ಅಟ್ಠಕಥಾ > ವಿನಯಪಿಟಕ (ಅಟ್ಠಕಥಾ)

೧. ಚೂಳವಗ್ಗಸ್ಸ ¶ ¶ ¶ ಪಠಮೇ ಕಮ್ಮಕ್ಖನ್ಧಕೇ ತಾವ ಪಣ್ಡುಕಲೋಹಿತಕಾತಿ ಪಣ್ಡುಕೋ ಚೇವ ಲೋಹಿತಕೋ ಚಾತಿ ಛಬ್ಬಗ್ಗಿಯೇಸು ದ್ವೇ ಜನಾ; ತೇಸಂ ನಿಸ್ಸಿತಕಾಪಿ ಪಣ್ಡುಕಲೋಹಿತಕಾತ್ವೇವ ಪಞ್ಞಾಯನ್ತಿ. ಬಲವಾಬಲವಂ ಪಟಿಮನ್ತೇಥಾತಿ ಸುಟ್ಠುಬಲವಂ ಪಟಿವದಥ. ಅಲಮತ್ಥತರಾತಿ ಸಮತ್ಥತರಾ.

೪. ಅಸಮ್ಮುಖಾ ¶ ಕತನ್ತಿಆದೀಸು ಸಙ್ಘಧಮ್ಮವಿನಯಪುಗ್ಗಲಸಮ್ಮುಖಾನಂ ವಿನಾ ಕತಂ, ಚುದಿತಕಂ ಅಪ್ಪಟಿಪುಚ್ಛಿತ್ವಾ ಕತಂ, ತಸ್ಸೇವ ಅಪ್ಪಟಿಞ್ಞಾಯ ಕತಂ. ಅದೇಸನಾಗಾಮಿನಿಯಾತಿ ಪಾರಾಜಿಕಾಪತ್ತಿಯಾ ವಾ ಸಙ್ಘಾದಿಸೇಸಾಪತ್ತಿಯಾ ವಾ. ಏತ್ಥ ಪುರಿಮಕೇಸು ತೀಸು ತಿಕೇಸು ನವ ಪದಾ ಅಧಮ್ಮೇನಕತಂ ವಗ್ಗೇನಕತನ್ತಿ ಇಮೇಹಿ ಸದ್ಧಿಂ ಏಕೇಕಂ ಗಹೇತ್ವಾ ನವ ತಿಕಾ ವುತ್ತಾ. ಏವಂ ಸಬ್ಬೇಪಿ ದ್ವಾದಸ ತಿಕಾ ಹೋನ್ತಿ. ಪಟಿಪಕ್ಖವಸೇನ ಸುಕ್ಕಪಕ್ಖೇಸುಪಿ ಏತೇಯೇವ ದ್ವಾದಸ ತಿಕಾ ವುತ್ತಾ.

೬. ಅನನುಲೋಮಿಕೇಹಿ ¶ ಗಿಹಿಸಂಸಗ್ಗೇಹೀತಿ ಪಬ್ಬಜಿತಾನಂ ಅನನುಚ್ಛವಿಕೇಹಿ ಸಹಸೋಕಿತಾದೀಹಿ ಗಿಹಿಸಂಸಗ್ಗೇಹಿ.

ತಿಣ್ಣಂ ¶ , ಭಿಕ್ಖವೇ, ಭಿಕ್ಖೂನನ್ತಿಆದಿ ಏಕೇಕೇನಾಪಿ ಅಙ್ಗೇನ ತಜ್ಜನೀಯಕಮ್ಮಂ ಕಾತುಂ ವಟ್ಟತೀತಿ ದಸ್ಸನತ್ಥಂ ವುತ್ತಂ. ತಜ್ಜನೀಯಸ್ಸ ಹಿ ವಿಸೇಸೇನ ಭಣ್ಡನಕಾರಕತ್ತಂ ಅಙ್ಗಂ, ನಿಯಸ್ಸಸ್ಸ ಅಭಿಣ್ಹಾಪತ್ತಿಕತ್ತಂ, ಪಬ್ಬಾಜನೀಯಸ್ಸ ಕುಲದೂಸಕತ್ತಂ ವುತ್ತಂ. ಇಮೇಸು ಪನ ತೀಸು ಅಙ್ಗೇಸು ಯೇನ ಕೇನಚಿ ಸಬ್ಬಾನಿಪಿ ಕಾತುಂ ವಟ್ಟತಿ. ಯದಿ ಏವಂ ಯಂ ಚಮ್ಪೇಯ್ಯಕ್ಖನ್ಧಕೇ ವುತ್ತಂ – ‘‘ತಜ್ಜನೀಯಕಮ್ಮಾರಹಸ್ಸ ನಿಯಸ್ಸಕಮ್ಮಂ ಕರೋತಿ…ಪೇ… ಉಪಸಮ್ಪದಾರಹಂ ಅಬ್ಭೇತಿ; ಏವಂ ಖೋ ಉಪಾಲಿ ಅಧಮ್ಮಕಮ್ಮಂ ಹೋತಿ ಅವಿನಯಕಮ್ಮಂ, ಏವಞ್ಚ ಪನ ಸಙ್ಘೋ ಸಾತಿಸಾರೋ ಹೋತೀ’’ತಿ ಇದಂ ವಿರುಜ್ಝತೀತಿ. ಇದಞ್ಚ ನ ವಿರುಜ್ಝತಿ. ಕಸ್ಮಾ? ವಚನತ್ಥನಾನತ್ತತೋ, ‘‘ತಜ್ಜನೀಯಕಮ್ಮಾರಹಸ್ಸಾ’’ತಿ ಇಮಸ್ಸ ಹಿ ವಚನಸ್ಸ ಕಮ್ಮಸನ್ನಿಟ್ಠಾನಂ ಅತ್ಥೋ. ‘‘ತಿಣ್ಣಂ, ಭಿಕ್ಖವೇ’’ತಿಆದಿವಚನಸ್ಸ ಅಙ್ಗಸಮ್ಭವೋ, ತಸ್ಮಾ ಯದಾ ಸಙ್ಘೇನ ಸನ್ನಿಪತಿತ್ವಾ ‘‘ಇದಂ ನಾಮ ಇಮಸ್ಸ ಭಿಕ್ಖುನೋ ಕಮ್ಮಂ ಕರೋಮಾ’’ತಿ ಸನ್ನಿಟ್ಠಾನಂ ಕತಂ ಹೋತಿ, ತದಾ ಕಮ್ಮಾರಹೋ ನಾಮ ಹೋತಿ. ತಸ್ಸ ಇಮಿನಾ ಲಕ್ಖಣೇನ ತಜ್ಜನೀಯಾದಿಕಮ್ಮಾರಹಸ್ಸ ನಿಯಸ್ಸಕಮ್ಮಾದಿಕರಣಂ ¶ ಅಧಮ್ಮಕಮ್ಮಞ್ಚೇವ ಅವಿನಯಕಮ್ಮಞ್ಚಾತಿ ವೇದಿತಬ್ಬಂ. ಯಸ್ಸ ಪನ ಭಣ್ಡನಕಾರಕಾದೀಸು ಅಙ್ಗೇಸು ಅಞ್ಞತರಂ ಅಙ್ಗಂ ಅತ್ಥಿ, ತಸ್ಸ ಆಕಙ್ಖಮಾನೋ ಸಙ್ಘೋ ಯಥಾನುಞ್ಞಾತೇಸು ಅಙ್ಗೇಸು ಚ ಕಮ್ಮೇಸು ಚ ಯೇನ ಕೇನಚಿ ಅಙ್ಗೇನ ಯಂಕಿಞ್ಚಿ ಕಮ್ಮಂ ವವತ್ಥಪೇತ್ವಾ ತಂ ಭಿಕ್ಖುಂ ಕಮ್ಮಾರಹಂ ಕತ್ವಾ ಕಮ್ಮಂ ಕರೇಯ್ಯ. ಅಯಮೇತ್ಥ ವಿನಿಚ್ಛಯೋ. ಏವಂ ಪುಬ್ಬೇನಾಪರಂ ಸಮೇತಿ.

ತತ್ಥ ಕಿಞ್ಚಾಪಿ ತಜ್ಜನೀಯಕಮ್ಮೇ ಭಣ್ಡನಕಾರಕವಸೇನ ಕಮ್ಮವಾಚಾ ವುತ್ತಾ, ಅಥ ಖೋ ಬಾಲಸ್ಸ ಅಬ್ಯತ್ತಸ್ಸ ಆಪತ್ತಿಬಹುಲಸ್ಸ ತಜ್ಜನೀಯಕಮ್ಮಂ ಕರೋನ್ತೇನ ಬಾಲಅಬ್ಯತ್ತವಸೇನೇವ ಕಮ್ಮವಾಚಾ ಕಾತಬ್ಬಾ ¶ . ಏವಞ್ಹಿ ಭೂತೇನ ವತ್ಥುನಾ ಕತಂ ಕಮ್ಮಂ ಹೋತಿ, ನ ಚ ಅಞ್ಞಸ್ಸ ಕಮ್ಮಸ್ಸ ವತ್ಥುನಾ. ಕಸ್ಮಾ? ಯಸ್ಮಾ ಇದಮ್ಪಿ ಅನುಞ್ಞಾತನ್ತಿ. ಏಸ ನಯೋ ಸಬ್ಬತ್ಥ. ಅಟ್ಠಾರಸ ಸಮ್ಮಾವತ್ತನವತ್ಥೂನಿ ಪಾರಿವಾಸಿಕಕ್ಖನ್ಧಕೇ ವಣ್ಣಯಿಸ್ಸಾಮ.

ಅಧಮ್ಮಕಮ್ಮದ್ವಾದಸಕಕಥಾ ನಿಟ್ಠಿತಾ.

ನಪ್ಪಟಿಪ್ಪಸ್ಸಮ್ಭೇತಬ್ಬಅಟ್ಠಾರಸಕಾದಿಕಥಾ

೮. ಲೋಮಂ ¶ ಪಾತೇನ್ತೀತಿ ಪನ್ನಲೋಮಾ ಹೋನ್ತಿ; ಭಿಕ್ಖೂ ಅನುವತ್ತನ್ತೀತಿ ಅತ್ಥೋ. ನೇತ್ಥಾರಂ ವತ್ತನ್ತೀತಿ ನಿತ್ಥರನ್ತಾನಂ ಏತನ್ತಿ ನೇತ್ಥಾರಂ; ಯೇನ ಸಕ್ಕಾ ನಿಸ್ಸಾರಣಾ ನಿತ್ಥರಿತುಂ, ತಂ ಅಟ್ಠಾರಸವಿಧಂ ಸಮ್ಮಾವತ್ತನಂ ವತ್ತನ್ತೀತಿ ಅತ್ಥೋ. ಕಿತ್ತಕಂ ಕಾಲಂ ವತ್ತಂ ಪೂರೇತಬ್ಬನ್ತಿ? ದಸ ವಾ ಪಞ್ಚ ವಾ ದಿವಸಾನಿ. ಇಮಸ್ಮಿಞ್ಹಿ ಕಮ್ಮಕ್ಖನ್ಧಕೇ ಏತ್ತಕೇನ ವತ್ತಂ ಪೂರಿತಮೇವ ಹೋತಿ.

ನಪ್ಪಟಿಪ್ಪಸ್ಸಮ್ಭೇತಬ್ಬಅಟ್ಠಾರಸಕಾದಿಕಥಾ ನಿಟ್ಠಿತಾ.

೧೧. ಸೇಯ್ಯಸಕವತ್ಥುಸ್ಮಿಂ – ಅಪಿಸ್ಸು ಭಿಕ್ಖೂ ಪಕತಾತಿ ಅಪಿಸ್ಸು ಭಿಕ್ಖೂ ನಿಚ್ಚಂ ಬ್ಯಾವಟಾ ಹೋನ್ತಿ. ಸೇಸಂ ತಜ್ಜನೀಯೇ ವುತ್ತಸದಿಸಮೇವ.

೨೧. ಅಸ್ಸಜಿಪುನಬ್ಬಸುಕವತ್ಥು ಸಙ್ಘಾದಿಸೇಸವಣ್ಣನಾಯಂ ವುತ್ತಂ.

೨೭. ಕಾಯಿಕೇನ ದವೇನಾತಿಆದೀಸು ಪನೇತ್ಥ ಕಾಯಿಕೋ ದವೋ ನಾಮ ಕಾಯಕೀಳಾ ವುಚ್ಚತಿ. ಸೇಸಪದದ್ವಯೇಪಿ ಏಸೇವ ನಯೋ. ಕಾಯಿಕೋ ಅನಾಚಾರೋ ನಾಮ ಕಾಯದ್ವಾರೇ ಪಞ್ಞತ್ತಸಿಕ್ಖಾಪದವೀತಿಕ್ಕಮೋ ವುಚ್ಚತಿ ¶ . ಸೇಸದ್ವಯೇಪಿ ಏಸೇವ ನಯೋ. ಕಾಯಿಕಂ ಉಪಘಾತಿಕಂ ನಾಮ ಕಾಯದ್ವಾರೇ ಪಞ್ಞತ್ತಸಿಕ್ಖಾಪದಸ್ಸ ಅಸಿಕ್ಖನಭಾವೇನ ಉಪಹನನಂ ವುಚ್ಚತಿ; ನಾಸನಂ ವಿನಾಸನನ್ತಿ ಅತ್ಥೋ. ಸೇಸದ್ವಯೇಪಿ ¶ ಏಸೇವ ನಯೋ. ಕಾಯಿಕೋ ಮಿಚ್ಛಾಜೀವೋ ನಾಮ ಪಟಿಕ್ಖಿತ್ತವೇಜ್ಜಕಮ್ಮಾದಿವಸೇನ ತೇಲಪಚನಅರಿಟ್ಠಪಚನಾದೀನಿ. ವಾಚಸಿಕೋ ಮಿಚ್ಛಾಜೀವೋ ನಾಮ ಗಿಹೀನಂ ಸಾಸನಸಮ್ಪಟಿಚ್ಛನಾರೋಚನಾದೀನಿ. ಕಾಯಿಕವಾಚಸಿಕೋ ನಾಮ ತದುಭಯಂ. ಸೇಸಂ ತಜ್ಜನೀಯೇ ವುತ್ತನಯಮೇವ.

೩೩. ಸುಧಮ್ಮವತ್ಥುಸ್ಮಿಂ ಪನ – ಅನಪಲೋಕೇತ್ವಾತಿ ನ ಆಪುಚ್ಛಿತ್ವಾ. ಏತದವೋಚಾತಿ ಕಿಂ ತೇ ಗಹಪತಿ ಥೇರಾನಂ ಪಟಿಯತ್ತನ್ತಿ ಸಬ್ಬಂ ವಿವರಾಪೇತ್ವಾ ದಿಸ್ವಾ ಏತಂ ಅವೋಚ. ಏಕಾ ಚ ಖೋ ಇಧ ನತ್ಥಿ ಯದಿದಂ ತಿಲಸಂಗುಳಿಕಾತಿ ಯಾ ಅಯಂ ತಿಲಸಕ್ಖಲಿಕಾ ನಾಮ ವುಚ್ಚತಿ, ಸಾ ನತ್ಥೀತಿ ಅತ್ಥೋ. ತಸ್ಸ ಕಿರ ಗಹಪತಿನೋ ¶ ವಂಸೇ ಆದಿಮ್ಹಿ ಏಕೋ ಪೂವಿಯೋ ಅಹೋಸಿ. ತೇನ ನಂ ಥೇರೋ ಜಾತಿಯಾ ಖುಂಸೇತುಕಾಮೋ ಏವಮಾಹ. ಯದೇವ ಕಿಞ್ಚೀತಿ ಏವಂ ಬಹುಂ ಬುದ್ಧವಚನಂ ರತನಂ ಪಹಾಯ ಕಿಞ್ಚಿದೇವ ತಿಲಸಂಗುಳಿಕಾವಚನಂ ಭಾಸಿತಂ. ಕುಕ್ಕುಟಪೋತಕಉದಾಹರಣೇನ ಇದಂ ದಸ್ಸೇತಿ ‘‘ಯಥಾ ಸೋ ನೇವ ಕಾಕವಸ್ಸಿತಂ ನ ಕುಕ್ಕುಟವಸ್ಸಿತಂ ಅಕಾಸಿ, ಏವಂ ತಯಾಪಿ ನೇವ ಭಿಕ್ಖುವಚನಂ ನ ಗಿಹಿವಚನಂ ವುತ್ತ’’ನ್ತಿ.

೩೭. ಅಸಮ್ಮುಖಾ ಕತನ್ತಿಆದಯೋ ತಿಕಾ ವುತ್ತಪ್ಪಕಾರಾ ಏವ.

೩೯. ಅಙ್ಗಸಮನ್ನಾಗಮೋ ಪುರಿಮೇಹಿ ಅಸದಿಸೋ. ತತ್ಥ ಯಥಾ ಲಾಭಂ ನ ಲಭನ್ತಿ; ಏವಂ ಪರಿಸಕ್ಕನ್ತೋ ಪರಕ್ಕಮನ್ತೋ ಅಲಾಭಾಯ ಪರಿಸಕ್ಕತಿ ನಾಮ. ಏಸ ನಯೋ ಅನತ್ಥಾದೀಸು. ತತ್ಥ ಅನತ್ಥೋತಿ ಅತ್ಥಭಙ್ಗೋ. ಅನಾವಾಸೋತಿ ತಸ್ಮಿಂ ಠಾನೇ ಅವಸನಂ. ಗಿಹೀನಂ ಬುದ್ಧಸ್ಸ ಅವಣ್ಣನ್ತಿ ಗಿಹೀನಂ ಸನ್ತಿಕೇ ಬುದ್ಧಸ್ಸ ಅವಣ್ಣಂ ಭಾಸತಿ. ಧಮ್ಮಿಕಂ ಪಟಿಸ್ಸವಂ ನ ಸಚ್ಚಾಪೇತೀತಿ ಯಥಾ ಸಚ್ಚೋ ಹೋತಿ, ಏವಂ ¶ ನ ಕರೋತಿ; ವಸ್ಸಾವಾಸಂ ಪಟಿಸ್ಸುಣಿತ್ವಾ ನ ಗಚ್ಛತಿ, ಅಞ್ಞಂ ವಾ ಏವರೂಪಂ ಕರೋತಿ. ಪಞ್ಚನ್ನಂ ಭಿಕ್ಖವೇತಿಆದಿ ಏಕಙ್ಗೇನಪಿ ಕಮ್ಮಾರಹಭಾವದಸ್ಸನತ್ಥಂ ವುತ್ತಂ. ಸೇಸಮೇತ್ಥ ಉತ್ತಾನತ್ಥಞ್ಚೇವ, ತಜ್ಜನೀಯೇ ಚ ವುತ್ತನಯಮೇವ.

ಅಧಮ್ಮಕಮ್ಮಾದಿದ್ವಾದಸಕಕಥಾ ನಿಟ್ಠಿತಾ.

ಆಪತ್ತಿಯಾ ಅದಸ್ಸನೇ ಉಕ್ಖೇಪನೀಯಕಮ್ಮಕಥಾ

೪೬. ಛನ್ನವತ್ಥುಸ್ಮಿಂ ¶ – ಆವಾಸಪರಮ್ಪರಞ್ಚ ಭಿಕ್ಖವೇ ಸಂಸಥಾತಿ ಸಬ್ಬಾವಾಸೇಸು ಆರೋಚೇಥ.

೫೦. ಭಣ್ಡನಕಾರಕೋತಿಆದೀಸು ಭಣ್ಡನಾದಿಪಚ್ಚಯಾ ಆಪನ್ನಂ ಆಪತ್ತಿಂ ರೋಪೇತ್ವಾ ತಸ್ಸಾ ಅದಸ್ಸನೇಯೇವ ಕಮ್ಮಂ ಕಾತಬ್ಬಂ. ತಿಕಾ ವುತ್ತಪ್ಪಕಾರಾ ಏವ.

೫೧. ಸಮ್ಮಾವತ್ತನಾಯಂ ಪನೇತ್ಥ ತೇಚತ್ತಾಲೀಸ ವತ್ತಾನಿ. ತತ್ಥ ನ ಅನುದ್ಧಂಸೇತಬ್ಬೋತಿ ನ ಚೋದೇತಬ್ಬೋ. ನ ಭಿಕ್ಖು ಭಿಕ್ಖೂಹೀತಿ ಅಞ್ಞೋ ಭಿಕ್ಖು ಅಞ್ಞೇಹಿ ಭಿಕ್ಖೂಹಿ ನ ಭಿನ್ದಿತಬ್ಬೋ. ನ ಗಿಹಿದ್ಧಜೋತಿ ಓದಾತವತ್ಥಾನಿ ಅಚ್ಛಿನ್ನದಸಪುಪ್ಫದಸಾನಿ ಚ ನ ಧಾರೇತಬ್ಬಾನಿ. ನ ತಿತ್ಥಿಯದ್ಧಜೋತಿ ಕುಸಚೀರಾದೀನಿ ನ ಧಾರೇತಬ್ಬಾನಿ. ನ ಆಸಾದೇತಬ್ಬೋತಿ ನ ಅಪಸಾದೇತಬ್ಬೋ. ಅನ್ತೋ ವಾ ಬಹಿ ವಾತಿ ವಿಹಾರಸ್ಸ ಅನ್ತೋ ವಾ ಬಹಿ ವಾ. ನ ತಿತ್ಥಿಯಾದಿಪದತ್ತಯಂ ಉತ್ತಾನಮೇವ ¶ . ಸೇಸಂ ಸಬ್ಬಂ ಪಾರಿವಾಸಿಕಕ್ಖನ್ಧಕೇ ವಣ್ಣಯಿಸ್ಸಾಮ. ಸೇಸಂ ತಜ್ಜನೀಯೇ ವುತ್ತನಯಮೇವ. ಆಪತ್ತಿಯಾ ಅಪ್ಪಟಿಕಮ್ಮೇ ಉಕ್ಖೇಪನೀಯಕಮ್ಮಂ ಇಮಿನಾ ಸದಿಸಮೇವ.

೬೫. ಅರಿಟ್ಠವತ್ಥು ಖುದ್ದಕವಣ್ಣನಾಯಂ ವುತ್ತಂ. ‘‘ಭಣ್ಡನಕಾರಕೋ’’ತಿಆದೀಸು ಯಂ ದಿಟ್ಠಿಂ ನಿಸ್ಸಾಯ ಭಣ್ಡನಾದೀನಿ ಕರೋತಿ, ತಸ್ಸಾ ಅಪ್ಪಟಿನಿಸ್ಸಗ್ಗೇಯೇವ ಕಮ್ಮಂ ಕಾತಬ್ಬಂ. ಸೇಸಂ ತಜ್ಜನೀಯೇ ವುತ್ತನಯಮೇವ. ಸಮ್ಮಾವತ್ತನಾಯಮ್ಪಿ ಹಿ ಇಧ ತೇಚತ್ತಾಲೀಸಂಯೇವ ವತ್ತಾನೀತಿ.

ಆಪತ್ತಿಯಾ ಅದಸ್ಸನೇ ಉಕ್ಖೇಪನೀಯಕಮ್ಮಕಥಾ ನಿಟ್ಠಿತಾ.

೭೫. ಪಾರಿವಾಸಿಕಕ್ಖನ್ಧಕೇ ¶ ¶ – ಪಾರಿವಾಸಿಕಾತಿ ಪರಿವಾಸಂ ಪರಿವಸನ್ತಾ. ತತ್ಥ ಚತುಬ್ಬಿಧೋ ಪರಿವಾಸೋ – ಅಪ್ಪಟಿಚ್ಛನ್ನಪರಿವಾಸೋ, ಪಟಿಚ್ಛನ್ನಪರಿವಾಸೋ, ಸುದ್ಧನ್ತಪರಿವಾಸೋ, ಸಮೋಧಾನಪರಿವಾಸೋತಿ. ತೇಸು ‘‘ಯೋ, ಭಿಕ್ಖವೇ, ಅಞ್ಞೋಪಿ ಅಞ್ಞತಿತ್ಥಿಯಪುಬ್ಬೋ ಇಮಸ್ಮಿಂ ಧಮ್ಮವಿನಯೇ ಆಕಙ್ಖತಿ ಪಬ್ಬಜ್ಜಂ, ಆಕಙ್ಖತಿ ಉಪಸಮ್ಪದಂ, ತಸ್ಸ ಚತ್ತಾರೋ ಮಾಸೇ ಪರಿವಾಸೋ ದಾತಬ್ಬೋ’’ತಿ (ಮಹಾವ. ೮೬) ಏವಂ ಮಹಾಖನ್ಧಕೇ ವುತ್ತೋ ತಿತ್ಥಿಯಪರಿವಾಸೋ ಅಪ್ಪಟಿಚ್ಛನ್ನಪರಿವಾಸೋ ನಾಮ. ತತ್ಥ ಯಂ ವತ್ತಬ್ಬಂ ತಂ ವುತ್ತಮೇವ. ಅಯಂ ¶ ಪನ ಇಧ ಅನಧಿಪ್ಪೇತೋ. ಸೇಸಾ ತಯೋ ಯೇನ ಸಙ್ಘಾದಿಸೇಸಾಪತ್ತಿ ಆಪನ್ನಾ ಚೇವ ಹೋತಿ ಪಟಿಚ್ಛಾದಿತಾ ಚ, ತಸ್ಸ ದಾತಬ್ಬಾ. ತೇಸು ಯಂ ವತ್ತಬ್ಬಂ ತಂ ಸಮುಚ್ಚಯಕ್ಖನ್ಧಕೇ ವಕ್ಖಾಮ. ಏತೇ ಪನ ಇಧ ಅಧಿಪ್ಪೇತಾ. ತಸ್ಮಾ ಏತೇಸು ಯಂಕಿಞ್ಚಿ ಪರಿವಾಸಂ ಪರಿವಸನ್ತಾ ‘‘ಪಾರಿವಾಸಿಕಾ’’ತಿ ವೇದಿತಬ್ಬಾ.

ಪಕತತ್ತಾನಂ ಭಿಕ್ಖೂನನ್ತಿ ಠಪೇತ್ವಾ ನವಕತರಂ ಪಾರಿವಾಸಿಕಂ ಅವಸೇಸಾನಂ ಅನ್ತಮಸೋ ಮೂಲಾಯಪಟಿಕಸ್ಸನಾರಹಾದೀನಮ್ಪಿ. ಅಭಿವಾದನಪಚ್ಚುಟ್ಠಾನನ್ತಿ ಯಂ ತೇ ಅಭಿವಾದನಾದಿಂ ಕರೋನ್ತಿ, ತಂ ಸಾದಿಯನ್ತಿ, ಸಮ್ಪಟಿಚ್ಛನ್ತಿ; ನ ಪಟಿಕ್ಖಿಪನ್ತೀತಿ ಅತ್ಥೋ. ತತ್ಥ ಸಾಮೀಚಿಕಮ್ಮನ್ತಿ ಠಪೇತ್ವಾ ಅಭಿವಾದನಾದೀನಿ ಅಞ್ಞಸ್ಸ ಅನುಚ್ಛವಿಕಸ್ಸ ಬೀಜನವಾತದಾನಾದಿನೋ ಆಭಿಸಮಾಚಾರಿಕಸ್ಸೇತಂ ಅಧಿವಚನಂ. ಆಸನಾಭಿಹಾರನ್ತಿ ಆಸನಸ್ಸ ಅಭಿಹರಣಂ, ಆಸನಂ ಗಹೇತ್ವಾ ಅಭಿಗಮನಂ ಪಞ್ಞಾಪನಮೇವ ವಾ. ಸೇಯ್ಯಾಭಿಹಾರೇಪಿ ಏಸೇವ ನಯೋ. ಪಾದೋದಕನ್ತಿ ಪಾದಧೋವನಉದಕಂ. ಪಾದಪೀಠನ್ತಿ ಧೋತಪಾದಟ್ಠಪನಕಂ. ಪಾದಕಥಲಿಕನ್ತಿ ಅಧೋತಪಾದಟ್ಠಪನಕಂ ಪಾದಘಂಸನಂ ವಾ. ಆಪತ್ತಿ ದುಕ್ಕಟಸ್ಸಾತಿ ಸದ್ಧಿವಿಹಾರಿಕಾನಮ್ಪಿ ಸಾದಿಯನ್ತಸ್ಸ ದುಕ್ಕಟಮೇವ, ತಸ್ಮಾ ತೇ ವತ್ತಬ್ಬಾ – ‘‘ಅಹಂ ವಿನಯಕಮ್ಮಂ ಕರೋಮಿ, ಮಯ್ಹಂ ವತ್ತಂ ಮಾ ಕರೋಥ, ಮಾ ಮಂ ಗಾಮಪ್ಪವೇಸನಂ ಆಪುಚ್ಛಥಾ’’ತಿ. ಸಚೇ ಸದ್ಧಾಪಬ್ಬಜಿತಾ ಕುಲಪುತ್ತಾ ‘‘ತುಮ್ಹೇ, ಭನ್ತೇ, ತುಮ್ಹಾಕಂ ¶ ವಿನಯಕಮ್ಮಂ ಕರೋಥಾ’’ತಿ ವತ್ವಾ ವತ್ತಂ ಕರೋನ್ತಿ, ಗಾಮಪ್ಪವೇಸನಮ್ಪಿ ಆಪುಚ್ಛನ್ತಿಯೇವ, ವಾರಿತಕಾಲತೋ ಪಟ್ಠಾಯ ಅನಾಪತ್ತಿ. ಮಿಥು ಯಥಾವುಡ್ಢನ್ತಿ ಪಾರಿವಾಸಿಕಭಿಕ್ಖೂನಂ ಅಞ್ಞಮಞ್ಞಂ ಯೋ ಯೋ ವುಡ್ಢೋ ತೇನ ತೇನ ನವಕತರಸ್ಸ ಸಾದಿತುಂ.

