ਤੀਕਾ > ਵਿਨਯਪਿਟਕ (ਟੀਕਾ) > ਸਾਰਤ੍ਥਦੀਪਨੀ-ਟੀਕਾ-੩

੧. ਮੁਸਾਵਾਦਵਗ੍ਗਸ੍ਸ ¶ ¶ ਪਠਮਸਿਕ੍ਖਾਪਦੇ ਖੁਦ੍ਦਕਾਨਨ੍ਤਿ ਏਤ੍ਥ ‘‘ਖੁਦ੍ਦਕ-ਸਦ੍ਦੋ ਬਹੁ-ਸਦ੍ਦਪਰਿਯਾਯੋ ¶ . ਬਹੁਭਾਵਤੋ ਇਮਾਨਿ ਖੁਦ੍ਦਕਾਨਿ ਨਾਮ ਜਾਤਾਨੀ’’ਤਿ ਵਦਨ੍ਤਿ. ਤਤ੍ਥਾਤਿ ਤੇਸੁ ਨਵਸੁ ਵਗ੍ਗੇਸੁ, ਤੇਸੁ ਵਾ ਖੁਦ੍ਦਕੇਸੁ. ਕਾਰਣੇਨ ਕਾਰਣਨ੍ਤਰਪਟਿਚ੍ਛਾਦਨਮੇਵ ਵਿਭਾਵੇਤੁਂ ‘‘ਰੂਪਂ ਅਨਿਚ੍ਚ’’ਨ੍ਤਿਆਦਿਮਾਹ. ਰੂਪਂ ਅਨਿਚ੍ਚਨ੍ਤਿ ਪਟਿਜਾਨਿਤ੍ਵਾ ਤਤ੍ਥ ਕਾਰਣਂ ਵਦਨ੍ਤੋ ‘‘ਜਾਨਿਤਬ੍ਬਤੋ’’ਤਿ ਆਹ. ‘‘ਯਦਿ ਏਵਂ ਨਿਬ੍ਬਾਨਸ੍ਸਪਿ ਅਨਿਚ੍ਚਤਾ ਆਪਜ੍ਜਤੀ’’ਤਿ ਪਰੇਨ ਵੁਤ੍ਤੋ ਤਂ ਕਾਰਣਂ ਪਟਿਚ੍ਛਾਦੇਤੁਂ ਪੁਨ ‘‘ਜਾਤਿਧਮ੍ਮਤੋ’’ਤਿ ਅਞ੍ਞਂ ਕਾਰਣਂ ਵਦਤਿ.

‘‘ਸਮ੍ਪਜਾਨਂ ਮੁਸਾ ਭਾਸਤੀ’’ਤਿ ਵਤ੍ਤਬ੍ਬੇ ਸਮ੍ਪਜਾਨ ਮੁਸਾ ਭਾਸਤੀਤਿ ਅਨੁਨਾਸਿਕਲੋਪੇਨ ਨਿਦ੍ਦੇਸੋਤਿ ਆਹ ‘‘ਜਾਨਨ੍ਤੋ ਮੁਸਾ ਭਾਸਤੀ’’ਤਿ.

੨. ਜਾਨਿਤ੍ਵਾ ਜਾਨਨ੍ਤਸ੍ਸ ਚ ਮੁਸਾ ਭਣਨੇਤਿ ਪੁਬ੍ਬਭਾਗੇਪਿ ਜਾਨਿਤ੍ਵਾ ਵਚਨਕ੍ਖਣੇਪਿ ਜਾਨਨ੍ਤਸ੍ਸ ਮੁਸਾ ਭਣਨੇ. ਭਣਨਞ੍ਚ ਨਾਮ ਇਧ ਅਭੂਤਸ੍ਸ ਵਾ ਭੂਤਤਂ ਭੂਤਸ੍ਸ ਵਾ ਅਭੂਤਤਂ ਕਤ੍ਵਾ ਕਾਯੇਨ ਵਾ ਵਾਚਾਯ ਵਾ ਵਿਞ੍ਞਾਪਨਪਯੋਗੋ. ਸਮ੍ਪਜਾਨਮੁਸਾਵਾਦੇਤਿ ਚ ਨਿਮਿਤ੍ਤਤ੍ਥੇ ਭੁਮ੍ਮਵਚਨਂ, ਤਸ੍ਮਾ ¶ ਯੋ ਸਮ੍ਪਜਾਨ ਮੁਸਾ ਵਦਤਿ, ਤਸ੍ਸ ਤਂਨਿਮਿਤ੍ਤਂ ਤਂਹੇਤੁ ਤਪ੍ਪਚ੍ਚਯਾ ਪਾਚਿਤ੍ਤਿਯਂ ਹੋਤੀਤਿ ਏਵਮੇਤ੍ਥ ਅਞ੍ਞੇਸੁ ਚ ਈਦਿਸੇਸੁ ਅਤ੍ਥੋ ਵੇਦਿਤਬ੍ਬੋ.

੩. ਵਿਸਂਵਾਦੇਨ੍ਤਿ ਏਤੇਨਾਤਿ ਵਿਸਂਵਾਦਨਂ, ਵਞ੍ਚਨਾਧਿਪ੍ਪਾਯਵਸਪ੍ਪਵਤ੍ਤਂ ਚਿਤ੍ਤਂ. ਤੇਨਾਹ ‘‘ਵਿਸਂਵਾਦਨਚਿਤ੍ਤਂ ਪੁਰਤੋ ਕਤ੍ਵਾ ਵਦਨ੍ਤਸ੍ਸਾ’’ਤਿ. ਵਦਤਿ ਏਤਾਯਾਤਿ ਵਾਚਾ, ਵਚਨਸਮੁਟ੍ਠਾਪਿਕਾ ਚੇਤਨਾ. ਤੇਨਾਹ ‘‘ਮਿਚ੍ਛਾਵਾਚਾ…ਪੇ… ਚੇਤਨਾ’’ਤਿ. ਪਭੇਦਗਤਾ ਵਾਚਾਤਿ ਅਨੇਕਭੇਦਭਿਨ੍ਨਾ. ਏਵਂ ਪਠਮਪਦੇਨ ਸੁਦ੍ਧਚੇਤਨਾ…ਪੇ… ਕਥਿਤਾਤਿ ਵੇਦਿਤਬ੍ਬਾਤਿ ਇਮਿਨਾ ਇਮਂ ਦੀਪੇਤਿ – ਸੁਦ੍ਧਚੇਤਨਾ ਵਾ ਸੁਦ੍ਧਸਦ੍ਦੋ ਵਾ ਸੁਦ੍ਧਵਿਞ੍ਞਤ੍ਤਿ ਵਾ ਮੁਸਾਵਾਦੋ ਨਾਮ ਨ ਹੋਤਿ, ਵਿਞ੍ਞਤ੍ਤਿਯਾ ਸਦ੍ਦੇਨ ਚ ਸਹਿਤਾ ਤਂਸਮੁਟ੍ਠਾਪਿਕਾ ਚੇਤਨਾ ਮੁਸਾਵਾਦੋਤਿ. ਚਕ੍ਖੁਵਸੇਨ ਅਗ੍ਗਹਿਤਾਰਮ੍ਮਣਨ੍ਤਿ ਚਕ੍ਖੁਸਨ੍ਨਿਸ੍ਸਿਤੇਨ ਵਿਞ੍ਞਾਣੇਨ ਅਗ੍ਗਹਿਤਮਾਰਮ੍ਮਣਂ. ਘਾਨਾਦੀਨਂ ਤਿਣ੍ਣਂ ਇਨ੍ਦ੍ਰਿਯਾਨਂ ਸਮ੍ਪਤ੍ਤਵਿਸਯਗ੍ਗਾਹਕਤ੍ਤਾ ਵੁਤ੍ਤਂ ‘‘ਤੀਹਿ ਇਨ੍ਦ੍ਰਿਯੇਹਿ ਏਕਾਬਦ੍ਧਂ ਵਿਯ ਕਤ੍ਵਾ’’ਤਿ. ‘‘ਧਨੁਨਾ ਵਿਜ੍ਝਤੀ’’ਤਿਆਦੀਸੁ ਵਿਯ ‘‘ਚਕ੍ਖੁਨਾ ਦਿਟ੍ਠ’’ਨ੍ਤਿ ਅਯਂ ਵੋਹਾਰੋ ਲੋਕੇ ਪਾਕਟੋਤਿ ਆਹ ‘‘ਓਲ਼ਾਰਿਕੇਨੇਵ ਨਯੇਨਾ’’ਤਿ.

੧੧. ਅਵੀਮਂਸਿਤ੍ਵਾਤਿ ਅਨੁਪਪਰਿਕ੍ਖਿਤ੍ਵਾ. ਅਨੁਪਧਾਰੇਤ੍ਵਾਤਿ ਅਵਿਨਿਚ੍ਛਿਨਿਤ੍ਵਾ. ਜਲ਼ਤ੍ਤਾਤਿ ਅਞ੍ਞਾਣਤਾਯ. ਦਾਰੁਸਕਟਂ ਯੋਜੇਤ੍ਵਾ ਗਤੋਤਿ ਦਾਰੁਸਕਟਂ ਯੋਜੇਤ੍ਵਾ ਤਤ੍ਥ ਨਿਸੀਦਿਤ੍ਵਾ ਗਤੋਤਿ ਅਧਿਪ੍ਪਾਯੋ. ਗਤੋ ਭਵਿਸ੍ਸਤੀਤਿ ਤਥੇਵ ਸਨ੍ਨਿਟ੍ਠਾਨਂ ਕਤ੍ਵਾ ਵੁਤ੍ਤਤ੍ਤਾ ਮੁਸਾਵਾਦੋ ਜਾਤੋ. ਕੇਚਿ ਪਨ ‘‘ਕੇਲ਼ਿਂ ਕੁਰੁਮਾਨੋਤਿ ਵੁਤ੍ਤਤ੍ਤਾ ਏਵਂ ਵਦਨ੍ਤੋ ਦੁਬ੍ਭਾਸਿਤਂ ਆਪਜ੍ਜਤੀ’’ਤਿ ਵਦਨ੍ਤਿ, ਤਂ ਨ ਗਹੇਤਬ੍ਬਂ ¶ . ਜਾਤਿਆਦੀਹਿਯੇਵ ਹਿ ਦਸਹਿ ਅਕ੍ਕੋਸਵਤ੍ਥੂਹਿ ਦਵਕਮ੍ਯਤਾਯ ਵਦਨ੍ਤਸ੍ਸ ਦੁਬ੍ਭਾਸਿਤਂ ਵੁਤ੍ਤਂ. ਵੁਤ੍ਤਞ੍ਹੇਤਂ –

‘‘ਹੀਨੁਕ੍ਕਟ੍ਠੇਹਿ ਉਕ੍ਕਟ੍ਠਂ, ਹੀਨਂ ਵਾ ਜਾਤਿਆਦਿਹਿ;

ਉਜੁਂ ਵਾਞ੍ਞਾਪਦੇਸੇਨ, ਵਦੇ ਦੁਬ੍ਭਾਸਿਤਂ ਦਵਾ’’ਤਿ.

ਚਿਤ੍ਤੇਨ ਥੋਕਤਰਭਾਵਂਯੇਵ ਅਗ੍ਗਹੇਤ੍ਵਾ ਬਹੁਭਾਵਂਯੇਵ ਗਹੇਤ੍ਵਾ ਵੁਤ੍ਤਤ੍ਤਾ ‘‘ਗਾਮੋ ਏਕਤੇਲੋ’’ਤਿਆਦਿਨਾਪਿ ਮੁਸਾਵਾਦੋ ਜਾਤੋ. ਚਾਰੇਸੁਨ੍ਤਿ ਉਪਨੇਸੁਂ. ਵਿਸਂਵਾਦਨਪੁਰੇਕ੍ਖਾਰਤਾ, ਵਿਸਂਵਾਦਨਚਿਤ੍ਤੇਨ ਯਮਤ੍ਥਂ ਵਤ੍ਤੁਕਾਮੋ, ਤਸ੍ਸ ਪੁਗ੍ਗਲਸ੍ਸ ਵਿਞ੍ਞਾਪਨਪਯੋਗੋ ਚਾਤਿ ਇਮਾਨੇਤ੍ਥ ਦ੍ਵੇ ਅਙ੍ਗਾਨਿ ¶ . ਉਤ੍ਤਰਿਮਨੁਸ੍ਸਧਮ੍ਮਾਰੋਚਨਤ੍ਥਂ ਮੁਸਾ ਭਣਨ੍ਤਸ੍ਸ ਪਾਰਾਜਿਕਂ, ਅਮੂਲਕੇਨ ਪਾਰਾਜਿਕੇਨ ਅਨੁਦ੍ਧਂਸਨਤ੍ਥਂ ਸਙ੍ਘਾਦਿਸੇਸੋ, ਸਙ੍ਘਾਦਿਸੇਸੇਨ ਅਨੁਦ੍ਧਂਸਨਤ੍ਥਂ ਪਾਚਿਤ੍ਤਿਯਂ, ਆਚਾਰਵਿਪਤ੍ਤਿਯਾ ਦੁਕ੍ਕਟਂ, ‘‘ਯੋ ਤੇ ਵਿਹਾਰੇ ਵਸਤੀ’’ਤਿਆਦਿਪਰਿਯਾਯੇਨ ਉਤ੍ਤਰਿਮਨੁਸ੍ਸਧਮ੍ਮਾਰੋਚਨਤ੍ਥਂ ਪਟਿਵਿਜਾਨਨ੍ਤਸ੍ਸ ਮੁਸਾ ਭਣਿਤੇ ਥੁਲ੍ਲਚ੍ਚਯਂ, ਅਪ੍ਪਟਿਵਿਜਾਨਨ੍ਤਸ੍ਸ ਦੁਕ੍ਕਟਂ, ਕੇਵਲਂ ਮੁਸਾ ਭਣਨ੍ਤਸ੍ਸ ਇਧ ਪਾਚਿਤ੍ਤਿਯਂ ਵੁਤ੍ਤਂ.

ਮੁਸਾਵਾਦਸਿਕ੍ਖਾਪਦਵਣ੍ਣਨਾ ਨਿਟ੍ਠਿਤਾ.

੧੨. ਦੁਤਿਯੇ ਕਣ੍ਣਕਟੁਕਤਾਯ ਅਮਨਾਪਂ ਵਦਨ੍ਤਾ ਕਣ੍ਣੇਸੁ ਵਿਜ੍ਝਨ੍ਤਾ ਵਿਯ ਹੋਨ੍ਤੀਤਿ ਆਹ ‘‘ਓਮਸਨ੍ਤੀਤਿ ਓਵਿਜ੍ਝਨ੍ਤੀ’’ਤਿ. ਪਧਂਸੇਨ੍ਤੀਤਿ ਅਭਿਭਵਨ੍ਤਿ.

੧੩. ਬੋਧਿਸਤ੍ਤੋ ਤੇਨ ਸਮਯੇਨ ਹੋਤੀਤਿ ਤੇਨ ਸਮਯੇਨ ਬੋਧਿਸਤ੍ਤੋ ਨਨ੍ਦਿਵਿਸਾਲੋ ਨਾਮ ਅਹੋਸੀਤਿ ਅਤ੍ਥੋ. ਅਤੀਤਤ੍ਥੇ ਵਤ੍ਤਮਾਨਵਚਨਂ, ਕਿਰਿਯਾਕਾਲਵਚਨਿਚ੍ਛਾਯ ਵਾ ਵਤ੍ਤਮਾਨਪ੍ਪਯੋਗੋ ਸਦ੍ਦਨ੍ਤਰਸਨ੍ਨਿਧਾਨੇਨ ਭੂਤਤਾਵਗਮੋ ਸਿਯਾਤਿ. ਪਚ੍ਚੇਸੀਤਿ ‘‘ਅਮਨਾਪਂ ਇਦ’’ਨ੍ਤਿ ਅਞ੍ਞਾਸਿ. ਹੇਟ੍ਠਾਰੁਕ੍ਖੇ ਦਤ੍ਵਾਤਿ ਉਪਤ੍ਥਮ੍ਭਕੇ ਦਤ੍ਵਾ. ਪੁਬ੍ਬੇ ਪਤਿਟ੍ਠਿਤਾਰਪ੍ਪਦੇਸਂ ਪੁਨ ਅਰੇ ਪਤ੍ਤੇਤਿ ਪੁਬ੍ਬੇ ਉਜੁਕਂ ਹੇਟ੍ਠਾਮੁਖਂ ਪਤਿਟ੍ਠਿਤਅਰਸ੍ਸ ਭੂਮਿਪ੍ਪਦੇਸਂ ਪੁਨ ਤਸ੍ਮਿਂਯੇਵ ਅਰੇ ਪਰਿਵਤ੍ਤੇਤ੍ਵਾ ਹੇਟ੍ਠਾਮੁਖਭਾਵੇਨ ਸਮ੍ਪਤ੍ਤੇ, ਪਠਮਂ ਭੂਮਿਯਂ ਪਤਿਟ੍ਠਿਤਨੇਮਿਪ੍ਪਦੇਸੇ ਪਰਿਵਤ੍ਤੇਤ੍ਵਾ ਪੁਨ ਭੂਮਿਯਂ ਪਤਿਟ੍ਠਿਤੇਤਿ ਵੁਤ੍ਤਂ ਹੋਤਿ. ਸਿਥਿਲਕਰਣਨ੍ਤਿ ਸਿਥਿਲਕਿਰਿਯਾ.

੧੫. ਪੁਬ੍ਬੇਤਿ ਅਟ੍ਠੁਪ੍ਪਤ੍ਤਿਯਂ. ਤਚ੍ਛਕਕਮ੍ਮਨ੍ਤਿ ਵਡ੍ਢਕੀਕਮ੍ਮਂ. ਕੋਟ੍ਟਕਕਮ੍ਮਨ੍ਤਿ ਵਾ ਪਾਸਾਣਕੋਟ੍ਟਕਕਮ੍ਮਂ ¶ . ਹਤ੍ਥਮੁਦ੍ਦਾਗਣਨਾਤਿ ਅਙ੍ਗੁਲਿਸਙ੍ਕੋਚੇਨੇਵ ਗਣਨਾ. ਪਾਦਸਿਕਮਿਲਕ੍ਖਕਾਦਯੋ ਵਿਯ ਨਵਨ੍ਤਵਸੇਨ ਗਣਨਾ ਅਚ੍ਛਿਦ੍ਦਕਗਣਨਾ. ਆਦਿ-ਸਦ੍ਦੇਨ ਸਙ੍ਕਲਨਪਟੁਪ੍ਪਾਦਨਵੋਕ੍ਲਨਭਾਗਹਾਰਾਦਿਵਸੇਨ ਪਵਤ੍ਤਾ ਪਿਣ੍ਡਗਣਨਾ ਗਹਿਤਾ. ਯਸ੍ਸ ਸਾ ਪਗੁਣਾ ਹੋਤਿ, ਸੋ ਰੁਕ੍ਖਮ੍ਪਿ ਦਿਸ੍ਵਾ ‘‘ਏਤ੍ਤਕਾਨਿ ਏਤ੍ਥ ਪਣ੍ਣਾਨੀ’’ਤਿ ਜਾਨਾਤਿ. ਯਭ ਮੇਥੁਨੇਤਿ ਵਚਨਤੋ ਯ-ਕਾਰ ਭ-ਕਾਰੇ ਏਕਤੋ ਯੋਜਿਤੇ ਅਸਦ੍ਧਮ੍ਮਵਚਨਂ ਹੋਤਿ.

੧੬-੨੬. ਆਪਤ੍ਤਿਯਾ ¶ ਕਾਰੇਤਬ੍ਬੋਤਿ ਪਾਚਿਤ੍ਤਿਯੇਨ ਕਾਰੇਤਬ੍ਬੋ ਉਪਸਗ੍ਗਾਦਿਮਤ੍ਤਵਿਸਿਟ੍ਠਾਨਂ ਅਤਿਚਣ੍ਡਾਲਾਦਿਪਦਾਨਂ ਪਾਲ਼ਿਯਂ ਆਗਤੇਸੁਯੇਵ ਸਙ੍ਗਹਿਤਤ੍ਤਾ. ਚੋਰੋਸੀਤਿਆਦੀਨਂ ਪਨ ਕੇਨਚਿ ਪਰਿਯਾਯੇਨ ਪਾਲ਼ਿਯਂ ਅਨਾਗਤਤ੍ਤਾ ਦੁਕ੍ਕਟਂ ਵੁਤ੍ਤਂ. ਹਸਾਧਿਪ੍ਪਾਯਤਾਤਿ ਪੁਰਿਮਪਦਸ੍ਸ ਅਤ੍ਥਵਿਵਰਣਂ. ਪਾਲ਼ਿਯਂ ਅਵੁਤ੍ਤੇਪਿ ‘‘ਜਾਤਿਆਦੀਹਿ ਅਕ੍ਕੋਸਵਤ੍ਥੂਹਿ ਪਰਮ੍ਮੁਖਾ ਅਕ੍ਕੋਸਨ੍ਤਸ੍ਸ ਵਤ੍ਥੂਨਂ ਅਨਞ੍ਞਭਾਵਤੋ ਯਥਾ ਦੁਕ੍ਕਟਂ, ਤਥਾ ਦਵਕਮ੍ਯਤਾਯ ਪਰਮ੍ਮੁਖਾ ਵਦਨ੍ਤਸ੍ਸਪਿ ਦੁਬ੍ਭਾਸਿਤਮੇਵਾ’’ਤਿ ਆਚਰਿਯਾ ਵਦਨ੍ਤਿ. ਸਬ੍ਬਸਤ੍ਤਾਤਿ ਏਤ੍ਥ ਵਚਨਤ੍ਥਵਿਜਾਨਨਪਕਤਿਕਾ ਤਿਰਚ੍ਛਾਨਗਤਾਪਿ ਗਹੇਤਬ੍ਬਾ.

੩੫. ਅਨੁਸਾਸਨਿਪੁਰੇਕ੍ਖਾਰਤਾਯ ਠਤ੍ਵਾ ਵਦਨ੍ਤਸ੍ਸ ਚਿਤ੍ਤਸ੍ਸ ਲਹੁਪਰਿਵਤ੍ਤਿਭਾਵਤੋ ਅਨ੍ਤਰਾ ਕੋਪੇ ਉਪ੍ਪਨ੍ਨੇਪਿ ਅਨਾਪਤ੍ਤਿ. ਯਂ ਅਕ੍ਕੋਸਤਿ, ਤਸ੍ਸ ਉਪਸਮ੍ਪਨ੍ਨਤਾ, ਅਨਞ੍ਞਾਪਦੇਸੇਨ ਜਾਤਿਆਦੀਹਿ ਅਕ੍ਕੋਸਨਂ, ‘‘ਮਂ ਅਕ੍ਕੋਸਤੀ’’ਤਿ ਜਾਨਨਾ, ਅਤ੍ਥਪੁਰੇਕ੍ਖਾਰਤਾਦੀਨਂ ਅਭਾਵਤਾਤਿ ਇਮਾਨੇਤ੍ਥ ਚਤ੍ਤਾਰਿ ਅਙ੍ਗਾਨਿ.

ਓਮਸਵਾਦਸਿਕ੍ਖਾਪਦਵਣ੍ਣਨਾ ਨਿਟ੍ਠਿਤਾ.

੩੬. ਤਤਿਯੇ ਭਣ੍ਡਨਂ ਜਾਤਂ ਏਤੇਸਨ੍ਤਿ ਭਣ੍ਡਨਜਾਤਾ. ਸਮ੍ਮਨ੍ਤਨਨ੍ਤਿ ਰਹੋ ਸਂਸਨ੍ਦਨਂ. ਹਤ੍ਥਪਰਾਮਾਸਾਦਿਵਸੇਨ ਮਤ੍ਥਕਂ ਪਤ੍ਤੋ ਕਲਹੋ ਜਾਤੋ ਏਤੇਸਨ੍ਤਿ ਕਲਹਜਾਤਾ. ਅਨਾਪਤ੍ਤਿਗਾਮਿਕਂ ਵਿਰੁਦ੍ਧਵਾਦਭੂਤਂ ਵਿਵਾਦਂ ਆਪਨ੍ਨਾਤਿ ਵਿਵਾਦਾਪਨ੍ਨਾ. ਵਿਗ੍ਗਹਸਂਵਤ੍ਤਨਿਕਾ ਕਥਾ ਵਿਗ੍ਗਾਹਿਕਕਥਾ. ਪਿਸਤੀਤਿ ਪਿਸੁਣਾ, ਵਾਚਾ, ਸਮਗ੍ਗੇ ਸਤ੍ਤੇ ਅਵਯਵਭੂਤੇ ਵਗ੍ਗੇ ਭਿਨ੍ਨੇ ਕਰੋਤੀਤਿ ਅਤ੍ਥੋ. ਪਿਸੁਣਾ ਏਵ ਪੇਸੁਞ੍ਞਂ. ਤਾਯ ਵਾਚਾਯ ਵਾ ਸਮਨ੍ਨਾਗਤੋ ਪਿਸੁਣੋ, ਤਸ੍ਸ ਕਮ੍ਮਂ ਪੇਸੁਞ੍ਞਂ. ਪਿਯਭਾਵਸ੍ਸ ਸੁਞ੍ਞਕਰਣਵਾਚਨ੍ਤਿ ਇਮਿਨਾ ਪਨ ‘‘ਪਿਯਸੁਞ੍ਞਕਰਣਤੋ ਪਿਸੁਣਾ’’ਤਿ ਨਿਰੁਤ੍ਤਿਨਯੇਨ ਅਤ੍ਥਂ ਵਦਤਿ.

ਇਧਾਪਿ ‘‘ਦਸਹਾਕਾਰੇਹਿ ਪੇਸੁਞ੍ਞਂ ਉਪਸਂਹਰਤੀ’’ਤਿ ਵਚਨਤੋ ਦਸਵਿਧਅਕ੍ਕੋਸਵਤ੍ਥੁਵਸੇਨੇਵ ਪੇਸੁਞ੍ਞਂ ਉਪਸਂਹਰਨ੍ਤਸ੍ਸ ਪਾਚਿਤ੍ਤਿਯਂ. ਪਾਲ਼ਿਮੁਤ੍ਤਕਾਨਂ ਚੋਰੋਤਿਆਦੀਨਂ ਵਸੇਨ ਪਨ ਦੁਕ੍ਕਟਮੇਵਾਤਿ ਵੇਦਿਤਬ੍ਬਂ ¶ . ‘‘ਅਨਕ੍ਕੋਸਵਤ੍ਥੁਭੂਤਂ ¶ ਪਨ ਪੇਸੁਞ੍ਞਕਰਂ ਤਸ੍ਸ ਕਿਰਿਯਂ ਵਚਨਂ ਵਾ ਪਿਯਕਮ੍ਯਤਾਯ ਉਪਸਂਹਰਨ੍ਤਸ੍ਸ ਕਿਞ੍ਚਾਪਿ ਇਮਿਨਾ ਸਿਕ੍ਖਾਪਦੇਨ ਆਪਤ੍ਤਿ ਨ ਦਿਸ੍ਸਤਿ, ਤਥਾਪਿ ਦੁਕ੍ਕਟੇਨੇਤ੍ਥ ਭਵਿਤਬ੍ਬ’’ਨ੍ਤਿ ਵਦਨ੍ਤਿ. ਜਾਤਿਆਦੀਹਿ ਅਨਞ੍ਞਾਪਦੇਸੇਨ ਅਕ੍ਕੋਸਨ੍ਤਸ੍ਸ ਭਿਕ੍ਖੁਨੋ ਸੁਤ੍ਵਾ ਭਿਕ੍ਖੁਸ੍ਸ ਉਪਸਂਹਰਣਂ, ਪਿਯਕਮ੍ਯਤਾਭੇਦਾਧਿਪ੍ਪਾਯੇਸੁ ਅਞ੍ਞਤਰਤਾ, ਤਸ੍ਸ ਵਿਜਾਨਨਾਤਿ ਇਮਾਨੇਤ੍ਥ ਤੀਣਿ ਅਙ੍ਗਾਨਿ.

ਪੇਸੁਞ੍ਞਸਿਕ੍ਖਾਪਦਵਣ੍ਣਨਾ ਨਿਟ੍ਠਿਤਾ.

੪੫. ਚਤੁਤ੍ਥੇ ਏਕਤੋਤਿ ਅਨੁਪਸਮ੍ਪਨ੍ਨੇਨ ਸਦ੍ਧਿਂ. ਪੁਰਿਮਬ੍ਯਞ੍ਜਨੇਨ ਸਦਿਸਂ ਪਚ੍ਛਾਬ੍ਯਞ੍ਜਨਨ੍ਤਿ ‘‘ਰੂਪਂ ਅਨਿਚ੍ਚ’’ਨ੍ਤਿ ਏਤ੍ਥ ਅਨਿਚ੍ਚ-ਸਦ੍ਦੇਨ ਸਦਿਸਂ ‘‘ਵੇਦਨਾ ਅਨਿਚ੍ਚਾ’’ਤਿ ਏਤ੍ਥ ਅਨਿਚ੍ਚ-ਸਦ੍ਦਂ ਵਦਤਿ. ਅਕ੍ਖਰਸਮੂਹੋਤਿ ਅਵਿਭਤ੍ਤਿਕੋ ਅਕ੍ਖਰਸਮੂਹੋ. ਅਕ੍ਖਰਾਨੁਬ੍ਯਞ੍ਜਨਸਮੂਹੋ ਪਦਨ੍ਤਿ ਵਿਭਤ੍ਤਿਅਨ੍ਤਂ ਪਦਮਾਹ. ਵਿਭਤ੍ਤਿਅਨ੍ਤਮੇਵ ਪਦਂ ਗਹੇਤ੍ਵਾ ‘‘ਪਠਮਪਦਂ ਪਦਮੇਵ, ਦੁਤਿਯਂ ਅਨੁਪਦ’’ਨ੍ਤਿ ਵੁਤ੍ਤਂ.

ਏਕਂ ਪਦਨ੍ਤਿ ਗਾਥਾਪਦਂ ਸਨ੍ਧਾਯ ਵਦਤਿ. ਪਦਗਣਨਾਯਾਤਿ ਗਾਥਾਪਦਗਣਨਾਯ. ਅਪਾਪੁਣਿਤ੍ਵਾਤਿ ਸਦ੍ਧਿਂ ਅਕਥੇਤ੍ਵਾ. ਰੁਨ੍ਤਿ ਓਪਾਤੇਤੀਤਿ ਏਤ੍ਥ ਅਨੁਨਾਸਿਕੋ ਆਗਮਵਸੇਨ ਵੁਤ੍ਤੋ, ਸਂਯੋਗਪੁਬ੍ਬਸ੍ਸ ਰਸ੍ਸਤ੍ਤਂ ਕਤਨ੍ਤਿ ਵੇਦਿਤਬ੍ਬਂ. ਤੇਨਾਹ ‘‘ਰੂ-ਕਾਰਮਤ੍ਤਮੇਵਾ’’ਤਿ. ਏਤ੍ਥ ਚ ‘‘ਰੂਪਂ ਅਨਿਚ੍ਚਨ੍ਤਿ ਭਣ ਸਾਮਣੇਰਾ’’ਤਿ ਵੁਚ੍ਚਮਾਨੋ ਸਚੇ ਰੂ-ਕਾਰਂ ਅਵਤ੍ਵਾ ਰੁ-ਇਤਿ ਰਸ੍ਸਂ ਕਤ੍ਵਾ ਵਦਤਿ, ਅਞ੍ਞਂ ਭਣਿਤਂ ਨਾਮ ਹੋਤਿ, ਤਸ੍ਮਾ ਅਨਾਪਤ੍ਤਿ. ਏਵਞ੍ਚ ਕਤ੍ਵਾ ‘‘ਵੇਦਨਾ ਅਨਿਚ੍ਚਾ’’ਤਿ ਏਤ੍ਥਾਪਿ ਅਨਿਚ੍ਚ-ਸਦ੍ਦਮਤ੍ਤੇਨੇਵ ਆਪਤ੍ਤਿ ਹੋਤੀਤਿ ਵੇਦਿਤਬ੍ਬਂ. ਏਸ ਨਯੋਤਿ ਏਕਮੇਵਕ੍ਖਰਂ ਵਤ੍ਵਾ ਠਾਨਂ. ‘‘ਮਨੋਪੁਬ੍ਬਙ੍ਗਮਾ ਧਮ੍ਮਾ’’ਤਿ ਵੁਚ੍ਚਮਾਨੋ ਹਿ ਮ-ਕਾਰਮਤ੍ਤਮੇਵ ਵਤ੍ਵਾ ਤਿਟ੍ਠਤਿ. ‘‘ਏਵਂ ਮੇ ਸੁਤ’’ਨ੍ਤਿਆਦਿਸੁਤ੍ਤਂ ਭਣਾਪਿਯਮਾਨੋ ਏ-ਕਾਰਂ ਵਤ੍ਵਾ ਤਿਟ੍ਠਤਿ ਚੇ, ਅਨ੍ਵਕ੍ਖਰੇਨ ਪਾਚਿਤ੍ਤਿਯਂ, ਅਪਰਿਪੁਣ੍ਣਪਦਂ ਵਤ੍ਵਾ ਠਿਤੇ ਅਨੁਬ੍ਯਞ੍ਜਨੇਨ. ਪਦੇਸੁ ਏਕਂ ਪਠਮਪਦਂ ਵਿਰਜ੍ਝਤਿ, ਦੁਤਿਯੇਨ ਅਨੁਪਦੇਨ ਪਾਚਿਤ੍ਤਿਯਂ.

ਅਨਙ੍ਗਣਸੁਤ੍ਤਂ (ਮ. ਨਿ. ੧.੫੭ ਆਦਯੋ) ਸਮ੍ਮਾਦਿਟ੍ਠਿਸੁਤ੍ਤਂ (ਮ. ਨਿ. ੧.੮੯ ਆਦਯੋ) ਮਹਾਵੇਦਲ੍ਲਞ੍ਚ (ਮ. ਨਿ. ੧.੪੪੯ ਆਦਯੋ) ਧਮ੍ਮਸੇਨਾਪਤਿਨਾ ਭਾਸਿਤਂ, ਅਨੁਮਾਨਸੁਤ੍ਤਂ (ਮ. ਨਿ. ੧.੧੮੧ ਆਦਯੋ) ਮਹਾਮੋਗ੍ਗਲ੍ਲਾਨਤ੍ਥੇਰੇਨ, ਚੂਲ਼ਵੇਦਲ੍ਲਸੁਤ੍ਤਂ (ਮ. ਨਿ. ੧.੪੬੦ ਆਦਯੋ) ਧਮ੍ਮਦਿਨ੍ਨਾਯ ¶ ਥੇਰਿਯਾ ਭਾਸਿਤਂ. ਪਚ੍ਚੇਕਬੁਦ੍ਧਭਾਸਿਤਮ੍ਪਿ ਬੁਦ੍ਧਭਾਸਿਤੇਯੇਵ ਸਙ੍ਗਹਂ ਗਚ੍ਛਤਿ. ਅਟ੍ਠਕਥਾਨਿਸ੍ਸਿਤੋਤਿ ¶ ਪੁਬ੍ਬੇ ਮਗਧਭਾਸਾਯ ਵੁਤ੍ਤਂ ਧਮ੍ਮਸਙ੍ਗਹਾਰੁਲ਼੍ਹਂ ਅਟ੍ਠਕਥਂ ਸਨ੍ਧਾਯ ਵਦਤਿ. ਇਦਾਨਿਪਿ ‘‘ਯਥਾਪਿ ਦੀਪਿਕੋ ਨਾਮ, ਨਿਲੀਯਿਤ੍ਵਾ ਗਣ੍ਹਤੇ ਮਿਗੇ’’ਤਿ (ਮਿ. ਪ. ੬.੧.੫) ਏਵਮਾਦਿਕਂ ਸਙ੍ਗਹਾਰੁਲ਼੍ਹਂ ਅਟ੍ਠਕਥਾਵਚਨਂ ਗਹੇਤਬ੍ਬਨ੍ਤਿ ਵਦਨ੍ਤਿ. ਪਾਲ਼ਿਨਿਸ੍ਸਿਤੋਤਿ ‘‘ਮਕ੍ਕਟੀ ਵਜ੍ਜਿਪੁਤ੍ਤਾ ਚਾ’’ਤਿਏਵਮਾਦਿਨਾ (ਪਾਰਾ. ੬੬) ਪਾਲ਼ਿਯਂਯੇਵ ਆਗਤੋ. ਵਿਵਟ੍ਟੂਪਨਿਸ੍ਸਿਤਨ੍ਤਿ ਨਿਬ੍ਬਾਨੁਪਨਿਸ੍ਸਿਤਂ. ਵਿਵਟ੍ਟਨਿਸ੍ਸਿਤਂ ਪਨ ਸਾਮਞ੍ਞਤੋ ਗਹੇਤਬ੍ਬਨ੍ਤਿ ਆਹ ‘‘ਕਿਞ੍ਚਾਪੀ’’ਤਿਆਦਿ. ਥੇਰਸ੍ਸਾਤਿ ਨਾਗਸੇਨਤ੍ਥੇਰਸ੍ਸ. ਮਗ੍ਗਕਥਾਦੀਨਿ ਪਕਰਣਾਨਿ. ‘‘ਅਕ੍ਖਰੇਨ ਵਾਚੇਤਿ, ਅਕ੍ਖਰਕ੍ਖਰੇ ਆਪਤ੍ਤਿ ਪਾਚਿਤ੍ਤਿਯਸ੍ਸਾ’’ਤਿ ਵਤ੍ਤਬ੍ਬੇ ‘‘ਅਕ੍ਖਰਾਯ ਵਾਚੇਤਿ, ਅਕ੍ਖਰਕ੍ਖਰਾਯ ਆਪਤ੍ਤਿ ਪਾਚਿਤ੍ਤਿਯਸ੍ਸਾ’’ਤਿ ਪਾਲ਼ਿਯਂ ਵੁਤ੍ਤਂ.

੪੮. ਅਨੁਪਸਮ੍ਪਨ੍ਨੇਨ ਸਦ੍ਧਿਂ ਗਣ੍ਹਨ੍ਤਸ੍ਸ ਅਨਾਪਤ੍ਤੀਤਿ ਅਨੁਪਸਮ੍ਪਨ੍ਨੇਨ ਸਹ ਨਿਸੀਦਿਤ੍ਵਾ ਉਦ੍ਦੇਸਂ ਗਣ੍ਹਨ੍ਤਸ੍ਸ ਅਨਾਪਤ੍ਤਿ ਵੁਤ੍ਤਾ. ਦਹਰਭਿਕ੍ਖੁ ਨਿਸਿਨ੍ਨੋ…ਪੇ… ਭਣਤੋ ਅਨਾਪਤ੍ਤੀਤਿ ਏਤ੍ਥ ਦ੍ਵੀਸੁਪਿ ਠਿਤੇਸੁ ਨਿਸਿਨ੍ਨੇਸੁ ਵਾ ਉਪਸਮ੍ਪਨ੍ਨਸ੍ਸ ਭਣਾਮੀਤਿ ਭਣਨ੍ਤਸ੍ਸ ਅਨਾਪਤ੍ਤਿਯੇਵ. ਉਪਚਾਰਂ ਮੁਞ੍ਚਿਤ੍ਵਾਤਿ ਪਰਿਸਪਰਿਯਨ੍ਤਤੋ ਦ੍ਵਾਦਸਹਤ੍ਥਂ ਮੁਞ੍ਚਿਤ੍ਵਾ. ‘‘ਨਿਸਿਨ੍ਨੇ ਵਾਚੇਮੀ’’ਤਿ ਭਣਨ੍ਤਸ੍ਸਪਿ ਉਪਚਾਰਂ ਮੁਞ੍ਚਿਤ੍ਵਾ ਨਿਸਿਨ੍ਨਤ੍ਤਾ ਅਨਾਪਤ੍ਤਿ. ਸਚੇ ਪਨ ਦੂਰੇ ਨਿਸਿਨ੍ਨਮ੍ਪਿ ਵਾਚੇਮੀਤਿ ਵਿਸੁਂ ਸਲ੍ਲਕ੍ਖੇਤ੍ਵਾ ਭਣਤਿ, ਆਪਤ੍ਤਿਯੇਵ. ਏਕੋ ਪਾਦੋ ਨ ਆਗਚ੍ਛਤੀਤਿ ਪੁਬ੍ਬੇ ਪਗੁਣੋਯੇਵ ਪਚ੍ਛਾ ਅਸਰਨ੍ਤਸ੍ਸ ਨ ਆਗਚ੍ਛਤਿ, ਤਂ ‘‘ਏਵਂ ਭਣਾਹੀ’’ਤਿ ਏਕਤੋ ਭਣਨ੍ਤਸ੍ਸ ਅਨਾਪਤ੍ਤਿ. ਓਪਾਤੇਤੀਤਿ ਸਦ੍ਧਿਂ ਕਥੇਤਿ. ਸੇਸਮੇਤ੍ਥ ਉਤ੍ਤਾਨਮੇਵ. ਅਨੁਪਸਮ੍ਪਨ੍ਨਤਾ, ਵੁਤ੍ਤਲਕ੍ਖਣਧਮ੍ਮਂ ਪਦਸੋ ਵਾਚਨਤਾ, ਏਕਤੋ ਭਣਨਞ੍ਚਾਤਿ ਇਮਾਨੇਤ੍ਥ ਤੀਣਿ ਅਙ੍ਗਾਨਿ.

ਪਦਸੋਧਮ੍ਮਸਿਕ੍ਖਾਪਦਵਣ੍ਣਨਾ ਨਿਟ੍ਠਿਤਾ.

੪੯-੫੦. ਪਞ੍ਚਮੇ ਵਿਕੂਜਮਾਨਾਤਿ ਨਿਤ੍ਥੁਨਨ੍ਤਾ. ਕਾਕਚ੍ਛਮਾਨਾਤਿ ਰੋਦਨ੍ਤਾ. ਤਤ੍ਰਿਦਂ ਵਤ੍ਥੁਨਿਦਸ੍ਸਨਂ ਵਾ. ਤੇਨ ਨੁ ਖੋ ਪਾਤਿਤਨ੍ਤਿ ਪੁਚ੍ਛਾਵਸੇਨ ਕਥਿਤਤ੍ਤਾ ਨਤ੍ਥਿ ਮੁਸਾਵਾਦੋ. ਕੇਚਿ ਪਨ ‘‘ਸਨ੍ਦੇਹਵਸੇਨ ਵਚਨਂ ਮੁਸਾ ਨਾਮ ¶ ਨ ਹੋਤਿ, ਤਸ੍ਮਾ ਏਵਂ ਵੁਤ੍ਤ’’ਨ੍ਤਿ ਵਦਨ੍ਤਿ. ਸਨ੍ਤਿਕਂ ਅਗਨ੍ਤ੍ਵਾਤਿ ‘‘ਯਂ ਏਤੇਸਂ ਨ ਕਪ੍ਪਤਿ, ਤਂ ਤੇਸਮ੍ਪਿ ਨ ਕਪ੍ਪਤੀ’’ਤਿ ਅਧਿਪ੍ਪਾਯੇਨ ਅਗਨ੍ਤ੍ਵਾ.

੫੧. ਦਿਰਤ੍ਤਤਿਰਤ੍ਤਨ੍ਤਿ ਏਤ੍ਥ ਵਚਨਸਿਲਿਟ੍ਠਤਾਮਤ੍ਤੇਨ ਦਿਰਤ੍ਤ-ਗ੍ਗਹਣਂ ਕਤਨ੍ਤਿ ਵੇਦਿਤਬ੍ਬਂ. ਤਿਰਤ੍ਤਞ੍ਹਿ ਸਹਵਾਸੇ ਲਬ੍ਭਮਾਨੇ ਦਿਰਤ੍ਤੇ ਵਤ੍ਤਬ੍ਬਮੇਵ ਨਤ੍ਥੀਤਿ ਦਿਰਤ੍ਤਗ੍ਗਹਣਂ ਵਿਸੁਂ ਨ ਯੋਜੇਤਿ. ਤੇਨੇਵਾਹ ¶ ‘‘ਉਤ੍ਤਰਿਦਿਰਤ੍ਤਤਿਰਤ੍ਤਨ੍ਤਿ ਭਗਵਾ ਸਾਮਣੇਰਾਨਂ ਸਙ੍ਗਹਕਰਣਤ੍ਥਾਯ ਤਿਰਤ੍ਤਪਰਿਹਾਰਂ ਅਦਾਸੀ’’ਤਿ. ਨਿਰਨ੍ਤਰਂ ਤਿਰਤ੍ਤਦਸ੍ਸਨਤ੍ਥਂ ਵਾ ਦਿਰਤ੍ਤਗ੍ਗਹਣਂ ਕਤਂ. ਕੇਵਲਞ੍ਹਿ ਤਿਰਤ੍ਤਨ੍ਤਿ ਵੁਤ੍ਤੇ ਅਞ੍ਞਤ੍ਥ ਵਾਸੇਨ ਅਨ੍ਤਰਿਕਮ੍ਪਿ ਤਿਰਤ੍ਤਂ ਗਣ੍ਹੇਯ੍ਯ, ਦਿਰਤ੍ਤਵਿਸਿਟ੍ਠਂ ਪਨ ਤਿਰਤ੍ਤਂ ਵੁਚ੍ਚਮਾਨਂ ਤੇਨ ਅਨਨ੍ਤਰਿਕਮੇਵ ਤਿਰਤ੍ਤਂ ਦੀਪੇਤਿ. ਸਯਨਂ ਸੇਯ੍ਯਾ, ਸਯਨ੍ਤਿ ਏਤ੍ਥਾਤਿਪਿ ਸੇਯ੍ਯਾਤਿ ਆਹ ‘‘ਕਾਯਪ੍ਪਸਾਰਣਸਙ੍ਖਾਤ’’ਨ੍ਤਿਆਦਿ. ਤਸ੍ਮਾਤਿ ਯਸ੍ਮਾ ਉਭਯਮ੍ਪਿ ਪਰਿਗ੍ਗਹਿਤਂ, ਤਸ੍ਮਾ. ਪਞ੍ਚਹਿ ਛਦਨੇਹੀਤਿ ਇਟ੍ਠਕਸਿਲਾਸੁਧਾਤਿਣਪਣ੍ਣਸਙ੍ਖਆਤੇਹਿ ਪਞ੍ਚਹਿ ਛਦਨੇਹਿ. ਵਾਚੁਗ੍ਗਤਵਸੇਨਾਤਿ ਪਗੁਣਵਸੇਨ. ਦਿਯਡ੍ਢਹਤ੍ਥੁਬ੍ਬੇਧੋ ਵਡ੍ਢਕੀਹਤ੍ਥੇਨ ਗਹੇਤਬ੍ਬੋ. ਏਕੂਪਚਾਰੋਤਿ ਵਲ਼ਞ੍ਜਨਦ੍ਵਾਰਸ੍ਸ ਏਕਤ੍ਤਂ ਸਨ੍ਧਾਯ ਵੁਤ੍ਤਂ. ਸਤਗਬ੍ਭਂ ਵਾ ਚਤੁਸ੍ਸਾਲਂ ਏਕੂਪਚਾਰਂ ਹੋਤੀਤਿ ਸਮ੍ਬਨ੍ਧੋ.

ਉਪਰਿਮਤਲੇਨ ਸਦ੍ਧਿਂ ਅਸਮ੍ਬਦ੍ਧਭਿਤ੍ਤਿਕਸ੍ਸਾਤਿ ਇਦਂ ਤੁਲਾਯ ਅਬ੍ਭਨ੍ਤਰੇ ਸਯਿਤ੍ਵਾ ਪੁਨ ਤੇਨੇਵ ਸੁਸਿਰੇਨ ਨਿਕ੍ਖਮਿਤ੍ਵਾ ਭਿਤ੍ਤਿਅਨ੍ਤਰੇਨ ਹੇਟ੍ਠਿਮਤਲਂ ਪਵਿਸਿਤੁਂ ਯੋਗ੍ਗੇਪਿ ਉਪਰਿਮਤਲੇਨ ਅਸਮ੍ਬਦ੍ਧਭਿਤ੍ਤਿਕੇ ਸੇਨਾਸਨੇ ਅਨਾਪਤ੍ਤਿਯਾ ਵੁਤ੍ਤਾਯ ਤਥਾ ਪਵਿਸਿਤੁਂ ਅਸਕ੍ਕੁਣੇਯ੍ਯੇ ਸਮ੍ਬਦ੍ਧਭਿਤ੍ਤਿਕੇ ਵਤ੍ਤਬ੍ਬਮੇਵ ਨਤ੍ਥੀਤਿ ਦਸ੍ਸਨਤ੍ਥਂ ਵੁਤ੍ਤਂ, ਨ ਪਨ ਸਮ੍ਬਦ੍ਧਭਿਤ੍ਤਿਕੇ ਆਪਤ੍ਤੀਤਿ ਦਸ੍ਸਨਤ੍ਥਂ ਵੁਤ੍ਤਂ. ਹੇਟ੍ਠਾਪਾਸਾਦੇ ਸਯਿਤਭਿਕ੍ਖੁਸ੍ਸ ਅਨਾਪਤ੍ਤੀਤਿ ਇਦਮ੍ਪਿ ਤਾਦਿਸੇ ਸੇਨਾਸਨੇ ਹੇਟ੍ਠਿਮਤਲੇ ਸਯਿਤਸ੍ਸੇਵ ਆਪਤ੍ਤਿਪ੍ਪਸਙ੍ਕਾ ਸਿਯਾਤਿ ਤਂਨਿਵਾਰਣਤ੍ਥਂ ਵੁਤ੍ਤਂ, ਨ ਪਨ ਉਪਰਿਮਤਲੇ ਸਯਿਤਸ੍ਸ ਆਪਤ੍ਤੀਤਿ ਦਸ੍ਸਨਤ੍ਥਂ. ਨਾਨੂਪਚਾਰੇਤਿ ਯਤ੍ਥ ਬਹਿ ਨਿਸ੍ਸੇਣਿਂ ਕਤ੍ਵਾ ਉਪਰਿਮਤਲਂ ਆਰੋਹਨ੍ਤਿ, ਤਾਦਿਸਂ ਸਨ੍ਧਾਯ ਵੁਤ੍ਤਂ. ਉਪਰਿਮਤਲੇਪਿ ਆਕਾਸਙ੍ਗਣੇ ਨਿਪਜ੍ਜਨ੍ਤਸ੍ਸ ਆਪਤ੍ਤਿਯਾ ਅਭਾਵਤੋ ‘‘ਛਦਨਬ੍ਭਨ੍ਤਰੇ’’ਤਿ ਵੁਤ੍ਤਂ.

ਸਭਾਸਙ੍ਖੇਪੇਨਾਤਿ ਸਭਾਕਾਰੇਨ. ਅਡ੍ਢਕੁਟ੍ਟਕੇ ਸੇਨਾਸਨੇਤਿ ਏਤ੍ਥ ‘‘ਅਡ੍ਢਕੁਟ੍ਟਕਂ ਨਾਮ ਯਤ੍ਥ ਏਕਂ ਪਸ੍ਸਂ ਮੁਞ੍ਚਿਤ੍ਵਾ ਤੀਸੁ ਪਸ੍ਸੇਸੁ ਭਿਤ੍ਤਿਯੋ ਬਦ੍ਧਾ ¶ ਹੋਨ੍ਤਿ, ਯਤ੍ਥ ਵਾ ਏਕਸ੍ਮਿਂ ਪਸ੍ਸੇ ਭਿਤ੍ਤਿਂ ਉਟ੍ਠਾਪੇਤ੍ਵਾ ਉਭੋਸੁ ਪਸ੍ਸੇਸੁ ਉਪਡ੍ਢਂ ਉਪਡ੍ਢਂ ਕਤ੍ਵਾ ਭਿਤ੍ਤਿਯੋ ਉਟ੍ਠਾਪੇਨ੍ਤਿ, ਤਾਦਿਸਂ ਸੇਨਾਸਨ’’ਨ੍ਤਿ ਤੀਸੁਪਿ ਗਣ੍ਠਿਪਦੇਸੁ ਵੁਤ੍ਤਂ. ਗਣ੍ਠਿਪਦੇ ਪਨ ‘‘ਅਡ੍ਢਕੁਟ੍ਟਕੇਤਿ ਛਦਨਂ ਅਡ੍ਢੇਨ ਅਸਮ੍ਪਤ੍ਤਕੁਟ੍ਟਕੇ’’ਤਿ ਵੁਤ੍ਤਂ, ਤਮ੍ਪਿ ਨੋ ਨ ਯੁਤ੍ਤਂ. ‘‘ਵਾਲ਼ਸਙ੍ਘਾਟੋ ਨਾਮ ਥਮ੍ਭਾਨਂ ਉਪਰਿ ਵਾਲ਼ਰੂਪੇਹਿ ਕਤਸਙ੍ਘਾਟੋ ਵੁਚ੍ਚਤੀ’’ਤਿ ਵਦਨ੍ਤਿ. ਪਰਿਕ੍ਖੇਪਸ੍ਸ ਬਹਿਗਤੇਤਿ ਏਤ੍ਥ ਯਸ੍ਮਿਂ ਪਸ੍ਸੇ ਪਰਿਕ੍ਖੇਪੋ ਨਤ੍ਥਿ, ਤਤ੍ਥਾਪਿ ਪਰਿਕ੍ਖੇਪਾਰਹਪ੍ਪਦੇਸਤੋ ਬਹਿਗਤੇ ਅਨਾਪਤ੍ਤਿਯੇਵਾਤਿ ਦਟ੍ਠਬ੍ਬਂ. ਅਪਰਿਚ੍ਛਿਨ੍ਨਗਬ੍ਭੂਪਚਾਰੇਤਿ ਏਤ੍ਥ ਮਜ੍ਝੇ ਵਿਵਟਙ੍ਗਣਵਨ੍ਤਾਸੁ ਪਮੁਖਮਹਾਚਤੁਸ੍ਸਾਲਾਸੁ ਯਥਾ ਆਕਾਸਙ੍ਗਣਂ ਅਨੋਤਰਿਤ੍ਵਾ ਪਮੁਖੇਨੇਵ ਗਨ੍ਤ੍ਵਾ ਸਬ੍ਬਗਬ੍ਭੇ ਪਵਿਸਿਤੁਂ ਨ ਸਕ੍ਕਾ ਹੋਤਿ, ਏਵਂ ਏਕੇਕਗਬ੍ਭਸ੍ਸ ਦ੍ਵੀਸੁ ਪਸ੍ਸੇਸੁ ਕੁਟ੍ਟਂ ਨੀਹਰਿਤ੍ਵਾ ਕਤਂ ਪਰਿਚ੍ਛਿਨ੍ਨਗਬ੍ਭੂਪਚਾਰਂ ਨਾਮ, ਇਦਂ ਪਨ ਤਾਦਿਸਂ ਨ ਹੋਤੀਤਿ ‘‘ਅਪਰਿਚ੍ਛਿਨ੍ਨਗਬ੍ਭੂਪਚਾਰੇ’’ਤਿ ਵੁਤ੍ਤਂ. ਸਬ੍ਬਗਬ੍ਭੇ ਪਵਿਸਨ੍ਤੀਤਿ ਗਬ੍ਭੂਪਚਾਰਸ੍ਸ ਅਪਰਿਚ੍ਛਿਨ੍ਨਤ੍ਤਾ ਆਕਾਸਙ੍ਗਣਂ ਅਨੋਤਰਿਤ੍ਵਾ ਪਮੁਖੇਨੇਵ ਗਨ੍ਤ੍ਵਾ ਤਂ ਤਂ ਗਬ੍ਭਂ ਪਵਿਸਨ੍ਤਿ. ਅਥ ਕੁਤੋ ਤਸ੍ਸ ਪਰਿਕ੍ਖੇਪੋਯੇਵ ਸਬ੍ਬਪਰਿਚ੍ਛਨ੍ਨਤ੍ਤਾਤਿ ¶ ਵੁਤ੍ਤਨ੍ਤਿ ਆਹ ‘‘ਗਬ੍ਭਪਰਿਕ੍ਖੇਪੋਯੇਵ ਹਿਸ੍ਸ ਪਰਿਕ੍ਖੇਪੋ’’ਤਿ. ਇਦਞ੍ਚ ਸਮਨ੍ਤਾ ਗਬ੍ਭਭਿਤ੍ਤਿਯੋ ਸਨ੍ਧਾਯ ਵੁਤ੍ਤਂ. ਚਤੁਸ੍ਸਾਲਵਸੇਨ ਸਨ੍ਨਿਵਿਟ੍ਠੇਪਿ ਸੇਨਾਸਨੇ ਗਬ੍ਭਪਮੁਖਂ ਵਿਸੁਂ ਅਪਰਿਕ੍ਖਿਤ੍ਤਮ੍ਪਿ ਸਮਨ੍ਤਾ ਠਿਤਗਬ੍ਭਭਿਤ੍ਤੀਨਂ ਵਸੇਨ ਪਰਿਕ੍ਖਿਤ੍ਤਂ ਨਾਮ ਹੋਤਿ.

‘‘ਨਨੁ ਚ ‘ਅਪਰਿਕ੍ਖਿਤ੍ਤੇ ਪਮੁਖੇ ਅਨਾਪਤ੍ਤੀ’ਤਿ ਅਨ੍ਧਕਟ੍ਠਕਥਾਯਂ ਅਵਿਸੇਸੇਨ ਵੁਤ੍ਤਂ, ਤਸ੍ਮਾ ਚਤੁਸ੍ਸਾਲਵਸੇਨ ਸਨ੍ਨਿਵਿਟ੍ਠੇਪਿ ਸੇਨਾਸਨੇ ਵਿਸੁਂ ਅਪਰਿਕ੍ਖਿਤ੍ਤੇ ਪਮੁਖੇ ਅਨਾਪਤ੍ਤਿਯੇਵਾ’’ਤਿ ਯੋ ਵਦੇਯ੍ਯ, ਤਸ੍ਸ ਵਾਦਪਰਿਮੋਚਨਤ੍ਥਂ ਇਦਂ ਵੁਤ੍ਤਂ ‘‘ਯਂ ਪਨ…ਪੇ… ਪਾਟੇਕ੍ਕਸਨ੍ਨਿਵੇਸਾ ਏਕਚ੍ਛਦਨਾ ਗਬ੍ਭਪਾਲ਼ਿਯੋ ਸਨ੍ਧਾਯ ਵੁਤ੍ਤ’’ਨ੍ਤਿ. ਇਦਂ ਵੁਤ੍ਤਂ ਹੋਤਿ – ‘‘ਅਪਰਿਕ੍ਖਿਤ੍ਤੇ ਪਮੁਖੇ ਅਨਾਪਤ੍ਤੀਤਿ ਯਂ ਵੁਤ੍ਤਂ, ਤਂ ਨ ਚਤੁਸ੍ਸਾਲਵਸੇਨ ਸਨ੍ਨਿਵਿਟ੍ਠਾ ਗਬ੍ਭਪਾਲ਼ਿਯੋ ਸਨ੍ਧਾਯ ਵੁਤ੍ਤਂ, ਕਿਞ੍ਚਰਹਿ ਵਿਸੁਂ ਸਨ੍ਨਿਵਿਟ੍ਠਂ ਏਕਮੇਵ ਗਬ੍ਭਪਾਲ਼ਿਂ ਸਨ੍ਧਾਯ. ਤਾਦਿਸਾਯ ਹਿ ਗਬ੍ਭਪਾਲ਼ਿਯਾ ਅਪਰਿਕ੍ਖਿਤ੍ਤੇ ਪਮੁਖੇ ਅਨਾਪਤ੍ਤਿ, ਨ ਚਤੁਸ੍ਸਾਲਵਸੇਨ ਸਨ੍ਨਿਵਿਟ੍ਠਾਯਾ’’ਤਿ. ਏਕਾਯ ਚ ਗਬ੍ਭਪਾਲ਼ਿਯਾ ਤਸ੍ਸ ਤਸ੍ਸ ਗਬ੍ਭਸ੍ਸ ਉਪਚਾਰਂ ਪਰਿਚ੍ਛਿਨ੍ਦਿਤ੍ਵਾ ਅਨ੍ਤਮਸੋ ਉਭੋਸੁ ਪਸ੍ਸੇਸੁ ਖੁਦ੍ਦਕਭਿਤ੍ਤੀਨਂ ਉਟ੍ਠਾਪਨਮਤ੍ਤੇਨਪਿ ਪਮੁਖਂ ਪਰਿਕ੍ਖਿਤ੍ਤਂ ਨਾਮ ਹੋਤਿ, ਚਤੁਸ੍ਸਾਲਵਸੇਨ ਸਨ੍ਨਿਵਿਟ੍ਠਾਸੁ ਪਨ ਗਬ੍ਭਪਾਲ਼ੀਸੁ ਉਭੋਸੁ ਪਸ੍ਸੇਸੁ ਗਬ੍ਭਭਿਤ੍ਤੀਨਂ ਵਸੇਨਪਿ ਪਮੁਖਂ ਪਰਿਕ੍ਖਿਤ੍ਤਂ ਨਾਮ ਹੋਤਿ. ਤਸ੍ਮਾ ¶ ਯਂ ਇਮਿਨਾ ਲਕ੍ਖਣੇਨ ਪਰਿਕ੍ਖਿਤ੍ਤਂ ਪਮੁਖਂ, ਤਤ੍ਥ ਆਪਤ੍ਤਿ, ਇਤਰਤ੍ਥ ਅਨਾਪਤ੍ਤੀਤਿ ਇਦਮੇਤ੍ਥ ਸਨ੍ਨਿਟ੍ਠਾਨਂ.

ਇਦਾਨਿ ‘‘ਅਪਰਿਕ੍ਖਿਤ੍ਤੇ ਪਮੁਖੇ ਅਨਾਪਤ੍ਤੀ’’ਤਿ ਵਤ੍ਵਾ ਤਸ੍ਸੇਵ ਵਚਨਸ੍ਸ ਅਧਿਪ੍ਪਾਯਂ ਪਕਾਸੇਨ੍ਤੇਨ ਯਂ ਵੁਤ੍ਤਂ ‘‘ਭੂਮਿਯਂ ਵਿਨਾ ਜਗਤਿਯਾ ਪਮੁਖਂ ਸਨ੍ਧਾਯ ਕਥਿਤ’’ਨ੍ਤਿ, ਤਸ੍ਸ ਅਯੁਤ੍ਤਤਾਵਿਭਾਵਨਤ੍ਥਂ ‘‘ਯਞ੍ਚ ਤਤ੍ਥਾ’’ਤਿਆਦਿ ਆਰਦ੍ਧਂ. ਭੂਮਿਯਂ ਵਿਨਾ ਜਗਤਿਯਾ ਪਮੁਖਂ ਸਨ੍ਧਾਯ ਕਥਿਤਨ੍ਤਿ ਹਿ ਇਮਸ੍ਸ ਵਚਨਸ੍ਸ ਅਯਮਧਿਪ੍ਪਾਯੋ – ‘‘ਅਪਰਿਕ੍ਖਿਤ੍ਤੇ ਪਮੁਖੇ ਅਨਾਪਤ੍ਤੀ’’ਤਿ ਯਂ ਵੁਤ੍ਤਂ, ਤਂ ਵਿਨਾ ਵਤ੍ਥੁਂ ਭੂਮਿਯਂ ਕਤਗੇਹਸ੍ਸ ਪਮੁਖਂ ਸਨ੍ਧਾਯ ਕਥਿਤਂ. ਸਚੇ ਪਨ ਉਚ੍ਚਵਤ੍ਥੁਕਂ ਪਮੁਖਂ ਹੋਤਿ, ਪਰਿਕ੍ਖਿਤ੍ਤਸਙ੍ਖ੍ਯਂ ਨ ਗਚ੍ਛਤੀਤਿ. ਤੇਨੇਵਾਹ ‘‘ਦਸਹਤ੍ਥੁਬ੍ਬੇਧਾਪਿ ਹਿ ਜਗਤਿ ਪਰਿਕ੍ਖੇਪਸਙ੍ਖ੍ਯਂ ਨ ਗਚ੍ਛਤੀ’’ਤਿ. ਹੇਟ੍ਠਾਪਿ ਇਦਮੇਵ ਮਨਸਿ ਸਨ੍ਨਿਧਾਯ ਵੁਤ੍ਤਂ ‘‘ਉਚ੍ਚਵਤ੍ਥੁਕਂ ਚੇਪਿ ਹੋਤਿ, ਪਮੁਖੇ ਸਯਿਤੋ ਗਬ੍ਭੇ ਸਯਿਤਾਨਂ ਆਪਤ੍ਤਿਂ ਨ ਕਰੋਤੀ’’ਤਿ. ਤਤ੍ਥਾਤਿ ਅਨ੍ਧਕਟ੍ਠਕਥਾਯਂ. ਜਗਤਿਯਾ ਪਮਾਣਂ ਵਤ੍ਵਾਤਿ ‘‘ਸਚੇ ਜਗਤਿਯਾ ਓਤਰਿਤ੍ਵਾ ਭੂਮਿਯਂ ਸਯਿਤੋ, ਜਗਤਿਯਾ ਉਪਰਿ ਸਯਿਤਂ ਨ ਪਸ੍ਸਤੀ’’ਤਿ ਏਵਂ ਜਗਤਿਯਾ ਉਬ੍ਬੇਧੇਨ ਪਮਾਣਂ ਵਤ੍ਵਾ. ਏਕਸਾਲਾਦੀਸੁ ਉਜੁਕਮੇਵ ਦੀਘਂ ਕਤ੍ਵਾ ਸਨ੍ਨਿਵੇਸਿਤੋ ਪਾਸਾਦੋ ਏਕਸਾਲਸਨ੍ਨਿਵੇਸੋ. ਦ੍ਵਿਸਾਲਸਨ੍ਨਿਵੇਸਾਦਯੋਪਿ ਵੁਤ੍ਤਾਨੁਸਾਰਤੋ ਵੇਦਿਤਬ੍ਬਾ. ਸਾਲਪ੍ਪਭੇਦਦੀਪਨਮੇਵ ਚੇਤ੍ਥ ਹੇਟ੍ਠਾ ਵੁਤ੍ਤਤੋ ਵਿਸੇਸੋ.

ਮਜ੍ਝੇਪਾਕਾਰਂ ਕਰੋਨ੍ਤੀਤਿ ਏਤ੍ਥਾਪਿ ਪਰਿਕ੍ਖੇਪਸ੍ਸ ਹੇਟ੍ਠਿਮਪਰਿਚ੍ਛੇਦੇਨ ਦਿਯਡ੍ਢਹਤ੍ਥੁਬ੍ਬੇਧਤ੍ਤਾ ਦਿਯਡ੍ਢਹਤ੍ਥਂ ਚੇਪਿ ¶ ਮਜ੍ਝੇ ਪਾਕਾਰਂ ਕਰੋਨ੍ਤਿ, ਨਾਨੂਪਚਾਰਮੇਵ ਹੋਤੀਤਿ ਵੇਦਿਤਬ੍ਬਂ. ਨ ਹਿ ਛਿਦ੍ਦੇਨ ਗੇਹਂ ਏਕੂਪਚਾਰਂ ਨਾਮ ਹੋਤੀਤਿ ਏਤ੍ਥ ਸਚੇ ਉਬ੍ਬੇਧੇਨ ਦਿਯਡ੍ਢਹਤ੍ਥਬ੍ਭਨ੍ਤਰੇ ਮਨੁਸ੍ਸਾਨਂ ਸਞ੍ਚਾਰਪ੍ਪਹੋਨਕਂ ਛਿਦ੍ਦਂ ਹੋਤਿ, ਤਮ੍ਪਿ ਦ੍ਵਾਰਮੇਵਾਤਿ ਏਕੂਪਚਾਰਂ ਹੋਤਿ. ਕਿਂ ਪਰਿਕ੍ਖੇਪੋਵਿਦ੍ਧਸ੍ਤੋਤਿ ਪਮੁਖਸ੍ਸ ਪਰਿਕ੍ਖੇਪਂ ਸਨ੍ਧਾਯ ਵਦਤਿ. ਸਬ੍ਬਤ੍ਥ ਪਞ੍ਚਨ੍ਨਂਯੇਵ ਛਦਨਾਨਂ ਆਗਤਤ੍ਤਾ ਵਦਤਿ ‘‘ਪਞ੍ਚਨ੍ਨਂ ਅਞ੍ਞਤਰੇਨ ਛਦਨੇਨ ਛਨ੍ਨਾ’’ਤਿ.

੫੩. ਪਾਲ਼ਿਯਂ ‘‘ਸੇਯ੍ਯਾ ਨਾਮ ਸਬ੍ਬਚ੍ਛਨ੍ਨਾ ਸਬ੍ਬਪਰਿਚ੍ਛਨ੍ਨਾ ਯੇਭੁਯ੍ਯੇਨਚ੍ਛਨ੍ਨਾ ਯੇਭੁਯ੍ਯੇਨਪਰਿਚ੍ਛਨ੍ਨਾ’’ਤਿ ਵਦਨ੍ਤੇਨ ਯੇਭੁਯ੍ਯੇਨਚ੍ਛਨ੍ਨਯੇਭੁਯ੍ਯੇਨਪਰਿਚ੍ਛਨ੍ਨਸੇਨਾਸਨਂ ਪਾਚਿਤ੍ਤਿਯਸ੍ਸ ਅਵਸਾਨਂ ਵਿਯ ਕਤ੍ਵਾ ਦਸ੍ਸਿਤਂ, ‘‘ਉਪਡ੍ਢਚ੍ਛਨ੍ਨੇ ਉਪਡ੍ਢਪਰਿਚ੍ਛਨ੍ਨੇ ਆਪਤ੍ਤਿ ਦੁਕ੍ਕਟਸ੍ਸਾ’’ਤਿ ਵਦਨ੍ਤੇਨ ਚ ਉਪਡ੍ਢਚ੍ਛਨ੍ਨਉਪਡ੍ਢਪਰਿਚ੍ਛਨ੍ਨਸੇਨਾਸਨਂ ਦੁਕ੍ਕਟਸ੍ਸ ਆਦਿਂ ਕਤ੍ਵਾ ਦਸ੍ਸਿਤਂ, ਉਭਿਨ੍ਨਮਨ੍ਤਰਾ ਕੇਨ ਭਵਿਤਬ੍ਬਂ ¶ ਪਾਚਿਤ੍ਤਿਯੇਨ, ਉਦਾਹੁ ਦੁਕ੍ਕਟੇਨਾਤਿ? ਲੋਕਵਜ੍ਜਸਿਕ੍ਖਾਪਦਸ੍ਸੇਵ ਅਨਵਸੇਸਂ ਕਤ੍ਵਾ ਪਞ੍ਞਾਪਨਤੋ ਇਮਸ੍ਸ ਚ ਪਣ੍ਣਤ੍ਤਿਵਜ੍ਜਤ੍ਤਾ ਯੇਭੁਯ੍ਯੇਨਚ੍ਛਨ੍ਨਯੇਭੁਯ੍ਯੇਨਪਰਿਚ੍ਛਨ੍ਨਸ੍ਸ ਉਪਡ੍ਢਚ੍ਛਨ੍ਨਉਪਡ੍ਢਪਰਿਚ੍ਛਨ੍ਨਸ੍ਸ ਚ ਅਨ੍ਤਰਾ ਪਾਚਿਤ੍ਤਿਯਂ ਅਨਿਵਾਰਿਤਮੇਵ, ਤਸ੍ਮਾ ਵਿਨਯਵਿਨਿਚ੍ਛਯੇ ਚ ਗਰੁਕੇਯੇਵ ਠਾਤਬ੍ਬਤ੍ਤਾ ਅਟ੍ਠਕਥਾਯਮ੍ਪਿ ਪਾਚਿਤ੍ਤਿਯਮੇਵ ਦਸ੍ਸਿਤਂ. ਸਤ੍ਤ ਪਾਚਿਤ੍ਤਿਯਾਨੀਤਿ ਪਾਲ਼ਿਯਂ ਵੁਤ੍ਤਪਾਚਿਤ੍ਤਿਯਂ ਸਾਮਞ੍ਞਤੋ ਏਕਤ੍ਤੇਨ ਗਹੇਤ੍ਵਾ ਵੁਤ੍ਤਂ. ਵਿਸੁਂ ਪਨ ਗਯ੍ਹਮਾਨੇ ‘‘ਸਬ੍ਬਚ੍ਛਨ੍ਨੇ ਸਬ੍ਬਪਰਿਚ੍ਛਨ੍ਨੇ ਪਾਚਿਤ੍ਤਿਯਂ, ਯੇਭੁਯ੍ਯੇਨਚ੍ਛਨ੍ਨੇ ਯੇਭੁਯ੍ਯੇਨਪਰਿਚ੍ਛਨ੍ਨੇ ਪਾਚਿਤ੍ਤਿਯ’’ਨ੍ਤਿ ਅਟ੍ਠੇਵ ਪਾਚਿਤ੍ਤਿਯਾਨਿ ਹੋਨ੍ਤਿ.

ਸੇਨਮ੍ਬਮਣ੍ਡਪਵਣ੍ਣਂ ਹੋਤੀਤਿ ਸੀਹਲ਼ਦੀਪੇ ਕਿਰ ਉਚ੍ਚਵਤ੍ਥੁਕੋ ਸਬ੍ਬਚ੍ਛਨ੍ਨੋ ਸਬ੍ਬਅਪਰਿਚ੍ਛਨ੍ਨੋ ਏਵਂਨਾਮਕੋ ਸਨ੍ਨਿਪਾਤਮਣ੍ਡਪੋ ਅਤ੍ਥਿ, ਤਂ ਸਨ੍ਧਾਯੇਤਂ ਵੁਤ੍ਤਂ. ਯਦਿ ਜਗਤਿਪਰਿਕ੍ਖੇਪਸਙ੍ਖ੍ਯਂ ਗਚ੍ਛਤਿ, ਉਚ੍ਚਵਤ੍ਥੁਕਤ੍ਤਾ ਮਣ੍ਡਪਸ੍ਸ ਸਬ੍ਬਅਪਰਿਚ੍ਛਨ੍ਨਤਾ ਨ ਯੁਜ੍ਜਤੀਤਿ ਆਹ ‘‘ਇਮਿਨਾਪੇਤਂ ਵੇਦਿਤਬ੍ਬ’’ਨ੍ਤਿਆਦਿ. ਚੂਲ਼ਕਚ੍ਛਨ੍ਨਾਦੀਨਿ ਚੇਤ੍ਥ ਏਵਂ ਵੇਦਿਤਬ੍ਬਾਨਿ – ਯਸ੍ਸ ਚਤੂਸੁ ਭਾਗੇਸੁ ਏਕੋ ਛਨ੍ਨੋ, ਸੇਸਾ ਅਚ੍ਛਨ੍ਨਾ, ਇਦਂ ਚੂਲ਼ਕਚ੍ਛਨ੍ਨਂ. ਯਸ੍ਸ ਤੀਸੁ ਭਾਗੇਸੁ ਦ੍ਵੇ ਛਨ੍ਨਾ, ਏਕੋ ਅਚ੍ਛਨ੍ਨੋ, ਇਦਂ ਯੇਭੁਯ੍ਯੇਨਚ੍ਛਨ੍ਨਂ. ਯਸ੍ਸ ਦ੍ਵੀਸੁ ਭਾਗੇਸੁ ਏਕੋ ਛਨ੍ਨੋ, ਏਕੋ ਅਚ੍ਛਨ੍ਨੋ, ਇਦਂ ਉਪਡ੍ਢਚ੍ਛਨ੍ਨਂ ਨਾਮ ਸੇਨਾਸਨਂ. ਚੂਲ਼ਕਪਰਿਚ੍ਛਨ੍ਨਾਦੀਨਿਪਿ ਇਮਿਨਾਵ ਨਯੇਨ ਵੇਦਿਤਬ੍ਬਾਨਿ. ਸੇਸਂ ਉਤ੍ਤਾਨਮੇਵ. ਪਾਚਿਤ੍ਤਿਯਵਤ੍ਥੁਕਸੇਨਾਸਨਂ, ਤਤ੍ਥ ਤਤ੍ਥ ਅਨੁਪਸਮ੍ਪਨ੍ਨੇਨ ਸਹ ਨਿਪਜ੍ਜਨਂ, ਚਤੁਤ੍ਥਦਿਵਸੇ ਸੂਰਿਯਤ੍ਥਙ੍ਗਮਨਨ੍ਤਿ ਇਮਾਨੇਤ੍ਥ ਤੀਣਿ ਅਙ੍ਗਾਨਿ.

ਸਹਸੇਯ੍ਯਸਿਕ੍ਖਾਪਦਵਣ੍ਣਨਾ ਨਿਟ੍ਠਿਤਾ.

੬. ਦੁਤਿਯਸਹਸੇਯ੍ਯਸਿਕ੍ਖਾਪਦਵਣ੍ਣਨਾ

੫੫. ਛਟ੍ਠੇ ‘‘ਪਠਮਸਿਕ੍ਖਾਪਦੇ ‘ਭਿਕ੍ਖੁਂ ਠਪੇਤ੍ਵਾ ਅਵਸੇਸੋ ਅਨੁਪਸਮ੍ਪਨ੍ਨੋ ਨਾਮਾ’ਤਿ ਵੁਤ੍ਤਤ੍ਤਾ ¶ ‘ਮਾਤੁਗਾਮੋਪਿ ਅਨੁਪਸਮ੍ਪਨ੍ਨਗ੍ਗਹਣੇਨ ਗਹਿਤੋਯੇਵਾ’ਤਿ ਚਤੁਤ੍ਥਦਿਵਸੇ ਮਾਤੁਗਾਮੇਨ ਸਦ੍ਧਿਂ ਸਯਨ੍ਤਸ੍ਸ ਦ੍ਵੀਹਿ ਸਿਕ੍ਖਾਪਦੇਹਿ ਦ੍ਵੇ ਪਾਚਿਤ੍ਤਿਯਾਨਿ ਹੋਨ੍ਤੀ’’ਤਿ ਵਦਨ੍ਤਿ. ਗਣ੍ਠਿਪਦੇਸੁ ਪਨ ਤੀਸੁਪਿ ‘‘ਇਮਸ੍ਮਿਂ ਸਿਕ੍ਖਾਪਦੇ ਮਾਤੁਗਾਮਸ੍ਸ ਵਿਸੁਂ ਵੁਚ੍ਚਮਾਨਤ੍ਤਾ ਪਠਮਸਿਕ੍ਖਾਪਦੇ ‘ਭਿਕ੍ਖੁਂ ਠਪੇਤ੍ਵਾ ਅਵਸੇਸੋ ਅਨੁਪਸਮ੍ਪਨ੍ਨੋ ਨਾਮਾ’ਤਿ ਪੁਰਿਸਸ੍ਸੇਵ ਗਹਣਂ ਅਨੁਚ੍ਛਵਿਕ’’ਨ੍ਤਿ ਵੁਤ੍ਤਂ, ਤਦੇਵ ਚ ਯੁਤ੍ਤਤਰਂ.

ਯਞ੍ਚ ¶ ਇਧ ‘‘ਪਠਮਦਿਵਸੇਪੀਤਿ ਪਿ-ਸਦ੍ਦੇਨ ਚਤੁਤ੍ਥਦਿਵਸੇਪੀਤਿ ਵੁਤ੍ਤਂ ਹੋਤੀ’’ਤਿ ਕਾਰਣਂ ਵਦਨ੍ਤਿ, ਤਮ੍ਪਿ ਅਕਾਰਣਂ ਪਿ-ਸਦ੍ਦੋ ਸਮ੍ਪਿਣ੍ਡਨਤ੍ਥੋਯੇਵਾਤਿ ਨਿਯਮਾਭਾਵਤੋ ਅਵਧਾਰਣਤ੍ਥਸ੍ਸ ਚ ਸਮ੍ਭਵਤੋ. ਸਮ੍ਭਾਵਨੇ ਵਾ ਪਿ-ਸਦ੍ਦੋ ਦਟ੍ਠਬ੍ਬੋ. ਤੇਨ ਇਧ ਪਠਮਦਿਵਸੇਪਿ ਤਾਵ ਆਪਤ੍ਤਿ, ਦੁਤਿਯਾਦਿਦਿਵਸੇ ਕਿਮੇਵ ਵਤ੍ਤਬ੍ਬਨ੍ਤਿ ਇਮਮਤ੍ਥਂ ਦੀਪੇਤਿ. ਸਮ੍ਪਿਣ੍ਡਨਤ੍ਥੇਪਿ ਪਿ-ਸਦ੍ਦੇ ਗਯ੍ਹਮਾਨੇ ਇਮਿਨਾਵ ਸਿਕ੍ਖਾਪਦੇਨ ਆਪਜ੍ਜਿਤਬ੍ਬਾਪਤ੍ਤਿਯਾ ਅਞ੍ਞਸ੍ਮਿਮ੍ਪਿ ਦਿਵਸੇ ਆਪਜ੍ਜਨਂ ਦੀਪੇਤਿ, ਨ ਪਠਮਸਿਕ੍ਖਾਪਦੇਨ ਆਪਜ੍ਜਿਤਬ੍ਬਾਪਤ੍ਤਿਯਾਤਿ ਅਕਾਰਣਮੇਵ ਤਨ੍ਤਿ ਦਟ੍ਠਬ੍ਬਂ. ‘‘ਮਤਿਤ੍ਥੀ ਪਾਰਾਜਿਕਵਤ੍ਥੁਭੂਤਾਪਿ ਅਨੁਪਾਦਿਨ੍ਨਪਕ੍ਖੇ ਠਿਤਤ੍ਤਾ ਸਹਸੇਯ੍ਯਾਪਤ੍ਤਿਂ ਨ ਜਨੇਤੀ’’ਤਿ ਵਦਨ੍ਤਿ. ‘‘ਅਤ੍ਥਙ੍ਗਤੇ ਸੂਰਿਯੇ ਮਾਤੁਗਾਮੇ ਨਿਪਨ੍ਨੇ ਭਿਕ੍ਖੁ ਨਿਪਜ੍ਜਤੀ’’ਤਿ ਵਚਨਤੋ ਦਿਵਾ ਸਯਨ੍ਤਸ੍ਸ ਸਹਸੇਯ੍ਯਾਪਤ੍ਤਿ ਨ ਹੋਤਿਯੇਵਾਤਿ ਦਟ੍ਠਬ੍ਬਂ. ਪਾਚਿਤ੍ਤਿਯਵਤ੍ਥੁਕਸੇਨਾਸਨਂ, ਤਤ੍ਥ ਮਾਤੁਗਾਮੇਨ ਸਹ ਨਿਪਜ੍ਜਨਂ, ਸੂਰਿਯਤ੍ਥਙ੍ਗਮਨਨ੍ਤਿ ਇਮਾਨੇਤ੍ਥ ਤੀਣਿ ਅਙ੍ਗਾਨਿ.

ਦੁਤਿਯਸਹਸੇਯ੍ਯਸਿਕ੍ਖਾਪਦਵਣ੍ਣਨਾ ਨਿਟ੍ਠਿਤਾ.

੬੦-੬੪. ਸਤ੍ਤਮੇ ਘਰਂ ਨਯਤੀਤਿ ਘਰਣੀ, ਘਰਨਾਯਿਕਾ. ਤੇਨਾਹ ‘‘ਘਰਸਾਮਿਨੀ’’ਤਿ. ਸੁਣ੍ਹਾਤਿ ਸੁਣਿਸਾ. ਨ ਯਕ੍ਖੇਨਾਤਿਆਦੀਨਂ ‘‘ਅਞ੍ਞਤ੍ਰਾ’’ਤਿ ਇਮਿਨਾ ਸਮ੍ਬਨ੍ਧੋ. ਪੁਰਿਸਵਿਗ੍ਗਹਂ ਗਹੇਤ੍ਵਾ ਠਿਤੇਨ ਯਕ੍ਖੇਨ ਵਾ ਪੇਤੇਨ ਵਾ ਤਿਰਚ੍ਛਾਨੇਨ ਵਾ ਸਦ੍ਧਿਂ ਠਿਤਾਯਪਿ ਦੇਸੇਤੁਂ ਨ ਵਟ੍ਟਤਿ. ਅਕ੍ਖਰਾਯ ਦੇਸੇਤੀਤਿ ਏਤ੍ਥ ‘‘ਛਪ੍ਪਞ੍ਚਵਾਚਤੋ ਉਤ੍ਤਰਿ ‘ਇਮਂ ਪਦਂ ਭਾਸਿਸ੍ਸਾਮੀ’ਤਿ ਏਕਮ੍ਪਿ ਅਕ੍ਖਰਂ ਵਤ੍ਵਾ ਤਿਟ੍ਠਤਿ, ਆਪਤ੍ਤਿਯੇਵਾ’’ਤਿ ਵਦਨ੍ਤਿ.

੬੬. ‘‘ਏਕੋ ਗਾਥਾਪਾਦੋਤਿ ਇਦਂ ਗਾਥਾਬਨ੍ਧਮੇਵ ਸਨ੍ਧਾਯ ਵੁਤ੍ਤਂ, ਅਞ੍ਞਤ੍ਥ ਪਨ ਵਿਭਤ੍ਤਿਅਨ੍ਤਪਦਮੇਵ ਗਹੇਤਬ੍ਬ’’ਨ੍ਤਿ ਵਦਨ੍ਤਿ. ‘‘ਅਟ੍ਠਕਥਂ ਧਮ੍ਮਪਦਂ ਜਾਤਕਾਦਿਵਤ੍ਥੁਂ ਵਾਤਿ ਇਮਿਨਾਪਿ ਪੋਰਾਣਂ ਸਙ੍ਗੀਤਿਆਰੁਲ਼੍ਹਮੇਵ ਅਟ੍ਠਕਥਾਦਿ ਵੁਤ੍ਤ’’ਨ੍ਤਿ ਵਦਨ੍ਤਿ. ਅਟ੍ਠਕਥਾਦਿਪਾਠਂ ਠਪੇਤ੍ਵਾ ਦਮਿਲ਼ਾਦਿਭਾਸਨ੍ਤਰੇਨ ¶ ਯਥਾਰੁਚਿ ਕਥੇਤੁਂ ਵਟ੍ਟਤਿ. ਪਦਸੋਧਮ੍ਮੇ ਵੁਤ੍ਤਪ੍ਪਭੇਦੋਤਿ ਇਮਿਨਾ ਅਞ੍ਞਤ੍ਥ ਅਨਾਪਤ੍ਤੀਤਿ ਦੀਪੇਤਿ. ਉਟ੍ਠਹਿਤ੍ਵਾ ਪੁਨ ਨਿਸੀਦਿਤ੍ਵਾਤਿ ਇਰਿਯਾਪਥਪਰਿਵਤ੍ਤਨਨਯੇਨ ਨਾਨਾਇਰਿਯਾਪਥੇਨਪਿ ¶ ਅਨਾਪਤ੍ਤੀਤਿ ਦੀਪੇਤਿ. ਸਬ੍ਬਂ ਚੇਪਿ ਦੀਘਨਿਕਾਯਂ ਕਥੇਤੀਤਿ ਯਾਵ ਨ ਨਿਟ੍ਠਾਤਿ, ਤਾਵ ਪੁਨਦਿਵਸੇਪਿ ਕਥੇਤਿ.

ਦੁਤਿਯਸ੍ਸ ਵਿਞ੍ਞੂਪੁਰਿਸਸ੍ਸ ਅਗ੍ਗਹਣਂ ਅਕਿਰਿਯਾ. ਮਾਤੁਗਾਮੇਨ ਸਦ੍ਧਿਂ ਠਿਤਸ੍ਸ ਚ ਵਿਞ੍ਞੂਪੁਰਿਸਸ੍ਸ ਚ ਉਪਚਾਰੋ ਅਨਿਯਤੇਸੁ ਵੁਤ੍ਤਨਯੇਨੇਵ ਗਹੇਤਬ੍ਬੋ. ਸੇਸਂ ਉਤ੍ਤਾਨਮੇਵ. ਵੁਤ੍ਤਲਕ੍ਖਣਸ੍ਸ ਧਮ੍ਮਸ੍ਸ ਛਨ੍ਨਂ ਵਾਚਾਨਂ ਉਪਰਿ ਦੇਸਨਾ, ਵੁਤ੍ਤਲਕ੍ਖਣੋ ਮਾਤੁਗਾਮੋ, ਇਰਿਯਾਪਥਪਅਵਤ੍ਤਨਾਭਾਵੋ, ਵਿਞ੍ਞੂਪੁਰਿਸਾਭਾਵੋ, ਅਪਞ੍ਹਵਿਸ੍ਸਜ੍ਜਨਾਤਿ ਇਮਾਨਿ ਪਨੇਤ੍ਥ ਪਞ੍ਚ ਅਙ੍ਗਾਨਿ.

ਧਮ੍ਮਦੇਸਨਾਸਿਕ੍ਖਾਪਦਵਣ੍ਣਨਾ ਨਿਟ੍ਠਿਤਾ.

੭੭. ਅਟ੍ਠਮੇ ਅਨ੍ਤਰਾਤਿ ਪਰਿਨਿਬ੍ਬਾਨਸਮਯਤੋ ਅਞ੍ਞਸ੍ਮਿਂ ਕਾਲੇ. ਅਤਿਕਡ੍ਢਿਯਮਾਨੇਨਾਤਿ ‘‘ਵਦਥ, ਭਨ੍ਤੇ, ਕਿਂ ਤੁਮ੍ਹੇਹਿ ਅਧਿਗਤ’’ਨ੍ਤਿ ਏਵਂ ਨਿਪ੍ਪੀਲ਼ਿਯਮਾਨੇਨ. ਅਨਤਿਕਡ੍ਢਿਯਮਾਨੇਨਪਿ ਪੁਚ੍ਛਿਤੇ ਵਾ ਅਪੁਚ੍ਛਿਤੇ ਵਾ ਤਥਾਰੂਪੇ ਕਾਰਣੇ ਸਤਿ ਆਰੋਚੇਤੁਂ ਵਟ੍ਟਤਿਯੇਵ. ਤੇਨੇਵ ਅਞ੍ਞਤਰੇਨ ਦਹਰਭਿਕ੍ਖੁਨਾ ਉਪਵਦਿਤੋ ਅਞ੍ਞਤਰੋ ਥੇਰੋ ‘‘ਆਵੁਸੋ, ਉਪਰਿਮਗ੍ਗਤ੍ਥਾਯ ਵਾਯਾਮਂ ਮਾ ਅਕਾਸਿ, ਖੀਣਾਸਵੋ ਤਯਾ ਉਪਵਦਿਤੋ’’ਤਿ ਆਹ. ਥੇਰੇਨ ਚ ‘‘ਅਤ੍ਥਿ ਤੇ, ਆਵੁਸੋ, ਇਮਸ੍ਮਿਂ ਸਾਸਨੇ ਪਤਿਟ੍ਠਾ’’ਤਿ ਵੁਤ੍ਤੋ ਦਹਰਭਿਕ੍ਖੁ ‘‘ਆਮ, ਭਨ੍ਤੇ, ਸੋਤਾਪਨ੍ਨੋ ਅਹ’’ਨ੍ਤਿ ਅਵੋਚ. ‘‘ਕਾਰਕੋ ਅਯ’’ਨ੍ਤਿ ਞਤ੍ਵਾਪਿ ਪਟਿਪਤ੍ਤਿਯਾ ਅਮੋਘਭਾਵਦਸ੍ਸਨੇਨ ਸਮੁਤ੍ਤੇਜਨਾਯ ਸਮ੍ਪਹਂਸਨਾਯ ਚ ਅਰਿਯਾ ਅਤ੍ਤਾਨਂ ਪਕਾਸੇਨ੍ਤਿਯੇਵ. ਸੁਤਪਰਿਯਤ੍ਤਿਸੀਲਗੁਣਨ੍ਤਿ ਸੁਤਗੁਣਂ ਪਰਿਯਤ੍ਤਿਗੁਣਂ ਸੀਲਗੁਣਞ੍ਚ. ਉਮ੍ਮਤ੍ਤਕਸ੍ਸ ਇਧ ਅਵਚਨੇ ਕਾਰਣਂ ਵਦਨ੍ਤੇਨ ਖਿਤ੍ਤਚਿਤ੍ਤਵੇਦਨਟ੍ਟਾਨਮ੍ਪਿ ਅਵਚਨੇ ਕਾਰਣਂ ਵੁਤ੍ਤਮੇਵਾਤਿ ਦਟ੍ਠਬ੍ਬਂ. ਇਤਿ-ਸਦ੍ਦੇਨ ਵਾ ਆਦਿਅਤ੍ਥੇਨ ਖਿਤ੍ਤਚਿਤ੍ਤਵੇਦਨਟ੍ਟੇ ਸਙ੍ਗਣ੍ਹਾਤਿ. ਤੇਨੇਵ ਵਦਤਿ ‘‘ਚਿਤ੍ਤਕ੍ਖੇਪਸ੍ਸ ਵਾ ਅਭਾਵਾ’’ਤਿ. ਦਿਟ੍ਠਿਸਮ੍ਪਨ੍ਨਾਨਨ੍ਤਿ ਮਗ੍ਗਫਲਦਿਟ੍ਠਿਯਾ ਸਮਨ੍ਨਾਗਤਾਨਂ. ਅਰਿਯਾਨਮੇਵ ਹਿ ਉਮ੍ਮਤ੍ਤਕਾਦਿਭਾਵੋ ਨਤ੍ਥਿ. ਝਾਨਲਾਭਿਨੋ ਪਨ ਤਸ੍ਮਿਂ ਸਤਿ ਝਾਨਾ ਪਰਿਹਾਯਨ੍ਤਿ, ਤਸ੍ਮਾ ਤੇਸਂ ਅਭੂਤਾਰੋਚਨਪਚ੍ਚਯਾ ਅਨਾਪਤ੍ਤਿ ਵਤ੍ਤਬ੍ਬਾ, ਨ ਭੂਤਾਰੋਚਨਪਚ੍ਚਯਾ. ਤੇਨੇਵਾਹ ‘‘ਭੂਤਾਰੋਚਨਪਚ੍ਚਯਾ ਅਨਾਪਤ੍ਤਿ ਨ ਵਤ੍ਤਬ੍ਬਾ’’ਤਿ.

ਪੁਬ੍ਬੇ ਅਵੁਤ੍ਤੇਹੀਤਿ ਚਤੁਤ੍ਥਪਾਰਾਜਿਕੇ ਅਵੁਤ੍ਤੇਹਿ. ਇਦਞ੍ਚ ਸਿਕ੍ਖਾਪਦਂ ਪਣ੍ਣਤ੍ਤਿਅਜਾਨਨਵਸੇਨ ਅਚਿਤ੍ਤਕਸਮੁਟ੍ਠਾਨਂ ¶ ਹੋਤਿ. ਅਰਿਯਾ ਚੇਤ੍ਥ ਪਣ੍ਣਤ੍ਤਿਂ ਜਾਨਨ੍ਤਾ ¶ ਵੀਤਿਕ੍ਕਮਂ ਨ ਕਰੋਨ੍ਤਿ, ਪੁਥੁਜ੍ਜਨਾ ਪਨ ਪਣ੍ਣਤ੍ਤਿਂ ਜਾਨਿਤ੍ਵਾਪਿ ਵੀਤਿਕ੍ਕਮਂ ਕਰੋਨ੍ਤਿ, ਤੇ ਚ ਸਤ੍ਥੁਨੋ ਆਣਾਵੀਤਿਕ੍ਕਮਚੇਤਨਾਯ ਬਲਵਅਕੁਸਲਭਾਵਤੋ ਝਾਨਾ ਪਰਿਹਾਯਨ੍ਤੀਤਿ ਦਟ੍ਠਬ੍ਬਂ, ਉਕ੍ਕਟ੍ਠਪਰਿਚ੍ਛੇਦੇਨ ਅਰਿਯਪੁਗ੍ਗਲੇ ਏਵ ਸਨ੍ਧਾਯ ‘‘ਕੁਸਲਾਬ੍ਯਾਕਤਚਿਤ੍ਤੇਹਿ ਦ੍ਵਿਚਿਤ੍ਤ’’ਨ੍ਤਿ ਵੁਤ੍ਤਂ. ਪਣ੍ਣਤ੍ਤਿਂ ਅਜਾਨਨ੍ਤਾ ਪਨ ਝਾਨਲਾਭੀ ਪੁਥੁਜ੍ਜਨਾ ਵਤ੍ਥੁਮ੍ਹਿ ਲੋਭਵਸੇਨ ਅਕੁਸਲਚਿਤ੍ਤੇਨਪਿ ਨ ਆਰੋਚੇਨ੍ਤੀਤਿ ਨਤ੍ਥਿ. ਇਧ ਦੁਕ੍ਖਵੇਦਨਾਯ ਅਭਾਵਤੋ ‘‘ਦ੍ਵਿਵੇਦਨ’’ਨ੍ਤਿ ਇਮਸ੍ਸ ਅਨੁਰੂਪਂ ਕਤ੍ਵਾ ਦ੍ਵਿਚਿਤ੍ਤਨ੍ਤਿ ਇਦਂ ਵੁਤ੍ਤਨ੍ਤਿ ਏਵਂ ਵਾ ਏਤ੍ਥ ਅਧਿਪ੍ਪਾਯੋ ਗਹੇਤਬ੍ਬੋ. ਸੇਸਂ ਉਤ੍ਤਾਨਮੇਵ. ਉਤ੍ਤਰਿਮਨੁਸ੍ਸਧਮ੍ਮਸ੍ਸ ਭੂਤਤਾ, ਅਨੁਪਸਮ੍ਪਨ੍ਨਸ੍ਸ ਆਰੋਚਨਂ, ਤਙ੍ਖਣਵਿਜਾਨਨਾ, ਅਨਞ੍ਞਪ੍ਪਦੇਸੋਤਿ ਇਮਾਨਿ ਪਨੇਤ੍ਥ ਚਤ੍ਤਾਰਿ ਅਙ੍ਗਾਨਿ.

ਭੂਤਾਰੋਚਨਸਿਕ੍ਖਾਪਦਵਣ੍ਣਨਾ ਨਿਟ੍ਠਿਤਾ.

੯. ਦੁਟ੍ਠੁਲ੍ਲਾਰੋਚਨਸਿਕ੍ਖਾਪਦਵਣ੍ਣਨਾ

੭੮. ਨਵਮੇ ਦੁਟ੍ਠੁਲ੍ਲਸਦ੍ਦਤ੍ਥਦਸ੍ਸਨਤ੍ਥਨ੍ਤਿ ਦੁਟ੍ਠੁਲ੍ਲਸਦ੍ਦਸ੍ਸ ਅਤ੍ਥਦਸ੍ਸਨਤ੍ਥਂ. ਅਤ੍ਥੇ ਹਿ ਦਸ੍ਸਿਤੇ ਸਦ੍ਦੋਪਿ ‘‘ਅਯਂ ਏਤੇਸੁ ਅਤ੍ਥੇਸੁ ਵਤ੍ਤਤੀ’’ਤਿ ਦਸ੍ਸਿਤੋਯੇਵ ਹੋਤਿ. ‘‘ਯਂ ਯਂ ਦੁਟ੍ਠੁਲ੍ਲਸਦ੍ਦੇਨ ਅਭਿਧੀਯਤਿ, ਤਂ ਸਬ੍ਬਂ ਦਸ੍ਸੇਤੁਂ ਪਾਰਾਜਿਕਾਨਿ ਵੁਤ੍ਤਾਨੀ’’ਤਿ ਅਯਞ੍ਹੇਤ੍ਥ ਅਧਿਪ੍ਪਾਯੋ. ਤਤ੍ਰਾਯਂ ਵਿਚਾਰਣਾਤਿ ਤਤ੍ਰ ਪਾਲ਼ਿਯਂ ਅਯਂ ਵਿਚਾਰਣਾ, ਤਤ੍ਰ ਪਾਲ਼ਿਅਟ੍ਠਕਥਾਸੁ ਵਾ ਅਯਂ ਵਿਚਾਰਣਾ. ਤਤ੍ਥ ਭਵੇਯ੍ਯਾਤਿ ਤਤ੍ਥ ਕਸ੍ਸਚਿ ਵਿਮਤਿ ਏਵਂ ਭਵੇਯ੍ਯ. ਅਨੁਪਸਮ੍ਪਨ੍ਨਸ੍ਸ ਦੁਟ੍ਠੁਲ੍ਲਾਰੋਚਨੇ ਵਿਯ ਦੁਕ੍ਕਟੇਨ ਭਵਿਤਬ੍ਬਨ੍ਤਿ ਆਹ ‘‘ਦੁਕ੍ਕਟਂ ਆਪਜ੍ਜਤੀ’’ਤਿ. ਅਕ੍ਕੋਸਨ੍ਤੋਪਿ ਦੁਕ੍ਕਟਂ ਆਪਜ੍ਜੇਯ੍ਯਾਤਿ ਓਮਸਵਾਦੇਨ ਦੁਕ੍ਕਟਂ ਆਪਜ੍ਜੇਯ੍ਯ. ਅਧਿਪ੍ਪਾਯਂ ਅਜਾਨਨ੍ਤੇਨਪਿ ਅਟ੍ਠਕਥਾਚਰਿਯਾਨਂ ਵਚਨੇਯੇਵ ਠਾਤਬ੍ਬਨ੍ਤਿ ਦੀਪਨਤ੍ਥਂ ‘‘ਅਟ੍ਠਕਥਾਚਰਿਯਾਵ ਏਤ੍ਥ ਪਮਾਣ’’ਨ੍ਤਿ ਵੁਤ੍ਤਂ. ਪੁਨਪਿ ਅਟ੍ਠਕਥਾਵਚਨਮੇਵ ਉਪਪਤ੍ਤਿਤੋ ਦਲ਼੍ਹਂ ਕਤ੍ਵਾ ਪਤਿਟ੍ਠਪੇਨ੍ਤੋ ‘‘ਇਮਿਨਾਪਿ ਚੇਤ’’ਨ੍ਤਿਆਦਿਮਾਹ.

੮੦. ‘‘ਅਞ੍ਞਤ੍ਰ ਭਿਕ੍ਖੁਸਮ੍ਮੁਤਿਯਾ’’ਤਿ ਵੁਤ੍ਤਤ੍ਤਾ ਸਮ੍ਮੁਤਿ ਅਤ੍ਥੀਤਿ ਗਹੇਤਬ੍ਬਾਤਿ ਆਹ ‘‘ਇਧ ਵੁਤ੍ਤਤ੍ਤਾਯੇਵਾ’’ਤਿਆਦਿ.

੮੨. ਆਦਿਤੋ ਪਞ੍ਚ ਸਿਕ੍ਖਾਪਦਾਨੀਤਿ ਪਾਣਾਤਿਪਾਤਾਦੀਨਿ ਪਞ੍ਚ ਸਿਕ੍ਖਾਪਦਾਨਿ. ‘‘ਸੇਸਾਨੀਤਿ ਵਿਕਾਲਭੋਜਨਾਦੀਨਿ ਪਞ੍ਚਾ’’ਤਿ ਵਦਨ੍ਤਿ. ਕੇਚਿ ਪਨ ¶ ‘‘ਆਦਿਤੋ ਪਟ੍ਠਾਯ ਪਞ੍ਚ ਸਿਕ੍ਖਾਪਦਾਨੀਤਿ ਸੁਕ੍ਕਵਿਸ੍ਸਟ੍ਠਿਆਦੀਨਿ ਪਞ੍ਚਾ’’ਤਿ ਵਦਨ੍ਤਿ, ਤਂ ਨ ਗਹੇਤਬ੍ਬਂ. ਪਾਣਾਤਿਪਾਤਾਦੀਨਿ ਹਿ ਦਸੇਵ ਸਿਕ੍ਖਾਪਦਾਨਿ ਸਾਮਣੇਰਾਨਂ ਪਞ੍ਞਤ੍ਤਾਨਿ. ਵੁਤ੍ਤਞ੍ਹੇਤਂ –

‘‘ਅਥ ¶ ਖੋ ਸਾਮਣੇਰਾਨਂ ਏਤਦਹੋਸਿ ‘ਕਤਿ ਨੁ ਖੋ ਅਮ੍ਹਾਕਂ ਸਿਕ੍ਖਾਪਦਾਨਿ, ਕਤ੍ਥ ਚ ਅਮ੍ਹੇਹਿ ਸਿਕ੍ਖਿਤਬ੍ਬ’ਨ੍ਤਿ? ਭਗਵਤੋ ਏਤਮਤ੍ਥਂ ਆਰੋਚੇਸੁਂ. ਅਨੁਜਾਨਾਮਿ, ਭਿਕ੍ਖਵੇ, ਸਾਮਣੇਰਾਨਂ ਦਸ ਸਿਕ੍ਖਾਪਦਾਨਿ, ਤੇਸੁ ਚ ਸਾਮਣੇਰੇਹਿ ਸਿਕ੍ਖਿਤੁਂ, ਪਾਣਾਤਿਪਾਤਾ ਵੇਰਮਣੀ ਅਦਿਨ੍ਨਾਦਾਨਾ ਵੇਰਮਣੀ’’ਤਿਆਦਿ (ਮਹਾਵ. ੧੦੬).

ਤੇਸਂ ਪਞ੍ਞਤ੍ਤੇਸੁਯੇਵ ਸਿਕ੍ਖਾਪਦੇਸੁ ਦੁਟ੍ਠੁਲ੍ਲਾਦੁਟ੍ਠੁਲ੍ਲਵਿਚਾਰਣਾ ਕਾਤਬ੍ਬਾ, ਨ ਚ ਸੁਕ੍ਕਵਿਸ੍ਸਟ੍ਠਿਆਦੀਨਿ ਵਿਸੁਂ ਤੇਸਂ ਪਞ੍ਞਤ੍ਤਾਨਿ ਅਤ੍ਥੀਤਿ. ਅਥ ਭਿਕ੍ਖੁਨੋ ਦੁਟ੍ਠੁਲ੍ਲਸਙ੍ਖਾਤਾਨਿ ਸੁਕ੍ਕਵਿਸ੍ਸਟ੍ਠਿਆਦੀਨਿ ਅਨੁਪਸਮ੍ਪਨ੍ਨਸ੍ਸ ਕਿਂ ਨਾਮ ਹੋਨ੍ਤੀਤਿ ਆਹ ‘‘ਸੁਕ੍ਕਵਿਸ੍ਸਟ੍ਠਿ…ਪੇ… ਅਜ੍ਝਾਚਾਰੋ ਨਾਮਾਤਿ ਵੁਤ੍ਤ’’ਨ੍ਤਿ. ਇਮਿਨਾਪਿ ਚੇਤਂ ਸਿਦ੍ਧਂ ‘‘ਅਨੁਪਸਮ੍ਪਨ੍ਨਸ੍ਸ ਸੁਕ੍ਕਵਿਸ੍ਸਟ੍ਠਿਆਦਿ ਦੁਟ੍ਠੁਲ੍ਲਂ ਨਾਮ ਨ ਹੋਤੀ’’ਤਿ. ਅਜ੍ਝਾਚਾਰੋ ਨਾਮਾਤਿ ਹਿ ਵਦਨ੍ਤੋ ਅਨੁਪਸਮ੍ਪਨ੍ਨਸ੍ਸ ਸੁਕ੍ਕਵਿਸ੍ਸਟ੍ਠਿਆਦਿ ਕੇਵਲਂ ਅਜ੍ਝਾਚਾਰੋ ਨਾਮ ਹੋਤਿ, ਨ ਪਨ ਦੁਟ੍ਠੁਲ੍ਲੋ ਨਾਮ ਅਜ੍ਝਾਚਾਰੋਤਿ ਦੀਪੇਤਿ. ‘‘ਅਜ੍ਝਾਚਾਰੋ ਨਾਮਾਤਿ ਚ ਅਟ੍ਠਕਥਾਯਂ ਵੁਤ੍ਤਤ੍ਤਾ ਅਕਤ੍ਤਬ੍ਬਰੂਪਤ੍ਤਾ ਚ ਅਨੁਪਸਮ੍ਪਨ੍ਨਸ੍ਸ ਸੁਕ੍ਕਵਿਸ੍ਸਟ੍ਠਿਆਦੀਨਿ ਦਣ੍ਡਕਮ੍ਮਵਤ੍ਥੁਪਕ੍ਖਂ ਭਜਨ੍ਤਿ, ਤਾਨਿ ਚ ਅਞ੍ਞਸ੍ਸ ਅਨੁਪਸਮ੍ਪਨ੍ਨਸ੍ਸ ਅਵਣ੍ਣਕਾਮਤਾਯ ਆਰੋਚੇਨ੍ਤੋ ਭਿਕ੍ਖੁ ਦੁਕ੍ਕਟਂ ਆਪਜ੍ਜਤੀ’’ਤਿ ਵਦਨ੍ਤਿ. ਇਧ ਪਨ ਅਨੁਪਸਮ੍ਪਨ੍ਨਗ੍ਗਹਣੇਨ ਸਾਮਣੇਰਸਾਮਣੇਰੀਸਿਕ੍ਖਮਾਨਾਨਂ ਗਹਣਂ ਵੇਦਿਤਬ੍ਬਂ. ਸੇਸਮੇਤ੍ਥ ਉਤ੍ਤਾਨਮੇਵ. ਅਨ੍ਤਿਮਵਤ੍ਥੁਂ ਅਨਜ੍ਝਾਪਨ੍ਨਸ੍ਸ ਭਿਕ੍ਖੁਨੋ ਸਵਤ੍ਥੁਕੋ ਸਙ੍ਘਾਦਿਸੇਸੋ, ਅਨੁਪਸਮ੍ਪਨ੍ਨਸ੍ਸ ਆਰੋਚਨਂ, ਭਿਕ੍ਖੁਸਮ੍ਮੁਤਿਯਾ ਅਭਾਵੋਤਿ ਇਮਾਨਿ ਪਨੇਤ੍ਥ ਤੀਣਿ ਅਙ੍ਗਾਨਿ.

ਦੁਟ੍ਠੁਲ੍ਲਾਰੋਚਨਸਿਕ੍ਖਾਪਦਵਣ੍ਣਨਾ ਨਿਟ੍ਠਿਤਾ.

੮੪-੮੬. ਦਸਮੇ ਏਕਿਨ੍ਦ੍ਰਿਯਨ੍ਤਿ ‘‘ਕਾਯਿਨ੍ਦ੍ਰਿਯਂ ਅਤ੍ਥੀ’’ਤਿ ਮਞ੍ਞਮਾਨਾ ਵਦਨ੍ਤਿ. ਮੁਟ੍ਠਿਪ੍ਪਮਾਣਾਤਿ ਮੁਟ੍ਠਿਨਾ ਸਙ੍ਗਹੇਤਬ੍ਬਪ੍ਪਮਾਣਾ. ਏਤ੍ਥ ਕਿਞ੍ਚਾਪਿ ਯੇਭੁਯ੍ਯਪਂਸੁਂ ਅਪ੍ਪਪਂਸੁਞ੍ਚ ¶ ਪਥਵਿਂ ਵਤ੍ਵਾ ਉਪਡ੍ਢਪਂਸੁਕਾ ਪਥਵੀ ਨ ਵੁਤ੍ਤਾ, ਤਥਾਪਿ ਪਣ੍ਣਤ੍ਤਿਵਜ੍ਜਸਿਕ੍ਖਾਪਦੇਸੁ ਸਾਵਸੇਸਪਞ੍ਞਤ੍ਤਿਯਾਪਿ ਸਮ੍ਭਵਤੋ ਉਪਡ੍ਢਪਂਸੁਕਾਯਪਿ ਪਥਵਿਯਾ ਪਾਚਿਤ੍ਤਿਯਮੇਵਾਤਿ ਗਹੇਤਬ੍ਬਂ. ਕੇਚਿ ਪਨ ‘‘ਸਬ੍ਬਚ੍ਛਨ੍ਨਾਦੀਸੁ ਉਪਡ੍ਢੇ ਦੁਕ੍ਕਟਸ੍ਸ ਵੁਤ੍ਤਤ੍ਤਾ ਇਧਾਪਿ ਦੁਕ੍ਕਟਂ ਯੁਤ੍ਤ’’ਨ੍ਤਿ ਵਦਨ੍ਤਿ, ਤਂ ਨ ਯੁਤ੍ਤਂ ਪਾਚਿਤ੍ਤਿਯਵਤ੍ਥੁਕਞ੍ਚ ਅਨਾਪਤ੍ਤਿਵਤ੍ਥੁਕਞ੍ਚ ਦੁਵਿਧਂ ਪਥਵਿਂ ਠਪੇਤ੍ਵਾ ਅਞ੍ਞਿਸ੍ਸਾ ਦੁਕ੍ਕਟਵਤ੍ਥੁਕਾਯ ਤਤਿਯਾਯ ਪਥਵਿਯਾ ਅਭਾਵਤੋ. ਦ੍ਵੇਯੇਵ ਹਿ ਪਥਵਿਯੋ ਵੁਤ੍ਤਾ ‘‘ਜਾਤਾ ਚ ਪਥਵੀ ਅਜਾਤਾ ਚ ਪਥਵੀ’’ਤਿ. ਤਸ੍ਮਾ ਦ੍ਵੀਸੁ ਅਞ੍ਞਤਰਾਯ ਪਥਵਿਯਾ ਭਵਿਤਬ੍ਬਂ, ਵਿਨਯਵਿਨਿਚ੍ਛਯੇ ਚ ਸਮ੍ਪਤ੍ਤੇ ਗਰੁਕੇਯੇਵ ਠਾਤਬ੍ਬਤ੍ਤਾ ਨ ਸਕ੍ਕਾ ¶ ਏਤ੍ਥ ਅਨਾਪਤ੍ਤਿਯਾ ਭਵਿਤੁਂ. ਸਬ੍ਬਚ੍ਛਨ੍ਨਾਦੀਸੁ ਪਨ ਉਪਡ੍ਢੇ ਦੁਕ੍ਕਟਂ ਯੁਤ੍ਤਂ ਤਤ੍ਥ ਤਾਦਿਸਸ੍ਸ ਦੁਕ੍ਕਟਵਤ੍ਥੁਨੋ ਸਬ੍ਭਾਵਾ.

‘‘ਪੋਕ੍ਖਰਣਿਂ ਖਣਾ’’ਤਿ ਵਦਤਿ, ਵਟ੍ਟਤੀਤਿ ‘‘ਇਮਸ੍ਮਿਂ ਓਕਾਸੇ’’ਤਿ ਅਨਿਯਮੇਤ੍ਵਾ ਵੁਤ੍ਤਤ੍ਤਾ ਵਟ੍ਟਤਿ. ‘‘ਇਮਂ ਵਲ੍ਲਿਂ ਖਣਾ’’ਤਿ ਵੁਤ੍ਤੇਪਿ ਪਥਵੀਖਣਨਂ ਸਨ੍ਧਾਯ ਪਵਤ੍ਤਵੋਹਾਰਤ੍ਤਾ ਇਮਿਨਾਵ ਸਿਕ੍ਖਾਪਦੇਨ ਆਪਤ੍ਤਿ, ਨ ਭੂਤਗਾਮਪਾਤਬ੍ਯਤਾਯ. ਕੁਟੇਹੀਤਿ ਘਟੇਹਿ. ਤਨੁਕਕਦ੍ਦਮੋਤਿ ਉਦਕਮਿਸ੍ਸਕਕਦ੍ਦਮੋ. ਸੋ ਚ ਉਦਕਗਤਿਕਤ੍ਤਾ ਵਟ੍ਟਤਿ. ਓਮਕਚਾਤੁਮਾਸਨ੍ਤਿ ਊਨਚਾਤੁਮਾਸਂ. ਓਵਟ੍ਠਨ੍ਤਿ ਦੇਵੇਨ ਓਵਟ੍ਠਂ. ਅਕਤਪਬ੍ਭਾਰੇਤਿ ਅਵਲ਼ਞ੍ਜਨਟ੍ਠਾਨਦਸ੍ਸਨਤ੍ਥਂ ਵੁਤ੍ਤਂ. ਤਾਦਿਸੇ ਹਿ ਵਮ੍ਮਿਕਸ੍ਸ ਸਬ੍ਭਾਵੋਤਿ. ਮੂਸਿਕੁਕ੍ਕੁਰਂ ਨਾਮ ਮੂਸਿਕਾਹਿ ਖਣਿਤ੍ਵਾ ਬਹਿ ਕਤਪਂਸੁਰਾਸਿ. ਏਸੇਵ ਨਯੋਤਿ ਓਮਕਚਾਤੁਮਾਸਓਵਟ੍ਠੋਯੇਵ ਵਟ੍ਟਤੀਤਿ ਅਤ੍ਥੋ.

ਏਕਦਿਵਸਮ੍ਪਿ ਨ ਵਟ੍ਟਤੀਤਿ ਓਵਟ੍ਠਏਕਦਿਵਸਾਤਿਕ੍ਕਨ੍ਤੋਪਿ ਵਿਕੋਪੇਤੁਂ ਨ ਵਟ੍ਟਤਿ. ‘‘ਹੇਟ੍ਠਾਭੂਮਿਸਮ੍ਬਨ੍ਧੇਪਿ ਚ ਗੋਕਣ੍ਟਕੇ ਭੂਮਿਤੋ ਛਿਨ੍ਦਿਤ੍ਵਾ ਉਦ੍ਧਂ ਠਿਤਤ੍ਤਾ ਅਚ੍ਚੁਗ੍ਗਤਮਤ੍ਥਕਤੋ ਛਿਨ੍ਦਿਤ੍ਵਾ ਗਹੇਤੁਂ ਵਟ੍ਟਤੀ’’ਤਿ ਵਦਨ੍ਤਿ. ਸਕਟ੍ਠਾਨੇ ਅਤਿਟ੍ਠਮਾਨਂ ਕਤ੍ਵਾ ਪਾਦੇਹਿ ਮਦ੍ਦਿਤ੍ਵਾ ਛਿਨ੍ਦਿਤ੍ਵਾ ਆਲੋਲ਼ਿਤਕਦ੍ਦਮਮ੍ਪਿ ਗਹੇਤੁਂ ਵਟ੍ਟਤਿ. ਤਤੋਤਿ ਤਤੋ ਪੁਰਾਣਸੇਨਾਸਨਤੋ. ਇਟ੍ਠਕਂ ਗਣ੍ਹਾਮੀਤਿਆਦਿ ਸੁਦ੍ਧਚਿਤ੍ਤਂ ਸਨ੍ਧਾਯ ਵੁਤ੍ਤਂ. ਉਦਕੇਨਾਤਿ ਉਜੁਕਂ ਆਕਾਸਤੋਯੇਵ ਪਤਨਕਉਦਕੇਨ. ‘‘ਸਚੇ ਪਨ ਅਞ੍ਞਤ੍ਥ ਪਹਰਿਤ੍ਵਾ ਪਤਿਤੇਨ ਉਦਕੇਨ ਤੇਮਿਤਂ ਹੋਤਿ, ਵਟ੍ਟਤੀ’’ਤਿ ਵਦਨ੍ਤਿ. ਉਚ੍ਚਾਲੇਤ੍ਵਾਤਿ ਉਕ੍ਖਿਪਿਤ੍ਵਾ. ਤੇਨ ਅਪਦੇਸੇਨਾਤਿ ਤੇਨ ਲੇਸੇਨ.

੮੭-੮੮. ਅਵਿਸਯਤ੍ਤਾ ¶ ਅਨਾਪਤ੍ਤੀਤਿ ਏਤ੍ਥ ਸਚੇਪਿ ਨਿਬ੍ਬਾਪੇਤੁਂ ਸਕ੍ਕਾ ਹੋਤਿ, ਪਠਮਂ ਸੁਦ੍ਧਚਿਤ੍ਤੇਨ ਦਿਨ੍ਨਤ੍ਤਾ ‘‘ਦਹਤੂ’’ਤਿ ਸਲ੍ਲਕ੍ਖੇਤ੍ਵਾਪਿ ਤਿਟ੍ਠਤਿ, ਅਨਾਪਤ੍ਤਿ. ਓਵਟ੍ਠਂ ਛਨ੍ਨਨ੍ਤਿ ਪਠਮਂ ਓਵਟ੍ਠਂ ਪਚ੍ਛਾ ਛਨ੍ਨਂ. ਸੇਸਂ ਉਤ੍ਤਾਨਮੇਵ. ਜਾਤਪਥਵੀ, ਪਥਵੀਸਞ੍ਞਿਤਾ, ਖਣਨਖਣਾਪਨਾਨਂ ਅਞ੍ਞਤਰਨ੍ਤਿ ਇਮਾਨਿ ਪਨੇਤ੍ਥ ਤੀਣਿ ਅਙ੍ਗਾਨਿ.

ਪਥਵੀਖਣਨਸਿਕ੍ਖਾਪਦਵਣ੍ਣਨਾ ਨਿਟ੍ਠਿਤਾ.

੮੯. ਸੇਨਾਸਨਵਗ੍ਗਸ੍ਸ ¶ ਪਠਮੇ ਨਿਗ੍ਗਹੇਤੁਂ ਅਸਕ੍ਕੋਨ੍ਤੋਤਿ ਸਨ੍ਧਾਰੇਤੁਂ ਅਸਕ੍ਕੋਨ੍ਤੋ. ਇਮਿਨਾ ਪਨ ਵਚਨੇਨ ਦਾਰਕਸ੍ਸ ਤਤ੍ਥ ਉਪਨੀਤਭਾਵੋ ਤੇਨ ਚ ਦਿਟ੍ਠਭਾਵੋ ਵੁਤ੍ਤੋਯੇਵਾਤਿ ਦਟ੍ਠਬ੍ਬਂ. ਤੇਨ ਹਿ ਭਿਕ੍ਖੁਨਾ ਤਂ ਰੁਕ੍ਖਂ ਛਿਨ੍ਦਿਤੁਂ ਆਰਦ੍ਧੇ ਤਤ੍ਥ ਨਿਬ੍ਬਤ੍ਤਾ ਏਕਾ ਤਰੁਣਪੁਤ੍ਤਾ ਦੇਵਧੀਤਾ ਪੁਤ੍ਤਂ ਅਙ੍ਕੇਨਾਦਾਯ ਠਿਤਾ ਤਂ ਯਾਚਿ ‘‘ਮਾ ਮੇ ਸਾਮਿ ਵਿਮਾਨਂ ਛਿਨ੍ਦਿ, ਨ ਸਕ੍ਖਿਸ੍ਸਾਮਿ ਪੁਤ੍ਤਕਂ ਆਦਾਯ ਅਨਾਵਾਸਾ ਵਿਚਰਿਤੁ’’ਨ੍ਤਿ. ਸੋ ‘‘ਅਹਂ ਅਞ੍ਞਤ੍ਥ ਈਦਿਸਂ ਰੁਕ੍ਖਂ ਨ ਲਭਿਸ੍ਸਾਮੀ’’ਤਿ ਤਸ੍ਸਾ ਵਚਨਂ ਨਾਦਿਯਿ. ਸਾ ‘‘ਇਮਮ੍ਪਿ ਤਾਵ ਦਾਰਕਂ ਓਲੋਕੇਤ੍ਵਾ ਓਰਮਿਸ੍ਸਤੀ’’ਤਿ ਪੁਤ੍ਤਂ ਰੁਕ੍ਖਸਾਖਾਯ ਠਪੇਸਿ. ਸੋ ਭਿਕ੍ਖੁ ਉਕ੍ਖਿਤ੍ਤਂ ਫਰਸੁਂ ਸਨ੍ਧਾਰੇਤੁਂ ਅਸਕ੍ਕੋਨ੍ਤੋ ਦਾਰਕਸ੍ਸ ਬਾਹਂ ਛਿਨ੍ਦਿ. ਏਵਞ੍ਚ ਸਯਿਤੋ ਵਿਮਾਨੇ ਸਯਿਤੋ ਨਾਮ ਹੋਤੀਤਿ ਕਤ੍ਵਾ ਵੁਤ੍ਤਂ ‘‘ਰੁਕ੍ਖਟ੍ਠਕਦਿਬ੍ਬਵਿਮਾਨੇ ਨਿਪਨ੍ਨਸ੍ਸਾ’’ਤਿ.

ਰੁਕ੍ਖਟ੍ਠਕਦਿਬ੍ਬਵਿਮਾਨੇਤਿ ਚ ਸਾਖਟ੍ਠਕਵਿਮਾਨਂ ਸਨ੍ਧਾਯ ਵੁਤ੍ਤਂ. ਰੁਕ੍ਖਸ੍ਸ ਉਪਰਿ ਨਿਬ੍ਬਤ੍ਤਞ੍ਹਿ ਵਿਮਾਨਂ ਰੁਕ੍ਖਪਟਿਬਦ੍ਧਤ੍ਤਾ ‘‘ਰੁਕ੍ਖਟ੍ਠਕਵਿਮਾਨ’’ਨ੍ਤਿ ਵੁਚ੍ਚਤਿ. ਸਾਖਟ੍ਠਕਵਿਮਾਨਂ ਪਨ ਸਬ੍ਬਸਾਖਾਸਨ੍ਨਿਸ੍ਸਿਤਂ ਹੁਤ੍ਵਾ ਤਿਟ੍ਠਤਿ. ਤਤ੍ਥ ਯਂ ਰੁਕ੍ਖਟ੍ਠਕਵਿਮਾਨਂ ਹੋਤਿ, ਤਂ ਯਾਵ ਰੁਕ੍ਖਸ੍ਸ ਮੂਲਮਤ੍ਤਮ੍ਪਿ ਤਿਟ੍ਠਤਿ, ਤਾਵ ਨ ਨਸ੍ਸਤਿ. ਸਾਖਟ੍ਠਕਵਿਮਾਨਂ ਪਨ ਸਾਖਾਸੁ ਭਿਜ੍ਜਮਾਨਾਸੁ ਤਤ੍ਥ ਤਤ੍ਥੇਵ ਭਿਜ੍ਜਿਤ੍ਵਾ ਸਬ੍ਬਸਾਖਾਸੁ ਭਿਨ੍ਨਾਸੁ ਸਬ੍ਬਂ ਭਿਜ੍ਜਤਿ, ਇਦਮ੍ਪਿ ਚ ਵਿਮਾਨਂ ਸਾਖਟ੍ਠਕਂ, ਤਸ੍ਮਾ ਰੁਕ੍ਖੇ ਛਿਨ੍ਨੇ ਤਂ ਵਿਮਾਨਂ ਸਬ੍ਬਸੋ ਵਿਨਟ੍ਠਂ, ਤੇਨੇਵ ਸਾ ਦੇਵਤਾ ਭਗਵਤੋ ਸਨ੍ਤਿਕਾ ਲਦ੍ਧੇ ਅਞ੍ਞਸ੍ਮਿਂ ਵਿਮਾਨੇ ਵਸਿ. ਬਾਹੁਂ ਥਨਮੂਲੇਯੇਵ ਛਿਨ੍ਦੀਤਿ ਅਂਸੇਨ ਸਦ੍ਧਿਂ ¶ ਬਾਹਂ ਛਿਨ੍ਦਿ. ਇਮਿਨਾ ਚ ਰੁਕ੍ਖਦੇਵਤਾਨਂ ਗਤ੍ਤਾਨਿ ਛਿਜ੍ਜਨ੍ਤਿ, ਨ ਚਾਤੁਮਹਾਰਾਜਿਕਾਦੀਨਂ ਵਿਯ ਅਚ੍ਛੇਜ੍ਜਾਨੀਤਿ ਦਟ੍ਠਬ੍ਬਂ. ਰੁਕ੍ਖਧਮ੍ਮੇਤਿ ਰੁਕ੍ਖਪਕਤਿਯਂ, ਰੁਕ੍ਖਸਭਾਵੇਤਿ ਅਤ੍ਥੋ. ਰੁਕ੍ਖਾਨਂ ਵਿਯ ਛੇਦਨਾਦੀਸੁ ਅਕੁਪ੍ਪਨਞ੍ਹਿ ਰੁਕ੍ਖਧਮ੍ਮੋ ਨਾਮ.

ਉਪ੍ਪਤਿਤਨ੍ਤਿ ਉਪ੍ਪਨ੍ਨਂ. ਭਨ੍ਤਨ੍ਤਿ ਧਾਵਨ੍ਤਂ. ਵਾਰਯੇਤਿ ਨਿਗ੍ਗਣ੍ਹੇਯ੍ਯ. ਇਦਂ ਵੁਤ੍ਤਂ ਹੋਤਿ – ਯਥਾ ਨਾਮ ਛੇਕੋ ਸਾਰਥਿ ਅਤਿਵੇਗੇਨ ਧਾਵਨ੍ਤਂ ਰਥਂ ਨਿਗ੍ਗਹੇਤ੍ਵਾ ਯਥਿਚ੍ਛਕਂ ਪੇਸੇਤਿ, ਏਵਂ ਯੋ ਪੁਗ੍ਗਲੋ ਉਪ੍ਪਨ੍ਨਂ ¶ ਕੋਧਂ ਵਾਰਯੇ ਨਿਗ੍ਗਣ੍ਹਿਤੁਂ ਸਕ੍ਕੋਤਿ, ਤਮਹਂ ਸਾਰਥਿਂ ਬ੍ਰੂਮਿ. ਇਤਰੋ ਪਨ ਰਾਜਉਪਰਾਜਾਦੀਨਂ ਰਥਸਾਰਥਿਜਨੋ ਰਸ੍ਮਿਗ੍ਗਾਹੋ ਨਾਮ ਹੋਤਿ, ਨ ਉਤ੍ਤਮਸਾਰਥੀਤਿ.

ਦੁਤਿਯਗਾਥਾਯ ਪਨ ਅਯਮਤ੍ਥੋ – ਯੋਤਿ (ਸੁ. ਨਿ. ਅਟ੍ਠ. ੧.੧) ਯੋ ਯਾਦਿਸੋ ਖਤ੍ਤਿਯਕੁਲਾ ਵਾ ਪਬ੍ਬਜਿਤੋ ਬ੍ਰਾਹ੍ਮਣਕੁਲਾ ਵਾ ਪਬ੍ਬਜਿਤੋ ਨਵੋ ਵਾ ਮਜ੍ਝਿਮੋ ਵਾ ਥੇਰੋ ਵਾ. ਉਪ੍ਪਤਿਤਨ੍ਤਿ ਉਦ੍ਧਮੁਦ੍ਧਂ ਪਤਿਤਂ, ਗਤਂ ਪਵਤ੍ਤਨ੍ਤਿ ਅਤ੍ਥੋ, ਉਪ੍ਪਨ੍ਨਨ੍ਤਿ ਵੁਤ੍ਤਂ ਹੋਤਿ. ਕੋਧਨ੍ਤਿ ‘‘ਅਨਤ੍ਥਂ ਮੇ ਚਰਤੀਤਿ ਆਘਾਤੋ ਜਾਯਤੀ’’ਤਿਆਦਿਨਾ (ਦੀ. ਨਿ. ੩.੩੪੦; ਅ. ਨਿ. ੯.੨੯) ਨਯੇਨ ਸੁਤ੍ਤੇ ਵੁਤ੍ਤਾਨਂ ਨਵਨ੍ਨਂ, ‘‘ਅਤ੍ਥਂ ਮੇ ਨ ਚਰਤੀ’’ਤਿਆਦੀਨਞ੍ਚ ਤਪ੍ਪਟਿਪਕ੍ਖਤੋ ਸਿਦ੍ਧਾਨਂ ਨਵਨ੍ਨਮੇਵਾਤਿ ਅਟ੍ਠਾਰਸਨ੍ਨਂ ਖਾਣੁਕਣ੍ਟਕਾਦਿਨਾ ਅਟ੍ਠਾਨੇਨ ਸਦ੍ਧਿਂ ਏਕੂਨਵੀਸਤਿਯਾ ਆਘਾਤਵਤ੍ਥੂਨਂ ਅਞ੍ਞਤਰਾਘਾਤਵਤ੍ਥੁਸਮ੍ਭਵਂ ਆਘਾਤਂ. ਵਿਸਟਨ੍ਤਿ ਵਿਤ੍ਥਤਂ. ਸਪ੍ਪਵਿਸਨ੍ਤਿ ਸਪ੍ਪਸ੍ਸ ਵਿਸਂ. ਇਵਾਤਿ ਓਪਮ੍ਮਵਚਨਂ. ਇ-ਕਾਰਲੋਪਂ ਕਤ੍ਵਾ ਵ-ਇਚ੍ਚੇਵ ਵੁਤ੍ਤਂ. ਓਸਧੇਹੀਤਿ ਅਗਦੇਹਿ. ਇਦਂ ਵੁਤ੍ਤਂ ਹੋਤਿ – ਯਥਾ ਵਿਸਤਿਕਿਚ੍ਛਕੋ ਵੇਜ੍ਜੋ ਸਪ੍ਪੇਨ ਦਟ੍ਠੋ ਸਬ੍ਬਂ ਕਾਯਂ ਫਰਿਤ੍ਵਾ ਠਿਤਂ ਵਿਸਟਂ ਸਪ੍ਪਵਿਸਂ ਮੂਲਖਨ੍ਧਤਚਪਤ੍ਤਪੁਪ੍ਫਾਦੀਨਂ ਅਞ੍ਞਤਰੇਹਿ, ਨਾਨਾਭੇਸਜ੍ਜੇਹਿ ਪਯੋਜੇਤ੍ਵਾ ਕਤੇਹਿ ਵਾ ਓਸਧੇਹਿ ਖਿਪ੍ਪਮੇਵ ਵਿਨੇਯ੍ਯ, ਏਵਮੇਵ ਯੋ ਯਥਾਵੁਤ੍ਤੇਨ ਆਘਾਤਵਤ੍ਥੁਨਾ ਉਪ੍ਪਤਿਤਂ ਚਿਤ੍ਤਸਨ੍ਤਾਨਂ ਬ੍ਯਾਪੇਤ੍ਵਾ ਠਿਤਂ ਕੋਧਂ ਵਿਨਯਨੁਪਾਯੇਸੁ ਤਦਙ੍ਗਵਿਨਯਾਦੀਸੁ ਯੇਨ ਕੇਨਚਿ ਉਪਾਯੇਨ ਵਿਨੇਤਿ ਨਾਧਿਵਾਸੇਤਿ ਪਜਹਤਿ ਵਿਨੋਦੇਤਿ ਬ੍ਯਨ੍ਤਿਂ ਕਰੋਤਿ, ਸੋ ਭਿਕ੍ਖੁ ਜਹਾਤਿ ਓਰਪਾਰਂ. ਸੋ ਏਵਂ ਕੋਧਂ ਵਿਨੇਨ੍ਤੋ ਭਿਕ੍ਖੁ ਯਸ੍ਮਾ ਕੋਧੋ ਤਤਿਯਮਗ੍ਗੇਨ ਸਬ੍ਬਸੋ ਪਹੀਯਤਿ, ਤਸ੍ਮਾ ਓਰਪਾਰਸਞ੍ਞਿਤਾਨਿ ਪਞ੍ਚੋਰਮ੍ਭਾਗਿਯਸਂਯੋਜਨਾਨਿ ਜਹਾਤੀਤਿ. ਅਵਿਸੇਸੇਨ ਹਿ ਪਾਰਨ੍ਤਿ ਤੀਰਸ੍ਸ ਨਾਮਂ, ਤਸ੍ਮਾ ਓਰਾਨਿ ਚ ਤਾਨਿ ਸਂਸਾਰਸਾਗਰਸ੍ਸ ਪਾਰਭੂਤਾਨਿ ਚਾਤਿ ਕਤ੍ਵਾ ‘‘ਓਰਪਾਰ’’ਨ੍ਤਿ ਵੁਚ੍ਚਤਿ.

ਅਥ ¶ ਵਾ ਯੋ ਉਪ੍ਪਤਿਤਂ ਵਿਨੇਤਿ ਕੋਧਂ ਵਿਸਟਂ ਸਪ੍ਪਵਿਸਂਵ ਓਸਧੇਹਿ, ਸੋ ਤਤਿਯਮਗ੍ਗੇਨ ਸਬ੍ਬਸੋ ਕੋਧਂ ਵਿਨੇਤ੍ਵਾ ਅਨਾਗਾਮਿਫਲੇ ਠਿਤੋ ਭਿਕ੍ਖੁ ਜਹਾਤਿ ਓਰਪਾਰਂ. ਤਤ੍ਥ ਓਰਨ੍ਤਿ ਸਕਤ੍ਤਭਾਵੋ. ਪਾਰਨ੍ਤਿ ਪਰਤ੍ਤਭਾਵੋ. ਓਰਂ ਵਾ ਛ ਅਜ੍ਝਤ੍ਤਿਕਾਨਿ ਆਯਤਨਾਨਿ, ਪਾਰਂ ਛ ਬਾਹਿਰਾਯਤਨਾਨਿ. ਤਥਾ ਓਰਂ ਮਨੁਸ੍ਸਲੋਕੋ, ਪਾਰਂ ਦੇਵਲੋਕੋ. ਓਰਂ ਕਾਮਧਾਤੁ, ਪਾਰਂ ਰੂਪਾਰੂਪਧਾਤੁ. ਓਰਂ ਕਾਮਰੂਪਭਵੋ, ਪਾਰਂ ਅਰੂਪਭਵੋ. ਓਰਂ ਅਤ੍ਤਭਾਵੋ, ਪਾਰਂ ਅਤ੍ਤਭਾਵਸੁਖੁਪਕਰਣਾਨਿ. ਏਵਮੇਤਸ੍ਮਿਂ ਓਰਪਾਰੇ ਚਤੁਤ੍ਥਮਗ੍ਗੇਨ ਛਨ੍ਦਰਾਗਂ ਪਜਹਨ੍ਤੋ ‘‘ਜਹਾਤਿ ਓਰਪਾਰ’’ਨ੍ਤਿ ਵੁਚ੍ਚਤਿ. ਏਤ੍ਥ ਚ ਕਿਞ੍ਚਾਪਿ ਅਨਾਗਾਮਿਨੋ ਕਾਮਰਾਗਸ੍ਸ ਪਹੀਨਤ੍ਤਾ ਇਧਤ੍ਤਭਾਵਾਦੀਸੁ ਛਨ੍ਦਰਾਗੋ ਏਵ ਨਤ੍ਥਿ, ਅਪਿਚ ਖੋ ਪਨਸ੍ਸ ਵਣ੍ਣਪ੍ਪਕਾਸਨਤ੍ਥਂ ਸਬ੍ਬਮੇਤਂ ਓਰਪਾਰਭੇਦਂ ਸਙ੍ਗਹੇਤ੍ਵਾ ਤਤ੍ਥ ਛਨ੍ਦਰਾਗਪ੍ਪਹਾਨੇਨ ‘‘ਜਹਾਤਿ ਓਰਪਾਰ’’ਨ੍ਤਿ ਵੁਤ੍ਤਂ.

ਇਦਾਨਿ ¶ ਤਸ੍ਸਤ੍ਥਸ੍ਸ ਵਿਭਾਵਨਤ੍ਥਾਯ ਉਪਮਂ ਆਹ ‘‘ਉਰਗੋ ਜਿਣ੍ਣਮਿਵਤ੍ਤਚਂ ਪੁਰਾਣ’’ਨ੍ਤਿ. ਤਤ੍ਥ ਉਰੇਨ ਗਚ੍ਛਤੀਤਿ ਉਰਗੋ, ਸਪ੍ਪਸ੍ਸੇਤਂ ਅਧਿਵਚਨਂ. ਸੋ ਦੁਵਿਧੋ ਕਾਮਰੂਪੀ ਚ ਅਕਾਮਰੂਪੀ ਚ. ਕਾਮਰੂਪੀਪਿ ਦੁਵਿਧੋ ਜਲਜੋ ਥਲਜੋ ਚ. ਜਲਜੋ ਜਲੇ ਏਵ ਕਾਮਰੂਪਂ ਲਭਤਿ, ਨ ਥਲੇ ਸਙ੍ਖਪਾਲਜਾਤਕੇ (ਜਾ. ੨.੧੭.੧੪੩ ਆਦਯੋ) ਸਙ੍ਖਪਾਲਨਾਗਰਾਜਾ ਵਿਯ. ਥਲਜੋ ਥਲੇ ਏਵ, ਨ ਜਲੇ. ਸੋ ਜਜ੍ਜਰਭਾਵੇਨ ਜਿਣ੍ਣਂ, ਚਿਰਕਾਲਤਾਯ ਪੁਰਾਣਞ੍ਚਾਤਿ ਸਙ੍ਖਂ ਗਤਂ ਤਚਂ ਜਹਨ੍ਤੋ ਚਤੁਬ੍ਬਿਧੇਨ ਜਹਤਿ ਸਜਾਤਿਯਂ ਠਿਤੋ ਜਿਗੁਚ੍ਛਨ੍ਤੋ ਨਿਸ੍ਸਾਯ ਥਾਮੇਨਾਤਿ. ਸਜਾਤਿ ਨਾਮ ਸਪ੍ਪਜਾਤਿ ਦੀਘਤ੍ਤਭਾਵੋ. ਉਰਗਾ ਹਿ ਪਞ੍ਚਸੁ ਠਾਨੇਸੁ ਸਜਾਤਿਂ ਨਾਤਿਵਤ੍ਤਨ੍ਤਿ ਉਪਪਤ੍ਤਿਯਂ ਚੁਤਿਯਂ ਵਿਸ੍ਸਟ੍ਠਨਿਦ੍ਦੋਕ੍ਕਮਨੇ ਸਜਾਤਿਯਾ ਮੇਥੁਨਪਟਿਸੇਵਨੇ ਜਿਣ੍ਣਤਚਾਪਨਯਨੇ ਚਾਤਿ. ਤਸ੍ਮਾ ਯਦਾ ਤਚਂ ਜਹਤਿ, ਤਦਾ ਸਜਾਤਿਯਂਯੇਵ ਠਤ੍ਵਾ ਜਹਤਿ. ਸਜਾਤਿਯਂ ਠਿਤੋਪਿ ਚ ਜਿਗੁਚ੍ਛਨ੍ਤੋ ਜਹਤਿ. ਜਿਗੁਚ੍ਛਨ੍ਤੋ ਨਾਮ ਯਦਾ ਉਪਡ੍ਢਟ੍ਠਾਨੇ ਮੁਤ੍ਤੋ ਹੋਤਿ, ਉਪਡ੍ਢਟ੍ਠਾਨੇ ਅਮੁਤ੍ਤੋ ਓਲਮ੍ਬਤਿ, ਤਦਾ ਨਂ ਅਟ੍ਟੀਯਨ੍ਤੋ ਜਹਤਿ, ਏਵਂ ਜਿਗੁਚ੍ਛਨ੍ਤੋਪਿ ਚ ਦਣ੍ਡਨ੍ਤਰਂ ਵਾ ਮੂਲਨ੍ਤਰਂ ਵਾ ਪਾਸਾਣਨ੍ਤਰਂ ਵਾ ਨਿਸ੍ਸਾਯ ਜਹਤਿ. ਨਿਸ੍ਸਾਯ ਜਹਨ੍ਤੋਪਿ ਚ ਥਾਮਂ ਜਨੇਤ੍ਵਾ ਉਸ੍ਸਾਹਂ ਕਰਿਤ੍ਵਾ ਵੀਰਿਯੇਨ ਵਙ੍ਕਂ ਨਙ੍ਗੁਟ੍ਠਂ ਕਤ੍ਵਾ ਪਸ੍ਸਸਨ੍ਤੋਵ ਫਣਂ ਕਰਿਤ੍ਵਾ ਜਹਤਿ. ਏਵਂ ਜਹਿਤ੍ਵਾ ਯੇਨਕਾਮਂ ਪਕ੍ਕਮਤਿ.

ਏਵਮੇਵ ਅਯਮ੍ਪਿ ਭਿਕ੍ਖੁ ਓਰਪਾਰਂ ਜਹਿਤੁਕਾਮੋ ਚਤੁਬ੍ਬਿਧੇਨ ਜਹਤਿ ਸਜਾਤਿਯਂ ਠਿਤੋ ਜਿਗੁਚ੍ਛਨ੍ਤੋ ਨਿਸ੍ਸਾਯ ਥਾਮੇਨਾਤਿ. ਸਜਾਤਿ ਨਾਮ ਭਿਕ੍ਖੁਨੋ ‘‘ਅਰਿਯਾਯ ਜਾਤਿਯਾ ਜਾਤੋ’’ਤਿ (ਮ. ਨਿ. ੨.੩੫੧) ਵਚਨਤੋ ਸੀਲਂ. ਤੇਨੇਵਾਹ ‘‘ਸੀਲੇ ਪਤਿਟ੍ਠਾਯ ¶ ਨਰੋ ਸਪਞ੍ਞੋ’’ਤਿ (ਸਂ. ਨਿ. ੧.੨੩, ੧੯੨). ਏਵਮੇਤਿਸ੍ਸਂ ਸਜਾਤਿਯਂ ਠਿਤੋ ਭਿਕ੍ਖੁ ਤਂ ਸਕਤ੍ਤਭਾਵਾਦਿਭੇਦਂ ਓਰਪਾਰਂ ਜਿਣ੍ਣਪੁਰਾਣਤ੍ਤਚਮਿਵ ਤਂ ਦੁਕ੍ਖਂ ਜਨੇਨ੍ਤਂ ਤਤ੍ਥ ਤਤ੍ਥ ਆਦੀਨਵਦਸ੍ਸਨੇਨ ਜਿਗੁਚ੍ਛਨ੍ਤੋ ਕਲ੍ਯਾਣਮਿਤ੍ਤੇ ਨਿਸ੍ਸਾਯ ਅਧਿਮਤ੍ਤਸਮ੍ਮਾਵਾਯਾਮਸਙ੍ਖਾਤਂ ਥਾਮਂ ਜਨੇਤ੍ਵਾ ‘‘ਦਿਵਸਂ ਚਙ੍ਕਮੇਨ ਨਿਸਜ੍ਜਾਯ ਆਵਰਣੀਯੇਹਿ ਧਮ੍ਮੇਹਿ ਚਿਤ੍ਤਂ ਪਰਿਸੋਧੇਤੀ’’ਤਿ (ਅ. ਨਿ. ੩.੧੬; ੪.੩੭) ਵੁਤ੍ਤਨਯੇਨ ਰਤ੍ਤਿਨ੍ਦਿਵਂ ਛਧਾ ਵਿਭਜਿਤ੍ਵਾ ਘਟੇਨ੍ਤੋ ਵਾਯਮਨ੍ਤੋ ਉਰਗੋ ਵਿਯ ਵਙ੍ਕਂ ਨਙ੍ਗੁਟ੍ਠਂ ਪਲ੍ਲਙ੍ਕਂ ਆਭੁਜਿਤ੍ਵਾ ਉਰਗੋ ਵਿਯ ਪਸ੍ਸਸਨ੍ਤੋ ਅਯਮ੍ਪਿ ਅਸਿਥਿਲਪਰਕ੍ਕਮਤਾਯ ਵਾਯਮਨ੍ਤੋ ਉਰਗੋਵ ਫਣਂ ਕਰਿਤ੍ਵਾ ਅਯਮ੍ਪਿ ਞਾਣਵਿਪ੍ਫਾਰਂ ਜਨੇਤ੍ਵਾ ਉਰਗੋਵ ਤਚਂ ਓਰਪਾਰਂ ਜਹਤਿ, ਜਹਿਤ੍ਵਾ ਚ ਉਰਗੋ ਵਿਯ ਓਹਿਤਤਚੋ ਯੇਨਕਾਮਂ ਪਕ੍ਕਮਤਿ, ਅਯਮ੍ਪਿ ਓਹਿਤਭਾਰੋ ਅਨੁਪਾਦਿਸੇਸਨਿਬ੍ਬਾਨਧਾਤੁਦਿਸਂ ਪਕ੍ਕਮਤੀਤਿ.

੯੦. ਭਵਨ੍ਤੀਤਿ ਇਮਿਨਾ ਵਿਰੁਲ਼੍ਹਮੂਲੇ ਨੀਲਭਾਵਂ ਆਪਜ੍ਜਿਤ੍ਵਾ ਵਡ੍ਢਮਾਨਕੇ ਤਰੁਣਗਚ੍ਛੇ ਦਸ੍ਸੇਤਿ. ਅਹੁਵੁਨ੍ਤਿ ਇਮਿਨਾ ਪਨ ਵਡ੍ਢਿਤ੍ਵਾ ਠਿਤੇ ਮਹਨ੍ਤੇ ਰੁਕ੍ਖਗਚ੍ਛਾਦਿਕੇ ਦਸ੍ਸੇਤਿ. ਭਵਨ੍ਤੀਤਿ ਇਮਸ੍ਸ ਵਿਵਰਣਂ ‘‘ਜਾਯਨ੍ਤਿ ਵਡ੍ਢਨ੍ਤੀ’’ਤਿ, ਅਹੁਵੁਨ੍ਤਿ ਇਮਸ੍ਸ ‘‘ਜਾਤਾ ਵਡ੍ਢਿਤਾ’’ਤਿ. ਰਾਸੀਤਿ ਸੁਦ੍ਧਟ੍ਠਕਧਮ੍ਮਸਮੂਹੋ. ਭੂਤਾਨਨ੍ਤਿ ਤਥਾਲਦ੍ਧਸਮਞ੍ਞਾਨਂ ਅਟ੍ਠਧਮ੍ਮਾਨਂ. ‘‘ਭੂਤਾਨਂ ਗਾਮੋ’’ਤਿ ਵੁਤ੍ਤੇਪਿ ਅਵਯਵਵਿਨਿਮੁਤ੍ਤਸ੍ਸ ¶ ਸਮੁਦਾਯਸ੍ਸ ਅਭਾਵਤੋ ਭੂਤਸਞ੍ਞਿਤਾ ਤੇਯੇਵ ਤਿਣਰੁਕ੍ਖਲਤਾਦਯੋ ਗਯ੍ਹਨ੍ਤਿ. ‘‘ਭੂਮਿਯਂ ਪਤਿਟ੍ਠਹਿਤ੍ਵਾ ਹਰਿਤਭਾਵਮਾਪਨ੍ਨਾ ਰੁਕ੍ਖਗਚ੍ਛਾਦਯੋ ਦੇਵਤਾਹਿ ਪਰਿਗ੍ਗਯ੍ਹਨ੍ਤਿ, ਤਸ੍ਮਾ ਭੂਤਾਨਂ ਨਿਵਾਸਟ੍ਠਾਨਤਾਯ ਭੂਤਾਨਂ ਗਾਮੋ’’ਤਿਪਿ ਵਦਨ੍ਤਿ. ਰੁਕ੍ਖਾਦੀਨਨ੍ਤਿ ਆਦਿ-ਸਦ੍ਦੇਨ ਓਸਧਿਗਚ੍ਛਲਤਾਦਯੋ ਵੇਦਿਤਬ੍ਬਾ.

ਨਨੁ ਚ ਰੁਕ੍ਖਾਦਯੋ ਚਿਤ੍ਤਰਹਿਤਤਾਯ ਨ ਜੀਵਾ, ਚਿਤ੍ਤਰਹਿਤਤਾ ਚ ਪਰਿਪ੍ਫਨ੍ਦਾਭਾਵਤੋ ਛਿਨ੍ਨੇਪਿ ਰੁਹਨਤੋ ਵਿਸਦਿਸਜਾਤਿਕਭਾਵਤੋ ਚਤੁਯੋਨਿਅਪਰਿਯਾਪਨ੍ਨਤੋ ਚ ਵੇਦਿਤਬ੍ਬਾ, ਵੁਡ੍ਢਿ ਪਨ ਪਵਾਲ਼ਸਿਲਾਲਵਣਾਨਮ੍ਪਿ ਵਿਜ੍ਜਤੀਤਿ ਨ ਤੇਸਂ ਜੀਵਭਾਵੇ ਕਾਰਣਂ, ਵਿਸਯਗ੍ਗਹਣਞ੍ਚ ਨੇਸਂ ਪਰਿਕਪ੍ਪਨਾਮਤ੍ਤਂ ਸੁਪਨਂ ਵਿਯ ਚਿਞ੍ਚਾਦੀਨਂ, ਤਥਾ ਦੋਹਲ਼ਾਦਯੋ, ਤਤ੍ਥ ਕਸ੍ਮਾ ਭੂਤਗਾਮਸ੍ਸ ਛੇਦਨਾਦਿਪਚ੍ਚਯਾ ਪਾਚਿਤ੍ਤਿਯਂ ਵੁਤ੍ਤਨ੍ਤਿ? ਸਮਣਸਾਰੁਪ੍ਪਤੋ ਤਂਨਿਵਾਸਸਤ੍ਤਾਨੁਰਕ੍ਖਣਤੋ ¶ ਚ. ਤੇਨੇਵਾਹ ‘‘ਜੀਵਸਞ੍ਞਿਨੋ ਹਿ ਮੋਘਪੁਰਿਸਾ ਮਨੁਸ੍ਸਾ ਰੁਕ੍ਖਸ੍ਮਿ’’ਨ੍ਤਿਆਦਿ.

੯੧. ‘‘ਮੂਲੇ ਜਾਯਨ੍ਤੀ’’ਤਿਆਦੀਸੁ ਅਤ੍ਥੋ ਉਪਰਿ ਅਤ੍ਤਨਾ ਵੁਚ੍ਚਮਾਨਪ੍ਪਕਾਰੇਨ ਸੀਹਲ਼ਟ੍ਠਕਥਾਯਂ ਵੁਤ੍ਤੋਤਿ ਆਹ ‘‘ਏਵਂ ਸਨ੍ਤੇਪਿ…ਪੇ… ਨ ਸਮੇਨ੍ਤੀ’’ਤਿ. ਵਿਜਾਤ-ਸਦ੍ਦੋ ਇਧ ਵਿ-ਸਦ੍ਦਲੋਪਂ ਕਤ੍ਵਾ ਨਿਦ੍ਦਿਟ੍ਠੋਤਿ ਆਹ ‘‘ਵਿਜਾਤਾਨੀ’’ਤਿ. ਵਿਜਾਤ-ਸਦ੍ਦੋ ਚ ‘‘ਵਿਜਾਤਾ ਇਤ੍ਥੀ’’ਤਿਆਦੀਸੁ ਵਿਯ ਪਸੂਤਵਚਨੋਤਿ ਆਹ ‘‘ਪਸੂਤਾਨੀ’’ਤਿ. ਪਸੂਤਿ ਚ ਨਾਮੇਤ੍ਥ ਨਿਬ੍ਬਤ੍ਤਪਣ੍ਣਮੂਲਤਾਤਿ ਆਹ ‘‘ਨਿਬ੍ਬਤ੍ਤਪਣ੍ਣਮੂਲਾਨੀ’’ਤਿ. ਇਮਿਨਾ ਇਮਂ ਦੀਪੇਤਿ ‘‘ਨਿਬ੍ਬਤ੍ਤਪਣ੍ਣਮੂਲਾਨਿ ਬੀਜਾਨਿ ਭੂਤਗਾਮਸਙ੍ਖਮੇਵ ਗਚ੍ਛਨ੍ਤਿ, ਤੇਸੁ ਚ ਵਤ੍ਤਮਾਨੋ ਬੀਜਜਾਤ-ਸਦ੍ਦੋ ਰੁਲ਼੍ਹੀਵਸੇਨ ਰੁਕ੍ਖਾਦੀਸੁਪਿ ਵਤ੍ਤਤੀ’’ਤਿ. ਪੁਰਿਮਸ੍ਮਿਂ ਅਤ੍ਥਵਿਕਪ੍ਪੇ ਪਨ ਬੀਜੇਹਿ ਜਾਤਾਨਂ ਰੁਕ੍ਖਲਤਾਦੀਨਂਯੇਵ ਭੂਤਗਾਮਤਾ ਵੁਤ੍ਤਾ.

ਤਾਨਿ ਦਸ੍ਸੇਨ੍ਤੋਤਿ ਤਾਨਿ ਬੀਜਾਨਿ ਦਸ੍ਸੇਨ੍ਤੋ. ਮੂਲਬੀਜਨ੍ਤਿਆਦੀਸੁ ਮੂਲਮੇਵ ਬੀਜਂ ਮੂਲਬੀਜਂ. ਸੇਸੇਸੁਪਿ ਏਸੇਵ ਨਯੋ. ਫਲ਼ੁਬੀਜਨ੍ਤਿ ਪਬ੍ਬਬੀਜਂ. ਪਚ੍ਚਯਨ੍ਤਰਸਮਵਾਯੇ ਸਦਿਸਫਲੁਪ੍ਪਤ੍ਤਿਯਾ ਵਿਸੇਸਕਾਰਣਭਾਵਤੋ ਵਿਰੁਹਨਸਮਤ੍ਥੇ ਸਾਰਫਲੇ ਨਿਰੁਲ਼੍ਹੋ ਬੀਜ-ਸਦ੍ਦੋ. ਤਦਤ੍ਥਸਂਸਿਦ੍ਧਿਯਾ ਮੂਲਾਦੀਸੁਪਿ ਕੇਸੁਚਿ ਪਵਤ੍ਤਤੀਤਿ ਮੂਲਾਦਿਤੋ ਨਿਵਤ੍ਤਨਤ੍ਥਂ ਏਕੇਨ ਬੀਜਸਦ੍ਦੇਨ ਵਿਸੇਸੇਤ੍ਵਾ ਵੁਤ੍ਤਂ ‘‘ਬੀਜਬੀਜ’’ਨ੍ਤਿ ‘‘ਰੂਪਰੂਪਂ, ਦੁਕ੍ਖਦੁਕ੍ਖ’’ਨ੍ਤਿ ਚ ਯਥਾ. ਬੀਜਤੋ ਨਿਬ੍ਬਤ੍ਤੇਨ ਬੀਜਂ ਦਸ੍ਸਿਤਨ੍ਤਿ ਕਾਰਿਯੋਪਚਾਰੇਨ ਕਾਰਣਂ ਦਸ੍ਸਿਤਨ੍ਤਿ ਦੀਪੇਤਿ.

੯੨. ਬੀਜੇ ਬੀਜਸਞ੍ਞੀਤਿ ਏਤ੍ਥ ਕਾਰਣੂਪਚਾਰੇਨ ਕਾਰਿਯਂ ਵੁਤ੍ਤਨ੍ਤਿ ਦਸ੍ਸੇਨ੍ਤੋ ‘‘ਤਤ੍ਥ ਯਥਾ’’ਤਿਆਦਿਮਾਹ. ਭੂਤਗਾਮਪਰਿਮੋਚਨਂ ਕਤ੍ਵਾਤਿ ਭੂਤਗਾਮਤੋ ਮੋਚੇਤ੍ਵਾ, ਵਿਯੋਜੇਤ੍ਵਾਤਿ ਅਤ੍ਥੋ. ਯਂ ਬੀਜਂ ਭੂਤਗਾਮੋ ਨਾਮ ਹੋਤੀਤਿ ਬੀਜਾਨਿ ਚ ਤਾਨਿ ਜਾਤਾਨਿ ਚਾਤਿ ਵੁਤ੍ਤਮਤ੍ਥਂ ਸਨ੍ਧਾਯ ਵਦਤਿ. ਤਤ੍ਥ ¶ ਯਂ ਬੀਜਨ੍ਤਿ ਯਂ ਨਿਬ੍ਬਤ੍ਤਪਣ੍ਣਮੂਲਂ ਬੀਜਂ. ਤਸ੍ਮਿਂ ਬੀਜੇਤਿ ਤਸ੍ਮਿਂ ਭੂਤਗਾਮਸਞ੍ਞਿਤੇ ਬੀਜੇ. ਏਤ੍ਥ ਚ ਬੀਜਜਾਤ-ਸਦ੍ਦਸ੍ਸ ਵਿਯ ਰੁਲ਼੍ਹੀਵਸੇਨ ਰੁਕ੍ਖਾਦੀਸੁ ਬੀਜ-ਸਦ੍ਦਸ੍ਸਪਿ ਪਵਤ੍ਤਿ ਵੇਦਿਤਬ੍ਬਾ. ਯਥਾਰੁਤਨ੍ਤਿ ਯਥਾਪਾਲ਼ਿ.

ਯਤ੍ਥ ਕਤ੍ਥਚੀਤਿ ਮੂਲੇ ਅਗ੍ਗੇ ਮਜ੍ਝੇ ਵਾ. ਸਞ੍ਚਿਚ੍ਚ ਉਕ੍ਖਿਪਿਤੁਂ ਨ ਵਟ੍ਟਤੀਤਿ ਏਤ੍ਥ ਸਚੇਪਿ ਸਰੀਰੇ ਲਗ੍ਗਭਾਵਂ ਜਾਨਨ੍ਤੋਵ ਉਦਕਤੋ ਉਟ੍ਠਹਤਿ, ‘‘ਤਂ ਉਦ੍ਧਰਿਸ੍ਸਾਮੀ’’ਤਿ ਸਞ੍ਞਾਯ ਅਭਾਵਤੋ ਵਟ੍ਟਤਿ. ਉਪ੍ਪਾਟਿਤਾਨੀਤਿ ਉਦ੍ਧਟਾਨਿ. ਬੀਜਗਾਮੇ ਸਙ੍ਗਹਂ ਗਚ੍ਛਨ੍ਤੀਤਿ ਭੂਤਗਾਮਤੋ ਪਰਿਮੋਚਿਤਤ੍ਤਾ ਵੁਤ੍ਤਂ. ਅਨਨ੍ਤਕ-ਗ੍ਗਹਣੇਨ ਸਾਸਪਮਤ੍ਤਿਕਾ ਗਹਿਤਾ. ਨਾਮਞ੍ਹੇਤਂ ਤਸ੍ਸਾ ਸੇਵਾਲਜਾਤਿਯਾ ¶ . ਮੂਲਪਣ੍ਣਾਨਂ ਅਸਮ੍ਪੁਣ੍ਣਤ੍ਤਾ ‘‘ਅਸਮ੍ਪੁਣ੍ਣਭੂਤਗਾਮੋ ਨਾਮਾ’’ਤਿ ਵੁਤ੍ਤਂ. ਅਭੂਤਗਾਮਮੂਲਤ੍ਤਾਤਿ ਏਤ੍ਥ ਭੂਤਗਾਮੋ ਮੂਲਂ ਕਾਰਣਂ ਏਤਸ੍ਸਾਤਿ ਭੂਤਗਾਮਮੂਲੋ, ਭੂਤਗਾਮਸ੍ਸ ਵਾ ਮੂਲਂ ਕਾਰਣਨ੍ਤਿ ਭੂਤਗਾਮਮੂਲਂ. ਬੀਜਗਾਮੋ ਹਿ ਨਾਮ ਭੂਤਗਾਮਤੋ ਸਮ੍ਭਵਤਿ, ਭੂਤਗਾਮਸ੍ਸ ਚ ਕਾਰਣਂ ਹੋਤਿ, ਅਯਂ ਪਨ ਤਾਦਿਸੋ ਨ ਹੋਤੀਤਿ ‘‘ਅਭੂਤਗਾਮਮੂਲਤ੍ਤਾ’’ਤਿ ਵੁਤ੍ਤਂ. ਤਤ੍ਰਟ੍ਠਕਤ੍ਤਾ ਵੁਤ੍ਤਂ ‘‘ਸੋ ਬੀਜਗਾਮੇਨ ਸਙ੍ਗਹਿਤੋ’’ਤਿ. ਇਦਞ੍ਚ ‘‘ਅਭੂਤਗਾਮਮੂਲਤ੍ਤਾ’’ਤਿ ਏਤ੍ਥ ਪਠਮਂ ਵੁਤ੍ਤਅਤ੍ਥਸਮ੍ਭਵਤੋ ਵੁਤ੍ਤਂ. ਕਿਞ੍ਚਾਪਿ ਹਿ ਤਾਲਨਾਲ਼ਿਕੇਰਾਦੀਨਂ ਖਾਣੁ ਉਦ੍ਧਂ ਅਵਡ੍ਢਨਤੋ ਭੂਤਗਾਮਸ੍ਸ ਕਾਰਣਂ ਨ ਹੋਤਿ, ਤਥਾਪਿ ਭੂਤਗਾਮਸਙ੍ਖ੍ਯੁਪਗਤਨਿਬ੍ਬਤ੍ਤਪਣ੍ਣਮੂਲਬੀਜਤੋ ਸਮ੍ਭੂਤਤ੍ਤਾ ਭੂਤਗਾਮਤੋ ਉਪ੍ਪਨ੍ਨੋ ਨਾਮ ਹੋਤੀਤਿ ਬੀਜਗਾਮੇਨ ਸਙ੍ਗਹਂ ਗਚ੍ਛਤਿ.

‘‘ਅਙ੍ਕੁਰੇ ਹਰਿਤੇ’’ਤਿ ਵਤ੍ਵਾ ਤਮੇਵ ਵਿਭਾਵੇਤਿ ‘‘ਨੀਲਪਣ੍ਣਵਣ੍ਣੇ ਜਾਤੇ’’ਤਿ, ਨੀਲਪਣ੍ਣਸ੍ਸ ਵਣ੍ਣਸਦਿਸੇ ਵਣ੍ਣੇ ਜਾਤੇਤਿ ਅਤ੍ਥੋ. ‘‘ਨੀਲਵਣ੍ਣੇ ਜਾਤੇ’’ਤਿ ਵਾ ਪਾਠੋ ਗਹੇਤਬ੍ਬੋ. ਅਮੂਲਕਭੂਤਗਾਮੇ ਸਙ੍ਗਹਂ ਗਚ੍ਛਤੀਤਿ ਨਾਲ਼ਿਕੇਰਸ੍ਸ ਆਵੇਣਿਕਂ ਕਤ੍ਵਾ ਵਦਤਿ. ‘‘ਪਾਨੀਯਘਟਾਦੀਨਂ ਬਹਿ ਸੇਵਾਲੋ ਉਦਕੇ ਅਟ੍ਠਿਤਤ੍ਤਾ ਬੀਜਗਾਮਾਨੁਲੋਮਤ੍ਤਾ ਚ ਦੁਕ੍ਕਟਵਤ੍ਥੂ’’ਤਿ ਵਦਨ੍ਤਿ. ਕਣ੍ਣਕਮ੍ਪਿ ਅਬ੍ਬੋਹਾਰਿਕਮੇਵਾਤਿ ਨੀਲਵਣ੍ਣਮ੍ਪਿ ਅਬ੍ਬੋਹਾਰਿਕਮੇਵ. ਸੇਲੇਯ੍ਯਕਂ ਨਾਮ ਸਿਲਾਯ ਸਮ੍ਭੂਤਾ ਏਕਾ ਸੁਗਨ੍ਧਜਾਤਿ. ‘‘ਰੁਕ੍ਖਤ੍ਤਚਂ ਵਿਕੋਪੇਤੀਤਿ ਵੁਤ੍ਤਤ੍ਤਾ ਰੁਕ੍ਖੇ ਜਾਤਂ ਯਂ ਕਿਞ੍ਚਿ ਛਤ੍ਤਕਂ ਰੁਕ੍ਖਤ੍ਤਚਂ ਅਵਿਕੋਪੇਤ੍ਵਾ ਮਤ੍ਥਕਤੋ ਛਿਨ੍ਦਿਤ੍ਵਾ ਗਹੇਤੁਂ ਵਟ੍ਟਤੀ’’ਤਿ ਵਦਨ੍ਤਿ. ਰੁਕ੍ਖਤੋ ਮੁਚ੍ਚਿਤ੍ਵਾ ਤਿਟ੍ਠਤੀਤਿ ਏਤ੍ਥ ‘‘ਯਦਿਪਿ ਕਿਞ੍ਚਿਮਤ੍ਤਂ ਰੁਕ੍ਖੇ ਅਲ੍ਲੀਨਾ ਹੁਤ੍ਵਾ ਤਿਟ੍ਠਤਿ, ਰੁਕ੍ਖਤੋ ਗਯ੍ਹਮਾਨੋ ਪਨ ਰੁਕ੍ਖਚ੍ਛਵਿਂ ਨ ਵਿਕੋਪੇਤਿ, ਵਟ੍ਟਤੀ’’ਤਿ ਵਦਨ੍ਤਿ. ਅਲ੍ਲਰੁਕ੍ਖਤੋ ਨ ਵਟ੍ਟਤੀਤਿ ਏਤ੍ਥਾਪਿ ਰੁਕ੍ਖਤ੍ਤਚਂ ਅਵਿਕੋਪੇਤ੍ਵਾ ਮਤ੍ਥਕਤੋ ਤਚ੍ਛੇਤ੍ਵਾ ਗਹੇਤੁਂ ਵਟ੍ਟਤੀਤਿ ਵੇਦਿਤਬ੍ਬਂ. ਹਤ੍ਥਕੁਕ੍ਕੁਚ੍ਚੇਨਾਤਿ ਹਤ੍ਥਾਨਂ ਅਸਂਯਤਭਾਵੇਨ, ਹਤ੍ਥਚਾਪਲ੍ਲੇਨਾਤਿ ਵੁਤ੍ਤਂ ਹੋਤਿ. ਪਾਨੀਯਂ ਨ ਵਾਸੇਤਬ੍ਬਨ੍ਤਿ ਇਦਂ ਅਤ੍ਤਨੋ ਅਤ੍ਥਾਯ ਨਾਮਿਤਂ ਸਨ੍ਧਾਯ ਵੁਤ੍ਤਂ. ਕੇਵਲਂ ਅਨੁਪਸਮ੍ਪਨ੍ਨਸ੍ਸ ਅਤ੍ਥਾਯ ਨਾਮਿਤੇ ਪਨ ਪਚ੍ਛਾ ਤਤੋ ਲਭਿਤ੍ਵਾ ਨ ਵਾਸੇਤਬ੍ਬਨ੍ਤਿ ¶ ਨਤ੍ਥਿ. ‘‘ਯੇਸਂ ਰੁਕ੍ਖਾਨਂ ਸਾਖਾ ਰੁਹਤੀਤਿ ਵੁਤ੍ਤਤ੍ਤਾ ਯੇਸਂ ਸਾਖਾ ਨ ਰੁਹਤਿ, ਤਤ੍ਥ ਕਪ੍ਪਿਯਕਰਣਕਿਚ੍ਚਂ ਨਤ੍ਥੀ’’ਤਿ ਵਦਨ੍ਤਿ.

੯੩. ਪਞ੍ਚਹਿ ¶ ਸਮਣਕਪ੍ਪੇਹੀਤਿ ਪਞ੍ਚਹਿ ਸਮਣਵੋਹਾਰੇਹਿ. ਕਿਞ੍ਚਾਪਿ ਹਿ ਬੀਜਾਨਂ ਅਗ੍ਗਿਨਾ ਫੁਟ੍ਠਮਤ੍ਤੇਨ ਨਖਾਦੀਹਿ ਵਿਲਿਖਨਮਤ੍ਤੇਨ ਚ ਅਵਿਰੁਲ਼੍ਹੀਧਮ੍ਮਤਾ ਨ ਹੋਤਿ, ਤਥਾਪਿ ਏਵਂ ਕਤੇਯੇਵ ਸਮਣਾਨਂ ਕਪ੍ਪਤੀਤਿ ਅਗ੍ਗਿਪਰਿਜਿਤਾਦਯੋ ਸਮਣਵੋਹਾਰਾ ਨਾਮ ਜਾਤਾ, ਤਸ੍ਮਾ ਤੇਹਿ ਸਮਣਵੋਹਾਰੇਹਿ ਕਰਣਭੂਤੇਹਿ ਫਲਂ ਪਰਿਭੁਞ੍ਜਿਤੁਂ ਅਨੁਜਾਨਾਮੀਤਿ ਅਧਿਪ੍ਪਾਯੋ. ਅਬੀਜਨਿਬ੍ਬਟ੍ਟਬੀਜਾਨਿਪਿ ਸਮਣਾਨਂ ਕਪ੍ਪਨ੍ਤੀਤਿ ਪਞ੍ਞਤ੍ਤਪਣ੍ਣਤ੍ਤਿਭਾਵਤੋ ਸਮਣਵੋਹਾਰਾਇਚ੍ਚੇਵ ਸਙ੍ਖਂ ਗਤਾਨਿ. ਅਥ ਵਾ ਅਗ੍ਗਿਪਰਿਜਿਤਾਦੀਨਂ ਪਞ੍ਚਨ੍ਨਂ ਕਪ੍ਪਿਯਭਾਵਤੋਯੇਵ ਪਞ੍ਚਹਿ ਸਮਣਕਪ੍ਪਿਯਭਾਵਸਙ੍ਖਾਤੇਹਿ ਕਾਰਣੇਹਿ ਫਲਂ ਪਰਿਭੁਞ੍ਜਿਤੁਂ ਅਨੁਜਾਨਾਮੀਤਿ ਏਵਮੇਤ੍ਥ ਅਧਿਪ੍ਪਾਯੋ ਵੇਦਿਤਬ੍ਬੋ. ਅਗ੍ਗਿਪਰਿਜਿਤਨ੍ਤਿਆਦੀਸੁ ‘‘ਪਰਿਚਿਤ’’ਨ੍ਤਿਪਿ ਪਠਨ੍ਤਿ. ਅਬੀਜਂ ਨਾਮ ਤਰੁਣਮ੍ਬਫਲਾਦਿ. ਨਿਬ੍ਬਟ੍ਟਬੀਜਂ ਨਾਮ ਅਮ੍ਬਪਨਸਾਦਿ, ਯਂ ਬੀਜਂ ਨਿਬ੍ਬਟ੍ਟੇਤ੍ਵਾ ਵਿਸੁਂ ਕਤ੍ਵਾ ਪਰਿਭੁਞ੍ਜਿਤੁਂ ਸਕ੍ਕਾ ਹੋਤਿ. ‘‘ਕਪ੍ਪਿਯ’’ਨ੍ਤਿ ਵਤ੍ਵਾਵ ਕਾਤਬ੍ਬਨ੍ਤਿ ਯੋ ਕਪ੍ਪਿਯਂ ਕਰੋਤਿ, ਤੇਨ ਕਤ੍ਤਬ੍ਬਾਕਾਰਸ੍ਸੇਵ ਵੁਤ੍ਤਤ੍ਤਾ ਭਿਕ੍ਖੁਨਾ ਅਵੁਤ੍ਤੇਪਿ ਕਾਤੁਂ ਵਟ੍ਟਤੀਤਿ ਨ ਗਹੇਤਬ੍ਬਂ. ਪੁਨ ‘‘ਕਪ੍ਪਿਯਂ ਕਾਰੇਤਬ੍ਬ’’ਨ੍ਤਿ ਕਾਰਾਪਨਸ੍ਸ ਪਠਮਮੇਵ ਕਥਿਤਤ੍ਤਾ ਭਿਕ੍ਖੁਨਾ ‘‘ਕਪ੍ਪਿਯਂ ਕਰੋਹੀ’’ਤਿ ਵੁਤ੍ਤੇਯੇਵ ਅਨੁਪਸਮ੍ਪਨ੍ਨੇਨ ‘‘ਕਪ੍ਪਿਯ’’ਨ੍ਤਿ ਵਤ੍ਵਾ ਅਗ੍ਗਿਪਰਿਜਿਤਾਦਿ ਕਾਤਬ੍ਬਨ੍ਤਿ ਗਹੇਤਬ੍ਬਂ. ‘‘ਕਪ੍ਪਿਯਨ੍ਤਿ ਵਚਨਂ ਪਨ ਯਾਯ ਕਾਯਚਿ ਭਾਸਾਯ ਵਤ੍ਤੁਂ ਵਟ੍ਟਤੀ’’ਤਿ ਵਦਨ੍ਤਿ. ‘‘ਕਪ੍ਪਿਯਨ੍ਤਿ ਵਤ੍ਵਾਵ ਕਾਤਬ੍ਬ’’ਨ੍ਤਿ ਵਚਨਤੋ ਪਠਮਂ ‘‘ਕਪ੍ਪਿਯ’’ਨ੍ਤਿ ਵਤ੍ਵਾ ਪਚ੍ਛਾ ਅਗ੍ਗਿਆਦਿਨਾ ਫੁਸਨਾਦਿ ਕਾਤਬ੍ਬਨ੍ਤਿ ਵੇਦਿਤਬ੍ਬਂ. ‘‘ਪਠਮਂ ਅਗ੍ਗਿਂ ਨਿਕ੍ਖਿਪਿਤ੍ਵਾ ਨਖਾਦਿਨਾ ਵਾ ਵਿਜ੍ਝਿਤ੍ਵਾ ਤਂ ਅਨੁਦ੍ਧਰਿਤ੍ਵਾਵ ‘ਕਪ੍ਪਿਯ’ਨ੍ਤਿ ਵਤ੍ਤੁਮ੍ਪਿ ਵਟ੍ਟਤੀ’’ਤਿ ਵਦਨ੍ਤਿ.

ਏਕਸ੍ਮਿਂ ਬੀਜੇ ਵਾਤਿਆਦੀਸੁ ‘‘ਏਕਂਯੇਵ ਕਾਰੇਮੀਤਿ ਅਧਿਪ੍ਪਾਯੇ ਸਤਿਪਿ ਏਕਾਬਦ੍ਧਤ੍ਤਾ ਸਬ੍ਬਂ ਕਤਮੇਵ ਹੋਤੀ’’ਤਿ ਵਦਨ੍ਤਿ. ਦਾਰੁਂ ਵਿਜ੍ਝਤੀਤਿ ਏਤ੍ਥ ‘‘ਜਾਨਿਤ੍ਵਾਪਿ ਵਿਜ੍ਝਤਿ ਵਾ ਵਿਜ੍ਝਾਪੇਤਿ ਵਾ, ਵਟ੍ਟਤਿਯੇਵਾ’’ਤਿ ਵਦਨ੍ਤਿ. ਭਤ੍ਤਸਿਤ੍ਥੇ ਵਿਜ੍ਝਤੀਤਿ ਏਤ੍ਥਾਪਿ ਏਸੇਵ ਨਯੋ. ‘‘ਤਂ ਵਿਜ੍ਝਤਿ, ਨ ਵਟ੍ਟਤੀਤਿ ਰਜ੍ਜੁਆਦੀਨਂ ਭਾਜਨਗਤਿਕਤ੍ਤਾ’’ਤਿ ਵਦਨ੍ਤਿ. ਮਰਿਚਪਕ੍ਕਾਦੀਹਿ ਮਿਸ੍ਸੇਤ੍ਵਾਤਿ ਏਤ੍ਥ ਭਤ੍ਤਸਿਤ੍ਥਸਮ੍ਬਨ੍ਧਵਸੇਨ ਏਕਾਬਦ੍ਧਤਾ ਵੇਦਿਤਬ੍ਬਾ, ਨ ਫਲਾਨਂਯੇਵ ਅਞ੍ਞਮਞ੍ਞਂ ਸਮ੍ਬਨ੍ਧਵਸੇਨ. ਭਿਨ੍ਦਾਪੇਤ੍ਵਾ ਕਪ੍ਪਿਯਂ ਕਾਰਾਪੇਤਬ੍ਬਨ੍ਤਿ ਬੀਜਤੋ ਮੁਤ੍ਤਸ੍ਸ ਕਟਾਹਸ੍ਸ ਭਾਜਨਗਤਿਕਤ੍ਤਾ ਵੁਤ੍ਤਂ.

ਨਿਕ੍ਖਾਮੇਤੁਨ੍ਤਿ ਤਂ ਭਿਕ੍ਖੁਂ ਨਿਕ੍ਖਾਮੇਤੁਂ. ‘‘ਸਚੇ ਏਤਸ੍ਸ ਅਨੁਲੋਮ’’ਨ੍ਤਿ ਸੇਨਾਸਨਰਕ੍ਖਣਤ੍ਥਾਯ ਅਨੁਞ੍ਞਾਤਮ੍ਪਿ ਪਟਗ੍ਗਿਦਾਨਾਦਿਂ ਅਤ੍ਤਨਾਪਿ ਕਾਤੁਂ ਵਟ੍ਟਤੀਤਿ ¶ ਏਤ੍ਤਕੇਨੇਵ ਇਦਮ੍ਪਿ ਏਤਸ੍ਸ ਅਨੁਲੋਮਨ੍ਤਿ ਏਵਮਧਿਪ੍ਪਾਯੋ ਸਿਯਾ. ਪਟਗ੍ਗਿਦਾਨਂ ਪਰਿਤ੍ਤਕਰਣਞ੍ਚ ਅਤ੍ਤਨੋ ਪਰਸ੍ਸ ਵਾ ¶ ਸੇਨਾਸਨਰਕ੍ਖਣਤ੍ਥਾਯ ਵਟ੍ਟਤਿਯੇਵ. ਤਸ੍ਮਾ ਸਚੇ ਤਸ੍ਸ ਸੁਤ੍ਤਸ੍ਸ ਏਤਂ ਅਨੁਲੋਮਂ ਸਿਯਾ, ਅਤ੍ਤਨੋ ਨ ਵਟ੍ਟਤਿ, ਅਞ੍ਞਸ੍ਸ ਵਟ੍ਟਤੀਤਿ ਅਯਂ ਵਿਸੇਸੋ ਕੁਤੋ ਲਬ੍ਭਤੀਤਿ ਆਹ ‘‘ਅਤ੍ਤਨੋ ਨ ਵਟ੍ਟਤਿ…ਪੇ… ਨ ਸਕ੍ਕਾ ਲਦ੍ਧੁ’’ਨ੍ਤਿ. ਸੇਸਮੇਤ੍ਥ ਉਤ੍ਤਾਨਮੇਵ. ਭੂਤਗਾਮੋ, ਭੂਤਗਾਮਸਞ੍ਞਿਤਾ, ਵਿਕੋਪਨਂ ਵਾ ਵਿਕੋਪਾਪਨਂ ਵਾਤਿ ਇਮਾਨਿ ਪਨੇਤ੍ਥ ਤੀਣਿ ਅਙ੍ਗਾਨਿ.

ਭੂਤਗਾਮਸਿਕ੍ਖਾਪਦਵਣ੍ਣਨਾ ਨਿਟ੍ਠਿਤਾ.

੯੪-੯੮. ਦੁਤਿਯੇ ਅਞ੍ਞਂ ਵਚਨਨ੍ਤਿ ਯਂ ਚੋਦਕੇਨ ਚੁਦਿਤਕਸ੍ਸ ਦੋਸਵਿਭਾਵਨਵਚਨਂ ਵੁਤ੍ਤਂ, ਤਂ ਤਤੋ ਅਞ੍ਞੇਨੇਵ ਵਚਨੇਨ ਪਟਿਚਰਤਿ. ਅਥ ਵਾ ਅਞ੍ਞੇਨਞ੍ਞਂ ਪਟਿਚਰਤੀਤਿ ਅਞ੍ਞੇਨ ਕਾਰਣੇਨ ਅਞ੍ਞਂ ਕਾਰਣਂ ਪਟਿਚਰਤੀਤਿ ਏਵਮੇਤ੍ਥ ਅਤ੍ਥੋ ਵੇਦਿਤਬ੍ਬੋ, ਯਂ ਚੋਦਕੇਨ ਚੁਦਿਤਕਸ੍ਸ ਦੋਸਵਿਭਾਵਨਕਾਰਣਂ ਵੁਤ੍ਤਂ, ਤਤੋ ਅਞ੍ਞੇਨ ਚੋਦਨਾਯ ਅਮੂਲਕਭਾਵਦੀਪਕੇਨ ਕਾਰਣੇਨ ਪਟਿਚਰਤੀਤਿ ਵੁਤ੍ਤਂ ਹੋਤਿ. ਪਟਿਚਰਤੀਤਿ ਚ ਪਟਿਚ੍ਛਾਦਨਵਸੇਨ ਚਰਤਿ, ਪਵਤ੍ਤਤੀਤਿ ਅਤ੍ਥੋ. ਪਟਿਚ੍ਛਾਦਨਤ੍ਥੋ ਏਵ ਵਾ ਚਰਤਿ-ਸਦ੍ਦੋ ਅਨੇਕਤ੍ਥਤ੍ਤਾ ਧਾਤੂਨਂ. ਤੇਨਾਹ ‘‘ਪਟਿਚ੍ਛਾਦੇਤੀ’’ਤਿ. ਕੋ ਆਪਨ੍ਨੋਤਿਆਦਿਨਾ ਪਾਲ਼ਿਯਂ ਚੋਦਨਂ ਅਵਿਸ੍ਸਜ੍ਜੇਤ੍ਵਾ ਵਿਕ੍ਖੇਪਾਪਜ੍ਜਨਵਸੇਨ ਅਞ੍ਞੇਨ ਅਞ੍ਞਂ ਪਟਿਚਰਣਂ ਦਸ੍ਸਿਤਂ. ਅਪਰਮ੍ਪਿ ਪਨ ਚੋਦਨਂ ਵਿਸ੍ਸਜ੍ਜੇਤ੍ਵਾ ਬਹਿਦ੍ਧਾ ਕਥਾਅਪਨਾਮਵਸੇਨ ਪਵਤ੍ਤਂ ਪਾਲ਼ਿਮੁਤ੍ਤਕਂ ਅਞ੍ਞੇਨਞ੍ਞਂ ਪਟਿਚਰਣਂ ਵੇਦਿਤਬ੍ਬਂ. ‘‘ਇਤ੍ਥਨ੍ਨਾਮਂ ਆਪਤ੍ਤਿਂ ਆਪਨ੍ਨੋਸੀ’’ਤਿ ਪੁਟ੍ਠੋ ‘‘ਪਾਟਲਿਪੁਤ੍ਤਂ ਗਤੋਮ੍ਹੀ’’ਤਿ ਵਤ੍ਵਾ ਪੁਨ ‘‘ਨ ਤਵ ਪਾਟਲਿਪੁਤ੍ਤਗਮਨਂ ਪੁਚ੍ਛਾਮ, ਆਪਤ੍ਤਿਂ ਪੁਚ੍ਛਾਮਾ’’ਤਿ ਵੁਤ੍ਤੇ ‘‘ਤਤੋ ਰਾਜਗਹਂ ਗਤੋਮ੍ਹੀ’’ਤਿ ਵਤ੍ਵਾ ‘‘ਰਾਜਗਹਂ ਵਾ ਯਾਹਿ ਬ੍ਰਾਹ੍ਮਣਗਹਂ ਵਾ, ਆਪਤ੍ਤਿਂ ਆਪਨ੍ਨੋਸੀ’’ਤਿ ਵੁਤ੍ਤੇ ‘‘ਤਤ੍ਥ ਮੇ ਸੂਕਰਮਂਸਂ ਲਦ੍ਧ’’ਨ੍ਤਿਆਦੀਨਿ ਵਤ੍ਵਾਵ ਕਥਂ ਬਹਿਦ੍ਧਾ ਵਿਕ੍ਖਿਪਨ੍ਤੋਪਿ ਹਿ ‘‘ਅਞ੍ਞੇਨਞ੍ਞਂ ਪਟਿਚਰਤਿ’’ਚ੍ਚੇਵ ਸਙ੍ਖਂ ਗਚ੍ਛਤਿ.

ਯਦੇਤਂ ਅਞ੍ਞੇਨ ਅਞ੍ਞਂ ਪਟਿਚਰਣਵਸੇਨ ਪਵਤ੍ਤਵਚਨਂ, ਤਦੇਵ ਪੁਚ੍ਛਿਤਮਤ੍ਥਂ ਠਪੇਤ੍ਵਾ ਅਞ੍ਞਂ ਵਦਤੀਤਿ ਅਞ੍ਞਵਾਦਕਨ੍ਤਿ ਆਹ ‘‘ਅਞ੍ਞੇਨਞ੍ਞਂ ਪਟਿਚਰਣਸ੍ਸੇਤਂ ਨਾਮ’’ਨ੍ਤਿ. ਤੁਣ੍ਹੀਭੂਤਸ੍ਸੇਤਂ ਨਾਮਨ੍ਤਿ ਤੁਣ੍ਹੀਭਾਵਸ੍ਸੇਤਂ ਨਾਮਂ, ਅਯਮੇਵ ਵਾ ਪਾਠੋ. ਅਞ੍ਞਵਾਦਕਂ ਆਰੋਪੇਤੂਤਿ ਅਞ੍ਞਵਾਦਕਕਮ੍ਮਂ ਆਰੋਪੇਤੁ, ਅਞ੍ਞਵਾਦਕਤ੍ਤਂ ¶ ਵਾ ਇਦਾਨਿ ਕਰਿਯਮਾਨੇਨ ਕਮ੍ਮੇਨ ਆਰੋਪੇਤੂਤਿ ਅਤ੍ਥੋ. ਵਿਹੇਸਕਂ ਆਰੋਪੇਤੂਤਿ ਏਤ੍ਥਾਪਿ ਵਿਹੇਸਕਕਮ੍ਮਂ ਵਿਹੇਸਕਭਾਵਂ ਵਾ ਆਰੋਪੇਤੂਤਿ ਏਵਮਤ੍ਥੋ ਦਟ੍ਠਬ੍ਬੋ.

ਅਨਾਰੋਪਿਤੇ ਅਞ੍ਞਵਾਦਕੇ ਵੁਤ੍ਤਦੁਕ੍ਕਟਂ ਪਾਲ਼ਿਯਂ ਆਗਤਅਞ੍ਞੇਨਞ੍ਞਂਪਟਿਚਰਣਵਸੇਨ ਯੁਜ੍ਜਤਿ ¶ . ਅਟ੍ਠਕਥਾਯਂ ਆਗਤੇਨ ਪਨ ਪਾਲ਼ਿਮੁਤ੍ਤਕਅਞ੍ਞੇਨਞ੍ਞਂਪਟਿਚਰਣਵਸੇਨ ਅਨਾਰੋਪਿਤੇ ਅਞ੍ਞਵਾਦਕੇ ਮੁਸਾਵਾਦੇਨ ਪਾਚਿਤ੍ਤਿਯਂ, ਆਰੋਪਿਤੇ ਇਮਿਨਾਵ ਪਾਚਿਤ੍ਤਿਯਨ੍ਤਿ ਵੇਦਿਤਬ੍ਬਂ. ਕੇਚਿ ਪਨ ‘‘ਆਰੋਪਿਤੇ ਅਞ੍ਞਵਾਦਕੇ ਮੁਸਾਵਾਦੇਨ ਇਮਿਨਾ ਚ ਪਾਚਿਤ੍ਤਿਯਦ੍ਵਯਂ ਹੋਤੀ’’ਤਿ ਵਦਨ੍ਤਿ, ਤਂ ਵੀਮਂਸਿਤ੍ਵਾ ਗਹੇਤਬ੍ਬਂ. ਯਾ ਸਾ ਆਦਿਕਮ੍ਮਿਕਸ੍ਸ ਅਨਾਪਤ੍ਤਿ ਵੁਤ੍ਤਾ, ਸਾਪਿ ਪਾਲ਼ਿਯਂ ਆਗਤਅਞ੍ਞੇਨਞ੍ਞਂਪਟਿਚਰਣਵਸੇਨ ਵੁਤ੍ਤਾਤਿ ਦਟ੍ਠਬ੍ਬਾ, ਇਮਿਨਾ ਸਿਕ੍ਖਾਪਦੇਨ ਅਨਾਪਤ੍ਤਿਦਸ੍ਸਨਤ੍ਥਂ ਵਾ. ਸੇਸਂ ਉਤ੍ਤਾਨਮੇਵ. ਧਮ੍ਮਕਮ੍ਮੇਨ ਆਰੋਪਿਤਤਾ, ਆਪਤ੍ਤਿਯਾ ਵਾ ਵਤ੍ਥੁਨਾ ਵਾ ਅਨੁਯੁਞ੍ਜਿਯਮਾਨਤਾ, ਛਾਦੇਤੁਕਾਮਤਾਯ ਅਞ੍ਞੇਨਞ੍ਞਂ ਪਟਿਚਰਣਂ ਵਾ ਤੁਣ੍ਹੀਭਾਵੋ ਵਾਤਿ ਇਮਾਨਿ ਪਨੇਤ੍ਥ ਤੀਣਿ ਅਙ੍ਗਾਨਿ.

ਅਞ੍ਞਵਾਦਕਸਿਕ੍ਖਾਪਦਵਣ੍ਣਨਾ ਨਿਟ੍ਠਿਤਾ.

੧੦੩. ਤਤਿਯੇ ਧਾਤੁਪਾਠੇ ਝੇ-ਸਦ੍ਦੋ ਚਿਨ੍ਤਾਯਂ ਪਠਿਤੋਤਿ ਆਹ ‘‘ਲਾਮਕਤੋ ਵਾ ਚਿਨ੍ਤਾਪੇਨ੍ਤੀ’’ਤਿਆਦਿ. ਅਯਮੇਵ ਚ ਅਨੇਕਤ੍ਥਤ੍ਤਾ ਧਾਤੂਨਂ ਓਲੋਕਨਤ੍ਥੋਪਿ ਹੋਤੀਤਿ ਦਟ੍ਠਬ੍ਬਂ. ‘‘ਅਕ੍ਖਰਾਯ ਵਾਚੇਤੀ’’ਤਿਆਦੀਸੁ (ਪਾਚਿ. ੪੬) ਵਿਯ ‘‘ਛਨ੍ਦਾਯਾ’’ਤਿ ਲਿਙ੍ਗਵਿਪਲ੍ਲਾਸਵਸੇਨ ਵੁਤ੍ਤਨ੍ਤਿ ਆਹ ‘‘ਛਨ੍ਦੇਨਾ’’ਤਿ.

੧੦੫. ਯੇਨ ਵਚਨੇਨਾਤਿ ਯੇਨ ‘‘ਛਨ੍ਦਾਯ ਇਤ੍ਥਨ੍ਨਾਮੋ ਇਦਂ ਨਾਮ ਕਰੋਤੀ’’ਤਿਆਦਿਵਚਨੇਨ. ਯੇਨ ਚ ਖਿਯ੍ਯਨ੍ਤੀਤਿ ਯੇਨ ‘‘ਛਨ੍ਦਾਯ ਇਤ੍ਥਨ੍ਨਾਮੋ’’ਤਿਆਦਿਵਚਨੇਨ ਤਤ੍ਥ ਤਤ੍ਥ ਭਿਕ੍ਖੂਨਂ ਸਵਨੂਪਚਾਰੇ ਠਤ੍ਵਾ ਅਵਣ੍ਣਂ ਪਕਾਸੇਨ੍ਤਿ.

੧੦੬. ਅਞ੍ਞਂ ਅਨੁਪਸਮ੍ਪਨ੍ਨਂ ਉਜ੍ਝਾਪੇਤੀਤਿ ਅਞ੍ਞੇਨ ਅਨੁਪਸਮ੍ਪਨ੍ਨੇਨ ਉਜ੍ਝਾਪੇਤਿ. ਤਸ੍ਸ ਵਾ ਤਂ ਸਨ੍ਤਿਕੇ ਖਿਯ੍ਯਤੀਤਿ ਤਸ੍ਸ ਅਨੁਪਸਮ੍ਪਨ੍ਨਸ੍ਸ ਸਨ੍ਤਿਕੇ ¶ ਤਂ ਸਙ੍ਘੇਨ ਸਮ੍ਮਤਂ ਉਪਸਮ੍ਪਨ੍ਨਂ ਖਿਯ੍ਯਤਿ, ਅਵਣ੍ਣਂ ਵਦਨ੍ਤੋ ਵਾ ਪਕਾਸੇਤਿ. ਅਨੁਪਸਮ੍ਪਨ੍ਨਂ ਸਙ੍ਘੇਨ ਸਮ੍ਮਤਨ੍ਤਿ ਏਤ੍ਥ ਸਮ੍ਮਤਪੁਬ੍ਬੋ ਸਮ੍ਮਤੋਤਿ ਵੁਤ੍ਤੋ. ਤੇਨਾਹ ‘‘ਕਿਞ੍ਚਾਪੀ’’ਤਿਆਦਿ. ਯਸ੍ਮਾ ਉਜ੍ਝਾਪਨਂ ਖਿਯ੍ਯਨਞ੍ਚ ਮੁਸਾਵਾਦਵਸੇਨੇਵ ਪਵਤ੍ਤਂ, ਤਸ੍ਮਾ ਆਦਿਕਮ੍ਮਿਕਸ੍ਸ ਅਨਾਪਤ੍ਤੀਤਿ ਪਾਚਿਤ੍ਤਿਯਟ੍ਠਾਨੇ ਦੁਕ੍ਕਟਟ੍ਠਾਨੇ ਚ ਇਮਿਨਾਵ ਅਨਾਪਤ੍ਤਿਦਸ੍ਸਨਤ੍ਥਂ ਵੁਤ੍ਤਨ੍ਤਿ ਗਹੇਤਬ੍ਬਂ. ਏਵਞ੍ਚ ਕਤ੍ਵਾ ਉਜ੍ਝਾਪੇਨ੍ਤਸ੍ਸ ਖਿਯ੍ਯਨ੍ਤਸ੍ਸ ਚ ਏਕਕ੍ਖਣੇ ਦ੍ਵੇ ਦ੍ਵੇ ਆਪਤ੍ਤਿਯੋ ਹੋਨ੍ਤੀਤਿ ਆਪਨ੍ਨਂ. ਅਥ ਵਾ ਈਦਿਸਂ ਸਿਕ੍ਖਾਪਦਂ ਮੁਸਾਵਾਦਤੋ ਪਠਮਂ ਪਞ੍ਞਤ੍ਤਨ੍ਤਿ ਗਹੇਤਬ੍ਬਂ. ਸੇਸਮੇਤ੍ਥ ਉਤ੍ਤਾਨਮੇਵ. ਧਮ੍ਮਕਮ੍ਮੇਨ ਸਮ੍ਮਤਤਾ, ਉਪਸਮ੍ਪਨ੍ਨਤਾ, ਅਗਤਿਗਮਨਾਭਾਵੋ ¶ , ਤਸ੍ਸ ਅਵਣ੍ਣਕਾਮਤਾ, ਯਸ੍ਸ ਸਨ੍ਤਿਕੇ ਵਦਤਿ, ਤਸ੍ਸ ਉਪਸਮ੍ਪਨ੍ਨਤਾ, ਉਜ੍ਝਾਪਨਂ ਵਾ ਖਿਯ੍ਯਨਂ ਵਾਤਿ ਇਮਾਨਿ ਪਨੇਤ੍ਥ ਛ ਅਙ੍ਗਾਨਿ.

ਉਜ੍ਝਾਪਨਕਸਿਕ੍ਖਾਪਦਵਣ੍ਣਨਾ ਨਿਟ੍ਠਿਤਾ.

੧੦੮-੧੧੦. ਚਤੁਤ੍ਥੇ ਹਿਮਵਸ੍ਸੇਨਾਤਿ ਹਿਮਮੇਵ ਵੁਤ੍ਤਂ. ਅਪਞ੍ਞਾਤੇਤਿ ਅਪ੍ਪਤੀਤੇ, ਅਪ੍ਪਸਿਦ੍ਧੇਤਿ ਅਤ੍ਥੋ. ‘‘ਮਣ੍ਡਪੇ ਵਾ ਰੁਕ੍ਖਮੂਲੇ ਵਾਤਿ ਵਚਨਤੋ ਵਿਵਟਙ੍ਗਣੇਪਿ ਨਿਕ੍ਖਿਪਿਤੁਂ ਵਟ੍ਟਤੀ’’ਤਿ ਤੀਸੁਪਿ ਗਣ੍ਠਿਪਦੇਸੁ ਵੁਤ੍ਤਂ. ਗੋਚਰਪ੍ਪਸੁਤਾਤਿ ਗੋਚਰਟ੍ਠਾਨਂ ਪਟਿਪਨ੍ਨਾ. ‘‘ਅਟ੍ਠ ਮਾਸੇ’’ਤਿ ਇਮਿਨਾ ਵਸ੍ਸਾਨਂ ਚਾਤੁਮਾਸਂ ਚੇਪਿ ਦੇਵੋ ਨ ਵਸ੍ਸਤਿ, ਪਟਿਕ੍ਖਿਤ੍ਤਮੇਵਾਤਿ ਆਹ ‘‘ਅਟ੍ਠ ਮਾਸੇਤਿ ਵਚਨਤੋ…ਪੇ… ਨਿਕ੍ਖਿਪਿਤੁਂ ਨ ਵਟ੍ਟਤਿਯੇਵਾ’’ਤਿ. ਤਤ੍ਥ ਚਤ੍ਤਾਰੋ ਮਾਸੇਤਿ ਵਸ੍ਸਾਨਸ੍ਸ ਚਤ੍ਤਾਰੋ ਮਾਸੇ. ਅਵਸ੍ਸਿਕਸਙ੍ਕੇਤੇਤਿ ਇਮਿਨਾ ਅਨੁਞ੍ਞਾਤੇਪਿ ਅਟ੍ਠ ਮਾਸੇ ਯਤ੍ਥ ਹੇਮਨ੍ਤੇ ਦੇਵੋ ਵਸ੍ਸਤਿ, ਤਤ੍ਥ ਅਪਰੇਪਿ ਚਤ੍ਤਾਰੋ ਮਾਸਾ ਪਟਿਕ੍ਖਿਤ੍ਤਾਤਿ ਆਹ ‘‘ਅਵਸ੍ਸਿਕਸਙ੍ਕੇਤੇਤਿ ਵਚਨਤੋ’’ਤਿਆਦਿ. ਇਮਿਨਾ ਇਮਂ ਦੀਪੇਤਿ ‘‘ਯਸ੍ਮਿਂ ਦੇਸੇ ਹੇਮਨ੍ਤੇ ਦੇਵੋ ਵਸ੍ਸਤਿ, ਤਤ੍ਥ ਅਟ੍ਠ ਮਾਸੇ ਪਟਿਕ੍ਖਿਪਿਤ੍ਵਾ ਚਤ੍ਤਾਰੋ ਮਾਸਾ ਅਨੁਞ੍ਞਾਤਾ. ਯਤ੍ਥ ਪਨ ਵਸ੍ਸਾਨੇਯੇਵ ਵਸ੍ਸਤਿ, ਤਤ੍ਥ ਚਤ੍ਤਾਰੋ ਮਾਸੇ ਪਟਿਕ੍ਖਿਪਿਤ੍ਵਾ ਅਟ੍ਠ ਮਾਸਾ ਅਨੁਞ੍ਞਾਤਾ’’ਤਿ.

