਨ ਨਿਪ੍ਪਰਿਯਾਯਦੇਸਨਾ. ਨਿਪ੍ਪਰਿਯਾਯਤੋ ਚ ਗਾਮਵਿਨਿਮੁਤ੍ਤਂ ਠਾਨਂ ਅਰਞ੍ਞਮੇਵ ਹੋਤੀਤਿ ਅਭਿਧਮ੍ਮਪਰਿਯਾਯੇਨ ਅਰਞ੍ਞਂ ਦਸ੍ਸੇਤੁਂ ‘‘ਨਿਕ੍ਖਮਿਤ੍ਵਾ ਬਹਿ ਇਨ੍ਦਖੀਲਾ’’ਤਿ (ਵਿਭ. ੫੨੯) ਵੁਤ੍ਤਂ. ‘‘ਆਚਰਿਯਧਨੁ ਨਾਮ ਪਕਤਿਹਤ੍ਥੇਨ ਨਵਵਿਦਤ੍ਥਿਪ੍ਪਮਾਣਂ, ਜਿਯਾਯ ਪਨ ਆਰੋਪਿਤਾਯ ਚਤੁਹਤ੍ਥਪ੍ਪਮਾਣ’’ਨ੍ਤਿ ਵਦਨ੍ਤਿ. ਲੇਸੋਕਾਸਨਿਸੇਧਨਤ੍ਥਨ੍ਤਿ ‘‘ਮਯਾ ਨੇਵ ਗਾਮੇ, ਨ ਅਰਞ੍ਞੇ ਹਟਂ, ਘਰੇ ਵਾ ਘਰੂਪਚਾਰੇਸੁ ਵਾ ਗਾਮੂਪਚਾਰੇਸੁ ਵਾ ਅਞ੍ਞਤਰਸ੍ਮਿ’’ਨ੍ਤਿ ਵਤ੍ਤੁਂ ਮਾ ਲਭਤੂਤਿ ਵੁਤ੍ਤਂ ਹੋਤਿ.

ਕਪ੍ਪਿਯਨ੍ਤਿ ਅਨੁਰੂਪਵਸੇਨ ਵੁਤ੍ਤਂ. ਅਕਪ੍ਪਿਯਮ੍ਪਿ ਪਨ ਅਪ੍ਪਟਿਗ੍ਗਹਿਤਞ੍ਚੇ, ਅਦਿਨ੍ਨਸਙ੍ਖ੍ਯਮੇਵ ਗਚ੍ਛਤਿ. ਪਰਿਚ੍ਚਾਗਾਦਿਮ੍ਹਿ ਅਕਤੇ ‘‘ਇਦਂ ਮਯ੍ਹਂ ਸਨ੍ਤਕ’’ਨ੍ਤਿ ਅਵਿਦਿਤਮ੍ਪਿ ਪਰਪਰਿਗ੍ਗਹਿਤਮੇਵ ਮਾਤਾਪਿਤੂਨਂ ਅਚ੍ਚਯੇਨ ਮਨ੍ਦਾਨਂ ਉਤ੍ਤਾਨਸੇਯ੍ਯਕਾਨਂ ਦਾਰਕਾਨਂ ਸਨ੍ਤਕਮਿਵ.

ਯਸ੍ਸ ਵਸੇਨ ਪੁਰਿਸੋ ਥੇਨੋਤਿ ਵੁਚ੍ਚਤਿ, ਤਂ ਥੇਯ੍ਯਨ੍ਤਿ ਆਹ ‘‘ਅਵਹਰਣਚਿਤ੍ਤਸ੍ਸੇਤਂ ਅਧਿਵਚਨ’’ਨ੍ਤਿ. ਸਙ੍ਖਾ-ਸਦ੍ਦੋ ਞਾਣਕੋਟ੍ਠਾਸਪਞ੍ਞਤ੍ਤਿਗਣਨਾਦੀਸੁ ਦਿਸ੍ਸਤਿ. ‘‘ਸਙ੍ਖਾਯੇਕਂ ਪਟਿਸੇਵਤੀ’’ਤਿਆਦੀਸੁ (ਮ. ਨਿ. ੨.੧੬੮) ਹਿ ਞਾਣੇ ਦਿਸ੍ਸਤਿ. ‘‘ਪਪਞ੍ਚਸਞ੍ਞਾਸਙ੍ਖਾ ਸਮੁਦਾਚਰਨ੍ਤੀ’’ਤਿਆਦੀਸੁ (ਮ. ਨਿ. ੧.੨੦੪) ਕੋਟ੍ਠਾਸੇ. ‘‘ਤੇਸਂ ਤੇਸਂ ਧਮ੍ਮਾਨਂ ਸਙ੍ਖਾ ਸਮਞ੍ਞਾ’’ਤਿਆਦੀਸੁ (ਧ. ਸ. ੧੩੧੩) ਪਞ੍ਞਤ੍ਤਿਯਂ. ‘‘ਨ ਸੁਕਰਂ ਸਙ੍ਖਾਤੁ’’ਨ੍ਤਿਆਦੀਸੁ (ਧ. ਪ. ੧੯੬; ਅਪ. ਥੇਰ. ੧.੧੦.੨) ਗਣਨਾਯਂ. ਤਤ੍ਥ ਕੋਟ੍ਠਾਸਵਚਨਂ ਸਙ੍ਖਾ-ਸਦ੍ਦਂ ਸਨ੍ਧਾਯਾਹ ‘‘ਸਙ੍ਖਾਸਙ੍ਖਾਤਨ੍ਤਿ ਅਤ੍ਥਤੋ ਏਕ’’ਨ੍ਤਿ. ਤੇਨਾਹ ‘‘ਕੋਟ੍ਠਾਸਸ੍ਸੇਤਂ ਅਧਿਵਚਨ’’ਨ੍ਤਿ. ਪਪਞ੍ਚਸਙ੍ਖਾਤਿ ਤਣ੍ਹਾਮਾਨਦਿਟ੍ਠਿਸਙ੍ਖਾਤਾ ਪਪਞ੍ਚਕੋਟ੍ਠਾਸਾ. ‘‘ਏਕੋ ਚਿਤ੍ਤਕੋਟ੍ਠਾਸੋਤਿ ਯਞ੍ਚ ਪੁਬ੍ਬਭਾਗੇ ਅਵਹਰਿਸ੍ਸਾਮੀਤਿ ਪਵਤ੍ਤਂ ਚਿਤ੍ਤਂ, ਯਞ੍ਚ ਗਮਨਾਦਿਸਾਧਕਂ ਪਰਾਮਸਨਾਦਿਸਾਧਕਂ ਵਾ ਮਜ੍ਝੇ ਪਵਤ੍ਤਂ, ਯਞ੍ਚ ਠਾਨਾਚਾਵਨਪ੍ਪਯੋਗਸਾਧਕਂ, ਤੇਸੁ ਅਯਮੇਵੇਕੋ ਪਚ੍ਛਿਮੋ ਚਿਤ੍ਤਕੋਟ੍ਠਾਸੋ ਇਧਾਧਿਪ੍ਪੇਤੋ’’ਤਿ ਕੇਚਿ ਵਦਨ੍ਤਿ. ਚੂਲ਼ਗਣ੍ਠਿਪਦੇ ਪਨ ‘‘ਊਨਮਾਸਕਮਾਸਕਊਨਪਞ੍ਚਮਾਸਕਪਞ੍ਚਮਾਸਕਾਵਹਰਣਚਿਤ੍ਤੇਸੁ ਏਕੋ ਚਿਤ੍ਤਕੋਟ੍ਠਾਸੋ’’ਤਿ ਵੁਤ੍ਤਂ. ‘‘ਅਨੇਕਪ੍ਪਭੇਦਤ੍ਤਾ ਚਿਤ੍ਤਸ੍ਸ ਏਕੋ ਚਿਤ੍ਤਕੋਟ੍ਠਾਸੋਤਿ ਵੁਤ੍ਤ’’ਨ੍ਤਿ ਮਹਾਗਣ੍ਠਿਪਦੇ ਮਜ੍ਝਿਮਗਣ੍ਠਿਪਦੇ ਚ ਵੁਤ੍ਤਂ. ਇਦਮੇਵੇਤ੍ਥ ਸੁਨ੍ਦਰਤਰਂ ‘‘ਥੇਯ੍ਯਚਿਤ੍ਤਸਙ੍ਖਾਤੋ ਏਕੋ ਚਿਤ੍ਤਕੋਟ੍ਠਾਸੋ’’ਤਿ ਵੁਤ੍ਤਤ੍ਤਾ. ਥੇਯ੍ਯਸਙ੍ਖਾਤੇਨਾਤਿ ਥੇਯ੍ਯਚਿਤ੍ਤਕੋਟ੍ਠਾਸੇਨ ਕਰਣਭੂਤੇਨ, ਨ ਵਿਸ੍ਸਾਸਤਾਵਕਾਲਿਕਾਦਿਗਾਹਵਸਪ੍ਪਵਤ੍ਤਚਿਤ੍ਤਕੋਟ੍ਠਾਸੇਨਾਤਿ ਵੁਤ੍ਤਂ ਹੋਤਿ.

ਅਭਿਯੋਗਵਸੇਨਾਤਿ ਅਡ੍ਡਕਰਣਵਸੇਨ. ਅਭਿਯੁਞ੍ਜਤੀਤਿ ਚੋਦੇਤਿ, ਅਡ੍ਡਂ ਕਰੋਤੀਤਿ ਅਤ੍ਥੋ. ਪਰਿਕਪ੍ਪਿਤਟ੍ਠਾਨਨ੍ਤਿ ਓਕਾਸਪਰਿਕਪ੍ਪਨਵਸੇਨ ਪਰਿਕਪ੍ਪਿਤਪ੍ਪਦੇਸਂ. ਸੁਙ੍ਕਘਾਤਨ੍ਤਿ ਏਤ੍ਥ ਰਾਜੂਨਂ ਦੇਯ੍ਯਭਾਗਸ੍ਸ ਏਤਂ ਅਧਿਵਚਨਂ ਸੁਙ੍ਕੋਤਿ, ਸੋ ਏਤ੍ਥ ਹਞ੍ਞਤਿ ਅਦਤ੍ਵਾ ਗਚ੍ਛਨ੍ਤੇਹੀਤਿ ਸੁਙ੍ਕਘਾਤੋ. ‘‘ਏਤ੍ਥ ਪਵਿਟ੍ਠੇਹਿ ਸੁਙ੍ਕੋ ਦਾਤਬ੍ਬੋ’’ਤਿ ਰੁਕ੍ਖਪਬ੍ਬਤਾਦਿਸਞ੍ਞਾਣੇਨ ਨਿਯਮਿਤਪ੍ਪਦੇਸਸ੍ਸੇਤਂ ਅਧਿਵਚਨਂ.

ਪਞ੍ਚਵੀਸਤਿਅਵਹਾਰਕਥਾਵਣ੍ਣਨਾ

ਆਕੁਲਾਤਿ ਸਙ੍ਕੁਲਾ. ਲੁਲ਼ਿਤਾਤਿ ਵਿਲੋਲ਼ਿਤਾ. ਕਤ੍ਥਚੀਤਿ ਏਕਿਸ੍ਸਾਯ ਅਟ੍ਠਕਥਾਯਂ. ਏਕਂ ਪਞ੍ਚਕਂ ਦਸ੍ਸਿਤਨ੍ਤਿ ‘‘ਪਰਪਰਿਗ੍ਗਹਿਤਞ੍ਚ ਹੋਤਿ, ਪਰਪਰਿਗ੍ਗਹਿਤਸਞ੍ਞੀ ਚ, ਗਰੁਕੋ ਚ ਹੋਤਿ ਪਰਿਕ੍ਖਾਰੋ ਪਞ੍ਚਮਾਸਕੋ ਵਾ ਅਤਿਰੇਕਪਞ੍ਚਮਾਸਕੋ ਵਾ, ਥੇਯ੍ਯਚਿਤ੍ਤਞ੍ਚ ਪਚ੍ਚੁਪਟ੍ਠਿਤਂ ਹੋਤਿ, ਆਮਸਤਿ, ਆਪਤ੍ਤਿ ਦੁਕ੍ਕਟਸ੍ਸ. ਫਨ੍ਦਾਪੇਤਿ, ਆਪਤ੍ਤਿ ਥੁਲ੍ਲਚ੍ਚਯਸ੍ਸ. ਠਾਨਾ ਚਾਵੇਤਿ, ਆਪਤ੍ਤਿ ਪਾਰਾਜਿਕਸ੍ਸਾ’’ਤਿ (ਪਾਰਾ. ੧੨੨) ਏਵਂ ਵੁਤ੍ਤਪਞ੍ਚਅਵਹਾਰਙ੍ਗਾਨਿ ਏਕਂ ਪਞ੍ਚਕਨ੍ਤਿ ਦਸ੍ਸਿਤਂ. ਦ੍ਵੇ ਪਞ੍ਚਕਾਨਿ ਦਸ੍ਸਿਤਾਨੀਤਿ ‘‘ਛਹਾਕਾਰੇਹਿ ਅਦਿਨ੍ਨਂ ਆਦਿਯਨ੍ਤਸ੍ਸ ਆਪਤ੍ਤਿ ਪਾਰਾਜਿਕਸ੍ਸ. ਨ ਚ ਸਕਸਞ੍ਞੀ, ਨ ਚ ਵਿਸ੍ਸਾਸਗ੍ਗਾਹੀ, ਨ ਚ ਤਾਵਕਾਲਿਕਂ, ਗਰੁਕੋ ਚ ਹੋਤਿ ਪਰਿਕ੍ਖਾਰੋ ਪਞ੍ਚਮਾਸਕੋ ਵਾ ਅਤਿਰੇਕਪਞ੍ਚਮਾਸਕੋ ਵਾ, ਥੇਯ੍ਯਚਿਤ੍ਤਞ੍ਚ ਪਚ੍ਚੁਪਟ੍ਠਿਤਂ ਹੋਤਿ, ਆਮਸਤਿ, ਆਪਤ੍ਤਿ ਦੁਕ੍ਕਟਸ੍ਸ. ਫਨ੍ਦਾਪੇਤਿ, ਆਪਤ੍ਤਿ ਥੁਲ੍ਲਚ੍ਚਯਸ੍ਸ. ਠਾਨਾ ਚਾਵੇਤਿ, ਆਪਤ੍ਤਿ ਪਾਰਾਜਿਕਸ੍ਸਾ’’ਤਿ ਏਵਂ ਵੁਤ੍ਤੇਸੁ ਛਸੁ ਪਦੇਸੁ ਏਕਂ ਅਪਨੇਤ੍ਵਾ ਅਵਸੇਸਾਨਿ ਪਞ੍ਚ ਪਦਾਨਿ ਏਕਂ ਪਞ੍ਚਕਨ੍ਤਿ ਦਸ੍ਸੇਤ੍ਵਾ ਹੇਟ੍ਠਾ ਵੁਤ੍ਤਪਞ੍ਚਕਞ੍ਚ ਗਹੇਤ੍ਵਾ ਦ੍ਵੇ ਪਞ੍ਚਕਾਨਿ ਦਸ੍ਸਿਤਾਨਿ. ਏਤ੍ਥ ਪਨਾਤਿ ‘‘ਪਞ੍ਚਹਾਕਾਰੇਹਿ ਅਦਿਨ੍ਨਂ ਆਦਿਯਨ੍ਤਸ੍ਸਾ’’ਤਿਆਦੀਸੁ. ਸਬ੍ਬੇਹਿਪਿ ਪਦੇਹੀਤਿ ‘‘ਪਰਪਰਿਗ੍ਗਹਿਤਞ੍ਚ ਹੋਤੀ’’ਤਿਆਦੀਹਿ ਪਦੇਹਿ. ਲਬ੍ਭਮਾਨਾਨਿਯੇਵ ਪਞ੍ਚਕਾਨੀਤਿ ਪਞ੍ਚਵੀਸਤਿਯਾ ਅਵਹਾਰੇਸੁ ਲਬ੍ਭਮਾਨਪਞ੍ਚਕਾਨਿ.

ਪਞ੍ਚਨ੍ਨਂ ਅਵਹਾਰਾਨਂ ਸਮੂਹੋ ਪਞ੍ਚਕਂ, ਸਕੋ ਹਤ੍ਥੋ ਸਹਤ੍ਥੋ, ਤੇਨ ਨਿਬ੍ਬਤ੍ਤੋ, ਤਸ੍ਸ ਵਾ ਸਮ੍ਬਨ੍ਧੀਤਿ ਸਾਹਤ੍ਥਿਕੋ, ਅਵਹਾਰੋ. ਸਾਹਤ੍ਥਿਕਾਦਿ ਪਞ੍ਚਕਂ ਸਾਹਤ੍ਥਿਕਪਞ੍ਚਕਨ੍ਤਿ ਆਦਿਪਦਵਸੇਨ ਨਾਮਲਾਭੋ ਦਟ੍ਠਬ੍ਬੋ ਕੁਸਲਾਦਿਤ੍ਤਿਕਸ੍ਸ ਕੁਸਲਤ੍ਤਿਕਵੋਹਾਰੋ ਵਿਯ. ਇਮਿਨਾਵ ਨਯੇਨ ਪੁਬ੍ਬਪਯੋਗਾਦਿ ਪਞ੍ਚਕਂ ਪੁਬ੍ਬਪਯੋਗਪਞ੍ਚਕਂ, ਥੇਯ੍ਯਾਵਹਾਰਾਦਿ ਪਞ੍ਚਕਂ ਥੇਯ੍ਯਾਵਹਾਰਪਞ੍ਚਕਨ੍ਤਿ ਨਾਮਲਾਭੋ ਦਟ੍ਠਬ੍ਬੋਤਿ. ਤਤਿਯਪਞ੍ਚਮੇਸੁ ਪਞ੍ਚਕੇਸੂਤਿ ਸਾਹਤ੍ਥਿਕਪਞ੍ਚਕਥੇਯ੍ਯਾਵਹਾਰਪਞ੍ਚਕੇਸੁ. ਲਬ੍ਭਮਾਨਪਦਵਸੇਨਾਤਿ ਸਾਹਤ੍ਥਿਕਪਞ੍ਚਕੇ ਲਬ੍ਭਮਾਨਸ੍ਸ ਨਿਸ੍ਸਗ੍ਗਿਯਾਵਹਾਰਪਦਸ੍ਸ ਵਸੇਨ ਥੇਯ੍ਯਾਵਹਾਰਪਞ੍ਚਕੇ ਲਬ੍ਭਮਾਨਸ੍ਸ ਪਰਿਕਪ੍ਪਾਵਹਾਰਪਦਸ੍ਸ ਚ ਵਸੇਨ ਯੋਜੇਤਬ੍ਬਨ੍ਤਿ ਅਤ੍ਥੋ.

ਆਣਤ੍ਤਿਯਾ ਨਿਬ੍ਬਤ੍ਤੋ ਅਵਹਾਰੋ ਆਣਤ੍ਤਿਕੋ. ਨਿਸ੍ਸਜ੍ਜਨਂ ਨਿਸ੍ਸਗ੍ਗੋ, ਸੁਙ੍ਕਘਾਤਟ੍ਠਾਨੇ ਪਰਿਕਪ੍ਪਿਤੋਕਾਸੇ ਵਾ ਠਤ੍ਵਾ ਭਣ੍ਡਸ੍ਸ ਬਹਿ ਪਾਤਨਂ. ਨਿਸ੍ਸਗ੍ਗੋਵ ਨਿਸ੍ਸਗ੍ਗਿਯੋ. ਕਿਰਿਯਾਸਿਦ੍ਧਿਤੋ ਪੁਰੇਤਰਮੇਵ ਪਾਰਾਜਿਕਾਪਤ੍ਤਿਸਙ੍ਖਾਤਂ ਅਤ੍ਥਂ ਸਾਧੇਤੀਤਿ ਅਤ੍ਥਸਾਧਕੋ. ‘‘ਅਸੁਕਸ੍ਸ ਭਣ੍ਡਂ ਯਦਾ ਸਕ੍ਕੋਸਿ, ਤਦਾ ਅਵਹਰਾ’’ਤਿ ਏਵਰੂਪੋ ਹਿ ਆਣਾਪਨਪਯੋਗੋ ਪਰਸ੍ਸ ਤੇਲਕੁਮ੍ਭਿਯਾ ਪਾਦਗ੍ਘਨਕਂ ਤੇਲਂ ਅਵਸ੍ਸਂ ਪਿਵਨਕਾਨਂ ਉਪਾਹਨਾਦੀਨਂ ਨਿਕ੍ਖੇਪਪਯੋਗੋ ਚ ਆਣਤ੍ਤਸ੍ਸ ਭਣ੍ਡਗ੍ਗਹਣਤੋ ਉਪਾਹਨਾਦੀਨਂ ਤੇਲਪਾਤਨਤੋ ਚ ਪੁਰੇਤਰਮੇਵ ਪਾਰਾਜਿਕਾਪਤ੍ਤਿਸਙ੍ਖਾਤਂ ਅਤ੍ਥਂ ਸਾਧੇਤਿ. ਸਾਹਤ੍ਥਿਕਪਯੋਗੋਪਿ ਹਿ ਏਵਰੂਪੋ ਅਤ੍ਥਸਾਧਕੋਤਿ ਵੁਚ੍ਚਤਿ. ਵੁਤ੍ਤਞ੍ਹੇਤਂ ਮਾਤਿਕਾਟ੍ਠਕਥਾਯਂ (ਕਙ੍ਖਾ. ਅਟ੍ਠ. ਦੁਤਿਯਪਾਰਾਜਿਕਵਣ੍ਣਨਾ) –

‘‘ਅਤ੍ਥਸਾਧਕੋ ਨਾਮ ‘ਅਸੁਕਸ੍ਸ ਭਣ੍ਡਂ ਯਦਾ ਸਕ੍ਕੋਸਿ, ਤਦਾ ਤਂ ਅਵਹਰਾ’ਤਿ ਆਣਾਪੇਤਿ. ਤਤ੍ਥ ਸਚੇ ਪਰੋ ਅਨਨ੍ਤਰਾਯਿਕੋ ਹੁਤ੍ਵਾ ਤਂ ਅਵਹਰਤਿ, ਆਣਾਪਕਸ੍ਸ ਆਣਤ੍ਤਿਕ੍ਖਣੇਯੇਵ ਪਾਰਾਜਿਕਂ. ਪਰਸ੍ਸ ਵਾ ਪਨ ਤੇਲਕੁਮ੍ਭਿਯਾ ਪਾਦਗ੍ਘਨਕਂ ਤੇਲਂ ਅਵਸ੍ਸਂ ਪਿਵਨਕਾਨਿ ਉਪਾਹਨਾਦੀਨਿ ਪਕ੍ਖਿਪਤਿ, ਹਤ੍ਥਤੋ ਮੁਤ੍ਤਮਤ੍ਤੇਯੇਵ ਪਾਰਾਜਿਕ’’ਨ੍ਤਿ.

ਧੁਰਸ੍ਸ ਨਿਕ੍ਖਿਪਨਂ ਧੁਰਨਿਕ੍ਖੇਪੋ. ਆਰਾਮਾਭਿਯੁਞ੍ਜਨਾਦੀਸੁ ਅਤ੍ਤਨੋ ਚ ਪਰਸ੍ਸ ਚ ਦਾਨਗ੍ਗਹਣੇਸੁ ਨਿਰੁਸ੍ਸਾਹਭਾਵਾਪਜ੍ਜਨਂ. ਸਹਤ੍ਥਾ ਅਵਹਰਤੀਤਿ ਸਹਤ੍ਥੇਨ ਗਣ੍ਹਾਤਿ. ‘‘ਅਸੁਕਸ੍ਸ ਭਣ੍ਡਂ ਅਵਹਰਾ’’ਤਿ ਅਞ੍ਞਂ ਆਣਾਪੇਤੀਤਿ ਏਤ੍ਥਾਪਿ ਆਣਾਪਕਸ੍ਸ ਆਣਤ੍ਤਿਕ੍ਖਣੇਯੇਵ ਆਪਤ੍ਤਿ ਦਟ੍ਠਬ੍ਬਾ. ਯਦਿ ਏਵਂ ਇਮਸ੍ਸ, ਅਤ੍ਥਸਾਧਕਸ੍ਸ ਚ ਕੋ ਵਿਸੇਸੋਤਿ? ਤਙ੍ਖਣਞ੍ਞੇਵ ਗਹਣੇ ਨਿਯੁਞ੍ਜਨਂ ਆਣਤ੍ਤਿਕਪਯੋਗੋ, ਕਾਲਨ੍ਤਰੇਨ ਗਹਣਤ੍ਥਂ ਨਿਯੋਗੋ ਅਤ੍ਥਸਾਧਕੋਤਿ ਅਯਮੇਤੇਸਂ ਵਿਸੇਸੋ. ਤੇਨੇਵਾਹ – ‘‘ਅਸੁਕਸ੍ਸ ਭਣ੍ਡਂ ਯਦਾ ਸਕ੍ਕੋਸਿ, ਤਦਾ ਅਵਹਰਾਤਿ ਆਣਾਪੇਤੀ’’ਤਿ. ਏਤ੍ਥ ਚ ਆਣਾਪਨਪਯੋਗੋਵ ਅਤ੍ਥਸਾਧਕੋਤਿ ਦਸ੍ਸਿਤੋ, ਸਾਹਤ੍ਥਿਕਵਸੇਨਪਿ ਅਤ੍ਥਸਾਧਕਪਯੋਗੋ ਪਨ ਉਪਰਿ ਆਵਿ ਭਵਿਸ੍ਸਤਿ. ਧੁਰਨਿਕ੍ਖੇਪੋ ਪਨ ਉਪਨਿਕ੍ਖਿਤ੍ਤਭਣ੍ਡਵਸੇਨ ਵੇਦਿਤਬ੍ਬੋਤਿ ਇਦਂ ਨਿਦਸ੍ਸਨਮਤ੍ਤਂ. ਆਰਾਮਾਭਿਯੁਞ੍ਜਨਾਦੀਸੁਪਿ ਤਾਵਕਾਲਿਕਭਣ੍ਡਦੇਯ੍ਯਾਨਂ ਅਦਾਨੇਪਿ ਏਸੇਵ ਨਯੋ.

‘‘ਆਣਤ੍ਤਿਵਸੇਨ ਪੁਬ੍ਬਪਯੋਗੋ ਵੇਦਿਤਬ੍ਬੋ’’ਤਿ ਵੁਤ੍ਤਤ੍ਤਾ ਅਨਨ੍ਤਰਾਯੇਨ ਗਣ੍ਹਨ੍ਤਸ੍ਸ ‘ਅਸੁਕਸ੍ਸ ਭਣ੍ਡਂ ਅਵਹਰਾ’ਤਿ ਆਣਾਪਨਂ ਭਣ੍ਡਗ੍ਗਹਣਤੋ ਪੁਬ੍ਬਤ੍ਤਾ ਪੁਬ੍ਬਪਯੋਗੋ, ਪਯੋਗੇਨ ਸਹ ਵਤ੍ਤਮਾਨੋ ਅਵਹਾਰੋ ਸਹਪਯੋਗੋ, ‘‘ਅਸੁਕਂ ਨਾਮ ਭਣ੍ਡਂ ਹਰਿਸ੍ਸਾਮਾ’’ਤਿ ਸਂਵਿਦਹਿਤ੍ਵਾ ਸਮ੍ਮਨ੍ਤਯਿਤ੍ਵਾ ਅਵਹਰਣਂ ਸਂਵਿਦਾਵਹਾਰੋ. ਸਙ੍ਕੇਤਕਮ੍ਮਂ ਨਾਮ ਪੁਬ੍ਬਣ੍ਹਾਦਿਕਾਲਪਰਿਚ੍ਛੇਦਵਸੇਨ ਸਞ੍ਜਾਨਨਕਮ੍ਮਂ, ਨਿਮਿਤ੍ਤਕਮ੍ਮਂ ਨਾਮ ਸਞ੍ਞੁਪ੍ਪਾਦਨਤ੍ਥਂ ਅਕ੍ਖਿਨਿਖਣਨਾਦਿਨਿਮਿਤ੍ਤਕਰਣਂ. ਠਾਨਾਚਾਵਨਵਸੇਨ ਸਹਪਯੋਗੋਤਿ ਇਦਂ ਪਨ ਨਿਦਸ੍ਸਨਮਤ੍ਤਂ ਦਟ੍ਠਬ੍ਬਂ, ਖਿਲਸਙ੍ਕਮਨਾਦੀਸੁਪਿ ਅਸਤਿ ਚ ਠਾਨਾਚਾਵਨੇ ਸਹਪਯੋਗੋ ਦਟ੍ਠਬ੍ਬੋ. ਵੁਤ੍ਤਞ੍ਹੇਤਂ ਮਾਤਿਕਾਟ੍ਠਕਥਾਯਂ (ਕਙ੍ਖਾ. ਅਟ੍ਠ. ਦੁਤਿਯਪਾਰਾਜਿਕਵਣ੍ਣਨਾ) ‘‘ਠਾਨਾਚਾਵਨਵਸੇਨ ਖਿਲਾਦੀਨਿ ਸਙ੍ਕਾਮੇਤ੍ਵਾ ਖੇਤ੍ਤਾਦਿਗ੍ਗਹਣਵਸੇਨ ਚ ਸਹਪਯੋਗੋ ਵੇਦਿਤਬ੍ਬੋ’’ਤਿ.

ਥੇਨੋ ਵੁਚ੍ਚਤਿ ਚੋਰੋ, ਤਸ੍ਸ ਭਾਵੋ ਥੇਯ੍ਯਂ, ਤੇਨ ਅਵਹਰਣਂ ਥੇਯ੍ਯਾਵਹਾਰੋ. ਯੋ ਹਿ ਸਨ੍ਧਿਚ੍ਛੇਦਾਦੀਨਿ ਕਤ੍ਵਾ ਅਦਿਸ੍ਸਮਾਨੋ ਅਵਹਰਤਿ, ਤੁਲਾਕੂਟਮਾਨਕੂਟਕੂਟਕਹਾਪਣਾਦੀਹਿ ਵਾ ਵਞ੍ਚੇਤ੍ਵਾ ਗਣ੍ਹਾਤਿ, ਤਸ੍ਸੇਵਂ ਗਣ੍ਹਤੋ ਅਵਹਾਰੋ ਥੇਯ੍ਯਾਵਹਾਰੋ. ਪਸਯ੍ਹ ਅਭਿਭਵਿਤ੍ਵਾ ਅਵਹਰਣਂ ਪਸਯ੍ਹਾਵਹਾਰੋ. ਯੋ ਹਿ ਪਸਯ੍ਹ ਬਲਕ੍ਕਾਰੇਨ ਪਰੇਸਂ ਸਨ੍ਤਕਂ ਗਣ੍ਹਾਤਿ ਗਾਮਘਾਤਕਾਦਯੋ ਵਿਯ, ਅਤ੍ਤਨੋ ਪਤ੍ਤਬਲਿਤੋ ਵਾ ਵੁਤ੍ਤਨਯੇਨ ਅਧਿਕਂ ਗਣ੍ਹਾਤਿ ਰਾਜਭਟਾਦਯੋ ਵਿਯ, ਤਸ੍ਸੇਵਂ ਗਣ੍ਹਤੋ ਅਵਹਾਰੋ ਪਸਯ੍ਹਾਵਹਾਰੋ. ਭਣ੍ਡਵਸੇਨ ਚ ਓਕਾਸਵਸੇਨ ਚ ਪਰਿਕਪ੍ਪੇਤ੍ਵਾ ਅਵਹਰਣਂ ਪਰਿਕਪ੍ਪਾਵਹਾਰੋ. ਤਿਣਪਣ੍ਣਾਦੀਹਿ ਅਙ੍ਗੁਲਿਮੁਦ੍ਦਿਕਾਦਿਂ ਪਟਿਚ੍ਛਾਦੇਤ੍ਵਾ ਪਚ੍ਛਾ ਤਸ੍ਸ ਪਟਿਚ੍ਛਨ੍ਨਸ੍ਸ ਅਵਹਰਣਂ ਪਟਿਚ੍ਛਨ੍ਨਾਵਹਾਰੋ. ਕੁਸਂ ਸਙ੍ਕਾਮੇਤ੍ਵਾ ਅਵਹਰਣਂ ਕੁਸਾਵਹਾਰੋ.

ਤੁਲਯਿਤ੍ਵਾਤਿ ਉਪਪਰਿਕ੍ਖਿਤ੍ਵਾ. ਸਾਮੀਚੀਤਿ ਵਤ੍ਤਂ, ਆਪਤ੍ਤਿ ਪਨ ਨਤ੍ਥੀਤਿ ਅਧਿਪ੍ਪਾਯੋ. ਮਹਾਜਨਸਮ੍ਮਦ੍ਦੋਤਿ ਮਹਾਜਨਸਙ੍ਖੋਭੋ. ਭਟ੍ਠੇ ਜਨਕਾਯੇਤਿ ਅਪਗਤੇ ਜਨਕਾਯੇ. ‘‘ਇਦਞ੍ਚ ਕਾਸਾਵਂ ਅਤ੍ਤਨੋ ਸਨ੍ਤਕਂ ਕਤ੍ਵਾ ਏਤਸ੍ਸੇਵ ਭਿਕ੍ਖੁਨੋ ਦੇਹੀ’’ਤਿ ਕਿਂਕਾਰਣਾ ਏਵਮਾਹ? ਚੀਵਰਸਾਮਿਕੇਨ ਯਸ੍ਮਾ ਧੁਰਨਿਕ੍ਖੇਪੋ ਕਤੋ, ਤਸ੍ਮਾ ਤਸ੍ਸ ਅਦਿਨ੍ਨਂ ਗਹੇਤੁਂ ਨ ਵਟ੍ਟਤਿ. ਅਵਹਾਰਕੋਪਿ ਵਿਪ੍ਪਟਿਸਾਰਸ੍ਸ ਉਪ੍ਪਨ੍ਨਕਾਲਤੋ ਪਟ੍ਠਾਯ ਚੀਵਰਸਾਮਿਕਂ ਪਰਿਯੇਸਨ੍ਤੋ ਵਿਚਰਤਿ ‘‘ਦਸ੍ਸਾਮੀ’’ਤਿ, ਚੀਵਰਸਾਮਿਕੇਨ ਚ ‘‘ਮਮੇਤ’’ਨ੍ਤਿ ਵੁਤ੍ਤੇ ਏਤੇਨਪਿ ਅਵਹਾਰਕੇਨ ਆਲਯੋ ਪਰਿਚ੍ਚਤ੍ਤੋ, ਤਸ੍ਮਾ ਏਵਮਾਹ. ਯਦਿ ਏਵਂ ਚੀਵਰਸਾਮਿਕੋਯੇਵ ‘‘ਅਤ੍ਤਨੋ ਸਨ੍ਤਕਂ ਗਣ੍ਹਾਹੀ’’ਤਿ ਕਸ੍ਮਾ ਨ ਵੁਤ੍ਤੋਤਿ? ਉਭਿਨ੍ਨਮ੍ਪਿ ਕੁਕ੍ਕੁਚ੍ਚਵਿਨੋਦਨਤ੍ਥਂ. ਕਥਂ? ਅਵਹਾਰਕਸ੍ਸ ‘‘ਮਯਾ ਸਹਤ੍ਥੇਨ ਨ ਦਿਨ੍ਨਂ, ਭਣ੍ਡਦੇਯ੍ਯਮੇਤ’’ਨ੍ਤਿ ਕੁਕ੍ਕੁਚ੍ਚਂ ਉਪ੍ਪਜ੍ਜੇਯ੍ਯ, ਇਤਰਸ੍ਸ ‘‘ਮਯਾ ਪਠਮਂ ਧੁਰਨਿਕ੍ਖੇਪਂ ਕਤ੍ਵਾ ਪਚ੍ਛਾ ਅਦਿਨ੍ਨਂ ਗਹਿਤ’’ਨ੍ਤਿ ਕੁਕ੍ਕੁਚ੍ਚਂ ਉਪ੍ਪਜ੍ਜੇਯ੍ਯਾਤਿ.

ਸਮਗ੍ਘਨ੍ਤਿ ਅਪ੍ਪਗ੍ਘਂ. ਦਾਰੁਅਤ੍ਥਂ ਫਰਤੀਤਿ ਦਾਰੂਹਿ ਕਤ੍ਤਬ੍ਬਕਿਚ੍ਚਂ ਸਾਧੇਤਿ. ਮਯਿ ਸਨ੍ਤੇਤਿਆਦਿ ਸਬ੍ਬਂ ਰਞ੍ਞਾ ਪਸਾਦੇਨ ਵੁਤ੍ਤਂ, ‘‘ਥੇਰੇਨ ਪਨ ਅਨਨੁਚ੍ਛਵਿਕਂ ਕਤ’’ਨ੍ਤਿ ਨ ਮਞ੍ਞਿਤਬ੍ਬਂ.

ਏਕਦਿਵਸਂ ਦਨ੍ਤਕਟ੍ਠਚ੍ਛੇਦਨਾਦਿਨਾ ਯਾ ਅਯਂ ਅਗ੍ਘਹਾਨਿ ਵੁਤ੍ਤਾ, ਸਾ ਸਬ੍ਬਾ ਭਣ੍ਡਸਾਮਿਨਾ

ਕਿਣਿਤ੍ਵਾ ਗਹਿਤਮੇਵ ਸਨ੍ਧਾਯ ਵੁਤ੍ਤਾ, ਸਬ੍ਬਂ ਪਨੇਤਂ ਅਟ੍ਠਕਥਾਚਰਿਯਪ੍ਪਮਾਣੇਨ ਗਹੇਤਬ੍ਬਂ. ਪਾਸਾਣਞ੍ਚ ਸਕ੍ਖਰਞ੍ਚ ਪਾਸਾਣਸਕ੍ਖਰਂ. ਧਾਰੇਯ੍ਯਤ੍ਥਂ ਵਿਚਕ੍ਖਣੋਤਿ ਇਮਸ੍ਸੇਵ ਵਿਵਰਣਂ ‘‘ਆਪਤ੍ਤਿਂ ਵਾ ਅਨਾਪਤ੍ਤਿਂ ਵਾ’’ਤਿਆਦਿ.

ਪਞ੍ਚਵੀਸਤਿਅਵਹਾਰਕਥਾਵਣ੍ਣਨਾ ਨਿਟ੍ਠਿਤਾ.

ਅਕ੍ਖਦਸ੍ਸਾਤਿ ਏਤ੍ਥ ਅਕ੍ਖ-ਸਦ੍ਦੇਨ ਕਿਰ ਵਿਨਿਚ੍ਛਯਸਾਲਾ ਵੁਚ੍ਚਤਿ. ਤਤ੍ਥ ਨਿਸੀਦਿਤ੍ਵਾ ਵਜ੍ਜਾਵਜ੍ਜਂ ਪਸ੍ਸਨ੍ਤੀਤਿ ਅਕ੍ਖਦਸ੍ਸਾ ਵੁਚ੍ਚਨ੍ਤਿ ਧਮ੍ਮਵਿਨਿਚ੍ਛਨਕਾ. ਹਨੇਯ੍ਯੁਨ੍ਤਿ ਏਤ੍ਥ ਹਨਨਂ ਨਾਮ ਹਤ੍ਥਪਾਦਾਦੀਹਿ ਪੋਥਨਞ੍ਚੇਵ ਸੀਸਾਦਿਚ੍ਛੇਦਨਞ੍ਚ ਹੋਤੀਤਿ ਆਹ – ‘‘ਹਨੇਯ੍ਯੁਨ੍ਤਿ ਪੋਥੇਯ੍ਯੁਞ੍ਚੇਵ ਛਿਨ੍ਦੇਯ੍ਯੁਞ੍ਚਾ’’ਤਿ. ਤੇਨੇਵ ਪਦਭਾਜਨਿਯਞ੍ਚ ‘‘ਹਤ੍ਥੇਨ ਵਾ ਪਾਦੇਨ ਵਾ ਕਸਾਯ ਵਾ ਵੇਤ੍ਤੇਨ ਵਾ ਅਡ੍ਢਦਣ੍ਡਕੇਨ ਵਾ ਛੇਜ੍ਜਾਯ ਵਾ ਹਨੇਯ੍ਯੁ’’ਨ੍ਤਿ ਵੁਤ੍ਤਂ. ਤਤ੍ਥ ਅਡ੍ਢਦਣ੍ਡਕੇਨਾਤਿ ਦ੍ਵਿਹਤ੍ਥਪ੍ਪਮਾਣੇਨ ਰਸ੍ਸਮੁਗ੍ਗਰੇਨ ਵੇਲ਼ੁਪੇਸਿਕਾਯ ਵਾ. ਛੇਜ੍ਜਾਯਾਤਿ ਹਤ੍ਥਪਾਦਸੀਸਾਦੀਨਂ ਛੇਦਨੇਨ. ਨੀਹਰੇਯ੍ਯੁਨ੍ਤਿ ਗਾਮਨਿਗਮਾਦਿਤੋ ਨੀਹਰੇਯ੍ਯੁਂ. ਚੋਰੋਸਿ…ਪੇ… ਥੇਨੋਸੀਤਿ ਏਤ੍ਥ ‘‘ਪਰਿਭਾਸੇਯ੍ਯੁ’’ਨ੍ਤਿ ਪਦਂ ਅਜ੍ਝਾਹਰਿਤ੍ਵਾ ਅਤ੍ਥੋ ਵੇਦਿਤਬ੍ਬੋਤਿ ਆਹ ‘‘ਚੋਰੋਸੀਤਿ ਏਵਮਾਦੀਨਿ ਚ ਵਤ੍ਵਾ ਪਰਿਭਾਸੇਯ੍ਯੁ’’ਨ੍ਤਿ.

੯੩. ਯਂ ਤਂ ਭਣ੍ਡਂ ਦਸ੍ਸਿਤਨ੍ਤਿ ਸਮ੍ਬਨ੍ਧੋ. ਯਤ੍ਥ ਯਤ੍ਥ ਠਿਤਨ੍ਤਿ ਭੂਮਿਆਦੀਸੁ ਯਤ੍ਥ ਯਤ੍ਥ ਠਿਤਂ. ਯਥਾ ਯਥਾ ਆਦਾਨਂ ਗਚ੍ਛਤੀਤਿ ਭੂਮਿਆਦੀਸੁ ਠਿਤਂ ਭਣ੍ਡਂ ਸਬ੍ਬਸੋ ਅਗ੍ਗਹਣੇਪਿ ਯੇਨ ਯੇਨ ਆਕਾਰੇਨ ਗਹਣਂ ਉਪਗਚ੍ਛਤਿ.

ਭੂਮਟ੍ਠਕਥਾਵਣ੍ਣਨਾ

੯੪. ਫਨ੍ਦਾਪੇਤਿ, ਸਬ੍ਬਤ੍ਥ ਦੁਕ੍ਕਟਮੇਵਾਤਿ ਏਤ੍ਥ ‘‘ਉਟ੍ਠਹਿਸ੍ਸਾਮੀ’’ਤਿ ਫਨ੍ਦਾਪੇਤ੍ਵਾ ਪੁਨ ਅਨੁਟ੍ਠਹਿਤ੍ਵਾ ਤਤ੍ਥੇਵ ਸਯਨ੍ਤਸ੍ਸਪਿ ਅਙ੍ਗਪਚ੍ਚਙ੍ਗਂ ਅਫਨ੍ਦਾਪੇਤ੍ਵਾ ਏਕਪਯੋਗੇਨ ਉਟ੍ਠਹਨ੍ਤਸ੍ਸਪਿ ਦੁਕ੍ਕਟਮੇਵਾਤਿ ਦਟ੍ਠਬ੍ਬਂ. ਅਞ੍ਞਸ੍ਮਿਂ ਵਾ ਗਮਨਸ੍ਸ ਅਨੁਪਕਾਰੇਤਿ ਯਥਾ ਦ੍ਵਾਰਪਿਦਹਨੇ ਕੁਮ੍ਭਿਟ੍ਠਾਨਗਮਨਸ੍ਸ ਅਨੁਪਕਾਰਤ੍ਤਾ ਅਨਾਪਤ੍ਤਿ, ਏਵਂ ਅਞ੍ਞਸ੍ਮਿਂ ਵਾ ਗਮਨਸ੍ਸ ਅਨੁਪਕਾਰੇ ਕਾਯਵਚੀਕਮ੍ਮੇ ਅਨਾਪਤ੍ਤਿ. ਵਾਚਾਯ ਵਾਚਾਯਾਤਿ ਏਕੇਕਤ੍ਥਦੀਪਿਕਾਯ ਵਾਚਾਯ ਵਾਚਾਯ. ਉਪਲਦ੍ਧੋਤਿ ਞਾਤੋ. ਪੁਞ੍ਞਾਨਿ ਚ ਕਰਿਸ੍ਸਾਮਾਤਿ ਏਤ੍ਥ ‘‘ਮੁਸਾਵਾਦਂ ਕਤ੍ਵਾ ਪੁਞ੍ਞਾਨਿ ਕਰਿਸ੍ਸਾਮਾਤਿ ਵਦਨ੍ਤਸ੍ਸ ਦੁਕ੍ਕਟਮੇਵਾ’’ਤਿ ਤੀਸੁਪਿ ਗਣ੍ਠਿਪਦੇਸੁ ਵੁਤ੍ਤਂ, ਤਂ ਇਮਸ੍ਮਿਂਯੇਵ ਪਦੇਸੇ ਅਟ੍ਠਕਥਾਵਚਨੇਨ ਵਿਰੁਜ੍ਝਤਿ. ਤਥਾ ਹਿ ‘‘ਯਂ ਯਂ ਵਚਨਂ ਮੁਸਾ, ਤਤ੍ਥ ਤਤ੍ਥ ਪਾਚਿਤ੍ਤਿਯ’’ਨ੍ਤਿ ਚ ‘‘ਨ ਹਿ ਅਦਿਨ੍ਨਾਦਾਨਸ੍ਸ ਪੁਬ੍ਬਪਯੋਗੇ ਪਾਚਿਤ੍ਤਿਯਟ੍ਠਾਨੇ ਦੁਕ੍ਕਟਂ ਨਾਮ ਅਤ੍ਥੀ’’ਤਿ ਚ ਵਕ੍ਖਤਿ. ਏਵਂ ਪਨ ਵੁਤ੍ਤੇ ਨ ਵਿਰੁਜ੍ਝਤਿ ‘‘ਮੁਸਾਵਾਦਂ ਕਤ੍ਵਾ ਪੁਞ੍ਞਾਨਿ ਚ ਕਰਿਸ੍ਸਾਮਾਤਿ ਵਦਨ੍ਤਸ੍ਸ ਪਾਚਿਤ੍ਤਿਯੇਨ ਸਦ੍ਧਿਂ ਦੁਕ੍ਕਟ’’ਨ੍ਤਿ. ਤਥਾ ਹਿ ‘‘ਅਕਪ੍ਪਿਯਪਥਵਿਂ ਖਣਨ੍ਤਾਨਂ ਦੁਕ੍ਕਟੇਹਿ ਸਦ੍ਧਿਂ ਪਾਚਿਤ੍ਤਿਯਾਨੀਤਿ ਮਹਾਪਚ੍ਚਰਿਯਂ ਵੁਤ੍ਤ’’ਨ੍ਤਿ ਚ ‘‘ਯਥਾ ਚ ਇਧ, ਏਵਂ ਸਬ੍ਬਤ੍ਥ ਪਾਚਿਤ੍ਤਿਯਟ੍ਠਾਨੇ ਦੁਕ੍ਕਟਾ ਨ ਮੁਚ੍ਚਤੀ’’ਤਿ ਚ ਵਕ੍ਖਤਿ. ਸਚੇ ਪਨ ਕੁਸਲਚਿਤ੍ਤੋ ‘‘ਪੁਞ੍ਞਾਨਿ ਕਰਿਸ੍ਸਾਮਾ’’ਤਿ ਵਦਤਿ, ਅਨਾਪਤ੍ਤਿ ‘‘ਬੁਦ੍ਧਪੂਜਂ ਵਾ ਧਮ੍ਮਪੂਜਂ ਵਾ ਸਙ੍ਘਭਤ੍ਤਂ ਵਾ ਕਰਿਸ੍ਸਾਮਾਤਿ ਕੁਸਲਂ ਉਪ੍ਪਾਦੇਤਿ, ਕੁਸਲਚਿਤ੍ਤੇਨ ਗਮਨੇ ਅਨਾਪਤ੍ਤੀ’’ਤਿ ਚ ‘‘ਯਥਾ ਚ ਇਧ, ਏਵਂ ਸਬ੍ਬਤ੍ਥ ਅਥੇਯ੍ਯਚਿਤ੍ਤਸ੍ਸ ਅਨਾਪਤ੍ਤੀ’’ਤਿ ਚ ਵਕ੍ਖਮਾਨਤ੍ਤਾ.

ਪਮਾਦਲਿਖਿਤਨ੍ਤਿ ਵੇਦਿਤਬ੍ਬਨ੍ਤਿ ਅਪਰਭਾਗੇ ਪੋਤ੍ਥਕਾਰੁਲ਼੍ਹਕਾਲੇ ਪਮਜ੍ਜਿਤ੍ਵਾ ਲਿਖਿਤਨ੍ਤਿ ਵੇਦਿਤਬ੍ਬਂ. ਪਾਲ਼ਿਯਂ ਸੇਸਅਟ੍ਠਕਥਾਸੁ ਚ ‘‘ਕੁਦਾਲਂ ਵਾ ਪਿਟਕਂ ਵਾ’’ਤਿ ਇਦਮੇਵ ਦ੍ਵਯਂ ਵਤ੍ਵਾ ਵਾਸਿਫਰਸੂਨਂ ਅਵੁਤ੍ਤਤ੍ਤਾ ਤੇਸਮ੍ਪਿ ਸਙ੍ਖੇਪਟ੍ਠਕਥਾਦੀਸੁ ਆਗਤਭਾਵਂ ਦਸ੍ਸੇਤੁਂ ‘‘ਸਙ੍ਖੇਪਟ੍ਠਕਥਾਯਂ ਪਨ ਮਹਾਪਚ੍ਚਰਿਯਞ੍ਚਾ’’ਤਿਆਦਿ ਵੁਤ੍ਤਂ. ਥੇਯ੍ਯਚਿਤ੍ਤੇਨ ਕਤਤ੍ਤਾ ‘‘ਦੁਕ੍ਕਟੇਹਿ ਸਦ੍ਧਿਂ ਪਾਚਿਤ੍ਤਿਯਾਨੀ’’ਤਿ ਵੁਤ੍ਤਂ. ਤਤੋ ਪਰਂ ਸਬ੍ਬਕਿਰਿਯਾਸੂਤਿ ਬੀਜਗ੍ਗਹਣਤੋ ਪਰਂ ਕਤ੍ਤਬ੍ਬਕਿਰਿਯਾਸੁ. ਸਬ੍ਬਂ ਪੁਰਿਮਨਯੇਨੇਵਾਤਿ ਯਾਵ ਪਿਟਕਪਰਿਯੋਸਾਨਾ ਹਤ੍ਥਵਾਰਪਦਵਾਰੇਸੁ ਦੁਕ੍ਕਟਂ.

ਥੇਰੇਹਿ ਦਸ੍ਸਿਤਨ੍ਤਿ ਪੁਬ੍ਬਪਯੋਗਸਹਪਯੋਗਦੁਕ੍ਕਟੇਸੁ ਅਸਮ੍ਮੋਹਤ੍ਥਂ ਸਮੋਧਾਨੇਤ੍ਵਾ ਧਮ੍ਮਸਙ੍ਗਾਹਕਤ੍ਥੇਰੇਹਿ ਦਸ੍ਸਿਤਂ. ‘‘ਸਬ੍ਬੇਸਮ੍ਪਿ ਦੁਕ੍ਕਟਾਨਂ ਇਮੇਸੁਯੇਵ ਅਟ੍ਠਸੁ ਸਙ੍ਗਹੇਤਬ੍ਬਭਾਵਤੋ ਇਤਰੇਹਿ ਸਤ੍ਤਹਿ ਦੁਕ੍ਕਟੇਹਿ ਵਿਨਿਮੁਤ੍ਤਂ ਵਿਨਯਦੁਕ੍ਕਟੇਯੇਵ ਸਙ੍ਗਹੇਤਬ੍ਬ’’ਨ੍ਤਿ ਵਦਨ੍ਤਿ. ਦਸਵਿਧਂ ਰਤਨਨ੍ਤਿ ‘‘ਮੁਤ੍ਤਾ ਮਣਿ ਵੇਲ਼ੁਰਿਯੋ ਸਙ੍ਖੋ ਸਿਲਾ ਪਵਾਲ਼ਂ ਰਜਤਂ ਜਾਤਰੂਪਂ ਲੋਹਿਤਙ੍ਗੋ ਮਸਾਰਗਲ੍ਲ’’ਨ੍ਤਿ ਏਵਮਾਗਤਂ ਦਸਵਿਧਂ ਰਤਨਂ.

‘‘ਮਣਿ ਮੁਤ੍ਤਾ ਵੇਲ਼ੁਰਿਯੋ ਚ ਸਙ੍ਖੋ,

ਸਿਲਾ ਪਵਾਲ਼ਂ ਰਜਤਞ੍ਚ ਹੇਮਂ;

ਸਲੋਹਿਤਙ੍ਗਞ੍ਚ ਮਸਾਰਗਲ੍ਲਂ,

ਦਸੇਤਿ ਧੀਰੋ ਰਤਨਾਨਿ ਜਞ੍ਞਾ’’ਤਿ. –

ਹਿ ਵੁਤ੍ਤਂ.

ਸਤ੍ਤਵਿਧਂ ਧਞ੍ਞਨ੍ਤਿ ਸਾਲਿ ਵੀਹਿ ਯਵੋ ਕਙ੍ਗੁ ਕੁਦ੍ਰੂਸੋ ਵਰਕੋ ਗੋਧੁਮੋਤਿ ਇਦਂ ਸਤ੍ਤਵਿਧਂ ਧਞ੍ਞਂ. ਆਵੁਧਭਣ੍ਡਾਦਿਨ੍ਤਿ ਆਦਿ-ਸਦ੍ਦੇਨ ਤੂਰਿਯਭਣ੍ਡਇਤ੍ਥਿਰੂਪਾਦਿਂ ਸਙ੍ਗਣ੍ਹਾਤਿ. ਅਨਾਮਸਿਤਬ੍ਬੇ ਵਤ੍ਥੁਮ੍ਹਿ ਦੁਕ੍ਕਟਂ ਅਨਾਮਾਸਦੁਕ੍ਕਟਂ. ਦੁਰੁਪਚਿਣ੍ਣਦੁਕ੍ਕਟਨ੍ਤਿ ‘‘ਨ ਕਤ੍ਤਬ੍ਬ’’ਨ੍ਤਿ ਵਾਰਿਤਸ੍ਸ ਕਤਤ੍ਤਾ ਦੁਟ੍ਠੁ ਆਚਿਣ੍ਣਂ ਚਰਿਤਨ੍ਤਿ ਦੁਰੁਪਚਿਣ੍ਣਂ, ਤਸ੍ਮਿਂ ਦੁਕ੍ਕਟਂ ਦੁਰੁਪਚਿਣ੍ਣਦੁਕ੍ਕਟਂ. ਵਿਨਯੇ ਪਞ੍ਞਤ੍ਤਂ ਦੁਕ੍ਕਟਂ ਵਿਨਯਦੁਕ੍ਕਟਂ. ‘‘ਸਙ੍ਘਭੇਦਾਯ ਪਰਕ੍ਕਮਤੀ’’ਤਿ ਸੁਤ੍ਵਾ ਤਂਨਿਵਾਰਣਤ੍ਥਾਯ ਞਾਤੇ ਅਤ੍ਥੇ ਅਵਦਨ੍ਤਸ੍ਸ ਞਾਤਦੁਕ੍ਕਟਂ. ਏਕਾਦਸ ਸਮਨੁਭਾਸਨਾ ਨਾਮ ਭਿਕ੍ਖੁਪਾਤਿਮੋਕ੍ਖੇ ਚਤ੍ਤਾਰੋ ਯਾਵਤਤਿਯਕਾ ਸਙ੍ਘਾਦਿਸੇਸਾ, ਅਰਿਟ੍ਠਸਿਕ੍ਖਾਪਦਨ੍ਤਿ ਪਞ੍ਚ, ਭਿਕ੍ਖੁਨੀਪਾਤਿਮੋਕ੍ਖੇ ਏਕਂ ਯਾਵਤਤਿਯਕਂ ਪਾਰਾਜਿਕਂ, ਚਤ੍ਤਾਰੋ ਸਙ੍ਘਾਦਿਸੇਸਾ, ਚਣ੍ਡਕਾਲ਼ੀਸਿਕ੍ਖਾਪਦਨ੍ਤਿ ਛ. ਵਸ੍ਸਾਵਾਸਾਦਿਂ ਪਟਿਸ੍ਸੁਣਿਤ੍ਵਾ ਨ ਸਮ੍ਪਾਦੇਨ੍ਤਸ੍ਸ ਪਟਿਸ੍ਸਵਨਿਮਿਤ੍ਤਂ ਦੁਕ੍ਕਟਂ ਪਟਿਸ੍ਸਵਦੁਕ੍ਕਟਂ.

ਪੁਬ੍ਬਸਹਪਯੋਗੇ ਚ, ਅਨਾਮਾਸਦੁਰੁਪਚਿਣ੍ਣੇ;

ਵਿਨਯੇ ਚੇਵ ਞਾਤੇ ਚ, ਞਤ੍ਤਿਯਾ ਚ ਪਟਿਸ੍ਸਵੇ;

ਅਟ੍ਠੇਤੇ ਦੁਕ੍ਕਟਾ ਵੁਤ੍ਤਾ, ਵਿਨਯੇ ਵਿਨਯਞ੍ਞੁਨਾ.

ਸਹਪਯੋਗਤੋ ਪਟ੍ਠਾਯ ਚੇਤ੍ਥ ਪੁਰਿਮਾ ਪੁਰਿਮਾ ਆਪਤ੍ਤਿਯੋ ਪਟਿਪ੍ਪਸ੍ਸਮ੍ਭਨ੍ਤੀਤਿ ਆਹ ‘‘ਅਥ ਧੁਰਨਿਕ੍ਖੇਪਂ ਅਕਤ੍ਵਾ’’ਤਿਆਦਿ. ਤਤ੍ਥ ‘‘ਧੁਰਨਿਕ੍ਖੇਪਂ ਅਕਤ੍ਵਾ’’ਤਿ ਵੁਤ੍ਤਤ੍ਤਾ ਧੁਰਨਿਕ੍ਖੇਪਂ ਕਤ੍ਵਾ ਖਣਨ੍ਤਸ੍ਸ ਪੁਰਿਮਾਪਤ੍ਤਿਯੋ ਨ ਪਟਿਪ੍ਪਸ੍ਸਮ੍ਭਨ੍ਤੀਤਿ ਦਟ੍ਠਬ੍ਬਂ. ਵਿਯੂਹਨਦੁਕ੍ਕਟਂ ਪਟਿਪ੍ਪਸ੍ਸਮ੍ਭਤਿ, ਉਦ੍ਧਰਣਦੁਕ੍ਕਟੇ ਪਤਿਟ੍ਠਾਤੀਤਿ ਇਦਂ ਪਾਲ਼ਿਯਂ ਆਗਤਾਨੁਕ੍ਕਮੇਨ ਦਸ੍ਸੇਤੁਂ ਵੁਤ੍ਤਂ. ਯਦਿ ਪਨ ਪਂਸੁਂ ਉਦ੍ਧਰਿਤ੍ਵਾ ਸਉਸ੍ਸਾਹੋਵ ਪੁਨ ਖਣਤਿ, ਉਦ੍ਧਰਣਦੁਕ੍ਕਟਂ ਪਟਿਪ੍ਪਸ੍ਸਮ੍ਭਤਿ, ਖਣਨਦੁਕ੍ਕਟੇ ਪਤਿਟ੍ਠਾਤਿ.

ਕਤਂ ਕਰਣਂ ਕਿਰਿਯਾਤਿ ਅਤ੍ਥਤੋ ਏਕਨ੍ਤਿ ਆਹ ‘‘ਵਿਰੂਪਾ ਸਾ ਕਿਰਿਯਾ’’ਤਿ. ਇਦਾਨਿ ਵੁਤ੍ਤਮੇਵਤ੍ਥਂ ਪਰਿਵਾਰਪਾਲ਼ਿਯਾ ਨਿਦਸ੍ਸੇਨ੍ਤੋ ‘‘ਵੁਤ੍ਤਮ੍ਪਿ ਚੇਤ’’ਨ੍ਤਿਆਦਿਮਾਹ. ਤਤ੍ਥ ਅਪਰਦ੍ਧਂ ਵਿਰਦ੍ਧਂ ਖਲਿਤਨ੍ਤਿ ਸਬ੍ਬਮੇਤਂ ਯਞ੍ਚ ਦੁਕ੍ਕਟਨ੍ਤਿ ਏਤ੍ਥ ਵੁਤ੍ਤਸ੍ਸ ਦੁਕ੍ਕਟਸ੍ਸ ਪਰਿਯਾਯਵਚਨਂ. ਯਞ੍ਹਿ ਦੁਟ੍ਠੁ ਕਤਂ, ਵਿਰੂਪਂ ਵਾ ਕਤਂ, ਤਂ ਦੁਕ੍ਕਟਂ. ਤਂ ਪਨੇਤਂ ਯਥਾ ਸਤ੍ਥਾਰਾ ਵੁਤ੍ਤਂ, ਏਵਂ ਅਕਤਤ੍ਤਾ ਅਪਰਦ੍ਧਂ, ਕੁਸਲਂ ਵਿਰਜ੍ਝਿਤ੍ਵਾ ਪਵਤ੍ਤਤ੍ਤਾ ਵਿਰਦ੍ਧਂ, ਅਰਿਯਵਂਸਪ੍ਪਟਿਪਦਂ ਅਨਾਰੁਲ਼੍ਹਤ੍ਤਾ ਖਲਿਤਂ. ਯਂ ਮਨੁਸ੍ਸੋ ਕਰੇਤਿ ਇਦਂ ਪਨੇਤ੍ਥ ਓਪਮ੍ਮਨਿਦਸ੍ਸਨਂ. ਤਸ੍ਸਤ੍ਥੋ – ਯਥਾ ਯਂ ਲੋਕੇ ਮਨੁਸ੍ਸੋ ਆਵਿ ਵਾ ਯਦਿ ਵਾ ਰਹੋ ਪਾਪਂ ਕਰੋਤਿ, ਤਂ ਦੁਕ੍ਕਟਨ੍ਤਿ ਪਵੇਦੇਨ੍ਤਿ, ਏਵਮਿਦਮ੍ਪਿ ਬੁਦ੍ਧਪਟਿਕੁਟ੍ਠੇਨ ਲਾਮਕਭਾਵੇਨ ਪਾਪਂ, ਤਸ੍ਮਾ ਦੁਕ੍ਕਟਨ੍ਤਿ ਵੇਦਿਤਬ੍ਬਨ੍ਤਿ.

ਯਥਾ ਦੁਕ੍ਖਾ, ਕੁਚ੍ਛਿਤਾ ਵਾ ਗਤਿ ਦੁਗਤੀਤਿ ਵਤ੍ਤਬ੍ਬੇ ‘‘ਦੁਗ੍ਗਤੀ’’ਤਿ ਵੁਤ੍ਤਂ, ਯਥਾ ਚ ਕਟੁਕਂ ਫਲਮੇਤਸ੍ਸਾਤਿ ਕਟੁਕਫਲਨ੍ਤਿ ਵਤ੍ਤਬ੍ਬੇ ‘‘ਕਟੁਕਪ੍ਫਲ’’ਨ੍ਤਿ ਵੁਤ੍ਤਂ, ਏਵਮਿਧਾਪਿ ਥੂਲਤ੍ਤਾ ਅਚ੍ਚਯਤ੍ਤਾ ਚ ਥੂਲਚ੍ਚਯਨ੍ਤਿ ਵਤ੍ਤਬ੍ਬੇ ‘‘ਥੁਲ੍ਲਚ੍ਚਯ’’ਨ੍ਤਿ ਵੁਤ੍ਤਨ੍ਤਿ ਦਸ੍ਸੇਤੁਂ ‘‘ਸਮ੍ਪਰਾਯੇ ਚ ਦੁਗ੍ਗਤੀ’’ਤਿਆਦਿਮਾਹ. ਸਂਯੋਗੇ ਪਨ ਕਤੇ ਸਂਯੋਗਪਰਸ੍ਸ ਰਸ੍ਸਤ੍ਤਂ ਸਿਦ੍ਧਮੇਵਾਤਿ ਮਨਸਿ ਕਤ੍ਵਾ ‘‘ਸਂਯੋਗਭਾਵੋ ਵੇਦਿਤਬ੍ਬੋ’’ਤਿ ਏਤ੍ਤਕਮੇਵ ਵੁਤ੍ਤਂ. ਏਕਸ੍ਸ ਮੂਲੇਤਿ ਏਕਸ੍ਸ ਸਨ੍ਤਿਕੇ. ਅਚ੍ਚਯੋ ਤੇਨ ਸਮੋ ਨਤ੍ਥੀਤਿ ਦੇਸਨਾਗਾਮੀਸੁ ਅਚ੍ਚਯੇਸੁ ਤੇਨ ਸਮੋ ਥੂਲੋ ਅਚ੍ਚਯੋ ਨਤ੍ਥਿ. ਤੇਨੇਤਂ ਇਤਿ ਵੁਚ੍ਚਤੀਤਿ ਥੂਲਤ੍ਤਾ ਅਚ੍ਚਯਸ੍ਸ ਏਤਂ ਥੁਲ੍ਲਚ੍ਚਯਨ੍ਤਿ ਵੁਚ੍ਚਤੀਤਿ ਅਤ੍ਥੋ.

‘‘ਸਬ੍ਬਤ੍ਥਾਪਿ ਆਮਸਨੇ ਦੁਕ੍ਕਟਂ ਫਨ੍ਦਾਪਨੇ ਥੁਲ੍ਲਚ੍ਚਯਞ੍ਚ ਵਿਸੁਂ ਵਿਸੁਂ ਥੇਯ੍ਯਚਿਤ੍ਤੇਨ ਆਮਸਨਫਨ੍ਦਾਪਨਪਯੋਗਂ ਕਰੋਨ੍ਤਸ੍ਸੇਵ ਹੋਤਿ, ਏਕਪਯੋਗੇਨ ਗਣ੍ਹਨ੍ਤਸ੍ਸ ਪਨ ਉਦ੍ਧਾਰੇ ਪਾਰਾਜਿਕਮੇਵ, ਨ ਦੁਕ੍ਕਟਥੁਲ੍ਲਚ੍ਚਯਾਨੀ’’ਤਿ ਵਦਨ੍ਤਿ. ਸਹਪਯੋਗਂ ਪਨ ਅਕਤ੍ਵਾਤਿ ਏਤ੍ਥ ‘‘ਪੁਬ੍ਬਪਯੋਗੇ ਆਪਨ੍ਨਾਪਤ੍ਤੀਨਂ ਪਟਿਪ੍ਪਸ੍ਸਦ੍ਧਿਯਾ ਅਭਾਵਤੋ ਸਹਪਯੋਗਂ ਕਤ੍ਵਾਪਿ ਲਜ੍ਜਿਧਮ੍ਮਂ ਓਕ੍ਕਨ੍ਤੇਨ ਪੁਬ੍ਬਪਯੋਗੇ ਆਪਨ੍ਨਾਪਤ੍ਤਿਯੋ ਦੇਸੇਤਬ੍ਬਾ’’ਤਿ ਤੀਸੁਪਿ ਗਣ੍ਠਿਪਦੇਸੁ ਵੁਤ੍ਤਂ. ਅਟ੍ਠਕਥਾਵਚਨਂ ਪਨ ਕਤੇ ਸਹਪਯੋਗੇ ਪੁਬ੍ਬਪਯੋਗੇ ਆਪਨ੍ਨਾਪਤ੍ਤੀਨਮ੍ਪਿ ਪਟਿਪ੍ਪਸ੍ਸਦ੍ਧਿਂ ਦੀਪੇਤਿ, ਅਞ੍ਞਥਾ ‘‘ਸਹਪਯੋਗਂ ਪਨ ਅਕਤ੍ਵਾ’’ਤਿ ਇਦਂ ਵਿਸੇਸਨਮੇਵ ਨਿਰਤ੍ਥਕਂ ਸਿਯਾ. ਯਞ੍ਚ ਹੇਟ੍ਠਾ ਵੁਤ੍ਤਂ ‘‘ਸਚੇ ਪਨਸ੍ਸ ਤਤ੍ਥਜਾਤਕੇ ਤਿਣਰੁਕ੍ਖਲਤਾਦਿਮ੍ਹਿ ਛਿਨ੍ਨੇਪਿ ਲਜ੍ਜਿਧਮ੍ਮੋ ਓਕ੍ਕਮਤਿ, ਸਂਵਰੋ ਉਪ੍ਪਜ੍ਜਤਿ, ਛੇਦਨਪਚ੍ਚਯਾ ਦੁਕ੍ਕਟਂ ਦੇਸੇਤ੍ਵਾ ਮੁਚ੍ਚਤੀ’’ਤਿ, ਤਮ੍ਪਿ ਸਹਪਯੋਗੇ ਕਤੇ ਪੁਬ੍ਬਪਯੋਗੇ ਆਪਨ੍ਨਾਪਤ੍ਤੀਨਂ ਪਟਿਪ੍ਪਸ੍ਸਦ੍ਧਿਮੇਵ ਦੀਪੇਤਿ ਸਹਪਯੋਗੇ ਛੇਦਨਪਚ੍ਚਯਾ ਆਪਨ੍ਨਦੁਕ੍ਕਟਸ੍ਸੇਵ ਦੇਸਨਾਯ ਵੁਤ੍ਤਤ੍ਤਾ. ਸਹਪਯੋਗਤੋ ਪਟ੍ਠਾਯੇਵਾਤਿ ਚ ਇਦਂ ਸਹਪਯੋਗਂ ਪਤ੍ਤਸ੍ਸ ਤਤੋ ਪੁਬ੍ਬੇ ਆਪਨ੍ਨਾਨਂ ਪੁਬ੍ਬਪਯੋਗਾਪਤ੍ਤੀਨਮ੍ਪਿ ਪਟਿਪ੍ਪਸ੍ਸਦ੍ਧਿਂ ਦੀਪੇਤਿ. ਤੇਨ ਹਿ ਅਯਮਤ੍ਥੋ ਵਿਞ੍ਞਾਯਤਿ ‘‘ਯਾਵ ਸਹਪਯੋਗਂ ਨ ਪਾਪੁਣਾਤਿ, ਤਾਵ ਪੁਬ੍ਬੇ ਆਪਨ੍ਨਾਪਤ੍ਤੀਨਂ ਪਟਿਪ੍ਪਸ੍ਸਦ੍ਧਿ ਨ ਹੋਤਿ, ਸਹਪਯੋਗਂ ਪਤ੍ਤਕਾਲਤੋ ਪਨ ਪਟ੍ਠਾਯ ਤਾਸਮ੍ਪਿ ਪਟਿਪ੍ਪਸ੍ਸਦ੍ਧਿ ਹੋਤੀ’’ਤਿ, ਤਸ੍ਮਾ ਸੁਟ੍ਠੁ ਉਪਪਰਿਕ੍ਖਿਤ੍ਵਾ ਯੁਤ੍ਤਤਰਂ ਗਹੇਤਬ੍ਬਂ.

ਬਹੁਕਾਪਿ ਆਪਤ੍ਤਿਯੋ ਹੋਨ੍ਤੁ, ਏਕਮੇਵ ਦੇਸੇਤ੍ਵਾ ਮੁਚ੍ਚਤੀਤਿ ਏਤ੍ਥਾਯਮਧਿਪ੍ਪਾਯੋ – ਸਚੇ ਖਣਨਵਿਯੂਹਨੁਦ੍ਧਰਣੇਸੁ ਦਸ ਦਸ ਕਤ੍ਵਾ ਆਪਤ੍ਤਿਯੋ ਆਪਨ੍ਨਾ, ਤਾਸੁ ਉਦ੍ਧਰਣੇ ਦਸ ਆਪਤ੍ਤਿਯੋ ਦੇਸੇਤ੍ਵਾ ਮੁਚ੍ਚਤਿ ਵਿਸਭਾਗਕਿਰਿਯਂ ਪਤ੍ਵਾ ਪੁਰਿਮਾਪੁਰਿਮਾਪਤ੍ਤੀਨਂ ਪਟਿਪ੍ਪਸ੍ਸਦ੍ਧਤ੍ਤਾਤਿ. ਜਾਤਿਵਸੇਨ ਪਨ ਸਮਾਨਕਿਰਿਯਾਯ ਆਪਨ੍ਨਾਪਤ੍ਤਿਯੋ ਏਕਤ੍ਤੇਨ ਗਹੇਤ੍ਵਾ ‘‘ਏਕਮੇਵ ਦੇਸੇਤ੍ਵਾ’’ਤਿ ਵੁਤ੍ਤਂ, ਤਸ੍ਮਾ ਇਮਿਨਾਪਿ ਕੁਰੁਨ੍ਦਟ੍ਠਕਥਾਵਚਨੇਨ ਪਠਮਂ ਮਹਾਅਟ੍ਠਕਥਾਯਂ ਵੁਤ੍ਤਪੁਰਿਮਾਪਤ੍ਤਿਪਟਿਪ੍ਪਸ੍ਸਦ੍ਧਿਮੇਵ ਸਮਤ੍ਥਯਤਿ, ਨ ਪਨ ਉਭਿਨ੍ਨਂ ਅਟ੍ਠਕਥਾਨਂ ਅਤ੍ਥਤੋ ਨਾਨਾਕਰਣਂ ਅਤ੍ਥਿ. ਅਪਰਮ੍ਪੇਤ੍ਥ ਪਕਾਰਂ ਵਣ੍ਣਯਨ੍ਤਿ ‘‘ਸਮਾਨਕਿਰਿਯਾਸੁਪਿ ਪੁਰਿਮਪੁਰਿਮਖਣਨਪਚ੍ਚਯਾ ਆਪਨ੍ਨਾਪਤ੍ਤਿਯੋ ਪਚ੍ਛਿਮਪਚ੍ਛਿਮਖਣਨਂ ਪਤ੍ਵਾ ਪਟਿਪ੍ਪਸ੍ਸਮ੍ਭਨ੍ਤੀਤਿ ਇਮਿਨਾ ਅਧਿਪ੍ਪਾਯੇਨ ‘ਪਂਸੁਖਣਨਾਦੀਸੁ ਚ ਲਜ੍ਜਿਧਮ੍ਮੇ ਉਪ੍ਪਨ੍ਨੇ ਬਹੁਕਾਪਿ ਆਪਤ੍ਤਿਯੋ ਹੋਨ੍ਤੁ, ਏਕਮੇਵ ਦੇਸੇਤ੍ਵਾ ਮੁਚ੍ਚਤੀਤਿ ਕੁਰੁਨ੍ਦਟ੍ਠਕਥਾਯਂ ਵੁਤ੍ਤ’’’ਨ੍ਤਿ. ‘‘ਏਵਞ੍ਚ ਸਤਿ ‘ਬਹੁਕਾਪਿ ਆਪਤ੍ਤਿਯੋ ਹੋਨ੍ਤੂ’ਤਿ ਨ ਵਤ੍ਤਬ੍ਬਂ ਭਵੇਯ੍ਯ, ਵੁਤ੍ਤਞ੍ਚ, ਤਸ੍ਮਾ ਵਿਸਭਾਗਕਿਰਿਯਮੇਵ ਪਤ੍ਵਾ ਪੁਰਿਮਾਪਤ੍ਤੀਨਂ ਪਟਿਪ੍ਪਸ੍ਸਦ੍ਧਿਂ ਇਚ੍ਛਨ੍ਤੇਨੇਵ ਬਹੁਕਾਸੁਪਿ ਆਪਤ੍ਤੀਸੁ ਏਕਮੇਵ ਦੇਸੇਤ੍ਵਾ ਮੁਚ੍ਚਤੀਤਿ ਇਮਸ੍ਮਿਂ ਠਾਨੇ ਵਿਸੁਂਯੇਵੇਕੋ ਦੇਸਨਾਕ੍ਕਮੋ ਦਸ੍ਸਿਤੋ’’ਤਿਪਿ ਵਦਨ੍ਤਿ. ਅਯਮੇਤੇਸਂ ਅਧਿਪ੍ਪਾਯੋ – ਯਥਾ ਇਧ ਪੁਰਿਮਾਪਤ੍ਤੀਨਂ ਪਟਿਪ੍ਪਸ੍ਸਦ੍ਧਿ ਅਟ੍ਠਕਥਾਚਰਿਯਪ੍ਪਮਾਣੇਨ ਗਹਿਤਾ, ਏਵਂ ਬਹੁਕਾਸੁਪਿ ਆਪਤ੍ਤੀਸੁ ਏਕਮੇਵ ਦੇਸੇਤ੍ਵਾ ਮੁਚ੍ਚਤੀਤਿ ਇਦਮ੍ਪਿ ਇਧ ਅਟ੍ਠਕਥਾਚਰਿਯਪ੍ਪਮਾਣਤੋਯੇਵ ਵੇਦਿਤਬ੍ਬਂ. ਯਥਾ ਚ ਪਾਲ਼ਿਯਂ ਪਾਚਿਤ੍ਤਿਯਟ੍ਠਾਨੇਪਿ ਦੁਕ੍ਕਟਮੇਵ ਹੋਤੀਤਿ ਇਧ ਆਵੇਣਿਕਂ ਕਤ੍ਵਾ ਆਪਤ੍ਤਿਵਿਸੇਸੋ ਦਸ੍ਸਿਤੋ, ਏਵਂ ਪੁਰਿਮਾਪਤ੍ਤੀਨਂ ਪਟਿਪ੍ਪਸ੍ਸਦ੍ਧਿਵਿਸੇਸੋ ਚ ਦੇਸਨਾਵਿਸੇਸੋ ਚ ਅਟ੍ਠਕਥਾਚਰਿਯੇਹਿ ਦਸ੍ਸਿਤੋਤਿ.

ਹੇਟ੍ਠਤੋ ਓਸੀਦੇਨ੍ਤੋਤਿ ‘‘ਸਾਮਿਕੇਸੁ ਆਗਨ੍ਤ੍ਵਾ ਅਪਸ੍ਸਿਤ੍ਵਾ ਗਤੇਸੁ ਗਣ੍ਹਿਸ੍ਸਾਮੀ’’ਤਿ ਥੇਯ੍ਯਚਿਤ੍ਤੇਨ ਹੇਟ੍ਠਾਭੂਮਿਯਂ ਓਸੀਦੇਨ੍ਤੋ. ਬੁਨ੍ਦੇਨਾਤਿ ਕੁਮ੍ਭਿਯਾ ਹੇਟ੍ਠਿਮਤਲੇਨ. ਏਵਂ ਏਕਟ੍ਠਾਨੇ ਠਿਤਾਯ ਕੁਮ੍ਭਿਯਾ ਠਾਨਾਚਾਵਨਂ ਛਹਿ ਆਕਾਰੇਹਿ ਵੇਦਿਤਬ੍ਬਨ੍ਤਿ ਸਮ੍ਬਨ੍ਧੋ. ਵਲਯਂ ਨੀਹਰਤਿ, ਪਾਰਾਜਿਕਨ੍ਤਿ ਆਕਾਸਗਤਂ ਅਕਤ੍ਵਾ ਘਂਸਿਤ੍ਵਾ ਨੀਹਰਨ੍ਤਸ੍ਸ ਛਿਨ੍ਨਕੋਟਿਤੋ ਨੀਹਟਮਤ੍ਤੇ ਪਾਰਾਜਿਕਂ. ਇਤੋ ਚਿਤੋ ਚ ਸਾਰੇਤੀਤਿ ਘਂਸਨ੍ਤੋਯੇਵ ਆਕਾਸਗਤਂ ਅਕਤ੍ਵਾ ਸਾਰੇਤਿ.