ಪಞ್ಚ ¶ ಯಥಾವುಡ್ಢನ್ತಿ ಪಕತತ್ತೇಹಿಪಿ ಸದ್ಧಿಂ ವುಡ್ಢಪಟಿಪಾಟಿಯಾ ಏವ. ತಸ್ಮಾ ಪಾತಿಮೋಕ್ಖೇ ಉದ್ದಿಸ್ಸಮಾನೇ ಹತ್ಥಪಾಸೇ ನಿಸೀದಿತುಂ ವಟ್ಟತಿ. ಮಹಾಪಚ್ಚರಿಯಂ ಪನ ‘‘ಪಾಳಿಯಾ ಅನಿಸೀದಿತ್ವಾ ಪಾಳಿಂ ವಿಹಾಯ ಹತ್ಥಪಾಸಂ ಅಮುಞ್ಚನ್ತೇನ ನಿಸೀದಿತಬ್ಬ’’ನ್ತಿ ವುತ್ತಂ. ಪಾರಿಸುದ್ಧಿಉಪೋಸಥೇ ಕರೀಯಮಾನೇ ಸಙ್ಘನವಕಟ್ಠಾನೇ ನಿಸೀದಿತ್ವಾ ತತ್ಥೇವ ¶ ನಿಸಿನ್ನೇನ ಅತ್ತನೋ ಪಾಳಿಯಾ ಪಾರಿಸುದ್ಧಿಉಪೋಸಥೋ ಕಾತಬ್ಬೋ. ಪವಾರಣಾಯಪಿ ಸಙ್ಘನವಕಟ್ಠಾನೇ ನಿಸೀದಿತ್ವಾ ತತ್ಥೇವ ನಿಸಿನ್ನೇನ ಅತ್ತನೋ ಪಾಳಿಯಾ ಪವಾರೇತಬ್ಬಂ. ಸಙ್ಘೇನ ಘಣ್ಟಿಂ ಪಹರಿತ್ವಾ ಭಾಜೀಯಮಾನಂ ವಸ್ಸಿಕಸಾಟಿಕಮ್ಪಿ ಅತ್ತನೋ ಪತ್ತಟ್ಠಾನೇ ಗಹೇತುಂ ವಟ್ಟತಿ.

ಓಣೋಜನನ್ತಿ ವಿಸ್ಸಜ್ಜನಂ ವುಚ್ಚತಿ. ಸಚೇ ಹಿ ಪಾರಿವಾಸಿಕಸ್ಸ ದ್ವೇ ತೀಣಿ ಉದ್ದೇಸಭತ್ತಾದೀನಿ ಪಾಪುಣನ್ತಿ, ಅಞ್ಞಾ ಚಸ್ಸ ಪುಗ್ಗಲಿಕಭತ್ತಪಚ್ಚಾಸಾ ಹೋತಿ, ತಾನಿ ಪಟಿಪಾಟಿಯಾ ಗಹೇತ್ವಾ ‘‘ಭನ್ತೇ, ಹೇಟ್ಠಾ ಗಾಹೇಥ, ಅಜ್ಜ ಮಯ್ಹಂ ಭತ್ತಪಚ್ಚಾಸಾ ಅತ್ಥಿ, ಸ್ವೇ ಗಣ್ಹಿಸ್ಸಾಮೀ’’ತಿ ವತ್ವಾ ವಿಸ್ಸಜ್ಜೇತಬ್ಬಾನಿ. ಏವಂ ತಾನಿ ಪುನದಿವಸೇಸು ಗಣ್ಹಿತುಂ ಲಭತಿ. ಪುನದಿವಸೇ ಸಬ್ಬಪಠಮಂ ಏತಸ್ಸ ದಾತಬ್ಬನ್ತಿ ಕುರುನ್ದಿಯಂ ವುತ್ತಂ. ಯದಿ ಪನ ನ ಗಣ್ಹಾತಿ ನ ವಿಸ್ಸಜ್ಜೇತಿ, ಪುನದಿವಸೇ ನ ಲಭತಿ, ಇದಂ ಓಣೋಜನಂ ನಾಮ ಪಾರಿವಾಸಿಕಸ್ಸೇವ ಓದಿಸ್ಸ ಅನುಞ್ಞಾತಂ. ಕಸ್ಮಾ? ತಸ್ಸ ಹಿ ಸಙ್ಘನವಕಟ್ಠಾನೇ ನಿಸಿನ್ನಸ್ಸ ಭತ್ತಗ್ಗೇ ಯಾಗುಖಜ್ಜಕಾದೀನಿ ಪಾಪುಣನ್ತಿ ವಾ ನ ವಾ, ತಸ್ಮಾ ಸೋ ‘‘ಭಿಕ್ಖಾಹಾರೇನ ಮಾ ಕಿಲಮಿತ್ಥಾ’’ತಿ ಇದಮಸ್ಸ ಸಙ್ಗಹಕರಣತ್ಥಾಯ ಓದಿಸ್ಸ ಅನುಞ್ಞಾತಂ.

ಭತ್ತನ್ತಿ ಆಗತಾಗತೇಹಿ ವುಡ್ಢಪಟಿಪಾಟಿಯಾ ಗಹೇತ್ವಾ ಗನ್ತಬ್ಬಂ ವಿಹಾರೇ ಸಙ್ಘಸ್ಸ ಚತುಸ್ಸಾಲಭತ್ತಂ, ಏತಂ ಯಥಾವುಡ್ಢಂ ಲಭತಿ. ಪಾಳಿಯಾ ಪನ ಗನ್ತುಂ ವಾ ಠಾತುಂ ವಾ ನ ಲಭತಿ, ತಸ್ಮಾ ಪಾಳಿತೋ ಓಸಕ್ಕಿತ್ವಾ ಹತ್ಥಪಾಸೇ ಠಿತೇನ ಹತ್ಥಂ ಪಸಾರೇತ್ವಾ ಯಥಾ ಸೇನೋ ನಿಪತಿತ್ವಾ ಗಣ್ಹಾತಿ, ಏವಂ ಗಣ್ಹಿತಬ್ಬಂ. ಆರಾಮಿಕಸಮಣುದ್ದೇಸೇಹಿ ಆಹರಾಪೇತುಂ ನ ಲಭತಿ. ಸಚೇ ಸಯಮೇವ ಆಹರನ್ತಿ, ವಟ್ಟತಿ. ರಞ್ಞೋ ಮಹಾಪೇಳಭತ್ತೇಪಿ ಏಸೇವ ನಯೋ. ಚತುಸ್ಸಾಲಭತ್ತೇ ಪನ ಸಚೇ ಓಣೋಜನಂ ಕತ್ತುಕಾಮೋ ಹೋತಿ, ಅತ್ತನೋ ಅತ್ಥಾಯ ಉಕ್ಖಿತ್ತೇ ಪಿಣ್ಡೇ ‘‘ಅಜ್ಜ ಮೇ ಭತ್ತಂ ಅತ್ಥಿ, ಸ್ವೇ ಗಣ್ಹಿಸ್ಸಾಮೀ’’ತಿ ವತ್ತಬ್ಬಂ. ಪುನದಿವಸೇ ದ್ವೇ ಪಿಣ್ಡೇ ಲಭತೀತಿ ಮಹಾಪಚ್ಚರಿಯಂ ವುತ್ತಂ. ಉದ್ದೇಸಭತ್ತಾದೀನಿಪಿ ಪಾಳಿತೋ ಓಸಕ್ಕಿತ್ವಾವ ¶ ಗಹೇತಬ್ಬಾನಿ. ಯತ್ಥ ಪನ ನಿಸೀದಾಪೇತ್ವಾ ಪರಿವಿಸನ್ತಿ, ತತ್ಥ ಸಾಮಣೇರಾನಂ ಜೇಟ್ಠಕೇನ ಭಿಕ್ಖೂನಂ ಸಙ್ಘನವಕೇನ ಹುತ್ವಾ ನಿಸೀದಿತಬ್ಬಂ.

೭೬. ಇದಾನಿ ¶ ¶ ಯಾ ಅಯಂ ಸಮ್ಮಾವತ್ತನಾ ವುತ್ತಾ, ತತ್ಥ ನ ಉಪಸಮ್ಪಾದೇತಬ್ಬನ್ತಿ ಉಪಜ್ಝಾಯೇನ ಹುತ್ವಾ ನ ಉಪಸಮ್ಪಾದೇತಬ್ಬಂ; ವತ್ತಂ ನಿಕ್ಖಿಪಿತ್ವಾ ಪನ ಉಪಸಮ್ಪಾದೇತುಂ ವಟ್ಟತಿ. ಆಚರಿಯೇನ ಹುತ್ವಾಪಿ ಕಮ್ಮವಾಚಾ ನ ಸಾವೇತಬ್ಬಾ, ಅಞ್ಞಸ್ಮಿಂ ಅಸತಿ ವತ್ತಂ ನಿಕ್ಖಿಪಿತ್ವಾ ಸಾವೇತುಂ ವಟ್ಟತಿ. ನ ನಿಸ್ಸಯೋತಿ ಆಗನ್ತುಕಾನಂ ನಿಸ್ಸಯೋ ನ ದಾತಬ್ಬೋ. ಯೇಹಿಪಿ ಪಕತಿಯಾವ ನಿಸ್ಸಯೋ ಗಹಿತೋ, ತೇ ವತ್ತಬ್ಬಾ – ‘‘ಅಹಂ ವಿನಯಕಮ್ಮಂ ಕರೋಮಿ, ಅಸುಕತ್ಥೇರಸ್ಸ ನಾಮ ಸನ್ತಿಕೇ ನಿಸ್ಸಯಂ ಗಣ್ಹಥ, ಮಯ್ಹಂ ವತ್ತಂ ಮಾ ಕರೋಥ, ಮಾ ಮಂ ಗಾಮಪ್ಪವೇಸನಂ ಆಪುಚ್ಛಥಾ’’ತಿ. ಸಚೇ ಏವಂ ವುತ್ತೇಪಿ ಕರೋನ್ತಿಯೇವ, ವಾರಿತಕಾಲತೋ ಪಟ್ಠಾಯ ಕರೋನ್ತೇಸುಪಿ ಅನಾಪತ್ತಿ.

ನ ಸಾಮಣೇರೋತಿ ಅಞ್ಞೋ ಸಾಮಣೇರೋ ನ ಗಹೇತಬ್ಬೋ. ಉಪಜ್ಝಂ ದತ್ವಾ ಗಹಿತಸಾಮಣೇರಾಪಿ ವತ್ತಬ್ಬಾ – ‘‘ಅಹಂ ವಿನಯಕಮ್ಮಂ ಕರೋಮಿ, ಮಯ್ಹಂ ವತ್ತಂ ಮಾ ಕರೋಥ, ಮಾ ಮಂ ಗಾಮಪ್ಪವೇಸನಂ ಆಪುಚ್ಛಥಾ’’ತಿ. ಸಚೇ ಏವಂ ವುತ್ತೇಪಿ ಕರೋನ್ತಿಯೇವ, ವಾರಿತಕಾಲತೋ ಪಟ್ಠಾಯ ಕರೋನ್ತೇಸುಪಿ ಅನಾಪತ್ತಿ. ಭಿಕ್ಖುನೋವಾದಕಸಮ್ಮುತಿ ನಾಮ ಆಧಿಪಚ್ಚಟ್ಠಾನಭೂತಾತಿ ಪಟಿಕ್ಖಿತ್ತಾ, ತಸ್ಮಾ ಭಿಕ್ಖುಸಙ್ಘಸ್ಸ ವತ್ತಬ್ಬಂ – ‘‘ಭನ್ತೇ, ಅಹಂ ವಿನಯಕಮ್ಮಂ ಕರೋಮಿ, ಭಿಕ್ಖುನೋವಾದಕಂ ಜಾನಾಥಾ’’ತಿ, ಪಟಿಬಲಸ್ಸ ವಾ ಭಿಕ್ಖುಸ್ಸ ಭಾರೋ ಕಾತಬ್ಬೋ. ಆಗತಾ ಭಿಕ್ಖುನಿಯೋ ‘‘ಸಙ್ಘಸನ್ತಿಕಂ ಗಚ್ಛಥ, ಸಙ್ಘೋ ವೋ ಓವಾದದಾಯಕಂ ಜಾನಿಸ್ಸತೀ’’ತಿ ವಾ ‘‘ಅಹಂ ವಿನಯಕಮ್ಮಂ ಕರೋಮಿ, ಅಸುಕಭಿಕ್ಖುಸ್ಸ ನಾಮ ಸನ್ತಿಕಂ ಗಚ್ಛಥ, ಸೋ ವೋ ಓವಾದಂ ದಸ್ಸತೀ’’ತಿ ವಾ ವತ್ತಬ್ಬಾ.

ಸಾ ಆಪತ್ತೀತಿ ಸುಕ್ಕವಿಸ್ಸಟ್ಠಿಯಾ ಪರಿವಾಸೇ ದಿನ್ನೇ ಸುಕ್ಕವಿಸ್ಸಟ್ಠಿ ನಾಪಜ್ಜಿತಬ್ಬಾ. ಅಞ್ಞಾ ವಾ ತಾದಿಸಿಕಾತಿ ಕಾಯಸಂಸಗ್ಗಾದಿಗರುಕಾಪತ್ತಿ. ತತೋ ವಾ ಪಾಪಿಟ್ಠತರಾತಿ ಪಾರಾಜಿಕಾಪತ್ತಿ; ಸತ್ತಸು ಹಿ ಆಪತ್ತೀಸು ದುಬ್ಭಾಸಿತಾಪತ್ತಿ ಪಾಪಿಟ್ಠಾ; ದುಕ್ಕಟಾಪತ್ತಿ ಪಾಪಿಟ್ಠತರಾ; ದುಕ್ಕಟಾಪತ್ತಿ ಪಾಪಿಟ್ಠಾ, ಪಾಟಿದೇಸನೀಯಾಪತ್ತಿ ಪಾಪಿಟ್ಠತರಾತಿ ಏವಂ ಪಾಚಿತ್ತಿಯಥುಲ್ಲಚ್ಚಯಸಙ್ಘಾದಿಸೇಸಪಾರಾಜಿಕಾಪತ್ತೀಸು ನಯೋ ನೇತಬ್ಬೋ. ತಾಸಂ ವತ್ಥೂಸುಪಿ ದುಬ್ಭಾಸಿತವತ್ಥು ಪಾಪಿಟ್ಠಂ, ದುಕ್ಕಟವತ್ಥು ಪಾಪಿಟ್ಠತರನ್ತಿ ಪುರಿಮನಯೇನೇವ ಭೇದೋ ವೇದಿತಬ್ಬೋ. ಪಣ್ಣತ್ತಿವಜ್ಜಸಿಕ್ಖಾಪದೇ ಪನ ವತ್ಥುಪಿ ಆಪತ್ತಿಪಿ ಪಾಪಿಟ್ಠಾ. ಲೋಕವಜ್ಜೇ ¶ ಉಭಯಮ್ಪಿ ಪಾಪಿಟ್ಠತರಂ.

ಕಮ್ಮನ್ತಿ ¶ ಪರಿವಾಸಕಮ್ಮವಾಚಾ ವುಚ್ಚತಿ. ತಂ ಕಮ್ಮಂ ‘‘ಅಕತಂ ದುಕ್ಕಟ’’ನ್ತಿಆದೀಹಿ ವಾ ‘‘ಕಿಂ ಇದಂ ಕಮ್ಮಂ ನಾಮ ಕಸಿಕಮ್ಮಂ ಗೋರಕ್ಖಕಮ್ಮ’’ನ್ತಿಆದೀಹಿ ವಾ ವಚನೇಹಿ ನ ಗರಹಿತಬ್ಬಂ. ಕಮ್ಮಿಕಾತಿ ಯೇಹಿ ಭಿಕ್ಖೂಹಿ ಕಮ್ಮಂ ಕತಂ, ತೇ ವುಚ್ಚನ್ತಿ, ತೇ ‘‘ಬಾಲಾ ಅಬ್ಯತ್ತಾ’’ತಿಆದೀಹಿ ವಚನೇಹಿ ನ ಗರಹಿತಬ್ಬಾ. ನ ¶ ಸವಚನೀಯಂ ಕಾತಬ್ಬನ್ತಿ ಪಲಿಬೋಧತ್ಥಾಯ ವಾ ಪಕ್ಕೋಸನತ್ಥಾಯ ವಾ ಸವಚನೀಯಂ ನ ಕಾತಬ್ಬಂ, ಪಲಿಬೋಧತ್ಥಾಯ ಹಿ ಕರೋನ್ತೋ ‘‘ಅಹಂ ಆಯಸ್ಮನ್ತಂ ಇಮಸ್ಮಿಂ ವತ್ಥುಸ್ಮಿಂ ಸವಚನೀಯಂ ಕರೋಮಿ, ಇಮಮ್ಹಾ ಆವಾಸಾ ಏಕಪದಮ್ಪಿ ಮಾ ಪಕ್ಕಾಮಿ, ಯಾವ ನ ತಂ ಅಧಿಕರಣಂ ವೂಪಸನ್ತಂ ಹೋತೀ’’ತಿ ಏವಂ ಕರೋತಿ. ಪಕ್ಕೋಸನತ್ಥಾಯ ಕರೋನ್ತೋ ‘‘ಅಹಂ ತೇ ಸವಚನೀಯಂ ಕರೋಮಿ, ಏಹಿ ಮಯಾ ಸದ್ಧಿಂ ವಿನಯಧರಾನಂ ಸಮ್ಮುಖೀಭಾವಂ ಗಚ್ಛಾಮಾ’’ತಿ ಏವಂ ಕರೋತಿ; ತದುಭಯಮ್ಪಿ ನ ಕಾತಬ್ಬಂ.

ನ ಅನುವಾದೋತಿ ವಿಹಾರೇ ಜೇಟ್ಠಕಟ್ಠಾನಂ ನ ಕಾತಬ್ಬಂ. ಪಾತಿಮೋಕ್ಖುದ್ದೇಸಕೇನ ವಾ ಧಮ್ಮಜ್ಝೇಸಕೇನ ವಾ ನ ಭವಿತಬ್ಬಂ. ನಾಪಿ ತೇರಸಸು ಸಮ್ಮುತೀಸು ಏಕಸಮ್ಮುತಿವಸೇನಾಪಿ ಇಸ್ಸರಿಯಕಮ್ಮಂ ಕಾತಬ್ಬಂ. ನ ಓಕಾಸೋತಿ ‘‘ಕರೋತು ಮೇ ಆಯಸ್ಮಾ ಓಕಾಸಂ, ಅಹಂ ತಂ ವತ್ತುಕಾಮೋ’’ತಿ ಏವಂ ಪಕತತ್ತಸ್ಸ ಓಕಾಸೋ ನ ಕಾರೇತಬ್ಬೋ, ವತ್ಥುನಾ ವಾ ಆಪತ್ತಿಯಾ ವಾ ನ ಚೋದೇತಬ್ಬೋ, ‘‘ಅಯಂ ಪುಬ್ಬೇ ತೇ ದೋಸೋ’’ತಿ ನ ಸಾರೇತಬ್ಬೋ. ನ ಭಿಕ್ಖೂಹಿ ಸಮ್ಪಯೋಜೇತಬ್ಬನ್ತಿ ಅಞ್ಞಮಞ್ಞಂ ಯೋಜೇತ್ವಾ ಕಲಹೋ ನ ಕಾರೇತಬ್ಬೋ.

ಪುರತೋತಿ ಸಙ್ಘತ್ಥೇರೇನ ಹುತ್ವಾ ಪುರತೋ ನ ಗನ್ತಬ್ಬಂ, ದ್ವಾದಸಹತ್ಥಂ ಉಪಚಾರಂ ಮುಞ್ಚಿತ್ವಾ ಏಕಕೇನ ಗನ್ತಬ್ಬಂ. ನಿಸೀದನೇಪಿ ಏಸೇವ ನಯೋ. ಆಸನಪರಿಯನ್ತೋತಿ ಭತ್ತಗ್ಗಾದೀಸು ಸಙ್ಘನವಕಾಸನಂ ವುಚ್ಚತಿ; ಸ್ವಾಸ್ಸ ದಾತಬ್ಬೋ, ತತ್ಥ ನಿಸೀದಿತಬ್ಬಂ. ಸೇಯ್ಯಾಪರಿಯನ್ತೋತಿ ಸೇಯ್ಯಾನಂ ಪರಿಯನ್ತೋ, ಸಬ್ಬಲಾಮಕಂ ಮಞ್ಚಪೀಠಂ. ಅಯಞ್ಹಿ ವಸ್ಸಗ್ಗೇನ ಅತ್ತನೋ ಪತ್ತಟ್ಠಾನೇ ಸೇಯ್ಯಂ ಗಹೇತುಂ ನ ಲಭತಿ. ಸಬ್ಬಭಿಕ್ಖೂಹಿ ¶ ವಿಚಿನಿತ್ವಾ ಗಹಿತಾವಸೇಸಾ ಮಙ್ಕುಲಗೂಥಭರಿತಾ ವೇತ್ತಲತಾದಿವಿನದ್ಧಾ ಲಾಮಕಸೇಯ್ಯಾ ಅಸ್ಸ ದಾತಬ್ಬಾ. ವಿಹಾರಪರಿಯನ್ತೋತಿ ಯಥಾ ಚ ಸೇಯ್ಯಾ, ಏವಂ ವಸನಆವಾಸೋಪಿ ವಸ್ಸಗ್ಗೇನ ಅತ್ತನೋ ಪತ್ತಟ್ಠಾನೇ ತಸ್ಸ ನ ವಟ್ಟತಿ. ಸಬ್ಬಭಿಕ್ಖೂಹಿ ವಿಚಿನಿತ್ವಾ ಗಹಿತಾವಸೇಸಾ ಪನ ರಜೋಹತಭೂಮಿ ಜತುಕಮೂಸಿಕಭರಿತಾ ಪಣ್ಣಸಾಲಾ ಅಸ್ಸ ದಾತಬ್ಬಾ. ಸಚೇ ಪಕತತ್ತಾ ಸಬ್ಬೇ ರುಕ್ಖಮೂಲಿಕಾ ಅಬ್ಭೋಕಾಸಿಕಾ ಚ ಹೋನ್ತಿ, ಛನ್ನಂ ನ ಉಪೇನ್ತಿ, ಸಬ್ಬೇಪಿ ಏತೇಹಿ ವಿಸ್ಸಟ್ಠಾವಾಸಾ ನಾಮ ಹೋನ್ತಿ. ತೇಸು ಯಂ ಇಚ್ಛತಿ, ತಂ ಲಭತಿ. ವಸ್ಸೂಪನಾಯಿಕದಿವಸೇ ಪಚ್ಚಯಂ ಏಕಪಸ್ಸೇ ಠತ್ವಾ ವಸ್ಸಗ್ಗೇನ ಗಣ್ಹಿತುಂ ಲಭತಿ. ಸೇನಾಸನಂ ನ ಲಭತಿ, ನಿಬದ್ಧವಸ್ಸಾವಾಸಿಕಂ ಸೇನಾಸನಂ ಗಣ್ಹಿತುಕಾಮೇನ ವತ್ತಂ ನಿಕ್ಖಿಪಿತ್ವಾ ಗಹೇತಬ್ಬಂ.

ತೇನ ¶ ¶ ಚ ಸೋ ಸಾದಿತಬ್ಬೋತಿ ಯಂ ಅಸ್ಸ ಆಸನಾದಿಪರಿಯನ್ತಂ ಭಿಕ್ಖೂ ದೇನ್ತಿ, ಸೋ ಏವ ಸಾದಿತಬ್ಬೋ. ಪುರೇಸಮಣೇನ ವಾ ಪಚ್ಛಾಸಮಣೇನ ವಾತಿ ಞಾತಿಪವಾರಿತಟ್ಠಾನೇ ‘‘ಏತ್ತಕೇ ಭಿಕ್ಖೂ ಗಹೇತ್ವಾ ಆಗಚ್ಛಥಾ’’ತಿ ನಿಮನ್ತಿತೇನ ‘‘ಭನ್ತೇ, ಅಸುಕಂ ನಾಮ ಕುಲಂ ಭಿಕ್ಖೂ ನಿಮನ್ತೇಸಿ, ಏಥ ತತ್ಥ ಗಚ್ಛಾಮಾ’’ತಿ ಏವಂ ಸಂವಿಧಾಯ ಭಿಕ್ಖೂ ಪುರೇಸಮಣೇ ವಾ ಪಚ್ಛಾಸಮಣೇ ವಾ ಕತ್ವಾ ನ ಗನ್ತಬ್ಬಂ. ‘‘ಭನ್ತೇ, ಅಸುಕಸ್ಮಿಂ ನಾಮ ಗಾಮೇ ಮನುಸ್ಸಾ ಭಿಕ್ಖೂನಂ ಆಗಮನಂ ಇಚ್ಛನ್ತಿ, ಸಾಧು ವತಸ್ಸ ಸಚೇ ತೇಸಂ ಸಙ್ಗಹಂ ಕರೇಯ್ಯಾಥಾ’’ತಿ ಏವಂ ಪನ ಪರಿಯಾಯೇನ ಕಥೇತುಂ ವಟ್ಟತಿ.

ನ ಆರಞ್ಞಿಕಙ್ಗನ್ತಿ ಆಗತಾಗತಾನಂ ಆರೋಚೇತುಂ ಹರಾಯಮಾನೇನ ಆರಞ್ಞಿಕಧುತಙ್ಗಂ ನ ಸಮಾದಾತಬ್ಬಂ. ಯೇನಾಪಿ ಪಕತಿಯಾ ಸಮಾದಿನ್ನಂ, ತೇನ ದುತಿಯಂ ಭಿಕ್ಖುಂ ಗಹೇತ್ವಾ ಅರಞ್ಞೇ ಅರುಣಂ ಉಟ್ಠಾಪೇತಬ್ಬಂ, ನ ಚ ಏಕಕೇನ ವತ್ಥಬ್ಬಂ. ತಥಾ ಭತ್ತಗ್ಗಾದೀಸು ಆಸನಪರಿಯನ್ತೇ ನಿಸಜ್ಜಾಯ ಹರಾಯಮಾನೇನ ಪಿಣ್ಡಪಾತಿಕಧುತಙ್ಗಮ್ಪಿ ನ ಸಮಾದಾತಬ್ಬಂ. ಯೋ ಪನ ಪಕತಿಯಾವ ಪಿಣ್ಡಪಾತಿಕೋ ¶ ತಸ್ಸ ಪಟಿಸೇಧೋ ನತ್ಥಿ.

