📜

ಮೋಗ್ಗಲ್ಲಾನ ¶ ವುತ್ತಿವಿವರಣಪಞ್ಚಿಕಾ.

ವುತ್ತಿಸಮೇತಾ.

ನಮೋ ತಸ್ಸ ಭಗವತೋ ಅರಹತೋ ಸಮ್ಮಾಸಮ್ಬುದ್ಧಸ್ಸ

ಸದ್ಧಮಿದ್ಧಗುಣಂ ಸಾಧು ನಮಸ್ಸಿತ್ವಾ ತಥಾಗತಂ,

ಸಧಮ್ಮಸಙ್ಘಂ ಭಾಸಿಸ್ಸಂ ಮಾಗಧಂ ಸದ್ದಲಕ್ಖಣಂ.

ಅಕಾರಾದಯೋ ¶ ನಿಗ್ಗಹೀತನ್ತಾ ತೇಚತ್ತಾಲೀಸಕ್ಖರಾ ವಣ್ಣಾ ನಾಮ ಹೋನ್ತಿ, ಅ ಆ ಇ ಈ ಉ ಊ ಏ ऐ ಓ औ ಕ ಖ ಗ ಘ ಙ ಚ ಛ ಜ ಝ ಞ ಟ ಠ ಡ ಢ ಣ ತ ಥ ದ ಧ ನ ಪ ಫ ಬ ಭ ಮ ಯ ರ ಲ ವ ಸ ಹ ಳ ಅಂ; ತೇನ ಕ್ವತ್ಥೋ ‘‘ಞೋನಮ ವಣ್ಣೇ‘‘. ತಿತಾಲೀಸಾತಿ ವಚನಂ ಕತ್ಥವಿ ವಣ್ಣಲೋಪಂ ಞಾಪೇತಿ; ತೇನ-ಪಟಿಸಙ್ಖಾಯೋನಿ ಸೋತಿ-ಆದಿ ಸಿದ್ಧಂ.

ದಸಾದೋ ¶ ಸರಾ-.

ತತ್ಥಾದಿಮ್ಹಿ ದಸ ವಣ್ಣಾ ಸರಾ ನಾಮ ಹೋನ್ತಿ; ತೇನ ಕ್ವತ್ಥೋ ‘‘ಸರೋ ಲೋಪೋ ಸರೇ‘‘. ಚ್ಚಾದಿ.

ದ್ವೇದ್ವೇ ಸವಣ್ಣಾ-.

ತೇಸು ದ್ವೇದ್ವೇ ಸರಾ ಸವಣ್ಣಾ ನಾಮ ಹೋನ್ತಿ; ತೇನ ಕ್ವತ್ಥೋ ‘‘ವಣ್ಣಪರೇಣ ಸವಣ್ಣೋಪಿ‘‘

೧.೨.

ಪುಬ್ಬೋ ¶ ರಸ್ಸೋ-.

ತೇಸು ದ್ವೀಸು ಯೋ ಯೋ ಪುಬ್ಬೋ ಸೋ ಸೋ ರಸ್ಸಸಞ್ಞೋ ಹೋತಿ; ತೇಸು ಏ ಓ ಸಂಯೋಗತೋ ಪುಬ್ಬಾವ ದಿಸ್ಸನ್ತಿ; ತೇನ ಕ್ವತ್ಥೋ ‘‘ರಸ್ಸೋ ವೇ‘‘.ಚ್ಚಾದಿ.

ಪರೋ ದೀಘೋ-.

ತೇಸ್ವೇವ ದ್ವೀಸು ಯೋ ಯೋ ಪರೋ ಸೋ ಸೋ ದೀಘಸಞ್ಞೋ ಹೋತಿ; ತೇನ ಕ್ವತ್ಥೋ’ಯೋಲೋಪನಿಸು ದೀಘೋ‘‘.ಚ್ಚಾದಿ.

ಕಾದಯೋ ¶ ಬ್ಯಜನಾ-.

ಕಕಾರಾದಯೋ ವಣ್ಣಾ ನಿಗ್ಗಹೀತಪರಿಯನ್ತಾ ಬ್ಯಜನಸಞ್ಞಾ ಹೋನ್ತಿ; ತೇನ ಕ್ವತ್ಥೋ ‘‘ಬ್ಯಜನೇ ದೀಘರಸ್ಸಾ‘‘.ಚ್ಚಾದಿ.

ಪಞ್ಚ ಪಞ್ಚಕಾ ವಗ್ಗಾ-.

ಕಾದಯೋ ಪಞ್ಚಕಾ ಪಞ್ಚ ವಗ್ಗಾ ನಾಮ ಹೋನ್ತೀ; ತೇನ ಕ್ವತ್ಥೋ ‘‘ವಗ್ಗೇ ವಗ್ಗನ್ತೋ‘‘. ಚ್ಚಾದಿ.

ಬಿನ್ದು ನಿಗ್ಗಹೀತಂ-.

ಯ್ವಾಯಂ ವಣ್ಣೇ ಬಿನ್ದುಮತ್ತೋ ಸೋ ನಿಗ್ಗಹೀತಸಞ್ಞೋ ಹೋತಿ; ತೇನ ಕ್ವತ್ಥೋ ‘‘ನಿಗ್ಗಹೀತಮಿ‘‘. ಚ್ಚಾದಿ; ಗರುಸಞ್ಞಾ ಕರಣಂ ಅನ್ವತ್ಥಸಞ್ಞತ್ಥಂ.

ಇಯುವಣ್ಣಾ ಜ್ಝಲಾ ನಾಮಸ್ಸನ್ತೇ-.

ನಾಮಂ ಪಾಟಿಪದಿಕಂ ತಸ್ಸ ಅನ್ತೇ ವತ್ತಮಾನಾ ಇವಣ್ಣುವಣ್ಣಾ ಝಲಸಞ್ಞಾ ಹೋನ್ತಿ ಯಥಾಕ್ಕಮಂ; ತೇನ ಕ್ವತ್ಥೋ‘‘ಝಲಾ ವೇ‘‘. ಚ್ಚಾದಿ.

ಪಿತ್ಥಿಯಂ-. ¶

ಇತ್ಥಿಯಂ ವತ್ತಮಾನಸ್ಸ ನಾಮಸ್ಸನ್ತೇ ವತ್ತಮಾನಾ ಇವಣ್ಣು ವಣ್ಣಾ ಪಸಞ್ಞಾ ಹೋನ್ತಿ; ತೇನ ಕ್ವತ್ಥಾ ‘‘ಯೇ ಪಸ್ಸಿವಣ್ಣಸ್ಸ‘‘. ಇಚ್ಚಾದಿ.

ಘಾ-. ¶

ಇತ್ಥಿಯಂ ವತ್ತಮಾನಸ್ಸ ನಾಮಸ್ಸನ್ತೇ ವತ್ತಮಾನೋ ಆಕಾರೋ ಘಸಞೇಞ್ಞಾ ಹೋತಿ; ತೇನ ಕ್ವತ್ಥೋ ‘‘ಘಬ್ರಹ್ಮಾದಿತೇ‘‘.ಚ್ಚಾದಿ.

ಗೋಸ್ಯಾಲಪನೇ-.

ಆಲಪನೇ ಸಿ ಗಸಞ್ಞೋ ಹೋತಿ; ತೇನ ಕ್ವತ್ಥೋ ‘‘ಗೇ ವೇ‘‘.ಚ್ಚಾದಿ.

ಸಞ್ಞಾಧಿಕಾರೋ.

ವಿಧಿಬ್ಬಿಸೇಸನನ್ತಸ್ಸ-.

ಯಂ ವಿಸೇಸನಂ ತದನ್ತಸ್ಸ ವಿಧಿ ಞಾತಬ್ಬೋ; ‘‘ಅತೋ ಯೋನಂ ಟಾಟೇ‘‘. ನರಾ ನರೇ.

ಸತ್ತಮಿಯಂ ¶ ಪುಬ್ಬಸ್ಸ-.

ಸತ್ತಮೀನಿದ್ದೇಸೇ ಪುಬ್ಬಸ್ಸೇವ ಕಾರಿಯಂ ಞತಬ್ಬಂ; ‘‘ಸರೋ ಲೋಪೋ ಸರೇ‘‘. ವೇಳಗ್ಗಂ; ತಮಹನ್ತೀಧ ಕಸ್ಮಾ ನ ಹೋತಿ; ಸರೇತೋಪಸಿಲೇಸಿಕಾಧಾರೋ ತತ್ಥೇತಾವ ವುಚ್ಚತೇ ಪುಬ್ಬಸ್ಸೇವ ಹೋತಿ ನ ಪರಸ್ಸಾತಿ.

ಪಞ್ಚಮಿಯಂ ¶ ಪರಸ್ಸ-.

ಪಞ್ಚಮೀನಿದ್ದೇಸೇ ಪರಸ್ಸ ಕಾರಿಯಂ ಞತಬ್ಬಂ; ‘‘ಅತೋ ಯೋನಂ ಟಾಟೇ‘‘. ನರಾ ನರೇ; ಇಧ ನ ಹೋತಿ ಜನ್ತುಯೋ ಅನನ್ತಾ; ಇಧ ಕಸ್ಮಾ ನ ಹೋತಿ; ಓಸಧ್ಯೋ ಅನನ್ತರೇ ಕತತ್ಥತಾಯ ನ ವ್ಯವ ಹಿತಸ್ಸ ಕಾರಿಯಂ.

ಆದಿಸ್ಸ-. ¶

ಪರಸ್ಸ ಸಿಸ್ಸಮಾನಂ ಕಾರಿಯಮಾದಿವಣ್ಣಸ್ಸ ಞಾತಬ್ಬಂ; ‘‘ರ ಸಙ್ಖ್ಯಾತೋ ವಾ‘‘. ರಾಜಿನಾ.

ಛಟ್ಠಿಯನ್ತಸ್ಸ-.

ಛಟ್ಠಿನಿದ್ದಿಟ್ಠಸ್ಸ ಯಂ ಕಾರಿಯಂ ತದನ್ತಸ್ಸ ವಣ್ಣಸ್ಸ ವಿಞ್ಞೇಯ್ಯಂ ‘‘ರಾಜಸ್ಸಿ ನಾಮ್ಹಿ‘‘. ರಾಜಿನಾ.

ಙನುಬನ್ಧೋ-.

ಙಕಾರೋ’ನುಬನ್ಧೋ ಯಸ್ಸ ಸೋ’ನ್ತಸ್ಸ ಹೋತಿ; ‘‘ಗೋಸ್ಸಾವಙಿ‘‘. ಗವಾಸ್ಸಂ.

ಟನುಬನ್ಧಾನೇಕವಣ್ಣಾ ಸಬ್ಬಸ್ಸ-.

ಟಕಾರೋ’ನುಬನ್ಧೋ ಯಸ್ಸ ಸೋ’ನೇಕಕ್ಖರೋ ಚಾದೇಸೋ ಸಬ್ಬಸ್ಸ ಹೋತಿ; ‘‘ಇಮಸ್ಸಾನಿತ್ಥಿಯಂ ಟೇ‘‘. ಏಸು ‘‘ನಾಮ್ಹನಿಮಿ‘‘. ಅನೇನ.

ಞಕಾನುಬನ್ಧಾದ್ಯನ್ತಾ-. ¶

ಛಟ್ಠಿನಿದ್ದಿಟ್ಠಸ್ಸ ಞಾನುಬನ್ಧಕಾನುಬನ್ಧಾ ಆದ್ಯನ್ತಾ ಹೋನ್ತಿ; ‘‘ಬ್ರುತೋ ತಿಸ್ಸೀಞ‘‘. ಬ್ರವೀತಿ, ‘‘ಭುಸ್ಸ ವುಕ‘‘. ಬಭುವ.

ಮನುಬನ್ಧೋ ಸರಾನಮನ್ತಾ ಪರೋ-.

ಮಕಾರೋ’ನುಬನ್ಧೋ ಯಸ್ಸ ಸೋ ಸರಾನಮನ್ತಾ ಸರಾ ಪರೋ ಹೋತೀ; ‘‘ಮಞ್ಚ ರುಧಾದೀನಂ‘‘. ರುನ್ಧತಿ.

ವಿಪ್ಪಟಿಸೇಧೇ-. ¶

ದ್ವಿನ್ನಂ ತಿಣ್ಣಂ ವಾ ಪುರಿಸಾನಂ ಸಹಪ್ಪತ್ತಿಯಂ ಪರೋ; ಸೋ ಚ ಗಚ್ಛತಿ ತ್ವಞ್ಚ ಗಚ್ಛಸಿ, ತುಮ್ಹೇ ಗಚ್ಛಥ; ಸೋ ಚ ಗಚ್ಛತಿ ತ್ವಞ್ಚ ಗಚ್ಛಸಿ ಅಹಞ್ಚ ಗಚ್ಛಾಮಿ, ಮಯಂ ಗಚ್ಛಾಮ.

ಸಙ್ಕೇತೋ’ನವಯವೋ’ನುಬನ್ಧೋ-. ¶

ಯೋ’ನವಯವಭುತೋ ಸಙ್ಕೇತೋ ಸೋ’ನುಬನ್ಧೋತಿ ಞತಬ್ಬೋ;ಲತುಪಿತಾದೀನಮಾಸಿಮ್ಹಿ. ಕತ್ತಾ, ಸಙ್ಕೇತಗ್ಗಹಣಂ ಕಿಂ? ಪಕತೀಯಾದಿಸಮುದಾಯಸ್ಸಾನುಬನ್ಧತಾ ಮಾ ಹೋತುತಿ; ಅನವಯವೋ ಹಿ ಸಮುದಾಯೋ ಸಮುದಾಯರೂಪತ್ತಾಯೇವ; ಅನವಯವಗ್ಗಹಣಂ ಕಿಂ?’ಅತೇನ’. ಜನೇನ; ಇಮಿನಾವ ಲೋಪಸ್ಸಾವಗತತ್ತಾ ನಾನುಬನ್ಧಲೋಪಾಯ ವಚನಮಾರದ್ಧಂ.

ವಣ್ಣಪರೇನ ¶ ಸವಣ್ಣೋ’ಪಿ-.

ವಣ್ಣಸದ್ದೋ ಪರೋ ಯಸ್ಮಾ ತೇನ ಸವಣ್ಣೋ’ಪಿ ಗಯ್ಹತಿ ಸಂವ ರೂಪಂ; ಯುವಣ್ಣಾನಮ್ಞೋ ಲುತ್ತಾ‘‘. ವಾತೇರಿತಂ, ಸಮೋನಾ.

ನ್ತು ¶ ವನ್ತುಮನತ್ವಾವನ್ತುತವನ್ತುಸಮ್ಬನ್ಧಿ-.

ವನ್ತ್ವಾದಿಸಮ್ಬನ್ಧಿಯೇವ ನ್ತು ಗಯ್ಹತಿ, ‘‘ನ್ತನ್ತುನಂ ನ್ತೋ ಯೋಮ್ಹಿ ಪಠಮೇ‘‘. ಗುಣವನ್ತೋ; ವನ್ತ್ವಾದಿಸಮ್ಬನ್ಧೀತಿ ಕಿಂ; ಜನ್ತು ತನ್ತು.

ಪರಿಭಾಸಾಯೋ.

ಸರೋ ಲೋಪೋ ಸರೇ-.

ಸರೇ ಸರೋ ಲೋಪನೀಯೋ ಹೋತಿ; ತತ್ರಿಮೇ, ಸದ್ಧಿನ್ದ್ರಿಯಂ, ನೋ ಹೇತಂ, ಭಿಕ್ಖುನೋವಾದೋ, ಸಮೇತಾಯಸ್ಮಾ, ಅಭಿಭಾಯತನಂ, ಪುತ್ತಾ ಮತ್ಥಿ, ಅಸನ್ತೇತ್ಥ.

ಪರೋ ¶ ಕ್ವಚಿ ಲೋಪನೀಯೋ ಹೋತಿ; ಸೋ’ಪಿ, ಸಾವ, ಯತೋದಕಂ, ತತೋವ; ಕ್ವವೀತಿ ಕಿಂ? ಸದ್ಧಿನ್ದುಯಂ ಅಯಮಧಿಕಾರೋ ಆಪರಿಚ್ಛೇದಾವಸಾನಾ ತೇನ ನಾತಿಪ್ಪಸಙ್ಗೋ.

ನದ್ವೇವಾ-. ¶

ಪುಬ್ಬಪರಸರಾ ದ್ವೇ’ಪಿ ವಾ ಕ್ವಚಿ ನ ಲುಪ್ಯನ್ತೇ; ಲತಾ ಇವ ಲತೇವ ಲತಾವ.

ಯುವಣ್ಣನಮ್ಞೋ ಲುತ್ತಾ-.

ಲುತ್ತಾ ಸರಾ ಪರೇಸಂ ಇವಣ್ಣುವಣ್ಣಾನಂ ಞೋ ಹೋನ್ತಿ ವಾ ಯಥಾಕ್ಕಮಂ; ತಸ್ಸೇದಂ, ವಾತೇರಿತಂ, ನೋಪೇತಿ, ವಾಮೋರು, ಅತೇವ’ಞ್ಞೇ, ವೋದಕಂ; ಕಥಂ ಪಚ್ಚೋರಸ್ಮನ್ತಿ; ಯೋಗವಿಭಗಾ, ವಾತ್ವೇವ ತಸ್ಸಿದಂ; ಲುತ್ತೇತಿ ಕಿಂ? ಲತಾ ಇವ.

ಯವಾ ¶ ಸರೇ-.

ಸರೇ ಪರೇ ಇವಣ್ಣುವಣ್ಣಾನಂ ಯಕಾರವಕಾರಾ ಹೋನ್ತಿವ ಯಥಾಕ್ಕಮಂ; ವ್ಯಾಕತೋ, ಇಚ್ಚಸ್ಸ, ಅಜ್ಝಿಣಮುತ್ತೋ, ಸ್ವಾಗತಂ, ಭವಾಪನಲಾನೀಲಂ; ವಾತ್ಥೇವ-ಇತಿಸ್ಸ; ಕ್ವಚೀತ್ವೇವ-ಯಾನೀಧ, ಸೂಪಟ್ಠಿತಂ.

ಞೋನಂ-.

ಞೋನಂ ಯವಾ ಹೋನ್ತಿ ವಾ ಸರೇ ಯಥಾಕ್ಕಮಂ; ತ್ಯಜ್ಜ ತೇ’ಜ್ಜ ಸ್ವಾಹಂ ಸೋ’ಹಂ,ಕ್ವಚಿತ್ವೇವ-ಪುತ್ತಾಮತ್ಥಿ ಅಸನ್ತೇತ್ಥ.

ಗೋಸ್ಸಾವಙಿ-.

ಸರೇ ಗೋಸ್ಸ ಅವಙಿ ಹೋತಿ; ಗವಾಸ್ಸಂ; ಯಥರಿವ ತಥರಿವೇತಿನಿಪಾತಾವ; ಭುಸಾಮಿವೇತಿ ಇವಸದ್ದೋ ಏವತ್ಥೋ.

ಬ್ಯಞ್ಜನೇ ¶ ದೀಘರಸ್ಸಾ-.

ರಸ್ಸದೀಘಾನಂ ಕ್ವಚಿ ದೀಘರಸ್ಸಾ ಹೋನ್ತಿ ಬ್ಯಞ್ಜನೇ; ತತ್ರಾಯಂ, ಮುನೀವರೇ, ಸಮ್ಮದೇವ, ಮಾಲಹಾರೀ.

ಸರಮ್ಹಾ ದ್ವೇ-

ಸರಮ್ಹಾ ಪರಸ್ಸ ಬ್ಯಞ್ಜನಸ್ಸ ಕ್ವಚಿ ದ್ವೇ ರೂಪಾ ಹೋನ್ತಿ; ಪಗ್ಗಹೋ; ಸರಮ್ಹಾತಿ-ಕಿಂ? ತಂಖಣಂ.

ಚತುತ್ಥದುತಿಯೇಸ್ವೇಯಂ ತತಿಯಪಠಾಮಾ-.

ಚತುತ್ಥದುತಿಯೇಸು ಪರೇಸ್ವೇಸಂ ಚತುತ್ಥದುತಿಯಾನಂ ತಬ್ಬಗ್ಗೇ ತತಿಯಪಠಮಾ ಹೋನ್ತಿ ಪಚ್ಚಾಸತ್ತ್ಯ; ಮಹದ್ಧನೋ, ಯಸ ತ್ಥೇರೋ, ಅಪ್ಫುಟಂ, ಅಬ್ಭುಗ್ಗತೋ; ಏಸ್ವಿತಿ-ಕಿಂ? ಥೇರೋ; ಏಸನ್ತಿಕಿಂ?ಪತ್ಥೋ.

ವಿತಿಸ್ಸೇವೇ ¶ ವಾ-.

ಏವಸದ್ದೇ ಪರೇ ಇತಿಸ್ಸ ವೋ ಹೋತಿ ವಾ; ಇತ್ಥೇವ ಇಚ್ಚೇವ; ಏವೇತಿ-ಕಿಂ,ಇಚ್ಚಾಹ.

ಞೋನಮ ವಣ್ಣೇ-.

ಞೋನಂ ವಣ್ಣೇ ಕ್ವಚಿ ಅ ಹೋತಿ ವಾ; ದಿಸ್ವಾ ಯಾಚಕಮಾಗತೇ, ಅಕರಮ್ಭಸತೇ,ಏಸಅತ್ಥೋ, ಏಸಧಮ್ಮೋ, ಮಗ್ಗೋ ಅಗ್ಗಮಕ್ಖಾಯತಿ, ಸ್ವಾಯತನಂ, ಹಿಯ್ಯತ್ತನಂ, ಕರಸ್ಸು; ವಾತ್ವೇವ-ಯಾಚಕೇ ಆಗತೇ, ಏಸೋ ಧಮ್ಮೋ; ವಣ್ಣೇತಿ ಕಿಂ?ಸೋ.

ನಿಗ್ಗಹೀತಂ-. ¶

ನಿಗ್ಗಭೀತಮಾಗಮೋ ಹೋತಿ ವಾ ಕ್ವಚಿ; ಚಕ್ಖುಂ ಉದಪಾದಿ ಚಕ್ಖು ಉದಪಾದಿ, ಪುರಿಮಂಜಾತಿ ಪುರಿಮಜಾತಿ, ಕತ್ತಬ್ಬಂ ಕುಸಲಂ ಬಹುಂ. ಅವಂ ಸಿರೋತಿ-ಆದಿಸು ನಿಚ್ಚಂ ವವತ್ಥೀತವಿಭಾಸತ್ತಾ ವಾಧಿಕಾರಸ್ಸ; ಸಾಮತ್ಥೀ ಯೇನಾಗಮೋವ ಸ ಚ ರಸ್ಸಸರಸ್ಸೇವ ಹೋತಿ ತಸ್ಸ ರಸ್ಸಾನುಗತತ್ತಾ.

ಲೋಪೋ-.

ನಿಗ್ಗಹೀತಸ್ಸ ಲೋಪೋ ಹೋತಿ ವಾ ಕ್ವಚಿ; ಕ್ಯಾಹಂ ಕೀಮಹಂ, ಸಾ ರತ್ತೋ ಸಂರತ್ತೋ; ಸಲ್ಲೇಖೋ-ಗತ್ತುಕಾಮೋ-ಗನ್ತುಮನೋತಿಆದಿಸು ನಿಚ್ಚಂ.

ಪರಸರಸ್ಸ-

ನಿಗ್ಗಹೀತಮ್ಹಾ ಪರಸ್ಸ ಸರಸ್ಸ ಲೋಪೋ ಹೋತಿ ವಾ ಕ್ವಚಿ; ತ್ವಂಸಿ ತ್ವಮಸಿ.

ವಗ್ಗೇ ¶ ವಗ್ಗನ್ತೋ-

ನಿಗ್ಗಹೀತಸ್ಸ ಖೋ ವಗ್ಗೇ ವಗ್ಗನ್ತೋ ವಾ ಹೋತಿ ಪಚ್ಚಾ ಸತ್ಯಾ; ತಙ್ಕರೋತಿ ತಂ ಕರೋತಿ, ತಞ್ಚರತಿ ತಂ ಚರತಿ, ತಣ್ಠಾನಂ ತಂ ಠಾನಂ, ತನ್ಧನಂ ತಂ ಧನಂ, ತಮ್ಪಾತಿ ತಂ ಪಾತಿ; ನಿಚ್ಚಂ ಪದ ಮಜ್ಝೇ, ಗನ್ತ್ವಾ; ಕ್ವಚಞ್ಞತ್ರಾಪಿ, ಸನ್ತಿಟ್ಠತಿ.

ಯೇವಹಿಸುಞ್ಞೋ-.

ಯಏವಹಿಸದ್ದೇಸು ನಿಗ್ಗಹೀತಸ್ಸ ವಾ ಞೋ ಹೋತಿ; ಯಯಞ್ಞದೇವ, ತಞ್ಞೇವ, ತಞ್ಭಿ; ವಾತ್ವೇವ-ಯಂಯದೇವ.

ಯೇ ಸಂಸ್ಸ-

ಸಂಸದ್ದಸ್ಸ ಯಂ ನಿಗ್ಗಹೀತಂ ತಸ್ಸ ವಾ ಞೋ ಹೋತಿ ಯಕಾರೇ; ಸಞ್ಞಮೋ ಸಂಯಮೋ.

ಮಯದಾ ಸರೇ-.

ನಿಗ್ಗಹೀತಸ್ಸ ಮಯದಾ ಹೋನ್ತಿ ವಾ ಸರೇ ಕ್ವಚಿ; ತಮಹಂ, ತಯಿದಂ, ತದಲಂ; ವಾತ್ವೇವ-ತಂ ಅಹಂ.

ವನತರಗಾ ¶ ಚಾಗಮಾ-.

ಏತೇ ಮಯದಾ ಚಾಗಮಾ ಹೋನ್ತಿ ಸರೇ ವಾ ಕ್ವಚಿ; ತಿವಙ್ಗೀಕಂ, ಇತೋ ನಾಯತಿ, ಚಿನಿತ್ವಾ, ತಸ್ಮಾತಿಹ, ನಿರೋಜಂ, ಪುಥಗೇವ, ಇಧಮಾಹು, ಯಥಯಿದಂ, ಅತ್ತದತ್ಥಂ; ವಾತ್ವೇವ-ಅತ್ತತ್ಥಂ; ಅತಿಪ್ಪಗೋ ಖೋ ತಾವಾತಿ-ಪಠಮನ್ತೋ ಪಗಸದ್ದೋವ.

ಛಾ ಳೋ-.

ಛಸದ್ದಾ ಪರಸ್ಸ ಸರಸ್ಸ ಳಕಾರೋ ಆಗಮೋ ಹೋತಿ ವಾ; ಛಳಹಂ, ಛಳಾಯತನಂ; ವಾತ್ವೇವ-ಛ ಅಭಿಞ್ಞಾ.

ತದಮಿನಾದೀನಿ- ¶

ತದಮಿನಾದೀನಿ ಸಾಧೂನಿ ಭವನ್ತಿ? ತಂ ಇಮಿನಾ ತದಮಿನಾ, ಸಕಿಂ ಆಗಾಮೀ ಸಕದಾಗಾಮೀ, ಏಕಂ ಇಧ ಅಹಂ ಏಕಮಿದಾಹಂ, ಸಂವಿಧಾಯ ಅವಹಾರೋ ಸಂವಿದಾವಹಾರೋ, ವಾರಿನೋ ವಾಹಕೋ ವಲಾಹಕೋ, ಜೀವನಸ್ಸ ಮೂತೋ ಜೀಮೂತೋ, ಛವಸ್ಸ ಸಯನಂ ಸುಸಾನಂ, ಉದ್ಧಂ ಖಮಸ್ಸ ಉದುಕ್ಖಲಂ, ಪಿಸಿ ತಾಸೋ ಪಿಸಾಚೋ, ಮಹಿಯಂ ರವತೀತಿ ಮಯೂರೋ; ಏವಮಞ್ಞೇಪಿ ಪಯೋಗ ತೋ’ನುಗನ್ತಬ್ಬಾ; ಪರೇಸಂ ಪಿಸೋದರಾದಿವೇದಂ ದಟ್ಠಬ್ಬಂ.

ತವಗ್ಗವರಣಾನಂ ¶ ಯೇ ಚವಗ್ಗಬಯಞಾ-.

ತವಗ್ಗವರಣಾನಂ ಚವಗ್ಗಬಯಞಾ ಹೋನ್ತಿ ಯಥಾಕ್ಕಮಂ ಯಕಾರೇ; ಅಪೂಚ್ಚಣ್ಡಕಾಯಂ, ತಚ್ಛಂ, ಯಜ್ಜೇವಂ, ಅಜ್ಝತ್ತಂ, ಥಞಞ್ಞಂ, ದಿಬ್ಬಂ, ಪಯ್ಯೇಸನಾ, ಪೋಕ್ಖರಞ್ಞೋ; ಕ್ವಚೀತ್ವೇವ-ರತ್ಯಾ.

ವಗ್ಗಲಸೇಹಿ ¶ ತೇ-

ವಗ್ಗಲಸೇಹಿ ಪರಸ್ಸ ಯಕಾರಸ್ಸ ಕ್ವಚಿ ತೇ ವಗ್ಗಲಸಾ ಹೋನ್ತಿ; ಸಕ್ಕತೇ, ಪಚ್ಚತೇ, ಅಟ್ಟತೇ, ಕುಪ್ಪತೇ, ಫಲ್ಲತೇ, ಅಸ್ಸತೇ, ಕ್ವಚೀ ತ್ವೇಚ-ಕ್ಯಾಹಂ.

ಹಸ್ಸ ವಿಪಲ್ಲಾಸೋ-

ಹಸ್ಸ ವಿಪಲ್ಲಾಸೋ ಹೋತಿ ಯಕಾರೇ; ಗುಯ್ಹಂ.

ವೇ ವಾ-.

ಹಸ್ಸ ವಿಪಲ್ಲಾಸೋ ಹೋತಿ ವಾ ವಕಾರೇ; ಬವ್ಹಾಬಾಧೋ ಬಹ್ವಾ ಬಾಧೋ.

ತಥನರಾನಂ ¶ ಟಠಣಲಾ-.

ತಥನರಾನಂ ಟಠಣಲಾ ಹೋನ್ತೀ ವಾ; ದುಕ್ಕಟಂ, ಅಟ್ಠಕಥಾ, ಗಹಣಂ, ಪಲಿಘೋ, ಪಲಾಯತಿ, ವಾತ್ವೇಚ-ದುಕ್ಕತಂ; ಕ್ವಚೀತ್ವೇವ-ಸುಗತೋ.

ಸಂಯೋಗಾದಿಲೋಪೋ-

ಸಂಯೋಗಸ್ಸ ಯೋ ಆದಿಭುತೋ’ವಯವೋ ತಸ್ಸ ವಾ ಕ್ವಚೀ ಲೋಪೋ ಹೋತಿ; ಪುಪ್ಫಂಸಾ, ಜಾಯತೇ’ಗಿನಿ.

ವಿಚ್ಛಾಭಿಕ್ಖಞ್ಞೇಸು ದ್ವೇ-

ವೀಚ್ಛಾಯಮಾಭಿಕ್ಖಞ್ಞೇ ಚ ಯಂ ವತ್ತತೇ ತಸ್ಸ ದ್ವೇ ರೂಪಾನಿ ಹೋನ್ತಿ, ಕ್ರಿಯಾಯ ಗುಣೇನ ದಬ್ಬೇನ ವಾ ಭಿನ್ನೇ ಅತ್ಥೇ ವ್ಯಾಪಿತು ಮಿಚ್ಛಾ ವೀಚ್ಛಾ; ರುಕ್ಖಂರುಕ್ಖಂ ಸಿಞ್ಚತಿ, ಗಾಮೋಗಾಮೋ ರಮಣೀಯೋ, ಗಾಮೇ ಗಾಮೇ ಪಾನೀಯಂ, ಗೇಹೇ ಗೇಹೇ ಇಸ್ಸರೋ, ರಸಂ ರಸಂ ಭಕ್ಖಯತೀ, ಕಿರಿಯಂ ಕಿರಿಯಮಾರಹತೇ.

ಅತ್ಥಿಯೇವಾನುಪುಬ್ಬಿಯೇ’ಪಿ ¶ ವೀಚ್ಛಾ, ಮೂಲೇ ಥೂಲಾ, ಅಗ್ಗೇ ಅಗ್ಗೇ ಸುಖುಮಾ; ಯದಿ ಹಿ ಏತ್ಥ ಮೂಲಗ್ಗಭೇದೋ ನ ಸಿಯಾ ಆನುಪುಬ್ಬಿಯಮ್ಪಿ ನ ಭವೇಯ್ಯ, (ಜೇಟ್ಠಂ ಜೇಟ್ಠಮನುಪ್ಪವೇಸಯ) ಮಾಸಕಂ ಮಾಸಕಂ ಇಮಮ್ಹಾ ಕಹಾಪಣಾ ಭವನ್ತಾನಂ ದ್ವಿನ್ನಂ ದೇಹೀತಿ- ಮಾಸಕಂ ಮಾಸಕಮಿಚ್ಚೇತಸ್ಮಾ ವೀಚ್ಛಾವಗಮ್ಯತೇ ಸದ್ದನ್ತರತೋ ಪನ ಇಮಮ್ಹಾ ಕಹಾಪಣಾತಿ ಅವಧಾರಣಂ; ಪುಬ್ಬಂ ಪುಬ್ಬಂ ಪುಪ್ಫನ್ತಿ, ಪಠಮಂ ಪಠಮಂ ಪಚ್ಚನ್ತೀತಿ ವೀಚ್ಛಾವ; ಇಮೇ ಉಭೋ ಅಡ್ಢಾ ಕತರಾ ಕತರಾ ಏಸಂ ದ್ವಿನ್ನಮಡ್ಢತಾ, ಸಬ್ಬೇ ಇಮೇ ಅಡ್ಢಾ ಕತಮಾ ಕತಮಾ ಇಮೇಸಂ ಅಡ್ಢತಾ, ಇಹಾಪಿ ವೀಚ್ಛಾವ; ಆಭಿಕ್ಖಞ್ಞಂ-ಪೋನೋಪುಞ್ಞಂ, ಪಚತಿ ಪಚತಿ ಪಪಚತಿ ಪಪಚತಿ, ಲುನಾಹಿ ಲುನಾಹಿತ್ವೇವಾಯಂ ಲುನಾತಿ, ಭುತ್ವಾ ಭುತ್ವಾ ಗಚ್ಛತಿ, ಪಟಪಟಾ ಕರೋತಿ, ಪಟಪಟಾಯತಿ.

ಸ್ಯಾದಿಲೋಪೋ ¶ ಪುಬ್ಬಸ್ಸೇಕಸ್ಸ-.

ವೀಚ್ಛಾಮೇಕಸ್ಸ ದ್ವಿತ್ತೇ ಪುಬ್ಬಸ್ಸ ಸ್ಯಾದಿಲೋಪೋ ಹೋತಿ, ಏಕೇಕಸ್ಸ, ಕಥಂ ಮತ್ಥಕಮತ್ಥಕೇನಾತಿ? ಸ್ಯಾದಿಲೋಪೋ ಪುಬ್ಬಸ್ಸಾತಿ ಯೋಗವಿಭಾಗಾ; ನ ಚಾತಿಪ್ಪಙ್ಗೋ ಯೋಗವಿಭಾಗಾ ಇಟ್ಠಪ್ಪಸಿದ್ಧೀತಿ.

ಸಬ್ಬಾದೀನಂ ವೀತಿಹಾರೇ-.

ಸಬ್ಬಾದೀನಂ ವೀತಿಹಾರೇ ದ್ವೇ ಭವನ್ತಿ ಪುಬ್ಬಸ್ಸ ಸ್ಯಾದಿಲೋಪೋ ಚ; ಅಞ್ಞಮಞ್ಞಸ್ಸ ಭೋಜಕಾ, ಇತರೀತರಸ್ಸ ಭೋಜಕಾ.

ಯಾವ ಬೋಧಂ ಸಮ್ಭಮೇ-.

ತುರಿತೇನಾಪಾಯಹೇತುಪದಸ್ಸನಂ ಸಮ್ಭಮೋ, ತಸ್ಮಿಂ ಸತಿ ವತ್ತು ಯಾವನ್ತೇಹ ಸದ್ದೇಹಿ ಸೋ’ತ್ಥೋ ವಿಞ್ಞಾಯತೇ ತಾವನ್ತೋ ಸದ್ದಾ ಪಯುಜ್ಜನ್ತೇ; ಸಪ್ಪೋ ಸಪ್ಪೋ ಸಪ್ಪೋ, ಬುಜ್ಝಸ್ಸು ಬುಜ್ಝಸ್ಸು ಬುಜ್ಝಸ್ಸು, ಭಿನ್ನೋ ಭಿಕ್ಖುಸಙ್ಘೋ ಭಿನ್ನೋ ಭಿಕ್ಖುಸಙ್ಘೋ.

ಬಹುಲಂ-.

ಅಯಮಧಿಕಾರೋ ಆಸತ್ಥಪರಿಸಮತ್ತಿಯಾ ತೇನ ನಾತಿಪ್ಪಸಙ್ಗೋ ಇಟ್ಠಸಿದ್ಧಿ ಚ.

ಇತಿ ಮೋಗ್ಗಲ್ಲಾನವ್ಯಾಕರಣೇ ವುತ್ತೀಯಂ ಪಠಮೋ ಕಣ್ಡೋ.

ದ್ವೇದ್ವೇಕಾನೇಕೇಸು ¶ ನಾಮಸ್ಮಾ ಸಿಯೋಅಂಯೋನಾಭಿಸನಂ ಸ್ಮಾಹಿಸನಂಸ್ಮಿಂಸು-.

ಏತೇಸಂ ದ್ವೇ ದ್ವೇ ಹೋನ್ತಿ ಏಕಾನೇಕತ್ಥೇಸು ವತ್ತಮಾನತೋ ನಾಮಸ್ಮಾ; ಮುನಿ ಮುನಯೋ, ಮುನಿಂ ಮುನಯೋ, ಮುನಿನಾ ಮುನೀಹಿ, ಮುನಿಸ್ಸ ಮುನೀನಂ, ಮುನಿಸ್ಮಾ ಮುನೀಹಿ, ಮುನಿಸ್ಸ ಮುನೀನಂ, ಮುನಿಸ್ಮಿಂ ಮುನೀಸು, ಏವಂ ಕುಮಾರೀ ಕುಮಾರಿಯೋ, ಕಞ್ಞಾ ಕಞ್ಞಾಯೋತಿ; ಏತಾನಿ ಸತ್ತ ದುಕಾನಿ ಸತ್ತವಿಭತ್ತಿಯೋ; ವಿಭಾಗೋ ವಿಭತ್ತೀತಿ ಕತ್ವಾ-ಏತ್ಥ ಸಿಅಮಿತೀಕಾರಾ ಕಾರಾ ‘‘ಕಿಮಂಸಿಸೂ‘‘ತಿ. ಸಂಕೇತತ್ಥಾ.

ಕಮ್ಮೇ ¶ ದುತಿಯಾ-.

ಕರೀಯತಿ ಕತ್ತುಕ್ರಿಯಾಯಾಭೀಸಮ್ಬನ್ಧೀಯತೀತಿ ಕಮ್ಮಂ, ತಸ್ಮಿಂ ದುತಿಯಾ ವಿಭತ್ತಿ ಹೋತಿ; ಕಟಂ ಕರೋತಿ, ಓದನಂ ಪವತಿ, ಆದಿಚ್ಚಂ ಪಸ್ಸತಿ, ಓದನೋ ಪಚ್ಚತೀತಿ-ಓದನಸದ್ದತೋ ಕಮ್ಮತಾ ನಪ್ಪತೀಯತೇ, ಕಿಂ ಚರಹಿ? ಆಖ್ಯಾತತೋ; ಕಟಂ ಕರೋತಿ ವಿಪುಲಂ ದಸ್ಸನೀಯನ್ತಿ- ಅತ್ಥೇವ ಗುಣ ಯುತ್ತಸ್ಸ ಕಮ್ಮತಾ; ಇಚ್ಛಿತೇ’ಪಿ ಕಮ್ಮತ್ತಾವ ದುತಿಯಾ ಸಿದ್ಧ; ಗಾವುಂ ಪಯೋ ದೋಹತಿ, ಗೋಮನ್ತಂ ಗಾವಂ ಯಾವತಿ, ಗವಮವರುನ್ಧತಿ ವಜಂ, ಮಾಣವಕಂ ಮಗ್ಗಂ ಪುಚ್ಛತಿ, ಗೋಮನ್ತಂ ಗಾವಂ ಭಿಕ್ಖತೇ, ರುಕ್ಖಮವ ಚಿನಾತಿ ಫಲಾನಿ, ಸಿಸ್ಸಂ ಧಮ್ಮಂ ಬ್ರೂತೇ, ಸಿಸ್ಸಂ ಧಮ್ಮಮನುಸಾಸತಿ.

ಏವಮನಿಚಛಿತೇ’ಪಿ; ¶ ಅಹಿಂ ಲಙ್ಘಯತಿ, ವೀಸಂ ಭಕ್ಖೇತಿ; ಯನ್ನೇ ವಿಚ್ಛಿತಂ ನಾಪಿ ಅನಿಚ್ಛಿತಂ ತತ್ಥಾಪಿ ದುತೀಯಾ ಸಿದ್ಧಾ; ಗಾಮಂ ಗಚ್ಛನ್ತೋ ರುಕ್ಖಮೂಲಮುಪಸಪ್ಪತಿ, ಪಥವಿಂ ಅಧಿಸೇಸ್ಸತಿ, ಗಾಮಮಧಿತಿಟ್ಠತಿ, ರುಕ್ಖ ಮಜ್ಝಾಸತೇತಿ-ಅಧಿಸೀಠಾಸಾನಂ ಪಯೋಗೇ’ಧಿಕರಣೇ ಕಮ್ಮವಚನಿಚ್ಛಾ.

ವತ್ತಿಚ್ಛಾತೋ ¶ ಹಿ ಕಾರಕಾನಿ ಹೋನ್ತಿ; ತಂ ಯಥಾ- ವಲಾಹಕಾ ವಿಜ್ಜೋತತೇ, ವಲಾಹಕಸ್ಸ ವಿಜ್ಜೋತತೇ, ವಲಾಹಕೋ ವಿಜ್ಜೋತತೇ, ವಲಾಹಕೇ ವಿಜ್ಜೋತತೇ, ವಲಾಹಕೇನ ವಿಜ್ಜೋತತೇತಿ.

ಏವಮಭಿನವಿಸಸ್ಸ ವಾ, ಧಮ್ಮಮಭಿನಿವಿಸತೇ ಧಮ್ಮೇ ವಾ, ತಥಾ ಉಪನ್ವಜ್ಝಾವಸಸ್ಸಾಭೋಜನನವುತ್ತಿಚನಸ್ಸ; ಗಾಮಮುಪವಸತಿ, ಗಾಮ ಮನುವಸತಿ, ಪಬ್ಬತಮಧಿವಸತಿ, ಘರಮಾವಸತಿ; ಅಭೋಜನನಿವುತ್ತಿವಚ ನಸ್ಸಾತಿ-ಕಿಂ? ಗಾಮೇ ಉಪವಸತಿ-ಭೋಜನನಿವುತ್ತಿಂ ಕರೋತೀತಿ ಅತ್ಥೋ. ತಪ್ಪಾನಾಚಾರೇ’ಪಿ ¶ ಕಮ್ಮತ್ತಾವ ದುತಿಯಾ ಸಿದ್ಧಾ, ನದಿಮ್ಪಿವತಿ, ಗಾಮಂ ಚರತಿ; ಏವಂ ಸಚೇ ಮಂ ನಾಲಪಿಸ್ಸತೀತಿ-ಆದಿಸುಪಿ.

ವಿಹಿತಾವ ಪಟಿಯೋಗೇ ದುತಿಯಾ, ಪಟಿಭನ್ತು ತಂ ಚುನ್ದ ಬೋಜ್ಝಙ್ಗಾತಿ-ತಂ ಪಟಿ ಬೋಜ್ಝಙ್ಗಾ ಭಾಸನ್ತೂತಿ ಅತ್ಥೋ; ಯದಾ ತು ಧಾತುನಾ ಯುತ್ತೋ ಪತಿ ತದಾ ತೇನಾಯೋಗಾ ಸಮ್ಬನ್ಧೇ ಛಟ್ಠೀ ಚ ತಸ್ಸ ನಪ್ಪಟಿ ಭಾತೀತಿ? ಅಕ್ಖೇ ದಿಬ್ಬತಿ, ಅಕ್ಖೇಹಿ ದಿಬ್ಬತಿ, ಅಕ್ಖೇಸು ದಿಬ್ಬತೀತಿಕಮ್ಮಕರಣಾಧಿಕರಣವಚನಿಚ್ಛಾ.

ಕಾಲದ್ಧಾನಮಚ್ಚನ್ತಸಂಯೋಗೇ-. ¶

ಕ್ರಿಯಾಗುಣದಬ್ಬೇಹಿ ಸಾಕಲ್ಲೇನ ಕಾಲದ್ಧಾನಂ ಸಮ್ಬನ್ಧೋ ಅಚ್ಚನ್ತಸಂಯೋಗೇ, ತಸ್ಮಿಂ ವಿಞ್ಞಾಯಮಾನೇ ಕಾಲಸದ್ದೇಹಿ ಅದ್ಧ ಸದ್ದೇಹಿ ¶ ಚ ದುತಿಯಾ ಹೋತಿ; ಮಾಸಮಧೀತೇ, ಮಾಸಂ ಕಲ್ಯಾಣಿ. ಮಾಸಂ ಗುಳಧಾನಾ, ಕೋಸಮಧೀತೇ, ಕೋಸಂ ಕುಟಿಲಾ ನದೀ, ಕೋಸಂ ಪಬ್ಬತೋ; ಅಚ್ಚನ್ತಸಂಯೇಗೇತಿ ಕಿಂ? ಮಾಸಸ್ಸ ದ್ವೀಹಮಧೀತೇ; ಕೋಸಸ್ಸೇಕ ದೇಸೇ ಪಬ್ಬತೋ; ಪುಬ್ಬನ್ಹಸಮಯಂ ನಿವಾಸೇತ್ವಾ, ಏಕಂ ಸಮಯಂ ಭಗವಾ, ಇಮಂ ರತ್ತಿಂ ಚತ್ತಾರೋ ಮಹಾರಾಜಾತಿ; ಏವಮಾದಿಸು ಕಾಲವಾಚೀಹಿ ಅಚ್ಚನ್ತಸಂಯೇಗತ್ತಾವ ದುತಿಯಾ ಸಿದ್ಧಾ, ವಿಭತ್ತಿವಿಪಲ್ಲಾಸೇನ ವಾ ಬಹುಲಂ ವಿಧಾನಾ-

ಫಲಪ್ಪತ್ತಿಯಂ ಕ್ರಿಯಾಪರಿಸಮತ್ತ್ಯಪವಗ್ಗೋ ತಸ್ಮಿಂ ವಿಞ್ಞಾಯ ಮಾನೇ ಕಾಲದ್ಧಾನಂ ಕ್ರಿಯಾಯಾಚ್ಚನ್ತಸಂಯೋಗೇ ತತಿಯಾಭಿಮತಾ ಸಾಪಿ ಕರಣತ್ತಾವ ಸಿದ್ಧಾ; ಮಾಸೇನಾನುವಾಕೋ’ಧೀತೋ, ಕೋಸೇನಾನುವಾ ಕೋ’ಧೀತೋತಿ; ಅನಪವಗ್ಗೇತು ಅಸಾಧಕತಮತ್ತಾ ಕರಣತ್ತಾಭವೇ ದುತಿಯಾವ ಮಾಸಮಧೀತೋ’ನುವಾಕೋ, ನ ಚಾನೇನ ಗಹಿತೋತಿ.

ಕಾರಕಮಜ್ಝೇ ಯೇ ಕಾಲದ್ಧಾನವಾಚಿನೋ ತತೋ ಸತ್ತಮೀಪಪಞ್ಚಮಿಯೋ ಅಭಿಮತಾ; ಅಜ್ಜ ಭುತ್ವಾ ದೇವದತ್ತೋ ದ್ವೀಹೇ ಭುಞ್ಜಿಸ್ಸತಿ ದ್ವೀಹಾ ಭುಞ್ಜಿಸ್ಸತಿ, ಅತ್ರಟ್ಠೋ’ಯಮಿಸ್ಸಾಸೋ ಕೋಸೇ ಲಕ್ಖಂ ವಿಜ್ಝತಿ, ಕೋಸಾ ಲಕ್ಖಂ ವಿಜ್ಝತೀತಿ-ತಾಪೀಹ ಸಕಸಕಕಾರಕವಚನಿಚ್ಛಾಯೇವ ಸಿದ್ಧಾ.

ಗತಿಬೋಧಾಹಾರಸದ್ದತ್ಥಕಮ್ಮಕಹಜ್ಜಾದೀನಂ ¶ ಪಯೋಜ್ಜೇ-.

ಗಮನತ್ಥಾನಂ ಬೋಧತ್ಥಾನಂ ಆಹಾರತ್ಥಾನಂ ಸದ್ದತ್ಥಾನಮಕಮ್ಮಕಾನಂ ಭಜ್ಜಾದೀನಞ್ಚ ಪಯೋಜ್ಜೇ ಕತ್ತರಿ ದುತಿಯಾ ಹೋತಿ, ಸಾಮತ್ಥಿಯಾ ಚ ಪಯೋಜಕವ್ಯಾಪಾರೇನ ಕಮ್ಮತಾವಸ್ಸ ಹೋತೀತಿ ಪತೀಯತೇ; ಗಮ ಯತಿ ಮಾಣವಕಂ ಗಾಮಂ, ಯಾಪಯತಿ ಮಾಣವಕಂ ಗಾಮಂ, ಬೋಧಯತಿ ಮಾಣವಕಂ ಧಮ್ಮಂ, ವೇದಯತಿ ಮಾಣವಕಂ ಧಮ್ಮಂ, ಭೋಜಯತಿ ಮಾಣವಕಮೋದನಂ, ಆಸಯತಿ ಮಾಣವಕಮೋದನಂ, ಅಜ್ಝಾಪಯತಿ ಮಾಣವಕಂ ವೇದಂ ಪಾಠಯತಿ ¶ ಮಾಣವಕಂ ವೇದಂ, ಆಸಯತಿ ದೇವದತ್ತಂ, ಸಾಯಯತಿ ದೇವ ದತ್ತಂ, ಅಞ್ಞಂ ಭಜ್ಜಾಪೇತಿ, ಅಞ್ಞಂ ಕೋಟ್ಟಾಪೇತಿ, ಅಞಞ್ಞಂ ಸನ್ಥರಾಪೇತಿ. ಏತೇಸಮೇವಾತಿ ಕಿಂ?ಪಾಚಯತಿ ಓದನಂ ದೇವದತ್ತೇನ ಯಞಞ್ಞದತ್ತೋ; ಪಯೇ ಪ್ಪೋತಿ ಕಿಂ?ಗಚ್ಛತಿ ದೇವದತ್ತೋ, ಯದಾ ಚರಹಿಗಮಯತಿ ದೇವದತ್ತಂ ಯಞ್ಞ ದತ್ತೋ, ತಮಪರೋ ಪಯೋಜಯತಿ ತದಾ ಗಮಯತಿ ದೇವದತ್ತಂ ಯಞ್ಞದತ್ತೇನೇತಿ - ಭವಿತಬ್ಬಂ ಗಮಯತಿಸ್ಸಾಗಮನತ್ಥತ್ತಾ.

ಹರಾದೀನಂ ¶ ವಾ-.

ಹರಾದೀನಂ ಪಯೋಜ್ಜೇ ಕತ್ತರಿ ದುತಿಯಾ ಹೋತಿ ವಾ; ಹಾರೇತಿ ಹಾರಂ ದೇವದತ್ತಂ ದೇವದತ್ತೇನೇತಿ ವಾ, ಅಜ್ಝೋಹಾರೇತಿ ಸತ್ತುಂ ದೇವದತ್ತಂ ದೇವದತ್ತೇನೇತಿ ವಾ, ಕಾರೇತಿ ದೇವದತ್ತಂ ದೇವದತ್ತೇನೇತಿ ವಾ, ದಸ್ಸಯತೇ ಜನಂ ರಾಜಾ ಜನೇನೇತಿ ವಾ, ಅಭಿವಾದಯತೇ ಗುರುಂ ದೇವದತ್ತಂ ದೇವದತ್ತೇನೇತಿ ವಾ.

ನ ¶ ಖಾದಾದೀನಂ-.

ಖಾದಾದೀನಂ ಪಯೋಜ್ಜೇ ಕತ್ತರಿ ದುತಿಯಾ ನ ಹೋತಿ; ಖಾದಯತಿ ದೇವದತ್ತೇನ, ಆದಯತಿ ದೇವದತ್ತೇನ, ಅವ್ಹಾಪಯತಿ ದೇವದತ್ತೇನ, ಸದ್ದಾಯತಿ ದೇವದತ್ತೇನ, ಕನ್ದಯತಿ ದೇವದತ್ತೇನ, ನಾಯಯತಿ ದೇವದತ್ತೇನ.

ವಹಿಸ್ಸಾನಿಯನ್ತುಕೇ-.()

ವಾಹಯತಿ ಭಾರಂ ದೇವದತ್ತೇನ; ಅನಿಯನ್ತುಕೇತಿ-ಕಿಂ?ವಾಹಯತಿ ಗಾರಂ ಬಲಿವದ್ದೇ.

ಭಕ್ಖಿಸ್ಸಾಹಿಂಸಾಯಂ-.()

ಭಕ್ಖಯತಿ ಮೋದಕೇ ದೇವದತ್ತೇನ; ಅಹಿಂಸಾಯನ್ತಿ ಕಿಂ? ಭಕ್ಖಯತಿ ಬಲಿವದ್ದೇ ಸಸ್ಸಂ.

ಧ್ಯಾದೀಹಿ ¶ ಯುತ್ತಾ-.

ಧಿಆದೀಹಿ ಯುತ್ತತೋ ದುತಿಯಾ ಹೋತಿ? ಧಿರತ್ಥುಮಂ ಪೂತಿಕಾಯಂ, ಅನ್ತರಾ ಚ ರಾಜಗಹಂ, ಅನ್ತರಾ ಚ ನಾಳನ್ದಂ, ಸಮಾಧಾನಮನ್ತರೇನ, ಮುಚಲಿನ್ದಮಭಿತೋ ಸರಮಿಚ್ಚಾದಿ-ಛಟ್ಠಿಯಾಪವಾದೋ ಯಂ.

ಲಕ್ಖಣಿತ್ಥಮ್ಭುತವೀಚ್ಛಾಸ್ವಭಿನಾ-.

ಲಕ್ಖಣಾದಿಸ್ವತ್ಥೇಸ್ವಹಿನಾ ಯುತ್ತಮ್ಹಾ ದುತಿಯಾ ಹೋತಿ; ರುಕ್ಖ ಮಭಿವಿಜ್ಜೇತತೇ ವಿಜ್ಜು, ಸಾಧು ದೇವದತ್ತೋ ಮಾತರಮಭಿ, ರುಕ್ಖಂ ರುಕ್ಖಮಭಿತಿಟ್ಠತಿ.

ಪತಿಪರೀಹಿ ¶ ಭಾಗೇ ಚ-.

ಪತಿಪರೀಹಿ ಯುತ್ತಮ್ಹಾ ಲಕ್ಖಣಾದಿಸು ಭಾಗೇ ವತ್ಥೇ ದುತಿಯಾ ಹೋತಿ; ರುಕ್ಖಮ್ಪತಿ ವಿಜ್ಜೋತತೇ ವಿಜ್ಜು, ಸಾಧು ದೇವದತ್ತೋ ಮಾತರಂ ಪತಿ, ರುಕ್ಖಂ ರುಕ್ಖಂ ಪತಿ ತಿಟ್ಠತಿ, ಯದೇತ್ಥ ಮಂ ಪತಿ ಸಿಯಾ, ರುಕ್ಖಂ ಪರಿವಿಜ್ಜೇತತೇ ವಿಜ್ಜು, ಸಾಧು ದೇವದತ್ತೋ ಮಾತರಂ ಪರಿ, ರುಕ್ಖಂ ರುಕ್ಖಂ ಪರಿ ತಿಟ್ಠತಿ, ಯದೇತ್ಥ ಮಂ ಪರಿ ಸಿಯಾ.

ಅನುನಾ-. ¶

ಲಕ್ಖಣಾದಿಸ್ವತ್ಥೇಸ್ವನುನಾ ಯುತ್ತಮ್ಹಾ ದುತಿಯಾ ಹೋತಿ; ರುಕ್ಖ ಮನುವಿಜ್ಜೋತತೇ ವಿಜ್ಜು, ಸಚ್ಚಕಿರಿಯಮನುಪವಸ್ಸಿ; ಹೇತು ಚ ಲಕ್ಖಣಂ ಭವತಿ, ಸಾಧು ದೇವದತ್ತೋ ಮಾತರಮನು, ರುಕ್ಖಂ ರುಕ್ಖಮನು ತಿಟ್ಠತಿ, ಯದೇತ್ಥ ಮಂ ಅನುಸಿಯಾ.

ಸಹತ್ಥೇ-

ಸಹತ್ಥೇ’ನುನಾ ಯುತ್ತಮ್ಹಾ ದುತಿಯಾ ಹೋತಿ; ಪಬ್ಬತಮನುತಿಟ್ಠತಿ.

ಹೀನೇ-

ಹೀನತ್ಥೇ’ನುನಾ ಯುತ್ತಮ್ಹಾ ದುತಿಯಾ ಹೋತಿ; ಅನುಸಾರಿಪುತ್ತಂ ಪಞ್ಞಾವನ್ತೋ.

ಪಞ್ಞವನ್ತೋ-ಮ.

ಉಪೇನ-. ¶

ಹಿನತ್ಥೇ ಉಪೇನ ಯುತ್ತಮ್ಹಾ ದುತಿಯಾ ಹೋತಿ; ಉಪಸಾರಿಪುತ್ತ ಪಞ್ಞಾವನ್ತೋ.

ಸತ್ತಮ್ಯಾಧಿಕ್ಯೇ-.

ಆಧಿಕ್ಯತ್ಥೇ ಉಪೇನ ಯುತ್ತಮ್ಹಾ ಸತ್ತಮೀ ಹೋತಿ; ಉಪಖಾರಯಂ ದೋಣೋ.

ಸಾಮಿತ್ತೇ’ಧಿನಾ-.

ಸಾಮಿಭಾವತ್ಥೇ’ಧಿನಾ ಯುತ್ತಮ್ಹಾ ಸತ್ತಮೀ ಹೋತಿ; ಅಧಿಬ್ರಹ್ಮದತ್ತೇ ಪಞ್ಚಾಲಾ, ಅಧಿಪಞ್ಚಾಲೇಸು ಬ್ರಹ್ಮದತ್ತೋ.

ಕತ್ತುಕರಣೇಸು ¶ ತತಿಯಾ-.

ಕತ್ತರಿ ಕರಣ ಚ್ैಅ ಕಾರಕೇ ತತಿಯಾ ಹೋತಿ; ಪುರಿಸೇನ ಕತಂ, ಅಸಿನಾ ಛಿನ್ದತಿ, ಪಕತಿಯಾಭಿರೂಪೋ, ಗೋತ್ತೇನ ಗೋತಮೋ’ಸುಮೇಧೋ ನಾಮ ನಾಮೇನ, ಜಾತಿಯಾ ಸತ್ತವಸ್ಸಿಕೋತಿ-ಭೂಧಾತುಸ್ಸ ಸಮ್ಭವಾ ಕರಣೇ ಏವ ತತಿಯಾ; ಏವಂ ಸಮೇನ ಧಾವತಿ, ವಿಸಮೇನ ಧಾವತಿ, ದ್ವಿದೋಣೇನ ಧಞ್ಞಂ ಕಿಣಾತಿ, ಪಞ್ಚಕೇನ ಪಸವೋ ಕಿಣಾತೀತಿ.

ಸಹತ್ಥೇನ-

ಸಹತ್ಥೇನ ಯೋಗೇ ತತಿಯಾ ಸಿಯಾ; ಪುತ್ತೇನ ಸಹಾಗತೋ, ಪುತ್ತೇನ ಸದ್ಧಿಂ ಆಗತೋ? ತತಿಯಾಪಿ ಛಟ್ಠೀವ ಅಪ್ಪಧಾನೇ ಏವ ಭವತಿ.

ಲಕ್ಖಣೇ-. ¶

ಲಕ್ಖಣೇ ವತ್ತಮಾನತೋ ತತಿಯಾ ಸಿಯಾ; ತಿದಣ್ಡಕೇನ ಪರಿಬ್ಬಾಜಕಮದ್ದಕ್ಖಿ, ಅಕ್ಖಿನಾ ಕಾಣೋ, ತೇನ ಹಿ ಅಙ್ಗೇನ ಅಙ್ಗಿನೋ ವಿಕಾರೋ ಲಕ್ಖೀಯತೇ.

ಹೇತುಮ್ಹಿ-. ¶

ತಕ್ಕಿರಿಯಾಯೋಗ್ಗೇ ತತಿಯಾ ಸಿಯಾ; ಅನ್ನೇನ ವಸತಿ, ವಿಜ್ಜಾಯ ಯಸೋ.

ಪಞ್ಚಮೀಣೇ ವಾ-.

ಇಣೇ ಹೇತುಮ್ಹೀ ಪಞ್ಚಮೀ ಹೋತಿ ವಾ;ಜಳತ್ತಾ ಬದ್ಧೋ ಸತೇನ ವಾ.

ಗುಣೇ-

ಪರಾಙ್ಗಭುತೇ ಹೇತುಮ್ಹಿ ಪಞ್ಚಮೀ ಹೋತಿ ವಾ; ಜಳತ್ತಾ ಬದ್ಧೋ ಜಳತ್ತೇನ ವಾ, ಪಞ್ಞಾಯ ಮುತ್ತೋ, ಹುತ್ವಾ ಅಭಾವತೋ’ನಿಚ್ಚಾ, ಸಙ್ಖಾರ ನಿರೋಧಾ ವಿಞ್ಞಾಣನಿರೋಧೋ.

ಛಟ್ಠೀ ¶ ಹೇತ್ವತ್ಥೇಹಿ-.

ಹೇತ್ವತ್ಥವಚೀಹಿ ಯೇಗೇ ಹೇತುಮ್ಹಿ ಛಠೀ ಸಿಯಯಾ; ಉದರಸ್ಸ ಹೇತು, ಉದರಸ್ಸ ಕಾರಣಾ.

ಸಬ್ಬಾದಿತೋ ಸಬ್ಬಾ-.

ಹೇತ್ವತ್ಥೇಹಿ ಯೋಗೇ ಸಬ್ಬಾದೀಹಿ ಸಬ್ಬಾ ವಿಭತ್ತಿಯೋ ಹೋನ್ತಿ; ಕೋ ಹೇತು, ಕಂ ಹೇತುಂ, ಕೇನ ಹೇತುನಾ, ತಸ್ಸ ಹೇತುಸ್ಸ, ಕಸ್ಮಾ ಹೇತುಸ್ಮಾ, ಕಸ್ಸ ಹೇತುಸ್ಸ, ಕಸ್ಮಿಂ ಹೇತುಸ್ಮಿಂ; ಕಿಂ ಕಾರಣಂ, ಕೇನ ಕಾರಣೇನ; ಕಿಂ ನಿಮಿತ್ತಂ, ಕೇನ ನಿಮಿತ್ತೇನ; ಕಿಂ ಪಯೋಜನಂ, ಕೇನ ಪಯೋಜನೇನೇಚ್ಚೇವಮಾದಿ –ಹೇತ್ವತ್ಥೇಹೀತ್ವೇವ-ಕೇನ ಕತಂ.

ಚತುತ್ಥಿ ¶ ಸಮ್ಪದಾನೇ-.

ಯಸ್ಸ ಸಮ್ಮಾ ಪದೀಯತೇ ತಸ್ಮಿಂ ಚತುತ್ಥಿ ಸಿಯಾ; ಸಙ್ಘಸ್ಸ ದದಾತಿ, ಆಧಾರವಿಚಕ್ಖಾಯಂ ಸತ್ತಮೀಪಿ ಸಿಯಾ, ಸಙ್ಘೇ ದೇಹಿ.

ತಾದತ್ಥ್ಯೇ-.

ತಸ್ಸೇದಂ ತದತ್ಥಂ ತದತ್ಥಭಾವೇ ಜೋತನೀಯೇ ನಾಮಸ್ಮಾ ಚತುತ್ಥೀ ಸಿಯಾ; ಸೀತಸ್ಸ ಪಟಿಘಾತಾಯ, ಅತ್ಥಾಯ ಹಿತಾಯ ದೇವಮನುಸ್ಸಾನಂ, ನಾಲಂ ದಾರಭರಣಾಯ, ಯೂಪಾಯ ದಾರು, ಪಾಕಾಯ ವಜತೀತ್ವೇವಮಾದಿ.

ಕಸ್ಸ ¶ ಸಾದುಂ ನ ರುಚ್ಚತಿ, ಮಾ ಆಯಸ್ಮನ್ತಾನಮ್ಪಿ ಸಙ್ಘಭೇದೋ ರುಚ್ಚತ್ಥ, ಖಮತಿ ಸಙ್ಘಸ್ಸ, ಭತ್ತಮಸ್ಸ ನಚ್ಛಾದೇತೀತಿ-ಛಟ್ಠೀ ಸಮ್ಬನ್ಧ ವಚನಿಚ್ಛಾಯಂ; ನ ಚೇವಂ ವಿರೋಧೋ ಸಿಯಾ ಸದಿಸರೂಪತ್ತಾ ಏವಂ ವಿಧೇಸು ಚ ಸಮ್ಬನ್ಧಸ್ಸ ಸದ್ದಿಕಾನುಮತತ್ತಾ ಕಸ್ಸ ವಾ ತ್ವಂ ಧಮ್ಮಂ ರೋಚೇಸೀತಿ-ಅತ್ಥಮತ್ತೇ ಪಠಮಾ.

ಏವಮಞ್ಞಾಪಿ ¶ ವಿಞ್ಞೇಯ್ಯಾ ಪರತೋ’ಪಿ ಯಥಾಗಮಂ.

ರಞ್ಞೋ ಸತಂ ಧಾರೇತಿ, ರಞ್ಞೋ ಛತ್ತಂ ಧಾರೇತೀತಿ ಸಮ್ಬನ್ಧೇ ಛಟ್ಠೀ; ಏವಂ ರಞ್ಞೋ ಸಿಲಾಘತೇ, ರಞ್ಞೋ ಹನುತೇ, ರಞ್ಞೋ ಉಪ ತಿಟ್ಠತೇ, ರಞ್ಞೋ ಸಪತೇ, ದೇವಾಪಿ ತಸ್ಸ ಪಿಹಯನ್ತಿ ತಾದಿನೋ, ತಸ್ಸ ಕುಜ್ಝ ಮಹಾವೀರ, ಯದಿತಂ ತಸ್ಸ ಪಕುಪ್ಪೇಯ್ಯಂ, ದುಭಯತಿ ದಿಸಾನಂ ಮೇಘೋ, ಯೋ ಮಿತ್ತಾನಂ ನ ದೂಹತೀ,[ ] ಯೋ ಅಪ್ಪದುಟ್ಠಸ್ಸ ನರಸ್ಸ ದುಸ್ಸತಿ, ಕ್ಯಾಹಂ ಅಯ್ಯಾನಂ ಅಪರಜ್ಝಾಮಿ, ಇಸ್ಸಯನ್ತಿ ಸಮಣಾನಂ ತಿತ್ಥಿಯಾ, ಧಮ್ಮೇನ ನಯಮಾನಾನಂ ಕಾ ಉಸೂಯ, [ ] ರಞ್ಞೋ ಭಾಗ್ಯಮಾ ರಜ್ಝತಿ, ರಞ್ಞೋ ಭಾಗ್ಯಮಿಕ್ಖತೇ, ತೇನ ಯಾಚಿತೋ ಅಯಾಚಿತೋ ವಾ ತಸ್ಸ ¶ ಗಾವೋ ಪಟಿಸುಣಾತಿ, ಗಾವೋ ಆಸುಣಾತಿ, ಭಗವತೋ ಪಚ್ಚಸ್ಸೋಸುಂ, ಹೋತು ಪತಿಗಿಣಾತಿ, ಹೋತ್ವನುಗಿಣಾತಿ, ಆರೋವಯಾಮಿ ವೋ, ಪತಿವೇದಯಾಮಿ ವೋ, ಧಮ್ಮ ತೇ ದೇಸಿಸ್ಸಾಮಿ, ಯಥಾ ನೋ ಸತ್ಥಾ ವ್ಯಾಕರೇಯ್ಯ, ಅಲಂ ತೇ ಇಧ ವಾಸೇನ, ಕಿಂ ತೇ ಜಟಾಹಿ ದುಮ್ಮೇಧ, ಅರಹತಿ ಮಲ್ಲೋ ಮಲ್ಲಸ್ಸಾತಿ –ಜೀವಿತಂ ತಿಣಾಯಪಿ ನ ಮಞ್ಞಮನೋತಿ ತಾದತ್ಥ್ಯೇ ಚತುತ್ಥಿ; ತಿಣೇನ ಯೋ ಅತ್ಥೋ ತದತ್ಥಾಯಪೀತಿ ಅತ್ಥೋ;

‘‘ಯೋ ¶ ಚ ಸಿತಚ ಉಣ್ಹಚ ತಿಣಾ ಭಿಯ್ಯೋ ನ ನಮಞ್ಞತಿ‘‘

ತಿಣಮಿವ ಜೀವಿತಂ ಮಞ್ಞಮಾನೋತಿ-ಸವಿಸಯಾವ ವಿಭತ್ತಿಯೋ; ಸಗ್ಗಾಯ ಗಚ್ಛತೀತಿ-ತಾದತ್ಥ್ಯೇ ಚತುತ್ಥಿ, ಯೋ ಹಿ ಸಗ್ಗಂ ಗಚ್ಛತಿ ತದತ್ಥಂ ತಸ್ಸ ಗಮನನ್ತಿ–-ಕಮ್ಮವವನಿಚ್ಛಾಯಂ ತು ದುತಿಯಾವ - ಸಗ್ಗಂ ಗಚ್ಛತಿ; ಆಯುಂ ಭೋತೋ ಹೋತು, ಚಿರಂ ಜೀವಿತಂ ಭದ್ದಂ ಕಲ್ಯಾಣಂ ಅತ್ಥಂ ಪಯೋಜನಂ ಕುಸಲಂ ಅನಾಮಯಂ ಹಿತಂ ಪಥ್ಯಂ ಸುಖಂ ಸಾತಂ ಭೋತೋ ಹೋತು; ಸಾಧು ಸಮ್ಮುತಿ ಮೇತಸ್ಸ, ಪುತ್ತಸ್ಸಾವಿಕರೇಯ್ಯ ಗುಯ್ಹಮತ್ಥಂ, ತಸ್ಸ ಮೇ ¶ ಸಕ್ಕೋ ಪಾತುರಹೋಸಿ, ತಸ್ಸ ಪಹಿಣೇಯ್ಯ, ಭಿಕ್ಖೂನಂ ದೂತಂ ಪಾಹೇಸಿ, ಕಪ್ಪತಿ ಸಮಣಾನಂ ಆಯೋಗೋ, ಏಕಸ್ಸ ದ್ವಿನ್ನಂ ತಿಣ್ಣಂ ವಾ ಪಹೋತಿ, ಉಪಮಂ ತೇ ಕರಿಸ್ಸಾಮಿ, ಅಞ್ಜಲಿಂ ತೇ ಪಗಣ್ಹಾಮಿ, ತಸ್ಸ ಫಾಸು, ಲೋಕಸ್ಸತ್ಥೋ, ನಮೋ ತೇ ಪುರಿಸಾಜಞ್ಞ, ಸೋತ್ಥಿ ತಸ್ಸ, ಅಲಂ ಮಲ್ಲೋ ಮಲ್ಲಸ್ಸ, ಸಮತ್ಥೋ ಮಲ್ಲೋ ಮಿಲ್ಲಸ್ಸ, ತಸ್ಸ ಹಿತಂ ತಸ್ಸ ಸುಖಂ, ಸ್ವಾಗತಂ ತೇ ಮಹಾರಾಜಾತಿ-ಸಬ್ಬತ್ಥ ಛಟ್ಠೀ ಸಮ್ಬನ್ಧೇ.