ਛਿਨ੍ਨਮਤ੍ਤੇ ਪਾਰਾਜਿਕਨ੍ਤਿ ਅਵਸ੍ਸਂ ਚੇ ਪਤਤਿ, ਛਿਨ੍ਨਮਤ੍ਤੇ ਪਾਰਾਜਿਕਂ. ਪਰਿਚ੍ਛੇਦੋਤਿ ‘‘ਪਞ੍ਚਮਾਸਕਂ ਵਾ ਅਤਿਰੇਕਪਞ੍ਚਮਾਸਕਂ ਵਾ’’ਤਿ ਵੁਤ੍ਤਗਣਨਪਰਿਚ੍ਛੇਦੋ. ਅਪਬ੍ਯੂਹਨ੍ਤੋਤਿ ‘‘ਹੇਟ੍ਠਾ ਠਿਤਂ ਗਣ੍ਹਿਸ੍ਸਾਮੀ’’ਤਿ ਹਤ੍ਥੇਨ ਦ੍ਵਿਧਾ ਕਰੋਨ੍ਤੋ. ਉਪਡ੍ਢਕੁਮ੍ਭਿਯਨ੍ਤਿ ਉਪਡ੍ਢਪੁਣ੍ਣਾਯ ਕੁਮ੍ਭਿਯਾ. ਨਨੁ ਚ ਅਟ੍ਠਕਥਾਚਰਿਯਪ੍ਪਮਾਣੇਨ ਸਙ੍ਖੇਪਟ੍ਠਕਥਾਦੀਸੁ ਵੁਤ੍ਤਮ੍ਪਿ ਕਸ੍ਮਾ ਨ ਗਹੇਤਬ੍ਬਨ੍ਤਿ ਆਹ – ‘‘ਵਿਨਯਵਿਨਿਚ੍ਛਯੇ ਹਿ ਆਗਤੇ ਗਰੁਕੇ ਠਾਤਬ੍ਬ’’ਨ੍ਤਿ. ਵਿਨਯਧਮ੍ਮਤਾਤਿ ਵਿਨਯਗਰੁਕਾਨਂ ਧਮ੍ਮਤਾ. ਵਿਨਯਗਰੁਕਾ ਹਿ ਵਿਨਯਵਿਨਿਚ੍ਛਯੇ ਆਗਤੇ ਗਰੁਕੇ ਤਿਟ੍ਠਨ੍ਤਿ. ਵਿਨਯਗਰੁਕਤਾਬ੍ਯਾਪਨਤ੍ਥਞ੍ਹਿ ਵਿਨਯਗਰੁਕੋਯੇਵੇਤ੍ਥ ਵਿਨਯ-ਸਦ੍ਦੇਨ ਵੁਤ੍ਤੋ, ਵਿਨਯਸ੍ਸ ਵਾ ਏਸਾ ਧਮ੍ਮਤਾ ਤੇਸਂ ਗਰੁਗਾਰਵਟ੍ਠਾਨਸ੍ਸ ਵਿਨਯਵਿਸਯਤ੍ਤਾ.

ਇਦਾਨਿ ਸਙ੍ਖੇਪਟ੍ਠਕਥਾਦੀਸੁ ਵੁਤ੍ਤਂ ਪਾਲ਼ਿਯਾਪਿ ਨ ਸਮੇਤੀਤਿ ਦਸ੍ਸੇਨ੍ਤੋ ਆਹ ‘‘ਅਪਿਚਾ’’ਤਿਆਦਿ. ਭਾਜਨਨ੍ਤਿ ਪਤ੍ਤਾਦਿਭਾਜਨਂ. ਪਤ੍ਤਾਦਿਂ ਅਪੂਰੇਤ੍ਵਾ ਗਣ੍ਹਨ੍ਤਸ੍ਸ ਅਨੁਦ੍ਧਟੇਪਿ ਮੁਖਵਟ੍ਟਿਪਰਿਚ੍ਛੇਦੋ ਹੋਤਿ, ਪੂਰੇਤ੍ਵਾ ਗਣ੍ਹਨ੍ਤਸ੍ਸ ਪਨ ਉਦ੍ਧਰਣਕਾਲੇ ਹੋਤੀਤਿ ਆਹ ‘‘ਮੁਖਵਟ੍ਟਿਪਰਿਚ੍ਛੇਦੇਨ ਵਾ ਉਦ੍ਧਾਰੇਨ ਵਾ’’ਤਿ. ਯਦਾ ਪਨ ਤੇਲਕੁਮ੍ਭੀਆਦੀਸੁ ਤੇਲਾਦੀਨਂ ਅਬਹੁਭਾਵਤੋ ਭਾਜਨਂ ਨਿਮੁਜ੍ਜਾਪੇਤ੍ਵਾ ਗਣ੍ਹਿਤੁਂ ਨ ਸਕ੍ਕਾ ਹੋਤਿ, ਤਦਾ ਮੁਖਵਟ੍ਟਿਪਰਿਚ੍ਛੇਦੇਨੇਵ ਹੋਤਿ. ਚਿਕ੍ਕਨਨ੍ਤਿ ਥਦ੍ਧਂ. ਆਕਡ੍ਢਨਵਿਕਡ੍ਢਨਯੋਗ੍ਗਨ੍ਤਿ ਏਤ੍ਥ ਅਭਿਮੁਖਂ ਕਡ੍ਢਨਂ ਆਕਡ੍ਢਨਂ, ਪਰਤੋ ਕਡ੍ਢਨਂ ਵਿਕਡ੍ਢਨਂ. ਪਟਿਨੀਹਰਿਤੁਨ੍ਤਿ ਅਤ੍ਤਨੋ ਭਾਜਨਤੋ ਪਟਿਨੀਹਰਿਤੁਂ. ਹਤ੍ਥਤੋ ਮੁਤ੍ਤਮਤ੍ਤੇ ਪਾਰਾਜਿਕਨ੍ਤਿ ਥੇਯ੍ਯਚਿਤ੍ਤੇਨ ਪਰਸਨ੍ਤਕਗ੍ਗਹਣਪਯੋਗਸ੍ਸ ਕਤਤ੍ਤਾ. ਮਹਾਅਟ੍ਠਕਥਾਯਮੇਵ ‘‘ਸਚੇਪਿ ਮਰਿਯਾਦਂ ਦੁਬ੍ਬਲਂ ਕਤ੍ਵਾ ਸੁਕ੍ਖਤਲ਼ਾਕਸ੍ਸ ਉਦਕਨਿਬ੍ਬਹਨਟ੍ਠਾਨਂ ਉਦਕਨਿਦ੍ਧਮਨਤੁਮ੍ਬਂ ਵਾ ਪਿਦਹਤਿ, ਅਞ੍ਞਤੋ ਚ ਗਮਨਮਗ੍ਗੇ ਵਾ ਪਾਲ਼ਿਂ ਬਨ੍ਧਤਿ, ਸੁਕ੍ਖਮਾਤਿਕਂ ਵਾ ਉਜੁਂ ਕਰੋਤਿ, ਪਚ੍ਛਾ ਦੇਵੇ ਵੁਟ੍ਠੇ ਉਦਕਂ ਆਗਨ੍ਤ੍ਵਾ ਮਰਿਯਾਦਂ ਭਿਨ੍ਦਤਿ, ਸਬ੍ਬਤ੍ਥ ਭਣ੍ਡਦੇਯ੍ਯ’’ਨ੍ਤਿ ਵੁਤ੍ਤਤ੍ਤਾ ‘‘ਤਂ ਪਨ ਤਤ੍ਥੇਵ ਸੁਕ੍ਖਤਲ਼ਾਕੇ ਸੁਕ੍ਖਮਾਤਿਕਾਯ ਉਜੁਕਰਣਵਿਨਿਚ੍ਛਯੇਨ ਵਿਰੁਜ੍ਝਤੀ’’ਤਿ ਵੁਤ੍ਤਂ.

ਅਵਹਾਰਲਕ੍ਖਣਨ੍ਤਿ ਪਞ੍ਚਵੀਸਤਿਯਾ ਅਵਹਾਰੇਸੁ ਏਕਮ੍ਪਿ ਅਵਹਾਰਲਕ੍ਖਣਂ, ਠਾਨਾਚਾਵਨਪਯੋਗੋ ਏਵ ਵਾ. ਉਦ੍ਧਾਰੇਤਿ ਕੁਮ੍ਭਿਯਾ ਫੁਟ੍ਠਟ੍ਠਾਨਤੋ ਕੇਸਗ੍ਗਮਤ੍ਤੇਪਿ ਉਦ੍ਧਟੇ. ਯੁਤ੍ਤਨ੍ਤਿ ਠਾਨਾਚਾਵਨਪਯੋਗਸਬ੍ਭਾਵਤੋ ਯੁਤ੍ਤਂ. ਸਙ੍ਗੋਪਨਤ੍ਥਾਯਾਤਿ ਇਮਿਨਾ ਸੁਦ੍ਧਚਿਤ੍ਤਤਂ ਦਸ੍ਸੇਤਿ. ਪਲਿਬੁਜ੍ਝਿਸ੍ਸਤੀਤਿ ਨਿਵਾਰੇਸ੍ਸਤਿ. ਵੁਤ੍ਤਨਯੇਨੇਵ ਪਾਰਾਜਿਕਨ੍ਤਿ ਹਤ੍ਥਤੋ ਮੁਤ੍ਤਮਤ੍ਤੇਯੇਵ ਪਾਰਾਜਿਕਂ. ਸੁਦ੍ਧਚਿਤ੍ਤੋਵ ਉਦ੍ਧਰਤੀਤਿ ਕੁਮ੍ਭਿਯਂ ਤੇਲਸ੍ਸ ਆਕਿਰਣਤੋ ਪੁਰੇਤਰਮੇਵ ਸੁਦ੍ਧਚਿਤ੍ਤੋ ਨਿਕ੍ਖਿਪਿਤ੍ਵਾ ਪਚ੍ਛਾ ਸੁਦ੍ਧਚਿਤ੍ਤੋਵ ਉਦ੍ਧਰਤਿ. ਨੇਵ ਅਵਹਾਰੋਤਿ ਥੇਯ੍ਯਚਿਤ੍ਤੇਨ ਅਵਹਰਣਪਯੋਗਸ੍ਸ ਅਕਤਤ੍ਤਾ. ਅਤ੍ਤਨੋ ਭਾਜਨਤ੍ਤਾ ਪਨ ‘‘ਨ ਗੀਵਾ’’ਤਿ ਵੁਤ੍ਤਂ, ਅਨਾਪਤ੍ਤਿਮਤ੍ਤਮੇਵ ਵੁਤ੍ਤਂ, ਨ ਪਨ ਏਵਂ ਵਿਚਾਰਿਤਨ੍ਤਿ ਅਧਿਪ੍ਪਾਯੋ. ਅਥ ਵਾ ਅਨਾਪਤ੍ਤਿਮਤ੍ਤਮੇਵ ਵੁਤ੍ਤਨ੍ਤਿ ਇਮਿਨਾਪਿ ਤਤ੍ਥ ‘‘ਗੀਵਾ’’ਤਿ ਵਚਨਾਭਾਵਤੋ ‘‘ਨ ਗੀਵਾ’’ਤਿ ਪੁਬ੍ਬੇ ਵੁਤ੍ਤਮਹਾਅਟ੍ਠਕਥਾਵਾਦਮੇਵ ਪਤਿਟ੍ਠਾਪੇਤਿ, ਪਚ੍ਛਾ ਦਸ੍ਸਿਤੇਨ ਕੁਰੁਨ੍ਦਿਵਾਦੇਨਪਿ ਮਹਾਅਟ੍ਠਕਥਾਵਾਦੋਵ ਸਮਤ੍ਥਿਤੋ. ਅਤ੍ਤਨੋ ਭਣ੍ਡਨ੍ਤਿ ਤੇਲਾਕਿਰਣਤੋ ਪੁਰੇਤਰਮੇਵ ਅਤ੍ਤਨੋ ਕੁਮ੍ਭਿਯਂ ਸੁਦ੍ਧਚਿਤ੍ਤੇਨ ਠਪਿਤਂ ਪੀਤਤੇਲਂ ਅਤ੍ਤਨੋ ਪਰਿਕ੍ਖਾਰਂ. ਸਮ੍ਮੋਹਟ੍ਠਾਨਨ੍ਤਿ ਆਪਤ੍ਤਿਵਿਨਿਚ੍ਛਯਵਸੇਨ ਸਮ੍ਮੋਹਟ੍ਠਾਨਂ.

ਬਹਿਗਤਂ ਨਾਮ ਹੋਤੀਤਿ ਤਤੋ ਪਟ੍ਠਾਯ ਤੇਲਸ੍ਸ ਅਟ੍ਠਾਨਭਾਵਤੋ ਅਧੋਮੁਖਭਾਵਤੋ ਚ ਬਹਿਗਤਂ ਨਾਮ ਹੋਤਿ. ਅਨ੍ਤੋ ਪਟ੍ਠਾਯ ਛਿਦ੍ਦੇ ਕਰਿਯਮਾਨੇ ਤੇਲਸ੍ਸ ਨਿਕ੍ਖਮਿਤ੍ਵਾ ਗਤਗਤਟ੍ਠਾਨਂ ਭਾਜਨਸਙ੍ਖ੍ਯਮੇਵ ਗਚ੍ਛਤੀਤਿ ਆਹ – ‘‘ਬਾਹਿਰਨ੍ਤਤੋ ਪਾਦਗ੍ਘਨਕੇ ਗਲ਼ਿਤੇ ਪਾਰਾਜਿਕ’’ਨ੍ਤਿ. ਯਥਾ ਤਥਾ ਵਾ ਕਤਸ੍ਸਾਤਿ ਬਾਹਿਰਨ੍ਤਤੋ ਅਬ੍ਭਨ੍ਤਰਤੋ ਵਾ ਪਟ੍ਠਾਯ ਕਤਸ੍ਸ. ਮਜ੍ਝੇ ਠਪੇਤ੍ਵਾ ਕਤਛਿਦ੍ਦੇਤਿ ਮਜ੍ਝੇ ਥੋਕਂ ਕਪਾਲਂ ਠਪੇਤ੍ਵਾ ਪਚ੍ਛਾ ਤਂ ਛਿਨ੍ਦਨ੍ਤੇਨ ਕਤਛਿਦ੍ਦੇ. ‘‘ਮਰਿਯਾਦਚ੍ਛੇਦਨੇ ਅਨ੍ਤੋ ਠਤ੍ਵਾ ਬਹਿਮੁਖੋ ਛਿਨ੍ਦਨ੍ਤੋ ਬਹਿ ਅਨ੍ਤੇਨ ਕਾਰੇਤਬ੍ਬੋ, ਬਹਿ ਠਤ੍ਵਾ ਅਨ੍ਤੋਮੁਖੋ ਛਿਨ੍ਦਨ੍ਤੋ ਅਨ੍ਤੋ ਅਨ੍ਤੇਨ ਕਾਰੇਤਬ੍ਬੋ, ਅਨ੍ਤੋ ਚ ਬਹਿ ਚ ਛਿਨ੍ਦਿਤ੍ਵਾ ਮਜ੍ਝੇ ਠਪੇਤ੍ਵਾ ਤਂ ਛਿਨ੍ਦਨ੍ਤੋ ਮਜ੍ਝੇਨ ਕਾਰੇਤਬ੍ਬੋ’’ਤਿ (ਪਾਰਾ. ਅਟ੍ਠ. ੧.੧੦੮) ਵੁਤ੍ਤਤ੍ਤਾ ‘‘ਤਲ਼ਾਕਸ੍ਸ ਚ ਮਰਿਯਾਦਭੇਦੇਨ ਸਮੇਤੀ’’ਤਿ ਵੁਤ੍ਤਂ. ਇਦਮੇਤ੍ਥ ਯੁਤ੍ਤਨ੍ਤਿ ਅਨ੍ਤੋ ਚ ਬਹਿ ਚ ਪਟ੍ਠਾਯ ਕਤਛਿਦ੍ਦੇ ਮਜ੍ਝੇਨ ਕਾਰੇਤਬ੍ਬੋ. ਅਨ੍ਤੋ ਪਟ੍ਠਾਯ ਕਤੇ ਪਨ ਬਾਹਿਰਨ੍ਤੇਨ, ਬਹਿ ਪਟ੍ਠਾਯ ਕਤੇ ਅਬ੍ਭਨ੍ਤਰੇਨ ਕਾਰੇਤਬ੍ਬੋਤਿ ਅਯਂ ਤਿਪ੍ਪਕਾਰੋਪਿ ਏਤ੍ਥ ਵੇਮਟ੍ਠਛਿਦ੍ਦੇ ਯੁਤ੍ਤੋ. ਉਦਕੇ ਕਤਪਯੋਗਸ੍ਸ ਅਭਾਵਤੋ ‘‘ਠਾਨਾਚਾਵਨਪਯੋਗਸ੍ਸ ਅਭਾਵਾ’’ਤਿ ਵੁਤ੍ਤਂ.

ਅਟ੍ਠਕਥਾਯਂ ਤਾਵ ਵੁਤ੍ਤਨ੍ਤਿ ਮਹਾਅਟ੍ਠਕਥਾਯਂ ਵੁਤ੍ਤਂ. ਪਤ੍ਥਿਨ੍ਨਸ੍ਸ ਖਾਦਨਂ ਇਤਰਸ੍ਸ ਪਾਨਞ੍ਚ ਸਪ੍ਪਿਆਦੀਨਂ ਪਰਿਭੋਗੋਤਿ ਆਹ – ‘‘ਅਖਾਦਿਤਬ੍ਬਂ ਵਾ ਅਪਾਤਬ੍ਬਂ ਵਾ ਕਰੋਤੀ’’ਤਿ. ਕਥਂ ਪਨ ਤਥਾ ਕਰੋਤੀਤਿ ਆਹ ‘‘ਉਚ੍ਚਾਰਂ ਵਾ ਪਸ੍ਸਾਵਂ ਵਾ’’ਤਿਆਦਿ. ਕਸ੍ਮਾ ਪਨੇਤ੍ਥ ਦੁਕ੍ਕਟਂ ਵੁਤ੍ਤਨ੍ਤਿ ਆਹ ‘‘ਠਾਨਾਚਾਵਨਸ੍ਸ ਨਤ੍ਥਿਤਾਯ ਦੁਕ੍ਕਟ’’ਨ੍ਤਿ. ਪੁਰਿਮਦ੍ਵਯਨ੍ਤਿ ਭੇਦਨਂ ਛਡ੍ਡਨਞ੍ਚ. ਕਸ੍ਮਾ ਨ ਸਮੇਤੀਤਿ ਆਹ ‘‘ਤਞ੍ਹੀ’’ਤਿਆਦਿ. ਕੁਮ੍ਭਿਜਜ੍ਜਰਕਰਣੇਨਾਤਿ ਪੁਣ੍ਣਕੁਮ੍ਭਿਯਾ ਜਜ੍ਜਰਕਰਣੇਨ. ਮਾਤਿਕਾਉਜਉਕਰਣੇਨਾਤਿ ਉਦਕਪੁਣ੍ਣਾਯ ਮਾਤਿਕਾਯ ਉਜੁਕਰਣੇਨ. ਏਕਲਕ੍ਖਣਨ੍ਤਿ ਭੇਦਨਂ ਕੁਮ੍ਭਿਜਜ੍ਜਰਕਰਣੇਨ ਛਡ੍ਡਨਂ ਮਾਤਿਕਾਯ ਉਜੁਕਰਣੇਨ ਸਦ੍ਧਿਂ ਏਕਸਭਾਵਂ ਠਾਨਾਚਾਵਨਪਯੋਗਸਬ੍ਭਾਵਤੋ. ਪਚ੍ਛਿਮਂ ਪਨ ਦ੍ਵਯਨ੍ਤਿ ਝਾਪਨਂ ਅਪਰਿਭੋਗਕਰਣਞ੍ਚ.

ਏਤ੍ਥ ਏਵਂ ਵਿਨਿਚ੍ਛਯਂ ਵਦਨ੍ਤੀਤਿ ਏਤ੍ਥ ਮਹਾਅਟ੍ਠਕਥਾਯਂ ਵੁਤ੍ਤੇ ਏਕੇ ਆਚਰਿਯਾ ਏਵਂ ਵਿਨਿਚ੍ਛਯਂ ਵਦਨ੍ਤਿ. ਪਚ੍ਛਿਮਦ੍ਵਯਂ ਸਨ੍ਧਾਯ ਵੁਤ੍ਤਨ੍ਤਿ ਏਤ੍ਥ ਪੁਰਿਮਦ੍ਵਯੇ ਵਿਨਿਚ੍ਛਯੋ ਹੇਟ੍ਠਾ ਵੁਤ੍ਤਾਨੁਸਾਰੇਨ ਸਕ੍ਕਾ ਵਿਞ੍ਞਾਤੁਨ੍ਤਿ ਤਤ੍ਥ ਕਿਞ੍ਚਿ ਅਵਤ੍ਵਾ ਪਚ੍ਛਿਮਦ੍ਵਯਂ ਸਨ੍ਧਾਯ ਠਾਨਾਚਾਵਨਸ੍ਸ ਨਤ੍ਥਿਤਾਯ ਦੁਕ੍ਕਟਨ੍ਤਿ ਇਦਂ ਵੁਤ੍ਤਨ੍ਤਿ ਅਧਿਪ੍ਪਾਯੋ. ਥੇਯ੍ਯਚਿਤ੍ਤੇਨਾਤਿ ਅਤ੍ਤਨੋ ਵਾ ਪਰਸ੍ਸ ਵਾ ਕਾਤੁਕਾਮਤਾਵਸੇਨ ਉਪ੍ਪਨ੍ਨਥੇਯ੍ਯਚਿਤ੍ਤੇਨ. ਵਿਨਾਸੇਤੁਕਾਮਤਾਯਾਤਿ ਹਤ੍ਥਪਾਦਾਦਿਂ ਛਿਨ੍ਦਨ੍ਤੋ ਵਿਯ ਕੇਵਲਂ ਵਿਨਾਸੇਤੁਕਾਮਤਾਯ. ਪੁਰਿਮਦ੍ਵਯੇ ਕਿਂ ਹੋਤਿ, ਕਿਂ ਅਧਿਪ੍ਪਾਯੇਨ ਨ ਕਿਞ੍ਚਿ ਵੁਤ੍ਤਨ੍ਤਿ ਆਹ – ‘‘ਪੁਰਿਮਦ੍ਵਯੇ ਪਨ…ਪੇ… ਪਾਰਾਜਿਕ’’ਨ੍ਤਿ. ਤਤ੍ਥ ਵੁਤ੍ਤਨਯੇਨ ਭਿਨ੍ਦਨ੍ਤਸ੍ਸ ਵਾ ਛਡ੍ਡੇਨ੍ਤਸ੍ਸ ਵਾਤਿ ਮੁਗ੍ਗਰੇਨ ਪੋਥੇਤ੍ਵਾ ਭਿਨ੍ਦਨ੍ਤਸ੍ਸ ਉਦਕਂ ਵਾ ਵਾਲਿਕਂ ਵਾ ਆਕਿਰਿਤ੍ਵਾ ਉਤ੍ਤਰਾਪੇਨ੍ਤਸ੍ਸਾਤਿ ਅਤ੍ਥੋ. ਅਯੁਤ੍ਤਨ੍ਤਿ ਚੇਤਿ ਪਾਲ਼ਿਯਂ ਪੁਰਿਮਪਦਦ੍ਵਯੇਪਿ ਦੁਕ੍ਕਟਸ੍ਸੇਵ ਵੁਤ੍ਤਤ੍ਤਾ ‘‘ਪੁਰਿਮਦ੍ਵਯੇ…ਪੇ… ਪਾਰਾਜਿਕਨ੍ਤਿ ਇਦਂ ਅਯੁਤ੍ਤ’’ਨ੍ਤਿ ਯਦਿ ਤੁਮ੍ਹਾਕਂ ਸਿਯਾਤਿ ਅਤ੍ਥੋ. ਨਾਤਿ ਅਯੁਤ੍ਤਭਾਵਪ੍ਪਸਙ੍ਗਂ ਨਿਸੇਧੇਤ੍ਵਾ ਤਤ੍ਥ ਕਾਰਣਮਾਹ ‘‘ਅਞ੍ਞਥਾ ਗਹੇਤਬ੍ਬਤ੍ਥਤੋ’’ਤਿ. ਕਥਂ ਪਨੇਤ੍ਥ ਅਤ੍ਥੋ ਗਹੇਤਬ੍ਬੋਤਿ ਆਹ ‘‘ਪਾਲ਼ਿਯਂ ਹੀ’’ਤਿਆਦਿ. ਨਾਸੇਤੁਕਾਮਤਾਪਕ੍ਖੇ ਹੇਟ੍ਠਾ ਵੁਤ੍ਤਨਯੇਨੇਵ ਅਤ੍ਥਸ੍ਸ ਅਵਿਰੁਜ੍ਝਨਤੋ ‘‘ਥੇਯ੍ਯਚਿਤ੍ਤਪਕ੍ਖੇ’’ਤਿ ਵੁਤ੍ਤਂ. ‘‘ਏਵਂ ਵਿਨਿਚ੍ਛਯਂ ਵਦਨ੍ਤੀ’’ਤਿ ਇਤੋ ਪਟ੍ਠਾਯ ਵੁਤ੍ਤਸ੍ਸ ਸਬ੍ਬਸ੍ਸਪਿ ਏਕਸ੍ਸੇਵ ਵਚਨਤ੍ਤਾ ‘‘ਏਵਮੇਕੇ ਵਦਨ੍ਤੀ’’ਤਿ ਨਿਗਮਨਵਸੇਨ ਵੁਤ੍ਤਂ.

ਇਦਾਨਿ ਯਥਾਵੁਤ੍ਤਵਸੇਨ ਪਾਲ਼ਿਯਾ ਅਤ੍ਥੇ ਗਯ੍ਹਮਾਨੇ ਮਹਾਅਟ੍ਠਕਥਾਯਂ ਚਤੁਨ੍ਨਮ੍ਪਿ ਸਾਮਞ੍ਞਤੋ ਵੁਤ੍ਤਸ੍ਸ ਪਚ੍ਛਿਮਦ੍ਵਯਂ ਸਨ੍ਧਾਯ ਵੁਤ੍ਤਨ੍ਤਿ ਵਚਨੇ ਵਿਸੇਸਾਭਾਵਤੋ ਪਾਲ਼ਿਯਂ ਵੁਤ੍ਤੇਸੁ ਚਤੂਸੁ ਪਦੇਸੁ ‘‘ਛਡ੍ਡੇਤਿ ਵਾ ਅਪਰਿਭੋਗਂ ਵਾ ਕਰੋਤੀ’’ਤਿ ਇਮੇਸਂ ਪਦਾਨਂ ਵਿਸੇਸਾਭਾਵਪ੍ਪਸਙ੍ਗਤੋ ਚ ਸਯਂ ਅਞ੍ਞਥਾ ਪਾਲ਼ਿਂ ਅਟ੍ਠਕਥਞ੍ਚ ਸਂਸਨ੍ਦਿਤ੍ਵਾ ਅਤ੍ਥਂ ਦਸ੍ਸੇਤੁਕਾਮੋ ‘‘ਅਯਂ ਪਨੇਤ੍ਥ ਸਾਰੋ’’ਤਿਆਦਿਮਾਹ. ਵਿਨੀਤਵਤ੍ਥੁਮ੍ਹਿ ‘‘ਸਙ੍ਘਸ੍ਸ ਪੁਞ੍ਜਕਿਤਂ ਤਿਣਂ ਥੇਯ੍ਯਚਿਤ੍ਤੋ ਝਾਪੇਸੀ’’ਸਿ (ਪਾਰਾ. ੧੫੬) ਵੁਤ੍ਤਤ੍ਤਾ ਵਿਨੀਤਵਤ੍ਥੁਮ੍ਹਿ ਤਿਣਜ੍ਝਾਪਕੋ ਵਿਯਾਤਿ ਇਮਿਨਾਵ ਠਾਨਾ ਅਚਾਵੇਤੁਕਾਮੋਵਾਤਿ ਏਤ੍ਥਾਪਿ ਥੇਯ੍ਯਚਿਤ੍ਤੇਨ ਠਾਨਾ ਅਚਾਵੇਤੁਕਾਮੋਤਿ ਇਦਂ ਵੁਤ੍ਤਮੇਵ ਹੋਤੀਤਿ ਦਟ੍ਠਬ੍ਬਂ. ਅਛਡ੍ਡੇਤੁਕਾਮੋਯੇਵਾਤਿ ਏਤ੍ਥਾਪਿ ਥੇਯ੍ਯਚਿਤ੍ਤੇਨਾਤਿ ਸਮ੍ਬਨ੍ਧਿਤਬ੍ਬਂ. ਇਦਞ੍ਹਿ ਥੇਯ੍ਯਚਿਤ੍ਤਪਕ੍ਖਂ ਸਨ੍ਧਾਯ ਵੁਤ੍ਤਂ ਨਾਸੇਤੁਕਾਮਤਾਪਕ੍ਖਸ੍ਸ ਵਕ੍ਖਮਾਨਤ੍ਤਾ. ਤੇਨੇਵਾਹ ‘‘ਨਾਸੇਤੁਕਾਮਤਾਪਕ੍ਖੇ ਪਨਾ’’ਤਿਆਦਿ. ਇਤਰਥਾਪਿ ਯੁਜ੍ਜਤੀਤਿ ਥੇਯ੍ਯਚਿਤ੍ਤਾਭਾਵਾ ਠਾਨਾ ਚਾਵੇਤੁਕਾਮਸ੍ਸਪਿ ਦੁਕ੍ਕਟਂ ਯੁਜ੍ਜਤੀਤਿ ਵੁਤ੍ਤਂ ਹੋਤਿ.

ਭੂਮਟ੍ਠਕਥਾਵਣ੍ਣਨਾ ਨਿਟ੍ਠਿਤਾ.

ਆਕਾਸਟ੍ਠਕਥਾਵਣ੍ਣਨਾ

੯੬. ਆਕਾਸਟ੍ਠਕਥਾਯਂ ਮੁਖਤੁਣ੍ਡਕੇਨਾਤਿ ਮੁਖਗ੍ਗੇਨ. ਕਲਾਪਗ੍ਗੇਨਾਤਿ ਪਿਞ੍ਛਕਲਾਪਸ੍ਸ ਅਗ੍ਗੇਨ. ਪਸਾਰੇਤੀਤਿ ਗਹਣਤ੍ਥਂ ਪਸਾਰੇਤਿ. ਅਗ੍ਗਹੇਤ੍ਵਾ ਵਾਤਿ ਲੇਡ੍ਡੁਆਦੀਹਿ ਪਹਰਿਤ੍ਵਾ ਨਯਨਵਸੇਨ ਅਗ੍ਗਹੇਤ੍ਵਾ ਵਾ. ਆਕਾਸਟ੍ਠਵਿਨਿਚ੍ਛਯੇ ਵੁਚ੍ਚਮਾਨੇਪਿ ਤਪ੍ਪਸਙ੍ਗੇਨ ਆਕਾਸਟ੍ਠਸ੍ਸ ਵੇਹਾਸਟ੍ਠਾਦਿਭਾਵਮੁਪਗਤੇਪਿ ਅਸਮ੍ਮੋਹਤ੍ਥਂ ‘‘ਯਸ੍ਮਿਂ ਅਙ੍ਗੇ ਨਿਲੀਯਤੀ’’ਤਿਆਦਿ ਵੁਤ੍ਤਂ. ਅਨ੍ਤੋਵਤ੍ਥੁਮ੍ਹੀਤਿ ਪਰਿਕ੍ਖਿਤ੍ਤਵਤ੍ਥੁਸ੍ਸ ਅਨ੍ਤੋ. ਅਨ੍ਤੋਗਾਮੇਤਿ ਪਰਿਕ੍ਖਿਤ੍ਤਸ੍ਸ ਗਾਮਸ੍ਸ ਅਨ੍ਤੋ. ਅਪਰਿਕ੍ਖਿਤ੍ਤੇ ਪਨ ਵਤ੍ਥੁਮ੍ਹਿ, ਗਾਮੇ ਵਾ ਠਿਤਟ੍ਠਾਨਮੇਵ ਠਾਨਂ. ਅਟਵਿਮੁਖਂ ਕਰੋਤੀਤਿ ਅਰਞ੍ਞਾਭਿਮੁਖਂ ਕਰੋਤਿ. ਰਕ੍ਖਤੀਤਿ ਤੇਨ ਪਯੋਗੇਨ ਤਸ੍ਸ ਇਚ੍ਛਿਤਟ੍ਠਾਨਂ ਅਗਤਤ੍ਤਾ ਰਕ੍ਖਤਿ. ਭੂਮਿਯਾ ਗਚ੍ਛਨ੍ਤਂ ਸਨ੍ਧਾਯ ‘‘ਦੁਤਿਯਪਦਵਾਰੇ ਵਾ’’ਤਿ ਵੁਤ੍ਤਂ. ਗਾਮਤੋ ਨਿਕ੍ਖਨ੍ਤਸ੍ਸਾਤਿ ਪਰਿਕ੍ਖਿਤ੍ਤਗਾਮਤੋ ਨਿਕ੍ਖਨ੍ਤਸ੍ਸ. ਕਪਿਞ੍ਜਰੋ ਨਾਮ ਏਕਾ ਪਕ੍ਖਿਜਾਤਿ.

ਆਕਾਸਟ੍ਠਕਥਾਵਣ੍ਣਨਾ ਨਿਟ੍ਠਿਤਾ.

ਵੇਹਾਸਟ੍ਠਕਥਾਵਣ੍ਣਨਾ

੯੭. ਵੇਹਾਸਟ੍ਠਕਥਾਯਂ ਪਨ ਚੀਵਰਵਂਸੇ ਠਪਿਤਸ੍ਸ ਚੀਵਰਸ੍ਸ ਆਕਡ੍ਢਨੇ ਯਥਾਵੁਤ੍ਤਪ੍ਪਦੇਸਾਤਿਕ੍ਕਮੋ ਏਕਦ੍ਵਙ੍ਗੁਲਮਤ੍ਤਾਕਡ੍ਢਨੇਨ ਸਿਯਾਤਿ ਅਧਿਪ੍ਪਾਯੇਨ ਵੁਤ੍ਤਂ ‘‘ਏਕਦ੍ਵਙ੍ਗੁਲਮਤ੍ਤਾਕਡ੍ਢਨੇਨੇਵ ਪਾਰਾਜਿਕ’’ਨ੍ਤਿ. ਇਦਞ੍ਚ ਤਾਦਿਸਂ ਨਾਤਿਮਹਨ੍ਤਂ ਚੀਵਰਵਂਸਦਣ੍ਡਕਂ ਸਨ੍ਧਾਯ ਵੁਤ੍ਤਂ, ਮਹਨ੍ਤੇ ਪਨ ਤਤੋ ਅਧਿਕਮਤ੍ਤਾਕਡ੍ਢਨੇਨੇਵ ਸਿਯਾ. ਰਜ੍ਜੁਕੇਨ ਬਨ੍ਧਿਤ੍ਵਾਤਿ ਏਕਾਯ ਰਜ੍ਜੁਕੋਟਿਯਾ ਚੀਵਰਂ ਬਨ੍ਧਿਤ੍ਵਾ ਅਪਰਾਯ ਕੋਟਿਯਾ ਚੀਵਰਵਂਸਂ ਬਨ੍ਧਿਤ੍ਵਾ ਠਪਿਤਚੀਵਰਂ. ਮੁਤ੍ਤਮਤ੍ਤੇ ਅਟ੍ਠਤ੍ਵਾ ਪਤਨਕਸਭਾਵਤ੍ਤਾ ‘‘ਮੁਤ੍ਤੇ ਪਾਰਾਜਿਕ’’ਨ੍ਤਿ ਵੁਤ੍ਤਂ.

ਏਕਮੇਕਸ੍ਸ ਫੁਟ੍ਠੋਕਾਸਮਤ੍ਤੇ ਅਤਿਕ੍ਕਨ੍ਤੇ ਪਾਰਾਜਿਕਨ੍ਤਿ ਭਿਤ੍ਤਿਂ ਅਫੁਸਾਪੇਤ੍ਵਾ ਠਪਿਤਤ੍ਤਾ ਵੁਤ੍ਤਂ. ਭਿਤ੍ਤਿਂ ਨਿਸ੍ਸਾਯ ਠਪਿਤਨ੍ਤਿ ਪਟਿਪਾਟਿਯਾ ਠਪਿਤੇਸੁ ਨਾਗਦਨ੍ਤਾਦੀਸੁਯੇਵ ਆਰੋਪੇਤ੍ਵਾ ਭਿਤ੍ਤਿਂ ਫੁਸਾਪੇਤ੍ਵਾ ਠਪਿਤਂ. ਪਣ੍ਣਨ੍ਤਰਂ ਆਰੋਪੇਤ੍ਵਾ ਠਪਿਤਾਤਿ ਅਞ੍ਞੇਹਿ ਠਪਿਤਂ ਸਨ੍ਧਾਯ ਵੁਤ੍ਤਂ.

ਵੇਹਾਸਟ੍ਠਕਥਾਵਣ੍ਣਨਾ ਨਿਟ੍ਠਿਤਾ.

ਉਦਕਟ੍ਠਕਥਾਵਣ੍ਣਨਾ

੯੮. ਉਦਕਟ੍ਠਕਥਾਯਂ ਸਨ੍ਦਮਾਨਉਦਕੇ ਨਿਕ੍ਖਿਤ੍ਤਂ ਨ ਤਿਟ੍ਠਤੀਤਿ ਆਹ ‘‘ਅਸਨ੍ਦਨਕੇ ਉਦਕੇ’’ਤਿ. ਅਨਾਪਤ੍ਤੀਤਿ ਹਤ੍ਥਵਾਰਪਦਵਾਰੇਸੁ ਦੁਕ੍ਕਟਾਪਤ੍ਤਿਯਾ ਅਭਾਵਂ ਸਨ੍ਧਾਯ ਵੁਤ੍ਤਂ. ਕਡ੍ਢਤੀਤਿ ਹੇਟ੍ਠਤੋ ਓਸਾਰੇਤਿ. ਉਪ੍ਪਲਾਦੀਸੂਤਿ ਆਦਿ-ਸਦ੍ਦੇਨ ਪਦੁਮਪੁਣ੍ਡਰੀਕਾਦਿਂ ਸਙ੍ਗਣ੍ਹਾਤਿ. ਰਤ੍ਤਂ ਪਦੁਮਂ, ਸੇਤਂ ਪੁਣ੍ਡਰੀਕਂ. ਸੇਤਂ ਵਾ ਪਦੁਮਂ, ਰਤ੍ਤਂ ਪੁਣ੍ਡਰੀਕਂ. ਅਥ ਵਾ ਰਤ੍ਤਂ ਵਾ ਹੋਤੁ ਸੇਤਂ ਵਾ ਸਤਪਤ੍ਤਂ ਪਦੁਮਂ, ਊਨਸਤਪਤ੍ਤਂ ਪੁਣ੍ਡਰੀਕਂ. ਵਤ੍ਥੁ ਪੂਰਤੀਤਿ ਪਾਰਾਜਿਕਵਤ੍ਥੁ ਪਹੋਤਿ. ਤਸ੍ਮਿਂ ਛਿਨ੍ਨਮਤ੍ਤੇ ਪਾਰਾਜਿਕਨ੍ਤਿ ਉਦਕਤੋ ਅਚ੍ਚੁਗ੍ਗਤਸ੍ਸ ਉਦਕਵਿਨਿਮੁਤ੍ਤਟ੍ਠਾਨਤੋ ਛੇਦਨਂ ਸਨ੍ਧਾਯ ਵੁਤ੍ਤਂ. ਯਂ ਵਤ੍ਥੁਂ ਪੂਰੇਤੀਤਿ ਯਂ ਪੁਪ੍ਫਂ ਪਾਰਾਜਿਕਵਤ੍ਥੁਂ ਪੂਰੇਤਿ. ਦਸਹਿ ਪੁਪ੍ਫੇਹਿ ਕਤਕਲਾਪੋ ਹਤ੍ਥਕੋ, ਮਹਨ੍ਤਂ ਕਲਾਪਂ ਕਤ੍ਵਾ ਬਦ੍ਧਂ ਭਾਰਬਦ੍ਧਂ. ਰਜ੍ਜੁਕੇਸੁ ਤਿਣਾਨਿ ਸਨ੍ਥਰਿਤ੍ਵਾਤਿ ਏਤ੍ਥ ‘‘ਦ੍ਵੇ ਰਜ੍ਜੁਕਾਨਿ ਉਦਕਪਿਟ੍ਠੇ ਠਪੇਤ੍ਵਾ ਤੇਸਂ ਉਪਰਿ ਤਿਰਿਯਤੋ ਤਿਣਾਨਿ ਸਨ੍ਥਰਿਤ੍ਵਾ ਤੇਸਂ ਉਪਰਿ ਬਨ੍ਧਿਤ੍ਵਾ ਵਾ ਅਬਨ੍ਧਿਤ੍ਵਾ ਵਾ ਤਿਰਿਯਤੋਯੇਵ ਪੁਪ੍ਫਾਨਿ ਠਪੇਤ੍ਵਾ ਹੇਟ੍ਠਤੋ ਗਤਾਨਿ ਦ੍ਵੇ ਰਜ੍ਜੁਕਾਨਿ ਉਕ੍ਖਿਪਿਤ੍ਵਾ ਪੁਪ੍ਫਮਤ੍ਥਕੇ ਠਪੇਨ੍ਤੀ’’ਤਿ ਵਦਨ੍ਤਿ.

ਕੇਸਗ੍ਗਮਤ੍ਤਮ੍ਪਿ ਯਥਾਠਿਤਟ੍ਠਾਨਤੋ ਚਾਵੇਤੀਤਿ ਪਾਰਿਮਨ੍ਤੇਨ ਫੁਟ੍ਠੋਕਾਸਂ, ਓਰਿਮਨ੍ਤੇਨ ਕੇਸਗ੍ਗਮਤ੍ਤਂ ਚਾਵੇਤਿ. ਸਕਲਮੁਦਕਨ੍ਤਿ ਦਣ੍ਡੇਨ ਫੁਟ੍ਠੋਕਾਸਗਤਂ ਸਕਲਮੁਦਕਂ. ਨ ਉਦਕਂ ਠਾਨਨ੍ਤਿ ਅਤ੍ਤਨਾ ਕਤਟ੍ਠਾਨਸ੍ਸ ਅਟ੍ਠਾਨਤ੍ਤਾ. ਇਦਂ ਉਭਯਨ੍ਤਿ ਏਤ੍ਥ ‘‘ਬਨ੍ਧਨਂ ਅਮੋਚੇਤ੍ਵਾ…ਪੇ… ਪਾਰਾਜਿਕ’’ਨ੍ਤਿ ਇਦਮੇਵੇਕਂ, ‘‘ਪਠਮਂ ਬਨ੍ਧਨਂ…ਪੇ… ਠਾਨਪਰਿਚ੍ਛੇਦੋ’’ਤਿ ਇਦਂ ਦੁਤਿਯਂ. ਪਦੁਮਿਨਿਯਨ੍ਤਿ ਪਦੁਮਗਚ੍ਛੇ. ਉਪ੍ਪਾਟਿਤਾਯਾਤਿ ਪਰੇਹਿ ਅਤ੍ਤਨੋ ਅਤ੍ਥਾਯ ਉਪ੍ਪਾਟਿਤਾਯ.

ਬਹਿ ਠਪਿਤੇਤਿ ਉਦਕਤੋ ਬਹਿ ਠਪਿਤੇ. ਹਤ੍ਥਕਵਸੇਨ ਖੁਦ੍ਦਕਂ ਕਤ੍ਵਾ

ਬਦ੍ਧਂ ਕਲਾਪਬਦ੍ਧਂ. ਮੁਲ਼ਾਲਨ੍ਤਿ ਕਨ੍ਦਂ. ਪਤ੍ਤਂ ਵਾ ਪੁਪ੍ਫਂ ਵਾਤਿ ਇਦਂ ਕਦ੍ਦਮਸ੍ਸ ਅਨ੍ਤੋ ਪਵਿਸਿਤ੍ਵਾ ਠਿਤਂ ਸਨ੍ਧਾਯ ਵੁਤ੍ਤਂ. ਸਕਲਮੁਦਕਨ੍ਤਿ ਵਾਪਿਆਦੀਸੁ ਪਰਿਯਾਪਨ੍ਨਂ ਸਕਲਮੁਦਕਂ. ਨਿਦ੍ਧਮਨਤੁਮ੍ਬਨ੍ਤਿ ਵਾਪਿਯਾ ਉਦਕਸ੍ਸ ਨਿਕ੍ਖਮਨਮਗ੍ਗਂ. ਉਦਕਵਾਹਕਨ੍ਤਿ ਮਹਾਮਾਤਿਕਂ. ਨ ਅਵਹਾਰੋਤਿ ਇਦਂ ਪੁਬ੍ਬਸਦਿਸਂ ਨ ਹੋਤੀਤਿ ਆਹ – ‘‘ਕਸ੍ਮਾ…ਪੇ… ਏਵਰੂਪਾ ਹਿ ਤਤ੍ਥ ਕਤਿਕਾ’’ਤਿ. ਅਵਹਾਰੋ ਨਤ੍ਥੀਤਿ ਸਬ੍ਬਸਾਧਾਰਣੇ ਅਪਰਿਗ੍ਗਹਟ੍ਠਾਨੇ ਗਹਿਤਤ੍ਤਾ. ਮਾਤਿਕਂ ਆਰੋਪੇਤ੍ਵਾਤਿ ਖੁਦ੍ਦਕਮਾਤਿਕਂ ਆਰੋਪੇਤ੍ਵਾ. ਮਰਿਤ੍ਵਾ…ਪੇ… ਤਿਟ੍ਠਨ੍ਤੀਤਿ ਏਤ੍ਥ ‘‘ਮਤਮਚ੍ਛਾਨਂਯੇਵ ਤੇਸਂ ਸਨ੍ਤਕਤ੍ਤਾ ਅਮਤੇ ਗਣ੍ਹਨ੍ਤਸ੍ਸ ਨਤ੍ਥਿ ਅਵਹਾਰੋ’’ਤਿ ਵਦਨ੍ਤਿ.

ਉਦਕਟ੍ਠਕਥਾਵਣ੍ਣਨਾ ਨਿਟ੍ਠਿਤਾ.

ਨਾਵਟ੍ਠਕਥਾਵਣ੍ਣਨਾ

੯੯. ਨਾਵਟ੍ਠਕਥਾਯਂ ਪਨ ਯਾ ਬਨ੍ਧਨਾ ਮੁਤ੍ਤਮਤ੍ਤੇ ਠਾਨਾ ਨ ਚਵਤੀਤਿ ਇਮਿਨਾ ਚਣ੍ਡਸੋਤੇ ਬਦ੍ਧਨਾਵਂ ਪਟਿਕ੍ਖਿਪਤਿ. ਤਾਵ ਦੁਕ੍ਕਟਨ੍ਤਿ ‘‘ਬਨ੍ਧਨਂ ਮੋਚੇਤਿ, ਆਪਤ੍ਤਿ ਦੁਕ੍ਕਟਸ੍ਸਾ’’ਤਿ ਏਵਂ ਮੋਚੇਨ੍ਤਸ੍ਸ ਪਞ੍ਞਤ੍ਤਂ ਦੁਕ੍ਕਟਂ ਸਨ੍ਧਾਯ ਵੁਤ੍ਤਂ. ਥੁਲ੍ਲਚ੍ਚਯਮ੍ਪਿ ਪਾਰਾਜਿਕਮ੍ਪਿ ਹੋਤੀਤਿ ਏਤ੍ਥ ਪਠਮਂ ਠਾਨਾ ਅਚਾਵੇਤ੍ਵਾ ਮੁਤ੍ਤੇ ਥੁਲ੍ਲਚ੍ਚਯਂ, ਪਠਮਂ ਠਾਨਾ ਚਾਵੇਤ੍ਵਾ ਮੁਤ੍ਤੇ ਪਾਰਾਜਿਕਨ੍ਤਿ ਵੇਦਿਤਬ੍ਬਂ.

‘‘ਪਾਸੇ ਬਦ੍ਧਸੂਕਰੋ ਵਿਯਾ’’ਤਿਆਦਿਨਾ ਵੁਤ੍ਤਂ ਸਨ੍ਧਾਯਾਹ ‘‘ਤਤ੍ਥ ਯੁਤ੍ਤਿ ਪੁਬ੍ਬੇ ਵੁਤ੍ਤਾ ਏਵਾ’’ਤਿ. ਵਿਪ੍ਪਨਟ੍ਠਾ ਨਾਵਾਤਿ ਵਿਸਮਵਾਤਾਦੀਹਿ ਵਿਨਾਸਂ ਪਤ੍ਵਾ ਉਦਕੇ ਨਿਮੁਜ੍ਜਿਤ੍ਵਾ ਹੇਟ੍ਠਾ ਭੂਮਿਤਲਂ ਅਪ੍ਪਤ੍ਵਾ ਮਜ੍ਝੇ ਠਿਤਂ ਸਨ੍ਧਾਯ ਵਦਤਿ. ਤੇਨੇਵ ‘‘ਅਧੋ ਵਾ ਓਪਿਲਾਪੇਨ੍ਤਸ੍ਸ…ਪੇ… ਨਾਵਾਤਲੇਨ ਫੁਟ੍ਠੋਕਾਸਂ ਮੁਖਵਟ੍ਟਿਂ ਅਤਿਕ੍ਕਨ੍ਤਮਤ੍ਤੇ ਪਾਰਾਜਿਕ’’ਨ੍ਤਿ ਵੁਤ੍ਤਂ. ਓਪਿਲਾਪੇਨ੍ਤਸ੍ਸਾਤਿ ਓਸੀਦਾਪੇਨ੍ਤਸ੍ਸ. ਅਤਿਕ੍ਕਨ੍ਤਮਤ੍ਤੇਤਿ ਫੁਟ੍ਠੋਕਾਸਂ ਅਤਿਕ੍ਕਨ੍ਤਮਤ੍ਤੇ. ਏਸੇਵ ਨਯੋਤਿ ਮੁਤ੍ਤਮਤ੍ਤੇ ਪਾਰਾਜਿਕਨ੍ਤਿ ਦਸ੍ਸੇਤਿ.

ਨਾਵਾਕਡ੍ਢਨਯੋਗ੍ਗਮਹਾਯੋਤ੍ਤਤਾਯ ਯੋਤ੍ਤਕੋਟਿਤੋ ਪਟ੍ਠਾਯ ਸਕਲਮ੍ਪਿ ‘‘ਠਾਨ’’ਨ੍ਤਿ ਵੁਤ੍ਤਂ.

ਅਸਤਿਪਿ ਵਾਤੇ ਯਥਾ ਵਾਤਂ ਗਣ੍ਹਾਤਿ, ਤਥਾ ਠਪਿਤਤ੍ਤਾ ‘‘ਵਾਤਂ ਗਣ੍ਹਾਪੇਤੀ’’ਤਿ ਵੁਤ੍ਤਂ. ਬਲਵਾ ਚ ਵਾਤੋ ਆਗਮ੍ਮਾਤਿ ਇਮਿਨਾ ਅਸਤਿ ਵਾਤੇ ਅਯਂ ਪਯੋਗੋ ਕਤੋਤਿ ਦਸ੍ਸੇਤਿ. ਤੇਨੇਵ ‘‘ਪੁਗ੍ਗਲਸ੍ਸ ਨਤ੍ਥਿ ਅਵਹਾਰੋ’’ਤਿ ਵੁਤ੍ਤਂ. ਸਤਿ ਪਨ ਵਾਤੇ ਕਤੋ ਪਯੋਗੋ ਠਾਨਾਚਾਵਨਪਯੋਗੋਯੇਵਾਤਿ ਮਾਤਿਕਾਉਜੁਕਰਣੇ ਵਿਯ ਅਤ੍ਥੇਵ ਅਵਹਾਰੋਤਿ ਦਟ੍ਠਬ੍ਬਂ. ਠਾਨਾਚਾਵਨਪਯੋਗੋ ਨ ਹੋਤੀਤਿ ਸੁਕ੍ਖਮਾਤਿਕਾਉਜੁਕਰਣੇ ਵਿਯ ਅਸਤਿ ਵਾਤੇ ਕਤਪਯੋਗਤ੍ਤਾ. ਭਣ੍ਡਦੇਯ੍ਯਂ ਪਨ ਹੋਤੀਤਿ ਨਾਵਾਸਾਮਿਕਸ੍ਸ ਭਣ੍ਡਦੇਯ੍ਯਂ ਹੋਤਿ.

ਨਾਵਟ੍ਠਕਥਾਵਣ੍ਣਨਾ ਨਿਟ੍ਠਿਤਾ.

ਯਾਨਟ੍ਠਕਥਾਵਣ੍ਣਨਾ

੧੦੦. ਯਾਨਟ੍ਠਕਥਾਯਂ ਦੁਕਯੁਤ੍ਤਸ੍ਸਾਤਿ ਦ੍ਵੀਹਿ ਗੋਣੇਹਿ ਯੁਤ੍ਤਸ੍ਸ. ਅਯੁਤ੍ਤਕਨ੍ਤਿ ਗੋਣੇਹਿ ਅਯੁਤ੍ਤਂ. ਕਪ੍ਪਕਤਾਤਿ ਯਥਾ ਦ੍ਵੀਹਿ ਭਾਗੇਹਿ ਹੇਟ੍ਠਾ ਪਤਿਟ੍ਠਾਤਿ, ਏਵਂ ਕਤਾ. ਤੀਣਿ ਵਾ ਚਤ੍ਤਾਰਿ ਵਾ ਠਾਨਾਨੀਤਿ ਅਕਪ੍ਪਕਤਾਯ ਉਪਤ੍ਥਮ੍ਭਨਿਯਾ ਵਸੇਨ ਤੀਣਿ ਠਾਨਾਨਿ, ਕਪ੍ਪਕਤਾਯ ਵਸੇਨ ਚਤ੍ਤਾਰਿ ਠਾਨਾਨੀਤਿ. ਤਥਾ ਪਥਵਿਯਂ ਠਪਿਤਸ੍ਸ ਤੀਣਿ ਠਾਨਾਨੀਤਿ ਸਮ੍ਬਨ੍ਧੋ. ਤਨ੍ਤਿ ਫਲਕਸ੍ਸ ਵਾ ਦਾਰੁਕਸ੍ਸ ਵਾ ਉਪਰਿ ਠਪਿਤਂ ਪਥਵਿਯਂ ਠਪਿਤਞ੍ਚ. ਦ੍ਵੀਹਿ ਅਕ੍ਖਸੀਸੇਹੀਤਿ ਦ੍ਵੀਹਿ ਅਕ੍ਖਕੋਟੀਹਿ. ਦਾਰੂਨਂ ਉਪਰਿ ਠਪਿਤਸ੍ਸਾਤਿ ਦ੍ਵਿਨ੍ਨਂ ਦਾਰੂਨਂ ਉਪਰਿ ਦ੍ਵੀਹਿ ਅਕ੍ਖਕੋਟੀਹਿ ਓਲਮ੍ਬੇਤ੍ਵਾ ਸਕਟਸਾਲਾਯਂ ਠਪਿਤਸ੍ਸ. ਹੇਟ੍ਠਿਮਤਲਸ੍ਸਾਤਿ ਸਕਟਬਾਹਾਯ ਭੂਮਿਂ ਫੁਸਿਤ੍ਵਾ ਠਿਤਸ੍ਸ ਹੇਟ੍ਠਿਮਭਾਗਸ੍ਸ. ਸੇਸਂ ਨਾਵਾਯਂ ਵੁਤ੍ਤਸਦਿਸਨ੍ਤਿ ਇਮਿਨਾ ‘‘ਯਦਿ ਪਨ ਤਂ ਏਵਂ ਗਚ੍ਛਨ੍ਤਂ ਪਕਤਿਗਮਨਂ ਉਪਚ੍ਛਿਨ੍ਦਿਤ੍ਵਾ ਅਞ੍ਞਂ ਦਿਸਾਭਾਗਂ ਨੇਤਿ, ਪਾਰਾਜਿਕਂ. ਸਯਮੇਵ ਯਂ ਕਞ੍ਚਿ ਗਾਮਂ ਸਮ੍ਪਤ੍ਤਂ ਠਾਨਾ ਅਚਾਵੇਨ੍ਤੋਵ ਵਿਕ੍ਕਿਣਿਤ੍ਵਾ ਗਚ੍ਛਤਿ, ਨੇਵਤ੍ਥਿ ਅਵਹਾਰੋ, ਭਣ੍ਡਦੇਯ੍ਯਂ ਪਨ ਹੋਤੀ’’ਤਿ ਇਮਂ ਨਯਂ ਅਤਿਦਿਸ੍ਸਤਿ.

ਯਾਨਟ੍ਠਕਥਾਵਣ੍ਣਨਾ ਨਿਟ੍ਠਿਤਾ.

ਭਾਰਟ੍ਠਕਥਾਵਣ੍ਣਨਾ

੧੦੧. ਭਾਰਟ੍ਠਕਥਾਯਂ ਪੁਰਿਮਗਲੇ ਗਲਵਾਟਕੋਤਿ ਪੁਰਿਮਗਲੇ ਉਪਰਿਮਗਲਵਾਟਕੋ. ਉਰਪਰਿਚ੍ਛੇਦਮਜ੍ਝੇਤਿ ਉਰਪਰਿਯਨ੍ਤਸ੍ਸ ਮਜ੍ਝੇ. ਅਨਾਣਤ੍ਤਤ੍ਤਾਤਿ ‘‘ਅਸੁਕਟ੍ਠਾਨਂ ਨੇਹੀ’’ਤਿ ਅਨਾਣਤ੍ਤਤ੍ਤਾ. ਯੋ ਚਾਯਂ ਸੀਸਭਾਰੇ ਵੁਤ੍ਤੋਤਿ ਯੋ ਚਾਯਂ ਵਿਨਿਚ੍ਛਯੋ ਸੀਸਭਾਰੇ ਵੁਤ੍ਤੋ. ਸੀਸਾਦੀਹਿ ਵਾ ਗਹਿਤੋ ਹੋਤੂਤਿ ਸਮ੍ਬਨ੍ਧੋ. ਤਾਦਿਸਨ੍ਤਿ ਤਪ੍ਪਟਿਚ੍ਛਾਦਨਸਮਤ੍ਥਂ.

ਭਾਰਟ੍ਠਕਥਾਵਣ੍ਣਨਾ ਨਿਟ੍ਠਿਤਾ.

ਆਰਾਮਟ੍ਠਕਥਾਵਣ੍ਣਨਾ

੧੦੨. ਆਰਾਮਟ੍ਠਕਥਾਯਂ ਬਨ੍ਧਨਨ੍ਤਿ ਪੁਪ੍ਫਾਨਂ ਵਣ੍ਟੇ ਪਤਿਟ੍ਠਿਤਟ੍ਠਾਨਂ. ਅਭਿਯੁਞ੍ਜਤੀਤਿ ਚੋਦੇਤਿ ਅਡ੍ਡਂ ਕਰੋਤਿ. ਅਦਿਨ੍ਨਾਦਾਨਸ੍ਸ ਪਯੋਗਤ੍ਤਾਤਿ ਸਹਪਯੋਗਮਾਹ ਵਤ੍ਥੁਮ੍ਹਿਯੇਵ ਕਤਪਯੋਗਤ੍ਤਾ. ਸਹਪਯੋਗਵਸੇਨ ਹੇਤਂ ਦੁਕ੍ਕਟਂ. ਵਿਨਿਚ੍ਛਯਪ੍ਪਸੁਤਨ੍ਤਿ ਵਿਨਿਚ੍ਛਯੇ ਨਿਯੁਤ੍ਤਂ. ਕਕ੍ਖਲ਼ੋਤਿ ਦਾਰੁਣੋ. ਧੁਰਂ ਨਿਕ੍ਖਿਪਤੀਤਿ ਉਸ੍ਸਾਹਂ ਠਪੇਤਿ, ਅਤ੍ਤਨੋ ਸਨ੍ਤਕਕਰਣੇ ਨਿਰੁਸ੍ਸਾਹੋ ਹੋਤੀਤਿ ਅਤ੍ਥੋ. ਕੂਟਡ੍ਡਕਾਰਕੋਪਿ ਸਚੇ ਧੁਰਂ ਨ ਨਿਕ੍ਖਿਪਤਿ, ਨਤ੍ਥਿ ਅਵਹਾਰੋਤਿ ਆਹ ‘‘ਸਚੇ ਸਯਮ੍ਪਿ ਕਤਧੁਰਨਿਕ੍ਖੇਪੋ ਹੋਤੀ’’ਤਿ. ਸਯਮ੍ਪੀਤਿ ਅਭਿਯੁਞ੍ਜਕੋਪਿ. ਕਤਧੁਰਨਿਕ੍ਖੇਪੋਤਿ ‘‘ਨ ਦਾਨਿ ਨਂ ਇਮਸ੍ਸ ਦਸ੍ਸਾਮੀ’’ਤਿ ਏਵਂ ਤਸ੍ਸ ਦਾਨੇ ਕਤਧੁਰਨਿਕ੍ਖੇਪੋ. ਕਿਙ੍ਕਾਰਪ੍ਪਟਿਸ੍ਸਾਵਿਭਾਵੇਤਿ ‘‘ਕਿਂ ਕਰੋਮਿ ਕਿਂ ਕਰੋਮੀ’’ਤਿ ਏਵਂ ਕਿਙ੍ਕਾਰਮੇਵ ਪਟਿਸ੍ਸੁਣਨ੍ਤੋ ਵਿਚਰਤੀਤਿ ਕਿਙ੍ਕਾਰਪਟਿਸ੍ਸਾਵੀ, ਤਸ੍ਸ ਭਾਵੋ ਕਿਙ੍ਕਾਰਪਟਿਸ੍ਸਾਵਿਭਾਵੋ, ਤਸ੍ਮਿਂ, ਅਤ੍ਤਨੋ ਵਸਵਤ੍ਤਿਭਾਵੇਤਿ ਵੁਤ੍ਤਂ ਹੋਤਿ.

ਉਕ੍ਕੋਚਂ ਦਤ੍ਵਾਤਿ ਲਞ੍ਜਂ ਦਤ੍ਵਾ. ਕੂਟਵਿਨਿਚ੍ਛਯਿਕਾਨਨ੍ਤਿ ਕੂਟਵਿਨਿਚ੍ਛਯੇ ਨਿਯੁਤ੍ਤਾਨਂ ਵਿਨਯਧਰਾਨਂ. ‘‘ਗਣ੍ਹਾ’’ਤਿ ਅਵਤ੍ਵਾ ‘‘ਅਸਾਮਿਕਸ੍ਸ ਸਾਮਿਕੋ ਅਯ’’ਨ੍ਤਿਆਦਿਨਾ ਪਰਿਯਾਯੇਨ ਵੁਤ੍ਤੇਪਿ ਤਸ੍ਸ ਸਨ੍ਤਕਭਾਵਂ ਪਰਿਚ੍ਛਿਨ੍ਦਿਤ੍ਵਾ ਪਵਤ੍ਤਵਚਨਤ੍ਤਾ ਕੂਟਵਿਨਿਚ੍ਛਯਂ ਕਰੋਨ੍ਤਾਨਂ ਕੂਟਸਕ੍ਖੀਨਞ੍ਚ ਪਾਰਾਜਿਕਮੇਵ. ਅਸਤਿਪਿ ਚੇਤ੍ਥ ਠਾਨਾਚਾਵਨੇ ਉਭਿਨ੍ਨਂ ਧੁਰਨਿਕ੍ਖੇਪੋਯੇਵ ਠਾਨਾਚਾਵਨਟ੍ਠਾਨੇ ਤਿਟ੍ਠਤਿ. ਇਮਸ੍ਮਿਂ ਧੁਰਨਿਕ੍ਖੇਪੇ ਪਾਰਾਜਿਕੇ ਸਾਮਿਕਸ੍ਸ ਵਿਮਤੁਪ੍ਪਾਦਨਪਯੋਗੇ ਕਤੇ ਥੁਲ੍ਲਚ੍ਚਯਂ, ਤਸ੍ਸੇਵ ਧੁਰਨਿਕ੍ਖੇਪਪਯੋਗੇ ਨਿਪ੍ਫਾਦਿਤੇ ਪਾਰਾਜਿਕਂ. ਸਯਂ ਪਰਾਜਯਂ ਪਾਪੁਣਾਤੀਤਿ ਕੂਟਡ੍ਡਕਾਰਕੋ ਪਰਾਜਯਂ ਪਾਪੁਣਾਤਿ.

ਆਰਾਮਟ੍ਠਕਥਾਵਣ੍ਣਨਾ ਨਿਟ੍ਠਿਤਾ.

ਵਿਹਾਰਟ੍ਠਕਥਾਵਣ੍ਣਨਾ

੧੦੩. ਵਿਹਾਰਟ੍ਠਕਥਾਯਂ ਵਿਹਾਰੋਪਿ ਪਰਿਵੇਣਮ੍ਪਿ ਆਵਾਸੋਪਿ ਵਿਹਾਰੋਤ੍ਵੇਵ ਸਙ੍ਖਂ ਗਚ੍ਛਤੀਤਿ ਆਹ ‘‘ਵਿਹਾਰਂ ਵਾ’’ਤਿਆਦਿ. ਤਤ੍ਥ ਵਿਹਾਰਨ੍ਤਿ ਮਹਾਵਿਹਾਰਂ. ਪਰਿਵੇਣਨ੍ਤਿ ਮਹਾਵਿਹਾਰਸ੍ਸ ਅਬ੍ਭਨ੍ਤਰੇ ਵਿਸੁਂ ਵਿਸੁਂ ਪਾਕਾਰਪਰਿਚ੍ਛਿਨ੍ਨਟ੍ਠਾਨਂ. ਆਵਾਸਨ੍ਤਿ ਏਕਂ ਆਵਸਥਂ. ਅਭਿਯੋਗੇ ਕਤੇਪਿ ਅਵਹਾਰਸ੍ਸ ਅਸਿਜ੍ਝਨਤੋ ਵੁਤ੍ਤਂ ‘‘ਅਭਿਯੋਗੋ ਨ ਰੁਹਤੀ’’ਤਿ. ਗਣਸਨ੍ਤਕੇ ਪਨ ਪਰਿਚ੍ਛਿਨ੍ਨਸਾਮਿਕਤ੍ਤਾ ਸਕ੍ਕਾ ਧੁਰਂ ਨਿਕ੍ਖਿਪਾਪੇਤੁਨ੍ਤਿ ਆਹ ‘‘ਦੀਘਭਾਣਕਾਦਿਭੇਦਸ੍ਸ ਪਨ ਗਣਸ੍ਸਾ’’ਤਿ. ਇਧਾਪਿ ਸਚੇ ਏਕੋਪਿ ਧੁਰਂ ਨ ਨਿਕ੍ਖਿਪਤਿ, ਰਕ੍ਖਤਿਯੇਵ. ਸਬ੍ਬੇਸਂ ਧੁਰਨਿਕ੍ਖੇਪੇਨੇਵ ਹਿ ਪਾਰਾਜਿਕਂ.

ਵਿਹਾਰਟ੍ਠਕਥਾਵਣ੍ਣਨਾ ਨਿਟ੍ਠਿਤਾ.

ਖੇਤ੍ਤਟ੍ਠਕਥਾਵਣ੍ਣਨਾ

੧੦੪. ਖੇਤ੍ਤਟ੍ਠਕਥਾਯਂ ਸਤ੍ਤ ਧਞ੍ਞਾਨੀਤਿ ਸਾਲਿਵੀਹਿਯਵਕਙ੍ਗੁਕੁਦ੍ਰੂਸਵਰਕਗੋਧੁਮਾਨਂ ਵਸੇਨ ਸਤ੍ਤ ਧਞ੍ਞਾਨਿ. ਨਿਰੁਮ੍ਭਿਤ੍ਵਾ ਵਾਤਿਆਦੀਸੁ ‘‘ਗਣ੍ਹਨ੍ਤਸ੍ਸਾ’’ਤਿ ਪਚ੍ਚੇਕਂ ਯੋਜੇਤਬ੍ਬਂ. ਤਤ੍ਥ ਨਿਰੁਮ੍ਭਿਤ੍ਵਾ ਗਹਣਂ ਨਾਮ ਵੀਹਿਸੀਸਂ ਅਚ੍ਛਿਨ੍ਦਿਤ੍ਵਾ ਯਥਾਠਿਤਮੇਵ ਹਤ੍ਥੇਨ ਗਹੇਤ੍ਵਾ ਆਕਡ੍ਢਿਤ੍ਵਾ ਬੀਜਮਤ੍ਤਸ੍ਸੇਵ ਗਹਣਂ. ਏਕਮੇਕਨ੍ਤਿ ਏਕਮੇਕਂ ਵੀਹਿਸੀਸਂ. ਉਪ੍ਪਾਟੇਤ੍ਵਾ ਵਾਤਿ ਮੁਗ੍ਗਮਾਸਾਦੀਨਿ ਉਦ੍ਧਰਿਤ੍ਵਾ ਵਾ. ਯਸ੍ਮਿਂ ਬੀਜੇ ਵਾਤਿਆਦਿ ਨਿਰੁਮ੍ਭਿਤ੍ਵਾ ਗਹਣਾਦੀਸੁ ਯਥਾਕ੍ਕਮਂ ਯੋਜੇਤਬ੍ਬਂ. ਸਾਲਿਸੀਸਾਦੀਨਿ ਨਿਰੁਮ੍ਭਿਤ੍ਵਾ ਗਣ੍ਹਨ੍ਤਸ੍ਸ ਯਸ੍ਮਿਂ ਬੀਜੇ ਵਤ੍ਥੁ ਪੂਰਤਿ, ਏਕਮੇਕਂ ਹਤ੍ਥੇਨੇਵ ਛਿਨ੍ਦਿਤ੍ਵਾ ਗਣ੍ਹਨ੍ਤਸ੍ਸ ਯਸ੍ਮਿਂ ਸੀਸੇ ਵਤ੍ਥੁ ਪੂਰਤਿ, ਅਸਿਤੇਨ ਲਾਯਿਤ੍ਵਾ ਗਣ੍ਹਨ੍ਤਸ੍ਸ ਯਸ੍ਸਂ ਮੁਟ੍ਠਿਯਂ ਵਤ੍ਥੁ ਪੂਰਤਿ, ਬਹੂਨਿ ਏਕਤੋ ਉਪ੍ਪਾਟੇਤ੍ਵਾ ਗਣ੍ਹਨ੍ਤਸ੍ਸ ਯਸ੍ਮਿਂ ਮੁਗ੍ਗਮਾਸਾਦਿਫਲੇ ਵਤ੍ਥੁ ਪੂਰਤੀਤਿ ਏਵਮੇਤ੍ਥ ਯਥਾਕ੍ਕਮੋ ਵੇਦਿਤਬ੍ਬੋ. ‘‘ਤਸ੍ਮਿਂ ਬਨ੍ਧਨਾ ਮੋਚਿਤਮਤ੍ਤੇ’’ਤਿ ਵਚਨਤੋ ਤਸ੍ਮਿਂ ਬੀਜਾਦਿਮ੍ਹਿ ਬਨ੍ਧਨਾ ਮੋਚਿਤੇ ਸਤਿ ਤਤੋ ਅਨਪਨੀਤੇਪਿ ਪਾਰਾਜਿਕਮੇਵਾਤਿ ਦਟ੍ਠਬ੍ਬਂ. ਅਚ੍ਛਿਜ੍ਜਮਾਨੋਤਿ ਅਚ੍ਛਿਨ੍ਨੋ ਹੁਤ੍ਵਾ ਠਿਤੋ. ਜਟਿਤਾਨੀਤਿ ਛਿਨ੍ਦਿਤਾਨਿ ਅਚ੍ਛਿਨ੍ਨੇਹਿ ਸਦ੍ਧਿਂ ਜਟਿਤਾਨਿ ਹੋਨ੍ਤੀਤਿ ਅਤ੍ਥੋ. ਸਭੁਸਨ੍ਤਿ ਪਲਾਲਸਹਿਤਂ. ਅਭੁਸਨ੍ਤਿ ਪਲਾਲਰਹਿਤਂ.

ਖੀਲੇਨਾਤਿ ਖਾਣੁਕੇਨ. ਏਤ੍ਥ ਚ ਖੀਲਸਙ੍ਕਮਨਾਦੀਸੁ ਉਭਯਂ ਸਮ੍ਭਵਤਿ ਸਹਪਯੋਗੋ ਧੁਰਨਿਕ੍ਖੇਪੋ ਚ. ਯਦਾ ਹਿ ਪਰਸ੍ਸ ਖੇਤ੍ਤਾਦੀਸੁ ਏਕਦੇਸਂ ਖੀਲਸਙ੍ਕਮਨਾਦਿਵਸੇਨ ਅਤ੍ਤਨੋ ਸਨ੍ਤਕਂ ਕਰੋਤਿ, ਤਦਾ ਸਤਿਪਿ ਪਠਮਤਰਂ ਸਾਮਿਕਾਨਂ ਧੁਰਨਿਕ੍ਖੇਪੇ ਖੀਲਸਙ੍ਕਮਨਾਦਿਸਹਪਯੋਗਂ ਵਿਨਾ ਨ ਹੋਤੀਤਿ ਸਹਪਯੋਗੇਨੇਵ ਪਾਰਾਜਿਕਂ. ਤੇਨੇਵ ਮਾਤਿਕਾਟ੍ਠਕਥਾਯਂ (ਕਙ੍ਖਾ. ਅਟ੍ਠ. ਦੁਤਿਯਪਾਰਾਜਿਕਵਣ੍ਣਨਾ) ਵੁਤ੍ਤਂ ‘‘ਠਾਨਾਚਾਵਨਵਸੇਨ ਖੀਲਾਦੀਨਿ ਸਙ੍ਕਾਮੇਤ੍ਵਾ ਖੇਤ੍ਤਾਦਿਗ੍ਗਹਣਵਸੇਨ ਚ ਸਹਪਯੋਗੋ ਵੇਦਿਤਬ੍ਬੋ’’ਤਿ. ਯਦਾ ਪਨ ਅਸਤਿ ਧੁਰਨਿਕ੍ਖੇਪੇ ਖੀਲਸਙ੍ਕਮਨਾਦਿਮਤ੍ਤਂ ਕਤਂ, ਤਦਾ ਵਿਨਾ ਧੁਰਨਿਕ੍ਖੇਪੇਨ ਨ ਹੋਤੀਤਿ ਧੁਰਨਿਕ੍ਖੇਪੇਨੇਵ ਪਾਰਾਜਿਕਂ. ਤੇਨੇਵੇਤ੍ਥ ‘‘ਤਞ੍ਚ ਖੋ ਸਾਮਿਕਾਨਂ ਧੁਰਨਿਕ੍ਖੇਪੇਨਾ’’ਤਿ ਵੁਤ੍ਤਂ. ਏਵਂ ਸਬ੍ਬਤ੍ਥਾਤਿ ਯਥਾਵੁਤ੍ਤਮਤ੍ਥਂ ਰਜ੍ਜੁਸਙ੍ਕਮਨਾਦੀਸੁਪਿ ਅਤਿਦਿਸਤਿ.

ਯਟ੍ਠਿਨ੍ਤਿ ਮਾਨਦਣ੍ਡਂ. ਏਕਸ੍ਮਿਂ ਅਨਾਗਤੇ ਥੁਲ੍ਲਚ੍ਚਯਂ, ਤਸ੍ਮਿਂ ਆਗਤੇ ਪਾਰਾਜਿਕਨ੍ਤਿ ਏਤ੍ਥ ਸਚੇ ਦਾਰੂਨਿ ਨਿਖਣਿਤ੍ਵਾ ਤਤ੍ਤਕੇਨੇਵ ਗਣ੍ਹਿਤੁਕਾਮੋ ਹੋਤਿ, ਅਵਸਾਨੇ ਦਾਰੁਮ੍ਹਿ ਪਾਰਾਜਿਕਂ. ਸਚੇ ਤਤ੍ਥ ਸਾਖਾਯੋਪਿ ਕਤ੍ਵਾ ਗਹੇਤੁਕਾਮੋ ਹੋਤਿ, ਅਵਸਾਨਸਾਖਾਯ ਪਾਰਾਜਿਕਨ੍ਤਿ ਵੇਦਿਤਬ੍ਬਂ. ਤਤ੍ਤਕੇਨ ਅਸਕ੍ਕੋਨ੍ਤੋਤਿ ਦਾਰੂਨਿ ਨਿਖਣਿਤ੍ਵਾ ਵਤਿਂ ਕਾਤੁਂ ਅਸਕ੍ਕੋਨ੍ਤੋ. ਖੇਤ੍ਤਮਰਿਯਾਦਨ੍ਤਿ ਵੁਤ੍ਤਮੇਵਤ੍ਥਂ ਵਿਭਾਵੇਤੁਂ ‘‘ਕੇਦਾਰਪਾਲ਼ਿ’’ਨ੍ਤਿ ਵੁਤ੍ਤਂ. ਵਿਤ੍ਥਤਂ ਕਰੋਤੀਤਿ ਪੁਬ੍ਬੇ ਵਿਜ੍ਜਮਾਨਮੇਵ ਮਰਿਯਾਦਂ ਵਿਤ੍ਥਿਣ੍ਣਂ ਕਰੋਤਿ. ਅਕਤਂ ਵਾ ਪਨ ਪਤਿਟ੍ਠਪੇਤੀਤਿ ਪੁਬ੍ਬੇ ਅਕਤਂ ਵਾ ਮਰਿਯਾਦਂ ਠਪੇਤਿ.

ਖੇਤ੍ਤਟ੍ਠਕਥਾਵਣ੍ਣਨਾ ਨਿਟ੍ਠਿਤਾ.

ਵਤ੍ਥੁਟ੍ਠਕਥਾਵਣ੍ਣਨਾ

੧੦੫. ਵਤ੍ਥੁਟ੍ਠਕਥਾਯਂ ਤਿਣ੍ਣਂ ਪਾਕਾਰਾਨਨ੍ਤਿ ਇਟ੍ਠਕਸਿਲਾਦਾਰੂਨਂ ਵਸੇਨ ਤਿਣ੍ਣਂ ਪਾਕਾਰਾਨਂ. ਏਤੇਨੇਵ ਨਯੇਨਾਤਿ ਇਮਿਨਾ ‘‘ਕੇਵਲਂ ਭੂਮਿਂ ਸੋਧੇਤ੍ਵਾ…ਪੇ… ਅਪਰਿਕ੍ਖਿਪਿਤ੍ਵਾ ਵਾ’’ਤਿ ਵੁਤ੍ਤਮਤ੍ਥਂ ਨਿਦਸ੍ਸੇਤਿ.

ਗਾਮਟ੍ਠਕਥਾਵਣ੍ਣਨਾ

੧੦੬. ਗਾਮਟ੍ਠਕਥਾਯਂ ਗਾਮੋ ਨਾਮਾਤਿ ਪਾਲ਼ਿਯਂ ਨ ਵੁਤ੍ਤਂ ਸਬ੍ਬਸੋ ਗਾਮਲਕ੍ਖਣਸ੍ਸ ਪੁਬ੍ਬੇ ਵੁਤ੍ਤਤ੍ਤਾ.

ਅਰਞ੍ਞਟ੍ਠਕਥਾਵਣ੍ਣਨਾ

੧੦੭. ਅਰਞ੍ਞਟ੍ਠਕਥਾਯਂ ਅਰਞ੍ਞਂ ਨਾਮਾਤਿ ਇਦਂ ਪਨ ਨ ਕੇਵਲਂ ਪੁਬ੍ਬੇ ਵੁਤ੍ਤਅਰਞ੍ਞਲਕ੍ਖਣਪ੍ਪਤ੍ਤਿਮਤ੍ਤੇਨ ਅਰਞ੍ਞਂ ਇਧਾਧਿਪ੍ਪੇਤਂ, ਕਿਨ੍ਤੁ ਯਂ ਅਤ੍ਤਨੋ ਅਰਞ੍ਞਲਕ੍ਖਣੇਨ ਅਰਞ੍ਞਂ ਪਰਪਰਿਗ੍ਗਹਿਤਞ੍ਚ ਹੋਤਿ, ਤਂ ਅਰਞ੍ਞਂ ਇਧਾਧਿਪ੍ਪੇਤਨ੍ਤਿ ਦਸ੍ਸੇਤੁਂ ਵੁਤ੍ਤਂ. ਤੇਨਾਤਿ ਪੁਨ ਅਰਞ੍ਞਵਚਨੇਨ. ਨ ਪਰਿਗ੍ਗਹਿਤਭਾਵੋ ਅਰਞ੍ਞਸ੍ਸ ਲਕ੍ਖਣਨ੍ਤਿ ਯਦਿ ਹਿ ਪਰਿਗ੍ਗਹਿਤਭਾਵੋ ਅਰਞ੍ਞਲਕ੍ਖਣਂ ਸਿਯਾ, ‘‘ਅਰਞ੍ਞਂ ਨਾਮ ਯਂ ਮਨੁਸ੍ਸਾਨਂ ਪਰਿਗ੍ਗਹਿਤ’’ਨ੍ਤਿ ਏਤ੍ਤਕਮੇਵ ਵਦੇਯ੍ਯਾਤਿ ਅਧਿਪ੍ਪਾਯੋ. ਯਨ੍ਤਿ ਇਮਿਨਾ ਪੁਬ੍ਬੇ ਵੁਤ੍ਤਲਕ੍ਖਣਮੇਵ ਅਰਞ੍ਞਂ ਪਰਾਮਟ੍ਠਨ੍ਤਿ ਆਹ ‘‘ਯਂ ਪਨ ਅਤ੍ਤਨੋ ਅਰਞ੍ਞਲਕ੍ਖਣੇਨ ਅਰਞ੍ਞ’’ਨ੍ਤਿ.