ನ ಚ ತಪ್ಪಚ್ಚಯಾತಿ ‘‘ನೀಹಟಭತ್ತೋ ಹುತ್ವಾ ವಿಹಾರೇಯೇವ ನಿಸೀದಿತ್ವಾ ಭುಞ್ಜನ್ತೋ ರತ್ತಿಯೋ ಗಣಯಿಸ್ಸಾಮಿ, ಗಚ್ಛತೋ ಮೇ ಭಿಕ್ಖುಂ ದಿಸ್ವಾ ಅನಾರೋಚೇನ್ತಸ್ಸ ರತ್ತಿಚ್ಛೇದೋ ಸಿಯಾ’’ತಿ ಇಮಿನಾ ಕಾರಣೇನ ಪಿಣ್ಡಪಾತೋ ನ ನೀಹರಾಪೇತಬ್ಬೋ. ಮಾ ಮಂ ಜಾನಿಂಸೂತಿ ‘‘ಮಾ ಮಂ ಏಕಭಿಕ್ಖುಪಿ ಜಾನಾತೂ’’ತಿ ಚ ಇಮಿನಾ ಅಜ್ಝಾಸಯೇನ ವಿಹಾರೇ ಸಾಮಣೇರೇಹಿ ಪಚಾಪೇತ್ವಾ ಭುಞ್ಜಿತುಮ್ಪಿ ನ ಲಭತಿ. ಗಾಮಂ ಪಿಣ್ಡಾಯ ಪವಿಸಿತಬ್ಬಮೇವ. ಗಿಲಾನಸ್ಸ ಪನ ನವಕಮ್ಮಆಚರಿಯುಪಜ್ಝಾಯಕಿಚ್ಚಾದಿಪಸುತಸ್ಸ ವಾ ವಿಹಾರೇಯೇವ ಅಚ್ಛಿತುಂ ವಟ್ಟತಿ. ಸಚೇಪಿ ಗಾಮೇ ಅನೇಕಸತಾ ಭಿಕ್ಖೂ ವಿಚರನ್ತಿ, ನ ಸಕ್ಕಾ ಹೋತಿ ಆರೋಚೇತುಂ, ಗಾಮಕಾವಾಸಂ ಗನ್ತ್ವಾ ಸಭಾಗಟ್ಠಾನೇ ವಸಿತುಂ ವಟ್ಟತಿ.

ಆಗನ್ತುಕೇನಾತಿ ಕಞ್ಚಿ ವಿಹಾರಂ ಗತೇನ ತತ್ಥ ಭಿಕ್ಖೂನಂ ಆರೋಚೇತಬ್ಬಂ. ಸಚೇ ಸಬ್ಬೇ ಏಕಟ್ಠಾನೇ ಠಿತೇ ಪಸ್ಸತಿ, ಏಕಟ್ಠಾನೇ ಠಿತೇನೇವ ಆರೋಚೇತಬ್ಬಂ. ಅಥ ರುಕ್ಖಮೂಲಾದೀಸು ವಿಸುಂ ವಿಸುಂ ಠಿತಾ ಹೋನ್ತಿ, ತತ್ಥ ತತ್ಥ ಗನ್ತ್ವಾ ಆರೋಚೇತಬ್ಬಂ. ಸಞ್ಚಿಚ್ಚ ಅನಾರೋಚೇನ್ತಸ್ಸ ರತ್ತಿಚ್ಛೇದೋ ಚ ಹೋತಿ, ವತ್ತಭೇದೇ ಚ ದುಕ್ಕಟಂ. ಅಥ ವಿಚಿನನ್ತೋ ಏಕಚ್ಚೇ ನ ಪಸ್ಸತಿ, ರತ್ತಿಚ್ಛೇದೋವ ಹೋತಿ, ನ ವತ್ತಭೇದದುಕ್ಕಟಂ.

ಆಗನ್ತುಕಸ್ಸಾತಿ ¶ ಅತ್ತನೋ ವಸನವಿಹಾರಂ ಆಗತಸ್ಸಾಪಿ ಏಕಸ್ಸ ವಾ ಬಹೂನಂ ವಾ ವುತ್ತನಯೇನೇವ ಆರೋಚೇತಬ್ಬಂ ¶ . ರತ್ತಿಚ್ಛೇದವತ್ತಭೇದಾಪಿ ಚೇತ್ಥ ವುತ್ತನಯೇನೇವ ವೇದಿತಬ್ಬಾ. ಸಚೇ ಆಗನ್ತುಕಾ ಮುಹುತ್ತಂ ವಿಸ್ಸಮಿತ್ವಾ ವಾ ಅವಿಸ್ಸಮಿತ್ವಾ ಏವ ವಾ ವಿಹಾರಮಜ್ಝೇನ ಗಚ್ಛನ್ತಿ, ತೇಸಮ್ಪಿ ಆರೋಚೇತಬ್ಬಂ. ಸಚೇ ತಸ್ಸ ಅಜಾನನ್ತಸ್ಸೇವ ಗಚ್ಛನ್ತಿ, ಅಯಞ್ಚ ಪನ ಗತಕಾಲೇ ಜಾನಾತಿ, ಗನ್ತ್ವಾ ಆರೋಚೇತಬ್ಬಂ. ಸಮ್ಪಾಪುಣಿತುಂ ಅಸಕ್ಕೋನ್ತಸ್ಸ ರತ್ತಿಚ್ಛೇದೋವ ಹೋತಿ, ನ ವತ್ತಭೇದದುಕ್ಕಟಂ. ಯೇಪಿ ಅನ್ತೋವಿಹಾರಂ ಅಪ್ಪವಿಸಿತ್ವಾ ಉಪಚಾರಸೀಮಂ ಓಕ್ಕಮಿತ್ವಾ ಗಚ್ಛನ್ತಿ, ಅಯಞ್ಚ ನೇಸಂ ಛತ್ತಸದ್ದಂ ವಾ ಉಕ್ಕಾಸಿತಸದ್ದಂ ವಾ ಖಿಪಿತಸದ್ದಂ ವಾ ಸುತ್ವಾವ ಆಗನ್ತುಕಭಾವಂ ಜಾನಾತಿ, ಗನ್ತ್ವಾ ಆರೋಚೇತಬ್ಬಂ ¶ . ಗತಕಾಲೇ ಜಾನನ್ತೇನಪಿ ಅನುಬನ್ಧಿತ್ವಾ ಆರೋಚೇತಬ್ಬಮೇವ. ಸಮ್ಪಾಪುಣಿತುಂ ಅಸಕ್ಕೋನ್ತಸ್ಸ ರತ್ತಿಚ್ಛೇದೋವ ಹೋತಿ, ನ ವತ್ತಭೇದದುಕ್ಕಟಂ. ಯೋಪಿ ರತ್ತಿಂಯೇವ ಆಗನ್ತ್ವಾ ರತ್ತಿಂಯೇವ ಗಚ್ಛತಿ, ಸೋಪಿಸ್ಸ ರತ್ತಿಚ್ಛೇದಂ ಕರೋತಿ, ಅಞ್ಞಾತತ್ತಾ ಪನ ವತ್ತಭೇದದುಕ್ಕಟಂ ನತ್ಥಿ. ಸಚೇ ಅಜಾನಿತ್ವಾವ ಅಬ್ಭಾನಂ ಕರೋತಿ, ಅಕತಮೇವ ಹೋತೀತಿ ಕುರುನ್ದಿಯಂ ವುತ್ತಂ. ತಸ್ಮಾ ಅಧಿಕಾ ರತ್ತಿಯೋ ಗಹೇತ್ವಾ ಕಾತಬ್ಬಂ, ಅಯಂ ಅಪಣ್ಣಕಪಟಿಪದಾ.

ನದೀಆದೀಸು ನಾವಾಯ ಗಚ್ಛನ್ತಮ್ಪಿ ಪರತೀರೇ ಠಿತಮ್ಪಿ ಆಕಾಸೇನ ಗಚ್ಛನ್ತಮ್ಪಿ ಪಬ್ಬತತಲಅರಞ್ಞಾದೀಸು ದೂರೇ ಠಿತಮ್ಪಿ ಭಿಕ್ಖುಂ ದಿಸ್ವಾ ಸಚೇ ‘‘ಭಿಕ್ಖೂ’’ತಿ ವವತ್ಥಾನಂ ಅತ್ಥಿ, ನಾವಾದೀಹಿ ವಾ ಗನ್ತ್ವಾ ಮಹಾಸದ್ದಂ ಕತ್ವಾ ವಾ ವೇಗೇನ ಅನುಬನ್ಧಿತ್ವಾ ವಾ ಆರೋಚೇತಬ್ಬಂ, ಅನಾರೋಚೇನ್ತಸ್ಸ ರತ್ತಿಚ್ಛೇದೋ ಚೇವ ವತ್ತಭೇದದುಕ್ಕಟಞ್ಚ. ಸಚೇ ವಾಯಮನ್ತೋಪಿ ಸಮ್ಪಾಪುಣಿತುಂ ವಾ ಸಾವೇತುಂ ವಾ ನ ಸಕ್ಕೋತಿ, ರತ್ತಿಚ್ಛೇದೋವ ಹೋತಿ, ನ ವತ್ತಭೇದದುಕ್ಕಟಂ. ಸಙ್ಘಸೇನಾಭಯತ್ಥೇರೋ ಪನ ವಿಸಯಾವಿಸಯೇನ ಕಥೇತಿ – ‘‘ವಿಸಯೇ ಕಿರ ಅನಾರೋಚೇನ್ತಸ್ಸ ರತ್ತಿಚ್ಛೇದೋ ಚೇವ ವತ್ತಭೇದದುಕ್ಕಟಞ್ಚ ಹೋತಿ, ಅವಿಸಯೇ ಪನ ಉಭಯಮ್ಪಿ ನತ್ಥೀ’’ತಿ. ಕರವೀಕತಿಸ್ಸತ್ಥೇರೋ ‘‘ಸಮಣೋ ಅಯನ್ತಿ ವವತ್ಥಾನಮೇವ ಪಮಾಣಂ, ಸಚೇಪಿ ಅವಿಸಯೋ ಹೋತಿ, ವತ್ತಭೇದದುಕ್ಕಟಮೇವ ನತ್ಥಿ, ರತ್ತಿಚ್ಛೇದೋ ಪನ ಹೋತಿಯೇವಾ’’ತಿ ಆಹ.

ಉಪೋಸಥೇತಿ ‘‘ಉಪೋಸಥಂ ಸಮ್ಪಾಪುಣಿಸ್ಸಾಮಾ’’ತಿ ಆಗನ್ತುಕಾ ಭಿಕ್ಖೂ ಆಗಚ್ಛನ್ತಿ, ಇದ್ಧಿಯಾ ಗಚ್ಛನ್ತಾಪಿ ಉಪೋಸಥಭಾವಂ ಞತ್ವಾ ಓತರಿತ್ವಾ ಉಪೋಸಥಂ ಕರೋನ್ತಿ, ತಸ್ಮಾ ಆಗನ್ತುಕಸೋಧನತ್ಥಂ ಉಪೋಸಥದಿವಸೇ ಆರೋಚೇತಬ್ಬಂ. ಪವಾರಣಾಯಪಿ ಏಸೇವ ನಯೋ. ಗಿಲಾನೋತಿ ಗನ್ತುಂ ಅಸಮತ್ಥೋ. ದೂತೇನಾತಿ ಏತ್ಥ ಅನುಪಸಮ್ಪನ್ನಂ ಪೇಸೇತುಂ ನ ವಟ್ಟತಿ, ಭಿಕ್ಖುಂ ಪೇಸೇತ್ವಾ ಆರೋಚಾಪೇತಬ್ಬಂ.

ಅಭಿಕ್ಖುಕೋ ¶ ಆವಾಸೋತಿ ಸುಞ್ಞವಿಹಾರೋ; ಯತ್ಥ ಏಕೋಪಿ ಭಿಕ್ಖು ನತ್ಥಿ, ತತ್ಥ ವಾಸತ್ಥಾಯ ನ ಗನ್ತಬ್ಬಂ. ನ ಹಿ ತತ್ಥ ವುತ್ಥರತ್ತಿಯೋ ಗಣನೂಪಿಕಾ ಹೋನ್ತಿ, ಪಕತತ್ತೇನ ಪನ ಸದ್ಧಿಂ ವಟ್ಟತಿ. ದಸವಿಧನ್ತರಾಯೇ ¶ ಪನ ಸಚೇಪಿ ¶ ರತ್ತಿಯೋ ಗಣನೂಪಿಕಾ ನ ಹೋನ್ತಿ, ಅನ್ತರಾಯತೋ ಪರಿಮುಚ್ಚನತ್ಥಾಯ ಗನ್ತಬ್ಬಮೇವ. ತೇನ ವುತ್ತಂ – ‘‘ಅಞ್ಞತ್ರ ಅನ್ತರಾಯಾ’’ತಿ. ನಾನಾಸಂವಾಸಕೇಹಿ ಸದ್ಧಿಂ ವಿನಯಕಮ್ಮಂ ಕಾತುಂ ನ ವಟ್ಟತಿ. ತೇಸಂ ಅನಾರೋಚನೇಪಿ ರತ್ತಿಚ್ಛೇದೋ ನತ್ಥಿ, ಅಭಿಕ್ಖುಕಾವಾಸಸದಿಸಮೇವ ಹೋತಿ. ತೇನ ವುತ್ತಂ – ‘‘ಯತ್ಥಸ್ಸು ಭಿಕ್ಖೂ ನಾನಾಸಂವಾಸಕಾ’’ತಿ. ಸೇಸಂ ಉಪೋಸಥಕ್ಖನ್ಧಕೇ ವುತ್ತನಯಮೇವ.

೮೧. ಏಕಚ್ಛನ್ನೇ ಆವಾಸೇತಿಆದೀಸು ಆವಾಸೋ ನಾಮ ವಸನತ್ಥಾಯ ಕತಸೇನಾಸನಂ. ಅನಾವಾಸೋ ನಾಮ ಚೇತಿಯಘರಂ ಬೋಧಿಘರಂ ಸಮ್ಮುಞ್ಜನಿಅಟ್ಟಕೋ ದಾರುಅಟ್ಟಕೋ ಪಾನೀಯಮಾಳೋ ವಚ್ಚಕುಟಿ ದ್ವಾರಕೋಟ್ಠಕೋತಿ ಏವಮಾದಿ. ತತಿಯಪದೇನ ತದುಭಯಮ್ಪಿ ಗಹಿತಂ. ಏತೇಸು ಯತ್ಥ ಕತ್ಥಚಿ ಏಕಚ್ಛನ್ನೇ ಛದನತೋ ಉದಕಪತನಟ್ಠಾನಪರಿಚ್ಛಿನ್ನೇ ಓಕಾಸೇ ಉಕ್ಖಿತ್ತಕೋ ವಸಿತುಂ ನ ಲಭತಿ. ‘‘ಪಾರಿವಾಸಿಕೋ ಪನ ಅನ್ತೋಆವಾಸೇಯೇವ ನ ಲಭತೀ’’ತಿ ಮಹಾಪಚ್ಚರಿಯಂ ವುತ್ತಂ. ಮಹಾಅಟ್ಠಕಥಾಯಂ ಪನ ‘‘ಅವಿಸೇಸೇನ ಉದಕಪಾತೇನ ವಾರಿತ’’ನ್ತಿ ವುತ್ತಂ. ಕುರುನ್ದಿಯಂ ‘‘ಏತೇಸು ಏತ್ತಕೇಸು ಪಞ್ಚವಣ್ಣಚ್ಛದನಬದ್ಧಟ್ಠಾನೇಸು ಪಾರಿವಾಸಿಕಸ್ಸ ಚ ಉಕ್ಖಿತ್ತಕಸ್ಸ ಚ ಪಕತತ್ತೇನ ಸದ್ಧಿಂ ಉದಕಪಾತೇನ ವಾರಿತ’’ನ್ತಿ ವುತ್ತಂ. ತಸ್ಮಾ ನಾನೂಪಚಾರೇಪಿ ಏಕಚ್ಛನ್ನೇ ನ ವಟ್ಟತಿ. ಸಚೇ ಪನೇತ್ಥ ತದಹುಪಸಮ್ಪನ್ನೇಪಿ ಪಕತತ್ತೇ ಪಠಮಂ ಪವಿಸಿತ್ವಾ ನಿಪನ್ನೇ ಸಟ್ಠಿವಸ್ಸೋಪಿ ಪಾರಿವಾಸಿಕೋ ಪಚ್ಛಾ ಪವಿಸಿತ್ವಾ ಜಾನನ್ತೋ ನಿಪಜ್ಜತಿ, ರತ್ತಿಚ್ಛೇದೋ ಚೇವ ವತ್ತಭೇದದುಕ್ಕಟಞ್ಚ. ಅಜಾನನ್ತಸ್ಸ ರತ್ತಿಚ್ಛೇದೋವ ನ ವತ್ತಭೇದದುಕ್ಕಟಂ. ಸಚೇ ಪನ ತಸ್ಮಿಂ ಪಠಮಂ ನಿಪನ್ನೇ ಪಚ್ಛಾ ಪಕತತ್ತೋ ಪವಿಸಿತ್ವಾ ನಿಪಜ್ಜತಿ, ಪಾರಿವಾಸಿಕೋ ಚ ಜಾನಾತಿ, ರತ್ತಿಚ್ಛೇದೋ ಚೇವ ವತ್ತಭೇದದುಕ್ಕಟಞ್ಚ. ನೋ ಚೇ ಜಾನಾತಿ, ರತ್ತಿಚ್ಛೇದೋವ ನ ವತ್ತಭೇದದುಕ್ಕಟಂ.

ವುಟ್ಠಾತಬ್ಬಂ ನಿಮನ್ತೇತಬ್ಬೋತಿ ತದಹುಪಸಮ್ಪನ್ನಮ್ಪಿ ದಿಸ್ವಾ ವುಟ್ಠಾತಬ್ಬಮೇವ; ವುಟ್ಠಾಯ ಚ ‘‘ಅಹಂ ಇಮಿನಾ ಸುಖನಿಸಿನ್ನೋ ವುಟ್ಠಾಪಿತೋ’’ತಿ ಪರಮ್ಮುಖೇನ ನ ಗನ್ತಬ್ಬಂ, ‘‘ಇದಂ ಆಚರಿಯ-ಆಸನಂ, ಏತ್ಥ ನಿಸೀದಥಾ’’ತಿ ಏವಂ ನಿಮನ್ತೇತಬ್ಬೋಯೇವ. ನವಕೇನ ಪನ ‘‘ಮಹಾಥೇರಂ ಓಬದ್ಧಂ ಕರೋಮೀ’’ತಿ ಪಾರಿವಾಸಿಕತ್ಥೇರಸ್ಸ ಸನ್ತಿಕಂ ನ ಗನ್ತಬ್ಬಂ. ಏಕಾಸನೇತಿ ಸಮಾನವಸ್ಸಿಕಾಸನೇ ಮಞ್ಚೇ ವಾ ಪೀಠೇ ವಾ ¶ . ನ ಛಮಾಯಂ ನಿಸಿನ್ನೇತಿ ಪಕತತ್ತೇ ಭೂಮಿಯಂ ನಿಸಿನ್ನೇ ಇತರೇನ ಅನ್ತಮಸೋ ತಿಣಸನ್ಥಾರೇಪಿ ಉಚ್ಚತರೇ ವಾಲಿಕಾತಲೇಪಿ ವಾ ನ ನಿಸೀದಿತಬ್ಬಂ, ದ್ವಾದಸಹತ್ಥಂ ಪನ ಉಪಚಾರಂ ¶ ಮುಞ್ಚಿತ್ವಾ ನಿಸೀದಿತುಂ ವಟ್ಟತಿ. ಏಕಚಙ್ಕಮೇತಿ ಸಹಾಯೇನ ವಿಯ ಸದ್ಧಿಂ ಚಙ್ಕಮನ್ತೋ ಏಕಸ್ಮಿಂ ಚಙ್ಕಮೇ.

ಛಮಾಯಂ ಚಙ್ಕಮನ್ತನ್ತಿ ಛಮಾಯಂ ಚಙ್ಕಮನ್ತೇ, ಅಯಮೇವ ವಾ ಪಾಠೋ. ಅಯಂ ಪನೇತ್ಥ ಅತ್ಥೋ – ಅಕತಪರಿಚ್ಛೇದಾಯ ಭೂಮಿಯಾ ಚಙ್ಕಮನ್ತೇ ಪರಿಚ್ಛೇದಂ ಕತ್ವಾ ವಾಲಿಕಂ ಆಕಿರಿತ್ವಾ ಆಲಮ್ಬನಂ ಯೋಜೇತ್ವಾ ಕತಚಙ್ಕಮೇ ¶ ನೀಚೇಪಿ ನ ಚಙ್ಕಮಿತಬ್ಬಂ, ಕೋ ಪನ ವಾದೋ ಇಟ್ಠಕಾಚಯಸಮ್ಪನ್ನೇ ವೇದಿಕಾಪರಿಕ್ಖಿತ್ತೇತಿ! ಸಚೇ ಪನ ಪಾಕಾರಪರಿಕ್ಖಿತ್ತೋ ಹೋತಿ ದ್ವಾರಕೋಟ್ಠಕಯುತ್ತೋ ಪಬ್ಬತನ್ತರವನನ್ತರಗುಮ್ಬನ್ತರೇಸು ವಾ ಸುಪ್ಪಟಿಚ್ಛನ್ನೋ, ತಾದಿಸೇ ಚಙ್ಕಮೇ ಚಙ್ಕಮಿತುಂ ವಟ್ಟತಿ. ಅಪ್ಪಟಿಚ್ಛನ್ನೇಪಿ ಉಪಚಾರಂ ಮುಞ್ಚಿತ್ವಾ ವಟ್ಟತಿ.

ವುಡ್ಢತರೇನಾತಿ ಏತ್ಥ ಸಚೇ ವುಡ್ಢತರೇ ಪಾರಿವಾಸಿಕೇ ಪಠಮಂ ನಿಪನ್ನೇ ಇತರೋ ಜಾನನ್ತೋ ಪಚ್ಛಾ ನಿಪಜ್ಜತಿ, ರತ್ತಿಚ್ಛೇದೋ ಚಸ್ಸ ಹೋತಿ ವತ್ತಭೇದೇ ಚ ದುಕ್ಕಟಂ. ವುಡ್ಢತರಸ್ಸ ಪನ ರತ್ತಿಚ್ಛೇದೋವ ನ ವತ್ತಭೇದದುಕ್ಕಟಂ. ಅಜಾನಿತ್ವಾ ನಿಪಜ್ಜತಿ, ದ್ವಿನ್ನಮ್ಪಿ ವತ್ತಭೇದೋ ನತ್ಥಿ, ರತ್ತಿಚ್ಛೇದೋ ಪನ ಹೋತಿ. ಅಥ ನವಕಪಾರಿವಾಸಿಕೇ ಪಠಮಂ ನಿಪನ್ನೇ ವುಡ್ಢತರೋ ಪಚ್ಛಾ ನಿಪಜ್ಜತಿ, ನವಕೋ ಚ ಜಾನಾತಿ, ರತ್ತಿ ಚಸ್ಸ ಛಿಜ್ಜತಿ, ವತ್ತಭೇದೇ ಚ ದುಕ್ಕಟಂ ಹೋತಿ. ವುಡ್ಢತರಸ್ಸ ರತ್ತಿಚ್ಛೇದೋವ ನ ವತ್ತಭೇದೋ. ನೋ ಚೇ ಜಾನಾತಿ, ದ್ವಿನ್ನಮ್ಪಿ ವತ್ತಭೇದೋ ನತ್ಥಿ, ರತ್ತಿಚ್ಛೇದೋ ಪನ ಹೋತಿ. ಸಚೇ ದ್ವೇಪಿ ಅಪಚ್ಛಾಪುರಿಮಂ ನಿಪಜ್ಜನ್ತಿ, ವುಡ್ಢತರಸ್ಸ ರತ್ತಿಚ್ಛೇದೋವ ಇತರಸ್ಸ ವತ್ತಭೇದೋಪೀತಿ ಕುರುನ್ದಿಯಂ ವುತ್ತಂ. ದ್ವೇ ಪಾರಿವಾಸಿಕಾ ಸಮವಸ್ಸಾ, ಏಕೋ ಪಠಮಂ ನಿಪನ್ನೋ, ಏಕೋ ಜಾನನ್ತೋವ ಪಚ್ಛಾ ನಿಪಜ್ಜತಿ, ರತ್ತಿ ಚ ಛಿಜ್ಜತಿ, ವತ್ತಭೇದೇ ಚ ದುಕ್ಕಟಂ. ಪಠಮಂ ನಿಪನ್ನಸ್ಸ ರತ್ತಿಚ್ಛೇದೋವ ನ ವತ್ತಭೇದೋ. ಸಚೇ ಪಚ್ಛಾ ನಿಪಜ್ಜನ್ತೋಪಿ ನ ಜಾನಾತಿ, ದ್ವಿನ್ನಮ್ಪಿ ವತ್ತಭೇದೋ ನತ್ಥಿ, ರತ್ತಿಚ್ಛೇದೋ ¶ ಪನ ಹೋತಿ. ಸಚೇ ದ್ವೇಪಿ ಅಪಚ್ಛಾಪುರಿಮಂ ನಿಪಜ್ಜನ್ತಿ, ದ್ವಿನ್ನಮ್ಪಿ ರತ್ತಿಚ್ಛೇದೋಯೇವ, ನ ವತ್ತಭೇದೋ. ಸಚೇ ಹಿ ದ್ವೇ ಪಾರಿವಾಸಿಕಾ ಏಕತೋ ವಸೇಯ್ಯುಂ, ತೇ ಅಞ್ಞಮಞ್ಞಸ್ಸ ಅಜ್ಝಾಚಾರಂ ಞತ್ವಾ ಅಗಾರವಾ ವಾ ವಿಪ್ಪಟಿಸಾರಿನೋ ವಾ ಹುತ್ವಾ ಪಾಪಿಟ್ಠತರಂ ವಾ ಆಪತ್ತಿಂ ಆಪಜ್ಜೇಯ್ಯುಂ ವಿಬ್ಭಮೇಯ್ಯುಂ ವಾ, ತಸ್ಮಾ ನೇಸಂ ಸಹಸೇಯ್ಯಾ ಸಬ್ಬಪ್ಪಕಾರೇನ ಪಟಿಕ್ಖಿತ್ತಾ. ಸೇಸಂ ವುತ್ತನಯೇನೇವ ವೇದಿತಬ್ಬಂ. ಮೂಲಾಯಪಟಿಕಸ್ಸನಾರಹಾದಯೋ ಚೇತ್ಥ ಪಾರಿವಾಸಿಕಾನಂ ಪಕತತ್ತಟ್ಠಾನೇ ಠಿತಾತಿ ವೇದಿತಬ್ಬಾ.

ಪಾರಿವಾಸಿಕಚತುತ್ಥೋ ಚೇ, ಭಿಕ್ಖವೇ, ಪರಿವಾಸನ್ತಿ ಏತ್ಥ ಪಾರಿವಾಸಿಕಂ ಚತುತ್ಥಂ ಕತ್ವಾ ಅಞ್ಞಸ್ಸ ಪರಿವಾಸದಾನಾದೀನಿ ಕಾತುಂ ನ ವಟ್ಟತಿ. ಏತೇಸ್ವೇವಾಯಂ ಗಣಪೂರಕೋ ¶ ನ ಹೋತಿ, ಸೇಸಸಙ್ಘಕಮ್ಮೇಸು ಹೋತಿ. ಗಣೇ ಪನ ಅಪ್ಪಹೋನ್ತೇ ವತ್ತಂ ನಿಕ್ಖಿಪಾಪೇತ್ವಾ ಗಣಪೂರಕೋ ಕಾತಬ್ಬೋತಿ.

೮೩. ಇಮಂ ಪನ ವತ್ತಕಥಂ ಸುತ್ವಾ ವಿನಯಧರಉಪಾಲಿತ್ಥೇರಸ್ಸ ರಹೋಗತಸ್ಸ ಏವಂ ಪರಿವಿತಕ್ಕೋ ಉದಪಾದಿ – ‘‘ಭಗವತಾ ಬಹು ಪಾರಿವಾಸಿಕವತ್ತಂ ಪಞ್ಞತ್ತಂ, ಕತಿಹಿ ನು ಖೋ ಏತ್ಥ ಕಾರಣೇಹಿ ರತ್ತಿಚ್ಛೇದೋ ಹೋತೀ’’ತಿ! ಸೋ ಭಗವನ್ತಂ ಉಪಸಙ್ಕಮಿತ್ವಾ ತಮತ್ಥಂ ಪುಚ್ಛಿ. ಭಗವಾ ಚಸ್ಸ ಬ್ಯಾಕಾಸಿ. ತೇನ ವುತ್ತಂ – ‘‘ಅಥ ಖೋ ಆಯಸ್ಮಾ ಉಪಾಲಿ…ಪೇ… ರತ್ತಿಚ್ಛೇದಾ’’ತಿ. ತತ್ಥ ಸಹವಾಸೋತಿ ಯ್ವಾಯಂ ಪಕತತ್ತೇನ ¶ ಭಿಕ್ಖುನಾ ಸದ್ಧಿಂ ಏಕಚ್ಛನ್ನೇತಿಆದಿನಾ ನಯೇನ ವುತ್ತೋ ಏಕತೋ ವಾಸೋ. ವಿಪ್ಪವಾಸೋತಿ ಏಕಕಸ್ಸೇವ ವಾಸೋ. ಅನಾರೋಚನಾತಿ ಆಗನ್ತುಕಾದೀನಂ ಅನಾರೋಚನಾ. ಏತೇಸು ತೀಸು ಏಕೇಕೇನ ಕಾರಣೇನ ರತ್ತಿಚ್ಛೇದೋ ಹೋತಿ.