ಏವಂ ವಿಧಮಞ್ಞಮ್ಪೇವಂ ವಿಞ್ಞೇಯಯ್ಯಂ ಯಥಾಗಮಂ.

ಪಞ್ಚಮ್ಯವಧಿಸ್ಮಾ-. ¶

ಪದತ್ಥಾವಧಿಸ್ಮಾ ಪಞ್ಚಮೀ ವಿಭತ್ತಿ ಹೋತಿ; ಗಾಮಸ್ಮಾ ಆಗಚ್ಛತಿ ಏವಂ ಚೋರಸ್ಮಾ ಭಾಯತಿ, ಚೋರಸ್ಮಾ ಉತ್ತಸತಿ, ಚೋರಸ್ಮಾ ತಾಯತಿ ಚೋರಸ್ಮಾ ರಕ್ಖತೀತಿ.

ಸವೇಭಾಯಥ ¶ ದುಕ್ಖಸ್ಸ, ಪಮಾದೇ ಭಯದಸ್ಸಿವಾ ತಸನ್ತಿ ದಣ್ಡಸ್ಸಾತಿ,-ಛಟ್ಠಿಸತ್ತಮಿಯೋ’ಪಿ ಹೋನ್ತೇವ ಸಮ್ಬನ್ಧಾಧಾರವವನಿಚ್ಛಾಯಂ ಅಜ್ಝೇನಾ ಪರಾಜೇತಿ, ಪಟಿಪಕ್ಖೇ ಪರಾಜೇತೀತಿ-ಸವೀಸಯಾವ ವಿಭತ್ತಿಯೋ; ಸಚೇ ಕೇವಟ್ಟಸ್ಸ ಪರಜ್ಜಿಸ್ಸಾಮೀತಿ- ಛಟ್ಠೀಪಿ ಹೋತಿ ಸಮ್ಬನ್ಧವವನಿಚ್ಛಾಯಂ, ಯವೇಹಿ ಗಾವೋ ವಾರೇತಿ, ಪಾಪಾ ಚಿತ್ತಂ ನಿವಾರಯೇ, ಕಾಕೇ ರಕ್ಖತಿ ತಣ್ಡುಲಾತಿ-ಸವಿಸಯೇವ ಪಞ್ಚಮೀ? ಚಿತ್ತಂ ರಕ್ಖೇಥ ಮೇಧಾವೀತಿ-ದುತಿಯಾವ ದಿಸ್ಸತಿ ಕಮ್ಮತ್ಥೇ; ಉಪಜ್ಝಾಯಾ ಅನ್ತರಧಾಯತಿ, ಉಪಜ್ಝಾಯಾ ಅಧೀತೇ; ಕಾಮತೋ ಜಾಯತೀ ಸೋಕೋತಿ-ಸವಿಸಯೇವ ಪಞ್ಚಮೀ; ತತ್ಥೇಮಿಛದ್ಧಯೋ’ಪಿ ಹೋನ್ತೇವ ಸವಿಸಯೇ; ಹಿಮಚನ್ತಾ ಪಭವತಿ ಗಙ್ಗಾ, ಪಾಣಾತಿಪಾತಾ ವಿರಮಸ್ಸು ಖಿಪ್ಪಂ, ಅಞ್ಞೋ ದೇವದತ್ತಾ, ಭಿನ್ನೋ ದೇವದತ್ತಾತಿ-ಸಮಿಸಯೇವ ಪಞ್ಚಮೀ; ಅಞ್ಞೋ ದೇವದತ್ತಾ, ಭಿನ್ನೋ ದೇವದತ್ತಾತಿ-ಸವಿಸಯೇವ ಪಞ್ಚಮಿ; ಏವಂ ಆರಾ ಸೋ [ ] ಆಸವಕ್ಖಯಾ, ಇತರೋ ದೇವದತ್ತಾ, ಉದ್ಧಂ ಪಾದತಲಾ, ¶ ಅಧೋ ಕೇಸಮತ್ಥಕಾ, ಪುಬ್ಬೋ ಗಾಮಾ, ಪುಬ್ಬೇವ ಸಮ್ಬೋಧಾ, ತತೋ ಪರಂ, ತತೋ ಅಪರೇನ ಸಮಯೇನ, ತತುತ್ತರಿನ್ತಿ, ಸಮ್ಬನ್ಧ ವಚನಿಚ್ಛಾಯಂ ಛಟ್ಠೀಪಿ; ಪುರತೋ ಗಾಮಸ್ಸ, ದಕ್ಖಿಣತೋ ಗಾಮಸ್ಸ, ಉಪರಿ ಪಬ್ಬತಸ್ಸ, ಹೇಟ್ಠಾ ಪಾಸಾದಸ್ಸಾತಿ;ಪಾಸಾದಮಾರುಯ್ಹ ಪೇಕ್ಖತಿ, ಪಾಸಾದಾ ಪೇಕ್ಖತಿ, ಆಸನೇ ಉಪವಿಸಿತ್ವಾ ಪೇಕ್ಖತಿ ಆಸನಾ ಪೇಕ್ಖತೀತಿ-ಅವಧಿ ವಚನಿಚ್ಛಾಯಂ ಪಞ್ಚಮೀ; ಪುಚ್ಛನಖ್ಯಾನೇಸುಪಿ; ಕುತೋ ಭವಂ, ಪಾಟಲಿಪುತ್ತ ಸ್ಮಾತಿ; ತಥಾ ದೇಸಕಾಲಮಾನೇ’ಪಿ; ಪಾಟಲಿಪುತ್ತಸ್ಮಾ ರಾಜಗಹಂ ಸತ್ತ ಯೋಜನಾನಿ ಸತ್ತಸು ಯೋಜನೇಸೂತಿ ವಾ; ಏವಮಿತೋ ತಿಣ್ಣಂ ಮಾಸಾ ನಮಚ್ಚಯೇನಾತಿ; ¶ ಕಿಚ್ಛಾ ಲದ್ಧನ್ತೀ-ಗುಣೇ ಪಞ್ಚಮೀ; ಕಚ್ಛೇನ ಮೇ ಅಧಿ ಗತನ್ತಿ ಹೇತುಮ್ಹಿ ಕರಣೇ ವಾ ತತಿಯಾ; ಏವಂ ಥೋಕಾ ಮುತ್ತೋ, ಥೋ ಕೇನ ಮುತ್ತೋತಿ, ಥೋಕಂ ವಲತೀತಿ-ಕ್ರಿಯಾವಿಸೇಸನೇ ಕಮ್ಮನಿ ದುತಿಯಾ; ದೂರನ್ತಿಕತ್ಥಯೋಗೇ’ಪಿ ಸವಿಸಯೇವ ಪಞ್ಚಮೀಛಟ್ಠಿಯೋ ಸಿಯುಂ; ದೂರಂಗಾಮಸ್ಮಾ, ಅನ್ತಿಕಂ ಗಾಮಸ್ಮಾ, ದೂರಂ ಗಾಮಸ್ಸ, ಅನ್ತಿಕಂ ಗಾಮಸ್ಸಾತಿ-ದೂರನ್ತಿ ಕತ್ಥೇ ಹೀ ತು ಸಬ್ಬಾವ ಸವಿಸಯೇ ಸಿಯುಂ ಬಾಧಕಾಭಾವಾ; ದೂರೋ ಗಾಮೋ, ಅನ್ತಿಕೋ ಗಾಮೋತ್ವೇವಮಾದಿ; ಕೇಚಿ ಪನಾಹು ಅಸತ್ತವಚನೇಹೇತೇಹಿ ಪಾಟಿಪದಿಕತ್ಥೇ ದುತಿಯಾತತಿಯಾಪಞ್ಚಮೀಸತ್ತಮಿಯೋ ಸತ್ತವಚನೇಹಿ ತು ಸಬ್ಬಾವ ಸವಿಸಯೇತಿ; ತೇ ಪನಞ್ಞೇಹೇವ ಪಟಿಕ್ಖಿತ್ತಾ; ದೂರಂ ಮಗ್ಗೋ, ಅನ್ತಿಕಂ ಮಗ್ಗೋತಿ- ಕ್ರಿಯಾವಿಸೇಸನಂ ಭುಧಾತುಸ್ಸ ಗಮ್ಮ ಮಾನತ್ತಾ; ಸುದ್ಧೋ ಲೋಭನೀಯೇಹಿ ಧಮ್ಮೇಹಿ, ಪರಿಮುತ್ತೋ ದುಕ್ಖಸ್ಮಾ, ವಿವಿಚ್ಚೇವ ಕಾಮೇಹಿ, ಗಮ್ಭೀರತೋ ಚ ಪುಥುಲತೋ ಚ ಯೋಜನಂ, ಆಯಾಮೇನ ಯೋಜನಂ, ತತೋಪ್ಪಭುತಿ, ಯತೋ ಸರಾಮಿ ಅತ್ತಾನನ್ತೀ-ಸವಿಸಯೇವ ವಿಭತ್ತಿಯೋ.

ಅಪಪರೀಹಿ ¶ ವಜ್ಜನೇ-.

ವಜ್ಜನೇ ವತ್ತಮಾನೇಹಿ ಅಪಪರೀಹಿ ಯೋಗೇ ಪಞ್ಚಮೀ ಹೋತಿ; ಅಪಸಾಲಾಯ ಆಯನ್ತಿ ವಾಣಿಜಾ, ಪರಿಸಾಲಾಯ ಆಯನ್ತಿ ವಾಣಿಜಾ, ಸಾಲಂ ವಜ್ಜೇತ್ವಾತಿ ಅತ್ಥೋ; ವಜ್ಜನೇತಿ ಕಿಂ? ರುಕ್ಖಂ ಪರಿವಿಜ್ಜೋತತೇ ವಿಜ್ಜು, ಆಪಾಟಲಿಪುತ್ತಸ್ಮಾ ವಸ್ಸಿ ದೇವೋತಿ-ಮರಿಯಾದಾಭಿವಿಧಿಮ್ಹಿಯೇವ ಪಞ್ಚಮ, ವಿನಾ ಪಾಟಲಪುತ್ತೇನ ಸಹ ವೇತಿ-ವಿಸೇಸೋ; ಏವಂ ಯಾವ ಪಾಟಲಿಪುತ್ತಸ್ಮ ವಸ್ಸಿ ದೇವೋತಿ.

ಪಟಿನಿಧಿಪಟಿದಾನೇಸು ¶ ಪತಿನಾ-.

ಪಟಿನಿಧಿಮ್ಹಿ ಪಟಿದಾನೇ ಚ ವತ್ತಮಾನೇನ ಪತಿನಾ ಯೋಗೇ ನಾಮಸ್ಮಾ ಪಞ್ಚಮೀ ವಿಭತ್ತಿ ಹೋತಿ; ಬುದ್ಧಸ್ಮಾ ಪತಿ ಸಾರಿಪುತ್ತೋ, ಘತಮಸ್ಸ ತೇಲಸ್ಮಾ ಪತಿ ದದಾತಿ, ಪಟಿನಿಧಿಪಟಿದಾನೇಸೂತಿ-ಕಿಂ? ರುಕ್ಖಂ ಪತಿ ವಿಪ್ಪೋತತೇ.

ರಿತೇ ದುತಿಯಾ ಚ-

ರಿತೇ ಸದ್ದೇನ ಯೋಗೇ ನಾಮಸ್ಮಾ ದುತಿಯಾ ಹೋತಿ ಪಞ್ಚಮೀ ಚ ರಿತೇ ಸದ್ಧಮ್ಮಂ, ರಿತೇ ಸದ್ಧಮ್ಮಾ.

ವಿನಾಞ್ಞತ್ರ ¶ ತತಿಯಾ ಚ-.

ವಿನಾಞ್ಞತ್ರಸದ್ದೇಹಿ ಯೋಗೇ ನಾಮಸ್ಮಾ ತತಿಯಾ ಚ ಹೋತಿ, ದುತಿಯಾಪಞ್ಚಮಿಯೋ ಚ; ವಿನಾ ವಾತೇನ, ವಿನಾ ವಾತಂ, ವಿನಾ ವಾತಸ್ಮಾ, ಅಞ್ಞತ್ರ ಏಕೇನ ಪಿಣ್ಡಪಾತನೀಹಾರಕೇನ, ಅಞ್ಞತ್ರ ಧಮ್ಮಂ, ಅಞ್ಞತ್ರ ಧಮ್ಮಾ.

ಪುಥನಾನಾಹಿ-.

ಏತೇಹಿ ಯೋಗೇ ತತಿಯಾ ಹೋತಿ ಪಞ್ಚಮೀ ಚ; ಪುಥಗೇವ ಜನೇನ, ಪುಥಗೇವ ಜನಸ್ಮಾ, ಜನೇನ ನಾನಾ, ಜಸನ್ಮಾ ನಾನಾ.

ಸತ್ತಮ್ಯಾಧಾರೇ-.

ಕ್ರಿಯಾಧಾರಭುತಕತ್ತುಕಮ್ಮಾನಂ ಧಾರಣೇನ ಯೋ ಕ್ರಿಯಾಯಾಧಾರೋ ತಸ್ಮಿಂ ಕಾರಕೇ ನಾಮಸ್ಮಾ ಸತ್ತಮಿ ಹೋತಿ; ಕಟೇ ನಿಸೀದತಿ, ಥಾಲಿಯಂ ಓದನಂ ಪಚತಿ, ಆಕಾಸೇ ಸಕುಣಾ, ತಿಲೇಸು ತೇಲಂ, ಗಙ್ಗಾಯಂ ವಜೋ.

ನಿಮಿತ್ತೇ-. ¶

ನಿಮಿತ್ತತ್ಥೇ ಸತ್ತಮೀ ಹೋತಿ; ಅಜಿನಮ್ಹಿ ಹಞ್ಞತೇ ದೀಪಿ, ಮುಸಾ ವಾದೇ ಪಾಚಿತ್ತಿಯಂ.

ಯಬ್ಭಾವೋ ಭಾವಲಕ್ಖಣಂ-.

ಯಸ್ಸ ಭಾವೋ ಭಾವನ್ತರಸ್ಸ ಲಕ್ಖಣಂ ಭವತಿ ತತೋ ಸತ್ತಮೀ ಹೋತಿ; ಗಾವೀಸು ದುಯ್ಹಮಾನಾಸು ಗತೋ, ದುದ್ಧಾಸು ಆಗತೋ; ಭಾವೋತಿ ಕಿಂ? ಯೋ ಜಟಾಹಿ ಸ ಭುಞ್ಜತಿ; ಭಾವಲಕ್ಖಣನ್ತಿ ಕಿಂ;ಯೋ ಭುಜತೇ ಸೋ ದೇವದತ್ತೋ? ಅಕಾಲೇ ವಸ್ಸತಿ ತಸ್ಸ, ಕಾಲೇ ತಸ್ಸ ನ ವಸ್ಸತೀತಿ-ವಿಸಯಸತ್ತಮೀ.

ಛಟ್ಠೀ ¶ ಚಾನಾದರೇ-.

ಯಸ್ಸ ಭಾವೋ ಭಾವನ್ತರಸ್ಸ ಲಕ್ಖಣಂ ಭವತಿ ತತೋ ಛಟ್ಠೀ ಭವತಿ ಸತ್ತಮೀ ಚಾನಾದರೇ ಗಮ್ಯಾನೇ.

‘‘ಆಕೋಟಯನ್ತೋ ಸೋ ನೇತಿ ಸಿವಿರಾಜಸ್ಸ ಪೇಕ್ಖತೋ;

ಮಚ್ಚು ಗಚ್ಛತಿ ಆದಾಯ ಪೇಕ್ಖಮಾನೇ ಮಹಾಜನೇ.

ಗುನ್ನಂ ಸಾಮೀತಿ-ಸಮ್ಬನ್ಧೇ ಛಟ್ಠೀ, ಗೇಂಸು ಸಾಮೀತಿ ವಿಸಯಸತ್ತಮೀ, ಏವಂ ಗುನ್ನಮಿಸ್ಸರೋ ಗೋಸಿಸ್ಸರೋ, ಗುನ್ನಂ ಅಧಿಪತಿ ಗೋಸು ಅಧಿಪತಿ, ಗುನ್ನಂ ದಾಯಾದೋ ಗೋಸು ದಾಯಾದೋ ಗುನ್ನಂ ಸಕ್ಖಿ ಗೋಸು ಸಕ್ಖಿ, ಗುನ್ನಂ ಪತಿಭು ಗೋಸುಪತಿಭು, ಗುನ್ನಂ ಪಸೂತೋ ಗೋಸು ಪಸೂತೋ, ಕುಸಲಾ ನಚ್ಚಗೀತಸ್ಸ ಕುಸಲಾ ನಚ್ಚಗೀತೇ, ಆಯುತ್ತೋ ಕಟಕರಣಸ್ಸ ಆಯುತ್ತೋ ಕಟಕರಣೇ, ತಥಾಧಾರವಚನಿಚ್ಛಾಯಂ ಪತ್ತಮೀ; ಭಿಕ್ಖುಸು ಅಭಿವಾದೇನ್ತಿ, ಮುದ್ಧನಿ ಚುಮ್ಬಿತ್ವಾ, ಬಾಹಾಸು ಗಹೇತ್ವಾ, ಹತ್ಥೇಸು ಪಿದ್ಧಾಯ ಚರನ್ತಿ, ಪಥೇಸು ಗಚ್ಛನ್ತಿ, ಕದಲೀಸು ಗಜೇ ರಕ್ಖನ್ತೀತಿ; ಞಾಣಸ್ಮಿಂ ಪಸನ್ನೋತಿವಿಸಯಸತ್ತಮೀ; ಞಾಣೇನ ಪಸನ್ನೋತಿ-ಕರಣೇ ತತಿಯಾ; ಏವಂ ಞಾಣಸ್ಮಿಂ ಉಸ್ಸುಕ್ಕೋ ಞಾಣೇನ ಉಸ್ಸುಕ್ಕೋತಿ.

ಯತೋ ¶ ನಿದ್ಧಾರಣಂ-.

ಜಾತಿಗುಣಕ್ರಿಯಾಹಿ ಸಮುದಾಯತೇಕದೇಸಸ್ಸ ಪುಥಕ್ಕರಣಂ ನಿದ್ಧಾರಣಂ ಯತೋ ತಂ ಕರೀಯತಿ ತತೋ ಛಟ್ಠೀಸತ್ತಮಿಯೋ ಹೋನ್ತಿ; ಸಾಲಿಯೋ ಸೂಕಧಞ್ಞಾನಂ ಪಥ್ಯತಮಾ ಸಾಲಿಯೋ ಸೂಕಧಞ್ಞೇಸು ಪಥ್ಯ ತಮಾ,ಕಣ್ಭಾ ಗಾವೀನಂ ಸಮ್ಪನ್ನಖೀರತಮಾ ಕಣ್ಹಾ ಗಾವೀಸು ಸಮ್ಪನ್ನ ಖೀರತಮಾ, ಗಚ್ಛತಂ ಧಾವನ್ತೋ ಸೀಘತಮಾ ಗಚ್ಛನ್ತೇಸು ಧಾವನ್ತೋ ಸೀಘತಮಾ –- ಸೀಲಮೇವ ಸುತಾ ಸೇಯ್ಯೋತಿ-ಅವಧಿಮ್ಹಿಯೇವ ಪಞ್ಚಮೀ.

ಪಠಮಾತ್ಥಮನ್ತೇ ¶ -.

ನಾಮಸ್ಮಾಭಿಧೇಯ್ಯಮತ್ತೇ ಪಠಮಾವಿಭತ್ತಿ ಹೋತಿ; ರುಕ್ಖೋ, ಇತ್ಥಿ, ಪುಮಾ ನಪುಂಸಕನ್ತಿ-ಲಿಙ್ಗಮ್ಪಿ ಸದ್ದೋತ್ಥೋವ, ತಥಾ ದೋಣೋ, ಖಾರೀ ಆಳಹಕನ್ತಿ-ಪರಿಮಾಣಮ್ಪಿ ಸದ್ದತ್ಥೋವ, ಏಕೋ, ದ್ವೇ, ಬಹವೋತಿ-ಸಂಖ್ಯ್ಯಾಪಿ ಸದ್ದತ್ಥೋವ.

ಆಮನ್ತಣೇ ¶ -.

ಯತೋ ಸದ್ದೇನಾಭಿಮುಖೀಕರಣಮಾಮನ್ತಣಂ ತಸ್ಮಿಂ ವಿಸಯೇ ಪಠಮಾ ವಿಭತ್ತಿ ಹೋತಿ; ಭೋ ಪುರಿಸ, ಭೋ ಇತ್ಥಿ, ಭೋ ನಪುಂಸಕ. ಛಟ್ಠೀ ಸಮ್ಬನ್ಧೇ-.

ಕ್ರಿಯಾಕಾರಕಸಞ್ಜಾತೋ ಅಸ್ಸೇದಮ್ಭಾವಹೇತುಕೋ ಸಮ್ಬನ್ಧೋ ನಾಮ ತಸ್ಮಿಂ ಛಟ್ಠೀವಿಭತ್ತಿ ಹೋತಿ; ರಞ್ಞೋ ಪುರಿಸೋ, ಸರತಿ ರಜ್ಜಸ್ಸಾತಿ- ಸಮ್ಬನ್ಧೇ ಕ್ಟ್ಠೀ, ರಜಜ್ಜಸಮ್ಬನ್ಧಿನಿಂ ಸತಿಂ ಕರೋತೀತಿ ಅತ್ಥೋ; ಕಮ್ಮವಚನಿಚ್ಛಾಯನ್ತು ದುತಿಯಾವ; ಸರತಿ ರಜ್ಜಂ, ತಥಾ ರಜಕಸ್ಸ ವತ್ಥಂ ದದಾತಿ, ಪಹರತೋಪಿಟ್ಠಿಂ ದದಾತಿ ಪೂರತಿ ಬಾಲೋ ಪಾಪಸ್ಸ,

‘‘ಅಮಚ್ಚೇ ತಾತ ಜಾನಾಹಿ ಧೀರೇ ಅತ್ಥಸ್ಸ ಕೋವಿದೇ’’

ದಿವಸಸ್ಸ ತಿಝತ್ತುಂ, ಸಕಿಂ ಪಕ್ಖಸ್ಸ, ಪೂರಂ ಹಿರಞ್ಞಸುವಣ್ಣಸ್ಸ ಕುಮ್ಭಿಂ ತ್ವೇವಮಾದಿ.

ಕಿತಕಪ್ಪಯೋಗೇ ¶ ಕತ್ತುಕಮ್ಮೇಸು ಬಹುಲಂ ಸಮ್ಬನ್ಧವಚನಿಚ್ಛಾಯಂ ಛಟ್ಠೀ; ಸಾಧು ಸಮ್ಮತೋ ಬಹುಜನಸ್ಸ, ಸುಪ್ಪಟಿವಿದ್ಧಾ ಬುದ್ಧಾನಂ ಧಮ್ಮಧಾತು, ಧಮ್ಮಸ್ಸ ಗುತ್ತೋ ಮೇಧಾವೀ, ಅಮತಂ ತೇಸಂ ಪರಿಭುತ್ತಂ, ತಸ್ಸಭವನ್ತಿ ವತ್ತಾರೋ, ಅವಿಸಂವಾದಕೋ ಲೋಕಸ್ಸ, ಅಲಜ್ಜೀನಂ ನಿಸ್ಸಾಯ, ಚತುನ್ನಂ ಮಹಾಭೂತಾನಂಉಪಾದಾಯ ಪಸಾದೋತ್ವೇವಮಾದಿ; ಕತ್ತುಕಮ್ಮ ವಚನಿಚ್ಛಾಯನ್ತು ತತಿಯಾದುತಿಯಾಯೋವ ಸಞ್ಚತ್ತೋ ಪಿತರಾ ಅಹಂ, ಸರಸಿ ತ್ವಂ ಏವರೂಪಿಂ ವಾಚಾ ಭಾಸಿತಾ, ಭಗವನ್ತಂ ದಸ್ಸನಾಯತ್ಥೇಮಾದಿ.

ತುಲ್ಯತ್ಥೇನ ¶ ವಾ ತತಿಯಾ-.

ತುಲ್ಯತ್ಥೇನ ಯೋಗೇ ಛಟ್ಠೀ ಹೋತಿ ತತಿಯಾ ವಾ; ತುಲ್ಯೋ ಪಿತು, ತುಲ್ಯೋ ಪಿತರಾ; ಸದಿಸೋ ಪಿತು, ಸದಿಸೋ ಪಿತರಾ –-ಇಹ ಕಥಂ ತತಿಯಯಾ ನ ಹೋತಿ; ಅಜ್ಜುನಸ್ಸ ತುಲಾ ನತ್ಥಿ, ಕೇಸವಸ್ಸುಪಮಾ ನಚೇತಿನೇತೇ ಲ್ಯತ್ಥಾ ಕಿಂ ಚರಹಿ; ತುಲ್ಯಾನಮೋಪಮ್ಮತ್ಥಾ.

ಅಅತೋ ಯೋನಂ ಟಾಟೇ-.

ಅಕಾರನ್ತತೋ ನಾಮಸ್ಮಾ ಯೋನಂ ಟಾಟೇ ಹೋನ್ತಿ ಯಥಾಕ್ಕಮಂ ಟಕಾರಾ ಸಬ್ಬಾದೇಸತ್ಥಾ; ಬುದ್ಧಾ, ಬುದ್ಧೇ, ಅತೋತಿ-ಕಿಂ? ಕಞ್ಞಾಯೋ ಇತ್ಥಿಯೋ, ವಧುಯೋ –- ಇಧ ಕಸ್ಮಾ ನ ಭವತಿ ಅಗ್ಗಯೋ, ಅವಿಧಾನ ಸಾಮತ್ಥಿಯಾ.

ನೀನಂ ¶ ವಾ-.

ಕಾರನ್ತತೋ ನಾಮಸ್ಮಾ ನೀನಂ ಟಾಟೇ ವಾ ಹೋನ್ತಿ ಯಥಾಕ್ಕ ಮಂ; ರೂಪಾ, ರೂಪೇ, ರೂಪಾನಿ; ಅತೋತ್ಥೇವ-ಅಟ್ಠೀನಿ.

ಸ್ಮಾಸ್ಮಿನ್ನಂ-. ¶

ಅಕಾರನ್ತತೋ ನಾಮಸ್ಮಾ ಸ್ಮಾಸ್ಮಿನ್ನಂ ಟಾಟೇ ವಾ ಹೋನ್ತಿ ಯಥಾಕ್ಕಮಂ; ಬುದ್ಧಾ, ಬುದ್ಧಸ್ಮಾ, ಬುದ್ಧೇ, ಬುದ್ಧಸ್ಮಿಂ; ಅತೋತ್ವೇವ-ಅಗ್ಗೀಸ್ಮಾ ಅಗ್ಗಿಸ್ಮಿಂ.

ಸಸ್ಸಾಯ ಚತುತ್ಥಿಯಾ-.

ಅಕಾರನ್ತತೋ ಪರಸ್ಸ ಸಸ್ಸ ಚತುತ್ಥಿಯಾ ಆಯೋ ಹೋತಿ ವಾ; ಬುದ್ಧಾಯ, ಬುದ್ಧಸ್ಸ, ಭಿಯ್ಯೋ ತಾದತ್ಥ್ಯೇಯೇವಾಯಮಾಯೋ ದಿಸ್ಸತೇ ಕ್ವವಿ ದೇವಞ್ಞತ್ಥ; ಅತೋತ್ವೇವ-ಇಸಿಸ್ಸ; ಚತುತ್ಥಿಯಾತಿ-ಕಿಂ? ಬುದ್ಧಸ್ಸ ಮುಖಂ –- ಅತ್ತತ್ಥನ್ತಿ ಅತ್ಥಸದ್ದೇನ ಸಮಾಸೋ; ಸಬ್ಬಾದಿತೋ’ಪಿ ಸ್ಮಾಸ್ಮಿಂ ಸಾನಂ ಟಾಟ್ಞಾಯಾ ಹೋನ್ತೇವ. ನಿರುತ್ತಿಕಾರಾನುಮತತ್ತಾ ಬುದ್ಧ ವಚನೇ ಸನ್ದಸ್ಸನತೋ ವ-ತತ್ರೇದಮುದಾಹರಣಂ?-

‘‘ಅಸ್ಮಾ ಲೋಕಾ ಪರಮ್ಹಾ ಚ ಉಭಯಾ ಧಂಸತೇ ನರೋ‘‘ತ್ಯಾಹಂ ಮನ್ತೇ ಪರತ್ಥದ್ಧೋ; ಯಾಯೇವ ಖೋ ಪನತ್ಥಾಯ ಆಗಚ್ಛೇಯ್ಯಾಥೋ; ತಮೇವತ್ಥಂ ಸಾಧುಕಂ ಮನಸಿ ಕರೇಯ್ಯಾಥೋತಿ.

ಘಪತೇಕಸ್ಮಿಂ ¶ ಸಾದೀನಂ ಯಯಾ-.

ಘಪತೋ ನಾದೀನಮೇಕಸ್ಮಿಂ ಯಯಾ ಹೋನ್ತಿ ಯಥಾಕ್ಕಮಂ; ಕಞ್ಞಾಯ, ರತ್ತಿಯಾ, ಇತ್ಥಿಯಾ, ಧೇನುಯಾ, ವಧುಯಾ; ಏಕಸ್ಮಿನ್ತಿಕಿಂ?ಕಞ್ಞಾಹಿ, ರತ್ತೀಹಿ.

ಸ್ಸಾ ¶ ವಾ ತೇತಿಮಾಮೂಹಿ-.

ಘಪಸಞ್ಞೇಹಿ ತೇತಿಮಾಮೂಹಿ ನಾದೀನಮೇಕಸ್ಮಿಂ ಸ್ಸಾ ವಾ ಹೋತಿ; ತಸ್ಸಾ ಕತಂ, ತಸ್ಸಾ ದೀಯತೇ, ತಸ್ಸಾ ನಿಸ್ಸಟಂ, ತಸ್ಸಾ ಪರಿಗ್ಗಹೋ, ತಸ್ಸಾ ಪತಿಟ್ಠಿತಂ, ತಾಯ ವಾ; ಏವಂ ಏತಿಸ್ಸಾ, ಏತಾಯ, ಇಮಿಸ್ಸಾ, ಇಮಾಯ, ಅಮುಸ್ಸಾ, ಅಮುಯಾ; ಏತೇಹೀತಿ-ಕಿಂ? ಸಬ್ಬಾಯ, ನಾದೀನಂತ್ವೇವ-ಸಾ, ಘಪತೋತ್ವೇವತೇನ, ಏಕಸ್ಮಿಂತ್ವೇಚ-ತಾಹಿ, ಅಮೂಹಿ.

ನಮ್ಹಿ ನುಕ ದ್ವಾದನಂ ಸತ್ತರಸನ್ನಂ-.

ದ್ವಾದೀನಂ ಸತ್ತರಸನ್ನಂ ಸಂಖ್ಯಾನಂ ನುಕ ಹೋತಿ ನಮ್ಹಿ ವಿಭತ್ತಿಮ್ಹಿ; ದ್ವಿನ್ನಂ, ಚತುನ್ನಂ, ಪಞ್ಚನ್ನಂ, ಏವಂ ಯಾವ ಅಟ್ಠಾರಸನ್ನಂ; ಉಕಾರೋ ಉಚ್ಚಾರಣತ್ಥೋ, ಕಕಾರೋ ಅನ್ತಾವಯವತ್ಥೋ, ತೇನನಮ್ಹಿ ನ ದೀಘೋ.

ಬಹುಕತಿನ್ನಂ-. ¶

ನಮ್ಹಿ ಬಹುನೋ ಕತಿಸ್ಸ ಚ ಸುಕಕ ಹೋತಿ? ಬಹುನ್ನಂ, ಕತಿನ್ನಂ.

ಣ್ಣಂಣ್ಣನ್ನಂ ತಿತೋಜ್ಝಾ-.

ಝಸಞ್ಞಾ ತಿತೋ ನಂವಚನಸ್ಸ ಣ್ಣಂಣ್ಣನ್ನಂ ಹೋನ್ತಿ; ತಿಣ್ಣಂ, ತಿಣ್ಣನ್ನಂ, ಝಾತಿ-ಕಿಂ?ತಿಸ್ಸನ್ನಂ.

ಉಭಿನ್ನಂ-.

ಉಭಾ ನಂವಚನಸ್ಸ ಇನ್ನಂ ಹೋತಿ; ಉಭಿನ್ನಂ.

ಸುಞ್ಸಸ್ಸ-.

ನಾಮಸ್ಮಾ ಸಸ್ಸ ಸುಞ ಹೋತಿ; ಬುದ್ಧಸ್ಸ–-ದ್ವಿಸಕಾರಪಾಠೇನ ಸಿದ್ಧೇ ಲಾಘವತ್ಥಮಿದಂ.

ಸ್ಸಂಸ್ಸಾಸ್ಸಾಯೇಸ್ವಿತರೇಕಞ್ಞೇತಿಮಾನಮಿ-. ¶

ಸ್ಸಮಾದಿಸ್ವಿತರಾದೀನಮಿ ಹೋತಿ; ಇತರಿಸ್ಸಂ, ಇತರಿಸ್ಸಾ, ಏಕಿಸ್ಸಂ, ಏಕಿಸ್ಸಾ, ಅಞ್ಞಸ್ಸಂ, ಅಞ್ಞಸ್ಸಾ, ಏತಿಸ್ಸಂ, ಏತಿಸ್ಸಾಯ, ಇಮಿಸ್ಸಂ, ಇಮಿಸ್ಸಾ, ಇಮಸ್ಸಾಯ; ಏಸ್ವಿತಿ-ಕಿಂ? ಇತರಾಯ, ಏಸನ್ತಿ-ಕಿಂ? ಸಬ್ಬಸ್ಸಂ, ಸಬ್ಬಸ್ಸಾ.

ತಾಯ ವಾ -.

ಸ್ಸಮಾದಿಸು ತಸ್ಸಾ ವಾ ಇ ಹೋತಿ; ತಿಸ್ಸಂ, ತಸ್ಸಂ, ತಿಸ್ಸಾ, ತಸ್ಸಾ, ತಿಸ್ಸಾಯ, ತಸ್ಸಾಯ; ಸ್ಸಂಸ್ಸಾಸ್ಸಾಯೇಸ್ವಿತ್ವೇವ-ತಾಯ.

ತೇತಿಮಾತೋ ಯಸ್ಸ ಸ್ಸಾಯ-.

ತಾಏತಾಇಮಾತೋ ಸಸ್ಸಸ್ಸಾಯೋ ಹೋತಿ ವಾ; ತಸ್ಸಾಯ, ತಾಯ, ಏತಿಸ್ಸಾಯ, ಏತಾಯ, ಇಮಿಸ್ಸಾಯ, ಇಮಾಯ.

ರತ್ಯಾದೀಹಿ ¶ ಟೋ ಸ್ಮಿನೋ-.

ರತ್ಯಾದೀಹಿ ಸ್ಮಿನೋ ಟೋ ಹೋತಿ ವಾ; ರತ್ತೋ, ರತ್ತಿಯಂ, ಆದೋ, ಆದಿಸ್ಮಿಂ.

ಸುಹಿಸುಭಸ್ಸೋ-.

ಉಭಸ್ಸ ಸುಹಿಸ್ವೋ ಹೋತಿ; ಉಭೋಸು, ಉಭೋಹಿ.

ಲ್ತುಪಿತಾದೀನಮಾ ಸಿಮ್ಹಿ-.

ಲತುಪ್ಪಚ್ಚಯನ್ತಾನಂ ಪಿತಾದೀನಞ್ಚಾ ಹೋತಿ ಸಿಮ್ಹಿ; ಕತ್ತಾ ಪಿತಾ; ಪಿತು ಮಾತು ಭಾತು ಧೀತು ದುಹಿತು ಜಾಮಾತು ನತ್ತು ಹೋತು ಪೋತು.

ಗೇ ಅ ಚ-.

ಲತುಪಿತಾದೀನಂ ಅ ಹೋತಿ ಗೇ ಆ ಚ; ಭೋ ಕತ್ತ, ಭೋ ಕತ್ತಾ, ಭೋ ಪಿತ, ಭೋ ಪಿತಾ.

ಅಯೂನಂ ¶ ವಾ ದೀಘೋ-.

ಅ ಇ ಉ ಇಚ್ಚೇಸಂ ವಾ ದೀಘೋ ಹೋತಿ ಗೇ ಪರೇ ತಿಲಿಙ್ಗೇ; ಭೋ ಪುರಿಸಾ, ಭೋ ಪುರಿಸ, ಭೋ ಅಗ್ಗೀ, ಭೋ ಅಗ್ಗಿ, ಭೋ ಭಿಕ್ಖೂ, ಭೋ ಭಿಕ್ಖೂ.

ಘಬ್ರಹ್ಮಾದಿತೇ-.

ಘತೋ ಬ್ರಹ್ಮಾದಿತೋ ಚ ಗಸ್ಸೇ ವಾ ಹೋತಿ; ಹೋತಿ ಕಞ್ಞೇ, ಹೋತಿ ಕಞ್ಞಾ, ಭೋ ಬ್ರಹ್ಮೇ, ಭೋ ಬ್ರಹ್ಮ, ಭೋ ಕತ್ತೇ, ಭೋ ಕತ್ತ,ಭೋ ಇಸೇ, ಭೋ ಇಸಿ, ಭೋ ಸಖೇ, ಭೋ ಸಖ –- ಸಖಿ ಸಖೀತಿ-ಇತ್ಥಿಯಂ ಸಿದ್ಧಮೇವ; ಆಕತಿಗಣೋಯಂ; ಏವಮಞ್ಞತ್ರಾಪಿ.

ನಾಮ್ಮಾದೀಹಿ-. ¶

ಅಮ್ಮಾದೀಹಿ ಗಸ್ಸೇನ ಹೋತಿ; ಭೋತಿ ಅಮ್ಮಾ; ಭೋತಿ ಅನ್ನಾ, ಭೋತಿ ಅಮ್ಬಾ.

ರಸ್ಸೋ ವಾ-.

ಅಮ್ಮಾದೀನಂ ಗೇ ರಸ್ಸೋ ಹೋತಿ ವಾ; ಭೋತಿ ಅಮ್ಮ, ಭೋತಿ ಅಮ್ಮಾ.

ಘೋ ಸ್ಸಂಸ್ಸಾಸ್ಸಾಯಂತಿಂಸು-.

ಸ್ಸಮಾದಿಸು ಘೋ ರಸ್ಸೋ ಹೋತಿ; ತಸ್ಸಂ, ತಸ್ಸಾ, ತಸ್ಸಾಯ, ತಂ, ಸಭತಿಂ –-ಏಸ್ವಿತಿ-ಕಿಂ? ತಾಯ, ಸಹಾಯ.

ಏಕವಚನಯೋಸ್ವಘೋನಂ-. ¶

ಏಕವಚನೇ ಯೋಸುವ ಘಓಕಾರನ್ತವಜ್ಜಿತಾನಂ ನಾಮಾನಂ ರಸ್ಸೋಹೋತಿ ತಿಲಿಙ್ಗೇ; ಇತ್ಥಿಂ, ಇತ್ಥಿಯಾ, ಇತ್ಥಿಯೋ, ವಧುಂ, ವಧುಯಾ, ವಧುಯೋ; ದದ್ಧಿಂ, ದದ್ಧಿನಾ, ದದ್ಧಿನೋ, ಸಯಮ್ಭುಂ, ಸಯಮಭುನಾ, ಸಯಮಭುವೋ –- ಅಘೋನನ್ತಿ-ಕಿಂ? ಕಞ್ಞಾಯ, ಕಞ್ಞಾಯೋ; ಓಗ್ಗಹಣಮುತ್ತರತ್ಥಂ.

ಗೇ ವಾ-.

ಅಘೋನಂ ಗೇ ವಾ ರಸ್ಸೋ ಹೋತಿ ತಿಲಿಙ್ಗೇ?ಇತ್ಥಿ, ಇತ್ಥಿ, ವಧು, ವಧು,ದದ್ಧಿ, ದದ್ಧೀ, ಸಯಮ್ಭು, ಸಯಮ್ಭು –- ಅಘೋನಂತ್ವೇವ-ಹೋತಿ ಕಞ್ಞಾ, ಭೋ ಗೋ.

ಸಿಸ್ಮಿಂ ¶ ನಾನಪುಂಸಕಸ್ಸ-.

ನಪುಂಸಕವಜ್ಜಿತಸ್ಸ ನಾಮಸ್ಸ ಸಿಸ್ಮಿಂ ರಸ್ಸೋ ನ ಹೋತಿ. ಇತ್ಥಿ, ದದ್ಧೀ, ವಧೂ, ಸಯಮ್ಭು –-ಸಿಸ್ಮಿನ್ತಿ-ಕಿಂ?ಇತ್ಥಿಂ, ಅನಪುಂಸಕಸ್ಸಾತಿ-ಕಿಂ. ದದ್ಧಿ, ಕುಲಂ.

ಗೋಸ್ಸಾಗಸಿಹಿನಂಸು ಗಾವಗವಾ-.

ಗಸಿಹಿನಂ ಚಜ್ಜಿತಾಸು ವಿಭತ್ತಿಸು ಗೋಸದ್ದಸ್ಸ ಗಾವಗವಾ ಹೋನ್ತಿ; ಗಾವೋ, ಗವೋ, ಗಾವೇನ, ಗವೇನ, ಗಾವಸ್ಸ, ಗವಸ್ಸ, ಗಾವಸ್ಮಾ, ಗವಸ್ಮಾ, ಗಾವೇ, ಗವೇ; ಅಗಸಿಹಿನಂಸೂತಿ-ಕಿಂ? ಭೋ ಗೋ ಗೋ ತಿಟ್ಠತಿ, ಗೋಹಿ, ಗೋನಂ.

ಸುಮ್ಹಿ ವಾ-.

ಗೋಸ್ಸ ಸುಮ್ಹಿ ಗಾವಗವಾ ಹೋನ್ತಿ ವಾ; ಗಾವೇಸು, ಗವೇಸು, ಗೋಸು.

ಗವಂ ಸೇನ-.

ಗೋಸ್ಸ ಸೇ ವಾ ಗವಂ ಹೋತಿ ಸಹ ಸೇನ; ಗವಂ, ಗಾವಸ್ಸ, ಗವಸ್ಸ.

ಗುನ್ನವ ¶ ನಂನಾ-.

ನಂವಚನೇನ ಸಹ ಗೋಸ್ಸ ಗುನ್ನಂ ಹೋತಿ ಗವಞ್ಚ ವಾ; ಗುನ್ನಂ, ಗವಂ, ಗೋನಂ.

ನಾಸ್ಸಾ-.

ಗೋತೋ ನಾಸ್ಸ ಆ ಹೋತಿ ವಾ; ಗಾವಾ, ಗವಾ, ಗಾವೇನ, ಗವೇನ.

ಗಾವುಮ್ಹಿ-.

ಅಂವಚನೇ ಗೋಸ್ಸ ಗಾವು ವಾ ಹೋತಿ; ಗಾವುಂ, ಗಾವಂ, ಗವಂ–-ಗೋಸ್ಸ ಗೋಣಾದೇಸೋ ನ ಕತೋ ಸದ್ದನ್ತರತ್ತಾ.

ಯಂ ¶ ಪಿತೋ-.

ಪಸಞ್ಞೀತೋ ಅಂವಚನಸ್ಸ ಯಂ ವಾ ಹೋತಿ; ಇತ್ಥಿಯಂ, ಇತ್ಥಿಂ–-ಪಿತೋತಿ-ಕಿಂ?ದದ್ಧಿಂ, ರತ್ತಿಂ.

ನಂ ಝೀತೋ-.

ಝಸಞ್ಞೀತೋ ಅಂವಚನಸ್ಸ ನಂ ವಾ ಹೋತಿ; ದದ್ಧಿನಂ, ದದ್ಧಿಂ–- ಕಥಂ? ಬುದ್ಧಂ ಆದಿಚ್ಚಬನ್ಧುನನ್ತಿ-ಯೋಗವಿಭಾಗಾ; ಝಾತಿ-ಕಿಂ? ಇತ್ಥಿಂ, ಈತೋತಿ -ಕಿಂ?ಅಗ್ಗಿಂ

ಯೋನಂ ನೋನೇ ಪುಮೇ-.

ಝಿತೋ ಯೋನಂ ನೋನೇ ವಾ ಹೋನ್ತಿ ಯಥಾಕ್ಕಮಂ ಪುಲ್ಲಿಙ್ಗೇ, ದದ್ಧಿನೋ, ದದ್ಧಿನೇ, ದದ್ಧೀ–-ಝೀತೋತ್ವೇವ ಅಗ್ಗೀ; ಪುಮೇತಿ-ಕಿಂ?ದದ್ಧೀನಿ, ಕುಲಾನಿ.

ನೋ-.

ಝಿತೋ ಯೋನಂ ನೋ ವಾ ಹೋತಿ ಪುಲ್ಲಿಙ್ಗೇ; ದದ್ಧಿನೋ ತಿಟ್ಠನ್ತಿ, ದದ್ಧಿನೋ ಪಸ್ಸ, ದದ್ಧೀ ವಾ.

ಸ್ಮಿನೋ ¶ ನಿ-.

ಝಿತೋ ಸ್ಮಿಂವಚನಸ್ಸ ನಿ ಹೋತಿ ವಾ; ದದ್ಧಿನೀ, ದದ್ಧಿಸ್ಮಿಂ, ಝಿತೋ ತ್ವೇವ-ಅಗ್ಗಿಸ್ಮಿಂ.

ಅಮ್ಬವಾದೀಹಿ-.

ಅಮ್ಬುಆದೀಹಿ ಸ್ಮಿನೋ ನಿ ಹೋತಿ ವಾ; ಫಲಂ ಪತತಿ ಅಮ್ಬುನಿ,’ಪದುಮಂ ಯಥಾ ಪಂಸುನಿ ಆತಪೇ ಕತಂ’, ವಾತ್ವೇವ-ಅಮ್ಬುಮ್ಹ, ಪಂಸುಮ್ಹಿ.

ಕಮ್ಮಾದಿತೋ-.

ಕಮ್ಮಾದಿತೋ ಸ್ಮಿನೋ ನಿ ಹೋತಿ ವಾ; ಕಮ್ಮನೀ, ಕಮ್ಮೇ; ಕಮ್ಮ ಚಮ್ಮ ವೇಸ್ಮ ಭಸ್ಮ ಬ್ರಹ್ಮ ಅತ್ತ ಆತುಮ ಘಮ್ಮ ಮುದ್ಧ–-ಕಮ್ಮಾದಿತೋತಿ-ಕಿಂ? ಬುದ್ಧೇ.

ನಾಸ್ಸೇನೋ-.

ಕಮ್ಮಾದಿತೋ ನಾವವನಸ್ಸ ಏನೋ ವಾ ಹೋತಿ; ಕಮ್ಮೇನ, ಕಮ್ಮನಾ, ಚಮ್ಮೇನ, ಚಮ್ಮನಾ–-ಕಮ್ಮಾದಿತೋತ್ವೇವ-ಬುದ್ಧೇನ.

ಝಲಾ ಸಸ್ಸ ನೋ-.

ಝಲತೋ ಸಸ್ಸ ನೋ ವಾ ಹೋತಿ; ಅಗ್ಗಿನೋ, ಅಗ್ಗಿಸ್ಸ, ದದ್ಧಿನೋ ದದ್ಧಿಸ್ಸ, ಭಿಕ್ಖುನೋ, ಭಿಕ್ಖುಸ್ಸ, ಸಯಮ್ಭುನೋ, ಸಯಮ್ಭುಸ್ಸ–-ಕಥಂ?’ಯೋ ವಾ ಸಿಸ್ಸೋ ಮಹಾಮುನೇ’ತಿ.

ಇತೋ ಕ್ವವೀ ಸಸ್ಸ ಟಾನುಬನ್ಧೇತಿ -()

ಬ್ರಹ್ಮಾದಿಸು ಪಾಠಾ ಸಸ್ಸ ಏ ಟಾನುಬನ್ಧೋ.

ನಾ ಸ್ಮಾಸ್ಸ-.

ಝಲತೋ ಸ್ಮಾಸ್ಸ ನಾ ಹೋತಿ ವಾ; ಅಅಗ್ಗಿನಾ ಅಗ್ಗಿಸ್ಮಾ ದದ್ಧಿನಾ, ದದ್ಧಿಸ್ಮಾ, ಭಿಕ್ಖುನಾ, ಭಿಕ್ಖುಸ್ಮಾ, ಸಯಮ್ಭುನಾ, ಸಯಮ್ಭುಸ್ಮಾ.

ಲಾ ¶ ಯೋನಂ ವೋ ಪುಮೇ-.

ಲತೋ ಯೋನಂ ವೋ ಹೋತಿ ವಾ ಪಲ್ಲಿಙ್ಗೇ; ಭಿಕ್ಖವೋ, ಭಿಕ್ಖೂ, ಸಯಮ್ಭುವೋ, ಸಯಮ್ಭು–-ಪುಮೇತಿ-ಕಿಂ?ಆಯೂನಿ.

ಜನತ್ವಾದಿತೋ ನೋ ಚ-.

ಜನ್ತ್ವಾದಿತೋ ಯೋನಂ ನೋ ಹೋತಿ ವೋ ಚ ವಾ ಪುಲ್ಲಿಙ್ಗೇ; ಜನ್ತುನೋ, ಜನ್ತವೋ, ಜನ್ತುಯೋ, ಗೋತ್ರಭುನೋ, ಗೋತ್ರಭುವೋ, ಗೋತ್ರಭಅ, ಸಹಭುನೋ, ಸಹಭುವೋ, ಸಹಭು.

ಕುತೋ-.

ಕುಪ್ಪಚ್ಚಯನ್ತತೋ ಯೋನಂ ನೋ ವಾ ಹೋತಿ ಪುಲ್ಲಿಙ್ಗೇ; ವಿದುನೋ, ವಿದೂ, ವಿಞ್ಞುನೋ, ವಿಞ್ಞ, ಸಬ್ಬಞ್ಞುನೋ, ಸಬ್ಬಞ್ಞ.

ಲೋಪೋ’ಮುಸ್ಮಾ-.

ಅಮುಸದ್ದತೋ ಯೋನಂ ಲೋಪೋವ ಹೋತಿ ಪುಲ್ಲಿಙ್ಗೇ; ಅಮೂ ಪುಮೇತ್ವೇವ-ಅಮುಯೋ,ಅಮೂನಿ; ವೋ’ಪವಾದಾ’ಯಂ.

ನ ¶ ನೋ ಸಸ್ಸ-.

ಅಮುಸ್ಮಾ ಸಸ್ಸ ನೋ ನ ಹೋತಿ; ಅಮುಸ್ಸ, ನೋತಿ-ಕಿಂ? ಅಮುಯಾ.

ಯೋಲೋಪನಿಸು ದೀಘೋ-.

ಯೋನಂ ಲೋಪೇ ನಿಸುವ ದೀಘೋ ಹೋತಿ; ಅಟ್ಠಿ, ಅಟ್ಠೀನಿ; ಯೋಲೋಪ ನಿಸೂತಿ-ಕಿಂ? ರತ್ತಿಯೋ.

ಸುನಂಹಿಸು-.

ಏಸು ನಾಮಸ್ಸ ದೀಘೋ ಹೋತಿ; ಅಗ್ಗೀಸು, ಅಗ್ಗೀನಂ, ಅಗ್ಗೀಹನಿ.

ಪಞ್ಚಾದೀನಂ ಚುದ್ದಸನ್ನಮ-.

ಪಞ್ಚಾದೀನಂ ವದ್ದಸನ್ನಂ ಸುನಂಹಿಸ್ವ ಹೋತಿ; ಪಞ್ಚಸು, ಪಞ್ಚನ್ನಂ, ಪಞ್ಚಹಿ, ಛಸು, ಛನ್ನ, ಛಹಿ; ಏವಂ ಯಾವ ಅಟ್ಠಾರಸಾ.

ಯವಾದೋ ನ್ತುಸ್ಸ-.

ಯವಾದಿಸು ನ್ತುಸ್ಸ ಅ ಹೋತಿ; ಗುಣವನ್ತಾ, ಗುಣವನ್ತಂ, ಗುಣವನ್ತೇ, ಗುಣವನ್ತೇನ, ಇಚ್ಚಾದಿ–-ಯ್ವಾದೋತಿ-ಕಿಂ? ಗುಣವಾ ತಿಟ್ಠತಿ. ಅಮುಸ್ಸಾ-ಮ.

ನ್ತಸ್ಸ ¶ ಚ ಟ ವಂಸೇ-.

ಅಂಸೇಸು ನ್ತಪ್ಪಚ್ಚಯಯಸ್ಸ ಟ ಹೋತಿ ವಾ ನ್ತುಸ್ಸ ಚಿ;’ ಯಂ ಯಂ ಹಿರಾಜ ಭಜತಿ ಸತಂ ವಾ ಯದಿ ವಾ ಅಸಂ’’ ಕಿಚ್ಚಾನಿ ಕುಬ್ಬಸ್ಸ ಕರೇಯ್ಯ ಕಿಚ್ಚಂ’’ಹಿಮವಂಚ ಪಬ್ಬತಂ’,’ಸುಜಾತಿ ಮನ್ತೋ’ಪಿ ಅಜಾತಿಮಸ್ಸ’ ಯೋಗವಿಭಾಗೇನಾಞ್ಞತ್ರಾಪಿ’ಚಕ್ಖುಮಾ ಅನ್ಧಿತಾ ಹೋನ್ತಿ’’ ವಗ್ಗುಮುದಾತೀರಿಯಾ ಪನ ಭಿಕ್ಖೂ ವಣ್ಣವಾ ಹೋನ್ತಿ.’

ಯೋಸುಜ್ಝಿಸ್ಸ ಪುಮೇ-.

ಝಸಞ್ಞಸ್ಸ ಇಸ್ಸ ಯೋಸು ವಾ ಟ ಹೋತಿ ಪುಲ್ಲಿಙ್ಗೇ;ಅಗ್ಗಸೋ ಅಗ್ಗೀ–-ಝಗ್ಗಹಣಂ ಕಿಂ? ಇಕಾರನ್ತಸಮುದಾಯಸ್ಸ ಟೋ ಮಾ ಸಿಯಾತಿರತ್ತಿಯೋ; ಇಗ್ಗಹಣಂ ಕಿಂ? ದಣ್ಡಿನೋ; ಪುವೇತಿ-ಕಿಂ; ಅಟ್ಠಿ.

ವೇವೋಸು ¶ ಲುಸ್ಸ-.

ಲಸಞ್ಞಸ್ಸ ಉಸ್ಸ ದ್ವೇವೋಸು ಟ ಹೋತಿ; ಭಿಕ್ಖವೇ, ಭಿಕ್ಖವೋ, ವೇವೋಸೂತಿ-ಕಿಂ?ಚನ್ತುಯೋ; ಉಗ್ಗಹಣಂ ಕಿಂ; ಸಯಮ್ಭುವೋ.

ಯೋಮ್ಹಿ ವಾ ಕ್ವವಿ-.

ಯೋಮ್ಹೀ ಕ್ವಚಿ ಲಸಞ್ಞಸ್ಸ ವಾ ಟ ಹೋತಿ; ಹೇತಯೋ,’ನನ್ದನ್ತಿ ತಂ ಕುರಯೋ ದಸ್ಸನೇನ ಅಜ್ಜೇವ ತಂ ಕುರಯೋ ಪಾಪಯಾತು’ ವಾತಿ-ಕಿಂ ಹೇತುಯೋ.

ಪುಮಾಲಪನೇ ವೇವೋ-.

ಲಸಞ್ಞತೋ ಉತೋ ಯೋಸ್ಸಾಲಪನೇ ವೇವೋ ಹೋನ್ತಿ ವಾ ಪುಲ್ಲಿಙ್ಗೇ; ಭಿಕ್ಖವೇ, ಭಿಕ್ಖವೋ, ಭಿಕ್ಖೂ–-ಪುಮೇತಿ-ಕಿಂ; ಆಯೂನಿ; ಆಲಪನೇತಿ-ಕಿಂ?ಚನ್ತುಯೋ ತಿಟ್ಠನ್ತಿ; ಲುತಾತ್ವೇವ್ै-ಧೇನುಯೋ,ಸಯಮ್ಭುವೋ.

ಸ್ಮಾಹಿಸ್ಮಿನ್ನಂ ¶ ಮ್ಹಾಭಿಮ್ಹಿ-.

ನಾಮಸ್ಮಾ ಪರೇಸಂ ಸ್ಮಾಹಿಸ್ಮಿನ್ನಂ ಮ್ಹಾಭಿಮ್ಹಿ ವಾ ಹೋನ್ತಿ ಯಥಾ ಕ್ಕಮಂ; ಬುದ್ಧಮ್ಹಾ, ಬುದ್ಧಸ್ಮಾ, ಬುದ್ಧೇಹಿ, ಬುದ್ಧಮ್ಹಿ, ಬುದ್ಧಸ್ಮಿಂ–-ಬಹುಲಾಧಿಕಾರಾಪವಾದವೀಸಯೇ’ಪಿ; ದಸಸಹಸ್ಸಿಮ್ಹಿ ಧಾತುಯಾ.

ಸುಹಿಸ್ವಸ್ಸೇ-.

ಅಕಾರನ್ತಸ್ಸ ಸುಹಿಸ್ವೇ ಹೋತಿ; ಬುದ್ಧೇಸು, ಬುದ್ಧೇಹಿ.

ಸಬ್ಬಾದೀನಂ ನಮ್ಹಿ ಚ-.

ಅಕಾರನ್ತಾನಂ ಸಬ್ಬಾದೀನಂ ಏ ಹೋತಿ ನಮ್ಹಿ ಸುಹಿಸುಚ; ಸಬ್ಬೇಸಂ ಸಬ್ಬೇಸು, ಸಬ್ಬೇಹಿ–-ಸಬ್ಬಾದೀನನ್ತಿ-ಕಿಂ?ಬುದ್ಧಾನಂ; ಅಸ್ಸೇತ್ವೇವ ಅಮೂಸಂ.

ಸಬ್ಬ ¶ ಕತರ ಕತಮ ಉಭಯ ಇತರ ಅಞ್ಞ ಅಞ್ಞತರ ಅಞ್ಞತಮ;

ಪುಬ್ಬಪರಾಪರದಕ್ಖಿಣುತ್ತರಾಧರಾನಿ ವವತ್ಥಾಯಮಸಞ್ಞಾಯಂ-().

ಯತ್ಯ ತ ಏತ ಇಮ ಅಮು ಕಿಂ ಏಕ ತುಮ್ಹ ಅಮ್ಹ (ಇಚ್ಚೇತೇ ಸಬ್ಬಾದಯೋ )

ಸಂಸಾನಂ-.

ಸಬ್ಬಾದಿತೋ ನಂವಚನಸ್ಸ ಸಂಸಾನಂ ಹೋನ್ತಿ; ಸಬ್ಬೇಸಂ, ಸಬ್ಬೇಸಾನಂ.

ಘಪಾ ಸಸ್ಸ ಸ್ಸಾ ವಾ-.

ಸಬ್ಬಾದೀನಂ ಘಪತೋ ಸಸ್ಸ ಸ್ಸಾ ವಾ ಹೋತಿ; ಸಬ್ಬಸ್ಸಾ, ಸಬ್ಬಾಯ, ಪಗ್ಗಹಣಮುತ್ತರತ್ಥಂ.

ಸ್ಮಿನೋ ¶ ಸ್ಸಂ-.

ಸಬ್ಬಾದೀನಂ ಘಪತೋ ಸ್ಮಿನೋ ಸ್ಸಂ ವಾ ಹೋತಿ; ಸಬ್ಬಸ್ಸಂ, ಸಬ್ಬಾಯ; ಅಮುಸ್ಸಂ, ಅಮುಯಾ.

ಯಂ-.

ಘಪತೋ ಸ್ಮಿನೋ ಯಂ ವಾ ಹೋತಿ; ಕಞ್ಞಾಯಂ, ದಞ್ಞಾಯ, ರತ್ತಿಯಂ, ರತ್ತಿಯಾ, ವಧುಯಂ, ವಧುಯಾ, ಸಬ್ಬಾಯಂ, ಸಬ್ಬಾಯ, ಅಮುಯಂ, ಅಮುಯಾ.

ತಿಂ ಸಭಾಪರಿಸಾಯ-.

ಸಭಾಪರಿಸಾಹಿ ಸ್ಮಿನೋ ತಿಂ ವಾ ಹೋತಿ; ಸಭತಿಂ, ಸಹಾಯ, ಪರಿಸತಿಂ, ಪರಿಸಾಯ.

ಪದಾದೀಹಿ ಸಿ-.

ಏಹಿ ಸ್ಮಿನೋ ಸಿ ಹೋತಿ ವಾ, ಪದಸಿ, ಪದಸ್ಮಿಂ, ಬಿಲಸಿ, ಬಿಲಸ್ಮಿಂ.

ನಾಸ್ಸ ಸಾ-.

ಪದಾದೀಹಿ ನಾಸ್ಸ ಸಾ ಹೋತಿ ವಾ; ಪದಸಾ, ಪದೇನ, ಬಿಲಸಾ, ಬಿಲೇನ.

ಕೋಧಾದೀಹಿ-. ¶

ಏಹಿ ನಾಸ್ಸ ಸಾ ಹೋತಿ ವಾ; ಕೋಧಸಾ, ಕೋಧೇನ, ಅತ್ಥಸಾ, ಅತ್ಥೇನ.

ಅತೇನ-.

ಅಕಾರನ್ತತೋ ಪರಸ್ಸ ನಾವವನಸ್ಸ ಏನಾದೇಸೋ ಹೋತಿ; ಬುದ್ಧೇನ; ಅತೋತಿ-ಕಿಂ?ಅಗ್ಗಿನಾ.

ಸಿಸ್ಸೋ-.

ಅಕಾರನ್ತತೋ ನಾಮಸ್ಮಾ ಸಿಸ್ಸ ಓ ಹೋತಿ; ಬುದ್ಧೋ; ಅತೋ ತ್ವೇವ-ಅಗ್ಗಿ.

ಕ್ವಚೇ ವಾ-.

ಅಕಾರನ್ತತೋ ನಾಮಸ್ಮಾ ಸಿಸ್ಸ ಏ ಹೋತಿ ವಾ ಕ್ವಚಿ;’ವನಪ್ಪ ಗುಮ್ಬೇ ಯಥಾ ಫುಸ್ಸಿತಗ್ಗೇ’ ಅಪವಾದವಿಸಯೇ’ಪಿ ಬಹುಲಂ ವಿಧಾನಾ, ಸುಖೇ, ದುಕ್ಖೇ–-ವಾತಿ-ಕಿಂ? ವನಪ್ಪಗುಮ್ಬೋ; ಕ್ವಚೀತಿ-ಕಿಂ? ಪಕ್ಖೇ ಸಬ್ಬತ್ಥ ಮಾ ಹೋತು.

ಅಂ ನಪುಂಸಕೇ-.

ಅಕಾರನ್ತತೋ ನಾಮಸ್ಮಾ ಸಸ್ಸ ಅಂ ಹೋತಿ ನಪುಂಸಕಲಿಙ್ಗೇ ರೂಪಂ.

ಯೋನಂ ¶ ನಿ-.

ಅಕಾರನ್ತತೋ ನಾಮಸ್ಮಾ ಯೋನಂ ನಿ ಹೋತಿ ನಪುಂಸಕೇ; ಸಬ್ಬಾನಿ, ರೂಪಾನಿ –-ನಿಚ್ಚವಿಧಾನೇ ಫಲಮೇಕಚ್ಚಾದಿಸಬ್ಬಾದನಂ ಪಠಮಾಯ.

ಝಲಾ ವಾ-.

ಝಲತೋ ಯೋನಂ ನಿ ಹೋತಿ ವಾ ನಪುಂಸಕೇ; ಅಟ್ಠಿನಿ, ಅಟ್ಠೀ, ಆಯೂನಿ, ಆಯೂ.

ಲೋಪೋ-.

ಝಲತೋ ಯೋನಂ ಲೋಪೋ ಹೋತಿ; ಅಟ್ಠೀ, ಆಯೂ, ಅಗ್ಗೀ, ಭಿಕ್ಖೂ, ಝಲಾತ್ವೇವ-ಅಗ್ಗಯೋ; ಪಗೇವ ಕಸ್ಮಾ ನ ಹೋತಿ; ಅನ್ತರಙ್ಗತ್ತಾ ಆಕರಸ್ಸ.

ಜನ್ತುತ್ವೀಘೇಪೇಹಿ ¶ ವಾ-.

ಜನ್ತುಹೇತೂಹಿ ಈಕಾರನ್ತೇಹಿ ಘಪಸಞ್ಞೋಹಿವ ಪರೇಸಂ ಯೋನಂ ವಾ ಲೋಪೋ ಹೋತಿ; ಜನ್ತು ಜನ್ತುಯೋ, ಹೇತು ಹೇತುಯೋ, ದದ್ಧೀ ದದ್ಧೀಯೋ, ಕಞ್ಞಾ ಕಞ್ಞಾಯೋ, ರತ್ತೀ ರತ್ತಿಯೋ, ಇತ್ಥೀ ಇತ್ಥಿಯೋ, ದೇಣೂ ದೇಣುಯಾ, ವ್ैಧೂ ವಧುಯೋ.

ಯೇಪಸ್ಸಿವಣ್ಣಸ್ಸ-.

ಪಸಞ್ಞಸ್ಸ ಇವಣ್ಣಸ್ಸ ಲೋಪೋ ಹೋತಿ ವಾ ಯಕಾರೇ; ರತ್ಯೋ ರತ್ಯಾ ರತ್ಯಂ, ಪೋಕ್ಖರಞ್ಞೋ ಪೋಕ್ಖರಞ್ಞ್ಞಾ ಪೋಕ್ಖರಞ್ಞಂ–-ವಾತ್ವೇವ-ರತ್ತಿಯೋ; ಪಸ್ಸಾತಿ-ಕಿಂ?ದದ್ಧಿಯೋ; ಇವಣ್ಣಸ್ಸಾತಿ-ಕಿಂ? ಧೇನುಯೋ ವಧುಯಾ; ಕ್ैಥಂ; ಅನುಞ್ಞಾತೋ ಅಹಂ ಮತ್ಯಾತಿ?’ ಯೇ ಪಸ್ಸಾ’ತಿ-ಯೋಗವಿಭಾಗಾ.

ಗಸೀನಂ-. ¶

ನಾಮಸ್ಮಾ ಗಸೀನಂ ಲೋಪೋ ಹೋತಿ ವಿಜ್ಝನ್ತರಾಭಾವೇ; ಭೋ ಪುರಿಸ, ಅಯಂ ದದ್ಧೀ.

ಅಸಂಖ್ಯೇಹಿ ಸಬ್ಬಾಸಂ-.

ಅವಿಜ್ಜಮಾನಸಙ್ಖ್ಯೇಹಿ ಪರಾಸಂ ಸಬ್ಬಾಸಂ ವಿಭತ್ತೀನಂ ಲೋಪೋಹೋತಿ;ವ ವಾ ಏವಏವಂ. ಏತಸ್ಮಾಯೇವ ಲಿಙ್ಗಾ [ ] ಅಸಙ್ಖ್ಯೇಹಿ ಸ್ಯಾಥುಪ್ಪತ್ತ್ಯನುಮೀಯತೇ.

ಏಕತ್ಥತಾಯಂ-. ¶

ಏಕತ್ಥೀಭಾವೇ ಸಬ್ಬಾಸಂ ವಿಭತ್ತೀನಂ ಲೋಪೋ ಹೋತಿ ಬಹುಲಂ; ಪುತ್ತೀಯತಿ, ರಾಜಪುರಿಸೋ, ವಾಸಿಟ್ಠೋ–- ಕ್ವವಿ ನ ಹೋತಿ ಬಹುಲಂ ವಿಧಾನಾ; ಪರನ್ತಪೋ. ಭಗನ್ದರೋ, ಪರಸ್ಸಪದಂ, ಅತ್ತನೋಪದಂ, ಗವಮ್ಪತಿ, ದೇವಾನಮ್ಪಿಯತಿಸ್ಸೋ, ಅನ್ತೇವಾಸೀ, ಜನೇಸುತೋ, ಮಮತ್ತಂ, ಮಾಮಕೋ.

ಪುಬ್ಬಸ್ಮಾಮಾದಿತೋ-. ¶

ಅಮಾದೇಕತ್ಥಾ ಪುಬ್ಬಂ ಯದೇಕತ್ಥಂ ತತೋ ಪರಾಸಂ ಸಬ್ಬಾಸಂ ವಿಭತ್ತೀನಂ ಲೋಪೋ ಹೋತಿ; ಅಧಿತ್ಥೀ–-ಇಧ ನ ಹೋತಿ ಬಹುಲಂ ವಿಧಾನಾ, ಯಥಾಪತ್ತಿಯಾ, ಯಯಥಾಪರಿಸಾಯ; ಪುಬ್ಬಸ್ಮಾತಿ-ಕಿಂ?ಗಾಮಂ ಗತೋ.

ನಾತೋಮಪಞ್ಚಮಿಯಾ-. ¶

ಅಮಾದೇಕತ್ಥಾ ಪುಬ್ಬಂ ಯದೇಕತ್ಥಮಕಾರನ್ತಂ ತತೋ ಪರಾಸಂ ಸಬ್ಬಾಸಂ ವಿಭತ್ತೀನಂ ಲೋಪೋ ನ ಹೋತಿ ಅಸ್ತು ಭವತ್ಯಪಞ್ಚಮ್ಯಾ; ಉಪಕುಮ್ಭಂ, ಅಪಞ್ಚಮಿಯಾತಿ-ಕಿಂ? ಉಪಕುಮ್ಭಾ ಆನಯ.

ವಾ ತನಿಯಾಸತ್ತಮಿನಂ-

ಅಮಾದೇಕತ್ಥಾ ಪುಬ್ಬಂ ಯದೇಕತ್ಥಮಕಾರನ್ತಂ ತತೋ ಪರಾಸಂ ತತಿಯಾಸತ್ತಮಿನಂ ವಾ ಅಂ ಹೋತಿ; ಉಪಕುಮ್ಭೇನ ಕತಂ, ಉಪಕುಮ್ಭಂ ಕತಂ, ಉಪಕುಮ್ಭೇ ನಿಧೇಹಿ, ಉಪಕುಮ್ಭಂ ನಿಧೇಹಿ.

ರಾಜಸ್ಸಿ ¶ ನಾಮ್ಹಿ-.

ನಾಮ್ಹಿ ರಾಜಸ್ಸಿ ವಾ ಹೋತಿ; ಸಬ್ಬದತ್ತೇನ ರಾಜಿನಾ; ವಾತ್ವೇ ವರಞ್ಞಾ.

ಸುನಂಹಿಸೂ-.

ರಾಜಸ್ಸ ಊ ಹೋತಿ ವಾ ಸುನಂಹಿಸು; ರಾಜೂಸು ರಾಜೇಸು, ರಾಜೂನಂ ರಞ್ಞಂ, ರಾಜೂಭಿ ರಾಜೇಭಿ.

ಇಮಸ್ಸಾನಿತ್ಥಿಯಂ ಟೇ-.

ಇಮಸದ್ದಸ್ಸಾನಿತ್ಥಿಯಂ ಟೇ ಹೋತಿ ವಾ ಸುನಂಹಿಸು; ಏಸು ಇಮೇಸು, ಏಸಂ ಇಮೇಸಂ, ಏಹಿ ಇಮೇಹಿ–-ಅನಿತ್ಥಿಯನ್ತಿ-ಕಿಂ? ಇಮಾಸು, ಇಮಾಯಂ, ಇಮಾಹಿ.

ನಾಮ್ಭನಿಮಿ-.

ಇಮಸದ್ದಸ್ಸಾನಿತ್ಥಿಯಂ ನಾಮ್ಹಿ ಅನ್ैಮಿ ಇಚ್ಚಾದೇಸಾ ಹೋನ್ತಿ; ಅನೇನ, ಇಮಿನಾ; ಅನಿತ್ಥಿಯಂತ್ವೇವ-ಇಮಾಯ.