ਇਮਿਨਾਵ ਨਯੇਨ ਮਜ੍ਝਿਮਪਦੇਸੇ ਯਤ੍ਥ ਹੇਮਨ੍ਤੇ ਹਿਮਵਸ੍ਸਂ ਵਸ੍ਸਤਿ, ਤਤ੍ਥਾਪਿ ਅਟ੍ਠੇਵ ਮਾਸਾ ਪਟਿਕ੍ਖਿਤ੍ਤਾਤਿ ਵੇਦਿਤਬ੍ਬਾ. ਤਸ੍ਮਾ ਵਸ੍ਸਾਨਕਾਲੇ ਪਕਤਿਅਜ੍ਝੋਕਾਸੇ ਓਵਸ੍ਸਕਮਣ੍ਡਪੇ ਰੁਕ੍ਖਮੂਲੇ ਚ ਸਨ੍ਥਰਿਤੁਂ ਨ ਵਟ੍ਟਤਿ, ਹੇਮਨ੍ਤਕਾਲੇ ਪਕਤਿਅਜ੍ਝੋਕਾਸੇ ਓਵਸ੍ਸਕਮਣ੍ਡਪਾਦੀਸੁਪਿ ਵਟ੍ਟਤਿ. ਤਞ੍ਚ ¶ ਖੋ ਯਤ੍ਥ ਹਿਮਵਸ੍ਸੇਨ ਸੇਨਾਸਨਂ ਨ ਤੇਮਤਿ, ਗਿਮ੍ਹਕਾਲੇਪਿ ਪਕਤਿਅਜ੍ਝੋਕਾਸਾਦੀਸੁ ਵਟ੍ਟਤਿਯੇਵ, ਤਞ੍ਚ ਖੋ ਅਕਾਲਮੇਘਾਦਸ੍ਸਨੇ, ਕਾਕਾਦੀਨਂ ਨਿਬਦ੍ਧਵਾਸਰੁਕ੍ਖਮੂਲੇ ਪਨ ਕਦਾਚਿਪਿ ਨ ਵਟ੍ਟਤੀਤਿ ਏਵਮੇਤ੍ਥ ਵਿਨਿਚ੍ਛਯੋ ਵੇਦਿਤਬ੍ਬੋ.

ਇਮਞ੍ਚ ਪਨ ਅਤ੍ਥਵਿਸੇਸਂ ਗਹੇਤ੍ਵਾ ਭਗਵਤਾ ਪਠਮਮੇਵ ਸਿਕ੍ਖਾਪਦਂ ਪਞ੍ਞਤ੍ਤਨ੍ਤਿ ਵਿਸੁਂ ਅਨੁਪਞ੍ਞਤ੍ਤਿ ਨ ਵੁਤ੍ਤਾ. ਤੇਨੇਵ ਹਿ ਮਾਤਿਕਾਟ੍ਠਕਥਾਯਂ (ਕਙ੍ਖਾ. ਅਟ੍ਠ. ਪਠਮਸੇਨਾਸਨਸਿਕ੍ਖਾਪਦਵਣ੍ਣਨਾ) ਵੁਤ੍ਤਂ ‘‘ਇਤਿ ਯਤ੍ਥ ਚ ਯਦਾ ਚ ਸਨ੍ਥਰਿਤੁਂ ਨ ਵਟ੍ਟਤਿ, ਤਂ ਸਬ੍ਬਮਿਧ ਅਜ੍ਝੋਕਾਸਸਙ੍ਖਮੇਵ ਗਤ’’ਨ੍ਤਿ. ਅਥ ਵਾ ਅਵਿਸੇਸੇਨ ਅਜ੍ਝੋਕਾਸੇ ਸਨ੍ਥਰਣਸਨ੍ਥਰਾਪਨਾਨਿ ਪਟਿਕ੍ਖਿਪਿਤ੍ਵਾ ‘‘ਈਦਿਸੇ ਕਾਲੇ ਈਦਿਸੇ ਚ ਪਦੇਸੇ ਠਪੇਥਾ’’ਤਿ ਅਨੁਜਾਨਨਮਤ੍ਤੇਨੇਵ ਅਲਨ੍ਤਿ ਨ ਸਿਕ੍ਖਾਪਦੇ ¶ ਵਿਸੁਂ ਅਨੁਪਞ੍ਞਤ੍ਤਿ ਉਦ੍ਧਟਾਤਿ ਵੇਦਿਤਬ੍ਬਾ. ਪਰਿਵਾਰੇ (ਪਰਿ. ੬੫-੬੭) ਪਨ ਇਮਸ੍ਸੇਵ ਸਿਕ੍ਖਾਪਦਸ੍ਸ ਅਨੁਰੂਪਵਸੇਨ ਪਞ੍ਞਤ੍ਤਤ੍ਤਾ ‘‘ਏਕਾ ਅਨੁਪਞ੍ਞਤ੍ਤੀ’’ਤਿ ਵੁਤ੍ਤਂ.

ਨਵਵਾਯਿਮੋ ਸੀਘਂ ਨ ਨਸ੍ਸਤੀਤਿ ਆਹ ‘‘ਨਵਵਾਯਿਮੋ ਵਾ’’ਤਿ. ਓਨਦ੍ਧਕੋਤਿ ਚਮ੍ਮੇਨ ਓਨਦ੍ਧੋ. ਉਕ੍ਕਟ੍ਠਅਬ੍ਭੋਕਾਸਿਕੋਤਿ ਇਦਂ ਤਸ੍ਸ ਪਰਿਵਿਤਕ੍ਕਦਸ੍ਸਨਮਤ੍ਤਂ, ਉਕ੍ਕਟ੍ਠਅਬ੍ਭੋਕਾਸਿਕਸ੍ਸ ਪਨ ਚੀਵਰਕੁਟਿ ਨ ਵਟ੍ਟਤੀਤਿ ਨਤ੍ਥਿ. ਕਾਯਾਨੁਗਤਿਕਤ੍ਤਾਤਿ ਭਿਕ੍ਖੁਨੋ ਤਤ੍ਥੇਵ ਸਨ੍ਨਿਹਿਤਭਾਵਂ ਸਨ੍ਧਾਯ ਵੁਤ੍ਤਂ. ਇਮਿਨਾ ਚ ਤਸ੍ਮਿਂਯੇਵ ਕਾਲੇ ਅਨਾਪਤ੍ਤਿ ਵੁਤ੍ਤਾ, ਚੀਵਰਕੁਟਿਤੋ ਨਿਕ੍ਖਮਿਤ੍ਵਾ ਪਨ ਅਞ੍ਞਤ੍ਥ ਗਚ੍ਛਨ੍ਤਸ੍ਸ ਪਿਣ੍ਡਾਯ ਪਵਿਸਨ੍ਤਸ੍ਸਪਿ ਆਪਤ੍ਤਿਯੇਵ. ‘‘ਯਸ੍ਮਾ ਪਨ ਦਾਯਕੇਹਿ ਦਾਨਕਾਲੇਯੇਵ ਸਹਸ੍ਸਗ੍ਘਨਕਮ੍ਪਿ ਕਮ੍ਬਲਂ ‘ਪਾਦਪੁਞ੍ਛਨਿਂ ਕਤ੍ਵਾ ਪਰਿਭੁਞ੍ਜਥਾ’ਤਿ ਦਿਨ੍ਨਂ ਤਥੇਵ ਪਰਿਭੁਞ੍ਜਿਤੁਂ ਵਟ੍ਟਤਿ, ਤਸ੍ਮਾ ‘ਇਮਂ ਮਞ੍ਚਪੀਠਾਦਿਸੇਨਾਸਨਂ ਅਬ੍ਭੋਕਾਸੇਪਿ ਯਥਾਸੁਖਂ ਪਰਿਭੁਞ੍ਜਥਾ’ਤਿ ਦਾਯਕੇਹਿ ਦਿਨ੍ਨਂ ਚੇ, ਸਬ੍ਬਸ੍ਮਿਮ੍ਪਿ ਕਾਲੇ ਅਬ੍ਭੋਕਾਸੇ ਨਿਕ੍ਖਿਪਿਤੁਂ ਵਟ੍ਟਤੀ’’ਤਿ ਵਦਨ੍ਤਿ. ਪੇਸੇਤ੍ਵਾ ਗਨ੍ਤਬ੍ਬਨ੍ਤਿ ਏਤ੍ਥ ‘‘ਯੋ ਭਿਕ੍ਖੁ ਇਮਂ ਠਾਨਂ ਆਗਨ੍ਤ੍ਵਾ ਵਸਤਿ, ਤਸ੍ਸ ਦੇਥਾ’’ਤਿ ਵਤ੍ਵਾ ਪੇਸੇਤਬ੍ਬਂ.

ਵਲਾਹਕਾਨਂ ਅਨੁਟ੍ਠਿਤਭਾਵਂ ਸਲ੍ਲਕ੍ਖੇਤ੍ਵਾਤਿ ਇਮਿਨਾ ਚ ਗਿਮ੍ਹਾਨੇਪਿ ਮੇਘੇ ਉਟ੍ਠਿਤੇ ਮਞ੍ਚਪੀਠਾਦਿਂ ਯਂਕਿਞ੍ਚਿ ਸੇਨਾਸਨਂ ਅਜ੍ਝੋਕਾਸੇ ਨਿਕ੍ਖਿਪਿਤੁਂ ਨ ਵਟ੍ਟਤੀਤਿ ਦੀਪਿਤਨ੍ਤਿ ਵੇਦਿਤਬ੍ਬਂ. ‘‘ਪਾਦਟ੍ਠਾਨਾਭਿਮੁਖਾਤਿ ਨਿਸੀਦਨ੍ਤਾਨਂ ਪਾਦਪਤਨਟ੍ਠਾਨਾਭਿਮੁਖ’’ਨ੍ਤਿ ਕੇਚਿ. ‘‘ਸਮ੍ਮਜ੍ਜਨ੍ਤਸ੍ਸ ਪਾਦਟ੍ਠਾਨਾਭਿਮੁਖ’’ਨ੍ਤਿ ਅਪਰੇ. ‘‘ਬਹਿ ਵਾਲੁਕਾਯ ਅਗਮਨਨਿਮਿਤ੍ਤਂ ਪਾਦਟ੍ਠਾਨਾਭਿਮੁਖਾ ਵਾਲਿਕਾ ਹਰਿਤਬ੍ਬਾਤਿ ਵੁਤ੍ਤ’’ਨ੍ਤਿ ਏਕੇ ¶ . ਕਚਵਰਂ ਹਤ੍ਥੇਹਿ ਗਹੇਤ੍ਵਾ ਬਹਿ ਛਟ੍ਟੇਤਬ੍ਬਨ੍ਤਿ ਇਮਿਨਾ ਕਚਵਰਂ ਛਡ੍ਡੇਸ੍ਸਾਮੀਤਿ ਵਾਲਿਕਾ ਨ ਛਡ੍ਡੇਤਬ੍ਬਾਤਿ ਦੀਪੇਤਿ.

੧੧੧. ਅਨ੍ਤੋ ਸਂਵੇਠੇਤ੍ਵਾ ਬਦ੍ਧਨ੍ਤਿ ਏਰਕਪਤ੍ਤਾਦੀਹਿ ਵੇਣਿਂ ਕਤ੍ਵਾ ਤਾਯ ਵੇਣਿਯਾ ਉਭੋਸੁ ਪਸ੍ਸੇਸੁ ਵਿਤ੍ਥਤਟ੍ਠਾਨੇਸੁ ਬਹੁਂ ਵੇਠੇਤ੍ਵਾ ਤਤੋ ਪਟ੍ਠਾਯ ਯਾਵ ਮਜ੍ਝਟ੍ਠਾਨਂ, ਤਾਵ ਅਨ੍ਤੋ ਆਕਡ੍ਢਨਵਸੇਨ ਵੇਠੇਤ੍ਵਾ ਮਜ੍ਝੇ ਸਙ੍ਖਿਪਿਤ੍ਵਾ ਤਿਰਿਯਂ ਤਤ੍ਥ ਤਤ੍ਥ ਬਨ੍ਧਿਤ੍ਵਾ ਕਤਂ. ਕਪ੍ਪਂ ਲਭਿਤ੍ਵਾਤਿ ਗਚ੍ਛਾਤਿ ਵੁਤ੍ਤਵਚਨੇਨ ਕਪ੍ਪਂ ਲਭਿਤ੍ਵਾ. ਥੇਰਸ੍ਸ ਹਿ ਆਣਤ੍ਤਿਯਾ ਗਚ੍ਛਨ੍ਤਸ੍ਸ ਅਨਾਪਤ੍ਤਿ. ਪੁਰਿਮਨਯੇਨੇਵਾਤਿ ‘‘ਨਿਸੀਦਿਤ੍ਵਾ ਸਯਂ ਗਚ੍ਛਨ੍ਤੋ’’ਤਿਆਦਿਨਾ ਪੁਬ੍ਬੇ ਵੁਤ੍ਤਨਯੇਨੇਵ. ਅਞ੍ਞਤ੍ਥ ਗਚ੍ਛਤੀਤਿ ਤਂ ਮਗ੍ਗਂ ਅਤਿਕ੍ਕਮਿਤ੍ਵਾ ਅਞ੍ਞਤ੍ਥ ਗਚ੍ਛਤਿ. ਲੇਡ੍ਡੁਪਾਤੁਪਚਾਰਤੋ ਬਹਿ ਠਿਤਤ੍ਤਾ ‘‘ਪਾਦੁਦ੍ਧਾਰੇਨ ਕਾਰੇਤਬ੍ਬੋ’’ਤਿ ਵੁਤ੍ਤਂ, ਅਞ੍ਞਤ੍ਥ ਗਚ੍ਛਨ੍ਤਸ੍ਸ ਪਠਮਪਾਦੁਦ੍ਧਾਰੇ ਦੁਕ੍ਕਟਂ, ਦੁਤਿਯਪਾਦੁਦ੍ਧਾਰੇ ਪਾਚਿਤ੍ਤਿਯਨ੍ਤਿ ਅਤ੍ਥੋ. ਪਾਕਤਿਕਂ ਅਕਤ੍ਵਾਤਿ ਅਪ੍ਪਟਿਸਾਮੇਤ੍ਵਾ. ਅਨ੍ਤਰਸਨ੍ਨਿਪਾਤੇਤਿ ਅਨ੍ਤਰਨ੍ਤਰਾ ਸਨ੍ਨਿਪਾਤੇ.

ਆਵਾਸਿਕਾਨਂਯੇਵ ਪਲਿਬੋਧੋਤਿ ਏਤ੍ਥ ਆਗਨ੍ਤੁਕੇਹਿ ਆਗਨ੍ਤ੍ਵਾ ਕਿਞ੍ਚਿ ਅਵਤ੍ਵਾ ਤਤ੍ਥ ਨਿਸਿਨ੍ਨੇਪਿ ¶ ਆਵਾਸਿਕਾਨਂਯੇਵ ਪਲਿਬੋਧੋਤਿ ਅਧਿਪ੍ਪਾਯੋ. ਮਹਾਪਚ੍ਚਰਿਵਾਦੇ ਪਨ ‘‘ਅਞ੍ਞੇਸੁ ਆਗਨ੍ਤ੍ਵਾ ਨਿਸਿਨ੍ਨੇਸੂ’’ਤਿ ਇਦਂ ਅਮ੍ਹਾਕਨ੍ਤਿ ਵਤ੍ਵਾ ਵਾ ਅਵਤ੍ਵਾ ਵਾ ਨਿਸਿਨ੍ਨੇਸੂਤਿ ਅਧਿਪ੍ਪਾਯੋ. ਮਹਾਅਟ੍ਠਕਥਾਵਾਦੇ ‘‘ਆਪਤ੍ਤੀ’’ਤਿ ਪਾਚਿਤ੍ਤਿਯਮੇਵ ਵੁਤ੍ਤਂ. ਮਹਾਪਚ੍ਚਰਿਯਂ ਪਨ ਸਨ੍ਥਰਣਸਨ੍ਥਰਾਪਨੇ ਸਤਿ ਪਾਚਿਤ੍ਤਿਯੇਨ ਭਵਿਤਬ੍ਬਨ੍ਤਿ ਅਨਾਣਤ੍ਤਿਯਾ ਪਞ੍ਞਤ੍ਤਤ੍ਤਾ ਦੁਕ੍ਕਟਂ ਵੁਤ੍ਤਂ. ‘‘ਇਦਂ ਉਸ੍ਸਾਰਕਸ੍ਸ, ਇਦਂ ਧਮ੍ਮਕਥਿਕਸ੍ਸਾ’’ਤਿ ਵਿਸੁਂ ਪਞ੍ਞਤ੍ਤਤ੍ਤਾ ਅਨਾਣਤ੍ਤਿਯਾ ਪਞ੍ਞਤ੍ਤੇਪਿ ਪਾਚਿਤ੍ਤਿਯੇਨੇਵ ਭਵਿਤਬ੍ਬਨ੍ਤਿ ਅਧਿਪ੍ਪਾਯੇਨ ‘‘ਤਸ੍ਮਿਂ ਆਗਨ੍ਤ੍ਵਾ ਨਿਸਿਨ੍ਨੇ ਤਸ੍ਸ ਪਲਿਬੋਧੋ’’ਤਿ ਵੁਤ੍ਤਂ. ਕੇਚਿ ਪਨ ਵਦਨ੍ਤਿ ‘‘ਅਨਾਣਤ੍ਤਿਯਾ ਪਞ੍ਞਤ੍ਤੇਪਿ ਧਮ੍ਮਕਥਿਕਸ੍ਸ ਅਨੁਟ੍ਠਾਪਨੀਯਤ੍ਤਾ ਪਾਚਿਤ੍ਤਿਯੇਨ ਭਵਿਤਬ੍ਬਂ, ਆਗਨ੍ਤੁਕਸ੍ਸ ਪਨ ਪਚ੍ਛਾ ਆਗਤੇਹਿ ਵੁਡ੍ਢਤਰੇਹਿ ਉਟ੍ਠਾਪੇਤਬ੍ਬਤ੍ਤਾ ਦੁਕ੍ਕਟਂ ਵੁਤ੍ਤ’’ਨ੍ਤਿ.

੧੧੨. ਭੂਮਿਯਂ ਅਤ੍ਥਰਿਤਬ੍ਬਾਤਿ ਚਿਮਿਲਿਕਾਯ ਸਤਿ ਤਸ੍ਸਾ ਉਪਰਿ, ਅਸਤਿ ਸੁਦ੍ਧਭੂਮਿਯਂ ਅਤ੍ਥਰਿਤਬ੍ਬਾ. ਸੀਹਚਮ੍ਮਾਦੀਨਂ ਪਰਿਹਰਣੇਯੇਵ ਪਟਿਕ੍ਖੇਪੋ ਵੇਦਿਤਬ੍ਬੋਤਿ ਇਮਿਨਾ –

‘‘ਨ ¶ , ਭਿਕ੍ਖਵੇ, ਮਹਾਚਮ੍ਮਾਨਿ ਧਾਰੇਤਬ੍ਬਾਨਿ ਸੀਹਚਮ੍ਮਂ ਬ੍ਯਗ੍ਘਚਮ੍ਮਂ ਦੀਪਿਚਮ੍ਮਂ, ਯੋ ਧਾਰੇਯ੍ਯ, ਆਪਤ੍ਤਿ ਦੁਕ੍ਕਟਸ੍ਸਾ’’ਤਿ (ਮਹਾਵ. ੨੫੫) –

ਏਵਂ ਵੁਤ੍ਤਾਯ ਖਨ੍ਧਕਪਾਲ਼ਿਯਾ ਅਧਿਪ੍ਪਾਯਂ ਵਿਭਾਵੇਤਿ. ਇਦਂ ਵੁਤ੍ਤਂ ਹੋਤਿ – ‘‘ਅਨ੍ਤੋਪਿ ਮਞ੍ਚੇ ਪਞ੍ਞਤ੍ਤਾਨਿ ਹੋਨ੍ਤਿ, ਬਹਿਪਿ ਮਞ੍ਚੇ ਪਞ੍ਞਤ੍ਤਾਨਿ ਹੋਨ੍ਤੀ’’ਤਿ ਇਮਸ੍ਮਿਂ ਵਤ੍ਥੁਸ੍ਮਿਂ ਸਿਕ੍ਖਾਪਦਸ੍ਸ ਪਞ੍ਞਤ੍ਤਤ੍ਤਾ ਮਞ੍ਚਪੀਠੇਸੁ ਅਤ੍ਥਰਿਤ੍ਵਾ ਪਰਿਭੋਗੋਯੇਵ ਪਟਿਕ੍ਖਿਤ੍ਤੋ, ਭੂਮਤ੍ਥਰਣਵਸੇਨ ਪਰਿਭੋਗੋ ਪਨ ਅਪ੍ਪਟਿਕ੍ਖਿਤ੍ਤੋਤਿ. ਯਦਿ ਏਵਂ ‘‘ਪਰਿਹਰਣੇਯੇਵ ਪਟਿਕ੍ਖੇਪੋ’’ਤਿ ਇਦਂ ਕਸ੍ਮਾ ਵੁਤ੍ਤਨ੍ਤਿ? ਯਥਾ ‘‘ਅਨੁਜਾਨਾਮਿ, ਭਿਕ੍ਖਵੇ, ਸਬ੍ਬਂ ਪਾਸਾਦਪਰਿਭੋਗ’’ਨ੍ਤਿ (ਚੂਲ਼ਵ. ੩੨੦) ਵਚਨਤੋ ਪੁਗ੍ਗਲਿਕੇਪਿ ਸੇਨਾਸਨੇ ਸੇਨਾਸਨਪਰਿਭੋਗਵਸੇਨ ਨਿਯਮਿਤਂ ਸੁਵਣ੍ਣਘਟਾਦਿਕਂ ਪਰਿਭੁਞ੍ਜਿਤੁਂ ਵਟ੍ਟਮਾਨਮ੍ਪਿ ਕੇਵਲਂ ਅਤ੍ਤਨੋ ਸਨ੍ਤਕਂ ਕਤ੍ਵਾ ਪਰਿਭੁਞ੍ਜਿਤੁਂ ਨ ਵਟ੍ਟਤਿ, ਏਵਮਿਦਂ ਭੂਮਤ੍ਥਰਣਵਸੇਨ ਪਰਿਭੁਞ੍ਜਿਯਮਾਨਮ੍ਪਿ ਅਤ੍ਤਨੋ ਸਨ੍ਤਕਂ ਕਤ੍ਵਾ ਤਂ ਤਂ ਵਿਹਾਰਂ ਹਰਿਤ੍ਵਾ ਪਰਿਭੁਞ੍ਜਿਤੁਂ ਨ ਵਟ੍ਟਤੀਤਿ ਦਸ੍ਸਨਤ੍ਥਂ ‘‘ਪਰਿਹਰਣੇਯੇਵ ਪਟਿਕ੍ਖੇਪੋ ਵੇਦਿਤਬ੍ਬੋ’’ਤਿ ਵੁਤ੍ਤਂ. ਦਾਰੁਮਯਪੀਠਨ੍ਤਿ ਫਲਕਮਯਮੇਵ ਪੀਠਂ ਵੁਤ੍ਤਂ. ਪਾਦਕਥਲਿਕਨ੍ਤਿ ਅਧੋਤਪਾਦਟ੍ਠਪਨਕਂ. ਅਜ੍ਝੋਕਾਸੇ ਰਜਨਂ ਪਚਿਤ੍ਵਾ…ਪੇ… ਪਟਿਸਾਮੇਤਬ੍ਬਨ੍ਤਿ ਏਤ੍ਥ ਥੇਵੇ ਅਸਤਿ ਰਜਨਕਮ੍ਮੇ ਨਿਟ੍ਠਿਤੇ ਪਟਿਸਾਮੇਤਬ੍ਬਂ.

੧੧੩. ‘‘ਭਿਕ੍ਖੁ ਵਾ ਸਾਮਣੇਰੋ ਵਾ ਆਰਾਮਿਕੋ ਵਾ ਲਜ੍ਜੀ ਹੋਤੀਤਿ ਵੁਤ੍ਤਤ੍ਤਾ ਅਲਜ੍ਜਿਂ ਆਪੁਚ੍ਛਿਤ੍ਵਾ ਗਨ੍ਤੁਂ ਨ ਵਟ੍ਟਤੀ’’ਤਿ ਵਦਨ੍ਤਿ. ਓਤਾਪੇਨ੍ਤੋ ਗਚ੍ਛਤੀਤਿ ਏਤ੍ਥ ‘‘ਕਿਞ੍ਚਾਪਿ ‘ਏਤ੍ਤਕਂ ਦੂਰਂ ਗਨ੍ਤਬ੍ਬ’ਨ੍ਤਿ ਪਰਿਚ੍ਛੇਦੋ ਨਤ੍ਥਿ, ਤਥਾਪਿ ਲੇਡ੍ਡੁਪਾਤਂ ਅਤਿਕ੍ਕਮ੍ਮ ਨਾਤਿਦੂਰਂ ਗਨ੍ਤਬ੍ਬ’’ਨ੍ਤਿ ਵਦਨ੍ਤਿ. ਸੇਸਮੇਤ੍ਥ ¶ ਉਤ੍ਤਾਨਮੇਵ. ਮਞ੍ਚਾਦੀਨਂ ਸਙ੍ਘਿਕਤਾ, ਵੁਤ੍ਤਲਕ੍ਖਣੇ ਦੇਸੇ ਸਨ੍ਥਰਣਂ ਵਾ ਸਨ੍ਥਰਾਪਨਂ ਵਾ, ਅਪਲਿਬੁਦ੍ਧਤਾ, ਆਪਦਾਯ ਅਭਾਵੋ, ਲੇਡ੍ਡੁਪਾਤਾਤਿਕ੍ਕਮੋਤਿ ਇਮਾਨਿ ਪਨੇਤ੍ਥ ਪਞ੍ਚ ਅਙ੍ਗਾਨਿ.

ਮਾਤਿਕਾਟ੍ਠਕਥਾਯਂ (ਕਙ੍ਖਾ. ਅਟ੍ਠ. ਪਠਮਸੇਨਾਸਨਸਿਕ੍ਖਾਪਦਵਣ੍ਣਨਾ) ਪਨ ਅਨਾਪੁਚ੍ਛਂ ਵਾ ਗਚ੍ਛੇਯ੍ਯਾਤਿ ਏਤ੍ਥ ‘‘ਯੋ ਭਿਕ੍ਖੁ ਵਾ ਸਾਮਣੇਰੋ ਵਾ ਆਰਾਮਿਕੋ ਵਾ ਲਜ੍ਜੀ ਹੋਤਿ, ਅਤ੍ਤਨੋ ਪਲਿਬੋਧਂ ਵਿਯ ਮਞ੍ਞਤਿ, ਤਥਾਰੂਪਂ ਅਨਾਪੁਚ੍ਛਿਤ੍ਵਾ ਤਂ ਸੇਨਾਸਨਂ ਤਸ੍ਸ ਅਨਿਯ੍ਯਾਤੇਤ੍ਵਾ ਨਿਰਪੇਕ੍ਖੋ ਗਚ੍ਛਤਿ, ਥਾਮਮਜ੍ਝਿਮਸ੍ਸ ਪੁਰਿਸਸ੍ਸ ਲੇਡ੍ਡੁਪਾਤਂ ਅਤਿਕ੍ਕਮੇਯ੍ਯ, ਏਕੇਨ ਪਾਦੇਨ ਲੇਡ੍ਡੁਪਾਤਾਤਿਕ੍ਕਮੇ ਦੁਕ੍ਕਟਂ, ਦੁਤਿਯਪਾਦਾਤਿਕ੍ਕਮੇ ਪਾਚਿਤ੍ਤਿਯ’’ਨ੍ਤਿ ਵਤ੍ਵਾ ਅਙ੍ਗੇਸੁਪਿ ਨਿਰਪੇਕ੍ਖਤਾਯ ਸਦ੍ਧਿਂ ਛ ਅਙ੍ਗਾਨਿ ¶ ਵੁਤ੍ਤਾਨਿ. ਪਾਲ਼ਿਯਂ ਪਨ ਅਟ੍ਠਕਥਾਯਞ੍ਚ ‘‘ਨਿਰਪੇਕ੍ਖੋ ਗਚ੍ਛਤੀ’’ਤਿ ਅਯਂ ਵਿਸੇਸੋ ਨ ਦਿਸ੍ਸਤਿ. ‘‘ਓਤਾਪੇਨ੍ਤੋ ਗਚ੍ਛਤੀ’’ਤਿ ਚ ਓਤਾਪਨਵਿਸਯੇ ਏਵ ਸਾਪੇਕ੍ਖਗਮਨੇ ਅਨਾਪਤ੍ਤਿ ਵੁਤ੍ਤਾ. ਯਦਿ ਅਞ੍ਞਤ੍ਥਾਪਿ ਸਾਪੇਕ੍ਖਗਮਨੇ ਅਨਾਪਤ੍ਤਿ ਸਿਯਾ, ‘‘ਅਨਾਪਤ੍ਤਿ ਸਾਪੇਕ੍ਖੋ ਗਚ੍ਛਤੀ’’ਤਿ ਅਵਿਸੇਸੇਨ ਵਤ੍ਤਬ੍ਬਂ ਭਵੇਯ੍ਯ, ਤਸ੍ਮਾ ਵੀਮਂਸਿਤ੍ਵਾ ਯੁਤ੍ਤਤਰਂ ਗਹੇਤਬ੍ਬਨ੍ਤਿ.

ਪਠਮਸੇਨਾਸਨਸਿਕ੍ਖਾਪਦਵਣ੍ਣਨਾ ਨਿਟ੍ਠਿਤਾ.

੫. ਦੁਤਿਯਸੇਨਾਸਨਸਿਕ੍ਖਾਪਦਵਣ੍ਣਨਾ

੧੧੬. ਦੁਤਿਯਸੇਨਾਸਨਸਿਕ੍ਖਾਪਦੇ ਏਤ੍ਤਕਮੇਵ ਵੁਤ੍ਤਨ੍ਤਿ ਅਟ੍ਠਕਥਾਸੁ ਵੁਤ੍ਤਂ. ‘‘ਇਦਞ੍ਚ ਅਟ੍ਠਕਥਾਸੁ ਤਥਾਵੁਤ੍ਤਭਾਵਦਸ੍ਸਨਤ੍ਥਂ ਵੁਤ੍ਤਂ, ਅਞ੍ਞਮ੍ਪਿ ਤਾਦਿਸਂ ਮਞ੍ਚਪੀਠੇਸੁ ਅਤ੍ਥਰਿਤਂ ਪਚ੍ਚਤ੍ਥਰਣਮੇਵਾ’’ਤਿ ਤੀਸੁਪਿ ਗਣ੍ਠਿਪਦੇਸੁ ਵੁਤ੍ਤਂ. ਮਾਤਿਕਾਟ੍ਠਕਥਾਯਂ ਪਨ ‘‘ਪਚ੍ਚਤ੍ਥਰਣਂ ਨਾਮ ਪਾਵਾਰੋ ਕੋਜਵੋਤਿ ਏਤ੍ਤਕਮੇਵਾ’’ਤਿ ਨਿਯਮੇਤ੍ਵਾ ਵੁਤ੍ਤਂ, ਤਸ੍ਮਾ ਗਣ੍ਠਿਪਦੇਸੁ ਵੁਤ੍ਤਂ ਇਮਿਨਾ ਨ ਸਮੇਤਿ, ਵੀਮਂਸਿਤ੍ਵਾ ਗਹੇਤਬ੍ਬਂ. ਸੇਨਾਸਨਤੋਤਿ ਸਬ੍ਬਪਚ੍ਛਿਮਸੇਨਾਸਨਤੋ. ਯੋ ਕੋਚੀਤਿ ਤਸ੍ਸ ਞਾਤਕੋ ਵਾ ਅਞ੍ਞਾਤਕੋ ਵਾ ਯੋ ਕੋਚਿ.

੧੧੭. ਪਰਿਵੇਣਨ੍ਤਿ ਏਕੇਕਸ੍ਸ ਵਿਹਾਰਸ੍ਸ ਪਰਿਕ੍ਖੇਪਬ੍ਭਨ੍ਤਰਂ. ਕੁਰੁਨ੍ਦਟ੍ਠਕਥਾਯਂ ਵੁਤ੍ਤਮੇਵਤ੍ਥਂ ਸਵਿਸੇਸਂ ਕਤ੍ਵਾ ਦਸ੍ਸੇਤੁਂ ‘‘ਕਿਞ੍ਚਾਪਿ ਵੁਤ੍ਤੋ’’ਤਿਆਦਿ ਆਰਦ੍ਧਂ. ‘‘ਅਪਰਿਚ੍ਛਨ੍ਨੇ ਮਣ੍ਡਪੇ’’ਤਿ ਵਿਸੁਂ ਯੋਜੇਤਬ੍ਬਂ. ਤੇਨੇਵ ਮਾਤਿਕਾਟ੍ਠਕਥਾਯਂ (ਕਙ੍ਖਾ. ਅਟ੍ਠ. ਦੁਤਿਯਸੇਨਾਸਨਸਿਕ੍ਖਾਪਦਵਣ੍ਣਨਾ) ‘‘ਅਪਰਿਚ੍ਛਨ੍ਨਮਣ੍ਡਪੇ ਵਾ ਪਰਿਚ੍ਛਨ੍ਨੇ ਵਾਪਿ ਬਹੂਨਂ ਸਨ੍ਨਿਪਾਤਭੂਤੇ’’ਤਿ ਵੁਤ੍ਤਂ. ਭੋਜਨਸਾਲਾਯਮ੍ਪਿ ਅਯਂ ਵਿਸੇਸੋ ਲਬ੍ਭਤਿਯੇਵ. ਵਤ੍ਤਬ੍ਬਂ ਨਤ੍ਥੀਤਿ ਵਿਸੇਸੇਤ੍ਵਾ ਕਿਞ੍ਚਿ ਵਤ੍ਤਬ੍ਬਂ ਨਤ੍ਥਿ. ਪਲੁਜ੍ਜਤੀਤਿ ਵਿਨਸ੍ਸਤਿ. ਨਸ੍ਸੇਯ੍ਯਾਤਿ ਚੋਰਾਦੀਹਿ ਵਿਨਸ੍ਸੇਯ੍ਯ.

੧੧੮. ਯੇਨ ¶ ਮਞ੍ਚਂ ਵਾ ਪੀਠਂ ਵਾ ਵਿਨਨ੍ਤਿ, ਤਂ ਮਞ੍ਚਪੀਠਕਵਾਨਂ. ਸਿਲੁਚ੍ਚਯਲੇਣਨ੍ਤਿ ਸਿਲੁਚ੍ਚਯੇ ਲੇਣਂ, ਪਬ੍ਬਤਗੁਹਾਤਿ ਅਤ੍ਥੋ. ‘‘ਸੇਨਾਸਨਂ ਉਪਚਿਕਾਹਿ ਖਾਯਿਤ’’ਨ੍ਤਿ ਇਮਸ੍ਮਿਂ ਵਤ੍ਥੁਸ੍ਮਿਂ ਪਞ੍ਞਤ੍ਤਤ੍ਤਾ ਵਤ੍ਥੁਅਨੁਰੂਪਵਸੇਨ ਅਟ੍ਠਕਥਾਯਂ ਉਪਚਿਕਾਸਙ੍ਕਾਯ ਅਭਾਵੇ ਅਨਾਪਤ੍ਤਿ ਵੁਤ੍ਤਾ. ਵਤ੍ਤਕ੍ਖਨ੍ਧਕੇ ਗਮਿਕਵਤ੍ਤਂ ਪਞ੍ਞਪੇਨ੍ਤੇਨ ¶ ‘‘ਸੇਨਾਸਨਂ ਆਪੁਚ੍ਛਿਤਬ੍ਬ’’ਨ੍ਤਿ ਵੁਤ੍ਤਤ੍ਤਾ ਕੇਵਲਂ ਇਤਿਕਤ੍ਤਬ੍ਬਾਕਾਰਮਤ੍ਤਦਸ੍ਸਨਤ੍ਥਂ ‘‘ਆਪੁਚ੍ਛਨਂ ਪਨ ਵਤ੍ਤ’’ਨ੍ਤਿ ਵੁਤ੍ਤਂ, ਨ ਪਨ ਵਤ੍ਤਭੇਦੇਨ ਦੁਕ੍ਕਟਨ੍ਤਿ ਦਸ੍ਸਨਤ੍ਥਂ. ਤੇਨੇਵ ਅਨ੍ਧਕਟ੍ਠਕਥਾਯਂ ‘‘ਸੇਨਾਸਨਂ ਆਪੁਚ੍ਛਿਤਬ੍ਬ’’ਨ੍ਤਿ ਏਤ੍ਥ ‘‘ਯਂ ਪਾਸਾਣਪਿਟ੍ਠਿਯਂ ਵਾ ਪਾਸਾਣਤ੍ਥਮ੍ਭੇਸੁ ਵਾ ਕਤਸੇਨਾਸਨਂ ਯਤ੍ਥ ਉਪਚਿਕਾ ਨਾਰੋਹਨ੍ਤਿ, ਤਂ ਅਨਾਪੁਚ੍ਛਨ੍ਤਸ੍ਸਪਿ ਅਨਾਪਤ੍ਤੀ’’ਤਿ ਵਕ੍ਖਤਿ, ਤਸ੍ਮਾ ਯਂ ਵੁਤ੍ਤਂ ਗਣ੍ਠਿਪਦੇ ‘‘ਤਾਦਿਸੇ ਸੇਨਾਸਨੇ ਅਨਾਪੁਚ੍ਛਾ ਗਚ੍ਛਨ੍ਤਸ੍ਸ ਪਾਚਿਤ੍ਤਿਯਂ ਨਤ੍ਥਿ, ਗਮਿਕਵਤ੍ਤਵਸੇਨ ਪਨ ਅਨਾਪੁਚ੍ਛਾ ਗਚ੍ਛਤੋ ਵਤ੍ਤਭੇਦੋ ਹੋਤਿ, ਤਸ੍ਮਾ ਦੁਕ੍ਕਟਂ ਆਪਜ੍ਜਤੀ’’ਤਿ, ਤਂ ਨ ਗਹੇਤਬ੍ਬਂ.

ਪਚ੍ਛਿਮਸ੍ਸ ਆਭੋਗੇਨ ਮੁਤ੍ਤਿ ਨਤ੍ਥੀਤਿ ਤਸ੍ਸ ਪਚ੍ਛਤੋ ਗਚ੍ਛਨ੍ਤਸ੍ਸ ਅਞ੍ਞਸ੍ਸ ਅਭਾਵਤੋ ਵੁਤ੍ਤਂ. ਏਕਂ ਵਾ ਪੇਸੇਤ੍ਵਾ ਆਪੁਚ੍ਛਿਤਬ੍ਬਨ੍ਤਿ ਏਤ੍ਥ ਗਮਨਚਿਤ੍ਤਸ੍ਸ ਉਪ੍ਪਨ੍ਨਟ੍ਠਾਨਤੋ ਅਨਾਪੁਚ੍ਛਿਤ੍ਵਾ ਗਚ੍ਛਤੋ ਦੁਤਿਯਪਾਦੁਦ੍ਧਾਰੇ ਪਾਚਿਤ੍ਤਿਯਂ. ਕਿਞ੍ਚਾਪਿ ਮਞ੍ਚਂ ਵਾ ਪੀਠਂ ਵਾ ਅਜ੍ਝੋਕਾਸੇ ਨਿਕ੍ਖਿਪਿਤ੍ਵਾ ਗਚ੍ਛਨ੍ਤਸ੍ਸ ਇਧ ਵਿਸੁਂ ਆਪਤ੍ਤਿ ਨ ਵੁਤ੍ਤਾ, ਤਥਾਪਿ ਅਕਾਲੇ ਅਜ੍ਝੋਕਾਸੇ ਮਞ੍ਚਪੀਠਾਨਿ ਪਞ੍ਞਪੇਤ੍ਵਾ ਗਚ੍ਛਨ੍ਤਸ੍ਸ ਲੇਡ੍ਡੁਪਾਤਾਤਿਕ੍ਕਮੇ ਪੁਰਿਮਸਿਕ੍ਖਾਪਦੇਨ ਪਾਚਿਤ੍ਤਿਯਂ, ਪਰਿਕ੍ਖੇਪਾਤਿਕ੍ਕਮੇ ਇਮਿਨਾ ਦੁਕ੍ਕਟਨ੍ਤਿ ਵੇਦਿਤਬ੍ਬਂ. ‘‘ਮਣ੍ਡਪੇ ਵਾ ਰੁਕ੍ਖਮੂਲੇ ਵਾ’’ਤਿ ਇਮਿਨਾ ਅਜ੍ਝੋਕਾਸੋਪਿ ਸਙ੍ਗਹਿਤੋਯੇਵਾਤਿ ਤਤ੍ਥਾਪਿ ਦੁਕ੍ਕਟਂ ਇਧ ਵੁਤ੍ਤਮੇਵਾਤਿ ਦਟ੍ਠਬ੍ਬਂ. ਸੇਯ੍ਯਂ ਪਨ ਅਜ੍ਝੋਕਾਸੇ ਸਨ੍ਥਰਿਤ੍ਵਾ ਗਚ੍ਛਨ੍ਤਸ੍ਸ ਉਭਯੇਨਪਿ ਦੁਕ੍ਕਟਮੇਵ. ‘‘ਸਙ੍ਘਿਕੇ ਵਿਹਾਰੇ ਸਙ੍ਘਿਕਂਯੇਵ ਸੇਯ੍ਯਂ ਸਨ੍ਥਰਿਤ੍ਵਾ ਪਕ੍ਕਮਨ੍ਤਸ੍ਸ ਪਾਚਿਤ੍ਤਿਯਂ ਵੁਤ੍ਤਨ੍ਤਿ ਉਭੋਸੁ ਏਕੇਕਸ੍ਮਿਂ ਸਙ੍ਘਿਕੇ ਦੁਕ੍ਕਟ’’ਨ੍ਤਿ ਵਦਨ੍ਤਿ. ਸੇਸਮੇਤ੍ਥ ਉਤ੍ਤਾਨਮੇਵ. ਵੁਤ੍ਤਲਕ੍ਖਣਸੇਯ੍ਯਾ, ਤਸ੍ਸਾ ਸਙ੍ਘਿਕਤਾ, ਵੁਤ੍ਤਲਕ੍ਖਣੇ ਵਿਹਾਰੇ ਸਨ੍ਥਰਣਂ ਵਾ ਸਨ੍ਥਰਾਪਨਂ ਵਾ, ਅਪਲਿਬੁਦ੍ਧਤਾ, ਆਪਦਾਯ ਅਭਾਵੋ, ਅਨਪੇਕ੍ਖਸ੍ਸ ਦਿਸਾਪਕ੍ਕਮਨਂ, ਉਪਚਾਰਸੀਮਾਤਿਕ੍ਕਮੋਤਿ ਇਮਾਨਿ ਪਨੇਤ੍ਥ ਸਤ੍ਤ ਅਙ੍ਗਾਨਿ.

ਦੁਤਿਯਸੇਨਾਸਨਸਿਕ੍ਖਾਪਦਵਣ੍ਣਨਾ ਨਿਟ੍ਠਿਤਾ.

੧੧੯-੧੨੧. ਛਟ੍ਠੇ ਅਨੁਪਵਿਸਿਤ੍ਵਾਤਿ ਸਮੀਪਂ ਪਵਿਸਿਤ੍ਵਾ. ਬਹੂਪਕਾਰਤਂ ਗੁਣਵਿਸਿਟ੍ਠਤਞ੍ਚ ਸਲ੍ਲਕ੍ਖੇਨ੍ਤੋਤਿ ¶ ਭਣ੍ਡਾਗਾਰਿਕਸ੍ਸ ਬਹੂਪਕਾਰਤਂ ਧਮ੍ਮਕਥਿਕਾਦੀਨਂ ਗੁਣਵਿਸਿਟ੍ਠਤਞ੍ਚ ਸਲ੍ਲਕ੍ਖੇਨ੍ਤੋ. ਸਮਨ੍ਤਾ ਦਿਯਡ੍ਢੋ ਹਤ੍ਥੋਤਿ ਮਜ੍ਝੇ ਪਞ੍ਞਤ੍ਤਮਞ੍ਚਪੀਠਂ ਸਨ੍ਧਾਯ ਵੁਤ੍ਤਂ.

੧੨੨. ਉਪਚਾਰਂ ¶ ਠਪੇਤ੍ਵਾਤਿ ਵੁਤ੍ਤਲਕ੍ਖਣਂ ਉਪਚਾਰਂ ਠਪੇਤ੍ਵਾ. ਏਕਵਿਹਾਰੇਤਿ ਏਕਸ੍ਮਿਂ ਸੇਨਾਸਨੇ. ਏਕਪਰਿਵੇਣੇਤਿ ਤਸ੍ਸ ਵਿਹਾਰਸ੍ਸ ਪਰਿਕ੍ਖੇਪਬ੍ਭਨ੍ਤਰੇ. ‘‘ਗਿਲਾਨੋ ਪਵਿਸਤੀਤਿਆਦੀਸੁ ਅਨਾਪਤ੍ਤਿਕਾਰਣਸਬ੍ਭਾਵਤੋ ਗਿਲਾਨਾਦਿਤਾਯ ਪਵਿਸਿਸ੍ਸਾਮੀਤਿ ਉਪਚਾਰਂ ਪਵਿਸਨ੍ਤਸ੍ਸ ਸਤਿਪਿ ਸਮ੍ਬਾਧੇਤੁਕਾਮਤਾਯ ਅਨਾਪਤ੍ਤਿ ਵੁਤ੍ਤਾਯੇਵਾ’’ਤਿ ਤੀਸੁਪਿ ਗਣ੍ਠਿਪਦੇਸੁ ਵੁਤ੍ਤਂ. ਏਵਞ੍ਚ ਸਤਿ ਅਗਿਲਾਨਾਦਿਭਾਵੋਪਿ ਵਿਸੁਂ ਅਙ੍ਗੇਸੁ ਵਤ੍ਤਬ੍ਬੋ ਸਿਯਾ, ਮਾਤਿਕਾਟ੍ਠਕਥਾਯਂ (ਕਙ੍ਖਾ. ਅਟ੍ਠ. ਅਨੁਪਖਜ੍ਜਸਿਕ੍ਖਾਪਦਵਣ੍ਣਨਾ) ਪਨ ‘‘ਸਙ੍ਘਿਕਵਿਹਾਰਤਾ, ਅਨੁਟ੍ਠਾਪਨੀਯਭਾਵਜਾਨਨਂ, ਸਮ੍ਬਾਧੇਤੁਕਾਮਤਾ, ਉਪਚਾਰੇ ਨਿਸੀਦਨਂ ਵਾ ਨਿਪਜ੍ਜਨਂ ਵਾਤਿ ਇਮਾਨਿ ਪਨੇਤ੍ਥ ਚਤ੍ਤਾਰਿ ਅਙ੍ਗਾਨੀ’’ਤਿ ਏਤ੍ਤਕਮੇਵ ਵੁਤ੍ਤਂ, ਤਸ੍ਮਾ ਵੀਮਂਸਿਤਬ੍ਬਂ.

ਅਨੁਪਖਜ੍ਜਸਿਕ੍ਖਾਪਦਵਣ੍ਣਨਾ ਨਿਟ੍ਠਿਤਾ.

੧੨੬. ਸਤ੍ਤਮੇ ਕੋਟ੍ਠਕਾਨੀਤਿ ਦ੍ਵਾਰਕੋਟ੍ਠਕਾਨਿ. ‘‘ਨਿਕ੍ਖਮਾਤਿ ਵਚਨਂ ਸੁਤ੍ਵਾਪਿ ਅਤ੍ਤਨੋ ਰੁਚਿਯਾ ਨਿਕ੍ਖਮਤਿ, ਅਨਾਪਤ੍ਤੀ’’ਤਿ ਵਦਨ੍ਤਿ.

੧੨੮. ਅਲਜ੍ਜਿਂ ਨਿਕ੍ਕਡ੍ਢਤੀਤਿਆਦੀਸੁ ਪਠਮਂ ਅਲਜ੍ਜੀਆਦਿਭਾਵੇਨ ਨਿਕ੍ਕਡ੍ਢਿਸ੍ਸਾਮੀਤਿ ਚਿਨ੍ਤੇਤ੍ਵਾ ਨਿਕ੍ਕਡ੍ਢਨ੍ਤਸ੍ਸ ਚਿਤ੍ਤਸ੍ਸ ਲਹੁਪਰਿਵਤ੍ਤਿਤਾਯ ਕੋਪੇ ਉਪ੍ਪਨ੍ਨੇਪਿ ਅਨਾਪਤ੍ਤਿ. ਸੇਸਮੇਤ੍ਥ ਉਤ੍ਤਾਨਮੇਵ. ਸਙ੍ਘਿਕਵਿਹਾਰੋ, ਉਪਸਮ੍ਪਨ੍ਨਸ੍ਸ ਭਣ੍ਡਨਕਾਰਕਭਾਵਾਦਿਵਿਨਿਮੁਤ੍ਤਤਾ, ਕੋਪੇਨ ਨਿਕ੍ਕਡ੍ਢਨਂ ਵਾ ਨਿਕ੍ਕਡ੍ਢਾਪਨਂ ਵਾਤਿ ਇਮਾਨਿ ਪਨੇਤ੍ਥ ਤੀਣਿ ਅਙ੍ਗਾਨਿ.

ਨਿਕ੍ਕਡ੍ਢਨਸਿਕ੍ਖਾਪਦਵਣ੍ਣਨਾ ਨਿਟ੍ਠਿਤਾ.

੧੨੯-੧੩੧. ਅਟ੍ਠਮੇ ਉਪਰਿਮਤਲੇ ਪਦਰਾਨਂ ਅਸਨ੍ਥਰਿਤਤ੍ਤਾ ‘‘ਉਪਰਿਅਚ੍ਛਨ੍ਨਤਲਾਯਾ’’ਤਿ ਵੁਤ੍ਤਂ. ਪੁਬ੍ਬੇ ਵੁਤ੍ਤਨਯੇਨੇਵਾਤਿ ਅਨੁਪਖਜ੍ਜਸਿਕ੍ਖਾਪਦੇ ਵੁਤ੍ਤਨਯੇਨੇਵ. ਸੇਸਂ ਸੁਵਿਞ੍ਞੇਯ੍ਯਮੇਵ. ਸਙ੍ਘਿਕੋ ਵਿਹਾਰੋ ¶ , ਅਸੀਸਘਟ੍ਟਾ ਵੇਹਾਸਕੁਟਿ ¶ , ਹੇਟ੍ਠਾ ਸਪਰਿਭੋਗਤਾ, ਅਪਟਾਣਿਦਿਨ੍ਨੇ ਆਹਚ੍ਚਪਾਦਕੇ ਨਿਸੀਦਨਂ ਵਾ ਨਿਪਜ੍ਜਨਂ ਵਾਤਿ ਇਮਾਨਿ ਪਨੇਤ੍ਥ ਚਤ੍ਤਾਰਿ ਅਙ੍ਗਾਨਿ.

ਵੇਹਾਸਕੁਟਿਸਿਕ੍ਖਾਪਦਵਣ੍ਣਨਾ ਨਿਟ੍ਠਿਤਾ.

੯. ਮਹਲ੍ਲਕਵਿਹਾਰਸਿਕ੍ਖਾਪਦਵਣ੍ਣਨਾ

੧੩੫. ਨਵਮੇ ‘‘ਮਹਲ੍ਲਕੋ ਨਾਮ ਵਿਹਾਰੋ ਸਸਾਮਿਕੋ’’ਤਿ ਵੁਤ੍ਤਤ੍ਤਾ ਸਞ੍ਞਾਚਿਕਾਯ ਕੁਟਿਯਾ ਅਨਾਪਤ੍ਤਿ. ‘‘ਅਡ੍ਢਤੇਯ੍ਯਹਤ੍ਥਮ੍ਪੀ’’ਤਿ ਉਕ੍ਕਟ੍ਠਪਰਿਚ੍ਛੇਦੇਨ ਵੁਤ੍ਤਵਚਨਂ ਪਾਲ਼ਿਯਾ ਸਮੇਤੀਤਿ ਆਹ ‘‘ਤਂ ਸੁਵੁਤ੍ਤ’’ਨ੍ਤਿ. ‘‘ਪਾਲ਼ਿਯਂ ਅਟ੍ਠਕਥਾਯਞ੍ਚ ਉਕ੍ਕਟ੍ਠਪਰਿਚ੍ਛੇਦੇਨ ਅਡ੍ਢਤੇਯ੍ਯਹਤ੍ਥਪ੍ਪਮਾਣਸ੍ਸ ਓਕਾਸਸ੍ਸ ਦਸ੍ਸਿਤਤ੍ਤਾ ਕਵਾਟਂ ਅਡ੍ਢਤੇਯ੍ਯਹਤ੍ਥਵਿਤ੍ਥਾਰਤੋ ਊਨਕਂ ਵਾ ਹੋਤੁ ਅਧਿਕਂ ਵਾ, ਅਡ੍ਢਤੇਯ੍ਯਹਤ੍ਥਪ੍ਪਮਾਣਂਯੇਵ ਓਕਾਸੋ’’ਤਿ ਵਦਨ੍ਤਿ.

ਯਸ੍ਸ ਵੇਮਜ੍ਝੇਤਿ ਯਸ੍ਸ ਵਿਹਾਰਸ੍ਸ ਵੇਮਜ੍ਝੇ. ਸਾ ਅਪਰਿਪੂਰਉਪਚਾਰਾਪਿ ਹੋਤੀਤਿ ਵਿਵਰਿਯਮਾਨਂ ਕਵਾਟਂ ਯਂ ਭਿਤ੍ਤਿਂ ਆਹਨਤਿ, ਸਾ ਸਮਨ੍ਤਾ ਕਵਾਟਵਿਤ੍ਥਾਰਪ੍ਪਮਾਣਉਪਚਾਰਰਹਿਤਾਪਿ ਹੋਤੀਤਿ ਅਤ੍ਥੋ. ਆਲੋਕਂ ਸਨ੍ਧੇਤਿ ਪਿਧੇਤੀਤਿ ਆਲੋਕਸਨ੍ਧਿ. ‘‘ਪੁਨਪ੍ਪੁਨਂ ਛਾਦਾਪੇਸਿ, ਪੁਨਪ੍ਪੁਨਂ ਲਿਮ੍ਪਾਪੇਸੀਤਿ ਇਮਸ੍ਮਿਂ ਵਤ੍ਥੁਸ੍ਮਿਂ ਉਪ੍ਪਨ੍ਨਦੋਸੇਨ ਸਿਕ੍ਖਾਪਦਸ੍ਸ ਪਞ੍ਞਤ੍ਤਤ੍ਤਾ ਲੇਪਂ ਅਨੁਜਾਨਨ੍ਤੇਨ ਚ ਦ੍ਵਾਰਬਨ੍ਧਸ੍ਸ ਸਮਨ੍ਤਾ ਅਡ੍ਢਤੇਯ੍ਯਹਤ੍ਥਪ੍ਪਮਾਣੇਯੇਵ ਪਦੇਸੇ ਪੁਨਪ੍ਪੁਨਂ ਲੇਪਸ੍ਸ ਅਨੁਞ੍ਞਾਤਤ੍ਤਾ ਤਤੋ ਅਞ੍ਞਤ੍ਥ ਪੁਨਪ੍ਪੁਨਂ ਲਿਮ੍ਪੇਨ੍ਤਸ੍ਸ ਵਾ ਲਿਮ੍ਪਾਪੇਨ੍ਤਸ੍ਸ ਵਾ ਭਿਤ੍ਤਿਯਂ ਮਤ੍ਤਿਕਾਯ ਕਤ੍ਤਬ੍ਬਕਿਚ੍ਚਂ ਨਿਟ੍ਠਾਪੇਤ੍ਵਾ ਪੁਨ ਚਤੁਤ੍ਥਲੇਪੇ ਦਿਨ੍ਨੇ ਪਾਚਿਤ੍ਤਿਯੇਨ ਭਵਿਤਬ੍ਬ’’ਨ੍ਤਿ ਵਦਨ੍ਤਿ. ਗਣ੍ਠਿਪਦੇਸੁ ਪਨ ਤੀਸੁਪਿ ‘‘ਪੁਨਪ੍ਪੁਨਂ ਲੇਪਦਾਨਸ੍ਸ ਵੁਤ੍ਤਪ੍ਪਮਾਣਤੋ ਅਞ੍ਞਤ੍ਥ ਪਟਿਕ੍ਖਿਤ੍ਤਮਤ੍ਤਂ ਠਪੇਤ੍ਵਾ ਪਾਚਿਤ੍ਤਿਯਸ੍ਸ ਅਵੁਤ੍ਤਤ੍ਤਾ ਦੁਕ੍ਕਟਂ ਅਨੁਰੂਪ’’ਨ੍ਤਿ ਵੁਤ੍ਤਂ.

ਅਧਿਟ੍ਠਾਤਬ੍ਬਨ੍ਤਿ ਸਂਵਿਧਾਤਬ੍ਬਂ. ਅਪ੍ਪਹਰਿਤੇਤਿ ਏਤ੍ਥ ਅਪ੍ਪ-ਸਦ੍ਦੋ ‘‘ਅਪ੍ਪਿਚ੍ਛੋ’’ਤਿਆਦੀਸੁ ਵਿਯ ਅਭਾਵਤ੍ਥੋਤਿ ਆਹ ‘‘ਅਹਰਿਤੇ’’ਤਿ. ਪਤਨੋਕਾਸੋਤਿ ਪਤਨੋਕਾਸਤ੍ਤਾ ਤਤ੍ਰ ਠਿਤਸ੍ਸ ਭਿਕ੍ਖੁਨੋ ਉਪਰਿ ਪਤੇਯ੍ਯਾਤਿ ਅਧਿਪ੍ਪਾਯੋ. ਸਚੇ ਹਰਿਤੇ ਠਿਤੋ ਅਧਿਟ੍ਠੇਤਿ, ਆਪਤ੍ਤਿ ਦੁਕ੍ਕਟਸ੍ਸਾਤਿ ਵਚਨੇਨ ਇਮਮਤ੍ਥਂ ਦੀਪੇਤਿ – ਸਚੇ ਵਿਹਾਰਸ੍ਸ ਸਮਨ੍ਤਾ ਵੁਤ੍ਤਪ੍ਪਮਾਣੇ ਪਰਿਚ੍ਛੇਦੇ ਪੁਬ੍ਬਣ੍ਣਾਦੀਨਿ ਨ ਸਨ੍ਤਿ, ਤਤ੍ਥ ਵਿਹਾਰੋ ਕਾਰੇਤਬ੍ਬੋ. ਯਤ੍ਥ ਪਨ ਸਨ੍ਤਿ, ਤਤ੍ਥ ਕਾਰਾਪੇਨ੍ਤਸ੍ਸ ਦੁਕ੍ਕਟਨ੍ਤਿ.

੧੩੬. ਏਕੇਕਂ ¶ ਮਗ੍ਗਂ ਉਜੁਕਮੇਵ ਉਟ੍ਠਪੇਤ੍ਵਾ ਛਾਦਨਂ ਮਗ੍ਗੇਨ ਛਾਦਨਂ ਨਾਮ ਹੋਤੀਤਿ ਦਸ੍ਸੇਤੁਂ ¶ ‘‘ਮਗ੍ਗੇਨ ਛਾਦੇਨ੍ਤਸ੍ਸਾ’’ਤਿ ਵੁਤ੍ਤਂ. ਇਮਿਨਾ ਪਨ ਨਯੇਨ ਸਬ੍ਬਸ੍ਮਿਂ ਵਿਹਾਰੇ ਏਕਵਾਰਂ ਛਾਦਿਤੇ ਤਂ ਛਦਨਂ ਏਕਮਗ੍ਗਨ੍ਤਿ ਗਹੇਤ੍ਵਾ ‘‘ਦ੍ਵੇ ਮਗ੍ਗੇ’’ਤਿਆਦਿ ਵੁਤ੍ਤਂ. ‘‘ਪਰਿਯਾਯੇਨ ਛਾਦਨੇਪਿ ਇਮਿਨਾਵ ਨਯੇਨ ਯੋਜੇਤਬ੍ਬ’’ਨ੍ਤਿ ਤੀਸੁਪਿ ਗਣ੍ਠਿਪਦੇਸੁ ਵੁਤ੍ਤਂ, ਤਂ ‘‘ਪੁਨਪ੍ਪੁਨਂ ਛਾਦਾਪੇਸੀ’’ਤਿ ਇਮਾਯ ਪਾਲ਼ਿਯਾ ‘‘ਸਬ੍ਬਮ੍ਪਿ ਚੇਤਂ ਛਦਨਂ ਛਦਨੂਪਰਿ ਵੇਦਿਤਬ੍ਬ’’ਨ੍ਤਿ ਇਮਿਨਾ ਅਟ੍ਠਕਥਾਵਚਨੇਨ ਚ ਸਮੇਤਿ, ਤਸ੍ਮਾ ਦ੍ਵੇ ਮਗ੍ਗੇ ਅਧਿਟ੍ਠਹਿਤ੍ਵਾ ਤਤਿਯਾਯ ਮਗ੍ਗਂ ਆਣਾਪੇਤ੍ਵਾ ਪਕ੍ਕਮਿਤਬ੍ਬਨ੍ਤਿ ਏਤ੍ਥ ਦ੍ਵੇ ਛਦਨਾਨਿ ਅਧਿਟ੍ਠਹਿਤ੍ਵਾ ਤਤਿਯਂ ਛਦਨਂ ‘‘ਏਵਂ ਛਾਦੇਹੀ’’ਤਿ ਆਣਾਪੇਤ੍ਵਾ ਪਕ੍ਕਮਿਤਬ੍ਬਨ੍ਤਿ ਏਵਮਤ੍ਥੋ ਗਹੇਤਬ੍ਬੋ.

ਕੇਚਿ ਪਨ ‘‘ਪਠਮਂ ਤਾਵ ਏਕਵਾਰਂ ਅਪਰਿਸੇਸਂ ਛਾਦੇਤ੍ਵਾ ਪੁਨ ਛਦਨਦਣ੍ਡਕੇ ਬਨ੍ਧਿਤ੍ਵਾ ਦੁਤਿਯਵਾਰਂ ਤਥੇਵ ਛਾਦੇਤਬ੍ਬਂ, ਤਤਿਯਵਾਰਚਤੁਤ੍ਥਵਾਰੇ ਸਮ੍ਪਤ੍ਤੇ ਦ੍ਵੇ ਮਗ੍ਗੇ ਅਧਿਟ੍ਠਹਿਤ੍ਵਾ ਆਣਾਪੇਤ੍ਵਾ ਪਕ੍ਕਮਿਤਬ੍ਬ’’ਨ੍ਤਿ ਵਦਨ੍ਤਿ. ਅਪਰੇ ਪਨ ‘‘ਪਠਮਵਾਰੇਯੇਵ ਤਯੋਪਿ ਮਗ੍ਗੇ ਅਧਿਟ੍ਠਾਤੁਂ ਵਟ੍ਟਤਿ, ਚਤੁਤ੍ਥਤੋ ਪਟ੍ਠਾਯ ਆਪਤ੍ਤਿ ਪਾਚਿਤ੍ਤਿਯ’’ਨ੍ਤਿ ਵਦਨ੍ਤਿ. ਤਦੁਭਯਮ੍ਪਿ ਪਾਲ਼ਿਯਾ ਅਟ੍ਠਕਥਾਯ ਚ ਨ ਸਮੇਤਿ. ਤਤਿਯਾਯ ਮਗ੍ਗਨ੍ਤਿ ਏਤ੍ਥ ਤਤਿਯਾਯਾਤਿ ਉਪਯੋਗਤ੍ਥੇ ਸਮ੍ਪਦਾਨਵਚਨਂ, ਤਤਿਯਂ ਮਗ੍ਗਨ੍ਤਿ ਅਤ੍ਥੋ. ਤਿਣ੍ਣਂ ਮਗ੍ਗਾਨਨ੍ਤਿ ਮਗ੍ਗਵਸੇਨ ਛਾਦਿਤਾਨਂ ਤਿਣ੍ਣਂ ਛਦਨਾਨਂ. ਤਿਣ੍ਣਂ ਪਰਿਯਾਯਾਨਨ੍ਤਿ ਏਤ੍ਥਾਪਿ ਏਸੇਵ ਨਯੋ. ਚਤੁਤ੍ਥੇ ਮਗ੍ਗੇ ਵਾ ਪਰਿਯਾਯੇ ਵਾਤਿ ਚ ਤਥਾ ਛਾਦੇਨ੍ਤਾਨਂ ਚਤੁਤ੍ਥਂ ਛਾਦਨਮੇਵ ਵੁਤ੍ਤਂ. ਸੇਸਂ ਉਤ੍ਤਾਨਮੇਵ. ਮਹਲ੍ਲਕਵਿਹਾਰਤਾ, ਅਤ੍ਤਨੋ ਵਾਸਾਗਾਰਤਾ, ਉਤ੍ਤਰਿ ਅਧਿਟ੍ਠਾਨਨ੍ਤਿ ਇਮਾਨਿ ਪਨੇਤ੍ਥ ਤੀਣਿ ਅਙ੍ਗਾਨਿ.

ਮਹਲ੍ਲਕਵਿਹਾਰਸਿਕ੍ਖਾਪਦਵਣ੍ਣਨਾ ਨਿਟ੍ਠਿਤਾ.

੧੪੦. ਦਸਮੇ ਇਮਸ੍ਸ ਸਿਕ੍ਖਾਪਦਸ੍ਸ ‘‘ਸਿਞ੍ਚੇਯ੍ਯ ਵਾ ਸਿਞ੍ਚਾਪੇਯ੍ਯ ਵਾ’’ਤਿ ਬਾਹਿਰਪਰਿਭੋਗਵਸੇਨ ਪਠਮਂ ਪਞ੍ਞਤ੍ਤਤ੍ਤਾ ‘‘ਸਪ੍ਪਾਣਕਂ ਉਦਕਂ ਪਰਿਭੁਞ੍ਜੇਯ੍ਯਾ’’ਤਿ ਸਿਕ੍ਖਾਪਦਂ ਅਤ੍ਤਨੋ ਨਹਾਨਪਾਨਾਦਿਪਰਿਭੋਗਵਸੇਨ ਪਞ੍ਞਤ੍ਤਨ੍ਤਿ ਵੇਦਿਤਬ੍ਬਂ. ਤਸ੍ਮਿਂ ਵਾ ਪਠਮਂ ਪਞ੍ਞਤ੍ਤੇਪਿ ਅਤ੍ਤਨੋ ਪਰਿਭੋਗਵਸੇਨੇਵ ਪਞ੍ਞਤ੍ਤਤ੍ਤਾ ¶ ਪੁਨ ਇਮਂ ਸਿਕ੍ਖਾਪਦਂ ਬਾਹਿਰਪਰਿਭੋਗਵਸੇਨੇਵ ਪਞ੍ਞਤ੍ਤਨ੍ਤਿ ਗਹੇਤਬ੍ਬਂ.

ਸਪ੍ਪਾਣਕਸਞ੍ਞਿਸ੍ਸ ‘‘ਪਰਿਭੋਗੇਨ ਪਾਣਕਾ ਮਰਿਸ੍ਸਨ੍ਤੀ’’ਤਿ ਪੁਬ੍ਬਭਾਗੇ ਜਾਨਨ੍ਤਸ੍ਸਪਿ ਸਿਞ੍ਚਨਸਿਞ੍ਚਾਪਨਂ ‘‘ਪਦੀਪੇ ਨਿਪਤਿਤ੍ਵਾ ਪਟਙ੍ਗਾਦਿਪਾਣਕਾ ਮਰਿਸ੍ਸਨ੍ਤੀ’’ਤਿ ਜਾਨਨ੍ਤਸ੍ਸ ਪਦੀਪੁਜ੍ਜਲਨਂ ਵਿਯ ਵਿਨਾਪਿ ਵਧਕਚੇਤਨਾਯ ਹੋਤੀਤਿ ਆਹ ‘‘ਪਣ੍ਣਤ੍ਤਿਵਜ੍ਜ’’ਨ੍ਤਿ. ਸੇਸਂ ਉਤ੍ਤਾਨਤ੍ਥਮੇਵ ¶ . ਉਦਕਸ੍ਸ ਸਪ੍ਪਾਣਕਤਾ, ‘‘ਸਿਞ੍ਚਨੇਨ ਪਾਣਕਾ ਮਰਿਸ੍ਸਨ੍ਤੀ’’ਤਿ ਜਾਨਨਂ, ਤਾਦਿਸਮੇਵ ਚ ਉਦਕਂ, ਵਿਨਾ ਵਧਕਚੇਤਨਾਯ ਕੇਨਚਿਦੇਵ ਕਰਣੀਯੇਨ ਤਿਣਾਦੀਨਂ ਸਿਞ੍ਚਨਨ੍ਤਿ ਇਮਾਨਿ ਪਨੇਤ੍ਥ ਚਤ੍ਤਾਰਿ ਅਙ੍ਗਾਨਿ.

ਸਪ੍ਪਾਣਕਸਿਕ੍ਖਾਪਦਵਣ੍ਣਨਾ ਨਿਟ੍ਠਿਤਾ.

ਭੂਤਗਾਮਵਗ੍ਗੋਤਿਪਿ ਇਮਸ੍ਸੇਵ ਨਾਮਂ.

੧੪੪. ਭਿਕ੍ਖੁਨਿਵਗ੍ਗਸ੍ਸ ਪਠਮਸਿਕ੍ਖਾਪਦੇ ਕਥਾਨੁਸਾਰੇਨਾਤਿ ‘‘ਸੋ ਥੇਰੋ ਕਿਂਸੀਲੋ ਕਿਂਸਮਾਚਾਰੋ ਕਤਰਕੁਲਾ ਪਬ੍ਬਜਿਤੋ’’ਤਿਆਦਿਨਾ ਪੁਚ੍ਛਨ੍ਤਾਨਂ ਪੁਚ੍ਛਾਕਥਾਨੁਸਾਰੇਨ. ਕਥੇਤੁਂ ਵਟ੍ਟਨ੍ਤੀਤਿ ਨਿਰਾਮਿਸੇਨੇਵ ਚਿਤ੍ਤੇਨ ਕਥੇਤੁਂ ਵਟ੍ਟਨ੍ਤਿ. ਅਨਿਯ੍ਯਾਨਿਕਤ੍ਤਾ ਸਗ੍ਗਮੋਕ੍ਖਮਗ੍ਗਾਨਂ ਤਿਰਚ੍ਛਾਨਭੂਤਾ ਕਥਾ ਤਿਰਚ੍ਛਾਨਕਥਾਤਿ ਆਹ ‘‘ਸਗ੍ਗਮਗ੍ਗਗਮਨੇਪੀ’’ਤਿਆਦਿ. ਅਪਿ-ਸਦ੍ਦੇਨ ਪਗੇਵ ਮੋਕ੍ਖਮਗ੍ਗਗਮਨੇਤਿ ਦੀਪੇਤਿ. ਤਿਰਚ੍ਛਾਨਭੂਤਨ੍ਤਿ ਤਿਰੋਕਰਣਭੂਤਂ, ਬਾਧਿਕਨ੍ਤਿ ਵੁਤ੍ਤਂ ਹੋਤਿ. ਲਦ੍ਧਾਸੇਵਨਾ ਹਿ ਤਿਰਚ੍ਛਾਨਕਥਾ ਸਗ੍ਗਮੋਕ੍ਖਾਨਂ ਬਾਧਿਕਾਵ ਹੋਤਿ. ਸਮਿਦ੍ਧੋਤਿ ਪਰਿਪੁਣ੍ਣੋ. ਸਹਿਤਤ੍ਥੋਤਿ ਯੁਤ੍ਤਤ੍ਥੋ. ਅਤ੍ਥਗਮ੍ਭੀਰਤਾਦਿਯੋਗਤੋ ਗਮ੍ਭੀਰੋ. ਬਹੁਰਸੋਤਿ ਅਤ੍ਥਰਸਾਦਿਬਹੁਰਸੋ. ਲਕ੍ਖਣਪਟਿਵੇਧਸਂਯੁਤ੍ਤੋਤਿ ਅਨਿਚ੍ਚਾਦਿਲਕ੍ਖਣਪਟਿਵੇਧਰਸਆਵਹਨਤੋ ਲਕ੍ਖਣਪਟਿਵੇਧਸਂਯੁਤ੍ਤੋ.

੧੪੫-੧੪੭. ਪਰਤੋਤਿ ਪਰਤ੍ਥ, ਉਤ੍ਤਰਿਨ੍ਤਿ ਅਤ੍ਥੋ. ਕਰੋਨ੍ਤੋਵਾਤਿ ਪਰਿਬਾਹਿਰੇ ਕਰੋਨ੍ਤੋਯੇਵ. ਪਾਤਿਮੋਕ੍ਖੋਤਿ ਚਾਰਿਤ੍ਤਵਾਰਿਤ੍ਤਪ੍ਪਭੇਦਂ ਸਿਕ੍ਖਾਪਦਸੀਲਂ ¶ . ਤਞ੍ਹਿ ਯੋ ਨਂ ਪਾਤਿ ਰਕ੍ਖਤਿ, ਤਂ ਮੋਕ੍ਖੇਤਿ ਮੋਚੇਤਿ ਆਪਾਯਿਕਾਦੀਹਿ ਦੁਕ੍ਖੇਹਿ, ਤਸ੍ਮਾ ‘‘ਪਾਤਿਮੋਕ੍ਖ’’ਨ੍ਤਿ ਵੁਚ੍ਚਤਿ. ਸਂਵਰਣਂ ਸਂਵਰੋ, ਕਾਯਵਚੀਦ੍ਵਾਰਾਨਂ ਪਿਦਹਨਂ. ਯੇਨ ਹਿ ਤੇ ਸਂਵੁਤਾ ਪਿਹਿਤਾ ਹੋਨ੍ਤਿ, ਸੋ ਸਂਵਰੋ, ਕਾਯਿਕਵਾਚਸਿਕਸ੍ਸ ਅਵੀਤਿਕ੍ਕਮਸ੍ਸੇਤਂ ਨਾਮਂ. ਪਾਤਿਮੋਕ੍ਖਸਂਵਰੇਨ ਸਂਵੁਤੋਤਿ ਪਾਤਿਮੋਕ੍ਖਸਂਵਰੇਨ ਪਿਹਿਤਕਾਯਵਚੀਦ੍ਵਾਰੋ. ਤਥਾਭੂਤੋ ਚ ਯਸ੍ਮਾ ਤੇਨ ਸਮਙ੍ਗੀ ਨਾਮ ਹੋਤਿ, ਤਸ੍ਮਾ ਵੁਤ੍ਤਂ ‘‘ਸਮਨ੍ਨਾਗਤੋ’’ਤਿ ¶ . ਵਤ੍ਤਤੀਤਿ ਅਤ੍ਤਭਾਵਂ ਪਵਤ੍ਤੇਤਿ. ਵਿਹਰਤੀਤਿ ਇਮਿਨਾ ਪਾਤਿਮੋਕ੍ਖਸਂਵਰਸੀਲੇ ਠਿਤਸ੍ਸ ਭਿਕ੍ਖੁਨੋ ਇਰਿਯਾਪਥਵਿਹਾਰੋ ਦਸ੍ਸਿਤੋ.

ਸਙ੍ਖੇਪਤੋ ਵੁਤ੍ਤਮਤ੍ਥਂ ਵਿਤ੍ਥਾਰਤੋ ਪਾਲ਼ਿਯਾ ਵਿਭਾਵੇਤੁਂ ‘‘ਵੁਤ੍ਤਞ੍ਹੇਤ’’ਨ੍ਤਿਆਦਿ ਆਰਦ੍ਧਂ. ਤਤ੍ਥ ਵਿਭਙ੍ਗੇਤਿ ਝਾਨਵਿਭਙ੍ਗੇ. ਸੀਲਂ ਪਤਿਟ੍ਠਾਤਿਆਦੀਨਿ ਪਾਤਿਮੋਕ੍ਖਸ੍ਸੇਵ ਵੇਵਚਨਾਨਿ. ਤਤ੍ਥ (ਵਿਭ. ਅਟ੍ਠ. ੫੧੧) ਸੀਲਨ੍ਤਿ ਕਾਮਞ੍ਚੇਤਂ ਸਹ ਕਮ੍ਮਵਾਚਾਪਰਿਯੋਸਾਨੇਨ ਇਜ੍ਝਨਕਸ੍ਸ ਪਾਤਿਮੋਕ੍ਖਸ੍ਸੇਵ ਵੇਵਚਨਂ, ਏਵਂ ਸਨ੍ਤੇਪਿ ਧਮ੍ਮਤੋ ਏਤਂ ਸੀਲਂ ਨਾਮ ਪਾਣਾਤਿਪਾਤਾਦੀਹਿ ਵਾ ਵਿਰਮਨ੍ਤਸ੍ਸ ਵਤ੍ਤਪਟਿਪਤ੍ਤਿਂ ਵਾ ਪੂਰੇਨ੍ਤਸ੍ਸ ਚੇਤਨਾਦਯੋ ਧਮ੍ਮਾ ਵੇਦਿਤਬ੍ਬਾ. ਯਸ੍ਮਾ ਪਨ ਪਾਤਿਮੋਕ੍ਖਸੀਲੇਨ ਭਿਕ੍ਖੁ ਸਾਸਨੇ ਪਤਿਟ੍ਠਾਤਿ ਨਾਮ, ਤਸ੍ਮਾ ਤਂ ‘‘ਪਤਿਟ੍ਠਾ’’ਤਿ ਵੁਤ੍ਤਂ. ਪਤਿਟ੍ਠਹਤਿ ਵਾ ਏਤ੍ਥ ਭਿਕ੍ਖੁ, ਕੁਸਲਧਮ੍ਮਾ ਏਵ ਵਾ ਏਤ੍ਥ ਪਤਿਟ੍ਠਹਨ੍ਤੀਤਿ ਪਤਿਟ੍ਠਾ. ਅਯਮਤ੍ਥੋ ‘‘ਸੀਲੇ ਪਤਿਟ੍ਠਾਯ ਨਰੋ ਸਪਞ੍ਞੋ’’ਤਿ (ਸਂ. ਨਿ. ੧.੨੩, ੧੯੨) ਚ ‘‘ਪਤਿਟ੍ਠਾ, ਮਹਾਰਾਜ, ਸੀਲਂ ਸਬ੍ਬੇਸਂ ਕੁਸਲਾਨਂ ਧਮ੍ਮਾਨ’’ਨ੍ਤਿ (ਮਿ. ਪ. ੨.੧.੯) ਚ ‘‘ਸੀਲੇ ਪਤਿਟ੍ਠਿਤਸ੍ਸ ਖੋ, ਮਹਾਰਾਜ, ਸਬ੍ਬੇ ਕੁਸਲਾ ਧਮ੍ਮਾ ਨ ਪਰਿਹਾਯਨ੍ਤੀ’’ਤਿ ਚ ਆਦਿਸੁਤ੍ਤਵਸੇਨ ਵੇਦਿਤਬ੍ਬੋ.

ਤਦੇਤਂ ਪੁਬ੍ਬੁਪ੍ਪਤ੍ਤਿਅਤ੍ਥੇਨ ਆਦਿ. ਵੁਤ੍ਤਮ੍ਪਿ ਚੇਤਂ –

‘‘ਤਸ੍ਮਾਤਿਹ ਤ੍ਵਂ, ਉਤ੍ਤਿਯ, ਆਦਿਮੇਵ ਵਿਸੋਧੇਹਿ ਕੁਸਲੇਸੁ ਧਮ੍ਮੇਸੁ. ਕੋ ਚਾਦਿ ਕੁਸਲਾਨਂ ਧਮ੍ਮਾਨਂ? ਸੀਲਞ੍ਚ ਸੁਵਿਸੁਦ੍ਧਂ ਦਿਟ੍ਠਿ ਚ ਉਜੁਕਾ’’ਤਿ (ਸਂ. ਨਿ. ੫.੩੮੨).

ਯਥਾ ਹਿ ਨਗਰਵਡ੍ਢਕੀ ਨਗਰਂ ਮਾਪੇਤੁਕਾਮੋ ਪਠਮਂ ਨਗਰਟ੍ਠਾਨਂ ਸੋਧੇਤਿ, ਤਤੋ ਅਪਰਭਾਗੇ ਵੀਥਿਚਤੁਕ੍ਕਸਿਙ੍ਘਾਟਕਾਦਿਪਰਿਚ੍ਛੇਦੇਨ ਵਿਭਜਿਤ੍ਵਾ ਨਗਰਂ ਮਾਪੇਤਿ, ਏਵਮੇਵ ਯੋਗਾਵਚਰੋ ਆਦਿਮ੍ਹਿ ਸੀਲਂ ਸੋਧੇਤਿ, ਤਤੋ ਅਪਰਭਾਗੇ ¶ ਸਮਾਧਿਵਿਪਸ੍ਸਨਾਮਗ੍ਗਫਲਨਿਬ੍ਬਾਨਾਨਿ ਸਚ੍ਛਿਕਰੋਤਿ. ਯਥਾ ਵਾ ਪਨ ਰਜਕੋ ਪਠਮਂ ਤੀਹਿ ਖਾਰੇਹਿ ਵਤ੍ਥਂ ਧੋਵਿਤ੍ਵਾ ਪਰਿਸੁਦ੍ਧੇ ਵਤ੍ਥੇ ਯਦਿਚ੍ਛਕਂ ਰਙ੍ਗਜਾਤਂ ਉਪਨੇਤਿ, ਯਥਾ ਵਾ ਪਨ ਛੇਕੋ ਚਿਤ੍ਤਕਾਰੋ ਰੂਪਂ ਲਿਖਿਤੁਕਾਮੋ ਆਦਿਤੋ ਭਿਤ੍ਤਿਪਰਿਕਮ੍ਮਂ ਕਰੋਤਿ, ਤਤੋ ਅਪਰਭਾਗੇ ਰੂਪਂ ਸਮੁਟ੍ਠਾਪੇਤਿ, ਏਵਮੇਵ ਯੋਗਾਵਚਰੋ ਆਦਿਤੋਵ ਸੀਲਂ ਵਿਸੋਧੇਤ੍ਵਾ ਅਪਰਭਾਗੇ ਸਮਥਵਿਪਸ੍ਸਨਾਦਯੋ ਧਮ੍ਮੇ ਸਚ੍ਛਿਕਰੋਤਿ. ਤਸ੍ਮਾ ਸੀਲਂ ‘‘ਆਦੀ’’ਤਿ ਵੁਤ੍ਤਂ.

ਤਦੇਤਂ ਚਰਣਸਰਿਕ੍ਖਤਾਯ ਚਰਣਂ. ‘‘ਚਰਣਾ’’ਤਿ ਪਾਦਾ ਵੁਚ੍ਚਨ੍ਤਿ. ਯਥਾ ਹਿ ਛਿਨ੍ਨਚਰਣਸ੍ਸ ਪੁਰਿਸਸ੍ਸ ਦਿਸਂਗਮਨਾਭਿਸਙ੍ਖਾਰੋ ਨ ਜਾਯਤਿ, ਪਰਿਪੁਣ੍ਣਪਾਦਸ੍ਸੇਵ ਜਾਯਤਿ, ਏਵਮੇਵ ਯਸ੍ਸ ਸੀਲਂ ਭਿਨ੍ਨਂ ¶ ਹੋਤਿ ਖਣ੍ਡਂ ਅਪਰਿਪੁਣ੍ਣਂ, ਤਸ੍ਸ ਨਿਬ੍ਬਾਨਗਮਨਾਯ ਞਾਣਗਮਨਂ ਨ ਸਮ੍ਪਜ੍ਜਤਿ. ਯਸ੍ਸ ਪਨ ਤਂ ਅਭਿਨ੍ਨਂ ਹੋਤਿ ਅਖਣ੍ਡਂ ਪਰਿਪੁਣ੍ਣਂ, ਤਸ੍ਸ ਨਿਬ੍ਬਾਨਗਮਨਾਯ ਞਾਣਗਮਨਂ ਸਮ੍ਪਜ੍ਜਤਿ. ਤਸ੍ਮਾ ਸੀਲਂ ‘‘ਚਰਣ’’ਨ੍ਤਿ ਵੁਤ੍ਤਂ.

ਤਦੇਤਂ ਸਂਯਮਨਵਸੇਨ ਸਂਯਮੋ, ਸਂਵਰਣਵਸੇਨ ਸਂਵਰੋਤਿ ਉਭਯੇਨਪਿ ਸੀਲਸਂਯਮੋ ਚੇਵ ਸੀਲਸਂਵਰੋ ਚ ਕਥਿਤੋ. ਵਚਨਤ੍ਥੋ ਪਨੇਤ੍ਥ ਸਂਯਮੇਤਿ ਵੀਤਿਕ੍ਕਮਵਿਪ੍ਫਨ੍ਦਨਂ, ਪੁਗ੍ਗਲਂ ਵਾ ਸਂਯਮੇਤਿ ਵੀਤਿਕ੍ਕਮਵਸੇਨ ਤਸ੍ਸ ਵਿਪ੍ਫਨ੍ਦਿਤੁਂ ਨ ਦੇਤੀਤਿ ਸਂਯਮੋ, ਵੀਤਿਕ੍ਕਮਸ੍ਸ ਪਵੇਸਨਦ੍ਵਾਰਂ ਸਂਵਰਤਿ ਪਿਦਹਤੀਤਿ ਸਂਵਰੋ. ਮੋਕ੍ਖਨ੍ਤਿ ਉਤ੍ਤਮਂ ਮੁਖਭੂਤਂ ਵਾ. ਯਥਾ ਹਿ ਸਤ੍ਤਾਨਂ ਚਤੁਬ੍ਬਿਧੋ ਆਹਾਰੋ ਮੁਖੇਨ ਪਵਿਸਿਤ੍ਵਾ ਅਙ੍ਗਮਙ੍ਗਾਨਿ ਫਰਤਿ, ਏਵਂ ਯੋਗਿਨੋਪਿ ਚਤੁਭੂਮਕਕੁਸਲਂ ਸੀਲਮੁਖੇਨ ਪਵਿਸਿਤ੍ਵਾ ਅਤ੍ਥਸਿਦ੍ਧਿਂ ਸਮ੍ਪਾਦੇਤਿ. ਤੇਨ ਵੁਤ੍ਤਂ ‘‘ਮੋਕ੍ਖ’’ਨ੍ਤਿ. ਪਮੁਖੇ ਸਾਧੂਤਿ ਪਮੋਕ੍ਖਂ, ਪੁਬ੍ਬਙ੍ਗਮਂ ਸੇਟ੍ਠਂ ਪਧਾਨਨ੍ਤਿ ਅਤ੍ਥੋ. ਕੁਸਲਾਨਂ ਧਮ੍ਮਾਨਂ ਸਮਾਪਤ੍ਤਿਯਾਤਿ ਚਤੁਭੂਮਕਕੁਸਲਾਨਂ ਪਟਿਲਾਭਤ੍ਥਾਯ ਪਮੋਕ੍ਖਂ ਪੁਬ੍ਬਙ੍ਗਮਂ ਸੇਟ੍ਠਂ ਪਧਾਨਨ੍ਤਿ ਵੇਦਿਤਬ੍ਬਂ.

ਕਾਯਿਕੋ ਅਵੀਤਿਕ੍ਕਮੋਤਿ ਤਿਵਿਧਂ ਕਾਯਸੁਚਰਿਤਂ. ਵਾਚਸਿਕੋਤਿ ਚਤੁਬ੍ਬਿਧਂ ਵਚੀਸੁਚਰਿਤਂ. ਕਾਯਿਕਵਾਚਸਿਕੋਤਿ ਤਦੁਭਯਂ. ਇਮਿਨਾ ਆਜੀਵਟ੍ਠਮਕਸੀਲਂ ਪਰਿਯਾਦਾਯ ਦਸ੍ਸੇਤਿ. ਸਂਵੁਤੋਤਿ ਪਿਹਿਤੋ, ਸਂਵੁਤਿਨ੍ਦ੍ਰਿਯੋ ਪਿਹਿਤਿਨ੍ਦ੍ਰਿਯੋਤਿ ਅਤ੍ਥੋ. ਯਥਾ ਹਿ ਸਂਵੁਤਦ੍ਵਾਰਂ ਗੇਹਂ ‘‘ਸਂਵੁਤਗੇਹਂ ਪਿਹਿਤਗੇਹ’’ਨ੍ਤਿ ਵੁਚ੍ਚਤਿ, ਏਵਮਿਧ ਸਂਵੁਤਿਨ੍ਦ੍ਰਿਯੋ ‘‘ਸਂਵੁਤੋ’’ਤਿ ਵੁਤ੍ਤੋ. ਪਾਤਿਮੋਕ੍ਖਸਂਵਰੇਨਾਤਿ ਪਾਤਿਮੋਕ੍ਖਸਙ੍ਖਾਤੇਨ ਸਂਵਰੇਨ. ਉਪੇਤੋਤਿਆਦੀਨਿ ਸਬ੍ਬਾਨਿ ਅਞ੍ਞਮਞ੍ਞਵੇਵਚਨਾਨਿ.

ਇਰਿਯਤੀਤਿਆਦੀਹਿ ¶ ਸਤ੍ਤਹਿਪਿ ਪਦੇਹਿ ਪਾਤਿਮੋਕ੍ਖਸਂਵਰਸੀਲੇ ਠਿਤਸ੍ਸ ਭਿਕ੍ਖੁਨੋ ਇਰਿਯਾਪਥਵਿਹਾਰੋ ਕਥਿਤੋ. ਤਤ੍ਥ ਇਰਿਯਤੀਤਿ ਚਤੁਨ੍ਨਂ ਇਰਿਯਾਪਥਾਨਂ ਅਞ੍ਞਤਰਸਮਙ੍ਗਿਭਾਵਤੋ ਇਰਿਯਤਿ. ਤੇਹਿ ਇਰਿਯਾਪਥਚਤੁਕ੍ਕੇਹਿ ਕਾਯਸਕਟਵਤ੍ਤਨੇਨ ਵਤ੍ਤਤਿ. ਏਕਂ ਇਰਿਯਾਪਥਦੁਕ੍ਖਂ ਅਪਰੇਨ ਇਰਿਯਾਪਥੇਨ ਵਿਚ੍ਛਿਨ੍ਦਿਤ੍ਵਾ ਚਿਰਟ੍ਠਿਤਿਭਾਵੇਨ ਸਰੀਰਰਕ੍ਖਣਤੋ ਪਾਲੇਤਿ. ਏਕਸ੍ਮਿਂ ਇਰਿਯਾਪਥੇ ਅਸਣ੍ਠਹਿਤ੍ਵਾ ਸਬ੍ਬਇਰਿਯਾਪਥੇ ਵਤ੍ਤਨਤੋ ਯਪੇਤਿ. ਤੇਨ ਤੇਨ ਇਰਿਯਾਪਥੇਨ ਤਥਾ ਤਥਾ ਕਾਯਸ੍ਸ ਯਾਪਨਤੋ ਯਾਪੇਤਿ. ਚਿਰਕਾਲਵਤ੍ਤਾਪਨਤੋ ਚਰਤਿ. ਇਰਿਯਾਪਥੇਨ ਇਰਿਯਾਪਥਂ ਵਿਚ੍ਛਿਨ੍ਦਿਤ੍ਵਾ ਜੀਵਿਤਹਰਣਤੋ ਵਿਹਰਤਿ.

‘‘ਇਧੇਕਚ੍ਚੋ ਵੇਲ਼ੁਦਾਨੇਨ ਵਾ ਪਤ੍ਤਦਾਨੇਨ ਵਾ ਪੁਪ੍ਫ ਫਲ ਸਿਨਾਨਦਨ੍ਤਕਟ੍ਠਦਾਨੇਨ ਵਾ ਚਾਟੁਕਮ੍ਯਤਾਯ ¶ ਵਾ ਮੁਗ੍ਗਸੂਪ੍ਯਤਾਯ ਵਾ ਪਾਰਿਭਟਯਤਾਯ ਵਾ ਜਙ੍ਘਪੇਸਨਿਕੇਨ ਵਾ ਅਞ੍ਞਤਰਞ੍ਞਤਰੇਨ ਵਾ ਬੁਦ੍ਧਪਟਿਕੁਟ੍ਠੇਨ ਮਿਚ੍ਛਾਆਜੀਵੇਨ ਜੀਵਿਕਂ ਕਪ੍ਪੇਤਿ, ਅਯਂ ਵੁਚ੍ਚਤਿ ਅਨਾਚਾਰੋ’’ਤਿ (ਵਿਭ. ੫੧੩) –

ਏਵਂ ਵੁਤ੍ਤਅਨਾਚਾਰਸਙ੍ਖਾਤਮਿਚ੍ਛਾਜੀਵਪਟਿਪਕ੍ਖੇਨ.

‘‘ਇਧੇਕਚ੍ਚੋ ਨ ਵੇਲ਼ੁਦਾਨੇਨ ਨ ਪਤ੍ਤ ਨ ਪੁਪ੍ਫ ਨ ਫਲ ਨ ਸਿਨਾਨ ਨ ਦਨ੍ਤਕਟ੍ਠ ਨ ਚਾਟੁਕਮ੍ਯਤਾਯ ਨ ਮੁਗ੍ਗਸੂਪ੍ਯਤਾਯ ਨ ਪਾਰਿਭਟਯਤਾਯ ਨ ਜਙ੍ਘਪੇਸਨਿਕੇਨ ਨ ਅਞ੍ਞਤਰਞ੍ਞਤਰੇਨ ਬੁਦ੍ਧਪਟਿਕੁਟ੍ਠੇਨ ਮਿਚ੍ਛਾਆਜੀਵੇਨ ਜੀਵਿਕਂ ਕਪ੍ਪੇਤਿ, ਅਯਂ ਵੁਚ੍ਚਤਿ ਆਚਾਰੋ’’ਤਿ (ਵਿਭ. ੫੧੩) –

ਏਵਂ ਵੁਤ੍ਤੇਨ ਨ ਵੇਲ਼ੁਦਾਨਾਦਿਨਾ ਆਚਾਰੇਨ.

‘‘ਇਧੇਕਚ੍ਚੋ ਵੇਸਿਯਗੋਚਰੋ ਵਾ ਹੋਤਿ ਵਿਧਵ ਥੁਲ੍ਲਕੁਮਾਰਿ ਪਣ੍ਡਕ ਭਿਕ੍ਖੁਨਿ ਪਾਨਾਗਾਰਗੋਚਰੋ ਵਾ, ਸਂਸਟ੍ਠੋ ਵਿਹਰਤਿ ਰਾਜੂਹਿ ਰਾਜਮਹਾਮਤ੍ਤੇਹਿ ਤਿਤ੍ਥਿਯੇਹਿ ਤਿਤ੍ਥਿਯਸਾਵਕੇਹਿ ਅਨਨੁਲੋਮਿਕੇਨ ਸਂਸਗ੍ਗੇਨ, ਯਾਨਿ ਪਨ ਤਾਨਿ ਕੁਲਾਨਿ ਅਸ੍ਸਦ੍ਧਾਨਿ ¶ ਅਪ੍ਪਸਨ੍ਨਾਨਿ ਅਨੋਪਾਨਭੂਤਾਨਿ ਅਕ੍ਕੋਸਕਪਰਿਭਾਸਕਾਨਿ ਅਨਤ੍ਥਕਾਮਾਨਿ ਅਹਿਤਕਾਮਾਨਿ ਅਫਾਸੁਕਕਾਮਾਨਿ ਅਯੋਗਕ੍ਖੇਮਕਾਮਾਨਿ ਭਿਕ੍ਖੂਨਂ ਭਿਕ੍ਖੁਨੀਨਂ ਉਪਾਸਕਾਨਂ ਉਪਾਸਿਕਾਨਂ, ਤਥਾਰੂਪਾਨਿ ਕੁਲਾਨਿ ਸੇਵਤਿ ਭਜਤਿ ਪਯਿਰੁਪਾਸਤਿ, ਅਯਂ ਵੁਚ੍ਚਤਿ ਅਗੋਚਰੋ’’ਤਿ (ਵਿਭ. ੫੧੪) –

ਸਦ੍ਧਾਸਮ੍ਪਨ੍ਨਕੁਲਾਦਿਨਾਤਿ ਏਤ੍ਥ ਆਦਿ-ਸਦ੍ਦੇਨ ਉਪਨਿਸ੍ਸਯਗੋਚਰਾਦਿਂ ਸਙ੍ਗਣ੍ਹਾਤਿ. ਤਿਵਿਧੋ ਹਿ ਗੋਚਰੋ ਉਪਨਿਸ੍ਸਯਗੋਚਰੋ ਆਰਕ੍ਖਗੋਚਰੋ ਉਪਨਿਬਨ੍ਧਗੋਚਰੋਤਿ. ਕਤਮੋ ਉਪਨਿਸ੍ਸਯਗੋਚਰੋ? ਦਸਕਥਾਵਤ੍ਥੁਗੁਣਸਮਨ੍ਨਾਗਤੋ ਕਲ੍ਯਾਣਮਿਤ੍ਤੋ, ਯਂ ਨਿਸ੍ਸਾਯ ਅਸੁਤਂ ਸੁਣਾਤਿ, ਸੁਤਂ ਪਰਿਯੋਦਪੇਤਿ, ਕਙ੍ਖਂ ¶ ਵਿਤਰਤਿ, ਦਿਟ੍ਠਿਂ ਉਜੁਂ ਕਰੋਤਿ, ਚਿਤ੍ਤਂ ਪਸਾਦੇਤਿ. ਯਸ੍ਸ ਵਾ ਪਨ ਅਨੁਸਿਕ੍ਖਮਾਨੋ ਸਦ੍ਧਾਯ ਵਡ੍ਢਤਿ, ਸੀਲੇਨ ਸੁਤੇਨ ਚਾਗੇਨ ਪਞ੍ਞਾਯ ਵਡ੍ਢਤਿ, ਅਯਂ ਉਪਨਿਸ੍ਸਯਗੋਚਰੋ. ਕਤਮੋ ਆਰਕ੍ਖਗੋਚਰੋ? ਇਧ ਭਿਕ੍ਖੁ ਅਨ੍ਤਰਘਰਂ ਪਵਿਟ੍ਠੋ ਵੀਥਿਂ ਪਟਿਪਨ੍ਨੋ ਓਕ੍ਖਿਤ੍ਤਚਕ੍ਖੁ ਯੁਗਮਤ੍ਤਦਸ੍ਸਾਵੀ ਸਂਵੁਤੋ ਗਚ੍ਛਤਿ, ਨ ਹਤ੍ਥਿਂ ਓਲੋਕੇਨ੍ਤੋ, ਨ ਅਸ੍ਸਂ, ਨ ਰਥਂ, ਨ ਪਤ੍ਤਿਂ, ਨ ਇਤ੍ਥਿਂ, ਨ ਪੁਰਿਸਂ ਓਲੋਕੇਨ੍ਤੋ, ਨ ਉਦ੍ਧਂ ਓਲੋਕੇਨ੍ਤੋ, ਨ ਅਧੋ ਓਲੋਕੇਨ੍ਤੋ, ਨ ਦਿਸਾਵਿਦਿਸਂ ਵਿਪੇਕ੍ਖਮਾਨੋ ਗਚ੍ਛਤਿ, ਅਯਂ ਆਰਕ੍ਖਗੋਚਰੋ. ਕਤਮੋ ਉਪਨਿਬਨ੍ਧਗੋਚਰੋ? ਚਤ੍ਤਾਰੋ ਸਤਿਪਟ੍ਠਾਨਾ, ਯਤ੍ਥ ਚਿਤ੍ਤਂ ਉਪਨਿਬਨ੍ਧਤਿ. ਵੁਤ੍ਤਞ੍ਹੇਤਂ ਭਗਵਤਾ ‘‘ਕੋ ਚ, ਭਿਕ੍ਖਵੇ, ਭਿਕ੍ਖੁਨੋ ਗੋਚਰੋ ਸਕੋ ਪੇਤ੍ਤਿਕੋ ਵਿਸਯੋ? ਯਦਿਦਂ ਚਤ੍ਤਾਰੋ ਸਤਿਪਟ੍ਠਾਨਾ’’ਤਿ (ਸਂ. ਨਿ. ੫.੩੭੨), ਅਯਂ ਉਪਨਿਬਨ੍ਧਗੋਚਰੋ. ਇਤਿ ਅਯਂ ਤਿਵਿਧੋ ਗੋਚਰੋ ਇਧ ਆਦਿ-ਸਦ੍ਦੇਨ ਸਙ੍ਗਹਿਤੋਤਿ ਦਟ੍ਠਬ੍ਬੋ.

ਅਪ੍ਪਮਤ੍ਤਕੇਸੁ ਵਜ੍ਜੇਸੂਤਿ ਅਸਞ੍ਚਿਚ੍ਚ ਆਪਨ੍ਨਸੇਖਿਯਅਕੁਸਲਚਿਤ੍ਤੁਪ੍ਪਾਦਾਦਿਭੇਦੇਸੁ ਵਜ੍ਜੇਸੁ. ਭਯਤੋ ਦਸ੍ਸਨਸੀਲੋਤਿ ਪਰਮਾਣੁਮਤ੍ਤਂ ਵਜ੍ਜਂ ਅਟ੍ਠਸਟ੍ਠਿਯੋਜਨਸਤਸਹਸ੍ਸੁਬ੍ਬੇਧਸਿਨੇਰੁਪਬ੍ਬਤਸਦਿਸਂ ਕਤ੍ਵਾ ਦਸ੍ਸਨਸਭਾਵੋ, ਸਬ੍ਬਲਹੁਕਂ ਵਾ ਦੁਬ੍ਭਾਸਿਤਮਤ੍ਤਂ ਪਾਰਾਜਿਕਸਦਿਸਂ ਕਤ੍ਵਾ ਦਸ੍ਸਨਸਭਾਵੋ. ਸਮ੍ਮਾ ਆਦਾਯਾਤਿ ਸਮ੍ਮਦੇਵ ਸਕ੍ਕਚ੍ਚਂ ਸਬ੍ਬਸੋ ਵਾ ਆਦਿਯਿਤ੍ਵਾ.

ਵਟ੍ਟਦੁਕ੍ਖਨਿਸ੍ਸਰਣਤ੍ਥਿਕੇਹਿ ¶ ਸੋਤਬ੍ਬਤੋ ਸੁਤਂ, ਪਰਿਯਤ੍ਤਿਧਮ੍ਮੋ. ਤਂ ਧਾਰੇਤੀਤਿ ਸੁਤਧਰੋ, ਸੁਤਸ੍ਸ ਆਧਾਰਭੂਤੋ. ਯਸ੍ਸ ਹਿ ਇਤੋ ਗਹਿਤਂ ਏਤ੍ਤੋ ਪਲਾਯਤਿ, ਛਿਦ੍ਦਘਟੇ ਉਦਕਂ ਵਿਯ ਨ ਤਿਟ੍ਠਤਿ, ਪਰਿਸਮਜ੍ਝੇ ਏਕਂ ਸੁਤ੍ਤਂ ਵਾ ਜਾਤਕਂ ਵਾ ਕਥੇਤੁਂ ਵਾ ਵਾਚੇਤੁਂ ਵਾ ਨ ਸਕ੍ਕੋਤਿ, ਅਯਂ ਨ ਸੁਤਧਰੋ ਨਾਮ. ਯਸ੍ਸ ਪਨ ਉਗ੍ਗਹਿਤਂ ਬੁਦ੍ਧਵਚਨਂ ਉਗ੍ਗਹਿਤਕਾਲਸਦਿਸਮੇਵ ਹੋਤਿ, ਦਸਪਿ ਵੀਸਤਿਪਿ ਵਸ੍ਸਾਨਿ ਸਜ੍ਝਾਯਂ ਅਕਰੋਨ੍ਤਸ੍ਸ ਨ ਨਸ੍ਸਤਿ, ਅਯਂ ਸੁਤਧਰੋ ਨਾਮ. ਤੇਨੇਵਾਹ ‘‘ਯਦਸ੍ਸ ਤ’’ਨ੍ਤਿਆਦਿ. ਏਕਪਦਮ੍ਪਿ ਏਕਕ੍ਖਰਮ੍ਪਿ ਅਵਿਨਟ੍ਠਂ ਹੁਤ੍ਵਾ ਸਨ੍ਨਿਚਿਯਤੀਤਿ ਸਨ੍ਨਿਚਯੋ, ਸੁਤਂ ਸਨ੍ਨਿਚਯੋ ਏਤਸ੍ਮਿਨ੍ਤਿ ਸੁਤਸਨ੍ਨਿਚਯੋਤਿ ਆਹ ‘‘ਸੁਤਂ ਸਨ੍ਨਿਚਿਤਂ ਅਸ੍ਮਿਨ੍ਤਿ ਸੁਤਸਨ੍ਨਿਚਯੋ’’ਤਿ. ਯਸ੍ਸ ਹਿ ਸੁਤਂ ਹਦਯਮਞ੍ਜੁਸਾਯਂ ਸਨ੍ਨਿਚਿਤਂ ਸਿਲਾਯ ਲੇਖਾ ਵਿਯ ਸੁਵਣ੍ਣਘਟੇ ਪਕ੍ਖਿਤ੍ਤਾ ਸੀਹਵਸਾ ਵਿਯ ਚ ਸਾਧੁ ਤਿਟ੍ਠਤਿ, ਅਯਂ ਸੁਤਸਨ੍ਨਿਚਯੋ ਨਾਮ. ਤੇਨਾਹ ‘‘ਏਤੇਨ…ਪੇ… ਅਵਿਨਾਸਂ ਦਸ੍ਸੇਤੀ’’ਤਿ.

ਧਾਤਾਤਿ ਪਗੁਣਾ ਵਾਚੁਗ੍ਗਤਾ. ਏਕਸ੍ਸ ਹਿ ਉਗ੍ਗਹਿਤਬੁਦ੍ਧਵਚਨਂ ਨਿਚ੍ਚਕਾਲਿਕਂ ਨ ਹੋਤਿ, ‘‘ਅਸੁਕਸੁਤ੍ਤਂ ਵਾ ਜਾਤਕਂ ਵਾ ਕਥੇਹੀ’’ਤਿ ਵੁਤ੍ਤੇ ‘‘ਸਜ੍ਝਾਯਿਤ੍ਵਾ ਅਞ੍ਞੇਹਿ ਸਂਸਨ੍ਦਿਤ੍ਵਾ ਪਰਿਪੁਚ੍ਛਾਵਸੇਨ ਅਤ੍ਥਂ ਓਗਾਹਿਤ੍ਵਾ ਜਾਨਿਸ੍ਸਾਮੀ’’ਤਿ ਵਦਤਿ. ਏਕਸ੍ਸ ਪਗੁਣਂ ਪਬਨ੍ਧਵਿਚ੍ਛੇਦਾਭਾਵਤੋ ਗਙ੍ਗਾਸੋਤਸਦਿਸਂ ਭਵਙ੍ਗਸੋਤਸਦਿਸਞ੍ਚ ਅਕਿਤ੍ਤਿਮਂ ਸੁਖਪ੍ਪਵਤ੍ਤਿ ਹੋਤਿ, ‘‘ਅਸੁਕਸੁਤ੍ਤਂ ¶ ਵਾ ਜਾਤਕਂ ਵਾ ਕਥੇਹੀ’’ਤਿ ਵੁਤ੍ਤੇ ਉਦ੍ਧਰਿਤ੍ਵਾ ਤਮੇਵ ਕਥੇਤਿ. ਤਂ ਸਨ੍ਧਾਯ ਵੁਤ੍ਤਂ ‘‘ਧਾਤਾ’’ਤਿ. ਵਾਚਾਯ ਪਗੁਣਾ ਕਤਾਤਿ ਸੁਤ੍ਤਦਸਕਵਗ੍ਗਦਸਕਪਣ੍ਣਾਸਦਸਕਵਸੇਨ ਵਾਚਾਯ ਸਜ੍ਝਾਯਿਤਾ, ਦਸ ਸੁਤ੍ਤਾਨਿ ਗਤਾਨਿ, ਦਸ ਵਗ੍ਗਾਨਿ ਗਤਾਨੀਤਿਆਦਿਨਾ ਸਲ੍ਲਕ੍ਖੇਤ੍ਵਾ ਵਾਚਾਯ ਸਜ੍ਝਾਯਿਤਾਤਿ ਅਤ੍ਥੋ. ਸੁਤ੍ਤੇਕਦੇਸਸ੍ਸ ਹਿ ਸੁਤ੍ਤਮਤ੍ਤਸ੍ਸ ਚ ਵਚਸਾ ਪਰਿਚਯੋ ਇਧ ਨਾਧਿਪ੍ਪੇਤੋ, ਅਥ ਖੋ ਵਗ੍ਗਾਦਿਵਸੇਨੇਵ. ਮਨਸਾ ਅਨੁਪੇਕ੍ਖਿਤਾਤਿ ਮਨਸਾ ਅਨੁ ਅਨੁ ਪੇਕ੍ਖਿਤਾ, ਭਾਗਸੋ ਨਿਜ੍ਝਾਯਿਤਾ ਚਿਨ੍ਤਿਤਾਤਿ ਅਤ੍ਥੋ. ਆਵਜ੍ਜਨ੍ਤਸ੍ਸਾਤਿ ਵਾਚਾਯ ਸਜ੍ਝਾਯਿਤੁਂ ਬੁਦ੍ਧਵਚਨਂ ਮਨਸਾ ਚਿਨ੍ਤੇਨ੍ਤਸ੍ਸ. ਸੁਟ੍ਠੁ ਪਟਿਵਿਦ੍ਧਾਤਿ ਨਿਜ੍ਜਟਂ ਨਿਗ੍ਗੁਮ੍ਬਂ ਕਤ੍ਵਾ ਸੁਟ੍ਠੁ ਯਾਥਾਵਤੋ ਪਟਿਵਿਦ੍ਧਾ.

ਦ੍ਵੇ ਮਾਤਿਕਾਤਿ ਭਿਕ੍ਖੁਮਾਤਿਕਾ ਭਿਕ੍ਖੁਨੀਮਾਤਿਕਾ ਚ. ਵਾਚੁਗ੍ਗਤਾਤਿ ਪੁਰਿਮਸ੍ਸੇਵ ਵੇਵਚਨਂ. ਤਿਸ੍ਸੋ ਅਨੁਮੋਦਨਾਤਿ ਸਙ੍ਘਭਤ੍ਤੇ ਦਾਨਾਨਿਸਂਸਪਟਿਸਂਯੁਤ੍ਤਅਨੁਮੋਦਨਾ, ਵਿਹਾਰਾਦਿਮਙ੍ਗਲੇ ਮਙ੍ਗਲਸੁਤ੍ਤਾਦਿਅਨੁਮੋਦਨਾ, ਮਤਕਭਤ੍ਤਾਦਿਅਵਮਙ੍ਗਲੇ ਤਿਰੋਕੁਟ੍ਟਾਦਿਅਨੁਮੋਦਨਾਤਿ ਇਮਾ ਤਿਸ੍ਸੋ ਅਨੁਮੋਦਨਾ ¶ . ਕਮ੍ਮਾਕਮ੍ਮਵਿਨਿਚ੍ਛਯੋਤਿ ਪਰਿਵਾਰਾਵਸਾਨੇ ਕਮ੍ਮਵਗ੍ਗੇ ਵੁਤ੍ਤਵਿਨਿਚ੍ਛਯੋ. ‘‘ਵਿਪਸ੍ਸਨਾਵਸੇਨ ਉਗ੍ਗਣ੍ਹਨ੍ਤੇਨ ਚਤੁਧਾਤੁਵਵਤ੍ਥਾਨਮੁਖੇਨ ਉਗ੍ਗਹੇਤਬ੍ਬ’’ਨ੍ਤਿ ਤੀਸੁਪਿ ਗਣ੍ਠਿਪਦੇਸੁ ਵੁਤ੍ਤਂ. ਚਤੂਸੁ ਦਿਸਾਸੁ ਅਪ੍ਪਟਿਹਤਤ੍ਤਾ ਚਤਸ੍ਸੋ ਦਿਸਾ ਏਤਸ੍ਸਾਤਿ ਚਤੁਦ੍ਦਿਸੋ, ਚਤੁਦ੍ਦਿਸੋਯੇਵ ਚਾਤੁਦ੍ਦਿਸੋ, ਚਤਸ੍ਸੋ ਵਾ ਦਿਸਾ ਅਰਹਤਿ, ਚਤੂਸੁ ਵਾ ਦਿਸਾਸੁ ਸਾਧੂਤਿ ਚਾਤੁਦ੍ਦਿਸੋ.

ਅਭਿਵਿਨਯੇਤਿ ਸਕਲੇ ਵਿਨਯਪਿਟਕੇ. ਵਿਨੇਤੁਨ੍ਤਿ ਸਿਕ੍ਖਾਪੇਤੁਂ. ‘‘ਦ੍ਵੇ ਵਿਭਙ੍ਗਾ ਪਗੁਣਾ ਵਾਚੁਗ੍ਗਤਾ ਕਾਤਬ੍ਬਾਤਿ ਇਦਂ ਪਰਿਪੁਚ੍ਛਾਵਸੇਨ ਉਗ੍ਗਹਣਮ੍ਪਿ ਸਨ੍ਧਾਯ ਵੁਤ੍ਤ’’ਨ੍ਤਿ ਵਦਨ੍ਤਿ. ਏਕਸ੍ਸ ਪਮੁਟ੍ਠਂ, ਇਤਰਸ੍ਸ ਪਗੁਣਂ ਹੋਤੀਤਿ ਆਹ ‘‘ਤੀਹਿ ਜਨੇਹਿ ਸਦ੍ਧਿਂ ਪਰਿਵਤ੍ਤਨਕ੍ਖਮਾ ਕਾਤਬ੍ਬਾ’’ਤਿ. ਅਭਿਧਮ੍ਮੇਤਿ ਨਾਮਰੂਪਪਰਿਚ੍ਛੇਦੇ. ਹੇਟ੍ਠਿਮਾ ਵਾ ਤਯੋ ਵਗ੍ਗਾਤਿ ਮਹਾਵਗ੍ਗਤੋ ਹੇਟ੍ਠਾ ਸਗਾਥਕਵਗ੍ਗੋ ਨਿਦਾਨਵਗ੍ਗੋ ਖਨ੍ਧਕਵਗ੍ਗੋਤਿ ਇਮੇ ਤਯੋ ਵਗ੍ਗਾ. ‘‘ਧਮ੍ਮਪਦਮ੍ਪਿ ਸਹ ਵਤ੍ਥੁਨਾ ਉਗ੍ਗਹੇਤੁਂ ਵਟ੍ਟਤੀ’’ਤਿ ਮਹਾਪਚ੍ਚਰਿਯਂ ਵੁਤ੍ਤਤ੍ਤਾ ਜਾਤਕਭਾਣਕੇਨ ਸਾਟ੍ਠਕਥਂ ਜਾਤਕਂ ਉਗ੍ਗਹੇਤ੍ਵਾਪਿ ਧਮ੍ਮਪਦਮ੍ਪਿ ਸਹ ਵਤ੍ਥੁਨਾ ਉਗ੍ਗਹੇਤਬ੍ਬਮੇਵ.

ਕਲ੍ਯਾਣਾ ਸੁਨ੍ਦਰਾ ਪਰਿਮਣ੍ਡਲਪਦਬ੍ਯਞ੍ਜਨਾ ਵਾਚਾ ਅਸ੍ਸਾਤਿ ਕਲ੍ਯਾਣਵਾਚੋ. ਤੇਨਾਹ ‘‘ਸਿਥਿਲਧਨਿਤਾਦੀਨਂ…ਪੇ… ਵਾਚਾਯ ਸਮਨ੍ਨਾਗਤੋ’’ਤਿ. ਤਤ੍ਥ ਪਰਿਮਣ੍ਡਲਪਦਬ੍ਯਞ੍ਜਨਾਯਾਤਿ ਠਾਨਕਰਣਸਮ੍ਪਤ੍ਤਿਯਾ ਸਿਕ੍ਖਾਸਮ੍ਪਤ੍ਤਿਯਾ ਚ ਕਤ੍ਥਚਿਪਿ ਅਨੂਨਤਾਯ ਪਰਿਮਣ੍ਡਲਪਦਾਨਿ ਬ੍ਯਞ੍ਜਨਾਨਿ ਅਕ੍ਖਰਾਨਿ ਏਤਿਸ੍ਸਾਤਿ ਪਰਿਮਣ੍ਡਲਪਦਬ੍ਯਞ੍ਜਨਾ, ਪਦਮੇਵ ਵਾ ਅਤ੍ਥਸ੍ਸ ਬ੍ਯਞ੍ਜਨਤੋ ਪਦਬ੍ਯਞ੍ਜਨਂ, ਤਂ ਅਕ੍ਖਰਪਾਰਿਪੂਰਿਂ ਕਤ੍ਵਾ ਸਿਥਿਲਧਨਿਤਾਦਿਦਸਵਿਧਂ ਬ੍ਯਞ੍ਜਨਬੁਦ੍ਧਿਂ ਅਪਰਿਹਾਪੇਤ੍ਵਾ ਵੁਤ੍ਤਂ ਪਰਿਮਣ੍ਡਲਂ ਨਾਮ ਹੋਤਿ. ਅਕ੍ਖਰਪਾਰਿਪੂਰਿਯਾ ਹਿ ਪਦਬ੍ਯਞ੍ਜਨਸ੍ਸ ਪਰਿਮਣ੍ਡਲਤਾ. ਤੇਨ ਵੁਤ੍ਤਂ ‘‘ਸਿਥਿਲਧਨਿਤਾਦੀਨਂ ¶ ਯਥਾਵਿਧਾਨਵਚਨੇਨਾ’’ਤਿ, ਪਰਿਮਣ੍ਡਲਂ ਪਦਬ੍ਯਞ੍ਜਨਂ ਏਤਿਸ੍ਸਾਤਿ ਪਰਿਮਣ੍ਡਲਪਦਬ੍ਯਞ੍ਜਨਾ. ਅਥ ਵਾ ਪਜ੍ਜਤਿ ਞਾਯਤਿ ਅਤ੍ਥੋ ਏਤੇਨਾਤਿ ਪਦਂ, ਨਾਮਾਦਿ. ਯਥਾਧਿਪ੍ਪੇਤਮਤ੍ਥਂ ਬ੍ਯਞ੍ਜੇਤੀਤਿ ਬ੍ਯਞ੍ਜਨਂ, ਵਾਕ੍ਯਂ. ਤੇਸਂ ਪਰਿਪੁਣ੍ਣਤਾਯ ਪਰਿਮਣ੍ਡਲਪਦਬ੍ਯਞ੍ਜਨਾ.

ਅਪਿਚ ਯੋ ਭਿਕ੍ਖੁ ਪਰਿਸਤਿ ਧਮ੍ਮਂ ਦੇਸੇਨ੍ਤੋ ਸੁਤ੍ਤਂ ਵਾ ਜਾਤਕਂ ਵਾ ਨਿਕ੍ਖਿਪਿਤ੍ਵਾ ਅਞ੍ਞਂ ਉਪਾਰਮ੍ਭਕਰਂ ਸੁਤ੍ਤਂ ਆਹਰਤਿ, ਤਸ੍ਸ ਉਪਮਂ ਕਥੇਤਿ, ਤਦਤ੍ਥਂ ਓਤਾਰੇਤਿ, ਏਵਂ ਇਦਂ ਗਹੇਤ੍ਵਾ ਏਤ੍ਥ ਖਿਪਨ੍ਤੋ ਏਕਪਸ੍ਸੇਨੇਵ ਪਰਿਹਰਨ੍ਤੋ ਕਾਲਂ ਞਤ੍ਵਾ ਵੁਟ੍ਠਹਤਿ, ਨਿਕ੍ਖਿਤ੍ਤਸੁਤ੍ਤਂ ਪਨ ਨਿਕ੍ਖਿਤ੍ਤਮਤ੍ਤਮੇਵ ਹੋਤਿ, ਤਸ੍ਸ ਕਥਾ ਅਪਰਿਮਣ੍ਡਲਾ ਨਾਮ ਹੋਤਿ ਅਤ੍ਥਸ੍ਸ ਅਪਰਿਪੁਣ੍ਣਭਾਵਤੋ. ਯੋ ਪਨ ਸੁਤ੍ਤਂ ਵਾ ਜਾਤਕਂ ਵਾ ਨਿਕ੍ਖਿਪਿਤ੍ਵਾ ਬਹਿ ਏਕਪਦਮ੍ਪਿ ਅਗਨ੍ਤ੍ਵਾ ¶ ਯਥਾਨਿਕ੍ਖਿਤ੍ਤਸ੍ਸ ਸੁਤ੍ਤਸ੍ਸ ਅਤ੍ਥਸਂਵਣ੍ਣਨਾਵਸੇਨੇਵ ਸੁਤ੍ਤਨ੍ਤਰਮ੍ਪਿ ਆਨੇਨ੍ਤੋ ਪਾਲ਼ਿਯਾ ਅਨੁਸਨ੍ਧਿਞ੍ਚ ਪੁਬ੍ਬਾਪਰਞ੍ਚ ਅਪੇਕ੍ਖਨ੍ਤੋ ਆਚਰਿਯੇਹਿ ਦਿਨ੍ਨਨਯੇ ਠਤ੍ਵਾ ਤੁਲਿਕਾਯ ਪਰਿਚ੍ਛਿਨ੍ਦਨ੍ਤੋ ਵਿਯ ਤਂ ਤਂ ਅਤ੍ਥਂ ਸੁਵਵਤ੍ਥਿਤਂ ਕਤ੍ਵਾ ਦਸ੍ਸੇਨ੍ਤੋ ਗਮ੍ਭੀਰਮਾਤਿਕਾਯ ਉਦਕਂ ਪੇਸੇਨ੍ਤੋ ਵਿਯ ਗਮ੍ਭੀਰਮਤ੍ਥਂ ਗਮੇਨ੍ਤੋ ਵਗ੍ਗਿਹਾਰਿਗਤਿਯਾ ਪਦੇ ਪਦਂ ਕੋਟ੍ਟੇਨ੍ਤੋ ਸਿਨ੍ਧਵਾਜਾਨੀਯੋ ਵਿਯ ਏਕਂਯੇਵ ਪਦਂ ਅਨੇਕੇਹਿ ਪਰਿਯਾਯੇਹਿ ਪੁਨਪ੍ਪੁਨਂ ਸਂਵਣ੍ਣਨ੍ਤੋ ਗਚ੍ਛਤਿ, ਤਸ੍ਸ ਕਥਾ ਪਰਿਮਣ੍ਡਲਾ ਨਾਮ ਹੋਤਿ ਧਮ੍ਮਤੋ ਅਤ੍ਥਤੋ ਅਨੁਸਨ੍ਧਿਤੋ ਪੁਬ੍ਬਾਪਰਤੋ ਆਚਰਿਯੁਗ੍ਗਹਤੋਤਿ ਸਬ੍ਬਸੋ ਪਰਿਪੁਣ੍ਣਭਾਵਤੋ. ਏਵਰੂਪਮ੍ਪਿ ਕਥਂ ਸਨ੍ਧਾਯ ‘‘ਪਰਿਮਣ੍ਡਲਪਦਬ੍ਯਞ੍ਜਨਾਯਾ’’ਤਿ ਵੁਤ੍ਤਂ.

ਗੁਣਪਰਿਪੁਣ੍ਣਭਾਵੇਨ ਪੁਰੇ ਭਵਾਤਿ ਪੋਰੀ, ਤਸ੍ਸ ਭਿਕ੍ਖੁਨੋ ਤੇਨੇਤਂ ਭਾਸਿਤਬ੍ਬਂ ਅਤ੍ਥਸ੍ਸ ਗੁਣਪਰਿਪੁਣ੍ਣਭਾਵੇਨ ਪੁਰੇ ਪੁਣ੍ਣਭਾਵੇ ਭਵਾਤਿ ਅਤ੍ਥੋ. ਪੁਰੇ ਵਾ ਭਵਤ੍ਤਾ ਪੋਰਿਯਾ ਨਾਗਰਿਕਿਤ੍ਥਿਯਾ ਸੁਖੁਮਾਲਤ੍ਤਨੇਨ ਸਦਿਸਾਤਿ ਪੋਰੀ, ਪੁਰੇ ਸਂਵਡ੍ਢਨਾਰੀ ਵਿਯ ਸੁਕੁਮਾਰਾਤਿ ਅਤ੍ਥੋ. ਪੁਰਸ੍ਸ ਏਸਾਤਿਪਿ ਪੋਰੀ, ਪੁਰਸ੍ਸ ਏਸਾਤਿ ਨਗਰਵਾਸੀਨਂ ਕਥਾਤਿ ਅਤ੍ਥੋ. ਨਗਰਵਾਸਿਨੋ ਹਿ ਯੁਤ੍ਤਕਥਾ ਹੋਨ੍ਤਿ ਪਿਤਿਮਤ੍ਤਂ ‘‘ਪਿਤਾ’’ਤਿ, ਭਾਤਿਮਤ੍ਤਂ ‘‘ਭਾਤਾ’’ਤਿ ਵਦਨ੍ਤਿ. ਏਵਰੂਪੀ ਹਿ ਕਥਾ ਬਹੁਨੋ ਜਨਸ੍ਸ ਕਨ੍ਤਾ ਹੋਤਿ ਮਨਾਪਾ, ਤਾਯ ਪੋਰਿਯਾ.

ਵਿਸ੍ਸਟ੍ਠਾਯਾਤਿ ਪਿਤ੍ਤਸੇਮ੍ਹਾਦੀਹਿ ਅਪਲਿਬੁਦ੍ਧਾਯ ਸਨ੍ਦਿਟ੍ਠਵਿਲਮ੍ਬਿਤਾਦਿਦੋਸਰਹਿਤਾਯ. ਅਥ ਵਾ ਨਾਤਿਸੀਘਂ ਨਾਤਿਸਣਿਕਂ ਨਿਰਨ੍ਤਰਂ ਏਕਰਸਞ੍ਚ ਕਤ੍ਵਾ ਪਰਿਸਾਯ ਅਜ੍ਝਾਸਯਾਨੁਰੂਪਂ ਧਮ੍ਮਂ ਕਥੇਨ੍ਤਸ੍ਸ ਵਾਚਾ ਵਿਸ੍ਸਟ੍ਠਾ ਨਾਮ. ਯੋ ਹਿ ਭਿਕ੍ਖੁ ਧਮ੍ਮਂ ਕਥੇਨ੍ਤੋ ਸੁਤ੍ਤਂ ਵਾ ਜਾਤਕਂ ਵਾ ਆਰਭਿਤ੍ਵਾ ਆਰਦ੍ਧਕਾਲਤੋ ਪਟ੍ਠਾਯ ਤੁਰਿਤਤੁਰਿਤੋ ਅਰਣਿਂ ਮਨ੍ਥੇਨ੍ਤੋ ਵਿਯ ਉਣ੍ਹਖਾਦਨੀਯਂ ਖਾਦਨ੍ਤੋ ਵਿਯ ਪਾਲ਼ਿਯਾ ਅਨੁਸਨ੍ਧਿਪੁਬ੍ਬਾਪਰੇਸੁ ਗਹਿਤਂ ਗਹਿਤਮੇਵ, ਅਗ੍ਗਹਿਤਂ ਅਗ੍ਗਹਿਤਮੇਵ ਕਤ੍ਵਾ ਪੁਰਾਣਪਣ੍ਣਨ੍ਤਰੇਸੁ ਚਰਮਾਨਂ ਗੋਧਂ ਉਟ੍ਠਾਪੇਨ੍ਤੋ ਵਿਯ ਤਤ੍ਥ ਤਤ੍ਥ ਪਹਰਨ੍ਤੋ ਓਸਾਪੇਤ੍ਵਾ ਉਟ੍ਠਾਯ ਗਚ੍ਛਤਿ ¶ . ਪੁਰਾਣਪਣ੍ਣਨ੍ਤਰੇਸੁ ਹਿ ਪਰਿਪਾਤਿਯਮਾਨਾ ਗੋਧਾ ਕਦਾਚਿ ਦਿਸ੍ਸਤਿ ਕਦਾਚਿ ਨ ਦਿਸ੍ਸਤਿ, ਏਵਮੇਕਚ੍ਚਸ੍ਸ ਅਤ੍ਥਵਣ੍ਣਨਾ ਕਤ੍ਥਚਿ ਦਿਸ੍ਸਤਿ ਕਤ੍ਥਚਿ ਨ ਦਿਸ੍ਸਤਿ. ਯੋਪਿ ਧਮ੍ਮਂ ਕਥੇਨ੍ਤੋ ਕਾਲੇਨ ਸੀਘਂ, ਕਾਲੇਨ ਸਣਿਕਂ, ਕਾਲੇਨ ਮਨ੍ਦਂ, ਕਾਲੇਨ ਮਹਾਸਦ੍ਦਂ, ਕਾਲੇਨ ਖੁਦ੍ਦਕਸਦ੍ਦਂ ਕਰੋਤਿ, ਯਥਾ ਨਿਜ੍ਝਾਮਤਣ੍ਹਿਕਪੇਤਸ੍ਸ ¶ ਮੁਖਤੋ ਨਿਚ੍ਛਰਣਕਅਗ੍ਗਿ ਕਾਲੇਨ ਜਲਤਿ ਕਾਲੇਨ ਨਿਬ੍ਬਾਯਤਿ, ਏਵਂ ਪੇਤਧਮ੍ਮਕਥਿਕੋ ਨਾਮ ਹੋਤਿ, ਪਰਿਸਾਯ ਉਟ੍ਠਾਤੁਕਾਮਾਯ ਪੁਨ ਆਰਭਤਿ. ਯੋਪਿ ਕਥੇਨ੍ਤੋ ਤਤ੍ਥ ਤਤ੍ਥ ਵਿਤ੍ਥਾਯਤਿ, ਅਪ੍ਪਟਿਭਾਨਤਾਯ ਆਪਜ੍ਜਤਿ, ਕੇਨਚਿ ਰੋਗੇਨ ਨਿਤ੍ਥੁਨਨ੍ਤੋ ਵਿਯ ਕਨ੍ਦਨ੍ਤੋ ਵਿਯ ਕਥੇਤਿ, ਇਮੇਸਂ ਸਬ੍ਬੇਸਮ੍ਪਿ ਕਥਾ ਵਿਸ੍ਸਟ੍ਠਾ ਨਾਮ ਨ ਹੋਤਿ ਸੁਖੇਨ ਅਪ੍ਪਵਤ੍ਤਭਾਵਤੋ. ਯੋ ਪਨ ਸੁਤ੍ਤਂ ਆਹਰਿਤ੍ਵਾ ਆਚਰਿਯੇਹਿ ਦਿਨ੍ਨਨਯੇ ਠਿਤੋ ਆਚਰਿਯੁਗ੍ਗਹਂ ਅਮੁਞ੍ਚਨ੍ਤੋ ਯਥਾ ਚ ਆਚਰਿਯਾ ਤਂ ਤਂ ਸੁਤ੍ਤਂ ਸਂਵਣ੍ਣੇਸੁਂ, ਤੇਨੇਵ ਨਯੇਨ ਸਂਵਣ੍ਣੇਨ੍ਤੋ ਨਾਤਿਸੀਘਂ ਨਾਤਿਸਣਿਕਨ੍ਤਿਆਦਿਨਾ ਵੁਤ੍ਤਨਯੇਨ ਕਥਾਪਬਨ੍ਧਂ ਅਵਿਚ੍ਛਿਨ੍ਨਂ ਕਤ੍ਵਾ ਨਦੀਸੋਤੋ ਵਿਯ ਪਵਤ੍ਤੇਤਿ, ਆਕਾਸਗਙ੍ਗਾਤੋ ਭਸ੍ਸਮਾਨਉਦਕਂ ਵਿਯ ਨਿਰਨ੍ਤਰਕਥਂ ਪਵਤ੍ਤੇਤਿ, ਤਸ੍ਸ ਕਥਾ ਵਿਸ੍ਸਟ੍ਠਾ ਨਾਮ ਹੋਤਿ. ਤਂ ਸਨ੍ਧਾਯ ਵੁਤ੍ਤਂ ‘‘ਵਿਸ੍ਸਟ੍ਠਾਯਾ’’ਤਿ.

ਅਨੇਲਗਲ਼ਾਯਾਤਿ ਏਲਗਲ਼ਵਿਰਹਿਤਾਯ. ਕਸ੍ਸਚਿ ਹਿ ਕਥੇਨ੍ਤਸ੍ਸ ਏਲਂ ਗਲ਼ਤਿ, ਲਾਲਾ ਪਗ੍ਘਰਤਿ, ਖੇਲ਼ਫੁਸਿਤਾਨਿ ਵਾ ਨਿਕ੍ਖਮਨ੍ਤਿ, ਤਸ੍ਸ ਵਾਚਾ ਏਲਗਲ਼ਾ ਨਾਮ ਹੋਤਿ, ਤਬ੍ਬਿਪਰੀਤਾਯਾਤਿ ਅਤ੍ਥੋ. ਅਤ੍ਥਸ੍ਸ ਵਿਞ੍ਞਾਪਨਿਯਾਤਿ ਆਦਿਮਜ੍ਝਪਰਿਯੋਸਾਨਂ ਪਾਕਟਂ ਕਤ੍ਵਾ ਭਾਸਿਤਤ੍ਥਸ੍ਸ ਵਿਞ੍ਞਾਪਨਸਮਤ੍ਥਤਾਯ ਅਤ੍ਥਞਾਪਨੇ ਸਾਧਨਾਯ.

ਵਾਚਾਵ ਕਰਣਨ੍ਤਿ ਵਾਕ੍ਕਰਣਂ, ਉਦਾਹਾਰਘੋਸੋ. ਕਲ੍ਯਾਣਂ ਮਧੁਰਂ ਵਾਕ੍ਕਰਣਂ ਅਸ੍ਸਾਤਿ ਕਲ੍ਯਾਣਵਾਕ੍ਕਰਣੋ. ਤੇਨੇਵਾਹ ‘‘ਮਧੁਰਸ੍ਸਰੋ’’ਤਿ. ਹੀਲ਼ੇਤੀਤਿ ਅਵਜਾਨਾਤਿ. ਮਾਤੁਗਾਮੋਤਿ ਸਮ੍ਬਨ੍ਧੋ. ਮਨਂ ਅਪਾਯਤਿ ਵਡ੍ਢੇਤੀਤਿ ਮਨਾਪੋ. ਤੇਨਾਹ ‘‘ਮਨਵਡ੍ਢਨਕੋ’’ਤਿ. ਵਟ੍ਟਭਯੇਨ ਤਜ੍ਜੇਤ੍ਵਾਤਿ ਯੋਬ੍ਬਨਮਦਾਦਿਮਤ੍ਤਾ ਭਿਕ੍ਖੁਨਿਯੋ ਸਂਸਾਰਭਯੇਨ ਤਾਸੇਤ੍ਵਾ. ਗਿਹਿਕਾਲੇਤਿ ਅਤ੍ਤਨੋ ਗਿਹਿਕਾਲੇ. ਭਿਕ੍ਖੁਨਿਯਾ ਮੇਥੁਨੇਨ ਭਿਕ੍ਖੁਨੀਦੂਸਕੋ ਹੋਤੀਤਿ ਭਿਕ੍ਖੁਨਿਯਾ ਕਾਯਸਂਸਗ੍ਗਮੇਵ ਵਦਤਿ. ਸਿਕ੍ਖਮਾਨਾਸਾਮਣੇਰੀਸੁ ਪਨ ਮੇਥੁਨੇਨਪਿ ਭਿਕ੍ਖੁਨੀਦੂਸਕੋ ਨ ਹੋਤੀਤਿ ਆਹ ‘‘ਸਿਕ੍ਖਮਾਨਾਸਾਮਣੇਰੀਸੁ ਮੇਥੁਨਧਮ੍ਮ’’ਨ੍ਤਿ. ‘‘ਕਾਸਾਯਵਤ੍ਥਵਸਨਾਯਾ’’ਤਿ ਵਚਨਤੋ ਦੁਸ੍ਸੀਲਾਸੁ ਭਿਕ੍ਖੁਨੀਸਿਕ੍ਖਮਾਨਾਸਾਮਣੇਰੀਸੁ ਗਰੁਧਮ੍ਮਂ ਅਜ੍ਝਾਪਨ੍ਨਪੁਬ੍ਬੋ ਪਟਿਕ੍ਖਿਤ੍ਤੋਯੇਵਾਤਿ ਦਟ੍ਠਬ੍ਬਂ. ਤਸ੍ਸਾ ਭਿਕ੍ਖੁਨਿਯਾ ਅਭਾਵੇਪਿ ਯਾ ਯਾ ਤਸ੍ਸਾ ਵਚਨਂ ਅਸ੍ਸੋਸੁਂ, ਤਾ ਤਾ ਤਥੇਵ ਮਞ੍ਞਨ੍ਤੀਤਿ ਆਹ ‘‘ਮਾਤੁਗਾਮੋ ਹੀ’’ਤਿਆਦਿ.

ਇਦਾਨਿ ¶ ਅਟ੍ਠ ਅਙ੍ਗਾਨਿ ਸਮੋਧਾਨੇਤ੍ਵਾ ਦਸ੍ਸੇਤੁਂ ‘‘ਏਤ੍ਥ ਚਾ’’ਤਿਆਦਿ ਆਰਦ੍ਧਂ. ਇਮੇਹਿ ਪਨ ਅਟ੍ਠਹਙ੍ਗੇਹਿ ¶ ਅਸਮਨ੍ਨਾਗਤਂ ਞਤ੍ਤਿਚਤੁਤ੍ਥੇਨ ਕਮ੍ਮੇਨ ਸਮ੍ਮਨ੍ਨੇਨ੍ਤੋ ਦੁਕ੍ਕਟਂ ਆਪਜ੍ਜਤਿ, ਭਿਕ੍ਖੁ ਪਨ ਸਮ੍ਮਤੋਯੇਵ ਹੋਤਿ.

੧੪੮. ਗਰੁਕੇਹੀਤਿ ਗਰੁਕਾਤਬ੍ਬੇਹਿ. ਏਕਤੋਉਪਸਮ੍ਪਨ੍ਨਾਯਾਤਿ ਉਪਯੋਗਤ੍ਥੇ ਭੁਮ੍ਮਵਚਨਂ. ‘‘ਓਵਦਤੀ’’ਤਿ ਵਾ ਇਮਸ੍ਸ ‘‘ਵਦਤੀ’’ਤਿ ਅਤ੍ਥੇ ਸਤਿ ਸਮ੍ਪਦਾਨਵਚਨਮ੍ਪਿ ਯੁਜ੍ਜਤਿ. ਭਿਕ੍ਖੂਨਂ ਸਨ੍ਤਿਕੇ ਉਪਸਮ੍ਪਨ੍ਨਾ ਨਾਮ ਪਰਿਵਤ੍ਤਲਿਙ੍ਗਾ ਵਾ ਪਞ੍ਚਸਤਸਾਕਿਯਾਨਿਯੋ ਵਾ.

੧੪੯. ਆਸਨਂ ਪਞ੍ਞਪੇਤ੍ਵਾਤਿ ਏਤ੍ਥ ‘‘ਸਚੇ ਭੂਮਿ ਮਨਾਪਾ ਹੋਤਿ, ਆਸਨਂ ਅਪਞ੍ਞਾਪੇਤੁਮ੍ਪਿ ਵਟ੍ਟਤੀ’’ਤਿ ਤੀਸੁਪਿ ਗਣ੍ਠਿਪਦੇਸੁ ਵੁਤ੍ਤਂ. ਮਾਤੁਗਾਮਗ੍ਗਹਣੇਨ ਭਿਕ੍ਖੁਨੀਪਿ ਸਙ੍ਗਹਿਤਾਤਿ ਆਹ ‘‘ਧਮ੍ਮਦੇਸਨਾਪਤ੍ਤਿਮੋਚਨਤ੍ਥ’’ਨ੍ਤਿ. ਸਮ੍ਮਤਸ੍ਸ ਭਿਕ੍ਖੁਨੋ ਸਨ੍ਤਿਕਂ ਪਾਟਿਪਦੇ ਓਵਾਦਤ੍ਥਾਯ ਸਬ੍ਬਾਹਿ ਭਿਕ੍ਖੁਨੀਹਿ ਆਗਨ੍ਤਬ੍ਬਤੋ ‘‘ਸਮਗ੍ਗਾਤ੍ਥ ਭਗਿਨਿਯੋ’’ਤਿ ਇਮਿਨਾ ਸਬ੍ਬਾਸਂ ਆਗਮਨਂ ਪੁਚ੍ਛਤੀਤਿ ਆਹ ‘‘ਸਬ੍ਬਾ ਆਗਤਾਤ੍ਥਾ’’ਤਿ. ਗਿਲਾਨਾਸੁ ਅਨਾਗਤਾਸੁਪਿ ਗਿਲਾਨਾਨਂ ਅਨਾਗਮਨਸ੍ਸ ਅਨੁਞ੍ਞਾਤਤ੍ਤਾ ਆਗਨ੍ਤੁਂ ਸਮਤ੍ਥਾਹਿ ਚ ਸਬ੍ਬਾਹਿ ਆਗਤਤ੍ਤਾ ‘‘ਸਮਗ੍ਗਾਮ੍ਹਯ੍ਯਾ’’ਤਿ ਵਤ੍ਤੁਂ ਵਟ੍ਟਤਿ. ਅਨ੍ਤੋਗਾਮੇ ਵਾਤਿਆਦੀਸੁ ਯਤ੍ਥ ਪਞ੍ਚ ਅਙ੍ਗਾਨਿ ਭੂਮਿਯਂ ਪਤਿਟ੍ਠਾਪੇਤ੍ਵਾ ਵਨ੍ਦਿਤੁਂ ਨ ਸਕ੍ਕਾ ਹੋਤਿ, ਤਤ੍ਥ ਠਿਤਾਯ ਏਵ ਕਾਯਂ ਪੁਰਤੋ ਨਾਮੇਤ੍ਵਾ ‘‘ਵਨ੍ਦਾਮਿ ਅਯ੍ਯਾ’’ਤਿ ਅਞ੍ਜਲਿਂ ਪਗ੍ਗਯ੍ਹ ਗਨ੍ਤੁਮ੍ਪਿ ਵਟ੍ਟਤਿ. ਅਨ੍ਤਰਘਰਨ੍ਤਿ ਕਤ੍ਥਚਿ ਨਗਰਦ੍ਵਾਰਸ੍ਸ ਬਹਿਇਨ੍ਦਖੀਲਤੋ ਪਟ੍ਠਾਯ ਅਨ੍ਤੋਗਾਮੋ ਵੁਚ੍ਚਤਿ, ਕਤ੍ਥਚਿ ਘਰੁਮ੍ਮਾਰਤੋ ਪਟ੍ਠਾਯ ਅਨ੍ਤੋਗੇਹਂ. ਇਧ ਪਨ ‘‘ਅਨ੍ਤੋਗਾਮੇ ਵਾ’’ਤਿ ਵਿਸੁਂ ਵੁਤ੍ਤਤ੍ਤਾ ‘‘ਅਨ੍ਤਰਘਰੇ ਵਾ’’ਤਿ ਅਨ੍ਤੋਗੇਹਂ ਸਨ੍ਧਾਯ ਵੁਤ੍ਤਨ੍ਤਿ ਦਟ੍ਠਬ੍ਬਂ. ਯਤ੍ਥ ਕਤ੍ਥਚੀਤਿ ਅਨ੍ਤੋਗਾਮਾਦੀਸੁ ਯਤ੍ਥ ਕਤ੍ਥਚਿ.

ਵਟ੍ਟਤੀਤਿ ‘‘ਵਸਥ ਅਯ੍ਯੇ, ਮਯਂ ਭਿਕ੍ਖੂ ਆਨੇਸ੍ਸਾਮਾ’’ਤਿ ਵੁਤ੍ਤਵਚਨਂ ਸਦ੍ਦਹਨ੍ਤੀਹਿ ਵਸਿਤੁਂ ਵਟ੍ਟਤਿ. ਨ ਨਿਮਨ੍ਤਿਤਾ ਹੁਤ੍ਵਾ ਗਨ੍ਤੁਕਾਮਾਤਿ ਮਨੁਸ੍ਸੇਹਿ ਨਿਮਨ੍ਤਿਤਾ ਹੁਤ੍ਵਾ ਗਨ੍ਤੁਕਾਮਾ ਨ ਹੋਨ੍ਤੀਤਿ ਅਤ੍ਥੋ, ਤਤ੍ਥੇਵ ਵਸ੍ਸਂ ਉਪਗਨ੍ਤੁਕਾਮਾ ਹੋਨ੍ਤੀਤਿ ਅਧਿਪ੍ਪਾਯੋ. ਯਤੋਤਿ ਭਿਕ੍ਖੁਨੁਪਸ੍ਸਯਤੋ. ਯਾਚਿਤ੍ਵਾਤਿ ‘‘ਤੁਮ੍ਹੇਹਿ ਆਨੀਤਓਵਾਦੇਨੇਵ ਮਯਮ੍ਪਿ ਵਸਿਸ੍ਸਾਮਾ’’ਤਿ ਯਾਚਿਤ੍ਵਾ. ਤਤ੍ਥਾਤਿ ਤਸ੍ਮਿਂ ਭਿਕ੍ਖੁਨੁਪਸ੍ਸਯੇ. ਆਗਤਾਨਂ ਸਨ੍ਤਿਕੇ ਓਵਾਦੇਨ ਵਸਿਤਬ੍ਬਨ੍ਤਿ ਪਚ੍ਛਿਮਿਕਾਯ ਵਸ੍ਸਂ ਵਸਿਤਬ੍ਬਂ. ਅਭਿਕ੍ਖੁਕਾਵਾਸੇ ਵਸਨ੍ਤਿਯਾ ਆਪਤ੍ਤੀਤਿ ਚੋਦਨਾਮੁਖੇਨ ਸਾਮਞ੍ਞਤੋ ਆਪਤ੍ਤਿਪ੍ਪਸਙ੍ਗਂ ਵਦਤਿ, ਨ ਪਨ ਤਸ੍ਸਾ ¶ ਆਪਤ੍ਤਿ. ਵਸ੍ਸਚ੍ਛੇਦਂ ਕਤ੍ਵਾ ਗਚ੍ਛਨ੍ਤਿਯਾਪਿ ਆਪਤ੍ਤੀਤਿ ਵਸ੍ਸਾਨੁਪਗਮਮੂਲਂ ਆਪਤ੍ਤਿਂ ਵਦਤਿ. ਇਤਰਾਯ ਆਪਤ੍ਤਿਯਾ ਅਨਾਪਤ੍ਤਿਕਾਰਣਸਬ੍ਭਾਵਤੋ ‘‘ਸਾ ਰਕ੍ਖਿਤਬ੍ਬਾ’’ਤਿ ਵੁਤ੍ਤਂ, ਸਾ ਵਸ੍ਸਾਨੁਪਗਮਮੂਲਾ ਆਪਤ੍ਤਿ ਰਕ੍ਖਿਤਬ੍ਬਾਤਿ ਅਤ੍ਥੋ, ਅਭਿਕ੍ਖੁਕੇਪਿ ਆਵਾਸੇ ਈਦਿਸਾਸੁ ਆਪਦਾਸੁ ਵਸ੍ਸਂ ਉਪਗਨ੍ਤਬ੍ਬਨ੍ਤਿ ਅਧਿਪ੍ਪਾਯੋ. ਤੇਨਾਹ ‘‘ਆਪਦਾਸੁ ਹਿ…ਪੇ… ਅਨਾਪਤ੍ਤਿ ਵੁਤ੍ਤਾ’’ਤਿ. ਇਤਰਾਯ ¶ ਪਨ ਆਪਤ੍ਤਿਯਾ ਅਨਾਪਤ੍ਤਿ, ਕਾਰਣੇ ਅਸਤਿ ਪਚ੍ਛਿਮਿਕਾਯਪਿ ਵਸ੍ਸਂ ਨ ਉਪਗਨ੍ਤਬ੍ਬਂ. ਸਨ੍ਤੇਸੁ ਹਿ ਭਿਕ੍ਖੂਸੁ ਵਸ੍ਸਂ ਅਨੁਪਗਚ੍ਛਨ੍ਤਿਯਾ ਆਪਤ੍ਤਿ. ਤਤ੍ਥ ਗਨ੍ਤ੍ਵਾ ਪਵਾਰੇਤਬ੍ਬਨ੍ਤਿ ਏਤ੍ਥ ਅਪਵਾਰੇਨ੍ਤੀਨਂ ਆਪਤ੍ਤਿਸਮ੍ਭਵਤੋ. ਸਚੇ ਦੂਰੇਪਿ ਭਿਕ੍ਖੂਨਂ ਵਸਨਟ੍ਠਾਨਂ ਹੋਤਿ, ਸਕ੍ਕਾ ਚ ਹੋਤਿ ਨਵਮਿਯਂ ਗਨ੍ਤ੍ਵਾ ਪਵਾਰੇਤੁਂ, ਤਤ੍ਥ ਗਨ੍ਤ੍ਵਾ ਪਵਾਰੇਤਬ੍ਬਂ. ਸਚੇ ਪਨ ਨਵਮਿਯਂ ਨਿਕ੍ਖਮਿਤ੍ਵਾ ਸਮ੍ਪਾਪੁਣਿਤੁਂ ਨ ਸਕ੍ਕਾ ਹੋਤਿ, ਅਗਚ੍ਛਨ੍ਤੀਨਂ ਅਨਾਪਤ੍ਤਿ.

ਉਪੋਸਥਸ੍ਸ ਪੁਚ੍ਛਨਂ ਉਪੋਸਥਪੁਚ੍ਛਾ, ਸਾਯੇਵ ਕ-ਪ੍ਪਚ੍ਚਯਂ ਰਸ੍ਸਤ੍ਤਞ੍ਚ ਕਤ੍ਵਾ ਉਪੋਸਥਪੁਚ੍ਛਕਨ੍ਤਿ ਵੁਤ੍ਤਾਤਿ ਆਹ ‘‘ਉਪੋਸਥਪੁਚ੍ਛਨ’’ਨ੍ਤਿ. ਉਪੋਸਥੋ ਪੁਚ੍ਛਿਤਬ੍ਬੋਤਿ ‘‘ਕਦਾ, ਅਯ੍ਯ, ਉਪੋਸਥੋ’’ਤਿ ਪੁਚ੍ਛਿਤਬ੍ਬੋ. ਭਿਕ੍ਖੁਨਾਪਿ ‘‘ਸ੍ਵੇ, ਭਗਿਨਿ, ਉਪੋਸਥੋ’’ਤਿ ਵਤ੍ਤਬ੍ਬਂ. ਭਿਕ੍ਖੂ ਕਦਾਚਿ ਕੇਨਚਿ ਕਾਰਣੇਨ ਪਨ੍ਨਰਸਿਕਂ ਵਾ ਚਾਤੁਦ੍ਦਸੀਉਪੋਸਥਂ, ਚਾਤੁਦ੍ਦਸਿਕਂ ਵਾ ਪਨ੍ਨਰਸੀਉਪੋਸਥਂ ਕਰੋਨ੍ਤਿ, ਯਸ੍ਮਿਞ੍ਚ ਦਿਵਸੇ ਭਿਕ੍ਖੂਹਿ ਉਪੋਸਥੋ ਕਤੋ, ਤਸ੍ਮਿਂਯੇਵ ਭਿਕ੍ਖੁਨੀਹਿਪਿ ਉਪੋਸਥੋ ਕਾਤਬ੍ਬੋਤਿ ਅਧਿਪ੍ਪਾਯੇਨ ‘‘ਪਕ੍ਖਸ੍ਸ ਤੇਰਸਿਯਂਯੇਵ ਗਨ੍ਤ੍ਵਾ’’ਤਿਆਦਿ ਵੁਤ੍ਤਂ. ਏਵਂ ਪੁਚ੍ਛਿਤੇਨ ਭਿਕ੍ਖੁਨਾ ਸਚੇ ਚਾਤੁਦ੍ਦਸਿਯਂ ਉਪੋਸਥਂ ਕਰੋਨ੍ਤਿ, ‘‘ਚਾਤੁਦ੍ਦਸਿਕੋ ਭਗਿਨੀ’’ਤਿ ਵਤ੍ਤਬ੍ਬਂ. ਸਚੇ ਪਨ ਪਨ੍ਨਰਸਿਯਂ ਕਰੋਨ੍ਤਿ, ‘‘ਪਨ੍ਨਰਸਿਕੋ ਭਗਿਨੀ’’ਤਿ ਆਚਿਕ੍ਖਿਤਬ੍ਬਂ. ਓਵਾਦਤ੍ਥਾਯਾਤਿ ਓਵਾਦਯਾਚਨਤ੍ਥਾਯ. ਪਾਟਿਪਦਦਿਵਸਤੋ ਪਨ ਪਟ੍ਠਾਯ ਧਮ੍ਮਸਵਨਤ੍ਥਾਯ ਗਨ੍ਤਬ੍ਬਨ੍ਤਿ ਪਾਟਿਪਦਦਿਵਸੇ ਓਵਾਦਗ੍ਗਹਣਤ੍ਥਾਯ ਦੁਤਿਯਦਿਵਸਤੋ ਪਟ੍ਠਾਯ ਅਨ੍ਤਰਨ੍ਤਰਾ ਧਮ੍ਮਸਵਨਤ੍ਥਾਯ ਗਨ੍ਤਬ੍ਬਂ. ਓਵਾਦਗ੍ਗਹਣਮ੍ਪਿ ਹਿ ‘‘ਧਮ੍ਮਸਵਨਮੇਵਾ’’ਤਿ ਅਭੇਦੇਨ ਵੁਤ੍ਤਂ. ਨਿਰਨ੍ਤਰਂ ਵਿਹਾਰਂ ਉਪਸਙ੍ਕਮਿਂਸੂਤਿ ਯੇਭੁਯ੍ਯੇਨ ਉਪਸਙ੍ਕਮਨਂ ਸਨ੍ਧਾਯ ਵੁਤ੍ਤਂ. ਵੁਤ੍ਤਞ੍ਹੇਤਨ੍ਤਿਆਦਿਨਾ ਯਥਾਨੁਸਿਟ੍ਠਂ ਪਟਿਪਜ੍ਜਿਸ੍ਸਾਮਾਤਿ ਸਬ੍ਬਾਸਂਯੇਵ ਭਿਕ੍ਖੁਨੀਨਂ ਉਪਸਙ੍ਕਮਨਦੀਪਨਤ੍ਥਂ ਪਾਲ਼ਿ ਨਿਦਸ੍ਸਿਤਾ. ਓਵਾਦਂ ਗਚ੍ਛਤੀਤਿ ਓਵਾਦਂ ਯਾਚਿਤੁਂ ਗਚ੍ਛਤਿ. ਦ੍ਵੇ ਤਿਸ੍ਸੋਤਿ ਦ੍ਵੀਹਿ ਤੀਹਿ. ਕਰਣਤ੍ਥੇ ਚੇਤਂ ਪਚ੍ਚਤ੍ਤਵਚਨਂ.

ਪਾਸਾਦਿਕੇਨਾਤਿ ਪਸਾਦਜਨਕੇਨ ਨਿਦ੍ਦੋਸੇਨ ਕਾਯਕਮ੍ਮਾਦਿਨਾ. ਸਮ੍ਪਾਦੇਤੂਤਿ ਤਿਵਿਧਂ ਸਿਕ੍ਖਂ ਸਮ੍ਪਾਦੇਤੁ. ਸਚੇ ਪਾਤਿਮੋਕ੍ਖੁਦ੍ਦੇਸਕਂਯੇਵ ਦਿਸ੍ਵਾ ¶ ਤਾਹਿ ਭਿਕ੍ਖੁਨੀਹਿ ਓਵਾਦੋ ਯਾਚਿਤੋ ਭਵੇਯ੍ਯ, ਤੇਨ ਕਿਂ ਕਾਤਬ੍ਬਨ੍ਤਿ? ਉਪੋਸਥਗ੍ਗੇ ਸਨ੍ਨਿਪਤਿਤੇ ਭਿਕ੍ਖੁਸਙ੍ਘੇ ਪੁਬ੍ਬਕਿਚ੍ਚਵਸੇਨ ‘‘ਅਤ੍ਥਿ ਕਾਚਿ ਭਿਕ੍ਖੁਨਿਯੋ ਓਵਾਦਂ ਯਾਚਮਾਨਾ’’ਤਿ ਪੁਚ੍ਛਿਯਮਾਨੇ ‘‘ਏਵਂ ਵਦੇਹੀ’’ਤਿ ਓਵਾਦਪਟਿਗ੍ਗਾਹਕੇਨ ਵਤ੍ਤਬ੍ਬਵਚਨਂ ਅਞ੍ਞੇਨ ਭਿਕ੍ਖੁਨਾ ਕਥਾਪੇਤ੍ਵਾ ਪਾਤਿਮੋਕ੍ਖੁਦ੍ਦੇਸਕੇਨ ਵਤ੍ਤਬ੍ਬਵਚਨਂ ਅਤ੍ਤਨਾ ਵਤ੍ਵਾ ਪੁਨ ਸਯਮੇਵ ਗਨ੍ਤ੍ਵਾ ਭਿਕ੍ਖੁਨੀਨਂ ਆਰੋਚੇਤਬ੍ਬਂ, ਅਞ੍ਞੇਨ ਵਾ ਭਿਕ੍ਖੁਨਾ ਤਸ੍ਮਿਂ ਦਿਵਸੇ ਪਾਤਿਮੋਕ੍ਖਂ ਉਦ੍ਦਿਸਾਪੇਤਬ੍ਬਂ. ਏਤਂ ਵੁਤ੍ਤਨ੍ਤਿ ‘‘ਤਾਹੀ’’ਤਿ ਏਤਂ ਬਹੁਵਚਨਂ ਵੁਤ੍ਤਂ.

ਏਕਾ ਭਿਕ੍ਖੁਨੀ ਵਾਤਿ ਇਦਂ ਬਹੂਹਿ ਭਿਕ੍ਖੁਨੁਪਸ੍ਸਯੇਹਿ ਏਕਾਯ ਏਵ ਭਿਕ੍ਖੁਨਿਯਾ ਸਾਸਨਪਟਿਗ੍ਗਹਣਂ ¶ ਸਨ੍ਧਾਯ ਵੁਤ੍ਤਂ, ਨ ਪਨ ਦੁਤਿਯਿਕਾਯ ਅਭਾਵਂ ਸਨ੍ਧਾਯ. ਬਹੂਹਿ ਭਿਕ੍ਖੁਨੁਪਸ੍ਸਯੇਹੀਤਿ ਅਨ੍ਤਰਾਮਗ੍ਗੇ ਵਾ ਤਸ੍ਮਿਂਯੇਵ ਵਾ ਗਾਮੇ ਬਹੂਹਿ ਭਿਕ੍ਖੁਨੁਪਸ੍ਸਯੇਹਿ. ‘‘ਭਿਕ੍ਖੁਨਿਸਙ੍ਘੋ ਚ ਅਯ੍ਯ ਭਿਕ੍ਖੁਨਿਯੋ ਚ ਭਿਕ੍ਖੁਨੀ ਚਾ’’ਤਿ ਇਮਿਨਾ ਨਾਨਾਉਪਸ੍ਸਯੇਹਿ ਸਾਸਨਂ ਗਹੇਤ੍ਵਾ ਆਗਤਭਿਕ੍ਖੁਨਿਯਾ ਵਤ੍ਤਬ੍ਬਵਚਨਂ ਦਸ੍ਸੇਤਿ. ਇਦਞ੍ਚ ਏਕੇਨ ਪਕਾਰੇਨ ਮੁਖਮਤ੍ਤਨਿਦਸ੍ਸਨਤ੍ਥਂ ਵੁਤ੍ਤਂ, ਤਸ੍ਮਿਂ ਤਸ੍ਮਿਂ ਪਨ ਭਿਕ੍ਖੁਨੁਪਸ੍ਸਯੇ ਭਿਕ੍ਖੁਨੀਨਂ ਪਮਾਣਂ ਸਲ੍ਲਕ੍ਖੇਤ੍ਵਾ ਤਦਨੁਰੂਪੇਨ ਨਯੇਨ ਵਤ੍ਤਬ੍ਬਂ. ਭਿਕ੍ਖੁਸਙ੍ਘਸ੍ਸ ਅਯ੍ਯਾਨਂ ਅਯ੍ਯਸ੍ਸਾਤਿ ਇਦਂ ਸਙ੍ਖਿਪਿਤ੍ਵਾ ਵੁਤ੍ਤਂ.

ਪਾਤਿਮੋਕ੍ਖੁਦ੍ਦੇਸਕੇਨਪੀਤਿ ਇਦਂ ਸਙ੍ਘੁਪੋਸਥਵਸੇਨੇਵ ਦਸ੍ਸਿਤਂ. ਯਤ੍ਥ ਪਨ ਤਿਣ੍ਣਂ ਦ੍ਵਿਨ੍ਨਂ ਵਾ ਵਸਨਟ੍ਠਾਨੇ ਪਾਤਿਮੋਕ੍ਖੁਦ੍ਦੇਸੋ ਨਤ੍ਥਿ, ਤਤ੍ਥਾਪਿ ਞਤ੍ਤਿਠਪਨਕੇਨ ਇਤਰੇਨ ਵਾ ਭਿਕ੍ਖੁਨਾ ਇਮਿਨਾਵ ਨਯੇਨ ਵਤ੍ਤਬ੍ਬਂ. ਏਕਪੁਗ੍ਗਲੇਨਪਿ ਉਪੋਸਥਦਿਵਸੇ ਓਵਾਦਯਾਚਨਂ ਸਮ੍ਪਟਿਚ੍ਛਿਤ੍ਵਾ ਪਾਟਿਪਦੇ ਆਗਤਾਨਂ ਭਿਕ੍ਖੁਨੀਨਂ ‘‘ਨਤ੍ਥਿ ਕੋਚੀ’’ਤਿਆਦਿ ਵਤ੍ਤਬ੍ਬਮੇਵ. ਸਚੇ ਸਯਮੇਵ, ‘‘ਸਮ੍ਮਤੋ ਅਹ’’ਨ੍ਤਿ ਵਤ੍ਤਬ੍ਬਂ. ਇਮਂ ਵਿਧਿਂ ਅਜਾਨਨ੍ਤੋ ਇਧ ਬਾਲੋਤਿ ਅਧਿਪ੍ਪੇਤੋ.

੧੫੦. ਅਧਮ੍ਮਕਮ੍ਮੇ ਅਧਮ੍ਮਕਮ੍ਮਸਞ੍ਞੀ ਵਗ੍ਗਂ ਭਿਕ੍ਖੁਨਿਸਙ੍ਘਂ ਵਗ੍ਗਸਞ੍ਞੀ ਓਵਦਤਿ, ਆਪਤ੍ਤਿ ਪਾਚਿਤ੍ਤਿਯਸ੍ਸਾਤਿਆਦੀਸੁ ਵਿਜ੍ਜਮਾਨੇਸੁਪਿ ਵਗ੍ਗਾਦਿਭਾਵਨਿਮਿਤ੍ਤੇਸੁ ਦੁਕ੍ਕਟੇਸੁ ਅਧਮ੍ਮਕਮ੍ਮਮੂਲਕਂ ਪਾਚਿਤ੍ਤਿਯਮੇਵ ਪਾਲ਼ਿਯਂ ਸਬ੍ਬਤ੍ਥ ਵੁਤ੍ਤਨ੍ਤਿ ਆਹ ‘‘ਅਧਮ੍ਮਕਮ੍ਮੇ ਦ੍ਵਿਨ੍ਨਂ ਨਵਕਾਨਂ ਵਸੇਨ ਅਟ੍ਠਾਰਸ ਪਾਚਿਤ੍ਤਿਯਾਨੀ’’ਤਿ. ਸੇਸਮੇਤ੍ਥ ਉਤ੍ਤਾਨਮੇਵ. ਅਸਮ੍ਮਤਤਾ, ਭਿਕ੍ਖੁਨਿਯਾ ਪਰਿਪੁਣ੍ਣੂਪਸਮ੍ਪਨ੍ਨਤਾ, ਓਵਾਦਵਸੇਨ ਅਟ੍ਠਗਰੁਧਮ੍ਮਭਣਨਨ੍ਤਿ ਇਮਾਨਿ ਪਨੇਤ੍ਥ ਤੀਣਿ ਅਙ੍ਗਾਨਿ.

ਓਵਾਦਸਿਕ੍ਖਾਪਦਵਣ੍ਣਨਾ ਨਿਟ੍ਠਿਤਾ.

੧੫੩. ਦੁਤਿਯੇ ¶ ਕੁਸਲਾਨਂ ਧਮ੍ਮਾਨਂ ਸਾਤਚ੍ਚਕਿਰਿਯਾਯਾਤਿ ਪੁਬ੍ਬਭਾਗਪ੍ਪਟਿਪਤ੍ਤਿਵਸੇਨ ਵੁਤ੍ਤਂ. ਮੁਨਾਤੀਤਿ ਜਾਨਾਤਿ. ਤੇਨ ਞਾਣੇਨਾਤਿ ਤੇਨ ਅਰਹਤ੍ਤਫਲਪਞ੍ਞਾਸਙ੍ਖਾਤੇਨ ਞਾਣੇਨ. ਪਥੇਸੂਤਿ ਉਪਾਯਮਗ੍ਗੇਸੁ. ਅਰਹਤੋ ਪਰਿਨਿਟ੍ਠਿਤਸਿਕ੍ਖਤ੍ਤਾ ਆਹ ‘‘ਇਦਞ੍ਚ…ਪੇ… ਵੁਤ੍ਤ’’ਨ੍ਤਿ. ਅਥ ਵਾ ‘‘ਅਪ੍ਪਮਜ੍ਜਤੋ ਸਿਕ੍ਖਤੋ’’ਤਿ ਇਮੇਸਂ ਪਦਾਨਂ ਹੇਤੁਅਤ੍ਥਤਾ ਦਟ੍ਠਬ੍ਬਾ, ਤਸ੍ਮਾ ਅਪ੍ਪਮਜ੍ਜਨਹੇਤੁ ਸਿਕ੍ਖਨਹੇਤੁ ਚ ਅਧਿਚੇਤਸੋਤਿ ਅਤ੍ਥੋ. ਸੋਕਾਤਿ ਚਿਤ੍ਤਸਨ੍ਤਾਪਾ. ਏਤ੍ਥ ਚ ਅਧਿਚੇਤਸੋਤਿ ਇਮਿਨਾ ਅਧਿਚਿਤ੍ਤਸਿਕ੍ਖਾ, ਅਪ੍ਪਮਜ੍ਜਤੋਤਿ ਇਮਿਨਾ ਅਧਿਸੀਲਸਿਕ੍ਖਾ, ਮੁਨਿਨੋ ਮੋਨਪਥੇਸੁ ਸਿਕ੍ਖਤੋਤਿ ਏਤੇਹਿ ਅਧਿਪਞ੍ਞਾਸਿਕ੍ਖਾ, ਮੁਨਿਨੋਤਿ ਵਾ ਏਤੇਨ ਅਧਿਪਞ੍ਞਾਸਿਕ੍ਖਾ, ਮੋਨਪਥੇਸੁ ਸਿਕ੍ਖਤੋਤਿ ਏਤੇਨ ¶ ਤਾਸਂ ਲੋਕੁਤ੍ਤਰਸਿਕ੍ਖਾਨਂ ਪੁਬ੍ਬਭਾਗਪ੍ਪਟਿਪਦਾ, ਸੋਕਾ ਨ ਭਵਨ੍ਤੀਤਿਆਦੀਹਿ ਸਿਕ੍ਖਾਪਾਰਿਪੂਰਿਯਾ ਆਨਿਸਂਸਾ ਪਕਾਸਿਤਾਤਿ ਵੇਦਿਤਬ੍ਬਂ.

ਕੋਕਨੁਦਨ੍ਤਿ ਪਦੁਮਵਿਸੇਸਨਂ ਯਥਾ ‘‘ਕੋਕਾਸਯ’’ਨ੍ਤਿ, ਤਂ ਕਿਰ ਬਹੁਪਤ੍ਤਂ ਵਣ੍ਣਸਮ੍ਪਨ੍ਨਂ ਅਤਿਵਿਯ ਸੁਗਨ੍ਧਞ੍ਚ ਹੋਤਿ. ‘‘ਕੋਕਨੁਦਂ ਨਾਮ ਸੇਤਪਦੁਮ’’ਨ੍ਤਿਪਿ ਵਦਨ੍ਤਿ. ਪਾਤੋਤਿ ਪਗੇਵ. ਅਯਞ੍ਹੇਤ੍ਥ ਅਤ੍ਥੋ – ਯਥਾ ਕੋਕਨੁਦਸਙ੍ਖਾਤਂ ਪਦੁਮਂ ਪਾਤੋ ਸੂਰਿਯੁਗ੍ਗਮਨਵੇਲਾਯਂ ਫੁਲ੍ਲਂ ਵਿਕਸਿਤਂ ਅਵੀਤਗਨ੍ਧਂ ਸਿਯਾ ਵਿਰੋਚਮਾਨਂ, ਏਵਂ ਸਰੀਰਗਨ੍ਧੇਨ ਗੁਣਗਨ੍ਧੇਨ ਚ ਸੁਗਨ੍ਧਂ ਸਰਦਕਾਲੇ ਅਨ੍ਤਲਿਕ੍ਖੇ ਆਦਿਚ੍ਚਮਿਵ ਅਤ੍ਤਨੋ ਤੇਜਸਾ ਤਪਨ੍ਤਂ ਅਙ੍ਗੇਹਿ ਨਿਚ੍ਛਰਣਜੁਤਿਤਾਯ ਅਙ੍ਗੀਰਸਂ ਸਮ੍ਮਾਸਮ੍ਬੁਦ੍ਧਂ ਪਸ੍ਸਾਤਿ.

ਅਭਬ੍ਬੋਤਿ ਪਟਿਪਤ੍ਤਿਸਾਰਮਿਦਂ ਸਾਸਨਂ, ਪਟਿਪਤ੍ਤਿ ਚ ਪਰਿਯਤ੍ਤਿਮੂਲਿਕਾ, ਤ੍ਵਞ੍ਚ ਪਰਿਯਤ੍ਤਿਂ ਉਗ੍ਗਹੇਤੁਂ ਅਸਮਤ੍ਥੋ, ਤਸ੍ਮਾ ਅਭਬ੍ਬੋਤਿ ਅਧਿਪ੍ਪਾਯੋ. ਸੁਦ੍ਧਂ ਪਿਲੋਤਿਕਖਣ੍ਡਨ੍ਤਿ ਇਦ੍ਧਿਯਾ ਅਭਿਸਙ੍ਖਤਂ ਪਰਿਸੁਦ੍ਧਂ ਚੋਲ਼ਖਣ੍ਡਂ. ਤਦਾ ਕਿਰ ਭਗਵਾ ‘‘ਨ ਸਜ੍ਝਾਯਂ ਕਾਤੁਂ ਅਸਕ੍ਕੋਨ੍ਤੋ ਮਮ ਸਾਸਨੇ ਅਭਬ੍ਬੋ ਨਾਮ ਹੋਤਿ, ਮਾ ਸੋਚਿ ਭਿਕ੍ਖੂ’’ਤਿ ਤਂ ਬਾਹਾਯਂ ਗਹੇਤ੍ਵਾ ਵਿਹਾਰਂ ਪਵਿਸਿਤ੍ਵਾ ਇਦ੍ਧਿਯਾ ਪਿਲੋਤਿਕਖਣ੍ਡਂ ਅਭਿਨਿਮ੍ਮਿਨਿਤ੍ਵਾ ‘‘ਹਨ੍ਦ, ਭਿਕ੍ਖੁ, ਇਮਂ ਪਰਿਮਜ੍ਜਨ੍ਤੋ ‘ਰਜੋਹਰਣਂ ਰਜੋਹਰਣ’ਨ੍ਤਿ ਪੁਨਪ੍ਪੁਨਂ ਸਜ੍ਝਾਯਂ ਕਰੋਹੀ’’ਤਿ ਵਤ੍ਵਾ ਅਦਾਸਿ ਤਤ੍ਥ ਪੁਬ੍ਬੇਕਤਾਧਿਕਾਰਤ੍ਤਾ.

ਸੋ ਕਿਰ ਪੁਬ੍ਬੇ ਰਾਜਾ ਹੁਤ੍ਵਾ ਨਗਰਂ ਪਦਕ੍ਖਿਣਂ ਕਰੋਨ੍ਤੋ ਨਲਾਟਤੋ ਸੇਦੇ ਮੁਚ੍ਚਨ੍ਤੇ ਪਰਿਸੁਦ੍ਧੇਨ ਸਾਟਕੇਨ ਨਲਾਟਂ ਪੁਞ੍ਛਿ, ਸਾਟਕੋ ਕਿਲਿਟ੍ਠੋ ਅਹੋਸਿ ¶ . ਸੋ ‘‘ਇਮਂ ਸਰੀਰਂ ਨਿਸ੍ਸਾਯ ਏਵਰੂਪੋ ਪਰਿਸੁਦ੍ਧਸਾਟਕੋ ਪਕਤਿਂ ਜਹਿਤ੍ਵਾ ਕਿਲਿਟ੍ਠੋ ਜਾਤੋ, ਅਨਿਚ੍ਚਾ ਵਤ ਸਙ੍ਖਾਰਾ’’ਤਿ ਅਨਿਚ੍ਚਸਞ੍ਞਂ ਪਟਿਲਭਤਿ, ਤੇਨ ਕਾਰਣੇਨਸ੍ਸ ਰਜੋਹਰਣਮੇਵ ਪਚ੍ਚਯੋ ਜਾਤੋ. ਰਜਂ ਹਰਤੀਤਿ ਰਜੋਹਰਣਂ. ਸਂਵੇਗਂ ਪਟਿਲਭਿਤ੍ਵਾਤਿ ਅਸੁਭਸਞ੍ਞਂ ਅਨਿਚ੍ਚਸਞ੍ਞਞ੍ਚ ਉਪਟ੍ਠਪੇਨ੍ਤੋ ਸਂਵੇਗਂ ਪਟਿਲਭਿਤ੍ਵਾ. ਸੋ ਹਿ ਯੋਨਿਸੋ ਉਮ੍ਮਜ੍ਜਨ੍ਤੋ ‘‘ਪਰਿਸੁਦ੍ਧਂ ਵਤ੍ਥਂ, ਨਤ੍ਥੇਤ੍ਥ ਦੋਸੋ, ਅਤ੍ਤਭਾਵਸ੍ਸ ਪਨਾਯਂ ਦੋਸੋ’’ਤਿ ਅਸੁਭਸਞ੍ਞਂ ਅਨਿਚ੍ਚਸਞ੍ਞਞ੍ਚ ਪਟਿਲਭਿਤ੍ਵਾ ਨਾਮਰੂਪਪਰਿਗ੍ਗਹਾਦਿਨਾ ਪਞ੍ਚਸੁ ਖਨ੍ਧੇਸੁ ਞਾਣਂ ਓਤਾਰੇਤ੍ਵਾ ਕਲਾਪਸਮ੍ਮਸਨਾਦਿਕ੍ਕਮੇਨ ਵਿਪਸ੍ਸਨਂ ਵਡ੍ਢੇਤ੍ਵਾ ਉਦਯਬ੍ਬਯਞਾਣਾਦਿਪਅਪਾਟਿਯਾ ਵਿਪਸ੍ਸਨਂ ਅਨੁਲੋਮਗੋਤ੍ਰਭੁਸਮੀਪਂ ਪਾਪੇਸਿ. ਤਂ ਸਨ੍ਧਾਯ ਵੁਤ੍ਤਂ ‘‘ਵਿਪਸ੍ਸਨਂ ਆਰਭੀ’’ਤਿ. ਓਭਾਸਗਾਥਂ ਅਭਾਸੀਤਿ ਓਭਾਸਵਿਸ੍ਸਜ੍ਜਨਪੁਬ੍ਬਕਭਾਸਿਤਗਾਥਾ ਓਭਾਸਗਾਥਾ, ਤਂ ਅਭਾਸੀਤਿ ਅਤ੍ਥੋ.

ਏਤ੍ਥ ਚ ‘‘ਅਧਿਚੇਤਸੋਤਿ ਇਮਂ ਓਭਾਸਗਾਥਂ ਅਭਾਸੀ’’ਤਿ ਇਧੇਵ ਵੁਤ੍ਤਂ. ਵਿਸੁਦ੍ਧਿਮਗ੍ਗੇ (ਵਿਸੁਦ੍ਧਿ. ੨.੩੮੬) ਪਨ ¶ ਧਮ੍ਮਪਦਟ੍ਠਕਥਾਯਂ (ਧ. ਪ. ਅਟ੍ਠ. ੧.ਚੂਲ਼ਪਨ੍ਥਕਤ੍ਥੇਰਵਤ੍ਥੁ) ਥੇਰਗਾਥਾਸਂਵਣ੍ਣਨਾਯਞ੍ਚ (ਥੇਰਗਾ. ਅਟ੍ਠ. ੨.੫੬੬) –

ਵਿਹਰਨ੍ਤਿ ਤੇ ਵਿਗਤਰਜਸ੍ਸ ਸਾਸਨੇਤਿ. –

ਇਮਾ ਤਿਸ੍ਸੋ ਓਭਾਸਗਾਥਾ ਅਭਾਸੀ’’ਤਿ ਵੁਤ੍ਤਂ. ਅਧਿਚੇਤਸੋਤਿ ਚ ਅਯਂ ਚੂਲ਼ਪਨ੍ਥਕਤ੍ਥੇਰਸ੍ਸ ਉਦਾਨਗਾਥਾਤਿ ਇਮਿਸ੍ਸਾਯੇਵ ਪਾਲ਼ਿਯਾ ਆਗਤਂ. ਥੇਰਗਾਥਾਯਂ ਪਨ ਚੂਲ਼ਪਨ੍ਥਕਤ੍ਥੇਰਸ੍ਸ ਉਦਾਨਗਾਥਾਸੁ ਅਯਂ ਅਨਾਰੁਲ਼੍ਹਾ, ‘‘ਏਕੁਦਾਨਿਯਤ੍ਥੇਰਸ੍ਸ ਪਨ ਅਯਂ ਉਦਾਨਗਾਥਾ’’ਤਿ (ਥੇਰਗਾ. ਅਟ੍ਠ. ੧.ਏਕੁਦਾਨਿਯਤ੍ਥੇਰਗਾਥਾਵਣ੍ਣਨਾ) ਤਤ੍ਥ ਵੁਤ੍ਤਂ. ਏਵਂ ਸਨ੍ਤੇਪਿ ਇਮਿਸ੍ਸਾ ਪਾਲ਼ਿਯਾ ਅਟ੍ਠਕਥਾਯ ਚ ਏਵਮਾਗਤਤ੍ਤਾ ਚੂਲ਼ਪਨ੍ਥਕਤ੍ਥੇਰਸ੍ਸਪਿ ਅਯਂ ¶ ਉਦਾਨਗਾਥਾ ਓਭਾਸਗਾਥਾਵਸੇਨ ਚ ਭਗਵਤਾ ਭਾਸਿਤਾਤਿ ਗਹੇਤਬ੍ਬਂ. ਅਰਹਤ੍ਤਂ ਪਾਪੁਣੀਤਿ ਅਭਿਞ੍ਞਾਪਟਿਸਮ੍ਭਿਦਾਪਰਿਵਾਰਂ ਅਰਹਤ੍ਤਂ ਪਾਪੁਣਿ. ਅਭਬ੍ਬੋ ਤ੍ਵਨ੍ਤਿਆਦਿਵਚਨਤੋ ਅਨੁਕਮ੍ਪਾਵਸੇਨ ਸਦ੍ਧਿਵਿਹਾਰਿਕਾਦਿਂ ਸਙ੍ਘਿਕਵਿਹਾਰਾ ਨਿਕ੍ਕਡ੍ਢਾਪੇਨ੍ਤਸ੍ਸ ਅਨਾਪਤ੍ਤਿ ਵਿਯ ਦਿਸ੍ਸਤਿ. ਅਭਬ੍ਬੋ ਹਿ ਥੇਰੋ ਸਞ੍ਚਿਚ੍ਚ ਤਂ ਕਾਤੁਂ, ਨਿਕ੍ਕਡ੍ਢਨਸਿਕ੍ਖਾਪਦੇ ਵਾ ਅਪਞ੍ਞਤ੍ਤੇ ਥੇਰੇਨ ਏਵਂ ਕਤਨ੍ਤਿ ਗਹੇਤਬ੍ਬਂ.

੧੫੬. ਓਵਦਨ੍ਤਸ੍ਸ ਪਾਚਿਤ੍ਤਿਯਨ੍ਤਿ ਅਤ੍ਥਙ੍ਗਤੇ ਸੂਰਿਯੇ ਗਰੁਧਮ੍ਮੇਹਿ ਵਾ ਅਞ੍ਞੇਨ ਵਾ ਧਮ੍ਮੇਨੇਵ ਓਵਦਨ੍ਤਸ੍ਸ ਸਮ੍ਮਤਸ੍ਸਪਿ ਪਾਚਿਤ੍ਤਿਯਂ. ਸੇਸਮੇਤ੍ਥ ਉਤ੍ਤਾਨਮੇਵ. ਅਤ੍ਥਙ੍ਗਤਸੂਰਿਯਤਾ, ਪਰਿਪੁਣ੍ਣੂਪਸਮ੍ਪਨ੍ਨਤਾ, ਓਵਦਨਨ੍ਤਿ ਇਮਾਨਿ ਪਨੇਤ੍ਥ ਤੀਣਿ ਅਙ੍ਗਾਨਿ.

ਅਤ੍ਥਙ੍ਗਤਸਿਕ੍ਖਾਪਦਵਣ੍ਣਨਾ ਨਿਟ੍ਠਿਤਾ.

੩. ਭਿਕ੍ਖੁਨੁਪਸ੍ਸਯਸਿਕ੍ਖਾਪਦਵਣ੍ਣਨਾ

੧੬੨. ਤਤਿਯਂ ¶ ਉਤ੍ਤਾਨਤ੍ਥਮੇਵ. ਉਪਸ੍ਸਯੂਪਗਮਨਂ, ਪਰਿਪੁਣ੍ਣੂਪਸਮ੍ਪਨ੍ਨਤਾ, ਸਮਯਾਭਾਵੋ, ਗਰੁਧਮ੍ਮੇਹਿ ਓਵਦਨਨ੍ਤਿ ਇਮਾਨਿ ਪਨੇਤ੍ਥ ਚਤ੍ਤਾਰਿ ਅਙ੍ਗਾਨਿ.

ਭਿਕ੍ਖੁਨੁਪਸ੍ਸਯਸਿਕ੍ਖਾਪਦਵਣ੍ਣਨਾ ਨਿਟ੍ਠਿਤਾ.

੧੬੪. ਚਤੁਤ੍ਥੇ ‘‘ਉਪਸਮ੍ਪਨ੍ਨਂ…ਪੇ… ਭਿਕ੍ਖੁਨੋਵਾਦਕ’’ਨ੍ਤਿ ਇਮੇਸਂ ‘‘ਮਙ੍ਕੁਕਤ੍ਤੁਕਾਮੋ’’ਤਿ ਇਮਿਨਾ ਸਮ੍ਬਨ੍ਧੋ. ‘‘ਅਵਣ੍ਣਂ ਕਤ੍ਤੁਕਾਮੋ ਅਯਸਂ ਕਤ੍ਤੁਕਾਮੋ’’ਤਿ ਇਮੇਸਂ ਪਨ ਵਸੇਨ ‘‘ਉਪਸਮ੍ਪਨ੍ਨ’’ਨ੍ਤਿਆਦੀਸੁ ‘‘ਉਪਸਮ੍ਪਨ੍ਨਸ੍ਸਾ’’ਤਿ ਵਿਭਤ੍ਤਿਵਿਪਰਿਣਾਮੋ ਕਾਤਬ੍ਬੋਤਿ ਇਮਮਤ੍ਥਂ ਸਨ੍ਧਾਯ ‘‘ਉਜ੍ਝਾਪਨਕੇ ਵੁਤ੍ਤਨਯੇਨੇਵਤ੍ਥੋ ਵੇਦਿਤਬ੍ਬੋ’’ਤਿ ਵੁਤ੍ਤਂ. ‘‘ਚੀਵਰਹੇਤੁ ਓਵਦਤੀ’’ਤਿਆਦਿਨਾ ਭਣਨ੍ਤਸ੍ਸ ਏਕੇਕਸ੍ਮਿਂ ਵਚਨੇ ਨਿਟ੍ਠਿਤੇ ਪਾਚਿਤ੍ਤਿਯਂ ਵੇਦਿਤਬ੍ਬਂ. ‘‘ਉਪਸਮ੍ਪਨ੍ਨਂ ਸਙ੍ਘੇਨ ਅਸਮ੍ਮਤ’’ਨ੍ਤਿ ਪਾਲ਼ਿਵਚਨਤੋ ‘‘ਸਮ੍ਮਤੇਨ ਵਾ ਸਙ੍ਘੇਨ ਵਾ ਭਾਰਂ ਕਤ੍ਵਾ ਠਪਿਤੋ’’ਤਿ ਅਟ੍ਠਕਥਾਵਚਨਤੋ ਚ ਅਟ੍ਠਹਿ ਅਙ੍ਗੇਹਿ ਸਮਨ੍ਨਾਗਤੋ ਸਮ੍ਮਤੇਨ ਵਾ ਵਿਪ੍ਪਵਸਿਤੁਕਾਮੇਨ ‘‘ਯਾਵਾਹਂ ਆਗਮਿਸ੍ਸਾਮਿ, ਤਾਵ ¶ ਤੇ ਭਾਰੋ ਹੋਤੂ’’ਤਿ ਯਾਚਿਤ੍ਵਾ ਠਪਿਤੋ ਤਸ੍ਸਾਭਾਵਤੋ ਸਙ੍ਘੇਨ ਵਾ ਤਥੇਵ ਭਾਰਂ ਕਤ੍ਵਾ ਠਪਿਤੋ ਅਟ੍ਠਹਿ ਗਰੁਧਮ੍ਮੇਹਿ ਅਞ੍ਞੇਨ ਵਾ ਧਮ੍ਮੇਨ ਓਵਦਿਤੁਂ ਲਭਤੀਤਿ ਵੇਦਿਤਬ੍ਬਂ. ਤਸ੍ਮਾ ‘‘ਯੋ ਪਨ, ਭਿਕ੍ਖੁ, ਅਸਮ੍ਮਤੋ ਭਿਕ੍ਖੁਨਿਯੋ ਓਵਦੇਯ੍ਯ, ਪਾਚਿਤ੍ਤਿਯ’’ਨ੍ਤਿ ਇਦਂ ਪਗੇਵ ਭਾਰਂ ਕਤ੍ਵਾ ਅਟ੍ਠਪਿਤਂ ਸਨ੍ਧਾਯ ਵੁਤ੍ਤਨ੍ਤਿ ਗਹੇਤਬ੍ਬਂ.

੧੬੮. ਅਨਾਪਤ੍ਤਿ ਪਕਤਿਯਾ ਚੀਵਰਹੇਤੁ…ਪੇ… ਓਵਦਨ੍ਤਂ ਭਣਤੀਤਿ ਏਤ੍ਥ ਆਮਿਸਹੇਤੁ ਓਵਦਨ੍ਤਂ ‘‘ਆਮਿਸਹੇਤੁ ਓਵਦਤੀ’’ਤਿ ਸਞ੍ਞਾਯ ਏਵਂ ਭਣਨ੍ਤਸ੍ਸ ਅਨਾਪਤ੍ਤਿ, ‘‘ਨ ਆਮਿਸਹੇਤੁ ਓਵਦਤੀ’’ਤਿ ਸਞ੍ਞਿਨੋ ਪਨ ਦੁਕ੍ਕਟਂ, ਨ ਆਮਿਸਹੇਤੁ ਓਵਦਨ੍ਤਂ ਪਨ ‘‘ਆਮਿਸਹੇਤੁ ਓਵਦਤੀ’’ਤਿ ਸਞ੍ਞਾਯ ਭਣਨ੍ਤਸ੍ਸਪਿ ਅਨਾਪਤ੍ਤਿ ਸਚਿਤ੍ਤਕਤ੍ਤਾ ਸਿਕ੍ਖਾਪਦਸ੍ਸ. ਸੇਸਮੇਤ੍ਥ ਉਤ੍ਤਾਨਮੇਵ. ਉਪਸਮ੍ਪਨ੍ਨਤਾ, ਧਮ੍ਮੇਨ ਲਦ੍ਧਸਮ੍ਮੁਤਿਤਾ, ਅਨਾਮਿਸਨ੍ਤਰਤਾ, ਅਵਣ੍ਣਕਾਮਤਾਯ ਏਵਂ ਭਣਨਨ੍ਤਿ ਇਮਾਨਿ ਪਨੇਤ੍ਥ ਚਤ੍ਤਾਰਿ ਅਙ੍ਗਾਨਿ.

ਆਮਿਸਸਿਕ੍ਖਾਪਦਵਣ੍ਣਨਾ ਨਿਟ੍ਠਿਤਾ.

੬. ਚੀਵਰਸਿਬ੍ਬਾਪਨਸਿਕ੍ਖਾਪਦਵਣ੍ਣਨਾ

੧੭੫. ਛਟ੍ਠੇ ¶ ਸਚੇ ਸਾ ਭਿਕ੍ਖੁਨੀ ਤਂ ਚੀਵਰਂ ਆਦਿਤੋਵ ਪਾਰੁਪੇਯ੍ਯ, ਅਞ੍ਞਾ ਭਿਕ੍ਖੁਨਿਯੋ ਦਿਸ੍ਵਾ ਉਜ੍ਝਾਪੇਯ੍ਯੁਂ, ਤਤੋ ਮਹਾਜਨੋ ਪਸ੍ਸਿਤੁਂ ਨ ਲਭਤੀਤਿ ਮਞ੍ਞਮਾਨੋ ‘‘ਯਥਾਸਂਹਟਂ ਹਰਿਤ੍ਵਾ ਨਿਕ੍ਖਿਪਿਤ੍ਵਾ’’ਤਿਆਦਿਮਾਹ.

੧੭੬. ਨੀਹਰਤੀਤਿ ਸਕਿਂ ਨੀਹਰਤਿ. ਯੇਪਿ ਤੇਸਂ ਨਿਸ੍ਸਿਤਕਾਤਿ ਸਮ੍ਬਨ੍ਧੋ. ਕਥਿਨਵਤ੍ਤਨ੍ਤਿ ‘‘ਸਬ੍ਰਹ੍ਮਚਾਰੀਨਂ ਕਾਤੁਂ ਵਟ੍ਟਤੀ’’ਤਿ ਇਤਿਕਤ੍ਤਬ੍ਬਤਾਵਸੇਨ ਸੂਚਿਕਮ੍ਮਕਰਣਂ. ਆਚਰਿਯੁਪਜ੍ਝਾਯਾਨਂ ਦੁਕ੍ਕਟਨ੍ਤਿ ਅਕਪ੍ਪਿਯਸਮਾਦਾਨਵਸੇਨ ਦੁਕ੍ਕਟਂ. ਵਞ੍ਚੇਤ੍ਵਾਤਿ ‘‘ਤਵ ਞਾਤਿਕਾਯਾ’’ਤਿ ਅਵਤ੍ਵਾ ‘‘ਏਕਿਸ੍ਸਾ ਭਿਕ੍ਖੁਨਿਯਾ’’ਤਿ ਏਤ੍ਤਕਮੇਵ ਵਤ੍ਵਾ. ‘‘ਏਕਿਸ੍ਸਾ ਭਿਕ੍ਖੁਨਿਯਾ’’ਤਿ ਸੁਤ੍ਵਾ ਤੇ ਅਞ੍ਞਾਤਿਕਸਞ੍ਞਿਨੋ ਭਵੇਯ੍ਯੁਨ੍ਤਿ ਆਹ ‘‘ਅਕਪ੍ਪਿਯੇ ਨਿਯੋਜਿਤਤ੍ਤਾ’’ਤਿ ¶ . ‘‘ਇਦਂ ਤੇ ਮਾਤੁ ਚੀਵਰ’’ਨ੍ਤਿਆਦੀਨਿ ਅਵਤ੍ਵਾਪਿ ‘‘ਇਦਂ ਚੀਵਰਂ ਸਿਬ੍ਬੇਹੀ’’ਤਿ ਸੁਦ੍ਧਚਿਤ੍ਤੇਨ ਸਿਬ੍ਬਾਪੇਨ੍ਤਸ੍ਸਪਿ ਅਨਾਪਤ੍ਤਿ.

੧੭੯. ਉਪਾਹਨਤ੍ਥਵਿਕਾਦਿਨ੍ਤਿ ਆਦਿ-ਸਦ੍ਦੇਨ ਯਂ ਚੀਵਰਂ ਨਿਵਾਸੇਤੁਂ ਵਾ ਪਾਰੁਪਿਤੁਂ ਵਾ ਨ ਸਕ੍ਕਾ ਹੋਤਿ, ਤਮ੍ਪਿ ਸਙ੍ਗਣ੍ਹਾਤਿ. ਸੇਸਮੇਤ੍ਥ ਉਤ੍ਤਾਨਮੇਵ. ਅਞ੍ਞਾਤਿਕਾਯ ਭਿਕ੍ਖੁਨਿਯਾ ਸਨ੍ਤਕਤਾ, ਨਿਵਾਸਨਪਾਰੁਪਨੂਪਗਤਾ, ਵੁਤ੍ਤਨਯੇਨ ਸਿਬ੍ਬਨਂ ਵਾ ਸਿਬ੍ਬਾਪਨਂ ਵਾਤਿ ਇਮਾਨਿ ਪਨੇਤ੍ਥ ਤੀਣਿ ਅਙ੍ਗਾਨਿ.

ਚੀਵਰਸਿਬ੍ਬਾਪਨਸਿਕ੍ਖਾਪਦਵਣ੍ਣਨਾ ਨਿਟ੍ਠਿਤਾ.

੧੮੧. ਸਤ੍ਤਮੇ ‘‘ਪਚ੍ਛਾ ਗਚ੍ਛਨ੍ਤੀਨਂ ਚੋਰਾ ਅਚ੍ਛਿਨ੍ਦਿਂਸੂ’’ਤਿ ਏਤ੍ਥ ‘‘ਪਤ੍ਤਚੀਵਰ’’ਨ੍ਤਿ ਪਾਠਸੇਸੋਤਿ ਆਹ ‘‘ਪਚ੍ਛਾ ਗਚ੍ਛਨ੍ਤੀਨਂ ਪਤ੍ਤਚੀਵਰ’’ਨ੍ਤਿ. ਤਾ ਭਿਕ੍ਖੁਨਿਯੋਤਿ ਪਚ੍ਛਾ ਗਚ੍ਛਨ੍ਤਿਯੋ ਭਿਕ੍ਖੁਨਿਯੋ. ‘‘ਪਚ੍ਛਾ ਗਚ੍ਛਨ੍ਤੀਨ’’ਨ੍ਤਿ ਚ ਵਿਭਤ੍ਤਿਵਿਪਰਿਣਾਮੇਨੇਤ੍ਥ ਸਮ੍ਬਨ੍ਧੋ ਵੇਦਿਤਬ੍ਬੋ. ਪਾਲ਼ਿਯਂ ‘‘ਗਚ੍ਛਾਮ ਭਗਿਨਿ, ਗਚ੍ਛਾਮ ਅਯ੍ਯਾ’’ਤਿ ਭਿਕ੍ਖੁਪੁਬ੍ਬਕਂ ਸਂਵਿਧਾਨਂ ਵੁਤ੍ਤਂ, ‘‘ਗਚ੍ਛਾਮ ਅਯ੍ਯ, ਗਚ੍ਛਾਮ ਭਗਿਨੀ’’ਤਿ ਭਿਕ੍ਖੁਨੀਪੁਬ੍ਬਕਂ. ਏਕਦ੍ਧਾਨਮਗ੍ਗਨ੍ਤਿ ਏਕਂ ਅਦ੍ਧਾਨਸਙ੍ਖਾਤਂ ਮਗ੍ਗਂ, ਏਕਤੋ ਵਾ ਅਦ੍ਧਾਨਮਗ੍ਗਂ. ਹਿਯ੍ਯੋਤਿ ਸੁਵੇ. ਪਰੇਤਿ ਤਤਿਯਦਿਵਸੇ.

੧੮੨-੧੮੩. ਦ੍ਵਿਧਾ ਵੁਤ੍ਤਪ੍ਪਕਾਰੋਤਿ ਪਾਦਗਮਨਵਸੇਨ ਪਕ੍ਖਗਮਨਵਸੇਨ ਵਾਤਿ ਦ੍ਵਿਧਾ ਵੁਤ੍ਤਪ੍ਪਭੇਦੋ ¶ . ਚਤੁਨ੍ਨਂ ਮਗ੍ਗਾਨਂ ਸਮ੍ਬਨ੍ਧਟ੍ਠਾਨਂ ਚਤੁਕ੍ਕਂ, ਤਿਣ੍ਣਂ ਮਗ੍ਗਾਨਂ ਸਮ੍ਬਨ੍ਧਟ੍ਠਾਨਂ ਸਿਙ੍ਘਾਟਕਂ. ‘‘ਗਾਮਨ੍ਤਰੇ ਗਾਮਨ੍ਤਰੇ’’ਤਿ ਏਤ੍ਥ ਅਞ੍ਞੋ ਗਾਮੋ ਗਾਮਨ੍ਤਰਨ੍ਤਿ ਆਹ ‘‘ਨਿਕ੍ਖਮਨੇ ਅਨਾਪਤ੍ਤਿ…ਪੇ… ਭਿਕ੍ਖੁਨੋ ਪਾਚਿਤ੍ਤਿਯ’’ਨ੍ਤਿ. ‘‘ਸਂਵਿਧਾਯਾ’’ਤਿ ਪਾਲ਼ਿਯਂ ਅਵਿਸੇਸੇਨ ਵੁਤ੍ਤਤ੍ਤਾ ‘‘ਨੇਵ ਪਾਲ਼ਿਯਾ ਸਮੇਤੀ’’ਤਿ ਵੁਤ੍ਤਂ, ‘‘ਏਤ੍ਥਨ੍ਤਰੇ ਸਂਵਿਦਹਿਤੇਪਿ ਭਿਕ੍ਖੁਨੋ ਦੁਕ੍ਕਟ’’ਨ੍ਤਿ ਵੁਤ੍ਤਤ੍ਤਾ ‘‘ਨ ਸੇਸਅਟ੍ਠਕਥਾਯ ਸਮੇਤੀ’’ਤਿ ਵੁਤ੍ਤਂ. ਅਦ੍ਧਯੋਜਨਂ ਅਤਿਕ੍ਕਮਨ੍ਤਸ੍ਸਾਤਿ ਅਸਤਿ ਗਾਮੇ ਅਦ੍ਧਯੋਜਨਂ ਅਤਿਕ੍ਕਮਨ੍ਤਸ੍ਸ. ਯਤ੍ਥ ਹਿ ਅਦ੍ਧਯੋਜਨਬ੍ਭਨ੍ਤਰੇ ਅਞ੍ਞੋ ਗਾਮੋ ਨ ਹੋਤਿ, ਤਂ ਇਧ ਅਗਾਮਕਂ ਅਰਞ੍ਞਨ੍ਤਿ ਅਧਿਪ੍ਪੇਤਂ, ਅਦ੍ਧਯੋਜਨਬ੍ਭਨ੍ਤਰੇ ਪਨ ਗਾਮੇ ਸਤਿ ਗਾਮਨ੍ਤਰਗਣਨਾਯ ਏਵ ਆਪਤ੍ਤਿ.