೮೪. ನ ಸಕ್ಕೋನ್ತೀತಿ ಸಙ್ಘಸ್ಸ ಮಹನ್ತತಾಯ ತತ್ಥ ತತ್ಥ ಗನ್ತ್ವಾ ಸಬ್ಬೇಸಂ ಆರೋಚೇತುಂ ಅಸಕ್ಕೋನ್ತಾ ಸೋಧೇತುಂ ನ ಸಕ್ಕೋನ್ತಿ. ಪರಿವಾಸಂ ನಿಕ್ಖಿಪಾಮಿ, ವತ್ತಂ ನಿಕ್ಖಿಪಾಮೀತಿ ಇಮೇಸು ದ್ವೀಸು ಪದೇಸು ಏಕೇನಾಪಿ ನಿಕ್ಖಿತ್ತೋವ ಹೋತಿ ಪರಿವಾಸೋ; ದ್ವೀಹಿ ಸುನಿಕ್ಖಿತ್ತೋಯೇವ. ಸಮಾದಾನೇಪಿ ಏಸೇವ ನಯೋ. ಏವಂ ವತ್ತಂ ಸಮಾದಿಯಿತ್ವಾ ಪರಿವುತ್ಥಪರಿವಾಸಸ್ಸ ¶ ಮಾನತ್ತಂ ಗಣ್ಹತೋ ಪುನ ವತ್ತಸಮಾದಾನಕಿಚ್ಚಂ ನತ್ಥಿ, ಸಮಾದಿನ್ನವತ್ತೋಯೇವ ಹೇಸ ತಸ್ಮಾಸ್ಸ ಛಾರತ್ತಂ ಮಾನತ್ತಂ ದಾತಬ್ಬಂ, ಚಿಣ್ಣಮಾನತ್ತೋ ಅಬ್ಭೇತಬ್ಬೋ. ಏವಂ ಅನಾಪತ್ತಿಕೋ ಹುತ್ವಾ ಸುದ್ಧನ್ತೇ ಪತಿಟ್ಠಿತೋ ತಿಸ್ಸೋ ಸಿಕ್ಖಾ ಪೂರೇತ್ವಾ ದುಕ್ಖಸ್ಸನ್ತಂ ಕರಿಸ್ಸತೀತಿ.

೮೬. ಮೂಲಾಯಪಟಿಕಸ್ಸನಾರಹಾ ಭಿಕ್ಖೂ ಸಾದಿಯನ್ತಿ ಪಕತತ್ತಾನನ್ತಿ ಠಪೇತ್ವಾ ನವಕತರಂ ಮೂಲಾಯಪಟಿಕಸ್ಸನಾರಹಂ ಅವಸೇಸಾನಂ ಅನ್ತಮಸೋ ಪಾರಿವಾಸಿಕಾದೀನಮ್ಪಿ. ಇಮೇಸಞ್ಹಿ ಪಾರಿವಾಸಿಕಮೂಲಾಯಪಟಿಕಸ್ಸನಾರಹಮಾನತ್ತಾರಹಮಾನತ್ತಾಚಾರಿಕಬ್ಭಾನಾರಹಾನಂ ಪಞ್ಚನ್ನಂ ಠಪೇತ್ವಾ ಅತ್ತನೋ ಅತ್ತನೋ ನವಕತರಂ, ಸೇಸಾ ಸಬ್ಬೇ ಪಕತತ್ತಾ ಏವ. ಕಸ್ಮಾ? ಮಿಥು ಯಥಾವುಡ್ಢಂ ಅಭಿವಾದನಾದೀನಂ ಅನುಞ್ಞಾತತ್ತಾ. ತೇನ ವುತ್ತಂ – ‘‘ಅವಸೇಸಾನಂ ಅನ್ತಮಸೋ ಪಾರಿವಾಸಿಕಾದೀನಮ್ಪೀ’’ತಿ. ಮೂಲಾಯಪಟಿಕಸ್ಸನಾರಹಾದಿಲಕ್ಖಣಂ ಪನ ನೇಸಂ ಪರತೋ ¶ ಆವಿಭವಿಸ್ಸತಿ. ಸೇಸಮೇತ್ಥ ಇತೋ ಪರೇಸು ಚ ಮಾನತ್ತಾರಹಾದಿವತ್ತೇಸು ಪಾರಿವಾಸಿಕವತ್ತೇ ವುತ್ತನಯೇನೇವ ವೇದಿತಬ್ಬಂ.

೮೭. ಮೂಲಾಯಪಟಿಕಸ್ಸನಾರಹಚತುತ್ಥೋ ಚೇತಿಆದೀಸುಪಿ ಯಥೇವ ಪಾರಿವಾಸಿಕೋ; ಏವಂ ಏತೇಪಿ ಏತೇಸು ವಿನಯಕಮ್ಮೇಸು ಗಣಪೂರಕಾ ನ ಹೋನ್ತಿ, ಸೇಸಸಙ್ಘಕಮ್ಮೇಸು ಹೋನ್ತಿ.

ಮೂಲಾಯಪಟಿಕಸ್ಸನಾರಹವತ್ತಕಥಾ ನಿಟ್ಠಿತಾ.

೯೦. ಮಾನತ್ತಚಾರಿಕಸ್ಸ ¶ ವತ್ತೇಸು ‘‘ದೇವಸಿಕಂ ಆರೋಚೇತಬ್ಬ’’ನ್ತಿ ವಿಸೇಸೋ.

೯೨. ರತ್ತಿಚ್ಛೇದೇಸು ಊನೇ ಗಣೇತಿ ಏತ್ಥ ಗಣೋತಿ ಚತ್ತಾರೋ ವಾ ಅತಿರೇಕಾ ವಾ; ತಸ್ಮಾ ಸಚೇಪಿ ತೀಹಿ ಭಿಕ್ಖೂಹಿ ಸದ್ಧಿಂ ವಸತಿ, ರತ್ತಿಚ್ಛೇದೋ ಹೋತಿಯೇವ. ಮಾನತ್ತನಿಕ್ಖೇಪಸಮಾದಾನೇಸು ವುತ್ತಸದಿಸೋವ ವಿನಿಚ್ಛಯೋ. ಸೇಸಂ ಸಬ್ಬತ್ಥ ಉತ್ತಾನಮೇವಾತಿ.

ಮಾನತ್ತಚಾರಿಕವತ್ತಕಥಾ ನಿಟ್ಠಿತಾ.

ಪಾರಿವಾಸಿಕಕ್ಖನ್ಧಕವಣ್ಣನಾ ನಿಟ್ಠಿತಾ.

೯೭. ಸಮುಚ್ಚಯಕ್ಖನ್ಧಕೇ ¶ ¶ – ಛಾರತ್ತಂ ಮಾನತ್ತನ್ತಿ ಏತ್ಥ ಚತುಬ್ಬಿಧಂ ಮಾನತ್ತಂ – ಅಪ್ಪಟಿಚ್ಛನ್ನಮಾನತ್ತಂ, ಪಟಿಚ್ಛನ್ನಮಾನತ್ತಂ, ಪಕ್ಖಮಾನತ್ತಂ, ಸಮೋಧಾನಮಾನತ್ತನ್ತಿ. ತತ್ಥ ಅಪ್ಪಟಿಚ್ಛನ್ನಮಾನತ್ತಂ ¶ ನಾಮ – ಯಂ ಅಪ್ಪಟಿಚ್ಛನ್ನಾಯ ಆಪತ್ತಿಯಾ ಪರಿವಾಸಂ ಅದತ್ವಾ ಕೇವಲಂ ಆಪತ್ತಿಂ ಆಪನ್ನಭಾವೇನೇವ ಮಾನತ್ತಾರಹಸ್ಸ ಮಾನತ್ತಂ ದಿಯ್ಯತಿ. ಪಟಿಚ್ಛನ್ನಮಾನತ್ತಂ ನಾಮ – ಯಂ ಪಟಿಚ್ಛನ್ನಾಯ ಆಪತ್ತಿಯಾ ಪರಿವುತ್ಥಪರಿವಾಸಸ್ಸ ದಿಯ್ಯತಿ. ಪಕ್ಖಮಾನತ್ತಂ ನಾಮ – ಯಂ ಪಟಿಚ್ಛನ್ನಾಯ ವಾ ಅಪ್ಪಟಿಚ್ಛನ್ನಾಯ ವಾ ಆಪತ್ತಿಯಾ ಅದ್ಧಮಾಸಂ ಭಿಕ್ಖುನೀನಂ ದಿಯ್ಯತಿ. ಸಮೋಧಾನಮಾನತ್ತಂ ನಾಮ – ಯಂ ಓಧಾಯ ಏಕತೋ ಕತ್ವಾ ದಿಯ್ಯತಿ. ತೇಸು ಇದಂ ‘‘ಅಪ್ಪಟಿಚ್ಛನ್ನಾಯ ಛಾರತ್ತಂ ಮಾನತ್ತ’’ನ್ತಿ ವಚನತೋ ‘‘ಅಪ್ಪಟಿಚ್ಛನ್ನಮಾನತ್ತ’’ನ್ತಿ ವೇದಿತಬ್ಬಂ. ತಂ ದೇನ್ತೇನ ಸಚೇ ಏಕಂ ಆಪತ್ತಿಂ ಆಪನ್ನೋ ಹೋತಿ, ಇಧ ವುತ್ತನಯೇನ ದಾತಬ್ಬಂ. ಸಚೇ ದ್ವೇ ವಾ ತಿಸ್ಸೋ ವಾ ತತುತ್ತರಿಂ ವಾ ಆಪನ್ನೋ, ಯಥೇವ ‘‘ಏಕಂ ಆಪತ್ತಿ’’ನ್ತಿ ವುತ್ತಂ; ಏವಂ ‘‘ದ್ವೇ ಆಪತ್ತಿಯೋ, ತಿಸ್ಸೋ ಆಪತ್ತಿಯೋ’’ತಿ ವತ್ತಬ್ಬಂ. ತತುತ್ತರಿ ಪನ ಸಚೇಪಿ ಸತಂ ವಾ ಸಹಸ್ಸಂ ವಾ ಹೋತಿ, ‘‘ಸಮ್ಬಹುಲಾ’’ತಿ ವತ್ತಬ್ಬಂ. ನಾನಾವತ್ಥುಕಾಯೋಪಿ ಏಕತೋ ಕತ್ವಾ ದಾತಬ್ಬಾ, ತಾಸಂ ದಾನವಿಧಿಂ ಪರಿವಾಸದಾನೇ ಕಥಯಿಸ್ಸಾಮ.

ಏವಂ ಆಪತ್ತಿವಸೇನ ಕಮ್ಮವಾಚಂ ಕತ್ವಾ ದಿನ್ನೇ ಮಾನತ್ತೇ ‘‘ಏವಮೇತಂ ಧಾರಯಾಮೀ’’ತಿ ಕಮ್ಮವಾಚಾಪರಿಯೋಸಾನೇ ಮಾಳಕಸೀಮಾಯಮೇವ ‘‘ಮಾನತ್ತಂ ಸಮಾದಿಯಾಮಿ, ವತ್ತಂ ಸಮಾದಿಯಾಮೀ’’ತಿ ವುತ್ತನಯೇನ ವತ್ತಂ ಸಮಾದಾತಬ್ಬಂ. ವತ್ತಂ ಸಮಾದಿಯಿತ್ವಾ ತತ್ಥೇವ ಸಙ್ಘಸ್ಸ ಆರೋಚೇತಬ್ಬಂ, ಆರೋಚೇನ್ತೇನ ಚ ಏವಂ ಆರೋಚೇತಬ್ಬಂ –

‘‘ಅಹಂ ¶ , ಭನ್ತೇ, ಏಕಂ ಆಪತ್ತಿಂ ಆಪಜ್ಜಿಂ ಸಞ್ಚೇತನಿಕಂ ಸುಕ್ಕವಿಸ್ಸಟ್ಠಿಂ ಅಪ್ಪಟಿಚ್ಛನ್ನಂ, ಸೋಹಂ ಸಙ್ಘಂ ಏಕಿಸ್ಸಾ ಆಪತ್ತಿಯಾ ಸಞ್ಚೇತನಿಕಾಯ ಸುಕ್ಕವಿಸ್ಸಟ್ಠಿಯಾ ಅಪ್ಪಟಿಚ್ಛನ್ನಾಯ ಛಾರತ್ತಂ ಮಾನತ್ತಂ ಯಾಚಿಂ, ತಸ್ಸ ಮೇ ಸಙ್ಘೋ ಏಕಿಸ್ಸಾ ಆಪತ್ತಿಯಾ ಸಞ್ಚೇತನಿಕಾಯ ಸುಕ್ಕವಿಸ್ಸಟ್ಠಿಯಾ ಅಪ್ಪಟಿಚ್ಛನ್ನಾಯ ಛಾರತ್ತಂ ಮಾನತ್ತಂ ಅದಾಸಿ. ಸೋಹಂ ಮಾನತ್ತಂ ಚರಾಮಿ, ವೇದಯಾಮಹಂ, ಭನ್ತೇ ‘ವೇದಯತೀ’ತಿ ಮಂ ಸಙ್ಘೋ ಧಾರೇತೂ’’ತಿ.

ಇಮಞ್ಚ ಪನ ಅತ್ಥಂ ಗಹೇತ್ವಾ ಯಾಯ ಕಾಯಚಿ ಭಾಸಾಯ ಆರೋಚೇತುಂ ವಟ್ಟತಿಯೇವ. ಆರೋಚೇತ್ವಾ ಸಚೇ ನಿಕ್ಖಿಪಿತುಕಾಮೋ, ವುತ್ತನಯೇನೇವ ಸಙ್ಘಮಜ್ಝೇ ¶ ನಿಕ್ಖಿಪಿತಬ್ಬಂ. ಮಾಳಕತೋ ಭಿಕ್ಖೂಸು ನಿಕ್ಖನ್ತೇಸು ಏಕಸ್ಸಪಿ ಸನ್ತಿಕೇ ನಿಕ್ಖಿಪಿತುಂ ವಟ್ಟತಿ. ಮಾಳಕತೋ ನಿಕ್ಖಮಿತ್ವಾ ಸತಿಂ ¶ ಪಟಿಲಭನ್ತೇನ ಸಹಗಚ್ಛನ್ತಸ್ಸ ಸನ್ತಿಕೇ ನಿಕ್ಖಿಪಿತಬ್ಬಂ. ಸಚೇ ಸೋಪಿ ಪಕ್ಕನ್ತೋ, ಅಞ್ಞಸ್ಸ ಯಸ್ಸ ಮಾಳಕೇ ನಾರೋಚಿತಂ, ತಸ್ಸ ಆರೋಚೇತ್ವಾ ನಿಕ್ಖಿಪಿತಬ್ಬಂ. ಆರೋಚೇನ್ತೇನ ಪನ ಅವಸಾನೇ ‘‘ವೇದಯತೀತಿ ಮಂ ಆಯಸ್ಮಾ ಧಾರೇತೂ’’ತಿ ವತ್ತಬ್ಬಂ. ದ್ವಿನ್ನಂ ಆರೋಚೇನ್ತೇನ ‘‘ಆಯಸ್ಮನ್ತಾ ಧಾರೇನ್ತೂ’’ತಿ, ತಿಣ್ಣಂ ಆರೋಚೇನ್ತೇನ ‘‘ಆಯಸ್ಮನ್ತೋ ಧಾರೇನ್ತೂ’’ತಿ ವತ್ತಬ್ಬಂ. ನಿಕ್ಖಿತ್ತಕಾಲತೋ ಪಟ್ಠಾಯ ಪಕತತ್ತಟ್ಠಾನೇ ತಿಟ್ಠತಿ.

ಸಚೇ ಅಪ್ಪಭಿಕ್ಖುಕೋ ವಿಹಾರೋ ಹೋತಿ, ಸಭಾಗಾ ಭಿಕ್ಖೂ ವಸನ್ತಿ, ವತ್ತಂ ಅನಿಕ್ಖಿಪಿತ್ವಾ ಅನ್ತೋವಿಹಾರೇಯೇವ ರತ್ತಿಯೋ ಗಣೇತಬ್ಬಾ. ಅಥ ನ ಸಕ್ಕಾ ಸೋಧೇತುಂ, ವುತ್ತನಯೇನೇವ ವತ್ತಂ ನಿಕ್ಖಿಪಿತ್ವಾ ಪಚ್ಚೂಸಸಮಯೇ ಚತೂಹಿ ಪಞ್ಚಹಿ ವಾ ಭಿಕ್ಖೂಹಿ ಸದ್ಧಿಂ ಪರಿಕ್ಖಿತ್ತಸ್ಸ ವಿಹಾರಸ್ಸ ಪರಿಕ್ಖೇಪತೋ, ಅಪರಿಕ್ಖಿತ್ತಸ್ಸ ಪರಿಕ್ಖೇಪಾರಹಟ್ಠಾನತೋ ದ್ವೇ ಲೇಡ್ಡುಪಾತೇ ಅತಿಕ್ಕಮಿತ್ವಾ ಮಹಾಮಗ್ಗತೋ ಓಕ್ಕಮ್ಮ ಗುಮ್ಬೇನ ವಾ ವತಿಯಾ ವಾ ಪಟಿಚ್ಛನ್ನಟ್ಠಾನೇ ನಿಸೀದಿತಬ್ಬಂ. ಅನ್ತೋಅರುಣೇಯೇವ ವುತ್ತನಯೇನ ವತ್ತಂ ಸಮಾದಿಯಿತ್ವಾ ಆರೋಚೇತಬ್ಬಂ. ಸಚೇ ಅಞ್ಞೋ ಕೋಚಿ ಭಿಕ್ಖು ಕೇನಚಿದೇವ ಕರಣೀಯೇನ ತಂ ಠಾನಂ ಆಗಚ್ಛತಿ, ಸಚೇ ಏಸ ತಂ ಪಸ್ಸತಿ, ಸದ್ದಂ ವಾಸ್ಸ ಸುಣಾತಿ, ಆರೋಚೇತಬ್ಬಂ. ಅನಾರೋಚೇನ್ತಸ್ಸ ರತ್ತಿಚ್ಛೇದೋ ಚೇವ ವತ್ತಭೇದೋ ಚ.

ಅಥ ದ್ವಾದಸಹತ್ಥಂ ಉಪಚಾರಂ ಓಕ್ಕಮಿತ್ವಾ ಅಜಾನನ್ತಸ್ಸೇವ ಗಚ್ಛತಿ, ರತ್ತಿಚ್ಛೇದೋ ಹೋತಿ ಏವ, ವತ್ತಭೇದೋ ಪನ ನತ್ಥಿ. ಆರೋಚಿತಕಾಲತೋ ಪಟ್ಠಾಯ ಚ ಏಕಂ ಭಿಕ್ಖುಂ ಠಪೇತ್ವಾ ಸೇಸೇಹಿ ಸತಿ ಕರಣೀಯೇ ಗನ್ತುಮ್ಪಿ ವಟ್ಟತಿ. ಅರುಣೇ ಉಟ್ಠಿತೇ ತಸ್ಸ ಭಿಕ್ಖುಸ್ಸ ಸನ್ತಿಕೇ ವತ್ತಂ ನಿಕ್ಖಿಪಿತಬ್ಬಂ. ಸಚೇ ಸೋಪಿ ಕೇನಚಿ ಕಮ್ಮೇನ ಪುರೇಅರುಣೇಯೇವ ಗಚ್ಛತಿ, ಅಞ್ಞಂ ವಿಹಾರತೋ ನಿಕ್ಖನ್ತಂ ವಾ ಆಗನ್ತುಕಂ ವಾ ಯಂ ಪಠಮಂ ಪಸ್ಸತಿ, ತಸ್ಸ ಸನ್ತಿಕೇ ಆರೋಚೇತ್ವಾ ವತ್ತಂ ನಿಕ್ಖಿಪಿತಬ್ಬಂ. ಅಯಞ್ಚ ಯಸ್ಮಾ ಗಣಸ್ಸ ¶ ಆರೋಚೇತ್ವಾ ಭಿಕ್ಖೂನಞ್ಚ ಅತ್ಥಿಭಾವಂ ಸಲ್ಲಕ್ಖೇತ್ವಾವ ವಸಿ, ತೇನಸ್ಸ ಊನೇ ಗಣೇ ಚರಣದೋಸೋ ವಾ ವಿಪ್ಪವಾಸೋ ವಾ ನ ಹೋತಿ. ಸಚೇ ನ ಕಞ್ಚಿ ಪಸ್ಸತಿ, ವಿಹಾರಂ ಗನ್ತ್ವಾ ಅತ್ತನಾ ಸದ್ಧಿಂ ಗತಭಿಕ್ಖೂಸು ಏಕಸ್ಸ ಸನ್ತಿಕೇ ನಿಕ್ಖಿಪಿತಬ್ಬನ್ತಿ ಮಹಾಸುಮತ್ಥೇರೋ ಆಹ. ಮಹಾಪದುಮತ್ಥೇರೋ ಪನ ‘‘ಯಂ ಪಠಮಂ ಪಸ್ಸತಿ, ತಸ್ಸ ಆರೋಚೇತ್ವಾ ನಿಕ್ಖಿಪಿತಬ್ಬಂ; ಅಯಂ ನಿಕ್ಖಿತ್ತವತ್ತಸ್ಸ ಪರಿಹಾರೋ’’ತಿ ಆಹ.

ಏವಂ ¶ ಛಾರತ್ತಂ ಮಾನತ್ತಂ ಅಖಣ್ಡಂ ಚರಿತ್ವಾ ಯತ್ಥ ಸಿಯಾ ವೀಸತಿಗಣೋ ಭಿಕ್ಖುಸಙ್ಘೋ, ತತ್ಥ ಸೋ ಭಿಕ್ಖು ಅಬ್ಭೇತಬ್ಬೋ. ಅಬ್ಭೇನ್ತೇಹಿ ಚ ಪಠಮಂ ಅಬ್ಭಾನಾರಹೋ ¶ ಕಾತಬ್ಬೋ. ಅಯಞ್ಹಿ ನಿಕ್ಖಿತ್ತವತ್ತತ್ತಾ ಪಕತತ್ತಟ್ಠಾನೇ ಠಿತೋ, ಪಕತತ್ತಸ್ಸ ಚ ಅಬ್ಭಾನಂ ಕಾತುಂ ನ ವಟ್ಟತಿ, ತಸ್ಮಾ ವತ್ತಂ ಸಮಾದಾಪೇತಬ್ಬೋ. ವತ್ತೇ ಸಮಾದಿನ್ನೇ ಅಬ್ಭಾನಾರಹೋ ಹೋತಿ. ತೇನಾಪಿ ವತ್ತಂ ಸಮಾದಿಯಿತ್ವಾ ಆರೋಚೇತ್ವಾ ಅಬ್ಭಾನಂ ಯಾಚಿತಬ್ಬಂ. ಅನಿಕ್ಖಿತ್ತವತ್ತಸ್ಸ ಪುನ ವತ್ತಸಮಾದಾನಕಿಚ್ಚಂ ನತ್ಥಿ. ಸೋ ಹಿ ಛಾರತ್ತಾತಿಕ್ಕಮೇನೇವ ಅಬ್ಭಾನಾರಹೋ ಹೋತಿ, ತಸ್ಮಾ ಸೋ ಅಬ್ಭೇತಬ್ಬೋ. ತತ್ರ ಯ್ವಾಯಂ ‘‘ಏವಞ್ಚ ಪನ, ಭಿಕ್ಖವೇ, ಅಬ್ಭೇತಬ್ಬೋ’’ತಿ ಪಾಳಿಯಂಯೇವ ಅಬ್ಭಾನವಿಧಿ ವುತ್ತೋ, ಅಯಞ್ಚ ಏಕಾಪತ್ತಿವಸೇನ ವುತ್ತೋ. ಸಚೇ ಪನ ದ್ವೇ ತಿಸ್ಸೋ ಸಮ್ಬಹುಲಾ ವಾ ಏಕವತ್ಥುಕಾ ವಾ ನಾನಾವತ್ಥುಕಾ ವಾ ಆಪತ್ತಿಯೋ ಹೋನ್ತಿ, ತಾಸಂ ವಸೇನ ಕಮ್ಮವಾಚಾ ಕಾತಬ್ಬಾ. ಏವಂ ಅಪ್ಪಟಿಚ್ಛನ್ನಮಾನತ್ತಂ ದಾತಬ್ಬಂ. ಪಟಿಚ್ಛನ್ನಮಾನತ್ತಂ ಪನ ಯಸ್ಮಾ ಪಟಿಚ್ಛನ್ನಾಯ ಆಪತ್ತಿಯಾ ಪರಿವುತ್ಥಪರಿವಾಸಸ್ಸ ದಾತಬ್ಬಂ ಹೋತಿ, ತಸ್ಮಾ ನಂ ಪರಿವಾಸಕಥಾಯಂಯೇವ ಕಥಯಿಸ್ಸಾಮ.

೧೦೨. ‘‘ತೇನ ಹಿ, ಭಿಕ್ಖವೇ, ಸಙ್ಘೋ ಉದಾಯಿಸ್ಸ ಭಿಕ್ಖುನೋ ಏಕಿಸ್ಸಾ ಆಪತ್ತಿಯಾ ಸಞ್ಚೇತನಿಕಾಯ ಸುಕ್ಕವಿಸ್ಸಟ್ಠಿಯಾ ಏಕಾಹಪಟಿಚ್ಛನ್ನಾಯ ಏಕಾಹಪರಿವಾಸಂ ದೇತೂ’’ತಿಆದಿನಾ ನಯೇನ ಪಾಳಿಯಂ ಅನೇಕೇಹಿ ಆಕಾರೇಹಿ ಪರಿವಾಸೋ ಚ ಮಾನತ್ತಞ್ಚ ವುತ್ತಂ. ತಸ್ಸ ಯಸ್ಮಾ ಆಗತಾಗತಟ್ಠಾನೇ ವಿನಿಚ್ಛಯೋ ವುಚ್ಚಮಾನೋ ಪಾಳಿ ವಿಯ ಅತಿವಿತ್ಥಾರಂ ಆಪಜ್ಜತಿ, ನ ಚ ಸಕ್ಕಾ ಹೋತಿ ಸುಖೇನ ಪರಿಗ್ಗಹೇತುಂ, ತಸ್ಮಾ ನಂ ಸಮೋಧಾನೇತ್ವಾ ಇಧೇವ ದಸ್ಸಯಿಸ್ಸಾಮ.

ಅಯಞ್ಹಿ ಇಧ ಅಧಿಪ್ಪೇತೋ ಪರಿವಾಸೋ ನಾಮ – ಪಟಿಚ್ಛನ್ನಪರಿವಾಸೋ, ಸುದ್ಧನ್ತಪರಿವಾಸೋ, ಸಮೋಧಾನಪರಿವಾಸೋತಿ ತಿವಿಧೋ ಹೋತಿ. ತತ್ಥ ಪಟಿಚ್ಛನ್ನಪರಿವಾಸೋ ತಾವ ಯಥಾಪಟಿಚ್ಛನ್ನಾಯ ಆಪತ್ತಿಯಾ ದಾತಬ್ಬೋ ¶ . ಕಸ್ಸಚಿ ಹಿ ಏಕಾಹಪಟಿಚ್ಛನ್ನಾ ಆಪತ್ತಿ ಹೋತಿ ಯಥಾ ಅಯಂ ಉದಾಯಿತ್ಥೇರಸ್ಸ, ಕಸ್ಸಚಿ ದ್ವೀಹಾದಿಪಟಿಚ್ಛನ್ನಾ ಯಥಾ ಪರತೋ ಆಗತಾ ಉದಾಯಿತ್ಥೇರಸ್ಸೇವ, ಕಸ್ಸಚಿ ಏಕಾ ಆಪತ್ತಿ ಹೋತಿ ಯಥಾ ಅಯಂ, ಕಸ್ಸಚಿ ದ್ವೇ ತಿಸ್ಸೋ ತತುತ್ತರಿ ವಾ ಯಥಾ ಪರತೋ ಆಗತಾ, ತಸ್ಮಾ ಪಟಿಚ್ಛನ್ನಪರಿವಾಸಂ ದೇನ್ತೇನ ಪಠಮಂ ತಾವ ಪಟಿಚ್ಛನ್ನಭಾವೋ ಜಾನಿತಬ್ಬೋ.