ಸೀಮ್ಭನಪುಂಸಕಸ್ಸಾಯಂ-. ¶

ಇಮಸದ್ದಸ್ಸಾನಪುಂಸಕಸ್ಸ ಅಯಂ ಹೋತಿ ಸಿಮ್ಹಿ; ಅಯಂ ಪುರಿಸೋ, ಅಯಂ ಇತ್ಥೀ; ಅನಪುಂಸಕಸ್ಸಾತಿ-ಕಿಂ?ಇಮಂ.

ತ್ಯತೇತಾನಂ ತಸ್ಸ ಸೋ-

ತ್ಯತೇತಾನಮನಪುಂಸಕಾನಂ ತಸ್ಸ ಸೋ ಹೋತಿ ಸಿಮ್ಹಿ; ಸ್ಯೋ ಪುರಿಸೋ, ಸ್ಯಾ ಇತ್ಥಿ; ಏವಂ ಸೋ, ಸಾ, ಏಸೋ, ಏಸಾ –-ಅನಪುಂಸಕ ಸ್ಸೇತ್ವ್ैವ-ತ್ಯಂ, ತಂ, ಏತಂ.

ಮಸ್ಸಾಮುಸ್ಸ-.

ಅನಪುಂಸಕಸ್ಸಾಮುಸ್ಸ ಮಕಾರಸ್ಸ ಸೋ ಹೋತಿ ಸಿಮ್ಹಿ; ಅಸು ಪುರಿಸೋ, ಅಸು ಇತ್ಥಿ.

ಕೇ ವಾ-.

ಅಮುಸ್ಸ ಮಸ್ಸ ಕೇ ವಾ ಸೋ ಹೋತಿ; ಅಸುಕೋ ಅಮುಕೋ, ಅಸುಕಾ ಅಮುಕಾ, ಅಸುಕಂ ಅಮುಕಂ, ಅಸುಕಾನಿ ಅಮುಕಾನಿ.

ತತಸ್ಸ ¶ ನೋ ಸಬ್ಬಾಸು-.

ತಸದ್ದಸ್ಸ ತಸ್ಸ ನೋ ವಾ ಹೋತಿ ಸಬ್ಬಾಸುವಿಭತ್ತೀಸು; ನೇ, ತೇ, ನಾಯೋ, ತಾಯೋ, ನಂ, ತಂ, ನಾನಿ, ತಾನಿ ಇಚ್ಚಾದಿ.

ಟ ಸಸ್ಮಾಸ್ಮಿಂಸ್ಸಾಯಯಸ್ಸಂಸ್ಸಾಸಂಮ್ಭಾಮ್ಹಿಸವಿಮಸ್ಸ ಚ-.

ಸಾದಿಸ್ವಿಮಸ್ಸ ತತಸ್ಸ ಚ ಟೋ ವಾ ಹೋತಿ; ಅಸ್ಸ್ैಮಸ್ಸ, ಅಸ್ಮಾ, ಇಮಸ್ಮಾ, ಅಸ್ಮಿಂ ಇಮಸ್ಮಿಂ,ಅಸ್ಸಾಯ ಇಮಿಸ್ಸಾಯ, ಅಸ್ಸಂ ಇಮಸ್ಸಂ, ಅಸ್ಸಾ ಇಮಿಸ್ಸಾ, ಆಸಂ ಇಮಾಸಂ, ಅಮ್ಹಾ ಇಮಮ್ಹಾ, ಅಮ್ಹಿ ಇಮಮ್ಹಿ; ಅಸ್ಸ ತಸ್ಸ, ಅಸ್ಮಾ ತಸ್ಮಾ, ಅಸ್ಮಿಂ ತಸ್ಮಿಂ, ಅಸ್ಸಾಯ ತಸ್ಸಾಯ, ಅಸ್ಸಂ ತಸ್ಸಂ, ಅಸ್ಸಾ ತಸ್ಸಾ, ಆಸಂ ತಾಸಂ, ಅಮ್ಹಾ ತಮ್ಹಾ, ಅಮ್ಹಿ ತಮ್ಹಿ. ಸ್ಸಾಯಾದಿಗ್ಗಹಣ ಮಾದೇಸನ್ತರೇ ಮಾ ಹೋತುತೀ.

ಟಾ ಸಿಸ್ಸಿಸಿಸ್ಮಾ-.

ಇಸಿಸ್ಮಾ ಸಿಸ್ಸ ಟೇ ವಾ ಹೋತಿ;’ ಯೋನಜ್ಜ ವಿನಯೇ ಕಙ್ಖಂ ಅತ್ಥಧಮ್ಮವಿದೂ ಇಸೇ’ ವಾತ್ವೇವ-ಇಸಿ.

ದುತಿಯಸ್ಸ ¶ ಯೋಸ್ಸ-.

ಇಸಿಸ್ಮಾ ಪರಸ್ಸ ದುಯಾಯೋಸ್ಸ ಟೇ ವಾ ಹೋತಿ;’ ಸಮಣೇ ಬ್ರಾಹ್ಮಣೇ ವನ್ದೇ ಸಮ್ಪನ್ನಚರಣೇ ಇಸೇ’ ವಾತ್ವೇವ-ಇಸಯೋ ಪಸ್ಸ; ದುತಿಯಸ್ಸಾತಿ-ಕಿಂ?ಇಸಯೋ ತಿಟ್ಠನ್ತಿ.

ಏಕಚ್ಚಾದಿಗತೋ-.

ಅಕಾರನ್ತೇಹಿ ಏಕಚ್ಚಾದೀಹಿ ಯೋನಂ ಟೇ ಹೋತಿ; ಏಕಚ್ಚೇ ತಿಟ್ಠನ್ತಿ, ಏಕಚ್ಚೇ ಪಸ್ಸ–-ಅತೋತಿ-ಕಿಂ? ಏಕಚ್ಚಾಯೋ; ಏವಂ ಏಸಸ ಪಠಮ.

ನ ನಿಸ್ಸ ಟಾ-.

ಏಕಚ್ಚಾದೀಹಿ ಪರಸ್ಸ ನಿಸ್ಸ ಟಾ ನ ಹೋತಿ; ಏಕಚ್ಚಾನಿ.

ಸಬ್ಬಾದೀಹಿ ಪರಸ್ಸ ನಿಸ್ಸ ಟಾ ನ ಹೋತಿ; ಸಬ್ಬಾನಿ.

ಯೇಯಾನಮೇಟ-. ¶

ಅಕಾರನ್ತೇಹಿ ಸಬ್ಬಾದೀಹಿ ಯೋನಮೇಟ ಹೋತಿ; ಸಬ್ಬೇ ತಿಟ್ಠನ್ತಿ ಸಬ್ಬೇ ಪಸ್ಸ; ಅತೋತ್ವೇವ-ಸಬ್ಬಾಯೋ.

ನಾಞ್ಞಞ್ಚ ನಾಮಪ್ಪಧಾನಾ-.

ನಾಮಭುತೇಹಿ ಅಪ್ಪಧಾನೇಹಿ ಚ ಸಬ್ಬಾದೀಹಿ ಯಂ ವುತ್ತಂ ಯಂ ಚಞ್ಞಂ ಸಬ್ಬಾದಿಕಾರಿಯನ್ತಂ ನ ಹೋತಿ; ತೇ ಸಬ್ಬಾ, ತೇ ಪಿಯಸಬ್ಬಾ, ತೇ ಅತಿ ಸಬ್ಬಾ.

ತತಿಯತ್ಥಯೋಗೇ-.

ತತಿಯತ್ಥೇನ ಯೋಗೇ ಸಬ್ಬಾದೀಹಿ ಯಂ ವುತ್ತಂ ಯಂ ಚಞ್ಞಂ ಸಬ್ಬಾದಿ ಕಾರಿಯನ್ತಂ ನ ಹೋತಿ; ಮಾಸೇನಪುಬ್ಬಾನಂ ಮಾಸಪುಬ್ಬಾನಂ.

ಚತ್ಥಸಮಾಸೇ-. ¶

ಚತ್ಥಸಮಾಸವಿಸಯೇ ಸಬ್ಬಾದೀಹಿ ಯಂ ವುತ್ತಂ ಯಂ ಚಞ್ಞಂ ಸಬ್ಬಾದಿ ಕಾರಿಯನ್ತಂ ನ ಹೋತಿ; ದಕ್ಖಿಣುತ್ತರಪುಬ್ಬಾನಂ–-ಸಮಾಸೇತಿ-ಕಿಂ?ಅಮುಸಞ್ಚ ತೇಸಞ್ಚ ದೇಹಿ.

ವೇಟ-.

ಚತ್ಥಸಮಾಸವಿಸಯೇ ಸಬ್ಬಾದೀಹಿ ಯಸ್ಸೇಟ ವುತ್ತೋ ತಸ್ಸ ವಾ ಹೋತಿ; ಪುಬ್ಬುತ್ತರೇ, ಪುಬ್ಬುತ್ತರಾ.

ಪುಬ್ಬಾದೀಹಿ ಜಹಿ-

ಏತೇಹಿ ಪುಬ್ಬಾದೀಹಿ ಛಹಿ ಸವಿಸಯೇ ಏಟ ವಾ ಹೋತಿ?ಪುಬ್ಬೇ ಪುಬ್ಬಾ, ಪರೇ ಪರಾ, ಅಪರೇ ಅಪರಾ,ದಕ್ಖಿಣೇ ದಕ್ಖಿಣಾ, ಉತ್ತರೇ ಉತ್ತರಾ, ಅಧರೇ ಅಧರಾ–-ಛಹೀತಿ-ಕಿಂ?ಯೇ.[ ]

ಮನಾದೀಹಿ ¶ ಸ್ಮಿಂಸಂನಾಸ್ಮಾನಂ ಸಿಸೋಓಸಾಸಾ-.

ಮನಾದೀಹಿ ಸಮೀಮಾದೀನಂ ಸಿಸೋಓಸಾಸಾ ವಾ ಹೋನ್ತಿ ಯಥಾಕ್ಕಂ; ಮನಸಿ ಮನಸ್ಮಿಂ, ಮನಸೋ ಮನಸ್ಸ, ಮನೋ ಮನಂ, ಮನಸಾ ಮನೇನ, ಮನಸಾ ಮನಸ್ಮಾ–-ಕಥಂ? ಪುತ್ತೋ ಜಾತೋ ಅವೇತಸೋ, ಹಿತ್ವಾ ಯಾತಿ ಸುಮೇಧಸೋ; ಸುದ್ಧುತ್ತರವಾಸಸಾ, ಹೇಮಕಪಕ್ಪಣವಾಸಸೇತಿ-ಸಕತ್ಥೇ ಣನ್ತಾ.

ಮನ ತಮ ತಪ ತೇಜ ಸಿರ ಉರ ವಚ ಓಜ ರಜ ಯಸ ಪಯ

ಸರವಯಯಾಯವಾಸಚೇತಾ ಜಲಾಸಯಾಕ್ಖಯಲೋಹಪಟಮನೇಸು-().

ಸತೋ ಸಬ್ಭೇ-.

ಸನ್ತಸದ್ದಸ್ಸ ಸಬ ಭವತಿ ಭಕಾರೇ; ಸಬ್ಭಿ.

ಭವತೋ ¶ ವಾ ಹೋನ್ತೋ ಗಯೋನಾಸೇ-.

ಭವನ್ತಸದ್ದಸ್ಸ ಭೋನ್ತಾದೇಸೋ ವಾ ಹೋತಿ ಗಯೋನಾಸೇ; ಭೋನ್ತ, ಭವಂ, ಭೋನ್ತೋ, ಭವನ್ತೋ, ಭೋತಾ, ಭವತಾ, ಭೋತೋ, ಭವತೋ–-ಭೋ ಇತಿ-ಆಮನ್ತಣೇ ನಿಪಾತೋ’ಕುತೋನು ಆಗಚ್ಛಥ ಭೋ ತಯೋ ಜನಾ’ಏವಂ ಭನ್ತೇತಿ-ಭದ್ದೇತಿ-ಸದ್ದನ್ತರೇನ ಸಿದ್ಧಂ;ಭದ್ದನ್ತ ಇತಿ-ದಸ್ಸ ದ್ವಿಭಾವೇನ.

ಸಿಸ್ಸಾಗ್ಗಿತೋ ನಿ-.

ಅಗ್ಗಿಸ್ಮಾ ಸಿಸ್ಸ ನಿ ಹೋತಿ ವಾ; ಅಗ್ಗಿನೀ,ಅಗ್ಗಿ.

ನ್ತಸ್ಸಂ-. ¶

ಸಿಮ್ಹಿ ನ್ತಪ್ಪಚ್ಚಯಸ್ಸ ಅಂ ಹೋತಿ ವಾ; ಗಚ್ಛಂ, ಗಚ್ಛನ್ತೋ.

ಭುತೋ-.

ಭುಧಾತುತೋ ನ್ತಸ್ಸ ಅಂ ಹೋತಿ ಸಿಮ್ಹಿ ನಿಚ್ಚಂ ಪುನಬ್ಬಿಧಾನಾ; ಭವಂ.

ಮಹನ್ತರಹತ್ತಾನಂ ಟಾ ವಾ-.

ಸಿಮ್ಹಿ ಮಹನ್ತಾರಹನ್ತಾನಂ ನ್ತಸ್ಸ ಟಾ ವಾ ಹೋತಿ; ಮಹಾ, ಮಹಂ, ಅರಹಾ, ಅರಹಂ.

ನ್ತುಸ್ಸ-.

ಸಿಮ್ಹಿ ನ್ತುಸ್ಸಟಾ ಹೋತಿ; ಗುಣವಾ.

ಅಂಙಂ ನಪುಂಸಕೇ-.

ನ್ತುಸ್ಸ ಅಂಙಂ ಹೋನ್ತಿ ಸಿಮ್ಹಿ ನಪುಂಸಕೇ; ಗುಣವಂ ಕುಲಂ, ಗುಣಞ್ಚ ನ್ತಂ ಕುಲಂ–-ನಪುಂಸಕೇತಿ ಕಿಂ? ಸೀಲವಾ ಭಿಕ್ಖು.

ಹಿಮವತೋ ವಾ ಓ-.

ಹಿಮವತೋ ಸಿಮ್ಹಿ ನ್ತುಸ್ಸ ಓ ವಾ ಹೋತಿ; ಹಿಮವನ್ತೋ, ಹಿಮವಾ.

ರಾಜಾದಿಯುವಾದಿತ್ವಾ -.

ರಾಜಾದೀಹಿ ಯಯುವಾದೀಹಿ ಚ ಸಿಸ್ಸ ಆ ಹೋತಿ; ರಾಜಾ, ಯಯುವಾ–-ರಾಜ ಬ್ರಹ್ಮ ಸಖ ಅತ್ತ ಆತುಮ.

ಧಮ್ಮೋ ¶ ವಾಞ್ಞತ್ಥೇ-().

ದಳ್ಹಧಮ್ಮಾ; (ದಳ್ಹಧಮ್ಮೋ) ಅಸ್ಮಾ.

ಇಮೋ ಭಾವೇ-().

ಅಣಿಮಾ, ಲಘಿಮಾ–-ಯುವ ಸಾ ಸುವಾ ಮಘವ ಪುಮ ವತ್ತಹ.

ವಾಮ್ಭಾನದ್ಧ -.

ರಾಜಾದೀನಂ ಯುವಾದೀನಂ ಚಾನಙಿ ಹೋತಿ ವಾಮ್ಹಿ; [ ] ರಾಜಾನಂ, ರಾಜಂ, ಯುವಾನಂ, ಯುವಂ.

ಯೋನಮಾನೋ-.

ರಾಜಾದೀಹಿ ಯುವಾದೀಹಿ ಚ ಯೋನಮಾನೋ ವಾ ಹೋತಿ; ರಾಜಾನೋ, ಯುವಾನೋ–-ವಾತ್ವೇವ-ರಾಜಾ,ರಾಜೇ, ಯುವಾ, ಯುವೇ.

ಆಯೋ ನೋ ಚ ಸಖಾ-.

ಸಖತೋ ಯೋನಮಾಯೋನೋ ಹೋನ್ತಿ ವಾ ಆನೋ ಚ; ಸಖಾಯೋ, ಸಖಿನೋ, ಸಖಾನೋ?ವಾತ್ವೇವ-ಸಖಾ, ಸಖೇ.

ಟೇ ಸ್ಮಿನೋ-.

ಸಖತೋ ಸ್ಮಿನೋ ಟೇ ಹೋತಿ; ಸಖೇ ನಿಚ್ಚತ್ಥೋ’ಯಮಾರಮ್ಭೋ.

ನೋನಾಸೇಸ್ವಿ-. ¶

ಸಖಸ್ಸ ಇ ಹೋತಿ ನೋನಾಸೇಸು; ಸಖಿನೋ, ಸಖಿನಾ, ಸಖಿಸ್ಸ.

ಸ್ಮಾನಂಸು ವಾ-.

ಸಖಸ್ಸ ವಾ ಇ ಹೋತೀ ಸ್ಮಾನಂಸು; ಸಖಿಸ್ಮಾ, ಸಖಸ್ಮಾ, ಸಖೀನಂ, ಸಖಾನಂ.

ಯೋಸ್ವಂಹಿಸು ಚಾರಙಿ-.

ಸಖಸ್ಸ ವಾ ಆರಙಿ ಹೋತಿ ಯೋಸ್ವಂಹಿಸುಸ್ಮಾನಂಸು ಚ; ಸಖಾರೋ ಸಖಾಯೋ, ಸಖಾರೇಸು, ಸಖೇಸು,ಸಖಾರಂ, ಸಖಂ, ಸಖಾರೇಹಿ, ಸಖೇಹಿ, ಸಖಾರಾ, ಸಖಾರಸ್ಮಾ, ಸಖಾರಾನಂ, ಸಖಾನಂ.

ಲತುಪಿತಾದಿನಮಸೇ-.

ಲತುಪ್ಪಚ್ಚಯನ್ತಾನಂ ಪಿತಾದೀನಂ ಚಾರಙಿ ಭೋತಿ ಸತೋ’ಞ್ಞತ್ರ; ಕತ್ತಾರೋ, ಪಿತರೋ, ಕತ್ತಾರಂ, ಪಿತರಂ, ಕತ್ತಾರಾ, ಪಿತರಾ, ಕತ್ತರಿ, ಪಿತರಿ–-ಅಸೇತಿ-ಕಿಂ?ಕತ್ತುನೋ, ಪಿತುನೋ.

ನಮ್ಹಿ ¶ ವಾ-.

ನಮ್ಹಿ ಲತುಪಿತಾದೀನಮಾರಙಿ ವಾ ಹೋತಿ; ಕತ್ತಾರಾನಂ, ಕತ್ತುನಂ, ಪಿತರಾನಂ, ಪಿತುನ್ನಂ.

ಆ-೧

.

ನಮ್ಹಿ ಲತುಪಿತಾದೀನಮಾ ವಾ ಹೋತಿ; ಕತ್ತಾನಂ, ಕತ್ತೂನಂ, ಪಿತಾನಂ, ಪಿತುನ್ನಂ.

ಸಲೋಪೋ-.

ಲತುಪಿತಾದೀಹಿ ಸಸ್ಸ ಲೋಪೋ ವಾ ಹೋತಿ; ಕತ್ತು, ಕತ್ತುನೋ, ಸಕಮನ್ಧಾತು, ಸಕಮನ್ಧಾತುನೋ, ಪಿತು, ಪಿತುನೋ.

ಸುಹಿಸ್ವಾರಙಿ-.

ಸುಹಿಸು ಲತುಪಿತಾದೀನಮರಙಿ ವಾ ಹೋತಿ; ಕತ್ತಾರೇಸು, ಕತ್ತುಸು, ಪಿತರೇಸು, ಪಿತುಸು, ಕತ್ತಾರೇಹಿ, ಕತ್ತುಹಿ, ಪಿತರೇಹಿ, ಪಿತುಹಿ.

ನಜ್ಜಾಯೋಸ್ವಾಮ-.

ಯೋಸು ನದೀಸದ್ದಸ್ಸ ಆಮಿ ವಾ ಹೋತಿ; ನಜ್ಜಾಯೋ, ನದಿಯೋ.

ಟಿ ¶ ಕತಿಮ್ಹಾ-.

ಕತಿಮ್ಹಾ ಯೋನಂ ಟಿ ಹೋತಿ; ಕತಿ ತಿಟ್ಠನ್ತಿ, ಕತಿ ಪಸ್ಸ.

ಟ ಪಞ್ಚಾದಿಹಿ ಚುದ್ದಸಹಿ-.

ಪಞ್ಚಾದೀಹಿ ಚುದ್ದಸಹಿ ಸಂಖ್ಯಾಹಿ ಯೋನಂ ಟೋ ಹೋತಿ; ಪಞ್ಚ ಪಞ್ಚ, ಏವಂ ಯಾವ ಅಟ್ಠಾರಸಾ–-ಪಞ್ಚಾದೀಹೀಕಿ-ಕಿಂ? ದ್ವೇ ತಯೋ ಚತ್ತಾರೋ; ಚುದ್ದಸಭೀತಿ-ಕಿಂ? ದ್ವೇವೀಸತಿಯೋ.

ಉಭಗೋಹಿ ¶ ಟೋ-.

ಉಭಗೋಹಿ ಯೋನಂ ಟೋ ಹೋತಿ; ಉಭೋ, ಉಭೋ, ಗಾವೋ, ಗಾವೋ–-ಕಥಂ? ಇಮೇಕರತ್ತಿಂ ಉಭಯೋ ವಸಾಮಾತಿ- ಟೋಮ್ಹಿ ಯಕಾರಾಗಮೋ.

ಆರಙಿಸ್ಮಾ-.

ಆರಙಾದೇಸತೋ ಪರೇಸಂ ಯೋನಂ ಟೋ ಹೋತಿ; ಸಖಾರೋ, ಕತ್ತಾರೋ, ಪತರೋ.

ಟೋಟೇ ವಾ-.

ಆರಙಾದೇಸಮ್ಹಾ ಯೋನಂ ಟೋಟೇ ವಾ ಹೋನ್ತಿ ಯಥಾಕ್ಕಮಂ; ಸಖಾರೋ, ಸಖಾರೇ, ಸಖಾರೋ–-ಟೋಗ್ಗಹಣಂ ಲಾಘವತ್ಥಂ.

ಟಾ ನಾಸ್ಮಾನಂ-.

ಆರಙಾದೇಸಮ್ಹಾ ನಾಸ್ಮಾನಂ ಟಾ ಹೋತಿ; ಕತ್ತಾರಾ, ಕತ್ತಾರಾ, ಕ್ವಚಿ ವಾ ಹೋತಿ ಬಹಕುಲಾಧಿಕಾರಾ; ಏತಾದಿಸಾ ಸಖಾರಸ್ಮಾ

ಟಿ ಸ್ಮಿನೋ-.

ಆರಙಾದೇಸಮ್ಹಾ ಸ್ಮಿನೋ ಟಿ ಹೋತಿ; ಕತ್ತರಿ, ಪಿತರಿ.

ದಿವಾದಿತೋ-. ¶

ದಿವಾದೀಹಿ ನಾಮೇಹಿ ಸ್ಮಿನೋ ಟಿ ಹೋತಿ; ದಿವಿ, ಭುವಿ–-ನಿಚ್ಚಂ ವಕಾರಾಗಮೋ.

ರಸ್ಸಾರಙಿ-.

ಸ್ಮಿಮ್ಹಿ ಆರೋ ರಸ್ಸೋ ಹೋತಿ; ಕತ್ತರಿ, ನತ್ತರಿ.

ಪಿತಾದೀನಮನತ್ತ್ವಾದೀನಂ-.

ನತ್ತ್ವಾದಿವಜ್ಜಿತಾನಂ ಪಿತಾದೀನಮಾರೋ ರಸ್ಸೋ ಹೋತಿ ಸಬ್ಬಾಸು ವಿಭತ್ತಿಸು; ಪಿತರೋ, ಪಿತರಂ–-ಅನತ್ತ್ವಾದೀನನ್ತಿ ಕಿಂ? ನತ್ತಾರೋ.

ಯುವಾದೀನಂ ಸುಹಿಸ್ವಾನಙಿ-.

ಸುಹಿಸು ಯುವಾದೀನಂ ಆನಙಿ ಹೋತಿ; ಯಯುವಾನೇಸು, ಯುವಾನೇಹಿ.

ನೋನಾನೇಸ್ವಾ-.

ಏಸು ಯುವಾದೀನಮಾ ಹೋತಿ; ಯುವಾನೋ, ಯುವಾನಾ, ಯುವಾನೇ.

ಸ್ಮಾಸ್ಮಿನ್ನಂ ¶ ನಾನೇ-.

ಯುವಾದೀಹಿಂ ಸ್ಮಾಸ್ಮಿನ್ನಂ ನಾನೇ ಹೋನ್ತಿ ಯಥಾಕ್ಕಮಂ; ಯುವಾನಾ, ಯುವಾನೇ.

ಯೋನಂ ನೋನೇ ವಾ-.

ಯುವಾದೀಹಿ ಯೋನಂ ನೋನೇ ವಾ ಹೋನ್ತಿ ಯಥಾಕ್ಕಮಿಂ; ಯುವಾನೋ ಯುವಾನೇ–-ವಾತಿ-ಕಿಂ?ಯುವೇ ಪಸ್ಸ;ನೋಗ್ಗಹಣಂ ಲಾಘವತ್ಥಂ.

ಇತೋ’ಞ್ಞತ್ಥೇ ಪುಮೇ-.

ಅಞ್ಞಪದತ್ಥೇ ವತ್ತಮಾನಾ ಇಕಾರನ್ತತೋ ನಾಮಸ್ಮಾ ಯೋನಂ ನೋನೇ ವಾ ಹೋನ್ತಿ ಯಥಾಕ್ಕಮಂ ಪುಲ್ಲಿಙ್ಗೇ, ತೋಮರಂಕುಸ ಪಾಣಿನೋ, ತೋಮರಂಕುಸಪಾಣಿನೇ, ವಾತ್ವೇವ-ತೋಮರಂಕುಸಪಾಣಯೋ; ಅಞ್ಞತ್ಥೇತಿ-ಕಿಂ?ಪಾಣಯೋ.

ನೇ ಸ್ಮಿನೋ ಕ್ವವಿ-.

ಅಞ್ಞಪದತ್ಥೇ ವತ್ತಮಾನಾ ಇಕಾರನ್ತತೋ ನಾಮಸ್ಮಾ ಸ್ಮಿನೋ ನೇ ಹೋತಿ ವಾ ಕ್ವಚಿ;’ ಕತಞ್ಞುಮ್ಹಿ ಚ ಪೋಸಮ್ಹಿ ಸೀಲವನ್ತೇ ಅರಿಯವುತ್ತಿನೇ’ ವಾತ್ವೇವ-ಅರಿಯವುತ್ತಿಮ್ಹಿ; ಪುಮೇತ್ವೇವ-ಅರಿಯಯವುತ್ತಿಯಾ.

ಪುಮಾ-. ¶

ಪುಮಸದ್ದತೋ ಸ್ಮಿನೋ ಯಂ ವುತ್ತಂ ತಂ ವಾ ಹೋತಿ; ಪುಮಾನೇಪುಮೇ.

ನಾಮ್ಹಿ-.

ಪುಮಸ್ಸ ನಾಮ್ಹಿ ಯಂ ವುತ್ತಂ ತಂ ವಾ ಹೋತಿ; ಪುಮಾನಾ ಪುಮೇನ.

ಸುಮ್ಹಾ ಚ-.

ಪುಮಸ್ಸ ಸುಮ್ಹಿ ಯಂ ವುತ್ತಂ ತಂ ಆ ಚ ವಾ ಹೋತಿ; ಪುಮಾನೇಸು, ಪುಮೇಸು, ಪುಮಾಸು.

ಗಸ್ಸಂ-.

ಪುಮಸದ್ದತೋ ಗಸ್ಸ ಅಂ ವಾ ಹೋತಿ; ಭೋ ಪುಮಂ, ಭೋ ಪುಮ, ಭೋ ಇತ್ಥಿಪುಮಂ, ಭೋ ಇತ್ಥಿಪುಮ.

ಸಾಸ್ಸಂಸೇ ಚಾನಙಿ-.

ಸಾಸದ್ದಸ್ಸ ಆನಙಿ ಹೋತಿ ಅಂಸೇ ಗೇ ಚ; ಸಾನಂ, ಸಾನಸ್ಸ, ಭೋ ಸಾನ.

ವತ್ತಹಾ ¶ ಸನನ್ನಂ ನೋನಾನಂ-.

ವತ್ತಹಾ ಸನನ್ನಂ ನೋನಾನಂ ಹೋನ್ತಿ ಯಥಾಕ್ಕಮ; ವತ್ತಹಾ ನೋ, ವತ್ತಹಾನಾನಂ.

ಬ್ರಹ್ಮಸ್ಸು ವಾ-.

ಬ್ರಹ್ಮಸ್ಸು ವಾ ಹೋತಿ ಸನಂಸು; ಬ್ರಹ್ಮುನೋ, ಬ್ರಹ್ಮಸ್ಸ, ಬ್ರಹ್ಮೂನಂ ಬ್ರಹ್ಮಾನಂ.

ನಾಮ್ಹಿ-.

ಬ್ರಹ್ಮಸ್ಸು ಹೋತಿ ನಾಮ್ಹಿ; ಬ್ರಹ್ಮುನಾ,

ಪುಮಕಮ್ಮಥಾಮದ್ಧಾನಂ ವಾ ಸಸ್ಮಾಸು ಚ-.

ಪುದೀನಮು ಹೋತಿ ವಾ ಸಸ್ಮಾಸು ನಾಮ್ಹಿ ಚ; ಪುಮುನೋ, ಪುಮಸ್ಸ; ಪುಮುನಾ, ಪುಮಾನಾ, ಪುಮುನಾ, ಪುಮಾನಾ; ಕಮ್ಮುನೋ, ಕಮ್ಮಸ್ಸ; ಕಮ್ಮುನಾ ಕಮ್ಮಸ್ಮಾ; ಕಮ್ಮುನಾ, ಕಮ್ಮನಾ; ಠಾಮುನೋ, ಠಾಮಸ್ಸ;ಠಾಮುನಾ, ಠಾಮಸ್ಮಾ; ಠಾಮುನಾ, ಠಾಮೇನ; ಅದ್ಧುನೋ, ಅದ್ಧಸ್ಸ; ಅದ್ಧುನಾ, ಅದ್ಧಸ್ಮಾ;ಅದ್ಧುನಾ, ಅದ್ಧನಾ.

ಯುವಾ ¶ ಸಸ್ಸನೋ-.

ಯುವಾ ಸಸ್ಸವಾ ಇನೋ ಹೋತಿ, ಯುವಿನೋ, ಯುವಸ್ಸ.

ನೋತ್ತಾತುಮಾ-.

ಅತ್ತಾತುಮೇಹಿ ಸಸ್ಸ ನೋ ಹೋತಿ ವಾ; ಅತ್ತನೋ, ಅತ್ತಸ್ಸ; ಆತುಮನೋ, ಆತುಮಸ್ಸ.

ಸುಹಿಸು ನಕ-.

ಅತ್ತಆತುಮಾನಂ ಸುಹಿಸು ವಾ ನಕ ಹೋತಿ; ಅತ್ತನೇಸು, ಅತ್ತೇಸು, ಆತುಮನೇಸು, ಆತುಮೇಸು; ಅತ್ತನೇಹಿ, ಅತ್ತೇಹಿ; ಆತುಮನೇಹಿ, ಆತುಮೇಹಿ–-ಕಥಂ?ವೇರಿನೇಸೂತಿ-ನಕ ಇತಿ ಯೋಗವಿಭಾಗಾ.

ಸ್ಮಾಸ್ಸನಾ ಬ್ರಹ್ಮಾ ಚ-.

ಬ್ರಹ್ಮ ಅತ್ತಆತುಮೇಹಿ ಚ ಸ್ಮಾಸ್ಸ ನಾ ಹೋತಿ; ಬ್ರಹ್ಮುನಾ, ಅತ್ತನಾ, ಆತುಮನಾ.

ಇಮೇತಾನಮೇನಾಣ್ವಾದೇಸೇ ದುತಿಯಾಯಂ-.

ಇಮಏತಸದ್ದಾನಂ ಕಥಿತಾನುಕಥನವಿಸಯೇ ದುತಿಯಾಯಮೇನಾದೇಸೋ ಹೋತಿ; ಇಮಂ ಭಿಕ್ಖುಂ ವಿನಯಮಜ್ಝಾಪಯಅಥೋ ಏನಂ ಧಮ್ಮಮಜ್ಝಾಪಯ, ಇಮೇ ಭಿಕ್ಖೂ ವಿನಯಮಜ್ಝಾಪಯ ಅಥೋ ಏನೇ ಧಮ್ಮಮಜ್ಝಾಪಯ; ಏವಮೇ ತಸ್ಸ ಚ ಯೋಜನೀಯಂ.

ಕಿಸ್ಸ ¶ ಕೋ ಸಬ್ಬಾಸು-.

ಸಬ್ಬಾಸು ವಿಭತ್ತಿಸುಕಿಸ್ಸಕೋ ಹೋತಿ; ಕೋ, ಕೇ, ಕಾ, ಕಾಯೋ, ಕಂ, ಕಾನಿ, ಕೇನೇಚ್ಚಾದಿ.

ಕಿ ಸಸ್ಮಿಂಸುವಾನಿತ್ಥಿಯಂ-.

ಅನಿತ್ಥಿಯಂ ಕಿಸ್ಸ ಕಿ ವಾ ಹೋತಿ ಸಸ್ಮಿಂಸು; ಕಿಸ್ಸ, ಕಸ್ಸ, ಕಿಸ್ಮಿಂ, ಕಸ್ಮಿಂ; ಅನಿತ್ಥಿಯನ್ತಿ-ಕಿಂ? ಕೋ, ಕಂ.

ಇಮಸ್ಸಿದಂ ವಾ-.

ಅಂಸಿಸು ಸಹ ತೇಹಿಇಮಸ್ಸಿದಂ ಹೋತಿ ವಾ ನಪುಂಸಕೇ; ಇದಂ, ಇಮಂ; ಇದಂ,ಇಮಂ.

ಅಮುಸ್ಸಾದುಂ-. ¶

ಅಂಸಿಸು ಸಹ ತೇಹಿ ಅಮುಸ್ಸ ಅದುಂ ಹೋತಿ ವಾ ನಪುಂಸಕೇ; ಅದುಂ, ಅಮುಂ; ಅದುಂ, ಅಮುಂ.

ಸುಮ್ಭಾಮ್ಭಸ್ಸಾಸ್ಮಾ-

ಅಹ್ಮಸ್ಸ ಅಸ್ಮಾ ಹೋತಿ ವಾ ಸುಮ್ಹಿ; ಭತ್ತೀರಸ್ಮಾಸು ಸಾ ತವ; ವಾತ್ವೇವ-ಅಮ್ಹೇಸು.

ನಮ್ಹಿ ತಿಚತುನ್ತಮಿತ್ಥಿಯಂ ತಿಸ್ಸಚತಸ್ಸಾ-.

ನಮ್ಹಿ ತಿಚತುನ್ನಂ ತಿಸ್ಸವತಸ್ಸಾ ಹೋನ್ತಿತ್ಥಿಯಂ ಯಥಾಕ್ಕಮಂ; ತಿಸ್ಸನ್ನಂ, ವತಸ್ಸನ್ನಂ; ಇತ್ಥಿಯನ್ತಿ-ಕಿಂ? ತಿಣ್ಣಂ, ಚತುನ್ನಂ.

ತಿಸ್ಸೋಚತಸ್ಸೋ ಯೋಮ್ಹಿ ಸವಿಭತ್ತೀನಂ-. ವಿಭತ್ತಿಸಹಿತಾನಂ ತಿವತುನ್ನಂ ಯೋಮ್ಹಿ ತಿಸ್ಸೋ ಚತಸ್ಸೋ ಹೋನ್ತಿತ್ಥಿಯಂ ಯಥಾಕ್ಕಮಂ; ತಿಸ್ಸೋ,ಚತಸ್ಸೋ

ತೀಣಿಚತ್ತಾರಿ ನಪುಂಸಕೇ-.

ಯೋಮ್ಹಿಸವಿಭತ್ತೀನಂ ತಿಚತುನ್ನಂ ಯಥಾಕ್ಕಮಂತೀಣಿ ಚತ್ತಾರಿ ಹೋನ್ತಿ ನಪುಂಸಕೇ; ತೀಣಿ, ಚತ್ತಾರಿ.

ಪುಮೇ ತಯೋಚತ್ತಾರೋ-.

ಯೋಮ್ಹಿ ಸವಿಭತ್ತೀನಂ ತಿಚತುನ್ನಂ ತಯೋಚತ್ತಾರೋ ಹೋನ್ತಿ ಯಥಾಕ್ಕಮಂ ಪುಲ್ಲಿಙ್ಗೇ; ತಯೋ, ಚತ್ತಾರೋ.

ಚತುರೋವಾ ¶ ಚತುಸ್ಸ-.

ಚತುಸದ್ದಸ್ಸ ಸವಿಭತ್ತಿಸ್ಸ ಯೋಮ್ಭಿ ಚತುರೋ ವಾ ಹೋತಿ ಪುಲ್ಲಿಙ್ಗೇ; ಚತುರೋ ಜನಾ ಸಂವಿಧಾಯ; ಕಥಂ? ಚತುರೋ ನಿಮಿತ್ತೇನಾದ್ದಸಾಸಿನ್ತಿ ಲಿಙ್ಗವಿಪಲ್ಲಾಸಾ.

ಮಯಮಸ್ಮಾಮ್ಹಸ್ಸ-.

ಯೇಯಾಸ್ವಮ್ಹಸ್ಸ ಸವಿಭತ್ತಿಸ್ಸಅಸ್ಮಾಕಂಮಮಂ ಹೋನ್ತಿ ವಾ ಯಥಾಕ್ಕಮಂ; ಅಸ್ಮಾಕಂ, ಅಮ್ಹಾಕಂ; ಮಮಂ, ಮಮ.

ಸಿಮ್ಭಹಂ-.

ಸಿಮ್ಹಿ ಅಮ್ಹಸ್ಸ ಸವಿಭತ್ತಿಸ್ಸ ಅಹಂ ಹೋತಿ; ಅಹಂ.

ತುಮ್ಹಸ್ಸ ತುವಂತ್ವಮಮ್ಹಿ ಚ-.

ಅಮ್ಹೀ ಸಿಮ್ಹಿ ಚ ತುಹ್ಮಸ್ಸ ಸವಿಭತ್ತಿಸ್ಸ ತುವಂತ್ವಂ ಹೋನ್ತಿ ಯಥಾಕ್ಕಮಂ; ತುವಂ, ತ್ವಂ.

ತಯಾತಯೀನಂ ತ್ವಂ ವಾ ತಸ್ಸ-.

ತುಮ್ಹಸ್ಸತಯಾತಯೀನಂ ತಕಾರಸ್ಸತ್ವ ಹೋತಿ ವಾ; ತ್ವಯಾ, ತಯಾ; ತ್ವಯಿ, ತಯಿ.

ಸ್ಮಾಮ್ಹಿ ತ್ವಮ್ಹಾ-.

ಸ್ಮಾಮ್ಹಿ ತುಮ್ಹಸ್ಸ ಸವಿಭತ್ತಿಸ್ಸ ತ್ವಮ್ಹಾ ಹೋತಿ ವಾ; ಪತ್ತಾ ನಿಸ್ಸಂಸಯಂ [ ] ತ್ವಮ್ಹಾ–-ವಾತ್ವೇವ-ತ್ವಯಾ.

ನ್ತನ್ತುನಂ ¶ ನ್ತೋ ಯೋಮ್ಹಿ ಪಠಮೇ-.

ಪಠಮೇ ಯೋಮ್ಹಿ ನ್ತನ್ತುನಂ ಸವಿಭತ್ತಿನಂ ನ್ತೋ ಇಚ್ಚಾದೇಸೋ ವಾ ಹೋತಿ; ಗಚ್ಛನ್ತೋ, ಗಚ್ಛನ್ತಾ; ಗುಣವನ್ತೋ, ಗುಣವನ್ತಾ.

ತಂ ನಮ್ಹಿ-.

ನಮ್ಹಿ ನ್ತನ್ತುನಂ ಸವಿಭತ್ತಿನಂ ತಂ ವಾ ಹೋತಿ; ಗಚ್ಛತಂ, ಗಚ್ಛನ್ತಾನಂ; ಗುಣವತಂ, ಗುಣವನ್ತಾನಂ.

ತೋತಾತಿತಾ ಸಸ್ಮಾಸ್ಮಿಂನಾಸು-.

ಸಾದಿಸುನ್ತನ್ತುನಂ ಸವಿಭತ್ತಿನಂ ತೋತಾತಿತಾ ಹೋನ್ತಿ ವಾ ಯಥಾಕ್ಕಮಂ; ಗಚ್ಛತೋ, ಗಚ್ಛನ್ತಸ್ಸ; ಗುಣವತೋ, ಗುಣವನ್ತಸ್ಸ; ಗಚ್ಛತಾ, ಗಚ್ಛನ್ತಮ್ಹಾ; ಗುಣವತಾ, ಗುಣವನ್ತಮ್ಹಾ; ಗಚ್ಛತಿ, ಗಚ್ಛನ್ತೇ;ಗುಣವತಿ, ಗುಣವನ್ತೇ; ಗಚ್ಛತಾ, ಗಚ್ಛನ್ತೇನ; ಗುಣವತಾ, ಗುಣವನ್ತೇನ.

ಟಟಾಅಂ ಗೇ-.

ಗೇ ಪರೇ ನ್ತನ್ತುನಂ ಸವಿಭತ್ತೀನಂ ಟಟಾಅಂ ಇಚ್ಚಾದೇಸಾ ಹೋನ್ತಿ; ಭೋ ಗಚ್ಛ, ಭೋ ಗಚ್ಛಾ, ಭೋಕ ಗಚ್ಛಂ; ಭೋ ಗುಣವ, ಭೋ ಗುಣವಾ, ಭೋ ಗುಣವಂ.

ಯೋಮ್ಹಿ ¶ ದ್ವಿನ್ನಂ ದುವೇಞ್ಚೇ-.

ಯೋಮ್ಹಿ ದ್ವಿಸ್ಸ ಸವಿಭತ್ತಿಸ್ಸ ದುವೇದ್ವೇ ಹೋನ್ತಿ ಪಚ್ಚೇಕಂ; ದುವೇ, ದ್ವೇ.

ದುವಿನ್ನಂ ನಮ್ಹಿ ವಾ-.

ನಮ್ಹಿ ದ್ವಿಸ್ಸ ಸವಿಭತ್ತಿಸ್ಸ ದುವಿನ್ನಂ ಹೋತಿ ವಾ; ದುವಿನ್ನಂ, ದ್ವಿನ್ನಂ.

ರಾಜಸ್ಸ ರಞ್ಞಂ-.

ನಮ್ಹಿ ರಾಜಸದ್ದಸ್ಸಸವಿಭತ್ತಿಸ್ಸರಞ್ಞಂ ಹೋತಿ ವಾ; ರಞ್ಞಂ, ರಜಾನಂ

ನಾಸ್ಮಾಸು ರಞ್ಞಾ-.

ನಾಸ್ಮಾಸು ರಾಜಸ್ಸ ಸವಿಭತ್ತಿಸ್ಸರಞ್ಞಾ ಹೋತಿ, ರಞ್ಞಾ ಕತಂ, ರಞ್ಞಾನಿಸ್ಸಟಂ.

ರಞ್ಞೋರಞ್ಞಸ್ಸರಾಜಿನೋ ಸೇ-.

ಸೇ ರಾಜಸ್ಸ ಸವಿಭತ್ತಿಸ್ಸ ರಞ್ಞೋರಞ್ಞಸ್ಸರಾಜಿನೋ ಹೋನ್ತೀ; ರಞ್ಞೋ, ರಞ್ಞಸ್ಸ, ರಾಜಿನೋ.

ಸ್ಮಿಮ್ಹಿ ರಞ್ಞೇರಾಜಿನಿ-.

ಸ್ಮಿಮ್ಹಿ ರಾಜಸ್ಸ ಸವಿಭತ್ತಿಸ್ಸ ರಞ್ಞೇರಾಜಿನಿ ಹೋನ್ತಿ; ರಞ್ಞೇ,ರಾಜಿನಿ.

ಸಮಾಸೇ ವಾ-.

ಸಮಾಸವಿಸಯೇ ಏತೇ ಆದೇಸಾ ರಾಜಸ್ಸವಾ ಹೋನ್ತಿ; ಕಾಸಿರಞ್ಞಾ, ಕಾಸಿರಾಜೇನ; ಕಾಸಿರಞ್ಞಾ, ಕಾಸಿರಾಜಸ್ಮಾ; ಕಾಸಿರಞ್ಞೋ, ಕಾಸಿರಾಜಸ್ಸ; ಕಾಸಿರಞ್ಞೇ, ಕಾಸಿರಾಜೇ.

ಸ್ಮಿಮ್ಹಿ ¶ ತುಮ್ಹಾಮ್ಹಾನಂತಯಿಮಯಿ-.

ಸ್ಮಿಮ್ಹಿ ತುಮ್ಹಅಮ್ಹಸದ್ದಾನಂ ಸವಿಭತ್ತೀನಂ ತಯಿಮಯಿ ಹೋನ್ತಿ ಯಥಾಕ್ಕಮಂ; ತಯಿ,ಮಯಯಿ.

ಅಮ್ಹಿ ತಂಮಂತವಂಮಮಂ-.

ಅಮ್ಹಿ ತುಮ್ಹಅಮ್ಹಸದ್ದಾನಂ ಸವಿಭತ್ತೀನಂ ತಂಮಂತವಂಮಮಂ ಹೋನ್ತಿ ಯಥಾಕ್ಕಮಂ; ತಂ, ಮಂ, ತವಂ, ಮಮಂ.

ನಾಸ್ಮಾಸುತಯಾಮಯಾ-.

ನಾಸ್ಮಾಸು ತುಮ್ಹಅಮ್ಹಸದ್ದಾನಂ ಸವಿಭತ್ತೀನಂ ತಯಾಮಯಾ ಹೋನ್ತಿ ಯಥಾಕ್ಕಮಂ; ತಯಾ ಕತಂ, ಮಯಾ ಕತಂ; ತಯಾ ನಿಸ್ಸಟಂ, ಮಯಾ ನಿಸ್ಸಟಂ.

ತವಮಮತುಯ್ಹಂಮಯ್ಹಂ ಸೇ-.

ಸೇತುಮ್ಹಅಮ್ಹಸದ್ದಾನಂ ಸವಿಭತ್ತೀನಂ ತವಮಮತುಯ್ಹಂಮಯ್ಹಂ ಹೋನ್ತಿ ಯಥಾಕ್ಕಮಂ; ತವ, ತುಯ್ಹಂ; ಮಮ,ಮಯ್ಹಂ.

ಙಂಙಕಂ ನಮ್ಹಿ-.

ನಮ್ಹಿ ತುಮ್ಹಅಮ್ಹಸದ್ದಾನಂ ಸವಿಭತ್ತೀನಂ ಙಂಙಾಕಂ ಹೋನ್ತಿ ಪಚ್ಚೇಕಂ; ತುಮ್ಹಂ, ತುಮ್ಹಾಕಂ, ಅಮ್ಹಂ, ಅಮ್ಹಾಕಂ–-ಯಥಾಸಙ್ಖ್ಯಮತ್ರ ನ ವಿವಚ್ಛತೇ.

ದುತಿಯೇ ¶ ಯೋಮ್ಹಿ ವಾ-.

ತುಮ್ಹಅಮ್ಹಸದ್ದಾನಂ ಸವಿಭತ್ತೀನಂ ಪಚ್ಚೇಕಂ ಙಂಙಾಕಂ ವಾ ಹೋನ್ತಿ ಯೋಮ್ಹಿ ದುತಿಯೇ; ತುಮ್ಹಂ’ತುಮ್ಹಾಕಂ, ತುಮ್ಹೇ; ಅಮ್ಹಂ,ಅಮ್ಹಾಕಂ,ಅಮ್ಹೇ.

ಅಪಾದಾದೋ ಪದತೇಕವಾಕ್ಯೇ-.

ಇದಮಧಿಕತಂ ವೇದಿತಬ್ಬಂ; ಪಜ್ಜತೇ’ನೇನತ್ಥೋತಿ-ಪದಂ, ಸ್ಯಾದ್ಯನ್ತಂ ತ್ಯಾದ್ಯಾನ್ತಞ್ಚ; ಪದಸಮೂಹೋ ವಾಕ್ಯಂ.

ಯೋನಂಹಿಸ್ವಪಞ್ಚಮ್ಯಾ ವೋನೋ-.

ಅಪಞ್ಚಮಿಯಾ ಯೋನಂಹಿಸ್ವಪಾದಾದೋ ವತ್ತಮಾನಾನಂ ಪದಸ್ಮಾ ಪರೇಸಂ ಏಕವಾಕ್ಯೇ ಠಿತಾನಂ ತುಮ್ಹಅಮ್ಹಸದ್ದಾನಂ ಸವಿಭತ್ತೀನಂ ವೋ ನೋ ಹೋನ್ತಿ ವಾ ಯಥಾಕ್ಕಮಂ; ತಿಟ್ಠಥ ವೋ, ತಿಟ್ಠಥ ತುಮ್ಹೇ; ತಿಟ್ಠಾಮ ನೋ, ತಿಟ್ಠಾಮ ಮಯಂ; ಪಸ್ಸತಿ ವೋ, ಪಸ್ಸತಿ ತುಮ್ಹೇ; ಪಸ್ಸತಿ ನೋ, ಪಸ್ಸತಿಅಮ್ಹೇ; ದೀಯತೇ ವೋ, ದೀಯತೇ ತುಮ್ಹಂ; ದೀಯತೇ ನೋ,

ದೀಯತೇ ¶ ಅಮ್ಹಂ; ಧನಂ ವೋ, ಧನಂ ತುಮ್ಹಂ; ಧನಂ ನೋ, ಧನಂ ಅಮ್ಹಂ; ಕತಂ ವೋ, ಕತಂ ತುಮ್ಹೇಹಿ; ಕತಂ ನೋ, ಕತಂ ಅಮ್ಹೇಹಿ–-ಅಪಞ್ಚಮ್ಯಾತಿ-ಕಿಂ?ನಿಸ್ಸಟಂ ತುಮ್ಹೇಹಿ, ನಿಸ್ಸಟಂ ಅಮ್ಹೇಹಿ; ಅಪಾದಾದೋತ್ವೇವ

‘‘ಬಲಞ್ಚ ಭಿಕ್ಖೂನಮನುಪ್ಪದಿನ್ನಂ,

ತುಮ್ಹೇಹಿ ಪುಞ್ಞಂ ಪಸುತಂ ಅನಪ್ಪಕಂ’’;

ಪದತೋತ್ವೇವ- ತುಮ್ಹೇ ತಿಟ್ಠಥ; ಏಕವಾಕ್ಯೇತ್ವೇವ- ದೇವದತ್ತೋ ತಿಟ್ಠತಿ ಗಾಮೇ, ತುಮ್ಹೇ ತಿಟ್ಠಥನಗರೇ; ಸವಿಭತ್ತೀನಂತ್ವೇವ- ಅರಹತಿ ಧಮ್ಮೋ ತುಮ್ಹಾದಿನಂ; ಅರಹತಿ ಧಮ್ಮೋ ಅಮ್ಹಾದಿಸಾನಂ.

ತೇಮೇ ನಾಸೇ-.

ನಾಮ್ಹಿ ಸೇ ಚ ಅಪಾದಾದೋ ವತ್ತಮಾನಾನಂ ಪದಸ್ಮಾ ಪರೇಸಂ ಏಕ ವಾಕ್ಯೇ ಠಿತಾನಂ ತುಮ್ಹಅಮ್ಭಸದ್ದಾನಂ ಸವಿಭತ್ತೀನಂ ತೇಮೇ ವಾ ಹೋನ್ತಿ ಯಥಾಕ್ಕಮಂ; ಕತಂ ತೇ, ಕತಂ ತಯಾ; ಕತಂಮೇ, ಕತಂ ಮಯಾ; ದೀಯತೇ ತೇ, ದೀಯತೇ ತವ; ದೀಯತೇ ಮೇ, ದೀಯಯತೇ ಮಮ; ಧನಂ ತೇ, ಧನಂಮೇ, ಧನಂ ಮಮ.

ಅನ್ವಾದೇಸೇ-.

ಕಥಿತಾನುಕಥನವಿಸಯೇ ತುಮ್ಹಅಮ್ಹಸದ್ದಾನಮಾದೇಸಾ ನಿಚ್ಚಂ ಭವನ್ತಿ ಪುನಬ್ಬಿಧಾನಾ; ಗಾಮೋ ತುಮ್ಹಂ ಪರಿಗ್ಗಹೋ, ಅಥೋ ಜನಪದೋ ವೋ ಪರಿಗ್ಗಹೋ.

ಸಪುಬ್ಬಾ ಪಠಮನ್ತಾ ವಾ-.

ವಿಜ್ಜಮಾನಪುಬ್ಬಸ್ಮಾ ¶ ಪಠಮನ್ತಾ ಪರೇಸಂ ತುಮ್ಹಅಮ್ಹಸದ್ದಾನಮಾ ದೇಸಾ ವಾ ಹೋನ್ತಿ ಅನ್ವಾದೇಸೇ’ಪಿ; ಗಾಮೇ ಪಟೋ ತುಮ್ಹಾಕಂ, ಅಥೋ ನಗರೇ ಕಮ್ಬಲೋ ವೋ; ಅಥೋ ನಗರೇ ಕಮ್ಬಲೋ ತುಮ್ಹಾಕಂ; ಸಪುಬ್ಬಾತಿ-ಕಿಂ? ಪಟೋ ತುಮ್ಹಾಕಂ, ಅಥೋ ಕಮ್ಬಲೋ ವೋ; ಪಠ ಮನ್ತಾತಿ-ಕಿಂ-ಪಟೋ ನಗರೇ ತುಮ್ಹಾಕಂ, ಅಥೋ ಕಮ್ಬಲೋ ಗಾಮೇ ವೋ.

ನ ವವಾಹಾಹೇವಯೋಗೇ-.

ಚಾದೀಹಿ ಯೋಗೇ ತುಮ್ಹಅಮ್ಹಸದ್ದಾನಮಾದೇಸಾ ನ ಹೋನ್ತಿ; ಗಾಮೋ ತವ ಚ ಪರಿಗ್ಗಹೋ, ಮಮ ಚ ಪರಿಗ್ಗಹೋ; ಗಾಮೋ ತವ ವಾ ಪರಿಗ್ಗಹೋ, ಮಮ ವಾ ಪರಿಗ್ಗಹೋ; ಗಾಮೋ ತವಹ ಪರಿಗ್ಗಹೋ, ಮಮಹ ಪರಿಗ್ಗಹೋ; ಗಾಮೋ ತವಾಹ ಪರಿಗ್ಗಹೋ, ಮಮಾಹ ಪರಿಗ್ಗ ಹೋ; ಗಾಮಾ ತವೇವ ಪರಿಗ್ಗಹೋ, ಮಮೇವ ಪರಿಗ್ಗಹೋ; ಏವಂ ಸಬ್ಬತ್ಥ ಉದಾಹರರಿತಬ್ಬಂ–-ಯೋಗೇತಿ ಕಿಂ? ಗಾಮೋಚ ತೇ ಪರಿಗ್ಗಹೋ, ನಗರಞ್ಚ ಮೇ ಪರಿಗ್ಗಹೋ.

ದಸ್ಸನತ್ಥೇನಾಲೋಚನೇ-.

ದಸ್ಸನತ್ಥೇಸು ಆಲೋಚನವಜ್ಜಿತೇಸು ಪಯುಜ್ಜಮಾನೇಸು ತುಮ್ಹ ಅಮ್ಹಸದ್ದಾನಮಾದೇಸಾ ನ ಹೋನ್ತಿ; ಗಾಮೋ ತುಮ್ಹೇ ಉದ್ದಿಸ್ಸಾಗತೋ, ಗಾಮೋ ಅಮ್ಹೇ ಉದ್ದಿಸ್ಸಾಗತೋ–-ಅನಾಲೋಚನೇತಿ-ಕಿಂ? ಗಾಮೋ ವೋ ಆಲೋವೇತಿ, ಗಾಮೋ ನೋ ಆಲೋಚೇತಿ.

ಆಮನ್ತಣಂ ¶ ಪುಬ್ಬಮಸನ್ತಂವ-.

ಆಮನ್ತಣಂ ಪುಬ್ಬಮವಿಜ್ಜಮಾನಂ ವಿಯ ಹೋತಿ ತುಮ್ಹಅಮ್ಹಸದ್ದಾನ ಮಾದೇಸವಿಸಯೇ; ದೇವದತ್ತ ತವ ಪರಿಗ್ಗಹೋ–-ಆಮನ್ತಣನ್ತಿಕಿಂ? ಕಮ್ಬಲೋ ತೇ ಪರಿಗ್ಗಹೋ; ಪುಬ್ಬನ್ತಿ-ಕಿಂ?’ಮಯೇತಂ ಸಬ್ಬ ಮಕ್ಖಾತಂ ತುಮ್ಹಾಕಂ ದ್ವಿಜಪುಙ್ಗವಾ’ ಪರಸ್ಸ ಹಿ [ ] ಅವಿಜ್ಜಮಾನನ್ತಾ ಅಪಾದಾದೋತಿ-ಪಟಿಸೇಧೋನ ಸಿಯಾ? ಇವಾತಿ-ಕಿಂ? ಸವನಂ[ ] ಯಥಾ ಸಿಯಾ.

ನ ಸಾಮಞ್ಞವಚನಮೇಕತ್ಥೇ-.

ಸಮಾನಾಧಿಕರಣೇ ಪರತೋ ಸಾಮಞ್ಞವಚನಮಾಮನ್ತಣಮಸನ್ತಂ ವಿಯ ನ ಹೋತಿ; ಮಾಣವಕ ಜಟಿಲಕ ತೇಪರಿಗ್ಗಹೋ–-ಪರಸ್ಸಾ ವಿಜ್ಜಮಾನತ್ತೇ’ಪಿ ಪುಬ್ಬರೂಪಮುಪಾದಾಯಾದೇಸೋ ಹೋತಿ; ಸಾಮಞ್ಞ ವಚನನ್ತಿ-ಕಿಂ? ದೇವದತ್ತ ಮಾಣವಕ ತವ ಪರಿಗ್ಗಹೋ; ಏಕತ್ಥೇತಿಕಿಂ? ದೇವದತ್ತ ಯಞ್ಞದತ್ತ ತುಮ್ಹಂ ಪರಿಗ್ಗಹೋ.

ಬಹುಸು ¶ ವಾ-.

ಬಹುಸು ವತ್ತಮಾನಮಾಮನ್ತಣಂ ಸಾಮಞ್ಞವಚನಮೇಕತ್ಥೇ ಅವಿಜ್ಜಮಾನಂ ವಿಯ ವಾ ನ ಹೋತಿ; ಬ್ರಾಹ್ಮಣಾ ಗುಣವನ್ತೋ ತುಮ್ಹಾಕಂ ಪರಿಗ್ಗಹೋ; ಬ್ರಾಹ್ಮಣಾ ಗುಣವನ್ತೋ ವೋ ಪರಿಗ್ಗಹೋ.

ಇತಿ ಮೋಗ್ಗಲ್ಲಾನೇ ವ್ಯಾಕರಣೇ ವುತ್ತಿಯಂ ಸ್ಯಾದಿಕಣ್ಡೋ ದುತಿಯೋ.

ಸ್ಯಾದಿ ¶ ಸ್ಯಾದಿನೇಕತ್ಥಂ-.

ಸ್ಯಾದ್ಯನ್ತಂ ಸ್ಯಾದ್ಯಾನ್ತೇನ ಸಹೇಕತ್ಥಂ ಹೋತೀತಿ-ಇದಮಧಿಕತಂ ವೇದಿತಬ್ಬಂ; ಸೋ ಚ ಭಿನ್ನತ್ಥಾನಮೇಕತ್ಥಿಭಾವೋ ಸಮಾಸೋತಿ ವುಚ್ಚತೇ.

ಅಸಂಖ್ಯಂ ¶ ವಿಭತ್ತಿಸಮ್ಪತ್ತಿಸಮೀಪಸಾಕಲ್ಯಾಭಾವಯಥಾ ಪಚ್ಛಾಯುಗಪದತ್ಥೇ-.

ಅಸಂಖ್ಯಂ ಸ್ಯ್ಯಾದ್ಯನ್ತಂ ವಿಭತ್ಯಾದೀನಮತ್ಥೇ ವತ್ತಮಾನಂ ಸ್ಯಾದ್ಯನ್ತೇನ ಸಹೇಕತ್ಥಂ ಭವತಿ; ತತ್ಥ ವಿಭತ್ಯತ್ಥೇ ತಾವ-ಇತ್ಥಿಸು ಕಥಾ ಪವತ್ತಾ ಅಧಿತ್ಥಿ–-ಸಮ್ಪತ್ತಿ ದ್ವಿಧಾ ಅತ್ತಸಮ್ಪತ್ತಿ ಸಮಿದ್ಧಿ ಚಸಮ್ಪನ್ನಂ ಬ್ರಹ್ಮಂ ಸಬ್ರಹ್ಮಂ, ಲಿಚ್ಛವೀನಂ; ಸಮಿದ್ಧಿ ಭಿಕ್ಖಾನಂ ಸುಭಿಕ್ಖಂ. ಸಮೀಪೇ-ಕುಮ್ಭಸ್ಸ ಸಮೀಪಮುಪಕುಮ್ಭಂ–-ಸಾಕಲ್ಯೇ-ಸತಿಣಮಜ್ಝೋ ಹರತಿ; ಸಾಗ್ಗ್ಯಧೀತೇ–-ಅಭಾವೋ ಸಮ್ಬನ್ಧಿಭೇದಾ ಬಹುವಿಧೋ; ತತ್ರ ಇದ್ಧಾಭಾವೇ-ವಿಗತಾ ಇದ್ಧಿ ಸದ್ದಿಕಾನಂ ದುಸ್ಸದ್ದಿಕಂ; ಅತ್ಥಾಭಾವೇ-ಅಭಾವೋ ಮಕ್ಖಿಕಾನಂ ನಿಮ್ಮಕ್ಖಿಕಂ; ಅತಿಕ್ಕಮಾಭಾವೇ-ಅತಿಗತಾನಿ ತಿಣಾನಿ ನಿತ್ತಿಣಂ; ಸಮ್ಪತಾಭಾವೇ-ಅತಿಗತಂ ಲಹುಪಾಪುರಣಂ ಅತಿ ಲಹುಪಾಪುರಣಂ; ಲಹುಪಾಪುರಣಸ್ಸ ನಾಯಮುಪಭೋಗಕಾಲೋತಿ ಅತ್ಥೋ. ಯಯಥಾತ್ಥೋ’ನೇಕವಿಧೋ; ತತ್ರ ಯೋಗ್ಗತಾಯಂ-ಅನುರೂಪಂ ಸುರೂಪೋ ವಹತಿ; ವಿಚ್ಛಾಯಂ -ಅನ್ವದ್ಧಮಾಸಂ; ಅತ್ಥಾನತಿವತ್ತಿಯಂ- ಯಥಾಸತ್ತಿ; ಸದಿಸತ್ತೇ- ಸದಿಸೋ ಕಿಖಿಯಾ[ ] ಸಕಿಖಿ; ಆನುಪುಬ್ಬಿಯಂ- ಅನುಜೇಟ್ಠಂ; ಪಚ್ಛಾತ್ಥೇ [ -]ಅನುರಥಂ; ಯುಗಪದತ್ಥೇ-ಸಚಕ್ಕಂ ನಿಧಿ.

ಯಥಾ ¶ ನ ತುಲ್ಯೇ-.

ಯಥಾಸದ್ದೋತುಲ್ಯತ್ಥೇ ವತ್ತಮಾನೋ ಸ್ಯಾದ್ಯನ್ತೇನ ಸಹೇಕತ್ಥೋ ನ ಭವತಿ; ಯಥಾ ದೇವದತ್ತೋ ತಥಾ ಯಞ್ಞದತ್ತೋ.

ಯಾವಾವಧಾರಣೇ-.

ಯಾವಸದ್ದೋ’ವಧಾರಣೇ ವತ್ತಮಾನೋ ಸ್ಯಾದ್ಯನ್ತೇನ ಸಹೇಕತ್ಥೋ ಭವತಿ; ಅವಧಾರಣಮೇತ್ತಕತಾ ಪರಿಚ್ಛೇದೋ; ಯಾವಾಮತ್ತಂ ಬ್ರಾಹ್ಮಣೇ ಆಮನ್ತಯ; ಯಾವಜೀವಂ–-ಅವಧಾರಣೇತಿ-ಕಿಂ, ಯಾವ ದಿನ್ನಂತಾವ ಭುತ್ತಂ ನಾವಧಾರಯಾಮಿ ಕಿತ್ತಕಂ ಮಯಾ ಭುತ್ತನ್ತಿ.

ಪಯ್ಯಪಾಬಹಿತಿರೋಪುರೇಪಚ್ಛಾವಾ ಪಞ್ಚಮ್ಯಾ-.

ಪರಿಆದಯೋ ವಞ್ಚಮ್ಯನ್ತೇನ ಸಹೇಕತ್ಥಾ ಹೋನ್ತಿ ವಾ; ಪರಿ ಪಬ್ಬತಂ ವಸ್ಸಿ ದೇವೋ, ಪರಿಪಬ್ಬತಾ; ಅಪಪಬ್ಬತಂ ವಸ್ಸಿ ದೇವೋ, ಅಪ ಪಬ್ಬತಾ; ಆಪಾಟಲಿಪುತ್ತಂ ವಸ್ಸಿದೇವೋ, ಆಪಾಟಲಿಪುತ್ತಾ; ಬಹಿಗಾಮಂ, ಬಹಿಗಾಮಾ; ತಿರೋಪಬ್ಬತಂ, ತಿರೋಪಬ್ಬತಾ; ಪುರೇಭತ್ತಂ, ಪುರೇಭತ್ತಾ; ಪಚ್ಛಾಭತ್ತಂ, ಪಚ್ಛಾಭತ್ತಾ–-ವೇತಾಧಿಕಾರೋ

ಸಮೀಪಾಯಾಮೇಸ್ವನು-. ¶

ಅನುಸದ್ದೋ ಸಾಮೀಪ್ಯೇ ಆಯಾಮೇ ಚ ವತ್ತಮಾನೋ ಸ್ಯಾದ್ಯನ್ತೇನ ಸಹೇಕತ್ಥೋ ಹೋತೀ ವಾ; ಅನುವನಮಸನಿ ಗತಾ; ಅನುಗಙ್ಗಂ ಬಾರಾಣಸೀ–-ಸಮೀಪಾಯಾಮೇಸ್ವಿತಿ-ಕಿಂ, ರುಕ್ಖಮನುವಿಜ್ಜೋತತೇ ವಿಜ್ಜು.

ತಿಟ್ಠಗ್ವಾದಿನಿ-.

ತಿಟ್ಠಗುಪ್ಪಭುತೀನಿ, ಏಕತ್ಥಿಭಾವವಿಸಯೇ ನಿಪಾತೀಯನ್ತೇ;’ತಿಟ್ಠನ್ತೀ ಗಾವೋ ಯಸ್ಮಿಂ ಕಾಲೇ’ತಿಟ್ಠಗು, ಕಾಲೋ; ವಹಗ್ಗು, ಕಾಲೋ; ಆಯತಿಗವಂ, ಖಲೇಯವಂ, ಲೂನಯವಂ, ಲೂಯಮಾನಯವಮಿಚ್ಚಾದಿ–-ವ್ಯನ್ತೋ’ಪೇತ್ಥ; ಕೇಸಾಕೇಸಿ; ದಣ್ಡಾದಣ್ಡಿ–-ತಥಾ ವೇಲಾಪ್ಪಭಾವನತ್ಥೋ’ಪಿ; ಪಾತೋ ನಹಾನಂ ಪಾತನಹಾನಂ; ಸಾಯಂ ನಹಾನಂ ಸಾಯನಹಾನಂ; ಪಾತಕಾಲಂ, ಸಾಯಕಾಲಂ; ಪಾತಮೇಘಂ, ಸಾಯಮೇಘಂ; ಪಾತಮಗ್ಗಂ, ಸಾಯಮಗ್ಗಂ.

ಓರೇಪರಿಪಟಿಪಾರೇಮಜ್ಝೇಹೇಠುದ್ಧಾಧೋನ್ತೋ ¶ ವಾ ಛಟ್ಠೀಯಾ-.

ಓರಾದಯೋ ಸದ್ದಾ ಛಟ್ಠಿಯನ್ತೇನ ಸಹೇಕತ್ಥಾ ವಾ ಹೋನ್ತಿ; ಏಕಾರನ್ತತ್ತಂ ನಿಪಾತನತೋ–-ಓರೇಗಙ್ಗಂ; ಉಪರಿಸಿಖರಂ; ಪಟಿ ಸೋತಂ; ಪಾರೇಯಮುನಂ; ಮಜ್ಝೇಗಙ್ಗಂ; ಹೇಟ್ಠಾಪಾಸಾದಂ; ಉದ್ಧಗಙ್ಗಂ; ಅಧೋಗಙ್ಗಂ; ಅನ್ತೋಪಾಸಾದಂ–-ಪುನ ವಾವಿಧಾನಾ ಗಙ್ಗಾಓರಮಿಚ್ಚಾ ದಿಪಿ ಹೋತಿ.

ತಂ ¶ ನಪುಂಸಕಂ-.

ಯದೇತಮತಕ್ಕನ್ತಮೇಕತ್ಥಂ ತಂ ನಪುಂಸಕಲಿಙ್ಗಂ ವೇದಿತಬ್ಬಂ; ತಥಾ ವೇವೋದಾಹಟಂ; ವಾ ಕ್ವಚಿ ಬಹುಲಾಧಿಕಾರಾ–-ಯಥಾಪರಿಸಂ, ಯಥಾ ಪರಿಸಾಯ; ಸಕಾಯ ಸಕಾಯ ಪರಿಸಾಯಾತಿ ಅತ್ಥೋ.

ಅಮಾದಿ-.

ಅಮಾದಿಸ್ಯಾದ್ಯನ್ತಂ ಸ್ಯಾದ್ಯಾನ್ತೇನ ಸಹ ಬಹುಲಮೇಕತ್ಥಂ ಹೋತಿ;’ಗಾಮಂ ಗತೋ’ ಗಾಮಗತೋ;’ಮುಹುತ್ತಂ ಸುಖಂ’ ಮುಹುತ್ತಸುಖಂ. ವುತ್ತಿಯೇ ವೋಪಪದಸಮಾಸೇ-ಕುಮ್ಭಕಾರೋ; ಸಪಾಕೋ; ತನ್ತವಾಯೋ; ಚರಾ ಹರೋ–-ನ್ತಮಾನಕ್ತವನ್ತುಹಿ ವಾಕ್ಯಮೇವ; ಧಮ್ಮಂ ಸುಣನ್ತೋ; ಧಮ್ಮಂ ಸುಣಮಾನೋ; ಓದನಂ ಭುತ್ತವಾ.’

ರಞ್ಞಾ ಹತೋ’ ರಾಜಹತೋ;’ಅಸಿನಾ ಛಿನ್ನೋ’ ಅಸಿಚ್ಛಿನ್ನೋ; ಪಿತುಸದಿಸೋ; ಪಿತುಸಮೋ; ಸುಖಸಹಗತಂ;’ದಧಿನಾ ಉಪಸಿತ್ತಂ ಭೋಜನಂ’ದಧಿಭೋಜನಂ;’ಗುಳೇನ ಮಿಸ್ಸೋ ಓದನೋ’ ಗುಳೋದನೋ. ವುತ್ತಿ ಪದೇನೇವೋಪಸಿತ್ತಾದಿಕ್ರಿಯಾಯಾಖ್ಯಾಪನತೋ ನತ್ಥಾಯುತ್ತತ್ಥತಾ.