ਵਿਨਿਵਿਜ੍ਝਿਤ੍ਵਾਤਿ ਉਜੁਕਮੇਵ ਵਿਨਿਵਿਜ੍ਝਿਤ੍ਵਾ. ਪਣ੍ਣਂ ਵਾਤਿ ਤਾਲਪਣ੍ਣਾਦਿ ਪਣ੍ਣਂ ਵਾ. ਅਦ੍ਧਗਤੋਪੀਤਿ ਚਿਰਕਾਲਂ ਤਤ੍ਥੇਵ ਠਿਤੋਪਿ. ਨ ਗਹੇਤਬ੍ਬੋਤਿ ਏਤ੍ਥ ਪਨ ਯੋ ਪਰੇਹਿ ਅਰਞ੍ਞਸਾਮਿਕਾਨਂ ਹਤ੍ਥਤੋ ਕਿਣਿਤ੍ਵਾ ਤਚ੍ਛੇਤ੍ਵਾ ਤਤ੍ਥੇਵ ਠਪਿਤੋ, ਸੋ ਅਰਞ੍ਞਸਾਮਿਕੇਨ ਅਨੁਞ੍ਞਾਤੋਪਿ ਨ ਗਹੇਤਬ੍ਬੋ. ਸਾਮਿਕੇਹਿ ਛਡ੍ਡਿਤੋਤਿ ਗਹੇਤੁਂ ਵਟ੍ਟਤੀਤਿ ਪਂਸੁਕੂਲਸਞ੍ਞਾਯ ਗਹਣਂ ਵੁਤ੍ਤਂ. ਲਕ੍ਖਣਚ੍ਛਿਨ੍ਨਸ੍ਸਾਪੀਤਿ ਅਰਞ੍ਞਸਾਮਿਕਾਨਂ ਹਤ੍ਥਤੋ ਕਿਣਿਤ੍ਵਾ ਗਣ੍ਹਨ੍ਤੇਹਿ ਕਤਸਞ੍ਞਾਣਸ੍ਸ. ਛਲ੍ਲਿਯਾ ਪਰਿਯੋਨਦ੍ਧਂ ਹੋਤੀਤਿ ਇਮਿਨਾ ਸਾਮਿਕਾਨਂ ਨਿਰਪੇਕ੍ਖਤਂ ਦੀਪੇਤਿ. ਤੇਨ ਵੁਤ੍ਤਂ ‘‘ਗਹੇਤੁਂ ਵਟ੍ਟਤੀ’’ਤਿ. ਯਦਿ ਸਾਮਿਕਾਨਂ ਸਾਪੇਕ੍ਖਤਾ ਅਤ੍ਥਿ, ਨ ਵਟ੍ਟਤਿ. ਤਾਨਿ ਕਤਾਨਿ ਅਜ੍ਝਾਵੁਤ੍ਥਾਨਿ ਚ ਹੋਨ੍ਤੀਤਿ ਤਾਨਿ ਗੇਹਾਦੀਨਿ ਕਤਾਨਿ ਪਰਿਨਿਟ੍ਠਿਤਾਨਿ ਮਨੁਸ੍ਸੇਹਿ ਚ ਅਜ੍ਝਾਵੁਤ੍ਥਾਨਿ ਹੋਨ੍ਤਿ. ਦਾਰੂਨਿਪੀਤਿ ਗੇਹਾਦੀਨਂ ਕਤਤ੍ਤਾ ਤਤੋ ਅਵਸਿਟ੍ਠਦਾਰੂਨਿਪਿ. ਏਤੇਸਨ੍ਤਿ ਏਤੇਸਂ ਯਥਾਵੁਤ੍ਤਦਾਰੂਨਂ.

ਤੇਸਂ ਆਰਕ੍ਖਟ੍ਠਾਨਨ੍ਤਿ ਤੇਸਂ ਅਰਞ੍ਞਪਾਲਾਨਂ ਠਿਤਟ੍ਠਾਨਂ. ਦੇਹੀਤਿ ਵੁਤ੍ਤੇ ਦਾਤਬ੍ਬਮੇਵਾਤਿ ਏਤ੍ਥ ‘‘ਦੇਹੀ’’ਤਿ ਵੁਤ੍ਤੇ ‘‘ਦਸ੍ਸਾਮੀ’’ਤਿ ਆਭੋਗਸਬ੍ਭਾਵਤੋ ‘‘ਦੇਹੀ’’ਤਿ ਅਵੁਤ੍ਤੇ ਅਦਤ੍ਵਾਪਿ ਗਨ੍ਤੁਂ ਵਟ੍ਟਤਿਯੇਵ. ਗਨ੍ਤੁਂ ਦੇਥਾਤਿ ਗਮਨਂ ਦੇਥ. ਅਦਿਸ੍ਵਾ ਗਚ੍ਛਤਿ, ਭਣ੍ਡਦੇਯ੍ਯਨ੍ਤਿ ਪਰਿਸੁਦ੍ਧਚਿਤ੍ਤੇਨ ਗਚ੍ਛਤਿ, ਭਣ੍ਡਦੇਯ੍ਯਂ. ਯਤ੍ਥ ਕਤ੍ਥਚਿ ਨੀਤਾਨਮ੍ਪਿ ਦਾਰੂਨਂ ਅਰਞ੍ਞਸਾਮਿਕਾਨਂਯੇਵ ਸਨ੍ਤਕਤ੍ਤਾ ਸੁਦ੍ਧਚਿਤ੍ਤੇਨ ਨਿਕ੍ਖਨ੍ਤੋਪਿ ਪੁਨ ਥੇਯ੍ਯਚਿਤ੍ਤਂ ਉਪ੍ਪਾਦੇਤ੍ਵਾ ਗਚ੍ਛਤਿ, ਪਾਰਾਜਿਕਮੇਵਾਤਿ ਵਦਨ੍ਤਿ.

ਅਰਞ੍ਞਟ੍ਠਕਥਾਵਣ੍ਣਨਾ ਨਿਟ੍ਠਿਤਾ.

ਉਦਕਕਥਾਵਣ੍ਣਨਾ

੧੦੮. ਉਦਕਕਥਾਯਂ ਮਹਾਕੁਚ੍ਛਿਕਾ ਉਦਕਚਾਟਿ ਉਦਕਮਣਿਕੋ. ‘‘ਸਮੇਖਲਾ ਚਾਟਿ ਉਦਕਮਣਿਕੋ’’ਤਿਪਿ ਵਦਨ੍ਤਿ. ਤਤ੍ਥਾਤਿ ਤੇਸੁ ਭਾਜਨੇਸੁ. ਨਿਬ੍ਬਹਨਉਦਕਨ੍ਤਿ ‘‘ਮਹੋਦਕਂ ਆਗਨ੍ਤ੍ਵਾ ਤਲ਼ਾਕਮਰਿਯਾਦਂ ਮਾ ਛਿਨ੍ਦੀ’’ਤਿ ਤਲ਼ਾਕਰਕ੍ਖਣਤ੍ਥਂ ਤਸ੍ਸ ਏਕਪਸ੍ਸੇਨ ਵਿਸ੍ਸਜ੍ਜਿਤਉਦਕਂ. ਨਿਦ੍ਧਮਨਤੁਮ੍ਬਨ੍ਤਿ ਸਸ੍ਸਾਦੀਨਂ ਅਤ੍ਥਾਯ ਉਦਕਨਿਕ੍ਖਮਨਮਗ੍ਗਂ. ਮਰਿਯਾਦਂ ਦੁਬ੍ਬਲਂ ਕਤ੍ਵਾਤਿ ਇਦਂ ਅਵਸ੍ਸਂ ਛਿਨ੍ਨਸਭਾਵਦਸ੍ਸਨਤ੍ਥਂ ਭਣ੍ਡਦੇਯ੍ਯਵਿਸਯਦਸ੍ਸਨਤ੍ਥਞ੍ਚ ਵੁਤ੍ਤਂ. ਮਰਿਯਾਦਂ ਦੁਬ੍ਬਲਂ ਅਕਤ੍ਵਾਪਿ ਯਥਾਵੁਤ੍ਤਪ੍ਪਯੋਗੇ ਕਤੇ ਮਰਿਯਾਦਂ ਛਿਨ੍ਦਿਤ੍ਵਾ ਨਿਕ੍ਖਨ੍ਤਉਦਕਗ੍ਘਾਨੁਰੂਪੇਨ ਅਵਹਾਰੇਨ ਕਾਰੇਤਬ੍ਬਮੇਵ.

ਅਨਿਗ੍ਗਤੇਤਿ ਅਨਿਕ੍ਖਮਿਤ੍ਵਾ ਤਲ਼ਾਕਸ੍ਮਿਂਯੇਵ ਉਦਕੇ ਠਿਤੇ. ਅਸਮ੍ਪਤ੍ਤੇਵਾਤਿ ਤਲ਼ਾਕਤੋ ਨਿਕ੍ਖਮਿਤ੍ਵਾ ਮਹਾਮਾਤਿਕਾਯ ਏਵ ਠਿਤੇ. ਅਨਿਕ੍ਖਨ੍ਤੇਤਿ ਤਲ਼ਾਕਤੋ ਅਨਿਕ੍ਖਨ੍ਤੇ ਉਦਕੇ. ਸੁਬਦ੍ਧਾਤਿ ਭਣ੍ਡਦੇਯ੍ਯਮ੍ਪਿ ਨ ਹੋਤੀਤਿ ਅਧਿਪ੍ਪਾਯੋ. ਤੇਨਾਹ ‘‘ਨਿਕ੍ਖਨ੍ਤੇ ਬਦ੍ਧਾ ਭਣ੍ਡਦੇਯ੍ਯ’’ਨ੍ਤਿ, ਤਲ਼ਾਕਤੋ ਨਿਕ੍ਖਮਿਤ੍ਵਾ ਪਰੇਸਂ ਖੁਦ੍ਦਕਮਾਤਿਕਾਮੁਖਂ ਅਪਾਪੁਣਿਤ੍ਵਾ ਮਹਾਮਾਤਿਕਾਯਂਯੇਵ ਠਿਤੇ ਬਦ੍ਧਾ ਚੇ, ਭਣ੍ਡਦੇਯ੍ਯਨ੍ਤਿ ਅਤ੍ਥੋ. ‘‘ਅਨਿਕ੍ਖਨ੍ਤੇ ਬਦ੍ਧਾ ਸੁਬਦ੍ਧਾ, ਨਿਕ੍ਖਨ੍ਤੇ ਬਦ੍ਧਾ ਭਣ੍ਡਦੇਯ੍ਯ’’ਨ੍ਤਿ ਹਿ ਇਦਂ ਦ੍ਵਯਂ ਹੇਟ੍ਠਾ ਵੁਤ੍ਤਵਿਕਪ੍ਪਦ੍ਵਯਸ੍ਸ ਯਥਾਕ੍ਕਮੇਨ ਵੁਤ੍ਤਂ. ਨਤ੍ਥਿ ਅਵਹਾਰੋਤਿ ਏਤ੍ਥ ‘‘ਅਵਹਾਰੋ ਨਤ੍ਥਿ, ਭਣ੍ਡਦੇਯ੍ਯਂ ਪਨ ਹੋਤੀ’’ਤਿ ਕੇਚਿ ਵਦਨ੍ਤਿ, ਤਲ਼ਾਕਗਤਉਦਕਸ੍ਸ ਸਬ੍ਬਸਾਧਾਰਣਤ੍ਤਾ ਤਂ ਅਯੁਤ੍ਤਂ ਵਿਯ ਦਿਸ੍ਸਤਿ, ‘‘ਅਨਿਕ੍ਖਨ੍ਤੇ ਬਦ੍ਧਾ ਸੁਬਦ੍ਧਾ’’ਤਿ ਇਮਿਨਾ ਚ ਅਟ੍ਠਕਥਾਵਚਨੇਨ ਨ ਸਮੇਤਿ. ਵਤ੍ਥੁਂ…ਪੇ… ਨ ਸਮੇਤੀਤਿ ਏਤ੍ਥ ਤਲ਼ਾਕਗਤਉਦਕਸ੍ਸ ਸਬ੍ਬਸਾਧਾਰਣਤ੍ਤਾ ਅਪਰਿਗ੍ਗਹਿਤਂ ਇਧ ਵਤ੍ਥੁਨ੍ਤਿ ਅਧਿਪ੍ਪਾਯੋ.

ਉਦਕਕਥਾਵਣ੍ਣਨਾ ਨਿਟ੍ਠਿਤਾ.

ਦਨ੍ਤਪੋਨਕਥਾਵਣ੍ਣਨਾ

੧੦੯. ਦਨ੍ਤਕਟ੍ਠਕਥਾਯਂ ਤਤੋ ਪਟ੍ਠਾਯ ਅਵਹਾਰੋ ਨਤ੍ਥੀਤਿ ‘‘ਯਥਾਸੁਖਂ ਭਿਕ੍ਖੁਸਙ੍ਘੋ ਪਰਿਭੁਞ੍ਜਤੂ’’ਤਿ ਯਥਾਸੁਖਂ ਪਰਿਭੋਗਤ੍ਥਾਯ ਠਪਿਤਤ੍ਤਾ ਵਸ੍ਸਗ੍ਗੇਨ ਅਭਾਜੇਤਬ੍ਬਤ੍ਤਾ ਅਰਕ੍ਖਿਤਬ੍ਬਤ੍ਤਾ ਸਬ੍ਬਸਾਧਾਰਣਤ੍ਤਾ ਚ ਅਞ੍ਞਂ ਸਙ੍ਘਿਕਂ ਵਿਯ ਨ ਹੋਤੀਤਿ ਥੇਯ੍ਯਚਿਤ੍ਤੇਨ ਗਣ੍ਹਨ੍ਤਸ੍ਸਪਿ ਨਤ੍ਥਿ ਅਵਹਾਰੋ. ਵਤ੍ਤਨ੍ਤਿ ਦਨ੍ਤਕਟ੍ਠਗ੍ਗਹਣੇ ਵਤ੍ਤਂ. ਇਦਾਨਿ ਤਦੇਵ ਵਤ੍ਤਂ ਦਸ੍ਸੇਨ੍ਤੋ ‘‘ਯੋ ਹੀ’’ਤਿਆਦਿਮਾਹ. ‘‘ਪੁਨ ਸਾਮਣੇਰਾ ਆਹਰਿਸ੍ਸਨ੍ਤੀ’’ਤਿ ਕੇਚਿ ਥੇਰਾ ਵਦੇਯ੍ਯੁਨ੍ਤਿ ਯੋਜੇਤਬ੍ਬਂ.

ਦਨ੍ਤਪੋਨਕਥਾਵਣ੍ਣਨਾ ਨਿਟ੍ਠਿਤਾ.

ਵਨਪ੍ਪਤਿਕਥਾਵਣ੍ਣਨਾ

੧੧੦. ਵਨਪ੍ਪਤਿਕਥਾਯਂ ‘‘ਉਜੁਕਮੇਵ ਤਿਟ੍ਠਤੀਤਿ ਰੁਕ੍ਖਭਾਰੇਨ ਕਿਞ੍ਚਿਦੇਵ ਭਸ੍ਸਿਤ੍ਵਾ ਠਿਤਤ੍ਤਾ ਹੋਤਿਯੇਵ ਠਾਨਾਚਾਵਨਨ੍ਤਿ ਅਧਿਪ੍ਪਾਯੇਨ ਵੁਤ੍ਤ’’ਨ੍ਤਿ ਵਦਨ੍ਤਿ. ਵਾਤਮੁਖਂ ਸੋਧੇਤੀਤਿ ਯਥਾ ਵਾਤੋ ਆਗਨ੍ਤ੍ਵਾ ਰੁਕ੍ਖਂ ਪਾਤੇਤਿ, ਏਵਂ ਵਾਤਸ੍ਸ ਆਗਮਨਮਗ੍ਗਂ ਰੁਨ੍ਧਿਤ੍ਵਾ ਠਿਤਾਨਿ ਸਾਖਾਗੁਮ੍ਬਾਦੀਨਿ ਛਿਨ੍ਦਿਤ੍ਵਾ ਅਪਨੇਨ੍ਤੋ ਸੋਧੇਤਿ. ‘‘ਮਣ੍ਡੂਕਕਣ੍ਟਕਂ ਵਾ ਵਿਸਨ੍ਤਿ ਮਣ੍ਡੂਕਾਨਂ ਨਙ੍ਗੁਟ੍ਠੇ ਅਗ੍ਗਕੋਟਿਯਂ ਠਿਤਕਣ੍ਟਕ’’ਨ੍ਤਿ ਵਦਨ੍ਤਿ, ‘‘ਏਕਂ ਵਿਸਮਚ੍ਛਕਣ੍ਟਕ’’ਨ੍ਤਿਪਿ ਵਦਨ੍ਤਿ.

ਵਨਪ੍ਪਤਿਕਥਾਵਣ੍ਣਨਾ ਨਿਟ੍ਠਿਤਾ.

ਹਰਣਕਕਥਾਵਣ੍ਣਨਾ

੧੧੧. ਹਰਣਕਕਥਾਯਂ ਹਰਣਕਨ੍ਤਿ ਹਰਿਯਮਾਨਂ. ਅਭਿਮੁਖਂ ਕਤ੍ਵਾ ਕਡ੍ਢਨਂ ਆਕਡ੍ਢਨਂ, ਸੇਸਦਿਸਾਕਡ੍ਢਨਂ ਵਿਕਡ੍ਢਨਂ. ਪਾਦਂ ਅਗ੍ਘਤਿ, ਪਾਰਾਜਿਕਮੇਵਾਤਿ ਏਤ੍ਥ ਅਨ੍ਤਂ ਨ ਗਣ੍ਹਾਮੀਤਿ ਅਸਲ੍ਲਕ੍ਖਿਤਤ੍ਤਾ ਅਨ੍ਤਸ੍ਸ ਚ ਗਣ੍ਹਿਸ੍ਸਾਮੀਤਿ ਸਲ੍ਲਕ੍ਖਿਤਸ੍ਸੇਵ ਪਟਸ੍ਸ ਏਕਦੇਸਤ੍ਤਾ ਪਾਰਾਜਿਕਂ ਵੁਤ੍ਤਂ. ਸਹਭਣ੍ਡਹਾਰਕਨ੍ਤਿ ਭਣ੍ਡਹਾਰਕੇਨ ਸਦ੍ਧਿਂ. ਸਨ੍ਤਜ੍ਜੇਤ੍ਵਾਤਿ ਧਨੁਆਦੀਹਿ ਸਨ੍ਤਜ੍ਜੇਤ੍ਵਾ.

ਸੋਤਿ ਭਣ੍ਡਹਾਰਕੋ. ਅਨਜ੍ਝਾਵੁਤ੍ਥਕਨ੍ਤਿ ਅਪਰਿਗ੍ਗਹਿਤਕਂ, ਅਸਾਮਿਕਨ੍ਤਿ ਅਤ੍ਥੋ.

ਆਹਰਾਪੇਨ੍ਤੇ ਦਾਤਬ੍ਬਨ੍ਤਿ ਏਤ੍ਥ ‘‘ਛਡ੍ਡੇਤ੍ਵਾ ਧੁਰਂ ਨਿਕ੍ਖਿਪਿਤ੍ਵਾ ਗਤਾਨਮ੍ਪਿ ਨਿਰਾਲਯਾਨਂ ਪੁਨ ਆਹਰਾਪਨਸ੍ਸ ਵੁਤ੍ਤਤ੍ਤਾ ਭਿਕ੍ਖੂਨਮ੍ਪਿ ਅਤ੍ਤਨੋ ਸਨ੍ਤਕੇ ਪਰਿਕ੍ਖਾਰੇ ਅਚ੍ਛਿਨ੍ਦਿਤ੍ਵਾ ਪਰੇਹਿ ਗਹਿਤੇ ਤਤ੍ਥ ਧੁਰਨਿਕ੍ਖੇਪਂ ਕਤ੍ਵਾਪਿ ਪੁਨ ਤਂ ਬਲਕ੍ਕਾਰੇਨਪਿ ਆਹਰਾਪੇਤੁਂ ਵਟ੍ਟਤੀ’’ਤਿ ਦੇਸਵਾਸਿਨੋ ਆਚਰਿਯਾ ਵਦਨ੍ਤਿ, ਸੀਹਲ਼ਦੀਪਵਾਸਿਨੋ ਪਨ ਤਂ ਕੇਚਿ ਆਚਰਿਯਾ ਨ ਇਚ੍ਛਨ੍ਤਿ. ਤੇਨੇਵ ਮਹਾਗਣ੍ਠਿਪਦੇ ਮਜ੍ਝਿਮਗਣ੍ਠਿਪਦੇ ਚ ਵੁਤ੍ਤਂ ‘‘ਅਮ੍ਹਾਕਂ ਪਨ ਤਂ ਨ ਰੁਚ੍ਚਤੀ’’ਤਿ. ਅਞ੍ਞੇਸੂਤਿ ਮਹਾਪਚ੍ਚਰਿਆਦੀਸੁ. ਵਿਚਾਰਣਾ ਏਵ ਨਤ੍ਥੀਤਿ ਤਤ੍ਥਾਪਿ ਪਟਿਕ੍ਖੇਪਾਭਾਵਤੋ ਅਯਮੇਵਤ੍ਥੋਤਿ ਵੁਤ੍ਤਂ ਹੋਤਿ.

ਹਰਣਕਕਥਾਵਣ੍ਣਨਾ ਨਿਟ੍ਠਿਤਾ.

ਉਪਨਿਧਿਕਥਾਵਣ੍ਣਨਾ

੧੧੨. ਉਪਨਿਧਿਕਥਾਯਂ ‘‘ਸਙ੍ਗੋਪਨਤ੍ਥਾਯ ਅਤ੍ਤਨੋ ਹਤ੍ਥੇ ਨਿਕ੍ਖਿਤ੍ਤਸ੍ਸ ਭਣ੍ਡਸ੍ਸ ਗੁਤ੍ਤਟ੍ਠਾਨੇ ਪਟਿਸਾਮਨਪਯੋਗਂ ਵਿਨਾ ਅਞ੍ਞਸ੍ਮਿਂ ਪਯੋਗੇ ਅਕਤੇਪਿ ਰਜ੍ਜਸਙ੍ਖੋਭਾਦਿਕਾਲੇ ‘ਨ ਦਾਨਿ ਤਸ੍ਸ ਦਸ੍ਸਾਮਿ, ਨ ਮਯ੍ਹਂ ਦਾਨਿ ਦਸ੍ਸਤੀ’ਤਿ ਉਭੋਹਿਪਿ ਸਕਸਕਟ੍ਠਾਨੇ ਨਿਸੀਦਿਤ੍ਵਾ ਧੁਰਨਿਕ੍ਖੇਪੇ ਕਤੇ ਪਾਰਾਜਿਕਮੇਵ ਪਟਿਸਾਮਨਪਯੋਗਸ੍ਸ ਕਤਤ੍ਤਾ’’ਤਿ ਵਦਨ੍ਤਿ. ਅਤ੍ਤਨੋ ਹਤ੍ਥੇ ਨਿਕ੍ਖਿਤ੍ਤਤ੍ਤਾਤਿ ਏਤ੍ਥ ਅਤ੍ਤਨੋ ਹਤ੍ਥੇ ਸਙ੍ਗੋਪਨਤ੍ਥਾਯ ਨਿਕ੍ਖਿਤ੍ਤਕਾਲਤੋ ਪਟ੍ਠਾਯ ਤਪ੍ਪਟਿਬਦ੍ਧਤ੍ਤਾ ਆਰਕ੍ਖਾਯ ਭਣ੍ਡਸਾਮਿਕਟ੍ਠਾਨੇ ਠਿਤਤ੍ਤਾ ਠਾਨਸ੍ਸ ਚ ਤਦਾਯਤ੍ਤਤਾਯ ਠਾਨਾਚਾਵਨਸ੍ਸ ਅਲਬ੍ਭਨਤੋ ਨਤ੍ਥਿ ਅਵਹਾਰੋਤਿ ਅਧਿਪ੍ਪਾਯੋ.

ਧਮ੍ਮਂ ਵਾਚਾਪੇਤ੍ਵਾਤਿ ਧਮ੍ਮਂ ਕਥਾਪੇਤ੍ਵਾ. ਏਸੇਵ ਨਯੋਤਿ ਉਦ੍ਧਾਰੇਯੇਵ ਪਾਰਾਜਿਕਂ. ਕਸ੍ਮਾ? ਅਞ੍ਞੇਹਿ ਅਸਾਧਾਰਣਸ੍ਸ ਅਭਿਞ੍ਞਾਣਸ੍ਸ ਵੁਤ੍ਤਤ੍ਤਾ. ‘‘ਅਞ੍ਞਂ ਤਾਦਿਸਮੇਵ ਗਣ੍ਹਨ੍ਤੇ ਯੁਜ੍ਜਤੀਤਿ ਇਦਂ ਸਞ੍ਞਾਣਂ ਕਥੇਨ੍ਤੇਨੇਵ ‘ਅਸੁਕਸ੍ਮਿਂ ਠਾਨੇ’ਤਿ ਓਕਾਸਸ੍ਸ ਚ ਨਿਯਮਿਤਤ੍ਤਾ ਤਸ੍ਮਿਂ ਠਾਨੇ ਠਿਤਂ ਪਤ੍ਤਂ ਅਪਨੇਤ੍ਵਾ ਤਸ੍ਮਿਂ ਓਕਾਸੇ ਅਞ੍ਞਂ ਤਾਦਿਸਮੇਵ ਪਚ੍ਛਾ ਠਪਿਤਂ ਪਤ੍ਤਂ ਸਨ੍ਧਾਯ ਕਥਿਤ’’ਨ੍ਤਿ ਤੀਸੁਪਿ ਗਣ੍ਠਿਪਦੇਸੁ ਵੁਤ੍ਤਂ. ਚੋਰੇਨ ਸਲ੍ਲਕ੍ਖਿਤਪਤ੍ਤਸ੍ਸ ਗਹਣਾਭਾਵੇਪਿ ‘‘ਇਦਂ ਥੇਨੇਤ੍ਵਾ ਗਣ੍ਹਿਸ੍ਸਾਮੀ’’ਤਿ ਤਸ੍ਮਿਂ ਓਕਾਸੇ ਠਿਤੇ ਤਾਦਿਸੇ ਵਤ੍ਥੁਮਤ੍ਤੇ ਤਸ੍ਸ ਥੇਯ੍ਯਚਿਤ੍ਤਸਬ੍ਭਾਵਤੋ ਅਞ੍ਞਂ ਤਾਦਿਸਮੇਵ ਗਣ੍ਹਨ੍ਤੇ ਯੁਜ੍ਜਤੀਤਿ ਚੋਰਸ੍ਸ ਅਵਹਾਰੋ ਦਸ੍ਸਿਤੋ. ਪਦਵਾਰੇਨਾਤਿ ਥੇਰੇਨ ਨੀਹਰਿਤ੍ਵਾ ਦਿਨ੍ਨਂ ਪਤ੍ਤਂ ਗਹੇਤ੍ਵਾ ਗਚ੍ਛਤੋ ਚੋਰਸ੍ਸ ਪਦਵਾਰੇਨ. ਤਂ ਅਤਾਦਿਸਮੇਵ ਗਣ੍ਹਨ੍ਤੇ ਯੁਜ੍ਜਤੀਤਿ ‘‘ਮਮਾਯਂ ਪਤ੍ਤੋ ਨ ਹੋਤੀ’’ਤਿ ਵਾ ‘‘ਮਯਾ ਕਥਿਤੋ ਅਯਂ ਪਤ੍ਤੋ ਨ ਹੋਤੀ’’ਤਿ ਵਾ ਜਾਨਿਤ੍ਵਾ ਥੇਯ੍ਯਚਿਤ੍ਤੇਨ ਗਣ੍ਹਨ੍ਤਸ੍ਸ ‘‘ਇਦਂ ਥੇਨੇਤ੍ਵਾ ਗਣ੍ਹਿਸ੍ਸਾਮੀ’’ਤਿ ਵਤ੍ਥੁਮਤ੍ਤੇ ਥੇਯ੍ਯਚਿਤ੍ਤਂ ਉਪ੍ਪਾਦੇਤ੍ਵਾ ਗਣ੍ਹਨ੍ਤਸ੍ਸ ਚ ਅਵਹਾਰਸਬ੍ਭਾਵਤੋ ਵੁਤ੍ਤਂ.

ਗਾਮਦ੍ਵਾਰਨ੍ਤਿ ਸਮਣਸਾਰੁਪ੍ਪਂ ਵੋਹਾਰਮਤ੍ਤਮੇਤਂ, ਅਨ੍ਤੋਗਾਮਂ ਇਚ੍ਚੇਵ ਵੁਤ੍ਤਂ ਹੋਤਿ. ਵੁਤ੍ਤਨਯੇਨੇਵ ਥੇਰਸ੍ਸ ਪਾਰਾਜਿਕਨ੍ਤਿ ਥੇਯ੍ਯਚਿਤ੍ਤੇਨੇਵ ਪਰਸਨ੍ਤਕਸ੍ਸ ਗਹਿਤਤ੍ਤਾ ਉਦ੍ਧਾਰੇਯੇਵ ਥੇਰਸ੍ਸ ਪਾਰਾਜਿਕਂ. ਚੋਰਸ੍ਸ ਦੁਕ੍ਕਟਨ੍ਤਿ ਅਸੁਦ੍ਧਚਿਤ੍ਤੇਨ ਗਹਿਤਤ੍ਤਾ ਗਹਿਤਕਾਲੇ ਚੋਰਸ੍ਸ ਦੁਕ੍ਕਟਂ. ਵੁਤ੍ਤਨਯੇਨੇਵ ਉਭਿਨ੍ਨਮ੍ਪਿ ਦੁਕ੍ਕਟਨ੍ਤਿ ਚੋਰਸ੍ਸ ਸਾਮਿਕੇਨ ਦਿਨ੍ਨਤ੍ਤਾ ਪਾਰਾਜਿਕਂ ਨਤ੍ਥਿ, ਅਸੁਦ੍ਧਚਿਤ੍ਤੇਨ ਗਹਿਤਤ੍ਤਾ ਦੁਕ੍ਕਟਂ, ਥੇਰਸ੍ਸ ਪਨ ਅਤ੍ਤਨੋ ਸਨ੍ਤਕੇਪਿ ਅਸੁਦ੍ਧਚਿਤ੍ਤਤਾਯ ਦੁਕ੍ਕਟਨ੍ਤਿ.

ਆਣਤ੍ਤਿਯਾ ਗਹਿਤਤ੍ਤਾਤਿ ਏਤ੍ਥ ‘‘ਪਤ੍ਤਚੀਵਰਂ ਗਣ੍ਹ, ਅਸੁਕਂ ਨਾਮ ਗਾਮਂ ਗਨ੍ਤ੍ਵਾ ਪਿਣ੍ਡਾਯ ਚਰਿਸ੍ਸਾਮਾ’’ਤਿ ਏਵਂ ਥੇਰੇਨ ਕਤਆਣਤ੍ਤਿਯਾ ਵਿਹਾਰਸ੍ਸ ਪਰਭਾਗੇ ਉਪਚਾਰਤੋ ਪਟ੍ਠਾਯ ਯਾਵ ਤਸ੍ਸ ਗਾਮਸ੍ਸ ਪਰਤੋ ਉਪਚਾਰੋ, ਤਾਵ ਸਬ੍ਬਂ ਖੇਤ੍ਤਮੇਵ ਜਾਤਨ੍ਤਿ ਅਧਿਪ੍ਪਾਯੋ. ਮਗ੍ਗਤੋ ਓਕ੍ਕਮ੍ਮਾਤਿ ਏਤ੍ਥ ਉਭਿਨ੍ਨਂ ਸਕਟਚਕ੍ਕਮਗ੍ਗਾਨਂ ਅਨ੍ਤਰਾਲ਼ਮ੍ਪਿ ਮਗ੍ਗੋਯੇਵਾਤਿ ਦਟ੍ਠਬ੍ਬਂ. ਅਟ੍ਠਤ੍ਵਾ ਅਨਿਸੀਦਿਤ੍ਵਾਤਿ ਏਤ੍ਥ ਵਿਹਾਰਂ ਪਵਿਸਿਤ੍ਵਾ ਸੀਸਾਦੀਸੁ ਭਾਰਂ ਭੂਮਿਯਂ ਅਨਿਕ੍ਖਿਪਿਤ੍ਵਾਵ ਤਿਟ੍ਠਨ੍ਤੋ ਨਿਸੀਦਨ੍ਤੋ ਵਾ ਵਿਸ੍ਸਮਿਤ੍ਵਾ ਥੇਯ੍ਯਚਿਤ੍ਤੇ ਵੂਪਸਨ੍ਤੇ ਪੁਨ ਥੇਯ੍ਯਚਿਤ੍ਤਂ ਉਪ੍ਪਾਦੇਤ੍ਵਾ ਗਚ੍ਛਤਿ ਚੇ, ਪਾਦੁਦ੍ਧਾਰੇਨ ਕਾਰੇਤਬ੍ਬੋ. ਸਚੇ ਭੂਮਿਯਂ ਨਿਕ੍ਖਿਪਿਤ੍ਵਾ ਪੁਨ ਤਂ ਗਹੇਤ੍ਵਾ ਗਚ੍ਛਤਿ, ਉਦ੍ਧਾਰੇਨ ਕਾਰੇਤਬ੍ਬੋ. ਕਸ੍ਮਾ? ਆਣਾਪਕਸ੍ਸ ਆਣਤ੍ਤਿਯਾ ਯਂ ਕਤ੍ਤਬ੍ਬਂ, ਤਸ੍ਸ ਤਾਵ ਪਰਿਨਿਟ੍ਠਿਤਤ੍ਤਾ. ਕੇਚਿ ਪਨ ‘‘ਪੁਰਿਮਸ੍ਮਿਂ ਥੇਯ੍ਯਚਿਤ੍ਤੇ ਅਵੂਪਸਨ੍ਤੇਪਿ ਵੁਤ੍ਤਨਯੇਨੇਵ ਵਿਸ੍ਸਮਿਤ੍ਵਾ ਗਚ੍ਛਤੋ ਪਾਦੁਦ੍ਧਾਰੇਨ ਉਦ੍ਧਾਰੇਨ ਵਾ ਕਾਰੇਤਬ੍ਬੋ’’ਤਿ ਵਦਨ੍ਤਿ, ‘‘ਅਸੁਕਂ ਨਾਮ ਗਾਮਨ੍ਤਿ ਅਨਿਯਮੇਤ੍ਵਾ ‘ਅਨ੍ਤੋਗਾਮਂ ਪਵਿਸਿਸ੍ਸਾਮਾ’ਤਿ ਅਵਿਸੇਸੇਨ ਵੁਤ੍ਤੇ ਵਿਹਾਰਸਾਮਨ੍ਤਾ ਸਬ੍ਬੋਪਿ ਗੋਚਰਗਾਮੋ ਖੇਤ੍ਤਮੇਵਾ’’ਤਿਪਿ ਵਦਨ੍ਤਿ. ਸੇਸਨ੍ਤਿ ਮਗ੍ਗੁਕ੍ਕਮਨਵਿਹਾਰਾਭਿਮੁਖਗਮਨਾਦਿ ਸਬ੍ਬਂ. ਪੁਰਿਮਸਦਿਸਮੇਵਾਤਿ ਅਨਾਣਤ੍ਤਿਯਾ ਗਹਿਤੇਪਿ ਸਾਮਿਕਸ੍ਸ ਕਥੇਤ੍ਵਾ ਗਹਿਤਤ੍ਤਾ ਹੇਟ੍ਠਾ ਵੁਤ੍ਤਵਿਹਾਰੂਪਚਾਰਾਦਿ ਸਬ੍ਬਂ ਖੇਤ੍ਤਮੇਵਾਤਿ ਕਤ੍ਵਾ ਵੁਤ੍ਤਂ.

ਏਸੇਵ ਨਯੋਤਿ ‘‘ਅਨ੍ਤਰਾਮਗ੍ਗੇ ਥੇਯ੍ਯਚਿਤ੍ਤਂ ਉਪ੍ਪਾਦੇਤ੍ਵਾ’’ਤਿਆਦਿਨਾ ਵੁਤ੍ਤਨਯਂ ਅਤਿਦਿਸਤਿ. ਨਿਮਿਤ੍ਤੇ ਵਾ ਕਤੇਤਿ ‘‘ਚੀਵਰਂ ਮੇ ਕਿਲਿਟ੍ਠਂ, ਕੋ ਨੁ ਖੋ ਰਜਿਤ੍ਵਾ ਦਸ੍ਸਤੀ’’ਤਿਆਦਿਨਾ ਨਿਮਿਤ੍ਤੇ ਕਤੇ. ਵੁਤ੍ਤਨਯੇਨੇਵਾਤਿ ਅਨਾਣਤ੍ਤਸ੍ਸ ਥੇਰੇਨ ਸਦ੍ਧਿਂ ਪਤ੍ਤਚੀਵਰਂ ਗਹੇਤ੍ਵਾ ਗਮਨਵਾਰੇ ਵੁਤ੍ਤਨਯੇਨੇਵ. ਏਕਪਸ੍ਸੇ ਵਾਤਿ ਵਿਹਾਰਸ੍ਸ ਮਹਨ੍ਤਤਾਯ ਅਤ੍ਤਾਨਂ ਅਦਸ੍ਸੇਤ੍ਵਾ ਏਕਸ੍ਮਿਂ ਪਸ੍ਸੇ ਵਸਨ੍ਤੋ ਵਾ. ਥੇਯ੍ਯਚਿਤ੍ਤੇਨ ਪਰਿਭੁਞ੍ਜਨ੍ਤੋ ਜੀਰਾਪੇਤੀਤਿ ਥੇਯ੍ਯਚਿਤ੍ਤੇ ਉਪ੍ਪਨ੍ਨੇ ਠਾਨਾਚਾਵਨਂ ਅਕਤ੍ਵਾ ਨਿਵਤ੍ਥਪਾਰੁਤਨੀਹਾਰੇਨੇਵ ਪਰਿਭੁਞ੍ਜਨ੍ਤੋ ਜੀਰਾਪੇਤਿ, ਠਾਨਾ ਚਾਵੇਨ੍ਤਸ੍ਸ ਪਨ ਥੇਯ੍ਯਚਿਤ੍ਤੇ ਸਤਿ ਪਾਰਾਜਿਕਮੇਵ ਸੀਸੇ ਭਾਰਂ ਖਨ੍ਧੇ ਕਰਣਾਦੀਸੁ ਵਿਯ. ਯਥਾ ਤਥਾ ਵਾ ਨਸ੍ਸਤੀਤਿ ਅਗ੍ਗਿਆਦਿਨਾ ਵਾ ਉਪਚਿਕਾਦੀਹਿ ਖਾਦਿਤਂ ਵਾ ਨਸ੍ਸਤਿ.

ਅਞ੍ਞੋ ਵਾ ਕੋਚੀਤਿ ਇਮਿਨਾ ਪਨ ਯੇਨ ਠਪਿਤਂ, ਸੋਪਿ ਸਙ੍ਗਹਿਤੋਤਿ ਵੇਦਿਤਬ੍ਬਂ. ਤਵ ਥੂਲਸਾਟਕੋ ਲਦ੍ਧੋਤਿਆਦਿਨਾ ਮੁਸਾਵਾਦੇ ਦੁਕ੍ਕਟਂ ਅਦਿਨ੍ਨਾਦਾਨਪਯੋਗਤ੍ਤਾ. ਇਤਰਂ ਗਣ੍ਹਤੋ ਉਦ੍ਧਾਰੇ ਪਾਰਾਜਿਕਨ੍ਤਿ ਏਤ੍ਥ ‘‘ਪਵਿਸਿਤ੍ਵਾ ਤਵ ਸਾਟਕਂ ਗਣ੍ਹਾਹੀ’’ਤਿ ਇਮਿਨਾਵ ਉਪਨਿਧਿਭਾਵਤੋ ਮੁਤ੍ਤਤ੍ਤਾ ਸਾਮਿਕਸ੍ਸ ਇਤਰਂ ਗਣ੍ਹਤੋਪਿ ਅਤ੍ਤਨੋ ਸਾਟਕੇ ਆਲਯਸ੍ਸ ਸਬ੍ਭਾਵਤੋ ਚ ਉਦ੍ਧਾਰੇ ਪਾਰਾਜਿਕਂ ਵੁਤ੍ਤਂ. ਨ ਜਾਨਨ੍ਤੀਤਿ ਤੇਨ ਵੁਤ੍ਤਂ ਵਚਨਂ ਅਸੁਣਨ੍ਤਾ ਨ ਜਾਨਨ੍ਤਿ. ਏਸੇਵ ਨਯੋਤਿ ਏਤ੍ਥ ਸਚੇ ਜਾਨਿਤ੍ਵਾਪਿ ਚਿਤ੍ਤੇਨ ਨ ਸਮ੍ਪਟਿਚ੍ਛਨ੍ਤਿ, ਏਸੇਵ ਨਯੋਤਿ ਦਟ੍ਠਬ੍ਬਂ. ਪਟਿਕ੍ਖਿਪਨ੍ਤੀਤਿ ਏਤ੍ਥ ਚਿਤ੍ਤੇਨ ਪਟਿਕ੍ਖੇਪੋਪਿ ਸਙ੍ਗਹਿਤੋਵਾਤਿ ਵੇਦਿਤਬ੍ਬਂ. ਯਾਚਿਤਾ ਵਾ ਅਯਾਚਿਤਾ ਵਾਤਿ ਏਤ੍ਥ ਯਾਚਿਤਾ ਯਦਿ ਚਿਤ੍ਤੇਨਪਿ ਸਮ੍ਪਟਿਚ੍ਛਨ੍ਤਿ, ਨਟ੍ਠੇ ਗੀਵਾ. ਅਯਾਚਿਤਾ ਪਨ ਯਦਿਪਿ ਚਿਤ੍ਤੇਨ ਸਮ੍ਪਟਿਚ੍ਛਨ੍ਤਿ, ਨਤ੍ਥਿ ਗੀਵਾ.

ਗਹੇਤ੍ਵਾ ਠਪੇਤੀਤਿ ਏਤ੍ਥ ਚਾਲੇਤ੍ਵਾ ਤਸ੍ਮਿਂਯੇਵ ਠਾਨੇ ਠਪਿਤੇਪਿ ਨਟ੍ਠੇ ਗੀਵਾ. ਉਪਚਾਰੇ ਵਿਜ੍ਜਮਾਨੇਤਿ ਭਣ੍ਡਾਗਾਰਸ੍ਸ ਸਮੀਪੇ ਉਚ੍ਚਾਰਪਸ੍ਸਾਵਟ੍ਠਾਨੇ ਵਿਜ੍ਜਮਾਨੇ. ਮਯਿ ਚ ਮਤੇ ਸਙ੍ਘਸ੍ਸ ਚ ਸੇਨਾਸਨੇ ਵਿਨਟ੍ਠੇਤਿ ਏਤ੍ਥ ‘‘ਕੇਵਲਂ ਸਙ੍ਘਸ੍ਸ ਸੇਨਾਸਨਂ ਮਾ ਨਸ੍ਸੀਤਿ ਇਮਿਨਾਵ ਅਧਿਪ੍ਪਾਯੇਨ ਵਿਵਰਿਤੁਮ੍ਪਿ ਵਟ੍ਟਤਿਯੇਵਾ’’ਤਿ ਵਦਨ੍ਤਿ. ਸਹਾਯੇਹਿ ਭਵਿਤਬ੍ਬਨ੍ਤਿ ਤੇਹਿਪਿ ਕਿਞ੍ਚਿ ਕਿਞ੍ਚਿ ਦਾਤਬ੍ਬਨ੍ਤਿ ਵੁਤ੍ਤਂ ਹੋਤਿ. ਅਯਂ ਸਾਮੀਚੀਤਿ ਭਣ੍ਡਾਗਾਰੇ ਵਸਨ੍ਤਾਨਂ ਇਦਂ ਵਤ੍ਤਂ.

ਲੋਲਮਹਾਥੇਰੋਤਿ ਮਨ੍ਦੋ ਮੋਮੂਹੋ ਹਸਿਤਕੀਲ਼ਿਤਪ੍ਪਸੁਤੋ ਵਾ ਮਹਾਥੇਰੋ. ਅਤ੍ਤਨੋ ਅਤ੍ਤਨੋ ਵਸਨਗਬ੍ਭੇਸੁ ਸਭਾਗਭਿਕ੍ਖੂਨਂ ਪਰਿਕ੍ਖਾਰਂ ਠਪੇਨ੍ਤੀਤਿ ਯੋਜੇਤਬ੍ਬਂ. ਇਤਰੇਹੀਤਿ ਤਸ੍ਮਿਂਯੇਵ ਗਬ੍ਭੇ ਵਸਨ੍ਤੇਹਿ ਇਤਰਭਿਕ੍ਖੂਹਿ. ਵਿਹਾਰਵਾਰੇ ਨਿਯੁਤ੍ਤੋ ਵਿਹਾਰਵਾਰਿਕੋ, ਵਾਰਂ ਕਤ੍ਵਾ ਵਿਹਾਰਰਕ੍ਖਣਕੋ. ਨਿਵਾਪਨ੍ਤਿ ਭਤ੍ਤਵੇਤਨਂ. ਪਟਿਪਥਂ ਗਤੇਸੂਤਿ ਚੋਰਾਨਂ ਆਗਮਨਂ ਞਤ੍ਵਾ ‘‘ਪਠਮਤਰਂਯੇਵ ਗਨ੍ਤ੍ਵਾ ਸਦ੍ਦਂ ਕਰਿਸ੍ਸਾਮਾ’’ਤਿ ਚੋਰਾਨਂ ਅਭਿਮੁਖਂ ਗਤੇਸੁ. ਨਿਸ੍ਸਿਤਕੇ ਜਗ੍ਗੇਨ੍ਤੀਤਿ ਅਤ੍ਤਨੋ ਅਤ੍ਤਨੋ ਨਿਸ੍ਸਿਤਕੇ ਸਿਕ੍ਖਾਚਰਿਯਾਯ ਪੋਸੇਨ੍ਤਾਪਿ ਨਿਸ੍ਸਿਤਕੇ ਵਿਹਾਰਂ ਜਗ੍ਗਾਪੇਨ੍ਤਿ. ‘‘ਅਸਹਾਯਸ੍ਸ ਅਦੁਤਿਯਸ੍ਸਾ’’ਤਿ ਪਾਠੋ ਯੁਤ੍ਤੋ, ਪਚ੍ਛਿਮਂ ਪੁਰਿਮਸ੍ਸੇਵ ਵੇਵਚਨਂ. ਅਸਹਾਯਸ੍ਸ ਵਾ ਅਤ੍ਤਦੁਤਿਯਸ੍ਸ ਵਾਤਿ ਇਮਸ੍ਮਿਂ ਪਨ ਪਾਠੇ ਏਕੇਨ ਆਨੀਤਂ ਦ੍ਵਿਨ੍ਨਂ ਨਪ੍ਪਹੋਤੀਤਿ ਅਤ੍ਤਦੁਤਿਯਸ੍ਸਪਿ ਵਾਰੋ ਨਿਵਾਰਿਤੋਤਿ ਵਦਨ੍ਤਿ, ਤਂ ‘‘ਯਸ੍ਸ ਸਭਾਗੋ ਭਿਕ੍ਖੁ ਭਤ੍ਤਂ ਆਨੇਤ੍ਵਾ ਦਾਤਾ ਨਤ੍ਥੀ’’ਤਿ ਇਮਿਨਾ ਨ ਸਮੇਤੀਤਿ ਵੀਮਂਸਿਤਬ੍ਬਂ. ਉਪਜੀਵਨ੍ਤੇਨ ਠਾਤਬ੍ਬਨ੍ਤਿ ਅਬ੍ਭੋਕਾਸਿਕੇਨ ਰੁਕ੍ਖਮੂਲਿਕੇਨਪਿ ਪਾਕਵਟ੍ਟਂ ਉਪਨਿਸ੍ਸਾਯ ਜੀਵਨ੍ਤੇਨ ਪਤ੍ਤਚੀਵਰਰਕ੍ਖਣਤ੍ਥਾਯ ਵਿਹਾਰਵਾਰੇ ਸਮ੍ਪਤ੍ਤੇ ਠਾਤਬ੍ਬਂ. ਪਰਿਪੁਚ੍ਛਨ੍ਤਿ ਪੁਚ੍ਛਿਤਪਞ੍ਹਵਿਸ੍ਸਜ੍ਜਨਂ ਅਟ੍ਠਕਥਂ ਵਾ. ਦਿਗੁਣਨ੍ਤਿ ਵਸ੍ਸਗ੍ਗੇਨ ਪਾਪਿਤਂ ਵਿਨਾਵ ਦ੍ਵੇ ਕੋਟ੍ਠਾਸੇਤਿ ਵਦਨ੍ਤਿ. ਪਕ੍ਖਵਾਰੇਨਾਤਿ ਅਡ੍ਢਮਾਸਵਾਰੇਨ.

ਉਪਨਿਧਿਕਥਾਵਣ੍ਣਨਾ ਨਿਟ੍ਠਿਤਾ.

ਸੁਙ੍ਕਘਾਤਕਥਾਵਣ੍ਣਨਾ

੧੧੩. ਸੁਙ੍ਕਘਾਤਕਥਾਯਂ ਤਤੋ ਹਨਨ੍ਤੀਤਿ ਤਤੋ ਨੀਹਰਨ੍ਤਾ ਹਨਨ੍ਤਿ. ਤਨ੍ਤਿ ਸੁਙ੍ਕਟ੍ਠਾਨਂ. ਯਤੋਤਿ ਯਤੋ ਨੀਹਰਿਯਮਾਨਭਣ੍ਡਤੋ. ਰਾਜਕਨ੍ਤਿ ਰਾਜਾਯਤ੍ਤਂ. ਤਮ੍ਪਿ ਰਾਜਾਰਹਮੇਵਾਤਿ ਆਹ ‘‘ਅਯਮੇਵਤ੍ਥੋ’’ਤਿ. ਇਤੋਤਿ ਇਤੋ ਭਣ੍ਡਤੋ. ਦੁਤਿਯਂ ਪਾਦਂ ਅਤਿਕ੍ਕਾਮੇਤੀਤਿ ਏਤ੍ਥ ‘‘ਪਠਮਂ ਪਾਦਂ ਪਰਿਚ੍ਛੇਦਤੋ ਬਹਿ ਠਪੇਤ੍ਵਾ ਦੁਤਿਯੇ ਪਾਦੇ ਉਦ੍ਧਟਮਤ੍ਤੇ ਪਾਰਾਜਿਕ’’ਨ੍ਤਿ ਵਦਨ੍ਤਿ ਉਦ੍ਧਰਿਤ੍ਵਾ ਬਹਿ ਅਟ੍ਠਪਿਤੋਪਿ ਬਹਿ ਠਿਤੋਯੇਵ ਨਾਮ ਹੋਤੀਤਿ ਕਤ੍ਵਾ. ਯਤ੍ਥ ਯਤ੍ਥ ਪਦਵਾਰੇਨ ਆਪਤ੍ਤਿ ਕਾਰੇਤਬ੍ਬਾ, ਤਤ੍ਥ ਤਤ੍ਥ ਸਬ੍ਬਤ੍ਥਾਪਿ ਏਸੇਵ ਨਯੋਤਿ ਵਦਨ੍ਤਿ. ਸੁਙ੍ਕਘਾਤਤੋ ਬਹਿ ਬਹਿਸੁਙ੍ਕਘਾਤਂ. ਅਵਸ੍ਸਂ ਪਤਨਕਨ੍ਤਿ ਅਵਸ੍ਸਂ ਸੁਙ੍ਕਘਾਤਤੋ ਬਹਿ ਪਤਨਕਂ. ਪੁਬ੍ਬੇ ਵੁਤ੍ਤਨਯੇਨੇਵਾਤਿ ਅਵਸ੍ਸਂ ਪਤਨਕੇ ਹਤ੍ਥਤੋ ਮੁਤ੍ਤਮਤ੍ਤੇਤਿ ਵੁਤ੍ਤਂ ਹੋਤਿ. ਵਟ੍ਟਨ੍ਤਂ ਪੁਨ ਅਨ੍ਤੋ ਪਵਿਸਤੀਤਿ ਮਹਾਅਟ੍ਠਕਥਾਵਚਨਸ੍ਸ ਕੁਰੁਨ੍ਦਿਸਙ੍ਖੇਪਟ੍ਠਕਥਾਹਿ ਅਧਿਪ੍ਪਾਯੋ ਪਕਾਸਿਤੋ. ਅਨ੍ਤੋ ਠਤ੍ਵਾ ਬਹਿ ਗਚ੍ਛਨ੍ਤਂ ਰਕ੍ਖਤੀਤਿ ਭਿਕ੍ਖੁਨੋ ਪਯੋਗੇਨ ਗਮਨਵੇਗਸ੍ਸ ਅਨ੍ਤੋਯੇਵ ਵੂਪਸਨ੍ਤਤ੍ਤਾ. ਪਰਿਵਤ੍ਤੇਤ੍ਵਾ ਅਬ੍ਭਨ੍ਤਰਿਮਂ ਬਹਿ ਠਪੇਤੀਤਿ ਅਬ੍ਭਨ੍ਤਰੇ ਠਿਤਂ ਪੁਟਕਂ ਪਰਿਵਤ੍ਤੇਤ੍ਵਾ ਬਹਿ ਠਪੇਤਿ. ਏਤ੍ਥ ਚ ‘‘ਅਬ੍ਭਨ੍ਤਰਿਮੇ ਪੁਟਕੇ ਭੂਮਿਤੋ ਮੋਚਿਤਮਤ੍ਤੇ ਪਾਰਾਜਿਕ’’ਨ੍ਤਿ ਵਦਨ੍ਤਿ.

‘‘ਗਚ੍ਛਨ੍ਤੇ ਯਾਨੇ ਵਾ…ਪੇ… ਠਪੇਤੀਤਿ ਸੁਙ੍ਕਘਾਤਂ ਅਪਵਿਸਿਤ੍ਵਾ ਬਹਿਯੇਵ ਠਪੇਤੀ’’ਤਿ ਤੀਸੁਪਿ ਗਣ੍ਠਿਪਦੇਸੁ ਵੁਤ੍ਤਂ ਸੁਙ੍ਕਟ੍ਠਾਨਸ੍ਸ ਬਹਿ ਠਪਿਤਨ੍ਤਿ ਵਕ੍ਖਮਾਨਤ੍ਤਾ. ਆਚਰਿਯਾ ਪਨ ‘‘ਸੁਙ੍ਕਟ੍ਠਾਨਸ੍ਸ ਬਹਿ ਠਿਤ’’ਨ੍ਤਿ ਪਾਠਂ ਵਿਕਪ੍ਪੇਤ੍ਵਾ ‘‘ਪਠਮਂ ਅਨ੍ਤੋਸੁਙ੍ਕਘਾਤਂ ਪਵਿਟ੍ਠੇਸੁਯੇਵ ਯਾਨਾਦੀਸੁ ਠਪਿਤਂ ਪਚ੍ਛਾ ਯਾਨੇਨ ਸਦ੍ਧਿਂ ਨੀਹਟਂ ਸੁਙ੍ਕਘਾਤਸ੍ਸ ਬਹਿ ਠਿਤਂ, ਨ ਚ ਤੇਨ ਨੀਤ’’ਨ੍ਤਿ ਅਤ੍ਥਂ ਵਦਨ੍ਤਿ. ਅਯਂ ਪਨ ਤੇਸਂ ਅਧਿਪ੍ਪਾਯੋ – ਸੁਙ੍ਕਟ੍ਠਾਨਸ੍ਸ ਅਨ੍ਤੋ ਪਵਿਟ੍ਠਯਾਨਾਦੀਸੁ ਠਪਿਤੇਪਿ ਭਿਕ੍ਖੁਸ੍ਸ ਪਯੋਗਂ ਵਿਨਾ ਅਞ੍ਞੇਨ ਨੀਹਟਤ੍ਤਾ ਨੇਵਤ੍ਥਿ ਪਾਰਾਜਿਕਂ, ‘‘ਅਤ੍ਰ ਪਵਿਟ੍ਠਸ੍ਸ ਸੁਙ੍ਕਂ ਗਣ੍ਹਨ੍ਤੂ’’ਤਿ ਵੁਤ੍ਤਤ੍ਤਾ ਅਞ੍ਞੇਨ ਨੀਹਟਸ੍ਸ ਬਹਿ ਠਿਤੇ ਭਣ੍ਡਦੇਯ੍ਯਮ੍ਪਿ ਨ ਹੋਤੀਤਿ. ਅਯਮੇਵ ਚ ਨਯੋ ‘‘ਵਟ੍ਟਿਤ੍ਵਾ ਗਮਿਸ੍ਸਤੀਤਿ ਵਾ ਅਞ੍ਞੋ ਨਂ ਵਟ੍ਟੇਸ੍ਸਤੀਤਿ ਵਾ ਅਨ੍ਤੋ ਠਪਿਤਂ ਪਚ੍ਛਾ ਸਯਂ ਵਾ ਵਟ੍ਟਮਾਨਂ ਅਞ੍ਞੇਨ ਵਾ ਵਟ੍ਟਿਤਂ ਬਹਿ ਗਚ੍ਛਤਿ, ਰਕ੍ਖਤਿਯੇਵਾ’’ਤਿ ਇਮਿਨਾ ਵਚਨੇਨ ਸਮੇਤੀਤਿ ਯੁਤ੍ਤਤਰੋ ਵਿਯ ਦਿਸ੍ਸਤਿ. ਸੁਙ੍ਕਟ੍ਠਾਨਸ੍ਸ ਅਨ੍ਤੋ ਪਵਿਸਿਤ੍ਵਾ ਪੁਨ ਪਚ੍ਚਾਗਚ੍ਛਤੋਪਿ ਤੇਨ ਪਸ੍ਸੇਨ ਪਰਿਚ੍ਛੇਦਂ ਅਤਿਕ੍ਕਮਨ੍ਤਸ੍ਸ ਯਦਿ ਤਤੋਪਿ ਗਚ੍ਛਨ੍ਤਾਨਂ ਹਤ੍ਥਤੋ ਸੁਙ੍ਕਂ ਗਣ੍ਹਨ੍ਤਿ, ਸੀਮਾਤਿਕ੍ਕਮੇ ਪਾਰਾਜਿਕਮੇਵ.

ਹਤ੍ਥਿਸੁਤ੍ਤਾਦੀਸੂਤਿ ਹਤ੍ਥਿਸਿਕ੍ਖਾਦੀਸੁ. ਇਮਸ੍ਮਿਂ ਠਾਨੇਤਿ ਯਥਾਵੁਤ੍ਤਯਾਨਾਦੀਹਿ ਵੁਤ੍ਤਪ੍ਪਕਾਰੇਨ ਨੀਹਰਣੇ. ਅਨਾਪਤ੍ਤੀਤਿ ਤਤ੍ਥ ‘‘ਸਹਤ੍ਥਾ’’ਤਿ ਵਚਨਤੋ ਅਞ੍ਞੇਨ ਨੀਹਰਾਪੇਨ੍ਤਸ੍ਸ ਅਨਾਪਤ੍ਤਿ. ਇਧਾਤਿ ਇਮਸ੍ਮਿਂ ਅਦਿਨ੍ਨਾਦਾਨਸਿਕ੍ਖਾਪਦੇ. ਤਤ੍ਰਾਤਿ ਤਸ੍ਮਿਂ ਏਲ਼ਕਲੋਮਸਿਕ੍ਖਾਪਦੇ. ਹੋਨ੍ਤੀਤਿ ਏਤ੍ਥ ਇਤਿ-ਸਦ੍ਦੋ ਹੇਤੁਅਤ੍ਥੋ, ਯਸ੍ਮਾ ਏਲ਼ਕਲੋਮਾਨਿ ਨਿਸ੍ਸਗ੍ਗਿਯਾਨਿ ਹੋਨ੍ਤਿ, ਤਸ੍ਮਾ ਪਾਚਿਤ੍ਤਿਯਨ੍ਤਿ ਅਤ੍ਥੋ. ਇਧ ਅਨਾਪਤ੍ਤੀਤਿ ਇਮਸ੍ਮਿਂ ਸਿਕ੍ਖਾਪਦੇ ਅਵਹਾਰਾਭਾਵਾ ਅਨਾਪਤ੍ਤਿ. ਉਪਚਾਰਨ੍ਤਿ ਸੁਙ੍ਕਘਾਤਪਰਿਚ੍ਛੇਦਤੋ ਬਹਿ ਸਮਨ੍ਤਾ ਦ੍ਵਿਨ੍ਨਂ ਲੇਡ੍ਡੁਪਾਤਾਨਂ ਅਬ੍ਭਨ੍ਤਰਂ ਵਤਿਆਸਨ੍ਨਪ੍ਪਦੇਸਸਙ੍ਖਾਤਂ ਉਪਚਾਰਂ. ਤਾਦਿਸਂ ਉਪਚਾਰਂ ਓਕ੍ਕਮਿਤ੍ਵਾ ਪਰਿਹਰਣੇ ਸਾਦੀਨਵਤ੍ਤਾ ਦੁਕ੍ਕਟਂ ਵੁਤ੍ਤਂ. ਏਤ੍ਥਾਤਿ ਸੁਙ੍ਕਘਾਤੇ. ‘‘ਦ੍ਵੀਹਿ ਲੇਡ੍ਡੁਪਾਤੇਹੀਤਿ ਅਯਂ ਨਿਯਮੋ ਆਚਰਿਯਪਰਮ੍ਪਰਾਭਤੋ’’ਤਿ ਮਹਾਗਣ੍ਠਿਪਦੇ ਵੁਤ੍ਤਂ.

ਸੁਙ੍ਕਘਾਤਕਥਾਵਣ੍ਣਨਾ ਨਿਟ੍ਠਿਤਾ.

ਪਾਣਕਥਾਵਣ੍ਣਨਾ

੧੧੪. ਪਾਣਕਥਾਯਂ ਤਿਰਚ੍ਛਾਨਗਤਸ੍ਸ ਏਕਨ੍ਤੇਨ ਪਾਦਗ੍ਘਨਕਤਾ ਨ ਸਮ੍ਭਵਤੀਤਿ ਆਹ – ‘‘ਏਕਂਸੇਨ ਅਵਹਾਰਕਪ੍ਪਹੋਨਕਪਾਣਂ ਦਸ੍ਸੇਨ੍ਤੋ’’ਤਿ. ਭੁਜਿਸ੍ਸਂ ਹਰਨ੍ਤਸ੍ਸ ਅਵਹਾਰੋ ਨਤ੍ਥੀਤਿ ਪਰਪਰਿਗ੍ਗਹਿਤਾਭਾਵਤੋ. ਭੁਜਿਸ੍ਸੋਤਿ ਅਦਾਸੋ. ਆਠਪਿਤੋਤਿ ਮਾਤਾਪਿਤੂਹਿ ਇਣਂ ਗਣ੍ਹਨ੍ਤੇਹਿ ‘‘ਯਾਵ ਇਣਦਾਨਾ ਅਯਂ ਤੁਮ੍ਹਾਕਂ ਸਨ੍ਤਿਕੇ ਹੋਤੂ’’ਤਿ ਇਣਦਾਯਕਾਨਂ ਨਿਯ੍ਯਾਤਿਤੋ. ਯਸ੍ਮਾ ਮਾਤਾਪਿਤਰੋ ਦਾਸਾਨਂ ਵਿਯ ਪੁਤ੍ਤਾਨਂ ਨ ਸਾਮਿਨੋ. ਯੇਸਞ੍ਚ ਸਨ੍ਤਿਕੇ ਆਠਪਿਤੋ, ਤੇਪਿ ਤਸ੍ਸ ਹਤ੍ਥਕਮ੍ਮੇ ਸਾਮਿਨੋ, ਨ ਤਸ੍ਸਾਤਿ ਆਹ ‘‘ਅਵਹਾਰੋ ਨਤ੍ਥੀ’’ਤਿ. ਧਨਂ ਪਨ ਗਤਟ੍ਠਾਨੇ ਵਡ੍ਢਤੀਤਿ ਏਤ੍ਥ ‘‘ਆਠਪੇਤ੍ਵਾ ਗਹਿਤਧਨਂ ਵਡ੍ਢਿਯਾ ਸਹ ਅਵਹਾਰਕਸ੍ਸ ਗੀਵਾ’’ਤਿ ਤੀਸੁਪਿ ਗਣ੍ਠਿਪਦੇਸੁ ਵੁਤ੍ਤਂ.

ਅਨ੍ਤੋਜਾਤ…ਪੇ… ਅਵਹਾਰੋ ਹੋਤੀਤਿ ਏਤ੍ਥ ਪਦੇਸਚਾਰਿਤ੍ਤਵਸੇਨ ਅਤ੍ਤਨਾਵ ਅਤ੍ਤਾਨਂ ਨਿਯ੍ਯਾਤੇਤ੍ਵਾ ਦਾਸਬ੍ਯਂ ਉਪਗਤਂ ਅਵਹਰਨ੍ਤਸ੍ਸਪਿ ਪਾਰਾਜਿਕਮੇਵਾਤਿ ਵੇਦਿਤਬ੍ਬਂ. ਗੇਹਦਾਸਿਯਾ ਕੁਚ੍ਛਿਮ੍ਹਿ ਦਾਸਸ੍ਸ ਜਾਤੋਤਿ ਏਵਮ੍ਪਿ ਸਮ੍ਭਵਤੀਤਿ ਸਮ੍ਭਵਨ੍ਤਂ ਗਹੇਤ੍ਵਾ ਵੁਤ੍ਤਂ. ਗੇਹਦਾਸਿਯਾ ਕੁਚ੍ਛਿਸ੍ਮਿਂ ਪਨ ਅਞ੍ਞਸ੍ਸ ਜਾਤੋਪਿ ਏਤ੍ਥੇਵ ਸਙ੍ਗਹਿਤੋ. ਕਰਮਰਾਨੀਤੋ ਨਾਮ ਬਨ੍ਧਗਾਹਗਹਿਤੋ. ਤੇਨਾਹ ‘‘ਪਰਦੇਸਤੋ ਪਹਰਿਤ੍ਵਾ’’ਤਿਆਦਿ. ਤਤ੍ਥ ਪਰਦੇਸਤੋ ਪਹਰਿਤ੍ਵਾਤਿ ਪਰਦੇਸਂ ਵਿਲੁਮ੍ਪਕੇਹਿ ਰਾਜਰਾਜਮਹਾਮਤ੍ਤਾਦੀਹਿ ਮਹਾਚੋਰੇਹਿ ਪਰਦੇਸਤੋ ਪਹਰਿਤ੍ਵਾ. ਅਨਾਪਤ੍ਤਿ ਪਾਰਾਜਿਕਸ੍ਸਾਤਿ ਯਦਿ ਤਸ੍ਸ ਵਚਨੇਨ ਤਤੋ ਅਧਿਕਂ ਵੇਗਂ ਨ ਵਡ੍ਢੇਤਿ, ਅਨਾਪਤ੍ਤਿ. ਪਰਿਯਾਯੇਨਾਤਿ ਪਰਿਯਾਯਵਚਨੇਨ. ਮਨੁਸ੍ਸਵਿਗ੍ਗਹੇ ‘‘ਮਰਣਵਣ੍ਣਂ ਵਾ ਸਂਵਣ੍ਣੇਯ੍ਯਾ’’ਤਿ ਵੁਤ੍ਤਤ੍ਤਾ ਪਰਿਯਾਯਕਥਾਯਪਿ ਨ ਮੁਚ੍ਚਤਿ, ਇਧ ਪਨ ‘‘ਅਦਿਨ੍ਨਂ ਥੇਯ੍ਯਸਙ੍ਖਾਤਂ ਆਦਿਯੇਯ੍ਯਾ’’ਤਿ ਆਦਾਨਸ੍ਸੇਵ ਵੁਤ੍ਤਤ੍ਤਾ ਪਰਿਯਾਯਕਥਾਯ ਮੁਚ੍ਚਤਿ.

ਪਾਣਕਥਾਵਣ੍ਣਨਾ ਨਿਟ੍ਠਿਤਾ.

ਅਪਦਕਥਾਵਣ੍ਣਨਾ

ਅਪਦਕਥਾਯਂ ਨਾਮੇਨਾਤਿ ਸਪ੍ਪਨਾਮੇਨ ਵਾ ਸਾਮਿਕੇਨ ਕਤਨਾਮੇਨ ਵਾ. ਕਰਣ੍ਡਪੁਟਨ੍ਤਿ ਪੇਲ਼ਾਯ ਪਿਧਾਨਂ. ਆਹਚ੍ਚਾਤਿ ਪਹਰਿਤ੍ਵਾ.

ਚਤੁਪ੍ਪਦਕਥਾਵਣ੍ਣਨਾ

੧੧੬. ਚਤੁਪ੍ਪਦਕਥਾਯਂ ਭਿਙ੍ਕਚ੍ਛਾਪਨ੍ਤਿ ਭਿਙ੍ਕਭਿਙ੍ਕਾਤਿ ਸਦ੍ਦਾਯਨਤੋ ਏਵਂਲਦ੍ਧਨਾਮਂ ਹਤ੍ਥਿਪੋਤਕਂ. ਅਨ੍ਤੋਵਤ੍ਥੁਮ੍ਹੀਤਿ ਪਰਿਕ੍ਖਿਤ੍ਤੇ ਅਨ੍ਤੋਵਤ੍ਥੁਮ੍ਹਿ. ਰਾਜਙ੍ਗਣੇਤਿ ਪਰਿਕ੍ਖਿਤ੍ਤੇ ਨਗਰੇ ਵਤ੍ਥੁਦ੍ਵਾਰਤੋ ਬਹਿਰਾਜਙ੍ਗਣੇ. ਹਤ੍ਥਿਸਾਲਾ ਠਾਨਨ੍ਤਿ ਨਿਬ੍ਬਕੋਸਤੋ ਉਦਕਪਾਤਬ੍ਭਨ੍ਤਰਂ ਠਾਨਂ. ਬਹਿਨਗਰੇ ਠਿਤਸ੍ਸਾਤਿ ਪਰਿਕ੍ਖਿਤ੍ਤਨਗਰਂ ਸਨ੍ਧਾਯ ਵੁਤ੍ਤਂ, ਅਪਰਿਕ੍ਖਿਤ੍ਤਨਗਰੇ ਪਨ ਅਨ੍ਤੋਨਗਰੇ ਠਿਤਸ੍ਸਪਿ ਠਿਤਟ੍ਠਾਨਮੇਵ ਠਾਨਂ. ਖਣ੍ਡਦ੍ਵਾਰਨ੍ਤਿ ਅਤ੍ਤਨਾ ਖਣ੍ਡਿਤਦ੍ਵਾਰਂ. ਸਾਖਾਭਙ੍ਗਨ੍ਤਿ ਭਞ੍ਜਿਤਸਾਖਂ. ਨਿਪਨ੍ਨਸ੍ਸ ਦ੍ਵੇਤਿ ਬਨ੍ਧਨੇਨ ਸਦ੍ਧਿਂ ਦ੍ਵੇ. ਘਾਤੇਤੀਤਿ ਏਤ੍ਥ ‘‘ਥੇਯ੍ਯਚਿਤ੍ਤੇਨ ਵਿਨਾਸੇਨ੍ਤਸ੍ਸ ਸਹਪਯੋਗਤ੍ਤਾ ਦੁਕ੍ਕਟਮੇਵ, ਨ ਪਾਚਿਤ੍ਤਿਯ’’ਨ੍ਤਿ ਆਚਰਿਯਾ ਵਦਨ੍ਤਿ.

ਚਤੁਪ੍ਪਦਕਥਾਵਣ੍ਣਨਾ ਨਿਟ੍ਠਿਤਾ.

ਓਣਿਰਕ੍ਖਕਥਾਵਣ੍ਣਨਾ

ਓਣਿਰਕ੍ਖਕਥਾਯਂ ਓਣਿਨ੍ਤਿ ਓਣੀਤਂ, ਆਨੀਤਨ੍ਤਿ ਅਤ੍ਥੋ. ‘‘ਓਣਿਰਕ੍ਖਸ੍ਸ ਸਨ੍ਤਿਕੇ ਠਪਿਤਂ ਭਣ੍ਡਂ ਉਪਨਿਧਿ ਵਿਯ ਸਙ੍ਗੋਪਨਤ੍ਥਾਯ ਅਨਿਕ੍ਖਿਪਿਤ੍ਵਾ ਮੁਹੁਤ੍ਤਂ ਓਲੋਕਨਤ੍ਥਾਯ ਠਪਿਤਤ੍ਤਾ ਤਸ੍ਸ ਠਾਨਾਚਾਵਨਮਤ੍ਤੇਨ ਪਾਰਾਜਿਕਂ ਜਨੇਤੀ’’ਤਿ ਵਦਨ੍ਤਿ.

ਸਂਵਿਦਾਵਹਾਰਕਥਾਵਣ੍ਣਨਾ

ਸਂਵਿਦਾਵਹਾਰਕਥਾਯਂ ‘‘ਸਮ੍ਬਹੁਲਾ ਸਂਵਿਦਹਿਤ੍ਵਾ ਏਕੋ ਭਣ੍ਡਂ ਅਵਹਰਤਿ, ਆਪਤ੍ਤਿ ਸਬ੍ਬੇਸਂ ਪਾਰਾਜਿਕਸ੍ਸਾ’’ਤਿ ਪਾਲ਼ਿਯਂ ਅਵਿਸੇਸੇਨ ਵੁਤ੍ਤਤ੍ਤਾ ਆਣਾਪਕਾਨਂ ਆਣਤ੍ਤਿਕ੍ਖਣੇ ਆਪਤ੍ਤਿ, ਅਵਹਾਰਕਸ੍ਸ ਉਦ੍ਧਾਰੇਤਿ ਯਥਾਸਮ੍ਭਵਂ ਯੋਜੇਤ੍ਵਾ ਅਤ੍ਥੋ ਗਹੇਤਬ੍ਬੋ ਆਣਤ੍ਤਿਕਥਾਯਂ ‘‘ਸੋ ਤਂ ਭਣ੍ਡਂ ਅਵਹਰਤਿ, ਆਪਤ੍ਤਿ ਸਬ੍ਬੇਸਂ ਪਾਰਾਜਿਕਸ੍ਸਾ’’ਤਿਆਦੀਸੁ ਵਿਯ. ਏਤ੍ਥਾਪਿ ਹਿ ਆਣਾਪਕਸ੍ਸ ਆਣਤ੍ਤਿਕ੍ਖਣੇਯੇਵ ਆਪਤ੍ਤਿ ਵੁਤ੍ਤਾ. ਤਥਾ ਚ ਵਕ੍ਖਤਿ ‘‘ਅਥ ਤਂ ਭਣ੍ਡਂ ਅਵਸ੍ਸਂ ਹਾਰਿਯਂ ਹੋਤਿ, ਯਂ ਪਰਤੋ ਸਬ੍ਬੇਸਂ ਆਪਤ੍ਤਿ ਪਾਰਾਜਿਕਸ੍ਸਾਤਿ ਵੁਤ੍ਤਂ, ਤਤੋ ਇਮਸ੍ਸ ਤਙ੍ਖਣੇਯੇਵ ਪਾਰਾਜਿਕਂ ਹੋਤੀਤਿ ਅਯਂ ਯੁਤ੍ਤਿ ਸਬ੍ਬਤ੍ਥ ਵੇਦਿਤਬ੍ਬਾ’’ਤਿ (ਪਾਰਾ. ਅਟ੍ਠ. ੧.੧੨੧). ਸਂਵਿਦਾਵਹਾਰੇ ਚ ‘‘ਆਣਤ੍ਤਿ ਨਤ੍ਥੀ’’ਤਿ ਨ ਵਤ੍ਤਬ੍ਬਾ ‘‘ਅਨ੍ਤੇਵਾਸਿਕੇਸੁ ਏਕਮੇਕਸ੍ਸ ਏਕੇਕੋ ਮਾਸਕੋ ਸਾਹਤ੍ਥਿਕੋ ਹੋਤਿ, ਪਞ੍ਚ ਆਣਤ੍ਤਿਕਾ’’ਤਿ ਵਚਨਤੋ. ਆਣਤ੍ਤਿਯਾ ਚ ਸਤਿ ਆਣਾਪਕਸ੍ਸ ਆਣਤ੍ਤਿਕ੍ਖਣੇਯੇਵ ਆਪਤ੍ਤਿ ਇਚ੍ਛਿਤਬ੍ਬਾ, ਨ ਉਦ੍ਧਾਰੇ.

ਯਦਿ ਏਵਂ ‘‘ਤੇਸੁ ਏਕੋ ਭਣ੍ਡਂ ਅਵਹਰਤਿ, ਤਸ੍ਸੁਦ੍ਧਾਰੇ ਸਬ੍ਬੇਸਂ ਪਾਰਾਜਿਕ’’ਨ੍ਤਿ ਕਸ੍ਮਾ ਵੁਤ੍ਤਨ੍ਤਿ? ਨਾਯਂ ਦੋਸੋ. ਏਤ੍ਥ ਹਿ ਸਬ੍ਬੇਸਂਯੇਵ ਆਪਤ੍ਤਿਦਸ੍ਸਨਤ੍ਥਂ ਅਵਹਾਰਕਸ੍ਸਪਿ ਆਪਤ੍ਤਿਸਮ੍ਭਵਟ੍ਠਾਨਂ ਦਸ੍ਸੇਨ੍ਤੋ ‘‘ਤਸ੍ਸੁਦ੍ਧਾਰੇ ਸਬ੍ਬੇਸਂ ਪਾਰਾਜਿਕ’’ਨ੍ਤਿ ਆਹ, ਨ ਪਨ ਆਣਾਪਕਾਨਮ੍ਪਿ ਉਦ੍ਧਾਰੇਯੇਵ ਆਪਤ੍ਤਿਦਸ੍ਸਨਤ੍ਥਨ੍ਤਿ ਏਵਮਤ੍ਥੋ ਗਹੇਤਬ੍ਬੋ. ‘‘ਸਮ੍ਬਹੁਲਾ ਏਕਂ ਆਣਾਪੇਨ੍ਤਿ ‘ਗਚ੍ਛੇਤਂ ਆਹਰਾ’ਤਿ, ਤਸ੍ਸੁਦ੍ਧਾਰੇ ਸਬ੍ਬੇਸਂ ਪਾਰਾਜਿਕ’’ਨ੍ਤਿਆਦੀਸੁਪਿ ਏਵਮੇਵ ਅਤ੍ਥੋ ਗਹੇਤਬ੍ਬੋ. ਅਥ ਵਾ ਸਂਵਿਦਾਵਹਾਰੇ ਆਣਾਪਕਾਨਮ੍ਪਿ ਉਦ੍ਧਾਰੇਯੇਵ ਆਪਤ੍ਤਿ, ਨ ਆਣਤ੍ਤਿਕ੍ਖਣੇਤਿ ਆਵੇਣਿਕਮਿਦਂ ਲਕ੍ਖਣਨ੍ਤਿ ਅਟ੍ਠਕਥਾਚਰਿਯਪ੍ਪਮਾਣੇਨ ਗਹੇਤਬ੍ਬਂ, ਇਤੋ ਵਾ ਅਞ੍ਞੇਨ ਪਕਾਰੇਨ ਯਥਾ ਅਟ੍ਠਕਥਾਯਂ ਪੁਬ੍ਬੇਨਾਪਰਂ ਨ ਵਿਰੁਜ੍ਝਤਿ, ਤਥਾ ਵੀਮਂਸਿਤ੍ਵਾ ਗਹੇਤਬ੍ਬਂ.

ਸਂਵਿਧਾਯਾਤਿ ਸਂਵਿਦਹਿਤ੍ਵਾ. ਤੇਨ ਨੇਸਂ ਦੁਕ੍ਕਟਾਪਤ੍ਤਿਯੋਤਿ ਆਣਤ੍ਤਿਵਸੇਨ ਪਾਰਾਜਿਕਾਪਤ੍ਤਿਯਾ ਅਸਮ੍ਭਵੇ ਸਤਿ ਵੁਤ੍ਤਂ. ਯਦਿ ਹਿ ਤੇ ਆਣਤ੍ਤਾ ਅਵਸ੍ਸਂ ਤਂ ਹਰਨ੍ਤਿ, ਪਾਰਾਜਿਕਾਪਤ੍ਤਿਯੇਵ ਨੇਸਂ ਦਟ੍ਠਬ੍ਬਾ, ਨ ਦੁਕ੍ਕਟਾਪਤ੍ਤਿ. ਸਾਹਤ੍ਥਿਕਂ ਵਾ ਆਣਤ੍ਤਿਕਸ੍ਸ ਆਣਤ੍ਤਿਕਂ ਵਾ ਸਾਹਤ੍ਥਿਕਸ੍ਸ ਅਙ੍ਗਂ ਨ ਹੋਤੀਤਿ ਭਿਨ੍ਨਕਾਲਵਿਸਯਤ੍ਤਾ ਅਞ੍ਞਮਞ੍ਞਸ੍ਸ ਅਙ੍ਗਂ ਨ ਹੋਤਿ. ਤਥਾ ਹਿ ਸਹਤ੍ਥਾ ਅਵਹਰਨ੍ਤਸ੍ਸ ਠਾਨਾਚਾਵਨੇ ਆਪਤ੍ਤਿ, ਆਣਤ੍ਤਿਯਾ ਪਨ ਆਣਤ੍ਤਿਕ੍ਖਣੇਯੇਵਾਤਿ ਭਿਨ੍ਨਕਾਲਵਿਸਯਾ ਸਾਹਤ੍ਥਿਕਾਣਤ੍ਤਿਕੇਹਿ ਆਪਜ੍ਜਿਤਬ੍ਬਾਪਤ੍ਤਿਯੋ.

ਸਂਵਿਦਾਵਹਾਰਕਥਾਵਣ੍ਣਨਾ ਨਿਟ੍ਠਿਤਾ.