ಅಯಞ್ಹಿ ¶ ಆಪತ್ತಿ ನಾಮ ದಸಹಾಕಾರೇಹಿ ಪಟಿಚ್ಛನ್ನಾ ಹೋತಿ. ತತ್ಥಾಯಂ ಮಾತಿಕಾ – ಆಪತ್ತಿ ಚ ಹೋತಿ ಆಪತ್ತಿಸಞ್ಞೀ ಚ, ಪಕತತ್ತೋ ಚ ಹೋತಿ ಪಕತತ್ತಸಞ್ಞೀ ¶ ಚ, ಅನನ್ತರಾಯಿಕೋ ಚ ಹೋತಿ ಅನನ್ತರಾಯಿಕಸಞ್ಞೀ ಚ, ಪಹು ಚ ಹೋತಿ ಪಹುಸಞ್ಞೀ ಚ, ಛಾದೇತುಕಾಮೋ ಚ ಹೋತಿ ಛಾದೇತಿ ಚಾತಿ.

ತತ್ಥ ಆಪತ್ತಿ ಚ ಹೋತಿ ಆಪತ್ತಿಸಞ್ಞೀ ಚಾತಿ ಯಂ ಆಪನ್ನೋ, ಸಾ ಆಪತ್ತಿಯೇವ ಹೋತಿ. ಸೋಪಿ ಚ ತತ್ಥ ಆಪತ್ತಿಸಞ್ಞೀಯೇವ. ಇತಿ ಜಾನನ್ತೋ ಛಾದೇತಿ, ಛನ್ನಾವ ಹೋತಿ. ಅಥ ಪನಾಯಂ ತತ್ಥ ಅನಾಪತ್ತಿಸಞ್ಞೀ, ಅಚ್ಛನ್ನಾ ಹೋತಿ, ಅನಾಪತ್ತಿ ಪನ ಆಪತ್ತಿಸಞ್ಞಾಯಪಿ ಅನಾಪತ್ತಿಸಞ್ಞಾಯಪಿ ಛಾದೇನ್ತೇನಾಪಿ ಅಚ್ಛಾದಿತಾವ ಹೋತಿ. ಲಹುಕಂ ವಾ ಗರುಕಾತಿ ಗರುಕಂ ವಾ ಲಹುಕಾತಿ ಛಾದೇತಿ, ಅಲಜ್ಜಿಪಕ್ಖೇ ತಿಟ್ಠತಿ, ಆಪತ್ತಿ ಪನ ಅಚ್ಛನ್ನಾ ಹೋತಿ. ಗರುಕಂ ಲಹುಕಾತಿ ಮಞ್ಞಮಾನೋ ದೇಸೇತಿ, ನೇವ ದೇಸಿತಾ ಹೋತಿ, ನ ಛನ್ನಾ. ಗರುಕಂ ಗರುಕಾತಿ ಞತ್ವಾ ಛಾದೇತಿ, ಛನ್ನಾ ಹೋತಿ. ಗರುಕಲಹುಕಭಾವಂ ನ ಜಾನಾತಿ, ಆಪತ್ತಿಂ ಛಾದೇಮೀತಿ ಛಾದೇತಿ, ಛನ್ನಾವ ಹೋತಿ.

ಪಕತತ್ತೋತಿ ತಿವಿಧಂ ಉಕ್ಖೇಪನೀಯಕಮ್ಮಂ ಅಕತೋ – ಸೋ ಚೇ ಪಕತತ್ತಸಞ್ಞೀ ಹುತ್ವಾ ಛಾದೇತಿ, ಛನ್ನಾ ಹೋತಿ. ಅಥ ‘‘ಮಯ್ಹಂ ಸಙ್ಘೇನ ಕಮ್ಮಂ ಕತ’’ನ್ತಿ ಅಪಕತತ್ತಸಞ್ಞೀ ಹುತ್ವಾ ಛಾದೇತಿ, ಅಚ್ಛನ್ನಾ ಹೋತಿ. ಅಪಕತತ್ತೇನ ಪಕತತ್ತಸಞ್ಞಿನಾ ವಾ ಅಪಕತತ್ತಸಞ್ಞಿನಾ ವಾ ಛಾದಿತಾಪಿ ಅಚ್ಛನ್ನಾವ ಹೋತಿ. ವುತ್ತಮ್ಪಿ ಚೇತಂ –

ಪಞ್ಹಾ ಮೇಸಾ ಕುಸಲೇಹಿ ಚಿನ್ತಿತಾ’’ತಿ. (ಪರಿ. ೪೮೧);

ಅಯಞ್ಹಿ ¶ ಪಞ್ಹೋ ಉಕ್ಖಿತ್ತಕೇನ ಕಥಿತೋ.

ಅನನ್ತರಾಯಿಕೋತಿ ಯಸ್ಸ ದಸಸು ಅನ್ತರಾಯೇಸು ಏಕೋಪಿ ನತ್ಥಿ, ಸೋ ಚೇ ಅನನ್ತರಾಯಿಕಸಞ್ಞೀ ಹುತ್ವಾ ಛಾದೇತಿ, ಛನ್ನಾ ಹೋತಿ. ಸಚೇಪಿ ಸೋ ಭೀರುಕಜಾತಿಕತಾಯ ಅನ್ಧಕಾರೇ ಅಮನುಸ್ಸಚಣ್ಡಮಿಗಭಯೇನ ಅನ್ತರಾಯಿಕಸಞ್ಞೀ ಹುತ್ವಾ ಛಾದೇತಿ, ಅಚ್ಛನ್ನಾವ ಹೋತಿ. ಯಸ್ಸ ಹಿ ಪಬ್ಬತವಿಹಾರೇ ವಸನ್ತಸ್ಸ ಕನ್ದರಂ ವಾ ನದಿಂ ವಾ ಅತಿಕ್ಕಮಿತ್ವಾ ¶ ಆರೋಚೇತಬ್ಬಂ ಹೋತಿ, ಅನ್ತರಾಮಗ್ಗೇ ಚ ಚಣ್ಡವಾಳಅಮನುಸ್ಸಾದಿಭಯಂ ಅತ್ಥಿ, ಮಗ್ಗೇ ಅಜಗರಾ ನಿಪಜ್ಜನ್ತಿ, ನದೀ ಪೂರಾ ಹೋತಿ, ಏಕಸ್ಮಿಂ ಪನ ಸತಿಯೇವ ಅನ್ತರಾಯೇ ಅನ್ತರಾಯಿಕಸಞ್ಞೀ ಹುತ್ವಾ ¶ ಛಾದೇತಿ, ಅಚ್ಛನ್ನಾವ ಹೋತಿ. ಅನ್ತರಾಯಿಕಸ್ಸ ಪನ ಅನ್ತರಾಯಿಕಸಞ್ಞಾಯ ವಾ ಅನನ್ತರಾಯಿಕಸಞ್ಞಾಯ ವಾ ಛಾದಯತೋ ಅಚ್ಛನ್ನಾವ ಹೋತಿ.

ಪಹೂತಿ ಯೋ ಸಕ್ಕೋತಿ ಭಿಕ್ಖುನೋ ಸನ್ತಿಕಂ ಗನ್ತುಞ್ಚೇವ ಆರೋಚೇತುಞ್ಚ; ಸೋ ಚೇ ಪಹುಸಞ್ಞೀ ಹುತ್ವಾ ಛಾದೇತಿ, ಛನ್ನಾ ಹೋತಿ. ಸಚಸ್ಸ ಮುಖೇ ಅಪ್ಪಮತ್ತಕೋ ಗಣ್ಡೋ ವಾ ಹೋತಿ, ಹನುಕವಾತೋ ವಾ ವಿಜ್ಝತಿ, ದನ್ತೋ ವಾ ರುಜ್ಜತಿ, ಭಿಕ್ಖಾ ವಾ ಮನ್ದಾ ಲದ್ಧಾ ಹೋತಿ, ತಾವತಕೇನ ಪನ ನೇವ ವತ್ತುಂ ನ ಸಕ್ಕೋತಿ ನ ಗನ್ತುಂ; ಅಪಿಚ ಖೋ ನ ಸಕ್ಕೋಮೀತಿ ಸಞ್ಞೀ ಹೋತಿ, ಅಯಂ ಪಹು ಹುತ್ವಾ ಅಪ್ಪಹುಸಞ್ಞೀ ನಾಮ. ಇಮಿನಾ ಛಾದಿತಾಪಿ ಅಚ್ಛಾದಿತಾ. ಅಪ್ಪಹುನಾ ಪನ ವತ್ತುಂ ವಾ ಗನ್ತುಂ ವಾ ಅಸಮತ್ಥೇನ ಪಹುಸಞ್ಞಿನಾ ವಾ ಅಪ್ಪಹುಸಞ್ಞಿನಾ ವಾ ಛಾದಿತಾ ಹೋತು, ಅಚ್ಛಾದಿತಾವ.

ಛಾದೇತುಕಾಮೋ ಚ ಹೋತಿ ಛಾದೇತಿ ಚಾತಿ ಇದಂ ಉತ್ತಾನತ್ಥಮೇವ. ಸಚೇ ಪನ ಛಾದೇಸ್ಸಾಮೀತಿ ಧುರನಿಕ್ಖೇಪಂ ಕತ್ವಾ ಪುರೇಭತ್ತೇ ವಾ ಪಚ್ಛಾಭತ್ತೇ ವಾ ಪಠಮಯಾಮಾದೀಸು ವಾ ಲಜ್ಜಿಧಮ್ಮಂ ಓಕ್ಕಮಿತ್ವಾ ಅನ್ತೋಅರುಣೇಯೇವ ಆರೋಚೇತಿ, ಅಯಂ ಛಾದೇತುಕಾಮೋ ನ ಛಾದೇತಿ ನಾಮ.

ಯಸ್ಸ ಪನ ಅಭಿಕ್ಖುಕೇ ಠಾನೇ ವಸನ್ತಸ್ಸ ಆಪತ್ತಿಂ ಆಪಜ್ಜಿತ್ವಾ ಸಭಾಗಸ್ಸ ಭಿಕ್ಖುನೋ ಆಗಮನಂ ಆಗಮೇನ್ತಸ್ಸ ಸಭಾಗಸನ್ತಿಕಂ ವಾ ಗಚ್ಛನ್ತಸ್ಸ ಅದ್ಧಮಾಸೋಪಿ ಮಾಸೋಪಿ ಅತಿಕ್ಕಮತಿ, ಅಯಂ ನ ಛಾದೇತುಕಾಮೋ ಛಾದೇತಿ ನಾಮ, ಅಯಮ್ಪಿ ಅಚ್ಛನ್ನಾವ ಹೋತಿ.

ಯೋ ಪನ ಆಪನ್ನಮತ್ತೋವ ಅಗ್ಗಿಂ ಅಕ್ಕನ್ತಪುರಿಸೋ ವಿಯ ಸಹಸಾ ಅಪಕ್ಕಮಿತ್ವಾ ಸಭಾಗಟ್ಠಾನಂ ಗನ್ತ್ವಾ ಆವಿ ಕರೋತಿ, ಅಯಂ ನ ಛಾದೇತುಕಾಮೋವ ನ ಛಾದೇತಿ ನಾಮ. ಸಚೇ ಪನ ಸಭಾಗಂ ದಿಸ್ವಾಪಿ ‘‘ಅಯಂ ¶ ಮೇ ಉಪಜ್ಝಾಯೋ ವಾ ಆಚರಿಯೋ ವಾ’’ತಿ ಲಜ್ಜಾಯ ನಾರೋಚೇತಿ, ಛನ್ನಾವ ಹೋತಿ ಆಪತ್ತಿ. ಉಪಜ್ಝಾಯಾದಿಭಾವೋ ಹಿ ಇಧ ಅಪ್ಪಮಾಣಂ ಅವೇರಿಸಭಾಗಮತ್ತಮೇವ ಪಮಾಣಂ, ತಸ್ಮಾ ಅವೇರಿಸಭಾಗಸ್ಸ ಸನ್ತಿಕೇ ಆರೋಚೇತಬ್ಬಾ.

ಯೋ ಪನ ವಿಸಭಾಗೋ ಹೋತಿ ಸುತ್ವಾ ಪಕಾಸೇತುಕಾಮೋ, ಏವರೂಪಸ್ಸ ಉಪಜ್ಝಾಯಸ್ಸಾಪಿ ಸನ್ತಿಕೇ ನ ಆರೋಚೇತಬ್ಬಾ. ತತ್ಥ ¶ ಪುರೇಭತ್ತಂ ವಾ ಆಪತ್ತಿಂ ಆಪನ್ನೋ ಹೋತು ಪಚ್ಛಾಭತ್ತಂ ವಾ, ದಿವಾ ವಾ ರತ್ತಿಂ ವಾ ಯಾವ ಅರುಣಂ ನ ಉಗ್ಗಚ್ಛತಿ ತಾವ ಆರೋಚೇತಬ್ಬಂ. ಉದ್ಧಸ್ತೇ ಅರುಣೇ ಪಟಿಚ್ಛನ್ನಾ ಹೋತಿ, ಪಟಿಚ್ಛಾದನಪಚ್ಚಯಾ ಚ ದುಕ್ಕಟಂ ಆಪಜ್ಜತಿ. ಸಭಾಗಸಙ್ಘಾದಿಸೇಸಂ ಆಪನ್ನಸ್ಸ ಪನ ಸನ್ತಿಕೇ ಆವಿ ¶ ಕಾತುಂ ನ ವಟ್ಟತಿ. ಸಚೇ ಆವಿ ಕರೋತಿ, ಆಪತ್ತಿ ಆವಿಕತಾ ಹೋತಿ, ದುಕ್ಕಟಾ ಪನ ನ ಮುಚ್ಚತಿ, ತಸ್ಮಾ ಸುದ್ಧಸ್ಸ ಸನ್ತಿಕೇ ಆವಿಕಾತಬ್ಬಾ. ಆವಿಕರೋನ್ತೋ ಚ ‘‘ತುಯ್ಹಂ ಸನ್ತಿಕೇ ಏಕಂ ಆಪತ್ತಿಂ ಆವಿಕರೋಮೀ’’ತಿ ವಾ ‘‘ಆಚಿಕ್ಖಾಮೀ’’ತಿ ವಾ ‘‘ಆರೋಚೇಮೀ’’ತಿ ವಾ ‘‘ಮಮ ಏಕಂ ಆಪತ್ತಿಂ ಆಪನ್ನಭಾವಂ ಜಾನಾಹೀ’’ತಿ ವಾ ವದತು, ‘‘ಏಕಂ ಗರುಕಾಪತ್ತಿಂ ಆವಿಕರೋಮೀ’’ತಿಆದಿನಾ ವಾ ನಯೇನ ವದತು, ಸಬ್ಬೇಹಿಪಿ ಆಕಾರೇಹಿ ಅಪ್ಪಟಿಚ್ಛನ್ನಾವ ಹೋತೀತಿ ಕುರುನ್ದಿಯಂ ವುತ್ತಂ. ಸಚೇ ಪನ ಲಹುಕಾಪತ್ತಿಂ ಆವಿಕರೋಮೀತಿಆದಿನಾ ನಯೇನ ವದತಿ, ಪಟಿಚ್ಛನ್ನಾ ಹೋತಿ, ವತ್ಥುಂ ಆರೋಚೇತಿ, ಆಪತ್ತಿಂ ಆರೋಚೇತಿ, ಉಭಯಂ ಆರೋಚೇತಿ, ತಿವಿಧೇನಾಪಿ ಆರೋಚಿತಾವ ಹೋತಿ. ಇತಿ ಇಮಾನಿ ದಸ ಕಾರಣಾನಿ ಉಪಲಕ್ಖೇತ್ವಾ ಪಟಿಚ್ಛನ್ನಪರಿವಾಸಂ ದೇನ್ತೇನ ಪಠಮಮೇವ ಪಟಿಚ್ಛನ್ನಭಾವೋ ಜಾನಿತಬ್ಬೋ.

ತತೋ ಪಟಿಚ್ಛನ್ನದಿವಸೇ ಚ ಆಪತ್ತಿಯೋ ಚ ಸಲ್ಲಕ್ಖೇತ್ವಾ ಸಚೇ ಏಕಾಹಪಟಿಚ್ಛನ್ನಾ ಹೋತಿ – ‘‘ಅಹಂ, ಭನ್ತೇ, ಏಕಂ ಆಪತ್ತಿಂ ಆಪಜ್ಜಿಂ ಸಞ್ಚೇತನಿಕಂ ಸುಕ್ಕವಿಸ್ಸಟ್ಠಿಂ ಏಕಾಹಪಟಿಚ್ಛನ್ನ’’ನ್ತಿ ಏವಂ ಯಾಚಾಪೇತ್ವಾ ಇಧ ವುತ್ತನಯೇನೇವ ಕಮ್ಮವಾಚಂ ವತ್ವಾ ಪರಿವಾಸೋ ದಾತಬ್ಬೋ. ಅಥ ದ್ವೀಹತೀಹಾದಿಪಟಿಚ್ಛನ್ನಾ ಹೋತಿ, ದ್ವೀಹಪಟಿಚ್ಛನ್ನಂ ತೀಹಪಟಿಚ್ಛನ್ನಂ ಚತೂಹಪಟಿಚ್ಛನ್ನಂ ಪಞ್ಚಾಹಪಟಿಚ್ಛನ್ನಂ ಛಾಹಪಟಿಚ್ಛನ್ನಂ ಸತ್ತಾಹಪಟಿಚ್ಛನ್ನಂ ಅಟ್ಠಾಹಪಟಿಚ್ಛನ್ನಂ ನವಾಹಪಟಿಚ್ಛನ್ನಂ ದಸಾಹಪಟಿಚ್ಛನ್ನಂ ಏಕಾದಸಾಹಪಟಿಚ್ಛನ್ನಂ ದ್ವಾದಸಾಹಪಅಚ್ಛನ್ನಂ ತೇರಸಾಹಪಟಿಚ್ಛನ್ನಂ ಚುದ್ದಸಾಹಪಟಿಚ್ಛನ್ನನ್ತಿ ಏವಂ ಯಾವ ಚುದ್ದಸ ದಿವಸಾನಿ ದಿವಸವಸೇನ ಯೋಜನಾ ಕಾತಬ್ಬಾ. ಪಞ್ಚದಸ ದಿವಸಾನಿ ಪಟಿಚ್ಛನ್ನಾಯ ಪಕ್ಖಪಟಿಚ್ಛನ್ನನ್ತಿ ವತ್ವಾ ಯೋಜನಾ ಕಾತಬ್ಬಾ. ತತೋ ಯಾವ ಏಕೂನತಿಂಸತಿಮೋ ದಿವಸೋ, ತಾವ ಅತಿರೇಕಪಕ್ಖಪಟಿಚ್ಛನ್ನನ್ತಿ.

ತತೋ ಮಾಸಪಟಿಚ್ಛನ್ನಂ ಅತಿರೇಕಮಾಸಪಟಿಚ್ಛನ್ನಂ ದ್ವೇಮಾಸಪಟಿಚ್ಛನ್ನಂ ಅತಿರೇಕದ್ವೇಮಾಸಪಟಿಚ್ಛನ್ನಂ ¶ ತೇಮಾಸಪಟಿಚ್ಛನ್ನಂ ಅತಿರೇಕತೇಮಾಸಪಟಿಚ್ಛನ್ನಂ ಚತುಮಾಸಪಟಿಚ್ಛನ್ನಂ ಅತಿರೇಕಚತುಮಾಸಪಟಿಚ್ಛನ್ನಂ ಪಞ್ಚಮಾಸಪಟಿಚ್ಛನ್ನಂ ¶ ಅತಿರೇಕಪಞ್ಚಮಾಸಪಟಿಚ್ಛನ್ನಂ ಛಮಾಸಪಟಿಚ್ಛನ್ನಂ ಅತಿರೇಕಛಮಾಸಪಟಿಚ್ಛನ್ನಂ ಸತ್ತಮಾಸಪಟಿಚ್ಛನ್ನಂ ಅತಿರೇಕಸತ್ತಮಾಸಪಟಿಚ್ಛನ್ನಂ ಅಟ್ಠಮಾಸಪಟಿಚ್ಛನ್ನಂ ಅತಿರೇಕಅಟ್ಠಮಾಸಪಟಿಚ್ಛನ್ನಂ ನವಮಾಸಪಟಿಚ್ಛನ್ನಂ ಅತಿರೇಕನವಮಾಸಪಟಿಚ್ಛನ್ನಂ ದಸಮಾಸಪಟಿಚ್ಛನ್ನಂ ಅತಿರೇಕದಸಮಾಸಪಟಿಚ್ಛನ್ನಂ ಏಕಾದಸಮಾಸಪಟಿಚ್ಛನ್ನಂ ಅತಿರೇಕಏಕಾದಸಮಾಸಪಟಿಚ್ಛನ್ನನ್ತಿ ಏವಂ ಯೋಜನಾ ಕಾತಬ್ಬಾ. ಸಂವಚ್ಛರೇ ಪರಿಪುಣ್ಣೇ ಏಕಸಂವಚ್ಛರಪಟಿಚ್ಛನ್ನನ್ತಿ. ತತೋ ಪರಂ ಅತಿರೇಕಏಕಸಂವಚ್ಛರ… ದ್ವೇಸಂವಚ್ಛರ… ಅತಿರೇಕದ್ವೇಸಂವಚ್ಛರ… ತಿಸಂವಚ್ಛರ… ಅತಿರಕೇತಿಸಂವಚ್ಛರ… ಚತುಸಂವಚ್ಛರ… ಅತಿರೇಕಚತುಸಂವಚ್ಛರ… ಪಞ್ಚಸಂವಚ್ಛರ… ಅತಿರೇಕಪಞ್ಚಸಂವಚ್ಛರಪಟಿಚ್ಛನ್ನನ್ತಿ ¶ ಏವಂ ಯಾವ ಸಟ್ಠಿಸಂವಚ್ಛರ… ಅತಿರೇಕಸಟ್ಠಿಸಂವಚ್ಛರಪಟಿಚ್ಛನ್ನನ್ತಿ ವಾ ತತೋ ವಾ ಭಿಯ್ಯೋಪಿ ವತ್ವಾ ಯೋಜನಾ ಕಾತಬ್ಬಾ.

ಸಚೇ ಪನ ದ್ವೇ ತಿಸ್ಸೋ ತತುತ್ತರಿ ವಾ ಆಪತ್ತಿಯೋ ಹೋನ್ತಿ, ಯಥಾ ಇಧ ಏಕಂ ಆಪತ್ತಿನ್ತಿ ವುತ್ತಂ; ಏವಂ ದ್ವೇ ಆಪತ್ತಿಯೋ ತಿಸ್ಸೋ ಆಪತ್ತಿಯೋತಿ ವತ್ತಬ್ಬಂ. ತತೋ ಪರಂ ಪನ ಸತಂ ವಾ ಹೋತು ಸಹಸ್ಸಂ ವಾ, ಸಮ್ಬಹುಲಾತಿ ವತ್ತುಂ ವಟ್ಟತಿ. ನಾನಾವತ್ಥುಕಾಸುಪಿ ‘‘ಅಹಂ, ಭನ್ತೇ, ಸಮ್ಬಹುಲಾ ಸಙ್ಘಾದಿಸೇಸಾ ಆಪತ್ತಿಯೋ ಆಪಜ್ಜಿಂ – ಏಕಂ ಸುಕ್ಕವಿಸ್ಸಟ್ಠಿಂ, ಏಕಂ ಕಾಯಸಂಸಗ್ಗಂ, ಏಕಂ ದುಟ್ಠುಲ್ಲವಾಚಂ, ಏಕಂ ಅತ್ತಕಾಮಂ, ಏಕಂ ಸಞ್ಚರಿತ್ತಂ, ಏಕಾಹಪಟಿಚ್ಛನ್ನಾಯೋ’’ತಿ ಏವಂ ಗಣನವಸೇನ ವಾ ‘‘ಅಹಂ, ಭನ್ತೇ, ಸಮ್ಬಹುಲಾ ಸಙ್ಘಾದಿಸೇಸಾ ಆಪತ್ತಿಯೋ ಆಪಜ್ಜಿಂ ನಾನಾವತ್ಥುಕಾಯೋ ಏಕಾಹಪಟಿಚ್ಛನ್ನಾಯೋ’’ತಿ ಏವಂ ವತ್ಥುಕಿತ್ತನವಸೇನ ವಾ, ‘‘ಅಹಂ, ಭನ್ತೇ, ಸಮ್ಬಹುಲಾ ಸಙ್ಘಾದಿಸೇಸಾ ಆಪತ್ತಿಯೋ ಆಪಜ್ಜಿಂ ಏಕಾಹಪಟಿಚ್ಛನ್ನಾಯೋ’’ತಿ ಏವಂ ನಾಮಮತ್ತವಸೇನ ವಾ ಯೋಜನಾ ಕಾತಬ್ಬಾ.

ತತ್ಥ ನಾಮಂ ದುವಿಧಂ – ಸಜಾತಿಸಾಧಾರಣಞ್ಚ ಸಬ್ಬಸಾಧಾರಣಞ್ಚ. ತತ್ಥ ಸಙ್ಘಾದಿಸೇಸೋತಿ ಸಜಾತಿಸಾಧಾರಣಂ, ಆಪತ್ತೀತಿ ಸಬ್ಬಸಾಧಾರಣಂ; ತಸ್ಮಾ ‘‘ಸಮ್ಬಹುಲಾ ಆಪತ್ತಿಯೋ ಆಪಜ್ಜಿಂ ಏಕಾಹಪಟಿಚ್ಛನ್ನಾಯೋ’’ತಿ ಏವಂ ಸಬ್ಬಸಾಧಾರಣನಾಮವಸೇನಪಿ ವತ್ತುಂ ವಟ್ಟತಿ. ಇದಞ್ಹಿ ಸಬ್ಬಮ್ಪಿ ಪರಿವಾಸಾದಿಕಂ ವಿನಯಕಮ್ಮಂ ವತ್ಥುವಸೇನ ಗೋತ್ತವಸೇನ ನಾಮವಸೇನ ¶ ಆಪತ್ತಿವಸೇನ ಚ ಕಾತುಂ ವಟ್ಟತಿಯೇವ.

ತತ್ಥ ‘‘ಸುಕ್ಕವಿಸ್ಸಟ್ಠೀ’’ತಿ ವತ್ಥು ಚೇವ ಗೋತ್ತಞ್ಚ. ‘‘ಸಙ್ಘಾದಿಸೇಸೋ’’ತಿ ನಾಮಞ್ಚೇವ ಆಪತ್ತಿ ಚ. ‘‘ಕಾಯಸಂಸಗ್ಗೋ’’ತಿ ವತ್ಥು ಚೇವ ಗೋತ್ತಞ್ಚ. ‘‘ಸಙ್ಘಾದಿಸೇಸೋ’’ತಿ ನಾಮಞ್ಚೇವ ಆಪತ್ತಿ ಚ, ತತ್ಥ ‘‘ಸುಕ್ಕವಿಸ್ಸಟ್ಠಿಂ ಕಾಯಸಂಸಗ್ಗ’’ನ್ತಿಆದಿನಾ ವಚನೇನಾಪಿ ‘‘ನಾನಾವತ್ಥುಕಾಯೋ’’ತಿ ವಚನೇನಾಪಿ ವತ್ಥು ಚೇವ ¶ ಗೋತ್ತಞ್ಚ ಗಹಿತಂ ಹೋತಿ. ‘‘ಸಙ್ಘಾದಿಸೇಸೋ’’ತಿ ವಚನೇನಾಪಿ ‘‘ಆಪತ್ತಿಯೋ’’ತಿ ವಚನೇನಾಪಿ ನಾಮಞ್ಚೇವ ಆಪತ್ತಿ ಚ ಗಹಿತಾ ಹೋತಿ. ಇಧ ಪನ ಏಕಂ ಆಪತ್ತಿಂ ಆಪಜ್ಜಿಂ ಸಞ್ಚೇತನಿಕಂ ‘‘ಸುಕ್ಕವಿಸ್ಸಟ್ಠಿ’’ನ್ತಿ ನಾಮಮ್ಪಿ ವತ್ಥುಗೋತ್ತಾನಿಪಿ ಗಹಿತಾನೇವ. ಯಥಾ ಚ ಇಧ ‘‘ಅಯಂ ಉದಾಯಿ ಭಿಕ್ಖೂ’’ತಿ ವುತ್ತಂ; ಏವಂ ಯೋ ಯೋ ಆಪನ್ನೋ ಹೋತಿ, ತಸ್ಸ ತಸ್ಸ ನಾಮಂ ಗಹೇತ್ವಾ ‘‘ಅಯಂ ಇತ್ಥನ್ನಾಮೋ ಭಿಕ್ಖೂ’’ತಿ ಕಮ್ಮವಾಚಾ ಕಾತಬ್ಬಾ.