੧੮੫. ਰਟ੍ਠਭੇਦੇਤਿ ਰਟ੍ਠਵਿਲੋਪੇ. ਚਕ੍ਕਸਮਾਰੁਲ਼੍ਹਾਤਿ ਇਰਿਯਾਪਥਚਕ੍ਕਂ ਸਕਟਚਕ੍ਕਂ ਵਾ ਸਮਾਰੁਲ਼੍ਹਾ. ਸੇਸਂ ਉਤ੍ਤਾਨਮੇਵ. ਦ੍ਵਿਨ੍ਨਮ੍ਪਿ ਸਂਵਿਦਹਿਤ੍ਵਾ ਮਗ੍ਗਪ੍ਪਟਿਪਤ੍ਤਿ ¶ , ਅਵਿਸਙ੍ਕੇਤਂ, ਸਮਯਾਭਾਵੋ, ਅਨਾਪਦਾ, ਗਾਮਨ੍ਤਰੋਕ੍ਕਮਨਂ ਵਾ ਅਦ੍ਧਯੋਜਨਾਤਿਕ੍ਕਮੋ ਵਾਤਿ ਇਮਾਨਿ ਪਨੇਤ੍ਥ ਪਞ੍ਚ ਅਙ੍ਗਾਨਿ. ਏਕਤੋਉਪਸਮ੍ਪਨ੍ਨਾਦੀਹਿ ਸਦ੍ਧਿਂ ਗਚ੍ਛਨ੍ਤਸ੍ਸ ਪਨ ਮਾਤੁਗਾਮਸਿਕ੍ਖਾਪਦੇਨ ਆਪਤ੍ਤਿ.

ਸਂਵਿਦਹਨਸਿਕ੍ਖਾਪਦਵਣ੍ਣਨਾ ਨਿਟ੍ਠਿਤਾ.

੧੮੮. ਅਟ੍ਠਮੇ ਲੋਕਸ੍ਸਾਦਮਿਤ੍ਤਸਨ੍ਥਵਵਸੇਨ ਕੀਲ਼ਾਪੁਰੇਕ੍ਖਾਰਾ ਸਂਵਿਦਹਿਤ੍ਵਾਤਿ ਅਯਂ ਵਿਸੇਸੋ ‘‘ਏਵਮਿਮੇ…ਪੇ… ਭਿਕ੍ਖੁਨੀਹਿ ਸਦ੍ਧਿਂ ਨਾਵਾਯ ਕੀਲ਼ਨ੍ਤੀ’’ਤਿ ਇਮਿਨਾ ‘‘ਉਦ੍ਧਂਗਾਮਿਨਿਂ ਵਾ ਅਧੋਗਾਮਿਨਿਂ ਵਾ’’ਤਿ ਇਮਿਨਾ ਚ ਸਿਦ੍ਧੋ.

੧੮੯. ਨਦਿਯਾ ਕੁਤੋ ਗਾਮਨ੍ਤਰਨ੍ਤਿ ਆਹ ‘‘ਯਸ੍ਸਾ ਨਦਿਯਾ’’ਤਿਆਦਿ. ‘‘ਤਸ੍ਸਾ ਸਗਾਮਕਤੀਰਪਸ੍ਸੇਨ…ਪੇ… ਅਦ੍ਧਯੋਜਨਗਣਨਾਯਾਤਿ ਏਕੇਕਪਸ੍ਸੇਨੇਵ ਗਮਨਂ ਸਨ੍ਧਾਯ ਵੁਤ੍ਤਤ੍ਤਾ ਤਾਦਿਸਿਕਾਯ ਨਦਿਯਾ ਮਜ੍ਝੇਨ ਗਚ੍ਛਨ੍ਤਸ੍ਸ ਗਾਮਨ੍ਤਰਗਣਨਾਯ ਅਦ੍ਧਯੋਜਨਗਣਨਾਯ ਚ ਆਪਤ੍ਤੀ’’ਤਿ ਵਦਨ੍ਤਿ. ਸਬ੍ਬਅਟ੍ਠਕਥਾਸੂਤਿਆਦਿਨਾ ਅਤ੍ਤਨਾ ਵੁਤ੍ਤਮੇਵਤ੍ਥਂ ਸਮਤ੍ਥੇਤਿ. ‘‘ਕੀਲ਼ਾਪੁਰੇਕ੍ਖਾਰਤਾਯ ਭਿਕ੍ਖੁਨਿਯਾ ਸਦ੍ਧਿਂ ਸਂਵਿਧਾਯ ਨਾਵਂ ਅਭਿਰੁਹਨ੍ਤਸ੍ਸ ਨਦਿਯਂਯੇਵ ਪਾਚਿਤ੍ਤਿਯਸ੍ਸ ਵੁਤ੍ਤਤ੍ਤਾ ਵਾਪਿਸਮੁਦ੍ਦਾਦੀਸੁ ਕੀਲ਼ਾਪੁਰੇਕ੍ਖਾਰਤਾਯ ਦੁਕ੍ਕਟਮੇਵ, ਨ ਪਾਚਿਤ੍ਤਿਯ’’ਨ੍ਤਿ ਵਦਨ੍ਤਿ. ‘‘ਲੋਕਸ੍ਸਾਦਮਿਤ੍ਤਸਨ੍ਥਵਵਸੇਨ ਕੀਲ਼ਾਪੁਰੇਕ੍ਖਾਰਾ ਸਂਵਿਦਹਿਤ੍ਵਾ’’ਤਿ ਵਚਨਤੋ ਕੇਚਿ ‘‘ਇਮਂ ਸਿਕ੍ਖਾਪਦਂ ਅਕੁਸਲਚਿਤ੍ਤਂ ਲੋਕਵਜ੍ਜ’’ਨ੍ਤਿ ਵਦਨ੍ਤਿ, ਤਂ ਨ ਗਹੇਤਬ੍ਬਂ. ਕੀਲ਼ਾਪੁਰੇਕ੍ਖਾਰਤਾਯ ਹਿ ਅਭਿਰੁਹਿਤ੍ਵਾਪਿ ਗਾਮਨ੍ਤਰੋਕ੍ਕਮਨੇ ਅਦ੍ਧਯੋਜਨਾਤਿਕ੍ਕਮੇ ਵਾ ਕੁਸਲਾਬ੍ਯਾਕਤਚਿਤ੍ਤਸਮਙ੍ਗੀਪਿ ਹੁਤ੍ਵਾ ਆਪਤ੍ਤਿਂ ਆਪਜ੍ਜਤਿ ¶ . ਯਦਿ ਹਿ ਸੋ ਸਂਵੇਗਂ ਪਟਿਲਭਿਤ੍ਵਾ ਅਰਹਤ੍ਤਂ ਵਾ ਸਚ੍ਛਿਕਰੇਯ੍ਯ, ਨਿਦ੍ਦਂ ਵਾ ਓਕ੍ਕਮੇਯ੍ਯ, ਕਮ੍ਮਟ੍ਠਾਨਂ ਵਾ ਮਨਸਿ ਕਰੋਨ੍ਤੋ ਗਚ੍ਛੇਯ੍ਯ, ਕੁਤੋ ਤਸ੍ਸ ਅਕੁਸਲਚਿਤ੍ਤਸਮਙ੍ਗਿਤਾ, ਯੇਨਿਦਂ ਸਿਕ੍ਖਾਪਦਂ ਅਕੁਸਲਚਿਤ੍ਤਂ ਲੋਕਵਜ੍ਜਨ੍ਤਿ ਵੁਚ੍ਚਤਿ, ਤਸ੍ਮਾ ਪਣ੍ਣਤ੍ਤਿਵਜ੍ਜਂ ਤਿਚਿਤ੍ਤਨ੍ਤਿ ਸਿਦ੍ਧਂ. ਸੇਸਮੇਤ੍ਥ ਉਤ੍ਤਾਨਮੇਵ.

ਨਾਵਾਭਿਰੁਹਨਸਿਕ੍ਖਾਪਦਵਣ੍ਣਨਾ ਨਿਟ੍ਠਿਤਾ.

੧੯੪. ਨਵਮੇ ¶ ਪਟਿਯਾਦਿਤਨ੍ਤਿ ਭਿਕ੍ਖੂਨਂ ਅਤ੍ਥਾਯ ਸਮ੍ਪਾਦਿਤਂ. ਞਾਤਕਾ ਵਾ ਹੋਨ੍ਤਿ ਪਵਾਰਿਤਾ ਵਾਤਿ ਏਤ੍ਥ ਸਚੇਪਿ ਭਿਕ੍ਖੁਨੋ ਅਞ੍ਞਾਤਕਾ ਅਪ੍ਪਵਾਰਿਤਾ ਚ ਸਿਯੁਂ, ਭਿਕ੍ਖੁਨਿਯਾ ਞਾਤਕਾ ਪਵਾਰਿਤਾ ਚੇ, ਵਟ੍ਟਤਿ.

੧੯੭. ਪਾਪਭਿਕ੍ਖੂਨਂ ਪਕ੍ਖੁਪਚ੍ਛੇਦਾਯ ਇਦਂ ਪਞ੍ਞਤ੍ਤਂ, ਤਸ੍ਮਾ ਪਞ੍ਚਭੋਜਨੇਯੇਵ ਆਪਤ੍ਤਿ ਵੁਤ੍ਤਾ. ਪਞ੍ਚ ਭੋਜਨਾਨਿ ਠਪੇਤ੍ਵਾ ਸਬ੍ਬਤ੍ਥ ਅਨਾਪਤ੍ਤੀਤਿ ਇਦਂ ਪਨ ਇਮਿਨਾ ਸਿਕ੍ਖਾਪਦੇਨ ਅਨਾਪਤ੍ਤਿਦਸ੍ਸਨਤ੍ਥਂ ਵੁਤ੍ਤਂ. ਵਿਞ੍ਞਤ੍ਤਿਯਾ ਉਪ੍ਪਨ੍ਨਂ ਪਰਿਭੁਞ੍ਜਨ੍ਤਸ੍ਸ ਹਿ ਅਞ੍ਞਤ੍ਥ ਵੁਤ੍ਤਨਯੇਨ ਦੁਕ੍ਕਟਂ. ਸੇਸਂ ਉਤ੍ਤਾਨਮੇਵ. ਭਿਕ੍ਖੁਨਿਪਰਿਪਾਚਿਤਭਾਵੋ, ਜਾਨਨਂ, ਗਿਹਿਸਮਾਰਮ੍ਭਾਭਾਵੋ, ਓਦਨਾਦੀਨਂ ਅਞ੍ਞਤਰਤਾ, ਤਸ੍ਸ ਅਜ੍ਝੋਹਰਣਨ੍ਤਿ ਇਮਾਨਿ ਪਨੇਤ੍ਥ ਪਞ੍ਚ ਅਙ੍ਗਾਨਿ.

ਪਰਿਪਾਚਿਤਸਿਕ੍ਖਾਪਦਵਣ੍ਣਨਾ ਨਿਟ੍ਠਿਤਾ.

੧੯੮. ਦਸਮੇ ਉਪਨਨ੍ਦਸ੍ਸ ਚਤੁਤ੍ਥਸਿਕ੍ਖਾਪਦੇਨਾਤਿ ਅਪ੍ਪਟਿਚ੍ਛਨ੍ਨੇ ਮਾਤੁਗਾਮੇਨ ਸਦ੍ਧਿਂ ਰਹੋਨਿਸਜ੍ਜਸਿਕ੍ਖਾਪਦਂ ਸਨ੍ਧਾਯ ਵੁਤ੍ਤਂ. ਕਿਞ੍ਚਾਪਿ ਤਂ ਅਚੇਲਕਵਗ੍ਗੇ ਪਞ੍ਚਮਸਿਕ੍ਖਾਪਦਂ ਹੋਤਿ, ਉਪਨਨ੍ਦਤ੍ਥੇਰਂ ਆਰਬ੍ਭ ਪਞ੍ਞਤ੍ਤੇਸੁ ਪਨ ਚਤੁਤ੍ਥਭਾਵਤੋ ‘‘ਉਪਨਨ੍ਦਸ੍ਸ ਚਤੁਤ੍ਥਸਿਕ੍ਖਾਪਦੇਨਾ’’ਤਿ ਵੁਤ੍ਤਂ. ਚਤੁਤ੍ਥਸਿਕ੍ਖਾਪਦਸ੍ਸ ਵਤ੍ਥੁਤੋ ਇਮਸ੍ਸ ਸਿਕ੍ਖਾਪਦਸ੍ਸ ਵਤ੍ਥੁਨੋ ਪਠਮਂ ਉਪ੍ਪਨ੍ਨਤ੍ਤਾ ਇਦਂ ਸਿਕ੍ਖਾਪਦਂ ਪਠਮਂ ਪਞ੍ਞਤ੍ਤਂ. ਇਮਿਨਾ ਚ ਸਿਕ੍ਖਾਪਦੇਨ ਕੇਵਲਂ ਭਿਕ੍ਖੁਨਿਯਾ ਏਵ ਰਹੋਨਿਸਜ੍ਜਾਯ ਆਪਤ੍ਤਿ ਪਞ੍ਞਤ੍ਤਾ, ਉਪਰਿ ਮਾਤੁਗਾਮੇਨ ਸਦ੍ਧਿਂ ਰਹੋਨਿਸਜ੍ਜਾਯ ਆਪਤ੍ਤਿ ਵਿਸੁਂ ਪਞ੍ਞਤ੍ਤਾਤਿ ਦਟ੍ਠਬ੍ਬਂ.

ਰਹੋਨਿਸਜ੍ਜਸਿਕ੍ਖਾਪਦਵਣ੍ਣਨਾ ਨਿਟ੍ਠਿਤਾ.

ਨਿਟ੍ਠਿਤੋ ਭਿਕ੍ਖੁਨਿਵਗ੍ਗੋ ਤਤਿਯੋ.

੨੦੬. ਭੋਜਨਵਗ੍ਗਸ੍ਸ ¶ ¶ ਪਠਮਸਿਕ੍ਖਾਪਦੇ ਅਦ੍ਧਯੋਜਨਂ ਵਾ ਯੋਜਨਂ ਵਾ ਗਨ੍ਤੁਂ ਸਕ੍ਕੋਤੀਤਿ ਏਤ੍ਥ ਤਤ੍ਤਕਂ ਗਨ੍ਤੁਂ ਸਕ੍ਕੋਨ੍ਤਸ੍ਸਪਿ ਤਾਵਤਕਂ ਗਨ੍ਤ੍ਵਾ ਅਲਦ੍ਧਭਿਕ੍ਖਸ੍ਸ ਇਤੋ ਭੁਞ੍ਜਿਤੁਂ ਵਟ੍ਟਤਿ. ਇਮੇਸਂਯੇਵਾਤਿ ਇਮੇਸਂ ਪਾਸਣ੍ਡਾਨਂਯੇਵ. ਏਤ੍ਤਕਾਨਨ੍ਤਿ ਇਮਸ੍ਮਿਂ ਪਾਸਣ੍ਡੇ ਏਤ੍ਤਕਾਨਂ. ਏਕਦਿਵਸਂ ਭੁਞ੍ਜਿਤਬ੍ਬਨ੍ਤਿ ਏਕਦਿਵਸਂ ਸਕਿਂਯੇਵ ਭੁਞ੍ਜਿਤਬ੍ਬਂ. ‘‘ਏਕਦਿਵਸਂ ਭੁਞ੍ਜਿਤਬ੍ਬ’’ਨ੍ਤਿ ਵਚਨਤੋ ਪਨ ਏਕਸ੍ਮਿਂ ਦਿਵਸੇ ਪੁਨਪ੍ਪੁਨਂ ਭੁਞ੍ਜਿਤੁਂ ਵਟ੍ਟਤੀਤਿ ਨ ਗਹੇਤਬ੍ਬਂ. ਪੁਨ ਆਦਿਤੋ ਪਟ੍ਠਾਯ ਭੁਞ੍ਜਿਤੁਂ ਨ ਵਟ੍ਟਤੀਤਿ ਇਮਿਨਾ ਪਠਮਂ ਭੁਤ੍ਤਟ੍ਠਾਨੇਸੁ ਪੁਨ ਏਕਸ੍ਮਿਮ੍ਪਿ ਠਾਨੇ ਭੁਞ੍ਜਿਤੁਂ ਨ ਵਟ੍ਟਤੀਤਿ ਦਸ੍ਸੇਤਿ.

੨੦੮. ‘‘ਗਚ੍ਛਨ੍ਤੋ ਵਾ ਆਗਚ੍ਛਨ੍ਤੋ ਵਾਤਿ ਇਦਂ ਅਦ੍ਧਯੋਜਨਵਸੇਨ ਗਹੇਤਬ੍ਬ’’ਨ੍ਤਿ ਵਦਨ੍ਤਿ. ਅਨ੍ਤਰਾਮਗ੍ਗੇ ਗਤਟ੍ਠਾਨੇਤਿ ਏਕਸ੍ਸੇਵ ਸਨ੍ਤਕਂ ਸਨ੍ਧਾਯ ਵੁਤ੍ਤਂ. ‘‘ਆਗਚ੍ਛਨ੍ਤੇਪਿ ਏਸੇਵ ਨਯੋ’’ਤਿ ਸਙ੍ਖੇਪੇਨ ਵੁਤ੍ਤਮੇਵਤ੍ਥਂ ਵਿਭਾਵੇਨ੍ਤੋ ‘‘ਗਨ੍ਤ੍ਵਾ ਪਚ੍ਚਾਗਚ੍ਛਨ੍ਤੋ’’ਤਿਆਦਿਮਾਹ. ਆਪਤ੍ਤਿਟ੍ਠਾਨੇਯੇਵ ਪੁਨ ਭੁਞ੍ਜਨ੍ਤਸ੍ਸ ਅਨਾਪਤ੍ਤਿ ਵਤ੍ਤਬ੍ਬਾਤਿ ਗਮਨੇ ਆਗਮਨੇ ਚ ਪਠਮਂ ਭੋਜਨਂ ਅਵਤ੍ਵਾ ਅਨ੍ਤਰਾਮਗ੍ਗੇ ਏਕਦਿਵਸਂ ਗਤਟ੍ਠਾਨੇ ਚ ਏਕਦਿਵਸਨ੍ਤਿ ਪੁਨਪ੍ਪੁਨਂ ਭੋਜਨਮੇਵ ਦਸ੍ਸਿਤਂ, ਗਮਨਦਿਵਸੇ ਪਨ ਆਗਮਨਦਿਵਸੇ ਚ ‘‘ਗਮਿਸ੍ਸਾਮਿ ਆਗਮਿਸ੍ਸਾਮੀ’’ਤਿ ਭੁਞ੍ਜਿਤੁਂ ਵਟ੍ਟਤਿਯੇਵ. ਸੁਦ੍ਧਚਿਤ੍ਤੇਨ ਪੁਨਪ੍ਪੁਨਂ ਭੁਞ੍ਜਨ੍ਤਸ੍ਸਪਿ ਪੁਨਪ੍ਪੁਨਂ ਭੋਜਨੇ ਅਨਾਪਤ੍ਤਿ. ਅਞ੍ਞਸ੍ਸਤ੍ਥਾਯ ਉਦ੍ਦਿਸਿਤ੍ਵਾ ਪਞ੍ਞਤ੍ਤਂ ਭਿਕ੍ਖੁਨੋ ਗਹੇਤੁਮੇਵ ਨ ਵਟ੍ਟਤੀਤਿ ਆਹ ‘‘ਭਿਕ੍ਖੂਨਂਯੇਵ ਅਤ੍ਥਾਯਾ’’ਤਿ. ਸੇਸਮੇਤ੍ਥ ਉਤ੍ਤਾਨਮੇਵ. ਆਵਸਥਪਿਣ੍ਡਤਾ, ਅਗਿਲਾਨਤਾ, ਅਨੁਵਸਿਤ੍ਵਾ ਭੋਜਨਨ੍ਤਿ ਇਮਾਨਿ ਪਨੇਤ੍ਥ ਤੀਣਿ ਅਙ੍ਗਾਨਿ.

ਆਵਸਥਪਿਣ੍ਡਸਿਕ੍ਖਾਪਦਵਣ੍ਣਨਾ ਨਿਟ੍ਠਿਤਾ.

੨੦੯. ਦੁਤਿਯੇ ਅਭਿਮਾਰੇਤਿ ਅਭਿਗਨ੍ਤ੍ਵਾ ਭਗਵਤੋ ਮਾਰਣਤ੍ਥਾਯ ਨਿਯੋਜਿਤੇ ਧਨੁਦ੍ਧਰੇ. ਗੁਲ਼੍ਹਪਟਿਚ੍ਛਨ੍ਨੋਤਿ ਅਪਾਕਟੋ. ਪਵਿਜ੍ਝੀਤਿ ਵਿਸ੍ਸਜ੍ਜੇਸਿ. ਨਨੁ ਰਾਜਾਨਮ੍ਪਿ ਮਾਰਾਪੇਸੀਤਿ ਵਚਨਤੋ ਇਦਂ ਸਿਕ੍ਖਾਪਦਂ ਅਜਾਤਸਤ੍ਤੁਨੋ ਕਾਲੇ ਪਞ੍ਞਤ੍ਤਨ੍ਤਿ ਸਿਦ੍ਧਂ, ਏਵਞ੍ਚ ਸਤਿ ਪਰਤੋ ਅਨੁਪਞ੍ਞਤ੍ਤਿਯਂ –

‘‘ਤੇਨ ¶ ¶ ਖੋ ਪਨ ਸਮਯੇਨ ਰਞ੍ਞੋ ਮਾਗਧਸ੍ਸ ਸੇਨਿਯਸ੍ਸ ਬਿਮ੍ਬਿਸਾਰਸ੍ਸ ਞਾਤਿਸਾਲੋਹਿਤੋ ਆਜੀਵਕੇਸੁ ਪਬ੍ਬਜਿਤੋ ਹੋਤਿ. ਅਥ ਖੋ ਸੋ ਆਜੀਵਕੋ ਯੇਨ ਰਾਜਾ ਮਾਗਧੋ ਸੇਨਿਯੋ ਬਿਮ੍ਬਿਸਾਰੋ ਤੇਨੁਪਸਙ੍ਕਮਿ, ਉਪਸਙ੍ਕਮਿਤ੍ਵਾ ਰਾਜਾਨਂ ਮਾਗਧਂ ਸੇਨਿਯਂ ਬਿਮ੍ਬਿਸਾਰਂ ਏਤਦਵੋਚ…ਪੇ… ਕੁਕ੍ਕੁਚ੍ਚਾਯਨ੍ਤਾ ਨਾਧਿਵਾਸੇਨ੍ਤੀ’’ਤਿ –

ਇਦਂ ਕਸ੍ਮਾ ਵੁਤ੍ਤਨ੍ਤਿ? ਸੋ ਕਿਰ ਆਜੀਵਕੋ ਤਂ ਦਾਨਂ ਦੇਨ੍ਤੋ ਬਿਮ੍ਬਿਸਾਰਕਾਲਤੋ ਪਟ੍ਠਾਯ ਅਦਾਸਿ, ਪਚ੍ਛਾ ਅਜਾਤਸਤ੍ਤੁਕਾਲੇ ਸਿਕ੍ਖਾਪਦਪਞ੍ਞਤ੍ਤਿਤੋ ਪਟ੍ਠਾਯ ਭਿਕ੍ਖੂ ਕੁਕ੍ਕੁਚ੍ਚਾਯਨ੍ਤਾ ਤਂ ਦਾਨਂ ਨ ਪਟਿਗ੍ਗਣ੍ਹਿਂਸੁ, ਤਸ੍ਮਾ ਆਦਿਤੋ ਪਟ੍ਠਾਯ ਤਂ ਵਤ੍ਥੁ ਦਸ੍ਸਿਤਨ੍ਤਿ ਵੇਦਿਤਬ੍ਬਂ. ‘‘ਅਥ ਖੋ ਸੋ ਆਜੀਵਕੋ ਭਿਕ੍ਖੂਨਂ ਸਨ੍ਤਿਕੇ ਦੂਤਂ ਪਾਹੇਸੀ’’ਤਿ ਇਦਞ੍ਚ ਤਤੋ ਪਭੁਤਿ ਸੋ ਆਜੀਵਕੋ ਅਨ੍ਤਰਨ੍ਤਰਾ ਭਿਕ੍ਖੂ ਨਿਮਨ੍ਤੇਤ੍ਵਾ ਦਾਨਂ ਦੇਨ੍ਤੋ ਅਜਾਤਸਤ੍ਤੁਕਾਲੇ ਸਿਕ੍ਖਾਪਦੇ ਪਞ੍ਞਤ੍ਤੇ ਯਂ ਭਿਕ੍ਖੂਨਂ ਸਨ੍ਤਿਕੇ ਦੂਤਂ ਪਾਹੇਸਿ, ਤਂ ਸਨ੍ਧਾਯ ਵੁਤ੍ਤਂ.

੨੧੫. ਅਞ੍ਞਮਞ੍ਞਵਿਸਿਟ੍ਠਤ੍ਤਾ ਵਿਸਦਿਸਂ ਰਜ੍ਜਂ ਵਿਰਜ੍ਜਂ, ਤਤੋ ਆਗਤਾ, ਤਤ੍ਥ ਵਾ ਜਾਤਾ, ਭਵਾਤਿ ਵਾ ਵੇਰਜ੍ਜਾ, ਤੇ ਏਵ ਵੇਰਜ੍ਜਕਾ. ਤੇ ਪਨ ਯਸ੍ਮਾ ਗੋਤ੍ਤਚਰਣਾਦਿਵਿਭਾਗੇਨ ਨਾਨਪ੍ਪਕਾਰਾ, ਤਸ੍ਮਾ ਵੁਤ੍ਤਂ ‘‘ਨਾਨਾਵੇਰਜ੍ਜਕੇ’’ਤਿ. ਅਟ੍ਠਕਥਾਯਂ ਪਨ ਨਾਨਾਵਿਧੇਹਿ ਅਞ੍ਞਰਜ੍ਜੇਹਿ ਆਗਤੇਤਿ ਰਜ੍ਜਾਨਂਯੇਵ ਵਸੇਨ ਨਾਨਪ੍ਪਕਾਰਤਾ ਵੁਤ੍ਤਾ.

੨੧੭-੨੧੮. ਇਮਸ੍ਸ ਸਿਕ੍ਖਾਪਦਸ੍ਸ ਵਿਞ੍ਞਤ੍ਤਿਂ ਕਤ੍ਵਾ ਭੁਞ੍ਜਨਵਤ੍ਥੁਸ੍ਮਿਂ ਪਞ੍ਞਤ੍ਤਤ੍ਤਾ ਵਿਞ੍ਞਤ੍ਤਿਤੋ ਗਣਭੋਜਨਂ ਵਤ੍ਥੁਵਸੇਨੇਵ ਪਾਕਟਨ੍ਤਿ ਤਂ ਅਵਤ੍ਵਾ ‘‘ਗਣਭੋਜਨਂ ਨਾਮ ਯਤ੍ਥ…ਪੇ… ਨਿਮਨ੍ਤਿਤਾ ਭੁਞ੍ਜਨ੍ਤੀ’’ਤਿ ਨਿਮਨ੍ਤਨਵਸੇਨੇਵ ਪਦਭਾਜਨੇ ਗਣਭੋਜਨਂ ਵੁਤ੍ਤਂ. ‘‘ਕਿਞ੍ਚਿ ਪਨ ਸਿਕ੍ਖਾਪਦਂ ਵਤ੍ਥੁਅਨਨੁਰੂਪਮ੍ਪਿ ਸਿਯਾਤਿ ਪਦਭਾਜਨੇ ਵੁਤ੍ਤਨਯੇਨ ਨਿਮਨ੍ਤਨਵਸੇਨੇਵ ਗਣਭੋਜਨਂ ਹੋਤੀਤਿ ਕੇਸਞ੍ਚਿ ਆਸਙ੍ਕਾ ਭਵੇਯ੍ਯਾ’’ਤਿ ਤਂਨਿਵਤ੍ਤਨਤ੍ਥਂ ‘‘ਤਂ ਪਨੇਤਂ ਗਣਭੋਜਨਂ ਦ੍ਵੀਹਾਕਾਰੇਹਿ ਪਸਵਤੀ’’ਤਿ ਵੁਤ੍ਤਂ. ਪਞ੍ਚਨ੍ਨਂ ਭੋਜਨਾਨਂ ਨਾਮਂ ਗਹੇਤ੍ਵਾਤਿ ਏਤ੍ਥ ‘‘ਭੋਜਨਂ ਗਣ੍ਹਥਾਤਿ ਵੁਤ੍ਤੇਪਿ ਗਣਭੋਜਨਂ ਹੋਤਿਯੇਵਾ’’ਤਿ ਵਦਨ੍ਤਿ. ‘‘ਹੇਟ੍ਠਾ ਅਦ੍ਧਾਨਗਮਨਵਤ੍ਥੁਸ੍ਮਿਂ ਨਾਵਾਭਿਰੁਹਨਵਤ੍ਥੁਸ੍ਮਿਞ੍ਚ ‘ਇਧੇਵ, ਭਨ੍ਤੇ, ਭੁਞ੍ਜਥਾ’ਤਿ ਵੁਤ੍ਤੇ ਯਸ੍ਮਾ ਕੁਕ੍ਕੁਚ੍ਚਾਯਨ੍ਤਾ ਨ ਪਟਿਗ੍ਗਣ੍ਹਿਂਸੁ, ਤਸ੍ਮਾ ‘ਭੁਞ੍ਜਥਾ’ਤਿ ਵੁਤ੍ਤੇਪਿ ¶ ਗਣਭੋਜਨਂ ਨ ਹੋਤਿਯੇਵਾ’’ਤਿ ਤੀਸੁਪਿ ਗਣ੍ਠਿਪਦੇਸੁ ਵੁਤ੍ਤਂ. ‘‘ਪਞ੍ਚਨ੍ਨਂ ਭੋਜਨਾਨਂ ਨਾਮਂ ਗਹੇਤ੍ਵਾ ਨਿਮਨ੍ਤੇਤੀ’’ਤਿ ਵੁਤ੍ਤਤ੍ਤਾ ਪਨ ‘‘ਓਦਨਂ ਭੁਞ੍ਜਥਾ’’ਤਿ ਵਾ ‘‘ਭਤ੍ਤਂ ਭੁਞ੍ਜਥਾ’’ਤਿ ਵਾ ਭੋਜਨਨਾਮਂ ਗਹੇਤ੍ਵਾਵ ਵੁਤ੍ਤੇ ਗਣਭੋਜਨਂ ਹੋਤਿ, ਨ ਅਞ੍ਞਥਾ. ‘‘ਇਧੇਵ, ਭਨ੍ਤੇ, ਭੁਞ੍ਜਥਾ’’ਤਿ ਏਤ੍ਥਾਪਿ ‘‘ਓਦਨ’’ਨ੍ਤਿ ਵਾ ‘‘ਭਤ੍ਤ’’ਨ੍ਤਿ ਵਾ ਵਤ੍ਵਾਵ ਤੇ ਏਵਂ ਨਿਮਨ੍ਤੇਸੁਨ੍ਤਿ ਗਹੇਤਬ੍ਬਂ. ਗਣਵਸੇਨ ਵਾ ¶ ਨਿਮਨ੍ਤਿਤਤ੍ਤਾ ਤੇ ਭਿਕ੍ਖੂ ਅਪਕਤਞ੍ਞੁਤਾਯ ਕੁਕ੍ਕੁਚ੍ਚਾਯਨ੍ਤਾ ਨ ਪਟਿਗ੍ਗਣ੍ਹਿਂਸੂਤਿ ਅਯਂ ਅਮ੍ਹਾਕਂ ਖਨ੍ਤਿ, ਵੀਮਂਸਿਤ੍ਵਾ ਯੁਤ੍ਤਤਰਂ ਗਹੇਤਬ੍ਬਂ.

ਏਕਤੋ ਗਣ੍ਹਨ੍ਤੀਤਿ ਏਤ੍ਥ ਅਞ੍ਞਮਞ੍ਞਸ੍ਸ ਦ੍ਵਾਦਸਹਤ੍ਥਂ ਅਮੁਞ੍ਚਿਤ੍ਵਾ ਠਿਤਾ ਏਕਤੋ ਗਣ੍ਹਨ੍ਤਿ ਨਾਮਾਤਿ ਗਹੇਤਬ੍ਬਂ. ‘‘ਅਮ੍ਹਾਕਂ ਚਤੁਨ੍ਨਮ੍ਪਿ ਭਤ੍ਤਂ ਦੇਹੀਤਿ ਵਾ ਵਿਞ੍ਞਾਪੇਯ੍ਯੁ’’ਨ੍ਤਿ ਵਚਨਤੋ ਹੇਟ੍ਠਾ ‘‘ਤ੍ਵਂ ਏਕਸ੍ਸ ਭਿਕ੍ਖੁਨੋ ਭਤ੍ਤਂ ਦੇਹਿ, ਤ੍ਵਂ ਦ੍ਵਿਨ੍ਨਨ੍ਤਿ ਏਵਂ ਵਿਞ੍ਞਾਪੇਤ੍ਵਾ’’ਤਿ ਵਚਨਤੋ ਚ ਅਤ੍ਤਨੋ ਅਤ੍ਥਾਯ ਅਞ੍ਞੇਹਿ ਵਿਞ੍ਞਤ੍ਤਮ੍ਪਿ ਸਾਦਿਯਨ੍ਤਸ੍ਸ ਗਣਭੋਜਨਂ ਹੋਤਿਯੇਵਾਤਿ ਦਟ੍ਠਬ੍ਬਂ. ਏਵਂ ਵਿਞ੍ਞਤ੍ਤਿਤੋ ਪਸਵਤੀਤਿ ਏਤ੍ਥ ਵਿਞ੍ਞਤ੍ਤਿਯਾ ਸਤਿ ਗਣ੍ਹਨ੍ਤਸ੍ਸ ਏਕਤੋ ਹੁਤ੍ਵਾ ਗਹਣੇ ਇਮਿਨਾ ਸਿਕ੍ਖਾਪਦੇਨ ਆਪਤ੍ਤਿ, ਵਿਸੁਂ ਗਹਣੇ ਪਣੀਤਭੋਜਨਸੂਪੋਦਨਵਿਞ੍ਞਤ੍ਤੀਹਿ ਆਪਤ੍ਤਿ ਵੇਦਿਤਬ੍ਬਾ.

ਵਿਚਾਰੇਤੀਤਿ ਪਞ੍ਚਖਣ੍ਡਾਦਿਵਸੇਨ ਸਂਵਿਦਹਤਿ. ਘਟ੍ਟੇਤੀਤਿ ਅਨੁਵਾਤਂ ਛਿਨ੍ਦਿਤ੍ਵਾ ਹਤ੍ਥੇਨ ਦਣ੍ਡਕੇਨ ਵਾ ਘਟ੍ਟੇਤਿ. ਸੁਤ੍ਤਂ ਕਰੋਤੀਤਿ ਸੁਤ੍ਤਂ ਵਟ੍ਟੇਤਿ. ਵਲੇਤੀਤਿ ਦਣ੍ਡਕੇ ਵਾ ਹਤ੍ਥੇ ਵਾ ਆਵਟ੍ਟੇਤਿ. ‘‘ਅਭਿਨਵਸ੍ਸੇਵ ਚੀਵਰਸ੍ਸ ਕਰਣਂ ਇਧ ਚੀਵਰਕਮ੍ਮਂ ਨਾਮ, ਪੁਰਾਣਚੀਵਰੇ ਸੂਚਿਕਮ੍ਮਂ ਨਾਮ ਨ ਹੋਤੀ’’ਤਿ ਵਦਨ੍ਤਿ. ‘‘ਚਤੁਤ੍ਥੇ ਆਗਤੇ ਨ ਯਾਪੇਨ੍ਤੀਤਿ ਵਚਨਤੋ ਸਚੇ ਅਞ੍ਞੋ ਕੋਚਿ ਆਗਚ੍ਛਨ੍ਤੋ ਨਤ੍ਥਿ, ਚਤ੍ਤਾਰੋਯੇਵ ਚ ਤਤ੍ਥ ਨਿਸਿਨ੍ਨਾ ਯਾਪੇਤੁਂ ਨ ਸਕ੍ਕੋਨ੍ਤਿ, ਨ ਵਟ੍ਟਤੀ’’ਤਿ ਵਦਨ੍ਤਿ.

੨੨੦. ਗਣਭੋਜਨਾਪਤ੍ਤਿਜਨਕਨਿਮਨ੍ਤਨਭਾਵਤੋ ‘‘ਅਕਪ੍ਪਿਯਨਿਮਨ੍ਤਨ’’ਨ੍ਤਿ ਵੁਤ੍ਤਂ. ਸਮ੍ਪਵੇਸੇਤ੍ਵਾਤਿ ਨਿਸੀਦਾਪੇਤ੍ਵਾ. ਗਣੋ ਭਿਜ੍ਜਤੀਤਿ ਗਣੋ ਆਪਤ੍ਤਿਂ ਨ ਆਪਜ੍ਜਤੀਤਿ ਅਧਿਪ੍ਪਾਯੋ. ‘‘ਯਤ੍ਥ ਚਤ੍ਤਾਰੋ ਭਿਕ੍ਖੂ…ਪੇ… ਭੁਞ੍ਜਨ੍ਤੀ’’ਤਿ ਇਮਾਯ ਪਾਲ਼ਿਯਾ ਸਂਸਨ੍ਦਨਤੋ ‘‘ਇਤਰੇਸਂ ਪਨ ਗਣਪੂਰਕੋ ਹੋਤੀ’’ਤਿ ਵੁਤ੍ਤਂ. ਅਵਿਸੇਸੇਨਾਤਿ ‘‘ਗਿਲਾਨੋ ਵਾ ਚੀਵਰਕਾਰਕੋ ਵਾ’’ਤਿ ਅਵਿਸੇਸੇਤ੍ਵਾ ਸਬ੍ਬਸਾਧਾਰਣਵਚਨੇਨ. ਤਸ੍ਮਾਤਿ ਅਵਿਸੇਸਿਤਤ੍ਤਾ. ਭੁਤ੍ਵਾ ਗਤੇਸੂਤਿ ਏਤ੍ਥ ਅਗਤੇਸੁਪਿ ਭੋਜਨਕਿਚ੍ਚੇ ਨਿਟ੍ਠਿਤੇ ਗਣ੍ਹਿਤੁਂ ਵਟ੍ਟਤਿ ¶ . ਤਾਨਿ ਚ ਤੇਹਿ ਏਕਤੋ ਨ ਗਹਿਤਾਨੀਤਿ ਯੇਹਿ ਭੋਜਨੇਹਿ ਵਿਸਙ੍ਕੇਤੋ ਨਤ੍ਥਿ, ਤਾਨਿ ਭੋਜਨਾਨਿ ਤੇਹਿ ਭਿਕ੍ਖੂਹਿ ਏਕਤੋ ਨ ਗਹਿਤਾਨਿ ਏਕੇਨ ਪਚ੍ਛਾ ਗਹਿਤਤ੍ਤਾ. ਮਹਾਥੇਰੇਤਿ ਭਿਕ੍ਖੂ ਸਨ੍ਧਾਯ ਵੁਤ੍ਤਂ. ਦੂਤਸ੍ਸ ਪੁਨ ਪਟਿਪਥਂ ਆਗਨ੍ਤ੍ਵਾ ‘‘ਭਤ੍ਤਂ ਗਣ੍ਹਥਾ’’ਤਿ ਵਚਨਭਯੇਨ ‘‘ਗਾਮਦ੍ਵਾਰੇ ਅਟ੍ਠਤ੍ਵਾਵਾ’’ਤਿ ਵੁਤ੍ਤਂ. ਤਤ੍ਥ ਤਤ੍ਥ ਗਨ੍ਤ੍ਵਾਤਿ ਅਨ੍ਤਰਵੀਥਿਆਦੀਸੁ ਤਤ੍ਥ ਤਤ੍ਥ ਠਿਤਾਨਂ ਸਨ੍ਤਿਕਂ ਗਨ੍ਤ੍ਵਾ. ਭਿਕ੍ਖੂਨਂ ਅਤ੍ਥਾਯ ਘਰਦ੍ਵਾਰੇ ਠਪੇਤ੍ਵਾ ਦਿਯ੍ਯਮਾਨੇਪਿ ਏਸੇਵ ਨਯੋ. ਨਿਵਤ੍ਤਥਾਤਿ ਵੁਤ੍ਤਪਦੇ ਨਿਵਤ੍ਤਿਤੁਂ ਵਟ੍ਟਤੀਤਿ ‘‘ਨਿਵਤ੍ਤਥਾ’’ਤਿ ਵਿਚ੍ਛਿਨ੍ਦਿਤ੍ਵਾ ਪਚ੍ਛਾ ‘‘ਭਤ੍ਤਂ ਗਣ੍ਹਥਾ’’ਤਿ ਵੁਤ੍ਤਤ੍ਤਾ ਵਟ੍ਟਤਿ. ਸੇਸਮੇਤ੍ਥ ਉਤ੍ਤਾਨਮੇਵ. ਗਣਭੋਜਨਤਾ, ਸਮਯਾਭਾਵੋ, ਅਜ੍ਝੋਹਰਣਨ੍ਤਿ ਇਮਾਨਿ ਪਨੇਤ੍ਥ ਤੀਣਿ ਅਙ੍ਗਾਨਿ.

ਗਣਭੋਜਨਸਿਕ੍ਖਾਪਦਵਣ੍ਣਨਾ ਨਿਟ੍ਠਿਤਾ.

੨੨੧. ਤਤਿਯੇ ¶ ਕੁਲਪਟਿਪਾਟਿਯਾ ਅਬ੍ਬੋਚ੍ਛਿਨ੍ਨਂ ਕਤ੍ਵਾ ਨਿਰਨ੍ਤਰਂ ਦਿਯ੍ਯਮਾਨਤ੍ਤਾ ‘‘ਭਤ੍ਤਪਟਿਪਾਟਿ ਅਟ੍ਠਿਤਾ ਹੋਤੀ’’ਤਿ ਪਾਲ਼ਿਯਂ ਵੁਤ੍ਤਂ, ਅਨ੍ਤਰਾ ਅਟ੍ਠਤ੍ਵਾ ਨਿਰਨ੍ਤਰਂ ਪਵਤ੍ਤਾਤਿ ਵੁਤ੍ਤਂ ਹੋਤਿ. ਉਪਚਾਰਵਸੇਨਾਤਿ ਵੋਹਾਰਵਸੇਨ. ਨ ਹਿ ਸੋ ਬਦਰਮਤ੍ਤਮੇਵ ਦੇਤਿ, ਉਪਚਾਰਵਸੇਨ ਪਨ ਏਵਂ ਵਦਤਿ. ਬਦਰਚੁਣ੍ਣਸਕ੍ਖਰਾਦੀਹਿ ਪਯੋਜਿਤਂ ‘‘ਬਦਰਸਾਲ਼ਵ’’ਨ੍ਤਿ ਵੁਚ੍ਚਤਿ.

੨੨੬. ਵਿਕਪ੍ਪਨਾਵਸੇਨੇਵ ਤਂ ਭਤ੍ਤਂ ਅਸਨ੍ਤਂ ਨਾਮ ਹੋਤੀਤਿ ਅਨੁਪਞ੍ਞਤ੍ਤਿਵਸੇਨ ਵਿਕਪ੍ਪਨਂ ਅਟ੍ਠਪੇਤ੍ਵਾ ਯਥਾਪਞ੍ਞਤ੍ਤਂ ਸਿਕ੍ਖਾਪਦਮੇਵ ਠਪਿਤਂ. ਪਰਿਵਾਰੇ ਪਨ ਵਿਕਪ੍ਪਨਾਯ ਅਨੁਜਾਨਨਮ੍ਪਿ ਅਨੁਪਞ੍ਞਤ੍ਤਿਸਮਾਨਨ੍ਤਿ ਕਤ੍ਵਾ ‘‘ਚਤਸ੍ਸੋ ਅਨੁਪਞ੍ਞਤ੍ਤਿਯੋ’’ਤਿ ਵੁਤ੍ਤਂ. ਮਹਾਪਚ੍ਚਰਿਆਦੀਸੁ ਵੁਤ੍ਤਨਯਂ ਪਚ੍ਛਾ ਵਦਨ੍ਤੋ ਪਾਲ਼ਿਯਾ ਸਂਸਨ੍ਦਨਤੋ ਪਰਮ੍ਮੁਖਾਵਿਕਪ੍ਪਨਮੇਵ ਪਤਿਟ੍ਠਾਪੇਸਿ. ਕੇਚਿ ਪਨ ‘‘ਤਦਾ ਅਤ੍ਤਨੋ ਸਨ੍ਤਿਕੇ ਠਪੇਤ੍ਵਾ ਭਗਵਨ੍ਤਂ ਅਞ੍ਞਸ੍ਸ ਅਭਾਵਤੋ ਥੇਰੋ ਸਮ੍ਮੁਖਾਵਿਕਪ੍ਪਨਂ ਨਾਕਾਸਿ, ਭਗਵਤਾ ਚ ਵਿਸੁਂ ਸਮ੍ਮੁਖਾਵਿਕਪ੍ਪਨਾ ਨ ਵੁਤ੍ਤਾ, ਤਥਾਪਿ ਸਮ੍ਮੁਖਾਵਿਕਪ੍ਪਨਾਪਿ ਵਟ੍ਟਤੀ’’ਤਿ ਵਦਨ੍ਤਿ. ਤੇਨੇਵ ਮਾਤਿਕਾਅਟ੍ਠਕਥਾਯਮ੍ਪਿ (ਕਙ੍ਖਾ. ਅਟ੍ਠ. ਪਰਮ੍ਪਰਭੋਜਨਸਿਕ੍ਖਾਪਦਵਣ੍ਣਨਾ) ‘‘ਯੋ ਭਿਕ੍ਖੁ ਪਞ੍ਚਸੁ ਸਹਧਮ੍ਮਿਕੇਸੁ ਅਞ੍ਞਤਰਸ੍ਸ ‘ਮਯ੍ਹਂ ਭਤ੍ਤਪਚ੍ਚਾਸਂ ਤੁਯ੍ਹਂ ਦਮ੍ਮੀ’ਤਿ ਵਾ ‘ਵਿਕਪ੍ਪੇਮੀ’ਤਿ ਵਾ ਏਵਂ ਸਮ੍ਮੁਖਾ ਵਾ ‘ਇਤ੍ਥਨ੍ਨਾਮਸ੍ਸ ਦਮ੍ਮੀ’ਤਿ ¶ ਵਾ ‘ਵਿਕਪ੍ਪੇਮੀ’ਤਿ ਵਾ ਏਵਂ ਪਰਮ੍ਮੁਖਾ ਵਾ ਪਠਮਨਿਮਨ੍ਤਨਂ ਅਵਿਕਪ੍ਪੇਤ੍ਵਾ ਪਚ੍ਛਾ ਨਿਮਨ੍ਤਿਤਕੁਲੇ ਲਦ੍ਧਭਿਕ੍ਖਤੋ ਏਕਸਿਤ੍ਥਮ੍ਪਿ ਅਜ੍ਝੋਹਰਤਿ, ਪਾਚਿਤ੍ਤਿਯ’’ਨ੍ਤਿ ਵੁਤ੍ਤਂ.

੨੨੯. ਪਞ੍ਚਹਿ ਭੋਜਨੇਹਿ ਨਿਮਨ੍ਤਿਤਸ੍ਸ ਯੇਨ ਯੇਨ ਪਠਮਂ ਨਿਮਨ੍ਤਿਤੋ, ਤਸ੍ਸ ਤਸ੍ਸ ਭੋਜਨਤੋ ਉਪ੍ਪਟਿਪਾਟਿਯਾ ਅਵਿਕਪ੍ਪੇਤ੍ਵਾ ਵਾ ਪਰਸ੍ਸ ਪਰਸ੍ਸ ਭੋਜਨਂ ਪਰਮ੍ਪਰਭੋਜਨਨ੍ਤਿ ਆਹ ‘‘ਸਚੇ ਪਨ ਮੂਲਨਿਮਨ੍ਤਨਂ ਹੇਟ੍ਠਾ ਹੋਤਿ, ਪਚ੍ਛਿਮਂ ਪਚ੍ਛਿਮਂ ਉਪਰਿ, ਤਂ ਉਪਰਿਤੋ ਪਟ੍ਠਾਯ ਭੁਞ੍ਜਨ੍ਤਸ੍ਸ ਆਪਤ੍ਤੀ’’ਤਿ. ਹਤ੍ਥਂ ਅਨ੍ਤੋ ਪਵੇਸੇਤ੍ਵਾ ਸਬ੍ਬਹੇਟ੍ਠਿਮਂ ਗਣ੍ਹਨ੍ਤਸ੍ਸ ਮਜ੍ਝੇ ਠਿਤਮ੍ਪਿ ਅਨ੍ਤੋਹਤ੍ਥਗਤਂ ਹੋਤੀਤਿ ਆਹ ‘‘ਹਤ੍ਥਂ ਪਨ…ਪੇ… ਯਥਾ ਤਥਾ ਵਾ ਭੁਞ੍ਜਨ੍ਤਸ੍ਸ ਅਨਾਪਤ੍ਤੀ’’ਤਿ. ਖੀਰਸ੍ਸ ਰਸਸ੍ਸ ਚ ਭਤ੍ਤੇਨ ਅਮਿਸ੍ਸਂ ਹੁਤ੍ਵਾ ਉਪਰਿ ਠਿਤਤ੍ਤਾ ‘‘ਖੀਰਂ ਵਾ ਰਸਂ ਵਾ ਪਿਵਤੋ ਅਨਾਪਤ੍ਤੀ’’ਤਿ ਵੁਤ੍ਤਂ.

ਮਹਾਉਪਾਸਕੋਤਿ ਗੇਹਸਾਮਿਕੋ. ‘‘ਮਹਾਅਟ੍ਠਕਥਾਯਂ ‘ਆਪਤ੍ਤੀ’ਤਿ ਵਚਨੇਨ ਕੁਰੁਨ੍ਦਿਯਂ ‘ਵਟ੍ਟਤੀ’ਤਿ ਵਚਨਂ ਵਿਰੁਦ੍ਧਂ ਵਿਯ ਦਿਸ੍ਸਤਿ, ਦ੍ਵਿਨ੍ਨਮ੍ਪਿ ਅਧਿਪ੍ਪਾਯੋ ਮਹਾਪਚ੍ਚਰਿਯਂ ਵਿਭਾਵਿਤੋ’’ਤਿ ਮਹਾਗਣ੍ਠਿਪਦੇਸੁ ਵੁਤ੍ਤਂ. ਸਬ੍ਬੇ ਨਿਮਨ੍ਤੇਨ੍ਤੀਤਿ ਅਕਪ੍ਪਿਯਨਿਮਨ੍ਤਨੇਨ ਨਿਮਨ੍ਤੇਨ੍ਤਿ. ‘‘ਪਰਮ੍ਪਰਭੋਜਨਂ ਨਾਮ ¶ ਪਞ੍ਚਨ੍ਨਂ ਭੋਜਨਾਨਂ ਅਞ੍ਞਤਰੇਨ ਭੋਜਨੇਨ ਨਿਮਨ੍ਤਿਤੋ, ਤਂ ਠਪੇਤ੍ਵਾ ਅਞ੍ਞਂ ਪਞ੍ਚਨ੍ਨਂ ਭੋਜਨਾਨਂ ਅਞ੍ਞਤਰਂ ਭੋਜਨਂ ਭੁਞ੍ਜਤਿ, ਏਤਂ ਪਰਮ੍ਪਰਭੋਜਨਂ ਨਾਮਾ’’ਤਿ ਵੁਤ੍ਤਤ੍ਤਾ ਸਤਿਪਿ ਭਿਕ੍ਖਾਚਰਿਯਾਯ ਪਠਮਂ ਲਦ੍ਧਭਾਵੇ ‘‘ਪਿਣ੍ਡਾਯ ਚਰਿਤ੍ਵਾ ਲਦ੍ਧਭਤ੍ਤਂ ਭੁਞ੍ਜਤਿ, ਆਪਤ੍ਤੀ’’ਤਿ ਵੁਤ੍ਤਂ. ਅਵਿਕਪ੍ਪਵਸੇਨ ‘‘ਵਚੀਕਮ੍ਮ’’ਨ੍ਤਿ ਵੁਤ੍ਤਂ. ਸੇਸਮੇਤ੍ਥ ਉਤ੍ਤਾਨਮੇਵ. ਪਰਮ੍ਪਰਭੋਜਨਤਾ, ਸਮਯਾਭਾਵੋ, ਅਜ੍ਝੋਹਰਣਨ੍ਤਿ ਇਮਾਨਿ ਪਨੇਤ੍ਥ ਤੀਣਿ ਅਙ੍ਗਾਨਿ.

ਪਰਮ੍ਪਰਭੋਜਨਸਿਕ੍ਖਾਪਦਵਣ੍ਣਨਾ ਨਿਟ੍ਠਿਤਾ.

੨੩੦-੨੩੧. ਚਤੁਤ੍ਥੇ ਕਾਣਾਯ ਮਾਤਾਤਿ ਕਾਣਾਤਿ ਲਦ੍ਧਨਾਮਾਯ ਦਾਰਿਕਾਯ ਮਾਤਾ. ਕਸ੍ਮਾ ਪਨੇਸਾ ਕਾਣਾ ਨਾਮ ਜਾਤਾਤਿ ਆਹ ‘‘ਸਾ ਕਿਰਸ੍ਸਾ’’ਤਿਆਦਿ. ਇਮਿਸ੍ਸਾ ਦਹਰਕਾਲੇ ਮਾਤਾਪਿਤਰੋ ਸਿਨੇਹਵਸੇਨ ‘‘ਅਮ੍ਮ ਕਾਣੇ, ਅਮ੍ਮ ਕਾਣੇ’’ਤਿ ਵੋਹਰਿਂਸੁ, ਸਾ ਤਦੁਪਾਦਾਯ ਕਾਣਾ ਨਾਮ ਜਾਤਾ, ਤਸ੍ਸਾ ਚ ਮਾਤਾ ‘‘ਕਾਣਮਾਤਾ’’ਤਿ ਪਾਕਟਾ ਅਹੋਸੀਤਿ ¶ ਏਵਮੇਤ੍ਥ ਕਾਰਣਂ ਵਦਨ੍ਤਿ. ਪਟਿਯਾਲੋਕਨ੍ਤਿ ਪਚ੍ਛਿਮਂ ਦਿਸਂ, ਪਚ੍ਚਾਦਿਚ੍ਚਨ੍ਤਿ ਵੁਤ੍ਤਂ ਹੋਤਿ.

੨੩੩. ਪੂਵਗਣਨਾਯ ਪਾਚਿਤ੍ਤਿਯਨ੍ਤਿ ਮੁਖਵਟ੍ਟਿਯਾ ਹੇਟ੍ਠਿਮਲੇਖਤੋ ਉਪਰਿਟ੍ਠਿਤਪੂਵਗਣਨਾਯ ਪਾਚਿਤ੍ਤਿਯਂ. ‘‘ਦ੍ਵਤ੍ਤਿਪਤ੍ਤਪੂਰਾ ਪਟਿਗ੍ਗਹੇਤਬ੍ਬਾ’’ਤਿ ਹਿ ਵਚਨਤੋ ਮੁਖਵਟ੍ਟਿਯਾ ਹੇਟ੍ਠਿਮਲੇਖਂ ਅਨਤਿਕ੍ਕਨ੍ਤੇ ਦ੍ਵੇ ਵਾ ਤਯੋ ਵਾ ਪਤ੍ਤਪੂਰੇ ਗਹੇਤੁਂ ਵਟ੍ਟਤਿ.

੨੩੫. ਅਟ੍ਠਕਥਾਸੁ ਪਨ…ਪੇ… ਵੁਤ੍ਤਨ੍ਤਿ ਇਦਂ ਅਟ੍ਠਕਥਾਸੁ ਤਥਾ ਆਗਤਭਾਵਮਤ੍ਤਦੀਪਨਤ੍ਥਂ ਵੁਤ੍ਤਂ, ਨ ਪਨ ਤਸ੍ਸ ਵਾਦਸ੍ਸ ਪਤਿਟ੍ਠਾਪਨਤ੍ਥਂ. ਅਟ੍ਠਕਥਾਸੁ ਵੁਤ੍ਤਞ੍ਹਿ ਪਾਲ਼ਿਯਾ ਨ ਸਮੇਤਿ. ਤਤੁਤ੍ਤਰਿਗਹਣੇ ਅਨਾਪਤ੍ਤਿਦਸ੍ਸਨਤ੍ਥਞ੍ਹਿ ‘‘ਞਾਤਕਾਨਂ ਪਵਾਰਿਤਾਨ’’ਨ੍ਤਿ ਵੁਤ੍ਤਂ. ਅਞ੍ਞਥਾ ‘‘ਅਨਾਪਤ੍ਤਿ ਦ੍ਵਤ੍ਤਿਪਤ੍ਤਪੂਰੇ ਪਟਿਗ੍ਗਣ੍ਹਾਤੀ’’ਤਿ ਇਮਿਨਾਵ ਪਮਾਣਯੁਤ੍ਤਗ੍ਗਹਣੇ ਅਨਾਪਤ੍ਤਿਸਿਦ੍ਧਿਤੋ ‘‘ਞਾਤਕਾਨਂ ਪਵਾਰਿਤਾਨ’’ਨ੍ਤਿ ਵਿਸੁਂ ਨ ਵਤ੍ਤਬ੍ਬਂ. ਯਦਿ ਏਵਂ ‘‘ਤਂ ਪਾਲ਼ਿਯਾ ਨ ਸਮੇਤੀ’’ਤਿ ਕਸ੍ਮਾ ਨ ਵੁਤ੍ਤਨ੍ਤਿ? ਹੇਟ੍ਠਾ ਤਤੁਤ੍ਤਰਿਸਿਕ੍ਖਾਪਦੇ ਵੁਤ੍ਤਨਯੇਨੇਵ ਸਕ੍ਕਾ ਵਿਞ੍ਞਾਤੁਨ੍ਤਿ ਨ ਵੁਤ੍ਤਂ. ਵੁਤ੍ਤਞ੍ਹਿ ਤਤ੍ਥ (ਪਾਰਾ. ਅਟ੍ਠ. ੨.੫੨੬) ‘‘ਅਟ੍ਠਕਥਾਸੁ ਪਨ ਞਾਤਕਪਵਾਰਿਤਟ੍ਠਾਨੇ ਪਕਤਿਯਾਵ ਬਹੁਮ੍ਪਿ ਵਟ੍ਟਤਿ, ਅਚ੍ਛਿਨ੍ਨਕਾਰਣਾ ਪਮਾਣਮੇਵ ਵਟ੍ਟਤੀਤਿ ਵੁਤ੍ਤਂ, ਤਂ ਪਾਲ਼ਿਯਾ ਨ ਸਮੇਤੀ’’ਤਿ. ‘‘ਅਪਾਥੇਯ੍ਯਾਦਿਅਤ੍ਥਾਯ ਪਟਿਯਾਦਿਤ’’ਨ੍ਤਿ ਸਞ੍ਞਾਯ ਗਣ੍ਹਨ੍ਤਸ੍ਸਪਿ ਆਪਤ੍ਤਿਯੇਵ ਅਚਿਤ੍ਤਕਤ੍ਤਾ ਸਿਕ੍ਖਾਪਦਸ੍ਸ. ਅਤ੍ਤਨੋਯੇਵ ਗਹਣਤ੍ਥਂ ‘‘ਇਮਸ੍ਸ ਹਤ੍ਥੇ ਦੇਹੀ’’ਤਿ ਵਚਨੇਨਪਿ ਆਪਜ੍ਜਨਤੋ ‘‘ਵਚੀਕਮ੍ਮ’’ਨ੍ਤਿ ਵੁਤ੍ਤਂ. ਸੇਸਂ ਉਤ੍ਤਾਨਮੇਵ ¶ . ਵੁਤ੍ਤਲਕ੍ਖਣਪੂਵਮਨ੍ਥਤਾ, ਅਸੇਸਕਤਾ, ਅਪਟਿਪ੍ਪਸ੍ਸਦ੍ਧਗਮਨਤਾ, ਨ ਞਾਤਕਾਦਿਤਾ, ਅਤਿਰੇਕਪਟਿਗ੍ਗਹਣਨ੍ਤਿ ਇਮਾਨਿ ਪਨੇਤ੍ਥ ਪਞ੍ਚ ਅਙ੍ਗਾਨਿ.

ਕਾਣਮਾਤਾਸਿਕ੍ਖਾਪਦਵਣ੍ਣਨਾ ਨਿਟ੍ਠਿਤਾ.

੨੩੬. ਪਞ੍ਚਮੇ ਭੁਤ੍ਤਾਵੀਤਿ ਭੁਤ੍ਤਾਵਿਨੋ ਭੁਤ੍ਤਵਨ੍ਤੋ, ਕਤਭਤ੍ਤਕਿਚ੍ਚਾਤਿ ਵੁਤ੍ਤਂ ਹੋਤਿ. ਪਵਾਰਿਤਾਤਿ ਏਤ੍ਥ ਚਤੂਸੁ ਪਵਾਰਣਾਸੁ ਯਾਵਦਤ੍ਥਪਵਾਰਣਾ ਪਟਿਕ੍ਖੇਪਪਵਾਰਣਾ ਚ ਲਬ੍ਭਤੀਤਿ ਆਹ ‘‘ਬ੍ਰਾਹ੍ਮਣੇਨ…ਪੇ… ਪਟਿਕ੍ਖੇਪਪਵਾਰਣਾਯ ਪਵਾਰਿਤਾ’’ਤਿ. ਚਤੁਬ੍ਬਿਧਾ ਹਿ ਪਵਾਰਣਾ ਵਸ੍ਸਂਵੁਤ੍ਥਪਵਾਰਣਾ, ਪਚ੍ਚਯਪਵਾਰਣਾ ¶ , ਪਟਿਕ੍ਖੇਪਪਵਾਰਣਾ, ਯਾਵਦਤ੍ਥਪਵਾਰਣਾਤਿ. ਤਤ੍ਥ ‘‘ਅਨੁਜਾਨਾਮਿ, ਭਿਕ੍ਖਵੇ, ਵਸ੍ਸਂਵੁਤ੍ਥਾਨਂ ਭਿਕ੍ਖੂਨਂ ਤੀਹਿ ਠਾਨੇਹਿ ਪਵਾਰੇਤੁ’’ਨ੍ਤਿ (ਮਹਾਵ. ੨੦੯) ਅਯਂ ਵਸ੍ਸਂਵੁਤ੍ਥਪਵਾਰਣਾ. ਪਕਾਰੇਹਿ ਦਿਟ੍ਠਾਦੀਹਿ ਵਾਰੇਤਿ ਸਙ੍ਘਾਦਿਕੇ ਭਜਾਪੇਤਿ ਭਤ੍ਤੇ ਕਰੋਤਿ ਏਤਾਯਾਤਿ ਪਵਾਰਣਾ, ਆਪਤ੍ਤਿਵਿਸੋਧਨਾਯ ਅਤ੍ਤਵੋਸ੍ਸਗ੍ਗੋਕਾਸਦਾਨਂ. ਸਾ ਪਨ ਯਸ੍ਮਾ ਯੇਭੁਯ੍ਯੇਨ ਵਸ੍ਸਂਵੁਤ੍ਥੇਹਿ ਕਾਤਬ੍ਬਾ ਵੁਤ੍ਤਾ, ਤਸ੍ਮਾ ‘‘ਵਸ੍ਸਂਵੁਤ੍ਥਪਵਾਰਣਾ’’ਤਿ ਵੁਚ੍ਚਤਿ. ‘‘ਇਚ੍ਛਾਮਹਂ, ਭਨ੍ਤੇ, ਸਙ੍ਘਂ ਚਾਤੁਮਾਸਂ ਭੇਸਜ੍ਜੇਨ ਪਵਾਰੇਤੁ’’ਨ੍ਤਿ (ਪਾਚਿ. ੩੦੩) ਚ, ‘‘ਅਞ੍ਞਤ੍ਰ ਪੁਨ ਪਵਾਰਣਾਯ ਅਞ੍ਞਤ੍ਰ ਨਿਚ੍ਚਪਵਾਰਣਾਯਾ’’ਤਿ (ਪਾਚਿ. ੩੦੬) ਚ ਅਯਂ ਪਚ੍ਚਯਪਵਾਰਣਾ ਪਵਾਰੇਤਿ ਪਚ੍ਚਯੇ ਇਚ੍ਛਾਪੇਤਿ ਏਤਾਯਾਤਿ ਕਤ੍ਵਾ, ਚੀਵਰਾਦੀਹਿ ਉਪਨਿਮਨ੍ਤਨਾਯੇਤਂ ਅਧਿਵਚਨਂ. ‘‘ਪਵਾਰਿਤੋ ਨਾਮ ਅਸਨਂ ਪਞ੍ਞਾਯਤਿ, ਭੋਜਨਂ ਪਞ੍ਞਾਯਤਿ, ਹਤ੍ਥਪਾਸੇ ਠਿਤੋ ਅਭਿਹਰਤਿ, ਪਟਿਕ੍ਖੇਪੋ ਪਞ੍ਞਾਯਤਿ, ਏਸੋ ਪਵਾਰਿਤੋ ਨਾਮਾ’’ਤਿ (ਪਾਚਿ. ੨੩੯) ਅਯਂ ਪਟਿਕ੍ਖੇਪਪਵਾਰਣਾ. ਵਿਪ੍ਪਕਤਭੋਜਨਤਾਦਿਪਞ੍ਚਙ੍ਗਸਹਿਤੋ ਭੋਜਨਪਟਿਕ੍ਖੇਪੋਯੇਵ ਹੇਤ੍ਥ ਪਕਾਰਯੁਤ੍ਤਾ ਵਾਰਣਾਤਿ ਪਵਾਰਣਾ. ‘‘ਪਣੀਤੇਨ ਖਾਦਨੀਯੇਨ ਭੋਜਨੀਯੇਨ ਸਹਤ੍ਥਾ ਸਨ੍ਤਪ੍ਪੇਸਿ ਸਮ੍ਪਵਾਰੇਸੀ’’ਤਿ (ਮ. ਨਿ. ੧.੩੬੩) ਅਯਂ ਯਾਵਦਤ੍ਥਪਵਾਰਣਾ. ਯਾਵਦਤ੍ਥਂ ਭੋਜਨਸ੍ਸ ਪਵਾਰਣਾ ਯਾਵਦਤ੍ਥਪਵਾਰਣਾ.

੨੩੭. ਤਿ-ਕਾਰਂ ਅਵਤ੍ਵਾ…ਪੇ… ਵਤ੍ਤੁਂ ਵਟ੍ਟਤੀਤਿ ਇਦਂ ਵਤ੍ਤਬ੍ਬਾਕਾਰਦਸ੍ਸਨਤ੍ਥਂ ਵੁਤ੍ਤਂ. ‘‘ਤਿ-ਕਾਰੇ ਪਨ ਵੁਤ੍ਤੇਪਿ ਅਕਤਂ ਨਾਮ ਨ ਹੋਤੀ’’ਤਿ ਤੀਸੁਪਿ ਗਣ੍ਠਿਪਦੇਸੁ ਵੁਤ੍ਤਂ.

੨੩੮-੨੩੯. ਪਵਾਰਿਤੋਤਿ ਪਟਿਕ੍ਖੇਪਿਤੋ. ਯੋ ਹਿ ਭੁਞ੍ਜਨ੍ਤੋ ਪਰਿਵੇਸਕੇਨ ਉਪਨੀਤਂ ਭੋਜਨਂ ਅਨਿਚ੍ਛਨ੍ਤੋ ਪਟਿਕ੍ਖਿਪਤਿ, ਸੋ ਤੇਨ ਪਵਾਰਿਤੋ ਪਟਿਕ੍ਖੇਪਿਤੋ ਨਾਮ ਹੋਤਿ. ਬ੍ਯਞ੍ਜਨਂ ਪਨ ਅਨਾਦਿਯਿਤ੍ਵਾ ਅਤ੍ਥਮਤ੍ਤਮੇਵ ਦਸ੍ਸੇਤੁਂ ‘‘ਕਤਪਵਾਰਣੋ ਕਤਪਟਿਕ੍ਖੇਪੋ’’ਤਿ ਵੁਤ੍ਤਂ. ਯਸ੍ਮਾ ‘‘ਅਸਨ’’ਨ੍ਤਿ ¶ ਇਮਿਨਾਵ ਪਦੇਨ ‘‘ਭੁਤ੍ਤਾਵੀ’’ਤਿ ਇਮਸ੍ਸ ਅਤ੍ਥੋ ਵੁਤ੍ਤੋ, ਤਸ੍ਮਾ ਨ ਤਸ੍ਸ ਕਿਞ੍ਚਿ ਪਯੋਜਨਂ ਵਿਸੁਂ ਉਪਲਬ੍ਭਤਿ. ਯਦਿ ਹਿ ਉਪਲਬ੍ਭੇਯ੍ਯ, ਪਵਾਰਣਾ ਛਲ਼ਙ੍ਗਸਮਨ੍ਨਾਗਤਾ ਆਪਜ੍ਜੇਯ੍ਯਾਤਿ ਮਨਸਿ ਕਤ੍ਵਾ ਪਞ੍ਚਸਮਨ੍ਨਾਗਤਤ੍ਤਂਯੇਵ ਦਸ੍ਸੇਤੁਂ ‘‘ਵੁਤ੍ਤਮ੍ਪਿ ਚੇਤ’’ਨ੍ਤਿਆਦਿਨਾ ਪਾਲ਼ਿਂ ਆਹਰਤਿ. ਕੇਚਿ ਪਨ ‘‘ਹਤ੍ਥਪਾਸੇ ਠਿਤੋ ਅਭਿਹਰਤੀ’’ਤਿ ਏਕਮੇਵ ਅਙ੍ਗਂ ਕਤ੍ਵਾ ‘‘ਚਤੁਰਙ੍ਗਸਮਨ੍ਨਾਗਤਾ ਪਵਾਰਣਾ’’ਤਿਪਿ ਵਦਨ੍ਤਿ.

ਅਮ੍ਬਿਲਪਾਯਾਸਾਦੀਸੂਤਿ ¶ ਆਦਿ-ਸਦ੍ਦੇਨ ਖੀਰਪਾਯਾਸਾਦਿਂ ਸਙ੍ਗਣ੍ਹਾਤਿ. ਤਤ੍ਥ ਅਮ੍ਬਿਲਪਾਯਾਸਗ੍ਗਹਣੇਨ ਤਕ੍ਕਾਦਿਅਮ੍ਬਿਲਸਂਯੁਤ੍ਤਾ ਘਨਯਾਗੁ ਵੁਤ੍ਤਾ. ਖੀਰਪਾਯਾਸਗ੍ਗਹਣੇਨ ਖੀਰਸਂਯੁਤ੍ਤਾ ਯਾਗੁ ਸਙ੍ਗਯ੍ਹਤਿ. ਪਵਾਰਣਂ ਨ ਜਨੇਤੀਤਿ ਅਨਤਿਰਿਤ੍ਤਭੋਜਨਾਪਤ੍ਤਿਨਿਬਨ੍ਧਨਂ ਪਟਿਕ੍ਖੇਪਂ ਨ ਸਾਧੇਤਿ. ਕਤੋਪਿ ਪਟਿਕ੍ਖੇਪੋ ਅਨਤਿਰਿਤ੍ਤਭੋਜਨਾਪਤ੍ਤਿਨਿਬਨ੍ਧਨੋ ਨ ਹੋਤੀਤਿ ਅਕਤਟ੍ਠਾਨੇਯੇਵ ਤਿਟ੍ਠਤੀਤਿ ਆਹ ‘‘ਪਵਾਰਣਂ ਨ ਜਨੇਤੀ’’ਤਿ. ‘‘ਯਾਗੁ-ਸਦ੍ਦਸ੍ਸ ਪਵਾਰਣਜਨਕਯਾਗੁਯਾਪਿ ਸਾਧਾਰਣਤ੍ਤਾ ‘ਯਾਗੁਂ ਗਣ੍ਹਥਾ’ਤਿ ਵੁਤ੍ਤੇਪਿ ਪਵਾਰਣਾ ਹੋਤੀਤਿ ਪਵਾਰਣਂ ਜਨੇਤਿਯੇਵਾਤਿ ਵੁਤ੍ਤ’’ਨ੍ਤਿ ਤੀਸੁਪਿ ਗਣ੍ਠਿਪਦੇਸੁ ਵੁਤ੍ਤਂ, ਤਂ ਪਰਤੋ ਤਤ੍ਥੇਵ ‘‘ਭਤ੍ਤਮਿਸ੍ਸਕਂ ਯਾਗੁਂ ਆਹਰਿਤ੍ਵਾ’’ਤਿ ਏਤ੍ਥ ਵੁਤ੍ਤਕਾਰਣੇਨ ਨ ਸਮੇਤਿ. ਵੁਤ੍ਤਞ੍ਹਿ ਤਤ੍ਥ ‘‘ਹੇਟ੍ਠਾ ਅਯਾਗੁਕੇ ਨਿਮਨ੍ਤਨੇ ਉਦਕਕਞ੍ਜਿਕਖੀਰਾਦੀਹਿ ਸਦ੍ਧਿਂ ਮਦ੍ਦਿਤਂ ਭਤ੍ਤਮੇਵ ਸਨ੍ਧਾਯ ‘ਯਾਗੁਂ ਗਣ੍ਹਥਾ’ਤਿ ਵੁਤ੍ਤਤ੍ਤਾ ਪਵਾਰਣਾ ਹੋਤਿ, ‘ਭਤ੍ਤਮਿਸ੍ਸਕਂ ਯਾਗੁਂ ਆਹਰਿਤ੍ਵਾ’ਤਿ ਏਤ੍ਥ ਪਨ ਵਿਸੁਂ ਯਾਗੁਯਾ ਵਿਜ੍ਜਮਾਨਤ੍ਤਾ ਪਵਾਰਣਾ ਨ ਹੋਤੀ’’ਤਿ. ਤਸ੍ਮਾ ਤਤ੍ਥ ਵੁਤ੍ਤਨਯੇਨੇਵ ਖੀਰਾਦੀਹਿ ਸਂਮਦ੍ਦਿਤਂ ਭਤ੍ਤਮੇਵ ਸਨ੍ਧਾਯ ‘‘ਯਾਗੁਂ ਗਣ੍ਹਥਾ’’ਤਿ ਵੁਤ੍ਤਤ੍ਤਾ ਯਾਗੁਯਾ ਚ ਤਤ੍ਥ ਅਭਾਵਤੋ ਪਵਾਰਣਾ ਹੋਤੀਤਿ ਏਵਮੇਤ੍ਥ ਕਾਰਣਂ ਵਤ੍ਤਬ੍ਬਂ. ਏਵਞ੍ਹਿ ਸਤਿ ਪਰਤੋ ‘‘ਯੇਨਾਪੁਚ੍ਛਿਤੋ, ਤਸ੍ਸ ਅਤ੍ਥਿਤਾਯਾ’’ਤਿ ਅਟ੍ਠਕਥਾਯਂ ਵੁਤ੍ਤਕਾਰਣੇਨਪਿ ਸਂਸਨ੍ਦਤਿ, ਅਞ੍ਞਥਾ ਗਣ੍ਠਿਪਦੇਸੁਯੇਵ ਪੁਬ੍ਬਾਪਰਵਿਰੋਧੋ ਆਪਜ੍ਜਤਿ. ਅਟ੍ਠਕਥਾਵਚਨੇਨ ਚ ਨ ਸਮੇਤਿ. ਸਚੇ…ਪੇ… ਪਞ੍ਞਾਯਤੀਤਿ ਇਮਿਨਾ ਵੁਤ੍ਤਪ੍ਪਮਾਣਸ੍ਸ ਮਚ੍ਛਮਂਸਖਣ੍ਡਸ੍ਸ ਨਹਾਰੁਨੋ ਵਾ ਸਬ੍ਭਾਵਮਤ੍ਤਂ ਦਸ੍ਸੇਤਿ. ਤਾਹੀਤਿ ਪੁਥੁਕਾਹਿ.

ਸਾਲਿਵੀਹਿਯਵੇਹਿ ਕਤਸਤ੍ਤੂਤਿ ਯੇਭੁਯ੍ਯਨਯੇਨ ਵੁਤ੍ਤਂ, ਸਤ੍ਤ ਧਞ੍ਞਾਨਿ ਪਨ ਭਜ੍ਜਿਤ੍ਵਾ ਕਤੋਪਿ ਸਤ੍ਤੁਯੇਵ. ਤੇਨੇਵਾਹ ‘‘ਕਙ੍ਗੁਵਰਕ…ਪੇ… ਸਤ੍ਤੁਸਙ੍ਗਹਮੇਵ ਗਚ੍ਛਤੀ’’ਤਿ. ਸਤ੍ਤੁਮੋਦਕੋਤਿ ਸਤ੍ਤੁਯੋ ਪਿਣ੍ਡੇਤ੍ਵਾ ਕਤੋ ਅਪਕ੍ਕੋ ਸਤ੍ਤੁਗੁਲ਼ੋ. ਪਞ੍ਚਨ੍ਨਂ ਭੋਜਨਾਨਂ ਅਞ੍ਞਤਰਵਸੇਨ ਵਿਪ੍ਪਕਤਭੋਜਨਭਾਵਸ੍ਸ ਉਪਚ੍ਛਿਨ੍ਨਤ੍ਤਾ ‘‘ਮੁਖੇ ਸਾਸਪਮਤ੍ਤਮ੍ਪਿ…ਪੇ… ਨ ਪਵਾਰੇਤੀ’’ਤਿ ਵੁਤ੍ਤਂ. ‘‘ਅਕਪ੍ਪਿਯਮਂਸਂ ਪਟਿਕ੍ਖਿਪਤਿ, ਨ ਪਵਾਰੇਤੀ’’ਤਿ ਵਚਨਤੋ ਸਚੇ ਸਙ੍ਘਿਕਂ ਲਾਭਂ ਅਤ੍ਤਨੋ ਅਪਾਪੁਣਨ੍ਤਂ ਜਾਨਿਤ੍ਵਾ ਵਾ ਅਜਾਨਿਤ੍ਵਾ ਵਾ ਪਟਿਕ੍ਖਿਪਤਿ, ਨ ਪਵਾਰੇਤਿ ਪਟਿਕ੍ਖਿਪਿਤਬ੍ਬਸ੍ਸੇਵ ਪਟਿਕ੍ਖਿਤ੍ਤਤ੍ਤਾ. ਅਲਜ੍ਜਿਸਨ੍ਤਕਂ ਪਟਿਕ੍ਖਿਪਨ੍ਤੋਪਿ ਨ ਪਵਾਰੇਤਿ. ਅਵਤ੍ਥੁਤਾਯਾਤਿ ਅਨਤਿਰਿਤ੍ਤਾਪਤ੍ਤਿਸਾਧਿਕਾਯ ਪਵਾਰਣਾਯ ਅਵਤ੍ਥੁਭਾਵਤੋ. ਏਤੇਨ ਪਟਿਕ੍ਖਿਪਿਤਬ੍ਬਸ੍ਸੇਵ ਪਟਿਕ੍ਖਿਤ੍ਤਭਾਵਂ ਦੀਪੇਤਿ ¶ . ਯਞ੍ਹਿ ਪਟਿਕ੍ਖਿਪਿਤਬ੍ਬਂ ¶ ਹੋਤਿ, ਤਸ੍ਸ ਪਟਿਕ੍ਖੇਪੋ ਆਪਤ੍ਤਿਅਙ੍ਗਂ ਨ ਹੋਤੀਤਿ ਤਂ ‘‘ਪਵਾਰਣਾਯ ਅਵਤ੍ਥੂ’’ਤਿ ਵੁਚ੍ਚਤਿ.

ਉਪਨਾਮੇਤੀਤਿ ਇਮਿਨਾ ਕਾਯਾਭਿਹਾਰਂ ਦਸ੍ਸੇਤਿ. ਹਤ੍ਥਪਾਸਤੋ ਬਹਿ ਠਿਤਸ੍ਸ ਸਤਿਪਿ ਦਾਤੁਕਾਮਾਭਿਹਾਰੇ ਪਟਿਕ੍ਖਿਪਨ੍ਤਸ੍ਸ ਦੂਰਭਾਵੇਨੇਵ ਪਵਾਰਣਾਯ ਅਭਾਵਤੋ ਥੇਰਸ੍ਸਪਿ ਦੂਰਭਾਵਮਤ੍ਤਂ ਗਹੇਤ੍ਵਾ ਪਵਾਰਣਾਯ ਅਭਾਵਂ ਦਸ੍ਸੇਨ੍ਤੋ ‘‘ਥੇਰਸ੍ਸ ਦੂਰਭਾਵਤੋ’’ਤਿ ਆਹ, ਨ ਪਨ ਥੇਰਸ੍ਸ ਅਭਿਹਾਰਸਬ੍ਭਾਵਤੋ. ਸਚੇਪਿ ਗਹੇਤ੍ਵਾ ਗਤੋ ਹਤ੍ਥਪਾਸੇ ਠਿਤੋ ਹੋਤਿ, ਕਿਞ੍ਚਿ ਪਨ ਅਵਤ੍ਵਾ ਆਧਾਰਕਟ੍ਠਾਨੇ ਠਿਤਤ੍ਤਾ ਅਭਿਹਾਰੋ ਨਾਮ ਨ ਹੋਤੀਤਿ ‘‘ਦੂਤਸ੍ਸ ਚ ਅਨਭਿਹਰਣਤੋ’’ਤਿ ਵੁਤ੍ਤਂ. ‘‘ਗਹੇਤ੍ਵਾ ਗਤੇਨ ‘ਭਤ੍ਤਂ ਗਣ੍ਹਥਾ’ਤਿ ਵੁਤ੍ਤੇ ਅਭਿਹਾਰੋ ਨਾਮ ਹੋਤੀਤਿ ‘ਸਚੇ ਪਨ ਗਹੇਤ੍ਵਾ ਆਗਤੋ ਭਿਕ੍ਖੁ…ਪੇ… ਪਵਾਰਣਾ ਹੋਤੀ’ਤਿ ਵੁਤ੍ਤ’’ਨ੍ਤਿ ਤੀਸੁਪਿ ਗਣ੍ਠਿਪਦੇਸੁ ਵੁਤ੍ਤਂ. ਕੇਚਿ ਪਨ ‘‘ਪਤ੍ਤਂ ਕਿਞ੍ਚਿ ਉਪਨਾਮੇਤ੍ਵਾ ‘ਇਮਂ ਭਤ੍ਤਂ ਗਣ੍ਹਥਾ’ਤਿ ਵੁਤ੍ਤਨ੍ਤਿ ਗਹੇਤਬ੍ਬ’’ਨ੍ਤਿ ਵਦਨ੍ਤਿ, ਤਂ ਯੁਤ੍ਤਂ ਵਿਯ ਦਿਸ੍ਸਤਿ ਵਾਚਾਭਿਹਾਰਸ੍ਸ ਇਧ ਅਨਧਿਪ੍ਪੇਤਤ੍ਤਾ.

ਪਰਿਵੇਸਨਾਯਾਤਿ ਭਤ੍ਤਗ੍ਗੇ. ਅਭਿਹਟਾਵ ਹੋਤੀਤਿ ਪਰਿਵੇਸਕੇਨੇਵ ਅਭਿਹਟਾ ਹੋਤਿ. ਤਤੋ ਦਾਤੁਕਾਮਤਾਯ ਗਣ੍ਹਨ੍ਤਂ ਪਟਿਕ੍ਖਿਪਨ੍ਤਸ੍ਸ ਪਵਾਰਣਾ ਹੋਤੀਤਿ ਏਤ੍ਥ ਅਗਣ੍ਹਨ੍ਤਮ੍ਪਿ ਪਟਿਕ੍ਖਿਪਤੋ ਪਵਾਰਣਾ ਹੋਤਿਯੇਵ. ਕਸ੍ਮਾ? ਦਾਤੁਕਾਮਤਾਯ ਅਭਿਹਟਤ੍ਤਾ. ‘‘ਤਸ੍ਮਾ ਸਾ ਅਭਿਹਟਾਵ ਹੋਤੀ’’ਤਿ ਹਿ ਵੁਤ੍ਤਂ. ਤੇਨੇਵ ਤੀਸੁਪਿ ਗਣ੍ਠਿਪਦੇਸੁ ‘‘ਦਾਤੁਕਾਮਾਭਿਹਾਰੇ ਸਤਿ ਕੇਵਲਂ ‘ਦਸ੍ਸਾਮੀ’ਤਿ ਗਹਣਮੇਵ ਅਭਿਹਾਰੋ ਨਾਮ ਨ ਹੋਤਿ, ‘ਦਸ੍ਸਾਮੀ’ਤਿ ਗਣ੍ਹਨ੍ਤੇਪਿ ਅਗਣ੍ਹਨ੍ਤੇਪਿ ਦਾਤੁਕਾਮਾਭਿਹਾਰੋਵ ਅਭਿਹਾਰੋ ਨਾਮ ਹੋਤਿ, ਤਸ੍ਮਾ ਗਹਣਸਮਯੇ ਵਾ ਅਗ੍ਗਹਣਸਮਯੇ ਵਾ ਤਂ ਪਟਿਕ੍ਖਿਪਤੋ ਪਵਾਰਣਾ ਹੋਤੀ’’ਤਿ ਵੁਤ੍ਤਂ. ਇਦਾਨਿ ਅਸਤਿ ਤਸ੍ਸ ਦਾਤੁਕਾਮਾਭਿਹਾਰੇ ਗਹਣਸਮਯੇਪਿ ਪਟਿਕ੍ਖਿਪਤੋ ਪਵਾਰਣਾ ਨ ਹੋਤੀਤਿ ਦਸ੍ਸੇਤੁਂ ‘‘ਸਚੇ ਪਨਾ’’ਤਿਆਦਿ ਵੁਤ੍ਤਂ.

‘‘ਰਸਂ ਗਣ੍ਹਥਾ’’ਤਿ ਅਪਵਾਰਣਜਨਕਸ੍ਸ ਨਾਮਂ ਗਹੇਤ੍ਵਾ ਵੁਤ੍ਤਤ੍ਤਾ ‘‘ਤਂ ਸੁਤ੍ਵਾ ਪਟਿਕ੍ਖਿਪਤੋ ਪਵਾਰਣਾ ਨਤ੍ਥੀ’’ਤਿ ਵੁਤ੍ਤਂ. ਮਚ੍ਛਰਸਂ ਮਂਸਰਸਨ੍ਤਿ ਏਤ੍ਥ ਪਨ ਨ ਕੇਵਲਂ ਮਚ੍ਛਸ੍ਸ ਰਸਂ ਮਚ੍ਛਰਸਮਿਚ੍ਚੇਵ ਵਿਞ੍ਞਾਯਤਿ, ਅਥ ਖੋ ਮਚ੍ਛੋ ਚ ਮਚ੍ਛਰਸਞ੍ਚ ਮਚ੍ਛਰਸਨ੍ਤਿ ਏਵਂ ਪਵਾਰਣਜਨਕਸਾਧਾਰਣਨਾਮਵਸੇਨਪਿ ਵਿਞ੍ਞਾਯਮਾਨਤ੍ਤਾ ¶ ਤਂ ਪਟਿਕ੍ਖਿਪਤੋ ਪਵਾਰਣਾਵ ਹੋਤਿ. ਪਰਤੋ ਮਚ੍ਛਸੂਪਨ੍ਤਿ ਏਤ੍ਥਾਪਿ ਏਸੇਵ ਨਯੋ. ‘‘ਇਦਂ ਗਣ੍ਹਥਾ’’ਤਿ ਵੁਤ੍ਤੇਪੀਤਿ ਏਤ੍ਥ ਏਵਂ ਅਵਤ੍ਵਾਪਿ ਪਵਾਰਣਪਹੋਨਕਂ ਯਂਕਿਞ੍ਚਿ ਅਭਿਹਟਂ ਪਟਿਕ੍ਖਿਪਤੋ ਪਵਾਰਣਾ ਹੋਤਿਯੇਵਾਤਿ ਦਟ੍ਠਬ੍ਬਂ. ਕਰਮ੍ਬਕੋਤਿ ਮਿਸ੍ਸਕਾਧਿਵਚਨਮੇਤਂ. ਯਞ੍ਹਿ ਅਞ੍ਞੇਨਞ੍ਞੇਨ ਮਿਸ੍ਸੇਤ੍ਵਾ ਕਰੋਨ੍ਤਿ, ਸੋ ‘‘ਕਰਮ੍ਬਕੋ’’ਤਿ ਵੁਚ੍ਚਤਿ. ਸੋ ਸਚੇਪਿ ਮਂਸੇਨ ਮਿਸ੍ਸੇਤ੍ਵਾ ਕਤੋਵ ਹੋਤਿ, ‘‘ਕਰਮ੍ਬਕਂ ਗਣ੍ਹਥਾ’’ਤਿ ਅਪਵਾਰਣਾਰਹਸ੍ਸ ਨਾਮੇਨ ਵੁਤ੍ਤਤ੍ਤਾ ¶ ਪਟਿਕ੍ਖਿਪਤੋ ਪਵਾਰਣਾ ਨ ਹੋਤਿ. ‘‘ਮਂਸਕਰਮ੍ਬਕਂ ਗਣ੍ਹਥਾ’’ਤਿ ਵੁਤ੍ਤੇ ਪਨ ਮਂਸਮਿਸ੍ਸਕਂ ਗਣ੍ਹਥਾਤਿ ਵੁਤ੍ਤਂ ਹੋਤਿ, ਤਸ੍ਮਾ ਪਵਾਰਣਾਵ ਹੋਤਿ.

‘‘ਉਦ੍ਦਿਸ੍ਸਕਤ’’ਨ੍ਤਿ ਮਞ੍ਞਮਾਨੋਤਿ ਏਤ੍ਥ ‘‘ਵਤ੍ਥੁਨੋ ਕਪ੍ਪਿਯਤ੍ਤਾ ਅਕਪ੍ਪਿਯਸਞ੍ਞਾਯ ਪਟਿਕ੍ਖਿਪਤੋਪਿ ਅਚਿਤ੍ਤਕਤ੍ਤਾ ਇਮਸ੍ਸ ਸਿਕ੍ਖਾਪਦਸ੍ਸ ਪਵਾਰਣਾ ਹੋਤੀ’’ਤਿ ਵਦਨ੍ਤਿ. ‘‘ਹੇਟ੍ਠਾ ਅਯਾਗੁਕੇ ਨਿਮਨ੍ਤਨੇ ਉਦਕਕਞ੍ਜਿਕਖੀਰਾਦੀਹਿ ਸਦ੍ਧਿਂ ਮਦ੍ਦਿਤਂ ਭਤ੍ਤਮੇਵ ਸਨ੍ਧਾਯ ‘ਯਾਗੁਂ ਗਣ੍ਹਥਾ’ਤਿ ਵੁਤ੍ਤਤ੍ਤਾ ਪਵਾਰਣਾ ਹੋਤਿ, ‘ਭਤ੍ਤਮਿਸ੍ਸਕਂ ਯਾਗੁਂ ਆਹਰਿਤ੍ਵਾ’ਤਿ ਏਤ੍ਥ ਪਨ ਵਿਸੁਂ ਯਾਗੁਯਾ ਵਿਜ੍ਜਮਾਨਤ੍ਤਾ ਪਵਾਰਣਾ ਨ ਹੋਤੀ’’ਤਿ ਵਦਨ੍ਤਿ. ਅਯਮੇਤ੍ਥ ਅਧਿਪ੍ਪਾਯੋਤਿ ‘‘ਯੇਨਾਪੁਚ੍ਛਿਤੋ’’ਤਿਆਦਿਨਾ ਵੁਤ੍ਤਮੇਵਤ੍ਥਂ ਸਨ੍ਧਾਯ ਵਦਤਿ. ਕਾਰਣਂ ਪਨੇਤ੍ਥ ਦੁਦ੍ਦਸਨ੍ਤਿ ਏਤ੍ਥ ਏਕੇ ਤਾਵ ਵਦਨ੍ਤਿ ‘‘ਯਸ੍ਮਾ ਯਾਗੁਮਿਸ੍ਸਕਂ ਨਾਮ ਭਤ੍ਤਮੇਵ ਨ ਹੋਤਿ, ਖੀਰਾਦਿਕਮ੍ਪਿ ਹੋਤਿਯੇਵ, ਤਸ੍ਮਾ ਕਰਮ੍ਬਕੇ ਵਿਯ ਪਵਾਰਣਾਯ ਨ ਭਵਿਤਬ੍ਬਂ. ਏਵਞ੍ਚ ਸਤਿ ਯਾਗੁ ਬਹੁਤਰਾ ਵਾ ਹੋਤਿ ਸਮਸਮਾ ਵਾ, ਨ ਪਵਾਰੇਤਿ. ‘ਯਾਗੁ ਮਨ੍ਦਾ, ਭਤ੍ਤਂ ਬਹੁਤਰਂ, ਪਵਾਰੇਤੀ’ਤਿ ਏਤ੍ਥ ਕਾਰਣਂ ਦੁਦ੍ਦਸ’’ਨ੍ਤਿ. ਕੇਚਿ ਪਨ ਵਦਨ੍ਤਿ ‘‘ਯਾਗੁਮਿਸ੍ਸਕਂ ਨਾਮ ਭਤ੍ਤਂ, ਤਸ੍ਮਾ ਤਂ ਪਟਿਕ੍ਖਿਪਤੋ ਪਵਾਰਣਾਯ ਏਵ ਭਵਿਤਬ੍ਬਂ. ਏਵਞ੍ਚ ਸਤਿ ‘ਇਧ ਪਵਾਰਣਾ ਹੋਤਿ ਨ ਹੋਤੀ’ਤਿ ਏਤ੍ਥ ਕਾਰਣਂ ਦੁਦ੍ਦਸ’’ਨ੍ਤਿ.

ਯਥਾ ਚੇਤ੍ਥ ਕਾਰਣਂ ਦੁਦ੍ਦਸਂ, ਏਵਂ ਪਰਤੋ ‘‘ਮਿਸ੍ਸਕਂ ਗਣ੍ਹਥਾ’’ਤਿ ਏਤ੍ਥਾਪਿ ਕਾਰਣਂ ਦੁਦ੍ਦਸਮੇਵਾਤਿ ਵੇਦਿਤਬ੍ਬਂ. ਨ ਹਿ ਪਵਾਰਣਪ੍ਪਹੋਨਕਸ੍ਸ ਅਪ੍ਪਬਹੁਭਾਵੋ ਪਵਾਰਣਾਯ ਭਾਵਾਭਾਵਨਿਮਿਤ੍ਤਂ, ਕਿਞ੍ਚਰਹਿ ਪਵਾਰਣਜਨਕਸ੍ਸ ਨਾਮਗ੍ਗਹਣਮੇਵੇਤ੍ਥ ਪਮਾਣਂ, ਤਸ੍ਮਾ ‘‘ਇਦਞ੍ਚ ਕਰਮ੍ਬਕੇਨ ਨ ਸਮਾਨੇਤਬ੍ਬ’’ਨ੍ਤਿਆਦਿਨਾ ਯਮ੍ਪਿ ਕਾਰਣਂ ਵੁਤ੍ਤਂ, ਤਮ੍ਪਿ ਪੁਬ੍ਬੇ ਵੁਤ੍ਤੇਨ ਸਂਸਨ੍ਦਿਯਮਾਨਂ ਨ ਸਮੇਤਿ. ਯਦਿ ਹਿ ‘‘ਮਿਸ੍ਸਕ’’ਨ੍ਤਿ ਭਤ੍ਤਮਿਸ੍ਸਕੇਯੇਵ ਰੁਲ਼੍ਹਂ ਸਿਯਾ, ਏਵਂ ਸਤਿ ਯਥਾ ‘‘ਭਤ੍ਤਮਿਸ੍ਸਕਂ ਗਣ੍ਹਥਾ’’ਤਿ ਵੁਤ੍ਤੇ ਭਤ੍ਤਂ ਬਹੁਤਰਂ ਵਾ ਸਮਂ ਵਾ ਅਪ੍ਪਤਰਂ ਵਾ ਹੋਤਿ, ਪਵਾਰੇਤਿਯੇਵ, ਏਵਂ ‘‘ਮਿਸ੍ਸਕਂ ਗਣ੍ਹਥਾ’’ਤਿ ਵੁਤ੍ਤੇਪਿ ਅਪ੍ਪਤਰੇਪਿ ¶ ਭਤ੍ਤੇ ਪਵਾਰਣਾਯ ਭਵਿਤਬ੍ਬਂ ਮਿਸ੍ਸਕਨ੍ਤਿ ਭਤ੍ਤਮਿਸ੍ਸਕੇਯੇਵ ਰੁਲ਼੍ਹਤ੍ਤਾ. ਤਥਾ ਹਿ ‘‘ਮਿਸ੍ਸਕਨ੍ਤਿ ਭਤ੍ਤਮਿਸ੍ਸਕੇਯੇਵ ਰੁਲ਼੍ਹਵੋਹਾਰਤ੍ਤਾ ਇਦਂ ਪਨ ‘ਭਤ੍ਤਮਿਸ੍ਸਕਮੇਵਾ’ਤਿ ਵੁਤ੍ਤ’’ਨ੍ਤਿ ਤੀਸੁਪਿ ਗਣ੍ਠਿਪਦੇਸੁ ਵੁਤ੍ਤਂ. ਅਥ ‘‘ਮਿਸ੍ਸਕ’’ਨ੍ਤਿ ਭਤ੍ਤਮਿਸ੍ਸਕੇ ਰੁਲ਼੍ਹਂ ਨ ਹੋਤਿ, ਮਿਸ੍ਸਕਭਤ੍ਤਂ ਪਨ ਸਨ੍ਧਾਯ ‘‘ਮਿਸ੍ਸਕਂ ਗਣ੍ਹਥਾ’’ਤਿ ਵੁਤ੍ਤਨ੍ਤਿ. ਏਵਮ੍ਪਿ ਯਥਾ ਅਯਾਗੁਕੇ ਨਿਮਨ੍ਤਨੇ ਖੀਰਾਦੀਹਿ ਸਦ੍ਧਿਂ ਮਦ੍ਦਿਤਂ ਭਤ੍ਤਮੇਵ ਸਨ੍ਧਾਯ ‘‘ਯਾਗੁਂ ਗਣ੍ਹਥਾ’’ਤਿ ਵੁਤ੍ਤੇ ਪਵਾਰਣਾ ਹੋਤਿ, ਏਵਮਿਧਾਪਿ ਮਿਸ੍ਸਕਭਤ੍ਤਮੇਵ ਸਨ੍ਧਾਯ ‘‘ਮਿਸ੍ਸਕਂ ਗਣ੍ਹਥਾ’’ਤਿ ਵੁਤ੍ਤੇ ਭਤ੍ਤਂ ਅਪ੍ਪਂ ਵਾ ਹੋਤੁ ਬਹੁ ਵਾ, ਪਵਾਰਣਾ ਏਵ ਸਿਯਾ. ਤਸ੍ਮਾ ‘‘ਮਿਸ੍ਸਕ’’ਨ੍ਤਿ ਭਤ੍ਤਮਿਸ੍ਸਕੇ ਰੁਲ਼੍ਹਂ ਵਾ ਹੋਤੁ ਸਨ੍ਧਾਯਭਾਸਿਤਂ ਵਾ, ਉਭਯਤ੍ਥਾਪਿ ਪੁਬ੍ਬੇਨਾਪਰਂ ਨ ਸਮੇਤੀਤਿ ਕਿਮੇਤ੍ਥ ਕਾਰਣਚਿਨ੍ਤਾਯ, ਈਦਿਸੇਸੁ ਪਨ ਠਾਨੇਸੁ ਅਟ੍ਠਕਥਾਪਮਾਣੇਨੇਵ ਗਨ੍ਤਬ੍ਬਨ੍ਤਿ ਅਯਂ ਅਮ੍ਹਾਕਂ ਖਨ੍ਤਿ.

‘‘ਵਿਸੁਂ ¶ ਕਤ੍ਵਾ ਦੇਤੀਤਿ ਭਤ੍ਤਸ੍ਸ ਉਪਰਿ ਠਿਤਂ ਰਸਾਦਿਂ ਵਿਸੁਂ ਗਹੇਤ੍ਵਾ ਦੇਤੀ’’ਤਿ ਤੀਸੁਪਿ ਗਣ੍ਠਿਪਦੇਸੁ ਵੁਤ੍ਤਂ. ਕੇਨਚਿ ਪਨ ‘‘ਯਥਾ ਭਤ੍ਤਸਿਤ੍ਥਂ ਨ ਪਤਤਿ, ਤਥਾ ਗਾਲ਼੍ਹਂ ਹਤ੍ਥੇਨ ਪੀਲ਼ੇਤ੍ਵਾ ਪਰਿਸ੍ਸਾਵੇਤ੍ਵਾ ਦੇਤੀ’’ਤਿ ਵੁਤ੍ਤਂ. ਤਥਾਪਿ ਕਾਰਣਂ ਨ ਦਿਸ੍ਸਤਿ. ਯਥਾ ਹਿ ਭਤ੍ਤਮਿਸ੍ਸਕਂ ਯਾਗੁਂ ਆਹਰਿਤ੍ਵਾ ‘‘ਯਾਗੁਂ ਗਣ੍ਹਥਾ’’ਤਿ ਵਤ੍ਵਾ ਯਾਗੁਮਿਸ੍ਸਕਂ ਭਤ੍ਤਮ੍ਪਿ ਦੇਨ੍ਤਂ ਪਟਿਕ੍ਖਿਪਤੋ ਪਵਾਰਣਾ ਨ ਹੋਤਿ, ਏਵਮਿਧਾਪਿ ਬਹੁਖੀਰਰਸਾਦੀਸੁ ਭਤ੍ਤੇਸੁ ‘‘ਖੀਰਂ ਗਣ੍ਹਥਾ’’ਤਿਆਦੀਨਿ ਵਤ੍ਵਾ ਖੀਰਾਦੀਨਿ ਵਾ ਦੇਤੁ ਖੀਰਾਦਿਮਿਸ੍ਸਕਭਤ੍ਤਂ ਵਾ, ਉਭਯਥਾਪਿ ਪਵਾਰਣਾਯ ਨ ਭਵਿਤਬ੍ਬਂ, ਤਸ੍ਮਾ ‘‘ਵਿਸੁਂ ਕਤ੍ਵਾ ਦੇਤੀ’’ਤਿ ਤੇਨਾਕਾਰੇਨ ਦੇਨ੍ਤਂ ਸਨ੍ਧਾਯ ਵੁਤ੍ਤਂ, ਨ ਪਨ ਭਤ੍ਤਮਿਸ੍ਸਕਂ ਕਤ੍ਵਾ ਦਿਯ੍ਯਮਾਨਂ ਪਟਿਕ੍ਖਿਪਤੋ ਪਵਾਰਣਾ ਹੋਤੀਤਿ ਦਸ੍ਸਨਤ੍ਥਨ੍ਤਿ ਗਹੇਤਬ੍ਬਂ. ਯਦਿ ਪਨ ਭਤ੍ਤਮਿਸ੍ਸਕਂ ਕਤ੍ਵਾ ਦਿਯ੍ਯਮਾਨੇ ਪਵਾਰਣਾ ਹੋਤੀਤਿ ਅਧਿਪ੍ਪਾਯੇਨ ਅਟ੍ਠਕਥਾਯਂ ‘‘ਵਿਸੁਂ ਕਤ੍ਵਾ ਦੇਤੀ’’ਤਿ ਵੁਤ੍ਤਂ, ਏਵਂ ਸਤਿ ਅਟ੍ਠਕਥਾਯੇਵੇਤ੍ਥ ਪਮਾਣਨ੍ਤਿ ਗਹੇਤਬ੍ਬਂ, ਨ ਪਨ ਕਾਰਣਨ੍ਤਰਂ ਗਵੇਸਿਤਬ੍ਬਂ.

ਸਚੇ ਉਕ੍ਕੁਟਿਕਂ ਨਿਸਿਨ੍ਨੋ ਪਾਦੇ ਅਮੁਞ੍ਚਿਤ੍ਵਾਪਿ ਭੂਮਿਯਂ ਨਿਸੀਦਤਿ, ਇਰਿਯਾਪਥਂ ਵਿਕੋਪੇਨ੍ਤੋ ਨਾਮ ਹੋਤੀਤਿ ਉਕ੍ਕੁਟਿਕਾਸਨਂ ਅਵਿਕੋਪੇਤ੍ਵਾਵ ਸੁਖੇਨ ਨਿਸੀਦਿਤੁਂ ‘‘ਤਸ੍ਸ ਪਨ ਹੇਟ੍ਠਾ…ਪੇ… ਨਿਸੀਦਨਕਂ ਦਾਤਬ੍ਬ’’ਨ੍ਤਿ ਵੁਤ੍ਤਂ. ‘‘ਆਸਨਂ ਅਚਾਲੇਤ੍ਵਾਤਿ ਪੀਠੇ ਫੁਟ੍ਠੋਕਾਸਤੋ ਆਨਿਸਦਮਂਸਂ ਅਮੋਚੇਤ੍ਵਾ, ਅਨੁਟ੍ਠਹਿਤ੍ਵਾਤਿ ਵੁਤ੍ਤਂ ਹੋਤਿ, ਅਦਿਨ੍ਨਾਦਾਨੇ ਵਿਯ ਠਾਨਾਚਾਵਨਂ ਨ ਗਹੇਤਬ੍ਬ’’ਨ੍ਤਿ ਤੀਸੁਪਿ ਗਣ੍ਠਿਪਦੇਸੁ ਵੁਤ੍ਤਂ.

ਅਕਪ੍ਪਿਯਕਤਨ੍ਤਿ ¶ ਏਤ੍ਥ ਅਕਪ੍ਪਿਯਕਤਸ੍ਸੇਵ ਅਨਤਿਰਿਤ੍ਤਭਾਵਤੋ ਕਪ੍ਪਿਯਂ ਅਕਾਰਾਪੇਤ੍ਵਾ ਤਸ੍ਮਿਂ ਪਤ੍ਤੇ ਪਕ੍ਖਿਤ੍ਤਮੂਲਫਲਾਦਿਯੇਵ ਅਤਿਰਿਤ੍ਤਂ ਨ ਹੋਤਿ, ਸੇਸਂ ਪਨ ਪਤ੍ਤਪਰਿਯਾਪਨ੍ਨਂ ਅਤਿਰਿਤ੍ਤਮੇਵ ਹੋਤਿ, ਪਰਿਭੁਞ੍ਜਿਤੁਂ ਵਟ੍ਟਤਿ. ਤਂ ਪਨ ਮੂਲਫਲਾਦਿਂ ਪਰਿਭੁਞ੍ਜਿਤੁਕਾਮੇਨ ਤਤੋ ਨੀਹਰਿਤ੍ਵਾ ਕਪ੍ਪਿਯਂ ਕਾਰਾਪੇਤ੍ਵਾ ਅਞ੍ਞਸ੍ਮਿਂ ਭਾਜਨੇ ਠਪੇਤ੍ਵਾ ਅਤਿਰਿਤ੍ਤਂ ਕਾਰਾਪੇਤ੍ਵਾ ਭੁਞ੍ਜਿਤਬ੍ਬਂ.

ਸੋ ਪੁਨ ਕਾਤੁਂ ਨ ਲਭਤੀਤਿ ਤਸ੍ਮਿਂਯੇਵ ਭਾਜਨੇ ਕਰਿਯਮਾਨਂ ਪਠਮਂ ਕਤੇਨ ਸਦ੍ਧਿਂ ਕਤਂ ਹੋਤੀਤਿ ਪੁਨ ਸੋਯੇਵ ਕਾਤੁਂ ਨ ਲਭਤਿ, ਅਞ੍ਞੋ ਲਭਤਿ. ਅਞ੍ਞਸ੍ਮਿਂ ਪਨ ਭਾਜਨੇ ਤੇਨ ਵਾ ਅਞ੍ਞੇਨ ਵਾ ਕਾਤੁਂ ਵਟ੍ਟਤਿ. ਤੇਨਾਹ ‘‘ਯੇਨ ਅਕਤਂ, ਤੇਨ ਕਾਤਬ੍ਬਂ. ਯਞ੍ਚ ਅਕਤਂ, ਤਂ ਕਾਤਬ੍ਬ’’ਨ੍ਤਿ. ਤੇਨਪੀਤਿ ਏਤ੍ਥ ਪਿ-ਸਦ੍ਦੋ ਨ ਕੇਵਲਂ ਅਞ੍ਞੇਨ ਵਾਤਿ ਇਮਮਤ੍ਥਂ ਦੀਪੇਤਿ. ਏਵਂ ਕਤਨ੍ਤਿ ਅਞ੍ਞਸ੍ਮਿਂ ਭਾਜਨੇ ਕਤਂ. ਪੇਸੇਤ੍ਵਾਤਿ ਅਨੁਪਸਮ੍ਪਨ੍ਨਸ੍ਸ ਹਤ੍ਥੇ ਪੇਸੇਤ੍ਵਾ. ਇਮਸ੍ਸ ਵਿਨਯਕਮ੍ਮਭਾਵਤੋ ‘‘ਅਨੁਪਸਮ੍ਪਨ੍ਨਸ੍ਸ ਹਤ੍ਥੇ ਠਿਤਂ ਨ ਕਾਰੇਤਬ੍ਬ’’ਨ੍ਤਿ ਵੁਤ੍ਤਂ.

ਸਚੇ ਪਨ ਆਮਿਸਸਂਸਟ੍ਠਾਨੀਤਿ ਏਤ੍ਥ ਸਚੇ ਮੁਖਗਤੇਨਪਿ ਅਨਤਿਰਿਤ੍ਤੇਨ ਆਮਿਸੇਨ ਸਂਸਟ੍ਠਾਨਿ ਹੋਨ੍ਤਿ ¶ , ਪਾਚਿਤ੍ਤਿਯਮੇਵਾਤਿ ਵੇਦਿਤਬ੍ਬਂ. ਤਸ੍ਮਾ ਪਵਾਰਿਤੇਨ ਭੋਜਨਂ ਅਤਿਰਿਤ੍ਤਂ ਕਾਰਾਪੇਤ੍ਵਾ ਭੁਞ੍ਜਨ੍ਤੇਨਪਿ ਯਥਾ ਅਕਤੇਨ ਮਿਸ੍ਸਂ ਨ ਹੋਤਿ, ਏਵਂ ਮੁਖਞ੍ਚ ਹਤ੍ਥਞ੍ਚ ਸੁਦ੍ਧਂ ਕਤ੍ਵਾ ਭੁਞ੍ਜਿਤਬ੍ਬਂ. ਕਿਞ੍ਚਾਪਿ ਅਪ੍ਪਵਾਰਿਤਸ੍ਸ ਪੁਰੇਭਤ੍ਤਂ ਯਾਮਕਾਲਿਕਾਦੀਨਿ ਆਹਾਰਤ੍ਥਾਯ ਪਰਿਭੁਞ੍ਜਤੋਪਿ ਅਨਾਪਤ੍ਤਿ, ਪਵਾਰਿਤਸ੍ਸ ਪਨ ਪਵਾਰਣਮੂਲਕਂ ਦੁਕ੍ਕਟਂ ਹੋਤਿਯੇਵਾਤਿ ‘‘ਯਾਮਕਾਲਿਕਂ…ਪੇ… ਅਜ੍ਝੋਹਾਰੇ ਆਪਤ੍ਤਿ ਦੁਕ੍ਕਟਸ੍ਸਾ’’ਤਿ ਪਾਲ਼ਿਯਂ ਵੁਤ੍ਤਂ.

੨੪੧. ਕਾਯੇਨ ਭੁਞ੍ਜਨਤੋ ਵਾਚਾਯ ਆਣਾਪੇਤ੍ਵਾ ਅਤਿਰਿਤ੍ਤਂ ਅਕਾਰਾਪਨਤੋ ਚ ਆਪਜ੍ਜਤੀਤਿ ‘‘ਕਾਯਵਾਚਤੋ’’ਤਿ ਵੁਤ੍ਤਂ. ਸੇਸਮੇਤ੍ਥ ਉਤ੍ਤਾਨਮੇਵ. ਪਵਾਰਿਤਭਾਵੋ, ਆਮਿਸਸ੍ਸ ਅਨਤਿਰਿਤ੍ਤਤਾ, ਕਾਲੇ ਅਜ੍ਝੋਹਰਣਨ੍ਤਿ ਇਮਾਨਿ ਪਨੇਤ੍ਥ ਤੀਣਿ ਅਙ੍ਗਾਨਿ.

ਪਠਮਪਵਾਰਣਾਸਿਕ੍ਖਾਪਦਵਣ੍ਣਨਾ ਨਿਟ੍ਠਿਤਾ.

੬. ਦੁਤਿਯਪਵਾਰਣਾਸਿਕ੍ਖਾਪਦਵਣ੍ਣਨਾ

੨੪੩. ਛਟ੍ਠੇ ¶ ਸਾਧਾਰਣਮੇਵਾਤਿ ‘‘ਹਨ੍ਦ ਭਿਕ੍ਖੁ ਖਾਦ ਵਾ’’ਤਿਆਦਿਨਾ ਵੁਤ੍ਤਪਵਾਰਣਾਯ ਸਾਧਾਰਣਂ. ‘‘ਭੁਤ੍ਤਸ੍ਮਿਂ ਪਾਚਿਤ੍ਤਿਯ’’ਨ੍ਤਿ ਮਾਤਿਕਾਯਂ ਵੁਤ੍ਤਤ੍ਤਾ ਭੋਜਨਪਰਿਯੋਸਾਨੇ ਆਪਤ੍ਤਿ, ਨ ਅਜ੍ਝੋਹਾਰੇ ਅਜ੍ਝੋਹਾਰੇ. ਅਭਿਹਟ੍ਠੁਂ ਪਵਾਰੇਤਿ, ਆਪਤ੍ਤਿ ਪਾਚਿਤ੍ਤਿਯਸ੍ਸਾਤਿ ਇਦਞ੍ਚ ਭੋਜਨਪਰਿਯੋਸਾਨਂਯੇਵ ਸਨ੍ਧਾਯ ਵੁਤ੍ਤਨ੍ਤਿ ਵੇਦਿਤਬ੍ਬਂ. ਸੇਸਮੇਤ੍ਥ ਉਤ੍ਤਾਨਮੇਵ. ਪਵਾਰਿਤਤਾ, ਪਵਾਰਿਤਸਞ੍ਞਿਤਾ, ਆਸਾਦਨਾਪੇਕ੍ਖਤਾ, ਅਨਤਿਰਿਤ੍ਤੇਨ ਅਭਿਹਟ੍ਠੁਂ ਪਵਾਰਣਾ, ਭੋਜਨਪਰਿਯੋਸਾਨਨ੍ਤਿ ਇਮਾਨਿ ਪਨੇਤ੍ਥ ਪਞ੍ਚ ਅਙ੍ਗਾਨਿ.

ਦੁਤਿਯਪਵਾਰਣਾਸਿਕ੍ਖਾਪਦਵਣ੍ਣਨਾ ਨਿਟ੍ਠਿਤਾ.

੨੪੭. ਸਤ੍ਤਮੇ ਅਗ੍ਗਸਮਜ੍ਜੋਤਿ ਉਤ੍ਤਮਂ ਨਚ੍ਚਂ. ਤਂ ਕਿਰ ਪਬ੍ਬਤਮਤ੍ਥਕੇ ਠਤ੍ਵਾ ਏਕਂ ਦੇਵਤਂ ਉਦ੍ਦਿਸ੍ਸ ਕਰੋਨ੍ਤਿ. ਨਟਾਨਂ ਨਾਟਕਾਨਿ ਨਟਨਾਟਕਾਨਿ, ਸੀਤਾਹਰਣਾਦੀਨਿ. ਅਪਞ੍ਞਤ੍ਤੇ ਸਿਕ੍ਖਾਪਦੇਤਿ ਊਨਵੀਸਤਿਵਸ੍ਸਸਿਕ੍ਖਾਪਦੇ ਅਪਞ੍ਞਤ੍ਤੇ. ਅਦਂਸੂਤਿ ‘‘ਵਿਹਾਰਂ ਨੇਤ੍ਵਾ ਖਾਦਿਸ੍ਸਥਾ’’ਤਿ ਅਦਂਸੁ.

੨੪੮-੨੪੯. ਮੂਲਕਮੂਲਾਦੀਨਿ ਉਪਦੇਸਤੋਯੇਵ ਵੇਦਿਤਬ੍ਬਾਨਿ. ਨ ਹਿ ਤਾਨਿ ਪਰਿਯਾਯਨ੍ਤਰੇਨ ਵੁਚ੍ਚਮਾਨਾਨਿਪਿ ¶ ਸਕ੍ਕਾ ਵਿਞ੍ਞਾਤੁਂ. ਪਰਿਯਾਯਨ੍ਤਰੇਪਿ ਹਿ ਵੁਚ੍ਚਮਾਨੇ ਤਂ ਤਂ ਨਾਮਂ ਅਜਾਨਨ੍ਤਾਨਂ ਸਮ੍ਮੋਹੋਯੇਵ ਸਿਯਾ, ਤਸ੍ਮਾ ਤਤ੍ਥ ਨ ਕਿਞ੍ਚਿ ਵਕ੍ਖਾਮ. ਖਾਦਨੀਯਤ੍ਥਨ੍ਤਿ ਖਾਦਨੀਯੇਨ ਕਤ੍ਤਬ੍ਬਕਿਚ੍ਚਂ. ਨੇਵ ਫਰਨ੍ਤੀਤਿ ਨ ਨਿਪ੍ਫਾਦੇਨ੍ਤਿ. ਤੇਸੁ ਤੇਸੁ ਜਨਪਦੇਸੂਤਿ ਏਤ੍ਥ ‘‘ਏਕਸ੍ਮਿਂ ਜਨਪਦੇ ਆਹਾਰਕਿਚ੍ਚਂ ਸਾਧੇਨ੍ਤਂ ਸੇਸਜਨਪਦੇਸੁਪਿ ਨ ਕਪ੍ਪਤੀ’’ਤਿ ਵਦਨ੍ਤਿ. ਰੁਕ੍ਖਵਲ੍ਲਿਆਦੀਨਨ੍ਤਿ ਹੇਟ੍ਠਾ ਵੁਤ੍ਤਮੇਵ ਸਮ੍ਪਿਣ੍ਡੇਤ੍ਵਾ ਵੁਤ੍ਤਂ. ਅਨ੍ਤੋਪਥਵੀਗਤੋਤਿ ਸਾਲਕਲ੍ਯਾਣੀਖਨ੍ਧਂ ਸਨ੍ਧਾਯ ਵੁਤ੍ਤਂ. ਸਬ੍ਬਕਪ੍ਪਿਯਾਨੀਤਿ ਮੂਲਖਨ੍ਧਤਚਪਤ੍ਤਾਦਿਵਸੇਨ ਸਬ੍ਬਸੋ ਕਪ੍ਪਿਯਾਨਿ. ਤੇਸਮ੍ਪਿ ਨਾਮਵਸੇਨ ਨ ਸਕ੍ਕਾ ਪਰਿਯਨ੍ਤਂ ਦਸ੍ਸੇਤੁਨ੍ਤਿ ਸਮ੍ਬਨ੍ਧੋ. ਅਚ੍ਛਿਵਾਦੀਨਂ ਅਪਰਿਪਕ੍ਕਾਨੇਵ ਫਲਾਨਿ ਯਾਵਜੀਵਿਕਾਨੀਤਿ ਦਸ੍ਸੇਤੁਂ ‘‘ਅਪਰਿਪਕ੍ਕਾਨੀ’’ਤਿ ਵੁਤ੍ਤਂ.

ਹਰੀਤਕਾਦੀਨਂ ਅਟ੍ਠੀਨੀਤਿ ਏਤ੍ਥ ਮਿਞ੍ਜਂ ਪਟਿਚ੍ਛਾਦੇਤ੍ਵਾ ਠਿਤਕਪਾਲਾਨਿ ਯਾਵਜੀਵਿਕਾਨੀਤਿ ਆਚਰਿਯਾ. ਮਿਞ੍ਜਮ੍ਪਿ ਯਾਵਜੀਵਿਕਨ੍ਤਿ ਏਕੇ. ਹਿਙ੍ਗੂਤਿ ਹਿਙ੍ਗੁਰੁਕ੍ਖਤੋ ਪਗ੍ਘਰਿਤਨਿਯ੍ਯਾਸੋ. ਹਿਙ੍ਗੁਜਤੁਆਦਯੋਪਿ ਹਿਙ੍ਗੁਵਿਕਤਿਯੋ ਏਵ. ਤਤ੍ਥ ਹਿਙ੍ਗੁਜਤੁ ¶ ਨਾਮ ਹਿਙ੍ਗੁਰੁਕ੍ਖਸ੍ਸ ਦਣ੍ਡਪਤ੍ਤਾਨਿ ਪਚਿਤ੍ਵਾ ਕਤਨਿਯ੍ਯਾਸੋ, ਹਿਙ੍ਗੁਸਿਪਾਟਿਕਂ ਨਾਮ ਹਿਙ੍ਗੁਪਤ੍ਤਾਨਿ ਪਚਿਤ੍ਵਾ ਕਤਨਿਯ੍ਯਾਸੋ. ‘‘ਅਞ੍ਞੇਨ ਮਿਸ੍ਸੇਤ੍ਵਾ ਕਤੋ’’ਤਿਪਿ ਵਦਨ੍ਤਿ. ਤਕਨ੍ਤਿ ਅਗ੍ਗਕੋਟਿਯਾ ਨਿਕ੍ਖਨ੍ਤਸਿਲੇਸੋ. ਤਕਪਤ੍ਤਿਨ੍ਤਿ ਪਤ੍ਤਤੋ ਨਿਕ੍ਖਨ੍ਤਸਿਲੇਸੋ. ਤਕਪਣ੍ਣਿਨ੍ਤਿ ਪਲਾਸੇ ਭਜ੍ਜਿਤ੍ਵਾ ਕਤਸਿਲੇਸੋ. ‘‘ਦਣ੍ਡਤੋ ਨਿਕ੍ਖਨ੍ਤਸਿਲੇਸੋ ਤਿਪਿ ਵਦਨ੍ਤਿ. ਸੇਸਮੇਤ੍ਥ ਉਤ੍ਤਾਨਮੇਵ. ਵਿਕਾਲਤਾ, ਯਾਵਕਾਲਿਕਤਾ, ਅਜ੍ਝੋਹਰਣਨ੍ਤਿ ਇਮਾਨਿ ਪਨੇਤ੍ਥ ਤੀਣਿ ਅਙ੍ਗਾਨਿ.

ਵਿਕਾਲਭੋਜਨਸਿਕ੍ਖਾਪਦਵਣ੍ਣਨਾ ਨਿਟ੍ਠਿਤਾ.

੮. ਸਨ੍ਨਿਧਿਕਾਰਕਸਿਕ੍ਖਾਪਦਵਣ੍ਣਨਾ

੨੫੨-੩. ਅਟ੍ਠਮੇ ਤਾਦਿਸਨ੍ਤਿ ਅਸੂਪਬ੍ਯਞ੍ਜਨਂ. ਯਂਕਿਞ੍ਚਿ ਯਾਵਕਾਲਿਕਂ ਵਾ ਯਾਮਕਾਲਿਕਂ ਵਾਤਿ ਏਤ੍ਥ ‘‘ਯਾਮਕਾਲਿਕ’’ਨ੍ਤਿ ਇਮਿਨਾ ਨ ਕੇਵਲਂ ਯਾਵਕਾਲਿਕੇ ਏਵ ਸਨ੍ਨਿਧਿਪਚ੍ਚਯਾ ਪਾਚਿਤ੍ਤਿਯਂ, ਅਥ ਖੋ ਯਾਮਕਾਲਿਕੇਪੀਤਿ ਦਸ੍ਸੇਤਿ. ਨਨੁ ਚ ਯਾਮਕਾਲਿਕਂ ਨੇਵ ਖਾਦਨੀਯੇਸੁ ਅਨ੍ਤੋਗਧਂ, ਨ ਭੋਜਨੀਯੇਸੁ. ਤੇਨੇਵ ਪਦਭਾਜਨੀਯੇ ‘‘ਖਾਦਨੀਯਂ ਨਾਮ ਪਞ੍ਚ ਭੋਜਨਾਨਿ ਯਾਮਕਾਲਿਕਂ ਸਤ੍ਤਾਹਕਾਲਿਕਂ ਯਾਵਜੀਵਿਕਂ ਠਪੇਤ੍ਵਾ ਅਵਸੇਸਂ ਖਾਦਨੀਯਂ ਨਾਮ. ਭੋਜਨੀਯਂ ਨਾਮ ਪਞ੍ਚ ਭੋਜਨਾਨੀ’’ਤਿ ਵੁਤ੍ਤਂ, ‘‘ਯੋ ਪਨ ਭਿਕ੍ਖੁ ਸਨ੍ਨਿਧਿਕਾਰਕਂ ਖਾਦਨੀਯਂ ਵਾ ਭੋਜਨੀਯਂ ਵਾ ਖਾਦੇਯ੍ਯ ਵਾ ਭੁਞ੍ਜੇਯ੍ਯ ਵਾ, ਪਾਚਿਤ੍ਤਿਯ’’ਨ੍ਤਿ ਚ ਵੁਤ੍ਤਂ, ਤਸ੍ਮਾ ਯਾਮਕਾਲਿਕੇ ਪਾਚਿਤ੍ਤਿਯੇਨ ਭਵਿਤਬ੍ਬਨ੍ਤਿ ਕਥਂ ਵਿਞ੍ਞਾਯਤੀਤਿ? ਵੁਚ੍ਚਤੇ – ਪਦਭਾਜਨੇ ਖਾਦਨੀਯ-ਸਦ੍ਦਸ੍ਸ ਅਤ੍ਥਦਸ੍ਸਨਤ੍ਥਂ ‘‘ਯਾਮਕਾਲਿਕਂ ¶ ਠਪੇਤ੍ਵਾ’’ਤਿ ਵੁਤ੍ਤਂ, ਨ ਪਨ ਸਨ੍ਨਿਧਿਪਚ੍ਚਯਾ ਅਨਾਪਤ੍ਤਿਦਸ੍ਸਨਤ੍ਥਂ. ਖਾਦਿਤਬ੍ਬਞ੍ਹਿ ਯਂਕਿਞ੍ਚਿ ਖਾਦਨੀਯਨ੍ਤਿ ਅਧਿਪ੍ਪੇਤਂ, ਨ ਚ ਯਾਮਕਾਲਿਕੇਸੁ ਕਿਞ੍ਚਿ ਖਾਦਿਤਬ੍ਬਂ ਅਤ੍ਥਿ ਪਾਤਬ੍ਯਭਾਵਤੋ. ਤਸ੍ਮਾ ਕਿਞ੍ਚਾਪਿ ਯਾਮਕਾਲਿਕਂ ਖਾਦਨੀਯਭੋਜਨੀਯੇਹਿ ਨ ਸਙ੍ਗਹਿਤਂ, ਤਥਾਪਿ ਅਨਾਪਤ੍ਤਿਂ ਦਸ੍ਸੇਨ੍ਤੇਨ ‘‘ਅਨਾਪਤ੍ਤਿ ਯਾਮਕਾਲਿਕਂ ਯਾਮੇ ਨਿਦਹਿਤ੍ਵਾ ਭੁਞ੍ਜਤੀ’’ਤਿ ਵਚਨਤੋ ਯਾਮਾਤਿਕ੍ਕਮੇ ਸਨ੍ਨਿਧਿਪਚ੍ਚਯਾ ਪਾਚਿਤ੍ਤਿਯੇਨ ਭਵਿਤਬ੍ਬਨ੍ਤਿ ਵਿਞ੍ਞਾਯਤਿ. ‘‘ਯਾਮਕਾਲਿਕੇਨ, ਭਿਕ੍ਖਵੇ, ਸਤ੍ਤਾਹਕਾਲਿਕਂ ਯਾਵਜੀਵਿਕਂ ਤਦਹੁਪਟਿਗ੍ਗਹਿਤਂ ਯਾਮੇ ਕਪ੍ਪਤਿ, ਯਾਮਾਤਿਕ੍ਕਨ੍ਤੇ ਨ ਕਪ੍ਪਤੀ’’ਤਿ (ਮਹਾਵ. ੩੦੫) ਇਮਿਨਾਪਿ ¶ ਚਾਯਮਤ੍ਥੋ ਸਿਦ੍ਧੋ. ਤੇਨੇਵ ਭਗਵਤੋ ਅਧਿਪ੍ਪਾਯਞ੍ਞੂਹਿ ਅਟ੍ਠਕਥਾਚਰਿਯੇਹਿ ਯਾਮਕਾਲਿਕੇ ਪਾਚਿਤ੍ਤਿਯਮੇਵ ਵੁਤ੍ਤਂ.

ਪਟਿਗ੍ਗਹਣੇਤਿ ਗਹਣਮੇਵ ਸਨ੍ਧਾਯ ਵੁਤ੍ਤਂ. ਪਟਿਗ੍ਗਹਿਤਮੇਵ ਹਿ ਤਂ, ਪੁਨ ਪਟਿਗ੍ਗਹਣਕਿਚ੍ਚਂ ਨਤ੍ਥਿ. ਤੇਨੇਵ ‘‘ਅਜ੍ਝੋਹਰਿਤੁਕਾਮਤਾਯ ਗਣ੍ਹਨ੍ਤਸ੍ਸ ਪਟਿਗ੍ਗਹਣੇ’’ਤਿ ਵੁਤ੍ਤਂ. ਮਾਤਿਕਾਟ੍ਠਕਥਾਯਂ (ਕਙ੍ਖਾ. ਅਟ੍ਠ. ਸਨ੍ਨਿਧਿਕਾਰਕਸਿਕ੍ਖਾਪਦਵਣ੍ਣਨਾ) ਪਨ ‘‘ਅਜ੍ਝੋਹਰਿਸ੍ਸਾਮੀਤਿ ਗਣ੍ਹਨ੍ਤਸ੍ਸ ਪਟਿਗ੍ਗਹਣੇ’’ਇਚ੍ਚੇਵ ਵੁਤ੍ਤਂ. ਯਨ੍ਤਿ ਯਂ ਪਤ੍ਤਂ. ਸਨ੍ਦਿਸ੍ਸਤੀਤਿ ਯਾਗੁਯਾ ਉਪਰਿ ਸਨ੍ਦਿਸ੍ਸਤਿ. ਤੇਲਵਣ੍ਣੇ ਪਤ੍ਤੇ ਸਤਿਪਿ ਨਿਸ੍ਨੇਹਭਾਵੇ ਅਙ੍ਗੁਲਿਯਾ ਘਂਸਨ੍ਤਸ੍ਸ ਵਣ੍ਣਵਸੇਨੇਵ ਲੇਖਾ ਪਞ੍ਞਾਯਤਿ, ਤਸ੍ਮਾ ਤਤ੍ਥ ਅਨਾਪਤ੍ਤੀਤਿ ਦਸ੍ਸਨਤ੍ਥਂ ‘‘ਸਾ ਅਬ੍ਬੋਹਾਰਿਕਾ’’ਤਿ ਵੁਤ੍ਤਂ. ਸਯਂ ਪਟਿਗ੍ਗਹੇਤ੍ਵਾ ਅਪਰਿਚ੍ਚਤ੍ਤਮੇਵ ਹਿ ਦੁਤਿਯਦਿਵਸੇ ਨ ਵਟ੍ਟਤੀਤਿ ਏਤ੍ਥ ਪਟਿਗ੍ਗਹਣੇ ਅਨਪੇਕ੍ਖਵਿਸ੍ਸਜ੍ਜਨੇਨ ਅਨੁਪਸਮ੍ਪਨ੍ਨਸ੍ਸ ਨਿਰਪੇਕ੍ਖਦਾਨੇਨ ਵਾ ਵਿਜਹਿਤਪਟਿਗ੍ਗਹਣਂ ਪਰਿਚ੍ਚਤ੍ਤਮੇਵ ਹੋਤੀਤਿ ‘‘ਅਪਰਿਚ੍ਚਤ੍ਤ’’ਨ੍ਤਿ ਇਮਿਨਾ ਉਭਯਥਾਪਿ ਅਵਿਜਹਿਤਪਟਿਗ੍ਗਹਣਮੇਵ ਵੁਤ੍ਤਂ. ਤਸ੍ਮਾ ਯਂ ਪਰਸ੍ਸ ਪਰਿਚ੍ਚਜਿਤ੍ਵਾ ਅਦਿਨ੍ਨਮ੍ਪਿ ਸਚੇ ਪਟਿਗ੍ਗਹਣੇ ਨਿਰਪੇਕ੍ਖਵਿਸ੍ਸਜ੍ਜਨੇਨ ਵਿਜਹਿਤਪਟਿਗ੍ਗਹਣਂ ਹੋਤਿ, ਤਮ੍ਪਿ ਦੁਤਿਯਦਿਵਸੇ ਵਟ੍ਟਤੀਤਿ ਵੇਦਿਤਬ੍ਬਂ.

ਯਦਿ ਏਵਂ ‘‘ਪਤ੍ਤੋ ਦੁਦ੍ਧੋਤੋ ਹੋਤੀ’’ਤਿਆਦੀਸੁ ਕਸ੍ਮਾ ਆਪਤ੍ਤਿ ਵੁਤ੍ਤਾਤਿ? ‘‘ਪਟਿਗ੍ਗਹਣਂ ਅਵਿਸ੍ਸਜ੍ਜੇਤ੍ਵਾਵ ਸਯਂ ਵਾ ਅਞ੍ਞੇਨ ਵਾ ਤੁਚ੍ਛਂ ਕਤ੍ਵਾ ਨ ਸਮ੍ਮਾ ਧੋਵਿਤ੍ਵਾ ਨਿਟ੍ਠਾਪਿਤੇ ਪਤ੍ਤੇ ਲਗ੍ਗਮ੍ਪਿ ਅਵਿਜਹਿਤਪਟਿਗ੍ਗਹਣਮੇਵ ਹੋਤੀਤਿ ਤਤ੍ਥ ਆਪਤ੍ਤੀ’’ਤਿ ਤੀਸੁਪਿ ਗਣ੍ਠਿਪਦੇਸੁ ਵੁਤ੍ਤਂ. ਕੇਚਿ ਪਨ ‘‘ਸਾਮਣੇਰਾਨਂ ਪਰਿਚ੍ਚਜਨ੍ਤੀਤਿ ਇਮਸ੍ਮਿਂ ਅਧਿਕਾਰੇ ਠਤ੍ਵਾ ‘ਅਪਰਿਚ੍ਚਤ੍ਤਮੇਵਾ’ਤਿ ਵੁਤ੍ਤਤ੍ਤਾ ਅਨੁਪਸਮ੍ਪਨ੍ਨਸ੍ਸ ਪਰਿਚ੍ਚਤ੍ਤਮੇਵ ਵਟ੍ਟਤਿ, ਅਪਰਿਚ੍ਚਤ੍ਤਂ ਨ ਵਟ੍ਟਤੀਤਿ ਆਪਨ੍ਨਂ, ਤਸ੍ਮਾ ਨਿਰਾਲਯਭਾਵੇਨ ਪਟਿਗ੍ਗਹਣੇ ਵਿਜਹਿਤੇਪਿ ਅਨੁਪਸਮ੍ਪਨ੍ਨਸ੍ਸ ਅਪਰਿਚ੍ਚਤ੍ਤਂ ਨ ਵਟ੍ਟਤੀ’’ਤਿ ਵਦਨ੍ਤਿ, ਤਂ ਯੁਤ੍ਤਂ ਵਿਯ ਨ ਦਿਸ੍ਸਤਿ. ਯਦਗ੍ਗੇਨ ਹਿ ਪਟਿਗ੍ਗਹਣਂ ਵਿਜਹਤਿ, ਤਦਗ੍ਗੇਨ ਸਨ੍ਨਿਧਿਮ੍ਪਿ ਨ ਕਰੋਤਿ ਵਿਜਹਿਤਪਟਿਗ੍ਗਹਣਸ੍ਸ ਅਪ੍ਪਟਿਗ੍ਗਹਿਤਸਦਿਸਤ੍ਤਾ. ਪਟਿਗ੍ਗਹੇਤ੍ਵਾ ਨਿਦਹਿਤੇਯੇਵ ਚ ਸਨ੍ਨਿਧਿਪਚ੍ਚਯਾ ਆਪਤ੍ਤਿ ਵੁਤ੍ਤਾ. ‘‘ਪਟਿਗ੍ਗਹੇਤ੍ਵਾ ਏਕਰਤ੍ਤਂ ਵੀਤਿਨਾਮਿਤਸ੍ਸੇਤਂ ਅਧਿਵਚਨ’’ਨ੍ਤਿ ਹਿ ਵੁਤ੍ਤਂ.

ਪਾਲ਼ਿਯਂ ¶ ‘‘ਸਤ੍ਤਾਹਕਾਲਿਕਂ ਯਾਵਜੀਵਿਕਂ ਆਹਾਰਤ੍ਥਾਯ ਪਟਿਗ੍ਗਣ੍ਹਾਤਿ, ਆਪਤ੍ਤਿ ਦੁਕ੍ਕਟਸ੍ਸਾ’’ਤਿਆਦਿਨਾ ਸਨ੍ਨਿਹਿਤੇਸੁ ਸਤ੍ਤਾਹਕਾਲਿਕਯਾਵਜੀਵਿਕੇਸੁ ਪੁਰੇਭਤ੍ਤਮ੍ਪਿ ਆਹਾਰਤ੍ਥਾਯ ਅਜ੍ਝੋਹਰਣੇਪਿ ਦੁਕ੍ਕਟਸ੍ਸ ਵੁਤ੍ਤਤ੍ਤਾ ¶ ਯਾਮਕਾਲਿਕੇਪਿ ਆਹਾਰਤ੍ਥਾਯ ਅਜ੍ਝੋਹਰਣੇ ਵਿਸੁਂ ਦੁਕ੍ਕਟੇਨਪਿ ਭਵਿਤਬ੍ਬਨ੍ਤਿ ਆਹ ‘‘ਆਹਾਰਤ੍ਥਾਯ ਅਜ੍ਝੋਹਰਤੋ ਦੁਕ੍ਕਟੇਨ ਸਦ੍ਧਿਂ ਪਾਚਿਤ੍ਤਿਯ’’ਨ੍ਤਿ. ਪਕਤਿਆਮਿਸੇਤਿ ਓਦਨਾਦਿਕਪ੍ਪਿਯਾਮਿਸੇ. ਯਾਮਕਾਲਿਕਂ ਸਤਿ ਪਚ੍ਚਯੇ ਸਾਮਿਸੇਨ ਮੁਖੇਨ ਅਜ੍ਝੋਹਰਤੋ ਦ੍ਵੇਤਿ ਹਿਯ੍ਯੋ ਪਟਿਗ੍ਗਹਿਤਯਾਮਕਾਲਿਕਂ ਅਜ੍ਜ ਪੁਰੇਭਤ੍ਤਂ ਸਾਮਿਸੇਨ ਮੁਖੇਨ ਭੁਞ੍ਜਤੋ ਸਨ੍ਨਿਹਿਤਯਾਮਕਾਲਿਕਪਚ੍ਚਯਾ ਏਕਂ ਪਾਚਿਤ੍ਤਿਯਂ, ਸਨ੍ਨਿਹਿਤੇਨ ਸਂਸਟ੍ਠਆਮਿਸਪਚ੍ਚਯਾ ਏਕਨ੍ਤਿ ਦ੍ਵੇ ਪਾਚਿਤ੍ਤਿਯਾਨਿ. ਵਿਕਪ੍ਪਦ੍ਵਯੇਪੀਤਿ ਸਾਮਿਸੇਨ ਨਿਰਾਮਿਸੇਨਾਤਿ ਵੁਤ੍ਤਵਿਧਾਨਦ੍ਵਯੇ. ਦੁਕ੍ਕਟਂ ਵਡ੍ਢਤੀਤਿ ਆਹਾਰਤ੍ਥਾਯ ਅਜ੍ਝੋਹਰਣਪਚ੍ਚਯਾ ਦੁਕ੍ਕਟਂ ਵਡ੍ਢਤਿ. ਥੁਲ੍ਲਚ੍ਚਯਞ੍ਚ ਦੁਕ੍ਕਟਞ੍ਚ ਵਡ੍ਢਤੀਤਿ ਮਨੁਸ੍ਸਮਂਸੇ ਥੁਲ੍ਲਚ੍ਚਯਂ, ਸੇਸਅਕਪ੍ਪਿਯਮਂਸੇਸੁ ਦੁਕ੍ਕਟਂ ਵਡ੍ਢਤਿ.

੨੫੫. ਪਟਿਗ੍ਗਹਣਪਚ੍ਚਯਾ ਤਾਵ ਦੁਕ੍ਕਟਨ੍ਤਿ ਏਤ੍ਥ ਸਨ੍ਨਿਹਿਤਤ੍ਤਾ ਪੁਰੇਭਤ੍ਤਮ੍ਪਿ ਦੁਕ੍ਕਟਮੇਵ. ਸਤਿ ਪਚ੍ਚਯੇ ਪਨ ਸਨ੍ਨਿਹਿਤਮ੍ਪਿ ਸਤ੍ਤਾਹਕਾਲਿਕਂ ਯਾਵਜੀਵਿਕਂ ਭੇਸਜ੍ਜਤ੍ਥਾਯ ਗਣ੍ਹਨ੍ਤਸ੍ਸ ਪਰਿਭੁਞ੍ਜਨ੍ਤਸ੍ਸ ਚ ਅਨਾਪਤ੍ਤਿਯੇਵ. ਸੇਸਮੇਤ੍ਥ ਉਤ੍ਤਾਨਮੇਵ. ਯਾਵਕਾਲਿਕਯਾਮਕਾਲਿਕਤਾ, ਸਨ੍ਨਿਧਿਭਾਵੋ, ਤਸ੍ਸ ਅਜ੍ਝੋਹਰਣਨ੍ਤਿ ਇਮਾਨਿ ਪਨੇਤ੍ਥ ਤੀਣਿ ਅਙ੍ਗਾਨਿ.

ਸਨ੍ਨਿਧਿਕਾਰਕਸਿਕ੍ਖਾਪਦਵਣ੍ਣਨਾ ਨਿਟ੍ਠਿਤਾ.

੨੫੭-੨੫੯. ਨਵਮੇ ਪਣੀਤਸਂਸਟ੍ਠਾਨਿ ਭੋਜਨਾਨਿ ਪਣੀਤਭੋਜਨਾਨਿ. ਯਥਾ ਹਿ ਆਜਞ੍ਞਯੁਤ੍ਤੋ ਰਥੋ ‘‘ਆਜਞ੍ਞਰਥੋ’’ਤਿ ਵੁਚ੍ਚਤਿ, ਏਵਮਿਧਾਪਿ ਪਣੀਤਸਂਸਟ੍ਠਾਨਿ ਸਤ੍ਤਧਞ੍ਞਨਿਬ੍ਬਤ੍ਤਾਨਿ ਭੋਜਨਾਨਿ ‘‘ਪਣੀਤਭੋਜਨਾਨੀ’’ਤਿ ਵੁਤ੍ਤਾਨਿ. ਯੇਹਿ ਪਨ ਪਣੀਤੇਹਿ ਸਂਸਟ੍ਠਾਨਿ, ਤਾਨਿ ‘‘ਪਣੀਤਭੋਜਨਾਨੀ’’ਤਿ ਵੁਚ੍ਚਨ੍ਤਿ, ਤੇਸਂ ਪਭੇਦਦਸ੍ਸਨਤ੍ਥਂ ‘‘ਸੇਯ੍ਯਥਿਦਂ, ਸਪ੍ਪਿ ਨਵਨੀਤ’’ਨ੍ਤਿਆਦਿ ਪਾਲ਼ਿਯਂ ਵੁਤ੍ਤਂ. ‘‘ਯੇਸਂ ਮਂਸਂ ਕਪ੍ਪਤੀ’’ਤਿ ਇਦਞ੍ਚ ਪਾਚਿਤ੍ਤਿਯਵਤ੍ਥੁਪਰਿਚ੍ਛੇਦਦਸ੍ਸਨਤ੍ਥਂ ਵੁਤ੍ਤਂ, ਨ ਪਨ ਕਪ੍ਪਿਯਵਤ੍ਥੁਪਰਿਚ੍ਛੇਦਦਸ੍ਸਨਤ੍ਥਂ. ਨ ਹਿ ਅਕਪ੍ਪਿਯਮਂਸਸਤ੍ਤਾਨਂ ਸਪ੍ਪਿਆਦੀਨਿ ਨ ਕਪ੍ਪਨ੍ਤਿ. ਏਕਞ੍ਹਿ ਮਨੁਸ੍ਸਵਸਾਤੇਲਂ ਠਪੇਤ੍ਵਾ ਸਬ੍ਬੇਸਂ ਖੀਰਸਪ੍ਪਿਨਵਨੀਤਵਸਾਤੇਲੇਸੁ ਅਕਪ੍ਪਿਯਂ ਨਾਮ ਨਤ੍ਥਿ. ਸਪ੍ਪਿਭਤ੍ਤਨ੍ਤਿ ਏਤ੍ਥ ਕਿਞ੍ਚਾਪਿ ਸਪ੍ਪਿਸਂਸਟ੍ਠਂ ਭਤ੍ਤਂ ਸਪ੍ਪਿਭਤ੍ਤਂ, ਸਪ੍ਪਿ ਚ ਭਤ੍ਤਞ੍ਚ ਸਪ੍ਪਿਭਤ੍ਤਨ੍ਤਿਪਿ ਵਿਞ੍ਞਾਯਤਿ, ਅਟ੍ਠਕਥਾਸੁ ਪਨ ‘‘ਸਾਲਿਭਤ੍ਤਂ ਵਿਯ ਸਪ੍ਪਿਭਤ੍ਤਂ ਨਾਮ ਨਤ੍ਥੀ’’ਤਿ ਕਾਰਣਂ ਵਤ੍ਵਾ ਦੁਕ੍ਕਟਸ੍ਸੇਵ ¶ ਦਲ਼੍ਹਤਰਂ ¶ ਕਤ੍ਵਾ ਵੁਤ੍ਤਤ੍ਤਾ ਨ ਸਕ੍ਕਾ ਅਞ੍ਞਂ ਵਤ੍ਤੁਂ. ਅਟ੍ਠਕਥਾਚਰਿਯਾ ਏਵ ਹਿ ਈਦਿਸੇਸੁ ਠਾਨੇਸੁ ਪਮਾਣਂ.

ਮੂਲਨ੍ਤਿ ਕਪ੍ਪਿਯਭਣ੍ਡਂ ਸਨ੍ਧਾਯ ਵੁਤ੍ਤਂ. ਅਨਾਪਤ੍ਤੀਤਿ ਵਿਸਙ੍ਕੇਤਤ੍ਤਾ ਸਬ੍ਬਾਹਿਯੇਵ ਆਪਤ੍ਤੀਹਿ ਅਨਾਪਤ੍ਤਿ. ਕੇਚਿ ਪਨ ‘‘ਪਾਚਿਤ੍ਤਿਯੇਨੇਵ ਅਨਾਪਤ੍ਤਿ ਵੁਤ੍ਤਾ, ਸੂਪੋਦਨਵਿਞ੍ਞਤ੍ਤਿਦੁਕ੍ਕਟਂ ਪਨ ਹੋਤਿਯੇਵਾ’’ਤਿ ਵਦਨ੍ਤਿ, ਤਂ ਨ ਗਹੇਤਬ੍ਬਂ. ਕਪ੍ਪਿਯਸਪ੍ਪਿਨਾ ਅਕਪ੍ਪਿਯਸਪ੍ਪਿਨਾਤਿ ਚ ਇਦਂ ਕਪ੍ਪਿਯਾਕਪ੍ਪਿਯਮਂਸਾਨਂ ਵਸੇਨ ਵੁਤ੍ਤਂ, ਤਸ੍ਮਾ ਕਪ੍ਪਿਯਮਂਸਸਪ੍ਪਿਨਾ ਅਕਪ੍ਪਿਯਮਂਸਸਪ੍ਪਿਨਾਤਿ ਏਵਮੇਤ੍ਥ ਅਤ੍ਥੋ ਗਹੇਤਬ੍ਬੋ. ਨਾਨਾਵਤ੍ਥੁਕਾਨੀਤਿ ਸਪ੍ਪਿਨਵਨੀਤਾਦੀਨਂ ਵਸੇਨ ਵੁਤ੍ਤਂ.

੨੬੧. ਮਹਾਨਾਮਸਿਕ੍ਖਾਪਦੇਨ ਕਾਰੇਤਬ੍ਬੋਤਿ ਏਤ੍ਥ –

‘‘ਅਗਿਲਾਨੇਨ ਭਿਕ੍ਖੁਨਾ ਚਤੁਮਾਸਪਚ੍ਚਯਪਵਾਰਣਾ ਸਾਦਿਤਬ੍ਬਾ ਅਞ੍ਞਤ੍ਰ ਪੁਨਪਵਾਰਣਾਯ ਅਞ੍ਞਤ੍ਰ ਨਿਚ੍ਚਪਵਾਰਣਾਯ, ਤਤੋ ਚੇ ਉਤ੍ਤਰਿ ਸਾਦਿਯੇਯ੍ਯ, ਪਾਚਿਤ੍ਤਿਯ’’ਨ੍ਤਿ (ਪਾਚਿ. ੩੦੬) –

ਇਦਂ ਮਹਾਨਾਮਸਿਕ੍ਖਾਪਦਂ ਨਾਮ. ਇਮਿਨਾ ਚ ਸਿਕ੍ਖਾਪਦੇਨ ਸਙ੍ਘਵਸੇਨ ਗਿਲਾਨਪਚ੍ਚਯਪਵਾਰਣਾਯ ਪਵਾਰਿਤਟ੍ਠਾਨੇ ਸਚੇ ਤਤ੍ਥ ਰਤ੍ਤੀਹਿ ਵਾ ਭੇਸਜ੍ਜੇਹਿ ਵਾ ਪਰਿਚ੍ਛੇਦੋ ਕਤੋ ਹੋਤਿ, ਏਤ੍ਤਕਾਯੇਵ ਰਤ੍ਤਿਯੋ ਏਤ੍ਤਕਾਨਿ ਵਾ ਭੇਸਜ੍ਜਾਨਿ ਵਿਞ੍ਞਾਪੇਤਬ੍ਬਾਨੀਤਿ. ਅਥ ਤਤੋ ਰਤ੍ਤਿਪਰਿਯਨ੍ਤਤੋ ਵਾ ਭੇਸਜ੍ਜਪਰਿਯਨ੍ਤਤੋ ਵਾ ਉਤ੍ਤਰਿ ਨ ਭੇਸਜ੍ਜਕਰਣੀਯੇਨ ਵਾ ਭੇਸਜ੍ਜਂ ਅਞ੍ਞਭੇਸਜ੍ਜਕਰਣੀਯੇਨ ਵਾ ਅਞ੍ਞਂ ਭੇਸਜ੍ਜਂ ਵਿਞ੍ਞਾਪੇਨ੍ਤਸ੍ਸ ਪਾਚਿਤ੍ਤਿਯਂ ਵੁਤ੍ਤਂ. ਤਸ੍ਮਾ ਅਗਿਲਾਨੋ ਗਿਲਾਨਸਞ੍ਞੀ ਹੁਤ੍ਵਾ ਪਞ੍ਚ ਭੇਸਜ੍ਜਾਨਿ ਵਿਞ੍ਞਾਪੇਨ੍ਤੋ ਨ ਭੇਸਜ੍ਜਕਰਣੀਯੇਨ ਭੇਸਜ੍ਜਂ ਵਿਞ੍ਞਾਪੇਨ੍ਤੋ ਨਾਮ ਹੋਤੀਤਿ ‘‘ਮਹਾਨਾਮਸਿਕ੍ਖਾਪਦੇਨ ਕਾਰੇਤਬ੍ਬੋ’’ਤਿ ਵੁਤ੍ਤਂ. ਏਤਾਨਿ ਪਾਟਿਦੇਸਨੀਯਵਤ੍ਥੂਨੀਤਿ ਪਾਲ਼ਿਯਂ ਆਗਤਸਪ੍ਪਿਆਦੀਨਿ ਸਨ੍ਧਾਯ ਵੁਤ੍ਤਂ. ਪਾਲ਼ਿਯਂ ਅਨਾਗਤਾਨਿ ਪਨ ਅਕਪ੍ਪਿਯਸਪ੍ਪਿਆਦੀਨਿ ਭਿਕ੍ਖੁਨੀਨਮ੍ਪਿ ਦੁਕ੍ਕਟਵਤ੍ਥੂਨੀਤਿ ਵੇਦਿਤਬ੍ਬਂ. ਸੂਪੋਦਨਵਿਞ੍ਞਤ੍ਤਿਯਨ੍ਤਿ ਭਿਕ੍ਖੂਨਂ ਪਾਚਿਤ੍ਤਿਯਵਤ੍ਥੂਨਿ ਭਿਕ੍ਖੁਨੀਨਂ ਪਾਟਿਦੇਸਨੀਯਵਤ੍ਥੂਨਿ ਚ ਠਪੇਤ੍ਵਾ ਅਵਸੇਸਵਿਞ੍ਞਤ੍ਤਿਂ ਸਨ੍ਧਾਯ ਵੁਤ੍ਤਂ. ਸੇਸਮੇਤ੍ਥ ਉਤ੍ਤਾਨਮੇਵ. ਪਣੀਤਭੋਜਨਤਾ, ਅਗਿਲਾਨਤਾ, ਅਕਤਵਿਞ੍ਞਤ੍ਤਿਯਾ ਪਟਿਲਾਭੋ, ਅਜ੍ਝੋਹਰਣਨ੍ਤਿ ਇਮਾਨਿ ਪਨੇਤ੍ਥ ਚਤ੍ਤਾਰਿ ਅਙ੍ਗਾਨਿ.

ਪਣੀਤਭੋਜਨਸਿਕ੍ਖਾਪਦਵਣ੍ਣਨਾ ਨਿਟ੍ਠਿਤਾ.

੨੬੩. ਦਸਮੇ ¶ ¶ ਅਯ੍ਯਵੋਸਾਟਿਤਕਾਨੀਤਿ ਪਿਤੁਪਿਣ੍ਡਸ੍ਸੇਤਂ ਅਧਿਵਚਨਂ. ਉਮ੍ਮਾਰੇਤਿ ਸੁਸਾਨੇ ਕਤਗੇਹਸ੍ਸ ਅਤ੍ਤਨੋ ਗੇਹਸ੍ਸ ਵਾ ਉਮ੍ਮਾਰੇ. ਘਨਬਦ੍ਧੋਤਿ ਘਨਮਂਸੇਨ ਸਮ੍ਬਦ੍ਧੋ, ਕਥਿਨਸਂਹਤਸਰੀਰੋਤਿ ਵੁਤ੍ਤਂ ਹੋਤਿ.

੨੬੪. ਮੁਖਦ੍ਵਾਰਨ੍ਤਿ ਗਲਨਾਲ਼ਿਕਂ. ਆਹਾਰਨ੍ਤਿ ਅਜ੍ਝੋਹਰਿਤਬ੍ਬਂ ਯਂਕਿਞ੍ਚਿ ਯਾਵਕਾਲਿਕਾਦਿਂ. ਆਹਰੇਯ੍ਯਾਤਿ ਮੁਖਦ੍ਵਾਰਂ ਪਵੇਸੇਯ੍ਯ. ਮੁਖੇਨ ਵਾ ਪਵਿਟ੍ਠਂ ਹੋਤੁ ਨਾਸਿਕਾਯ ਵਾ, ਗਲੇਨ ਅਜ੍ਝੋਹਰਣੀਯਤ੍ਤਾ ਸਬ੍ਬਮ੍ਪਿ ਤਂ ਮੁਖਦ੍ਵਾਰਂ ਪਵੇਸਿਤਮੇਵ ਹੋਤਿ. ਯਸ੍ਮਾ ਪਨ ਤੇ ਭਿਕ੍ਖੂ ਅਨਾਹਾਰੇਪਿ ਉਦਕੇ ਆਹਾਰਸਞ੍ਞਾਯ ਦਨ੍ਤਪੋਨੇ ਚ ਮੁਖਦ੍ਵਾਰਂ ਆਹਟਂ ਇਦਨ੍ਤਿ ਸਞ੍ਞਾਯ ਕੁਕ੍ਕੁਚ੍ਚਾਯਿਂਸੁ, ਤਸ੍ਮਾ ਵੁਤ੍ਤਂ ‘‘ਤੇ ਭਿਕ੍ਖੂ ਅਦਿਨ੍ਨਂ…ਪੇ… ਸਮ੍ਮਾ ਅਤ੍ਥਂ ਅਸਲ੍ਲਕ੍ਖੇਤ੍ਵਾ ਕੁਕ੍ਕੁਚ੍ਚਾਯਿਂਸੂ’’ਤਿ. ਉਦਕਞ੍ਹਿ ਯਥਾਸੁਖਂ ਪਾਤੁਂ ਦਨ੍ਤਕਟ੍ਠਞ੍ਚ ਦਨ੍ਤਪੋਨਪਰਿਭੋਗੇਨ ਪਰਿਭੁਞ੍ਜਿਤੁਂ ਵਟ੍ਟਤਿ, ਤਸ੍ਸ ਪਨ ਰਸਂ ਗਿਲਿਤੁਂ ਨ ਵਟ੍ਟਤਿ. ਸਚੇਪਿ ਦਨ੍ਤਕਟ੍ਠਰਸੋ ਅਜਾਨਨ੍ਤਸ੍ਸ ਅਨ੍ਤੋ ਪਵਿਸਤਿ, ਪਾਚਿਤ੍ਤਿਯਮੇਵ. ਅਨਜ੍ਝੋਹਰਨ੍ਤੇਨ ਪਨ ਦਨ੍ਤਕਟ੍ਠਂ ਵਾ ਹੋਤੁ ਅਞ੍ਞਂ ਵਾ, ਕਿਞ੍ਚਿ ਮੁਖੇ ਪਕ੍ਖਿਪਿਤੁਂ ਵਟ੍ਟਤਿ.

੨੬੫. ਅਕਲ੍ਲਕੋਤਿ ਗਿਲਾਨੋ ਸਹਤ੍ਥਾ ਪਰਿਭੁਞ੍ਜਿਤੁਂ ਅਸਕ੍ਕੋਨ੍ਤੋ ਮੁਖੇਨ ਪਟਿਗ੍ਗਣ੍ਹਾਤਿ. ਉਚ੍ਚਾਰਣਮਤ੍ਤਨ੍ਤਿ ਉਕ੍ਖਿਪਨਮਤ੍ਤਂ. ਏਕਦੇਸੇਨਪੀਤਿ ਅਙ੍ਗੁਲਿਯਾਪਿ ਫੁਟ੍ਠਮਤ੍ਤੇਨ. ਤਂ ਚੇ ਪਟਿਗ੍ਗਣ੍ਹਾਤਿ, ਸਬ੍ਬਂ ਪਟਿਗ੍ਗਹਿਤਮੇਵਾਤਿ ਵੇਣੁਕੋਟਿਯਾ ਬਨ੍ਧਿਤ੍ਵਾ ਠਪਿਤਤ੍ਤਾ. ਸਚੇਪਿ ਭੂਮਿਯਂ ਠਿਤਮੇਵ ਘਟਂ ਦਾਯਕੇਨ ਹਤ੍ਥਪਾਸੇ ਠਤ੍ਵਾ ਘਟਂ ਦਸ੍ਸਾਮੀਤਿ ਦਿਨ੍ਨਵੇਣੁਕੋਟਿਗ੍ਗਹਣਵਸੇਨ ਪਟਿਗ੍ਗਣ੍ਹਾਤਿ, ਉਭਯਕੋਟਿਬਦ੍ਧਂ ਸਬ੍ਬਮ੍ਪਿ ਪਟਿਗ੍ਗਹਿਤਮੇਵ ਹੋਤਿ. ਭਿਕ੍ਖੁਸ੍ਸ ਅਤ੍ਥਾਯ ਅਪੀਲ਼ੇਤ੍ਵਾ ਪਕਤਿਯਾ ਪੀਲ਼ਿਯਮਾਨਉਚ੍ਛੁਰਸਂ ਸਨ੍ਧਾਯ ‘‘ਗਣ੍ਹਥਾ’’ਤਿ ਵੁਤ੍ਤਤ੍ਤਾ ‘‘ਅਭਿਹਾਰੋ ਨ ਪਞ੍ਞਾਯਤੀ’’ਤਿ ਵੁਤ੍ਤਂ. ਹਤ੍ਥਪਾਸੇ ਠਿਤਸ੍ਸ ਪਨ ਭਿਕ੍ਖੁਸ੍ਸ ਅਤ੍ਥਾਯ ਪੀਲ਼ਿਯਮਾਨਾ ਉਚ੍ਛੁਤੋ ਪਗ੍ਘਰਨ੍ਤਂ ਰਸਂ ਗਣ੍ਹਿਤੁਂ ਵਟ੍ਟਤਿ, ਦੋਣਿਕਾਯ ਸਯਂ ਪਗ੍ਘਰਨ੍ਤਂ ਉਚ੍ਛੁਰਸਂ ਮਜ੍ਝੇ ਆਵਰਿਤ੍ਵਾ ਆਵਰਿਤ੍ਵਾ ਵਿਸ੍ਸਜ੍ਜਿਤਮ੍ਪਿ ਗਣ੍ਹਿਤੁਂ ਵਟ੍ਟਤਿ. ਕਤ੍ਥਚਿ ਅਟ੍ਠਕਥਾਸੁ.

ਅਸਂਹਾਰਿਮੇਤਿ ਥਾਮਮਜ੍ਝਿਮੇਨ ਪੁਰਿਸੇਨ ਅਸਂਹਾਰਿਯੇ. ‘‘ਤਿਨ੍ਤਿਣਿਕਾਦਿਪਣ੍ਣੇਸੂ’’ਤਿ ਵਚਨਤੋ ਸਾਖਾਸੁ ਪਟਿਗ੍ਗਹਣਂ ਰੁਹਤੀਤਿ ਦਟ੍ਠਬ੍ਬਂ. ਪੁਞ੍ਛਿਤ੍ਵਾ ਪਟਿਗ੍ਗਹੇਤ੍ਵਾਤਿ ਏਤ੍ਥ ‘‘ਪੁਞ੍ਛਿਤੇ ਪਟਿਗ੍ਗਹਣਕਿਚ੍ਚਂ ਨਤ੍ਥਿ, ਤਸ੍ਮਾ ਪੁਞ੍ਛਿਤ੍ਵਾ ਗਹੇਤ੍ਵਾਤਿ ¶ ਏਵਮਤ੍ਥੋ ਗਹੇਤਬ੍ਬੋ’’ਤਿ ਵਦਨ੍ਤਿ. ਪੁਞ੍ਛਿਤ੍ਵਾ ਪਟਿਗ੍ਗਹੇਤ੍ਵਾ ਵਾਤਿ ਏਵਮੇਤ੍ਥ ਅਤ੍ਥੋ ਦਟ੍ਠਬ੍ਬੋ. ਪਤ੍ਤੇ ਪਤਿਤਰਜਨਚੁਣ੍ਣਞ੍ਹਿ ਅਬ੍ਭਨ੍ਤਰਪਰਿਭੋਗਤ੍ਥਾਯ ¶ ਅਪਰਿਹਟਭਾਵਤੋ ਪਟਿਗ੍ਗਹੇਤ੍ਵਾ ਪਰਿਭੁਞ੍ਜਿਤੁਂ ਵਟ੍ਟਤਿ. ਪੁਬ੍ਬਾਭੋਗਸ੍ਸ ਅਨੁਰੂਪੇਨ ‘‘ਅਨੁਪਸਮ੍ਪਨ੍ਨਸ੍ਸ ਦਤ੍ਵਾ…ਪੇ… ਵਟ੍ਟਤੀ’’ਤਿ ਵੁਤ੍ਤਂ. ਯਸ੍ਮਾ ਪਨ ਤਂ ‘‘ਅਞ੍ਞਸ੍ਸ ਦਸ੍ਸਾਮੀ’’ਤਿ ਚਿਤ੍ਤੁਪ੍ਪਾਦਮਤ੍ਤੇਨ ਪਰਸਨ੍ਤਕਂ ਨਾਮ ਨ ਹੋਤਿ, ਤਸ੍ਮਾ ਤਸ੍ਸ ਅਦਤ੍ਵਾਪਿ ਪਟਿਗ੍ਗਹੇਤ੍ਵਾ ਪਰਿਭੁਞ੍ਜਿਤੁਂ ਵਟ੍ਟਤਿ.

ਭਿਕ੍ਖੁਸ੍ਸ ਦੇਤੀਤਿ ਅਞ੍ਞਸ੍ਸ ਭਿਕ੍ਖੁਸ੍ਸ ਦੇਤਿ. ਕਞ੍ਜਿਕਨ੍ਤਿ ਖੀਰਰਸਾਦਿਂ ਯਂਕਿਞ੍ਚਿ ਦ੍ਰਵਂ ਸਨ੍ਧਾਯ ਵੁਤ੍ਤਂ. ਹਤ੍ਥਤੋ ਮੋਚੇਤ੍ਵਾ ਪੁਨ ਗਣ੍ਹਾਤਿ, ਉਗ੍ਗਹਿਤਕਂ ਹੋਤੀਤਿ ਆਹ ‘‘ਹਤ੍ਥਤੋ ਅਮੋਚੇਨ੍ਤੇਨੇਵਾ’’ਤਿ. ਆਲੁਲੇਨ੍ਤਾਨਨ੍ਤਿ ਆਲੋਲੇਨ੍ਤਾਨਂ, ਅਯਮੇਵ ਵਾ ਪਾਠੋ. ਆਹਰਿਤ੍ਵਾ ਭੂਮਿਯਂ ਠਪਿਤਤ੍ਤਾ ਅਭਿਹਾਰੋ ਨਤ੍ਥੀਤਿ ਆਹ ‘‘ਪਤ੍ਤੋ ਪਟਿਗ੍ਗਹੇਤਬ੍ਬੋ’’ਤਿ. ਪਠਮਤਰਂ ਉਲ਼ੁਙ੍ਕਤੋ ਥੇਵਾ ਪਤ੍ਤੇ ਪਤਨ੍ਤੀਤਿ ਏਤ੍ਥ ‘‘ਯਥਾ ਪਠਮਤਰਂ ਪਤਿਤਥੇਵੇ ਦੋਸੋ ਨਤ੍ਥਿ, ਤਥਾ ਆਕਿਰਿਤ੍ਵਾ ਅਪਨੇਨ੍ਤਾਨਂ ਪਚ੍ਛਾ ਪਤਿਤਥੇਵੇਪਿ ਅਭਿਹਟਤ੍ਤਾ ਨੇਵਤ੍ਥਿ ਦੋਸੋ’’ਤਿ ਵਦਨ੍ਤਿ. ਚਰੁਕੇਨਾਤਿ ਖੁਦ੍ਦਕਭਾਜਨੇਨ. ਮੁਖਵਟ੍ਟਿਯਾਪਿ ਗਹੇਤੁਂ ਵਟ੍ਟਤੀਤਿ ਮੁਖਵਟ੍ਟਿਂ ਉਕ੍ਖਿਪਿਤ੍ਵਾ ਹਤ੍ਥੇ ਫੁਸਾਪਿਤੇ ਗਣ੍ਹਿਤੁਂ ਵਟ੍ਟਤਿ. ਕੇਚੀਤਿ ਅਭਯਗਿਰਿਵਾਸਿਨੋ. ਏਸ ਨਯੋਤਿ ਕਾਯਪਟਿਬਦ੍ਧਪਟਿਬਦ੍ਧਮ੍ਪਿ ਕਾਯਪਟਿਬਦ੍ਧਮੇਵਾਤਿ ਅਯਂ ਨਯੋ. ਤਥਾ ਚ ਤਤ੍ਥ ਕਾਯਪਟਿਬਦ੍ਧੇ ਤਂਪਟਿਬਦ੍ਧੇ ਚ ਥੁਲ੍ਲਚ੍ਚਯਮੇਵ ਵੁਤ੍ਤਂ.

ਤੇਨਾਤਿ ਯਸ੍ਸ ਭਿਕ੍ਖੁਨੋ ਸਨ੍ਤਿਕਂ ਗਤਂ, ਤੇਨ. ਤਸ੍ਮਾਤਿ ਯਸ੍ਮਾ ਮੂਲਟ੍ਠਸ੍ਸੇਵ ਪਰਿਭੋਗੋ ਅਨੁਞ੍ਞਾਤੋ, ਤਸ੍ਮਾ. ਤਂ ਦਿਵਸਂ ਹਤ੍ਥੇਨ ਗਹੇਤ੍ਵਾ ਦੁਤਿਯਦਿਵਸੇ ਪਟਿਗ੍ਗਹੇਤ੍ਵਾ ਪਰਿਭੁਞ੍ਜਨ੍ਤਸ੍ਸ ਉਗ੍ਗਹਿਤਕਪਟਿਗ੍ਗਹਿਤਂ ਹੋਤੀਤਿ ਆਹ ‘‘ਅਨਾਮਸਿਤ੍ਵਾ’’ਤਿ. ਅਪ੍ਪਟਿਗ੍ਗਹਿਤਤ੍ਤਾ ‘‘ਸਨ੍ਨਿਧਿਪਚ੍ਚਯਾ ਅਨਾਪਤ੍ਤੀ’’ਤਿ ਵੁਤ੍ਤਂ. ਅਪ੍ਪਟਿਗ੍ਗਹੇਤ੍ਵਾ ਪਰਿਭੁਞ੍ਜਨ੍ਤਸ੍ਸ ਅਦਿਨ੍ਨਮੁਖਦ੍ਵਾਰਾਪਤ੍ਤਿ ਹੋਤੀਤਿ ਆਹ ‘‘ਪਟਿਗ੍ਗਹੇਤ੍ਵਾ ਪਨ ਪਰਿਭੁਞ੍ਜਿਤਬ੍ਬ’’ਨ੍ਤਿ. ‘‘ਤਂ ਦਿਵਸਂ…ਪੇ… ਨ ਤਤੋ ਪਰ’’ਨ੍ਤਿ ਵਚਨਤੋ ਤਂ ਦਿਵਸਂ ਹਤ੍ਥੇਨ ਗਹੇਤ੍ਵਾ ਵਾ ਅਗ੍ਗਹੇਤ੍ਵਾ ਵਾ ਠਪਿਤਂ ਦੁਤਿਯਦਿਵਸੇ ਅਪ੍ਪਟਿਗ੍ਗਹੇਤ੍ਵਾ ਪਰਿਭੁਞ੍ਜਨ੍ਤਸ੍ਸ ਅਦਿਨ੍ਨਮੁਖਦ੍ਵਾਰਾਪਤ੍ਤਿ ਹੋਤਿ, ਹਤ੍ਥੇਨ ਗਹੇਤ੍ਵਾ ਠਪਿਤਂ ਦੁਤਿਯਦਿਵਸੇ ਪਟਿਗ੍ਗਹੇਤ੍ਵਾ ਪਰਿਭੁਞ੍ਜਨ੍ਤਸ੍ਸ ਪਨ ਉਗ੍ਗਹਿਤਕਪਟਿਗ੍ਗਹਿਤਂ ਹੋਤਿ. ਅਪ੍ਪਟਿਗ੍ਗਹਿਤਮੇਵ ਹਿ ਹਤ੍ਥੇਨ ਗਹੇਤ੍ਵਾ ਠਪਿਤਂ. ‘‘ਸਾਮਂ ਗਹੇਤ੍ਵਾ ਪਰਿਭੁਞ੍ਜਿਤੁ’’ਨ੍ਤਿ ਹਿ ਵਚਨਤੋ ਅਪ੍ਪਟਿਗ੍ਗਹਿਤਸ੍ਸੇਵ ਤਸ੍ਮਿਂ ਦਿਵਸੇ ਪਰਿਭੋਗੋ ਅਨੁਞ੍ਞਾਤੋ. ਤਸ੍ਮਾ ਯਂ ਵੁਤ੍ਤਂ ਗਣ੍ਠਿਪਦੇ ‘‘ਤਂ ਦਿਯ੍ਯਮਾਨਂ ਪਤਤੀਤਿ ਏਤ੍ਥ ਯਥਾ ਗਣਭੋਜਨਾਦੀਸੁ ਗਿਲਾਨਾਦੀਨਂ ¶ ਕੁਕ੍ਕੁਚ੍ਚਾਯਨ੍ਤਾਨਂ ਗਣਭੋਜਨਂ ਅਨੁਞ੍ਞਾਤਂ, ਏਵਮਿਧਾਪਿ ਭਗਵਤਾ ਪਟਿਗ੍ਗਹਿਤਮੇਵ ਕੁਕ੍ਕੁਚ੍ਚਵਿਨੋਦਨਤ੍ਥਂ ਅਨੁਞ੍ਞਾਤ’’ਨ੍ਤਿ, ਤਂ ਨ ਗਹੇਤਬ੍ਬਂ. ‘‘ਤਂ ਦਿਯ੍ਯਮਾਨਂ ਪਤਤੀ’’ਤਿ ਅਵਿਸੇਸੇਨ ਵੁਤ੍ਤਤ੍ਤਾ ਚਤੂਸੁਪਿ ਕਾਲਿਕੇਸੁ ਅਯਂ ਨਯੋ ਵੇਦਿਤਬ੍ਬੋ.

ਸਤ੍ਥਕੇਨਾਤਿ ਪਟਿਗ੍ਗਹਿਤਸਤ੍ਥਕੇਨ. ਕਸ੍ਮਾ ਪਨੇਤ੍ਥ ਉਗ੍ਗਹਿਤਪਚ੍ਚਯਾ ਸਨ੍ਨਿਧਿਪਚ੍ਚਯਾ ਵਾ ਦੋਸੋ ¶ ਨ ਸਿਯਾਤਿ ਆਹ ‘‘ਨ ਹਿ ਤਂ ਪਰਿਭੋਗਤ੍ਥਾਯ ਪਰਿਹਰਨ੍ਤੀ’’ਤਿ. ਇਮਿਨਾਵ ਬਾਹਿਰਪਰਿਭੋਗਤ੍ਥਂ ਸਾਮਂ ਗਹੇਤ੍ਵਾ ਅਨੁਪਸਮ੍ਪਨ੍ਨੇਨ ਦਿਨ੍ਨਂ ਵਾ ਗਹੇਤ੍ਵਾ ਪਰਿਹਰਿਤੁਂ ਵਟ੍ਟਤੀਤਿ ਦੀਪੇਤਿ. ਤਸ੍ਮਾ ਪਤ੍ਤਸਮ੍ਮਕ੍ਖਨਾਦਿਅਤ੍ਥਂ ਸਾਮਂ ਗਹੇਤ੍ਵਾ ਪਰਿਹਟਤੇਲਾਦਿਂ ਸਚੇ ਪਰਿਭੁਞ੍ਜਿਤੁਕਾਮੋ ਹੋਤਿ, ਪਟਿਗ੍ਗਹੇਤ੍ਵਾ ਪਰਿਭੁਞ੍ਜਨ੍ਤਸ੍ਸ ਅਨਾਪਤ੍ਤਿ. ਅਬ੍ਭਨ੍ਤਰਪਰਿਭੋਗਤ੍ਥਂ ਪਨ ਸਾਮਂ ਗਹਿਤਂ ਪਟਿਗ੍ਗਹੇਤ੍ਵਾ ਪਰਿਭੁਞ੍ਜਨ੍ਤਸ੍ਸ ਉਗ੍ਗਹਿਤਕਪਟਿਗ੍ਗਹਿਤਂ ਹੋਤਿ, ਅਪ੍ਪਟਿਗ੍ਗਹੇਤ੍ਵਾ ਪਰਿਭੁਞ੍ਜਨ੍ਤਸ੍ਸ ਅਦਿਨ੍ਨਮੁਖਦ੍ਵਾਰਾਪਤ੍ਤਿ ਹੋਤਿ, ਅਬ੍ਭਨ੍ਤਰਪਰਿਭੋਗਤ੍ਥਮੇਵ ਅਨੁਪਸਮ੍ਪਨ੍ਨੇਨ ਦਿਨ੍ਨਂ ਗਹੇਤ੍ਵਾ ਪਰਿਹਰਨ੍ਤਸ੍ਸ ਸਿਙ੍ਗੀਲੋਣਕਪ੍ਪੋ ਵਿਯ ਸਨ੍ਨਿਧਿਪਚ੍ਚਯਾ ਆਪਤ੍ਤਿ ਹੋਤਿ. ਕੇਚਿ ਪਨ ‘‘ਥਾਮਮਜ੍ਝਿਮਸ੍ਸ ਪੁਰਿਸਸ੍ਸ ਉਚ੍ਚਾਰਣਮਤ੍ਤਂ ਹੋਤੀਤਿਆਦਿਨਾ ਵੁਤ੍ਤਪਞ੍ਚਙ੍ਗਸਮ੍ਪਤ੍ਤਿਯਾ ਪਟਿਗ੍ਗਹਣਸ੍ਸ ਰੁਹਨਤੋ ਬਾਹਿਰਪਰਿਭੋਗਤ੍ਥਮ੍ਪਿ ਸਚੇ ਅਨੁਪਸਮ੍ਪਨ੍ਨੇਨ ਦਿਨ੍ਨਂ ਗਣ੍ਹਾਤਿ, ਪਟਿਗ੍ਗਹਿਤਮੇਵਾ’’ਤਿ ਵਦਨ੍ਤਿ. ਏਵਂ ਸਤਿ ਇਧ ਬਾਹਿਰਪਰਿਭੋਗਤ੍ਥਂ ਅਨੁਪਸਮ੍ਪਨ੍ਨੇਨ ਦਿਨ੍ਨਂ ਗਹੇਤ੍ਵਾ ਪਰਿਹਰਨ੍ਤਸ੍ਸ ਸਨ੍ਨਿਧਿਪਚ੍ਚਯਾ ਆਪਤ੍ਤਿ ਵਤ੍ਤਬ੍ਬਾ ਸਿਯਾ, ‘‘ਨ ਹਿ ਤਂ ਪਰਿਭੋਗਤ੍ਥਾਯ ਪਰਿਹਰਨ੍ਤੀ’’ਤਿ ਚ ਨ ਵਤ੍ਤਬ੍ਬਂ, ਤਸ੍ਮਾ ਬਾਹਿਰਪਰਿਭੋਗਤ੍ਥਂ ਗਹਿਤਂ ਪਟਿਗ੍ਗਹਿਤਂ ਨਾਮ ਨ ਹੋਤੀਤਿ ਵੇਦਿਤਬ੍ਬਂ. ਯਦਿ ਏਵਂ ਪਞ੍ਚਸੁ ਪਟਿਗ੍ਗਹਣਙ੍ਗੇਸੁ ‘‘ਪਰਿਭੋਗਤ੍ਥਾਯਾ’’ਤਿ ਵਿਸੇਸਨਂ ਵਤ੍ਤਬ੍ਬਨ੍ਤਿ? ਨ ਵਤ੍ਤਬ੍ਬਂ. ਪਟਿਗ੍ਗਹਣਞ੍ਹਿ ਪਰਿਭੋਗਤ੍ਥਮੇਵ ਹੋਤੀਤਿ ‘‘ਪਰਿਭੋਗਤ੍ਥਾਯਾ’’ਤਿ ਵਿਸੁਂ ਅਵਤ੍ਵਾ ‘‘ਤਞ੍ਚੇ ਭਿਕ੍ਖੁ ਕਾਯੇਨ ਵਾ ਕਾਯਪਟਿਬਦ੍ਧੇਨ ਵਾ ਪਟਿਗ੍ਗਣ੍ਹਾਤੀ’’ਤਿ ਏਤ੍ਤਕਮੇਵ ਵੁਤ੍ਤਂ. ਅਪਰੇ ਪਨ ‘‘ਸਤਿਪਿ ਪਟਿਗ੍ਗਹਣੇ ‘ਨ ਹਿ ਤਂ ਪਰਿਭੋਗਤ੍ਥਾਯ ਪਰਿਹਰਨ੍ਤੀ’ਤਿ ਇਧ ਅਪਰਿਭੋਗਤ੍ਥਾਯ ਪਰਿਹਰਣੇ ਅਨਾਪਤ੍ਤਿ ਵੁਤ੍ਤਾ’’ਤਿ ਵਦਨ੍ਤਿ. ਉਦੁਕ੍ਖਲਮੁਸਲਾਨਿ ਖਿਯ੍ਯਨ੍ਤੀਤਿ ਏਤ੍ਥ ਉਦੁਕ੍ਖਲਮੁਸਲਾਨਂ ਖਯੇਨ ਪਿਸਿਤਕੋਟ੍ਟਿਤਭੇਸਜ੍ਜੇਸੁ ਸਚੇ ਆਗਨ੍ਤੁਕਵਣ੍ਣੋ ਪਞ੍ਞਾਯਤਿ, ਨ ਵਟ੍ਟਤਿ.

ਸੁਦ੍ਧਂ ਉਦਕਂ ਹੋਤੀਤਿ ਰੁਕ੍ਖਸਾਖਾਦੀਹਿ ਗਲ਼ਿਤ੍ਵਾ ਪਤਨਉਦਕਂ ਸਨ੍ਧਾਯ ਵੁਤ੍ਤਂ. ਪਤ੍ਤੋ ਵਾਸ੍ਸ ਪਟਿਗ੍ਗਹੇਤਬ੍ਬੋਤਿ ਏਤ੍ਥਾਪਿ ਪਤ੍ਤਗਤਂ ਛੁਪਿਤ੍ਵਾ ਦੇਨ੍ਤਸ੍ਸ ਹਤ੍ਥਲਗ੍ਗੇਨ ¶ ਆਮਿਸੇਨ ਦੋਸਾਭਾਵਤ੍ਥਂ ਪਤ੍ਤਪਟਿਗ੍ਗਹਣਨ੍ਤਿ ਅਬ੍ਭਨ੍ਤਰਪਰਿਭੋਗਤ੍ਥਮੇਵ ਪਟਿਗ੍ਗਹਣਂ ਵੇਦਿਤਬ੍ਬਂ. ਯਂ ਸਾਮਣੇਰਸ੍ਸ ਪਤ੍ਤੇ ਪਤਤਿ…ਪੇ… ਪਟਿਗ੍ਗਹਣਂ ਨ ਵਿਜਹਤੀਤਿ ਏਤ੍ਥ ਪੁਨਪ੍ਪੁਨਂ ਗਣ੍ਹਨ੍ਤਸ੍ਸ ਅਤ੍ਤਨੋ ਪਤ੍ਤੇ ਪਕ੍ਖਿਤ੍ਤਮੇਵ ‘‘ਅਤ੍ਤਨੋ ਸਨ੍ਤਕ’’ਨ੍ਤਿ ਸਨ੍ਨਿਟ੍ਠਾਨਕਰਣਤੋ ਹਤ੍ਥਗਤਂ ਪਟਿਗ੍ਗਹਣਂ ਨ ਵਿਜਹਤਿ, ਪਰਿਚ੍ਛਿਨ੍ਦਿਤ੍ਵਾ ਦਿਨ੍ਨਂ ਪਨ ਗਣ੍ਹਨ੍ਤਸ੍ਸ ਗਹਣਸਮਯੇਯੇਵ ‘‘ਅਤ੍ਤਨੋ ਸਨ੍ਤਕ’’ਨ੍ਤਿ ਸਨ੍ਨਿਟ੍ਠਾਨਸ੍ਸ ਕਤਤ੍ਤਾ ਹਤ੍ਥਗਤਂ ਪਟਿਗ੍ਗਹਣਂ ਵਿਜਹਤਿ. ਕੇਸਞ੍ਚਿ ਅਤ੍ਥਾਯ ਓਦਨਂ ਪਕ੍ਖਿਪਤੀਤਿ ਏਤ੍ਥ ਅਨੁਪਸਮ੍ਪਨ੍ਨਸ੍ਸ ਅਤ੍ਥਾਯ ਪਕ੍ਖਿਪਨ੍ਤੇਪਿ ‘‘ਆਗਨ੍ਤ੍ਵਾ ਗਣ੍ਹਿਸ੍ਸਤੀ’’ਤਿ ਸਯਮੇਵ ਪਕ੍ਖਿਪਿਤ੍ਵਾ ਠਪਨਤੋ ਪਟਿਗ੍ਗਹਣਂ ਨ ਵਿਜਹਤਿ, ਅਨੁਪਸਮ੍ਪਨ੍ਨਸ੍ਸ ਹਤ੍ਥੇ ਪਕ੍ਖਿਤ੍ਤਂ ਪਨ ਅਨੁਪਸਮ੍ਪਨ੍ਨੇਨੇਵ ਠਪਿਤਂ ਨਾਮ ਹੋਤੀਤਿ ਪਟਿਗ੍ਗਹਣਂ ਵਿਜਹਤਿ ਪਰਿਚ੍ਚਤ੍ਤਭਾਵਤੋ. ਤੇਨ ਵੁਤ੍ਤਂ ‘‘ਸਾਮਣੇਰ…ਪੇ… ਪਰਿਚ੍ਚਤ੍ਤਤ੍ਤਾ’’ਤਿ.

ਪਟਿਗ੍ਗਹਣੂਪਗਂ ਭਾਰਂ ਨਾਮ ਥਾਮਮਜ੍ਝਿਮਸ੍ਸ ਪੁਰਿਸਸ੍ਸ ਉਕ੍ਖੇਪਾਰਹਂ. ਕਿਞ੍ਚਾਪਿ ਅਵਿਸ੍ਸਜ੍ਜੇਤ੍ਵਾਵ ¶ ਅਞ੍ਞੇਨ ਹਤ੍ਥੇਨ ਪਿਦਹਨ੍ਤਸ੍ਸ ਦੋਸੋ ਨਤ੍ਥਿ, ਤਥਾਪਿ ਨ ਪਿਦਹਿਤਬ੍ਬਨ੍ਤਿ ਅਟ੍ਠਕਥਾਪਮਾਣੇਨੇਵ ਗਹੇਤਬ੍ਬਂ. ਮਚ੍ਛਿਕਵਾਰਣਤ੍ਥਨ੍ਤਿ ਏਤ੍ਥ ‘‘ਸਚੇਪਿ ਸਾਖਾਯ ਲਗ੍ਗਰਜਂ ਪਤ੍ਤੇ ਪਤਤਿ, ਸੁਖੇਨ ਪਰਿਭੁਞ੍ਜਿਤੁਂ ਸਕ੍ਕਾਤਿ ਸਾਖਾਯ ਪਟਿਗ੍ਗਹਿਤਤ੍ਤਾ ਅਬ੍ਭਨ੍ਤਰਪਰਿਭੋਗਤ੍ਥਮੇਵਿਧ ਪਟਿਗ੍ਗਹਣਨ੍ਤਿ ਮੂਲਪਟਿਗ੍ਗਹਣਮੇਵ ਵਟ੍ਟਤੀ’’ਤਿ ਵੁਤ੍ਤਂ. ਅਪਰੇ ਪਨ ‘‘ਮਚ੍ਛਿਕਵਾਰਣਤ੍ਥਨ੍ਤਿ ਏਤ੍ਥ ਵਚਨਮਤ੍ਤਂ ਗਹੇਤ੍ਵਾ ਬਾਹਿਰਪਰਿਭੋਗਤ੍ਥਂ ਗਹਿਤ’’ਨ੍ਤਿ ਵਦਨ੍ਤਿ. ਤਸ੍ਮਿਮ੍ਪਿ ਅਸਤੀਤਿ ਚਾਟਿਯਾ ਵਾ ਕੁਣ੍ਡਕੇ ਵਾ ਅਸਤਿ. ਅਨੁਪਸਮ੍ਪਨ੍ਨਂ ਗਾਹਾਪੇਤ੍ਵਾਤਿ ਤਂਯੇਵ ਅਜ੍ਝੋਹਰਣੀਯਭਣ੍ਡਂ ਅਨੁਪਸਮ੍ਪਨ੍ਨੇਨ ਗਾਹਾਪੇਤ੍ਵਾ. ਥੇਰਸ੍ਸ ਪਤ੍ਤਂ ਅਨੁਥੇਰਸ੍ਸਾਤਿ ਥੇਰਸ੍ਸ ਪਤ੍ਤਂ ਅਤ੍ਤਨਾ ਗਹੇਤ੍ਵਾ ਅਨੁਥੇਰਸ੍ਸ ਦੇਤਿ. ਤੁਯ੍ਹਂ ਯਾਗੁਂ ਮਯ੍ਹਂ ਦੇਹੀਤਿ ਏਤ੍ਥ ਏਵਂ ਵਤ੍ਵਾ ਸਾਮਣੇਰਸ੍ਸ ਪਤ੍ਤਂ ਗਹੇਤ੍ਵਾ ਅਤ੍ਤਨੋਪਿ ਪਤ੍ਤਂ ਤਸ੍ਸ ਦੇਤਿ. ਏਤ੍ਥ ਪਨਾਤਿ ਪਣ੍ਡਿਤੋ ਸਾਮਣੇਰੋਤਿਆਦਿਪਤ੍ਤਪਰਿਵਤ੍ਤਨਕਥਾਯ. ਕਾਰਣਂ ਉਪਪਰਿਕ੍ਖਿਤਬ੍ਬਨ੍ਤਿ ਯਥਾ ਮਾਤੁਆਦੀਨਂ ਤੇਲਾਦੀਨਿ ਹਰਨ੍ਤੋ ਤਥਾਰੂਪੇ ਕਿਚ੍ਚੇ ਅਨੁਪਸਮ੍ਪਨ੍ਨੇਨ ਅਪਰਿਵਤ੍ਤੇਤ੍ਵਾਵ ਪਰਿਭੁਞ੍ਜਿਤੁਂ ਲਭਤਿ, ਏਵਮਿਧ ਪਤ੍ਤਪਰਿਵਤ੍ਤਨਂ ਅਕਤ੍ਵਾ ਪਰਿਭੁਞ੍ਜਿਤੁਂ ਨ ਲਭਤੀਤਿ ਏਤ੍ਥ ਕਾਰਣਂ ਵੀਮਂਸਿਤਬ੍ਬਨ੍ਤਿ ਅਤ੍ਥੋ.

ਏਤ੍ਥ ਪਨ ‘‘ਸਾਮਣੇਰੇਹਿ ਗਹਿਤਤਣ੍ਡੁਲੇਸੁ ਪਰਿਕ੍ਖੀਣੇਸੁ ਅਵਸ੍ਸਂ ਅਮ੍ਹਾਕਂ ਸਾਮਣੇਰਾ ਸਙ੍ਗਹਂ ਕਰੋਨ੍ਤੀਤਿ ਵਿਤਕ੍ਕੁਪ੍ਪਤ੍ਤਿ ਸਮ੍ਭਵਤਿ, ਤਸ੍ਮਾ ਤਂ ਪਰਿਵਤ੍ਤੇਤ੍ਵਾਵ ਪਰਿਭੁਞ੍ਜਿਤਬ੍ਬਂ. ਮਾਤਾਪਿਤੂਨਂ ਅਤ੍ਥਾਯ ਪਨ ਛਾਯਤ੍ਥਾਯ ਵਾ ਗਹਣੇ ¶ ਪਰਿਭੋਗਾਸਾ ਨਤ੍ਥਿ, ਤਸ੍ਮਾ ਤਂ ਵਟ੍ਟਤੀ’’ਤਿ ਕਾਰਣਂ ਵਦਨ੍ਤਿ. ਤੇਨੇਵ ਆਚਰਿਯਬੁਦ੍ਧਦਤ੍ਤਤ੍ਥੇਰੇਨਪਿ ਵੁਤ੍ਤਂ –

‘‘ਮਾਤਾਪਿਤੂਨਮਤ੍ਥਾਯ, ਤੇਲਾਦਿਹਰਤੋਪਿ ਚ;

ਸਾਖਂ ਛਾਯਾਦਿਅਤ੍ਥਾਯ, ਇਮੇਸਂ ਨ ਵਿਸੇਸਤਿ.

‘‘ਤਸ੍ਮਾ ਹਿਸ੍ਸ ਵਿਸੇਸਸ੍ਸ, ਚਿਨ੍ਤੇਤਬ੍ਬਂ ਤੁ ਕਾਰਣਂ;

ਤਸ੍ਸ ਸਾਲਯਭਾਵਂ ਤੁ, ਵਿਸੇਸਂ ਤਕ੍ਕਯਾਮ ਤ’’ਨ੍ਤਿ.

ਇਦਮੇਵੇਤ੍ਥ ਯੁਤ੍ਤਤਰਂ ਅਵਸ੍ਸਂ ਤਥਾਵਿਧਵਿਤਕ੍ਕੁਪ੍ਪਤ੍ਤਿਯਾ ਸਮ੍ਭਵਤੋ. ਨ ਸਕ੍ਕਾ ਹਿ ਏਤ੍ਥ ਵਿਤਕ੍ਕਂ ਸੋਧੇਤੁਨ੍ਤਿ. ਮਾਤਾਦੀਨਂ ਅਤ੍ਥਾਯ ਹਰਣੇ ਪਨ ਨਾਵਸ੍ਸਂ ਤਥਾਵਿਧਵਿਤਕ੍ਕੁਪ੍ਪਤ੍ਤੀਤਿ ਸਕ੍ਕਾ ਵਿਤਕ੍ਕਂ ਸੋਧੇਤੁਂ. ਯਤ੍ਥ ਹਿ ਵਿਤਕ੍ਕਂ ਸੋਧੇਤੁਂ ਸਕ੍ਕਾ, ਤਤ੍ਥ ਨੇਵਤ੍ਥਿ ਦੋਸੋ. ਤੇਨੇਵ ਵਕ੍ਖਤਿ ‘‘ਸਚੇ ਪਨ ਸਕ੍ਕੋਤਿ ਵਿਤਕ੍ਕਂ ਸੋਧੇਤੁਂ, ਤਤੋ ਲਦ੍ਧਂ ਖਾਦਿਤੁਮ੍ਪਿ ਵਟ੍ਟਤੀ’’ਤਿ.

ਨਿਚ੍ਚਾਲੇਤੁਂ ਨ ਸਕ੍ਕੋਤੀਤਿ ਨਿਚ੍ਚਾਲੇਤ੍ਵਾ ਸਕ੍ਖਰਾ ਅਪਨੇਤੁਂ ਨ ਸਕ੍ਕੋਤਿ. ਆਧਾਰਕੇ ਪਤ੍ਤੋ ਠਪਿਤੋ ¶ ਹੋਤੀਤਿ ਪਟਿਗ੍ਗਹੇਤਬ੍ਬਪਤ੍ਤਂ ਸਨ੍ਧਾਯ ਵੁਤ੍ਤਂ. ਚਾਲੇਤੀਤਿ ਵਿਨਾ ਕਾਰਣਂ ਚਾਲੇਤਿ. ਸਤਿਪਿ ਕਾਰਣੇ ਭਿਕ੍ਖੂਨਂ ਪਰਿਭੋਗਾਰਹਂ ਚਾਲੇਤੁਂ ਨ ਵਟ੍ਟਤਿ. ਕਿਞ੍ਚਾਪਿ ‘‘ਅਨੁਜਾਨਾਮਿ, ਭਿਕ੍ਖਵੇ, ਅਮਨੁਸ੍ਸਿਕਾਬਾਧੇ ਆਮਕਮਂਸਂ ਆਮਕਲੋਹਿਤ’’ਨ੍ਤਿ (ਮਹਾਵ. ੨੬੪) ਤਾਦਿਸੇ ਆਬਾਧੇ ਅਤ੍ਤਨੋ ਅਤ੍ਥਾਯ ਆਮਕਮਂਸਪਟਿਗ੍ਗਹਣਂ ਅਨੁਞ੍ਞਾਤਂ, ‘‘ਆਮਕਮਂਸਪਟਿਗ੍ਗਹਣਾ ਪਟਿਵਿਰਤੋ ਹੋਤੀ’’ਤਿ ਚ ਸਾਮਞ੍ਞਤੋ ਪਟਿਕ੍ਖਿਤ੍ਤਂ, ਤਥਾਪਿ ਅਤ੍ਤਨੋ ਅਞ੍ਞਸ੍ਸ ਵਾ ਭਿਕ੍ਖੁਨੋ ਅਤ੍ਥਾਯ ਅਗ੍ਗਹਿਤਤ੍ਤਾ ‘‘ਸੀਹਵਿਘਾਸਾਦਿਂ…ਪੇ… ਵਟ੍ਟਤੀ’’ਤਿ ਵੁਤ੍ਤਂ. ਸਕ੍ਕੋਤਿ ਵਿਤਕ੍ਕਂ ਸੋਧੇਤੁਨ੍ਤਿ ਮਯ੍ਹਮ੍ਪਿ ਦੇਤੀਤਿ ਵਿਤਕ੍ਕਸ੍ਸ ਅਨੁਪ੍ਪਨ੍ਨਭਾਵਂ ਸਲ੍ਲਕ੍ਖੇਤੁਂ ਸਕ੍ਕੋਤਿ, ਸਾਮਣੇਰਸ੍ਸ ਦਸ੍ਸਾਮੀਤਿ ਸੁਦ੍ਧਚਿਤ੍ਤੇਨ ਮਯਾ ਗਹਿਤਨ੍ਤਿ ਵਾ ਸਲ੍ਲਕ੍ਖੇਤੁਂ ਸਕ੍ਕੋਤਿ.

ਸਚੇ ਪਨ ਮੂਲੇਪਿ ਪਟਿਗ੍ਗਹਿਤਂ ਹੋਤੀਤਿ ਏਤ੍ਥ ‘‘ਗਹੇਤ੍ਵਾ ਗਤੇ ਮਯ੍ਹਮ੍ਪਿ ਦਦੇਯ੍ਯੁਨ੍ਤਿ ਸਞ੍ਞਾਯ ਸਚੇ ਪਟਿਗ੍ਗਹਿਤਂ ਹੋਤੀ’’ਤਿ ਵਦਨ੍ਤਿ. ਕੋਟ੍ਠਾਸੇ ਕਰੋਤੀਤਿ ਭਿਕ੍ਖੁਸਾਮਣੇਰਾ ਚ ਅਤ੍ਤਨੋ ਅਤ੍ਤਨੋ ਅਭਿਰੁਚਿਤਂ ਕੋਟ੍ਠਾਸਂ ਗਣ੍ਹਨ੍ਤੂਤਿ ਸਬ੍ਬੇਸਂ ਸਮਕੇ ਕੋਟ੍ਠਾਸੇ ਕਰੋਤਿ. ਗਹਿਤਾਵਸੇਸਨ੍ਤਿ ¶ ਸਾਮਣੇਰੇਹਿ ਗਹਿਤਕੋਟ੍ਠਾਸਤੋ ਅਵਸੇਸਂ. ਗਣ੍ਹਿਤ੍ਵਾਤਿ ‘‘ਮਯ੍ਹਂ ਇਦਂ ਗਣ੍ਹਿਸ੍ਸਾਮੀ’’ਤਿ ਗਹੇਤ੍ਵਾ. ਇਧ ਗਹਿਤਾਵਸੇਸਂ ਨਾਮ ਤੇਨ ਗਣ੍ਹਿਤ੍ਵਾ ਪੁਨ ਠਪਿਤਂ. ਪਟਿਗ੍ਗਹੇਤ੍ਵਾਤਿ ਤਦਹੁ ਪਟਿਗ੍ਗਹੇਤ੍ਵਾ. ਤੇਨੇਵ ‘‘ਯਾਵਕਾਲਿਕੇਨ ਯਾਵਜੀਵਿਕਸਂਸਗ੍ਗੇ ਦੋਸੋ ਨਤ੍ਥੀ’’ਤਿ ਵੁਤ੍ਤਂ. ਸਚੇ ਪਨ ਪੁਰਿਮਦਿਵਸੇ ਪਟਿਗ੍ਗਹੇਤ੍ਵਾ ਠਪਿਤਾ ਹੋਤਿ, ਸਾਮਿਸੇਨ ਮੁਖੇਨ ਤਸ੍ਸਾ ਵਟ੍ਟਿਯਾ ਧੂਮਂ ਪਿਵਿਤੁਂ ਨ ਵਟ੍ਟਤਿ. ਸਮੁਦ੍ਦੋਦਕੇਨਾਤਿ ਅਪ੍ਪਟਿਗ੍ਗਹਿਤਸਮੁਦ੍ਦੋਦਕੇਨ. ਯਸ੍ਮਾ ਕਤਕਟ੍ਠਿ ਉਦਕਂ ਪਸਾਦੇਤ੍ਵਾ ਵਿਸੁਂ ਤਿਟ੍ਠਤਿ, ਤਸ੍ਮਾ ‘‘ਅਬ੍ਬੋਹਾਰਿਕ’’ਨ੍ਤਿ ਵੁਤ੍ਤਂ. ਲਗ੍ਗਤੀਤਿ ਮੁਖੇ ਹਤ੍ਥੇ ਚ ਉਦਕੇ ਸੁਕ੍ਖੇ ਸੇਤਵਣ੍ਣਂ ਦਸ੍ਸੇਨ੍ਤਂ ਲਗ੍ਗਤਿ. ਪਾਨੀਯਂ ਗਹੇਤ੍ਵਾਤਿ ਅਤ੍ਤਨੋਯੇਵ ਅਤ੍ਥਾਯ ਗਹੇਤ੍ਵਾ. ਸਚੇ ਪਨ ਪੀਤਾਵਸੇਸਂ ਤਤ੍ਥੇਵ ਆਕਿਰਿਸ੍ਸਾਮੀਤਿ ਗਣ੍ਹਾਤਿ, ਪੁਨ ਪਟਿਗ੍ਗਹਣਕਿਚ੍ਚਂ ਨਤ੍ਥਿ. ਵਿਕ੍ਖਮ੍ਭੇਤ੍ਵਾਤਿ ਵਿਯੂਹਿਤ੍ਵਾ, ਅਪਨੇਤ੍ਵਾਤਿ ਅਤ੍ਥੋ.