ಕ್ವವಿ ¶ ವುತ್ತಿಯೇವ; ಉರಗೋ ಪಾದಪೋ–-ಕ್ವವಿ ವಾಕ್ಯಮೇವ; ಫರಸುನಾ ಛಿನ್ನವಾ; ದಸ್ಸನೇನ ಪಹಾತಬ್ಬಾ.’

ಬುದ್ಧಸ್ಸದೇಯ್ಯಂ’ ಬುದ್ಧದೇಯ್ಯಂ;’ಯೂಪಾಯ ದಾರು’ ಯೂಪದಾರು;’ರಜನಾಯ ದೋಣಿ’ ರಜನದೋಣಿ; ಇಧ ನ ಹೋತಿ-ಸಙ್ಘಸ್ಸ ದಾತಬ್ಬಂ–-ಕಥಂ, ಏತದತ್ಥೋ ಏತದತ್ಥನ್ತಿ-ಅಞ್ಞಪದತ್ಥೇ ಭವಿಸ್ಸತಿ.’

ಸವರೇಹಿ ಭಯಂ’ ಸವರಭಯಂ; ಗಾಮನಿಗ್ಗತೋ, ಮೇಥುನಾಪೇತೋ. ಕ್ವಚಿ ವುತ್ತಿಯೇವ; ಕಮ್ಮಜಂ, ಚಿತ್ತಜಂ–-ಇಧ ನ ಹೋತಿ-ರುಕ್ಖಾ ಪತಿತೋ.’

ರಞ್ಞೋ ¶ ಪುರಿಸೋ’ ರಾಜಪುರಿಸೋ–-ಬಹುಲಾಧಿಕಾರಾ ನ್ತಮಾನ ನಿದ್ಧಾರಿಯಪೂರಣಭಾವತಿತ್ತತ್ಥೇಹಿ ನ ಹೋತಿ; ಮಮಾನುಕುಬ್ಬಂ; ಮಮಾನು ಕುರುಮಾನೋ; ಗುನ್ನಂ ಕಣ್ಹಾ ಸಮ್ಪನ್ನಖೀರತಮಾ; ಸಿಸ್ಸಾನಂ ಪಞ್ಚಮೋ; ಪಟಸ್ಸ ಸುಕ್ಕತಾ–-ಕ್ವಚಿ ಹೋತೇವ; ವತ್ತಮಾನಸಾಮೀಪ್ಯಂ–-ಕಥಂ ಬ್ರಾಹ್ಮಣಸ್ಸ ಸುಕ್ಕಾ ದನ್ತಾತಿ-ಸಾಪೇಕ್ಖತಾಯ ನ ಹೋತಿ–-ಇಧ ಪನಹೋತೇವ ಚನ್ದನಗನ್ಧೋ; ನದೀಘೋಸೋ; ಕಞ್ಞಾರೂಪಂ; ಕಾಯಸಮ್ಫಸ್ಸೋ?ಫಲರಸೋತಿ [ –-]ಫಲಾನಂತಿತ್ತೋ; ಫಲಾನಮಾಸಿತೋ[ ] ಫಲಾನಂ ಸುಹಿತೋ; ಬ್ರಾಹ್ಮಣಸ್ಸ್ौಚ್ಚಂ ಗೇಹನ್ತಿ; ಸಾಪೇಕ್ಖ ತಾಯ ನ ಹೋತಿ–-ರಞ್ಞೋಪಾಟಲಿಪುತ್ತಕಸ್ಸಧನನ್ತಿ–-ಧನ ಸಮ್ಬನ್ಧೇ ಛಟ್ಠೀತಿ ಪಾಟಲಿಪುತ್ತಕ್ैನಸಮ್ಬನ್ಧಾಭಾವಾ ನಹೇಸ್ಸತಿ; ರಞ್ಞೋ’ಗೋವ ಅಸ್ಸೋ ಚ ಪುರಿಸೋ ಚಾ’ತಿ ಭೀನ್ನತ್ಥತಾಯಂ [ ] ವಾಕ್ಯ ಮೇವ–-’ರಞ್ಞೋ ಗವಾಸ್ಸಪುರಿಸಾ ರಾಜಗವಾಸ್ಸಪುರಿಸಾತಿ ವುತ್ತಿ ಹೋತೇವೇಕತ್ಥಿಭಾವೇ.’ದಾನೇಸೋಣ್ಡೋ’ ದಾನಸೋಣ್ಡೋ; ಧಮ್ಮರತೋ; ದಾನಭಿರತೋ–-ಕ್ವಚಿವುತ್ತಿಯೇವ; ಕುಚ್ಛಿಸಯೋ; ಥಲಟ್ಠೋ; ಪಙ್ಕಜಂ; ಸರೋರುಹಂ ಇಧ ನ ಹೋತಿ ಭೋಜನೇ ಮತ್ತಞ್ಞುತಾ; ಇನ್ದ್ರಿಯೇಸು ಗುತ್ತದ್ವಾರತಾ; ಆಸನೇ ನಿಸಿನ್ನೋ ಆಸನೇ ನಿಸೀದಿತಬ್ಬಂ.

ವಿಸೇಸನಮೇಕತ್ಥೇನ-. ¶

ವಿಸೇಸನಂ ಸ್ಯಾದ್ಯನ್ತಂ ವಿಸೇಸ್ಸೇನ ಸ್ಯಾದ್ಯಾನ್ತೇನ ಸಮಾನಾಧಿಕರಣೇನಸಹೇಕತ್ಥಂ ಹೋತಿ;’ನೀಲಞ್ಚ ತಂ ಉಪ್ಪಲಞ್ಚೇ’ತಿ ನಿಲುಪ್ಪಲಂ,’ಛಿನ್ನಞ್ಚ ತಂ ಪರೂಳ್ಹಞ್ಚೇ’ತಿ ಛಿನ್ನಪರೂಳ್ಹಂ; ಸತ್ಥಿವ ಸತ್ಥೀ,’ಸತ್ಥೀ ಚ ಸಾಸಾಮಾ ಚೇ’ತಿ ಸತ್ಥಿಸಾಮಾ; ಸೀಹೋವ ಸೀಹೋ,’ಮುನಿ ಚ ಸೋಸೀಹೋ ವಾ’ತಿಮುನಿಸೀಹೋ;’ಸೀಲಮೇವ ಧನಂ’ ಸೀಲಧನಂ–-ಕ್ಚಿ ವಾಕ್ಯಮೇವ, ಪುಣ್ಣೋ ಮನ್ತಾಣಿಪುತ್ತೋ; ಚಿತ್ತೋ ಗಹಪತಿ.–-ಕ್ವಚಿ ವುತ್ತಿಯೇವ; ಕಣ್ಹಸಪ್ಪೋ; ಲೋಹಿತಸಾಲಿ. ವಿಸೇಸನನ್ತಿ-ಕಿಂ? ತಚ್ಛಕೋ ಸಪ್ಪೋ. ಏಕತ್ಥೇನೇತಿ-ಕಿಂ? ಕಾಳಮ್ಹಾ ಅಞ್ಞೋ–-ಕಥಂ, ಪತ್ತ ಜೀವಿಕೋ ಆಪನ್ನಜೀವಿಕೋ[ ] ಮಾಸಜಾತೋತಿ-ಅಞ್ಞಪದತ್ಥೇ ಭವಿಸ್ಸತಿ.

ನಞ-. ¶

ನಞಿಚ್ಚೇತಂ ಸ್ಯಾದ್ಯನ್ತಂ ಸ್ಯಾದ್ಯನ್ತೇನ ಸಹೇಕತ್ಥಂ ಹೋತಿ; ನ ಬ್ರಾಹ್ಮಣೋ ಅಬ್ರಾಹ್ಮಣೋ–-ಬಹುಲಾಧಿಕಾರತೋ ಅಸಮತ್ಥೇಹಿಪಿ ಕೇಹಿಚಿ ಹೋತಿ; ಅಪುನಗೇಯ್ಯಾ, ಗಾಥಾ–-ಅನೋಕಾಸಂ ಕಾರೇತ್ವಾ ಅಮೂಲಾಮೂಲಂ ಗನ್ತ್ವಾ–-ಈಸಕಳಾರೋ ಈಸಪಿಙ್ಗಲೋತಿ-ಸ್ಯಾದಿ ಸ್ಯಾದಿನೇಕತ್ಥನ್ತಿ ಸಮಾಸೋ; ವಾಕ್ಯಮೇವ ವಾತಿಪ್ಪಸಙ್ಗಾಭಾವಾ.

ಕುಪಾದಯೋ ¶ ನಿಚ್ಚಮಸ್ಯಾದಿವಿಧಿಮ್ಹಿ-.

ಕುಸದ್ದೋ ಪಾದಯೋ ಚ ಸ್ಯಾದ್ಯನ್ತೇನ ಸಹೇಕತ್ಥಾ ಹೋನ್ತಿ ನಿಚ್ಚಂ ಸ್ಯದಿವಿಧಿವಿಸಯತೋ’ಞ್ಞತ್ಥ;’ಕುಚ್ಛಿತೋ ಬ್ರಾಹ್ಮಣೋ’ ಕುಬ್ರಾಹ್ಮಣೋ,’ಈಸಕಂ ಉಣ್ಹಂ’ ಕದುಣ್ಹಂ; ಪನಾಯಕೋ, ಅಭಿಸೇಕೋ, ಪಕರಿತ್ತ್ವಾ, ಪಕತಂ, ದುಪ್ಪುರಿಸೋ, ದುಕ್ಕತಂ, ಸುಪುರಿಸೋ, ಸುಕತಂ, ಅಭಿತ್ಥುತಂ, ಅತಿತ್ಥುತಂ, ಆಕಳಾರೋ, ಆಬದ್ಧೋ. ಪಾದಯೋ ಗತಾದ್ಯತ್ಥೇ ಪಠಮಾಯ()’ ಪಗತೋ ಆಚರಿಯೋ’ ಪಾಚರಿಯೋ; ಪನ್ತೇವಾಸೀ–-ಅಚ್ಚಾದಯೋ ಕನ್ತಾದ್ಯತ್ಥೇ ದುತಿಯಾಯ;()’ಅತಿಕ್ಕನ್ತೋ ಮಚ’ಮತಿಮಞ್ಚೋ; ಅತಿಮಾಲೋ. ಅವಾದಯೋ ಕುಟ್ಠಾದ್ಯತ್ಥೇ ತತಿಯಾಯ;()’ಅವಕುಟ್ಠಂ ಕೋಕಿಲಾಯ ವನ’ಮವಕೋಕಿಲಂ; ಅವಮಯಯೂರಂ. ಪರಿಯಾದಯೋ ಗಿಲಾನಾದ್ಯತ್ಥೇ ಚತುತ್ಥಿಯಾ; ()’ಪರಿಗಿಲ ನೋ’ಜ್ಝೇನಾಯ’ ಪರಿಯಜ್ಝೇನೋ–-ನ್ಯಾದಯೋ ಕನ್ನಾದ್ಯತ್ಥೇ ಪಞ್ಚಮಿಯಾ()’ನಿಕ್ಖನ್ತೋಕೋಸಮ್ಬಿಯಾ’ ನಿಕ್ಕೋಸಮ್ಬಿ–-ಅಸ್ಯಾದಿವಿಧಿಮ್ಹೀತಿ ಕಿಂರುಕ್ಖಮ್ಪತಿ ವಿಜ್ಜೋತತೇ.

ಚೀ ¶ ಕ್ರಿಯತ್ಥೇಹಿ-.

ಚೀಪ್ಪಚ್ಚಯನ್ತೋ ಕ್ರಿಯತ್ಥೇಹಿ ಸ್ಯದ್ಯನ್ತೇಹಿ ಸಹೇಕತ್ಥೋ ಹೋತಿ; ಮಲಿನೀ ಕರಿಯ.

ಭುಸನಾದರಾನಾದರೇಸ್ವಲಂಸಾಸಾ-.

ಭುಸನಾದಿಸ್ವತ್ಥೇಸ್ವಲಮಾದಯೋ ಸದ್ದಾ ಕ್ರಿಯಾತ್ಥೇಹಿ ಸ್ಯಾದ್ಯನ್ತೇಹಿ ಸಹೇಕತ್ಥಾ ಹೋನ್ತಿ; ಅಲಂಕರಿಯ; ಸಕ್ಕಚ್ಚ; ಅಸಕ್ಕಚ್ಚ–-ಭುಸನಾದೀಸೂತಿ-ಕಿಂ? ಅಲಂ ಭುತ್ವಾ ಗತೋ; ಸಕ್ಕತ್ವಾ ಗತೋ; ಅಸಕ್ಕತ್ವಾ ಗತೋ; ಪರಿಯತ್ತಂ ಸೋಭನಮಸೋಭನನ್ತಿ ಅತ್ಥೋ.

ಅಞ್ಞೇ ¶ ಚ-.

ಅಞ್ಞೇ ಚ ಸದ್ದಾ ಕ್ರಿಯತ್ಥೇಹಿ ಸ್ಯಾದ್ಯನ್ತೇಹಿ ಸಹ ಬಹುಲಮೇಕತ್ಥಾ ಭವನ್ತಿ; ಪುರೋಭುಯ; ತಿರೋಭುಯ;ತಿರೋಕರಿಯ; ಉರಸಿಕರಿಯ; ಮನಸಿಕರಿಯ; ಮಜ್ಝೇಕರಿಯ; ತುಣ್ಹಿಭುಯ.

ವಾನೇಕಞ್ಞತ್ಥೇ-.

ಅನೇಕಂ ಸ್ಯಾದ್ಯನ್ತಮಞ್ಞಸ್ಸ ಪದಸ್ಸತ್ಥೇ ಏಕತ್ಥಂ ವಾ ಹೋತಿ; ಬಹೂನಿ ಧನಾನಿ ಯಸ್ಸಸೋ’ಬಹುಧನೋ;’ಲಮ್ಬಾ ಕಣ್ಣಾ ಯಸ್ಸ ಸೋ’ ಲಮ್ಬಕಣ್ಣೋ;’ವಜಿರಂ ಪಾಣಿಮ್ಹಿ ಯಸ್ಸಸೋ’ಯಂ’ ವಜಿರಪಾಣಿ;’ಮತ್ತಾಬಹವೋ ಮಾತಙ್ಗಾ ಏತ್ಥ’ ಮತ್ತಬಹುಮಾತಙ್ಗಂ, ವನಂ;’ಆರೂಳ್ಹೋ ವಾನರೋಯಂ ರುಕ್ಖಂ ಸೋ’ ಆರೂಳ್ಹವಾನರೋ;’ಜಿತಾನಿ ಇನ್ದ್ರಿಯಾನಿ ಯೇನಸೋ’ ಜಿತಿನ್ದ್ರಿಯೋ;’ದಿನ್ನಂ ಭೋಜನಂ ಯಸ್ಸಸೋ’ ದಿನ್ನಭೋಜನೋ;’ಅಪಗತಂ ಕಾಳಕಂ ಯಸ್ಮಾ ಪಟಾ ಸೋ’ಯ’ ಮಪಗತಕಾಳಕೋ;’ಉಪಗತಾದಸ ಯೇಸಂ ತೇ’ ಉಪದಸಾ; ಆಸನ್ನದಸಾ; ಅದೂರದಸಾ? ಅಧಿಕ ದಸಾ;’ತಯೋ ¶ ದಸ ಪರಿಮಾಣಮೇಸಂ) ತಿದಸಾ–-ಕಥಂ, ದಸಸದ್ದೋಸಂ ಖ್ಯಾನೇ ವತ್ತತೇ ಪರಿಮಾಣಸದ್ದಸನ್ನಿಧಾನಾ, ಯಥಾ-ಪಞ್ಚಪರಿಮಾಣ ಮೇಸಂ’ ಪಞ್ಚಕಾ ಸಕುಣಾತಿ; ದ್ವೇ ವಾ ತಯೋ ವಾಪರಿಮಾಣಮೇಸ’ದ್ವತ್ತಯೋ;ವಾಸದ್ದತ್ಥೇ ವಾ-’ವೇ ವಾ ತಯೋ ವಾ’ ದ್ವತ್ತಯೋ–-’ದಕ್ಖಿಣಸ್ಸಾ ಚ ಪುಬ್ಬಸ್ಸಾ ಚ ದಿಸಾಯ ಯದನ್ತರಾಳಂ’ ದಕ್ಖಿಣಪುಬ್ಬಾ, ದಿನಾ;’ದಕ್ಖಿಣಾ ವಸಾ ಪುಬ್ಬಾ ಚಾ’ತಿ ವಾ;’ಸಹ ಪುತ್ತೇನಾಗತೋ’ ಸಪುತ್ತೋ ಸಲೋಮಕೋ, ವಿಜ್ಜಮಾನಲೋಮಕೋತಿ ಅತ್ಥೋ ಏವಂ ಸಪಕ್ಖಕೋ; ಅತ್ಥಿಖೀರಾ, ಬ್ರಾಹ್ಮಣಿತಿ-ಅತ್ಥಿಸದ್ದೋ ವಿಜ್ಜಮಾನತ್ಥೇ ನಿಪಾತೋ–-ಕ್ವಚಿ ಗತತ್ಥತಾಯ ಪದನ್ತರಾನಮಪ್ಪಯೋಗೋ, ಕಣ್ಠಟ್ಠಾ ಕಾಳಾ ಅಸ್ಸ ಕಣ್ಠೇಕಾಳೋ; [ ] ಓಟ್ಠಮುಖಮಿಚ ಮುಖಮಸ್ಸಓಟ್ಠಮುಖೋ; ಕೇಸಸಙ್ಘಾತೋ ಚೂಳಾ ಅಸ್ಸ ಕೇಸಚೂಳೋ; ಸುವಣ್ಣವಿಕಾರೋ ಅಲಙ್ಕಾರೋ ಅಸ್ಸಸುವಣ್ಣಾಲಙ್ಕಾರೋ;’ ಪಪತಿತಂ ಪಣ್ಣಮಸ್ಸ’ ಪಪತಿತಪಣ್ಣೋ, ಪಪಣ್ಣೋ;’ಅವಿಜ್ಜಮಾನಾ ಪುತ್ತಾ ಅಸ್ಸ’ ಅವಿಜ್ಜಮಾನಪುತ್ತೋ;’ನ ಸನ್ತಿ ಪುತ್ತಾ ಅಸ್ಸ’ ಅಪುತ್ತೋ–-ಕ್ವಚಿ ನ ಹೋತಿಪಞ್ಚಭುತ್ತವನ್ತೋ ಅಸ್ಸ, ಭಾತುನೋ ಪುತ್ತೋ ಅಸ್ಸ ಅತ್ಥಿತಿ ಬಹುಲಾಧಿಕಾರತೋ.

ತತ್ಥ ¶ ಗಹೇತ್ವಾ ತೇನ ಪಹರಿತ್ವಾ ಯುದ್ಧೇ ಸರೂಪಂ-.

ಸತ್ತಮ್ಯನ್ತಂ ತತಿಯನ್ತಞ್ಚ ಸರೂಪಮನೇಕಂ ತತ್ಥ ಗಹೇತ್ವಾ ತೇನ ಪಹರಿತ್ವಾ ಯುದ್ಧೇ’ಞ್ಞಪದತ್ಥೇ ಏಕತ್ಥಂ ವಾ ಹೋತಿ;’ಕೇಸೇಸು ಚ ಕೇಸೇಸು ಚ ಗಹೇತ್ವಾ ಯುದ್ಧಮ್ಪವತ್ತಂ’ ಕೇಸಾಕೇಸಿ;’ದಣ್ಡೇಹಿ ಚ ದಣ್ಡೇಹಿ ಚ ಪಹರಿತ್ವಾ ಯುದ್ಧಮ್ಪವತ್ತಂ’ ದಣ್ಡಾದಣ್ಡಿ; ಮುಟ್ಠಾಮುಟ್ಠಿ ‘‘ಚಿ ವೀತಿ ಹಾರೇ’ತಿ. ಚಿ ಸಮಾಸನ್ತೋ [’]ಚಿಸ್ಮಿ. ನ್ತ್ಯಾಕಾರೋ–-ತತ್ಥ ತೇನೇತಿ-ಕಿಂ? ಕಾಯದ್ವ ಕಾಯದ್ವ [ ] ಗಹೇತ್ವಾ ಯುದ್ಧಂ ಪವತ್ತಂ; ಗಹೇತ್ವಾ ಪಹರಿತ್ವಾತಿ- ಕಿಂ? ರಥೇ ಚ ರಥೇ ಚ ಠತ್ವಾ ಯುದ್ಧಂಪವತ್ತಂ; ಯುದ್ಧೇತಿಕಿಂ? ಹತ್ಥೇ ಚ ಹತ್ಥೇ ಚ ಗಹೇತ್ವಾ ಸಖ್ಯಂ ಪಚತ್ತಂ; ಸರೂಪನ್ತಿಕಿಂ? ದಣ್ಡೇಹಿ ಚ ಮುಸಲೇಹಿಚ ಪಹರಿತ್ವಾ ಯುದ್ಧಂ ಪವತ್ತಂ.

ಚತ್ಥೇ-.

ಅನೇಕಂ ¶ ಸ್ಯಾದ್ಯನ್ತಂ ಚತ್ಥೇ ಏಕತ್ಥಂ ವಾ ಭವತಿ–-ಸಮುಚ್ಚಯೋ’ಣ್ವಾಚಯೋ ಇತರೀತರಯೋಗೋ ಸಮಾಹಾರೋ ಚ ಚಸದ್ದತ್ಥಾ, ತತ್ಥ ಸಮುಚ್ಚಯಾಣ್ವಾಚಯೇಸು ನೇಕತ್ಥಿಭಾವೋ ಸಮ್ಭವತಿ- ತೇಸು ಹಿ ಸಮುಚ್ಚಯೋ ಅಞ್ಞಮಞ್ಞನಿರಪೇಕ್ಖಾನಮತ್ತಪ್ಪಧಾನಾನಂ ಕತ್ಥಚಿ ಕ್ರಿಯಾವಿಸೇಸೇ ಚೀಯಮಾನತಾ-ಯಥಾ-ಧವೇ ಚ ಖದಿರೇ ಚ ಪಲಾಸೇ ಚ ಛಿನ್ದಾತಿ; ಅನ್ವಾಚಯೋವ ಯತ್ಥೇಕೋ ಪಧಾನಭಾವೇನ ವಿಧಿಯತೇ ಅಪರೋ ಚಗುಣಭಾವೇನ-ಯಥಾ-ಭಿಕ್ಖಂ ಚರ ಗಾವೋ ವಾನಯೇತಿ–-ಇತರಞ್ಚಯಯ ತು ಸಮ್ಭವತಿ, ತೇಸು ಹಿ ಅಞ್ಞಮಞ್ಞಸಾಪೇಕ್ಖಾನಮವ ಯವಭೇದಾನುಗತೋ ಇತರೀತರಯೋಗೋ- ಯಥಾ- ಸಾರಿಪುತ್ತಮೋಗ್ಗಲ್ಲಾನಾತಿಅಸ್ಸಾವಯವಪ್ಪಧಾನತ್ತಾ ಬಹುವಚನಮೇವ; ಅಞ್ಞಮಞ್ಞ ಸಾಪೇಕ್ಖಾನಮೇವ ತಿರೋಹಿತಾವಯವಭೇದೋ ಸಮುದಾಯಪ್ಪಧಾನೋ ಸಮಾಹಾರೋ-ಯಥಾ-ಛತ್ತುಪಾಹನನ್ತಿ-ಅಸ್ಸ ಪನ ಸಮುದಾಯಪ್ಪಧಾನತ್ತಾ ಏಕವಚನಮೇವ; ತೇ ಚ ಸಮಾಹಾರೀತರೀತರಯೋಗಾ ಬಹುಲಂ ವಿಧಾನಾ ನಿಯತವಿಸಯಾಯೇವ ಹೋನ್ತಿ, ತತ್ರಾಯಂ ವಿಸಯವಿಭಾಗೋ ನಿರುತ್ತಿ ಪಿಟಕಾಗತೋ.

ಪಾಣಿತುರಿಯಯೋಗ್ಗಸೇನಙ್ಗಾನಂ; ¶ ನಿಚ್ಚವೇರೀನಂ; ಸಂಖ್ಯಾಪರಿ ಮಾಣಸಞ್ಞಾನಂ; ಖುದ್ದಜನ್ತುಕಾನಂ; ಪಚನವದ್ಧಾಲಾನಂ; ಚರಣಸಾಧಾರಣಾನಂ; ಏಕ್ಝಾಯನಪಾವಚನಾನಂ; ಲಿಙ್ಗವಿಸೇಸಾನಂ; ವಿವಿಧವಿರುದ್ಧಾನಂ; ದಿಸಾನಂ; ನದೀನಞ್ಚ; ನಿಚ್ಚಂ ಸಮಾಹಾರೇಕತ್ಥಂ ಭವತಿ.

ತಿಣರುಕ್ಖಪಸುಸಕುಣಧನಧಞ್ಞವ್ಯಞ್ಜನಜನಪದಾನಂವಾ ಅಞ್ಞೇ ಸಮಿತರೀತರಯೋಗೋವ.

ಪಾಣ್ಯಙ್ಗಾನಂ–-ಚಕ್ಖುಸೋತಂ; ಮುಖನಾಸಿಕ; ಹನುಗೀವಂ; ಛವಿ ಮಂಸಲೋಹಿತಂ; ನಾಮರೂಪಂ; ಜರಾಮರಣಂ;–-ತುರಿಯಙ್ಗಾನಂ–-ಅಲಸತಾಳಮ್ಬರಂ;ಮುರಜಗೋಮುಖಂ; ಸಂಖದೇದ್ಧಿಮಂ; [ ] ಮದ್ದವಿಕಪಾಣವಿಕಂ; ಗೀತವಾದತಂ?ಸಮ್ಮತಾಳಂ–-ಯೋಗ್ಗಙ್ಗಾನಂ–-ಫಾಲಪಾಚನಂ; ಯುಗನಙ್ಗಲಂ–-ಸೇನಙ್ಗಾನಂ–-ಅಸಿಸತ್ತಿತೋಮರಪಿಣ್ಡಂ;[ ] ಅಸಿಚಮ್ಮಂ; ಬೀಳಾರಮೂಸಿಕಂ; ಕಾಕೋಲೂಕಂ; ನಾಗಸುಪಣ್ಣಂ–-ಸಂಖ್ಯಾಪರಿಮಾಣ ಸಞ್ಞಾನಂ–-ಏಕಕದುಕಂ, ದುಕತಿಕಂ; ತಿಕಚತುಕ್ಕಂ, ಚತುಕ್ಕಪಞ್ಚಕಂ; ದಸೇಕಾದಸಕಂ –- ಖುದ್ದಜನ್ತುಕಾನಂ–-ಕೀಟಪಟಙ್ಗಂ; ಕುತ್ಥಕಿಪಿಲ್ಲಿಕಂ; ಡಂಸಮಕಸಂ; ಮಕ್ಖಿಕಕಿಪಿಲ್ಲಿಕಂ–-ಪವನವದ್ಧಾಲಾನಂ–-ಓರರಬ್ಗಿಕಸುಕರಿಕಂ; ಸಾಕುನ್ತಿಕಮಾಗವಿಕಂ;ಸಪಾಕವದ್ಧಾಲಂ;ವೇನ

ರಥಕಾರಂ; ¶ ಪುಕ್ಕುಸಛವಡಾಹಕಂ–-ಚರಣಸಾಧಾರಣಾನಂ–-ಅತಿಸಭಾರದ್ವಾಜಂ; ಕಠಕಾಲಾಪಂ; ಸೀಲಪಞ್ಞಾಣಂ; ಸಮಥವಿಪಸ್ಸನಂ; ವಿಜ್ಜಾಚರಣಂ–-ಏಕಜ್ಝಾಯನಪಾವಚನಾನಂ–-ದೀಘಮಜ್ಝಿಮಂ; ಏಕುತ್ತರಸಂಯುತ್ತಕಂ; ಖನ್ಧಕವಿಭಙ್ಗಂ–-ಲಿಙ್ಗವಿಸೇಸಾನಂ–-ಇತ್ಥಿಪುಮಂ; ದಾಸಿದಾಸಂ; ಚೀವರಪಿಣ್ಡಪಾತಸೇನಾಸನಗಿಲಾನಪಚ್ಚಯಭೇಸಜ್ಜಪರರಿಕ್ಖಾರಂ; ತಿಣಕಟ್ಠಸಾಖಾಪಲಾಸಂ; ‘‘ಲಾಭೀ ಹೋತಿ ಚೀವರಪಿಣ್ಡಪಾತಸೇನಾಸನಗಿಲಾನಪಚ್ಚಯಭೇಸಜ್ಜಪರಿಕ್ಖಾರಾನ‘‘ನ್ತಿಪಿ ದಿಸ್ಸತಿ–-ವಿವಿಧವಿರುದ್ಧಾನಂ–-ಕುಸಲಾಕುಸಲಂ; ಸಾವಜ್ಜಾನವಜ್ಜಂ; ಹೀನಪ್ಪಣಿತಂ; ಕಣ್ಭಸುಕ್ಕಂ; ಛೇಕಪಾಪಕಂ; ಅಧರುತ್ತರಂ–-ದಿಸಾನಂ–-ಪುಬ್ಬಾಪರಂ; ದಕ್ಖಿಣುತ್ತರಂ; ಪುಬ್ಬದಕ್ಖಿಣಂ; ಪುಬ್ಬುತ್ತರಂ; ಅಪರ ದಕ್ಖಿಣಂ; ಅಪರುತ್ತರಂ–-ನದೀನಂ–-ಗಙ್ಗಾಯಮುನಂ, ಮಹೀಸರಭು.

ತಿಣವಿಸೇಸಾನಂ–-ಕಾಸಕುಸಂ, ಕಾಸಕುಸಾ; ಉಸೀರಬೀರಣಂ, ಉಸೀ ರಬೀರಣಾ; ಮುಜಬಬ್ಬಜಂ, ಮುಞ್ಜಬಬ್ಬಜಾ–-ರುಕ್ಖವಸೇಸಾನಂ–-ಖದಿರಪಲಾಸಂ, ಖದಿರಪಲಾಸಾ; ಧವಾಸ್ಸಕಣ್ಣಂ, ಧವಾಸ್ಸಕಣ್ಣಾ; ಪಿಲಕ್ಖನಿಗ್ರೋಧಂ, ಪಿಲಕ್ಖನಗ್ರೋಧಾ; ಅಸ್ಸತ್ಥಕಪಿತ್ಥನಂ, ಅಸ್ಸತ್ಥ ಕಪಿತ್ಥನಾ; ಸಾಕಸಾಲಂ, ಸಾಕಸಾಲಾ–-ಪಸುವಿಸೇಸಾನಂ–-ಗಜ ಗವಜಂ,ಗಜಗವಜಾ; ಗೋವಹಿಸಂ, ಗೋಮಹಿಸಾ;ಏಣೇಯ್ಯಗೋಮಹಿಸಂ, ಏಣೇಯ್ಯಗೋಮಹಿಸಾ; ಏಣೇಯ್ಯವರಾಹಂ, ಏಣೇಯ್ಯವರಾಹಾ; ಅಜೇ

ಳಕಂ, ¶ ಅಜೇಳಕಾ; ಕುಕ್ಕುರಸೂಕರಂ, ಕುಕ್ಕುರಸೂಕರಾ; ಹತ್ಥಿಗವಾಸ್ಸ ವಳವಂ, ಹತ್ಥಿಗವಾಸ್ಸವಳವಾ–-ಸಕುಣವಿಸೇಸಾನಂ–-ಹಂಸಬಲಾವಂ, ಹಂಸಬಲಾವಾ; ಕಾರಣ್ಡವವಕ್ಕವಾಕಂ, ಕಾರಣ್ಡವವಕ್ಕವಾಕಾ; ಬಕಬಲಾಕಂ, ಬಕಬಲಾಕಾ–-ಧನಾನಂ–-ಹಿರಞ್ಞಸುವಣ್ಣಂ, ಹಿರಞ್ಞ ಸುವಣ್ಣಾ;ಮಣಿಸಂಖಮುತ್ತಾವೇಫಫರಿಯಂ, ಮಣಿಸಂಖಮುತ್ತಾವೇಳುರಿಯಾ; ಜಾತರೂಪರಜತಂ, ಜಾತರೂಪರಜತಾ–-ಧಞ್ಞಾನಂ–-ಸಾಲಿಯವಕಂ, ಸಾಲಿಯವಕಾ; ತಿಲಮುಗ್ಗಮಾಸಂ, ತಿಲಮಗ್ಗಮಾಸಾ; ನಿಪ್ಫಾವಕುಲತ್ಥಂ, ನಿಪ್ಫಾವಕುಲತ್ಥಾ–-ಬ್ಯಞ್ಜನಾನಂ–-ಸಾಕಸುವಂ, ಸಾಕಸುವಾ; ಗಬ್ಯಮಾಹಿಸಂ, ಗಬ್ಯಮಾಹಿಸಾ; ಏಣೇಯ್ಯವಾರಾಹಂ, ಏಣೇಯ್ಯವಾರಾಹಾ; ಮಿಗಮಾಯೂರಂ, ಮಿಗಮಾಯೂರಾ–-ಜನಪದಾನಂ–ಕಾಸಿಕೋಸಲಂ, ಕಾಸಿಕೋಸಲಾ; ವಜ್ಜಿಮಲ್ಲಂ, ವಜ್ಜಿಮಲ್ಲಾ; ಚೇತಿವೀಸಂ, ಚೇತಿವೀಸಾ; ಮಚ್ಛಸುರಸೇನಂ, ಮಚ್ಛಸೂರಸೇನಾ; ಕುರುಪಞ್ಚಾಲಂ, ಕುರುಪಞ್ಚಾಲಾ.

ಇತರೀತರಯೋಗೋ-ಯಥಾ-ವನ್ದಿಮಸೂರಿಯಾ, ಸಮಣಬ್ರಾಹ್ಮಣಾ, ಮಾತಾಪಿತರೋ, ಇಚ್ಚಾದಿ, ಏತಸ್ಮಿಂ ಏಕತ್ಥಿಭಾವಕಣ್ಡೇ ಯಂ ವುತ್ತಂ ಪುಬ್ಬಂ ತದೇವ ಪುಬ್ಬಂ ನಿಪತತಿ ಕಮಾತಿಕ್ಕಮೇ ಪಯೋಜನಾಭಾವಾ ಕ್ವವಿ ವಿಪಲ್ಲಾಸೋ’ಪಿ ಹೋತಿ ಬಹುಲಾಧಿಕಾರತೋ.’ ದನ್ತಾನಂ ರಾಜಾ’ ರಾಜದನ್ತೋ. ಕತ್ಥಚಿ ಕಮಮ್ಪಚ್ಚನಾದರಾ ಪುಬ್ಬಕಾಲಸ್ಸಾಪಿ ಪರನಿಪಾತೋ. ಲಿತ್ತವಾಸಿತೋ, ನಗ್ಗಮುಸಿತೋ, ಸಿತ್ತಸಮ್ಮಟ್ಠೋ, ಭಟ್ಠಲುಞ್ಚಿತೋ–-ಚತ್ಥೇ ಯದೇಕತ್ಥಂ ತತ್ಥ ಕೇಚಿ ಪುಬ್ಬಪದಂ ಬಹುಧಾ ನಿಯಮೇನ್ತಿ ತದಿಹ ವ್ಯಭಿವಾರದಸ್ಸನಾ ನ ವುತ್ತನ್ತಿ ದಟ್ಠಬ್ಬಂ.

ಸಮಾಹಾರೇ ¶ ಸಪುಂಸಕಂ-.

ವತ್ಥೇ ಸಮಾಹಾರೇ ಯದೇಕತ್ಥಂ ತನ್ನಪುಂಸಕಲಿಙ್ಗಮ್ಹವತಿ; ತಥಾ ವೇವೋದಾಹಟಂ–-ಕತ್ಥಚಿ ನ ಹೋತಿ ಸಭಾಪರಿಸಾಯಾತಿ ಞಾಪಕಾ; ಆಧಿ ಪಚ್ಚಪರಿವಾರೋ; ಛನ್ದಪಾರಿಸುದ್ಧಿ; ಪಟಿಸನ್ಧಿಪ್ಪವತ್ತಿಯಂ.

ಸಂಖ್ಯಾದಿ-.

ಏಕತ್ಥೇ ¶ ಸಮಾಹಾರೇ ಸಂಖ್ಯಾದಿ ನಪುಂಸಕಲಿಙ್ಗಮ್ಭವತಿ; ಪಞ್ಚಗವಂ; ಚತುಪ್ಪಥಂ–-ಸಮಾಹಾರಸ್ಸೇಕತ್ತಾ ಏಕವಚನಮೇವ ಹೋತಿ; ಸಮಾಹಾರೇತ್ವೇವ-ಪಞ್ಚಕಪಾಲೋ, ಪೂವೋ; ತಿಪುತ್ತೋ.

ಕ್ವಚೇಕತ್ತಞ್ಚ ಛಟ್ಠಿಯಾ-.

ಛಟ್ಠಿಯೇಕತ್ಥೇ ಕ್ವಚಿ ನಪುಂಸಕತ್ತಂ ಹೋತೇಕತ್ತಞ್ಚ;’ಸಲಭಾನಂ ಛಾಯಾ’ ಸಲಹಚ್ಛಾಯಂ; ಏವಂ’ಸಕುನ್ತಾನಂ ಛಾಯಾ’ ಸಕುನ್ತಚ್ಛಾಯಂ;

ಪಾಸಾದಚ್ಛಾಯಯಂ, ¶ ಪಾಸಾದಚ್ಛಾಯಯಾ; ಘರಚ್ಛಾಯಯಂ, ಘರಚ್ಛಾಯಾ. ಅಮನುಸ್ಸಾ ಸಭಾಯ ನಪುಂಸಕೇಕತ್ತಮ್ಭವತಿ; ಬ್ರಹ್ಮಸಭಂ; ದೇವಸಭಂ; ಇನ್ದಸಭಂ; ಯಕ್ಖಸಭಂ; ಸರಭಸಭಂ–-ಮನುಸ್ಸಸಭಾಯಂ–-ಖತ್ತಿಯಸಭಾ, ರಾಜಸಭಾ ಇಚ್ಚೇವಮಾದಿ–-ಕ್ವಚೀತಿ ಕಿಂ?ರಾಜಪುರಿಸೋ.

ಸ್ಯಾದಿಸು ರಸ್ಸೋ-.

ನಪುಂಸಕೇ ವತ್ತಮಾನಸ್ಸ ರಸ್ಸೋ ಹೋತಿ ಸ್ಯಾದಿಸು; ಸಲಭಚ್ಛಾಯಂ–-ಸ್ಯಾದಿಸೂತಿ-ಕಿಂ?ಸಲಭಚ್ಛಾಯೇ.

ಘಪಸ್ಸಾನ್ತಸ್ಸಾಪ್ಪಧಾನಸ್ಸ-. ¶

ಅನ್ತಭುತಸ್ಸಾಪ್ಪಧಾನಸ್ಸಘಪಸ್ಸಸ್ಯಾದಿಸುರಸ್ಸೋಹೋತಿ; ಬಹುಮಾಲೋ, ಪೋಸೋ; ನಿಕ್ಕೋಸಮ್ಬಿ; ಅತಿವಾಮೋರು–-ಅನ್ತಸ್ಸಾತಿ-ಕಿಂ? ಕಞ್ಞಾಪಿಯೋ; ಅಪ್ಪಧಾನಸ್ಸಾತಿ-ಕಿಂ? ರಾಜಕುಮಾರೀ; ಬ್ರಹ್ಮಬನ್ಧೂ.

ಗೋಸ್ಸು-.

ಅನ್ತಭುತಸ್ಸಾಪ್ಪಧಾನಸ್ಸ ಗೋಸ್ಸ ಸ್ಯಾದಿಸು ಉ ಹೋತಿ; ಚಿತ್ತಗು–-ಅಪ್ಪಧಾನಸ್ಸಾತ್ವೇವ - ಸುಗೋ;ಅನ್ತಸ್ಸಾತ್ವೇಚಗೋಕುಲಂ.

ಇತ್ಥಿಯಮತ್ವಾ-.

ಇತ್ಥಿಯಂ ವತ್ತಮಾನತೋ ಅಕಾರನ್ತತೋ ನಾಮಸ್ಮಾ ಆಪ್ಪಚ್ಚಯೋ ಹೋತಿ, ಧಮ್ಮದಿನ್ನಾ.

ನದಾದಿತೋ ¶ ಣ್ಡೀ-.

ನದಾದೀಹಿ ಇತ್ಥಿಯಂ ಣ್ಡೀಪ್ಪಚ್ಚಯೋ ಹೋತಿ; ನದೀ, ಮಹೀ, ಕುಮಾರೀ, ತರುಣೀ, ವಾರುಣೀ, ಗೋತಮೀ.

ಗೋತೋ ವಾ().

ಗಾವೀ, ಗೋ; ಆಕತಿಗಣೋ’ಯಂ–-ಙಕಾರೋ ‘‘ನ್ತನ್ತುನಂ ಙಿಮ್ಹಿ ತೋ ವಾ‘‘ತಿ. ವಿಸೇಸನತ್ಥೋ.

ಯಕ್ಖಾದಿತ್ತ್ವಿತೀ ಚ-.

ಯಕ್ಖಾದಿತೋ ಇತ್ಥಿಯಮಿನೀ ಹೋತಿ ಙೀ ಚ; ಯಕ್ಖಿನೀ, ಯಕ್ಖಿ; ನಾಗಿನೀ, ನಾಗೀ; ಸೀಹಿನೀ, ಸೀಹೀ.

ಆರಾಮಿಕಾದೀಹಿ-.

ಆರಾಮಿಕಾದಿತೋ ಇನೀ ಹೋತಿತ್ಥಿಯಂ; ಆರಾಮಿಕಿನೀ; ಅನನ್ತರಾಸಿಕಿನೀ; ರಾಜಿನೀ.

ಸಞ್ಞಾಯಂ ಮಾನುಸೋ().

ಮಾನುಸಿನೀ; ಅಞ್ಞತ್ರ ಮಾನುಸೀ.

ಯುವಣ್ಣೋಹಿ ನೀ-.

ಇತ್ಥಿಯಮಿವಣ್ಣುವಣ್ಣನ್ತೇಹಿ ನೀ ಹೋತಿ ಬಹುಲಂ; ಸದಾಪಯತ ಪಾಣಿನೀ; ದಣ್ಡಿನೀ; ಖತ್ತಬನ್ಧುನೀ; ಪರಚಿತ್ತವಿದುನೀ–-ಮಾತು ಆದಿತೋ ಕಸ್ಮಾ ನ ಹೋತಿ? ಇತ್ಥಿಪ್ಪಚ್ಚಯಂ ವಿನಾಪಿ ಇತ್ಥತ್ತಾಹಿ ಧಾನತೋ.

ಕ್ತಿಮ್ಹಾಞ್ಞತ್ಥೇ-.

ಕ್ತಿಮ್ಹಾಞ್ಞತ್ಥೇಯೇವ ಇತ್ಥಿಯಂ ನೀ ಹೋತಿ ಬಹುಲಂ; ಸಾಹಂ ಅಹಿಂಸಾರತಿನೀ; ತಸ್ಸಾ ಮುಟ್ಠಸ್ಸತಿನಿಯಾ; ಸಾ ವಚ್ಛಗಿದ್ಧಿನೀ–-ಅಞ್ಞತ್ಥೇತಿ-ಕಿಂ? ಧಮ್ಮರತಿ.

ಘರಣ್ಯಾದಯೋ-. ¶

ಘರಣೀಪ್ಪಭುತಯೋ ನೀಪ್ಪಚ್ಚಯನ್ತಾ ಸಾಧವೋ ಭವನ್ತಿ; ಘರಣೀ; ಪೋಕ್ಖರಣೀ; ಈಸ್ಸತ್ತಂ ನಿಪಾತನಾ.

ಆಚರಿಯಾ ವಾ ಯಲೋಪೋ ಚ(); ಆಚರಿನೀ; ಆಚರಿಯಾ.

ಮಾತುಲಾದಿತ್ವಾನೀ ಭರಿಯಾಯಂ-.

ಮಾತುಲಾದಿತೋ ಭರಿಯಾಯಮಾನೀ ಹೋತಿ; ಮಾತುಲಾನೀ; ವರುಣಾನೀ; ಗಹಪತಾನೀ; ಆಚರಿಯಾನೀ.

ಅಭರಿಯಾಯಂ ಖತ್ತಿಯಾ ವಾ() ಖತ್ತಿಯಾನೀ; ಖತ್ತಿಯಾ –-ನದಾ ದೀಪಾಠಾ ಭರಿಯಾಯನ್ತು ಖತ್ತಿಯೀ.

ಉಪಮಾಸಂಹಿತಸಹಿತಸಞ್ಞತಸಹಸಫವಾಮಲಕ್ಖಣಾದಿತುರುತು-. ¶

ಊರುಸದ್ದಾ ಉಪಮಾನಾದಿಪುಬ್ಬಾ ಇತ್ಥಿಯಮೂ ಹೋತಿ; ಕರಹೋರೂ; ಸಂಹಿತೋರೂ; ಸಹಿತೋರೂ; ಸಞ್ಞತೋರೂ; ಸಹೋರೂ; ಸಫೋರೂ; ವಾಮೋ ರೂ; ಲಕ್ಖಣೋರೂ–-’ಊ’ತಿ-ಯೋಗವಿಭಾಗಾ ಊ; ಬ್ರಹ್ಮಬನ್ಧು.

ಯುವಾತಿ -.

ಯುವಸದ್ದತೋತಿ ಹೋತಿತ್ಥಿಯಂ; ಯುವತಿ.

ನ್ತನ್ತುನಂ ಙೀಮ್ಹಿ ತೋ ವಾ-.

ಙೀಮ್ಹಿ ನ್ತನ್ತುನಂ ತೋ ವಾ ಹೋತಿ; ಗಚ್ಛತೀ, ಗಚ್ಛನ್ತೀ; ಸೀಲವತೀ, ಸೀಲವನ್ತೀ.

ಭವತೋ ಭೋತೋ-.

ಙೀಮ್ಹಿ ಭವತೋ ಭೋತಾದೇಸೋ ಹೋತಿ ವಾ; ಭೋತೀ; ಭವನ್ತೀ.

ಗೋಸ್ಸಾವಙಿ-.

ಗೋಸದ್ದಸ್ಸ ಙೀಮ್ಹಾವಙಿ ಹೋತಿ; ಗಾವೀ.

ಪುಥುಸ್ಸಪಥವಪುಥವಾ-.

ಙೀಮ್ಹಿ ಪುಥುಸ್ಸ ಪಥವಪುಥವಾ ಹೋನ್ತಿ; ಪಥವೀ; ಪುಥವೀ.–-ಠೇ ಪಥವೀ.

ಸಮಾಸನ್ತ್ವ- ¶

ಸಮಾಸನ್ತೋ ಅ ಇತಿ ವಾಧಿಕರೀಯನ್ತಿ.

ಪಾಪಾದೀಹಿ ಭುಮಿಯಾ-.

ಪಾಪಾದೀಹಿ ಪರಾ ಯಾ ಭುಮಿ ತಸ್ಸಾ ಸಮಾಸನ್ತೋ ಅ ಹೋತಿ; ಪಾಪ ಭುಮಿಂ; ಜಾತಿಭುಮಂ.

ಸಂಖ್ಯಾಹಿ-.

ಸಂಖ್ಯಾಹಿ ಪರಾ ಯಾ ಭುಮಿ ತಸ್ಸಾ ಸಮಾಸನ್ತೋ ಅ ಹೋತಿ; ದ್ವಿಭುಮಂ; ತಿಭುಮಂ

ನದೀಗೋದಾವರೀನಂ-.

ಸಂಖ್ಯಾಹಿ ಪರಾಸಂ ನದೀಗೋದಾವರೀನಂ ಸಮಾಸನ್ತೋ ಅ ಹೋತಿ; ಪಞ್ಚನದಂ, ಸತ್ತಗೋದಾವರಂ.

ಅಸಂಖ್ಯೇಹಿ ¶ ಚಾಙ್ಗುಲ್ಯಾನಞ್ಞಾಸಂಖ್ಯತ್ಥೇಸು-.

ಅಸಂಖ್ಯೇಹಿ ಸಂಖ್ಯಾಹಿ ಚ ಪರಾಯ ಅಙ್ಗುಲ್ಯಾ ಸಮಾಸನ್ತೋ ಅಹೋತಿ ನೋ ಚೇ ಅಞ್ಞಪದತ್ಥೇ ಅಸಂಖ್ಯತ್ಥೇವ ಸಮಾಸೋ ವತ್ತಿತೇ.’ನಿಗ್ಗತಮಙ್ಗುಲೀಹಿ’ ನಿರಙ್ಗುಲಂ; ಅಚ್ಚಙ್ಗುಲಂ; ದ್ವೇ ಅಙ್ಗುಲಿಯೋ ಸಮಾಹಟಾ’ದ್ವಙ್ಗುಲಂ–-ಅನಞ್ಞಾಸಂಖ್ಯತ್ಥೇಸೂತಿ-ಕಿಂ? ಪಞ್ಚಙ್ಗುಲಿಹತ್ಥೋ; ಉಪಙ್ಗುಲಿ–-ಕಥಂ, ದ್ವ್ಞಙ್ಗುಲೀ ಪಮಾಣಮಸ್ಸಾತಿ ದ್ವಙ್ಗುಲನ್ತಿ-ನಾತು ಸಮಾಸೋ’ಞ್ಞಪದತ್ಥೇ ವಿಹಿತೋ ಮತ್ತಾದೀನಂ ಲೋಪೇ ಕತೇ ತತ್ಥವತ್ತತೇ; ಅಙ್ಗುಲಸದ್ದೋವಾ ಪಮಾಣವಾಚೀಸದ್ದನ್ತರಂ–-ಯಥಾಸೇನಾಙ್ಗುಲಪ್ಪಮಾಣೇನ ಅಙ್ಗುಲಾನಂ ಸತಂ ಪುಣ್ಣಂ ಚತುದ್ದಸ ವಾ ಅಙ್ಗುಲಾನೀತಿ.

ದೀಘಾಹೋವಸ್ಸೇಕದೇಸೇಹಿ ¶ ಚ ರತ್ಯಾ-.

ದೀಘಾದೀಹಿ ಅಸಂಖ್ಯೇಹಿ ಸಂಖ್ಯಾಹಿ ಚ ಪರಾಯ ರತ್ತಿಯಾ ಸಮಾಸನ್ತೋ ಅ ಹೋತಿ; ದೀಘರತ್ತಂ; ಅಹೋರತ್ತಂ; ವಸ್ಸಾರತ್ತಂ; ಪುಬ್ಬರತ್ತಂ; ಅಪರರತ್ತಂ; ಅಡ್ಢರತ್ತಂ;’ಅತಿಕ್ಕನ್ತೋ ರತ್ತಿಂ’ ಅತಿರತ್ತೋ;’ದ್ವೇ ರತ್ತೀ ಸಮಾಹಟಾ’ ದ್ವಿರತ್ತಂ–-ವಾ ಕ್ವಚಿ ಬಹುಲಾಧಿಕಾರಾಏಕರತ್ತಂ; ಏಕರತ್ತಿ–-ಅನಞ್ಞಾಸಂಖ್ಯತ್ಥೇಸುತ್ವೇವ-ದೀಘರತ್ತಿ, ಹೇಮನ್ತೋ; ಉಪರತ್ತಿ–-ಕ್ವಚಿ ಹೋತೇವ ಬಹುಲಂ ವಿಧಾನಾ;ಯಥಾರತ್ತಂ.

ಗೋತ್ವಚತ್ಥೇ ¶ ಚಾಲೋಪೇ-.

ಗೋಸದ್ದಾ ಅಲೋಪವಿಸಯಾ ಸಮಾಸನ್ತೋ ಅಹೋತಿ ನ ವೇ ವತ್ಥೇ ಸಮಾಸೋ ಅಞ್ಞಪದತ್ಥೇ ಅಸಂಖ್ಯ್ಯತ್ಥೇ ಚ; ರಾಜಗವೋ; ಪರಮಗವೋರ ಪಞ್ಚಗವಧನೋ; ದಸಗವಂ–-ಅಲೋಪೇತಿ-ಕಿಂ?ಪಞ್ಚಹಿ ಗೋಹಿ ಕೀತೋ ಪಞ್ಚಗು; ಅಚತ್ಥೇತಿ-ಕಿಂ? ಅಜಸ್ಸಗಾವೋ –-ಅನಞ್ಞಾಸಂಖ್ಯತ್ಥೇಸುತ್ವೇವ-ಚಿತ್ತಗು;ಉಪಗು.

ರತ್ತಿನ್ದಿವದಾರಗವಚತುರಸ್ಸಾ-.

ಏತೇ ಸದ್ದಾ ಅ ಅನ್ತಾ ನಿಪಚ್ಚನ್ತೇ;’ರತ್ತೋ ಚ ದಿವಾ ಚ’ ರತ್ತಿನ್ದಿವಂ;’ ರತ್ತಿ ಚ ದಿವಾ ಚ’ರತ್ತಿನ್ದಿವಂ;’ದಾರಾ ಚ ಗಾವೋ ಚ’ ದಾರಗವಂ;’ ವತಸ್ಸೋ ಅಸ್ಸಿಯೋ ಅಸ್ಸ’ ಚತುರಸ್ಸೋ.

ಆಯಾಮೇ’ನುಗವಂ-. ¶

ಅನುಗವನ್ತಿ ನಿಪಚ್ಚತೇ ಆಯಾಮೇ ಗಮ್ಯಮಾನೇ; ಅನುಗವಂ, ಸಕಟಂ–-ಆಯಾಮೇತಿ-ಕಿಂ? ಗುನ್ನಂ ಪಚ್ಛಾ ಅನುಗು.

ಅಕ್ಖಿಸ್ಮಾಞ್ಞತ್ಥೇ-.

ಅಕ್ಖಿಸ್ಮಾ ಸಮಾಸನ್ತೋ ಅ ಹೋತಿ ಅಞ್ಞತ್ಥೇ ಚೇ ಸಮಾಸೋ; ವಿಸಾಲಕ್ಖೋ.

ದಾರುಮ್ಭ್ಯಙ್ಗುಲ್ಯಾ-.

ಅಙ್ಗುಲನ್ತಾ ಅಞ್ಞಪದತ್ಥೇ ದಾರುಮ್ಹಿ ಸಮಾಸನ್ತೋ ಅ ಹೋತಿ; ದ್ವಙ್ಗುಲಂ, ದಾರು; ಪಞ್ಚಙ್ಗುಲಂ–-ಅಙ್ಗುಲಿಸದಿಸಾವಯವಂ ಧಞ್ಞಾದೀನಂ ವೀಕ್ಖೇಪಕಂ ದಾರೂತಿ ವುಚ್ಚತೇ–-ಪಮಾಣೇ ತು ಪುಬ್ಬೇ ವಿಯ ಸಿದ್ಧಂ; ಸಖರಾಜಸದ್ದಾಅಕಾರನ್ತಾವ, ಸಿಸ್ಸೋ’ಪಿ ನ ದಿಸ್ಸತಿ–-ಗಾಣ್ಡೀವಧತ್ವಾತಿ ಪಕತನ್ತರೇನಸಿದ್ಧಂ.

ದ್ವಿ ¶ ವೀತಿಹಾರೇ-.

ಕ್ರಿಯಾವ್ಯತಿಹಾರೇ ¶ ಗಮ್ಯಮಾನೇ ಅಞ್ಞಪದತ್ಥೇ ವತ್ತಮಾನತೋ ಚಿ ಹೋತಿ; ಕೇಸಾಕೇಸಿ; ದಣ್ಡಾದಣ್ಡಿ–-ಚಕಾರೋ’ಚಿಸ್ಮಿ’ನ್ತಿ. ವಿಸೇಸನತ್ಥೋ; ಸುಗನ್ಧಿ ದುಗ್ಗನ್ಧೀತಿ-ಪಯೋಗೋ ನದಿಸ್ಸತೇ.

ಲತ್ವಿತ್ಥಿಯೂಹಿ ಕೋ-.

ಲತುಪ್ಪಚ್ಚಯನ್ತೇಹಿ ಇತ್ಥಿಯಮೀಕಾರೂಕಾರನ್ತೇಹಿ ಚಬಹುಲಂ ಕಪ್ಪಚ್ಚಯೋ ಹೋತಿ ಅಞ್ಞಪದತ್ಥೇ; ಬಹುಕತ್ತುಕೋ; ಬಹುಕುಮಾರಿಕೋ; ಬಹುಬ್ರಹ್ಮಬನ್ಧುಕೋ, ಬಹುಲಂತ್ವೇವ-ಸುಬ್ಭು.

ವಾಞ್ಞತೋ-. ¶

ಅಞ್ಞೇಹಿ ಅಞ್ಞಪದತ್ಥೇ ಕೋ ವಾ ಬಹುಲಂ ಹೋತಿ; ಬಹು ಮಾಲಕೋ; ಬಹುಮಾಲೋ.

ಉತ್ತರಪದೇ-.

ಏತಮಧಿಕತಂ ವೇದಿತಬ್ಬಂ.

ಇಮಸ್ಸಿದಂ-.

ಉತ್ತರಪದೇ ಪರತೋ ಇಮಸ್ಸ ಇದಂ ಹೋತಿ; ಇದಮಟ್ಠಿತಾ; ಇದಪ್ಪಚ್ಚಯಾ; ನಿಗ್ಗಹೀತಲೋಪೋ ಪಸ್ಸ ಚ ದ್ವಿಭಾವೋ.

ಪುಂ ¶ ಪುಮಸ್ಸ ವಾ-.

ಪುಮಸ್ಸ ಪುಂಹೋತುತ್ತರಪದೇ ವಿಭಾಸಾ; ಪುಲ್ಲಿಙ್ಗಂ; ಪುಂಲಿಙ್ಗಂ.

ಟ ನ್ನನ್ತುನಂ-.

ಏಸಂ ಟ ಹೋತುತ್ತರಪದೇಕ್ವಚಿ ವಾ; ಭವಮ್ಪತಿಟ್ಠಾ ಮಯಂ; ಭಾಗವಮಮೂಲಕಾ ನೋ ಧಮ್ಮಾ–-ಬಹುಲಾಧಿಕಾರಾ ತರಾದಿಸು ಚ; ಪಗೇವ ಮಹತ್ತರೀ; ರತ್ತಞ್ಞುಮಹತ್ತಂ.

ಅ-೫

.

ಏಸಂ ಅ ಹೋತುತ್ತರಪದೇ; ಗುಣವನ್ತಪತಿಟ್ಠೋ’ಸ್ಮಿ.

[ಹ್ಹ್ವ ಪಗೇ ]

ಮನಾದ್ಯಾಪಾದೀನಮೋ ಮಯೇ ಚ-.

ಮನಾದೀನಮಾಪಾದೀನಞ್ಚ ಓ ಹೋತುತ್ತರಪದೇ ಮಯೇ ಚ; ಮನೋ ಸೇಟ್ಠಾ; ಮನೋಮಯಾ; ರಜೋಜಲ್ಲಂ; ರಜೋಮಯಂ; ಆಪೋಗತಂ; ಆಪೋಮಯಂ; ಅನುಯನ್ತಿ ದಿಸೋದಿಸಂ.

ಪರಸ್ಸಸಂಖ್ಯಾಸು-.

ಸಂಖ್ಯಾಸುತ್ತರಪದೇಸು ಪರಸ್ಸ ಓ ಹೋತಿ; ಪರೋಸತಂ, ಪರೋಸಹಸ್ಸಂ–-ಸಂಖ್ಯಾಸೂತಿ-ಕಿಂ?ಪರದತ್ತುಪಜೀವಿನೋ.

ಜನೇ ಉತ್ತರಪದೇ ಫುಥಸ್ಸ ಉ ಹೋತಿ; ಅರಿಯೇಹಿ ಪುಥಗೇವಾಯಂ ಜನೋತಿ ಪುಥುಜ್ಜನೋ.

ಸೋ ಛಸ್ಸಾಹಾಯತನೇ ವಾ-.

ಅಹೇ ¶ ಆಯತನೇ ವುತ್ತರಪದೇ ಛಸ್ಸ ಸೋ ವಾ ಹೋತಿ; ಸಾಹಂ, ಛಾಹಂ; ಸಳಾಯತನಂ, ಛಳಾಯತನಂ.

ಲ್ತುಪಿತಾದೀನಮಾರಙರಙಿ-.

ಲತುಪ್ಪಚ್ಚಯನ್ತಾನಂ ಪಿತಾದೀನಞ್ಚ ಯಥಾಕ್ಕಮಮಾರಙರಙಿ ವಾ ಹೋನ್ತುತ್ತರಪದೇ; ಸತ್ಥಾರದಸ್ಸನಂ; ಕತ್ತಾರನಿದ್ದೇಸೋ; ಮಾರತ ಪಿತರೋ–-ವಾತ್ವೇವ-ಸತ್ಥುದಸ್ಸನಂ; ಮಾತಾಪಿತರೋ.

ವಿಜ್ಜಾಯೋನಿಸಮ್ಬಾನ್ಧನಮಾ ತತ್ರ ಚತ್ಥೇ-.

ಲತುಪಿತಾದೀನಂ ವಿಜ್ಜಾಸಮ್ಬನ್ಧೀನಂ ಯೋನಿಸಮ್ಬನ್ಧೀನಞ್ಚ ತೇಸ್ವೇವ ಲತುಪಿತಾದಿಸು ವಿಜ್ಜಾಯೋನಿಸಮ್ಬನ್ಧಿಸುತ್ತರಪದೇಸು ಚತ್ಥವಿಸಯೇ ಆ ಹೋತಿ; ಹೋತಾಪೋತಾರೋ; ಮಾತಾಪಿತರೋ–-ಲತುಪಿತಾದೀನನ್ತ್ವೇವಪುತ್ತಭಾತರೋ; ತತ್ರೇತಿ-ಕಿಂ? ಪಿತುಪಿತಾಮಹಾ; ಚತ್ಥೇತಿ-ಕಿಂ; ಮಾತು ಭಾತಾ; ವಿಜ್ಜಾಯೋನಿಸಮ್ಬನ್ಧಾನನ್ತಿ-ಕಿಂ?ದಾತುಭಾತರೋ.

ಪುತ್ತೇ-. ¶

ಪುತ್ತೇ ಉತ್ತರಪದೇ ವತ್ಥವಿಸಯೇ ಲತುಪಿತಾದೀನಂವಿಜ್ಜಾಯೋನಿ ಸಮ್ಬನ್ಧಾನಮಾ ಹೋತಿ; ಪಿತಾಪುತ್ತಾ; ಮಾತಾಪುತ್ತಾ.

ಚಿಸ್ಮಿಂ-.

ಚಿಪ್ಪಚ್ಚಯನ್ತೇ ಉತ್ತರಪದೇ ಆ ಹೋತಿ; ಕೇಸಾಕೇಸಿ; ಮುಟ್ಠಾಮುಟ್ಠಿ.

ಇತ್ಥಿಯಮ್ಹಾಸಿತಪುಮಿತ್ಥಿ ಪುಮೇವೇಕತ್ಥೇ-.

ಇತ್ಥಿಯಂ ವತ್ತಮಾನೇ ಏಕತ್ಥೇ ಸಮಾನಾಧಿಕರಣೇ ಉತ್ತರಪದೇ ಪರೇ ಭಾಸಿತಪುಮಾ ಇತ್ಥಿ ಪುಮೇವ ಹೋತಿ; ಕುರಭರಿಯೋ; ದೀಘ

ಜಙ್ಘೋ; ¶ ಯುವಜಾಯೋ–-ಇತ್ಥಿಯನ್ತಿ-ಕಿಂ?’ಕಲ್ಯಾಣೀ ಪಧಾನಮೇಸಂ’ ಕಲ್ಯ್ಯಾಣಿಪ್ಪಧಾನಾ; ಭಾಸಿತಪುಮೇತಿ- ಕಿಂ? ಕಞ್ಞಾಭರಿಯೋ; ಇತ್ಥಿತಿ-ಕಿಂ? ಗಾಮಣಿಕುಲಂ ದಿಟ್ಠಿ ಅಸ್ಸ’ ಗಾಮಣಿದಿಟ್ಠಿ; ಏಕತ್ಥೇತಿ-ಕಿಂ?’ಕಲ್ಯಾಣಿಯಾ ಮಾತಾ’ ಕಲ್ಯಾಣೀಮಾತಾ.

ಕ್ವಚಿಪ್ಪಚ್ಚಯೇ-.

ಭಾಸಿತಪುಮಿತ್ಥಿ ಪಚ್ಚಯೇ ಕ್ವಚಿ ಪುಮೇವ ಹೋತಿ; ವ್ಯತ್ತತರಾ, ವ್ಯತ್ತತಮಾ.

ಸಬ್ಬಾದಯೋ ವುತ್ತಿಮತ್ತೇ-.

ಇತ್ಥಿವಾಚಕಾ ಸಬ್ಬಾದಯೋ ವುತ್ತಿಮತ್ತೇ ಪುಮೇವ ಹೋನ್ತಿ; ತಸ್ಸಾ ಮುಖಂ’ ತಮ್ಮುಖಂ; ತಸ್ಸಂ ತತ್ರ; ತಾಯ ತತೋ; ತಸ್ಸಂವೇಲಾಯಂ ತದಾ.

ಛಾಯಾಯ ¶ ಜಯಂ ಪತಿಮ್ಹಿ-.

ಪತಿಮ್ಹಿ ಪರೇ ಜಾಯಾಯ ಜಯಂ ಹೋತಿ; ಜಯಮ್ಪತೀ–-ಜಾನಿಪತೀತಿಪಕತನ್ತರೇನ ಸಿದ್ಧಂ; ತಥಾ ದಮ್ಪತೀ ಜಮ್ಪತೀತಿ.

ಸಞ್ಞಾಯಮುದೋದಕಸ್ಸ-.

ಸಞ್ಞಾಯಮುದಕಸ್ಸುತ್ತರಪದೇ ಉದಾದೇಸೋ ಹೋತಿ; ಉದಧೀ; ಉದಪಾನಂ.

ಕುಮ್ಭಾದಿಸುವಾ-. ¶

ಕುಮ್ಭಾದಸುತ್ತರಪದೇಸು ಉದಕಸ್ಸ ಉದಾದೇಸೋ ವಾ ಹೋತಿ; ಉದಕುಮ್ಭೋ, ಉದಕಕುಮ್ಭೋ; ಉದಪತ್ತೋ, ಉದಕಪತ್ತೋ; ಉದಬಿನ್ದು, ಉಕಬಿನ್ದು–-ಆಕತಿಗಣೋ’ಯಂ.

ಸೋತಾದಿಸೂಲೋಪೋ-.

ಸೋತಾದಿಸುತ್ತರಪದೇಸುಉದಕಸ್ಸ ಉಸ್ಸಲೋಪೋ ಹೋತಿ; ದಕಸೋತಂ; ದಕರಕ್ಖಸೋ.

ಟ ನಞ್ಸ್ಸ-.

ಉತ್ತರಪದೇನಞ್ಸದ್ದಸ್ಸ ಟ ಹೋತಿ; ಅಬ್ರಾಹ್ಮಣೋ –-ಞಕಾರೋ ಕಿಂ, ಕೇವಲಸ್ಸಮಾ ಹೋತು; ಪಾಮನಪುತ್ತೋ.

ಅನ ಸರೇ-.

ಸರಾದೋ ಉತ್ತರಪದೇ ನಞ್ಸದ್ದಸ್ಸಅನ ಹೋತಿ; ಅನಕ್ಖಾತಂ.

೨ ಞಕಾರೋತಿ-ಸಬ್ಬತ್ಥ.

ನಖಾದಯೋ-. ¶

ನಖಾದಯೋ ಸದ್ದಾ ಅಕತಟಾದೇಸಾ ನಿಪಚ್ಚನ್ತೇ;’ನಾಸ್ಸ ಖಮತ್ಥಿತಿ’ ನಖೋ; ಅಖಮಞ್ಞಂ–-ಸಞ್ಞಾಸದ್ದೇಸು ಚ ನಿಪ್ಫತ್ತಿಮತ್ತಂ ಯಥಾಕಥಚಿ ಕತ್ತಬ್ಬಂ.’

ನಾಸ್ಸ ಕುಲಮತ್ಥಿ’ತಿ ನಕುಲೋ; ಅಕುಲಮಞ್ಞಂ; ನಖ ನಕುಲ ನಪುಂಸಕ ನಕ್ಖತ್ತ ನಾಕ ಏವಮಾದಿ.

ನಗೋ ವಾಪ್ಪಾಣಿನಿ-.

ನಗ್ैಚ್ಚಪ್ಪಾಣಿನಿ ವಾ ನಿಪಚ್ಚತೇ; ನಗಾ, ರುಕ್ಖಾ; ನಗಾ, ಪಬ್ಬತಾ; ಅಗಾ, ರುಕ್ಖಾ; ಅಗಾ ಪಬ್ಬತಾ–-ಅಪ್ಪಾಣಿನೀತಿ -ಕಿಂ? ಅಗೋ ವಸಲೋ ಸೀತೇನ.

ಸಹಸ್ಸ ¶ ಸೋ’ಞ್ಞತ್ಥೇ-.

ಅಞ್ಞಪದತ್ಥವುತ್ತಿಮ್ಹಿ ಸಮಾಸೇ ಉತ್ತರಪದೇ ಪರೇ ಸಹಸ್ಸ ಸೋ ವಾ ಹೋತಿ; ಸಪುತ್ತೋ, ಸಹಪುತ್ತೋ; ಅಞ್ಞತ್ಥೇತಿ-ಕಿಂ? ಸಹಕತ್ವಾ ಸಹಯುಜ್ಝಿತ್ವಾ.

ಸಞ್ಞಾಯಂ-.

ಸಹಸ್ಸುತ್ತರಪದೇ ಸೋ ಹೇತಿ ಸಞ್ಞಾಯಂ; ಸಾಸ್ಸತ್ಥಂ; ಸಪಲಾಸಂ.

ಅಪಚ್ಚಕ್ಖೇ-.

ಅಪಚ್ಚಕ್ಖೇ ಗಮ್ಯಮಾನೇ ಸಹಸ್ಸ ಸೋ ಹೋತುತ್ತರಪದೇ; ಸಾಗ್ಗಿ, ಕಪೋತೋ; ಸಪಿಸಾವಾ, ವಾತಮಣ್ಡಲಿಕಾ.

ಅಕಾಲೇ ¶ ಸಕತ್ಥೇ-.

ಸಕತ್ಥಪ್ಪಧಾನಸ್ಸ ಸಹಸದ್ದಸ್ಸ ಅಕಾಲೇ ಉತ್ತರಪದೇ ಸೋ ಹೋತಿ; ಸಮ್ಪನ್ನಂ ಬ್ರಹ್ಮಂ ಸಬ್ರಹ್ಮಂ; ಸಚಕ್ಕಂ ನಿಧೇಹಿ, ಸಧುರಂ–-ಅಕಾಲೇತಿ-ಕಿಂ? ಸಹಪುಬ್ಬನಹಂ, ಸಹಾಪರನ್ಹಂ.

ಗನ್ಥಾನ್ತಾಧಿಕ್ಯೇ-.

ಗನ್ಥಾನ್ತೇ ಆಧಿಕ್ಯ ಚ್ैಅ ವತ್ತಮಾನಸ್ಸ ಸಹಸ್ಸ ಸೋ ಹೋತುತ್ತರಪದೇ; ಸಕಲಂ ಜೋತಿಮಧೀತೇ; ಸಮುಹುತ್ತಂ–-ಕಾಲತ್ಥೋ ಆರಮ್ಭೋ; ಆಧಿಕ್ಯೇ-ಸದೋಣಾ ಖಾರೀ; ಸಮಾಸಕೋ ಕಹಾಪಣೋ; ನಿಚ್ಚತ್ಥೋ’ಯಮಾರಮ್ಹೋ.

ಸಮಾನಸ್ಸ ¶ ಪಕ್ಖಾದಿಸು ವಾ-.