ಕಮ್ಮವಾಚಾಪರಿಯೋಸಾನೇ ಚ ತೇನ ಭಿಕ್ಖುನಾ ಮಾಳಕಸೀಮಾಯಮೇವ ‘‘ಪರಿವಾಸಂ ಸಮಾದಿಯಾಮಿ, ವತ್ತಂ ಸಮಾದಿಯಾಮೀ’’ತಿ ವುತ್ತನಯೇನೇವ ವತ್ತಂ ಸಮಾದಾತಬ್ಬಂ ¶ . ಸಮಾದಿಯಿತ್ವಾ ತತ್ಥೇವ ಸಙ್ಘಸ್ಸ ಆರೋಚೇತಬ್ಬಂ, ಆರೋಚೇನ್ತೇನ ಚ ಏವಂ ಆರೋಚೇತಬ್ಬಂ –

ಇಮಞ್ಚ ಪನತ್ಥಂ ಗಹೇತ್ವಾ ಯಾಯ ಕಾಯಚಿ ಭಾಸಾಯ ಆರೋಚೇತುಂ ವಟ್ಟತಿಯೇವ. ಆರೋಚೇತ್ವಾ ಸಚೇ ನಿಕ್ಖಿಪಿತುಕಾಮೋ, ವುತ್ತನಯೇನೇವ ಸಙ್ಘಮಜ್ಝೇ ನಿಕ್ಖಿಪಿತಬ್ಬಂ. ಮಾಳಕತೋ ಭಿಕ್ಖೂಸು ನಿಕ್ಖನ್ತೇಸು ಏಕಸ್ಸಾಪಿ ಸನ್ತಿಕೇ ನಿಕ್ಖಿಪಿತುಂ ವಟ್ಟತಿ. ಮಾಳಕತೋ ನಿಕ್ಖಮಿತ್ವಾ ಸತಿಂ ಪಟಿಲಭನ್ತೇನ ಸಹಗಚ್ಛನ್ತಸ್ಸ ಸನ್ತಿಕೇ ನಿಕ್ಖಿಪಿತಬ್ಬಂ. ಸಚೇ ಸೋಪಿ ಪಕ್ಕನ್ತೋ, ಅಞ್ಞಸ್ಸ ಯಸ್ಸ ಮಾಳಕೇ ನಾರೋಚಿತಂ, ತಸ್ಸ ಆರೋಚೇತ್ವಾ ನಿಕ್ಖಿಪಿತಬ್ಬಂ. ಆರೋಚೇನ್ತೇನ ಚ ಅವಸಾನೇ ‘‘ವೇದಯತೀತಿ ಮಂ ಆಯಸ್ಮಾ ಧಾರೇತೂ’’ತಿ ವತ್ತಬ್ಬಂ. ದ್ವಿನ್ನಂ ¶ ಆರೋಚೇನ್ತೇನ ‘‘ಆಯಸ್ಮನ್ತಾ ಧಾರೇನ್ತೂ’’ತಿ, ತಿಣ್ಣಂ ಆರೋಚೇನ್ತೇನ ‘‘ಆಯಸ್ಮನ್ತೋ ಧಾರೇನ್ತೂ’’ತಿ ವತ್ತಬ್ಬಂ. ನಿಕ್ಖಿತ್ತಕಾಲತೋ ಪಟ್ಠಾಯ ಪಕತತ್ತಟ್ಠಾನೇ ತಿಟ್ಠತಿ.

ಸಚೇ ಅಪ್ಪಭಿಕ್ಖುಕೋ ವಿಹಾರೋ ಹೋತಿ, ಸಭಾಗಾ ಭಿಕ್ಖೂ ವಸನ್ತಿ, ವತ್ತಂ ಅನಿಕ್ಖಿಪಿತ್ವಾ ವಿಹಾರೇಯೇವ ರತ್ತಿಪರಿಗ್ಗಹೋ ಕಾತಬ್ಬೋ. ಅಥ ನ ಸಕ್ಕಾ ಸೋಧೇತುಂ, ವುತ್ತನಯೇನೇವ ವತ್ತಂ ನಿಕ್ಖಿಪಿತ್ವಾ ಪಚ್ಚೂಸಸಮಯೇ ಏಕೇನ ಭಿಕ್ಖುನಾ ಸದ್ಧಿಂ ಮಾನತ್ತವಣ್ಣನಾಯಂ ವುತ್ತನಯೇನೇವ ಉಪಚಾರಸೀಮಂ ಅತಿಕ್ಕಮಿತ್ವಾ ಮಹಾಮಗ್ಗಾ ಓಕ್ಕಮ್ಮ ಪಟಿಚ್ಛನ್ನೇ ಠಾನೇ ನಿಸೀದಿತ್ವಾ ಅನ್ತೋಅರುಣೇಯೇವ ವುತ್ತನಯೇನೇವ ವತ್ತಂ ¶ ಸಮಾದಿಯಿತ್ವಾ ತಸ್ಸ ಭಿಕ್ಖುನೋ ಪರಿವಾಸೋ ಆರೋಚೇತಬ್ಬೋ. ಆರೋಚೇನ್ತೇನ ಸಚೇ ನವಕತರೋ ಹೋತಿ, ‘‘ಆವುಸೋ’’ತಿ ವತ್ತಬ್ಬಂ. ಸಚೇ ವುಡ್ಢತರೋ, ‘‘ಭನ್ತೇ’’ತಿ ವತ್ತಬ್ಬಂ. ಸಚೇ ಅಞ್ಞೋ ಕೋಚಿ ಭಿಕ್ಖು ಕೇನಚಿದೇವ ಕರಣೀಯೇನ ತಂ ಠಾನಂ ಆಗಚ್ಛತಿ, ಸಚೇ ಏಸ ತಂ ಪಸ್ಸತಿ, ಸದ್ದಂ ವಾಸ್ಸ ಸುಣಾತಿ, ಆರೋಚೇತಬ್ಬಂ; ಅನಾರೋಚೇನ್ತಸ್ಸ ರತ್ತಿಚ್ಛೇದೋ ಚೇವ ವತ್ತಭೇದೋ ಚ. ಅಥ ದ್ವಾದಸಹತ್ಥಂ ಉಪಚಾರಂ ಓಕ್ಕಮಿತ್ವಾ ಅಜಾನನ್ತಸ್ಸೇವ ಗಚ್ಛತಿ, ರತ್ತಿಚ್ಛೇದೋಯೇವ ಹೋತಿ, ವತ್ತಭೇದೋ ಪನ ನತ್ಥಿ.

ಉಗ್ಗತೇ ¶ ಅರುಣೇ ವತ್ತಂ ನಿಕ್ಖಿಪಿತಬ್ಬಂ. ಸಚೇ ಸೋ ಭಿಕ್ಖು ಕೇನಚಿದೇವ ಕರಣೀಯೇನ ಪಕ್ಕನ್ತೋ ಹೋತಿ, ಯಂ ಅಞ್ಞಂ ಸಬ್ಬಪಠಮಂ ಪಸ್ಸತಿ, ತಸ್ಸ ಆರೋಚೇತ್ವಾ ನಿಕ್ಖಿಪಿತಬ್ಬಂ. ಸಚೇ ಪನ ಕಞ್ಚಿ ನ ಪಸ್ಸತಿ, ವಿಹಾರಂ ಗನ್ತ್ವಾ ಅತ್ತನಾ ಸದ್ಧಿಂ ಗತಭಿಕ್ಖುಸ್ಸ ಸನ್ತಿಕೇ ನಿಕ್ಖಿಪಿತಬ್ಬನ್ತಿ ಮಹಾಸುಮತ್ಥೇರೋ ಆಹ. ಮಹಾಪದುಮತ್ಥೇರೋ ಪನ ‘‘ಯಂ ಪಠಮಂ ಪಸ್ಸತಿ, ತಸ್ಸ ಆರೋಚೇತ್ವಾ ನಿಕ್ಖಿಪಿತಬ್ಬಂ, ಅಯಂ ನಿಕ್ಖಿತ್ತವತ್ತಸ್ಸ ಪರಿಹಾರೋ’’ತಿ ಆಹ.

ಏವಂ ಯತ್ತಕಾನಿ ದಿವಸಾನಿ ಆಪತ್ತಿ ಪಟಿಚ್ಛನ್ನಾ ಹೋತಿ, ತತ್ತಕಾನಿ ತತೋ ಅಧಿಕತರಾನಿ ವಾ ಕುಕ್ಕುಚ್ಚವಿನೋದನತ್ಥಾಯ ಪರಿವಸಿತ್ವಾ ಸಙ್ಘಂ ಉಪಸಙ್ಕಮಿತ್ವಾ ವತ್ತಂ ಸಮಾದಿಯಿತ್ವಾ ಮಾನತ್ತಂ ಯಾಚಿತಬ್ಬಂ. ಅಯಞ್ಹಿ ವತ್ತೇ ಸಮಾದಿನ್ನೇ ಏವ ಮಾನತ್ತಾರಹೋ ಹೋತಿ ನಿಕ್ಖಿತ್ತವತ್ತೇನ ಪರಿವುತ್ಥತ್ತಾ. ಅನಿಕ್ಖಿತ್ತವತ್ತಸ್ಸ ಪನ ಪುನ ಸಮಾದಾನಕಿಚ್ಚಂ ನತ್ಥಿ, ಸೋ ಹಿ ಪಟಿಚ್ಛನ್ನದಿವಸಾತಿಕ್ಕಮೇನೇವ ಮಾನತ್ತಾರಹೋ ಹೋತಿ, ತಸ್ಮಾ ತಸ್ಸ ಮಾನತ್ತಂ ದಾತಬ್ಬಮೇವ. ಇದಂ ಪಟಿಚ್ಛನ್ನಮಾನತ್ತಂ ನಾಮ. ತಂ ದೇನ್ತೇನ ಸಚೇ ಏಕಾಪತ್ತಿ ಹೋತಿ ¶ , ಪಾಳಿಯಂ ವುತ್ತನಯೇನೇವ ದಾತಬ್ಬಂ. ಅಥ ದ್ವೇ ವಾ ತಿಸ್ಸೋ ವಾ ‘‘ಸೋಹಂ ಪರಿವುತ್ಥಪರಿವಾಸೋ ಸಙ್ಘಂ ದ್ವಿನ್ನಂ ಆಪತ್ತೀನಂ ತಿಸ್ಸನ್ನಂ ಆಪತ್ತೀನಂ ಏಕಾಹಪಟಿಚ್ಛನ್ನಾನಂ ಛಾರತ್ತಂ ಮಾನತ್ತಂ ಯಾಚಾಮೀ’’ತಿ ಪರಿವಾಸೇ ವುತ್ತನಯೇನೇವ ಆಪತ್ತಿಯೋ ಚ ದಿವಸೇ ಚ ಸಲ್ಲಕ್ಖೇತ್ವಾ ಯೋಜನಾ ಕಾತಬ್ಬಾ.

ಅಪ್ಪಟಿಚ್ಛನ್ನಾಪತ್ತಿಂ ಪಟಿಚ್ಛನ್ನಾಪತ್ತಿಯಾ ಸಮೋಧಾನೇತ್ವಾಪಿ ದಾತುಂ ವಟ್ಟತಿ. ಕಥಂ? ಪಟಿಚ್ಛನ್ನಾಯ ಏಕಾಹಪರಿವಾಸಂ ವಸಿತ್ವಾ –

‘‘ಅಹಂ, ಭನ್ತೇ, ಏಕಂ ಆಪತ್ತಿಂ ಆಪಜ್ಜಿಂ ಸಞ್ಚೇತನಿಕಂ ಸುಕ್ಕವಿಸ್ಸಟ್ಠಿಂ ಏಕಾಹಪಟಿಚ್ಛನ್ನಂ, ಸೋಹಂ ಸಙ್ಘಂ ಏಕಿಸ್ಸಾ ಆಪತ್ತಿಯಾ ಸಞ್ಚೇತನಿಕಾಯ ಸುಕ್ಕವಿಸ್ಸಟ್ಠಿಯಾ ಏಕಾಹಪಟಿಚ್ಛನ್ನಾಯ ಏಕಾಹಪರಿವಾಸಂ ಯಾಚಿಂ, ತಸ್ಸ ಮೇ ಸಙ್ಘೋ ಏಕಿಸ್ಸಾ ಆಪತ್ತಿಯಾ ಸಞ್ಚೇತನಿಕಾಯ ಸುಕ್ಕವಿಸ್ಸಟ್ಠಿಯಾ ಏಕಾಹಪಟಿಚ್ಛನ್ನಾಯ ಏಕಾಹಪರಿವಾಸಂ ಅದಾಸಿ, ಸೋಹಂ ಪರಿವುತ್ಥಪರಿವಾಸೋ ¶ . ಅಹಂ, ಭನ್ತೇ, ಏಕಂ ಆಪತ್ತಿಂ ಆಪಜ್ಜಿಂ ಸಞ್ಚೇತನಿಕಂ ಸುಕ್ಕವಿಸ್ಸಟ್ಠಿಂ ಅಪ್ಪಟಿಚ್ಛನ್ನಂ. ಸೋಹಂ, ಭನ್ತೇ, ಸಙ್ಘಂ ತಾಸಂ ಆಪತ್ತೀನಂ ಸಞ್ಚೇತನಿಕಾನಂ ಸುಕ್ಕವಿಸ್ಸಟ್ಠೀನಂ ಪಟಿಚ್ಛನ್ನಾಯ ಚ ಅಪ್ಪಟಿಚ್ಛನ್ನಾಯ ಚ ಛಾರತ್ತಂ ಮಾನತ್ತಂ ಯಾಚಾಮೀ’’ತಿ.

ಅಥಸ್ಸ ತದನುರೂಪಂ ಕಮ್ಮವಾಚಂ ಕತ್ವಾ ಮಾನತ್ತಂ ದಾತಬ್ಬಂ. ಸಚೇ ಪಟಿಚ್ಛನ್ನಾ ದ್ವೇ, ಅಪ್ಪಟಿಚ್ಛನ್ನಾ ಏಕಾ ‘‘ಪಟಿಚ್ಛನ್ನಾನಞ್ಚ ಅಪ್ಪಟಿಚ್ಛನ್ನಾಯ ಚಾ’’ತಿ ವತ್ತಬ್ಬಂ. ಅಥ ಪಟಿಚ್ಛನ್ನಾ ¶ ಏಕಾ, ಅಪ್ಪಟಿಚ್ಛನ್ನಾ ದ್ವೇ, ‘‘ಪಟಿಚ್ಛನ್ನಾಯ ಚ ಅಪ್ಪಟಿಚ್ಛನ್ನಾನಞ್ಚಾ’’ತಿ ವತ್ತಬ್ಬಂ. ಸಚೇ ಪಟಿಚ್ಛನ್ನಾಪಿ ದ್ವೇ, ಅಪ್ಪಟಿಚ್ಛನ್ನಾಪಿ ದ್ವೇ, ‘‘ಪಟಿಚ್ಛನ್ನಾನಞ್ಚ ಅಪ್ಪಟಿಚ್ಛನ್ನಾನಞ್ಚಾ’’ತಿ ವತ್ತಬ್ಬಂ. ಸಬ್ಬತ್ಥ ಅನುರೂಪಂ ಕಮ್ಮವಾಚಂ ಕತ್ವಾ ಮಾನತ್ತಂ ದಾತಬ್ಬಂ. ಚಿಣ್ಣಮಾನತ್ತಸ್ಸ ಚ ತದನುರೂಪಮೇವ ಕಮ್ಮವಾಚಂ ಕತ್ವಾ ಅಬ್ಭಾನಂ ಕಾತಬ್ಬಂ. ಇಧ ಪನ ಏಕಾಪತ್ತಿವಸೇನ ವುತ್ತಂ. ಇತಿ ಯಂ ಪಟಿಚ್ಛನ್ನಾಯ ಆಪತ್ತಿಯಾ ಪರಿವಾಸಾವಸಾನೇ ಮಾನತ್ತಂ ದಿಯ್ಯತಿ, ಇದಂ ಪಟಿಚ್ಛನ್ನಮಾನತ್ತಂ ನಾಮ. ಏವಮೇತ್ಥ ಏಕೇನೇವ ಯೋಜನಾಮುಖೇನ ಪಟಿಚ್ಛನ್ನಪರಿವಾಸೋ ಚ ಪಟಿಚ್ಛನ್ನಮಾನತ್ತಞ್ಚ ವುತ್ತನ್ತಿ ವೇದಿತಬ್ಬಂ. ಪಕ್ಖಮಾನತ್ತಂ ಸಮೋಧಾನಮಾನತ್ತಞ್ಚ ಅವಸೇಸಪರಿವಾಸಕಥಾವಸಾನೇ ಕಥಯಿಸ್ಸಾಮ.

ಸುದ್ಧನ್ತಪರಿವಾಸೋ ಸಮೋಧಾನಪರಿವಾಸೋತಿ ಹಿ ದ್ವೇ ಪರಿವಾಸಾ ಅವಸೇಸಾ. ತತ್ಥ ¶ ‘‘ಸುದ್ಧನ್ತಪರಿವಾಸೋ’’ ನಾಮ ಪರತೋ ಅಧಮ್ಮಿಕಮಾನತ್ತಚಾರಾವಸಾನೇ ‘‘ತೇನ ಖೋ ಪನ ಸಮಯೇನ ಅಞ್ಞತರೋ ಭಿಕ್ಖು ಸಮ್ಬಹುಲಾ ಸಙ್ಘಾದಿಸೇಸಾ ಆಪತ್ತಿಯೋ ಆಪನ್ನೋ ಹೋತಿ, ಆಪತ್ತಿಪರಿಯನ್ತಂ ನ ಜಾನಾತಿ, ರತ್ತಿಪರಿಯನ್ತಂ ನ ಜಾನಾತೀ’’ತಿ ಇಮಸ್ಮಿಂ ವತ್ಥುಸ್ಮಿಂ ಅನುಞ್ಞಾತಪರಿವಾಸೋ. ಸೋ ದುವಿಧೋ – ಚೂಳಸುದ್ಧನ್ತೋ, ಮಹಾಸುದ್ಧನ್ತೋತಿ. ದುವಿಧೋಪಿ ಚೇಸ ರತ್ತಿಪರಿಚ್ಛೇದಂ ಸಕಲಂ ವಾ ಏಕಚ್ಚಂ ವಾ ಅಜಾನನ್ತಸ್ಸ ಚ ಅಸ್ಸರನ್ತಸ್ಸ ಚ ತತ್ಥ ವೇಮತಿಕಸ್ಸ ಚ ದಾತಬ್ಬೋ. ಆಪತ್ತಿಪರಿಯನ್ತಂ ಪನ ಏತ್ತಕಾ ಅಹಂ ಆಪತ್ತಿಯೋ ಆಪನ್ನೋತಿ ಜಾನಾತು ವಾ ಮಾ ವಾ, ಅಕಾರಣಮೇತಂ.

ತತ್ಥ ಯೋ ಉಪಸಮ್ಪದತೋ ಪಟ್ಠಾಯ ಅನುಲೋಮಕ್ಕಮೇನ ವಾ ಆರೋಚಿತದಿವಸತೋ ಪಟ್ಠಾಯ ಪಟಿಲೋಮಕ್ಕಮೇನ ವಾ ‘‘ಅಸುಕಞ್ಚ ಅಸುಕಞ್ಚ ದಿವಸಂ ವಾ ಪಕ್ಖಂ ವಾ ಮಾಸಂ ವಾ ಸಂವಚ್ಛರಂ ವಾ ತವ ಸುದ್ಧಭಾವಂ ಜಾನಾಸೀ’’ತಿ ಪುಚ್ಛಿಯಮಾನೋ ‘‘ಆಮ, ಭನ್ತೇ, ಜಾನಾಮಿ, ಏತ್ತಕಂ ನಾಮ ಕಾಲಂ ಅಹಂ ಸುದ್ಧೋ’’ತಿ ವದತಿ, ತಸ್ಸ ದಿನ್ನೋ ಸುದ್ಧನ್ತಪರಿವಾಸೋ ‘‘ಚೂಳಸುದ್ಧನ್ತೋ’’ತಿ ವುಚ್ಚತಿ.

ತಂ ಗಹೇತ್ವಾ ಪರಿವಸನ್ತೇನ ಯತ್ತಕಂ ಕಾಲಂ ಅತ್ತನೋ ಸುದ್ಧಿಂ ಜಾನಾತಿ, ತತ್ತಕಂ ಅಪನೇತ್ವಾ ಅವಸೇಸಂ ¶ ಮಾಸಂ ವಾ ದ್ವೇಮಾಸಂ ವಾ ಪರಿವಸಿತಬ್ಬಂ. ಸಚೇ ಮಾಸಮತ್ತಂ ಅಸುದ್ಧೋಮ್ಹೀತಿ ಸಲ್ಲಕ್ಖೇತ್ವಾ ಅಗ್ಗಹೇಸಿ ಪರಿವಸನ್ತೋ ಚ ಪುನ ಅಞ್ಞಂ ಮಾಸಂ ಸರತಿ, ತಮ್ಪಿ ಮಾಸಂ ಪರಿವಸಿತಬ್ಬಮೇವ. ಪುನ ಪರಿವಾಸದಾನಕಿಚ್ಚಂ ನತ್ಥಿ. ಅಥ ದ್ವೇಮಾಸಂ ಅಸುದ್ಧೋಮ್ಹೀತಿ ಸಲ್ಲಕ್ಖೇತ್ವಾ ಅಗ್ಗಹೇಸಿ, ಪರಿವಸನ್ತೋ ಚ ಮಾಸಮತ್ತಮೇವಾಹಂ ಅಸುದ್ಧೋಮ್ಹೀತಿ ಸನ್ನಿಟ್ಠಾನಂ ಕರೋತಿ, ಮಾಸಮೇವ ಪರಿವಸಿತಬ್ಬಂ. ಪುನ ¶ ಪರಿವಾಸದಾನಕಿಚ್ಚಂ ನತ್ಥಿ. ಅಯಞ್ಹಿ ಸುದ್ಧನ್ತಪರಿವಾಸೋ ನಾಮ ಉದ್ಧಮ್ಪಿ ಆರೋಹತಿ, ಹೇಟ್ಠಾಪಿ ಓರೋಹತಿ, ಇದಮಸ್ಸ ಲಕ್ಖಣಂ. ಅಞ್ಞಸ್ಮಿಂ ಪನ ಆಪತ್ತಿವುಟ್ಠಾನೇ ಇದಂ ಲಕ್ಖಣಂ – ಯೋ ಅಪ್ಪಟಿಚ್ಛನ್ನಂ ಆಪತ್ತಿಂ ಪಟಿಚ್ಛನ್ನಾತಿ ವಿನಯಕಮ್ಮಂ ಕರೋತಿ, ತಸ್ಸ ಆಪತ್ತಿ ವುಟ್ಠಾತಿ. ಯೋ ಪಟಿಚ್ಛನ್ನಂ ಅಪ್ಪಟಿಚ್ಛನ್ನಾತಿ ವಿನಯಕಮ್ಮಂ ಕರೋತಿ, ತಸ್ಸ ನ ವುಟ್ಠಾತಿ. ಅಚಿರಪಟಿಚ್ಛನ್ನಂ ಚಿರಪಟಿಚ್ಛನ್ನಾತಿ ಕರೋನ್ತಸ್ಸಾಪಿ ವುಟ್ಠಾತಿ. ಚಿರಪಟಿಚ್ಛನ್ನಂ ಅಚಿರಪಟಿಚ್ಛನ್ನಾತಿ ¶ ಕರೋನ್ತಸ್ಸ ನ ವುಟ್ಠಾತಿ. ಏಕಂ ಆಪತ್ತಿಂ ಆಪಜ್ಜಿತ್ವಾ ಸಮ್ಬಹುಲಾತಿ ಕರೋನ್ತಸ್ಸಾಪಿ ವುಟ್ಠಾತಿ, ಏಕಂ ವಿನಾ ಸಮ್ಬಹುಲಾನಂ ಅಭಾವತೋ. ಸಮ್ಬಹುಲಾ ಪನ ಆಪಜ್ಜಿತ್ವಾ ಏಕಂ ಆಪಜ್ಜಿನ್ತಿ ಕರೋನ್ತಸ್ಸ ನ ವುಟ್ಠಾತಿ.

ಯೋ ಪನ ಯಥಾವುತ್ತೇನ ಅನುಲೋಮಪಟಿಲೋಮನಯೇನ ಪುಚ್ಛಿಯಮಾನೋಪಿ ರತ್ತಿಪರಿಯನ್ತಂ ನ ಜಾನಾತಿ ನೇವ ಸರತಿ ವೇಮತಿಕೋ ವಾ ಹೋತಿ, ತಸ್ಸ ದಿನ್ನೋ ಸುದ್ಧನ್ತಪರಿವಾಸೋ ‘‘ಮಹಾಸುದ್ಧನ್ತೋ’’ತಿ ವುಚ್ಚತಿ. ತಂ ಗಹೇತ್ವಾ ಗಹಿತದಿವಸತೋ ಪಟ್ಠಾಯ ಯಾವ ಉಪಸಮ್ಪದದಿವಸೋ, ತಾವ ರತ್ತಿಯೋ ಗಣೇತ್ವಾ ಪರಿವಸಿತಬ್ಬಂ. ಅಯಂ ಉದ್ಧಂ ನಾರೋಹತಿ, ಹೇಟ್ಠಾ ಪನ ಓರೋಹತಿ. ತಸ್ಮಾ ಸಚೇ ಪರಿವಸನ್ತೋ ರತ್ತಿಪರಿಚ್ಛೇದೇ ಸನ್ನಿಟ್ಠಾನಂ ಕರೋತಿ, ಮಾಸೋ ವಾ ಸಂವಚ್ಛರೋ ವಾ ಮಯ್ಹಂ ಆಪನ್ನಸ್ಸಾತಿ ಮಾಸಂ ವಾ ಸಂವಚ್ಛರಂ ವಾ ಪರಿವಸಿತಬ್ಬಂ. ಪರಿವಾಸಯಾಚನದಾನಲಕ್ಖಣಂ ಪನೇತ್ಥ ಪರತೋ ಪಾಳಿಯಂ ಆಗತನಯೇನೇವ ವೇದಿತಬ್ಬಂ. ಕಮ್ಮವಾಚಾಪರಿಯೋಸಾನೇ ವತ್ತಸಮಾದಾನಮಾನತ್ತಅಬ್ಭಾನಾನಿ ವುತ್ತನಯಾನೇವ. ಅಯಂ ಸುದ್ಧನ್ತಪರಿವಾಸೋ ನಾಮ.

‘‘ಸಮೋಧಾನಪರಿವಾಸೋ’’ ನಾಮ ತಿವಿಧೋ ಹೋತಿ – ಓಧಾನಸಮೋಧಾನೋ, ಅಗ್ಘಸಮೋಧಾನೋ, ಮಿಸ್ಸಕಸಮೋಧಾನೋತಿ. ತತ್ಥ ‘‘ಓಧಾನಸಮೋಧಾನೋ’’ ನಾಮ – ಅನ್ತರಾಪತ್ತಿಂ ಆಪಜ್ಜಿತ್ವಾ ಪಟಿಚ್ಛಾದೇನ್ತಸ್ಸ ಪರಿವುತ್ಥದಿವಸೇ ಓಧುನಿತ್ವಾ ಮಕ್ಖೇತ್ವಾ ಪುರಿಮಾಯ ಆಪತ್ತಿಯಾ ಮೂಲದಿವಸಪರಿಚ್ಛೇದೇ ಪಚ್ಛಾ ಆಪನ್ನಂ ಆಪತ್ತಿಂ ಸಮೋದಹಿತ್ವಾ ದಾತಬ್ಬಪರಿವಾಸೋ ವುಚ್ಚತಿ. ಸೋ ಪರತೋ ‘‘ತೇನ ಹಿ ಭಿಕ್ಖವೇ ಸಙ್ಘೋ ಉದಾಯಿಂ ಭಿಕ್ಖುಂ ಅನ್ತರಾ ಏಕಿಸ್ಸಾ ಆಪತ್ತಿಯಾ ಸಞ್ಚೇತನಿಕಾಯ ಸುಕ್ಕವಿಸ್ಸಟ್ಠಿಯಾ ಪಞ್ಚಾಹಪಟಿಚ್ಛನ್ನಾಯ ¶ ಮೂಲಾಯ ಪಟಿಕಸ್ಸಿತ್ವಾ ಪುರಿಮಾಯ ಆಪತ್ತಿಯಾ ಸಮೋಧಾನಪರಿವಾಸಂ ದೇತೂ’’ತಿ ಇತೋ ಪಟ್ಠಾಯ ವಿತ್ಥಾರತೋ ಪಾಳಿಯಂಯೇವ ಆಗತೋ.