ਮਹਾਭੂਤੇਸੂਤਿ ਸਰੀਰਨਿਸ੍ਸਿਤੇਸੁ ਮਹਾਭੂਤੇਸੁ. ਪਤਤੀਤਿ ਵਿਚ੍ਛਿਨ੍ਦਿਤ੍ਵਾ ਪਤਤਿ. ਵਿਚ੍ਛਿਨ੍ਦਿਤ੍ਵਾ ਪਤਿਤਮੇਵ ਹਿ ਪਟਿਗ੍ਗਹੇਤਬ੍ਬਂ, ਨ ਇਤਰਂ. ਅਲ੍ਲਦਾਰੁਂ ਰੁਕ੍ਖਤੋ ਛਿਨ੍ਦਿਤ੍ਵਾਪਿ ਕਾਤੁਂ ਵਟ੍ਟਤੀਤਿ ਏਤ੍ਥ ਮਤ੍ਤਿਕਤ੍ਥਾਯ ਪਥਵਿਂ ਖਣਿਤੁਮ੍ਪਿ ਵਟ੍ਟਤੀਤਿ ਵੇਦਿਤਬ੍ਬਂ. ਸਪ੍ਪਦਟ੍ਠਕ੍ਖਣੇਯੇਵ ਵਟ੍ਟਤੀਤਿ ਅਸਤਿ ਕਪ੍ਪਿਯਕਾਰਕੇ ਸਾਮਂ ਗਹੇਤ੍ਵਾ ਪਰਿਭੁਞ੍ਜਿਤੁਂ ਵਟ੍ਟਤਿ, ਅਞ੍ਞਦਾ ਪਟਿਗ੍ਗਹਾਪੇਤ੍ਵਾ ਪਰਿਭੁਞ੍ਜਿਤਬ੍ਬਂ. ਸੇਸਮੇਤ੍ਥ ਉਤ੍ਤਾਨਮੇਵ. ਅਪ੍ਪਟਿਗ੍ਗਹਿਤਤਾ, ਅਨਨੁਞ੍ਞਾਤਤਾ, ਧੂਮਾਦਿਅਬ੍ਬੋਹਾਰਿਕਾਭਾਵੋ, ਅਜ੍ਝੋਹਰਣਨ੍ਤਿ ਇਮਾਨਿ ਪਨੇਤ੍ਥ ਚਤ੍ਤਾਰਿ ਅਙ੍ਗਾਨਿ.

ਦਨ੍ਤਪੋਨਸਿਕ੍ਖਾਪਦਵਣ੍ਣਨਾ ਨਿਟ੍ਠਿਤਾ.

੨੭੩. ਅਚੇਲਕਵਗ੍ਗਸ੍ਸ ¶ ਪਠਮਸਿਕ੍ਖਾਪਦੇ ਤੇਸਨ੍ਤਿ ਤਿਤ੍ਥਿਯਾਨਂ. ਤਤ੍ਥਾਤਿ ਭਾਜਨੇ. ਇਤੋਤਿ ਪਤ੍ਤਤੋ. ਸਚੇ ਤਿਤ੍ਥਿਯੋ ਵਦਤੀਤਿ ‘‘ਪਠਮਮੇਵ ਮਂ ਸਨ੍ਧਾਯ ਅਭਿਹਰਿਤ੍ਵਾ ਠਪਿਤਂ ਮਯ੍ਹਂ ਸਨ੍ਤਕਂ ਹੋਤਿ, ਇਮਸ੍ਮਿਂ ਭਾਜਨੇ ਆਕਿਰਥਾ’’ਤਿ ਵਦਤਿ, ਵਟ੍ਟਤਿ. ਸੇਸਮੇਤ੍ਥ ਉਤ੍ਤਾਨਮੇਵ. ਅਞ੍ਞਤਿਤ੍ਥਿਯਤਾ, ਅਜ੍ਝੋਹਰਣੀਯਤਾ ¶ , ਅਜ੍ਝੋਹਰਣਤ੍ਥਾਯ ਸਹਤ੍ਥਾ ਅਨਿਕ੍ਖਿਤ੍ਤਭਾਜਨੇ ਦਾਨਨ੍ਤਿ ਇਮਾਨਿ ਪਨੇਤ੍ਥ ਤੀਣਿ ਅਙ੍ਗਾਨਿ.

ਅਚੇਲਕਸਿਕ੍ਖਾਪਦਵਣ੍ਣਨਾ ਨਿਟ੍ਠਿਤਾ.

੨੭੪. ਦੁਤਿਯਂ ਉਤ੍ਤਾਨਤ੍ਥਮੇਵ. ਅਨਾਚਾਰਂ ਆਚਰਿਤੁਕਾਮਤਾ, ਤਦਤ੍ਥਮੇਵ ਉਪਸਮ੍ਪਨ੍ਨਸ੍ਸ ਉਯ੍ਯੋਜਨਾ, ਏਵਂ ਉਯ੍ਯੋਜੇਨ੍ਤਸ੍ਸ ਉਪਚਾਰਾਤਿਕ੍ਕਮੋਤਿ ਇਮਾਨਿ ਪਨੇਤ੍ਥ ਤੀਣਿ ਅਙ੍ਗਾਨਿ.

ਉਯ੍ਯੋਜਨਸਿਕ੍ਖਾਪਦਵਣ੍ਣਨਾ ਨਿਟ੍ਠਿਤਾ.

੨੮੦. ਤਤਿਯੇ ਪਿਟ੍ਠਸਙ੍ਘਾਟੋਤਿ ਦ੍ਵਾਰਬਾਹਾਯੇਤਂ ਅਧਿਵਚਨਂ. ਖੁਦ੍ਦਕਂ ਨਾਮ ਸਯਨਿਘਰਂ ਵਿਤ੍ਥਾਰਤੋ ਪਞ੍ਚਹਤ੍ਥਪ੍ਪਮਾਣਂ ਹੋਤਿ, ਤਸ੍ਸ ਚ ਮਜ੍ਝਿਮਟ੍ਠਾਨਂ ਪਿਟ੍ਠਸਙ੍ਘਾਟਤੋ ਅਡ੍ਢਤੇਯ੍ਯਹਤ੍ਥਪ੍ਪਮਾਣਮੇਵ ਹੋਤਿ, ਤਸ੍ਮਾ ਤਾਦਿਸੇ ਸਯਨਿਘਰੇ ਪਿਟ੍ਠਸਙ੍ਘਾਟਤੋ ਹਤ੍ਥਪਾਸਂ ਵਿਜਹਿਤ੍ਵਾ ਨਿਸਿਨ੍ਨੋ ਪਿਟ੍ਠਿਵਂਸਂ ਅਤਿਕ੍ਕਮਿਤ੍ਵਾ ਨਿਸਿਨ੍ਨੋ ਨਾਮ ਹੋਤਿ. ਏਵਂ ਨਿਸਿਨ੍ਨੋ ਚ ਮਜ੍ਝਂ ਅਤਿਕ੍ਕਮਿਤ੍ਵਾ ਨਿਸਿਨ੍ਨੋ ਨਾਮ ਹੋਤੀਤਿ ਆਹ ‘‘ਇਮਿਨਾ ਮਜ੍ਝਾਤਿਕ੍ਕਮਂ ਦਸ੍ਸੇਤੀ’’ਤਿ. ਯਥਾ ਵਾ ਤਥਾ ਵਾ ਕਤਸ੍ਸਾਤਿ ਪਿਟ੍ਠਿਵਂਸਂ ਆਰੋਪੇਤ੍ਵਾ ਵਾ ਅਨਾਰੋਪੇਤ੍ਵਾ ਵਾ ਕਤਸ੍ਸ. ਸਚਿਤ੍ਤਕਨ੍ਤਿ ਅਨੁਪਵਿਸਿਤ੍ਵਾ ਨਿਸੀਦਨਚਿਤ੍ਤੇਨ ਸਚਿਤ੍ਤਕਂ. ਸੇਸਮੇਤ੍ਥ ਉਤ੍ਤਾਨਮੇਵ. ਪਰਿਯੁਟ੍ਠਿਤਰਾਗਜਾਯਮ੍ਪਤਿਕਾਨਂ ਸਨ੍ਨਿਹਿਤਤਾ, ਸਯਨਿਘਰਤਾ, ਦੁਤਿਯਸ੍ਸ ਭਿਕ੍ਖੁਨੋ ਅਭਾਵੋ, ਅਨੁਪਖਜ੍ਜ ਨਿਸੀਦਨਨ੍ਤਿ ਇਮਾਨਿ ਪਨੇਤ੍ਥ ਚਤ੍ਤਾਰਿ ਅਙ੍ਗਾਨਿ.

ਸਭੋਜਨਸਿਕ੍ਖਾਪਦਵਣ੍ਣਨਾ ਨਿਟ੍ਠਿਤਾ.

੨੮੪-੨੮੯. ਚਤੁਤ੍ਥਪਞ੍ਚਮੇਸੁ ¶ ਨਤ੍ਥਿ ਕਿਞ੍ਚਿ ਵਤ੍ਤਬ੍ਬਂ.

੨੯੮. ਛਟ੍ਠੇ ¶ ਪਕਤਿਵਚਨੇਨਾਤਿ ਏਤ੍ਥ ਯਂ ਦ੍ਵਾਦਸਹਤ੍ਥਬ੍ਭਨ੍ਤਰੇ ਠਿਤੇਨ ਸੋਤੁਂ ਸਕ੍ਕਾ ਭਵੇਯ੍ਯ, ਤਂ ਪਕਤਿਵਚਨਂ ਨਾਮ. ਆਪੁਚ੍ਛਿਤਬ੍ਬੋਤਿ ‘‘ਅਹਂ ਇਤ੍ਥਨ੍ਨਾਮਸ੍ਸ ਘਰਂ ਗਚ੍ਛਾਮੀ’’ਤਿ ਵਾ ‘‘ਚਾਰਿਤ੍ਤਂ ਆਪਜ੍ਜਾਮੀ’’ਤਿ ਵਾ ਈਦਿਸੇਨ ਵਚਨੇਨ ਆਪੁਚ੍ਛਿਤਬ੍ਬੋ. ਸੇਸਮੇਤ੍ਥ ਉਤ੍ਤਾਨਮੇਵ. ਪਞ੍ਚਨ੍ਨਂ ਭੋਜਨਾਨਂ ਅਞ੍ਞਤਰੇਨ ਨਿਮਨ੍ਤਨਸਾਦਿਯਨਂ, ਸਨ੍ਤਂ ਭਿਕ੍ਖੁਂ ਅਨਾਪੁਚ੍ਛਨਾ, ਭਤ੍ਤਿਯਘਰਤੋ ਅਞ੍ਞਘਰਪ੍ਪਵੇਸਨਂ, ਮਜ੍ਝਨ੍ਹਿਕਾਨਤਿਕ੍ਕਮੋ, ਸਮਯਸ੍ਸ ਵਾ ਆਪਦਾਨਂ ਵਾ ਅਭਾਵੋਤਿ ਇਮਾਨਿ ਪਨੇਤ੍ਥ ਪਞ੍ਚ ਅਙ੍ਗਾਨਿ.

ਚਾਰਿਤ੍ਤਸਿਕ੍ਖਾਪਦਵਣ੍ਣਨਾ ਨਿਟ੍ਠਿਤਾ.

੩੦੩. ਸਤ੍ਤਮੇ ਮਹਾਨਾਮੋ ਨਾਮਾਤਿ ਅਨੁਰੁਦ੍ਧਤ੍ਥੇਰਸ੍ਸ ਭਾਤਾ ਭਗਵਤੋ ਚੂਲ਼ਪਿਤੁ ਪੁਤ੍ਤੋ. ਸੁਦ੍ਧੋਦਨੋ ਸਕ੍ਕੋਦਨੋ ਸੁਕ੍ਕੋਦਨੋ ਧੋਤੋਦਨੋ ਅਮਿਤੋਦਨੋਤਿ ਇਮੇ ਹਿ ਪਞ੍ਚ ਜਨਾ ਭਾਤਰੋ. ਅਮਿਤਾ ਨਾਮ ਦੇਵੀ ਤੇਸਂ ਭਗਿਨੀ, ਤਿਸ੍ਸਤ੍ਥੇਰੋ ਤਸ੍ਸਾ ਪੁਤ੍ਤੋ. ਤਥਾਗਤੋ ਚ ਨਨ੍ਦਤ੍ਥੇਰੋ ਚ ਸੁਦ੍ਧੋਦਨਸ੍ਸ ਪੁਤ੍ਤਾ, ਮਹਾਨਾਮੋ ਚ ਅਨੁਰੁਦ੍ਧਤ੍ਥੇਰੋ ਚ ਸੁਕ੍ਕੋਦਨਸ੍ਸ, ਆਨਨ੍ਦਤ੍ਥੇਰੋ ਅਮਿਤੋਦਨਸ੍ਸ. ਸੋ ਭਗਵਤੋ ਕਨਿਟ੍ਠੋ, ਮਹਾਨਾਮੋ ਮਹਲ੍ਲਕਤਰੋ ਸਕਦਾਗਾਮੀ ਅਰਿਯਸਾਵਕੋ. ਤੇਨ ਵੁਤ੍ਤਂ ‘‘ਮਹਾਨਾਮੋ ਨਾਮ…ਪੇ… ਅਰਿਯਸਾਵਕੋ’’ਤਿ.

੩੦੫-੩੦੬. ਪਾਲ਼ਿਯਂ ਅਜ੍ਜਣ੍ਹੋਤਿ ਅਜ੍ਜ ਏਕਦਿਵਸਨ੍ਤਿ ਅਤ੍ਥੋ, ‘‘ਅਜ੍ਜਨੋ’’ਤਿ ਵਾ ਅਤ੍ਥੋ ਗਹੇਤਬ੍ਬੋ, ਨੋ ਅਮ੍ਹਾਕਂ. ਕਾਲਂ ਆਹਰਿਸ੍ਸਥਾਤਿ ਸ੍ਵੇ ਹਰਿਸ੍ਸਥ. ਤਤੋ ਚੇ ਉਤ੍ਤਰਿ ਸਾਦਿਯੇਯ੍ਯਾਤਿ ਸਚੇ ਤਤ੍ਥ ਰਤ੍ਤੀਹਿ ਵਾ ਭੇਸਜ੍ਜੇਹਿ ਵਾ ਪਰਿਚ੍ਛੇਦੋ ਕਤੋ ਹੋਤਿ ‘‘ਏਤ੍ਤਕਾਯੇਵ ਵਾ ਰਤ੍ਤਿਯੋ ਏਤ੍ਤਕਾਨਿ ਵਾ ਭੇਸਜ੍ਜਾਨਿ ਵਿਞ੍ਞਾਪੇਤਬ੍ਬਾਨੀ’’ਤਿ, ਤਤੋ ਰਤ੍ਤਿਪਰਿਯਨ੍ਤਤੋ ਵਾ ਭੇਸਜ੍ਜਪਰਿਯਨ੍ਤਤੋ ਵਾ ਉਤ੍ਤਰਿ ਵਿਞ੍ਞਾਪੇਨ੍ਤੋ ਸਾਦਿਯੇਯ੍ਯ. ‘‘ਇਮੇਹਿ ਤਯਾ ਭੇਸਜ੍ਜੇਹਿ ਪਵਾਰਿਤਮ੍ਹ, ਅਮ੍ਹਾਕਞ੍ਚ ਇਮਿਨਾਵ ਭੇਸਜ੍ਜੇਨ ਅਤ੍ਥੋ’’ਤਿ ਆਚਿਕ੍ਖਿਤ੍ਵਾ ਵਿਞ੍ਞਾਪੇਤੁਮ੍ਪਿ ਗਿਲਾਨੋਵ ਲਭਤਿ.

੩੧੦. ਯਸ੍ਮਾ ਸਙ੍ਘਪਵਾਰਣਾਯਮੇਵਾਯਂ ਵਿਧਿ, ਤਸ੍ਮਾ ‘‘ਯੇ ਅਤ੍ਤਨੋ ਪੁਗ੍ਗਲਿਕਾਯ ਪਵਾਰਣਾਯ ਪਵਾਰਿਤਾ’’ਤਿ ¶ ਵੁਤ੍ਤਂ. ਸੇਸਂ ਉਤ੍ਤਾਨਮੇਵ. ਸਙ੍ਘਪਵਾਰਣਤਾ ¶ , ਭੇਸਜ੍ਜਵਿਞ੍ਞਤ੍ਤਿ, ਅਗਿਲਾਨਤਾ, ਪਰਿਯਨ੍ਤਾਤਿਕ੍ਕਮੋਤਿ ਇਮਾਨਿ ਪਨੇਤ੍ਥ ਚਤ੍ਤਾਰਿ ਅਙ੍ਗਾਨਿ.

ਮਹਾਨਾਮਸਿਕ੍ਖਾਪਦਵਣ੍ਣਨਾ ਨਿਟ੍ਠਿਤਾ.

੮. ਉਯ੍ਯੁਤ੍ਤਸੇਨਾਸਿਕ੍ਖਾਪਦਵਣ੍ਣਨਾ

੩੧੧. ਅਟ੍ਠਮਂ ਉਤ੍ਤਾਨਤ੍ਥਮੇਵ. ਉਯ੍ਯੁਤ੍ਤਸੇਨਾ, ਦਸ੍ਸਨਤ੍ਥਾਯ ਗਮਨਂ, ਅਨੁਞ੍ਞਾਤੋਕਾਸਤੋ ਅਞ੍ਞਤ੍ਰ ਦਸ੍ਸਨਂ, ਤਥਾਰੂਪਪਚ੍ਚਯਸ੍ਸ ਆਪਦਾਯ ਵਾ ਅਭਾਵੋਤਿ ਇਮਾਨਿ ਪਨੇਤ੍ਥ ਚਤ੍ਤਾਰਿ ਅਙ੍ਗਾਨਿ.

ਉਯ੍ਯੁਤ੍ਤਸੇਨਾਸਿਕ੍ਖਾਪਦਵਣ੍ਣਨਾ ਨਿਟ੍ਠਿਤਾ.

੩੧੭. ਨਵਮਸਿਕ੍ਖਾਪਦਮ੍ਪਿ ਉਤ੍ਤਾਨਮੇਵ. ਤਿਰਤ੍ਤਾਤਿਕ੍ਕਮੋ, ਸੇਨਾਯ ਸੂਰਿਯਸ੍ਸ ਅਤ੍ਥਙ੍ਗਮੋ, ਗਿਲਾਨਤਾਦੀਨਂ ਅਭਾਵੋਤਿ ਇਮਾਨਿ ਪਨੇਤ੍ਥ ਤੀਣਿ ਅਙ੍ਗਾਨਿ.

ਸੇਨਾਵਾਸਸਿਕ੍ਖਾਪਦਵਣ੍ਣਨਾ ਨਿਟ੍ਠਿਤਾ.

੩੨੨. ਦਸਮੇ ਕਤਿ ਤੇ ਲਕ੍ਖਾਨਿ ਲਦ੍ਧਾਨੀਤਿ ਤਵ ਸਰਪ੍ਪਹਾਰਸ੍ਸ ਲਕ੍ਖਣਭੂਤਾ ਕਿਤ੍ਤਕਾ ਜਨਾ ਤਯਾ ਲਦ੍ਧਾਤਿ ਅਤ੍ਥੋ, ਕਿਤ੍ਤਕਾ ਤਯਾ ਵਿਦ੍ਧਾਤਿ ਵੁਤ੍ਤਂ ਹੋਤਿ. ਸੇਸਮੇਤ੍ਥ ਉਤ੍ਤਾਨਮੇਵ. ਉਯ੍ਯੋਧਿਕਾਦਿਦਸ੍ਸਨਤ੍ਥਾਯ ਗਮਨਂ, ਅਨੁਞ੍ਞਾਤੋਕਾਸਤੋ ਅਞ੍ਞਤ੍ਰ ਦਸ੍ਸਨਂ, ਤਥਾਰੂਪਪਚ੍ਚਯਸ੍ਸ ਆਪਦਾਯ ਵਾ ਅਭਾਵੋਤਿ ਇਮਾਨਿ ਪਨੇਤ੍ਥ ਤੀਣਿ ਅਙ੍ਗਾਨਿ.

ਉਯ੍ਯੋਧਿਕਸਿਕ੍ਖਾਪਦਵਣ੍ਣਨਾ ਨਿਟ੍ਠਿਤਾ.

੩੨੬-੩੨੮. ਸੁਰਾਪਾਨਵਗ੍ਗਸ੍ਸ ¶ ¶ ਪਠਮਸਿਕ੍ਖਾਪਦੇ ਵਤਿਯਾਤਿ ਗਾਮਪਰਿਕ੍ਖੇਪਵਤਿਯਾ. ਪਾਲ਼ਿਯਂ ਪਿਟ੍ਠਸੁਰਾਦੀਸੁ ਪਿਟ੍ਠਂ ਭਾਜਨੇ ਪਕ੍ਖਿਪਿਤ੍ਵਾ ਤਜ੍ਜਂ ਉਦਕਂ ਦਤ੍ਵਾ ਮਦ੍ਦਿਤ੍ਵਾ ਕਤਾ ਪਿਟ੍ਠਸੁਰਾ. ਏਵਂ ਪੂਵੇ ਓਦਨੇ ਚ ਭਾਜਨੇ ਪਕ੍ਖਿਪਿਤ੍ਵਾ ਤਜ੍ਜਂ ਉਦਕਂ ਦਤ੍ਵਾ ਮਦ੍ਦਿਤ੍ਵਾ ਕਤਾ ਪੂਵਸੁਰਾ ਓਦਨਸੁਰਾਤਿ ਚ ਵੁਚ੍ਚਤਿ. ‘‘ਕਿਣ੍ਣਾ’’ਤਿ ਪਨ ਤਸ੍ਸਾ ਸੁਰਾਯ ਬੀਜਂ ਵੁਚ੍ਚਤਿ. ਯੇ ਸੁਰਾਮੋਦਕਾਤਿਪਿ ਵੁਚ੍ਚਨ੍ਤਿ, ਤੇ ਪਕ੍ਖਿਪਿਤ੍ਵਾ ਕਤਾ ਕਿਣ੍ਣਪਕ੍ਖਿਤ੍ਤਾ. ਹਰੀਤਕੀਸਾਸਪਾਦਿਨਾਨਾਸਮ੍ਭਾਰੇਹਿ ਸਂਯੋਜਿਤਾ ਸਮ੍ਭਾਰਸਂਯੁਤ੍ਤਾ.

ਮਧੁਕਤਾਲਨਾਲ਼ਿਕੇਰਾਦਿਪੁਪ੍ਫਰਸੋ ਚਿਰਪਰਿਵਾਸਿਤੋ ਪੁਪ੍ਫਾਸਵੋ. ਪਨਸਾਦਿਫਲਰਸੋ ਫਲਾਸਵੋ. ਮੁਦ੍ਦਿਕਾਰਸੋ ਮਧ੍ਵਾਸਵੋ. ਉਚ੍ਛੁਰਸੋ ਗੁਲ਼ਾਸਵੋ. ਹਰੀਤਕਾਮਲਕਕਟੁਕਭਣ੍ਡਾਦਿਨਾਨਾਸਮ੍ਭਾਰਾਨਂ ਰਸੋ ਚਿਰਪਰਿਵਾਸਿਤੋ ਸਮ੍ਭਾਰਸਂਯੁਤ੍ਤੋ. ਬੀਜਤੋ ਪਟ੍ਠਾਯਾਤਿ ਸਮ੍ਭਾਰੇ ਪਟਿਯਾਦੇਤ੍ਵਾ ਚਾਟਿਯਂ ਪਕ੍ਖਿਤ੍ਤਕਾਲਤੋ, ਤਾਲਨਾਲ਼ਿਕੇਰਾਦੀਨਂ ਪੁਪ੍ਫਰਸਸ੍ਸ ਗਹਿਤਅਭਿਨਵਕਾਲਤੋਯੇਵ ਚ ਪਟ੍ਠਾਯ.

੩੨੯. ਲੋਣਸੋਵੀਰਕਂ ਸੁਤ੍ਤਞ੍ਚ ਅਨੇਕੇਹਿ ਭੇਸਜ੍ਜੇਹਿ ਅਭਿਸਙ੍ਖਤੋ ਅਮਜ੍ਜਭੂਤੋ ਆਸਵਵਿਸੇਸੋ. ਵਾਸਗ੍ਗਾਹਾਪਨਤ੍ਥਨ੍ਤਿ ਸੁਗਨ੍ਧਿਭਾਵਗ੍ਗਾਹਾਪਨਤ੍ਥਂ. ਅਚਿਤ੍ਤਕਂ ਲੋਕਵਜ੍ਜਨ੍ਤਿ ਏਤ੍ਥ ਯਂ ਵਤ੍ਤਬ੍ਬਂ, ਤਂ ਪਠਮਪਾਰਾਜਿਕਵਣ੍ਣਨਾਯਂ ਵੁਤ੍ਤਨਯੇਨ ਵੇਦਿਤਬ੍ਬਂ. ਸੇਸਮੇਤ੍ਥ ਉਤ੍ਤਾਨਮੇਵ. ਮਜ੍ਜਭਾਵੋ, ਤਸ੍ਸ ਪਾਨਞ੍ਚਾਤਿ ਇਮਾਨਿ ਪਨੇਤ੍ਥ ਦ੍ਵੇ ਅਙ੍ਗਾਨਿ.

ਸੁਰਾਪਾਨਸਿਕ੍ਖਾਪਦਵਣ੍ਣਨਾ ਨਿਟ੍ਠਿਤਾ.

੨. ਅਙ੍ਗੁਲਿਪਤੋਦਕਸਿਕ੍ਖਾਪਦਵਣ੍ਣਨਾ

੩੩੦. ਦੁਤਿਯੇ ਭਿਕ੍ਖੁਨੀਪਿ ਅਨੁਪਸਮ੍ਪਨ੍ਨਟ੍ਠਾਨੇ ਠਿਤਾਤਿ ਏਤ੍ਥ ਭਿਕ੍ਖੁਪਿ ਭਿਕ੍ਖੁਨਿਯਾ ਅਨੁਪਸਮ੍ਪਨ੍ਨਟ੍ਠਾਨੇ ¶ ਠਿਤੋਤਿ ਵੇਦਿਤਬ੍ਬੋ. ਸੇਸਮੇਤ੍ਥ ਉਤ੍ਤਾਨਮੇਵ. ਹਸਾਧਿਪ੍ਪਾਯਤਾ, ਉਪਸਮ੍ਪਨ੍ਨਸ੍ਸ ਕਾਯੇਨ ਕਾਯਾਮਸਨਨ੍ਤਿ ਇਮਾਨਿ ਪਨੇਤ੍ਥ ਦ੍ਵੇ ਅਙ੍ਗਾਨਿ.

ਅਙ੍ਗੁਲਿਪਤੋਦਕਸਿਕ੍ਖਾਪਦਵਣ੍ਣਨਾ ਨਿਟ੍ਠਿਤਾ.

੩੩੫. ਤਤਿਯਂ ¶ ਉਤ੍ਤਾਨਤ੍ਥਮੇਵ. ਉਪਰਿਗੋਪ੍ਫਕਤਾ, ਹਸਾਧਿਪ੍ਪਾਯੇਨ ਕੀਲ਼ਨਨ੍ਤਿ ਇਮਾਨਿ ਪਨੇਤ੍ਥ ਦ੍ਵੇ ਅਙ੍ਗਾਨਿ.

ਹਸਧਮ੍ਮਸਿਕ੍ਖਾਪਦਵਣ੍ਣਨਾ ਨਿਟ੍ਠਿਤਾ.

੩੪੪. ਚਤੁਤ੍ਥੇ ਗਾਰਯ੍ਹੋ ਆਚਰਿਯੁਗ੍ਗਹੋ ਨ ਗਹੇਤਬ੍ਬੋਤਿ ਯਸ੍ਮਾ ਉਚ੍ਛੁਰਸੋ ਸਤ੍ਤਾਹਕਾਲਿਕੋ, ਤਸ੍ਸ ਕਸਟੋ ਯਾਵਜੀਵਿਕੋ, ਦ੍ਵਿਨ੍ਨਂਯੇਵ ਸਮਵਾਯੋ ਉਚ੍ਛੁਯਟ੍ਠਿ, ਤਸ੍ਮਾ ਵਿਕਾਲੇ ਉਚ੍ਛੁਯਟ੍ਠਿਂ ਖਾਦਿਤੁਂ ਵਟ੍ਟਤਿ ਗੁਲ਼ਹਰੀਤਕਂ ਵਿਯਾਤਿ ਏਵਮਾਦਿਕੋ ਗਾਰਯ੍ਹਾਚਰਿਯਵਾਦੋ ਨ ਗਹੇਤਬ੍ਬੋ. ਲੋਕਵਜ੍ਜੇ ਆਚਰਿਯੁਗ੍ਗਹੋ ਨ ਵਟ੍ਟਤੀਤਿ ਲੋਕਵਜ੍ਜਸਿਕ੍ਖਾਪਦੇ ਆਪਤ੍ਤਿਟ੍ਠਾਨੇ ਯੋ ਆਚਰਿਯਵਾਦੋ, ਸੋ ਨ ਗਹੇਤਬ੍ਬੋ, ਲੋਕਵਜ੍ਜਂ ਅਤਿਕ੍ਕਮਿਤ੍ਵਾ ‘‘ਇਦਂ ਅਮ੍ਹਾਕਂ ਆਚਰਿਯੁਗ੍ਗਹੋ’’ਤਿ ਵਦਨ੍ਤਸ੍ਸ ਉਗ੍ਗਹੋ ਨ ਵਟ੍ਟਤੀਤਿ ਅਧਿਪ੍ਪਾਯੋ. ਸੁਤ੍ਤਾਨੁਲੋਮਂ ਨਾਮ ਅਟ੍ਠਕਥਾ. ਪਵੇਣਿਯਾ ਆਗਤਸਮੋਧਾਨਂ ਗਚ੍ਛਤੀਤਿ ‘‘ਪਵੇਣਿਯਾ ਆਗਤੋ ਆਚਰਿਯੁਗ੍ਗਹੋਵ ਗਹੇਤਬ੍ਬੋ’’ਤਿ ਏਵਂ ਵੁਤ੍ਤੇ ਮਹਾਅਟ੍ਠਕਥਾਵਾਦੇਯੇਵ ਸਙ੍ਗਹਂ ਗਚ੍ਛਤੀਤਿ ਅਧਿਪ੍ਪਾਯੋ. ਸੇਸਮੇਤ੍ਥ ਉਤ੍ਤਾਨਮੇਵ. ਉਪਸਮ੍ਪਨ੍ਨਸ੍ਸ ਪਞ੍ਞਤ੍ਤੇਨ ਵਚਨਂ, ਅਨਾਦਰਿਯਕਰਣਨ੍ਤਿ ਇਮਾਨਿ ਪਨੇਤ੍ਥ ਦ੍ਵੇ ਅਙ੍ਗਾਨਿ.

ਅਨਾਦਰਿਯਸਿਕ੍ਖਾਪਦਵਣ੍ਣਨਾ ਨਿਟ੍ਠਿਤਾ.

੩੪੫. ਪਞ੍ਚਮਂ ਉਤ੍ਤਾਨਤ੍ਥਮੇਵ. ਉਪਸਮ੍ਪਨ੍ਨਤਾ, ਤਸ੍ਸ ਦਸ੍ਸਨਸਵਨਵਿਸਯੇ ਭਿਂਸਾਪੇਤੁਕਾਮਤਾਯ ਵਾਯਮਨਨ੍ਤਿ ਇਮਾਨਿ ਪਨੇਤ੍ਥ ਦ੍ਵੇ ਅਙ੍ਗਾਨਿ.

ਭਿਂਸਾਪਨਸਿਕ੍ਖਾਪਦਵਣ੍ਣਨਾ ਨਿਟ੍ਠਿਤਾ.

੩੫੦. ਛਟ੍ਠੇ ¶ ¶ ਭਗ੍ਗਾ ਨਾਮ ਜਨਪਦਿਨੋ ਰਾਜਕੁਮਾਰਾ, ਤੇਸਂ ਨਿਵਾਸੋ ਏਕੋਪਿ ਜਨਪਦੋ ਰੁਲ਼੍ਹੀਸਦ੍ਦੇਨ ‘‘ਭਗ੍ਗਾ’’ਤਿ ਵੁਚ੍ਚਤਿ. ਤੇਨ ਵੁਤ੍ਤਂ ‘‘ਭਗ੍ਗਾਤਿ ਜਨਪਦਸ੍ਸ ਨਾਮ’’ਨ੍ਤਿ. ਸੁਸੁਮਾਰਗਿਰੇਤਿ ਏਵਂਨਾਮਕੇ ਨਗਰੇ. ਤਸ੍ਸ ਕਿਰ ਨਗਰਸ੍ਸ ਮਾਪਨਤ੍ਥਂ ਵਤ੍ਥੁਵਿਜ੍ਜਾਚਰਿਯੇਨ ਨਗਰਟ੍ਠਾਨਸ੍ਸ ਪਰਿਗ੍ਗਣ੍ਹਨਦਿਵਸੇ ਅਵਿਦੂਰੇ ਸੁਸੁਮਾਰੋ ਸਦ੍ਦਮਕਾਸਿ ਗਿਰਂ ਨਿਚ੍ਛਾਰੇਸਿ. ਅਥ ਅਨਨ੍ਤਰਾਯੇਨ ਨਗਰੇ ਮਾਪਿਤੇ ਤਮੇਵ ਸੁਸੁਮਾਰਗਿਰਣਂ ਸੁਭਨਿਮਿਤ੍ਤਂ ਕਤ੍ਵਾ ਸੁਸੁਮਾਰਗਿਰਂਤ੍ਵੇਵਸ੍ਸ ਨਾਮਂ ਅਕਂਸੁ. ਕੇਚਿ ਪਨ ‘‘ਸੁਸੁਮਾਰਸਣ੍ਠਾਨਤ੍ਤਾ ਸੁਸੁਮਾਰੋ ਨਾਮ ਏਕੋ ਗਿਰਿ, ਸੋ ਤਸ੍ਸ ਨਗਰਸ੍ਸ ਸਮੀਪੇ, ਤਸ੍ਮਾ ਤਂ ਸੁਸੁਮਾਰਗਿਰਿ ਏਤਸ੍ਸ ਅਤ੍ਥੀਤਿ ‘ਸੁਸੁਮਾਰਗਿਰੀ’ਤਿ ਵੁਚ੍ਚਤੀ’’ਤਿ ਵਦਨ੍ਤਿ. ਤਥਾ ਵਾ ਹੋਤੁ ਅਞ੍ਞਥਾ ਵਾ, ਨਾਮਮੇਤਂ ਤਸ੍ਸ ਨਗਰਸ੍ਸਾਤਿ ਆਹ ‘‘ਸੁਸੁਮਾਰਗਿਰਨ੍ਤਿ ਨਗਰਸ੍ਸ ਨਾਮ’’ਨ੍ਤਿ. ਭੇਸਕਲ਼ਾਤਿ ਘਮ੍ਪਣ੍ਡਨਾਮਕੋ ਗਚ੍ਛਵਿਸੇਸੋ. ਕੇਚਿ ‘‘ਸੇਤਰੁਕ੍ਖੋ’’ਤਿਪਿ ਵਦਨ੍ਤਿ. ਤੇਸਂ ਬਹੁਲਤਾਯ ਪਨ ਤਂ ਵਨਂ ਭੇਸਕਲ਼ਾਵਨਨ੍ਤ੍ਵੇਵ ਪਞ੍ਞਾਯਿਤ੍ਥ. ‘‘ਭੇਸਗਲ਼ਾਵਨੇ’’ਤਿਪਿ ਪਾਠੋ. ‘‘ਭੇਸੋ ਨਾਮ ਏਕੋ ਯਕ੍ਖੋ ਅਯੁਤ੍ਤਕਾਰੀ, ਤਸ੍ਸ ਤਤੋ ਗਲ਼ਿਤਟ੍ਠਾਨਤਾਯ ਤਂ ਵਨਂ ਭੇਸਗਲ਼ਾਵਨਂ ਨਾਮ ਜਾਤ’’ਨ੍ਤਿ ਹਿ ਕੇਚਿ.

੩੫੨. ਜੋਤਿਕਰਣੇਤਿ ਅਗ੍ਗਿਕਰਣੇ. ਸੇਸਮੇਤ੍ਥ ਉਤ੍ਤਾਨਮੇਵ. ਅਗਿਲਾਨਤਾ, ਅਨੁਞ੍ਞਾਤਕਰਣਾਭਾਵੋ, ਵਿਸਿਬ੍ਬੇਤੁਕਾਮਤਾ, ਸਮਾਦਹਨਨ੍ਤਿ ਇਮਾਨਿ ਪਨੇਤ੍ਥ ਚਤ੍ਤਾਰਿ ਅਙ੍ਗਾਨਿ.

ਜੋਤਿਸਿਕ੍ਖਾਪਦਵਣ੍ਣਨਾ ਨਿਟ੍ਠਿਤਾ.

੩੫੭. ਸਤ੍ਤਮਸਿਕ੍ਖਾਪਦਸ੍ਸ ਪਾਲ਼ਿਯਂ ਅਸਮ੍ਭਿਨ੍ਨੇਨਾਤਿ ਅਮਕ੍ਖਿਤੇਨ, ਅਨਟ੍ਠੇਨਾਤਿ ਅਤ੍ਥੋ. ਓਰੇਨਦ੍ਧਮਾਸਂ ਨਹਾਯੇਯ੍ਯਾਤਿ ਨਹਾਤਦਿਵਸਤੋ ਪਟ੍ਠਾਯ ਅਦ੍ਧਮਾਸੇ ਅਪਰਿਪੁਣ੍ਣੇ ਨਹਾਯੇਯ੍ਯ. ਸੇਸਮੇਤ੍ਥ ਉਤ੍ਤਾਨਮੇਵ. ਮਜ੍ਝਿਮਦੇਸੋ, ਊਨਕਦ੍ਧਮਾਸੇ ਨਹਾਨਂ, ਸਮਯਾਨਂ ਵਾ ਨਦੀਪਾਰਗਮਨਸ੍ਸ ਵਾ ਆਪਦਾਨਂ ਵਾ ਅਭਾਵੋਤਿ ਇਮਾਨਿ ਪਨੇਤ੍ਥ ਤੀਣਿ ਅਙ੍ਗਾਨਿ.

ਨਹਾਨਸਿਕ੍ਖਾਪਦਵਣ੍ਣਨਾ ਨਿਟ੍ਠਿਤਾ.

੮. ਦੁਬ੍ਬਣ੍ਣਕਰਣਸਿਕ੍ਖਾਪਦਵਣ੍ਣਨਾ

੩੬੮. ਅਟ੍ਠਮੇ ¶ ¶ ‘‘ਚਮ੍ਮਕਾਰਨੀਲਂ ਨਾਮ ਪਕਤਿਨੀਲ’’ਨ੍ਤਿ ਤੀਸੁਪਿ ਗਣ੍ਠਿਪਦੇਸੁ ਵੁਤ੍ਤਂ. ਗਣ੍ਠਿਪਦੇ ਪਨ ‘‘ਚਮ੍ਮਕਾਰਾ ਉਦਕੇ ਤਿਪੁਮਲਂ ਅਯਗੂਥਞ੍ਚ ਪਕ੍ਖਿਪਿਤ੍ਵਾ ਚਮ੍ਮਂ ਕਾਲ਼ਂ ਕਰੋਨ੍ਤਿ, ਤਂ ਚਮ੍ਮਕਾਰਨੀਲ’’ਨ੍ਤਿ ਵੁਤ੍ਤਂ. ਸੇਸਮੇਤ੍ਥ ਉਤ੍ਤਾਨਮੇਵ. ਵੁਤ੍ਤਪ੍ਪਕਾਰਸ੍ਸ ਚੀਵਰਸ੍ਸ ਅਕਤਕਪ੍ਪਤਾ, ਅਨਟ੍ਠਚੀਵਰਾਦਿਤਾ, ਨਿਵਾਸਨਂ ਵਾ ਪਾਰੁਪਨਂ ਵਾਤਿ ਇਮਾਨਿ ਪਨੇਤ੍ਥ ਤੀਣਿ ਅਙ੍ਗਾਨਿ.

ਦੁਬ੍ਬਣ੍ਣਕਰਣਸਿਕ੍ਖਾਪਦਵਣ੍ਣਨਾ ਨਿਟ੍ਠਿਤਾ.

੩੭੪. ਨਵਮੇ ਅਪਚ੍ਚੁਦ੍ਧਾਰਣਨ੍ਤਿ ‘‘ਮਯ੍ਹਂ ਸਨ੍ਤਕਂ ਪਰਿਭੁਞ੍ਜ ਵਾ ਵਿਸ੍ਸਜ੍ਜੇਹਿ ਵਾ’’ਤਿਆਦਿਨਾ ਅਕਤਪਚ੍ਚੁਦ੍ਧਾਰਂ. ਯੇਨ ਵਿਨਯਕਮ੍ਮਂ ਕਤਨ੍ਤਿ ਯੇਨ ਸਦ੍ਧਿਂ ਵਿਨਯਕਮ੍ਮਂ ਕਤਂ. ਤਿਂਸਕਵਣ੍ਣਨਾਯਨ੍ਤਿ ਨਿਸ੍ਸਗ੍ਗਿਯਵਣ੍ਣਨਾਯਂ. ਪਰਿਭੋਗੇਨ ਕਾਯਕਮ੍ਮਂ, ਅਪਚ੍ਚੁਦ੍ਧਾਰਾਪਨੇਨ ਵਚੀਕਮ੍ਮਂ. ਸੇਸਮੇਤ੍ਥ ਉਤ੍ਤਾਨਮੇਵ. ਸਾਮਂ ਵਿਕਪ੍ਪਿਤਸ੍ਸ ਅਪਚ੍ਚੁਦ੍ਧਾਰੋ, ਵਿਕਪ੍ਪਨੁਪਗਚੀਵਰਤਾ, ਪਰਿਭੋਗੋਤਿ ਇਮਾਨਿ ਪਨੇਤ੍ਥ ਤੀਣਿ ਅਙ੍ਗਾਨਿ.

ਵਿਕਪ੍ਪਨਸਿਕ੍ਖਾਪਦਵਣ੍ਣਨਾ ਨਿਟ੍ਠਿਤਾ.

੧੦. ਚੀਵਰਅਪਨਿਧਾਨਸਿਕ੍ਖਾਪਦਵਣ੍ਣਨਾ

੩੭੭. ਦਸਮਂ ਉਤ੍ਤਾਨਤ੍ਥਮੇਵ. ਉਪਸਮ੍ਪਨ੍ਨਸ੍ਸ ਸਨ੍ਤਕਾਨਂ ਪਤ੍ਤਾਦੀਨਂ ਅਪਨਿਧਾਨਂ, ਵਿਹੇਸੇਤੁਕਾਮਤਾ ਵਾ ਹਸਾਧਿਪ੍ਪਾਯਤਾ ਵਾਤਿ ਇਮਾਨਿ ਪਨੇਤ੍ਥ ਦ੍ਵੇ ਅਙ੍ਗਾਨਿ.

ਚੀਵਰਅਪਨਿਧਾਨਸਿਕ੍ਖਾਪਦਵਣ੍ਣਨਾ ਨਿਟ੍ਠਿਤਾ.

੩੮੨. ਸਪ੍ਪਾਣਕਵਗ੍ਗਸ੍ਸ ¶ ¶ ਪਠਮਸਿਕ੍ਖਾਪਦੇ ਉਸੁਂ ਸਰਂ ਅਸ੍ਸਤਿ ਖਿਪਤੀਤਿ ਇਸ੍ਸਾਸੋ, ਧਨੁਸਿਪ੍ਪਕੁਸਲੋਤਿ ਆਹ ‘‘ਧਨੁਗ੍ਗਹਾਚਰਿਯੋ’’ਤਿ. ਪਟਿਸਤ੍ਤੁਵਿਧਮਨਤ੍ਥਂ ਧਨੁਂ ਗਣ੍ਹਨ੍ਤੀਤਿ ਧਨੁਗ੍ਗਹਾ, ਤੇਸਂ ਆਚਰਿਯੋ ਧਨੁਗ੍ਗਹਾਚਰਿਯੋ. ਅਪ੍ਪਮਤ੍ਤੇਨ ਵਤ੍ਤਂ ਕਾਤਬ੍ਬਨ੍ਤਿ ਯਥਾ ਤੇ ਪਾਣਾ ਨ ਮਰਨ੍ਤਿ, ਏਵਂ ਸੂਪਟ੍ਠਿਤਸ੍ਸਤਿਨਾ ਸੇਨਾਸਨੇ ਵਤ੍ਤਂ ਕਾਤਬ੍ਬਂ. ਸੇਸਮੇਤ੍ਥ ਉਤ੍ਤਾਨਮੇਵ. ਅਙ੍ਗਾਨਿਪਿ ਮਨੁਸ੍ਸਵਿਗ੍ਗਹੇ ਵੁਤ੍ਤਨਯੇਨ ਵੇਦਿਤਬ੍ਬਾਨੀਤਿ.

ਸਞ੍ਚਿਚ੍ਚਸਿਕ੍ਖਾਪਦਵਣ੍ਣਨਾ ਨਿਟ੍ਠਿਤਾ.

੩੮੭. ਦੁਤਿਯੇ ਉਦਕਸਣ੍ਠਾਨਕਪ੍ਪਦੇਸੇਤਿ ਯਤ੍ਥ ਭੂਮਿਭਾਗੇ ਉਦਕਂ ਨਿਕ੍ਖਿਤ੍ਤਂ ਸਨ੍ਤਿਟ੍ਠਤਿ, ਨ ਸਹਸਾ ਪਰਿਕ੍ਖਯਂ ਗਚ੍ਛਤਿ, ਤਾਦਿਸੇ ਪਦੇਸੇ. ਸੇਸਮੇਤ੍ਥ ਉਤ੍ਤਾਨਮੇਵ. ਅਙ੍ਗਾਨਿ ਸਿਞ੍ਚਨਸਿਕ੍ਖਾਪਦੇ ਵੁਤ੍ਤਨਯਾਨੇਵ.

ਸਪ੍ਪਾਣਕਸਿਕ੍ਖਾਪਦਵਣ੍ਣਨਾ ਨਿਟ੍ਠਿਤਾ.

੩੯੨. ਤਤਿਯੇ ਯਥਾਪਤਿਟ੍ਠਿਤਭਾਵੇਨ ਪਤਿਟ੍ਠਾਤੁਂ ਨ ਦੇਨ੍ਤੀਤਿ ਤੇਸਂ ਪਵਤ੍ਤਿਆਕਾਰਦਸ੍ਸਨਤ੍ਥਂ ਵੁਤ੍ਤਂ. ਯਂ ਪਨ ਧਮ੍ਮੇਨ ਅਧਿਕਰਣਂ ਨਿਹਤਂ, ਤਂ ਸੁਨਿਹਤਮੇਵ. ਸਚੇ ਵਿਪ੍ਪਕਤੇ ਕਮ੍ਮੇ ਪਟਿਕ੍ਕੋਸਤਿ, ਤਂ ਸਞ੍ਞਾਪੇਤ੍ਵਾਵ ਕਾਤਬ੍ਬਂ. ਇਤਰਥਾ ਕਮ੍ਮਞ੍ਚ ਕੁਪ੍ਪਤਿ, ਕਾਰਕਾਨਞ੍ਚ ਆਪਤ੍ਤਿ. ਸੇਸਮੇਤ੍ਥ ਉਤ੍ਤਾਨਮੇਵ. ਯਥਾਧਮ੍ਮਂ ਨਿਹਤਭਾਵੋ, ਜਾਨਨਾ, ਉਕ੍ਕੋਟਨਾਤਿ ਇਮਾਨਿ ਪਨੇਤ੍ਥ ਤੀਣਿ ਅਙ੍ਗਾਨਿ.

ਉਕ੍ਕੋਟਨਸਿਕ੍ਖਾਪਦਵਣ੍ਣਨਾ ਨਿਟ੍ਠਿਤਾ.

੩੯੯. ਚਤੁਤ੍ਥੇ ¶ ¶ ਤਸ੍ਸੇਵਾਤਿ ਯੋ ਆਪਨ੍ਨੋ, ਤਸ੍ਸੇਵ. ਆਰੋਚੇਤੀਤਿ ਪਟਿਚ੍ਛਾਦਨਤ੍ਥਮੇਵ ਮਾ ਕਸ੍ਸਚਿ ਆਰੋਚੇਸੀਤਿ ਵਦਤਿ. ਵਤ੍ਥੁਪੁਗ੍ਗਲੋਤਿ ਆਪਨ੍ਨਪੁਗ੍ਗਲੋ. ਯੇਨਸ੍ਸ ਆਰੋਚਿਤਨ੍ਤਿ ਯੇਨ ਦੁਤਿਯੇਨ ਅਸ੍ਸ ਤਤਿਯਸ੍ਸ ਆਰੋਚਿਤਂ. ਕੋਟਿ ਛਿਨ੍ਨਾ ਹੋਤੀਤਿ ਯਸ੍ਮਾ ਪਟਿਚ੍ਛਾਦਨਪਚ੍ਚਯਾ ਆਪਤ੍ਤਿਂ ਆਪਜ੍ਜਿਤ੍ਵਾਵ ਦੁਤਿਯੇਨ ਤਤਿਯਸ੍ਸ ਆਰੋਚਿਤਂ, ਤਸ੍ਮਾ ਤਪ੍ਪਚ੍ਚਯਾ ਪੁਨ ਤੇਨ ਆਪਜ੍ਜਿਤਬ੍ਬਾਪਤ੍ਤਿਯਾ ਅਭਾਵਤੋ ਆਪਤ੍ਤਿਯਾ ਕੋਟਿ ਛਿਨ੍ਨਾ ਨਾਮ ਹੋਤਿ.

੪੦੦. ‘‘ਅਨੁਪਸਮ੍ਪਨ੍ਨਸ੍ਸ ਸੁਕ੍ਕਵਿਸ੍ਸਟ੍ਠਿ ਚ ਕਾਯਸਂਸਗ੍ਗੋ ਚਾਤਿ ਅਯਂ ਦੁਟ੍ਠੁਲ੍ਲਅਜ੍ਝਾਚਾਰੋ ਨਾਮਾ’’ਤਿ ਇਦਂ ਦੁਟ੍ਠੁਲ੍ਲਾਰੋਚਨਸਿਕ੍ਖਾਪਦਟ੍ਠਕਥਾਯ ਨ ਸਮੇਤਿ. ਵੁਤ੍ਤਞ੍ਹਿ ਤਤ੍ਥ (ਪਾਚਿ. ਅਟ੍ਠ. ੮੨) ‘‘ਅਨੁਪਸਮ੍ਪਨ੍ਨਸ੍ਸ ਦੁਟ੍ਠੁਲ੍ਲਂ ਵਾ ਅਦੁਟ੍ਠੁਲ੍ਲਂ ਵਾ ਅਜ੍ਝਾਚਾਰਨ੍ਤਿ ਏਤ੍ਥ ਆਦਿਤੋ ਪਞ੍ਚ ਸਿਕ੍ਖਾਪਦਾਨਿ ਦੁਟ੍ਠੁਲ੍ਲੋ ਨਾਮ ਅਜ੍ਝਾਚਾਰੋ, ਸੇਸਾਨਿ ਅਦੁਟ੍ਠੁਲ੍ਲੋ, ਸੁਕ੍ਕਵਿਸ੍ਸਟ੍ਠਿਕਾਯਸਂਸਗ੍ਗਦੁਟ੍ਠੁਲ੍ਲਅਤ੍ਤਕਾਮਾ ਪਨਸ੍ਸ ਅਜ੍ਝਾਚਾਰੋ ਨਾਮਾ’’ਤਿ. ‘‘ਆਰੋਚਨੇ ਅਨੁਪਸਮ੍ਪਨ੍ਨਸ੍ਸ ਦੁਟ੍ਠੁਲ੍ਲਂ ਅਞ੍ਞਥਾ ਅਧਿਪ੍ਪੇਤਂ, ਪਟਿਚ੍ਛਾਦਨੇ ਅਞ੍ਞਥਾ’’ਤਿ ਏਤ੍ਥਾਪਿ ਵਿਸੇਸਕਾਰਣਂ ਨ ਦਿਸ੍ਸਤਿ, ਤਸ੍ਮਾ ਅਟ੍ਠਕਥਾਯ ਪੁਬ੍ਬੇਨਾਪਰਂ ਨ ਸਮੇਤਿ. ਅਵਿਰੋਧਂ ਇਚ੍ਛਨ੍ਤੇਨ ਪਨ ਵੀਮਂਸਿਤਬ੍ਬਮੇਤ੍ਥ ਕਾਰਣਂ. ਸੇਸਮੇਤ੍ਥ ਉਤ੍ਤਾਨਮੇਵ. ਉਪਸਮ੍ਪਨ੍ਨਸ੍ਸ ਦੁਟ੍ਠੁਲ੍ਲਾਪਤ੍ਤਿਜਾਨਨਂ, ਪਟਿਚ੍ਛਾਦੇਤੁਕਾਮਤਾਯ ਨਾਰੋਚੇਸ੍ਸਾਮੀਤਿ ਧੁਰਨਿਕ੍ਖੇਪੋਤਿ ਇਮਾਨਿ ਪਨੇਤ੍ਥ ਦ੍ਵੇ ਅਙ੍ਗਾਨਿ.

ਦੁਟ੍ਠੁਲ੍ਲਸਿਕ੍ਖਾਪਦਵਣ੍ਣਨਾ ਨਿਟ੍ਠਿਤਾ.

੫. ਊਨਵੀਸਤਿਵਸ੍ਸਸਿਕ੍ਖਾਪਦਵਣ੍ਣਨਾ

੪੦੨. ਪਞ੍ਚਮੇ ਰੂਪਸੁਤ੍ਤਨ੍ਤਿ ਹੇਰਞ੍ਞਿਕਾਨਂ ਸੁਤ੍ਤਂ. ਦੁਰੁਤ੍ਤਾਨਨ੍ਤਿ ਅਕ੍ਕੋਸਵਸੇਨ ਦੁਰੁਤ੍ਤਾਨਂ, ਦੁਰੁਤ੍ਤਤ੍ਤਾਯੇਵ ਦੁਰਾਗਤਾਨਂ. ਵਚਨਪਥਾਨਨ੍ਤਿ ਏਤ੍ਥ ਵਚਨਮੇਵ ਤਦਤ੍ਥਂ ਞਾਤੁਕਾਮਾਨਂ ਞਾਪੇਤੁਕਾਮਾਨਞ੍ਚ ਪਥੋਤਿ ਵਚਨਪਥੋ. ਦੁਕ੍ਖਮਾਨਨ੍ਤਿ ਦੁਕ੍ਖੇਨ ਖਮਿਤਬ੍ਬਾਨਂ.

੪੦੪. ਗਬ੍ਭੇ ¶ ਸਯਿਤਕਾਲੇਨ ਸਦ੍ਧਿਂ ਵੀਸਤਿਮਂ ਵਸ੍ਸਂ ਅਸ੍ਸਾਤਿ ਗਬ੍ਭਵੀਸੋ. ਹਾਯਨਵਡ੍ਢਨਨ੍ਤਿ ਗਬ੍ਭਮਾਸੇਸੁ ਅਧਿਕੇਸੁ ਉਤ੍ਤਰਿਹਾਯਨਂ, ਊਨੇਸੁ ਵਡ੍ਢਨਨ੍ਤਿ ਵੇਦਿਤਬ੍ਬਂ. ਏਕੂਨਵੀਸਤਿਵਸ੍ਸਨ੍ਤਿ ਦ੍ਵਾਦਸਮਾਸੇ ਮਾਤੁਕੁਚ੍ਛਿਸ੍ਮਿਂ ਵਸਿਤ੍ਵਾ ਮਹਾਪਵਾਰਣਾਯ ਜਾਤਕਾਲਤੋ ਪਟ੍ਠਾਯ ਏਕੂਨਵੀਸਤਿਵਸ੍ਸਂ. ਪਾਟਿਪਦਦਿਵਸੇਤਿ ਪਚ੍ਛਿਮਿਕਾਯ ਵਸ੍ਸੂਪਗਮਨਦਿਵਸੇ. ‘‘ਤਿਂਸਰਤ੍ਤਿਦਿਵੋ ਮਾਸੋ’’ਤਿ ¶ (ਅ. ਨਿ. ੩.੭੧; ੮.੪੩; ਵਿਭ. ੧੦੨੩) ਵਚਨਤੋ ‘‘ਚਤ੍ਤਾਰੋ ਮਾਸਾ ਪਰਿਹਾਯਨ੍ਤੀ’’ਤਿ ਵੁਤ੍ਤਂ. ਵਸ੍ਸਂ ਉਕ੍ਕਡ੍ਢਨ੍ਤੀਤਿ ਵਸ੍ਸਂ ਉਦ੍ਧਂ ਕਡ੍ਢਨ੍ਤਿ, ਤਤਿਯੇ ਸਂਵਚ੍ਛਰੇ ਏਕਮਾਸਂ ਅਧਿਕਮਾਸਵਸੇਨ ਪਰਿਚ੍ਚਜਨ੍ਤਾ ਵਸ੍ਸਂ ਉਦ੍ਧਂ ਕਡ੍ਢਨ੍ਤੀਤਿ ਅਤ੍ਥੋ, ਤਸ੍ਮਾ ਤਤਿਯੋ ਸਂਵਚ੍ਛਰੋ ਤੇਰਸਮਾਸਿਕੋ ਹੋਤਿ, ਸਂਵਚ੍ਛਰਸ੍ਸ ਪਨ ਦ੍ਵਾਦਸਮਾਸਿਕਤ੍ਤਾ ਅਟ੍ਠਾਰਸਸੁ ਵਸ੍ਸੇਸੁ ਅਧਿਕਮਾਸੇ ਵਿਸੁਂ ਗਹੇਤ੍ਵਾ ‘‘ਛ ਮਾਸਾ ਵਡ੍ਢਨ੍ਤੀ’’ਤਿ ਵੁਤ੍ਤਂ. ਤਤੋਤਿ ਛਮਾਸਤੋ. ਨਿਕ੍ਕਙ੍ਖਾ ਹੁਤ੍ਵਾਤਿ ਅਧਿਕਮਾਸੇਹਿ ਸਦ੍ਧਿਂ ਪਰਿਪੁਣ੍ਣਵੀਸਤਿਵਸ੍ਸਤ੍ਤਾ ਨਿਬ੍ਬੇਮਤਿਕਾ ਹੁਤ੍ਵਾ. ਯਂ ਪਨ ਵੁਤ੍ਤਂ ਤੀਸੁ ਗਣ੍ਠਿਪਦੇਸੁ ‘‘ਅਟ੍ਠਾਰਸਨ੍ਨਂਯੇਵ ਵਸ੍ਸਾਨਂ ਅਧਿਕਮਾਸੇ ਗਹੇਤ੍ਵਾ ਗਣਿਤਤ੍ਤਾ ਸੇਸਵਸ੍ਸਦ੍ਵਯਸ੍ਸਪਿ ਅਧਿਕਾਨਿ ਦਿਵਸਾਨਿ ਹੋਨ੍ਤੇਵ, ਤਾਨਿ ਅਧਿਕਦਿਵਸਾਨਿ ਸਨ੍ਧਾਯ ‘ਨਿਕ੍ਕਙ੍ਖਾ ਹੁਤ੍ਵਾ’ਤਿ ਵੁਤ੍ਤ’’ਨ੍ਤਿ, ਤਂ ਨ ਗਹੇਤਬ੍ਬਂ. ਨ ਹਿ ਦ੍ਵੀਸੁ ਵਸ੍ਸੇਸੁ ਅਧਿਕਦਿਵਸਾਨਿ ਨਾਮ ਵਿਸੁਂ ਉਪਲਬ੍ਭਨ੍ਤਿ ਤਤਿਯੇ ਵਸ੍ਸੇ ਵਸ੍ਸੁਕ੍ਕਡ੍ਢਨਵਸੇਨ ਅਧਿਕਮਾਸੇ ਪਰਿਚ੍ਚਤ੍ਤੇਯੇਵ ਅਤਿਰੇਕਮਾਸਸਮ੍ਭਵਤੋ. ਤਸ੍ਮਾ ਦ੍ਵੀਸੁ ਵਸ੍ਸੇਸੁ ਅਤਿਰੇਕਦਿਵਸਾਨਿ ਨਾਮ ਵਿਸੁਂ ਨ ਸਮ੍ਭਵਨ੍ਤਿ.

ਨਨੁ ਚ ‘‘ਤੇ ਦ੍ਵੇ ਮਾਸੇ ਗਹੇਤ੍ਵਾ ਵੀਸਤਿਵਸ੍ਸਾਨਿ ਪਰਿਪੁਣ੍ਣਾਨਿ ਹੋਨ੍ਤੀ’’ਤਿ ਕਸ੍ਮਾ ਵੁਤ੍ਤਂ, ਏਕੂਨਵੀਸਤਿਵਸ੍ਸਮ੍ਹਿ ਪੁਨ ਅਪਰਸ੍ਮਿਂ ਵਸ੍ਸੇ ਪਕ੍ਖਿਤ੍ਤੇ ਵੀਸਤਿਵਸ੍ਸਾਨਿ ਪਰਿਪੁਣ੍ਣਾਨਿ ਹੋਨ੍ਤੀਤਿ ਆਹ ‘‘ਏਤ੍ਥ ਪਨ…ਪੇ… ਵੁਤ੍ਤ’’ਨ੍ਤਿ. ਅਨੇਕਤ੍ਥਤ੍ਤਾ ਨਿਪਾਤਾਨਂ ਪਨ-ਸਦ੍ਦੋ ਹਿ-ਸਦ੍ਦਤ੍ਥੇ, ਏਤ੍ਥ ਹੀਤਿ ਵੁਤ੍ਤਂ ਹੋਤਿ. ਇਦਞ੍ਹਿ ਵੁਤ੍ਤਸ੍ਸੇਵਤ੍ਥਸ੍ਸ ਸਮਤ੍ਥਨਵਸੇਨ ਵੁਤ੍ਤਂ. ਇਮਿਨਾ ਚ ਇਮਂ ਦੀਪੇਤਿ ‘‘ਯਂ ਵੁਤ੍ਤਂ ‘ਏਕੂਨਵੀਸਤਿਵਸ੍ਸਂ ਸਾਮਣੇਰਂ ਨਿਕ੍ਖਮਨੀਯਪੁਣ੍ਣਮਾਸਿਂ ਅਤਿਕ੍ਕਮ੍ਮ ਪਾਟਿਪਦਦਿਵਸੇ ਉਪਸਮ੍ਪਾਦੇਨ੍ਤੀ’ਤਿ, ਤਤ੍ਥ ਗਬ੍ਭਮਾਸੇਪਿ ਅਗ੍ਗਹੇਤ੍ਵਾ ਦ੍ਵੀਹਿ ਮਾਸੇਹਿ ਅਪਰਿਪੁਣ੍ਣਵੀਸਤਿਵਸ੍ਸਂ ਸਨ੍ਧਾਯ ‘ਏਕੂਨਵੀਸਤਿਵਸ੍ਸ’ਨ੍ਤਿ ਵੁਤ੍ਤਂ, ਤਸ੍ਮਾ ਅਧਿਕਮਾਸੇਸੁ ਦ੍ਵੀਸੁ ਗਹਿਤੇਸੁ ਵੀਸਤਿਵਸ੍ਸਾਨਿ ਪਰਿਪੁਣ੍ਣਾਨਿ ਨਾਮ ਹੋਨ੍ਤੀ’’ਤਿ. ਤਸ੍ਮਾਤਿ ਯਸ੍ਮਾ ਗਬ੍ਭਮਾਸਾਪਿ ਗਣਨੂਪਗਾ ਹੋਨ੍ਤਿ, ਤਸ੍ਮਾ. ਏਕਵੀਸਤਿਵਸ੍ਸੋ ਹੋਤੀਤਿ ਜਾਤਦਿਵਸਤੋ ਪਟ੍ਠਾਯ ਵੀਸਤਿਵਸ੍ਸੋ ਸਮਾਨੋ ਗਬ੍ਭਮਾਸੇਹਿ ਸਦ੍ਧਿਂ ਏਕਵੀਸਤਿਵਸ੍ਸੋ ਹੋਤਿ.

੪੦੬. ਅਞ੍ਞਂ ¶ ਉਪਸਮ੍ਪਾਦੇਤੀਤਿ ਉਪਜ੍ਝਾਯੋ ਕਮ੍ਮਵਾਚਾਚਰਿਯੋ ਵਾ ਹੁਤ੍ਵਾ ਉਪਸਮ੍ਪਾਦੇਤਿ. ਸੇਸਮੇਤ੍ਥ ਉਤ੍ਤਾਨਮੇਵ. ਊਨਵੀਸਤਿਵਸ੍ਸਤਾ, ਊਨਕਸਞ੍ਞਿਤਾ, ਉਪਸਮ੍ਪਾਦਨਨ੍ਤਿ ਇਮਾਨਿ ਪਨੇਤ੍ਥ ਤੀਣਿ ਅਙ੍ਗਾਨਿ.

ਊਨਵੀਸਤਿਵਸ੍ਸਸਿਕ੍ਖਾਪਦਵਣ੍ਣਨਾ ਨਿਟ੍ਠਿਤਾ.

੪੦੭. ਛਟ੍ਠਸਿਕ੍ਖਾਪਦਂ ¶ ਉਤ੍ਤਾਨਤ੍ਥਮੇਵ. ਥੇਯ੍ਯਸਤ੍ਥਕਭਾਵੋ, ਜਾਨਨਂ, ਸਂਵਿਧਾਨਂ, ਅਵਿਸਙ੍ਕੇਤੇਨ ਗਮਨਨ੍ਤਿ ਇਮਾਨਿ ਪਨੇਤ੍ਥ ਚਤ੍ਤਾਰਿ ਅਙ੍ਗਾਨਿ.

ਥੇਯ੍ਯਸਤ੍ਥਸਿਕ੍ਖਾਪਦਵਣ੍ਣਨਾ ਨਿਟ੍ਠਿਤਾ.

੪੧੨. ਸਤ੍ਤਮੇ ਨਤ੍ਥਿ ਕਿਞ੍ਚਿ ਵਤ੍ਤਬ੍ਬਂ.

੪੧੭. ਅਟ੍ਠਮੇ ਬਾਧਯਿਂਸੂਤਿ ਹਨਿਂਸੁ. ਤਂਤਂਸਮ੍ਪਤ੍ਤਿਯਾ ਵਿਬਨ੍ਧਨਵਸੇਨ ਸਤ੍ਤਸਨ੍ਤਾਨਸ੍ਸ ਅਨ੍ਤਰੇ ਵੇਮਜ੍ਝੇ ਏਤਿ ਆਗਚ੍ਛਤੀਤਿ ਅਨ੍ਤਰਾਯੋ, ਦਿਟ੍ਠਧਮ੍ਮਿਕਾਦਿਅਨਤ੍ਥੋ. ਅਨਤਿਕ੍ਕਮਨਟ੍ਠੇਨ ਤਸ੍ਮਿਂ ਅਨ੍ਤਰਾਯੇ ਨਿਯੁਤ੍ਤਾ, ਅਨ੍ਤਰਾਯਂ ਵਾ ਫਲਂ ਅਰਹਨ੍ਤਿ, ਅਨ੍ਤਰਾਯਸ੍ਸ ਵਾ ਕਰਣਸੀਲਾਤਿ ਅਨ੍ਤਰਾਯਿਕਾ. ਤੇਨਾਹ ‘‘ਅਨ੍ਤਰਾਯਂ ਕਰੋਨ੍ਤੀਤਿ ਅਨ੍ਤਰਾਯਿਕਾ’’ਤਿ. ਆਨਨ੍ਤਰਿਯਧਮ੍ਮਾਤਿ ਆਨਨ੍ਤਰਿਕਸਭਾਵਾ ਚੇਤਨਾਧਮ੍ਮਾ. ਤਤ੍ਰਾਯਂ ਵਚਨਤ੍ਥੋ – ਚੁਤਿਅਨਨ੍ਤਰਫਲਂ ਅਨਨ੍ਤਰਂ ਨਾਮ, ਤਸ੍ਮਿਂ ਅਨਨ੍ਤਰੇ ਨਿਯੁਤ੍ਤਾ, ਤਂਨਿਬ੍ਬਤ੍ਤਨੇਨ ਅਨਨ੍ਤਰਕਰਣਸੀਲਾ, ਅਨਨ੍ਤਰਪ੍ਪਯੋਜਨਾਤਿ ਵਾ ਆਨਨ੍ਤਰਿਕਾ, ਤੇ ਏਵ ਆਨਨ੍ਤਰਿਯਾਤਿ ਵੁਤ੍ਤਾ. ਕਮ੍ਮਾਨਿ ਏਵ ਅਨ੍ਤਰਾਯਿਕਾਤਿ ਕਮ੍ਮਨ੍ਤਰਾਯਿਕਾ. ਮੋਕ੍ਖਸ੍ਸੇਵ ਅਨ੍ਤਰਾਯਂ ਕਰੋਤਿ, ਨ ਸਗ੍ਗਸ੍ਸਾਤਿ ਮਿਚ੍ਛਾਚਾਰਲਕ੍ਖਣਾਭਾਵਤੋ ਵੁਤ੍ਤਂ. ਨ ਹਿ ਭਿਕ੍ਖੁਨਿਯਾ ਧਮ੍ਮਰਕ੍ਖਿਤਭਾਵੋ ਅਤ੍ਥਿ. ਪਾਕਤਿਕਭਿਕ੍ਖੁਨੀਵਸੇਨ ਚੇਤਂ ਵੁਤ੍ਤਂ. ਅਰਿਯਾਯ ਪਨ ਪਵਤ੍ਤਂ ਅਪਾਯਸਂਵਤ੍ਤਨਿਕਮੇਵ, ਨਨ੍ਦਮਾਣਵਕੋ ਚੇਤ੍ਥ ਨਿਦਸ੍ਸਨਂ. ਉਭਿਨ੍ਨਂ ਸਮਾਨਚ੍ਛਨ੍ਦਤਾਵਸੇਨ ਵਾ ਨ ਸਗ੍ਗਨ੍ਤਰਾਯਿਕਤਾ ¶ , ਮੋਕ੍ਖਨ੍ਤਰਾਯਿਕਤਾ ਪਨ ਮੋਕ੍ਖਤ੍ਥਾਯ ਪਟਿਪਤ੍ਤਿਯਾ ਵਿਦੂਸਨਤੋ. ਅਭਿਭਵਿਤ੍ਵਾ ਪਨ ਪਵਤ੍ਤਿਯਂ ਸਗ੍ਗਨ੍ਤਰਾਯਿਕਤਾਪਿ ਨ ਸਕ੍ਕਾ ਨਿਵਾਰੇਤੁਨ੍ਤਿ.

ਅਹੇਤੁਕਦਿਟ੍ਠਿਅਕਿਰਿਯਦਿਟ੍ਠਿਨਤ੍ਥਿਕਦਿਟ੍ਠਿਯੋਵ ਨਿਯਤਭਾਵਂ ਪਤ੍ਤਾ ਨਿਯਤਮਿਚ੍ਛਾਦਿਟ੍ਠਿਧਮ੍ਮਾ. ਪਟਿਸਨ੍ਧਿਧਮ੍ਮਾਤਿ ਪਟਿਸਨ੍ਧਿਚਿਤ੍ਤੁਪ੍ਪਾਦਮਾਹ. ਪਣ੍ਡਕਾਦਿਗ੍ਗਹਣਞ੍ਚੇਤ੍ਥ ਨਿਦਸ੍ਸਨਮਤ੍ਤਂ ਸਬ੍ਬਾਯਪਿ ਅਹੇਤੁਕਪਟਿਸਨ੍ਧਿਯਾ ਵਿਪਾਕਨ੍ਤਰਾਯਿਕਭਾਵਤੋ. ਯਾਹਿ ਅਰਿਯੇ ਉਪਵਦਤਿ, ਤਾ ਚੇਤਨਾ ਅਰਿਯੂਪਵਾਦਾ ਜਾਤਾ. ਤਤੋ ਪਰਨ੍ਤਿ ਖਮਾਪਨਤੋ ਉਪਰਿ. ਯਂ ਪਨੇਤ੍ਥ ਵਤ੍ਤਬ੍ਬਂ, ਤਂ ਦਿਬ੍ਬਚਕ੍ਖੁਕਥਾਯਂ ਵੁਤ੍ਤਮੇਵ. ਸਞ੍ਚਿਚ੍ਚ ਆਪਨ੍ਨਾ ਆਪਤ੍ਤਿਯੋਤਿ ਸਞ੍ਚਿਚ੍ਚ ਵੀਤਿਕ੍ਕਨ੍ਤਾ ਸਤ੍ਤ ਆਪਤ੍ਤਿਕ੍ਖਨ੍ਧਾ. ਸਞ੍ਚਿਚ੍ਚ ਵੀਤਿਕ੍ਕਨ੍ਤਞ੍ਹਿ ਅਨ੍ਤਮਸੋ ਦੁਕ੍ਕਟਦੁਬ੍ਭਾਸਿਤਮ੍ਪਿ ਸਗ੍ਗਮਗ੍ਗਫਲਾਨਂ ਅਨ੍ਤਰਾਯਂ ¶ ਕਰੋਤਿ. ਯਾਵ ਭਿਕ੍ਖੁਭਾਵਂ ਪਟਿਜਾਨਾਤਿ ਪਾਰਾਜਿਕਂ ਆਪਨ੍ਨੋ, ਨ ਵੁਟ੍ਠਾਤਿ ਸੇਸਗਰੁਕਾਪਤ੍ਤਿਂ ਆਪਨ੍ਨੋ, ਨ ਦੇਸੇਤਿ ਲਹੁਕਾਪਤ੍ਤਿਂ ਆਪਨ੍ਨੋ.

ਅਯਂ ਭਿਕ੍ਖੂਤਿ ਅਰਿਟ੍ਠੋ ਭਿਕ੍ਖੁ. ਰਸੇਨ ਰਸਂ ਸਂਸਨ੍ਦਿਤ੍ਵਾਤਿ ਅਨਵਜ੍ਜੇਨ ਪਚ੍ਚਯਪਰਿਭੁਞ੍ਜਨਰਸੇਨ ਸਾਵਜ੍ਜਕਾਮਗੁਣਪਰਿਭੋਗਰਸਂ ਸਮਾਨੇਤ੍ਵਾ. ਯੋਨਿਸੋ ਪਚ੍ਚਵੇਕ੍ਖਣੇਨ ਨਤ੍ਥਿ ਏਤ੍ਥ ਛਨ੍ਦਰਾਗੋਤਿ ਨਿਚ੍ਛਨ੍ਦਰਾਗੋ, ਪਚ੍ਚਯਪਰਿਭੋਗੋ. ਉਪਨੇਨ੍ਤੋ ਵਿਯਾਤਿ ਬਨ੍ਧਨਂ ਉਪਨੇਨ੍ਤੋ ਵਿਯ. ‘‘ਘਟੇਨ੍ਤੋ ਵਿਯਾ’’ਤਿਪਿ ਪਾਠੋ. ਉਪਸਂਹਰਨ੍ਤੋ ਵਿਯਾਤਿ ਸਦਿਸਤਂ ਉਪਸਂਹਰਨ੍ਤੋ ਵਿਯ ਏਕਨ੍ਤਸਾਵਜ੍ਜੇ ਅਨਵਜ੍ਜਭਾਵਪਕ੍ਖੇਪਨਤੋ. ਪਾਪਕਨ੍ਤਿ ਲਾਮਕਟ੍ਠੇਨ ਦੁਗ੍ਗਤਿਸਮ੍ਪਾਪਨਟ੍ਠੇਨ ਚ ਪਾਪਕਂ. ਮਹਾਸਮੁਦ੍ਦਂ ਬਨ੍ਧਨ੍ਤੇਨ ਵਿਯਾਤਿ ਸੇਤੁਕਰਣਵਸੇਨ ਮਹਾਸਾਗਰਂ ਬਨ੍ਧਨ੍ਤੇਨ ਵਿਯ. ਸਬ੍ਬਞ੍ਞੁਤਞ੍ਞਾਣੇਨ ਸਦ੍ਧਿਂ ਪਟਿਵਿਰੁਜ੍ਝਨ੍ਤੋਤਿ ਸਬ੍ਬਞ੍ਞੁਤਞ੍ਞਾਣੇਨ ‘‘ਸਾਵਜ੍ਜ’’ਨ੍ਤਿ ਦਿਟ੍ਠਂ ‘‘ਅਨਵਜ੍ਜ’’ਨ੍ਤਿ ਗਹਣੇਨ ਤੇਨ ਸਹ ਪਟਿਵਿਰੁਜ੍ਝਨ੍ਤੋ. ਆਣਾਚਕ੍ਕੇਤਿ ਪਠਮਪਾਰਾਜਿਕਸਿਕ੍ਖਾਪਦਸਙ੍ਖਾਤੇ, ‘‘ਅਬ੍ਰਹ੍ਮਚਰਿਯਂ ਪਹਾਯਾ’’ਤਿਆਦਿਦੇਸਨਾਸਙ੍ਖਾਤੇ ਚ ਆਣਾਚਕ੍ਕੇ.

ਅਟ੍ਠਿਕਙ੍ਕਲਂ ਨਾਮ ਉਰਟ੍ਠਿ ਵਾ ਪਿਟ੍ਠਿਕਣ੍ਟਕਂ ਵਾ ਸੀਸਟ੍ਠਿ ਵਾ. ਤਞ੍ਹਿ ਨਿਮ੍ਮਂਸਤ੍ਤਾ ‘‘ਕਙ੍ਕਲ’’ਨ੍ਤਿ ਵੁਚ੍ਚਤਿ. ਵਿਗਤਮਂਸਾਯ ਹਿ ਅਟ੍ਠਿਸਙ੍ਖਲਿਕਾਯ ਏਕਟ੍ਠਿਮ੍ਹਿ ਵਾ ਕਙ੍ਕਲ-ਸਦ੍ਦੋ ਨਿਰੁਲ਼੍ਹੋ. ਅਨੁਦਹਨਟ੍ਠੇਨਾਤਿ ਅਨੁਪਾਯਪਟਿਪਤ੍ਤਿਯਾ ਸਮ੍ਪਤਿ ਆਯਤਿਞ੍ਚ ਅਨੁਦਹਨਟ੍ਠੇਨ. ਮਹਾਭਿਤਾਪਨਟ੍ਠੇਨ ਅਨਵਟ੍ਠਿਤਸਭਾਵਤਾਯ, ਇਤ੍ਤਰਪਚ੍ਚੁਪਟ੍ਠਾਨਟ੍ਠੇਨ ¶ ਮੁਹੁਤ੍ਤਕਰਣੀਯਤਾਯ, ਤਾਵਕਾਲਿਕਟ੍ਠੇਨ ਪਰੇਹਿ ਅਭਿਭਵਨਤਾਯ, ਸਬ੍ਬਙ੍ਗਪਚ੍ਚਙ੍ਗਪਲਿਭਞ੍ਜਨਟ੍ਠੇਨ ਭੇਦਨਾਦਿਅਧਿਕਰਣਭਾਵੇਨ, ਉਗ੍ਘਾਟਸਦਿਸਤਾਯ ਅਧਿਕੁਟ੍ਟਨਟ੍ਠੇਨ, ਅਵਣੇ ਵਣਂ ਉਪ੍ਪਾਦੇਤ੍ਵਾ ਅਨ੍ਤੋ ਅਨੁਪਵਿਸਨਭਾਵਤਾਯ ਵਿਨਿਵਿਜ੍ਝਨਟ੍ਠੇਨ, ਦਿਟ੍ਠਧਮ੍ਮਿਕਸਮ੍ਪਰਾਯਿਕਅਨਤ੍ਥਨਿਮਿਤ੍ਤਤਾਯ ਸਾਸਙ੍ਕਸਪ੍ਪਟਿਭਯਟ੍ਠੇਨ.

ਪਾਲ਼ਿਯਂ ‘‘ਥਾਮਸਾ ਪਰਾਮਾਸਾ’’ਤਿਆਦੀਸੁ ਏਵਮਤ੍ਥੋ ਵੇਦਿਤਬ੍ਬੋ. ਥਾਮਸਾਤਿ ਦਿਟ੍ਠਿਥਾਮੇਨ, ਤਸ੍ਸਾ ਦਿਟ੍ਠਿਯਾ ਥਾਮਗਤਭਾਵੇਨਾਤਿ ਅਤ੍ਥੋ. ਪਰਾਮਾਸਾਤਿ ਦਿਟ੍ਠਿਪਰਾਮਾਸੇਨ, ਦਿਟ੍ਠਿਸਙ੍ਖਾਤਪਰਾਮਾਸੇਨਾਤਿ ਅਤ੍ਥੋ. ਦਿਟ੍ਠਿਯੇਵ ਹਿ ਧਮ੍ਮਸਭਾਵਂ ਅਤਿਕ੍ਕਮਿਤ੍ਵਾ ਪਰਤੋ ਆਮਸਨੇਨ ਪਰਾਮਾਸੋ. ਅਭਿਨਿਵਿਸ੍ਸਾਤਿ ਤਣ੍ਹਾਭਿਨਿਵੇਸਪੁਬ੍ਬਙ੍ਗਮੇਨ ਦਿਟ੍ਠਾਭਿਨਿਵੇਸੇਨ ‘‘ਇਦਮੇਤ੍ਥ ਸਚ੍ਚ’’ਨ੍ਤਿ ਅਭਿਨਿਵਿਸਿਤ੍ਵਾ. ਵੋਹਰਤੀਤਿ ਕਥੇਤਿ. ਯਤੋ ਚ ਖੋ ਤੇ ਭਿਕ੍ਖੂਤਿ ਯਦਾ ਤੇ ਭਿਕ੍ਖੂ. ਏਵਂਬ੍ਯਾਖੋ ਅਹਂ, ਭਨ੍ਤੇ, ਭਗਵਤਾਤਿ ਇਦਂ ਏਸ ਅਤ੍ਤਨੋ ਲਦ੍ਧਿਂ ਨਿਗੂਹਿਤੁਕਾਮਤਾਯ ਨਤ੍ਥੀਤਿ ਵਤ੍ਤੁਕਾਮੋਪਿ ਭਗਵਤੋ ਆਨੁਭਾਵੇਨ ਸਮ੍ਪਟਿਚ੍ਛਤਿ. ਬੁਦ੍ਧਾਨਂ ਕਿਰ ਸਮ੍ਮੁਖਾ ਦ੍ਵੇ ਕਥਾ ਕਥੇਤੁਂ ਸਮਤ੍ਥੋ ਨਾਮ ਨਤ੍ਥਿ. ਕਸ੍ਸ ਨੁ ਖੋ ਨਾਮ ਤ੍ਵਂ ਮੋਘਪੁਰਿਸਾਤਿ ਤ੍ਵਂ ਮੋਘਪੁਰਿਸ ਕਸ੍ਸ ਖਤ੍ਤਿਯਸ੍ਸ ਵਾ ਬ੍ਰਾਹ੍ਮਣਸ੍ਸ ਵਾ ਵੇਸ੍ਸਸ੍ਸ ਵਾ ਸੁਦ੍ਦਸ੍ਸ ਵਾ ਗਹਟ੍ਠਸ੍ਸ ਵਾ ਪਬ੍ਬਜਿਤਸ੍ਸ ਵਾ ਦੇਵਸ੍ਸ ਵਾ ਮਨੁਸ੍ਸਸ੍ਸ ਵਾ ਮਯਾ ਏਵਂ ¶ ਧਮ੍ਮਂ ਦੇਸਿਤਂ ਆਜਾਨਾਸਿ. ਸੇਸਮੇਤ੍ਥ ਉਤ੍ਤਾਨਮੇਵ. ਧਮ੍ਮਕਮ੍ਮਤਾ, ਸਮਨੁਭਾਸਨਾ, ਅਪ੍ਪਟਿਨਿਸ੍ਸਜ੍ਜਨਨ੍ਤਿ ਇਮਾਨਿ ਪਨੇਤ੍ਥ ਤੀਣਿ ਅਙ੍ਗਾਨਿ.

ਅਰਿਟ੍ਠਸਿਕ੍ਖਾਪਦਵਣ੍ਣਨਾ ਨਿਟ੍ਠਿਤਾ.

੯. ਉਕ੍ਖਿਤ੍ਤਸਮ੍ਭੋਗਸਿਕ੍ਖਾਪਦਵਣ੍ਣਨਾ

੪੨੪. ਨਵਮੇ ਪਯੋਗਗਣਨਾਯਾਤਿ ਦਾਨਗ੍ਗਹਣਪ੍ਪਯੋਗਗਣਨਾਯ. ਸਂਵਾਸੇ ਕਮ੍ਮਪਰਿਯੋਸਾਨਵਸੇਨ, ਸਹਸੇਯ੍ਯਾਯ ਏਕਸ੍ਮਿਂ ਨਿਪਨ੍ਨੇ ਇਤਰਸ੍ਸ ਨਿਪਜ੍ਜਨਪਯੋਗਵਸੇਨ ਆਪਤ੍ਤਿਪਰਿਚ੍ਛੇਦੋ ਵੇਦਿਤਬ੍ਬੋ. ਏਤ੍ਥ ਚ ਪਦਭਾਜਨੇ ‘‘ਏਕਚ੍ਛਨ੍ਨੇ’’ਤਿ ਅਵਿਸੇਸੇਨ ਵੁਤ੍ਤਤ੍ਤਾ ਨਾਨੂਪਚਾਰੇਪਿ ਏਕਚ੍ਛਨ੍ਨੇ ਨਿਪਜ੍ਜਨ੍ਤਸ੍ਸ ਆਪਤ੍ਤਿ. ਤੇਨੇਵ ਮਾਤਿਕਾਟ੍ਠਕਥਾਯਂ (ਕਙ੍ਖਾ. ਅਟ੍ਠ. ਉਕ੍ਖਿਤ੍ਤਸਮ੍ਭੋਗਸਿਕ੍ਖਾਪਦਵਣ੍ਣਨਾ) ਵੁਤ੍ਤਂ ‘‘ਸਹ ¶ ਵਾ ਸੇਯ੍ਯਂ ਕਪ੍ਪੇਯ੍ਯਾਤਿ ਨਾਨੂਪਚਾਰੇਪਿ ਏਕਚ੍ਛਨ੍ਨੇ ਨਿਪਜ੍ਜੇਯ੍ਯਾ’’ਤਿ. ਪਣ੍ਣਤ੍ਤਿਂ ਅਜਾਨਨ੍ਤੇਨ ਅਰਹਤਾਪਿ ਕਿਰਿਯਾਬ੍ਯਾਕਤਚਿਤ੍ਤੇਨ ਆਪਜ੍ਜਿਤਬ੍ਬਤ੍ਤਾ ‘‘ਤਿਚਿਤ੍ਤ’’ਨ੍ਤਿ ਵੁਤ੍ਤਂ. ਯਂ ਪਨ ਕੇਨਚਿ ਵੁਤ੍ਤਂ ‘‘ਤਿਚਿਤ੍ਤਨ੍ਤਿ ਏਤ੍ਥ ਵਿਪਾਕਾਬ੍ਯਾਕਤਚਿਤ੍ਤੇਨ ਸਹ ਵਾ ਸੇਯ੍ਯਂ ਕਪ੍ਪੇਯ੍ਯਾਤਿ ਏਵਮਤ੍ਥੋ ਦਟ੍ਠਬ੍ਬੋ, ਅਞ੍ਞਥਾ ਸਚਿਤ੍ਤਕਤ੍ਤਾ ਸਿਕ੍ਖਾਪਦਸ੍ਸ ਕਿਰਿਯਾਬ੍ਯਾਕਤਂ ਸਨ੍ਧਾਯ ਨ ਯੁਜ੍ਜਤੀ’’ਤਿ, ਤਂ ਨ ਗਹੇਤਬ੍ਬਂ. ਨ ਹਿ ਸਚਿਤ੍ਤਕਸਿਕ੍ਖਾਪਦਵੀਤਿਕ੍ਕਮੋ ਅਰਹਤੋ ਨ ਸਮ੍ਭਵਤਿ. ਤੇਨੇਵ ਪਥਵੀਖਣਨਾਦੀਸੁ ਸਚਿਤ੍ਤਕਸਿਕ੍ਖਾਪਦੇਸੁ ਤਿਚਿਤ੍ਤਮੇਵ ਵੁਤ੍ਤਂ. ਸੇਸਮੇਤ੍ਥ ਉਤ੍ਤਾਨਮੇਵ. ਅਕਤਾਨੁਧਮ੍ਮਤਾ, ਜਾਨਨਾ, ਸਮ੍ਭੋਗਾਦਿਕਰਣਨ੍ਤਿ ਇਮਾਨਿ ਪਨੇਤ੍ਥ ਤੀਣਿ ਅਙ੍ਗਾਨਿ.

ਉਕ੍ਖਿਤ੍ਤਸਮ੍ਭੋਗਸਿਕ੍ਖਾਪਦਵਣ੍ਣਨਾ ਨਿਟ੍ਠਿਤਾ.

੪੨੮. ਦਸਮੇ ਪਿਰੇਤਿ ਨਿਪਾਤਪਦਂ. ਸਮ੍ਬੋਧਨੇ ਵਤ੍ਤਮਾਨਂ ਪਰ-ਸਦ੍ਦੇਨ ਸਮਾਨਤ੍ਥਂ ਵਦਨ੍ਤੀਤਿ ਆਹ ‘‘ਪਰ ਅਮਾਮਕਾ’’ਤਿ, ਅਮ੍ਹਾਕਂ ਅਨਜ੍ਝਤ੍ਤਿਕਭੂਤਾਤਿ ਅਤ੍ਥੋ. ਪਿਰੇਤਿ ਵਾ ‘‘ਪਰਤੋ’’ਤਿ ਇਮਿਨਾ ਸਮਾਨਤ੍ਥਂ ਨਿਪਾਤਪਦਂ, ਤਸ੍ਮਾ ਚਰ ਪਿਰੇਤਿ ਪਰਤੋ ਗਚ੍ਛ, ਮਾ ਇਧ ਤਿਟ੍ਠਾਤਿ ਏਵਮ੍ਪੇਤ੍ਥ ਅਤ੍ਥੋ ਵੇਦਿਤਬ੍ਬੋ. ਸੇਸਮੇਤ੍ਥ ਪੁਰਿਮਸਿਕ੍ਖਾਪਦਦ੍ਵਯੇ ਵੁਤ੍ਤਨਯਮੇਵ.

ਕਣ੍ਟਕਸਿਕ੍ਖਾਪਦਵਣ੍ਣਨਾ ਨਿਟ੍ਠਿਤਾ.

ਨਿਟ੍ਠਿਤੋ ਸਪ੍ਪਾਣਕਵਗ੍ਗੋ ਸਤ੍ਤਮੋ.

੪੩੪. ਸਹਧਮ੍ਮਿਕਵਗ੍ਗਸ੍ਸ ¶ ਪਠਮਸਿਕ੍ਖਾਪਦੇ ਵਾਚਾਯ ਵਾਚਾਯ ਆਪਤ੍ਤੀਤਿ ਅਨਾਦਰਿਯਭਯਾ ਲੇਸੇਨ ਏਵਂ ਵਦਨ੍ਤਸ੍ਸ ਆਪਤ੍ਤਿ. ਸੇਸਮੇਤ੍ਥ ਉਤ੍ਤਾਨਮੇਵ. ਉਪਸਮ੍ਪਨ੍ਨਸ੍ਸ ਪਞ੍ਞਤ੍ਤੇਨ ਵਚਨਂ, ਅਸਿਕ੍ਖਿਤੁਕਾਮਤਾਯ ਏਵਂ ਵਚਨਨ੍ਤਿ ਇਮਾਨਿ ਪਨੇਤ੍ਥ ਦ੍ਵੇ ਅਙ੍ਗਾਨਿ.

ਸਹਧਮ੍ਮਿਕਸਿਕ੍ਖਾਪਦਵਣ੍ਣਨਾ ਨਿਟ੍ਠਿਤਾ.

੪੩੮. ਦੁਤਿਯੇ ¶ ਵਿਨਯਸ੍ਸ ਪਰਿਯਾਪੁਣਨਂ ਵਿਨਯਪਰਿਯਤ੍ਤੀਤਿ ਆਹ ‘‘ਵਿਨਯਂ ਪਰਿਯਾਪੁਣਨ੍ਤਾਨ’’ਨ੍ਤਿਆਦਿ. ਸੁਗੁਤ੍ਤੋਤਿ ਯਥਾ ਕਰਣ੍ਡਕੇ ਪਕ੍ਖਿਤ੍ਤਮਣਿਕ੍ਖਨ੍ਧੋ ਵਿਯ ਨ ਨਸ੍ਸਤਿ ਵਿਪਤ੍ਤਿਂ ਨ ਪਾਪੁਣਾਤਿ, ਏਵਂ ਸੁਟ੍ਠੁ ਗੋਪਿਤੋ. ਸੁਰਕ੍ਖਿਤੋਤਿ ਤਸ੍ਸੇਵ ਪਰਿਯਾਯਵਚਨਂ. ਯਥਾ ਹਿ ਕਿਲੇਸਚੋਰੇਹਿ ਅਵਿਲੁਮ੍ਪਨੀਯੋ ਹੋਤਿ, ਏਵਂ ਸਬ੍ਬਦਾ ਸੂਪਟ੍ਠਿਤਸ੍ਸਤਿਤਾਯ ਸੁਟ੍ਠੁ ਰਕ੍ਖਿਤੋ. ਕੁਕ੍ਕੁਚ੍ਚਪਕਤਾਨਨ੍ਤਿ ਕਪ੍ਪਿਯਾਕਪ੍ਪਿਯਂ ਨਿਸ੍ਸਾਯ ਉਪ੍ਪਨ੍ਨਕੁਕ੍ਕੁਚ੍ਚੇਨ ਅਭਿਭੂਤਾਨਂ. ਸਾਰਜ੍ਜਨਂ ਸਾਰਦੋ, ਬ੍ਯਾਮੋਹਭਯਂ. ਵਿਗਤੋ ਸਾਰਦੋ ਏਤਸ੍ਸਾਤਿ ਵਿਸਾਰਦੋ. ਸਹਧਮ੍ਮੇਨਾਤਿ ਸਕਾਰਣੇਨ ਵਚਨੇਨ. ਸੁਨਿਗ੍ਗਹਿਤਂ ਨਿਗ੍ਗਣ੍ਹਾਤੀਤਿ ਯਥਾ ਨ ਪੁਨ ਸੀਸਂ ਉਕ੍ਖਿਪਨ੍ਤਿ, ਅਥ ਖੋ ਅਪ੍ਪਟਿਭਾਨਾ ਮਙ੍ਕੁਭੂਤਾਯੇਵ ਹੋਨ੍ਤਿ, ਏਵਂ ਸੁਟ੍ਠੁ ਨਿਗ੍ਗਣ੍ਹਾਤਿ.

ਅਲਜ੍ਜਿਤਾਤਿ ਯ-ਕਾਰਲੋਪੇਨ ਨਿਦ੍ਦੇਸੋ, ਅਲਜ੍ਜਿਤਾਯਾਤਿ ਵੁਤ੍ਤਂ ਹੋਤਿ. ਅਞ੍ਞਾਣਤਾਤਿਆਦੀਸੁਪਿ ਏਸੇਵ ਨਯੋ. ਮਨ੍ਦੋ ਮੋਮੂਹੋਤਿ ਅਞ੍ਞਾਣਭਾਵੇਨ ਮਨ੍ਦੋ, ਅਵਿਸਯਤੋ ਮੋਮੂਹੋ, ਮਹਾਮੂਲ਼੍ਹੋਤਿ ਅਤ੍ਥੋ.

ਅਤ੍ਤਪਚ੍ਚਤ੍ਥਿਕਾਤਿ ਅਤ੍ਤਨੋ ਪਚ੍ਚਤ੍ਥਿਕਾ. ਵਜ੍ਜਿਪੁਤ੍ਤਕਾ ਦਸਵਤ੍ਥੁਦੀਪਕਾ. ਪਰੂਪਹਾਰਅਞ੍ਞਾਣਕਙ੍ਖਾਪਰਵਿਤਾਰਣਾਦਿਵਾਦਾਤਿ ਏਤ੍ਥ ਯੇ ਅਰਹਤ੍ਤਂ ਪਟਿਜਾਨਨ੍ਤਾਨਂ ਅਪ੍ਪਤ੍ਤੇ ਪਤ੍ਤਸਞ੍ਞੀਨਂ ਅਧਿਮਾਨਿਕਾਨਂ ਕੁਹਕਾਨਂ ਵਾ ਅਰਹਤ੍ਤਂ ਪਟਿਜਾਨਨ੍ਤਾਨਂ ਸੁਕ੍ਕਵਿਸ੍ਸਟ੍ਠਿਂ ਦਿਸ੍ਵਾ ਮਾਰਕਾਯਿਕਾ ਦੇਵਤਾ ‘‘ਅਰਹਤੋ ਅਸੁਚਿਂ ¶ ਉਪਸਂਹਰਨ੍ਤੀ’’ਤਿ ਮਞ੍ਞਨ੍ਤਿ ਸੇਯ੍ਯਥਾਪਿ ਪੁਬ੍ਬਸੇਲਿਯਾ ਅਪਰਸੇਲਿਯਾ ਚ, ਤੇ ਪਰੂਪਹਾਰਵਾਦਾ. ਯੇਸਂ ਪਨ ਅਰਹਤੋ ਇਤ੍ਥਿਪੁਰਿਸਾਦੀਨਂ ਨਾਮਗੋਤ੍ਤਾਦੀਸੁ ਞਾਣਪ੍ਪਵਤ੍ਤਿਯਾ ਅਭਾਵੇਨ ਅਤ੍ਥਿ ਅਰਹਤੋ ਅਞ੍ਞਾਣਂ, ਤਤ੍ਥੇਵ ਸਨ੍ਨਿਟ੍ਠਾਨਾਭਾਵੇਨ ਅਤ੍ਥਿ ਅਰਹਤੋ ਕਙ੍ਖਾ, ਯਸ੍ਮਾ ਚਸ੍ਸ ਤਾਨਿ ਵਤ੍ਥੂਨਿ ਪਰੇ ਵਿਤਾਰੇਨ੍ਤਿ ਪਕਾਸੇਨ੍ਤਿ ਆਚਿਕ੍ਖਨ੍ਤਿ, ਤਸ੍ਮਾ ਅਤ੍ਥਿ ਅਰਹਤੋ ਪਰਵਿਤਾਰਣਾਤਿ ਇਮਾ ਤਿਸ੍ਸੋ ਲਦ੍ਧਿਯੋ ਸੇਯ੍ਯਥਾਪਿ ਏਤਰਹਿ ਪੁਬ੍ਬਸੇਲਿਯਾਨਂ, ਤੇ ਅਞ੍ਞਾਣਕਙ੍ਖਾਪਰਵਿਤਾਰਣਵਾਦਾ. ਨਿਗ੍ਗਹੋ ਪਨ ਨੇਸਂ ਕਥਾਵਤ੍ਥੁਪ੍ਪਕਰਣੇ ਵੁਤ੍ਤਨਯੇਨੇਵ ਵੇਦਿਤਬ੍ਬੋ.

ਚਤ੍ਤਾਰੋ ਮਗ੍ਗਾ ਚ ਫਲਾਨਿ ਚਾਤਿ ਉਕ੍ਕਟ੍ਠਨਿਦ੍ਦੇਸਵਸੇਨ ਵੁਤ੍ਤਂ, ਚਤਸ੍ਸੋ ਪਟਿਸਮ੍ਭਿਦਾ ਤਿਸ੍ਸੋ ਵਿਜ੍ਜਾ ਛ ਅਭਿਞ੍ਞਾਤਿ ਅਯਮ੍ਪਿ ਅਧਿਗਮਸਦ੍ਧਮ੍ਮੋਯੇਵ. ਚ-ਕਾਰੋ ¶ ਵਾ ਅਵੁਤ੍ਤਸਮ੍ਪਿਣ੍ਡਨਤ੍ਥੋ ਦਟ੍ਠਬ੍ਬੋ. ਕੇਚਿ ਥੇਰਾਤਿ ਧਮ੍ਮਕਥਿਕਾ. ਆਹਂਸੂਤਿ ਪਂਸੁਕੂਲਿਕਤ੍ਥੇਰਾ ਏਵਂ ਆਹਂਸੁ.

ਕਦਾ ਪਨਾਯਂ ਕਥਾ ਉਦਪਾਦੀਤਿ? ਅਯਞ੍ਹੇਤ੍ਥ ਅਨੁਪੁਬ੍ਬਿਕਥਾ (ਅ. ਨਿ. ਅਟ੍ਠ. ੧.੧.੧੩੦) – ਇਮਸ੍ਮਿਂ ਕਿਰ ਦੀਪੇ ਚਣ੍ਡਾਲਤਿਸ੍ਸਮਹਾਭਯੇ ਸਕ੍ਕੋ ਦੇਵਰਾਜਾ ਮਹਾਉਲ਼ੁਮ੍ਪਂ ਮਾਪੇਤ੍ਵਾ ਭਿਕ੍ਖੂਨਂ ਆਰੋਚਾਪੇਸਿ ‘‘ਮਹਨ੍ਤਂ ਭਯਂ ਭਵਿਸ੍ਸਤਿ, ਨ ਸਮ੍ਮਾ ਦੇਵੋ ਵਸ੍ਸਿਸ੍ਸਤਿ, ਭਿਕ੍ਖੂ ਪਚ੍ਚਯੇਹਿ ਕਿਲਮਨ੍ਤਾ ਪਰਿਯਤ੍ਤਿਂ ਸਨ੍ਧਾਰੇਤੁਂ ਨ ਸਕ੍ਖਿਸ੍ਸਨ੍ਤਿ, ਪਰਤੀਰਂ ਗਨ੍ਤ੍ਵਾ ਅਯ੍ਯੇਹਿ ਜੀਵਿਤਂ ਰਕ੍ਖਿਤੁਂ ਵਟ੍ਟਤਿ. ਇਮਂ ਮਹਾਉਲ਼ੁਮ੍ਪਂ ਆਰੁਯ੍ਹ ਗਚ੍ਛਥ ਭਨ੍ਤੇ, ਯੇਸਂ ਏਤ੍ਥ ਨਿਸਜ੍ਜਟ੍ਠਾਨਂ ਨਪ੍ਪਹੋਤਿ, ਤੇ ਕਟ੍ਠਖਣ੍ਡੇਪਿ ਉਰਂ ਠਪੇਤ੍ਵਾ ਗਚ੍ਛਨ੍ਤੁ, ਸਬ੍ਬੇਸਂ ਭਯਂ ਨ ਭਵਿਸ੍ਸਤੀ’’ਤਿ. ਤਦਾ ਸਮੁਦ੍ਦਤੀਰਂ ਪਤ੍ਵਾ ਸਟ੍ਠਿ ਭਿਕ੍ਖੂ ਕਤਿਕਂ ਕਤ੍ਵਾ ‘‘ਅਮ੍ਹਾਕਂ ਏਤ੍ਥ ਗਮਨਕਿਚ੍ਚਂ ਨਤ੍ਥਿ, ਮਯਂ ਇਧੇਵ ਹੁਤ੍ਵਾ ਤੇਪਿਟਕਂ ਰਕ੍ਖਿਸ੍ਸਾਮਾ’’ਤਿ ਤਤੋ ਨਿਵਤ੍ਤਿਤ੍ਵਾ ਦਕ੍ਖਿਣਮਲਯਜਨਪਦਂ ਗਨ੍ਤ੍ਵਾ ਕਨ੍ਦਮੂਲਪਣ੍ਣੇਹਿ ਜੀਵਿਕਂ ਕਪ੍ਪੇਨ੍ਤਾ ਵਸਿਂਸੁ, ਕਾਯੇ ਵਹਨ੍ਤੇ ਨਿਸੀਦਿਤ੍ਵਾ ਸਜ੍ਝਾਯਂ ਕਰੋਨ੍ਤਿ, ਅਵਹਨ੍ਤੇ ਵਾਲਿਕਂ ਉਸ੍ਸਾਰੇਤ੍ਵਾ ਪਰਿਵਾਰੇਤ੍ਵਾ ਸੀਸਾਨਿ ਏਕਟ੍ਠਾਨੇ ਕਤ੍ਵਾ ਪਰਿਯਤ੍ਤਿਂ ਸਮ੍ਮਸਨ੍ਤਿ. ਇਮਿਨਾ ਨਿਯਾਮੇਨ ਦ੍ਵਾਦਸ ਸਂਵਚ੍ਛਰਾਨਿ ਸਾਟ੍ਠਕਥਂ ਤੇਪਿਟਕਂ ਪਰਿਪੁਣ੍ਣਂ ਕਤ੍ਵਾ ਧਾਰਯਿਂਸੁ.

ਭਯੇ ਵੂਪਸਨ੍ਤੇ ਸਤ੍ਤਸਤਾ ਭਿਕ੍ਖੂ ਅਤ੍ਤਨੋ ਗਤਟ੍ਠਾਨੇ ਸਾਟ੍ਠਕਥੇ ਤੇਪਿਟਕੇ ਏਕਕ੍ਖਰਮ੍ਪਿ ਏਕਬ੍ਯਞ੍ਜਨਮ੍ਪਿ ਅਵਿਨਾਸੇਤ੍ਵਾ ਇਮਮੇਵ ਦੀਪਮਾਗਮ੍ਮ ਕਲ੍ਲਗਾਮਜਨਪਦੇ ਮਣ੍ਡਲਾਰਾਮਵਿਹਾਰਂ ਪਵਿਸਿਂਸੁ. ਥੇਰਾਨਂ ਆਗਤਪਵਤ੍ਤਿਂ ਸੁਤ੍ਵਾ ਇਮਸ੍ਮਿਂ ਦੀਪੇ ਓਹੀਨਾ ਸਟ੍ਠਿ ਭਿਕ੍ਖੂ ‘‘ਥੇਰੇ ਪਸ੍ਸਿਸ੍ਸਾਮਾ’’ਤਿ ਗਨ੍ਤ੍ਵਾ ਥੇਰੇਹਿ ਸਦ੍ਧਿਂ ਤੇਪਿਟਕਂ ਸੋਧੇਨ੍ਤਾ ਏਕਕ੍ਖਰਮ੍ਪਿ ਏਕਬ੍ਯਞ੍ਜਨਮ੍ਪਿ ਅਸਮੇਨ੍ਤਂ ਨਾਮ ਨ ਪਸ੍ਸਿਂਸੁ. ਤਸ੍ਮਿਂ ਠਾਨੇ ਥੇਰਾਨਂ ਅਯਂ ਕਥਾ ਉਦਪਾਦਿ ‘‘ਪਰਿਯਤ੍ਤਿ ਨੁ ਖੋ ਸਾਸਨਸ੍ਸ ਮੂਲਂ, ਉਦਾਹੁ ਪਟਿਪਤ੍ਤੀ’’ਤਿ. ਪਂਸੁਕੂਲਿਕਤ੍ਥੇਰਾ ‘‘ਪਟਿਪਤ੍ਤਿ ਮੂਲ’’ਨ੍ਤਿ ਆਹਂਸੁ, ਧਮ੍ਮਕਥਿਕਾ ‘‘ਪਰਿਯਤ੍ਤੀ’’ਤਿ ¶ . ਅਥ ਨੇ ਥੇਰਾ ‘‘ਤੁਮ੍ਹਾਕਂ ਦ੍ਵਿਨ੍ਨਮ੍ਪਿ ਜਨਾਨਂ ਵਚਨਮਤ੍ਤੇਨੇਵ ਨ ਸਕ੍ਕਾ ਵਿਞ੍ਞਾਤੁਂ, ਜਿਨਭਾਸਿਤਂ ਸੁਤ੍ਤਂ ਆਹਰਥਾ’’ਤਿ ਆਹਂਸੁ. ਸੁਤ੍ਤਂ ਆਹਰਿਤੁਂ ਨ ਭਾਰੋਤਿ –

‘‘ਇਮੇ ਚ, ਸੁਭਦ੍ਦ, ਭਿਕ੍ਖੂ ਸਮ੍ਮਾ ਵਿਹਰੇਯ੍ਯੁਂ, ਅਸੁਞ੍ਞੋ ਲੋਕੋ ਅਰਹਨ੍ਤੇਹਿ ਅਸ੍ਸਾ’’ਤਿ (ਦੀ. ਨਿ. ੨.੨੧੪). ‘‘ਪਟਿਪਤ੍ਤਿਮੂਲਕਂ, ਮਹਾਰਾਜ, ਸਤ੍ਥੁਸਾਸਨਂ ¶ , ਪਟਿਪਤ੍ਤਿਸਾਰਕਂ, ਮਹਾਰਾਜ, ਸਤ੍ਥੁਸਾਸਨਂ, ਪਟਿਪਤ੍ਤਿ ਤਿਟ੍ਠਨ੍ਤੀ ਤਿਟ੍ਠਤੀ’’ਤਿ (ਮਿ. ਪ. ੪.੧.੭) –

ਇਮਂ ਸੁਤ੍ਤਂ ਸੁਤ੍ਵਾ ਧਮ੍ਮਕਥਿਕਾ ਅਤ੍ਤਨੋ ਵਾਦਟ੍ਠਪਨਤ੍ਥਾਯ ਇਮਂ ਸੁਤ੍ਤਂ ਆਹਰਿਂਸੁ –

‘‘ਯਾਵ ਤਿਟ੍ਠਨ੍ਤਿ ਸੁਤ੍ਤਨ੍ਤਾ, ਵਿਨਯੋ ਯਾਵ ਦਿਪ੍ਪਤਿ;

ਤਾਵ ਦਕ੍ਖਨ੍ਤਿ ਆਲੋਕਂ, ਸੂਰਿਯੇ ਅਬ੍ਭੁਟ੍ਠਿਤੇ ਯਥਾ.

‘‘ਸੁਤ੍ਤਨ੍ਤੇਸੁ ਅਸਨ੍ਤੇਸੁ, ਪਮੁਟ੍ਠੇ ਵਿਨਯਮ੍ਹਿ ਚ;

ਤਮੋ ਭਵਿਸ੍ਸਤਿ ਲੋਕੇ, ਸੂਰਿਯੇ ਅਤ੍ਥਙ੍ਗਤੇ ਯਥਾ.

‘‘ਸੁਤ੍ਤਨ੍ਤੇ ਰਕ੍ਖਿਤੇ ਸਨ੍ਤੇ, ਪਟਿਪਤ੍ਤਿ ਹੋਤਿ ਰਕ੍ਖਿਤਾ;

ਪਟਿਪਤ੍ਤਿਯਂ ਠਿਤੋ ਧੀਰੋ, ਯੋਗਕ੍ਖੇਮਾ ਨ ਧਂਸਤੀ’’ਤਿ.

ਇਮਸ੍ਮਿਂ ਸੁਤ੍ਤੇ ਆਹਟੇ ਪਂਸੁਕੂਲਿਕਤ੍ਥੇਰਾ ਤੁਣ੍ਹੀ ਅਹੇਸੁਂ. ਧਮ੍ਮਕਥਿਕਤ੍ਥੇਰਾਨਂਯੇਵ ਵਚਨਂ ਪੁਰਤੋ ਅਹੋਸਿ. ਯਥਾ ਹਿ ਗਵਸਤਸ੍ਸ ਗਵਸਹਸ੍ਸਸ੍ਸ ਵਾ ਅਨ੍ਤਰੇ ਪਵੇਣਿਪਾਲਿਕਾਯ ਧੇਨੁਯਾ ਅਸਤਿ ਸੋ ਵਂਸੋ ਸਾ ਪਵੇਣੀ ਨ ਘਟੀਯਤਿ, ਏਵਮੇਵ ਆਰਦ੍ਧਵਿਪਸ੍ਸਕਾਨਂ ਭਿਕ੍ਖੂਨਂ ਸਤੇਪਿ ਸਹਸ੍ਸੇਪਿ ਵਿਜ੍ਜਮਾਨੇ ਪਰਿਯਤ੍ਤਿਯਾ ਅਸਤਿ ਅਰਿਯਮਗ੍ਗਪਟਿਵੇਧੋ ਨਾਮ ਨ ਹੋਤਿ. ਯਥਾ ਚ ਨਿਧਿਕੁਮ੍ਭਿਯਾ ਜਾਨਨਤ੍ਥਾਯ ਪਾਸਾਣਪਿਟ੍ਠੇ ਅਕ੍ਖਰੇਸੁ ਉਪਨਿਬਦ੍ਧੇਸੁ ਯਾਵ ਅਕ੍ਖਰਾਨਿ ਧਰਨ੍ਤਿ, ਤਾਵ ਨਿਧਿਕੁਮ੍ਭੀ ਨਟ੍ਠਾ ਨਾਮ ਨ ਹੋਤਿ, ਏਵਮੇਵ ਪਰਿਯਤ੍ਤਿਯਾ ਧਰਮਾਨਾਯ ਸਾਸਨਂ ਅਨ੍ਤਰਹਿਤਂ ਨਾਮ ਨ ਹੋਤੀਤਿ. ਤਸ੍ਸਾਧੇਯ੍ਯੋਤਿ ਤਸ੍ਸਾਯਤ੍ਤੋ.

੪੩੯. ਸੋ ¶ ਪਨਾਤਿ ਸੋ ਪਾਤਿਮੋਕ੍ਖੋ. ਸੇਸਮੇਤ੍ਥ ਉਤ੍ਤਾਨਮੇਵ. ਗਰਹਿਤੁਕਾਮਤਾ, ਉਪਸਮ੍ਪਨ੍ਨਸ੍ਸ ਸਨ੍ਤਿਕੇ ਸਿਕ੍ਖਾਪਦਵਿਵਣ੍ਣਨਞ੍ਚਾਤਿ ਇਮਾਨਿ ਪਨੇਤ੍ਥ ਦ੍ਵੇ ਅਙ੍ਗਾਨਿ.

ਵਿਲੇਖਨਸਿਕ੍ਖਾਪਦਵਣ੍ਣਨਾ ਨਿਟ੍ਠਿਤਾ.

੪੪੩. ਤਤਿਯਂ ¶ ਉਤ੍ਤਾਨਮੇਵ. ਮੋਹਾਰੋਪਨਂ, ਮੋਹੇਤੁਕਾਮਤਾ, ਵੁਤ੍ਤਨਯੇਨ ਸੁਤਭਾਵੋ, ਮੋਹਨਨ੍ਤਿ ਇਮਾਨਿ ਪਨੇਤ੍ਥ ਚਤ੍ਤਾਰਿ ਅਙ੍ਗਾਨਿ.

ਮੋਹਨਸਿਕ੍ਖਾਪਦਵਣ੍ਣਨਾ ਨਿਟ੍ਠਿਤਾ.

੪੫੨. ਚਤੁਤ੍ਥੇ ਰਤ੍ਤਚਿਤ੍ਤੋਤਿ ਕਾਯਸਂਸਗ੍ਗਰਾਗੇਨ ਰਤ੍ਤਚਿਤ੍ਤੋ. ਸਚੇ ਪਨ ਮੇਥੁਨਰਾਗੇਨ ਰਤ੍ਤੋ ਪਹਾਰਂ ਦੇਤਿ, ਦੁਕ੍ਕਟਮੇਵ. ਸੇਸਮੇਤ੍ਥ ਉਤ੍ਤਾਨਮੇਵ. ਕੁਪਿਤਤਾ, ਨ ਮੋਕ੍ਖਾਧਿਪ੍ਪਾਯਤਾ, ਉਪਸਮ੍ਪਨ੍ਨਸ੍ਸ ਪਹਾਰਦਾਨਨ੍ਤਿ ਇਮਾਨਿ ਪਨੇਤ੍ਥ ਤੀਣਿ ਅਙ੍ਗਾਨਿ.

ਪਹਾਰਸਿਕ੍ਖਾਪਦਵਣ੍ਣਨਾ ਨਿਟ੍ਠਿਤਾ.

੪੫੭. ਪਞ੍ਚਮੇ ਨ ਪਹਰਿਤੁਕਾਮਤਾਯ ਦਿਨ੍ਨਤ੍ਤਾ ਦੁਕ੍ਕਟਨ੍ਤਿ ਏਤ੍ਥ ਪਹਰਿਤੁਕਾਮਤਾਯ ਪਹਟੇ ਪੁਰਿਮਸਿਕ੍ਖਾਪਦੇਨ ਪਾਚਿਤ੍ਤਿਯਂ, ਉਚ੍ਚਾਰੇਤੁਕਾਮਤਾਯ ਕੇਵਲਂ ਉਗ੍ਗਿਰਣਮਤ੍ਤੇ ਕਤੇ ਇਮਿਨਾ ਪਾਚਿਤ੍ਤਿਯਂ. ਇਮਿਨਾ ਪਨ ਵਿਰਜ੍ਝਿਤ੍ਵਾ ਪਹਾਰੋ ਦਿਨ੍ਨੋ, ਤਸ੍ਮਾ ਦੁਕ੍ਕਟਂ. ਕਿਮਿਦਂ ਦੁਕ੍ਕਟਂ ਪਹਾਰਪਚ੍ਚਯਾ, ਉਦਾਹੁ ਉਗ੍ਗਿਰਣਪਚ੍ਚਯਾਤਿ? ਤਤ੍ਥ ਕੇਚਿ ਤਾਵ ਵਦਨ੍ਤਿ ‘‘ਪਹਾਰਪਚ੍ਚਯਾ ਏਵ ਦੁਕ੍ਕਟਂ, ਉਗ੍ਗਿਰਣਪਚ੍ਚਯਾ ਪਾਚਿਤ੍ਤਿਯਨ੍ਤਿ ਸਦੁਕ੍ਕਟਂ ਪਾਚਿਤ੍ਤਿਯਂ ਯੁਜ੍ਜਤਿ. ਪੁਰਿਮਞ੍ਹਿ ਉਗ੍ਗਿਰਣਂ, ਪਚ੍ਛਾ ਪਹਾਰੋ, ਨ ਚ ਪਚ੍ਛਾ ਪਹਾਰਂ ਨਿਸ੍ਸਾਯ ਪੁਰਿਮਂ ਉਗ੍ਗਿਰਣਂ ਅਨਾਪਤ੍ਤਿਵਤ੍ਥੁਕਂ ਭਵਿਤੁਮਰਹਤੀ’’ਤਿ.

ਮਯਂ ¶ ਪਨੇਤ੍ਥ ਏਵਂ ਤਕ੍ਕਯਾਮ ‘‘ਉਗ੍ਗਿਰਣਸ੍ਸ ਅਤ੍ਤਨੋ ਸਭਾਵੇਨੇਵ ਅਸਣ੍ਠਿਤਤ੍ਤਾ ਤਪ੍ਪਚ੍ਚਯਾ ਪਾਚਿਤ੍ਤਿਯੇਨ ਨ ਭਵਿਤਬ੍ਬਂ, ਅਸੁਦ੍ਧਚਿਤ੍ਤੇਨ ਕਤਪਯੋਗਤ੍ਤਾ ਪਨ ਨ ਸਕ੍ਕਾ ਏਤ੍ਥ ਅਨਾਪਤ੍ਤਿਯਾ ਭਵਿਤੁਨ੍ਤਿ ਦੁਕ੍ਕਟਂ ਵੁਤ੍ਤਂ. ‘ਨ ਪਹਰਿਤੁਕਾਮਤਾਯ ਦਿਨ੍ਨਤ੍ਤਾ’ਤਿ ਇਮਿਨਾ ਚ ਪਹਾਰਪਚ੍ਚਯਾ ਪੁਰਿਮਸਿਕ੍ਖਾਪਦੇਨ ਪਾਚਿਤ੍ਤਿਯਾਸਮ੍ਭਵੇ ਕਾਰਣਂ ਵੁਤ੍ਤਂ, ਨ ਪਨ ਪਹਾਰਪਚ੍ਚਯਾ ਦੁਕ੍ਕਟਸਮ੍ਭਵੇ. ਨ ਹਿ ਅਪਹਰਿਤੁਕਾਮਤਾਯ ਪਹਾਰੇ ਦਿਨ੍ਨੇ ¶ ਪੁਰਿਮਸਿਕ੍ਖਾਪਦੇਨ ਪਹਾਰਪਚ੍ਚਯਾ ਪਾਚਿਤ੍ਤਿਯੇਨ ਦੁਕ੍ਕਟੇਨ ਵਾ ਭਵਿਤੁਂ ਯੁਤ੍ਤ’’ਨ੍ਤਿ. ‘‘ਤਿਰਚ੍ਛਾਨਾਦੀਨਂ ਅਸੁਚਿਕਰਣਾਦਿਂ ਦਿਸ੍ਵਾ ਕੁਜ੍ਝਿਤ੍ਵਾਪਿ ਉਗ੍ਗਿਰਨ੍ਤਸ੍ਸ ਮੋਕ੍ਖਾਧਿਪ੍ਪਾਯੋ ਏਵਾ’’ਤਿ ਵਦਨ੍ਤਿ. ਸੇਸਮੇਤ੍ਥ ਉਤ੍ਤਾਨਮੇਵ. ਕੁਪਿਤਤਾ, ਨ ਮੋਕ੍ਖਾਧਿਪ੍ਪਾਯਤਾ, ਉਪਸਮ੍ਪਨ੍ਨਸ੍ਸ ਤਲਸਤ੍ਤਿਉਗ੍ਗਿਰਣਨ੍ਤਿ ਇਮਾਨਿ ਪਨੇਤ੍ਥ ਤੀਣਿ ਅਙ੍ਗਾਨਿ.

ਤਲਸਤ੍ਤਿਕਸਿਕ੍ਖਾਪਦਵਣ੍ਣਨਾ ਨਿਟ੍ਠਿਤਾ.

੪੫੯. ਛਟ੍ਠਂ ਉਤ੍ਤਾਨਤ੍ਥਮੇਵ. ਉਪਸਮ੍ਪਨ੍ਨਤਾ, ਸਙ੍ਘਾਦਿਸੇਸਸ੍ਸ ਅਮੂਲਕਤਾ, ਅਨੁਦ੍ਧਂਸਨਾ, ਤਙ੍ਖਣਵਿਜਾਨਨਾਤਿ ਇਮਾਨਿ ਪਨੇਤ੍ਥ ਚਤ੍ਤਾਰਿ ਅਙ੍ਗਾਨਿ.

ਅਮੂਲਕਸਿਕ੍ਖਾਪਦਵਣ੍ਣਨਾ ਨਿਟ੍ਠਿਤਾ.

੪੬੪. ਸਤ੍ਤਮਮ੍ਪਿ ਉਤ੍ਤਾਨਤ੍ਥਮੇਵ. ਉਪਸਮ੍ਪਨ੍ਨਤਾ, ਅਫਾਸੁਕਾਮਤਾ, ਕੁਕ੍ਕੁਚ੍ਚੁਪ੍ਪਾਦਨਨ੍ਤਿ ਇਮਾਨਿ ਪਨੇਤ੍ਥ ਤੀਣਿ ਅਙ੍ਗਾਨਿ.

ਸਞ੍ਚਿਚ੍ਚਸਿਕ੍ਖਾਪਦਵਣ੍ਣਨਾ ਨਿਟ੍ਠਿਤਾ.

੪੭੧. ਅਟ੍ਠਮੇ ਸੁਤਿਸਮੀਪਨ੍ਤਿ ਸਦ੍ਦਸਮੀਪਂ. ਸੁਯ੍ਯਤੀਤਿ ਹਿ ਸੁਤਿ, ਸਦ੍ਦਸ੍ਸੇਤਂ ਅਧਿਵਚਨਂ. ਤਸ੍ਸ ਸਮੀਪਂ ਉਪਸ੍ਸੁਤਿ, ਸਦ੍ਦਸਮੀਪਨ੍ਤਿ ਵੁਤ੍ਤਂ ਹੋਤਿ. ਗਣ੍ਠਿਪਦੇਸੁ ਚ ਸੁਯ੍ਯਤੀਤਿ ਸੁਤੀਤਿ ਸਦ੍ਦੋਵ ਵੁਤ੍ਤੋ. ਯਤ੍ਥ ਪਨ ਠਿਤੇਨ ਸਕ੍ਕਾ ਹੋਤਿ ਸਦ੍ਦਂ ਸੋਤੁਂ, ਤਤ੍ਥ ਤਿਟ੍ਠਨ੍ਤੋ ਸਦ੍ਦਸਮੀਪੇ ਠਿਤੋ ਨਾਮ ਹੋਤੀਤਿ ¶ ਆਹ ‘‘ਯਤ੍ਥ ਠਤ੍ਵਾ’’ਤਿਆਦਿ. ਕੇਚਿ ਪਨ ‘‘ਸੁਣਾਤਿ ਏਤ੍ਥਾਤਿ ਸੁਤਿ. ਯਤ੍ਥ ਠਿਤੋ ਸੁਣਾਤਿ, ਤਸ੍ਸ ਠਾਨਸ੍ਸੇਤਂ ਨਾਮਂ. ਤਸ੍ਸ ਸਮੀਪਂ ਉਪਸ੍ਸੁਤੀ’’ਤਿ ਵਦਨ੍ਤਿ, ਏਵਂ ਪਨ ਗਯ੍ਹਮਾਨੇ ਯਸ੍ਮਿਂ ਠਾਨੇ ਠਿਤੋ ਸੁਣਾਤਿ, ਤਸ੍ਸ ¶ ਆਸਨ੍ਨੇ ਅਞ੍ਞਸ੍ਮਿਂ ਪਦੇਸੇ ਤਿਟ੍ਠਤੀਤਿ ਆਪਜ੍ਜਤਿ. ਅਟ੍ਠਕਥਾਯਞ੍ਚ ਉਪਸ੍ਸੁਤਿ-ਸਦ੍ਦਸ੍ਸੇਵ ਅਤ੍ਥਂ ਦਸ੍ਸੇਤੁਂ ‘‘ਯਤ੍ਥ ਠਤ੍ਵਾ ਸਕ੍ਕਾ ਹੋਤਿ, ਤੇਸਂ ਵਚਨਂ ਸੋਤੁ’’ਨ੍ਤਿ ਵੁਤ੍ਤਂ, ਨ ਸੁਤਿ-ਸਦ੍ਦਸ੍ਸ. ਤਸ੍ਮਾ ਪੁਬ੍ਬਨਯੋਵੇਤ੍ਥ ਪਸਤ੍ਥਤਰੋ. ਅਥ ਵਾ ਉਪੇਚ੍ਚ ਸੁਯ੍ਯਤਿ ਏਤ੍ਥਾਤਿ ਉਪਸ੍ਸੁਤਿ, ਠਾਨਂ. ਯਂ ਠਾਨਂ ਉਪਗਤੇਨ ਸਕ੍ਕਾ ਹੋਤਿ ਕਥੇਨ੍ਤਾਨਂ ਸਦ੍ਦਂ ਸੋਤੁਂ, ਤਤ੍ਥਾਤਿ ਏਵਮਤ੍ਥੋ ਗਹੇਤਬ੍ਬੋ. ਮਨ੍ਤੇਨ੍ਤਨ੍ਤਿ ਭੁਮ੍ਮਤ੍ਥੇ ਉਪਯੋਗਵਚਨਨ੍ਤਿ ਆਹ ‘‘ਮਨ੍ਤਯਮਾਨੇ’’ਤਿ.

੪੭੩. ਏਕਪਰਿਚ੍ਛੇਦਾਨੀਤਿ ‘‘ਸਿਯਾ ਕਿਰਿਯਂ, ਸਿਯਾ ਅਕਿਰਿਯ’’ਨ੍ਤਿ ਇਮਿਨਾ ਨਯੇਨ ਏਕਪਰਿਚ੍ਛੇਦਾਨਿ. ਇਮਾਨਿ ਹਿ ਤੀਣਿ ਸਿਕ੍ਖਾਪਦਾਨਿ ਕਦਾਚਿ ਕਿਰਿਯਤੋ ਸਮੁਟ੍ਠਹਨ੍ਤਿ, ਕਦਾਚਿ ਅਕਿਰਿਯਤੋ, ਨ ਏਕਕ੍ਖਣੇਯੇਵ ਕਿਰਿਯਾਕਿਰਿਯਤੋ ਸਮੁਟ੍ਠਹਨ੍ਤਿ. ਸੇਸਮੇਤ੍ਥ ਉਤ੍ਤਾਨਮੇਵ. ਉਪਸਮ੍ਪਨ੍ਨਤਾ, ਚੋਦਨਾਧਿਪ੍ਪਾਯੋ, ਸਵਨਨ੍ਤਿ ਇਮਾਨਿ ਪਨੇਤ੍ਥ ਤੀਣਿ ਅਙ੍ਗਾਨਿ.

ਉਪਸ੍ਸੁਤਿਸਿਕ੍ਖਾਪਦਵਣ੍ਣਨਾ ਨਿਟ੍ਠਿਤਾ.

੯. ਕਮ੍ਮਪਟਿਬਾਹਨਸਿਕ੍ਖਾਪਦਵਣ੍ਣਨਾ

੪੭੪. ਨਵਮਂ ਉਤ੍ਤਾਨਤ੍ਥਮੇਵ. ਧਮ੍ਮਕਮ੍ਮਤਾ, ਧਮ੍ਮਕਮ੍ਮਨ੍ਤਿ ਸਞ੍ਞਾ, ਛਨ੍ਦਂ ਦਤ੍ਵਾ ਖਿਯ੍ਯਨਨ੍ਤਿ ਇਮਾਨਿ ਪਨੇਤ੍ਥ ਤੀਣਿ ਅਙ੍ਗਾਨਿ.

ਕਮ੍ਮਪਟਿਬਾਹਨਸਿਕ੍ਖਾਪਦਵਣ੍ਣਨਾ ਨਿਟ੍ਠਿਤਾ.

੧੦. ਛਨ੍ਦਂ ਅਦਤ੍ਵਾ ਗਮਨਸਿਕ੍ਖਾਪਦਵਣ੍ਣਨਾ

੪੭੯. ਦਸਮਂ ਉਤ੍ਤਾਨਤ੍ਥਮੇਵ. ਵਿਨਿਚ੍ਛਯਕਥਾਯ ਪਵਤ੍ਤਮਾਨਤਾ, ਧਮ੍ਮਕਮ੍ਮਤਾ, ਧਮ੍ਮਕਮ੍ਮਸਞ੍ਞਿਤਾ, ਸਮਾਨਸੀਮਾਯਂ ਠਿਤਤਾ, ਸਮਾਨਸਂਵਾਸਕਤਾ, ਕੋਪੇਤੁਕਾਮਤਾਯ ਹਤ੍ਥਪਾਸਵਿਜਹਨਨ੍ਤਿ ਇਮਾਨਿ ਪਨੇਤ੍ਥ ਛ ਅਙ੍ਗਾਨਿ.

ਛਨ੍ਦਂ ਅਦਤ੍ਵਾ ਗਮਨਸਿਕ੍ਖਾਪਦਵਣ੍ਣਨਾ ਨਿਟ੍ਠਿਤਾ.

੪੮੪. ਏਕਾਦਸਮਮ੍ਪਿ ¶ ¶ ਉਤ੍ਤਾਨਤ੍ਥਮੇਵ. ਉਪਸਮ੍ਪਨ੍ਨਤਾ, ਧਮ੍ਮੇਨ ਲਦ੍ਧਸਮ੍ਮੁਤਿਤਾ, ਸਙ੍ਘੇਨ ਸਦ੍ਧਿਂ ਵਿਕਪ੍ਪਨੁਪਗਚੀਵਰਦਾਨਂ, ਪਚ੍ਛਾ ਖੀਯਿਤੁਕਾਮਤਾਯ ਖਿਯ੍ਯਨਾਤਿ ਇਮਾਨਿ ਪਨੇਤ੍ਥ ਚਤ੍ਤਾਰਿ ਅਙ੍ਗਾਨਿ.

ਦੁਬ੍ਬਲਸਿਕ੍ਖਾਪਦਵਣ੍ਣਨਾ ਨਿਟ੍ਠਿਤਾ.

੪੮੯. ਦ੍ਵਾਦਸਮੇ ਨਤ੍ਥਿ ਕਿਞ੍ਚਿ ਵਤ੍ਤਬ੍ਬਂ.

ਨਿਟ੍ਠਿਤੋ ਸਹਧਮ੍ਮਿਕਵਗ੍ਗੋ ਅਟ੍ਠਮੋ.

੪੯੭-੪੯੯. ਰਾਜਵਗ੍ਗਸ੍ਸ ਪਠਮਸਿਕ੍ਖਾਪਦੇ ਅਟ੍ਠਕਥਾਯਂ ਸਬ੍ਬਂ ਉਤ੍ਤਾਨਤ੍ਥਮੇਵ. ਪਾਲ਼ਿਯਂ ਪਨ ਅਯਮਨੁਤ੍ਤਾਨਪਦਤ੍ਥੋ. ਕਤਂ ਵਾ ਕਰਿਸ੍ਸਨ੍ਤਿ ਵਾਤਿ ਮੇਥੁਨਵੀਤਿਕ੍ਕਮਨਂ ਕਤਂ ਵਾ ਕਰਿਸ੍ਸਨ੍ਤਿ ਵਾ. ਇਮੇਸਨ੍ਤਿ ਪਦਂ ਵਿਭਤ੍ਤਿਵਿਪਰਿਣਾਮਂ ਕਤ੍ਵਾ ਉਭਯਤ੍ਥ ਯੋਜੇਤਬ੍ਬਂ ‘‘ਇਮੇਹਿ ਕਤਂ ਇਮੇ ਕਰਿਸ੍ਸਨ੍ਤੀ’’ਤਿ. ਰਤਨਨ੍ਤਿ ਮਣਿਰਤਨਾਦੀਸੁ ਯਂਕਿਞ੍ਚਿ. ਉਭਤੋਤਿ ਦ੍ਵੀਹਿ ਪਕ੍ਖੇਹਿ. ‘‘ਉਭਤੋ ਸੁਜਾਤੋ’’ਤਿ ਏਤ੍ਤਕੇ ਵੁਤ੍ਤੇ ਯੇਹਿ ਕੇਹਿਚਿ ਦ੍ਵੀਹਿ ਭਾਗੇਹਿ ਸੁਜਾਤਤਾ ਵਿਞ੍ਞਾਯੇਯ੍ਯ, ਸੁਜਾਤ-ਸਦ੍ਦੋ ਚ ‘‘ਸੁਜਾਤੋ ਚਾਰੁਦਸ੍ਸਨੋ’’ਤਿਆਦੀਸੁ ਆਰੋਹਸਮ੍ਪਤ੍ਤਿਪਰਿਯਾਯੋਤਿ ਜਾਤਿਵਸੇਨੇਵ ਸੁਜਾਤਤਂ ਵਿਭਾਵੇਤੁਂ ‘‘ਮਾਤਿਤੋ ਚ ਪਿਤਿਤੋ ਚਾ’’ਤਿ ਵੁਤ੍ਤਂ. ਅਨੋਰਸਪੁਤ੍ਤਵਸੇਨਪਿ ਲੋਕੇ ਮਾਤੁਪਿਤੁਸਮਞ੍ਞਾ ਦਿਸ੍ਸਤਿ, ਇਧ ਪਨ ਸਾ ਓਰਸਪੁਤ੍ਤਵਸੇਨੇਵ ਇਚ੍ਛਿਤਾਤਿ ਦਸ੍ਸੇਤੁਂ ‘‘ਸਂਸੁਦ੍ਧਗਹਣਿਕੋ’’ਤਿ ਵੁਤ੍ਤਂ. ਗਬ੍ਭਂ ਗਣ੍ਹਾਤਿ ਧਾਰੇਤੀਤਿ ਗਹਣੀ, ਗਬ੍ਭਾਸਯਸਞ੍ਞਿਤੋ ਮਾਤੁਕੁਚ੍ਛਿਪ੍ਪਦੇਸੋ. ਸਂਸੁਦ੍ਧਾ ਗਹਣੀ ਅਸ੍ਸਾਤਿ ਸਂਸੁਦ੍ਧਗਹਣਿਕੋ, ਸਂਸੁਦ੍ਧਾ ਤਸ੍ਸ ਮਾਤੁਕੁਚ੍ਛੀਤਿ ਵੁਤ੍ਤਂ ਹੋਤਿ. ‘‘ਸਮਵੇਪਾਕਿਨਿਯਾ ਗਹਣਿਯਾ’’ਤਿ ¶ ਏਤ੍ਥ ਪਨ ਯਥਾਭੁਤ੍ਤਸ੍ਸ ਆਹਾਰਸ੍ਸ ਵਿਪਾਚਨਵਸੇਨ ਗਣ੍ਹਨਤੋ ਅਛਡ੍ਡਨਤੋ ਕਮ੍ਮਜਤੇਜੋਧਾਤੁ ‘‘ਗਹਣੀ’’ਤਿ ਵੁਚ੍ਚਤਿ.

ਯਾਵ ¶ ਸਤ੍ਤਮਾ ਪਿਤਾਮਹਯੁਗਾਤਿ ਏਤ੍ਥ ਪਿਤੁ ਪਿਤਾ ਪਿਤਾਮਹੋ, ਪਿਤਾਮਹਸ੍ਸ ਯੁਗਂ ਪਿਤਾਮਹਯੁਗਂ. ‘‘ਯੁਗ’’ਨ੍ਤਿ ਆਯੁਪ੍ਪਮਾਣਂ ਵੁਚ੍ਚਤਿ. ਅਭਿਲਾਪਮਤ੍ਤਮੇਵ ਚੇਤਂ, ਅਤ੍ਥਤੋ ਪਨ ਪਿਤਾਮਹੋਯੇਵ ਪਿਤਾਮਹਯੁਗਂ. ਪਿਤਾ ਚ ਮਾਤਾ ਚ ਪਿਤਰੋ, ਪਿਤੂਨਂ ਪਿਤਰੋ ਪਿਤਾਮਹਾ, ਤੇਸਂ ਯੁਗੋ ਪਿਤਾਮਹਯੁਗੋ, ਤਸ੍ਮਾ ਯਾਵ ਸਤ੍ਤਮਾ ਪਿਤਾਮਹਯੁਗਾ, ਪਿਤਾਮਹਦ੍ਵਨ੍ਦਾਤਿ ਏਵਮੇਤ੍ਥ ਅਤ੍ਥੋ ਦਟ੍ਠਬ੍ਬੋ. ਏਵਞ੍ਹਿ ਪਿਤਾਮਹਗ੍ਗਹਣੇਨੇਵ ਮਾਤਾਮਹੋਪਿ ਗਹਿਤੋ ਹੋਤਿ. ਯੁਗ-ਸਦ੍ਦੋ ਚੇਤ੍ਥ ਏਕਸੇਸੇਨ ਦਟ੍ਠਬ੍ਬੋ ਯੁਗੋ ਚ ਯੁਗੋ ਚ ਯੁਗੋਤਿ. ਏਵਞ੍ਹਿ ਤਤ੍ਥ ਤਤ੍ਥ ਦ੍ਵਨ੍ਦਂ ਗਹਿਤਮੇਵ ਹੋਤਿ, ਤਸ੍ਮਾ ਤਤੋ ਉਦ੍ਧਂ ਸਬ੍ਬੇਪਿ ਪੁਬ੍ਬਪੁਰਿਸਾ ਪਿਤਾਮਹਯੁਗਗ੍ਗਹਣੇਨੇਵ ਗਹਿਤਾ. ਏਵਂ ਯਾਵ ਸਤ੍ਤਮੋ ਪਿਤਾਮਹਯੁਗੋ, ਤਾਵ ਸਂਸੁਦ੍ਧਗਹਣਿਕੋ.

ਅਕ੍ਖਿਤ੍ਤੋਤਿ ‘‘ਅਪਨੇਥ ਏਤਂ, ਕਿਂ ਇਮਿਨਾ’’ਤਿ ਏਵਂ ਅਕ੍ਖਿਤ੍ਤੋ ਅਨਵਕ੍ਖਿਤ੍ਤੋ. ਅਨੁਪਕੁਟ੍ਠੋਤਿ ਨ ਉਪਕੁਟ੍ਠੋ, ਨ ਅਕ੍ਕੋਸਂ ਵਾ ਨਿਨ੍ਦਂ ਵਾ ਪਤ੍ਤਪੁਬ੍ਬੋ. ਕੇਨ ਕਾਰਣੇਨਾਤਿ ਆਹ ‘‘ਜਾਤਿਵਾਦੇਨਾ’’ਤਿ. ਏਤ੍ਥ ਚ ‘‘ਉਭਤੋ…ਪੇ… ਪਿਤਾਮਹਯੁਗਾ’’ਤਿ ਏਤੇਨ ਤਸ੍ਸ ਯੋਨਿਦੋਸਾਭਾਵੋ ਦਸ੍ਸਿਤੋ ਸਂਸੁਦ੍ਧਗਹਣਿਕਭਾਵਕਿਤ੍ਤਨਤੋ, ‘‘ਅਕ੍ਖਿਤ੍ਤੋ’’ਤਿ ਇਮਿਨਾ ਕਿਰਿਯਾਪਰਾਧਾਭਾਵੋ. ਕਿਰਿਯਾਪਰਾਧੇਨ ਹਿ ਸਤ੍ਤਾ ਖੇਪਂ ਪਾਪੁਣਨ੍ਤਿ. ‘‘ਅਨੁਪਕੁਟ੍ਠੋ’’ਤਿ ਇਮਿਨਾ ਅਯੁਤ੍ਤਸਂਸਗ੍ਗਾਭਾਵੋ. ਅਯੁਤ੍ਤਸਂਸਗ੍ਗਞ੍ਹਿ ਪਟਿਚ੍ਚ ਸਤ੍ਤਾ ਅਕ੍ਕੋਸਂ ਲਭਨ੍ਤਿ. ਸੇਸਮੇਤ੍ਥ ਉਤ੍ਤਾਨਮੇਵ. ਖਤ੍ਤਿਯਤਾ, ਅਭਿਸਿਤ੍ਤਤਾ, ਉਭਿਨ੍ਨਮ੍ਪਿ ਸਯਨਿਘਰਤੋ ਅਨਿਕ੍ਖਨ੍ਤਤਾ, ਅਪ੍ਪਟਿਸਂਵਿਦਿਤਤਾ, ਇਨ੍ਦਖੀਲਾਤਿਕ੍ਕਮੋਤਿ ਇਮਾਨਿ ਪਨੇਤ੍ਥ ਪਞ੍ਚ ਅਙ੍ਗਾਨਿ.

ਅਨ੍ਤੇਪੁਰਸਿਕ੍ਖਾਪਦਵਣ੍ਣਨਾ ਨਿਟ੍ਠਿਤਾ.

੫੦੨. ਦੁਤਿਯੇ ਮਹਾਲਤਂ ਨਾਮਾਤਿ ਪਤਿਕੁਲਂ ਗਚ੍ਛਨ੍ਤਿਯਾ ਕਿਰ ਤਸ੍ਸਾ ਪਿਤਾ ਮਹਾਲਤਾਪਿਲ਼ਨ੍ਧਨਂ ਨਾਮ ਕਾਰਾਪੇਸਿ. ਤਸ੍ਮਿਂ ਪਿਲ਼ਨ੍ਧਨੇ ਚਤਸ੍ਸੋ ਵਜਿਰਨਾਲ਼ਿਯੋ ਤਤ੍ਥ ਤਤ੍ਥ ਅਪ੍ਪੇਤਬ੍ਬਟ੍ਠਾਨੇ ਅਪ੍ਪਨਵਸੇਨ ਵਿਨਿਯੋਗਂ ਅਗਮਂਸੁ, ਮੁਤ੍ਤਾਨਂ ਏਕਾਦਸ ਨਾਲ਼ਿਯੋ, ਪਵਾਲ਼ਸ੍ਸ ਦ੍ਵਾਵੀਸਤਿ ਨਾਲ਼ਿਯੋ, ਮਣੀਨਂ ਤੇਤ੍ਤਿਂਸ ਨਾਲ਼ਿਯੋ. ਇਤਿ ਏਤੇਹਿ ਚ ਅਞ੍ਞੇਹਿ ਚ ਵੇਲ਼ੁਰਿਯਲੋਹਿਤਙ੍ਕਮਸਾਰਗਲ੍ਲਾਦੀਹਿ ਸਤ੍ਤਵਣ੍ਣੇਹਿ ਚ ਰਤਨੇਹਿ ਨਿਟ੍ਠਾਨਂ ਅਗਮਾਸਿ ¶ . ਤਂ ਸੀਸੇ ਪਟਿਮੁਕ੍ਕਂ ¶ ਯਾਵ ਪਾਦਪਿਟ੍ਠਿਯਾ ਭਸ੍ਸਤਿ, ਪਞ੍ਚਨ੍ਨਂ ਹਤ੍ਥੀਨਂ ਬਲਂ ਧਾਰਯਮਾਨਾਵ ਇਤ੍ਥੀ ਨਂ ਧਾਰੇਤੁਂ ਸਕ੍ਕੋਤਿ. ਤਂ ਸਨ੍ਧਾਯੇਤਂ ਵੁਤ੍ਤਂ.

੫੦੬. ਆਵਸਥਸ੍ਸ ਪਨ ਸੁਪ੍ਪਪਾਤੋ ਵਾ ਮੁਸਲਪਾਤੋ ਵਾ ਉਪਚਾਰੋ ਨਾਮਾਤਿ ਯੋਜੇਤਬ੍ਬਂ. ਆਵਸਥੋਤਿ ਚੇਤ੍ਥ ਅਨ੍ਤੋਆਰਾਮੇ ਵਾ ਹੋਤੁ ਅਞ੍ਞਤ੍ਥ ਵਾ, ਅਤ੍ਤਨੋ ਵਸਨਟ੍ਠਾਨਂ ਵੁਚ੍ਚਤਿ. ਛਨ੍ਦੇਨਪਿ ਭਯੇਨਪੀਤਿ ਵਡ੍ਢਕੀਆਦੀਸੁ ਛਨ੍ਦੇਨ, ਰਾਜਵਲ੍ਲਭੇਸੁ ਭਯੇਨ. ਤਮੇਵ ਭਿਕ੍ਖੁਂ ਆਸਙ੍ਕਨ੍ਤੀਤਿ ਵਿਸ੍ਸਰਿਤ੍ਵਾ ਗਮਨਕਾਲੇ ਅਤ੍ਤਨੋ ਪਚ੍ਛਤੋ ਅਞ੍ਞਸ੍ਸਾਭਾਵਾ ਆਸਙ੍ਕਨ੍ਤਿ. ਪਤਿਰੂਪਂ ਨਾਮ ਰਤਨਸਮ੍ਮਤੇ ਪਂਸੁਕੂਲਗ੍ਗਹਣਂ ਵਾ ਰਤਨੇ ਨਿਰੁਸ੍ਸੁਕ੍ਕਗਮਨਂ ਵਾ. ਯਦਿ ਹਿ ਤਂ ਰਤਨਸਮ੍ਮਤਂ ਆਮਾਸਂ ਚੇ, ‘‘ਨਤ੍ਥਿ ਏਤਸ੍ਸ ਸਾਮੀ’’ਤਿ ਪਂਸੁਕੂਲਂ ਗਹੇਸ੍ਸਤਿ. ਅਨਾਮਾਸਂ ਚੇ, ‘‘ਨਤ੍ਥਿ ਏਤਸ੍ਸ ਸਾਮੀ’’ਤਿ ਪਂਸੁਕੂਲਛਿਨ੍ਨਪਲਿਬੋਧੋ ਨਿਰਪੇਕ੍ਖੋ ਗਮਿਸ੍ਸਤਿ. ਸਮਾਦਪੇਤ੍ਵਾਤਿ ਅਞ੍ਞਂ ਸਮਾਦਪੇਤ੍ਵਾ, ‘‘ਉਦ੍ਦਿਸ੍ਸ ਅਰਿਯਾ ਤਿਟ੍ਠਨ੍ਤਿ, ਏਸਾ ਅਰਿਯਾਨਯਾਚਨਾ’’ਤਿ (ਜਾ. ੧.੭.੫੯) ਵੁਤ੍ਤਨਯੇਨ ਯਾਚਿਤ੍ਵਾਤਿ ਅਤ੍ਥੋ. ਸੇਸਮੇਤ੍ਥ ਉਤ੍ਤਾਨਮੇਵ. ਅਨਨੁਞ੍ਞਾਤਕਰਣਂ, ਪਰਸਨ੍ਤਕਤਾ, ਵਿਸ੍ਸਾਸਗ੍ਗਾਹਪਂਸੁਕੂਲਸਞ੍ਞਾਨਂ ਅਭਾਵੋ, ਉਗ੍ਗਹਣਂ ਵਾ ਉਗ੍ਗਹਾਪਨਂ ਵਾਤਿ ਇਮਾਨਿ ਪਨੇਤ੍ਥ ਚਤ੍ਤਾਰਿ ਅਙ੍ਗਾਨਿ.

੩. ਵਿਕਾਲਗਾਮਪ੍ਪਵਿਸਨਸਿਕ੍ਖਾਪਦਵਣ੍ਣਨਾ

੫੦੮. ਤਤਿਯੇ ਅਰਿਯਮਗ੍ਗਸ੍ਸਾਤਿ ਏਤ੍ਥ ਸਗ੍ਗਮਗ੍ਗੋਪਿ ਸਙ੍ਗਹੇਤਬ੍ਬੋ. ਅਨਿਯ੍ਯਾਨਿਕਤ੍ਤਾ ਸਗ੍ਗਮੋਕ੍ਖਮਗ੍ਗਾਨਂ ਤਿਰਚ੍ਛਾਨਭੂਤਾ ਹਿ ਕਥਾ ਤਿਰਚ੍ਛਾਨਕਥਾ. ਤਿਰਚ੍ਛਾਨਭੂਤਨ੍ਤਿ ਤਿਰੋਕਰਣਭੂਤਂ ਵਿਬਨ੍ਧਨਭੂਤਂ. ਰਾਜਪਟਿਸਂਯੁਤ੍ਤਂ ਕਥਨ੍ਤਿ (ਦੀ. ਨਿ. ਅਟ੍ਠ. ੧.੧੭; ਮ. ਨਿ. ਅਟ੍ਠ. ੨.੨੨੩; ਸਂ. ਨਿ. ਅਟ੍ਠ. ੩.੫.੧੦੮੦; ਅ. ਨਿ. ਅਟ੍ਠ. ੩.੧੦.੬੯-੭੦) ਰਾਜਾਨਂ ਆਰਬ੍ਭ ‘‘ਮਹਾਸਮ੍ਮਤੋ ਮਨ੍ਧਾਤਾ ਧਮ੍ਮਾਸੋਕੋ ਏਵਂਮਹਾਨੁਭਾਵੋ’’ਤਿਆਦਿਨਾ ਨਯੇਨ ਪਵਤ੍ਤਕਥਂ. ਏਤ੍ਥ ਚ ‘‘ਅਸੁਕੋ ਰਾਜਾ ਅਭਿਰੂਪੋ ਦਸ੍ਸਨੀਯੋ’’ਤਿਆਦਿਨਾ ਨਯੇਨ ਗੇਹਸ੍ਸਿਤਕਥਾਵ ਤਿਰਚ੍ਛਾਨਕਥਾ ਹੋਤਿ. ‘‘ਸੋਪਿ ਨਾਮ ਏਵਂਮਹਾਨੁਭਾਵੋ ਖਯਂ ਗਤੋ’’ਤਿ ਏਵਂ ਪਵਤ੍ਤਾ ਪਨ ਅਨਿਚ੍ਚਤਾਪਟਿਸਂਯੁਤ੍ਤਾ ਕਮ੍ਮਟ੍ਠਾਨਭਾਵੇ ਤਿਟ੍ਠਤਿ. ਚੋਰੇਸੁਪਿ ‘‘ਮੂਲਦੇਵੋ ਏਵਂਮਹਾਨੁਭਾਵੋ, ਮੇਘਮਾਲੋ ਏਵਂਮਹਾਨੁਭਾਵੋ’’ਤਿ ¶ ਤੇਸਂ ਕਮ੍ਮਂ ਪਟਿਚ੍ਚ ‘‘ਅਹੋ ਸੂਰਾ’’ਤਿ ਗੇਹਸ੍ਸਿਤਕਥਾਵ ਤਿਰਚ੍ਛਾਨਕਥਾ. ਯੁਦ੍ਧੇਪਿ ਭਰਤਯੁਦ੍ਧਾਦੀਸੁ ‘‘ਅਸੁਕੇਨ ਅਸੁਕੋ ਏਵਂ ਮਾਰਿਤੋ ਏਵਂ ਵਿਦ੍ਧੋ’’ਤਿ ਕਾਮਸ੍ਸਾਦਵਸੇਨੇਵ ਕਥਾ ਤਿਰਚ੍ਛਾਨਕਥਾ. ‘‘ਤੇਪਿ ਨਾਮ ਖਯਂ ਗਤਾ’’ਤਿ ਏਵਂ ਪਵਤ੍ਤਾ ਪਨ ਸਬ੍ਬਤ੍ਥ ਕਮ੍ਮਟ੍ਠਾਨਮੇਵ ਹੋਤਿ.

ਅਪਿਚ ¶ ਅਨ੍ਨਾਦੀਸੁ ‘‘ਏਵਂ ਵਣ੍ਣਵਨ੍ਤਂ ਗਨ੍ਧਵਨ੍ਤਂ ਰਸਵਨ੍ਤਂ ਫਸ੍ਸਸਮ੍ਪਨ੍ਨਂ ਖਾਦਿਮ੍ਹ ਭੁਞ੍ਜਿਮ੍ਹ ਪਿਵਿਮ੍ਹ ਪਰਿਭੁਞ੍ਜਿਮ੍ਹਾ’’ਤਿ ਕਾਮਸ੍ਸਾਦਵਸੇਨ ਕਥੇਤੁਂ ਨ ਵਟ੍ਟਤਿ, ਸਾਤ੍ਥਕਂ ਪਨ ਕਤ੍ਵਾ ‘‘ਪੁਬ੍ਬੇ ਏਵਂ ਵਣ੍ਣਾਦਿਸਮ੍ਪਨ੍ਨਂ ਅਨ੍ਨਂ ਪਾਨਂ ਵਤ੍ਥਂ ਸਯਨਂ ਮਾਲਾਗਨ੍ਧਂ ਸੀਲਵਨ੍ਤਾਨਂ ਅਦਮ੍ਹ, ਚੇਤਿਯਪੂਜਂ ਅਕਰਿਮ੍ਹਾ’’ਤਿ ਕਥੇਤੁਂ ਵਟ੍ਟਤਿ. ਞਾਤਿਕਥਾਦੀਸੁਪਿ ‘‘ਅਮ੍ਹਾਕਂ ਞਾਤਕਾ ਸੂਰਾ ਸਮਤ੍ਥਾ’’ਤਿ ਵਾ ‘‘ਪੁਬ੍ਬੇ ਮਯਂ ਏਵਂ ਵਿਚਿਤ੍ਰੇਹਿ ਯਾਨੇਹਿ ਵਿਚਰਿਮ੍ਹਾ’’ਤਿ ਵਾ ਅਸ੍ਸਾਦਵਸੇਨ ਵਤ੍ਤੁਂ ਨ ਵਟ੍ਟਤਿ, ਸਾਤ੍ਥਕਂ ਪਨ ਕਤ੍ਵਾ ‘‘ਤੇਪਿ ਨੋ ਞਾਤਕਾ ਖਯਂ ਗਤਾ’’ਤਿ ਵਾ ‘‘ਪੁਬ੍ਬੇ ਮਯਂ ਏਵਰੂਪਾ ਉਪਾਹਨਾ ਸਙ੍ਘਸ੍ਸ ਅਦਮ੍ਹਾ’’ਤਿ ਵਾ ਕਥੇਤਬ੍ਬਂ. ਗਾਮਕਥਾਪਿ ਸੁਨਿਵਿਟ੍ਠਦੁਨ੍ਨਿਵਿਟ੍ਠਸੁਭਿਕ੍ਖਦੁਬ੍ਭਿਕ੍ਖਾਦਿਵਸੇਨ ਵਾ ‘‘ਅਸੁਕਗਾਮਵਾਸਿਨੋ ਸੂਰਾ ਸਮਤ੍ਥਾ’’ਤਿ ਵਾ ਏਵਂ ਅਸ੍ਸਾਦਵਸੇਨ ਨ ਵਟ੍ਟਤਿ, ਸਾਤ੍ਥਕਂ ਪਨ ਕਤ੍ਵਾ ‘‘ਸਦ੍ਧਾ ਪਸਨ੍ਨਾ’’ਤਿ ਵਾ ‘‘ਖਯਵਯਂ ਗਤਾ’’ਤਿ ਵਾ ਵਤ੍ਤੁਂ ਵਟ੍ਟਤਿ. ਨਿਗਮਨਗਰਜਨਪਦਕਥਾਸੁਪਿ ਏਸੇਵ ਨਯੋ.

ਇਤ੍ਥਿਕਥਾਪਿ ਵਣ੍ਣਸਣ੍ਠਾਨਾਦੀਨਿ ਪਟਿਚ੍ਚ ਅਸ੍ਸਾਦਵਸੇਨ ਨ ਵਟ੍ਟਤਿ, ‘‘ਸਦ੍ਧਾ ਪਸਨ੍ਨਾ, ਖਯਂ ਗਤਾ’’ਤਿ ਏਵਂ ਵਤ੍ਤੁਂ ਵਟ੍ਟਤਿ. ਸੂਰਕਥਾਪਿ ‘‘ਨਨ੍ਦਿਮਿਤ੍ਤੋ ਨਾਮ ਯੋਧੋ ਸੂਰੋ ਅਹੋਸੀ’’ਤਿ ਅਸ੍ਸਾਦਵਸੇਨ ਨ ਵਟ੍ਟਤਿ, ‘‘ਸਦ੍ਧੋ ਅਹੋਸਿ, ਖਯਂ ਗਤੋ’’ਤਿ ਏਵਮੇਵ ਵਟ੍ਟਤਿ. ਵਿਸਿਖਾਕਥਾਪਿ ‘‘ਅਸੁਕਾ ਵਿਸਿਖਾ ਸੁਨਿਵਿਟ੍ਠਾ ਦੁਨ੍ਨਿਵਿਟ੍ਠਾ ਸੂਰਾ ਸਮਤ੍ਥਾ’’ਤਿ ਅਸ੍ਸਾਦਵਸੇਨੇਵ ਨ ਵਟ੍ਟਤਿ, ‘‘ਸਦ੍ਧਾ ਪਸਨ੍ਨਾ, ਖਯਂ ਗਤਾ’’ਇਚ੍ਚੇਵ ਵਟ੍ਟਤਿ.

ਕੁਮ੍ਭਟ੍ਠਾਨਕਥਾਤਿ ਕੁਟਟ੍ਠਾਨਕਥਾ ਉਦਕਤਿਤ੍ਥਕਥਾ ਵੁਚ੍ਚਤਿ, ਕੁਮ੍ਭਦਾਸੀਕਥਾ ਵਾ. ਸਾਪਿ ‘‘ਪਾਸਾਦਿਕਾ ਨਚ੍ਚਿਤੁਂ ਗਾਯਿਤੁਂ ਛੇਕਾ’’ਤਿ ਅਸ੍ਸਾਦਵਸੇਨ ਨ ਵਟ੍ਟਤਿ, ‘‘ਸਦ੍ਧਾ ਪਸਨ੍ਨਾ’’ਤਿਆਦਿਨਾ ਨਯੇਨੇਵ ਵਟ੍ਟਤਿ. ਪੁਬ੍ਬਪੇਤਕਥਾਤਿ ਅਤੀਤਞਾਤਿਕਥਾ. ਤਤ੍ਥ ਵਤ੍ਤਮਾਨਞਾਤਿਕਥਾਸਦਿਸੋਵ ਵਿਨਿਚ੍ਛਯੋ.

ਨਾਨਤ੍ਤਕਥਾਤਿ ਪੁਰਿਮਪਚ੍ਛਿਮਕਥਾਵਿਮੁਤ੍ਤਾ ਅਵਸੇਸਾ ਨਾਨਾਸਭਾਵਾ ਨਿਰਤ੍ਥਕਕਥਾ. ਲੋਕਕ੍ਖਾਯਿਕਾਤਿ ‘‘ਅਯਂ ਲੋਕੋ ਕੇਨ ਨਿਮ੍ਮਿਤੋ, ਅਸੁਕੇਨ ¶ ਪਜਾਪਤਿਨਾ ਬ੍ਰਹ੍ਮੁਨਾ ਇਸ੍ਸਰੇਨ ਵਾ ਨਿਮ੍ਮਿਤੋ, ਕਾਕੋ ਸੇਤੋ ਅਟ੍ਠੀਨਂ ਸੇਤਤ੍ਤਾ, ਬਕਾ ਰਤ੍ਤਾ ਲੋਹਿਤਸ੍ਸ ਰਤ੍ਤਤ੍ਤਾ’’ਤਿ ਏਵਮਾਦਿਕਾ ਲੋਕਾਯਤਵਿਤਣ੍ਡਸਲ੍ਲਾਪਕਥਾ. ਉਪ੍ਪਤ੍ਤਿਠਿਤਿਸਂਹਾਰਾਦਿਵਸੇਨ ਲੋਕਂ ਅਕ੍ਖਾਯਤੀਤਿ ਲੋਕਕ੍ਖਾਯਿਕਾ. ਸਮੁਦ੍ਦਕ੍ਖਾਯਿਕਾ ਨਾਮ ਕਸ੍ਮਾ ਸਮੁਦ੍ਦੋ ਸਾਗਰੋ, ਸਾਗਰਸ੍ਸ ਰਞ੍ਞੋ ਪੁਤ੍ਤੇਹਿ ਖਤਤ੍ਤਾ ਸਾਗਰੋ. ਖਤੋ ਅਮ੍ਹੇਹੀਤਿ ਹਤ੍ਥਮੁਦ੍ਦਾਯ ਨਿਵੇਦਿਤਤ੍ਤਾ ਸਮੁਦ੍ਦੋਤਿ ਏਵਮਾਦਿਕਾ ਨਿਰਤ੍ਥਕਾ ਸਮੁਦ੍ਦਕ੍ਖਾਯਿਕਕਥਾ.

ਇਤਿ ਭਵੋ ਇਤਿ ਅਭਵੋਤਿ ਯਂ ਵਾ ਤਂ ਵਾ ਨਿਰਤ੍ਥਕਕਾਰਣਂ ਵਤ੍ਵਾ ਪਵਤ੍ਤਿਤਕਥਾ ਇਤਿਭਵਾਭਵਕਥਾ. ਏਤ੍ਥ ਚ ਭਵੋਤਿ ਸਸ੍ਸਤਂ, ਅਭਵੋਤਿ ਉਚ੍ਛੇਦਂ. ਭਵੋਤਿ ਵੁਦ੍ਧਿ, ਅਭਵੋਤਿ ਹਾਨਿ ¶ . ਭਵੋਤਿ ਕਾਮਸੁਖਂ, ਅਭਵੋਤਿ ਅਤ੍ਤਕਿਲਮਥੋ. ਇਤਿ ਇਮਾਯ ਛਬ੍ਬਿਧਾਯ ਇਤਿਭਵਾਭਵਕਥਾਯ ਸਦ੍ਧਿਂ ਬਾਤ੍ਤਿਂਸ ਤਿਰਚ੍ਛਾਨਕਥਾ ਨਾਮ ਹੋਤਿ. ਅਥ ਵਾ ਪਾਲ਼ਿਯਂ ਸਰੂਪਤੋ ਅਨਾਗਤਾਪਿ ਅਰਞ੍ਞਪਬ੍ਬਤਨਦੀਦੀਪਕਥਾ ਇਤਿ-ਸਦ੍ਦੇਨ ਸਙ੍ਗਹੇਤ੍ਵਾ ਛਤ੍ਤਿਂਸ ਤਿਰਚ੍ਛਾਨਕਥਾਤਿ ਵੁਚ੍ਚਤਿ. ਇਤਿ ਵਾਤਿ ਹਿ ਏਤ੍ਥ ਇਤਿ-ਸਦ੍ਦੋ ਪਕਾਰਤ੍ਥੇ, ਵਾ-ਸਦ੍ਦੋ ਵਿਕਪ੍ਪਤ੍ਥੇ. ਇਦਂ ਵੁਤ੍ਤਂ ਹੋਤਿ – ‘‘ਏਵਂਪਕਾਰਂ ਇਤੋ ਅਞ੍ਞਂ ਵਾ ਤਾਦਿਸਂ ਨਿਰਤ੍ਥਕਕਥਂ ਕਥੇਨ੍ਤੀ’’ਤਿ. ਆਦਿਅਤ੍ਥੇ ਵਾ ਇਤਿ-ਸਦ੍ਦੋ ‘‘ਇਤਿ ਵਾ ਇਤਿ ਏਵਰੂਪਾ ਨਚ੍ਚਗੀਤਵਾਦਿਤਵਿਸੂਕਦਸ੍ਸਨਾ ਪਟਿਵਿਰਤੋ’’ਤਿਆਦੀਸੁ (ਦੀ. ਨਿ. ੧.੧੦, ੧੯੪) ਵਿਯ, ਏਵਮਾਦਿਂ ਅਞ੍ਞਮ੍ਪਿ ਤਾਦਿਸਂ ਕਥਂ ਕਥੇਨ੍ਤੀਤਿ ਅਤ੍ਥੋ.

੫੧੨. ਅਪਰਿਕ੍ਖਿਤ੍ਤਸ੍ਸ ਗਾਮਸ੍ਸ ਉਪਚਾਰੋ ਅਦਿਨ੍ਨਾਦਾਨੇ ਵੁਤ੍ਤਨਯੇਨੇਵ ਵੇਦਿਤਬ੍ਬੋਤਿ ਇਮਿਨਾ ਦੁਤਿਯਲੇਡ੍ਡੁਪਾਤੋ ਇਧ ਉਪਚਾਰੋਤਿ ਦਸ੍ਸੇਤਿ. ਸੇਸਮੇਤ੍ਥ ਉਤ੍ਤਾਨਮੇਵ. ਸਨ੍ਤਂ ਭਿਕ੍ਖੁਂ ਅਨਾਪੁਚ੍ਛਨਾ, ਅਨੁਞ੍ਞਾਤਕਾਰਣਾਭਾਵੋ, ਵਿਕਾਲੇ ਗਾਮਪ੍ਪਵਿਸਨਨ੍ਤਿ ਇਮਾਨਿ ਪਨੇਤ੍ਥ ਤੀਣਿ ਅਙ੍ਗਾਨਿ.

ਵਿਕਾਲਗਾਮਪ੍ਪਵਿਸਨਸਿਕ੍ਖਾਪਦਵਣ੍ਣਨਾ ਨਿਟ੍ਠਿਤਾ.

੫੧੭. ਚਤੁਤ੍ਥੇ ਤਂ ਅਸ੍ਸ ਅਤ੍ਥੀਤਿ ਪਠਮਂ ਭਿਨ੍ਦਿਤ੍ਵਾ ਪਚ੍ਛਾ ਦੇਸੇਤਬ੍ਬਤ੍ਤਾ ਤਂ ਭੇਦਨਕਂ ਤਸ੍ਸ ਪਾਚਿਤ੍ਤਿਯਸ੍ਸ ਅਤ੍ਥੀਤਿ ਭੇਦਨਕਂ, ਪਾਚਿਤ੍ਤਿਯਂ. ਅਸ੍ਸਤ੍ਥਿਅਤ੍ਥੇ ¶ ਅ-ਕਾਰਪਚ੍ਚਯੋ ਦਟ੍ਠਬ੍ਬੋ. ਵਾਸਿਜਟੇਤਿ ਵਾਸਿਦਣ੍ਡਕੇ. ਸੇਸਮੇਤ੍ਥ ਉਤ੍ਤਾਨਮੇਵ. ਸੂਚਿਘਰਤਾ, ਅਟ੍ਠਿਮਯਾਦਿਤਾ, ਅਤ੍ਤਨੋ ਅਤ੍ਥਾਯ ਕਰਣਂ ਵਾ ਕਾਰਾਪੇਤ੍ਵਾ ਵਾ ਪਟਿਲਾਭੋਤਿ ਇਮਾਨਿ ਪਨੇਤ੍ਥ ਤੀਣਿ ਅਙ੍ਗਾਨਿ.

ਸੂਚਿਘਰਸਿਕ੍ਖਾਪਦਵਣ੍ਣਨਾ ਨਿਟ੍ਠਿਤਾ.

੫੨੨. ਪਞ੍ਚਮੇ ਛੇਦਨਕਂ ਵੁਤ੍ਤਨਯਮੇਵਾਤਿ ਛੇਦਨਮੇਵ ਛੇਦਨਕਂ, ਤਂ ਤਸ੍ਸ ਅਤ੍ਥੀਤਿ ਛੇਦਨਕਨ੍ਤਿ ਇਮਮਤ੍ਥਂ ਅਤਿਦਿਸ੍ਸਤਿ. ਸੇਸਮੇਤ੍ਥ ਉਤ੍ਤਾਨਮੇਵ. ਪਮਾਣਾਤਿਕ੍ਕਨ੍ਤਮਞ੍ਚਪੀਠਤਾ, ਅਤ੍ਤਨੋ ਅਤ੍ਥਾਯ ਕਰਣਂ ਵਾ ਕਾਰਾਪੇਤ੍ਵਾ ਵਾ ਪਟਿਲਾਭੋਤਿ ਇਮਾਨਿ ਪਨੇਤ੍ਥ ਦ੍ਵੇ ਅਙ੍ਗਾਨਿ.

ਮਞ੍ਚਪੀਠਸਿਕ੍ਖਾਪਦਵਣ੍ਣਨਾ ਨਿਟ੍ਠਿਤਾ.

੫੨੬. ਛਟ੍ਠੇ ¶ ਤੂਲਂ ਪਕ੍ਖਿਪਿਤ੍ਵਾਤਿ ਹੇਟ੍ਠਾ ਚਿਮਿਲਿਕਂ ਪਤ੍ਥਰਿਤ੍ਵਾ ਤਸ੍ਸ ਉਪਰਿ ਤੂਲਂ ਪਕ੍ਖਿਪਿਤ੍ਵਾਤਿ ਅਤ੍ਥੋ. ਪੋਟਕਿਤੂਲਨ੍ਤਿ ਏਰਕਤੂਲਾਦਿ ਯਂਕਿਞ੍ਚਿ ਤਿਣਜਾਤੀਨਂ ਤੂਲਂ. ਸੇਸਮੇਤ੍ਥ ਉਤ੍ਤਾਨਮੇਵ. ਤੂਲੋਨਦ੍ਧਮਞ੍ਚਪੀਠਤਾ, ਅਤ੍ਤਨੋ ਅਤ੍ਥਾਯ ਕਰਣਂ ਵਾ ਕਾਰਾਪੇਤ੍ਵਾ ਵਾ ਪਟਿਲਾਭੋਤਿ ਇਮਾਨਿ ਪਨੇਤ੍ਥ ਦ੍ਵੇ ਅਙ੍ਗਾਨਿ. ਅਤ੍ਤਨਾ ਕਾਰਾਪਿਤਸ੍ਸ ਹਿ ਪਟਿਲਾਭਮਤ੍ਤੇਨੇਵ ਪਾਚਿਤ੍ਤਿਯਂ. ਤੇਨੇਵ ਪਦਭਾਜਨੇ ‘‘ਪਟਿਲਾਭੇਨ ਉਦ੍ਦਾਲੇਤ੍ਵਾ ਪਾਚਿਤ੍ਤਿਯਂ ਦੇਸੇਤਬ੍ਬ’’ਨ੍ਤਿ ਵੁਤ੍ਤਂ. ਕੇਨਚਿ ਪਨ ‘‘ਪਟਿਲਾਭੇਨ ਉਦ੍ਦਾਲੇਤ੍ਵਾ ਪਾਚਿਤ੍ਤਿਯਂ ਦੇਸੇਤਬ੍ਬਨ੍ਤਿ ਏਤ੍ਥ ਕਿਞ੍ਚਾਪਿ ਪਟਿਲਾਭਮਤ੍ਤੇਨੇਵ ਪਾਚਿਤ੍ਤਿਯਂ ਵਿਯ ਦਿਸ੍ਸਤਿ, ਪਰਿਭੋਗੇਯੇਵ ਆਪਤ੍ਤਿ ਦਟ੍ਠਬ੍ਬਾ. ‘ਅਞ੍ਞੇਨ ਕਤਂ ਪਟਿਲਭਿਤ੍ਵਾ ਪਰਿਭੁਞ੍ਜਤਿ, ਆਪਤ੍ਤਿ ਦੁਕ੍ਕਟਸ੍ਸਾ’ਤਿ ਵਚਨਂ ਏਤ੍ਥ ਸਾਧਕ’’ਨ੍ਤਿ ਵੁਤ੍ਤਂ, ਤਂ ਤਸ੍ਸ ਮਤਿਮਤ੍ਤਂ. ਨ ਹਿ ‘‘ਅਞ੍ਞੇਨ ਕਤਂ ਪਟਿਲਭਿਤ੍ਵਾ ਪਰਿਭੁਞ੍ਜਤਿ, ਆਪਤ੍ਤਿ ਦੁਕ੍ਕਟਸ੍ਸਾ’’ਤਿ ਇਦਂ ਅਤ੍ਤਨਾ ਕਾਰਾਪਿਤਂ ਸਨ੍ਧਾਯ ਵੁਤ੍ਤਂ, ਕਰਣਕਾਰਾਪਨਪਚ੍ਚਯਾ ਚ ਇਮਿਨਾ ਸਿਕ੍ਖਾਪਦੇਨ ਪਾਚਿਤ੍ਤਿਯਂ ਵੁਤ੍ਤਂ, ਨ ਪਰਿਭੋਗਪਚ੍ਚਯਾ. ‘‘ਨ, ਭਿਕ੍ਖਵੇ, ਤੂਲੋਨਦ੍ਧਂ ਮਞ੍ਚਂ ਵਾ ਪੀਠਂ ਵਾ ਪਰਿਭੁਞ੍ਜਿਤਬ੍ਬਂ, ਯੋ ਪਰਿਭੁਞ੍ਜੇਯ੍ਯ, ਆਪਤ੍ਤਿ ਦੁਕ੍ਕਟਸ੍ਸਾ’’ਤਿ ਹਿ ਖਨ੍ਧਕੇ ¶ ਵੁਤ੍ਤਤ੍ਤਾ ਅਤ੍ਤਨਾ ਵਾ ਕਤਂ ਹੋਤੁ ਅਞ੍ਞੇਨ ਵਾ, ਪਰਿਭੁਞ੍ਜਨ੍ਤਸ੍ਸ ਪਰਿਭੋਗਪਚ੍ਚਯਾ ਦੁਕ੍ਕਟਮੇਵ, ਨ ਪਾਚਿਤ੍ਤਿਯਂ.

ਤੂਲੋਨਦ੍ਧਸਿਕ੍ਖਾਪਦਵਣ੍ਣਨਾ ਨਿਟ੍ਠਿਤਾ.

੫੩੧. ਸਤ੍ਤਮੇ ਯਂ ਵਤ੍ਤਬ੍ਬਂ, ਤਂ ਨਿਸੀਦਨਸਨ੍ਥਤਸਿਕ੍ਖਾਪਦੇ ਵੁਤ੍ਤਮੇਵ. ਨਿਸੀਦਨਸ੍ਸ ਪਮਾਣਾਤਿਕ੍ਕਨ੍ਤਤਾ, ਅਤ੍ਤਨੋ ਅਤ੍ਥਾਯ ਕਰਣਂ ਵਾ ਕਾਰਾਪੇਤ੍ਵਾ ਵਾ ਪਟਿਲਾਭੋਤਿ ਇਮਾਨਿ ਪਨੇਤ੍ਥ ਦ੍ਵੇ ਅਙ੍ਗਾਨਿ.

ਨਿਸੀਦਨਸਿਕ੍ਖਾਪਦਵਣ੍ਣਨਾ ਨਿਟ੍ਠਿਤਾ.

੫੩੭-੫੪੨. ਅਟ੍ਠਮਨਵਮਦਸਮੇਸੁ ¶ ਨਤ੍ਥਿ ਵਤ੍ਤਬ੍ਬਂ, ਅਙ੍ਗਾਨਿਪਿ ਸਤ੍ਤਮੇਵ ਵੁਤ੍ਤਨਯੇਨੇਵ ਵੇਦਿਤਬ੍ਬਾਨਿ.

ਇਤਿ ਸਮਨ੍ਤਪਾਸਾਦਿਕਾਯ ਵਿਨਯਟ੍ਠਕਥਾਯ ਸਾਰਤ੍ਥਦੀਪਨਿਯਂ

੫੫੨. ਪਾਟਿਦੇਸਨੀਯੇਸੁ ¶ ¶ ਪਠਮੇ ‘‘ਗਾਰਯ੍ਹਂ ਆਵੁਸੋਤਿਆਦਿ ਪਟਿਦੇਸੇਤਬ੍ਬਾਕਾਰਦਸ੍ਸਨ’’ਨ੍ਤਿ ਵਚਨਤੋ ਪਾਲ਼ਿਯਂ ਆਗਤਨਯੇਨੇਵ ਆਪਤ੍ਤਿ ਦੇਸੇਤਬ੍ਬਾ. ਅਸਪ੍ਪਾਯਨ੍ਤਿ ਸਗ੍ਗਮੋਕ੍ਖਾਨਂ ਅਹਿਤਂ ਅਨਨੁਕੂਲਂ. ਸੇਸਮੇਤ੍ਥ ਉਤ੍ਤਾਨਮੇਵ. ਪਰਿਪੁਣ੍ਣੂਪਸਮ੍ਪਨ੍ਨਤਾ, ਅਞ੍ਞਾਤਿਕਤਾ, ਅਨ੍ਤਰਘਰੇ ਠਿਤਾਯ ਹਤ੍ਥਤੋ ਸਹਤ੍ਥਾ ਪਟਿਗ੍ਗਹਣਂ, ਯਾਵਕਾਲਿਕਤਾ, ਅਜ੍ਝੋਹਰਣਨ੍ਤਿ ਇਮਾਨਿ ਪਨੇਤ੍ਥ ਪਞ੍ਚ ਅਙ੍ਗਾਨਿ.

੫੫੭-੫੬੨. ਦੁਤਿਯਤਤਿਯਚਤੁਤ੍ਥੇਸੁ ਨਤ੍ਥਿ ਵਤ੍ਤਬ੍ਬਂ, ਅਙ੍ਗੇਸੁ ਪਨ ਦੁਤਿਯੇ ਪਰਿਪੁਣ੍ਣੂਪਸਮ੍ਪਨ੍ਨਤਾ, ਪਞ੍ਚਭੋਜਨਤਾ, ਅਨ੍ਤਰਘਰੇ ਠਿਤਾਯ ਅਨੁਞ੍ਞਾਤਪ੍ਪਕਾਰਤੋ ਅਞ੍ਞਥਾ ਵੋਸਾਸਨਾ, ਅਨਿਵਾਰਣਾ, ਅਜ੍ਝੋਹਾਰੋਤਿ ਇਮਾਨਿ ਪਞ੍ਚ ਅਙ੍ਗਾਨਿ.

ਤਤਿਯੇ ਸੇਕ੍ਖਸਮ੍ਮਤਤਾ, ਪੁਬ੍ਬੇ ਅਨਿਮਨ੍ਤਿਤਤਾ, ਅਗਿਲਾਨਤਾ, ਘਰੂਪਚਾਰੋਕ੍ਕਮਨਂ, ਠਪੇਤ੍ਵਾ ਨਿਚ੍ਚਭਤ੍ਤਾਦੀਨਿ ਅਞ੍ਞਂ ਆਮਿਸਂ ਗਹੇਤ੍ਵਾ ਭੁਞ੍ਜਨਨ੍ਤਿ ਇਮਾਨਿ ਪਞ੍ਚ ਅਙ੍ਗਾਨਿ.

ਚਤੁਤ੍ਥੇ ਯਥਾਵੁਤ੍ਤਆਰਞ੍ਞਕਸੇਨਾਸਨਤਾ, ਯਾਵਕਾਲਿਕਸ੍ਸ ਅਤਤ੍ਥਜਾਤਕਤਾ, ਅਗਿਲਾਨਤਾ, ਅਗਿਲਾਨਾਵਸੇਸਕਤਾ, ਅਪ੍ਪਟਿਸਂਵਿਦਿਤਤਾ, ਅਜ੍ਝਾਰਾਮੇ ਪਟਿਗ੍ਗਹਣਂ, ਅਜ੍ਝੋਹਰਣਨ੍ਤਿ ਇਮਾਨਿ ਸਤ੍ਤ ਅਙ੍ਗਾਨਿ.

ਪਾਟਿਦੇਸਨੀਯਸਿਕ੍ਖਾਪਦਵਣ੍ਣਨਾ ਨਿਟ੍ਠਿਤਾ.

ਸੇਖਿਯੇਸੁ ¶ ¶ ਸਿਕ੍ਖਿਤਸਿਕ੍ਖੇਨਾਤਿ ਚਤੂਹਿ ਮਗ੍ਗੇਹਿ ਤਿਸ੍ਸੋ ਸਿਕ੍ਖਾ ਸਿਕ੍ਖਿਤ੍ਵਾ ਠਿਤੇਨ, ਸਬ੍ਬਸੋ ਪਰਿਨਿਟ੍ਠਿਤਕਿਚ੍ਚੇਨਾਤਿ ਵੁਤ੍ਤਂ ਹੋਤਿ. ਤਾਦਿਨਾਤਿ ਅਟ੍ਠਹਿ ਲੋਕਧਮ੍ਮੇਹਿ ਅਕਮ੍ਪਿਯਟ੍ਠੇਨ ਤਾਦਿਨਾ.

੫੭੬. ਸਿਕ੍ਖਾ ਕਰਣੀਯਾਤਿ ‘‘ਏਵਂ ਨਿਵਾਸੇਸ੍ਸਾਮੀ’’ਤਿ ਆਰਾਮੇਪਿ ਅਨ੍ਤਰਘਰੇਪਿ ਸਬ੍ਬਤ੍ਥ ਸਿਕ੍ਖਾ ਕਤ੍ਤਬ੍ਬਾ. ਏਤ੍ਥ ਚ ਯਸ੍ਮਾ ਵਤ੍ਤਕ੍ਖਨ੍ਧਕੇ ਵੁਤ੍ਤਵਤ੍ਤਾਨਿਪਿ ਸਿਕ੍ਖਿਤਬ੍ਬਤ੍ਤਾ ਸੇਖਿਯਾਨੇਵ ਹੋਨ੍ਤਿ, ਤਸ੍ਮਾ ਪਾਰਾਜਿਕਾਦੀਸੁ ਵਿਯ ਪਰਿਚ੍ਛੇਦੋ ਨ ਕਤੋ, ਚਾਰਿਤ੍ਤਨਯਦਸ੍ਸਨਤ੍ਥਞ੍ਚ ‘‘ਯੋ ਪਨ ਭਿਕ੍ਖੁ ਓਲਮ੍ਬੇਨ੍ਤੋ ਨਿਵਾਸੇਯ੍ਯ, ਦੁਕ੍ਕਟ’’ਨ੍ਤਿ ਏਵਂ ਆਪਤ੍ਤਿਨਾਮੇਨ ਅਵਤ੍ਵਾ ‘‘ਸਿਕ੍ਖਾ ਕਰਣੀਯਾ’’ਤਿ ਏਵਂ ਸਬ੍ਬਸਿਕ੍ਖਾਪਦੇਸੁ ਪਾਲ਼ਿ ਆਰੋਪਿਤਾ. ਪਦਭਾਜਨੇ ਪਨ ‘‘ਆਪਤ੍ਤਿ ਦੁਕ੍ਕਟਸ੍ਸਾ’’ਤਿ ਵੁਤ੍ਤਤ੍ਤਾ ਸਬ੍ਬਤ੍ਥ ਅਨਾਦਰਿਯਕਰਣੇ ਦੁਕ੍ਕਟਂ ਵੇਦਿਤਬ੍ਬਂ. ਵੁਤ੍ਤਨ੍ਤਿ ਮਹਾਅਟ੍ਠਕਥਾਯਂ ਵੁਤ੍ਤਂ. ਯਸ੍ਮਾ ਅਟ੍ਠਙ੍ਗੁਲਮਤ੍ਤਂ ਓਤਾਰੇਤ੍ਵਾ ਨਿਵਤ੍ਥਮੇਵ ਨਿਸਿਨ੍ਨਸ੍ਸ ਚਤੁਰਙ੍ਗੁਲਮਤ੍ਤਂ ਹੋਤਿ, ਤਸ੍ਮਾ ਉਭੋਪੇਤੇ ਅਟ੍ਠਕਥਾਵਾਦਾ ਏਕਪਰਿਚ੍ਛੇਦਾ. ਤੇ ਸਬ੍ਬੇਤਿ ਨਿਵਾਸਨਦੋਸਾ.

ਤਂ ਪਨਾਤਿ ਤਂ ਅਨਾਦਰਿਯਂ. ਕਿਞ੍ਚਾਪਿ ਕੁਰੁਨ੍ਦਿਵਾਦਂ ਪਚ੍ਛਾ ਵਦਨ੍ਤੇਨ ‘‘ਪਰਿਮਣ੍ਡਲਂ ਨਿਵਾਸੇਤੁਂ ਅਜਾਨਨ੍ਤਸ੍ਸ ਅਨਾਪਤ੍ਤੀ’’ਤਿ ਅਯਮਤ੍ਥੋ ਪਤਿਟ੍ਠਾਪਿਤੋ, ਤਥਾਪਿ ਨਿਵਾਸਨਵਤ੍ਤਂ ਸਾਧੁਕਂ ਉਗ੍ਗਹੇਤਬ੍ਬਮੇਵ. ਸਞ੍ਚਿਚ੍ਚ ਅਨੁਗ੍ਗਣ੍ਹਨ੍ਤਸ੍ਸ ਅਨਾਦਰਿਯਂ ਸਿਯਾ. ਤੇਨੇਵ ਮਾਤਿਕਾਟ੍ਠਕਥਾਯਂ (ਕਙ੍ਖਾ. ਅਟ੍ਠ. ਪਰਿਮਣ੍ਡਲਸਿਕ੍ਖਾਪਦਵਣ੍ਣਨਾ) ਵੁਤ੍ਤਂ ‘‘ਅਜਾਨਨ੍ਤਸ੍ਸਾਤਿ ਪਰਿਮਣ੍ਡਲਂ ਨਿਵਾਸੇਤੁਂ ਅਜਾਨਨ੍ਤਸ੍ਸ ਅਨਾਪਤ੍ਤਿ, ਅਪਿਚ ਨਿਵਾਸਨਵਤ੍ਤਂ ਉਗ੍ਗਹੇਤਬ੍ਬ’’ਨ੍ਤਿ.

ਸਚਿਤ੍ਤਕਨ੍ਤਿ ਵਤ੍ਥੁਵਿਜਾਨਨਚਿਤ੍ਤੇਨ ਪਣ੍ਣਤ੍ਤਿਵਿਜਾਨਨਚਿਤ੍ਤੇਨ ਚ ਸਚਿਤ੍ਤਕਂ ‘‘ਅਨਾਦਰਿਯਂ ਪਟਿਚ੍ਚਾ’’ਤਿ ਵੁਤ੍ਤਤ੍ਤਾ. ‘‘ਪਾਣਾਤਿਪਾਤਾਦਿ ਵਿਯ ਨਿਵਾਸਨਦੋਸੋ ਲੋਕਗਰਹਿਤੋ ਨ ਹੋਤੀਤਿ ਪਣ੍ਣਤ੍ਤਿਵਜ੍ਜ’’ਨ੍ਤਿ ¶ ਫੁਸ੍ਸਦੇਵਤ੍ਥੇਰੋ ਆਹ. ਉਪਤਿਸ੍ਸਤ੍ਥੇਰੋ ਪਨ ‘‘ਯਸ੍ਮਾ ਅਨਾਦਰਿਯਵਸੇਨੇਵ ਆਪਜ੍ਜਿਤਬ੍ਬਤ੍ਤਾ ਕੇਵਲਂ ਅਕੁਸਲਮੇਵ, ਤਞ੍ਚ ਪਕਤਿਯਾ ਵਜ੍ਜਂ, ਸਞ੍ਚਿਚ੍ਚ ਵੀਤਿਕ੍ਕਮਨਞ੍ਚ ¶ ਦੋਮਨਸ੍ਸਿਤਸ੍ਸੇਵ ਹੋਤਿ, ਤਸ੍ਮਾ ਲੋਕਵਜ੍ਜਂ ਅਕੁਸਲਚਿਤ੍ਤਂ ਦੁਕ੍ਖਵੇਦਨ’’ਨ੍ਤਿ ਆਹ. ਅਨਾਦਰਿਯਂ, ਅਨਾਪਤ੍ਤਿਕਾਰਣਾਭਾਵੋ, ਅਪਰਿਮਣ੍ਡਲਨਿਵਾਸਨਨ੍ਤਿ ਇਮਾਨਿ ਪਨੇਤ੍ਥ ਤੀਣਿ ਅਙ੍ਗਾਨਿ. ਯਥਾ ਚੇਤ੍ਥ, ਏਵਂ ਸਬ੍ਬਤ੍ਥ ਪੁਰਿਮਾਨਿ ਦ੍ਵੇ ਤਤ੍ਥ ਤਤ੍ਥ ਵੁਤ੍ਤਪਟਿਪਕ੍ਖਕਰਣਞ੍ਚਾਤਿ ਤੀਣਿਯੇਵ ਹੋਨ੍ਤਿ.

੫੭੭. ਦੁਤਿਯਾਦੀਸੁ ਅਨੇਕਪ੍ਪਕਾਰਂ ਗਿਹਿਪਾਰੁਤਨ੍ਤਿ ਸੇਤਪਟਪਾਰੁਤਂ ਪਰਿਬ੍ਬਾਜਕਪਾਰੁਤਂ ਏਕਸਾਟਕਪਾਰੁਤਨ੍ਤਿਆਦਿ ਅਨੇਕਪ੍ਪਭੇਦਂ ਗਿਹਿਪਾਰੁਤਂ. ਤਸ੍ਸਤ੍ਥੋ ਖਨ੍ਧਕੇਯੇਵ ਆਵਿ ਭਵਿਸ੍ਸਤਿ. ਵਿਹਾਰੇਪੀਤਿ ਬੁਦ੍ਧੁਪਟ੍ਠਾਨਾਦਿਕਾਲਂ ਸਨ੍ਧਾਯ ਵੁਤ੍ਤਂ.

੫੭੮. ‘‘ਸੁਪ੍ਪਟਿਚ੍ਛਨ੍ਨੋ’’ਤਿ ਵੁਤ੍ਤਤ੍ਤਾ ‘‘ਸਸੀਸਂ ਪਾਰੁਤੋ ਸਬ੍ਬਥਾ ਸੁਪ੍ਪਟਿਚ੍ਛਨ੍ਨਤ੍ਤਾ ਸੁਪ੍ਪਟਿਚ੍ਛਨ੍ਨੋ ਨਾਮ ਹੋਤੀ’’ਤਿ ਯਸ੍ਸ ਸਿਯਾ, ਤਂ ਸਨ੍ਧਾਯਾਹ ‘‘ਨ ਸਸੀਸਂ ਪਾਰੁਤੇਨਾ’’ਤਿਆਦਿ.

੫੮੨. ਏਕਸ੍ਮਿਂ ਪਨ ਠਾਨੇ ਠਤ੍ਵਾਤਿ ਏਤ੍ਥ ‘‘ਗਚ੍ਛਨ੍ਤੋਪਿ ਪਰਿਸ੍ਸਯਾਭਾਵਂ ਓਲੋਕੇਤੁਂ ਲਭਤਿਯੇਵ, ਤਥਾ ਗਾਮੇ ਪੂਜ’’ਨ੍ਤਿ ਤੀਸੁਪਿ ਗਣ੍ਠਿਪਦੇਸੁ ਵੁਤ੍ਤਂ.

ਪਰਿਮਣ੍ਡਲਵਗ੍ਗਵਣ੍ਣਨਾ ਨਿਟ੍ਠਿਤਾ.

੫੮੬. ਦੁਤਿਯਵਗ੍ਗੇ ਹਸਨੀਯਸ੍ਮਿਂ ਵਤ੍ਥੁਸ੍ਮਿਨ੍ਤਿ ਹਾਸਜਨਕੇ ਕਾਰਣੇ.

ਉਜ੍ਜਗ੍ਘਿਕਵਗ੍ਗਵਣ੍ਣਨਾ ਨਿਟ੍ਠਿਤਾ.

੬੦੩. ਤਤਿਯਵਗ੍ਗੇ ਪਤ੍ਤੇ ਸਞ੍ਞਾ ਪਤ੍ਤਸਞ੍ਞਾ, ਸਾ ਅਸ੍ਸ ਅਤ੍ਥੀਤਿ ਪਤ੍ਤਸਞ੍ਞੀ, ਅਤ੍ਤਨੋ ਭਾਜਨੇ ਉਪਨਿਬਨ੍ਧਸਞ੍ਞੀ ਹੁਤ੍ਵਾਤਿ ਅਤ੍ਥੋ. ਬ੍ਯਞ੍ਜਨਂ ਪਨ ਅਨਾਦਿਯਿਤ੍ਵਾ ਅਤ੍ਥਮਤ੍ਤਮੇਵ ਦਸ੍ਸੇਤੁਂ ‘‘ਪਤ੍ਤੇ ਸਞ੍ਞਂ ਕਤ੍ਵਾ’’ਤਿ ਵੁਤ੍ਤਂ.

੬੦੪. ਓਲੋਣੀਤਿ ¶ ਏਕਾ ਬ੍ਯਞ੍ਜਨਵਿਕਤਿ. ‘‘ਯੋ ਕੋਚਿ ਸੁਦ੍ਧੋ ਕਞ੍ਜਿਕਤਕ੍ਕਾਦਿਰਸਓ’’ਤਿ ਕੇਚਿ. ਸਾਕਸੂਪੇਯ੍ਯ-ਗ੍ਗਹਣੇਨ ਯਾ ਕਾਚਿ ਸੂਪੇਯ੍ਯਸਾਕੇਹਿ ¶ ਕਤਾ ਬ੍ਯਞ੍ਜਨਵਿਕਤਿ ਵੁਤ੍ਤਾ. ਮਂਸਰਸਾਦੀਨੀਤਿ ਆਦਿ-ਸਦ੍ਦੇਨ ਅਵਸੇਸਾ ਸਬ੍ਬਾਪਿ ਬ੍ਯਞ੍ਜਨਵਿਕਤਿ ਸਙ੍ਗਹਿਤਾਤਿ ਦਟ੍ਠਬ੍ਬਂ. ਤੇਨੇਵ ਮਾਤਿਕਾਟ੍ਠਕਥਾਯਂ (ਕਙ੍ਖਾ. ਅਟ੍ਠ. ਸਮਸੂਪਕਪਟਿਗ੍ਗਹਣਸਿਕ੍ਖਾਪਦਵਣ੍ਣਨਾ) ਵੁਤ੍ਤਂ ‘‘ਠਪੇਤ੍ਵਾ ਪਨ ਸੂਪਂ ਅਵਸੇਸਾ ਸਬ੍ਬਾਪਿ ਸੂਪੇਯ੍ਯਾ ਬ੍ਯਞ੍ਜਨਵਿਕਤਿ ਰਸਰਸੋ ਨਾਮ ਹੋਤੀ’’ਤਿ.

੬੦੫. ਸਮਪੁਣ੍ਣਨ੍ਤਿ ਅਧਿਟ੍ਠਾਨੁਪਗਸ੍ਸ ਪਤ੍ਤਸ੍ਸ ਅਨ੍ਤੋਮੁਖਵਟ੍ਟਿਲੇਖਂ ਅਨਤਿਕ੍ਕਾਮੇਤ੍ਵਾ ਰਚਿਤਂ. ਸਮਭਰਿਤਨ੍ਤਿ ਤਸ੍ਸੇਵ ਵੇਵਚਨਂ. ਫਲਾਫਲਾਦੀਤਿ ਆਦਿ-ਸਦ੍ਦੇਨ ਓਦਨਾਦਿਮ੍ਪਿ ਸਙ੍ਗਣ੍ਹਾਤਿ. ਹੇਟ੍ਠਾ ਓਰੋਹਤੀਤਿ ਸਮਨ੍ਤਾ ਓਕਾਸਸਬ੍ਭਾਵਤੋ ਚਾਲਿਯਮਾਨਂ ਹੇਟ੍ਠਾ ਭਸ੍ਸਤਿ. ਮਤ੍ਥਕੇ ਥੂਪੀਕਤਂ ਪੂਵਮੇਵ ਵਟਂਸਕਸਦਿਸਤ੍ਤਾ ‘‘ਪੂਵਵਟਂਸਕ’’ਨ੍ਤਿ ਵੁਤ੍ਤਂ. ਪੁਪ੍ਫਵਟਂਸਕਾਦੀਸੁਪਿ ਏਸੇਵ ਨਯੋ.

ਯਸ੍ਮਾ ‘‘ਸਮਤਿਤ੍ਤਿਕੋ ਪਿਣ੍ਡਪਾਤੋ ਪਟਿਗ੍ਗਹੇਤਬ੍ਬੋ’’ਤਿ ਵਚਨਂ ਪਿਣ੍ਡਪਾਤੋ ਸਮ੍ਪੁਣ੍ਣੋ ਪਟਿਗ੍ਗਹੇਤਬ੍ਬੋਤਿ ਦੀਪੇਤਿ, ਤਸ੍ਮਾ ਅਤ੍ਤਨੋ ਹਤ੍ਥਗਤੇ ਪਤ੍ਤੇ ਪਿਣ੍ਡਪਾਤੋ ਦਿਯ੍ਯਮਾਨੋ ਥੂਪੀਕਤੋਪਿ ਚੇ ਹੋਤਿ, ਵਟ੍ਟਤੀਤਿ ਦੀਪੇਤਿ. ‘‘ਥੂਪੀਕਤਂ ਪਿਣ੍ਡਪਾਤਂ ਪਟਿਗ੍ਗਣ੍ਹਾਤਿ, ਆਪਤ੍ਤਿ ਦੁਕ੍ਕਟਸ੍ਸਾ’’ਤਿ ਹਿ ਵਚਨਂ ਪਠਮਂ ਥੂਪੀਕਤਂ ਪਿਣ੍ਡਪਾਤਂ ਪਚ੍ਛਾ ਪਟਿਗ੍ਗਣ੍ਹਤੋ ਆਪਤ੍ਤੀਤਿ ਦੀਪੇਤਿ. ‘‘ਪਤ੍ਤੇ ਪਟਿਗ੍ਗਣ੍ਹਤੋ ਚ ਥੂਪੀਕਤਂ ਹੋਤਿ, ਵਟ੍ਟਤਿ ਅਥੂਪੀਕਤਸ੍ਸ ਪਟਿਗ੍ਗਹਿਤਤ੍ਤਾ, ਪਯੋਗੋ ਪਨ ਨਤ੍ਥਿ ਅਞ੍ਞਤ੍ਰ ਪੁਬ੍ਬਦੇਸਾ’’ਤਿ ਕੇਨਚਿ ਵੁਤ੍ਤਂ, ਤਂ ਨ ਸਾਰਤੋ ਪਚ੍ਚੇਤਬ੍ਬਂ. ‘‘ਨ ਥੂਪੀਕਤਂ ਪਿਣ੍ਡਪਾਤਂ ਪਟਿਗ੍ਗਣ੍ਹਾਤੀ’’ਤਿ ਵਚਨਂ ਪਠਮਂ ਥੂਪੀਕਤਸ੍ਸੇਵ ਪਚ੍ਛਾ ਪਟਿਗ੍ਗਣ੍ਹਨਂ ਦੀਪੇਤਿ. ਨ ਹਿ ਹਤ੍ਥਗਤੇਪਿ ਪਤ੍ਤੇ ਦਿਯ੍ਯਮਾਨਂ ਥੂਪੀਕਤਂ ਗਣ੍ਹਨ੍ਤੋ ਥੂਪੀਕਤਂ ਪਿਣ੍ਡਪਾਤਂ ਪਟਿਗ੍ਗਣ੍ਹਨ੍ਤੋ ਨਾਮ ਨ ਹੋਤਿ, ਨ ਚ ਤੇਨ ਸਮਤਿਤ੍ਤਿਕੋ ਪਿਣ੍ਡਪਾਤੋ ਪਟਿਗ੍ਗਹਿਤੋਤਿ ਸਕ੍ਕਾ ਵਿਞ੍ਞਾਤੁਂ. ‘‘ਥੂਪੀਕਤ’’ਨ੍ਤਿ ਚ ਭਾਵਨਪੁਂਸਕਨਿਦ੍ਦੇਸੇ ਗਯ੍ਹਮਾਨੇ ਅਯਮਤ੍ਥੋ ਸੁਟ੍ਠੁਤਰਂ ਪਾਕਟੋਯੇਵਾਤਿ.