ਸਙ੍ਕੇਤਕਮ੍ਮਕਥਾਵਣ੍ਣਨਾ

੧੧੯. ਸਙ੍ਕੇਤਕਮ੍ਮਕਥਾਯਂ ਓਚਰਕੇ ਵੁਤ੍ਤਨਯੇਨੇਵਾਤਿ ‘‘ਅਵਸ੍ਸਂ ਹਾਰਿਯੇ ਭਣ੍ਡੇ’’ਤਿਆਦਿਨਾ ਵੁਤ੍ਤਨਯੇਨ. ਪਾਲ਼ਿਯਂ ਤਂ ਸਙ੍ਕੇਤਂ ਪੁਰੇ ਵਾ ਪਚ੍ਛਾ ਵਾਤਿ ਏਤ੍ਥ ਤਂ ਸਙ੍ਕੇਤਨ੍ਤਿ ਸਾਮਿਅਤ੍ਥੇ ਉਪਯੋਗਵਚਨਨ੍ਤਿ ਦਟ੍ਠਬ੍ਬਂ, ਤਸ੍ਸ ਸਙ੍ਕੇਤਸ੍ਸਾਤਿ ਅਤ੍ਥੋ. ਅਥ ਵਾ ਤਂ ਸਙ੍ਕੇਤਂ ਅਸਮ੍ਪਤ੍ਵਾ ਪੁਰੇ ਵਾ ਤਂ ਸਙ੍ਕੇਤਂ ਅਤਿਕ੍ਕਮ੍ਮ ਪਚ੍ਛਾ ਵਾਤਿ ਏਵਮੇਤ੍ਥ ਯੋਜਨਾ ਵੇਦਿਤਬ੍ਬਾ. ਤੇਨੇਵਾਹ – ‘‘ਅਜ੍ਜਾਤਿ ਨਿਯਾਮਿਤਂ ਤਂ ਸਙ੍ਕੇਤਂ ਅਤਿਕ੍ਕਮ੍ਮਾ’’ਤਿਆਦਿ. ਤਂ ਨਿਮਿਤ੍ਤਂ ਪੁਰੇ ਵਾ ਪਚ੍ਛਾ ਵਾਤਿ ਏਤ੍ਥਾਪਿ ਇਮਿਨਾਵ ਨਯੇਨ ਅਤ੍ਥੋ ਵੇਦਿਤਬ੍ਬੋ.

ਸਙ੍ਕੇਤਕਮ੍ਮਕਥਾਵਣ੍ਣਨਾ ਨਿਟ੍ਠਿਤਾ.

ਨਿਮਿਤ੍ਤਕਮ੍ਮਕਥਾਵਣ੍ਣਨਾ

੧੨੦. ਨਿਮਿਤ੍ਤਕਮ੍ਮਕਥਾਯਂ ਅਕ੍ਖਿਨਿਖਣਾਦਿਨਿਮਿਤ੍ਤਕਮ੍ਮਂ ਪਨ ਲਹੁਕਂ ਇਤ੍ਤਰਕਾਲਂ, ਤਸ੍ਮਾ ਤਙ੍ਖਣੇਯੇਵ ਤਂ ਭਣ੍ਡਂ ਅਵਹਰਿਤੁਂ ਨ ਸਕ੍ਕਾ. ਤਥਾ ਹਿ ਕਿਞ੍ਚਿ ਭਣ੍ਡਂ ਦੂਰੇ ਹੋਤਿ ਕਿਞ੍ਚਿ ਭਾਰਿਯਂ, ਤਂ ਗਹੇਤੁਂ ਯਾਵ ਗਚ੍ਛਤਿ, ਯਾਵ ਉਕ੍ਖਿਪਿਤੁਂ ਵਾਯਮਤਿ, ਤਾਵ ਨਿਮਿਤ੍ਤਕਮ੍ਮਸ੍ਸ ਪਚ੍ਛਾ ਹੋਤਿ. ਏਵਂ ਸਨ੍ਤੇਪਿ ਨਿਮਿਤ੍ਤਕਮ੍ਮਤੋ ਪਟ੍ਠਾਯ ਗਣ੍ਹਿਤੁਂ ਆਰਦ੍ਧਤ੍ਤਾ ਤੇਨੇਵ ਨਿਮਿਤ੍ਤੇਨ ਅਵਹਰਤੀਤਿ ਵੁਚ੍ਚਤਿ. ਯਦਿ ਏਵਂ ‘‘ਪੁਰੇਭਤ੍ਤਪਯੋਗੋਵ ਏਸੋ’’ਤਿ ਵਾਦੋ ਪਮਾਣਭਾਵਂ ਆਪਜ੍ਜਤੀਤਿ? ਨਾਪਜ੍ਜਤਿ. ਨ ਹਿ ਸਙ੍ਕੇਤਕਮ੍ਮਂ ਵਿਯ ਨਿਮਿਤ੍ਤਕਮ੍ਮਂ ਦਟ੍ਠਬ੍ਬਂ. ਤਤ੍ਥ ਹਿ ਕਾਲਪਰਿਚ੍ਛੇਦੋ ਅਤ੍ਥਿ, ਇਧ ਨਤ੍ਥਿ. ਕਾਲਵਸੇਨ ਹਿ ਸਙ੍ਕੇਤਕਮ੍ਮਂ ਵੁਤ੍ਤਂ, ਕਿਰਿਯਾਵਸੇਨ ਨਿਮਿਤ੍ਤਕਮ੍ਮਨ੍ਤਿ ਅਯਮੇਤੇਸਂ ਵਿਸੇਸੋ. ‘‘ਤਂ ਨਿਮਿਤ੍ਤਂ ਪੁਰੇ ਵਾ ਪਚ੍ਛਾ ਵਾ ਤਂ ਭਣ੍ਡਂ ਅਵਹਰਤਿ, ਮੂਲਟ੍ਠਸ੍ਸ ਅਨਾਪਤ੍ਤੀ’’ਤਿ ਇਦਂ ਪਨ ਤੇਨ ਨਿਮਿਤ੍ਤਕਮ੍ਮੇ ਕਤੇ ਗਣ੍ਹਿਤੁਂ ਅਨਾਰਭਿਤ੍ਵਾ ਸਯਮੇਵ ਗਣ੍ਹਨ੍ਤਸ੍ਸ ਵਸੇਨ ਵੁਤ੍ਤਂ.

ਨਿਮਿਤ੍ਤਕਮ੍ਮਕਥਾਵਣ੍ਣਨਾ ਨਿਟ੍ਠਿਤਾ.

ਆਣਤ੍ਤਿਕਥਾਵਣ੍ਣਨਾ

੧੨੧. ਆਣਤ੍ਤਿਕਥਾਯਂ ਅਸਮ੍ਮੋਹਤ੍ਥਨ੍ਤਿ ਯਸ੍ਮਾ ਸਙ੍ਕੇਤਕਮ੍ਮਨਿਮਿਤ੍ਤਕਮ੍ਮਾਨਿ ਕਰੋਨ੍ਤੋ ਏਕੋ ਪੁਰੇਭਤ੍ਤਾਦੀਸੁ ਵਾ ਅਕ੍ਖਿਨਿਖਣਨਾਦੀਨਿ ਵਾ ਦਿਸ੍ਵਾ ‘‘ਗਣ੍ਹਾ’’ਤਿ ਵਦਤਿ, ਏਕੋ ਗਹੇਤਬ੍ਬਭਣ੍ਡਨਿਸ੍ਸਿਤਂ ਕਤ੍ਵਾ ‘‘ਪੁਰੇਭਤ੍ਤਂ ਏਵਂਵਣ੍ਣਸਣ੍ਠਾਨਂ ਭਣ੍ਡਂ ਗਣ੍ਹਾ’’ਤਿ ਵਦਤਿ, ਏਕੋ ‘‘ਤ੍ਵਂ ਇਤ੍ਥਨ੍ਨਾਮਸ੍ਸ ਪਾਵਦ, ਸੋ ਅਞ੍ਞਸ੍ਸ ਪਾਵਦਤੂ’’ਤਿਆਦਿਨਾ ਪੁਗ੍ਗਲਪਟਿਪਾਟਿਯਾ ਚ ਆਣਾਪੇਤਿ, ਤਸ੍ਮਾ ਕਾਲਵਸੇਨ ਕਿਰਿਯਾਵਸੇਨ ਭਣ੍ਡਵਸੇਨ ਪੁਗ੍ਗਲਵਸੇਨ ਚ ਆਣਤ੍ਤੇ ਵਿਸਙ੍ਕੇਤਾਵਿਸਙ੍ਕੇਤਵਸੇਨ ਏਤੇਸੁ ਸਙ੍ਕੇਤਕਮ੍ਮਨਿਮਿਤ੍ਤਕਮ੍ਮੇਸੁ ਅਸਮ੍ਮੋਹਤ੍ਥਂ. ਨਿਮਿਤ੍ਤਸਞ੍ਞਂ ਕਤ੍ਵਾਤਿ ‘‘ਈਦਿਸਂ ਨਾਮ ਭਣ੍ਡ’’ਨ੍ਤਿ ਵਣ੍ਣਸਣ੍ਠਾਨਾਦਿਵਸੇਨ ਗਹਣਸ੍ਸ ਨਿਮਿਤ੍ਤਭੂਤਂ ਸਞ੍ਞਾਣਂ ਕਤ੍ਵਾ.

ਯਥਾਧਿਪ੍ਪਾਯਂ ਗਚ੍ਛਤੀਤਿ ਦੁਤਿਯੋ ਤਤਿਯਸ੍ਸ, ਤਤਿਯੋ ਚਤੁਤ੍ਥਸ੍ਸਾਤਿ ਏਵਂ ਪਟਿਪਾਟਿਯਾ ਚੇ ਵਦਨ੍ਤੀਤਿ ਵੁਤ੍ਤਂ ਹੋਤਿ. ਸਚੇ ਪਨ ਦੁਤਿਯੋ ਚਤੁਤ੍ਥਸ੍ਸ ਆਰੋਚੇਤਿ, ਨ ਯਥਾਧਿਪ੍ਪਾਯਂ ਆਣਤ੍ਤਿ ਗਤਾਤਿ ਨੇਵਤ੍ਥਿ ਥੁਲ੍ਲਚ੍ਚਯਂ, ਪਠਮਂ ਵੁਤ੍ਤਦੁਕ੍ਕਟਮੇਵ ਹੋਤਿ. ਤਦੇਵ ਹੋਤੀਤਿ ਭਣ੍ਡਗ੍ਗਹਣਂ ਵਿਨਾ ਕੇਵਲਂ ਸਾਸਨਪ੍ਪਟਿਗ੍ਗਹਣਮਤ੍ਤਸ੍ਸੇਵ ਸਿਦ੍ਧਤ੍ਤਾ ਤਦੇਵ ਥੁਲ੍ਲਚ੍ਚਯਂ ਹੋਤਿ, ਨ ਦੁਕ੍ਕਟਂ ਨਾਪਿ ਪਾਰਾਜਿਕਨ੍ਤਿ ਅਤ੍ਥੋ. ਸਬ੍ਬਤ੍ਥਾਤਿ ਈਦਿਸੇਸੁ ਸਬ੍ਬਟ੍ਠਾਨੇਸੁ.

ਤੇਸਮ੍ਪਿ ਦੁਕ੍ਕਟਨ੍ਤਿ ਆਰੋਚਨਪਚ੍ਚਯਾ ਦੁਕ੍ਕਟਂ. ਪਟਿਗ੍ਗਹਿਤਮਤ੍ਤੇਤਿ ਏਤ੍ਥ ਅਵਸ੍ਸਂ ਚੇ ਪਟਿਗ੍ਗਣ੍ਹਾਤਿ, ਤਤੋ ਪੁਬ੍ਬੇਵ ਆਚਰਿਯਸ੍ਸ ਥੁਲ੍ਲਚ੍ਚਯਂ, ਨ ਪਨ ਪਟਿਗ੍ਗਹਿਤੇਤਿ ਦਟ੍ਠਬ੍ਬਂ. ਕਸ੍ਮਾ ਪਨਸ੍ਸ ਥੁਲ੍ਲਚ੍ਚਯਨ੍ਤਿ ਆਹ – ‘‘ਮਹਾਜਨੋ ਹਿ ਤੇਨ ਪਾਪੇ ਨਿਯੋਜਿਤੋ’’ਤਿ.

ਮੂਲਟ੍ਠਸ੍ਸੇਵ ਦੁਕ੍ਕਟਨ੍ਤਿ ਅਯਂ ਤਾਵ ਅਟ੍ਠਕਥਾਨਯੋ, ਆਚਰਿਯਾ ਪਨ ‘‘ਵਿਸਙ੍ਕੇਤਤ੍ਤਾ ਏਵ ਮੂਲਟ੍ਠਸ੍ਸਾਤਿ ਪਾਲ਼ਿਯਂ ਅਵੁਤ੍ਤਤ੍ਤਾ ਪਟਿਗ੍ਗਣ੍ਹਨ੍ਤਸ੍ਸੇਵ ਤਂ ਦੁਕ੍ਕਟਂ ਵੁਤ੍ਤਂ, ਇਮਿਨਾਵ ਹੇਟ੍ਠਾ ਆਗਤਵਾਰੇਸੁਪਿ ਪਟਿਗ੍ਗਣ੍ਹਨ੍ਤਾਨਂ ਪਟਿਗ੍ਗਹਣੇ ਦੁਕ੍ਕਟਂ ਵੇਦਿਤਬ੍ਬਂ, ਤਂ ਪਨ ਤਤ੍ਥ ਓਕਾਸਾਭਾਵਤੋ ਅਵਤ੍ਵਾ ਇਧ ਵੁਤ੍ਤ’’ਨ੍ਤਿ ਵਦਨ੍ਤਿ.

ਏਵਂ ਪੁਨ ਆਣਤ੍ਤਿਯਾਪਿ ਦੁਕ੍ਕਟਮੇਵ ਹੋਤੀਤਿ ਪਠਮਂ ਅਤ੍ਥਸਾਧਕਤ੍ਤਾਭਾਵਤੋ ਵੁਤ੍ਤਂ. ਆਣਤ੍ਤਿਕ੍ਖਣੇਯੇਵ ਪਾਰਾਜਿਕੋਤਿ ਮਗ੍ਗਾਨਨ੍ਤਰਫਲਂ ਵਿਯ ਅਤ੍ਥਸਾਧਿਕਾਣਤ੍ਤਿਚੇਤਨਾਕ੍ਖਣੇਯੇਵ ਪਾਰਾਜਿਕੋ. ਬਧਿਰਤਾਯਾਤਿ ਉਚ੍ਚਂ ਭਣਨ੍ਤੋ ਬਧਿਰਤਾਯ ਵਾ ਨ ਸਾਵੇਤੀਤਿ ਵੁਤ੍ਤਂ ਹੋਤਿ. ‘‘ਆਣਤ੍ਤੋ ਅਹਂ ਤਯਾ’’ਤਿ ਇਮਸ੍ਮਿਂ ਵਾਰੇ ਪੁਨ ਪਟਿਕ੍ਖਿਪਿਤਬ੍ਬਾਭਾਵੇਨ ਅਤ੍ਥਸਾਧਕਤ੍ਤਾਭਾਵਤੋ ਮੂਲਟ੍ਠਸ੍ਸ ਨਤ੍ਥਿ ਪਾਰਾਜਿਕਂ. ‘‘ਪਣ੍ਣੇ ਵਾ ਸਿਲਾਯ ਵਾ ਯਤ੍ਥ ਕਤ੍ਥਚਿ ‘ਚੋਰਿਯਂ ਕਾਤਬ੍ਬ’ਨ੍ਤਿ ਲਿਖਿਤ੍ਵਾ ਠਪਿਤੇ ਪਾਰਾਜਿਕਮੇਵਾ’’ਤਿ ਤੀਸੁਪਿ ਗਣ੍ਠਿਪਦੇਸੁ ਵੁਤ੍ਤਂ. ਤਂ ਪਨ ਯਸ੍ਮਾ ਅਦਿਨ੍ਨਾਦਾਨਤੋ ਪਰਿਯਾਯਕਥਾਯ ਮੁਚ੍ਚਤਿ, ਤਸ੍ਮਾ ਵੀਮਂਸਿਤ੍ਵਾ ਗਹੇਤਬ੍ਬਂ. ਯਦਿ ਪਨ ‘‘ਅਸੁਕਸ੍ਮਿਂ ਨਾਮ ਠਾਨੇ ਅਸੁਕਂ ਨਾਮ ਭਣ੍ਡਂ ਠਿਤਂ, ਤਂ ਅਵਹਰਾ’’ਤਿ ਪਣ੍ਣੇ ਲਿਖਿਤ੍ਵਾ ਕਸ੍ਸਚਿ ਪੇਸੇਤਿ, ਸੋ ਚੇ ਤਂ ਭਣ੍ਡਂ ਅਵਹਰਤਿ, ਆਣਤ੍ਤਿਯਾ ਅਵਹਟਂ ਨਾਮ ਹੋਤੀਤਿ ਯੁਤ੍ਤਂ ਆਣਾਪਕਸ੍ਸ ਪਾਰਾਜਿਕਂ.

ਆਣਤ੍ਤਿਕਥਾਵਣ੍ਣਨਾ ਨਿਟ੍ਠਿਤਾ.

ਆਪਤ੍ਤਿਭੇਦਵਣ੍ਣਨਾ

੧੨੨. ਤਤ੍ਥ ਤਤ੍ਥਾਤਿ ਭੂਮਟ੍ਠਥਲਟ੍ਠਾਦੀਸੁ. ਅਙ੍ਗਞ੍ਚ ਦਸ੍ਸੇਨ੍ਤੋਤਿ ਯੋਜੇਤਬ੍ਬਂ. ਵਤ੍ਥੁਭੇਦੇਨਾਤਿ ਅਵਹਰਿਤਬ੍ਬਸ੍ਸ ਵਤ੍ਥੁਸ੍ਸ ਗਰੁਕਲਹੁਕਭੇਦੇਨ. ਆਪਤ੍ਤਿਭੇਦਨ੍ਤਿ ਪਾਰਾਜਿਕਥੁਲ੍ਲਚ੍ਚਯਦੁਕ੍ਕਟਾਨਂ ਵਸੇਨ ਆਪਤ੍ਤਿਭੇਦਂ. ਮਨੁਸ੍ਸਭੂਤੇਨ ਪਰੇਨ ਪਰਿਗ੍ਗਹਿਤਂ ਪਰਪਰਿਗ੍ਗਹਿਤਂ.

੧੨੫. ਨ ਚ ਸਕਸਞ੍ਞੀਤਿ ਇਮਿਨਾ ਪਨ ਪਰਪਰਿਗ੍ਗਹਿਤਂ ਵਤ੍ਥੁ ਕਥਿਤਂ. ਨ ਚ ਵਿਸ੍ਸਾਸਗ੍ਗਾਹੀ, ਨ ਚ ਤਾਵਕਾਲਿਕਨ੍ਤਿ ਇਮਿਨਾ ਪਨ ਪਰਪਰਿਗ੍ਗਹਿਤਸਞ੍ਞਾ ਕਥਿਤਾ. ਨ ਵਿਸ੍ਸਾਸਗ੍ਗਾਹਿਤਾਤਿ ਵਿਸ੍ਸਾਸਗ੍ਗਾਹੇਨ ਅਗ੍ਗਹਿਤਭਾਵੋ. ਨ ਤਾਵਕਾਲਿਕਤਾਤਿ ਪਚ੍ਛਾ ਦਾਤਬ੍ਬਤਂ ਕਤ੍ਵਾ ਅਗ੍ਗਹਿਤਭਾਵੋ. ਅਨਜ੍ਝਾਵੁਤ੍ਥਕਨ੍ਤਿ ‘‘ਮਮੇਦ’’ਨ੍ਤਿ ਪਰਿਗ੍ਗਹਵਸੇਨ ਅਨਜ੍ਝਾਵੁਤ੍ਥਕਂ ਅਰਞ੍ਞੇ ਦਾਰੁਤਿਣਪਣ੍ਣਾਦਿ. ਛਡ੍ਡਿਤਨ੍ਤਿ ਕਟ੍ਠਹਾਰਾਦੀਹਿ ਅਤਿਭਾਰਾਦਿਤਾਯ ਅਨਤ੍ਥਿਕਭਾਵੇਨ ਅਰਞ੍ਞਾਦੀਸੁ ਛਡ੍ਡਿਤਂ. ਛਿਨ੍ਨਮੂਲਕਨ੍ਤਿ ਨਟ੍ਠਂ ਪਰਿਯੇਸਿਤ੍ਵਾ ਆਲਯਸਙ੍ਖਾਤਸ੍ਸ ਮੂਲਸ੍ਸ ਛਿਨ੍ਨਤ੍ਤਾ ਛਿਨ੍ਨਮੂਲਂ. ਅਸਾਮਿਕਨ੍ਤਿ ਅਨਜ੍ਝਾਵੁਤ੍ਥਕਾਦੀਹਿ ਤੀਹਿ ਆਕਾਰੇਹਿ ਦਸ੍ਸਿਤਂ ਅਸਾਮਿਕਵਤ੍ਥੁ. ਉਭਯਮ੍ਪੀਤਿ ਯਥਾਵੁਤ੍ਤਲਕ੍ਖਣਂ ਅਸਾਮਿਕਂ ਅਤ੍ਤਨੋ ਸਨ੍ਤਕਞ੍ਚ.

ਆਪਤ੍ਤਿਭੇਦਵਣ੍ਣਨਾ ਨਿਟ੍ਠਿਤਾ.

ਅਨਾਪਤ੍ਤਿਭੇਦਵਣ੍ਣਨਾ

੧੩੧. ਯਾਯ ਸੇਯ੍ਯਾਯ ਸਯਿਤੋ ਕਾਲਂ ਕਰੋਤਿ, ਸਾ ਅਨੁਟ੍ਠਾਨਸੇਯ੍ਯਾ ਨਾਮ. ‘‘ਚਿਤ੍ਤੇਨ ਪਨ ਅਧਿਵਾਸੇਤੀ’’ਤਿ ਵੁਤ੍ਤਮਤ੍ਥਂ ਵਿਭਾਵੇਤੁਂ ‘‘ਨ ਕਿਞ੍ਚਿ ਵਦਤੀ’’ਤਿ ਵੁਤ੍ਤਂ. ਪਾਕਤਿਕਂ ਕਾਤੁਨ੍ਤਿ ਯਤ੍ਤਕਂ ਗਹਿਤਂ ਪਰਿਭੁਤ੍ਤਂ ਵਾ, ਤਤ੍ਤਕਂ ਦਾਤਬ੍ਬਨ੍ਤਿ ਵੁਤ੍ਤਂ ਹੋਤਿ.

ਪਟਿਦਸ੍ਸਾਮੀਤਿ ਯਂ ਗਹਿਤਂ, ਤਦੇਵ ਵਾ ਅਞ੍ਞਂ ਵਾ ਤਾਦਿਸਂ ਪੁਨ ਦਸ੍ਸਾਮੀਤਿ ਅਤ੍ਥੋ. ਸਙ੍ਘਸਨ੍ਤਕੇ ਸਙ੍ਘਂ ਅਨੁਜਾਨਾਪੇਤੁਮਸਕ੍ਕੁਣੇਯ੍ਯਤ੍ਤਾ ਕਸ੍ਸਚਿ ਵਤ੍ਥੁਨੋ ਅਨਨੁਜਾਨਿਤਬ੍ਬਤੋ ਚ ‘‘ਸਙ੍ਘਸਨ੍ਤਕਂ ਪਨ ਪਟਿਦਾਤੁਮੇਵ ਵਟ੍ਟਤੀ’’ਤਿ ਵੁਤ੍ਤਂ.

ਤਸ੍ਮਿਂਯੇਵ ਅਤ੍ਤਭਾਵੇ ਨਿਬ੍ਬਤ੍ਤਾਪੀਤਿ ਤਸ੍ਮਿਂਯੇਵ ਮਤਸਰੀਰੇ ਉਪ੍ਪਨ੍ਨਾਪਿ. ਵਿਨੀਤਵਤ੍ਥੂਸੁ ਸਾਟਕਤਣ੍ਹਾਯ ਤਸ੍ਮਿਂਯੇਵ ਮਤਸਰੀਰੇ ਨਿਬ੍ਬਤ੍ਤਪੇਤੋ ਵਿਯਾਤਿ ਦਟ੍ਠਬ੍ਬਂ. ਰੁਕ੍ਖਾਦੀਸੁ ਲਗ੍ਗਿਤਸਾਟਕੇ ਵਤ੍ਤਬ੍ਬਮੇਵ ਨਤ੍ਥੀਤਿ ਮਨੁਸ੍ਸੇਹਿ ਅਪਰਿਗ੍ਗਹਿਤਂ ਸਨ੍ਧਾਯ ਵੁਤ੍ਤਂ. ਸਚੇ ਪਨ ਤਂ ਆਰਕ੍ਖਕੇਹਿ ਪਰਿਗ੍ਗਹਿਤਂ ਹੋਤਿ, ਗਹੇਤੁਂ ਨ ਵਟ੍ਟਤੀਤਿ.

ਅਨਾਪਤ੍ਤਿਭੇਦਵਣ੍ਣਨਾ ਨਿਟ੍ਠਿਤਾ.

ਪਦਭਾਜਨੀਯਵਣ੍ਣਨਾ ਨਿਟ੍ਠਿਤਾ.

ਪਕਿਣ੍ਣਕਕਥਾਵਣ੍ਣਨਾ

ਦਾਰੁਖਣ੍ਡਾਦੀਸੁ ‘‘ਭਾਰਿਯਮਿਦਂ, ਤ੍ਵਂ ਏਕਪਸ੍ਸਂ ਉਕ੍ਖਿਪਾਹਿ, ਅਹਂ ਏਕਪਸ੍ਸਂ ਉਕ੍ਖਿਪਾਮੀ’’ਤਿ ਉਭਯੇਸਂ ਪਯੋਗੇਨ ਏਕਸ੍ਸ ਵਤ੍ਥੁਨੋ ਠਾਨਾਚਾਵਨਂ ਸਨ੍ਧਾਯ ‘‘ਸਾਹਤ੍ਥਿਕਾਣਤ੍ਤਿਕ’’ਨ੍ਤਿ ਵੁਤ੍ਤਂ. ਇਦਞ੍ਚ ਕਾਯਵਾਚਾਨਂ ਈਦਿਸੇ ਠਾਨੇ ਅਙ੍ਗਭਾਵਮਤ੍ਤਦਸ੍ਸਨਤ੍ਥਂ ਵੁਤ੍ਤਂ. ਯਾਯ ਪਨ ਚੇਤਨਾਯ ਸਮੁਟ੍ਠਾਪਿਤੋ ਪਯੋਗੋ ਸਾਹਤ੍ਥਿਕੋ ਆਣਤ੍ਤਿਕੋ ਵਾ ਪਧਾਨਭਾਵੇਨ ਠਾਨਾਚਾਵਨਂ ਸਾਧੇਤਿ, ਤਸ੍ਸਾ ਵਸੇਨ ਆਪਤ੍ਤਿ ਕਾਰੇਤਬ੍ਬਾ. ਅਞ੍ਞਥਾ ਸਾਹਤ੍ਥਿਕਂ ਵਾ ਆਣਤ੍ਤਿਕਸ੍ਸ ਅਙ੍ਗਂ ਨ ਹੋਤਿ, ਆਣਤ੍ਤਿਕਂ ਵਾ ਸਾਹਤ੍ਥਿਕਸ੍ਸਾਤਿ ਇਦਂ ਵਿਰੁਜ੍ਝਤਿ.

ਪਕਿਣ੍ਣਕਕਥਾਵਣ੍ਣਨਾ ਨਿਟ੍ਠਿਤਾ.

ਵਿਨੀਤਵਤ੍ਥੁਵਣ੍ਣਨਾ

੧੩੨. ਵਿਨੀਤਵਤ੍ਥੂਸੁ ਸਨ੍ਧਾਵਤੀਤਿ ਸੁਟ੍ਠੁ ਧਾਵਤਿ. ਵਿਧਾਵਤੀਤਿ ਵਿਵਿਧਾ ਨਾਨਪ੍ਪਕਾਰੇਨ ਧਾਵਤਿ. ਕਾਯਵਚੀਦ੍ਵਾਰਭੇਦਂ ਵਿਨਾਪੀਤਿ ਕਾਯਚੋਪਨਂ ਵਚੀਭੇਦਞ੍ਚ ਵਿਨਾ. ਪਟਿਸਙ੍ਖਾਨਬਲੇਨਾਤਿ ਤਥਾਵਿਧਚਿਤ੍ਤੁਪ੍ਪਾਦੇ ਆਦੀਨਵਪਚ੍ਚਵੇਕ੍ਖਣਬਲੇਨ.

੧੩੫. ਪੁਚ੍ਛਾਸਭਾਗੇਨਾਤਿ ਪੁਚ੍ਛਾਨੁਰੂਪੇਨ. ਨਿਰੁਤ੍ਤਿ ਏਵ ਪਥੋ ਨਿਰੁਤ੍ਤਿਪਥੋ, ਤਸ੍ਮਿਂ ਨਿਰੁਤ੍ਤਿਪਥੇ. ਤੇਨਾਹ ‘‘ਵੋਹਾਰਵਚਨਮਤ੍ਤੇ’’ਤਿ.

੧੩੭. ਯਥਾਕਮ੍ਮਂ ਗਤੋਤਿ ਇਮਿਨਾ ਤਸ੍ਸ ਮਤਭਾਵਂ ਦਸ੍ਸੇਤਿ. ਅਬ੍ਭੁਣ੍ਹੇਤਿ ਇਮਿਨਾਪਿ ਵੁਤ੍ਤਮੇਵ ਪਰਿਯਾਯਨ੍ਤਰੇਨ ਵਿਭਾਵੇਤੁਂ ‘‘ਅਲ੍ਲਸਰੀਰੇ’’ਤਿ ਵੁਤ੍ਤਂ. ਵਿਸਭਾਗਸਰੀਰੇਤਿ ਇਤ੍ਥਿਸਰੀਰੇ. ਵਿਸਭਾਗਸਰੀਰਤ੍ਤਾ ਅਚ੍ਚਾਸਨ੍ਨੇਨ ਨ ਭਵਿਤਬ੍ਬਨ੍ਤਿ ਆਹ ‘‘ਸੀਸੇ ਵਾ’’ਤਿਆਦਿ. ਵਟ੍ਟਤੀਤਿ ਵਿਸਭਾਗਸਰੀਰੇਪਿ ਅਤ੍ਤਨਾਵ ਵੁਤ੍ਤਵਿਧਿਂ ਕਾਤੁਂ ਸਾਟਕਞ੍ਚ ਗਹੇਤੁਂ ਵਟ੍ਟਤਿ. ਕੇਚਿ ਪਨ ‘‘ਕਿਞ੍ਚਾਪਿ ਇਮਿਨਾ ਸਿਕ੍ਖਾਪਦੇਨ ਅਨਾਪਤ੍ਤਿ, ਇਤ੍ਥਿਰੂਪਂ ਪਨ ਆਮਸਨ੍ਤਸ੍ਸ ਦੁਕ੍ਕਟ’’ਨ੍ਤਿ ਵਦਨ੍ਤਿ.

੧੩੮. ਕੁਸਂ ਸਙ੍ਕਾਮੇਤ੍ਵਾਤਿ ਕੁਸਂ ਪਰਿਵਤ੍ਤੇਤ੍ਵਾ. ਕੂਟਮਾਨਕੂਟਕਹਾਪਣਾਦੀਹੀਤਿ ਆਦਿ-ਸਦ੍ਦੇਨ ਤੁਲਾਕੂਟਕਂਸਕੂਟਵਞ੍ਚਨਾਦਿਂ ਸਙ੍ਗਣ੍ਹਾਤਿ. ਤਤ੍ਥ ਕੂਟਮਾਨਂ ਹਦਯਭੇਦਸਿਖਾਭੇਦਰਜ੍ਜੁਭੇਦਵਸੇਨ ਤਿਵਿਧਂ ਹੋਤਿ. ਤਤ੍ਥ ਹਦਯਨ੍ਤਿ ਨਾਲ਼ਿਆਦਿਮਾਨਭਾਜਨਾਨਂ ਅਬ੍ਭਨ੍ਤਰਂ, ਤਸ੍ਸ ਭੇਦੋ ਛਿਦ੍ਦਕਰਣਂ ਹਦਯਭੇਦੋ, ਸੋ ਸਪ੍ਪਿਤੇਲਾਦਿਮਿਨਨਕਾਲੇ ਲਬ੍ਭਤਿ. ਤਾਨਿ ਹਿ ਗਣ੍ਹਨ੍ਤੋ ਹੇਟ੍ਠਾਛਿਦ੍ਦੇਨ ਮਾਨੇਨ ‘‘ਸਣਿਕਂ ਆਸਿਞ੍ਚਾ’’ਤਿ ਵਤ੍ਵਾ ਅਨ੍ਤੋਭਾਜਨੇ ਬਹੁਂ ਪਗ੍ਘਰਾਪੇਤ੍ਵਾ ਗਣ੍ਹਾਤਿ, ਦਦਨ੍ਤੋ ਛਿਦ੍ਦਂ ਪਿਧਾਯ ਸੀਘਂ ਪੂਰੇਤ੍ਵਾ ਦੇਤਿ. ਸਿਖਾਭੇਦੋ ਤਿਲਤਣ੍ਡੁਲਾਦਿਮਿਨਨਕਾਲੇ ਲਬ੍ਭਤਿ. ਤਾਨਿ ਹਿ ਗਣ੍ਹਨ੍ਤੋ ਸਣਿਕਂ ਸਿਖਂ ਉਸ੍ਸਾਪੇਤ੍ਵਾ ਗਣ੍ਹਾਤਿ, ਦੇਨ੍ਤੋ ਵੇਗੇਨ ਪੂਰੇਤ੍ਵਾ ਸਿਖਂ ਛਿਨ੍ਦਨ੍ਤੋ ਦੇਤਿ. ਰਜ੍ਜੁਭੇਦੋ ਖੇਤ੍ਤਵਤ੍ਥੁਮਿਨਨਕਾਲੇ ਲਬ੍ਭਤਿ. ਖੇਤ੍ਤਾਦਿਂ ਮਿਨਨ੍ਤਾ ਹਿ ਅਮਹਨ੍ਤਮ੍ਪਿ ਮਹਨ੍ਤਂ ਕਤ੍ਵਾ ਮਿਨਨ੍ਤਿ, ਮਹਨ੍ਤਮ੍ਪਿ ਅਮਹਨ੍ਤਂ. ਕੂਟਕਹਾਪਣੋ ਪਾਕਟੋਯੇਵ.

ਤੁਲਾਕੂਟਂ ਪਨ ਰੂਪਕੂਟਂ ਅਙ੍ਗਕੂਟਂ ਗਹਣਕੂਟਂ ਪਟਿਚ੍ਛਨ੍ਨਕੂਟਨ੍ਤਿ ਚਤੁਬ੍ਬਿਧਂ ਹੋਤਿ. ਤਤ੍ਥ ਰੂਪਕੂਟਂ ਨਾਮ ਦ੍ਵੇ ਤੁਲਾ ਸਰੂਪਾ ਕਤ੍ਵਾ ਗਣ੍ਹਨ੍ਤੋ ਮਹਤਿਯਾ ਗਣ੍ਹਾਤਿ, ਦਦਨ੍ਤੋ ਖੁਦ੍ਦਿਕਾਯ ਦੇਤਿ. ਅਙ੍ਗਕੂਟਂ ਨਾਮ ਗਣ੍ਹਨ੍ਤੋ ਪਚ੍ਛਾਭਾਗੇ ਹਤ੍ਥੇਨ ਤੁਲਂ ਅਕ੍ਕਮਤਿ, ਦਦਨ੍ਤੋ ਪੁਬ੍ਬਭਾਗੇ ਅਕ੍ਕਮਤਿ. ਗਹਣਕੂਟਂ ਨਾਮ ਗਣ੍ਹਨ੍ਤੋ ਮੂਲੇ ਰਜ੍ਜੁਂ ਗਣ੍ਹਾਤਿ, ਦਦਨ੍ਤੋ ਅਗ੍ਗੇ. ਪਟਿਚ੍ਛਨ੍ਨਕੂਟਂ ਨਾਮ ਤੁਲਂ ਸੁਸਿਰਂ ਕਤ੍ਵਾ ਅਨ੍ਤੋ ਅਯਚੁਣ੍ਣਂ ਪਕ੍ਖਿਪਿਤ੍ਵਾ ਗਣ੍ਹਨ੍ਤੋ ਤਂ ਪਚ੍ਛਾਭਾਗੇ ਕਰੋਤਿ, ਦਦਨ੍ਤੋ ਅਗ੍ਗਭਾਗੇ.

ਕਂਸੋ ਵੁਚ੍ਚਤਿ ਸੁਵਣ੍ਣਪਾਤਿ, ਤਾਯ ਵਞ੍ਚਨਂ ਕਂਸਕੂਟਂ. ਕਥਂ? ਏਕਂ ਸੁਵਣ੍ਣਪਾਤਿਂ ਕਤ੍ਵਾ ਅਞ੍ਞਾ ਦ੍ਵੇ ਤਿਸ੍ਸੋ ਲੋਹਪਾਤਿਯੋ ਸੁਵਣ੍ਣਵਣ੍ਣਾ ਕਰੋਨ੍ਤਿ, ਤਤੋ ਜਨਪਦਂ ਗਨ੍ਤ੍ਵਾ ਕਿਞ੍ਚਿਦੇਵ ਅਡ੍ਢਂ ਕੁਲਂ ਪਵਿਸਿਤ੍ਵਾ ‘‘ਸੁਵਣ੍ਣਭਾਜਨਾਨਿ ਕਿਣਥਾ’’ਤਿ ਵਤ੍ਵਾ ਅਗ੍ਘੇ ਪੁਚ੍ਛਿਤੇ ਸਮਗ੍ਘਤਰਂ ਦਾਤੁਕਾਮਾ ਹੋਨ੍ਤਿ. ਤਤੋ ਤੇਹਿ ‘‘ਕਥਂ ਇਮੇਸਂ ਸੁਵਣ੍ਣਭਾਵੋ ਜਾਨਿਤਬ੍ਬੋ’’ਤਿ ਵੁਤ੍ਤੇ ‘‘ਵੀਮਂਸਿਤ੍ਵਾ ਗਣ੍ਹਥਾ’’ਤਿ ਸੁਵਣ੍ਣਪਾਤਿਂ ਪਾਸਾਣੇ ਘਂਸਿਤ੍ਵਾ ਸਬ੍ਬਪਾਤਿਯੋ ਦਤ੍ਵਾ ਗਚ੍ਛਨ੍ਤਿ.

ਵਞ੍ਚਨਂ ਨਾਮ ਤੇਹਿ ਤੇਹਿ ਉਪਾਯੇਹਿ ਪਰੇਸਂ ਵਞ੍ਚਨਂ. ਤਤ੍ਰਿਦਮੇਕਂ ਵਤ੍ਥੁ – ਏਕੋ ਕਿਰ ਲੁਦ੍ਦਕੋ ਮਿਗਞ੍ਚ ਮਿਗਪੋਤਕਞ੍ਚ ਗਹੇਤ੍ਵਾ ਆਗਚ੍ਛਤਿ. ਤਮੇਕੋ ਧੁਤ੍ਤੋ ‘‘ਕਿਂ, ਭੋ, ਮਿਗੋ ਅਗ੍ਘਤਿ, ਕਿਂ ਮਿਗਪੋਤਕੋ’’ਤਿ ਆਹ. ‘‘ਮਿਗੋ ਦ੍ਵੇ ਕਹਾਪਣੇ, ਮਿਗਪੋਤਕੋ ਏਕ’’ਨ੍ਤਿ ਚ ਵੁਤ੍ਤੇ ਏਕਂ ਕਹਾਪਣਂ ਦਤ੍ਵਾ ਮਿਗਪੋਤਕਂ ਗਹੇਤ੍ਵਾ ਥੋਕਂ ਗਨ੍ਤ੍ਵਾ ਨਿਵਤ੍ਤੋ ‘‘ਨ ਮੇ, ਭੋ, ਮਿਗਪੋਤਕੇਨ ਅਤ੍ਥੋ, ਮਿਗਂ ਮੇ ਦੇਹੀ’’ਤਿ ਆਹ. ਤੇਨ ਹਿ ਦ੍ਵੇ ਕਹਾਪਣੇ ਦੇਹੀਤਿ. ਸੋ ਆਹ – ‘‘ਨਨੁ, ਭੋ, ਮਯਾ ਪਠਮਂ ਏਕੋ ਕਹਾਪਣੋ ਦਿਨ੍ਨੋ’’ਤਿ? ‘‘ਆਮ ਦਿਨ੍ਨੋ’’ਤਿ. ‘‘ਇਮਂ ਮਿਗਪੋਤਕਂ ਗਣ੍ਹ, ਏਵਂ ਸੋ ਚ ਕਹਾਪਣੋ, ਅਯਞ੍ਚ ਕਹਾਪਣਗ੍ਘਨਕੋ ਮਿਗਪੋਤਕੋਤਿ ਦ੍ਵੇ ਕਹਾਪਣਾ ਭਵਿਸ੍ਸਨ੍ਤੀ’’ਤਿ. ਸੋ ‘‘ਕਾਰਣਂ ਵਦਤੀ’’ਤਿ ਸਲ੍ਲਕ੍ਖੇਤ੍ਵਾ ਮਿਗਪੋਤਕਂ ਗਹੇਤ੍ਵਾ ਮਿਗਂ ਅਦਾਸੀਤਿ.

ਬਲਸਾਤਿ ਬਲੇਨ. ਪਨ੍ਥਘਾਤ-ਗ੍ਗਹਣੇਨ ਹਿਮਵਿਪਰਾਮੋਸਗੁਮ੍ਬਵਿਪਰਾਮੋਸਾਪਿ ਸਙ੍ਗਹਿਤਾ. ਤਤ੍ਥ ਯਂ ਹਿਮਪਾਤਸਮਯੇ ਹਿਮੇਨ ਪਟਿਚ੍ਛਨ੍ਨਾ ਹੁਤ੍ਵਾ ਮਗ੍ਗਪ੍ਪਟਿਪਨ੍ਨਂ ਜਨਂ ਮੂਸਨ੍ਤਿ, ਅਯਂ ਹਿਮਵਿਪਰਾਮੋਸੋ. ਯਂ ਗੁਮ੍ਮਾਦੀਹਿ ਪਟਿਚ੍ਛਨ੍ਨਾ ਜਨਂ ਮੂਸਨ੍ਤਿ, ਅਯਂ ਗੁਮ੍ਬਵਿਪਰਾਮੋਸੋ.

ਉਦ੍ਧਾਰੇਯੇਵ ਪਾਰਾਜਿਕਨ੍ਤਿ ‘‘ਸਚੇ ਸਾਟਕੋ ਭਵਿਸ੍ਸਤਿ, ਗਣ੍ਹਿਸ੍ਸਾਮੀ’’ਤਿ ਪਰਿਕਪ੍ਪਸ੍ਸ ਪਵਤ੍ਤਤ੍ਤਾ ਸਾਟਕਸ੍ਸ ਚ ਤਤ੍ਥ ਸਬ੍ਭਾਵਤੋ. ਪਦਵਾਰੇਨ ਕਾਰੇਤਬ੍ਬੋਤਿ ਭੂਮਿਯਂ ਅਨਿਕ੍ਖਿਪਿਤ੍ਵਾਵ ਵੀਮਂਸਿਤਤ੍ਤਾ ਵੁਤ੍ਤਂ. ਪਰਿਯੁਟ੍ਠਿਤੋਤਿ ਅਨੁਬਦ੍ਧੋ. ਦਿਸ੍ਵਾ ਹਟਤ੍ਤਾ ਪਰਿਕਪ੍ਪਾਵਹਾਰੋ ਨ ਦਿਸ੍ਸਤੀਤਿ ਇਮਿਨਾ ਪਰਿਕਪ੍ਪਾਵਹਾਰਸ੍ਸ ਅਸਮ੍ਭਵਂ ਦਸ੍ਸੇਨ੍ਤੋ ਮਹਾਪਚ੍ਚਰਿਆਦੀਸੁ ਵੁਤ੍ਤਸ੍ਸ ਅਯੁਤ੍ਤਭਾਵਂ ਵਿਭਾਵੇਤਿ. ਮਹਾਅਟ੍ਠਕਥਾਯਨ੍ਤਿਆਦਿਨਾ ਪਨ ਪਰਿਕਪ੍ਪਾਵਹਾਰਸਮ੍ਭਵਂ ਪਾਲ਼ਿਯਾ ਸਂਸਨ੍ਦਨਭਾਵਞ੍ਚ ਵਿਭਾਵੇਨ੍ਤੋ ਮਹਾਅਟ੍ਠਕਥਾਯਂ ਵੁਤ੍ਤਮੇਵ ਸੁਵੁਤ੍ਤਨ੍ਤਿ ਦੀਪੇਤਿ. ਤੇਨੇਵ ਮਾਤਿਕਾਟ੍ਠਕਥਾਯਮ੍ਪਿ ਮਹਾਅਟ੍ਠਕਥਾਨਯੋਵ ਦਸ੍ਸਿਤੋ.

ਕੇਚੀਤਿ ਮਹਾਅਟ੍ਠਕਥਾਯਮੇਵ ਏਕਚ੍ਚੇ ਆਚਰਿਯਾ. ਮਹਾਪਚ੍ਚਰਿਯਂ ਪਨਾਤਿ ਪਨ-ਸਦ੍ਦੋ ਕੇਚਿਵਾਦਤੋ ਮਹਾਪਚ੍ਚਰਿਵਾਦਸ੍ਸ ਵਿਸੇਸਸਨ੍ਦਸ੍ਸਨਤ੍ਥੋ. ਤੇਨ ਕੇਚਿਵਾਦੋ ਮਹਾਪਚ੍ਚਰਿਵਾਦੇਨਪਿ ਨ ਸਮੇਤੀਤਿ ਦਸ੍ਸੇਤਿ. ਮਹਾਅਟ੍ਠਕਥਾਨਯੋ ਏਵ ਚ ਮਹਾਪਚ੍ਚਰਿਵਾਦੇਨਪਿ ਸਂਸਨ੍ਦਨਤੋ ਯੁਤ੍ਤਤਰੋਤਿ ਵਿਭਾਵੇਤਿ.

ਅਲਙ੍ਕਾਰਭਣ੍ਡਨ੍ਤਿ ਅਙ੍ਗੁਲਿਮੁਦ੍ਦਿਕਾਦਿ ਅਲਙ੍ਕਾਰਭਣ੍ਡਂ. ਕੁਸਂ ਪਾਤੇਤ੍ਵਾਤਿ ਵਿਲੀਵਮਯਂ ਵਾ ਤਾਲਪਣ੍ਣਮਯਂ ਵਾ ਕਤਸਞ੍ਞਾਣਂ ਯਂ ਕਿਞ੍ਚਿ ਕੁਸਂ ਪਾਤੇਤ੍ਵਾ. ਸਮਗ੍ਘਤਰਨ੍ਤਿ ਅਪ੍ਪਗ੍ਘਤਰਂ. ਪਰਕੋਟ੍ਠਾਸਤੋ ਕੁਸੇ ਉਦ੍ਧਟੇਪਿ ਨ ਤਾਵ ਕੁਸਸ੍ਸ ਪਰਿਵਤ੍ਤਨਂ ਜਾਤਨ੍ਤਿ ਵੁਤ੍ਤਂ ‘‘ਉਦ੍ਧਾਰੇ ਰਕ੍ਖਤੀ’’ਤਿ. ਸਿਵੇਯ੍ਯਕਨ੍ਤਿ ਸਿਵਿਰਟ੍ਠੇ ਜਾਤਂ.

੧੩੯. ਜਨ੍ਤਾਘਰਵਤ੍ਥੁਸ੍ਮਿਂ ਯਸ੍ਮਾ ਆਨਨ੍ਦਤ੍ਥੇਰੋ ਤਤ੍ਥ ਅਨਾਪਤ੍ਤਿਭਾਵਂ ਜਾਨਾਤਿ, ਤਸ੍ਮਾ ‘‘ਤਸ੍ਸ ਕੁਕ੍ਕੁਚ੍ਚਂ ਅਹੋਸੀ’’ਤਿ ਨ ਵੁਤ੍ਤਂ. ਯਸ੍ਮਾ ਚ ਸਯਂ ਭਗਵਤੋ ਨਾਰੋਚੇਸਿ, ਤਸ੍ਮਾ ‘‘ਆਰੋਚੇਸੀ’’ਤਿ ਏਕਵਚਨਂ ਨ ਵੁਤ੍ਤਂ.

੧੪੦. ਵਿਘਾਸਨ੍ਤਿ ਖਾਦਿਤਾਵਸੇਸਂ ਉਚ੍ਛਿਟ੍ਠਂ ਵਾ. ਕਪ੍ਪਿਯਂ ਕਾਰਾਪੇਤ੍ਵਾਤਿ ਪਚਾਪੇਤ੍ਵਾ. ਅਤ੍ਤਗੁਤ੍ਤਤ੍ਥਾਯਾਤਿ ਤਂਨਿਮਿਤ੍ਤਉਪਦ੍ਦਵਤੋ ਅਤ੍ਤਾਨਂ ਰਕ੍ਖਣਤ੍ਥਾਯ. ਜਿਘਚ੍ਛਾਭਿਭੂਤਾ ਹਿ ਸੀਹਾਦਯੋ ਅਤ੍ਤਨਾ ਖਾਦਿਯਮਾਨਂ ਗਣ੍ਹਨ੍ਤਾਨਂ ਅਨਤ੍ਥਮ੍ਪਿ ਕਰੇਯ੍ਯੁਂ. ਪਰਾਨੁਦ੍ਦਯਤਾਯਾਤਿ ਸੀਹਾਦੀਸੁ ਪਰਸਤ੍ਤੇਸੁ ਅਨੁਕਮ੍ਪਾਯ. ਜਿਘਚ੍ਛਾਵਿਨੋਦਨਤ੍ਥਞ੍ਹਿ ਤੇਹਿ ਖਾਦਿਯਮਾਨਂ ਤੇ ਪਲਾਪੇਤ੍ਵਾ ਗਣ੍ਹਤੋ ਤੇਸੁ ਅਨੁਕਮ੍ਪਾ ਨਾਮ ਨ ਭਵਿਸ੍ਸਤਿ.

੧੪੧. ਤੇਕਟੁਲਯਾਗੁਵਤ੍ਥੁਮ੍ਹਿ ਵਿਯਾਤਿ ਮੁਸਾਵਾਦਸਾਮਞ੍ਞਤੋ ਵੁਤ੍ਤਂ. ਆਣਤ੍ਤੇਹੀਤਿ ਸਮ੍ਮਤੇਨ ਆਣਤ੍ਤੇਹਿ. ਆਣਤ੍ਤੇਨਾਤਿ ਸਾਮਿਕੇਹਿ ਆਣਤ੍ਤੇਨ. ਅਪਰਸ੍ਸ ਭਾਗਂ ਦੇਹੀਤਿ ਅਸਨ੍ਤਂ ਪੁਗ੍ਗਲਂ ਦਸ੍ਸੇਤ੍ਵਾ ਗਹਿਤਤ੍ਤਾ ‘‘ਭਣ੍ਡਦੇਯ੍ਯ’’ਨ੍ਤਿ ਵੁਤ੍ਤਂ. ਅਞ੍ਞੇਨਾਤਿ ਯਥਾਵੁਤ੍ਤੇਹਿ ਸਮ੍ਮਤਾਦੀਹਿ ਚਤੂਹਿ ਅਞ੍ਞੇਨ. ‘‘ਅਪਰਮ੍ਪਿ ਭਾਗਂ ਦੇਹੀ’’ਤਿ ਵੁਤ੍ਤੇਪਿ ਸਙ੍ਘਸਨ੍ਤਕਤ੍ਤਾ ਅਮੂਲਕਮੇਵ ਗਹਿਤਨ੍ਤਿ ‘‘ਉਦ੍ਧਾਰੇਯੇਵ ਭਣ੍ਡਗ੍ਘੇਨ ਕਾਰੇਤਬ੍ਬੋ’’ਤਿ ਵੁਤ੍ਤਂ. ਇਤਰੇਹਿ ਦੀਯਮਾਨਨ੍ਤਿ ਸਮ੍ਮਤੇਨ, ਤੇਨ ਆਣਤ੍ਤੇਨ ਵਾ ਦੀਯਮਾਨਂ. ਏਵਂ ਗਣ੍ਹਤੋਤਿ ‘‘ਅਪਰਮ੍ਪਿ ਭਾਗਂ ਦੇਹੀ’’ਤਿ ਵਤ੍ਵਾ ਵਾ ਕੂਟਵਸ੍ਸਾਨਿ ਗਣੇਤ੍ਵਾ ਵਾ ਗਣ੍ਹਤੋ. ਸੁਦਿਨ੍ਨਨ੍ਤਿ ਹੇਟ੍ਠਾ ਸਾਮਿਕੇਨ, ਤੇਨ ਆਣਤ੍ਤੇਨ ਵਾ ਦੀਯਮਾਨਂ ਗਿਹਿਸਨ੍ਤਕਂ ‘‘ਅਪਰਸ੍ਸ ਭਾਗਂ ਦੇਹੀ’’ਤਿ ਵਤ੍ਵਾ ਗਣ੍ਹਤੋ ਅਪਰਸ੍ਸ ਅਭਾਵਤੋ ਸਾਮਿਸਨ੍ਤਕਮੇਵ ਹੋਤੀਤਿ ਭਣ੍ਡਦੇਯ੍ਯਂ ਜਾਤਂ. ਇਧ ਪਨ ਤੇਹਿ ਏਵਂ ਦੀਯਮਾਨਂ ‘‘ਅਪਰਮ੍ਪਿ ਭਾਗਂ ਦੇਹੀਤਿ ਵਤ੍ਵਾ ਵਾ ਕੂਟਵਸ੍ਸਾਨਿ ਗਣੇਤ੍ਵਾ ਵਾ ਗਣ੍ਹਤੋ ਦੇਹੀ’’ਤਿ ਵੁਤ੍ਤਤ੍ਤਾ ਅਞ੍ਞਾਤਕਵਿਞ੍ਞਤ੍ਤਿਮਤ੍ਤਂ ਠਪੇਤ੍ਵਾ ਨੇਵ ਪਾਰਾਜਿਕਂ ਨ ਭਣ੍ਡਦੇਯ੍ਯਨ੍ਤਿ ਸੁਦਿਨ੍ਨਮੇਵ ਹੋਤਿ.

੧੪੨-੩. ਪਰਿਕ੍ਖਾਰਵਤ੍ਥੂਸੁ ਵੁਤ੍ਤਪਰਿਕ੍ਖਾਰਸ੍ਸ ਹੇਟ੍ਠਾ ਵੁਤ੍ਤਭਣ੍ਡਸ੍ਸ ਚ ਕੋ ਵਿਸੇਸੋ? ਯਂ ਪਰਿਭੋਗਯੋਗ੍ਗਂ ਆਭਰਣਾਦਿਰੂਪਂ ਅਕਤ੍ਵਾ ਯਥਾਸਭਾਵਤੋ ਠਪਿਤਂ, ਤਂ ਭਣ੍ਡਂ. ਯਂ ਪਨ ਤਥਾ ਕਤ੍ਵਾ ਪਰਿਭੁਞ੍ਜਿਤੁਂ ਅਨੁਚ੍ਛਵਿਕਾਕਾਰੇਨ ਠਪਿਤਂ ਆਭਰਣਾਦਿਕਂ, ਤਂ ਪਰਿਕ੍ਖਾਰਨ੍ਤਿ ਵੇਦਿਤਬ੍ਬਂ.

੧੪੪-੧੪੬. ਸਙ੍ਕਾਮੇਤ੍ਵਾਤਿ ਠਿਤਟ੍ਠਾਨਤੋ ਅਪਨੇਤ੍ਵਾ. ਥਵਿਕਨ੍ਤਿ ਉਪਾਹਨਤ੍ਥਵਿਕਾਦਿ ਯਂਕਿਞ੍ਚਿ ਥਵਿਕਂ. ਆਹਰਾਪੇਨ੍ਤੇਸੁ ਭਣ੍ਡਦੇਯ੍ਯਨ੍ਤਿ ‘‘ਗਹਿਤੇ ਅਤ੍ਤਮਨੋ ਹੋਤੀ’’ਤਿ (ਮਹਾਵ. ੩੫੬) ਵਚਨਤੋ ਅਨਤ੍ਤਮਨਸ੍ਸ ਸਨ੍ਤਕਂ ਗਹਿਤਮ੍ਪਿ ਪੁਨ ਦਾਤਬ੍ਬਮੇਵਾਤਿ ਵੁਤ੍ਤਂ. ‘‘ਸਮ੍ਮੁਖੀਭੂਤੇਹਿ ਭਾਜੇਤਬ੍ਬ’’ਨ੍ਤਿ (ਮਹਾਵ. ੩੭੯) ਵਚਨਤੋ ਭਾਜਨੀਯਭਣ੍ਡਂ ਉਪਚਾਰਸੀਮਟ੍ਠਾਨਂਯੇਵ ਪਾਪੁਣਾਤੀਤਿ ਆਹ ‘‘ਉਪਚਾਰਸੀਮਾਯਂ ਠਿਤਸ੍ਸੇਵ ਗਹੇਤੁਂ ਵਟ੍ਟਤੀ’’ਤਿ.

੧੪੮-੯. ‘‘ਭਣ੍ਡਦੇਯ੍ਯਨ੍ਤਿ ਉਭਿਨ੍ਨਂ ਸਾਲਯਭਾਵੇ ਸਤਿ ਚੋਰਸ੍ਸ ਵਾ ਸਾਮਿਕਸ੍ਸ ਵਾ ਸਮ੍ਪਤ੍ਤਸ੍ਸ ਕਸ੍ਸਚਿ ਦਾਤੁਂ ਵਟ੍ਟਤੀ’’ਤਿ ਵਦਨ੍ਤਿ. ਏਸੇਵ ਨਯੋਤਿ ਪਂਸੁਕੂਲਸਞ੍ਞਾਯ ਗਹਿਤੇ ਭਣ੍ਡਦੇਯ੍ਯਂ, ਥੇਯ੍ਯਚਿਤ੍ਤੇਨ ਪਾਰਾਜਿਕਨ੍ਤਿ ਅਤ੍ਥੋ. ਗਾਮੇਸੂਤਿ ਗਾਮਿਕੇਸੁ ਮਨੁਸ੍ਸੇਸੁ. ਗਾਮ-ਗ੍ਗਹਣੇਨ ਹੇਤ੍ਥ ਗਾਮਟ੍ਠਾ ਵੁਤ੍ਤਾ. ਵੁਟ੍ਠਹਨ੍ਤੇਸੂਤਿ ਗਾਮਂ ਛਡ੍ਡੇਤ੍ਵਾ ਪਲਾਯਨ੍ਤੇਸੁ. ਪੁਨ ਆਵਸਨ੍ਤੇ ਜਨਪਦੇਤਿ ਜਾਨਪਦਿਕੇਸੁ ਪੁਨ ਆਗਨ੍ਤ੍ਵਾ ਵਸਨ੍ਤੇਸੁ.

ਅਵਿਸੇਸੇਨ ਵੁਤ੍ਤਨ੍ਤਿ ‘‘ਸਉਸ੍ਸਾਹਾ ਵਾ ਨਿਰੁਸ੍ਸਾਹਾ ਵਾ’’ਤਿ ਵਿਸੇਸਂ ਅਪਰਾਮਸਿਤ੍ਵਾ ਸਾਮਞ੍ਞਤੋ ਵੁਤ੍ਤਂ. ਨ ਹਿ ਕਤਿਪਯਾਨਂ ਅਨੁਸ੍ਸਾਹੇ ਸਤਿ ਸਙ੍ਘਿਕਂ ਅਸਙ੍ਘਿਕਂ ਹੋਤੀਤਿ ਅਯਮੇਤ੍ਥ ਅਧਿਪ੍ਪਾਯੋ. ਸਉਸ੍ਸਾਹਮਤ੍ਤਮੇਵ ਪਮਾਣਨ੍ਤਿ ਸਾਮਿਕਾਨਂ ਪਰਿਚ੍ਛਿਨ੍ਨਭਾਵਤੋ ਵੁਤ੍ਤਂ. ਤਤੋਤਿ ਗਣਸਨ੍ਤਕਤੋ ਪੁਗ੍ਗਲਸਨ੍ਤਕਤੋ ਵਾ. ਸੇਨਾਸਨਤ੍ਥਾਯ ਨਿਯਮਿਤਨ੍ਤਿ ਇਦਂ ਨਿਦਸ੍ਸਨਮਤ੍ਤਂ, ਚਤੂਸੁ ਪਚ੍ਚਯੇਸੁ ਯਸ੍ਸ ਕਸ੍ਸਚਿ ਅਤ੍ਥਾਯ ਨਿਯਮਿਤੇਪਿ ਵੁਤ੍ਤਨਯਮੇਵ. ਇਸ੍ਸਰਵਤਾਯਾਤਿ ਪਰਂ ਆਪੁਚ੍ਛਿਤ੍ਵਾ ਵਾ ਅਨਾਪੁਚ੍ਛਿਤ੍ਵਾ ਵਾ ਦਾਤਬ੍ਬਕਿਚ੍ਚਂ ਨਤ੍ਥਿ, ਅਯਮੇਵੇਤ੍ਥ ਪਮਾਣਨ੍ਤਿ ਏਵਂ ਅਤ੍ਤਨੋ ਇਸ੍ਸਰਭਾਵੇਨ. ਅਗ੍ਘੇਨ ਕਾਰੇਤਬ੍ਬੋਤਿ ਅਗ੍ਘਾਨੁਰੂਪਂ ਦੁਕ੍ਕਟੇਨ ਥੁਲ੍ਲਚ੍ਚਯੇਨ ਵਾ ਕਾਰੇਤਬ੍ਬੋ. ਇਸ੍ਸਰਵਤਾਯ ਪਰਿਭੁਞ੍ਜਤੋ ਗੀਵਾਤਿ ਨ ਕੇਵਲਂ ਏਤ੍ਥੇਵ ਗੀਵਾ, ਹੇਟ੍ਠਾ ਕੁਲਸਙ੍ਗਹਤ੍ਥਾਯ ਇਸ੍ਸਰਵਤਾਯ ਵਾ ਦਿਨ੍ਨੇਪਿ ਗੀਵਾਯੇਵ. ਸੁਖਾਦਿਤਮੇਵਾਤਿ ਅਨ੍ਤੋਵਿਹਾਰੇ ਨਿਸੀਦਿਤ੍ਵਾ ਘਣ੍ਟਿਪ੍ਪਹਰਣਾਦਿਵੁਤ੍ਤਵਿਧਾਨਸ੍ਸ ਕਤਤ੍ਤਾ ਸੁਖਾਦਿਤਂ. ਸਙ੍ਘਿਕਞ੍ਹਿ ਵੇਭਙ੍ਗਿਯਭਣ੍ਡਂ ਅਨ੍ਤੋਵਿਹਾਰੇ ਵਾ ਬਹਿਸੀਮਾਯ ਵਾ ਹੋਤੁ, ਬਹਿਸੀਮਾਯਂ ਠਿਤੇਹਿ ਅਪਲੋਕੇਤ੍ਵਾ ਭਾਜੇਤੁਂ ਨ ਵਟ੍ਟਤਿ, ਉਭਯਤ੍ਥ ਠਿਤਮ੍ਪਿ ਪਨ ਅਨ੍ਤੋਸੀਮਾਯਂ ਠਿਤੇਹਿ ਅਪਲੋਕੇਤ੍ਵਾ ਭਾਜੇਤੁਂ ਵਟ੍ਟਤਿਯੇਵ. ਤੇਨੇਵ ਤੀਸੁਪਿ ਗਣ੍ਠਿਪਦੇਸੁ ਵੁਤ੍ਤਂ ‘‘ਵਿਹਾਰੇਯੇਵ ਨਿਸੀਦਿਤ੍ਵਾ ਏਵਂ ਕਤਤ੍ਤਾ ਸੁਖਾਦਿਤਨ੍ਤਿ ਆਹਾ’’ਤਿ. ਅਯਞ੍ਚ ਅਤ੍ਥੋ ਵਸ੍ਸੂਪਨਾਯਿਕਕ੍ਖਨ੍ਧਕਟ੍ਠਕਥਾਯਂ ਆਵਿ ਭਵਿਸ੍ਸਤਿ.

੧੫੦. ਵੁਤ੍ਤਵਾਦਕਵਤ੍ਥੂਸੁ ਪਾਲ਼ਿਯਂ ਯੁਗਸਾਟਕਨ੍ਤਿ ਸਾਟਕਯੁਗਂ. ਤੁਲਨ੍ਤਿ ਪਲਸਤਂ. ਦੋਣਨ੍ਤਿ ਸੋਲ਼ਸਨਾਲ਼ਿਮਤ੍ਤਂ. ਪਰਿਚ੍ਛੇਦਂ ਪਨ ਕਤ੍ਵਾਤਿ ਯਤ੍ਤਕਂ ਇਚ੍ਛਿਤਂ, ਤਤ੍ਤਕਂ ਅਗ੍ਘਵਸੇਨ ਵਾ ਚੀਵਰਾਦਿਪਚ੍ਚਯਵਸੇਨ ਵਾ ਪਰਿਚ੍ਛੇਦਂ ਕਤ੍ਵਾ. ਉਪਾਰਮ੍ਭਾਤਿ ‘‘ਭਦਨ੍ਤਾ ਅਪਰਿਚ੍ਛੇਦਂ ਕਤ੍ਵਾ ਵਦਨ੍ਤੀ’’ਤਿ ਏਵਂ ਦੋਸਾਰੋਪਨਤੋ.

੧੫੩. ਛਾਤਜ੍ਝਤ੍ਤਨ੍ਤਿ ਜਿਘਚ੍ਛਾਦੁਕ੍ਖੇਨ ਪੀਲ਼ਿਤਅਤ੍ਤਸਨ੍ਤਾਨਂ. ਧਨੁਕਨ੍ਤਿ ਖੁਦ੍ਦਕਧਨੁਕਂ. ਬਦ੍ਧੋ ਹੋਤੀਤਿ ਤਿਰਿਯਂ ਬਦ੍ਧੋ ਹੋਤਿ. ਸੁਨਖਦਟ੍ਠਨ੍ਤਿ ਸਾਮਿਕੇਹਿ ਵਿਸ੍ਸਜ੍ਜਿਤਸੁਨਖੇਨ ਗਹਿਤਂ. ਯਟ੍ਠਿਯਾ ਸਹ ਪਾਤੇਤੀਤਿ ਸੂਕਰਸ੍ਸ ਆਗਮਨਤੋ ਪੁਰੇਤਰਮੇਵ ਤਤ੍ਥ ਅਬਜ੍ਝਨਤ੍ਥਾਯ ਪਾਤੇਤਿ. ਮਦ੍ਦਨ੍ਤੋ ਗਚ੍ਛਤਿ, ਭਣ੍ਡਦੇਯ੍ਯਨ੍ਤਿ ਏਕਸੂਕਰਗ੍ਘਨਕਂ ਭਣ੍ਡਂ ਦਾਤਬ੍ਬਂ. ਨ ਹਿ ਤੇਨ ਮਗ੍ਗੇਨ ਗਚ੍ਛਨ੍ਤਾ ਸਬ੍ਬੇਵ ਸੂਕਰਾ ਤੇਨ ਪਾਸੇਨ ਬਜ੍ਝਨ੍ਤਿ, ਏਕੋਯੇਵ ਪਠਮਤਰਂ ਗਚ੍ਛਨ੍ਤੋ ਬਜ੍ਝਤਿ, ਤਸ੍ਮਾ ਏਕਸੂਕਰਗ੍ਘਨਕਂ ਭਣ੍ਡਂ ਦਾਤਬ੍ਬਂ. ਪਚ੍ਛਾ ਗਚ੍ਛਤੀਤਿ ਤੇਨ ਕਤਪਯੋਗੇਨ ਅਗਨ੍ਤ੍ਵਾ ਪਚ੍ਛਾ ਸਯਮੇਵ ਗਚ੍ਛਤਿ. ਹੇਟ੍ਠਾ ਵੁਤ੍ਤੇਸੁਪਿ ਈਦਿਸੇਸੁ ਠਾਨੇਸੁ ਏਸੇਵ ਨਯੋ. ਉਦ੍ਧਰਿਤ੍ਵਾ ਛਡ੍ਡੇਤੀਤਿ ਪੁਰੇਤਰਮੇਵ ਉਦ੍ਧਰਿਤ੍ਵਾ ਛਡ੍ਡੇਤਿ. ਵਿਹਾਰਭੂਮਿਯਨ੍ਤਿ ਵਿਹਾਰਸਾਮਨ੍ਤਾ ਅਰਞ੍ਞਪ੍ਪਦੇਸੇ. ਰਕ੍ਖਂ ਯਾਚਿਤ੍ਵਾਤਿ ਰਾਜਰਾਜਮਹਾਮਤ੍ਤਾਦੀਨਂ ਸਨ੍ਤਿਕਂ ਗਨ੍ਤ੍ਵਾ ਅਨੁਦ੍ਦਿਸ੍ਸ ਰਕ੍ਖਂ ਯਾਚਿਤ੍ਵਾ.

ਕੁਮੀਨਮੁਖਨ੍ਤਿ ਕੁਮੀਨਸ੍ਸ ਅਨ੍ਤੋ ਮਚ੍ਛਾਨਂ ਪਵਿਸਨਮੁਖਂ. ਗੁਮ੍ਬੇ ਖਿਪਤਿ, ਭਣ੍ਡਦੇਯ੍ਯਮੇਵਾਤਿ ਕੁਮੀਨਸ੍ਸ ਅਨ੍ਤੋ ਪਵਿਸਿਤਬ੍ਬਾਨਂ ਮਚ੍ਛਾਨਂ ਅਗ੍ਘੇਨ ਭਣ੍ਡਦੇਯ੍ਯਂ.

੧੫੬. ਵੀਸਤਿਂਸਾਦਿਵਸੇਨ ਪਰਿਚ੍ਛਿਨ੍ਨਾ ਭਿਕ੍ਖੂ ਏਤ੍ਥਾਤਿ ਪਰਿਚ੍ਛਿਨ੍ਨਭਿਕ੍ਖੁਕਂ. ਥੇਰਾਨਨ੍ਤਿ ਆਗਨ੍ਤੁਕਤ੍ਥੇਰਾਨਂ. ਤੇਸਮ੍ਪੀਤਿ ਆਵਾਸਿਕਭਿਕ੍ਖੂਨਮ੍ਪਿ. ਪਰਿਭੋਗਤ੍ਥਾਯਾਤਿ ਸਙ੍ਘਿਕਪਰਿਭੋਗਵਸੇਨ ਪਰਿਭੁਞ੍ਜਨਤ੍ਥਾਯ. ਗਹਣੇਤਿ ਪਾਠਸੇਸੋ ਦਟ੍ਠਬ੍ਬੋ. ਯਤ੍ਥਾਤਿ ਯਸ੍ਮਿਂ ਆਵਾਸੇ. ਅਞ੍ਞੇਸਂ ਅਤ੍ਥਿਭਾਵਨ੍ਤਿ ਅਞ੍ਞੇਸਂ ਆਗਨ੍ਤੁਕਭਿਕ੍ਖੂਨਂ ਅਤ੍ਥਿਭਾਵਂ. ਤਤ੍ਥਾਤਿ ਤਾਦਿਸੇ ਆਵਾਸੇ. ਭਾਜੇਤ੍ਵਾ ਖਾਦਨ੍ਤੀਤਿ ਆਗਨ੍ਤੁਕਾਨਮ੍ਪਿ ਸਮ੍ਪਤ੍ਤਾਨਂ ਭਾਜੇਤ੍ਵਾ ਖਾਦਨ੍ਤੀਤਿ ਅਧਿਪ੍ਪਾਯੋ. ਚਤੂਸੁ ਪਚ੍ਚਯੇਸੁ ਸਮ੍ਮਾ ਉਪਨੇਨ੍ਤੀਤਿ ਅਮ੍ਬਫਲਾਦੀਨਿ ਵਿਕ੍ਕਿਣਿਤ੍ਵਾ ਚੀਵਰਾਦੀਸੁ ਚਤੂਸੁ ਪਚ੍ਚਯੇਸੁ ਸਮ੍ਮਾ ਉਪਨੇਨ੍ਤਿ. ਚੀਵਰਤ੍ਥਾਯ ਨਿਯਮੇਤ੍ਵਾ ਦਿਨ੍ਨਾਤਿ ‘‘ਇਮੇਸਂ ਰੁਕ੍ਖਾਨਂ ਫਲਾਨਿ ਵਿਕ੍ਕਿਣਿਤ੍ਵਾ ਚੀਵਰੇਸੁਯੇਵ ਉਪਨੇਤਬ੍ਬਾਨਿ, ਨ ਭਾਜੇਤ੍ਵਾ ਖਾਦਿਤਬ੍ਬਾਨੀ’’ਤਿ ਏਵਂ ਨਿਯਮੇਤ੍ਵਾ ਦਿਨ੍ਨਾ. ਤੇਸੁਪਿ ਆਗਨ੍ਤੁਕਾ ਅਨਿਸ੍ਸਰਾਤਿ ਪਚ੍ਚਯਪਰਿਭੋਗਤ੍ਥਾਯ ਨਿਯਮੇਤ੍ਵਾ ਦਿਨ੍ਨਤ੍ਤਾ ਭਾਜੇਤ੍ਵਾ ਖਾਦਿਤੁਂ ਅਨਿਸ੍ਸਰਾ.

ਨ ਤੇਸੁ…ਪੇ… ਠਾਤਬ੍ਬਨ੍ਤਿ ਏਤ੍ਥ ਆਗਨ੍ਤੁਕੇਹਿ ਹੇਟ੍ਠਾ ਵੁਤ੍ਤਨਯੇਨ ਭਾਜੇਤ੍ਵਾ ਖਾਦਿਤਬ੍ਬਨ੍ਤਿ ਅਧਿਪ੍ਪਾਯੋ. ਤੇਸਂ ਕਤਿਕਾਯ ਠਾਤਬ੍ਬਨ੍ਤਿ ‘‘ਭਾਜੇਤ੍ਵਾ ਨ ਖਾਦਿਤਬ੍ਬ’’ਨ੍ਤਿ ਵਾ ‘‘ਏਤ੍ਤਕੇਸੁ ਰੁਕ੍ਖੇਸੁ ਫਲਾਨਿ ਗਣ੍ਹਿਸ੍ਸਾਮਾ’’ਤਿ ਵਾ ‘‘ਏਤ੍ਤਕਾਨਿ ਫਲਾਨਿ ਗਣ੍ਹਿਸ੍ਸਾਮਾ’’ਤਿ ਵਾ ‘‘ਏਤ੍ਤਕਾਨਂ ਦਿਵਸਾਨਂ ਅਬ੍ਭਨ੍ਤਰੇ ਗਣ੍ਹਿਸ੍ਸਾਮਾ’’ਤਿ ਵਾ ‘‘ਨ ਕਿਞ੍ਚਿ ਗਣ੍ਹਿਸ੍ਸਾਮਾ’’ਤਿ ਵਾ ਏਵਂ ਕਤਾਯ ਆਵਾਸਿਕਾਨਂ ਕਤਿਕਾਯ ਆਗਨ੍ਤੁਕੇਹਿ ਠਾਤਬ੍ਬਂ. ਮਹਾਅਟ੍ਠਕਥਾਯਂ ‘‘ਅਨਿਸ੍ਸਰਾ’’ਤਿ ਵਚਨੇਨ ਦੀਪਿਤੋਯੇਵ ਅਤ੍ਥੋ ਮਹਾਪਚ੍ਚਰਿਯਂ ‘‘ਚਤੁਨ੍ਨਂ ਪਚ੍ਚਯਾਨ’’ਨ੍ਤਿਆਦਿਨਾ ਵਿਤ੍ਥਾਰੇਤ੍ਵਾ ਦਸ੍ਸਿਤੋ. ਪਰਿਭੋਗਵਸੇਨੇਵਾਤਿ ਏਤ੍ਥ ਏਵ-ਸਦ੍ਦੋ ਅਟ੍ਠਾਨਪ੍ਪਯੁਤ੍ਤੋ. ਪਰਿਭੋਗਵਸੇਨ ਤਮੇਵ ਭਾਜੇਤ੍ਵਾਤਿ ਯੋਜੇਤਬ੍ਬਂ. ਏਤ੍ਥਾਤਿ ਏਤਸ੍ਮਿਂ ਵਿਹਾਰੇ ਰਟ੍ਠੇ ਵਾ. ਸੇਨਾਸਨਪਚ੍ਚਯਨ੍ਤਿ ਸੇਨਾਸਨਞ੍ਚ ਤਦਤ੍ਥਾਯ ਨਿਯਮੇਤ੍ਵਾ ਠਪਿਤਞ੍ਚ.

ਲਾਮਕਕੋਟਿਯਾਤਿ ਲਾਮਕਂ ਆਦਿਂ ਕਤ੍ਵਾ, ਲਾਮਕਸੇਨਾਸਨਤੋ ਪਟ੍ਠਾਯਾਤਿ ਵੁਤ੍ਤਂ ਹੋਤਿ. ਸੇਨਾਸਨੇਪਿ ਤਿਣਾਦੀਨਿ ਲਾਮਕਕੋਟਿਯਾਵ ਵਿਸ੍ਸਜ੍ਜੇਤਬ੍ਬਾਨਿ, ਸੇਨਾਸਨਪਰਿਕ੍ਖਾਰਾਪਿ ਲਾਮਕਕੋਟਿਯਾਵ ਵਿਸ੍ਸਜ੍ਜੇਤਬ੍ਬਾ. ਮੂਲਵਤ੍ਥੁਚ੍ਛੇਦਂ ਪਨ ਕਤ੍ਵਾ ਨ ਉਪਨੇਤਬ੍ਬਨ੍ਤਿ ਇਮਿਨਾ ਕਿਂ ਵੁਤ੍ਤਂ ਹੋਤੀਤਿ? ਤੀਸੁਪਿ ਗਣ੍ਠਿਪਦੇਸੁ ਤਾਵ ਇਦਂ ਵੁਤ੍ਤਂ ‘‘ਸਬ੍ਬਾਨਿ ਸੇਨਾਸਨਾਨਿ ਨ ਵਿਸ੍ਸਜ੍ਜੇਤਬ੍ਬਾਨੀਤਿ ਵੁਤ੍ਤਂ ਹੋਤੀ’’ਤਿ. ਲਾਮਕਕੋਟਿਯਾ ਵਿਸ੍ਸਜ੍ਜੇਨ੍ਤੇਹਿਪਿ ਸੇਨਾਸਨਭੂਮਿਯੋ ਨ ਵਿਸ੍ਸਜ੍ਜੇਤਬ੍ਬਾਤਿ ਅਯਮਤ੍ਥੋ ਵੁਤ੍ਤੋ ਹੋਤੀਤਿ ਨੋ ਖਨ੍ਤਿ, ਵੀਮਂਸਿਤ੍ਵਾ ਯਂ ਰੁਚ੍ਚਤਿ, ਤਂ ਗਹੇਤਬ੍ਬਂ.