ಪಕ್ಖಾದಿಸುತ್ತರಪದೇಸು ಸಮಾನಸ್ಸಸೋ ಹೋತಿ ವಾ; ಸಪಕ್ಖೋ, ಸಮಾನಪಕ್ಖೋ; ಸಜೋತಿ, ಸಮಾನಜೋತಿ–-ಪಕ್ಖಾದಿಸೂತಿ-ಕಿಂ? ಸಮಾನಸೀಲೋ; ಪಕ್ಖ ಜೋತಿ ಜನಪದ ರತ್ತಿ ಪತ್ತಿನೀ ಪತ್ತೀ ನಾಭೀ ಬನ್ಧು ಬ್ರಹ್ಮಚಾರೀ ನಾಮ ಗೋತ್ತ ರೂಪ ಠಾನವಣ್ಣ ವಯೋ ವಚನ ಧಮ್ಮ ಜಾತಿಯ ಘಚ್ಚ.

ಉದರೇ ಇಯೇ-.

ಉದರೇ ಇಯಪರೇ ಪರತೋ ಸಮಾನಸ್ಸ ಸೋ ವಾ ಹೋತಿ; ಸೋದರಿಯೋ; ಸಮಾನೋದರಿಯೋ–-ಇಯೇತಿ-ಕಿಂ? ಸಮಾನೋದರತಂ.

ರೀರಿಕ್ಖಕೇಸು-.

ಏತೇಸುಸಮಾನಸ್ಸ ಸೋ ಹೋತಿ; ಸರೀ; ಸರಿಕ್ಖೋ; ಸರಿಸೋ.

ಸಬ್ಬಾದಿನಮಾ-. ¶

ರೀರಿಕ್ಖಕೇಸುಸಬ್ಬಾದೀನಮಾ ಹೋತಿ; ಯಾದೀ, ಯಾದಿಕ್ಖೋ, ಯಾದಿಸೋ.

ನ್ತಕಿಮಿಮಾನಂ ಟಾಕೀಟೀ-.

ರೀರಿಕ್ಖಕೇಸು ನ್ತಸದ್ದಕಿಂಸದ್ದ್ैಮಸದ್ದಾನಂ ಟಾಕೀಟೀ ಹೋನ್ತಿ ಯಥಾಕ್ಕಮಂ; ಭವಾದೀ, ಭವಾದಿಕ್ಖೋ, ಭವಾದಿಸೋ; ಕೀದೀ, ಕೀದಿಕ್ಖೋ, ಕೀದಿಸೋ; ಈದೀ, ಈದಿಕ್ಖೋ, ಈದಿಸೋ.

ತುಮ್ಹಾಮ್ಭಾನಂ ತಾಮೇಕಸ್ಮಿಂ-.

ರೀರಿಕ್ಖಕೇಸು ತುಮ್ಹಾಮ್ಹಾನಂ ತಾಮಾ ಹೋನ್ತೇಕಸ್ಮಿಂ ಯಥಾಕ್ಕಮಂ; ತಾದೀ, ತಾದಿಕ್ಖೋ, ತಾದಿಸೋ;ಮಾದೀ, ಮಾದಿಕ್ಖೋ, ಮಾದಿಸೋ; –-ಏಕಸ್ಮಿನ್ತಿ-ಕಿಂ? ತುಮ್ಹಾದೀ, ಅಮ್ಹಾದೀ, ತುಮ್ಹಾದಿಕ್ಖೋ, ಅಮ್ಹಾದಿಕ್ಖೋ, ತುಮ್ಹಾದಿಸೋ, ಅಮ್ಹಾದಿಸೋ.

ತಂಮಮಞ್ಞತ್ರ-. ¶

ರೀರಿಕ್ಖಕನ್ತತೋ’ಞ್ಞಸ್ಮಿಂ ಉತ್ತರಪದೇ ತುಮ್ಹಾಮ್ಹಾನಮೇ ಕಸ್ಮಿಂ ತಂಮಂ ಹೋನ್ತಿ ಯಥಾಕ್ಕಮಂ; ತನ್ದೀಪಾ; ಮನ್ದೀಪಾ; ತಂ ಸರಣಾ, ಮಂಸರಣಾ; ತಯ್ಯೋಗೋ ಮಯ್ಯೋಗೋತಿ-ಬಿನ್ದುಲೋಪೋ.

ವೇತಸ್ಸೇಟ-.

ರೀರಿಕ್ಖಕೇಸ್ವೇತಸ್ಸೇಟ ವಾ ಹೋತಿ; ಏದೀ, ಏತಾದೀ; ಏದಿಕ್ಖೋ, ಏತಾದಿಕ್ಖೋ; ಏದಿಸೋ, ಏತಾದಿಸೋ.

ವಿಧಾದಿಸು ದ್ವಿಸ್ಸ ದು-.

ದ್ವಿಸ್ಸ ದು ಹೋತಿ ವಿಧಾದಿಸು; ದುವಿಧೋ, ದುಪಟ್ಟಂ; ಏವಮಾದಿ.

ದಿ ಗುಣಾದಿಸು-.

ಗುಣಾದಿಸು ದ್ವಿಸ್ಸ ದಿ ಹೋತಿ; ದಿಗುಣಂ, ದಿರತ್ತಂ, ದಿಗು; ಏವಮಾದಿ

ತಿಸ್ವ-. ¶

ತೀಸು ದ್ವಿಸ್ಸ ಅ ಹೋತಿ; ದ್ವತ್ತಿಕ್ಖತ್ತುಂ, ದ್ವತ್ತಿಪತ್ತಪೂರಾ.

ಆ ಸಂಖ್ಯಾಯಾಸತಾದೋ’ನಞ್ಞತ್ಥೇ-.

ಸಂಖ್ಯಾಯಮುತ್ತರಪದೇ ದ್ವಿಸ್ಸಆ ಹೋತಸದಾದೋ’ನಞ್ಞತ್ಥೇ; ದ್ವಾದಸ, ದ್ವಾವೀಸತಿ, ದ್ವತ್ತಿಂಸ; ಸಂಖ್ಯಾಯನ್ತಿ-ಕಿಂ?’ದಿರತ್ತಂ; ಅಸತಾದೋತಿ-ಕಿಂ? ದ್ವಿಸತಂ, ದ್ವಿಸಹಸ್ಸಂ; ಅನಞ್ಞತ್ಥೇತಿ-ಕಿಂ?ದ್ವಿದಸಾ.

ತಿಸ್ಸೇ-.

ಸಂಖ್ಯಾಯಮುತ್ತರಪದೇ ತಿಸ್ಸ ಏಹೋತಸತಾದೋ’ನಞ್ಞತ್ಥೇ; ತೇರಸ, ತೇವಿಸ, ತೇತ್ತಿಂಸ–-ಸಂಖ್ಯಾಯನ್ತ್ವೇವ-ತಿರತ್ತಂ; ಅಸತಾದೋತ್ವೇವ-ತಿಸತಂ; ಅನಞ್ಞತ್ಥೇತ್ವೇವ-ತಿವತುಕಾ.

ಚತ್ತಾಲಿಸಾದೋ ¶ ವಾ-.

ತಿಸ್ಸೇವಾ ಹೋತಿ ಚತ್ತಾಲೀಸಾದೋ; ತೇಚತ್ತಾಲೀಸ, ತಿಚತ್ತಾಲೀಸ; ತೇಪಞ್ಞಾಸ, ತಿಪಞ್ಞಾಸ; ತೇಸಟ್ಠಿ, ತಿಸಟ್ಠಿ; ತೇಸತ್ತತಿ, ತೀಸತ್ತತೀ; ತ್ಞಸೀತಿ, ತಿಯಾಸೀತಿ; ತೇನವುತಿ, ತಿನವುತಿ–-ಅಸತಾದೋತ್ವೇವ-ತಿಸತಂ.

ದ್ವಿಸ್ಸಾ ಚ-.

ಅಸತಾದೋ’ನಞ್ಞತ್ಥೇ ಚತ್ತಾಲೀಸಾದೋ ದ್ವಿಸ್ಸೇ ವಾ ಹೋತಿ ಆವ ದ್ವೇಚತ್ತಾಲೀಸಂ, ದ್ವಾಚತ್ತಾಸಂ, ದ್ವಿಚತ್ತಾಲೀಸಂ; ದ್ವೇಪಞ್ಞಾಸಂ, ದ್ವಾಪಞ್ಞಾಸಂ, ದ್ವಿಪಞ್ಞಾಸಂ; ಇಚ್ಚಾದಿ.

ಬಾಚತ್ತಾಲಿಸಾದೋ-. ¶

ದ್ವಿಸ್ಸ ಬಾ ವಾ ಹೋತಚತ್ತಾಲೀಸಾದೋ’ನಞ್ಞತ್ಥೇ; ಬಾರಸ, ದ್ವಾದಸ; ಬಾವೀಸತಿ, ದ್ವಾವೀಸತಿ; ಬತ್ತಿಂಸ, ದ್ವತ್ತಿಂಸ–-ಅಚತ್ತಾಲೀಸಾದೋತಿ-ಕಿಂ? ದ್ವಿಚತ್ತಾಲೀಸ.

ದ್ವಿಸತಿದಸೇಸು ಪಞ್ಚಸ್ಸ ಪಣ್ಣುಪನ್ನಾ -.

ವೀಸತಿದಸೇಸು ಪರೇಸು ಪಞ್ಚಸ್ಸ ಪಣ್ಣುಪನ್ನಾ ಹೋನ್ತಿ ವಾ ಯಥಾಕ್ಕಮಂ; ಪಣ್ಣುವೀಸತಿ, ಪಞ್ಚವೀಸತಿ;ಪನ್ನರಸ, ಪಞ್ಚದಸ.

ಚತುಸ್ಸ ಚುತೋ ದಸೇ-.

ಚತುಸ್ಸ ಚುಚೋ ಹೋನ್ತಿ ವಾ ದಸಸದ್ದೇ ಪರೇ; ಚುದ್ದಸ, ಚೋದ್ದಸ, ಚತುದ್ದಸ.

ಛಸ್ಸ ಸೋ-.

ಛಸ್ಸ ಸೋ ಇಚ್ಚಯಮಾದೇಸೋ ಹೋತಿ ದಸಸದ್ದೇ ಪರೇ; ಸೋಳಸ.

ಏಕಟ್ಠಾನಮಾ-.

ಏಕಅಟ್ಠಾನಂ ಆ ಹೋತಿ ದಸೇ ಪರೇ; ಏಕಾದಸ, ಅಟ್ಠಾರಸ.

ರ ಸಂಖ್ಯಾತೋ ವಾ-.

ಸಂಖ್ಯಾತೋ ಪರಸ್ಸ ದಸಸ್ಸರ ಹೋತಿ ವಿಭಾಸಾ; ಏಕಾರಸ, ಏಕಾದಸ; ಬಾರಸ, ದ್ವಾದಸ; ಪನ್ನರಸ, ಪಞ್ಚದಸ; ಸತ್ತರಸ, ಸತ್ತದಸ; ಅಟ್ಠಾರಸ, ಅಟ್ಠಾದಸ–-ಪನ್ನಬಾದೇಸೇಸು ನಿಚ್ಚಂ, ಇಧ ನ ಹೋತಿ ಚತುದ್ದಸ.

ಛತೀಹಿ ಳೋ ಚ-

ಛತೀಹಿ ಪರಸ್ಸ ದಸಸ್ಸ ಳೋ ಹೋತಿ ರೋ ಚ; ಸೋಳಸ, ಸೋರಸ; ತೇಳಸ, ತೇರಸ.

ಚತುತ್ಥತತಿಯಾನಮಡ್ಢುಡ್ಢತಿಯಾ-. ¶

ಅಡ್ಢಾ ಪರೇಸಂ ಚತುತ್ಥತತಿಯಾನಂ ಉಡ್ಢತಿಯಾ ಹೋನ್ತಿ ಯಥಾಕ್ಕಮಂ;’ಅಡ್ಢನ ಚತುತ್ಥೋ’ ಅಡ್ಢುಡ್ಢೋ,’ಅಡ್ಢೇನ ತತಿಯೋ’ ಅಡ್ಢತಿಯೋ–-ಕಥಂ?ಅಡ್ಢತೇಯ್ಯೋತಿ-ಸಕತ್ಥೇ ಣ್ಯೇ ಉತ್ತರ ಪದವುದ್ಧಿ.

ದುತಿಯಸ್ಸ ಸಹ ದಿಯಡ್ಢದಿವಡ್ಢಾ-.

ಅಡ್ಢಾ ಪರಸ್ಸ ದುತಿಯಸ್ಸ ಸಹಅಡ್ಢಸದ್ದೇನ ದಿಯಡ್ಢದಿವಡ್ಢಾ ಹೋನ್ತಿ;’ ಅಡ್ಢೇನ ದುತಿಯೋ’ ದಿಯಡ್ಢೋ, ದಿವಡ್ಢೋ ವಾ.

ಸರೇ ಕದ ಕುಸ್ಸುನ್ತರತ್ಥೇ-.

ಕುಸ್ಸುತ್ತರಪದತ್ಥೇ ವತ್ತಮಾನಸ್ಸ ಸರಾದೋ ಉತ್ತರಪದೇ ಕದಾ ದೇಸೋಹೋತಿ; ಕದನ್ನಂ, ಕದಸನಂ–-ಸರೇತಿ-ಕಿಂ? ಕುಪುತ್ತೋ; ಉತ್ತರತ್ಥೇತಿ-ಕಿಂ? ಕುಓಟ್ಠೋ; ರಾಜಾ.

ಕಾಪ್ಪತ್ಥೇ-.

ಅಪ್ಪತ್ಥೇ ವತ್ತಮಾನಸ್ಸ ಕುಸ್ಸಕಾ ಹೋತುತ್ತರಪದತ್ಥೇ;’ಅಪ್ಪಕಂ ಲವಣಂ’ ಕಾಲವಣಂ.

ಪುರಿಸೇವಾ-.

ಕುಸ್ಸ ಪುರಿಸೇಕಾ ಹೋತಿ ವಾ; ಕಾಪುರಿಸೋ, ಕುಪುರಿಸೋ–-ಅಯಮಪ್ಪತ್ತವಿಭಾಸಾ–-ಅಪ್ಪತ್ಥೇ ತುಪುಬ್ಬೇನನಿಚ್ಚಂಹೋತಿ;’ಈಸಂ ಪುರಿಸೋ’ ಕಾಪುರಿಸೋ.

ಪುಬ್ಬಾದೀಹುತ್ತರಪದಸ್ಸಅಹಸ್ಸ ¶ ಅನ್ಹಾದೇಸೋ ಹೋತಿ; ಪುಬ್ಬನ್ಹೋ; ಅಪರನ್ಹೋ; ಅಜಜನ್ಹೋ; ಸಾಯನ್ಹೋ; ಮಜ್ಝನ್ಹೋ.

ಇತಿ ಮೋಗ್ಗಲ್ಲಾನೇ ವ್ಯಾಕರಣೇ ವುತ್ತಿಯಂ ಸಮಾಸಕಣ್ಡೋ ತತಿಯೋ.

ಛಟ್ಠಿಯನ್ತಾ ನಾಮಸ್ಮಾ ವಾ ಣಪ್ಪಚ್ಚಯೋ ಹೋತಪಚ್ಚೇ’ಭಿಧೇಯೇ; ಣಕಾರೋ ವುದ್ಧ್ಯತ್ಥೋ; ಏವಮಞ್ಞತ್ರಾಪಿ,’ವಸಿಟ್ಠಸ್ಸಾಪಚ್ಚಂ’ ವಾಸಿಟ್ಠೋ, ವಾಸಿಟ್ಠೀ ವಾ; ಓಪಗವೋ, ಓಪಗವೀ ವಾ –-ವೇತಿ-ವಾಕ್ಯ ಸಮಾಸವಿಕಪ್ಪತ್ಥಂ ತಸ್ಸಾಧಿಕಾರೋ ಸಕತ್ಥಾವಧಿ.

ವಚ್ಛಾದಿತೋಣಾನಣಾಯನಾ-. ¶

ವಚ್ಛಾದೀಹಿ ಅಪಚ್ಚಪ್ಪಚ್ಚಯನ್ತೇಹಿ ಹೋತ್ತಾದೀಹಿಚ ಸದ್ದೇಹಿ ಣಾನಣಾಯನಪ್ಪಚ್ಚಯಾ ವಾ ಹೋನ್ತಪಚ್ಚೇ. ವಚ್ಛಾನೋ ವಚ್ಛಾಯನೋ; ಕಚ್ಚಾನೋ, ಕಚ್ಚಾಯನೋ–-ಯಾಗಮೇ-ಕಾತಿಯಾನೋ; ಮೋಗ್ಗಲ್ಲಾನೋ, ಮೋಗ್ಗಲ್ಲಾಯನೋ; ಸಾಕಟಾನೋ, ಸಾಕಟಾಯನೋ; ಕಣ್ಭಾನೋ, ಕಣ್ಭಾಯನೋ; ಇಚ್ಚಾದಿ.

ಕತ್ತಿಕಾದೀಹಿ ¶ ವಿಧವಾದೀಹಿ ಚ ಣೇಯ್ಯಣೇರಾ ವಾ ಯಥಾಕ್ಕಮಂ ಹೋನ್ತಪಚ್ಚೇ. ಕತ್ತಿಕೇಯ್ಯೋ. ವೇನತೇಯ್ಯೋ; ಭಾಗೀನೇಯ್ಯೋ ಇಚ್ಚಾದಿ–-ವೇಧವೇರೋ; ವನ್ಧಕೇರೋ; ನಾಳಿಕೇರೋ; ಸಾಮಣೇರೋ ಇಚ್ಚಾದಿ.

ಣ್ಯ ದಿಚ್ಚಾದೀಹಿ-.

ದಿತಿಪ್ಪಭುತೀಹಿ ಣ್ಯೋ ವಾ ಹೋತಪಚ್ಚೇ. ದೇಚ್ಚೋ; ಆದಿಚ್ಚೋ; ಕೋಣ್ಡಞ್ಞೋ; ಗಗ್ಗ್ಯೋ; ಭಾತಬ್ಬೋ; ಇಚ್ಚಾದಿ

ಆ ¶ ಣಿ-.

ಅಕಾರನ್ತತೋ ಣಿ ವಾ ಹೋತಪಚ್ಚೇ ದಕ್ಖಿ; ದೋಣಿ; ವಾಸವಿ; ವಾರುಣಿಚ್ಚಾದಿ.

ರಾಜತೋ ಞ್ಞೋ ಜಾತಿಯಂ-.

ರಾಜಸದ್ದತೋ ಞ್ಞೋ ವಾ ಹೋತಪಚ್ಚೇ ಜಾತಿಯಂ ಗಮ್ಯಮಾನಾಯಂ. ರಾಜಞ್ಞೋ–-ಜಾತಿಯನ್ತಿ ಕಿಂ?ರಾಜಾಪಚ್ಚಂ.

ಖತ್ತಾ ಯಿಯಾ-. ಖತ್ತಸದ್ದಾ ಯೇಯಾ ಹೋನ್ತಪಚ್ಚೇ ಜಾತಿಯಂ ಖತ್ಯೋ; ಖತ್ತಿಯೋ ಜಾತಿಯಯನ್ತ್ವೇ-ಖತ್ತಿ.

ಮನುತೋ ಸ್ಸಸಣಿ-.

ಮನುಸದ್ದತೋ ಜಾತಿಯಂ ಸ್ಸಸಣ ಹೋನ್ತಪಚ್ಚೇ. ಮನುಸ್ಸೋ; ಮಾನುಸೋ? ಇತ್ಥಿಯಂ-ಮನುಸ್ಸಾ; ಮಾನುಸೀ–-ಜಾತಿಯನ್ತ್ವೇವ-ಮಾಣವೋ.

ಜನಪದನಾಮಸ್ಮಾ ¶ ಖತ್ತಿಯಾ ರಞ್ಞೋ ಚ ಣೋ-.

ಜನಪದಸ್ಸ ಯಂ ನಾಮಂ ತನ್ನಾಮಸ್ಮಾ ಖತ್ತಿಯಾಪಚ್ಚೇ ರಞ್ಞೋವ ಣೋ ಹೋತಿ. ಪಞ್ಚಾಲೋ; ಕೋಸಲೋ; ಮಾಗಧೋ; ಓಕ್ಕಾಕೋ–-ಜನಪದನಾಮಸ್ಮಾತಿ-ಕಿಂ? ದಾಸರಥಿ; ಖತ್ತಿಯಾತಿ-ಕಿಂ?’ಪಞ್ಚಾಲಸ್ಸ ಬ್ರಾಹ್ಮಣಸ್ಸಾಪಚ್ಚಂ’ ಪಞ್ಚಾಲ.

ಣ್ಯ ಕುರುಸಿವೀಹೀ-.

ಕುರುಸಿವೀಹಪಚ್ಚೇ ರಞ್ಞೇ ಚ ಣ್ಯೋ ಹೋತಿ; ಕೋರಬ್ಯೋ ಸೇಬ್ಯೋ.

ಣ ರಾಗಾ ತೇನ ರತ್ತಂ-.

ರಾಗವಾಚಿತತಿಯನ್ತತೋ ರತ್ತಮಿಚ್ಚೇತಸ್ಮಿಂ ಅತ್ಥೇ ಣೋ ಹೋತಿ’ಕಸಾವೇನ ರತ್ತಂ’ ಕಾಸಾವಂ;ಕೋಸುಮ್ಭಂ; ಹಾಲಿದ್ದಂ–-ರಾಗಾತಿ ಕಿಂ? ದೇವದತ್ತೇನ ರತ್ತಂ ವತ್ಥಂ; ಇಧ ಕಸ್ಮಾ ನಹೋತಿ? ನೀಲಂ ಪೀತನ್ತಿ–-ಗುಣವಚನತ್ತಾ ವಿನಾಪಿ ಣೇನ ಣತ್ಥಸ್ಸಾಭಿಧಾನತೋ.

ನಕ್ಖತ್ತೇನಿನ್ದುಯುತ್ತೇನ ¶ ಕಾಲೇ-.

ತತಿಯನ್ತತೋ ನಕ್ಖತ್ತಾ ತೇನ ಲಕ್ಖಿತೇ ಕಾಲೇ ಣೋ ಹೋತಿ; ತಂ ಚೇ ನಕ್ಖನ್ತಮಿನ್ದುಯುತ್ತಂ ಹೋತಿ. ಫುಸ್ಸೀ, ರತ್ತೀ; ಫುಸ್ಸೋ, ಅಹೋ–-ನಕ್ಖತ್ತೇನೇತಿ-ಕಿಂ? ಗುರುನಾ ಲಕ್ಖಿತಾ ರತ್ತಿ; ಇನ್ದು ಯನುತ್ತೇನೇತಿ-ಕಿಂ? ಕತ್ತಿಕಾಯ ಲಕ್ಖಿತೋ ಮುಹುತ್ತೋ; ಕಾಲೇತಿ-ಕಿಂ? ಫುಸ್ಸೇನಲಕ್ಖಿತಾ ಅತ್ಥಸಿದ್ಧಿ–-ಅಜ್ಜಕತ್ತಿಕಾತಿ ಕತ್ತಿಕಾ ಯುತ್ತೇ ಚನ್ದೇ ಕತ್ತಿಕಾಸದ್ದೋ ವತ್ತತೇ.

ಸಾಸ್ಸ ¶ ದೇವತಾ ಪುಣ್ಣಮಂಸಿ-.

ಸೇತಿ ಪಠಮನ್ತಾ ಅಸ್ಸಾತಿ ಛಟ್ಠತ್ಥೇ ಣೋ ಭವತಿ ಯಂ ಪಠಮನ್ತಂ ಸಾ ವೇ ದೇವತಾ ಪುಣ್ಣಮಾಸೀ ವಾ.’ಸುಗತೋ ದೇವತಾ ಅಸ್ಸಾ’ತಿ ಸೋಗತೋ; ಮಾಹಿನ್ದೋ; ಯಾಮೋ; ವಾರುಣೋ; ಫುಸ್ಸೀ ಪುಣ್ಣಮಾಸೀ ಅಸ್ಸ ಸಮ್ಬನ್ಧಿನೀ’ತಿ ಫುಸ್ಸೋ, ಮಾಘೋ; ಮಾಘೋ; ಫಗ್ಗುನೋ; ಚಿತ್ತೋ; ವೇಸಾಖೋ;ಪೇಟ್ಠಮುಲೋ; ಆಸಾಳ್ಹೋ; ಸಾವಣೋ; ಪೋಟ್ಠಪಾದೋ; ಅಸ್ಸಯುಜೋ; ಕತ್ತಿಕೋ; ಮಾಗಸಿರೋ–-ಪುಣ್ಣಮಾಸೀತಿ-ಕಿಂ, ಫುಸ್ಸಿ ಪಞ್ಚಮೀ ಅಸ್ಸ–-ಪುಣ್ಣಮಾಸೀವ ಗತಕಮಾಸಸಮ್ಬನ್ಧಿನೀ ನ ಹೋತಿ;’ಪುಣ್ಣೋ ಮಾ ಅಸ್ಸನ್ತಿ’ ನಿಬ್ಬಚನಾ–-ಅತೋ ಏವ ನಿಪಾತನಾ ಣೋ, ಸಾಗಮೋ ಚ, ಮಾಸಸುತೀಯಾವ ನಪಪಞ್ಚದಸರತ್ತಾದೋ ವಿಧಿ.

ತಮಧೀತೇ ¶ ತಂ ಜಾನಾತಿ ಕಣಿಕಾ ಚ-.

ದುತಿಯನ್ತತೋ ತಮಧೀತೇ ತಂ ಜಾನಾತೀತಿ ಏತೇಸ್ಫತ್ಥೇಸುಣೋ ಹೋತಿ ಕೋ ಣಿಕೋವ.’ ವ್ಯಾಕರಣಮಧೀತೇ ಜಾನಾತಿ ವಾ’ ವೇಯ್ಯಾಕರಣೋ; ಛಾನ್ದಸೋ; ಕಮಕೋ; ಪದಕೋ; ವೇನಯಿಕೋ; ಸುತ್ತನ್ತಿಕೋ–-ದ್ವಿತಗ್ಗಹಣಂ ಪುಥಗೇವ ವಿಧಾನತ್ಥಂ ಜಾನನಸ್ಸಚ ಅಜ್ಝೇನವಿಸಯಭಾವದಸ್ಸನತ್ಥಂ ಪಸಿಮ್ಬುಪಸಂಗಹತ್ಥಞ್ಚ.

ತಸ್ಸ ¶ ವಿಸಯೇ ದೇಸೇ.-.

ಛಠಿಯನ್ತಾ ವಿಸಯೇ ದೇಸರೂಪೇ ಣೋ ಹೋತಿ.’ವಸಾತೀನಂ ವಿಸಯೋ ದೇಸೋ’ವಾಸಾತೋ–-ದೇಸೇತಿ ಕಿಂ? ಚಕ್ಖುಸ್ಸ ವಿಸಯೋ ರೂಪಂ, ದೇವದತ್ತಸ್ಸ ವಿಸಯೋ’ನುವಾಕೋ.

ನಿವಾಸೇ ತನ್ನಾಮೇ-.

ಛಟ್ಠಿಯನ್ತಾ ನಿವಾಸೇ ದೇಸೇ ತನ್ನಾಮೇ ಣೋ ಹೋತಿ;’ಸಿವೀನಂ ನಿವಾಸೋ ದೇಸೋಸೇಬ್ಯೋ; ವಾಸಾತೋ.

ಅದೂರಭವೇ-. ¶

ಛಟ್ಠಿಯನ್ತಾ ಅದೂರಭವೇ ದೇಸೇತನ್ನಾಮೇ ಣೋ ಹೋತಿ;’ವಿದಸಾಯ ಅದುರಭವಂ’ ವೇದಿಸಂ.

ತೇನತಿಬ್ಬತ್ತೇ-.

ತತಿಯನ್ತಾ ನಿಬ್ಬತ್ತೇ ದೇಸೇತನ್ನಾಮೇ ಣೋ ಹೋತಿ; ಕುಸಮ್ಬೇನ ನಿಬ್ಬತ್ತಾ ಕೋಸಮ್ಬೀ, ನಗರೀ; ಕಾಕನ್ದೀ, ಮಾಕನ್ದೀ,’ಸಹಸ್ಸೇನ ನಿಬ್ಬತ್ತಾ’ ಸಾಹಸ್ಸೀ, ಪರಿಖಾ–-ಹೇತುಮ್ಹಿ ಕತ್ತರಿಕರಣೇ ಚ ಯಥಾಯೋಗಂ ತತಿಯಾ.

ತಮಿಧತ್ಥಿ-.

ತನ್ತಿ ಪಠಮನ್ತಾ ಇಧಾತಿ ಸತ್ತಮ್ಯತ್ಥೇ ದೇಸೇ ತನ್ನಾಮೇ ಣೋ ಹೋತಿ, ಯನ್ತಂ ಪಠಮನ್ತಮತ್ಥಿ ಚೇ;’ಉದುಮ್ಬರಾ ಅಸ್ಮಿಂ ದೇಸೇ ಸನ್ತೀ’ತಿ ಓದುಮ್ಬರೋ, ಬಾದರೋ, ಬಬ್ಬಜೋ.

ತತ್ರ ಭವೇ-.

ಸತ್ತಮ್ಯನ್ತಾ ಭವತ್ಥೇ ಣೋ ಹೋತಿ;’ಉದಕೇ ಭವೋ’ಓದಕೋ, ಓರಸೋ, ಜಾನಪದೋ, ಮಾಗಧೋ, ಕಾಪಿಲವತ್ಥವೋ, ಕೋಸಮ್ಬೋ.

ಅಜ್ಜಾದೀಹಿ ¶ ತತೋ-.

ಭವತ್ಥೇ ಅಜ್ಜಾದೀಹಿ ತನೋ ಹೋತಿ;’ಅಜ್ಜ ಭವೋ’ ಅಜ್ಜತನೋ, ಸ್ವಾತನೋ, ಹಿಯ್ಯತ್ತನೋ.

ಪುರಾತೋ ಣೋ ಚ-.

ಪುರಾ ಇಚ್ಚಸ್ಮಾ ಭವತ್ಥೇ ಣೋ ಹೋತಿ ತನೋ ಚ; ಪುರಾಣೋ, ಪುರಾತನೋ.

ಅಮಾತ್ಥಚ್ಚೋ-. ಅಮಾಸದ್ದತೋ ಅಚ್ಚೋ ಹೋತಿ ಭವತ್ಥೇ; ಅಮಚ್ಚೋ.

ಮಜ್ಝಾದಿತ್ವಿಮೋ-.

ಮಜ್ಝಾದೀಹಿ ಸತ್ತಮ್ಯನ್ತೇಹಿ ಭವತ್ಥೇ ಇಮೋ ಹೋತಿ; ಮಜ್ಝಿಮೋ, ಅನ್ತಿಮೋ–-ಮಜ್ಕ್ಜ್ಧಅನ್ತ ಹೇಟ್ಠಾ ಉಪರಿ ಓರ ಪಾರ ಪಚ್ಛಾ ಅಬ್ಭನ್ತರ ಪಚ್ಚನ್ತ.

ಕಣ್ಣೇಯ್ಯಣೇಯ್ಯಕಯಿಯಾ-.

ಸತ್ತಮ್ಯನ್ತಾ ¶ ಏತೇ ಪಚ್ಚಯಾ ಹೋನ್ತಿ ಭವತ್ಥೇ; ಕಣ-’ಕುಸಿನಾರಾಯಂ ಭವೋ’ ಕೋಸಿನಾರಕೋ, ಮಾಗಧಕೋ, ಆರಞ್ಞಕೇ, ವಿಹಾರೋ–-ಣೇಯ್ಯ-ಗಙ್ಗೇಯ್ಯೋ, ಪಬ್ಬತೇಯ್ಯೋ, ವಾನೇಯೇಯ್ಯಾ–-ಣೇಯ್ಯಕ-ಕೋಲೇಯ್ಯಕೋ, ಬಾರಾಣಸೇಯ್ಯಕೋ, ಚಮ್ಪೇಯ್ಯಕೋ; ಮಿಥಿಲೇಯ್ಯಕೋತಿ-ಏಯ್ಯಕೋ–-ಯ-ಗಮ್ಮೋ, ದಿಬ್ಬೋ; ಇಯಗಾಮಿಯೋ, ಉದರಿಯೋ, ದಿವಿಯೋ, ಪಞ್ಚಾಲಿಯೋ, ಬೋಧಪಕ್ಖೀಯೋ, ಲೋಕಿಯೋ.

ಣಿಕೋ-.

ಸತ್ತಮ್ಯನ್ತಾ ಭವತ್ಥೇ ಣಿಕೋ ಹೋತಿ; ಸಾರದಿಕೋ, ದಿವಸೋ; ಸಾರದಿಕಾ, ರತ್ತಿ.

ತಮಸ್ಸ ಸಿಪ್ಪಂ ಸೀಲಂ ಪಣ್ಯಂ ಪಹರಣಂ ಪಯೋಜನಂ-.

ಪಠಮನ್ತಾ ಸಿಪ್ಪಾದಿವಾಚಕಾ ಅಸ್ಸೇತಿ ಛಢತ್ಥೇ ಣಿಕೋ ಹೋತಿ;’ವೀಣಾವಾದನಂ ಸಿಪ್ಪಮಸ್ಸ’ ವೇಣಿಕೋ, ಮೋದಙ್ಗಿಕೋ, ವಂಸಿಕೋ;’ಪಂಸುಕೂಲಧಾರಣಂ ಸೀಲಮಸ್ಸ’ ಪಂಸುಕೂಲಿಕೋ, ತೇಚೀವರಿಕೋ;’ಗನ್ಧೋಪಣ್ಯಮಸ್ಸ’ ಗನ್ಧಿಕೋ, ತೇಲಿಕೋ, ಗೋಳಿಕೋ’ಚಾಪೋ ಪಹರಣಮಸ್ಸ’ ಚಾಪಿಕೋ, ತೋಮರಿಕೋ, ಮುಗ್ಗರಿಕೋ;’ಉಪಧಿಪ್ಪ ಯೋಜನಮಸ್ಸ’ ಓಪಧಿಕಂ, ಸಾತಿಕಂ, ಸಾಹಸ್ಸಿಕಂ.

ತಂ ¶ ಹನ್ತರಹತಿ ಗಚ್ಛತುಞ್ಛತಿ ಚರತಿ-. ದುತಿಯನ್ತಾ ಹನ್ತೀತಿ ಏವಮಾದಿಸ್ವತ್ಥೇಸು ಣಿಕೋ ಹೋತಿ; ಪಕ್ಖೀಹಿ-’ಪಕ್ಖಿನೋ ಹನ್ತೀ’ತಿ ಪಕ್ಖಿಕೋ, ಸಾಕುಣಿಕೋ, ಮಾಯುರಿಕೋ–-ಮಚ್ಛೇಹಿ- ಮಚ್ಛಿಕೋ, ಮೇನಿಕೋ–-ಮಿಗೇಹಿ ಮಾಗವಿಕೋ, ಹಾರಿಣಿಕೋ, - ಸೂಕರಿಕೋತಿ- ಇಕೋ;’ಸತಮರಹತೀ’ತಿ ಸಾತಿಕಂ, ಸನ್ದಿಟ್ಠಿಕಂ;’ಏಹಿ ಪಸ್ಸ ವಿಧಿಂ ರಹತೀ’ತಿ ಏಹಿಪಸ್ಸಿಕೋ, ಸಾಹಸ್ಸಿಕೋ–-ಸಹಸ್ಸಿಯೋತೀಧ ಇಯೋ;’ಪರದಾರಂ ಗಚ್ಛತೀ’ತಿ ಪಾರದಾರಿಕೋ, ಮಗ್ಗಿಕೋ, ಪಞ್ಞಾಸಯೋಜನಿಕೋ;’ ಬದರೇ ಉಞ್ಛತೀ’ತಿ ಬಾದರಿಕೋ, ಸಾಮಾಕಿಕೋ;’ಧಮ್ಮಂ ಚರತೀ’ತಿ ಧಮ್ಮಿಕೋ, ಅಧಮ್ಮಿಕೋ.

ತೇನ ¶ ಕತಂ ಕೀತಂ ಬದ್ಧಮಹಿಸಙ್ಖತಂ ಸಂಸಢಂ ಹತಂ ಹನ್ತಿ ಜಿತಂ ಜಯತಿ ದಿಬ್ಬತಿ ಖಣತಿ ತರತಿ ಚರತಿ ವಹತಿ ಜಿವತಿ-.

ತತಿಯನ್ತಾ ಕತಾದಿಸ್ವತ್ಥೇಸು ಣಿಕೋ ಹೋತಿ;’ಕಾಯೇನ ಕತಂ’ ಕಾಯಿಕಂ, ವಾಚಸಿಕಂ, ಮಾನಸಿಕಂ;’ವಾತೇನಕತೋ ಆಬಾಧೋ’ ವಾತಿಕೋ–-’ಸತೇನ ಕೀತಂ’ ಸಾತಿಕಂ, ಸಾಹಸ್ಸಿಕಂ, ಮೂಲತೋವ-ದೇವದತ್ತೇನ ಕೀತೋತಿ ನ ಹೋತಿ ತದತ್ಥಾಪ್ಪತೀತಿಯಾ–-’ವರತ್ತಾಯ ಬದ್ಧೋ’ ವಾರತ್ತಿಕೋ, ಆಯಸಿಕೋ, ಪಾಸಿಕೋ; –-’ಘತೇನ ಅಭಿಸಙ್ಖತಂ ಸಂಸಟ್ಠಂ ವಾ’ ಘಾತಿಕಂ, ಗೋಳಿಕಂ, ದಾಧಿಕಂ, ಮಾರಿಚಿಕಂ–-’ಜಾಲೇನ ಹತೋ ಹನ್ತೀತಿ ವಾ’ ಜಾಲಿಕೋ, ಬಾಳಿಸಿಕೋ–-’ಅಕ್ಖೋಹಿ ಜಿತ’ಮಕ್ಖಿಕಂ, ಸಾಲಾಕಿಕಂ–-’ಅಕ್ಖೇಹಿ ಜಯತಿ ದಿಬ್ಬತಿ ವಾ’ ಅಕ್ಖಿಕೋ–-’ಖಣಿತ್ತಿಯಾ ಖಣತೀ’ತಿ ಖಾಣಿತ್ತಿಕೋ, ಕುದ್ದಾಲಿಕೋ-ದೇವದತ್ತೇನ ¶ ಜಿತಮಙ್ಗುಲ್ಯಾ ಖಣತೀತಿ ನ ಹೋತಿ ತದತ್ಥಾ ನವಗಮಾ–-’ಉಳುಮ್ಪೇನ ತರತೀ’ತಿ ಓಳುಮ್ಪಿಕೋ; ಉಳುಮ್ಪಿಕೋತಿ-ಇಕೋ; ಗೋಪುಚ್ಛಿಕೋ; ನಾವಿಕೋ–-’ಸಕಟೇನ ಚರತೀ’ತಿ ಸಾಕಟಿಕೋ. ರಥಿಕೋ–-ಪರಪ್ಪಿಕೋತಿ ಇಕೋ-’ಖನ್ಧೇನ ವಹತೀ’ತಿ ಖನ್ಧಿಕೋ, ಅಂಸಿಕೋ; ಸೀಸಿಕೋತಿ-ಇಕೋ–-’ವೇತತೇನ ಜೀವತೀ’ತಿ ಖನ್ಧಿಕೋ, ಅಂಸಿಕೋ; ಸೀಸಿಕೋತಿ-ಇಕೋ–-’ವೇತನೇನ ಜೀವತೀ’ತಿ ವೇತನಿಕೋ, ಭತಿಕೋ, ಕಯಿಕೋ, ವಿಕ್ಕಯಿಕೋ; ಕಯವಿಕ್ಕಯಯಿಕೋತಿ-ಇಕೋ.

ತಸ್ಸ ಸಂವತ್ತತಿ-.

ಚತುತ್ಥ್ಯನ್ತಾ ಸಂವತ್ತತಿ ಅಸ್ಮಿಂ ಅತ್ಥೇ ಣಿಕೋ ಹೋತಿ;’ಪುನಬ್ಭವಾಯ ಸಂವತ್ತತೀ’ತಿ ಪೋನೋಭವಿಕೋ, ಇತ್ಥಿಯಂ-ಪೋನೋಭವಿಕಾ;’ಲೋಕಾಯ ಸಂವತ್ತತೀ’ತಿ ಲೋಕಿಕೋ,’ ಸುಟ್ಠು ಅಗ್ಗೋ’ತಿ ಸಗ್ಗೋ,’ಸಗ್ಗಾಯ ಸಂವತ್ತತೀ’ತಿ ಸೋವಗ್ಗಿಕೋ, ಸಸ್ಸಾವ್ैಕ ತದಮಿನಾದಿ ಪಾಠಾ–-’ಧನಾಯ ಸಂವತ್ತತೀ’ತಿ ಧಞ್ಞಂ-ಯೋ.

ತತೋ ¶ ಸಮ್ಭುತಮಾಗತಂ-.

ಪಞ್ಚಮ್ಯನ್ತಾ ಸಮ್ಭುತಮಾಗತನ್ತಿಏತೇಸ್ವತ್ಥೇಸು ಣಿಕೋ ಹೋತಿ;’ಮಾತಿತೋ ಸಮ್ಭುತಮಾಗತನ್ತಿ ವಾ’ ಮತ್ತಿಕಂ, ಪೇತ್ತಿಕಂ–-ಣ್ಯರಿಯಣ್ರ್ಯಾಪಿ ದಿಸ್ಸನ್ತಿ–-’ಸುರಭಿತೋ ಸಮ್ಭುತಂ’ ಸೋರಭ್ಯಂ;’ಥನತೋ ಸಮ್ಭುತಂ’ ಥಞ್ಞಂ;’ಪಿತಿತೋ ಸಮ್ಭುತೋ’ ಪೇತ್ತಿಯೋ, ಮಾತಿಯೋ, ಮತ್ತಿಯೋ; ಮಚ್ಚೋ ವಾ.

ತತ್ಥ ವಸತಿ ವಿದಿತೋ ಭತ್ತೋ ನಿಯುತ್ತೋ-.

ಸತ್ತಮ್ಯನ್ತಾ ವಸತೀತ್ವೇವಮಾದಿಸ್ವತ್ಥೇಸು ಣಿಕೋ ಹೋತಿ;’ರುಕ್ಖಮೂಲೇ ವಸತೀ’ತಿ ರುಕ್ಖಮುಲಿಕೋ,ಆರಞ್ಞಿಕೋ, ಸೋಸಾನಿಕೋ;’ಲೋಕೇ ವಿದಿತೋ’ ಲೋಕಿಕೋ;’ಚತುಮಹಾರಾಜೇಸು ಭತ್ತಾ’ ಚಾತುಮ್ಮಹಾರಾಜಿಕಾ;;ದ್ವಾರೇ ನಿಯುತ್ತೋ’ ದೋವಾರಿಕೋ; ದಸ್ಸೋಕ ತದಮಿನಾದಿಪಾಠಾ,ಭಣ್ಡಾಗಾರಿಕೋ;-ಇಕೋ ನವಕಮ್ಮಿಕೋ–-ಕಿಯೋ-ಜಾತಿಕಿಯೋ, ಅನ್ಧಕಿಯೋ.

ತಸ್ಸಿದಂ-.

ಛಟ್ಠಿಯನ್ತಾ ¶ ಇದಮಿಚ್ಚಸ್ಮಿಂಅತ್ಥೇ ಣಿಕೋ ಹೋತಿ;’ಸಙ್ಘಸ್ಸ ಇದಂ’ ಸಙ್ಘಿಕಂ, ಪುಗ್ಗಲಿಕಂ, ಸಕ್ಯಪುತ್ತಿಕೋ, ನಾಥಪುತ್ತಿಕೋ, ಜೇನದತ್ತಿಕೋ–-ಕಿಯೇ-ಸಕಿಯೋ, ಪರಕಿಯೋ; ನಿಯೇ-ಅತ್ತನಿಯಂ;ಕೇ-ಸಕೋ, ರಾಜಕಂ, ಭದ್ಧಂ.

ಣೋ-.

ಛಟ್ಠಿಯನ್ತಾ ಇದಮಿಚ್ಚಸ್ಮಿಂ ಅತ್ಥೇ ಣೋ ಹೋತಿ;’ಕಚ್ಚಾಯನಸ್ಸ್ैದಂ’ ಕಚ್ಚಾಯನಂ, ವ್ಯಾಕರಣಂ; ಸೋಗತಂ, ಸಾಸನಂ; ಮಾಹಿಸಂ, ಮಂಸಾದಿ.

ಗವಾದೀಹಿ ಯೋ-.

ಗವಾದೀಹಿ ಛಟ್ಠಿಯನ್ತೇಹಿ ಇದಮಿಚ್ಚಸ್ಮಿಂ ಅತ್ಥೇ ಯೋ ಹೋತಿ;’ಗುನ್ನಂ ಇದಂ’ಗಬ್ಯಂ, ಮಂಸಾದಿ; ಕಬ್ಯಂ, ದಬ್ಬಂ.

ಪಿತಿತೋ ಭಾತರಿ ರೇಯ್ಯಣ-.

ಪಿತುಸದ್ದಾ ತಸ್ಸ ಭಾತರಿ ರೇಯ್ಯಣ ಹೋತಿ;’ಪಿತುಭಾತಾ’ ಪೇತ್ತೇಯ್ಯೋ.

ಮಾತಿತೋ ಚ ಭಗಿನಿಯಂ ಛೋ-.

ಮಾತಿತೋ ¶ ಪಿತಿತೋ ಚ ತೇಸಂ ಭಗಿನೀಯಂ ಛೋ ಹೋತಿ;’ಮಾತು ಭಗಿನಿ’ ಮಾತುಚ್ಛಾ;’ಪಿತುಭಗಿನೀ’ ಪಿತುಚ್ಛಾ–-ಕಥಂ ಮಾತುಲೋತು?’ಮಾತುಲಾದಿತ್ವಾನೀ’ತಿ ನಿಪಾತನಾ.

ಮಾತಾಪಿತುಸ್ವಾಮಹೋ-.

ಮಾತಾಪಿತೂಹಿ ತೇಸಂ ಮಾತಾಪಿತುಸ್ವಾಮಹೋ ಹೋತಿ;’ಮಾತುಮಾತಾ’ ಮಾತಾಮಹೀ;’ಮಾತುಪಿತಾ’ ಮಾತಾಮಹೋ;’ಪಿತುಮಾತಾ’ ಪತಾಮಹೀ;’ಪಿತುಪಿತಾ’ ಪಿತಾಮಹೋ–-ನ ಯಥಾಸಂಖ್ಯಂ ಪಚ್ಚೇಕಾಭಿಸಮ್ಬನ್ಧಾ.

ನಹಿತೇ ರೇಯ್ಯಣ-.

ಮಾತಾಪಿತುಹಿ ಹಿತೇ ರೇಯ್ಯಣ ಹೋತಿ; ಮತ್ತೇಯ್ಯೋ, ಪೇತ್ತೇಯ್ಯೋ.

ನಿನ್ದಾಞ್ಞಾತಪ್ಪಪಟಿಭಾಗರಸ್ಸದಯಾಸಞ್ಞಾಸು ಕೋ-.

ನಿನ್ದಾದೀಸ್ವತ್ಥೇಸು ನಾಮಸ್ಮಾ ಕೋ ಹೋತಿ; ನಿನ್ದಾಯಂ-ಮುಣ್ಡಕೋ, ಸಮಣಕೋ; ಅಞ್ಞಾತೇ-’ಕಸ್ಸಾಯಂ ಅಸ್ಸೋ’ತಿ ಅಸ್ಸಕೋ–-

ಪಯೋಗಸಾಮತ್ಥಿಯಾ ¶ ಸಮ್ಬನ್ಧಿವಿಸೇಸಾನವಗಮೋ’ವಗಮ್ಯತೇ–-ಅಪ್ಪತ್ಥೇ-ತೇಲಕಂ, ಘತಕಂ–-ಪಟಿಭಾಗತ್ಥೇ-’ಹತ್ಥಿ ವಿಯ’ ಹತ್ಥಿಕೋ, ಅಸ್ಸಕೋ, ಬಲಿವದ್ದಕೋ–-ರಸ್ಸೇ-ಮಾನುಸಕೋ, ರುಕ್ಖಕೋ, ಪಿಲಕ್ಖಕೋ–-ದಯಾಯಂ-ಪುತ್ತಕೋ, ವಚ್ಛಕೋ–-ಸಞ್ಞಾಯಂ-’ಮೋರೋವಿಯ’ ಮೋರಕೋ.

ತಮಸ್ಸ ¶ ಪರಿಮಾಣಂ ಣಿಕೋ ಚ-.

ಪಠಮನ್ತಾ ಅಸ್ಸೇತಿ ಅಸ್ಮಿಂ ಅತ್ಥೇ ಣಿಕೋ ಹೋತಿ ಕೋ ಚ, ತಂ ಚೇ ಪಠಮನ್ತಂ ಪರಿಮಾಣಂ ಭವತಿ;’ಪರಿಮಿಯತೇ’ತೇನೇ’ತಿ ಪರಿಮಾಣಂ–-’ದೋಣೋ ಪರಿಮಾಣಮಸ್ಸ’ ದೋಣಿಕೋ, ವೀಹಿ; ಖಾರಸತಿಕೋ, ಖಾರಸಹಸ್ಸಿಕೋ, ಆಸೀತಿಕೋ, ವಯೋ; ಉಪಡ್ಢಕಾಯಿಕಂ, ಬಿಮ್ಬೋಹನಂ; ಪಞ್ಚಕಂ,ಛಕ್ಕಂ.

ಸತೇತೇಹಿ ¶ ತ್ತಕೋ-.

ಯಾದೀಹಿ ಪಠಮನ್ತೇಹಿಅಸ್ಸೇತಿ ಛಟ್ಠತ್ಥೇತ್ತಕೋ ಹೋತಿ, ತಂ ವೇ ಪಠಮನ್ತಂ ಪರಿಮಾಣಂ ಭವತಿ;’ಯಂ ಪರಮಾಣಮಸ್ಸ ಯನ್ತಕಂ, ತತ್ತಕಂ, ಏತ್ತಕಂ; ಆವತಕೇ-ಯಾವತಕೋ, ತಾವತಕೋ.

ಸಬ್ಬಾ ಚಾವನ್ತು-.

ಸಬ್ಬತೋ ಪಠಮನ್ತೇಹಿ ಯಾದೀಹಿ ಚ ಅಸ್ಸೇತಿ ಛಟ್ಠತ್ಥೇ ಆವನ್ತು ಹೋತಿ, ತಂ ವೇ ಪಠಮನ್ತಂ ಪರಿಮಾಣಂ ಭವತಿ;’ಸಬ್ಬಂ ಪರಿಮಾಣಮಸ್ಸ’ ಸಬ್ಬಾವನ್ತಂ, ಯಾವನ್ತಂ, ತಾವನ್ತಂ, ಏತಾವನ್ತಂ.

ಕಿಮ್ಹಾ ರತಿರಿವರೀವತಕರಿತ್ತಕಾ-.

ಕಿಮ್ಹಾ ಪಠಮನ್ತಾ ಅಸ್ಸೇತಿ ಛಟ್ಠತ್ಥೇ ರತಿರೀವರೀವತಕರಿತ್ತಕಾ ಹೋನ್ತಿ, ತಂ ಚೇ ಪಠಮನ್ತಂ ಪರಿಮಾಣಂ ಭವತಿ;’ಕಿಂ ಸಂಖ್ಯಾನಂ ಪರಿಮಾಣಮೇಸಂ’ ಕತಿ, ಏತೇ; ಕಿವ, ಕೀವತಕಂ, ಕಿತ್ತಕಂ–-ರೀವನ್ತೋ ಸಭಾವತೋ ಅಸಂಖ್ಯೋ.

ಸಂಜಾತಂ ¶ ತಾರಕಾದಿತ್ವಿತೋ-.

ತಾರಕಾದೀಹಿ ಪಠಮನ್ತೇಹಿಅಸ್ಸೇತಿ ಛಟ್ಠತ್ಥೇಇತೋ ಹೋತಿ, ತೇ ವೇ ಸಂಜಾತಾ ಹೋನ್ತಿ;’ತಾರಕಾಸಂಜಾತಾ ಅಸ್ಸ’ ತಾರಕಿತಂ, ಗಗನಂ; ಪುಪ್ಫೀತೋ, ರುಕ್ಖೋ; ಪಲ್ಲವಿತಾ, ಲತಾ.

ಮಾನೇ ಮತ್ತೋ-.

ಪಠಮನ್ತಾ ಮಾನವುತ್ತಿತೋ ಅಸ್ಸೇತಿ ಅಸ್ಮಿಂ ಅತ್ಥೇ ಮತ್ತೋಹೋತಿ;’ಪಲಂ ಉಮ್ಮಾನಮಸ್ಸ’ ಪಲಮತ್ತಂ,’ಹತ್ಥೋ ಪಮಾಣಮಸ್ಸ’ ಹತ್ಥಮತ್ತಂ,’ಸತಂ ಮಾನಮಸ್ಸ’ ಸತಮತ್ತಂ,’ದೋಣೋ ಪರಿಮಾಣಮಸ್ಸ’ ದೋಣಮತ್ತಂ–-ಅಭೇದೋಪವಾರಾ ದೋಣೋತಿಪಿ ಹೋತಿ.

ತಗ್ಘೋ ವುದ್ಧಂ-.

ಉದ್ಧಮಾನವುತ್ತಿತೋ ಅಸ್ಸೇತಿ ಛಟ್ಠತ್ಥೇ ತಗ್ಘಾ ಹೋತೀಮ್ैತ್ತೋ ಚ; ಜಣ್ಣುತಗ್ಘಂ, ಜಣ್ಣುಮತ್ತಂ.

ಣೋ ¶ ಚ ಪುರಿಸಾ-.

ಪುರಿಸಾ ಪಠಮನ್ತಾ ಉದ್ಧಮಾನವುತ್ತಿತೋ ಣೋ ಹೋತಿ ಮತ್ತಾದಯೋ ಚ; ಪೋರಿಸಂ, ಪುರಿಸಮತ್ತಂ, ಪುರಿಸತಗ್ಘಂ.

ಅಯುಭವೀತೀಹಂಸೇ-.

ಉಬವಿತೀಹಿ ಅವಯವವುತ್ತೀಹಿ ಪಠಮನ್ತೇಹಿ ಅಸ್ಸೇತಿ ಛಟ್ಠತ್ಥೇ ಅಯೋ ಹೋತಿ;’ ಉಭೋ ಅಂಸಾ ಅಸ್ಸ’ ಉಭಯಂ, ದ್ವಯಂ, ತಯಂ.

ಸಂಖ್ಯಾಯ ಸಚ್ಚುತೀಸಸದಸನ್ತಾಧಕಾಸ್ಮಿಂ ಸತಸಹಸ್ಸೇಡೋ-.

ಸತ್ಯನ್ತಾಯ ಉತ್ಯನ್ತಾಯ ಈಸನ್ತಾಯ ಆಸನ್ತಾಯ ದಸನ್ತಾಯ ಚ ಸಂಖ್ಯಾಯ ಪಠಮನ್ತಾಯ ಅಸ್ಮಿನ್ತಿ ಸತ್ತಮ್ಯತ್ಥೇ ಡೋ ಹೋತಿ, ಸಾ ಚೇ ಸಂಖ್ಯಾ ಅಧಿಕಾ ಹೋತಿ, ಯದಸ್ಮಿನ್ತಿ ತಂ ಚೇ ಸತಂ ಸಹಸ್ಸಂಸತ

ಸಹಸ್ಸಂ ¶ ವಾ ಹೋತಿ;’ವೀಸತಿ ಅಧಿಕಾ ಅಸ್ಮಿಂ ಸತೇ’ತಿ ವೀಸಂಸತಂ, ಏಕವೀಸಂಸತಂ, ಸಹಸ್ಸಂ ಸತಸಹಸ್ಸಂ ವಾ–-ತಿಂಸಂಸತಂ, ಏಕತಿಂಸಂ ಸತಂ –-ಉತ್ಯನ್ತಾಯ -ನವುತಂಸತಂ, ಸಹಸ್ಸಂ ಸತಸಹಸ್ಸಂ ವಾ –-ಈಸನ್ತಿಯ-ಚತ್ತಾರೀಸಂಸತಂ, ಸಹಸ್ಸಂ ಸತಸಹಸ್ಸಂ ವಾ–-ಆಸನ್ತಾಯ-ಪಞ್ಞಾಸಂಸತಂ ಸಹಸ್ಸಂ ಸತಸಹಸ್ಸಂ ವಾ–-ದಸನ್ತಾಯ-ಏಕಾದಸಂ ಸತಂ, ಸಹಸ್ಸಂ ಸತಸಹಸ್ಸಂ ವಾ–-ಸಚ್ಚುತೀಸಾಸದಸನ್ತೇತಿ ಕಿಂ?ಛಾಧಿಕಾ ಅಸ್ಮಿಂ ಸತೇ; ಅಧಿಕೇತಿ ಕಿಂ? ಪಞ್ಚದಸಹೀನಾ ಅಸ್ಮಿಂ ಸತೇ; ಅಸ್ಮಿನ್ತಿ ಕಿಂ? ವೀಸತ್ಯಧಿಕಾ ಏತಸ್ಮಾಸತಾ; ಸತಸಹಸ್ಸೇತಿ ಕಿಂ? ಏಕಾದಸಅಧಿಕಾ ಅಸ್ಸಂ ವೀಸತಿಯಂ.

ತಸ್ಸ ಪೂರೇಣೇಕಾದಸಾದಿತೋ ವಾ-.

ಛಟ್ಠೀಯನ್ತಾಯೇಕಾದಸಾದಿಕಾಯ ಸಂಖ್ಯಾಯ ಡೋ ಹೋತಿ ಪೂರಣತ್ಥೇ ವಿಭಾಸಾ; ಸಾ ಸಂಖ್ಯಾಪೂರೀಯತೇಯೇನತಂ ಪೂರಣಂ’ಏಕಾದಸನ್ನಂ ಪೂರಣೋ’ಏಕಾದಸೋ, ಏಕಾದಸಮೋ; ವೀಸೋ, ವೀಸತಿಮೋ; ತಿಂಸೋ, ತೀಂಸತಿಮೋ; ಚತ್ತಾಲೀಸೋ, ಪಞ್ಞಾಸೋ.

ಮ ¶ ಪಂಚಾದಿಕತೀಹಿ-.

ಛಟ್ಠೀಯನ್ತಾಯ ಪಂಚಾದಿಕಾಯ ಸಂಖ್ಯಾಯಕತಿಸ್ಮಾ ಚ ಮೋ ಹೋತಿ ಪೂರಣತ್ಥೇ; ಪಞ್ಚಮೋ, ಸತ್ತಮೋ, ಅಟ್ಠಮೋ; ಕತಿಮೋ, ಕತಿಮೀ.

ಸತಾದೀನಮಿ ಚ-.

ಸತಾದಿಕಾಯ ಸಂಖ್ಯಾಯ ಛಟ್ಠಿಯನ್ತಾಯ ಪುರಣತ್ಥೇ ಮೋ ಹೋತಿ, ಸತಾದಿನಮಿಚಾನ್ತಾದೇಸೋ; ಸತಿಮೋ, ಸಹಸ್ಸಿಮೋ.

ಛಾ ದ್ಧದ್ಧಮಾ -.

ಛಸದ್ದಾಟ್ಠಟ್ಠಮಾಹೋನ್ತಿ ತಸ್ಸ ಪೂರಣತ್ಥೇ; ಛಟ್ಠೋ, ಛಟ್ಠಮೋ; ಇತ್ಥೀಯ-ಛಟ್ಠಿ ಛಟ್ಠಮಿ–-ಕಥಂ,ದುತಿಯಂ ತತಿಯಂ ಚತುತ್ಥನ್ತಿ? ದುತಿಯಸ್ಸ-ಚತುತ್ಥತತಿಯಾನನ್ತಿ-ನಿಪಾತನಾ.

ಏಕಾ ಕಾಕ್ಯಸಹಾಯೇ-.

ಏಕಸ್ಮಾ ಅಸಹಾಯತ್ಥೇ ಕಆಕಿ ಹೋನ್ತಿ ವಾ; ಏಕಕೋ, ಏಕಾಕಿ, ಏಕೋ.

ವಚ್ಛಾದೀಹಿ ¶ ತನುತ್ತೇ ತರೋ-.

ವಚ್ಛಾದೀನಂ ಸಭಾವಸ್ಸ ತನುತ್ತೇ ಗಮ್ಯಮಾನೇತರೋ ಹೋತಿ; ಸುಸುತ್ತಸ್ಸ ತನುತ್ತೇ-ವಚ್ಛತರೋ; ಇತ್ಥಿಯಂ-ವಚ್ಛತರೀ; ಯೋಬ್ಬನಸ್ಸತನುತ್ತ್ै-ಓಕ್ಖತರೋ; ಅಸ್ಸಭಾವಸ್ಸ ತನುತ್ತೇ-ಅಸ್ಸತರೋ; ಸಾಮತ್ಥಿಯಸ್ಸ ತನುತ್ತ್ै-ಉಸಭತರೋ.

ಕಿಮ್ಹಾ ನಿಧಾರಣೇ ರತರರತಮಾ-.

ಕಿಂಸದ್ದಾ ನಿದ್ಧಾರಣೇ ರತರರತಮಾ ಹೋನ್ತೀ; ಕತರೋ ಭವತಂ ದೇವದತ್ತೋ; ಕತರೋ ಭವತಂ ಕಠೋ; ಕತಮೋ ಭವತಂ ದೇವದತ್ತೋ; ಕತಮೋ ಭವತಂ ಕಠೋ; ಭಾರದ್ವಾಜಾನಂ ಕತಮೋ’ಸಿ ಬ್ರಹ್ಮೇ.

ತೇನ ದತ್ತೇ ಲಿಯಾ-.

ತತಿಯನ್ತಾ ದತ್ತೇ’ಭಿಧೇಯೇ ಲ್ैಯಾ ಹೋನ್ತಿ;’ದೇವೇನದತ್ತೋ; ದೇವಲೋ; ದೇವಿಯೋ; ಬ್ರಹ್ಮಲೋ; ಬ್ರಹ್ಮಯೋ–-ಸಿವಾ-ಸೀವಲೋ; ಸೀವಿಯೋ; ಸಿಸ್ಸ ದೀಘೋ.

ತಸ್ಸ ¶ ಭಾವಕಮ್ಮೇಸು ತ್ತತಾತ್ತನಣ್ಯಣೇಯ್ಯ ಣಿಯಣಿಯಯಾ-.

ಛಟ್ಠಿಯನ್ತಾ ಭಾವೇ ಕಮ್ಮೇ ಚ ತ್ತಾದಯೋ ಹೋನ್ತಿ ಬಹುಲಂ; ನ ಚ ಸಬ್ಬೇ ಸಬ್ಬತೋ ಹೋನ್ತಿ,ಅಞಞ್ಞತ್ರ ತ್ತತಾಹಿ–-’ಭವನ್ತಿ ಏತಸ್ಮಾಬುದ್ಧಿಸದ್ದಾ’ತಿ ಭಾವೋ, ಸದ್ದಸ್ಸ ಪವತ್ತಿನಿತ್ತಂ–-’ನೀಲಸ್ಸಪಟಸ್ಸ ಭಾವೋ’ ನೀಲತ್ತಂ, ನೀಲತಾತಿ ಗುಣೋ ಭಾವೋ–-’ನೀಲಸ್ಸಗುಣಸ್ಸ ಭಾವೋ ನೀಲತ್ತಂ, ನೀಲತಾತೀ ನೀಲಗುಣಜಾತಿ; ಗೋತ್ತಂ ಗೋತಾತಿ, ಗೋಜಾತಿ–-ಪಾಚಕತ್ತಂ ದಣ್ಡಿತ್ತಂ ವಿಸಾಣಿತ್ತಂ ರಾಜಪುರಿಸತ್ತನ್ತಿ ಕ್ರಿಯಾದಿಸಮ್ಬನ್ಧಿತ್ತಂ–-ದೇವದತ್ತತ್ತ ಚನ್ದತ್ತಂ ಸೂರಿಯತ್ತನ್ತೀತದವತ್ಥಾವಿಸೇಸಸಾಮಞ್ಞಂ–-ಆಕಾಸತ್ತಂ ಅಭಾಚತ್ತನ್ತಿ ಉಪಚರಿತಭೇದಸಾಮಞ್ಞಂ–-ತ್ತನ-ಪುಥುಜ್ಜನತ್ತನಂ; ವೇದನತ್ತನಂ; ಜಾಯತ್ತನಂ ಜಾರತ್ತನಂ–-ಣ್ಯ-ಆಲಸ್ಯಂ ಬ್ರಹ್ಮಞ್ಞಂ ಚಾಪಲ್ಯಂ ನೇಪುಞ್ಞಂಪೇಸುಞ್ಞಂ ರಜ್ಜಂ ಆಧಿಪಚ್ಚಂ ದಾಯಜ್ಜಂ ವೇಸಮ್ಮಂ; ವೇಸಮನ್ತಿ ಕೇಚಿ, ಸಖ್ಯಂ ವಾಣಿಜ್ಜಂ–-ಣೇಯ್ಯ-ಸೋಚೇಯ್ಯಂ, ಆಧಿಪತೇಯ್ಯಂ–-ಣ-ಗಾರವಂ ಪಾಟವಂ ಅಜ್ಜವಂ ಮದ್ದವಂ–-ಇಯ-ಅಧಿಪತಿಯಂ ಪಣ್ಡಿತಿಯಂ ಬಹುಸ್ಸುತಿಯಂನಗ್ಗಿಯಂ ಸೂರಿಯಂ –-ಣಿಯ-ಆಲಸಿಯಂ ಕಾಲುಸಿಯಂ ಮನ್ದಿಯಂ ದಕ್ಖಿಯಂ ಪೋರೋಹಿತಿಯಂ ವೇಯ್ಯತ್ತಿಯಂ–-ಕಥಂ, ರಾಮಣೀಯಕನ್ತಿ-ಸಕತ್ಥೇ ಕನ್ತಾಣೇನ ಸಿದ್ಧಂ–-ಕಮ್ಮಂ ಕ್ರಿಯಾ; ತತ್ಥ.’ಅಲಸಸ್ಸ ಕಮ್ಮಂ’ ಅಲಸತ್ತಂ, ಅಲಸತಾ, ಅಲಸತ್ತನಂ; ಆಲಸ್ಯಂ ಆಲಸಿಯಂವಾ–-’ಸಕತ್ಥೇ’ತಿ. ಸಕತ್ಥೇ’ಪಿ ಯಥಾಭುಚ್ಚಂಕಾರುಞ್ಞಂ ಪತ್ತಕಲ್ಲಂ ಆಕಾಸಾನಞ್ಚಂ, ಕಾಯಪಗುಞ್ಞತಾ.

ಬ್ಯ ¶ ವದ್ಧದಾಸಾ ವಾ-.

ಛಟ್ಠಯನ್ತಾ ವದ್ಧಾ ದಾಸಾ ಚ ಬ್ಯೋ ವಾಹೋತಿ ಭಾವಕಮ್ಮೇಸು; ವದ್ಧಖ್ಯಂ, ವದ್ಧತಾ; ದಾಸಬ್ಯಂ; ದಾಸತಾ–-ಕಥಂ, ವದ್ಧವನ್ತಿ ಣೇ ವಾಗಮೋ.

ನಣ ¶ ಯುವಾ ಖೋ ಚವಸ್ಸ-.

ಛಟ್ಠಿಯನ್ತಾ ಯುವಸ್ದಾ ಭಾವಕಮ್ಮೇಸುನಣ ವಾ ಹೋತಿ, ವಸ್ಸಬೋ ಚ; ಯೋಬ್ಬನಂ; ವಾತ್ವೇವ-ಯುವತ್ತಂ, ಯುವತಾ.

ಅಣ್ವಾದಿತ್ವಿಮೋ-.

ಅಣುಆದೀಹಿ ಛಟ್ಠಿಯನ್ತೇಹಿ ಭಾವೇ ವಾ ಇಮೇ ಹೋತಿ; ಅಣಿಮಾ; ಲಘಿಮಾ; ಮಹಿಮಾ;ಕಸಿಮಾ–-ವಾತ್ವೇವ-ಅಣುತ್ತಂ; ಅಣುತಾ.

ಭಾವಾ ತೇನ ನಿಬ್ಬತ್ತೇ-.

ಭಾವವಾಚಕಾ ಸದ್ದಾ ತೇನ ನಿಬ್ಬತ್ತೇ’ಭಿಧೇಯೇ ಇಮೋ ಹೋತಿ;’ಪಾಕೇನ ನಿಬ್ಬತ್ತಂ’ ಪಾಕಿಮಂ; ಸೇಕಿಮಂ.

ತರತಮಿಸ್ಸಿಕಿಯಿಟ್ಠಾತಿಸಯೇ-.

ಅತಿಸಯೇ ವತ್ತಮಾನತೋ ಹೋನ್ತೇತೇ ಪಚ್ಚಯಾ;’ಅತಿಸಯೇನ ಪಾಪೋ’ ಪಾಪತರೋ; ಪಾಪತಮೋ, ಪಾಪಿಸ್ಸಿಕೋ, ಪಾಪಿಯೋ, ಪಾಪಿಟ್ಠೋ–-ಇತ್ಥಿಯಂ-ಪಾಪತರಾ–-ಅತಿಸಯನ್ತಾಪಿ ಅತಿಸಯಪ್ಪಚ್ಚಯೋ;’ಅತಿಸಯೇನ ಪಾಪಿಟ್ಠೋ’ ಪಾಪಿಟ್ಠತರೋ.

ತನ್ನಿಸ್ಸಿತೇ ¶ ಲ್ಲೋ-.

ದುತಿಯನ್ತಾ ಲ್ಲಪ್ಪಚ್ಚಯೋ ಹೋತಿ ನಿಸ್ಸಿತತ್ಥೇ;’ವೇದನಿಸ್ಸಿತಂ’ ವೇದಲ್ಲಂ;’ ದುಠುನಿಸ್ಸಿತಂ’ ದುಟ್ಠುಲ್ಲಂ–-ಇಲ್ಲೇ-ಸಙ್ಖಾರಿಲ್ಲಂ.

ತಸ್ಸ ¶ ವಿಕಾರಾವಯವೇಸು ಣ್ಣಿಕಣೇಯ್ಯಮಯಾ-.

ಪಕತಿಯಾ ಉತ್ತರಮವತ್ಥನ್ತರಂ ವಿಕಾರೋ–-ಛಟ್ಠಿಯನ್ತಾ ನಾಮಸ್ಮಾ ವಿಕಾರೇ’ವಯವೇ ಚ ಣಾದಯೋಹೋನ್ತಿಬಹುಲಂ; ಣ-ಆಯಸಂ, ಬನ್ಧನಂ; ಓದುಮ್ಬರಂ, ಪಣ್ಣಂ; ಓದುಮ್ಬರಂ, ಭಸ್ಮಂ; ಕಾಪಾತ್ैಂ, ಮಂಸಂ; ಕಾಪೋತಂ, ಸತ್ಥಿ –-ಣಿಕ-ಕಪ್ಪಾಸಿಕಂ, ವತ್ಥಂ; ಣೇಯ್ಯ-ಏಣೇಯ್ಯಂ,ಮಂಸಂ; ಏಣೇಯ್ಯಂ, ಸತ್ಥಿ; ಕೋಸೇಯ್ಯಂ, ವತ್ಥಂ–-ಮಯ-ತಿಣಮಯಂ; ದಾರುಮಯಂ, ನಳಮಯಂ; ಮತ್ತಿಕಾಮಯಂ–-’ಅಞ್ಞಸ್ಮಿನ್ತಿ’. ಗುನ್ನಂಕರೀಸೇ’ಪಿ ಮಯೋ; ಗೋಮಯಂ.

ಜತುತೋ ಸ್ಸಣ್ವಾ-.

ಛಟ್ಠಿಯನ್ತಾ ನಾಮಸ್ಮಾಜತುತೋ ವಿಕಾರವಯವೇಸುಸ್ಸಣ್ವಾ ಹೋತಿ;’ಜತುನೋ ವಿಕಾರೋ’ ಜಾತುಸ್ಸಂಜಾತುಮಯಂ–-‘‘ಲೋಪೋ‘‘ತಿ. ಬಹುಲಂ ಪಚ್ಚಯಲೋಪೋ’ಪಿ ಫಲಪುಪ್ಫಮೂಲೇಸುವಿಕಾರಾವಯವೇಸು;’ ಪಿಯಾಲಸ್ಸ ಫಲಾನಿ’ ಪಿಯಾಲಾನಿ;’ಮಲ್ಲಿಕಾಯ ಪುಪ್ಫಾನಿ’ ಪಲ್ಲಿಕಾ;’ಉಸೀರಸ್ಸ ಮೂಲಂ’ಉಸೀರಂ–-ತಂಸದ್ದೇನವಾ ತದಭಿಧಾನಂ.