੬੦੮. ਚਤੁਤ੍ਥਵਗ੍ਗੇ ਸਪਦਾਨਨ੍ਤਿ ਏਤ੍ਥ ਦਾਨਂ ਵੁਚ੍ਚਤਿ ਅਵਖਣ੍ਡਨਂ, ਅਪੇਤਂ ਦਾਨਤੋ ਅਪਦਾਨਂ, ਅਨਵਖਣ੍ਡਨਨ੍ਤਿ ਅਤ੍ਥੋ. ਸਹ ਅਪਦਾਨੇਨ ਸਪਦਾਨਂ, ਅਵਖਣ੍ਡਨਵਿਰਹਿਤਂ ¶ , ਅਨੁਪਟਿਪਾਟਿਯਾਤਿ ਵੁਤ੍ਤਂ ਹੋਤਿ. ਤੇਨਾਹ ‘‘ਤਤ੍ਥ ਤਤ੍ਥ ਓਧਿਂ ਅਕਤ੍ਵਾ ਅਨੁਪਟਿਪਾਟਿਯਾ’’ਤਿ.

੬੧੧. ਯਸ੍ਮਿਂ ¶ ਸਮਯੇ ‘‘ਪਾਣੋ ਨ ਹਨ੍ਤਬ੍ਬੋ’’ਤਿ ਰਾਜਾਨੋ ਭੇਰਿਂ ਚਰਾਪੇਨ੍ਤਿ, ਅਯਂ ਮਾਘਾਤਸਮਯੋ ਨਾਮ. ਇਧ ਅਨਾਪਤ੍ਤਿਯਂ ਗਿਲਾਨੋ ਨ ਆਗਤੋ, ਤਸ੍ਮਾ ਗਿਲਾਨਸ੍ਸਪਿ ਆਪਤ੍ਤਿ. ਸੂਪੋਦਨਵਿਞ੍ਞਤ੍ਤਿਸਿਕ੍ਖਾਪਦੇ ਅਸਞ੍ਚਿਚ੍ਚ ਅਸ੍ਸਤਿਯਾਤਿ ਏਤ੍ਥ ‘‘ਮੁਖੇ ਪਕ੍ਖਿਪਿਤ੍ਵਾ ਪੁਨ ਵਿਪ੍ਪਟਿਸਾਰੀ ਹੁਤ੍ਵਾ ਛਡ੍ਡੇਨ੍ਤਸ੍ਸ ਅਰੁਚਿਯਾ ਪਵਿਸਨ੍ਤੇ ‘ਅਸਞ੍ਚਿਚ੍ਚਾ’ਤਿ ਵੁਚ੍ਚਤਿ, ਵਿਞ੍ਞਤ੍ਤਿਮ੍ਪਿ ਅਵਿਞ੍ਞਤ੍ਤਿਮ੍ਪਿ ਏਤਸ੍ਮਿਂ ਠਾਨੇ ਠਿਤਂ ਸਹਸਾ ਗਹੇਤ੍ਵਾ ਭੁਞ੍ਜਨ੍ਤੇ ‘ਅਸ੍ਸਤਿਯਾ’ਤਿ ਵੁਚ੍ਚਤੀ’’ਤਿ ਤੀਸੁਪਿ ਗਣ੍ਠਿਪਦੇਸੁ ਵੁਤ੍ਤਂ.

੬੧੪-੬੧੫. ਉਜ੍ਝਾਨੇ ਸਞ੍ਞਾ ਉਜ੍ਝਾਨਸਞ੍ਞਾ, ਸਾ ਅਸ੍ਸ ਅਤ੍ਥੀਤਿ ਉਜ੍ਝਾਨਸਞ੍ਞੀ. ‘‘ਮਯੂਰਣ੍ਡਂ ਅਤਿਮਹਨ੍ਤ’’ਨ੍ਤਿ ਵਚਨਤੋ ਮਯੂਰਣ੍ਡਪ੍ਪਮਾਣੋ ਕਬਲ਼ੋ ਨ ਵਟ੍ਟਤਿ. ਕੇਚਿ ਪਨ ‘‘ਮਯੂਰਣ੍ਡਤੋ ਮਹਨ੍ਤੋ ਨ ਵਟ੍ਟਤੀ’’ਤਿ ਵਦਨ੍ਤਿ, ਤਂ ਨ ਗਹੇਤਬ੍ਬਂ, ‘‘ਨਾਤਿਮਹਨ੍ਤ’’ਨ੍ਤਿ ਚ ਅਤਿਮਹਨ੍ਤਸ੍ਸੇਵ ਪਟਿਕ੍ਖਿਤ੍ਤਤ੍ਤਾ ਖੁਦ੍ਦਕੇ ਆਪਤ੍ਤਿ ਨ ਦਿਸ੍ਸਤਿ. ‘‘ਮਯੂਰਣ੍ਡਂ ਅਤਿਮਹਨ੍ਤਂ, ਕੁਕ੍ਕੁਟਣ੍ਡਂ ਅਤਿਖੁਦ੍ਦਕਂ, ਤੇਸਂ ਵੇਮਜ੍ਝਪ੍ਪਮਾਣੋ’’ਤਿ ਇਮਿਨਾ ਪਨ ਸਾਰੁਪ੍ਪਵਸੇਨ ਖੁਦ੍ਦਕਮ੍ਪਿ ਪਟਿਕ੍ਖਿਪਿਤ੍ਵਾ ਪਰਿਚ੍ਛੇਦੋ ਨ ਦਸ੍ਸਿਤੋਤਿ ਵੇਦਿਤਬ੍ਬਂ.

੬੧੮. ਪਞ੍ਚਮਵਗ੍ਗੇ ਸਬ੍ਬਂ ਹਤ੍ਥਨ੍ਤਿ ਏਤ੍ਥ ਹਤ੍ਥ-ਸਦ੍ਦੋ ਤਦੇਕਦੇਸੇਸੁ ਅਙ੍ਗੁਲੀਸੁ ਦਟ੍ਠਬ੍ਬੋ ‘‘ਹਤ੍ਥਮੁਦ੍ਦਾ’’ਤਿਆਦੀਸੁ ਵਿਯ, ਸਮੁਦਾਯੇ ਪਵਤ੍ਤਵੋਹਾਰਸ੍ਸ ਅਵਯਵੇਪਿ ਵਤ੍ਤਨਤੋ ਏਕਙ੍ਗੁਲਿਮ੍ਪਿ ਮੁਖੇ ਪਕ੍ਖਿਪਿਤੁਂ ਨ ਵਟ੍ਟਤਿ.

੬੨੭. ਛਟ੍ਠਵਗ੍ਗੇ ਸੀਤੀਕਤੋਤਿ ਸੀਤਟ੍ਟੋ, ਸੀਤਪੀਲ਼ਿਤੋਤਿ ਵੁਤ੍ਤਂ ਹੋਤਿ. ਸਿਲਕਬੁਦ੍ਧੋਤਿ ਪਰਿਹਾਸਵਚਨਮੇਤਂ. ਸਿਲਕਞ੍ਹਿ ਕਞ੍ਚਿ ਦਿਸ੍ਵਾ ‘‘ਬੁਦ੍ਧੋ ਅਯ’’ਨ੍ਤਿ ਵੋਹਰਨ੍ਤਿ.

੬੩੪. ਵਿਲੀਵਚ੍ਛਤ੍ਤਨ੍ਤਿ ¶ ਵੇਣੁਵਿਲੀਵੇਹਿ ਕਤਂ ਛਤ੍ਤਂ. ਤਤ੍ਥਜਾਤਕਦਣ੍ਡਕੇਨ ਕਤਨ੍ਤਿ ਤਾਲਪਣ੍ਣਂ ਸਹ ਦਣ੍ਡਕੇਨ ਛਿਨ੍ਦਿਤ੍ਵਾ ਤਮੇਵ ਛਤ੍ਤਦਣ੍ਡਂ ਕਰੋਨ੍ਤਿ ਗੋਪਾਲਕਾਦਯੋ ਵਿਯ, ਤਂ ਸਨ੍ਧਾਯੇਤਂ ¶ ਵੁਤ੍ਤਂ. ਛਤ੍ਤਪਾਦੁਕਾਯ ਵਾ ਠਿਤਂ ਹੋਤੀਤਿ ਏਤ੍ਥ ਛਤ੍ਤਪਾਦੁਕਾ ਵੁਚ੍ਚਤਿ ਛਤ੍ਤਾਧਾਰੋ. ਯਸ੍ਮਿਂ ਛਤ੍ਤਂ ਅਪਤਮਾਨਂ ਕਤ੍ਵਾ ਠਪੇਨ੍ਤਿ, ਤਾਦਿਸਿਕਾਯ ਛਤ੍ਤਪਾਦੁਕਾਯ ਠਿਤਂ ਛਤ੍ਤਂ ‘‘ਛਤ੍ਤ’’ਨ੍ਤਿ ਅਜ੍ਝਾਹਰਿਤਬ੍ਬਂ. ‘‘ਛਤ੍ਤਂ ਛਤ੍ਤਪਾਦੁਕਾਯ ਠਿਤ’’ਨ੍ਤਿਪਿ ਪਠਨ੍ਤਿ, ਤਤ੍ਥਾਪਿ ਅਯਮੇਵਤ੍ਥੋ.

੬੩੭. ਚਾਪੋਤਿ ਮਜ੍ਝੇ ਵਙ੍ਕਾ ਕਾਚਦਣ੍ਡਸਦਿਸਾ ਧਨੁਵਿਕਤਿ. ਕੋਦਣ੍ਡੋਤਿ ਵਟ੍ਟਲਦਣ੍ਡਾ ਧਨੁਵਿਕਤਿ. ਪਟਿਮੁਕ੍ਕਨ੍ਤਿ ਪਵੇਸਿਤਂ ਲਗ੍ਗਿਤਂ.

ਸੁਰੁਸੁਰੁਵਗ੍ਗਵਣ੍ਣਨਾ ਨਿਟ੍ਠਿਤਾ.

੬੪੭. ਸਤ੍ਤਮਵਗ੍ਗੇ ਪਟਿਚ੍ਛਨ੍ਨੋ ਹੁਤ੍ਵਾਤਿ ਸੋ ਕਿਰ ਰਤ੍ਤਿਭਾਗੇ ਉਯ੍ਯਾਨਂ ਗਨ੍ਤ੍ਵਾ ਅਮ੍ਬਂ ਅਭਿਰੁਹਿਤ੍ਵਾ ਸਾਖਾਯ ਸਾਖਂ ਅਮ੍ਬਂ ਓਲੋਕੇਨ੍ਤੋ ਵਿਚਰਿ. ਤਸ੍ਸ ਤਥਾ ਕਰੋਨ੍ਤਸ੍ਸੇਵ ਰਤ੍ਤਿ ਵਿਭਾਯਿ. ਸੋ ਚਿਨ੍ਤੇਸਿ ‘‘ਸਚੇ ਇਦਾਨਿ ਓਤਰਿਤ੍ਵਾ ਗਮਿਸ੍ਸਾਮਿ, ਦਿਸ੍ਵਾ ਮਂ ਚੋਰੋਤਿ ਗਹੇਸ੍ਸਨ੍ਤਿ, ਰਤ੍ਤਿਭਾਗੇ ਗਮਿਸ੍ਸਾਮੀ’’ਤਿ. ਅਥੇਕਂ ਵਿਟਪਂ ਅਭਿਰੁਹਿਤ੍ਵਾ ਨਿਲੀਨੋ ਅਚ੍ਛਿ. ਤਂ ਸਨ੍ਧਾਯੇਤਂ ਵੁਤ੍ਤਂ. ਸੋ ਰੁਕ੍ਖਤੋ ਓਤਰਨ੍ਤੋ ਏਕਂ ਓਲਮ੍ਬਿਨਿਸਾਖਂ ਗਹੇਤ੍ਵਾ ਤੇਸਂ ਉਭਿਨ੍ਨਮ੍ਪਿ ਅਨ੍ਤਰੇ ਪਤਿਟ੍ਠਾਸਿ. ਤਂ ਸਨ੍ਧਾਯ ਵੁਤ੍ਤਂ ‘‘ਤੇਸਂ ਦ੍ਵਿਨ੍ਨਮ੍ਪਿ ਅਨ੍ਤਰਾ ਰੁਕ੍ਖਤੋ ਪਤਿਤੋ’’ਤਿ. ਪਾਲ਼ਿਯਾ ਅਤ੍ਥਂ ਨ ਜਾਨਨ੍ਤੀਤਿ ਅਤ੍ਤਨੋ ਗਹਣਸ੍ਸ ਅਤ੍ਥਂ ਨ ਜਾਨਨ੍ਤਿ.

ਜਾਤਕਪਾਲ਼ਿਯਂ (ਜਾ. ੧.੪.੩੩) ਪਨ ਅਯਂ ਗਾਥਾ –

‘‘ਸਬ੍ਬਮਿਦਂ ਚਰਿਮਂ ਕਤਂ, ਉਭੋ ਧਮ੍ਮਂ ਨ ਪਸ੍ਸਰੇ;

ਉਭੋ ਪਕਤਿਯਾ ਚੁਤਾ, ਯੋ ਚਾਯਂ ਮਨ੍ਤੇਜ੍ਝਾਪੇਤਿ;

ਏਵਮਾਗਤਾ. ਤਸ੍ਸਾਯਮਤ੍ਥੋ (ਜਾ. ਅਟ੍ਠ. ੩.੪.੩੩) – ਸਬ੍ਬਮਿਦਂ ਚਰਿਮਂ ਕਤਨ੍ਤਿ ਯਂ ਅਮ੍ਹੇਹਿ ਤੀਹਿ ਜਨੇਹਿ ਕਤਂ, ਸਬ੍ਬਮਿਦਂ ਕਿਚ੍ਚਂ ਲਾਮਕਂ ਨਿਮ੍ਮਰਿਯਾਦਂ ਅਧਮ੍ਮਿਕਂ. ਏਵਂ ਅਤ੍ਤਨੋ ¶ ਚੋਰਭਾਵਂ ਤੇਸਞ੍ਚ ਮਨ੍ਤੇਸੁ ਅਗਾਰਵਂ ਗਰਹਿਤ੍ਵਾ ਪੁਨ ਇਤਰੇ ਦ੍ਵੇਯੇਵ ਗਰਹਨ੍ਤੋ ‘‘ਉਭੋ ਧਮ੍ਮਂ ਨ ਪਸ੍ਸਰੇ’’ਤਿਆਦਿਮਾਹ. ਤਤ੍ਥ ਉਭੋਤਿ ਇਮੇ ਦ੍ਵੇਪਿ ਜਨਾ ਗਰੁਕਾਰਾਰਹਂ ਪੋਰਾਣਕਧਮ੍ਮਂ ਨ ਪਸ੍ਸਨ੍ਤਿ, ਤਤੋਵ ਧਮ੍ਮਪਕਤਿਤੋ ਚੁਤਾ. ਧਮ੍ਮੋ ਹਿ ਪਠਮੁਪ੍ਪਤ੍ਤਿਵਸੇਨ ਪਕਤਿ ਨਾਮ. ਵੁਤ੍ਤਮ੍ਪਿ ਚੇਤਂ –

‘‘ਧਮ੍ਮੋ ¶ ਹਵੇ ਪਾਤੁਰਹੋਸਿ ਪੁਬ੍ਬੇ,

ਪਚ੍ਛਾ ਅਧਮ੍ਮੋ ਉਦਪਾਦਿ ਲੋਕੇ’’ਤਿ. (ਜਾ. ੧.੧੧.੨੮);

ਯੋ ਚਾਯਨ੍ਤਿ ਯੋ ਚ ਅਯਂ ਨੀਚੇ ਨਿਸੀਦਿਤ੍ਵਾ ਮਨ੍ਤੇ ਅਜ੍ਝਾਪੇਤਿ, ਯੋ ਚ ਉਚ੍ਚੇ ਨਿਸੀਦਿਤ੍ਵਾ ਅਧੀਯਤੀਤਿ.

‘‘ਸਾਲੀਨਂ ਓਦਨਂ ਭੁਞ੍ਜੇ, ਸੁਚਿਂ ਮਂਸੂਪਸੇਚਨਂ;

ਤਸ੍ਮਾ ਏਤਂ ਨ ਸੇਵਾਮਿ, ਧਮ੍ਮਂ ਇਸੀਹਿ ਸੇਵਿਤ’’ਨ੍ਤਿ. (ਜਾ. ੧.੪.੩੪) –

ਏਵਂ ਜਾਤਕੇ ਆਗਤਾ. ਤਤ੍ਥ ਸੁਚਿਨ੍ਤਿ ਪਣ੍ਡਰਂ ਪਰਿਸੁਦ੍ਧਂ. ਮਂਸੂਪਸੇਚਨਨ੍ਤਿ ਨਾਨਪ੍ਪਕਾਰਾਯ ਮਂਸਵਿਕਤਿਯਾ ਸਿਤ੍ਤਂ ਭੁਞ੍ਜੇ, ਭੁਞ੍ਜਾਮੀਤਿ ਅਤ੍ਥੋ. ਸੇਸਂ ਪਾਕਟਮੇਵ.

ਧਿਰਤ੍ਥੂਤਿ ਧਿ ਅਤ੍ਥੁ, ਨਿਨ੍ਦਾ ਭਵਤੂਤਿ ਅਤ੍ਥੋ, ਗਰਹਾਮ ਤਂ ਮਯਨ੍ਤਿ ਵੁਤ੍ਤਂ ਹੋਤਿ. ਲਦ੍ਧਲਾਭੋਤਿ ਧਨਲਾਭਂ ਯਸਲਾਭਞ੍ਚ ਸਨ੍ਧਾਯ ਵਦਤਿ. ਵਿਨਿਪਾਤਨਹੇਤੁਨਾਤਿ ਵਿਨਿਪਾਤਨਸ੍ਸ ਹੇਤੁਭਾਵੇਨ. ਵੁਤ੍ਤਿ ਨਾਮ ਹੋਤੀਤਿ ਯਥਾਵੁਤ੍ਤੋ ਦੁਵਿਧੋਪਿ ਲਾਭੋ ਅਪਾਯਸਂਵਤ੍ਤਨਿਕਤਾਯ ਸਮ੍ਪਰਾਯੇ ਵਿਨਿਪਾਤਨਹੇਤੁਭਾਵੇਨ ਪਵਤ੍ਤਨਤੋ ਸਮ੍ਪਤਿ ਅਧਮ੍ਮਚਰਣੇਨ ਪਵਤ੍ਤਨਤੋ ਚ ਵੁਤ੍ਤਿ ਨਾਮ ਹੋਤੀਤਿ ਅਤ੍ਥੋ. ਏਵਰੂਪਾ ਯਾ ਵੁਤ੍ਤੀਤਿ ਏਵਰੂਪਾ ਧਨਲਾਭਯਸਲਾਭਸਙ੍ਖਾਤਾ ਯਾ ਵੁਤ੍ਤਿ. ਅਧਮ੍ਮਚਰਣੇਨ ਵਾਤਿ ਵਾ-ਸਦ੍ਦੋ ਸਮ੍ਪਿਣ੍ਡਨਤ੍ਥੋ. ਤ੍ਵਨ੍ਤਿ ਉਪਯੋਗਤ੍ਥੇ ਪਚ੍ਚਤ੍ਤਵਚਨਂ, ਤਂ ਇਚ੍ਚੇਵ ਵਾ ਪਾਠੋ. ਅਸ੍ਮਾਤਿ ਪਾਸਾਣਾਧਿਵਚਨਮੇਤਂ.

ਅਧਿਕਰਣਸਮਥੇਸੁ ¶ ¶ ਯਂ ਵਤ੍ਤਬ੍ਬਂ, ਤਂ ਅਟ੍ਠਕਥਾਯਂ ਆਗਤਟ੍ਠਾਨੇਯੇਵ ਦਸ੍ਸਯਿਸ੍ਸਾਮ.

ਇਤਿ ਸਮਨ੍ਤਪਾਸਾਦਿਕਾਯ ਵਿਨਯਟ੍ਠਕਥਾਯ ਸਾਰਤ੍ਥਦੀਪਨਿਯਂ

ਭਿਕ੍ਖੁਵਿਭਙ੍ਗਵਣ੍ਣਨਾ ਨਿਟ੍ਠਿਤਾ.

ਨਮੋ ਤਸ੍ਸ ਭਗਵਤੋ ਅਰਹਤੋ ਸਮ੍ਮਾਸਮ੍ਬੁਦ੍ਧਸ੍ਸ

੧. ਪਾਰਾਜਿਕਕਣ੍ਡਂ (ਭਿਕ੍ਖੁਨੀਵਿਭਙ੍ਗਵਣ੍ਣਨਾ)

੬੫੬. ਭਿਕ੍ਖੁਨੀਵਿਭਙ੍ਗੇ ¶ ¶ ਯੋਤਿ ਯੋ ਭਿਕ੍ਖੁਨੀਨਂ ਵਿਭਙ੍ਗੋ. ਮਿਗਾਰਨਤ੍ਤਾਤਿ ਮਜ੍ਝਪਦਲੋਪੇਨੇਤਂ ਵੁਤ੍ਤਨ੍ਤਿ ਆਹ ‘‘ਮਿਗਾਰਮਾਤੁਯਾ ਪਨ ਨਤ੍ਤਾ ਹੋਤੀ’’ਤਿ. ਮਿਗਾਰਮਾਤਾਤਿ ਵਿਸਾਖਾਯੇਤਂ ਅਧਿਵਚਨਂ. ਨਵਕਮ੍ਮਾਧਿਟ੍ਠਾਯਿਕਨ੍ਤਿ ਨਵਕਮ੍ਮਸਂਵਿਧਾਯਿਕਂ. ਬ੍ਯਞ੍ਜਨਾਨਂ ਪਟਿਵਿਜ੍ਝਿਤਬ੍ਬੋ ਆਕਾਰੋ ਨਾਤਿਗਮ੍ਭੀਰੋ, ਯਥਾਸੁਤਂ ਧਾਰਣਮੇਵ ਤਤ੍ਥ ਕਰਣੀਯਨ੍ਤਿ ਸਤਿਯਾ ਬ੍ਯਾਪਾਰੋ ਅਧਿਕੋ, ਪਞ੍ਞਾ ਤਤ੍ਥ ਗੁਣੀਭੂਤਾਤਿ ਵੁਤ੍ਤਂ ‘‘ਸਤਿਪੁਬ੍ਬਙ੍ਗਮਾਯ ਪਞ੍ਞਾਯਾ’’ਤਿ. ਸਤਿ ਪੁਬ੍ਬਙ੍ਗਮਾ ਏਤਿਸ੍ਸਾਤਿ ਸਤਿਪੁਬ੍ਬਙ੍ਗਮਾ. ਪੁਬ੍ਬਙ੍ਗਮਤਾ ਚੇਤ੍ਥ ਪਧਾਨਭਾਵੋ ‘‘ਮਨੋਪੁਬ੍ਬਙ੍ਗਮਾ’’ਤਿਆਦੀਸੁ ਵਿਯ. ਅਤ੍ਥਗ੍ਗਹਣੇ ਪਨ ਪਞ੍ਞਾਯ ਬ੍ਯਾਪਾਰੋ ਅਧਿਕੋ ਪਟਿਵਿਜ੍ਝਿਤਬ੍ਬਸ੍ਸ ਅਤ੍ਥਸ੍ਸ ਅਤਿਗਮ੍ਭੀਰਤ੍ਤਾਤਿ ਆਹ ‘‘ਪਞ੍ਞਾਪੁਬ੍ਬਙ੍ਗਮਾਯ ਸਤਿਯਾ’’ਤਿ. ਆਲਸਿਯਵਿਰਹਿਤਾਤਿ ਕੋਸਜ੍ਜਰਹਿਤਾ. ਯਥਾ ¶ ਅਞ੍ਞਾ ਕੁਸੀਤਾ ਨਿਸਿਨ੍ਨਟ੍ਠਾਨੇ ਨਿਸਿਨ੍ਨਾਵ ਹੋਨ੍ਤਿ, ਠਿਤਟ੍ਠਾਨੇ ਠਿਤਾਵ, ਏਵਂ ਅਹੁਤ੍ਵਾ ਵਿਪ੍ਫਾਰਿਕੇਨ ਚਿਤ੍ਤੇਨ ਸਬ੍ਬਕਿਚ੍ਚਂ ਨਿਪ੍ਫਾਦੇਤਿ.

ਸਬ੍ਬਾ ਭਿਕ੍ਖੁਨਿਯੋ ਸਤ੍ਥੁਲਦ੍ਧੂਪਸਮ੍ਪਦਾ ਸਙ੍ਘਤੋ ਲਦ੍ਧੂਪਸਮ੍ਪਦਾਤਿ ਦੁਵਿਧਾ. ਗਰੁਧਮ੍ਮਪਅਗ੍ਗਹਣੇਨ ਹਿ ਲਦ੍ਧੂਪਸਮ੍ਪਦਾ ਮਹਾਪਜਾਪਤਿਗੋਤਮੀ ਸਤ੍ਥੁਸਨ੍ਤਿਕਾਵ ਲਦ੍ਧੂਪਸਮ੍ਪਦਤ੍ਤਾ ਸਤ੍ਥੁਲਦ੍ਧੂਪਸਮ੍ਪਦਾ ਨਾਮ. ਸੇਸਾ ਸਬ੍ਬਾਪਿ ਸਙ੍ਘਤੋ ਲਦ੍ਧੂਪਸਮ੍ਪਦਾ. ਤਾਪਿ ਏਕਤੋਉਪਸਮ੍ਪਨ੍ਨਾ ਉਭਤੋਉਪਸਮ੍ਪਨ੍ਨਾਤਿ ਦੁਵਿਧਾ. ਤਤ੍ਥ ਯਾ ਤਾ ਮਹਾਪਜਾਪਤਿਗੋਤਮਿਯਾ ਸਦ੍ਧਿਂ ਨਿਕ੍ਖਨ੍ਤਾ ਪਞ੍ਚਸਤਾ ਸਾਕਿਯਾਨਿਯੋ, ਤਾ ਏਕਤੋਉਪਸਮ੍ਪਨ੍ਨਾ ਭਿਕ੍ਖੁਸਙ੍ਘਤੋ ਏਵ ਲਦ੍ਧੂਪਸਮ੍ਪਦਤ੍ਤਾ, ਇਤਰਾ ਉਭਤੋਉਪਸਮ੍ਪਨ੍ਨਾ ਉਭਤੋਸਙ੍ਘੇ ਉਪਸਮ੍ਪਨ੍ਨਤ੍ਤਾ. ਏਹਿਭਿਕ੍ਖੁਨੀਭਾਵੇਨ ਉਪਸਮ੍ਪਨ੍ਨਾ ਪਨ ਭਿਕ੍ਖੁਨਿਯੋ ਨ ਸਨ੍ਤਿ ਤਾਸਂ ਤਥਾ ¶ ਉਪਸਮ੍ਪਦਾਯ ਅਭਾਵਤੋ. ਯਦਿ ਏਵਂ ‘‘ਏਹਿ ਭਿਕ੍ਖੁਨੀ’’ਤਿ ਇਧ ਕਸ੍ਮਾ ਵੁਤ੍ਤਨ੍ਤਿ? ਦੇਸਨਾਯ ਸੋਤਪਤਿਤਭਾਵਤੋ. ਅਯਞ੍ਹਿ ਸੋਤਪਤਿਤਤਾ ਨਾਮ ਕਤ੍ਥਚਿ ਲਬ੍ਭਮਾਨਸ੍ਸਪਿ ਅਗ੍ਗਹਣੇਨ ਹੋਤਿ, ਯਥਾ ਅਭਿਧਮ੍ਮੇ ਮਨੋਧਾਤੁਨਿਦ੍ਦੇਸੇ (ਧ. ਸ. ੧੬੦-੧੬੧) ਲਬ੍ਭਮਾਨਮ੍ਪਿ ਝਾਨਙ੍ਗਂ ਪਞ੍ਚਵਿਞ੍ਞਾਣਸੋਤੇ ਪਤਿਤਾਯ ਨ ਉਦ੍ਧਟਂ ਕਤ੍ਥਚਿ ਦੇਸਨਾਯ ਅਸਮ੍ਭਵਤੋ, ਯਥਾ ਤਤ੍ਥੇਵ ਵਤ੍ਥੁਨਿਦ੍ਦੇਸੇ (ਧ. ਸ. ੯੮੪ ਆਦਯੋ) ਹਦਯਵਤ੍ਥੁ. ਕਤ੍ਥਚਿ ਅਲਬ੍ਭਮਾਨਸ੍ਸਪਿ ਗਹਣਵਸੇਨ ਯਥਾਠਿਤਕਪ੍ਪੀਨਿਦ੍ਦੇਸੇ. ਯਥਾਹ –

‘‘ਕਤਮੋ ਚ ਪੁਗ੍ਗਲੋ ਠਿਤਕਪ੍ਪੀ? ਅਯਞ੍ਚ ਪੁਗ੍ਗਲੋ ਸੋਤਾਪਤ੍ਤਿਫਲਸਚ੍ਛਿਕਿਰਿਯਾਯ ਪਟਿਪਨ੍ਨੋ ਅਸ੍ਸ, ਕਪ੍ਪਸ੍ਸ ਚ ਉਡ੍ਡਯ੍ਹਨਵੇਲਾ ਅਸ੍ਸ, ਨੇਵ ਤਾਵ ਕਪ੍ਪੋ ਉਡ੍ਡਯ੍ਹੇਯ੍ਯ, ਯਾਵਾਯਂ ਪੁਗ੍ਗਲੋ ਨ ਸੋਤਾਪਤ੍ਤਿਫਲਂ ਸਚ੍ਛਿਕਰੇਯ੍ਯਾ’’ਤਿ (ਪੁ. ਪ. ੧੭).

ਏਵਮਿਧਾਪਿ ਅਲਬ੍ਭਮਾਨਗਹਣਵਸੇਨ ਵੇਦਿਤਬ੍ਬਂ. ਪਰਿਕਪ੍ਪਵਚਨਞ੍ਹੇਤਂ ‘‘ਸਚੇ ਭਗਵਾ ਭਿਕ੍ਖੁਨੀਭਾਵਯੋਗ੍ਯਂ ਕਞ੍ਚਿ ਮਾਤੁਗਾਮਂ ‘ਏਹਿ ਭਿਕ੍ਖੁਨੀ’ਤਿ ਵਦੇਯ੍ਯ, ਏਵਂ ਭਿਕ੍ਖੁਨੀਭਾਵੋ ਸਿਯਾ’’ਤਿ.

ਕਸ੍ਮਾ ਪਨ ਭਗਵਾ ਏਵਂ ਨ ਕਥੇਸੀਤਿ? ਤਥਾ ਕਤਾਧਿਕਾਰਾਨਂ ਅਭਾਵਤੋ. ਯੇ ਪਨ ‘‘ਅਨਾਸਨ੍ਨਾਸਨ੍ਨਿਹਿਤਭਾਵਤੋ’’ਤਿ ਕਾਰਣਂ ਵਤ੍ਵਾ ‘‘ਭਿਕ੍ਖੂ ਏਵ ਹਿ ਸਤ੍ਥੁ ਆਸਨ੍ਨਚਾਰਿਨੋ ਸਦਾ ਸਨ੍ਨਿਹਿਤਾ ਚ ਹੋਨ੍ਤਿ, ਤਸ੍ਮਾ ਤੇ ਏਵ ‘ਏਹਿਭਿਕ੍ਖੂ’ਤਿ ਵਤ੍ਤਬ੍ਬਤਂ ਅਰਹਨ੍ਤਿ, ਨ ਭਿਕ੍ਖੁਨਿਯੋ’’ਤਿ ਵਦਨ੍ਤਿ, ਤਂ ਤੇਸਂ ਮਤਿਮਤ੍ਤਂ ਸਤ੍ਥੁ ਆਸਨ੍ਨਦੂਰਭਾਵਸ੍ਸ ਭਬ੍ਬਾਭਬ੍ਬਭਾਵਸਿਦ੍ਧਤ੍ਤਾ. ਵੁਤ੍ਤਞ੍ਹੇਤਂ ਭਗਵਤਾ –

‘‘ਸਙ੍ਘਾਟਿਕਣ੍ਣੇ ¶ ਚੇਪਿ ਮੇ, ਭਿਕ੍ਖਵੇ, ਭਿਕ੍ਖੁ ਗਹੇਤ੍ਵਾ ਪਿਟ੍ਠਿਤੋ ਪਿਟ੍ਠਿਤੋ ਅਨੁਬਨ੍ਧੋ ਅਸ੍ਸ ਪਾਦੇ ਪਾਦਂ ਨਿਕ੍ਖਿਪਨ੍ਤੋ, ਸੋ ਚ ਹੋਤਿ ਅਭਿਜ੍ਝਾਲੁ ਕਾਮੇਸੁ ਤਿਬ੍ਬਸਾਰਾਗੋ ਬ੍ਯਾਪਨ੍ਨਚਿਤ੍ਤੋ ਪਦੁਟ੍ਠਮਨਸਙ੍ਕਪ੍ਪੋ ਮੁਟ੍ਠਸ੍ਸਤਿ ਅਸਮ੍ਪਜਾਨੋ ਅਸਮਾਹਿਤੋ ਵਿਬ੍ਭਨ੍ਤਚਿਤ੍ਤੋ ਪਾਕਤਿਨ੍ਦ੍ਰਿਯੋ, ਅਥ ਖੋ ਸੋ ਆਰਕਾਵ ਮਯ੍ਹਂ, ਅਹਞ੍ਚ ਤਸ੍ਸ. ਤਂ ਕਿਸ੍ਸ ਹੇਤੁ? ਧਮ੍ਮਞ੍ਹਿ ਸੋ, ਭਿਕ੍ਖਵੇ, ਭਿਕ੍ਖੁ ਨ ਪਸ੍ਸਤਿ, ਧਮ੍ਮਂ ਅਪਸ੍ਸਨ੍ਤੋ ਨ ਮਂ ਪਸ੍ਸਤਿ. ਯੋਜਨਸਤੇ ਚੇਪਿ ਸੋ, ਭਿਕ੍ਖਵੇ, ਭਿਕ੍ਖੁ ਵਿਹਰੇਯ੍ਯ, ਸੋ ਚ ਹੋਤਿ ਅਨਭਿਜ੍ਝਾਲੁ ਕਾਮੇਸੁ ਨ ਤਿਬ੍ਬਸਾਰਾਗੋ ਅਬ੍ਯਾਪਨ੍ਨਚਿਤ੍ਤੋ ਅਪ੍ਪਦੁਟ੍ਠਮਨਸਙ੍ਕਪ੍ਪੋ ਉਪਟ੍ਠਿਤਸ੍ਸਤਿ ¶ ਸਮ੍ਪਜਾਨੋ ਸਮਾਹਿਤੋ ਏਕਗ੍ਗਚਿਤ੍ਤੋ ਸਂਵੁਤਿਨ੍ਦ੍ਰਿਯੋ, ਅਥ ਖੋ ਸੋ ਸਨ੍ਤਿਕੇਵ ਮਯ੍ਹਂ, ਅਹਞ੍ਚ ਤਸ੍ਸ. ਤਂ ਕਿਸ੍ਸ ਹੇਤੁ? ਧਮ੍ਮਞ੍ਹਿ ਸੋ, ਭਿਕ੍ਖਵੇ, ਭਿਕ੍ਖੁ ਪਸ੍ਸਤਿ, ਧਮ੍ਮਂ ਪਸ੍ਸਨ੍ਤੋ ਮਂ ਪਸ੍ਸਤੀ’’ਤਿ (ਇਤਿਵੁ. ੯੨).

ਤਸ੍ਮਾ ਅਕਾਰਣਂ ਦੇਸਤੋ ਸਤ੍ਥੁ ਆਸਨ੍ਨਾਨਾਸਨ੍ਨਤਾ. ਅਕਤਾਧਿਕਾਰਤਾਯ ਪਨ ਭਿਕ੍ਖੁਨੀਨਂ ਏਹਿਭਿਕ੍ਖੁਨੂਪਸਮ੍ਪਦਾਯ ਅਯੋਗ੍ਯਤਾ ਵੇਦਿਤਬ੍ਬਾ.

ਯਦਿ ਏਵਂ ਯਂ ਤਂ ਥੇਰੀਗਾਥਾਸੁ ਭਦ੍ਦਾਯ ਕੁਣ੍ਡਲਕੇਸਾਯ ਵੁਤ੍ਤਂ –

‘‘ਨਿਹਚ੍ਚ ਜਾਣੁਂ ਵਨ੍ਦਿਤ੍ਵਾ, ਸਮ੍ਮੁਖਾ ਅਞ੍ਜਲਿਂ ਅਕਂ;

ਏਹਿ ਭਦ੍ਦੇਤਿ ਮਂ ਅਵਚ, ਸਾ ਮੇ ਆਸੂਪਸਮ੍ਪਦਾ’’ਤਿ. (ਥੇਰੀਗਾ. ੧੦੯);

‘‘ਆਯਾਚਿਤੋ ਤਦਾ ਆਹ, ਏਹਿ ਭਦ੍ਦੇਤਿ ਨਾਯਕੋ;

ਤਦਾਹਂ ਉਪਸਮ੍ਪਨ੍ਨਾ, ਪਰਿਤ੍ਤਂ ਤੋਯਮਦ੍ਦਸ’’ਨ੍ਤਿ. (ਅਪ. ਥੇਰੀ ੨.੩.੪੪);

ਤਂ ਕਥਨ੍ਤਿ? ਨਯਿਦਂ ਏਹਿਭਿਕ੍ਖੁਨੀਭਾਵੇਨ ਉਪਸਮ੍ਪਦਂ ਸਨ੍ਧਾਯ ਵੁਤ੍ਤਂ, ਉਪਸਮ੍ਪਦਾਯ ਪਨ ਹੇਤੁਭਾਵਤੋ ‘‘ਯਾ ਸਤ੍ਥੁ ਆਣਤ੍ਤਿ, ਸਾ ਮੇ ਆਸੂਪਸਮ੍ਪਦਾ’’ਤਿ ਵੁਤ੍ਤਾ. ਤਥਾ ਹਿ ਵੁਤ੍ਤਂ ਅਟ੍ਠਕਥਾਯਂ (ਥੇਰੀਗਾ. ਅਟ੍ਠ. ੧੧੧) ‘‘ਏਹਿ ਭਦ੍ਦੇ ਭਿਕ੍ਖੁਨੁਪਸ੍ਸਯਂ ਗਨ੍ਤ੍ਵਾ ਭਿਕ੍ਖੁਨੀਨਂ ਸਨ੍ਤਿਕੇ ਪਬ੍ਬਜ ਉਪਸਮ੍ਪਜ੍ਜਸ੍ਸੂਤਿ ਮਂ ਅਵਚ ਆਣਾਪੇਸਿ, ਸਾ ਸਤ੍ਥੁ ਆਣਾ ਮਯ੍ਹਂ ਉਪਸਮ੍ਪਦਾਯ ਕਾਰਣਤ੍ਤਾ ਉਪਸਮ੍ਪਦਾ ਆਸਿ ਅਹੋਸੀ’’ਤਿ. ਅਪਦਾਨਗਾਥਾਯਮ੍ਪਿ ਏਵਮੇਵ ਅਤ੍ਥੋ ਗਹੇਤਬ੍ਬੋ. ਤਸ੍ਮਾ ਭਿਕ੍ਖੁਨੀਨਂ ਏਹਿਭਿਕ੍ਖੁਨੂਪਸਮ੍ਪਦਾ ਨਤ੍ਥਿਯੇਵਾਤਿ ਨਿਟ੍ਠਮੇਤ੍ਥ ਗਨ੍ਤਬ੍ਬਂ. ਯਥਾ ਚੇਤਂ ਸੋਤਪਤਿਤਵਸੇਨ ‘‘ਏਹਿ ¶ ਭਿਕ੍ਖੁਨੀ’’ਤਿ ਵੁਤ੍ਤਂ, ਏਵਂ ‘‘ਤੀਹਿ ਸਰਣਗਮਨੇਹਿ ਉਪਸਮ੍ਪਨ੍ਨਾਤਿ ਭਿਕ੍ਖੁਨੀ’’ਤਿ ਇਦਮ੍ਪਿ ਸੋਤਪਤਿਤਵਸੇਨੇਵ ਵੁਤ੍ਤਨ੍ਤਿ ਦਟ੍ਠਬ੍ਬਂ ਸਰਣਗਮਨੂਪਸਮ੍ਪਦਾਯਪਿ ਭਿਕ੍ਖੁਨੀਨਂ ਅਸਮ੍ਭਵਤੋ.

੬੫੯. ਭਿਕ੍ਖੁਵਿਭਙ੍ਗੇ ‘‘ਕਾਯਸਂਸਗ੍ਗਂ ਸਾਦਿਯੇਯ੍ਯਾ’’ਤਿ ਅਵਤ੍ਵਾ ‘‘ਸਮਾਪਜ੍ਜੇਯ੍ਯਾ’’ਤਿ ਵੁਤ੍ਤਤ੍ਤਾ ‘‘ਭਿਕ੍ਖੁ ਆਪਤ੍ਤਿਯਾ ਨ ਕਾਰੇਤਬ੍ਬੋ’’ਤਿ ਵੁਤ੍ਤਂ. ਤਬ੍ਬਹੁਲਨਯੇਨਾਤਿ ਕਿਰਿਯਾਸਮੁਟ੍ਠਾਨਸ੍ਸੇਵ ਬਹੁਲਭਾਵਤੋ. ਦਿਸ੍ਸਤਿ ਹਿ ਤਬ੍ਬਹੁਲਨਯੇਨ ਤਬ੍ਬੋਹਾਰੋ ਯਥਾ ‘‘ਬ੍ਰਾਹ੍ਮਣਗਾਮੋ’’ਤਿ. ਬ੍ਰਾਹ੍ਮਣਗਾਮੇਪਿ ¶ ਹਿ ਅਨ੍ਤਮਸੋ ਰਜਕਾਦੀਨਿ ਪਞ੍ਚ ਕੁਲਾਨਿ ਸਨ੍ਤਿ. ਸਾਤਿ ਕਿਰਿਯਾਸਮੁਟ੍ਠਾਨਤਾ.

੬੬੨. ਤਥੇਵਾਤਿ ਕਾਯਸਂਸਗ੍ਗਰਾਗੇਨ ਅਵਸ੍ਸੁਤੋਯੇਵਾਤਿ ਅਤ੍ਥੋ. ਸੇਸਮੇਤ੍ਥ ਉਤ੍ਤਾਨਮੇਵ.

ਪਠਮਪਾਰਾਜਿਕਸਿਕ੍ਖਾਪਦਵਣ੍ਣਨਾ ਨਿਟ੍ਠਿਤਾ.

੨. ਦੁਤਿਯਪਾਰਾਜਿਕਸਿਕ੍ਖਾਪਦਵਣ੍ਣਨਾ

੬੬੬. ਦੁਤਿਯੇ ‘‘ਕਿਸ੍ਸ ਪਨ ਤ੍ਵਂ ਅਯ੍ਯੇ ਜਾਨਂ ਪਾਰਾਜਿਕਂ ਧਮ੍ਮਂ ਅਜ੍ਝਾਪਨ੍ਨ’’ਨ੍ਤਿ ਵਚਨਤੋ ‘‘ਉਦ੍ਦਿਟ੍ਠਾ ਖੋ ਅਯ੍ਯਾਯੋ ਅਟ੍ਠ ਪਾਰਾਜਿਕਾ ਧਮ੍ਮਾ’’ਤਿਆਦਿਵਚਨਤੋ ਚ ਭਿਕ੍ਖੁਨੀਵਿਭਙ੍ਗਂ ਪਤ੍ਵਾ ਸਾਧਾਰਣਾਨਿ ਸਿਕ੍ਖਾਪਦਾਨਿ ਭਿਕ੍ਖੂਨਂ ਉਪ੍ਪਨ੍ਨਵਤ੍ਥੁਸ੍ਮਿਂਯੇਵ ‘‘ਯਾ ਪਨ ਭਿਕ੍ਖੁਨੀ ਛਨ੍ਦਸੋ ਮੇਥੁਨਂ ਧਮ੍ਮਂ ਪਟਿਸੇਵੇਯ੍ਯ, ਅਨ੍ਤਮਸੋ ਤਿਰਚ੍ਛਾਨਗਤੇਨਪਿ, ਪਾਰਾਜਿਕਾ ਹੋਤਿ ਅਸਂਵਾਸਾ’’ਤਿਆਦਿਨਾ ਨਯੇਨ ਸਵਿਸੇਸਮ੍ਪਿ ਅਵਿਸੇਸਮ੍ਪਿ ਮਾਤਿਕਂ ਠਪੇਤ੍ਵਾ ਅਨੁਕ੍ਕਮੇਨ ਪਦਭਾਜਨਂ ਆਪਤ੍ਤਿਭੇਦਂ ਤਿਕਚ੍ਛੇਦਂ ਅਨਾਪਤ੍ਤਿਵਾਰਞ੍ਚ ਅਨਵਸੇਸਂ ਵਤ੍ਵਾ ਵਿਤ੍ਥਾਰੇਸਿ. ਸਙ੍ਗੀਤਿਕਾਰਕੇਹਿ ਪਨ ਅਸਾਧਾਰਣਪਞ੍ਞਤ੍ਤਿਯੋਯੇਵ ਇਧ ਵਿਤ੍ਥਾਰਿਤਾਤਿ ਵੇਦਿਤਬ੍ਬਾ.

ਅਥ ਉਪਰਿਮੇਸੁ ਦ੍ਵੀਸੁ ਅਪਞ੍ਞਤ੍ਤੇਸੁ ਅਟ੍ਠਨ੍ਨਂ ਪਾਰਾਜਿਕਾਨਂ ਅਞ੍ਞਤਰਨ੍ਤਿ ਇਦਂ ਵਚਨਂ ਨ ਯੁਜ੍ਜਤੀਤਿ ਆਹ ‘‘ਇਦਞ੍ਚ ਪਾਰਾਜਿਕਂ ਪਚ੍ਛਾ ਪਞ੍ਞਤ੍ਤ’’ਨ੍ਤਿਆਦਿ. ਯਦਿ ਏਵਂ ਇਮਸ੍ਮਿਂ ਓਕਾਸੇ ਕਸ੍ਮਾ ਠਪਿਤਨ੍ਤਿ ਆਹ ‘‘ਪੁਰਿਮੇਨ ਪਨ ਸਦ੍ਧਿਂ ਯੁਗਲ਼ਤ੍ਤਾ’’ਤਿਆਦਿ, ਪੁਰਿਮੇਨ ਸਦ੍ਧਿਂ ਏਕਸਮ੍ਬਨ੍ਧਭਾਵਤੋ ਇਧ ਵੁਤ੍ਤਨ੍ਤਿ ਅਧਿਪ੍ਪਾਯੋ. ‘‘ਅਟ੍ਠਨ੍ਨਂ ਪਾਰਾਜਿਕਾਨਂ ਅਞ੍ਞਤਰ’’ਨ੍ਤਿ ਵਚਨਤੋ ਚ ਵਜ੍ਜਪਟਿਚ੍ਛਾਦਿਕਂ ਯਾ ਪਟਿਚ੍ਛਾਦੇਤਿ, ਸਾਪਿ ਵਜ੍ਜਪਟਿਚ੍ਛਾਦਿਕਾਯੇਵਾਤਿ ਦਟ੍ਠਬ੍ਬਂ. ਕਿਞ੍ਚਾਪਿ ਵਜ੍ਜਪਟਿਚ੍ਛਾਦਨਂ ਪੇਮਵਸੇਨ ਹੋਤਿ, ਤਥਾਪਿ ਸਿਕ੍ਖਾਪਦਵੀਤਿਕ੍ਕਮਚਿਤ੍ਤਂ ਦੋਮਨਸ੍ਸਿਤਮੇਵ ਹੋਤੀਤਿ ਕਤ੍ਵਾ ‘‘ਦੁਕ੍ਖਵੇਦਨ’’ਨ੍ਤਿ ਵੁਤ੍ਤਂ. ਸੇਸਮੇਤ੍ਥ ਉਤ੍ਤਾਨਮੇਵ.

ਦੁਤਿਯਪਾਰਾਜਿਕਸਿਕ੍ਖਾਪਦਵਣ੍ਣਨਾ ਨਿਟ੍ਠਿਤਾ.

੪. ਚਤੁਤ੍ਥਪਾਰਾਜਿਕਸਿਕ੍ਖਾਪਦਵਣ੍ਣਨਾ

੬੭੫. ਚਤੁਤ੍ਥੇ ਲੋਕਸ੍ਸਾਦਮਿਤ੍ਤਸਨ੍ਥਵਵਸੇਨਾਤਿ ਲੋਕਸ੍ਸਾਦਸਙ੍ਖਾਤਸ੍ਸ ਮਿਤ੍ਤਸਨ੍ਥਵਸ੍ਸ ਵਸੇਨ. ਵੁਤ੍ਤਮੇਵਤ੍ਥਂ ਪਰਿਯਾਯਨ੍ਤਰੇਨ ਵਿਭਾਵੇਤੁਂ ‘‘ਕਾਯਸਂਸਗ੍ਗਰਾਗੇਨਾ’’ਤਿ ਵੁਤ੍ਤਂ.

ਤਿਸ੍ਸਿਤ੍ਥਿਯੋ ਮੇਥੁਨਂ ਤਂ ਨ ਸੇਵੇਤਿ (ਪਰਿ. ਅਟ੍ਠ. ੪੮੧) ਯਾ ਤਿਸ੍ਸੋ ਇਤ੍ਥਿਯੋ ਵੁਤ੍ਤਾ, ਤਾਸੁਪਿ ਯਂ ਤਂ ਮੇਥੁਨਂ ਨਾਮ, ਤਂ ਨ ਸੇਵਤਿ. ਤਯੋ ਪੁਰਿਸੇਤਿ ਤਯੋ ਪੁਰਿਸੇਪਿ ਉਪਗਨ੍ਤ੍ਵਾ ਮੇਥੁਨਂ ਨ ਸੇਵਤਿ. ਤਯੋ ਚ ਅਨਰਿਯਪਣ੍ਡਕੇਤਿ ਉਭਤੋਬ੍ਯਞ੍ਜਨਸਙ੍ਖਾਤੇ ਤਯੋ ਅਨਰਿਯੇ, ਤਯੋ ਚ ਪਣ੍ਡਕੇਤਿ ਇਮੇਪਿ ਛ ਜਨੇ ਉਪਗਨ੍ਤ੍ਵਾ ਮੇਥੁਨਂ ਨ ਸੇਵਤਿ. ਨ ਚਾਚਰੇ ਮੇਥੁਨਂ ਬ੍ਯਞ੍ਜਨਸ੍ਮਿਨ੍ਤਿ ਅਨੁਲੋਮਪਾਰਾਜਿਕਵਸੇਨਪਿ ਅਤ੍ਤਨੋ ਨਿਮਿਤ੍ਤੇ ਮੇਥੁਨਂ ਨਾਚਰਤਿ. ਛੇਜ੍ਜਂ ਸਿਯਾ ਮੇਥੁਨਧਮ੍ਮਪਚ੍ਚਯਾਤਿ ਸਿਯਾ ਮੇਥੁਨਧਮ੍ਮਪਚ੍ਚਯਾ ਪਾਰਾਜਿਕਨ੍ਤਿ ਅਯਂ ਪਞ੍ਹੋ ਅਟ੍ਠਵਤ੍ਥੁਕਂਵ ਸਨ੍ਧਾਯ ਵੁਤ੍ਤੋ. ਤਸ੍ਸਾ ਹਿ ਮੇਥੁਨਧਮ੍ਮਸ੍ਸ ਪੁਬ੍ਬਭਾਗਕਾਯਸਂਸਗ੍ਗਂ ਆਪਜ੍ਜਿਤੁਂ ਵਾਯਮਨ੍ਤਿਯਾ ਮੇਥੁਨਧਮ੍ਮਪਚ੍ਚਯਾ ਛੇਜ੍ਜਂ ਹੋਤਿ. ਛੇਦੋਯੇਵ ਛੇਜ੍ਜਂ.

ਮੇਥੁਨਧਮ੍ਮਸ੍ਸ ਪੁਬ੍ਬਭਾਗਤ੍ਤਾਤਿ ਇਮਿਨਾ ਮੇਥੁਨਧਮ੍ਮਸ੍ਸ ਪੁਬ੍ਬਭਾਗਭੂਤੋ ਕਾਯਸਂਸਗ੍ਗੋਯੇਵ ਤਤ੍ਥ ਮੇਥੁਨਧਮ੍ਮ-ਸਦ੍ਦੇਨ ਵੁਤ੍ਤੋ, ਨ ਦ੍ਵਯਂਦ੍ਵਯਸਮਾਪਤ੍ਤੀਤਿ ਦੀਪੇਤਿ. ਵਣ੍ਣਾਵਣ੍ਣੋਤਿ ਦ੍ਵੀਹਿ ਸੁਕ੍ਕਵਿਸ੍ਸਟ੍ਠਿ ਵੁਤ੍ਤਾ. ਗਮਨੁਪ੍ਪਾਦਨਨ੍ਤਿ ਸਞ੍ਚਰਿਤ੍ਤਂ. ਸਬ੍ਬਪਦੇਸੂਤਿ ‘‘ਸਙ੍ਘਾਟਿਕਣ੍ਣਗ੍ਗਹਣਂ ਸਾਦਿਯੇਯ੍ਯਾ’’ਤਿਆਦੀਸੁ. ਸੇਸਮੇਤ੍ਥ ਉਤ੍ਤਾਨਮੇਵ. ਕਾਯਸਂਸਗ੍ਗਰਾਗੋ, ਸਉਸ੍ਸਾਹਤਾ, ਅਟ੍ਠਮਸ੍ਸ ਵਤ੍ਥੁਸ੍ਸ ਪੂਰਣਨ੍ਤਿ ਇਮਾਨਿ ਪਨੇਤ੍ਥ ਤੀਣਿ ਅਙ੍ਗਾਨਿ.

ਚਤੁਤ੍ਥਪਾਰਾਜਿਕਸਿਕ੍ਖਾਪਦਵਣ੍ਣਨਾ ਨਿਟ੍ਠਿਤਾ.

ਭਿਕ੍ਖੁਨੀਵਿਭਙ੍ਗੇ ਪਾਰਾਜਿਕਕਣ੍ਡਵਣ੍ਣਨਾ ਨਿਟ੍ਠਿਤਾ.

੨. ਸਙ੍ਘਾਦਿਸੇਸਕਣ੍ਡਂ (ਭਿਕ੍ਖੁਨੀਵਿਭਙ੍ਗਵਣ੍ਣਨਾ)

੧. ਪਠਮਸਙ੍ਘਾਦਿਸੇਸਸਿਕ੍ਖਾਪਦਵਣ੍ਣਨਾ

੬੭੯. ਸਙ੍ਘਾਦਿਸੇਸਕਣ੍ਡਸ੍ਸ ¶ ¶ ਪਠਮਸਿਕ੍ਖਾਪਦੇ ਦ੍ਵੀਸੁ ਜਨੇਸੂਤਿ ਅਡ੍ਡਕਾਰਕੇਸੁ ਦ੍ਵੀਸੁ ਜਨੇਸੁ. ਯੋ ਕੋਚੀਤਿ ਤੇਸੁਯੇਵ ਦ੍ਵੀਸੁ ਯੋ ਕੋਚਿ, ਅਞ੍ਞੋ ਵਾ ਤੇਹਿ ਆਣਤ੍ਤੋ. ਦੁਤਿਯਸ੍ਸ ਆਰੋਚੇਤੀਤਿ ਏਤ੍ਥਾਪਿ ਦ੍ਵੀਸੁ ਜਨੇਸੁ ਯਸ੍ਸ ਕਸ੍ਸਚਿ ਦੁਤਿਯਸ੍ਸ ਕਥਂ ਯੋ ਕੋਚਿ ਆਰੋਚੇਤੀਤਿ ਏਵਮਤ੍ਥੋ ਗਹੇਤਬ੍ਬੋਤਿ ਆਹ ‘‘ਦੁਤਿਯਸ੍ਸ ਆਰੋਚੇਤੀਤਿ ਏਤ੍ਥਾਪਿ ਏਸੇਵ ਨਯੋ’’ਤਿ. ਗਤਿਗਤਨ੍ਤਿ ਚਿਰਕਾਲਪਵਤ੍ਤਂ.

ਆਪਤ੍ਤੀਤਿ ਆਪਜ੍ਜਨਂ. ਸਹ ਵਤ੍ਥੁਜ੍ਝਾਚਾਰਾਤਿ ਵਤ੍ਥੁਵੀਤਿਕ੍ਕਮੇਨ ਸਹ. ਸਹਯੋਗੇ ਕਰਣਵਚਨਪ੍ਪਸਙ੍ਗੇ ਇਦਂ ਨਿਸ੍ਸਕ੍ਕਵਚਨਂ. ਯਨ੍ਤਿ ਯਂ ਧਮ੍ਮਂ. ਨਿਸ੍ਸਾਰੇਤੀਤਿ ਆਪਨ੍ਨਂ ਭਿਕ੍ਖੁਨਿਸਙ੍ਘਮ੍ਹਾ ਨਿਸ੍ਸਾਰੇਤਿ. ਹੇਤੁਮ੍ਹਿ ਚਾਯਂ ਕਤ੍ਤੁਵੋਹਾਰੋ. ਨਿਸ੍ਸਾਰਣਹੇਤੁਭੂਤੋ ਹਿ ਧਮ੍ਮੋ ਨਿਸ੍ਸਾਰਣੀਯੋਤਿ ਵੁਤ੍ਤੋ. ਗੀਵਾਯੇਵ ਹੋਤਿ, ਨ ਪਾਰਾਜਿਕਂ ਅਨਾਣਤ੍ਤਿਯਾ ਗਹਿਤਤ੍ਤਾ. ਯਥਾ ਦਾਸਦਾਸੀਵਾਪੀਆਦੀਨਿ ਸਮ੍ਪਟਿਚ੍ਛਿਤੁਂ ਨ ਵਟ੍ਟਤਿ, ਏਵਂ ਤੇਸਂ ਅਤ੍ਥਾਯ ਅਡ੍ਡਕਰਣਮ੍ਪਿ ਨ ਵਟ੍ਟਤੀਤਿ ਆਹ ‘‘ਅਯਂ ਅਕਪ੍ਪਿਯਅਡ੍ਡੋ ਨਾਮ, ਨ ਵਟ੍ਟਤੀ’’ਤਿ.

ਏਤ੍ਥ ਚ ਸਚੇ ਅਧਿਕਰਣਟ੍ਠਾਨਂ ਗਨ੍ਤ੍ਵਾ ‘‘ਅਮ੍ਹਾਕਂ ਏਸੋ ਦਾਸੋ, ਦਾਸੀ, ਵਾਪੀ, ਖੇਤ੍ਤਂ, ਆਰਾਮੋ, ਆਰਾਮਵਤ੍ਥੁ, ਗਾਵੋ, ਅਜਾ, ਕੁਕ੍ਕੁਟਾ’’ਤਿਆਦਿਨਾ ਵੋਹਰਤਿ, ਅਕਪ੍ਪਿਯਂ. ‘‘ਅਯਂ ਅਮ੍ਹਾਕਂ ਆਰਾਮਿਕੋ, ਅਯਂ ਵਾਪੀ ਇਤ੍ਥਨ੍ਨਾਮੇਨ ਸਙ੍ਘਸ੍ਸ ਭਣ੍ਡਧੋਵਨਤ੍ਥਾਯ ਦਿਨ੍ਨਾ, ਇਤੋ ਖੇਤ੍ਤਤੋ ਆਰਾਮਤੋ ਉਪ੍ਪਜ੍ਜਨਕਚਤੁਪਚ੍ਚਯਾ ਇਤੋ ਗਾਵਿਤੋ ਮਹਿਂਸਿਤੋ ਅਜਾਤੋ ਉਪ੍ਪਜ੍ਜਨਕਗੋਰਸਾ ਇਤ੍ਥਨ੍ਨਾਮੇਨ ਸਙ੍ਘਸ੍ਸ ਦਿਨ੍ਨਾਤਿ ਪੁਚ੍ਛਿਤੇ ਵਾ ਅਪੁਚ੍ਛਿਤੇ ਵਾ ਵਤ੍ਤੁਂ ਵਟ੍ਟਤੀ’’ਤਿ ਵਦਨ੍ਤਿ. ਸੇਸਮੇਤ੍ਥ ਉਤ੍ਤਾਨਮੇਵ. ਅਨਾਕਡ੍ਢਿਤਾਯ ਅਡ੍ਡਕਰਣਂ, ਅਡ੍ਡਪਰਿਯੋਸਾਨਨ੍ਤਿ ਇਮਾਨਿ ਪਨੇਤ੍ਥ ਦ੍ਵੇ ਅਙ੍ਗਾਨਿ.

ਪਠਮਸਙ੍ਘਾਦਿਸੇਸਸਿਕ੍ਖਾਪਦਵਣ੍ਣਨਾ ਨਿਟ੍ਠਿਤਾ.

੨. ਦੁਤਿਯਸਙ੍ਘਾਦਿਸੇਸਸਿਕ੍ਖਾਪਦਵਣ੍ਣਨਾ

੬੮੩. ਦੁਤਿਯੇ ¶ ¶ ਮਲ੍ਲਗਣਭਟਿਪੁਤ੍ਤਗਣਾਦਿਕਨ੍ਤਿਆਦੀਸੁ ਮਲ੍ਲਗਣੋ ਨਾਮ ਨਾਰਾਯਨਭਤ੍ਤਿਕੋ ਤਤ੍ਥ ਤਤ੍ਥ ਪਾਨੀਯਟ੍ਠਪਨਪੋਕ੍ਖਰਣੀਖਣਨਾਦਿਪੁਞ੍ਞਕਮ੍ਮਕਾਰਕੋ ਗਣੋ, ਭਟਿਪੁਤ੍ਤਗਣੋ ਨਾਮ ਕੁਮਾਰਭਤ੍ਤਿਕਗਣੋ. ਧਮ੍ਮਗਣੋਤਿ ਸਾਸਨਭਤ੍ਤਿਗਣੋ ਅਨੇਕਪ੍ਪਕਾਰਪੁਞ੍ਞਕਮ੍ਮਕਾਰਕਗਣੋ ਵੁਚ੍ਚਤਿ. ਗਨ੍ਧਿਕਸੇਣੀਤਿ ਅਨੇਕਪ੍ਪਕਾਰਸੁਗਨ੍ਧਿਵਿਕਤਿਕਾਰਕੋ ਗਣੋ. ਦੁਸ੍ਸਿਕਸੇਣੀਤਿ ਪੇਸਕਾਰਕਗਣੋ. ਕਪ੍ਪਗਤਿਕਨ੍ਤਿ ਕਪ੍ਪਿਯਭਾਵਂ ਗਤਂ.

ਵੁਟ੍ਠਾਪੇਨ੍ਤਿਯਾਤਿ ਉਪਸਮ੍ਪਾਦੇਨ੍ਤਿਯਾ. ‘‘ਚੋਰਿਂ ਵੁਤ੍ਤਨਯੇਨ ਅਨਾਪੁਚ੍ਛਾ ਪਬ੍ਬਾਜੇਨ੍ਤਿਯਾ ਦੁਕ੍ਕਟ’’ਨ੍ਤਿ ਵਦਨ੍ਤਿ. ਪਣ੍ਣਤ੍ਤਿਂ ਅਜਾਨਨ੍ਤਾ ਅਰਿਯਾਪਿ ਵੁਟ੍ਠਾਪੇਨ੍ਤੀਤਿ ਵਾ ਕਮ੍ਮਵਾਚਾਪਰਿਯੋਸਾਨੇ ਆਪਤ੍ਤਿਕ੍ਖਣੇ ਵਿਪਾਕਾਬ੍ਯਾਕਤਸਮਙ੍ਗਿਤਾਵਸੇਨ ਵਾ ‘‘ਤਿਚਿਤ੍ਤ’’ਨ੍ਤਿ ਵੁਤ੍ਤਨ੍ਤਿ ਵੇਦਿਤਬ੍ਬਂ. ਸੇਸਮੇਤ੍ਥ ਉਤ੍ਤਾਨਮੇਵ. ਚੋਰਿਤਾ, ਚੋਰਿਸਞ੍ਞਾ, ਅਞ੍ਞਤ੍ਰ ਅਨੁਞ੍ਞਾਤਕਾਰਣਾ ਵੁਟ੍ਠਾਪਨਨ੍ਤਿ ਇਮਾਨਿ ਪਨੇਤ੍ਥ ਤੀਣਿ ਅਙ੍ਗਾਨਿ.

ਦੁਤਿਯਸਙ੍ਘਾਦਿਸੇਸਸਿਕ੍ਖਾਪਦਵਣ੍ਣਨਾ ਨਿਟ੍ਠਿਤਾ.

੩. ਤਤਿਯਸਙ੍ਘਾਦਿਸੇਸਸਿਕ੍ਖਾਪਦਵਣ੍ਣਨਾ

੬੯੨. ਤਤਿਯੇ ਪਰਿਕ੍ਖੇਪਂ ਅਤਿਕ੍ਕਾਮੇਨ੍ਤਿਯਾਤਿ ਸਕਗਾਮਤੋ ਅਞ੍ਞਸ੍ਸ ਗਾਮਸ੍ਸ ਪਰਿਕ੍ਖੇਪਂ ਅਤਿਕ੍ਕਾਮੇਨ੍ਤਿਯਾ. ‘‘ਗਾਮਨ੍ਤਰਂ ਗਚ੍ਛੇਯ੍ਯਾ’’ਤਿ ਹਿ ਵਚਨਤੋ ਅਞ੍ਞਸ੍ਸ ਗਾਮਸ੍ਸ ਪਰਿਕ੍ਖੇਪਂ ਅਤਿਕ੍ਕਾਮੇਨ੍ਤਿਯਾ ਏਵ ਆਪਤ੍ਤਿ, ਨ ਸਕਗਾਮਸ੍ਸ. ਅਞ੍ਞੋ ਹਿ ਗਾਮੋ ਗਾਮਨ੍ਤਰਂ. ਅਪਰਿਕ੍ਖਿਤ੍ਤਸ੍ਸ ਗਾਮਸ੍ਸ ਉਪਚਾਰਨ੍ਤਿ ਏਤ੍ਥ ਉਪਚਾਰ-ਸਦ੍ਦੇਨ ਘਰੂਪਚਾਰਤੋ ਪਠਮਲੇਡ੍ਡੁਪਾਤਸਙ੍ਖਾਤਂ ਪਰਿਕ੍ਖੇਪਾਰਹਟ੍ਠਾਨਂ ਗਹਿਤਂ, ਨ ਤਤੋ ਦੁਤਿਯਲੇਡ੍ਡੁਪਾਤਸਙ੍ਖਾਤੋ ਉਪਚਾਰੋਤਿ ਆਹ ‘‘ਪਰਿਕ੍ਖੇਪਾਰਹਟ੍ਠਾਨ’’ਨ੍ਤਿ. ਤੇਨੇਵ ਪਾਲ਼ਿਯਂ ‘‘ਉਪਚਾਰਂ ਅਤਿਕ੍ਕਾਮੇਨ੍ਤਿਯਾ’’ਤਿ ਵੁਤ੍ਤਂ. ਅਞ੍ਞਥਾ ਯਥਾ ਵਿਕਾਲਗਾਮਪ੍ਪਵਿਸਨਸਿਕ੍ਖਾਪਦੇ ‘‘ਪਰਿਕ੍ਖਿਤ੍ਤਸ੍ਸ ਗਾਮਸ੍ਸ ਪਰਿਕ੍ਖੇਪਂ ਅਤਿਕ੍ਕਮਨ੍ਤਸ੍ਸ, ਅਪਰਿਕ੍ਖਿਤ੍ਤਸ੍ਸ ਗਾਮਸ੍ਸ ਉਪਚਾਰਂ ਓਕ੍ਕਮਨ੍ਤਸ੍ਸਾ’’ਤਿ (ਪਾਚਿ. ੫੧੩) ਵੁਤ੍ਤਂ, ਏਵਮਿਧਾਪਿ ‘‘ਪਰਿਕ੍ਖਿਤ੍ਤਸ੍ਸ ਗਾਮਸ੍ਸ ਪਰਿਕ੍ਖੇਪਂ ਅਤਿਕ੍ਕਾਮੇਨ੍ਤਿਯਾ ਅਪਰਿਕ੍ਖਿਤ੍ਤਸ੍ਸ ਗਾਮਸ੍ਸ ਉਪਚਾਰਂ ਓਕ੍ਕਮਨ੍ਤਿਯਾ’’ਤਿ ਵਦੇਯ੍ਯ. ਸਙ੍ਖੇਪਤੋ ਵੁਤ੍ਤਮਤ੍ਥਂ ਵਿਭਜਿਤ੍ਵਾ ਦਸ੍ਸੇਨ੍ਤੋ ‘‘ਅਪਿਚੇਤ੍ਥਾ’’ਤਿਆਦਿਮਾਹ. ਵਿਹਾਰਸ੍ਸ ¶ ਚਤੁਗਾਮਸਾਧਾਰਣਤ੍ਤਾਤਿ ਇਮਿਨਾ ‘‘ਵਿਹਾਰਤੋ ਏਕਂ ਗਾਮਂ ਗਨ੍ਤੁਂ ਵਟ੍ਟਤੀ’’ਤਿ ਏਤ੍ਥ ¶ ਕਾਰਣਮਾਹ. ਵਿਹਾਰਸ੍ਸ ਚਤੁਗਾਮਸਾਧਾਰਣਤ੍ਤਾਯੇਵ ਹਿ ਚਤੂਸੁ ਗਾਮੇਸੁ ਯਂਕਿਞ੍ਚਿ ਏਕਂ ਗਾਮਂ ਗਨ੍ਤੁਂ ਵਟ੍ਟਤਿ.

ਯਤ੍ਥਾਤਿ ਯਸ੍ਸਂ ਨਦਿਯਂ. ‘‘ਪਠਮਂ ਪਾਦਂ ਉਤ੍ਤਾਰੇਨ੍ਤਿਯਾ ਆਪਤ੍ਤਿ ਥੁਲ੍ਲਚ੍ਚਯਸ੍ਸ, ਦੁਤਿਯਂ ਪਾਦਂ ਉਤ੍ਤਾਰੇਨ੍ਤਿਯਾ ਆਪਤ੍ਤਿ ਸਙ੍ਘਾਦਿਸੇਸਸ੍ਸਾ’’ਤਿ ਵਚਨਤੋ ਨਦਿਂ ਓਤਰਿਤ੍ਵਾ ਪਦਸਾ ਉਤ੍ਤਰਨ੍ਤਿਯਾ ਏਵ ਆਪਤ੍ਤੀਤਿ ਆਹ ‘‘ਸੇਤੁਨਾ ਗਚ੍ਛਤਿ, ਅਨਾਪਤ੍ਤੀ’’ਤਿਆਦਿ. ਪਰਤੀਰਮੇਵ ਅਕ੍ਕਮਨ੍ਤਿਯਾ ਅਨਾਪਤ੍ਤੀਤਿ ਨਦਿਂ ਅਨੋਤਰਿਤ੍ਵਾ ਯਾਨਨਾਵਾਦੀਸੁ ਅਞ੍ਞਤਰੇਨ ਗਨ੍ਤ੍ਵਾ ਪਰਤੀਰਮੇਵ ਅਕ੍ਕਮਨ੍ਤਿਯਾ ਅਨਾਪਤ੍ਤਿ. ਉਭਯਤੀਰੇਸੁ ਵਿਚਰਨ੍ਤਿ, ਵਟ੍ਟਤੀਤਿ ਇਦਂ ਅਸਤਿਪਿ ਨਦੀਪਾਰਗਮਨੇ ਉਪਰਿ ਵਕ੍ਖਮਾਨਸ੍ਸ ਵਿਨਿਚ੍ਛਯਸ੍ਸ ਫਲਮਤ੍ਤਦਸ੍ਸਨਤ੍ਥਂ ਵੁਤ੍ਤਨ੍ਤਿ ਵੇਦਿਤਬ੍ਬਂ. ਓਰਿਮਤੀਰਮੇਵ ਆਗਚ੍ਛਤਿ, ਆਪਤ੍ਤੀਤਿ ਪਰਤੀਰਂ ਗਨ੍ਤੁਕਾਮਤਾਯ ਓਤਿਣ੍ਣਤ੍ਤਾ ਵੁਤ੍ਤਂ. ਤਮੇਵ ਤੀਰਨ੍ਤਿ ਤਮੇਵ ਓਰਿਮਤੀਰਂ. ਅਨਾਪਤ੍ਤੀਤਿ ਪਰਤੀਰਂ ਗਨ੍ਤੁਕਾਮਤਾਯ ਅਭਾਵਤੋ ਅਨਾਪਤ੍ਤਿ.

ਤਾਦਿਸੇ ਅਰਞ੍ਞੇਤਿ ‘‘ਬਹਿਇਨ੍ਦਖੀਲਾ ਸਬ੍ਬਮੇਤਂ ਅਰਞ੍ਞ’’ਨ੍ਤਿ (ਵਿਭ. ੫੨੯) ਏਵਂ ਵੁਤ੍ਤਲਕ੍ਖਣੇ ਅਰਞ੍ਞੇ. ਅਥ ਤਾਦਿਸਸ੍ਸੇਵ ਅਰਞ੍ਞਸ੍ਸ ਗਹਿਤਭਾਵੋ ਕਥਂ ਵਿਞ੍ਞਾਯਤੀਤਿ ਆਹ ‘‘ਤੇਨੇਵਾ’’ਤਿਆਦਿ. ਇਮਿਨਾ ਹਿ ਅਟ੍ਠਕਥਾਵਚਨੇਨ ਈਦਿਸੇਪਿ ਗਾਮਸਮੀਪੇ ਦਸ੍ਸਨੂਪਚਾਰੇ ਵਿਜਹਿਤੇ ਸਤਿਪਿ ਸਵਨੂਪਚਾਰੇ ਆਪਤ੍ਤਿ ਹੋਤੀਤਿ ਵਿਞ੍ਞਾਯਤਿ. ਮਗ੍ਗਮੂਲ਼੍ਹਾ ਉਚ੍ਚਾਸਦ੍ਦਂ ਕਰੋਨ੍ਤੀਤਿ ਆਹ ‘‘ਮਗ੍ਗਮੂਲ਼੍ਹਸਦ੍ਦੇਨ ਵਿਯਾ’’ਤਿ. ਸਦ੍ਦਾਯਨ੍ਤਿਯਾਤਿ ਸਦ੍ਦਂ ਕਰੋਨ੍ਤਿਯਾ. ਪੁਰਿਮਾਯੋਤਿ ਪੁਰੇਤਰਂ ਗਚ੍ਛਨ੍ਤਿਯੋ. ਅਞ੍ਞਂ ਮਗ੍ਗਂ ਗਣ੍ਹਾਤੀਤਿ ਮਗ੍ਗਮੂਲ਼੍ਹਤ੍ਤਾ, ਨ ਓਹਾਤੁਂ, ਤਸ੍ਮਾ ਦ੍ਵਿਨ੍ਨਮ੍ਪਿ ਅਨਾਪਤ੍ਤਿ. ਸੇਸਮੇਤ੍ਥ ਉਤ੍ਤਾਨਮੇਵ. ਅਨਨ੍ਤਰਾਯੇਨ ਏਕਭਾਵੋ, ਗਾਮਨ੍ਤਰਗਮਨਾਦੀਸੁ ਅਞ੍ਞਤਰਤਾਪਜ੍ਜਨਂ, ਆਪਦਾਯ ਅਭਾਵੋਤਿ ਇਮਾਨਿ ਪਨੇਤ੍ਥ ਤੀਣਿ ਅਙ੍ਗਾਨਿ.

ਤਤਿਯਸਙ੍ਘਾਦਿਸੇਸਸਿਕ੍ਖਾਪਦਵਣ੍ਣਨਾ ਨਿਟ੍ਠਿਤਾ.

੪. ਚਤੁਤ੍ਥਸਙ੍ਘਾਦਿਸੇਸਸਿਕ੍ਖਾਪਦਵਣ੍ਣਨਾ

੬੯੪. ਚਤੁਤ੍ਥੇ ਕਾਰਕਗਣਸ੍ਸਾਤਿ ਉਕ੍ਖੇਪਨੀਯਕਮ੍ਮਕਾਰਕਗਣਸ੍ਸ. ਤੇਚਤ੍ਤਾਲੀਸਪ੍ਪਭੇਦਂ ਵਤ੍ਤਂ ਖਨ੍ਧਕੇ ਆਵਿ ਭਵਿਸ੍ਸਤਿ. ਨੇਤ੍ਥਾਰਵਤ੍ਤੇਤਿ ਨਿਤ੍ਥਰਣਹੇਤੁਮ੍ਹਿ ¶ ਵਤ੍ਤੇ. ਸੇਸਂ ਉਤ੍ਤਾਨਮੇਵ. ਧਮ੍ਮੇਨ ਕਮ੍ਮੇਨ ਉਕ੍ਖਿਤ੍ਤਤਾ, ਅਞ੍ਞਤ੍ਰ ਅਨੁਞ੍ਞਾਤਕਾਰਣਾ ਓਸਾਰਣਨ੍ਤਿ ਇਮਾਨਿ ਪਨੇਤ੍ਥ ਦ੍ਵੇ ਅਙ੍ਗਾਨਿ.

ਚਤੁਤ੍ਥਸਙ੍ਘਾਦਿਸੇਸਸਿਕ੍ਖਾਪਦਵਣ੍ਣਨਾ ਨਿਟ੍ਠਿਤਾ.

੫. ਪਞ੍ਚਮਸਙ੍ਘਾਦਿਸੇਸਸਿਕ੍ਖਾਪਦਵਣ੍ਣਨਾ

੭੦੧. ਪਞ੍ਚਮੇ ¶ ਏਤਂ ਨ ਵੁਤ੍ਤਨ੍ਤਿ ‘‘ਭਿਕ੍ਖੁਨਿਯਾ ਅਵਸ੍ਸੁਤਭਾਵੋ ਦਟ੍ਠਬ੍ਬੋ’’ਤਿ ਏਤਂ ਨਿਯਮਨਂ ਨ ਵੁਤ੍ਤਂ. ਤਨ੍ਤਿ ਤਂ ਨਿਯਮੇਤ੍ਵਾ ਅਵਚਨਂ. ਪਾਲ਼ਿਯਾ ਸਮੇਤੀਤਿ ‘‘ਏਕਤੋ ਅਵਸ੍ਸੁਤੇ’’ਤਿ ਅਵਿਸੇਸੇਤ੍ਵਾ ਵੁਤ੍ਤਪਾਲ਼ਿਯਾ ‘‘ਅਨਵਸ੍ਸੁਤੋਤਿ ਜਾਨਨ੍ਤੀ ਪਟਿਗ੍ਗਣ੍ਹਾਤੀ’’ਤਿ ਇਮਾਯ ਚ ਪਾਲ਼ਿਯਾ ਸਮੇਤਿ. ਯਦਿ ਹਿ ਪੁਗ੍ਗਲਸ੍ਸ ਅਵਸ੍ਸੁਤਭਾਵੋ ਨਪ੍ਪਮਾਣਂ, ਕਿਂ ‘‘ਅਨਵਸ੍ਸੁਤੋਤਿ ਜਾਨਨ੍ਤੀ’’ਤਿ ਇਮਿਨਾ ਵਚਨੇਨ, ‘‘ਅਨਾਪਤ੍ਤਿ ਉਭਤੋਅਨਵਸ੍ਸੁਤਾ ਹੋਨ੍ਤਿ, ਅਨਵਸ੍ਸੁਤਾ ਪਟਿਗ੍ਗਣ੍ਹਾਤੀ’’ਤਿ ਏਤ੍ਤਕਮੇਵ ਵਤ੍ਤਬ੍ਬਂ ਸਿਯਾ. ‘‘ਉਭਤੋਅਨਵਸ੍ਸੁਤਾ ਹੋਨ੍ਤਿ, ਅਨਵਸ੍ਸੁਤੋਤਿ ਜਾਨਨ੍ਤੀ ਪਟਿਗ੍ਗਣ੍ਹਾਤੀ’’ਤਿ ਇਮਸ੍ਸ ਚ ਅਨਾਪਤ੍ਤਿਵਾਰਸ੍ਸ ਅਯਮਤ੍ਥੋ. ਉਭੋ ਚੇ ਅਨਵਸ੍ਸੁਤਾ, ਸਬ੍ਬਥਾਪਿ ਅਨਾਪਤ੍ਤਿ. ਅਥ ਭਿਕ੍ਖੁਨੀ ਅਨਵਸ੍ਸੁਤਾ ਸਮਾਨਾ ਅਵਸ੍ਸੁਤਮ੍ਪਿ ‘‘ਅਨਵਸ੍ਸੁਤੋ’’ਤਿ ਸਞ੍ਞਾਯ ਤਸ੍ਸ ਹਤ੍ਥਤੋ ਪਟਿਗ੍ਗਣ੍ਹਾਤਿ, ਏਵਮ੍ਪਿ ਅਨਾਪਤ੍ਤਿ. ਅਥ ਸਯਂ ਅਨਵਸ੍ਸੁਤਾਪਿ ਅਞ੍ਞਂ ਅਨਵਸ੍ਸੁਤਂ ਵਾ ਅਵਸ੍ਸੁਤਂ ਵਾ ‘‘ਅਵਸ੍ਸੁਤੋ’’ਤਿ ਜਾਨਾਤਿ, ਦੁਕ੍ਕਟਮੇਵ. ਵੁਤ੍ਤਞ੍ਹੇਤਂ ਅਨਨ੍ਤਰਸਿਕ੍ਖਾਪਦੇ ‘‘ਕਿਸ੍ਸ ਤ੍ਵਂ ਅਯ੍ਯੇ ਨ ਪਟਿਗ੍ਗਣ੍ਹਾਸੀਤਿ. ਅਵਸ੍ਸੁਤਾ ਅਯ੍ਯੇਤਿ. ਤ੍ਵਂ ਪਨ ਅਯ੍ਯੇ ਅਵਸ੍ਸੁਤਾਤਿ. ਨਾਹਂ ਅਯ੍ਯੇ ਅਵਸ੍ਸੁਤਾ’’ਤਿ. ਸੇਸਮੇਤ੍ਥ ਉਤ੍ਤਾਨਮੇਵ. ਉਦਕਦਨ੍ਤਪੋਨਤੋ ਅਞ੍ਞਂ ਅਜ੍ਝੋਹਰਣੀਯਂ, ਉਭਤੋਅਵਸ੍ਸੁਤਤਾ, ਸਹਤ੍ਥਾ ਗਹਣਂ, ਅਜ੍ਝੋਹਰਣਨ੍ਤਿ ਇਮਾਨਿ ਪਨੇਤ੍ਥ ਚਤ੍ਤਾਰਿ ਅਙ੍ਗਾਨਿ.

ਪਞ੍ਚਮਸਙ੍ਘਾਦਿਸੇਸਸਿਕ੍ਖਾਪਦਵਣ੍ਣਨਾ ਨਿਟ੍ਠਿਤਾ.

੬. ਛਟ੍ਠਸਙ੍ਘਾਦਿਸੇਸਸਿਕ੍ਖਾਪਦਵਣ੍ਣਨਾ

੭੦੫. ਛਟ੍ਠੇ ਪਰਿਵਾਰਗਾਥਾਯ ਅਯਮਤ੍ਥੋ. ਨ ਦੇਤਿ ਨ ਪਟਿਗ੍ਗਣ੍ਹਾਤੀਤਿ (ਪਰਿ. ਅਟ੍ਠ. ੪੮੧) ਨ ਉਯ੍ਯੋਜਿਕਾ ਦੇਤਿ, ਨਾਪਿ ਉਯ੍ਯੋਜਿਤਾ ਤਸ੍ਸਾ ਹਤ੍ਥਤੋ ਗਣ੍ਹਾਤਿ ¶ . ਪਟਿਗ੍ਗਹੋ ਤੇਨ ਨ ਵਿਜ੍ਜਤੀਤਿ ਤੇਨੇਵ ਕਾਰਣੇਨ ਉਯ੍ਯੋਜਿਕਾਯ ਹਤ੍ਥਤੋ ਉਯ੍ਯੋਜਿਤਾਯ ਪਟਿਗ੍ਗਹੋ ਨ ਵਿਜ੍ਜਤਿ. ਆਪਜ੍ਜਤਿ ਗਰੁਕਨ੍ਤਿ ਏਵਂ ਸਨ੍ਤੇਪਿ ਅਵਸ੍ਸੁਤਸ੍ਸ ਹਤ੍ਥਤੋ ਪਿਣ੍ਡਗ੍ਗਹਣੇ ਉਯ੍ਯੋਜੇਨ੍ਤੀ ਸਙ੍ਘਾਦਿਸੇਸਾਪਤ੍ਤਿਂ ਆਪਜ੍ਜਤਿ. ਤਞ੍ਚ ਪਰਿਭੋਗਪਚ੍ਚਯਾਤਿ ਤਞ੍ਚ ਪਨ ਆਪਤ੍ਤਿਂ ਆਪਜ੍ਜਮਾਨਾ ਤਸ੍ਸਾ ਉਯ੍ਯੋਜਿਤਾਯ ਪਰਿਭੋਗਪਚ੍ਚਯਾ ਆਪਜ੍ਜਤਿ. ਤਸ੍ਸਾ ਹਿ ਭੋਜਨਪਰਿਯੋਸਾਨੇ ਉਯ੍ਯੋਜਿਕਾਯ ਸਙ੍ਘਾਦਿਸੇਸੋ ਹੋਤਿ. ਸੇਸਮੇਤ੍ਥ ਉਤ੍ਤਾਨਮੇਵ. ਮਨੁਸ੍ਸਪੁਰਿਸਤਾ, ਅਞ੍ਞਤ੍ਰ ਅਨੁਞ੍ਞਾਤਕਾਰਣਾ ਖਾਦਨੀਯਂ ਭੋਜਨੀਯਂ ਗਹੇਤ੍ਵਾ ਭੁਞ੍ਜਾਤਿ ਉਯ੍ਯੋਜਨਾ, ਤੇਨ ਵਚਨੇਨ ਗਹੇਤ੍ਵਾ ਇਤਰਿਸ੍ਸਾ ਭੋਜਨਪਰਿਯੋਸਾਨਨ੍ਤਿ ਇਮਾਨਿ ਪਨੇਤ੍ਥ ਤੀਣਿ ਅਙ੍ਗਾਨਿ.

ਛਟ੍ਠਸਙ੍ਘਾਦਿਸੇਸਸਿਕ੍ਖਾਪਦਵਣ੍ਣਨਾ ਨਿਟ੍ਠਿਤਾ.

੭. ਸਤ੍ਤਮਸਙ੍ਘਾਦਿਸੇਸਸਿਕ੍ਖਾਪਦਵਣ੍ਣਨਾ

੭੦੯. ਸਤ੍ਤਮੇ ¶ ਕਿਨ੍ਨੁਮਾਵ ਸਮਣਿਯੋਤਿ ਕਿਂ ਨੁ ਇਮਾ ਏਵ ਸਮਣਿਯੋ. ਤਾਸਾਹਨ੍ਤਿ ਤਾਸਂ ਅਹਂ. ਸੇਸਂ ਉਤ੍ਤਾਨਮੇਵ.

ਸਤ੍ਤਮਸਙ੍ਘਾਦਿਸੇਸਸਿਕ੍ਖਾਪਦਵਣ੍ਣਨਾ ਨਿਟ੍ਠਿਤਾ.

੯. ਨਵਮਸਙ੍ਘਾਦਿਸੇਸਸਿਕ੍ਖਾਪਦਵਣ੍ਣਨਾ

੭੨੧. ਨਵਮੇ ਵਜ੍ਜਪ੍ਪਟਿਚ੍ਛਾਦਿਕਾਤਿ ਖੁਦ੍ਦਾਨੁਖੁਦ੍ਦਕਵਜ੍ਜਸ੍ਸ ਪਟਿਚ੍ਛਾਦਿਕਾ. ਸਮਨੁਭਾਸਨਕਮ੍ਮਕਾਲੇ ਚੇਤ੍ਥ ਦ੍ਵੇ ਤਿਸ੍ਸੋ ਏਕਤੋ ਸਮਨੁਭਾਸਿਤਬ੍ਬਾ.

ਨਵਮਸਙ੍ਘਾਦਿਸੇਸਸਿਕ੍ਖਾਪਦਵਣ੍ਣਨਾ ਨਿਟ੍ਠਿਤਾ.

ਭਿਕ੍ਖੁਨੀਵਿਭਙ੍ਗੇ ਸਙ੍ਘਾਦਿਸੇਸਵਣ੍ਣਨਾ ਨਿਟ੍ਠਿਤਾ.

੩. ਨਿਸ੍ਸਗ੍ਗਿਯਕਣ੍ਡਂ (ਭਿਕ੍ਖੁਨੀਵਿਭਙ੍ਗਵਣ੍ਣਨਾ)

੭੩੩. ਨਿਸ੍ਸਗ੍ਗਿਯੇਸੁ ¶ ¶ ਪਠਮਂ ਉਤ੍ਤਾਨਮੇਵ.

੭੪੦. ਦੁਤਿਯੇ ‘‘ਅਯ੍ਯਾਯ ਦਮ੍ਮੀਤਿ ਏਵਂ ਪਟਿਲਦ੍ਧਨ੍ਤਿ ਨਿਸ੍ਸਟ੍ਠਪਟਿਲਦ੍ਧਂ. ਤੇਨੇਵ ਮਾਤਿਕਾਟ੍ਠਕਥਾਯਮ੍ਪਿ ‘‘ਨਿਸ੍ਸਟ੍ਠਂ ਪਟਿਲਭਿਤ੍ਵਾਪਿ ਯਥਾਦਾਨੇਯੇਵ ਉਪਨੇਤਬ੍ਬ’’ਨ੍ਤਿ ਵੁਤ੍ਤਂ. ਯਥਾਦਾਨੇਯੇਵ ਉਪਨੇਤਬ੍ਬਨ੍ਤਿ ਯਥਾ ਦਾਯਕੇਨ ਦਿਨ੍ਨਂ, ਤਥਾ ਉਪਨੇਤਬ੍ਬਂ, ਅਕਾਲਚੀਵਰਪਕ੍ਖੇਯੇਵ ਠਪੇਤਬ੍ਬਨ੍ਤਿ ਵੁਤ੍ਤਂ ਹੋਤਿ. ਏਤ੍ਥ ਚ ਭਾਜਾਪਿਤਾਯ ਲਦ੍ਧਚੀਵਰਮੇਵ ਨਿਸ੍ਸਗ੍ਗਿਯਂ ਹੋਤਿ, ਤਂ ਵਿਨਯਕਮ੍ਮਂ ਕਤ੍ਵਾਪਿ ਅਤ੍ਤਨਾ ਨ ਲਭਤਿ. ਸੇਸਮੇਤ੍ਥ ਉਤ੍ਤਾਨਮੇਵ. ਅਕਾਲਚੀਵਰਤਾ, ਤਥਾਸਞ੍ਞਿਤਾ, ਕਾਲਚੀਵਰਨ੍ਤਿ ਅਧਿਟ੍ਠਾਯ ਲੇਸੇਨ ਭਾਜਾਪਨਂ, ਪਟਿਲਾਭੋਤਿ ਇਮਾਨਿ ਪਨੇਤ੍ਥ ਚਤ੍ਤਾਰਿ ਅਙ੍ਗਾਨਿ.

੭੪੩. ਤਤਿਯੇ ਮੇਤਨ੍ਤਿ ਮੇ ਏਤਂ. ਸਕਸਞ੍ਞਾਯ ਗਹਿਤਤ੍ਤਾ ਪਾਚਿਤ੍ਤਿਯਂ ਦੁਕ੍ਕਟਞ੍ਚ ਵੁਤ੍ਤਂ. ਇਤਰਥਾ ਭਣ੍ਡਗ੍ਘੇਨ ਕਾਰੇਤਬ੍ਬਂ. ਉਪਸਮ੍ਪਨ੍ਨਤਾ, ਪਰਿਵਤ੍ਤਿਤਚੀਵਰਸ੍ਸ ਵਿਕਪ੍ਪਨੁਪਗਤਾ, ਸਕਸਞ੍ਞਾਯ ਅਚ੍ਛਿਨ੍ਦਨਂ ਵਾ ਅਚ੍ਛਿਨ੍ਦਾਪਨਂ ਵਾਤਿ ਇਮਾਨਿ ਪਨੇਤ੍ਥ ਤੀਣਿ ਅਙ੍ਗਾਨਿ.

੭੪੮-੭੫੨. ਚਤੁਤ੍ਥੇ ਆਹਟਸਪ੍ਪਿਂ ਦਤ੍ਵਾਤਿ ਅਤ੍ਤਨੋ ਦਤ੍ਵਾ. ਯਮਕਂ ਪਚਿਤਬ੍ਬਨ੍ਤਿ ਸਪ੍ਪਿਞ੍ਚ ਤੇਲਞ੍ਚ ਏਕਤੋ ਕਤ੍ਵਾ ਪਚਿਤਬ੍ਬਂ. ਲੇਸੇਨ ਗਹੇਤੁਕਾਮਤਾ, ਅਞ੍ਞਸ੍ਸ ਵਿਞ੍ਞਾਪਨਂ, ਪਟਿਲਾਭੋਤਿ ਇਮਾਨਿ ਪਨੇਤ੍ਥ ਤੀਣਿ ਅਙ੍ਗਾਨਿ.

੭੫੩. ਪਞ੍ਚਮੇ ਸਾਤਿ ਥੁਲ੍ਲਨਨ੍ਦਾ. ਅਯਨ੍ਤਿ ਅਯਂ ਸਿਕ੍ਖਮਾਨਾ. ਚੇਤਾਪੇਤ੍ਵਾਤਿ ਜਾਨਾਪੇਤ੍ਵਾ ਇਚ੍ਚੇਵ ਅਤ੍ਥੋਤਿ ਇਧ ਵੁਤ੍ਤਂ, ਮਾਤਿਕਾਟ੍ਠਕਥਾਯਂ (ਕਙ੍ਖਾ. ਅਟ੍ਠ. ਅਞ੍ਞਚੇਤਾਪਨਸਿਕ੍ਖਾਪਦਵਣ੍ਣਨਾ) ਪਨ ‘‘ਅਞ੍ਞਂ ਚੇਤਾਪੇਤ੍ਵਾਤਿ ਅਤ੍ਤਨੋ ਕਪ੍ਪਿਯਭਣ੍ਡੇਨ ਇਦਂ ਨਾਮ ਆਹਰਾਤਿ ਅਞ੍ਞਂ ਪਰਿਵਤ੍ਤਾਪੇਤ੍ਵਾ’’ਤਿ ਵੁਤ੍ਤਂ, ਤਸ੍ਮਾ ‘‘ਚੇਤਾਪੇਤ੍ਵਾ’’ਤਿ ਇਮਸ੍ਸ ਪਰਿਵਤ੍ਤਾਪੇਤ੍ਵਾਤਿਪਿ ਅਤ੍ਥੋ ਦਟ੍ਠਬ੍ਬੋ. ਅਞ੍ਞਂ ਚੇਤਾਪੇਯ੍ਯਾਤਿ ‘‘ਏਵਂ ਮੇ ਇਦਂ ਦਤ੍ਵਾ ਅਞ੍ਞਮ੍ਪਿ ਆਹਰਿਸ੍ਸਤੀ’’ਤਿ ਮਞ੍ਞਮਾਨਾ ‘‘ਨ ਮੇ ਇਮਿਨਾ ਅਤ੍ਥੋ, ਇਦਂ ਨਾਮ ਮੇ ਆਹਰਾ’’ਤਿ ਤਤੋ ਅਞ੍ਞਂ ਚੇਤਾਪੇਯ੍ਯ.

੭੫੮. ਛਟ੍ਠੇ ¶ ¶ ਧਮ੍ਮਕਿਚ੍ਚਨ੍ਤਿ ਪੁਞ੍ਞਕਮ੍ਮਂ. ਪਾਵਾਰਿਕਸ੍ਸਾਤਿ ਦੁਸ੍ਸਵਾਣਿਜਕਸ੍ਸ. ਯਾਯ ਚੇਤਾਪਿਤਂ, ਤਸ੍ਸਾਯੇਵ ਨਿਸ੍ਸਗ੍ਗਿਯਂ ਨਿਸ੍ਸਟ੍ਠਪਟਿਲਾਭੋ ਚ, ਤਸ੍ਮਾ ਤਾਯ ਭਿਕ੍ਖੁਨਿਯਾ ਨਿਸ੍ਸਟ੍ਠਂ ਪਟਿਲਭਿਤ੍ਵਾ ਯਥਾਦਾਨੇ ਉਪਨੇਤਬ੍ਬਂ, ਨ ਅਤ੍ਤਨਾ ਗਹੇਤਬ੍ਬਂ. ਅਞ੍ਞਸ੍ਸਤ੍ਥਾਯਾਤਿ ਚੀਵਰਾਦੀਸੁ ਅਞ੍ਞਤਰਸ੍ਸਤ੍ਥਾਯ. ਅਞ੍ਞੁਦ੍ਦਿਸਿਕੇਨਾਤਿ ਪੁਰਿਮਸ੍ਸੇਵਤ੍ਥਦੀਪਨਂ. ਪਰਿਕ੍ਖਾਰੇਨਾਤਿ ਕਪ੍ਪਿਯਭਣ੍ਡੇਨ.

੭੬੪. ਸਤ੍ਤਮੇ ਸਯਂ ਯਾਚਿਤਕੇਨਾਤਿ ਸਯਂ ਯਾਚਿਤਕੇਨਾਪੀਤਿ ਅਤ੍ਥੋ. ਤੇਨੇਵ ਪਾਲ਼ਿਯਂ ‘‘ਤੇਨ ਚ ਪਰਿਕ੍ਖਾਰੇਨ ਸਯਮ੍ਪਿ ਯਾਚਿਤ੍ਵਾ’’ਤਿ ਵੁਤ੍ਤਂ, ਤਤੋਯੇਵ ਮਾਤਿਕਾਟ੍ਠਕਥਾਯਂ ‘‘ਸਞ੍ਞਾਚਿਕੇਨਾਤਿ ਸਯਂ ਯਾਚਿਤਕੇਨਾਪੀ’’ਤਿ ਅਤ੍ਥੋ ਵੁਤ੍ਤੋ.

੭੬੮-੭੭੩. ਅਟ੍ਠਮਨਵਮਦਸਮਾਨਿ ਉਤ੍ਤਾਨਤ੍ਥਾਨੇਵ.

੭੮੪. ਏਕਾਦਸਮੇ ਯਸ੍ਮਾ ਪਵਾਰਿਤਟ੍ਠਾਨੇ ਵਿਞ੍ਞਤ੍ਤਿ ਨਾਮ ਨ ਪਟਿਸੇਧੇਤਬ੍ਬਾ, ਤਸ੍ਮਾ ਭਗਵਾ ਧਮ੍ਮਨਿਮਨ੍ਤਨਵਸੇਨ ਪਵਾਰਿਤਟ੍ਠਾਨੇ ‘‘ਵਦੇਯ੍ਯਾਸਿ ਯੇਨਤ੍ਥੋ’’ਤਿ ਵੁਤ੍ਤਾਯ ‘‘ਚਤੁਕ੍ਕਂਸਪਰਮਂ ਵਿਞ੍ਞਾਪੇਤਬ੍ਬ’’ਨ੍ਤਿ ਪਰਿਚ੍ਛੇਦਂ ਦਸ੍ਸੇਤੀਤਿ ਵੇਦਿਤਬ੍ਬਂ. ਤੇਨੇਵ ਮਾਤਿਕਾਟ੍ਠਕਥਾਯਂ (ਕਙ੍ਖਾ. ਅਟ੍ਠ. ਗਰੁਪਾਵੁਰਣਸਿਕ੍ਖਾਪਦਵਣ੍ਣਨਾ) ‘‘ਚੇਤਾਪੇਤਬ੍ਬਨ੍ਤਿ ਠਪੇਤ੍ਵਾ ਸਹਧਮ੍ਮਿਕੇ ਚ ਞਾਤਕਪਵਾਰਿਤੇ ਚ ਅਞ੍ਞੇਨ ਕਿਸ੍ਮਿਞ੍ਚਿਦੇਵ ਗੁਣੇ ਪਰਿਤੁਟ੍ਠੇਨ ਵਦੇਯ੍ਯਾਸਿ ਯੇਨਤ੍ਥੋਤਿ ਵੁਤ੍ਤਾਯ ਵਿਞ੍ਞਾਪੇਤਬ੍ਬ’’ਨ੍ਤਿ ਵੁਤ੍ਤਂ.

ਭਿਕ੍ਖੁਨੀਵਿਭਙ੍ਗੇ ਨਿਸ੍ਸਗ੍ਗਿਯਪਾਚਿਤ੍ਤਿਯਸਿਕ੍ਖਾਪਦਵਣ੍ਣਨਾ ਨਿਟ੍ਠਿਤਾ.

੪. ਪਾਚਿਤ੍ਤਿਯਕਣ੍ਡਂ (ਭਿਕ੍ਖੁਨੀਵਿਭਙ੍ਗਵਣ੍ਣਨਾ)

੭੯੩-੭੯੭. ਪਾਚਿਤ੍ਤਿਯੇਸੁ ¶ ¶ ਲਸੁਣਵਗ੍ਗਸ੍ਸ ਪਠਮੇ ਜਾਤਿਂ ਸਰਤੀਤਿ ਜਾਤਿਸ੍ਸਰੋ. ਸਭਾਵੇਨੇਵਾਤਿ ਸੂਪਸਮ੍ਪਾਕਾਦਿਂ ਵਿਨਾਵ. ਬਦਰਸਾਲ਼ਵਂ ਨਾਮ ਬਦਰਫਲਾਨਿ ਸੁਕ੍ਖਾਪੇਤ੍ਵਾ ਚੁਣ੍ਣੇਤ੍ਵਾ ਕਤ੍ਤਬ੍ਬਾ ਖਾਦਨੀਯਵਿਕਤਿ. ਸੇਸਮੇਤ੍ਥ ਉਤ੍ਤਾਨਮੇਵ. ਆਮਕਲਸੁਣਞ੍ਚੇਵ ਅਜ੍ਝੋਹਰਣਞ੍ਚਾਤਿ ਇਮਾਨਿ ਪਨੇਤ੍ਥ ਦ੍ਵੇ ਅਙ੍ਗਾਨਿ.

੭੯੮-੮੦੨. ਦੁਤਿਯਤਤਿਯਚਤੁਤ੍ਥਾਨਿ ਉਤ੍ਤਾਨਤ੍ਥਾਨੇਵ.

੮੧੨. ਪਞ੍ਚਮੇ ਦ੍ਵਿਨ੍ਨਂ ਪਬ੍ਬਾਨਂ ਉਪਰੀਤਿ ਏਤ੍ਥ ਦ੍ਵਿਨ੍ਨਂ ਅਙ੍ਗੁਲੀਨਂ ਸਹ ਪਵੇਸਨੇ ਏਕੇਕਾਯ ਅਙ੍ਗੁਲਿਯਾ ਏਕੇਕਂ ਪਬ੍ਬਂ ਕਤ੍ਵਾ ਦ੍ਵਿਨ੍ਨਂ ਪਬ੍ਬਾਨਂ ਉਪਰਿ. ਏਕਙ੍ਗੁਲਿਪਵੇਸਨੇ ਦ੍ਵਿਨ੍ਨਂ ਪਬ੍ਬਾਨਂ ਉਪਰਿ ਨ ਵਟ੍ਟਤੀਤਿ ਵੇਦਿਤਬ੍ਬਂ. ਮਹਾਪਚ੍ਚਰਿਯਮ੍ਪਿ ਅਯਮੇਵ ਨਯੋ ਦਸ੍ਸਿਤੋ. ਉਦਕਸੁਦ੍ਧਿਪਚ੍ਚਯੇਨ ਪਨ ਸਤਿਪਿ ਫਸ੍ਸਸਾਦਿਯਨੇ ਯਥਾਵੁਤ੍ਤਪਰਿਚ੍ਛੇਦੇ ਅਨਾਪਤ੍ਤਿ.

੮੧੫-੮੧੭. ਛਟ੍ਠੇ ਆਸੁਮ੍ਭਿਤ੍ਵਾਤਿ ਪਾਤੇਤ੍ਵਾ. ਦਧਿਮਤ੍ਥੂਤਿ ਦਧਿਮਣ੍ਡਂ ਦਧਿਮ੍ਹਿ ਪਸਨ੍ਨੋਦਕਂ. ਭੁਞ੍ਜਨ੍ਤਸ੍ਸ ਭਿਕ੍ਖੁਨੋ ਹਤ੍ਥਪਾਸੇ ਠਾਨਂ, ਪਾਨੀਯਸ੍ਸ ਵਾ ਵਿਧੂਪਨਸ੍ਸ ਵਾ ਗਹਣਨ੍ਤਿ ਇਮਾਨਿ ਪਨੇਤ੍ਥ ਦ੍ਵੇ ਅਙ੍ਗਾਨਿ.

੮੨੨. ਸਤ੍ਤਮੇ ‘‘ਪਟਿਗ੍ਗਣ੍ਹਾਤਿ, ਆਪਤ੍ਤਿ ਦੁਕ੍ਕਟਸ੍ਸਾ’’ਤਿ ਇਦਂ ਪੁਬ੍ਬਪਯੋਗਦੁਕ੍ਕਟਸ੍ਸ ਨਿਦਸ੍ਸਨਮਤ੍ਤਨ੍ਤਿ ਆਹ ‘‘ਨ ਕੇਵਲਂ ਪਟਿਗ੍ਗਹਣੇਯੇਵ ਹੋਤੀ’’ਤਿਆਦਿ. ਪਮਾਣਨ੍ਤਿ ਪਾਚਿਤ੍ਤਿਯਾਪਤ੍ਤਿਯਾ ਪਮਾਣਂ. ਇਮੇਹਿਯੇਵ ਦ੍ਵੀਹਿ ਪਾਚਿਤ੍ਤਿਯਂ ਹੋਤਿ, ਨਾਞ੍ਞੇਹਿ ਭਜ੍ਜਨਾਦੀਹੀਤਿ ਅਤ੍ਥੋ. ਵੁਤ੍ਤਮੇਵਤ੍ਥਂ ਵਿਤ੍ਥਾਰਤੋ ਦਸ੍ਸੇਤੁਂ ‘‘ਤਸ੍ਮਾ’’ਤਿਆਦਿਮਾਹ. ਤਂ ਪੁਬ੍ਬਾਪਰਵਿਰੁਦ੍ਧਨ੍ਤਿ ਪੁਨਪਿ ਵੁਤ੍ਤਨ੍ਤਿ ਵੁਤ੍ਤਵਾਦਂ ਸਨ੍ਧਾਯਾਹ. ਅਞ੍ਞਾਯ ਵਿਞ੍ਞਤ੍ਤਿਯਾ ਲਦ੍ਧਮ੍ਪਿ ਹਿ ਅਨਾਣਤ੍ਤਿਯਾ ਵਿਞ੍ਞਤ੍ਤਿਯਾ ਇਮਿਸ੍ਸਾ ¶ ਅਵਿਞ੍ਞਤ੍ਤਿਯਾ ਲਦ੍ਧਪਕ੍ਖਂ ਭਜਤਿ, ਤਸ੍ਮਾ ਹੇਟ੍ਠਾ ਅਵਿਞ੍ਞਤ੍ਤਿਯਾ ਲਦ੍ਧੇ ਕਰਣਕਾਰਾਪਨੇਸੁ ਵਿਸੇਸਂ ਅਵਤ੍ਵਾ ਇਧ ਵਿਸੇਸਵਚਨਂ ਪੁਬ੍ਬਾਪਰਵਿਰੁਦ੍ਧਂ. ਯਦਿ ਚੇਤ੍ਥ ਕਰਣੇ ਪਾਚਿਤ੍ਤਿਯਂ, ਕਾਰਾਪਨੇਪਿ ਪਾਚਿਤ੍ਤਿਯੇਨੇਵ ਭਵਿਤਬ੍ਬਂ. ਅਥ ਕਾਰਾਪਨੇ ਦੁਕ੍ਕਟਂ, ਕਰਣੇਪਿ ਦੁਕ੍ਕਟੇਨੇਵ ਭਵਿਤਬ੍ਬਂ. ਨ ਹਿ ਕਰਣੇ ਵਾ ਕਾਰਾਪਨੇ ਵਾ ਵਿਸੇਸੋ ਅਤ੍ਥਿ, ਤਸ੍ਮਾ ਅਞ੍ਞਾਯ ਵਿਞ੍ਞਤ੍ਤਿਯਾ ¶ ਲਦ੍ਧਂ ਸਯਂ ਭਜ੍ਜਨਾਦੀਨਿ ਕਤ੍ਵਾਪਿ ਕਾਰਾਪੇਤ੍ਵਾਪਿ ਭੁਞ੍ਜਨ੍ਤਿਯਾ ਦੁਕ੍ਕਟਮੇਵਾਤਿ ਇਦਮੇਤ੍ਥ ਸਨ੍ਨਿਟ੍ਠਾਨਂ. ਅਵਿਸੇਸੇਨ ਵੁਤ੍ਤਨ੍ਤਿ ਕਰਣਕਾਰਾਪਨਾਨਂ ਸਾਮਞ੍ਞਤੋ ਵੁਤ੍ਤਂ. ਸੇਸਮੇਤ੍ਥ ਉਤ੍ਤਾਨਮੇਵ. ਸਤ੍ਤਨ੍ਨਂ ਧਞ੍ਞਾਨਂ ਅਞ੍ਞਤਰਸ੍ਸ ਵਿਞ੍ਞਾਪਨਂ ਵਾ ਵਿਞ੍ਞਾਪਾਪਨਂ ਵਾ, ਪਟਿਲਾਭੋ, ਭਜ੍ਜਨਾਦੀਨਿ ਕਤ੍ਵਾ ਵਾ ਕਾਰੇਤ੍ਵਾ ਵਾ ਅਜ੍ਝੋਹਰਣਨ੍ਤਿ ਇਮਾਨਿ ਪਨੇਤ੍ਥ ਤੀਣਿ ਅਙ੍ਗਾਨਿ.

੮੨੪. ਅਟ੍ਠਮੇ ਨਿਬ੍ਬਿਟ੍ਠੋਤਿ ਪਤਿਟ੍ਠਾਪਿਤੋ. ਕੇਣੀਤਿ ਰਞ੍ਞੋ ਦਾਤਬ੍ਬਸ੍ਸ ਆਯਸ੍ਸੇਤਂ ਅਧਿਵਚਨਂ. ਠਾਨਨ੍ਤਰਨ੍ਤਿ ਗਾਮਜਨਪਦਾਦਿਠਾਨਨ੍ਤਰਂ. ਸੇਸਮੇਤ੍ਥ ਉਤ੍ਤਾਨਮੇਵ. ਉਚ੍ਚਾਰਾਦਿਭਾਵੋ, ਅਨਵਲੋਕਨਂ, ਵਲ਼ਞ੍ਜਨਟ੍ਠਾਨਂ, ਤਿਰੋਕੁਟ੍ਟਪਾਕਾਰਤਾ, ਛਡ੍ਡਨਂ ਵਾ ਛਡ੍ਡਾਪਨਂ ਵਾਤਿ ਇਮਾਨਿ ਪਨੇਤ੍ਥ ਪਞ੍ਚ ਅਙ੍ਗਾਨਿ.

੮੩੦. ਨਵਮੇ ਸਬ੍ਬੇਸਨ੍ਤਿ ਭਿਕ੍ਖੁਸ੍ਸ ਭਿਕ੍ਖੁਨਿਯਾ ਚ. ਇਧ ਖੇਤ੍ਤਪਾਲਕਾ ਆਰਾਮਾਦਿਗੋਪਕਾ ਚ ਸਾਮਿਕਾ ਏਵ.

੮੩੬. ਦਸਮੇ ਏਕਪਯੋਗੇਨਾਤਿ ਏਕਦਿਸਾਵਲੋਕਨਪਯੋਗੇਨ. ਤੇਸਂਯੇਵਾਤਿ ਯੇਸਂ ਨਚ੍ਚਂ ਪਸ੍ਸਤਿ. ਕਿਞ੍ਚਾਪਿ ਸਯਂ ਨਚ੍ਚਨਾਦੀਸੁ ਪਾਚਿਤ੍ਤਿਯਂ ਪਾਲ਼ਿਯਂ ਨ ਵੁਤ੍ਤਂ, ਤਥਾਪਿ ਅਟ੍ਠਕਥਾਪਮਾਣੇਨ ਗਹੇਤਬ੍ਬਨ੍ਤਿ ਦਸ੍ਸੇਤੁਂ ‘‘ਸਬ੍ਬਅਟ੍ਠਕਥਾਸੁ ਵੁਤ੍ਤ’’ਨ੍ਤਿ ਆਹ. ‘‘ਆਰਾਮੇ ਠਤ੍ਵਾਤਿ ਨ ਕੇਵਲਂ ਠਤ੍ਵਾ, ਤਤੋ ਤਤੋ ਗਨ੍ਤ੍ਵਾਪਿ ਸਬ੍ਬਿਰਿਯਾਪਥੇਹਿ ਲਭਤਿ, ‘ਆਰਾਮੇ ਠਿਤਾ’ਤਿ ਪਨ ਆਰਾਮਪਰਿਯਾਪਨ੍ਨਭਾਵਦਸ੍ਸਨਤ੍ਥਂ ਵੁਤ੍ਤਂ. ਇਤਰਥਾ ਨਿਸਿਨ੍ਨਾਪਿ ਨ ਲਭੇਯ੍ਯਾ’’ਤਿ ਤੀਸੁਪਿ ਗਣ੍ਠਿਪਦੇਸੁ ਵੁਤ੍ਤਂ. ਸੇਸਮੇਤ੍ਥ ਉਤ੍ਤਾਨਮੇਵ. ਨਚ੍ਚਾਦੀਨਂ ਅਞ੍ਞਤਰਤਾ, ਅਞ੍ਞਤ੍ਰ ਅਨੁਞ੍ਞਾਤਕਾਰਣਾ ਗਮਨਂ, ਦਸ੍ਸਨਂ ਵਾ ਸਵਨਂ ਵਾਤਿ ਇਮਾਨਿ ਪਨੇਤ੍ਥ ਤੀਣਿ ਅਙ੍ਗਾਨਿ.

੮੪੧. ਅਨ੍ਧਕਾਰਵਗ੍ਗਸ੍ਸ ਪਠਮੇ ਦਾਨੇ ਵਾ ਪੂਜਾਯ ਵਾਤਿ ਦਾਨਨਿਮਿਤ੍ਤਂ ਵਾ ਪੂਜਾਨਿਮਿਤ੍ਤਂ ਵਾ. ¶ ਮਨ੍ਤੇਤੀਤਿ ਕਥੇਤਿ. ਰਤ੍ਤਨ੍ਧਕਾਰਤਾ, ਪੁਰਿਸਸ੍ਸ ਹਤ੍ਥਪਾਸੇ ਠਾਨਂ ਵਾ ਸਲ੍ਲਪਨਂ ਵਾ, ਸਹਾਯਾਭਾਵੋ, ਰਹੋਪੇਕ੍ਖਤਾਤਿ ਇਮਾਨਿ ਪਨੇਤ੍ਥ ਚਤ੍ਤਾਰਿ ਅਙ੍ਗਾਨਿ.

੮੪੨-੮੪੬. ਦੁਤਿਯਤਤਿਯਚਤੁਤ੍ਥਾਨਿ ਉਤ੍ਤਾਨਤ੍ਥਾਨੇਵ.

੮੫੬-੮੫੭. ਪਞ੍ਚਮੇ ¶ ਅਨੋਵਸ੍ਸਕਂ ਅਤਿਕ੍ਕਾਮੇਨ੍ਤਿਯਾਤਿ ਛਨ੍ਨਸ੍ਸ ਅਨ੍ਤੋ ਨਿਸੀਦਿਤ੍ਵਾ ਪਕ੍ਕਮਨ੍ਤਿਂ ਸਨ੍ਧਾਯ ਵੁਤ੍ਤਂ. ‘‘ਉਪਚਾਰੋ ਦ੍ਵਾਦਸਹਤ੍ਥੋ’’ਤਿ ਵਦਨ੍ਤਿ. ਪਲ੍ਲਙ੍ਕਸ੍ਸ ਅਨੋਕਾਸੇਤਿ ਊਰੁਬਦ੍ਧਾਸਨਸ੍ਸ ਅਨੋਕਾਸੇ ਅਪ੍ਪਹੋਨ੍ਤੇ. ਪੁਰੇਭਤ੍ਤਤਾ, ਅਨ੍ਤਰਘਰੇ ਨਿਸਜ੍ਜਾ, ਆਸਨਸ੍ਸ ਪਲ੍ਲਙ੍ਕੋਕਾਸਤਾ, ਅਞ੍ਞਤ੍ਰ ਅਨੁਞ੍ਞਾਤਕਾਰਣਾ ਅਨਾਪੁਚ੍ਛਨਂ, ਵੁਤ੍ਤਪਰਿਚ੍ਛੇਦਾਤਿਕ੍ਕਮੋਤਿ ਇਮਾਨਿ ਪਨੇਤ੍ਥ ਪਞ੍ਚ ਅਙ੍ਗਾਨਿ.

੮੫੯-੮੬੪. ਛਟ੍ਠਸਤ੍ਤਮਾਦੀਨਿ ਉਤ੍ਤਾਨਤ੍ਥਾਨੇਵ.

੮੮੩-੮੮੭. ਨਗ੍ਗਵਗ੍ਗਸ੍ਸ ਪਠਮਦੁਤਿਯਾਨਿ ਉਤ੍ਤਾਨਤ੍ਥਾਨੇਵ.

੮੯੩. ਤਤਿਯੇ ਵਿਸਿਬ੍ਬੇਤ੍ਵਾਤਿ ਦੁਸ੍ਸਿਬ੍ਬਿਤਂ ਪੁਨ ਸਿਬ੍ਬਨਤ੍ਥਾਯ ਵਿਸਿਬ੍ਬੇਤ੍ਵਾ ਵਿਜਟੇਤ੍ਵਾ. ਅਞ੍ਞਤ੍ਰ ਚਤੂਹਪਞ੍ਚਾਹਾਤਿ ਵਿਸਿਬ੍ਬਿਤਦਿਵਸਤੋ ਪਞ੍ਚ ਦਿਵਸੇ ਅਤਿਕ੍ਕਮਿਤ੍ਵਾ. ਨਿਵਾਸਨਪਾਵੁਰਣੂਪਗਚੀਵਰਤਾ, ਉਪਸਮ੍ਪਨ੍ਨਾਯ ਸਨ੍ਤਕਤਾ, ਸਿਬ੍ਬਨਤ੍ਥਾਯ ਵਿਸਿਬ੍ਬਨਂ ਵਾ ਵਿਸਿਬ੍ਬਾਪਨਂ ਵਾ, ਅਞ੍ਞਤ੍ਰ ਅਨੁਞ੍ਞਾਤਕਾਰਣਾ ਪਞ੍ਚਾਹਾਤਿਕ੍ਕਮੋ, ਧੁਰਨਿਕ੍ਖੇਪੋਤਿ ਇਮਾਨਿ ਪਨੇਤ੍ਥ ਪਞ੍ਚ ਅਙ੍ਗਾਨਿ.

੮੯੮. ਚਤੁਤ੍ਥੇ ਪਞ੍ਚਨ੍ਨਂ ਚੀਵਰਾਨਨ੍ਤਿ ਤਿਚੀਵਰਂ ਉਦਕਸਾਟਿਕਾ ਸਙ੍ਕਚ੍ਚਿਕਾਤਿ ਇਮੇਸਂ ਪਞ੍ਚਨ੍ਨਂ ਚੀਵਰਾਨਂ. ਪਞ੍ਚਨ੍ਨਂ ਚੀਵਰਾਨਂ ਅਞ੍ਞਤਰਤਾ, ਪਞ੍ਚਾਹਾਤਿਕ੍ਕਮੋ, ਅਨੁਞ੍ਞਾਤਕਾਰਣਾਭਾਵੋ, ਅਪਰਿਵਤ੍ਤਨਨ੍ਤਿ ਇਮਾਨਿ ਪਨੇਤ੍ਥ ਚਤ੍ਤਾਰਿ ਅਙ੍ਗਾਨਿ.

੯੦੭. ਛਟ੍ਠੇ ¶ ਚੀਵਰਲਾਭਨ੍ਤਿ ਲਭਿਤਬ੍ਬਚੀਵਰਂ. ਵਿਕਪ੍ਪਨੁਪਗਪਚ੍ਛਿਮਤਾ, ਸਙ੍ਘਸ੍ਸ ਪਰਿਣਤਭਾਵੋ, ਵਿਨਾ ਆਨਿਸਂਸਦਸ੍ਸਨੇਨ ਅਨ੍ਤਰਾਯਕਰਣਨ੍ਤਿ ਇਮਾਨਿ ਪਨੇਤ੍ਥ ਤੀਣਿ ਅਙ੍ਗਾਨਿ.

੯੧੬. ਅਟ੍ਠਮੇ ¶ ਕੁਮ੍ਭਥੂਣਂ ਨਾਮ ਕੁਮ੍ਭਸਦ੍ਦੋ, ਤੇਨ ਚਰਨ੍ਤਿ ਕੀਲ਼ਨ੍ਤਿ, ਤਂ ਵਾ ਸਿਪ੍ਪਂ ਏਤੇਸਨ੍ਤਿ ਕੁਮ੍ਭਥੂਣਿਕਾ. ਤੇਨਾਹ ‘‘ਘਟਕੇਨ ਕੀਲ਼ਨਕਾ’’ਤਿ. ਦੀਘਨਿਕਾਯਟ੍ਠਕਥਾਯਂ (ਦੀ. ਨਿ. ਅਟ੍ਠ. ੧.੧੩) ਪਨ ‘‘ਕੁਮ੍ਭਥੂਣਂ ਨਾਮ ਚਤੁਰਸ੍ਸਅਮ੍ਬਣਕਤਾਲ਼’’ਨ੍ਤਿ ਵੁਤ੍ਤਂ. ਚਤੁਰਸ੍ਸਅਮ੍ਬਣਕਤਾਲ਼ਂ ਨਾਮ ਰੁਕ੍ਖਸਾਰਦਨ੍ਤਾਦੀਸੁ ਯੇਨ ਕੇਨਚਿ ਚਤੁਰਸ੍ਸਅਮ੍ਬਣਂ ਕਤ੍ਵਾ ਚਤੂਸੁ ਪਸ੍ਸੇਸੁ ਚਮ੍ਮੇਨ ਓਨਨ੍ਧਿਤ੍ਵਾ ਕਤਵਾਦਿਤਭਣ੍ਡਂ. ਬਿਮ੍ਬਿਸਕਨ੍ਤਿਪਿ ਤਸ੍ਸੇਵ ਵੇਵਚਨਂ, ਤਂ ਵਾਦੇਨ੍ਤਿ, ਤਂ ਵਾ ਸਿਪ੍ਪਂ ਏਤੇਸਨ੍ਤਿ ਕੁਮ੍ਭਥੂਣਿਕਾ. ਤੇਨਾਹ ‘‘ਬਿਮ੍ਬਿਸਕਵਾਦਕਾਤਿਪਿ ਵਦਨ੍ਤੀ’’ਤਿ. ਸਮਣਚੀਵਰਤਾ, ਠਪੇਤ੍ਵਾ ਸਹਧਮ੍ਮਿਕੇ ਮਾਤਾਪਿਤਰੋ ਚ ਅਞ੍ਞੇਸਂ ਦਾਨਂ, ਅਤਾਵਕਾਲਿਕਤਾਤਿ ਇਮਾਨਿ ਪਨੇਤ੍ਥ ਤੀਣਿ ਅਙ੍ਗਾਨਿ.

੯੨੭. ਦਸਮੇ ਧਮ੍ਮਿਕਂ ਕਥਿਨੁਦ੍ਧਾਰਨ੍ਤਿ ਸਬ੍ਬਾਸਂ ਭਿਕ੍ਖੁਨੀਨਂ ਅਕਾਲਚੀਵਰਂ ਦਾਤੁਕਾਮੇਨ ਉਪਾਸਕੇਨ ਯਤ੍ਤਕੋ ਅਤ੍ਥਾਰਮੂਲਕੋ ਆਨਿਸਂਸੋ, ਤਤੋ ਅਧਿਕਂ ਵਾ ਸਮਕਂ ਵਾ ਦਤ੍ਵਾ ਯਾਚਿਤਕੇਨ ਸਮਗ੍ਗੇਨ ਭਿਕ੍ਖੁਨਿਸਙ੍ਘੇਨ ਯਂ ਕਥਿਨਂ ਞਤ੍ਤਿਦੁਤਿਯੇਨ ਕਮ੍ਮੇਨ ਅਨ੍ਤਰਾ ਉਦ੍ਧਰੀਯਤਿ, ਤਸ੍ਸ ਸੋ ਉਦ੍ਧਾਰੋ ਧਮ੍ਮਿਕੋਤਿ ਵੁਚ੍ਚਤਿ, ਏਵਰੂਪਂ ਕਥਿਨੁਦ੍ਧਾਰਨ੍ਤਿ ਅਤ੍ਥੋ. ਸੇਸਂ ਉਤ੍ਤਾਨਤ੍ਥਮੇਵ.

੯੩੨. ਤੁਵਟ੍ਟਵਗ੍ਗੇ ਸਬ੍ਬਂ ਉਤ੍ਤਾਨਮੇਵ.

੯੭੮. ਚਿਤ੍ਤਾਗਾਰਵਗ੍ਗਸ੍ਸ ਪਠਮੇ ਕੀਲ਼ਨਉਪਵਨਨ੍ਤਿ ਅਨ੍ਤੋਨਗਰੇ ਠਿਤਂ ਸਨ੍ਧਾਯ ਵੁਤ੍ਤਂ, ਕੀਲ਼ਨੁਯ੍ਯਾਨਨ੍ਤਿ ਬਹਿਨਗਰੇ ਠਿਤਂ ਸਨ੍ਧਾਯ. ਪਾਟੇਕ੍ਕਾ ਆਪਤ੍ਤਿਯੋਤਿ ਗੀਵਾਯ ਪਰਿਵਟ੍ਟਨਪ੍ਪਯੋਗਗਣਨਾਯ ਆਪਤ੍ਤਿਯੋ, ਨ ਉਮ੍ਮੀਲਨਗਣਨਾਯ. ‘‘ਅਜ੍ਝਾਰਾਮੇ ਰਾਜਾਗਾਰਾਦੀਨਿ ਕਰੋਨ੍ਤਿ ¶ , ਤਾਨਿ ਪਸ੍ਸਨ੍ਤਿਯਾ ਅਨਾਪਤ੍ਤੀ’’ਤਿ ਵਚਨਤੋ ‘‘ਅਨ੍ਤੋਆਰਾਮੇ ਤਤ੍ਥ ਤਤ੍ਥ ਗਨ੍ਤ੍ਵਾ ਨਚ੍ਚਾਦੀਨਿ ਪਸ੍ਸਿਤੁਂ ਲਭਤੀ’’ਤਿਪਿ ਸਿਦ੍ਧਂ.

੯੮੨. ਦੁਤਿਯਾਦੀਨਿ ¶ ਉਤ੍ਤਾਨਤ੍ਥਾਨੇਵ.

੧੦੧੫. ਨਵਮੇ ਹਤ੍ਥਿਆਦੀਸੁ ਸਿਪ੍ਪ-ਸਦ੍ਦੋ ਪਚ੍ਚੇਕਂ ਯੋਜੇਤਬ੍ਬੋ, ਤਥਾ ਆਥਬ੍ਬਣਾਦੀਸੁ ਮਨ੍ਤ-ਸਦ੍ਦੋ. ਤਤ੍ਥ ਆਥਬ੍ਬਣਮਨ੍ਤੋ ਨਾਮ ਆਥਬ੍ਬਣਵੇਦਵਿਹਿਤੋ ਪਰੂਪਘਾਤਕਰੋ ਮਨ੍ਤੋ, ਖੀਲਨਮਨ੍ਤੋ ਨਾਮ ਦਾਰੁਸਾਰਖੀਲਂ ਮਨ੍ਤੇਤ੍ਵਾ ਪਥਵਿਯਂ ਪਵੇਸੇਤ੍ਵਾ ਮਾਰਣਮਨ੍ਤੋ, ਅਗਦਪ੍ਪਯੋਗੋ ਵਿਸਯੋਜਨਂ. ਨਾਗਮਣ੍ਡਲਨ੍ਤਿ ਸਪ੍ਪਾਨਂ ਪਵੇਸਨਿਵਾਰਣਤ੍ਥਂ ਮਣ੍ਡਲਬਦ੍ਧਮਨ੍ਤੋ.

ਚਿਤ੍ਤਾਗਾਰਵਗ੍ਗਵਣ੍ਣਨਾ ਨਿਟ੍ਠਿਤਾ.

੧੦੨੧. ਆਰਾਮਵਗ੍ਗੇ ਸਬ੍ਬਂ ਉਤ੍ਤਾਨਤ੍ਥਮੇਵ.

੧੦੬੭. ਗਬ੍ਭਿਨਿਵਗ੍ਗੇਪਿ ਸਬ੍ਬਂ ਸੁਵਿਞ੍ਞੇਯ੍ਯਮੇਵ.

੧੧੧੯. ਕੁਮਾਰਿਭੂਤਵਗ੍ਗਸ੍ਸ ਪਠਮੇ ਸਬ੍ਬਪਠਮਾ ਦ੍ਵੇ ਮਹਾਸਿਕ੍ਖਮਾਨਾਤਿ ਗਬ੍ਭਿਨਿਵਗ੍ਗੇ ਸਬ੍ਬਪਠਮਂ ਵੁਤ੍ਤਾ ਦ੍ਵੇ ਸਿਕ੍ਖਮਾਨਾ. ਸਿਕ੍ਖਮਾਨਾ ਇਚ੍ਚੇਵ ਵਤ੍ਤਬ੍ਬਾਤਿ ਸਮ੍ਮੁਤਿਕਮ੍ਮਾਦੀਸੁ ਏਵਂ ਵਤ੍ਤਬ੍ਬਾ. ਗਿਹਿਗਤਾਤਿ ਵਾ ਕੁਮਾਰਿਭੂਤਾਤਿ ਵਾ ਨ ਵਤ੍ਤਬ੍ਬਾਤਿ ਸਚੇ ਵਦਨ੍ਤਿ, ਕਮ੍ਮਂ ਕੁਪ੍ਪਤੀਤਿ ਅਧਿਪ੍ਪਾਯੋ. ਇਤੋ ਪਰਂ ਨਵਮਪਰਿਯੋਸਾਨਂ ਉਤ੍ਤਾਨਤ੍ਥਮੇਵ.

੧੧੬੩. ਦਸਮੇ ਅਪੁਬ੍ਬਸਮੁਟ੍ਠਾਨਸੀਸਨ੍ਤਿ ਪਠਮਪਾਰਾਜਿਕਸਮੁਟ੍ਠਾਨਾਦੀਸੁ ਤੇਰਸਸੁ ਸਮੁਟ੍ਠਾਨੇਸੁ ਅਨਨੁਞ੍ਞਾਤਸਮੁਟ੍ਠਾਨਂ ਸਨ੍ਧਾਯ ਵੁਤ੍ਤਂ. ਤਞ੍ਹਿ ਇਤੋ ਪੁਬ੍ਬੇ ਤਾਦਿਸਸ੍ਸ ਸਮੁਟ੍ਠਾਨਸੀਸਸ੍ਸ ਅਨਾਗਤਤ੍ਤਾ ‘‘ਅਪੁਬ੍ਬਸਮੁਟ੍ਠਾਨਸੀਸ’’ਨ੍ਤਿ ਵੁਤ੍ਤਂ.

੧੧੬੬. ਏਕਾਦਸਮਾਦੀਨਿ ¶ ਉਤ੍ਤਾਨਤ੍ਥਾਨੇਵ.

ਕੁਮਾਰਿਭੂਤਵਗ੍ਗਵਣ੍ਣਨਾ ਨਿਟ੍ਠਿਤਾ.

੧੨੧੪. ਛਤ੍ਤੁਪਾਹਨਵਗ੍ਗਸ੍ਸ ¶ ਏਕਾਦਸਮੇ ਉਪਚਾਰਂ ਸਨ੍ਧਾਯਾਤਿ ਸਮਨ੍ਤਾ ਦ੍ਵਾਦਸਹਤ੍ਥੁਪਚਾਰਂ ਸਨ੍ਧਾਯ. ਸੇਸਂ ਸਬ੍ਬਤ੍ਥ ਉਤ੍ਤਾਨਮੇਵ.

ਛਤ੍ਤੁਪਾਹਨਵਗ੍ਗਵਣ੍ਣਨਾ ਨਿਟ੍ਠਿਤਾ.

ਗਿਰਗ੍ਗਸਮਜ੍ਜਾਦੀਨਿ ਅਚਿਤ੍ਤਕਾਨਿ ਲੋਕਵਜ੍ਜਾਨੀਤਿ ਵੁਤ੍ਤਤ੍ਤਾ ਨਚ੍ਚਨ੍ਤਿ ਵਾ ਵਣ੍ਣਕਨ੍ਤਿ ਵਾ ਅਜਾਨਿਤ੍ਵਾਵ ਪਸ੍ਸਨ੍ਤਿਯਾ ਵਾ ਨਹਾਯਨ੍ਤਿਯਾ ਵਾ ਆਪਤ੍ਤਿਸਮ੍ਭਵਤੋ ਵਤ੍ਥੁਅਜਾਨਨਚਿਤ੍ਤੇਨ ਅਚਿਤ੍ਤਕਾਨਿ, ਨਚ੍ਚਨ੍ਤਿ ਵਾ ਵਣ੍ਣਕਨ੍ਤਿ ਵਾ ਜਾਨਿਤ੍ਵਾ ਪਸ੍ਸਨ੍ਤਿਯਾ ਵਾ ਨਹਾਯਨ੍ਤਿਯਾ ਵਾ ਅਕੁਸਲੇਨੇਵ ਆਪਜ੍ਜਨਤੋ ਲੋਕਵਜ੍ਜਾਨੀਤਿ ਵੇਦਿਤਬ੍ਬਾਨਿ. ਚੋਰੀਵੁਟ੍ਠਾਪਨਾਦੀਨਿ ਚੋਰੀਤਿਆਦਿਨਾ ਵਤ੍ਥੁਂ ਜਾਨਿਤ੍ਵਾ ਕਰਣੇ ਏਵ ਆਪਤ੍ਤਿਸਮ੍ਭਵਤੋ ਸਚਿਤ੍ਤਕਾਨਿ, ਉਪਸਮ੍ਪਦਾਦੀਨਂ ਏਕਨ੍ਤਅਕੁਸਲਚਿਤ੍ਤੇਨੇਵ ਅਕਤ੍ਤਬ੍ਬਤ੍ਤਾ ਪਣ੍ਣਤ੍ਤਿਵਜ੍ਜਾਨਿ. ‘‘ਇਧ ਸਚਿਤ੍ਤਕਾਚਿਤ੍ਤਕਤਾ ਪਣ੍ਣਤ੍ਤਿਜਾਨਨਾਜਾਨਨਤਾਯ ਅਗ੍ਗਹੇਤ੍ਵਾ ਵਤ੍ਥੁਜਾਨਨਾਜਾਨਨਤਾਯ ਗਹੇਤਬ੍ਬਾ’’ਤਿ ਤੀਸੁਪਿ ਗਣ੍ਠਿਪਦੇਸੁ ਵੁਤ੍ਤਂ. ਸੇਸਮੇਤ੍ਥ ਉਤ੍ਤਾਨਤ੍ਥਮੇਵ.

ਭਿਕ੍ਖੁਨੀਵਿਭਙ੍ਗੇ ਖੁਦ੍ਦਕਵਣ੍ਣਨਾ ਨਿਟ੍ਠਿਤਾ.

੫. ਪਾਟਿਦੇਸਨੀਯਕਣ੍ਡਂ (ਭਿਕ੍ਖੁਨੀਵਿਭਙ੍ਗਵਣ੍ਣਨਾ)

੧੨੨੮. ਪਾਟਿਦੇਸਨੀਯਾ ¶ ¶ ਨਾਮ ਯੇ ਅਟ੍ਠ ਧਮ੍ਮਾ ਸਙ੍ਖੇਪੇਨੇਵ ਸਙ੍ਗਹਂ ਆਰੁਲ਼੍ਹਾਤਿ ਸਮ੍ਬਨ੍ਧੋ. ਪਾਲ਼ਿਵਿਨਿਮੁਤ੍ਤਕੇਸੂਤਿ ਪਾਲ਼ਿਯਂ ਅਨਾਗਤੇਸੁ ਸਪ੍ਪਿਆਦੀਸੁ.

ਪਾਟਿਦੇਸਨੀਯਸਿਕ੍ਖਾਪਦਵਣ੍ਣਨਾ ਨਿਟ੍ਠਿਤਾ.

ਯੇ ਪਨ ਪਞ੍ਚਸਤ੍ਤਤਿ ਸੇਖਿਯਾ ਧਮ੍ਮਾ ਉਦ੍ਦਿਟ੍ਠਾ, ਯੇ ਚ ਤੇਸਂ ਅਨਨ੍ਤਰਾ ਸਤ੍ਤਾਧਿਕਰਣਵ੍ਹਯਾ ਧਮ੍ਮਾ ਉਦ੍ਦਿਟ੍ਠਾਤਿ ਸਮ੍ਬਨ੍ਧੋ. ਤਤ੍ਥ ਤੇਸਨ੍ਤਿ ਤੇਸਂ ਸੇਖਿਯਾਨਂ. ਸਤ੍ਤਾਧਿਕਰਣਵ੍ਹਯਾਤਿ ਸਤ੍ਤਾਧਿਕਰਣਸਮਥਸਙ੍ਖਾਤਾ. ਤਂ ਅਤ੍ਥਵਿਨਿਚ੍ਛਯਂ ਤਾਦਿਸਂਯੇਵ ਯਸ੍ਮਾ ਵਿਦੂ ਵਦਨ੍ਤੀਤਿ ਅਤ੍ਥੋ.

ਯਥਾ ਨਿਟ੍ਠਿਤਾਤਿ ਸਮ੍ਬਨ੍ਧੋ. ਸਬ੍ਬਾਸਵਪਹਂ ਮਗ੍ਗਨ੍ਤਿ ਸਬ੍ਬਾਸਵਵਿਘਾਤਕਂ ਅਰਹਤ੍ਤਮਗ੍ਗਂ ਪਤ੍ਵਾ ਸਸਨ੍ਤਾਨੇ ਉਪ੍ਪਾਦੇਤ੍ਵਾ. ਪਸ੍ਸਨ੍ਤੁ ਨਿਬ੍ਬੁਤਿਨ੍ਤਿ ਮਗ੍ਗਞਾਣਲੋਚਨੇਨ ਨਿਬ੍ਬਾਨਂ ਸਚ੍ਛਿਕਰੋਨ੍ਤੁ, ਪਪ੍ਪੋਨ੍ਤੂਤਿ ਵਾ ਪਾਠੋ. ਤਤ੍ਥ ਨਿਬ੍ਬੁਤਿਨ੍ਤਿ ਖਨ੍ਧਪਰਿਨਿਬ੍ਬਾਨਂ ਗਹੇਤਬ੍ਬਂ.

ਇਤਿ ਸਮਨ੍ਤਪਾਸਾਦਿਕਾਯ ਵਿਨਯਟ੍ਠਕਥਾਯ ਸਾਰਤ੍ਥਦੀਪਨਿਯਂ.

ਭਿਕ੍ਖੁਨੀਵਿਭਙ੍ਗਵਣ੍ਣਨਾ ਨਿਟ੍ਠਿਤਾ.

ਉਭਤੋਵਿਭਙ੍ਗਟ੍ਠਕਥਾਵਣ੍ਣਨਾ ਨਿਟ੍ਠਿਤਾ.

ਨਮੋ ਤਸ੍ਸ ਭਗਵਤੋ ਅਰਹਤੋ ਸਮ੍ਮਾਸਮ੍ਬੁਦ੍ਧਸ੍ਸ

ਇਦਾਨਿ ¶ ¶ ਉਭਤੋਵਿਭਙ੍ਗਾਨਨ੍ਤਰਂ ਸਙ੍ਗਹਮਾਰੋਪਿਤਸ੍ਸ ਮਹਾਵਗ੍ਗਚੂਲ਼ਵਗ੍ਗਸਙ੍ਗਹਿਤਸ੍ਸ ਖਨ੍ਧਕਸ੍ਸ ਅਤ੍ਥਸਂਵਣ੍ਣਨਂ ਆਰਭਿਤੁਕਾਮੋ ‘‘ਉਭਿਨ੍ਨਂ ਪਾਤਿਮੋਕ੍ਖਾਨ’’ਨ੍ਤਿਆਦਿਮਾਹ. ਤਤ੍ਥ ਉਭਿਨ੍ਨਂ ਪਾਤਿਮੋਕ੍ਖਾਨਨ੍ਤਿ ਉਭਿਨ੍ਨਂ ਪਾਤਿਮੋਕ੍ਖਵਿਭਙ੍ਗਾਨਂ. ਪਾਤਿਮੋਕ੍ਖਗ੍ਗਹਣੇਨ ਹੇਤ੍ਥ ਤੇਸਂ ਵਿਭਙ੍ਗੋ ਅਭੇਦੇਨ ਗਹਿਤੋ. ਯਂ ਖਨ੍ਧਕਂ ਸਙ੍ਗਾਯਿਂਸੂਤਿ ਸਮ੍ਬਨ੍ਧੋ. ਖਨ੍ਧਾਨਂ ਸਮੂਹੋ ਖਨ੍ਧਕੋ, ਖਨ੍ਧਾਨਂ ਵਾ ਪਕਾਸਨਤੋ ਦੀਪਨਤੋ ਖਨ੍ਧਕੋ. ‘‘ਖਨ੍ਧਾ’’ਤਿ ਚੇਤ੍ਥ ਪਬ੍ਬਜ੍ਜੁਪਸਮ੍ਪਦਾਦਿਵਿਨਯਕਮ੍ਮਸਙ੍ਖਾਤਾ ਚਾਰਿਤ੍ਤਵਾਰਿਤ੍ਤਸਿਕ੍ਖਾਪਦਸਙ੍ਖਾਤਾ ਚ ਪਞ੍ਞਤ੍ਤਿਯੋ ਅਧਿਪ੍ਪੇਤਾ. ਪਬ੍ਬਜ੍ਜਾਦੀਨਿ ਹਿ ਭਗਵਤਾ ਪਞ੍ਞਤ੍ਤਤ੍ਤਾ ‘‘ਪਞ੍ਞਤ੍ਤਿਯੋ’’ਤਿ ਵੁਚ੍ਚਨ੍ਤਿ. ਪਞ੍ਞਤ੍ਤਿਯਞ੍ਚ ਖਨ੍ਧਸਦ੍ਦੋ ਦਿਸ੍ਸਤਿ ‘‘ਦਾਰੁਕ੍ਖਨ੍ਧੋ ਅਗ੍ਗਿਕ੍ਖਨ੍ਧੋ’’ਤਿਆਦੀਸੁ ਵਿਯ. ਅਪਿਚ ਭਾਗਰਾਸਟ੍ਠਤਾਪੇਤ੍ਥ ਯੁਜ੍ਜਤਿਯੇਵ ਤਾਸਂ ਪਞ੍ਞਤ੍ਤੀਨਂ ਭਾਗਤੋ ਰਾਸਿਤੋ ਚ ਵਿਭਤ੍ਤਤ੍ਤਾ. ਖਨ੍ਧਕੋਵਿਦਾਤਿ ਪਞ੍ਞਤ੍ਤਿਭਾਗਰਾਸਟ੍ਠਵਸੇਨ ਖਨ੍ਧਟ੍ਠੇ ਕੋਵਿਦਾ.

ਪਦਭਾਜਨੀਯੇ ¶ ਯੇਸਂ ਪਦਾਨਂ ਅਤ੍ਥਾ ਯੇਹਿ ਅਟ੍ਠਕਥਾਨਯੇਹਿ ਪਕਾਸਿਤਾਤਿ ਯੋਜੇਤਬ੍ਬਂ. ਤੇ ਚੇ ਪੁਨ ਵਦੇਯ੍ਯਾਮਾਤਿ ਤੇ ਚੇ ਅਟ੍ਠਕਥਾਨਯੇ ਪੁਨਪਿ ਵਦੇਯ੍ਯਾਮ. ਅਥ ਵਾ ਪਦਭਾਜਨੀਯੇ ਯੇਸਂ ਪਦਾਨਂ ਯੇ ਅਤ੍ਥਾ ਹੇਟ੍ਠਾ ਪਕਾਸਿਤਾ, ਤੇ ਚੇ ਅਤ੍ਥੇ ਪੁਨ ਵਦੇਯ੍ਯਾਮਾਤਿ ਯੋਜੇਤਬ੍ਬਂ. ਇਮਸ੍ਮਿਂ ਪਕ੍ਖੇ ਹਿ-ਸਦ੍ਦੋ ਪਦਪੂਰਣੇ ਦਟ੍ਠਬ੍ਬੋ. ਪਰਿਯੋਸਾਨਨ੍ਤਿ ਸਂਵਣ੍ਣਨਾਪਰਿਯੋਸਾਨਂ. ਉਤ੍ਤਾਨਾ ਚੇਵ ਯੇ ਅਤ੍ਥਾਤਿ ਯੇ ਅਤ੍ਥਾ ਪੁਬ੍ਬੇ ਅਪਕਾਸਿਤਾਪਿ ਉਤ੍ਤਾਨਾ ਅਗਮ੍ਭੀਰਾ.

੧. ਵਿਸੇਸਕਾਰਣਂ ਨਤ੍ਥੀਤਿ ‘‘ਯੇਨ ਸਮਯੇਨ ਆਯਸ੍ਮਤੋ ਸਾਰਿਪੁਤ੍ਤਤ੍ਥੇਰਸ੍ਸ ਸਿਕ੍ਖਾਪਦਪਞ੍ਞਤ੍ਤਿਯਾਚਨਹੇਤੁਭੂਤੋ ਪਰਿਵਿਤਕ੍ਕੋ ਉਦਪਾਦਿ, ਤੇਨ ¶ ਸਮਯੇਨਾ’’ਤਿਆਦਿਨਾ ਵੁਤ੍ਤਕਾਰਣਂ ਵਿਯ ਇਧ ਵਿਸੇਸਕਾਰਣਂ ਨਤ੍ਥਿ. ਅਯਮਭਿਲਾਪੋਤਿ ‘‘ਤੇਨ ਸਮਯੇਨਾ’’ਤਿ ਅਯਮਭਿਲਾਪੋ. ਕਿਂ ਪਨੇਤਸ੍ਸ ਵਚਨੇ ਪਯੋਜਨਨ੍ਤਿ ਯਦਿ ਵਿਸੇਸਕਾਰਣਂ ਨਤ੍ਥਿ, ਏਤਸ੍ਸ ਵਚਨੇ ਕਿਂ ਪਯੋਜਨਨ੍ਤਿ ਅਧਿਪ੍ਪਾਯੋ. ਨਿਦਾਨਦਸ੍ਸਨਂ ਪਯੋਜਨਨ੍ਤਿ ਯੋਜੇਤਬ੍ਬਂ. ਤਮੇਵ ਵਿਭਾਵੇਤੁਂ ‘‘ਯਾ ਹਿ ਭਗਵਤਾ’’ਤਿਆਦਿ ਵੁਤ੍ਤਂ.

ਮਹਾਵੇਲਾ ਵਿਯ ਮਹਾਵੇਲਾ, ਵਿਪੁਲਵਾਲੁਕਪੁਞ੍ਜਤਾਯ ਮਹਨ੍ਤੋ ਵੇਲਾਤਟੋ ਵਿਯਾਤਿ ਅਤ੍ਥੋ. ਤੇਨਾਹ ‘‘ਮਹਨ੍ਤੇ ਵਾਲਿਕਰਾਸਿਮ੍ਹੀਤਿ ਅਤ੍ਥੋ’’ਤਿ. ਉਰੁ ਮਰੁ ਸਿਕਤਾ ਵਾਲੁਕਾ ਵਣ੍ਣੁ ਵਾਲਿਕਾਤਿ ਇਮੇ ਸਦ੍ਦਾ ਸਮਾਨਤ੍ਥਾ, ਬ੍ਯਞ੍ਜਨਮੇਵ ਨਾਨਂ. ਤੇਨਾਹ ‘‘ਉਰੂਤਿ ਵਾਲਿਕਾ ਵੁਚ੍ਚਤੀ’’ਤਿ.

ਯਸ੍ਮਾ ਸੁਤ੍ਤਨ੍ਤਪਾਲ਼ੀਨਂ, ਅਤ੍ਥੋ ਸਙ੍ਖੇਪਵਣ੍ਣਿਤੋ;

ਤਸ੍ਮਾ ਮਯਂ ਕਰਿਸ੍ਸਾਮ, ਤਾਸਂ ਅਤ੍ਥਸ੍ਸ ਦੀਪਨਂ.

ਨਜ੍ਜਾਤਿ (ਉਦਾ. ਅਟ੍ਠ. ੧) ਨਦਤਿ ਸਨ੍ਦਤੀਤਿ ਨਦੀ, ਤਸ੍ਸਾ ਨਜ੍ਜਾ, ਨਦਿਯਾ ਨਿਨ੍ਨਗਾਯਾਤਿ ਅਤ੍ਥੋ. ਨੇਰਞ੍ਜਰਾਯਾਤਿ ‘‘ਨੇਲਞ੍ਜਲਾਯਾ’’ਤਿ ਵਤ੍ਤਬ੍ਬੇ ਲ-ਕਾਰਸ੍ਸ ਰ-ਕਾਰਂ ਕਤ੍ਵਾ ‘‘ਨੇਰਞ੍ਜਰਾਯਾ’’ਤਿ ਵੁਤ੍ਤਂ, ਕਦ੍ਦਮਸੇਵਾਲਪਣਕਾਦਿਦੋਸਰਹਿਤਸਲਿਲਾਯਾਤਿ ਅਤ੍ਥੋ. ਕੇਚਿ ‘‘ਨੀਲਂਜਲਾਯਾਤਿ ਵਤ੍ਤਬ੍ਬੇ ਨੇਰਞ੍ਜਰਾਯਾਤਿ ਵੁਤ੍ਤ’’ਨ੍ਤਿ ਵਦਨ੍ਤਿ, ਨਾਮਮੇਵ ਵਾ ਏਤਂ ਤਸ੍ਸਾ ਨਦਿਯਾਤਿ ਵੇਦਿਤਬ੍ਬਂ. ਤਸ੍ਸਾ ਨਦਿਯਾ ਤੀਰੇ ਯਤ੍ਥ ਭਗਵਾ ਵਿਹਾਸਿ, ਤਂ ਦਸ੍ਸੇਤੁਂ ‘‘ਬੋਧਿਰੁਕ੍ਖਮੂਲੇ’’ਤਿ ਵੁਤ੍ਤਂ. ‘‘ਬੋਧਿ ਵੁਚ੍ਚਤਿ ਚਤੂਸੁ ਮਗ੍ਗੇਸੁ ਞਾਣ’’ਨ੍ਤਿ (ਚੂਲ਼ਵ. ਖਗ੍ਗਵਿਸਾਣਸੁਤ੍ਤਨਿਦ੍ਦੇਸ ੧੨੧) ਏਤ੍ਥ ਮਗ੍ਗਞਾਣਂ ਬੋਧੀਤਿ ਵੁਤ੍ਤਂ, ‘‘ਪਪ੍ਪੋਤਿ ਬੋਧਿਂ ਵਰਭੂਰਿਮੇਧਸੋ’’ਤਿ (ਦੀ. ਨਿ. ੩.੨੧੭) ਏਤ੍ਥ ਸਬ੍ਬਞ੍ਞੁਤਞ੍ਞਾਣਂ. ਤਦੁਭਯਮ੍ਪਿ ਬੋਧਿਂ ਭਗਵਾ ਏਤ੍ਥ ਪਤ੍ਤੋਤਿ ਰੁਕ੍ਖੋਪਿ ‘‘ਬੋਧਿਰੁਕ੍ਖੋ’’ਤ੍ਵੇਵ ਨਾਮਂ ਲਭਿ. ਅਥ ਵਾ ਸਤ੍ਤ ਬੋਜ੍ਝਙ੍ਗੇ ਬੁਜ੍ਝਤੀਤਿ ਭਗਵਾ ਬੋਧਿ. ਤੇਨ ਬੁਜ੍ਝਨ੍ਤੇਨ ਸਨ੍ਨਿਸ੍ਸਿਤਤ੍ਤਾ ਸੋ ਰੁਕ੍ਖੋ ¶ ‘‘ਬੋਧਿਰੁਕ੍ਖੋ’’ਤਿ ਨਾਮਂ ਲਭਿ. ਅਟ੍ਠਕਥਾਯਂ ਪਨ ਏਕਦੇਸੇਨੇਵ ਅਤ੍ਥਂ ਦਸ੍ਸੇਤੁਂ ‘‘ਬੋਧਿ ਵੁਚ੍ਚਤਿ ਚਤੂਸੁ ਮਗ੍ਗੇਸੁ ਞਾਣ’’ਨ੍ਤਿਆਦਿ ਵੁਤ੍ਤਂ. ਮੂਲੇਤਿ ਸਮੀਪੇ. ਪਠਮਾਭਿਸਮ੍ਬੁਦ੍ਧੋਤਿ ਅਨੁਨਾਸਿਕਲੋਪੇਨਾਯਂ ਨਿਦ੍ਦੇਸੋਤਿ ਆਹ ‘‘ਪਠਮਂ ਅਭਿਸਮ੍ਬੁਦ੍ਧੋ’’ਤਿ. ਪਠਮਨ੍ਤਿ ਚ ਭਾਵਨਪੁਂਸਕਨਿਦ੍ਦੇਸੋ, ਤਸ੍ਮਾ ਅਭਿਸਮ੍ਬੁਦ੍ਧੋ ਹੁਤ੍ਵਾ ਸਬ੍ਬਪਠਮਂ ਬੋਧਿਰੁਕ੍ਖਮੂਲੇ ਵਿਹਰਤੀਤਿ ਏਵਮੇਤ੍ਥ ਸਮ੍ਬਨ੍ਧੋ ਵੇਦਿਤਬ੍ਬੋ.

ਅਥ ¶ ਖੋ ਭਗਵਾਤਿ ਏਤ੍ਥ ਅਥਾਤਿ ਤਸ੍ਮਿਂ ਸਮਯੇਤਿ ਏਵਮਤ੍ਥੋ ਗਹੇਤਬ੍ਬੋ ਅਨੇਕਤ੍ਥਤ੍ਤਾ ਨਿਪਾਤਾਨਂ, ਯਸ੍ਮਿਂ ਸਮਯੇ ਅਭਿਸਮ੍ਬੁਦ੍ਧੋ ਹੁਤ੍ਵਾ ਬੋਧਿਰੁਕ੍ਖਮੂਲੇ ਵਿਹਰਤਿ, ਤਸ੍ਮਿਂ ਸਮਯੇਤਿ ਅਤ੍ਥੋ. ਤੇਨੇਵ ਉਦਾਨਪਾਲ਼ਿਯਂ (ਉਦਾ. ੨) ‘‘ਤੇਨ ਖੋ ਪਨ ਸਮਯੇਨ ਭਗਵਾ ਸਤ੍ਤਾਹਂ ਏਕਪਲ੍ਲਙ੍ਕੇਨ ਨਿਸਿਨ੍ਨੋ ਹੋਤਿ ਵਿਮੁਤ੍ਤਿਸੁਖਪਟਿਸਂਵੇਦੀ’’ਤਿ ਵੁਤ੍ਤਂ. ਅਥਾਤਿ ਵਾ ਪਚ੍ਛਾਤਿ ਇਮਸ੍ਮਿਂ ਅਤ੍ਥੇ ਨਿਪਾਤੋ, ਤਸ੍ਮਾ ਅਭਿਸਮ੍ਬੋਧਿਤੋ ਪਚ੍ਛਾਤਿ ਏਵਮਤ੍ਥੋ ਗਹੇਤਬ੍ਬੋ. ਖੋਤਿ ਪਦਪੂਰਣੇ ਨਿਪਾਤੋ. ਸਤ੍ਤ ਅਹਾਨਿ ਸਤ੍ਤਾਹਂ. ਅਚ੍ਚਨ੍ਤਸਂਯੋਗੇ ਚੇਤਂ ਉਪਯੋਗਵਚਨਂ. ਯਸ੍ਮਾ ਭਗਵਾ ਤਂ ਸਤ੍ਤਾਹਂ ਨਿਰਨ੍ਤਰਤਾਯ ਅਚ੍ਚਨ੍ਤਮੇਵ ਫਲਸਮਾਪਤ੍ਤਿਸੁਖੇਨ ਵਿਹਾਸਿ, ਤਸ੍ਮਾ ‘‘ਸਤ੍ਤਾਹ’’ਨ੍ਤਿ ਅਚ੍ਚਨ੍ਤਸਂਯੋਗਵਸੇਨ ਉਪਯੋਗਵਚਨਂ ਵੁਤ੍ਤਂ. ਏਕਪਲ੍ਲਙ੍ਕੇਨਾਤਿ ਵਿਸਾਖਪੁਣ੍ਣਮਾਯ ਅਨਤ੍ਥਙ੍ਗਤੇਯੇਵ ਸੂਰਿਯੇ ਅਪਰਾਜਿਤਪਲ੍ਲਙ੍ਕਵਸੇਨ ਵਜਿਰਾਸਨੇ ਨਿਸਿਨ੍ਨਕਾਲਤੋ ਪਟ੍ਠਾਯ ਸਕਿਮ੍ਪਿ ਅਨੁਟ੍ਠਹਿਤ੍ਵਾ ਯਥਾਭੁਜਿਤੇਨ ਏਕੇਨੇਵ ਪਲ੍ਲਙ੍ਕੇਨ.

ਵਿਮੁਤ੍ਤਿਸੁਖਪਟਿਸਂਵੇਦੀਤਿ ਏਤ੍ਥ ਤਦਙ੍ਗਵਿਕ੍ਖਮ੍ਭਨਸਮੁਚ੍ਛੇਦਪਟਿਪ੍ਪਸ੍ਸਦ੍ਧਿਨਿਸ੍ਸਰਣਵਿਮੁਤ੍ਤੀਸੁ ਪਞ੍ਚਸੁ ਪਟਿਪ੍ਪਸ੍ਸਦ੍ਧਿਵਿਮੁਤ੍ਤਿਸਙ੍ਖਾਤਾ ਭਗਵਤੋ ਫਲਵਿਮੁਤ੍ਤਿ ਅਧਿਪ੍ਪੇਤਾਤਿ ਆਹ ‘‘ਵਿਮੁਤ੍ਤਿਸੁਖਂ ਫਲਸਮਾਪਤ੍ਤਿਸੁਖਂ ਪਟਿਸਂਵੇਦਯਮਾਨੋ’’ਤਿ. ਵਿਮੁਤ੍ਤੀਤਿ ਚ ਉਪਕ੍ਕਿਲੇਸੇਹਿ ਪਟਿਪ੍ਪਸ੍ਸਦ੍ਧਿਵਸੇਨ ਚਿਤ੍ਤਸ੍ਸ ਵਿਮੁਤ੍ਤਭਾਵੋ, ਚਿਤ੍ਤਮੇਵ ਵਾ ਤਥਾ ਵਿਮੁਤ੍ਤਂ ਵੇਦਿਤਬ੍ਬਂ. ਤਾਯ ਵਿਮੁਤ੍ਤਿਯਾ ਜਾਤਂ, ਸਮ੍ਪਯੁਤ੍ਤਂ ਵਾ ਸੁਖਂ ਵਿਮੁਤ੍ਤਿਸੁਖਂ. ‘‘ਯਾਯਂ, ਭਨ੍ਤੇ, ਉਪੇਕ੍ਖਾ ਸਨ੍ਤੇ ਸੁਖੇ ਵੁਤ੍ਤਾ ਭਗਵਤਾ’’ਤਿ (ਮ. ਨਿ. ੨.੮੮) ਵਚਨਤੋ ਉਪੇਕ੍ਖਾਪਿ ਚੇਤ੍ਥ ਸੁਖਮਿਚ੍ਚੇਵ ਵੇਦਿਤਬ੍ਬਾ. ਤਥਾ ਹਿ ਵੁਤ੍ਤਂ ਸਮ੍ਮੋਹਵਿਨੋਦਨਿਯਂ (ਵਿਭ. ਅਟ੍ਠ. ੨੩੨) ‘‘ਉਪੇਕ੍ਖਾ ਪਨ ਸਨ੍ਤਤ੍ਤਾ, ਸੁਖਮਿਚ੍ਚੇਵ ਭਾਸਿਤਾ’’ਤਿ. ਭਗਵਾ ਹਿ ਚਤੁਤ੍ਥਜ੍ਝਾਨਿਕਂ ਅਰਹਤ੍ਤਫਲਸਮਾਪਤ੍ਤਿਂ ਸਮਾਪਜ੍ਜਤਿ, ਨ ਇਤਰਂ. ਅਥ ਵਾ ‘‘ਤੇਸਂ ਵੂਪਸਮੋ ਸੁਖੋ’’ਤਿਆਦੀਸੁ (ਦੀ. ਨਿ. ੨.੨੨੧, ੨੭੨) ਯਥਾ ਸਙ੍ਖਾਰਦੁਕ੍ਖਵੂਪਸਮੋ ‘‘ਸੁਖੋ’’ਤਿ ਵੁਚ੍ਚਤਿ, ਏਵਂ ਸਕਲਕਿਲੇਸਦੁਕ੍ਖੂਪਸਮਭਾਵਤੋ ਅਗ੍ਗਫਲੇ ਲਬ੍ਭਮਾਨਾ ਪਟਿਪ੍ਪਸ੍ਸਦ੍ਧਿਵਿਮੁਤ੍ਤਿ ਏਵ ਇਧ ‘‘ਸੁਖ’’ਨ੍ਤਿ ਵੇਦਿਤਬ੍ਬਾ.

ਅਥਾਤਿ ਅਧਿਕਾਰਤ੍ਥੇ ਨਿਪਾਤੋ, ਖੋਤਿ ਪਦਪੂਰਣੇ. ਤੇਸੁ ਅਧਿਕਾਰਤ੍ਥੇਨ ‘‘ਅਥਾ’’ਤਿ ਇਮਿਨਾ ਵਿਮੁਤ੍ਤਿਸੁਖਪਟਿਸਂਵੇਦਨਤੋ ¶ ਅਞ੍ਞਂ ਅਧਿਕਾਰਂ ਦਸ੍ਸੇਤਿ. ਕੋ ਪਨੇਸੋਤਿ? ਪਟਿਚ੍ਚਸਮਉਪ੍ਪਾਦਮਨਸਿਕਾਰੋ. ਰਤ੍ਤਿਯਾਤਿ ਅਵਯਵਸਮ੍ਬਨ੍ਧੇ ਸਾਮਿਵਚਨਂ. ਪਠਮਨ੍ਤਿ ਅਚ੍ਚਨ੍ਤਸਂਯੋਗਤ੍ਥੇ ਉਪਯੋਗਵਚਨਂ ¶ . ਭਗਵਾ ਹਿ ਤਸ੍ਸਾ ਰਤ੍ਤਿਯਾ ਸਕਲਮ੍ਪਿ ਪਠਮਂ ਯਾਮਂ ਤੇਨੇਵ ਮਨਸਿਕਾਰੇਨ ਯੁਤ੍ਤੋ ਅਹੋਸੀਤਿ.

ਪਚ੍ਚਯਾਕਾਰਨ੍ਤਿ ਅਵਿਜ੍ਜਾਦਿਪਚ੍ਚਯਧਮ੍ਮਂ. ਪਟਿਚ੍ਚਾਤਿ ਪਟਿਮੁਖਂ ਗਨ੍ਤ੍ਵਾ, ਕਾਰਣਸਾਮਗ੍ਗਿਂ ਅਪਟਿਕ੍ਖਿਪਿਤ੍ਵਾਤਿ ਅਤ੍ਥੋ. ਪਟਿਮੁਖਗਮਨਞ੍ਚ ਪਚ੍ਚਯਸ੍ਸ ਕਾਰਣਸਾਮਗ੍ਗਿਯਾ ਅਙ੍ਗਭਾਵੇਨ ਫਲਸ੍ਸ ਉਪ੍ਪਾਦਨਮੇਵ. ਅਪਟਿਕ੍ਖਿਪਿਤ੍ਵਾਤਿ ਪਨ ਵਿਨਾ ਤਾਯ ਕਾਰਣਸਾਮਗ੍ਗਿਯਾ ਅਙ੍ਗਭਾਵਂ ਅਗਨ੍ਤ੍ਵਾ ਸਯਮੇਵ ਨ ਉਪ੍ਪਾਦੇਤੀਤਿ ਅਤ੍ਥੋ. ਏਤੇਨ ਕਾਰਣਬਹੁਤਾ ਦਸ੍ਸਿਤਾ. ਅਵਿਜ੍ਜਾਦਿਏਕੇਕਹੇਤੁਸੀਸੇਨ ਹਿ ਹੇਤੁਸਮੂਹੋ ਨਿਦ੍ਦਿਟ੍ਠੋ. ਸਹਿਤੇਤਿ ਸਮੁਦਿਤੇ, ਅਵਿਨਿਬ੍ਭੁਤ੍ਤੇਤਿ ਅਤ੍ਥੋ. ਅਵਿਜ੍ਜਾਦਿਕੋ ਹਿ ਪਚ੍ਚਯਧਮ੍ਮੋ ਸਹਿਤੇਯੇਵ ਅਞ੍ਞਮਞ੍ਞਂ ਅਵਿਨਿਬ੍ਭੋਗਵੁਤ੍ਤਿਧਮ੍ਮੇ ਉਪ੍ਪਾਦੇਤਿ. ਇਮਿਨਾ ਪਚ੍ਚਯੁਪ੍ਪਨ੍ਨਧਮ੍ਮਬਹੁਤਾ ਦਸ੍ਸਿਤਾ. ਉਭਯੇਨਪਿ ‘‘ਏਕਂ ਨ ਏਕਤੋ’’ਤਿਆਦਿਨਯੋ (ਵਿਭ. ਅਟ੍ਠ. ੨੨੬ ਸਙ੍ਖਾਰਪਦਨਿਦ੍ਦੇਸ; ਵਿਸੁਦ੍ਧਿ. ੨.੬੧੭) ਦੀਪਿਤੋ ਹੋਤਿ. ਏਕਤੋ ਹਿ ਕਾਰਣਤੋ ਨ ਇਧ ਕਿਞ੍ਚਿ ਏਕਂ ਫਲਮਤ੍ਥਿ, ਨ ਅਨੇਕਂ, ਨਾਪਿ ਅਨੇਕੇਹਿ ਕਾਰਣੇਹਿ ਏਕਂ, ਅਨੇਕੇਹਿ ਪਨ ਕਾਰਣੇਹਿ ਅਨੇਕਮੇਵ ਹੋਤਿ. ਤਥਾ ਹਿ ਅਨੇਕੇਹਿ ਉਤੁਪਥਵੀਬੀਜਸਲਿਲਸਙ੍ਖਾਤੇਹਿ ਕਾਰਣੇਹਿ ਅਨੇਕਮੇਵ ਰੂਪਗਨ੍ਧਰਸਾਦਿਅਙ੍ਕੁਰਸਙ੍ਖਾਤਂ ਫਲਮੁਪ੍ਪਜ੍ਜਮਾਨਂ ਦਿਸ੍ਸਤਿ. ਯਂ ਪਨੇਤਂ ‘‘ਅਵਿਜ੍ਜਾਪਚ੍ਚਯਾ ਸਙ੍ਖਾਰਾ, ਸਙ੍ਖਾਰਪਚ੍ਚਯਾ ਵਿਞ੍ਞਾਣ’’ਨ੍ਤਿ ਏਕੇਕਹੇਤੁਫਲਦੀਪਨਂ ਕਤਂ, ਤਤ੍ਥ ਪਯੋਜਨਂ ਨ ਵਿਜ੍ਜਤਿ.

ਭਗਵਾ ਹਿ ਕਤ੍ਥਚਿ ਪਧਾਨਤ੍ਤਾ ਕਤ੍ਥਚਿ ਪਾਕਟਤ੍ਤਾ ਕਤ੍ਥਚਿ ਅਸਾਧਾਰਣਤ੍ਤਾ ਦੇਸਨਾਵਿਲਾਸਸ੍ਸ ਚ ਵੇਨੇਯ੍ਯਾਨਞ੍ਚ ਅਨੁਰੂਪਤੋ ਏਕਮੇਵ ਹੇਤੁਂ ਵਾ ਫਲਂ ਵਾ ਦੀਪੇਤਿ. ‘‘ਫਸ੍ਸਪਚ੍ਚਯਾ ਵੇਦਨਾ’’ਤਿ ਹਿ ਏਕਮੇਵ ਹੇਤੁਂ ਫਲਞ੍ਚਾਹ. ਫਸ੍ਸੋ ਹਿ ਵੇਦਨਾਯ ਪਧਾਨਹੇਤੁ ਯਥਾਫਸ੍ਸਂ ਵੇਦਨਾਵਵਤ੍ਥਾਨਤੋ. ਵੇਦਨਾ ਚ ਫਸ੍ਸਸ੍ਸ ਪਧਾਨਫਲਂ ਯਥਾਵੇਦਨਂ ਫਸ੍ਸਵਵਤ੍ਥਾਨਤੋ. ‘‘ਸੇਮ੍ਹਸਮੁਟ੍ਠਾਨਾ ਆਬਾਧਾ’’ਤਿ (ਮਹਾਨਿ. ੫) ਪਾਕਟਤ੍ਤਾ ਏਕਂ ਹੇਤੁਂ ਆਹ. ਪਾਕਟੋ ਹਿ ਏਤ੍ਥ ਸੇਮ੍ਹੋ, ਨ ਕਮ੍ਮਾਦਯੋ. ‘‘ਯੇ ਕੇਚਿ, ਭਿਕ੍ਖਵੇ, ਅਕੁਸਲਾ ਧਮ੍ਮਾ, ਸਬ੍ਬੇਤੇ ਅਯੋਨਿਸੋਮਨਸਿਕਾਰਮੂਲਕਾ’’ਤਿ ਅਸਾਧਾਰਣਤ੍ਤਾ ਏਕਂ ਹੇਤੁਂ ਆਹ. ਅਸਾਧਾਰਣੋ ਹਿ ਅਯੋਨਿਸੋਮਨਸਿਕਾਰੋ ਅਕੁਸਲਾਨਂ, ਸਾਧਾਰਣਾਨਿ ਵਤ੍ਥਾਰਮ੍ਮਣਾਦੀਨੀਤਿ. ਤਸ੍ਮਾ ਅਵਿਜ੍ਜਾ ਤਾਵੇਤ੍ਥ ਵਿਜ੍ਜਮਾਨੇਸੁਪਿ ਅਞ੍ਞੇਸੁ ਵਤ੍ਥਾਰਮ੍ਮਣਸਹਜਾਤਧਮ੍ਮਾਦੀਸੁ ਸਙ੍ਖਾਰਕਾਰਣੇਸੁ ‘‘ਅਸ੍ਸਾਦਾਨੁਪਸ੍ਸਿਨੋ ਤਣ੍ਹਾ ਪਵਡ੍ਢਤੀ’’ਤਿ (ਸਂ. ਨਿ. ੨.੫੨) ਚ ‘‘ਅਵਿਜ੍ਜਾਸਮੁਦਯਾ ਆਸਵਸਮੁਦਯੋ’’ਤਿ ¶ (ਮ. ਨਿ. ੧.੧੦੪) ਚ ਵਚਨਤੋ ਅਞ੍ਞੇਸਮ੍ਪਿ ਤਣ੍ਹਾਦੀਨਂ ਸਙ੍ਖਾਰਹੇਤੂਨਂ ਹੇਤੂਤਿ ਪਧਾਨਤ੍ਤਾ, ‘‘ਅਵਿਦ੍ਵਾ, ਭਿਕ੍ਖਵੇ, ਅਵਿਜ੍ਜਾਗਤੋ ਪੁਞ੍ਞਾਭਿਸਙ੍ਖਾਰਮ੍ਪਿ ਅਭਿਸਙ੍ਖਰੋਤੀ’’ਤਿ ਪਾਕਟਤ੍ਤਾ ਅਸਾਧਾਰਣਤ੍ਤਾ ਚ ਸਙ੍ਖਾਰਾਨਂ ਹੇਤੁਭਾਵੇਨ ਦੀਪਿਤਾਤਿ ¶ ਵੇਦਿਤਬ੍ਬਾ. ਏਵਂ ਸਬ੍ਬਤ੍ਥ ਏਕੇਕਹੇਤੁਫਲਦੀਪਨੇ ਯਥਾਸਮ੍ਭਵਂ ਨਯੋ ਨੇਤਬ੍ਬੋ. ਤੇਨਾਹੁ ਪੋਰਾਣਾ –

‘‘ਏਕਂ ਨ ਏਕਤੋ ਇਧ, ਨਾਨੇਕਮਨੇਕਤੋਪਿ ਨੋ ਏਕਂ;

ਫਲਮਤ੍ਥਿ ਅਤ੍ਥਿ ਪਨ ਏਕ-ਹੇਤੁਫਲਦੀਪਨੇ ਅਤ੍ਥੋ’’ਤਿ.

ਪਚ੍ਚੇਤੁਮਰਹਤੀਤਿ ਪਟਿਚ੍ਚੋ. ਯੋ ਹਿ ਨਂ ਪਚ੍ਚੇਤਿ ਅਭਿਸਮੇਤਿ, ਤਸ੍ਸ ਅਚ੍ਚਨ੍ਤਮੇਵ ਦੁਕ੍ਖਵੂਪਸਮਾਯ ਸਂਵਤ੍ਤਤਿ. ਸਮ੍ਮਾ ਸਹ ਚ ਉਪ੍ਪਾਦੇਤੀਤਿ ਸਮੁਪ੍ਪਾਦੋ. ਪਚ੍ਚਯਧਮ੍ਮੋ ਹਿ ਅਤ੍ਤਨੋ ਫਲਂ ਉਪ੍ਪਾਦੇਨ੍ਤੋ ਸਮ੍ਪੁਣ੍ਣਮੇਵ ਉਪ੍ਪਾਦੇਤਿ, ਨ ਵਿਕਲਂ. ਯੇ ਚ ਧਮ੍ਮੇ ਉਪ੍ਪਾਦੇਤਿ, ਤੇ ਸਬ੍ਬੇ ਸਹੇਵ ਉਪ੍ਪਾਦੇਤਿ, ਨ ਏਕੇਕਂ. ਇਤਿ ਪਟਿਚ੍ਚੋ ਚ ਸੋ ਸਮੁਪ੍ਪਾਦੋ ਚਾਤਿ ਪਟਿਚ੍ਚਸਮੁਪ੍ਪਾਦੋਤਿ ਏਵਮ੍ਪੇਤ੍ਥ ਅਤ੍ਥੋ ਦਟ੍ਠਬ੍ਬੋ. ਵਿਤ੍ਥਾਰੋਤਿ ਪਟਿਚ੍ਚਸਮੁਪ੍ਪਾਦਪਦਵਣ੍ਣਨਾਪਪਞ੍ਚੋ. ਮਯਮ੍ਪਿ ਤਂ ਅਤਿਪਪਞ੍ਚਭਯਾ ਇਧ ਨ ਦਸ੍ਸਯਿਸ੍ਸਾਮ, ਏਵਂ ਪਰਤੋ ਵਕ੍ਖਮਾਨਮ੍ਪਿ ਵਿਤ੍ਥਾਰਂ. ਅਨੁਲੋਮਪਟਿਲੋਮਨ੍ਤਿ ਭਾਵਨਪੁਂਸਕਨਿਦ੍ਦੇਸੋ ‘‘ਵਿਸਮਂ ਚਨ੍ਦਿਮਸੂਰਿਯਾ ਪਰਿਵਤ੍ਤਨ੍ਤੀ’’ਤਿਆਦੀਸੁ (ਅ. ਨਿ. ੪.੭੦) ਵਿਯ. ਸ੍ਵੇਵਾਤਿ ਸੋ ਏਵ ਪਚ੍ਚਯਾਕਾਰੋ. ਪੁਰਿਮਨਯੇਨ ਵਾ ਵੁਤ੍ਤੋਤਿ ‘‘ਅਵਿਜ੍ਜਾਪਚ੍ਚਯਾ ਸਙ੍ਖਾਰਾ’’ਤਿਆਦਿਨਾ ਨਯੇਨ ਵੁਤ੍ਤੋ ਪਚ੍ਚਯਾਕਾਰੋ. ਪਵਤ੍ਤਿਯਾਤਿ ਸਂਸਾਰਪ੍ਪਵਤ੍ਤਿਯਾ. ਮਨਸਿ ਅਕਾਸੀਤਿ ਯੋ ਯੋ ਪਚ੍ਚਯਧਮ੍ਮੋ ਯਸ੍ਸ ਯਸ੍ਸ ਪਚ੍ਚਯੁਪ੍ਪਨ੍ਨਧਮ੍ਮਸ੍ਸ ਯਥਾ ਯਥਾ ਹੇਤੁਪਚ੍ਚਯਾਦਿਨਾ ਪਚ੍ਚਯਭਾਵੇਨ ਪਚ੍ਚਯੋ ਹੋਤਿ, ਤਂ ਸਬ੍ਬਂ ਅਵਿਪਰੀਤਂ ਅਪਰਿਹਾਪੇਤ੍ਵਾ ਅਨਵਸੇਸਤੋ ਪਚ੍ਚਵੇਕ੍ਖਣਵਸੇਨ ਚਿਤ੍ਤੇ ਅਕਾਸੀਤਿ ਅਤ੍ਥੋ.

ਅਵਿਜ੍ਜਾਪਚ੍ਚਯਾਤਿਆਦੀਸੁ (ਵਿਭ. ਅਟ੍ਠ. ੨੨੫; ਵਿਸੁਦ੍ਧਿ. ੨.੫੮੬-੫੮੭; ਉਦਾ. ਅਟ੍ਠ. ੧) ਅਵਿਨ੍ਦਿਯਂ ਕਾਯਦੁਚ੍ਚਰਿਤਾਦਿਂ ਵਿਨ੍ਦਤੀਤਿ ਅਵਿਜ੍ਜਾ, ਵਿਨ੍ਦਿਯਂ ਕਾਯਸੁਚਰਿਤਾਦਿਂ ਨ ਵਿਨ੍ਦਤੀਤਿ ਅਵਿਜ੍ਜਾ, ਧਮ੍ਮਾਨਂ ਅਵਿਪਰੀਤਸਭਾਵਂ ਅਵਿਦਿਤਂ ਕਰੋਤੀਤਿ ਅਵਿਜ੍ਜਾ, ਅਨ੍ਤਵਿਰਹਿਤੇ ਸਂਸਾਰੇ ਭਵਾਦੀਸੁ ਸਤ੍ਤੇ ਜਵਾਪੇਤੀਤਿ ਅਵਿਜ੍ਜਾ, ਅਵਿਜ੍ਜਮਾਨੇਸੁ ਜਵਤਿ, ਵਿਜ੍ਜਮਾਨੇਸੁ ਨ ਜਵਤੀਤਿ ਅਵਿਜ੍ਜਾ, ਵਿਜ੍ਜਾਪਟਿਪਕ੍ਖਾਤਿ ਵਾ ਅਵਿਜ੍ਜਾ. ਸਾ ‘‘ਦੁਕ੍ਖੇ ਅਞ੍ਞਾਣ’’ਨ੍ਤਿਆਦਿਨਾ ਚਤੁਬ੍ਬਿਧਾ ਵੇਦਿਤਬ੍ਬਾ. ਪਟਿਚ੍ਚ ਨਂ ਨ ਵਿਨਾ ਫਲਂ ਏਤਿ ਉਪ੍ਪਜ੍ਜਤਿ ਚੇਵ ਪਵਤ੍ਤਤਿ ਚਾਤਿ ਪਚ੍ਚਯੋ, ਉਪਕਾਰਟ੍ਠੋ ਵਾ ਪਚ੍ਚਯੋ. ਅਵਿਜ੍ਜਾ ਚ ਸਾ ਪਚ੍ਚਯੋ ਚਾਤਿ ਅਵਿਜ੍ਜਾਪਚ੍ਚਯੋ ¶ , ਤਸ੍ਮਾ ਅਵਿਜ੍ਜਾਪਚ੍ਚਯਾ. ਸਙ੍ਖਰੋਨ੍ਤੀਤਿ ਸਙ੍ਖਾਰਾ, ਲੋਕਿਯਾ ਕੁਸਲਾਕੁਸਲਚੇਤਨਾ. ਤੇ ਪੁਞ੍ਞਾਪੁਞ੍ਞਾਨੇਞ੍ਚਾਭਿਸਙ੍ਖਾਰਵਸੇਨ ਤਿਵਿਧਾ ਵੇਦਿਤਬ੍ਬਾ. ਵਿਜਾਨਾਤੀਤਿ ਵਿਞ੍ਞਾਣਂ, ਤਂ ਲੋਕਿਯਵਿਪਾਕਵਿਞ੍ਞਾਣਵਸੇਨ ਬਾਤ੍ਤਿਂਸਵਿਧਂ. ਨਮਤੀਤਿ ਨਾਮਂ, ਵੇਦਨਾਦਿਕ੍ਖਨ੍ਧਤ੍ਤਯਂ. ਰੁਪ੍ਪਤੀਤਿ ਰੂਪਂ, ਭੂਤਰੂਪਂ ਚਕ੍ਖਾਦਿਉਪਾਦਾਰੂਪਞ੍ਚ. ਆਯਤਨ੍ਤਿ, ਆਯਤਞ੍ਚ ਸਂਸਾਰਦੁਕ੍ਖਂ ਨਯਤੀਤਿ ਆਯਤਨਂ ¶ . ਫੁਸਤੀਤਿ ਫਸ੍ਸੋ. ਵੇਦਯਤੀਤਿ ਵੇਦਨਾ. ਇਦਮ੍ਪਿ ਦ੍ਵਯਂ ਦ੍ਵਾਰਵਸੇਨ ਛਬ੍ਬਿਧਂ, ਵਿਪਾਕਵਸੇਨ ਗਹਣੇ ਬਾਤ੍ਤਿਂਸਵਿਧਂ. ਤਸ੍ਸਤਿ ਪਰਿਤਸ੍ਸਤੀਤਿ ਤਣ੍ਹਾ, ਸਾ ਕਾਮਤਣ੍ਹਾਦਿਵਸੇਨ ਸਙ੍ਖੇਪਤੋ ਤਿਵਿਧਾ, ਵਿਤ੍ਥਾਰਤੋ ਅਟ੍ਠਸਤਵਿਧਾ ਚ. ਉਪਾਦਿਯਤੀਤਿ ਉਪਾਦਾਨਂ, ਤਂ ਕਾਮੁਪਾਦਾਨਾਦਿਵਸਏਨ ਚਤੁਬ੍ਬਿਧਂ.

ਭਵਤਿ ਭਾਵਯਤਿ ਚਾਤਿ ਭਵੋ, ਸੋ ਕਮ੍ਮੋਪਪਤ੍ਤਿਭੇਦਤੋ ਦੁਵਿਧੋ. ਜਨਨਂ ਜਾਤਿ. ਜੀਰਣਂ ਜਰਾ. ਮਰਨ੍ਤਿ ਤੇਨਾਤਿ ਮਰਣਂ. ਸੋਚਨਂ ਸੋਕੋ. ਪਰਿਦੇਵਨਂ ਪਰਿਦੇਵੋ. ਦੁਕ੍ਖਯਤੀਤਿ ਦੁਕ੍ਖਂ. ਉਪ੍ਪਾਦਟ੍ਠਿਤਿਵਸੇਨ ਦ੍ਵੇਧਾ ਖਨਤੀਤਿ ਵਾ ਦੁਕ੍ਖਂ. ਦੁਮ੍ਮਨਸ੍ਸ ਭਾਵੋ ਦੋਮਨਸ੍ਸਂ. ਭੁਸੋ ਆਯਾਸੋ ਉਪਾਯਾਸੋ. ਸਮ੍ਭਵਨ੍ਤੀਤਿ ਨਿਬ੍ਬਤ੍ਤਨ੍ਤਿ. ਨ ਕੇਵਲਞ੍ਚ ਸੋਕਾਦੀਹੇਵ, ਅਥ ਖੋ ਸਬ੍ਬਪਦੇਹਿ ‘‘ਸਮ੍ਭਵਨ੍ਤੀ’’ਤਿ ਪਦਸ੍ਸ ਯੋਜਨਾ ਕਾਤਬ੍ਬਾ. ਏਵਞ੍ਹਿ ਅਵਿਜ੍ਜਾਪਚ੍ਚਯਾ ਸਙ੍ਖਾਰਾ ਸਮ੍ਭਵਨ੍ਤੀਤਿ ਪਚ੍ਚਯਪਚ੍ਚਯੁਪ੍ਪਨ੍ਨਵਵਤ੍ਥਾਨਂ ਦਸ੍ਸਿਤਂ ਹੋਤਿ. ਤੇਨੇਵਾਹ ‘‘ਅਵਿਜ੍ਜਾਪਚ੍ਚਯਾ ਸਙ੍ਖਾਰਾ ਸਮ੍ਭਵਨ੍ਤੀਤਿ ਇਮਿਨਾ ਨਯੇਨ ਸਬ੍ਬਪਦੇਸੁ ਅਤ੍ਥੋ ਵੇਦਿਤਬ੍ਬੋ’’ਤਿ. ਏਵਮੇਤਸ੍ਸ…ਪੇ… ਸਮੁਦਯੋ ਹੋਤੀਤਿ ਏਤ੍ਥ ਪਨ ਅਯਮਤ੍ਥੋ. ਏਵਨ੍ਤਿ ਨਿਦ੍ਦਿਟ੍ਠਨਯਨਿਦਸ੍ਸਨਂ. ਤੇਨ ਅਵਿਜ੍ਜਾਦੀਹੇਵ ਕਾਰਣੇਹਿ, ਨ ਇਸ੍ਸਰਨਿਮ੍ਮਾਨਾਦੀਹੀਤਿ ਦਸ੍ਸੇਤਿ. ਏਤਸ੍ਸਾਤਿ ਯਥਾਵੁਤ੍ਤਸ੍ਸ. ਕੇਵਲਸ੍ਸਾਤਿ ਅਸਮ੍ਮਿਸ੍ਸਸ੍ਸ, ਸਕਲਸ੍ਸ ਵਾ. ਦੁਕ੍ਖਕ੍ਖਨ੍ਧਸ੍ਸਾਤਿ ਦੁਕ੍ਖਸਮੂਹਸ੍ਸ, ਨ ਸਤ੍ਤਸ੍ਸ ਨਾਪਿ ਸੁਭਸੁਖਾਦੀਨਂ. ਸਮੁਦਯੋ ਹੋਤੀਤਿ ਨਿਬ੍ਬਤ੍ਤਿ ਸਮ੍ਭਵਤਿ.

ਅਚ੍ਚਨ੍ਤਮੇਵ ਸਙ੍ਖਾਰੇਹਿ ਵਿਰਜ੍ਜਤਿ ਏਤੇਨਾਤਿ ਵਿਰਾਗੋ, ਅਰਿਯਮਗ੍ਗੋਤਿ ਆਹ ‘‘ਵਿਰਾਗਸਙ੍ਖਾਤੇਨ ਮਗ੍ਗੇਨਾ’’ਤਿ. ਅਸੇਸਂ ਨਿਰੋਧਾ ਅਸੇਸਨਿਰੋਧਾ, ਅਸੇਸੇਤ੍ਵਾ ਨਿਸ੍ਸੇਸੇਤ੍ਵਾ ਨਿਰੋਧਾ ਸਮੁਚ੍ਛਿਨ੍ਦਨਾ ਅਨੁਸਯਪ੍ਪਹਾਨਵਸੇਨ ਅਗ੍ਗਮਗ੍ਗੇਨ ਅਵਿਜ੍ਜਾਯ ਅਚ੍ਚਨ੍ਤਸਮੁਗ੍ਘਾਤਤੋਤਿ ਅਤ੍ਥੋ. ਯਦਿਪਿ ਹੇਟ੍ਠਿਮਮਗ੍ਗੇਹਿਪਿ ਪਹੀਯਮਾਨਾ ਅਵਿਜ੍ਜਾ ਅਚ੍ਚਨ੍ਤਸਮੁਗ੍ਘਾਤਵਸੇਨੇਵ ਪਹੀਯਤਿ, ਤਥਾਪਿ ਨ ਅਨਵਸੇਸਤੋ ਪਹੀਯਤਿ. ਅਪਾਯਗਮਨੀਯਾ ਹਿ ਅਵਿਜ੍ਜਾ ਪਠਮਮਗ੍ਗੇਨ ਪਹੀਯਤਿ, ਤਥਾ ਸਕਿਦੇਵ ਇਮਸ੍ਮਿਂ ਲੋਕੇ ਸਬ੍ਬਤ੍ਥ ਚ ਅਨਰਿਯਭੂਮਿਯਂ ਉਪਪਤ੍ਤਿਯਾ ਪਚ੍ਚਯਭੂਤਾ ਅਵਿਜ੍ਜਾ ਯਥਾਕ੍ਕਮਂ ਦੁਤਿਯਤਤਿਯਮਗ੍ਗੇਹਿ ਪਹੀਯਤਿ, ਨ ਇਤਰਾਤਿ, ਅਰਹਤ੍ਤਮਗ੍ਗੇਨੇਵ ਪਨ ਸਾ ਅਨਵਸੇਸਂ ¶ ਪਹੀਯਤੀਤਿ. ਅਨੁਪ੍ਪਾਦਨਿਰੋਧੋ ਹੋਤੀਤਿ ਸਬ੍ਬੇਸਂ ਸਙ੍ਖਾਰਾਨਂ ਅਨਵਸੇਸਂ ਅਨੁਪ੍ਪਾਦਨਿਰੋਧੋ ਹੋਤਿ. ਹੇਟ੍ਠਿਮੇਨ ਹਿ ਮਗ੍ਗਤ੍ਤਯੇਨ ਕੇਚਿ ਸਙ੍ਖਾਰਾ ਨਿਰੁਜ੍ਝਨ੍ਤਿ, ਕੇਚਿ ਨ ਨਿਰੁਜ੍ਝਨ੍ਤਿ ਅਵਿਜ੍ਜਾਯ ਸਾਵਸੇਸਨਿਰੋਧਾ, ਅਗ੍ਗਮਗ੍ਗੇਨ ਪਨਸ੍ਸਾ ਅਨਵਸੇਸਨਿਰੋਧਾ ਨ ਕੇਚਿ ਸਙ੍ਖਾਰਾ ਨ ਨਿਰੁਜ੍ਝਨ੍ਤੀਤਿ. ਏਵਂ ਨਿਰੁਦ੍ਧਾਨਨ੍ਤਿ ਏਵਂ ਅਨੁਪ੍ਪਾਦਨਿਰੋਧੇਨ ਨਿਰੁਦ੍ਧਾਨਂ. ਕੇਵਲ-ਸਦ੍ਦੋ ਨਿਰਵਸੇਸਵਾਚਕੋ ਚ ਹੋਤਿ ‘‘ਕੇਵਲਾ ਅਙ੍ਗਮਗਧਾ’’ਤਿਆਦੀਸੁ. ਅਸਮ੍ਮਿਸ੍ਸਵਾਚਕੋ ਚ ‘‘ਕੇਵਲਾ ਸਾਲਯੋ’’ਤਿਆਦੀਸੁ. ਤਸ੍ਮਾ ਉਭਯਥਾਪਿ ¶ ਅਤ੍ਥਂ ਵਦਤਿ ‘‘ਸਕਲਸ੍ਸ, ਸੁਦ੍ਧਸ੍ਸ ਵਾ’’ਤਿ. ਤਤ੍ਥ ਸਕਲਸ੍ਸਾਤਿ ਅਨਵਸੇਸਸ੍ਸ ਸਬ੍ਬਭਵਾਦਿਗਤਸ੍ਸ. ਸਤ੍ਤਵਿਰਹਿਤਸ੍ਸਾਤਿ ਪਰਪਰਿਕਪ੍ਪਿਤਜੀਵਰਹਿਤਸ੍ਸ.

ਅਪਿਚੇਤ੍ਥ ਕਿਞ੍ਚਾਪਿ ‘‘ਅਵਿਜ੍ਜਾਨਿਰੋਧਾ ਸਙ੍ਖਾਰਨਿਰੋਧੋ, ਸਙ੍ਖਾਰਨਿਰੋਧਾ ਵਿਞ੍ਞਾਣਨਿਰੋਧੋ’’ਤਿ ਏਤ੍ਤਾਵਤਾਪਿ ਸਕਲਸ੍ਸ ਦੁਕ੍ਖਕ੍ਖਨ੍ਧਸ੍ਸ ਅਨਵਸੇਸਤੋ ਨਿਰੋਧੋ ਵੁਤ੍ਤੋ ਹੋਤਿ, ਤਥਾਪਿ ਯਥਾ ਅਨੁਲੋਮੇ ਯਸ੍ਸ ਯਸ੍ਸ ਪਚ੍ਚਯਧਮ੍ਮਸ੍ਸ ਅਤ੍ਥਿਤਾਯ ਯੋ ਯੋ ਪਚ੍ਚਯੁਪ੍ਪਨ੍ਨਧਮ੍ਮੋ ਨ ਨਿਰੁਜ੍ਝਤਿ ਪਵਤ੍ਤਤਿ ਏਵਾਤਿ ਇਮਸ੍ਸ ਅਤ੍ਥਸ੍ਸ ਦਸ੍ਸਨਤ੍ਥਂ ‘‘ਅਵਿਜ੍ਜਾਪਚ੍ਚਯਾ ਸਙ੍ਖਾਰਾ…ਪੇ… ਸਮੁਦਯੋ ਹੋਤੀ’’ਤਿ ਵੁਤ੍ਤਂ. ਏਵਂ ਤਪ੍ਪਟਿਪਕ੍ਖਤੋ ਤਸ੍ਸ ਤਸ੍ਸ ਪਚ੍ਚਯਸ੍ਸ ਅਭਾਵੇ ਸੋ ਸੋ ਪਚ੍ਚਯੁਪ੍ਪਨ੍ਨਧਮ੍ਮੋ ਨਿਰੁਜ੍ਝਤਿ ਨ ਪਵਤ੍ਤਤੀਤਿ ਦਸ੍ਸਨਤ੍ਥਂ ਇਧ ‘‘ਅਵਿਜ੍ਜਾਨਿਰੋਧਾ ਸਙ੍ਖਾਰਨਿਰੋਧੋ, ਸਙ੍ਖਾਰਨਿਰੋਧਾ ਵਿਞ੍ਞਾਣਨਿਰੋਧੋ, ਵਿਞ੍ਞਾਣਨਿਰੋਧਾ ਨਾਮਰੂਪਨਿਰੋਧੋ…ਪੇ… ਦੁਕ੍ਖਕ੍ਖਨ੍ਧਸ੍ਸ ਨਿਰੋਧੋ ਹੋਤੀ’’ਤਿ ਵੁਤ੍ਤਂ, ਨ ਪਨ ਅਨੁਲੋਮੇ ਵਿਯ ਕਾਲਤ੍ਤਯਪਰਿਯਾਪਨ੍ਨਸ੍ਸ ਦੁਕ੍ਖਕ੍ਖਨ੍ਧਸ੍ਸ ਨਿਰੋਧਦਸ੍ਸਨਤ੍ਥਂ. ਅਨਾਗਤਸ੍ਸੇਵ ਹਿ ਅਰਿਯਮਗ੍ਗਭਾਵਨਾਯ ਅਸਤਿ ਉਪ੍ਪਜ੍ਜਨਾਰਹਸ੍ਸ ਦੁਕ੍ਖਕ੍ਖਨ੍ਧਸ੍ਸ ਅਰਿਯਮਗ੍ਗਭਾਵਨਾਯ ਨਿਰੋਧੋ ਇਚ੍ਛਿਤੋਤਿ ਅਯਮ੍ਪਿ ਵਿਸੇਸੋ ਵੇਦਿਤਬ੍ਬੋ.

