📜

ನಮೋ ತಸ್ಸ ಭಗವತೋ ಅರಹತೋ ಸಮ್ಮಾಸಮ್ಬುದ್ಧಸ್ಸ

ಚಾಣಕ್ಯನೀತಿಪಾಳಿ

.

ನಾನಾಸತ್ಥೋ ದ್ಧತಂ ವಕ್ಖೇ,

ರಾಜ ನೀತಿ ಸಮುಚ್ಚಯಂ;

ಸಬ್ಬ ಬೀಜ ಮಿದಂ ಸತ್ಥಂ,

ಚಾಣಕ್ಯಂ ಸಾರಸಙ್ಗಹಂ.

.

ಮೂಲಸುತ್ತಂ ಪವಕ್ಖಾಮಿ,

ಚಾಣಕ್ಯೇನ ಯಥೋದಿತಂ;

ಯಸ್ಸ ವಿಞ್ಞಾನ ಮತ್ತೇನ,

ಮೂಳ್ಹೋ ಭವತಿ ಪಣ್ಡಿತೋ.

.

ವಿದುತ್ತಂ ನರಪಚ್ಚಞ್ಚ,

ನೇವತುಲ್ಯಂ ಕುದಾಚನಂ;

ಸದೇಸೇ ಪುಜ್ಜತೇ ರಾಜಾ,

ವಿದೂ ಸಬ್ಬತ್ಥ ಪುಜ್ಜತೇ.

.

ಪಣ್ಡಿತೇ ಚ ಗುಣಾ ಸಬ್ಬೇ,

ಮೂಳ್ಹೇ ದೋಸಾ ಹಿ ಕೇವಲಂ;

ತಸ್ಮಾ ಮೂಳ್ಹಸಹಸ್ಸೇಸು,

ಪಞ್ಞೋ ಏಕೋ ವಿಸಿಸ್ಯತೇ.

.

ಮಾತರಿವ ಪರದಾರೇಸು,

ಪರದಬ್ಬೇಸು ಲೇಟ್ಟುವ;

ಅತ್ತನಿವ ಸಬ್ಬಭೂತೇಸು,

ಯೋ ಪಸ್ಸತಿ ಸಪಣ್ಡಿತೋ.

.

ಕಿಂಕುಲೇನ ವಿಸಾಲೇನ,

ಗುಣಹೀನೋ ತು ಯೋನರೋ;

ಅಕುಲಿನೋಪಿ ಸತ್ಥಞ್ಞೋ,

ದೇವತಾಹಿಪಿ ಪುಜ್ಜತೇ.

.

ರೂಪಯೋಬ್ಬನಸಮ್ಪನ್ನಾ,

ವಿಸಾಲಕುಲಸಮ್ಭವಾ;

ವಿಜ್ಜಾಹೀನಾ ನಸೋಭನ್ತೇ,

ನಿಗ್ಗನ್ಧಾ ಇವ ಕಿಂಸುಕಾ.

.

ತಾರಾನಂ ಭೂಸಣಂ ಚನ್ದೋ,

ನಾರೀನಂ ಭೂಸಣಂ ಪತಿ;

ಪುಥಬ್ಯಾ ಭೂಸಣಂ ರಾಜಾ,

ವಿಜ್ಜಾ ಸಬ್ಬಸ್ಸ ಭೂಸಣಂ.

.

ಮಾತಾ ಸತ್ತು ಪಿತಾ ವೇರೀ,

ಯೇನ ಬಾಲೋ ನಪಾಟ್ಠಿತೋ;

ನ ಸೋಭತೇ ಸಭಾಮಜ್ಝೇ,

ಹಂಸಮಜ್ಝೇ ಬಕೋಯಥಾ.

೧೦.

ವರಮೇಕೋ ಗುಣೀ ಪುತ್ತೋ,

ನ ಚ ಮೂಳ್ಹಸತೇಹಿಪಿ;

ಏಕೋ ಚನ್ದೋ ತಮೋ ಹನ್ತಿ,

ನ ಚ ತಾರಗಣೇಹಿಪಿ.

೧೧.

ಲಾಲಯೇ ಪಞ್ಚವಸ್ಸಾನಿ,

ದಸವಸ್ಸಾನಿ ತಾಲಯೇ;

ಪತ್ತೇ ತು ಸೋಳಸೇ ವಸ್ಸೇ,

ಪುತ್ತಂ ಮಿತ್ತಂವ ಆಚರೇ.

೧೨.

ಲಾಲನೇ ಬಹವೋ ದೋಸಾ,

ತಾಲನೇ ಬಹವೋ ಗುಣಾ;

ತಸ್ಮಾ ಪುತ್ತಞ್ಚ ಸಿಸ್ಸಞ್ಚ,

ತಾಲಯೇ ನ ತು ಲಾಲಯೇ.

೧೩.

ಏಕೇನಾಪಿ ಸುವಕ್ಖೇನ,

ಪುಪ್ಫಿತೇನ ಸುಗನ್ಧಿನಾ;

ವಾಸಿತಸ್ಸ ವನಂ ಸಬ್ಬಂ,

ಸುಪುತ್ತೇನ ಕುಲಂಯಥಾ.

೧೪.