ਧਮ੍ਮਸਨ੍ਤਕੇਨ ਬੁਦ੍ਧਪੂਜਂ ਕਾਤੁਂ, ਬੁਦ੍ਧਸਨ੍ਤਕੇਨ ਵਾ ਧਮ੍ਮਪੂਜਂ ਕਾਤੁਂ ਵਟ੍ਟਤਿ, ਨ ਵਟ੍ਟਤੀਤਿ? ‘‘ਤਥਾਗਤਸ੍ਸ ਖੋ ਏਤਂ ਵਾਸੇਟ੍ਠ ਅਧਿਵਚਨਂ ਧਮ੍ਮਕਾਯੋ ਇਤਿਪੀਤਿ ਚ ਯੋ ਖੋ, ਵਕ੍ਕਲਿ, ਧਮ੍ਮਂ ਪਸ੍ਸਤਿ, ਸੋ ਮਂ ਪਸ੍ਸਤੀ’’ਤਿ (ਸਂ. ਨਿ. ੩.੮੭) ਚ ਵਚਨਤੋ ਵਟ੍ਟਤੀਤਿ ਵਦਨ੍ਤਿ. ਕੇਚਿ ਪਨ ‘‘ਏਵਂ ਸਨ੍ਤੇ ‘ਯੋ, ਭਿਕ੍ਖਵੇ, ਮਂ ਉਪਟ੍ਠਹੇਯ੍ਯ, ਸੋ ਗਿਲਾਨਂ ਉਪਟ੍ਠਹੇਯ੍ਯਾ’ਤਿ ਵਚਨਤੋ ਬੁਦ੍ਧਸਨ੍ਤਕੇਨ ਗਿਲਾਨਸ੍ਸਪਿ ਭੇਸਜ੍ਜਂ ਕਾਤੁਂ ਯੁਤ੍ਤਨ੍ਤਿ ਆਪਜ੍ਜੇਯ੍ਯ, ਤਸ੍ਮਾ ਨ ਵਟ੍ਟਤੀ’’ਤਿ ਵਦਨ੍ਤਿ, ਤਂ ਅਕਾਰਣਂ. ਨ ਹਿ ‘‘ਯੋ, ਭਿਕ੍ਖਵੇ, ਮਂ ਉਪਟ੍ਠਹੇਯ੍ਯ, ਸੋ ਗਿਲਾਨਂ ਉਪਟ੍ਠਹੇਯ੍ਯਾ’’ਤਿ ਇਮਿਨਾ ਅਤ੍ਤਨੋ ਚ ਗਿਲਾਨਸ੍ਸ ਚ ਏਕਸਦਿਸਤਾ ਤਦੁਪਟ੍ਠਾਨਸ੍ਸ ਵਾ ਸਮਫਲਤਾ ਵੁਤ੍ਤਾ. ਅਯਞ੍ਹੇਤ੍ਥ ਅਤ੍ਥੋ ‘‘ਯੋ ਮਂ ਓਵਾਦਾਨੁਸਾਸਨੀਕਰਣੇਨ ਉਪਟ੍ਠਹੇਯ੍ਯ, ਸੋ ਗਿਲਾਨਂ ਉਪਟ੍ਠਹੇਯ੍ਯ, ਮਮ ਓਵਾਦਕਰਣੇਨ ਗਿਲਾਨੋ ਉਪਟ੍ਠਾਤਬ੍ਬੋ’’ਤਿ. ਭਗਵਤੋ ਚ ਗਿਲਾਨਸ੍ਸ ਚ ਉਪਟ੍ਠਾਨਂ ਏਕਸਦਿਸਨ੍ਤਿ ਏਵਂ ਪਨੇਤ੍ਥ ਅਤ੍ਥੋ ਨ ਗਹੇਤਬ੍ਬੋ. ਤਸ੍ਮਾ ‘‘ਯੋ ਵੋ, ਆਨਨ੍ਦ, ਮਯਾ ਧਮ੍ਮੋ ਚ ਵਿਨਯੋ ਚ ਦੇਸਿਤੋ ਪਞ੍ਞਤ੍ਤੋ, ਸੋ ਵੋ ਮਮਚ੍ਚਯੇਨ ਸਤ੍ਥਾ’’ਤਿ ਵਚਨਤੋ ‘‘ਅਹਞ੍ਚ ਪਨਿਦਾਨਿ ਏਕੋ ਓਵਦਾਮਿ ਅਨੁਸਾਸਾਮਿ, ਮਯਿ ਪਰਿਨਿਬ੍ਬੁਤੇ ਇਮਾਨਿ ਚਤੁਰਾਸੀਤਿ ਬੁਦ੍ਧਸਹਸ੍ਸਾਨਿ ਤੁਮ੍ਹੇ ਓਵਦਿਸ੍ਸਨ੍ਤਿ ਅਨੁਸਾਸਿਸ੍ਸਨ੍ਤੀ’’ਤਿ ਵੁਤ੍ਤਤ੍ਤਾ ਚ ਬਹੁਸ੍ਸੁਤਂ ਭਿਕ੍ਖੁਂ ਪਸਂਸਨ੍ਤੇਨ ਚ ‘‘ਯੋ ਬਹੁਸ੍ਸੁਤੋ, ਨ ਸੋ ਤੁਮ੍ਹਾਕਂ ਸਾਵਕੋ ਨਾਮ, ਬੁਦ੍ਧੋ ਨਾਮ ਏਸ ਚੁਨ੍ਦਾ’’ਤਿ ਵੁਤ੍ਤਤ੍ਤਾ ਧਮ੍ਮਗਰੁਕਤ੍ਤਾ ਚ ਤਥਾਗਤਸ੍ਸ ਪੁਬ੍ਬਨਯੋ ਏਵ ਪਸਤ੍ਥਤਰੋਤਿ ਅਮ੍ਹਾਕਂ ਖਨ੍ਤਿ.

ਪਣ੍ਣਂ ਆਰੋਪੇਤ੍ਵਾਤਿ ‘‘ਏਤ੍ਤਕੇਹੇਵ ਰੁਕ੍ਖੇਹਿ ਏਤ੍ਤਕਮੇਵ ਗਹੇਤਬ੍ਬ’’ਨ੍ਤਿ ਪਣ੍ਣਂ ਆਰੋਪੇਤ੍ਵਾ, ਲਿਖਿਤ੍ਵਾਤਿ ਵੁਤ੍ਤਂ ਹੋਤਿ. ਨਿਮਿਤ੍ਤਸਞ੍ਞਂ ਕਤ੍ਵਾਤਿ ਸਙ੍ਕੇਤਂ ਕਤ੍ਵਾ. ਦਾਰਕਾਤਿ ਤੇਸਂ ਪੁਤ੍ਤਨਤ੍ਤਾਦਯੋ ਦਾਰਕਾ. ਅਞ੍ਞੇਪਿ ਯੇ ਕੇਚਿ ਗੋਪਕਾ ਹੋਨ੍ਤਿ, ਤੇ ਸਬ੍ਬੇਪਿ ਵੁਤ੍ਤਾ. ਸਬ੍ਬਤ੍ਥਾਪਿ ਗਿਹੀਨਂ ਗੋਪਕਦਾਨੇ ਯਤ੍ਤਕਂ ਗੋਪਕਾ ਦੇਨ੍ਤਿ, ਤਤ੍ਤਕਂ ਗਹੇਤਬ੍ਬਂ. ਸਙ੍ਘਿਕੇ ਪਨ ਯਥਾਪਰਿਚ੍ਛੇਦਮੇਵ ਗਹੇਤਬ੍ਬਨ੍ਤਿ ਦੀਪਿਤਤ੍ਤਾ ‘‘ਅਤ੍ਥਤੋ ਏਕ’’ਨ੍ਤਿ ਵੁਤ੍ਤਂ.

ਤਤੋਤਿ ਯਥਾਵੁਤ੍ਤਉਪੋਸਥਾਗਾਰਾਦਿਕਰਣਤ੍ਥਾਯ ਠਪਿਤਦਾਰੁਸਮ੍ਭਾਰਤੋ. ਆਪੁਚ੍ਛਿਤ੍ਵਾਤਿ ਕਾਰਕਸਙ੍ਘਂ ਆਪੁਚ੍ਛਿਤ੍ਵਾ. ਤਂ ਸਬ੍ਬਮ੍ਪਿ ਆਹਰਿਤ੍ਵਾਤਿ ਅਨਾਪੁਚ੍ਛਿਤ੍ਵਾਪਿ ਤਾਵਕਾਲਿਕਂ ਆਹਰਿਤ੍ਵਾ. ਆਹਰਾਪੇਨ੍ਤੋਤਿ ਏਤ੍ਥ ਅਨਾਹਰਾਪੇਨ੍ਤੇਪਿ ਦਾਤਬ੍ਬਮੇਵ. ਅਯਮੇਵ ਭਿਕ੍ਖੁ ਇਸ੍ਸਰੋਤਿ ਏਕਸ੍ਸ ਭਿਕ੍ਖੁਨੋ ਪਾਪੁਣਨਟ੍ਠਾਨਂ, ਤਤੋਯੇਵ ਸੇਨਾਸਨਤੋ ਤਸ੍ਸ ਦਾਤਬ੍ਬਂ, ਨ ਚ ਸੋ ਤਤੋ ਉਟ੍ਠਾਪੇਤਬ੍ਬੋਤਿ ਵੁਤ੍ਤਂ ਹੋਤਿ.

‘‘ਉਦਕਪੂਜਨ੍ਤਿ ਚੇਤਿਯਟ੍ਠਾਨੇਸੁ ਸਿਞ੍ਚਨ’’ਨ੍ਤਿ ਗਣ੍ਠਿਪਦੇਸੁ ਵੁਤ੍ਤਂ. ਵਤ੍ਤਸੀਸੇਨਾਤਿ ਕੇਵਲਂ ਸਦ੍ਧਾਯ, ਨ ਵੇਤਨਾਦਿਅਤ੍ਥਾਯ. ਸਵਤ੍ਥੁਕਨ੍ਤਿ ਸਹ ਭੂਮਿਯਾ. ਤਿਣਮਤ੍ਤਂ ਪਨ ਦਾਤਬ੍ਬਨ੍ਤਿ ਕਸ੍ਮਾ ਵੁਤ੍ਤਂ, ਕਿਂ ਤਂ ਗਰੁਭਣ੍ਡਂ ਨ ਹੋਤੀਤਿ? ਨ ਹੋਤਿ. ਅਰਕ੍ਖਿਤਅਗੋਪਿਤਟ੍ਠਾਨੇ ਹਿ ਵਿਨਸ੍ਸਕਭਾਵੇਨ ਠਿਤਂ ਗਰੁਭਣ੍ਡਂ ਨ ਹੋਤਿ, ਤਸ੍ਮਾ ਤਾਦਿਸਂ ਸਨ੍ਧਾਯ ‘‘ਤਿਣਮਤ੍ਤਂ ਪਨ ਦਾਤਬ੍ਬ’’ਨ੍ਤਿ ਵੁਤ੍ਤਂ. ਜਗ੍ਗਿਤ੍ਵਾਤਿ ਸਂਵਚ੍ਛਰੇ ਸਂਵਚ੍ਛਰੇ ਜਗ੍ਗਿਤ੍ਵਾ.

ਕੁਟ੍ਟਨ੍ਤਿ ਗੇਹਭਿਤ੍ਤਿਂ. ਪਾਕਾਰਨ੍ਤਿ ਪਰਿਕ੍ਖੇਪਪਾਕਾਰਂ. ਤਤੋਤਿ ਛਡ੍ਡਿਤਵਿਹਾਰਤੋ. ਤਤੋ ਆਹਰਿਤ੍ਵਾ ਸੇਨਾਸਨਂ ਕਤਂ ਹੋਤੀਤਿ ਸਾਮਨ੍ਤਗਾਮਵਾਸੀਹਿ ਭਿਕ੍ਖੂਹਿ ਛਡ੍ਡਿਤਵਿਹਾਰਤੋ ਦਾਰੁਸਮ੍ਭਾਰਾਦਿਂ ਆਹਰਿਤ੍ਵਾ ਸੇਨਾਸਨਂ ਕਤਂ ਹੋਤਿ.

੧੫੭. ਚਤੁਭਾਗਉਦਕਸਮ੍ਭਿਨ੍ਨੇਤਿ ਚਤੁਤ੍ਥਭਾਗੇਨ ਉਦਕੇਨ ਸਮ੍ਭਿਨ੍ਨੇ. ਓਦਨਭਾਜਨੀਯਵਤ੍ਥੁਸ੍ਮਿਨ੍ਤਿ ‘‘ਦੇਹਿ ਅਪਰਸ੍ਸ ਭਾਗ’’ਨ੍ਤਿ ਆਗਤਵਤ੍ਥੁਸ੍ਮਿਂ.

੧੫੯. ਅਯ੍ਯਾ ਅਤ੍ਤਨਾ ਕਾਤੁਂ ਯੁਤ੍ਤਮ੍ਪਿ ਨ ਕਰੋਨ੍ਤਿ, ਅਤਿਵਿਯ ਥਦ੍ਧਾਤਿ ਪਸਾਦਂ ਭਿਨ੍ਦਿਤ੍ਵਾ ਚਿਤ੍ਤੇਨ ਕੁਪ੍ਪਨ੍ਤਿ, ਤਸ੍ਮਾ ‘‘ਪਸਾਦਾਨੁਰਕ੍ਖਣਤ੍ਥਾਯਾ’’ਤਿ ਵੁਤ੍ਤਂ. ਇਦ੍ਧਿਂ ਪਟਿਸਂਹਰੀਤਿ ਇਦ੍ਧਿਂ ਵਿਸ੍ਸਜ੍ਜੇਸਿ. ਸਕਟ੍ਠਾਨੇਯੇਵ ਅਟ੍ਠਾਸੀਤਿ ਇਦ੍ਧਿਯਾ ਵਿਸ੍ਸਜ੍ਜਿਤਤ੍ਤਾ ਏਵ ‘‘ਪਾਸਾਦੋ ਪੁਨ ਆਗਚ੍ਛਤੂ’’ਤਿ ਅਨਧਿਟ੍ਠਿਤੇਪਿ ਸਯਮੇਵ ਆਗਨ੍ਤ੍ਵਾ ਸਕਟ੍ਠਾਨੇਯੇਵ ਅਟ੍ਠਾਸਿ. ‘‘ਯਾਵ ਦਾਰਕਾ ਪਾਸਾਦਂ ਆਰੋਹਨ੍ਤਿ, ਤਾਵ ਪਾਸਾਦੋ ਤੇਸਂ ਸਨ੍ਤਿਕੇ ਹੋਤੂ’’ਤਿ ਪੁਬ੍ਬੇ ਅਧਿਟ੍ਠਿਤਤ੍ਤਾ ਏਵ ਚ ਕਾਲਪਰਿਚ੍ਛੇਦਂ ਕਤ੍ਵਾ ਅਧਿਟ੍ਠਿਤੇਨ ਤਤੋ ਪਰਂ ਇਦ੍ਧਿ ਵਿਸ੍ਸਜ੍ਜਿਤਾ ਨਾਮ ਹੋਤੀਤਿ ਕਤ੍ਵਾ ਵੁਤ੍ਤਂ ‘‘ਥੇਰੋ ਇਦ੍ਧਿਂ ਪਟਿਸਂਹਰੀ’’ਤਿ. ਯਸ੍ਮਾ ਤੇ ਦਾਰਕਾ ਏਵਂ ਗਹੇਤ੍ਵਾ ਗਤਾਨਂ ਸਨ੍ਤਕਾ ਨ ਹੋਨ੍ਤਿ, ਯਸ੍ਮਾ ਚ ਈਦਿਸੇਨ ਪਯੋਗੇਨ ਥੇਰੇਨ ਤੇ ਆਨੀਤਾ ਨਾਮ ਨ ਹੋਨ੍ਤਿ, ਤਸ੍ਮਾ ਥੇਰੋ ਏਵਮਕਾਸੀਤਿ ਦਟ੍ਠਬ੍ਬਂ. ਤੇਨੇਵਾਹ ‘‘ਵੋਹਾਰਵਸੇਨਾ’’ਤਿਆਦਿ. ਅਤ੍ਤਨੋ ਪਕਤਿਵਣ੍ਣਂ ਅਵਿਜਹਿਤ੍ਵਾ ਬਹਿਦ੍ਧਾ ਹਤ੍ਥਿਆਦਿਦਸ੍ਸਨਂ ‘‘ਏਕੋਪਿ ਹੁਤ੍ਵਾ ਬਹੁਧਾ ਹੋਤੀ’’ਤਿ (ਦੀ. ਨਿ. ੧.੨੩੮; ਮ. ਨਿ. ੧.੧੪੭; ਸਂ. ਨਿ. ੫.੮੪੨) ਆਗਤਞ੍ਚ ਅਧਿਟ੍ਠਾਨਵਸੇਨ ਨਿਪ੍ਫਨ੍ਨਤ੍ਤਾ ਅਧਿਟ੍ਠਾਨਿਦ੍ਧਿ ਨਾਮ. ‘‘ਸੋ ਪਕਤਿਵਣ੍ਣਂ ਵਿਜਹਿਤ੍ਵਾ ਕੁਮਾਰਕਵਣ੍ਣਂ ਵਾ ਦਸ੍ਸੇਤਿ ਨਾਗਵਣ੍ਣਂ ਵਾ…ਪੇ… ਵਿਵਿਧਮ੍ਪਿ ਸੇਨਾਬ੍ਯੂਹਂ ਦਸ੍ਸੇਤੀ’’ਤਿ (ਪਟਿ. ਮ. ੩.੧੩) ਏਵਂ ਆਗਤਾ ਇਦ੍ਧਿ ਪਕਤਿਵਣ੍ਣਵਿਜਹਨਵਿਕਾਰਵਸੇਨ ਪਵਤ੍ਤਤ੍ਤਾ ਵਿਕੁਬ੍ਬਨਿਦ੍ਧਿ ਨਾਮ. ਅਤ੍ਤਾਨਂ ਅਦਸ੍ਸੇਤ੍ਵਾ ਬਹਿਦ੍ਧਾ ਹਤ੍ਥਿਆਦਿਦਸ੍ਸਨਮ੍ਪਿ ਏਤ੍ਥੇਵ ਸਙ੍ਗਹਿਤਨ੍ਤਿ ਦਟ੍ਠਬ੍ਬਂ. ਪਕਤਿਵਣ੍ਣਵਿਜਹਨਞ੍ਹਿ ਨਾਮ ਅਤ੍ਤਨੋ ਪਕਤਿਰੂਪਸ੍ਸ ਅਞ੍ਞੇਸਂ ਅਦਸ੍ਸਨਂ, ਨ ਸਬ੍ਬੇਨ ਸਬ੍ਬਂ ਤਸ੍ਸ ਨਿਰੋਧਨਂ. ਏਵਞ੍ਚ ਕਤ੍ਵਾ ‘‘ਅਤ੍ਤਾਨਂ ਅਦਸ੍ਸੇਤ੍ਵਾ ਬਹਿਦ੍ਧਾ ਹਤ੍ਥਿਆਦਿਦਸ੍ਸਨਮ੍ਪਿ ਏਤ੍ਥੇਵ ਸਙ੍ਗਹਿਤ’’ਨ੍ਤਿ ਇਦਂ ‘‘ਪਕਤਿਵਣ੍ਣਂ ਵਿਜਹਿਤ੍ਵਾ’’ਤਿ ਵੁਤ੍ਤਮੂਲਪਦੇਨ ਨ ਵਿਰੁਜ੍ਝਤਿ.

ਵਿਨੀਤਵਤ੍ਥੁਵਣ੍ਣਨਾ ਨਿਟ੍ਠਿਤਾ.

ਇਤਿ ਸਮਨ੍ਤਪਾਸਾਦਿਕਾਯ ਵਿਨਯਟ੍ਠਕਥਾਯ ਸਾਰਤ੍ਥਦੀਪਨਿਯਂ

ਦੁਤਿਯਪਾਰਾਜਿਕਵਣ੍ਣਨਾ ਸਮਤ੍ਤਾ.

ਅਨੁਸਾਸਨੀਕਥਾਵਣ੍ਣਨਾ

ਪਰਾਜਿਤਕਿਲੇਸੇਨਾਤਿ ਸਨ੍ਤਾਨੇ ਪੁਨ ਅਨੁਪ੍ਪਤ੍ਤਿਧਮ੍ਮਤਾਪਾਦਨੇਨ ਚਤੂਹਿ ਮਗ੍ਗਞਾਣੇਹਿ ਸਹ ਵਾਸਨਾਯ ਸਮੁਚ੍ਛਿਨ੍ਨਸਬ੍ਬਕਿਲੇਸੇਨ. ਇਧਾਤਿ ਇਮਸ੍ਮਿਂ ਸਾਸਨੇ. ਤੇਨ ਸਿਕ੍ਖਾਪਦੇਨ ਸਮਂ ਅਞ੍ਞਂ ਅਨੇਕਨਯਵੋਕਿਣ੍ਣਂ ਗਮ੍ਭੀਰਤ੍ਥਵਿਨਿਚ੍ਛਯਂ ਕਿਞ੍ਚਿ ਸਿਕ੍ਖਾਪਦਂ ਨ ਵਿਜ੍ਜਤੀਤਿ ਯੋਜੇਤਬ੍ਬਂ. ਅਤ੍ਥੋ ਚ ਵਿਨਿਚ੍ਛਯੋ ਚ ਅਤ੍ਥਵਿਨਿਚ੍ਛਯਾ, ਗਮ੍ਭੀਰਾ ਅਤ੍ਥਵਿਨਿਚ੍ਛਯਾ ਅਸ੍ਸਾਤਿ ਗਮ੍ਭੀਰਤ੍ਥਵਿਨਿਚ੍ਛਯਂ. ਵਤ੍ਥੁਮ੍ਹਿ ਓਤਿਣ੍ਣੇਤਿ ਚੋਦਨਾਵਤ੍ਥੁਮ੍ਹਿ ਸਙ੍ਘਮਜ੍ਝਂ ਓਤਿਣ੍ਣੇ, ਏਕੇਨ ਏਕਸ੍ਮਿਂ ਚੋਦਿਤੇ, ਸਯਮੇਵ ਵਾ ਆਗਨ੍ਤ੍ਵਾ ਅਤ੍ਤਨੋ ਕਤਵੀਤਿਕ੍ਕਮੇ ਆਰੋਚਿਤੇਤਿ ਵੁਤ੍ਤਂ ਹੋਤਿ. ਏਤ੍ਥਾਤਿ ਓਤਿਣ੍ਣੇ ਵਤ੍ਥੁਮ੍ਹਿ.

ਵਿਨਿਚ੍ਛਯਂ ਕਰੋਨ੍ਤੇਨ ਸਹਸਾ ‘‘ਪਾਰਾਜਿਕ’’ਨ੍ਤਿ ਅਵਤ੍ਵਾ ਯਂ ਕਤ੍ਤਬ੍ਬਂ, ਤਂ ਦਸ੍ਸੇਤੁਂ ‘‘ਪਾਲ਼ਿ’’ਨ੍ਤਿਆਦਿਮਾਹ. ਵਿਨਿਚ੍ਛਯੋਤਿ ਪਾਰਾਜਿਕਾਪਤ੍ਤਿਵਿਨਿਚ੍ਛਯੋ. ਅਵਤ੍ਵਾਵਾਤਿ ‘‘ਤ੍ਵਂ ਪਾਰਾਜਿਕਂ ਆਪਨ੍ਨੋ’’ਤਿ ਅਵਤ੍ਵਾਵ. ਕਪ੍ਪਿਯੇਪਿ ਚ ਵਤ੍ਥੁਸ੍ਮਿਨ੍ਤਿ ਅਵਤ੍ਵਾਪਿ ਗਣ੍ਹਿਤੁਂ ਕਪ੍ਪਿਯੇ ਮਾਤੁਪਿਤੁਸਨ੍ਤਕੇਪਿ ਵਤ੍ਥੁਸ੍ਮਿਂ. ਲਹੁਵਤ੍ਤਿਨੋਤਿ ਥੇਯ੍ਯਚਿਤ੍ਤੁਪ੍ਪਾਦੇਨ ਲਹੁਪਰਿਵਤ੍ਤਿਨੋ. ਆਸੀਵਿਸਨ੍ਤਿ ਸੀਘਮੇਵ ਸਕਲਸਰੀਰੇ ਫਰਣਸਮਤ੍ਥਵਿਸਂ.

ਅਨੁਸਾਸਨੀਕਥਾਵਣ੍ਣਨਾ ਨਿਟ੍ਠਿਤਾ.

ਪਾਰਾਜਿਕਕਣ੍ਡਟ੍ਠਕਥਾਯ ਪਠਮਭਾਗਵਣ੍ਣਨਾ ਸਮਤ੍ਤਾ.

੩. ਤਤਿਯਪਾਰਾਜਿਕਂ

ਤੀਹੀਤਿ ਕਾਯਵਚੀਮਨੋਦ੍ਵਾਰੇਹਿ. ਵਿਭਾਵਿਤਨ੍ਤਿ ਪਕਾਸਿਤਂ, ਦੇਸਿਤਂ ਪਞ੍ਞਤ੍ਤਨ੍ਤਿ ਵੁਤ੍ਤਂ ਹੋਤਿ.

ਪਠਮਪਞ੍ਞਤ੍ਤਿਨਿਦਾਨਵਣ੍ਣਨਾ

੧੬੨. ਤਿਕ੍ਖਤ੍ਤੁਂ ਪਾਕਾਰਪਰਿਕ੍ਖੇਪਵਡ੍ਢਨੇਨਾਤਿ ਤਿਕ੍ਖਤ੍ਤੁਂ ਪਾਕਾਰਪਰਿਕ੍ਖੇਪੇਨ ਨਗਰਭੂਮਿਯਾ ਵਡ੍ਢਨੇਨ. ਵਿਸਾਲੀਭੂਤਤ੍ਤਾਤਿ ਗਾਵੁਤਨ੍ਤਰਂ ਗਾਵੁਤਨ੍ਤਰਂ ਪੁਥੁਭੂਤਤ੍ਤਾ. ਬਾਰਾਣਸਿਰਞ੍ਞੋ ਕਿਰ (ਮ. ਨਿ. ਅਟ੍ਠ. ੧.੧੪੬; ਖੁ. ਪਾ. ਅਟ੍ਠ. ੬. ਰਤਨਸੁਤ੍ਤਵਣ੍ਣਨਾ) ਅਗ੍ਗਮਹੇਸਿਯਾ ਕੁਚ੍ਛਿਮ੍ਹਿ ਗਬ੍ਭੋ ਸਣ੍ਠਾਸਿ, ਸਾ ਞਤ੍ਵਾ ਰਞ੍ਞੋ ਨਿਵੇਦੇਸਿ, ਰਾਜਾ ਗਬ੍ਭਪਰਿਹਾਰਂ ਅਦਾਸਿ. ਸਾ ਸਮ੍ਮਾ ਪਰਿਹਰਿਯਮਾਨਾ ਗਬ੍ਭਪਰਿਪਾਕਕਾਲੇ ਵਿਜਾਯਨਘਰਂ ਪਾਵਿਸਿ. ਪੁਞ੍ਞਵਨ੍ਤੀਨਂ ਪਚ੍ਚੂਸਸਮਯੇ ਗਬ੍ਭਵੁਟ੍ਠਾਨਂ ਹੋਤਿ, ਸਾ ਚ ਤਾਸਂ ਅਞ੍ਞਤਰਾ, ਤੇਨ ਪਚ੍ਚੂਸਸਮਯੇ ਅਲਤ੍ਤਕਪਟਲਬਨ੍ਧੁਜੀਵਕਪੁਪ੍ਫਸਦਿਸਂ ਮਂਸਪੇਸਿਂ ਵਿਜਾਯਿ. ਤਤੋ ‘‘ਅਞ੍ਞਾ ਦੇਵਿਯੋ ਸੁਵਣ੍ਣਬਿਮ੍ਬਸਦਿਸੇ ਪੁਤ੍ਤੇ ਵਿਜਾਯਨ੍ਤਿ, ਅਗ੍ਗਮਹੇਸੀ ਮਂਸਪੇਸਿਨ੍ਤਿ ਰਞ੍ਞੋ ਪੁਰਤੋ ਮਮ ਅਵਣ੍ਣੋ ਉਪ੍ਪਜ੍ਜੇਯ੍ਯਾ’’ਤਿ ਚਿਨ੍ਤੇਤ੍ਵਾ ਤੇਨ ਅਵਣ੍ਣਭਯੇਨ ਤਂ ਮਂਸਪੇਸਿਂ ਏਕਸ੍ਮਿਂ ਭਾਜਨੇ ਪਕ੍ਖਿਪਿਤ੍ਵਾ ਪਟਿਕੁਜ੍ਜਿਤ੍ਵਾ ਰਾਜਮੁਦ੍ਦਿਕਾਯ ਲਞ੍ਛੇਤ੍ਵਾ ਗਙ੍ਗਾਯ ਸੋਤੇ ਪਕ੍ਖਿਪਾਪੇਸਿ. ਮਨੁਸ੍ਸੇਹਿ ਛਡ੍ਡਿਤਮਤ੍ਤੇ ਦੇਵਤਾ ਆਰਕ੍ਖਂ ਸਂਵਿਦਹਿਂਸੁ. ਸੁਵਣ੍ਣਪਟ੍ਟਿਕਞ੍ਚੇਤ੍ਥ ਜਾਤਿਹਿਙ੍ਗੁਲਕੇਨ ‘‘ਬਾਰਾਣਸਿਰਞ੍ਞੋ ਅਗ੍ਗਮਹੇਸਿਯਾ ਪਜਾ’’ਤਿ ਲਿਖਿਤ੍ਵਾ ਬਨ੍ਧਿਂਸੁ. ਤਤੋ ਤਂ ਭਾਜਨਂ ਊਮਿਭਯਾਦੀਹਿ ਅਨੁਪਦ੍ਦੁਤਂ ਗਙ੍ਗਾਸੋਤੇਨ ਪਾਯਾਸਿ.

ਤੇਨ ਚ ਸਮਯੇਨ ਅਞ੍ਞਤਰੋ ਤਾਪਸੋ ਗੋਪਾਲਕਕੁਲਂ ਨਿਸ੍ਸਾਯ ਗਙ੍ਗਾਤੀਰੇ ਵਿਹਰਤਿ. ਸੋ ਪਾਤੋਵ ਗਙ੍ਗਂ ਓਤਿਣ੍ਣੋ ਤਂ ਭਾਜਨਂ ਆਗਚ੍ਛਨ੍ਤਂ ਦਿਸ੍ਵਾ ਪਂਸੁਕੂਲਸਞ੍ਞਾਯ ਅਗ੍ਗਹੇਸਿ. ਅਥੇਤ੍ਥ ਤਂ ਅਕ੍ਖਰਪਟ੍ਟਿਕਂ ਰਾਜਮੁਦ੍ਦਿਕਾਲਞ੍ਛਨਞ੍ਚ ਦਿਸ੍ਵਾ ਮੁਞ੍ਚਿਤ੍ਵਾ ਤਂ ਮਂਸਪੇਸਿਂ ਅਦ੍ਦਸ. ਦਿਸ੍ਵਾਨਸ੍ਸ ਏਤਦਹੋਸਿ ‘‘ਸਿਯਾ ਗਬ੍ਭੋ, ਤਥਾ ਹਿਸ੍ਸ ਦੁਗ੍ਗਨ੍ਧਪੂਤਿਭਾਵੋ ਨਤ੍ਥੀ’’ਤਿ. ਉਦਕਪ੍ਪਵਾਹੇਨਾਗਤਸ੍ਸਪਿ ਹਿ ਉਸ੍ਮਾ ਨ ਵਿਗਚ੍ਛਤਿ, ਉਸ੍ਮਾ ਚ ਨਾਮ ਈਦਿਸਾਯ ਸਵਿਞ੍ਞਾਣਕਤਾਯ ਭਵੇਯ੍ਯਾਤਿ ‘‘ਸਿਯਾ ਗਬ੍ਭੋ’’ਤਿ ਚਿਨ੍ਤੇਸਿ. ਪੁਞ੍ਞਵਨ੍ਤਤਾਯ ਪਨ ਦੁਗ੍ਗਨ੍ਧਂ ਨਾਹੋਸਿ ਸਉਸੁਮਗਤਾਯ ਪੂਤਿਭਾਵੋ ਚ. ਏਵਂ ਪਨ ਚਿਨ੍ਤੇਤ੍ਵਾ ਅਸ੍ਸਮਂ ਨੇਤ੍ਵਾ ਨਂ ਸੁਦ੍ਧੇ ਓਕਾਸੇ ਠਪੇਸਿ. ਅਥ ਅਡ੍ਢਮਾਸਚ੍ਚਯੇਨ ਦ੍ਵੇ ਮਂਸਪੇਸਿਯੋ ਅਹੇਸੁਂ. ਤਾਪਸੋ ਦਿਸ੍ਵਾ ਸਾਧੁਕਤਰਂ ਠਪੇਸਿ. ਤਤੋ ਪੁਨ ਅਡ੍ਢਮਾਸਚ੍ਚਯੇਨ ਏਕਮੇਕਿਸ੍ਸਾ ਪੇਸਿਯਾ ਹਤ੍ਥਪਾਦਸੀਸਾਨਮਤ੍ਥਾਯ ਪਞ੍ਚ ਪਞ੍ਚ ਪਿਲ਼ਕਾ ਉਟ੍ਠਹਿਂਸੁ. ਅਥ ਤਤੋ ਅਡ੍ਢਮਾਸਚ੍ਚਯੇਨ ਏਕਾ ਮਂਸਪੇਸਿ ਸੁਵਣ੍ਣਬਿਮ੍ਬਸਦਿਸੋ ਦਾਰਕੋ, ਏਕਾ ਦਾਰਿਕਾ ਅਹੋਸਿ. ਤੇਸੁ ਤਾਪਸਸ੍ਸ ਪੁਤ੍ਤਸਿਨੇਹੋ ਉਪ੍ਪਜ੍ਜਿ, ਦਾਰਕਾਨਂ ਪੁਞ੍ਞੁਪਨਿਸ੍ਸਯਤੋ ਅਙ੍ਗੁਟ੍ਠਕਤੋ ਚਸ੍ਸ ਖੀਰਂ ਨਿਬ੍ਬਤ੍ਤਿ. ਤਤੋ ਪਭੁਤਿ ਚ ਖੀਰਭਤ੍ਤਂ ਅਲਭਿਤ੍ਥ. ਤਾਪਸੋ ਭਤ੍ਤਂ ਭੁਞ੍ਜਿਤ੍ਵਾ ਖੀਰਂ ਦਾਰਕਾਨਂ ਮੁਖੇ ਆਸਿਞ੍ਚਤਿ. ਤੇਸਂ ਪਨ ਯਂ ਯਂ ਉਦਰਂ ਪਵਿਸਤਿ, ਤਂ ਸਬ੍ਬਂ ਮਣਿਭਾਜਨਗਤਂ ਵਿਯ ਦਿਸ੍ਸਤਿ. ਚਰਿਮਭਵੇ ਬੋਧਿਸਤ੍ਤੇ ਕੁਚ੍ਛਿਗਤੇ ਬੋਧਿਸਤ੍ਤਮਾਤੁ ਵਿਯ ਉਦਰਚ੍ਛਵਿਯਾ ਅਚ੍ਛਵਿਪ੍ਪਸਨ੍ਨਤਾਯ ਏਵਂ ਤੇ ਨਿਚ੍ਛਵੀ ਅਹੇਸੁਂ. ਅਪਰੇ ਆਹੁ ‘‘ਸਿਬ੍ਬਿਤ੍ਵਾ ਠਪਿਤਾ ਵਿਯ ਨੇਸਂ ਅਞ੍ਞਮਞ੍ਞਂ ਲੀਨਾ ਛਵਿ ਅਹੋਸੀ’’ਤਿ. ਏਵਂ ਤੇ ਨਿਚ੍ਛਵਿਤਾਯ ਵਾ ਲੀਨਚ੍ਛਵਿਤਾਯ ਵਾ ‘‘ਲਿਚ੍ਛਵੀ’’ਤਿ ਪਞ੍ਞਾਯਿਂਸੁ.

ਤਾਪਸੋ ਦਾਰਕੇ ਪੋਸੇਨ੍ਤੋ ਉਸ੍ਸੂਰੇ ਗਾਮਂ ਭਿਕ੍ਖਾਯ ਪਵਿਸਤਿ, ਅਤਿਦਿਵਾ ਪਟਿਕ੍ਕਮਤਿ. ਤਸ੍ਸ ਤਂ ਬ੍ਯਾਪਾਰਂ ਞਤ੍ਵਾ ਗੋਪਾਲਕਾ ਆਹਂਸੁ – ‘‘ਭਨ੍ਤੇ, ਪਬ੍ਬਜਿਤਾਨਂ ਦਾਰਕਪੋਸਨਂ ਪਲਿਬੋਧੋ, ਅਮ੍ਹਾਕਂ ਦਾਰਕੇ ਦੇਥ, ਮਯਂ ਪੋਸੇਸ੍ਸਾਮ, ਤੁਮ੍ਹੇ ਅਤ੍ਤਨੋ ਕਮ੍ਮਂ ਕਰੋਥਾ’’ਤਿ. ਤਾਪਸੋ ‘‘ਸਾਧੂ’’ਤਿ ਪਟਿਸ੍ਸੁਣਿ. ਗੋਪਾਲਕਾ ਦੁਤਿਯਦਿਵਸੇ ਮਗ੍ਗਂ ਸਮਂ ਕਤ੍ਵਾ ਪੁਪ੍ਫੇਹਿ ਓਕਿਰਿਤ੍ਵਾ ਧਜਪਟਾਕਾ ਉਸ੍ਸਾਪੇਤ੍ਵਾ ਤੂਰਿਯੇਹਿ ਵਜ੍ਜਮਾਨੇਹਿ ਅਸ੍ਸਮਂ ਆਗਤਾ. ਤਾਪਸੋ ‘‘ਮਹਾਪੁਞ੍ਞਾ ਦਾਰਕਾ, ਅਪ੍ਪਮਾਦੇਨੇਵ ਵਡ੍ਢੇਥ, ਵਡ੍ਢੇਤ੍ਵਾ ਅਞ੍ਞਮਞ੍ਞਂ ਆਵਾਹਂ ਕਰੋਥ, ਪਞ੍ਚਗੋਰਸੇਨ ਰਾਜਾਨਂ ਤੋਸੇਤ੍ਵਾ ਭੂਮਿਭਾਗਂ ਗਹੇਤ੍ਵਾ ਨਗਰਂ ਮਾਪੇਥ, ਤਤ੍ਥ ਕੁਮਾਰਂ ਅਭਿਸਿਞ੍ਚਥਾ’’ਤਿ ਵਤ੍ਵਾ ਦਾਰਕੇ ਅਦਾਸਿ. ਤੇ ‘‘ਸਾਧੂ’’ਤਿ ਪਟਿਸ੍ਸੁਣਿਤ੍ਵਾ ਦਾਰਕੇ ਨੇਤ੍ਵਾ ਪੋਸੇਸੁਂ. ਦਾਰਕਾ ਵੁਡ੍ਢਿਮਨ੍ਵਾਯ ਕੀਲ਼ਨ੍ਤਾ ਵਿਵਾਦਟ੍ਠਾਨੇਸੁ ਅਞ੍ਞੇ ਗੋਪਾਲਕਦਾਰਕੇ ਹਤ੍ਥੇਨਪਿ ਪਾਦੇਨਪਿ ਪਹਰਨ੍ਤਿ, ਤੇ ਰੋਦਨ੍ਤਿ. ‘‘ਕਿਸ੍ਸ ਰੋਦਥਾ’’ਤਿ ਚ ਮਾਤਾਪਿਤੂਹਿ ਵੁਤ੍ਤਾ ‘‘ਇਮੇ ਨਿਮ੍ਮਾਤਾਪਿਤਿਕਾ ਤਾਪਸਪੋਸਿਤਾ ਅਮ੍ਹੇ ਅਤੀਵ ਪਹਰਨ੍ਤੀ’’ਤਿ ਵਦਨ੍ਤਿ. ਤਤੋ ਨੇਸਂ ਪੋਸਕਮਾਤਾਪਿਤਰੋਪਿ ‘‘ਇਮੇ ਦਾਰਕਾ ਅਞ੍ਞੇ ਦਾਰਕੇ ਵਿਹੇਸੇਨ੍ਤਿ ਦੁਕ੍ਖਾਪੇਨ੍ਤਿ, ਨ ਇਮੇ ਸਙ੍ਗਹੇਤਬ੍ਬਾ, ਵਜ੍ਜੇਤਬ੍ਬਾ ਇਮੇ’’ਤਿ ਆਹਂਸੁ. ਤਤੋ ਪਭੁਤਿ ਕਿਰ ਸੋ ਪਦੇਸੋ ‘‘ਵਜ੍ਜੀ’’ਤਿ ਵੁਚ੍ਚਤਿ ਯੋਜਨਸਤਪਰਿਮਾਣੇਨ.

ਅਥ ਤਂ ਪਦੇਸਂ ਗੋਪਾਲਕਾ ਰਾਜਾਨਂ ਤੋਸੇਤ੍ਵਾ ਅਗ੍ਗਹੇਸੁਂ. ਤਤ੍ਥ ਚ ਨਗਰਂ ਮਾਪੇਤ੍ਵਾ ਸੋਲ਼ਸਵਸ੍ਸੁਦ੍ਦੇਸਿਕਂ ਕੁਮਾਰਂ ਅਭਿਸਿਞ੍ਚਿਤ੍ਵਾ ਰਾਜਾਨਂ ਅਕਂਸੁ. ਰਜ੍ਜਸਮ੍ਪਤ੍ਤਿਦਾਯਕਸ੍ਸ ਕਮ੍ਮਸ੍ਸ ਕਤਤ੍ਤਾ ਅਸਮ੍ਭਿਨ੍ਨੇ ਏਵ ਰਾਜਕੁਲੇ ਉਪ੍ਪਨ੍ਨਤ੍ਤਾ ਚ ਰਾਜਕੁਮਾਰਸ੍ਸ ਪੁਞ੍ਞਾਨੁਭਾਵਸਞ੍ਚੋਦਿਤਾ ਦੇਵਤਾਧਿਗ੍ਗਹਿਤਾ ਅਕਂਸੂਤਿ ਕੇਚਿ. ਦਾਰਕਸ੍ਸ ਦਾਰਿਕਾਯ ਸਦ੍ਧਿਂ ਵਾਰੇਯ੍ਯਂ ਕਤ੍ਵਾ ਕਤਿਕਂ ਅਕਂਸੁ ‘‘ਬਾਹਿਰਤੋ ਦਾਰਿਕਾ ਨ ਆਨੇਤਬ੍ਬਾ, ਇਤੋ ਦਾਰਿਕਾ ਨ ਕਸ੍ਸਚਿ ਦਾਤਬ੍ਬਾ’’ਤਿ. ਤੇਸਂ ਪਠਮਸਂਵਾਸੇਨ ਦ੍ਵੇ ਦਾਰਕਾ ਜਾਤਾ ਧੀਤਾ ਚ ਪੁਤ੍ਤੋ ਚ. ਏਵਂ ਸੋਲ਼ਸਕ੍ਖਤ੍ਤੁਂ ਦ੍ਵੇ ਦ੍ਵੇ ਜਾਤਾ. ਤਤੋ ਤੇਸਂ ਦਾਰਕਾਨਂ ਯਥਾਕ੍ਕਮਂ ਵਡ੍ਢਨ੍ਤਾਨਂ ਆਰਾਮੁਯ੍ਯਾਨਨਿਵਾਸਟ੍ਠਾਨਪਰਿਵਾਰਸਮ੍ਪਤ੍ਤਿਂ ਗਹੇਤੁਂ ਅਪ੍ਪਹੋਨ੍ਤਂ ਨਗਰਂ ਤਿਕ੍ਖਤ੍ਤੁਂ ਗਾਵੁਤਨ੍ਤਰੇਨ ਗਾਵੁਤਨ੍ਤਰੇਨ ਪਰਿਕ੍ਖਿਪਿਂਸੁ. ਤਸ੍ਸ ਪੁਨਪ੍ਪੁਨਂ ਵਿਸਾਲੀਕਤਤ੍ਤਾ ‘‘ਵੇਸਾਲੀ’’ਤ੍ਵੇਵ ਨਾਮਂ ਜਾਤਂ. ਤੇਨ ਵੁਤ੍ਤਂ – ‘‘ਤਿਕ੍ਖਤ੍ਤੁਂ ਪਾਕਾਰਪਰਿਕ੍ਖੇਪਵਡ੍ਢਨੇਨ ਵਿਸਾਲੀਭੂਤਤ੍ਤਾ ਵੇਸਾਲੀਤਿ ਵੁਚ੍ਚਤੀ’’ਤਿ.

ਇਦਮ੍ਪਿ ਚ ਨਗਰਨ੍ਤਿ ਨ ਕੇਵਲਂ ਰਾਜਗਹਸਾਵਤ੍ਥਿਯੋ ਯੇਵਾਤਿ ਦਸ੍ਸੇਤਿ. ਤਤ੍ਥ ਮਹਾਵਨਂ ਨਾਮਾਤਿਆਦਿ ਮਜ੍ਝਿਮਭਾਣਕਸਂਯੁਤ੍ਤਭਾਣਕਾਨਂ ਸਮਾਨਟ੍ਠਕਥਾ. ਮਜ੍ਝਿਮਟ੍ਠਕਥਾਯਞ੍ਹਿ (ਮ. ਨਿ. ਅਟ੍ਠ. ੧.੧੪੬) ਸਂਯੁਤ੍ਤਟ੍ਠਕਥਾਯਞ੍ਚ (ਸਂ. ਨਿ. ਅਟ੍ਠ. ੩.੫.੯੮੪-੯੮੫) ਇਮਿਨਾਵ ਨਯੇਨ ਵੁਤ੍ਤਂ. ਦੀਘਨਿਕਾਯਟ੍ਠਕਥਾਯਂ (ਦੀ. ਨਿ. ਅਟ੍ਠ. ੧.੩੫੯) ਪਨ ‘‘ਮਹਾਵਨੇਤਿ ਬਹਿਨਗਰੇ ਹਿਮਵਨ੍ਤੇਨ ਸਦ੍ਧਿਂ ਏਕਾਬਦ੍ਧਂ ਹੁਤ੍ਵਾ ਠਿਤਂ ਸਯਂਜਾਤਂ ਵਨਂ ਅਤ੍ਥਿ, ਯਂ ਮਹਨ੍ਤਭਾਵੇਨੇਵ ਮਹਾਵਨਨ੍ਤਿ ਵੁਚ੍ਚਤਿ, ਤਸ੍ਮਿਂ ਮਹਾਵਨੇ. ਕੂਟਾਗਾਰਸਾਲਾਯਨ੍ਤਿ ਤਸ੍ਮਿਂ ਵਨਸਣ੍ਡੇ ਸਙ੍ਘਾਰਾਮਂ ਪਤਿਟ੍ਠਾਪੇਸੁਂ. ਤਤ੍ਥ ਕਣ੍ਣਿਕਂ ਯੋਜੇਤ੍ਵਾ ਥਮ੍ਭਾਨਂ ਉਪਰਿ ਕੂਟਾਗਾਰਸਾਲਾਸਙ੍ਖੇਪੇਨ ਦੇਵਵਿਮਾਨਸਦਿਸਂ ਪਾਸਾਦਂ ਅਕਂਸੁ, ਤਂ ਉਪਾਦਾਯ ਸਕਲੋਪਿ ਸਙ੍ਘਾਰਾਮੋ ਕੂਟਾਗਾਰਸਾਲਾਤਿ ਪਞ੍ਞਾਯਿਤ੍ਥਾ’’ਤਿ ਵੁਤ੍ਤਂ. ਵਨਮਜ੍ਝੇ ਕਤਤ੍ਤਾ ‘‘ਵਨਂ ਨਿਸ੍ਸਾਯਾ’’ਤਿ ਵੁਤ੍ਤਂ. ਆਰਾਮੇਤਿ ਸਙ੍ਘਾਰਾਮੇ. ਹਂਸਵਟ੍ਟਕਚ੍ਛਦਨੇਨਾਤਿ ਹਂਸਵਟ੍ਟਕਪਟਿਚ੍ਛਨ੍ਨੇਨ, ਹਂਸਮਣ੍ਡਲਾਕਾਰੇਨਾਤਿ ਅਤ੍ਥੋ.

ਅਨੇਕਪਰਿਯਾਯੇਨਾਤਿ ਏਤ੍ਥ ਪਰਿਯਾਯ-ਸਦ੍ਦੋ ਕਾਰਣਵਚਨੋਤਿ ਆਹ ‘‘ਅਨੇਕੇਹਿ ਕਾਰਣੇਹੀ’’ਤਿ, ਅਯਂ ਕਾਯੋ ਅਵਿਞ੍ਞਾਣਕੋਪਿ ਸਵਿਞ੍ਞਾਣਕੋਪਿ ਏਵਮ੍ਪਿ ਅਸੁਭੋ ਏਵਮ੍ਪਿ ਅਸੁਭੋਤਿ ਨਾਨਾਵਿਧੇਹਿ ਕਾਰਣੇਹੀਤਿ ਅਤ੍ਥੋ. ਅਸੁਭਾਕਾਰਸਨ੍ਦਸ੍ਸਨਪ੍ਪਵਤ੍ਤਨ੍ਤਿ ਕੇਸਾਦਿਵਸੇਨ ਤਤ੍ਥਾਪਿ ਵਣ੍ਣਾਦਿਤੋ ਅਸੁਭਾਕਾਰਸ੍ਸ ਸਬ੍ਬਸੋ ਦਸ੍ਸਨਵਸੇਨ ਪਵਤ੍ਤਂ. ਕਾਯਵਿਚ੍ਛਨ੍ਦਨਿਯਕਥਨ੍ਤਿ ਅਤ੍ਤਨੋ ਪਰਸ੍ਸ ਚ ਕਰਜਕਾਯੇ ਵਿਚ੍ਛਨ੍ਦਨੁਪ੍ਪਾਦਨਕਥਂ. ਮੁਤ੍ਤਂ ਵਾਤਿਆਦਿਨਾ ਬ੍ਯਤਿਰੇਕਮੁਖੇਨ ਕਾਯਸ੍ਸ ਅਮਨੁਞ੍ਞਤਂ ਦਸ੍ਸੇਤਿ. ਤਤ੍ਥ ਆਦਿਤੋ ਤੀਹਿ ਪਦੇਹਿ ਅਦਸ੍ਸਨੀਯਤਾਯ ਅਸਾਰਕਤਾਯ ਮਜ੍ਝੇ ਚਤੂਹਿ ਦੁਗ੍ਗਨ੍ਧਤਾਯ, ਅਨ੍ਤੇ ਏਕੇਨ ਲੇਸਮਤ੍ਤੇਨਪਿ ਮਨੁਞ੍ਞਤਾਭਾਵਮਸ੍ਸ ਦਸ੍ਸੇਤਿ. ਅਥ ਖੋਤਿਆਦਿਨਾ ਅਨ੍ਵਯਤੋ ਸਰੂਪੇਨੇਵ ਅਮਨੁਞ੍ਞਤਾਯ ਦਸ੍ਸਨਂ. ਛਨ੍ਦੋਤਿ ਦੁਬ੍ਬਲਰਾਗੋ. ਰਾਗੋਤਿ ਬਲਵਰਾਗੋ. ‘‘ਕੇਸਾ ਲੋਮਾਦੀ’’ਤਿ ਸਙ੍ਖੇਪਤੋ ਵੁਤ੍ਤਮਤ੍ਥਂ ਵਿਭਾਗੇਨ ਦਸ੍ਸੇਤੁਂ ‘‘ਯੇਪਿ ਹੀ’’ਤਿਆਦਿ ਵੁਤ੍ਤਂ. ਅਸੁਭਾਤਿ ਆਗਨ੍ਤੁਕੇਨ ਸੁਭਾਕਾਰੇਨ ਵਿਰਹਿਤਤ੍ਤਾ ਅਸੁਭਾ. ਅਸੁਚਿਨੋਤਿ ਅਤ੍ਤਨੋ ਸਭਾਵੇਨੇਵ ਅਸੁਚਿਨੋ. ਪਟਿਕੂਲਾਤਿ ਨਾਗਰਿਕਸ੍ਸ ਅਸੁਚਿਕਟ੍ਠਾਨਂ ਵਿਯ ਜਿਗੁਚ੍ਛਨੀਯਤ੍ਤਾ ਪਟਿਕੂਲਾ.

ਕੇਸਾ ਨਾਮੇਤੇ ਵਣ੍ਣਤੋਪਿ ਪਟਿਕੂਲਾ, ਸਣ੍ਠਾਨਤੋਪਿ ਗਨ੍ਧਤੋਪਿ ਆਸਯਤੋਪਿ ਓਕਾਸਤੋਪਿ ਪਟਿਕੂਲਾਤਿ ਦਸ੍ਸੇਨ੍ਤੋ ‘‘ਸੋ ਚ ਨੇਸਂ…ਪੇ… ਪਞ੍ਚਹਿ ਕਾਰਣੇਹਿ ਵੇਦਿਤਬ੍ਬੋ’’ਤਿ ਆਹ. ਮਨੁਞ੍ਞੇਪਿ (ਵਿਸੁਦ੍ਧਿ. ੧.੩੮੩; ਵਿਭ. ਅਟ੍ਠ. ੩੫੬) ਹਿ ਯਾਗੁਪਤ੍ਤੇ ਵਾ ਭਤ੍ਤਪਤ੍ਤੇ ਵਾ ਕੇਸਵਣ੍ਣਂ ਕਿਞ੍ਚਿ ਦਿਸ੍ਵਾ ‘‘ਕੇਸਮਿਸ੍ਸਕਮਿਦਂ, ਹਰਥ ਨ’’ਨ੍ਤਿ ਜਿਗੁਚ੍ਛਨ੍ਤਿ, ਏਵਂ ਕੇਸਾ ਵਣ੍ਣਤੋ ਪਟਿਕੂਲਾ. ਰਤ੍ਤਿਂ ਪਰਿਭੁਞ੍ਜਨ੍ਤਾਪਿ ਕੇਸਸਣ੍ਠਾਨਂ ਅਕ੍ਕਵਾਕਂ ਵਾ ਮਕਚਿਵਾਕਂ ਵਾ ਛੁਪਿਤ੍ਵਾ ਤਥੇਵ ਜਿਗੁਚ੍ਛਨ੍ਤਿ, ਏਵਂ ਸਣ੍ਠਾਨਤੋਪਿ ਪਟਿਕੂਲਾ. ਤੇਲਮਕ੍ਖਨਪੁਪ੍ਫਧੂਪਾਦਿਸਙ੍ਖਾਰਵਿਰਹਿਤਾਨਞ੍ਚ ਕੇਸਾਨਂ ਗਨ੍ਧੋ ਪਰਮਜੇਗੁਚ੍ਛੋ ਹੋਤਿ, ਤਤੋ ਜੇਗੁਚ੍ਛਤਰੋ ਅਗ੍ਗਿਮ੍ਹਿ ਪਕ੍ਖਿਤ੍ਤਾਨਂ. ਕੇਸਾ ਹਿ ਵਣ੍ਣਸਣ੍ਠਾਨਤੋ ਅਪ੍ਪਟਿਕੂਲਾਪਿ ਸਿਯੁਂ, ਗਨ੍ਧੇਨ ਪਨ ਪਟਿਕੂਲਾਯੇਵ. ਯਥਾ ਹਿ ਦਹਰਸ੍ਸ ਕੁਮਾਰਕਸ੍ਸ ਵਚ੍ਚਂ ਵਣ੍ਣਤੋ ਹਲਿਦ੍ਦਿਵਣ੍ਣਂ, ਸਣ੍ਠਾਨਤੋਪਿ ਹਲਿਦ੍ਦਿਪਿਣ੍ਡਸਣ੍ਠਾਨਂ, ਸਙ੍ਕਾਰਟ੍ਠਾਨੇ ਛਡ੍ਡਿਤਞ੍ਚ ਉਦ੍ਧੁਮਾਤਕਕਾਲ਼ਸੁਨਖਸਰੀਰਂ ਵਣ੍ਣਤੋ ਤਾਲਪਕ੍ਕਵਣ੍ਣਂ, ਸਣ੍ਠਾਨਤੋ ਵਟ੍ਟੇਤ੍ਵਾ ਵਿਸ੍ਸਟ੍ਠਮੁਦਿਙ੍ਗਸਣ੍ਠਾਨਂ, ਦਾਠਾਪਿਸ੍ਸ ਸੁਮਨਮਕੁਲ਼ਸਦਿਸਾਤਿ ਉਭਯਮ੍ਪਿ ਵਣ੍ਣਸਣ੍ਠਾਨਤੋ ਸਿਯਾ ਅਪ੍ਪਟਿਕੂਲਂ, ਗਨ੍ਧੇਨ ਪਨ ਪਟਿਕੂਲਮੇਵ, ਏਵਂ ਕੇਸਾਪਿ ਸਿਯੁਂ ਵਣ੍ਣਸਣ੍ਠਾਨਤੋ ਅਪ੍ਪਟਿਕੂਲਾ, ਗਨ੍ਧੇਨ ਪਨ ਪਟਿਕੂਲਾਯੇਵਾਤਿ.

ਯਥਾ ਪਨ ਅਸੁਚਿਟ੍ਠਾਨੇ ਗਾਮਨਿਸ੍ਸਨ੍ਦੇਨ ਜਾਤਾਨਿ ਸੂਪੇਯ੍ਯਪਣ੍ਣਾਨਿ ਨਾਗਰਿਕਮਨੁਸ੍ਸਾਨਂ ਜੇਗੁਚ੍ਛਾਨਿ ਹੋਨ੍ਤਿ ਅਪਰਿਭੋਗਾਨਿ, ਏਵਂ ਕੇਸਾਪਿ ਪੁਬ੍ਬਲੋਹਿਤਮੁਤ੍ਤਕਰੀਸਪਿਤ੍ਤਸੇਮ੍ਹਾਦਿਨਿਸ੍ਸਨ੍ਦੇਨ ਜਾਤਤ੍ਤਾ ਜੇਗੁਚ੍ਛਾਤਿ ਇਦਂ ਤੇਸਂ ਆਸਯਤੋ ਪਾਟਿਕੁਲ੍ਯਂ. ਇਮੇ ਚ ਕੇਸਾ ਨਾਮ ਗੂਥਰਾਸਿਮ੍ਹਿ ਉਟ੍ਠਿਤਕਣ੍ਣਕਂ ਵਿਯ ਏਕਤਿਂਸਕੋਟ੍ਠਾਸਰਾਸਿਮ੍ਹਿ ਜਾਤਾ, ਤੇ ਸੁਸਾਨਸਙ੍ਕਾਰਟ੍ਠਾਨਾਦੀਸੁ ਜਾਤਸਾਕਂ ਵਿਯ ਪਰਿਖਾਦੀਸੁ ਜਾਤਕਮਲਕੁਵਲਯਾਦਿਪੁਪ੍ਫਂ ਵਿਯ ਚ ਅਸੁਚਿਟ੍ਠਾਨੇ ਜਾਤਤ੍ਤਾ ਪਰਮਜੇਗੁਚ੍ਛਾਤਿ ਇਦਂ ਤੇਸਂ ਓਕਾਸਤੋ ਪਾਟਿਕੁਲ੍ਯਂ. ਯਥਾ ਚ ਕੇਸਾਨਂ, ਏਵਂ ਸਬ੍ਬਕੋਟ੍ਠਾਸਾਨਞ੍ਚ ਵਣ੍ਣਸਣ੍ਠਾਨਗਨ੍ਧਾਸਯੋਕਾਸਵਸੇਨ ਪਞ੍ਚਧਾ ਪਟਿਕੂਲਤਾ ਵੇਦਿਤਬ੍ਬਾਤਿ ਆਹ ‘‘ਏਵਂ ਲੋਮਾਦੀਨ’’ਨ੍ਤਿ. ਪਞ੍ਚਪਞ੍ਚਪ੍ਪਭੇਦੇਨਾਤਿ ਏਤ੍ਥ ਬਾਹਿਰਤ੍ਥਸਮਾਸੋ ਦਟ੍ਠਬ੍ਬੋ ਪਞ੍ਚ ਪਞ੍ਚ ਪਭੇਦਾ ਏਤਸ੍ਸਾਤਿ ਪਞ੍ਚਪਞ੍ਚਪ੍ਪਭੇਦੋਤਿ.

ਸਂਵਣ੍ਣੇਨ੍ਤੋਤਿ ਵਿਤ੍ਥਾਰੇਨ੍ਤੋ. ਅਸੁਭਾਯਾਤਿ ਅਸੁਭਮਾਤਿਕਾਯ. ਫਾਤਿਕਮ੍ਮਨ੍ਤਿ ਬਹੁਲੀਕਾਰੋ. ਪਞ੍ਚਙ੍ਗਵਿਪ੍ਪਹੀਨਂ ਪਞ੍ਚਙ੍ਗਸਮਨ੍ਨਾਗਤਨ੍ਤਿ ਏਤ੍ਥ ਕਾਮਚ੍ਛਨ੍ਦੋ ਬ੍ਯਾਪਾਦੋ ਥਿਨਮਿਦ੍ਧਂ ਉਦ੍ਧਚ੍ਚਕੁਕ੍ਕੁਚ੍ਚਂ ਵਿਚਿਕਿਚ੍ਛਾਤਿ ਇਮੇਸਂ ਪਞ੍ਚਨ੍ਨਂ ਨੀਵਰਣਾਨਂ ਪਹਾਨਵਸੇਨ ਪਞ੍ਚਙ੍ਗਵਿਪ੍ਪਹੀਨਤਾ ਵੇਦਿਤਬ੍ਬਾ. ਨ ਹਿ ਏਤੇਸੁ ਅਪ੍ਪਹੀਨੇਸੁ ਝਾਨਂ ਉਪ੍ਪਜ੍ਜਤਿ, ਤੇਨਸ੍ਸੇਤਾਨਿ ਪਹਾਨਙ੍ਗਾਨੀਤਿ ਵੁਚ੍ਚਨ੍ਤਿ. ਕਿਞ੍ਚਾਪਿ ਹਿ ਝਾਨਕ੍ਖਣੇ ਅਞ੍ਞੇਪਿ ਅਕੁਸਲਾ ਧਮ੍ਮਾ ਪਹੀਯਨ੍ਤਿ, ਤਥਾਪਿ ਏਤਾਨੇਵ ਵਿਸੇਸੇਨ ਝਾਨਨ੍ਤਰਾਯਕਰਾਨਿ. ਕਾਮਚ੍ਛਨ੍ਦੇਨ ਹਿ ਨਾਨਾਵਿਸਯਪਲੋਭਿਤਂ ਚਿਤ੍ਤਂ ਨ ਏਕਤ੍ਤਾਰਮ੍ਮਣੇ ਸਮਾਧਿਯਤਿ, ਕਾਮਚ੍ਛਨ੍ਦਾਭਿਭੂਤਂ ਵਾ ਚਿਤ੍ਤਂ ਨ ਕਾਮਧਾਤੁਪ੍ਪਹਾਨਾਯ ਪਟਿਪਦਂ ਪਟਿਪਜ੍ਜਤਿ, ਬ੍ਯਾਪਾਦੇਨ ਚ ਆਰਮ੍ਮਣੇ ਪਟਿਹਞ੍ਞਮਾਨਂ ਨ ਨਿਰਨ੍ਤਰਂ ਪਵਤ੍ਤਤਿ, ਥਿਨਮਿਦ੍ਧਾਭਿਭੂਤਂ ਅਕਮ੍ਮਞ੍ਞਂ ਹੋਤਿ, ਉਦ੍ਧਚ੍ਚਕੁਕ੍ਕੁਚ੍ਚਪਰੇਤਂ ਅਵੂਪਸਨ੍ਤਮੇਵ ਹੁਤ੍ਵਾ ਪਰਿਬ੍ਭਮਤਿ, ਵਿਚਿਕਿਚ੍ਛਾਯ ਉਪਹਤਂ ਝਾਨਾਧਿਗਮਸਾਧਿਕਂ ਪਟਿਪਦਂ ਨਾਰੋਹਤਿ. ਇਤਿ ਵਿਸੇਸੇਨ ਝਾਨਨ੍ਤਰਾਯਕਰਤ੍ਤਾ ਏਤਾਨੇਵ ਪਹਾਨਙ੍ਗਾਨੀਤਿ ਵੁਤ੍ਤਾਨਿ.

ਯਸ੍ਮਾ ਪਨ ਵਿਤਕ੍ਕੋ ਆਰਮ੍ਮਣੇ ਚਿਤ੍ਤਂ ਅਭਿਨਿਰੋਪੇਤਿ, ਵਿਚਾਰੋ ਅਨੁਪ੍ਪਬਨ੍ਧਤਿ, ਤੇਹਿ ਅਵਿਕ੍ਖੇਪਾਯ ਸਮ੍ਪਾਦਿਤਪਯੋਗਸ੍ਸ ਚੇਤਸੋ ਪਯੋਗਸਮ੍ਪਤ੍ਤਿਸਮ੍ਭਵਾ ਪੀਤਿ ਪੀਨਨਂ, ਸੁਖਞ੍ਚ ਉਪਬ੍ਰੂਹਨਂ ਕਰੋਤਿ, ਅਥ ਨਂ ਸਸਮ੍ਪਯੁਤ੍ਤਧਮ੍ਮਂ ਏਤੇਹਿ ਅਭਿਨਿਰੋਪਨਾਨੁਬਨ੍ਧਨਪੀਨਨਉਪਬ੍ਰੂਹਨੇਹਿ ਅਨੁਗ੍ਗਹਿਤਾ ਏਕਗ੍ਗਤਾ ਏਕਤ੍ਤਾਰਮ੍ਮਣੇ ਸਮਂ ਸਮ੍ਮਾ ਆਧਿਯਤਿ, ਤਸ੍ਮਾ ਵਿਤਕ੍ਕੋ ਵਿਚਾਰੋ ਪੀਤਿ ਸੁਖਂ ਚਿਤ੍ਤੇਕਗ੍ਗਤਾਤਿ ਇਮੇਸਂ ਪਞ੍ਚਨ੍ਨਂ ਉਪ੍ਪਤ੍ਤਿਵਸੇਨ ਪਞ੍ਚਙ੍ਗਸਮਨ੍ਨਾਗਤਤਾ ਵੇਦਿਤਬ੍ਬਾ. ਉਪ੍ਪਨ੍ਨੇਸੁ ਹਿ ਏਤੇਸੁ ਪਞ੍ਚਸੁ ਝਾਨਂ ਉਪ੍ਪਨ੍ਨਂ ਨਾਮ ਹੋਤਿ, ਤੇਨਸ੍ਸ ਏਤਾਨਿ ਪਞ੍ਚ ਸਮਨ੍ਨਾਗਤਙ੍ਗਾਨੀਤਿ ਵੁਚ੍ਚਨ੍ਤਿ. ਤਸ੍ਮਾ ਨ ਏਤੇਹਿ ਸਮਨ੍ਨਾਗਤਂ ਅਞ੍ਞਦੇਵ ਝਾਨਂ ਨਾਮ ਅਤ੍ਥੀਤਿ ਗਹੇਤਬ੍ਬਂ. ਯਥਾ ਪਨ ਅਙ੍ਗਮਤ੍ਤਵਸੇਨੇਵ ਚਤੁਰਙ੍ਗਿਨੀ ਸੇਨਾ, ਪਞ੍ਚਙ੍ਗਿਕਂ ਤੂਰਿਯਂ ਅਟ੍ਠਙ੍ਗਿਕੋ ਚ ਮਗ੍ਗੋਤਿ ਵੁਚ੍ਚਤਿ, ਏਵਮਿਦਮ੍ਪਿ ਅਙ੍ਗਮਤ੍ਤਵਸੇਨੇਵ ‘‘ਪਞ੍ਚਙ੍ਗਿਕ’’ਨ੍ਤਿ ਵਾ ‘‘ਪਞ੍ਚਙ੍ਗਸਮਨ੍ਨਾਗਤ’’ਨ੍ਤਿ ਵਾ ਵੁਚ੍ਚਤੀਤਿ ਵੇਦਿਤਬ੍ਬਂ.

ਏਤਾਨਿ ਚ ਪਞ੍ਚਙ੍ਗਾਨਿ ਕਿਞ੍ਚਾਪਿ ਉਪਚਾਰਕ੍ਖਣੇਪਿ ਅਤ੍ਥਿ, ਅਥ ਖੋ ਉਪਚਾਰੇ ਪਕਤਿਚਿਤ੍ਤਤੋ ਬਲਵਤਰਾਨਿ, ਇਧ ਪਨ ਉਪਚਾਰਤੋਪਿ ਬਲਵਤਰਾਨਿ ਰੂਪਾਵਚਰਕ੍ਖਣਪ੍ਪਤ੍ਤਾਨਿ. ਏਤ੍ਥ ਹਿ ਵਿਤਕ੍ਕੋ ਸੁਵਿਸਦੇਨ ਆਕਾਰੇਨ ਆਰਮ੍ਮਣੇ ਚਿਤ੍ਤਂ ਅਭਿਨਿਰੋਪਯਮਾਨੋ ਉਪ੍ਪਜ੍ਜਤਿ, ਵਿਚਾਰੋ ਅਤਿਵਿਯ ਆਰਮ੍ਮਣਂ ਅਨੁਮਜ੍ਜਮਾਨੋ, ਪੀਤਿਸੁਖਂ ਸਬ੍ਬਾਵਨ੍ਤਮ੍ਪਿ ਕਾਯਂ ਫਰਮਾਨਂ. ਤੇਨੇਵ ਵੁਤ੍ਤਂ ‘‘ਨਾਸ੍ਸ ਕਿਞ੍ਚਿ ਸਬ੍ਬਾਵਤੋ ਕਾਯਸ੍ਸ ਵਿਵੇਕਜੇਨ ਪੀਤਿਸੁਖੇਨ ਅਪ੍ਫੁਟਂ ਹੋਤੀ’’ਤਿ. ਚਿਤ੍ਤੇਕਗ੍ਗਤਾਪਿ ਹੇਟ੍ਠਿਮਮ੍ਹਿ ਸਮੁਗ੍ਗਪਟਲੇ ਉਪਰਿਮਂ ਸਮੁਗ੍ਗਪਟਲਂ ਵਿਯ ਆਰਮ੍ਮਣੇ ਸੁਫੁਸਿਤਾ ਹੁਤ੍ਵਾ ਉਪ੍ਪਜ੍ਜਤਿ. ਅਯਮੇਤੇਸਂ ਇਤਰੇਹਿ ਵਿਸੇਸੋ, ਤਸ੍ਮਾ ‘‘ਪਞ੍ਚਙ੍ਗਸਮਨ੍ਨਾਗਤ’’ਨ੍ਤਿ ਅਪ੍ਪਨਾਝਾਨਮੇਵ ਵਿਸੇਸੇਤ੍ਵਾ ਵੁਤ੍ਤਂ.

ਤਿਵਿਧਕਲ੍ਯਾਣਂ ਦਸਲਕ੍ਖਣਸਮ੍ਪਨ੍ਨਨ੍ਤਿ ਏਤ੍ਥ ਪਨ ਝਾਨਸ੍ਸ ਆਦਿਮਜ੍ਝਪਰਿਯੋਸਾਨਵਸੇਨ ਤਿਵਿਧਕਲ੍ਯਾਣਤਾ, ਤੇਸਂਯੇਵ ਆਦਿਮਜ੍ਝਪਰਿਯੋਸਾਨਾਨਂ ਲਕ੍ਖਣਵਸੇਨ ਦਸਲਕ੍ਖਣਸਮ੍ਪਨ੍ਨਤਾ ਵੇਦਿਤਬ੍ਬਾ. ਵਿਤ੍ਥਾਰਨਯਂ ਪਨੇਤ੍ਥ ਸਯਮੇਵ ਪਕਾਸਯਿਸ੍ਸਤਿ. ਕਿਲੇਸਚੋਰੇਹਿ ਅਨਭਿਭਵਨੀਯਤ੍ਤਾ ਝਾਨਂ ‘‘ਚਿਤ੍ਤਮਞ੍ਜੂਸ’’ਨ੍ਤਿ ਵੁਤ੍ਤਂ. ਨਿਸ੍ਸਾਯਾਤਿ ਪਾਦਕਂ ਕਤ੍ਵਾ.

ਦਸਲਕ੍ਖਣਵਿਭਾਵਨੇਨੇਵ ਤਿਵਿਧਕਲ੍ਯਾਣਤਾਪਿ ਵਿਭਾਵਿਤਾ ਹੋਤੀਤਿ ਦਸਲਕ੍ਖਣਂ ਤਾਵ ਦਸ੍ਸੇਨ੍ਤੋ ‘‘ਤਤ੍ਰਿਮਾਨੀ’’ਤਿਆਦਿਮਾਹ. ਤਤ੍ਥ ਪਾਰਿਪਨ੍ਥਿਕਤੋ ਚਿਤ੍ਤਵਿਸੁਦ੍ਧੀਤਿਆਦੀਨਂ ਪਦਾਨਂ ਅਤ੍ਥੋ ‘‘ਤਤ੍ਰਾਯਂ ਪਾਲ਼ੀ’’ਤਿਆਦਿਨਾ ਵੁਤ੍ਤਪਾਲ਼ਿਵਣ੍ਣਨਾਯਮੇਵ ਆਵਿ ਭਵਿਸ੍ਸਤਿ. ਤਤ੍ਰਾਤਿ ਤਸ੍ਮਿਂ ਦਸਲਕ੍ਖਣਵਿਭਾਵਨੇ. ਪਟਿਪਦਾਵਿਸੁਦ੍ਧੀਤਿ ਪਟਿਪਜ੍ਜਤਿ ਝਾਨਂ ਏਤਾਯਾਤਿ ਪਟਿਪਦਾ, ਗੋਤ੍ਰਭੁਪਰਿਯੋਸਾਨੋ ਪੁਬ੍ਬਭਾਗਿਯੋ ਭਾਵਨਾਨਯੋ. ਪਰਿਪਨ੍ਥਤੋ ਵਿਸੁਜ੍ਝਨਂ ਵਿਸੁਦ੍ਧਿ, ਪਟਿਪਦਾਯ ਵਿਸੁਦ੍ਧਿ ਪਟਿਪਦਾਵਿਸੁਦ੍ਧਿ. ਸਾ ਪਨਾਯਂ ਯਸ੍ਮਾ ਝਾਨਸ੍ਸ ਉਪ੍ਪਾਦਕ੍ਖਣੇ ਲਬ੍ਭਤਿ, ਤਸ੍ਮਾ ਵੁਤ੍ਤਂ ‘‘ਪਟਿਪਦਾਵਿਸੁਦ੍ਧਿ ਆਦੀ’’ਤਿ. ਉਪੇਕ੍ਖਾਨੁਬ੍ਰੂਹਨਾਤਿ ਵਿਸੋਧੇਤਬ੍ਬਤਾਦੀਨਂ ਅਭਾਵਤੋ ਝਾਨਪਰਿਯਾਪਨ੍ਨਾਯ ਤਤ੍ਰਮਜ੍ਝਤ੍ਤੁਪੇਕ੍ਖਾਯ ਕਿਚ੍ਚਨਿਪ੍ਫਤ੍ਤਿਯਾ ਅਨੁਬ੍ਰੂਹਨਾ. ਸਾ ਪਨਾਯਂ ਯਸ੍ਮਾ ਵਿਸੇਸਤੋ ਝਾਨਸ੍ਸ ਠਿਤਿਕ੍ਖਣੇ ਲਬ੍ਭਤਿ, ਤੇਨ ਵੁਤ੍ਤਂ ‘‘ਉਪੇਕ੍ਖਾਨੁਬ੍ਰੂਹਨਾ ਮਜ੍ਝੇ’’ਤਿ. ਸਮ੍ਪਹਂਸਨਾਤਿ ਤਤ੍ਥ ਧਮ੍ਮਾਨਂ ਅਨਤਿਵਤ੍ਤਨਾਦਿਸਾਧਕਸ੍ਸ ਞਾਣਸ੍ਸ ਕਿਚ੍ਚਨਿਪ੍ਫਤ੍ਤਿਵਸੇਨ ਪਰਿਯੋਦਪਨਾ. ਸਾ ਪਨ ਯਸ੍ਮਾ ਝਾਨਸ੍ਸ ਓਸਾਨਕ੍ਖਣੇ ਪਾਕਟਾ ਹੋਤਿ, ਤਸ੍ਮਾ ਵੁਤ੍ਤਂ ‘‘ਸਮ੍ਪਹਂਸਨਾ ਪਰਿਯੋਸਾਨ’’ਨ੍ਤਿ. ਇਮਾਨਿ ਤੀਣਿ ਲਕ੍ਖਣਾਨੀਤਿ ਪਰਿਪਨ੍ਥਤੋ ਚਿਤ੍ਤਸ੍ਸ ਵਿਸੁਜ੍ਝਨਾਕਾਰੋ, ਮਜ੍ਝਿਮਸ੍ਸ ਸਮਥਨਿਮਿਤ੍ਤਸ੍ਸ ਪਟਿਪਜ੍ਜਨਾਕਾਰੋ, ਤਤ੍ਥ ਪਕ੍ਖਨ੍ਦਨਾਕਾਰੋਤਿ ਇਮਾਨਿ ਤੀਣਿ ਝਾਨਸ੍ਸ ਆਦਿਤੋ ਉਪ੍ਪਾਦਕ੍ਖਣੇ ਅਪ੍ਪਨਾਪ੍ਪਤ੍ਤਿਲਕ੍ਖਣਾਨਿ. ਤੇਹਿ ਆਕਾਰੇਹਿ ਵਿਨਾ ਅਪ੍ਪਨਾਪ੍ਪਤ੍ਤਿਯਾ ਅਭਾਵਤੋ ਅਸਤਿ ਚ ਅਪ੍ਪਨਾਯਂ ਤਦਭਾਵਤੋ ਆਦਿਕਲ੍ਯਾਣਞ੍ਚੇਵ ਵਿਸੁਦ੍ਧਿਪਟਿਪਦਤ੍ਤਾ ਯਥਾਵੁਤ੍ਤੇਹਿ ਲਕ੍ਖਣੇਹਿ ਸਮਨ੍ਨਾਗਤਤ੍ਤਾ ਚ ਤਿਲਕ੍ਖਣਸਮ੍ਪਨ੍ਨਞ੍ਚ. ਇਮਿਨਾ ਨਯੇਨ ਮਜ੍ਝਪਰਿਯੋਸਾਨਲਕ੍ਖਣਾਨਞ੍ਚ ਯੋਜਨਾ ਵੇਦਿਤਬ੍ਬਾ.

ਕੇਚਿ ਪਨ ‘‘ਪਟਿਪਦਾਵਿਸੁਦ੍ਧਿ ਨਾਮ ਸਸਮ੍ਭਾਰਿਕੋ ਉਪਚਾਰੋ, ਉਪੇਕ੍ਖਾਨੁਬ੍ਰੂਹਨਾ ਨਾਮ ਅਪ੍ਪਨਾ, ਸਮ੍ਪਹਂਸਨਾ ਨਾਮ ਪਚ੍ਚਵੇਕ੍ਖਣਾ’’ਤਿ ਵਣ੍ਣਯਨ੍ਤਿ, ਤਂ ਨ ਯੁਤ੍ਤਂ. ਤਥਾ ਹਿ ਸਤਿ ਅਝਾਨਧਮ੍ਮੇਹਿ ਝਾਨਸ੍ਸ ਗੁਣਸਂਕਿਤ੍ਤਨਂ ਨਾਮ ਕਤਂ ਹੋਤਿ. ਨ ਹਿ ਭੂਮਨ੍ਤਰਂ ਭੂਮਨ੍ਤਰਪਰਿਯਾਪਨ੍ਨਂ ਹੋਤਿ, ਪਾਲ਼ਿਯਾ ਚੇਤਂ ਵਿਰੁਜ੍ਝਤਿ. ‘‘ਏਕਤ੍ਤਗਤਂ ਚਿਤ੍ਤਂ ਪਟਿਪਦਾਵਿਸੁਦ੍ਧਿਪਕ੍ਖਨ੍ਦਞ੍ਚੇਵ ਹੋਤਿ ਉਪੇਕ੍ਖਾਨੁਬ੍ਰੂਹਿਤਞ੍ਚ ਞਾਣੇਨ ਚ ਸਮ੍ਪਹਂਸਿਤ’’ਨ੍ਤਿ (ਪਟਿ. ਮ. ੧.੧੫੮) ਹਿ ਪਾਲ਼ਿਯਂ ਵੁਤ੍ਤਂ. ਏਤ੍ਥ ਹਿ ਏਕਤ੍ਤਗਤਂ ਚਿਤ੍ਤਨ੍ਤਿ ਇਨ੍ਦ੍ਰਿਯਾਨਂ ਏਕਰਸਭਾਵੇਨ ਏਕਗ੍ਗਤਾਯ ਚ ਸਿਖਾਪ੍ਪਤ੍ਤਿਯਾ ਤਦਨੁਗੁਣਂ ਏਕਤ੍ਤਗਤਂ ਸਸਮ੍ਪਯੁਤ੍ਤਂ ਅਪ੍ਪਨਾਪ੍ਪਤ੍ਤਂ ਚਿਤ੍ਤਂ ਵੁਤ੍ਤਂ, ਤਸ੍ਸੇਵ ਚ ਪਟਿਪਦਾਵਿਸੁਦ੍ਧਿਪਕ੍ਖਨ੍ਦਤਾਦਿ ਅਨਨ੍ਤਰਂ ਵੁਚ੍ਚਤੇ. ਤਸ੍ਮਾ ਪਾਲ਼ਿਯਂ ਏਕਸ੍ਮਿਂਯੇਵ ਅਪ੍ਪਨਾਚਿਤ੍ਤਕ੍ਖਣੇ ਪਟਿਪਦਾਵਿਸੁਦ੍ਧਿਆਦੀਨਂ ਵੁਤ੍ਤਤ੍ਤਾ ਅਨ੍ਤੋਅਪ੍ਪਨਾਯਮੇਵ ਪਰਿਕਮ੍ਮਾਗਮਨਵਸੇਨ ਪਟਿਪਦਾਵਿਸੁਦ੍ਧਿ, ਤਤ੍ਰਮਜ੍ਝਤ੍ਤੁਪੇਕ੍ਖਾਯ ਕਿਚ੍ਚਵਸੇਨ ਉਪੇਕ੍ਖਾਨੁਬ੍ਰੂਹਨਾ, ਧਮ੍ਮਾਨਂ ਅਨਤਿਵਤ੍ਤਨਾਦਿਭਾਵਸਾਧਨੇਨ ਪਰਿਯੋਦਾਪਕਸ੍ਸ ਞਾਣਸ੍ਸ ਕਿਚ੍ਚਨਿਪ੍ਫਤ੍ਤਿਵਸੇਨ ਸਮ੍ਪਹਂਸਨਾ ਚ ਵੇਦਿਤਬ੍ਬਾ.