ಸಮೂಹೇ ¶ ಕಣ್ಣಣಿಕಾ-.

ಛಟ್ಠಿಯನ್ತಾ ಸಮೂಹೇ ಕಣ್ಣಣಿಕಾ ಹೋನ್ತಿ; ಗೋತ್ತಪ್ಪಚ್ಚಯನ್ತಾ ಕಣ-ರಾಜಞ್ಞಕಂ; ಮಾನುಸ್ಸಕಂ–-ಉಕ್ಖಾದೀಹಿ-ಓಕ್ಖಕಂ; ಓಟ್ಠಕಂ; ಓರಬ್ಭಕಂ; ರಾಜಕಂ; ರಾಜಪುತ್ತಕಂ; ಹತ್ಥಿಕಂ; ಧೇನುಕಂ–-ಣ-ಕಾಕಂ; ಭಿಕ್ಖಂ; ಣಿಕ-ಅಚಿತ್ತಾ-ಆಪೂಪಿಕಂ; ಸಂಕುಲಿಕಂ.

ಜನಾದೀಹಿ ತಾ-.

ಜನಾದೀಹಿ ಛಟ್ಠಿಯನ್ತೇಹಿ ಸಮೂಹೇ ತಾ ಹೋತಿ; ಜನತಾ; ಗಜತಾ; ಬನ್ಧುತಾ; ಗಾಮತಾ; ಸಹಾಯತಾ; ನಾಗರತಾ–-ತಾನ್ತಾ ಸಭಾವತೋ ಇತ್ಥಿಲಿಙ್ಗಾ–-ಮದನೀಯನ್ತಿ-ಕರಣೇ’ಧಿಕರಣೇ ವಾ ಅನೀಯೇನಸಿದ್ಧಂ –-ಧುಮಾಯಿತತ್ತನ್ತಿ-ಕ್ತಾನ್ತಾ ನಾಮಧಾತುತೋ ತೇತ್ತನ ಸಿದ್ಧಂ.

ಇಯೋ ¶ ಹಿತೇ-.

ಛಟ್ಠಿಯನ್ತಾ ಹಿತೇ ಇಯೋ ಹೋತಿ; ಉಪಾದಾನಿಯಂ–-ಅಞ್ಞತ್ರಾಪಿ’ಸಮಾನಾದ್ैರೇ ಸಯಿತೋ’ ಸೋದರಿಯೋ.

ಚಕ್ಖವಾದಿತೋ ಸ್ಸೋ-.

ಛಟ್ಠಿಯನ್ತೇಹಿ ಚಕ್ಖುಆದೀಹಿ ಹಿತೇ ಸ್ಸೋಹೋತಿ; ಚಕ್ಖೂಸ್ಸಂ; ಆಯುಸ್ಸಂ.

ಣ್ಯೋ ತತ್ಥ ಸಾಧು-.

ಸತ್ತಮ್ಯನ್ತಾ ತತ್ಥ ಸಾಧೂತಿ ಅಸ್ಮಿಂ ಅತ್ಥೇ ಣ್ಯ್ಯೋ ಹೋತಿ; ಸಬ್ಭೋ; ಪಾರಿಸಜ್ಜೋ–-ಸಾಧೂತಿ-ಕುಸಲೋ ಯೋಗ್ಗೋ ಹಿತೋ ವಾ–-ಅಞ್ಞತ್ರಾಪಿ-’ರಥಂ ವಹನ್ತೀ’ತಿ ರಚ್ಛಾ.

ಕಮ್ಮಾ ¶ ನಿಯಞ್ಞಾ-.

ಸತ್ತಮ್ಯನ್ತಾ ಕಮ್ಮಸದದಾ ತತ್ಥ ಸಾಧೂತಿ ಅಸ್ಮಿಂ ಅತ್ಥೇ ನಿಯಞ್ಞಾ ಹೋನ್ತಿ;’ ಕಮ್ಮೇ ಸಾಧು’ ಕಮ್ಮನಿಯಂ; ಕಮ್ಮಞ್ಞಂ.

ಕಥಾದಿತ್ವಿಕೋ-.

ಕಥಾದೀಹಿ ಸತ್ತಮ್ಯನ್ತೇಹಿ ತತ್ಥ ಸಾಧೂತಿ ಅಸ್ಮಿಂ ಅತ್ಥೇ ಇಕೋ ಹೋತಿ; ಕಥಿಕೋ; ಧಮ್ಮಕಥಿಕೋ; ಸಙ್ಗಾಮಿಕೋ; ಪವಾಸಿಕೋ; ಉಪವಾಸಿಕೋ.

ಪಥಾದೀಹಿ ಣೇಯ್ಯೋ-.

ಪಥಾದೀಹಿ ಸತ್ತಮ್ಯನ್ತೇಹಿ ತತ್ಥ ಸಾಧೂತಿ ಅಸ್ಮಿಂ ಅತ್ಥೇ ಣೇಯ್ಯೋ ಹೋತಿ; ಪಾಥೇಯ್ಯಂ; ಸಾಪತೇಯ್ಯಂ.

ದಕ್ಖಿಣಾಯಾರಹೇ-.

ದಕ್ಖಿಣಾಸದ್ದತೋ ಅರಹತ್ಥೇ ಣೇಯ್ಯೋ ಹೋತಿ;’ದಕ್ಖಿಣಂ ಅರಹತೀ’ತಿ ದಕ್ಖಿಣೇಯ್ಯೋ.

ರಾಯೋ ತುಮನ್ತಾ-.

ತುಮನ್ತತೋ ಅರಹತ್ಥೇ ರಾಯೋಹೋತಿ; ‘‘ಘಾತೇತಾಯಂ ವಾ ಘಾತೇತುಂ, ಜಾಪೇತಾಯಂ ವಾ ಜಾಪೇತುಂ, ಪಬ್ಬಾಜೇತಾಯಂ ವಾ ಪಬ್ಬಾಜೇತುಂ‘‘.

ತಮೇತ್ಥಸ್ಸತ್ಥಿತಿ ¶ ಮನ್ತು-.

ಪಠಮನ್ತಾ ಏತ್ಥ ಅಸ್ಸ ಅತ್ಥಿತಿ ಏತೇಸ್ವತ್ಥೇಸು ಮನ್ತು ಹೋತಿ;’ಗಾಮೋ ಏತ್ಥ ದೇಸೇ ಅಸ್ಸ ವಾ ಪುರಿಸಸ್ಸ ಸನ್ತೀತಿ’ ಗೋಮಾ–-ಅತ್ಥಿತಿ ವತ್ತಮಾನಕಾಲೋಪಾದಾನತೋ ಭುತಾಹಿ ಭವಿಸ್ಸನ್ತೀಹಿ ವಾ ಗೋಹಿ ನ ಗೋಮಾ. ಕಥಂ ಗೋಮಾ ಆಸಿ ಗೋಮಾ ಭವಿಸ್ಸತೀತಿ? ತದಾಪಿ ವತ್ತಮಾನಾಹಿಯೇವ ಗೋಹಿ ಗೋಮಾ; ಆಸಿ ಭವಿಸ್ಸತೀತಿ ಪದನ್ತರಾ ಕಾಲನ್ತರಂ; ಇತಿಕರಣತೋ ವಿಸಯನಿಯಮೋ.

ಪಹೂತೇ ಚ ಪಸಂಸಾಯಂ ನಿನ್ದಾಯಞ್ಚಾತಿಸಾಯನೇ ನಿಚ್ಚಯೋಗೇ ಚ ಸಂಸಗ್ಗೇ ಹೋನ್ತಿಮೇ ಮನ್ತುಆದಯೋ.

ಗೋಅಸ್ಸೋತಿ-ಜಾತಿಸದ್ದಾನಂ ದಬ್ಬಾಭಿಧಾನಸಾಮತ್ಥಿಯಾ ಮನ್ತ್ವಾ ದಯೋ ನಹೋನ್ತಿ; ತಥಾ ಗುಣಸದ್ದಾನಂ ಸೇತೋ ಪಟೋತಿ; ಯೇ ಸತ್ತು ಗುಣಸದ್ದಾನಂ ದಬ್ಬಾಭಿಧಾನಸಾಮತ್ಥಿಯಂ ನತ್ಥಿ ತೇಹಿ ಹೋನ್ತೇವ–-ಬುಧಿಮಾ ರೂಪವಾ ರಸವಾ ಗನ್ಧವಾ ಏಸ್ಸವಾ ಸದ್ದವಾ; ರಸೀರಸಿಕೋ; ರೂಪಿ ರೂಪಿಕೋ; ಗನ್ಧೀ ಗನ್ಧಿಕೋತಿ.

ವನ್ತ್ವವಣ್ಣಾ-. ¶

ಪಠಮನ್ತತೋ ಅವಣ್ಣನ್ತಾ ಮನ್ತ್ವತ್ಥೇ ವನ್ತು ಹೋತಿ; ಸೀಲವಾ; ಪಞ್ಞವಾ–-ಅವಣ್ಣಾತಿ-ಕಿಂ? ಸತಿಮಾ; ಬನ್ಧುಮಾ.

ದಣ್ಡಾದಿತ್ವಿಕಈ ವಾ-.

ದಣ್ಡಾದೀಹಿ ಇಕಈ ಹೋನ್ತಿ ವಾ ಮನ್ತ್ತ್ವತ್ಥೇ; ಬಹುಲಂ ವಿಧಾನಾ ಕುತೋವಿ ದ್ವೇ ಹೋನ್ತಿ; ಕುತೋಚೇಕಮೇಕಂವ. ದಣ್ಡಕೋ, ದಣ್ಡಿ, ದಣ್ಡವಾ; ಗನ್ಧಿಕೋ, ಗನ್ಧೀ, ಗನ್ಧವಾ; ರೂಪಿಕೋ, ರೂಪೀ, ರೂಪವಾ–-ಉತ್ತಮಿಣೇವ ಧನಾ ಇಕೋ () ಧನಿಕೋ; ಧನೀ ಧನವಾಞ್ಞೋ –-ಅಸನ್ನಿತ್ಞತ್ಥಾ () ಅತ್ಥಿಕೋ ಅತ್ಥಿ; ಅಞ್ಞತ್ರ ಅತ್ಥವಾ

–-ತದನ್ತಾ ¶ ಚ;() ಪುಞ್ಞತ್ಥಿಕೋ, ಪುಞ್ಞತ್ಥಿ–-ವಣ್ಣನ್ತಾ ಈಯೇವ() ಬ್ರಹ್ಮವಣ್ಣೀ ದೇವವಣ್ಣೀ–-ಹತ್ಥದನ್ತೇಹಿ ಜಾತಿಯಂ () ಹತ್ಥೀ; ದನ್ತೀ; ಅಞ್ಞತ್ರ ಹತ್ಥವಾ; ದನ್ತವಾ–-ವಣ್ಣತೋ ಬ್ರಹ್ಮಚಾರಿಮ್ಹಿ; () ವಣ್ಣೀ, ಬುಹ್ಮಚಾರೀ; ವಣ್ಣವಾಞ್ಞೋ–-ಪೋಕ್ಖರಾದಿತೋ ದೇಸೇ() ಪೋಕ್ಖರಣೀ ಉಪ್ಪಲಿನೀ ಕುಮುದಿನೀ ಭಿಸಿನೀ ಮುಳಾಲಿನೀ ಸಾಲುಕಿನೀ –-ಕ್ವಾವಾದೇಸೇ’ಪಿ-ಪದುಮನೀ, ಪದುಮಿನೀಪಣ್ಣಂ; ಅಞ್ಞತ್ರ ಪೋಕ್ಖರವಾ, ಹತ್ಥಿ–-ನಾವಾಯಿಕೋ () ನಾವಿಕೋ; –-ಸುಖದುಕ್ಖಾ ಈ() ಸುಖ ದುಕ್ಖೀ–-(ಸಿಖಾದಿಹೀ ವಾ)() ಸಿಖಿ ಸಿಖಾವಾ ಮಾಲೀ ಮಕಾಲಾವಾ ಸೀಲಿ ಸೀಲವಾ ಬಲೀ ಬಲವಾ –-ಬಲಾ ಬಾಹೂರುಪುಬ್ಬಾ ಚ() ಬಾಹುಬಲೀ; ಊರುಬಲೀ.

ತಪಾದೀಹಿ ¶ ಸ್ಸೀ-.

ತಪಾದಿತೋ ಮನ್ತ್ವತ್ಥೇ ವಾ ಸ್ಸಿ ಹೋತಿ; ತಪಸ್ಸಿ, ಯಸಸ್ಸೀ, ತೇಜಸ್ಸೀ, ಮನಸ್ಸೀ, ಪಯಸ್ಸೀ –-ವಾತ್ವೇವ-ಯಸವಾ.

ಮುಖಾದಿತೋ ರೋ-.

ಮುಖಾದೀಹಿ ಮನ್ತ್ವತ್ಥ ರೋ ಹ್ैಓತಿ; ಮುಖರೋ, ಸುಸಿರೋ ಊಸರೋ, ಮಧುರೋ, ಖರೋ, ಕುಜರೋ, ನಗರೋ –-ದನ್ತಸ್ಸು ಚ ಉತ್ತತದನ್ತೇ () ದನ್ತುರೋ.

ತುಣ್ಡ್ಯಾದೀಹಿ ಭೋ-.

ತುಣ್ಡಿಆದೀಹಿ ಮನ್ತ್ವತ್ಥೇ ಭೋ ವಾ ಹೋತಿ; ತುಣ್ಡಿಭೋ, ಸಾಳಿಭೋ,ವಲಿಭೋ, ವಾತ್ವೇವ-ತುಣ್ಡಿಮಾ.

ಸದ್ಧಾದಿತ್ವ-.

ಸದ್ಧಾದೀಹಿ ಮನ್ತ್ವತ್ಥೇ ಅ ಹೋತಿ ವಾ; ಸನ್ದ್ಧೋ, ಪಞ್ಞೋ; ಇತ್ಥಿಯಂ-ಸದ್ಧಾ; ವಾತ್ವೇವ-ಪಞ್ಞವಾ.

ಣೋ ¶ ತಪಾ-.

ತಪಾ ಣೋ ಹೋತಿ ಮನ್ತ್ವತ್ಥೇ; ತಾಪಸೋ; ಇತ್ಥಿಯಂ-ತಾಪಸೀ.

ಆಲ್ವಾಹಿಜ್ಝಾದೀಹಿ-. ಅಭಿಜ್ಝಾದೀಹಿ ಆಲು ಹೋತಿಮನ್ತ್ವತ್ಥೇ; ಅಭಿಜ್ಝಾಲು, ಸೀತಾಲು, ಧಜಾಲು, ದಯಾಲು–-ವಾತ್ವೇವ-ದಯಾವಾ.

ಪಿಚ್ಛಾದಿತ್ವಿಲೋ-.

ಪಿಚ್ಛಾದೀಹಿ ಇಲೋ ಹೋತಿ ಚಾ ಮನ್ತ್ವತ್ಥೇ; ಪಿಚ್ಛಿಲೋ, ಪಿಚ್ಛವಾ; ಫೇಣಿಲೋ, ಫೇಣವಾ; ಜಟಿಲೋ, ಜಟಾವಾ;–-ಕಥಂ ವಾವಾಲೋತಿ? ನಿನ್ದಾಯಮಿಲಸ್ಸಾದಿಲೋಪೇ ‘‘ಪರೋ ಕ್ವಚೀ‘‘ತಿ.

ಸಿಲಾದಿತಾ ವೋ-.

ಸೀಲಾದಿಹಿ ವೋ ಹೋತಿ ವಾ ಮ್ैನ್ತ್ವತ್ಥೇ; ಸೀಲವೋ, ಸೀಲವಾ; ಕೇಸವೋ, ಕೇಸವಾ–-ಅಣ್ಣಾ ನಿಚ್ಚಂ;() ಅಣ್ಣವೋ–-ಗಾಣ್ಡಿ ರಾಜೀಹಿ ಸಞ್ಞಾಯಂ; () ಗಾಣ್ಡಿವಂ, ಧನು; ರಾಜಿವಂ, ಪಙ್ಕಜಂ.

ಮಾಯಾಮೇಧಾಹಿ ವೀ-.

ಏತೇಹಿ ದ್ವೀಹಿ ವೀ ಹೋತಿ ಮನ್ತ್ವತ್ಥೇ; ಮಾಯಾವಿ, ಮೇಧಾವೀ.

ಸಿಸ್ಸರೇ ಆಮ್ಯುವಾಮೀ-.

ಸಸದ್ದಾ ಆಮ್ಯುವಾಮೀ ಹೋನ್ತಿಸ್ಸರೇ’ಭಿಧೇಯೇ ಮನ್ತ್ವತ್ಥೇ;’ಸಮಸ್ಸತ್ಥಿತಿ’ ಸಾಮೀ, ಸುವಾಮೀ.

ಲಕ್ಖ್ಯಾ ¶ ಣೋ ಅ ಚ-.

ಲಕ್ಖೀಸದ್ದಾಣೋ ಹೋತ ಮನ್ತ್ವತ್ಥೇ; ಅ ಚನ್ತಸ್ಸ; ಣಕಾರೋ’ವ ಸವೋ; ಲಕ್ಖಣೋ.

ಅಙ್ಗಾ ನೋ ಕಲ್ಯಾಣೇ-.

ಕಲ್ಯಾಣೇ ಗಮ್ಯಮಾನ್ಞಙ್ಗಸ್ಮಾನೋಹೋತಿ ಮನ್ತ್ವತ್ಥೇ; ಅಙ್ಗನಾ.

ಸೋ ಲೋಮಾ-.

ಲೋಮಾ ಸೋಹೋತಿ ಮನ್ತ್ವತ್ಥೇ; ಲೋಮಸೋ; ಇತ್ಥಿಯಂ-ಲೋಮಸಾ.

ಇಮಿಯಾ-.

ಮನ್ತ್ವತ್ಥೇ ಇಮ್ैಯಾ ಹೋನ್ತಿ ಬಹುಲಂ; ಪುತ್ತಿಮೋ, ಕಿತ್ತಿಮೋ, ಪುತ್ತಿಯೋ, ಕಪ್ಪಿಯೋ, ಜಟಿಯೋ,ಹಾನಭಾಗಿಯೋ, ಸೇನಿಯೋ.

ತೋ ಪಞ್ಚಮ್ಯಾ-.-

ಪಞ್ಚವ್ಯನ್ತಾ ಬಹುಲಂ ತೋ ಹೋತಿ ವಾ; ಗಾಮತೋ ಆಗಚ್ಛತಿ, ಗಾಮಸ್ಮಾಆಗಚ್ಛತಿ; ಚೋರತೋ ಭಾಯತಿ, ಚೋರೇಹಿ ಭಾಯತಿ; ಸತ್ಥತೋಪರಿಹೀನೋ, ಸತ್ಥಾ ಪರಿಹೀನೋ.

ಇತೋತೇತ್ತೋಕುತೋ-. ¶

ತೋಮ್ಹಿ ಇಮಸ್ಸ ಟಿ ನಿಪಚ್ಚತೇ ಏತಸ್ಸ ಟ ಏತ ಕಿಂಸದ್ದಸ್ಸ ಕುತ್ತಚ; ಇತೋ, ಇಮಸ್ಮಾ; ಅತೋ, ಏತ್ತೋ, ಏತಸ್ಮಾ; ಕುತೋ, ಕಸ್ಮಾ.

ಅಭ್ಯಾದೀಹಿ-.

ಅಭಿಆದೀಹಿ ತೋ ಹೋತಿ; ಅಭಿತೋ, ಪರಿತೋ, ಪಚ್ಛತೋ, ಹೇಟ್ಠತೋ.

ಆದ್ಯಾದೀಹಿ-.

ಆದಿಪ್ಪಭುತೀಹಿ ತೋ ವಾ ಹೋತಿ; ಆದೋ, ಆದಿತೋ; ಮಜ್ಝತೋ, ಅನ್ತತೋ, ಪಿಟ್ಠಿತೋ, ಪಸ್ಸತೋ, ಮುಖತೋ–-ಯತೋದಕಂ ತದಾ ದಿತ್ತಂ, ಯಂ ಉದಕಂ ತದೇವಾದಿತ್ತನ್ತಿ ಅತ್ಥೋ.

ಸಬ್ಬಾದಿತೋ ಸತ್ತಮ್ಯಾ ತ್ರತ್ಥಾ-.

ಸಬ್ಬಾದೀಹಿ ಸತ್ತಮ್ಯನ್ತೇಹಿ ತ್ರತ್ಥಾ ವಾ ಹೋನ್ತಿ; ಸಬ್ಬತ್ರ, ಸಬ್ಬತ್ಥ, ಸಬ್ಬಸ್ಮಿಂ; ಯತ್ರ, ಯತ್ಥ, ಯಸ್ಮಿಂ–-ಬಹುಲಾಧಿಕಾರಾ ನ ತುಮ್ಹಾಮ್ಹೇಹಿ.

ಕತ್ಥೇತ್ಥ ¶ ಕುತ್ರಾತ್ರಕ್ವೇಹಿಧ-.

ಏತೇ ಸದ್ದಾ ನಿಪಚ್ಚನ್ತೇ; ಕಸ್ಮಿಂ ಕತ್ಥ, ಕುತ್ರ, ಕ್ವ; ಏತಸ್ಮಿಂ ಏತ್ಥ, ಅತ್ರ; ಅಸ್ಮಿಂ ಇಹ, ಇಧ.

ಧಿ ಸಬ್ಬಾ ವಾ-

ಸತ್ತಮ್ಯನ್ತತೋ ಸಬ್ಬಸ್ಮಾಧಿ ವಾ ಹೋತಿ; ಸಬ್ಬಧಿ; ಸಬ್ಬತ್ಥ.

ಯಾ ಹಿಂ-.

ಸತ್ತಮ್ಯನ್ತಾ ಯತೋ ಹಿಂ ವಾ ಹೋತಿ; ಯಹಿಂ, ಯತ್ರ.

ತಾ ಹಂ ಚ-.

ಸತ್ತಮ್ಯನ್ತಾ ತತೋ ವಾ ಹಂ ಹೋತಿ ಹಿಞ್ಚ; ತಹಂ, ತಹಿಂ, ತತ್ರ.

ಕುಹಿಂಕಹಂ-.

ಕಿಂಸದ್ದಾ ಸತ್ತಮ್ಯನ್ತಾ ಹಿಂಹಂ ನಿಪಚ್ಚನ್ತೇ ಕಿಸ್ಸ ಕುಕಾ ಚ; ಕಿಹಿಂ, ಕಹಂ, ಕಥಂ ಕುಹಿದ್ವನನ್ತಿ? ಚನಂ ಇತಿ ನಿಪಾತನ್ತರಂ; ಕಿಹಿದ್ವೀತಿ-ಏತ್ಥ ವಿಸದ್ದೋವಿಯ.

ಸಬ್ಬೇಕಞ್ಞಯತೇಹಿ ¶ ಕಾಲೇ ದಾ-.

ಏತೇಹಿ ಸತ್ತಮ್ಯನ್ತೇಹಿ ಚತ್ತಮಾನೇಹಿ ಕಾಲೇ ದಾ ಹೋತಿ; ಸಬ್ಬಸ್ಮಿಂ ಕಾಲೇ ಸಬ್ಬದಾ; ಏಕದಾ, ಅಞ್ಞದಾ, ಯದಾ, ತದಾ–-ಕಾಲೇತಿ-ಕಿಂ? ಸಬ್ಬತ್ಥದೇಸೇ.

ಕದಾಕುದಾಸದಾಧುನೇದಾತಿ-.

ಏತೇ ಸದ್ದಾ ನಿಪಚ್ಚನ್ತೇ; ತಸ್ಮಿಂ ಕಾಲೇ ಕದಾ, ಕುದಾ; ಸಮ್ಬಸ್ಮಿಂ ಕಾಲೇ ಸದಾ; ಇಮಸ್ಮಿಂ ಕಾಲೇ ಅಧುನಾ, ಇದಾನಿ.

ಅಜ್ಜಸಜ್ಜವಪರಜ್ಜ್ವೇತರಹಿಕರಹಾ-.

ಏತೇ ಸದ್ದಾ ನಿಪಚ್ಚನ್ತೇ; ಏಕತಿಪ್ಪಚ್ಚಯೋ ಆದೇಸೋ ಕಾಲ ವಿಸೇಸೋತಿ ಸಬ್ಬಮೇತಂ ನಿಪಾತನಾ ಲಬ್ಭತಿ; ಇಮಸ್ಸ ವೋ ಜ್ಜೋ ಚಾಹನಿ ನಿಪಚ್ಚತೇ; ಅಸ್ಮಿಂ ಅಹನಿ ಅಜ್ಜ–-ಸಮಾನಸ್ಸ ಸಭಾವೋಜ್ಜು ಚಾಹನಿ–-ಸಮಾನೇ ಅಭನಿ ಸಜ್ಜು–-ಅಪರಸ್ಮಾ ಜ್ಜು–-ಅಪರಸ್ಮಿಂ ಅಹನಿಅಪರಜ್ಜು–-ಇಮಸ್ಸೇತೋಕಾಲೇ ರಹಿ ವ–-ಇಮಸ್ಮಿಂ ಕಾಲೇ ಏತರಹಿ–-ಕಿಂಸದ್ದಸ್ಸ ಕೋ ರಹ ಚಾನಜ್ಜತನೇ–-ತಸ್ಮಿಂ ಕಾಲೇ ಕರಹ.

ಸಬ್ಬಾದೀಹಿ ¶ ಪಕಾರೇ ಥಾ-.

ಸಾಮಞ್ಞಸ್ಸ ಭೇದಕೋ ವಿಸೇಸೋ ಪಕಾರೋ, ತತ್ಥ ವತ್ತಮಾನೇಹಿ ಸಬ್ಬಾದೀಹಿ ಥಾ ಹೋತಿ ಸಬ್ಬೇನಪಕಾರೇನ ಸಬ್ಬಥಾ; ಯಥಾ, ತಥಾ.

ಕಥಮಿತ್ಥಂ-.

ಏತೇ ಸದ್ದಾ ನಿಪಚ್ಚನ್ತೇ ಪಕಾರೇ; ಕಿಮಿಮೇಹಿ ಥಂ ಪಚ್ಚಯೋ, ಕ್ैಚ್ಚ ತೇಸಂ ಯಥಾಕ್ಕಮಂ; ಕಥಮಿತ್ಥಂ.

ಧಾ ಸಙ್ಖ್ಯಾಹಿ-.

ಸಙ್ಖ್ಯಾವಾಚೀಹಿ ಪಕಾರೇ ಧಾ ಪರೋ ಹೋತಿ;’ದ್ವೀಹಿ ಪಕಾರೇಹಿ ದ್ವೇ ವಾ ಪಕಾರೇಕರೋತಿ’ ವಿಧಾಕರೋತಿ; ಬಹುಧಾ ಕರೋತಿ;’ಏಕಂ ರಾಸಿಂ ಪಞ್ಚಪ್ಪಕಾರಂ ಕರೋತಿ’ ಪಞ್ಚಧಾ ಕರೋತಿ?ಪಞ್ಚಪ್ಪಕಾರಮೇಕಪ್ಪಕಾರಂ ಕರೋತಿ’ ಏಕಧಾಕರೋತಿ.

ವೇಕಾಜ್ಝಂ-. ¶

ಏಕಸ್ಮಾ ಪಕಾರೇ ಜ್ಝಂ ವಾ ಹೋತಿ; ಏಕಜ್ಕ್ವಙ್ಕರೋತಿ; ಏಕಧಾ ಕರೋತಿ.

ದ್ವಿತೀಹೇಧಾ-.

ದ್ವೀತಿಹಿ ಪಕಾರೇ ಏಧಾವಾ ಹೋತಿ; ವೇಧಾ, ತೇಧಾ; ದ್ವಿಧಾ, ತಿಧಾ.

ತಬ್ಬತಿ ಜಾತಿಯೋ-.

ಪಕಾರವತಿ ತಂಸಾಮಞ್ಞವಾಚಕಾ ಸದ್ದಾಜಾತಿಯೋ ಹೋತಿ; ಪಟು ಜಾತಿಯೋ, ಮುದುಜಾತಿಯೋ.

ವಾರಸಂಖ್ಯಾಯ ಕ್ಖತ್ತುಂ-

ವಾರಸಮ್ಬನ್ಧಿನಿಯಾ ಸಂಖ್ಯಾಯ ಕ್ಖತ್ತುಂ ಹೋತಿ;’ದ್ವೇ ವಾರೇ ಭುಞ್ಜತಿ’ ದ್ವಿಕ್ಖತ್ತುಂ ದಿವಸಸ್ಸ ಭುಞ್ಜತಿ; ವಾರಗ್ಗಹಣಂ ಕಿಂ? ಪಞಚ ಭಿಞ್ಜತಿ; ಸಙ್ಖ್ಯಾಯಾತಿ-ಕಿಂ? ಪಹೂತೇ ವಾರೇ ಭುಞ್ಜತಿ.

ಕತಿಮ್ಹಾ-. ¶

ವಾರಸಮ್ಬನ್ಧಿನಿಯಾ ಕತಿಸಂಖ್ಯಾಯ ಕ್ಖತ್ತುಂ ಹೋತಿ;’ಕತಿ ವಾರೇ ಭುಞ್ಜನಿ’ಕತಿಕ್ಖತ್ತುಂ ಭುಞ್ಜತಿ.

ಬಹುಮ್ಭಾ ಧಾ ಚ ಪಚ್ಚಾಸತ್ತಿಯಂ-.

ವಾರಸಮ್ಬನ್ಧಿನಿಯಾ ಬಹುಸಂಖ್ಯಾಯ ಧಾಹೋತಿ ಕ್ಖತ್ತುಞ್ಚ; ವಾರಾನಞ್ಚೇ ಪಚ್ಚಾಸತ್ತಿ ಹೋತಿ; ಬಹುಧಾ ದಿವಸಸ್ಸ ಬುಞ್ಜತಿ ಬಹುಕ್ಖತ್ತುಂ–-ಪಚ್ಚಾಸತ್ತಿಯನ್ತಿ ಕಿಂ? ಬಹುಕ್ಖತ್ತುಂ ಮಾಸಸ್ಸ ಭುಞ್ಜತಿ.

ಸಕಿಂ ವಾ-.

ಏಕಂ ವಾರಮಿಚ್ಚಸ್ಮಿಂ ಅತ್ಥೇ ಸಕಿನ್ತಿ ವಾ ನಿಪಚ್ಚತೇ;’ಏಕಂ ವಾರಂ ಭುಞ್ಜತಿ’–-ವಾತಿ ಕಿಂ?ಏಕಕ್ಖತ್ತುಂ ಭುಞ್ಜತಿ.

ಸೋ ವಿಚ್ಛಾಪ್ಪಕಾರೇಸು-.

ವೀಚ್ಛಾಯಂ ಪಕಾರೇ ಚ ಸೋ ಹೋತಿ ಬಹುಲಂ; ವೀಚ್ಛಾಯಂ-ಖಣ್ಡಸೋ, ಬಿಲಸೋ; ಪಕಾರೇ-ಪುಥುಸೋ,ಸಬ್ಬಸೋ.

ಅಭಿತತಬ್ಭಾವೇ ¶ ಕರಾಸಭುಯೋಗೇ ವಿಕಾರಾ ಚೀ-.

ಅವತ್ಥಾವತೋ ವತ್ಥನ್ತರೇನಾಭುತಸ್ಸ ತಾಯಾವತ್ಥಾಯ ಭಾವೇ ಕರಾಸಭುಹಿ ಸಮ್ಬನ್ಧೇಸತಿ ವಿಕಾರವಾಚಕಾಚೀ ಹೋತಿ;’ಅಧವಲಂ ಧವಲಂ ಕರೋತಿ’ ಧವಲೀ ಕರೋತಿ; ಅಧವಲೋ ಧವಲೋ ಸಿಯಾ ಧವಲೀ ಸಿಯಾ; ಅಧವಲೋ ಧವಲೋ ಭವತಿ ಧವಲೀ ಭವತಿ–-ಅಭತತಬ್ಭಾವೇತಿ-ಕಿಂ? ಘಟಂ ಕರೋತಿ, ದಧಿಅತ್ಥಿ, ಘಟೋ ಭವತಿ–-ಕರಾಸಭುಯೋಗೇತಿ ಕಿಂ? ಅಧವಲಾ ಧ್ವಅಇಲೋ ಜಾಯತೇ–-ವಿಕಾರಾತಿ-ಕಿಂ? ಪಕತಿಯಾ ಮಾ ಹೋತು; ಸುವಣ್ಣಂ ಕುಣ್ಡಲೀ ಕರೋತಿ.

ದಿಸ್ಸನ್ತಞ್ಞೇ’ಪಿ ಪಚ್ಚಯಾ-.

ವುತ್ತತೋ’ಞ್ಞೇ’ಪಿ ಪಚ್ಚಯಾ ದಿಸ್ಸನ್ತಿ ವುತ್ತಾವುತ್ತತ್ಥೇಸು;’ವಿವಿಧಾ ಮಾತರೋ’ ವಿಮಾತರೋ,’ತಾಸಂ ಪುತ್ತಾ’ ವೇಮಾತೀಕಾ-ರಿಕಣ;’ಪಥಂ ಗಚ್ಛನ್ತೀತಿ’ ಪಥಾವಿನೋ-ಆವೀ;’ ಇಸ್ಸಾ ಅಸ್ಸ ಅತ್ಥಿತಿ’ ಇಸ್ಸುಕೀ-ಉಕೀ?’ಧುರಂ ವಹನ್ತೀತಿ’ ಧೋರಯ್ಹಾ-ಯ್ಹಣ.-

ಅಞ್ಞಸ್ಮಿಂ-. ¶

ವುತ್ತತೋ’ಞ್ಞಸ್ಮಿಮ್ಪಿ ಅತ್ಥೇ ವುತ್ತಪ್ಪಚ್ಚಯಾ ದಿಸ್ಸನ್ತಿ;’ಮಗಧಾನಂ ಇಸ್ಸರೋ’ ಮಾಗಧೋ-ಣೋ;’ಕಾಸೀತಿ ಸಹಸ್ಸಂ, ತಮಗ್ಘತೀತಿ ಕಾಸಿಯೋ-ಇಯೋ.

ಸಕತ್ಥ-.

ಸಕತ್ಥೇ’ಪಿ ಪಚ್ಚಯಾ ದಿಸ್ಸನ್ತಿ; ಹೀನಕೋ, ಪೋತಕೋ, ಕಿಚಚಯಯಂ.

ಲೋಪೋ-.

ಪಚ್ಚಯಾನಂ ಲೋಪೋ’ಪಿ ದಿಸ್ಸತಿ; ಬುದ್ಧೇ ರತನಂ ಪಣೀತಂ, ಚಕ್ಖುಂ ಸುಞ್ಞಂ ಅತ್ತೇನ ವಾ ಅತ್ತನಿಯೇಯನ ವಾತಿ ಭಾವಪ್ಪಚ್ಚಯ ಲೋಪೋ.

ಸರಾನಮಾದಿಸ್ಸಾಯುವಣ್ಣಸ್ಸಾಞೋ ¶ ಣಾನುಬನ್ಧೇ-.

ಸರಾನಮಾದಿಭುತಾ ಯೇ ಅಕಾರಿವಣ್ಣುವಣ್ಣಾ ತೇಸಂ ಆಞೋ ಹೋನ್ತಿ ಯಥಾಕ್ಕಮಂ ಣಾನುಬನ್ಧೇ; ರಾಘವೋ, ವ್ैನತೇಯ್ಯೋ, ಮೇನಿಕೋ, ಓಳುಮ್ಪಿಕೋ, ದೋಹಗ್ಗಂ–-ಣಾನುಬನ್ಧೇತಿ-ಕಿಂ? ಪುರಾತನೋ.

ಸಂಯೋಗೇ ಕ್ವಚಿ-.

ಸರಾನಮಾದಿಭುತಾ ಯೇ ಅಯುವಣ್ಣಾ ತೇಸಂ ಆಞೋ ಹೋನ್ತಿ ಕ್ವಚಿ ದೇವ ಸಂಯೋಗವಿಸಯೇ ಣಾನುಬನ್ಧೇ;ದೇಚ್ಚೋ, ಕೋಣ್ಡಞ್ಞೋ –-ಕ್ವಚೀತಿ-ಕಿಂ? ಕತ್ತಿಕೇಯ್ಯೋ.

ಮಜ್ಝೇ-. ¶

ಮಜ್ಝೇ ವತ್ತಮಾನಾನಮ್ಪಿ ಅಯುವಣ್ಣಾನಂ ಆಞೋ ಹೋನ್ತಿ ಕ್ವಚಿ; ಅಡ್ಢತೇಯ್ಯಾ, ವಾಸೇಟ್ಠೋ.

ಕೋಸ್ಜ್ैಜಾಜ್ಜವಪಾರಿಸಜ್ಜಸುಭಜ್ಜಮದ್ದವಾರಿಸ್ಸಾಸಭಾಜಞ್ಞ ಥೇಯ್ಯಬಾಹುಸಚ್ಚಾ-.

ಏತೇ ಸದ್ದಾ ನಿಪಚ್ಚನ್ತೇ ಣಾನುಬನ್ಧೇ;’ಕುಸೀತಸ್ಸ ಭಾವೋ’ ಕೋಸಜ್ಜಜಂ;’ ಉಜುನೋ ಭಾವೋ’ ಅಪ್ಪವಂ;’ಪರಿಸಾಸು ಸಾಧು’ ಪಾರಿಸಜ್ಜೋ;’ಸುಹದಯೋಚ’ ಸುಹಜ್ಜೋ,’ತಸ್ಸ ಪನ ಭಾವೋ ಸೋಹಜ್ಜಂ;’ಮುದುನೋ ಭಾವೋ’ಮದ್ದವಂ;’ಇಸಿನೋ ಇದಂ, ಭಾವೋ ವಾ’ ಆರಿಸ್ಸಂ;’ಉಸಭಸ್ಸ ಇದಂ, ಭಾವೋ ವಾ’ ಆಸಭಂ;’ಆಜಾನೀಯಸ್ಸ ಭಾವೋ’ ಸೋ ಏವ ವಾ’ ಆಜಞ್ಞಂ;’ಥೇನಸ್ಸ ಭಾವೋ, ಕಮ್ಮಂ ವಾ’ ಥೇಯ್ಯಂ;’ಬಹುಸ್ಸುತಸ್ಸ ಭಾವೋ’ ಬಾಹುಸಚ್ಚಂ–-ಏತೇಸು ಯಮಲಕ್ಖಣಿಕಂ ತಂ ನಿಪಾತನಾ.

ಮನಾದೀನಂ ¶ ಸಕ-.

ಮನಾದೀನಂ ಸಕ ಹೋತಿ ಣಾನುಬನ್ಧೇ;’ಮನಸಿ ಭವಂ’ ಮಾನಸಂ;’ದುಮ್ಮನಸೋ ಭಾವೋ’ ದೋಮನಸ್ಸಂ; ಸೋಮನಸ್ಸಂ.

ಉವಣ್ಣಸ್ಸಾವಙಿ ಹೋತಿ; ರಾಘವೋ, ಜಾಮ್ಬವಂ.

ಯಮ್ಹಿ ಗೋಸ್ಸ ಚ-.

ಯಕಾರಾದೋ ಪಚ್ಚಯ ಗ್ैಓಸ್ಸುವಣ್ಣಸ್ಸ ಚ ಅವಙಿ ಹೋತಿ; ಗಬ್ಯಂ, ಗಾತಬ್ಯೋ.

ಲೋಪೋ’ವಣ್ಣಿವಣ್ಣಾನಂ-. ¶

ಯಕಾರಾದೋ ಪಚ್ಚಯೇ ಅವಣ್ಣಿವಣ್ಣಾನಂ ಲಾಪೋ ಹೋತಿ, ದಾಯ್ಜ್ैಜಂ, ಕಾರುಞ್ಞಂ, ಆಧಿಪಚ್ಚಂ, ದೇಪ್ಪಂ–-ಬಹಕುಲಂವಿಧಾನಂ ಕ್ವಚಿ ನ ಹೋತಿ; ಕಿಚ್ಚಯಂ.

ರಾನುಬನ್ಧೇ’ನ್ತಸರಾದಿಸ್ಸ-.

ಅನ್ತೋ ಸರೋ ಆದಿ ಯಸ್ಸಾವಯವಸ್ಸ ತಸ್ಸ ಲೋಪೋ ಹೋತಿ ರಾನುಬನ್ಧೇ; ಕಿತ್ತಕಂ, ಪೇತ್ತೇಯ್ಯಂ.

ಕಿಸಮಹತಮಿಮೇ ಕಸ್ಮಹಾ-.

ಕಿಸಸ್ಸ ಮಹತೋ ಇಮೇ ಕಸ್ಮಹಾ ಹೋನ್ತಿ ಯಥಾಕ್ಕಮಂ; ಕಸಿಮಾ, ಮಹಿಮಾ.

ಆಯುಸ್ಸಾಯಸ ಮನ್ತುಮ್ಹಿ-.

ಆಯುಸ್ಸ ಆಯಸಾದೇಸೋ ಹೋತಿ ಮನ್ತುಮ್ಹಿ; ಆಯಸ್ಮಾ.

ಜೋ ವುದ್ಧಸ್ಸಿಯಿಢೇಸು-.

ವುದ್ಧಸ್ಸ ಜೋ ಹೋತಿ ಇಯ್ैಟ್ಠೇಸು; ಜೇಯ್ಯೋ, ಜೇಟ್ಠೋ.

ಬಾಳ್ಹನ್ತಿಕಪಸತ್ಥಾನಂ ¶ ಸಾಧನೇದಸಾ-.

ಇಯೇಟ್ಠೇಸು ಬಾಳ್ಹನ್ತಿಕಪಸತ್ಥಾನಂ ಸಾಧನೇದಸಾ ಹೋನ್ತೀ ಯಥಾಕ್ಕಮಂ; ಸಾಧಿಯೋ, ಸಾಧಿಟ್ಠೋ; ನೇದಿಯೋ, ನೇದಿಟ್ಠೋ; ಸೇಯ್ಯೋ, ಸೇಟ್ಠೋ

ಕಣ್ಕನಾಪ್ಪಯುವಾನಂ-.

ಇಯೇಟ್ಠೇಸು ಅಪ್ಪಯುವಾನಂ ಕಣ್ಕನಾ ಹೋನ್ತಿ ಯಯಥಾಕ್ಕಮಂ; ಕಣಿಯೋ, ಕಣಿಟ್ಠೋ; ಕನಿಯೋ, ಕನಿಟ್ಠೋ.

ಲೋಪೋ ವೀಮನ್ತುವತ್ತುನಂ-.

ವೀಮನ್ತುವನ್ತುನಂ ಲೋಪೋ ಹೋತಿ ಇಯ್ैಟ್ಠೇಸು?’ಅತಿಸಯೇನ ಮೇಧಾವೀ’ ಮೇಧಿಯೋ, ಮೇಧಿಟ್ಠೋ;’ಅತಿಸಯೇನಸತಿಮಾ’ಸತಿಯೋ, ಸತಿಟ್ಠೋ;’ಅತಿಸಯೇನ ಗುಣವಾ’ ಗುಣಿಯಾ, ಗುಣಿಟ್ಠೋ.

ಸೇ ಸ್ತಿಅಇಸ್ಸ ತಿಸ್ಸ-.

ಸೇ ಪರೇ ಸತ್ಯನ್ತಸ್ಸ ತಿಕಾರಸ್ಸ ಲೋಪೋ ಹೋತಿ; ವೀಸಂ ಸತಂ, ತಿಂಸಂ ಸತಂ.

ಏತಸ್ಸೇಟ ತ್ತಕೇ-.

ತ್ತಕೇ ಪರೇ ಏತಸ್ಸ ಏಟ ಹೇನಾತಿ; ಏತ್ತಕಂ.

ಣಿಕಸ್ಸಿಯೋ ¶ ವಾ-.

ಣಿಕಸ್ಸವಾ ಇಯೋ ಹೋತಿ; ಸಕ್ಯಪುತ್ತಿಯೋ, ಸಕ್ಯಪುತ್ತಿಕೋ.

ಅಧಾತುಸ್ಸ ಕೇ’ಸ್ಯಾದಿತೋ ಘೇ’ಸ್ಸೀ-.

ಘೇ ಪರೇ ಅಧಾತುಸ್ಸ ಯೋ ಕಕಾರೋ ತತೋ ಪುಬ್ಬಸ್ಸ ಅಕಾರಸ್ಸ ಬಕಹುಲಂ ಇ ಹೋತಿ, ಸವೇ ಘೋನ ಸ್ಯಾದಿತೋ ಪರೋ ಹೋತಿ; ಬಾಲಿಕಾ, ಕಾರಿಕಾ–-ಅಧಾತುಸ್ಸಾತಿ-ಕಿಂ? ಸಕಾ; ಕೇತಿ-ಕಿಂ?ನನ್ದನಾ; ಅಸ್ಯಾದಿತೋತಿ-ಕಿಂ? ಬಹುಪರಿಬ್ಬಾಜಕಾ, ಮಧುರಾ –-ಬಹುಚಮ್ಮಿಕಾತಿ ಕಕಾರೇನ ಸ್ಯಾದಿನೋ ಬ್ಯವಹಿತತ್ತಾ ಸಿದ್ಧಂ–-ಘೇತಿ-ಕಿಂ? ಬಾಲಕೋ; ಅಸ್ಸಾತಿ-ಕಿಂ? ಬಹುಕತ್ತುಕಾ,ಸಾಲಾ.

ಇತಿ ಮೋಗ್ಗಲ್ಲಾನೇ ವ್ಯಾಕರಣೇ ವುತ್ತಿಯಂ ಣಾದಿಕಣ್ಡೋ ಚತುತ್ಥೋ.

ತಿಜಮಾನೇಹಿ ¶ ಖಸಾ ಖಮಾವೀಮಂಸಾಸು-.

ಖನ್ತಿಯಂ ತಿಜಾ ವೀಮಂಸಾಯಂ ಮಾನಾ ಚ ಖಸಪ್ಪಚ್ಚಯಾ ಹೋನ್ತಿ ಯಥಾಕ್ಕಮಂ; ತಿತಿಕ್ಖಾ, ವೀಮಂಸಾ–-ತಿತಿಕ್ಖತಿ, ವೀಮಂಸತಿ. ಖಮಾವೀಮಂಸಾ ಸುತಿ-ಕಿಂ? ತೇಜನಂ, ತೇಜೋ, ತೇಜಯತಿ, ಮಾನನಂ, ಮಾನೋ, ಮಾನೇತಿ.

ಕಿತಾ ¶ ತಿಕಿಚ್ಛಾಸಂಸಯೇಸು ಜೋ-.

ತಿಕಿಚ್ಛಾಯಂ ಸಂಸಯೇ ಚ ವತ್ತಮಾನಾ ಕಿತಾ ಜೋ ಹೋತಿ–-ತಿಕಿಚ್ಛಾ, ವಿಚಿಕಿಚ್ಛಾ–-ತಿಕಿಚ್ಛತಿ, ವಿಚಿಕಿಚ್ಛತಿ–-ಅಞ್ಞತ್ರನಿಕೇತೋ, ಸಂಕೇತೋ, ಕೇತನಂ, ಕೇತೋ, ಕೇತಯತಿ.

ನಿನ್ದಾಯಂ ಗುಪಬಧಾ ಬಸ್ಸಭೋ ಚ-.

ನಿನ್ದಾಯಂ ವತ್ತಮಾನೇಹಿ ಗುಪಬಧೇಹಿ ಜೋ ಹೋತಿ; ಬಸ್ಸ ಭೋ ಚ–-ಜಿಗುಚ್ಛಾ, ಬೀಭಚ್ಛಾ–-ಜಿಗುಚ್ಛತಿ, ಬೀಭಚ್ಛತಿ–-ಅಞ್ಞತ್ರಗೋಪನಂ, ಗೋಪೇ, ಪೋಪೇತಿ, ಬಧಕೋ.

ತುಂಸ್ಮಾ ¶ ಲೋಪೋ ವಿಚ್ಛಾಯಂತೇ-.

ತುಮನ್ತತೋ ಇಚ್ಛಾಯಮತ್ಥೇ ತೇ ಖಸಛಾ ಹೋನ್ತಿಬಹಕುಲಂ; ಲೋಪೋ ಚ ತುಂಪಚ್ಚಯಸ್ಸಹೋತಿ ಸುತತ್ತಾ–-ಬುಭುಕ್ಖಾ, ಜಿಗಿಂಸಾ, ಜಿಘಚ್ಛಾ–-ಬುಭುಕ್ಖತಿ, ಜಿಗಿಂಸತಿ, ಜಿಘಚ್ಛತಿ–-ಇಧಕಸ್ಮಾ ನ ಹೋತಿಭೋತ್ತುಮಿಚ್ಛತೀತಿ? ಪದನ್ತರೇನಾಭಿಧಾನಾ. ತುಂಸ್ಮಾತಿ-ಕಿಂ? ಭೋಜನಮಿಚ್ಛತಿ. ಇಚ್ಛಾಯನ್ತಿ ಕಿಂ? ಭುಞ್ಜಿತುಂ ಗಚ್ಛತಿ. ಕಥಂ ಕುಲಂ ಪಿಪತಿಸತೀತಿ? ಯಥಾ ಕುಲಂ ಪತಿತುಮಿಚ್ಛತೀತಿವಾಕ್ಯಂ ಹೋತಿ, ಏವಂ ವುತ್ತಿಪಿ ಹೇಸ್ಸತಿ; ವಾಕ್ಯಮೇವಚರಹಿ ಕಥಂ ಹೋತಿ? ಲೋಕಸ್ಸ ತಥಾ ವಚನಿಚ್ಛಾಯ.

ಈಯೋ ¶ ಕಮ್ಮಾ-.

ಇಚ್ಛಾಕಮ್ಮತೋ ¶ ಇಚ್ಛಾಯಮತ್ಥೇ ಈಯಪ್ಪಚ್ಚಯೋ ಹೋತಿ;’ಪುತ್ತಮಿಚ್ಛತಿ’ ಪುತ್ತೀಯತಿ–-ಕಮ್ಮಾತಿ-ಕಿಂ? ಅಅಸಿನೇಚ್ಛತಿ; ಇಧ ಕಸ್ಮಾ ನ ಹೋತಿ ರಞ್ಞೋ ಪುತ್ತಮಿಚ್ಛತೀತಿ? ಸಾಪೇಕ್ಖತ್ತಾ; ನ ಹಿ ಅಞ್ಞಮಪೇಕ್ಖಮಾನೋ ಅಞ್ಞೇನಸಹೇಕತ್ಥಿಭಾವಮನುಭವಿತುಂ ಸಕ್ಕೋತಿ; ಇಧಾಪಿ ಚರಹಿ ನ ಸಿಯಾ ಅತ್ತನೋಪುತ್ತಮಿಚ್ಛತೀತಿ; ನೇವೇತ್ಥ ಭವಿತಬ್ಬಂ; ನ ಹಿ ಭವತಿ ಅತ್ತನೋಪುತ್ತಿಯತೀತಿ; ಕಥಂ ಚರಹಿ ವುತ್ತಸ್ಸ ಅತ್ತತಿಯತಾವಗಮ್ಯತೇ? ಅಞ್ಞಸ್ಸಾಸುತತ್ತಾ, ಇಚ್ಛಾಯ ಚ ತಬ್ಬಿಸಯತ್ತಾ.

ಉಪಮಾನಾಚಾರೇ-. ¶

ಕಮ್ಮತೋ ಉಪಮಾನಾ ಆವಾರತ್ಥೇ ಈಯೋ ಹೋತಿ;’ಪುತ್ತಮವಾ ಚರತಿ’ ಪುತ್ತೀಯತಿ ಮಾಣವಕಂ; ಉಪಮಾನಾತಿ ಕಿಂ? ಪುತ್ತಮಾಚರತಿ.

ಆಧಾರಾ-. ¶

ಆಧಾರತುಪಮಾನಾಆವಾರತ್ಥೇ ಈಯೋ ಹೋತಿ;’ಕುಟಿಯಮಿವಾಚರತಿ’ ಕುಟಿಯತಿ ಪಾಸಾದೇ, ಪಾಸಾದೀಯತಿ ಕುಟಿಯಂ.

ಕತ್ತುತಾಯೋ-.

ಕತ್ತತುಪಮಾನಾ ಆಚಾರತ್ಥೇ ಆಯೋ ಹೋತಿ;’ಪಬ್ಬತೋವಾ ಚರತಿ’ಪಬ್ಬತಾಯತಿ.

ಚ್ಯತ್ಥೇ-.

ಕತ್ತುತೋ ಅಭುತತಬ್ಭಾವೇ ಆಯೋ ಹೋತಿ ಬಹುಲಂ; ಭುಸಾಯತಿ, ಪಟಪಟಾಯತಿ, ಲೋಹಿತಾಯತಿ–-ಕತ್ತುತೋತ್ವೇವ-ಭುಸಂಕರೋತೀತಿ; ಇಹ ಕಸ್ಮಾ ನ ಹೋತಿ ಭುಸಿ ಭವತೀತಿ? ವುತ್ತತ್ಥತಾಯ.

ಸದ್ದಾದೀತಿ ¶ ಕರೋತಿ-.

ಸದ್ದಾದೀಹಿ ದುತಿಯನ್ತೇಹಿ ಕರೋತೀತಿ ಅಸ್ಮಿಂ ಅತ್ಥೇ ಆಯೋ ಹೋತಿ; ಸದ್ದಾಯತಿ, ವೇರಾಯತಿ, ಕಲಹಾಯತಿ, ಧೂಪಾಯತಿ.

ನಮೋತ್ವಸ್ಸೋ-. ¶

ನಮೋ ಇಚ್ಚಸ್ಮಾ ಕರೋತೀತಿ ಅಸ್ಮಿಂ ಅತ್ಥೇ ಅಸ್ಸೋ ಹೋತಿ; ನಮಸ್ಸತಿ ತಥಾಗತಂ.

ಧಾತ್ವತ್ಥೇ ನಾಮಸ್ಮಿ-.

ನಾಮಸ್ಮಾ ಧಾತ್ವತ್ಥೇ ಬಹುಲಮಿ ಹೋತಿ;’ಹತ್ಥಿನಾ ಅತಿಕ್ಕಮತಿ’ಅತಿ ಹತ್ಥಯತಿ;’ ವೀಣಾಯ ಉಪಗಾಯತಿ’ ಉಪವೀಣಯತಿ;’ದಳಹಂ ಕರೋತಿ’ ವಿನಯಂ ದಳಹಯತಿ;’ ವಿಸುದ್ಧಾ ಹೋತಿ’ ರತ್ತಿ ವಿಸುದ್ಧಯತಿ;’ಕುಸಲಂ ಪುಚ್ಛತಿ’ಕುಸಲಯತಿ.

ಸಚ್ಚಾದೀಹಾಪಿ-.

ಸಚ್ಚಾದೀಹಿ ಧಾತ್ವತ್ಥೇ ಆಪಿ ಹೋತಿ; ಸಚ್ಚಾಪೇತಿ, ಅತ್ಥಾಪೇತಿ, ವೇದಾಪೇತಿ, ಸುಕ್ಖಾಪೇತಿ ಸುಖಾಪೇತಿ, ದುಕ್ಖಾಪೇತಿ.

ಕ್ರಿಯತ್ಥಾ-. ¶

ಅಯಮಧಿಕಾರೋ ಆ ಸತ್ಥಪರಿಸಮತ್ತಿಯಾ;’ಕ್ರಿಯಾ ಅತ್ಥೋ ಯಸ್ಸಸೋ ಕ್ರಿಯತ್ಥೋ’,ಧಾತು.

ಚುರಾದಿತೋ ಣಿ-.

ಚುರಾದೀಹಿ ಕ್ರಿಯತ್ಥೇಹಿ ಸಕತ್ಥೇ ಣಿ ಪರೋ ಹೋತಿ ಬಹುಲಂ; ಣಕಾರೋ ವುದ್ಧ್ಯತ್ಥೋ–-ಏವಮಞ್ಞತ್ರಾಪಿ–-ಚೋರಯತಿ, ಲಾಳಯತಿ. ಕಥಂ ರಜ್ಜಂ ಕಾರೇತೀತಿ? ಯೋಗವಿಭಾಗತೋ.

ಪಯೋಜಕಬ್ಯಾಪಾರೇ ಣಾಪಿ ಚ-.

ಕತ್ತಾರಂ ಯೋ ಪಯೋಜಯತಿ ತಸ್ಸ ಬ್ಯಾಪಾರೇ ಕ್ರಿಯತ್ಥಾ ಣಿಣಾಪೀ ಹೋನ್ತಿ ಬಹುಲಂ; ಕಾರೇತಿ, ಕಾರಾಪೇತಿ–-ನನು ಚ ಕತ್ತಾಪಿ ಕರಣಾದೀನಂಪಯೋಜಕೋತಿ ತಬ್ಯಾಪಾರೇ?ಪಿ ಣಿಣಾಪೀ ಪಾಪುಣನ್ತಿ? ಪಯೋಜಕಗ್ಗಹಣಸಾಮತ್ಥಿಯಾ ನ ಭವಿಸ್ಸನ್ತಿ, ಚುರಾದೀಹಿ ವಿಸುಂ ¶ ವಚನಸಾಮತ್ಥಿಯಾ ಚ–-ಆತೋ ಭಿಯ್ಯೋ ಣಾಪಿಯೇವ, ಣಿಯೇ ವುವಣ್ಣತೋ, ದ್ವಯಮೇವಞ್ಞೇಹಿ.

ಕ್ಯೋ ಭಾವಕಮ್ಮೇಸ್ವಪರೋಕ್ಖೇಸು ಮಾನನ್ತತ್ಯಾದಿಸು-

ಭಾವಕಮ್ಮವಿಹಿತೇಸು ಪರೋಕ್ಖಾವಜ್ಜಿತೇಸು ಮಾನನ್ತತ್ಯಾದಿಸು ಪರೇಸುಕ್ಯೋ ಹೋತಿ ಕ್ರಯತ್ಥಾ–-ನ್ತಗ್ಗಹಣಮುತ್ತರತ್ಥಂ; ಕಕಾರೋ ¶ ಅವುದ್ಧ್ಯತ್ಥೋ; ಏವಮುತ್ತರತ್ರಾಪಿ–-ಠಿಯಮಾನಂ, ಠಿಯತೇ; ಸೂಯಮಾನಂ, ಸೂಯತೇ–-ಅಪರೋಕ್ಖೇಸೂತಿ-ಕಿಂ? ಬಭುವ ದೇವದತ್ತೇನ; ಬಿಭಿದ ಕುಸೂಲೋ. ಭಿಜ್ಜತೇ ಕುಸೂಲೋ ಸಯಮೇವಾತಿಭಿಜ್ಜತೇತಿ ಸವನಾ ಕಮ್ಮತಾವಗಮ್ಯತೇ, ಸಯಮೇವಾತಿ ಸವನತೋ ಕತ್ತುತಾ; ಕತ್ತುತಾವಚನಿಚ್ಛಾಯನ್ತು-ಭಿನ್ದತಿಕುಸುಲೋ ಅತ್ತಾನನ್ತಿ ಭವತಿ; ಏವಮಞ್ಞಮ್ಪಿ ಯಥಾಗಮಮನುಗನ್ತಬ್ಬಂ. ‘‘ಅಪರೋಕ್ಖೇಸು ಮಾನನ್ತತ್ಯಾದಿಸೂ’ತಿ-ಅಯಮಧಿಕಾರೋ ಆ‘‘ತನಾದಿತ್ವೋ‘‘ಅಪಿವಏತೇ ತ್ಯಾದಯೋ ತ್ಯಾದಿಸು ಪರಭುತೇಸು ಕತ್ತುಕಮ್ಮಭಾವವಿಹಿತೇಸು ಕ್ಯಲಾದೀನಂ ವಿಧಾನತೋ ತೇಸ್ವೇವ ವಿಞ್ಞಯನ್ತೀತಿ-ಅಕಮ್ಮಕೇಹಿ ಧಾತುಹಿ ಕತ್ತುಭಾವೇಸು ಸಕಮ್ಮಕೇಹಿ ಕತ್ತುಕಮ್ಮೇಸುಕಮ್ಮಾವಚನಿಚ್ಛಾಯಂ ಭಾವೇವ ಭವನ್ತೀತಿ ವೇದಿತಬ್ಬಾ–-ಯಸ್ಸಪನಧಾತುಸ್ಸ ಕ್ರಿಯಾ ಕಮ್ಮಮಪೇಕ್ಖತೇ ಸೋಸಕಮ್ಮಕೋ? ಯಸ್ಸ ತು ಕ್ರಿಯಾ ಕತ್ತುಮತ್ತಮಪೇಕ್ಖತೇ ಸೋ ಅಕಮ್ಮಕೋತಿ ಞಾತಬ್ಬಂ.

ಕತ್ತರಿ ¶ ಲೋ-.

ಕತ್ತರಿ ¶ ಲೋ-.

ಕ್ರಿಯತ್ಥತೋ ಅಪರೋಕ್ಖೇಸು ಕತ್ತುವಿತಮಾನನ್ತತ್ಯಾದಿಸು ಲೋ ಹೋತಿ; ಲಕಾರೋ ‘‘ಞಿಲಸ್ಸೇ’ತಿ. ವಿಸೇಸನತ್ಥೋ–-ಪಚಮಾನೋ, ಪಚನ್ತೋ; ಪವತಿ.

ಮಞ್ಚ ರುಧಾದೀನಂ-.

ರುಧಾದಿತೋ ಕತ್ತುವಿಹಿತಮಾನಾದಿಸು ಲೋ ಹೋತಿ; ಮಂ ವಾನ್ತ ಸರಾ ಪರೋ; ಮಕಾರೋ’ನುಬನ್ಧೋ; ಅಕಾರೋ ಉಚ್ಚಾರಣತ್ವೋ–-ರುನ್ಧಮಾನೋ, ರುನ್ಧನ್ತೋ, ರುನ್ಧತಿ.

ಣಣಾಪ್ಯಾಪೀಹಿ ವಾ-.

ಣಿಣಾಪ್ಯಾಫೀಹಿ ¶ ಕತ್ತುವಿಹಿತಮಾನಾದಿಸು ಲೋ ಹೋತಿ ವಿಭಾಸಾ; ಚೋರಯನ್ತೋ, ಚೋರೇನ್ತೋ; ಕಾರಯನ್ತಾ, ಕಾರೇನ್ತೋ; ಕಾರಾಪ್ैಯನ್ತೋ, ಕಾರಾಪೇನ್ತೋ; ಸಚ್ಚಾಪಯನ್ತೋ, ಸಚ್ಚಾಪೇನ್ತೋ; ಚೋರಯತಿ, ಚೋರೇತಿ; ಕಾರಯತಿ, ಕಾರೇತಿ; ಕಾರಾಪಯತಿ, ಕಾರಾಪೇತಿ; ಸಚ್ಚಾಪಯತಿ, ಸಚ್ಚಾಪೇತಿ–-ವಚತ್ಥಿತವಿಭಾಸತ್ಥೋ’ಯಂ ವಾ ಸದ್ದೋ; ತೇನ ಮಾನೇ ನಿಚ್ಚಂ; ಚೋರಯಮಾನೋ, ಕಾರಯಮಾನೋ, ಕಾರಾಪಯಮಾನೋ, ಸಚ್ಚಾಪಯಮಾನೋ.

ದಿಪಾದೀಹಿ ಯಯಕ-.

ದಿವಾದೀಹಿ ಲವೀಸಯೇ ಯಕ ಹೋತಿ; ದಿಬ್ಬನ್ತೋ; ದಿಬ್ಬತಿ.

ತುದಾದೀಹಿ ಕೋ-.

ತುದಾದೀಹಿ ಲವೀಸಯೇ ಕೋ ಹೋತಿ; ತುದಮಾನೋ, ತುದನ್ತೋ; ಕುದತಿ.

ಜ್ಯಾದೀಹಿ ಕ್ನಾ-.

ಜಿಆದೀಹಿ ಲವಿಸಯೇ ಕ್ನಾ ಹೋತಿ; ಜಿನನ್ತೋ, ಜಿನಾತಿ–-ಕಥಂ ಜಯನ್ತೋ, ಜಯತೀನಿ? ಭುವಾದಿಪಾಠಾ.

ಕ್ಯಾದೀಹೀ ¶ ಕ್ಣಾ-.

ಕೀಆದೀಹಿ ಲವಿಸಯೇ ಕ್ಣಾ ಹೋತಿ; ಕಿಣನ್ತೋ, ಕಿಣಾತಿ.

ಸ್ವಾದೀಹೀ ಕ್ಣೋ-.

ಸುಆದೀಹಿ ಲವಿಸಯೇ ಕ್ಣೋ ಹೋತಿ; ಸುಣಮಾನೋ, ಸುಣನ್ತೋ, ಸುಣೋತಿ; ಕಥಂ ಸುಣಾತೀತಿ? ಕ್ಯಾದಿಪಾಠಾ.

ತನಾದಿತ್ವೋ-.

ತನಾದಿತೋ ಲವಿಸಯೇ ಓ ಹೋತಿ; ತನೋತಿ.

ಭಾವಕಮ್ಮೇಸು ತಬ್ಬಾನೀಯಾ-.

ತಬ್ಬಅನೀಯಾ ಕ್ರಿಯತ್ಥಾ ಪರೇ ಭಾವಕಮ್ಮೇಸು ಬಹುಲಮ್ಭವನ್ತಿ; ಕತ್ತಬ್ಬಂ, ಕರಣೀಯಂ; ಕತ್ತಬ್ಬೋ ಕಟೋ; ಕರಣೀಯೋ–-ಬಹುಲಾ

ಧಿಕಾರಾ ¶ ಕರಣಾದಿಸುಪಿ ಭವನ್ತಿ–-ಸಿನಾನೀಯಂ, ಚುಣ್ಣಂ; ದಾನೀಯೋ, ಬ್ರಾಹ್ಮಣೋ; ಸಮಾವತ್ತನೀಯೋ, ಗುರು; ಪವಚನೀಯೋ, ಉಪಜ್ಝಾಯೋ; ಉಪಟ್ಠಾನೀಯೋ, ಸಿಸ್ಸೋ.

ಘ್ಯಣ-.

ಭಾವಕಮ್ಮೇಸು ಕ್ರಿಯತ್ಥಾ ಪರೋ ಘ್ಯಣ ಹೋತಿ ಬಹುಲಂ; ವಾಕ್ಯಂ, ಕಾರಿಯಂ, ವೇಯ್ಯಂ, ಜೇಯ್ಯಂ.

ಆಸ್ಸೇ ಚ-.

ಆತೋ ಘ್ಯಣ ಹೋತಿ ಭಾವಕಮ್ಮೇಸು ಆಸ್ಸ ಏ ಚ; ದೇಯ್ಯಂ.

ವದಾದೀಹಿ ¶ ಯೋ-.

ವದಾದೀಹಿ ಕ್ರಿಯತ್ಥೇಹಿ ಯೋ ಹೋತಿ ಬಹುಲಮ್ಹಾವಕಮ್ಮೇಸು; ವಜ್ಜಂ, ಮಜ್ಜಂ, ಗಮ್ಮಂ–-ಭುಜಾನ್ತೇ () ಭೋಜ್ಜೋ, ಓದನೋ; ಭೋಜ್ಜಾ, ಯಾಗು; ಭೋಗ್ಗಮಞ್ಞಂ.

ಕಿಚ್ಚಘಚ್ಚಭಚ್ಚಭಬ್ಬಲೇಯ್ಯಾ-.

ಏತೇ ಸದ್ದಾ ಯಪ್ಪಚ್ಚಯನ್ತಾ ನಿಪಚ್ಚನ್ತೇ.

ಗುಹಾದೀಹಿ ¶ ಯಕ-.

ಗುಹಾದೀಹಿ ಕ್ರಿಯತ್ಥೇಹಿ ಭಾವಕಮ್ಮೇಸು ಯಕ ಹೋತಿ; ಗುಯ್ಹಂ, ದುಯ್ಹಂ, ಸಿಸ್ಸೋ; ಸಿದ್ಧಾ ಏವೇತೇ ತಬ್ಬಾದಯೋ ಪೇಸಾತಿಸಗ್ಗಪತ್ತಕಾಲೇಸುಪಿ ಗಮ್ಯಮಾನೇಸು ಸಾಮಞ್ಞೇನ ವಿಧಾನತೋ–-ಹೋತಾ ಖಲು ಕಟೋ ಕತ್ತಬ್ಬೋ, ಕರಣೀಯೋ, ಕಾರಿಯೋ, ಕಿಚ್ಚೋ-ಏವಂ ತ್ವಯಾ ಕಟೋ ಕತ್ತಬ್ಬೋ; ಹೋತಾ ಕಟೋ ಕತ್ತಬ್ಬೋ, ಹೋತೋ ಹಿ ಪತ್ತೋ ಕಾಲೋ ಕಟಕರಣೇ–-ಏವಂ ಉದ್ಧಮುಹುತ್ತಿಕೇ’ಪಿ ವತ್ತಮಾನತೋ ಪೇಸಾದಿಸು ಸಿದ್ಧಾ ಏವ–-ತಥಾ ಅರಹೇ ಕತ್ತರಿ ಸತ್ತಿವಿಸಿಟ್ಠೇ ಚ ಪತೀಯಮಾನೇ ಆವಸ್ಸಕಾಧಮಿಣತಾವಿಸಿಟ್ಠೇವ ಭಾವಾದೋ ಸಿದ್ಧಾ–-ಉದ್ಧ ಮುಹುತ್ತಿಕತೋ-ಭೋತಾ ಕಟೋ ಕತ್ತಬ್ಬೋ; ಭೋತಾ ರಜ್ಜಂ ಕಾತಬ್ಬಂ, ಭವಂ ಅರಹೋ; ಭೋತಾ ಭಾರೋ ವಹಿತಬ್ಬೋ, ಭವಂ ಸತ್ತೋ; ಭೋತಾ ಅವಸ್ಸಂ ಕಟೋ ಕತ್ತಬ್ಬೋ; ಭೋತಾ ನಿಕ್ಖೋ ದಾತಬ್ಬೋ.

ಕತ್ತರಿ ¶ ಲತುಣಕಾ-.

ಕತ್ತರಿ ಕಾರಕೇ ಕ್ರಿಯತ್ಥಾ ಲತುಣಕಾ ಭೋನ್ತೀ; ಪಠಿತಾ, ಪಾಠಕೋ–-ಬಹುಲಮಿತ್ವೇವ-ಪಾದೇಹಿ ಹರೀಯತೀ’ತಿ ಪಾದಹಾರಕೇ;’ಗಲೇಚುಪ್ಪತೀ’ತಿ ಗಲೇಚೋಪಕೋ–-ಸದ್ಧೋ ಏವ ಲತುಅರಹೇ ಸೀಲಸಾಧು ಧಮ್ಮೇಸು ಚ ಸಾಮಞ್ಞವಿಹಿತತತ್ತಾ; ಭವಂ ಬಲು ಕಞ್ಞಾಯ ಪರಿಗ್ಗಯಿತಾ, ಭವಮೇತಂ ಅರಹತಿ; ಸೀಲಾದಿಸು-ಖಲ್ವಪಿ ಉಪಾದಾತಾ ಕುಮಾರಕೇ; ಗನ್ತಾಖೇಲೋ; ಮುಣ್ಡಯಿತಾರೋ ಸಾವಿಟ್ಠಾಯನಾ ವಧುಂ ಕತಪರಿಗಹಂ.

ಆವೀ-. ¶

ಕ್ರಿಯಯತ್ಥಾ ಆವೀ ಹೋತಿ ಬಹುಲಂ ಕತ್ತರಿ; ಭಯದಸ್ಸಾವೀ–-ಅಪ್ಪವೀಸಯತಾಞಾಪನತ್ಥಂ ಭಿನ್ನಯೋಗಕರಣಂ; ಸಾಮಞ್ಞವಿಹಿತತ್ತಾ ಸೀಲಾದಿಸು ಚ ಹೋತೇವ.