ಏಕಸ್ಸಾಪಿ ಕುವಕ್ಖಸ್ಸ,

ಕೋಟರಟ್ಠೇನ ಅಗ್ಗಿನಾ;

ದಯ್ಹತೇ ಹಿ ವನಂ ಸಬ್ಬಂ,

ಕುಪುತ್ತೇನ ಕುಲಂ ಯಥಾ.

೧೫.

ದೂರತೋ ಸೋಭತೇ ಮೂಳ್ಹೋ,

ಲಮ್ಬಮಾನ ಪಟಾವುತೋ;

ತಾವಞ್ಚ ಸೋಭತೇ ಮೂಳ್ಹೋ,

ಯಾವ ಕಿಞ್ಚಿ ನಭಾಸತೇ.

೧೬.

ವಿಸತೋ ಅಮತಂ ಗಾಯ್ಹಂ,

ಅಮೇಜ್ಝಾಅಪಿ ಕಞ್ಚನಂ;

ನೀಚತೋ ಉತ್ತಮಾ ವಿಜ್ಜಾ,

ಥೀರತ್ನಂ ದುಕ್ಕುಲಾಅಪಿ.

೧೭.

ಉಸ್ಸವೇ ಬ್ಯಸನೇಚೇವ,

ದುಬ್ಭಿಕ್ಖೇ ಸತ್ತುವಿಗ್ಗಹೇ;

ರಾಜದ್ವಾರೇ ಸುಸಾನೇಚ,

ಯೋ ತಿಟ್ಠತಿ ಸಬನ್ಧವೋ.

೧೮.

ಪರೋಕ್ಖೇ ಕಿಚ್ಚಹನ್ತಾರಂ,

ಪಚ್ಚಕ್ಖೇ ಪಿಯವಾದಿನಂ;

ವಜ್ಜಯೇ ತಾದಿಸಂ ಮಿತ್ತಂ,

ವಿಸಕುಮ್ಭಂ ಪಯೋಮುಖಂ.

೧೯.

ಸಕಿಂ ದುಟ್ಠಞ್ಚ ಮಿತ್ತಂ ಯೋ,

ಪುನ ಸನ್ಧಾತು ಮಿಚ್ಛತಿ;

ಸಮಚ್ಚು ಮುಪಗಣ್ಹಾತಿ,

ಗಬ್ಭ ಮಸ್ಸತರೀ ಯಥಾ.

೨೦.

ವಿಸ್ಸಸೇ ಅವಿಸ್ಸತ್ಥಂ,

ಮಿತ್ತಞ್ಚಾಪಿ ನ ವಿಸ್ಸಸೇ;

ಕದಾಚಿ ಕುಪಿತಂ ಮಿತ್ತಂ,

ಸಬ್ಬದೋಸಂ ಪಕಾಸಯೇ.

೨೧.

ಜಾನಿಯಾ ಪೇಸನೇ ಭಚ್ಚೇ,

ಬನ್ಧವೇ ಬ್ಯಸನಾಗಮೇ;

ಮಿತ್ತಞ್ಚಾ ಪದಿಕಾಲೇಚ,

ಭರಿಯಞ್ಚ ವಿಭವಕ್ಖಯೇ.

೨೨.

ಉಪಕಾರಗ್ಗಹಿತೇನ,

ಸತ್ತುನಾಸತ್ತುಮುದ್ಧರೇ;

ಪಾದಲಗ್ಗಂ ಕರಟ್ಠೇನ,

ಕಣ್ಟಕೇನೇವ ಕಣ್ಟಕಂ.

೨೩.

ಮಿತ್ತಂ ಕೋಚಿ ಕಸ್ಸಚಿ,

ನ ಕೋಚಿ ರಿಪು ಕಸ್ಸಚಿ;

ಕಾರಣೇನ ಹಿ ಞಾಯತಿ,

ಮಿತ್ತಾನಿ ಚ ರಿಪೂ ತಥಾ.

೨೪.

ದುಜ್ಜನೋ ಪಿಯವಾದೀ ಚ,

ನೇತಂ ವಿಸ್ಸಾಸಕಾರಣಂ;

ಮಧು ತಿಟ್ಠತಿ ಜಿವ್ಹಗ್ಗೇ,

ಹದಯೇ ತು ಹಲಾಹಲಂ.

೨೫.

ದುಜ್ಜನೋ ಪರಿಹನ್ತಬ್ಬೋ,

ವಿಜ್ಜಾಯಾ ಲಙ್ಕತೋಪಿ ಸಂ;

ಮಣಿನಾ ಭೂಸಿತೋ ಸಪ್ಪೋ,

ಕಿಮೇ ಸೋ ನಭಯಂ ಕರೋ.

೨೬.

ಸಪ್ಪೋ ಕೂರೋ ಖಲೋ ಕೂರೋ,

ಸಪ್ಪಾ ಕೂರತರೋ ಖಲೋ;

ಮನ್ತೋ ಸಧಿವಸೋ ಸಪ್ಪೋ,

ಖಲೋ ಕೇನ ನಿವಾಯ್ಯತೇ.

೨೭.

ನಖೀನಞ್ಚ ನದೀನಞ್ಚ,

ಸಿಙ್ಗೀನಂ ಸತ್ಥಪಾಣಿನಂ;

ವಿಸ್ಸಾಸೋ ನೇವಕಾತಬ್ಬೋ,

ಥೀಸು ರಾಜಕುಲೇಸು ಚ.

೨೮.