ਕਥਂ? ਯਸ੍ਮਿਂ (ਪਟਿ. ਮ. ਅਟ੍ਠ. ੨.੧.੧੫੮; ਵਿਸੁਦ੍ਧਿ. ੧.੧੭੫) ਵਾਰੇ ਅਪ੍ਪਨਾ ਉਪ੍ਪਜ੍ਜਤਿ, ਤਸ੍ਮਿਂ ਯੋ ਨੀਵਰਣਸਙ੍ਖਾਤੋ ਕਿਲੇਸਗਣੋ ਤਸ੍ਸ ਝਾਨਸ੍ਸ ਪਰਿਪਨ੍ਥੋ, ਤਤੋ ਚਿਤ੍ਤਂ ਵਿਸੁਜ੍ਝਤਿ, ਵਿਸੁਦ੍ਧਤ੍ਤਾ ਆਵਰਣਵਿਰਹਿਤਂ ਹੁਤ੍ਵਾ ਮਜ੍ਝਿਮਂ ਸਮਥਨਿਮਿਤ੍ਤਂ ਪਟਿਪਜ੍ਜਤਿ. ਮਜ੍ਝਿਮਂ ਸਮਥਨਿਮਿਤ੍ਤਂ ਨਾਮ ਸਮਪ੍ਪਵਤ੍ਤੋ ਅਪ੍ਪਨਾਸਮਾਧਿਯੇਵ, ਲੀਨੁਦ੍ਧਚ੍ਚਸਙ੍ਖਾਤਾਨਂ ਉਭਿਨ੍ਨਂ ਅਨ੍ਤਾਨਂ ਅਨੁਪਗਮਨੇਨ ਮਜ੍ਝਿਮੋ, ਸਵਿਸੇਸਂ ਪਚ੍ਚਨੀਕਧਮ੍ਮਾਨਂ ਵੂਪਸਮਨਤੋ ਸਮਥੋ, ਯੋਗਿਨੋ ਸੁਖਵਿਸੇਸਾਨਂ ਕਾਰਣਭਾਵਤੋ ਨਿਮਿਤ੍ਤਨ੍ਤਿ ਕਤ੍ਵਾ. ਤਸ੍ਸ ਪਨ ਅਪ੍ਪਨਾਚਿਤ੍ਤਸ੍ਸ ਅਨਨ੍ਤਰਪਚ੍ਚਯਭੂਤਂ ਗੋਤ੍ਰਭੁਚਿਤ੍ਤਂ ਸਤਿਪਿ ਪਰਿਤ੍ਤਮਹਗ੍ਗਤਭਾਵਭੇਦੇ ਪਚ੍ਚਯਪਚ੍ਚਯੁਪ੍ਪਨ੍ਨਭਾਵਭੇਦੇ ਚ ਏਕਿਸ੍ਸਾਯੇਵ ਸਨ੍ਤਤਿਯਾ ਪਰਿਣਾਮੂਪਗਮਨਤੋ ਏਕਸਨ੍ਤਤਿਪਰਿਣਾਮਨਯੇਨ ਤਥਤ੍ਤਂ ਅਪ੍ਪਨਾਸਮਾਧਿਵਸੇਨ ਸਮਾਹਿਤਭਾਵਂ ਉਪਗਚ੍ਛਮਾਨਂ ਮਜ੍ਝਿਮਂ ਸਮਥਨਿਮਿਤ੍ਤਂ ਪਟਿਪਜ੍ਜਤਿ ਨਾਮ. ਏਵਂ ਪਟਿਪਨ੍ਨਤ੍ਤਾ ਤਥਤ੍ਤੁਪਗਮਨੇਨ ਤਤ੍ਥ ਪਕ੍ਖਨ੍ਦਤਿ ਨਾਮ. ਯਸ੍ਮਿਞ੍ਹਿ ਖਣੇ ਤਥਤ੍ਤਂ ਮਜ੍ਝਿਮਂ ਸਮਥਨਿਮਿਤ੍ਤਂ ਪਟਿਪਜ੍ਜਤਿ, ਤਸ੍ਮਿਂਯੇਵ ਖਣੇ ਤਥਤ੍ਤੁਪਗਮਨੇਨ ਅਪ੍ਪਨਾਸਮਾਧਿਨਾ ਸਮਾਹਿਤਭਾਵੂਪਗਮਨੇਨ ਤਤ੍ਥ ਪਕ੍ਖਨ੍ਦਤਿ ਨਾਮ. ਏਵਂ ਤਾਵ ਪੁਰਿਮਸ੍ਮਿਂ ਗੋਤ੍ਰਭੁਚਿਤ੍ਤੇ ਵਿਜ੍ਜਮਾਨਾ ਪਰਿਪਨ੍ਥਵਿਸੁਦ੍ਧਿਮਜ੍ਝਿਮਸਮਥਪ੍ਪਟਿਪਤ੍ਤਿਪਕ੍ਖਨ੍ਦਨਾਕਾਰਾ ਆਗਮਨਵਸੇਨ ਨਿਪ੍ਫਜ੍ਜਮਾਨਾ ਪਠਮਸ੍ਸ ਝਾਨਸ੍ਸ ਉਪ੍ਪਾਦਕ੍ਖਣੇਯੇਵ ਪਟਿਪਦਾਵਿਸੁਦ੍ਧੀਤਿ ਵੇਦਿਤਬ੍ਬਾ. ਤੇਯੇਵ ਹਿ ਆਕਾਰਾ ਪਚ੍ਚਯਵਿਸੇਸਤੋ ਝਾਨਕ੍ਖਣੇ ਨਿਪ੍ਫਜ੍ਜਮਾਨਾ ਪਟਿਪਦਾਵਿਸੁਦ੍ਧੀਤਿ ਵੁਤ੍ਤਾ.

ਏਵਂ ਵਿਸੁਦ੍ਧਸ੍ਸ ਪਨ ਤਸ੍ਸ ਚਿਤ੍ਤਸ੍ਸ ਪੁਨ ਸੋਧੇਤਬ੍ਬਾਭਾਵਤੋ ਵਿਸੋਧਨੇ ਬ੍ਯਾਪਾਰਂ ਅਕਰੋਨ੍ਤੋ ਵਿਸੁਦ੍ਧਂ ਚਿਤ੍ਤਂ ਅਜ੍ਝੁਪੇਕ੍ਖਤਿ ਨਾਮ. ਸਮਥਭਾਵੂਪਗਮਨੇਨ ਸਮਥਪ੍ਪਟਿਪਨ੍ਨਸ੍ਸ ਪੁਨ ਸਮਾਧਾਨੇ ਬ੍ਯਾਪਾਰਂ ਅਕਰੋਨ੍ਤੋ ਸਮਥਪ੍ਪਟਿਪਨ੍ਨਂ ਅਜ੍ਝੁਪੇਕ੍ਖਤਿ ਨਾਮ. ਸਮਥਪ੍ਪਟਿਪਨ੍ਨਭਾਵਤੋ ਏਵ ਚਸ੍ਸ ਕਿਲੇਸਸਂਸਗ੍ਗਂ ਪਹਾਯ ਏਕਤ੍ਤੇਨ ਉਪਟ੍ਠਿਤਸ੍ਸ ਪੁਨ ਏਕਤ੍ਤੁਪਟ੍ਠਾਨੇ ਬ੍ਯਾਪਾਰਂ ਅਕਰੋਨ੍ਤੋ ਏਕਤ੍ਤੁਪਟ੍ਠਾਨਂ ਅਜ੍ਝੁਪੇਕ੍ਖਤਿ ਨਾਮ. ਏਵਂ ਤਤ੍ਰਮਜ੍ਝਤ੍ਤੁਪੇਕ੍ਖਾਯ ਕਿਚ੍ਚਵਸੇਨ ਉਪੇਕ੍ਖਾਨੁਬ੍ਰੂਹਨਾ ਵੇਦਿਤਬ੍ਬਾ.

ਯੇ ਪਨੇਤੇ ਏਵਂ ਉਪੇਕ੍ਖਾਨੁਬ੍ਰੂਹਿਤੇ ਤਸ੍ਮਿਂ ਝਾਨਚਿਤ੍ਤੇ ਜਾਤਾ ਸਮਾਧਿਪਞ੍ਞਾਸਙ੍ਖਾਤਾ ਯੁਗਨਦ੍ਧਧਮ੍ਮਾ ਅਞ੍ਞਮਞ੍ਞਂ ਅਨਤਿਵਤ੍ਤਮਾਨਾ ਹੁਤ੍ਵਾ ਪਵਤ੍ਤਾ, ਯਾਨਿ ਚ ਸਦ੍ਧਾਦੀਨਿ ਇਨ੍ਦ੍ਰਿਯਾਨਿ ਨਾਨਾਕਿਲੇਸੇਹਿ ਵਿਮੁਤ੍ਤਤ੍ਤਾ ਵਿਮੁਤ੍ਤਿਰਸੇਨ ਏਕਰਸਾਨਿ ਹੁਤ੍ਵਾ ਪਵਤ੍ਤਾਨਿ, ਯਞ੍ਚੇਸ ਤਦੁਪਗਂ ਤੇਸਂ ਅਨਤਿਵਤ੍ਤਨਏਕਰਸਸਭਾਵਾਨਂ ਅਨੁਚ੍ਛਵਿਕਂ ਵੀਰਿਯਂ ਵਾਹਯਤਿ, ਯਾ ਚਸ੍ਸ ਤਸ੍ਮਿਂ ਖਣੇ ਪਵਤ੍ਤਾ ਆਸੇਵਨਾ, ਸਬ੍ਬੇਪਿ ਤੇ ਆਕਾਰਾ ਯਸ੍ਮਾ ਞਾਣੇਨ ਸਂਕਿਲੇਸਵੋਦਾਨੇਸੁ ਤਂ ਤਂ ਆਦੀਨਵਞ੍ਚ ਆਨਿਸਂਸਞ੍ਚ ਦਿਸ੍ਵਾ ਤਥਾ ਤਥਾ ਸਮ੍ਪਹਂਸਿਤਤ੍ਤਾ ਵਿਸੋਧਿਤਤ੍ਤਾ ਪਰਿਯੋਦਾਪਿਤਤ੍ਤਾ ਨਿਪ੍ਫਨ੍ਨਾ, ਤਸ੍ਮਾ ਧਮ੍ਮਾਨਂ ਅਨਤਿਵਤ੍ਤਨਾਦਿਭਾਵਸਾਧਨੇਨ ਪਰਿਯੋਦਾਪਕਸ੍ਸ ਞਾਣਸ੍ਸ ਕਿਚ੍ਚਨਿਪ੍ਫਤ੍ਤਿਵਸੇਨ ਸਮ੍ਪਹਂਸਨਾ ਵੇਦਿਤਬ੍ਬਾਤਿ ਵੁਤ੍ਤਂ.

ਅਥ ਕਸ੍ਮਾ ਸਮ੍ਪਹਂਸਨਾਵ ‘‘ਪਰਿਯੋਸਾਨ’’ਨ੍ਤਿ ਵੁਤ੍ਤਾ, ਨ ਉਪੇਕ੍ਖਾਨੁਬ੍ਰੂਹਨਾਤਿ? ਯਸ੍ਮਾ ਤਸ੍ਮਿਂ ਭਾਵਨਾਚਿਤ੍ਤੇ ਉਪੇਕ੍ਖਾਵਸੇਨ ਞਾਣਂ ਪਾਕਟਂ ਹੋਤਿ, ਤਸ੍ਮਾ ਞਾਣਕਿਚ੍ਚਭੂਤਾ ਸਮ੍ਪਹਂਸਨਾ ‘‘ਪਰਿਯੋਸਾਨ’’ਨ੍ਤਿ ਵੁਤ੍ਤਾ. ਤਥਾ ਹਿ ਅਪ੍ਪਨਾਕਾਲੇ ਭਾਵਨਾਯ ਸਮਪ੍ਪਵਤ੍ਤਿਯਾ ਪਟਿਪਕ੍ਖਸ੍ਸ ਚ ਸੁਪ੍ਪਹਾਨਤੋ ਪਗ੍ਗਹਾਦੀਸੁ ਬ੍ਯਾਪਾਰਸ੍ਸ ਅਕਾਤਬ੍ਬਤੋ ਅਜ੍ਝੁਪੇਕ੍ਖਨਾਵ ਹੋਤਿ. ਯਂ ਸਨ੍ਧਾਯ ਵੁਤ੍ਤਂ ‘‘ਸਮਯੇ ਚਿਤ੍ਤਸ੍ਸ ਅਜ੍ਝੁਪੇਕ੍ਖਨਾ ਵਿਸੁਦ੍ਧਂ ਚਿਤ੍ਤਂ ਅਜ੍ਝੁਪੇਕ੍ਖਤੀ’’ਤਿ ਚ ਆਦਿ. ਸਾ ਪਨਾਯਂ ਅਜ੍ਝੁਪੇਕ੍ਖਨਾ ਞਾਣਸ੍ਸ ਕਿਚ੍ਚਸਿਦ੍ਧਿਯਾ ਹੋਤਿ ਵਿਸੇਸਤੋ ਞਾਣਸਾਧਨਤ੍ਤਾ ਅਪ੍ਪਨਾਬ੍ਯਾਪਾਰਸ੍ਸ, ਤਸ੍ਮਾ ਞਾਣਕਿਚ੍ਚਭੂਤਾ ਸਮ੍ਪਹਂਸਨਾ ‘‘ਪਰਿਯੋਸਾਨ’’ਨ੍ਤਿ ਵੁਤ੍ਤਾ. ਏਵਂ ਤਿਵਿਧਾਯ ਪਟਿਪਦਾਵਿਸੁਦ੍ਧਿਯਾ ਲਦ੍ਧਵਿਸੇਸਾਯ ਤਿਵਿਧਾਯ ਉਪੇਕ੍ਖਾਨੁਬ੍ਰੂਹਨਾਯ ਸਾਤਿਸਯਂ ਪਞ੍ਞਿਨ੍ਦ੍ਰਿਯਸ੍ਸ ਅਧਿਮਤ੍ਤਭਾਵੇਨ ਚਤੁਬ੍ਬਿਧਾਪਿ ਸਮ੍ਪਹਂਸਨਾ ਸਿਜ੍ਝਤੀਤਿ ਆਗਮਨੁਪੇਕ੍ਖਾਞਾਣਕਿਚ੍ਚਵਸੇਨ ਦਸਪਿ ਆਕਾਰਾ ਝਾਨੇ ਏਵ ਵੇਦਿਤਬ੍ਬਾ.

ਏਵਂ ਤਿਵਿਧਤ੍ਤਗਤਂ ਚਿਤ੍ਤਨ੍ਤਿਆਦੀਨਿ ਤਸ੍ਸੇਵ ਚਿਤ੍ਤਸ੍ਸ ਥੋਮਨਵਚਨਾਨਿ. ਤਤ੍ਥ ਏਵਂ ਤਿਵਿਧਤ੍ਤਗਤਨ੍ਤਿ ਏਵਂ ਯਥਾਵੁਤ੍ਤੇਨ ਵਿਧਿਨਾ ਪਟਿਪਦਾਵਿਸੁਦ੍ਧਿਪਕ੍ਖਨ੍ਦਨਉਪੇਕ੍ਖਾਨੁਬ੍ਰੂਹਨਞਾਣਸਮ੍ਪਹਂਸਨਾਵਸੇਨ ਤਿਵਿਧਭਾਵਂ ਗਤਂ. ਵਿਤਕ੍ਕਸਮ੍ਪਨ੍ਨਨ੍ਤਿ ਕਿਲੇਸਕ੍ਖੋਭਵਿਰਹਿਤਤ੍ਤਾ ਵਿਤਕ੍ਕੇਨ ਸੁਨ੍ਦਰਭਾਵਮੁਪਗਤਂ. ਚਿਤ੍ਤਸ੍ਸ ਅਧਿਟ੍ਠਾਨਸਮ੍ਪਨ੍ਨਨ੍ਤਿ ਤਸ੍ਮਿਂਯੇਵ ਆਰਮ੍ਮਣੇ ਚਿਤ੍ਤਸ੍ਸ ਨਿਰਨ੍ਤਰਪ੍ਪਵਤ੍ਤਿਸਙ੍ਖਾਤੇਨ ਅਧਿਟ੍ਠਾਨੇਨ ਸਮ੍ਪਨ੍ਨਂ ਅਨੂਨਂ. ਯਥਾ ਅਧਿਟ੍ਠਾਨਵਸਿਯਂ ਅਧਿਟ੍ਠਾਨਨ੍ਤਿ ਝਾਨਪ੍ਪਵਤ੍ਤਿ, ਤਥਾ ਇਧਾਪਿ ਚਿਤ੍ਤਸ੍ਸ ਅਧਿਟ੍ਠਾਨਨ੍ਤਿ ਚਿਤ੍ਤੇਕਗ੍ਗਤਾਪਿ ਯੁਜ੍ਜਤਿ. ਤੇਨ ਹਿ ਏਕਸ੍ਮਿਂਯੇਵ ਆਰਮ੍ਮਣੇ ਚਿਤ੍ਤਂ ਅਧਿਟ੍ਠਾਤਿ, ਨ ਏਤ੍ਥ ਵਿਕ੍ਖਿਪਤੀਤਿ. ਸਮਾਧਿਸਮ੍ਪਨ੍ਨਨ੍ਤਿ ਵਿਸੁਂ ਵੁਤ੍ਤਤ੍ਤਾ ਪਨ ਵੁਤ੍ਤਨਯੇਨੇਵ ਗਹੇਤਬ੍ਬੋ. ਅਥ ਵਾ ਸਮਾਧਿਸ੍ਸੇਵ ਝਾਨਙ੍ਗਸਙ੍ਗਹਿਤਤ੍ਤਾ ‘‘ਚਿਤ੍ਤਸ੍ਸ ਅਧਿਟ੍ਠਾਨਸਮ੍ਪਨ੍ਨ’’ਨ੍ਤਿ ਝਾਨਙ੍ਗਪਞ੍ਚਕਵਸੇਨ ਵੁਤ੍ਤਂ. ਸਮਾਧਿਸਮ੍ਪਨ੍ਨਨ੍ਤਿ ਇਨ੍ਦ੍ਰਿਯਸਙ੍ਗਹਿਤਤ੍ਤਾ ਇਨ੍ਦ੍ਰਿਯਪਞ੍ਚਕਵਸੇਨ.

ਅਸੁਭਸਞ੍ਞਾਪਰਿਚਿਤੇਨਾਤਿ ਸਕਲਂ ਕਾਯਂ ਅਸੁਭਨ੍ਤਿ ਪਵਤ੍ਤਾਯ ਸਞ੍ਞਾਯ ਸਹਗਤਤ੍ਤਾ ਝਾਨਂ ਅਸੁਭਸਞ੍ਞਾ, ਤੇਨ ਪਰਿਚਿਤੇਨ ਪਰਿਭਾਵਿਤੇਨ. ਚੇਤਸਾਤਿ ਚਿਤ੍ਤੇਨ. ਬਹੁਲਨ੍ਤਿ ਅਭਿਣ੍ਹਂ. ਵਿਹਰਤੋਤਿ ਵਿਹਰਨ੍ਤਸ੍ਸ, ਅਸੁਭਸਮਾਪਤ੍ਤਿਬਹੁਲਸ੍ਸਾਤਿ ਅਤ੍ਥੋ. ਮੇਥੁਨਧਮ੍ਮਸਮਾਪਤ੍ਤਿਯਾਤਿ ਮੇਥੁਨਧਮ੍ਮੇਨ ਸਮਙ੍ਗਿਭਾਵਤੋ. ਪਟਿਲੀਯਤੀਤਿ ਏਕਪਸ੍ਸੇਨ ਨਿਲੀਯਤਿ ਨਿਲੀਨਂ ਵਿਯ ਹੋਤਿ. ਪਟਿਕੁਟਤੀਤਿ ਸਙ੍ਕੁਚਤਿ. ਪਟਿਵਤ੍ਤਤੀਤਿ ਨਿਵਤ੍ਤਤਿ. ਨ ਸਮ੍ਪਸਾਰੀਯਤੀਤਿ ਨ ਵਿਸਰਤਿ, ਅਭਿਰਤਿਵਸੇਨ ਨ ਪਕ੍ਖਨ੍ਦਤੀਤਿ ਅਤ੍ਥੋ. ਅਥ ਵਾ ਪਟਿਲੀਯਤੀਤਿ ਸਙ੍ਕੁਚਤਿ ਤਤ੍ਥ ਪਟਿਕੂਲਤਾਯ ਸਣ੍ਠਿਤਤ੍ਤਾ. ਪਟਿਕੁਟਤੀਤਿ ਅਪਸਕ੍ਕਤਿ ਨ ਉਪਸਕ੍ਕਤਿ. ਪਟਿਵਤ੍ਤਤੀਤਿ ਨਿਵਤ੍ਤਤਿ, ਤਤੋ ਏਵ ਨ ਸਮ੍ਪਸਾਰੀਯਤੀਤਿ. ਨ੍ਹਾਰੁਦਦ੍ਦੁਲਨ੍ਤਿ ਨ੍ਹਾਰੁਖਣ੍ਡਂ ਨ੍ਹਾਰੁਵਿਲੇਖਨਂ ਵਾ.

ਅਦ੍ਧਮਾਸਨ੍ਤਿ ਅਚ੍ਚਨ੍ਤਸਂਯੋਗੇ ਉਪਯੋਗਵਚਨਂ. ਪਟਿਸਲ੍ਲੀਯਿਤੁਨ੍ਤਿ ਯਥਾਵੁਤ੍ਤਕਾਲਂ ਪਟਿ ਪਟਿ ਦਿਵਸੇ ਦਿਵਸੇ ਸਮਾਪਤ੍ਤਿਯਂ ਧਮ੍ਮਚਿਨ੍ਤਾਯ ਚਿਤ੍ਤਂ ਨਿਲੀਯਿਤੁਂ. ਪਯੁਤ੍ਤਵਾਚਨ੍ਤਿ ਪਚ੍ਚਯਪਟਿਸਂਯੁਤ੍ਤਵਾਚਂ, ਬੁਦ੍ਧਾ ਇਮੇਸੁ ਦਿਵਸੇਸੁ ਪਿਣ੍ਡਾਯ ਨ ਚਰਨ੍ਤਿ, ਵਿਹਾਰੇਯੇਵ ਨਿਸੀਦਨ੍ਤਿ, ਤੇਸਂ ਦਿਨ੍ਨਂ ਮਹਪ੍ਫਲਂ ਹੋਤੀਤਿ ਆਦਿਵਚਨਂ.

ਕਲ੍ਯਾਣੂਪਨਿਸ੍ਸਯਵਸੇਨਾਤਿ ਪਬ੍ਬਜ੍ਜਾਯ ਉਪਨਿਸ੍ਸਯਵਸੇਨ. ਪਰੇ ਕਿਰਾਤਿ ਕਿਰ-ਸਦ੍ਦੋ ਅਰੁਚਿਸੂਚਨਤ੍ਥੋ. ਤੇਨਾਹ ‘‘ਇਦਂ ਪਨ ਇਚ੍ਛਾਮਤ੍ਤ’’ਨ੍ਤਿ, ਪਵਤ੍ਤਿਅਜਾਨਨਂ ਆਰੋਚਯਿਤਾਭਾਵੋ ਞਾਤੇ ਨਿਵਾਰਣਞ੍ਚਾਤਿ ਇਦਂ ਤੇਸਂ ਇਚ੍ਛਾਮਤ੍ਤਂ, ਨ ਪਨ ਕਾਰਣਨ੍ਤਿ ਅਤ੍ਥੋ. ਅਪਰੇ ਪਨ ਵਦਨ੍ਤਿ ‘‘ਏਤਸ੍ਮਿਂ ਕਿਰ ਅਡ੍ਢਮਾਸੇ ਨ ਕੋਚਿ ਬੁਦ੍ਧਵੇਨੇਯ੍ਯੋ ਅਹੋਸਿ, ਅਥ ਸਤ੍ਥਾ ਇਮਂ ਅਡ੍ਢਮਾਸਂ ਫਲਸਮਾਪਤ੍ਤਿਸੁਖੇਨ ਵੀਤਿਨਾਮੇਸ੍ਸਾਮਿ, ਇਤਿ ਮਯ੍ਹਞ੍ਚੇਵ ਸੁਖਵਿਹਾਰੋ ਭਵਿਸ੍ਸਤਿ, ਅਨਾਗਤੇ ਚ ਪਚ੍ਛਿਮਾ ਜਨਤਾ ‘ਸਤ੍ਥਾਪਿ ਗਣਂ ਪਹਾਯ ਏਕਕੋ ਵਿਹਾਸਿ, ਕਿਮਙ੍ਗਂ ਪਨ ਮਯ’ਨ੍ਤਿ ਦਿਟ੍ਠਾਨੁਗਤਿਂ ਆਪਜ੍ਜਿਸ੍ਸਤਿ, ਤਦਸ੍ਸ ਭਵਿਸ੍ਸਤਿ ਦੀਘਰਤ੍ਤਂ ਹਿਤਾਯ ਸੁਖਾਯਾਤਿ ਇਮਿਨਾ ਕਾਰਣੇਨ ਏਵਮਾਹਾ’’ਤਿ. ਨੇਵ ਕੋਚਿ ਭਗਵਨ੍ਤਂ ਉਪਸਙ੍ਕਮਤੀਤਿ ਠਪੇਤ੍ਵਾ ਪਿਣ੍ਡਪਾਤਨੀਹਾਰਕਂ ਅਞ੍ਞੋ ਕੋਚਿ ਨੇਵ ਭਗਵਨ੍ਤਂ ਉਪਸਙ੍ਕਮਤਿ, ਭਿਕ੍ਖੁਸਙ੍ਘੋ ਪਨ ਸਤ੍ਥੁ ਵਚਨਂ ਸਮ੍ਪਟਿਚ੍ਛਿਤ੍ਵਾ ਏਕਂ ਭਿਕ੍ਖੁਂ ਅਦਾਸਿ. ਸੋ ਪਾਤੋਵ ਗਨ੍ਧਕੁਟਿਪਰਿਵੇਣਸਮ੍ਮਜ੍ਜਨਮੁਖੋਦਕਦਨ੍ਤਕਟ੍ਠਦਾਨਾਦੀਨਿ ਸਬ੍ਬਕਿਚ੍ਚਾਨਿ ਤਸ੍ਮਿਂ ਤਸ੍ਮਿਂ ਖਣੇ ਕਤ੍ਵਾ ਅਪਗਚ੍ਛਤਿ.

ਅਨੇਕਕਾਰਣਸਮ੍ਮਿਸ੍ਸੋਤਿ ਏਤ੍ਥ ਕਾਯਸ੍ਸ ਅਸੁਚਿਦੁਗ੍ਗਨ੍ਧਜੇਗੁਚ੍ਛਪਟਿਕੂਲਤਾਵ ਅਨੇਕਕਾਰਣਂ. ਮਣ੍ਡਨਕਪਕਤਿਕੋਤਿ ਅਲਙ੍ਕਾਰਕਸਭਾਵੋ. ਕੋਚਿ ਤਰੁਣੋਪਿ ਯੁਵਾ ਨ ਹੋਤਿ, ਕੋਚਿ ਯੁਵਾਪਿ ਮਣ੍ਡਨਕਜਾਤਿਕੋ ਨ ਹੋਤਿ ਯਥਾ ਉਪਸਨ੍ਤਸਭਾਵੋ ਆਲਸਿਯਬ੍ਯਸਨਾਦੀਹਿ ਵਾ ਅਭਿਭੂਤੋ, ਇਧ ਪਨ ਦਹਰੋ ਚੇਵ ਯੁਵਾ ਚ ਮਣ੍ਡਨਕਜਾਤਿਕੋ ਚ ਅਧਿਪ੍ਪੇਤੋ. ਪਠਮਯੋਬ੍ਬਨਂ ਨਾਮ ਪਨ੍ਨਰਸਵਸ੍ਸਤੋ ਯਾਵ ਦ੍ਵਤ੍ਤਿਂਸ ਸਂਵਚ੍ਛਰਾਨਿ, ਸੋਲ਼ਸਵਸ੍ਸਤੋ ਵਾ ਯਾਵ ਤੇਤ੍ਤਿਂਸ ਵਸ੍ਸਾਨਿ. ਕੁਣਪਨ੍ਤਿ ਮਤਕਲ਼ੇਵਰਂ, ਅਹਿਸ੍ਸ ਕੁਣਪਂ ਅਹਿਕੁਣਪਂ. ਏਵਂ ਇਤਰਾਨਿਪਿ. ਅਤਿਪਟਿਕੂਲਜਿਗੁਚ੍ਛਨੀਯਸਭਾਵਤੋ ਚੇਤ੍ਥ ਇਮਾਨੇਵ ਤੀਣਿ ਵੁਤ੍ਤਾਨੀਤਿ ਵੇਦਿਤਬ੍ਬਾਨਿ. ਅਞ੍ਞੇਸਞ੍ਹਿ ਸਸਸੂਕਰਾਦੀਨਂ ਕੁਣਪਂ ਮਨੁਸ੍ਸਾ ਕਟੁਕਭਣ੍ਡਾਦੀਹਿ ਅਭਿਸਙ੍ਖਰਿਤ੍ਵਾ ਪਰਿਭੁਞ੍ਜਨ੍ਤਿਪਿ, ਇਮੇਸਂ ਪਨ ਕੁਣਪਂ ਅਭਿਨਵਮ੍ਪਿ ਜਿਗੁਚ੍ਛਨ੍ਤਿਯੇਵ, ਕੋ ਪਨ ਵਾਦੋ ਕਾਲਾਤਿਕ੍ਕਮੇਨ ਪੂਤਿਭੂਤੇ. ਅਤਿਪਟਿਕੂਲਜਿਗੁਚ੍ਛਨੀਯਤਾ ਚ ਨੇਸਂ ਅਤਿਵਿਯ ਦੁਗ੍ਗਨ੍ਧਤਾਯ, ਸਾ ਚ ਅਹੀਨਂ ਤਿਖਿਣਕੋਪਤਾਯ ਕੁਕ੍ਕੁਰਮਨੁਸ੍ਸਾਨਂ ਓਦਨਕੁਮ੍ਮਾਸੂਪਚਯਤਾਯ ਚ ਸਰੀਰਸ੍ਸ ਹੋਤੀਤਿ ਵਦਨ੍ਤਿ.

ਸਮਣਕੁਤ੍ਤਕੋਤਿ ਸਮਣਕਿਚ੍ਚਕੋ, ਕਾਸਾਵਨਿਵਾਸਨਾਦਿਵਸੇਨ ਸਮਣਕਿਚ੍ਚਕਾਰੀਤਿ ਵੁਤ੍ਤਂ ਹੋਤਿ. ਤੇਨਾਹ ‘‘ਸਮਣਵੇਸਧਾਰਕੋ’’ਤਿ. ਸਬ੍ਬਮਕਂਸੂਤਿ ਪੁਥੁਜ੍ਜਨਾ ਸਾਵਜ੍ਜੇਪਿ ਤਤ੍ਥ ਅਨਵਜ੍ਜਸਞ੍ਞਿਨੋ ਹੁਤ੍ਵਾ ਕਰਣਕਾਰਾਪਨਸਮਨੁਞ੍ਞਤਾਦਿਭੇਦਂ ਸਬ੍ਬਮਕਂਸੁ. ਲੋਹਿਤਕਨ੍ਤਿ ਏਤ੍ਥ ‘‘ਲੋਹਿਤਗਤ’’ਨ੍ਤਿਪਿ ਪਠਨ੍ਤਿ. ਵਗ੍ਗੂਤਿ ਮਤਾ ਵਗ੍ਗੁਮਤਾ. ਪੁਞ੍ਞਸਮ੍ਮਤਾਤਿ ਪੁਜ੍ਜਭਵਫਲਨਿਬ੍ਬਤ੍ਤਨੇਨ ਸਤ੍ਤਾਨਂ ਪੁਨਨੇਨ ਵਿਸੋਧਨੇਨ ਪੁਞ੍ਞਨ੍ਤਿ ਸਮ੍ਮਤਾ. ਪਵਾਹੇਸ੍ਸਾਮੀਤਿ ਗਮਯਿਸ੍ਸਾਮਿ, ਵਿਸੋਧੇਸ੍ਸਾਮੀਤਿ ਅਤ੍ਥੋ.

੧੬੩. ਮਾਰਧੇਯ੍ਯਂ ਵੁਚ੍ਚਤਿ ਤੇਭੂਮਕਾ ਧਮ੍ਮਾ. ਵਚਨਤ੍ਥਤੋ ਪਨ ਮਾਰਸ੍ਸ ਧੇਯ੍ਯਂ ਮਾਰਧੇਯ੍ਯਂ. ਧੇਯ੍ਯਨ੍ਤਿ ਠਾਨਂ ਵਤ੍ਥੁ ਨਿਵਾਸੋ ਗੋਚਰੋ. ਮਾਰੋ ਵਾ ਏਤ੍ਥ ਧਿਯਤਿ ਤਿਟ੍ਠਤਿ ਪਵਤ੍ਤਤੀਤਿ ਮਾਰਧੇਯ੍ਯਂ, ਮਾਰੋਤਿ ਚੇਤ੍ਥ ਕਿਲੇਸਮਾਰੋ ਅਧਿਪ੍ਪੇਤੋ, ਕਿਲੇਸਮਾਰਵਸੇਨੇਵ ਚ ਦੇਵਪੁਤ੍ਤਮਾਰਸ੍ਸ ਕਾਮਭਵੇ ਆਧਿਪਚ੍ਚਨ੍ਤਿ. ਮਾਰਵਿਸਯਂ ਨਾਤਿਕ੍ਕਮਿਸ੍ਸਤੀਤਿ ਚਿਨ੍ਤੇਤ੍ਵਾਤਿ ਏਵਮਯਂ ਸਂਵੇਗਂ ਪਟਿਲਭਿਤ੍ਵਾ ਮਾਰਵਿਸਯਂ ਅਤਿਕ੍ਕਮੇਯ੍ਯਾਪਿ, ਮਯਾ ਪਨ ਏਵਂ ਵੁਤ੍ਤੇ ਉਪ੍ਪਨ੍ਨਂ ਸਂਵੇਗਂ ਪਟਿਪ੍ਪਸ੍ਸਮ੍ਭੇਤ੍ਵਾ ਮਾਰਵਿਸਯਂ ਨਾਤਿਕ੍ਕਮਿਸ੍ਸਤੀਤਿ ਏਵਂ ਚਿਨ੍ਤੇਤ੍ਵਾ. ਦ੍ਵਿਵਚਨਨ੍ਤਿ ਦ੍ਵਿਕ੍ਖਤ੍ਤੁਂ ਵਚਨਂ, ਆਮੇਡਿਤਵਚਨਨ੍ਤਿ ਵੁਤ੍ਤਂ ਹੋਤਿ. ਨਿਯੋਜੇਨ੍ਤੀਤਿ ਏਤ੍ਥ ਅਯਂ ਅਨ੍ਧਬਾਲਾ ਦੇਵਤਾ ਏਵਂ ਉਪ੍ਪਨ੍ਨਸਂਵੇਗਮੂਲਕਂ ਸਮਣਧਮ੍ਮਂ ਕਤ੍ਵਾ ‘‘ਅਯਂ ਮਾਰਵਿਸਯਂ ਅਤਿਕ੍ਕਮੇਯ੍ਯਾਪੀ’’ਤਿ ਚਿਨ੍ਤੇਤ੍ਵਾ ਅਤ੍ਤਨੋ ਅਞ੍ਞਾਣਤਾਯ ‘‘ਮਤਾ ਸਂਸਾਰਤੋ ਮੁਚ੍ਚਨ੍ਤੀ’’ਤਿ ਏਵਂਲਦ੍ਧਿਕਾਪਿ ਸਮਾਨਾ ਅਤ੍ਤਨੋ ਲਦ੍ਧਿਵਸੇਨ ਮਤਾ ਭਿਕ੍ਖੂ ਸਂਸਾਰਤੋ ਮੁਚ੍ਚਨ੍ਤੀਤਿ ਇਮਮਤ੍ਥਂ ਅਨੁਪਪਰਿਕ੍ਖਿਤ੍ਵਾ ਤਂ ਤਤ੍ਥ ਨਿਯੋਜੇਸੀਤਿ ਵੇਦਿਤਬ੍ਬਂ.

ਕਿਞ੍ਚਾਪਿ ਅਸੁਭਕਥਂ ਕਥੇਨ੍ਤੇਨ ਭਗਵਤਾ ਯਥਾ ਤੇਸਂ ਭਿਕ੍ਖੂਨਂ ਮਰਣਭਯਂ ਨ ਭਵਿਸ੍ਸਤਿ, ਤਥਾ ਦੇਸਿਤਤ੍ਤਾ ਭਿਕ੍ਖੂਨਞ੍ਚ ਤਂ ਧਮ੍ਮਕਥਂ ਸੁਤ੍ਵਾ ਅਸੁਭਭਾਵਨਾਨੁਯੋਗੇਨ ਕਾਯੇ ਵਿਗਤਛਨ੍ਦਰਾਗਤਾਯ ਮਰਣਸ੍ਸ ਅਭਿਪਤ੍ਥਿਤਭਾਵਤੋ ਭਯਂ ਨਤ੍ਥਿ, ਤਂ ਪਨ ਅਸਿਹਤ੍ਥਂ ਤਥਾ ਵਿਚਰਨ੍ਤਂ ਦਿਸ੍ਵਾ ਤਦਞ੍ਞੇਸਂ ਭਿਕ੍ਖੂਨਂ ਉਪ੍ਪਜ੍ਜਨਕਭਯਂ ਸਨ੍ਧਾਯ ‘‘ਹੋਤਿਯੇਵ ਭਯ’’ਨ੍ਤਿਆਦਿ ਵੁਤ੍ਤਨ੍ਤਿ ਵਦਨ੍ਤਿ. ‘‘ਅਤ੍ਤਨਾਪਿ ਅਤ੍ਤਾਨਂ ਜੀਵਿਤਾ ਵੋਰੋਪੇਨ੍ਤਿ, ਅਞ੍ਞਮਞ੍ਞਮ੍ਪਿ ਜੀਵਿਤਾ ਵੋਰੋਪੇਨ੍ਤੀ’’ਤਿ ਵੁਤ੍ਤਤ੍ਤਾ ‘‘ਸਬ੍ਬਾਨਿਪਿ ਤਾਨਿ ਪਞ੍ਚ ਭਿਕ੍ਖੁਸਤਾਨਿ ਜੀਵਿਤਾ ਵੋਰੋਪੇਸੀ’’ਤਿ ਇਦਂ ਯੇਭੁਯ੍ਯਵਸੇਨ ਵੁਤ੍ਤਨ੍ਤਿ ਗਹੇਤਬ੍ਬਂ. ਅਪ੍ਪਕਞ੍ਹਿ ਊਨਮਧਿਕਂ ਵਾ ਗਣਨੂਪਗਂ ਨ ਹੋਤੀਤਿ ‘‘ਪਞ੍ਚਸਤਾਨੀ’’ਤਿ ਵੁਤ੍ਤਂ. ਤਸ੍ਮਾ ਯੇ ਚ ਅਤ੍ਤਨਾਵ ਅਤ੍ਤਾਨਂ ਅਞ੍ਞਮਞ੍ਞਞ੍ਚ ਜੀਵਿਤਾ ਵੋਰੋਪੇਸੁਂ, ਤੇ ਠਪੇਤ੍ਵਾ ਅਵਸੇਸੇ ਪੁਥੁਜ੍ਜਨਭਿਕ੍ਖੂ ਸਬ੍ਬੇ ਚ ਅਰਿਯੇ ਅਯਂ ਜੀਵਿਤਾ ਵੋਰੋਪੇਸੀਤਿ ਵੇਦਿਤਬ੍ਬਂ.

੧੬੪. ਪਟਿਸਲ੍ਲਾਨਾ ਵੁਟ੍ਠਿਤੋਤਿ ਏਤ੍ਥ ਪਟਿਸਲ੍ਲਾਨਨ੍ਤਿ ਤੇਹਿ ਤੇਹਿ ਸਤ੍ਤਸਙ੍ਖਾਰੇਹਿ ਪਟਿਨਿਵਤ੍ਤਿਤ੍ਵਾ ਅਪਸਕ੍ਕਿਤ੍ਵਾ ਸਲ੍ਲਾਨਂ ਨਿਲੀਯਨਂ ਵਿਵੇਚਨਂ, ਕਾਯਚਿਤ੍ਤੇਹਿ ਤਤੋ ਵਿਵਿਤ੍ਤਤਾ ਏਕੀਭਾਵੋਤਿ ਵੁਤ੍ਤਂ ਹੋਤਿ. ਤੇਨਾਹ ‘‘ਏਕੀਭਾਵਤੋ’’ਤਿ, ਪਵਿਵੇਕਤੋਤਿ ਅਤ੍ਥੋ. ਏਕੀਭਾਵੋਤਿ ਹਿ ਕਾਯਚਿਤ੍ਤਵਿਵੇਕੋ ਵੁਤ੍ਤੋ. ਵੁਟ੍ਠਿਤੋਤਿ ਤਤੋ ਦੁਵਿਧਵਿਵੇਕਤੋ ਭਵਙ੍ਗੁਪ੍ਪਤ੍ਤਿਯਾ ਰੂਪਾਰਮ੍ਮਣਾਦਿਸਙ੍ਖਾਰਸਮਾਯੋਗੇਨ ਗਹਟ੍ਠਪਬ੍ਬਜਿਤਾਦਿਸਤ੍ਤਸਮਾਗਮੇਨ ਚ ਅਪੇਤੋ. ਉਦ੍ਦੇਸਂ ਪਰਿਪੁਚ੍ਛਂ ਗਣ੍ਹਨ੍ਤੀਤਿ ਅਤ੍ਤਨੋ ਅਤ੍ਤਨੋ ਆਚਰਿਯਾਨਂ ਸਨ੍ਤਿਕੇ ਗਣ੍ਹਨ੍ਤਿ. ਕਾਮਂ ਦਸਾਨੁਸ੍ਸਤਿਗ੍ਗਹਣੇਨੇਵ ਆਨਾਪਾਨਸ੍ਸਤਿਪਿ ਗਹਿਤਾ, ਸਾ ਪਨ ਤਤ੍ਥ ਸਨ੍ਨਿਪਤਿਤਭਿਕ੍ਖੂਸੁ ਬਹੂਨਂ ਸਪ੍ਪਾਯਾ ਸਾਤ੍ਥਿਕਾ ਚ, ਤਸ੍ਮਾ ਪੁਨ ਗਹਿਤਾ. ਤਥਾ ਹਿ ਭਗਵਾ ਤਮੇਵ ਕਮ੍ਮਟ੍ਠਾਨਂ ਤੇਸਂ ਭਿਕ੍ਖੂਨਂ ਕਥੇਸਿ. ਆਹਾਰੇ ਪਟਿਕੂਲਸਞ੍ਞਾ ਅਸੁਭਕਮ੍ਮਟ੍ਠਾਨਸਦਿਸਾ, ਚਤ੍ਤਾਰੋ ਪਨ ਆਰੁਪ੍ਪਾ ਆਦਿਕਮ੍ਮਿਕਾਨਂ ਅਨਨੁਰੂਪਾਤਿ ਤੇਸਂ ਇਧ ਅਗ੍ਗਹਣਂ ਦਟ੍ਠਬ੍ਬਂ.

ਵੇਸਾਲਿਂ ਉਪਨਿਸ੍ਸਾਯਾਤਿ ਵੇਸਾਲੀਨਗਰਂ ਗੋਚਰਗਾਮਂ ਕਤ੍ਵਾ. ਉਪਟ੍ਠਾਨਸਾਲਾਯਨ੍ਤਿ ਧਮ੍ਮਸਭਾਯਂ. ਮੁਹੁਤ੍ਤੇਨੇਵਾਤਿ ਸਤ੍ਥਰਿ ਸਦ੍ਧਮ੍ਮੇ ਚ ਗਾਰਵੇਨ ਉਪਗਤਭਿਕ੍ਖੂਨਂ ਵਚਨਸਮਨਨ੍ਤਰਮੇਵ ਉਟ੍ਠਹਿਂਸੂਤਿ ਕਤ੍ਵਾ ਵੁਤ੍ਤਂ. ਬੁਦ੍ਧਕਾਲੇ ਕਿਰ ਭਿਕ੍ਖੂ ਭਗਵਤੋ ਸਨ੍ਦੇਸਂ ਸਿਰਸਾ ਸਮ੍ਪਟਿਚ੍ਛਿਤੁਂ ਓਹਿਤਸੋਤਾ ਵਿਹਰਨ੍ਤਿ. ਯਸ੍ਸਾਤਿ ਯਸ੍ਸ ਕਤ੍ਤਬ੍ਬਸ੍ਸ. ਕਾਲਨ੍ਤਿ ਦੇਸਨਾਕਾਲਂ ਸਨ੍ਧਾਯ ਵਦਤਿ.

ਪਠਮਪਞ੍ਞਤ੍ਤਿਨਿਦਾਨਵਣ੍ਣਨਾ ਨਿਟ੍ਠਿਤਾ.

ਆਨਾਪਾਨਸ੍ਸਤਿਸਮਾਧਿਕਥਾਵਣ੍ਣਨਾ

੧੬੫. ਅਰਹਤ੍ਤਪ੍ਪਤ੍ਤਿਯਾਤਿ ਅਰਹਤ੍ਤਪ੍ਪਤ੍ਤਿਅਤ੍ਥਾਯ. ਅਞ੍ਞਂ ਪਰਿਯਾਯਨ੍ਤਿ ਅਰਹਤ੍ਤਾਧਿਗਮਤ੍ਥਾਯ ਅਞ੍ਞਮ੍ਪਿ ਕਾਰਣਂ. ਆਚਿਕ੍ਖਨ੍ਤੋਤਿ ਪਸਂਸਾਪੁਬ੍ਬਕਂ ਦੇਸੇਨ੍ਤੋ, ਪਸਂਸਾ ਚ ਤਤ੍ਥ ਅਭਿਰੁਚਿਜਨਨੇਨ ਉਸ੍ਸਾਹਨਤ੍ਥਾ. ਤਞ੍ਹਿ ਸੁਤ੍ਵਾ ਭਿਕ੍ਖੂ ‘‘ਭਗਵਾ ਇਮਂ ਸਮਾਧਿਂ ਅਨੇਕੇਹਿ ਆਕਾਰੇਹਿ ਪਸਂਸਤਿ, ਸਨ੍ਤੋ ਕਿਰਾਯਂ ਸਮਾਧਿ ਪਣੀਤੋ ਚ ਅਸੇਚਨਕੋ ਚ ਸੁਖੋ ਚ ਵਿਹਾਰੋ, ਪਾਪਧਮ੍ਮੇ ਚ ਠਾਨਸੋ ਅਨ੍ਤਰਧਾਪੇਤੀ’’ਤਿ ਸਞ੍ਜਾਤਾਭਿਰੁਚਿਨੋ ਉਸ੍ਸਾਹਜਾਤਾ ਸਕ੍ਕਚ੍ਚਂ ਅਨੁਯੁਞ੍ਜਿਤਬ੍ਬਂ ਪਟਿਪਜ੍ਜਿਤਬ੍ਬਂ ਮਞ੍ਞਨ੍ਤਿ.

ਅਤ੍ਥਯੋਜਨਕ੍ਕਮਨ੍ਤਿ ਅਤ੍ਥਞ੍ਚ ਯੋਜਨਕ੍ਕਮਞ੍ਚ. ਭਗਵਾ ਅਤ੍ਤਨੋ ਪਚ੍ਚਕ੍ਖਭੂਤਂ ਸਮਾਧਿਂ ਦੇਸਨਾਨੁਭਾਵੇਨ ਤੇਸਮ੍ਪਿ ਭਿਕ੍ਖੂਨਂ ਆਸਨ੍ਨਂ ਪਚ੍ਚਕ੍ਖਞ੍ਚ ਕਰੋਨ੍ਤੋ ਸਮ੍ਪਿਣ੍ਡਨਵਸੇਨ ‘‘ਅਯਮ੍ਪਿ ਖੋ’’ਤਿਆਦਿਮਾਹ. ਅਸ੍ਸਾਸਪਸ੍ਸਾਸਪਰਿਗ੍ਗਾਹਿਕਾਤਿ ਦੀਘਰਸ੍ਸਾਦਿਵਿਸੇਸੇਹਿ ਸਦ੍ਧਿਂ ਅਸ੍ਸਾਸਪਸ੍ਸਾਸੇ ਪਰਿਚ੍ਛਿਜ੍ਜ ਗਾਹਿਕਾ, ਤੇ ਆਰਬ੍ਭ ਪਵਤ੍ਤਾਤਿ ਅਤ੍ਥੋ.

ਇਦਾਨਿ ਯਥਾਵੁਤ੍ਤਮਤ੍ਥਂ ਪਾਲ਼ਿਯਾ ਵਿਭਾਵੇਨ੍ਤੋ ਆਹ ‘‘ਵੁਤ੍ਤਞ੍ਹੇਤ’’ਨ੍ਤਿਆਦਿ. ਤਤ੍ਥ ਨੋ ਪਸ੍ਸਾਸੋ ਨੋ ਅਸ੍ਸਾਸੋਤਿ ਸੋ ਸੋਯੇਵ ਅਤ੍ਥੋ ਪਟਿਸੇਧੇਨ ਵਿਸੇਸੇਤ੍ਵਾ ਵੁਤ੍ਤੋ. ਅਸ੍ਸਾਸਵਸੇਨਾਤਿ ਅਸ੍ਸਾਸਂ ਆਰਮ੍ਮਣਂ ਕਤ੍ਵਾਤਿ ਵੁਤ੍ਤਂ ਹੋਤਿ. ਪਸ੍ਸਾਸਵਸੇਨਾਤਿ ਏਤ੍ਥਾਪਿ ਏਸੇਵ ਨਯੋ. ਉਪਟ੍ਠਾਨਂ ਸਤੀਤਿ ਅਸਮ੍ਮੁਸ੍ਸਨਤਾਯ ਤਮੇਵ ਅਸ੍ਸਾਸਂ ਪਸ੍ਸਾਸਞ੍ਚ ਉਪਗਨ੍ਤ੍ਵਾ ਠਾਨਂ ਸਤਿ ਨਾਮਾਤਿ ਅਤ੍ਥੋ. ਏਤ੍ਤਾਵਤਾ ਆਨਾਪਾਨੇਸੁ ਸਤਿ ਆਨਾਪਾਨਸ੍ਸਤੀਤਿ ਅਯਮਤ੍ਥੋ ਵੁਤ੍ਤੋ ਹੋਤਿ. ਇਦਾਨਿ ਸਤਿਵਸੇਨੇਵ ਪੁਗ੍ਗਲਂ ਨਿਦ੍ਦਿਸਿਤੁਕਾਮੇਨ ‘‘ਯੋ ਅਸ੍ਸਸਤਿ, ਤਸ੍ਸੁਪਟ੍ਠਾਤਿ, ਯੋ ਪਸ੍ਸਸਤਿ, ਤਸ੍ਸੁਪਟ੍ਠਾਤੀ’’ਤਿ ਵੁਤ੍ਤਂ. ਯੋ ਅਸ੍ਸਸਤਿ, ਤਸ੍ਸ ਸਤਿ ਅਸ੍ਸਾਸਂ ਉਪਗਨ੍ਤ੍ਵਾ ਤਿਟ੍ਠਤਿ. ਯੋ ਪਸ੍ਸਸਤਿ, ਤਸ੍ਸ ਸਤਿ ਪਸ੍ਸਾਸਂ ਉਪਗਨ੍ਤ੍ਵਾ ਤਿਟ੍ਠਤੀਤਿ ਅਤ੍ਥੋ.

ਯੁਤ੍ਤੋਤਿ ਸਮ੍ਪਯੁਤ੍ਤੋ. ਆਨਾਪਾਨਸ੍ਸਤਿਯਨ੍ਤਿ ਆਨਾਪਾਨਸ੍ਸਤਿਯਂ ਪਚ੍ਚਯਭੂਤਾਯਨ੍ਤਿ ਅਤ੍ਥੋ. ਪੁਰਿਮਸ੍ਮਿਞ੍ਹਿ ਅਤ੍ਥੇ ਸਮਾਧਿਸ੍ਸ ਸਤਿਯਾ ਸਹਜਾਤਾਦਿਪਚ੍ਚਯਭਾਵੋ ਵੁਤ੍ਤੋ ਸਮ੍ਪਯੁਤ੍ਤਵਚਨਤੋ, ਦੁਤਿਯਸ੍ਮਿਂ ਪਨ ਉਪਨਿਸ੍ਸਯਭਾਵੋਪਿ. ਉਪਚਾਰਜ੍ਝਾਨਸਹਗਤਾ ਹਿ ਸਤਿ ਅਪ੍ਪਨਾਸਮਾਧਿਸ੍ਸ ਉਪਨਿਸ੍ਸਯੋ ਹੋਤੀਤਿ ਉਭਯਥਾਪਿ ਸਹਜਾਤਾਦੀਨਂ ਸਤ੍ਤਨ੍ਨਮ੍ਪਿ ਪਚ੍ਚਯਾਨਂ ਵਸੇਨ ਪਚ੍ਚਯਭਾਵਂ ਦਸ੍ਸੇਤਿ. ‘‘ਪੁਨ ਚਪਰਂ, ਉਦਾਯਿ, ਅਕ੍ਖਾਤਾ ਮਯਾ ਸਾਵਕਾਨਂ ਪਟਿਪਦਾ, ਯਥਾਪਟਿਪਨ੍ਨਾ ਮੇ ਸਾਵਕਾ ਚਤ੍ਤਾਰੋ ਸਤਿਪਟ੍ਠਾਨੇ ਭਾਵੇਨ੍ਤੀ’’ਤਿਆਦੀਸੁ (ਮ. ਨਿ. ੨.੨੪੭) ਉਪ੍ਪਾਦਨਵਡ੍ਢਨਟ੍ਠੇਨ ਭਾਵਨਾਤਿ ਵੁਚ੍ਚਤੀਤਿ ਤਦੁਭਯਵਸੇਨ ਅਤ੍ਥਂ ਦਸ੍ਸੇਨ੍ਤੋ ‘‘ਭਾਵਿਤੋਤਿ ਉਪ੍ਪਾਦਿਤੋ ਵਡ੍ਢਿਤੋ ਚਾ’’ਤਿ ਆਹ. ਤਤ੍ਥ ਭਾਵਂ ਵਿਜ੍ਜਮਾਨਤਂ ਇਤੋ ਗਤੋਤਿ ਭਾਵਿਤੋ, ਉਪ੍ਪਾਦਿਤੋ ਪਟਿਲਦ੍ਧਮਤ੍ਤੋਤਿ ਅਤ੍ਥੋ. ਉਪ੍ਪਨ੍ਨੋ ਪਨ ਲਦ੍ਧਾਸੇਵਨੋ ਭਾਵਿਤੋ, ਪਗੁਣਭਾਵਂ ਆਪਾਦਿਤੋ ਵਡ੍ਢਿਤੋਤਿ ਅਤ੍ਥੋ. ਬਹੁਲੀਕਤੋਤਿ ਬਹੁਲਂ ਪਵਤ੍ਤਿਤੋ. ਤੇਨ ਆਵਜ੍ਜਨਾਦਿਵਸੀਭਾਵਪ੍ਪਤ੍ਤਿਮਾਹ. ਯੋ ਹਿ ਵਸੀਭਾਵਂ ਆਪਾਦਿਤੋ, ਸੋ ਇਚ੍ਛਿਤਿਚ੍ਛਿਤਕ੍ਖਣੇ ਸਮਾਪਜ੍ਜਿਤਬ੍ਬਤੋ ਪੁਨਪ੍ਪੁਨਂ ਪਵਤ੍ਤਿਸ੍ਸਤਿ. ਤੇਨ ਵੁਤ੍ਤਂ ‘‘ਪੁਨਪ੍ਪੁਨਂ ਕਤੋ’’ਤਿ. ਯਥਾ ‘‘ਇਧੇਵ, ਭਿਕ੍ਖਵੇ, ਸਮਣੋ (ਮ. ਨਿ. ੧.੧੩੯; ਅ. ਨਿ. ੪.੨੪੧) ਵਿਵਿਚ੍ਚੇਵ ਕਾਮੇਹੀ’’ਤਿ (ਦੀ. ਨਿ. ੧.੨੨੬; ਸਂ. ਨਿ. ੨.੧੫੨) ਚ ਏਵਮਾਦੀਸੁ ਪਠਮਪਦੇ ਵੁਤ੍ਤੋ ਏਵ-ਸਦ੍ਦੋ ਦੁਤਿਯਾਦੀਸੁਪਿ ਵੁਤ੍ਤੋਯੇਵ ਹੋਤਿ, ਏਵਮਿਧਾਪੀਤਿ ਆਹ ‘‘ਉਭਯਤ੍ਥ ਏਵ-ਸਦ੍ਦੇਨ ਨਿਯਮੋ ਵੇਦਿਤਬ੍ਬੋ’’ਤਿ.

ਉਭਯਪਦਨਿਯਮੇਨ ਲਦ੍ਧਗੁਣਂ ਦਸ੍ਸੇਤੁਂ ‘‘ਅਯਂ ਹੀ’’ਤਿਆਦਿ ਵੁਤ੍ਤਂ. ਅਸੁਭਕਮ੍ਮਟ੍ਠਾਨਨ੍ਤਿ ਅਸੁਭਾਰਮ੍ਮਣਂ ਝਾਨਮਾਹ. ਤਞ੍ਹਿ ਅਸੁਭੇਸੁ ਯੋਗਕਮ੍ਮਭਾਵਤੋ ਯੋਗਿਨੋ ਸੁਖਵਿਸੇਸਾਨਂ ਕਾਰਣਭਾਵਤੋ ਚ ‘‘ਅਸੁਭਕਮ੍ਮਟ੍ਠਾਨ’’ਨ੍ਤਿ ਵੁਚ੍ਚਤਿ. ਕੇਵਲਨ੍ਤਿ ਇਮਿਨਾ ਆਰਮ੍ਮਣਂ ਨਿਵਤ੍ਤੇਤਿ. ਪਟਿਵੇਧਵਸੇਨਾਤਿ ਝਾਨਪਟਿਵੇਧਵਸੇਨ. ਝਾਨਞ੍ਹਿ ਭਾਵਨਾਵਿਸੇਸੇਨ ਇਜ੍ਝਨ੍ਤਂ ਅਤ੍ਤਨੋ ਵਿਸਯਂ ਪਟਿਵਿਜ੍ਝਨ੍ਤਮੇਵ ਪਵਤ੍ਤਤਿ ਯਥਾਸਭਾਵਤੋ ਪਟਿਵਿਜ੍ਝੀਯਤਿ ਚਾਤਿ ਪਟਿਵੇਧੋਤਿ ਵੁਚ੍ਚਤਿ. ਓਲ਼ਾਰਿਕਾਰਮ੍ਮਣਤ੍ਤਾਤਿ ਬੀਭਚ੍ਛਾਰਮ੍ਮਣਤ੍ਤਾ. ਪਟਿਕੂਲਾਰਮ੍ਮਣਤ੍ਤਾਤਿ ਜਿਗੁਚ੍ਛਿਤਬ੍ਬਾਰਮ੍ਮਣਤ੍ਤਾ. ਪਰਿਯਾਯੇਨਾਤਿ ਕਾਰਣੇਨ ਲੇਸਨ੍ਤਰੇਨ ਵਾ. ਆਰਮ੍ਮਣਸਨ੍ਤਤਾਯਪੀਤਿ ਅਨੁਕ੍ਕਮੇਨ ਵਿਚੇਤਬ੍ਬਤਂ ਪਤ੍ਤਾਰਮ੍ਮਣਸ੍ਸ ਪਰਮਸੁਖੁਮਤਂ ਸਨ੍ਧਾਯਾਹ. ਸਨ੍ਤੇ ਹਿ ਸਨ੍ਨਿਸਿਨ੍ਨੇ ਆਰਮ੍ਮਣੇ ਪਵਤ੍ਤਮਾਨੋ ਧਮ੍ਮੋ ਸਯਮ੍ਪਿ ਸਨ੍ਨਿਸਿਨ੍ਨੋਵ ਹੋਤਿ. ਤੇਨਾਹ – ‘‘ਸਨ੍ਤੋ ਵੂਪਸਨ੍ਤੋ ਨਿਬ੍ਬੁਤੋ’’ਤਿ, ਨਿਬ੍ਬੁਤਸਬ੍ਬਪਰਿਲ਼ਾਹੋਤਿ ਅਤ੍ਥੋ. ਆਰਮ੍ਮਣਸਨ੍ਤਤਾਯ ਤਦਾਰਮ੍ਮਣਾਨਂ ਧਮ੍ਮਾਨਂ ਸਨ੍ਤਤਾ ਲੋਕੁਤ੍ਤਰਧਮ੍ਮਾਰਮ੍ਮਣਾਹਿ ਪਚ੍ਚਵੇਕ੍ਖਣਾਹਿ ਦੀਪੇਤਬ੍ਬਾ.

ਨਾਸ੍ਸ ਸਨ੍ਤਪਣੀਤਭਾਵਾਵਹਂ ਕਿਞ੍ਚਿ ਸੇਚਨਨ੍ਤਿ ਅਸੇਚਨਕੋ, ਅਸੇਚਨਕਤ੍ਤਾ ਅਨਾਸਿਤ੍ਤਕੋ, ਅਨਾਸਿਤ੍ਤਕਤ੍ਤਾ ਏਵ ਅਬ੍ਬੋਕਿਣ੍ਣੋ ਅਸਮ੍ਮਿਸ੍ਸੋ ਪਰਿਕਮ੍ਮਾਦਿਨਾ, ਤਤੋਯੇਵ ਪਾਟਿਯੇਕ੍ਕੋ, ਵਿਸੁਂਯੇਵੇਕੋ ਆਵੇਣਿਕੋ ਅਸਾਧਾਰਣੋ. ਸਬ੍ਬਮੇਤਂ ਸਰਸਤੋ ਏਵ ਸਨ੍ਤਭਾਵਂ ਦਸ੍ਸੇਤੁਂ ਵੁਤ੍ਤਂ, ਪਰਿਕਮ੍ਮਂ ਵਾ ਸਨ੍ਤਭਾਵਨਿਮਿਤ੍ਤਂ. ਪਰਿਕਮ੍ਮਨ੍ਤਿ ਚ ਕਸਿਣਕਰਣਾਦਿਨਿਮਿਤ੍ਤੁਪ੍ਪਾਦਪਰਿਯੋਸਾਨਂ, ਤਾਦਿਸਂ ਇਧ ਨਤ੍ਥੀਤਿ ਅਧਿਪ੍ਪਾਯੋ. ਤਦਾ ਹਿ ਕਮ੍ਮਟ੍ਠਾਨਂ ਨਿਰਸ੍ਸਾਦਤ੍ਤਾ ਅਸਨ੍ਤਂ ਅਪ੍ਪਣੀਤਂ ਸਿਯਾ. ਉਪਚਾਰੇਨ ਵਾ ਨਤ੍ਥਿ ਏਤ੍ਥ ਸਨ੍ਤਤਾਤਿ ਯੋਜਨਾ. ਯਥਾ ਉਪਚਾਰਕ੍ਖਣੇ ਨੀਵਰਣਵਿਗਮੇਨ ਅਙ੍ਗਪਾਤੁਭਾਵੇਨ ਚ ਪਰੇਸਂ ਸਨ੍ਤਤਾ ਹੋਤਿ, ਨ ਏਵਮਿਮਸ੍ਸ. ਅਯਂ ਪਨ ਆਦਿਮਨਸਿ…ਪੇ… ਪਣੀਤੋ ਚਾਤਿ ਯੋਜਨਾ. ਕੇਚੀਤਿ ਉਤ੍ਤਰਵਿਹਾਰਵਾਸਿਕੇ ਸਨ੍ਧਾਯਾਹ. ਅਨਾਸਿਤ੍ਤਕੋਤਿ ਉਪਸੇਚਨੇਨ ਅਨਾਸਿਤ੍ਤਕੋ. ਤੇਨਾਹ ‘‘ਓਜਵਨ੍ਤੋ’’ਤਿ, ਓਜਵਨ੍ਤਸਦਿਸੋਤਿ ਅਤ੍ਥੋ. ਮਧੁਰੋਤਿ ਇਟ੍ਠੋ. ਚੇਤਸਿਕਸੁਖਪ੍ਪਟਿਲਾਭਸਂਵਤ੍ਤਨਂ ਤਿਕਚਤੁਕ੍ਕਜ੍ਝਾਨਵਸੇਨ ਉਪੇਕ੍ਖਾਯ ਵਾ ਸਨ੍ਤਭਾਵੇਨ ਸੁਖਗਤਿਕਤ੍ਤਾ ਸਬ੍ਬੇਸਮ੍ਪਿ ਵਸੇਨ ਵੇਦਿਤਬ੍ਬਂ. ਝਾਨਸਮੁਟ੍ਠਾਨਪਣੀਤਰੂਪਫੁਟਸਰੀਰਤਾਵਸੇਨ ਪਨ ਕਾਯਿਕਸੁਖਪ੍ਪਟਿਲਾਭਸਂਵਤ੍ਤਨਂ ਦਟ੍ਠਬ੍ਬਂ, ਤਞ੍ਚ ਖੋ ਝਾਨਤੋ ਵੁਟ੍ਠਿਤਕਾਲੇ. ਇਮਸ੍ਮਿਂ ਪਕ੍ਖੇ ਅਪ੍ਪਿਤਪ੍ਪਿਤਕ੍ਖਣੇਤਿ ਇਦਂ ਹੇਤੁਮ੍ਹਿ ਭੁਮ੍ਮਵਚਨਂ ਦਟ੍ਠਬ੍ਬਂ.

ਅਵਿਕ੍ਖਮ੍ਭਿਤੇਤਿ ਝਾਨੇਨ ਸਕਸਨ੍ਤਾਨਤੋ ਅਨੀਹਟੇ ਅਪ੍ਪਹੀਨੇ. ਅਕੋਸਲ੍ਲਸਮ੍ਭੂਤੇਤਿ ਅਕੋਸਲ੍ਲਂ ਵੁਚ੍ਚਤਿ ਅਵਿਜ੍ਜਾ, ਤਤੋ ਸਮ੍ਭੂਤੇ. ਅਵਿਜ੍ਜਾਪੁਬ੍ਬਙ੍ਗਮਾ ਹਿ ਸਬ੍ਬੇ ਪਾਪਧਮ੍ਮਾ. ਖਣੇਨੇਵਾਤਿ ਅਤ੍ਤਨੋ ਪਵਤ੍ਤਿਕ੍ਖਣੇਨੇਵ. ਅਨ੍ਤਰਧਾਪੇਤੀਤਿ ਏਤ੍ਥ ਅਨ੍ਤਰਧਾਪਨਂ ਵਿਨਾਸਨਂ. ਤਂ ਪਨ ਝਾਨਕਤ੍ਤੁਕਸ੍ਸ ਇਧਾਧਿਪ੍ਪੇਤਤ੍ਤਾ ਪਰਿਯੁਟ੍ਠਾਨਪ੍ਪਹਾਨਂ ਹੋਤੀਤਿ ਆਹ ‘‘ਵਿਕ੍ਖਮ੍ਭੇਤੀ’’ਤਿ. ਵੂਪਸਮੇਤੀਤਿ ਵਿਸੇਸੇਨ ਉਪਸਮੇਤਿ. ਵਿਸੇਸੇਨ ਉਪਸਮਨਂ ਪਨ ਸਮ੍ਮਦੇਵ ਉਪਸਮਨਂ ਹੋਤੀਤਿ ਆਹ ‘‘ਸੁਟ੍ਠੁ ਉਪਸਮੇਤੀ’’ਤਿ.

ਨਨੁ ਚ ਅਞ੍ਞੋਪਿ ਸਮਾਧਿ ਅਤ੍ਤਨੋ ਪਵਤ੍ਤਿਕ੍ਖਣੇਨੇਵ ਪਟਿਪਕ੍ਖਧਮ੍ਮੇ ਅਨ੍ਤਰਧਾਪੇਤਿ ਵੂਪਸਮੇਤਿ, ਅਥ ਕਸ੍ਮਾ ਅਯਮੇਵ ਸਮਾਧਿ ਏਵਂ ਵਿਸੇਸੇਤ੍ਵਾ ਵੁਤ੍ਤੋਤਿ? ਪੁਬ੍ਬਭਾਗਤੋ ਪਟ੍ਠਾਯ ਨਾਨਾਵਿਤਕ੍ਕਵੂਪਸਮਨਸਬ੍ਭਾਵਤੋ. ਵੁਤ੍ਤਞ੍ਹੇਤਂ ‘‘ਆਨਾਪਾਨਸ੍ਸਤਿ ਭਾਵੇਤਬ੍ਬਾ ਵਿਤਕ੍ਕੁਪਚ੍ਛੇਦਾਯਾ’’ਤਿ (ਅ. ਨਿ. ੯.੧; ਉਦਾ. ੩੧). ਅਪਿਚ ਤਿਕ੍ਖਪਞ੍ਞਸ੍ਸ ਞਾਣੁਤ੍ਤਰਸ੍ਸੇਤਂ ਕਮ੍ਮਟ੍ਠਾਨਂ, ਞਾਣੁਤ੍ਤਰਸ੍ਸ ਚ ਕਿਲੇਸਪ੍ਪਹਾਨਂ ਇਤਰੇਹਿ ਸਾਤਿਸਯਂ ਯਥਾ ਸਦ੍ਧਾਧਿਮੁਤ੍ਤੇਹਿ ਦਿਟ੍ਠਿਪ੍ਪਤ੍ਤਸ੍ਸ, ਤਸ੍ਮਾ ਇਮਂ ਵਿਸੇਸਂ ਸਨ੍ਧਾਯ ‘‘ਠਾਨਸੋ ਅਨ੍ਤਰਧਾਪੇਤਿ ਵੂਪਸਮੇਤੀ’’ਤਿ ਵੁਤ੍ਤਂ. ਅਥ ਵਾ ਨਿਮਿਤ੍ਤਪਾਤੁਭਾਵੇ ਸਤਿ ਖਣੇਨੇਵ ਅਙ੍ਗਪਾਤੁਭਾਵਸਬ੍ਭਾਵਤੋ ਅਯਮੇਵ ਸਮਾਧਿ ‘‘ਠਾਨਸੋ ਅਨ੍ਤਰਧਾਪੇਤਿ ਵੂਪਸਮੇਤੀ’’ਤਿ ਵੁਤ੍ਤੋ ਯਥਾ ਤਂ ਮਹਤੋ ਅਕਾਲਮੇਘਸ੍ਸ ਉਟ੍ਠਿਤਸ੍ਸ ਧਾਰਾਨਿਪਾਤੇ ਖਣੇਨੇਵ ਪਥਵਿਯਂ ਰਜੋਜਲ੍ਲਸ੍ਸ ਵੂਪਸਮੋ. ਤੇਨੇਵਾਹ ‘‘ਸੇਯ੍ਯਥਾਪਿ, ਭਿਕ੍ਖਵੇ, ਮਹਾ ਅਕਾਲਮੇਘੋ ਉਟ੍ਠਿਤੋ’’ਤਿਆਦਿ. ਸਾਸਨਿਕਸ੍ਸ ਝਾਨਭਾਵਨਾ ਯੇਭੁਯ੍ਯੇਨ ਨਿਬ੍ਬੇਧਭਾਗਿਯਾਵ ਹੋਤੀਤਿ ਆਹ ‘‘ਨਿਬ੍ਬੇਧਭਾਗਿਯਤ੍ਤਾ’’ਤਿ. ਬੁਦ੍ਧਾਨਂ ਪਨ ਏਕਂਸੇਨ ਨਿਬ੍ਬੇਧਭਾਗਿਯਾਵ ਹੋਤਿ. ਇਮਮੇਵ ਹਿ ਕਮ੍ਮਟ੍ਠਾਨਂ ਭਾਵੇਤ੍ਵਾ ਸਬ੍ਬੇਪਿ ਸਮ੍ਮਾਸਮ੍ਬੁਦ੍ਧਾ ਸਮ੍ਮਾਸਮ੍ਬੋਧਿਂ ਅਧਿਗਚ੍ਛਨ੍ਤਿ, ਅਰਿਯਮਗ੍ਗਸ੍ਸ ਪਾਦਕਭੂਤੋ ਅਯਂ ਸਮਾਧਿ ਅਨੁਕ੍ਕਮੇਨ ਵਡ੍ਢਿਤ੍ਵਾ ਅਰਿਯਮਗ੍ਗਭਾਵਂ ਉਪਗਤੋ ਵਿਯ ਹੋਤੀਤਿ ਆਹ ‘‘ਅਨੁਪੁਬ੍ਬੇਨ ਅਰਿਯਮਗ੍ਗਵੁਡ੍ਢਿਪ੍ਪਤ੍ਤੋ’’ਤਿ. ਅਯਂ ਪਨਤ੍ਥੋ ਵਿਰਾਗਨਿਰੋਧਪਟਿਨਿਸ੍ਸਗ੍ਗਾਨੁਪਸ੍ਸਨਾਨਂ ਵਸੇਨ ਸਮ੍ਮਦੇਵ ਯੁਜ੍ਜਤਿ.

ਕਥਨ੍ਤਿ ਇਦਂ ਪੁਚ੍ਛਨਾਕਾਰਵਿਭਾਵਨਪਦਂ, ਪੁਚ੍ਛਾ ਚੇਤ੍ਥ ਕਥੇਤੁਕਮ੍ਯਤਾਵਸੇਨ ਅਞ੍ਞੇਸਂ ਅਸਮ੍ਭਵਤੋ, ਸਾ ਚ ਉਪਰਿ ਦੇਸਨਂ ਆਰੁਲ਼੍ਹਾਨਂ ਸਬ੍ਬੇਸਂ ਪਕਾਰਵਿਸੇਸਾਨਂ ਆਮਸਨਵਸੇਨਾਤਿ ਇਮਮਤ੍ਥਂ ਦਸ੍ਸੇਨ੍ਤੋ ‘‘ਕਥਨ੍ਤਿ…ਪੇ… ਵਿਤ੍ਥਾਰੇਤੁਕਮ੍ਯਤਾਪੁਚ੍ਛਾ’’ਤਿ ਆਹ. ਕਥਂ ਬਹੁਲੀਕਤੋਤਿ ਏਤ੍ਥਾਪਿ ਆਨਾਪਾਨਸ੍ਸਤਿਸਮਾਧੀਤਿ ਪਦਂ ਆਨੇਤ੍ਵਾ ਸਮ੍ਬਨ੍ਧਿਤਬ੍ਬਂ. ਤਤ੍ਥ ਕਥਨ੍ਤਿ ਆਨਾਪਾਨਸ੍ਸਤਿਸਮਾਧਿਬਹੁਲੀਕਾਰਂ ਨਾਨਪ੍ਪਕਾਰਤੋ ਵਿਤ੍ਥਾਰੇਤੁਕਮ੍ਯਤਾਪੁਚ੍ਛਾ. ਬਹੁਲੀਕਤੋ ਆਨਾਪਾਨਸ੍ਸਤਿਸਮਾਧੀਤਿ ਤਥਾ ਪੁਟ੍ਠਧਮ੍ਮਨਿਦਸ੍ਸਨਨ੍ਤਿ ਇਮਮਤ੍ਥਂ ‘‘ਏਸੇਵ ਨਯੋ’’ਤਿ ਇਮਿਨਾਯੇਵ ਅਤਿਦਿਸ੍ਸਤਿ. ਹੇਟ੍ਠਾ ਪਪਞ੍ਚਵਸੇਨ ਵੁਤ੍ਤਮਤ੍ਥਂ ਸੁਖਗ੍ਗਹਣਤ੍ਥਂ ਸਙ੍ਗਹੇਤ੍ਵਾ ਦਸ੍ਸੇਨ੍ਤੋ ‘‘ਅਯਂ ਪਨੇਤ੍ਥ ਸਙ੍ਖੇਪਤ੍ਥੋ’’ਤਿ ਆਹ, ਪਿਣ੍ਡਤ੍ਥੋਤਿ ਵੁਤ੍ਤਂ ਹੋਤਿ.

ਤਮਤ੍ਥਨ੍ਤਿ ਤਂ ‘‘ਕਥਂ ਭਾਵਿਤੋ’’ਤਿਆਦਿਨਾ ਪੁਚ੍ਛਾਵਸੇਨ ਸਙ੍ਖੇਪਤੋ ਵੁਤ੍ਤਮਤ੍ਥਂ. ‘‘ਇਧ ਤਥਾਗਤੋ ਲੋਕੇ ਉਪ੍ਪਜ੍ਜਤੀ’’ਤਿਆਦੀਸੁ (ਮ. ਨਿ. ੧.੨੯੧; ਅ. ਨਿ. ੩.੬੧) ਇਧ-ਸਦ੍ਦੋ ਲੋਕਂ ਉਪਾਦਾਯ ਵੁਤ੍ਤੋ. ‘‘ਇਧੇਵ ਤਿਟ੍ਠਮਾਨਸ੍ਸਾ’’ਤਿਆਦੀਸੁ (ਦੀ. ਨਿ. ੨.੩੬੯) ਓਕਾਸਂ. ‘‘ਇਧਾਹਂ, ਭਿਕ੍ਖਵੇ, ਭੁਤ੍ਤਾਵੀ ਅਸ੍ਸਂ ਪਵਾਰਿਤੋ’’ਤਿਆਦੀਸੁ (ਮ. ਨਿ. ੧.੩੦) ਪਦਪੂਰਣਮਤ੍ਤਂ. ‘‘ਇਧ ਭਿਕ੍ਖੁ ਧਮ੍ਮਂ ਪਰਿਯਾਪੁਣਾਤੀ’’ਤਿਆਦੀਸੁ (ਅ. ਨਿ. ੫.੭੩) ਪਨ ਸਾਸਨਂ. ‘‘ਇਧ, ਭਿਕ੍ਖਵੇ, ਭਿਕ੍ਖੂ’’ਤਿ ਇਧਾਪਿ ਸਾਸਨਮੇਵਾਤਿ ਦਸ੍ਸੇਨ੍ਤੋ ‘‘ਭਿਕ੍ਖਵੇ, ਇਮਸ੍ਮਿਂ ਸਾਸਨੇ ਭਿਕ੍ਖੂ’’ਤਿ ਵਤ੍ਵਾ ਤਮੇਵਤ੍ਥਂ ਪਾਕਟਂ ਕਤ੍ਵਾ ਦਸ੍ਸੇਤੁਂ ‘‘ਅਯਂ ਹੀ’’ਤਿਆਦਿਮਾਹ. ਤਤ੍ਥ ਸਬ੍ਬਪ੍ਪਕਾਰਆਨਾਪਾਨਸ੍ਸਤਿਸਮਾਧਿਨਿਬ੍ਬਤ੍ਤਕਸ੍ਸਾਤਿ ਸਬ੍ਬਪ੍ਪਕਾਰਗ੍ਗਹਣਂ ਸੋਲ਼ਸ ਪਕਾਰੇ ਸਨ੍ਧਾਯ. ਤੇ ਹਿ ਇਮਸ੍ਮਿਂਯੇਵ ਸਾਸਨੇ. ਬਾਹਿਰਕਾ ਹਿ ਜਾਨਨ੍ਤਾ ਆਦਿਤੋ ਚਤੁਪ੍ਪਕਾਰਮੇਵ ਜਾਨਨ੍ਤਿ. ਤੇਨਾਹ ‘‘ਅਞ੍ਞਸਾਸਨਸ੍ਸ ਤਥਾਭਾਵਪ੍ਪਟਿਸੇਧਨੋ’’ਤਿ, ਯਥਾਵੁਤ੍ਤਸ੍ਸ ਪੁਗ੍ਗਲਸ੍ਸ ਨਿਸ੍ਸਯਭਾਵਪ੍ਪਟਿਸੇਧਨੋਤਿ ਅਤ੍ਥੋ. ਏਤੇਨ ‘‘ਇਧ, ਭਿਕ੍ਖਵੇ’’ਤਿ ਇਦਂ ਅਨ੍ਤੋਗਧਏਵ-ਸਦ੍ਦਨ੍ਤਿ ਦਸ੍ਸੇਤਿ. ਸਨ੍ਤਿ ਹਿ ਏਕਪਦਾਨਿਪਿ ਅਵਧਾਰਣਾਨਿ ਯਥਾ ਵਾਯੁਭਕ੍ਖੋਤਿ. ਤੇਨੇਵਾਹ ‘‘ਇਧੇਵ, ਭਿਕ੍ਖਵੇ, ਸਮਣੋ’’ਤਿਆਦਿ. ਪਰਿਪੁਣ੍ਣਸਮਣਕਰਣਧਮ੍ਮੋ ਹਿ ਯੋ, ਸੋ ਸਬ੍ਬਪ੍ਪਕਾਰਆਨਾਪਾਨਸ੍ਸਤਿਸਮਾਧਿਨਿਬ੍ਬਤ੍ਤਕੋ. ਪਰਪ੍ਪਵਾਦਾਤਿ ਪਰੇਸਂ ਅਞ੍ਞਤਿਤ੍ਥਿਯਾਨਂ ਨਾਨਪ੍ਪਕਾਰਵਾਦਾ ਤਿਤ੍ਥਾਯਤਨਾਨਿ.

ਅਰਞ੍ਞਾਦਿਕਸ੍ਸੇਵ ਭਾਵਨਾਨੁਰੂਪਸੇਨਾਸਨਤਂ ਦਸ੍ਸੇਤੁਂ ‘‘ਇਮਸ੍ਸ ਹੀ’’ਤਿਆਦਿ ਵੁਤ੍ਤਂ. ਦੁਦ੍ਦਮੋ ਦਮਥਂ ਅਨੁਪਗਤੋ ਗੋਣੋ ਕੂਟਗੋਣੋ. ਯਥਾ ਥਨੇਹਿ ਸਬ੍ਬਸੋ ਖੀਰਂ ਨ ਪਗ੍ਘਰਤਿ, ਏਵਂ ਦੋਹਪਟਿਬਨ੍ਧਿਨੀ ਕੂਟਧੇਨੁ. ਅਸ੍ਸਾਤਿ ਗੋਪਸ੍ਸ. ਰੂਪਸਦ੍ਦਾਦਿਕੇ ਪਟਿਚ੍ਚ ਉਪ੍ਪਜ੍ਜਨਕਅਸ੍ਸਾਦੋ ਰੂਪਾਰਮ੍ਮਣਾਦਿਰਸੋ. ਪੁਬ੍ਬੇ ਆਚਿਣ੍ਣਾਰਮ੍ਮਣਨ੍ਤਿ ਪਬ੍ਬਜਿਤਤੋ ਪੁਬ੍ਬੇ, ਅਨਾਦਿਮਤਿ ਵਾ ਸਂਸਾਰੇ ਪਰਿਚਿਤਾਰਮ੍ਮਣਂ. ਉਪਚਾਰਵਸੇਨ ਉਪਨਿਸੀਦਤਿ, ਅਪ੍ਪਨਾਵਸੇਨ ਉਪਨਿਪਜ੍ਜਤੀਤਿ ਯੋਜੇਤਬ੍ਬਂ.