ಆಸಿಂಸಾಯಮಕೋ-. ಆಸಿಂಸಾಯಂ ಗಮ್ಯಮಾನಾಯಂ ಕ್ರಿಯತ್ಥಾ ಅಕೋ ಹೋತಿ ಕತ್ತರಿ;’ಜೀವತುತಿ’ ಜೀವಕೋ; ನನ್ದತುತಿ’ ನನ್ದಕೋ;’ಭವತುತಿ’ ಭವಕೋ.

ಕರಾ ¶ ಣನೋ-.

ಕರತೋ ಕತ್ತರಿ ಣನೋ ಹೋತಿ;’ಕರೋತೀ’ತಿ ಕಾರಣಂ; ಕತ್ತರೀತಿ-ಕಿಂ? ಕರಣಂ.

ಹಾತೋ ವೀಹಿಕಾಲೇಸು-.

ಹಾತೋ ವೀಹಿಸಿಂ ಕಾಲೇ ಚಣನೋ ಹೋತೀ ಕತ್ತರಿ; ಹಾಯನಾ ನಾಮ ವೀಹಯೋ; ಹಾಯನೋ ಸಂವಚ್ಛರೋ; ವೀಹಿಕಾಲೇಸೂತಿ - ಕಿಂ? ಹಾತಾ.

ವೀದಾ ಕು -.

ವಿದಸ್ಮಾ ಕೂ ಹೋತಿ ಕತ್ತರಿ; ವಿದೂ, ಲೋಕವಿದೂ.

ವಿತೋ ಞಾತೋ-.

ವಿಪುಬ್ಬಾ ಞಾಇಚ್ಚಸ್ಮಾ ಕು ಹೋತಿ ಕತ್ತರಿ; ವಿಞ್ಞ; ವಿತೋತಿ-ಕಿಂ? ಪಞ್ಞೋ.

ಕಮ್ಮಾ-. ¶

ಕಮ್ಮತೋ ಪರಾ ಞಾಇಚ್ಚಸ್ಮಾ ಕೂ ಹೋತಿ ಕತ್ತರಿ; ಸಬ್ಬಞ್ಞ, ಕಾಲಞ್ಞ.

ಕ್ವಚಣ-.

ಕಮ್ಮತೋ ಪರಾ ಕ್ರಿಯತ್ಥಾ ಕ್ವಚಿ ಅಣ ಹೋತಿ ಕತ್ತರಿ; ಕುಮ್ಭಕಾರೋ, ಸರಲಾವೋ, ಮವ್ತಜ್ಝಾಯೋ–-ಬಹಕುಲಾಧಿಕಾರಾ ಇಹ ನ ಹೋತಿ, ಆದಿಚ್ಚಂ ಪಸ್ಸತಿ, ಹಿಮವನ್ತಂ ಸುಣೋತಿ, ಗಾಮಂ ಗಚ್ಛತಿ. ಕ್ವಚೀತಿ ಕಿಂ? ಕಮ್ಮಕರೋ.

ಗಮಾ ರೂ-.

ಕಮ್ಮತೋ ಪರಂ ಗಮಾ ರೂ ಹೋತಿ ಕತ್ತರಿ; ವೇದಗು, ಪಾರಗು.

ಸಮಾನಞ್ಞಭವನ್ತಯಾದಿತುಪಮಾನಾ ¶ ದಿಸಾ ಕಮ್ಮೇ ರೀರಿಕ್ಖಕಾ-.

ಸಮಾನಾದೀಹಿ ಯಾದೀಹಿಚೋಪಮಾನೇಹಿ ಪರಾ ದಿಸಾ ಕಮ್ಮಕಾರಕೇ ರೀರಿಕ್ಖಕಾ ಹೋನ್ತಿ;’ ಸಮಾನೋ ವಿಯ ದಿಸ್ಸತೀ’ತಿ ಸದೀ, ಸದಿಕ್ಖೋ, ಸದಿಸೋ; ಅಞ್ಞಾದೀ, ಅಞ್ಞಾದಿಕ್ಖೋ, ಅಞ್ಞಾದಿಸೋ; ಭವಾದೀ, ಭವಾದಿಕ್ಖೋ, ಭವಾದಿಸೋ; ಯಾದೀ, ಯಾದಿಕ್ಖೋ, ಯಾದಿಸೋ; ತ್ಯಾದೀ, ತ್ಯ್ಯಾದಿಕ್ಖೋ, ತ್ಯಾದಿಸೋ –-ಸಮಾನಾದೀಹೀತಿ ಕಿಂ? ರುಕ್ಖೋ ವಿಯ ದಿಸ್ಸತಿ. ಉಪಮಾನಾತಿ ಕಿಂ? ಸೋ ದಿಸ್ಸತಿ ಕಮ್ಮೇತಿ ಕಿಂ? ಸೋ ವಿಯ ಪಸ್ಸತೀ–-ರಕಾರಾ ಅನ್ತಸರಾದಿಲೋಪತ್ಥಾ. ಕಕಾರೋ ಏಕಾರಾಭಾವತ್ಥೋ.

ಭಾವಕಾರಕೇಸ್ವಘಣ್ಘಕಾ-. ¶

ಭಾವೇ ಕಾರಕೇ ಚ ಕ್ರಿಯತ್ಥಾ ಅಘಣ್ಘಕಾ ಹೋನ್ತಿ ಬಹಕುಲಂ; ಅಪಗ್ಗಹೋ, ನಿಗ್ಗಹೋ, ಕರೋ, ಗರೋ, ಚಯೋ, ಜಯೋ, ರವೋ, ಭವೋ, ಪಚೋ, ವಚೋ, ಅನ್ನದೋ, ಪುರಿನ್ದದೋ, ಈಸಕ್ಕರೋ, ದುಕ್ಕರೋ, ಸುಕರೋ–-ಘಣ-ಭಾವೇ-ಪಾಕೋ- ವಾಗೋ, ಭಾವೋ. ಕಾರಕೇ’ಪಿ ಸಞ್ಞಾಯಂ ತಾವ-’ಪಜ್ಜತೇ’ನೇನೇ’ತಿ ಪಾದೋ;’ರುಜತೀ’ತಿ ರೋಗೋ;’ವೀಸತೀತಿ ವೇಸೋ;’ಸರತಿ ಕಾಲನ್ತರ’ನ್ತಿ ಸಾರೋ, ಥಿರತ್ಥೋ;’ದರೀಯನ್ತೇ ಏತೇಭೀ’ತಿ ದಾರಾ;’ಜೀರಯತಿ ಏತೇನಾ’ತಿ ಜಾರೋ–-ಅಸಞ್ಞಾಯಮ್ಪಿ-ದಾಯೋ, ದತ್ತೋ; ಲಾಭೋ, ಲದ್ಧೋ–-ಘ-ವಕೋನಿಪಕೋ–-ಕ-ಪಿಯೋ, ಖಿಪೋ, ಭುಜೋ, ಆಯುಧಂ.

ದಾಧಾತ್ವಿ-. ¶

ದಾಧಾಹಿ ಬಹುಲಮಿ ಹೋತಿಭಾವಕಾರಕೇಸು; ಆದಿ, ನಿಧಿ. ವಾಲಧಿ.

ವಮಾದೀಹಥು-.

ವಮಾದಿಹಿ ಭಾವಕಾರಕೇಸ್ವಥು ಹೋತಿ; ವಮಥು, ವೇಪಥು.

ಕ್ವಿ-.

ಕ್ರಿಯತ್ಥಾ ಕ್ವಿ ಹೋತಿ ಬಹುಲಂ ಭಾವಕಾರಕೇಸು–-ಕಕಾರೋ ಕಾನು ಬನ್ಧಕಾರಿಯತ್ಥೋ–-ಅಭಿಭು, ಸಯಮ್ಭು, ಭತ್ತಗ್ಗಂ, ಸಲಾಕಗ್ಗಂ, ಸಭಾ, ಪಭಾ.

ಅನೋ-. ¶ .

ಕ್ರಿಯತ್ಥಾ ಭಾವಕಾರಕೇಸ್ವನೋ ಹೋತಿ; ಗಮನಂ, ದಾನಂ, ಸಮ್ಪದಾನಂ, ಅಪಾದಾನಂ, ಅಧಿಕರಣಂ, ಚಲನೋ, ಜಲನೋ, ಕೋಧನೋ, ಕೋಪನೋ, ಮಣ್ಡನೋ, ಭುಸನೋ.

ಇತ್ಥಿಯಮಣಕ್ತಿಕಯಕ್ಯಾ ¶ . ಚ-.

ಇತ್ಥಿಲಿಙ್ಗೇ ಭಾವೇ ಕಾರಕೇ ಚ ಕ್ರಿಯತ್ಥಾ ಅಆದಯೋ ಹೋನ್ತ ನೋ ಚ ಬಹುಲಂ–-ಅ-ತಿತಿಕ್ಖಾ. ವೀಮಂಸಾ, ಜಿಗುಚ್ಛಾ, ಪಿಪಾಸಾ, ಪುತ್ತೀಯಾ, ಈಹಾ, ಭಿಕ್ಖಾ, ಆಪದಾ, ಮೇಧಾ, ಗೋಧಾ–-ಣ-ಕಾರಾ, ಹಾರಾ, ತಾರಾ, ಧಾರಾ, ಆರಾ–-ಕ್ತಿ-ಇಟ್ಠಿ, ಸಿಟ್ಠಿ, ಭಿತ್ತಿ, ಭತ್ತಿ, ತನ್ತಿ, ಭುತಿ –-ಕ- ಉಹಾ, ರುಜಾ, ಮುದಾ,–-ಯಕ-ವಿಜ್ಜಾ, ಇಜ್ಜಾ–-ಯ-ಸೇಯ್ಯಾ, ಸಮಜ್ಜಾ, ಪಬ್ಬಜ್ಜಾ, ಪರಿಚರಿಯಾ, ಜಾಗರಿಯಾ–-ಅನ-ಕಾರಣಾ, ಹಾರಣಾ, ವೇದನಾ, ವನ್ದನಾ, ಉಪಾಸನಾ.

ಜಾಹಾಹ-. ¶

ಜಾಹಾ ಇಚ್ಚೇತೇಹಿ ನಿ ಹೋತಿತ್ಥಿಯಂ; ಜಾನಿ, ಹಾನಿ.

ಕರಾ ರಿರಿಯೋ-.

ಕರತೋ ರಿರಿಯೋ ಹೋತಿತ್ಥಿಯಂ;’ಕರಣಂ’ ಕಿರಿಯಾ–-ಕಥಂ ಕ್ರಿಯಾತಿ?’ಕ್ರಿಯಾಯ’ನ್ತಿ ನಿಪಾತನಾ.

ಇಕಿತೀ ಸರೂಪೇ-.

ಕ್ರಿಯತ್ಥಸ್ಸ ಸರೂಪೇ’ಭಿಧೇಯೇ ಕ್ರಿಯತ್ಥಾ ಪರೇ ಇಕಿತೀ ಹೋನ್ತಿ; ವಚಿ, ಯುಧಿ. ಪಚತಿ.–-ಅಕಾರೋ ಕಕಾರೋತಿಆದಿಸು ಕಾರಸದ್ದೇನ ಸಮಾಸೋ, ಯಥಾ ಏವಕಾರೋತಿ.

ಸೀಲಾಭಿಕ್ಖಞ್ಞಾವಸ್ಸಕೇಸು ¶ ಣಿ-.

ಕ್ರಿಯತ್ಥಾ ಣೀ ಹೋತಿ ಸೀಲಾದಿಸು ಪತೀಯಮಾನೇಸು; ಉಣ್ಹಭೋಜಿ, ಖೀರಪಾಯೀ, ಅವಸ್ಸಕಾರೀ, ಸತತ್ದಾಯೀ.

ಥಾವರಿತ್ತರಭಙ್ಗುರಭಿದುರಭಾಸುರಭಸ್ಸರಾ-. ¶

ಏತೇ ಸದ್ದಾ ನಿಪಚ್ಚನ್ತೇ ಸೀಲೇ ಗಮ್ಯಮಾನೇ.

ಕತ್ತರಿ ಭುತೇ ಕ್ತವನ್ತುಕ್ತಾವೀ-.

ಭುತತ್ಥೇ ವತ್ತಮಾನತೋ ಕ್ರಿಯತ್ಥಾ ಕ್ತವನ್ತುಕ್ತಾವೀ ಹೋನ್ತೀ ಕತ್ತರಿ; ವಿಜಿತವಾ, ವಿಜಿತಾವೀ; ಭುತೇತಿ ಅಧಿಕಾರೋ ಯಾವ ಆಹಾರತ್ಥಾತಿ.

ಕ್ತೋ ¶ ಭಾವಕಮ್ಮೇಸು-.

ಭಾವೇ ಕಮ್ಮೇ ಚ ಭುತೇ ಕ್ತೋ ಹೋತಿ; ಆಸಿತಂ ಭವತಾ; ಕತೋ ಕಟೋ ಭವತಾ.

ಕತ್ತರೀ ಚಾರಮ್ಹೇ-.

ಕ್ರಿಯಾರಮ್ಭೇ ಕತ್ತರಿ ಕ್ತೋ ಹೋತ, ಯಥಾಪತ್ತಞ್ಚ; ಪಕತೋ ಭವಂ ಕಟಂ; ಪಕತೋ ಕಟೋ ಭವತಾ; ಪಸುತ್ತೋ ಭವಂ; ಪಸುತ್ತಂ ಭವತಾ.

ಠಾಸವಸಸಿಲಿಸಘಿರುಹಜರಜನೀಹಿ-. ¶

ಠಾದೀಹಿ ಕತ್ತರಿ ಕ್ತೋ ಹೋತಿ ಯಥಾಪತ್ತಞ್ಚ; ಉಪಟ್ಠಿತೋ ಗುರುಮ್ಭವಂ, ಉಪಟ್ಠಿತೋ ಗುರು ಭೋತಾ; ಉಪಾಸಿತೋ ಗುರುಮ್ಭವಂ, ಉಪಾಸಿತೋ ಗುರು ಭೋತಾ; ಅನುವುಸಿತೋ ಗುರುಮ್ಭವಂ, ಅನುವುಸಿತೋ ಗುರು ಭೋತಾ; ಆಸಿಲಿಟ್ಠೋ ಗುರುಮ್ಭವಂ, ಆಸಿಲಿಟ್ಠೋ ಗುರು ಭೋತಾ;

ಅಧಿಸಯಿತೋ ¶ ಖಟೋಪಿಕಂ ಭವಂ, ಅಧಿಸಯಿತಾ ಖಟೋಪಿಕಾ ಭೋತಾ; ಆರುಳ್ಹೋ ರುಕ್ಖಂ ಭವಂ, ಆರುಳ್ಹೋ ರುಕ್ಖೋ ಭಾತಾ; ಅನುಜಿಣ್ಣೋ ವಸಲಿಂ ದೇವದತ್ತೋ, ಅನುಜಿಣ್ಣಾ ವಸಲೀ ದೇವದತ್ತೇನ; ಅನುಜಾತೋ ಮಾಣವಕೋ ಮಾಣವಿಕಂ, ಅನುಜಾತಾ ಮಾಣವಿಕಾ ಮಾಣವಕೇನ.

ಗಮನತ್ಥಾಕಮ್ಮಕಾಧಾರೇ ಚ-.

ಗಮನತ್ಥತೋ ಅಕಮ್ಮಕತೋ ಚ ಕ್ರಿಯತ್ಥಾ ಆಧಾರೇ ಕ್ತೋ ಹೋತಿ ಕತ್ತರಿ ಚ ಯಥಾಪತ್ತಞ್ಚ; ಇದಮೇಸಂ ಯಾತಂ, ಇಹ ತೇ ಯಾತಂ, ಇಹತೇಹಿ ಯಾತಂ, ಅಯಂ ತೇಹಿ ಯಾತೋ ಪಥೋ, ಇದಮೇಸಮಾಸಿತಂ, ಇಹ ತೇ ಆಸಿತಾ, ಇಹ ತೇಹಿ ಆಸಿತಂ, ದೇವೋ ಚೇ ವಟ್ಠೋ ಸಮ್ಪನ್ನಾ ಸಾಲಯೋತಿ -ಕಾರಣ ಸಾಮಗ್ಗಿಸಮ್ಪತ್ತಿ ಏತ್ಥಾಭಿಮತಾ.

ಆಹಾರತ್ಥಾ-. ¶

ಅಜ್ಝೋಹಾರತ್ಥಾ ಆಧಾರೇ ಕ್ತೋ ಹೋತಿ ಯಥಾಪತ್ತಞ್ಚ; ಇದಮೇಸಂ ಭುತ್ತಂ, ಇದಮೇಸಂ ಪೀತಂ, ಇಹ ತೇಹಿ ಭುತ್ತಂ, ಇಹ ತೇಹಿ ಪೀತಂ, ಓದನೋ ತೇಹಿ ಭುತ್ತೋ, ಪೀತಮುದಕಂ–-ಅಕತ್ತತ್ಥೋ ಯೋಗವಿಭಾಗೋ; ಕಥಂ ಪೀತಾ ಗಾವೋತಿ?’ಪೀತಮೇಸಂ ವಿಜ್ಜತೀ’ತಿಪೀತಾ?ಬಾಹುಲಕಾ ವಾ–-ಪಸ್ಸಿನ್ನೋತಿ ಯಾ ಏತ್ಥ ಭುತಕಾಲತಾ ತನ್ರ ಕ್ತೋ; ಏವಂ ರಞ್ಞಮ್ಮತೋ, ರಞ್ಞಮಿಟ್ಠೋ,ರಞ್ಞಮ್ಬುದ್ಧೋ, ರಞ್ಞಂ ಪೂಜಿತೋ–-ಏವಂ ಸೀಲಿತೋ, ರಕ್ಖಿತೋ, ಖನ್ತೋ, ಆಕುಟ್ಠೋ, ರುಟ್ಠೋ, ರುಸಿತೋ, ಅಭಿವ್ಯಾಹಟೋ, ದಯಿತೋ, ಹಟ್ಠೋ, ಕನ್ತೋ, ಸಂಯತೋ,ಅಮತೋ–-ಕಟ್ಠನ್ತಿ ಭುತತಾಯಮೇವ; ಹೇತುನೋ ಫಲಂ ತ್ವತ್ರ ಭಾವಿ.

ತುಂತಾಯೇತವೇ ¶ ಭಾವೇ ಭವಿಸ್ಸತಿ ಕ್ರಿಯಾಯಂ ತದತ್ಥಾಯಂ-.

ಭವಿಸ್ಸತಿಅತ್ಥೇ ವತ್ತಮಾನತೋ ಕ್ರಯತ್ಥಾ ಭಾವೇ ತುಂತಾಯೇ ತವೇ ಹೋನ್ತಿ ಕ್ರಿಯಾಯಂ ತದತ್ಥಾಯಂ ಪತೀಯಮಾನಾಯಂ; ಕಾತುಂ ಗಚ್ಛತಿ; ಕತ್ತಾಯೇ ಗಚ್ಛತಿ; ಕಾತವೇ ಗಚ್ಛತಿ–-ಇಚ್ಛತಿ ಭೋತ್ತುಂ ಕಾಮೇತಿ ಭೋತ್ತುನ್ತಿ ಇಮಿನಾವ ಸಿದ್ಧಂಪುನಬ್ಬಿಧಾನೇತ್ವಿಹಾಪಿ ಸಿಯಾ ಇಚ್ಛನ್ತೋ ಕರೋತೀತಿ–-ಏವಂ ಸಕ್ಕೋತಿಭೋತ್ತುಂ, ಜಾನಾತಿ ಭೋತ್ತುಂ, ¶ ಗಿಲಾಯತಿ ಭೋತ್ತುಂ, ಘಟತೇ ಭೋತ್ತುಂ, ಆರಭತೇ ಭೋತ್ತುಂ, ಲಭತೇ ಭೋತ್ತುಂ, ಪಕ್ಕಮತಿ ಭೋತ್ತುಂ, ಉಸ್ಸಹತೀ ಭೋನ್ತುಂ, ಅರಹತಿ ಭೋತ್ತುಂ, ಅತ್ಥಿ ಭೋತ್ತುಂ, ವಿಜ್ಜತಿ ಭೋತ್ತುಂ, ವಟ್ಟತಿ ಭೋತ್ತುಂ, ಕಪ್ಪತಿ ಭೋತ್ತುನ್ತಿ–-ತಥಾ ಪಾರಯತಿ ಭೋತ್ತುಂ, ಪಹು ಭೋತ್ತುಂ, ಸಮತ್ಥೋ ಭೋತ್ತುಂ, ಪರಿಯತ್ತೋ ಭೋತ್ತುಂ, ಅಲಂ ಭೋತ್ತುನ್ತಿ; ಭವತಿಸ್ಸ ಸಬ್ಬತ್ಥ ಸಮ್ಭವಾ–-ತಥಾ ಕಾಲೋ ಭೋತ್ತುಂ, ಸಮಯೋ ಭೋತ್ತುಂ, ವೇಲಾ ಭೋತ್ತುನ್ತಿ–-ಯಥಾ-ಭೋತ್ತುಮನೋ, ಸೋತುಂ ಸೋತೋ, ದಟ್ಠುಂ ಚಕ್ಖು. ಯುಜ್ಝಿತುಂ ಧನು, ವತ್ತು ಜಳೋ, ಗನ್ತುಂ ಮನೋ, ಕತ್ತುಮಲಸೋತಿ–-ಉಚ್ಚಾರಣನ್ತು ವತ್ತಾಯತ್ತಂ–-ಭಾವೇತಿ ಕಿಂ? ಕರಿಸ್ಸಾಮಿತಿ ಗಚ್ಛತಿ; ಕ್ರಿಯಾಯನ್ತಿ ಕಿಂ? ಭಿಕ್ಖಿಸ್ಸಂ ಇಚ್ಚಸ್ಸ ಜಟಾ; ತದತ್ಥಾಯನ್ತಿ ಕಿಂ ಗಚ್ಛಿಸ್ಸತೋ ತೇ ಭವಿಸ್ಸತಿ ಭತ್ತಂ ಭೋಜನಾಯ.

ಪಟಿಸೇಧೇ’ಲಂಖಲೂನಂ ¶ ತೂನಕ್ತ್ವಾನಕ್ತ್ವಾ ವಾ-.

ಅಲಂಖಲುಸದ್ದಾನಂ ಪಟಿಸೇಧತ್ಥಾನಂಪಯೋಗೇ ತುನಾದಯೋ ವಾ ಹೋನ್ತಿ ಭಾವೇ; ಅಲಂ ಸೋತುನ, ಖಲು ಸೋತುನ; ಅಲಂ ಸುತ್ವಾನ, ಖಲು ಸುತ್ವಾನ; ಅಲಂ ಸುತ್ವಾ, ಖಲು ಸುತ್ವಾ; ಲಂ ಸುತೇನ, ಖಲು ಸುತೇನ–-ಅಲಂ ಖಲೂನನ್ತಿ ಕಿಂ? ಮಾ ಹೋತು; ಪಟಿಸೇಧೇತಿ ಕಿಂ? ಅಲಂಕಾರೋ.

ಪುಬ್ಬೇಕಕತ್ತುಕಾನಂ-. ¶

ಏಕೋ ಕತ್ತಾ ಯೇಸಂ ವ್ಯಾಪಾರಾನಂ ತೇಸುಯೋ ಪುಬ್ಬೋ ತದತ್ಥತೋ ಕ್ರಿಯತ್ಥಾ ತುನಾದಯೋ ಹೋನ್ತಿ ಭಾವೇ; ಸೋತುನ ಯಾತಿ, ಸುತ್ವಾನ, ಸುತ್ವಾವಾ–-ಏಕಕತ್ತುಕಾನನ್ತಿ ಕಿಂ ಭುತ್ತಸ್ಮಿಂ ದೇವದತ್ತೇ ಯಞ್ಞದತ್ತೋ ವಜತಿ; ಪುಬ್ಬಾತಿ ಕಿಂ? ಭುಞ್ಜತಿ ಚ ಪಚತಿ ಚ–-ಅಪ್ಪತ್ತ್ವಾ ನದಿಂ ಪಬ್ಬತೋ, ಅತಿಕ್ಕಮ್ಮ ಪಬ್ಬತಂ ನದೀತಿ ಭುಧಾತುಸ್ಸ ಸಬ್ಬತ್ಥ ಸಮ್ಭವಾ ಏಕಕತ್ತುಕತಾ ಪುಬ್ಬಕಾಲತಾ ಚ ಗಮ್ಯತೇ. ಭುತ್ವಾ ಭುತ್ವಾ ಗಚ್ಛತೀತಿ ಇಮಿನಾವ ಸಿದ್ಧಮಾಭಿಕ್ಖಞ್ಞನ್ತು ದಿಬ್ಬಚನಾವಗಮ್ಯತೇ–-ಕಥಂ ಜೀವಗಾಹಂ ಅಗಾಹಸಿ, ಕಾಯಪ್ಪಚಾಲಕಂ ಗಚ್ಛನ್ತೀತಿಆದಿ? ಘಣನ್ತೇನ ಕ್ರಿಯಾವಿಸೇಸನೇನ ಸಿದ್ಧಂ; ಯಥಾ ಓದನಪಾಕಂ ಸಯತೀತಿ.

ನ್ತೋ ¶ ಕತ್ತರಿ ವತ್ತಮಾನೇ-.

ಚತ್ತಮಾನತ್ಥೇ ವತ್ತಮಾನತೋ ಕ್ರಿಯತ್ಥಾ ನ್ತೋ ಹೋತಿ ಕತ್ತರಿ; ತಿಟ್ಠನ್ತೋ.

ಮಾನೋ-. ¶

ವತ್ತಮಾನತ್ಥೇ ವತ್ತಮಾನತೋ ಕ್ರಿಯತ್ಥಾ ಮಾನೋ ಹೋತಿ ಕತ್ತರಿ; ತಿಟ್ಠಮಾನೋ.

ಭಾವಕಮ್ಮೇಸು -.

ವತ್ತಮಾನತ್ಥೇ ವತ್ತಮಾನತೋ ಕ್ರಿಯತ್ಥಾ ಭಾವೇ ಕಮ್ಮೇ ಚ ಮಾನೋ ಹೋತಿ; ಠೀಯಮಾನಂ, ಪಚ್ಚಮಾನೋ ಓದನೋ.

ತೇ ಸ್ಸಪುಬ್ಬಾನಾಗತೇ-.

ಅನಾಗತತ್ಥೇ ವತ್ತಮಾನತೋ ಕ್ರಿಯನ್ಥಾ ತೇ ನ್ತಮಾನಾ ಸ್ಸಪುಬ್ಬಾ ಹೋನ್ತಿ; ಠಸ್ಸನ್ತೋ, ಠಸ್ಸಮಾನೋ, ಠಿಸಿಸ್ಸಮಾನಂ, ಪಚ್ಚಸ್ಸಮಾನೋ ಓದನೋ.

ಣ್ವಾದಯೋ-. ¶

ಕ್ರಿಯತ್ಥಾ ಪರೇ ಬಹಕುಲಂ ಣ್ವಾದಯೋ ಹೋನ್ತಿ; ಚಾರು, ದಾರು.

ಖಜಯಾನಮೇಕಸ್ಸರೋದಿ ದ್ವೇ-.

ಖಛಸಪ್ಪಚ್ಚಯನ್ತಾನಂ ಕ್ರಿಯತ್ಥಾನಂ ಪಠಮಮೇಕಸ್ಸರಂ ಸದ್ದರೂಪಂ ದ್ವೇ ಭವತಿ; ತಿತಿಕ್ಖಾ, ಜಿಗುಚ್ಛಾ, ವೀಮಂಸಾ.

ಪರೋಕ್ಖಾಯಞ್ಚ-. ¶

ಪರೋಕ್ಖಾಯಂ ಪಠಮಮೇಕಸ್ಸರಂ ಸದ್ದರೂಪಂ ದ್ವೇ ಭವತಿ; ಜಗಾಮ–-ಚಕಾರೋ ಅವುತ್ತಸಮುಚ್ಚಯತ್ಥೋ; ತೇನಞ್ಞತ್ರಾಪಿ ಯಥಾಗಮಂ.

ಜಹಾತಿ, ¶ ಜಹಿತಬ್ಬಂ, ಜಹಿತುಂ, ದದ್ದಲ್ಲತಿ, ವಙ್ಕಮತಿ–-ಲೋಲುಪೋ, ಮೋಮುಹೋತಿ ಓತ್ತಂ’ತದಮಿನಾದಿ’ ಪಾಸಾ.

ಆದಿಸ್ಮಾ ಸರಾ-.

ಆದಿಭುತಾ ಸರಾ ಪರಮೇಕಸ್ಸರಂ ದ್ವೇ ಹೋತಿ; ಅಸಿಸಿಸತಿ–-ಆದಿಸ್ಮಾತಿ ಕಿಂ? ಜಜಾಗಾರ; ಸರಾತಿ ಕಿಂ? ಪಪಾಚ.

ನ ¶ ಪುನ-.

ಗಂ ದ್ವಿಭುತಂ ನ ತಂ ಪುನ ದ್ವತ್ತಮಾಪಜ್ಜತೇ; ತಿತಿಕ್ಖಸತಿ, ಜಿಗುಚ್ಛಿಸತಿ.

ಯಥಿಟ್ಠಂ ಸ್ಯಾದಿನೋ-.

ಸ್ಯಾದ್ಯನ್ತಸ್ಸ ಯಥಿಟ್ಠಮೇಕಸ್ಸರಮಾದಿಭುತಮಞ್ಞಂ ವಾ ಯಥಾಗಮಂ ದ್ವಿತ್ತಮಾಪಜ್ಜತೇ; ಪುಪುತ್ತಿಯಿಸತಿ, ಪುತಿತ್ತೀಯಿಸತೀ, ಪುತ್ತೀಯಿಯಿಸತಿ.

ರಸ್ಸೋ ಪುಬ್ಬಸ್ಸ-.

ಚಿತ್ತೇ ಪುಬ್ಬಸ್ಸಲರೋ ರಸ್ಸೋ ಹೋತಿ; ದದಾತಿ.

ಲೋಪೋ’ನಾದಿಬ್ಯಞ್ಜನಸ್ಸ-. ¶

ದ್ವಿತ್ತೇ ಪುಬ್ಬಸ್ಸಾದಿತೋ’ಞ್ಞಸ್ಸಬ್ಯಞ್ಜನಸ್ಸ ಲೋಪೋ ಹೋತಿ; ಅಸಿಸಿಸತಿ.

ಖಜಸೇಸ್ವಸ್ಸಿ -.

ದ್ವಿತ್ತೇ ಪುಬ್ಬಸ್ಸ ಅಸ್ಸ ಇ ಹೋತಿ ಖಛಸೇಸು; ಪಿಪಾಸತಿ–-ಖಛ ಸೇಸೂತಿ ಕಿಂ? ಜಹಾತಿ; ಅಸ್ಸಾತಿ ಕಿಂ? ಬುಭುಕ್ಖತಿ.

ಗುಪಿಸ್ಸುಸ್ಸ -.

ದ್ವಿತ್ತೇ ಪುಬ್ಬಸ್ಸ ಗುಪಿಸ್ಸ ಉಸ್ಸ ಇ ಹೋತಿ ಖಛಸೇಸು; ಜಿಗುಚ್ಛತಿ.

ಚತುತ್ಥದುತಿಯಯಾನಂ ತತಿಯಪಠಮಾ-.

ದ್ವಿತ್ತೇ ¶ ಪುಬ್ಬೇಸಂ ಚತುತ್ಥದುತಿಯಾನಂ ತತಿಯಪಠಮಾ ಹೋನ್ತಿ; ಬುಭುಕ್ಖತಿ. ಚಿಚ್ಛೇದ.

ಕವಗ್ಗಹಾನಂ ಚವಗ್ಗಜಾ-.

ದ್ವಿತ್ತೇ ಪುಬ್ಬೇಸಂ ಕವಗ್ಗಹಾನಂ ವವಗ್ಗಜಾಹೋನ್ತಿ ಯಥಾ ಕ್ಕಮಂ; ಚುಕೋಪ, ಜಹಾತಿ.

ಮಾನಸ್ಸವೀ ಪರಸ್ಸ ಚ ಮಂ-.

ದ್ವಿತ್ತೇ ಪುಬ್ಬಸ್ಸಮಾನಸ್ಸ ವೀ ಹೋತಿ, ಪರಸ್ಸಚ ಮಂ; ವೀಮಂಸತಿ.

ಕಿತಸ್ಸಾಸಂಸಯೇತಿ ವಾ-.

ಸಂಸಯತೋ’ಞ್ಞಸ್ಮಿಂ ಚತ್ತಮಾನಸ್ಸದ್ವಿತ್ತೇ ಪುಬ್ಬಸ್ಸ ಕಿತಸ್ಸವಾತಿ ಹೋತಿ; ತಿಕಿಚ್ಛತಿ. ಚಿಕಿಚ್ಛತಿ–-ಅಸಂಸಯೇತಿ ಕಿಂ? ವಿಚಿಕಿಚ್ಛತಿ.

ಯುವಣ್ಣಾನಮ್ಞೋಪ್ಪಚ್ಚಯೇ-.

ಇವಣ್ಣುವಣ್ಣನ್ತಾನಂ ಕ್ರಿಯತ್ಥಾನಂ ಞೋ ಹೋನ್ತಿ ಯಥಾಕ್ಕಮಂ ಪಚ್ಚಯೇ; ಚೇತಬ್ಬಂ, ನೇತಬ್ಬಂ, ಸೋತಬ್ಬಂ, ಭವಿತಬ್ಬಂ.

ಲಹುಸ್ಸುಪನ್ತಸ್ಸ-. ¶

ಲಹುಭುತಸ್ಸ ಉಪನ್ತಸ್ಸ ಯುವಣ್ಣಸ್ಸ ಞೋ ಹೋನ್ತಿ ಯಥಾಕ್ಕಮಂ; ಏಸಿತಬ್ಬಂ, ಕೋಸಿತಬ್ಬಂ–-ಲಹುಸ್ಸಾತಿಕಿಂ? ಧೂಪಿತಾ; ಉಪನ್ತಸ್ಸಾತಿ-ಕಿಂ? ರುನ್ಧತಿ.

ಅಸ್ಸಾ ¶ ಣಾನುಬನ್ಧೇ -.

ಣಕಾರಾನುಬನ್ಧೇ ಪಚ್ಚಯೇ ಪರೇ ಉಪನ್ತಸ್ಸ ಅಕಾರಸ್ಸ ಆಹೋತಿ; ಕಾರಕೋ.

ನ ತೇ ಕಾನುಬನ್ಧನಾಗಮೇಸು-.

ತೇ ಞೋಆ ಕಾನುಬನ್ಧೇ ನಾಗಮೇ ಚ ನ ಹೋನ್ತಿ; ಚಿತೋ, ಸುತೋ, ದಿಟ್ಠೋ, ಪುಟ್ಠೋ–-ನಾಗಮೇ ವನಾದಿನಾ. –-ಚಿನಿತಬ್ಬಂ, ವಿನಿತುಂ; ಸುಣಿತಬ್ಬಂ, ಸುಣಿತುಂ; ಪಾಪುಣಿತಬ್ಬಂ, ಪಾಪುಣಿತುಂ; ಧುನಿತಬ್ಬಂ, ಧುನಿತುಂ, ಧುನನಂ, ಧುನಯಿತಬ್ಬಂ, ಧುನಾಪೇತಬ್ಬಂ, ಧುನಯಿತುಂ,ಧುನಾಪೇತುಂ, ಧುನಯನಂ, ಧುನಾಪನಂ, ಧುನಯತಿ, ಧುನಾಪೇತಿ; ಪೀನೇತಬ್ಬಂ, ಪೀನಯಿತುಂ, ಪೀನನಂ, ಪೀನಿತುಂ, ಪೀನಯತಿ; ಸುನೋತಿ; ಸಿನೋತಿ; ದುನೋತಿ; ಹಿನೋತಿ; ಪಹಿಣಿತಬ್ಬಂ, ಪಹಿಣಿತುಂ, ಪಹಿಣನಂ.

ವಾ ¶ ಕ್ವವಿ-.

ತೇ ಕ್ವಚಿ ವಾ ನ ಹೋನ್ತಿ ಕಾನುಬನ್ಧನಾಗಮೇಸು; ಮುದಿತೋ ಮೋದಿತೋ; ರುದಿತಂ, ರೋದಿತಂ.

ಅಞ್ಞತ್ರಾಪಿ-. ¶

ಕಾನುಬನ್ಧನಾಗಮತೋ’ಞ್ಞಸ್ಮಿಮ್ಪಿ ತೇ ಕ್ವಚಿ ನ ಹೋನ್ತಿ; ಖಿಪಕೋ, ಪನುದನಂ, ವಧಕೋ.

ಪ್ಯೇ ಸಿಸ್ಸಾ-.

ಸಿಸ್ಸ ಆತಿ ಪ್ಯಾದೇಸೇ; ನಿಸ್ಸಾಯ.

ಞೋನಮಯವಾ ಸರೇ-.

ಸರೇ ಪರೇ ಞೋನಮಯವಾ ಹೋನ್ತಿ; ಜಯೋ, ಭವೋ–-ಸರೇತಿ ಕಿಂ? ಜೇತಿ; ಅನುಭೋತಿ.

ಆಯಾವಾ ಣಾನುಬನ್ಧೇ-.

ಞೋನಮಾಯಾವಾ ಹೋನ್ತಿ ಸರಾದೋಣಾನುಬನ್ಧೇ; ನಾಯಯತಿ, ಭಾವಯತಿ. ಸಯಾಪೇತ್ವಾತಿಆದಿಸುರಸ್ಸತ್ತಂ.

ಆಸ್ಸಾಣಾಪಿಮ್ಹಿ ¶ ಯುಕ-.

ಆಕಾರನ್ತಸ್ಸ ಕ್ರಿಯತ್ಥಸ್ಸ ಯುಕ ಹೋತಿ ಣಾಪಿತೋ’ಞ್ಞಸ್ಮಿಂ ಣಾನುಬನ್ಧೇ; ದಾಯಕೋ–-ಣಾನುಬನ್ಧೇತ್ವೇವ? ದಾನಂ. ಅಣಾಪಿಮ್ಹೀತಿ ಕಿಂ? ದಾಪಯತಿ.

ಪದಾದೀನಂ ಕ್ವಚಿ-.

ಪದಾದೀನಂ ಯುಕ ಹೋತಿ ಕ್ವಚಿ; ನಿಪಜ್ಜಿತಬ್ಬಂ, ನಿಪಜ್ಜಿತುಂ, ನಿಪಜ್ಜನಂ, ಪಮಜ್ಜಿತಬ್ಬಂ, ಪಮಜ್ಜಿತುಂ, ಪಮಜ್ಜನಂ–-ಕ್ವಚೀತಿ ಕಿಂ? ಪಾದೋ.

ಮಂ ¶ ವಾ ರುಧಾದೀನಂ-.

ರುಧಾದೀನಂ ಕ್ವಚಿ ಮಂ ವಾ ಹೋತಿ; ರುನ್ಧಿತುಂ, ರುಜ್ಝಿತುಂ–-ಕ್ವಚಿತ್ವೇವ? ನಿರೋಧೋ.

ಕ್ವಮ್ಹಿ ಲೋಪೋ’ನ್ತಬ್ಯಞ್ಜನಸ್ಸ-.

ಅನ್ತಬ್ಯಞ್ಜನಸ್ಸ ಲೋಪೋ ಹೋತಿ ಕ್ವಮ್ಹಿ;’ಭತ್ತಂ ಘಸನ್ತಿ, ಗಣ್ಹನ್ತಿ ವಾಏತ್ಥಾ’ತಿ ಭತ್ತಗ್ಗಂ.

ಪರರೂಪಮಯಕಾರೇ ಬ್ಯಞ್ಜನೇ-.

ಕ್ರಿಯತ್ಥಾನಮನ್ತಬ್ಯಞ್ಜನಸ್ಸ ಪರರೂಪಂ ಹೋತಿ ಯಕಾರತೋ’ಞ್ಞಸ್ಮಿಂ ಬ್ಯಞ್ಜನೇ; ಹೇತ್ತಬ್ಬಂ; ಬ್ಯಞ್ಜನೇತಿ ಕಿಂ? ಭಿನ್ದಿತಬ್ಬಂ. ಅಯಕಾರೇತಿ ಕಿಂ? ಭಿಜ್ಜತಿ.

ಮನಾನಂ ¶ ನಿಗ್ಗಹೀತಂ-.

ಮಕಾರನಕಾರನ್ತಾನಂ ಕ್ರಿಯತ್ಥಾನಂ ನಿಗ್ಗಹೀತಂ ಹೋತಯಯಕಾರೇ ಬ್ಯಞ್ಜನೇ; ಗನ್ತಬ್ಬಂ, ಜಙ್ಘಾ. ಬ್ಯಞ್ಜನೇತ್ವೇವ? ಗಮನಂ; ಅಯ ಕಾರೇತ್ವೇವ? ಗಮ್ಯತೇ.

ನ ಬ್ರೂಸ್ಸೋ-.

ಬ್ರೂಸ್ಸ ಓ ನ ಹೋತಿ ಬ್ಯಞ್ಜನೇ; ಬ್ರೂಮಿ. ಬ್ಯಞ್ಜನೇತ್ವೇವ? ಅಬ್ರವಿ.

ಕಗಾ ಚಜಾನಂ ಘಾನುಬನ್ಧೇ-.

ಘಾನುಬನ್ಧೇ ಚಕಾರಜಕಾರನ್ತಾನಂ ಕ್ರಿಯತ್ಥಾನಂ ಕಗಾ ಹೋನ್ತಿ ಯಥಾಕ್ಕಮಂ; ವಾಕ್ಯಂ, ಭಾಗ್ಯಂ.

ಹನಸ್ಸ ¶ ಘಾತೋ ಣಾನುಬನ್ಧೇ-.

ಹನಸ್ಸ ಘಾತೋ ಹೋತಿ ಣಾನುಬನ್ಧೇ; ಆಘಾತೋ.

ಕ್ವಿಮ್ಹೀ ಘೋ ಪರಿಪಚ್ಚಸಮೋಹಿ-.

ಪಠ್ಯಾದೀಹಿ ಪರಸ್ಸಹನಸ್ಸಘೋ ಹೋತಿ ಕ್ವಿಮ್ಹಿ; ಪಲಿಘೋ, ಪಟಿಘೋ, ಅಘಂ-ರಸ್ಸತ್ತಂ ನಿಪಾತನಾ;ಸಙ್ಘೋ, ಓಘೋ.

ಪರಸ್ಸ ಘಂ ಸೇ-.

ದ್ವಿತ್ತೇ ಪರಸ್ಸ ಹನಸ್ಸ ಘಂ ಹೋತಿ ಸೇ; ಜಿಘಂಸಾ.

ಜಿಹರಾನಂ ¶ ಗಿಂ-.

ದ್ವಿತ್ತೇ ಪರೇಸಂ ಜಿಹರಾನಂ ಗಿಂ ಹೋತಿ ಸೇ; ವಿಜಿಗಿಂಸಾ, ಜಿಗಿಂಸಾ.

ಧಾಸ್ಸ ಹೋ-.

ದ್ವಿತ್ತೇ ಪರಸ್ಸ ಧಾಸ್ಸ ಹ ಹೋತಿ; ದಹತಿ.

ಣಿಮ್ಹಿ ದೀಘೋ ದುಸಸ್ಸ-.

ದುಸಸ್ಸದೀಘೋ ಹೋತಿ ಣಿಮ್ಹೀ; ದೂಸಿತೋ–-ಣಿಮ್ಹೀತಿ ಕಿಂ? ದುಟ್ಠೋ.

ಗುಹಿಸ್ಸ ¶ ಸರೇ-

ಗುಹಿಸ್ಸ ದೀಘೋ ಹೋತಿ ಸರೇ; ನಿಗುಹನಂ–-ಸರೇತಿ ಕಿಂ? ಗುಯ್ಹಂ.

ಮುಹಬಹಾನಞ್ಚ ತೇ ಕಾನುಬನ್ಧೇ’ತ್ವೇ-.

ಮುಹಬಹಾನಂ ಗುಹಿಸ್ಸ ಚ ದೀಘೋ ಹೋತಿ ತಕಾರಾದೋ ಕಾನುಬನ್ಧೇತ್ವಾನತ್ವಾವಜ್ಜಿತೇ; ಮೂಳ್ಹೋ, ಬಾಳೇಹಾ, ಗುಳ್ಹೋ–-ನೇತಿ ಕಿಂ? ಮುಯಹತಿ. ಕಾನುಬನ್ಧೇತಿ ಕಿಂ? ಮು-ಹಿತಬ್ಬಂ. ಅತ್ವೇತಿ ಕಿಂ? ಮುಯ್ಹಿತ್ವಾನ, ಮುಯ್ಹಿತ್ವಾ, ಕಾನುಬನ್ಧೇತ್ವೇತಿ ಅಯಮಧಿಕಾರೋ ಯಾವ ಸಾಸಸ್ಸಸಿಸ್ವೇ‘‘ತಿ.

ವಹಸ್ಸುಸ್ಸ-.

ವಹಸ್ಸ್ौಸ್ಸ ದೀಘೋ ಹೋತಿ ತೇ ಕಾನುಬನ್ಧೇ ತ್ವಾನತ್ವಾವಜ್ಜಿತೇ; ಚೂಳ್ಹೋ.

ಧಾಸ್ಸ ¶ ಹಿ-.

ಧಾ ಧಾರಣೇನಿಮಸ್ಸ ಹಿ ಹೋತಿ ತೇ ಕಾನುಬನ್ಧೇ ತ್ವಾನತ್ವಾ ವಜ್ಜಿತೇ; ನಿಹಿತೋ, ನಿಹಿತವಾ.

ಹಮಾದಿರಾನಂ ಲೋಪೋ’ನ್ತಸ್ಸ -.

ಹಮಾದೀನಂ ರಕಾರನ್ತಾನಂ ವಾನ್ತಸ್ಸಲೋಪೋ ಹೋತಿ ತೇ ಕಾನುಬನ್ಧೇ ತ್ವಾನತ್ವಾವಜ್ಜಿತೇ; ಗತೋ, ಖತೋ, ಹತೋ, ಮತೋ, ತತೋ, ಸಞ್ಞತೋ, ರತೋ, ಕತೋ–-ತೇತ್ವೇಚ? ಗಮ್ಯತೇ. ಕಾನುಬನ್ಧೇತ್ವೇವ. ಗನ್ತಬ್ಬಂ. ಅತ್ವೇತ್ವೇವ? ಗನ್ತ್ವಾನ, ಗನ್ತ್ವಾ.

ವಚಾದಿನಂ ವಸ್ಸುಟ ವಾ-.

ವಚಾದೀನಂ ವಸ್ಸ ವಾ ಉಟ ಹೋತಿ ಕಾನುಬನ್ಧೇ’ತ್ವೇ; ಉತ್ತಾ, ವುತ್ತಂ; ಉತ್ಥಂ, ವುತ್ಥಂ; ಅತ್ವೇತ್ವೇವ? ವತ್ವಾನ, ವತ್ವಾ.

ಅಸ್ಸು-. ¶

ವಚಾದೀನಮಸ್ಸ ಉ ಹೋತಿ ಕಾನುಬನ್ಧೇ’ತ್ವೇ; ವುತ್ತಂ, ವುತ್ಥಂ.

ವದ್ಧಸ್ಸ ವಾ-.

ವದ್ಧಸ್ಸ ಅಸ್ಸ ವಾ ಉ ಹೋತಿ ಕಾನುಬನ್ಧೇ’ತ್ವೇ; ವುದ್ಧೋ, ವದ್ಧೋ–-ಅತ್ವೇತ್ವವ? ವದ್ಧಿತ್ವಾನ; ವದ್ಧಿತ್ವಾ. ಕಥಂ ವುತ್ತೀತಿ?’ವುತ್ತಿ ಮತ್ತೇ’ತಿ. ನಿಪಾತನಾ; ವತ್ತೀತಿ ಹೋತೇವ ಯಥಾಲಕ್ಖಣಂ.

ಯಜಸ್ಸಯಸ್ಸ ಟಿಯೀ-.

ಯಜಸ್ಸ ಯಸ್ಸ ಟಿಯೀ ಹೋನ್ತೀ ಕಾನುಬನ್ಧೇ’ತ್ವೇ; ಇಟ್ಠಂ, ಸಿಟ್ಠಂ, ಅತ್ವೇತ್ವೇವ? ಯಜಿತ್ವಾನ, ಯಜಿತ್ವಾ.

ಠಾಸ್ಸಿ-. ¶

ಠಾಸ್ಸಿ ಹೋತಿ ಕಾನುಬನ್ಧೇ’ತ್ವೇ; ಠಿತೋ. ಅತ್ವೇತ್ವೇವ? ಠತ್ವಾನ, ಠತ್ವಾ.

ಗಾಪಾನಮಿ ಹೋತಿ ಕಾನುಬನ್ಧೇ’ತ್ವೇ; ಗೀತಂ, ಪೀತಂ. ಅತ್ವೇತ್ವೇವ? ಗಾಯಿತ್ವಾ; ನಿಚ್ಚಂ ಯಾಗಮೋ; ಪಾಸ್ಸ ತು ಪೀತ್ವಾನಿ ಬಹುಲಾಧಿಕಾರಾ.

ಜನಿಸ್ಸಾ-.

ಜನಿಸ್ಸ ಆ ಹೋತಿ ಕಾನುಬನ್ಧೇ’ತ್ವೇ; ಜಾತೋ. ಅತ್ವೇತ್ವೇವ? ಜನಿತ್ವಾ.

ಸಾಸಸ್ಸಸಿಸ್ವಾ-. ¶

ಸಾಸಸ್ಸ ವಾ ಸಿಸ್ಹೋತಿ ಕಾನುಬನ್ಧೇ’ತ್ವೇ; ಸಿಟ್ಠಂ, ಸತ್ಥಂ; ಸಿಸ್ಸೋ, ಸಾಸಿಯೋ. ಅತ್ವೇತ್ವೇವ? ಅನುಸಾಸಿತ್ವಾನ.

ಕರಸ್ಸಾತವೇ-.

ಕರಸ್ಸಆ ಹೋತಿ ತವೇ; ಕಾತವೇ.

ತುಂತುನತಬ್ಬೇಸುವಾ-.

ತುಮಾದಿಸು ವಾ ಕರಸ್ಸಾ ಹೋತಿ; ಕಾತುಂ, ಕತ್ತುಂ, ಕಾತುನ, ಕತ್ತುನ; ಕಾತಬ್ಬಂ, ಕತ್ತಬ್ಬಂ.

ಞಸ್ಸ ನೇ ಜಾ-.

ಞಧಾತುಸ್ಸ ಜಾ ಹೋತಿ ನಕಾರೇ; ಜಾನಿತುಂ, ಜಾನತ್ತೋ. ನೇತಿ ಕಿಂ? ಞಾತೋ.

ಸಕಾಪಾನಂ ¶ ಕುಕ್ಕು ಣೇ-.

ಸಕಆಪಾನಂ ಕುಕ್ಕು ಇಚ್ಚೇತೇ ಆಗಮಾ ಹೋನ್ತಿ ಣಕಾರೇ. ಸಕ್ಕುಣನ್ತೋ, ಪಾಪುಣನ್ತೋ; ಸಕ್ಕುಣೋತಿ, ಪಾಪುಣೋತಿ. ಣೇತಿ ಕಿಂ? ಸಕ್ಕೋತಿ, ಪಾಪೇತಿ.

ನಿತೋ ಚಿಸ್ಸ ಜೋ-.

ನಿಸ್ಮಾ ಪರಸ್ಸ ಚಿಸ್ಸ ಛೋ ಹೋತಿ; ನಿಚ್ಛಯೋ.

ಜರಸದಾನಮಿಮ ವಾ-.

ಜರಸದಾನಮನ್ತಸರಾ ಪರೋ ಈಮ ಹೋತಿ ವಿಭಾಸಾ; ಜೀರಣಾ, ಜೀರತಿ, ಜೀರಾಪೇತಿ; ನಿಸೀದಿತಬ್ಬಂ, ನಿಸೀದನಂ, ನಿಸೀದಿತುಂ, ನಿಸೀದತಿ–-ವಾತಿ ಕಿಂ? ಜರಾ, ನಿಸಜ್ಜಾ;’ಈಮ ವೇತಿ ಯೋಗವಿಭಾಗಾ ಅಞ್ಞೇಸಮ್ಪಿ?ಅಭಿರಥ, ಸಂಯೋಗಾದಿಲೋಪೋ’ತ್ಥಸ್ಸ.

ದಿಸಸ್ಸ ¶ ಪಸ್ಸದಸ್ಸದಸ್ದದಕ್ಖಾ-.

ದಿಸಸ್ಸ ಪಸ್ಸಾದಯೋ ಹೋನ್ತಿ ವಿಭಾಸಾ; ವಿಪಸ್ಸನಾ, ವಿಪಸ್ಸಿತುಂ, ವಿಪಸ್ಸತಿ; ಸುದಸ್ಸೀ, ಪಿಯದಸ್ಸೀ, ಧಮ್ಮದಸ್ಸೀ, ಸುದಸ್ಸಂ, ದಸ್ಸನಂ, ದಸ್ಸೇತಿ; ದಟ್ಠಬ್ಬಂ, ದಟ್ಠಾ, ದಟ್ಠುಂ, ದುದ್ದಸೋ, ಅದ್ದಸ; ಅದ್ದಾ, ಅದ್ದಂ; ಅದ್ದಕ್ಖಿ, ದಕ್ಖಿಸ್ಸತಿ–-ವಾತ್ವೇವ? ದಿಸ್ಸನ್ತಿ ಬಾಲಾ.

ಸಮಾನಾ ¶ ರೋ ರೀರಿಕ್ಖಕೇಸು -.

ಸಮಾನಸದ್ದತೋ ಪರಸ್ಸ ದಿಸಸ್ಸ ರ ಹೋತಿ ವಾ ರೀರಿಕ್ಖಕೇಸು; ಸರೀ, ಸದೀ; ಸರಿಕ್ಖೋ, ಸದಿಕ್ಖೋ; ಸರಿಸೋ, ಸದಿಸೋ.

ದಹಸ್ಸ ದಸ್ಸಡೋ-.

ದಹಸ್ಸ ದಸ್ಸಡೋ ಹೋತಿ ವಾ; ಡಾನೇಹಾ, ದಾಹೋ; ಡಹತಿ, ದಹತಿ.

ಅನಘಣ್ಸ್ವಾಪರೀಹಿ ಳೋ-.

ಆಪರೀಹಿ ಪರಸ್ಸ ದಹಸ್ಸ ದಸ್ಸ ಳೋ ಹೋತನಘಣ್ಸು; ಆಣಾಹನಂ, ಪರಿಳಾಹೋ.

ಅತ್ಯಾದಿನ್ತೇಸ್ವತ್ಥಿಸ್ಸ ¶ ಭು-.

ತ್ಯಾದಿನ್ನವಜ್ಜಿತೇಸು ಪಚ್ಚಯೇಸು ಅಸ ಭುವಿಚ್ಚಸ್ಸ ಭು ಹೋತಿ; ಭವಿತಬ್ಬಂ.

ಆದೇಸವಿಧಾನಮಸಸ್ಸಾಪ್ಪಯೋಗತ್ಥಮೇತಸ್ಮಿಂ ವಿಸಯೇ–-ಏತೇನ ಕತ್ಥಚಿ ಕಸ್ಸಚಿ ಧಾತುಸ್ಸಾಪ್ಪಯೋಗೋ’ಪಿ ಞಾಪಿತೋ ಹೋತಿ–-ಅತ್ಯಾದಿನ್ತೇಸೂತಿ ಕಿಂ? ಅತ್ಥಿ, ಸನ್ತೋ. ಅತ್ಥಿಸ್ಸಾತಿ ಕಿಂ? ಅಸ್ಸತಿಸ್ಸ ಮಾ ಹೋತು.

ಅಆಸ್ಸಆದಿಸು ¶ -.

ಅಆದೋ ಆಆದೋ ಸ್ಸಆದೋ ಚ ಅತ್ಥಸ್ಸ ಭು ಹೋತಿ; ಬಭುವ, ಅಭವಾ, ಅಭವಿಸ್ಸಾ, ಭವಿಸ್ಸತಿ.

ನ್ತಮಾನಾನ್ತಿಯಿಯುಂಸ್ವಾದಿಲೋಪೋ-.

ನ್ತಾದೀಸ್ವತ್ಥಿಸ್ಸಾದಿಲೋಪೋ ಹೋತಿ; ಸನ್ತೋ, ಸಮಾನೋ, ಸನ್ತಿ, ಸನ್ತು, ಸಿಯಾ, ಸಿಯುಂ–-ಏತೇಸ್ವಿತಿ ಕಿಂ? ಅತ್ಥಿ.

ಪಾದಿತೋ ಠಾಸ್ಸ ವಾ ಠಗೋ ಕ್ವಚಿ-.

ಪಾದೀಹಿ ಕ್ರಿಯಾವಿಸೇಸಜೋತಕೇಹಿ ಸದ್ದೇಹಿ ಪರಸ್ಸ ಠಾಸ್ಸ ಕ್ವಚಿ ಠಹೋ ವಾ ಹೋತಿ; ಸಣ್ಠಹನ್ತೋ, ಸನ್ತಿಟ್ಠನ್ತೋ; ಸಣ್ಠಹತಿ, ಸನ್ತಿಟ್ಠತಿ–-ಪ ಪರಾ ಅಪ ಸಂಅನು ಅವ ಓ ನಿ ದು ವಿ ಅಧಿ ಅಪಿ ಅತಿ ಸು ಉಅಭಿಪತಿ ಪರಿ ಉಪ ಆ ಪಾದಿ; ಕ್ವಚೀತಿ ಕಿಂ? ಸಣ್ಠಿತಿ.

ದಾಸ್ಸಿಯಙಿ-. ¶

ಪಾದಿತೋ ಪರಸ್ಸ ದಾಸ್ಸ ಇಯಙಿ ಹೇನಾತಿ ಕ್ವಚಿ; ಅನಾದಿಸಿತ್ವಾ, ಸಮಾದಿಯತಿ; ಕ್ವಚೀತ್ವೇವ? ಆದಾಯ.

ಪಾದಿತೋ ¶ ಪರಸ್ಸಕರಸ್ಸ ಕ್ವಚಿಖ ಹೋತಿ; ಸಙ್ಖಾರೋ, ಸಙ್ಖರೀ ಯತಿ –-ಕರಸ್ಸಾತಿ ಅವತ್ವಾ ಕರೋತಿಸ್ಸಾತಿ ವಚನಂ ತಿಮ್ಹಿ ಚ ವಿಕರಣುಪ್ಪತ್ತಿ ಞಾಪೇತುಂ.

ಪುರಸ್ಮಾ-.

ಪುರ ಇಚ್ಚಸ್ಮಾ ನಿಪಾತಾ ಪರಸ್ಸ ಕರಸ್ಸಖ ಹೋತಿ; ಪುರಕ್ಖತ್ವಾ, ಪುರೇಕ್ಖಾರೋ, ಏತ್ತಂ ತದಮಿನಾದಿಪಾಠಾ.

ತಿತೋ ಕಮಸ್ಸ-.

ನಿಸ್ಮಾ ಪರಸ್ಸ ಕಮಸ್ಸ ಕ್ವಚಿ ಖ ಹೋತಿ; ಪುರಕ್ಖತ್ವಾ, ಪುರೇಕ್ಖಾರೋ, ಏತ್ತಂ ತದಮಿನಾದಿಪಾಠಾ.

ನಿತೋ ಕಮಸ್ಸ-.

ನಿಸ್ಮಾ ಪರಸ್ಸ ಕಮಸ್ಸ ಕ್ವಚಿ ಖ ಹೋತಿ; ನಿಕ್ಖಮತಿ; ಕ್ವಚಿತ್ವೇವ? ನಿಕ್ಕಮೋ.

ಯುವಣ್ಣಾನಮಿಯಙುವಙಿ ಸರೇ-.

ಇವಣ್ಣುವಣ್ಣನ್ತಾನಂ ಕ್ರಿಯತ್ಥಾನಮಿಯಙುವಙಿ ಹೋನ್ತಿ ಸರೇ ಕ್ವವಿ;ವೇದಿಯತಿ, ಬ್ರುವನ್ತಿ; ಸರೇತಿ ಕಿಂ? ನಿವೇದೇತಿ, ಬ್ರೂತಿ; ಕ್ವಚೀತ್ವೇವ? ಜಯತಿ, ಭವತಿ.

ಅಞ್ಞಾದಿಸ್ಸಾಸ್ಸೀ ¶ ಕ್ಯೇ-.

ಞಾದಿತೋ’ಞ್ಞಸ್ಸ ಆಕಾರನ್ತಸ್ಸ ಕ್ರಿಯತ್ಥಸ್ಸ ಈ ಹೋತಿ ಕ್ಯೇ; ದಿಯತಿ; ಅಞ್ಞಾದಿಸ್ಸಾತಿ ಕಿಂ? ಞಾಯತಿ, ತಾಯತಿ.

ತನಸ್ಸಾ ವಾ-.

ತನಸ್ಸ ಆ ಹೋತಿ ವಾ ಕ್ಯೇ; ತಾಯತೇ, ತಞ್ಞತೇ.

ದೀಘೋ ಸರಸ್ಸ-.

ಸರನ್ತಸ್ಸ ಕ್ರಿಯತ್ಥಸ್ಸದೀಘೋ ಹೋತಿ ಕ್ಯೇ; ಚೀಯತೇ, ಸೂಯತೇ. ಸಾನನ್ತರಸ್ಸ ತಸ್ಸ ಠೋ-.

ಸಕಾರನ್ತತೋ ಕ್ರಿಯತ್ಥಾ ಪರಸ್ಸಾನನ್ತರಸ್ಸತಕಾರಸ್ಸ ಠ ಹೋತಿ; ಕುಟ್ಠೋ, ತುಟ್ಠವಾ, ತುಟ್ಠಬ್ಬಂ, ತುಟ್ಠೀ; ಅನನತರಸಾತಿ ಕಿಂ? ತುಸ್ಸಿತ್ವಾ.

ಕಸಸ್ಸಿಮ ¶ ಚ ವಾ-.

ಕಸಸ್ಮಾ ಪರಸ್ಸಾನನ್ತರಸ್ಸ ತಸ್ಸ ಠ ಹೋತಿ, ಕಸಸ್ಸ ವಾ ಇಮ ಚ; ಕಿಟ್ಠಂ, ಕಟ್ಠಂ–-ಅನನ್ತರಸ್ಸಾತ್ವೇವ? ಕಸಿತಬ್ಬಂ.

ಧಸ್ತೋತ್ರಸ್ತಾ -.

ಏತೇ ಸದ್ದಾ ನಿಪಚ್ಚನ್ತೇ.

ಪುಚ್ಛಾದಿತೋ-.

ಪುಚ್ಛಾದೀಹಿ ಕ್ರಿಯತ್ಥೇಹಿ ಪರಸ್ಸಾನನ್ತರಸ್ಸ ತಕಾರಸ್ಸಠ ಹೋತಿ; ಪುಟ್ಠೋ, ಭಟ್ಠೋ, ಯಿಟ್ಠೋ–-ಅನನ್ತರಸ್ಸಾತ್ವೇವ? ಪುಚ್ಛಿತ್ವಾ.

ಸಾಸವಸಸಂಸಸಸಾ ¶ ಥೋ-.

ಏತೇಹಿ ಪರಸ್ಸಾನನ್ತರಸ್ಸ ತಸ್ಸ ಥ ಹೋತಿ; ಸತ್ಥಂ, ವುತ್ಥಂ, ಪಸತ್ಥಂ, ಸತ್ಥಂ–-ಕಥಮನುಸಿಟ್ಠೋತಿ? ‘‘ಕಥನರಾನಂ ಟಠಣಲಾ‘‘ತಿ. ಠೋ. ಅನನ್ತರಸ್ಸಾತ್ವೇವ? ಸಾಸತುಂ.

ಧೋ ದಹಭೇಹಿ-.

ಧಕಾರಹಕಾರಭಕಾರನ್ತೇಹಿ ಕ್ರಿಯತ್ಥೇಹಿ ಪರಸ್ಸಾನನ್ತರಸ್ಸ ತಸ್ಸ ಧ ಹೋತಿ; ವುದ್ಧೋ, ದುದ್ಧಂ,ಲದ್ಧಂ.

ದಹಾ ಢೋ-.

ದಹಾ ಪರಸ್ಸಾನನ್ತರಸ್ಸ ತಸ್ಸ ಢ ಹೋತಿ; ದಙ್ಢೋ.

ಬಹಸ್ಸುಮ ¶ ಚ-.

ಬಹಾ ಪರಸ್ಸಾನನ್ತರಸ್ಸ ತಸ್ಸ ಸೋ ಹೋತಿ, ಬಹಸ್ಸುಮ ಚ ಸಸನ್ತಯೋಗೇನ; ಬುಡ್ಢೋ.

ರುಹಾದೀಹಿ ಹೋ ಳ ಚ -.

ರುಹಾದೀಹಿ ಪರಸ್ಸಾನನ್ತರಸ್ಸತಸ್ಸ ಹ ಹೋತಿ, ಳೋ ಚಾನ್ತಸ್ಸ; ಆರುಳ್ಹೋ, ಗುಳ್ಹೋ, ವುಳ್ಹೋ, ಬಾಳ್ಹೋ; ಅನನ್ತರಸ್ಸಾತ್ವೇವ? ಆರೋಗತುಂ.

ಮುಹಾ ವಾ-.

ಮುಹಾ ಪರಸ್ಸಾನನ್ತರಸ್ಸ ತಸ್ಸ ಹ ಹೋತಿ ವಾ, ಳೋ ಚಾನ್ತಸ್ಸ ಹಸನ್ತಿಯೋಗೇನ; ಮುಳ್ಹೋ, ಮುದ್ಧೋ.

ಭಿದಾದಿತೋ ¶ ನೋ ಕ್ತಕ್ಕವನ್ತುನಂ-. ಭಿದಾದಿತೋ ಪರೇಸಂ ಕ್ತಕ್ತವನ್ತುನಂ ತಸ್ಸನೋ ಹೋತಿ; ಭಿನ್ನೋ, ಭಿನ್ನವಾ, ಛಿನ್ನೋ, ಛಿನ್ನವಾ, ಛನ್ನೋ, ಛನ್ನವಾ, ಖಿನ್ನೋ, ಖಿನ್ನವಾ, ಉಪ್ಪನ್ನೋ, ಉಪ್ಪನನವಾ, ಸಿನ್ನೋ, ಸಿನ್ನವಾ, ಸನೇನಾ, ಸನ್ನವಾ, ಪೀನೋ, ಪೀನವಾ, ಸೂನೋ, ಸೂನವಾ, ದೀನೋ, ದೀನವಾ, ಡೀನೋ, ಡೀನವಾ, ಲೀನೋ, ಲೀನವಾ, ಲೂನೋ, ಲೂನವಾ–-ಕ್ತಕ್ತವನ್ತುನತ್ತಿ ಕಿಂ? ಭಿತ್ತಿ; ಛಿತ್ತಿ, ಭೋತ್ತುಂ, ಛೇತ್ತುಂ.

ದಾತ್ಥೀನ್ನೋ-.

ದಾತೋ ಪರೇಸಂ ಕ್ತಕ್ತವನ್ತುನಂ ತಸ್ಸ ಇನ್ನೋ ಹೋತಿ; ದಿನ್ನೋ, ದಿನ್ನವಾ.

ಕಿರಾದೀಹಿ ಣೋ-.

ಕಿರಾದೀಹಿ ಪರೇಸಂ ಕ್ತಕ್ತವನ್ತುನಂ ತಸ್ಸಾನನ್ತರಸ್ಸ ಣ ಹೋತಿ; ಕಿಣ್ಣೋ, ಕಿಣ್ಣವಾ, ಪುಣ್ಣೋ, ಪುಣ್ಣವಾ, ಖೀಣೋ, ಖೀಣವಾ.

ತರಾದೀಹ ¶ ರಿಣ್ಣೋ-.

ತರಾದೀಹಿ ಪರೇಸಂ ಕ್ತಕ್ತವನ್ತುನಂ ತಸ್ಸರಣ್ಣೋ ಹೋತಿ; ತಿಣ್ಣೋ, ತಿಣ್ಣವಾ, ಜಿಣ್ಣೋ, ಜಿಣ್ಣವಾ, ಚಿಣ್ಣೋ, ಚಿಣ್ಣವಾ.

ಗೋ ಭಞ್ಜಾದೀಹಿ-.

ಭಞ್ಜಾದೀಹಿ ಪರೇಸಂಕ್ತಕ್ತವನ್ತುನಂ ತಸ್ಸಾನನ್ತರಸ್ಸಗ ಹೋತಿ; ಭಗ್ಗೋ, ಭಗ್ಗವಾ, ಲಗ್ಗೋ, ಲಗ್ಗವಾ, ನಿಮುಗ್ಗೋ, ನಿಮುಗ್ಗವಾ, ಸಂವಿಗ್ಗೋ, ಸಂವಿಗ್ಗವಾ.

ಸುಸಾ ಖೋ-.

ಸುಸಾ ಪರೇಸಂ ಕ್ತಕ್ತವನ್ತುನಂ ತಸ್ಸ ಖೋ ಹೋತಿ; ಸುಕ್ಖೇಂ, ಸುಕ್ಖವಾ.

ಪಚಾ ಕೋ-.

ಪಚಾ ಪರೇಸಂ ಕ್ತಕ್ಕವನ್ತುನಂ ತಸ್ಸ ಕೋ ಹೋತಿ; ಪಕ್ಕೋ, ಪಕ್ಕವಾ.

ಮುಚಾ ¶ ವಾ-.

ಮುಚಾ ಪರೇಸಂಕ್ತಕ್ತವನ್ತುನಂ ತಸ್ಸ ಕೋ ವಾ ಹೋತಿ; ಮುಕ್ಕೋ, ಮುತ್ತೋ; ಮುಕ್ಕವಾ, ಮುತ್ತವಾ–-ಸಕ್ಕೋತಿ ಣ್ವಾದಿಸು ಸಿದ್ಧಂ–-ಕ್ತಕ್ತವನ್ತುಸು ಸತ್ತೋ ಸತ್ತವಾತ್ವೇವ ಹೋತಿ.

ಲೋಪೋ ವಡ್ಢಾ ಕ್ತಿಸ್ಸ-.

ವಡ್ಢಾ ಪರಸ್ಸಕ್ತಿಸ್ಸ ತಸ್ಸ ಲೋಪೋ ಹೋತಿ; ವಡ್ಢಿ.

ಕ್ವಿಸ್ಸ-.

ಕ್ರಿಯತ್ಥಾ ಪರಸ್ಸ ಕ್ವಿಸ್ಸ ಲೋಪೋ ಹೋತಿ; ಅಭಿಭು.

ಣಿಣಾಪೀನಂ ತೇಸು-.

ಣಿಣಾಪೀನಂ ಲೋಪೋ ಹೋತಿ ತೇಸು ಣಿಣಾಪೀಸು;’ಕಾರೇನ್ತಂ ಪಯೋಜಯಯತಿ’ಕಾರೇತಿ, ಕಾರಾಪೇತಿ.

ಕ್ವಚೀ ವಿಕರಣಾನಂ-.

ವಿಕರಣಾನಂ ಕ್ವಚಿ ಲೋಪೋ ಹೋತ; ಉದಪಾದಿ, ಹನ್ತಿ.

ಮಾನಸ್ಸ ¶ ಮಸ್ಸ-.

ಕ್ರಿಯತ್ಥಾ ಪರಸ್ಸ ಮಾನಸ್ಸ ಮಕಾರಸ್ಸ ಲೋಪೋ ಹೋತಿ ಕ್ವಚಿ; ಕರಾಣೋ; ಕ್ವಚತಿ ಕಿಂ? ಕುರುಮಾನೋ.

ಏಇಲಸ್ಸೇ-.