ਯਦਾ ਹਵੇਤਿ ਏਤ੍ਥ ਹਵੇਤਿ ਬ੍ਯਤ੍ਤਨ੍ਤਿ ਇਮਸ੍ਮਿਂ ਅਤ੍ਥੇ ਨਿਪਾਤੋ. ਕੇਚਿ ਪਨ ‘‘ਹਵੇਤਿ ਆਹਵੇ ਯੁਦ੍ਧੇ’’ਤਿ ਅਤ੍ਥਂ ਵਦਨ੍ਤਿ, ‘‘ਯੋਧੇਥ ਮਾਰਂ ਪਞ੍ਞਾਵੁਧੇਨਾ’’ਤਿ (ਧ. ਪ. ੪੦) ਹਿ ਵਚਨਤੋ ਕਿਲੇਸਮਾਰੇਨ ਯੁਜ੍ਝਨਸਮਯੇਤਿ ਤੇਸਂ ਅਧਿਪ੍ਪਾਯੋ. ਆਰਮ੍ਮਣੂਪਨਿਜ੍ਝਾਨਲਕ੍ਖਣੇਨਾਤਿ ਆਰਮ੍ਮਣੂਪਨਿਜ੍ਝਾਨਸਭਾਵੇਨ. ਲਕ੍ਖਣੂਪਨਿਜ੍ਝਾਨਲਕ੍ਖਣੇਨਾਤਿ ਏਤ੍ਥਾਪਿ ਏਸੇਵ ਨਯੋ. ਤਤ੍ਥ ਆਰਮ੍ਮਣੂਪਨਿਜ੍ਝਾਨਂ ਨਾਮ ਅਟ੍ਠ ਸਮਾਪਤ੍ਤਿਯੋ ਕਸਿਣਾਰਮ੍ਮਣਸ੍ਸ ਉਪਨਿਜ੍ਝਾਯਨਤੋ. ਲਕ੍ਖਣੂਪਨਿਜ੍ਝਾਨਂ ਨਾਮ ਵਿਪਸ੍ਸਨਾਮਗ੍ਗਫਲਾਨਿ. ਵਿਪਸ੍ਸਨਾ ਹਿ ਤੀਣਿ ਲਕ੍ਖਣਾਨਿ ਉਪਨਿਜ੍ਝਾਯਤੀਤਿ ਲਕ੍ਖਣੂਪਨਿਜ੍ਝਾਨਂ, ਮਗ੍ਗੋ ¶ ਵਿਪਸ੍ਸਨਾਯ ਆਗਤਕਿਚ੍ਚਂ ਸਾਧੇਤੀਤਿ ਲਕ੍ਖਣੂਪਨਿਜ੍ਝਾਨਂ, ਫਲਂ ਤਥਲਕ੍ਖਣਂ ਨਿਰੋਧਸਚ੍ਚਂ ਉਪਨਿਜ੍ਝਾਯਤੀਤਿ ਲਕ੍ਖਣੂਪਨਿਜ੍ਝਾਨਂ. ਨੋ ਕਲ੍ਲੋ ਪਞ੍ਹੋਤਿ ਅਯੁਤ੍ਤੋ ਪਞ੍ਹੋ, ਦੁਪ੍ਪਞ੍ਹੋ ਏਸੋਤਿ ਅਤ੍ਥੋ. ਆਦਿਸਦ੍ਦੇਨ –

‘‘ਫੁਸਤੀਤਿ ਅਹਂ ਨ ਵਦਾਮਿ. ਫੁਸਤੀਤਿ ਚਾਹਂ ਵਦੇਯ੍ਯਂ, ਤਤ੍ਰਸ੍ਸ ਕਲ੍ਲੋ ਪਞ੍ਹੋ ‘ਕੋ ਨੁ ਖੋ, ਭਨ੍ਤੇ, ਫੁਸਤੀ’ਤਿ? ਏਵਞ੍ਚਾਹਂ ਨ ਵਦਾਮਿ, ਏਵਂ ਮਂ ਅਵਦਨ੍ਤਂ ਯੋ ਏਵਂ ਪੁਚ੍ਛੇਯ੍ਯ ‘ਕਿਂਪਚ੍ਚਯਾ ਨੁ ਖੋ, ਭਨ੍ਤੇ, ਫਸ੍ਸੋ’ਤਿ, ਏਸ ਕਲ੍ਲੋ ਪਞ੍ਹੋ. ਤਤ੍ਰ ਕਲ੍ਲਂ ਵੇਯ੍ਯਾਕਰਣਂ ‘ਸਲ਼ਾਯਤਨਪਚ੍ਚਯਾ ਫਸ੍ਸੋ, ਫਸ੍ਸਪਚ੍ਚਯਾ ਵੇਦਨਾ’ਤਿ. ਕੋ ਨੁ ਖੋ, ਭਨ੍ਤੇ, ਵੇਦਯਤੀਤਿ? ਨੋ ਕਲ੍ਲੋ ਪਞ੍ਹੋਤਿ ਭਗਵਾ ਅਵੋਚ, ਵੇਦਯਤੀਤਿ ਅਹਂ ਨ ਵਦਾਮਿ, ਵੇਦਯਤੀਤਿ ਚਾਹਂ ਵਦੇਯ੍ਯਂ, ਤਤ੍ਰਸ੍ਸ ਕਲ੍ਲੋ ਪਞ੍ਹੋ ‘ਕੋ ਨੁ ਖੋ, ਭਨ੍ਤੇ, ਵੇਦਯਤੀ’ਤਿ? ਏਵਞ੍ਚਾਹਂ ¶ ਨ ਵਦਾਮਿ. ਏਵਂ ਮਂ ਅਵਦਨ੍ਤਂ ਯੋ ਏਵਂ ਪੁਚ੍ਛੇਯ੍ਯ ‘ਕਿਂਪਚ੍ਚਯਾ ਨੁ ਖੋ, ਭਨ੍ਤੇ, ਵੇਦਨਾ’ਤਿ, ਏਸ ਕਲ੍ਲੋ ਪਞ੍ਹੋ. ਤਤ੍ਰ ਕਲ੍ਲਂ ਵੇਯ੍ਯਾਕਰਣਂ ‘ਫਸ੍ਸਪਚ੍ਚਯਾ ਵੇਦਨਾ, ਵੇਦਨਾਪਚ੍ਚਯਾ ਤਣ੍ਹਾ’’’ਤਿ (ਸਂ. ਨਿ. ੨.੧੨) –

ਆਦਿਨਾ ਚ ਨਯੇਨਾਤਿ ਏਤ੍ਥ ਆਦਿ-ਸਦ੍ਦੇਨ ਪਨ ‘‘ਕਤਮਾ ਨੁ ਖੋ, ਭਨ੍ਤੇ, ਜਾਤਿ, ਕਸ੍ਸ ਚ ਪਨਾਯਂ ਜਾਤੀਤਿ. ‘ਨੋ ਕਲ੍ਲੋ ਪਞ੍ਹੋ’ਤਿ ਭਗਵਾ ਅਵੋਚਾ’’ਤਿ ਏਵਮਾਦਿਂ ਸਙ੍ਗਣ੍ਹਾਤਿ. ਨਨੁ ਚੇਤ੍ਥ ‘‘ਕਤਮਂ ਨੁ ਖੋ, ਭਨ੍ਤੇ, ਜਰਾਮਰਣ’’ਨ੍ਤਿ (ਸਂ. ਨਿ. ੨.੩੫) ਇਦਂ ਸੁਪੁਚ੍ਛਿਤਨ੍ਤਿ? ਕਿਞ੍ਚਾਪਿ ਸੁਪੁਚ੍ਛਿਤਂ, ਯਥਾ ਪਨ ਸਤਸਹਸ੍ਸਗ੍ਘਨਕੇ ਸੁਵਣ੍ਣਥਾਲਕੇ ਵਡ੍ਢਿਤਸ੍ਸ ਸੁਭੋਜਨਸ੍ਸ ਮਤ੍ਥਕੇ ਆਮਲਕਮਤ੍ਤੇ ਗੂਥਪਿਣ੍ਡੇ ਠਪਿਤੇ ਸਬ੍ਬਂ ਭੋਜਨਂ ਦੁਬ੍ਭੋਜਨਂ ਹੋਤਿ ਛਡ੍ਡੇਤਬ੍ਬਂ, ਏਵਮੇਵ ‘‘ਕਸ੍ਸ ਚ ਪਨਿਦਂ ਜਰਾਮਰਣ’’ਨ੍ਤਿ ਇਮਿਨਾ ਸਤ੍ਤੂਪਲਦ੍ਧਿਵਾਦਪਦੇਨ ਗੂਥਪਿਣ੍ਡੇਨ ਤਂ ਭੋਜਨਂ ਦੁਬ੍ਭੋਜਨਂ ਵਿਯ ਅਯਮ੍ਪਿ ਸਬ੍ਬੋ ਦੁਪ੍ਪਞ੍ਹੋ ਜਾਤੋਤਿ.

ਸੋਲ਼ਸ ਕਙ੍ਖਾਤਿ ‘‘ਅਹੋਸਿਂ ਨੁ ਖੋ ਅਹਂ ਅਤੀਤਮਦ੍ਧਾਨਂ, ਨ ਨੁ ਖੋ ਅਹੋਸਿਂ, ਕਿਂ ਨੁ ਖੋ ਅਹੋਸਿਂ, ਕਥਂ ਨੁ ਖੋ ਅਹੋਸਿਂ, ਕਿਂ ਹੁਤ੍ਵਾ ਕਿਂ ਅਹੋਸਿਂ ਨੁ ਖੋ ਅਹਂ ਅਤੀਤਮਦ੍ਧਾਨਂ, ਭਵਿਸ੍ਸਾਮਿ ਨੁ ਖੋ ਅਹਂ ਅਨਾਗਤਮਦ੍ਧਾਨਂ, ਨ ਨੁ ਖੋ ਭਵਿਸ੍ਸਾਮਿ, ਕਿਂ ਨੁ ਖੋ ਭਵਿਸ੍ਸਾਮਿ, ਕਥਂ ਨੁ ਖੋ ਭਵਿਸ੍ਸਾਮਿ, ਕਿਂ ਹੁਤ੍ਵਾ ਕਿਂ ਭਵਿਸ੍ਸਾਮਿ ਨੁ ਖੋ ਅਹਂ ਅਨਾਗਤਮਦ੍ਧਾਨਂ, ਅਹਂ ¶ ਨੁ ਖੋਸ੍ਮਿ, ਨੋ ਨੁ ਖੋਸ੍ਮਿ, ਕਿਂ ਨੁ ਖੋਸ੍ਮਿ, ਕਥਂ ਨੁ ਖੋਸ੍ਮਿ, ਅਯਂ ਨੁ ਖੋ ਸਤ੍ਤੋ ਕੁਤੋ ਆਗਤੋ, ਸੋ ਕੁਹਿਂ ਗਾਮੀ ਭਵਿਸ੍ਸਤੀ’’ਤਿ (ਸਂ. ਨਿ. ੨.੨੦; ਮ. ਨਿ. ੧.੧੮) ਏਵਮਾਗਤਾ ਅਤੀਤਾਨਾਗਤਪਚ੍ਚੁਪ੍ਪਨ੍ਨਵਿਸਯਾ ਸੋਲ਼ਸਵਿਧਾ ਕਙ੍ਖਾ.

ਤਤ੍ਥ (ਮ. ਨਿ. ਅਟ੍ਠ. ੧.੧੮; ਸਂ. ਨਿ. ਅਟ੍ਠ. ੨.੨.੨੦) ਅਹੋਸਿਂ ਨੁ ਖੋ, ਨ ਨੁ ਖੋਤਿ ਸਸ੍ਸਤਾਕਾਰਞ੍ਚ ਅਧਿਚ੍ਚਸਮੁਪ੍ਪਤ੍ਤਿਆਕਾਰਞ੍ਚ ਨਿਸ੍ਸਾਯ ਅਤੀਤੇ ਅਤ੍ਤਨੋ ਵਿਜ੍ਜਮਾਨਤਞ੍ਚ ਅਵਿਜ੍ਜਮਾਨਤਞ੍ਚ ਕਙ੍ਖਤਿ, ਕਿਂ ਕਾਰਣਨ੍ਤਿ ਨ ਵਤ੍ਤਬ੍ਬਂ. ਉਮ੍ਮਤ੍ਤਕੋ ਵਿਯ ਹਿ ਬਾਲਪੁਥੁਜ੍ਜਨੋ ਯਥਾ ਤਥਾ ਵਾ ਪਵਤ੍ਤਤਿ. ਅਪਿਚ ਅਯੋਨਿਸੋਮਨਸਿਕਾਰੋਯੇਵੇਤ੍ਥ ਕਾਰਣਂ. ਏਵਂ ਅਯੋਨਿਸੋਮਨਸਿਕਾਰਸ੍ਸ ਪਨ ਕਿਂ ਕਾਰਣਨ੍ਤਿ? ਸ੍ਵੇਵ ਪੁਥੁਜ੍ਜਨਭਾਵੋ ਅਰਿਯਾਨਂ ਅਦਸ੍ਸਨਾਦੀਨਿ ਵਾ. ਨਨੁ ਚ ਪੁਥੁਜ੍ਜਨੋਪਿ ਯੋਨਿਸੋ ਮਨਸਿ ਕਰੋਤੀਤਿ. ਕੋ ਵਾ ਏਵਮਾਹ ‘‘ਨ ਮਨਸਿ ਕਰੋਤੀ’’ਤਿ. ਨ ਪਨ ਤਤ੍ਥ ਪੁਥੁਜ੍ਜਨਭਾਵੋ ਕਾਰਣਂ, ਸਦ੍ਧਮ੍ਮਸਵਨਕਲ੍ਯਾਣਮਿਤ੍ਤਾਦੀਨਿ ਤਤ੍ਥ ਕਾਰਣਾਨਿ ¶ . ਨ ਹਿ ਮਚ੍ਛਮਂਸਾਦੀਨਿ ਅਤ੍ਤਨੋ ਪਕਤਿਯਾ ਸੁਗਨ੍ਧਾਨਿ, ਅਭਿਸਙ੍ਖਾਰਪਚ੍ਚਯਾ ਪਨ ਸੁਗਨ੍ਧਾਨਿਪਿ ਹੋਨ੍ਤਿ.

ਕਿਂ ਨੁ ਖੋ ਅਹੋਸਿਨ੍ਤਿ ਜਾਤਿਲਿਙ੍ਗੁਪਪਤ੍ਤਿਯੋ ਨਿਸ੍ਸਾਯ ‘‘ਖਤ੍ਤਿਯੋ ਨੁ ਖੋ ਅਹੋਸਿਂ, ਬ੍ਰਾਹ੍ਮਣਵੇਸ੍ਸਸੁਦ੍ਦਗਹਟ੍ਠਪਬ੍ਬਜਿਤਦੇਵਮਨੁਸ੍ਸਾਨਂ ਅਞ੍ਞਤਰੋ’’ਤਿ ਕਙ੍ਖਤਿ.

ਕਥਂ ਨੁ ਖੋਤਿ ਸਣ੍ਠਾਨਾਕਾਰਂ ਨਿਸ੍ਸਾਯ ‘‘ਦੀਘੋ ਨੁ ਖੋ ਅਹੋਸਿਂ, ਰਸ੍ਸਓਦਾਤਕਣ੍ਹਪ੍ਪਮਾਣਿਕਅਪ੍ਪਮਾਣਿਕਾਦੀਨਂ ਅਞ੍ਞਤਰੋ’’ਤਿ ਕਙ੍ਖਤਿ. ਕੇਚਿ ਪਨ ‘‘ਇਸ੍ਸਰਨਿਮ੍ਮਾਨਾਦਿਂ ਨਿਸ੍ਸਾਯ ‘ਕੇਨ ਨੁ ਖੋ ਕਾਰਣੇਨ ਅਹੋਸਿ’ਨ੍ਤਿ ਹੇਤੁਤੋ ਕਙ੍ਖਤੀ’’ਤਿ ਵਦਨ੍ਤਿ.

ਕਿਂ ਹੁਤ੍ਵਾ ਕਿਂ ਅਹੋਸਿਨ੍ਤਿ ਜਾਤਿਆਦੀਨਿ ਨਿਸ੍ਸਾਯ ‘‘ਖਤ੍ਤਿਯੋ ਹੁਤ੍ਵਾ ਨੁ ਖੋ ਬ੍ਰਾਹ੍ਮਣੋ ਅਹੋਸਿਂ…ਪੇ… ਦੇਵੋ ਹੁਤ੍ਵਾ ਮਨੁਸ੍ਸੋ’’ਤਿ ਅਤ੍ਤਨੋ ਪਰਮ੍ਪਰਂ ਕਙ੍ਖਤਿ. ਸਬ੍ਬਤ੍ਥੇਵ ਪਨ ਅਦ੍ਧਾਨਨ੍ਤਿ ਕਾਲਾਧਿਵਚਨਮੇਤਂ, ਤਞ੍ਚ ਭੁਮ੍ਮਤ੍ਥੇ ਉਪਯੋਗਵਚਨਂ ਦਟ੍ਠਬ੍ਬਂ.

ਭਵਿਸ੍ਸਾਮਿ ਨੁ ਖੋ, ਨ ਨੁ ਖੋਤਿ ਸਸ੍ਸਤਾਕਾਰਞ੍ਚ ਉਚ੍ਛੇਦਾਕਾਰਞ੍ਚ ਨਿਸ੍ਸਾਯ ਅਨਾਗਤੇ ਅਤ੍ਤਨੋ ਵਿਜ੍ਜਮਾਨਤਞ੍ਚ ਅਵਿਜ੍ਜਮਾਨਤਞ੍ਚ ਕਙ੍ਖਤਿ. ਸੇਸਮੇਤ੍ਥ ਵੁਤ੍ਤਨਯਮੇਵ.

ਅਹਂ ¶ ਨੁ ਖੋਸ੍ਮੀਤਿ ਅਤ੍ਤਨੋ ਅਤ੍ਥਿਭਾਵਂ ਕਙ੍ਖਤਿ. ਯੁਤ੍ਤਂ ਪਨੇਤਨ੍ਤਿ? ਯੁਤ੍ਤਂ ਅਯੁਤ੍ਤਨ੍ਤਿ ਕਾ ਏਤ੍ਥ ਚਿਨ੍ਤਾ. ਅਪਿਚੇਤ੍ਥ ਇਦਂ ਵਤ੍ਥੁਮ੍ਪਿ ਉਦਾਹਰਨ੍ਤਿ, ਚੂਲ਼ਮਾਤਾਯ ਕਿਰ ਪੁਤ੍ਤੋ ਮੁਣ੍ਡੋ, ਮਹਾਮਾਤਾਯ ਪੁਤ੍ਤੋ ਅਮੁਣ੍ਡੋ. ਤਂ ਸੁਤ੍ਤਂ ਮੁਣ੍ਡੇਸੁਂ. ਸੋ ਉਟ੍ਠਾਯ ‘‘ਅਹਂ ਨੁ ਖੋ ਚੂਲ਼ਮਾਤਾਯ ਪੁਤ੍ਤੋ’’ਤਿ ਚਿਨ੍ਤੇਸਿ. ਏਵਂ ‘‘ਅਹਂ ਨੁ ਖੋਸ੍ਮੀ’’ਤਿ ਕਙ੍ਖਾ ਹੋਤਿ.

ਨੋ ਨੁ ਖੋਸ੍ਮੀਤਿ ਅਤ੍ਤਨੋ ਨਤ੍ਥਿਭਾਵਂ ਕਙ੍ਖਤਿ. ਤਤ੍ਰਾਪਿ ਇਦਂ ਵਤ੍ਥੁ – ਏਕੋ ਕਿਰ ਮਚ੍ਛੇ ਗਣ੍ਹਨ੍ਤੋ ਉਦਕੇ ਚਿਰਟ੍ਠਾਨੇਨ ਸੀਤਿਭੂਤਂ ਅਤ੍ਤਨੋ ਊਰੁਂ ‘‘ਮਚ੍ਛੋ’’ਤਿ ਚਿਨ੍ਤੇਤ੍ਵਾ ਪਹਰਿ. ਅਪਰੋ ਸੁਸਾਨਪਸ੍ਸੇ ਖੇਤ੍ਤਂ ਰਕ੍ਖਨ੍ਤੋ ਭੀਤੋ ਸਙ੍ਕੁਟਿਤੋ ਸਯਿ. ਸੋ ਪਟਿਬੁਜ੍ਝਿਤ੍ਵਾ ਅਤ੍ਤਨੋ ਜਣ੍ਣੁਕਾਨਿ ‘‘ਦ੍ਵੇ ਯਕ੍ਖਾ’’ਤਿ ਚਿਨ੍ਤੇਤ੍ਵਾ ਪਹਰਿ, ਏਵਂ ‘‘ਨੋ ਨੁ ਖੋਸ੍ਮੀ’’ਤਿ ਕਙ੍ਖਤਿ.

ਕਿਂ ਨੁ ਖੋਸ੍ਮੀਤਿ ਖਤ੍ਤਿਯੋਵ ਸਮਾਨੋ ਅਤ੍ਤਨੋ ਖਤ੍ਤਿਯਭਾਵਂ ਕਙ੍ਖਤਿ ਕਣ੍ਣੋ ਵਿਯ ਸੂਤਪੁਤ੍ਤਸਞ੍ਞੀ. ਏਸ ਨਯੋ ਸੇਸੇਸੁ. ਦੇਵੋ ਪਨ ਸਮਾਨੋ ਦੇਵਭਾਵਂ ਅਜਾਨਨ੍ਤੋ ਨਾਮ ਨਤ੍ਥਿ. ਸੋਪਿ ਪਨ ‘‘ਅਹਂ ਰੂਪੀ ਨੁ ਖੋ ਅਰੂਪੀ ਨੁ ਖੋ’’ਤਿਆਦਿਨਾ ਨਯੇਨ ਕਙ੍ਖਤਿ. ਖਤ੍ਤਿਯਾਦਯੋ ਕਸ੍ਮਾ ¶ ਨ ਜਾਨਨ੍ਤੀਤਿ ਚੇ? ਅਪ੍ਪਚ੍ਚਕ੍ਖਾ ਤੇਸਂ ਤਤ੍ਥ ਤਤ੍ਥ ਕੁਲੇ ਉਪ੍ਪਤ੍ਤਿ. ਗਹਟ੍ਠਾਪਿ ਚ ਪਾਤਲਿਕਾਦਯੋ ਪਬ੍ਬਜਿਤਸਞ੍ਞਿਨੋ. ਪਬ੍ਬਜਿਤਾਪਿ ‘‘ਕੁਪ੍ਪਂ ਨੁ ਖੋ ਮੇ ਕਮ੍ਮ’’ਨ੍ਤਿਆਦਿਨਾ ਨਯੇਨ ਗਹਟ੍ਠਸਞ੍ਞਿਨੋ. ਮਨੁਸ੍ਸਾਪਿ ਚ ਏਕਚ੍ਚੇ ਰਾਜਾਨੋ ਵਿਯ ਅਤ੍ਤਨਿ ਦੇਵਸਞ੍ਞਿਨੋ ਹੋਨ੍ਤਿ.

ਕਥਂ ਨੁ ਖੋਸ੍ਮੀਤਿ ਵੁਤ੍ਤਨਯਮੇਵ. ਕੇਵਲਞ੍ਹੇਤ੍ਥ ਅਬ੍ਭਨ੍ਤਰੇ ਜੀਵੋ ਨਾਮ ਅਤ੍ਥੀਤਿ ਗਹੇਤ੍ਵਾ ਤਸ੍ਸ ਸਣ੍ਠਾਨਾਕਾਰਂ ਨਿਸ੍ਸਾਯ ‘‘ਦੀਘੋ ਨੁ ਖੋਸ੍ਮਿ, ਰਸ੍ਸਚਤੁਰਸ੍ਸਛਲ਼ਂਸਅਟ੍ਠਂਸਸੋਲ਼ਸਂਸਾਦੀਨਂ ਅਞ੍ਞਤਰਪ੍ਪਕਾਰੋ’’ਤਿ ਕਙ੍ਖਨ੍ਤੋ ‘‘ਕਥਂ ਨੁ ਖੋਸ੍ਮੀ’’ਤਿ ਕਙ੍ਖਤੀਤਿ ਵੇਦਿਤਬ੍ਬੋ. ਸਰੀਰਸਣ੍ਠਾਨਂ ਪਨ ਪਚ੍ਚੁਪ੍ਪਨ੍ਨਂ ਅਜਾਨਨ੍ਤੋ ਨਾਮ ਨਤ੍ਥਿ.

ਕੁਤੋ ਆਗਤੋ, ਸੋ ਕੁਹਿਂ ਗਾਮੀ ਭਵਿਸ੍ਸਤੀਤਿ ਅਤ੍ਤਭਾਵਸ੍ਸ ਆਗਤਿਗਤਿਟ੍ਠਾਨਂ ਕਙ੍ਖਤਿ.

ਵਪਯਨ੍ਤੀਤਿ ਵਿਅਪਯਨ੍ਤਿ, ਇਕਾਰਲੋਪੇਨਾਯਂ ਨਿਦ੍ਦੇਸੋ. ਬ੍ਯਪਯਨ੍ਤੀਤਿ ਵੁਤ੍ਤਂ ਹੋਤਿ. ਤੇਨਾਹ ‘‘ਵਪਯਨ੍ਤਿ ਅਪਗਚ੍ਛਨ੍ਤੀ’’ਤਿ. ਅਪਗਮਨਞ੍ਚ ਅਨੁਪ੍ਪਤ੍ਤਿਨਿਰੋਧਵਸੇਨਾਤਿ ਆਹ ‘‘ਨਿਰੁਜ੍ਝਨ੍ਤੀ’’ਤਿ.

੩. ਕਦਾ ¶ ਪਨਸ੍ਸ ਬੋਧਿਪਕ੍ਖਿਯਧਮ੍ਮਾ ਚਤੁਸਚ੍ਚਧਮ੍ਮਾ ਵਾ ਪਾਤੁਭਵਨ੍ਤਿ ਉਪ੍ਪਜ੍ਜਨ੍ਤਿ ਪਕਾਸਨ੍ਤੀਤਿ? ਵਿਪਸ੍ਸਨਾਮਗ੍ਗਞਾਣੇਸੁ ਪਵਤ੍ਤਮਾਨੇਸੁ. ਤਤ੍ਥ ਵਿਪਸ੍ਸਨਾਞਾਣੇ ਤਾਵ ਵਿਪਸ੍ਸਨਾਞਾਣਸਮ੍ਪਯੁਤ੍ਤਾ ਸਤਿਆਦਯੋ ਵਿਪਸ੍ਸਨਾਞਾਣਞ੍ਚ ਯਥਾਰਹਂ ਅਤ੍ਤਨੋ ਅਤ੍ਤਨੋ ਵਿਸਯੇਸੁ ਤਦਙ੍ਗਪ੍ਪਹਾਨਵਸੇਨ ਸੁਭਸਞ੍ਞਾਦਿਕੇ ਪਜਹਨ੍ਤਾ ਕਾਯਾਨੁਪਸ੍ਸਨਾਦਿਵਸੇਨ ਵਿਸੁਂ ਵਿਸੁਂ ਉਪ੍ਪਜ੍ਜਨ੍ਤਿ. ਮਗ੍ਗਕ੍ਖਣੇ ਪਨ ਤੇ ਨਿਬ੍ਬਾਨਮਾਲਮ੍ਬਿਤ੍ਵਾ ਸਮੁਚ੍ਛੇਦਵਸੇਨ ਪਟਿਪਕ੍ਖੇ ਪਜਹਨ੍ਤਾ ਚਤੂਸੁਪਿ ਅਰਿਯਸਚ੍ਚੇਸੁ ਅਸਮ੍ਮੋਹਪਟਿਵੇਧਸਾਧਨਵਸੇਨ ਸਕਿਦੇਵ ਉਪ੍ਪਜ੍ਜਨ੍ਤਿ. ਏਵਂ ਤਾਵੇਤ੍ਥ ਬੋਧਿਪਕ੍ਖਿਯਧਮ੍ਮਾਨਂ ਉਪ੍ਪਜ੍ਜਨਟ੍ਠੇਨ ਪਾਤੁਭਾਵੋ ਵੇਦਿਤਬ੍ਬੋ. ਅਰਿਯਸਚ੍ਚਧਮ੍ਮਾਨਂ ਪਨ ਲੋਕਿਯਾਨਂ ਵਿਪਸ੍ਸਨਾਕ੍ਖਣੇ ਵਿਪਸ੍ਸਨਾਯ ਆਰਮ੍ਮਣਕਰਣਵਸੇਨ ਲੋਕੁਤ੍ਤਰਾਨਂ ਤਦਧਿਮੁਤ੍ਤਤਾਵਸੇਨ ਮਗ੍ਗਕ੍ਖਣੇ ਨਿਰੋਧਸਚ੍ਚਸ੍ਸ ਆਰਮ੍ਮਣਾਭਿਸਮਯਵਸੇਨ ਸਬ੍ਬੇਸਮ੍ਪਿ ਕਿਚ੍ਚਾਭਿਸਮਯਵਸੇਨ ਪਾਕਟਭਾਵਤੋ ਪਕਾਸਨਟ੍ਠੇਨ ਪਾਤੁਭਾਵੋ ਵੇਦਿਤਬ੍ਬੋ.

ਇਤਿ ਭਗਵਾ ਸਤਿਪਿ ਸਬ੍ਬਾਕਾਰੇਨ ਸਬ੍ਬਧਮ੍ਮਾਨਂ ਅਤ੍ਤਨੋ ਞਾਣਸ੍ਸ ਪਾਕਟਭਾਵੇ ਪਟਿਚ੍ਚਸਮੁਪ੍ਪਾਦਮੁਖੇਨ ਵਿਪਸ੍ਸਨਾਭਿਨਿਵੇਸਸ੍ਸ ਕਤਤ੍ਤਾ ਨਿਪੁਣਗਮ੍ਭੀਰਸੁਦੁਦ੍ਦਸਤਾਯ ਪਚ੍ਚਯਾਕਾਰਸ੍ਸ ਤਂ ਪਚ੍ਚਵੇਕ੍ਖਿਤ੍ਵਾ ਉਪ੍ਪਨ੍ਨਬਲਵਸੋਮਨਸ੍ਸੋ ਪਟਿਪਕ੍ਖਸਮੁਚ੍ਛੇਦਵਿਭਾਵਨੇਨ ਸਦ੍ਧਿਂ ਅਤ੍ਤਨੋ ਤਦਭਿਸਮਯਾਨੁਭਾਵਦੀਪਕਮੇਵੇਤ੍ਥ ਉਦਾਨਂ ਉਦਾਨੇਸਿ.

‘‘ਕਾਮਾ ¶ ਤੇ ਪਠਮਾ ਸੇਨਾ’’ਤਿਆਦਿਨਾ ਨਯੇਨ ਵੁਤ੍ਤਪ੍ਪਕਾਰਂ ਮਾਰਸੇਨਨ੍ਤਿ –

‘‘ਕਾਮਾ ਤੇ ਪਠਮਾ ਸੇਨਾ, ਦੁਤਿਯਾ ਅਰਤਿ ਵੁਚ੍ਚਤਿ;

ਤਤਿਯਾ ਖੁਪ੍ਪਿਪਾਸਾ ਤੇ, ਚਤੁਤ੍ਥੀ ਤਣ੍ਹਾ ਪਵੁਚ੍ਚਤਿ.

‘‘ਪਞ੍ਚਮੀ ਥਿਨਮਿਦ੍ਧਂ ਤੇ, ਛਟ੍ਠਾ ਭੀਰੂ ਪਵੁਚ੍ਚਤਿ;

ਸਤ੍ਤਮੀ ਵਿਚਿਕਿਚ੍ਛਾ ਤੇ, ਮਕ੍ਖੋ ਥਮ੍ਭੋ ਚ ਅਟ੍ਠਮਾ.

‘‘ਲਾਭੋ ਸਿਲੋਕੋ ਸਕ੍ਕਾਰੋ, ਮਿਚ੍ਛਾਲਦ੍ਧੋ ਚ ਯੋ ਯਸੋ;

ਯੋ ਚਤ੍ਤਾਨਂ ਸਮੁਕ੍ਕਂਸੇ, ਪਰੇ ਚ ਅਵਜਾਨਤਿ.

‘‘ਏਸਾ ¶ ਨਮੁਚਿ ਤੇ ਸੇਨਾ, ਕਣ੍ਹਸ੍ਸਾਭਿਪ੍ਪਹਾਰਿਨੀ;

ਨ ਨਂ ਅਸੂਰੋ ਜਿਨਾਤਿ, ਜੇਤ੍ਵਾ ਚ ਲਭਤੇ ਸੁਖ’’ਨ੍ਤਿ. (ਸੁ. ਨਿ. ੪੩੮-੪੪੧; ਮਹਾਨਿ. ੨੮) –

ਇਮਿਨਾ ਨਯੇਨ ਵੁਤ੍ਤਪ੍ਪਕਾਰਂ ਮਾਰਸੇਨਂ.

ਤਤ੍ਥ (ਸੁ. ਨਿ. ਅਟ੍ਠ. ੨.੪੩੯-੪੧; ਮਹਾਨਿ. ਅਟ੍ਠ. ੨੮) ਯਸ੍ਮਾ ਆਦਿਤੋਵ ਅਗਾਰਿਯਭੂਤੇ ਸਤ੍ਤੇ ਵਤ੍ਥੁਕਾਮੇਸੁ ਕਿਲੇਸਕਾਮਾ ਮੋਹਯਨ੍ਤਿ, ਤੇ ਅਭਿਭੁਯ੍ਯ ਅਨਗਾਰਿਯਭਾਵਂ ਉਪਗਤਾਨਂ ਪਨ੍ਤੇਸੁ ਵਾ ਸੇਨਾਸਨੇਸੁ ਅਞ੍ਞਤਰਞ੍ਞਤਰੇਸੁ ਵਾ ਅਧਿਕੁਸਲੇਸੁ ਧਮ੍ਮੇਸੁ ਅਰਤਿ ਉਪ੍ਪਜ੍ਜਤਿ. ਵੁਤ੍ਤਮ੍ਪਿ ਚੇਤਂ ‘‘ਪਬ੍ਬਜਿਤੇਨ ਖੋ, ਆਵੁਸੋ, ਅਭਿਰਤਿ ਦੁਕ੍ਕਰਾ’’ਤਿ (ਸਂ. ਨਿ. ੪.੩੩੧). ਤਤੋ ਤੇ ਪਰਪਟਿਬਦ੍ਧਜੀਵਿਕਤ੍ਤਾ ਖੁਪ੍ਪਿਪਾਸਾ ਬਾਧਤਿ, ਤਾਯ ਬਾਧਿਤਾਨਂ ਪਰਿਯੇਸਨ ਤਣ੍ਹਾ ਚਿਤ੍ਤਂ ਕਿਲਮਯਤਿ, ਅਥ ਨੇਸਂ ਕਿਲਨ੍ਤਚਿਤ੍ਤਾਨਂ ਥਿਨਮਿਦ੍ਧਂ ਓਕ੍ਕਮਤਿ, ਤਤੋ ਵਿਸੇਸਮਨਧਿਗਚ੍ਛਨ੍ਤਾਨਂ ਦੁਰਭਿਸਮ੍ਭਵੇਸੁ ਅਰਞ੍ਞਵਨਪਤ੍ਥੇਸੁ ਸੇਨਾਸਨੇਸੁ ਵਿਹਰਤਂ ਉਤ੍ਰਾਸਸਞ੍ਞਿਤਾ ਭੀਰੁ ਜਾਯਤਿ, ਤੇਸਂ ਉਸ੍ਸਙ੍ਕਿਤਪਰਿਸਙ੍ਕਿਤਾਨਂ ਦੀਘਰਤ੍ਤਂ ਵਿਵੇਕਰਸਮਨਸ੍ਸਾਦਯਮਾਨਾਨਂ ਵਿਹਰਤਂ ‘‘ਨ ਸਿਯਾ ਨੁ ਖੋ ਏਸ ਮਗ੍ਗੋ’’ਤਿ ਪਟਿਪਤ੍ਤਿਯਂ ਵਿਚਿਕਿਚ੍ਛਾ ਉਪ੍ਪਜ੍ਜਤਿ, ਤਂ ਵਿਨੋਦੇਤ੍ਵਾ ਵਿਹਰਤਂ ਅਪ੍ਪਮਤ੍ਤਕੇਨ ਵਿਸੇਸਾਧਿਗਮੇਨ ਮਾਨਮਕ੍ਖਥਮ੍ਭਾ ਜਾਯਨ੍ਤਿ, ਤੇਪਿ ਵਿਨੋਦੇਤ੍ਵਾ ਵਿਹਰਤਂ ਤਤੋ ਅਧਿਕਤਰਂ ਵਿਸੇਸਾਧਿਗਮਂ ਨਿਸ੍ਸਾਯ ਲਾਭਸਕ੍ਕਾਰਸਿਲੋਕਾ ਉਪ੍ਪਜ੍ਜਨ੍ਤਿ, ਲਾਭਾਦਿਮੁਚ੍ਛਿਤਾ ਧਮ੍ਮਪਤਿਰੂਪਕਾਨਿ ਪਕਾਸੇਨ੍ਤਾ ਮਿਚ੍ਛਾਯਸਂ ਅਧਿਗਨ੍ਤ੍ਵਾ ਤਤ੍ਥ ਠਿਤਾ ਜਾਤਿਆਦੀਹਿ ਅਤ੍ਤਾਨਂ ਉਕ੍ਕਂਸੇਨ੍ਤਿ ਪਰਂ ਵਮ੍ਭੇਨ੍ਤਿ, ਤਸ੍ਮਾ ਕਾਮਾਦੀਨਂ ਪਠਮਸੇਨਾਦਿਭਾਵੋ ਵੇਦਿਤਬ੍ਬੋ.

ਏਵਮੇਤਂ ¶ ਦਸਵਿਧਂ ਸੇਨਂ ਉਦ੍ਦਿਸਿਤ੍ਵਾ ਯਸ੍ਮਾ ਸਾ ਕਣ੍ਹਧਮ੍ਮਸਮਨ੍ਨਾਗਤਤ੍ਤਾ ਕਣ੍ਹਸ੍ਸ ਨਮੁਚਿਨੋ ਉਪਕਾਰਾਯ ਸਂਵਤ੍ਤਤਿ, ਤਸ੍ਮਾ ਨਂ ‘‘ਤਵ ਸੇਨਾ’’ਤਿ ਨਿਦ੍ਦਿਸਨ੍ਤੇਨ ‘‘ਏਸਾ ਨਮੁਚਿ ਤੇ ਸੇਨਾ, ਕਣ੍ਹਸ੍ਸਾਭਿਪ੍ਪਹਾਰਿਨੀ’’ਤਿ ਵੁਤ੍ਤਂ. ਤਤ੍ਥ ਅਭਿਪ੍ਪਹਾਰਿਨੀਤਿ ਸਮਣਬ੍ਰਾਹ੍ਮਣਾਨਂ ਘਾਤਨੀ ਨਿਪ੍ਪੋਥਨੀ, ਅਨ੍ਤਰਾਯਕਰੀਤਿ ਅਤ੍ਥੋ. ਨ ਨਂ ਅਸੂਰੋ ਜਿਨਾਤਿ, ਜੇਤ੍ਵਾ ਚ ਲਭਤੇ ਸੁਖਨ੍ਤਿ ਏਵਂ ਤਵ ਸੇਨਂ ਅਸੂਰੋ ਕਾਯੇ ਚ ਜੀਵਿਤੇ ਚ ਸਾਪੇਕ੍ਖੋ ਪੁਰਿਸੋ ਨ ਜਿਨਾਤਿ, ਸੂਰੋ ਪਨ ਜਿਨਾਤਿ, ਜੇਤ੍ਵਾ ਚ ਮਗ੍ਗਸੁਖਂ ਫਲਸੁਖਞ੍ਚ ਅਧਿਗਚ੍ਛਤੀਤਿ ਅਤ੍ਥੋ. ਸੋਪਿ ਬ੍ਰਾਹ੍ਮਣੋਤਿ ਸੋਪਿ ਖੀਣਾਸਵਬ੍ਰਾਹ੍ਮਣੋ.

ਇਦਾਨਿ ¶ ‘‘ਤੇਨ ਖੋ ਪਨ ਸਮਯੇਨ ਭਗਵਾ ਸਤ੍ਤਾਹਂ ਏਕਪਲ੍ਲਙ੍ਕੇਨ ਨਿਸਿਨ੍ਨੋ ਹੋਤਿ ਵਿਮੁਤ੍ਤਿਸੁਖਪਟਿਸਂਵੇਦੀ. ਅਥ ਖੋ ਭਗਵਾ ਤਸ੍ਸ ਸਤ੍ਤਾਹਸ੍ਸ ਅਚ੍ਚਯੇਨ ਤਮ੍ਹਾ ਸਮਾਧਿਮ੍ਹਾ ਵੁਟ੍ਠਹਿਤ੍ਵਾ ਰਤ੍ਤਿਯਾ ਪਠਮਂ ਯਾਮਂ ਪਟਿਚ੍ਚਸਮੁਪ੍ਪਾਦਂ ਅਨੁਲੋਮਂ ਸਾਧੁਕਂ ਮਨਸਾਕਾਸਿ. ਰਤ੍ਤਿਯਾ ਮਜ੍ਝਿਮਂ ਯਾਮਂ ਪਟਿਚ੍ਚਸਮੁਪ੍ਪਾਦਂ ਪਟਿਲੋਮਂ ਸਾਧੁਕਂ ਮਨਸਾਕਾਸਿ. ਰਤ੍ਤਿਯਾ ਪਚ੍ਛਿਮਂ ਯਾਮਂ ਪਟਿਚ੍ਚਸਮੁਪ੍ਪਾਦਂ ਅਨੁਲੋਮਪਟਿਲੋਮਂ ਸਾਧੁਕਂ ਮਨਸਾਕਾਸੀ’’ਤਿ ਏਵਂ ਵੁਤ੍ਤਾਯ ਉਦਾਨਪਾਲ਼ਿਯਾ (ਉਦਾ. ੧) ਇਮਿਸ੍ਸਾ ਚ ਖਨ੍ਧਕਪਾਲ਼ਿਯਾ ਅਵਿਰੋਧਂ ਦਸ੍ਸੇਤੁਂ ‘‘ਉਦਾਨੇ ਪਨਾ’’ਤਿਆਦਿ ਆਰਦ੍ਧਂ. ਏਤ੍ਥ ਤਸ੍ਸ ਵਸੇਨਾਤਿ ਤਸ੍ਸ ਪਚ੍ਚਯਾਕਾਰਪਜਾਨਨਸ੍ਸ ਪਚ੍ਚਯਕ੍ਖਯਾਧਿਗਮਸ੍ਸ ਚ ਵਸੇਨ. ਏਕੇਕਮੇਵ ਕੋਟ੍ਠਾਸਨ੍ਤਿ ਅਨੁਲੋਮਪਟਿਲੋਮੇਸੁ ਏਕੇਕਮੇਵ ਕੋਟ੍ਠਾਸਂ. ਪਾਟਿਪਦਰਤ੍ਤਿਯਾ ਏਵਂ ਮਨਸਾਕਾਸੀਤਿ ਰਤ੍ਤਿਯਾ ਤੀਸੁਪਿ ਯਾਮੇਸੁ ਅਨੁਲੋਮਪਟਿਲੋਮਂਯੇਵ ਮਨਸਾਕਾਸਿ. ਭਗਵਾ ਕਿਰ ਠਪੇਤ੍ਵਾ ਰਤਨਘਰਸਤ੍ਤਾਹਂ ਸੇਸੇਸੁ ਛਸੁ ਸਤ੍ਤਾਹੇਸੁ ਅਨ੍ਤਰਨ੍ਤਰਾ ਧਮ੍ਮਂ ਪਚ੍ਚਵੇਕ੍ਖਿਤ੍ਵਾ ਯੇਭੁਯ੍ਯੇਨ ਵਿਮੁਤ੍ਤਿਸੁਖਪਟਿਸਂਵੇਦੀ ਵਿਹਾਸਿ, ਰਤਨਘਰਸਤ੍ਤਾਹੇ ਪਨ ਅਭਿਧਮ੍ਮਪਵਿਚਯਵਸੇਨੇਵ ਵਿਹਾਸਿ. ਤਸ੍ਮਾ ਅਨ੍ਤਰਨ੍ਤਰਾ ਧਮ੍ਮਪਚ੍ਚਵੇਕ੍ਖਣਵਸੇਨ ਉਪ੍ਪਾਦਿਤਮਨਸਿਕਾਰੇਸੁ ਪਾਟਿਪਦਰਤ੍ਤਿਯਾ ਉਪ੍ਪਾਦਿਤਂ ਮਨਸਿਕਾਰਂ ਸਨ੍ਧਾਯ ਇਮਿਸ੍ਸਂ ਖਨ੍ਧਕਪਾਲ਼ਿਯਂ ਏਵਂ ਵੁਤ੍ਤਨ੍ਤਿ ਅਧਿਪ੍ਪਾਯੋ.

੪. ਤਸ੍ਸ ਸਤ੍ਤਾਹਸ੍ਸ ਅਚ੍ਚਯੇਨਾਤਿ ਪਲ੍ਲਙ੍ਕਸਤ੍ਤਾਹਸ੍ਸ ਅਪਗਮਨੇਨ. ਤਮ੍ਹਾ ਸਮਾਧਿਮ੍ਹਾ ਵੁਟ੍ਠਹਿਤ੍ਵਾਤਿ ਤਤੋ ਅਰਹਤ੍ਤਫਲਸਮਾਪਤ੍ਤਿਸਮਾਧਿਤੋ ਯਥਾਕਾਲਪਰਿਚ੍ਛੇਦਂ ਵੁਟ੍ਠਹਿਤ੍ਵਾ. ਅਞ੍ਞੇਪਿ ਬੁਦ੍ਧਤ੍ਤਕਰਾਤਿ ਵਿਸਾਖਪੁਣ੍ਣਮਿਤੋ ਪਟ੍ਠਾਯ ਰਤ੍ਤਿਨ੍ਦਿਵਂ ਏਵਂ ਨਿਚ੍ਚਸਮਾਹਿਤਭਾਵਹੇਤੁਭੂਤਾਨਂ ਬੁਦ੍ਧਗੁਣਾਨਂ ਉਪਰਿ ਅਞ੍ਞੇਪਿ ਬੁਦ੍ਧਤ੍ਤਸਾਧਕਾ. ‘‘ਅਯਂ ਬੁਦ੍ਧੋ’’ਤਿ ਬੁਦ੍ਧਭਾਵਸ੍ਸ ਪਰੇਸਂ ਵਿਭਾਵਨਾ ਧਮ੍ਮਾ ਕਿਂ ਨੁ ਖੋ ਸਨ੍ਤੀਤਿ ਯੋਜਨਾ. ਏਕਚ੍ਚਾਨਂ ਦੇਵਤਾਨਨ੍ਤਿ ਯਾ ਅਧਿਗਤਮਗ੍ਗਾ ਸਚ੍ਛਿਕਤਨਿਰੋਧਾ ਏਕਪਦੇਸੇਨ ¶ ਬੁਦ੍ਧਗੁਣੇ ਜਾਨਨ੍ਤਿ, ਤਾ ਠਪੇਤ੍ਵਾ ਤਦਞ੍ਞਾਸਂ ਦੇਵਤਾਨਂ. ਅਨਿਮਿਸੇਹੀਤਿ ਧਮ੍ਮਪੀਤਿਵਿਪ੍ਫਾਰਵਸੇਨ ¶ ਪਸਾਦਵਿਭਾਵਨਿਚ੍ਚਲਦਲਤਾਯ ਨਿਮੇਸਰਹਿਤੇਹਿ. ਰਤਨਚਙ੍ਕਮੇਤਿ ਦੇਵਤਾਹਿ ਮਾਪਿਤੇ ਰਤਨਮਯਚਙ੍ਕਮੇ. ‘‘ਰਤਨਭੂਤਾਨਂ ਸਤ੍ਤਨ੍ਨਂ ਪਕਰਣਾਨਂ ਤਤ੍ਥ ਚ ਅਨੁਤ੍ਤਰਸ੍ਸ ਧਮ੍ਮਰਤਨਸ੍ਸ ਸਮ੍ਮਸਨੇਨ ਤਂ ਠਾਨਂ ਰਤਨਘਰਚੇਤਿਯਂ ਨਾਮ ਜਾਤ’’ਨ੍ਤਿਪਿ ਵਦਨ੍ਤਿ. ਤੇਨੇਵ ਅਟ੍ਠਸਾਲਿਨਿਯਂ (ਧ. ਸ. ਅਟ੍ਠ. ਨਿਦਾਨਕਥਾ) ‘‘ਰਤਨਘਰਂ ਨਾਮ ਨ ਰਤਨਮਯਂ ਗੇਹਂ, ਸਤ੍ਤਨ੍ਨਂ ਪਨ ਪਕਰਣਾਨਂ ਸਮ੍ਮਸਿਤਟ੍ਠਾਨਂ ਰਤਨਘਰਨ੍ਤਿ ਵੇਦਿਤਬ੍ਬ’’ਨ੍ਤਿ ਵੁਤ੍ਤਂ.

ਕਸ੍ਮਾ ਪਨਾਯਂ ਅਜਪਾਲਨਿਗ੍ਰੋਧੋ ਨਾਮ ਜਾਤੋਤਿ ਆਹ ‘‘ਤਸ੍ਸ ਕਿਰਾ’’ਤਿਆਦਿ. ਕੇਚਿ ਪਨ ‘‘ਯਸ੍ਮਾ ਤਤ੍ਥ ਵੇਦੇ ਸਜ੍ਝਾਯਿਤੁਂ ਅਸਮਤ੍ਥਾ ਮਹਲ੍ਲਕਬ੍ਰਾਹ੍ਮਣਾ ਪਾਕਾਰਪਰਿਕ੍ਖੇਪਯੁਤ੍ਤਾਨਿ ਨਿਵੇਸਨਾਨਿ ਕਤ੍ਵਾ ਸਬ੍ਬੇ ਵਸਿਂਸੁ, ਤਸ੍ਮਾਸ੍ਸ ‘ਅਜਪਾਲਨਿਗ੍ਰੋਧੋ’ਤਿ ਨਾਮਂ ਜਾਤ’’ਨ੍ਤਿ ਵਦਨ੍ਤਿ. ਤਤ੍ਰਾਯਂ ਵਚਨਤ੍ਥੋ – ਨ ਜਪਨ੍ਤੀਤਿ ਅਜਪਾ, ਮਨ੍ਤਾਨਂ ਅਨਜ੍ਝਾਯਕਾਤਿ ਅਤ੍ਥੋ. ਅਜਪਾ ਲਨ੍ਤਿ ਆਦਿਯਨ੍ਤਿ ਨਿਵਾਸਂ ਏਤ੍ਥਾਤਿ ਅਜਪਾਲੋਤਿ. ਅਪਰੇ ਪਨ ਵਦਨ੍ਤਿ ‘‘ਯਸ੍ਮਾ ਮਜ੍ਝਨ੍ਹਿਕੇ ਸਮਯੇ ਅਨ੍ਤੋ ਪਵਿਟ੍ਠੇ ਅਜੇ ਅਤ੍ਤਨੋ ਛਾਯਾਯ ਪਾਲੇਤਿ ਰਕ੍ਖਤਿ, ਤਸ੍ਮਾ ‘ਅਜਪਾਲੋ’ਤਿਸ੍ਸ ਨਾਮਂ ਰੁਲ਼੍ਹ’’ਨ੍ਤਿ. ਸਬ੍ਬਥਾਪਿ ਨਾਮਮੇਤਂ ਤਸ੍ਸ ਰੁਕ੍ਖਸ੍ਸ.

ਵਿਮੁਤ੍ਤਿਸੁਖਂ ਪਟਿਸਂਵੇਦੇਨ੍ਤੋਤਿ ਧਮ੍ਮਂ ਵਿਚਿਨਨ੍ਤੋਯੇਵ ਅਨ੍ਤਰਨ੍ਤਰਾ ਵਿਮੁਤ੍ਤਿਸੁਖਞ੍ਚ ਪਟਿਸਂਵੇਦੇਨ੍ਤੋ. ‘‘ਧਮ੍ਮਂ ਵਿਚਿਨਨ੍ਤੋ ਵਿਮੁਤ੍ਤਿਸੁਖਞ੍ਚ ਪਟਿਸਂਵੇਦੇਨ੍ਤੋ’’ਤਿ ਏਵਂ ਵਾ ਏਤ੍ਥ ਪਾਠੋ ਗਹੇਤਬ੍ਬੋ. ਉਦਾਨਟ੍ਠਕਥਾਯਮ੍ਪਿ (ਉਦਾ. ਅਟ੍ਠ. ੪) ਹਿ ਅਯਮੇਵ ਪਾਠੋ. ਧਮ੍ਮਂ ਵਿਚਿਨਨ੍ਤੋ ਚੇਤ੍ਥ ਏਵਂ ਅਭਿਧਮ੍ਮੇ ਨਯਮਗ੍ਗਂ ਸਮ੍ਮਸਿ ਪਠਮਂ ਧਮ੍ਮਸਙ੍ਗਣੀਪਕਰਣਂ ਨਾਮ, ਤਤੋ ਵਿਭਙ੍ਗਪ੍ਪਕਰਣਂ, ਧਾਤੁਕਥਾਪਕਰਣਂ, ਪੁਗ੍ਗਲਪਞ੍ਞਤ੍ਤਿਪ੍ਪਕਰਣਂ, ਕਥਾਵਤ੍ਥੁਂ ਨਾਮ, ਯਮਕਂ ਨਾਮ, ਤਤੋ ਮਹਾਪਕਰਣਂ ਪਟ੍ਠਾਨਂ ਨਾਮਾਤਿ. ਤਤ੍ਥਸ੍ਸ ਸਣ੍ਹਸੁਖੁਮਟ੍ਠਾਨਮ੍ਹਿ ਚਿਤ੍ਤੇ ਓਤਿਣ੍ਣੇ ਪੀਤਿ ਉਪ੍ਪਜ੍ਜਿ, ਪੀਤਿਯਾ ਉਪ੍ਪਨ੍ਨਾਯ ਲੋਹਿਤਂ ਪਸੀਦਿ, ਲੋਹਿਤੇ ਪਸਨ੍ਨੇ ਛਵਿ ਪਸੀਦਿ, ਛਵਿਯਾ ਪਸਨ੍ਨਾਯ ਪੁਰਤ੍ਥਿਮਕਾਯਤੋ ਕੂਟਾਗਾਰਾਦਿਪ੍ਪਮਾਣਾ ਰਸ੍ਮਿਯੋ ਉਟ੍ਠਹਿਤ੍ਵਾ ਆਕਾਸੇ ਪਕ੍ਖਨ੍ਦਂ ਛਦ੍ਦਨ੍ਤਨਾਗਕੁਲਂ ਵਿਯ ਪਾਚੀਨਦਿਸਾਯ ਅਨਨ੍ਤਾਨਿ ਚਕ੍ਕਵਾਲ਼ਾਨਿ ਪਕ੍ਖਨ੍ਦਾ. ਪਚ੍ਛਿਮਕਾਯਤੋ ਉਟ੍ਠਹਿਤ੍ਵਾ ਪਚ੍ਛਿਮਦਿਸਾਯ, ਦਕ੍ਖਿਣਂਸਕੂਟਤੋ ਉਟ੍ਠਹਿਤ੍ਵਾ ਦਕ੍ਖਿਣਦਿਸਾਯ, ਵਾਮਂਸਕੂਟਤੋ ਉਟ੍ਠਹਿਤ੍ਵਾ ਉਤ੍ਤਰਦਿਸਾਯ ਅਨਨ੍ਤਾਨਿ ਚਕ੍ਕਵਾਲ਼ਾਨਿ ਪਕ੍ਖਨ੍ਦਾ. ਪਾਦਤਲੇਹਿ ¶ ਪਵਾਲ਼ਙ੍ਕੁਰਵਣ੍ਣਾ ਰਸ੍ਮਿਯੋ ਨਿਕ੍ਖਮਿਤ੍ਵਾ ਮਹਾਪਥਵਿਂ ਵਿਨਿਬ੍ਬਿਜ੍ਝ ਉਦਕਂ ਦ੍ਵਿਧਾ ਭਿਨ੍ਦਿਤ੍ਵਾ ਵਾਤਕ੍ਖਨ੍ਧਂ ਪਦਾਲੇਤ੍ਵਾ ਅਜਟਾਕਾਸਂ ਪਕ੍ਖਨ੍ਦਾ. ਸੀਸਤੋ ਸਂਪਰਿਵਤ੍ਤਿਯਮਾਨਂ ਮਣਿਦਾਮਂ ਵਿਯ ਨੀਲਵਣ੍ਣਰਸ੍ਮਿਵਟ੍ਟਿ ਉਟ੍ਠਹਿਤ੍ਵਾ ਛ ਦੇਵਲੋਕੇ ਵਿਨਿਵਿਜ੍ਝਿਤ੍ਵਾ ਨਵ ਬ੍ਰਹ੍ਮਲੋਕੇ ਅਤਿਕ੍ਕਮ੍ਮ ਅਜਟਾਕਾਸਂ ਪਕ੍ਖਨ੍ਦਾ. ਤਸ੍ਮਿਂ ਦਿਵਸੇ ਅਪਰਿਮਾਣੇਸੁ ਚਕ੍ਕਵਾਲ਼ੇਸੁ ਅਪਰਿਮਾਣਾ ਸਤ੍ਤਾ ਸਬ੍ਬੇ ਸੁਵਣ੍ਣਵਣ੍ਣਾਵ ਅਹੇਸੁਂ. ਤਂ ਦਿਵਸਞ੍ਚ ਪਨ ਭਗਵਤੋ ਸਰੀਰਾ ਨਿਕ੍ਖਨ੍ਤਾ ¶ ਯਾਵਜ੍ਜਦਿਵਸਾਪਿ ਕਿਰ ਤਾ ਰਸ੍ਮਿਯੋ ਅਨਨ੍ਤਲੋਕਧਾਤੁਯੋ ਗਚ੍ਛਨ੍ਤਿਯੇਵ. ਨ ਕੇਵਲਞ੍ਚ ਇਮਸ੍ਮਿਂਯੇਵ ਸਤ੍ਤਾਹੇ ਧਮ੍ਮਂ ਵਿਚਿਨਨ੍ਤਸ੍ਸ ਸਰੀਰਤੋ ਰਸ੍ਮਿਯੋ ਨਿਕ੍ਖਮਿਂਸੁ, ਅਥ ਖੋ ਰਤਨਘਰਸਤ੍ਤਾਹੇਪਿ ਪਟ੍ਠਾਨਂ ਸਮ੍ਮਸਨ੍ਤਸ੍ਸ ਏਵਮੇਵ ਸਰੀਰਤੋ ਰਸ੍ਮਿਯੋ ਨਿਕ੍ਖਨ੍ਤਾ ਏਵਾਤਿ ਵੇਦਿਤਬ੍ਬਂ.

ਵੁਤ੍ਤਞ੍ਹੇਤਂ ਅਟ੍ਠਸਾਲਿਨਿਯਂ (ਧ. ਸ. ਅਟ੍ਠ. ਨਿਦਾਨਕਥਾ) –

‘‘ਇਮੇਸੁ ਚ ਏਕਵੀਸਤਿਯਾ ਦਿਵਸੇਸੁ ਏਕਦਿਵਸੇਪਿ ਸਤ੍ਥੁ ਸਰੀਰਤੋ ਰਸ੍ਮਿਯੋ ਨ ਨਿਕ੍ਖਨ੍ਤਾ, ਚਤੁਤ੍ਥੇ ਪਨ ਸਤ੍ਤਾਹੇ ਪਚ੍ਛਿਮੁਤ੍ਤਰਾਯ ਦਿਸਾਯ ਰਤਨਘਰੇ ਨਿਸੀਦਿ. ਤਤ੍ਥ ਧਮ੍ਮਸਙ੍ਗਣਿਂ ਸਮ੍ਮਸਨ੍ਤਸ੍ਸਪਿ ਸਰੀਰਤੋ ਰਸ੍ਮਿਯੋ ਨ ਨਿਕ੍ਖਨ੍ਤਾ. ਵਿਭਙ੍ਗਪ੍ਪਕਰਣਂ, ਧਾਤੁਕਥਂ, ਪੁਗ੍ਗਲਪਞ੍ਞਤ੍ਤਿਂ, ਕਥਾਵਤ੍ਥੁਪ੍ਪਕਰਣਂ, ਯਮਕਪ੍ਪਕਰਣਂ ਸਮ੍ਮਸਨ੍ਤਸ੍ਸਪਿ ਰਸ੍ਮਿਯੋ ਨ ਨਿਕ੍ਖਨ੍ਤਾ. ਯਦਾ ਪਨ ਮਹਾਪਕਰਣਂ ਓਰੁਯ੍ਹ ‘ਹੇਤੁਪਚ੍ਚਯੋ ਆਰਮ੍ਮਣਪਚ੍ਚਯੋ…ਪੇ… ਅਵਿਗਤਪਚ੍ਚਯੋ’ਤਿ ਸਮ੍ਮਸਨਂ ਆਰਭਿ, ਅਥਸ੍ਸ ਚਤੁਵੀਸਤਿਸਮਨ੍ਤਪਟ੍ਠਾਨਂ ਸਮ੍ਮਸਨ੍ਤਸ੍ਸ ਏਕਨ੍ਤਤੋ ਸਬ੍ਬਞ੍ਞੁਤਞ੍ਞਾਣਂ ਮਹਾਪਕਰਣੇ ਓਕਾਸਂ ਲਭਿ. ਯਥਾ ਹਿ ਤਿਮਿਰਪਿਙ੍ਗਲਮਹਾਮਚ੍ਛੋ ਚਤੁਰਾਸੀਤਿਯੋਜਨਸਹਸ੍ਸਗਮ੍ਭੀਰੇ ਮਹਾਸਮੁਦ੍ਦੇਯੇਵ ਓਕਾਸਂ ਲਭਤਿ, ਏਵਮੇਵ ਸਬ੍ਬਞ੍ਞੁਤਞ੍ਞਾਣਂ ਏਕਨ੍ਤਤੋ ਮਹਾਪਕਰਣੇਯੇਵ ਓਕਾਸਂ ਲਭਿ.

‘‘ਸਤ੍ਥੁ ਏਵਂ ਲਦ੍ਧੋਕਾਸੇਨ ਸਬ੍ਬਞ੍ਞੁਤਞ੍ਞਾਣੇਨ ਯਥਾਸੁਖਂ ਸਣ੍ਹਸੁਖੁਮਧਮ੍ਮਂ ਸਮ੍ਮਸਨ੍ਤਸ੍ਸ ਸਰੀਰਤੋ ਨੀਲਪੀਤਲੋਹਿਤੋਦਾਤਮਞ੍ਜਿਟ੍ਠਪਭਸ੍ਸਰਵਸੇਨ ਛਬ੍ਬਣ੍ਣਰਸ੍ਮਿਯੋ ਨਿਕ੍ਖਮਿਂਸੁ. ਕੇਸਮਸ੍ਸੂਹਿ ਚੇਵ ਅਕ੍ਖੀਨਞ੍ਚ ਨੀਲਟ੍ਠਾਨੇਹਿ ਨੀਲਰਸ੍ਮਿਯੋ ਨਿਕ੍ਖਮਿਂਸੁ, ਯਾਸਂ ਵਸੇਨ ਗਗਨਤਲਂ ਅਞ੍ਜਨਚੁਣ੍ਣਸਮੋਕਿਣ੍ਣਂ ਵਿਯ ਉਮਾਪੁਪ੍ਫਨੀਲੁਪ੍ਪਲਦਲਸਞ੍ਛਨ੍ਨਂ ਵਿਯ ਵੀਤਿਪਤਨ੍ਤਮਣਿਤਾਲਵਣ੍ਟਂ ਵਿਯ ਸਮ੍ਪਸਾਰਿਤਮੇਚਕਪਟਂ ¶ ਵਿਯ ਚ ਅਹੋਸਿ. ਛਵਿਤੋ ਚੇਵ ਅਕ੍ਖੀਨਞ੍ਚ ਪੀਤਟ੍ਠਾਨੇਹਿ ਪੀਤਰਸ੍ਮਿਯੋ ਨਿਕ੍ਖਮਿਂਸੁ, ਯਾਸਂ ਵਸੇਨ ਦਿਸਾਭਾਗਾ ਸੁਵਣ੍ਣਰਸਨਿਸਿਞ੍ਚਮਾਨਾ ਵਿਯ ਸੁਵਣ੍ਣਪਟਪਸਾਰਿਤਾ ਵਿਯ ਕੁਙ੍ਕੁਮਚੁਣ੍ਣਕਣਿਕਾਰਪੁਪ੍ਫਸਮ੍ਪਰਿਕਿਣ੍ਣਾ ਵਿਯ ਚ ਵਿਰੋਚਿਂਸੁ. ਮਂਸਲੋਹਿਤੇਹਿ ਚੇਵ ਅਕ੍ਖੀਨਞ੍ਚ ਰਤ੍ਤਟ੍ਠਾਨੇਹਿ ਲੋਹਿਤਰਸ੍ਮਿਯੋ ਨਿਕ੍ਖਮਿਂਸੁ, ਯਾਸਂ ਵਸੇਨ ਦਿਸਾਭਾਗਾ ਚੀਨਪਿਟ੍ਠਚੁਣ੍ਣਰਞ੍ਜਿਤਾ ਵਿਯ ਸੁਪਕ੍ਕਲਾਖਾਰਸਨਿਸਿਞ੍ਚਮਾਨਾ ਵਿਯ ਰਤ੍ਤਕਮ੍ਬਲਪਰਿਕ੍ਖਿਤ੍ਤਾ ਵਿਯ ਜਯਸੁਮਨਪਾਰਿਬਦ੍ਧਕਬਨ੍ਧੁਜੀਵਕਕੁਸੁਮਸਮ੍ਪਰਿਕਿਣ੍ਣਾ ਵਿਯ ਚ ਵਿਰੋਚਿਂਸੁ. ਅਟ੍ਠੀਹਿ ਚੇਵ ਦਨ੍ਤੇਹਿ ਚ ਅਕ੍ਖੀਨਞ੍ਚ ਸੇਤਟ੍ਠਾਨੇਹਿ ਓਦਾਤਰਸ੍ਮਿਯੋ ਨਿਕ੍ਖਮਿਂਸੁ, ਯਾਸਂ ਵਸੇਨ ਦਿਸਾਭਾਗਾ ਰਜਤਕੁਟੇਹਿ ਆਸਿਞ੍ਚਮਾਨਖੀਰਧਾਰਾਸਮ੍ਪਰਿਕਿਣ੍ਣਾ ਵਿਯ ਪਸਾਰਿਤਰਜਤਪਟਵਿਤਾਨਾ ਵਿਯ ਵੀਤਿਪਤਨ੍ਤਰਜਤਤਾਲਵਣ੍ਟਾ ¶ ਵਿਯ ਕੁਨ੍ਦਕੁਮੁਦਸਿਨ੍ਧੁਵਾਰਸੁਮਨਮਲ੍ਲਿਕਾਦਿਕੁਸੁਮਸਞ੍ਛਨ੍ਨਾ ਵਿਯ ਚ ਵਿਰੋਚਿਂਸੁ. ਮਞ੍ਜਿਟ੍ਠਪਭਸ੍ਸਰਾ ਪਨ ਤਮ੍ਹਾ ਤਮ੍ਹਾ ਸਰੀਰਪ੍ਪਦੇਸਾ ਨਿਕ੍ਖਮਿਂਸੁ. ਇਤਿ ਤਾ ਛਬ੍ਬਣ੍ਣਰਸ੍ਮਿਯੋ ਨਿਕ੍ਖਮਿਤ੍ਵਾ ਘਨਮਹਾਪਥਵਿਂ ਗਣ੍ਹਿਂਸੁ.

‘‘ਚਤੁਨਹੁਤਾਧਿਕਦ੍ਵਿਯੋਜਨਸਤਸਹਸ੍ਸਬਹਲਾ ਮਹਾਪਥਵੀ ਨਿਦ੍ਧਨ੍ਤਸੁਵਣ੍ਣਪਿਣ੍ਡਿ ਵਿਯ ਅਹੋਸਿ. ਪਥਵਿਂ ਭਿਨ੍ਦਿਤ੍ਵਾ ਹੇਟ੍ਠਾ ਉਦਕਂ ਗਣ੍ਹਿਂਸੁ. ਪਥਵੀਸਨ੍ਧਾਰਕਂ ਅਟ੍ਠਨਹੁਤਾਧਿਕਚਤੁਯੋਜਨਸਤਸਹਸ੍ਸਬਹਲਂ ਉਦਕਂ ਸੁਵਣ੍ਣਕਲਸੇਹਿ ਆਸਿਞ੍ਚਮਾਨਵਿਲੀਨਸੁਵਣ੍ਣਂ ਵਿਯ ਅਹੋਸਿ. ਉਦਕਂ ਵਿਨਿਵਿਜ੍ਝਿਤ੍ਵਾ ਵਾਤਂ ਅਗ੍ਗਹੇਸੁਂ. ਛਨ੍ਨਵੁਤਾਧਿਕਨਵਯੋਜਨਸਤਸਹਸ੍ਸਬਹਲੋ ਵਾਤੋ ਸਮੁਸ੍ਸਿਤਸੁਵਣ੍ਣਕ੍ਖਨ੍ਧੋ ਵਿਯ ਅਹੋਸਿ. ਵਾਤਂ ਵਿਨਿਵਿਜ੍ਝਿਤ੍ਵਾ ਹੇਟ੍ਠਾ ਅਜਟਾਕਾਸਂ ਪਕ੍ਖਨ੍ਦਿਂਸੁ. ਉਪਰਿਭਾਗੇਨ ਉਗ੍ਗਨ੍ਤ੍ਵਾਪਿ ਚਤੁਮਹਾਰਾਜਿਕੇ ਗਣ੍ਹਿਂਸੁ. ਤੇ ਵਿਨਿਵਿਜ੍ਝਿਤ੍ਵਾ ਤਾਵਤਿਂਸੇ, ਤਤੋ ਯਾਮੇ, ਤਤੋ ਤੁਸਿਤੇ, ਤਤੋ ਨਿਮ੍ਮਾਨਰਤੀ, ਤਤੋ ਪਰਨਿਮ੍ਮਿਤਵਸਵਤ੍ਤੀ, ਤਤੋ ਨਵ ਬ੍ਰਹ੍ਮਲੋਕੇ, ਤਤੋ ਵੇਹਪ੍ਫਲੇ, ਤਤੋ ਪਞ੍ਚ ਸੁਦ੍ਧਾਵਾਸੇ ਵਿਨਿਵਿਜ੍ਝਿਤ੍ਵਾ ਚਤ੍ਤਾਰੋ ਆਰੁਪ੍ਪੇ ਗਣ੍ਹਿਂਸੁ. ਚਤ੍ਤਾਰੋ ਚ ਆਰੁਪ੍ਪੇ ਵਿਨਿਵਿਜ੍ਝਿਤ੍ਵਾ ਅਜਟਾਕਾਸਂ ਪਕ੍ਖਨ੍ਦਿਂਸੁ.

‘‘ਤਿਰਿਯਭਾਗੇਹਿ ¶ ਅਨਨ੍ਤਾ ਲੋਕਧਾਤੁਯੋ ਪਕ੍ਖਨ੍ਦਿਂਸੁ, ਏਤ੍ਤਕੇ ਠਾਨੇ ਚਨ੍ਦਮ੍ਹਿ ਚਨ੍ਦਪ੍ਪਭਾ ਨਤ੍ਥਿ, ਸੂਰਿਯੇ ਸੂਰਿਯਪ੍ਪਭਾ ਨਤ੍ਥਿ, ਤਾਰਕਰੂਪੇਸੁ ਤਾਰਕਰੂਪਪ੍ਪਭਾ ਨਤ੍ਥਿ, ਦੇਵਤਾਨਂ ਉਯ੍ਯਾਨਵਿਮਾਨਕਪ੍ਪਰੁਕ੍ਖੇਸੁ ਸਰੀਰੇ ਆਭਰਣੇਸੂਤਿ ਸਬ੍ਬਤ੍ਥ ਪਭਾ ਨਤ੍ਥਿ. ਤਿਸਹਸ੍ਸਿਮਹਾਸਹਸ੍ਸਿਲੋਕਧਾਤੁਯਾ ਆਲੋਕਫਰਣਸਮਤ੍ਥੋ ਮਹਾਬ੍ਰਹ੍ਮਾਪਿ ਸੂਰਿਯੁਗ੍ਗਮਨੇ ਖਜ੍ਜੋਪਨਕੋ ਵਿਯ ਅਹੋਸਿ, ਚਨ੍ਦਸੂਰਿਯਤਾਰਕਰੂਪਦੇਵਤੁਯ੍ਯਾਨਵਿਮਾਨਕਪ੍ਪਰੁਕ੍ਖਾਨਂ ਪਰਿਚ੍ਛੇਦਮਤ੍ਤਕਮੇਵ ਪਞ੍ਞਾਯਿਤ੍ਥ. ਏਤ੍ਤਕਂ ਠਾਨਂ ਬੁਦ੍ਧਰਸ੍ਮੀਹਿਯੇਵ ਅਜ੍ਝੋਤ੍ਥਟਂ ਅਹੋਸਿ. ਅਯਞ੍ਚ ਨੇਵ ਬੁਦ੍ਧਾਨਂ ਅਧਿਟ੍ਠਾਨਿਦ੍ਧਿ, ਨ ਭਾਵਨਾਮਯਿਦ੍ਧਿ. ਸਣ੍ਹਸੁਖੁਮਧਮ੍ਮਂ ਪਨ ਸਮ੍ਮਸਤੋ ਲੋਕਨਾਥਸ੍ਸ ਲੋਹਿਤਂ ਪਸੀਦਿ, ਵਤ੍ਥੁਰੂਪਂ ਪਸੀਦਿ, ਛਵਿਵਣ੍ਣੋ ਪਸੀਦਿ. ਚਿਤ੍ਤਸਮੁਟ੍ਠਾਨਾ ਵਣ੍ਣਧਾਤੁ ਸਮਨ੍ਤਾ ਅਸੀਤਿਹਤ੍ਥਮਤ੍ਤੇ ਪਦੇਸੇ ਨਿਚ੍ਚਲਾ ਅਟ੍ਠਾਸੀ’’ਤਿ.

ਏਵਂ ਨਿਸਿਨ੍ਨੇਤਿ ਤਮ੍ਹਾ ਸਮਾਧਿਮ੍ਹਾ ਵੁਟ੍ਠਹਿਤ੍ਵਾ ਨਿਸਿਨ੍ਨੇ. ਏਕੋ ਬ੍ਰਾਹ੍ਮਣੋਤਿ ਨਾਮਗੋਤ੍ਤਵਸੇਨ ਅਨਭਿਞ੍ਞਾਤੋ ਅਪਾਕਟੋ ਏਕੋ ਬ੍ਰਾਹ੍ਮਣੋ. ‘‘ਹੁਂ ਹੁ’’ਨ੍ਤਿ ਕਰੋਨ੍ਤੋ ਵਿਚਰਤੀਤਿ ਸਬ੍ਬਂ ਅਚੋਕ੍ਖਜਾਤਿਕਂ ਪਸ੍ਸਿਤ੍ਵਾ ਜਿਗੁਚ੍ਛਨ੍ਤੋ ‘‘ਹੁਂ ਹੁ’’ਨ੍ਤਿ ਕਰੋਨ੍ਤੋ ਵਿਚਰਤਿ. ਏਤਦਵੋਚਾਤਿ (ਉਦਾ. ਅਟ੍ਠ. ੪) ਏਤਂ ਇਦਾਨਿ ਵਤ੍ਤਬ੍ਬਂ ‘‘ਕਿਤ੍ਤਾਵਤਾ ਨੁ ਖੋ’’ਤਿਆਦਿਵਚਨਂ ਅਵੋਚ. ਤਤ੍ਥ ਕਿਤ੍ਤਾਵਤਾਤਿ ਕਿਤ੍ਤਕੇਨ ਪਮਾਣੇਨ. ਨੁ-ਤਿ ਸਂਸਯਤ੍ਥੇ ਨਿਪਾਤੋ, ਖੋ-ਤਿ ਪਦਪੂਰਣੇ. ਭੋ-ਤਿ ¶ ਬ੍ਰਾਹ੍ਮਣਾਨਂ ਜਾਤਿਸਮੁਦਾਗਤਂ ਆਲਪਨਂ. ਤਥਾ ਹਿ ਵੁਤ੍ਤਂ ‘‘ਭੋਵਾਦਿ ਨਾਮ ਸੋ ਹੋਤਿ, ਸਚੇ ਹੋਤਿ ਸਕਿਞ੍ਚਨੋ’’ਤਿ (ਧ. ਪ. ੩੯੬; ਸੁ. ਨਿ. ੬੨੫). ਗੋਤਮਾਤਿ ਭਗਵਨ੍ਤਂ ਗੋਤ੍ਤੇਨ ਆਲਪਤਿ. ਕਥਂ ਪਨਾਯਂ ਬ੍ਰਾਹ੍ਮਣੋ ਸਮ੍ਪਤਿ ਸਮਾਗਤੋ ਭਗਵਤੋ ਗੋਤ੍ਤਂ ਜਾਨਾਤੀਤਿ? ਨਾਯਂ ਸਮ੍ਪਤਿ ਸਮਾਗਤੋ, ਛਬ੍ਬਸ੍ਸਾਨਿ ਪਧਾਨਕਰਣਕਾਲੇ ਉਪਟ੍ਠਹਨ੍ਤੇਹਿ ਪਞ੍ਚਵਗ੍ਗਿਯੇਹਿ ਸਦ੍ਧਿਂ ਚਰਮਾਨੋ ਅਪਰਭਾਗੇ ਤਂ ਵਤਂ ਛਡ੍ਡੇਤ੍ਵਾ ਉਰੁਵੇਲਾਯਂ ਸੇਨਨਿਗਮੇ ਏਕੋ ਅਦੁਤਿਯੋ ਹੁਤ੍ਵਾ ਪਿਣ੍ਡਾਯ ਚਰਮਾਨੋਪਿ ਤੇਨ ਬ੍ਰਾਹ੍ਮਣੇਨ ਦਿਟ੍ਠਪੁਬ੍ਬੋ ਚੇਵ ਸਲ੍ਲਪਿਤਪੁਬ੍ਬੋ ਚ, ਤੇਨ ਸੋ ਪੁਬ੍ਬੇ ਪਞ੍ਚਵਗ੍ਗਿਯੇਹਿ ਗਯ੍ਹਮਾਨਂ ਭਗਵਤੋ ਗੋਤ੍ਤਂ ਅਨੁਸ੍ਸਰਨ੍ਤੋ ‘‘ਭੋ ਗੋਤਮਾ’’ਤਿ ਭਗਵਨ੍ਤਂ ਗੋਤ੍ਤੇਨ ਆਲਪਤਿ. ਯਤੋ ਪਟ੍ਠਾਯ ਵਾ ਭਗਵਾ ਮਹਾਭਿਨਿਕ੍ਖਮਨਂ ਨਿਕ੍ਖਨ੍ਤੋ ਅਨੋਮਾਨਦੀਤੀਰੇ ਪਬ੍ਬਜਿ, ਤਤੋ ਪਭੁਤਿ ‘‘ਸਮਣੋ ¶ ਗੋਤਮੋ’’ਤਿ ਚਨ੍ਦੋ ਵਿਯ ਸੂਰਿਯੋ ਵਿਯ ਪਾਕਟੋ ਪਞ੍ਞਾਤੋ ਹੋਤਿ, ਨ ਚ ਤਸ੍ਸ ਗੋਤ੍ਤਜਾਨਨੇ ਕਾਰਣਂ ਗਵੇਸਿਤਬ੍ਬਂ. ਬ੍ਰਾਹ੍ਮਣਕਰਣਾਤਿ ਬ੍ਰਾਹ੍ਮਣਂ ਕਰੋਨ੍ਤੀਤਿ ਬ੍ਰਾਹ੍ਮਣਕਰਣਾ, ਬ੍ਰਾਹ੍ਮਣਭਾਵਕਰਾਤਿ ਅਤ੍ਥੋ. ਏਤ੍ਥ ਚ ‘‘ਕਿਤ੍ਤਾਵਤਾ’’ਤਿ ਏਤੇਨ ਯੇਹਿ ਧਮ੍ਮੇਹਿ ਬ੍ਰਾਹ੍ਮਣੋ ਹੋਤਿ, ਤੇਸਂ ਧਮ੍ਮਾਨਂ ਪਰਿਮਾਣਂ ਪੁਚ੍ਛਤਿ. ‘‘ਕਤਮੇ’’ਤਿ ਪਨ ਇਮਿਨਾ ਤੇਸਂ ਸਰੂਪਂ ਪੁਚ੍ਛਤਿ.

ਉਦਾਨਂ ਉਦਾਨੇਸੀਤਿ ‘‘ਯੋ ਬ੍ਰਾਹ੍ਮਣੋ’’ਤਿਆਦਿਕਂ ਉਦਾਨਂ ਉਦਾਨੇਸਿ, ਨ ਪਨ ਤਸ੍ਸ ਬ੍ਰਾਹ੍ਮਣਸ੍ਸ ਧਮ੍ਮਂ ਦੇਸੇਸਿ. ਕਸ੍ਮਾ? ਧਮ੍ਮਦੇਸਨਾਯ ਅਭਾਜਨਭਾਵਤੋ. ਤਥਾ ਹਿ ਤਸ੍ਸ ਬ੍ਰਾਹ੍ਮਣਸ੍ਸ ਇਮਂ ਗਾਥਂ ਸੁਤ੍ਵਾ ਨ ਸਚ੍ਚਾਭਿਸਮਯੋ ਅਹੋਸਿ. ਯਥਾ ਚ ਇਮਸ੍ਸ, ਏਵਂ ਉਪਕਸ੍ਸ ਆਜੀਵਕਸ੍ਸ ਬੁਦ੍ਧਗੁਣਪ੍ਪਕਾਸਨਂ ਸੁਤ੍ਵਾ. ਧਮ੍ਮਚਕ੍ਕਪ੍ਪਵਤ੍ਤਨਤੋ ਹਿ ਪੁਬ੍ਬਭਾਗੇ ਭਗਵਤਾ ਭਾਸਿਤਂ ਪਰੇਸਂ ਸੁਣਨ੍ਤਾਨਮ੍ਪਿ ਤਪੁਸ੍ਸਭਲ੍ਲਿਕਾਨਂ ਸਰਣਦਾਨਂ ਵਿਯ ਵਾਸਨਾਭਾਗਿਯਮੇਵ ਜਾਤਂ, ਨ ਅਸੇਕ੍ਖਭਾਗਿਯਂ ਵਾ ਨਿਬ੍ਬੇਧਭਾਗਿਯਂ ਵਾ. ਏਸਾ ਹਿ ਧਮ੍ਮਤਾਤਿ. ਵੇਦੇਹਿ ਵਾ ਅਨ੍ਤਨ੍ਤਿ ਏਤ੍ਥ ਅਨ੍ਤਂ ਨਾਮ ਸਬ੍ਬਸਙ੍ਖਾਰਪਰਿਯੋਸਾਨਂ ਨਿਬ੍ਬਾਨਂ. ਇਮੇ ਉਸ੍ਸਦਾ ਨਤ੍ਥੀਤਿ ਸਬ੍ਬਸੋ ਇਮੇ ਪਹੀਨਤ੍ਤਾ ਨ ਸਨ੍ਤਿ.

੫. ਮੁਚਲਿਨ੍ਦਮੂਲੇਤਿ (ਉਦਾ. ਅਟ੍ਠ. ੧੧) ਏਤ੍ਥ ਮੁਚਲਿਨ੍ਦੋ ਵੁਚ੍ਚਤਿ ਨੀਪਰੁਕ੍ਖੋ, ਯੋ ‘‘ਨਿਚੁਲੋ’’ਤਿਪਿ ਵੁਚ੍ਚਤਿ, ਤਸ੍ਸ ਸਮੀਪੇਤਿ ਅਤ੍ਥੋ. ਕੇਚਿ ਪਨ ‘‘ਮੁਚਲੋਤਿ ਤਸ੍ਸ ਰੁਕ੍ਖਸ੍ਸ ਨਾਮਂ, ਵਨਜੇਟ੍ਠਕਤਾਯ ਪਨ ਮੁਚਲਿਨ੍ਦੋਤਿ ਵੁਤ੍ਤ’’ਨ੍ਤਿ ਵਦਨ੍ਤਿ. ਉਦਪਾਦੀਤਿ ਸਕਲਚਕ੍ਕਵਾਲ਼ਗਬ੍ਭਂ ਪੂਰੇਨ੍ਤੋ ਮਹਾਮੇਘੋ ਉਦਪਾਦਿ. ਏਵਰੂਪੋ ਕਿਰ ਮੇਘੋ ਦ੍ਵੀਸੁਯੇਵ ਕਾਲੇਸੁ ਵਸ੍ਸਤਿ ਚਕ੍ਕਵਤ੍ਤਿਮ੍ਹਿ ਵਾ ਉਪ੍ਪਨ੍ਨੇ ਬੁਦ੍ਧੇ ਵਾ, ਇਧ ਬੁਦ੍ਧੁਪ੍ਪਾਦਕਾਲੇ ਉਦਪਾਦਿ. ਪੋਕ੍ਖਰਣਿਯਾ ਨਿਬ੍ਬਤ੍ਤੋਤਿ ਪੋਕ੍ਖਰਣਿਯਾ ਹੇਟ੍ਠਾ ¶ ਨਾਗਭਵਨਂ ਅਤ੍ਥਿ, ਤਤ੍ਥ ਨਿਬ੍ਬਤ੍ਤੋ. ਸਕਭਵਨਾਤਿ ਅਤ੍ਤਨੋ ਨਾਗਭਵਨਤੋ. ਏਵਂ ਭੋਗੇਹਿ ਪਰਿਕ੍ਖਿਪਿਤ੍ਵਾਤਿ ਸਤ੍ਤ ਵਾਰੇ ਅਤ੍ਤਨੋ ਸਰੀਰਭੋਗੇਹਿ ਭਗਵਤੋ ਕਾਯਂ ਪਰਿਵਾਰੇਤ੍ਵਾ. ਉਪਰਿਮੁਦ੍ਧਨਿ ਮਹਨ੍ਤਂ ਫਣਂ ¶ ਵਿਹਚ੍ਚਾਤਿ ਭਗਵਤੋ ਮੁਦ੍ਧਪ੍ਪਦੇਸਸ੍ਸ ਉਪਰਿ ਅਤ੍ਤਨੋ ਮਹਨ੍ਤਂ ਫਣਂ ਪਸਾਰੇਤ੍ਵਾ. ‘‘ਫਣਂ ਕਰਿਤ੍ਵਾ’’ਤਿਪਿ ਪਾਠੋ, ਸੋਯੇਵਤ੍ਥੋ.

ਤਸ੍ਸ ਕਿਰ ਨਾਗਰਾਜਸ੍ਸ ਏਤਦਹੋਸਿ ‘‘ਭਗਵਾ ਚ ਮਯ੍ਹਂ ਭਵਨਸਮੀਪੇ ਰੁਕ੍ਖਮੂਲੇ ਨਿਸਿਨ੍ਨੋ, ਅਯਞ੍ਚ ਸਤ੍ਤਾਹਵਦ੍ਦਲਿਕਾ ਵਤ੍ਤਤਿ, ਵਾਸਾਗਾਰਮਸ੍ਸ ਲਦ੍ਧੁਂ ਵਟ੍ਟਤੀ’’ਤਿ. ਸੋ ਸਤ੍ਤਰਤਨਮਯਂ ਪਾਸਾਦਂ ਨਿਮ੍ਮਿਨਿਤੁਂ ਸਕ੍ਕੋਨ੍ਤੋਪਿ ‘‘ਏਵਂ ਕਤੇ ਕਾਯਸਾਰੋ ਗਹਿਤੋ ਨ ਭਵਿਸ੍ਸਤਿ, ਦਸਬਲਸ੍ਸ ਕਾਯਵੇਯ੍ਯਾਵਚ੍ਚਂ ਕਰਿਸ੍ਸਾਮੀ’’ਤਿ ਮਹਨ੍ਤਂ ਅਤ੍ਤਭਾਵਂ ਕਤ੍ਵਾ ਸਤ੍ਥਾਰਂ ਸਤ੍ਤਕ੍ਖਤ੍ਤੁਂ ਭੋਗੇਹਿ ਪਰਿਕ੍ਖਿਪਿਤ੍ਵਾ ਉਪਰਿ ਫਣਂ ਧਾਰੇਸਿ. ‘‘ਤਸ੍ਸ ਪਰਿਕ੍ਖੇਪਬ੍ਭਨ੍ਤਰਂ ਲੋਹਪਾਸਾਦੇ ਭਣ੍ਡਾਗਾਰਗਬ੍ਭਪ੍ਪਮਾਣਂ ਅਹੋਸੀ’’ਤਿ ਇਧ ਵੁਤ੍ਤਂ. ਮਜ੍ਝਿਮਟ੍ਠਕਥਾਯਂ (ਮ. ਨਿ. ਅਟ੍ਠ. ੧.੨੮੪) ਪਨ –

‘‘ਪਰਿਕ੍ਖੇਪਸ੍ਸ ਅਨ੍ਤੋ ਓਕਾਸੋ ਹੇਟ੍ਠਾ ਲੋਹਪਾਸਾਦਪ੍ਪਮਾਣੋ ਅਹੋਸਿ, ‘ਇਚ੍ਛਿਤਿਚ੍ਛਿਤੇਨ ਇਰਿਯਾਪਥੇਨ ਸਤ੍ਥਾ ਵਿਹਰਿਸ੍ਸਤੀ’ਤਿ ਨਾਗਰਾਜਸ੍ਸ ਅਜ੍ਝਾਸਯੋ ਅਹੋਸਿ, ਤਸ੍ਮਾ ਏਵਂ ਮਹਨ੍ਤਂ ਓਕਾਸਂ ਪਰਿਕ੍ਖਿਪਿ, ਮਜ੍ਝੇ ਰਤਨਪਲ੍ਲਙ੍ਕੋ ਪਞ੍ਞਤ੍ਤੋ ਹੋਤਿ, ਉਪਰਿ ਸੁਵਣ੍ਣਤਾਰਕਵਿਚਿਤ੍ਤਂ ਸਮੋਸਰਿਤਗਨ੍ਧਦਾਮਕੁਸੁਮਚੇਲਵਿਤਾਨਂ ਅਹੋਸਿ, ਚਤੂਸੁ ਕੋਣੇਸੁ ਗਨ੍ਧਤੇਲੇਨ ਦੀਪਾ ਜਲਿਤਾ, ਚਤੂਸੁ ਦਿਸਾਸੁ ਵਿਵਰਿਤ੍ਵਾ ਚਨ੍ਦਨਕਰਣ੍ਡਕਾ ਠਪਿਤਾ’’ਤਿ –

ਵੁਤ੍ਤਂ. ਇਚ੍ਛਿਤਿਚ੍ਛਿਤੇਨ ਇਰਿਯਾਪਥੇਨ ਵਿਹਰਿਸ੍ਸਤੀਤਿ ਚ ਨਾਗਰਾਜਸ੍ਸ ਅਜ੍ਝਾਸਯਮਤ੍ਤਮੇਤਂ, ਭਗਵਾ ਪਨ ਯਥਾਨਿਸਿਨ੍ਨੋਵ ਸਤ੍ਤਾਹਂ ਵੀਤਿਨਾਮੇਸਿ.

ਕਿਞ੍ਚਾਪਿ…ਪੇ… ਚਿਨ੍ਤੇਤੁਂ ਯੁਤ੍ਤਨ੍ਤਿ ਏਤ੍ਥ ਕੇਚਿ ਵਦਨ੍ਤਿ ‘‘ਉਣ੍ਹਗ੍ਗਹਣਂ ਭੋਗਪਰਿਕ੍ਖੇਪਸ੍ਸ ਵਿਪੁਲਭਾਵਕਰਣੇ ਕਾਰਣਕਿਤ੍ਤਨਂ. ਖੁਦ੍ਦਕੇ ਹਿ ਤਸ੍ਮਿਂ ਭਗਵਨ੍ਤਂ ਨਾਗਰਾਜਸ੍ਸ ਸਰੀਰਸਮ੍ਭੂਤਾ ਉਸ੍ਮਾ ਬਾਧੇਯ੍ਯ, ਵਿਪੁਲਭਾਵਕਰਣੇਨ ਪਨ ਤਾਦਿਸਂ ਮਾ ਉਣ੍ਹਂ ਬਾਧਯਿਤ੍ਥਾ’’ਤਿ. ਸਉਪਸਗ੍ਗਪਦਸ੍ਸ ਅਤ੍ਥੋ ਉਪਸਗ੍ਗੇਨ ਵਿਨਾਪਿ ਵਿਞ੍ਞਾਯਤੀਤਿ ਆਹ ‘‘ਵਿਦ੍ਧਨ੍ਤਿ ਉਬ੍ਬਿਦ੍ਧ’’ਨ੍ਤਿ, ਸਾ ਚਸ੍ਸ ਉਬ੍ਬਿਦ੍ਧਤਾ ਉਪਕ੍ਕਿਲੇਸਵਿਗਮੇਨ ਦੂਰਭਾਵੇਨ ਉਪਟ੍ਠਾਨਨ੍ਤਿ ਆਹ ‘‘ਮੇਘਵਿਗਮੇਨ ਦੂਰੀਭੂਤ’’ਨ੍ਤਿ. ਇਨ੍ਦਨੀਲਮਣਿ ਵਿਯ ਦਿਬ੍ਬਤਿ ਜੋਤਤੀਤਿ ਦੇਵੋ, ਆਕਾਸੋ. ਵਿਦਿਤ੍ਵਾਤਿ ‘‘ਇਦਾਨਿ ਵਿਗਤਵਲਾਹਕੋ ਆਕਾਸੋ, ਨਤ੍ਥਿ ਭਗਵਤੋ ਸੀਤਾਦਿਉਪਦ੍ਦਵੋ’’ਤਿ ਞਤ੍ਵਾ. ਵਿਨਿਵੇਠੇਤ੍ਵਾਤਿ ਅਪਨੇਤ੍ਵਾ. ਅਤ੍ਤਨੋ ¶ ਰੂਪਨ੍ਤਿ ਅਤ੍ਤਨੋ ਨਾਗਰੂਪਂ. ਪਟਿਸਂਹਰਿਤ੍ਵਾਤਿ ਅਨ੍ਤਰਧਾਪੇਤ੍ਵਾ. ਮਾਣਵਕਵਣ੍ਣਨ੍ਤਿ ਕੁਮਾਰਕਰੂਪਂ.

ਏਤਮਤ੍ਥਂ ¶ ਵਿਦਿਤ੍ਵਾਤਿ ‘‘ਵਿਵੇਕਸੁਖਪਟਿਸਂਵੇਦਿਨੋ ਯਤ੍ਥ ਕਤ੍ਥਚਿ ਸੁਖਮੇਵ ਹੋਤੀ’’ਤਿ ਏਤਂ ਅਤ੍ਥਂ ਸਬ੍ਬਾਕਾਰੇਨ ਜਾਨਿਤ੍ਵਾ. ਇਮਂ ਉਦਾਨਨ੍ਤਿ ਇਮਂ ਵਿਵੇਕਸੁਖਾਨੁਭਾਵਦੀਪਕਂ ਉਦਾਨਂ ਉਦਾਨੇਸਿ. ਸੁਤਧਮ੍ਮਸ੍ਸਾਤਿ ਵਿਸ੍ਸੁਤਧਮ੍ਮਸ੍ਸ. ਤੇਨਾਹ ‘‘ਪਕਾਸਿਤਧਮ੍ਮਸ੍ਸਾ’’ਤਿ. ਅਕੁਪ੍ਪਨਭਾਵੋਤਿ ਅਕੁਪ੍ਪਨਸਭਾਵੋ.

੬. ਓਸਧਹਰੀਤਕਂ ਉਪਨੇਸੀਤਿ ਨ ਕੇਵਲਂ ਓਸਧਹਰੀਤਕਮੇਵ, ਦਨ੍ਤਕਟ੍ਠਮ੍ਪਿ ਉਪਨੇਸਿ. ਪਚ੍ਚਗ੍ਘੇਤਿ ਏਤ੍ਥ ਪੁਰਿਮਂ ਅਤ੍ਥਵਿਕਪ੍ਪਂ ਕੇਚਿ ਨ ਇਚ੍ਛਨ੍ਤਿ, ਤੇਨੇਵ ਆਚਰਿਯਧਮ੍ਮਪਾਲਤ੍ਥੇਰੇਨ ਵੁਤ੍ਤਂ ‘‘ਪਚ੍ਚਗ੍ਘੇਤਿ ਅਭਿਨਵੇ. ਪਚ੍ਚੇਕਂ ਮਹਗ੍ਘਤਾਯ ਪਚ੍ਚਗ੍ਘੇਤਿ ਕੇਚਿ, ਤਂ ਨ ਸੁਨ੍ਦਰਂ. ਨ ਹਿ ਬੁਦ੍ਧਾ ਭਗਵਨ੍ਤੋ ਮਹਗ੍ਘਂ ਪਟਿਗ੍ਗਣ੍ਹਨ੍ਤਿ ਪਰਿਭੁਞ੍ਜਨ੍ਤਿ ਵਾ’’ਤਿ.

੭. ਆਚਿਣ੍ਣਸਮਾਚਿਣ੍ਣੋਤਿ ਆਚਰਿਤੋ ਚੇਵ ਆਚਰਨ੍ਤੇਹਿ ਚ ਸਮ੍ਮਦੇਵ ਆਚਰਿਤੋਤਿ ਅਤ੍ਥੋ. ਏਤੇਨ ਅਯਂ ਪਰਿਵਿਤਕ੍ਕੋ ਸਬ੍ਬਬੁਦ੍ਧਾਨਂ ਪਠਮਾਭਿਸਮ੍ਬੋਧਿਯਂ ਉਪ੍ਪਜ੍ਜਤੇਵਾਤਿ ਅਯਮੇਤ੍ਥ ਧਮ੍ਮਤਾਤਿ ਦਸ੍ਸੇਤਿ. ਗਮ੍ਭੀਰੋਪਿ ਧਮ੍ਮੋ ਪਟਿਪਕ੍ਖਵਿਧਮਨੇਨ ਸੁਪਾਕਟੋ ਭਵੇਯ੍ਯ, ਪਟਿਪਕ੍ਖਵਿਧਮਨਂ ਪਨ ਸਮ੍ਮਾਪਟਿਪਤ੍ਤਿਪਟਿਬਦ੍ਧਂ, ਸਾ ਸਦ੍ਧਮ੍ਮਸਵਨਾਧੀਨਾ, ਤਂ ਸਤ੍ਥਰਿ ਧਮ੍ਮੇ ਚ ਪਸਾਦਾਯਤ੍ਤਂ. ਸੋ ਵਿਸੇਸਤੋ ਲੋਕੇ ਸਮ੍ਭਾਵਨੀਯਸ੍ਸ ਗਰੁਕਾਤਬ੍ਬਸ੍ਸ ਅਭਿਪਤ੍ਥਨਾਹੇਤੁਕੋਤਿ ਪਰਮ੍ਪਰਾਯ ਸਤ੍ਤਾਨਂ ਧਮ੍ਮਸਮ੍ਪਟਿਪਤ੍ਤਿਯਾ ਬ੍ਰਹ੍ਮੁਨੋ ਯਾਚਨਾਨਿਮਿਤ੍ਤਨ੍ਤਿ ਤਂ ਦਸ੍ਸੇਨ੍ਤੋ ‘‘ਬ੍ਰਹ੍ਮੁਨਾ ਯਾਚਿਤੇ ਦੇਸੇਤੁਕਾਮਤਾਯਾ’’ਤਿਆਦਿਮਾਹ.

ਅਧਿਗਤੋਤਿ ¶ ਪਟਿਵਿਦ੍ਧੋ, ਸਯਮ੍ਭੂਞਾਣੇਨ ‘‘ਇਦਂ ਦੁਕ੍ਖ’’ਨ੍ਤਿਆਦਿਨਾ ਯਥਾਭੂਤਂ ਅਵਬੁਦ੍ਧੋਤਿ ਅਤ੍ਥੋ. ਧਮ੍ਮੋਤਿ ਚਤੁਸਚ੍ਚਧਮ੍ਮੋ ਤਬ੍ਬਿਨਿਮੁਤ੍ਤਸ੍ਸ ਪਟਿਵਿਜ੍ਝਿਤਬ੍ਬਧਮ੍ਮਸ੍ਸ ਅਭਾਵਤੋ. ਗਮ੍ਭੀਰੋਤਿ ਮਹਾਸਮੁਦ੍ਦੋ ਵਿਯ ਮਕਸਤੁਣ੍ਡਸੂਚਿਯਾ ਅਞ੍ਞਤ੍ਰ ਸਮੁਪਚਿਤਪਰਿਪਕ੍ਕਞਾਣਸਮ੍ਭਾਰੇਹਿ ਅਞ੍ਞੇਸਂ ਞਾਣੇਨ ਅਲਬ੍ਭਨੇਯ੍ਯਪਤਿਟ੍ਠੋ. ਗਮ੍ਭੀਰਤ੍ਤਾਵ ਦੁਦ੍ਦਸੋ ਦੁਕ੍ਖੇਨ ਦਟ੍ਠਬ੍ਬੋ, ਨ ਸਕ੍ਕਾ ਸੁਖੇਨ ਦਟ੍ਠੁਂ. ਯੋ ¶ ਹਿ ਅਲਬ੍ਭਨੇਯ੍ਯਪਤਿਟ੍ਠੋ, ਸੋ ਓਗਾਹਿਤੁਂ ਅਸਕ੍ਕੁਣੇਯ੍ਯਤਾਯ ਸਰੂਪਤੋ ਚ ਵਿਸੇਸਤੋ ਚ ਸੁਖੇਨ ਪਸ੍ਸਿਤੁਂ ਨ ਸਕ੍ਕਾ, ਅਥ ਖੋ ਕਿਚ੍ਛੇਨ ਕੇਨਚਿ ਕਦਾਚਿਦੇਵ ਦਟ੍ਠਬ੍ਬੋ. ਦੁਦ੍ਦਸਤ੍ਤਾਵ ਦੁਰਨੁਬੋਧੋ ਦੁਕ੍ਖੇਨ ਅਵਬੁਜ੍ਝਿਤਬ੍ਬੋ, ਨ ਸਕ੍ਕਾ ਸੁਖੇਨ ਅਵਬੁਜ੍ਝਿਤੁਂ. ਯਞ੍ਹਿ ਦਟ੍ਠੁਮੇਵ ਨ ਸਕ੍ਕਾ, ਤਸ੍ਸ ਓਗਾਹੇਤ੍ਵਾ ਅਨੁਬੁਜ੍ਝਨੇ ਕਥਾ ਏਵ ਨਤ੍ਥਿ ਅਵਬੋਧਸ੍ਸ ਦੁਕ੍ਕਰਭਾਵਤੋ. ਇਮਸ੍ਮਿਂ ਠਾਨੇ ‘‘ਤਂ ਕਿਂ ਮਞ੍ਞਥ, ਭਿਕ੍ਖਵੇ, ਕਤਮਂ ਨੁ ਖੋ ਦੁਕ੍ਕਰਤਰਂ ਵਾ ਦੁਰਭਿਸਮ੍ਭਵਤਰਂ ਵਾ’’ਤਿ (ਸਂ. ਨਿ. ੫.੧੧੧੫) ਸੁਤ੍ਤਪਦਂ ਵਤ੍ਤਬ੍ਬਂ.

ਸਨ੍ਤੋਤਿ ਅਨੁਪਸਨ੍ਤਸਭਾਵਾਨਂ ਕਿਲੇਸਾਨਂ ਸਙ੍ਖਾਰਾਨਞ੍ਚ ਅਭਾਵਤੋ ਵੂਪਸਨ੍ਤਸਬ੍ਬਪਰਿਲ਼ਾਹਤਾਯ ਸਨ੍ਤੋ ਨਿਬ੍ਬੁਤੋ, ਸਨ੍ਤਾਰਮ੍ਮਣਤਾਯ ਵਾ ਸਨ੍ਤੋ. ਏਤ੍ਥ ਚ ਨਿਰੋਧਸਚ੍ਚਂ ਸਨ੍ਤਂ ਆਰਮ੍ਮਣਨ੍ਤਿ ਸਨ੍ਤਾਰਮ੍ਮਣਂ, ਮਗ੍ਗਸਚ੍ਚਂ ਸਨ੍ਤਂ ਸਨ੍ਤਾਰਮ੍ਮਣਞ੍ਚਾਤਿ ਸਨ੍ਤਾਰਮ੍ਮਣਂ. ਪਧਾਨਭਾਵਂ ਨੀਤੋਤਿ ਪਣੀਤੋ. ਅਥ ਵਾ ਪਣੀਤੋਤਿ ਅਤਿਤ੍ਤਿਕਰਣਟ੍ਠੇਨ ਅਤਪ੍ਪਕੋ ਸਾਦੁਰਸਭੋਜਨਂ ਵਿਯ. ਸਨ੍ਤਪਣੀਤਭਾਵੇਨੇਵ ਚੇਤ੍ਥ ਅਸੇਚਨਕਤਾਯ ਅਤਪ੍ਪਕਤਾ ਦਟ੍ਠਬ੍ਬਾ. ਇਦਞ੍ਹਿ ਦ੍ਵਯਂ ਲੋਕੁਤ੍ਤਰਮੇਵ ਸਨ੍ਧਾਯ ਵੁਤ੍ਤਂ. ਅਤਕ੍ਕਾਵਚਰੋਤਿ ਉਤ੍ਤਮਞਾਣਵਿਸਯਤ੍ਤਾ ਤਕ੍ਕੇਨ ਅਵਚਰਿਤਬ੍ਬੋ ਓਗਾਹਿਤਬ੍ਬੋ ਨ ਹੋਤਿ, ਞਾਣੇਨੇਵ ਅਵਚਰਿਤਬ੍ਬੋ. ਤਤੋ ਏਵ ਨਿਪੁਣਞਾਣਗੋਚਰਤਾਯ ਸਣ੍ਹਸੁਖੁਮਸਭਾਵਤ੍ਤਾ ਚ ਨਿਪੁਣੋ ਸਣ੍ਹੋ. ਪਣ੍ਡਿਤਵੇਦਨੀਯੋਤਿ ਬਾਲਾਨਂ ਅਵਿਸਯਤ੍ਤਾ ਸਮ੍ਮਾਪਟਿਪਦਂ ਪਟਿਪਨ੍ਨੇਹਿ ਪਣ੍ਡਿਤੇਹਿ ਏਵ ਵੇਦਿਤਬ੍ਬੋ.

ਅਲ੍ਲੀਯਨ੍ਤਿ ਅਭਿਰਮਿਤਬ੍ਬਟ੍ਠੇਨ ਸੇਵਿਯਨ੍ਤੀਤਿ ਆਲਯਾ, ਪਞ੍ਚ ਕਾਮਗੁਣਾਤਿ ਆਹ ‘‘ਸਤ੍ਤਾ ਪਞ੍ਚਕਾਮਗੁਣੇ ਅਲ੍ਲੀਯਨ੍ਤਿ, ਤਸ੍ਮਾ ਤੇ ਆਲਯਾਤਿ ਵੁਚ੍ਚਨ੍ਤੀ’’ਤਿ. ਤਤ੍ਥ ਪਞ੍ਚਕਾਮਗੁਣੇ ਅਲ੍ਲੀਯਨ੍ਤੀਤਿ ਪਞ੍ਚਕਾਮਗੁਣੇ ਸੇਵਨ੍ਤੀਤਿ ਅਤ੍ਥੋ. ਤੇਤਿ ਪਞ੍ਚ ਕਾਮਗੁਣਾ. ਰਮਨ੍ਤੀਤਿ ਰਤਿਂ ਵਿਨ੍ਦਨ੍ਤਿ ਕੀਲ਼ਨ੍ਤਿ ਲਲ਼ਨ੍ਤਿ. ਆਲੀਯਨ੍ਤਿ ਅਭਿਰਮਣਵਸੇਨ ਸੇਵਨ੍ਤੀਤਿ ਆਲਯਾ, ਅਟ੍ਠਸਤਂ ਤਣ੍ਹਾਵਿਚਰਿਤਾਨਿ, ਤੇਹਿ ਆਲਯੇਹਿ ਰਮਨ੍ਤੀਤਿ ਆਲਯਰਾਮਾਤਿ ਏਵਮ੍ਪੇਤ੍ਥ ਅਤ੍ਥੋ ਦਟ੍ਠਬ੍ਬੋ. ਇਮੇ ਹਿ ਸਤ੍ਤਾ ਯਥਾ ਕਾਮਗੁਣੇ, ਏਵਂ ਰਾਗਮ੍ਪਿ ਅਸ੍ਸਾਦੇਨ੍ਤਿ ¶ ਅਭਿਨਨ੍ਦਨ੍ਤਿਯੇਵ. ਯਥੇਵ ਹਿ ਸੁਸਜ੍ਜਿਤਪੁਪ੍ਫਫਲਭਰਿਤਰੁਕ੍ਖਾਦਿਸਮ੍ਪਨ੍ਨਂ ਉਯ੍ਯਾਨਂ ਪਵਿਟ੍ਠੋ ਰਾਜਾ ਤਾਯ ਤਾਯ ਸਮ੍ਪਤ੍ਤਿਯਾ ਰਮਤਿ, ਸਮ੍ਮੁਦਿਤੋ ਆਮੋਦਿਤਪਮੋਦਿਤੋ ਹੋਤਿ, ਨ ਉਕ੍ਕਣ੍ਠਤਿ, ਸਾਯਮ੍ਪਿ ਨਿਕ੍ਖਮਿਤੁਂ ਨ ਇਚ੍ਛਤਿ, ਏਵਮਿਮੇਹਿ ਕਾਮਾਲਯਤਣ੍ਹਾਲਯੇਹਿ ਸਤ੍ਤਾ ਰਮਨ੍ਤਿ, ਸਂਸਾਰਵਟ੍ਟੇ ਸਮ੍ਮੋਦਿਤਾ ਅਨੁਕ੍ਕਣ੍ਠਿਤਾ ਵਸਨ੍ਤਿ. ਤੇਨ ਨੇਸਂ ਭਗਵਾ ਦੁਵਿਧਮ੍ਪਿ ਆਲਯਂ ਉਯ੍ਯਾਨਭੂਮਿਂ ਵਿਯ ਦਸ੍ਸੇਨ੍ਤੋ ‘‘ਆਲਯਰਾਮਾ’’ਤਿਆਦਿਮਾਹ. ਰਤਾਤਿ ਨਿਰਤਾ. ਸੁਟ੍ਠੁ ਮੁਦਿਤਾਤਿ ਅਤਿਵਿਯ ਮੁਦਿਤਾ ਅਨੁਕ੍ਕਣ੍ਠਨਤੋ.

ਠਾਨਂ ਸਨ੍ਧਾਯਾਤਿ ਠਾਨਸਦ੍ਦਂ ਸਨ੍ਧਾਯ. ਅਤ੍ਥਤੋ ਪਨ ਠਾਨਨ੍ਤਿ ਚ ਪਟਿਚ੍ਚਸਮੁਪ੍ਪਾਦੋ ਏਵ ਅਧਿਪ੍ਪੇਤੋ ¶ . ਤਿਟ੍ਠਤਿ ਏਤ੍ਥ ਫਲਂ ਤਦਾਯਤ੍ਤਵੁਤ੍ਤਿਤਾਯਾਤਿ ਠਾਨਂ, ਸਙ੍ਖਾਰਾਦੀਨਂ ਪਚ੍ਚਯਭੂਤਾ ਅਵਿਜ੍ਜਾਦਯੋ. ਇਮੇਸਂ ਸਙ੍ਖਾਰਾਦੀਨਂ ਪਚ੍ਚਯਾਤਿ ਇਦਪ੍ਪਚ੍ਚਯਾ, ਅਵਿਜ੍ਜਾਦਯੋਵ. ਇਦਪ੍ਪਚ੍ਚਯਾ ਏਵ ਇਦਪ੍ਪਚ੍ਚਯਤਾ ਯਥਾ ਦੇਵੋ ਏਵ ਦੇਵਤਾ. ਇਦਪ੍ਪਚ੍ਚਯਾਨਂ ਵਾ ਅਵਿਜ੍ਜਾਦੀਨਂ ਅਤ੍ਤਨੋ ਫਲਂ ਪਟਿਚ੍ਚ ਪਚ੍ਚਯਭਾਵੋ ਉਪ੍ਪਾਦਨਸਮਤ੍ਥਤਾ ਇਦਪ੍ਪਚ੍ਚਯਤਾ. ਤੇਨ ਸਮਤ੍ਥਪਚ੍ਚਯਲਕ੍ਖਣੋ ਪਟਿਚ੍ਚਸਮੁਪ੍ਪਾਦੋ ਦਸ੍ਸਿਤੋ ਹੋਤਿ. ਪਟਿਚ੍ਚ ਸਮੁਪ੍ਪਜ੍ਜਤਿ ਫਲਂ ਏਤਸ੍ਮਾਤਿ ਪਟਿਚ੍ਚਸਮੁਪ੍ਪਾਦੋ. ਪਦਦ੍ਵਯੇਨਪਿ ਧਮ੍ਮਾਨਂ ਪਚ੍ਚਯਟ੍ਠੋ ਏਵ ਵਿਭਾਵਿਤੋ. ਸਙ੍ਖਾਰਾਦਿਪਚ੍ਚਯਾਨਞ੍ਹਿ ਅਵਿਜ੍ਜਾਦੀਨਂ ਏਤਂ ਅਧਿਵਚਨਂ ਇਦਪ੍ਪਚ੍ਚਯਤਾਪਟਿਚ੍ਚਸਮੁਪ੍ਪਾਦੋਤਿ. ਸਬ੍ਬਸਙ੍ਖਾਰਸਮਥੋਤਿਆਦਿ ਸਬ੍ਬਂ ਅਤ੍ਥਤੋ ਨਿਬ੍ਬਾਨਮੇਵ. ਯਸ੍ਮਾ ਹਿ ਤਂ ਆਗਮ੍ਮ ਪਟਿਚ੍ਚ ਅਰਿਯਮਗ੍ਗਸ੍ਸ ਆਰਮ੍ਮਣਪਚ੍ਚਯਭਾਵਹੇਤੁ ਸਬ੍ਬਸਙ੍ਖਾਰਵਿਪ੍ਫਨ੍ਦਿਤਾਨਿ ਸਮ੍ਮਨ੍ਤਿ ਵੂਪਸਮ੍ਮਨ੍ਤਿ, ਤਸ੍ਮਾ ‘‘ਸਬ੍ਬਸਙ੍ਖਾਰਸਮਥੋ’’ਤਿ ਵੁਚ੍ਚਤਿ. ਸਬ੍ਬਸਙ੍ਖਤਵਿਸਂਯੁਤ੍ਤੇ ਹਿ ਨਿਬ੍ਬਾਨੇ ਸਙ੍ਖਾਰਵੂਪਸਮਪਰਿਯਾਯੋ ਞਾਯਾਗਤੋਯੇਵਾਤਿ. ਇਦਂ ਪਨੇਤ੍ਥ ਨਿਬ੍ਬਚਨਂ – ਸਬ੍ਬੇ ਸਙ੍ਖਾਰਾ ਸਮ੍ਮਨ੍ਤਿ ਏਤ੍ਥਾਤਿ ਸਬ੍ਬਸਙ੍ਖਾਰਸਮਥੋਤਿ.

ਯਸ੍ਮਾ ਚ ਤਂ ਆਗਮ੍ਮ ਸਬ੍ਬੇ ਉਪਧਯੋ ਪਟਿਨਿਸ੍ਸਟ੍ਠਾ ਸਮੁਚ੍ਛੇਦਵਸੇਨ ਪਰਿਚ੍ਚਤ੍ਤਾ ਹੋਨ੍ਤਿ, ਅਟ੍ਠਸਤਪ੍ਪਭੇਦਾ ਸਬ੍ਬਾਪਿ ਤਣ੍ਹਾ ਖੀਯਨ੍ਤਿ, ਸਬ੍ਬੇ ਕਿਲੇਸਰਾਗਾ ਵਿਰਜ੍ਜਨ੍ਤਿ, ਜਰਾਮਰਣਾਦਿਭੇਦਂ ਸਬ੍ਬਂ ਵਟ੍ਟਦੁਕ੍ਖਂ ਨਿਰੁਜ੍ਝਤਿ, ਤਸ੍ਮਾ ‘‘ਸਬ੍ਬੂਪਧਿਪਟਿਨਿਸ੍ਸਗ੍ਗੋ ਤਣ੍ਹਾਕ੍ਖਯੋ ਵਿਰਾਗੋ ਨਿਰੋਧੋ’’ਤਿ ਵੁਚ੍ਚਤਿ, ਯਾ ਪਨੇਸਾ ਤਣ੍ਹਾ ਤੇਨ ਤੇਨ ਭਵੇਨ ਭਵਨ੍ਤਰਂ ਭਵਨਿਕਨ੍ਤਿਭਾਵੇਨ ਵਿਨਤਿ ਸਂਸਿਬ੍ਬਤਿ, ਫਲੇਨ ਵਾ ਸਦ੍ਧਿਂ ਕਮ੍ਮਂ ਵਿਨਤਿ ਸਂਸਿਬ੍ਬਤੀਤਿ ਕਤ੍ਵਾ ਵਾਨਨ੍ਤਿ ਵੁਚ੍ਚਤਿ, ਤਤੋ ਨਿਕ੍ਖਨ੍ਤਂ ਵਾਨਤੋਤਿ ਨਿਬ੍ਬਾਨਂ. ਕਿਲਮਥੋਤਿ ਕਾਯਕਿਲਮਥੋ. ਵਿਹੇਸਾਪਿ ਕਾਯਵਿਹੇਸਾਯੇਵ, ਚਿਤ੍ਤੇ ਪਨ ਉਭਯਮ੍ਪੇਤਂ ਬੁਦ੍ਧਾਨਂ ਨਤ੍ਥਿ ਬੋਧਿਮੂਲੇਯੇਵ ਸਮੁਚ੍ਛਿਨ੍ਨਤ੍ਤਾ. ਏਤ੍ਥ ਚ ਚਿਰਨਿਸਜ੍ਜਾਚਿਰਭਾਸਨੇਹਿ ¶ ਪਿਟ੍ਠਿਆਗਿਲਾਯਨਤਾਲੁਗਲਸੋਸਾਦਿਵਸੇਨ ਕਾਯਕਿਲਮਥੋ ਚੇਵ ਕਾਯਵਿਹੇਸਾ ਚ ਵੇਦਿਤਬ੍ਬਾ, ਸਾ ਚ ਖੋ ਦੇਸਨਾਯ ਅਤ੍ਥਂ ਅਜਾਨਨ੍ਤਾਨਞ੍ਚ ਅਪ੍ਪਟਿਪਜ੍ਜਨ੍ਤਾਨਞ੍ਚ ਵਸੇਨ. ਜਾਨਨ੍ਤਾਨਂ ਪਨ ਪਟਿਪਜ੍ਜਨ੍ਤਾਨਞ੍ਚ ਦੇਸਨਾਯ ਕਾਯਪਰਿਸ੍ਸਮੋਪਿ ਸਤ੍ਥੁ ਅਪਰਿਸ੍ਸਮੋਵ, ਤੇਨਾਹ ਭਗਵਾ ‘‘ਨ ਚ ਮਂ ਧਮ੍ਮਾਧਿਕਰਣਂ ਵਿਹੇਸੇਤੀ’’ਤਿ. ਤੇਨੇਵ ਵੁਤ੍ਤਂ ‘‘ਯਾ ਅਜਾਨਨ੍ਤਾਨਂ ਦੇਸਨਾ ਨਾਮ, ਸੋ ਮਮ ਕਿਲਮਥੋ ਅਸ੍ਸਾ’’ਤਿ.

ਅਪਿਸ੍ਸੂਤਿ ਸਮ੍ਪਿਣ੍ਡਨਤ੍ਥੇ ਨਿਪਾਤੋ. ਸੋ ਨ ਕੇਵਲਂ ਏਤਦਹੋਸਿ, ਇਮਾਪਿ ਗਾਥਾ ਪਟਿਭਂਸੂਤਿ ਦੀਪੇਤਿ. ਭਗਵਨ੍ਤਨ੍ਤਿ ਪਟਿਸਦ੍ਦਯੋਗੇਨ ਸਾਮਿਅਤ੍ਥੇ ਉਪਯੋਗਵਚਨਨ੍ਤਿ ਆਹ ‘‘ਭਗਵਤੋ’’ਤਿ. ਵੁਦ੍ਧਿਪ੍ਪਤ੍ਤਾ ਅਚ੍ਛਰਿਯਾ ਵਾ ਅਨਚ੍ਛਰਿਯਾ. ਵੁਦ੍ਧਿਅਤ੍ਥੋਪਿ ਹਿ ਅ-ਕਾਰੋ ਹੋਤਿ ਯਥਾ ‘‘ਅਸੇਕ੍ਖਾ ਧਮ੍ਮਾ’’ਤਿ. ਕਪ੍ਪਾਨਂ ਚਤ੍ਤਾਰਿ ਅਸਙ੍ਖ੍ਯੇਯ੍ਯਾਨਿ ਸਤਸਹਸ੍ਸਞ੍ਚ ਸਦੇਵਕਸ੍ਸ ਲੋਕਸ੍ਸ ਧਮ੍ਮਸਂਵਿਭਾਗਕਰਣਤ੍ਥਮੇਵ ਪਾਰਮਿਯੋ ਪੂਰੇਤ੍ਵਾ ਇਦਾਨਿ ਸਮਧਿਗਤਧਮ੍ਮਰਜ੍ਜਸ੍ਸ ਤਤ੍ਥ ਅਪ੍ਪੋਸ੍ਸੁਕ੍ਕਤਾਪਤ੍ਤਿਦੀਪਨਤ੍ਤਾ ਗਾਥਾਤ੍ਥਸ੍ਸ ¶ ਅਨੁਅਚ੍ਛਰਿਯਤਾ ਤਸ੍ਸ ਵੁਦ੍ਧਿਪ੍ਪਤ੍ਤਿ ਚ ਵੇਦਿਤਬ੍ਬਾ. ਅਤ੍ਥਦ੍ਵਾਰੇਨ ਹਿ ਗਾਥਾਨਂ ਅਨਚ੍ਛਰਿਯਤਾ. ਗੋਚਰਾ ਅਹੇਸੁਨ੍ਤਿ ਉਪਟ੍ਠਹਂਸੁ, ਉਪਟ੍ਠਾਨਞ੍ਚ ਵਿਤਕ੍ਕਯਿਤਬ੍ਬਤਾਤਿ ਆਹ ‘‘ਪਰਿਵਿਤਕ੍ਕਯਿਤਬ੍ਬਭਾਵਂ ਪਾਪੁਣਿਂਸੂ’’ਤਿ.

ਕਿਚ੍ਛੇਨਾਤਿ ਨ ਦੁਕ੍ਖਪ੍ਪਟਿਪਦਾਯ. ਬੁਦ੍ਧਾਨਞ੍ਹਿ ਚਤ੍ਤਾਰੋਪਿ ਮਗ੍ਗਾ ਸੁਖਪ੍ਪਟਿਪਦਾਵ ਹੋਨ੍ਤਿ. ਪਾਰਮੀਪੂਰਣਕਾਲੇ ਪਨ ਸਰਾਗਸਦੋਸਸਮੋਹਸ੍ਸੇਵ ਸਤੋ ਆਗਤਾਗਤਾਨਂ ਯਾਚਕਾਨਂ ਅਲਙ੍ਕਤਪ੍ਪਟਿਯਤ੍ਤਂ ਸੀਸਂ ਕਨ੍ਤਿਤ੍ਵਾ ਗਲਲੋਹਿਤਂ ਨੀਹਰਿਤ੍ਵਾ ਸੁਅਞ੍ਜਿਤਾਨਿ ਅਕ੍ਖੀਨਿ ਉਪ੍ਪਾਟੇਤ੍ਵਾ ਕੁਲਵਂਸਪ੍ਪਦੀਪਂ ਪੁਤ੍ਤਂ ਮਨਾਪਚਾਰਿਨਿਂ ਭਰਿਯਨ੍ਤਿ ਏਵਮਾਦੀਨਿ ਦੇਨ੍ਤਸ੍ਸ ਅਞ੍ਞਾਨਿ ਚ ਖਨ੍ਤਿਵਾਦਿਸਦਿਸੇਸੁ ਅਤ੍ਤਭਾਵੇਸੁ ਛੇਜ੍ਜਭੇਜ੍ਜਾਦੀਨਿ ਪਾਪੁਣਨ੍ਤਸ੍ਸ ਆਗਮਨੀਯਪਟਿਪਦਂ ਸਨ੍ਧਾਯੇਤਂ ਵੁਤ੍ਤਂ. ਹ-ਇਤਿ ਵਾ ਬ੍ਯਤ੍ਤਨ੍ਤਿ ਏਤਸ੍ਮਿਂ ਅਤ੍ਥੇ ਨਿਪਾਤੋ. ਏਕਂਸਤ੍ਥੇਤਿ ਕੇਚਿ. ਹ ਬ੍ਯਤ੍ਤਂ ਏਕਂਸੇਨ ਵਾ ਅਲਂ ਨਿਪ੍ਪਯੋਜਨਂ ਏਵਂ ਕਿਚ੍ਛੇਨ ਅਧਿਗਤਂ ਧਮ੍ਮਂ ਦੇਸੇਤੁਨ੍ਤਿ ਯੋਜਨਾ. ਹਲਨ੍ਤਿ ਵਾ ਅਲਨ੍ਤਿ ਇਮਿਨਾ ਸਮਾਨਤ੍ਥਂ ਪਦਂ ‘‘ਹਲਨ੍ਤਿ ਵਦਾਮੀ’’ਤਿਆਦੀਸੁ ਵਿਯ. ‘‘ਪਕਾਸਿਤ’’ਨ੍ਤਿਪਿ ਪਠਨ੍ਤਿ, ਦੇਸਿਤਨ੍ਤਿ ਅਤ੍ਥੋ. ਏਵਂ ਕਿਚ੍ਛੇਨ ਅਧਿਗਤਸ੍ਸ ਧਮ੍ਮਸ੍ਸ ਅਲਂ ਦੇਸਿਤਂ ਪਰਿਯਤ੍ਤਂ ਦੇਸਿਤਂ, ਕੋ ਅਤ੍ਥੋ ਦੇਸਿਤੇਨਾਤਿ ਵੁਤ੍ਤਂ ਹੋਤਿ. ਰਾਗਦੋਸਪਰੇਤੇਹੀਤਿ ਰਾਗਦੋਸਫੁਟ੍ਠੇਹਿ, ਫੁਟ੍ਠਵਿਸੇਨ ਵਿਯ ਸਪ੍ਪੇਨ ਰਾਗੇਨ ਦੋਸੇਨ ਚ ਸਮ੍ਫੁਟ੍ਠੇਹਿ ਅਭਿਭੂਤੇਹੀਤਿ ¶ ਅਤ੍ਥੋ. ਅਥ ਵਾ ਰਾਗਦੋਸਪਰੇਤੇਹੀਤਿ ਰਾਗਦੋਸਾਨੁਗਤੇਹਿ, ਰਾਗੇਨ ਚ ਦੋਸੇਨ ਚ ਅਨੁਬਨ੍ਧੇਹੀਤਿ ਅਤ੍ਥੋ.

ਪਟਿਸੋਤਗਾਮਿਨ੍ਤਿ (ਦੀ. ਨਿ. ਅਟ੍ਠ. ੨.੬੫; ਮ. ਨਿ. ਅਟ੍ਠ. ੧.੨੮੧; ਸਂ. ਨਿ. ਅਟ੍ਠ. ੧.੧.੧੭੨) ਨਿਚ੍ਚਗਾਹਾਦੀਨਂ ਪਟਿਸੋਤਂ ਅਨਿਚ੍ਚਂ ਦੁਕ੍ਖਮਨਤ੍ਤਾ ਅਸੁਭਨ੍ਤਿ ਏਵਂ ਗਤਂ ਪਵਤ੍ਤਂ ਚਤੁਸਚ੍ਚਧਮ੍ਮਨ੍ਤਿ ਅਤ੍ਥੋ. ਰਾਗਰਤ੍ਤਾਤਿ ਕਾਮਰਾਗੇਨ ਭਵਰਾਗੇਨ ਦਿਟ੍ਠਿਰਾਗੇਨ ਚ ਰਤ੍ਤਾ. ਨ ਦਕ੍ਖਨ੍ਤੀਤਿ ਅਨਿਚ੍ਚਂ ਦੁਕ੍ਖਮਨਤ੍ਤਾ ਅਸੁਭਨ੍ਤਿ ਇਮਿਨਾ ਸਭਾਵੇਨ ਨ ਪਸ੍ਸਿਸ੍ਸਨ੍ਤਿ, ਤੇ ਅਪਸ੍ਸਨ੍ਤੇ ਕੋ ਸਕ੍ਖਿਸ੍ਸਤਿ ਅਨਿਚ੍ਚਨ੍ਤਿਆਦਿਨਾ ਸਭਾਵੇਨ ਯਾਥਾਵਤੋ ਧਮ੍ਮਂ ਜਾਨਾਪੇਤੁਨ੍ਤਿ ਅਧਿਪ੍ਪਾਯੋ. ਰਾਗਦੋਸਪਰੇਤਤਾਪਿ ਨੇਸਂ ਸਮ੍ਮੁਲ਼੍ਹਭਾਵੇਨੇਵਾਤਿ ਆਹ ‘‘ਤਮੋਖਨ੍ਧੇਨ ਆਵੁਟਾ’’ਤਿ, ਅਵਿਜ੍ਜਾਰਾਸਿਨਾ ਅਜ੍ਝੋਤ੍ਥਟਾਤਿ ਅਤ੍ਥੋ.

ਅਪ੍ਪੋਸ੍ਸੁਕ੍ਕਤਾਯ ਚਿਤ੍ਤਂ ਨਮਤੀਤਿ ਕਸ੍ਮਾ ਪਨਸ੍ਸ ਏਵਂ ਚਿਤ੍ਤਂ ਨਮਿ, ਨਨੁ ਏਸ ‘‘ਮੁਤ੍ਤੋਹਂ ਮੋਚੇਸ੍ਸਾਮਿ, ਤਿਣ੍ਣੋਹਂ ਤਾਰੇਸ੍ਸਾਮਿ,

ਕਿਂ ਮੇ ਅਞ੍ਞਾਤਵੇਸੇਨ, ਧਮ੍ਮਂ ਸਚ੍ਛਿਕਤੇਨਿਧ;

ਸਬ੍ਬਞ੍ਞੁਤਂ ਪਾਪੁਣਿਤ੍ਵਾ, ਤਾਰਯਿਸ੍ਸਂ ਸਦੇਵਕ’’ਨ੍ਤਿ. (ਬੁ. ਵਂ. ੨.੫੫) –

ਪਤ੍ਥਨਂ ¶ ਕਤ੍ਵਾ ਪਾਰਮਿਯੋ ਪੂਰੇਤ੍ਵਾ ਸਬ੍ਬਞ੍ਞੁਤਂ ਪਤ੍ਤੋਤਿ? ਸਚ੍ਚਮੇਵ, ਤਦੇਵ ਪਚ੍ਚਵੇਕ੍ਖਣਾਨੁਭਾਵੇਨ ਪਨਸ੍ਸ ਏਵਂ ਚਿਤ੍ਤਂ ਨਮਿ. ਤਸ੍ਸ ਹਿ ਸਬ੍ਬਞ੍ਞੁਤਂ ਪਤ੍ਵਾ ਸਤ੍ਤਾਨਂ ਕਿਲੇਸਗਹਨਤਂ ਧਮ੍ਮਸ੍ਸ ਚ ਗਮ੍ਭੀਰਤਂ ਪਚ੍ਚਵੇਕ੍ਖਨ੍ਤਸ੍ਸ ਸਤ੍ਤਾਨਂ ਕਿਲੇਸਗਹਨਤਾ ਚ ਧਮ੍ਮਗਮ੍ਭੀਰਤਾ ਚ ਸਬ੍ਬਾਕਾਰੇਨ ਪਾਕਟਾ ਜਾਤਾ. ਅਥਸ੍ਸ ‘‘ਇਮੇ ਸਤ੍ਤਾ ਕਞ੍ਜਿਯਪੁਣ੍ਣਲਾਬੁ ਵਿਯ ਤਕ੍ਕਭਰਿਤਚਾਟਿ ਵਿਯ ਵਸਾਤੇਲਪੀਤਪਿਲੋਤਿਕਾ ਵਿਯ ਅਞ੍ਜਨਮਕ੍ਖਿਤਹਤ੍ਥੋ ਵਿਯ ਚ ਕਿਲੇਸਭਰਿਤਾ ਅਤਿਸਂਕਿਲਿਟ੍ਠਾ ਰਾਗਰਤ੍ਤਾ ਦੋਸਦੁਟ੍ਠਾ ਮੋਹਮੁਲ਼੍ਹਾ, ਤੇ ਕਿਂ ਨਾਮ ਪਟਿਵਿਜ੍ਝਿਸ੍ਸਨ੍ਤੀ’’ਤਿ ਚਿਨ੍ਤਯਤੋ ਕਿਲੇਸਗਹਨਪਚ੍ਚਵੇਕ੍ਖਣਾਨੁਭਾਵੇਨਪਿ ਏਵਂ ਚਿਤ੍ਤਂ ਨਮਿ.

‘‘ਅਯਂ ਧਮ੍ਮੋ ਪਥਵੀਸਨ੍ਧਾਰਕਉਦਕਕ੍ਖਨ੍ਧੋ ਵਿਯ ਗਮ੍ਭੀਰੋ, ਪਬ੍ਬਤੇਨ ਪਟਿਚ੍ਛਾਦੇਤ੍ਵਾ ਠਪਿਤੋ ਸਾਸਪੋ ਵਿਯ ਦੁਦ੍ਦਸੋ, ਸਤਧਾ ਭਿਨ੍ਨਸ੍ਸ ਵਾਲਸ੍ਸ ਕੋਟਿ ਵਿਯ ਅਣੁ. ਮਯਾ ਹਿ ਇਮਂ ਧਮ੍ਮਂ ਪਟਿਵਿਜ੍ਝਿਤੁਂ ਵਾਯਮਨ੍ਤੇਨ ਅਦਿਨ੍ਨਂ ਦਾਨਂ ਨਾਮ ਨਤ੍ਥਿ, ਅਰਕ੍ਖਿਤਂ ਸੀਲਂ ਨਾਮ ਨਤ੍ਥਿ, ਅਪਰਿਪੂਰਿਤਾ ਕਾਚਿ ਪਾਰਮੀ ਨਾਮ ਨਤ੍ਥਿ, ਤਸ੍ਸ ਮੇ ਨਿਰੁਸ੍ਸਾਹਂ ਵਿਯ ਮਾਰਬਲਂ ਵਿਧਮਨ੍ਤਸ੍ਸਪਿ ਪਥਵੀ ¶ ਨ ਕਮ੍ਪਿਤ੍ਥ, ਪਠਮਯਾਮੇ ਪੁਬ੍ਬੇਨਿਵਾਸਂ ਅਨੁਸ੍ਸਰਨ੍ਤਸ੍ਸਪਿ ਨ ਕਮ੍ਪਿਤ੍ਥ, ਮਜ੍ਝਿਮਯਾਮੇ ਦਿਬ੍ਬਚਕ੍ਖੁਂ ਵਿਸੋਧੇਨ੍ਤਸ੍ਸਪਿ ਨ ਕਮ੍ਪਿਤ੍ਥ, ਪਚ੍ਛਿਮਯਾਮੇ ਪਨ ਪਟਿਚ੍ਚਸਮੁਪ੍ਪਾਦਂ ਪਟਿਵਿਜ੍ਝਨ੍ਤਸ੍ਸੇਵ ਮੇ ਦਸਸਹਸ੍ਸਿਲੋਕਧਾਤੁ ਕਮ੍ਪਿਤ੍ਥ. ਇਤਿ ਮਾਦਿਸੇਨਪਿ ਤਿਕ੍ਖਞਾਣੇਨ ਕਿਚ੍ਛੇਨੇਵਾਯਂ ਧਮ੍ਮੋ ਪਟਿਵਿਦ੍ਧੋ, ਤਂ ਲੋਕਿਯਮਹਾਜਨਾ ਕਥਂ ਪਟਿਵਿਜ੍ਝਿਸ੍ਸਨ੍ਤੀ’’ਤਿ ਧਮ੍ਮਗਮ੍ਭੀਰਤਾਯ ਪਚ੍ਚਵੇਕ੍ਖਣਾਨੁਭਾਵੇਨਪਿ ਏਵਂ ਚਿਤ੍ਤਂ ਨਮੀਤਿ ਵੇਦਿਤਬ੍ਬਂ.

ਅਪਿਚ ਬ੍ਰਹ੍ਮੁਨਾ ਯਾਚਿਤੇ ਦੇਸੇਤੁਕਾਮਤਾਯਪਿਸ੍ਸ ਏਵਂ ਚਿਤ੍ਤਂ ਨਮਿ. ਜਾਨਾਤਿ ਹਿ ਭਗਵਾ ‘‘ਮਮ ਅਪ੍ਪੋਸ੍ਸੁਕ੍ਕਤਾਯ ਚਿਤ੍ਤੇ ਨਮਮਾਨੇ ਮਹਾਬ੍ਰਹ੍ਮਾ ਧਮ੍ਮਦੇਸਨਂ ਯਾਚਿਸ੍ਸਤਿ, ਇਮੇ ਚ ਸਤ੍ਤਾ ਬ੍ਰਹ੍ਮਗਰੁਕਾ, ਤੇ ‘ਸਤ੍ਥਾ ਕਿਰ ਧਮ੍ਮਂ ਨ ਦੇਸੇਤੁਕਾਮੋ ਅਹੋਸਿ, ਅਥ ਨਂ ਮਹਾਬ੍ਰਹ੍ਮਾ ਯਾਚਿਤ੍ਵਾ ਦੇਸਾਪੇਤਿ, ਸਨ੍ਤੋ ਵਤ ਭੋ ਧਮ੍ਮੋ ਪਣੀਤੋ’ਤਿ ਮਞ੍ਞਮਾਨਾ ਸੁਸ੍ਸੂਸਿਸ੍ਸਨ੍ਤੀ’’ਤਿ. ਇਦਮ੍ਪਿਸ੍ਸ ਕਾਰਣਂ ਪਟਿਚ੍ਚ ਅਪ੍ਪੋਸ੍ਸੁਕ੍ਕਤਾਯ ਚਿਤ੍ਤਂ ਨਮਿ, ਨੋ ਧਮ੍ਮਦੇਸਨਾਯਾਤਿ ਵੇਦਿਤਬ੍ਬਂ.

੮. ਸਹਮ੍ਪਤਿਸ੍ਸਾਤਿ ਸੋ ਕਿਰ ਕਸ੍ਸਪਸ੍ਸ ਭਗਵਤੋ ਸਾਸਨੇ ਸਹਕੋ ਨਾਮ ਥੇਰੋ ਪਠਮਜ੍ਝਾਨਂ ਨਿਬ੍ਬਤ੍ਤੇਤ੍ਵਾ ਪਠਮਜ੍ਝਾਨਭੂਮਿਯਂ ਕਪ੍ਪਾਯੁਕਬ੍ਰਹ੍ਮਾ ਹੁਤ੍ਵਾ ਨਿਬ੍ਬਤ੍ਤੋ, ਤਤ੍ਰ ਨਂ ਸਹਮ੍ਪਤਿ ਬ੍ਰਹ੍ਮਾਤਿ ਸਞ੍ਜਾਨਨ੍ਤਿ. ਤਂ ਸਨ੍ਧਾਯਾਹ ‘‘ਬ੍ਰਹ੍ਮੁਨੋ ਸਹਮ੍ਪਤਿਸ੍ਸਾ’’ਤਿ. ਨਸ੍ਸਤਿ ਵਤਾਤਿ ਸੋ ਕਿਰ ਇਮਂ ਸਦ੍ਦਂ ਤਥਾ ਨਿਚ੍ਛਾਰੇਤਿ, ਯਥਾ ਦਸਸਹਸ੍ਸਿਲੋਕਧਾਤੁਬ੍ਰਹ੍ਮਾਨੋ ਸੁਤ੍ਵਾ ਸਬ੍ਬੇ ਸਨ੍ਨਿਪਤਿਂਸੁ. ਅਪ੍ਪਰਜਕ੍ਖਜਾਤਿਕਾਤਿ ਪਞ੍ਞਾਮਯੇ ਅਕ੍ਖਿਮ੍ਹਿ ਅਪ੍ਪਂ ਪਰਿਤ੍ਤਂ ਰਾਗਦੋਸਮੋਹਰਜਂ ਏਤੇਸਂ ਏਵਂਸਭਾਵਾਤਿ ਅਪ੍ਪਰਜਕ੍ਖਜਾਤਿਕਾ. ਅਪ੍ਪਂ ਰਾਗਾਦਿਰਜਂ ਯੇਸਂ ਤੇ ਸਭਾਵਾ ਅਪ੍ਪਰਜਕ੍ਖਜਾਤਿਕਾਤਿ ¶ ਏਵਮੇਤ੍ਥ ਅਤ੍ਥੋ ਦਟ੍ਠਬ੍ਬੋ. ਅਸ੍ਸਵਨਤਾਤਿ ‘‘ਸਯਂ ਅਭਿਞ੍ਞਾ’’ਤਿਆਦੀਸੁ ਵਿਯ ਕਰਣਤ੍ਥੇ ਪਚ੍ਚਤ੍ਤਵਚਨਂ, ਅਸ੍ਸਵਨਤਾਯਾਤਿ ਅਤ੍ਥੋ. ਭਵਿਸ੍ਸਨ੍ਤੀਤਿ ਪੁਰਿਮਬੁਦ੍ਧੇਸੁ ਦਸਪੁਞ੍ਞਕਿਰਿਯਵਸੇਨ ਕਤਾਧਿਕਾਰਾ ਪਰਿਪਾਕਗਤਪਦੁਮਾਨਿ ਵਿਯ ਸੂਰਿਯਰਸ੍ਮਿਸਮ੍ਫਸ੍ਸਂ ਧਮ੍ਮਦੇਸਨਂਯੇਵ ਆਕਙ੍ਖਮਾਨਾ ਚਤੁਪ੍ਪਦਿਕਗਾਥਾਵਸਾਨੇ ਅਰਿਯਭੂਮਿਂ ਓਕ੍ਕਮਨਾਰਹਾ ਨ ਏਕੋ, ਨ ਦ੍ਵੇ, ਅਨੇਕਸਤਸਹਸ੍ਸਾ ਧਮ੍ਮਸ੍ਸ ਅਞ੍ਞਾਤਾਰੋ ਭਵਿਸ੍ਸਨ੍ਤੀਤਿ ਦਸ੍ਸੇਤਿ.

ਪਾਤੁਰਹੋਸੀਤਿ ਪਾਤੁਭਵਿ. ਸਮਲੇਹਿ ਚਿਨ੍ਤਿਤੋਤਿ ਸਮਲੇਹਿ ਪੂਰਣਕਸ੍ਸਪਾਦੀਹਿ ਛਹਿ ਸਤ੍ਥਾਰੇਹਿ ਚਿਨ੍ਤਿਤੋ. ਤੇ ਹਿ ਪੁਰੇਤਰਂ ਉਪ੍ਪਜ੍ਜਿਤ੍ਵਾ ਸਕਲਜਮ੍ਬੁਦੀਪੇ ਕਣ੍ਟਕੇ ਪਤ੍ਥਰਮਾਨਾ ਵਿਯ ਵਿਸਂ ਸਿਞ੍ਚਮਾਨਾ ਵਿਯ ¶ ਚ ਸਮਲਂ ਮਿਚ੍ਛਾਦਿਟ੍ਠਿਧਮ੍ਮਂ ਦੇਸਯਿਂਸੁ. ਤੇ ਕਿਰ ਬੁਦ੍ਧਕੋਲਾਹਲਾਨੁਸ੍ਸਵੇਨ ਸਞ੍ਜਾਤਕੁਤੂਹਲਾ ਲੋਕਂ ਵਞ੍ਚੇਤ੍ਵਾ ਕੋਹਞ੍ਞੇ ਠਤ੍ਵਾ ਸਬ੍ਬਞ੍ਞੁਤਂ ਪਟਿਜਾਨਨ੍ਤਾ ਯਂ ਕਿਞ੍ਚਿ ਅਧਮ੍ਮਂਯੇਵ ਧਮ੍ਮੋਤਿ ਦੀਪੇਸੁਂ. ਅਪਾਪੁਰੇਤਨ੍ਤਿ ਵਿਵਰ ਏਤਂ. ਅਮਤਸ੍ਸ ਦ੍ਵਾਰਨ੍ਤਿ ਅਮਤਸ੍ਸ ਨਿਬ੍ਬਾਨਸ੍ਸ ਦ੍ਵਾਰਭੂਤਂ ਅਰਿਯਮਗ੍ਗਂ. ਇਦਂ ਵੁਤ੍ਤਂ ਹੋਤਿ – ਏਤਂ ਕਸ੍ਸਪਸ੍ਸ ਭਗਵਤੋ ਸਾਸਨਨ੍ਤਰਧਾਨਤੋ ਪਭੁਤਿ ਪਿਹਿਤਂ ਨਿਬ੍ਬਾਨਨਗਰਸ੍ਸ ਮਹਾਦ੍ਵਾਰਂ ਅਰਿਯਮਗ੍ਗਂ ਸਦ੍ਧਮ੍ਮਦੇਸਨਾਹਤ੍ਥੇਨ ਅਪਾਪੁਰ ਵਿਵਰ ਉਗ੍ਘਾਟੇਹੀਤਿ. ਸੁਣਨ੍ਤੁ ਧਮ੍ਮਂ ਵਿਮਲੇਨਾਨੁਬੁਦ੍ਧਨ੍ਤਿ ਇਮੇ ਸਤ੍ਤਾ ਰਾਗਾਦਿਮਲਾਨਂ ਅਭਾਵਤੋ ਵਿਮਲੇਨ ਸਮ੍ਮਾਸਮ੍ਬੁਦ੍ਧੇਨ ਅਨੁਬੁਦ੍ਧਂ ਚਤੁਸਚ੍ਚਧਮ੍ਮਂ ਸੁਣਨ੍ਤੁ ਤਾਵ ਭਗਵਾਤਿ ਯਾਚਤਿ.

ਸੇਲਪਬ੍ਬਤੋ ਉਚ੍ਚੋ ਹੋਤਿ ਥਿਰੋ ਚ, ਨ ਪਂਸੁਪਬ੍ਬਤੋ ਮਿਸ੍ਸਕਪਬ੍ਬਤੋ ਵਾਤਿ ਆਹ ‘‘ਸੇਲੇ ਯਥਾ ਪਬ੍ਬਤਮੁਦ੍ਧਨਿਟ੍ਠਿਤੋ’’ਤਿ. ਤਸ੍ਸਤ੍ਥੋ ‘‘ਸੇਲਮਯੇ ਏਕਗ੍ਘਨੇ ਪਬ੍ਬਤਮੁਦ੍ਧਨਿ ਯਥਾਠਿਤੋਵ. ਨ ਹਿ ਤਤ੍ਥ ਠਿਤਸ੍ਸ ਦਸ੍ਸਨਤ੍ਥਂ ਗੀਵੁਕ੍ਖਿਪਨਪਸਾਰਣਾਦਿਕਿਚ੍ਚਂ ਅਤ੍ਥੀ’’ਤਿ. ਤਥੂਪਮਨ੍ਤਿ ਤਪ੍ਪਟਿਭਾਗਂ ਸੇਲਪਬ੍ਬਤੂਪਮਂ. ਧਮ੍ਮਮਯਂ ਪਾਸਾਦਨ੍ਤਿ ਲੋਕੁਤ੍ਤਰਧਮ੍ਮਮਾਹ. ਸੋ ਹਿ ਸਬ੍ਬਸੋ ਪਸਾਦਾਵਹੋ ਸਬ੍ਬਧਮ੍ਮੇ ਅਤਿਕ੍ਕਮ੍ਮ ਅਬ੍ਭੁਗ੍ਗਤਟ੍ਠੇਨ ਪਾਸਾਦਸਦਿਸੋ ਚ, ਪਞ੍ਞਾਪਰਿਯਾਯੋ ਵਾ ਇਧ ਧਮ੍ਮ-ਸਦ੍ਦੋ. ਪਞ੍ਞਾ ਹਿ ਅਬ੍ਭੁਗ੍ਗਤਟ੍ਠੇਨ ਪਾਸਾਦੋਤਿ ਅਭਿਧਮ੍ਮੇ ਨਿਦ੍ਦਿਟ੍ਠਾ. ਤਥਾ ਚਾਹ –

‘‘ਪਞ੍ਞਾਪਾਸਾਦਮਾਰੁਯ੍ਹ, ਅਸੋਕੋ ਸੋਕਿਨਿਂ ਪਜਂ;

ਪਬ੍ਬਤਟ੍ਠੋਵ ਭੂਮਟ੍ਠੇ, ਧੀਰੋ ਬਾਲੇ ਅਵੇਕ੍ਖਤੀ’’ਤਿ. (ਧ. ਪ. ੨੮);

ਅਯਂ ਪਨੇਤ੍ਥ ਸਙ੍ਖੇਪਤ੍ਥੋ – ਯਥਾ ਸੇਲਪਬ੍ਬਤਮੁਦ੍ਧਨਿ ਯਥਾਠਿਤੋਵ ਚਕ੍ਖੁਮਾ ਪੁਰਿਸੋ ਸਮਨ੍ਤਤੋ ਜਨਤਂ ਪਸ੍ਸੇਯ੍ਯ, ਤਥਾ ਤ੍ਵਮ੍ਪਿ ਸੁਮੇਧ ਸੁਨ੍ਦਰਪਞ੍ਞ ਸਬ੍ਬਞ੍ਞੁਤਞ੍ਞਾਣੇਨ ਸਮਨ੍ਤਚਕ੍ਖੁ ਭਗਵਾ ਧਮ੍ਮਮਯਂ ਪਞ੍ਞਾਮਯਂ ਪਾਸਾਦਮਾਰੁਯ੍ਹ ਸਯਂ ਅਪੇਤਸੋਕੋ ਸੋਕਾਵਤਿਣ੍ਣਂ ਜਾਤਿਜਰਾਭਿਭੂਤਂ ਜਨਤਂ ਅਵੇਕ੍ਖਸ੍ਸੁ ¶ ਉਪਧਾਰਯ ਉਪਪਰਿਕ੍ਖਾਤਿ. ਅਯਂ ਪਨੇਤ੍ਥ ਅਧਿਪ੍ਪਾਯੋ – ਯਥਾ ਹਿ ਪਬ੍ਬਤਪਾਦੇ ਸਮਨ੍ਤਾ ਮਹਨ੍ਤਂ ਖੇਤ੍ਤਂ ਕਤ੍ਵਾ ਤਤ੍ਥ ਕੇਦਾਰਪਾਲ਼ੀਸੁ ਕੁਟਿਕਾਯੋ ਕਤ੍ਵਾ ਰਤ੍ਤਿਂ ਅਗ੍ਗਿਂ ਜਾਲੇਯ੍ਯੁਂ, ਚਤੁਰਙ੍ਗਸਮਨ੍ਨਾਗਤਞ੍ਚ ਅਨ੍ਧਕਾਰਂ ਅਸ੍ਸ, ਅਥ ਤਸ੍ਸ ਪਬ੍ਬਤਸ੍ਸ ਮਤ੍ਥਕੇ ਠਤ੍ਵਾ ਚਕ੍ਖੁਮਤੋ ਪੁਰਿਸਸ੍ਸ ਭੂਮਿਂ ਓਲੋਕਯਤੋ ਨੇਵ ਖੇਤ੍ਤਂ, ਨ ਕੇਦਾਰਪਾਲ਼ਿਯੋ, ਨ ਕੁਟਿਯੋ, ਨ ਤਤ੍ਥ ਸਯਿਤਮਨੁਸ੍ਸਾ ਪਞ੍ਞਾਯੇਯ੍ਯੁਂ ਅਨੁਜ੍ਜਲਭਾਵਤੋ, ਕੁਟਿਕਾਸੁ ਪਨ ਅਗ੍ਗਿਜਾਲਾਮਤ੍ਤਮੇਵ ¶ ਪਞ੍ਞਾਯੇਯ੍ਯ ਉਜ੍ਜਲਭਾਵਤੋ, ਏਵਂ ਧਮ੍ਮਪਾਸਾਦਂ ਆਰੁਯ੍ਹ ਸਤ੍ਤਨਿਕਾਯਂ ਓਲੋਕਯਤੋ ਤਥਾਗਤਸ੍ਸ ਯੇ ਤੇ ਅਕਤਕਲ੍ਯਾਣਾ ਸਤ੍ਤਾ, ਤੇ ਏਕਵਿਹਾਰੇ ਦਕ੍ਖਿਣਜਾਣੁਪਸ੍ਸੇ ਨਿਸਿਨ੍ਨਾਪਿ ਬੁਦ੍ਧਚਕ੍ਖੁਸ੍ਸ ਆਪਾਥਂ ਨਾਗਚ੍ਛਨ੍ਤਿ ਞਾਣਗ੍ਗਿਨਾ ਅਨੁਜ੍ਜਲਭਾਵਤੋ ਅਨੁਲ਼ਾਰਭਾਵਤੋ ਚ, ਰਤ੍ਤਿਂ ਖਿਤ੍ਤਾ ਸਰਾ ਵਿਯ ਹੋਨ੍ਤਿ. ਯੇ ਪਨ ਕਤਕਲ੍ਯਾਣਾ ਵੇਨੇਯ੍ਯਪੁਗ੍ਗਲਾ, ਤੇ ਏਵਸ੍ਸ ਦੂਰੇਪਿ ਠਿਤਾ ਆਪਾਥਮਾਗਚ੍ਛਨ੍ਤਿ ਪਰਿਪਕ੍ਕਞਾਣਗ੍ਗਿਤਾਯ ਸਮੁਜ੍ਜਲਭਾਵਤੋ ਉਲ਼ਾਰਸਨ੍ਤਾਨਤਾਯ ਚ, ਸੋ ਅਗ੍ਗਿ ਵਿਯ ਹਿਮਵਨ੍ਤਪਬ੍ਬਤੋ ਵਿਯ ਚ. ਵੁਤ੍ਤਮ੍ਪਿ ਚੇਤਂ –

‘‘ਦੂਰੇ ਸਨ੍ਤੋ ਪਕਾਸੇਨ੍ਤਿ, ਹਿਮਵਨ੍ਤੋਵ ਪਬ੍ਬਤੋ;

ਅਸਨ੍ਤੇਤ੍ਥ ਨ ਦਿਸ੍ਸਨ੍ਤਿ, ਰਤ੍ਤਿਂ ਖਿਤ੍ਤਾ ਯਥਾ ਸਰਾ’’ਤਿ. (ਧ. ਪ. ੩੦੪);

ਉਟ੍ਠੇਹੀਤਿ ਭਗਵਤੋ ਧਮ੍ਮਦੇਸਨਤ੍ਥਂ ਚਾਰਿਕਚਰਣਂ ਯਾਚਨ੍ਤੋ ਭਣਤਿ. ਉਟ੍ਠੇਹੀਤਿ ਵਾ ਧਮ੍ਮਦੇਸਨਾਯ ਅਪ੍ਪੋਸ੍ਸੁਕ੍ਕਤਾਸਙ੍ਖਾਤਸਙ੍ਕੋਚਾਪਤ੍ਤਿਤੋ ਕਿਲਾਸੁਭਾਵਤੋ ਉਟ੍ਠਹ. ਵੀਰਾਤਿਆਦੀਸੁ ਭਗਵਾ ਸਾਤਿਸਯਚਤੁਬ੍ਬਿਧਸਮ੍ਮਪ੍ਪਧਾਨਵੀਰਿਯਵਨ੍ਤਤਾਯ ਵੀਰੋ, ਦੇਵਪੁਤ੍ਤਮਚ੍ਚੁਕਿਲੇਸਾਭਿਸਙ੍ਖਾਰਾਨਂ ਵਿਜਿਤਤ੍ਤਾ ਵਿਜਿਤਸਙ੍ਗਾਮੋ, ਜਾਤਿਕਨ੍ਤਾਰਾਦਿਤੋ ਵੇਨੇਯ੍ਯਸਤ੍ਥਂ ਵਾਹਨਸਮਤ੍ਥਤਾਯ ਨਿਬ੍ਬਾਨਸਙ੍ਖਾਤਂ ਖੇਮਪ੍ਪਦੇਸਂ ਸਮ੍ਪਾਪਨਸਮਤ੍ਥਤਾਯ ਸਤ੍ਥਵਾਹੋ, ਕਾਮਚ੍ਛਨ੍ਦਇਣਸ੍ਸ ਅਭਾਵਤੋ ਅਣਣੋਤਿ ਵੇਦਿਤਬ੍ਬੋ. ਯੋ ਹਿ ਪਰੇਸਂ ਇਣਂ ਗਹੇਤ੍ਵਾ ਵਿਨਾਸੇਤਿ, ਸੋ ਤੇਹਿ ‘‘ਇਣਂ ਦੇਹੀ’’ਤਿ ਤਜ੍ਜਮਾਨੋਪਿ ਫਰੁਸਂ ਵੁਚ੍ਚਮਾਨੋਪਿ ਵਮ੍ਭਮਾਨੋਪਿ ਵਧਿਯਮਾਨੋਪਿ ਕਿਞ੍ਚਿ ਪਟਿਪ੍ਪਹਰਿਤੁਂ ਨ ਸਕ੍ਕੋਤਿ, ਸਬ੍ਬਂ ਤਿਤਿਕ੍ਖਤਿ. ਤਿਤਿਕ੍ਖਕਾਰਣਞ੍ਹਿਸ੍ਸ ਤਂ ਇਣਂ ਹੋਤਿ, ਏਵਮੇਵ ਯੋ ਯਮ੍ਹਿ ਕਾਮਚ੍ਛਨ੍ਦੇਨ ਰਜ੍ਜਤਿ, ਤਣ੍ਹਾਗਹਣੇਨ ਤਂ ਵਤ੍ਥੁਂ ਗਣ੍ਹਾਤਿ, ਸੋ ਤੇਨ ਫਰੁਸਂ ਵੁਚ੍ਚਮਾਨੋਪਿ ਵਮ੍ਭਮਾਨੋਪਿ ਵਧਿਯਮਾਨੋਪਿ ਕਿਞ੍ਚਿ ਪਟਿਪ੍ਪਹਰਿਤੁਂ ਨ ਸਕ੍ਕੋਤਿ, ਸਬ੍ਬਂ ਤਿਤਿਕ੍ਖਤਿ. ਤਿਤਿਕ੍ਖਕਾਰਣਞ੍ਹਿਸ੍ਸ ਸੋ ਕਾਮਚ੍ਛਨ੍ਦੋ ਹੋਤਿ ਘਰਸਾਮਿਕੇਹਿ ਵਿਹੇਠਿਯਮਾਨਾਨਂ ਇਤ੍ਥੀਨਂ ਵਿਯ. ਕਸ੍ਮਾ? ਇਣਸਦਿਸਤ੍ਤਾ ਕਾਮਚ੍ਛਨ੍ਦਸ੍ਸ.

੯. ਅਜ੍ਝੇਸਨਨ੍ਤਿ ਗਰੁਟ੍ਠਾਨੀਯਂ ਪਯਿਰੁਪਾਸਿਤ੍ਵਾ ਗਰੁਤਰਂ ਪਯੋਜਨਂ ਉਦ੍ਦਿਸ੍ਸ ਅਭਿਪਤ੍ਥਨਾ ਅਜ੍ਝੇਸਨਾ, ਸਾਪਿ ਅਤ੍ਥਤੋ ਯਾਚਨਾ ਏਵ. ਬੁਦ੍ਧਚਕ੍ਖੁਨਾਤਿ ਇਨ੍ਦ੍ਰਿਯਪਰੋਪਰਿਯਤ੍ਤਞਾਣੇਨ ਚ ਆਸਯਾਨੁਸਯਞਾਣੇਨ ਚ. ਇਮੇਸਞ੍ਹਿ ਦ੍ਵਿਨ੍ਨਂ ਞਾਣਾਨਂ ਬੁਦ੍ਧਚਕ੍ਖੂਤਿ ਨਾਮਂ, ਸਬ੍ਬਞ੍ਞੁਤਞ੍ਞਾਣਸ੍ਸ ਸਮਨ੍ਤਚਕ੍ਖੂਤਿ ¶ . ਹੇਟ੍ਠਿਮਾਨਂ ¶ ਤਿਣ੍ਣਂ ਮਗ੍ਗਞਾਣਾਨਂ ਧਮ੍ਮਚਕ੍ਖੂਤਿ. ਅਪ੍ਪਰਜਕ੍ਖੇਤਿਆਦੀਸੁ ਯੇਸਂ ਵੁਤ੍ਤਨਯੇਨੇਵ ਪਞ੍ਞਾਚਕ੍ਖੁਮ੍ਹਿ ਰਾਗਾਦਿਰਜਂ ਅਪ੍ਪਂ, ਤੇ ਅਪ੍ਪਰਜਕ੍ਖਾ. ਯੇਸਂ ਤਂ ਮਹਨ੍ਤਂ, ਤੇ ਮਹਾਰਜਕ੍ਖਾ. ਯੇਸਂ ਸਦ੍ਧਾਦੀਨਿ ਇਨ੍ਦ੍ਰਿਯਾਨਿ ਤਿਕ੍ਖਾਨਿ, ਤੇ ਤਿਕ੍ਖਿਨ੍ਦ੍ਰਿਯਾ. ਯੇਸਂ ਤਾਨਿ ਮੁਦੂਨਿ, ਤੇ ਮੁਦਿਨ੍ਦ੍ਰਿਯਾ. ਯੇਸਂ ਤੇਯੇਵ ਸਦ੍ਧਾਦਯੋ ਆਕਾਰਾ ਸੁਨ੍ਦਰਾ, ਤੇ ਸ੍ਵਾਕਾਰਾ. ਯੇ ਕਥਿਤਕਾਰਣਂ ਸਲ੍ਲਕ੍ਖੇਨ੍ਤਿ, ਸੁਖੇਨ ਸਕ੍ਕਾ ਹੋਨ੍ਤਿ ਵਿਞ੍ਞਾਪੇਤੁਂ, ਤੇ ਸੁਵਿਞ੍ਞਾਪਯਾ. ਯੇ ਪਰਲੋਕਞ੍ਚੇਵ ਵਜ੍ਜਞ੍ਚ ਭਯਤੋ ਪਸ੍ਸਨ੍ਤਿ, ਤੇ ਪਰਲੋਕਵਜ੍ਜਭਯਦਸ੍ਸਾਵਿਨੋ ਨਾਮ.

ਉਪ੍ਪਲਾਨਿ ਏਤ੍ਥ ਸਨ੍ਤੀਤਿ ਉਪ੍ਪਲਿਨੀ, ਗਚ੍ਛੋਪਿ ਜਲਾਸਯੋਪਿ, ਇਧ ਪਨ ਜਲਾਸਯੋ ਅਧਿਪ੍ਪੇਤੋ, ਤਸ੍ਮਾ ਉਪ੍ਪਲਿਨਿਯਨ੍ਤਿ ਉਪ੍ਪਲਵਨੇਤਿ ਏਵਮਤ੍ਥੋ ਗਹੇਤਬ੍ਬੋ. ਇਤੋ ਪਰੇਸੁਪਿ ਏਸੇਵ ਨਯੋ. ਅਨ੍ਤੋਨਿਮੁਗ੍ਗਪੋਸੀਨੀਤਿ ਯਾਨਿ ਉਦਕਸ੍ਸ ਅਨ੍ਤੋ ਨਿਮੁਗ੍ਗਾਨੇਵ ਹੁਤ੍ਵਾ ਪੁਸ੍ਸਨ੍ਤਿ ਵਡ੍ਢਨ੍ਤਿ, ਤਾਨਿ ਅਨ੍ਤੋਨਿਮੁਗ੍ਗਪੋਸੀਨਿ. ਉਦਕਂ ਅਚ੍ਚੁਗ੍ਗਮ੍ਮ ਤਿਟ੍ਠਨ੍ਤੀਤਿ ਉਦਕਂ ਅਤਿਕ੍ਕਮਿਤ੍ਵਾ ਤਿਟ੍ਠਨ੍ਤਿ. ਤਤ੍ਥ ਯਾਨਿ ਅਚ੍ਚੁਗ੍ਗਮ੍ਮ ਠਿਤਾਨਿ ਸੂਰਿਯਰਸ੍ਮਿਸਮ੍ਫਸ੍ਸਂ ਆਗਮਯਮਾਨਾਨਿ, ਤਾਨਿ ਅਜ੍ਜ ਪੁਪ੍ਫਨਕਾਨਿ. ਯਾਨਿ ਸਮੋਦਕਂ ਠਿਤਾਨਿ, ਤਾਨਿ ਸ੍ਵੇ ਪੁਪ੍ਫਨਕਾਨਿ. ਯਾਨਿ ਉਦਕਾ ਅਨੁਗ੍ਗਤਾਨਿ ਅਨ੍ਤੋਨਿਮੁਗ੍ਗਪੋਸੀਨਿ, ਤਾਨਿ ਤਤਿਯਦਿਵਸੇ ਪੁਪ੍ਫਨਕਾਨਿ. ਉਦਕਾ ਪਨ ਅਨੁਗ੍ਗਤਾਨਿ ਅਞ੍ਞਾਨਿਪਿ ਸਰੋਗਉਪ੍ਪਲਾਦੀਨਿ ਨਾਮ ਅਤ੍ਥਿ, ਯਾਨਿ ਨੇਵ ਪੁਪ੍ਫਿਸ੍ਸਨ੍ਤਿ ਮਚ੍ਛਕਚ੍ਛਪਭਕ੍ਖਾਨੇਵ ਭਵਿਸ੍ਸਨ੍ਤਿ, ਤਾਨਿ ਪਾਲ਼ਿਂ ਨਾਰੁਲ਼੍ਹਾਨਿ, ਆਹਰਿਤ੍ਵਾ ਪਨ ਦੀਪੇਤਬ੍ਬਾਨੀਤਿ ਅਟ੍ਠਕਥਾਯਂ ਪਕਾਸਿਤਾਨਿ. ਯਥੇਵ ਹਿ ਤਾਨਿ ਚਤੁਬ੍ਬਿਧਾਨਿ ਪੁਪ੍ਫਾਨਿ, ਏਵਮੇਵ ਉਗ੍ਘਟਿਤਞ੍ਞੂ ਵਿਪਞ੍ਚਿਤਞ੍ਞੂ ਨੇਯ੍ਯੋ ਪਦਪਰਮੋਤਿ ਚਤ੍ਤਾਰੋ ਪੁਗ੍ਗਲਾ.

ਤਤ੍ਥ ਯਸ੍ਸ ਪੁਗ੍ਗਲਸ੍ਸ ਸਹ ਉਦਾਹਟਵੇਲਾਯ ਧਮ੍ਮਾਭਿਸਮਯੋ ਹੋਤਿ, ਅਯਂ ‘‘ਚਤ੍ਤਾਰੋ ਸਤਿਪਟ੍ਠਾਨਾ’’ਤਿਆਦਿਨਾ ਨਯੇਨ ਸਙ੍ਖਿਤ੍ਤੇਨ ਮਾਤਿਕਾਯ ਠਪਿਯਮਾਨਾਯ ਦੇਸਨਾਨੁਸਾਰੇਨ ਞਾਣਂ ਪੇਸੇਤ੍ਵਾ ਅਰਹਤ੍ਤਂ ਗਣ੍ਹਿਤੁਂ ਸਮਤ੍ਥੋ ਪੁਗ੍ਗਲੋ ਉਗ੍ਘਟਿਤਞ੍ਞੂਤਿ ਵੁਚ੍ਚਤਿ. ਯਸ੍ਸ ਪੁਗ੍ਗਲਸ੍ਸ ਸਙ੍ਖਿਤ੍ਤੇਨ ਭਾਸਿਤਸ੍ਸ ਵਿਤ੍ਥਾਰੇਨ ਅਤ੍ਥੇ ਵਿਭਜਿਯਮਾਨੇ ਧਮ੍ਮਾਭਿਸਮਯੋ ਹੋਤਿ, ਅਯਂ ਵੁਚ੍ਚਤਿ ਪੁਗ੍ਗਲੋ ਵਿਪਞ੍ਚਿਤਞ੍ਞੂ. ਯਸ੍ਸ ਪੁਗ੍ਗਲਸ੍ਸ ਉਦ੍ਦੇਸਤੋ ਪਰਿਪੁਚ੍ਛਤੋ ਯੋਨਿਸੋ ਮਨਸਿਕਰੋਤੋ ਕਲ੍ਯਾਣਮਿਤ੍ਤੇ ਸੇਵਤੋ ਭਜਤੋ ਪਯਿਰੁਪਾਸਤੋ ਅਨੁਪੁਬ੍ਬੇਨ ਧਮ੍ਮਾਭਿਸਮਯੋ ਹੋਤਿ, ਅਯਂ ਵੁਚ੍ਚਤਿ ਪੁਗ੍ਗਲੋ ਨੇਯ੍ਯੋ. ਯਸ੍ਸ ਪੁਗ੍ਗਲਸ੍ਸ ਬਹੁਮ੍ਪਿ ਸੁਣਤੋ ਬਹੁਮ੍ਪਿ ਭਣਤੋ ਬਹੁਮ੍ਪਿ ਧਾਰਯਤੋ ¶ ਬਹੁਮ੍ਪਿ ਵਾਚਯਤੋ ਨ ਤਾਯ ਜਾਤਿਯਾ ਧਮ੍ਮਾਭਿਸਮਯੋ ਹੋਤਿ, ਤੇਨ ਅਤ੍ਤਭਾਵੇਨ ਮਗ੍ਗਂ ਵਾ ਫਲਂ ਵਾ ਅਨ੍ਤਮਸੋ ਝਾਨਂ ਵਾ ਵਿਪਸ੍ਸਨਂ ਵਾ ਨਿਬ੍ਬਤ੍ਤੇਤੁਂ ਨ ਸਕ੍ਕੋਤਿ, ਅਯਂ ਵੁਚ੍ਚਤਿ ਪੁਗ੍ਗਲੋ ਪਦਪਰਮੋ. ਤਤ੍ਥ ਭਗਵਾ ਉਪ੍ਪਲਵਨਾਦਿਸਦਿਸਂ ਦਸਸਹਸ੍ਸਿਲੋਕਧਾਤੁਂ ਓਲੋਕੇਨ੍ਤੋ ਅਜ੍ਜ ਪੁਪ੍ਫਨਕਾਨਿ ਵਿਯ ਉਗ੍ਘਟਿਤਞ੍ਞੂ, ਸ੍ਵੇ ਪੁਪ੍ਫਨਕਾਨਿ ਵਿਯ ਵਿਪਞ੍ਚਿਤਞ੍ਞੂ, ਤਤਿਯਦਿਵਸੇ ਪੁਪ੍ਫਨਕਾਨਿ ਵਿਯ ਨੇਯ੍ਯੇ, ਮਚ੍ਛਕਚ੍ਛਪਭਕ੍ਖਪੁਪ੍ਫਾਨਿ ¶ ਵਿਯ ਪਦਪਰਮੇ ਚ ਅਦ੍ਦਸ, ਪਸ੍ਸਨ੍ਤੋ ਚ ‘‘ਏਤ੍ਤਕਾ ਅਪ੍ਪਰਜਕ੍ਖਾ, ਏਤ੍ਤਕਾ ਮਹਾਰਜਕ੍ਖਾ, ਤਤ੍ਰਾਪਿ ਏਤ੍ਤਕਾ ਉਗ੍ਘਟਿਤਞ੍ਞੂ’’ਤਿ ਏਵਂ ਸਬ੍ਬਾਕਾਰਤੋਵ ਅਦ੍ਦਸ.

ਤਤ੍ਥ ਤਿਣ੍ਣਂ ਪੁਗ੍ਗਲਾਨਂ ਇਮਸ੍ਮਿਞ੍ਞੇਵ ਅਤ੍ਤਭਾਵੇ ਭਗਵਤੋ ਧਮ੍ਮਦੇਸਨਾ ਅਤ੍ਥਂ ਸਾਧੇਤਿ. ਪਦਪਰਮਾਨਂ ਅਨਾਗਤਤ੍ਥਾਯ ਵਾਸਨਾ ਹੋਤਿ. ਅਥ ਭਗਵਾ ਇਮੇਸਂ ਚਤੁਨ੍ਨਂ ਪੁਗ੍ਗਲਾਨਂ ਅਤ੍ਥਾਵਹਂ ਧਮ੍ਮਦੇਸਨਂ ਵਿਦਿਤ੍ਵਾ ਦੇਸੇਤੁਕਮ੍ਯਤਂ ਉਪ੍ਪਾਦੇਤ੍ਵਾ ਪੁਨ ਸਬ੍ਬੇਪਿ ਤੀਸੁ ਭਵੇਸੁ ਸਤ੍ਤੇ ਭਬ੍ਬਾਭਬ੍ਬਵਸੇਨ ਦ੍ਵੇ ਕੋਟ੍ਠਾਸੇ ਅਕਾਸਿ. ਯੇ ਸਨ੍ਧਾਯ ਵੁਤ੍ਤਂ ‘‘ਯੇ ਤੇ ਸਤ੍ਤਾ ਕਮ੍ਮਾਵਰਣੇਨ ਸਮਨ੍ਨਾਗਤਾ ਵਿਪਾਕਾਵਰਣੇਨ ਸਮਨ੍ਨਾਗਤਾ ਕਿਲੇਸਾਵਰਣੇਨ ਸਮਨ੍ਨਾਗਤਾ ਅਸ੍ਸਦ੍ਧਾ ਅਚ੍ਛਨ੍ਦਿਕਾ ਦੁਪ੍ਪਞ੍ਞਾ ਅਭਬ੍ਬਾ ਨਿਯਾਮਂ ਓਕ੍ਕਮਿਤੁਂ ਕੁਸਲੇਸੁ ਧਮ੍ਮੇਸੁ ਸਮ੍ਮਤ੍ਤਂ, ਇਮੇ ਤੇ ਸਤ੍ਤਾ ਅਭਬ੍ਬਾ. ਕਤਮੇ ਤੇ ਸਤ੍ਤਾ ਭਬ੍ਬਾ? ਯੇ ਤੇ ਸਤ੍ਤਾ ਨ ਕਮ੍ਮਾਵਰਣੇਨ…ਪੇ… ਇਮੇ ਤੇ ਸਤ੍ਤਾ ਭਬ੍ਬਾ’’ਤਿ (ਵਿਭ. ੮੨੬-੮੨੭). ਤਤ੍ਥ ਸਬ੍ਬੇਪਿ ਅਭਬ੍ਬਪੁਗ੍ਗਲੇ ਪਹਾਯ ਭਬ੍ਬਪੁਗ੍ਗਲੇਯੇਵ ਞਾਣੇਨ ਪਰਿਗ੍ਗਹੇਤ੍ਵਾ ‘‘ਏਤ੍ਤਕਾ ਰਾਗਚਰਿਤਾ, ਏਤ੍ਤਕਾ ਦੋਸ, ਮੋਹ, ਵਿਤਕ੍ਕ, ਸਦ੍ਧਾ, ਬੁਦ੍ਧਿਚਰਿਤਾ’’ਤਿ ਛ ਕੋਟ੍ਠਾਸੇ ਅਕਾਸਿ, ਏਵਂ ਕਤ੍ਵਾ ਧਮ੍ਮਂ ਦੇਸੇਸ੍ਸਾਮੀਤਿ ਚਿਨ੍ਤੇਸਿ. ਏਤ੍ਥ ਚ ਅਪ੍ਪਰਜਕ੍ਖਾਦਿਭਬ੍ਬਾਦਿਵਸੇਨ ਆਵਜ੍ਜੇਨ੍ਤਸ੍ਸ ਭਗਵਤੋ ਤੇ ਸਤ੍ਤਾ ਪੁਞ੍ਜਪੁਞ੍ਜਾਵ ਹੁਤ੍ਵਾ ਉਪਟ੍ਠਹਨ੍ਤਿ, ਨ ਏਕੇਕਾਤਿ ਦਟ੍ਠਬ੍ਬਂ.

ਪਚ੍ਚਭਾਸੀਤਿ ਪਤਿਅਭਾਸਿ. ਅਪਾਰੁਤਾਤਿ ਵਿਵਟਾ. ਅਮਤਸ੍ਸ ਦ੍ਵਾਰਾਤਿ ਅਰਿਯਮਗ੍ਗੋ. ਸੋ ਹਿ ਅਮਤਸਙ੍ਖਾਤਸ੍ਸ ਨਿਬ੍ਬਾਨਸ੍ਸ ਦ੍ਵਾਰਂ, ਸੋ ਮਯਾ ਵਿਵਰਿਤ੍ਵਾ ਠਪਿਤੋ ਮਹਾਕਰੁਣੂਪਨਿਸ੍ਸਯੇਨ ਸਯਮ੍ਭੂਞਾਣੇਨ ਅਧਿਗਤਤ੍ਤਾਤਿ ਦਸ੍ਸੇਤਿ. ‘‘ਅਪਾਰੁਤਂ ਤੇਸਂ ਅਮਤਸ੍ਸ ਦ੍ਵਾਰ’’ਨ੍ਤਿ ਕੇਚਿ ਪਠਨ੍ਤਿ. ਪਮੁਞ੍ਚਨ੍ਤੁ ਸਦ੍ਧਨ੍ਤਿ ਸਬ੍ਬੇ ਅਤ੍ਤਨੋ ਸਦ੍ਧਂ ਮੁਞ੍ਚਨ੍ਤੁ ਵਿਸ੍ਸਜ੍ਜੇਨ੍ਤੁ ਪਵੇਦੇਨ੍ਤੁ, ਮਯਾ ਦੇਸਿਤੇ ਧਮ੍ਮੇ ਮਯਿ ਚ ਅਤ੍ਤਨੋ ਸਦ੍ਦਹਨਾਕਾਰਂ ਉਟ੍ਠਾਪੇਨ੍ਤੂਤਿ ਅਤ੍ਥੋ. ਪਚ੍ਛਿਮਪਦਦ੍ਵਯੇ ਅਯਮਤ੍ਥੋ – ਅਹਞ੍ਹਿ ਅਤ੍ਤਨੋ ਪਗੁਣਂ ਸੁਪ੍ਪਵਤ੍ਤਿਤਮ੍ਪਿ ਇਮਂ ਪਣੀਤਂ ¶ ਉਤ੍ਤਮਂ ਧਮ੍ਮਂ ਕਾਯਵਾਚਾਕਿਲਮਥਸਞ੍ਞੀ ਹੁਤ੍ਵਾ ਨ ਭਾਸਿਂ, ਨ ਭਾਸਿਸ੍ਸਾਮੀਤਿ ਚਿਨ੍ਤੇਸਿਂ, ਇਦਾਨਿ ਪਨ ਸਬ੍ਬੋ ਜਨੋ ਸਦ੍ਧਾਭਾਜਨਂ ਉਪਨੇਤੁ, ਪੂਰੇਸ੍ਸਾਮਿ ਨੇਸਂ ਸਙ੍ਕਪ੍ਪਨ੍ਤਿ. ਅਨ੍ਤਰਧਾਯੀਤਿ ਸਤ੍ਥਾਰਂ ਗਨ੍ਧਮਾਲਾਦੀਹਿ ਪੂਜੇਤ੍ਵਾ ਅਨ੍ਤਰਹਿਤੋ, ਸਕਟ੍ਠਾਨਮੇਵ ਗਤੋਤਿ ਅਤ੍ਥੋ. ਸਤ੍ਥੁਸਨ੍ਤਿਕਞ੍ਹਿ ਉਪਗਤਾਨਂ ਦੇਵਾਨਂ ਬ੍ਰਹ੍ਮਾਨਞ੍ਚ ਤਸ੍ਸ ਪੁਰਤੋ ਅਨ੍ਤਰਧਾਨਂ ਨਾਮ ਸਕਟ੍ਠਾਨਗਮਨਮੇਵ.

ਬ੍ਰਹ੍ਮਯਾਚਨਕਥਾਵਣ੍ਣਨਾ ਨਿਟ੍ਠਿਤਾ.

੧੦. ਏਤਦਹੋਸੀਤਿ ¶ ਏਤਂ ਅਹੋਸਿ, ‘‘ਕਸ੍ਸ ਨੁ ਖੋ ਅਹਂ ਪਠਮਂ ਧਮ੍ਮਂ ਦੇਸੇਯ੍ਯ’’ਨ੍ਤਿ ਅਯਂ ਧਮ੍ਮਦੇਸਨਾਪਟਿਸਂਯੁਤ੍ਤੋ ਵਿਤਕ੍ਕੋ ਉਦਪਾਦੀਤਿ ਅਤ੍ਥੋ. ਆਲ਼ਾਰੋਤਿ ਤਸ੍ਸ ਨਾਮਂ. ਦੀਘਪਿਙ੍ਗਲੋ ਕਿਰੇਸ. ਸੋ ਹਿ ਤੁਙ੍ਗਸਰੀਰਤਾਯ ਦੀਘੋ, ਪਿਙ੍ਗਲਚਕ੍ਖੁਤਾਯ ਪਿਙ੍ਗਲੋ, ਤੇਨਸ੍ਸ ‘‘ਆਲ਼ਾਰੋ’’ਤਿ ਨਾਮਂ ਅਹੋਸਿ. ਕਾਲਾਮੋਤਿ ਗੋਤ੍ਤਂ. ਪਣ੍ਡਿਤੋਤਿ (ਮ. ਨਿ. ਅਟ੍ਠ. ੧.੨੮੪) ਪਣ੍ਡਿਚ੍ਚੇਨ ਸਮਨ੍ਨਾਗਤੋ, ਸਮਾਪਤ੍ਤਿਪਟਿਲਾਭਸਂਸਿਦ੍ਧੇਨ ਅਧਿਗਮਬਾਹੁਸਚ੍ਚਸਙ੍ਖਾਤੇਨ ਪਣ੍ਡਿਤਭਾਵੇਨ ਸਮਨ੍ਨਾਗਤੋਤਿ ਅਤ੍ਥੋ. ਬ੍ਯਤ੍ਤੋਤਿ ਵੇਯ੍ਯਤ੍ਤਿਯੇਨ ਸਮਨ੍ਨਾਗਤੋ, ਸਮਾਪਤ੍ਤਿਪਟਿਲਾਭਪਚ੍ਚਯੇਨ ਪਾਰਿਹਾਰਿਕਪਞ੍ਞਾਸਙ੍ਖਾਤੇਨ ਬ੍ਯਤ੍ਤਭਾਵੇਨ ਸਮਨ੍ਨਾਗਤੋਤਿ ਅਤ੍ਥੋ. ਮੇਧਾਵੀਤਿ ਠਾਨੁਪ੍ਪਤ੍ਤਿਯਾ ਪਞ੍ਞਾਯ ਸਮਨ੍ਨਾਗਤੋ. ਅਥ ਵਾ ਮੇਧਾਵੀਤਿ ਤਿਹੇਤੁਕਪਟਿਸਨ੍ਧਿਪਞ੍ਞਾਸਙ੍ਖਾਤਾਯ ਤਂਤਂਇਤਿਕਤ੍ਤਬ੍ਬਤਾਪਞ੍ਞਾਸਙ੍ਖਾਤਾਯ ਚ ਮੇਧਾਯ ਸਮਨ੍ਨਾਗਤੋਤਿ ਏਵਮੇਤ੍ਥ ਅਤ੍ਥੋ ਦਟ੍ਠਬ੍ਬੋ. ਅਪ੍ਪਰਜਕ੍ਖਜਾਤਿਕੋਤਿ ਸਮਾਪਤ੍ਤਿਯਾ ਵਿਕ੍ਖਮ੍ਭਿਤਤ੍ਤਾ ਨਿਕ੍ਕਿਲੇਸਜਾਤਿਕੋ ਵਿਸੁਦ੍ਧਸਤ੍ਤੋ. ਆਜਾਨਿਸ੍ਸਤੀਤਿ ਸਲ੍ਲਕ੍ਖੇਸ੍ਸਤਿ ਪਟਿਵਿਜ੍ਝਿਸ੍ਸਤਿ.

ਭਗਵਤੋਪਿ ਖੋ ਞਾਣਂ ਉਦਪਾਦੀਤਿ ਭਗਵਤੋਪਿ ਸਬ੍ਬਞ੍ਞੁਤਞ੍ਞਾਣਂ ਉਪ੍ਪਜ੍ਜਿ. ਭਗਵਾ ਕਿਰ ਦੇਵਤਾਯ ਕਥਿਤੇਨੇਵ ਨਿਟ੍ਠਂ ਅਗਨ੍ਤ੍ਵਾ ਸਯਮ੍ਪਿ ਸਬ੍ਬਞ੍ਞੁਤਞ੍ਞਾਣੇਨ ਓਲੋਕੇਨ੍ਤੋ ਇਤੋ ਸਤ੍ਤਮਦਿਵਸਮਤ੍ਥਕੇ ਕਾਲਂ ਕਤ੍ਵਾ ਆਕਿਞ੍ਚਞ੍ਞਾਯਤਨੇ ਨਿਬ੍ਬਤ੍ਤੋਤਿ ਅਦ੍ਦਸ. ਤਂ ਸਨ੍ਧਾਯਾਹ ‘‘ਭਗਵਤੋਪਿ ਖੋ ਞਾਣਂ ਉਦਪਾਦੀ’’ਤਿ. ਮਹਾਜਾਨਿਯੋਤਿ ਸਤ੍ਤਦਿਵਸਬ੍ਭਨ੍ਤਰੇ ਪਤ੍ਤਬ੍ਬਮਗ੍ਗਫਲਤੋ ¶ ਪਰਿਹੀਨਤ੍ਤਾ ਮਹਤੀ ਜਾਨਿ ਪਰਿਹਾਨਿ ਅਸ੍ਸਾਤਿ ਮਹਾਜਾਨਿਯੋ. ਅਕ੍ਖਣੇ ਨਿਬ੍ਬਤ੍ਤਤ੍ਥਾ ਇਧ ਧਮ੍ਮਦੇਸਨਟ੍ਠਾਨਂ ਆਗਮਨਪਾਦਾਪਿ ਨਤ੍ਥਿ, ਅਥਾਹਂ ਤਤ੍ਥ ਗਚ੍ਛੇਯ੍ਯਂ, ਗਨ੍ਤ੍ਵਾ ਦੇਸਿਯਮਾਨਂ ਧਮ੍ਮਮ੍ਪਿਸ੍ਸ ਸੋਤੁਂ ਸੋਤਪਸਾਦੋਪਿ ਨਤ੍ਥਿ, ਏਵਂ ਮਹਾਜਾਨਿਯੋ ਜਾਤੋਤਿ ਦਸ੍ਸੇਤਿ. ਕਿਂ ਪਨ ਭਗਵਤਾ ਤਂ ਅਤ੍ਤਨੋ ਬੁਦ੍ਧਾਨੁਭਾਵੇਨ ਧਮ੍ਮਂ ਞਾਪੇਤੁਂ ਨ ਸਕ੍ਕਾਤਿ? ਆਮ ਨ ਸਕ੍ਕਾ, ਨ ਹਿ ਪਰਤੋਘੋਸਮਨ੍ਤਰੇਨ ਸਾਵਕਾਨਂ ਧਮ੍ਮਾਭਿਸਮਯੋ ਸਮ੍ਭਵਤਿ, ਅਞ੍ਞਥਾ ਇਤਰਪਚ੍ਚਯਰਹਿਤਸ੍ਸਪਿ ਧਮ੍ਮਾਭਿਸਮਯੇਨ ਭਵਿਤਬ੍ਬਂ, ਨ ਚ ਤਂ ਅਤ੍ਥਿ. ਵੁਤ੍ਤਞ੍ਹੇਤਂ – ‘‘ਦ੍ਵੇਮੇ, ਭਿਕ੍ਖਵੇ, ਪਚ੍ਚਯਾ ਸਮ੍ਮਾਦਿਟ੍ਠਿਯਾ ਉਪ੍ਪਾਦਾਯ ਪਰਤੋ ਚ ਘੋਸੋ ਅਜ੍ਝਤ੍ਤਞ੍ਚ ਯੋਨਿਸੋਮਨਸਿਕਾਰੋ’’ਤਿ (ਅ. ਨਿ. ੨.੧੨੭).

ਉਦਕੋਤਿ ਤਸ੍ਸ ਨਾਮਂ, ਰਾਮਸ੍ਸ ਪਨ ਪੁਤ੍ਤਤਾਯ ਰਾਮਪੁਤ੍ਤੋ. ਅਭਿਦੋਸਕਾਲਕਤੋਤਿ ਅਡ੍ਢਰਤ੍ਤੇ ਕਾਲਕਤੋ. ਭਗਵਤੋਪਿ ਖੋ ਞਾਣਂ ਉਦਪਾਦੀਤਿ ਇਧਾਪਿ ਕਿਰ ਭਗਵਾ ਦੇਵਤਾਯ ਕਥਿਤਵਚਨੇਨ ਸਨ੍ਨਿਟ੍ਠਾਨਂ ਅਕਤ੍ਵਾ ਸਬ੍ਬਞ੍ਞੁਤਞ੍ਞਾਣੇਨ ਓਲੋਕੇਨ੍ਤੋ ‘‘ਹਿਯ੍ਯੋ ਅਡ੍ਢਰਤ੍ਤੇ ਕਾਲਂ ਕਤ੍ਵਾ ਉਦਕੋ ਰਾਮਪੁਤ੍ਤੋ ¶ ਨੇਵਸਞ੍ਞਾਨਾਸਞ੍ਞਾਯਤਨੇ ਨਿਬ੍ਬਤ੍ਤੋ’’ਤਿ ਅਦ੍ਦਸ, ਤਸ੍ਮਾ ਏਵਂ ਵੁਤ੍ਤਂ. ਸੇਸਂ ਪੁਰਿਮਸਦਿਸਮੇਵ.

ਬਹੂਪਕਾਰਾਤਿ ਬਹੁਉਪਕਾਰਾ. ਪਧਾਨਪਹਿਤਤ੍ਤਂ ਉਪਟ੍ਠਹਿਂਸੂਤਿ ਪਧਾਨਤ੍ਥਾਯ ਪੇਸਿਤਤ੍ਤਭਾਵਂ ਵਸਨਟ੍ਠਾਨੇ ਪਰਿਵੇਣਸਮ੍ਮਜ੍ਜਨੇਨ ਪਤ੍ਤਚੀਵਰਂ ਗਹੇਤ੍ਵਾ ਅਨੁਬਨ੍ਧਨੇਨ ਮੁਖੋਦਕਦਨ੍ਤਕਟ੍ਠਦਾਨਾਦਿਨਾ ਚ ਉਪਟ੍ਠਹਿਂਸੁ. ਕੇ ਪਨੇਤੇ ਪਞ੍ਚਵਗ੍ਗਿਯਾ ਨਾਮ? ਯੇ ਤੇ –

ਕੋਣ੍ਡਞ੍ਞੋ ਚ ਭੋਜੋ ਸੁਯਾਮੋ ਸੁਦਤ੍ਤੋ;

ਏਤੇ ਤਦਾ ਅਟ੍ਠ ਅਹੇਸੁਂ ਬ੍ਰਾਹ੍ਮਣਾ;

ਛਲ਼ਙ੍ਗਵਾ ਮਨ੍ਤਂ ਵਿਯਾਕਰਿਂਸੂਤਿ. (ਮ. ਨਿ. ਅਟ੍ਠ. ੧.੨੮੪; ਜਾ. ਅਟ੍ਠ. ੧.ਨਿਦਾਨਕਥਾ; ਅਪ. ਅਟ੍ਠ. ੧.ਅਵਿਦੂਰੇਨਿਦਾਨਕਥਾ);

ਬੋਧਿਸਤ੍ਤਸ੍ਸ ਜਾਤਕਾਲੇ ਸੁਪਿਨਪਟਿਗ੍ਗਾਹਕਾ ਚੇਵ ਲਕ੍ਖਣਪਟਿਗ੍ਗਾਹਕਾ ਚ ਅਟ੍ਠ ਬ੍ਰਾਹ੍ਮਣਾ. ਤੇਸੁ ਤਯੋ ਦ੍ਵੇਧਾ ਬ੍ਯਾਕਰਿਂਸੁ ‘‘ਇਮੇਹਿ ਲਕ੍ਖਣੇਹਿ ਸਮਨ੍ਨਾਗਤੋ ਅਗਾਰਂ ਅਜ੍ਝਾਵਸਮਾਨੋ ਰਾਜਾ ਹੋਹਿਤਿ ਚਕ੍ਕਵਤ੍ਤੀ, ਪਬ੍ਬਜਮਾਨੋ ਬੁਦ੍ਧੋ’’ਤਿ. ਪਞ੍ਚ ਬ੍ਰਾਹ੍ਮਣਾ ਏਕਂਸਬ੍ਯਾਕਰਣਾ ਅਹੇਸੁਂ ¶ ‘‘ਇਮੇਹਿ ਲਕ੍ਖਣੇਹਿ ਸਮਨ੍ਨਾਗਤੋ ਅਗਾਰੇ ਨ ਤਿਟ੍ਠਤਿ, ਬੁਦ੍ਧੋਵ ਹੋਤੀ’’ਤਿ. ਤੇਸੁ ਪੁਰਿਮਾ ਤਯੋ ਯਥਾਮਨ੍ਤਪਦਂ ਗਤਾ. ਏਤੇ ਹਿ ਲਕ੍ਖਣਮਨ੍ਤਸਙ੍ਖਾਤਵੇਦਵਚਨਾਨੁਰੂਪਂ ਪਟਿਪਨ੍ਨਾ ਦ੍ਵੇ ਗਤਿਯੋ ਭਵਨ੍ਤਿ ਅਨਞ੍ਞਾਤਿ ਵੁਤ੍ਤਨਿਯਾਮੇਨ ਨਿਚ੍ਛਿਨਿਤੁਂ ਅਸਕ੍ਕੋਨ੍ਤਾ ਵੁਤ੍ਤਮੇਵ ਪਟਿਪਜ੍ਜਿਂਸੁ, ਨ ਮਹਾਪੁਰਿਸਸ੍ਸ ਬੁਦ੍ਧਭਾਵਪ੍ਪਤ੍ਤਿਂ ਪਚ੍ਚਾਸੀਸਿਂਸੁ. ਇਮੇ ਪਨ ਕੋਣ੍ਡਞ੍ਞਾਦਯੋ ਪਞ੍ਚ ‘‘ਏਕਂਸਤੋ ਬੁਦ੍ਧੋ ਭਵਿਸ੍ਸਤੀ’’ਤਿ ਜਾਤਨਿਚ੍ਛਯਤ੍ਤਾ ਮਨ੍ਤਪਦਂ ਅਤਿਕ੍ਕਨ੍ਤਾ. ਤੇ ਅਤ੍ਤਨਾ ਲਦ੍ਧਂ ਤੁਟ੍ਠਿਦਾਨਂ ਞਾਤਕਾਨਂ ਵਿਸ੍ਸਜ੍ਜੇਤ੍ਵਾ ‘‘ਅਯਂ ਮਹਾਪੁਰਿਸੋ ਅਗਾਰੇ ਨ ਅਜ੍ਝਾਵਸਿਸ੍ਸਤਿ, ਏਕਨ੍ਤੇਨ ਬੁਦ੍ਧੋ ਭਵਿਸ੍ਸਤੀ’’ਤਿ ਨਿਬ੍ਬੇਮਤਿਕਾ ਬੋਧਿਸਤ੍ਤਂ ਉਦ੍ਦਿਸ੍ਸ ਸਮਣਪਬ੍ਬਜ੍ਜਂ ਪਬ੍ਬਜਿਤਾ, ਤੇਸਂ ਪੁਤ੍ਤਾਤਿਪਿ ਵਦਨ੍ਤਿ, ਤਂ ਅਟ੍ਠਕਥਾਯਂ ਪਟਿਕ੍ਖਿਤ੍ਤਂ. ਏਤੇ ਕਿਰ ਦਹਰਕਾਲੇਵ ਬਹੂ ਮਨ੍ਤੇ ਜਾਨਿਂਸੁ, ਤਸ੍ਮਾ ਨੇ ਬ੍ਰਾਹ੍ਮਣਾ ਆਚਰਿਯਟ੍ਠਾਨੇ ਠਪਯਿਂਸੁ. ਤੇ ‘‘ਪਚ੍ਛਾ ਅਮ੍ਹੇਹਿ ਪੁਤ੍ਤਦਾਰਜਟਂ ਛਿਨ੍ਦਿਤ੍ਵਾ ਨ ਸਕ੍ਕਾ ਭਵਿਸ੍ਸਤਿ ਪਬ੍ਬਜਿਤੁ’’ਨ੍ਤਿ ਦਹਰਕਾਲੇਯੇਵ ਪਬ੍ਬਜਿਤ੍ਵਾ ਰਮਣੀਯਾਨਿ ਸੇਨਾਸਨਾਨਿ ਪਰਿਭੁਞ੍ਜਨ੍ਤਾ ਵਿਚਰਿਂਸੁ. ਕਾਲੇਨ ਕਾਲਂ ਪਨ ‘‘ਕਿਂ ਭੋ ਮਹਾਪੁਰਿਸੋ ਮਹਾਭਿਨਿਕ੍ਖਮਨਂ ਨਿਕ੍ਖਨ੍ਤੋ’’ਤਿ ਪੁਚ੍ਛਨ੍ਤਿ. ਮਨੁਸ੍ਸਾ ‘‘ਕੁਹਿਂ ਤੁਮ੍ਹੇ ਮਹਾਪੁਰਿਸਂ ਪਸ੍ਸਿਸ੍ਸਥ, ਤੀਸੁ ਪਾਸਾਦੇਸੁ ਵਿਵਿਧਨਾਟਕਮਜ੍ਝੇ ਦੇਵੋ ਵਿਯ ਸਮ੍ਪਤ੍ਤਿਂ ਅਨੁਭੋਤੀ’’ਤਿ ਵਦਨ੍ਤਿ. ਤੇ ਸੁਤ੍ਵਾ ‘‘ਨ ਤਾਵ ਮਹਾਪੁਰਿਸਸ੍ਸ ਞਾਣਂ ਪਰਿਪਾਕਂ ਗਚ੍ਛਤੀ’’ਤਿ ਅਪ੍ਪੋਸ੍ਸੁਕ੍ਕਾ ਵਿਹਰਿਂਸੁਯੇਵ.

ਕਸ੍ਮਾ ¶ ਪਨੇਤ੍ਥ ਭਗਵਾ ‘‘ਬਹੁਕਾਰਾ ਖੋ ਮੇ ਪਞ੍ਚਵਗ੍ਗਿਯਾ’’ਤਿ ਆਹ. ਕਿਂ ਉਪਕਾਰਕਾਨਂਯੇਵ ਏਸ ਧਮ੍ਮਂ ਦੇਸੇਤਿ, ਅਨੁਪਕਾਰਕਾਨਂ ਨ ਦੇਸੇਤੀਤਿ? ਨੋ ਨ ਦੇਸੇਤਿ. ਪਰਿਚਯਵਸੇਨ ਹੇਸ ਆਲ਼ਾਰਞ੍ਚੇਵ ਕਾਲਾਮਂ ਉਦਕਞ੍ਚ ਰਾਮਪੁਤ੍ਤਂ ਓਲੋਕੇਸਿ. ਏਤਸ੍ਮਿਂ ਪਨ ਬੁਦ੍ਧਕ੍ਖੇਤ੍ਤੇ ਠਪੇਤ੍ਵਾ ਅਞ੍ਞਾਸਿਕੋਣ੍ਡਞ੍ਞਂ ਅਞ੍ਞੋ ਪਠਮਂ ਧਮ੍ਮਂ ਸਚ੍ਛਿਕਾਤੁਂ ਸਮਤ੍ਥੋ ਨਾਮ ਨਤ੍ਥਿ. ਕਸ੍ਮਾ? ਤਥਾਵਿਧਉਪਨਿਸ੍ਸਯਤ੍ਤਾ. ਪੁਬ੍ਬੇ ਕਿਰ ਪੁਞ੍ਞਕਰਣਕਾਲੇ ਦ੍ਵੇ ਭਾਤਰੋ ਅਹੇਸੁਂ. ਤੇ ਚ ਏਕਤੋ ਸਸ੍ਸਂ ਅਕਂਸੁ. ਤਤ੍ਥ ਜੇਟ੍ਠਸ੍ਸ ‘‘ਏਕਸ੍ਮਿਂ ਸਸ੍ਸੇ ਨਵ ਵਾਰੇ ਅਗ੍ਗਸਸ੍ਸਦਾਨਂ ਮਯਾ ਦਾਤਬ੍ਬ’’ਨ੍ਤਿ ਅਹੋਸਿ. ਸੋ ਵਪ੍ਪਕਾਲੇ ਬੀਜਗ੍ਗਂ ਨਾਮ ਦਤ੍ਵਾ ਗਬ੍ਭਕਾਲੇ ਕਨਿਟ੍ਠੇਨ ਸਦ੍ਧਿਂ ਮਨ੍ਤੇਸਿ ‘‘ਗਬ੍ਭਕਾਲੇ ਗਬ੍ਭਂ ਫਾਲੇਤ੍ਵਾ ਦਸ੍ਸਾਮੀ’’ਤਿ. ਕਨਿਟ੍ਠੋ ‘‘ਤਰੁਣਸਸ੍ਸਂ ਨਾਸੇਤੁਕਾਮੋਸੀ’’ਤਿ ਆਹ. ਜੇਟ੍ਠੋ ਕਨਿਟ੍ਠਸ੍ਸ ਅਨਨੁਵਤ੍ਤਨਭਾਵਂ ਞਤ੍ਵਾ ਖੇਤ੍ਤਂ ਵਿਭਜਿਤ੍ਵਾ ਅਤ੍ਤਨੋ ਕੋਟ੍ਠਾਸਤੋ ਗਬ੍ਭਂ ਫਾਲੇਤ੍ਵਾ ਖੀਰਂ ਨੀਹਰਿਤ੍ਵਾ ਸਪ੍ਪਿਫਾਣਿਤੇਨ ਯੋਜੇਤ੍ਵਾ ਅਦਾਸਿ, ਪੁਥੁਕਕਾਲੇ ਪੁਥੁਕਂ ਕਾਰੇਤ੍ਵਾ ਅਦਾਸਿ ¶ , ਲਾਯਨੇ ਲਾਯਨਗ੍ਗਂ, ਵੇਣਿਕਰਣੇ ਵੇਣਗ੍ਗਂ, ਵੇਣਿਯੋ ਪੁਰਿਸਭਾਰਵਸੇਨ ਬਨ੍ਧਿਤ੍ਵਾ ਕਲਾਪਕਰਣੇ ਕਲਾਪਗ੍ਗਂ, ਖਲੇ ਕਲਾਪਾਨਂ ਠਪਨਦਿਵਸੇ ਖਲਗ੍ਗਂ, ਮਦ੍ਦਿਤ੍ਵਾ ਵੀਹੀਨਂ ਰਾਸਿਕਰਣਦਿਵਸੇ ਖਲਭਣ੍ਡਗ੍ਗਂ, ਕੋਟ੍ਠਾਗਾਰੇ ਧਞ੍ਞਸ੍ਸ ਪਕ੍ਖਿਪਨਦਿਵਸੇ ਕੋਟ੍ਠਗ੍ਗਨ੍ਤਿ ਏਵਂ ਏਕਸ੍ਮਿਂ ਸਸ੍ਸੇ ਨਵ ਵਾਰੇ ਅਗ੍ਗਦਾਨਂ ਅਦਾਸਿ. ਕਨਿਟ੍ਠੋ ਪਨ ਖਲਤੋ ਧਞ੍ਞਂ ਉਦ੍ਧਰਿਤ੍ਵਾ ਗਹਣਦਿਵਸੇ ਅਦਾਸਿ. ਤੇਸੁ ਜੇਟ੍ਠੋ ਅਞ੍ਞਾਸਿਕੋਣ੍ਡਞ੍ਞਤ੍ਥੇਰੋ ਜਾਤੋ, ਕਨਿਟ੍ਠੋ ਸੁਭਦ੍ਦਪਰਿਬ੍ਬਾਜਕੋ. ਇਤਿ ਏਕਸ੍ਮਿਂ ਸਸ੍ਸੇ ਨਵਨ੍ਨਂ ਅਗ੍ਗਦਾਨਾਨਂ ਦਿਨ੍ਨਤ੍ਤਾ ਠਪੇਤ੍ਵਾ ਥੇਰਂ ਅਞ੍ਞੋ ਪਠਮਂ ਧਮ੍ਮਂ ਸਚ੍ਛਿਕਾਤੁਂ ਸਮਤ੍ਥੋ ਨਾਮ ਨਤ੍ਥਿ. ‘‘ਨਵਨ੍ਨਂ ਅਗ੍ਗਦਾਨਾਨਂ ਦਿਨ੍ਨਤ੍ਤਾ’’ਤਿ ਇਦਞ੍ਚ ਤਸ੍ਸ ਰਤ੍ਤਞ੍ਞੂਨਂ ਅਗ੍ਗਭਾਵਤ੍ਥਾਯ ਕਤਾਭਿਨੀਹਾਰਾਨੁਰੂਪਂ ਪਵਤ੍ਤਿਤਸਾਵਕਪਾਰਮਿਯਾ ਚਿਣ੍ਣਨ੍ਤੇ ਪਵਤ੍ਤਿਤਤ੍ਤਾ ਵੁਤ੍ਤਂ. ਤਿਣ੍ਣਮ੍ਪਿ ਹਿ ਬੋਧਿਸਤ੍ਤਾਨਂ ਤਂਤਂਪਾਰਮਿਯਾ ਸਿਖਾਪ੍ਪਤ੍ਤਕਾਲੇ ਪਵਤ੍ਤਿਤਂ ਪੁਞ੍ਞਂ ਅਪੁਞ੍ਞਂ ਵਾ ਗਰੁਤਰਵਿਪਾਕਮੇਵ ਹੋਤਿ, ਧਮ੍ਮਸ੍ਸ ਚ ਸਬ੍ਬਪਠਮਂ ਸਚ੍ਛਿਕਿਰਿਯਾਯ ਵਿਨਾ ਕਥਂ ਰਤ੍ਤਞ੍ਞੂਨਂ ਅਗ੍ਗਭਾਵਸਿਦ੍ਧੀਤਿ? ‘‘ਬਹੁਕਾਰਾ ਖੋ ਮੇ ਪਞ੍ਚਵਗ੍ਗਿਯਾ’’ਤਿ ਇਦਂ ਪਨ ਉਪਕਾਰਾਨੁਸ੍ਸਰਣਮਤ੍ਤਕੇਨੇਵ ਵੁਤ੍ਤਂ.