ಹತ್ಥೀ ಹತ್ಥಸಹಸ್ಸೇನ,

ಸತಹತ್ಥೇನ ವಾಜಿನೋ;

ಸಿಙ್ಗಿನೋ ದಸಹತ್ಥೇನ,

ಠಾನಚಾಗೇನ ದುಜ್ಜನೋ.

೨೯.

ಆಪದತ್ಥಂ ಧನಂ ರಕ್ಖೇ,

ದಾರಂ ರಕ್ಖೇ ಧನೇಹಿಪಿ;

ಅತ್ತಾನಂ ಸತತಂ ರಕ್ಖೇ,

ದಾರೇಹಿಪಿ ಧನೇಹಿಪಿ.

೩೦.

ಪರದಾರಂ ಪರದಬ್ಬಂ,

ಪರಿವಾದಂ ಪರಸ್ಸ ಚ;

ಪರಿಹಾಸಂ ಗುರುಟ್ಠಾನೇ,

ಚಾಪಲ್ಯಞ್ಚ ವಿವಜ್ಜಯೇ.

೩೧.

ಚಜೇ ಏಕಂ ಕುಲಸ್ಸತ್ಥೇ,

ಗಾಮಸ್ಸತ್ಥೇ ಕುಲಂ ಚಜೇ;

ಗಾಮ ಜನಪದಸ್ಸತ್ಥೇ,

ಅತ್ತತ್ಥೇ ಪಥವಿಂ ಚಜೇ.

೩೨.

ಚಲತ್ಯೇಕೇನ ಪಾದೇನ,

ತಿಟ್ಠ ತ್ಯೇಕೇನ ಬುದ್ಧಿಮಾ;

ನಾಸಮಿಕ್ಖ್ಯ ಪರಂ ಠಾನಂ,

ಪುಬ್ಬಮಾಯತನಂ ಚಜೇ.

೩೩.

ಲುದ್ಧ ಮತ್ಥೇನ ಗಣ್ಹೇಯ್ಯ,

ಥದ್ಧ ಮಞ್ಜಲೀ ಕಮ್ಮುನಾ;

ಮೂಳ್ಹಂ ಛನ್ದೋ ನುವತ್ತೇನ,

ತಥಾ ತಥೇನ ಪಣ್ಡಿತಂ.

೩೪.

ಅತ್ಥನಾಸಂ ಮನೋತಾಪಂ,

ಗೇಹೇ ದುಚ್ಚರಿತಾನಿ ಚ;

ವಞ್ಚನಞ್ಚ ಪಮಾಣಞ್ಚ,

ಮತಿಮಾ ನ ಪಕಾಸಯೇ.

೩೫.

ಧನಧಞ್ಞಪ್ಪಯೋಗೇಸು,

ತಥಾ ವಿಜ್ಜಾಗಮೇಸು ಚ;

ಆಹಾರೇ ಬ್ಯವಹಾರೇ ಚ,

ಚತ್ತಲಜ್ಜೋ ಸದಾ ಭವೇ.

೩೬.

ಧನಿನೋ ಸೋತ್ಥಿಯೋ ರಾಜಾ,

ನದೀ ವೇಜ್ಜೋ ತು ಪಞ್ಚಮೋ;

ಪಞ್ಚ ಯತ್ರ ನವಿಜ್ಜನ್ತೇ,

ತತ್ರ ವಾಸಂ ನಕಾರಯೇ.

೩೭.

ಯಸ್ಮಿಂದೇಸೇ ನ ಸಮ್ಮಾನಂ,

ನ ಪೀತಿ ನಚ ಬನ್ಧವಾ;

ನ ಚ ವಿಜ್ಜಾಗಮೋ ಕೋಚಿ,

ತಂದೇಸಂ ಪರಿವಜ್ಜಯೇ.

೩೮.

ಮನಸಾ ಚಿನ್ತಿತಂ ಕಮ್ಮಂ,

ವಚಸಾ ನಪಕಾಸಯೇ;

ಅಞ್ಞಲಕ್ಖಿತ ಕಾರಿಯಸ್ಸ,

ಯತೋ ಸಿದ್ಧಿ ನಜಾಯತೇ.

೩೯.

ಕುದೇಸಞ್ಚ ಕುವುತ್ತಿಞ್ಚ,

ಕುಭರಿಯಂ ಕುನದಿಂ ತಥಾ;

ಕುದಬ್ಬಞ್ಚ ಕುಭೋಜ್ಜಞ್ಚ,

ವಜ್ಜಯೇ ತು ವಿಚಕ್ಖಣೋ.

೪೦.

ಇಣಸೇಸೋಗ್ಗಿ ಸೇಸೋ ಚ,

ಬ್ಯಾಧಿಸೇಸೋ ತಥೇವ ಚ;

ಪುನ ಚ ವಡ್ಢತೇ ಯಸ್ಮಾ,

ತಸ್ಮಾ ಸೇಸಂ ನಕಾರಯೇ.

೪೧.

ಚಿನ್ತಾ ಜರೋ ಮನುಸ್ಸಾನಂ,

ವತ್ಥಾನಂ ಆತಪೋ ಜರೋ;

ಅಸೋಭಗ್ಯಂ ಜರೋ ಥೀನಂ,

ಅಸ್ಸಾನಂ ಮೇಥುನಂ ಜರೋ.

೪೨.