ಏಇಲಾನಮೇ ಹೋತ ಕ್ವಚೀ; ಗಹೇತ್ವಾ, ಅದೇನ್ತಿ; ಕ್ವಚೀತ್ವೇವ? ವಪಿತ್ವಾ.

ಪ್ಯೋ ವಾ ತ್ವಾಸ್ಸ ಸಮಾಸೇ-.

ತ್ವಾಸ್ಸವಾ ಪ್ಯೋ ಹೋತ ಸಮಾಸೇ; ಪಕಾರೋ’ಪ್ಯೇ ಸಸ್ಸಾ’ತಿ. ವಿಸೇಸನತ್ಥಾ; ಅಭಿಭೂಯ, ಅಭಿಭವಿತ್ವಾ–-ಸಮಾಸೇತಿ ಕಿಂ? ಪತ್ವಾ; ಕ್ವವಾಸಮಾಸೇ’ಪಿ ಬಹಕುಲಾಧಿಕಾರಾ?ಲತಂ ದನ್ತೇಹಿ ಛಿನ್ದಿಯ.

ತುಂಯಾನಾ-. ¶

ತ್ವಾಸ್ಸ ವಾ ತುಂಯಾನಾ ಹೋನ್ತಿ ಸಮಾಸೇ ಕ್ವಚಿ; ಅಭಿಹಠೂಂ, ಅಭಿಹರಿತ್ವಾ; ಅನುಮೋದಿಯಾನ, ಅನುಮೋದಿತ್ವಾ–-ಅಸಮಾಸೇ-ಪಿ ಬಹುಲಾಧಿಕಾರಾ? ದಠುಂ; ದಿಸ್ವಾ–-ಏಸಮಪ್ಪವಿಸಯತಾಞಾಪನತ್ಥೋ ಯೋಗವಿಭಾಗೋ.

ಹನಾ ¶ ರಚ್ಚೋ-.

ಹನಸ್ಮಾ ಪರಸ್ಸ ತ್ವಾಸ್ಸ ರಚ್ಚೋ ವಾ ಹೋತಿ ಸಮಾಸೇ; ಅಹಚ್ಚ, ಅಹನಿತ್ವಾ.

ಸಾಸಾಧಿಕರಾ ಚಚರಿಚ್ಚಾ-.

ಸಾಸಾಧೀಹಿ ಪರಾ ಕರಾ ಪರಸ್ಸ ತ್ವಾಸ್ಸ ಚಚರಿಚ್ಚಾ ವಾ ಹೋನ್ತಿ ಯಥಾಕ್ಕಮಂ; ಸಕ್ಕಚ್ಚ, ಸಕ್ಕರಿತ್ವಾ, ಅಸಕ್ಕಚ್ಚ, ಅಸಕ್ಕರಿತ್ವಾ, ಅಧಿಕಿಚ್ಚ, ಅಧಿಕರಿತ್ವಾ,

ಇತೋ ಚ್ಚೋ-.

ಇಇಚ್ಚಸ್ಮಾ ಪರಸ್ಸ ತ್ವಾಸ್ಸ ಚ್ಚೋ ವಾ ಹೋತಿ; ಅಧಿಚ್ಚ, ಅಧಿಯಿತ್ವಾ, ಸಮೇಚ್ಚ, ಸಮೇತ್ವಾ.

ದಿಸಾ ¶ ವಾನವಾ ಸ ಚ-.

ದಿಸತೋ ತ್ವಾಸ್ಸ ವಾನವಾ ಹೋನ್ತಿ ವಾ, ದಿಸಸ್ಸ ಚ ಸಕಾರೋ ತಂ ಸನ್ತಿಯೋಗೇನ; ಸಸ್ಸ ಸವಿಧಾನಂ ಪರರೂಪಬಾಧನತ್ಥಂ; ದಿಸ್ವಾನ, ದಿಸ್ವಾ, ಪಸ್ಸಿತ್ವಾ–-ಕಥಂ ನಾದಟ್ಠಾ ಪರತೋ ದೋಸನ್ತಿ? ಞಾಪಕಾತ್ವಾಸ್ಸ ವಲೋಪೋ; ಏವಂ ಲದ್ಧಾ(ನ) ಧನನ್ತಿಆದಿಸು.

ಏಇ ಬ್ಯಞ್ಜನಸ್ಸ-.

ಕ್ರಿಯತ್ಥಾ ಪರಸ್ಸ ಬ್ಯಞ್ಜನಾದಿಪ್ಪಚ್ಚಯಸ್ಸ ಞಿ ವಾ ಹೋತಿ; ಭುಞ್ಜಿತುಂ, ಹೋತ್ತು; ಬ್ಯಞ್ಜನಸ್ಸಾತಿ ಕಿಂ? ಪಾಚಕೋ.

ರಾ ¶ ನಸ್ಸ ಣೋ-.

ರಾನ್ತತೋ ಕ್ರಿಯತ್ಥಾ ಪರಸ್ಸ ಪಚ್ಚಯನಕಾರಸ್ಸ ಣೋ ಹೋತಿ; ಅರಣಂ, ಸರಣಂ.

ನ ನ್ತಮಾನತ್ಯ್ಯಾದಿನಂ-.

ರಾನ್ತತೋ ಪರೇಸಂ ನ್ತಮಾನತ್ಯಾದೀನಂ ನಸ್ಸ ಣೋ ನ ಹೋತಿ; ಕರೋನ್ತೋ, ಕುರುಮಾನೋ; ಕರೋನ್ತಿ.

ಗಮಯಮಿಸಾಸದಿಸಾನಂ ವಾ ಚ್ಛಙಿ-.

ಏತೇಸಂ ವಾ ಚ್ಛಙಿ ಹೋತಿ ನ್ತಮಾನತ್ಯಾದಿಸು; ಗಚ್ಛನ್ತೋ, ಗಚ್ಛಮಾನೋ, ಗಚ್ಛತಿ; ಯಚ್ಛನ್ತೋ, ಯಚ್ಛಮಾನೋ, ಯಚ್ಛತಿ; ಇಚ್ಛನ್ತೋ, ಇಚ್ಛಮಾನೋ, ಇಚ್ಛತಿ; ಅಚ್ಛನ್ತೋ, ಅಚ್ಛಮಾನೋ, ಅಚ್ಛತಿ; ದಿಚ್ಛನ್ತೋ, ದಿಚ್ಛಮಾನೋ, ದಿಚ್ಛತಿ. ವಾತಿ ಕಿಂ? ಗಮಿಸ್ಸತಿ; ವವತ್ಥಿತ ವಿಹಾಸತ್ತೇನಞ್ಞೇಸು ಚ ಕ್ವಚಿ? ಇಚ್ಛಿತಬ್ಬಂ, ಇಚ್ಛಾ, ಇಚ್ಛಿತುಂ; ಅಚ್ಛಿತಬ್ಬಂ, ಅಚ್ಛತುಂ; ಅಞ್ಞೇಸಞ್ಚ ಯೋಗವಿಭಾಗಾ? ಪವೇಚ್ಛತಿ.

ಜರಮರಾನಮೀಯಙಿ-. ¶

ಏತೇಸಮೀಯಙಿ ವಾ ಹೋತಿ ನ್ತಮಾನತ್ಯಾದಿಸು; ಜೀಯನ್ತೋ, ಜೀರನ್ತೋ; ಜೀಯಮಾನೋ, ಜೀರಮಾನೋ; ಜೀಯತಿ, ಜೀರತಿ; ಮೀಯನ್ತೋ, ಮರನ್ತೋ; ಮೀಯಮಾನೋ, ಮರಮಾನೋ; ಮೀಯತಿ, ಮರತಿ.

ಠಾಪಾನಂ ತಿಟ್ಠಪಿವಾ-.

ಠಪಾನಂ ತಿಟ್ಠಪಿವಾ ಹೋನ್ತಿ ವಾ ನ್ತಮಾನತ್ಯಾದಿಸು; ತಿಟ್ಠನ್ತೋ, ತಿಟ್ಠಮಾನೋ, ತಿಟ್ಠತಿ; ಪಿವನ್ತೋ, ಪಿವತಿ; ವಾತ್ವೇವ? ಠಾತಿ, ಪಾತಿ.

ಗಮವದದಾನಂ ಘಮ್ಮವಜ್ಜದಜ್ಜಾ-.

ಗಮಾದೀನಂ ¶ ಘಮ್ಮಾದಯೋ ವಾ ಹೋನ್ತಿ ನ್ತಮಾನತ್ಯ್ಯಾದಿಸು; ಘಮ್ಮನ್ತೋ, ಗಚ್ಛನ್ತೋ; ವಜ್ಜನ್ತೋ, ವದನ್ತೋ; ದಜ್ಜನ್ತೋ, ದದನ್ತೋ.

ಕರಸ್ಸ ಸೋಸ್ಸ ಕುಬ್ಬಕುರುಕಯಿರಾ-.

ಕರಸ್ಸ ಸಓಕಾರಸ್ಸ ಕುಬ್ಬಾದಯೋ ವಾ ಹೋನ್ತಿ ನ್ತಮಾನತ್ಯಾದಿಸು; ಕುಬ್ಬನ್ತೋ, ಕಯಿರನ್ತೋ, ಕರೋನ್ತೋ; ಕುಬ್ಬಮಾನೋ, ಕುರುಮಾನೋ, ಕಯಿರಮಾನೋ, ಕರಾಣೋ; ಕುಬ್ಬತಿ, ಕಯಿರತಿ, ಕರೋತಿ; ಕುಬ್ಬತೇ, ಕುರುತೇ, ಕಯಿರತೇ–-ವಚತ್ಥಿತವಿಭಾಸತ್ತಾ ವಾಧಿಕಾರಸ್ಸ ಭಿಯ್ಯೋ ಮಾನಪರಚ್ಛಕ್ಕೇಸುಕುರು, ಕ್ವವಿದೇವ ಪುಬ್ಬಚ್ಛಕ್ಕೇ? ಅಗ್ಘಂ ಕುರುತು ನೋ ಭವಂ; ಸೋಸ್ಸಾತಿ ವುತ್ತತ್ತಾ ಕತ್ತರಿ ಯೇವಿಮೇ.

ಗಹಸ್ಸ ಘೇಪ್ಪೋ-.

ಗಹಸ್ಸ ವಾ ಘೇಪ್ಪೋತಿ ನ್ತಮಾನತ್ಯಾದಿಸು; ಘೇಪ್ಪನ್ತೋ, ಘೇಪ್ಪಮಾನೋ, ಘೇಪ್ಪತಿ–-ವಾತ್ವೇವ? ಗಣ್ಹಾತಿ.

ಣೋ ನಿಗ್ಗಹಿತಸ್ಸ-.

ಗಹಸ್ಸ ನಿಗ್ಗಹತಸ್ಸ ಣೋ ಹೋತಿ; ಗಣ್ಹಿತಬ್ಬಂ, ಗಣ್ಹಿತುಂ, ಗಣ್ಹನ್ತೋ.

ಇತಿ ಮೋಗ್ಗಲ್ಲಾನೇ ವ್ಯಾಕರಣೇ ವುತ್ತಿಯಂ ಖಾದಿಕಣ್ಡೋ ಪಞ್ಚಮೋ.

ವತ್ತಮಾನೇ ¶ ತಿಅನ್ತಿಸಿಥಮಿಮತ್ಞನ್ತೇ ಸೇವ್ಹ್ಞೇಮ್ಹೇ-.

ವತ್ತಮಾನ್ಞಾರದ್ಧಾಪರಿಸಮತ್ತೇ ಅತ್ಥೇ ವತ್ತಮಾನತೋ ಕ್ರಿಯತ್ಥಾ ತ್ಯಾದಯೋ ಹೋನ್ತೀ; ಗಚ್ಛತಿ, ಗಚ್ಛನ್ತಿ, ಗಚ್ಛಸಿ, ಗಚ್ಛಥ, ಗಚ್ಛಾಮಿ, ಗಚ್ಛಾಮ; ಗಚ್ಛತೇ, ಗಚ್ಛನ್ತೇ, ಗಚ್ಛಸೇ, ಗಚ್ಛವ್ಹೇ, ಗಚ್ಛೇ, ಗಚ್ಛಮ್ಹೇ –-ಕಥಂ ಪುರೇ ಅಧಮ್ಮೋ ದಿಪ್ಪತಿ, ಪುರಾ ಮರಾಮಿತಿ? ವತ್ತಮಾನಸ್ಸೇವ ವತ್ತುಮಿಟ್ಠತ್ತಾ, ತಂಸಮೀಪಸ್ಸತಗ್ಗಹಣೇನ ಗಹಣಾ; ಪುರೇಪುರಾಸದ್ದೇಹಿ ವಾ ಅನಾಗತತ್ತಾವಗಮ್ಯತೇ, ತದಾ ತಸ್ಸ ವತ್ತಮಾನತ್ತಾ; ಕಾಲವ್ಯತ್ತಯೋ ವಾ ಏಸೋ; ಭವನ್ತೇವ ಹಿ ಕಾಲನ್ತರೇ’ಪಿ ತ್ಯಾದಯೋ ಬಾಹುಲಕಾ?‘‘ಸನ್ತೇಸು ಪರಿಗುಹಾಮಿ ಮಾ ಚ ಕಿಞ್ಚಿ ಇತೋ ಅದಂ, ಕಾಯಯಸ್ಸ ಭೇದಾ ಅಭಿಸಮ್ಪರಾಯಂ ಸಹವ್ಯತಂ ಗಚ್ಛತಿ ವಾಸವಸ್ಸ, ಅನೇಕಜಾತಿಸಂಸಾರಂ ಸನ್ಧಾವಿಸ್ಸಂ, ಅತಿವೇಲಂ ನಮಸ್ಸಿಸ್ಸನ್ತಿ‘‘.

ಭವಸ್ಸತಿ ¶ ಸ್ಸತಿಸ್ಸನ್ತಿಸ್ಸಸಿಸ್ಸಥಸ್ಸಾಮಿಸ್ಸಾಮಸ್ಸತೇಸ್ಸನ್ತೇ ಸ್ಸಸೇಸ್ಸವ್ಹೇಸ್ಸಂಸ್ಸಾಮ್ಹೇ-.

ಭವಿಸ್ಸತಿ ಅನಾರದ್ಧೇ ಅತ್ಥೇ ವತ್ತಮಾನತೋ ಕ್ರಿಯತ್ಥಾ ಸ್ಸತ್ಯಾದಯೋ ಹೋನ್ತಿ; ಗಮಿಸ್ಸತಿ, ಗಮಿಸ್ಸನ್ತಿ, ಗಮಿಸ್ಸಸಿ, ಗಮಿಸ್ಸಥ, ಗಮಿಸ್ಸಾಮಿ, ಗಮಿಸ್ಸಾಮ; ಗಮಿಸ್ಸತೇ, ಗಮಿಸ್ಸನ್ತೇ, ಗಮಿಸ್ಸಸೇ, ಗಮಿಸ್ಸವ್ಹೇ, ಗಮಿಸ್ಸಂ, ಗಮಿಸ್ಸಾಮ್ಹೇ.

ನಾಮೇ ¶ ಗರಹಾವಿಮ್ಭಯೇಸು-.

ನಾಮಸದ್ದೇ ನಿಪಾತೇ ಸತಿ ಗರಹಾಯಂ ವಿಮ್ಭಯೇ ಚ ಗಮ್ಯಮಾನೇಸ್ಸತ್ಯಾದಯೋ ಹೋನ್ತಿ; ಇಮೇ ಹಿ ನಾಮ ಕಲ್ಯಾಣಧಮ್ಮಾ ಪಟಿಜಾನಿಸ್ಸನ್ತಿ; ನ ಹಿ ನಾಮ ಭಿಕ್ಖವೇ ತಸ್ಸ ಮೋಘಪುರಿಸಸ್ಸಪಾಣೇಸು ಅನುದ್ದಯಾ ಭವಿಸ್ಸತಿ; ಕಥಞ್ಹಿ ನಾಮ ಸೋ ಭಿಕ್ಖವೇ ಮೋಘಪುರಿಸೋ ಸಬ್ಬಮತ್ತಿಕಾಮಯಂ ಕುಟಿಕಂ ಕರಿಸ್ಸತಿ; ತತ್ಥ ನಾಮ ತ್ವಂ ಮೋಘಪುರಿಸಮಯಾ ವಿರಾಗಾಯ ಧಮ್ಮೇ ದೇಸಿತೇ ಸರಾಗಾಯ ವೇತೇಸ್ಸಸಿ, ಅತ್ಥಿ ನಾಮತಾತ ಸುದಿನ್ನ ಆಭಿದೋಸಿಕಂ ಕುಮ್ಮಾಸಂ ಪರಿಭುಞ್ಜಿಸ್ಸಸಿ, ಅತ್ಥಿಯೇವಿಹಾಪಿ ನಿನ್ದಾವಗಮೋ. ವಿಮ್ಭಯೇ?- ಅಚ್ಛರಿಯಂ ವತ ಭೋ ಅಬ್ಭೂತಂ ವತ ಭೋ ಸನ್ತೇನ ವತ ಭೋ ಪಬ್ಬಜಿತಾ ವಿಹಾರೇನವಿರನ್ತಿ, ಯತ್ರ ಹಿ ನಾಮ ಸಞ್ಞೀ ಸಮಾನೋ ಜಾಗರೋ ಪಞ್ಚಮತ್ತಾನೀ ಸಕಟಸತಾನಿ ನಿಸ್ಸಾಯ ನಿಸ್ಸಾಯ ಅತಿಕ್ಕನ್ತಾನಿ ನೇವ ದಕ್ಖಿತಿ, ನ ಪನ ಸದ್ದಂ ಸೋಸ್ಸತಿ; ಅಚ್ಛರಿಯಂ ಅನ್ಧೋ ನಾಮ ಪಬ್ಬತಮಾರೋಹಿಸ್ಸತಿ; ಬಧಿರೋ ನಾಮ ಸದ್ದಂ ಸೋಸ್ಸತಿ.

ಭುತೇ ¶ ಈಉಂಓತ್ಥೇಮ್ಭಾಆಊಸೇವ್ಹಂಅಮ್ಭೇ-.

ಭುತೇ ಪರಿಸಮತ್ತ್ಞತ್ಥೇ ವತ್ತಮಾನತೋ ಕ್ರಿಯತ್ಥಾ ಈಆದಯೋ ಹೋನ್ತಿ; ಅಗಮೀ, ಅಗಮುಂ, ಅಗಮೋ, ಅಗಮಿತ್ಥ, ಅಗಮಿಂ, ಅಗಮಿಮ್ಹಾ; ಅಗಮಾ, ಅಗಮೂ, ಅಗಮಿಸೇ, ಅಗಮಿವ್ಹಂ, ಅಗಮ, ಅಗಮಿಮ್ಹೇ–-ಭುತ ಸಾಮಞ್ಞವಚನಿಚ್ಛಾಯಮನಜ್ಜತನೇಪಿ? ಸುವೋ ಅಹೋಸಿ ಆನನ್ದೋ.

ಅನಜ್ಜತನೇ ಆಊಓತ್ಥಅಮ್ಹಾತ್ಥತ್ಥುಂಸೇವ್ಹಂಇಂಮ್ಭಸೇ-.

ಅವಿಜ್ಜಮಾನಜ್ಜತನೇ ಭುತೇ’ತ್ಥೇ ವತ್ತಮಾನತೋ ಕ್ರಿಯತ್ಥಾ ಆಆದಯೋ ಹೋನ್ತಿ.

ಆಞಾಯ್ಯಾ ಚ ಉಟ್ಠಾನಾ ಆಞಾಯ್ಯಾ ಚ ಸಂವೇಸನಾ,

ಏಸಜ್ಜತನೋ ಕಾಲೋ ಅಹರೂಭಯತಡ್ಢರತ್ತಂ ವಾ;

ಅಗಮಾ, ಅಗಮೂ, ಅಗಮೋ, ಅಗಮತ್ಥ, ಅಗಮ, ಅಗಮಮ್ಹಾ; ಅಗಮಿತ್ಥ, ಅಗಮತ್ಥುಂ, ಅಗಮಸೇ, ಅಗಮವ್ಹಂ, ಗಮಿಂ, ಅಗಮಮ್ಹಸೇ; ಅಞ್ಞಪದತ್ಥೋ ಕಿಂ? ಅಜ್ಜ ಹಿಯ್ಯೋ ವಾ ಅಗಮಾಸಿ.

ಪರೋಕ್ಖೇ ¶ ಓಏತ್ಥಅಮ್ಭತ್ಥರೇತ್ಥೋವ್ಹೋಇಮ್ಹೇ-.

ಅಪಚ್ಚಕ್ಖೇ ಭುತಾನಜ್ಜತನೇ’ತ್ಥೇ ಚತ್ತಮಾನತೋ ಕ್ರಿಯತ್ಥಾ ಅಆದಯೋ ಹೋನ್ತಿ; ಜಗಾಮ, ಜಗಮು, ಜಗಮೇ, ಜಗಮಿತ್ಥ, ಜಗಮ, ಜಗಮಿಮ್ಹ; ಜಗಮಿತ್ಥ, ಜಗಮಿರೇ, ಜಗಮಿತ್ಥೋ, ಜಗಮಿವ್ಹೋ, ಜಗಮಿ, ಜಗಮಿಮ್ಹೇ. –––––––––––––––––––-

ಮೂಳ್ಹವಿಕ್ಖಿತ್ತಬ್ಯಾಸತ್ತಚಿತ್ತೋನತ್ತನಾಪಿ ¶ ಕ್ರಿಯಾ ಕತಾಭಿನಿಬ್ಬತ್ತಿಕಾಲೇ’ನುಪಲದ್ಧಾ ಸಮಾನಾ ಏಲೇನಾನುಮೀಯಮಾನಾ ಪರೋಕ್ಖಾಚ ವತ್ಥುತೋ; ತೇನುತ್ತಮವ್ಸಯೇ’ಪಿ ಪಯೋಗಸಮ್ಭವೋ.

ಏಯ್ಯಾದೋ ¶ ವಾತಿಪತ್ತಿಯಯಂ ಸ್ಸಾಸ್ಸಂಸುಸ್ಸೇಸ್ಸಥಸ್ಸಂಸ್ಸಮ್ಹಾಸ್ಸಥ ಸ್ಸಿಂಸುಸ್ಸಸೇಸ್ಸವ್ಹೇಸ್ಸಿಂಸ್ಸಾಮ ಅಸೇ-.

ಏಯ್ಯಾದೋ ವಿಸಯೇ ಕ್ರಿಯಾತಿಪತ್ತಿಯಂ ಸ್ಸಾದಯೋ ಹೋನ್ತಿ ವಿಭಾಸಾ; ವಿಧುರಪ್ಪಚ್ಚಯೋಪನಿಪಾತತೋ ಕಾರಣವೇಕಲ್ಲತೋ ವಾ ಕ್ರಿಯಾಯಾತಿ ಪತನಮನಿಪ್ಫತ್ತಿ ಕ್ರಿಯಾತಿಪತ್ತಿ; ಏತೇ ಚ ಸ್ಸಾದಯೋ ಸಾಮತ್ಥಿಯಾತೀತಾನಾಗತೇಸ್ವೇವ ಹೋನ್ತಿ, ನ ವತ್ತಮಾನೇ, ತತ್ರ ಕ್ರಿಯಾತಿಪತ್ತ್ಯ ಸಮ್ಭವಾ.

ಸಚೇ ಪಠಮವಯೇ ಪಬ್ಬಜ್ಜಂ ಅಲಭಿಸ್ಸಾ, ಅರಹಾ ಅಭವಿಸ್ಸಾ; ದಕ್ಖಿಣೇನ ಚೇ ಅಗಮಿಸ್ಸಾ, ನ ಸಕಟಂ ಪರಿಯಾಭವಿಸ್ಸಾ- ದಕ್ಖಿಣೇನ ಚೇ ಅಗಮಿಸ್ಸಂಸು, ಅಗಮಿಸ್ಸೇ, ಅಗಮಿಸ್ಸಥ, ಅಗಮಿಸ್ಸಂ, ಅಗಮಿಸ್ಸಮ್ಹಾ, ಅಗಮಿಸ್ಸಥ, ಅಗಮಿಸ್ಸಿಂಸು, ಅಗಮಿಸ್ಸಸೇ, ಅಗಮಿಸ್ಸವ್ಹೇ,ಅಗಮಿಸ್ಸಿಂ, ಅಗಮಿಸ್ಸಾಮ ಅಸೇ- ನ ಸಕಟಂ ಪರಿಯಾಭವಿಸ್ಸಾ. ವಾತಿ ಕಿಂ? ದಕ್ಖಿಣೇನ ಚೇ ಗಮಿಸ್ಸತಿ, ನ ಸಕಟಂ ಪರಿಯಾಭವಿಸ್ಸತಿ.

ಹೇತುಫಲೇಸ್ವೇಯ್ಯಏಯ್ಯುಂಏಯ್ಯಾಸಏಯ್ಯಾಥಏಯ್ಯಾಮಿಏಯ್ಯಾಮಏಥ ¶ ಏರಂಏಥೋಏಯ್ಯವ್ಹೋಏಯ್ಯಂಏಯ್ಯಾಮ್ಹೇ-.

ಹೇತುಭುತಾಯಂ ಫಲಭುತಾಯಞ್ಚ ಕ್ರಿಯಾಯಂ ವತ್ತಮಾನತೋ ಕ್ರಿಯತ್ಥಾಏಯ್ಯಾದಯೋ ವಾ ಹೋನ್ತಿ.

ಸಚೇ ಸಂಖಾರಾ ನಿಚ್ಚಾ ಭವೇಯ್ಯುಂ, ನ ನಿರುಜ್ಝೇಯ್ಯುಂ; ದಕ್ಖಿನೇಣನ ಚೇ ಗಚ್ಛೇಯ್ಯ, ನ ಸಕಟಂ ಪರಿಯಾಭವೇಯ್ಯ-ದಕ್ಖಿಣೇನ ಚೇ ಗಚ್ಛೇಯ್ಯುಂ, ಗಚ್ಛೇಯ್ಯಾಸಿ, ಗಚ್ಛೇಯ್ಯಾಥ, ಗಚ್ಛೇಯ್ಯಾಮಿ, ಗಚ್ಛೇಯಯ್ಯಾಮ; ಗಚ್ಛೇಥ, ಗಚ್ಛೇರಂ, ಗಚ್ಛೇಥೋ, ಗಚ್ಛೇಯ್ಯವ್ಹೋ, ಗಚ್ಛೇಯ್ಯಂ, ಗಚ್ಛೇಯ್ಯಾಮ್ಹೇ- ನ ಸಕಟಂ ಪರಿಯಾಭವೇಯ್ಯ; ಭವನಂ ಗಮನಞ್ಚ ಹೇತು, ಅನಿರುಜ್ಝನಂ ಪರಿಯಾಭವನಞ್ಚ ಫಲಂ–-ಇಹ ಕಸ್ಮಾ ನ ಹೋತಿ?- ಹನ್ತೀತಿ ಪಲಾಯತಿ, ವಸ್ಸತೀತಿ ಧಾವತಿ, ಹನಿಸ್ಸತೀತಿ ಪಲಾಯಿಸ್ಸತೀತಿ? ಇತಿಸದ್ದೇನೇವ ಹೇತುಹೇತುಮನ್ತತಾಯಯ ಜೋತಿತತ್ತಾ ವಾತಿ ಕಿಂ ದಕ್ಖಿಣೇನ ಚೇ ಗಮಿಸ್ಸತಿ, ನ ಸಕಟಂ ಪರಿಯಾ ಭವಿಸ್ಸತಿ.

ಪಞ್ಹಪತ್ಥನಾವಿಧಿಸೂ-. ¶

ಪಞ್ಹೋ-ಸಮ್ಪುಚ್ಛನಂ ಸಮ್ಪಧಾರಣಾ ನಿರೂಪನಾ ಕಾರಿಯನಿಚ್ಛಯನಂ; ಪತ್ಥನಾ-ಯಾವನಮಿಟ್ಠಾಸಿಂಸನಞ್ಚ; ವಿಧಾನಂ ವಿಧಿ ನಿಯೋಜನಂ ಕ್ರಿಯಾಸು ವ್ಯಾಪಾರಣಾ; ಸಾ ಚ ದುವಿಧಾವ?- ಸಾದರಾನಾದರವಸೇನ, ವಿಸಯಭೇದೇನ ಭಿನ್ನಾಯಪಿ ತದುಭಯಾನತಿವತ್ತನತೋ.

ಏತೇಸು ಪಞ್ಹಾದಿಸು ಕ್ರಿಯತ್ಥತೋ ಏಯ್ಯಾದಯೋ ಹೋನ್ತಿ; ಪಞ್ಹೇ?-ಕಿಮಾಯಸ್ಮಾ ವಿನಯಮ್ಪರಿಯಾಪುಣೇಯ್ಯ,ಉದಾಹು ಧಮ್ಮಂ?; ಗಚ್ಛೇಯ್ಯಂ ವಾಹಂ ಉಪೋಸಥಂ, ನ ವಾ ಗಚ್ಛೇಯ್ಯಂ?, ಪತ್ಥನಾಯಂ?- ಲಭೇಯ್ಯಾಹಕಕಮ್ಭನ್ತೇ ಭಗವತೋ ಸನ್ತಿಕೇ ಪಬ್ಬಜ್ಜಂ, ಲಭೇಯ್ಯಂ ಉಪಸಮ್ಪದಂ; ಪಸ್ಸೇಯ್ಯಂ ತಂ ವಸ್ಸಸತಂ ಅರೋಗಂ. ವಿಧಿಮ್ಹಿ?-ಭವಂ ಪತ್ತಂ ಪಚೇಯ್ಯ, ಭವಂ ಪುಞ್ಞಂ ಕರೇಯ್ಯ, ಇಹ ಭವಂ ಭುಞ್ಜೇಯ್ಯ, ಇಹ ಭವಂ ನಿಸೀದೇಯ್ಯ, ಮಾಣವಕಂ ಭವಂ ಅಜ್ಝಾಪೇಯ್ಯ–-ಅನುಞ್ಞಾಪತ್ತಕಾಲೇಸುಪಿ ಸಿದ್ಧಾವ, ತತ್ಥಾಪಿ ವಿಧಿಪ್ಪತೀತಿತೋ; ಅನುಞ್ಞಾಯಂ?ಏವಂಕರೇಯ್ಯಾಸಿ. ಪತ್ತಕಾಲೇ?- ಕಟಂ ಕರೇಯ್ಯಾಸಿ, ಪತ್ತೋ ತೇ ಕಾಲೋ ಕಟಕರಣೇ; ಯದಿ ಸಙ್ಘಸ್ಸ ಪತ್ತಕಲ್ಲಂ ಸಙ್ಘೋ ಉಪೋಸಥಂ ಕರೇಯ್ಯ; ಏತಸ್ಸ ಭಗವಾ ಕಾಲೋ, ಏತಸ್ಸ ಸುಗತ ಕಾಲೋ, ಯಮ್ಭಗವಾ ಸಾವಕಾನಂ ಸಿಕ್ಖಾಪದಂ ಪಞ್ಞಪೇಯ್ಯ–-ಪೇಸನೇ’ಪಿಚ್ಛನ್ತಿ?- ಗಾಮಂ ತ್ವಂ ಭಣೇ ಗಚ್ಛೇಯ್ಯಾಸಿ.

ತುಅತ್ತುಹಿಥಮಿಮತಂಅನ್ತಂಸ್ಸುವ್ಹೋಞಾಮಸೇ-. ¶

ಪಞ್ಹಾದಿಸ್ವೇತೇ ಹೋನ್ತಿ ಕ್ರಿಯತ್ಥತೋ; ಕ್ರಿಯತ್ಥತೋ; ಯಚ್ಛತು, ಗಚ್ಛನ್ತು, ಗಚ್ಛಾಹಿ, ಗಚ್ಛಥ, ಗಚ್ಛಾಮಿ, ಗಚ್ಛಾಮ, ಗಚ್ಛತಂ, ಗಚ್ಛನ್ತಂ, ಗಚ್ಛಸ್ಸು, ಗಚ್ಛವ್ಹೋ, ಗಚ್ಛೇ, ಗಚ್ಛಾಮಸೇ–-ಪಞ್ಹೇ?- ಕಿನ್ನು ಬಲು ಹೋ ವ್ಯಾಕರಣಮಧಿಯಸ್ಸು?. ಪತ್ಥನಾಯಂ?- ದದಾಹಿ ಮೇ, ಜಿವತು ಭವಂ. ವಿಸಿಮ್ಹಿ?-ಕಟಂ ಕರೋತು ಭವಂ, ಪುಞ್ಞಂ ಕರೋತು ಭವಂ, ಇಹ ಭವಂ ಭುಞ್ಜತು, ಇಹಭವಂ ನಿಸೀದತು, ಉದ್ದಿಸತು ಭನ್ತೇ ಭಗವಾ ಪಾತಿಮೋಕ್ಖಾ. ಪೇಸನೇ?- ಗಚ್ಛ ಭಣೇ ಗಾಮಂ. ಅನುಮತಿಯಂ?ಏವಂ ಕರೋಹಿ. ಪತ್ತಕಾಲೇ?-ಕಾಲೋ’ಯಂ ತೇ ಮಹಾವೀರ ಉಪ್ಪಜ್ಜ ಮಾತುಕುಚ್ಛಿಯಂ.

ಸತ್ತ್ಯರಹೇಸ್ವೇಯ್ಯಾದಿ-. ¶

ಸತ್ತಿಯಂ ಅರಹತ್ಥೇ ಚ ಕ್ರಿಯತ್ಥಾ. ಏಯ್ಯಾದಯೋ ಹೋನ್ತಿ; ಭವಂ ಖಲು ರಜ್ಜಂ ಕರೇಯ್ಯ, ಭವಂ ಸತ್ತೋ; ಅರಭೋ.

ಸಮ್ಭಾವನೇ ವಾ-.

ಸಮ್ಭಾವನೇ ಗಮ್ಯಮಾನೇ ಧಾತುನಾ ವುಚ್ಚಮಾನೇ ಚ ಏಯ್ಯಾದಯೋಹೋನ್ತಿ ವಿಭಾಸಾ; ಅಪಿ ಪಬ್ಬತಂ ಸಿರಸಾ ಭಿನ್ದೇಯ್ಯ. ಕ್ರಿಯಾತಿಪತ್ತಿಯನ್ತುಸ್ಸಾದಿ?- ಅಸನಿಯಾಪಿ ಹತೋ ನಾಪತಿಸ್ಸಾ ಸಮ್ಭಾವೇಮಿ ಸದ್ದಹಾಮಿಅವಕಪ್ಪೇಮಿ ಭುಞ್ಜೇಯ್ಯ ಭವಂ; ಭುಜಿಸ್ಸತಿ ಭವಂ, ಅಭುಞ್ಜಿ ಭವಂ. ಕ್ರಯಾತಿಪತ್ತಿಯನ್ತುಸ್ಸಾದಿ-ಸಮ್ಭಾವೇಮಿ ನಾಭುಜಿಸ್ಸಂ ಭವಂ.

ಮಾಯೋಗೇ ¶ ಈಆಆದಿ-.

ಮಾಯೋಗೇ ಸತಿ ಈಆದಯೋ ಆಆದಯೋ ಚ ವಾ ಹೋನ್ತಿ; ಮಾಸ್ಸುಪುನಪಿ ಏವರೂಪಮಕಾಸಿ, ಮಾ ಭವಂ ಅಗಮಾ ವನಂ; ವಾತಿ ಕಿಂ? ಮಾ ತೇಕಾಮಗುಣೇ ಭಮಸ್ಸು ಚಿತ್ತಂ, ಮಾ ತ್ವಂ ಕರಿಸ್ಸಸಿ, ಮಾ ತ್ವಂ ಕರೇಯ್ಯಾಸಿ–-ಅಸಕಕಾಲತ್ಥೋ’ಯಮಾರಮ್ಭೋ; ಬುದ್ಧೋ’ಭವಿಸ್ಸತೀತಿ ಪದನ್ತರ ಸಮ್ಬನ್ಧೇನ ಅನಾಗತಕಾಲತಾ ಪತಿಯತೇ, ಏವಂ ಕತೋ ಕಟೋ ಸ್ವೇಭವಿಸ್ಸತಿ, ಭಾವಿ ಕಚ್ಚಮಾಸೀತಿ; ಲುನಾಹಿ ಲುನಾಹಿತ್ವೇವಾಯಂ ಲುನಾತಿ, ಲುನಸ್ಸು ಲುನಸ್ಸುತ್ವೇವಾಯಂ ಲುನಾತೀತಿ ತ್ವಾದೀನಮೇವೇತಂ ಮಜ್ಝಿಮಪುರಿ ಸೇಕವಚನಾನಮಾಭಿಕ್ಖಞ್ಞೇ ವಿಬ್ಬವನಂ; ಇದಂ ವುತ್ತಂ ಹೋತಿ?-ಏವಮೇಸ ¶ ತುರಿತೋ ಅಞ್ಞೇ’ಪಿ ನಿಯೋಜೇನ್ತೋ ವಿಯ ಕಿರಿಯಂ ಕರೋತೀತಿ; ಏವಂ ಲುನಾಥ ಲುನಾಥಾತ್ವೇವಾಯಂ ಲುನಾತಿ, ಲುನವ್ಹೋ ಲುನವ್ಹೋ ತ್ವೇವಾಯಂ ಲುನಾತಿ; ತಥಾ ಕಾಲತ್ತರೇಸುಪಿ ಲುನಾಹಿ ಲುನಾಹಿತ್ವೇವಾಯಂ ಅಲುನಿ, ಅಲುನಾ, ಲುಲಾವ, ಲುನಿಸ್ಸತೀತಿ; ಏವಂ ಸ್ಸುಮ್ಹಿ ಚ ಯೋಜನೀಯಂ–-ತಥಾ ಸಮುಚ್ಚಯೇ’ಪಿ ಮಠಮಟ, ವಿಹಾರಮಟೇತ್ವೇವಾಯಮಟತಿ; ಮಠಮಟಸ್ಸು, ವಿಹಾರಮಟಸ್ಸುತ್ವೇವಾಯಮಟತಿ–-ಬ್ಯಾಪಾರಭೇದೇ ತು ಸಾಮಞ್ಞವಚನಸ್ಸೇವ ಬ್ಯಾಪಕತ್ತಾ ಅನುಪ್ಪಯೋಗೋ ಭವತಿ? ಓದನಂ ಭುಞ್ಜ, ಯಾಗುಮ್ಪಿವ, ಧಾನಾ ಖಾದೇತ್ವಾವಾಯಮಜ್ಝೋಹರತಿ.

ಪುಬ್ಬಪರಚ್ಛಕ್ಕಾನಮೇಕಾನೇಕೇಸು ¶ ತುಮ್ಹಾಮ್ಹಸೇಸೇಸು ದ್ವೇದ್ವೇ ಮಜ್ಝಿಮುತ್ತಮಪಠಮಾ-.

ಏಕನೇಕೇಸುತುಮ್ಹಾಮ್ಹಸದ್ದವಚನೀಯೇಸು ತದಞ್ಞಸದ್ದವಚನೀಯೇಸು ಚ ಕಾರಕೇಸುಪುಬ್ಬಚ್ಛಕ್ಕಾನಂ ಪರಚ್ಛಕ್ಕಾನಂ ಮಜ್ಝಿಮುತ್ತಮಪಠಮಾ ದ್ವೇ ದ್ವೇ ಹೋನ್ತಿ ಯಥಾಕ್ಕಮಂ ಕ್ರಿಯತ್ಥಾ; ಉತ್ತಮಸದ್ದೋ’ಯಂ ಸಭಾವತೋ ತತಿಯದುಕೇ ರುಳ್ಹೋ–-ತ್ವಂ ಗಚ್ಛಸಿ, ತುಮ್ಹೇ ಗಚ್ಛಥ, ತ್ವಂ ಗಚ್ಛಸೇ, ತುಮ್ಹೇ ಗಚ್ಛವ್ಹೇ; ತ್ವಂಗಚ್ಛಸಿ, ತುಮ್ಹೇ ಗಚ್ಛಥ, ತ್ವಂ ಗಚ್ಛಸೇ, ತುಮ್ಹೇ ಗಚ್ಛವ್ಹೇ; ಅಹಂಗಚ್ಛಾಮಿ, ಮಯಂ ಗಚ್ಛಾಮ,ಅಹಂ ಗಚ್ಛೇ, ಮಯಂ ಗಚ್ಛಾಮ್ಹೇ; ಸೋ ಗಚ್ಛತಿ, ತೇ ಗಚ್ಛನ್ತಿ, ಸೋ ಗಚ್ಛತೇ, ತೇ ಗಚ್ಛನ್ತೇ.

ಸಾಮತ್ಥಿಯಾ ಲದ್ಧನ್ತಾ ಅಪ್ಪಠುಜ್ಜಮಾನೇಸುಪಿ ತುಮ್ಹಾಮ್ಹಸೇಸೇಸು ಭವನ್ತಿ–-ಗಚ್ಛಸೀ, ಗಚ್ಛಥ, ಗಚ್ಛಸೇ, ಗಚ್ಛವ್ಹೇ; ಗಚ್ಛಾಮಿ, ಗಚ್ಛಾಮ, ಗಚ್ಛೇ, ಗಚ್ಛಾಮ್ಹೇ; ಗಚ್ಛತಿ,ಗಚ್ಛನ್ತಿ, ಗಚ್ಛತೇ, ಗಚ್ಛನ್ತೇ.

ಆಈಸ್ಸಾದಿಸ್ವಞ ¶ ವಾ-.

ಆಆದೋ ಈಆದೋ ಸ್ಸಾಆದೋ ಚ ಕ್ರಿಯತ್ಥಸ್ಸ ವಾ ಅಞ ಹೋತಿ, ಞಕಾರೋ’ನುಬನ್ಧೋ–-ಅಗಮಾ, ಗಮಾ; ಅಗಮೀ, ಗಮೀ; ಅಗಮಿಸ್ಸಾ, ಗಮಿಸ್ಸಾ.

ಅಆದಿಸ್ವಾಹೋ ಬ್ರೂಸ್ಸ-. ಬ್ರೂಸ್ಸ ಆಹೋ ಹೋತಿ ಅಆದಿಸು; ಆಹ, ಆಹು.

ಭುಸ್ಸ ಚುಕ-.

ಅಆದಿಸು ಭುಸ್ಸ ಚುಕ ಹೋತಿ; ಕಕಾರೋ’ನುಬನ್ಧೋ; ಉಕಾರೋ ಉಚ್ಚಾರಣತ್ಥೋ; ಬಭುವ.

ಪುಬ್ಬಸ್ಸ ಅ-.

ಅಆದಿಸು ದ್ವಿತ್ತೇ ಪುಬ್ಬಸ್ಸ ಭುಸ್ಸಅ ಹೋತಿ; ಬಭುವ.

ಉಸ್ಸಂಸ್ವಾಹಾ ¶ ವಾ-.

ಆಹಾದೇಸಾ ಪರಸ್ಸ್ौಸ್ಸಅಂಸುವಾ ಹೋತಿ; ಆಹಂಸು ಆಹು.

ತ್ಯನ್ತೀನಂ ಟಟೂ-.

ಆಹಾ ಪರೇಸಂ ತಿಅನ್ತೀನಂ ಟಟೂ ಹೋನ್ತಿ; ಟಕಾರಾ ಸಬ್ಬಾದೇಸತ್ಥಾ; ಆಹ, ಆಹು. ಅತೋಯೇವ ಚ ಞಾಪಕಾ ತಿಅನ್ತಿಸು ಚ ಬ್ರೂಸ್ಸಾಹೋ.

ಈಆದೋವಚಸ್ಸೋಮ-.

ಈಆದಿಸುವಚಸ್ಸ ಓಮ ಹೋತಿ; ಮಕಾರೋ’ನುಬನ್ಧಾ; ಅವೋಚ; ಈಆದೋತಿ ಕಿಂ? ಅವಚ.

ದಾಸ್ಸ ¶ ದಂ ವಾ ಮಮೇಸ್ವದ್ವಿತ್ತೇ-.

ಅದ್ವಿತ್ತೇ ವತ್ತಮಾನಸ್ಸ ದಾಸ್ಸ ದಂ ವಾ ಹೋತಿ ಮಿಮೇಸು; ದಮ್ಮಿ,ದೇಮಿ; ದಮ್ಮ, ದೇಮ. ಅಞ್ಚಿತ್ತೇತಿ ಕಿಂ? ದದಾಮಿ. ದದಾಮ.

ಕರಸ್ಸ ಸೋಸ್ಸಕುಂ-.

ಕರಸ್ಸ ಸಓಕಾರಸ್ಸ ಕುಂ ವಾ ಹೋತಿ ಮಿಮೇಸು; ಕುಮ್ಮಿ, ಕುಮ್ಮ; ಕರೋಮಿ, ಕರೋಮ.

ಕಾ ಈಆದಿಸು-.

ಕರಸ್ಸ ಸಓಕಾರಸ್ಸಕಾ ಹೋತಿ ವಾ ಈಆದಿಸು; ಅಕಾಸಿ, ಅಕರಿ; ಅಕಂಸು, ಅಕರಿಂಸು; ಅಕಾ, ಅಕರಾ.

ಹಾಸ್ಸಚಾಹಙಿ ¶ ಸ್ಸೇನ-.

ಕರಸ್ಸಸೋಸ್ಸಹಾಸ್ಸಚ ಆಹಙಿ ವಾ ಹೋತಿ ಸ್ಸೇನ ಸಹ; ಕಾಹತಿ, ಕರಿಸ್ಸತಿ; ಅಕಾಹಾ, ಅಕರಿಸ್ಸಾ;ಹಾಹತೀ, ಹಾಯಿಸ್ಸತಿ; ಆಹಾಹಾ, ಅಹಾಯಿಸ್ಸಾ.

ಲಭವಸಚ್ಛಿದಭಿದರುದಾನಂ ಚ್ಛಙಿ-.

ಲಭಾದೀನಂ ಚ್ಛಙಿ ವಾ ಹೋತಿ ಸ್ಸೇನ ಸಹ; ಅಲಚ್ಛಾ, ಅಲಭಿಸ್ಸಾ, ಲಚ್ಛತಿ, ಲಭಿಸ್ಸತಿ; ಅವಚ್ಛಾ, ಅವಸಿಸ್ಸಾ; ವಚ್ಛತಿ, ವಸಿಸ್ಸತಿ; ಚ್ಛೇಚ್ಛಾ, ಅಚ್ಛಿನ್ದಿಸ್ಸಾ; ಛೇಚ್ಛತಿ. ಛಿನ್ದಿಸ್ಸತಿ; ಹೇಚ್ಛಾ, ಭಿನ್ದಿಸ್ಸಾ; ಭೇಚ್ಛತಿ,ಭಿನ್ದಿಸ್ಸತಿ; ಅರುಚ್ಛಾ, ಅರೋದಿಸ್ಸಾ; ರುಚ್ಛತಿ, ರೋದಿಸ್ಸತಿ. ಅಞ್ಞಸ್ಮಿಮ್ಪಿ ಛಿದಸ್ಸ ವಾ ಚ್ಛಙಿ ಯೋಗವಿಭಾಗಾ?- ಅಚ್ಛೇಚ್ಛುಂ, ಅಚ್ಛಿನ್ದಿಂಸು. ಅಞ್ಞೇಸಂ ವ?-ಗಚ್ಛಂ, ಗಚ್ಛಿಸ್ಸಂ.

ಭುಜಮುಚವಚವಿಸಾನಂ ¶ ಕ್ಖಙಿ-.

ಭುಜಾದೀನಂ ಕ್ಖಙಿ ವಾ ಹೋತಿ ಸ್ಸೇನ ಸಹ; ಅಭೋಕ್ಖಾ, ಅಭುಞ್ಜಿಸ್ಸಾ; ಭೋಕ್ಖತಿ, ಭುಜಿಸ್ಸತಿ; ಅಮೋಕ್ಖಾ, ಅಮುಞ್ಚಿಸ್ಸಾ; ಮೋಕ್ಖತಿಂ ಮುಞ್ಚಿಸ್ಸತಿ; ಅಚಕ್ಖಾ, ಅವಚಿಸ್ಸಾ; ಚಕ್ಖತಿ. ವಚಿಸ್ಸತಿ; ಪಾವೇಕ್ಖಾ, ಪಾವಿಸಿಸ್ಸಾ; ಪವೇಕ್ಖತಿ, ಪವಿಸಿಸ್ಸತಿ. ವಿಸಸ್ಸಾಞ್ಞಸ್ಮಿಮ್ಪಿ ವಾ ಕ್ಖಙಿ ಯೋಗವಿಭಾಗಾ?-ಪಾವೇಕ್ಖಿ, ಪಾವಿಸಿ.

ಆಈಆದಿಸು ಹರಸ್ಸಾ-.

ಆಆದೋಈಆದೋ ಚ ಹರಸ್ಸಆ ಹೋತಿಚಾ; ಅಹಾ, ಅಹರಾ; ಅಭಾಸಿ, ಅಭರಿ.

ಗಮಿಸ್ಸ-. ¶

ಆಆದೋಈಆದೋ ಚ ಗಮಿಸ್ಸಾ ಹೋತಿ ವಾ; ಅಗಾ, ಅಗಮಾ; ಅಗಾ,ಅಗಮಿ. ಸಂಸಸ್ಸ ಚ ಛಙಿ-.

ಸಂಸಸ್ಸ ಚ ಗಮಿಸ್ಸ ಚ ಛಙಿ ವಾ ಹೋತಿ ಆಈಆದಿಸು; ಅಡಞ್ಛಾ, ಅಡಂಸಾ; ಅಡಞ್ಛಿ,ಅಡಂಸಿ; ಅಗಞ್ಛಾ, ಅಗಚ್ಛಾ, ಅಗಞ್ಛಿ, ಅಗಚ್ಛಿ.

ಹೂಸ್ಸಹೇಹೇಹಿಹೋಹೀ ಸ್ಸಚ್ಚಾದೋ-.

ಹೂಸ್ಸ ಹ್ಞಾದಯೋ ಹೋನ್ತಿ ಸ್ಸಚ್ಚಾದೋ; ಹೇಸ್ಸತಿ, ಹೇಹಿಸ್ಸತಿ, ಹೋಹಿಸ್ಸತಿ.

ಣಾನಾಸು ರಸ್ಸೋ-.

ಕಣಕನಾಸು ಕ್ರಿಯತ್ಥಸ್ಸರಸ್ಸೋ ಹೋತಿ; ಕಿಣಾತಿ, ಧುನಾತಿ.

ಆಈಊಮ್ಹಾಸ್ಸಾಸ್ಸಮ್ಹಾನಂ ¶ ವಾ-.

ಏಸಂ ವಾ ರಸ್ಸೋ ಹೋತಿ; ಗಮ, ಗಮಾ; ಗಮಿ, ಗಮೀ; ಗಮು; ಗಮಿಮ್ಹ, ಗಮಿಮ್ಹಾ; ಗಮಿಸ್ಸ, ಗಮಿಸ್ಸಾ; ಗಮಿಸ್ಸಮ್ಹ, ಗಮಿಸ್ಸಮ್ಹಾ.

ಕುಸರುಹೇಹಿಸ್ಸ ಛಿ-.

ಕುಸಾ ರುಹಾ ಚ ಪರಸ್ಸ ಈಸ್ಸ ಛಿ ವಾ ಹೋತಿ; ಅಕ್ಕೋಚ್ಛಿ, ಅಕ್ಕೋಸಿ; ಅಭಿರುಚ್ಛಿ, ಅಭಿರುಹಿ.

ಅಈಸ್ಸಆದೀನಂ ಬ್ಯಞ್ಜನಸ್ಸಿಞ-.

ಕ್ರಿಯತ್ಥಾ ಪರೇಸಂ ಅಆದೀನಂ ಈಆದಿನಂ ಸ್ಸಆದೀನವ ಬ್ಯಞ್ಜನಸ್ಸ್ैಞ ಹೋತಿ ವಿಭಾಸಾ; ಬಭುವಿತ್ಥ,ಅಭವಿತ್ಥ, ಅಭವಿಸ್ಸಾ, ಅನುಭವಿಸ್ಸಾ, ಅನುಭವಿಸ್ಸತಿ, ಅನುಭೋಸ್ಸತಿ, (ಹರಿಸ್ಸತಿ) ಹಸ್ಸತಿ. ಏತೇಸನ್ತಿ ಕಿಂ? ಭವತಿ; ಬ್ಯಞ್ಜನಸ್ಸಾತಿ ಕಿಂ? ಬಭುವ.

ಬ್ರೂತೋ ¶ ತಿಸ್ಸೀಞ-.

ಬ್ರೂತೋ ಪರಸ್ಸ ತಿಸ್ಸ ಈಞ ವಾ ಹೋತಿ; ಬ್ರವೀತಿ, ಬ್ರೂತಿ.

ಕ್ಯಸ್ಸ-.

ಕ್ರಿಯತ್ಥಾ ಪರಸ್ಸಕ್ಯಸ್ಸ ಈಞ್ವಾ ಹೋತಿ; ಪಚೀಯತಿ ಪಚ್ಚತಿ.

ಏಯ್ಯಾಥಸ್ಸ್ಞಆಈಥಾನಂ ಓಅಅಂತ್ಥತ್ಥೋವ್ಹೋಕ-.

ಏಯ್ಯಾಥಾದೀನಂ ಓಆದಯೋ ವಾ ಹೋನ್ತಿ ಯಥಾಕ್ಕಮಂ; ತುಮ್ಹೇ ಭವೇಯ್ಯಾಥೋ, ಭವೇಯ್ಯಾಥ; ತ್ವಂ ಅಭವಿಸ್ಸ, ಅಭವಿಸ್ಸೇ; ಅಹಂ ಅಭವಂ, ಅಭವ; ಸೋ ಅಭವಿತ್ಥ, ಅಭವಾ; ಸೋ ಅಭವಿತ್ಥೋ, ಅಭವೀ; ತುಮ್ಹೇ ಭವಥವ್ಹೋ, ಭವಥ–-ಆಸಹವರಿತೋವ ಅಕಾರೋ ಗಯ್ಹತೇ–-ಥೋ ಪನನ್ತೇ ನಿದ್ದೇಸಾ ತ್ವಾದಿಸಮ್ಬನ್ಧೀಯೇವ, ತಸ್ಸೇವ ವಾ ನಿಸ್ಸೀತತ್ತಾ; ನಿಸ್ಸಯಯಕರಣಮ್ಪಿ ಹಿ ಸುತ್ತಕಾರಾವಿಣ್ಣಂ.

ಉಂಸ್ಸಿಂಸ್ವಂಸು ¶ -.

ಉಮಿಚ್ಚಸ್ಸ ಇಂಸುಅಂಸು ವಾ ಹೋನ್ತಿ; ಅಗಮಿಂಸು, ಅಗಮಂಸು, ಅಗಮುಂ.

ಏಮನ್ತಾ ಸುಂ-.

ಞಾದೇಸತೋ ¶ ಓಆದೇಸತೋ ಚ ಪರಸ್ಸ ಉಮಿಚ್ಚಸ್ಸ ಸುಂ ವಾ ಹೋತಿ; ನೇಸುಂ, ನಯಿಂಸು; ಅಸ್ಸೋಸುಂ, ಅಸ್ಸುಂ–-ಆದೇಸತ್ತಾಖ್ಯಾ ಪನತ್ಥಂ ತ್ತಗ್ಗಹಣಂ.

ಹೂತೋ ರೇಸುಂ-.

ಹೂತೋ ಪರಸ್ಸ ಉಮಿಚ್ಚಸ್ಸ ರೇಸುಂ ವಾ ಹೋತಿ; ಅಹೇಸುಂ, ಅಹವುಂ.

ಓಸ್ಸ ऐತ್ಥತ್ಥೋ-.

ಓಸ್ಸ ಅಆದಯೋ ವಾ ಹೋನ್ತಿ; ತ್ವಂ ಅಭವ, ಅಭವಿ, ಅಭವಿತ್ಥ, ಅಭವಿತ್ಥೋ, ಅಭವೋ.

ಸಿ-. ¶

ಓಸ್ಸ ಸಿ ವಾ ಹೋತಿ; ಅಹೋಸಿ ತ್ವಂ ಅಹುವೋ.

ದೀಘಾ ಈಸ್ಸ-.

ದೀಘತೋ ಪರಸ್ಸ ಈಸ್ಸ ಸಿ ವಾ ಹೋತಿ; ಅಕಾಸಿ, ಅಕಾ; ಅದಾಸಿ, ಅದಾ.

ಮ್ಹಾತ್ಥಾನಮುಞ-.

ಮ್ಹಾತ್ಥಾನಮುಞ್ದ್ವಾ ಹೋತಿ; ಅಗಮುಮ್ಹಾ, ಅಗಮಿಮ್ಹಾ; ಅಗಮುತ್ಥ, ಅಗಮಿತ್ಥ.

ಇಂಸ್ಸ ಚ ಸಿಞ-.

ಇಮಿಚ್ಚಸ್ಸ ಸಿಞ ವಾ ಹೋತಿ ಮ್ಹಾತ್ಥಾನಞ್ಚ ಬಹುಲಂ; ಅಕಾಸಿಂ, ಅಕರಿಂ; ಅಅಕಾಸಿಮ್ಹಾ, ಅಕರಿಮ್ಹಾ;ಅಕಾಸಿತ್ಥ, ಅಕರಿತ್ಥ.

ಏಯ್ಯುಂಸ್ಸುಂ-. ¶

ಏಯ್ಯುಮಿಚ್ಚಸ್ಸ ಉಂ ವಾ ಹೋತಿ; ಗಚ್ಛುಂ, ಗಚ್ಛೇಯ್ಯುಂ.

ಹಿಸ್ಸತೋ ಲೋಪೋ-.

ಅತೋ ಪರಸ್ಸ ಹಿಸ್ಸ ಲೋಪೋ ವಾ ಹೋತಿ; ಗಚ್ಛ, ಗಚ್ಛಾಹಿ–-ಅತೋತಿ ಕಿಂ? ಕರೋಹಿ.

ಕ್ಯಸ್ಸ ಸ್ಸೇ-.

ಕ್ಯಸ್ಸ ವಾ ಲೋಪೋ ಹೋತಿ ಸ್ಸೇ; ಅನ್ಧಭವಿಸ್ಸಾ, ಅನ್ವಭುಯಿಸ್ಸಾ, ಅನುಭವಿಸ್ಸತಿ, ಅನುಭುಯಿಸ್ಸತಿ.

ಅತ್ಥಿತೇಯ್ಯಾದಿಚ್ಛನ್ತಂ ಸ್ಸುಸಸಥಸಂಸಾಮ -.

ಅಸ-ಭುವೀಚ್ಚಸ್ಮಾ ಪರೇಸಂಏಯ್ಯಾದಿಚ್ಛನ್ನಂ ಸಾದಯೋ ಹೋನ್ತಿ ಯಥಾಕ್ಕಮಂ; ಅಸ್ಸ, ಅಸ್ಸು, ಅಸ್ಸ, ಅಸ್ಸಥ, ಅಸ್ಸಂ, ಅಸ್ಸಾಮ.

ಆದಿದ್ವೀನ್ನಮಿಯಾಇಯುಂ-. ¶

ಅತ್ಥಿತೇಯ್ಯಾದಿಚ್ಛನ್ನಂ ಆದಿಭೂತಾನಂ ದ್ವಿನ್ನಂ ಇಯಾಇಸುಂ ಹೋನ್ತಿ ಯಥಾಕ್ಕಮಂ; ಸಿಯಾ, ಸಿಯುಂ.

ತಸ್ಸಥೋ-.

ಅತ್ಥಿತೋ ಪರಸ್ಸ ತಕಾರಸ್ಸ ಥೋ ಹೋತಿ; ಅತ್ಥ, ಅತ್ಥು.

ಸಿಹಿಸ್ವಟ-.

ಅತ್ಥಿಸ್ಸ ಅಟ ಹೋತಿ ಸಿಹಿಸು; ಟೋ ಸಬ್ಬಾದೇಸತ್ಥೋ; ಅಸಿ, ಅಹಿ.

ಮಿಮಾನಂ ವಾ ಮ್ಹಿಮ್ಹಾ ಚ-.

ಅತ್ಥಿಸ್ಮಾ ಪರೇಸಂ ಮಿಮಾನಂ ಮ್ಹಿಮ್ಹಾ ವಾ ಹೋನ್ತಿ, ತಂಸನ್ತಿಯೋ ಗೇನ ತ್ಥಿಸ್ಸ ಅಟ ಚ; ಅಮ್ಹಿ,ಅಸ್ಮಿ; ಅಮ್ಹ, ಅಸ್ಮ.

ಏಸು ಸ-.

ಏಸು ಮಿಮೇಸುಅತ್ಥಿಸ್ಸ ಸಕಾರೋ ಹೋತಿ; ಅಸ್ಮಿ, ಅಸ್ಮ; ಪರರೂಪಬಾಧನತ್ಥಂ.

ಈಆದೋ ¶ ದೀಘೋ-.

ಅತ್ಥಿಸ್ಸ ದೀಘೋ ಹೋತಿ ಈಆದಿಮ್ಹಿ; ಆಸಿ, ಆಸುಂ, ಆಸಿ, ಆಸಿತ್ಥ, ಆಸಿಂ, ಆಸಿಮ್ಹಾ.

ಹಿಮಿಮೇಸ್ವಸ್ಸ-. ಅಕಾರಸ್ಸ ದೀಘೋ ಹೋತಿ ಹಿಮಿಮೇಸು; ಪವಾಹಿ, ಪವಾಮಿ, ಪವಾಮ; ಮುಯ್ಹಾಮಿ.

ಸಕಾ ಣಾಸ್ಸ ಖ ಈಆದೋ-.

ಸಕಸ್ಮಾ ಕಣಾಸ್ಸ ಖೋ ಹೋತಿ ಈ ಆದಿಸು; ಅಸಕ್ಖಿ, ಅಸಕ್ಖಿಂಸು.

ಸ್ಸೇ ¶ ವಾ-.

ಸಕಸ್ಮಾ ಕಣಾಸ್ಸ ಖೋ ವಾ ಭೋತಿ ಸ್ಸೇ; ಸಕ್ಖಿಸ್ಸಾ, ಸಕ್ಕುಣಿಸ್ಸಾ; ಸಕ್ಖಿಸ್ಸತಿ, ಸಕ್ಕುಣಿಸ್ಸತಿ.

ತೇಸು ಸುತೋ ಕೇಣಾಕಣಾನಂ ರೋಟ-.

ತೇಸು ಈಆದಿಸ್ಸೇಸು ಸುತೋ ಪರೇಸಂ ಕೇಣಾಕಣಾನಂ ರೋಟ ಹೋತಿ; ಅಸ್ಸೋಸಿ, ಅಸುಣಿ; ಅಸ್ಸೋಸ್ಸಾ, ಅಸುಣಿಸ್ಸಾ; ಸೋಸ್ಸತಿ, ಸುಣಿಸ್ಸತಿ.

ಞಾಸ್ಸ ಸನಾಸ್ಸ ನಾಯೋ ತಿಮ್ಹಿ-.

ಸನಾಸ್ಸ ಞಾಸ್ಸ ನಾಯೋ ವಾ ಹೋತಿ ತಿಮ್ಹಿ; ನಾಯತಿ. ಜಾನಾತಿ.

ಞಮ್ಹಿ ಜಂ-.

ಞಾದೇಸೇ ಸನಾಸ್ಸ ಞಾಸ್ಸ ಜಂ ವಾ ಹೋತಿ; ಜಞ್ಞಾ, ಜಾನೇಯ್ಯ.

ಏಯ್ಯಸ್ಸಿಯಾಞಾ ¶ ವಾ-.

ಞಾತೋ ಏಯ್ಯಸ್ಸ ಇಯಾಞಾ ಹೋನ್ತಿ ವಾ; ಜಾನಿಯಾ, ಜಞ್ಞಾ, ಜಾನೇಯ್ಯ.

ಈಸ್ಸಚ್ಚಾದಿಸು ಕನಾ ಲೋಪೋ-.

ಈಆದೋ ಸ್ಸಚ್ಚಾದೋ ಚ ಞಾತೋ ಕನಾ ಲೋಪೋ ವಾ ಹೋತಿ; ಅಞ್ಞಸಿ, ಅಜಾನಿ; ಞಸ್ಸತಿ, ಜಾನಿಸ್ಸತಿ.

ಸ್ಸಸ್ಸ ಹಿ ಕಮ್ಮೇ-.

ಞಾತೋ ಪರಸ್ಸಸ್ಸಸ್ಸ ಹಿ ವಾ ಹೋತಿ ಕಮ್ಮೇ; ಪಞ್ಞಾಯಿಹಿತಿ, ಪಞ್ಞಾಯಿಸ್ಸತೀ,

ಏತಿಸ್ಮಾ-.

ಏತಿಸ್ಮಾ ಪರಸ್ಸಸ್ಸಸ್ಸಹಿ ಹೋತಿ ವಾ; ಏಹಿತಿ, ಏಸ್ಸತಿ.

ಹನಾ ಛೇಖಾ-.

ಹನಾ ಸ್ಸಸ್ಸ ಛೇಖಾ ವಾ ಹೋನ್ತಿ; ಹಞ್ಛೇಮ, ಹನಿಸ್ಸಾಮ; ಪಟಿಹಂಖಾಮಿ, ಪಟಿಹನಿಸ್ಸಾಮಿ.

ಹಾತೋ ¶ ಹ-.

ಹಾತೋ ಪರಸ್ಸ ಸ್ಸಸ್ಸ ಹ ಹೋತಿ ವಾ; ಹಾಹತಿ, ಛಹಿಸ್ಸತಿ.

ದಕ್ಖಖಹೇಹಿಹೋಹೀಹಿ ಲೋಪೋ-.

ದಕ್ಖಾದೀಹಿ ಆದೇಸೇಹಿ ಪರಸ್ಸಸ್ಸಸ್ಸ ಲೋಪೋ ವಾ ಹೋತಿ; ದಕ್ಖತಿ. ದಕ್ಖಿಸ್ಸತಿ; ಸಕ್ಖತಿ, ಸಕ್ಖಿಸ್ಸತಿ; ಹೇಹಿತಿ, ಹೇಹಿಸ್ಸತಿ; ಹೋಹಿತಿ, ಹೋಹಿಸ್ಸತಿ.

ಕಯಿರೇಯ್ಯಸ್ಸೇಯ್ಯುಮಾದೀನಂ-.

ಕಯಿರಾ ಪರಸ್ಸೇಯ್ಯುಮಾದೀನಮೇಯ್ಯಸ್ಸ ಲೋಪೋ ಹೋತಿ; ಕಯಿರುಂ, ಕಯಿರಾಸಿ, ಕಯಿರಾಥ, ಕಯಿರಾಮಿ, ಕಯಿರಾಮ.

ಟಾ-.

ಕಯಿರಾ ಪರಸ್ಸ ಏಯ್ಯಸ್ಸಟಾ ಹೋತಿ; ಸೋಕಯಿರಾ.

ಏಥಸ್ಸಾ-. ¶

ಕಯಿರಾ ಪರಸ್ಸೇಥಸ್ಸ ಆ ಹೋತಿ; ಕಯಿರಾಥ.

ಲಭಾ ಇಂಈನಂ ಥಂಥಾ ವಾ-.

ಲಭಸ್ಮಾ ಇಂಈಇಚ್ಚೇಸಂ ಥಂಥಾ ಹೋನ್ತಿ ವಾ; ಅಲತ್ಥಂ, ಅಲಭಿಂ; ಅಲತ್ಥ, ಅಲಭಿ.

ಗುರುಪುಬ್ಬಾ ರಸ್ಸಾ ರೇ ನ್ತೇನ್ತೀನಂ-.

ಗುರುಪುಬ್ಬಸ್ಮಾ ರಸ್ಸಾ ಪರೇಸಂ ನ್ತೇನ್ತೀನಂ ರೇ ವಾ ಹೋತಿ; ಗಚ್ಛರೇ, ಗಚ್ಛನ್ತಿ; ಗಚ್ಛರೇ, ಗಚ್ಛನ್ತೇ; ಗಮಿಸ್ಸರೇ, ಗಮಿಸ್ಸನ್ತಿ; ಗಮಿಸ್ಸರೇ, ಗಮಿಸ್ಸನ್ತೇ–-ಗುರುಪುಬ್ಬಾತಿ ಕಿಂ? ಪಚನ್ತಿ. ರಸ್ಸಾತಿ ಕಿಂ? ಹೋನ್ತಿ

ಏಯ್ಯೇಯ್ಯಾಸೇಯ್ಯನ್ತಂ ¶ ಟೇ-.

ಏಯ್ಯಾದೀನಂ ಟೇ ವಾ ಹೋತಿ; ಸೋ ಕರೇ, ಸೋ ಕರೇಯ್ಯ; ತ್ವಂ, ಕರೇ, ತ್ವಂ ಕರೇಯ್ಯಾಸಿ; ಅಹಂ ಕರೇ, ಅಹಂ ಕರೇಯ್ಯಂ.

ಓವಿಕರಣಸ್ಸು ಪರಚ್ಛಕ್ಕೇ-.

ಓವಿಕರಣಸ್ಸ ಉ ಹೋತಿ ಪರಚ್ಛಕ್ಕವಿಸಯೇ; ತನುತೇ.

ಪುಬ್ಬಚ್ಛಕ್ಕೇ ವಾ ಕ್ವಚಿ-.

ಓವಿಕರಣಸ್ಸ ಉ ಹೋತಿ ವಾ ಕ್ವಚಿ ಪುಬ್ಬಚ್ಛಕ್ಕೇ; ವನುತಿ, ವನೋತಿ.

ಏಯ್ಯಾಮಸ್ಸೇಮು ¶ ಚ-.

ಏಯ್ಯಾಮಸ್ಸೇಮು ವಾ ಹೋತಿ, ಉ ಚ; ಭವೇಮು, ಭವೇಯ್ಯಾಮು, ಭವೇಯ್ಯಾಮ.

ಇತಿ ಮೋಗ್ಗಲ್ಲಾನೇ ವ್ಯಾಕರಣೇ ವುತ್ತಿಯಂ ತ್ಯಾದಿಕಣ್ಡೋ ಛಟ್ಠೋ.

ಸಮತ್ತಾ ಚಾಯಂ ಮೋಗ್ಗಲ್ಲಾನವುತ್ತಿ ಛಹಿ ಭಾಣವಾರೇಹಿ.

ಯಸ್ಸ ರಞ್ಞೋ ಪಭಾವೇನ ಭಾವಿತತ್ತಸಮಾಕುಲಂ,

ಅನಾಕುಲಂ ದುಲದ್ಧೀಹಿ ಪಾಪಭಿಕ್ಖೂಹಿ ಸಬ್ಬಸೋ;

ಲಙ್ಕಾಯ ಮುನಿರಾಜಸ್ಸ ಸಾಸನಂ ಸಾಧು ಸಣ್ಠಿತಂ,

ಪುಣ್ಣವನ್ದಸಮಾಯೋಗಾ ವಾರಿಧೀಚ ವಿವದ್ಧತೇ;

ಪರಕ್ಕಮಭುಜೇ ತಸ್ಮಿಂ ಸದ್ಧಾಬುದ್ಧಿಗುಣೋದಿತೇ,

ಮನುವಂಸದ್ಧಜಾಕಾರೇ ಲಙ್ಕಾದೀಪಂ ಪಸಾಸತಿ;

ಮಾಗ್ಗಲ್ಲಾನೇನ ಥೇರೇನ ಧೀಮತಾ ಸುಚಿವುತ್ತಿನಂ,

ರಚಿತಂ ಯಂ ಸುವಿಞ್ಞೇಯ್ಯಮಸನ್ದಿದ್ಧಮನಾಕುಲಂ;

ಅಸೇಸವಿಸಯವ್ಯಾಪಿ ಜಿನವ್ಯಪ್ಪಥನಿಸ್ಸಯಂ,

ಸದ್ದಸತ್ಥಮನಾಯಾಸಸಾಧಿಯಂ ಬುದ್ಧಿವದ್ಧನಂ;

ತಸ್ಸ ವುತ್ತಿ ಸಮಾಸೇನ ವಿಪುಲತ್ಥಪ್ಪಕಾಸನೀ,

ರಚಿತಾ ಪುನ ತೇನೇವ ಸಾಸನುಜ್ಜೋತಕಾರಿನಾತಿ;