ಅಯಂ ಪನೇತ್ಥ ವಿನಿಚ್ಛಯೋ – ಯೋ ಪಟಿಚ್ಛನ್ನಾಯ ಆಪತ್ತಿಯಾ ಪರಿವಾಸಂ ಗಹೇತ್ವಾ ಪರಿವಸನ್ತೋ ವಾ ಮಾನತ್ತಾರಹೋ ವಾ ಮಾನತ್ತಂ ಚರನ್ತೋ ವಾ ಅಬ್ಭಾನಾರಹೋ ವಾ ಅಞ್ಞಂ ಆಪತ್ತಿಂ ಆಪಜ್ಜಿತ್ವಾ ಪುರಿಮಾಯ ಆಪತ್ತಿಯಾ ಸಮಾ ವಾ ಊನತರಾ ವಾ ರತ್ತಿಯೋ ಪಟಿಚ್ಛಾದೇತಿ, ತಸ್ಸ ಮೂಲಾಯಪಟಿಕಸ್ಸನೇನ ತೇ ¶ ಪರಿವುತ್ಥದಿವಸೇ ಚ ಮಾನತ್ತಚಿಣ್ಣದಿವಸೇ ಚ ಸಬ್ಬೇ ಓಧುನಿತ್ವಾ ಅದಿವಸೇ ಕತ್ವಾ ಪಚ್ಛಾ ಆಪನ್ನಾಪತ್ತಿಂ ಮೂಲಾಪತ್ತಿಯಂ ಸಮೋಧಾಯ ಪರಿವಾಸೋ ದಾತಬ್ಬೋ. ತೇನ ಸಚೇ ಮೂಲಾಪತ್ತಿ ¶ ಪಕ್ಖಪಟಿಚ್ಛನ್ನಾ, ಅನ್ತರಾಪತ್ತಿ ಊನಕಪಕ್ಖಪಟಿಚ್ಛನ್ನಾ, ಪುನ ಪಕ್ಖಮೇವ ಪರಿವಾಸೋ ಪರಿವಸಿತಬ್ಬೋ. ಅಥಾಪಿ ಅನ್ತರಾಪತ್ತಿ ಪಕ್ಖಪಟಿಚ್ಛನ್ನಾವ ಪಕ್ಖಮೇವ ಪರಿವಸಿತಬ್ಬಂ. ಏತೇನುಪಾಯೇನ ಯಾವ ಸಟ್ಠಿವಸ್ಸಪಟಿಚ್ಛನ್ನಾ ಮೂಲಾಪತ್ತಿ, ತಾವ ವಿನಿಚ್ಛಯೋ ವೇದಿತಬ್ಬೋ. ಸಟ್ಠಿವಸ್ಸಾನಿ ಪರಿವಸಿತ್ವಾ ಮಾನತ್ತಾರಹೋ ಹುತ್ವಾಪಿ ಹಿ ಏಕದಿವಸಂ ಅನ್ತರಾಪತ್ತಿಂ ಪಟಿಚ್ಛಾದೇತ್ವಾ ಪುನಪಿ ಸಟ್ಠಿವಸ್ಸಾನಿ ಪರಿವಾಸಾರಹೋ ಹೋತಿ.

ಸಚೇ ಪನ ಅನ್ತರಾಪತ್ತಿ ಮೂಲಾಪತ್ತಿತೋ ಅತಿರೇಕಪಟಿಚ್ಛನ್ನಾ ಹೋತಿ, ತತ್ಥ ‘‘ಕಿಂ ಕಾತಬ್ಬ’’ನ್ತಿ ವುತ್ತೇ ಮಹಾಸುಮತ್ಥೇರೋ ಆಹ – ‘‘ಅತೇಕಿಚ್ಛೋ ಅಯಂ ಪುಗ್ಗಲೋ, ಅತೇಕಿಚ್ಛೋ ನಾಮ ಆವಿಕಾರಾಪೇತ್ವಾ ವಿಸ್ಸಜ್ಜೇತಬ್ಬೋ’’ತಿ. ಮಹಾಪದುಮತ್ಥೇರೋ ಪನಾಹ – ‘‘ಕಸ್ಮಾ ಅತೇಕಿಚ್ಛೋ ನಾಮ, ನನು ಅಯಂ ಸಮುಚ್ಚಯಕ್ಖನ್ಧಕೋ ನಾಮ ಬುದ್ಧಾನಂ ಠಿತಕಾಲಸದಿಸೋ, ಆಪತ್ತಿ ನಾಮ ಪಟಿಚ್ಛನ್ನಾ ವಾ ಹೋತು ಅಪ್ಪಟಿಚ್ಛನ್ನಾ ವಾ ಸಮಕಊನತರಅತಿರೇಕಪಟಿಚ್ಛನ್ನಾ ವಾ ವಿನಯಧರಸ್ಸ ಕಮ್ಮವಾಚಂ ಯೋಜೇತುಂ ಸಮತ್ಥಭಾವೋಯೇವೇತ್ಥ ಪಮಾಣಂ, ತಸ್ಮಾ ಯಾ ಅತಿರೇಕಪಟಿಚ್ಛನ್ನಾ ಹೋತಿ, ತಂ ಮೂಲಾಪತ್ತಿಂ ಕತ್ವಾ ತತ್ಥ ಇತರಂ ಸಮೋಧಾಯ ಪರಿವಾಸೋ ದಾತಬ್ಬೋ’’ತಿ. ಅಯಂ ‘‘ಓಧಾನಸಮೋಧಾನೋ’’ ನಾಮ.

‘‘ಅಗ್ಘಸಮೋಧಾನೋ’’ ನಾಮ ಸಮ್ಬಹುಲಾಸು ಆಪತ್ತೀಸು ಯಾ ಏಕಾ ವಾ ದ್ವೇ ವಾ ತಿಸ್ಸೋ ವಾ ಸಮ್ಬಹುಲಾ ವಾ ಆಪತ್ತಿಯೋ ಸಬ್ಬಚಿರಪಟಿಚ್ಛನ್ನಾಯೋ, ತಾಸಂ ಅಗ್ಘೇನ ಸಮೋಧಾಯ ತಾಸಂ ರತ್ತಿಪರಿಚ್ಛೇದವಸೇನ ಅವಸೇಸಾನಂ ಊನತರಪಟಿಚ್ಛನ್ನಾನಂ ಆಪತ್ತೀನಂ ಪರಿವಾಸೋ ದಿಯ್ಯತಿ. ಅಯಂ ವುಚ್ಚತಿ ಅಗ್ಘಸಮೋಧಾನೋ. ಸೋಪಿ ಪರತೋ ‘‘ತೇನ ಖೋ ಪನ ಸಮಯೇನ ಅಞ್ಞತರೋ ಭಿಕ್ಖು ಸಮ್ಬಹುಲಾ ಸಙ್ಘಾದಿಸೇಸಾ ಆಪತ್ತಿಯೋ ಆಪನ್ನೋ ಹೋತಿ, ಏಕಾ ಆಪತ್ತಿ ಏಕಾಹಪಟಿಚ್ಛನ್ನಾ ಏಕಾ ಆಪತ್ತಿ ದ್ವೀಹಪಟಿಚ್ಛನ್ನಾ’’ತಿಆದಿನಾ ನಯೇನ ಪಾಳಿಯಂ ಆಗತೋಯೇವ.

ಯಸ್ಸ ¶ ಪನ ಸತಂ ಆಪತ್ತಿಯೋ ದಸಾಹಪಟಿಚ್ಛನ್ನಾ, ಅಪರಮ್ಪಿ ಸತಂ ಆಪತ್ತಿಯೋ ದಸಾಹಪಟಿಚ್ಛನ್ನಾತಿ ಏವಂ ದಸಕ್ಖತ್ತುಂ ಕತ್ವಾ ಆಪತ್ತಿಸಹಸ್ಸಂ ದಿವಸಸತಪಟಿಚ್ಛನ್ನಂ ಹೋತಿ, ತೇನ ಕಿಂ ಕಾತಬ್ಬನ್ತಿ? ಸಬ್ಬಂ ಸಮೋದಹಿತ್ವಾ ದಸ ದಿವಸೇ ಪರಿವಸಿತಬ್ಬಂ. ಏವಂ ಏಕೇನೇವ ದಸಾಹೇನ ದಿವಸಸತಮ್ಪಿ ಪರಿವಸಿತಮೇವ ¶ ಹೋತಿ. ವುತ್ತಮ್ಪಿ ಚೇತಂ –

‘‘ದಸಸತಂ ¶ ರತ್ತಿಸತಂ, ಆಪತ್ತಿಯೋ ಛಾದಯಿತ್ವಾನ;

ದಸ ರತ್ತಿಯೋ ವಸಿತ್ವಾನ, ಮುಚ್ಚೇಯ್ಯ ಪಾರಿವಾಸಿಕೋ’’ತಿ. (ಪರಿ. ೪೭೭);

‘‘ಮಿಸ್ಸಕಸಮೋಧಾನೋ’’ ನಾಮ – ಯೋ ನಾನಾವತ್ಥುಕಾ ಆಪತ್ತಿಯೋ ಏಕತೋ ಕತ್ವಾ ದಿಯ್ಯತಿ. ತತ್ರಾಯಂ ನಯೋ –

‘‘ಅಹಂ, ಭನ್ತೇ, ಸಮ್ಬಹುಲಾ ಸಙ್ಘಾದಿಸೇಸಾ ಆಪತ್ತಿಯೋ ಆಪಜ್ಜಿಂ ಏಕಂ ಸುಕ್ಕವಿಸ್ಸಟ್ಠಿಂ, ಏಕಂ ಕಾಯಸಂಸಗ್ಗಂ, ಏಕಂ ದುಟ್ಠುಲ್ಲವಾಚಂ, ಏಕಂ ಅತ್ತಕಾಮಂ, ಏಕಂ ಸಞ್ಚರಿತ್ತಂ, ಏಕಂ ಕುಟಿಕಾರಂ, ಏಕಂ ವಿಹಾರಕಾರಂ, ಏಕಂ ದುಟ್ಠದೋಸಂ, ಏಕಂ ಅಞ್ಞಭಾಗಿಯಂ, ಏಕಂ ಸಙ್ಘಭೇದಂ, ಏಕಂ ಭೇದಾನುವತ್ತಕಂ, ಏಕಂ ದುಬ್ಬಚಂ, ಏಕಂ ಕುಲದೂಸಕಂ, ಸೋಹಂ, ಭನ್ತೇ, ಸಙ್ಘಂ ತಾಸಂ ಆಪತ್ತೀನಂ ಸಮೋಧಾನಪರಿವಾಸಂ ಯಾಚಾಮೀ’’ತಿ –

ತಿಕ್ಖತ್ತುಂ ಯಾಚಾಪೇತ್ವಾ ತದನುರೂಪಾಯ ಕಮ್ಮವಾಚಾಯ ಪರಿವಾಸೋ ದಾತಬ್ಬೋ.

ಏತ್ಥ ಚ ಸಙ್ಘಾದಿಸೇಸಾ ಆಪತ್ತಿಯೋ ಆಪಜ್ಜಿಂ ನಾನಾವತ್ಥುಕಾಯೋತಿಪಿ ಸಙ್ಘಾದಿಸೇಸಾ ಆಪತ್ತಿಯೋ ಆಪಜ್ಜಿನ್ತಿಪಿ ಏವಂ ಪುಬ್ಬೇ ವುತ್ತನಯೇನ ವತ್ಥುವಸೇನಪಿ ಗೋತ್ತವಸೇನಪಿ ನಾಮವಸೇನಪಿ ಆಪತ್ತಿವಸೇನಪಿ ಯೋಜೇತ್ವಾ ಕಮ್ಮವಾಚಂ ಕಾತುಂ ವಟ್ಟತಿಯೇವಾತಿ ಅಯಂ ಮಿಸ್ಸಕಸಮೋಧಾನೋ. ಸಬ್ಬಪರಿವಾಸಕಮ್ಮವಾಚಾವಸಾನೇ ಪನ ನಿಕ್ಖಿತ್ತಾನಿಕ್ಖಿತ್ತವತ್ತಾದಿಕಥಾ ಪುರಿಮನಯೇನೇವ ವೇದಿತಬ್ಬಾತಿ.

ಇದಾನಿ ¶ ಯಂ ವುತ್ತಂ ‘‘ಪಕ್ಖಮಾನತ್ತಞ್ಚ ಸಮೋಧಾನಮಾನತ್ತಞ್ಚ ಅವಸೇಸಪರಿವಾಸಕಥಾವಸಾನೇ ಕಥಯಿಸ್ಸಾಮಾ’’ತಿ, ತಸ್ಸೋಕಾಸೋ ಸಮ್ಪತ್ತೋ, ತಸ್ಮಾ ವುಚ್ಚತಿ – ‘‘ಪಕ್ಖಮಾನತ್ತ’’ನ್ತಿ ಭಿಕ್ಖುನಿಯಾ ದಾತಬ್ಬಮಾನತ್ತಂ. ತಂ ಪನ ಪಟಿಚ್ಛನ್ನಾಯಪಿ ಅಪ್ಪಟಿಚ್ಛನ್ನಾಯಪಿ ಆಪತ್ತಿಯಾ ಅಡ್ಢಮಾಸಮೇವ ದಾತಬ್ಬಂ. ವುತ್ತಞ್ಹೇತಂ – ‘‘ಗರುಧಮ್ಮಂ ಅಜ್ಝಾಪನ್ನಾಯ ಭಿಕ್ಖುನಿಯಾ ಉಭತೋಸಙ್ಘೇ ಪಕ್ಖಮಾನತ್ತಂ ಚರಿತಬ್ಬ’’ನ್ತಿ (ಚೂಳವ. ೪೦೩). ತಂ ಪನ ಭಿಕ್ಖುನೀಹಿ ಅತ್ತನೋ ಸೀಮಂ ಸೋಧೇತ್ವಾ ವಿಹಾರಸೀಮಾಯ ವಾ ¶ ವಿಹಾರಸೀಮಂ ಸೋಧೇತುಂ ¶ ಅಸಕ್ಕೋನ್ತೀಹಿ ಖಣ್ಡಸೀಮಾಯ ವಾ ಸಬ್ಬನ್ತಿಮೇನ ಪರಿಚ್ಛೇದೇನ ಚತುವಗ್ಗಗಣಂ ಸನ್ನಿಪಾತಾಪೇತ್ವಾ ದಾತಬ್ಬಂ. ಸಚೇ ಏಕಾ ಆಪತ್ತಿ ಹೋತಿ ಏಕಿಸ್ಸಾ ವಸೇನ, ಸಚೇ ದ್ವೇ ವಾ ತಿಸ್ಸೋ ವಾ ಸಮ್ಬಹುಲಾ ವಾ ಏಕವತ್ಥುಕಾ ವಾ ನಾನಾವತ್ಥುಕಾ ವಾ ತಾಸಂ ತಾಸಂ ವಸೇನ ವತ್ಥುಗೋತ್ತನಾಮಆಪತ್ತೀಸು ಯಂ ಯಂ ಇಚ್ಛತಿ ತಂ ತಂ ಆದಾಯ ಯೋಜನಾ ಕಾತಬ್ಬಾ.

ತತ್ರಿದಂ ಏಕಾಪತ್ತಿವಸೇನ ಮುಖಮತ್ತದಸ್ಸನಂ, ತಾಯ ಆಪನ್ನಾಯ ಭಿಕ್ಖುನಿಯಾ ಭಿಕ್ಖುನಿಸಙ್ಘಂ ಉಪಸಙ್ಕಮಿತ್ವಾ ಏಕಂಸಂ ಉತ್ತರಾಸಙ್ಗಂ ಕರಿತ್ವಾ ವುಡ್ಢಾನಂ ಭಿಕ್ಖುನೀನಂ ಪಾದೇ ವನ್ದಿತ್ವಾ ಉಕ್ಕುಟಿಕಂ ನಿಸೀದಿತ್ವಾ ಅಞ್ಜಲಿಂ ಪಗ್ಗಹೇತ್ವಾ ಏವಮಸ್ಸ ವಚನೀಯೋ – ‘‘ಅಹಂ, ಅಯ್ಯೇ, ಏಕಂ ಆಪತ್ತಿಂ ಆಪಜ್ಜಿಂ ಗಾಮನ್ತರಂ, ಸಾಹಂ, ಅಯ್ಯೇ, ಏಕಿಸ್ಸಾ ಆಪತ್ತಿಯಾ ಗಾಮನ್ತರಾಯ ಪಕ್ಖಮಾನತ್ತಂ ಯಾಚಾಮೀ’’ತಿ.

ಏವಂ ತಿಕ್ಖತ್ತುಂ ಯಾಚಾಪೇತ್ವಾ ಬ್ಯತ್ತಾಯ ಭಿಕ್ಖುನಿಯಾ ಪಟಿಬಲಾಯ ಸಙ್ಘೋ ಞಾಪೇತಬ್ಬೋ –

‘‘ಸುಣಾತು ಮೇ ಅಯ್ಯೇ ಸಙ್ಘೋ, ಅಯಂ ಇತ್ಥನ್ನಾಮಾ ಭಿಕ್ಖುನೀ ಏಕಂ ಆಪತ್ತಿಂ ಆಪಜ್ಜಿ ಗಾಮನ್ತರಂ, ಸಾ ಸಙ್ಘಂ ಏಕಿಸ್ಸಾ ಆಪತ್ತಿಯಾ ಗಾಮನ್ತರಾಯ ಪಕ್ಖಮಾನತ್ತಂ ಯಾಚತಿ, ಯದಿ ಸಙ್ಘಸ್ಸ ಪತ್ತಕಲ್ಲಂ, ಸಙ್ಘೋ ಇತ್ಥನ್ನಾಮಾಯ ಭಿಕ್ಖುನಿಯಾ ಏಕಿಸ್ಸಾ ಆಪತ್ತಿಯಾ ಗಾಮನ್ತರಾಯ ಪಕ್ಖಮಾನತ್ತಂ ದದೇಯ್ಯ, ಏಸಾ ಞತ್ತಿ.

‘‘ಸುಣಾತು ಮೇ ಅಯ್ಯೇ ಸಙ್ಘೋ, ಅಯಂ…ಪೇ… ದುತಿಯಮ್ಪಿ… ತತಿಯಮ್ಪಿ ಏತಮತ್ಥಂ ವದಾಮಿ. ಸುಣಾತು ಮೇ ಅಯ್ಯೇ ಸಙ್ಘೋ…ಪೇ… ದೇತಿ… ದಿನ್ನಂ ಸಙ್ಘೇನ ಇತ್ಥನ್ನಾಮಾಯ ಭಿಕ್ಖುನಿಯಾ ಏಕಿಸ್ಸಾ ಆಪತ್ತಿಯಾ ಗಾಮನ್ತರಾಯ ಪಕ್ಖಮಾನತ್ತಂ, ಖಮತಿ ಸಙ್ಘಸ್ಸ, ತಸ್ಮಾ ತುಣ್ಹೀ; ಏವಮೇತಂ ಧಾರಯಾಮೀ’’ತಿ.

ಕಮ್ಮವಾಚಾಪರಿಯೋಸಾನೇ ¶ ವತ್ತಂ ಸಮಾದಿಯಿತ್ವಾ ಭಿಕ್ಖುಮಾನತ್ತಕಥಾಯ ವುತ್ತನಯೇನೇವ ಸಙ್ಘಸ್ಸ ಆರೋಚೇತ್ವಾ ನಿಕ್ಖಿತ್ತವತ್ತಂ ವಸಿತುಕಾಮಾಯ ತತ್ಥೇವ ಸಙ್ಘಮಜ್ಝೇ ವಾ ಪಕ್ಕನ್ತಾಸು ಭಿಕ್ಖುನೀಸು ಏಕಭಿಕ್ಖುನಿಯಾ ವಾ ದುತಿಯಿಕಾಯ ವಾ ಸನ್ತಿಕೇ ವುತ್ತನಯೇನೇವ ನಿಕ್ಖಿಪಿತಬ್ಬಂ. ಅಞ್ಞಿಸ್ಸಾ ಪನ ಆಗನ್ತುಕಾಯ ಸನ್ತಿಕೇ ಆರೋಚೇತ್ವಾ ನಿಕ್ಖಿಪಿತಬ್ಬಂ. ನಿಕ್ಖಿತ್ತಕಾಲತೋ ಪಟ್ಠಾಯ ಪಕತತ್ತಟ್ಠಾನೇ ತಿಟ್ಠತಿ. ಪುನ ಸಮಾದಿಯಿತ್ವಾ ಅರುಣಂ ಉಟ್ಠಾಪೇನ್ತಿಯಾ ಪನ ಭಿಕ್ಖುನೀನಂಯೇವ ಸನ್ತಿಕೇ ವಸಿತುಂ ನ ಲಭತಿ. ‘‘ಉಭತೋಸಙ್ಘೇ ಪಕ್ಖಮಾನತ್ತಂ ಚರಿತಬ್ಬ’’ನ್ತಿ ¶ ಹಿ ವುತ್ತಂ. ತಸ್ಮಾ ಅಸ್ಸಾ ಆಚರಿಯುಪಜ್ಝಾಯಾಹಿ ವಿಹಾರಂ ಗನ್ತ್ವಾ ಸಙ್ಗಾಹಕಪಕ್ಖೇ ಠಿತೋ ¶ ಏಕೋ ಮಹಾಥೇರೋ ವಾ ಧಮ್ಮಕಥಿಕೋ ವಾ ಭಿಕ್ಖು ವತ್ತಬ್ಬೋ – ‘‘ಏಕಿಸ್ಸಾ ಭಿಕ್ಖುನಿಯಾ ವಿನಯಕಮ್ಮಂ ಕತ್ತಬ್ಬಮತ್ಥಿ, ತತ್ರ ನೋ ಅಯ್ಯಾ, ಚತ್ತಾರೋ ಭಿಕ್ಖೂ ಪೇಸೇಥಾ’’ತಿ. ಸಙ್ಗಹಂ ಅಕಾತುಂ ನ ಲಬ್ಭತಿ, ಪೇಸೇಸ್ಸಾಮೀತಿ ವತ್ತಬ್ಬಂ. ಚತೂಹಿ ಪಕತತ್ತಭಿಕ್ಖುನೀಹಿ ಮಾನತ್ತಚಾರಿನಿಂ ಭಿಕ್ಖುನಿಂ ಗಹೇತ್ವಾ ಅನ್ತೋಅರುಣೇಯೇವ ನಿಕ್ಖಮಿತ್ವಾ ಗಾಮೂಪಚಾರತೋ ದ್ವೇ ಲೇಡ್ಡುಪಾತೇ ಅತಿಕ್ಕಮಿತ್ವಾ ಮಗ್ಗಾ ಓಕ್ಕಮ್ಮ ಗುಮ್ಬವತಿಆದೀಹಿ ಪಟಿಚ್ಛನ್ನಟ್ಠಾನೇ ನಿಸೀದಿತಬ್ಬಂ. ವಿಹಾರೂಪಚಾರತೋಪಿ ದ್ವೇ ಲೇಡ್ಡುಪಾತಾ ಅತಿಕ್ಕಮಿತಬ್ಬಾ ಚತೂಹಿ ಪಕತತ್ತಭಿಕ್ಖೂಹಿಪಿ ತತ್ಥ ಗನ್ತಬ್ಬಂ. ಗನ್ತ್ವಾ ಪನ ಭಿಕ್ಖುನೀಹಿ ಸದ್ಧಿಂ ನ ಏಕಟ್ಠಾನೇ ನಿಸೀದಿತಬ್ಬಂ, ಪಟಿಕ್ಕಮಿತ್ವಾ ಅವಿದೂರಟ್ಠಾನೇ ನಿಸೀದಿತಬ್ಬಂ. ಕುರುನ್ದಿಮಹಾಪಚ್ಚರೀಸು ಪನ ‘‘ಭಿಕ್ಖುನೀಹಿಪಿ ಬ್ಯತ್ತಂ ಏಕಂ ವಾ ದ್ವೇ ವಾ ಉಪಾಸಿಕಾಯೋ ಭಿಕ್ಖೂಹಿಪಿ ಏಕಂ ವಾ ದ್ವೇ ವಾ ಉಪಾಸಕೇ ಅತ್ತರಕ್ಖಣತ್ಥಾಯ ಗಹೇತ್ವಾ ಗನ್ತಬ್ಬ’’ನ್ತಿ ವುತ್ತಂ. ಕುರುನ್ದಿಯಂಯೇವ ಚ ಭಿಕ್ಖುನುಪಸ್ಸಯಸ್ಸ ಚ ವಿಹಾರಸ್ಸ ಚ ಉಪಚಾರಂ ಮುಞ್ಚಿತುಂ ವಟ್ಟತೀ’’ತಿ ವುತ್ತಂ, ಗಾಮಸ್ಸಾತಿ ನ ವುತ್ತಂ.

ಏವಂ ನಿಸಿನ್ನೇಸು ಪನ ಭಿಕ್ಖೂಸು ಚ ಭಿಕ್ಖುನೀಸು ಚ ತಾಯ ಭಿಕ್ಖುನಿಯಾ ‘‘ಮಾನತ್ತಂ ಸಮಾದಿಯಾಮಿ, ವತ್ತಂ ಸಮಾದಿಯಾಮೀ’’ತಿ ವತ್ತಂ ಸಮಾದಿಯಿತ್ವಾ ಭಿಕ್ಖುನೀಸಙ್ಘಸ್ಸ ತಾವ ಏವಂ ಆರೋಚೇತಬ್ಬಂ –

‘‘ಅಹಂ, ಅಯ್ಯೇ, ಏಕಂ ಆಪತ್ತಿಂ ಆಪಜ್ಜಿಂ ಗಾಮನ್ತರಂ, ಸಾಹಂ ಸಙ್ಘಂ ಏಕಿಸ್ಸಾ ಆಪತ್ತಿಯಾ ಗಾಮನ್ತರಾಯ ಪಕ್ಖಮಾನತ್ತಂ ಯಾಚಿಂ, ತಸ್ಸ ಮೇ ಸಙ್ಘೋ ಏಕಿಸ್ಸಾ ಆಪತ್ತಿಯಾ ಗಾಮನ್ತರಾಯ ಪಕ್ಖಮಾನತ್ತಂ ಅದಾಸಿ, ಸಾಹಂ ಪಕ್ಖಮಾನತ್ತಂ ಚರಾಮಿ, ‘ವೇದಯಾಮಹಂ, ಅಯ್ಯೇ, ವೇದಯತೀ’ತಿ ಮಂ ಸಙ್ಘೋ ಧಾರೇತೂ’’ತಿ.

ತತೋ ಭಿಕ್ಖುಸಙ್ಘಸ್ಸ ಸನ್ತಿಕಂ ಗನ್ತ್ವಾ ಏವಂ ಆರೋಚೇತಬ್ಬಂ – ‘‘ಅಹಂ, ಅಯ್ಯಾ, ಏಕಂ ಆಪತ್ತಿಂ ಆಪಜ್ಜಿಂ ¶ …ಪೇ… ವೇದಯಾಮಹಂ, ಅಯ್ಯಾ, ವೇದಯತೀತಿ ಮಂ ಸಙ್ಘೋ ¶ ಧಾರೇತೂ’’ತಿ. ಇಧಾಪಿ ಯಾಯ ಕಾಯಚಿ ಭಾಸಾಯ ಆರೋಚೇತುಂ ವಟ್ಟತಿ.