ಅತ್ಥಿ ಪುತ್ತೋ ವಸೇ ಯಸ್ಸ,

ಭಚ್ಚೋ ಭರಿಯಾ ತಥೇವ ಚ;

ಅಭಾವೇ ಪ್ಯತಿಸನ್ತೋಸೋ,

ಸಗ್ಗಟ್ಠೋ ಸೋ ಮಹೀತಲೇ.

೪೩.

ದುಟ್ಠಾ ಭರಿಯಾ ಸಠಂ ಮಿತ್ತಂ,

ಭಚ್ಚೋ ಚುತ್ತರದಾಯಕೋ;

ಸ ಸಪ್ಪೇಚ ಗಹೇ ವಾಸೋ,

ಮಚ್ಚುರೇವ ನಸಂಸಯೋ.

೪೪.

ಮಾತಾ ಯಸ್ಸ ಗೇಹೇ ನತ್ಥಿ,

ಭರಿಯಾಚಾ ಪಿಯವಾದಿನೀ;

ಅರಞ್ಞಂ ತೇನ ಗನ್ತಬ್ಬಂ,

ಯಥಾ ರಞ್ಞಂ ತಥಾಗಹಂ.

೪೫.

ಇಣಕತ್ತಾ ಪಿತಾ ಸತ್ತು,

ಮಾತಾ ಚ ಬ್ಯಭಿಚಾರಿನೀ;

ಭರಿಯಾ ರೂಪವತೀ ಸತ್ತು,

ಪುತ್ತೋ ಸತ್ತು ಅಪಣ್ಡಿತೋ.

೪೬.

ಕೋಕಿಲಾನಂ ಸರೋ ರೂಪಂ,

ನಾರೀ ರೂಪಂ ಪತಿಬ್ಬತಾ;

ವಿಜ್ಜಾ ರೂಪಂ ಕುರೂಪಾನಂ,

ಖಮಾ ರೂಪಂ ತಪಸ್ಸಿನಂ.

೪೭.

ಅವಿಜ್ಜಂ ಜೀವನಂ ಸುಞ್ಞಂ,

ದಿಸಾ ಸುಞ್ಞಾ ಅಬನ್ಧವಾ;

ಪುತ್ತಹೀನಂ ಗಹಂ ಸುಞ್ಞಂ,

ಸಬ್ಬಸುಞ್ಞಾ ದಲಿದ್ದತಾ.

೪೮.

ಅದಾತಾ ವಂಸದೋಸೇನ,

ಕಮ್ಮದೋಸಾ ದಲಿದ್ದತಾ;

ಉಮ್ಮಾದಾ ಮಾತುದೋಸೇನ,

ಪಿತುದೋಸೇನ ಮೂಳ್ಹತಾ.

೪೯.

ಗುರು ಅಗ್ಗಿ ದ್ವಿಜಾದೀನಂ,

ವಣ್ಣಾನಂ ಬ್ರಾಹ್ಮಣೋ ಗುರು;

ಪತಿ ರೇಕೋ ಗುರುತ್ಥೀನಂ,

ಸಬ್ಬಸ್ಸಾಭ್ಯಾಗತೋ ಗುರು.

೫೦.

ಅತಿದಬ್ಬೇ ಹತಾ ಲಙ್ಕಾ,

ಅತಿಮಾನೇ ಚ ಕೋರವಾ;

ಅತಿದಾನೇ ಬಲೀಬದ್ಧೋ,

ಸಬ್ಬಮಚ್ಚನ್ತ ಗಹಿತಂ.

೫೧.

ವತ್ಥಹೀನೋ ತ್ವಲಙ್ಕಾರೋ,

ಘತಹೀನಞ್ಚ ಭೋಜನಂ;

ಥನಹೀನಾ ಚ ಯಾನಾರೀ,

ವಿಜ್ಜಾಹೀನಞ್ಚ ಜೀವನಂ.

೫೨.

ಭೋಜ್ಜಂ ಭೋಜನಸತ್ತಿ ಚ,

ರತಿಸತ್ತಿ ವರಾ ಥಿಯೋ;

ವಿಭವೋ ದಾನಸತ್ತಿ ಚ,

ನಾಪ್ಪಸ್ಸ ತಪಸೋ ಫಲಂ.

೫೩.

ಪುತ್ತಪ್ಪಯೋಜನಾ ದಾರಾ,

ಪುತ್ತೋ ಪಿಣ್ಡಪ್ಪಯೋಜನೋ;

ಹಿತಪ್ಪಯೋಜನಂ ಮಿತ್ತಂ,

ಧನಂ ಸಬ್ಬಪ್ಪಯೋಜನಂ.

೫೪.

ದುಲ್ಲಭಂ ಪಾಕತಿಕಂ ವಾಕ್ಯಂ,

ದುಲ್ಲಭೋ ಖೇಮಕರೋ ಸುತೋ;

ದುಲ್ಲಭಾ ಸದಿಸೀ ಜಾಯಾ,

ದುಲ್ಲಭೋ ಸಜನೋ ಪಿಯೋ.

೫೫.

ಸೇಲೇಸೇಲೇ ನಮಾಣಿಕ್ಕಂ,

ಮುತ್ತಿಕಂ ನ ಗಜೇಗಜೇ;

ಸಾಧವೋ ನ ಹಿ ಸಬ್ಬತ್ರ,

ಚನ್ದನಂ ನ ವನೇವನೇ.