ਇਧਾਤਿ ਇਮਸ੍ਮਿਂ ਸਾਸਨੇ. ਨਿਬਨ੍ਧੇਯ੍ਯਾਤਿ ਬਨ੍ਧੇਯ੍ਯ. ਸਤਿਯਾਤਿ ਸਮ੍ਮਦੇਵ ਕਮ੍ਮਟ੍ਠਾਨਸਲ੍ਲਕ੍ਖਣਵਸਪ੍ਪਵਤ੍ਤਾਯ ਸਤਿਯਾ. ਆਰਮ੍ਮਣੇਤਿ ਕਮ੍ਮਟ੍ਠਾਨਾਰਮ੍ਮਣੇ. ਦਲ਼੍ਹਨ੍ਤਿ ਥਿਰਂ, ਯਥਾ ਸਤੋਕਾਰਿਸ੍ਸ ਉਪਚਾਰਪ੍ਪਨਾਭੇਦੋ ਸਮਾਧਿ ਇਜ੍ਝਤਿ, ਤਥਾ ਥਾਮਗਤਂ ਕਤ੍ਵਾਤਿ ਅਤ੍ਥੋ.

ਮੁਦ੍ਧਭੂਤਨ੍ਤਿ ਸਨ੍ਤਤਾਦਿਵਿਸੇਸਗੁਣਵਨ੍ਤਤਾਯ ਬੁਦ੍ਧਾਦੀਹਿ ਅਰਿਯੇਹਿ ਸਮਾਸੇਵਿਤਭਾਵਤੋ ਚ ਮੁਦ੍ਧਸਦਿਸਂ, ਉਤ੍ਤਮਨ੍ਤਿ ਅਤ੍ਥੋ. ਵਿਸੇਸਾਧਿਗਮਦਿਟ੍ਠਧਮ੍ਮਸੁਖਵਿਹਾਰਪਦਟ੍ਠਾਨਨ੍ਤਿ ਸਬ੍ਬੇਸਂ ਬੁਦ੍ਧਾਨਂ ਏਕਚ੍ਚਾਨਂ ਪਚ੍ਚੇਕਬੁਦ੍ਧਾਨਂ ਬੁਦ੍ਧਸਾਵਕਾਨਞ੍ਚ ਵਿਸੇਸਾਧਿਗਮਸ੍ਸ ਚੇਵ ਅਞ੍ਞਕਮ੍ਮਟ੍ਠਾਨੇਨ ਅਧਿਗਤਵਿਸੇਸਾਨਂ ਦਿਟ੍ਠਧਮ੍ਮਸੁਖਵਿਹਾਰਸ੍ਸ ਚ ਪਦਟ੍ਠਾਨਭੂਤਂ. ਵਤ੍ਥੁਵਿਜ੍ਜਾਚਰਿਯੋ ਵਿਯ ਭਗਵਾ ਯੋਗੀਨਂ ਅਨੁਰੂਪਨਿਵਾਸਟ੍ਠਾਨੁਪਦਿਸ੍ਸਨਤੋ. ਭਿਕ੍ਖੁ ਦੀਪਿਸਦਿਸੋ ਅਰਞ੍ਞੇ ਏਕਕੋ ਵਿਹਰਿਤ੍ਵਾ ਪਟਿਪਕ੍ਖਨਿਮ੍ਮਥਨੇਨ ਇਚ੍ਛਿਤਤ੍ਥਸਾਧਨਤੋ. ਫਲਮੁਤ੍ਤਮਨ੍ਤਿ ਸਾਮਞ੍ਞਫਲਮਾਹ. ਪਰਕ੍ਕਮਜਵਯੋਗ੍ਗਭੂਮਿਨ੍ਤਿ ਭਾਵਨੁਸ੍ਸਾਹਜਵਸ੍ਸ ਯੋਗ੍ਗਕਰਣਭੂਮਿਭੂਤਂ.

ਏਵਂ ਵੁਤ੍ਤਲਕ੍ਖਣੇਸੂਤਿ ਅਭਿਧਮ੍ਮਪਰਿਯਾਯੇਨ ਸੁਤ੍ਤਨ੍ਤਪਰਿਯਾਯੇਨ ਵੁਤ੍ਤਲਕ੍ਖਣੇਸੁ. ਰੁਕ੍ਖਸਮੀਪਨ੍ਤਿ ‘‘ਯਾਵਤਾ ਮਜ੍ਝਨ੍ਹਿਕੇ ਕਾਲੇ ਸਮਨ੍ਤਾ ਛਾਯਾ ਫਰਤਿ, ਨਿਵਾਤੇ ਪਣ੍ਣਾਨਿ ਪਤਨ੍ਤਿ, ਏਤ੍ਤਾਵਤਾ ਰੁਕ੍ਖਮੂਲਨ੍ਤਿ ਵੁਚ੍ਚਤੀ’’ਤਿ ਏਵਂ ਵੁਤ੍ਤਂ ਰੁਕ੍ਖਸ੍ਸ ਸਮੀਪਟ੍ਠਾਨਂ. ਅਵਸੇਸਸਤ੍ਤਵਿਧਸੇਨਾਸਨਨ੍ਤਿ ਪਬ੍ਬਤਂ ਕਨ੍ਦਰਂ ਗਿਰਿਗੁਹਂ ਸੁਸਾਨਂ ਵਨਪ੍ਪਤ੍ਥਂ ਅਬ੍ਭੋਕਾਸਂ ਪਲਾਲਪੁਞ੍ਜਨ੍ਤਿ ਏਵਂ ਵੁਤ੍ਤਂ. ਉਤੁਤ੍ਤਯਾਨੁਕੂਲਂ ਧਾਤੁਚਰਿਯਾਨੁਕੂਲਨ੍ਤਿ ਗਿਮ੍ਹਾਦਿਉਤੁਤ੍ਤਯਸ੍ਸ ਸੇਮ੍ਹਾਦਿਧਾਤੁਤ੍ਤਯਸ੍ਸ ਮੋਹਾਦਿਚਰਿਤਤ੍ਤਯਸ੍ਸ ਚ ਅਨੁਕੂਲਂ. ਤਥਾ ਹਿ ਗਿਮ੍ਹਕਾਲੇ ਅਰਞ੍ਞਂ ਅਨੁਕੂਲਂ ਸੋਮ੍ਮਸੀਤਲਭਾਵਤੋ, ਹੇਮਨ੍ਤੇ ਰੁਕ੍ਖਮੂਲਂ ਹਿਮਪਾਤਨਿਵਾਰਣਤੋ, ਵਸ੍ਸਕਾਲੇ ਸੁਞ੍ਞਾਗਾਰਂ ਵਸ੍ਸਨਿਵਾਰਣਗੇਹਸਮ੍ਭਵਤੋ. ਸੇਮ੍ਹਧਾਤੁਕਸ੍ਸ ਸੇਮ੍ਹਪਕਤਿਕਸ੍ਸ ਅਰਞ੍ਞਂ ਅਨੁਕੂਲਂ ਦੂਰਂ ਗਨ੍ਤ੍ਵਾ ਭਿਕ੍ਖਾਚਰਣੇਨ ਸੇਮ੍ਹਸ੍ਸ ਵੂਪਸਮਨਤੋ, ਪਿਤ੍ਤਧਾਤੁਕਸ੍ਸ ਰੁਕ੍ਖਮੂਲਂ ਅਨੁਕੂਲਂ ਸੀਤਵਾਤਸਮ੍ਫਸ੍ਸਸਮ੍ਭਵਤੋ, ਵਾਤਧਾਤੁਕਸ੍ਸ ਸੁਞ੍ਞਾਗਾਰਂ ਅਨੁਕੂਲਂ ਵਾਤਨਿਵਾਰਣਤੋ. ਮੋਹਚਰਿਤਸ੍ਸ ਅਰਞ੍ਞਂ ਅਨੁਕੂਲਂ. ਮਹਾਅਰਞ੍ਞੇ ਹਿ ਚਿਤ੍ਤਂ ਨ ਸਙ੍ਕੁਚਤਿ ਵਿਵਟਙ੍ਗਣਭਾਵਤੋ, ਦੋਸਚਰਿਤਸ੍ਸ ਰੁਕ੍ਖਮੂਲਂ ਅਨੁਕੂਲਂ ਪਸਾਦਨੀਯਭਾਵਤੋ, ਰਾਗਚਰਿਤਸ੍ਸ ਸੁਞ੍ਞਾਗਾਰਂ ਅਨੁਕੂਲਂ ਵਿਸਭਾਗਾਰਮ੍ਮਣਾਨਂ ਪਵੇਸਨਿਵਾਰਣਤੋ. ਅਲੀਨਾਨੁਦ੍ਧਚ੍ਚਪਕ੍ਖਿਕਨ੍ਤਿ ਅਸਙ੍ਕੋਚਾਵਿਕ੍ਖੇਪਪਕ੍ਖਿਕਂ. ਸਯਨਞ੍ਹਿ ਕੋਸਜ੍ਜਪਕ੍ਖਿਕਂ, ਠਾਨਚਙ੍ਕਮਨਾਨਿ ਉਦ੍ਧਚ੍ਚਪਕ੍ਖਿਕਾਨਿ, ਨ ਏਵਂ ਨਿਸਜ੍ਜਾ. ਤਤੋ ਏਵ ਤਸ੍ਸਾ ਸਨ੍ਤਤਾ. ਨਿਸਜ੍ਜਾਯ ਦਲ਼੍ਹਭਾਵਂ ਪਲ੍ਲਙ੍ਕਾਭੁਜਨੇਨ, ਅਸ੍ਸਾਸਪਸ੍ਸਾਸਾਨਂ ਪਵਤ੍ਤਨਸੁਖਤਂ ਉਪਰਿਮਕਾਯਸ੍ਸ ਉਜੁਕਟ੍ਠਪਨੇਨ, ਆਰਮ੍ਮਣਪਰਿਗ੍ਗਹੂਪਾਯਂ ਪਰਿਮੁਖਂ ਸਤਿਯਾ ਠਪਨੇਨ ਦਸ੍ਸੇਨ੍ਤੋ.

ਊਰੁਬਦ੍ਧਾਸਨਨ੍ਤਿ ਊਰੂਨਮਧੋਬਨ੍ਧਨਵਸੇਨ ਨਿਸਜ੍ਜਾ. ਹੇਟ੍ਠਿਮਕਾਯਸ੍ਸ ਅਨੁਜੁਕਂ ਠਪਨਂ ਨਿਸਜ੍ਜਾਵਚਨੇਨੇਵ ਬੋਧਿਤਨ੍ਤਿ. ਉਜੁਂ ਕਾਯਨ੍ਤਿ ਏਤ੍ਥ ਕਾਯ-ਸਦ੍ਦੋ ਉਪਰਿਮਕਾਯਵਿਸਯੋਤਿ ਆਹ – ‘‘ਉਪਰਿਮਂ ਸਰੀਰਂ ਉਜੁਕਂ ਠਪੇਤ੍ਵਾ’’ਤਿ. ਤਂ ਪਨ ਉਜੁਕਟ੍ਠਪਨਂ ਸਰੂਪਤੋ ਪਯੋਜਨਤੋ ਚ ਦਸ੍ਸੇਤੁਂ ‘‘ਅਟ੍ਠਾਰਸਾ’’ਤਿਆਦਿ ਵੁਤ੍ਤਂ. ਨ ਪਣਮਨ੍ਤੀਤਿ ਨ ਓਣਮਨ੍ਤਿ. ਨ ਪਰਿਪਤਤੀਤਿ ਨ ਵਿਗਚ੍ਛਤਿ ਵੀਥਿਂ ਨ ਵਿਲਙ੍ਘੇਤਿ, ਤਤੋ ਏਵ ਪੁਬ੍ਬੇਨਾਪਰਂ ਵਿਸੇਸੁਪ੍ਪਤ੍ਤਿਯਾ ਵੁਡ੍ਢਿਂ ਫਾਤਿਂ ਉਪਗਚ੍ਛਤਿ. ਇਧ ਪਰਿ-ਸਦ੍ਦੋ ਅਭਿ-ਸਦ੍ਦੇਨ ਸਮਾਨਤ੍ਥੋਤਿ ਆਹ ‘‘ਕਮ੍ਮਟ੍ਠਾਨਾਭਿਮੁਖ’’ਨ੍ਤਿ, ਬਹਿਦ੍ਧਾ ਪੁਥੁਤ੍ਤਾਰਮ੍ਮਣਤੋ ਨਿਵਾਰੇਤ੍ਵਾ ਕਮ੍ਮਟ੍ਠਾਨਂਯੇਵ ਪੁਰਕ੍ਖਤ੍ਵਾਤਿ ਅਤ੍ਥੋ. ਪਰੀਤਿ ਪਰਿਗ੍ਗਹਟ੍ਠੋ ‘‘ਪਰਿਣਾਯਿਕਾ’’ਤਿਆਦੀਸੁ (ਧ. ਸ. ੧੬, ੨੦) ਵਿਯ. ਨਿਯ੍ਯਾਨਟ੍ਠੋ ਪਟਿਪਕ੍ਖਤੋ ਨਿਗ੍ਗਮਨਟ੍ਠੋ, ਤਸ੍ਮਾ ਪਰਿਗ੍ਗਹਿਤਨਿਯ੍ਯਾਨਨ੍ਤਿ ਸਬ੍ਬਥਾ ਗਹਿਤਾਸਮ੍ਮੋਸਂ ਪਰਿਚ੍ਚਤ੍ਤਸਮ੍ਮੋਸਂ ਸਤਿਂ ਕਤ੍ਵਾ, ਪਰਮਂ ਸਤਿਨੇਪਕ੍ਕਂ ਉਪਟ੍ਠਪੇਤ੍ਵਾਤਿ ਅਤ੍ਥੋ. ਸਤੋਵਾਤਿ ਸਤਿਯਾ ਸਮਨ੍ਨਾਗਤੋ ਏਵ ਸਰਨ੍ਤੋ ਏਵ ਅਸ੍ਸਸਤਿ, ਨਾਸ੍ਸ ਕਾਚਿ ਸਤਿਵਿਰਹਿਤਾ ਅਸ੍ਸਾਸਪ੍ਪਵਤ੍ਤਿ ਹੋਤੀਤਿ ਅਤ੍ਥੋ. ਸਤੋ ਪਸ੍ਸਸਤੀਤਿ ਏਤ੍ਥਾਪਿ ਸਤੋਵ ਪਸ੍ਸਸਤੀਤਿ ਏਵ-ਸਦ੍ਦੋ ਆਨੇਤ੍ਵਾ ਵਤ੍ਤਬ੍ਬੋ. ਸਤੋਕਾਰੀਤਿ ਸਤੋ ਏਵ ਹੁਤ੍ਵਾ ਸਤਿਯਾ ਏਵ ਵਾ ਕਾਤਬ੍ਬਸ੍ਸ ਕਤ੍ਤਾ, ਕਰਣਸੀਲੋ ਵਾ.

ਬਾਤ੍ਤਿਂਸਾਯ ਆਕਾਰੇਹੀਤਿ ਚਤੂਸੁ ਚਤੁਕ੍ਕੇਸੁ ਆਗਤਾਨਿ ਦੀਘਰਸ੍ਸਾਦੀਨਿ ਸੋਲ਼ਸ ਪਦਾਨਿ ਅਸ੍ਸਾਸਪਸ੍ਸਾਸਵਸੇਨ ਦ੍ਵਿਧਾ ਵਿਭਜਿਤ੍ਵਾ ਵੁਤ੍ਤੇਹਿ ਦੀਘਮਸ੍ਸਾਸਂ ਆਦਿਂ ਕਤ੍ਵਾ ਪਟਿਨਿਸ੍ਸਗ੍ਗਾਨੁਪਸ੍ਸਿਪਸ੍ਸਾਸਪਰਿਯਨ੍ਤੇਹਿ ਬਾਤ੍ਤਿਂਸਾਕਾਰੇਹਿ. ਯਦਿ ‘‘ਸਤੋਵ ਅਸ੍ਸਸਤਿ, ਸਤੋ ਪਸ੍ਸਸਤੀ’’ਤਿ ਏਤਸ੍ਸ ਵਿਭਙ੍ਗੇ ਵੁਤ੍ਤਂ, ਅਥ ਕਸ੍ਮਾ ‘‘ਅਸ੍ਸਸਤਿ ਪਸ੍ਸਸਤਿ’’ਚ੍ਚੇਵ ਅਵਤ੍ਵਾ ‘‘ਸਤੋਕਾਰੀ’’ਤਿ ਵੁਤ੍ਤਂ? ਏਕਰਸਂ ਦੇਸਨਂ ਕਾਤੁਕਾਮਤਾਯ. ਪਠਮਚਤੁਕ੍ਕੇ ਪਦਦ੍ਵਯਮੇਵ ਹਿ ਵਤ੍ਤਮਾਨਕਾਲਵਸੇਨ ਆਗਤਂ, ਇਤਰਾਨਿ ਅਨਾਗਤਕਾਲਵਸੇਨ, ਤਸ੍ਮਾ ਏਕਰਸਂ ਦੇਸਨਂ ਕਾਤੁਕਾਮਤਾਯ ਸਬ੍ਬਤ੍ਥ ‘‘ਸਤੋਕਾਰਿ’’ਚ੍ਚੇਵ ਵੁਤ੍ਤਂ. ਦੀਘਂਅਸ੍ਸਾਸਵਸੇਨਾਤਿ ਦੀਘਅਸ੍ਸਾਸਵਸੇਨ, ਵਿਭਤ੍ਤਿਅਲੋਪਂ ਕਤ੍ਵਾ ਨਿਦ੍ਦੇਸੋ. ਦੀਘਨ੍ਤਿ ਵਾ ਭਗਵਤਾ ਵੁਤ੍ਤਅਸ੍ਸਾਸਵਸੇਨ. ਚਿਤ੍ਤਸ੍ਸ ਏਕਗ੍ਗਤਂ ਅਵਿਕ੍ਖੇਪਨ੍ਤਿ ਵਿਕ੍ਖੇਪਸ੍ਸ ਪਟਿਪਕ੍ਖਭਾਵਤੋ ਅਵਿਕ੍ਖੇਪੋਤਿ ਲਦ੍ਧਨਾਮਂ ਚਿਤ੍ਤਸ੍ਸ ਏਕਗ੍ਗਭਾਵਂ ਪਜਾਨਤੋ ਸਤਿ ਉਪਟ੍ਠਿਤਾ ਆਰਮ੍ਮਣਂ ਉਪਗਨ੍ਤ੍ਵਾ ਠਿਤਾ ਹੋਤਿ. ਤਾਯ ਸਤਿਯਾ ਤੇਨ ਞਾਣੇਨਾਤਿ ਯਥਾਵੁਤ੍ਤਾਯ ਸਤਿਯਾ ਯਥਾਵੁਤ੍ਤੇਨ ਚ ਞਾਣੇਨ. ਇਦਂ ਵੁਤ੍ਤਂ ਹੋਤਿ – ਦੀਘਂ ਅਸ੍ਸਾਸਂ ਆਰਮ੍ਮਣਭੂਤਂ ਅਵਿਕ੍ਖਿਤ੍ਤਚਿਤ੍ਤਸ੍ਸ ਅਸਮ੍ਮੋਹਤੋ ਵਾ ਸਮ੍ਪਜਾਨਨ੍ਤਸ੍ਸ ਤਤ੍ਥ ਸਤਿ ਉਪਟ੍ਠਿਤਾਵ ਹੋਤਿ, ਤਂ ਸਮ੍ਪਜਾਨਨ੍ਤਸ੍ਸ ਆਰਮ੍ਮਣਕਰਣਵਸੇਨ ਅਸਮ੍ਮੋਹਵਸੇਨ ਵਾ ਸਮ੍ਪਜਞ੍ਞਂ, ਤਦਧੀਨਸਤਿਸਮ੍ਪਜਞ੍ਞੇਨ ਤਂਸਮਙ੍ਗੀ ਯੋਗਾਵਚਰੋ ਸਤੋਕਾਰੀ ਨਾਮ ਹੋਤੀਤਿ. ਪਟਿਨਿਸ੍ਸਗ੍ਗਾਨੁਪਸ੍ਸੀ ਅਸ੍ਸਾਸਵਸੇਨਾਤਿ ਪਟਿਨਿਸ੍ਸਗ੍ਗਾਨੁਪਸ੍ਸੀ ਹੁਤ੍ਵਾ ਅਸ੍ਸਸਨਸ੍ਸ ਵਸੇਨ. ‘‘ਪਟਿਨਿਸ੍ਸਗ੍ਗਾਨੁਪਸ੍ਸਿਅਸ੍ਸਾਸਵਸੇਨਾ’’ਤਿ ਵਾ ਪਾਠੋ, ਤਸ੍ਸ ਪਟਿਨਿਸ੍ਸਗ੍ਗਾਨੁਪਸ੍ਸਿਨੋ ਅਸ੍ਸਾਸਾ ਪਟਿਨਿਸ੍ਸਗ੍ਗਾਨੁਪਸ੍ਸਿਅਸ੍ਸਾਸਾ, ਤੇਸਂ ਵਸੇਨਾਤਿ ਅਤ੍ਥੋ.

ਅਨ੍ਤੋ ਉਟ੍ਠਿਤਸਸਨਂ ਅਸ੍ਸਾਸੋ, ਬਹਿ ਉਟ੍ਠਿਤਸਸਨਂ ਪਸ੍ਸਾਸੋਤਿ ਆਹ – ‘‘ਅਸ੍ਸਾਸੋਤਿ ਬਹਿਨਿਕ੍ਖਮਨਵਾਤੋ’’ਤਿਆਦਿ. ਸੁਤ੍ਤਨ੍ਤਟ੍ਠਕਥਾਯਂ ਪਨ ਬਹਿ ਉਟ੍ਠਹਿਤ੍ਵਾਪਿ ਅਨ੍ਤੋ ਸਸਨਤੋ ਅਸ੍ਸਾਸੋ, ਅਨ੍ਤੋ ਉਟ੍ਠਹਿਤ੍ਵਾਪਿ ਬਹਿ ਸਸਨਤੋ ਪਸ੍ਸਾਸੋਤਿ ਕਤ੍ਵਾ ਉਪ੍ਪਟਿਪਾਟਿਯਾ ਵੁਤ੍ਤਂ. ਅਥ ਵਾ ਮਾਤੁਕੁਚ੍ਛਿਯਂ ਬਹਿ ਨਿਕ੍ਖਮਿਤੁਂ ਅਲਦ੍ਧੋਕਾਸੋ ਨਾਸਿਕਾਵਾਤੋ ਮਾਤੁਕੁਚ੍ਛਿਤੋ ਨਿਕ੍ਖਨ੍ਤਮਤ੍ਤੇ ਪਠਮਂ ਬਹਿ ਨਿਕ੍ਖਮਤੀਤਿ ਵਿਨਯਟ੍ਠਕਥਾਯਂ ਉਪ੍ਪਤ੍ਤਿਕ੍ਕਮੇਨ ‘‘ਆਦਿਮ੍ਹਿ ਸਾਸੋ ਅਸ੍ਸਾਸੋ’’ਤਿ ਬਹਿਨਿਕ੍ਖਮਨਵਾਤੋ ਵੁਤ੍ਤੋ. ਤੇਨੇਵਾਹ ‘‘ਸਬ੍ਬੇਸਮ੍ਪਿ ਗਬ੍ਭਸੇਯ੍ਯਕਾਨ’’ਨ੍ਤਿਆਦਿ. ਸੁਤ੍ਤਨ੍ਤਟ੍ਠਕਥਾਯਂ ਪਨ ਪਵਤ੍ਤਿਯਂ ਭਾਵਨਾਰਮ੍ਭਸਮਯੇ ਪਠਮਂ ਨਾਸਿਕਾਵਾਤਸ੍ਸ ਅਨ੍ਤੋ ਆਕਡ੍ਢਿਤ੍ਵਾ ਪਚ੍ਛਾ ਬਹਿ ਵਿਸ੍ਸਜ੍ਜਨਤੋ ਪਵਤ੍ਤਿਕ੍ਕਮੇਨ ‘‘ਆਦਿਮ੍ਹਿ ਸਾਸੋ ਅਸ੍ਸਾਸੋ’’ਤਿ ਅਨ੍ਤੋਪਵਿਸਨਵਾਤੋ ਵੁਤ੍ਤੋ. ਸੁਤ੍ਤਨ੍ਤਨਯੋਯੇਵ ਚੇਤ੍ਥ ‘‘ਅਸ੍ਸਾਸਾਦਿਮਜ੍ਝਪਰਿਯੋਸਾਨਂ ਸਤਿਯਾ ਅਨੁਗਚ੍ਛਤੋ ਅਜ੍ਝਤ੍ਤਂ ਵਿਕ੍ਖੇਪਗਤੇਨ ਚਿਤ੍ਤੇਨ ਕਾਯੋਪਿ ਚਿਤ੍ਤਮ੍ਪਿ ਸਾਰਦ੍ਧਾ ਚ ਹੋਨ੍ਤਿ ਇਞ੍ਜਿਤਾ ਚ ਫਨ੍ਦਿਤਾ ਚ, ਪਸ੍ਸਾਸਾਦਿਮਜ੍ਝਪਰਿਯੋਸਾਨਂ ਸਤਿਯਾ ਅਨੁਗਚ੍ਛਤੋ ਬਹਿਦ੍ਧਾ ਵਿਕ੍ਖੇਪਗਤੇਨ ਚਿਤ੍ਤੇਨ ਕਾਯੋਪਿ ਚਿਤ੍ਤਮ੍ਪਿ ਸਾਰਦ੍ਧਾ ਚ ਹੋਨ੍ਤਿ ਇਞ੍ਜਿਤਾ ਚ ਫਨ੍ਦਿਤਾ ਚਾ’’ਤਿ (ਪਟਿ. ਮ. ੧.੧੫੭) ਇਮਾਯ ਪਾਲ਼ਿਯਾ ਸਮੇਤਿ. ‘‘ਭਾਵਨਾਰਮ੍ਭੇ ਪਵਤ੍ਤਿਕ੍ਕਮਸ੍ਸੇਵ ਇਚ੍ਛਿਤਤ੍ਤਾ ਸੁਨ੍ਦਰਤਰੋ’’ਤਿ ਵਦਨ੍ਤਿ. ਤਾਲੁਂ ਆਹਚ੍ਚ ਨਿਬ੍ਬਾਯਤੀਤਿ ਤਾਲੁਂ ਆਹਚ੍ਚ ਨਿਰੁਜ੍ਝਤਿ. ਤੇਨ ਕਿਰ ਸਮ੍ਪਤਿਜਾਤੋ ਬਾਲਦਾਰਕੋ ਖਿਪਿਤਂ ਕਰੋਤਿ. ਏਵਂ ਤਾਵਾਤਿਆਦਿ ਯਥਾਵੁਤ੍ਤਸ੍ਸ ਅਤ੍ਥਸ੍ਸ ਨਿਗਮਨਂ. ਕੇਚਿ ‘‘ਏਵਂ ਤਾਵਾਤਿ ਅਨੇਨ ਪਵਤ੍ਤਿਕ੍ਕਮੇਨ ਅਸ੍ਸਾਸੋ ਬਹਿਨਿਕ੍ਖਮਨਵਾਤੋਤਿ ਗਹੇਤਬ੍ਬਨ੍ਤਿ ਅਧਿਪ੍ਪਾਯੋ’’ਤਿ ਵਦਨ੍ਤਿ.

ਅਦ੍ਧਾਨਵਸੇਨਾਤਿ ਕਾਲਦ੍ਧਾਨਵਸੇਨ. ਅਯਞ੍ਹਿ ਅਦ੍ਧਾਨ-ਸਦ੍ਦੋ ਕਾਲਸ੍ਸ ਦੇਸਸ੍ਸ ਚ ਵਾਚਕੋਤਿ. ਤਤ੍ਥ ਦੇਸਦ੍ਧਾਨਂ ਉਦਾਹਰਣਭਾਵੇਨ ਦਸ੍ਸੇਤ੍ਵਾ ਕਾਲਦ੍ਧਾਨਸ੍ਸ ਵਸੇਨ ਅਸ੍ਸਾਸਪਸ੍ਸਾਸਾਨਂ ਦੀਘਰਸ੍ਸਤਂ ਵਿਭਾਵੇਤੁਂ ‘‘ਯਥਾ ਹੀ’’ਤਿਆਦਿ ਵੁਤ੍ਤਂ. ਤਤ੍ਥ ਓਕਾਸਦ੍ਧਾਨਨ੍ਤਿ ਓਕਾਸਭੂਤਂ ਅਦ੍ਧਾਨਂ. ਫਰਿਤ੍ਵਾਤਿ ਬ੍ਯਾਪੇਤ੍ਵਾ. ਚੁਣ੍ਣਵਿਚੁਣ੍ਣਾਪਿ ਅਨੇਕਕਲਾਪਭਾਵੇਨ, ਦੀਘਮਦ੍ਧਾਨਨ੍ਤਿ ਦੀਘਂ ਪਦੇਸਂ. ਤਸ੍ਮਾਤਿ ਸਣਿਕਂ ਪਵਤ੍ਤਿਯਾ ਦੀਘਸਨ੍ਤਾਨਤਾਯ ਦੀਘਾਤਿ ਵੁਚ੍ਚਨ੍ਤਿ. ਏਤ੍ਥ ਚ ਹਤ੍ਥਿਆਦਿਸਰੀਰੇ ਸੁਨਖਾਦਿਸਰੀਰੇ ਚ ਅਸ੍ਸਾਸਪਸ੍ਸਾਸਾਨਂ ਦੇਸਦ੍ਧਾਨਵਿਸਿਟ੍ਠੇਨ ਕਾਲਦ੍ਧਾਨਵਸੇਨੇਵ ਦੀਘਰਸ੍ਸਤਾ ਵੁਤ੍ਤਾਤਿ ਵੇਦਿਤਬ੍ਬਾ ‘‘ਸਣਿਕਂ ਪੂਰੇਤ੍ਵਾ ਸਣਿਕਮੇਵ ਨਿਕ੍ਖਮਨ੍ਤਿ, ਸੀਘਂ ਪੂਰੇਤ੍ਵਾ ਸੀਘਮੇਵ ਨਿਕ੍ਖਮਨ੍ਤੀ’’ਤਿ ਵਚਨਤੋ. ਮਨੁਸ੍ਸੇਸੂਤਿ ਸਮਾਨਪ੍ਪਮਾਣੇਸੁਪਿ ਮਨੁਸ੍ਸਸਰੀਰੇਸੁ. ਦੀਘਂ ਅਸ੍ਸਸਨ੍ਤੀਤਿ ਦੀਘਂ ਅਸ੍ਸਾਸਪ੍ਪਬਨ੍ਧਂ ਪਵਤ੍ਤੇਨ੍ਤੀਤਿ ਅਤ੍ਥੋ. ਪਸ੍ਸਸਨ੍ਤੀਤਿ ਏਤ੍ਥਾਪਿ ਏਸੇਵ ਨਯੋ. ਸੁਨਖਸਸਾਦਯੋ ਵਿਯ ਰਸ੍ਸਂ ਅਸ੍ਸਸਨ੍ਤਿ ਪਸ੍ਸਸਨ੍ਤਿ ਚਾਤਿ ਯੋਜਨਾ. ਇਦਂ ਪਨ ਦੀਘਂ ਰਸ੍ਸਞ੍ਚ ਅਸ੍ਸਸਨਂ ਪਸ੍ਸਸਨਞ੍ਚ ਤੇਸਂ ਸਤ੍ਤਾਨਂ ਸਰੀਰਸ੍ਸ ਸਭਾਵੋਤਿ ਦਟ੍ਠਬ੍ਬਂ. ਤੇਸਨ੍ਤਿ ਤੇਸਂ ਸਤ੍ਤਾਨਂ. ਤੇਤਿ ਅਸ੍ਸਾਸਪਸ੍ਸਾਸਾ. ਇਤ੍ਤਰਮਦ੍ਧਾਨਨ੍ਤਿ ਅਪ੍ਪਕਂ ਕਾਲਂ. ਨਵਹਾਕਾਰੇਹੀਤਿ ਭਾਵਨਮਨੁਯੁਞ੍ਜਨ੍ਤਸ੍ਸ ਪੁਬ੍ਬੇਨਾਪਰਂ ਅਲਦ੍ਧਵਿਸੇਸਸ੍ਸ ਕੇਵਲਂ ਅਦ੍ਧਾਨਵਸੇਨ ਆਦਿਤੋ ਵੁਤ੍ਤਾ ਤਯੋ ਆਕਾਰਾ, ਤੇ ਚ ਖੋ ਏਕਚ੍ਚੋ ਅਸ੍ਸਾਸਂ ਸੁਟ੍ਠੁ ਸਲ੍ਲਕ੍ਖੇਤਿ, ਏਕਚ੍ਚੋ ਪਸ੍ਸਾਸਂ, ਏਕਚ੍ਚੋ ਤਦੁਭਯਨ੍ਤਿ ਇਮੇਸਂ ਤਿਣ੍ਣਂ ਪੁਗ੍ਗਲਾਨਂ ਵਸੇਨ. ਕੇਚਿ ਪਨ ‘‘ਅਸ੍ਸਸਤਿਪਿ ਪਸ੍ਸਸਤਿਪੀਤਿ ਏਕਜ੍ਝਂ ਵਚਨਂ ਭਾਵਨਾਯ ਨਿਰਨ੍ਤਰਂ ਪਵਤ੍ਤਿਦਸ੍ਸਨਤ੍ਥ’’ਨ੍ਤਿ ਵਦਨ੍ਤਿ. ਛਨ੍ਦਵਸੇਨ ਪੁਬ੍ਬੇ ਵਿਯ ਤਯੋ, ਤਥਾ ਪਾਮੋਜ੍ਜਵਸੇਨਾਤਿ ਇਮੇਹਿ ਨਵਹਿ ਆਕਾਰੇਹਿ.

ਕਾਮਞ੍ਚੇਤ੍ਥ ਏਕਸ੍ਸ ਪੁਗ੍ਗਲਸ੍ਸ ਤਯੋ ਏਵ ਆਕਾਰਾ ਲਬ੍ਭਨ੍ਤਿ, ਤਨ੍ਤਿਵਸੇਨ ਪਨ ਸਬ੍ਬੇਸਂ ਪਾਲ਼ਿਆਰੁਲ਼੍ਹਤ੍ਤਾ ਤੇਸਂ ਵਸੇਨ ਪਰਿਕਮ੍ਮਸ੍ਸ ਕਾਤਬ੍ਬਤ੍ਤਾ ਚ ‘‘ਤਤ੍ਰਾਯਂ ਭਿਕ੍ਖੁ ਨਵਹਾਕਾਰੇਹੀ’’ਤਿ ਵੁਤ੍ਤਂ. ਏਵਂ ਪਜਾਨਤੋਤਿ ਏਵਂ ਯਥਾਵੁਤ੍ਤੇਹਿ ਆਕਾਰੇਹਿ ਅਸ੍ਸਾਸਪਸ੍ਸਾਸੇ ਪਜਾਨਤੋ, ਤਤ੍ਥ ਮਨਸਿਕਾਰਂ ਪਵਤ੍ਤੇਨ੍ਤਸ੍ਸ. ਏਕੇਨਾਕਾਰੇਨਾਤਿ ਦੀਘਂਅਸ੍ਸਾਸਾਦੀਸੁ ਚਤੂਸੁ ਆਕਾਰੇਸੁ ਏਕੇਨ ਆਕਾਰੇਨ, ਨਵਸੁ ਤੀਸੁ ਵਾ ਏਕੇਨ. ਤਥਾ ਹਿ ਵਕ੍ਖਤਿ –

‘‘ਦੀਘੋ ਰਸ੍ਸੋ ਚ ਅਸ੍ਸਾਸੋ,

ਪਸ੍ਸਾਸੋਪਿ ਚ ਤਾਦਿਸੋ;

ਚਤ੍ਤਾਰੋ ਵਣ੍ਣਾ ਵਤ੍ਤਨ੍ਤਿ,

ਨਾਸਿਕਗ੍ਗੇਵ ਭਿਕ੍ਖੁਨੋ’’ਤਿ. (ਪਾਰਾ. ਅਟ੍ਠ. ੨.੧੬੫);

ਅਯਂ ਭਾਵਨਾ ਅਸ੍ਸਾਸਪਸ੍ਸਾਸਕਾਯਾਨੁਪਸ੍ਸਨਾਤਿ ਕਤ੍ਵਾ ਵੁਤ੍ਤਂ ‘‘ਕਾਯਾਨੁਪਸ੍ਸਨਾਸਤਿਪਟ੍ਠਾਨਭਾਵਨਾ ਸਮ੍ਪਜ੍ਜਤੀ’’ਤਿ.

ਇਦਾਨਿ ਪਾਲ਼ਿਵਸੇਨੇਵ ਤੇ ਨਵ ਆਕਾਰੇ ਭਾਵਨਾਵਿਧਿਞ੍ਚ ਦਸ੍ਸੇਤੁਂ ‘‘ਯਥਾਹਾ’’ਤਿਆਦਿ ਆਰਦ੍ਧਂ. ਤਤ੍ਥ ‘‘ਕਥਂ ਪਜਾਨਾਤੀ’’ਤਿ ਪਜਾਨਨਵਿਧਿਂ ਕਥੇਤੁਕਮ੍ਯਤਾਯ ਪੁਚ੍ਛਤਿ. ਦੀਘਂ ਅਸ੍ਸਾਸਨ੍ਤਿ ਵੁਤ੍ਤਲਕ੍ਖਣਂ ਦੀਘਂ ਅਸ੍ਸਾਸਂ. ਅਦ੍ਧਾਨਸਙ੍ਖਾਤੇਤਿ ਅਦ੍ਧਾਨਨ੍ਤਿ ਸਙ੍ਖਂ ਗਤੇ ਦੀਘੇ ਕਾਲੇ, ਦੀਘਂ ਖਣਨ੍ਤਿ ਅਤ੍ਥੋ. ਕੋਟ੍ਠਾਸਪਰਿਯਾਯੋ ਵਾ ਸਙ੍ਖਾਤ-ਸਦ੍ਦੋ ‘‘ਥੇਯ੍ਯਸਙ੍ਖਾਤ’’ਨ੍ਤਿਆਦੀਸੁ ਵਿਯ, ਤਸ੍ਮਾ ਅਦ੍ਧਾਨਸਙ੍ਖਾਤੇਤਿ ਅਦ੍ਧਾਨਕੋਟ੍ਠਾਸੇ ਦੇਸਭਾਗੇਤਿ ਅਤ੍ਥੋ. ਛਨ੍ਦੋ ਉਪ੍ਪਜ੍ਜਤੀਤਿ ਭਾਵਨਾਯ ਪੁਬ੍ਬੇਨਾਪਰਂ ਵਿਸੇਸਂ ਆਵਹਨ੍ਤਿਯਾ ਲਦ੍ਧਸ੍ਸਾਦਤ੍ਤਾ ਤਤ੍ਥ ਸਾਤਿਸਯੋ ਕਤ੍ਤੁਕਾਮਤਾਲਕ੍ਖਣੋ ਕੁਸਲਚ੍ਛਨ੍ਦੋ ਉਪ੍ਪਜ੍ਜਤਿ. ਛਨ੍ਦਵਸੇਨਾਤਿ ਤਥਾਪਵਤ੍ਤਛਨ੍ਦਸ੍ਸ ਵਸੇਨ ਵਿਸੇਸਭਾਵਨਮਨੁਯੁਞ੍ਜਨ੍ਤਸ੍ਸ ਕਮ੍ਮਟ੍ਠਾਨਂ ਵੁਡ੍ਢਿਂ ਫਾਤਿਂ ਗਮੇਨ੍ਤਸ੍ਸ. ਤਤੋ ਸੁਖੁਮਤਰਨ੍ਤਿ ਯਥਾਵੁਤ੍ਤਛਨ੍ਦਪ੍ਪਵਤ੍ਤਿਯਾ ਪੁਰਿਮਕਤੋ ਸੁਖੁਮਤਰਂ. ਭਾਵਨਾਬਲੇਨ ਹਿ ਪਟਿਪ੍ਪਸ੍ਸਦ੍ਧਦਰਥਪਰਿਲ਼ਾਹਤਾਯ ਕਾਯਸ੍ਸ ਅਸ੍ਸਾਸਪਸ੍ਸਾਸਾ ਸੁਖੁਮਤਰਾ ਹੁਤ੍ਵਾ ਪਵਤ੍ਤਨ੍ਤਿ. ਪਾਮੋਜ੍ਜਂ ਉਪ੍ਪਜ੍ਜਤੀਤਿ ਅਸ੍ਸਾਸਪਸ੍ਸਾਸਾਨਂ ਸੁਖੁਮਤਰਭਾਵੇਨ ਆਰਮ੍ਮਣਸ੍ਸ ਸਨ੍ਤਤਰਤਾਯ ਕਮ੍ਮਟ੍ਠਾਨਸ੍ਸ ਚ ਵੀਥਿਪ੍ਪਟਿਪਨ੍ਨਤਾਯ ਭਾਵਨਾਚਿਤ੍ਤਸਹਗਤੋ ਪਮੋਦੋ ਖੁਦ੍ਦਿਕਾਦਿਭੇਦਾ ਤਰੁਣਪੀਤਿ ਉਪ੍ਪਜ੍ਜਤਿ. ਚਿਤ੍ਤਂ ਵਿਵਤ੍ਤਤੀਤਿ ਅਨੁਕ੍ਕਮੇਨ ਅਸ੍ਸਾਸਪਸ੍ਸਾਸਾਨਂ ਅਤਿਵਿਯ ਸੁਖੁਮਤਰਭਾਵਪ੍ਪਤ੍ਤਿਯਾ ਅਨੁਪਟ੍ਠਹਨੇ ਵਿਚੇਤਬ੍ਬਾਕਾਰਪ੍ਪਤ੍ਤੇਹਿ ਤੇਹਿ ਚਿਤ੍ਤਂ ਵਿਨਿਵਤ੍ਤਤੀਤਿ ਕੇਚਿ. ਭਾਵਨਾਬਲੇਨ ਪਨ ਸੁਖੁਮਤਰਭਾਵਪ੍ਪਤ੍ਤੇਸੁ ਅਸ੍ਸਾਸਪਸ੍ਸਾਸੇਸੁ ਤਤ੍ਥ ਪਟਿਭਾਗਨਿਮਿਤ੍ਤੇ ਉਪ੍ਪਨ੍ਨੇ ਪਕਤਿਅਸ੍ਸਾਸਪਸ੍ਸਾਸਤੋ ਚਿਤ੍ਤਂ ਨਿਵਤ੍ਤਤਿ. ਉਪੇਕ੍ਖਾ ਸਣ੍ਠਾਤੀਤਿ ਤਸ੍ਮਿਂ ਪਟਿਭਾਗਨਿਮਿਤ੍ਤੇ ਉਪਚਾਰਪ੍ਪਨਾਭੇਦੇ ਸਮਾਧਿਮ੍ਹਿ ਉਪ੍ਪਨ੍ਨੇ ਪੁਨ ਝਾਨਨਿਬ੍ਬਤ੍ਤਨਤ੍ਥਂ ਬ੍ਯਾਪਾਰਾਭਾਵਤੋ ਅਜ੍ਝੁਪੇਕ੍ਖਨਂ ਹੋਤਿ, ਸਾ ਪਨਾਯਂ ਉਪੇਕ੍ਖਾ ਤਤ੍ਰਮਜ੍ਝਤ੍ਤੁਪੇਕ੍ਖਾਤਿ ਵੇਦਿਤਬ੍ਬਾ.

ਇਮੇਹਿ ਨਵਹਿ ਆਕਾਰੇਹੀਤਿ ਇਮੇਹਿ ਯਥਾਵੁਤ੍ਤੇਹਿ ਨਵਹਿ ਪਕਾਰੇਹਿ ਪਵਤ੍ਤਾ. ਦੀਘਂ ਅਸ੍ਸਾਸਪਸ੍ਸਾਸਾ ਕਾਯੋਤਿ ਦੀਘਾਕਾਰਾ ਅਸ੍ਸਾਸਪਸ੍ਸਾਸਾ ਚੁਣ੍ਣਵਿਚੁਣ੍ਣਾਪਿ ਸਮੂਹਟ੍ਠੇਨ ਕਾਯੋ. ਅਸ੍ਸਾਸਪਸ੍ਸਾਸੇ ਨਿਸ੍ਸਾਯ ਉਪ੍ਪਨ੍ਨਨਿਮਿਤ੍ਤਮ੍ਪਿ ਏਤ੍ਥ ਅਸ੍ਸਾਸਪਸ੍ਸਾਸਸਾਮਞ੍ਞਵਸੇਨ ਵੁਤ੍ਤਂ. ਉਪਟ੍ਠਾਨਂ ਸਤੀਤਿ ਤਂ ਆਰਮ੍ਮਣਂ ਉਪਗਨ੍ਤ੍ਵਾ ਤਿਟ੍ਠਤੀਤਿ ਸਤਿ ਉਪਟ੍ਠਾਨਂ ਨਾਮ. ਅਨੁਪਸ੍ਸਨਾ ਞਾਣਨ੍ਤਿ ਸਮਥਵਸੇਨ ਨਿਮਿਤ੍ਤਸ੍ਸ ਅਨੁਪਸ੍ਸਨਾ ਵਿਪਸ੍ਸਨਾਵਸੇਨ ਅਸ੍ਸਾਸਪਸ੍ਸਾਸੇ ਤਨ੍ਨਿਸ੍ਸਯਞ੍ਚ ਕਾਯਂ ‘‘ਰੂਪ’’ਨ੍ਤਿ, ਚਿਤ੍ਤਂ ਤਂਸਮ੍ਪਯੁਤ੍ਤਧਮ੍ਮੇ ਚ ‘‘ਅਰੂਪ’’ਨ੍ਤਿ ਵਵਤ੍ਥਪੇਤ੍ਵਾ ਨਾਮਰੂਪਸ੍ਸ ਅਨੁਪਸ੍ਸਨਾ ਚ ਞਾਣਂ ਤਤ੍ਥ ਯਥਾਭੂਤਾਵਬੋਧੋ. ਕਾਯੋ ਉਪਟ੍ਠਾਨਨ੍ਤਿ ਸੋ ਕਾਯੋ ਆਰਮ੍ਮਣਕਰਣਵਸੇਨ ਉਪਗਨ੍ਤ੍ਵਾ ਸਤਿ ਏਤ੍ਥ ਤਿਟ੍ਠਤੀਤਿ ਉਪਟ੍ਠਾਨਂ ਨਾਮ. ਏਤ੍ਥ ਚ ‘‘ਕਾਯੋ ਉਪਟ੍ਠਾਨ’’ਨ੍ਤਿ ਇਮਿਨਾ ਇਤਰਕਾਯਸ੍ਸਪਿ ਸਙ੍ਗਹੋਤਿ ਤਥਾ ਵੁਤ੍ਤਂ ਸਮ੍ਮਸਨਚਾਰਸ੍ਸਪਿ ਇਧ ਇਚ੍ਛਿਤਤ੍ਤਾ. ਨੋ ਸਤੀਤਿ ਸੋ ਕਾਯੋ ਸਤਿ ਨਾਮ ਨ ਹੋਤਿ. ਸਤਿ ਉਪਟ੍ਠਾਨਞ੍ਚੇਵ ਸਤਿ ਚ ਸਰਣਟ੍ਠੇਨ ਉਪਟ੍ਠਾਨਟ੍ਠੇਨ ਚ. ਤਾਯ ਸਤਿਯਾਤਿ ਯਥਾਵੁਤ੍ਤਾਯ ਸਤਿਯਾ. ਤੇਨ ਞਾਣੇਨਾਤਿ ਯਥਾਵੁਤ੍ਤੇਨੇਵ ਞਾਣੇਨ. ਤਂ ਕਾਯਨ੍ਤਿ ਤਂ ਅਸ੍ਸਾਸਪਸ੍ਸਾਸਕਾਯਞ੍ਚੇਵ ਤਨ੍ਨਿਸ੍ਸਯਰੂਪਕਾਯਞ੍ਚ. ਅਨੁਪਸ੍ਸਤੀਤਿ ਝਾਨਸਮ੍ਪਯੁਤ੍ਤਞਾਣੇਨ ਚੇਵ ਵਿਪਸ੍ਸਨਾਞਾਣੇਨ ਚ ਅਨੁ ਅਨੁ ਪਸ੍ਸਤਿ. ਤੇਨ ਵੁਚ੍ਚਤਿ ਕਾਯੇ ਕਾਯਾਨੁਪਸ੍ਸਨਾ ਸਤਿਪਟ੍ਠਾਨਭਾਵਨਾਤਿ ਤੇਨ ਅਨੁਪਸ੍ਸਨੇਨ ਯਥਾਵੁਤ੍ਤੇ ਕਾਯੇ ਅਯਂ ਕਾਯਾਨੁਪਸ੍ਸਨਾਸਤਿਪਟ੍ਠਾਨਭਾਵਨਾਤਿ ਵੁਚ੍ਚਤਿ. ਇਦਂ ਵੁਤ੍ਤਂ ਹੋਤਿ – ਯਾ ਅਯਂ ਯਥਾਵੁਤ੍ਤੇ ਅਸ੍ਸਾਸਪਸ੍ਸਾਸਕਾਯੇ ਤਸ੍ਸ ਨਿਸ੍ਸਯਭੂਤੇ ਕਰਜਕਾਯੇ ਚ ਕਾਯਸ੍ਸੇਵ ਅਨੁਪਸ੍ਸਨਾ ਅਨੁਦਕਭੂਤਾਯ ਮਰੀਚਿਯਾ ਉਦਕਾਨੁਪਸ੍ਸਨਾ ਵਿਯ ਨ ਅਨਿਚ੍ਚਾਦਿਸਭਾਵੇ ਕਾਯੇ ਨਿਚ੍ਚਾਦਿਭਾਵਾਨੁਪਸ੍ਸਨਾ, ਅਥ ਖੋ ਯਥਾਰਹਂ ਅਨਿਚ੍ਚਦੁਕ੍ਖਾਨਤ੍ਤਾ ਸੁਭਭਾਵਸ੍ਸੇਵ ਅਨੁਪਸ੍ਸਨਾ. ਅਥ ਵਾ ਕਾਯੇ ‘‘ਅਹਨ੍ਤਿ ਵਾ, ਮਮਨ੍ਤਿ ਵਾ, ਇਤ੍ਥੀਤਿ ਵਾ, ਪੁਰਿਸੋ’’ਤਿ ਵਾ ਗਹੇਤਬ੍ਬਸ੍ਸ ਕਸ੍ਸਚਿ ਅਭਾਵਤੋ ਤਾਦਿਸਂ ਅਨਨੁਪਸ੍ਸਿਤ੍ਵਾ ਕਾਯਮਤ੍ਤਸ੍ਸੇਵ ਅਨੁਪਸ੍ਸਨਾ ਕਾਯਾਨੁਪਸ੍ਸਨਾ, ਤਾਯ ਕਾਯਾਨੁਪਸ੍ਸਨਾਯ ਸਮ੍ਪਯੁਤ੍ਤਾ ਸਤਿਯੇਵ ਉਪਟ੍ਠਾਨਂ ਸਤਿਪਟ੍ਠਾਨਂ, ਤਸ੍ਸ ਭਾਵਨਾ ਵਡ੍ਢਨਾ ਕਾਯਾਨੁਪਸ੍ਸਨਾ ਸਤਿਪਟ੍ਠਾਨਭਾਵਨਾਤਿ.

ਏਸੇਵ ਨਯੋਤਿ ‘‘ਨਵਹਿ ਆਕਾਰੇਹੀ’’ਤਿਆਦਿਨਾ ਵੁਤ੍ਤਵਿਧਿਂ ਰਸ੍ਸ-ਪਦੇ ਅਤਿਦਿਸ੍ਸਤਿ. ਏਤ੍ਥਾਤਿ ਏਤਸ੍ਮਿਂ ਯਥਾਦਸ੍ਸਿਤੇ ‘‘ਕਥਂ ਦੀਘਂ ਅਸ੍ਸਸਨ੍ਤੋ’’ਤਿਆਦਿਨਾ ਆਗਤੇ ਪਾਲ਼ਿਨਯੇ. ਇਧਾਤਿ ਇਮਸ੍ਮਿਂ ਰਸ੍ਸਪਦਵਸੇਨ ਆਗਤੇ ਪਾਲ਼ਿਨਯੇ. ਅਯਨ੍ਤਿ ਯੋਗਾਵਚਰੋ. ਅਦ੍ਧਾਨਵਸੇਨਾਤਿ ਦੀਘਕਾਲਵਸੇਨ. ਇਤ੍ਤਰਵਸੇਨਾਤਿ ਪਰਿਤ੍ਤਕਾਲਵਸੇਨ. ਇਮੇਹਿ ਆਕਾਰੇਹੀਤਿ ਇਮੇਹਿ ਨਵਹਿ ਆਕਾਰੇਹਿ.

ਤਾਦਿਸੋਤਿ ਦੀਘੋ ਰਸ੍ਸੋ ਚ. ਚਤ੍ਤਾਰੋ ਵਣ੍ਣਾਤਿ ਚਤ੍ਤਾਰੋ ਆਕਾਰਾ ਤੇ ਚ ਦੀਘਾਦਯੋ ਏਵ. ਨਾਸਿਕਗ੍ਗੇਵ ਭਿਕ੍ਖੁਨੋਤਿ ਗਾਥਾਸੁਖਤ੍ਥਂ ਰਸ੍ਸਂ ਕਤ੍ਵਾ ਵੁਤ੍ਤਂ. ਨਾਸਿਕਗ੍ਗੇ ਵਾਤਿ ਵਾ-ਸਦ੍ਦੋ ਅਨਿਯਮਤ੍ਥੋ, ਤੇਨ ਉਤ੍ਤਰੋਟ੍ਠਂ ਸਙ੍ਗਣ੍ਹਾਤਿ.

ਸਬ੍ਬਕਾਯਪ੍ਪਟਿਸਂਵੇਦੀਤਿ ਸਬ੍ਬਸ੍ਸ ਕਾਯਸ੍ਸ ਪਟਿ ਪਟਿ ਪਚ੍ਚੇਕਂ ਸਮ੍ਮਦੇਵ ਵੇਦਨਸੀਲੋ ਜਾਨਨਸੀਲੋ, ਤਸ੍ਸ ਵਾ ਪਟਿ ਪਟਿ ਸਮ੍ਮਦੇਵ ਵੇਦੋ ਏਤਸ੍ਸ ਅਤ੍ਥਿ, ਤਂ ਵਾ ਪਟਿ ਪਟਿ ਸਮ੍ਮਦੇਵ ਵੇਦਮਾਨੋਤਿ ਅਤ੍ਥੋ. ਤਤ੍ਥ ਤਤ੍ਥ ਸਬ੍ਬ-ਗ੍ਗਹਣੇਨ ਅਸ੍ਸਾਸਾਦਿਕਾਯਸ੍ਸ ਅਨਵਸੇਸਪਰਿਯਾਦਾਨੇ ਸਿਦ੍ਧੇਪਿ ਅਨੇਕਕਲਾਪਸਮੁਦਾਯਭਾਵਤੋ ਤਸ੍ਸ ਸਬ੍ਬੇਸਮ੍ਪਿ ਭਾਗਾਨਂ ਸਂਵੇਦਨਦਸ੍ਸਨਤ੍ਥਂ ਪਟਿ-ਸਦ੍ਦਗ੍ਗਹਣਂ, ਤਤ੍ਥ ਸਕ੍ਕਚ੍ਚਕਾਰਿਭਾਵਦਸ੍ਸਨਤ੍ਥਂ ਸਂ-ਸਦ੍ਦਗ੍ਗਹਣਨ੍ਤਿ ਇਮਮਤ੍ਥਂ ਦਸ੍ਸੇਨ੍ਤੋ ‘‘ਸਕਲਸ੍ਸਾ’’ਤਿਆਦਿਮਾਹ. ਤਤ੍ਥ ਯਥਾ ਸਮਾਨੇਸੁਪਿ ਅਸ੍ਸਾਸਪਸ੍ਸਾਸੇਸੁ ਯੋਗਿਨੋ ਪਟਿਪਤ੍ਤਿਵਿਧਾਨੇ ਪਚ੍ਚੇਕਂ ਸਕ੍ਕਚ੍ਚਂਯੇਵ ਪਟਿਪਜ੍ਜਿਤਬ੍ਬਨ੍ਤਿ ਦਸ੍ਸੇਤੁਂ ਵਿਸੁਂ ਦੇਸਨਾ ਕਤਾ, ਏਵਂ ਤਮੇਵਤ੍ਥਂ ਦੀਪੇਤੁਂ ਸਤਿਪਿ ਅਤ੍ਥਸ੍ਸ ਸਮਾਨਤਾਯ ‘‘ਸਕਲਸ੍ਸਾ’’ਤਿਆਦਿਨਾ ਪਦਦ੍ਵਯਸ੍ਸ ਵਿਸੁਂ ਵਿਸੁਂ ਅਤ੍ਥਵਣ੍ਣਨਾ ਕਤਾਤਿ ਵੇਦਿਤਬ੍ਬਾ. ਪਾਕਟਂ ਕਰੋਨ੍ਤੋਤਿ ਵਿਭੂਤਂ ਕਰੋਨ੍ਤੋ, ਸਬ੍ਬਸੋ ਵਿਭਾਵੇਨ੍ਤੋਤਿ ਅਤ੍ਥੋ. ਪਾਕਟੀਕਰਣਂ ਵਿਭਾਵਨਂ ਤਤ੍ਥ ਅਸਮ੍ਮੁਯ੍ਹਨਞਾਣੇਨੇਵ ਨੇਸਂ ਪਵਤ੍ਤਨੇਨ ਹੋਤੀਤਿ ਦਸ੍ਸੇਨ੍ਤੋ ‘‘ਏਵਂ ਵਿਦਿਤਂ ਕਰੋਨ੍ਤੋ’’ਤਿਆਦਿਮਾਹ. ਤਤ੍ਥ ਤਸ੍ਮਾਤਿ ਯਸ੍ਮਾ ਞਾਣਸਮ੍ਪਯੁਤ੍ਤਚਿਤ੍ਤੇਨੇਵ ਅਸ੍ਸਾਸਪਸ੍ਸਾਸੇ ਪਵਤ੍ਤੇਤਿ, ਨ ਵਿਪ੍ਪਯੁਤ੍ਤਚਿਤ੍ਤੇਨ, ਤਸ੍ਮਾ ਏਵਂਭੂਤੋ ਸਬ੍ਬਕਾਯਪ੍ਪਟਿਸਂਵੇਦੀ ਅਸ੍ਸਸਿਸ੍ਸਾਮਿ ਪਸ੍ਸਸਿਸ੍ਸਾਮੀਤਿ ਸਿਕ੍ਖਤੀਤਿ ਵੁਚ੍ਚਤਿ ਬੁਦ੍ਧਾਦੀਹੀਤਿ ਯੋਜਨਾ. ਚੁਣ੍ਣਵਿਚੁਣ੍ਣਵਿਸਟੇਤਿ ਅਨੇਕਕਲਾਪਤਾਯ ਚੁਣ੍ਣਵਿਚੁਣ੍ਣਭਾਵੇਨ ਵਿਸਟੇ. ਆਦਿ ਪਾਕਟੋ ਹੋਤਿ ਸਤਿਯਾ ਞਾਣਸ੍ਸ ਚ ਵਸੇਨ ਕਤਪੁਬ੍ਬਾਭਿਸਙ੍ਖਾਰਸ੍ਸ ਪਵਤ੍ਤਤ੍ਤਾ. ਤਾਦਿਸੇਨ ਭਵਿਤਬ੍ਬਨ੍ਤਿ ਚਤੁਤ੍ਥਪੁਗ੍ਗਲਸਦਿਸੇਨ ਭਵਿਤਬ੍ਬਂ, ਪਗੇਵ ਸਤਿਂ ਞਾਣਞ੍ਚ ਪਚ੍ਚੁਪਟ੍ਠਪੇਤ੍ਵਾ ਤੀਸੁਪਿ ਠਾਨੇਸੁ ਞਾਣਸਮ੍ਪਯੁਤ੍ਤਮੇਵ ਚਿਤ੍ਤਂ ਪਵਤ੍ਤੇਤਬ੍ਬਨ੍ਤਿ ਅਧਿਪ੍ਪਾਯੋ.

ਏਵਨ੍ਤਿ ਵੁਤ੍ਤਪ੍ਪਕਾਰੇਨ ਸਬ੍ਬਕਾਯਪ੍ਪਟਿਸਂਵੇਦਨਵਸੇਨੇਵ. ਘਟਤੀਤਿ ਉਸ੍ਸਹਤਿ. ਵਾਯਮਤੀਤਿ ਵਾਯਾਮਂ ਕਰੋਤਿ, ਮਨਸਿਕਾਰਂ ਪਵਤ੍ਤੇਤੀਤਿ ਅਤ੍ਥੋ. ਤਥਾਭੂਤਸ੍ਸਾਤਿ ਆਨਾਪਾਨਸ੍ਸਤਿਂ ਭਾਵੇਨ੍ਤਸ੍ਸ. ਸਂਵਰੋਤਿ ਸਤਿ ਵੀਰਿਯਮ੍ਪਿ ਵਾ. ਤਾਯ ਸਤਿਯਾਤਿ ਯਾ ਸਾ ਆਨਾਪਾਨੇ ਆਰਬ੍ਭ ਪਵਤ੍ਤਾ ਸਤਿ, ਤਾਯ. ਤੇਨ ਮਨਸਿਕਾਰੇਨਾਤਿ ਯੋ ਸੋ ਤਤ੍ਥ ਸਤਿਪੁਬ੍ਬਙ੍ਗਮੋ ਭਾਵਨਾਮਨਸਿਕਾਰੋ, ਤੇਨ ਸਦ੍ਧਿਨ੍ਤਿ ਅਧਿਪ੍ਪਾਯੋ. ਆਸੇਵਤੀਤਿ ‘‘ਤਿਸ੍ਸੋ ਸਿਕ੍ਖਾਯੋ’’ਤਿ ਵੁਤ੍ਤੇ ਅਧਿਕੁਸਲਧਮ੍ਮੇ ਆਸੇਵਤਿ. ਤਦਾਸੇਵਨਞ੍ਹੇਤ੍ਥ ਸਿਕ੍ਖਨਨ੍ਤਿ ਅਧਿਪ੍ਪੇਤਂ. ਪੁਰਿਮਨਯੇਤਿ ਪੁਰਿਮਸ੍ਮਿਂ ਭਾਵਨਾਨਯੇ, ਪਠਮਵਤ੍ਥੁਦ੍ਵਯੇਤਿ ਅਧਿਪ੍ਪਾਯੋ. ਤਤ੍ਥਾਪਿ ਕਾਮਂ ਞਾਣੁਪ੍ਪਾਦਨਂ ਲਬ੍ਭਤੇਵ ਅਸ੍ਸਾਸਪਸ੍ਸਾਸਾਨਂ ਯਾਥਾਵਤੋ ਦੀਘਰਸ੍ਸਭਾਵਾਵਬੋਧਸਬ੍ਭਾਵਤੋ, ਤਥਾਪਿ ਤਂ ਨ ਦੁਕ੍ਕਰਂ ਯਥਾਪਵਤ੍ਤਾਨਂ ਤੇਸਂ ਗਹਣਮਤ੍ਤਭਾਵਤੋਤਿ ਤਤ੍ਥ ਵਤ੍ਤਮਾਨਕਾਲਪ੍ਪਯੋਗੋ ਕਤੋ. ਇਦਂ ਪਨ ਦੁਕ੍ਕਰਂ ਪੁਰਿਸਸ੍ਸ ਖੁਰਧਾਰਾਯਂ ਗਮਨਸਦਿਸਂ, ਤਸ੍ਮਾ ਸਾਤਿਸਯੇਨੇਤ੍ਥ ਪੁਬ੍ਬਾਭਿਸਙ੍ਖਾਰੇਨ ਭਵਿਤਬ੍ਬਨ੍ਤਿ ਦੀਪੇਤੁਂ ਅਨਾਗਤਕਾਲਪ੍ਪਯੋਗੋ ਕਤੋਤਿ ਇਮਮਤ੍ਥਂ ਦਸ੍ਸੇਤੁਂ ‘‘ਤਤ੍ਥ ਯਸ੍ਮਾ’’ਤਿਆਦਿ ਵੁਤ੍ਤਂ. ਤਤ੍ਥ ਞਾਣੁਪ੍ਪਾਦਨਾਦੀਸੂਤਿ ਆਦਿ-ਸਦ੍ਦੇਨ ਕਾਯਸਙ੍ਖਾਰਪਸ੍ਸਮ੍ਭਨਪੀਤਿਪਟਿਸਂਵੇਦਨਾਦਿਂ ਸਙ੍ਗਣ੍ਹਾਤਿ. ਕੇਚਿ ਪਨੇਤ੍ਥ ‘‘ਸਂਵਰਸਮਾਦਾਨਾਨਂ ਸਙ੍ਗਹੋ’’ਤਿ ਵਦਨ੍ਤਿ.

ਕਾਯਸਙ੍ਖਾਰਨ੍ਤਿ ਅਸ੍ਸਾਸਪਸ੍ਸਾਸਂ. ਸੋ ਹਿ ਚਿਤ੍ਤਸਮੁਟ੍ਠਾਨੋਪਿ ਸਮਾਨੋ ਕਰਜਕਾਯਪਟਿਬਦ੍ਧਵੁਤ੍ਤਿਤਾਯ ਤੇਨ ਸਙ੍ਖਰੀਯਤੀਤਿ ਕਾਯਸਙ੍ਖਾਰੋਤਿ ਵੁਚ੍ਚਤਿ. ਯੋ ਪਨ ‘‘ਕਾਯਸਙ੍ਖਾਰੋ ਵਚੀਸਙ੍ਖਾਰੋ’’ਤਿ (ਮ. ਨਿ. ੧.੧੦੨) ਏਵਮਾਗਤੋ ਕਾਯਸਙ੍ਖਾਰੋ ਚੇਤਨਾਲਕ੍ਖਣੋ ਸਤਿਪਿ ਦ੍ਵਾਰਨ੍ਤਰੁਪ੍ਪਤ੍ਤਿਯਂ ਯੇਭੁਯ੍ਯਵੁਤ੍ਤਿਯਾ ਤਬ੍ਬਹੁਲਵੁਤ੍ਤਿਯਾ ਚ ਕਾਯਦ੍ਵਾਰੇਨ ਲਕ੍ਖਿਤੋ, ਸੋ ਇਧ ਨਾਧਿਪ੍ਪੇਤੋ. ਪਸ੍ਸਮ੍ਭੇਨ੍ਤੋਤਿਆਦੀਸੁ ਪਚ੍ਛਿਮਂ ਪਚ੍ਛਿਮਂ ਪਦਂ ਪੁਰਿਮਸ੍ਸ ਪੁਰਿਮਸ੍ਸ ਅਤ੍ਥਵਚਨਂ. ਤਸ੍ਮਾ ਪਸ੍ਸਮ੍ਭਨਂ ਨਾਮ ਵੂਪਸਮਨਂ, ਤਞ੍ਚ ਤਥਾਪਯੋਗੇ ਅਸਤਿ ਉਪ੍ਪਜ੍ਜਨਾਰਹਸ੍ਸ ਓਲ਼ਾਰਿਕਸ੍ਸ ਕਾਯਸਙ੍ਖਾਰਸ੍ਸ ਪਯੋਗਸਮ੍ਪਤ੍ਤਿਯਾ ਅਨੁਪ੍ਪਾਦਨਨ੍ਤਿ ਦਟ੍ਠਬ੍ਬਂ. ਤਤ੍ਰਾਤਿ ‘‘ਓਲ਼ਾਰਿਕਂ ਕਾਯਸਙ੍ਖਾਰਂ ਪਸ੍ਸਮ੍ਭੇਨ੍ਤੋ’’ਤਿ ਏਤ੍ਥ. ਅਪਰਿਗ੍ਗਹਿਤਕਾਲੇਤਿ ਕਮ੍ਮਟ੍ਠਾਨਸ੍ਸ ਅਨਾਰਦ੍ਧਕਾਲੇ, ਤਤੋ ਏਵ ਕਾਯਚਿਤ੍ਤਾਨਮ੍ਪਿ ਅਪਰਿਗ੍ਗਹਿਤਕਾਲੇ. ‘‘ਨਿਸੀਦਤਿ ਪਲ੍ਲਙ੍ਕਂ ਆਭੁਜਿਤ੍ਵਾ ਉਜੁਂ ਕਾਯਂ ਪਣਿਧਾਯਾ’’ਤਿ ਹਿ ਇਮਿਨਾ ਕਾਯਪਰਿਗ੍ਗਹੋ, ‘‘ਪਰਿਮੁਖਂ ਸਤਿਂ ਉਪਟ੍ਠਪੇਤ੍ਵਾ’’ਤਿ ਇਮਿਨਾ ਚਿਤ੍ਤਪਰਿਗ੍ਗਹੋ ਵੁਤ੍ਤੋ. ਤੇਨੇਵਾਹ – ‘‘ਕਾਯੋਪਿ ਚਿਤ੍ਤਮ੍ਪਿ ਪਰਿਗ੍ਗਹਿਤਾ ਹੋਨ੍ਤੀ’’ਤਿ. ਕਾਯੋਤਿ ਕਰਜਕਾਯੋ. ਸਦਰਥਾਤਿ ਸਪਰਿਲ਼ਾਹਾ. ਸਾ ਚ ਨੇਸਂ ਸਦਰਥਤਾ ਗਰੁਭਾਵੇਨ ਵਿਯ ਓਲ਼ਾਰਿਕਤਾਯ ਅਵਿਨਾਭਾਵਿਨੀਤਿ ਆਹ ‘‘ਓਲ਼ਾਰਿਕਾ’’ਤਿ. ਬਲਵਤਰਾਤਿ ਸਬਲਾ ਥੂਲਾ. ਸਨ੍ਤਾ ਹੋਨ੍ਤੀਤਿ ਚਿਤ੍ਤਂ ਤਾਵ ਬਹਿਦ੍ਧਾ ਵਿਕ੍ਖੇਪਾਭਾਵੇਨ ਏਕਗ੍ਗਂ ਹੁਤ੍ਵਾ ਕਮ੍ਮਟ੍ਠਾਨਂ ਪਰਿਗ੍ਗਹੇਤ੍ਵਾ ਪਵਤ੍ਤਮਾਨਂ ਸਨ੍ਤਂ ਹੋਤਿ ਵੂਪਸਨ੍ਤਂ, ਤਤੋ ਏਵ ਤਂਸਮੁਟ੍ਠਾਨਾ ਰੂਪਧਮ੍ਮਾ ਲਹੁਮੁਦੁਕਮ੍ਮਞ੍ਞਭਾਵਪ੍ਪਤ੍ਤਾ, ਤਦਨੁਗੁਣਤਾਯ ਸੇਸਂ ਤਿਸਨ੍ਤਤਿਰੂਪਨ੍ਤਿ ਏਵਂ ਚਿਤ੍ਤੇ ਕਾਯੇ ਚ ਵੂਪਸਨ੍ਤੇ ਪਵਤ੍ਤਮਾਨੇ ਤਨ੍ਨਿਸ੍ਸਿਤਾ ਅਸ੍ਸਾਸਪਸ੍ਸਾਸਾ ਸਨ੍ਤਸਭਾਵਾ ਅਨੁਕ੍ਕਮੇਨ ਸੁਖੁਮਸੁਖੁਮਤਰਸੁਖੁਮਤਮਾ ਹੁਤ੍ਵਾ ਪਵਤ੍ਤਨ੍ਤਿ. ਤੇਨ ਵੁਤ੍ਤਂ ‘‘ਯਦਾ ਪਨਸ੍ਸ ਕਾਯੋਪੀ’’ਤਿਆਦਿ. ਪਸ੍ਸਮ੍ਭੇਮੀਤਿ ਪਠਮਾਵਜ੍ਜਨਾ. ਆਭੁਜਨਂ ਆਭੋਗੋ, ਸਮ੍ਮਾ ਅਨੁ ਅਨੁ ਆਹਰਣਂ ਸਮਨ੍ਨਾਹਾਰੋ, ਤਸ੍ਮਿਂਯੇਵ ਅਤ੍ਥੇ ਅਪਰਾਪਰਂ ਪਵਤ੍ਤਆਵਜ੍ਜਨਾ ਤਸ੍ਸੇਵ ਅਤ੍ਥਸ੍ਸ ਮਨਸਿਕਰਣਂ ਚਿਤ੍ਤੇ ਠਪਨਂ ਮਨਸਿਕਾਰੋ, ਵੀਮਂਸਾ ਪਚ੍ਚਵੇਕ੍ਖਣਾ.

ਸਾਰਦ੍ਧੇਤਿ ਸਦਰਥੇ ਸਪਰਿਲ਼ਾਹੇ. ਅਧਿਮਤ੍ਤਨ੍ਤਿ ਬਲਵਂ ਓਲ਼ਾਰਿਕਂ, ਲਿਙ੍ਗਵਿਪਲ੍ਲਾਸੇਨ ਵੁਤ੍ਤਂ. ਕਾਯਸਙ੍ਖਾਰੋ ਹਿ ਅਧਿਪ੍ਪੇਤੋ. ‘‘ਅਧਿਮਤ੍ਤਂ ਹੁਤ੍ਵਾ ਪਵਤ੍ਤਤੀ’’ਤਿ ਕਿਰਿਯਾਵਿਸੇਸਨਂ ਵਾ ਏਤਂ. ਸੁਖੁਮਨ੍ਤਿ ਏਤ੍ਥਾਪਿ ਏਸੇਵ ਨਯੋ. ਕਾਯਮ੍ਹੀਤਿ ਏਤ੍ਥ ਚਿਤ੍ਤੇ ਚਾਤਿ ਆਨੇਤ੍ਵਾ ਸਮ੍ਬਨ੍ਧਿਤਬ੍ਬਂ.

ਪਠਮਜ੍ਝਾਨਤੋ ਵੁਟ੍ਠਾਯ ਕਰਿਯਮਾਨਂ ਦੁਤਿਯਜ੍ਝਾਨਸ੍ਸ ਨਾਨਾਵਜ੍ਜਨਂ ਪਰਿਕਮ੍ਮਂ ਪਠਮਜ੍ਝਾਨਂ ਵਿਯ ਦੂਰਸਮੁਸ੍ਸਾਰਿਤਪਟਿਪਕ੍ਖਨ੍ਤਿ ਕਤ੍ਵਾ ਤਂਸਮੁਟ੍ਠਾਨੋ ਕਾਯਸਙ੍ਖਾਰੋ ਪਠਮਜ੍ਝਾਨੇ ਚ ਦੁਤਿਯਜ੍ਝਾਨੂਪਚਾਰੇ ਚ ਓਲ਼ਾਰਿਕੋਤਿ ਸਦਿਸੋ ਵੁਤ੍ਤੋ. ਏਸ ਨਯੋ ਸੇਸੁਪਚਾਰਦ੍ਵਯੇਪਿ. ਅਥ ਵਾ ਦੁਤਿਯਜ੍ਝਾਨਾਦੀਨਂ ਅਧਿਗਮਾਯ ਪਟਿਪਜ੍ਜਤੋ ਦੁਕ੍ਖਾਪਟਿਪਦਾਦਿਵਸੇਨ ਕਿਲਮਤੋ ਯੋਗਿਨੋ ਕਾਯਕਿਲਮਥਚਿਤ੍ਤੁਪਘਾਤਾਦਿਵਸੇਨ ਵਿਤਕ੍ਕਾਦਿਸਙ੍ਖੋਭੇਨ ਸਪਰਿਪ੍ਫਨ੍ਦਤਾਯ ਚ ਚਿਤ੍ਤਪ੍ਪਵਤ੍ਤਿਯਾ ਦੁਤਿਯਜ੍ਝਾਨਾਦਿਉਪਚਾਰੇਸੁ ਕਾਯਸਙ੍ਖਾਰਸ੍ਸ ਓਲ਼ਾਰਿਕਤਾ ਵੇਦਿਤਬ੍ਬਾ. ਅਤਿਸੁਖੁਮੋਤਿ ਅਞ੍ਞਤ੍ਥ ਲਬ੍ਭਮਾਨੋ ਕਾਯਸਙ੍ਖਾਰੋ ਚਤੁਤ੍ਥਜ੍ਝਾਨੇ ਅਤਿਕ੍ਕਨ੍ਤਸੁਖੁਮੋ. ਸੁਖੁਮਭਾਵੋਪਿਸ੍ਸ ਤਤ੍ਥ ਨਤ੍ਥਿ ਕੁਤੋ ਓਲ਼ਾਰਿਕਤਾ ਅਪ੍ਪਵਤ੍ਤਨਤੋ. ਤੇਨਾਹ ‘‘ਅਪ੍ਪਵਤ੍ਤਿਮੇਵ ਪਾਪੁਣਾਤੀ’’ਤਿ.

ਲਾਭਿਸ੍ਸ ਸਤੋ ਅਨੁਪੁਬ੍ਬਸਮਾਪਤ੍ਤਿਸਮਾਪਜ੍ਜਨਵੇਲਂ ਏਕਾਸਨੇਨੇਵ ਵਾ ਸਬ੍ਬੇਸਂ ਝਾਨਾਨਂ ਪਟਿਲਾਭਂ ਸਨ੍ਧਾਯ ਮਜ੍ਝਿਮਭਾਣਕਾ ਹੇਟ੍ਠਿਮਹੇਟ੍ਠਿਮਜ੍ਝਾਨਤੋ ਉਪਰੂਪਰਿਝਾਨੂਪਚਾਰੇਪਿ ਸੁਖੁਮਤਰਂ ਇਚ੍ਛਨ੍ਤਿ. ਤਤ੍ਥ ਹਿ ਸੋਪਚਾਰਾਨਂ ਝਾਨਾਨਂ ਉਪਰੂਪਰਿ ਵਿਸੇਸਵਨ੍ਤਤਾ ਸਨ੍ਤਤਾ ਚ ਸਮ੍ਭਵੇਯ੍ਯ, ਏਕਾਵਜ੍ਜਨੂਪਚਾਰਂ ਵਾ ਸਨ੍ਧਾਯ ਏਵਂ ਵੁਤ੍ਤਂ. ਏਵਞ੍ਹਿ ਹੇਟ੍ਠਾ ਵੁਤ੍ਤਵਾਦੇਨ ਇਮਸ੍ਸ ਵਾਦਸ੍ਸ ਅਵਿਰੋਧੋ ਸਿਦ੍ਧੋ ਭਿਨ੍ਨਵਿਸਯਤ੍ਤਾ. ਸਬ੍ਬੇਸਂਯੇਵਾਤਿ ਉਭਯੇਸਮ੍ਪਿ. ਯਸ੍ਮਾ ਤੇ ਸਬ੍ਬੇਪਿ ਵੁਚ੍ਚਮਾਨੇਨ ਵਿਧਿਨਾ ਪਸ੍ਸਦ੍ਧਿਮਿਚ੍ਛਨ੍ਤਿਯੇਵ. ਅਪਰਿਗ੍ਗਹਿਤਕਾਲੇ ਪਵਤ੍ਤਕਾਯਸਙ੍ਖਾਰੋ ਪਰਿਗ੍ਗਹਿਤਕਾਲੇ ਪਟਿਪ੍ਪਸ੍ਸਮ੍ਭਤੀਤਿ ਇਦਂ ਸਦਿਸਸਨ੍ਤਾਨਤਾਯ ਵੁਤ੍ਤਂ. ਨ ਹਿ ਤੇ ਏਵ ਓਲ਼ਾਰਿਕਾ ਅਸ੍ਸਾਸਾਦਯੋ ਸੁਖੁਮਾ ਹੋਨ੍ਤਿ. ਪਸ੍ਸਮ੍ਭਨਾਕਾਰੋ ਪਨ ਤੇਸਂ ਹੇਟ੍ਠਾ ਵੁਤ੍ਤੋਯੇਵ.