ਇਸਿਪਤਨੇ ਮਿਗਦਾਯੇਤਿ ਤਸ੍ਮਿਂ ਕਿਰ ਪਦੇਸੇ ਅਨੁਪ੍ਪਨ੍ਨੇ ਬੁਦ੍ਧੇ ਪਚ੍ਚੇਕਸਮ੍ਬੁਦ੍ਧਾ ਗਨ੍ਧਮਾਦਨਪਬ੍ਬਤੇ ਸਤ੍ਤਾਹਂ ਨਿਰੋਧਸਮਾਪਤ੍ਤਿਯਾ ਵੀਤਿਨਾਮੇਤ੍ਵਾ ਨਿਰੋਧਾ ਵੁਟ੍ਠਾਯ ਨਾਗਲਤਾਦਨ੍ਤਕਟ੍ਠਂ ਖਾਦਿਤ੍ਵਾ ਅਨੋਤਤ੍ਤਦਹੇ ਮੁਖਂ ਧੋਵਿਤ੍ਵਾ ਪਤ੍ਤਚੀਵਰਮਾਦਾਯ ਆਕਾਸੇਨ ਆਗਨ੍ਤ੍ਵਾ ਨਿਪਤਨ੍ਤਿ. ਤਤ੍ਥ ਚੀਵਰਂ ਪਾਰੁਪਿਤ੍ਵਾ ਨਗਰੇ ਪਿਣ੍ਡਾਯ ਚਰਿਤ੍ਵਾ ਕਤਭਤ੍ਤਕਿਚ੍ਚਾ ਗਮਨਕਾਲੇਪਿ ਤਤੋਯੇਵ ਉਪ੍ਪਤਿਤ੍ਵਾ ਗਚ੍ਛਨ੍ਤਿ. ਇਤਿ ਇਸਯੋ ਏਤ੍ਥ ਨਿਪਤਨ੍ਤਿ ਉਪ੍ਪਤਨ੍ਤਿ ਚਾਤਿ ਤਂ ਠਾਨਂ ‘‘ਇਸਿਪਤਨ’’ਨ੍ਤਿ ਸਙ੍ਖਂ ਗਤਂ, ਮਿਗਾਨਂ ਪਨ ਅਭਯਤ੍ਥਾਯ ਦਿਨ੍ਨਤ੍ਤਾ ‘‘ਮਿਗਦਾਯੋ’’ਤਿ ਵੁਚ੍ਚਤਿ. ਤੇਨ ਵੁਤ੍ਤਂ ‘‘ਇਸਿਪਤਨੇ ਮਿਗਦਾਯੇ’’ਤਿ. ਅਞ੍ਞੇ ਬੁਦ੍ਧਾ ਪਠਮਂ ਧਮ੍ਮਦੇਸਨਤ੍ਥਾਯ ਗਚ੍ਛਨ੍ਤਾ ਆਕਾਸੇਨ ਗਨ੍ਤ੍ਵਾ ਤਤ੍ਥੇਵ ਓਤਰਨ੍ਤਿ, ਅਮ੍ਹਾਕਂ ਪਨ ਭਗਵਾ ਉਪਕਸ੍ਸ ਆਜੀਵਕਸ੍ਸ ਉਪਨਿਸ੍ਸਯਂ ਦਿਸ੍ਵਾ ‘‘ਉਪਕੋ ਇਮਂ ਅਦ੍ਧਾਨਂ ¶ ਪਟਿਪਨ੍ਨੋ, ਸੋ ਮਂ ਦਿਸ੍ਵਾ ਸਲ੍ਲਪਿਤ੍ਵਾ ਗਮਿਸ੍ਸਤਿ, ਅਥ ਪੁਨ ਨਿਬ੍ਬਿਨ੍ਨੋ ਆਗਮ੍ਮ ਅਰਹਤ੍ਤਂ ਸਚ੍ਛਿਕਰਿਸ੍ਸਤੀ’’ਤਿ ਞਤ੍ਵਾ ਅਟ੍ਠਾਰਸਯੋਜਨਂ ਮਗ੍ਗਂ ਪਦਸਾਵ ਅਗਮਾਸਿ. ਤੇਨ ਵੁਤ੍ਤਂ ‘‘ਯੇਨ ਬਾਰਾਣਸੀ, ਤੇਨ ਚਾਰਿਕਂ ਪਕ੍ਕਾਮੀ’’ਤਿ.

੧੧. ਅਨ੍ਤਰਾ ਚ ਗਯਂ ਅਨ੍ਤਰਾ ਚ ਬੋਧਿਨ੍ਤਿ ਗਯਾਯ ਚ ਬੋਧਿਸ੍ਸ ਚ ਵਿਵਰੇ ਤਿਗਾਵੁਤਨ੍ਤਰੇ ਠਾਨੇ. ਬੋਧਿਮਣ੍ਡਤੋ ਹਿ ਗਯਾ ਤੀਣਿ ਗਾਵੁਤਾਨਿ, ਬਾਰਾਣਸੀ ¶ ਅਟ੍ਠਾਰਸ ਯੋਜਨਾਨਿ. ਉਪਕੋ ਬੋਧਿਮਣ੍ਡਸ੍ਸ ਚ ਗਯਾਯ ਚ ਅਨ੍ਤਰੇ ਭਗਵਨ੍ਤਂ ਅਦ੍ਦਸ. ਅਨ੍ਤਰਾ-ਸਦ੍ਦੇਨ ਪਨ ਯੁਤ੍ਤਤ੍ਤਾ ਉਪਯੋਗਵਚਨਂ ਕਤਂ. ਈਦਿਸੇਸੁ ਚ ਠਾਨੇਸੁ ਅਕ੍ਖਰਚਿਨ੍ਤਕਾ ‘‘ਅਨ੍ਤਰਾ ਗਾਮਞ੍ਚ ਨਦਿਞ੍ਚ ਯਾਤੀ’’ਤਿ ਏਵਂ ਏਕਮੇਵ ਅਨ੍ਤਰਾ-ਸਦ੍ਦਂ ਪਯੁਜ੍ਜਨ੍ਤਿ, ਸੋ ਦੁਤਿਯਪਦੇਨਪਿ ਯੋਜੇਤਬ੍ਬੋ ਹੋਤਿ, ਅਯੋਜਿਯਮਾਨੇ ਉਪਯੋਗਵਚਨਂ ਨ ਪਾਪੁਣਾਤਿ ਸਾਮਿਵਚਨਸ੍ਸ ਪਸਙ੍ਗੇ ਅਨ੍ਤਰਾ-ਸਦ੍ਦਯੋਗੇਨ ਉਪਯੋਗਵਚਨਸ੍ਸ ਇਚ੍ਛਿਤਤ੍ਤਾ. ਇਧ ਪਨ ਯੋਜੇਤ੍ਵਾ ਏਵ ਵੁਤ੍ਤੋ. ਅਦ੍ਧਾਨਮਗ੍ਗਨ੍ਤਿ ਅਦ੍ਧਾਨਸਙ੍ਖਾਤਂ ਮਗ੍ਗਂ, ਦੀਘਮਗ੍ਗਨ੍ਤਿ ਅਤ੍ਥੋ. ਅਦ੍ਧਾਨਗਮਨਸਮਯਸ੍ਸ ਵਿਭਙ੍ਗੇ ‘‘ਅਦ੍ਧਯੋਜਨਂ ਗਚ੍ਛਿਸ੍ਸਾਮੀਤਿ ਭੁਞ੍ਜਿਤਬ੍ਬ’’ਨ੍ਤਿਆਦਿਵਚਨਤੋ (ਪਾਚਿ. ੨੧੮) ਅਦ੍ਧਯੋਜਨਮ੍ਪਿ ਅਦ੍ਧਾਨਮਗ੍ਗੋ ਹੋਤਿ. ਬੋਧਿਮਣ੍ਡਤੋ ਪਨ ਗਯਾ ਤਿਗਾਵੁਤਂ. ਵਿਪ੍ਪਸਨ੍ਨਾਨੀਤਿ ਸੁਟ੍ਠੁ ਪਸਨ੍ਨਾਨਿ. ਇਨ੍ਦ੍ਰਿਯਾਨੀਤਿ ਮਨਚ੍ਛਟ੍ਠਾਨਿ ਇਨ੍ਦ੍ਰਿਯਾਨਿ. ਪਰਿਸੁਦ੍ਧੋਤਿ ਨਿਦ੍ਦੋਸੋ. ਪਰਿਯੋਦਾਤੋਤਿ ਤਸ੍ਸੇਵ ਵੇਵਚਨਂ. ਨਿਰੁਪਕ੍ਕਿਲੇਸਤਾਯੇਵ ਹਿ ਏਸ ‘‘ਪਰਿਯੋਦਾਤੋ’’ਤਿ ਵੁਤ੍ਤੋ, ਨ ਸੇਤਭਾਵੇਨ. ਏਤਸ੍ਸ ਪਰਿਯੋਦਾਤਤਂ ਦਿਸ੍ਵਾਵ ਇਨ੍ਦ੍ਰਿਯਾਨਂ ਵਿਪ੍ਪਸਨ੍ਨਤਂ ਅਞ੍ਞਾਸਿ, ਨਯਗ੍ਗਾਹੀਪਞ੍ਞਾ ਕਿਰੇਸਾ ਤਸ੍ਸ ਆਜੀਵਕਸ੍ਸ.

ਸਬ੍ਬਾਭਿਭੂਤਿ ਸਬ੍ਬਂ ਤੇਭੂਮਕਧਮ੍ਮਂ ਅਭਿਭਵਿਤ੍ਵਾ ਠਿਤੋ. ਸਬ੍ਬਵਿਦੂਤਿ ਸਬ੍ਬਂ ਚਤੁਭੂਮਕਧਮ੍ਮਂ ਅਵੇਦਿਂ ਅਞ੍ਞਾਸਿਂ ਸਬ੍ਬਸੋ ਞੇਯ੍ਯਾਵਰਣਸ੍ਸ ਪਹੀਨਤ੍ਤਾ. ਸਬ੍ਬੇਸੁ ਧਮ੍ਮੇਸੁ ਅਨੂਪਲਿਤ੍ਤੋਤਿ ਸਬ੍ਬੇਸੁ ਤੇਭੂਮਕਧਮ੍ਮੇਸੁ ਰਜ੍ਜਨਦੁਸ੍ਸਨਮੁਯ੍ਹਨਾਦਿਨਾ ਕਿਲੇਸਲੇਪੇਨ ਅਲਿਤ੍ਤੋ. ਸਬ੍ਬਞ੍ਜਹੋਤਿ ਸਬ੍ਬਂ ਤੇਭੂਮਕਧਮ੍ਮਂ ਜਹਿਤ੍ਵਾ ਠਿਤੋ. ਅਪ੍ਪਹਾਤਬ੍ਬਮ੍ਪਿ ਹਿ ਕੁਸਲਾਬ੍ਯਾਕਤਂ ਤਪ੍ਪਟਿਬਦ੍ਧਕਿਲੇਸਪ੍ਪਹਾਨੇਨ ਪਹੀਨਤ੍ਤਾ ਨ ਹੋਤੀਤਿ ਜਹਿਤਮੇਵ ਹੋਤਿ. ਤਣ੍ਹਕ੍ਖਯੇ ਵਿਮੁਤ੍ਤੋਤਿ ਤਣ੍ਹਕ੍ਖਯੇ ਨਿਬ੍ਬਾਨੇ ਆਰਮ੍ਮਣਕਰਣਵਸੇਨ ਵਿਮੁਤ੍ਤੋ. ਸਯਂ ਅਭਿਞ੍ਞਾਯਾਤਿ ਸਬ੍ਬਂ ਚਤੁਭੂਮਕਧਮ੍ਮਂ ਅਤ੍ਤਨਾਵ ਜਾਨਿਤ੍ਵਾ. ਕਮੁਦ੍ਦਿਸੇਯ੍ਯਨ੍ਤਿ ਕਂ ਅਞ੍ਞਂ ‘‘ਅਯਂ ਮੇ ਆਚਰਿਯੋ’’ਤਿ ਉਦ੍ਦਿਸੇਯ੍ਯਂ.

ਨ ਮੇ ਆਚਰਿਯੋ ਅਤ੍ਥੀਤਿ ਲੋਕੁਤ੍ਤਰਧਮ੍ਮੇ ਮਯ੍ਹਂ ਆਚਰਿਯੋ ਨਾਮ ਨਤ੍ਥਿ. ਕਿਞ੍ਚਾਪਿ ਹਿ ਲੋਕਿਯਧਮ੍ਮਾਨਮ੍ਪਿ ਯਾਦਿਸੋ ਲੋਕਨਾਥਸ੍ਸ ਅਧਿਗਮੋ, ਨ ਤਾਦਿਸੋ ਅਧਿਗਮੋ ਪਰੂਪਦੇਸੋ ਅਤ੍ਥਿ, ਲੋਕੁਤ੍ਤਰਧਮ੍ਮੇ ਪਨਸ੍ਸ ਲੇਸੋਪਿ ਨਤ੍ਥਿ. ਨਤ੍ਥਿ ਮੇ ਪਟਿਪੁਗ੍ਗਲੋਤਿ ਮਯ੍ਹਂ ਸੀਲਾਦੀਹਿ ਗੁਣੇਹਿ ਪਟਿਨਿਧਿਭੂਤੋ ਪੁਗ੍ਗਲੋ ਨਾਮ ਨਤ੍ਥਿ. ਸਮ੍ਮਾਸਮ੍ਬੁਦ੍ਧੋਤਿ ਹੇਤੁਨਾ ਨਯੇਨ ਚਤ੍ਤਾਰਿ ਸਚ੍ਚਾਨਿ ਸਯਂ ਬੁਦ੍ਧੋ ¶ . ਸੀਤਿਭੂਤੋਤਿ ਸਬ੍ਬਕਿਲੇਸਗ੍ਗਿਨਿਬ੍ਬਾਪਨੇਨ ਸੀਤਿਭੂਤੋ, ਕਿਲੇਸਾਨਂ ਯੇਵ ਨਿਬ੍ਬੁਤਤ੍ਤਾ ਨਿਬ੍ਬੁਤੋ.

ਕਾਸਿਨਂ ¶ ਪੁਰਨ੍ਤਿ ਕਾਸਿਰਟ੍ਠੇ ਨਗਰਂ. ਆਹਞ੍ਛਨ੍ਤਿ ਆਹਨਿਸ੍ਸਾਮਿ. ਅਮਤਦੁਨ੍ਦੁਭਿਨ੍ਤਿ ਵੇਨੇਯ੍ਯਾਨਂ ਅਮਤਾਧਿਗਮਾਯ ਉਗ੍ਘੋਸਨਾਦਿਂ ਕਤ੍ਵਾ ਸਤ੍ਥੁ ਧਮ੍ਮਦੇਸਨਾ ‘‘ਅਮਤਦੁਨ੍ਦੁਭੀ’’ਤਿ ਵੁਤ੍ਤਾ, ਧਮ੍ਮਚਕ੍ਕਪਟਿਲਾਭਾਯ ਤਂ ਅਮਤਭੇਰਿਂ ਪਹਰਿਸ੍ਸਾਮੀਤਿ ਗਚ੍ਛਾਮੀਤਿ ਵੁਤ੍ਤਂ ਹੋਤਿ.

ਅਰਹਸਿ ਅਨਨ੍ਤਜਿਨੋਤਿ ਅਨਨ੍ਤਜਿਨੋਪਿ ਭਵਿਤੁਂ ਯੁਤ੍ਤੋਤਿ ਅਤ੍ਥੋ. ਅਨਨ੍ਤਞਾਣੋ ਜਿਤਕਿਲੇਸੋਤਿ ਅਨਨ੍ਤਜਿਨੋ. ਹੁਪੇਯ੍ਯਪਾਵੁਸੋਤਿ ਆਵੁਸੋ ਏਵਮ੍ਪਿ ਨਾਮ ਭਵੇਯ੍ਯ, ਏਵਂਵਿਧੇ ਨਾਮ ਰੂਪਰਤਨੇ ਈਦਿਸੇਨ ਞਾਣੇਨ ਭਵਿਤਬ੍ਬਨ੍ਤਿ ਅਧਿਪ੍ਪਾਯੋ. ਅਯਞ੍ਹਿਸ੍ਸ ਪਬ੍ਬਜ੍ਜਾਯ ਪਚ੍ਚਯੋ ਜਾਤੋ. ਕਤਾਧਿਕਾਰੋ ਹੇਸ. ਤਥਾ ਹਿ ਭਗਵਾ ਤੇਨ ਸਮਾਗਮਨਤ੍ਥਂ ਪਦਸਾਵ ਤਂ ਮਗ੍ਗਂ ਪਟਿਪਜ੍ਜਿ. ਪਕ੍ਕਾਮੀਤਿ ਵਙ੍ਕਹਾਰਜਨਪਦਂ ਨਾਮ ਅਗਮਾਸਿ.

ਤਤ੍ਥੇਕਂ ਮਿਗਲੁਦ੍ਦਕਗਾਮਕਂ ਨਿਸ੍ਸਾਯ ਵਾਸਂ ਕਪ੍ਪੇਸਿ, ਜੇਟ੍ਠਕਲੁਦ੍ਦਕੋ ਤਂ ਉਪਟ੍ਠਾਸਿ. ਤਸ੍ਮਿਞ੍ਚ ਜਨਪਦੇ ਚਣ੍ਡਾ ਮਕ੍ਖਿਕਾ ਹੋਨ੍ਤਿ. ਅਥ ਨਂ ਏਕਾਯ ਚਾਟਿਯਾ ਵਸਾਪੇਸੁਂ. ਮਿਗਲੁਦ੍ਦਕੋ ਦੂਰਂ ਮਿਗਵਂ ਗਚ੍ਛਨ੍ਤੋ ‘‘ਅਮ੍ਹਾਕਂ ਅਰਹਨ੍ਤੇ ਮਾ ਪਮਜ੍ਜੀ’’ਤਿ ਚਾਪਂ ਨਾਮ ਧੀਤਰਂ ਆਣਾਪੇਤ੍ਵਾ ਅਗਮਾਸਿ ਸਦ੍ਧਿਂ ਪੁਤ੍ਤਭਾਤੁਕੇਹਿ. ਸਾ ਚਸ੍ਸ ਧੀਤਾ ਦਸ੍ਸਨੀਯਾ ਹੋਤਿ ਕੋਟ੍ਠਾਸਸਮ੍ਪਨ੍ਨਾ. ਦੁਤਿਯਦਿਵਸੇ ਉਪਕੋ ਘਰਂ ਆਗਤੋ ਤਂ ਦਾਰਿਕਂ ਸਬ੍ਬਂ ਉਪਚਾਰਂ ਕਤ੍ਵਾ ਪਰਿਵਿਸਿਤੁਂ ਉਪਗਤਂ ਦਿਸ੍ਵਾ ਰਾਗੇਨ ਅਭਿਭੂਤੋ ਭੁਞ੍ਜਿਤੁਮ੍ਪਿ ਅਸਕ੍ਕੋਨ੍ਤੋ ਭਾਜਨੇਨ ਭਤ੍ਤਂ ਆਦਾਯ ਵਸਨਟ੍ਠਾਨਂ ਗਨ੍ਤ੍ਵਾ ਭਤ੍ਤਂ ਏਕਮਨ੍ਤਂ ਨਿਕ੍ਖਿਪਿਤ੍ਵਾ ‘‘ਸਚੇ ਚਾਪਂ ਲਭਾਮਿ, ਜੀਵਾਮਿ. ਨੋ ਚੇ, ਮਰਾਮੀ’’ਤਿ ਨਿਰਾਹਾਰੋ ਸਯਿ. ਸਤ੍ਤਮੇ ਦਿਵਸੇ ਮਾਗਵਿਕੋ ਆਗਨ੍ਤ੍ਵਾ ਧੀਤਰਂ ਉਪਕਸ੍ਸ ਪਵਤ੍ਤਿਂ ਪੁਚ੍ਛਿ. ਸਾ ‘‘ਏਕਦਿਵਸਮੇਵ ਆਗਨ੍ਤ੍ਵਾ ਪੁਨ ਨਾਗਤਪੁਬ੍ਬੋ’’ਤਿ ਆਹ.

ਮਾਗਵਿਕੋ ਆਗਤਵੇਸੇਨੇਵ ਨਂ ਉਪਸਙ੍ਕਮਿਤ੍ਵਾ ਪੁਚ੍ਛਿਸ੍ਸਾਮੀਤਿ ਤਙ੍ਖਣਂਯੇਵ ਗਨ੍ਤ੍ਵਾ ‘‘ਕਿਂ, ਭਨ੍ਤੇ, ਅਫਾਸੁਕ’’ਨ੍ਤਿ ਪਾਦੇ ਪਰਾਮਸਨ੍ਤੋ ਪੁਚ੍ਛਿ. ਉਪਕੋ ਨਿਤ੍ਥੁਨਨ੍ਤੋ ਪਰਿਵਤ੍ਤਤਿਯੇਵ. ਸੋ ‘‘ਵਦ ਭਨ੍ਤੇ, ਯਂ ਮਯਾ ਸਕ੍ਕਾ ਕਾਤੁਂ, ਸਬ੍ਬਂ ਕਰਿਸ੍ਸਾਮੀ’’ਤਿ ਆਹ. ਉਪਕੋ ‘‘ਸਚੇ ਚਾਪਂ ਲਭਾਮਿ, ਜੀਵਾਮਿ, ਨੋ ਚੇ, ਮਯ੍ਹਮੇਵ ਮਰਣਂ ਸੇਯ੍ਯੋ’’ਤਿ ਆਹ. ਜਾਨਾਸਿ ਕਿਰ, ਭਨ੍ਤੇ, ਕਿਞ੍ਚਿ ਸਿਪ੍ਪਨ੍ਤਿ? ਨ ਜਾਨਾਮੀਤਿ. ਨ, ਭਨ੍ਤੇ, ਕਿਞ੍ਚਿ ਸਿਪ੍ਪਂ ਅਜਾਨਨ੍ਤੇਨ ਸਕ੍ਕਾ ਘਰਾਵਾਸਂ ਅਧਿਟ੍ਠਾਤੁਨ੍ਤਿ. ਸੋ ਆਹ ‘‘ਨਾਹਂ ਕਿਞ੍ਚਿ ਸਿਪ੍ਪਂ ਜਾਨਾਮਿ, ਅਪਿਚ ¶ ਤੁਮ੍ਹਾਕਂ ਮਂਸਹਾਰਕੋ ਭਵਿਸ੍ਸਾਮਿ, ਮਂਸਞ੍ਚ ਵਿਕ੍ਕਿਣਿਸ੍ਸਾਮੀ’’ਤਿ. ਮਾਗਵਿਕੋ ‘‘ਅਮ੍ਹਾਕਮ੍ਪਿ ਏਤਦੇਵ ਰੁਚ੍ਚਤੀ’’ਤਿ ਉਤ੍ਤਰਸਾਟਕਂ ¶ ਦਤ੍ਵਾ ਘਰਂ ਆਨੇਤ੍ਵਾ ਧੀਤਰਂ ਅਦਾਸਿ. ਤੇਸਂ ਸਂਵਾਸਮਨ੍ਵਾਯ ਪੁਤ੍ਤੋ ਵਿਜਾਯਿ, ‘‘ਸੁਭਦ੍ਦੋ’’ਤਿਸ੍ਸ ਨਾਮਂ ਅਕਂਸੁ. ਚਾਪਾ ਤਸ੍ਸ ਰੋਦਨਕਾਲੇ ‘‘ਮਂਸਹਾਰਕਸ੍ਸ ਪੁਤ੍ਤ ਮਿਗਲੁਦ੍ਦਕਸ੍ਸ ਪੁਤ੍ਤ ਮਾ ਰੋਦਿ ਮਾ ਰੋਦੀ’’ਤਿਆਦੀਨਿ ਵਦਮਾਨਾ ਪੁਤ੍ਤਤੋਸਨਗੀਤੇਨ ਉਪਕਂ ਉਪ੍ਪਣ੍ਡੇਸਿ. ‘‘ਭਦ੍ਦੇ ਤ੍ਵਂ ਮਂ ਅਨਾਥੋਤਿ ਮਞ੍ਞਸਿ, ਅਤ੍ਥਿ ਮੇ ਅਨਨ੍ਤਜਿਨੋ ਨਾਮ ਸਹਾਯੋ, ਤਸ੍ਸਾਹਂ ਸਨ੍ਤਿਕਂ ਗਮਿਸ੍ਸਾਮੀ’’ਤਿ ਆਹ. ਚਾਪਾ ‘‘ਏਵਮਯਂ ਅਟ੍ਟੀਯਤੀ’’ਤਿ ਞਤ੍ਵਾ ਪੁਨਪ੍ਪੁਨਂ ਕਥੇਸਿ. ਸੋ ਏਕਦਿਵਸਂ ਅਨਾਰੋਚੇਤ੍ਵਾਵ ਮਜ੍ਝਿਮਦੇਸਾਭਿਮੁਖੋ ਪਕ੍ਕਾਮਿ.

ਭਗਵਾ ਚ ਤੇਨ ਸਮਯੇਨ ਸਾਵਤ੍ਥਿਯਂ ਵਿਹਰਤਿ ਜੇਤਵਨੇ, ਅਥ ਖੋ ਭਗਵਾ ਪਟਿਕਚ੍ਚੇਵ ਭਿਕ੍ਖੂ ਆਣਾਪੇਸਿ ‘‘ਯੋ, ਭਿਕ੍ਖਵੇ, ਅਨਨ੍ਤਜਿਨੋਤਿ ਪੁਚ੍ਛਮਾਨੋ ਆਗਚ੍ਛਤਿ, ਤਸ੍ਸ ਮਂ ਦਸ੍ਸੇਯ੍ਯਾਥਾ’’ਤਿ. ਉਪਕੋਪਿ ਖੋ ‘‘ਕੁਹਿਂ ਅਨਨ੍ਤਜਿਨੋ ਵਸਤੀ’’ਤਿ ਪੁਚ੍ਛਨ੍ਤੋ ਅਨੁਪੁਬ੍ਬੇਨ ਸਾਵਤ੍ਥਿਂ ਆਗਨ੍ਤ੍ਵਾ ਵਿਹਾਰਮਜ੍ਝੇ ਠਤ੍ਵਾ ‘‘ਕੁਹਿਂ ਅਨਨ੍ਤਜਿਨੋ’’ਤਿ ਪੁਚ੍ਛਿ. ਤਂ ਭਿਕ੍ਖੂ ਭਗਵਤੋ ਸਨ੍ਤਿਕਂ ਨਯਿਂਸੁ. ਸੋ ਚ ਭਗਵਨ੍ਤਂ ਦਿਸ੍ਵਾ ‘‘ਸਞ੍ਜਾਨਾਥ ਮਂ ਭਗਵਾ’’ਤਿ ਆਹ. ਆਮ ਉਪਕ ਸਞ੍ਜਾਨਾਮਿ, ਕੁਹਿਂ ਪਨ ਤ੍ਵਂ ਵਸਿਤ੍ਥਾਤਿ. ਵਙ੍ਕਹਾਰਜਨਪਦੇ, ਭਨ੍ਤੇਤਿ. ਉਪਕ ਮਹਲ੍ਲਕੋਸਿ ਜਾਤੋ, ਪਬ੍ਬਜਿਤੁਂ ਸਕ੍ਖਿਸ੍ਸਸੀਤਿ. ਪਬ੍ਬਜਿਸ੍ਸਾਮਿ, ਭਨ੍ਤੇਤਿ. ਭਗਵਾ ਪਬ੍ਬਾਜੇਤ੍ਵਾ ਤਸ੍ਸ ਕਮ੍ਮਟ੍ਠਾਨਂ ਅਦਾਸਿ. ਸੋ ਕਮ੍ਮਟ੍ਠਾਨੇ ਕਮ੍ਮਂ ਕਰੋਨ੍ਤੋ ਅਨਾਗਾਮਿਫਲੇ ਪਤਿਟ੍ਠਾਯ ਕਾਲਂ ਕਤ੍ਵਾ ਅਵਿਹੇਸੁ ਨਿਬ੍ਬਤ੍ਤੋ, ਨਿਬ੍ਬਤ੍ਤਿਕ੍ਖਣੇਯੇਵ ਚ ਅਰਹਤ੍ਤਂ ਪਾਪੁਣਿ. ਅਵਿਹੇ ਨਿਬ੍ਬਤ੍ਤਮਤ੍ਤਾ ਹਿ ਸਤ੍ਤ ਜਨਾ ਅਰਹਤ੍ਤਂ ਪਾਪੁਣਿਂਸੁ, ਤੇਸਂ ਸੋ ਅਞ੍ਞਤਰੋ. ਵੁਤ੍ਤਞ੍ਹੇਤਂ –

‘‘ਅਵਿਹਂ ਉਪਪਨ੍ਨਾਸੇ, ਵਿਮੁਤ੍ਤਾ ਸਤ੍ਤ ਭਿਕ੍ਖਵੋ;

ਰਾਗਦੋਸਪਰਿਕ੍ਖੀਣਾ, ਤਿਣ੍ਣਾ ਲੋਕੇ ਵਿਸਤ੍ਤਿਕਂ.

‘‘ਉਪਕੋ ਪਲਗਣ੍ਡੋ ਚ, ਪੁਕ੍ਕੁਸਾਤਿ ਚ ਤੇ ਤਯੋ;

ਭਦ੍ਦਿਯੋ ਖਣ੍ਡਦੇਵੋ ਚ, ਬਾਹੁਰਗ੍ਗਿ ਚ ਸਙ੍ਗਿਯੋ;

ਤੇ ਹਿਤ੍ਵਾ ਮਾਨੁਸਂ ਦੇਹਂ, ਦਿਬ੍ਬਯੋਗਂ ਉਪਚ੍ਚਗੁ’’ਨ੍ਤਿ. (ਸਂ. ਨਿ. ੧.੫੦, ੧੦੫);

੧੨. ਸਣ੍ਠਪੇਸੁਨ੍ਤਿ ‘‘ਨੇਵ ਅਭਿਵਾਦੇਤਬ੍ਬੋ’’ਤਿਆਦਿਨਾ ਕਤਿਕਂ ਅਕਂਸੁ. ਬਾਹੁਲ੍ਲਿਕੋਤਿ ਚੀਵਰਬਾਹੁਲ੍ਲਾਦੀਨਂ ਅਤ੍ਥਾਯ ਪਟਿਪਨ੍ਨੋ. ਪਧਾਨਵਿਬ੍ਭਨ੍ਤੋਤਿ ¶ ਪਧਾਨਤੋ ਪੁਬ੍ਬੇ ਅਨੁਟ੍ਠਿਤਦੁਕ੍ਕਰਚਰਣਤੋ ਵਿਬ੍ਭਨ੍ਤੋ ਭਟ੍ਠੋ ਪਰਿਹੀਨੋ. ਆਵਤ੍ਤੋ ਬਾਹੁਲ੍ਲਾਯਾਤਿ ਚੀਵਰਾਦਿਬਹੁਭਾਵਤ੍ਥਾਯ ਆਵਤ੍ਤੋ. ਅਪਿਚ ਖੋ ਆਸਨਂ ਠਪੇਤਬ੍ਬਨ੍ਤਿ ਅਪਿਚ ਖੋ ਪਨਸ੍ਸ ਉਚ੍ਚਕੁਲੇ ਨਿਬ੍ਬਤ੍ਤਸ੍ਸ ਆਸਨਮਤ੍ਤਂ ¶ ਠਪੇਤਬ੍ਬਨ੍ਤਿ ਵਦਿਂਸੁ. ਅਸਣ੍ਠਹਨ੍ਤਾਤਿ ਬੁਦ੍ਧਾਨੁਭਾਵੇਨ ਬੁਦ੍ਧਤੇਜੇਨ ਅਭਿਭੂਤਾ ਅਤ੍ਤਨੋ ਕਤਿਕਾਯ ਠਾਤੁਂ ਅਸਕ੍ਕੋਨ੍ਤਾ. ਨਾਮੇਨ ਚ ਆਵੁਸੋਵਾਦੇਨ ਚ ਸਮੁਦਾਚਰਨ੍ਤੀਤਿ ‘‘ਗੋਤਮਾ’’ਤਿ ਚ ‘‘ਆਵੁਸੋ’’ਤਿ ਚ ਵਦਨ੍ਤਿ, ‘‘ਆਵੁਸੋ ਗੋਤਮ, ਮਯਂ ਉਰੁਵੇਲਾਯਂ ਪਧਾਨਕਾਲੇ ਤੁਯ੍ਹਂ ਪਤ੍ਤਚੀਵਰਂ ਗਹੇਤ੍ਵਾ ਵਿਚਰਿਮ੍ਹ, ਮੁਖੋਦਕਂ ਦਨ੍ਤਕਟ੍ਠਂ ਅਦਮ੍ਹ, ਵੁਤ੍ਥਪਰਿਵੇਣਂ ਸਮ੍ਮਜ੍ਜਿਮ੍ਹ, ਪਚ੍ਛਾ ਤੇ ਕੋ ਵਤ੍ਤਪਟਿਪਤ੍ਤਿਂ ਅਕਾਸਿ, ਕਚ੍ਚਿ ਅਮ੍ਹੇਸੁ ਪਕ੍ਕਨ੍ਤੇਸੁ ਨ ਚਿਨ੍ਤਯਿਤ੍ਥਾ’’ਤਿ ਏਵਰੂਪਂ ਕਥਂ ਕਥੇਨ੍ਤੀਤਿ ਅਤ੍ਥੋ.

ਨ ਚਿਰਸ੍ਸੇਵਾਤਿ ਅਚਿਰੇਨੇਵ. ਕੁਲਪੁਤ੍ਤਾਤਿ ਦੁਵਿਧਾ ਕੁਲਪੁਤ੍ਤਾ ਜਾਤਿਕੁਲਪੁਤ੍ਤਾ ਆਚਾਰਕੁਲਪੁਤ੍ਤਾ ਚ, ਏਤੇ ਪਨ ਉਭਯਥਾਪਿ ਕੁਲਪੁਤ੍ਤਾਯੇਵ. ਅਗਾਰਸ੍ਮਾਤਿ ਘਰਾ. ਅਗਾਰਾਯ ਹਿਤਂ ਅਗਾਰਿਯਂ, ਕਸਿਗੋਰਕ੍ਖਾਦਿ ਕੁਟੁਮ੍ਬਪੋਸਨਕਮ੍ਮਂ ਵੁਚ੍ਚਤਿ. ਨਤ੍ਥਿ ਏਤ੍ਥ ਅਗਾਰਿਯਨ੍ਤਿ ਅਨਗਾਰਿਯਂ. ਪਬ੍ਬਜ੍ਜਾਯੇਤਂ ਅਧਿਵਚਨਂ. ਪਬ੍ਬਜਨ੍ਤੀਤਿ ਉਪਗਚ੍ਛਨ੍ਤਿ ਉਪਸਙ੍ਕਮਨ੍ਤਿ. ਤਦਨੁਤ੍ਤਰਨ੍ਤਿ ਤਂ ਅਨੁਤ੍ਤਰਂ. ਬ੍ਰਹ੍ਮਚਰਿਯਪਰਿਯੋਸਾਨਨ੍ਤਿ ਮਗ੍ਗਬ੍ਰਹ੍ਮਚਰਿਯਸ੍ਸ ਪਰਿਯੋਸਾਨਂ, ਅਰਹਤ੍ਤਫਲਨ੍ਤਿ ਵੁਤ੍ਤਂ ਹੋਤਿ. ਤਸ੍ਸ ਹਿ ਅਤ੍ਥਾਯ ਕੁਲਪੁਤ੍ਤਾ ਪਬ੍ਬਜਨ੍ਤਿ. ਦਿਟ੍ਠੇਵ ਧਮ੍ਮੇਤਿ ਤਸ੍ਮਿਂਯੇਵ ਅਤ੍ਤਭਾਵੇ. ਸਯਂ ਅਭਿਞ੍ਞਾ ਸਚ੍ਛਿਕਤ੍ਵਾਤਿ ਅਤ੍ਤਨੋਯੇਵ ਪਞ੍ਞਾਯ ਪਚ੍ਚਕ੍ਖਂ ਕਤ੍ਵਾ, ਅਪਰਪ੍ਪਚ੍ਚਯਂ ਕਤ੍ਵਾਤਿ ਅਤ੍ਥੋ. ਉਪਸਮ੍ਪਜ੍ਜ ਵਿਹਰਿਸ੍ਸਥਾਤਿ ਪਾਪੁਣਿਤ੍ਵਾ ਸਮ੍ਪਾਦੇਤ੍ਵਾ ਵਿਹਰਿਸ੍ਸਥ.

ਇਰਿਯਾਯਾਤਿ ਦੁਕ੍ਕਰਇਰਿਯਾਯ. ਪਟਿਪਦਾਯਾਤਿ ਦੁਕ੍ਕਰਪਟਿਪਤ੍ਤਿਯਾ. ਦੁਕ੍ਕਰਕਾਰਿਕਾਯਾਤਿ ਪਸਤਪਸਤਮੁਗ੍ਗਯੂਸਾਦਿਆਹਰਣਾਦਿਨਾ ਦੁਕ੍ਕਰਕਰਣੇਨ. ਉਤ੍ਤਰਿ ਮਨੁਸ੍ਸਧਮ੍ਮਾਤਿ ਮਨੁਸ੍ਸਧਮ੍ਮਤੋ ਉਪਰਿ. ਅਲਂ ਅਰਿਯਂ ਕਾਤੁਨ੍ਤਿ ਅਲਮਰਿਯੋ, ਅਰਿਯਭਾਵਾਯ ਸਮਤ੍ਥੋਤਿ ਵੁਤ੍ਤਂ ਹੋਤਿ, ਞਾਣਦਸ੍ਸਨਮੇਵ ਞਾਣਦਸ੍ਸਨਵਿਸੇਸੋ, ਅਲਮਰਿਯੋ ਚ ਸੋ ਞਾਣਦਸ੍ਸਨਵਿਸੇਸੋ ਚਾਤਿ ਅਲਮਰਿਯਞਾਣਦਸ੍ਸਨਵਿਸੇਸੋ. ਞਾਣਦਸ੍ਸਨਨ੍ਤਿ ਚ ਦਿਬ੍ਬਚਕ੍ਖੁਪਿ ਵਿਪਸ੍ਸਨਾਪਿ ਮਗ੍ਗੋਪਿ ਫਲਮ੍ਪਿ ਪਚ੍ਚਵੇਕ੍ਖਣਞਾਣਮ੍ਪਿ ਸਬ੍ਬਞ੍ਞੁਤਞ੍ਞਾਣਮ੍ਪਿ ਵੁਚ੍ਚਤਿ. ‘‘ਅਪ੍ਪਮਤ੍ਤੋ ਸਮਾਨੋ ਞਾਣਦਸ੍ਸਨਂ ਆਰਾਧੇਤੀ’’ਤਿ (ਮ. ਨਿ. ੧.੩੧੧) ਹਿ ਏਤ੍ਥ ਦਿਬ੍ਬਚਕ੍ਖੁ ਞਾਣਦਸ੍ਸਨਂ ਨਾਮ. ‘‘ਞਾਣਦਸ੍ਸਨਾਯ ਚਿਤ੍ਤਂ ਅਭਿਨੀਹਰਤਿ ਅਭਿਨਿਨ੍ਨਾਮੇਤੀ’’ਤਿ (ਦੀ. ਨਿ. ੧.੨੩੫) ਏਤ੍ਥ ¶ ਵਿਪਸ੍ਸਨਾਞਾਣਂ. ‘‘ਅਭਬ੍ਬਾ ਤੇ ਞਾਣਦਸ੍ਸਨਾਯ ਅਨੁਤ੍ਤਰਾਯ ਸਮ੍ਬੋਧਾਯਾ’’ਤਿ (ਅ. ਨਿ. ੪.੧੯੬) ਏਤ੍ਥ ਮਗ੍ਗੋ. ‘‘ਅਯਮਞ੍ਞੋ ਉਤ੍ਤਰਿਮਨੁਸ੍ਸਧਮ੍ਮਾ ਅਲਮਰਿਯਞਾਣਦਸ੍ਸਨਵਿਸੇਸੋ ਅਧਿਗਤੋ ਫਾਸੁਵਿਹਾਰੋ’’ਤਿ (ਮ. ਨਿ. ੧.੩੨੮) ਏਤ੍ਥ ਫਲਂ. ‘‘ਞਾਣਞ੍ਚ ਪਨ ਮੇ ਦਸ੍ਸਨਂ ਉਦਪਾਦਿ ‘ਅਕੁਪ੍ਪਾ ਮੇ ਚੇਤੋਵਿਮੁਤ੍ਤਿ, ਅਯਮਨ੍ਤਿਮਾ ਜਾਤਿ, ਨਤ੍ਥਿ ਦਾਨਿ ਪੁਨਬ੍ਭਵੋ’’’ਤਿ (ਸਂ. ਨਿ. ੫.੧੦੮੧; ਮਹਾਵ. ੧੬) ਏਤ੍ਥ ਪਚ੍ਚਵੇਕ੍ਖਣਞਾਣਂ. ‘‘ਞਾਣਞ੍ਚ ਪਨ ਮੇ ਦਸ੍ਸਨਂ ਉਦਪਾਦਿ ‘ਸਤ੍ਤਾਹਕਾਲਕਤੋ ਆਲ਼ਾਰੋ ਕਾਲਾਮੋ’’’ਤਿ (ਮ. ਨਿ. ੧.੨੮੪; ੨.੩੪੦; ਮਹਾਵ. ੧੦) ¶ ਏਤ੍ਥ ਸਬ੍ਬਞ੍ਞੁਤਞ੍ਞਾਣਂ. ਇਧ ਪਨ ਸਬ੍ਬਞ੍ਞੁਤਞ੍ਞਾਣਪਦਟ੍ਠਾਨੋ ਅਰਿਯਮਗ੍ਗੋ ਸਬ੍ਬਞ੍ਞੁਤਞ੍ਞਾਣਮੇਵ ਵਾ ਅਧਿਪ੍ਪੇਤਂ.

ਅਭਿਜਾਨਾਥ ਮੇ ਨੋਤਿ ਅਭਿਜਾਨਾਥ ਨੁ ਮੇ. ਏਵਰੂਪਂ ਪਭਾਵਿਤਮੇਤਨ੍ਤਿ ਏਤ੍ਥ ਏਵਰੂਪਂ ਵਾਕ੍ਯਭੇਦਨ੍ਤਿ ਅਤ੍ਥੋ, ਅਪਿ ਨੁ ਅਹਂ ਉਰੁਵੇਲਾਯਂ ਪਧਾਨੇ ਤੁਮ੍ਹਾਕਂ ਸਙ੍ਗਣ੍ਹਨਤ੍ਥਂ ਅਨੁਕ੍ਕਣ੍ਠਨਤ੍ਥਂ ਰਤ੍ਤਿਂ ਵਾ ਦਿਵਾ ਵਾ ਆਗਨ੍ਤ੍ਵਾ ‘‘ਆਵੁਸੋ, ਮਯਂ ਯਤ੍ਥ ਕਤ੍ਥਚਿ ਗਮਿਸ੍ਸਾਮਾਤਿ ਮਾ ਵਿਤਕ੍ਕਯਿਤ੍ਥ, ਮਯ੍ਹਂ ਓਭਾਸੋ ਵਾ ਕਮ੍ਮਟ੍ਠਾਨਨਿਮਿਤ੍ਤਂ ਵਾ ਪਞ੍ਞਾਯਤੀ’’ਤਿ ਏਵਰੂਪਂ ਕਞ੍ਚਿ ਵਚਨਭੇਦਂ ਅਕਾਸਿਨ੍ਤਿ ਅਧਿਪ੍ਪਾਯੋ. ਤੇ ਏਕਪਦੇਨੇਵ ਸਤਿਂ ਲਭਿਤ੍ਵਾ ਉਪ੍ਪਨ੍ਨਗਾਰਵਾ ‘‘ਅਦ੍ਧਾ ਏਸ ਬੁਦ੍ਧੋ ਜਾਤੋ’’ਤਿ ਸਦ੍ਦਹਿਤ੍ਵਾ ‘‘ਨੋ ਹੇਤਂ ਭਨ੍ਤੇ’’ਤਿ ਆਹਂਸੁ. ਅਸਕ੍ਖਿ ਖੋ ਭਗਵਾ ਪਞ੍ਚਵਗ੍ਗਿਯੇ ਭਿਕ੍ਖੂ ਸਞ੍ਞਾਪੇਤੁਨ੍ਤਿ ਭਗਵਾ ਪਞ੍ਚਵਗ੍ਗਿਯੇ ਭਿਕ੍ਖੂ ‘‘ਬੁਦ੍ਧੋ ਅਹ’’ਨ੍ਤਿ ਜਾਨਾਪੇਤੁਂ ਅਸਕ੍ਖਿ. ਅਞ੍ਞਾ ਚਿਤ੍ਤਂ ਉਪਟ੍ਠਾਪੇਸੁਨ੍ਤਿ ਅਞ੍ਞਾਯ ਅਰਹਤ੍ਤਪ੍ਪਤ੍ਤਿਯਾ ਚਿਤ੍ਤਂ ਉਪਟ੍ਠਪੇਸੁਂ ਅਭਿਨੀਹਰਿਂਸੁ.

ਧਮ੍ਮਚਕ੍ਕਪ੍ਪਵਤ੍ਤਨਸੁਤ੍ਤਵਣ੍ਣਨਾ

੧੩. ਦ੍ਵੇਮੇ, ਭਿਕ੍ਖਵੇ, ਅਨ੍ਤਾਤਿ ਦ੍ਵੇ ਇਮੇ, ਭਿਕ੍ਖਵੇ, ਕੋਟ੍ਠਾਸਾ, ਦ੍ਵੇ ਭਾਗਾਤਿ ਅਤ੍ਥੋ. ਭਾਗਵਚਨੋ ਹੇਤ੍ਥ ਅਨ੍ਤ-ਸਦ੍ਦੋ ‘‘ਪੁਬ੍ਬਨ੍ਤੇ ਞਾਣਂ ਅਪਰਨ੍ਤੇ ਞਾਣ’’ਨ੍ਤਿਆਦੀਸੁ (ਧ. ਸ. ੧੦੬੩) ਵਿਯ. ਇਮਸ੍ਸ ਪਨ ਪਦਸ੍ਸ ਉਚ੍ਚਾਰਣਸਮਕਾਲਂ ਪਵਤ੍ਤਨਿਗ੍ਘੋਸੋ ਬੁਦ੍ਧਾਨੁਭਾਵੇਨ ਹੇਟ੍ਠਾ ਅਵੀਚਿਂ ਉਪਰਿ ਭਵਗ੍ਗਂ ਪਤ੍ਵਾ ਦਸਸਹਸ੍ਸਿਲੋਕਧਾਤੁਂ ਫਰਿਤ੍ਵਾ ਅਟ੍ਠਾਸਿ. ਤਸ੍ਮਿਂਯੇਵ ਸਮਯੇ ਪਰਿਪਕ੍ਕਕੁਸਲਮੂਲਾ ਸਚ੍ਚਾਭਿਸਮ੍ਬੋਧਾਯ ਕਤਾਧਿਕਾਰਾ ਅਟ੍ਠਾਰਸਕੋਟਿਸਙ੍ਖਾ ਬ੍ਰਹ੍ਮਾਨੋ ਸਮਾਗਚ੍ਛਿਂਸੁ. ਪਚ੍ਛਿਮਦਿਸਾਯ ਸੂਰਿਯੋ ਅਤ੍ਥਮੇਤਿ, ਪਾਚੀਨਦਿਸਾਯ ਆਸਾਲ਼੍ਹਨਕ੍ਖਤ੍ਤੇਨ ਯੁਤ੍ਤੋ ਪੁਣ੍ਣਚਨ੍ਦੋ ਉਗ੍ਗਚ੍ਛਤਿ. ਤਸ੍ਮਿਂ ਸਮਯੇ ਭਗਵਾ ¶ ਧਮ੍ਮਚਕ੍ਕਪ੍ਪਵਤ੍ਤਨਸੁਤ੍ਤਂ ਆਰਭਨ੍ਤੋ ‘‘ਦ੍ਵੇਮੇ, ਭਿਕ੍ਖਵੇ, ਅਨ੍ਤਾ’’ਤਿਆਦਿਮਾਹ.

ਤਤ੍ਥ ਪਬ੍ਬਜਿਤੇਨਾਤਿ ਗਿਹਿਬਨ੍ਧਨਂ ਛੇਤ੍ਵਾ ਪਬ੍ਬਜ੍ਜੁਪਗਤੇਨ. ਨ ਸੇਵਿਤਬ੍ਬਾਤਿ ਨ ਵਲ਼ਞ੍ਜੇਤਬ੍ਬਾ ਨਾਨੁਯੁਞ੍ਜਿਤਬ੍ਬਾ. ਯੋ ਚਾਯਂ ਕਾਮੇਸੁ ਕਾਮਸੁਖਲ੍ਲਿਕਾਨੁਯੋਗੋਤਿ ਯੋ ਚ ਅਯਂ ਵਤ੍ਥੁਕਾਮੇਸੁ ਕਿਲੇਸਕਾਮਸੁਖਸ੍ਸ ਅਨੁਯੋਗੋ, ਕਿਲੇਸਕਾਮਸਂਯੁਤ੍ਤਸ੍ਸ ਸੁਖਸ੍ਸ ਅਨੁਗਤੋਤਿ ਅਤ੍ਥੋ. ਹੀਨੋਤਿ ਲਾਮਕੋ. ਗਮ੍ਮੋਤਿ ਗਾਮਵਾਸੀਨਂ ਸਨ੍ਤਕੋ ਤੇਹਿ ਸੇਵਿਤਬ੍ਬਤਾਯ. ਪੋਥੁਜ੍ਜਨਿਕੋਤਿ ਪੁਥੁਜ੍ਜਨੇਨ ਅਨ੍ਧਬਾਲਜਨੇਨ ਆਚਿਣ੍ਣੋ. ਅਨਰਿਯੋਤਿ ਨ ਅਰਿਯੋ ਨ ਵਿਸੁਦ੍ਧੋ ਨ ਉਤ੍ਤਮੋ, ਨ ਵਾ ਅਰਿਯਾਨਂ ਸਨ੍ਤਕੋ. ਅਨਤ੍ਥਸਂਹਿਤੋਤਿ ਨ ਅਤ੍ਥਸਂਹਿਤੋ, ਹਿਤਸੁਖਾਵਹਕਾਰਣਂ ਅਨਿਸ੍ਸਿਤੋਤਿ ਅਤ੍ਥੋ. ਅਤ੍ਤਕਿਲਮਥਾਨੁਯੋਗੋਤਿ ਅਤ੍ਤਨੋ ਕਿਲਮਥਸ੍ਸ ਅਨੁਯੋਗੋ, ਦੁਕ੍ਖਕਰਣਂ ਦੁਕ੍ਖੁਪ੍ਪਾਦਨਨ੍ਤਿ ਅਤ੍ਥੋ. ਦੁਕ੍ਖੋਤਿ ¶ ਕਣ੍ਟਕਾਪਸ੍ਸਯਸੇਯ੍ਯਾਦੀਹਿ ਅਤ੍ਤਬਾਧਨੇਹਿ ਦੁਕ੍ਖਾਵਹੋ. ਮਜ੍ਝਿਮਾ ਪਟਿਪਦਾਤਿ ਅਰਿਯਮਗ੍ਗਂ ਸਨ੍ਧਾਯ ਵੁਤ੍ਤਂ. ਮਗ੍ਗੋ ਹਿ ਕਾਮਸੁਖਲ੍ਲਿਕਾਨੁਯੋਗੋ ਏਕੋ ਅਨ੍ਤੋ, ਅਤ੍ਤਕਿਲਮਥਾਨੁਯੋਗੋ ਏਕੋ ਅਨ੍ਤੋ, ਏਤੇ ਦ੍ਵੇ ਅਨ੍ਤੇ ਨ ਉਪੇਤਿ ਨ ਉਪਗਚ੍ਛਤਿ, ਵਿਮੁਤ੍ਤੋ ਏਤੇਹਿ ਅਨ੍ਤੇਹਿ, ਤਸ੍ਮਾ ‘‘ਮਜ੍ਝਿਮਾ ਪਟਿਪਦਾ’’ਤਿ ਵੁਚ੍ਚਤਿ. ਏਤੇਸਂ ਮਜ੍ਝੇ ਭਵਤ੍ਤਾ ਮਜ੍ਝਿਮਾ, ਵਟ੍ਟਦੁਕ੍ਖਨਿਸ੍ਸਰਣਤ੍ਥਿਕੇਹਿ ਪਟਿਪਜ੍ਜਿਤਬ੍ਬਤੋ ਚ ਪਟਿਪਦਾਤਿ, ਤਥਾ ਲੋਭੋ ਏਕੋ ਅਨ੍ਤੋ, ਦੋਸੋ ਏਕੋ ਅਨ੍ਤੋ. ਸਸ੍ਸਤਂ ਏਕਂ ਅਨ੍ਤਂ, ਉਚ੍ਛੇਦੋ ਏਕੋ ਅਨ੍ਤੋਤਿ ਪੁਰਿਮਨਯੇਨੇਵ ਵਿਤ੍ਥਾਰੇਤਬ੍ਬਂ.

ਚਕ੍ਖੁਕਰਣੀਤਿਆਦੀਹਿ ਤਮੇਵ ਪਟਿਪਦਂ ਥੋਮੇਤਿ. ਪਞ੍ਞਾਚਕ੍ਖੁਂ ਕਰੋਤੀਤਿ ਚਕ੍ਖੁਕਰਣੀ. ਸਾ ਹਿ ਚਤੁਨ੍ਨਂ ਸਚ੍ਚਾਨਂ ਦਸ੍ਸਨਾਯ ਸਂਵਤ੍ਤਤਿ ਪਰਿਞ੍ਞਾਭਿਸਮਯਾਦਿਭੇਦਸ੍ਸ ਦਸ੍ਸਨਸ੍ਸ ਪਵਤ੍ਤਨਟ੍ਠੇਨਾਤਿ ‘‘ਚਕ੍ਖੁਕਰਣੀ’’ਤਿ ਵੁਚ੍ਚਤਿ. ਤਯਿਦਂ ਸਤਿਪਿ ਪਟਿਪਦਾਯ ਅਨਞ੍ਞਤ੍ਤੇ ਅਵਯਵਵਸੇਨ ਸਿਜ੍ਝਮਾਨੋ ਅਤ੍ਥੋ ਸਮੁਦਾਯੇਨ ਕਤੋ ਨਾਮ ਹੋਤੀਤਿ ਉਪਚਾਰਵਸੇਨ ਵੁਤ੍ਤਨ੍ਤਿ ਦਟ੍ਠਬ੍ਬਂ. ਦੁਤਿਯਪਦਂ ਤਸ੍ਸੇਵ ਵੇਵਚਨਂ. ਉਪਸਮਾਯਾਤਿ ਕਿਲੇਸੁਪਸਮਤ੍ਥਾਯ. ਅਭਿਞ੍ਞਾਯਾਤਿ ਚਤੁਨ੍ਨਂ ਸਚ੍ਚਾਨਂ ਅਭਿਜਾਨਨਤ੍ਥਾਯ. ਸਮ੍ਬੋਧਾਯਾਤਿ ਤੇਸਂਯੇਵ ਸਮ੍ਬੁਜ੍ਝਨਤ੍ਥਾਯ. ਨਿਬ੍ਬਾਨਾਯਾਤਿ ਨਿਬ੍ਬਾਨਸਚ੍ਛਿਕਿਰਿਯਾਯ. ਅਥ ਵਾ ਨਿਬ੍ਬਾਨਾਯਾਤਿ ਅਨੁਪਾਦਿਸੇਸਨਿਬ੍ਬਾਨਾਯ. ‘‘ਉਪਸਮਾਯਾ’’ਤਿ ਹਿ ਇਮਿਨਾ ਸਉਪਾਦਿਸੇਸਨਿਬ੍ਬਾਨਂ ਗਹਿਤਂ.

ਇਦਾਨਿ ¶ ਤਂ ਮਜ੍ਝਿਮਪ੍ਪਟਿਪਦਂ ਸਰੂਪਤੋ ਦਸ੍ਸੇਤੁਕਾਮੋ ‘‘ਕਤਮਾ ਚ ਸਾ’’ਤਿ ਪੁਚ੍ਛਿਤ੍ਵਾ ‘‘ਅਯਮੇਵਾ’’ਤਿਆਦਿਨਾ ਨਯੇਨ ਵਿਸ੍ਸਜ੍ਜੇਸਿ. ਤਤ੍ਥ ਅਯਮੇਵਾਤਿ ਅਵਧਾਰਣਵਚਨਂ ਅਞ੍ਞਸ੍ਸ ਨਿਬ੍ਬਾਨਗਾਮਿਮਗ੍ਗਸ੍ਸ ਅਤ੍ਥਿਭਾਵਪਟਿਸੇਧਨਤ੍ਥਂ. ਸਤ੍ਤਾਪਟਿਕ੍ਖੇਪੋ ਹਿ ਇਧ ਪਟਿਸੇਧਨਂ ਅਲਬ੍ਭਮਾਨਤ੍ਤਾ ਅਞ੍ਞਸ੍ਸ ਮਗ੍ਗਸ੍ਸ. ਅਰਿਯੋਤਿ ਕਿਲੇਸਾਨਂ ਆਰਕਤ੍ਤਾ ਅਰਿਯੋ ਨਿਰੁਤ੍ਤਿਨਯੇਨ. ਅਰਿਪਹਾਨਾਯ ਸਂਵਤ੍ਤਤੀਤਿਪਿ ਅਰਿਯੋ ਅਰਯੋ ਪਾਪਧਮ੍ਮਾ ਯਨ੍ਤਿ ਅਪਗਚ੍ਛਨ੍ਤਿ ਏਤੇਨਾਤਿ ਕਤ੍ਵਾ. ਅਰਿਯੇਨ ਭਗਵਤਾ ਦੇਸਿਤਤ੍ਤਾ ਅਰਿਯਸ੍ਸ ਅਯਨ੍ਤਿਪਿ ਅਰਿਯੋ, ਅਰਿਯਭਾਵਪ੍ਪਟਿਲਾਭਾਯ ਸਂਵਤ੍ਤਤੀਤਿਪਿ ਅਰਿਯੋ. ਏਤ੍ਥ ਪਨ ਅਰਿਯਕਰੋ ਅਰਿਯੋਤਿਪਿ ਉਤ੍ਤਰਪਦਲੋਪੇਨ ਅਰਿਯ-ਸਦ੍ਦਸਿਦ੍ਧਿ ਵੇਦਿਤਬ੍ਬਾ. ਅਟ੍ਠਹਿ ਅਙ੍ਗੇਹਿ ਉਪੇਤਤ੍ਤਾ ਅਟ੍ਠਙ੍ਗਿਕੋ. ਮਗ੍ਗਙ੍ਗਸਮੁਦਾਯੇ ਹਿ ਮਗ੍ਗਵੋਹਾਰੋ, ਸਮੁਦਾਯੋ ਚ ਸਮੁਦਾਯੀਹਿ ਸਮਨ੍ਨਾਗਤੋ ਨਾਮ ਹੋਤਿ. ਅਯਂ ਪਨੇਤ੍ਥ ਵਚਨਤ੍ਥੋ – ਅਤ੍ਤਨੋ ਅਵਯਵਭੂਤਾਨਿ ਅਟ੍ਠਙ੍ਗਾਨਿ ਏਤਸ੍ਸ ਸਨ੍ਤੀਤਿ ਅਟ੍ਠਙ੍ਗਿਕੋਤਿ. ਪਰਮਤ੍ਥਤੋ ਪਨ ਅਙ੍ਗਾਨਿਯੇਵ ਮਗ੍ਗੋ ਪਞ੍ਚਙ੍ਗਿਕਤੂਰਿਯਾਦੀਨਿ ਵਿਯ, ਨ ਚ ਅਙ੍ਗਵਿਨਿਮੁਤ੍ਤੋ ਛਲ਼ਙ੍ਗੋ ਵੇਦੋ ਵਿਯ. ਕਿਲੇਸੇ ਮਾਰੇਨ੍ਤੋ ਗਚ੍ਛਤੀਤਿ ਮਗ੍ਗੋ ਨਿਰੁਤ੍ਤਿਨਯੇਨ, ਨਿਬ੍ਬਾਨਂ ਮਗ੍ਗਤਿ ਗਵੇਸਤੀਤਿ ਵਾ ਮਗ੍ਗੋ. ਅਰਿਯਮਗ੍ਗੋ ਹਿ ਨਿਬ੍ਬਾਨਂ ਆਰਮ੍ਮਣਂ ਕਰੋਨ੍ਤੋ ਗਵੇਸਨ੍ਤੋ ਵਿਯ ਹੋਤਿ. ਨਿਬ੍ਬਾਨਤ੍ਥਿਕੇਹਿ ਮਗ੍ਗੀਯਤੀਤਿ ਵਾ ਮਗ੍ਗੋ ਵਿਵਟ੍ਟੂਪਨਿਸ੍ਸਯਪੁਞ੍ਞਕਰਣਤੋ ¶ ਪਟ੍ਠਾਯ ਤਦਤ੍ਥਪਟਿਪਤ੍ਤਿਤੋ. ਗਮ੍ਮਤਿ ਵਾ ਤੇਹਿ ਪਟਿਪਜ੍ਜੀਯਤੀਤਿ ਮਗ੍ਗੋ. ਏਤ੍ਥ ਪਨ ਆਦਿਅਨ੍ਤਵਿਪਰਿਯਾਯੇਨ ਸਦ੍ਦਸਿਦ੍ਧਿ ਵੇਦਿਤਬ੍ਬਾ.

ਸੇਯ੍ਯਥਿਦਨ੍ਤਿ ਨਿਪਾਤੋ, ਤਸ੍ਸ ਕਤਮੋ ਸੋ ਇਤਿ ਚੇਤਿ ਅਤ੍ਥੋ, ਕਤਮਾਨਿ ਵਾ ਤਾਨਿ ਅਟ੍ਠਙ੍ਗਾਨੀਤਿ. ਸਬ੍ਬਲਿਙ੍ਗਵਿਭਤ੍ਤਿਵਚਨਸਾਧਾਰਣੋ ਹਿ ਅਯਂ ਨਿਪਾਤੋ. ਏਕਮੇਕਮ੍ਪਿ ਅਙ੍ਗਂ ਮਗ੍ਗੋਯੇਵ. ਯਥਾਹ ‘‘ਸਮ੍ਮਾਦਿਟ੍ਠਿ ਮਗ੍ਗੋ ਚੇਵ ਹੇਤੁ ਚਾ’’ਤਿ (ਧ. ਸ. ੧੦੩੯). ਪੋਰਾਣਾਪਿ ਭਣਨ੍ਤਿ ‘‘ਦਸ੍ਸਨਮਗ੍ਗੋ ਸਮ੍ਮਾਦਿਟ੍ਠਿ, ਅਭਿਨਿਰੋਪਨਮਗ੍ਗੋ ਸਮ੍ਮਾਸਙ੍ਕਪ੍ਪੋ…ਪੇ… ਅਵਿਕ੍ਖੇਪਮਗ੍ਗੋ ਸਮ੍ਮਾਸਮਾਧੀ’’ਤਿ. ਨਨੁ ਚ ਅਙ੍ਗਾਨਿ ਸਮੁਦਿਤਾਨਿ ਮਗ੍ਗੋ ਅਨ੍ਤਮਸੋ ਸਤ੍ਤਙ੍ਗਵਿਕਲਸ੍ਸ ਅਰਿਯਮਗ੍ਗਸ੍ਸ ਅਭਾਵਤੋਤਿ? ਸਚ੍ਚਮੇਤਂ ਸਚ੍ਚਸਮ੍ਪਟਿਵੇਧੇ, ਮਗ੍ਗਪ੍ਪਚ੍ਚਯਤਾਯ ਪਨ ਯਥਾਸਕਂ ਕਿਚ੍ਚਕਰਣੇਨ ਪਚ੍ਚੇਕਮ੍ਪਿ ਤਾਨਿ ਮਗ੍ਗੋਯੇਵ, ਅਞ੍ਞਥਾ ਸਮੁਦਿਤਾਨਮ੍ਪਿ ਤੇਸਂ ਮਗ੍ਗਕਿਚ੍ਚਂ ਨ ਸਮ੍ਭਵੇਯ੍ਯਾਤਿ. ਸਮ੍ਮਾਦਿਟ੍ਠਿਆਦੀਸੁ ਸਮ੍ਮਾ ਪਸ੍ਸਤੀਤਿ ਸਮ੍ਮਾਦਿਟ੍ਠਿ, ਸਮ੍ਮਾ ਸਙ੍ਕਪ੍ਪੇਤਿ ਸਮ੍ਪਯੁਤ੍ਤਧਮ੍ਮੇ ¶ ਨਿਬ੍ਬਾਨਸਙ੍ਖਾਤੇ ਆਰਮ੍ਮਣੇ ਅਭਿਨਿਰੋਪੇਤੀਤਿ ਸਮ੍ਮਾਸਙ੍ਕਪ੍ਪੋ, ਸਮ੍ਮਾ ਵਦਤਿ ਏਤਾਯਾਤਿ ਸਮ੍ਮਾਵਾਚਾ, ਸਮ੍ਮਾ ਕਰੋਤਿ ਏਤੇਨਾਤਿ ਸਮ੍ਮਾਕਮ੍ਮਂ, ਤਦੇਵ ਸਮ੍ਮਾਕਮ੍ਮਨ੍ਤੋ, ਸਮ੍ਮਾ ਆਜੀਵਤਿ ਏਤੇਨਾਤਿ ਸਮ੍ਮਾਆਜੀਵੋ, ਸਮ੍ਮਾ ਵਾਯਮਤਿ ਉਸ੍ਸਹਤੀਤਿ ਸਮ੍ਮਾਵਾਯਾਮੋ, ਸਮ੍ਮਾ ਸਰਤਿ ਅਨੁਸ੍ਸਰਤੀਤਿ ਸਮ੍ਮਾਸਤਿ, ਸਮ੍ਮਾ ਸਮਾਧਿਯਤਿ ਚਿਤ੍ਤਂ ਏਤੇਨਾਤਿ ਸਮ੍ਮਾਸਮਾਧੀਤਿ ਏਵਂ ਨਿਬ੍ਬਚਨਂ ਵੇਦਿਤਬ੍ਬਂ. ਇਦਾਨਿ ਅਯਂ ਖੋ ਸਾ ਭਿਕ੍ਖਵੇਤਿ ਤਮੇਵ ਪਟਿਪਦਂ ਨਿਗਮੇਨ੍ਤੋ ਆਹ. ਤਸ੍ਸਤ੍ਥੋ – ਯ੍ਵਾਯਂ ਚਤ੍ਤਾਰੋਪਿ ਲੋਕੁਤ੍ਤਰਮਗ੍ਗੇ ਏਕਤੋ ਕਤ੍ਵਾ ਕਥਿਤੋ ਅਟ੍ਠਙ੍ਗਿਕੋ ਮਗ੍ਗੋ, ਅਯਂ ਖੋ ਸਾ ਭਿਕ੍ਖਵੇ…ਪੇ… ਨਿਬ੍ਬਾਨਾਯ ਸਂਵਤ੍ਤਤੀਤਿ.

੧੪. ਏਵਂ ਮਜ੍ਝਿਮਪਟਿਪਦਂ ਸਰੂਪਤੋ ਦਸ੍ਸੇਤ੍ਵਾ ਇਦਾਨਿ ਚਤ੍ਤਾਰਿ ਅਰਿਯਸਚ੍ਚਾਨਿ ਦਸ੍ਸੇਤੁਂ ‘‘ਇਦਂ ਖੋ ਪਨ, ਭਿਕ੍ਖਵੇ’’ਤਿਆਦਿਮਾਹ. ਤਤ੍ਥ (ਵਿਸੁਦ੍ਧਿ. ੨.੫੩੦) ਦੁਕ੍ਖਨ੍ਤਿ ਏਤ੍ਥ ਦੁ-ਇਤਿ ਅਯਂ ਸਦ੍ਦੋ ਕੁਚ੍ਛਿਤੇ ਦਿਸ੍ਸਤਿ. ਕੁਚ੍ਛਿਤਞ੍ਹਿ ਪੁਤ੍ਤਂ ‘‘ਦੁਪੁਤ੍ਤੋ’’ਤਿ ਵਦਨ੍ਤਿ, ਖਂ-ਸਦ੍ਦੋ ਪਨ ਤੁਚ੍ਛੇ. ਤੁਚ੍ਛਞ੍ਹਿ ਆਕਾਸਂ ‘‘ਖ’’ਨ੍ਤਿ ਵੁਚ੍ਚਤਿ. ਇਦਞ੍ਚ ਪਠਮਸਚ੍ਚਂ ਕੁਚ੍ਛਿਤਂ ਅਨੇਕਉਪਦ੍ਦਵਾਧਿਟ੍ਠਾਨਤੋ, ਤੁਚ੍ਛਂ ਬਾਲਜਨਪਰਿਕਪ੍ਪਿਤਧੁਵਸੁਭਸੁਖਤ੍ਤਭਾਵਵਿਰਹਿਤਤੋ, ਤਸ੍ਮਾ ਕੁਚ੍ਛਿਤਤ੍ਤਾ ਤੁਚ੍ਛਤ੍ਤਾ ਚ ‘‘ਦੁਕ੍ਖ’’ਨ੍ਤਿ ਵੁਚ੍ਚਤਿ. ਯਸ੍ਮਾ ਪਨੇਤਂ ਬੁਦ੍ਧਾਦਯੋ ਅਰਿਯਾ ਪਟਿਵਿਜ੍ਝਨ੍ਤਿ, ਤਸ੍ਮਾ ‘‘ਅਰਿਯਸਚ੍ਚ’’ਨ੍ਤਿ ਵੁਚ੍ਚਤਿ. ਅਰਿਯਪਟਿਵਿਜ੍ਝਿਤਬ੍ਬਞ੍ਹਿ ਸਚ੍ਚਂ ਪੁਰਿਮਪਦੇ ਉਤ੍ਤਰਪਦਲੋਪੇਨ ‘‘ਅਰਿਯਸਚ੍ਚ’’ਨ੍ਤਿ ਵੁਤ੍ਤਂ. ਅਰਿਯਸ੍ਸ ਤਥਾਗਤਸ੍ਸ ਸਚ੍ਚਨ੍ਤਿਪਿ ਅਰਿਯਸਚ੍ਚਂ. ਤਥਾਗਤੇਨ ਹਿ ਸਯਂ ਅਧਿਗਤਤ੍ਤਾ ਪਵੇਦਿਤਤ੍ਤਾ ਤਤੋ ਏਵ ਚ ਅਞ੍ਞੇਹਿ ਅਧਿਗਮਨੀਯਤ੍ਤਾ ਤਂ ਤਸ੍ਸ ਹੋਤੀਤਿ. ਅਥ ਵਾ ਏਤਸ੍ਸ ਅਭਿਸਮ੍ਬੁਦ੍ਧਤ੍ਤਾ ਅਰਿਯਭਾਵਸਿਦ੍ਧਿਤੋ ਅਰਿਯਸਾਧਕਂ ਸਚ੍ਚਨ੍ਤਿਪਿ ਅਰਿਯਸਚ੍ਚਂ ਪੁਬ੍ਬੇ ਵਿਯ ਉਤ੍ਤਰਪਦਲੋਪੇਨ ¶ . ਅਵਿਤਥਭਾਵੇਨ ਵਾ ਅਰਣੀਯਤ੍ਤਾ ਅਧਿਗਨ੍ਤਬ੍ਬਤ੍ਤਾ ਅਰਿਯਂ ਸਚ੍ਚਨ੍ਤਿਪਿ ਅਰਿਯਸਚ੍ਚਂ. ਸਚ੍ਚਤ੍ਥਂ ਪਨ ਚਤੁਨ੍ਨਮ੍ਪਿ ਸਚ੍ਚਾਨਂ ਪਰਤੋ ਏਕਜ੍ਝਂ ਦਸ੍ਸਯਿਸ੍ਸਾਮ.

ਇਦਾਨਿ ਤਂ ਦੁਕ੍ਖਂ ਅਰਿਯਸਚ੍ਚਂ ਸਰੂਪਤੋ ਦਸ੍ਸੇਤੁਂ ‘‘ਜਾਤਿਪਿ ਦੁਕ੍ਖਾ’’ਤਿਆਦਿਮਾਹ. ਤਤ੍ਰਾਯਂ ਜਾਤਿ-ਸਦ੍ਦੋ ਅਨੇਕਤ੍ਥੋ. ਤਥਾ ਹੇਸ ‘‘ਏਕਮ੍ਪਿ ਜਾਤਿਂ ਦ੍ਵੇਪਿ ਜਾਤਿਯੋ’’ਤਿ (ਦੀ. ਨਿ. ੧.੩੧; ਮ. ਨਿ. ੧.੧੪੮) ਏਤ੍ਥ ਭਵੇ ਆਗਤੋ. ‘‘ਅਤ੍ਥਿ, ਵਿਸਾਖੇ, ਨਿਗਣ੍ਠਾ ਨਾਮ ਸਮਣਜਾਤੀ’’ਤਿ (ਅ. ਨਿ. ੩.੭੧) ਏਤ੍ਥ ਨਿਕਾਯੇ. ‘‘ਜਾਤਿ ਦ੍ਵੀਹਿ ਖਨ੍ਧੇਹਿ ਸਙ੍ਗਹਿਤਾ’’ਤਿ (ਧਾਤੁ. ੭੧) ਏਤ੍ਥ ਸਙ੍ਖਤਲਕ੍ਖਣੇ. ‘‘ਯਂ ਮਾਤੁਕੁਚ੍ਛਿਸ੍ਮਿਂ ਪਠਮਂ ਚਿਤ੍ਤਂ ¶ ਉਪ੍ਪਨ੍ਨਂ ਪਠਮਂ ਵਿਞ੍ਞਾਣਂ ਪਾਤੁਭੂਤਂ, ਤਦੁਪਾਦਾਯ ਸਾਵਸ੍ਸ ਜਾਤੀ’’ਤਿ (ਮਹਾਵ. ੧੨੪) ਏਤ੍ਥ ਪਟਿਸਨ੍ਧਿਯਂ. ‘‘ਸਮ੍ਪਤਿਜਾਤੋ, ਆਨਨ੍ਦ, ਬੋਧਿਸਤ੍ਤੋ’’ਤਿ (ਦੀ. ਨਿ. ੨.੩੧; ਮ. ਨਿ. ੩.੨੦੭) ਏਤ੍ਥ ਪਸੂਤਿਯਂ. ‘‘ਅਕ੍ਖਿਤ੍ਤੋ ਅਨੁਪਕੁਟ੍ਠੋ ਜਾਤਿਵਾਦੇਨਾ’’ਤਿ (ਦੀ. ਨਿ. ੧.੩੦੩) ਏਤ੍ਥ ਕੁਲੇ. ਸ੍ਵਾਯਮਿਧ ਗਬ੍ਭਸੇਯ੍ਯਕਾਨਂ ਪਟਿਸਨ੍ਧਿਤੋ ਪਟ੍ਠਾਯ ਯਾਵ ਮਾਤੁਕੁਚ੍ਛਿਮ੍ਹਾ ਨਿਕ੍ਖਮਨਂ, ਤਾਵ ਪਵਤ੍ਤੇਸੁ ਖਨ੍ਧੇਸੁ, ਇਤਰੇਸਂ ਪਟਿਸਨ੍ਧਿਕ੍ਖਣੇਸ੍ਵੇਵਾਤਿ ਦਟ੍ਠਬ੍ਬੋ. ਅਯਮ੍ਪਿ ਚ ਪਰਿਯਾਯਕਥਾਵ, ਨਿਪ੍ਪਰਿਯਾਯਤੋ ਪਨ ਤਤ੍ਥ ਤਤ੍ਥ ਨਿਬ੍ਬਤ੍ਤਮਾਨਾਨਂ ਸਤ੍ਤਾਨਂ ਯੇ ਖਨ੍ਧਾ ਪਾਤੁਭਵਨ੍ਤਿ, ਤੇਸਂ ਪਠਮਪਾਤੁਭਾਵੋ ਜਾਤਿ ਨਾਮ.

ਕਸ੍ਮਾ ਪਨੇਸਾ ਦੁਕ੍ਖਾਤਿ ਚੇ? ਅਨੇਕੇਸਂ ਦੁਕ੍ਖਾਨਂ ਵਤ੍ਥੁਭਾਵਤੋ. ਅਨੇਕਾਨਿ ਹਿ ਦੁਕ੍ਖਾਨਿ. ਸੇਯ੍ਯਥਿਦਂ – ਦੁਕ੍ਖਦੁਕ੍ਖਂ ਵਿਪਰਿਣਾਮਦੁਕ੍ਖਂ ਸਙ੍ਖਾਰਦੁਕ੍ਖਂ ਪਟਿਚ੍ਛਨ੍ਨਦੁਕ੍ਖਂ ਅਪ੍ਪਟਿਚ੍ਛਨ੍ਨਦੁਕ੍ਖਂ ਪਰਿਯਾਯਦੁਕ੍ਖਂ ਨਿਪ੍ਪਰਿਯਾਯਦੁਕ੍ਖਨ੍ਤਿ. ਤਤ੍ਥ ਕਾਯਿਕਚੇਤਸਿਕਾ ਦੁਕ੍ਖਾ ਵੇਦਨਾ ਸਭਾਵਤੋ ਚ ਨਾਮਤੋ ਚ ਦੁਕ੍ਖਤ੍ਤਾ ਦੁਕ੍ਖਦੁਕ੍ਖਨ੍ਤਿ ਵੁਚ੍ਚਤਿ. ਸੁਖਾ ਵੇਦਨਾ ਵਿਪਰਿਣਾਮਦੁਕ੍ਖੁਪ੍ਪਤ੍ਤਿਹੇਤੁਤੋ ਵਿਪਰਿਣਾਮਦੁਕ੍ਖਂ. ਉਪੇਕ੍ਖਾ ਵੇਦਨਾ ਚੇਵ ਸੇਸਾ ਚ ਤੇਭੂਮਕਾ ਸਙ੍ਖਾਰਾ ਉਦਯਬ੍ਬਯਪੀਲ਼ਿਤਤ੍ਤਾ ਸਙ੍ਖਾਰਦੁਕ੍ਖਂ. ਕਣ੍ਣਸੂਲਦਨ੍ਤਸੂਲਰਾਗਜਪਰਿਲ਼ਾਹਦੋਸਜਪਰਿਲ਼ਾਹਾਦਿਕਾਯਿਕਚੇਤਸਿਕਾ ਆਬਾਧਾ ਪੁਚ੍ਛਿਤ੍ਵਾ ਜਾਨਿਤਬ੍ਬਤੋ ਉਪਕ੍ਕਮਸ੍ਸ ਚ ਅਪਾਕਟਭਾਵਤੋ ਪਟਿਚ੍ਛਨ੍ਨਦੁਕ੍ਖਂ. ਦ੍ਵਤ੍ਤਿਂਸਕਮ੍ਮਕਾਰਣਾਦਿਸਮੁਟ੍ਠਾਨੋ ਆਬਾਧੋ ਅਪੁਚ੍ਛਿਤ੍ਵਾਵ ਜਾਨਿਤਬ੍ਬਤੋ ਉਪਕ੍ਕਮਸ੍ਸ ਚ ਪਾਕਟਭਾਵਤੋ ਅਪ੍ਪਟਿਚ੍ਛਨ੍ਨਦੁਕ੍ਖਂ. ਠਪੇਤ੍ਵਾ ਦੁਕ੍ਖਦੁਕ੍ਖਂ ਸੇਸਦੁਕ੍ਖਂ ਸਚ੍ਚਵਿਭਙ੍ਗੇ ਆਗਤਂ ਜਾਤਿਆਦਿ ਸਬ੍ਬਮ੍ਪਿ ਤਸ੍ਸ ਤਸ੍ਸ ਦੁਕ੍ਖਸ੍ਸ ਵਤ੍ਥੁਭਾਵਤੋ ਪਰਿਯਾਯਦੁਕ੍ਖਂ. ਦੁਕ੍ਖਦੁਕ੍ਖਂ ਪਨ ਨਿਪ੍ਪਰਿਯਾਯਦੁਕ੍ਖਨ੍ਤਿ ਵੁਚ੍ਚਤਿ. ਤਤ੍ਰਾਯਂ ਜਾਤਿ ਯਂ ਤਂ ਬਾਲਪਣ੍ਡਿਤਸੁਤ੍ਤਾਦੀਸੁ (ਮ. ਨਿ. ੩.੨੪੬ ਆਦਯੋ) ਭਗਵਤਾਪਿ ਉਪਮਾਵਸੇਨ ਪਕਾਸਿਤਂ ਆਪਾਯਿਕਂ ਦੁਕ੍ਖਂ, ਯਞ੍ਚ ਸੁਗਤਿਯਮ੍ਪਿ ਮਨੁਸ੍ਸਲੋਕੇ ਗਬ੍ਭੋਕ੍ਕਨ੍ਤਿਮੂਲਕਾਦਿਭੇਦਂ ਦੁਕ੍ਖਂ ਉਪ੍ਪਜ੍ਜਤਿ, ਤਸ੍ਸ ਵਤ੍ਥੁਭਾਵਤੋ ਦੁਕ੍ਖਾ. ਤੇਨਾਹੁ ਪੋਰਾਣਾ –

‘‘ਪੇਤੇਸੁ ਦੁਕ੍ਖਂ ਪਨ ਖੁਪ੍ਪਿਪਾਸਾ-

‘‘ਯਞ੍ਚਾਪਿ ਗੂਥਨਰਕੇ ਵਿਯ ਮਾਤੁ ਗਬ੍ਭੇ;

ਸਤ੍ਤੋ ਵਸਂ ਚਿਰਮਤੋ ਬਹਿ ਨਿਕ੍ਖਮਞ੍ਚ;

ਪਪ੍ਪੋਤਿ ਦੁਕ੍ਖਮਤਿਘੋਰਮਿਦਮ੍ਪਿ ਨਤ੍ਥਿ;

ਜਾਤਿਂ ਵਿਨਾ ਇਤਿਪਿ ਜਾਤਿ ਅਯਞ੍ਹਿ ਦੁਕ੍ਖਾ.

‘‘ਕਿਂ ਭਾਸਿਤੇਨ ਬਹੁਨਾ ਨਨੁ ਯਂ ਕੁਹਿਞ੍ਚਿ;

ਅਤ੍ਥੀਧ ਕਿਞ੍ਚਿਦਪਿ ਦੁਕ੍ਖਮਿਦਂ ਕਦਾਚਿ;

ਦੁਕ੍ਖਾਤਿ ਸਬ੍ਬਪਠਮਂ ਇਮਮਾਹ ਜਾਤਿ’’ਨ੍ਤਿ. (ਵਿਸੁਦ੍ਧਿ. ੨.੫੪੧; ਵਿਭ. ਅਟ੍ਠ. ੧੯੧; ਮਹਾਨਿ. ਅਟ੍ਠ. ੫; ਪਟਿ. ਮ. ਅਟ੍ਠ. ੧.੧.੩੨-੩੩);

ਜਰਾਪਿ ¶ ਦੁਕ੍ਖਾਤਿ ਏਤ੍ਥ ਪਨ ਦੁਵਿਧਾ ਜਰਾ ਸਙ੍ਖਤਲਕ੍ਖਣਞ੍ਚ ਖਣ੍ਡਿਚ੍ਚਾਦਿਸਮ੍ਮਤੋ ਸਨ੍ਤਤਿਯਂ ਏਕਭਵਪਰਿਯਾਪਨ੍ਨਕ੍ਖਨ੍ਧਪੁਰਾਣਭਾਵੋ ਚ, ਸਾ ਇਧ ਅਧਿਪ੍ਪੇਤਾ. ਸਾ ਪਨੇਸਾ ਜਰਾ ਸਙ੍ਖਾਰਦੁਕ੍ਖਭਾਵਤੋ ਚੇਵ ਦੁਕ੍ਖਵਤ੍ਥੁਤੋ ਚ ਦੁਕ੍ਖਾ. ਯਞ੍ਹਿ ਅਙ੍ਗਪਚ੍ਚਙ੍ਗਸਿਥਿਲਭਾਵਇਨ੍ਦ੍ਰਿਯਵਿਕਾਰਵਿਰੂਪਤਾਯੋਬ੍ਬਨਵਿਨਾਸਵੀਰਿਯਾਵਿਸਾਦਸਤਿਮਤਿਵਿਪ੍ਪਵਾਸਪਰਪਰਿਭਵਾਦਿਅਨੇਕਪਚ੍ਚਯਂ ਕਾਯਿਕਚੇਤਸਿਕਂ ਦੁਕ੍ਖਮੁਪ੍ਪਜ੍ਜਤਿ, ਜਰਾ ਤਸ੍ਸ ਵਤ੍ਥੁ. ਤੇਨਾਹੁ ਪੋਰਾਣਾ –

‘‘ਅਙ੍ਗਾਨਂ ਸਿਥਿਲੀਭਾਵਾ, ਇਨ੍ਦ੍ਰਿਯਾਨਂ ਵਿਕਾਰਤੋ;

ਯੋਬ੍ਬਨਸ੍ਸ ਵਿਨਾਸੇਨ, ਬਲਸ੍ਸ ਉਪਘਾਤਤੋ.

‘‘ਵਿਪ੍ਪਵਾਸਾ ¶ ਸਤਾਦੀਨਂ, ਪੁਤ੍ਤਦਾਰੇਹਿ ਅਤ੍ਤਨੋ;

ਅਪ੍ਪਸਾਦਨੀਯਤੋ ਚੇਵ, ਭਿਯ੍ਯੋ ਬਾਲਤ੍ਤਪਤ੍ਤਿਯਾ.

‘‘ਪਪ੍ਪੋਤਿ ਦੁਕ੍ਖਂ ਯਂ ਮਚ੍ਚੋ, ਕਾਯਿਕਂ ਮਾਨਸਂ ਤਥਾ;

ਸਬ੍ਬਮੇਤਂ ਜਰਾਹੇਤੁ, ਯਸ੍ਮਾ ਤਸ੍ਮਾ ਜਰਾ ਦੁਖਾ’’ਤਿ. (ਵਿਸੁਦ੍ਧਿ. ੨.੫੪੨; ਵਿਭ. ਅਟ੍ਠ. ੧੯੨; ਮਹਾਨਿ. ਅਟ੍ਠ. ੫; ਪਟਿ. ਮ. ਅਟ੍ਠ. ੧.੧.੩੨-੩੩);

ਬ੍ਯਾਧਿਪਿ ਦੁਕ੍ਖੋਤਿ ਇਦਂ ਪਦਂ ਵਿਭਙ੍ਗੇ ਦੁਕ੍ਖਸਚ੍ਚਨਿਦ੍ਦੇਸਪਾਲ਼ਿਯਂ ਨ ਆਗਤਂ, ਤੇਨੇਵ ਵਿਸੁਦ੍ਧਿਮਗ੍ਗੇਪਿ ਦੁਕ੍ਖਸਚ੍ਚਨਿਦ੍ਦੇਸੇ ਤਂ ਨ ਉਦ੍ਧਟਂ, ਧਮ੍ਮਚਕ੍ਕਪਵਤ੍ਤਨਸੁਤ੍ਤਨ੍ਤਪਾਲ਼ਿਯਂਯੇਵ ਪਨ ਉਪਲਬ੍ਭਤਿ, ਤਸ੍ਮਾ ਤਤ੍ਥੇਵਿਮਸ੍ਸ ਵਚਨੇ ਅਞ੍ਞਤ੍ਥ ਚ ਅਵਚਨੇ ਕਾਰਣਂ ਵੀਮਂਸਿਤਬ੍ਬਂ.

ਮਰਣਮ੍ਪਿ ਦੁਕ੍ਖਨ੍ਤਿ ਏਤ੍ਥਾਪਿ ਦੁਵਿਧਂ ਮਰਣਂ ਸਙ੍ਖਤਲਕ੍ਖਣਞ੍ਚ. ਯਂ ਸਨ੍ਧਾਯ ਵੁਤ੍ਤਂ ‘‘ਜਰਾਮਰਣਂ ਦ੍ਵੀਹਿ ਖਨ੍ਧੇਹਿ ਸਙ੍ਗਹਿਤ’’ਨ੍ਤਿ (ਧਾਤੁ. ੭੧). ਏਕਭਵਪਰਿਯਾਪਨ੍ਨਜੀਵਿਤਿਨ੍ਦ੍ਰਿਯਪ੍ਪਬਨ੍ਧਵਿਚ੍ਛੇਦੋ ਚ. ਯਂ ਸਨ੍ਧਾਯ ਵੁਤ੍ਤਂ ‘‘ਨਿਚ੍ਚਂ ਮਰਣਤੋ ਭਯ’’ਨ੍ਤਿ (ਸੁ. ਨਿ. ੫੮੧; ਜਾ. ੧.੧੧.੮੮), ਤਂ ਇਧ ਅਧਿਪ੍ਪੇਤਂ. ਜਾਤਿਪਚ੍ਚਯਮਰਣਂ ਉਪਕ੍ਕਮਮਰਣਂ ਸਰਸਮਰਣਂ ਆਯੁਕ੍ਖਯਮਰਣਂ ਪੁਞ੍ਞਕ੍ਖਯਮਰਣਨ੍ਤਿਪਿ ਤਸ੍ਸੇਵ ਨਾਮਂ. ਤਯਿਦਂ ਦੁਕ੍ਖਸ੍ਸ ਵਤ੍ਥੁਭਾਵਤੋ ਦੁਕ੍ਖਨ੍ਤਿ ਵੇਦਿਤਬ੍ਬਂ. ਤੇਨਾਹੁ ਪੋਰਾਣਾ –

‘‘ਪਾਪਸ੍ਸ ¶ ਪਾਪਕਮ੍ਮਾਦਿ-ਨਿਮਿਤ੍ਤਮਨੁਪਸ੍ਸਤੋ;

ਭਦ੍ਦਸ੍ਸਾਪਸਹਨ੍ਤਸ੍ਸ, ਵਿਯੋਗਂ ਪਿਯਵਤ੍ਥੁਕਂ;

ਮੀਯਮਾਨਸ੍ਸ ਯਂ ਦੁਕ੍ਖਂ, ਮਾਨਸਂ ਅਵਿਸੇਸਤੋ.

‘‘ਸਬ੍ਬੇਸਞ੍ਚਾਪਿ ਯਂ ਸਨ੍ਧਿ-ਬਨ੍ਧਨਚ੍ਛੇਦਨਾਦਿਕਂ;

ਵਿਤੁਜ੍ਜਮਾਨਮਮ੍ਮਾਨਂ, ਹੋਤਿ ਦੁਕ੍ਖਂ ਸਰੀਰਜਂ.

‘‘ਅਸਯ੍ਹਮਪ੍ਪਟਿਕਾਰਂ, ਦੁਕ੍ਖਸ੍ਸੇਤਸ੍ਸਿਦਂ ਯਤੋ;

ਮਰਣਂ ਵਤ੍ਥੁ ਤੇਨੇਤਂ, ਦੁਕ੍ਖਮਿਚ੍ਚੇਵ ਭਾਸਿਤ’’ਨ੍ਤਿ. (ਵਿਸੁਦ੍ਧਿ. ੨.੫੪੩; ਵਿਭ. ਅਟ੍ਠ. ੧੯੩; ਮਹਾਨਿ. ਅਟ੍ਠ. ੫; ਪਟਿ. ਮ. ਅਟ੍ਠ. ੧.੧.੩੨-੩੩);

ਇਮਸ੍ਮਿਞ੍ਚ ਠਾਨੇ ‘‘ਸੋਕਪਰਿਦੇਵਦੁਕ੍ਖਦੋਮਨਸ੍ਸੁਪਾਯਾਸਾਪਿ ਦੁਕ੍ਖਾ’’ਤਿ ਵਿਭਙ੍ਗੇ ਦੁਕ੍ਖਸਚ੍ਚਨਿਦ੍ਦੇਸੇ ਆਗਤਂ, ਇਧ ਪਨ ਤਂ ਨਤ੍ਥਿ, ਤਤ੍ਥਾਪਿ ਕਾਰਣਂ ਪਰਿਯੇਸਿਤਬ੍ਬਂ.

ਅਪ੍ਪਿਯੇਹਿ ਸਮ੍ਪਯੋਗੋ ਦੁਕ੍ਖੋਤਿ ਏਤ੍ਥ ਅਪ੍ਪਿਯਸਮ੍ਪਯੋਗੋ ਨਾਮ ਅਮਨਾਪੇਹਿ ਸਤ੍ਤਸਙ੍ਖਾਰੇਹਿ ਸਮੋਧਾਨਂ. ਸੋਪਿ ਦੁਕ੍ਖਵਤ੍ਥੁਤੋ ਦੁਕ੍ਖੋ. ਤੇਨਾਹੁ ਪੋਰਾਣਾ –

‘‘ਦਿਸ੍ਵਾਵ ¶ ਅਪ੍ਪਿਯੇ ਦੁਕ੍ਖਂ, ਪਠਮਂ ਹੋਤਿ ਚੇਤਸਿ;

ਤਦੁਪਕ੍ਕਮਸਮ੍ਭੂਤ-ਮਥ ਕਾਯੇ ਯਤੋ ਇਧ.

‘‘ਤਤੋ ਦੁਕ੍ਖਦ੍ਵਯਸ੍ਸਾਪਿ, ਵਤ੍ਥੁਤੋ ਸੋ ਮਹੇਸਿਨਾ;

ਦੁਕ੍ਖੋ ਵੁਤ੍ਤੋਤਿ ਵਿਞ੍ਞੇਯ੍ਯੋ, ਅਪ੍ਪਿਯੇਹਿ ਸਮਾਗਮੋ’’ਤਿ.

ਪਿਯੇਹਿ ਵਿਪ੍ਪਯੋਗੋ ਦੁਕ੍ਖੋਤਿ ਏਤ੍ਥ ਪਨ ਪਿਯਵਿਪ੍ਪਯੋਗੋ ਨਾਮ ਮਨਾਪੇਹਿ ਸਤ੍ਤਸਙ੍ਖਾਰੇਹਿ ਵਿਨਾਭਾਵੋ. ਸੋਪਿ ਸੋਕਦੁਕ੍ਖਸ੍ਸ ਵਤ੍ਥੁਤੋ ਦੁਕ੍ਖੋ. ਤੇਨਾਹੁ ਪੋਰਾਣਾ –

ਦੁਕ੍ਖੋਤਿ ਮਤੋ ਪਿਯਵਿਪ੍ਪਯੋਗੋ’’ਤਿ.

ਯਮ੍ਪਿਚ੍ਛਂ ਨ ਲਭਤੀਤਿ ਏਤ੍ਥ ‘‘ਅਹੋ ਵਤ ਮਯਂ ਨ ਜਾਤਿਧਮ੍ਮਾ ਅਸ੍ਸਾਮਾ’’ਤਿਆਦੀਸੁ ਅਲਬ੍ਭਨੇਯ੍ਯਵਤ੍ਥੂਸੁ ਇਚ੍ਛਾਵ ‘‘ਯਮ੍ਪਿਚ੍ਛਂ ਨ ਲਭਤਿ, ਤਮ੍ਪਿ ਦੁਕ੍ਖ’’ਨ੍ਤਿ ਵੁਤ੍ਤਾ, ਸਾਪਿ ਦੁਕ੍ਖਵਤ੍ਥੁਤੋ ਦੁਕ੍ਖਾ. ਤੇਨਾਹੁ ਪੋਰਾਣਾ –

‘‘ਤਂ ਤਂ ਪਤ੍ਥਯਮਾਨਾਨਂ, ਤਸ੍ਸ ਤਸ੍ਸ ਅਲਾਭਤੋ;

ਯਂ ਵਿਘਾਤਮਯਂ ਦੁਕ੍ਖਂ, ਸਤ੍ਤਾਨਂ ਇਧ ਜਾਯਤਿ.

‘‘ਅਲਬ੍ਭਨੇਯ੍ਯਵਤ੍ਥੂਨਂ, ਪਤ੍ਥਨਾ ਤਸ੍ਸ ਕਾਰਣਂ;

ਯਸ੍ਮਾ ਤਸ੍ਮਾ ਜਿਨੋ ਦੁਕ੍ਖਂ, ਇਚ੍ਛਿਤਾਲਾਭਮਬ੍ਰਵੀ’’ਤਿ.

ਸਂਖਿਤ੍ਤੇਨ ਪਞ੍ਚੁਪਾਦਾਨਕ੍ਖਨ੍ਧਾ ਦੁਕ੍ਖਾਤਿ ਏਤ੍ਥ ਪਨ ਯਸ੍ਮਾ ਇਨ੍ਧਨਮਿਵ ਪਾਵਕੋ, ਲਕ੍ਖਮਿਵ ਪਹਰਣਾਨਿ, ਗੋਰੂਪਂ ਵਿਯ ਡਂਸਮਕਸਾਦਯੋ, ਖੇਤ੍ਤਮਿਵ ਲਾਯਕਾ, ਗਾਮਂ ਵਿਯ ਗਾਮਘਾਤਕਾ, ਉਪਾਦਾਨਕ੍ਖਨ੍ਧਪਞ੍ਚਕਮੇਵ ਜਾਤਿਆਦਯੋ ਨਾਨਪ੍ਪਕਾਰੇਹਿ ਵਿਬਾਧੇਨ੍ਤਾ ਤਿਣਲਤਾਦੀਨਿ ਵਿਯ ਭੂਮਿਯਂ, ਪੁਪ੍ਫਫਲਪਲ੍ਲਵਾਨਿ ਵਿਯ ਰੁਕ੍ਖੇਸੁ ਉਪਾਦਾਨਕ੍ਖਨ੍ਧੇਸੁਯੇਵ ਨਿਬ੍ਬਤ੍ਤਨ੍ਤਿ, ਉਪਾਦਾਨਕ੍ਖਨ੍ਧਾਨਞ੍ਚ ਆਦਿਦੁਕ੍ਖਂ ਜਾਤਿ, ਮਜ੍ਝੇਦੁਕ੍ਖਂ ਜਰਾ, ਪਰਿਯੋਸਾਨਦੁਕ੍ਖਂ ਮਰਣਂ, ਮਨੋਰਥਵਿਘਾਤਪ੍ਪਤ੍ਤਾਨਞ੍ਚ ਇਚ੍ਛਾਵਿਘਾਤਦੁਕ੍ਖਂ ਇਚ੍ਛਿਤਾਲਾਭੋਤਿ ਏਵਂ ਨਾਨਪ੍ਪਕਾਰਤੋ ਉਪਪਰਿਕ੍ਖਿਯਮਾਨਾ ਉਪਾਦਾਨਕ੍ਖਨ੍ਧਾਵ ਦੁਕ੍ਖਾਤਿ ਯਦੇਤਂ ਏਕਮੇਕਂ ਦਸ੍ਸੇਤ੍ਵਾ ਵੁਚ੍ਚਮਾਨਂ ਅਨੇਕੇਹਿਪਿ ਕਪ੍ਪੇਹਿ ਨ ਸਕ੍ਕਾ ਅਨਵਸੇਸਤੋ ਵਤ੍ਤੁਂ, ਤਸ੍ਮਾ ਤਂ ਸਬ੍ਬਮ੍ਪਿ ਦੁਕ੍ਖਂ ਏਕਜਲਬਿਨ੍ਦੁਮ੍ਹਿ ਸਕਲਸਮੁਦ੍ਦਜਲਰਸਂ ਵਿਯ ਯੇਸੁ ਕੇਸੁਚਿ ਪਞ੍ਚੁਪਾਦਾਨਕ੍ਖਨ੍ਧੇਸੁ ਸਙ੍ਖਿਪਿਤ੍ਵਾ ਦਸ੍ਸੇਤੁਂ ‘‘ਸਂਖਿਤ੍ਤੇਨ ¶ ਪਞ੍ਚੁਪਾਦਾਨਕ੍ਖਨ੍ਧਾ ਦੁਕ੍ਖਾ’’ਤਿ ਭਗਵਾ ਅਵੋਚ. ਤੇਨਾਹੁ ਪੋਰਾਣਾ –

‘‘ਜਾਤਿਪ੍ਪਭੁਤਿਕਂ ਦੁਕ੍ਖਂ, ਯਂ ਵੁਤ੍ਤਮਿਧ ਤਾਦਿਨਾ;

ਅਵੁਤ੍ਤਂ ਯਞ੍ਚ ਤਂ ਸਬ੍ਬਂ, ਵਿਨਾ ਏਤੇ ਨ ਵਿਜ੍ਜਤਿ.

‘‘ਯਸ੍ਮਾ ਤਸ੍ਮਾ ਉਪਾਦਾਨ-ਕ੍ਖਨ੍ਧਾ ਸਙ੍ਖੇਪਤੋ ਇਮੇ;

ਦੁਕ੍ਖਾਤਿ ਵੁਤ੍ਤਾ ਦੁਕ੍ਖਨ੍ਤ-ਦੇਸਕੇਨ ਮਹੇਸਿਨਾ’’ਤਿ.

ਏਵਂ ¶ ਸਰੂਪਤੋ ਦੁਕ੍ਖਸਚ੍ਚਂ ਦਸ੍ਸੇਤ੍ਵਾ ਇਦਾਨਿ ਸਮੁਦਯਸਚ੍ਚਂ ਦਸ੍ਸੇਤੁਂ ‘‘ਇਦਂ ਖੋ ਪਨ, ਭਿਕ੍ਖਵੇ, ਦੁਕ੍ਖਸਮੁਦਯ’’ਨ੍ਤਿਆਦਿਮਾਹ. ਤਤ੍ਥ ਸਂ-ਇਤਿ ਅਯਂ ਸਦ੍ਦੋ ‘‘ਸਮਾਗਮੋ ਸਮੇਤ’’ਨ੍ਤਿਆਦੀਸੁ ਸਂਯੋਗਂ ਦੀਪੇਤਿ, ਉ-ਇਤਿ ਅਯਂ ‘‘ਉਪ੍ਪਨ੍ਨਂ ਉਦਿਤ’’ਨ੍ਤਿਆਦੀਸੁ ਉਪ੍ਪਤ੍ਤਿਂ. ਅਯ-ਸਦ੍ਦੋ ਪਨ ਕਾਰਣਂ ਦੀਪੇਤਿ. ਇਦਞ੍ਚਾਪਿ ਦੁਤਿਯਸਚ੍ਚਂ ਅਵਸੇਸਪਚ੍ਚਯਸਮਾਯੋਗੇ ਸਤਿ ਦੁਕ੍ਖਸ੍ਸੁਪ੍ਪਤ੍ਤਿਕਾਰਣਨ੍ਤਿ ਦੁਕ੍ਖਸ੍ਸ ਸਂਯੋਗੇ ਉਪ੍ਪਤ੍ਤਿਕਾਰਣਤ੍ਤਾ ‘‘ਦੁਕ੍ਖਸਮੁਦਯ’’ਨ੍ਤਿ ਵੁਚ੍ਚਤਿ. ਯਾਯਂ ਤਣ੍ਹਾਤਿ ਯਾ ਅਯਂ ਤਣ੍ਹਾ. ਪੋਨੋਬ੍ਭਵਿਕਾਤਿ ਪੁਨਬ੍ਭਵਕਰਣਂ ਪੁਨਬ੍ਭਵੋ ਉਤ੍ਤਰਪਦਲੋਪੇਨ, ਪੁਨਬ੍ਭਵੋ ਸੀਲਮੇਤਿਸ੍ਸਾਤਿ ਪੋਨੋਬ੍ਭਵਿਕਾ. ਨਨ੍ਦੀਰਾਗੇਨ ਸਹਗਤਾਤਿ ਨਨ੍ਦੀਰਾਗਸਹਗਤਾ. ਇਦਂ ਵੁਤ੍ਤਂ ਹੋਤਿ ‘‘ਨਨ੍ਦਨਤੋ ਰਜ੍ਜਨਤੋ ਚ ਨਨ੍ਦੀਰਾਗਭਾਵਂ ਸਬ੍ਬਾਸੁ ਅਵਤ੍ਥਾਸੁ ਅਪ੍ਪਚ੍ਚਕ੍ਖਾਯ ਵੁਤ੍ਤਿਯਾ ਨਨ੍ਦੀਰਾਗਸਹਗਤਾ’’ਤਿ. ਤਤ੍ਰਤਤ੍ਰਾਭਿਨਨ੍ਦਿਨੀਤਿ ਯਤ੍ਰ ਯਤ੍ਰ ਅਤ੍ਤਭਾਵੋ ਨਿਬ੍ਬਤ੍ਤਤਿ, ਤਤ੍ਰਤਤ੍ਰਾਭਿਨਨ੍ਦਿਨੀ.

ਸੇਯ੍ਯਥਿਦਨ੍ਤਿ ਨਿਪਾਤੋ, ਤਸ੍ਸ ਸਾ ਕਤਮਾਤਿ ਚੇਤਿ ਅਯਮਤ੍ਥੋ. ਰੂਪਤਣ੍ਹਾਦਿਭੇਦੇਨ ਛਬ੍ਬਿਧਾਯੇਵ ਤਣ੍ਹਾ ਪਵਤ੍ਤਿਆਕਾਰਭੇਦਤੋ ਕਾਮਤਣ੍ਹਾਦਿਵਸੇਨ ਤਿਵਿਧਾ ਵੁਤ੍ਤਾ. ਰੂਪਤਣ੍ਹਾਯੇਵ ਹਿ ਯਦਾ ਚਕ੍ਖੁਸ੍ਸ ਆਪਾਥਮਾਗਤਂ ਰੂਪਾਰਮ੍ਮਣਂ ਕਾਮਸ੍ਸਾਦਵਸੇਨ ਅਸ੍ਸਾਦਯਮਾਨਾ ਪਵਤ੍ਤਤਿ, ਤਦਾ ਕਾਮਤਣ੍ਹਾ ਨਾਮ ਹੋਤਿ. ਯਦਾ ਤਦੇਵਾਰਮ੍ਮਣਂ ਧੁਵਂ ਸਸ੍ਸਤਨ੍ਤਿ ਪਵਤ੍ਤਾਯ ਸਸ੍ਸਤਦਿਟ੍ਠਿਯਾ ਸਦ੍ਧਿਂ ਪਵਤ੍ਤਤਿ, ਤਦਾ ਭਵਤਣ੍ਹਾ ਨਾਮ ਹੋਤਿ. ਸਸ੍ਸਤਦਿਟ੍ਠਿਸਹਗਤੋ ਹਿ ਰਾਗੋ ‘‘ਭਵਤਣ੍ਹਾ’’ਤਿ ਵੁਚ੍ਚਤਿ. ਯਦਾ ਪਨ ਤਦੇਵਾਰਮ੍ਮਣਂ ਉਚ੍ਛਿਜ੍ਜਤਿ ਵਿਨਸ੍ਸਤੀਤਿ ਪਵਤ੍ਤਾਯ ਉਚ੍ਛੇਦਦਿਟ੍ਠਿਯਾ ਸਦ੍ਧਿਂ ਪਵਤ੍ਤਤਿ, ਤਦਾ ਵਿਭਵਤਣ੍ਹਾ ਨਾਮ ਹੋਤਿ. ਉਚ੍ਛੇਦਦਿਟ੍ਠਿਸਹਗਤੋ ਹਿ ਰਾਗੋ ‘‘ਵਿਭਵਤਣ੍ਹਾ’’ਤਿ ਵੁਚ੍ਚਤਿ. ਏਸ ਨਯੋ ਸਦ੍ਦਤਣ੍ਹਾਦੀਸੁਪਿ.

ਕਸ੍ਮਾ ¶ ਪਨੇਤ੍ਥ ਤਣ੍ਹਾਵ ਸਮੁਦਯਸਚ੍ਚਂ ਵੁਤ੍ਤਾਤਿ? ਵਿਸੇਸਹੇਤੁਭਾਵਤੋ. ਅਵਿਜ੍ਜਾ ਹਿ ਭਵੇਸੁ ਆਦੀਨਵਂ ਪਟਿਚ੍ਛਾਦੇਨ੍ਤੀ ਦਿਟ੍ਠਿਆਦਿਉਪਾਦਾਨਞ੍ਚ ਤਤ੍ਥ ਤਤ੍ਥ ਅਭਿਨਿਵਿਸਮਾਨਂ ਤਣ੍ਹਂ ਅਭਿਵਡ੍ਢੇਤਿ, ਦੋਸਾਦਯੋਪਿ ਕਮ੍ਮਸ੍ਸ ਕਾਰਣਂ ਹੋਨ੍ਤਿ, ਤਣ੍ਹਾ ਪਨ ਤਂਤਂਭਵਯੋਨਿਗਤਿਵਿਞ੍ਞਾਣਟ੍ਠਿਤਿਸਤ੍ਤਾਆਵਾਸਸਤ੍ਤਨਿਕਾਯਕੁਲਭੋਗਿਸ੍ਸਰਿਯਾਦਿਵਿਚਿਤ੍ਤਤਂ ਅਭਿਪਤ੍ਥੇਨ੍ਤੀ ਕਮ੍ਮਵਿਚਿਤ੍ਤਤਾਯ ਉਪਨਿਸ੍ਸਯਤਂ ਕਮ੍ਮਸ੍ਸ ਚ ਸਹਾਯਭਾਵਂ ਉਪਗਚ੍ਛਨ੍ਤੀ ਭਵਾਦਿਵਿਚਿਤ੍ਤਤਂ ਨਿਯਮੇਤਿ, ਤਸ੍ਮਾ ਦੁਕ੍ਖਸ੍ਸ ਵਿਸੇਸਹੇਤੁਭਾਵਤੋ ਅਞ੍ਞੇਸੁਪਿ ਅਵਿਜ੍ਜਾਉਪਾਦਾਨਕਮ੍ਮਾਦੀਸੁ ਸੁਤ੍ਤੇ ਅਭਿਧਮ੍ਮੇ ਚ ਅਵਸੇਸਕਿਲੇਸਾਕੁਸਲਮੂਲਾਦੀਸੁ ਵੁਤ੍ਤੇਸੁ ਦੁਕ੍ਖਹੇਤੂਸੁ ਵਿਜ੍ਜਮਾਨੇਸੁ ਤਣ੍ਹਾਵ ‘‘ਸਮੁਦਯਸਚ੍ਚ’’ਨ੍ਤਿ ਵੁਤ੍ਤਾਤਿ ਵੇਦਿਤਬ੍ਬਂ.

ਇਦਾਨਿ ਦੁਕ੍ਖਨਿਰੋਧਂ ਅਰਿਯਸਚ੍ਚਂ ਦਸ੍ਸੇਤੁਂ ‘‘ਇਦਂ ਖੋ ਪਨ, ਭਿਕ੍ਖਵੇ, ਦੁਕ੍ਖਨਿਰੋਧ’’ਨ੍ਤਿਆਦਿਮਾਹ. ਤਤ੍ਥ ਯਸ੍ਮਾ ਨਿ-ਸਦ੍ਦੋ ਅਭਾਵਂ, ਰੋਧ-ਸਦ੍ਦੋ ਚ ਚਾਰਕਂ ਦੀਪੇਤਿ, ਤਸ੍ਮਾ ਅਭਾਵੋ ਏਤ੍ਥ ਸਂਸਾਰਚਾਰਕਸਙ੍ਖਾਤਸ੍ਸ ਦੁਕ੍ਖਰੋਧਸ੍ਸ ਸਬ੍ਬਗਤਿਸੁਞ੍ਞਤ੍ਤਾ, ਸਮਧਿਗਤੇ ਵਾ ਤਸ੍ਮਿਂ ਸਂਸਾਰਚਾਰਕਸਙ੍ਖਾਤਸ੍ਸ ¶ ਦੁਕ੍ਖਰੋਧਸ੍ਸ ਅਭਾਵੋ ਹੋਤਿ ਤਪ੍ਪਟਿਪਕ੍ਖਤ੍ਤਾਤਿਪਿ ‘‘ਦੁਕ੍ਖਨਿਰੋਧ’’ਨ੍ਤਿ ਵੁਚ੍ਚਤਿ. ਦੁਕ੍ਖਸ੍ਸ ਵਾ ਅਨੁਪ੍ਪਾਦਨਿਰੋਧਪਚ੍ਚਯਤ੍ਤਾ ਦੁਕ੍ਖਨਿਰੋਧਂ. ਦੁਕ੍ਖਨਿਰੋਧਂ ਦਸ੍ਸੇਨ੍ਤੇਨ ਚੇਤ੍ਥ ‘‘ਯੋ ਤਸ੍ਸਾਯੇਵ ਤਣ੍ਹਾਯਾ’’ਤਿਆਦਿਨਾ ਨਯੇਨ ਸਮੁਦਯਨਿਰੋਧੋ ਵੁਤ੍ਤੋ, ਸੋ ਕਸ੍ਮਾ ਵੁਤ੍ਤੋਤਿ ਚੇ? ਸਮੁਦਯਨਿਰੋਧੇਨ ਦੁਕ੍ਖਨਿਰੋਧੋ. ਬ੍ਯਾਧਿਨਿਮਿਤ੍ਤਵੂਪਸਮੇਨ ਬ੍ਯਾਧਿਵੂਪਸਮੋ ਵਿਯ ਹਿ ਹੇਤੁਨਿਰੋਧੇਨ ਫਲਨਿਰੋਧੋ, ਤਸ੍ਮਾ ਸਮੁਦਯਨਿਰੋਧੇਨੇਵ ਦੁਕ੍ਖਂ ਨਿਰੁਜ੍ਝਤਿ, ਨ ਅਞ੍ਞਥਾ. ਤੇਨਾਹ –

ਨਿਬ੍ਬਤ੍ਤਤੀ ਦੁਕ੍ਖਮਿਦਂ ਪੁਨਪ੍ਪੁਨ’’ਨ੍ਤਿ. (ਧ. ਪ. ੩੩੮);

ਇਤਿ ਯਸ੍ਮਾ ਸਮੁਦਯਨਿਰੋਧੇਨੇਵ ਦੁਕ੍ਖਂ ਨਿਰੁਜ੍ਝਤਿ, ਤਸ੍ਮਾ ਭਗਵਾ ਦੁਕ੍ਖਨਿਰੋਧਂ ਦਸ੍ਸੇਨ੍ਤੋ ਸਮੁਦਯਨਿਰੋਧੇਨ ਦੇਸੇਸਿ. ਸੀਹਸਮਾਨਵੁਤ੍ਤਿਨੋ ਹਿ ਤਥਾਗਤਾ. ਤੇ ਦੁਕ੍ਖਂ ਨਿਰੋਧੇਨ੍ਤਾ ਦੁਕ੍ਖਨਿਰੋਧਞ੍ਚ ਦੇਸੇਨ੍ਤਾ ਹੇਤੁਮ੍ਹਿ ਪਟਿਪਜ੍ਜਨ੍ਤਿ, ਨ ਫਲੇ. ਯਥਾ ਹਿ ਸੀਹੋ ਯੇਨਤ੍ਤਨਿ ਸਰੋ ਖਿਤ੍ਤੋ, ਤਤ੍ਥੇਵ ਅਤ੍ਤਨੋ ¶ ਬਲਂ ਦਸ੍ਸੇਤਿ, ਨ ਸਰੇ, ਤਥਾ ਬੁਦ੍ਧਾਨਂ ਕਾਰਣੇ ਪਟਿਪਤ੍ਤਿ, ਨ ਫਲੇ. ਤਿਤ੍ਥਿਯਾ ਪਨ ਸੁਵਾਨਵੁਤ੍ਤਿਨੋ. ਤੇ ਦੁਕ੍ਖਂ ਨਿਰੋਧੇਨ੍ਤਾ ਦੁਕ੍ਖਨਿਰੋਧਞ੍ਚ ਦੇਸੇਨ੍ਤਾ ਅਤ੍ਤਕਿਲਮਥਾਨੁਯੋਗਦੇਸਨਾਦੀਹਿ ਫਲੇ ਪਟਿਪਜ੍ਜਨ੍ਤਿ, ਨ ਹੇਤੁਮ੍ਹਿ. ਯਥਾ ਹਿ ਸੁਨਖਾ ਕੇਨਚਿ ਲੇਡ੍ਡੁਪ੍ਪਹਾਰੇ ਦਿਨ੍ਨੇ ਭੁਸ੍ਸਨ੍ਤਾ ਲੇਡ੍ਡੁਂ ਖਾਦਨ੍ਤਿ, ਨ ਪਹਾਰਦਾਯਕੇ ਉਟ੍ਠਹਨ੍ਤਿ, ਏਵਂ ਅਞ੍ਞਤਿਤ੍ਥਿਯਾ ਦੁਕ੍ਖਂ ਨਿਰੋਧੇਤੁਕਾਮਾ ਕਾਯਖੇਦਮਨੁਯੁਜ੍ਜਨ੍ਤਿ, ਨ ਕਿਲੇਸਨਿਰੋਧਨਂ, ਏਵਂ ਤਾਵ ਦੁਕ੍ਖਨਿਰੋਧਸ੍ਸ ਸਮੁਦਯਨਿਰੋਧਵਸੇਨ ਦੇਸਨਾਯ ਪਯੋਜਨਂ ਵੇਦਿਤਬ੍ਬਂ.

ਅਯਂ ਪਨੇਤ੍ਥ ਅਤ੍ਥੋ. ਤਸ੍ਸਾਯੇਵ ਤਣ੍ਹਾਯਾਤਿ ਤਸ੍ਸਾ ‘‘ਪੋਨੋਬ੍ਭਵਿਕਾ’’ਤਿ ਵਤ੍ਵਾ ਕਾਮਤਣ੍ਹਾਦਿਵਸੇਨ ਵਿਭਤ੍ਤਤਣ੍ਹਾਯ. ਵਿਰਾਗੋ ਵੁਚ੍ਚਤਿ ਮਗ੍ਗੋ. ‘‘ਵਿਰਾਗਾ ਵਿਮੁਚ੍ਚਤੀ’’ਤਿ (ਮ. ਨਿ. ੧.੨੪੫; ਸਂ. ਨਿ. ੩.੧੨, ੫੯) ਹਿ ਵੁਤ੍ਤਂ. ਵਿਰਾਗੇਨ ਨਿਰੋਧੋ ਵਿਰਾਗਨਿਰੋਧੋ, ਅਨੁਸਯਸਮੁਗ੍ਘਾਤਤੋ ਅਸੇਸੋ ਵਿਰਾਗਨਿਰੋਧੋ ਅਸੇਸਵਿਰਾਗਨਿਰੋਧੋ. ਅਥ ਵਾ ਵਿਰਾਗੋਤਿ ਪਹਾਨਂ ਵੁਚ੍ਚਤਿ, ਤਸ੍ਮਾ ਅਨੁਸਯਸਮੁਗ੍ਘਾਤਤੋ ਅਸੇਸੋ ਵਿਰਾਗੋ ਅਸੇਸੋ ਨਿਰੋਧੋਤਿ ਏਵਮ੍ਪੇਤ੍ਥ ਯੋਜਨਾ ਦਟ੍ਠਬ੍ਬਾ, ਅਤ੍ਥਤੋ ਪਨ ਸਬ੍ਬਾਨੇਵ ਏਤਾਨਿ ਨਿਬ੍ਬਾਨਸ੍ਸ ਵੇਵਚਨਾਨਿ. ਪਰਮਤ੍ਥਤੋ ਹਿ ਦੁਕ੍ਖਨਿਰੋਧੋ ਅਰਿਯਸਚ੍ਚਨ੍ਤਿ ਨਿਬ੍ਬਾਨਂ ਵੁਚ੍ਚਤਿ. ਯਸ੍ਮਾ ਪਨ ਤਂ ਆਗਮ੍ਮ ਤਣ੍ਹਾ ਵਿਰਜ੍ਜਤਿ ਚੇਵ ਨਿਰੁਜ੍ਝਤਿ ਚ, ਤਸ੍ਮਾ ‘‘ਵਿਰਾਗੋ’’ਤਿ ਚ ‘‘ਨਿਰੋਧੋ’’ਤਿ ਚ ਵੁਚ੍ਚਤਿ. ਯਸ੍ਮਾ ਚ ਤਦੇਵ ਆਗਮ੍ਮ ਤਸ੍ਸਾ ਚਾਗਾਦਯੋ ¶ ਹੋਨ੍ਤਿ, ਕਾਮਗੁਣਾਲਯਾਦੀਸੁ ਚੇਤ੍ਥ ਏਕੋਪਿ ਆਲਯੋ ਨਤ੍ਥਿ, ਤਸ੍ਮਾ ਚਾਗੋ ਪਟਿਨਿਸ੍ਸਗ੍ਗੋ ਮੁਤ੍ਤਿ ਅਨਾਲਯੋਤਿ ਵੁਚ੍ਚਤਿ.

ਇਦਾਨਿ ਦੁਕ੍ਖਨਿਰੋਧਗਾਮਿਨਿਪਟਿਪਦਾਅਰਿਯਸਚ੍ਚਂ ਦਸ੍ਸੇਤੁਂ ‘‘ਇਦਂ ਖੋ ਪਨ, ਭਿਕ੍ਖਵੇ, ਦੁਕ੍ਖਨਿਰੋਧਗਾਮਿਨੀ’’ਤਿਆਦਿਮਾਹ. ਯਸ੍ਮਾ ਪਨੇਤਂ ਅਰਿਯਸਚ੍ਚਂ ਦੁਕ੍ਖਨਿਰੋਧਂ ਗਚ੍ਛਤਿ ਆਰਮ੍ਮਣਵਸਏਨ ਤਦਭਿਮੁਖਭੂਤਤ੍ਤਾ, ਪਟਿਪਦਾ ਚ ਹੋਤਿ ਦੁਕ੍ਖਨਿਰੋਧਪ੍ਪਤ੍ਤਿਯਾ, ਤਸ੍ਮਾ ‘‘ਦੁਕ੍ਖਨਿਰੋਧਗਾਮਿਨੀ ਪਟਿਪਦਾ’’ਤਿ ਵੁਚ੍ਚਤਿ. ਸੇਸਮੇਤ੍ਥ ਵੁਤ੍ਤਨਯਮੇਵ. ਕੋ ਪਨ ਨੇਸਂ ਦੁਕ੍ਖਾਦੀਨਂ ਸਚ੍ਚਟ੍ਠੋਤਿ? ਯੋ ਪਞ੍ਞਾਚਕ੍ਖੁਨਾ ਉਪਪਰਿਕ੍ਖਿਯਮਾਨਾਨਂ ਮਾਯਾਵ ਵਿਪਰੀਤੋ, ਮਰੀਚਿਵ ਵਿਸਂਵਾਦਕੋ, ਤਿਤ੍ਥਿਯਾਨਂ ਅਤ੍ਤਾ ਵਿਯ ਅਨੁਪਲਬ੍ਭਸਭਾਵੋ ਚ ਨ ਹੋਤਿ, ਅਥ ਖੋ ਬਾਧਨਪ੍ਪਭਵਸਨ੍ਤਿਨਿਯ੍ਯਾਨਪ੍ਪਕਾਰੇਨ ਤਚ੍ਛਾਵਿਪਰੀਤਭੂਤਭਾਵੇਨ ਅਰਿਯਞਾਣਸ੍ਸ ਗੋਚਰੋ ਹੋਤਿਯੇਵ, ਏਸ ਅਗ੍ਗਿਲਕ੍ਖਣਂ ਵਿਯ ਲੋਕਪਕਤਿ ਵਿਯ ਚ ਤਚ੍ਛਾਵਿਪਰੀਤਭੂਤਭਾਵੋ ਸਚ੍ਚਟ੍ਠੋਤਿ ਵੇਦਿਤਬ੍ਬੋ. ਏਤ੍ਥ ਚ ਅਗ੍ਗਿਲਕ੍ਖਣਂ ਨਾਮ ਉਣ੍ਹਤ੍ਤਂ. ਤਞ੍ਹਿ ਕਤ੍ਥਚਿ ਕਟ੍ਠਾਦਿਉਪਾਦਾਨਭੇਦੇ ਵਿਸਂਵਾਦਕਂ ਵਿਪਰੀਤਂ ¶ ਅਭੂਤਂ ਵਾ ਕਦਾਚਿਪਿ ਨ ਹੋਤਿ, ‘‘ਜਾਤਿਧਮ੍ਮਾ ਜਰਾਧਮ੍ਮਾ, ਅਥੋ ਮਰਣਧਮ੍ਮਿਨੋ’’ਤਿ (ਅ. ਨਿ. ੫.੫੭) ਏਵਂ ਵੁਤ੍ਤਜਾਤਿਆਦਿਕਾ ਲੋਕਪਕਤੀਤਿ ਵੇਦਿਤਬ੍ਬਾ. ‘‘ਏਕਚ੍ਚਾਨਂ ਤਿਰਚ੍ਛਾਨਾਨਂ ਤਿਰਿਯਂ ਦੀਘਤਾ, ਮਨੁਸ੍ਸਾਦੀਨਂ ਉਦ੍ਧਂ ਦੀਘਤਾ, ਵੁਦ੍ਧਿਨਿਟ੍ਠਪ੍ਪਤ੍ਤਾਨਂ ਪੁਨ ਅਵਡ੍ਢਨਨ੍ਤਿ ਏਵਮਾਦਿਕਾ ਚ ਲੋਕਪਕਤੀ’’ਤਿ ਵਦਨ੍ਤਿ.

ਨਾਬਾਧਕਂ ਯਤੋ ਦੁਕ੍ਖਂ, ਦੁਕ੍ਖਾ ਅਞ੍ਞਂ ਨ ਬਾਧਕਂ;

ਬਾਧਕਤ੍ਤਨਿਯਾਮੇਨ, ਤਤੋ ਸਚ੍ਚਮਿਦਂ ਮਤਂ.

ਤਂ ਵਿਨਾ ਨਾਞ੍ਞਤੋ ਦੁਕ੍ਖਂ, ਨ ਹੋਤਿ ਨ ਚ ਤਂ ਤਤੋ;

ਦੁਕ੍ਖਹੇਤੁਨਿਯਾਮੇਨ, ਇਤਿ ਸਚ੍ਚਂ ਵਿਸਤ੍ਤਿਕਾ.

ਨਾਞ੍ਞਾ ਨਿਬ੍ਬਾਨਤੋ ਸਨ੍ਤਿ, ਸਨ੍ਤਂ ਨ ਚ ਨ ਤਂ ਯਤੋ;

ਸਨ੍ਤਭਾਵਨਿਯਾਮੇਨ, ਤਤੋ ਸਚ੍ਚਮਿਦਂ ਮਤਂ.

ਮਗ੍ਗਾ ਅਞ੍ਞਂ ਨ ਨਿਯ੍ਯਾਨਂ, ਅਨਿਯ੍ਯਾਨੋ ਨ ਚਾਪਿ ਸੋ;

ਤਚ੍ਛਨਿਯ੍ਯਾਨਭਾਵਤ੍ਤਾ, ਇਤਿ ਸੋ ਸਚ੍ਚਸਮ੍ਮਤੋ.

ਇਤਿ ¶ ਤਚ੍ਛਾਵਿਪਲ੍ਲਾਸ-ਭੂਤਭਾਵਂ ਚਤੂਸੁਪਿ;

ਦੁਕ੍ਖਾਦੀਸ੍ਵਵਿਸੇਸੇਨ, ਸਚ੍ਚਟ੍ਠਂ ਆਹੁ ਪਣ੍ਡਿਤਾਤਿ. (ਵਿਭ. ਅਟ੍ਠ. ੧੮੯);

੧੫. ਪੁਬ੍ਬੇ ਅਨਨੁਸ੍ਸੁਤੇਸੂਤਿ ਇਤੋ ਪੁਬ੍ਬੇ ‘‘ਇਦਂ ਦੁਕ੍ਖ’’ਨ੍ਤਿਆਦਿਨਾ ਨ ਅਨੁਸ੍ਸੁਤੇਸੁ ਅਸ੍ਸੁਤਪੁਬ੍ਬੇਸੁ ਚਤੁਸਚ੍ਚਧਮ੍ਮੇਸੁ. ਚਕ੍ਖੁਨ੍ਤਿਆਦੀਨਿ ਞਾਣਵੇਵਚਨਾਨੇਵ. ਞਾਣਮੇਵ ਹੇਤ੍ਥ ਪਚ੍ਚਕ੍ਖਤੋ ਦਸ੍ਸਨਟ੍ਠੇਨ ਚਕ੍ਖੁ ਵਿਯਾਤਿ ਚਕ੍ਖੁ, ਞਾਣਟ੍ਠੇਨ ਞਾਣਂ, ਪਕਾਰਤੋ ਜਾਨਨਟ੍ਠੇਨ ਪਞ੍ਞਾ, ਪਟਿਵਿਜ੍ਝਨਟ੍ਠੇਨ ਵਿਜ੍ਜਾ, ਸਚ੍ਚਪ੍ਪਟਿਚ੍ਛਾਦਕਸ੍ਸ ਮੋਹਨ੍ਧਕਾਰਸ੍ਸ ਵਿਧਮਨਤੋ ਓਭਾਸਨਟ੍ਠੇਨ ਆਲੋਕੋਤਿ ਵੁਤ੍ਤਂ. ਤਂ ਪਨੇਤਂ ਚਤੂਸੁ ਸਚ੍ਚੇਸੁ ਲੋਕਿਯਲੋਕੁਤ੍ਤਰਮਿਸ੍ਸਕਂ ਨਿਦ੍ਦਿਟ੍ਠਨ੍ਤਿ ਵੇਦਿਤਬ੍ਬਂ.

੧੬. ਯਾਵਕੀਵਞ੍ਚਾਤਿ ਯਤ੍ਤਕਂ ਕਾਲਂ. ਤਿਪਰਿਵਟ੍ਟਨ੍ਤਿ ਸਚ੍ਚਞਾਣਕਿਚ੍ਚਞਾਣਕਤਞਾਣਸਙ੍ਖਾਤਾਨਂ ਤਿਣ੍ਣਂ ਪਰਿਵਟ੍ਟਾਨਂ ਵਸੇਨ ਤਿਪਰਿਵਟ੍ਟਂ. ਸਚ੍ਚਞਾਣਾਦਿਵਸੇਨ ਹਿ ਤਯੋ ਪਰਿਵਟ੍ਟਾ ਏਤਸ੍ਸਾਤਿ ਤਿਪਰਿਵਟ੍ਟਨ੍ਤਿ ਵੁਚ੍ਚਤਿ ਞਾਣਦਸ੍ਸਨਂ. ਏਤ੍ਥ ਚ ‘‘ਇਦਂ ਦੁਕ੍ਖਂ ਅਰਿਯਸਚ੍ਚਂ, ਇਦਂ ਦੁਕ੍ਖਸਮੁਦਯ’’ਨ੍ਤਿ ਏਵਂ ਚਤੂਸੁ ਸਚ੍ਚੇਸੁ ਯਥਾਭੂਤਞਾਣਂ ਸਚ੍ਚਞਾਣਂ ਨਾਮ. ਤੇਸੁਯੇਵ ‘‘ਪਰਿਞ੍ਞੇਯ੍ਯਂ ¶ ਪਹਾਤਬ੍ਬਂ ਸਚ੍ਛਿਕਾਤਬ੍ਬਂ ਭਾਵੇਤਬ੍ਬ’’ਨ੍ਤਿ ਏਵਂ ਕਤ੍ਤਬ੍ਬਕਿਚ੍ਚਜਾਨਨਞਾਣਂ ਕਿਚ੍ਚਞਾਣਂ ਨਾਮ. ‘‘ਪਰਿਞ੍ਞਾਤਂ ਪਹੀਨਂ ਸਚ੍ਛਿਕਤਂ ਭਾਵਿਤ’’ਨ੍ਤਿ ਏਵਂ ਤਸ੍ਸ ਕਤਭਾਵਜਾਨਨਞਾਣਂ ਕਤਞਾਣਂ ਨਾਮ. ਦ੍ਵਾਦਸਾਕਾਰਨ੍ਤਿ ਤੇਸਂਯੇਵ ਏਕੇਕਸ੍ਮਿਂ ਸਚ੍ਚੇ ਤਿਣ੍ਣਂ ਤਿਣ੍ਣਂ ਆਕਾਰਾਨਂ ਵਸੇਨ ਦ੍ਵਾਦਸਾਕਾਰਂ. ਞਾਣਦਸ੍ਸਨਨ੍ਤਿ ਏਤੇਸਂ ਤਿਪਰਿਵਟ੍ਟਾਨਂ ਦ੍ਵਾਦਸਨ੍ਨਂ ਆਕਾਰਾਨਂ ਵਸੇਨ ਉਪ੍ਪਨ੍ਨਞਾਣਸਙ੍ਖਾਤਂ ਦਸ੍ਸਨਂ.

ਅਨੁਤ੍ਤਰਂ ਸਮ੍ਮਾਸਮ੍ਬੋਧਿਨ੍ਤਿ ਉਤ੍ਤਰਵਿਰਹਿਤਂ ਸਬ੍ਬਸੇਟ੍ਠਂ ਸਮ੍ਮਾ ਸਾਮਞ੍ਚ ਬੋਧਿਂ. ਅਥ ਵਾ ਪਸਤ੍ਥਂ ਸੁਨ੍ਦਰਞ੍ਚ ਬੋਧਿਂ. ਬੋਧੀਤਿ ਚ ਭਗਵਤੋ ਅਰਹਤ੍ਤਮਗ੍ਗੋ ਇਧਾਧਿਪ੍ਪੇਤੋ. ਸਾਵਕਾਨਂ ਅਰਹਤ੍ਤਮਗ੍ਗੋ ਅਨੁਤ੍ਤਰਾ ਬੋਧਿ ਹੋਤਿ, ਨ ਹੋਤੀਤਿ? ਨ ਹੋਤਿ. ਕਸ੍ਮਾ? ਅਸਬ੍ਬਗੁਣਦਾਯਕਤ੍ਤਾ. ਤੇਸਞ੍ਹਿ ਕਸ੍ਸਚਿ ਅਰਹਤ੍ਤਮਗ੍ਗੋ ਅਰਹਤ੍ਤਫਲਮੇਵ ਦੇਤਿ, ਕਸ੍ਸਚਿ ਤਿਸ੍ਸੋ ਵਿਜ੍ਜਾ, ਕਸ੍ਸਚਿ ਛ ਅਭਿਞ੍ਞਾ, ਕਸ੍ਸਚਿ ਚਤਸ੍ਸੋ ਪਟਿਸਮ੍ਭਿਦਾ, ਕਸ੍ਸਚਿ ਸਾਵਕਪਾਰਮੀਞਾਣਂ. ਪਚ੍ਚੇਕਬੁਦ੍ਧਾਨਮ੍ਪਿ ਪਚ੍ਚੇਕਬੋਧਿਞਾਣਮੇਵ ਦੇਤਿ, ਬੁਦ੍ਧਾਨਂ ਪਨ ਸਬ੍ਬਗੁਣਸਮ੍ਪਤ੍ਤਿਂ ਦੇਤਿ ਅਭਿਸੇਕੋ ਵਿਯ ਰਞ੍ਞੋ ਸਬ੍ਬਲੋਕਿਸ੍ਸਰਿਯਭਾਵਂ. ਤਸ੍ਮਾ ਅਞ੍ਞਸ੍ਸ ਕਸ੍ਸਚਿਪਿ ਅਨੁਤ੍ਤਰਾ ਬੋਧਿ ਨ ਹੋਤੀਤਿ. ਅਭਿਸਮ੍ਬੁਦ੍ਧੋਤਿ ਪਚ੍ਚਞ੍ਞਾਸਿਨ੍ਤਿ ਅਭਿਸਮ੍ਬੁਦ੍ਧੋ ਅਹਂ ਪਤ੍ਤੋ ਪਟਿਵਿਜ੍ਝਿਤ੍ਵਾ ਠਿਤੋਤਿ ਏਵਂ ਪਟਿਜਾਨਿਂ. ਞਾਣਞ੍ਚ ਪਨ ਮੇ ਦਸ੍ਸਨਂ ਉਦਪਾਦੀਤਿ ਅਧਿਗਤਗੁਣਾਨਂ ਯਾਥਾਵਤੋ ਦਸ੍ਸਨਸਮਤ੍ਥਂ ਪਚ੍ਚਵੇਕ੍ਖਣਞਾਣਞ੍ਚ ਪਨ ਮੇ ਉਦਪਾਦਿ. ਅਕੁਪ੍ਪਾ ਮੇ ਵਿਮੁਤ੍ਤੀਤਿ ਅਯਂ ਮਯ੍ਹਂ ਅਰਹਤ੍ਤਫਲਵਿਮੁਤ੍ਤਿ ਅਕੁਪ੍ਪਾ ਪਟਿਪਕ੍ਖੇਹਿ ਨ ਕੋਪੇਤਬ੍ਬਾਤਿ ਏਵਂ ਞਾਣਂ ਉਦਪਾਦਿ. ਤਤ੍ਥ ਦ੍ਵੀਹਾਕਾਰੇਹਿ ਅਕੁਪ੍ਪਤਾ ਵੇਦਿਤਬ੍ਬਾ ਮਗ੍ਗਸਙ੍ਖਾਤਕਾਰਣਤੋ ਚ ਆਰਮ੍ਮਣਤੋ ਚ. ਸਾ ਹਿ ਚਤੂਹਿ ਮਗ੍ਗੇਹਿ ਸਮੁਚ੍ਛਿਨ੍ਨਕਿਲੇਸਾਨਂ ¶ ਪੁਨ ਅਨਿਵਤ੍ਤਨਤਾਯ ਕਾਰਣਤੋਪਿ ਅਕੁਪ੍ਪਾ, ਅਕੁਪ੍ਪਧਮ੍ਮਂ ਨਿਬ੍ਬਾਨਂ ਆਰਮ੍ਮਣਂ ਕਤ੍ਵਾ ਪਵਤ੍ਤਤਾਯ ਆਰਮ੍ਮਣਤੋਪਿ ਅਕੁਪ੍ਪਾ ਅਨਾਕੁਪ੍ਪਾਰਮ੍ਮਣਾਨਂ ਲੋਕਿਯਸਮਾਪਤ੍ਤੀਨਂ ਤਦਭਾਵਤੋ. ਅਨ੍ਤਿਮਾਤਿ ਪਚ੍ਛਿਮਾ. ਨਤ੍ਥਿ ਦਾਨਿ ਪੁਨਬ੍ਭਵੋਤਿ ਇਦਾਨਿ ਪੁਨ ਅਞ੍ਞੋ ਭਵੋ ਨਾਮ ਨਤ੍ਥੀਤਿ.

ਇਮਸ੍ਮਿਞ੍ਚ ਪਨ ਵੇਯ੍ਯਾਕਰਣਸ੍ਮਿਨ੍ਤਿ ਇਮਸ੍ਮਿਂ ਨਿਗ੍ਗਾਥਕੇ ਸੁਤ੍ਤੇ. ਨਿਗ੍ਗਾਥਕਞ੍ਹਿ ਸੁਤ੍ਤਂ ਪੁਚ੍ਛਾਵਿਸ੍ਸਜ੍ਜਨਸਹਿਤਂ ‘‘ਵੇਯ੍ਯਾਕਰਣ’’ਨ੍ਤਿ ਵੁਚ੍ਚਤਿ. ਭਞ੍ਞਮਾਨੇਤਿ ਭਣਿਯਮਾਨੇ, ਦੇਸਿਯਮਾਨੇਤਿ ਅਤ੍ਥੋ. ਵਿਰਜਨ੍ਤਿ ਅਪਾਯਗਮਨੀਯਰਾਗਰਜਾਦੀਨਂ ਵਿਗਮੇਨ ਵਿਰਜਂ. ਵੀਤਮਲਨ੍ਤਿ ਅਨਵਸੇਸਦਿਟ੍ਠਿਵਿਚਿਕਿਚ੍ਛਾਮਲਾਪਗਮੇਨ ਵੀਤਮਲਂ ¶ . ਪਠਮਮਗ੍ਗਵਜ੍ਝਕਿਲੇਸਰਜਾਭਾਵੇਨ ਵਾ ਵਿਰਜਂ, ਪਞ੍ਚਵਿਧਦੁਸ੍ਸੀਲ੍ਯਮਲਾਪਗਮੇਨ ਵੀਤਮਲਂ. ਧਮ੍ਮਚਕ੍ਖੁਨ੍ਤਿ ਬ੍ਰਹ੍ਮਾਯੁਸੁਤ੍ਤੇ (ਮ. ਨਿ. ੨.੩੮੩ ਆਦਯੋ) ਹੇਟ੍ਠਿਮਾ ਤਯੋ ਮਗ੍ਗਾ ਵੁਤ੍ਤਾ, ਚੂਲ਼ਰਾਹੁਲੋਵਾਦੇ (ਮ. ਨਿ. ੩.੪੧੬ ਆਦਯੋ) ਆਸਵਕ੍ਖਯੋ, ਇਧ ਪਨ ਸੋਤਾਪਤ੍ਤਿਮਗ੍ਗੋ ਅਧਿਪ੍ਪੇਤੋ. ਚਤੁਸਚ੍ਚਸਙ੍ਖਾਤੇਸੁ ਧਮ੍ਮੇਸੁ ਤੇਸਂ ਦਸ੍ਸਨਟ੍ਠੇਨ ਚਕ੍ਖੂਤਿ ਧਮ੍ਮਚਕ੍ਖੁ, ਹੇਟ੍ਠਿਮੇਸੁ ਵਾ ਤੀਸੁ ਮਗ੍ਗਧਮ੍ਮੇਸੁ ਏਕਂ ਸੋਤਾਪਤ੍ਤਿਮਗ੍ਗਸਙ੍ਖਾਤਂ ਚਕ੍ਖੂਤਿ ਧਮ੍ਮਚਕ੍ਖੁ, ਸਮਥਵਿਪਸ੍ਸਨਾਧਮ੍ਮਨਿਬ੍ਬਤ੍ਤਤਾਯ ਸੀਲਾਦਿਤਿਵਿਧਧਮ੍ਮਕ੍ਖਨ੍ਧਭੂਤਤਾਯ ਵਾ ਧਮ੍ਮਮਯਂ ਚਕ੍ਖੂਤਿਪਿ ਧਮ੍ਮਚਕ੍ਖੁ, ਤਸ੍ਸ ਉਪ੍ਪਤ੍ਤਿਆਕਾਰਦਸ੍ਸਨਤ੍ਥਂ ‘‘ਯਂ ਕਿਞ੍ਚਿ ਸਮੁਦਯਧਮ੍ਮਂ, ਸਬ੍ਬਂ ਤਂ ਨਿਰੋਧਧਮ੍ਮ’’ਨ੍ਤਿ ਆਹ. ਨਨੁ ਚ ਮਗ੍ਗਞਾਣਂ ਅਸਙ੍ਖਤਧਮ੍ਮਾਰਮ੍ਮਣਂ, ਨ ਸਙ੍ਖਤਧਮ੍ਮਾਰਮ੍ਮਣਨ੍ਤਿ? ਸਚ੍ਚਮੇਤਂ, ਯਸ੍ਮਾ ਤਂ ਨਿਰੋਧਂ ਆਰਮ੍ਮਣਂ ਕਤ੍ਵਾ ਕਿਚ੍ਚਵਸੇਨ ਸਬ੍ਬਸਙ੍ਖਤਂ ਅਸਮ੍ਮੋਹਪ੍ਪਟਿਵੇਧਵਸੇਨ ਪਟਿਵਿਜ੍ਝਨ੍ਤਂ ਉਪ੍ਪਜ੍ਜਤਿ, ਤਸ੍ਮਾ ਤਥਾ ਵੁਤ੍ਤਂ.

੧੭. ਧਮ੍ਮਚਕ੍ਕੇਤਿ ਪਟਿਵੇਧਞਾਣਞ੍ਚੇਵ ਦੇਸਨਾਞਾਣਞ੍ਚ ਪਵਤ੍ਤਨਟ੍ਠੇਨ ਚਕ੍ਕਨ੍ਤਿ ਧਮ੍ਮਚਕ੍ਕਂ. ਬੋਧਿਪਲ੍ਲਙ੍ਕੇ ਨਿਸਿਨ੍ਨਸ੍ਸ ਹਿ ਚਤੂਸੁ ਸਚ੍ਚੇਸੁ ਉਪ੍ਪਨ੍ਨਂ ਦ੍ਵਾਦਸਾਕਾਰਂ ਪਟਿਵੇਧਞਾਣਮ੍ਪਿ, ਇਸਿਪਤਨੇ ਨਿਸਿਨ੍ਨਸ੍ਸ ਦ੍ਵਾਦਸਾਕਾਰਾਯ ਸਚ੍ਚਦੇਸਨਾਯ ਪਵਤ੍ਤਕਂ ਦੇਸਨਾਞਾਣਮ੍ਪਿ ਧਮ੍ਮਚਕ੍ਕਂ ਨਾਮ. ਉਭਯਮ੍ਪਿ ਹੇਤਂ ਦਸਬਲਸ੍ਸ ਉਰੇ ਪਵਤ੍ਤਞਾਣਮੇਵ. ਤਦੁਭਯਂ ਇਮਾਯ ਦੇਸਨਾਯ ਪਕਾਸੇਨ੍ਤੇਨ ਭਗਵਤਾ ਧਮ੍ਮਚਕ੍ਕਂ ਪਵਤ੍ਤਿਤਂ ਨਾਮ. ਤਂ ਪਨੇਤਂ ਧਮ੍ਮਚਕ੍ਕਂ ਯਾਵ ਅਞ੍ਞਾਸਿਕੋਣ੍ਡਞ੍ਞਤ੍ਥੇਰੋ ਅਟ੍ਠਾਰਸਹਿ ਬ੍ਰਹ੍ਮਕੋਟੀਹਿ ਸਦ੍ਧਿਂ ਸੋਤਾਪਤ੍ਤਿਫਲੇ ਪਤਿਟ੍ਠਾਤਿ, ਤਾਵ ਭਗਵਾ ਪਵਤ੍ਤੇਤਿ ਨਾਮ ਪਵਤ੍ਤਨਕਿਚ੍ਚਸ੍ਸ ਅਨਿਟ੍ਠਿਤਤ੍ਤਾ. ਪਤਿਟ੍ਠਿਤੇ ਪਵਤ੍ਤਿਤਂ ਨਾਮ ਕਸ੍ਸਪਸਮ੍ਮਾਸਮ੍ਬੁਦ੍ਧਸ੍ਸ ਸਾਸਨਨ੍ਤਰਧਾਨਤੋ ਪਟ੍ਠਾਯ ਯਾਵ ਬੁਦ੍ਧੁਪ੍ਪਾਦੋ, ਏਤ੍ਤਕਂ ਕਾਲਂ ਅਪ੍ਪਵਤ੍ਤਪੁਬ੍ਬਸ੍ਸ ਪਵਤ੍ਤਿਤਤ੍ਤਾ. ਤਂ ਸਨ੍ਧਾਯ ‘‘ਪਵਤ੍ਤਿਤੇ ਚ ਪਨ ਭਗਵਤਾ ਧਮ੍ਮਚਕ੍ਕੇ ਭੁਮ੍ਮਾ ਦੇਵਾ ਸਦ੍ਦਮਨੁਸ੍ਸਾਵੇਸੁ’’ਨ੍ਤਿਆਦਿ ਵੁਤ੍ਤਂ. ਤਤ੍ਥ ਭੁਮ੍ਮਾਤਿ ਭੂਮਟ੍ਠਕਦੇਵਤਾ. ਸਦ੍ਦਮਨੁਸ੍ਸਾਵੇਸੁਨ੍ਤਿ ਏਕਪ੍ਪਹਾਰੇਨੇਵ ਸਾਧੁਕਾਰਂ ਦਤ੍ਵਾ ‘‘ਏਤਂ ਭਗਵਤਾ’’ਤਿਆਦੀਨਿ ਵਦਨ੍ਤਾ ਅਨੁਸ੍ਸਾਵਯਿਂਸੁ. ਓਭਾਸੋਤਿ ਸਬ੍ਬਞ੍ਞੁਤਞ੍ਞਾਣਾਨੁਭਾਵੇਨ ਪਵਤ੍ਤੋ ਚਿਤ੍ਤਪਚ੍ਚਯਉਤੁਸਮੁਟ੍ਠਾਨੋ ਓਭਾਸੋ. ਸੋ ਹਿ ਤਦਾ ਦੇਵਾਨਂ ਦੇਵਾਨੁਭਾਵਂ ਅਤਿਕ੍ਕਮਿਤ੍ਵਾ ਵਿਰੋਚਿਤ੍ਥ. ਅਞ੍ਞਾਸਿ ਵਤ ਭੋ ਕੋਣ੍ਡਞ੍ਞੋਤਿ ¶ ਇਮਸ੍ਸਪਿ ਉਦਾਨਸ੍ਸ ਉਦਾਹਰਣਘੋਸੋ ਦਸਸਹਸ੍ਸਿਲੋਕਧਾਤੁਂ ਫਰਿਤ੍ਵਾ ਅਟ੍ਠਾਸਿ. ਭਗਵਤੋ ਹਿ ਧਮ੍ਮਚਕ੍ਕਪ੍ਪਵਤ੍ਤਨਸ੍ਸ ਆਰਮ੍ਭੇ ਵਿਯ ਪਰਿਸਮਾਪਨੇਪਿ ਅਤਿਵਿਯ ਉਲ਼ਾਰਤਮਂ ਪੀਤਿਸੋਮਨਸ੍ਸਂ ਉਦਪਾਦਿ.

੧੮. ਦਿਟ੍ਠੋ ¶ ਅਰਿਯਸਚ੍ਚਧਮ੍ਮੋ ਏਤੇਨਾਤਿ ਦਿਟ੍ਠਧਮ੍ਮੋ. ਏਸ ਨਯੋ ਸੇਸਪਦੇਸੁਪਿ. ਏਤ੍ਥ ਚ ਦਸ੍ਸਨਂ ਨਾਮ ਞਾਣਦਸ੍ਸਨਤੋ ਅਞ੍ਞਮ੍ਪਿ ਅਤ੍ਥੀਤਿ ਤਂਨਿਵਤ੍ਤਨਤ੍ਥਂ ‘‘ਪਤ੍ਤਧਮ੍ਮੋ’’ਤਿ ਵੁਤ੍ਤਂ. ਪਤ੍ਤਿ ਚ ਞਾਣਸਮ੍ਪਤ੍ਤਿਤੋ ਅਞ੍ਞਾਪਿ ਵਿਜ੍ਜਤੀਤਿ ਤਤੋ ਵਿਸੇਸਨਤ੍ਥਂ ‘‘ਵਿਦਿਤਧਮ੍ਮੋ’’ਤਿ ਵੁਤ੍ਤਂ. ਸਾ ਪਨੇਸਾ ਵਿਦਿਤਧਮ੍ਮਤਾ ਏਕਦੇਸਤੋਪਿ ਹੋਤੀਤਿ ਨਿਪ੍ਪਦੇਸਤੋ ਵਿਦਿਤਭਾਵਂ ਦਸ੍ਸੇਤੁਂ ‘‘ਪਰਿਯੋਗਾਲ਼੍ਹਧਮ੍ਮੋ’’ਤਿ ਵੁਤ੍ਤਂ. ਤੇਨਸ੍ਸ ਸਚ੍ਚਾਭਿਸਮ੍ਬੋਧਿਂਯੇਵ ਦੀਪੇਤਿ. ਮਗ੍ਗਞਾਣਞ੍ਹਿ ਏਕਾਭਿਸਮਯਵਸੇਨ ਪਰਿਞ੍ਞਾਦਿਕਿਚ੍ਚਂ ਸਾਧੇਨ੍ਤਂ ਨਿਪ੍ਪਦੇਸੇਨ ਚਤੁਸਚ੍ਚਧਮ੍ਮਂ ਸਮਨ੍ਤਤੋ ਓਗਾਲ਼੍ਹਂ ਨਾਮ ਹੋਤਿ. ਸਪ੍ਪਟਿਭਯਕਨ੍ਤਾਰਸਦਿਸਾ ਸੋਲ਼ਸਵਤ੍ਥੁਕਾ ਅਟ੍ਠਵਤ੍ਥੁਕਾ ਚ ਤਿਣ੍ਣਾ ਵਿਚਿਕਿਚ੍ਛਾ ਅਨੇਨਾਤਿ ਤਿਣ੍ਣਵਿਚਿਕਿਚ੍ਛੋ. ਪਵਤ੍ਤਿਆਦੀਸੁ ‘‘ਏਵਂ ਨੁਖੋ ਨ ਨੁਖੋ’’ਤਿ ਏਵਂ ਪਵਤ੍ਤਿਕਾ ਵਿਗਤਾ ਸਮੁਚ੍ਛਿਨ੍ਨਾ ਕਥਂਕਥਾ ਅਸ੍ਸਾਤਿ ਵਿਗਤਕਥਂਕਥੋ. ਵੇਸਾਰਜ੍ਜਪ੍ਪਤ੍ਤੋਤਿ ਸਾਰਜ੍ਜਕਰਾਨਂ ਪਾਪਧਮ੍ਮਾਨਂ ਪਹੀਨਤ੍ਤਾ ਤਪ੍ਪਟਿਪਕ੍ਖੇਸੁ ਚ ਸੀਲਾਦੀਸੁ ਗੁਣੇਸੁ ਸੁਪ੍ਪਤਿਟ੍ਠਿਤਤ੍ਤਾ ਵਿਸਾਰਦਭਾਵਂ ਵੇਯ੍ਯਤ੍ਤਿਯਂ ਪਤ੍ਤੋ ਅਧਿਗਤੋ. ਸ੍ਵਾਯਂ ਵੇਸਾਰਜ੍ਜਪ੍ਪਤ੍ਤਿਸੁਪ੍ਪਤਿਟ੍ਠਿਤਭਾਵੋ ਕਤ੍ਥਾਤਿ ਆਹ ‘‘ਸਤ੍ਥੁਸਾਸਨੇ’’ਤਿ. ਅਤ੍ਤਨਾ ਪਚ੍ਚਕ੍ਖਤੋ ਅਧਿਗਤਤ੍ਤਾ ਨ ਪਰਂ ਪਚ੍ਚੇਤਿ, ਪਰਸ੍ਸ ਸਦ੍ਧਾਯ ਏਤ੍ਥ ਨਪ੍ਪਵਤ੍ਤਤਿ, ਨ ਤਸ੍ਸ ਪਰੋ ਪਚ੍ਚੇਤਬ੍ਬੋ ਅਤ੍ਥੀਤਿ ਅਪਰਪ੍ਪਚ੍ਚਯੋ.

ਲਭੇਯ੍ਯਾਹਨ੍ਤਿ ਲਭੇਯ੍ਯਂ ਅਹਂ, ਆਯਾਚਨਵਚਨਮੇਤਂ. ਏਹੀਤਿ ਆਯਾਚਿਤਾਨਂ ਪਬ੍ਬਜ੍ਜੂਪਸਮ੍ਪਦਾਨਂ ਅਨੁਮਤਭਾਵਪ੍ਪਕਾਸਨਵਚਨਂ, ਤਸ੍ਮਾ ਏਹਿ ਸਮ੍ਪਟਿਚ੍ਛਾਹਿ ਯਥਾਯਾਚਿਤਂ ਪਬ੍ਬਜ੍ਜੂਪਸਮ੍ਪਦਵਿਸੇਸਨ੍ਤਿ ਅਤ੍ਥੋ. ਇਤਿ-ਸਦ੍ਦੋ ਤਸ੍ਸ ਏਹਿਭਿਕ੍ਖੂਪਸਮ੍ਪਦਾਪਟਿਲਾਭਨਿਮਿਤ੍ਤਵਚਨਪਰਿਯੋਸਾਨਦਸ੍ਸਨੋ. ਤਦਵਸਾਨੋ ਹਿ ਤਸ੍ਸ ਭਿਕ੍ਖੁਭਾਵੋ. ਤੇਨੇਵਾਹ ‘‘ਏਹਿ ਭਿਕ੍ਖੂਤਿ ਭਗਵਤੋ ਵਚਨੇਨ ਅਭਿਨਿਪ੍ਫਨ੍ਨਾ ਸਾਵ ਤਸ੍ਸ ਆਯਸ੍ਮਤੋ ਏਹਿਭਿਕ੍ਖੂਪਸਮ੍ਪਦਾ ਅਹੋਸੀ’’ਤਿ. ਚਰ ਬ੍ਰਹ੍ਮਚਰਿਯਨ੍ਤਿ ਉਪਰਿਮਗ੍ਗਤ੍ਤਯਸਙ੍ਖਾਤਂ ਬ੍ਰਹ੍ਮਚਰਿਯਂ ਸਮਧਿਗਚ੍ਛ. ਕਿਮਤ੍ਥਂ? ਸਮ੍ਮਾ ਦੁਕ੍ਖਸ੍ਸ ਅਨ੍ਤਕਿਰਿਯਾਯ. ਇਧਾਪਿ ‘‘ਅਵੋਚਾ’’ਤਿ ਸਮ੍ਬਨ੍ਧਿਤਬ੍ਬਂ. ‘‘ਨਵ ਕੋਟਿਸਹਸ੍ਸਾਨੀ’’ਤਿਆਦਿਨਾ (ਵਿਸੁਦ੍ਧਿ. ੧.੨੦; ਪਟਿ. ਮ. ਅਟ੍ਠ. ੧.੧.੩੭) ਵੁਤ੍ਤਪ੍ਪਭੇਦਾਨਂ ਅਨੇਕਸਹਸ੍ਸਾਨਂ ਸਂਵਰਵਿਨਯਾਨਂ ਸਮਾਦਿਯਿਤ੍ਵਾ ਵਤ੍ਤਨੇਨ ਉਪਰਿਭੂਤਾ ਅਗ੍ਗਭੂਤਾ ਸਮ੍ਪਦਾਤਿ ਉਪਸਮ੍ਪਦਾ.

੧੯. ਨੀਹਾਰਭਤ੍ਤੋਤਿ ਨੀਹਟਭਤ੍ਤੋ, ਗਾਮਤੋ ਭਿਕ੍ਖਂ ਨੀਹਰਿਤ੍ਵਾ ਭਿਕ੍ਖੂਹਿ ਦਿਨ੍ਨਭਤ੍ਤੋਤਿ ਅਤ੍ਥੋ ¶ . ਭਗਵਾ ਹਿ ਦਹਰਕੁਮਾਰਕੇ ਵਿਯ ਤੇ ਭਿਕ੍ਖੂ ¶ ਪਰਿਹਰਨ੍ਤੋ ਪਾਟਿਪਦਦਿਵਸਤੋ ਪਟ੍ਠਾਯ ਪਿਣ੍ਡਪਾਤਤ੍ਥਾਯਪਿ ਗਾਮਂ ਅਪਵਿਸਿਤ੍ਵਾ ਅਨ੍ਤੋਵਿਹਾਰੇਯੇਵ ਵਸਿ.

ਧਮ੍ਮਚਕ੍ਕਪ੍ਪਵਤ੍ਤਨਸੁਤ੍ਤਵਣ੍ਣਨਾ ਨਿਟ੍ਠਿਤਾ.

੨੦. ਆਮਨ੍ਤੇਸੀਤਿ ਆਸਾਲ਼੍ਹੀਪੁਣ੍ਣਮਦਿਵਸੇ ਧਮ੍ਮਚਕ੍ਕਪ੍ਪਵਤ੍ਤਨਤੋ ਪਟ੍ਠਾਯ ਅਨੁਕ੍ਕਮੇਨ ਸੋਤਾਪਤ੍ਤਿਫਲੇ ਪਤਿਟ੍ਠਿਤੇ ਅਞ੍ਞਾਸਿਕੋਣ੍ਡਞ੍ਞਪ੍ਪਮੁਖੇ ਪਞ੍ਚਵਗ੍ਗਿਯੇ ‘‘ਇਦਾਨਿ ਤੇਸਂ ਆਸਵਕ੍ਖਯਾਯ ਧਮ੍ਮਂ ਦੇਸੇਸ੍ਸਾਮੀ’’ਤਿ ਪਞ੍ਚਮਿਯਾ ਪਕ੍ਖਸ੍ਸ ਆਮਨ੍ਤੇਸਿ. ਅਨਤ੍ਤਾਤਿ ਅਵਸਵਤ੍ਤਨਟ੍ਠੇਨ ਅਸਾਮਿਕਟ੍ਠੇਨ ਸੁਞ੍ਞਤਟ੍ਠੇਨ ਅਤ੍ਤਪਟਿਕ੍ਖੇਪਟ੍ਠੇਨਾਤਿ ਏਵਂ ਚਤੂਹਿ ਕਾਰਣੇਹਿ ਅਨਤ੍ਤਾ. ਤਤ੍ਥ ‘‘ਉਪ੍ਪਨ੍ਨਂ ਰੂਪਂ ਠਿਤਿਂ ਮਾ ਪਾਪੁਣਾਤੁ, ਠਾਨਪ੍ਪਤ੍ਤਂ ਮਾ ਜੀਰਤੁ, ਜਰਪ੍ਪਤ੍ਤਂ ਮਾ ਭਿਜ੍ਜਤੁ, ਉਦਯਬ੍ਬਯੇਹਿ ਮਾ ਕਿਲਮਯਤੂ’’ਤਿ ਨ ਏਤ੍ਥ ਕਸ੍ਸਚਿ ਵਸੀਭਾਵੋ ਅਤ੍ਥਿ, ਸ੍ਵਾਯਮਸ੍ਸ ਅਵਸਵਤ੍ਤਨਟ੍ਠੋ. ਸਾਮਿਭੂਤਸ੍ਸ ਕਸ੍ਸਚਿ ਅਭਾਵੋ ਅਸਾਮਿਕਟ੍ਠੋ. ਨਿਵਾਸੀਕਾਰਕਵੇਦਕਅਧਿਟ੍ਠਾਯਕਵਿਰਹੇਨ ਤਤੋ ਸੁਞ੍ਞਤਾ ਸੁਞ੍ਞਤਟ੍ਠੋ. ਪਰਪਰਿਕਪ੍ਪਿਤਅਤ੍ਤਸਭਾਵਾਭਾਵੋ ਏਵ ਅਤ੍ਤਪਟਿਕ੍ਖੇਪਟ੍ਠੋ. ਇਦਾਨਿ ਅਨਤ੍ਤਤਂਯੇਵ ਵਿਭਾਵੇਤੁਂ ‘‘ਰੂਪਞ੍ਚ ਹਿਦਂ ਭਿਕ੍ਖਵੇ’’ਤਿਆਦਿਮਾਹ. ਤਤ੍ਥ ਅਤ੍ਤਾ ਅਭਵਿਸ੍ਸਾਤਿ ਕਾਰਕੋ ਵੇਦਕੋ ਸਯਂਵਸੀਤਿ ਏਵਂਭੂਤੋ ਅਤ੍ਤਾ ਅਭਵਿਸ੍ਸਾਤਿ ਅਧਿਪ੍ਪਾਯੋ. ਏਵਞ੍ਹਿ ਸਤਿ ਰੂਪਸ੍ਸ ਆਬਾਧਾਯ ਸਂਵਤ੍ਤਨਂ ਅਯੁਜ੍ਜਮਾਨਕਂ ਸਿਯਾ. ਕਾਮਞ੍ਚੇਤ੍ਥ ‘‘ਯਸ੍ਮਾ ਚ ਖੋ, ਭਿਕ੍ਖਵੇ, ਰੂਪਂ ਅਨਤ੍ਤਾ, ਤਸ੍ਮਾ ਰੂਪਂ ਆਬਾਧਾਯ ਸਂਵਤ੍ਤਤੀ’’ਤਿ ਰੂਪਸ੍ਸ ਅਨਤ੍ਤਤਾਯ ਦੁਕ੍ਖਤਾ ਵਿਭਾਵਿਤਾ ਵਿਯ ਦਿਸ੍ਸਤਿ, ਤਥਾਪਿ ‘‘ਯਸ੍ਮਾ ਰੂਪਂ ਆਬਾਧਾਯ ਸਂਵਤ੍ਤਤਿ, ਤਸ੍ਮਾ ਅਨਤ੍ਤਾ’’ਤਿ ਪਾਕਟਾਯ ਸਾਬਾਧਤਾਯ ਰੂਪਸ੍ਸ ਅਤ੍ਤਸਾਰਾਭਾਵੋ ਵਿਭਾਵਿਤੋ, ਤਤੋ ਏਵ ਚ ‘‘ਨ ਚ ਲਬ੍ਭਤਿ ਰੂਪੇ ‘ਏਵਂ ਮੇ ਰੂਪਂ ਹੋਤੁ, ਏਵਂ ਮੇ ਰੂਪਂ ਮਾ ਅਹੋਸੀ’ਤਿ’’ ਰੂਪੇ ਕਸ੍ਸਚਿ ਅਨਿਸ੍ਸਰਤਾ ਤਸ੍ਸ ਚ ਅਵਸਵਤ੍ਤਨਾਕਾਰੋ ਦਸ੍ਸਿਤੋ. ਵੇਦਨਾਦੀਸੁਪਿ ਏਸੇਵ ਨਯੋ.

੨੧. ਤਂ ਕਿਂਮਞ੍ਞਥ ਭਿਕ੍ਖਵੇਤਿ ਇਦਂ ਕਸ੍ਮਾ ਆਰਦ੍ਧਂ? ਏਤ੍ਤਕੇਨ ਠਾਨੇਨ ਅਨਤ੍ਤਲਕ੍ਖਣਮੇਵ ਕਥਿਤਂ, ਨ ਅਨਿਚ੍ਚਦੁਕ੍ਖਲਕ੍ਖਣਾਨਿ, ਇਦਾਨਿ ਤਾਨਿ ਦਸ੍ਸੇਤ੍ਵਾ ¶ ਸਮੋਧਾਨੇਤ੍ਵਾ ਤੀਣਿਪਿ ਲਕ੍ਖਣਾਨਿ ਦਸ੍ਸੇਤੁਂ ਇਦਮਾਰਦ੍ਧਨ੍ਤਿ ਵੇਦਿਤਬ੍ਬਂ. ਅਨਿਚ੍ਚਂ ਭਨ੍ਤੇਤਿ ਭਨ੍ਤੇ ਯਸ੍ਮਾ ਹੁਤ੍ਵਾ ਨ ਹੋਤਿ, ਤਸ੍ਮਾ ਅਨਿਚ੍ਚਂ. ਯਸ੍ਮਾ ਪੁਬ੍ਬੇ ਅਸਨ੍ਤਂ ਪਚ੍ਚਯਸਮਵਾਯੇਨ ਹੁਤ੍ਵਾ ਉਪ੍ਪਜ੍ਜਿਤ੍ਵਾ ਪੁਨ ਭਙ੍ਗੁਪਗਮਨੇਨ ਨ ਹੋਤਿ, ਤਸ੍ਮਾ ਨ ਨਿਚ੍ਚਨ੍ਤਿ ਅਨਿਚ੍ਚਂ, ਅਦ੍ਧੁਵਨ੍ਤਿ ਅਧਿਪ੍ਪਾਯੋ. ਅਥ ਵਾ ਉਪ੍ਪਾਦਵਯਵਨ੍ਤਤਾਯ ਤਾਵਕਾਲਿਕਤਾਯ ਵਿਪਰਿਣਾਮਕੋਟਿਯਾ ਨਿਚ੍ਚਪ੍ਪਟਿਕ੍ਖੇਪਤੋਤਿ ਇਮੇਹਿਪਿ ਕਾਰਣੇਹਿ ¶ ਅਨਿਚ੍ਚਂ. ਏਤ੍ਥ ਖਣੇ ਖਣੇ ਉਪ੍ਪਜ੍ਜਨਵਸੇਨ ਨਿਰੁਜ੍ਝਨਵਸੇਨ ਚ ਪਵਤ੍ਤਨਤੋ ਉਪ੍ਪਾਦਵਯਵਨ੍ਤਤਾ. ਤਙ੍ਖਣਿਕਤਾਯ ਤਾਵਕਾਲਿਕਤਾ. ਵਿਪਰਿਣਾਮਵਨ੍ਤਤਾਯ ਵਿਪਰਿਣਾਮਕੋਟਿ. ਰੂਪਞ੍ਹਿ ਉਪ੍ਪਾਦਾਦਿਵਿਕਾਰਾਪਜ੍ਜਨੇਨ ਵਿਪਰਿਣਾਮਨ੍ਤਂ ਵਿਨਾਸਂ ਪਾਪੁਣਾਤਿ. ਨਿਚ੍ਚਸਭਾਵਾਭਾਵੋ ਏਵ ਨਿਚ੍ਚਪਟਿਕ੍ਖੇਪੋ. ਅਨਿਚ੍ਚਾ ਹਿ ਧਮ੍ਮਾ, ਤੇਨੇਵ ਅਤ੍ਤਨੋ ਅਨਿਚ੍ਚਭਾਵੇਨ ਅਤ੍ਥਤੋ ਨਿਚ੍ਚਤਂ ਪਟਿਕ੍ਖਿਪਨ੍ਤਿ ਨਾਮ.

ਦੁਕ੍ਖਂ ਭਨ੍ਤੇਤਿ ਭਨ੍ਤੇ ਪਟਿਪੀਲ਼ਨਾਕਾਰੇਨ ਦੁਕ੍ਖਂ. ਉਪ੍ਪਾਦਜਰਾਭਙ੍ਗਵਸੇਨ ਹਿ ਰੂਪਸ੍ਸ ਨਿਰਨ੍ਤਰਂ ਬਾਧਤਿ, ਪਟਿਪੀਲ਼ਨਾਕਾਰੇਨਸ੍ਸ ਦੁਕ੍ਖਤਾ. ਅਥ ਵਾ ਸਨ੍ਤਾਪਟ੍ਠੇਨ ਦੁਕ੍ਖਮਟ੍ਠੇਨ ਦੁਕ੍ਖਵਤ੍ਥੁਕਟ੍ਠੇਨ ਸੁਖਪਟਿਕ੍ਖੇਪਟ੍ਠੇਨ ਚਾਤਿ ਚਤੂਹਿ ਕਾਰਣੇਹਿ ਦੁਕ੍ਖਂ. ਏਤ੍ਥ ਚ ਸਨ੍ਤਾਪੋ ਨਾਮ ਦੁਕ੍ਖਦੁਕ੍ਖਤਾਦਿਵਸੇਨ ਸਨ੍ਤਾਪਨਂ ਪਰਿਦਹਨਂ. ਤਤੋ ਏਵਸ੍ਸ ਦੁਸ੍ਸਹਤਾਯ ਦੁਕ੍ਖਮਤਾ. ਤਿਸ੍ਸਨ੍ਨਂ ਦੁਕ੍ਖਤਾਨਂ ਸਂਸਾਰਦੁਕ੍ਖਸ੍ਸ ਚ ਅਧਿਟ੍ਠਾਨਤਾਯ ਦੁਕ੍ਖਵਤ੍ਥੁਕਤਾ. ਸੁਖਸਭਾਵਾਭਾਵੋ ਏਵ ਸੁਖਪਟਿਕ੍ਖੇਪੋ. ਵਿਪਰਿਣਾਮਧਮ੍ਮਨ੍ਤਿ ਜਰਾਯ ਮਰਣੇਨ ਚ ਵਿਪਰਿਣਾਮਸਭਾਵਂ. ਕਲ੍ਲਂ ਨੂਤਿ ਯੁਤ੍ਤਂ ਨੁ. ਤਨ੍ਤਿ ਏਵਂ ਅਨਿਚ੍ਚਂ ਦੁਕ੍ਖਂ ਵਿਪਰਿਣਾਮਧਮ੍ਮਂ ਰੂਪਂ. ਏਤਂ ਮਮਾਤਿ ਤਣ੍ਹਾਗਾਹੋ ਮਮਙ੍ਕਾਰਭਾਵਤੋ. ਏਸੋਹਮਸ੍ਮੀਤਿ ਮਾਨਗਾਹੋ ਅਹਙ੍ਕਾਰਭਾਵਤੋ. ਏਸੋ ਮੇ ਅਤ੍ਤਾਤਿ ਦਿਟ੍ਠਿਗਾਹੋ ਅਤ੍ਤਭਾਵਵਿਪਲ੍ਲਾਸਗ੍ਗਾਹਤੋ. ਤਣ੍ਹਾਗਾਹੋ ਚੇਤ੍ਥ ਅਟ੍ਠਸਤਤਣ੍ਹਾਵਿਚਰਿਤਵਸੇਨ, ਮਾਨਗਾਹੋ ਨਵਵਿਧਮਾਨਵਸੇਨ, ਦਿਟ੍ਠਿਗਾਹੋ ਦ੍ਵਾਸਟ੍ਠਿਦਿਟ੍ਠਿਵਸੇਨ ਵੇਦਿਤਬ੍ਬੋ. ਇਮੇਸਂ ਤਿਣ੍ਣਂ ਤਣ੍ਹਾਮਾਨਦਿਟ੍ਠਿਗਾਹਾਨਂ ਵਸੇਨ ਯੁਤ੍ਤਂ ਨੁ ਤਂ ਸਮਨੁਪਸ੍ਸਿਤੁਨ੍ਤਿ ਵੁਤ੍ਤਂ ਹੋਤਿ.

ਇਤਿ ਭਗਵਾ ਅਨਿਚ੍ਚਦੁਕ੍ਖਵਸੇਨ ਅਨਤ੍ਤਲਕ੍ਖਣਂਯੇਵ ਦਸ੍ਸੇਸਿ. ਭਗਵਾ ਹਿ ਕਤ੍ਥਚਿ ਅਨਿਚ੍ਚਵਸੇਨ ਅਨਤ੍ਤਤਂ ਦਸ੍ਸੇਤਿ, ਕਤ੍ਥਚਿ ਦੁਕ੍ਖਵਸੇਨ, ਕਤ੍ਥਚਿ ਉਭਯਵਸੇਨ. ਤਥਾ ਹਿ ‘‘ਚਕ੍ਖੁ ਅਤ੍ਤਾਤਿ ਯੋ ਵਦੇਯ੍ਯ, ਤਂ ਨ ਉਪਪਜ੍ਜਤਿ, ਚਕ੍ਖੁਸ੍ਸ ਉਪ੍ਪਾਦੋਪਿ ਵਯੋਪਿ ਪਞ੍ਞਾਯਤਿ. ਯਸ੍ਸ ਖੋ ਪਨ ਉਪ੍ਪਾਦੋਪਿ ਵਯੋਪਿ ਪਞ੍ਞਾਯਤਿ, ‘ਅਤ੍ਤਾ ਮੇ ਉਪ੍ਪਜ੍ਜਤਿ ਚੇਵ ਵੇਤਿ ਚਾ’ਤਿ ਇਚ੍ਚਸ੍ਸ ਏਵਮਾਗਤਂ ਹੋਤਿ, ਤਸ੍ਮਾ ਤਂ ਨ ਉਪਪਜ੍ਜਤਿ. ‘ਚਕ੍ਖੁ ਅਤ੍ਤਾ’ਤਿ ¶ ਯੋ ਵਦੇਯ੍ਯ, ਇਤਿ ਚਕ੍ਖੁ ਅਨਤ੍ਤਾ’’ਤਿ ਇਮਸ੍ਮਿਞ੍ਚ ਛਛਕ੍ਕਸੁਤ੍ਤੇ (ਮ. ਨਿ. ੩.੪੨੨) ਅਨਿਚ੍ਚਵਸੇਨ ਅਨਤ੍ਤਤਂ ਦਸ੍ਸੇਸਿ. ‘‘ਰੂਪਞ੍ਚ ਹਿਦਂ, ਭਿਕ੍ਖਵੇ, ਅਤ੍ਤਾ ਅਭਵਿਸ੍ਸ…ਪੇ… ਏਵਂ ਮੇ ਰੂਪਂ ਮਾ ਅਹੋਸੀ’’ਤਿ ਇਮਸ੍ਮਿਂਯੇਵ ਅਨਤ੍ਤਲਕ੍ਖਣਸੁਤ੍ਤੇ ਦੁਕ੍ਖਵਸੇਨ ਅਨਤ੍ਤਤਂ ਦਸ੍ਸੇਸਿ. ‘‘ਰੂਪਂ, ਭਿਕ੍ਖਵੇ, ਅਨਿਚ੍ਚਂ, ਯਦਨਿਚ੍ਚਂ ਤਂ ਦੁਕ੍ਖਂ, ਯਂ ਦੁਕ੍ਖਂ ਤਦਨਤ੍ਤਾ, ਯਦਨਤ੍ਤਾ, ਤਂ ‘ਨੇਤਂ ਮਮ, ਨੇਸੋਹਮਸ੍ਮਿ, ਨ ਮੇ ਸੋ ਅਤ੍ਤਾ’ਤਿ ਏਵਮੇਤਂ ਯਥਾਭੂਤਂ ਸਮ੍ਮਪ੍ਪਞ੍ਞਾਯ ਦਟ੍ਠਬ੍ਬ’’ਨ੍ਤਿ ਇਮਸ੍ਮਿਂ ਅਰਹਨ੍ਤਸੁਤ੍ਤੇ (ਸਂ. ਨਿ. ੩.੭੬-੭੭) ਉਭਯਵਸੇਨ ਅਨਤ੍ਤਤਂ ਦਸ੍ਸੇਸਿ. ਕਸ੍ਮਾ? ਅਨਿਚ੍ਚਂ ਦੁਕ੍ਖਞ੍ਚ ਪਾਕਟਂ, ਅਨਤ੍ਤਾ ਅਪਾਕਟਂ. ਪਰਿਭੋਗਭਾਜਨਾਦੀਸੁ ਹਿ ਭਿਨ੍ਨੇਸੁ ‘‘ਅਹੋ ਅਨਿਚ੍ਚ’’ਨ੍ਤਿ ਵਦਨ੍ਤਿ, ‘‘ਅਹੋ ਅਨਤ੍ਤਾ’’ਤਿ ¶ ਪਨ ਵਤ੍ਤਾ ਨਾਮ ਨਤ੍ਥਿ. ਸਰੀਰੇ ਗਣ੍ਡਪਿਲ਼ਕਾਸੁ ਵਾ ਉਟ੍ਠਿਤਾਸੁ ਕਣ੍ਟਕੇਨ ਵਾ ਵਿਦ੍ਧਾ ‘‘ਅਹੋ ਦੁਕ੍ਖ’’ਨ੍ਤਿ ਵਦਨ੍ਤਿ, ‘‘ਅਹੋ ਅਨਤ੍ਤਾ’’ਤਿ ਪਨ ਵਤ੍ਤਾ ਨਾਮ ਨਤ੍ਥਿ. ਕਸ੍ਮਾ? ਇਦਞ੍ਹਿ ਅਨਤ੍ਤਲਕ੍ਖਣਂ ਨਾਮ ਅਵਿਭੂਤਂ ਦੁਦ੍ਦਸਂ ਦੁਪ੍ਪਞ੍ਞਾਪਨਂ. ਤਥਾ ਹਿ ਸਰਭਙ੍ਗਾਦਯੋਪਿ ਸਤ੍ਥਾਰੋ ਨਾਦ੍ਦਸਂਸੁ, ਕੁਤੋ ਪਞ੍ਞਾਪਨਾ, ਤੇਨ ਨਂ ਭਗਵਾ ਅਨਿਚ੍ਚਵਸੇਨ ਵਾ ਦੁਕ੍ਖਵਸੇਨ ਵਾ ਉਭਯਵਸੇਨ ਵਾ ਦਸ੍ਸੇਸਿ. ਤਯਿਦਂ ਇਮਸ੍ਮਿਮ੍ਪਿ ਤੇਪਰਿਵਟ੍ਟੇ ਅਨਿਚ੍ਚਦੁਕ੍ਖਵਸੇਨੇਵ ਦਸ੍ਸਿਤਂ. ਵੇਦਨਾਦੀਸੁਪਿ ਏਸੇਵ ਨਯੋ.

੨੨. ਤਸ੍ਮਾਤਿਹਾਤਿ ਤਸ੍ਮਾ ਇਚ੍ਚੇਵ ਵੁਤ੍ਤਂ. ਤਿ-ਕਾਰ ਹ-ਕਾਰਾ ਨਿਪਾਤਾ, ਯਸ੍ਮਾ ਇਮੇ ਪਞ੍ਚਕ੍ਖਨ੍ਧਾ ਅਨਿਚ੍ਚਾ ਦੁਕ੍ਖਾ ਅਨਤ੍ਤਾ, ਤਸ੍ਮਾਤਿ ਅਤ੍ਥੋ. ਯਂ ਕਿਞ੍ਚੀਤਿ ਅਨਵਸੇਸਪਰਿਯਾਦਾਨਮੇਤਂ. ਯਨ੍ਤਿ ਹਿ ਸਾਮਞ੍ਞੇਨ ਅਨਿਯਮਦਸ੍ਸਨਂ, ਕਿਞ੍ਚੀਤਿ ਪਕਾਰਤੋ ਭੇਦਂ ਆਮਸਿਤ੍ਵਾ ਅਨਿਯਮਦਸ੍ਸਨਂ. ਉਭਯੇਨਪਿ ਅਤੀਤਂ ਵਾ…ਪੇ… ਸਨ੍ਤਿਕੇ ਵਾ ਅਪ੍ਪਂ ਵਾ ਬਹੁਂ ਵਾ ਯਾਦਿਸਂ ਵਾ ਤਾਦਿਸਂ ਵਾ ਨਪੁਂਸਕਨਿਦ੍ਦੇਸਾਰਹਂ ਸਬ੍ਬਂ ਬ੍ਯਾਪੇਤ੍ਵਾ ਸਙ੍ਗਣ੍ਹਾਤਿ, ਤਸ੍ਮਾ ਅਨਵਸੇਸਪਰਿਯਾਦਾਨਮੇਤਂ ‘‘ਯਂ ਕਿਞ੍ਚੀ’’ਤਿ. ਏਵਞ੍ਚ ਸਤਿ ਅਞ੍ਞੇਸੁਪਿ ਨਪੁਂਸਕਨਿਦ੍ਦੇਸਾਰਹੇਸੁ ਪਸਙ੍ਗਂ ਦਿਸ੍ਵਾ ਤਤ੍ਥ ਅਧਿਪ੍ਪੇਤਤ੍ਥਂ ਅਧਿਚ੍ਚ ਪਵਤ੍ਤਨਤੋ ਅਤਿਪ੍ਪਸਙ੍ਗਸ੍ਸ ਨਿਯਮਨਤ੍ਥਂ ‘‘ਰੂਪ’’ਨ੍ਤਿ ਵੁਤ੍ਤਂ. ਏਵਂ ਪਦਦ੍ਵਯੇਨਪਿ ਰੂਪਸ੍ਸ ਅਸੇਸਪਰਿਗ੍ਗਹੋ ਕਤੋ ਹੋਤਿ. ਅਥਸ੍ਸ ਅਤੀਤਾਦਿਵਿਭਾਗਂ ਆਰਭਤਿ ‘‘ਅਤੀਤਾਨਾਗਤਪਚ੍ਚੁਪ੍ਪਨ੍ਨ’’ਨ੍ਤਿਆਦਿਨਾ. ਤਞ੍ਹਿ ਕਿਞ੍ਚਿ ਅਤੀਤਂ ਕਿਞ੍ਚਿ ਅਨਾਗਤਾਦਿਭੇਦਨ੍ਤਿ. ਏਸ ਨਯੋ ਵੇਦਨਾਦੀਸੁਪਿ.

ਤਤ੍ਥ ਰੂਪਂ ਤਾਵ ਅਦ੍ਧਾਸਨ੍ਤਤਿਸਮਯਖਣਵਸੇਨ ਚਤੁਧਾ ਅਤੀਤਂ ਨਾਮ ਹੋਤਿ, ਤਥਾ ਅਨਾਗਤਪਚ੍ਚੁਪ੍ਪਨ੍ਨਂ. ਤਤ੍ਥ ਅਦ੍ਧਾਵਸੇਨ ਤਾਵ ਏਕਸ੍ਸ ਏਕਸ੍ਮਿਂ ¶ ਭਵੇ ਪਟਿਸਨ੍ਧਿਤੋ ਪੁਬ੍ਬੇ ਅਤੀਤਂ, ਚੁਤਿਤੋ ਉਦ੍ਧਮਨਾਗਤਂ, ਉਭਿਨ੍ਨਮਨ੍ਤਰੇ ਪਚ੍ਚੁਪ੍ਪਨ੍ਨਂ. ਸਨ੍ਤਤਿਵਸੇਨ ਸਭਾਗੇਕਉਤੁਸਮੁਟ੍ਠਾਨਏਕਾਹਾਰਸਮਉਟ੍ਠਾਨਞ੍ਚ ਪੁਬ੍ਬਾਪਰਿਯਵਸੇਨ ਵਤ੍ਤਮਾਨਮ੍ਪਿ ਪਚ੍ਚੁਪ੍ਪਨ੍ਨਂ, ਤਤੋ ਪੁਬ੍ਬੇ ਵਿਸਭਾਗਉਤੁਆਹਾਰਸਮੁਟ੍ਠਾਨਂ ਅਤੀਤਂ, ਪਚ੍ਛਾ ਅਨਾਗਤਂ. ਚਿਤ੍ਤਜਂ ਏਕਵੀਥਿਏਕਜਵਨਏਕਸਮਾਪਤ੍ਤਿਸਮੁਟ੍ਠਾਨਂ ਪਚ੍ਚੁਪ੍ਪਨ੍ਨਂ, ਤਤੋ ਪੁਬ੍ਬੇ ਅਤੀਤਂ, ਪਚ੍ਛਾ ਅਨਾਗਤਂ. ਕਮ੍ਮਸਮੁਟ੍ਠਾਨਸ੍ਸ ਪਾਟਿਯੇਕ੍ਕਂ ਸਨ੍ਤਤਿਵਸੇਨ ਅਤੀਤਾਦਿਭੇਦੋ ਨਤ੍ਥਿ. ਤੇਸਂਯੇਵ ਪਨ ਉਤੁਆਹਾਰਚਿਤ੍ਤਸਮੁਟ੍ਠਾਨਾਨਂ ਉਪਤ੍ਥਮ੍ਭਕਵਸੇਨ ਤਸ੍ਸ ਅਤੀਤਾਦਿਭਾਵੋ ਵੇਦਿਤਬ੍ਬੋ. ਸਮਯਵਸੇਨ ਏਕਮੁਹੁਤ੍ਤਪੁਬ੍ਬਣ੍ਹਸਾਯਨ੍ਹਰਤ੍ਤਿਦਿਵਾਦੀਸੁ ਸਮਯੇਸੁ ਸਨ੍ਤਾਨਵਸੇਨ ਪਵਤ੍ਤਮਾਨਂ ਤਂਤਂਸਮਯਵਨ੍ਤਂ ਰੂਪਂ ਪਚ੍ਚੁਪ੍ਪਨ੍ਨਂ ਨਾਮ, ਤਤੋ ਪੁਬ੍ਬੇ ਅਤੀਤਂ, ਪਚ੍ਛਾ ਅਨਾਗਤਂ. ਖਣਵਸੇਨ ਉਪ੍ਪਾਦਾਦਿਕ੍ਖਣਤ੍ਤਯਪਰਿਯਾਪਨ੍ਨਂ ਪਚ੍ਚੁਪ੍ਪਨ੍ਨਂ, ਤਤੋ ਪੁਬ੍ਬੇ ਅਤੀਤਂ, ਪਚ੍ਛਾ ਅਨਾਗਤਂ, ਇਦਮੇਵੇਤ੍ਥ ਨਿਪ੍ਪਰਿਯਾਯਂ, ਸੇਸਾ ਪਰਿਯਾਯਕਥਾ.

ਅਜ੍ਝਤ੍ਤਂ ¶ ਵਾ ਬਹਿਦ੍ਧਾ ਵਾਤਿ ਚਕ੍ਖਾਦਿਪਞ੍ਚਵਿਧਂ ਰੂਪਂ ਅਤ੍ਤਭਾਵਂ ਅਧਿਕਿਚ੍ਚ ਪਵਤ੍ਤਤ੍ਤਾ ਅਜ੍ਝਤ੍ਤਂ, ਸੇਸਂ ਤਤੋ ਬਾਹਿਰਤ੍ਤਾ ਬਹਿਦ੍ਧਾ. ਅਪਿਚ ਨਿਯਕਜ੍ਝਤ੍ਤਮ੍ਪਿ ਇਧ ਅਜ੍ਝਤ੍ਤਂ, ਪਰਪੁਗ੍ਗਲਿਕਮ੍ਪਿ ਚ ਬਹਿਦ੍ਧਾਤਿ ਵੇਦਿਤਬ੍ਬਂ. ਓਲ਼ਾਰਿਕਂ ਵਾ ਸੁਖੁਮਂ ਵਾਤਿ ਚਕ੍ਖਾਦੀਨਿ ਨਵ, ਆਪੋਧਾਤੁਵਜ੍ਜਾ ਤਿਸ੍ਸੋ ਧਾਤੁਯੋ ਚਾਤਿ ਦ੍ਵਾਦਸਵਿਧਂ ਰੂਪਂ ਘਟ੍ਟਨਵਸੇਨ ਗਹੇਤਬ੍ਬਤੋ ਓਲ਼ਾਰਿਕਂ, ਸੇਸਂ ਤਤੋ ਵਿਪਰੀਤਤ੍ਤਾ ਸੁਖੁਮਂ. ਹੀਨਂ ਵਾ ਪਣੀਤਂ ਵਾਤਿ ਏਤ੍ਥ ਹੀਨਪਣੀਤਭਾਵੋ ਪਰਿਯਾਯਤੋ ਨਿਪ੍ਪਰਿਯਾਯਤੋ ਚ. ਤਤ੍ਥ ਅਕਨਿਟ੍ਠਾਨਂ ਰੂਪਤੋ ਸੁਦਸ੍ਸੀਨਂ ਰੂਪਂ ਹੀਨਂ, ਤਦੇਵ ਸੁਦਸ੍ਸਾਨਂ ਰੂਪਤੋ ਪਣੀਤਂ. ਏਵਂ ਯਾਵ ਨਰਕਸਤ੍ਤਾਨਂ ਰੂਪਂ, ਤਾਵ ਪਰਿਯਾਯਤੋ ਹੀਨਪਣੀਤਤਾ ਵੇਦਿਤਬ੍ਬਾ. ਨਿਪ੍ਪਰਿਯਾਯਤੋ ਪਨ ਯਂ ਆਰਮ੍ਮਣਂ ਕਤ੍ਵਾ ਅਕੁਸਲਵਿਪਾਕਵਿਞ੍ਞਾਣਂ ਉਪ੍ਪਜ੍ਜਤਿ, ਤਂ ਹੀਨਂ ਅਨਿਟ੍ਠਭਾਵਤੋ. ਯਂ ਪਨ ਆਰਮ੍ਮਣਂ ਕਤ੍ਵਾ ਕੁਸਲਵਿਪਾਕਵਿਞ੍ਞਾਣਂ ਉਪ੍ਪਜ੍ਜਤਿ, ਤਂ ਪਣੀਤਂ ਇਟ੍ਠਭਾਵਤੋ. ਯਥਾ ਹਿ ਅਕੁਸਲਵਿਪਾਕੋ ਸਯਂ ਅਨਿਟ੍ਠੋ ਅਨਿਟ੍ਠੇ ਏਵ ਉਪ੍ਪਜ੍ਜਤਿ, ਨ ਇਟ੍ਠੇ, ਏਵਂ ਕੁਸਲਵਿਪਾਕੋਪਿ ਸਯਂ ਇਟ੍ਠੋ ਇਟ੍ਠੇਯੇਵ ਉਪ੍ਪਜ੍ਜਤਿ, ਨ ਅਨਿਟ੍ਠੇ. ਯਂ ਦੂਰੇ ਸਨ੍ਤਿਕੇ ਵਾਤਿ ਯਂ ਸੁਖੁਮਂ, ਤਦੇਵ ਦੁਪ੍ਪਟਿਵਿਜ੍ਝਸਭਾਵਤ੍ਤਾ ਦੂਰੇ, ਇਤਰਂ ਸੁਪ੍ਪਟਿਵਿਜ੍ਝਸਭਾਵਤ੍ਤਾ ਸਨ੍ਤਿਕੇ. ਅਪਿਚੇਤ੍ਥ ਓਕਾਸਤੋਪਿ ਉਪਾਦਾਯੁਪਾਦਾਯ ਦੂਰਸਨ੍ਤਿਕਤਾ ਵੇਦਿਤਬ੍ਬਾ. ਤਂ ਸਬ੍ਬਨ੍ਤਿ ਤਂ ਅਤੀਤਾਦੀਹਿ ਪਦੇਹਿ ਵਿਸੁਂ ਨਿਦ੍ਦਿਟ੍ਠਂ ਸਬ੍ਬਂ ਰੂਪਂ. ਸਮ੍ਮਪ੍ਪਞ੍ਞਾਯ ਦਟ੍ਠਬ੍ਬਨ੍ਤਿ ਸਹਵਿਪਸ੍ਸਨਾਯ ਮਗ੍ਗਪਞ੍ਞਾਯ ਦਟ੍ਠਬ੍ਬਂ.

ਯਾ ¶ ਕਾਚਿ ਵੇਦਨਾਤਿਆਦੀਸੁ ਪਨ ਸਨ੍ਤਤਿਵਸੇਨ ਚ ਖਣਵਸੇਨ ਚ ਵੇਦਨਾਯ ਅਤੀਤਾਨਾਗਤਪਚ੍ਚੁਪ੍ਪਨ੍ਨਭਾਵੋ ਵੇਦਿਤਬ੍ਬੋ. ਤਤ੍ਥ (ਵਿਸੁਦ੍ਧਿ. ੨.੪੯੭ ਆਦਯੋ) ਸਨ੍ਤਤਿਵਸੇਨ ਏਕਵੀਥਿਏਕਜਵਨਏਕਸਮਾਪਤ੍ਤਿਪਰਿਯਾਪਨ੍ਨਾ ਏਕਵਿਧਵਿਸਯਸਮਾਯੋਗਪ੍ਪਵਤ੍ਤਾ ਚ ਦਿਵਸਮ੍ਪਿ ਬੁਦ੍ਧਰੂਪਂ ਪਸ੍ਸਨ੍ਤਸ੍ਸ ਧਮ੍ਮਂ ਸੁਣਨ੍ਤਸ੍ਸ ਪਵਤ੍ਤਸਦ੍ਧਾਦਿਸਹਿਤਵੇਦਨਾ ਪਚ੍ਚੁਪ੍ਪਨ੍ਨਾ, ਤਤੋ ਪੁਬ੍ਬੇ ਅਤੀਤਾ, ਪਚ੍ਛਾ ਅਨਾਗਤਾ. ਖਣਵਸੇਨ ਖਣਤ੍ਤਯਪਰਿਯਾਪਨ੍ਨਾ ਪਚ੍ਚੁਪ੍ਪਨ੍ਨਾ, ਤਤੋ ਪੁਬ੍ਬੇ ਅਤੀਤਾ, ਪਚ੍ਛਾ ਅਨਾਗਤਾ. ਅਜ੍ਝਤ੍ਤਬਹਿਦ੍ਧਾਭੇਦੋ ਨਿਯਕਜ੍ਝਤ੍ਤਵਸੇਨ ਵੇਦਿਤਬ੍ਬੋ. ਓਲ਼ਾਰਿਕਸੁਖੁਮਭੇਦੋ ‘‘ਅਕੁਸਲਾ ਵੇਦਨਾ ਓਲ਼ਾਰਿਕਾ, ਕੁਸਲਾਬ੍ਯਾਕਤਾ ਵੇਦਨਾ ਸੁਖੁਮਾ’’ਤਿਆਦਿਨਾ ਨਯੇਨ ਵਿਭਙ੍ਗੇ (ਵਿਭ. ੧੧) ਵੁਤ੍ਤੇਨ ਜਾਤਿਸਭਾਵਪੁਗ੍ਗਲਲੋਕਿਯਲੋਕੁਤ੍ਤਰਵਸੇਨ ਵੇਦਿਤਬ੍ਬੋ. ਜਾਤਿਵਸੇਨ ਤਾਵ ਅਕੁਸਲਵੇਦਨਾ ਸਾਵਜ੍ਜਕਿਰਿਯਹੇਤੁਤੋ ਕਿਲੇਸਸਨ੍ਤਾਪਸਭਾਵਤੋ ਚ ਅਵੂਪਸਨ੍ਤਵੁਤ੍ਤੀਤਿ ਕੁਸਲਵੇਦਨਾਯ ਓਲ਼ਾਰਿਕਾ, ਸਬ੍ਯਾਪਾਰਤੋ ਸਉਸ੍ਸਾਹਤੋ ਸਵਿਪਾਕਤੋ ਕਿਲੇਸਸਨ੍ਤਾਪਸਭਾਵਤੋ ਸਾਵਜ੍ਜਤੋ ਚ ਵਿਪਾਕਾਬ੍ਯਾਕਤਾਯ ਓਲ਼ਾਰਿਕਾ, ਸਵਿਪਾਕਤੋ ਕਿਲੇਸਸਨ੍ਤਾਪਸਭਾਵਤੋ ਸਬ੍ਯਾਪਜ੍ਜਤੋ ਸਾਵਜ੍ਜਤੋ ਚ ਕਿਰਿਯਾਬ੍ਯਾਕਤਾਯ ਓਲ਼ਾਰਿਕਾ, ਕੁਸਲਾਬ੍ਯਾਕਤਾ ਪਨ ਵੁਤ੍ਤਵਿਪਰਿਯਾਯਤੋ ਅਕੁਸਲਾਯ ਸੁਖੁਮਾ. ਦ੍ਵੇਪਿ ਕੁਸਲਾਕੁਸਲਵੇਦਨਾ ਸਬ੍ਯਾਪਾਰਤੋ ਸਉਸ੍ਸਾਹਤੋ ਸਵਿਪਾਕਤੋ ਚ ਯਥਾਯੋਗਂ ਦੁਵਿਧਾਯਪਿ ਅਬ੍ਯਾਕਤਾਯ ਓਲ਼ਾਰਿਕਾ, ਵੁਤ੍ਤਵਿਪਰਿਯਾਯੇਨ ਦੁਵਿਧਾਪਿ ਅਬ੍ਯਾਕਤਾ ਤਾਹਿ ਸੁਖੁਮਾ. ਏਵਂ ਤਾਵ ਜਾਤਿਵਸੇਨ ਓਲ਼ਾਰਿਕਸੁਖੁਮਤਾ ਵੇਦਿਤਬ੍ਬਾ.