೫೬.

ಅಸೋಚೋ ನಿದ್ಧನೋ ಪಞ್ಞೋ,

ಅಸೋಚೋ ಪಣ್ಡಿತಬನ್ಧವೋ;

ಅಸೋಚಾ ವಿಧವಾ ನಾರೀ,

ಪುತ್ತನತ್ತ ಪತಿಟ್ಠಿತಾ.

೫೭.

ಅವಿಜ್ಜೋ ಪುರಿಸೋ ಸೋಚೋ,

ಸೋಚಂ ಮೇಥುನ ಮಪ್ಪಜಂ;

ನಿರಾಹಾರಾ ಪಜಾ ಸೋಚಾ,

ಸೋಚಂ ರಜ್ಜ ಮರಾಜಕಂ.

೫೮.

ಕುಲೇಹಿ ಸಹ ಸಮ್ಪಕ್ಕಂ,

ಪಣ್ಡಿತೇಹಿ ಚ ಮಿತ್ತತಂ;

ಞಾತೀಭಿ ಚ ಸಮಂ ಮೇಲಂ,

ಕುಬ್ಬಾನೋ ನವಿನಸ್ಸತಿ.

೫೯.

ಕಟ್ಠಾ ವುತ್ತಿ ಪರಾಧಿನಾ,

ಕಟ್ಠೋ ವಾಸೋ ನಿರಾಸಯೋ;

ನಿದ್ಧನೋ ಬ್ಯವಸಾಯೋ ಚ,

ಸಬ್ಬಕಟ್ಠಾ ದಲಿದ್ದತಾ.

೬೦.

ತಕ್ಕರಸ್ಸ ಕುತೋ ಧಮ್ಮೋ,

ದುಜ್ಜನಸ್ಸ ಕುತೋ ಖಮಾ;

ವೇಸಿಯಾ ಚ ಕುತೋ ಸ್ನೇಹೋ,

ಕುತೋ ಸಚ್ಚಞ್ಚ ಕಾಮಿನಂ.

೬೧.

ಪೇಸಿತಸ್ಸ ಕುತೋ ಮಾನಂ,

ಕೋಪನಸ್ಸ ಕುತೋ ಸುಖಂ;

ಥೀನಂ ಕುತೋ ಸತಿತ್ತಞ್ಚ,

ಕುತೋ ಮೇತ್ತೀ ಖಲಸ್ಸ ಚ.

೬೨.

ದುಬ್ಬಲಸ್ಸ ಬಲಂ ರಾಜಾ,

ಬಾಲಾನಂ ರೋದನಂ ಬಲಂ;

ಬಲಂಮೂಳ್ಹಸ್ಸ ಮೋನಿತ್ತಂ,

ಚೋರಾನಂ ಅತಥಂ ಬಲಂ.

೬೩.

ಯೋ ಧುವಾನಿ ಪರಿಚ್ಚಜ್ಜ,

ಅಧುವಂ ಪರಿಸೇವತಿ;

ಧುವಾನಿ ತಸ್ಸ ನಸ್ಸನ್ತಿ,

ಅಧುವಂ ನಟ್ಠಮೇವ ಚ.

೬೪.

ಸುಕ್ಕಂ ಮಂಸಂ ಥಿಯೋ ವುದ್ಧಾ,

ಬಾಲಕ್ಕ ತರುಣಂ ದಧಿ;

ಪಭಾತೇ ಮೇಥುನಂ ನಿದ್ದಾ,

ಸಜ್ಜು ಪಾಣಹರಾನಿ ಛ;

೬೫.

ಸಜ್ಜು ಮಂಸಂ ನವನ್ನಞ್ಚ,

ಬಾಲಾ ಥೀ ಖೀರಭೋಜನಂ;

ಘತಮುಣ್ಹೋದಕಞ್ಚೇವ,

ಸಜ್ಜು ಪಾಣಕರಾನಿ ಛ.

೬೬.

ಸೀಹಾದೇಕಂ ಬಕಾದೇಕಂ,

ಛ ಸುನಾ ತೀಣಿ ಗದ್ರಭಾ;

ವಾಯಸಾ ಚತು ಸಿಕ್ಖೇಥ,

ಚತ್ತಾರಿ ಕುಕ್ಕುಟಾದಪಿ.

೬೭.

ಪಭೂತಮಪ್ಪಕಿಚ್ಚಂ ವಾ,

ಯೋನರೋ ಕತ್ತುಮಿಚ್ಛತಿ;

ಸಂಯತನೇನ ಕತ್ತಬ್ಬಂ,

ಸೀಹಾದೇಕಂ ಪಕಿತ್ತಿತಂ.

೬೮.

ಸಬ್ಬಿನ್ದ್ರಿಯಾನಿ ಸಂಯಮ,

ಬಕೋವ ಪತಿತೋ ಜನೋ;

ಕಾಲದೇಸೋಪಪನ್ನಾನಿ,

ಸಬ್ಬಕಿಚ್ಚಾನಿ ಸಾಧಯೇ.

೬೯.

ಬಹ್ವಾಸೀ ಸಾಪ್ಪಸನ್ತುಟ್ಠೋ,

ಸುನಿದ್ದೋ ಸೀಘಚೇತನೋ;

ಪಭುಭತ್ತೋ ಚ ಸೂರೋ ಚ,

ಞಾತಬ್ಬಾ ಛ ಸುನಾ ಗುಣಾ.