ਮਹਾਭੂਤਪਰਿਗ੍ਗਹੇ ਸੁਖੁਮੋਤਿ ਚਤੁਧਾਤੁਮੁਖੇਨ ਵਿਪਸ੍ਸਨਾਭਿਨਿਵੇਸਂ ਸਨ੍ਧਾਯ ਵੁਤ੍ਤਂ. ਸਕਲਰੂਪਪਰਿਗ੍ਗਹੇ ਸੁਖੁਮੋ ਭਾਵਨਾਯ ਉਪਰੂਪਰਿ ਪਣੀਤਭਾਵਤੋ. ਤੇਨੇਵਾਹ ‘‘ਰੂਪਾਰੂਪਪਰਿਗ੍ਗਹੇ ਸੁਖੁਮੋ’’ਤਿ. ਲਕ੍ਖਣਾਰਮ੍ਮਣਿਕਵਿਪਸ੍ਸਨਾਯਾਤਿ ਕਲਾਪਸਮ੍ਮਸਨਮਾਹ. ਨਿਬ੍ਬਿਦਾਨੁਪਸ੍ਸਨਾਤੋ ਪਟ੍ਠਾਯ ਬਲਵਵਿਪਸ੍ਸਨਾ, ਤਤੋ ਓਰਂ ਦੁਬ੍ਬਲਵਿਪਸ੍ਸਨਾ. ਪੁਬ੍ਬੇ ਵੁਤ੍ਤਨਯੇਨਾਤਿ ‘‘ਅਪਰਿਗ੍ਗਹਿਤਕਾਲੇ’’ਤਿਆਦਿਨਾ ਸਮਥਨਯੇ ਵੁਤ੍ਤਨਯੇਨ. ‘‘ਅਪਰਿਗ੍ਗਹੇ ਪਵਤ੍ਤੋ ਕਾਯਸਙ੍ਖਾਰੋ ਮਹਾਭੂਤਪਰਿਗ੍ਗਹੇ ਪਟਿਪ੍ਪਸ੍ਸਮ੍ਭਤੀ’’ਤਿਆਦਿਨਾ ਵਿਪਸ੍ਸਨਾਨਯੇਪਿ ਪਟਿਪ੍ਪਸ੍ਸਦ੍ਧਿ ਯੋਜੇਤਬ੍ਬਾਤਿ ਵੁਤ੍ਤਂ ਹੋਤਿ.

ਅਸ੍ਸਾਤਿ ਇਮਸ੍ਸ ‘‘ਪਸ੍ਸਮ੍ਭਯਂ ਕਾਯਸਙ੍ਖਾਰ’’ਨ੍ਤਿ ਪਦਸ੍ਸ. ਚੋਦਨਾਸੋਧਨਾਹੀਤਿ ਅਨੁਯੋਗਪਰਿਹਾਰੇਹਿ. ਏਵਨ੍ਤਿ ਇਦਾਨਿ ਵੁਚ੍ਚਮਾਨਾਕਾਰੇਨ. ਕਥਨ੍ਤਿ ਯਂ ਇਦਂ ‘‘ਪਸ੍ਸਮ੍ਭਯਂ…ਪੇ… ਸਿਕ੍ਖਤੀ’’ਤਿ ਵੁਤ੍ਤਂ, ਤਂ ਕਥਂ ਕੇਨ ਪਕਾਰੇਨ ਕਾਯਸਙ੍ਖਾਰਸ੍ਸ ਪਸ੍ਸਮ੍ਭਨਂ ਯੋਗਿਨੋ ਚ ਸਿਕ੍ਖਨਂ ਹੋਤੀਤਿ ਕਥੇਤੁਕਾਮਤਾਯ ਪੁਚ੍ਛਿਤ੍ਵਾ ਕਾਯਸਙ੍ਖਾਰੇ ਸਰੂਪਤੋ ਓਲ਼ਾਰਿਕਸੁਖੁਮਤੋ ਵੂਪਸਮਤੋ ਅਨੁਯੋਗਪਰਿਹਾਰਤੋ ਚ ਦਸ੍ਸੇਤੁਂ ‘‘ਕਤਮੇ ਕਾਯਸਙ੍ਖਾਰਾ’’ਤਿਆਦਿ ਆਰਦ੍ਧਂ. ਤਤ੍ਥ ਕਾਯਿਕਾਤਿ ਰੂਪਕਾਯੇ ਭਵਾ. ਕਾਯਪ੍ਪਟਿਬਦ੍ਧਾਤਿ ਕਾਯਸਨ੍ਨਿਸ੍ਸਿਤਾ. ਕਾਯੇ ਸਤਿ ਹੋਨ੍ਤਿ, ਅਸਤਿ ਨ ਹੋਨ੍ਤਿ, ਤਤੋ ਏਵ ਤੇ ਅਕਾਯਸਮੁਟ੍ਠਾਨਾਪਿ ਕਾਯੇਨ ਸਙ੍ਖਰੀਯਨ੍ਤੀਤਿ ਕਾਯਸਙ੍ਖਾਰਾ. ਪਸ੍ਸਮ੍ਭੇਨ੍ਤੋਤਿ ਓਲ਼ਾਰਿਕੋਲ਼ਾਰਿਕਂ ਪਸ੍ਸਮ੍ਭੇਨ੍ਤੋ.

ਸੇਸਪਦਦ੍ਵਯਂ ਤਸ੍ਸੇਵ ਵੇਵਚਨਂ. ਓਲ਼ਾਰਿਕਞ੍ਹਿ ਕਾਯਸਙ੍ਖਾਰਂ ਅਵੂਪਸਨ੍ਤਸਭਾਵਂ ਸਨ੍ਨਿਸੀਦਾਪੇਨ੍ਤੋ ‘‘ਪਸ੍ਸਮ੍ਭੇਨ੍ਤੋ’’ਤਿ ਵੁਚ੍ਚਤਿ, ਅਨੁਪ੍ਪਾਦਨਿਰੋਧਂ ਪਾਪੇਨ੍ਤੋ ‘‘ਨਿਰੋਧੇਨ੍ਤੋ’’ਤਿ, ਸੁਟ੍ਠੁ ਸਨ੍ਤਸਭਾਵਂ ਨਯਨ੍ਤੋ ‘‘ਵੂਪਸਮੇਨ੍ਤੋ’’ਤਿ.

ਯਥਾਰੂਪੇਹੀਤਿ ਯਾਦਿਸੇਹਿ. ਕਾਯਸਙ੍ਖਾਰੇਹੀਤਿ ਓਲ਼ਾਰਿਕੇਹਿ ਕਾਯਸਙ੍ਖਾਰੇਹਿ. ਆਨਮਨਾਤਿ ਅਭਿਮੁਖੇਨ ਕਾਯਸ੍ਸ ਨਮਨਾ. ਵਿਨਮਨਾਤਿ ਵਿਸੁਂ ਵਿਸੁਂ ਪਸ੍ਸਤੋ ਨਮਨਾ. ਸਨ੍ਨਮਨਾਤਿ ਸਬ੍ਬਤੋ, ਸੁਟ੍ਠੁ ਵਾ ਨਮਨਾ. ਪਣਮਨਾਤਿ ਪਚ੍ਛਤੋ ਨਮਨਾ. ਇਞ੍ਜਨਾਦੀਨਿ ਆਨਮਨਾਦੀਨਂ ਵੇਵਚਨਾਨਿ, ਅਧਿਮਤ੍ਤਾਨਿ ਵਾ ਅਭਿਮੁਖਚਲਨਾਦੀਨਿ ਆਨਮਨਾਦਯੋ, ਮਨ੍ਦਾਨਿ ਇਞ੍ਜਨਾਦਯੋ. ਪਸ੍ਸਮ੍ਭਯਂ ਕਾਯਸਙ੍ਖਾਰਨ੍ਤਿ ਤਥਾਰੂਪਂ ਆਨਮਨਾਦੀਨਂ ਕਾਰਣਭੂਤਂ ਓਲ਼ਾਰਿਕਂ ਕਾਯਸਙ੍ਖਾਰਂ ਪਟਿਪ੍ਪਸ੍ਸਮ੍ਭੇਨ੍ਤੋ. ਤਸ੍ਮਿਞ੍ਹਿ ਪਸ੍ਸਮ੍ਭਿਤੇ ਆਨਮਨਾਦਯੋਪਿ ਪਸ੍ਸਮ੍ਭਿਤਾ ਏਵ ਹੋਨ੍ਤਿ.

ਸਨ੍ਤਂ ਸੁਖੁਮਨ੍ਤਿ ਯਥਾਰੂਪੇਹਿ ਕਾਯਸਙ੍ਖਾਰੇਹਿ ਕਾਯਸ੍ਸ ਅਪਰਿਪ੍ਫਨ੍ਦਨਹੇਤੂਹਿ ਆਨਮਨਾਦਯੋ ਨ ਹੋਨ੍ਤਿ, ਤਥਾਰੂਪਂ ਦਰਥਾਭਾਵਤੋ ਸਨ੍ਤਂ, ਅਨੋਲ਼ਾਰਿਕਤਾਯ ਸੁਖੁਮਂ. ਪਸ੍ਸਮ੍ਭਯਂ ਕਾਯਸਙ੍ਖਾਰਨ੍ਤਿ ਸਾਮਞ੍ਞਤੋ ਏਕਂ ਕਤ੍ਵਾ ਵਦਤਿ. ਅਥ ਵਾ ਪੁਬ੍ਬੇ ਓਲ਼ਾਰਿਕੋਲ਼ਾਰਿਕਂ ਕਾਯਸਙ੍ਖਾਰਂ ਪਟਿਪ੍ਪਸ੍ਸਮ੍ਭੇਨ੍ਤੋ ਅਨੁਕ੍ਕਮੇਨ ਕਾਯਸ੍ਸ ਅਪਰਿਪ੍ਫਨ੍ਦਨਹੇਤੁਭੂਤੇ ਸੁਖੁਮਸੁਖੁਮਤਰੇ ਉਪ੍ਪਾਦੇਤ੍ਵਾ ਤੇਪਿ ਪਟਿਪ੍ਪਸ੍ਸਮ੍ਭੇਤ੍ਵਾ ਪਰਮਸੁਖੁਮਤਾਯ ਕੋਟਿਪ੍ਪਤ੍ਤਂ ਯਂ ਕਾਯਸਙ੍ਖਾਰਂ ਪਟਿਪ੍ਪਸ੍ਸਮ੍ਭੇਤਿ, ਤਂ ਸਨ੍ਧਾਯ ਵੁਤ੍ਤਂ ‘‘ਸਨ੍ਤਂ ਸੁਖੁਮਂ ਪਸ੍ਸਮ੍ਭਯਂ ਕਾਯਸਙ੍ਖਾਰ’’ਨ੍ਤਿ.

ਇਤੀਤਿਆਦਿ ਚੋਦਕਵਚਨਂ. ਤਤ੍ਥ ਇਤੀਤਿ ਪਕਾਰਤ੍ਥੇ ਨਿਪਾਤੋ, ਕਿਰਾਤਿ ਅਰੁਚਿਸੂਚਨੇ, ਏਵਞ੍ਚੇਤਿ ਅਤ੍ਥੋ. ਅਯਞ੍ਹੇਤ੍ਥ ਅਧਿਪ੍ਪਾਯੋ ‘‘ਵੁਤ੍ਤਪ੍ਪਕਾਰੇਨ ਯਦਿ ਅਤਿਸੁਖੁਮਮ੍ਪਿ ਕਾਯਸਙ੍ਖਾਰਂ ਪਸ੍ਸਮ੍ਭੇਤੀ’’ਤਿ. ਏਵਂ ਸਨ੍ਤੇਤਿ ਏਵਂ ਸਤਿ ਤਯਾ ਵੁਤ੍ਤਾਕਾਰੇ ਲਬ੍ਭਮਾਨੇ. ਵਾਤੂਪਲਦ੍ਧਿਯਾਤਿ ਵਾਤਸ੍ਸ ਉਪਲਦ੍ਧਿਯਾ. ਚ-ਸਦ੍ਦੋ ਸਮੁਚ੍ਚਯਤ੍ਥੋ, ਅਸ੍ਸਾਸਾਦਿਵਾਤਾਰਮ੍ਮਣਸ੍ਸ ਚਿਤ੍ਤਸ੍ਸ ਪਭਾਵਨਾ ਉਪ੍ਪਾਦਨਾ ਪਵਤ੍ਤਨਾ ਨ ਹੋਤਿ, ਤੇ ਚ ਤੇਨ ਪਸ੍ਸਮ੍ਭੇਤਬ੍ਬਾਤਿ ਅਧਿਪ੍ਪਾਯੋ. ਅਸ੍ਸਾਸਪਸ੍ਸਾਸਾਨਞ੍ਚ ਪਭਾਵਨਾਤਿ ਓਲ਼ਾਰਿਕੇ ਅਸ੍ਸਾਸਪਸ੍ਸਾਸੇ ਭਾਵਨਾਯ ਪਟਿਪ੍ਪਸ੍ਸਮ੍ਭੇਤ੍ਵਾ ਸੁਖੁਮਾਨਂ ਤੇਸਂ ਪਭਾਵਨਾ ਚ ਨ ਹੋਤਿ ਉਭਯੇਸਂ ਤੇਸਂ ਤੇਨ ਪਟਿਪ੍ਪਸ੍ਸਮ੍ਭੇਤਬ੍ਬਤੋ. ਆਨਾਪਾਨਸ੍ਸਤਿਯਾਤਿ ਆਨਾਪਾਨਾਰਮ੍ਮਣਾਯ ਸਤਿਯਾ ਚ ਪਵਤ੍ਤਨਂ ਨ ਹੋਤਿ ਆਨਾਪਾਨਾਨਂ ਅਭਾਵਤੋ. ਤਤੋ ਏਵ ਤਂਸਮ੍ਪਯੁਤ੍ਤਸ੍ਸ ਆਨਾਪਾਨਸ੍ਸਤਿਸਮਾਧਿਸ੍ਸ ਚ ਪਭਾਵਨਾ ਉਪ੍ਪਾਦਨਾਪਿ ਨ ਹੋਤਿ. ਨ ਹਿ ਕਦਾਚਿ ਆਰਮ੍ਮਣੇਨ ਵਿਨਾ ਸਾਰਮ੍ਮਣਾ ਧਮ੍ਮਾ ਸਮ੍ਭਵਨ੍ਤਿ. ਨ ਚ ਨਂ ਤਨ੍ਤਿ ਏਤ੍ਥ ਨਨ੍ਤਿ ਨਿਪਾਤਮਤ੍ਤਂ. ਤਂ ਵੁਤ੍ਤਵਿਧਾਨਂ ਸਮਾਪਤ੍ਤਿਂ ਪਣ੍ਡਿਤਾ ਪਞ੍ਞਵਨ੍ਤੋ ਨ ਚੇਵ ਸਮਾਪਜ੍ਜਨ੍ਤਿਪਿ ਤਤੋ ਨ ਵੁਟ੍ਠਹਨ੍ਤਿਪੀਤਿ ਯੋਜਨਾ. ਏਵਂ ਚੋਦਕੋ ਸਬ੍ਬੇਨ ਸਬ੍ਬਂ ਅਭਾਵੂਪਨਯਨਂ ਪਸ੍ਸਮ੍ਭਨਨ੍ਤਿ ਅਧਿਪ੍ਪਾਯੇਨ ਚੋਦੇਤਿ.

ਪੁਨ ਇਤਿ ਕਿਰਾਤਿਆਦਿ ਯਥਾਵੁਤ੍ਤਾਯ ਚੋਦਨਾਯ ਵਿਸ੍ਸਜ੍ਜਨਾ. ਤਤ੍ਥ ਕਿਰਾਤਿ ਯਦੀਤਿ ਏਤਸ੍ਸ ਅਤ੍ਥੇ ਨਿਪਾਤੋ. ਇਤਿ ਕਿਰ ਸਿਕ੍ਖਤਿ, ਮਯਾ ਵੁਤ੍ਤਾਕਾਰੇਨ ਯਦਿ ਸਿਕ੍ਖਤੀਤਿ ਅਤ੍ਥੋ. ਏਵਂ ਸਨ੍ਤੇਤਿ ਏਵਂ ਪਸ੍ਸਮ੍ਭਨੇ ਸਤਿ. ਪਭਾਵਨਾ ਹੋਤੀਤਿ ਯਦਿਪਿ ਓਲ਼ਾਰਿਕਾ ਕਾਯਸਙ੍ਖਾਰਾ ਪਟਿਪ੍ਪਸ੍ਸਮ੍ਭਨ੍ਤਿ, ਸੁਖੁਮਾ ਪਨ ਅਤ੍ਥੇਵਾਤਿ ਅਨੁਕ੍ਕਮੇਨ ਪਰਮਸੁਖੁਮਭਾਵਪ੍ਪਤ੍ਤਸ੍ਸ ਵਸੇਨ ਨਿਮਿਤ੍ਤੁਪ੍ਪਤ੍ਤਿਯਾ ਆਨਾਪਾਨਸ੍ਸਤਿਯਾ ਆਨਾਪਾਨਸ੍ਸਤਿਸਮਾਧਿਸ੍ਸ ਚ ਪਭਾਵਨਾ ਇਜ੍ਝਤੇਵਾਤਿ ਅਧਿਪ੍ਪਾਯੋ.

ਯਥਾ ਕਥਂ ਵਿਯਾਤਿ ਯਥਾਵੁਤ੍ਤਵਿਧਾਨਂ ਤਂ ਕਥਂ ਵਿਯ ਦਟ੍ਠਬ੍ਬਂ, ਅਤ੍ਥਿ ਕਿਞ੍ਚਿ ਤਦਤ੍ਥਸਮ੍ਪਟਿਪਾਦਨੇ ਓਪਮ੍ਮਨ੍ਤਿ ਅਧਿਪ੍ਪਾਯੋ. ਇਦਾਨਿ ਓਪਮ੍ਮਂ ਦਸ੍ਸੇਤੁਂ ‘‘ਸੇਯ੍ਯਥਾਪੀ’’ਤਿਆਦਿ ਵੁਤ੍ਤਂ. ਤਤ੍ਥ ਸੇਯ੍ਯਥਾਪੀਤਿ ਓਪਮ੍ਮਤ੍ਥੇ ਨਿਪਾਤੋ. ਕਂਸੇਤਿ ਕਂਸਭਾਜਨੇ. ਨਿਮਿਤ੍ਤਨ੍ਤਿ ਨਿਮਿਤ੍ਤਸ੍ਸ, ਤੇਸਂ ਸਦ੍ਦਾਨਂ ਪਵਤ੍ਤਾਕਾਰਸ੍ਸਾਤਿ ਅਤ੍ਥੋ. ਸਾਮਿਅਤ੍ਥੇ ਹਿ ਇਦਂ ਉਪਯੋਗਵਚਨਂ. ਸੁਗ੍ਗਹਿਤਤ੍ਤਾਤਿ ਸੁਟ੍ਠੁ ਗਹਿਤਤ੍ਤਾ. ਸੁਮਨਸਿਕਤਤ੍ਤਾਤਿ ਸੁਟ੍ਠੁ ਚਿਤ੍ਤੇ ਠਪਿਤਤ੍ਤਾ. ਸੂਪਧਾਰਿਤਤ੍ਤਾਤਿ ਸਮ੍ਮਦੇਵ ਉਪਧਾਰਿਤਤ੍ਤਾ ਸਲ੍ਲਕ੍ਖਿਤਤ੍ਤਾ. ਸੁਖੁਮਕਾ ਸਦ੍ਦਾਤਿ ਅਨੁਰਵੇ ਆਹ, ਯੇ ਅਪ੍ਪਕਾ. ਅਪ੍ਪਤ੍ਥੋ ਹਿ ਅਯਂ ਕ-ਸਦ੍ਦੋ. ਸੁਖੁਮਸਦ੍ਦਨਿਮਿਤ੍ਤਾਰਮ੍ਮਣਤਾਪੀਤਿ ਸੁਖੁਮੋ ਸਦ੍ਦੋਵ ਨਿਮਿਤ੍ਤਂ ਸੁਖੁਮਸਦ੍ਦਨਿਮਿਤ੍ਤਂ, ਤਦਾਰਮ੍ਮਣਤਾਯਪੀਤਿ ਵੁਤ੍ਤਂ ਹੋਤਿ. ਕਾਮਂ ਤਦਾ ਸੁਖੁਮਾਪਿ ਸਦ੍ਦਾ ਨਿਰੁਦ੍ਧਾ, ਸਦ੍ਦਨਿਮਿਤ੍ਤਸ੍ਸ ਪਨ ਸੁਗ੍ਗਹਿਤਤ੍ਤਾ ਸੁਖੁਮਤਰਸਦ੍ਦਨਿਮਿਤ੍ਤਾਰਮ੍ਮਣਭਾਵੇਨਪਿ ਚਿਤ੍ਤਂ ਪਵਤ੍ਤਤਿ. ਆਦਿਤੋ ਪਟ੍ਠਾਯ ਹਿ ਤਸ੍ਸ ਤਸ੍ਸ ਨਿਰੁਦ੍ਧਸ੍ਸ ਸਦ੍ਦਸ੍ਸ ਨਿਮਿਤ੍ਤਂ ਅਵਿਕ੍ਖਿਤ੍ਤੇਨ ਚਿਤ੍ਤੇਨ ਉਪਧਾਰੇਨ੍ਤਸ੍ਸ ਅਨੁਕ੍ਕਮੇਨ ਪਰਿਯੋਸਾਨੇ ਅਤਿਸੁਖੁਮਸਦ੍ਦਨਿਮਿਤ੍ਤਮ੍ਪਿ ਆਰਮ੍ਮਣਂ ਕਤ੍ਵਾ ਚਿਤ੍ਤਂ ਪਵਤ੍ਤਤੇਵ. ਚਿਤ੍ਤਂ ਨ ਵਿਕ੍ਖੇਪਂ ਗਚ੍ਛਤਿ ਤਸ੍ਮਿਂ ਯਥਾਉਪਟ੍ਠਿਤੇ ਨਿਮਿਤ੍ਤੇ ਸਮਾਧਾਨਸਬ੍ਭਾਵਤੋ.

ਏਵਂ ਸਨ੍ਤੇਤਿਆਦਿ ਵੁਤ੍ਤਸ੍ਸੇਵਤ੍ਥਸ੍ਸ ਨਿਗਮਨਵਸੇਨ ਵੁਤ੍ਤਂ. ਤਤ੍ਥ ਯਸ੍ਸ ਸੁਤ੍ਤਪਦਸ੍ਸ ਸਦ੍ਧਿਂ ਚੋਦਨਾਸੋਧਨਾਹਿ ਅਤ੍ਥੋ ਵੁਤ੍ਤੋ, ਤਂ ਉਦ੍ਧਰਿਤ੍ਵਾ ਕਾਯਾਨੁਪਸ੍ਸਨਾਸਤਿਪਟ੍ਠਾਨਾਨਿ ਵਿਭਾਗਤੋ ਦਸ੍ਸੇਤੁਂ ‘‘ਪਸ੍ਸਮ੍ਭਯ’’ਨ੍ਤਿਆਦਿ ਵੁਤ੍ਤਂ. ਤਤ੍ਥ ਪਸ੍ਸਮ੍ਭਯਂ ਕਾਯਸਙ੍ਖਾਰਨ੍ਤਿ ਵੁਤ੍ਤਅਸ੍ਸਾਸਪਸ੍ਸਾਸਾ ਕਾਯੋਤਿ ਯੋਜਨਾ ਵੇਦਿਤਬ੍ਬਾ. ਅਥ ਵਾ ਪਸ੍ਸਮ੍ਭਯਂ ਕਾਯਸਙ੍ਖਾਰਨ੍ਤਿ ਏਤ੍ਥ ਅਸ੍ਸਾਸਪਸ੍ਸਾਸਾ ਕਾਯੋਤਿ ਏਵਮਤ੍ਥੋ ਦਟ੍ਠਬ੍ਬੋ. ਮਹਾਸਤਿਪਟ੍ਠਾਨਸੁਤ੍ਤੇ (ਦੀ. ਨਿ. ੨.੩੭੨ ਆਦਯੋ; ਮ. ਨਿ. ੧.੧੦੫ ਆਦਯੋ) ਕਾਯਾਨੁਪਸ੍ਸਨਂ ਕਥੇਨ੍ਤੇਨ ਪਠਮਚਤੁਕ੍ਕਸ੍ਸੇਵ ਵੁਤ੍ਤਤ੍ਤਾ, ਆਨਾਪਾਨਸ੍ਸਤਿਸੁਤ੍ਤੇਪਿ ‘‘ਯਸ੍ਮਿਂ ਸਮਯੇ, ਭਿਕ੍ਖਵੇ, ਭਿਕ੍ਖੁ ਦੀਘਂ ਵਾ ਅਸ੍ਸਸਨ੍ਤੋ ਦੀਘਂ ਅਸ੍ਸਸਾਮੀਤਿ ਪਜਾਨਾਤਿ…ਪੇ… ਪਸ੍ਸਮ੍ਭਯਂ ਕਾਯਸਙ੍ਖਾਰਂ ਪਸ੍ਸਸਿਸ੍ਸਾਮੀਤਿ ਸਿਕ੍ਖਤਿ. ਕਾਯੇ ਕਾਯਾਨੁਪਸ੍ਸੀ, ਭਿਕ੍ਖਵੇ, ਤਸ੍ਮਿਂ ਸਮਯੇ ਭਿਕ੍ਖੁ ਵਿਹਰਤੀ’’ਤਿ (ਮ. ਨਿ. ੨.੧੪੯) ਵੁਤ੍ਤਤ੍ਤਾ ਚ ‘‘ਕਾਯਾਨੁਪਸ੍ਸਨਾਵਸੇਨ ਵੁਤ੍ਤਸ੍ਸ ਪਠਮਚਤੁਕ੍ਕਸ੍ਸਾ’’ਤਿ ਵੁਤ੍ਤਂ.

ਆਦਿਕਮ੍ਮਿਕਸ੍ਸ ਕਮ੍ਮਟ੍ਠਾਨਵਸੇਨਾਤਿ ਸਮਥਕਮ੍ਮਟ੍ਠਾਨਂ ਸਨ੍ਧਾਯ ਵੁਤ੍ਤਂ, ਵਿਪਸ੍ਸਨਾਕਮ੍ਮਟ੍ਠਾਨਂ ਪਨ ਇਤਰਚਤੁਕ੍ਕੇਸੁਪਿ ਲਬ੍ਭਤੇਵ. ਏਤ੍ਥਾਤਿ ਪਠਮਚਤੁਕ੍ਕੇ. ਸਹ ਪਟਿਸਮ੍ਭਿਦਾਹੀਤਿ ਨਿਦਸ੍ਸਨਮਤ੍ਤਮੇਤਂ, ਪੁਞ੍ਞਵਨ੍ਤਾਨਂ ਪਨ ਉਪਨਿਸ੍ਸਯਸਮ੍ਪਨ੍ਨਾਨਂ ਅਭਿਞ੍ਞਾਪਿ ਸਿਜ੍ਝਤਿਯੇਵ. ਚਤੁਬ੍ਬਿਧਨ੍ਤਿ ਪਾਤਿਮੋਕ੍ਖਸਂਵਰਾਦਿਵਸੇਨ ਚਤੁਬ੍ਬਿਧਂ. ਅਨਾਪਜ੍ਜਨਨ੍ਤਿ ਸਤ੍ਤਨ੍ਨਂ ਆਪਤ੍ਤਿਕ੍ਖਨ੍ਧਾਨਂ ਅਞ੍ਞਤਰਸ੍ਸ ਅਨਾਪਜ੍ਜਨਂ. ਆਪਨ੍ਨਵੁਟ੍ਠਾਨਨ੍ਤਿ ਆਪਨ੍ਨਸਪ੍ਪਟਿਕਮ੍ਮਾਪਤ੍ਤਿਤੋ ਯਥਾਧਮ੍ਮਂ ਪਟਿਕਮ੍ਮਕਰਣੇਨ ਵੁਟ੍ਠਾਨਂ, ਦੇਸਨਾਗਾਮਿਨਿਤੋ ਦੇਸਨਾਯ, ਵੁਟ੍ਠਾਨਗਾਮਿਨਿਤੋ ਪਰਿਵਾਸਾਦਿਵਿਨਯਕਮ੍ਮਕਰਣੇਨ ਵੁਟ੍ਠਾਨਨ੍ਤਿ ਵੁਤ੍ਤਂ ਹੋਤਿ. ਦੇਸਨਾਯਪਿ ਹਿ ਆਪਨ੍ਨਾਪਤ੍ਤਿਤੋ ਵੁਟ੍ਠਾਨਂ ਹੋਤੀਤਿ ਸਾਪਿ ਵੁਟ੍ਠਾਨੇਨੇਵ ਸਙ੍ਗਹਿਤਾ. ਕਿਲੇਸੇਹਿ ਚ ਅਪ੍ਪਟਿਪੀਲ਼ਨਨ੍ਤਿ ਕੋਧੋ ਉਪਨਾਹੋ ਮਕ੍ਖੋ ਪਲਾਸੋ ਇਸ੍ਸਾ ਮਚ੍ਛਰਿਯਂ ਮਾਯਾ ਸਾਠੇਯ੍ਯਂ ਥਮ੍ਭੋ ਸਾਰਮ੍ਭੋ ਮਾਨੋ ਅਤਿਮਾਨੋ ਮਦੋ ਪਮਾਦੋਤਿ ਏਵਮਾਦੀਹਿ ਪਾਪਧਮ੍ਮੇਹਿ ਅਪ੍ਪਟਿਪੀਲ਼ਨਂ, ਤੇਸਂ ਅਨੁਪ੍ਪਾਦਨਨ੍ਤਿ ਵੁਤ੍ਤਂ ਹੋਤਿ.

ਯਮਿਦਂ ਆਭਿਸਮਾਚਾਰਿਕਸੀਲਂ ਵੁਚ੍ਚਤੀਤਿ ਸਮ੍ਬਨ੍ਧੋ. ਦ੍ਵੇਅਸੀਤਿ ਖਨ੍ਧਕਵਤ੍ਤਾਨਿ ਚੁਦ੍ਦਸਵਿਧਂ ਮਹਾਵਤ੍ਤਨ੍ਤਿ ਏਤ੍ਥ ਮਹਾਵਤ੍ਤਂ ਨਾਮ ਵਤ੍ਤਕ੍ਖਨ੍ਧਕੇ ਵੁਤ੍ਤਾਨਿ ਆਗਨ੍ਤੁਕਵਤ੍ਤਂ ਆਵਾਸਿਕਗਮਿਕਅਨੁਮੋਦਨਭਤ੍ਤਗ੍ਗਪਿਣ੍ਡਚਾਰਿਕਆਰਞ੍ਞਿਕਸੇਨਾਸਨਜਨ੍ਤਾਘਰਵਚ੍ਚਕੁਟਿਉਪਜ੍ਝਾਯਸਦ੍ਧਿਵਿਹਾਰਿਕਆਚਰਿਯਅਨ੍ਤੇਵਾਸਿਕਵਤ੍ਤਨ੍ਤਿ ਚੁਦ੍ਦਸ ਵਤ੍ਤਾਨਿ. ਤਤੋ ਅਞ੍ਞਾਨਿ ਪਨ ਕਦਾਚਿ ਤਜ੍ਜਨੀਯਕਮ੍ਮਕਤਾਦਿਕਾਲੇਯੇਵ ਚਰਿਤਬ੍ਬਾਨਿ ਦ੍ਵਾਸੀਤਿ ਖਨ੍ਧਕਵਤ੍ਤਾਨਿ, ਨ ਸਬ੍ਬਾਸੁ ਅਵਤ੍ਥਾਸੁ ਚਰਿਤਬ੍ਬਾਨਿ, ਤਸ੍ਮਾ ਮਹਾਵਤ੍ਤੇਸੁ ਅਗਣਿਤਾਨਿ. ਤਤ੍ਥ ‘‘ਪਾਰਿਵਾਸਿਕਾਨਂ ਭਿਕ੍ਖੂਨਂ ਵਤ੍ਤਂ ਪਞ੍ਞਪੇਸ੍ਸਾਮੀ’’ਤਿ ਆਰਭਿਤ੍ਵਾ ‘‘ਨ ਉਪਸਮ੍ਪਾਦੇਤਬ੍ਬਂ…ਪੇ… ਨ ਛਮਾਯਂ ਚਙ੍ਕਮਨ੍ਤੇ ਚਙ੍ਕਮੇ ਚਙ੍ਕਮਿਤਬ੍ਬ’’ਨ੍ਤਿ (ਚੂਲ਼ਵ. ੭੬) ਵੁਤ੍ਤਵਤ੍ਤਾਨਿ ਛਸਟ੍ਠਿ, ਤਤੋ ਪਰਂ ‘‘ਨ, ਭਿਕ੍ਖਵੇ, ਪਾਰਿਵਾਸਿਕੇਨ ਭਿਕ੍ਖੁਨਾ ਪਾਰਿਵਾਸਿਕਵੁਡ੍ਢਤਰੇਨ ਭਿਕ੍ਖੁਨਾ ਸਦ੍ਧਿਂ ਮੂਲਾਯਪਟਿਕਸ੍ਸਨਾਰਹੇਨ, ਮਾਨਤ੍ਤਾਰਹੇਨ, ਮਾਨਤ੍ਤਚਾਰਿਕੇਨ, ਅਬ੍ਭਾਨਾਰਹੇਨ ਭਿਕ੍ਖੁਨਾ ਸਦ੍ਧਿਂ ਏਕਚ੍ਛਨ੍ਨੇ ਆਵਾਸੇ ਵਤ੍ਥਬ੍ਬ’’ਨ੍ਤਿਆਦਿਨਾ (ਚੂਲ਼ਵ. ੮੨) ਵੁਤ੍ਤਾਨਿ ਪਕਤਤ੍ਤੇ ਚਰਿਤਬ੍ਬੇਹਿ ਅਨਞ੍ਞਤ੍ਤਾ ਵਿਸੁਂ ਤਾਨਿ ਅਗਣੇਤ੍ਵਾ ਪਾਰਿਵਾਸਿਕਵੁਡ੍ਢਤਰਾਦੀਸੁ ਪੁਗ੍ਗਲਨ੍ਤਰੇਸੁ ਚਰਿਤਬ੍ਬਤ੍ਤਾ ਤੇਸਂ ਵਸੇਨ ਸਮ੍ਪਿਣ੍ਡੇਤ੍ਵਾ ਏਕੇਕਂ ਕਤ੍ਵਾ ਗਣਿਤਾਨਿ ਪਞ੍ਚਾਤਿ ਏਕਸਤ੍ਤਤਿ ਵਤ੍ਤਾਨਿ, ਉਕ੍ਖੇਪਨੀਯਕਮ੍ਮਕਤਵਤ੍ਤੇਸੁ ਵਤ੍ਤਪਞ੍ਞਾਪਨਵਸੇਨ ਵੁਤ੍ਤਂ ‘‘ਨ ਪਕਤਤ੍ਤਸ੍ਸ ਭਿਕ੍ਖੁਨੋ ਅਭਿਵਾਦਨਂ…ਪੇ… ਨਹਾਨੇ ਪਿਟ੍ਠਿਪਰਿਕਮ੍ਮਂ ਸਾਦਿਤਬ੍ਬ’’ਨ੍ਤਿ (ਚੂਲ਼ਵ. ੫੧) ਇਦਂ ਅਭਿਵਾਦਨਾਦੀਨਂ ਅਸਾਦਿਯਨਂ ਏਕਂ, ‘‘ਨ ਪਕਤਤ੍ਤੋ ਭਿਕ੍ਖੁ ਸੀਲਵਿਪਤ੍ਤਿਯਾ ਅਨੁਦ੍ਧਂਸੇਤਬ੍ਬੋ’’ਤਿਆਦੀਨਿ (ਚੂਲ਼ਵ. ੫੧) ਚ ਦਸਾਤਿ ਏਵਮੇਤਾਨਿ ਦ੍ਵਾਸੀਤਿ. ਏਤੇਸ੍ਵੇਵ ਪਨ ਕਾਨਿਚਿ ਤਜ੍ਜਨੀਯਕਮ੍ਮਾਦਿਵਤ੍ਤਾਨਿ ਕਾਨਿਚਿ ਪਾਰਿਵਾਸਿਕਾਦਿਵਤ੍ਤਾਨੀਤਿ ਅਗ੍ਗਹਿਤਗ੍ਗਹਣੇਨ ਦ੍ਵਾਸੀਤਿ ਏਵ. ਅਞ੍ਞਤ੍ਥ ਪਨ ਅਟ੍ਠਕਥਾਪਦੇਸੇ ਅਪ੍ਪਕਂ ਊਨਮਧਿਕਂ ਵਾ ਗਣਨੂਪਗਂ ਨ ਹੋਤੀਤਿ ਅਸੀਤਿ ਖਨ੍ਧਕਵਤ੍ਤਾਨੀਤਿ ਵੁਚ੍ਚਤਿ. ਆਭਿਸਮਾਚਾਰਿਕਸੀਲਨ੍ਤਿ ਏਤ੍ਥ ਅਭਿਸਮਾਚਾਰੋਤਿ ਉਤ੍ਤਮਸਮਾਚਾਰੋ, ਅਭਿਸਮਾਚਾਰੋਵ ਆਭਿਸਮਾਚਾਰਿਕਂ, ਅਭਿਸਮਾਚਾਰਂ ਵਾ ਆਰਬ੍ਭ ਪਞ੍ਞਤ੍ਤਂ ਆਭਿਸਮਾਚਾਰਿਕਂ, ਤਦੇਵ ਸੀਲਨ੍ਤਿ ਆਭਿਸਮਾਚਾਰਿਕਸੀਲਂ. ਖਨ੍ਧਕਵਤ੍ਤਪਰਿਯਾਪਨ੍ਨਸ੍ਸ ਸੀਲਸ੍ਸੇਤਂ ਅਧਿਵਚਨਂ. ਅਹਂ ਸੀਲਂ ਰਕ੍ਖਾਮਿ, ਕਿਂ ਆਭਿਸਮਾਚਾਰਿਕੇਨਾਤਿਆਦੀਸੁ ਸੀਲਨ੍ਤਿ ਉਭਤੋਵਿਭਙ੍ਗਪਰਿਯਾਪਨ੍ਨਮੇਵ ਗਹੇਤਬ੍ਬਂ ਖਨ੍ਧਕਵਤ੍ਤਪਰਿਯਾਪਨ੍ਨਸ੍ਸ ਆਭਿਸਮਾਚਾਰਿਕਗ੍ਗਹਣੇਨ ਗਹਿਤਤ੍ਤਾ. ਪਰਿਪੂਰੇਤਿ ਪਰਿਪੁਣ੍ਣੇ, ਪਰਿਪੂਰਿਤੇਤਿ ਵਾ ਅਤ੍ਥੋ.

ਤਤੋਤਿ ਯਥਾਵੁਤ੍ਤਸੀਲਵਿਸੋਧਨਤੋ ਪਰਂ. ਆਵਾਸੋਤਿ ਆਵਾਸਪਲਿਬੋਧੋ. ਕੁਲਨ੍ਤਿਆਦੀਸੁਪਿ ਏਸੇਵ ਨਯੋ. ਤਤ੍ਥ (ਵਿਸੁਦ੍ਧਿ. ੧.੪੧) ਆਵਾਸੋਤਿ ਏਕੋਪਿ ਓਵਰਕੋ ਵੁਚ੍ਚਤਿ ਏਕਮ੍ਪਿ ਪਰਿਵੇਣਂ ਸਕਲੋਪਿ ਸਙ੍ਘਾਰਾਮੋ. ਸ੍ਵਾਯਂ ਨ ਸਬ੍ਬਸ੍ਸੇਵ ਪਲਿਬੋਧੋ ਹੋਤਿ, ਯੋ ਪਨੇਤ੍ਥ ਨਵਕਮ੍ਮਾਦਿਉਸ੍ਸੁਕ੍ਕਂ ਵਾ ਆਪਜ੍ਜਤਿ, ਬਹੁਭਣ੍ਡਸਨ੍ਨਿਚਯੋ ਵਾ ਹੋਤਿ, ਯੇਨ ਕੇਨਚਿ ਵਾ ਕਾਰਣੇਨ ਅਪੇਕ੍ਖਵਾ ਪਟਿਬਦ੍ਧਚਿਤ੍ਤੋ, ਤਸ੍ਸੇਵ ਪਲਿਬੋਧੋ ਹੋਤਿ, ਨ ਇਤਰਸ੍ਸ.

ਕੁਲਨ੍ਤਿ ਞਾਤਿਕੁਲਂ ਵਾ ਉਪਟ੍ਠਾਕਕੁਲਂ ਵਾ. ਏਕਚ੍ਚਸ੍ਸ ਹਿ ਉਪਟ੍ਠਾਕਕੁਲਮ੍ਪਿ ‘‘ਸੁਖਿਤੇ ਸੁਖਿਤੋ’’ਤਿਆਦਿਨਾ ਨਯੇਨ ਸਂਸਟ੍ਠਸ੍ਸ ਵਿਹਰਤੋ ਪਲਿਬੋਧੋ ਹੋਤਿ, ਸੋ ਕੁਲਮਾਨੁਸਕੇਹਿ ਵਿਨਾ ਧਮ੍ਮਸ੍ਸਵਨਾਯ ਸਾਮਨ੍ਤਵਿਹਾਰਮ੍ਪਿ ਨ ਗਚ੍ਛਤਿ. ਏਕਚ੍ਚਸ੍ਸ ਮਾਤਾਪਿਤਰੋਪਿ ਪਲਿਬੋਧਾ ਨ ਹੋਨ੍ਤਿ ਕੋਰਣ੍ਡਕਵਿਹਾਰਵਾਸਿਤ੍ਥੇਰਸ੍ਸ ਭਾਗਿਨੇਯ੍ਯਦਹਰਭਿਕ੍ਖੁਨੋ ਵਿਯ.

ਲਾਭੋਤਿ ਚਤ੍ਤਾਰੋ ਪਚ੍ਚਯਾ. ਤੇ ਕਥਂ ਪਲਿਬੋਧਾ ਹੋਨ੍ਤਿ? ਪੁਞ੍ਞਵਨ੍ਤਸ੍ਸ ਹਿ ਭਿਕ੍ਖੁਨੋ ਗਤਗਤਟ੍ਠਾਨੇ ਮਨੁਸ੍ਸਾ ਮਹਾਪਰਿਵਾਰੇ ਪਚ੍ਚਯੇ ਦੇਨ੍ਤਿ, ਸੋ ਤੇਸਂ ਅਨੁਮੋਦੇਨ੍ਤੋ ਧਮ੍ਮਂ ਦੇਸੇਨ੍ਤੋ ਸਮਣਧਮ੍ਮਂ ਕਾਤੁਂ ਓਕਾਸਂ ਨ ਲਭਤਿ, ਅਰੁਣੁਗ੍ਗਮਨਤੋ ਯਾਵ ਪਠਮਯਾਮੋ, ਤਾਵ ਮਨੁਸ੍ਸਸਂਸਗ੍ਗੋ ਨ ਉਪਚ੍ਛਿਜ੍ਜਤਿ, ਪੁਨ ਬਲਵਪਚ੍ਚੂਸੇਯੇਵ ਬਾਹੁਲ੍ਲਿਕਪਿਣ੍ਡਪਾਤਿਕਾ ਆਗਨ੍ਤ੍ਵਾ ‘‘ਭਨ੍ਤੇ, ਅਸੁਕੋ ਉਪਟ੍ਠਾਕੋ ਉਪਾਸਕੋ ਉਪਾਸਿਕਾ ਅਮਚ੍ਚੋ ਅਮਚ੍ਚਧੀਤਾ ਤੁਮ੍ਹਾਕਂ ਦਸ੍ਸਨਕਾਮਾ’’ਤਿ ਵਦਨ੍ਤਿ, ਸੋ ‘‘ਗਣ੍ਹਾਵੁਸੋ ਪਤ੍ਤਚੀਵਰ’’ਨ੍ਤਿ ਗਮਨਸਜ੍ਜੋਵ ਹੋਤਿ ਨਿਚ੍ਚਬ੍ਯਾਵਟੋ, ਤਸ੍ਸੇਵ ਤੇ ਪਚ੍ਚਯਾ ਪਲਿਬੋਧਾ ਹੋਨ੍ਤਿ. ਤੇਨ ਗਣਂ ਪਹਾਯ ਯਤ੍ਥ ਨਂ ਨ ਜਾਨਨ੍ਤਿ, ਤਤ੍ਥ ਏਕਕੇਨ ਚਰਿਤਬ੍ਬਂ. ਏਵਂ ਸੋ ਪਲਿਬੋਧੋ ਉਪਚ੍ਛਿਜ੍ਜਤਿ.

ਗਣੋਤਿ ਸੁਤ੍ਤਨ੍ਤਿਕਗਣੋ ਵਾ ਆਭਿਧਮ੍ਮਿਕਗਣੋ ਵਾ. ਯੋ ਤਸ੍ਸ ਉਦ੍ਦੇਸਂ ਵਾ ਪਰਿਪੁਚ੍ਛਂ ਵਾ ਦੇਨ੍ਤੋ ਸਮਣਧਮ੍ਮਸ੍ਸ ਓਕਾਸਂ ਨ ਲਭਤਿ, ਤਸ੍ਸ ਗਣੋ ਪਲਿਬੋਧੋ ਹੋਤਿ. ਤੇਨ ਸੋ ਏਵਂ ਉਪਚ੍ਛਿਨ੍ਦਿਤਬ੍ਬੋ – ਸਚੇ ਤੇਸਂ ਭਿਕ੍ਖੂਨਂ ਬਹੁ ਕਤਂ ਹੋਤਿ, ਅਪ੍ਪਂ ਅਵਸਿਟ੍ਠਂ, ਤਂ ਨਿਟ੍ਠਪੇਤ੍ਵਾ ਅਰਞ੍ਞਂ ਪਵਿਸਿਤਬ੍ਬਂ. ਸਚੇ ਅਪ੍ਪਂ ਕਤਂ, ਬਹੁ ਅਵਸਿਟ੍ਠਂ, ਯੋਜਨਤੋ ਪਰਂ ਅਗਨ੍ਤ੍ਵਾ ਅਨ੍ਤੋਯੋਜਨਪਰਿਚ੍ਛੇਦੇ ਅਞ੍ਞਂ ਗਣਵਾਚਕਂ ਉਪਸਙ੍ਕਮਿਤ੍ਵਾ ‘‘ਇਮੇ ਆਯਸ੍ਮਾ ਉਦ੍ਦੇਸਾਦੀਹਿ ਸਙ੍ਗਣ੍ਹਤੂ’’ਤਿ ਵਤ੍ਤਬ੍ਬਂ. ਏਵਮ੍ਪਿ ਅਲਭਮਾਨੇਨ ‘‘ਮਯ੍ਹਂ, ਆਵੁਸੋ, ਏਕਂ ਕਿਚ੍ਚਂ ਅਤ੍ਥਿ, ਤੁਮ੍ਹੇ ਯਥਾਫਾਸੁਕਟ੍ਠਾਨਾਨਿ ਗਚ੍ਛਥਾ’’ਤਿ ਗਣਂ ਪਹਾਯ ਅਤ੍ਤਨੋ ਕਮ੍ਮਂ ਕਾਤਬ੍ਬਂ.

ਕਮ੍ਮੇਨਾਤਿ ਕਮ੍ਮਪਲਿਬੋਧੇਨ. ‘‘ਕਮ੍ਮਞ੍ਚ ਪਞ੍ਚਮ’’ਨ੍ਤਿਪਿ ਪਾਠੋ. ਤਤ੍ਥ ਕਮ੍ਮਨ੍ਤਿ ਨਵਕਮ੍ਮਂ. ਤਂ ਕਰੋਨ੍ਤੇਨ ਵਡ੍ਢਕੀਆਦੀਹਿ ਲਦ੍ਧਾਲਦ੍ਧਂ ਜਾਨਿਤਬ੍ਬਂ, ਕਤਾਕਤੇ ਉਸ੍ਸੁਕ੍ਕਂ ਆਪਜ੍ਜਿਤਬ੍ਬਨ੍ਤਿ ਸਬ੍ਬਥਾਪਿ ਪਲਿਬੋਧੋ ਹੋਤਿ. ਸੋਪਿ ਏਵਂ ਉਪਚ੍ਛਿਨ੍ਦਿਤਬ੍ਬੋ – ਸਚੇ ਅਪ੍ਪਂ ਅਵਸਿਟ੍ਠਂ ਹੋਤਿ, ਨਿਟ੍ਠਪੇਤਬ੍ਬਂ. ਸਚੇ ਬਹੁ, ਸਙ੍ਘਿਕਂ ਚੇ, ਨਵਕਮ੍ਮਂ ਸਙ੍ਘਸ੍ਸ ਵਾ ਭਾਰਹਾਰਕਭਿਕ੍ਖੂਨਂ ਵਾ ਨਿਯ੍ਯਾਤੇਤਬ੍ਬਂ. ਅਤ੍ਤਨੋ ਸਨ੍ਤਕਂ ਚੇ, ਅਤ੍ਤਨੋ ਭਾਰਹਾਰਕਾਨਂ ਨਿਯ੍ਯਾਤੇਤਬ੍ਬਂ. ਤਾਦਿਸਂ ਅਲਭਨ੍ਤੇਨ ਸਙ੍ਘਸ੍ਸ ਪਰਿਚ੍ਚਜਿਤ੍ਵਾ ਗਨ੍ਤਬ੍ਬਂ.

ਅਦ੍ਧਾਨਨ੍ਤਿ ਮਗ੍ਗਗਮਨਂ. ਯਸ੍ਸ ਹਿ ਕਤ੍ਥਚਿ ਪਬ੍ਬਜ੍ਜਾਪੇਕ੍ਖੋ ਵਾ ਹੋਤਿ, ਪਚ੍ਚਯਜਾਤਂ ਵਾ ਕਿਞ੍ਚਿ ਲਦ੍ਧਬ੍ਬਂ ਹੋਤਿ. ਸਚੇ ਤਂ ਅਲਭਨ੍ਤੋ ਨ ਸਕ੍ਕੋਤਿ ਅਧਿਵਾਸੇਤੁਂ, ਅਰਞ੍ਞਂ ਪਵਿਸਿਤ੍ਵਾ ਸਮਣਧਮ੍ਮਂ ਕਰੋਨ੍ਤਸ੍ਸਪਿ ਗਮਿਕਚਿਤ੍ਤਂ ਨਾਮ ਦੁਪ੍ਪਟਿਵਿਨੋਦਯਂ ਹੋਤਿ, ਤਸ੍ਮਾ ਗਨ੍ਤ੍ਵਾ ਤਂ ਕਿਚ੍ਚਂ ਤੀਰੇਤ੍ਵਾਵ ਸਮਣਧਮ੍ਮੇ ਉਸ੍ਸੁਕ੍ਕਂ ਕਾਤਬ੍ਬਂ.

ਞਾਤੀਤਿ ਵਿਹਾਰੇ ਆਚਰਿਯੁਪਜ੍ਝਾਯਸਦ੍ਧਿਵਿਹਾਰਿਕਅਨ੍ਤੇਵਾਸਿਕਸਮਾਨੁਪਜ੍ਝਾਯਕਸਮਾਨਾਚਰਿਯਕਾ, ਘਰੇ ਮਾਤਾ ਪਿਤਾ ਭਾਤਾਤਿ ਏਵਮਾਦਿਕਾ. ਤੇ ਗਿਲਾਨਾ ਇਮਸ੍ਸ ਪਲਿਬੋਧਾ ਹੋਨ੍ਤਿ. ਤਸ੍ਮਾ ਸੋ ਪਲਿਬੋਧੋ ਤੇ ਉਪਟ੍ਠਹਿਤ੍ਵਾ ਤੇਸਂ ਪਾਕਤਿਕਕਰਣੇਨ ਉਪਚ੍ਛਿਨ੍ਦਿਤਬ੍ਬੋ. ਤਤ੍ਥ ਉਪਜ੍ਝਾਯੋ ਤਾਵ ਗਿਲਾਨੋ ਸਚੇ ਲਹੁਂ ਨ ਵੁਟ੍ਠਾਤਿ, ਯਾਵਜੀਵਂ ਪਟਿਜਗ੍ਗਿਤਬ੍ਬੋ, ਤਥਾ ਪਬ੍ਬਜ੍ਜਾਚਰਿਯੋ ਉਪਸਮ੍ਪਦਾਚਰਿਯੋ ਸਦ੍ਧਿਵਿਹਾਰਿਕੋ ਉਪਸਮ੍ਪਾਦਿਤਪਬ੍ਬਾਜਿਤਅਨ੍ਤੇਵਾਸਿਕਸਮਾਨੁਪਜ੍ਝਾਯਕਾ ਚ. ਨਿਸ੍ਸਯਾਚਰਿਯਉਦ੍ਦੇਸਾਚਰਿਯਨਿਸ੍ਸਯਨ੍ਤੇਵਾਸਿਕਉਦ੍ਦੇਸਨ੍ਤੇਵਾਸਿਕਸਮਾਨਾਚਰਿਯਕਾ ਪਨ ਯਾਵ ਨਿਸ੍ਸਯਉਦ੍ਦੇਸਾ ਅਨੁਪਚ੍ਛਿਨ੍ਨਾ, ਤਾਵ ਪਟਿਜਗ੍ਗਿਤਬ੍ਬਾ. ਪਹੋਨ੍ਤੇਨ ਤਤੋ ਉਦ੍ਧਮ੍ਪਿ ਪਟਿਜਗ੍ਗਿਤਬ੍ਬਾ ਏਵ. ਮਾਤਾਪਿਤੂਸੁ ਉਪਜ੍ਝਾਯੇ ਵਿਯ ਪਟਿਜਗ੍ਗਿਤਬ੍ਬਂ. ਸਚੇਪਿ ਹਿ ਤੇ ਰਜ੍ਜੇ ਠਿਤਾ ਹੋਨ੍ਤਿ, ਪੁਤ੍ਤਤੋ ਚ ਉਪਟ੍ਠਾਨਂ ਪਚ੍ਚਾਸੀਸਨ੍ਤਿ, ਕਾਤਬ੍ਬਮੇਵ. ਅਥ ਤੇਸਂ ਭੇਸਜ੍ਜਂ ਨਤ੍ਥਿ, ਅਤ੍ਤਨੋ ਸਨ੍ਤਕਂ ਦਾਤਬ੍ਬਂ. ਅਸਤਿ, ਭਿਕ੍ਖਾਚਰਿਯਾਯ ਪਰਿਯੇਸਿਤ੍ਵਾਪਿ ਦਾਤਬ੍ਬਮੇਵ. ਭਾਤੁਭਗਿਨੀਨਂ ਪਨ ਤੇਸਂ ਸਨ੍ਤਕਮੇਵ ਯੋਜੇਤ੍ਵਾ ਦਾਤਬ੍ਬਂ. ਸਚੇ ਨਤ੍ਥਿ, ਅਤ੍ਤਨੋ ਸਨ੍ਤਕਂ ਤਾਵਕਾਲਿਕਂ ਦਤ੍ਵਾ ਪਚ੍ਛਾ ਲਭਨ੍ਤੇਨ ਗਣ੍ਹਿਤਬ੍ਬਂ, ਅਲਭਨ੍ਤੇਨ ਨ ਚੋਦੇਤਬ੍ਬਾ. ਅਞ੍ਞਾਤਕਸ੍ਸ ਭਗਿਨਿਯਾ ਸਾਮਿਕਸ੍ਸ ਭੇਸਜ੍ਜਂ ਨੇਵ ਕਾਤੁਂ, ਨ ਦਾਤੁਂ ਵਟ੍ਟਤਿ, ‘‘ਤੁਯ੍ਹਂ ਸਾਮਿਕਸ੍ਸ ਦੇਹੀ’’ਤਿ ਵਤ੍ਵਾ ਪਨ ਭਗਿਨਿਯਾ ਦਾਤਬ੍ਬਂ. ਭਾਤੁ ਜਾਯਾਯਪਿ ਏਸੇਵ ਨਯੋ, ਤੇਸਂ ਪਨ ਪੁਤ੍ਤਾ ਇਮਸ੍ਸ ਞਾਤਕਾਯੇਵਾਤਿ ਤੇਸਂ ਕਾਤੁਂ ਵਟ੍ਟਤਿ.

ਆਬਾਧੋਤਿ ਯੋ ਕੋਚਿ ਰੋਗੋ. ਸੋ ਬਾਧਯਮਾਨੋ ਪਲਿਬੋਧੋ ਹੋਤਿ, ਤਸ੍ਮਾ ਭੇਸਜ੍ਜਕਰਣੇਨ ਉਪਚ੍ਛਿਨ੍ਦਿਤਬ੍ਬੋ. ਸਚੇ ਪਨ ਕਤਿਪਾਹਂ ਭੇਸਜ੍ਜਂ ਕਰੋਨ੍ਤਸ੍ਸਪਿ ਨ ਵੂਪਸਮ੍ਮਤਿ, ‘‘ਨਾਹਂ ਤੁਯ੍ਹਂ ਦਾਸੋ, ਨ ਭਤਕੋ, ਤਂਯੇਵਮ੍ਹਿ ਪੋਸੇਨ੍ਤੋ ਅਨਮਤਗ੍ਗੇ ਸਂਸਾਰਵਟ੍ਟੇ ਦੁਕ੍ਖਪ੍ਪਤ੍ਤੋ’’ਤਿ ਅਤ੍ਤਭਾਵਂ ਗਰਹਿਤ੍ਵਾ ਸਮਣਧਮ੍ਮੋ ਕਾਤਬ੍ਬੋ.

ਗਨ੍ਥੋਤਿ ਪਰਿਯਤ੍ਤਿਪਰਿਹਰਣਂ. ਤਂ ਸਜ੍ਝਾਯਾਦੀਹਿ ਨਿਚ੍ਚਬ੍ਯਾਵਟਸ੍ਸੇਵ ਪਲਿਬੋਧੋ ਹੋਤਿ, ਨ ਇਤਰਸ੍ਸ.

ਇਦ੍ਧਿਯਾਤਿ ਇਦ੍ਧਿਪਲਿਬੋਧੇਨ. ‘‘ਇਦ੍ਧੀਤਿ ਤੇ ਦਸਾ’’ਤਿਪਿ ਪਾਠੋ. ਤਤ੍ਥ ਇਦ੍ਧੀਤਿ ਪੋਥੁਜ੍ਜਨਿਕਾ ਇਦ੍ਧਿ. ਸਾ ਹਿ ਉਤ੍ਤਾਨਸੇਯ੍ਯਕਦਾਰਕੋ ਵਿਯ ਤਰੁਣਸਸ੍ਸਂ ਵਿਯ ਚ ਦੁਪ੍ਪਰਿਹਾਰਾ ਹੋਤਿ, ਅਪ੍ਪਮਤ੍ਤਕੇਨ ਚ ਭਿਜ੍ਜਤਿ. ਸਾ ਪਨ ਵਿਪਸ੍ਸਨਾਯ ਪਲਿਬੋਧੋ ਹੋਤਿ, ਨ ਸਮਾਧਿਸ੍ਸ ਸਮਾਧਿਂ ਪਤ੍ਵਾ ਪਤ੍ਤਬ੍ਬਤੋ, ਤਸ੍ਮਾ ਵਿਪਸ੍ਸਨਾਤ੍ਥਿਕੇਨ ਇਦ੍ਧਿਪਲਿਬੋਧੋ ਉਪਚ੍ਛਿਨ੍ਦਿਤਬ੍ਬੋ, ਇਤਰੇਨ ਅਵਸੇਸਾਤਿ. ਕਮ੍ਮਟ੍ਠਾਨਭਾਵਨਂ ਪਰਿਬੁਨ੍ਧੇਤਿ ਉਪਰੋਧੇਤਿ ਪਵਤ੍ਤਿਤੁਂ ਨ ਦੇਤੀਤਿ ਪਲਿਬੋਧੋ, ਰ-ਕਾਰਸ੍ਸ ਲ-ਕਾਰਂ ਕਤ੍ਵਾ ਵੁਤ੍ਤੋ, ਪਰਿਪਨ੍ਥੋਤਿ ਅਤ੍ਥੋ. ਉਪਚ੍ਛਿਨ੍ਦਿਤਬ੍ਬੋਤਿ ਸਮਾਪਨੇਨ ਸਙ੍ਗਹਣੇਨ ਉਪਰੁਨ੍ਧਿਤਬ੍ਬੋ, ਅਪਲਿਬੋਧੋ ਕਾਤਬ੍ਬੋਤਿ ਅਤ੍ਥੋ.

ਕਮ੍ਮਟ੍ਠਾਨੇ ਨਿਯੁਤ੍ਤੋ ਕਮ੍ਮਟ੍ਠਾਨਿਕੋ, ਭਾਵਨਮਨੁਯੁਞ੍ਜਨ੍ਤੋ. ਤੇਨ ਕਮ੍ਮਟ੍ਠਾਨਿਕੇਨ. ਪਰਿਚ੍ਛਿਨ੍ਦਿਤ੍ਵਾਤਿ ‘‘ਇਮਸ੍ਮਿਂ ਵਿਹਾਰੇ ਸਬ੍ਬੇਪਿ ਭਿਕ੍ਖੂ’’ਤਿ ਏਵਂ ਪਰਿਚ੍ਛਿਨ੍ਦਿਤ੍ਵਾ. ਸਹਵਾਸੀਨਨ੍ਤਿ ਸਹਵਾਸੀਨਂ ਭਿਕ੍ਖੂਨਂ. ਮੁਦੁਚਿਤ੍ਤਤਂ ਜਨੇਤੀਤਿ ਅਤ੍ਤਨਿ ਮੁਦੁਚਿਤ੍ਤਤਂ ਉਪ੍ਪਾਦੇਤਿ. ਅਯਞ੍ਚ ਸਹਵਾਸੀਨਂ ਚਿਤ੍ਤਮਦ੍ਦਵਜਨਨਾਦਿਅਤ੍ਥੋ ‘‘ਮਨੁਸ੍ਸਾਨਂ ਪਿਯੋ ਹੋਤੀ’’ਤਿਆਦਿਨਯਪ੍ਪਵਤ੍ਤੇਨ ਮੇਤ੍ਤਾਨਿਸਂਸਸੁਤ੍ਤੇਨ (ਅ. ਨਿ. ੮.੧) ਦੀਪੇਤਬ੍ਬੋ.

ਅਨੋਲੀਨਵੁਤ੍ਤਿਕੋ ਹੋਤੀਤਿ ਸਮ੍ਮਾਪਟਿਪਤ੍ਤਿਯਂ ਓਲੀਨਵੁਤ੍ਤਿਕੋ ਹੀਨਵੀਰਿਯੋ ਨ ਹੋਤਿ, ਆਰਦ੍ਧਵੀਰਿਯੋ ਹੋਤੀਤਿ ਅਤ੍ਥੋ. ਦਿਬ੍ਬੇਸੁਪਿ ਆਰਮ੍ਮਣੇਸੁ, ਪਗੇਵ ਇਤਰੇਸੂਤਿ ਅਧਿਪ੍ਪਾਯੋ. ਸਬ੍ਬਤ੍ਥਾਤਿ ਸਬ੍ਬਸ੍ਮਿਂ ਸਮਣਕਰਣੀਯੇ, ਸਬ੍ਬਸ੍ਮਿਂ ਵਾ ਕਮ੍ਮਟ੍ਠਾਨਾਨੁਯੋਗੇ. ਅਤ੍ਥਯਿਤਬ੍ਬਨ੍ਤਿ ਪੁਬ੍ਬਾਸੇਵਨਵਸੇਨ ਅਤ੍ਥਯਿਤਬ੍ਬਂ. ਯੋਗਸ੍ਸ ਭਾਵਨਾਯ ਅਨੁਯੁਞ੍ਜਨਂ ਯੋਗਾਨੁਯੋਗੋ, ਤਦੇਵ ਕਰਣੀਯਟ੍ਠੇਨ ਕਮ੍ਮਂ, ਤਸ੍ਸ ਯੋਗਾਨੁਯੋਗਕਮ੍ਮਸ੍ਸ. ਪਦਟ੍ਠਾਨਤ੍ਤਾਤਿ ਨਿਪ੍ਫਤ੍ਤਿਹੇਤੁਤ੍ਤਾ.

ਓਦਾਤਕਸਿਣੇ ਆਲੋਕਕਸਿਣਂ, ਕਸਿਣੁਗ੍ਘਾਟਿਮਾਕਾਸਕਸਿਣੇ ਪਰਿਚ੍ਛਿਨ੍ਨਾਕਾਸਕਸਿਣਞ੍ਚ ਅਨ੍ਤੋਗਧਂ ਕਤ੍ਵਾ ਪਾਲ਼ਿਯਂ ਪਥਵੀਕਸਿਣਾਦੀਨਂ ਰੂਪਜ੍ਝਾਨਾਰਮ੍ਮਣਾਨਂ ਅਟ੍ਠਨ੍ਨਂਯੇਵ ਕਸਿਣਾਨਂ ਸਰੂਪਤੋ ਵੁਤ੍ਤਤ੍ਤਾ ਆਕਾਸਕਸਿਣਂ ਆਲੋਕਕਸਿਣਞ੍ਚ ਵਜ੍ਜੇਤ੍ਵਾ ‘‘ਅਟ੍ਠਤਿਂਸਾਰਮ੍ਮਣੇਸੂ’’ਤਿ ਪਾਲ਼ਿਯਂ ਆਗਤਨਯੇਨੇਵ ਵੁਤ੍ਤਂ. ਅਟ੍ਠਕਥਾਨਯੇਨ ਪਨ ਆਕਾਸਕਸਿਣੇ ਆਲੋਕਕਸਿਣੇ ਚ ਵਿਸੁਂ ਗਹਿਤੇ ਚਤ੍ਤਾਲੀਸਂਯੇਵ ਕਮ੍ਮਟ੍ਠਾਨਾਨਿ. ਤਤ੍ਰਿਮਾਨਿ ਚਤ੍ਤਾਲੀਸ ਕਮ੍ਮਟ੍ਠਾਨਾਨਿ – ਦਸ ਕਸਿਣਾ, ਦਸ ਅਸੁਭਾ, ਦਸ ਅਨੁਸ੍ਸਤਿਯੋ, ਚਤ੍ਤਾਰੋ ਬ੍ਰਹ੍ਮਵਿਹਾਰਾ, ਚਤ੍ਤਾਰੋ ਆਰੁਪ੍ਪਾ, ਏਕਾ ਸਞ੍ਞਾ, ਏਕਂ ਵਵਤ੍ਥਾਨਨ੍ਤਿ. ਤਤ੍ਥ ਪਥਵੀਕਸਿਣਂ ਆਪੋਕਸਿਣਂ ਤੇਜੋਕਸਿਣਂ ਵਾਯੋਕਸਿਣਂ ਨੀਲਕਸਿਣਂ ਪੀਤਕਸਿਣਂ ਲੋਹਿਤਕਸਿਣਂ ਓਦਾਤਕਸਿਣਂ ਆਲੋਕਕਸਿਣਂ ਪਰਿਚ੍ਛਿਨ੍ਨਾਕਾਸਕਸਿਣਨ੍ਤਿ ਇਮੇ ਦਸ ਕਸਿਣਾ. ਉਦ੍ਧੁਮਾਤਕਂ ਵਿਨੀਲਕਂ ਵਿਪੁਬ੍ਬਕਂ ਵਿਚ੍ਛਿਦ੍ਦਕਂ ਵਿਕ੍ਖਾਯਿਤਕਂ ਵਿਕ੍ਖਿਤ੍ਤਕਂ ਹਤਵਿਕ੍ਖਿਤ੍ਤਕਂ ਲੋਹਿਤਕਂ ਪੁਲ਼ਵਕਂ ਅਟ੍ਠਿਕਨ੍ਤਿ ਇਮੇ ਦਸ ਅਸੁਭਾ. ਬੁਦ੍ਧਾਨੁਸ੍ਸਤਿ ਧਮ੍ਮ ਸਙ੍ਘ ਸੀਲ ਚਾਗ ਦੇਵਤਾਨੁਸ੍ਸਤਿ ਮਰਣਸ੍ਸਤਿ ਕਾਯਗਤਾਸਤਿ ਆਨਾਪਾਨਸ੍ਸਤਿ ਉਪਸਮਾਨੁਸ੍ਸਤੀਤਿ ਇਮਾ ਦਸ ਅਨੁਸ੍ਸਤਿਯੋ. ਮੇਤ੍ਤਾ ਕਰੁਣਾ ਮੁਦਿਤਾ ਉਪੇਕ੍ਖਾਤਿ ਇਮੇ ਚਤ੍ਤਾਰੋ ਬ੍ਰਹ੍ਮਵਿਹਾਰਾ. ਆਕਾਸਾਨਞ੍ਚਾਯਤਨਂ ਵਿਞ੍ਞਾਣਞ੍ਚਾਯਤਨਂ ਆਕਿਞ੍ਚਞ੍ਞਾਯਤਨਂ ਨੇਵਸਞ੍ਞਾਨਾਸਞ੍ਞਾਯਤਨਨ੍ਤਿ ਇਮੇ ਚਤ੍ਤਾਰੋ ਆਰੁਪ੍ਪਾ. ਆਹਾਰੇ ਪਟਿਕੂਲਸਞ੍ਞਾ ਏਕਾ ਸਞ੍ਞਾ. ਚਤੁਧਾਤੁਵਵਤ੍ਥਾਨਂ ਏਕਂ ਵਵਤ੍ਥਾਨਨ੍ਤਿ.

ਯਂ ਯਸ੍ਸ ਚਰਿਤਾਨੁਕੂਲਨ੍ਤਿ ਏਤ੍ਥ ਰਾਗਚਰਿਤਸ੍ਸ ਤਾਵ ਦਸ ਅਸੁਭਾ ਕਾਯਗਤਾਸਤੀਤਿ ਏਕਾਦਸ ਕਮ੍ਮਟ੍ਠਾਨਾਨਿ ਅਨੁਕੂਲਾਨਿ, ਦੋਸਚਰਿਤਸ੍ਸ ਚਤ੍ਤਾਰੋ ਬ੍ਰਹ੍ਮਵਿਹਾਰਾ ਚਤ੍ਤਾਰਿ ਵਣ੍ਣਕਸਿਣਾਨੀਤਿ ਅਟ੍ਠ, ਮੋਹਚਰਿਤਸ੍ਸ ਚ ਵਿਤਕ੍ਕਚਰਿਤਸ੍ਸ ਚ ਏਕਂ ਆਨਾਪਾਨਸ੍ਸਤਿਕਮ੍ਮਟ੍ਠਾਨਮੇਵ, ਸਦ੍ਧਾਚਰਿਤਸ੍ਸ ਪੁਰਿਮਾ ਛ ਅਨੁਸ੍ਸਤਿਯੋ, ਬੁਦ੍ਧਿਚਰਿਤਸ੍ਸ ਮਰਣਸ੍ਸਤਿ ਉਪਸਮਾਨੁਸ੍ਸਤਿ ਚਤੁਧਾਤੁਵਵਤ੍ਥਾਨਂ ਆਹਾਰੇ ਪਟਿਕੂਲਸਞ੍ਞਾਤਿ ਚਤ੍ਤਾਰਿ, ਸੇਸਕਸਿਣਾਨਿ ਚਤ੍ਤਾਰੋ ਚ ਆਰੁਪ੍ਪਾ ਸਬ੍ਬਚਰਿਤਾਨਂ ਅਨੁਕੂਲਾਨਿ. ਕਸਿਣੇਸੁ ਚ ਯਂ ਕਿਞ੍ਚਿ ਪਰਿਤ੍ਤਂ ਵਿਤਕ੍ਕਚਰਿਤਸ੍ਸ, ਅਪ੍ਪਮਾਣਂ ਮੋਹਚਰਿਤਸ੍ਸ ਅਨੁਕੂਲਨ੍ਤਿ ਵੇਦਿਤਬ੍ਬਂ. ਯਥਾਵੁਤ੍ਤੇਨੇਵ ਨਯੇਨਾਤਿ ‘‘ਯੋਗਾਨੁਯੋਗਕਮ੍ਮਸ੍ਸ ਪਦਟ੍ਠਾਨਤ੍ਤਾ’’ਤਿ ਇਮਮਤ੍ਥਂ ਅਤਿਦਿਸਤਿ.

ਯਂ ਕਮ੍ਮਟ੍ਠਾਨਂ ਗਹੇਤੁਕਾਮੋ ਹੋਤਿ, ਤਸ੍ਸੇਵ ਵਸੇਨ ਚਤੁਕ੍ਕਪਞ੍ਚਕਜ੍ਝਾਨਾਨਿ ਨਿਬ੍ਬਤ੍ਤੇਤ੍ਵਾ ਝਾਨਪਦਟ੍ਠਾਨਂ ਵਿਪਸ੍ਸਨਂ ਵਡ੍ਢੇਤ੍ਵਾ ਆਸਵਕ੍ਖਯਪ੍ਪਤ੍ਤਸ੍ਸ ਖੀਣਾਸਵਸ੍ਸ ਸਨ੍ਤਿਕੇ ਗਹੇਤਬ੍ਬਨ੍ਤਿ ਆਹ – ‘‘ਇਮਿਨਾਵ ਕਮ੍ਮਟ੍ਠਾਨੇਨ…ਪੇ… ਉਗ੍ਗਹੇਤਬ੍ਬ’’ਨ੍ਤਿ. ਅਰਹਨ੍ਤਾਦਯੋ ਹੀਤਿਆਦਿ ਏਕਚ੍ਚਖੀਣਾਸਵਤੋ ਬਹੁਸ੍ਸੁਤੋਵ ਕਮ੍ਮਟ੍ਠਾਨਦਾਨੇ ਸੇਯ੍ਯੋਤਿ ਦਸ੍ਸਨਤ੍ਥਂ ਆਰਦ੍ਧਂ. ਮਹਾਹਤ੍ਥਿਪਥਂ ਨੀਹਰਨ੍ਤੋ ਵਿਯਾਤਿ ਕਮ੍ਮਟ੍ਠਾਨਪਥਵਿਂ ਮਹਾਹਤ੍ਥਿਪਥਂ ਕਤ੍ਵਾ ਦਸ੍ਸੇਨ੍ਤੋ ਵਿਯ. ਸਪ੍ਪਾਯਾਸਪ੍ਪਾਯਂ ਪਰਿਚ੍ਛਿਨ੍ਦਿਤ੍ਵਾਤਿ ਯਸ੍ਸ ਕਮ੍ਮਟ੍ਠਾਨਂ ਆਚਿਕ੍ਖਤਿ, ਤਸ੍ਸ ਉਪਕਾਰਾਨੁਪਕਾਰਂ ਯੁਤ੍ਤਿਮਗ੍ਗਨੇਨ ਪਰਿਚ੍ਛਿਨ੍ਦਿਤ੍ਵਾ.

ਇਦਾਨਿ ਕਮ੍ਮਟ੍ਠਾਨਦਾਯਕਸ੍ਸ ਸਨ੍ਤਿਕਂ ਗਚ੍ਛਨ੍ਤੇਨ ਧੋਤਮਕ੍ਖਿਤੇਹਿ ਪਾਦੇਹਿ ਉਪਾਹਨਾ ਆਰੁਹਿਤ੍ਵਾ ਛਤ੍ਤਂ ਗਹੇਤ੍ਵਾ ਤੇਲਨਾਲ਼ਿਮਧੁਫਾਣਿਤਾਦੀਨਿ ਗਾਹਾਪੇਤ੍ਵਾ ਅਨ੍ਤੇਵਾਸਿਕਪਰਿਵੁਤੇਨ ਨ ਗਨ੍ਤਬ੍ਬਂ, ਗਮਿਕਵਤ੍ਤਂ ਪਨ ਪੂਰੇਤ੍ਵਾ ਅਤ੍ਤਨੋ ਪਤ੍ਤਚੀਵਰਂ ਸਯਮੇਵ ਗਹੇਤ੍ਵਾ ਅਨ੍ਤਰਾਮਗ੍ਗੇ ਯਂ ਯਂ ਵਿਹਾਰਂ ਪਵਿਸਤਿ, ਸਬ੍ਬਤ੍ਥ ਪਵਿਟ੍ਠਕਾਲੇ ਆਗਨ੍ਤੁਕਵਤ੍ਤਂ, ਨਿਕ੍ਖਮਨਕਾਲੇ ਗਮਿਕਵਤ੍ਤਨ੍ਤਿ ਯਥਾਰਹਂ ਤਂ ਤਂ ਵਤ੍ਤਂ ਪੂਰੇਨ੍ਤੇਨ ਸਲ੍ਲਹੁਕਪਰਿਕ੍ਖਾਰੇਨ ਪਰਮਸਲ੍ਲੇਖਵੁਤ੍ਤਿਨਾ ਹੁਤ੍ਵਾ ਗਨ੍ਤਬ੍ਬਨ੍ਤਿ ਇਮਮਤ੍ਥਂ ਸਙ੍ਖਿਪਿਤ੍ਵਾ ਦਸ੍ਸੇਨ੍ਤੋ ‘‘ਸਲ੍ਲਹੁਕਵੁਤ੍ਤਿਨਾ ਵਿਨਯਾਚਾਰਸਮ੍ਪਨ੍ਨੇਨਾ’’ਤਿ ਆਹ. ਏਵਂ ਪਨ ਗਨ੍ਤ੍ਵਾ ਤਂ ਵਿਹਾਰਂ ਪਵਿਸਨ੍ਤੇਨ ਅਨ੍ਤਰਾਯੇਵ ਦਨ੍ਤਕਟ੍ਠਂ ਕਪ੍ਪਿਯਂ ਕਾਰਾਪੇਤ੍ਵਾ ਗਹੇਤ੍ਵਾ ਪਵਿਸਿਤਬ੍ਬਂ, ਨ ਚ ਮੁਹੁਤ੍ਤਂ ਵਿਸ੍ਸਮਿਤ੍ਵਾ ਪਾਦਧੋਵਨਮਕ੍ਖਨਾਦੀਨਿ ਕਤ੍ਵਾ ਆਚਰਿਯਸ੍ਸ ਸਨ੍ਤਿਕਂ ਗਮਿਸ੍ਸਾਮੀਤਿ ਅਞ੍ਞਂ ਪਰਿਵੇਣਂ ਪਵਿਸਿਤਬ੍ਬਂ. ਕਸ੍ਮਾ? ਸਚੇ ਹਿਸ੍ਸ ਤਤ੍ਰ ਆਚਰਿਯਸ੍ਸ ਵਿਸਭਾਗਾ ਭਿਕ੍ਖੂ ਭਵੇਯ੍ਯੁਂ, ਤਂ ਤੇ ਆਗਮਨਕਾਰਣਂ ਪੁਚ੍ਛਿਤ੍ਵਾ ਆਚਰਿਯਸ੍ਸ ਅਵਣ੍ਣਂ ਪਕਾਸੇਤ੍ਵਾ ‘‘ਨਟ੍ਠੋਸਿ, ਸਚੇ ਤਸ੍ਸ ਸਨ੍ਤਿਕਂ ਆਗਤੋ’’ਤਿ ਵਿਪ੍ਪਟਿਸਾਰਂ ਉਪ੍ਪਾਦੇਯ੍ਯੁਂ, ਯੇਨ ਤਤੋਵ ਪਟਿਨਿਵਤ੍ਤੇਯ੍ਯ, ਤਸ੍ਮਾ ਆਚਰਿਯਸ੍ਸ ਵਸਨਟ੍ਠਾਨਂ ਪੁਚ੍ਛਿਤ੍ਵਾ ਉਜੁਕਂ ਤਤ੍ਥੇਵ ਗਨ੍ਤਬ੍ਬਂ.

ਵੁਤ੍ਤਪ੍ਪਕਾਰਮਾਚਰਿਯਨ੍ਤਿ –

‘‘ਪਿਯੋ ਗਰੁ ਭਾਵਨੀਯੋ, ਵਤ੍ਤਾ ਚ ਵਚਨਕ੍ਖਮੋ;

ਗਮ੍ਭੀਰਞ੍ਚ ਕਥਂ ਕਤ੍ਤਾ, ਨੋ ਚਟ੍ਠਾਨੇ ਨਿਯੋਜਕੋ’’ਤਿ. (ਅ. ਨਿ. ੭.੩੭; ਨੇਤ੍ਤਿ. ੧੧੩) –

ਏਵਮਾਦਿਨਾ ਵੁਤ੍ਤਪ੍ਪਕਾਰਂ ਸਦ੍ਧਾਦਿਗੁਣਸਮਨ੍ਨਾਗਤਂ ਏਕਨ੍ਤਹਿਤੇਸਿਂ ਵੁਡ੍ਢਿਪਕ੍ਖੇ ਠਿਤਂ ਕਲ੍ਯਾਣਮਿਤ੍ਤਂ ਆਚਰਿਯਂ. ਵਤ੍ਤਪਟਿਪਤ੍ਤਿਯਾ ਆਰਾਧਿਤਚਿਤ੍ਤਸ੍ਸਾਤਿ ਏਤ੍ਥ ਸਚੇ ਆਚਰਿਯੋ ਦਹਰਤਰੋ ਹੋਤਿ, ਪਤ੍ਤਚੀਵਰਪਟਿਗ੍ਗਹਣਾਦੀਨਿ ਨ ਸਾਦਿਤਬ੍ਬਾਨਿ. ਸਚੇ ਵੁਡ੍ਢਤਰੋ, ਗਨ੍ਤ੍ਵਾ ਆਚਰਿਯਂ ਵਨ੍ਦਿਤ੍ਵਾ ਠਾਤਬ੍ਬਂ. ‘‘ਨਿਕ੍ਖਿਪਾਵੁਸੋ, ਪਤ੍ਤਚੀਵਰ’’ਨ੍ਤਿ ਵੁਤ੍ਤੇਨ ਨਿਕ੍ਖਿਪਿਤਬ੍ਬਂ. ‘‘ਪਾਨੀਯਂ ਪਿਵਾ’’ਤਿ ਵੁਤ੍ਤੇਨ ਸਚੇ ਇਚ੍ਛਤਿ, ਪਾਤਬ੍ਬਂ. ‘‘ਪਾਦੇ ਧੋਵਾ’’ਤਿ ਵੁਤ੍ਤੇਨ ਨ ਤਾਵ ਧੋਵਿਤਬ੍ਬਾ. ਸਚੇ ਹਿ ਆਚਰਿਯੇਨ ਆਭਤਮੁਦਕਂ ਭਵੇਯ