ਸਭਾਵਵਸੇਨ ¶ ਪਨ ਦੁਕ੍ਖਵੇਦਨਾ ਨਿਰਸ੍ਸਾਦਤੋ ਸਵਿਪ੍ਫਾਰਤੋ ਉਬ੍ਬੇਜਨੀਯਤੋ ਅਭਿਭਵਨਤੋ ਚ ਇਤਰਾਹਿ ਦ੍ਵੀਹਿ ਓਲ਼ਾਰਿਕਾ, ਇਤਰਾ ਪਨ ਦ੍ਵੇ ਸਾਤਤੋ ਸਨ੍ਤਤੋ ਪਣੀਤਤੋ ਮਨਾਪਤੋ ਮਜ੍ਝਤ੍ਤਤੋ ਚ ਯਥਾਯੋਗਂ ਦੁਕ੍ਖਾਯ ਸੁਖੁਮਾ. ਉਭੋ ਪਨ ਸੁਖਦੁਕ੍ਖਾ ਸਵਿਪ੍ਫਾਰਤੋ ਖੋਭਕਰਣਤੋ ਪਾਕਟਤੋ ਚ ਅਦੁਕ੍ਖਮਸੁਖਾਯ ਓਲ਼ਾਰਿਕਾ, ਸਾ ਵੁਤ੍ਤਵਿਪਰਿਯਾਯੇਨ ਤਦੁਭਯਤੋ ਸੁਖੁਮਾ. ਏਵਂ ਸਭਾਵਵਸੇਨ ਓਲ਼ਾਰਿਕਸੁਖੁਮਤਾ ਵੇਦਿਤਬ੍ਬਾ. ਪੁਗ੍ਗਲਵਸੇਨ ਪਨ ਅਸਮਾਪਨ੍ਨਸ੍ਸ ਵੇਦਨਾ ਨਾਨਾਰਮ੍ਮਣਵਿਕ੍ਖਿਤ੍ਤਭਾਵਤੋ ਸਮਾਪਨ੍ਨਸ੍ਸ ਵੇਦਨਾਯ ਓਲ਼ਾਰਿਕਾ, ਵਿਪਰਿਯਾਯੇਨ ਇਤਰਾ ਸੁਖੁਮਾ. ਏਵਂ ਪੁਗ੍ਗਲਵਸੇਨ ਓਲ਼ਾਰਿਕਸੁਖੁਮਤਾ ਵੇਦਿਤਬ੍ਬਾ. ਲੋਕਿਯਲੋਕੁਤ੍ਤਰਵਸੇਨ ਪਨ ਸਾਸਵਾ ਵੇਦਨਾ ਲੋਕਿਯਾ. ਸਾ ਆਸਵੁਪ੍ਪਤ੍ਤਿਹੇਤੁਤੋ ¶ ਓਘਨਿਯਤੋ ਯੋਗਨਿਯਤੋ ਗਨ੍ਥਨਿਯਤੋ ਨੀਵਰਣਿਯਤੋ ਉਪਾਦਾਨਿਯਤੋ ਸਂਕਿਲੇਸਿਕਤੋ ਪੁਥੁਜ੍ਜਨਸਾਧਾਰਣਤੋ ਚ ਅਨਾਸਵਾਯ ਓਲ਼ਾਰਿਕਾ, ਸਾ ਵਿਪਰਿਯਾਯੇਨ ਸਾਸਵਾਯ ਸੁਖੁਮਾ. ਏਵਂ ਲੋਕਿਯਲੋਕੁਤ੍ਤਰਵਸੇਨ ਓਲ਼ਾਰਿਕਸੁਖੁਮਤਾ ਵੇਦਿਤਬ੍ਬਾ.

ਤਤ੍ਥ ਜਾਤਿਆਦਿਵਸੇਨ ਸਮ੍ਭੇਦੋ ਪਰਿਹਰਿਤਬ੍ਬੋ. ਅਕੁਸਲਵਿਪਾਕਕਾਯਵਿਞ੍ਞਾਣਸਮ੍ਪਯੁਤ੍ਤਾ ਹਿ ਵੇਦਨਾ ਜਾਤਿਵਸੇਨ ਅਬ੍ਯਾਕਤਤ੍ਤਾ ਸੁਖੁਮਾਪਿ ਸਮਾਨਾ ਸਭਾਵਾਦਿਵਸੇਨ ਓਲ਼ਾਰਿਕਾ ਹੋਤਿ. ਵੁਤ੍ਤਞ੍ਹੇਤਂ ‘‘ਅਬ੍ਯਾਕਤਾ ਵੇਦਨਾ ਸੁਖੁਮਾ, ਦੁਕ੍ਖਾ ਵੇਦਨਾ ਓਲ਼ਾਰਿਕਾ. ਅਸਮਾਪਨ੍ਨਸ੍ਸ ਵੇਦਨਾ ਓਲ਼ਾਰਿਕਾ, ਸਾਸਵਾ ਵੇਦਨਾ ਓਲ਼ਾਰਿਕਾ’’ਤਿ (ਵਿਭ. ੧੧). ਯਥਾ ਚ ਦੁਕ੍ਖਵੇਦਨਾ, ਏਵਂ ਸੁਖਾਦਯੋਪਿ ਜਾਤਿਵਸੇਨ ਓਲ਼ਾਰਿਕਾ, ਸਭਾਵਾਦਿਵਸੇਨ ਸੁਖੁਮਾ ਹੋਨ੍ਤਿ. ਤਸ੍ਮਾ ਯਥਾ ਜਾਤਿਆਦਿਵਸੇਨ ਸਮ੍ਭੇਦੋ ਨ ਹੋਤਿ, ਤਥਾ ਵੇਦਨਾਨਂ ਓਲ਼ਾਰਿਕਸੁਖੁਮਤਾ ਵੇਦਿਤਬ੍ਬਾ. ਸੇਯ੍ਯਥਿਦਂ – ਅਬ੍ਯਾਕਤਾ ਜਾਤਿਵਸੇਨ ਕੁਸਲਾਕੁਸਲਾਹਿ ਸੁਖੁਮਾ. ਨ ਤਤ੍ਥ ‘‘ਕਤਮਾ ਅਬ੍ਯਾਕਤਾ, ਕਿਂ ਦੁਕ੍ਖਾ, ਕਿਂ ਸੁਖਾ, ਕਿਂ ਸਮਾਪਨ੍ਨਸ੍ਸ, ਕਿਂ ਅਸਮਾਪਨ੍ਨਸ੍ਸ, ਕਿਂ ਸਾਸਵਾ, ਕਿਂ ਅਨਾਸਵਾ’’ਤਿ ਏਵਂ ਸਭਾਵਾਦਿਭੇਦੋ ਪਰਾਮਸਿਤਬ੍ਬੋ. ਏਸ ਨਯੋ ਸਬ੍ਬਤ੍ਥ.

ਅਪਿਚ ‘‘ਤਂ ਤਂ ਵਾ ਪਨ ਵੇਦਨਂ ਉਪਾਦਾਯੁਪਾਦਾਯ ਵੇਦਨਾ ਓਲ਼ਾਰਿਕਾ ਸੁਖੁਮਾ ਦਟ੍ਠਬ੍ਬਾ’’ਤਿ ਵਚਨਤੋ ਅਕੁਸਲਾਦੀਸੁਪਿ ਲੋਭਸਹਗਤਾਯ ਦੋਸਸਹਗਤਵੇਦਨਾ ਅਗ੍ਗਿ ਵਿਯ ਅਤ੍ਤਨੋ ਨਿਸ੍ਸਯਦਹਨਤੋ ਓਲ਼ਾਰਿਕਾ, ਲੋਭਸਹਗਤਾ ਸੁਖੁਮਾ. ਦੋਸਸਹਗਤਾਪਿ ਨਿਯਤਾ ਓਲ਼ਾਰਿਕਾ, ਅਨਿਯਤਾ ਸੁਖੁਮਾ. ਨਿਯਤਾਪਿ ਕਪ੍ਪਟ੍ਠਿਤਿਕਾ ਓਲ਼ਾਰਿਕਾ, ਇਤਰਾ ਸੁਖੁਮਾ. ਕਪ੍ਪਟ੍ਠਿਤਿਕਾਸੁਪਿ ਅਸਙ੍ਖਾਰਿਕਾ ਓਲ਼ਾਰਿਕਾ, ਇਤਰਾ ਸੁਖੁਮਾ. ਲੋਭਸਹਗਤਾ ਪਨ ਦਿਟ੍ਠਿਸਮ੍ਪਯੁਤ੍ਤਾ ਓਲ਼ਾਰਿਕਾ, ਇਤਰਾ ਸੁਖੁਮਾ. ਸਾਪਿ ਨਿਯਤਾ ਕਪ੍ਪਟ੍ਠਿਤਿਕਾ ਅਸਙ੍ਖਾਰਿਕਾ ਓਲ਼ਾਰਿਕਾ, ਇਤਰਾ ਸੁਖੁਮਾ, ਅਵਿਸੇਸੇਨ ਅਕੁਸਲਾ ਬਹੁਵਿਪਾਕਾ ਓਲ਼ਾਰਿਕਾ, ਅਪ੍ਪਵਿਪਾਕਾ ਸੁਖੁਮਾ. ਕੁਸਲਾ ਪਨ ਅਪ੍ਪਵਿਪਾਕਾ ਓਲ਼ਾਰਿਕਾ, ਬਹੁਵਿਪਾਕਾ ਸੁਖੁਮਾ.

ਅਪਿਚ ¶ ਕਾਮਾਵਚਰਕੁਸਲਾ ਓਲ਼ਾਰਿਕਾ, ਰੂਪਾਵਚਰਾ ਸੁਖੁਮਾ, ਤਤੋ ਅਰੂਪਾਵਚਰਾ, ਤਤੋ ਲੋਕੁਤ੍ਤਰਾ. ਕਾਮਾਵਚਰਾ ਚ ਦਾਨਮਯਾ ਓਲ਼ਾਰਿਕਾ, ਸੀਲਮਯਾ ਸੁਖੁਮਾ, ਤਤੋ ਭਾਵਨਾਮਯਾ. ਭਾਵਨਾਮਯਾਪਿ ਦੁਹੇਤੁਕਾ ਓਲ਼ਾਰਿਕਾ ¶ , ਤਿਹੇਤੁਕਾ ਸੁਖੁਮਾ. ਤਿਹੇਤੁਕਾਪਿ ਸਸਙ੍ਖਾਰਿਕਾ ਓਲ਼ਾਰਿਕਾ, ਅਸਙ੍ਖਾਰਿਕਾ ਸੁਖੁਮਾ. ਰੂਪਾਵਚਰਾ ਪਠਮਜ੍ਝਾਨਿਕਾ ਓਲ਼ਾਰਿਕਾ…ਪੇ… ਪਞ੍ਚਮਜ੍ਝਾਨਿਕਾ ਸੁਖੁਮਾਵ. ਅਰੂਪਾਵਚਰਾ ਆਕਾਸਾਨਞ੍ਚਾਯਤਨਸਮ੍ਪਯੁਤ੍ਤਾ ਓਲ਼ਾਰਿਕਾ…ਪੇ… ਨੇਵਸਞ੍ਞਾਨਾਸਞ੍ਞਾਯਤਨਸਮ੍ਪਯੁਤ੍ਤਾ ਸੁਖੁਮਾਵ. ਲੋਕੁਤ੍ਤਰਾ ਚ ਸੋਤਾਪਤ੍ਤਿਮਗ੍ਗਸਮ੍ਪਯੁਤ੍ਤਾ ਓਲ਼ਾਰਿਕਾ…ਪੇ… ਅਰਹਤ੍ਤਮਗ੍ਗਸਮ੍ਪਯੁਤ੍ਤਾ ਸੁਖੁਮਾਵ. ਏਸ ਨਯੋ ਤਂਤਂਭੂਮਿਵਿਪਾਕਕਿਰਿਯਵੇਦਨਾਸੁ ਦੁਕ੍ਖਾਦਿਅਸਮਾਪਨ੍ਨਾਦਿਸਾਸਵਾਦਿਵਸੇਨ ਵੁਤ੍ਤਵੇਦਨਾਸੁ ਚ.

ਓਕਾਸਵਸੇਨ ਚਾਪਿ ਨਿਰਯੇ ਦੁਕ੍ਖਾ ਓਲ਼ਾਰਿਕਾ, ਤਿਰਚ੍ਛਾਨਯੋਨਿਯਂ ਸੁਖੁਮਾ…ਪੇ… ਪਰਨਿਮ੍ਮਿਤਵਸਵਤ੍ਤੀ ਸੁਖੁਮਾਵ. ਯਥਾ ਚ ਦੁਕ੍ਖਾ, ਏਵਂ ਸੁਖਾਪਿ ਸਬ੍ਬਤ੍ਥ ਯਥਾਨੁਰੂਪਂ ਯੋਜੇਤਬ੍ਬਾ. ਵਤ੍ਥੁਵਸੇਨ ਚਾਪਿ ਹੀਨਵਤ੍ਥੁਕਾ ਯਾ ਕਾਚਿ ਵੇਦਨਾ ਓਲ਼ਾਰਿਕਾ, ਪਣੀਤਵਤ੍ਥੁਕਾ ਸੁਖੁਮਾ. ਹੀਨਪ੍ਪਣੀਤਭੇਦੇ ਯਾ ਓਲ਼ਾਰਿਕਾ, ਸਾ ਹੀਨਾ. ਯਾ ਚ ਸੁਖੁਮਾ, ਸਾ ਪਣੀਤਾਤਿ ਵੇਦਿਤਬ੍ਬਾ. ਦੂਰਪਦਂ ਪਨ ਅਕੁਸਲਾ ਵੇਦਨਾ ਕੁਸਲਾਬ੍ਯਾਕਤਾਹਿ ਵੇਦਨਾਹਿ ਦੂਰੇ, ਸਨ੍ਤਿਕਪਦਂ ਅਕੁਸਲਾ ਵੇਦਨਾ ਅਕੁਸਲਾਯ ਵੇਦਨਾਯ ਸਨ੍ਤਿਕੇਤਿਆਦਿਨਾ ਨਯੇਨ ਵਿਭਤ੍ਤਂ. ਤਸ੍ਮਾ ਅਕੁਸਲਾ ਵੇਦਨਾ ਵਿਸਭਾਗਤੋ ਅਸਂਸਟ੍ਠਤੋ ਅਸਰਿਕ੍ਖਤੋ ਚ ਕੁਸਲਾਬ੍ਯਾਕਤਾਹਿ ਦੂਰੇ, ਤਥਾ ਕੁਸਲਾਬ੍ਯਾਕਤਾ ਅਕੁਸਲਾਯ. ਏਸ ਨਯੋ ਸਬ੍ਬਵਾਰੇਸੁ. ਅਕੁਸਲਾ ਪਨ ਵੇਦਨਾ ਸਭਾਗਤੋ ਚ ਸਂਸਟ੍ਠਤੋ ਚ ਸਰਿਕ੍ਖਤੋ ਚ ਅਕੁਸਲਾਯ ਸਨ੍ਤਿਕੇਤਿ. ਤਂਤਂਵੇਦਨਾਸਮ੍ਪਯੁਤ੍ਤਾਨਂ ਪਨ ਸਞ੍ਞਾਦੀਨਮ੍ਪਿ ਏਵਮੇਵ ਵੇਦਿਤਬ੍ਬਂ.

੨੩. ਸੁਤਵਾਤਿ ਆਗਮਾਧਿਗਮਸਙ੍ਖਾਤੇਨ ਬਾਹੁਸਚ੍ਚੇਨ ਸਮਨ੍ਨਾਗਤਤ੍ਤਾ ਸੁਤਵਾ. ਨਿਬ੍ਬਿਨ੍ਦਤੀਤਿ ਉਕ੍ਕਣ੍ਠਤਿ. ਏਤ੍ਥ ਚ ਨਿਬ੍ਬਿਦਾਤਿ ਵੁਟ੍ਠਾਨਗਾਮਿਨੀਵਿਪਸ੍ਸਨਾ ਅਧਿਪ੍ਪੇਤਾ. ਨਿਬ੍ਬਿਨ੍ਦਂ ਵਿਰਜ੍ਜਤੀਤਿ ਏਤ੍ਥ ਵਿਰਾਗਵਸੇਨ ਚਤ੍ਤਾਰੋ ਮਗ੍ਗਾ ਕਥਿਤਾ. ਵਿਰਾਗਾ ਵਿਮੁਚ੍ਚਤੀਤਿ ਵਿਰਾਗੇਨ ਮਗ੍ਗੇਨੇਵ ਹੇਤੁਭੂਤੇਨ ਪਟਿਪ੍ਪਸ੍ਸਦ੍ਧਿਵਿਮੁਤ੍ਤਿਵਸੇਨ ਵਿਮੁਚ੍ਚਤਿ. ਇਮਿਨਾ ਚਤ੍ਤਾਰਿ ਸਾਮਞ੍ਞਫਲਾਨਿ ਕਥਿਤਾਨਿ. ਵਿਮੁਤ੍ਤਸ੍ਮਿਂ ਵਿਮੁਤ੍ਤਮਿਤਿ ਞਾਣਂ ਹੋਤੀਤਿ ਇਮਿਨਾ ਪਨ ਪਚ੍ਚਵੇਕ੍ਖਣਞਾਣਂ ਕਥਿਤਂ. ਖੀਣਾ ਜਾਤੀਤਿਆਦੀਹਿ ਤਸ੍ਸ ਭੂਮਿ. ਤੇਨ ਹਿ ਞਾਣੇਨ ਅਰਿਯਸਾਵਕੋ ਪਚ੍ਚਵੇਕ੍ਖਨ੍ਤੋ ‘‘ਖੀਣਾ ਜਾਤੀ’’ਤਿਆਦੀਨਿ ਪਜਾਨਾਤਿ. ਕਤਮਾ ਪਨਸ੍ਸ ਜਾਤਿ ਖੀਣਾ, ਕਥਞ੍ਚ ਨਂ ਪਜਾਨਾਤੀਤਿ? ਨ ਤਾਵਸ੍ਸ ਅਤੀਤਾ ਜਾਤਿ ਖੀਣਾ ਪੁਬ੍ਬੇਵ ਖੀਣਤ੍ਤਾ, ਨ ਅਨਾਗਤਾ ਅਨਾਗਤੇ ਵਾਯਾਮਾਭਾਵਤੋ, ਨ ਪਚ੍ਚੁਪ੍ਪਨ੍ਨਾ. ਯਾ ਪਨ ਮਗ੍ਗਸ੍ਸ ਅਭਾਵਿਤਤ੍ਤਾ ਉਪ੍ਪਜ੍ਜੇਯ੍ਯ ਏਕਚਤੁਪਞ੍ਚਵੋਕਾਰਭਵੇਸੁ ਏਕਚਤੁਪਞ੍ਚਕ੍ਖਨ੍ਧਪ੍ਪਭੇਦਾ ਜਾਤਿ, ਸਾ ਮਗ੍ਗਸ੍ਸ ਭਾਵਿਤਤ੍ਤਾ ਅਨੁਪ੍ਪਾਦਧਮ੍ਮਤਂ ¶ ਆਪਜ੍ਜਨੇਨ ਖੀਣਾ, ਤਂ ਸੋ ਮਗ੍ਗਭਾਵਨਾਯ ਪਹੀਨਕਿਲੇਸੇ ¶ ਪਚ੍ਚਵੇਕ੍ਖਿਤ੍ਵਾ ਕਿਲੇਸਾਭਾਵੇ ਵਿਜ੍ਜਮਾਨਮ੍ਪਿ ਕਮ੍ਮਂ ਆਯਤਿਂ ਅਪ੍ਪਟਿਸਨ੍ਧਿਕਂ ਹੋਤੀਤਿ ਜਾਨਨ੍ਤੋ ਪਜਾਨਾਤਿ.

ਵੁਸਿਤਨ੍ਤਿ ਵੁਤ੍ਥਂ ਪਰਿਵੁਤ੍ਥਂ, ਕਤਂ ਚਰਿਤਂ ਨਿਟ੍ਠਿਤਨ੍ਤਿ ਅਤ੍ਥੋ. ਬ੍ਰਹ੍ਮਚਰਿਯਨ੍ਤਿ ਮਗ੍ਗਬ੍ਰਹ੍ਮਚਰਿਯਂ. ਪੁਥੁਜ੍ਜਨਕਲ੍ਯਾਣਕੇਨ ਹਿ ਸਦ੍ਧਿਂ ਸਤ੍ਤ ਸੇਕ੍ਖਾ ਮਗ੍ਗਬ੍ਰਹ੍ਮਚਰਿਯਂ ਵਸਨ੍ਤਿ ਨਾਮ, ਖੀਣਾਸਵੋ ਵੁਤ੍ਥਵਾਸੋ, ਤਸ੍ਮਾ ਅਰਿਯਸਾਵਕੋ ਅਤ੍ਤਨੋ ਬ੍ਰਹ੍ਮਚਰਿਯਵਾਸਂ ਪਚ੍ਚਵੇਕ੍ਖਨ੍ਤੋ ‘‘ਵੁਸਿਤਂ ਬ੍ਰਹ੍ਮਚਰਿਯ’’ਨ੍ਤਿ ਪਜਾਨਾਤਿ. ਕਤਂ ਕਰਣੀਯਨ੍ਤਿ ਚਤੂਸੁ ਸਚ੍ਚੇਸੁ ਚਤੂਹਿ ਮਗ੍ਗੇਹਿ ਪਰਿਞ੍ਞਾਪਹਾਨਸਚ੍ਛਿਕਿਰਿਯਾਭਾਵਨਾਵਸੇਨ ਸੋਲ਼ਸਵਿਧਮ੍ਪਿ ਕਿਚ੍ਚਂ ਨਿਟ੍ਠਾਪਿਤਨ੍ਤਿ ਅਤ੍ਥੋ. ਪੁਥੁਜ੍ਜਨਕਲ੍ਯਾਣਕਾਦਯੋ ਹਿ ਤਂ ਕਿਚ੍ਚਂ ਕਰੋਨ੍ਤਿ, ਖੀਣਾਸਵੋ ਕਤਕਰਣੀਯੋ. ਤਸ੍ਮਾ ਅਰਿਯਸਾਵਕੋ ਅਤ੍ਤਨੋ ਕਰਣੀਯਂ ਪਚ੍ਚਵੇਕ੍ਖਨ੍ਤੋ ‘‘ਕਤਂ ਕਰਣੀਯ’’ਨ੍ਤਿ ਪਜਾਨਾਤਿ. ਨਾਪਰਂ ਇਤ੍ਥਤ੍ਤਾਯਾਤਿ ਇਦਾਨਿ ਪੁਨ ਇਤ੍ਥਭਾਵਾਯ ਏਵਂਸੋਲ਼ਸਕਿਚ੍ਚਭਾਵਾਯ, ਕਿਲੇਸਕ੍ਖਯਾਯ ਵਾ ਮਗ੍ਗਭਾਵਨਾਕਿਚ੍ਚਂ ਮੇ ਨਤ੍ਥੀਤਿ ਪਜਾਨਾਤਿ. ਅਥ ਵਾ ਇਤ੍ਥਤ੍ਤਾਯਾਤਿ ਇਤ੍ਥਭਾਵਾ ਇਮਸ੍ਮਾ ਏਵਂਪਕਾਰਾ ਇਦਾਨਿ ਵਤ੍ਤਮਾਨਕ੍ਖਨ੍ਧਸਨ੍ਤਾਨਾ ਅਪਰਂ ਖਨ੍ਧਸਨ੍ਤਾਨਂ ਮਯ੍ਹਂ ਨਤ੍ਥਿ, ਇਮੇ ਪਨ ਪਞ੍ਚਕ੍ਖਨ੍ਧਾ ਪਰਿਞ੍ਞਾਤਾ ਤਿਟ੍ਠਨ੍ਤਿ ਛਿਨ੍ਨਮੂਲਕਾ ਰੁਕ੍ਖਾ ਵਿਯ. ਤੇ ਚਰਿਮਕਵਿਞ੍ਞਾਣਨਿਰੋਧੇਨ ਅਨੁਪਾਦਾਨੋ ਵਿਯ ਜਾਤਵੇਦੋ ਨਿਬ੍ਬਾਯਿਸ੍ਸਨ੍ਤੀਤਿ ਪਜਾਨਾਤਿ.

੨੪. ਅਤ੍ਤਮਨਾ ਤੇ ਭਿਕ੍ਖੂ ਭਗਵਤੋ ਭਾਸਿਤਂ ਅਭਿਨਨ੍ਦੁਨ੍ਤਿ ਤੇ ਭਿਕ੍ਖੂ ਸਕਮਨਾ ਤੁਟ੍ਠਮਨਾ, ਪੀਤਿਸੋਮਨਸ੍ਸੇਹਿ ਵਾ ਸਮਤ੍ਤਮਨਾ ਹੁਤ੍ਵਾ ਕਰਵੀਕਰੁਤਮਞ੍ਜੁਨਾ ਕਣ੍ਣਸੁਖੇਨ ਪਣ੍ਡਿਤਜਨਹਦਯਾਨਂ ਅਮਤਾਭਿਸੇਕਸਦਿਸੇਨ ਬ੍ਰਹ੍ਮਸ੍ਸਰੇਨ ਭਾਸਤੋ ਭਗਵਤੋ ਵਚਨਂ ਸੁਕਥਿਤਂ ਸੁਲਪਿਤਂ ‘‘ਏਵਮੇਤਂ ਭਗਵਾ, ਏਵਮੇਤਂ ਸੁਗਤਾ’’ਤਿ ਮਤ੍ਥਕੇਨ ਸਮ੍ਪਟਿਚ੍ਛਨ੍ਤਾ ਅਨੁਮੋਦਿਂਸੁ ਚੇਵ ਸਮ੍ਪਟਿਚ੍ਛਿਂਸੁ ਚਾਤਿ ਅਤ੍ਥੋ. ਅਯਞ੍ਹਿ ਅਭਿਨਨ੍ਦ-ਸਦ੍ਦੋ ‘‘ਅਭਿਨਨ੍ਦਤਿ ਅਭਿਵਦਤੀ’’ਤਿਆਦੀਸੁ (ਸਂ. ਨਿ. ੩.੫; ੪.੧੧੪, ੧੧੮) ਤਣ੍ਹਾਯਪਿ ਆਗਤੋ. ‘‘ਅਨ੍ਨਮੇਵਾਭਿਨਨ੍ਦਨ੍ਤਿ, ਉਭਯੇ ਦੇਵਮਾਨੁਸਾ’’ਤਿਆਦੀਸੁ (ਸਂ. ਨਿ. ੧.੪੩) ਉਪਗਮਨੇਪਿ.

‘‘ਚਿਰਪ੍ਪਵਾਸਿਂ ਪੁਰਿਸਂ, ਦੂਰਤੋ ਸੋਤ੍ਥਿਮਾਗਤਂ;

ਞਾਤਿਮਿਤ੍ਤਾ ਸੁਹਜ੍ਜਾ ਚ, ਅਭਿਨਨ੍ਦਨ੍ਤਿ ਆਗਤ’’ਨ੍ਤਿ. (ਧ. ਪ. ੨੧੯; ਵਿ. ਵ. ੮੬੧) –

ਆਦੀਸੁ ¶ ਸਮ੍ਪਟਿਚ੍ਛਨੇਪਿ. ‘‘ਅਭਿਨਨ੍ਦਿਤ੍ਵਾ ਅਨੁਮੋਦਿਤ੍ਵਾ’’ਤਿਆਦੀਸੁ (ਮ. ਨਿ. ੧.੨੦੫) ਅਨੁਮੋਦਨੇਪਿ. ਸ੍ਵਾਯਮਿਧ ਅਨੁਮੋਦਨਸਮ੍ਪਟਿਚ੍ਛਨੇਸੁ ਯੁਜ੍ਜਤਿ. ਤੇਨ ਵੁਤ੍ਤਂ ‘‘ਅਨੁਮੋਦਿਂਸੁ ਚੇਵ ਸਮ੍ਪਟਿਚ੍ਛਿਂਸੁ ¶ ਚਾ’’ਤਿ. ਅਨੁਪਾਦਾਯ ਆਸਵੇਹਿ ਚਿਤ੍ਤਾਨਿ ਵਿਮੁਚ੍ਚਿਂਸੂਤਿ ਅਨੁਪ੍ਪਾਦਨਿਰੋਧੇਨ ਨਿਰੁਜ੍ਝਮਾਨੇਹਿ ਆਸਵੇਹਿ ਅਨੁਪਾਦਾਯ ਅਗ੍ਗਹੇਤ੍ਵਾ ਕਞ੍ਚਿ ਧਮ੍ਮਂ ‘‘ਅਹਂ ਮਮਾ’’ਤਿ ਅਨਾਦਿਯਿਤ੍ਵਾਵ ਚਿਤ੍ਤਾਨਿ ਵਿਮੁਚ੍ਚਿਂਸੁ. ਛ ਅਰਹਨ੍ਤੋਤਿ ਭਗਵਤਾ ਸਦ੍ਧਿਂ ਛ ਜਨਾ ਅਰਹਨ੍ਤੋ. ਅਞ੍ਞੇਸਂ ਪਨ ਦੇਵਬ੍ਰਹ੍ਮਾਨਮ੍ਪਿ ਅਰਹਤ੍ਤਪ੍ਪਤ੍ਤਿਸਮ੍ਭਵਤੋ ਇਦਂ ਮਨੁਸ੍ਸਅਰਹਨ੍ਤੇਯੇਵ ਸਨ੍ਧਾਯ ਵੁਤ੍ਤਨ੍ਤਿ ਆਹ ‘‘ਛ ਮਨੁਸ੍ਸਾ ਅਰਹਨ੍ਤੋ ਹੋਨ੍ਤੀ’’ਤਿ.

ਅਨਤ੍ਤਲਕ੍ਖਣਸੁਤ੍ਤਵਣ੍ਣਨਾ ਨਿਟ੍ਠਿਤਾ.

੨੫. ਇਦਾਨਿ ਯਸਸ੍ਸ ਪਬ੍ਬਜ੍ਜਂ ਦਸ੍ਸੇਤੁਂ ‘‘ਤੇਨ ਖੋ ਪਨ ਸਮਯੇਨਾ’’ਤਿਆਦਿ ਆਰਦ੍ਧਂ. ਤਤ੍ਰਾਯਂ ਅਨੁਤ੍ਤਾਨਪਦਵਣ੍ਣਨਾ – ਹੇਮਨ੍ਤਿਕੋਤਿਆਦੀਸੁ (ਦੀ. ਨਿ. ਅਟ੍ਠ. ੨.੪੨; ਅ. ਨਿ. ਅਟ੍ਠ. ੨.੩.੩੯) ਯਤ੍ਥ ਸੁਖਂ ਹੋਤਿ ਹੇਮਨ੍ਤਕਾਲੇ ਵਸਿਤੁਂ, ਅਯਂ ਹੇਮਨ੍ਤਿਕੋ. ਇਤਰੇਸੁਪਿ ਏਸੇਵ ਨਯੋ. ਅਯਂ ਪਨੇਤ੍ਥ ਵਚਨਤ੍ਥੋ – ਹੇਮਨ੍ਤੇ ਵਾਸੋ ਹੇਮਨ੍ਤਂ ਉਤ੍ਤਰਪਦਲੋਪੇਨ, ਹੇਮਨ੍ਤਂ ਅਰਹਤੀਤਿ ਹੇਮਨ੍ਤਿਕੋ. ਇਤਰੇਸੁਪਿ ਏਸੇਵ ਨਯੋ. ਤਤ੍ਥ ਵਸ੍ਸਿਕੋ ਪਾਸਾਦੋ ਨਾਤਿਉਚ੍ਚੋ ਹੋਤਿ ਨਾਤਿਨੀਚੋ, ਦ੍ਵਾਰਵਾਤਪਾਨਾਨਿਪਿਸ੍ਸ ਨਾਤਿਬਹੂਨਿ ਨਾਤਿਤਨੂਨਿ, ਭੂਮਤ੍ਥਰਣਪਚ੍ਚਤ੍ਥਰਣਖਜ੍ਜਭੋਜ੍ਜਾਨਿਪੇਤ੍ਥ ਮਿਸ੍ਸਕਾਨੇਵ ਵਟ੍ਟਨ੍ਤਿ. ਹੇਮਨ੍ਤਿਕੇ ਥਮ੍ਭਾਪਿ ਭਿਤ੍ਤਿਯੋਪਿ ਨੀਚਾ ਹੋਨ੍ਤਿ, ਦ੍ਵਾਰਵਾਤਪਾਨਾਨਿ ਤਨੁਕਾਨਿ ਸੁਖੁਮਛਿਦ੍ਦਾਨਿ, ਉਣ੍ਹਪ੍ਪਵੇਸਨਤ੍ਥਾਯ ਭਿਤ੍ਤਿਨਿਯ੍ਯੂਹਾਨਿ ਹਰਿਯਨ੍ਤਿ, ਭੂਮਤ੍ਥਰਣਪਚ੍ਚਤ੍ਥਰਣਨਿਵਾਸਨਪਾਰੁਪਨਾਨਿ ਪਨੇਤ੍ਥ ਉਣ੍ਹਵਿਕਿਰਿਯਾਨਿ ਕਮ੍ਬਲਾਦੀਨਿ ਵਟ੍ਟਨ੍ਤਿ, ਖਜ੍ਜਭੋਜ੍ਜਂ ਸਿਨਿਦ੍ਧਂ ਕਟੁਕਸਨ੍ਨਿਸ੍ਸਿਤਞ੍ਚ. ਗਿਮ੍ਹਿਕੇ ਥਮ੍ਭਾਪਿ ਭਿਤ੍ਤਿਯੋਪਿ ਉਚ੍ਚਾ ਹੋਨ੍ਤਿ, ਦ੍ਵਾਰਵਾਤਪਾਨਾਨਿ ਪਨੇਤ੍ਥ ਬਹੂਨਿ ਵਿਪੁਲਜਾਤਾਨਿ ਹੋਨ੍ਤਿ, ਭੂਮਤ੍ਥਰਣਾਨਿ ਸੀਤਵਿਕਿਰਿਯਾਨਿ ਦੁਕੂਲਮਯਾਨਿ ਵਟ੍ਟਨ੍ਤਿ, ਖਜ੍ਜਭੋਜ੍ਜਾਨਿ ਮਧੁਰਰਸਸੀਤਵਿਕਿਰਿਯਾਨਿ, ਵਾਤਪਾਨਸਮੀਪੇਸੁ ਚੇਤ੍ਥ ਨਵਾ ਚਾਟਿਯੋ ਠਪੇਤ੍ਵਾ ਉਦਕਸ੍ਸ ਪੂਰੇਤ੍ਵਾ ਨੀਲੁਪ੍ਪਲਾਦੀਹਿ ਸਞ੍ਛਾਦੇਨ੍ਤਿ, ਤੇਸੁ ਤੇਸੁ ਪਦੇਸੇਸੁ ਉਦਕਯਨ੍ਤਾਨਿ ਕਰੋਨ੍ਤਿ, ਯੇਹਿ ਦੇਵੇ ਵਸ੍ਸਨ੍ਤੇ ਵਿਯ ਉਦਕਧਾਰਾ ਨਿਕ੍ਖਮਨ੍ਤਿ.

ਨਿਪ੍ਪੁਰਿਸੇਹੀਤਿ ¶ ਪੁਰਿਸਵਿਰਹਿਤੇਹਿ. ਨ ਕੇਵਲਞ੍ਚੇਤ੍ਥ ਤੂਰਿਯਾਨੇਵ ਨਿਪ੍ਪੁਰਿਸਾਨਿ, ਸਬ੍ਬਟ੍ਠਾਨਾਨਿਪਿ ਨਿਪ੍ਪੁਰਿਸਾਨੇਵ. ਦੋਵਾਰਿਕਾਪਿ ਇਤ੍ਥਿਯੋਵ, ਨਹਾਪਨਾਦਿਪਰਿਕਮ੍ਮਕਰਾਪਿ ਇਤ੍ਥਿਯੋਵ. ਪਿਤਾ ਕਿਰ ‘‘ਤਥਾਰੂਪਂ ਇਸ੍ਸਰਿਯਸੁਖਸਮ੍ਪਤ੍ਤਿਂ ਅਨੁਭਵਮਾਨਸ੍ਸ ਪੁਰਿਸਂ ਦਿਸ੍ਵਾ ਪਰਿਸਙ੍ਕਾ ਉਪ੍ਪਜ੍ਜਤਿ, ਸਾ ਮੇ ਪੁਤ੍ਤਸ੍ਸ ਮਾ ਅਹੋਸੀ’’ਤਿ ਸਬ੍ਬਕਿਚ੍ਚੇਸੁ ਇਤ੍ਥਿਯੋਵ ਠਪਾਪੇਸਿ. ਪਞ੍ਚਹਿ ਕਾਮਗੁਣੇਹੀਤਿ ¶ ਰੂਪਸਦ੍ਦਾਦੀਹਿ ਪਞ੍ਚਹਿ ਕਾਮਕੋਟ੍ਠਾਸੇਹਿ. ਸਮਪ੍ਪਿਤਸ੍ਸਾਤਿ ਸਮ੍ਮਾ ਅਪ੍ਪਿਤਸ੍ਸ, ਉਪੇਤਸ੍ਸਾਤਿ ਅਤ੍ਥੋ. ਸਮਙ੍ਗੀਭੂਤਸ੍ਸਾਤਿ ਤਸ੍ਸੇਵ ਵੇਵਚਨਂ. ਪਰਿਚਾਰਯਮਾਨਸ੍ਸਾਤਿ ਪਰਿਤੋ ਚਾਰਯਮਾਨਸ੍ਸ, ਤਸ੍ਮਿਂ ਤਸ੍ਮਿਂ ਕਾਮਗੁਣੇ ਇਨ੍ਦ੍ਰਿਯਾਨਿ ਚਾਰਯਮਾਨਸ੍ਸਾਤਿ ਅਤ੍ਥੋ. ਆਲ਼ਮ੍ਬਰਨ੍ਤਿ ਪਣਵਂ. ਵਿਕੇਸਿਕਨ੍ਤਿ ਮੁਤ੍ਤਕੇਸਂ, ਵਿਪ੍ਪਕਿਣ੍ਣਕੇਸਨ੍ਤਿ ਅਤ੍ਥੋ. ਵਿਕ੍ਖੇਲ਼ਿਕਨ੍ਤਿ ਵਿਸ੍ਸਨ੍ਦਮਾਨਲਾਲਂ. ਵਿਪ੍ਪਲਪਨ੍ਤਿਯੋਤਿ ਵਿਰੁਦ੍ਧਂ ਪਲਪਨ੍ਤਿਯੋ ਵਾ ਰੁਦਨ੍ਤਿਯੋ ਵਾ. ਸੁਸਾਨਂ ਮਞ੍ਞੇਤਿ ਆਮਕਸੁਸਾਨਂ ਵਿਯ ਅਦ੍ਦਸ ਸਕਂ ਪਰਿਜਨਨ੍ਤਿ ਸਮ੍ਬਨ੍ਧੋ. ਉਦਾਨਂ ਉਦਾਨੇਸੀਤਿ ਸਂਵੇਗਵਸੇਨ ਉਦਾਨਂ ਉਦਾਨੇਸਿ, ਸਂਵੇਗਵਸਪ੍ਪਵਤ੍ਤਂ ਵਾਚਂ ਨਿਚ੍ਛਾਰੇਸੀਤਿ ਅਤ੍ਥੋ.

੨੬. ਇਦਂ ਖੋ ਯਸਾਤਿ ਭਗਵਾ ਨਿਬ੍ਬਾਨਂ ਸਨ੍ਧਾਯਾਹ. ਤਞ੍ਹਿ ਤਣ੍ਹਾਦੀਹਿ ਕਿਲੇਸੇਹਿ ਅਨੁਪਦ੍ਦੁਤਂ ਅਨੁਪਸ੍ਸਟ੍ਠਞ੍ਚ. ਅਨੁਪੁਬ੍ਬਿਂ ਕਥਨ੍ਤਿ (ਦੀ. ਨਿ. ਅਟ੍ਠ. ੨.੭੫; ਮ. ਨਿ. ਅਟ੍ਠ. ੨.੬੯) ਦਾਨਾਨਨ੍ਤਰਂ ਸੀਲਂ, ਸੀਲਾਨਨ੍ਤਰਂ ਸਗ੍ਗਂ, ਸਗ੍ਗਾਨਨ੍ਤਰਂ ਮਗ੍ਗਨ੍ਤਿ ਏਵਮਨੁਪਟਿਪਾਟਿਕਥਂ. ਤਤ੍ਥ ਦਾਨਕਥਾ ਨਾਮ ‘‘ਇਦਂ ਦਾਨਂ ਨਾਮ ਸੁਖਾਨਂ ਨਿਦਾਨਂ, ਸਮ੍ਪਤ੍ਤੀਨਂ ਮੂਲਂ, ਭੋਗਾਨਂ ਪਤਿਟ੍ਠਾ, ਵਿਸਮਗਤਸ੍ਸ ਤਾਣਂ ਲੇਣਂ ਗਤਿ ਪਰਾਯਣਂ, ਇਧਲੋਕਪਰਲੋਕੇਸੁ ਦਾਨਸਦਿਸੋ ਅਵਸ੍ਸਯੋ ਪਤਿਟ੍ਠਾ ਆਰਮ੍ਮਣਂ ਤਾਣਂ ਲੇਣਂ ਗਤਿ ਪਰਾਯਣਂ ਨਤ੍ਥਿ. ਇਦਞ੍ਹਿ ਅਵਸ੍ਸਯਟ੍ਠੇਨ ਰਤਨਮਯਸੀਹਾਸਨਸਦਿਸਂ, ਪਤਿਟ੍ਠਾਨਟ੍ਠੇਨ ਮਹਾਪਥਵੀਸਦਿਸਂ, ਆਰਮ੍ਮਣਟ੍ਠੇਨ ਆਲਮ੍ਬਨਰਜ੍ਜੁਸਦਿਸਂ, ਇਦਞ੍ਹਿ ਦੁਕ੍ਖਨਿਤ੍ਥਰਣਟ੍ਠੇਨ ਨਾਵਾ, ਸਮਸ੍ਸਾਸਨਟ੍ਠੇਨ ਸਙ੍ਗਾਮਸੂਰੋ, ਭਯਪਰਿਤ੍ਤਾਣਟ੍ਠੇਨ ਸੁਸਙ੍ਖਤਨਗਰਂ, ਮਚ੍ਛੇਰਮਲਾਦੀਹਿ ਅਨੁਪਲਿਤ੍ਤਟ੍ਠੇਨ ਪਦੁਮਂ, ਤੇਸਂ ਨਿਦਹਨਟ੍ਠੇਨ ਅਗ੍ਗਿ, ਦੁਰਾਸਦਟ੍ਠੇਨ ਆਸੀਵਿਸੋ, ਅਸਨ੍ਤਾਸਨਟ੍ਠੇਨ ਸੀਹੋ, ਬਲਵਨ੍ਤਟ੍ਠੇਨ ਹਤ੍ਥੀ, ਅਭਿਮਙ੍ਗਲਸਮ੍ਮਤਟ੍ਠੇਨ ਸੇਤਉਸਭੋ, ਖੇਮਨ੍ਤਭੂਮਿਸਮ੍ਪਾਪਨਟ੍ਠੇਨ ਵਲਾਹਕੋ ਅਸ੍ਸਰਾਜਾ. ਦਾਨਂ ਨਾਮੇਤਂ ਮਯਾ ਗਤਮਗ੍ਗੋ, ਮਯ੍ਹੇਵੇਸੋ ਵਂਸੋ, ਮਯਾ ਦਸ ਪਾਰਮਿਯੋ ਪੂਰੇਨ੍ਤੇਨ ਵੇਲਾਮਮਹਾਯਞ੍ਞਾ ਮਹਾਗੋਵਿਨ੍ਦਮਹਾਯਞ੍ਞਾ ਮਹਾਸੁਦਸ੍ਸਨਮਹਾਯਞ੍ਞਾ ਵੇਸ੍ਸਨ੍ਤਰਮਹਾਯਞ੍ਞਾਤਿ ਅਨੇਕੇ ਮਹਾਯਞ੍ਞਾ ਪਵਤ੍ਤਿਤਾ, ਸਸਭੂਤੇਨ ਜਲਿਤੇ ¶ ਅਗ੍ਗਿਕ੍ਖਨ੍ਧੇ ਅਤ੍ਤਾਨਂ ਨਿਯ੍ਯਾਤੇਨ੍ਤੇਨ ਸਮ੍ਪਤ੍ਤਯਾਚਕਾਨਂ ਚਿਤ੍ਤਂ ਗਹਿਤਂ. ਦਾਨਞ੍ਹਿ ਲੋਕੇ ਸਕ੍ਕਸਮ੍ਪਤ੍ਤਿਂ ਦੇਤਿ, ਮਾਰਸਮ੍ਪਤ੍ਤਿਂ ਬ੍ਰਹ੍ਮਸਮ੍ਪਤ੍ਤਿਂ ਚਕ੍ਕਵਤ੍ਤਿਸਮ੍ਪਤ੍ਤਿਂ ਸਾਵਕਪਾਰਮਿਞਾਣਂ ਪਚ੍ਚੇਕਬੋਧਿਞਾਣਂ ਅਭਿਸਮ੍ਬੋਧਿਞਾਣਂ ਦੇਤੀ’’ਤਿ ਏਵਮਾਦਿਨਾ ਦਾਨਗੁਣਪ੍ਪਟਿਸਂਯੁਤ੍ਤਕਥਾ.

ਯਸ੍ਮਾ ਪਨ ਦਾਨਂ ਦਦਨ੍ਤੋ ਸੀਲਂ ਸਮਾਦਾਤੁਂ ਸਕ੍ਕੋਤਿ, ਤਸ੍ਮਾ ਤਦਨਨ੍ਤਰਂ ਸੀਲਕਥਂ ਕਥੇਸਿ. ਦਾਨਞ੍ਹਿ ਨਾਮ ਦਕ੍ਖਿਣੇਯ੍ਯੇਸੁ ਹਿਤਜ੍ਝਾਸਯੇਨ ਪੂਜਨਜ੍ਝਾਸਯੇਨ ਵਾ ਅਤ੍ਤਨੋ ਸਨ੍ਤਕਸ੍ਸ ਪਰੇਸਂ ਪਰਿਚ੍ਚਜਨਂ, ਤਸ੍ਮਾ ਦਾਯਕੋ ਸਤ੍ਤੇਸੁ ਏਕਨ੍ਤਹਿਤਜ੍ਝਾਸਯੋ ਪੁਰਿਸਪੁਗ੍ਗਲੋ, ਪਰੇਸਂ ਵਾ ਸਨ੍ਤਕਂ ਹਰਤੀਤਿ ਅਟ੍ਠਾਨਮੇਤਂ. ਤਸ੍ਮਾ ਦਾਨਂ ਦਦਨ੍ਤੋ ਸੀਲਂ ਸਮਾਦਾਤੁਂ ਸਕ੍ਕੋਤੀਤਿ ਦਾਨਾਨਨ੍ਤਰਂ ਸੀਲਂ ਵੁਤ੍ਤਂ. ਅਪਿਚ ਦਾਨਕਥਾ ਤਾਵ ਪਚੁਰਜਨੇਸੁਪਿ ਪਵਤ੍ਤਿਯਾ ਸਬ੍ਬਸਾਧਾਰਣਤ੍ਤਾ ਸੁਕਰਤ੍ਤਾ ਸੀਲੇ ਪਤਿਟ੍ਠਾਨਸ੍ਸ ¶ ਉਪਾਯਭਾਵਤੋ ਚ ਆਦਿਤੋ ਕਥਿਤਾ. ਪਰਿਚ੍ਚਾਗਸੀਲੋ ਹਿ ਪੁਗ੍ਗਲੋ ਪਰਿਗ੍ਗਹਵਤ੍ਥੂਸੁ ਨਿਸ੍ਸਙ੍ਗਭਾਵਤੋ ਸੁਖੇਨੇਵ ਸੀਲਾਨਿ ਸਮਾਦਿਯਤਿ, ਤਤ੍ਥ ਚ ਸੁਪ੍ਪਤਿਟ੍ਠਿਤੋ ਹੋਤਿ. ਸੀਲੇਨ ਦਾਯਕਪਟਿਗ੍ਗਾਹਕਵਿਸੁਦ੍ਧਿਤੋ ਪਰਾਨੁਗ੍ਗਹਂ ਵਤ੍ਵਾ ਪਰਪੀਲ਼ਾਨਿਵਤ੍ਤਿਵਚਨਤੋ ਕਿਰਿਯਧਮ੍ਮਂ ਵਤ੍ਵਾ ਅਕਿਰਿਯਧਮ੍ਮਵਚਨਤੋ ਭੋਗਯਸਸਮ੍ਪਤ੍ਤਿਹੇਤੁਂ ਵਤ੍ਵਾ ਭਵਸਮ੍ਪਤ੍ਤਿਹੇਤੁਵਚਨਤੋ ਚ ਦਾਨਕਥਾਨਨ੍ਤਰਂ ਸੀਲਕਥਾ ਕਥਿਤਾ.

ਸੀਲਕਥਾ ਨਾਮ ‘‘ਸੀਲਂ ਨਾਮੇਤਂ ਅਵਸ੍ਸਯੋ ਪਤਿਟ੍ਠਾ ਆਰਮ੍ਮਣਂ ਤਾਣਂ ਲੇਣਂ ਗਤਿ ਪਰਾਯਣਂ. ਸੀਲਂ ਨਾਮੇਤਂ ਮਮ ਵਂਸੋ, ਅਹਂ ਸਙ੍ਖਪਾਲਨਾਗਰਾਜਕਾਲੇ ਭੂਰਿਦਤ੍ਤਨਾਗਰਾਜਕਾਲੇ ਚਮ੍ਪੇਯ੍ਯਨਾਗਰਾਜਕਾਲੇ ਸੀਲਵਰਾਜਕਾਲੇ ਮਾਤੁਪੋਸਕਹਤ੍ਥਿਰਾਜਕਾਲੇ ਛਦ੍ਦਨ੍ਤਹਤ੍ਥਿਰਾਜਕਾਲੇਤਿ ਅਨਨ੍ਤੇਸੁ ਅਤ੍ਤਭਾਵੇਸੁ ਸੀਲਂ ਪਰਿਪੂਰੇਸਿਂ. ਇਧਲੋਕਪਰਲੋਕਸਮ੍ਪਤ੍ਤੀਨਞ੍ਹਿ ਸੀਲਸਦਿਸੋ ਅਵਸ੍ਸਯੋ ਸੀਲਸਦਿਸਾ ਪਤਿਟ੍ਠਾ ਆਰਮ੍ਮਣਂ ਤਾਣਂ ਲੇਣਂ ਗਤਿ ਪਰਾਯਣਂ ਨਤ੍ਥਿ, ਸੀਲਾਲਙ੍ਕਾਰਸਦਿਸੋ ਅਲਙ੍ਕਾਰੋ ਨਤ੍ਥਿ, ਸੀਲਪੁਪ੍ਫਸਦਿਸਂ ਪੁਪ੍ਫਂ ਨਤ੍ਥਿ, ਸੀਲਗਨ੍ਧਸਦਿਸੋ ਗਨ੍ਧੋ ਨਤ੍ਥਿ. ਸੀਲਾਲਙ੍ਕਾਰੇਨ ਹਿ ਅਲਙ੍ਕਤਂ ਸੀਲਕੁਸੁਮਪਿਲ਼ਨ੍ਧਨਂ ਸੀਲਗਨ੍ਧਾਨੁਲਿਤ੍ਤਂ ਸਦੇਵਕੋਪਿ ਲੋਕੋ ਓਲੋਕੇਨ੍ਤੋ ਤਿਤ੍ਤਿਂ ਨ ਗਚ੍ਛਤੀ’’ਤਿ ਏਵਮਾਦਿਸੀਲਗੁਣਪ੍ਪਟਿਸਂਯੁਤ੍ਤਕਥਾ.

ਇਦਂ ਪਨ ਸੀਲਂ ਨਿਸ੍ਸਾਯ ਅਯਂ ਸਗ੍ਗੋ ਲਬ੍ਭਤੀਤਿ ਦਸ੍ਸਨਤ੍ਥਂ ਸੀਲਾਨਨ੍ਤਰਂ ਸਗ੍ਗਕਥਂ ਕਥੇਸਿ. ਸਗ੍ਗਕਥਾ ਨਾਮ ‘‘ਅਯਂ ਸਗ੍ਗੋ ਨਾਮ ਇਟ੍ਠੋ ਕਨ੍ਤੋ ਮਨਾਪੋ ¶ , ਨਿਚ੍ਚਮੇਤ੍ਥ ਕੀਲ਼ਾ, ਨਿਚ੍ਚਂ ਸਮ੍ਪਤ੍ਤਿਯੋ ਲਬ੍ਭਨ੍ਤਿ, ਚਾਤੁਮਹਾਰਾਜਿਕਾ ਦੇਵਾ ਨਵੁਤਿਵਸ੍ਸਸਤਸਹਸ੍ਸਾਨਿ ਦਿਬ੍ਬਸੁਖਂ ਦਿਬ੍ਬਸਮ੍ਪਤ੍ਤਿਂ ਪਟਿਲਭਨ੍ਤਿ, ਤਾਵਤਿਂਸਾ ਤਿਸ੍ਸੋ ਚ ਵਸ੍ਸਕੋਟਿਯੋ ਸਟ੍ਠਿ ਚ ਵਸ੍ਸਸਤਸਹਸ੍ਸਾਨੀ’’ਤਿ ਏਵਮਾਦਿਸਗ੍ਗਗੁਣਪਟਿਸਂਯੁਤ੍ਤਕਥਾ. ਸਗ੍ਗਸਮ੍ਪਤ੍ਤਿਂ ਕਥਯਨ੍ਤਾਨਞ੍ਹਿ ਬੁਦ੍ਧਾਨਂ ਮੁਖਂ ਨਪ੍ਪਹੋਤਿ. ਵੁਤ੍ਤਮ੍ਪਿ ਚੇਤਂ ‘‘ਅਨੇਕਪਰਿਯਾਯੇਨ ਖੋ ਅਹਂ, ਭਿਕ੍ਖਵੇ, ਸਗ੍ਗਕਥਂ ਕਥੇਯ੍ਯ’’ਨ੍ਤਿਆਦਿ.

ਏਵਂ ਸਗ੍ਗਕਥਾਯ ਪਲੋਭੇਤ੍ਵਾ ਪੁਨ ਹਤ੍ਥਿਂ ਅਲਙ੍ਕਰਿਤ੍ਵਾ ਤਸ੍ਸ ਸੋਣ੍ਡਂ ਛਿਨ੍ਦਨ੍ਤੋ ਵਿਯ ਅਯਮ੍ਪਿ ਸਗ੍ਗੋ ਅਨਿਚ੍ਚੋ ਅਦ੍ਧੁਵੋ, ਨ ਏਤ੍ਥ ਛਨ੍ਦਰਾਗੋ ਕਾਤਬ੍ਬੋਤਿ ਦਸ੍ਸਨਤ੍ਥਂ ‘‘ਅਪ੍ਪਸ੍ਸਾਦਾ ਕਾਮਾ ਬਹੁਦੁਕ੍ਖਾ ਬਹੁਪਾਯਾਸਾ, ਆਦੀਨਵੋ ਏਤ੍ਥ ਭਿਯ੍ਯੋ’’ਤਿਆਦਿਨਾ (ਮ. ਨਿ. ੧.੧੭੭; ਪਾਚਿ. ੪੧੭) ਨਯੇਨ ਕਾਮਾਨਂ ਆਦੀਨਵਂ ਓਕਾਰਂ ਸਂਕਿਲੇਸਂ ਕਥੇਸਿ. ਤਤ੍ਥ ਆਦੀਨਵੋਤਿ ਦੋਸੋ, ਅਨਿਚ੍ਚਤਾਦਿਨਾ ਅਪ੍ਪਸ੍ਸਾਦਤਾਦਿਨਾ ਚ ਦੂਸਿਤਭਾਵੋਤਿ ਅਤ੍ਥੋ. ਅਥ ਵਾ ਆਦੀਨਂ ਵਾਤਿ ਪਵਤ੍ਤਤੀਤਿ ਆਦੀਨਵੋ, ਪਰਮਕਪਣਤਾ. ਤਥਾ ਚ ਕਾਮਾ ਯਥਾਭੂਤਂ ਪਚ੍ਚਵੇਕ੍ਖਨ੍ਤਾਨਂ ਪਚ੍ਚੁਪਤਿਟ੍ਠਨ੍ਤਿ. ਓਕਾਰੋਤਿ ਲਾਮਕਭਾਵੋ ਨਿਹੀਨਭਾਵੋ ਅਸੇਟ੍ਠੇਹਿ ਸੇਵਿਤਬ੍ਬਤਾ ਸੇਟ੍ਠੇਹਿ ਨ ਸੇਵਿਤਬ੍ਬਤਾ ਚ. ਸਂਕਿਲੇਸੋਤਿ ਤੇਹਿ ਸਤ੍ਤਾਨਂ ਸਂਕਿਲਿਸ੍ਸਨਂ, ਵਿਬਾਧੇਤਬ੍ਬਤਾ ਉਪਤਾਪੇਤਬ੍ਬਤਾਤਿ ਅਤ੍ਥੋ.

ਏਵਂ ¶ ਕਾਮਾਦੀਨਵੇਨ ਤਜ੍ਜੇਤ੍ਵਾ ਨੇਕ੍ਖਮ੍ਮੇ ਆਨਿਸਂਸਂ ਪਕਾਸੇਸਿ. ਯਤ੍ਤਕਾ ਚ ਕਾਮੇਸੁ ਆਦੀਨਵਾ, ਪਟਿਪਕ੍ਖਤੋ ਤਤ੍ਤਕਾਵ ਨੇਕ੍ਖਮ੍ਮੇ ਆਨਿਸਂਸਾ. ਅਪਿਚ ‘‘ਨੇਕ੍ਖਮ੍ਮਂ ਨਾਮੇਤਂ ਅਸਮ੍ਬਾਧਂ ਅਸਂਕਿਲਿਟ੍ਠਂ, ਨਿਕ੍ਖਨ੍ਤਂ ਕਾਮੇਹਿ, ਨਿਕ੍ਖਨ੍ਤਂ ਕਾਮਸਞ੍ਞਾਯ, ਨਿਕ੍ਖਨ੍ਤਂ ਕਾਮਵਿਤਕ੍ਕੇਹਿ, ਨਿਕ੍ਖਨ੍ਤਂ ਕਾਮਪਰਿਲ਼ਾਹੇਹਿ, ਨਿਕ੍ਖਨ੍ਤਂ ਬ੍ਯਾਪਾਰਤੋ’’ਤਿਆਦਿਨਾ ਨਯੇਨ ਨੇਕ੍ਖਮ੍ਮੇ ਆਨਿਸਂਸਂ ਪਕਾਸੇਸਿ, ਪਬ੍ਬਜ੍ਜਾਯ ਝਾਨਾਦੀਸੁ ਚ ਗੁਣੇ ਵਿਭਾਵੇਸਿ ਵਣ੍ਣੇਸਿ. ਏਤ੍ਥ ਚ ਸਗ੍ਗਂ ਕਥੇਤ੍ਵਾ ਸ੍ਵਾਯਂ ਸਗ੍ਗੋ ਰਾਗਾਦੀਹਿ ਉਪਕ੍ਕਿਲਿਟ੍ਠੋ, ਸਬ੍ਬਥਾਪਿ ਅਨੁਪਕ੍ਕਿਲਿਟ੍ਠੋ ਅਰਿਯਮਗ੍ਗੋਤਿ ਦਸ੍ਸਨਤ੍ਥਂ ਸਗ੍ਗਾਨਨ੍ਤਰਂ ਮਗ੍ਗੋ ਕਥੇਤਬ੍ਬੋ. ਮਗ੍ਗਞ੍ਚ ਕਥੇਨ੍ਤੇਨ ਤਦਧਿਗਮੁਪਾਯਸਨ੍ਦਸ੍ਸਨਤ੍ਥਂ ਸਗ੍ਗਪਰਿਯਾਪਨ੍ਨਾਪਿ ਪਗੇਵ ਇਤਰੇ ਸਬ੍ਬੇਪਿ ਕਾਮਾ ਨਾਮ ਬਹ੍ਵਾਦੀਨਵਾ ਅਨਿਚ੍ਚਾ ਅਦ੍ਧੁਵਾ ਵਿਪਰਿਣਾਮਧਮ੍ਮਾਤਿ ਕਾਮਾਨਂ ਆਦੀਨਵੋ, ਹੀਨਾ ਗਮ੍ਮਾ ਪੋਥੁਜ੍ਜਨਿਕਾ ਅਨਰਿਯਾ ਅਨਤ੍ਥਸਞ੍ਹਿਤਾਤਿ ਤੇਸਂ ਓਕਾਰੋ ਲਾਮਕਭਾਵੋ, ਸਬ੍ਬੇਪਿ ਭਵਾ ਕਿਲੇਸਾਨਂ ਵਤ੍ਥੁਭੂਤਾਤਿ ਤਤ੍ਥ ਸਂਕਿਲੇਸੋ, ਸਬ੍ਬਸਂਕਿਲੇਸਵਿਪ੍ਪਮੁਤ੍ਤਂ ਨਿਬ੍ਬਾਨਨ੍ਤਿ ਨੇਕ੍ਖਮ੍ਮੇ ਆਨਿਸਂਸੋ ¶ ਚ ਕਥੇਤਬ੍ਬੋਤਿ ਕਾਮੇਸੁ ਆਦੀਨਵੋ ਓਕਾਰੋ ਸਂਕਿਲੇਸੋ ਨੇਕ੍ਖਮ੍ਮੇ ਚ ਆਨਿਸਂਸੋ ਪਕਾਸਿਤੋਤਿ ਦਟ੍ਠਬ੍ਬਂ.

ਕਲ੍ਲਚਿਤ੍ਤਨ੍ਤਿ ਕਮ੍ਮਨਿਯਚਿਤ੍ਤਂ, ਹੇਟ੍ਠਾ ਪਵਤ੍ਤਿਤਦੇਸਨਾਯ ਅਸ੍ਸਦ੍ਧਿਯਾਦੀਨਂ ਚਿਤ੍ਤਦੋਸਾਨਂ ਵਿਗਤਤ੍ਤਾ ਉਪਰਿਦੇਸਨਾਯ ਭਾਜਨਭਾਵੂਪਗਮਨੇਨ ਕਮ੍ਮਕ੍ਖਮਚਿਤ੍ਤਨ੍ਤਿ ਅਤ੍ਥੋ. ਅਸ੍ਸਦ੍ਧਿਯਾਦਯੋ ਵਾ ਯਸ੍ਮਾ ਚਿਤ੍ਤਸ੍ਸ ਰੋਗਭੂਤਾ ਤਦਾ ਤਸ੍ਸ ਵਿਗਤਾ, ਤਸ੍ਮਾ ਕਲ੍ਲਚਿਤ੍ਤਂ ਅਰੋਗਚਿਤ੍ਤਨ੍ਤਿ ਅਤ੍ਥੋ. ਦਿਟ੍ਠਿਮਾਨਾਦਿਕਿਲੇਸਵਿਗਮੇਨ ਮੁਦੁਚਿਤ੍ਤਂ, ਕਾਮਚ੍ਛਨ੍ਦਾਦਿਵਿਗਮੇਨ ਵਿਨੀਵਰਣਚਿਤ੍ਤਂ, ਸਮ੍ਮਾਪਟਿਪਤ੍ਤਿਯਂ ਉਲ਼ਾਰਪੀਤਿਪਾਮੋਜ੍ਜਯੋਗੇਨ ਉਦਗ੍ਗਚਿਤ੍ਤਂ. ਤਤ੍ਥ ਸਦ੍ਧਾਸਮ੍ਪਤ੍ਤਿਯਾ ਪਸਨ੍ਨਚਿਤ੍ਤਂ ਯਦਾ ਭਗਵਾ ਅਞ੍ਞਾਸੀਤਿ ਸਮ੍ਬਨ੍ਧੋ. ਅਥ ਵਾ ਕਲ੍ਲਚਿਤ੍ਤਨ੍ਤਿ ਕਾਮਚ੍ਛਨ੍ਦਵਿਗਮੇਨ ਅਰੋਗਚਿਤ੍ਤਂ. ਮੁਦੁਚਿਤ੍ਤਨ੍ਤਿ ਬ੍ਯਾਪਾਦਵਿਗਮੇਨ ਮੇਤ੍ਤਾਵਸੇਨ ਅਕਠਿਨਚਿਤ੍ਤਂ. ਵਿਨੀਵਰਣਚਿਤ੍ਤਨ੍ਤਿ ਉਦ੍ਧਚ੍ਚਕੁਕ੍ਕੁਚ੍ਚਵਿਗਮੇਨ ਵਿਕ੍ਖੇਪਸ੍ਸ ਵਿਗਤਤ੍ਤਾ ਤੇਨ ਅਪਿਹਿਤਚਿਤ੍ਤਂ. ਉਦਗ੍ਗਚਿਤ੍ਤਨ੍ਤਿ ਥਿਨਮਿਦ੍ਧਵਿਗਮੇਨ ਸਮ੍ਪਗ੍ਗਹਵਸੇਨ ਅਲੀਨਚਿਤ੍ਤਂ. ਪਸਨ੍ਨਚਿਤ੍ਤਨ੍ਤਿ ਵਿਚਿਕਿਚ੍ਛਾਵਿਗਮੇਨ ਸਮ੍ਮਾਪਟਿਪਤ੍ਤਿਯਂ ਅਧਿਮੁਤ੍ਤਚਿਤ੍ਤਨ੍ਤਿ ਏਵਮ੍ਪੇਤ੍ਥ ਅਤ੍ਥੋ ਵੇਦਿਤਬ੍ਬੋ. ਸਾਮੁਕ੍ਕਂਸਿਕਾਤਿ ਸਾਮਂ ਉਕ੍ਕਂਸਿਕਾ, ਅਤ੍ਤਨਾਯੇਵ ਉਦ੍ਧਰਿਤ੍ਵਾ ਗਹਿਤਾ, ਸਯਮ੍ਭੂਞਾਣੇਨ ਦਿਟ੍ਠਾ ਅਸਾਧਾਰਣਾ ਅਞ੍ਞੇਸਨ੍ਤਿ ਅਤ੍ਥੋ. ਕਾ ਚ ਪਨ ਸਾਤਿ? ਅਰਿਯਸਚ੍ਚਦੇਸਨਾ. ਤੇਨੇਵਾਹ ‘‘ਦੁਕ੍ਖਂ ਸਮੁਦਯਂ ਨਿਰੋਧਂ ਮਗ੍ਗ’’ਨ੍ਤਿ.

ਸੇਯ੍ਯਥਾਪੀਤਿਆਦਿਨਾ ਉਪਮਾਵਸੇਨ ਤਸ੍ਸ ਕਿਲੇਸਪ੍ਪਹਾਨਂ ਅਰਿਯਮਗ੍ਗੁਪ੍ਪਾਦਞ੍ਚ ਦਸ੍ਸੇਤਿ. ਅਪਗਤਕਾਲ਼ਕਨ੍ਤਿ ਵਿਗਤਕਾਲ਼ਕਂ. ਸਮ੍ਮਦੇਵਾਤਿ ਸੁਟ੍ਠੁ ਏਵ. ਰਜਨਨ੍ਤਿ ਨੀਲਪੀਤਾਦਿਰਙ੍ਗਜਾਤਂ. ਪਟਿਗ੍ਗਣ੍ਹੇਯ੍ਯਾਤਿ ਗਣ੍ਹੇਯ੍ਯ, ਪਭਸ੍ਸਰਂ ਭਵੇਯ੍ਯ. ਤਸ੍ਮਿਂਯੇਵ ਆਸਨੇਤਿ ਤਸ੍ਸਂਯੇਵ ਨਿਸਜ੍ਜਾਯਂ. ਏਤੇਨਸ੍ਸ ਲਹੁਵਿਪਸ੍ਸਕਤਾ ਤਿਕ੍ਖਪਞ੍ਞਤਾ ਸੁਖਪਟਿਪਦਖਿਪ੍ਪਾਭਿਞ੍ਞਤਾ ਚ ਦਸ੍ਸਿਤਾ ਹੋਤਿ. ਵਿਰਜਨ੍ਤਿਆਦਿ ¶ ਵੁਤ੍ਤਨਯਮੇਵ. ਤਤ੍ਰਿਦਂ ਉਪਮਾਸਂਸਨ੍ਦਨਂ – ਵਤ੍ਥਂ ਵਿਯ ਚਿਤ੍ਤਂ, ਵਤ੍ਥਸ੍ਸ ਆਗਨ੍ਤੁਕਮਲੇਹਿ ਕਿਲਿਟ੍ਠਭਾਵੋ ਵਿਯ ਚਿਤ੍ਤਸ੍ਸ ਰਾਗਾਦਿਮਲੇਹਿ ਸਂਕਿਲਿਟ੍ਠਭਾਵੋ, ਧੋਵਨਸਿਲਾ ਵਿਯ ਅਨੁਪੁਬ੍ਬਿਕਥਾ, ਉਦਕਂ ਵਿਯ ਸਦ੍ਧਾ, ਉਦਕੇਨ ਤੇਮੇਤ੍ਵਾ ਤੇਮੇਤ੍ਵਾ ਊਸਗੋਮਯਛਾਰਿਕਖਾਰਕੇਹਿ ਕਾਲ਼ਕਪਦੇਸੇ ਸਮ੍ਮਦ੍ਦਿਤ੍ਵਾ ਵਤ੍ਥਸ੍ਸ ਧੋਵਨਪਯੋਗੋ ਵਿਯ ਸਦ੍ਧਾਸਿਨੇਹੇਨ ਤੇਮੇਤ੍ਵਾ ਤੇਮੇਤ੍ਵਾ ਸਤਿਸਮਾਧਿਪਞ੍ਞਾਹਿ ਦੋਸੇ ਸਿਥਿਲੇ ਕਤ੍ਵਾ ਸੀਲਸੁਤਾਦਿਵਿਧਿਨਾ ਚਿਤ੍ਤਸ੍ਸ ਸੋਧਨੇ ਵੀਰਿਯਾਰਮ੍ਭੋ, ਤੇਨ ਪਯੋਗੇਨ ਵਤ੍ਥੇ ਕਾਲ਼ਕਾਪਗਮੋ ਵਿਯ ਵੀਰਿਯਾਰਮ੍ਭੇਨ ਕਿਲੇਸਵਿਕ੍ਖਮ੍ਭਨਂ, ਰਙ੍ਗਜਾਤਂ ¶ ਵਿਯ ਅਰਿਯਮਗ੍ਗੋ, ਤੇਨ ਸੁਦ੍ਧਸ੍ਸ ਵਤ੍ਥਸ੍ਸ ਪਭਸ੍ਸਰਭਾਵੋ ਵਿਯ ਵਿਕ੍ਖਮ੍ਭਿਤਕਿਲੇਸਸ੍ਸ ਚਿਤ੍ਤਸ੍ਸ ਮਗ੍ਗੇਨ ਪਰਿਯੋਦਪਨਨ੍ਤਿ.

੨੭. ਅਸ੍ਸਦੂਤੇਤਿ ਆਰੁਲ਼੍ਹਅਸ੍ਸੇ ਦੂਤੇ. ਇਦ੍ਧਾਭਿਸਙ੍ਖਾਰਨ੍ਤਿ ਇਦ੍ਧਿਕਿਰਿਯਂ. ਅਭਿਸਙ੍ਖਰੇਸੀਤਿ ਅਭਿਸਙ੍ਖਰਿ, ਅਕਾਸੀਤਿ ਅਤ੍ਥੋ. ਕਿਮਤ੍ਥਨ੍ਤਿ ਚੇ? ਉਭਿਨ੍ਨਂ ਪਟਿਲਭਿਤਬ੍ਬਵਿਸੇਸਨ੍ਤਰਾਯਨਿਸੇਧਨਤ੍ਥਂ. ਯਦਿ ਹਿ ਸੋ ਪੁਤ੍ਤਂ ਪਸ੍ਸੇਯ੍ਯ, ਪੁਤ੍ਤਸ੍ਸਪਿ ਅਰਹਤ੍ਤਪ੍ਪਤ੍ਤਿ ਸੇਟ੍ਠਿਸ੍ਸਪਿ ਧਮ੍ਮਚਕ੍ਖੁਪਟਿਲਾਭੋ ਨ ਸਿਯਾ. ਅਦਿਟ੍ਠਸਚ੍ਚੋਪਿ ਹਿ ‘‘ਦੇਹਿ ਤੇ ਮਾਤੁਯਾ ਜੀਵਿਤ’’ਨ੍ਤਿ ਯਾਚਨ੍ਤੋ ਕਥਞ੍ਹਿ ਨਾਮ ਵਿਕ੍ਖੇਪਂ ਪਟਿਬਾਹਿਤ੍ਵਾ ਭਗਵਤੋ ਧਮ੍ਮਦੇਸਨਾਨੁਸਾਰੇਨ ਞਾਣਂ ਪੇਸੇਤ੍ਵਾ ਧਮ੍ਮਚਕ੍ਖੁਂ ਪਟਿਲਭੇਯ੍ਯ, ਯਸੋ ਚ ਏਵਂ ਤੇਨ ਯਾਚਿਯਮਾਨੋ ਕਥਂ ਤਂ ਵਿਕ੍ਖੇਪਂ ਪਟਿਬਾਹਿਤ੍ਵਾ ਅਰਹਤ੍ਤੇ ਪਤਿਟ੍ਠਹੇਯ੍ਯ.

ਏਤਦਵੋਚਾਤਿ ਭਗਵਤੋ ਧਮ੍ਮਦੇਸਨਂ ਅਬ੍ਭਨੁਮੋਦਮਾਨੋ ਏਤਂ ‘‘ਅਭਿਕ੍ਕਨ੍ਤਂ ਭਨ੍ਤੇ’’ਤਿਆਦਿਵਚਨਂ ਅਵੋਚ. ਅਭਿਕ੍ਕਨ੍ਤ-ਸਦ੍ਦੋ ਚਾਯਮਿਧ ਅਬ੍ਭਨੁਮੋਦਨੇ, ਤਸ੍ਮਾ ਸਾਧੁ ਸਾਧੁ ਭਨ੍ਤੇਤਿ ਵੁਤ੍ਤਂ ਹੋਤਿ.

‘‘ਭਯੇ ਕੋਧੇ ਪਸਂਸਾਯਂ, ਤੁਰਿਤੇ ਕੋਤੂਹਲਚ੍ਛਰੇ;

ਹਾਸੇ ਸੋਕੇ ਪਸਾਦੇ ਚ, ਕਰੇ ਆਮੇਡਿਤਂ ਬੁਧੋ’’ਤਿ. –

ਇਮਿਨਾਵ ਲਕ੍ਖਣੇਨ ਇਧ ਪਸਾਦਵਸੇਨ ਪਸਂਸਾਵਸੇਨ ਚਾਯਂ ਦ੍ਵਿਕ੍ਖਤ੍ਤੁਂ ਵੁਤ੍ਤੋਤਿ ਵੇਦਿਤਬ੍ਬੋ. ਸੇਯ੍ਯਥਾਪੀਤਿਆਦਿਨਾ ਚਤੂਹਿ ਉਪਮਾਹਿ ਭਗਵਤੋ ਦੇਸਨਂ ਥੋਮੇਤਿ. ਤਤ੍ਥ ਨਿਕ੍ਕੁਜ੍ਜਿਤਨ੍ਤਿ ਅਧੋਮੁਖਠਪਿਤਂ, ਹੇਟ੍ਠਾਮੁਖਜਾਤਂ ਵਾ. ਉਕ੍ਕੁਜ੍ਜੇਯ੍ਯਾਤਿ ਉਪਰਿਮੁਖਂ ਕਰੇਯ੍ਯ. ਪਟਿਚ੍ਛਨ੍ਨਨ੍ਤਿ ਤਿਣਪਣ੍ਣਾਦਿਛਾਦਿਤਂ. ਵਿਵਰੇਯ੍ਯਾਤਿ ਉਗ੍ਘਾਟੇਯ੍ਯ. ਮੂਲ਼੍ਹਸ੍ਸਾਤਿ ਦਿਸਾਮੂਲ਼੍ਹਸ੍ਸ. ਮਗ੍ਗਂ ਆਚਿਕ੍ਖੇਯ੍ਯਾਤਿ ਹਤ੍ਥੇ ਗਹੇਤ੍ਵਾ ‘‘ਏਸ ਮਗ੍ਗੋ’’ਤਿ ਵਦੇਯ੍ਯ. ਅਨ੍ਧਕਾਰੇਤਿ ਕਾਲ਼ਪਕ੍ਖਚਾਤੁਦ੍ਦਸੀ ਅਡ੍ਢਰਤ੍ਤਿ ਘਨਵਨਸਣ੍ਡਮੇਘਪਟਲੇਹਿ ਚਤੁਰਙ੍ਗਤਮੇ.

ਏਵਂ ¶ ਦੇਸਨਂ ਥੋਮੇਤ੍ਵਾ ਇਮਾਯ ਦੇਸਨਾਯ ਰਤਨਤ੍ਤਯੇ ਪਸਨ੍ਨਚਿਤ੍ਤੋ ਪਸਨ੍ਨਾਕਾਰਂ ਕਰੋਨ੍ਤੋ ‘‘ਏਸਾਹ’’ਨ੍ਤਿਆਦਿਮਾਹ. ਤਤ੍ਥ ਏਸਾਹਨ੍ਤਿ ਏਸੋ ਅਹਂ. ਉਪਾਸਕਂ ਮਂ ਭਗਵਾ ਧਾਰੇਤੂਤਿ ਮਂ ਭਗਵਾ ‘‘ਉਪਾਸਕੋ ਅਯ’’ਨ੍ਤਿ ਏਵਂ ਧਾਰੇਤੁ, ਜਾਨਾਤੂਤਿ ਅਤ੍ਥੋ. ਅਜ੍ਜਤਗ੍ਗੇਤਿ ਏਤ੍ਥਾਯਂ ਅਗ੍ਗ-ਸਦ੍ਦੋ ਆਦਿਅਤ੍ਥੇ, ਤਸ੍ਮਾ ਅਜ੍ਜਤਗ੍ਗੇਤਿ ਅਜ੍ਜਤਂ ਆਦਿਂ ਕਤ੍ਵਾਤਿ ¶ ਏਵਮਤ੍ਥੋ ਵੇਦਿਤਬ੍ਬੋ. ਅਜ੍ਜਤਨ੍ਤਿ ਅਜ੍ਜਭਾਵਂ. ‘‘ਅਜ੍ਜਦਗ੍ਗੇ’’ਤਿ ਵਾ ਪਾਠੋ, ਦ-ਕਾਰੋ ਪਦਸਨ੍ਧਿਕਰੋ, ਅਜ੍ਜ ਅਗ੍ਗਂ ਕਤ੍ਵਾਤਿ ਅਤ੍ਥੋ. ਪਾਣੁਪੇਤਨ੍ਤਿ ਪਾਣੇਹਿ ਉਪੇਤਂ. ਯਾਵ ਮੇ ਜੀਵਿਤਂ ਪਵਤ੍ਤਤਿ, ਤਾਵ ਉਪੇਤਂ, ਅਨਞ੍ਞਸਤ੍ਥੁਕਂ ਤੀਹਿ ਸਰਣਗਮਨੇਹਿ ਸਰਣਂ ਗਤਂ ਉਪਾਸਕਂ ਕਪ੍ਪਿਯਕਾਰਕਂ ਮਂ ਭਗਵਾ ਧਾਰੇਤੁ ਜਾਨਾਤੁ. ਅਹਞ੍ਹਿ ਸਚੇਪਿ ਮੇ ਤਿਖਿਣੇਨ ਅਸਿਨਾ ਸੀਸਂ ਛਿਨ੍ਦੇਯ੍ਯ, ਨੇਵ ਬੁਦ੍ਧਂ ‘‘ਨ ਬੁਦ੍ਧੋ’’ਤਿ ਵਾ, ਧਮ੍ਮਂ ‘‘ਨ ਧਮ੍ਮੋ’’ਤਿ ਵਾ, ਸਙ੍ਘਂ ‘‘ਨ ਸਙ੍ਘੋ’’ਤਿ ਵਾ ਵਦੇਯ੍ਯਨ੍ਤਿ ਏਵਂ ਅਤ੍ਤਸਨ੍ਨਿਯ੍ਯਾਤਨੇਨ ਸਰਣਂ ਅਗਮਾਸਿ. ਏਵਂ ‘‘ਅਭਿਕ੍ਕਨ੍ਤ’’ਨ੍ਤਿਆਦੀਨਂ ਅਨੁਤ੍ਤਾਨਪਦਤ੍ਥੋ ਵੇਦਿਤਬ੍ਬੋ, ਵਿਤ੍ਥਾਰੋ ਪਨ ਹੇਟ੍ਠਾ ਵੇਰਞ੍ਜਕਣ੍ਡਵਣ੍ਣਨਾਯਂ ਆਗਤੋਯੇਵਾਤਿ ਇਧ ਨ ਦਸ੍ਸਿਤੋ.

੨੮. ਭੂਮਿਂ ਪਚ੍ਚਵੇਕ੍ਖਨ੍ਤਸ੍ਸਾਤਿ ਅਤ੍ਤਨਾ ਦਿਟ੍ਠਮਤ੍ਥਂ ਪਚ੍ਚਵੇਕ੍ਖਨ੍ਤਸ੍ਸ. ਇਦ੍ਧਾਭਿਸਙ੍ਖਾਰਂ ਪਟਿਪ੍ਪਸ੍ਸਮ੍ਭੇਸੀਤਿ ਯਥਾ ਤਂ ਸੇਟ੍ਠਿ ਗਹਪਤਿ ਤਤ੍ਥ ਨਿਸਿਨ੍ਨੋਵ ਯਸਂ ਕੁਲਪੁਤ੍ਤਂ ਪਸ੍ਸਤਿ, ਤਥਾ ਅਧਿਟ੍ਠਾਸੀਤਿ ਅਤ੍ਥੋ. ਅਧਿਵਾਸੇਤੂਤਿ ਸਮ੍ਪਟਿਚ੍ਛਤੁ. ਅਜ੍ਜਤਨਾਯਾਤਿ ਯਂ ਮੇ ਤੁਮ੍ਹੇਸੁ ਸਕ੍ਕਾਰਂ ਕਰੋਤੋ ਅਜ੍ਜ ਭਵਿਸ੍ਸਤਿ ਪੁਞ੍ਞਞ੍ਚ ਪੀਤਿਪਾਮੋਜ੍ਜਞ੍ਚ, ਤਦਤ੍ਥਾਯ. ਅਧਿਵਾਸੇਸਿ ਭਗਵਾ ਤੁਣ੍ਹੀਭਾਵੇਨਾਤਿ ਭਗਵਾ ਕਾਯਙ੍ਗਂ ਵਾ ਵਾਚਙ੍ਗਂ ਵਾ ਅਚੋਪੇਤ੍ਵਾ ਅਬ੍ਭਨ੍ਤਰੇਯੇਵ ਖਨ੍ਤਿਂ ਕਰੋਨ੍ਤੋ ਤੁਣ੍ਹੀਭਾਵੇਨ ਅਧਿਵਾਸੇਸਿ, ਸੇਟ੍ਠਿਸ੍ਸ ਅਨੁਗ੍ਗਹਤ੍ਥਂ ਮਨਸਾਵ ਸਮ੍ਪਟਿਚ੍ਛੀਤਿ ਵੁਤ੍ਤਂ ਹੋਤਿ. ‘‘ਏਹਿ ਭਿਕ੍ਖੂ’’ਤਿ ਭਗਵਾ ਅਵੋਚਾਤਿ ਤਸ੍ਸ ਕਿਰ ਇਦ੍ਧਿਮਯਪਤ੍ਤਚੀਵਰਸ੍ਸ ਉਪਨਿਸ੍ਸਯਂ ਓਲੋਕੇਨ੍ਤੋ ਅਨੇਕਾਸੁ ਜਾਤੀਸੁ ਚੀਵਰਾਦਿਅਟ੍ਠਪਰਿਕ੍ਖਾਰਦਾਨਂ ਦਿਸ੍ਵਾ ‘‘ਏਹਿ ਭਿਕ੍ਖੂ’’ਤਿ ਅਵੋਚ. ਸੋ ਤਾਵਦੇਵ ਭਣ੍ਡੁ ਕਾਸਾਵਵਸਨੋ ਅਟ੍ਠਹਿ ਭਿਕ੍ਖੁਪਰਿਕ੍ਖਾਰੇਹਿ ਸਰੀਰੇ ਪਟਿਮੁਕ੍ਕੇਹੇਵ ਵਸ੍ਸਸਟ੍ਠਿਕਤ੍ਥੇਰੋ ਵਿਯ ਭਗਵਨ੍ਤਂ ਨਮਸ੍ਸਮਾਨੋਵ ਨਿਸੀਦਿ. ਯੋ ਹਿ ਚੀਵਰਾਦਿਕੇ ਅਟ੍ਠ ਪਰਿਕ੍ਖਾਰੇ ਪਤ੍ਤਚੀਵਰਮੇਵ ਵਾ ਸੋਤਾਪਨ੍ਨਾਦਿਅਰਿਯਸ੍ਸ ਪੁਥੁਜ੍ਜਨਸ੍ਸੇਵ ਵਾ ਸੀਲਸਮ੍ਪਨ੍ਨਸ੍ਸ ਦਤ੍ਵਾ ‘‘ਇਦਂ ਪਰਿਕ੍ਖਾਰਦਾਨਂ ਅਨਾਗਤੇ ਏਹਿਭਿਕ੍ਖੁਭਾਵਾਯ ਪਚ੍ਚਯੋ ਹੋਤੂ’’ਤਿ ਪਤ੍ਥਨਂ ਪਟ੍ਠਪੇਤਿ, ਤਸ੍ਸ ਤਂ ਸਤਿ ਅਧਿਕਾਰਸਮ੍ਪਤ੍ਤਿਯਂ ਬੁਦ੍ਧਾਨਂ ਸਮ੍ਮੁਖੀਭਾਵੇ ਇਦ੍ਧਿਮਯਪਰਿਕ੍ਖਾਰਲਾਭਾਯ ਸਂਵਤ੍ਤਤੀਤਿ ਵੇਦਿਤਬ੍ਬਂ.

੨੯. ਪਣੀਤੇਨਾਤਿ ਉਤ੍ਤਮੇਨ. ਸਹਤ੍ਥਾਤਿ ਸਹਤ੍ਥੇਨ. ਸਨ੍ਤਪ੍ਪੇਤ੍ਵਾਤਿ ਸੁਟ੍ਠੁ ਤਪ੍ਪੇਤ੍ਵਾ, ਪਰਿਪੁਣ੍ਣਂ ਸੁਹਿਤਂ ਯਾਵਦਤ੍ਥਂ ਕਤ੍ਵਾ. ਸਮ੍ਪਵਾਰੇਤ੍ਵਾਤਿ ਸੁਟ੍ਠੁ ਪਵਾਰੇਤ੍ਵਾ, ਅਲਂ ਅਲਨ੍ਤਿ ਹਤ੍ਥਸਞ੍ਞਾਯ ਪਟਿਕ੍ਖਿਪਾਪੇਤ੍ਵਾ. ਭੁਤ੍ਤਾਵਿਨ੍ਤਿ ਭੁਤ੍ਤਵਨ੍ਤਂ ¶ . ਓਨੀਤਪਤ੍ਤਪਾਣਿਨ੍ਤਿ ਪਤ੍ਤਤੋ ਓਨੀਤਪਾਣਿਂ, ਅਪਨੀਤਹਤ੍ਥਨ੍ਤਿ ਵੁਤ੍ਤਂ ਹੋਤਿ. ‘‘ਓਨਿਤ੍ਤਪਤ੍ਤਪਾਣਿ’’ਨ੍ਤਿਪਿ ਪਾਠੋ, ਤਸ੍ਸਤ੍ਥੋ – ਓਨਿਤ੍ਤਂ ਨਾਨਾਭੂਤਂ ਵਿਨਾਭੂਤਂ ¶ ਪਤ੍ਤਂ ਪਾਣਿਤੋ ਅਸ੍ਸਾਤਿ ਓਨਿਤ੍ਤਪਤ੍ਤਪਾਣਿ, ਤਂ ਓਨਿਤ੍ਤਪਤ੍ਤਪਾਣਿਂ, ਹਤ੍ਥੇ ਚ ਪਤ੍ਤਞ੍ਚ ਧੋਵਿਤ੍ਵਾ ਏਕਮਨ੍ਤਂ ਪਤ੍ਤਂ ਨਿਕ੍ਖਿਪਿਤ੍ਵਾ ਨਿਸਿਨ੍ਨਨ੍ਤਿ ਅਤ੍ਥੋ. ਏਕਮਨ੍ਤਂ ਨਿਸੀਦਿਂਸੂਤਿ ਭਗਵਨ੍ਤਂ ਏਵਂਭੂਤਂ ਞਤ੍ਵਾ ਏਕਸ੍ਮਿਂ ਓਕਾਸੇ ਨਿਸੀਦਿਂਸੂਤਿ ਅਤ੍ਥੋ. ਧਮ੍ਮਿਯਾ ਕਥਾਯਾਤਿਆਦੀਸੁ ਤਙ੍ਖਣਾਨੁਰੂਪਾਯ ਧਮ੍ਮਿਯਾ ਕਥਾਯ ਦਿਟ੍ਠਧਮ੍ਮਿਕਸਮ੍ਪਰਾਯਿਕਅਤ੍ਥਂ ਸਨ੍ਦਸ੍ਸੇਤ੍ਵਾ ਕੁਸਲੇ ਚ ਧਮ੍ਮੇ ਸਮਾਦਪੇਤ੍ਵਾ ਤਤ੍ਥ ਚ ਨਂ ਸਮੁਤ੍ਤੇਜੇਤ੍ਵਾ ਸਉਸ੍ਸਾਹਂ ਕਤ੍ਵਾ ਤਾਯ ਚ ਸਉਸ੍ਸਾਹਤਾਯ ਅਞ੍ਞੇਹਿ ਚ ਵਿਜ੍ਜਮਾਨਗੁਣੇਹਿ ਸਮ੍ਪਹਂਸੇਤ੍ਵਾ ਧਮ੍ਮਰਤਨਵਸ੍ਸਂ ਵਸ੍ਸਿਤ੍ਵਾ ਉਟ੍ਠਾਯਾਸਨਾ ਪਕ੍ਕਾਮਿ.

ਯਸਸ੍ਸ ਪਬ੍ਬਜ੍ਜਾਕਥਾਵਣ੍ਣਨਾ ਨਿਟ੍ਠਿਤਾ.

ਚਤੁਗਿਹਿਸਹਾਯਪਬ੍ਬਜ੍ਜਾਕਥਾਵਣ੍ਣਨਾ

੩੦. ਇਦਾਨਿ ਤਸ੍ਸ ਸਹਾਯਾਨਂ ਪਬ੍ਬਜ੍ਜਂ ਦਸ੍ਸੇਨ੍ਤੋ ‘‘ਅਸ੍ਸੋਸੁਂ ਖੋ’’ਤਿਆਦਿਮਾਹ. ਤਤ੍ਰਾਯਂ ਅਨੁਤ੍ਤਾਨਪਦਵਣ੍ਣਨਾ – ਸੇਟ੍ਠਿਨੋ ਚ ਅਨੁਸੇਟ੍ਠਿਨੋ ਚ ਯੇਸਂ ਕੁਲਾਨਂ ਤਾਨਿ ਸੇਟ੍ਠਾਨੁਸੇਟ੍ਠੀਨਿ ਕੁਲਾਨਿ, ਤੇਸਂ ਸੇਟ੍ਠਾਨੁਸੇਟ੍ਠੀਨਂ ਕੁਲਾਨਂ, ਪਵੇਣਿਵਸੇਨ ਆਗਤੇਹਿ ਸੇਟ੍ਠੀਹਿ ਚ ਅਨੁਸੇਟ੍ਠੀਹਿ ਚ ਸਮਨ੍ਨਾਗਤਾਨਂ ਕੁਲਾਨਨ੍ਤਿ ਅਤ੍ਥੋ. ਵਿਮਲੋਤਿਆਦੀਨਿ ਤੇਸਂ ਪੁਤ੍ਤਾਨਂ ਨਾਮਾਨਿ. ਕੇਸਮਸ੍ਸੁਂ ਓਹਾਰੇਤ੍ਵਾਤਿ ਕੇਸਞ੍ਚ ਮਸ੍ਸੁਞ੍ਚ ਓਰੋਪੇਤ੍ਵਾ. ਕਾਸਾਯਾਨਿ ਵਤ੍ਥਾਨੀਤਿ ਕਸਾਯਰਸਪੀਤਾਨਿ ਬ੍ਰਹ੍ਮਚਰਿਯਂ ਚਰਨ੍ਤਾਨਂ ਅਨੁਚ੍ਛਵਿਕਾਨਿ ਵਤ੍ਥਾਨਿ. ਓਰਕੋਤਿ ਊਨਕੋ ਲਾਮਕੋ. ਸੇਸਮੇਤ੍ਥ ਵੁਤ੍ਤਨਯਮੇਵ.

ਚਤੁਗਿਹਿਸਹਾਯਪਬ੍ਬਜ੍ਜਾਕਥਾਵਣ੍ਣਨਾ ਨਿਟ੍ਠਿਤਾ.

ਪਞ੍ਞਾਸਗਿਹਿਸਹਾਯਪਬ੍ਬਜ੍ਜਾਕਥਾਵਣ੍ਣਨਾ

੩੧. ਪਞ੍ਞਾਸਮਤ੍ਤਾਨਂ ਗਿਹਿਸਹਾਯਾਨਂ ਪਬ੍ਬਜ੍ਜਾਯਪਿ ਯਂ ਵਤ੍ਤਬ੍ਬਂ, ਤਂ ਵੁਤ੍ਤਮੇਵ. ਇਮੇਸਂ ਪਨ ਸਬ੍ਬੇਸਂ ਪੁਬ੍ਬਯੋਗੋ ਵਤ੍ਤਬ੍ਬੋਤਿ ਤਂ ਦਸ੍ਸੇਤੁਂ ‘‘ਯਸਆਦੀਨਂ ¶ ਕੁਲਪੁਤ੍ਤਾਨਂ ਅਯਂ ਪੁਬ੍ਬਯੋਗੋ’’ਤਿਆਦਿਮਾਹ. ਤਤ੍ਥ ਵਗ੍ਗਬਨ੍ਧਨੇਨਾਤਿ ਗਣਬਨ੍ਧਨੇਨ, ਏਕੀਭੂਤਾਤਿ ਵੁਤ੍ਤਂ ਹੋਤਿ. ਅਨਾਥਸਰੀਰਾਨੀਤਿ ਅਨਾਥਾਨਿ ਮਤਕਲ਼ੇਵਰਾਨਿ. ਪਟਿਜਗ੍ਗਨ੍ਤਾਤਿ ਬਹਿ ਨੀਹਰਿਤ੍ਵਾ ਝਾਪੇਨ੍ਤਾ.

ਪਞ੍ਞਾਸਗਿਹਿਸਹਾਯਪਬ੍ਬਜ੍ਜਾਕਥਾਵਣ੍ਣਨਾ ਨਿਟ੍ਠਿਤਾ.

੩੨. ਇਦਾਨਿ ¶ ਸਰਣਗਮਨੂਪਸਮ੍ਪਦਂ ਦਸ੍ਸੇਤੁਂ ‘‘ਅਥ ਖੋ ਭਗਵਾ’’ਤਿਆਦਿ ਆਰਦ੍ਧਂ. ਤਤ੍ਰਾਯਂ ਅਨੁਪੁਬ੍ਬਪਦਵਣ੍ਣਨਾ (ਸਂ. ਨਿ. ਅਟ੍ਠ. ੧.੧.੧੪੧) – ਮੁਤ੍ਤਾਹਨ੍ਤਿ ਮੁਤ੍ਤੋ ਅਹਂ. ਚਾਰਿਕਨ੍ਤਿ ਅਨੁਪੁਬ੍ਬਗਮਨਚਾਰਿਕਂ, ਗਾਮਨਿਗਮਰਾਜਧਾਨੀਸੁ ਅਨੁਕ੍ਕਮੇਨ ਗਮਨਸਙ੍ਖਾਤਂ ਚਾਰਿਕਨ੍ਤਿ ਅਤ੍ਥੋ. ਚਰਥਾਤਿ ਦਿਵਸਂ ਯੋਜਨਪਰਮਂ ਗਚ੍ਛਨ੍ਤਾ ਚਰਥ. ਮਾ ਏਕੇਨ ਦ੍ਵੇ ਅਗਮਿਤ੍ਥਾਤਿ ਏਕੇਨ ਮਗ੍ਗੇਨ ਦ੍ਵੀਸੁ ਗਤੇਸੁ ਏਕਸ੍ਮਿਂ ਧਮ੍ਮਂ ਦੇਸੇਨ੍ਤੇ ਏਕੇਨ ਤੁਣ੍ਹੀਭੂਤੇਨ ਠਾਤਬ੍ਬਂ ਹੋਤਿ, ਤਸ੍ਮਾ ਏਵਮਾਹ. ਆਦਿਕਲ੍ਯਾਣਨ੍ਤਿ ਆਦਿਮ੍ਹਿ ਕਲ੍ਯਾਣਂ ਸੁਨ੍ਦਰਂ ਭਦ੍ਦਕਂ, ਤਥਾ ਮਜ੍ਝਪਰਿਯੋਸਾਨੇਸੁ. ਆਦਿਮਜ੍ਝਪਰਿਯੋਸਾਨਞ੍ਚ ਨਾਮੇਤਂ ਸਾਸਨਸ੍ਸ ਚ ਦੇਸਨਾਯ ਚ ਵਸੇਨ ਦੁਬ੍ਬਿਧਂ. ਤਤ੍ਥ ਸਾਸਨਸ੍ਸ ਸੀਲਂ ਆਦਿ, ਸਮਥਵਿਪਸ੍ਸਨਾਮਗ੍ਗਾ ਮਜ੍ਝਂ, ਫਲਨਿਬ੍ਬਾਨਾਨਿ ਪਰਿਯੋਸਾਨਂ. ਸੀਲਸਮਾਧਯੋ ਵਾ ਆਦਿ, ਵਿਪਸ੍ਸਨਾਮਗ੍ਗਾ ਮਜ੍ਝਂ, ਫਲਨਿਬ੍ਬਾਨਾਨਿ ਪਰਿਯੋਸਾਨਂ. ਸੀਲਸਮਾਧਿਵਿਪਸ੍ਸਨਾ ਵਾ ਆਦਿ, ਮਗ੍ਗੋ ਮਜ੍ਝਂ, ਫਲਨਿਬ੍ਬਾਨਾਨਿ ਪਰਿਯੋਸਾਨਂ. ਦੇਸਨਾਯ ਪਨ ਚਤੁਪ੍ਪਦਿਕਗਾਥਾਯ ਤਾਵ ਪਠਮਪਾਦੋ ਆਦਿ, ਦੁਤਿਯਤਤਿਯਾ ਮਜ੍ਝਂ, ਚਤੁਤ੍ਥੋ ਪਰਿਯੋਸਾਨਂ. ਪਞ੍ਚਪਦਛਪ੍ਪਦਾਨਂ ਪਠਮਪਾਦੋ ਆਦਿ, ਅਵਸਾਨਪਾਦੋ ਪਰਿਯੋਸਾਨਂ, ਸੇਸਾ ਮਜ੍ਝਂ. ਏਕਾਨੁਸਨ੍ਧਿਕਸ੍ਸ ਸੁਤ੍ਤਸ੍ਸ ਨਿਦਾਨਂ ਆਦਿ, ਇਦਮਵੋਚਾਤਿ ਪਰਿਯੋਸਾਨਂ, ਸੇਸਂ ਮਜ੍ਝਂ. ਅਨੇਕਾਨੁਸਨ੍ਧਿਕਸ੍ਸ ਸੁਤ੍ਤਸ੍ਸ ਮਜ੍ਝੇ ਬਹੁਕਮ੍ਪਿ ਅਨੁਸਨ੍ਧਿ ਮਜ੍ਝਮੇਵ, ਨਿਦਾਨਂ ਆਦਿ, ਇਦਮਵੋਚਾਤਿ ਪਰਿਯੋਸਾਨਂ. ਸਾਤ੍ਥਨ੍ਤਿ ਸਾਤ੍ਥਕਂ ਕਤ੍ਵਾ ਦੇਸੇਥ. ਸਬ੍ਯਞ੍ਜਨਨ੍ਤਿ ਬ੍ਯਞ੍ਜਨੇਹਿ ਚੇਵ ਪਦੇਹਿ ਚ ਪਰਿਪੂਰਂ ਕਤ੍ਵਾ ਦੇਸੇਥ. ਕੇਵਲਪਰਿਪੁਣ੍ਣਨ੍ਤਿ ਸਕਲਪਰਿਪੁਣ੍ਣਂ. ਪਰਿਸੁਦ੍ਧਨ੍ਤਿ ਨਿਰੁਪਕ੍ਕਿਲੇਸਂ. ਬ੍ਰਹ੍ਮਚਰਿਯਨ੍ਤਿ ਸਿਕ੍ਖਤ੍ਤਯਸਙ੍ਗਹਂ ਸਾਸਨਬ੍ਰਹ੍ਮਚਰਿਯਂ. ਪਕਾਸੇਥਾਤਿ ਆਵਿ ਕਰੋਥ.

ਅਪ੍ਪਰਜਕ੍ਖਜਾਤਿਕਾਤਿ ਪਞ੍ਞਾਚਕ੍ਖੁਮ੍ਹਿ ਅਪ੍ਪਕਿਲੇਸਰਜਸਭਾਵਾ, ਦੁਕੂਲਸਾਣਿਯਾ ਪਟਿਚ੍ਛਨ੍ਨਾ ਵਿਯ ਚਤੁਪ੍ਪਦਿਕਗਾਥਾਪਰਿਯੋਸਾਨੇ ਅਰਹਤ੍ਤਂ ਪਤ੍ਤੁਂ ਸਮਤ੍ਥਾ ¶ ਸਤ੍ਤਾ ਸਨ੍ਤੀਤਿ ਅਤ੍ਥੋ. ਪਰਿਹਾਯਨ੍ਤੀਤਿ ਅਲਾਭਪਰਿਹਾਨਿਯਾ ਧਮ੍ਮਤੋ ਪਰਿਹਾਯਨ੍ਤਿ. ਤੇਨੇਵਾਹ ‘‘ਅਨਧਿਗਤਂ ਨਾਧਿਗਚ੍ਛਨ੍ਤਾ ਵਿਸੇਸਾਧਿਗਮਤੋ ਪਰਿਹਾਯਨ੍ਤੀ’’ਤਿ. ਸੇਨਾਨਿਗਮੋਤਿ ਸੇਨਾਯ ਨਿਗਮੋ. ਪਠਮਕਪ੍ਪਿਕਾਨਂ ਕਿਰ ਤਸ੍ਮਿਂ ਠਾਨੇ ਸੇਨਾਨਿਵੇਸੋ ਅਹੋਸਿ, ਤਸ੍ਮਾ ਸੋ ਪਦੇਸੋ ‘‘ਸੇਨਾਨਿਗਮੋ’’ਤਿ ਵੁਚ੍ਚਤਿ. ‘‘ਸੇਨਾਨਿਗਾਮੋ’’ਤਿਪਿ ਪਾਠੋ, ਸੇਨਾਨਿ ਨਾਮ ਸੁਜਾਤਾਯ ਪਿਤਾ, ਤਸ੍ਸ ਗਾਮੋਤਿ ਅਤ੍ਥੋ. ਤੇਨੁਪਸਙ੍ਕਮਿਸ੍ਸਾਮੀਤਿ ਨਾਹਂ ਤੁਮ੍ਹੇ ਉਯ੍ਯੋਜੇਤ੍ਵਾ ਪਰਿਵੇਣਾਦੀਨਿ ਕਾਰੇਤ੍ਵਾ ਉਪਟ੍ਠਾਕਾਦੀਹਿ ਪਰਿਚਰਿਯਮਾਨੋ ਵਿਹਰਿਸ੍ਸਾਮਿ, ਤਿਣ੍ਣਂ ਪਨ ਜਟਿਲਾਨਂ ਅਡ੍ਢੁਡ੍ਢਾਨਿ ਪਾਟਿਹਾਰਿਯਸਹਸ੍ਸਾਨਿ ਦਸ੍ਸੇਤ੍ਵਾ ਧਮ੍ਮਮੇਵ ਦੇਸੇਤੁਂ ਉਪਸਙ੍ਕਮਿਸ੍ਸਾਮਿ.

੩੩. ਮਾਰੋ ਪਾਪਿਮਾਤਿ ਅਤ੍ਤਨੋ ਵਿਸਯਂ ਅਤਿਕ੍ਕਮਿਤੁਂ ਪਟਿਪਨ੍ਨੇ ਸਤ੍ਤੇ ਮਾਰੇਤੀਤਿ ਮਾਰੋ, ਪਰੇ ¶ ਪਾਪੇ ਨਿਯੋਜੇਤਿ, ਸਯਂ ਵਾ ਪਾਪੇ ਨਿਯੁਤ੍ਤੋਤਿ ਪਾਪਿਮਾ. ਅਞ੍ਞਾਨਿਪਿਸ੍ਸ ਕਣ੍ਹੋ ਅਧਿਪਤਿ ਵਸਵਤ੍ਤੀ ਅਨ੍ਤਕੋ ਨਮੁਚਿ ਪਮਤ੍ਤਬਨ੍ਧੂਤਿਆਦੀਨਿ ਬਹੂਨਿ ਨਾਮਾਨਿ, ਇਧ ਪਨ ਨਾਮਦ੍ਵਯਮੇਵ ਗਹਿਤਂ. ਉਪਸਙ੍ਕਮੀਤਿ ‘‘ਅਯਂ ਸਮਣੋ ਗੋਤਮੋ ਮਹਾਯੁਦ੍ਧਂ ਵਿਚਾਰੇਨ੍ਤੋ ਵਿਯ ‘ਮਾ ਏਕੇਨ ਦ੍ਵੇ ਅਗਮਿਤ੍ਥ, ਧਮ੍ਮਂ ਦੇਸੇਥਾ’ਤਿ ਸਟ੍ਠਿ ਜਨੇ ਉਯ੍ਯੋਜੇਤਿ, ਇਮਸ੍ਮਿਂ ਪਨ ਏਕਸ੍ਮਿਮ੍ਪਿ ਧਮ੍ਮਂ ਦੇਸੇਨ੍ਤੇ ਮਯ੍ਹਂ ਚਿਤ੍ਤਸ੍ਸ ਸਾਤਂ ਨਤ੍ਥਿ, ਏਵਂ ਬਹੂਸੁ ਦੇਸੇਨ੍ਤੇਸੁ ਕੁਤੋ ਭਵਿਸ੍ਸਤਿ, ਪਟਿਬਾਹਾਮਿ ਨ’’ਨ੍ਤਿ ਚਿਨ੍ਤੇਤ੍ਵਾ ਉਪਸਙ੍ਕਮਿ.

ਸਬ੍ਬਪਾਸੇਹੀਤਿ ਸਬ੍ਬੇਹਿ ਕਿਲੇਸਪਾਸੇਹਿ. ਯੇ ਦਿਬ੍ਬਾ ਯੇ ਚ ਮਾਨੁਸਾਤਿ ਯੇ ਦਿਬ੍ਬਕਾਮਗੁਣਸਙ੍ਖਾਤਾ ਮਾਨੁਸਕਕਾਮਗੁਣਸਙ੍ਖਾਤਾ ਚ ਕਿਲੇਸਪਾਸਾ ਨਾਮ ਅਤ੍ਥਿ, ਸਬ੍ਬੇਹਿ ਤੇਹਿ ਤ੍ਵਂ ਬਦ੍ਧੋਤਿ ਵਦਤਿ. ਮਹਾਬਨ੍ਧਨਬਦ੍ਧੋਤਿ ਮਹਤਾ ਕਿਲੇਸਬਨ੍ਧਨੇਨ ਬਦ੍ਧੋ, ਮਹਤਿ ਵਾ ਬਨ੍ਧਨੇ ਬਦ੍ਧੋ, ਕਿਲੇਸਬਨ੍ਧਨਸ੍ਸ ਠਾਨਭੂਤੇ ਭਵਚਾਰਕੇ ਬਦ੍ਧੋਤਿ ਅਤ੍ਥੋ. ਨ ਮੇ ਸਮਣ ਮੋਕ੍ਖਸੀਤਿ ਸਮਣ ਤ੍ਵਂ ਮਮ ਵਿਸਯਤੋ ਨ ਮੁਚ੍ਚਿਸ੍ਸਸਿ. ‘‘ਨ ਮੇ ਸਮਣ ਮੋਕ੍ਖਸੀ’’ਤਿ ਚ ਇਦਂ ਮਾਰੋ ‘‘ਮੁਤ੍ਤਾਹਂ, ਭਿਕ੍ਖਵੇ, ਸਬ੍ਬਪਾਸੇਹੀ’’ਤਿ ਭਗਵਤੋ ਵਚਨਂ ਅਸਦ੍ਦਹਨ੍ਤੋ ਵਦਤਿ, ਸਦ੍ਦਹਨ੍ਤੋਪਿ ਵਾ ‘‘ਏਵਮਯਂ ਪਰੇਸਂ ਸਤ੍ਤਾਨਂ ਮੋਕ੍ਖਾਯ ਉਸ੍ਸਾਹਂ ਨ ਕਰੇਯ੍ਯਾ’’ਤਿ ਸਨ੍ਤਜ੍ਜੇਨ੍ਤੋ ਕੋਹਞ੍ਞੇ ਠਤ੍ਵਾ ਵਦਤਿ.

ਨਿਹਤੋਤਿ ਤ੍ਵਂ ਮਯਾ ਨਿਹਤੋ, ਨਿਬ੍ਬਿਸੇਵਨਭਾਵਂ ਗਮਿਤੋ ਪਰਾਜਿਤੋਤਿ ਅਤ੍ਥੋ. ਅਨ੍ਤਲਿਕ੍ਖੇ ਚਰਨ੍ਤੇ ਪਞ੍ਚਾਭਿਞ੍ਞੇਪਿ ਬਨ੍ਧਤੀਤਿ ਅਨ੍ਤਲਿਕ੍ਖਚਰੋ. ਰਾਗਪਾਸੋ ਹਿ ਅਨ੍ਤਲਿਕ੍ਖਚਰੇਸੁਪਿ ਕਿਚ੍ਚਸਾਧਨਤੋ ‘‘ਅਨ੍ਤਲਿਕ੍ਖਚਰੋ’’ਤਿ ¶ ਵੁਚ੍ਚਤਿ, ਤੇਨੇਵ ਨਂ ਮਾਰੋਪਿ ਅਨ੍ਤਲਿਕ੍ਖਚਰੋਤਿ ਮਞ੍ਞਤਿ. ਮਨਸਿ ਜਾਤੋਤਿ ਮਾਨਸੋ, ਮਨਸਮ੍ਪਯੁਤ੍ਤੋਤਿ ਅਤ੍ਥੋ. ਸੇਸਮੇਤ੍ਥ ਉਤ੍ਤਾਨਤ੍ਥਮੇਵ.

੩੪. ‘‘ਅਨੁਜਾਨਾਮਿ ਭਿਕ੍ਖਵੇ’’ਤਿਆਦਿਕਾਯ ਪਨ ਪਾਲ਼ਿਯਾ ਯੋ ਪਬ੍ਬਜ੍ਜੂਪਸਮ੍ਪਦਾਵਿਨਿਚ੍ਛਯੋ ਵਤ੍ਤਬ੍ਬੋ, ਤਂ ਵਿਤ੍ਥਾਰਤੋ ਦਸ੍ਸੇਤੁਂ ‘‘ਪਬ੍ਬਜ੍ਜਾਪੇਕ੍ਖਂ ਕੁਲਪੁਤ੍ਤਂ ਪਬ੍ਬਾਜੇਨ੍ਤੇਨਾ’’ਤਿਆਦਿਮਾਹ. ਤਤ੍ਥ ਯੇ ਪੁਗ੍ਗਲਾ ਪਟਿਕ੍ਖਿਤ੍ਤਾਤਿ ਸਮ੍ਬਨ੍ਧੋ. ਸਯਂ ਪਬ੍ਬਾਜੇਤਬ੍ਬੋਤਿ ਕੇਸਚ੍ਛੇਦਨਾਦੀਨਿ ਸਯਂ ਕਰੋਨ੍ਤੇਨ ਪਬ੍ਬਾਜੇਤਬ੍ਬੋ. ਕੇਸਚ੍ਛੇਦਨਂ ਕਾਸਾਯਚ੍ਛਾਦਨਂ ਸਰਣਦਾਨਨ੍ਤਿ ਹਿ ਇਮਾਨਿ ਤੀਣਿ ਕਰੋਨ੍ਤੋ ‘‘ਪਬ੍ਬਾਜੇਤੀ’’ਤਿ ਵੁਚ੍ਚਤਿ. ਏਤੇਸੁ ਏਕਂ ਦ੍ਵੇ ਵਾਪਿ ਕਰੋਨ੍ਤੋ ਤਥਾ ਵੋਹਰੀਯਤਿਯੇਵ, ਤਸ੍ਮਾ ਏਤਂ ਪਬ੍ਬਾਜੇਹੀਤਿ ਕੇਸਚ੍ਛੇਦਨਂ ਕਾਸਾਯਚ੍ਛਾਦਨਞ੍ਚ ਸਨ੍ਧਾਯ ਵੁਤ੍ਤਂ. ਉਪਜ੍ਝਾਯਂ ¶ ਉਦ੍ਦਿਸ੍ਸ ਪਬ੍ਬਾਜੇਤੀਤਿ ਏਤ੍ਥਾਪਿ ਏਸੇਵ ਨਯੋ. ਖਣ੍ਡਸੀਮਂ ਨੇਤ੍ਵਾਤਿ ਭਣ੍ਡੁਕਮ੍ਮਾਰੋਚਨਪਰਿਹਰਣਤ੍ਥਂ ਵੁਤ੍ਤਂ. ਤੇਨ ਸਭਿਕ੍ਖੁਕੇ ਵਿਹਾਰੇ ਅਞ੍ਞਮ੍ਪਿ ‘‘ਏਤਸ੍ਸ ਕੇਸੇ ਛਿਨ੍ਦਾ’’ਤਿ ਵਤ੍ਤੁਂ ਨ ਵਟ੍ਟਤਿ. ਪਬ੍ਬਾਜੇਤ੍ਵਾਤਿ ਕੇਸਚ੍ਛੇਦਨਂ ਸਨ੍ਧਾਯ ਵਦਤਿ. ਭਿਕ੍ਖੁਤੋ ਅਞ੍ਞੋ ਪਬ੍ਬਾਜੇਤੁਂ ਨ ਲਭਤੀਤਿ ਸਰਣਦਾਨਂ ਸਨ੍ਧਾਯ ਵੁਤ੍ਤਂ. ਤੇਨੇਵਾਹ ‘‘ਸਾਮਣੇਰੋ ਪਨਾ’’ਤਿਆਦਿ. ਭਬ੍ਬਰੂਪੋਤਿ ਭਬ੍ਬਸਭਾਵੋ. ਤਮੇਵਤ੍ਥਂ ਪਰਿਯਾਯਨ੍ਤਰੇਨ ਵਿਭਾਵੇਤਿ ‘‘ਸਹੇਤੁਕੋ’’ਤਿ. ਞਾਤੋਤਿ ਪਾਕਟੋ. ਯਸਸ੍ਸੀਤਿ ਪਰਿਵਾਰਸਮ੍ਪਤ੍ਤਿਯਾ ਸਮਨ੍ਨਾਗਤੋ.

ਵਣ੍ਣਸਣ੍ਠਾਨਗਨ੍ਧਾਸਯੋਕਾਸਵਸੇਨ ਅਸੁਚਿਜੇਗੁਚ੍ਛਪਟਿਕੂਲਭਾਵਂ ਪਾਕਟਂ ਕਰੋਨ੍ਤੇਨਾਤਿ ਸਮ੍ਬਨ੍ਧੋ. ਤਤ੍ਥ ਕੇਸਾ ਨਾਮੇਤੇ ਵਣ੍ਣਤੋਪਿ ਪਟਿਕੂਲਾ, ਸਣ੍ਠਾਨਤੋਪਿ ਗਨ੍ਧਤੋਪਿ ਆਸਯਤੋਪਿ ਓਕਾਸਤੋਪਿ ਪਟਿਕੂਲਾ. ਮਨੁਞ੍ਞੇਪਿ (ਵਿਸੁਦ੍ਧਿ. ੧.੧੮੩; ਵਿਭ. ਅਟ੍ਠ. ੩੫੬; ਸਾਰਤ੍ਥ. ਟੀ. ਪਾਰਾਜਿਕਕਣ੍ਡ ੨.੧੬੨) ਹਿ ਯਾਗੁਪਤ੍ਤੇ ਵਾ ਭਤ੍ਤਪਤ੍ਤੇ ਵਾ ਕੇਸਵਣ੍ਣਂ ਕਿਞ੍ਚਿ ਦਿਸ੍ਵਾ ‘‘ਕੇਸਮਿਸ੍ਸਕਮਿਦਂ, ਹਰਥ ਨ’’ਨ੍ਤਿ ਜਿਗੁਚ੍ਛਨ੍ਤਿ, ਏਵਂ ਕੇਸਾ ਵਣ੍ਣਤੋ ਪਟਿਕੂਲਾ. ਰਤ੍ਤਿਂ ਭੁਞ੍ਜਨ੍ਤਾਪਿ ਕੇਸਸਣ੍ਠਾਨਂ ਅਕ੍ਕਵਾਕਂ ਵਾ ਮਕਚਿਵਾਕਂ ਵਾ ਛੁਪਿਤ੍ਵਾ ¶ ਤਥੇਵ ਜਿਗੁਚ੍ਛਨ੍ਤਿ, ਏਵਂ ਸਣ੍ਠਾਨਤੋ ਪਟਿਕੂਲਾ. ਤੇਲਮਕ੍ਖਨਪੁਪ੍ਫਧੂਮਾਦਿਸਙ੍ਖਾਰਵਿਰਹਿਤਾਨਞ੍ਚ ਕੇਸਾਨਂ ਗਨ੍ਧੋ ਪਰਮਜੇਗੁਚ੍ਛੋ ਹੋਤਿ, ਤਤੋ ਜੇਗੁਚ੍ਛਤਰੋ ਅਗ੍ਗਿਮ੍ਹਿ ਪਕ੍ਖਿਤ੍ਤਾਨਂ. ਕੇਸਾ ਹਿ ਵਣ੍ਣਸਣ੍ਠਾਨਤੋ ਅਪ੍ਪਟਿਕੂਲਾਪਿ ਸਿਯੁਂ, ਗਨ੍ਧੇਨ ਪਨ ਪਟਿਕੂਲਾਯੇਵ. ਯਥਾ ਹਿ ਦਹਰਸ੍ਸ ਕੁਮਾਰਕਸ੍ਸ ਵਚ੍ਚਂ ਵਣ੍ਣਤੋ ਹਲਿਦ੍ਦਿਵਣ੍ਣਂ, ਸਣ੍ਠਾਨਤੋਪਿ ਹਲਿਦ੍ਦਿਪਿਣ੍ਡਿਸਣ੍ਠਾਨਂ. ਸਙ੍ਕਾਰਟ੍ਠਾਨੇ ਛਡ੍ਡਿਤਞ੍ਚ ਉਦ੍ਧੁਮਾਤਕਕਾਲ਼ਸੁਨਖਸਰੀਰਂ ਵਣ੍ਣਤੋ ਤਾਲਪਕ੍ਕਵਣ੍ਣਂ, ਸਣ੍ਠਾਨਤੋ ਵਟ੍ਟੇਤ੍ਵਾ ਵਿਸ੍ਸਟ੍ਠਮੁਦਿਙ੍ਗਸਣ੍ਠਾਨਂ, ਦਾਠਾਪਿਸ੍ਸ ਸੁਮਨਮਕੁਲ਼ਸਦਿਸਾ, ਤਂ ਉਭਯਮ੍ਪਿ ਵਣ੍ਣਸਣ੍ਠਾਨਤੋ ਸਿਯਾ ਅਪ੍ਪਟਿਕੂਲਂ, ਗਨ੍ਧੇਨ ਪਨ ਪਟਿਕੂਲਮੇਵ, ਏਵਂ ਕੇਸਾਪਿ ਸਿਯੁਂ ਵਣ੍ਣਸਣ੍ਠਾਨਤੋ ਅਪ੍ਪਟਿਕੂਲਾ, ਗਨ੍ਧੇਨ ਪਨ ਪਟਿਕੂਲਾਯੇਵਾਤਿ. ਯਥਾ ਪਨ ਅਸੁਚਿਟ੍ਠਾਨੇ ਗਾਮਨਿਸ੍ਸਨ੍ਦੇਨ ਜਾਤਾਨਿ ਸੂਪੇਯ੍ਯਪਣ੍ਣਾਨਿ ਨਾਗਰਿਕਮਨੁਸ੍ਸਾਨਂ ਜੇਗੁਚ੍ਛਾਨਿ ਹੋਨ੍ਤਿ ਅਪਰਿਭੋਗਾਨਿ, ਏਵਂ ਕੇਸਾਪਿ ਪੁਬ੍ਬਲੋਹਿਤਮੁਤ੍ਤਕਰੀਸਪਿਤ੍ਤਸੇਮ੍ਹਾਦਿਨਿਸ੍ਸਨ੍ਦੇਨ ਜਾਤਤ੍ਤਾ ਪਰਮਜੇਗੁਚ੍ਛਾਤਿ ਏਵਂ ਆਸਯਤੋ ਪਟਿਕੂਲਾ. ਇਮੇ ਚ ਕੇਸਾ ਨਾਮ ਗੂਥਰਾਸਿਮ੍ਹਿ ਉਟ੍ਠਿਤਕਣ੍ਣਕਂ ਵਿਯ ਏਕਤਿਂਸਕੋਟ੍ਠਾਸਰਾਸਿਮ੍ਹਿ ਜਾਤਾ, ਤੇ ਸੁਸਾਨਸਙ੍ਕਾਰਟ੍ਠਾਨਾਦੀਸੁ ਜਾਤਸਾਕਂ ਵਿਯ ਪਰਿਖਾਦੀਸੁ ਜਾਤਕਮਲਕੁਵਲਯਾਦਿਪੁਪ੍ਫਂ ਵਿਯ ਚ ਅਸੁਚਿਟ੍ਠਾਨੇ ਜਾਤਤ੍ਤਾ ਪਰਮਜੇਗੁਚ੍ਛਾਤਿ ਏਵਂ ਓਕਾਸਤੋ ਪਟਿਕੂਲਾਤਿਆਦਿਨਾ ਨਯੇਨ ਤਚਪਞ੍ਚਕਸ੍ਸ ਵਣ੍ਣਾਦਿਵਸੇਨ ਪਟਿਕੂਲਭਾਵਂ ਪਕਾਸੇਨ੍ਤੇਨਾਤਿ ਅਤ੍ਥੋ.

ਨਿਜ੍ਜੀਵਨਿਸ੍ਸਤ੍ਤਭਾਵਂ ਵਾ ਪਾਕਟਂ ਕਰੋਨ੍ਤੇਨਾਤਿ ਇਮੇ ਕੇਸਾ ਨਾਮ ਸੀਸਕਟਾਹਪਲਿਵੇਠਨਚਮ੍ਮੇ ਜਾਤਾ. ਤਤ੍ਥ ਯਥਾ ਵਮ੍ਮਿਕਮਤ੍ਥਕੇ ਜਾਤੇਸੁ ਕੁਨ੍ਥਤਿਣੇਸੁ ਨ ਵਮ੍ਮਿਕਮਤ੍ਥਕੋ ਜਾਨਾਤਿ ‘‘ਮਯਿ ਕੁਨ੍ਥਤਿਣਾਨਿ ਜਾਤਾਨੀ’’ਤਿ, ਨਾਪਿ ਕੁਨ੍ਥਤਿਣਾਨਿ ਜਾਨਨ੍ਤਿ ‘‘ਮਯਂ ਵਮ੍ਮਿਕਮਤ੍ਥਕੇ ਜਾਤਾਨੀ’’ਤਿ, ਏਵਮੇਵ ¶ ਨ ਸੀਸਕਟਾਹਪਲਿਵੇਠਨਚਮ੍ਮਂ ਜਾਨਾਤਿ ‘‘ਮਯਿ ਕੇਸਾ ਜਾਤਾ’’ਤਿ, ਨਾਪਿ ਕੇਸਾ ਜਾਨਨ੍ਤਿ ‘‘ਮਯਂ ਸੀਸਕਟਾਹਪਲਿਵੇਠਨਚਮ੍ਮੇ ਜਾਤਾ’’ਤਿ. ਅਞ੍ਞਮਞ੍ਞਂ ਆਭੋਗਪਚ੍ਚਵੇਕ੍ਖਣਰਹਿਤਾ ਏਤੇ ਧਮ੍ਮਾ. ਇਤਿ ਕੇਸਾ ਨਾਮ ਇਮਸ੍ਮਿਂ ਸਰੀਰੇ ਪਾਟਿਯੇਕ੍ਕੋ ਕੋਟ੍ਠਾਸੋ ਅਚੇਤਨੋ ਅਬ੍ਯਾਕਤੋ ਸੁਞ੍ਞੋ ਨਿਸ੍ਸਤ੍ਤੋ ਥਦ੍ਧੋ ਪਥਵੀਧਾਤੂਤਿਆਦਿਨਾ ਨਯੇਨ ਨਿਜ੍ਜੀਵਨਿਸ੍ਸਤ੍ਤਭਾਵਂ ਪਕਾਸੇਨ੍ਤੇਨ. ਪੁਬ੍ਬੇਤਿ ਪੁਰਿਮਬੁਦ੍ਧਾਨਂ ਸਨ੍ਤਿਕੇ. ਮਦ੍ਦਿਤਸਙ੍ਖਾਰੋਤਿ ਨਾਮਰੂਪਵਵਤ੍ਥਾਨੇਨ ਚੇਵ ਪਚ੍ਚਯਪਰਿਗ੍ਗਹਵਸੇਨ ਚ ਞਾਣੇਨ ਪਰਿਮਦ੍ਦਿਤਸਙ੍ਖਾਰੋ. ਭਾਵਿਤਭਾਵਨੋਤਿ ਕਲਾਪਸਮ੍ਮਸਨਾਦਿਨਾ ਸਬ੍ਬਸੋ ਕੁਸਲਭਾਵਨਾਯ ਪੂਰਣੇਨ ਭਾਵਿਤਭਾਵਨੋ.

ਅਦਿਨ੍ਨਂ ¶ ਨ ਵਟ੍ਟਤੀਤਿ ਏਤ੍ਥ ਪਬ੍ਬਜ੍ਜਾ ਨ ਰੁਹਤੀਤਿ ਵਦਨ੍ਤਿ. ਅਨੁਞ੍ਞਾਤਉਪਸਮ੍ਪਦਾਤਿ ਞਤ੍ਤਿਚਤੁਤ੍ਥਕਮ੍ਮੇਨ ਅਨੁਞ੍ਞਾਤਉਪਸਮ੍ਪਦਾ. ਠਾਨਕਰਣਸਮ੍ਪਦਨ੍ਤਿ ਏਤ੍ਥ ਉਰਾਦੀਨਿ ਠਾਨਾਨਿ, ਸਂਵੁਤਾਦੀਨਿ ਕਰਣਾਨੀਤਿ ਵੇਦਿਤਬ੍ਬਾਨਿ. ਅਨੁਨਾਸਿਕਨ੍ਤਂ ਕਤ੍ਵਾ ਦਾਨਕਾਲੇ ਅਨ੍ਤਰਾ ਵਿਚ੍ਛੇਦਂ ਅਕਤ੍ਵਾ ਦਾਤਬ੍ਬਾਨੀਤਿ ਦਸ੍ਸੇਤੁਂ ‘‘ਏਕਸਮ੍ਬਨ੍ਧਾਨੀ’’ਤਿ ਵੁਤ੍ਤਂ. ਵਿਚ੍ਛਿਨ੍ਦਿਤ੍ਵਾਤਿ ਮ-ਕਾਰਨ੍ਤਂ ਕਤ੍ਵਾ ਦਾਨਸਮਯੇ ਵਿਚ੍ਛੇਦਂ ਕਤ੍ਵਾ. ਸਬ੍ਬਮਸ੍ਸ ਕਪ੍ਪਿਯਾਕਪ੍ਪਿਯਂ ਆਚਿਕ੍ਖਿਤਬ੍ਬਨ੍ਤਿ ਦਸਸਿਕ੍ਖਾਪਦਵਿਨਿਮੁਤ੍ਤਂ ਪਰਾਮਾਸਾਪਰਾਮਾਸਾਦਿਭੇਦਂ ਕਪ੍ਪਿਯਾਕਪ੍ਪਿਯਂ ਆਚਿਕ੍ਖਿਤਬ੍ਬਂ. ਆਭਿਸਮਾਚਾਰਿਕੇਸੁ ਵਿਨੇਤਬ੍ਬੋਤਿ ਇਮਿਨਾ ਸੇਖਿਯਉਪਜ੍ਝਾਯਵਤ੍ਤਾਦਿਆਭਿਸਮਾਚਾਰਿਕਸੀਲਮਨੇਨ ਪੂਰੇਤਬ੍ਬਂ, ਤਤ੍ਥ ਚ ਕਤ੍ਤਬ੍ਬਸ੍ਸ ਅਕਰਣੇ ਅਕਤ੍ਤਬ੍ਬਸ੍ਸ ਚ ਕਰਣੇ ਦਣ੍ਡਕਮ੍ਮਾਰਹੋ ਹੋਤੀਤਿ ਦੀਪੇਤਿ.

ਪਬ੍ਬਜ੍ਜੂਪਸਮ੍ਪਦਾਕਥਾਵਣ੍ਣਨਾ ਨਿਟ੍ਠਿਤਾ.

੩੫. ਅਥ ਖੋ ਭਗਵਾ ਵਸ੍ਸਂਵੁਟ੍ਠੋਤਿਆਦਿਕਾਯ ਪਨ ਪਾਲ਼ਿਯਾ ਅਯਂ ਅਪੁਬ੍ਬਪਦਵਣ੍ਣਨਾ. ਯੋਨਿਸੋਮਨਸਿਕਾਰਾਤਿ ਉਪਾਯਮਨਸਿਕਾਰੇਨ, ਅਨਿਚ੍ਚਾਦੀਸੁ ਅਨਿਚ੍ਚਾਦਿਤੋ ਮਨਸਿਕਰਣੇਨਾਤਿ ਅਤ੍ਥੋ. ਯੋਨਿਸੋ ਸਮ੍ਮਪ੍ਪਧਾਨਾਤਿ ਉਪਾਯਵੀਰਿਯੇਨ, ਅਨੁਪ੍ਪਨ੍ਨਾਕੁਸਲਾਨੁਪ੍ਪਾਦਨਾਦਿਵਿਧਿਨਾ ਪਵਤ੍ਤਵੀਰਿਯੇਨਾਤਿ ਅਤ੍ਥੋ. ਵਿਮੁਤ੍ਤੀਤਿ ਉਕ੍ਕਟ੍ਠਨਿਦ੍ਦੇਸੇਨ ਅਰਹਤ੍ਤਫਲਵਿਮੁਤ੍ਤਿ ਵੁਤ੍ਤਾ. ਅਜ੍ਝਭਾਸੀਤਿ ‘‘ਅਯਂ ਅਤ੍ਤਨਾ ਵੀਰਿਯਂ ਕਤ੍ਵਾ ਅਰਹਤ੍ਤਂ ਪਤ੍ਵਾਪਿ ਨ ਤੁਸ੍ਸਤਿ, ਇਦਾਨਿ ਅਞ੍ਞੇਸਮ੍ਪਿ ‘ਪਾਪੁਣਾਥਾ’ਤਿ ਉਸ੍ਸਾਹਂ ਕਰੋਤਿ, ਪਟਿਬਾਹੇਸ੍ਸਾਮਿ ਨ’’ਨ੍ਤਿ ਚਿਨ੍ਤੇਤ੍ਵਾ ਅਭਾਸਿ. ਮਾਰਪਾਸੇਨਾਤਿ ਕਿਲੇਸਪਾਸੇਨ. ਸੇਸਮੇਤ੍ਥ ਵੁਤ੍ਤਨਯਮੇਵ.

੩੬. ਤਿਂਸਭਦ੍ਦਵਗ੍ਗਿਯਵਤ੍ਥੁਮ੍ਹਿ ¶ ਯਥਾਭਿਰਨ੍ਤਂ ਵਿਹਰਿਤ੍ਵਾਤਿ ਯਥਾਅਜ੍ਝਾਸਯਂ ਵਿਹਰਿਤ੍ਵਾ. ਬੁਦ੍ਧਾਨਞ੍ਹਿ ਏਕਸ੍ਮਿਂ ਠਾਨੇ ਵਸਨ੍ਤਾਨਂ ਛਾਯੂਦਕਾਦੀਨਂ ਵਿਪਤ੍ਤਿਂ ਵਾ ਅਫਾਸੁਕਸੇਨਾਸਨਂ ਵਾ ਮਨੁਸ੍ਸਾਨਂ ਅਸ੍ਸਦ੍ਧਾਦਿਭਾਵਂ ਵਾ ਆਗਮ੍ਮ ¶ ਅਨਭਿਰਤਿ ਨਾਮ ਨਤ੍ਥਿ, ਤੇਸਂ ਸਮ੍ਪਤ੍ਤਿਯਾ ‘‘ਇਧ ਫਾਸੁਂ ਵਿਹਰਾਮਾ’’ਤਿ ਅਭਿਰਮਿਤ੍ਵਾ ਚਿਰਵਿਹਾਰੋਪਿ ਨਤ੍ਥਿ. ਯਤ੍ਥ ਪਨ ਤਥਾਗਤੇ ਵਿਹਰਨ੍ਤੇ ਸਤ੍ਤਾ ਸਰਣੇਸੁ ਵਾ ਤੀਸੁ ਪਤਿਟ੍ਠਹਨ੍ਤਿ, ਸੀਲਾਨਿ ਵਾ ਸਮਾਦਿਯਨ੍ਤਿ, ਪਬ੍ਬਜਨ੍ਤਿ ਵਾ, ਸੋਤਾਪਤ੍ਤਿਮਗ੍ਗਾਦੀਨਂ ਵਾ ਪਰੇਸਂ ਉਪਨਿਸ੍ਸਯੋ ਹੋਤਿ, ਤਤ੍ਥ ਬੁਦ੍ਧਾ ਸਤ੍ਤੇ ਤਾਸੁ ਸਮ੍ਪਤ੍ਤੀਸੁ ਪਤਿਟ੍ਠਾਪਨਅਜ੍ਝਾਸਯੇਨ ਵਸਨ੍ਤਿ, ਤਾਸਂ ਅਭਾਵੇ ਪਕ੍ਕਮਨ੍ਤਿ. ਤੇਨ ਵੁਤ੍ਤਂ ‘‘ਯਥਾਅਜ੍ਝਾਸਯਂ ਵਿਹਰਿਤ੍ਵਾ’’ਤਿ. ਅਜ੍ਝੋਗਾਹੇਤ੍ਵਾਤਿ ਪਵਿਸਿਤ੍ਵਾ. ਤਿਂਸਮਤ੍ਤਾਤਿ ਤਿਂਸਪਮਾਣਾ. ਸੇਸਮੇਤ੍ਥ ਵੁਤ੍ਤਨਯਮੇਵ.

ਭਦ੍ਦਵਗ੍ਗਿਯਕਥਾਵਣ੍ਣਨਾ ਨਿਟ੍ਠਿਤਾ.

੩੭-੩੮. ਉਰੁਵੇਲਕਸ੍ਸਪਵਤ੍ਥੁਮ੍ਹਿ ਜਟਿਲੋਤਿ ਜਟਾਧਰੋ. ਜਟਾ ਅਸ੍ਸ ਅਤ੍ਥੀਤਿ ਹਿ ਜਟਿਲੋ. ਨੇਤੀਤਿ ਨਾਯਕੋ, ਸਾਮਂ ਵਿਨੇਤਿ ਅਤ੍ਤਨੋ ਲਦ੍ਧਿਂ ਸਿਕ੍ਖਾਪੇਤੀਤਿ ਵਿਨਾਯਕੋ. ਸਚੇ ਤੇ ਕਸ੍ਸਪ ਅਗਰੂਤਿ ਕਸ੍ਸਪ ਸਚੇ ਤੁਯ੍ਹਂ ਭਾਰਿਯਂ ਅਫਾਸੁਕਂ ਕਿਞ੍ਚਿ ਨਤ੍ਥਿ. ਅਗ੍ਯਾਗਾਰੇਤਿ ਅਗ੍ਗਿਸਾਲਾਯਂ. ਉਭਿਨ੍ਨਂ ਸਜੋਤਿਭੂਤਾਨਨ੍ਤਿ ਉਭੋਸੁ ਸਜੋਤਿਭੂਤੇਸੁ ਪਜ੍ਜਲਿਤੇਸੁ. ਯਤ੍ਰ ਹਿ ਨਾਮਾਤਿ ਯੋ ਨਾਮ.

੩੯. ਅਜ੍ਜਣ੍ਹੋਤਿ ਅਜ੍ਜ ਏਕਦਿਵਸਂ. ਅਗ੍ਗਿਸਾਲਮ੍ਹੀਤਿ ਅਗ੍ਯਾਗਾਰੇ. ਸੁਮਨਮਨਸੋਤਿ ਸੁਨ੍ਦਰਚਿਤ੍ਤਸਙ੍ਖਾਤਮਨੋ. ਤੇਜੋਧਾਤੂਸੁ ਕੁਸਲੋਤਿ ਤੇਜੋਕਸਿਣਸਮਾਪਤ੍ਤੀਸੁ ਕੁਸਲੋ. ਉਦਿਚ੍ਛਰੇਤਿ ਉਲ੍ਲੋਕੇਸੁਂ, ਪਰਿਵਾਰੇਸੁਨ੍ਤਿ ਵਾ ਅਤ੍ਥੋ. ਪਤ੍ਤਮ੍ਹਿ ਓਦਹਿਤ੍ਵਾਤਿ ਪਤ੍ਤੇ ਪਕ੍ਖਿਪਿਤ੍ਵਾ. ਧੁਵਭਤ੍ਤੇਨਾਤਿ ਨਿਚ੍ਚਭਤ੍ਤੇਨ.

੪੦. ਅਭਿਕ੍ਕਨ੍ਤਾਯ ਰਤ੍ਤਿਯਾਤਿ ਏਤ੍ਥ ਅਭਿਕ੍ਕਨ੍ਤ-ਸਦ੍ਦੋ ਖਯੇ ਵਤ੍ਤਤਿ, ਤੇਨ ਪਰਿਕ੍ਖੀਣਾਯਰਤ੍ਤਿਯਾਤਿ ਅਤ੍ਥੋ. ਏਤੇ ਹਿ ਚਤ੍ਤਾਰੋ ਮਹਾਰਾਜਾਨੋ ਮਜ੍ਝਿਮਯਾਮਸਮਨਨ੍ਤਰੇ ਆਗਤਾ. ਨਿਯਾਮੋ ਕਿਰੇਸ ਦੇਵਤਾਨਂ, ਯਦਿਦਂ ਬੁਦ੍ਧਾਨਂ ਵਾ ਬੁਦ੍ਧਸਾਵਕਾਨਂ ਵਾ ਉਪਟ੍ਠਾਨਂ ਆਗਚ੍ਛਨ੍ਤਾ ਮਜ੍ਝਿਮਯਾਮਸਮਨਨ੍ਤਰੇ ਆਗਚ੍ਛਨ੍ਤਿ. ਅਭਿਕ੍ਕਨ੍ਤਵਣ੍ਣਾਤਿ ਅਭਿਰੂਪਛਵਿਵਣ੍ਣਾ, ਇਟ੍ਠਵਣ੍ਣਾ ਮਨਾਪਵਣ੍ਣਾਤਿ ¶ ਵੁਤ੍ਤਂ ਹੋਤਿ. ਦੇਵਤਾ ਹਿ ਮਨੁਸ੍ਸਲੋਕਂ ਆਗਚ੍ਛਮਾਨਾ ਪਕਤਿਵਣ੍ਣਂ ਪਕਤਿਇਦ੍ਧਿਂ ¶ ਜਹਿਤ੍ਵਾ ਓਲ਼ਾਰਿਕਂ ਅਤ੍ਤਭਾਵਂ ਕਤ੍ਵਾ ਅਤਿਰੇਕਵਣ੍ਣਵਤ੍ਥਾਲਙ੍ਕਾਰਕਾਯਾਦੀਹਿ ਓਭਾਸਂ ਮੁਞ੍ਚਮਾਨਾਦਿਵਸੇਨ ਚ ਦਿਬ੍ਬਂ ਇਦ੍ਧਾਨੁਭਾਵਞ੍ਚ ਨਿਮ੍ਮਿਨਿਤ੍ਵਾ ਨਟਸਮਜ੍ਜਾਦੀਨਿ ਗਚ੍ਛਨ੍ਤਾ ਮਨੁਸ੍ਸਾ ਵਿਯ ਅਭਿਸਙ੍ਖਤੇਨ ਕਾਯੇਨ ਆਗਚ੍ਛਨ੍ਤਿ. ਤਤ੍ਥ ਕਾਮਾਵਚਰਾ ਅਨਭਿਸਙ੍ਖਤੇਨਪਿ ਆਗਨ੍ਤੁਂ ਸਕ੍ਕੋਨ੍ਤਿ ਓਲ਼ਾਰਿਕਰੂਪਤ੍ਤਾ. ਤਥਾ ਹਿ ਤੇ ਕਬਲ਼ੀਕਾਰਾਹਾਰਭਕ੍ਖਾ, ਰੂਪਾਵਚਰਾ ਪਨ ਅਨਭਿਸਙ੍ਖਤੇਨ ਕਾਯੇਨ ਆਗਨ੍ਤੁਂ ਨ ਸਕ੍ਕੋਨ੍ਤਿ ਸੁਖੁਮਤਰਰੂਪਤ੍ਤਾ. ਤੇਸਞ੍ਹਿ ਅਤਿਸੁਖੁਮੋਵ ਅਤ੍ਤਭਾਵੋ, ਨ ਤੇਨ ਇਰਿਯਾਪਥਕਪ੍ਪਨਂ ਹੋਤਿ. ਤਸ੍ਮਾ ਬ੍ਰਹ੍ਮਲੋਕੇਪਿ ਬ੍ਰਹ੍ਮਾਨੋ ਯੇਭੁਯ੍ਯੇਨ ਨਿਮ੍ਮਿਤਰੂਪੇਨੇਵ ਪਵਤ੍ਤਨ੍ਤਿ. ਮੂਲਪਟਿਸਨ੍ਧਿਰੂਪਞ੍ਹਿ ਨੇਸਂ ਅਤਿਵਿਯ ਸੁਖੁਮਮਹਾਰੂਪਂ, ਕੇਵਲਂ ਤਂ ਚਿਤ੍ਤੁਪ੍ਪਾਦਸ੍ਸ ਨਿਸ੍ਸਯਾਧਿਟ੍ਠਾਨਭੂਤਂ ਸਣ੍ਠਾਨਵਨ੍ਤਂ ਹੁਤ੍ਵਾ ਤਿਟ੍ਠਤਿ.

ਕੇਵਲਕਪ੍ਪਨ੍ਤਿ ਏਤ੍ਥ ਕੇਵਲ-ਸਦ੍ਦਸ੍ਸ ਅਨਵਸੇਸਤ੍ਤਂ ਅਤ੍ਥੋ, ਕਪ੍ਪ-ਸਦ੍ਦਸ੍ਸ ਸਮਨ੍ਤਭਾਵੋ, ਤਸ੍ਮਾ ਕੇਵਲਕਪ੍ਪਂ ਵਨਸਣ੍ਡਨ੍ਤਿ ਅਨਵਸੇਸਂ ਸਮਨ੍ਤਤੋ ਵਨਸਣ੍ਡਨ੍ਤਿ ਅਤ੍ਥੋ. ਅਨਵਸੇਸਂ ਫਰਿਤੁਂ ਸਮਤ੍ਥਸ੍ਸਪਿ ਹਿ ਓਭਾਸਸ੍ਸ ਕੇਨਚਿ ਕਾਰਣੇਨ ਏਕਦੇਸਫਰਣਮ੍ਪਿ ਸਿਯਾ, ਅਯਂ ਪਨ ਸਬ੍ਬਸੋ ਫਰਤੀਤਿ ਦਸ੍ਸੇਤੁਂ ਸਮਨ੍ਤਤ੍ਥੋ ਕਪ੍ਪ-ਸਦ੍ਦੋ ਗਹਿਤੋ. ਅਥ ਵਾ ਈਸਂ ਅਸਮਤ੍ਥਂ ਕੇਵਲਕਪ੍ਪਂ. ਭਗਵਤੋ ਪਭਾਯ ਅਨੋਭਾਸਿਤਮੇਵ ਹਿ ਪਦੇਸਂ ਦੇਵਤਾ ਅਤ੍ਤਨੋ ਪਭਾਯ ਓਭਾਸੇਨ੍ਤਿ. ਨ ਹਿ ਭਗਵਤੋ ਪਭਾ ਕਾਯਚਿ ਪਭਾਯ ਅਭਿਭੂਯਤਿ, ਸੂਰਿਯਾਦੀਨਮ੍ਪਿ ਪਨ ਪਭਂ ਸਾ ਅਭਿਭੁਯ੍ਯ ਤਿਟ੍ਠਤੀਤਿ. ਓਭਾਸੇਤ੍ਵਾਤਿ ਵਤ੍ਥਾਲਙ੍ਕਾਰਸਰੀਰਸਮੁਟ੍ਠਿਤਾਯ ਆਭਾਯ ਫਰਿਤ੍ਵਾ, ਚਨ੍ਦੋ ਵਿਯ ਸੂਰਿਯੋ ਵਿਯ ਚ ਏਕੋਭਾਸਂ ਏਕਪਜ੍ਜੋਤਂ ਕਰਿਤ੍ਵਾਤਿ ਅਤ੍ਥੋ. ਦੇਵਤਾਨਞ੍ਹਿ ਸਰੀਰਾਭਾ ਦਸਦ੍ਵਾਦਸਯੋਜਨਮਤ੍ਤਟ੍ਠਾਨਂ ਤਤੋ ਭਿਯ੍ਯੋਪਿ ਫਰਿਤ੍ਵਾ ਤਿਟ੍ਠਤਿ, ਤਥਾ ਵਤ੍ਥਾਭਰਣਾਦੀਸੁ ਸਮੁਟ੍ਠਿਤਾ ਪਭਾ. ਚਤੁਦ੍ਦਿਸਾਤਿ ਚਤੂਸੁ ਦਿਸਾਸੁ. ਯਤ੍ਰ ਹਿ ਨਾਮਾਤਿ ਯਂ ਨਾਮ.

੪੩. ਅਙ੍ਗਮਗਧਾਤਿ ਉਭੋ ਅਙ੍ਗਮਗਧਰਟ੍ਠਵਾਸਿਨੋ. ਇਦ੍ਧਿਪਾਟਿਹਾਰਿਯਨ੍ਤਿ ਇਦ੍ਧਿਭੂਤਂ ਪਾਟਿਹਾਰਿਯਂ, ਨ ਆਦੇਸਨਾਨੁਸਾਸਨੀਪਾਟਿਹਾਰਿਯਨ੍ਤਿ ਅਤ੍ਥੋ. ਤਿਵਿਧਞ੍ਹਿ ਪਾਟਿਹਾਰਿਯਂ ਇਦ੍ਧਿਪਾਟਿਹਾਰਿਯਂ ਆਦੇਸਨਾਪਾਟਿਹਾਰਿਯਂ ਅਨੁਸਾਸਨੀਪਾਟਿਹਾਰਿਯਨ੍ਤਿ. ਤਤ੍ਥ ‘‘ਇਧ ਭਿਕ੍ਖੁ ਏਕੋਪਿ ਹੁਤ੍ਵਾ ਬਹੁਧਾ ਹੋਤਿ, ਬਹੁਧਾਪਿ ਹੁਤ੍ਵਾ ਏਕੋ ਹੋਤਿ ਆਵਿਭਾਵਂ ਤਿਰੋਭਾਵ’’ਨ੍ਤਿਆਦਿਨਯਪ੍ਪਵਤ੍ਤਂ (ਦੀ. ਨਿ. ੧.੨੩੮-੨੩੯; ਮ. ਨਿ. ੧.੧੪੭; ਸਂ. ਨਿ. ੨.੭੦; ੫.੮੩੪) ਇਦ੍ਧਿਵਿਧਮੇਵ ¶ ਇਦ੍ਧਿਪਾਟਿਹਾਰਿਯਂ. ‘‘ਇਧ ਭਿਕ੍ਖੁ ਪਰਸਤ੍ਤਾਨਂ ਪਰਪੁਗ੍ਗਲਾਨਂ ਚਿਤ੍ਤਮ੍ਪਿ ਆਦਿਸਤਿ, ਚੇਤਸਿਕਮ੍ਪਿ ਆਦਿਸਤਿ, ਵਿਤਕ੍ਕਿਤਮ੍ਪਿ ਆਦਿਸਤਿ, ਵਿਚਾਰਿਤਮ੍ਪਿ ਆਦਿਸਤਿ ‘ਏਵਮ੍ਪਿ ਤੇ ਮਨੋ, ਇਤ੍ਥਮ੍ਪਿ ਤੇ ਮਨੋ’’’ਤਿਆਦਿਨਯਪ੍ਪਵਤ੍ਤਂ (ਪਟਿ. ਮ. ੩.੩੦) ਪਰਸ੍ਸ ਚਿਤ੍ਤਂ ਞਤ੍ਵਾ ਕਥਨਂ ਆਦੇਸਨਾਪਾਟਿਹਾਰਿਯਂ. ‘‘ਇਧ ਭਿਕ੍ਖੁ ਏਵਮਨੁਸਾਸਤਿ ‘ਏਵਂ ਵਿਤਕ੍ਕੇਥ, ਮਾ ਏਵਂ ਵਿਤਕ੍ਕਯਿਤ੍ਥ, ਏਵਂ ¶ ਮਨਸਿ ਕਰੋਥ, ਮਾ ਏਵਂ ਮਾਨਸਾ ਕਰਿਤ੍ਥ, ਇਦਂ ਪਜਹਥ, ਇਦਂ ਉਪਸਮ੍ਪਜ੍ਜ ਵਿਹਰਥਾ’’’ਤਿ (ਪਟਿ. ਮ. ੩.੩੦) ਏਵਮਾਦਿਨਯਪ੍ਪਵਤ੍ਤਾ ਸਾਵਕਾਨਂ ਬੁਦ੍ਧਾਨਞ੍ਚ ਸਬ੍ਬਕਾਲਂ ਦੇਸੇਤਬ੍ਬਧਮ੍ਮਦੇਸਨਾ ਅਨੁਸਾਸਨੀਪਾਟਿਹਾਰਿਯਂ.

ਤਤ੍ਥ (ਉਦਾ. ਅਟ੍ਠ. ੧) ਪਾਟਿਹਾਰਿਯਪਦਸ੍ਸ ਵਚਨਤ੍ਥਂ ਪਟਿਪਕ੍ਖਹਰਣਤੋ ਰਾਗਾਦਿਕਿਲੇਸਾਪਨਯਨਤੋ ਪਾਟਿਹਾਰਿਯਨ੍ਤਿ ਵਦਨ੍ਤਿ. ਭਗਵਤੋ ਪਨ ਪਟਿਪਕ੍ਖਾ ਰਾਗਾਦਯੋ ਨ ਸਨ੍ਤਿ ਯੇ ਹਰਿਤਬ੍ਬਾ, ਪੁਥੁਜ੍ਜਨਾਨਮ੍ਪਿ ਵਿਗਤੂਪਕ੍ਕਿਲੇਸੇ ਅਟ੍ਠਗੁਣਸਮਨ੍ਨਾਗਤੇ ਚਿਤ੍ਤੇ ਹਤਪਟਿਪਕ੍ਖੇ ਇਦ੍ਧਿਵਿਧਂ ਵਤ੍ਤਤਿ, ਤਸ੍ਮਾ ਤਤ੍ਥ ਪਵਤ੍ਤਵੋਹਾਰੇਨ ਚ ਨ ਸਕ੍ਕਾ ਇਧ ਪਾਟਿਹਾਰਿਯਨ੍ਤਿ ਵਤ੍ਤੁਂ. ਸਚੇ ਪਨ ਮਹਾਕਾਰੁਣਿਕਸ੍ਸ ਭਗਵਤੋ ਵੇਨੇਯ੍ਯਗਤਾ ਚ ਕਿਲੇਸਾ ਪਟਿਪਕ੍ਖਾ, ਤੇਸਂ ਹਰਣਤੋ ਪਾਟਿਹਾਰਿਯਨ੍ਤਿ ਵੁਤ੍ਤਂ, ਏਵਂ ਸਤਿ ਯੁਤ੍ਤਮੇਤਂ. ਅਥ ਵਾ ਭਗਵਤੋ ਚ ਸਾਸਨਸ੍ਸ ਚ ਪਟਿਪਕ੍ਖਾ ਤਿਤ੍ਥਿਯਾ, ਤੇਸਂ ਹਰਣਤੋ ਪਾਟਿਹਾਰਿਯਂ. ਤੇ ਹਿ ਦਿਟ੍ਠਿਹਰਣਵਸੇਨ ਦਿਟ੍ਠਿਪ੍ਪਕਾਸਨੇ ਅਸਮਤ੍ਥਭਾਵੇਨ ਚ ਇਦ੍ਧਿਆਦੇਸਨਾਨੁਸਾਸਨੀਹਿ ਹਰਿਤਾ ਅਪਨੀਤਾ ਹੋਨ੍ਤੀਤਿ. ਪਟੀਤਿ ਵਾ ਅਯਂ ਸਦ੍ਦੋ ਪਚ੍ਛਾਤਿ ਏਤਸ੍ਸ ਅਤ੍ਥਂ ਬੋਧੇਤਿ ‘‘ਤਸ੍ਮਿਂ ਪਟਿਪਵਿਟ੍ਠਮ੍ਹਿ, ਅਞ੍ਞੋ ਆਗਞ੍ਛਿ ਬ੍ਰਾਹ੍ਮਣੋ’’ਤਿਆਦੀਸੁ (ਚੂਲ਼ਨਿ. ਵਤ੍ਥੁਗਾਥਾ ੪) ਵਿਯ, ਤਸ੍ਮਾ ਸਮਾਹਿਤੇ ਚਿਤ੍ਤੇ ਵਿਗਤੂਪਕ੍ਕਿਲੇਸੇਨ ਕਤਕਿਚ੍ਚੇਨ ਪਚ੍ਛਾ ਹਰਿਤਬ੍ਬਂ ਪਵਤ੍ਤੇਤਬ੍ਬਨ੍ਤਿ ਪਟਿਹਾਰਿਯਂ, ਅਤ੍ਤਨੋ ਵਾ ਉਪਕ੍ਕਿਲੇਸੇਸੁ ਚਤੁਤ੍ਥਜ੍ਝਾਨਮਗ੍ਗੇਹਿ ਹਰਿਤੇਸੁ ਪਚ੍ਛਾ ਹਰਣਂ ਪਟਿਹਾਰਿਯਂ, ਇਦ੍ਧਿਆਦੇਸਨਾਨੁਸਾਸਨਿਯੋ ਚ ਵਿਗਤੂਪਕ੍ਕਿਲੇਸੇਨ ਕਤਕਿਚ੍ਚੇਨ ਸਤ੍ਤਹਿਤਤ੍ਥਂ ਪੁਨ ਪਵਤ੍ਤੇਤਬ੍ਬਾ, ਹਰਿਤੇਸੁ ਚ ਅਤ੍ਤਨੋ ਉਪਕ੍ਕਿਲੇਸੇਸੁ ਪਰਸਤ੍ਤਾਨਂ ਉਪਕ੍ਕਿਲੇਸਹਰਣਾਨਿ ਹੋਨ੍ਤੀਤਿ ਪਟਿਹਾਰਿਯਾਨਿ ਭਵਨ੍ਤਿ, ਪਟਿਹਾਰਿਯਮੇਵ ਪਾਟਿਹਾਰਿਯਂ. ਪਟਿਹਾਰਿਯੇ ਵਾ ਇਦ੍ਧਿਆਦੇਸਨਾਨੁਸਾਸਨੀਸਮੁਦਾਯੇ ਭਵਂ ਏਕੇਕਂ ਪਾਟਿਹਾਰਿਯਨ੍ਤਿ ਵੁਚ੍ਚਤਿ. ਪਟਿਹਾਰਿਯਂ ਵਾ ਚਤੁਤ੍ਥਜ੍ਝਾਨਂ ਮਗ੍ਗੋ ਚ ਪਟਿਪਕ੍ਖਹਰਣਤੋ, ਤਤ੍ਥ ਜਾਤਂ ਨਿਮਿਤ੍ਤਭੂਤੇ, ਤਤੋ ਵਾ ਆਗਤਨ੍ਤਿ ਪਾਟਿਹਾਰਿਯਂ. ਸ੍ਵਾਤਨਾਯਾਤਿ ਸ੍ਵੇ ਦਾਤਬ੍ਬਸ੍ਸ ਅਤ੍ਥਾਯ.

੪੪. ਪਂਸੁਕੂਲਂ ¶ ਉਪ੍ਪਨ੍ਨਂ ਹੋਤੀਤਿ ਪਰਿਯੇਸਮਾਨਸ੍ਸ ਪਟਿਲਾਭਵਸੇਨ ਉਪ੍ਪਨ੍ਨਂ ਹੋਤਿ. ਵਿਚਿਤ੍ਤਪਾਟਿਹਾਰਿਯਦਸ੍ਸਨਤ੍ਥਾਵ ਸਾ ਪਰਿਯੇਸਨਾ. ਯਸ੍ਮਾ ਪਾਣਿਨਾ ਫੁਟ੍ਠਮਤ੍ਤੇ ਸਾ ਪੋਕ੍ਖਰਣੀ ਨਿਮ੍ਮਿਤਾ ਅਹੋਸਿ, ਤਸ੍ਮਾ ਵੁਤ੍ਤਂ ‘‘ਪਾਣਿਨਾ ਪੋਕ੍ਖਰਣਿਂ ਖਣਿਤ੍ਵਾ’’ਤਿ.

੪੬-੪੯. ਜਟਿਲਾਤਿ ਤਾਪਸਾ. ਤੇ ਹਿ ਜਟਾਧਾਰਿਤਾਯ ਇਧ ‘‘ਜਟਿਲਾ’’ਤਿ ਵੁਤ੍ਤਾ. ਅਨ੍ਤਰਟ੍ਠਕਾਸੁ ਹਿਮਪਾਤਸਮਯੇਤਿ ਹੇਮਨ੍ਤਸ੍ਸ ਉਤੁਨੋ ਅਬ੍ਭਨ੍ਤਰਭੂਤੇ ਮਾਘਮਾਸਸ੍ਸ ਅਵਸਾਨੇ ਚਤਸ੍ਸੋ, ਫਗ੍ਗੁਣਮਾਸਸ੍ਸ ਆਦਿਮ੍ਹਿ ਚਤਸ੍ਸੋਤਿ ਏਵਂ ਉਭਿਨ੍ਨਮਨ੍ਤਰੇ ਅਟ੍ਠਰਤ੍ਤੀਸੁ ਹਿਮਪਤਨਕਾਲੇ. ਨੇਰਞ੍ਜਰਾਯ ਉਮ੍ਮੁਜ੍ਜਨ੍ਤੀਤਿ ਕੇਚਿ ਤਸ੍ਮਿਂ ਤਿਤ੍ਥਸਮ੍ਮਤੇ ਉਦਕੇ ਪਠਮਂ ਨਿਮੁਗ੍ਗਸਕਲਸਰੀਰਾ ਤਤੋ ਉਮ੍ਮੁਜ੍ਜਨ੍ਤਾ ਵੁਟ੍ਠਹਨ੍ਤਿ ¶ ਉਪ੍ਪਿਲਵਨ੍ਤਿ. ਨਿਮੁਜ੍ਜਨ੍ਤੀਤਿ ਸਸੀਸਂ ਉਦਕੇ ਓਸੀਦਨ੍ਤਿ. ਉਮ੍ਮੁਜ੍ਜਨਨਿਮੁਜ੍ਜਨਮ੍ਪਿ ਕਰੋਨ੍ਤੀਤਿ ਪੁਨਪ੍ਪੁਨਂ ਉਮ੍ਮੁਜ੍ਜਨਨਿਮੁਜ੍ਜਨਾਨਿਪਿ ਕਰੋਨ੍ਤਿ. ਤਤ੍ਥ ਹਿ ਕੇਚਿ ‘‘ਏਕੁਮ੍ਮੁਜ੍ਜਨੇਨੇਵ ਪਾਪਸੁਦ੍ਧਿ ਹੋਤੀ’’ਤਿ ਏਵਂਦਿਟ੍ਠਿਕਾ, ਤੇ ਉਮ੍ਮੁਜ੍ਜਨਮੇਵ ਕਤ੍ਵਾ ਗਚ੍ਛਨ੍ਤਿ. ਉਮ੍ਮੁਜ੍ਜਨਂ ਪਨ ਨਿਮੁਜ੍ਜਨਮਨ੍ਤਰੇਨ ਨਤ੍ਥੀਤਿ ਅਵਿਨਾਭਾਵਤੋ ਨਿਮੁਜ੍ਜਨਮ੍ਪਿ ਤੇ ਕਰੋਨ੍ਤਿਯੇਵ. ਯੇਪਿ ‘‘ਏਕਨਿਮੁਜ੍ਜਨੇਨੇਵ ਪਾਪਸੁਦ੍ਧਿ ਹੋਤੀ’’ਤਿ ਏਵਂਦਿਟ੍ਠਿਕਾ, ਤੇਪਿ ਏਕਵਾਰਮੇਵ ਨਿਮੁਜ੍ਜਿਤ੍ਵਾ ਵੁਤ੍ਤਨਯੇਨੇਵ ਅਵਿਨਾਭਾਵਤੋ ਉਮ੍ਮੁਜ੍ਜਨਮ੍ਪਿ ਕਤ੍ਵਾ ਪਕ੍ਕਮਨ੍ਤਿ. ਅਪਰੇ ‘‘ਪੁਨਪ੍ਪੁਨਂ ਉਮ੍ਮੁਜ੍ਜਨਨਿਮੁਜ੍ਜਨਾਨਿ ਕਤ੍ਵਾ ਨਹਾਤੇ ਪਾਪਸੁਦ੍ਧਿ ਹੋਤੀ’’ਤਿ ਏਵਂਦਿਟ੍ਠਿਕਾ, ਤੇ ਕਾਲੇਨ ਕਾਲਂ ਉਮ੍ਮੁਜ੍ਜਨਨਿਮੁਜ੍ਜਨਾਨਿ ਕਰੋਨ੍ਤਿ. ਤੇ ਸਬ੍ਬੇਪਿ ਸਨ੍ਧਾਯ ਵੁਤ੍ਤਂ ‘‘ਉਮ੍ਮੁਜ੍ਜਨ੍ਤਿਪਿ ਨਿਮੁਜ੍ਜਨ੍ਤਿਪਿ ਉਮ੍ਮੁਜ੍ਜਨਨਿਮੁਜ੍ਜਨਮ੍ਪਿ ਕਰੋਨ੍ਤੀ’’ਤਿ. ਏਤ੍ਥ ਚ ਕਿਞ੍ਚਾਪਿ ਨਿਮੁਜ੍ਜਨਪੁਬ੍ਬਕਂ ਉਮ੍ਮੁਜ੍ਜਨਂ, ਨਿਮੁਜ੍ਜਨਮੇਵ ਪਨ ਕਰੋਨ੍ਤਾ ਕਤਿਪਯਾ, ਉਮ੍ਮੁਜ੍ਜਨਂ ਤਦੁਭਯਞ੍ਚ ਕਰੋਨ੍ਤਾ ਬਹੂਤਿ ਤੇਸਂ ਯੇਭੁਯ੍ਯਭਾਵਦਸ੍ਸਨਤ੍ਥਂ ਉਮ੍ਮੁਜ੍ਜਨਂ ਪਠਮਂ ਵੁਤ੍ਤਂ.

੫੦-੫੧. ਉਦਕਵਾਹਕੋਤਿ ਉਦਕੋਘੋ. ਰੇਣੁਹਤਾਯਾਤਿ ਰਜੋਗਤਾਯ, ਰਜੋਕਿਣ੍ਣਾਯਾਤਿ ਵੁਤ੍ਤਂ ਹੋਤਿ. ਨੇਵ ਚ ਖੋ ਤ੍ਵਂ ਕਸ੍ਸਪ ਅਰਹਾਤਿ ਏਤੇਨ ਤਦਾ ਕਸ੍ਸਪਸ੍ਸ ਅਸੇਕ੍ਖਭਾਵਂ ਪਟਿਕ੍ਖਿਪਤਿ, ਨਾਪਿ ਅਰਹਤ੍ਤਮਗ੍ਗਸਮਾਪਨ੍ਨੋਤਿ ਏਤੇਨ ਸੇਕ੍ਖਭਾਵਂ. ਉਭਯੇਨਪਿਸ੍ਸ ਅਨਰਿਯਭਾਵਮੇਵ ਦੀਪੇਤਿ. ਸਾਪਿ ਤੇ ਪਟਿਪਦਾ ਨਤ੍ਥਿ, ਯਾਯ ਤ੍ਵਂ ਅਰਹਾ ਵਾ ਅਸ੍ਸਸਿ ਅਰਹਤ੍ਤਮਗ੍ਗਂ ਵਾ ਸਮਾਪਨ੍ਨੋਤਿ ਇਮਿਨਾ ਪਨਸ੍ਸ ਕਲ੍ਯਾਣਪੁਥੁਜ੍ਜਨਭਾਵਮ੍ਪਿ ਪਟਿਕ੍ਖਿਪਤਿ. ਤਤ੍ਥ ਪਟਿਪਦਾਤਿ ਸੀਲਵਿਸੁਦ੍ਧਿਆਦਯੋ ਛ ਵਿਸੁਦ੍ਧਿਯੋ. ਪਟਿਪਜ੍ਜਤਿ ਏਤਾਯ ਅਰਿਯਮਗ੍ਗੋਤਿ ਪਟਿਪਦਾ. ਅਸ੍ਸਸੀਤਿ ¶ ਭਵੇਯ੍ਯਾਸਿ. ਚਿਰਪਟਿਕਾਤਿ ਚਿਰਕਾਲਤੋ ਪਟ੍ਠਾਯ, ਨਾਗਦਮਨਤੋ ਪਟ੍ਠਾਯਾਤਿ ਅਤ੍ਥੋ. ਖਾਰਿਕਾਜਮਿਸ੍ਸਨ੍ਤਿ ਏਤ੍ਥ ਖਾਰੀਤਿ ਅਰਣੀਕਮਣ੍ਡਲੁਸੂਚਿਆਦਯੋ ਤਾਪਸਪਰਿਕ੍ਖਾਰਾ, ਤਂ ਹਰਣਕਾਜਂ ਖਾਰਿਕਾਜਂ. ਅਗ੍ਗਿਹੁਤਮਿਸ੍ਸਨ੍ਤਿ ਦਬ੍ਬਿਆਦਿਅਗ੍ਗਿਪੂਜੋਪਕਰਣਂ.

੫੨-੫੩. ਉਪਸਗ੍ਗੋਤਿ ਉਪਦ੍ਦਵੋ. ਇਦਾਨਿ ਅਡ੍ਢੁਡ੍ਢਾਨਿ ਪਾਟਿਹਾਰਿਯਸਹਸ੍ਸਾਨਿ ਏਕਤੋ ਗਣੇਤ੍ਵਾ ਦਸ੍ਸੇਤੁਂ ‘‘ਭਗਵਤੋ ਅਧਿਟ੍ਠਾਨੇਨ ਪਞ੍ਚ ਕਟ੍ਠਸਤਾਨਿ ਨ ਫਾਲਿਯਿਂਸੂ’’ਤਿਆਦਿ ਆਰਦ੍ਧਂ. ਨਾਗਦਮਨਾਦੀਨਿ ਪਨ ਸੋਲ਼ਸ ਪਾਟਿਹਾਰਿਯਾਨਿ ਇਧ ਨ ਗਣਿਤਾਨਿ, ਤੇਹਿ ਸਦ੍ਧਿਂ ਸੋਲ਼ਸਾਤਿਰੇਕਅਡ੍ਢੁਡ੍ਢਪਾਟਿਹਾਰਿਯਸਹਸ੍ਸਾਨੀਤਿ ਵੇਦਿਤਬ੍ਬਂ.

੫੪. ਇਦਾਨਿ ਤਸ੍ਸ ਭਿਕ੍ਖੁਸਹਸ੍ਸਸ੍ਸ ਆਦਿਤ੍ਤਪਰਿਯਾਯਦੇਸਨਾਯ ਅਰਹਤ੍ਤਪ੍ਪਤ੍ਤਿਂ ਦਸ੍ਸੇਤੁਂ ‘‘ਅਥ ਖੋ ¶ ਭਗਵਾ’’ਤਿਆਦਿ ਆਰਦ੍ਧਂ. ਤਤ੍ਥ ਗਯਾਯਂ ਵਿਹਰਤਿ ਗਯਾਸੀਸੇਤਿ ਗਯਾਨਾਮਿਕਾਯ ਨਦਿਯਾ ਅਵਿਦੂਰੇ ਭਵਤ੍ਤਾ ਗਾਮੋ ਗਯਾ ਨਾਮ, ਤਸ੍ਸਂ ਗਯਾਯਂ ਵਿਹਰਤਿ. ਸਮੀਪਤ੍ਥੇ ਚੇਤਂ ਭੁਮ੍ਮਵਚਨਂ. ਗਯਾਗਾਮਸ੍ਸ ਹਿ ਅਵਿਦੂਰੇ ਗਯਾਤਿ ਏਕਾ ਪੋਕ੍ਖਰਣੀਪਿ ਅਤ੍ਥਿ ਨਦੀਪਿ ਗਯਾਸੀਸਨਾਮਕੋ ਹਤ੍ਥਿਕੁਮ੍ਭਸਦਿਸੋ ਪਿਟ੍ਠਿਪਾਸਾਣੋਪਿ. ਯਤ੍ਥ ਭਿਕ੍ਖੁਸਹਸ੍ਸਸ੍ਸ ਓਕਾਸੋ ਪਹੋਤਿ, ਭਗਵਾ ਤਤ੍ਥ ਵਿਹਰਤਿ. ਤੇਨ ਵੁਤ੍ਤਂ ‘‘ਗਯਾਸੀਸੇ’’ਤਿ, ਗਯਾਗਾਮਸ੍ਸ ਆਸਨ੍ਨੇ ਗਯਾਸੀਸਨਾਮਕੇ ਪਿਟ੍ਠਿਪਾਸਾਣੇ ਵਿਹਰਤੀਤਿ ਵੁਤ੍ਤਂ ਹੋਤਿ. ਭਿਕ੍ਖੂ ਆਮਨ੍ਤੇਸੀਤਿ ਤੇਸਂ ਸਪ੍ਪਾਯਧਮ੍ਮਦੇਸਨਂ ਵਿਚਿਨਿਤ੍ਵਾ ਤਂ ਦੇਸੇਸ੍ਸਾਮੀਤਿ ਆਮਨ੍ਤੇਸਿ. ਭਗਵਾ ਹਿ ਤਂ ਇਦ੍ਧਿਮਯਪਤ੍ਤਚੀਵਰਧਰਂ ਸਮਣਸਹਸ੍ਸਂ ਆਦਾਯ ਗਯਾਸੀਸਂ ਗਨ੍ਤ੍ਵਾ ਤੇਨ ਪਰਿਵਾਰਿਤੋ ਨਿਸੀਦਿਤ੍ਵਾ ‘‘ਕਤਰਾ ਨੁ ਖੋ ਏਤੇਸਂ ਧਮ੍ਮਕਥਾ ਸਪ੍ਪਾਯਾ’’ਤਿ ਚਿਨ੍ਤੇਨ੍ਤੋ ‘‘ਇਮੇ ਸਾਯਂ ਪਾਤਂ ਅਗ੍ਗਿਂ ਪਰਿਚਰਨ੍ਤਿ, ਇਮੇਸਂ ਦ੍ਵਾਦਸਾਯਤਨਾਨਿ ਆਦਿਤ੍ਤਾਨਿ ਸਮ੍ਪਜ੍ਜਲਿਤਾਨਿ ਵਿਯ ਕਤ੍ਵਾ ਦਸ੍ਸੇਸ੍ਸਾਮਿ, ਏਵਂ ਇਮੇ ਅਰਹਤ੍ਤਂ ਪਾਪੁਣਿਤੁਂ ਸਕ੍ਖਿਸ੍ਸਨ੍ਤੀ’’ਤਿ ਸਨ੍ਨਿਟ੍ਠਾਨਮਕਾਸਿ. ਅਥ ਨੇਸਂ ਤਥਾ ਦੇਸੇਤੁਂ ‘‘ਸਬ੍ਬਂ, ਭਿਕ੍ਖਵੇ, ਆਦਿਤ੍ਤ’’ਨ੍ਤਿਆਦਿਨਾ ਇਮਂ ਆਦਿਤ੍ਤਪਰਿਯਾਯਂ ਅਭਾਸਿ.

ਤਤ੍ਥ (ਸਂ. ਨਿ. ਅਟ੍ਠ. ੩.੪.੨੩) ਸਬ੍ਬਂ ਨਾਮ ਚਤੁਬ੍ਬਿਧਂ ਸਬ੍ਬਸਬ੍ਬਂ ਆਯਤਨਸਬ੍ਬਂ ਸਕ੍ਕਾਯਸਬ੍ਬਂ ਪਦੇਸਸਬ੍ਬਨ੍ਤਿ. ਤਤ੍ਥ –

‘‘ਨ ¶ ਤਸ੍ਸ ਅਦ੍ਦਿਟ੍ਠਮਿਧਤ੍ਥਿ ਕਿਞ੍ਚਿ;

ਸਬ੍ਬਂ ਅਭਿਞ੍ਞਾਸਿ ਯਦਤ੍ਥਿ ਨੇਯ੍ਯਂ;

ਤਥਾਗਤੋ ਤੇਨ ਸਮਨ੍ਤਚਕ੍ਖੂ’’ਤਿ (ਮਹਾਨਿ. ੧੫੬; ਚੂਲ਼ਨਿ. ਧੋਤਕਮਾਣਵਪੁਚ੍ਛਾਨਿਦ੍ਦੇਸ ੩੨; ਪਟਿ. ਮ. ੧.੧੨੧) –

ਇਦਂ ਸਬ੍ਬਸਬ੍ਬਂ ਨਾਮ. ‘‘ਸਬ੍ਬਂ ਵੋ, ਭਿਕ੍ਖਵੇ, ਦੇਸੇਸ੍ਸਾਮਿ, ਤਂ ਸੁਣਾਥਾ’’ਤਿ (ਸਂ. ਨਿ. ੪.੨੩) ਇਦਂ ਆਯਤਨਸਬ੍ਬਂ ਨਾਮ. ‘‘ਸਬ੍ਬਧਮ੍ਮਮੂਲਪਰਿਯਾਯਂ ਵੋ, ਭਿਕ੍ਖਵੇ, ਦੇਸੇਸ੍ਸਾਮੀ’’ਤਿ (ਮ. ਨਿ. ੧.੧) ਇਦਂ ਸਕ੍ਕਾਯਸਬ੍ਬਂ ਨਾਮ. ‘‘ਸਬ੍ਬਧਮ੍ਮੇਸੁ ਵਾ ਪਠਮਸਮਨ੍ਨਾਹਾਰੋ ਉਪ੍ਪਜ੍ਜਤਿ ਚਿਤ੍ਤਂ ਮਨੋ ਮਾਨਸਂ ਤਜ੍ਜਾ ਮਨੋਵਿਞ੍ਞਾਣਧਾਤੂ’’ਤਿ ਇਦਂ ਪਦੇਸਸਬ੍ਬਂ ਨਾਮ. ਇਤਿ ਪਞ੍ਚਾਰਮ੍ਮਣਮਤ੍ਤਂ ਪਦੇਸਸਬ੍ਬਂ, ਤੇਭੂਮਕਾ ਧਮ੍ਮਾ ਸਕ੍ਕਾਯਸਬ੍ਬਂ, ਚਤੁਭੂਮਕਾ ਧਮ੍ਮਾ ਆਯਤਨਸਬ੍ਬਂ, ਯਂ ਕਿਞ੍ਚਿ ਨੇਯ੍ਯਂ ਸਬ੍ਬਸਬ੍ਬਂ. ਪਦੇਸਸਬ੍ਬਂ ਸਕ੍ਕਾਯਸਬ੍ਬਂ ਨ ਪਾਪੁਣਾਤਿ ਤਸ੍ਸ ਤੇਭੂਮਕਧਮ੍ਮੇਸੁਪਿ ਏਕਦੇਸਸ੍ਸ ਅਸਙ੍ਗਣ੍ਹਨਤੋ. ਸਕ੍ਕਾਯਸਬ੍ਬਂ ਆਯਤਨਸਬ੍ਬਂ ਨ ਪਾਪੁਣਾਤਿ ਲੋਕੁਤ੍ਤਰਧਮ੍ਮਾਨਂ ਅਸਙ੍ਗਣ੍ਹਨਤੋ. ਆਯਤਨਸਬ੍ਬਂ ਸਬ੍ਬਸਬ੍ਬਂ ਨ ਪਾਪੁਣਾਤਿ. ਕਸ੍ਮਾ? ਯਸ੍ਮਾ ਆਯਤਨਸਬ੍ਬੇਨ ਚਤੁਭੂਮਕਧਮ੍ਮਾਵ ਪਰਿਗ੍ਗਹਿਤਾ ¶ , ਨ ਲਕ੍ਖਣਪਞ੍ਞਤ੍ਤਿਯੋਤਿ. ਇਮਸ੍ਮਿਂ ਪਨ ਸੁਤ੍ਤੇ ਆਯਤਨਸਬ੍ਬਂ ਅਧਿਪ੍ਪੇਤਂ, ਤਤ੍ਥਾਪਿ ਇਧ ਵਿਪਸ੍ਸਨੁਪਗਧਮ੍ਮਾਵ ਗਹੇਤਬ੍ਬਾ.

ਚਕ੍ਖੂਤਿ (ਧ. ਸ. ਅਟ੍ਠ. ੫੯੬; ਸਂ. ਨਿ. ਅਟ੍ਠ. ੩.੪.੧) ਦ੍ਵੇ ਚਕ੍ਖੂਨਿ ਞਾਣਚਕ੍ਖੁ ਚੇਵ ਮਂਸਚਕ੍ਖੁ ਚ. ਤਤ੍ਥ ਞਾਣਚਕ੍ਖੁ ਪਞ੍ਚਵਿਧਂ ਬੁਦ੍ਧਚਕ੍ਖੁ ਧਮ੍ਮਚਕ੍ਖੁ ਸਮਨ੍ਤਚਕ੍ਖੁ ਦਿਬ੍ਬਚਕ੍ਖੁ ਪਞ੍ਞਾਚਕ੍ਖੂਤਿ. ਤੇਸੁ ਬੁਦ੍ਧਚਕ੍ਖੁ ਨਾਮ ਆਸਯਾਨੁਸਯਞਾਣਞ੍ਚੇਵ ਇਨ੍ਦ੍ਰਿਯਪਰੋਪਰਿਯਤ੍ਤਞਾਣਞ੍ਚ, ਯਂ ‘‘ਬੁਦ੍ਧਚਕ੍ਖੁਨਾ ਲੋਕਂ ਵੋਲੋਕੇਨ੍ਤੋ’’ਤਿ (ਦੀ. ਨਿ. ੨.੬੯; ਮ. ਨਿ. ੧.੨੮੩) ਆਗਤਂ. ਧਮ੍ਮਚਕ੍ਖੁ ਨਾਮ ਹੇਟ੍ਠਿਮਾ ਤਯੋ ਮਗ੍ਗਾ ਤੀਣਿ ਚ ਫਲਾਨਿ, ਯਂ ‘‘ਵਿਰਜਂ ਵੀਤਮਲਂ ਧਮ੍ਮਚਕ੍ਖੁਂ ਉਦਪਾਦੀ’’ਤਿ (ਦੀ. ਨਿ. ੧.੩੫੫; ਸਂ. ਨਿ. ੫.੧੦੮੧) ਆਗਤਂ. ਸਮਨ੍ਤਚਕ੍ਖੁ ਨਾਮ ਸਬ੍ਬਞ੍ਞੁਤਞ੍ਞਾਣਂ, ਯਂ ‘‘ਪਾਸਾਦਮਾਰੁਯ੍ਹ ਸਮਨ੍ਤਚਕ੍ਖੂ’’ਤਿ (ਦੀ. ਨਿ. ੨.੭੦; ਮ. ਨਿ. ੧.੨੮੨) ਆਗਤਂ. ਦਿਬ੍ਬਚਕ੍ਖੁ ਨਾਮ ਆਲੋਕਵਡ੍ਢਨੇਨ ਉਪ੍ਪਨ੍ਨਞਾਣਂ, ਯਂ ‘‘ਦਿਬ੍ਬੇਨ ਚਕ੍ਖੁਨਾ ਵਿਸੁਦ੍ਧੇਨਾ’’ਤਿ (ਮ. ਨਿ. ੧.੧੪੮, ੨੮੪) ਆਗਤਂ. ਪਞ੍ਞਾਚਕ੍ਖੁ ਨਾਮ ਚਤੁਸਚ੍ਚਪਰਿਚ੍ਛੇਦਕਞਾਣਂ, ਯਂ ‘‘ਚਕ੍ਖੁਂ ਉਦਪਾਦੀ’’ਤਿ (ਸਂ. ਨਿ. ੫.੧੦੮੧; ਮਹਾਵ. ੧੫) ਆਗਤਂ. ਮਂਸਚਕ੍ਖੁਪਿ ਦੁਵਿਧਂ ਸਸਮ੍ਭਾਰਚਕ੍ਖੁ ਪਸਾਦਚਕ੍ਖੂਤਿ. ਤੇਸੁ ਯ੍ਵਾਯਂ ਅਕ੍ਖਿਕੂਪਕੇ ਅਕ੍ਖਿਪਟਲੇਹਿ ਪਰਿਵਾਰਿਤੋ ਮਂਸਪਿਣ੍ਡੋ, ਯਤ੍ਥ ਚਤਸ੍ਸੋ ਧਾਤੁਯੋ ਵਣ੍ਣਗਨ੍ਧਰਸੋਜਾ ਸਮ੍ਭਵੋ ਜੀਵਿਤਂ ¶ ਭਾਵੋ ਚਕ੍ਖੁਪ੍ਪਸਾਦੋ ਕਾਯਪ੍ਪਸਾਦੋਤਿ ਸਙ੍ਖੇਪਤੋ ਤੇਰਸ ਸਮ੍ਭਾਰਾ ਹੋਨ੍ਤਿ, ਵਿਤ੍ਥਾਰਤੋ ਪਨ ਚਤਸ੍ਸੋ ਧਾਤੁਯੋ ਵਣ੍ਣਗਨ੍ਧਰਸੋਜਾ ਸਮ੍ਭਵੋਤਿ ਇਮੇ ਨਵ ਚਤੁਸਮੁਟ੍ਠਾਨਵਸੇਨ ਛਤ੍ਤਿਂਸ, ਜੀਵਿਤਂ ਭਾਵੋ ਚਕ੍ਖੁਪ੍ਪਸਾਦੋ ਕਾਯਪ੍ਪਸਾਦੋਤਿ ਇਮੇ ਕਮ੍ਮਸਮੁਟ੍ਠਾਨਾ ਤਾਵ ਚਤ੍ਤਾਰੋਤਿ ਚਤ੍ਤਾਲੀਸ ਸਮ੍ਭਾਰਾ ਹੋਨ੍ਤਿ, ਇਦਂ ਸਸਮ੍ਭਾਰਚਕ੍ਖੁ ਨਾਮ. ਯਂ ਪਨੇਤ੍ਥ ਸੇਤਮਣ੍ਡਲਪਰਿਚ੍ਛਿਨ੍ਨੇਨ ਕਣ੍ਹਮਣ੍ਡਲੇਨ ਪਰਿਵਾਰਿਤੇ ਦਿਟ੍ਠਿਮਣ੍ਡਲੇ ਸਨ੍ਨਿਵਿਟ੍ਠਂ ਰੂਪਦਸ੍ਸਨਸਮਤ੍ਥਂ ਪਸਾਦਮਤ੍ਤਂ, ਇਦਂ ਪਸਾਦਚਕ੍ਖੁ ਨਾਮ. ਤਸ੍ਸ ਤਤੋ ਪਰੇਸਞ੍ਚ ਸੋਤਾਦੀਨਂ ਵਿਤ੍ਥਾਰਕਥਾ ਵਿਸੁਦ੍ਧਿਮਗ੍ਗੇ (ਵਿਸੁਦ੍ਧਿ. ੨.੪੩੬) ਵੁਤ੍ਤਾਵ.

ਤਤ੍ਥ ਯਦਿਦਂ ਪਸਾਦਚਕ੍ਖੁ, ਤਞ੍ਚ ਗਹੇਤ੍ਵਾ ਭਗਵਾ ‘‘ਚਕ੍ਖੁ ਆਦਿਤ੍ਤ’’ਨ੍ਤਿਆਦਿਮਾਹ. ਤਤ੍ਥ ਆਦਿਤ੍ਤਨ੍ਤਿ ਪਦਿਤ੍ਤਂ, ਸਮ੍ਪਜ੍ਜਲਿਤਂ ਏਕਾਦਸਹਿ ਅਗ੍ਗੀਹਿ ਏਕਜਾਲੀਭੂਤਨ੍ਤਿ ਅਤ੍ਥੋ. ਚਕ੍ਖੁਸਨ੍ਨਿਸ੍ਸਿਤਂ ਵਿਞ੍ਞਾਣਂ ਚਕ੍ਖੁਵਿਞ੍ਞਾਣਂ, ਚਕ੍ਖੁਸ੍ਸ ਵਾ ਕਾਰਣਭੂਤਸ੍ਸ ਵਿਞ੍ਞਾਣਂ ਚਕ੍ਖੁਵਿਞ੍ਞਾਣਂ. ਕਾਮਂ ਰੂਪਾਲੋਕਮਨਸਿਕਾਰਾਦਯੋਪਿ ਤਸ੍ਸ ਵਿਞ੍ਞਾਣਸ੍ਸ ਕਾਰਣਂ, ਤੇ ਪਨ ਸਾਧਾਰਣਕਾਰਣਂ, ਚਕ੍ਖੁ ਅਸਾਧਾਰਣਨ੍ਤਿ ਅਸਾਧਾਰਣਕਾਰਣੇਨਾਯਂ ਨਿਦ੍ਦੇਸੋ ਯਥਾ ‘‘ਯਵਙ੍ਕੁਰੋ’’ਤਿ. ਸੋਤਵਿਞ੍ਞਾਣਾਦੀਸੁਪਿ ਏਸੇਵ ਨਯੋ. ਚਕ੍ਖੁਸਨ੍ਨਿਸ੍ਸਿਤੋ ਫਸ੍ਸੋ ਚਕ੍ਖੁਸਮ੍ਫਸ੍ਸੋ, ਚਕ੍ਖੁਵਿਞ੍ਞਾਣਸਮ੍ਪਯੁਤ੍ਤਫਸ੍ਸਸ੍ਸੇਤਂ ਅਧਿਵਚਨਂ. ਸੋਤਸਮ੍ਫਸ੍ਸਾਦੀਸੁਪਿ ਏਸੇਵ ਨਯੋ. ਚਕ੍ਖੁਸਮ੍ਫਸ੍ਸਪਚ੍ਚਯਾ ਉਪ੍ਪਜ੍ਜਤਿ ¶ ਵੇਦਯਿਤਨ੍ਤਿ ਚਕ੍ਖੁਸਮ੍ਫਸ੍ਸਂ ਮੂਲਪਚ੍ਚਯਂ ਕਤ੍ਵਾ ਉਪ੍ਪਨ੍ਨਾ ਸਮ੍ਪਟਿਚ੍ਛਨਸਨ੍ਤੀਰਣਵੋਟ੍ਠਬ੍ਬਨਜਵਨਵੇਦਨਾ. ਚਕ੍ਖੁਵਿਞ੍ਞਾਣਸਮ੍ਪਯੁਤ੍ਤਾਯ ਪਨ ਵੇਦਨਾਯ ਚਕ੍ਖੁਸਮ੍ਫਸ੍ਸਸ੍ਸ ਪਚ੍ਚਯਭਾਵੇ ਵਤ੍ਤਬ੍ਬਮੇਵ ਨਤ੍ਥਿ. ਚਕ੍ਖੁਸਮ੍ਫਸ੍ਸੋ ਹਿ ਸਹਜਾਤਾਯ ਵੇਦਨਾਯ ਸਹਜਾਤਾਦਿਵਸੇਨ, ਅਸਹਜਾਤਾਯ ਉਪਨਿਸ੍ਸਯਾਦਿਵਸੇਨ ਪਚ੍ਚਯੋ ਹੋਤਿ. ਤੇਨੇਵ ‘‘ਚਕ੍ਖੁਸਮ੍ਫਸ੍ਸਪਚ੍ਚਯਾ ਉਪ੍ਪਜ੍ਜਤਿ ਵੇਦਯਿਤਂ ਸੁਖਂ ਵਾ ਦੁਕ੍ਖਂ ਵਾ ਅਦੁਕ੍ਖਮਸੁਖਂ ਵਾ’’ਤਿ ਵੁਤ੍ਤਂ. ਸੋਤਦ੍ਵਾਰਵੇਦਨਾਦੀਸੁਪਿ ਏਸੇਵ ਨਯੋ. ਏਤ੍ਥ ਪਨ ਮਨੋਤਿ ਭਵਙ੍ਗਚਿਤ੍ਤਂ ਮਨੋਦ੍ਵਾਰਸ੍ਸ ਅਧਿਪ੍ਪੇਤਤ੍ਤਾ. ਧਮ੍ਮਾਤਿ ਧਮ੍ਮਾਰਮ੍ਮਣਂ. ਮਨੋਵਿਞ੍ਞਾਣਨ੍ਤਿ ਸਹਾਵਜ੍ਜਨਕਂ ਜਵਨਂ. ਮਨੋਸਮ੍ਫਸ੍ਸੋਤਿ ਭਵਙ੍ਗਸਹਜਾਤੋ ਫਸ੍ਸੋ. ਵੇਦਯਿਤਨ੍ਤਿ ਆਵਜ੍ਜਨਵੇਦਨਾਯ ਸਦ੍ਧਿਂ ਜਵਨਵੇਦਨਾ. ਭਵਙ੍ਗਸਮ੍ਪਯੁਤ੍ਤਾਯ ਪਨ ਵੇਦਨਾਯ ਗਹਣੇ ਵਤ੍ਤਬ੍ਬਮੇਵ ਨਤ੍ਥਿ. ਆਵਜ੍ਜਨਂ ਵਾ ਭਵਙ੍ਗਤੋ ਅਮੋਚੇਤ੍ਵਾ ਮਨੋਤਿ ਸਾਵਜ੍ਜਨਂ ਭਵਙ੍ਗਂ ਦਟ੍ਠਬ੍ਬਂ. ਧਮ੍ਮਾਤਿ ਧਮ੍ਮਾਰਮ੍ਮਣਮੇਵ. ਮਨੋਵਿਞ੍ਞਾਣਨ੍ਤਿ ਜਵਨਵਿਞ੍ਞਾਣਂ. ਮਨੋਸਮ੍ਫਸ੍ਸੋਤਿ ¶ ਭਵਙ੍ਗਾਵਜ੍ਜਨਸਹਜਾਤੋ ਫਸ੍ਸੋ. ਵੇਦਯਿਤਨ੍ਤਿ ਜਵਨਸਹਜਾਤਾ ਵੇਦਨਾ, ਭਵਙ੍ਗਾਵਜ੍ਜਨਸਹਜਾਤਾਪਿ ਵਟ੍ਟਤਿਯੇਵ.

ਰਾਗਗ੍ਗਿਨਾਤਿਆਦੀਸੁ ਰਾਗੋਵ ਅਨੁਦਹਨਟ੍ਠੇਨ ਅਗ੍ਗੀਤਿ ਰਾਗਗ੍ਗਿ. ਰਾਗੋ ਹਿ ਤਿਖਿਣਂ ਹੁਤ੍ਵਾ ਉਪ੍ਪਜ੍ਜਮਾਨੋ ਸਤ੍ਤੇ ਅਨੁਦਹਤਿ ਝਾਪੇਤਿ, ਤਸ੍ਮਾ ‘‘ਅਗ੍ਗੀ’’ਤਿ ਵੁਚ੍ਚਤਿ. ਇਤਰੇਸੁਪਿ ਦ੍ਵੀਸੁ ਏਸੇਵ ਨਯੋ. ਤਤ੍ਰਿਮਾਨਿ ਵਤ੍ਥੂਨਿ (ਦੀ. ਨਿ. ਅਟ੍ਠ. ੩.੩੦੫; ਵਿਭ. ਅਟ੍ਠ. ੯੨੪) – ਏਕਾ ਦਹਰਭਿਕ੍ਖੁਨੀ ਚਿਤ੍ਤਲਪਬ੍ਬਤਵਿਹਾਰੇ ਉਪੋਸਥਾਗਾਰਂ ਗਨ੍ਤ੍ਵਾ ਦ੍ਵਾਰਪਾਲਰੂਪਂ ਓਲੋਕਯਮਾਨਾ ਠਿਤਾ. ਅਥਸ੍ਸਾ ਅਨ੍ਤੋ ਰਾਗੋ ਤਿਖਿਣਤਰੋ ਹੁਤ੍ਵਾ ਉਪ੍ਪਨ੍ਨੋ, ਤਸ੍ਮਾ ਤਂਸਮੁਟ੍ਠਾਨਾ ਤੇਜੋਧਾਤੁ ਅਤਿਵਿਯ ਤਿਖਿਣਭਾਵੇਨ ਸਦ੍ਧਿਂ ਅਤ੍ਤਨਾ ਸਹਜਾਤਧਮ੍ਮੇਹਿ ਹਦਯਪਦੇਸਂ ਝਾਪੇਸਿ ਯਥਾ ਤਂ ਬਾਹਿਰਾ ਤੇਜੋਧਾਤੁ ਸਨ੍ਨਿਸ੍ਸਯਂ, ਤੇਨ ਸਾ ਭਿਕ੍ਖੁਨੀ ਝਾਯਿਤ੍ਵਾ ਕਾਲਮਕਾਸਿ. ਭਿਕ੍ਖੁਨਿਯੋ ਗਚ੍ਛਮਾਨਾ ‘‘ਅਯਂ ਦਹਰਾ ਠਿਤਾ, ਪਕ੍ਕੋਸਥ ਨ’’ਨ੍ਤਿ ਆਹਂਸੁ. ਏਕਾ ਗਨ੍ਤ੍ਵਾ ‘‘ਕਸ੍ਮਾ ਠਿਤਾਸੀ’’ਤਿ ਹਤ੍ਥੇ ਗਣ੍ਹਿ. ਗਹਿਤਮਤ੍ਤਾ ਪਰਿਵਤ੍ਤਿਤ੍ਵਾ ਪਪਤਾ. ਇਦਂ ਤਾਵ ਰਾਗਸ੍ਸ ਅਨੁਦਹਨਤਾਯ ਵਤ੍ਥੁ.

ਦੋਸਸ੍ਸ ਪਨ ਅਨੁਦਹਨਤਾਯ ਮਨੋਪਦੋਸਿਕਾ ਦੇਵਾ ਦਟ੍ਠਬ੍ਬਾ. ਤੇਸੁ (ਦੀ. ਨਿ. ਅਟ੍ਠ. ੧.੪੭-੪੮) ਕਿਰ ਏਕੋ ਦੇਵਪੁਤ੍ਤੋ ‘‘ਨਕ੍ਖਤ੍ਤਂ ਕੀਲ਼ਿਸ੍ਸਾਮੀ’’ਤਿ ਸਪਰਿਵਾਰੋ ਰਥੇਨ ਵੀਥਿਂ ਪਟਿਪਜ੍ਜਤਿ. ਅਥਞ੍ਞੋ ਨਿਕ੍ਖਮਨ੍ਤੋ ਤਂ ਪੁਰਤੋ ਗਚ੍ਛਨ੍ਤਂ ਦਿਸ੍ਵਾ ‘‘ਭੋ ਅਯਂ ਕਪਣੋ ਅਦਿਟ੍ਠਪੁਬ੍ਬਂ ਵਿਯ ਏਤਂ ਦਿਸ੍ਵਾ ਪੀਤਿਯਾ ਉਦ੍ਧੁਮਾਤੋ ਵਿਯ ਭਿਜ੍ਜਮਾਨੋ ਵਿਯ ਚ ਗਚ੍ਛਤੀ’’ਤਿ ਕੁਜ੍ਝਤਿ. ਪੁਰਤੋ ਗਚ੍ਛਨ੍ਤੋਪਿ ਨਿਵਤ੍ਤਿਤ੍ਵਾ ਤਂ ਕੁਦ੍ਧਂ ਦਿਸ੍ਵਾ ਕੁਦ੍ਧਾ ਨਾਮ ਸੁਵਿਜਾਨਾ ਹੋਨ੍ਤੀਤਿ ਕੁਦ੍ਧਭਾਵਮਸ੍ਸ ਞਤ੍ਵਾ ‘‘ਤ੍ਵਂ ਕੁਦ੍ਧੋ ਮਯ੍ਹਂ ਕਿਂ ਕਰਿਸ੍ਸਸਿ, ਅਯਂ ਸਮ੍ਪਤ੍ਤਿ ਮਯਾ ਦਾਨਸੀਲਾਦੀਨਂ ਵਸੇਨ ਲਦ੍ਧਾ, ਨ ਤੁਯ੍ਹਂ ਵਸੇਨਾ’’ਤਿ ਪਟਿਕੁਜ੍ਝਤਿ. ਏਕਸ੍ਮਿਞ੍ਹਿ ਕੁਦ੍ਧੇ ਇਤਰੋ ਅਕੁਦ੍ਧੋ ਰਕ੍ਖਤਿ. ਕੁਦ੍ਧਸ੍ਸ ਹਿ ਸੋ ਕੋਧੋ ਇਤਰਸ੍ਮਿਂ ਅਕੁਜ੍ਝਨ੍ਤੇ ਅਨੁਪਾਦਾਨੋ ਏਕਵਾਰਮੇਵ ਉਪ੍ਪਤ੍ਤਿਯਾ ਅਨਾਸੇਵਨੋ ¶ ਚਾਵੇਤੁਂ ਨ ਸਕ੍ਕੋਤਿ, ਉਦਕਂ ਪਤ੍ਵਾ ਅਗ੍ਗਿ ਵਿਯ ਨਿਬ੍ਬਾਯਤਿ, ਤਸ੍ਮਾ ਅਕੁਦ੍ਧੋ ਤਂ ਚਵਨਤੋ ਰਕ੍ਖਤਿ. ਉਭੋਸੁ ਪਨ ਕੁਦ੍ਧੇਸੁ ਏਕਸ੍ਸ ਕੋਧੋ ਇਤਰਸ੍ਸ ਪਚ