೭೦.

ಅವಿಸ್ಸಾಮಂ ವಹೇ ಭಾರಂ,

ಸೀತುಣ್ಹಞ್ಚ ನವಿನ್ದತಿ;

ಸ ಸನ್ತೋಸೋ ತಥಾ ನಿಚ್ಚಂ,

ತೀಣಿ ಸಿಕ್ಖೇಥ ಗದ್ರಭಾ.

೭೧.

ಗುಳ್ಹಮೇಥುನಧಮ್ಮಞ್ಚ,

ಕಾಲೇಕಾಲೇ ಚ ಸಙ್ಗಹಂ;

ಅಪ್ಪಮಾದಮನಾಲಸ್ಯಂ,

ಚತು ಸಿಕ್ಖೇಥ ವಾಯಸಾ.

೭೨.

ಯುದ್ಧಞ್ಚ ಪಾತರುಟ್ಠಾನಂ,

ಭೋಜನಂ ಸಹ ಬನ್ಧುಹಿ;

ಥಿಯಂ ಆಪದಗ್ಗತಂ ರಕ್ಖೇ,

ಚತು ಸಿಕ್ಖೇಥ ಕುಕ್ಕುಟಾ.

೭೩.

ಕೋತಿಭಾರೋ ಸಮತ್ಥಾನಂ,

ಕಿಂದೂರಂ ಬ್ಯವಸಾಯಿನಂ;

ಕೋ ವಿದೇಸೋ ಸವಿಜ್ಜಾನಂ,

ಕೋ ಪರೋ ಪಿಯವಾದಿನಂ.

೭೪.

ಭಯಸ್ಸ ಕಥಿತೋ ಪನ್ಥೋ,

ಇನ್ದ್ರಿಯಾನಮಸಂಯಮೋ;

ತಜ್ಜಯೋ ಸಮ್ಪದಾಮಗ್ಗೋ,

ಯೇನಿಟ್ಠಂ ತೇನ ಗಮ್ಯತೇ.

೭೫.

ಚ ವಿಜ್ಜಾಸಮೋ ಬನ್ಧು,

ನ ಚ ಬ್ಯಾಧಿಸಮೋ ರಿಪು;

ನಚಾಪಚ್ಚಸಮೋ ಸ್ನೇಹೋ,

ನ ಚ ದೇವಾ ಪರಂ ಬಲಂ.

೭೬.

ಸಮುದ್ದಾವರಣಾ ಭೂಮಿ,

ಪಾಕಾರಾವರಣಂ ಗಹಂ;

ನರಿನ್ದಾವರಣಾ ದೇಸಾ,

ಚಾರಿತ್ತಾವರಣಾ ಥಿಯೋ.

೭೭.

ಘತಕುಮ್ಭಸಮಾ ನಾರೀ,

ತತ್ತಙ್ಗಾರ ಸಮೋ ಪುಮಾ;

ತಸ್ಮಾ ಘತಞ್ಚ ಅಗ್ಗಿಞ್ಚ,

ನೇಕತ್ರ ಥಪಯೇ ಬುಧೋ.

೭೮.

ಆಹಾರೋ ದ್ವಿಗುಣೋ ಥೀನಂ,

ಬುದ್ಧಿ ತಾಸಂ ಚತುಗ್ಗುಣೋ;

ಛಗುಣೋ ಬ್ಯವಸಾಯೋ ಚ,

ಕಾಮೋಚಟ್ಠಗುಣೋ ಮತೋ.

೭೯.

ಜಿಣ್ಣಮನ್ನಂ ಪಸಂಸೇಯ್ಯ,

ಭರಿಯಂ ಗತಯೋಬ್ಬನಂ;

ರಣಾ ಪಚ್ಚಾಗತಂ ಸೂರಂ,

ಸಸ್ಸಞ್ಚ ಗೇಹಮಾಗತಂ.

೮೦.

ಅಸನ್ತುಟ್ಠಾ ದ್ವಿಜಾ ನಟ್ಠಾ,

ಸನ್ತುಟ್ಠಾಇವ ಪಾಥಿವಾ;

ಸಲಜ್ಜಾ ಗಣಿಕಾ ನಟ್ಠಾ,

ನಿಲ್ಲಜ್ಜಾ ಚ ಕುಲಿತ್ಥಿಯೋ.

೮೧.

ಅವಂಸಪತಿತೋ ರಾಜಾ,

ಮೂಳ್ಹಪುತ್ತೋ ಚ ಪಣ್ಡಿತೋ;

ಅಧನೇನ ಧನಂ ಪಾಪ್ಯ,

ತಿಣಂವ ಮಞ್ಞತೇ ಜನಂ.

೮೨.

ಬ್ರಹ್ಮಹಾಪಿ ನರೋ ಪುಜ್ಜೋ,

ಯಸ್ಸತ್ಥಿ ವಿಪುಲಂ ಧನಂ;

ಸಸಿನೋ ತುಲ್ಯವಂಸೋಪಿ,

ನಿದ್ಧನೋ ಪರಿಭೂಯತೇ.

೮೩.

ಪೋತ್ಥಕಟ್ಠಾ ತು ಯಾವಿಜ್ಜಾ,

ಪರಹತ್ಥಗತಂ ಧನಂ;

ಕಿಚ್ಚಕಾಲೇ ಸಮುಪ್ಪನ್ನೇ,

ನ ಸಾವಿಜ್ಜಾ ನ ತದ್ಧನಂ.

೮೪.

ಪಾದಪಾನಂ ಭಯಂ ವಾತಾ,

ಪದ್ಮಾನಂ ಸಿಸಿರಾ ಭಯಂ;

ಪಬ್ಬತಾನಂ ವಜೀರಮ್ಹಾ,

ಸಾಧೂನಂ ದುಜ್ಜನಾ ಭಯಂ.

೮೫.

ಪಞ್ಞೇ ನಿಯುಜ್ಜಮಾನೇ ತು,

ಸನ್ತಿ ರಞ್ಞೋ ತಯೋಗುಣಾ;

ಯಸೋ ಸಗ್ಗನಿವಾಸೋ ಚ,

ವಿಪುಲೋ ಚ ಧನಾಗಮೋ.

೮೬.

ಮೂಳ್ಹೇ ನಿಯುಜ್ಜಮಾನೇತು,

ಖತ್ತಿಯಸ್ಸಾಗುಣಾ ತಯೋ;

ಅಯಸೋ ಚತ್ಥನಾಸೋ ಚ,

ನರಕೇ ಗಮನಂ ತಥಾ.

೮೭.

ಬಹೂಮೂಳ್ಹಸಙ್ಘಾತೇಹಿ,

ಅಞ್ಞೋಞ್ಞಪಸುವುತ್ತಿಭಿ;

ಪಚ್ಛಾದ್ಯನ್ತೇ ಗುಣಾ ಸಬ್ಬೇ,

ಮೇಘೇಹಿವ ದಿವಾಕರೋ.

೮೮.

ಯಸ್ಸ ಖೇತ್ತಂ ನದೀತೀರೇ,

ಭರಿಯಾಪಿ ಪರಪ್ಪಿಯಾ;

ಪುತ್ತಸ್ಸ ವಿನಯೋ ನತ್ಥಿ,

ಮಚ್ಚುರೇವ ನಸಂಸಯೋ.

೮೯.

ಅಸಮ್ಭಾಬ್ಯಂ ನವತ್ತಬ್ಬಂ,

ಪಚ್ಚಕ್ಖಮಪಿ ದಿಸ್ಸತೇ;

ಸಿಲಾ ತರತಿ ಪಾನೀಯಂ,

ಗೀತಂ ಗಾಯತಿ ವಾನರೋ.

೯೦.

ಸುಭಿಕ್ಖಂ ಕಸಕೇ ನಿಚ್ಚಂ,

ನಿಚ್ಚಂ ಸುಖ ಮರೋಗಿಕೇ;

ಭರಿಯಾ ಭತ್ತು ಪಿಯಾ ಯಸ್ಸ,

ತಸ್ಸ ನಿಚ್ಚೋಸ್ಸವಂ ಗಹಂ.

೯೧.

ಹೇಲಸ್ಸ ಕಮ್ಮನಾಸಾಯ,

ಬುದ್ಧಿನಾಸಾಯ ನಿದ್ಧನಂ;

ಯಾಚನಾ ಮಾನನಾಸಾಯ,

ಕುಲನಾಸಾಯ ಭೋಜನಂ.

೯೨.

ಸೇವಿತಬ್ಬೋ ಮಹಾವಕ್ಖೋ,

ಫಲಚ್ಛಾಯಾ ಸಮನ್ವಿತೋ;

ಯದಿ ದೇವಾ ಫಲಂ ನತ್ಥಿ,

ಛಾಯಾ ಕೇನ ನಿವಾರಯೇ.

೯೩.

ಪಠಮೇ ನಜ್ಜಿತಾ ವಿಜ್ಜಾ,

ದುತೀಯೇ ನಜ್ಜಿತಂ ಧನಂ;

ತತೀಯೇ ನಜ್ಜಿತಂ ಪುಞ್ಞಂ,

ಚತುತ್ಥೇ ಕಿಂಕರಿಸ್ಸತಿ.

೯೪.

ನದೀಕೂಲೇಚ ಯೇ ವಕ್ಖಾ,

ಪರಹತ್ಥಗತಂ ಧನಂ;

ಕಿಚ್ಚಂ ಥೀಗೋಚರಂ ಯಸ್ಸ,

ಸಬ್ಬಂ ತಂ ವಿಫಲಂ ಭವೇ.

೯೫.

ಕುದೇಸಮಾಸಜ್ಜ ಕುತೋತ್ಥಸಞ್ಚಯೋ,

ಕುಪುತ್ತಮಾಸಜ್ಜ ಕುತೋ ಜಲಞ್ಜಲೀ;

ಕುಗೇಹಿನಿಂ ಪಾಪ್ಯ ಗಹೇ ಕುತೋ ಸುಖಂ,

ಕುಸಿಸ್ಸಮಜ್ಝಾಪಯತೋ ಕುತೋ ಯಸೋ.

೯೬.

ಕೂಪೋದಕಂ ವಟಚ್ಛಾಯಾ,

ಸಾಮಾ ಥೀಚಿಟ್ಠಕಾಲಯಂ;

ಸೀತಕಾಲೇ ಭವೇ ಉಣ್ಹಂ,

ಗಿಮ್ಹಕಾಲೇ ಚ ಸೀತಲಂ.

೯೭.

ವಿಸಂ ಚಙ್ಕಮನಂ ರತ್ತಿಂ,

ವಿಸಂ ರಞ್ಞೋನುಕುಲತಾ;

ವಿಸಂ ಥೀಪಿ ಅಞ್ಞಾಸತ್ತಾ,

ವಿಸಂ ಬ್ಯಾಧಿ ಅವೇಕ್ಖಿತೋ.

೯೮.

ದುರಧೀತಾ ವಿಸಂ ವಿಜ್ಜಾ,

ಅಜಿಣ್ಣೇ ಭೋಜನಂ ವಿಸಂ;

ವಿಸಂ ಗೋಟ್ಠೀ ದಲಿದ್ದಸ್ಸ,

ವುದ್ಧಸ್ಸ ತರುಣೀ ವಿಸಂ.

೯೯.

ಪದೋಸೇ ನಿಹತೋ ಪನ್ಥೋ,

ಪತಿತಾ ನಿಹತಾ ಥಿಯೋ;

ಅಪ್ಪಬೀಜಂ ಹತಂ ಖೇತ್ತಂ,

ಭಚ್ಚದೋಸಾ ಹತೋ ಪಭೂ.

೧೦೦.

ಹತಮಸೋತ್ತಿಯಂ ಸದ್ಧಂ,

ಹತೋ ಯಞ್ಞೋ ತ್ವದಕ್ಖಿಣೋ;

ಹತಾ ರೂಪವತೀ ವಞ್ಝಾ,

ಹತಂ ಸೇನಮನಾಯಕಂ.

೧೦೧.

ವೇದವೇದಙ್ಗ ತತ್ತಞ್ಞೋ,

ಜಪಹೋಮಪರಾಯನೋ;

ಆಸೀವಾದವಚೋಯುತ್ತೋ,

ಏಸ ರಾಜಪುರೋಹಿತೋ.

೧೦೨.

ಕುಲಸೀಲಗುಣೋಪೇತೋ,

ಸಬ್ಬಧಮ್ಮಪರಾಯನೋ;

ಪವೀಣೋ ಪೇಸನಾದ್ಯಕ್ಖೋ,

ಧಮ್ಮಾದ್ಯಕ್ಖೋ ವಿಧೀಯತೇ.

೧೦೩.

ಅಯುಬ್ಬೇದಕತಾಭ್ಯಾಸೋ,

ಸಬ್ಬೇಸಂ ಪಿಯದಸ್ಸನೋ;

ಅರಿಯಸೀಲಗುಣೋಪೇತೋ,

ಏಸ ವಜ್ಜೋ ವಿಧೀಯತೇ.

೧೦೪.

ಸಕಿಂದುತ್ತ ಗಹಿತತ್ಥೋ,

ಲಹುಹತ್ಥೋ ಜಿತಕ್ಖರೋ;

ಸಬ್ಬಸತ್ಥ ಸಮಾಲೋಕೀ,

ಪಕಟ್ಠೋ ನಾಮ ಲೇಖಕೋ.

೧೦೫.

ಸಮತ್ತನೀತಿಸತ್ತಞ್ಞೋ,

ವಾಹನೇ ಪೂಜಿತಸ್ಸಮೋ;

ಸೂರವೀರಗುಣೋಪೇತೋ,

ಸೇನಾಧ್ಯಕ್ಖೋ ವಿಧೀಯತೇ.

೧೦೬.

ಸುಚೀ ವಾಕ್ಯಪಟುಪ್ಪಞ್ಞೋ,

ಪರಚಿತ್ತೋಪಲಕ್ಖಕೋ;

ಧೀರೋ ಯಥಾತ್ಥ ವಾದೀ ಚ,

ಏಸ ದೂತೋ ವಿಧೀಯತೇ.

೧೦೭.

ಪುತ್ತನತ್ತ ಗುಣೋಪೇತೋ,

ಸತ್ಥಞ್ಞೋ ಪಿಟ್ಠಪಾಚಕೋ;

ಸೂರೋ ಚ ಕಥಿನೋಚೇವ,

ಸೂಪಕಾರೋ ಸ ಉಚ್ಚತೇ.

೧೦೮.

ಇಙ್ಗಿತಾ ಕಾರತತ್ತಞ್ಞೋ,

ಬಲವಾ ಪಿಯದಸ್ಸನೋ;

ಅಪ್ಪಮಾದೀ ಸದಾ ದಕ್ಖೋ,

ಪತಿಹಾರೋ ಸ ಉಚ್ಚತೇ.

೧೦೯.

ಯಸ್ಸ ನತ್ಥಿ ಸಯಂ ಪಞ್ಞಾ,

ಸತ್ಥಂ ತಸ್ಸ ಕರೋತಿ ಕಿಂ;

ಲೋಚನೇಹಿ ವಿಹೀನಸ್ಸ,

ದಪ್ಪಣೋ ಕಿಂಕರಿಸ್ಸತಿ.

೧೧೦.

ಕಿಂಕರಿಸ್ಸನ್ತಿ ವತ್ತಾರೋ,

ಸೋತಂ ಯತ್ಥ ನವಿಜ್ಜತೇ;

ನಗ್ಗಕಪಣಕೇ ದೇಸೇ,

ರಜಣೋ ಕಿಂಕರಿಸ್ಸತಿ.