ಆರೋಚೇತ್ವಾ ಚ ಭಿಕ್ಖುನಿಸಙ್ಘಸ್ಸೇವ ಸನ್ತಿಕೇ ನಿಸೀದಿತಬ್ಬಂ, ಆರೋಚಿತಕಾಲತೋ ಪಟ್ಠಾಯ ಭಿಕ್ಖೂನಂ ಗನ್ತುಂ ವಟ್ಟತಿ. ಸಚೇ ಸಾಸಙ್ಕಂ ಹೋತಿ, ಭಿಕ್ಖುನಿಯೋ ತತ್ಥೇವ ಠಾನಂ ಪಚ್ಚಾಸೀಸನ್ತಿ, ಠಾತಬ್ಬಂ. ಸಚೇ ಅಞ್ಞೋ ಭಿಕ್ಖು ವಾ ಭಿಕ್ಖುನೀ ¶ ವಾ ತಂ ಠಾನಂ ಏತಿ, ಪಸ್ಸನ್ತಿಯಾ ಆರೋಚೇತಬ್ಬಂ. ನೋ ಚೇ ಆರೋಚೇತಿ, ರತ್ತಿಚ್ಛೇದೋ ಚೇವ ವತ್ತಭೇದದುಕ್ಕಟಞ್ಚ. ಸಚೇ ಅಜಾನನ್ತಿಯಾ ಏವ ಉಪಚಾರಂ ಓಕ್ಕಮಿತ್ವಾ ಗಚ್ಛತಿ, ರತ್ತಿಚ್ಛೇದೋವ ಹೋತಿ, ನ ವತ್ತಭೇದದುಕ್ಕಟಂ. ಸಚೇ ಭಿಕ್ಖುನಿಯೋ ಉಪಜ್ಝಾಯಾದೀನಂ ವತ್ತಕರಣತ್ಥಂ ಪಗೇವ ಗನ್ತುಕಾಮಾ ಹೋನ್ತಿ, ರತ್ತಿವಿಪ್ಪವಾಸಗಣಓಹೀಯನಗಾಮನ್ತರಾಪತ್ತಿರಕ್ಖಣತ್ಥಂ ಏಕಂ ಭಿಕ್ಖುನಿಂ ಠಪೇತ್ವಾ ಗನ್ತಬ್ಬಂ. ತಾಯ ಅರುಣೇ ಉಟ್ಠಿತೇ ತಸ್ಸಾ ಸನ್ತಿಕೇ ವತ್ತಂ ನಿಕ್ಖಿಪಿತಬ್ಬಂ. ಏತೇನುಪಾಯೇನ ಅಖಣ್ಡಾ ಪಞ್ಚದಸ ರತ್ತಿಯೋ ಮಾನತ್ತಂ ಚರಿತಬ್ಬಂ.

ಅನಿಕ್ಖಿತ್ತವತ್ತಾಯ ಪನ ಪಾರಿವಾಸಿಕಕ್ಖನ್ಧಕೇ ವುತ್ತನಯೇನೇವ ಸಮ್ಮಾ ವತ್ತಿತಬ್ಬಂ. ಅಯಂ ಪನ ವಿಸೇಸೋ – ‘‘ಆಗನ್ತುಕಸ್ಸ ಆರೋಚೇತಬ್ಬ’’ನ್ತಿ ಏತ್ಥ ಯತ್ತಕಾ ಪುರೇಭತ್ತಂ ವಾ ಪಚ್ಛಾಭತ್ತಂ ವಾ ತಂ ಗಾಮಂ ಭಿಕ್ಖೂ ವಾ ಭಿಕ್ಖುನಿಯೋ ವಾ ಆಗಚ್ಛನ್ತಿ, ಸಬ್ಬೇಸಂ ಆರೋಚೇತಬ್ಬಂ. ಅನಾರೋಚೇನ್ತಿಯಾ ರತ್ತಿಚ್ಛೇದೋ ಚ ವತ್ತಭೇದದುಕ್ಕಟಞ್ಚ. ಸಚೇಪಿ ರತ್ತಿಂ ಕೋಚಿ ಭಿಕ್ಖು ತಂ ಗಾಮೂಪಚಾರಂ ಓಕ್ಕಮಿತ್ವಾ ಗಚ್ಛತಿ, ರತ್ತಿಚ್ಛೇದೋ ಹೋತಿಯೇವ, ಅಜಾನನಪಚ್ಚಯಾ ಪನ ವತ್ತಭೇದತೋ ಮುಚ್ಚತಿ. ಕುರುನ್ದಿಆದೀಸು ಪನ ಅನಿಕ್ಖಿತ್ತವತ್ತಭಿಕ್ಖೂನಂ ವುತ್ತನಯೇನೇವ ಕಥೇತಬ್ಬನ್ತಿ ವುತ್ತಂ. ತಂ ಪಾರಿವಾಸಿಕವತ್ತಾದೀನಂ ಉಪಚಾರಸೀಮಾಯ ಪರಿಚ್ಛಿನ್ನತ್ತಾ ಯುತ್ತತರಂ ದಿಸ್ಸತಿ. ಉಪೋಸಥೇ ಆರೋಚೇತಬ್ಬಂ, ಪವಾರಣಾಯ ಆರೋಚೇತಬ್ಬಂ, ಚತುನ್ನಂ ಭಿಕ್ಖೂನಞ್ಚ ಭಿಕ್ಖುನೀನಞ್ಚ ದೇವಸಿಕಂ ಆರೋಚೇತಬ್ಬಂ. ಸಚೇ ಭಿಕ್ಖೂನಂ ತಸ್ಮಿಂ ಗಾಮೇ ಭಿಕ್ಖಾಚಾರೋ ಸಮ್ಪಜ್ಜತಿ, ತತ್ಥೇವ ಗನ್ತಬ್ಬಂ. ನೋ ಚೇ ಸಮ್ಪಜ್ಜತಿ, ಅಞ್ಞತ್ರ ಚರಿತ್ವಾಪಿ ತತ್ರ ಆಗನ್ತ್ವಾ ಅತ್ತಾನಂ ದಸ್ಸೇತ್ವಾ ಗನ್ತಬ್ಬಂ. ಬಹಿಗಾಮೇ ¶ ವಾ ಸಙ್ಕೇತಟ್ಠಾನಂ ಕಾತಬ್ಬಂ – ‘‘ಅಸುಕಸ್ಮಿಂ ನಾಮ ಠಾನೇ ಅಮ್ಹೇ ಪಸ್ಸಿಸ್ಸಸೀ’’ತಿ. ತಾಯ ಸಙ್ಕೇತಟ್ಠಾನಂ ಗನ್ತ್ವಾ ಆರೋಚೇತಬ್ಬಂ. ಸಙ್ಕೇತಟ್ಠಾನೇ ಅದಿಸ್ವಾ ವಿಹಾರಂ ಗನ್ತ್ವಾ ಆರೋಚೇತಬ್ಬಂ. ವಿಹಾರೇ ಸಬ್ಬಭಿಕ್ಖೂನಂ ಆರೋಚೇತಬ್ಬಂ. ಸಚೇ ಸಬ್ಬೇಸಂ ಸಕ್ಕಾ ನ ಹೋತಿ ಆರೋಚೇತುಂ, ಬಹಿಉಪಚಾರಸೀಮಾಯ ಠತ್ವಾ ಭಿಕ್ಖುನಿಯೋ ಪೇಸೇತಬ್ಬಾ. ತಾಹಿ ಆನೀತಾನಂ ಚತುನ್ನಂ ಭಿಕ್ಖೂನಂ ಆರೋಚೇತಬ್ಬಂ. ಸಚೇ ವಿಹಾರೋ ದೂರೋ ಹೋತಿ ಸಾಸಙ್ಕೋ, ಉಪಾಸಕೇ ಚ ಉಪಾಸಿಕಾಯೋ ಚ ಗಹೇತ್ವಾ ಗನ್ತಬ್ಬಂ. ಸಚೇ ಪನ ಅಯಂ ಏಕಾ ವಸತಿ, ರತ್ತಿವಿಪ್ಪವಾಸಂ ಆಪಜ್ಜತಿ, ತಸ್ಮಾಸ್ಸಾ ಏಕಾ ಪಕತತ್ತಾ ಭಿಕ್ಖುನೀ ಸಮ್ಮನ್ನಿತ್ವಾ ದಾತಬ್ಬಾ ಏಕಚ್ಛನ್ನೇ ವಸನತ್ಥಾಯ.

ಏವಂ ¶ ಅಖಣ್ಡಂ ಮಾನತ್ತಂ ಚರಿತ್ವಾ ವೀಸತಿಗಣೇ ಭಿಕ್ಖುನಿಸಙ್ಘೇ ವುತ್ತನಯೇನೇವ ಅಬ್ಭಾನಂ ಕಾತಬ್ಬಂ. ಸಚೇ ಮಾನತ್ತಂ ಚರಮಾನಾ ಅನ್ತರಾಪತ್ತಿಂ ಆಪಜ್ಜತಿ, ಮೂಲಾಯ ಪಟಿಕಸ್ಸಿತ್ವಾ ¶ ತಸ್ಸಾ ಆಪತ್ತಿಯಾ ಮಾನತ್ತಂ ದಾತಬ್ಬನ್ತಿ ಕುರುನ್ದಿಯಂ ವುತ್ತಂ. ಇದಂ ‘‘ಪಕ್ಖಮಾನತ್ತಂ’’ ನಾಮ.

‘‘ಸಮೋಧಾನಮಾನತ್ತಂ’’ ಪನ ತಿವಿಧಂ ಹೋತಿ – ಓಧಾನಸಮೋಧಾನಂ, ಅಗ್ಘಸಮೋಧಾನಂ, ಮಿಸ್ಸಕಸಮೋಧಾನನ್ತಿ. ತತ್ಥ ಯದೇತಂ ಪರತೋ ಉದಾಯಿತ್ಥೇರಸ್ಸ ಪಞ್ಚಾಹಪಟಿಚ್ಛನ್ನಾಯ ಆಪತ್ತಿಯಾ ಪರಿವಾಸಂ ಪರಿವಸನ್ತಸ್ಸ ಪರಿವಾಸೇ ಚ ಮಾನತ್ತಾರಹಟ್ಠಾನೇ ಚ ಅನ್ತರಾಪತ್ತಿಂ ಆಪಜ್ಜಿತ್ವಾ ಮೂಲಾಯಪಟಿಕಸ್ಸಿತಸ್ಸ ‘‘ತೇನ ಹಿ, ಭಿಕ್ಖವೇ, ಸಙ್ಘೋ ಉದಾಯಿಸ್ಸ ಭಿಕ್ಖುನೋ ತಿಸ್ಸನ್ನಂ ಆಪತ್ತೀನಂ ಛಾರತ್ತಂ ಮಾನತ್ತಂ ದೇತೂ’’ತಿ ಮಾನತ್ತಂ ಅನುಞ್ಞಾತಂ, ಇದಂ ‘‘ಓಧಾನಸಮೋಧಾನಂ’’ ನಾಮ. ಇದಞ್ಹಿ ಪುನಪ್ಪುನಂ ಮೂಲಾಯಪಟಿಕಸ್ಸನೇನ ಪರಿವುತ್ಥದಿವಸೇ ಓಧುನಿತ್ವಾ ಪುರಿಮಾಪತ್ತೀಹಿ ಸದ್ಧಿಂ ಸಮೋಧಾಯ ದಿನ್ನಂ, ತಸ್ಮಾ ಓಧಾನಸಮೋಧಾನನ್ತಿ ವುಚ್ಚತಿ. ಕುರುನ್ದಿಯಂ ಪನ ‘‘ಸಮೋಧಾನಪರಿವಾಸಂ ವುತ್ಥಸ್ಸ ದಾತಬ್ಬಂ ಮಾನತ್ತಂ ಸಮೋಧಾನಮಾನತ್ತ’’ನ್ತಿ ವುತ್ತಂ. ತಮ್ಪಿ ತೇನ ಪರಿಯಾಯೇನ ಯುಜ್ಜತಿ.

ಅಗ್ಘಸಮೋಧಾನಂ ಪನ ಮಿಸ್ಸಕಸಮೋಧಾನಞ್ಚ ಅಗ್ಘಸಮೋಧಾನಮಿಸ್ಸಕಸಮೋಧಾನಪರಿವಾಸಾವಸಾನೇ ದಾತಬ್ಬಮಾನತ್ತಮೇವ ವುಚ್ಚತಿ, ತಂ ಪರಿವಾಸಕಮ್ಮವಾಚಾನುಸಾರೇನ ಯೋಜೇತ್ವಾ ದಾತಬ್ಬಂ. ಏತ್ತಾವತಾ ಯಂ ವುತ್ತಂ ‘‘ತೇನ ಹಿ, ಭಿಕ್ಖವೇ, ಸಙ್ಘೋ ಉದಾಯಿಸ್ಸ ಭಿಕ್ಖುನೋ ಏಕಿಸ್ಸಾ ಆಪತ್ತಿಯಾ ಸಞ್ಚೇತನಿಕಾಯ ಸುಕ್ಕವಿಸ್ಸಟ್ಠಿಯಾ ಏಕಾಹಪಟಿಚ್ಛನ್ನಾಯ ಏಕಾಹಪರಿವಾಸಂ ದೇತೂತಿಆದಿನಾ ¶ ನಯೇನ ಪಾಳಿಯಂ ಅನೇಕೇಹಿ ಆಕಾರೇಹಿ ಪರಿವಾಸೋ ಚ ಮಾನತ್ತಞ್ಚ ವುತ್ತಂ, ತಸ್ಸ ಯಸ್ಮಾ ಆಗತಾಗತಠಾನೇ ವಿನಿಚ್ಛಯೋ ವುಚ್ಚಮಾನೋ ಪಾಳಿ ವಿಯ ಅತಿವಿತ್ಥಾರಂ ಆಪಜ್ಜತಿ, ನ ಚ ಸಕ್ಕಾ ಹೋತಿ ಸುಖೇನ ಪರಿಗ್ಗಹೇತುಂ, ತಸ್ಮಾ ನಂ ಸಮೋಧಾನೇತ್ವಾ ಇಧೇವ ದಸ್ಸೇಸ್ಸಾಮಾ’’ತಿ, ತದಿದಂ ಅತ್ಥತೋ ಸಮ್ಪಾದಿತಂ ಹೋತಿ.

೧೦೨. ಇದಾನಿ ಯಾ ತಾವ ಅಯಂ ಪಟಿಚ್ಛನ್ನಾಯ ಏಕಿಸ್ಸಾ ಆಪತ್ತಿಯಾ ವಸೇನ ಪಾಳಿ ವುತ್ತಾ, ಸಾ ಉತ್ತಾನತ್ಥಾವ.

೧೦೮. ತತೋ ಪರಂ ದ್ವೀಹತೀಹಚತೂಹಪಞ್ಚಾಹಪಟಿಚ್ಛನ್ನಾನಂ ವಸೇನ ಪಾಳಿಂ ವತ್ವಾ ಪಞ್ಚಾಹಪಟಿಚ್ಛನ್ನಾಯ ಪರಿವಾಸತೋ ಪಟ್ಠಾಯ ಅನ್ತರಾಪತ್ತಿ ದಸ್ಸಿತಾ. ಯಸ್ಮಾ ಪನ ತಂ ಆಪತ್ತಿಂ ಆಪನ್ನೋ ಮೂಲಾಯಪಟಿಕಸ್ಸನಾರಹೋ ¶ ನಾಮ ಹೋತಿ, ತಸ್ಮಾಸ್ಸ ¶ ತತ್ಥ ಮೂಲಾಯಪಟಿಕಸ್ಸನಂ ಅನುಞ್ಞಾತಂ. ಸಚೇ ಪನ ನಿಕ್ಖಿತ್ತವತ್ತೋ ಆಪಜ್ಜತಿ, ಮೂಲಾಯಪಟಿಕಸ್ಸನಾರಹೋ ನ ಹೋತಿ. ಕಸ್ಮಾ? ಯಸ್ಮಾ ನ ಸೋ ಪರಿವಸನ್ತೋ ಆಪನ್ನೋ, ಪಕತತ್ತಟ್ಠಾನೇ ಠಿತೋ ಆಪನ್ನೋ, ತಸ್ಮಾ ತಸ್ಸಾ ಆಪತ್ತಿಯಾ ವಿಸುಂ ಮಾನತ್ತಂ ಚರಿತಬ್ಬಂ. ಸಚೇ ಪಟಿಚ್ಛನ್ನಾ ಹೋತಿ ಪರಿವಾಸೋಪಿ ವಸಿತಬ್ಬೋ. ಯಞ್ಚೇತಂ ಮೂಲಾಯಪಟಿಕಸ್ಸನಂ ವುತ್ತಂ, ತಸ್ಮಿಮ್ಪಿ ಕತೇ ಪರಿವುತ್ಥದಿವಸಾ ಮಕ್ಖಿತಾ ಹೋನ್ತಿ. ಇತಿ ಪರಿವಾಸೇ ಅನ್ತರಾಪತ್ತಿಂ ದಸ್ಸೇತ್ವಾ ಪುನ ಮಾನತ್ತಾರಹಸ್ಸ ಅನ್ತರಾಪತ್ತಿಂ ದಸ್ಸೇತ್ವಾ ಮೂಲಾಯಪಟಿಕಸ್ಸನಂ ವುತ್ತಂ, ತಸ್ಮಿಮ್ಪಿ ಕತೇ ಪರಿವುತ್ಥದಿವಸಾ ಮಕ್ಖಿತಾವ ಹೋನ್ತಿ. ತತೋ ಪರಿವುತ್ಥಪರಿವಾಸಸ್ಸ ತಾಸಂ ತಿಸ್ಸನ್ನಮ್ಪಿ ಆಪತ್ತೀನಂ ಸಮೋಧಾನಮಾನತ್ತಂ ದಸ್ಸಿತಂ. ತತೋ ಮಾನತ್ತಚಾರಿಕಸ್ಸ ಅನ್ತರಾಪತ್ತಿಂ ದಸ್ಸೇತ್ವಾ ಮೂಲಾಯಪಟಿಕಸ್ಸನಂ ವುತ್ತಂ. ತಸ್ಮಿಂ ಪನ ಪಟಿಕಸ್ಸನೇ ಕತೇ ಮಾನತ್ತಚಿಣ್ಣದಿವಸಾಪಿ ಪರಿವುತ್ಥದಿವಸಾಪಿ ಮಕ್ಖಿತಾವ ಹೋನ್ತಿ. ತತೋ ಅಬ್ಭಾನಾರಹಸ್ಸ ಅನ್ತರಾಪತ್ತಿಂ ದಸ್ಸೇತ್ವಾ ಮೂಲಾಯಪಟಿಕಸ್ಸನಂ ವುತ್ತಂ. ತಸ್ಮಿಮ್ಪಿ ಕತೇ ಸಬ್ಬೇ ತೇ ಮಕ್ಖಿತಾವ ಹೋನ್ತಿ. ತತೋ ಪರಂ ಸಬ್ಬಾ ಅನ್ತರಾಪತ್ತಿಯೋ ಯೋಜೇತ್ವಾ ಅಬ್ಭಾನಕಮ್ಮಂ ದಸ್ಸಿತಂ. ಏವಂ ಪಟಿಚ್ಛನ್ನವಾರೇ ಏಕಾಹಪಟಿಚ್ಛನ್ನಾದಿವಸೇನ ಪಞ್ಚ, ಅನ್ತರಾಪತ್ತಿವಸೇನ ಚತಸ್ಸೋತಿ ನವ ಕಮ್ಮವಾಚಾ ದಸ್ಸಿತಾ ಹೋನ್ತಿ.

ಪಟಿಚ್ಛನ್ನಪರಿವಾಸಕಥಾ ನಿಟ್ಠಿತಾ.

೧೨೫. ತತೋ ಪರಂ ಪಕ್ಖಪಟಿಚ್ಛನ್ನಾಯ ಆಪತ್ತಿಯಾ ಅನ್ತೋಪರಿವಾಸತೋ ಪಟ್ಠಾಯ ಪಞ್ಚಾಹಪಟಿಚ್ಛನ್ನಾಯ ಅನ್ತರಾಪತ್ತಿಯಾ ವಸೇನ ಸಮೋಧಾನಪರಿವಾಸೋ ಚ, ಸಮೋಧಾನಮಾನತ್ತಞ್ಚ ದಸ್ಸಿತಂ. ಏತ್ಥ ಚ ಮಾನತ್ತಚಾರಿಕಮಾನತ್ತಾರಹಕಾಲೇಪಿ ¶ ಆಪನ್ನಾಯ ಆಪತ್ತಿಯಾ ಮೂಲಾಯಪಟಿಕಸ್ಸನೇ ಕತೇ ಮಾನತ್ತಚಿಣ್ಣದಿವಸಾಪಿ ಪರಿವಾಸಪರಿವುತ್ಥದಿವಸಾಪಿ ಸಬ್ಬೇ ಮಕ್ಖಿತಾವ ಹೋನ್ತಿ. ಕಸ್ಮಾ? ಯಸ್ಮಾ ಪಟಿಚ್ಛನ್ನಾ ಅನ್ತರಾಪತ್ತಿ. ತೇನೇವ ವುತ್ತಂ – ‘‘ಮೂಲಾಯ ಪಟಿಕಸ್ಸಿತ್ವಾ ಪುರಿಮಾಯ ಆಪತ್ತಿಯಾ ಸಮೋಧಾನಪರಿವಾಸಂ ದತ್ವಾ ಛಾರತ್ತಂ ಮಾನತ್ತಂ ದೇತೂ’’ತಿ. ತತೋ ಪರಂ ಸಬ್ಬಾ ಅನ್ತರಾಪತ್ತಿಯೋ ಯೋಜೇತ್ವಾ ಅಬ್ಭಾನಕಮ್ಮಂ ದಸ್ಸೇತ್ವಾ ಸುಕ್ಕವಿಸ್ಸಟ್ಠಿವತ್ಥು ನಿಟ್ಠಾಪಿತಂ.

ಸುಕ್ಕವಿಸ್ಸಟ್ಠಿಕಥಾ ಚ ನಿಟ್ಠಿತಾ.

೧೩೪. ತತೋ ¶ ಏಕಾಪತ್ತಿಮೂಲಕಞ್ಚ ಆಪತ್ತಿವಡ್ಢನಕಞ್ಚಾತಿ ದ್ವೇ ನಯೇ ದಸ್ಸೇತ್ವಾ ಅಗ್ಘಸಮೋಧಾನಪರಿವಾಸೋ ದಸ್ಸಿತೋ.

ತತೋ ¶ ಸಞ್ಚಿಚ್ಚ ಅನಾರೋಚಿತಾಪತ್ತಿವತ್ಥುಂ ದಸ್ಸೇತ್ವಾ ಸಞ್ಚಿಚ್ಚ ಅಜಾನನಅಸ್ಸರಣವೇಮತಿಕಭಾವೇಹಿ ಅನಾರೋಚಿತಾಯ ಆಪತ್ತಿಯಾ ಪಚ್ಛಾ ಲಜ್ಜಿಧಮ್ಮೇ ವಾ ಞಾಣಸರಣನಿಬ್ಬೇಮತಿಕಭಾವೇಸು ವಾ ಉಪ್ಪನ್ನೇಸು ಯಂ ಕಾತಬ್ಬಂ, ತಂ ದಸ್ಸೇತುಂ ‘‘ಇಧ ಪನ ಭಿಕ್ಖವೇ’’ತಿಆದಿನಾ ನಯೇನ ಪಾಳಿ ಠಪಿತಾ. ತತೋ ಅಜಾನನಅಸ್ಸರಣವೇಮತಿಕಪಟಿಚ್ಛನ್ನಾನಂ ಅಪ್ಪಟಿಚ್ಛನ್ನಭಾವಂ ದಸ್ಸೇತುಂ ತಥೇವ ಪಾಳಿ ಠಪಿತಾ.

ಅಗ್ಘಸಮೋಧಾನಪರಿವಾಸಕಥಾ ನಿಟ್ಠಿತಾ.

೧೩೮. ತತೋ ದ್ವಿನ್ನಂ ಆಪತ್ತೀನಂ ದ್ವೇಮಾಸಪಟಿಚ್ಛನ್ನಾನಂ ಏಕಮಾಸಪರಿವಾಸಯಾಚನವತ್ಥುಂ ದಸ್ಸೇತ್ವಾ ಅಸಞ್ಚಿಚ್ಚ ಅಜಾನನಅಸ್ಸರಣವೇಮತಿಕಭಾವೇಹಿ ಅನಾರೋಚಿತೇ ಇತರಸ್ಮಿಂ ಮಾಸೇ ಪಚ್ಛಾ ಲಜ್ಜಿಧಮ್ಮಾದೀಸು ಉಪ್ಪನ್ನೇಸು ಯಂ ಕಾತಬ್ಬಂ, ತಂ ದಸ್ಸೇತುಂ ಅಜಾನನಅಸ್ಸರಣವೇಮತಿಕಪಟಿಚ್ಛನ್ನಸ್ಸ ಚ ಆಪನ್ನಭಾವಂ ದಸ್ಸೇತುಂ ಪುರಿಮನಯೇನೇವ ಪಾಳಿ ಠಪಿತಾ.

೧೫೬. ತತೋ ‘‘ಆಪತ್ತಿಪರಿಯನ್ತಂ ನ ಜಾನಾತಿ, ರತ್ತಿಪರಿಯನ್ತಂ ನ ಜಾನಾತೀ’’ತಿಆದಿನಾ ನಯೇನ ಸುದ್ಧನ್ತಪರಿವಾಸೋ ದಸ್ಸಿತೋ.

೧೬೦. ತತೋ ¶ ಪರಂ ಪಾರಿವಾಸಿಕಂ ಆದಿಂ ಕತ್ವಾ ವಿಬ್ಭಮಿತ್ವಾ ಪುನಉಪಸಮ್ಪನ್ನಾದೀಸು ಪಟಿಪತ್ತಿದಸ್ಸನತ್ಥಂ ಪಾಳಿ ಠಪಿತಾ.

೧೬೫. ತತ್ಥ ‘‘ಅನ್ತರಾ ಸಮ್ಬಹುಲಾ ಆಪತ್ತಿಯೋ ಆಪಜ್ಜತಿ ಪರಿಮಾಣಾ ಅಪ್ಪಟಿಚ್ಛನ್ನಾಯೋ’’ತಿಆದೀಸು ಆಪತ್ತಿಪರಿಚ್ಛೇದವಸೇನ ಪರಿಮಾಣಾಯೋ ಚೇವ ಅಪ್ಪಟಿಚ್ಛನ್ನಾಯೋ ಚಾತಿ ಅತ್ಥೋ.

೧೬೬. ಪಚ್ಛಿಮಸ್ಮಿಂ ¶ ಆಪತ್ತಿಕ್ಖನ್ಧೇತಿ ಏಕೋವ ಸೋ ಆಪತ್ತಿಕ್ಖನ್ಧೋ, ಪಚ್ಛಾ ಛಾದಿತತ್ತಾ ಪನ ‘‘ಪಚ್ಛಿಮಸ್ಮಿಂ ಆಪತ್ತಿಕ್ಖನ್ಧೇ’’ತಿ ವುತ್ತಂ. ಪುರಿಮಸ್ಮಿನ್ತಿ ಏತ್ಥಾಪಿ ಏಸೇವ ನಯೋ.

೧೮೦. ವವತ್ಥಿತಾ ಸಮ್ಭಿನ್ನಾತಿ ಸಭಾಗವಿಸಭಾಗಾನಮೇವೇತಂ ಪರಿಯಾಯವಚನಂ.

ಸುದ್ಧನ್ತಪರಿವಾಸಾದಿಕಥಾ ನಿಟ್ಠಿತಾ.

೧೮೧. ತತೋ ¶ ಪರಂ ಯೋ ಪಟಿಚ್ಛಾದೇತಿ, ತಸ್ಮಿಂ ಪಟಿಪತ್ತಿದಸ್ಸನತ್ಥಂ ‘‘ದ್ವೇ ಭಿಕ್ಖೂ’’ತಿಆದಿ ವುತ್ತಂ. ತತ್ಥ ಮಿಸ್ಸಕನ್ತಿ ಥುಲ್ಲಚ್ಚಯಾದೀಹಿ ಮಿಸ್ಸಕಂ. ಸುದ್ಧಕನ್ತಿ ಸಙ್ಘಾದಿಸೇಸಂ ವಿನಾ ಲಹುಕಾಪತ್ತಿಕ್ಖನ್ಧಮೇವ.

೧೮೪. ತತೋ ಪರಂ ಅವಿಸುದ್ಧವಿಸುದ್ಧಭಾವದಸ್ಸನತ್ಥಂ ‘‘ಇಧ ಪನ, ಭಿಕ್ಖವೇ, ಭಿಕ್ಖು ಸಮ್ಬಹುಲಾ ಸಙ್ಘಾದಿಸೇಸಾ’’ತಿಆದಿ ವುತ್ತಂ. ತತ್ಥ ಬ್ಯಞ್ಜನತೋ ವಾ ಅಧಿಪ್ಪಾಯತೋ ವಾ ಅನುತ್ತಾನಂ ನಾಮ ಕಿಞ್ಚಿ ನತ್ಥಿ, ತಸ್ಮಾ ತಞ್ಚ ಇತೋ ಪುಬ್ಬೇ ಅವುತ್ತಞ್ಚ ಸಬ್ಬಂ ಪಾಳಿಅನುಸಾರೇನೇವ ವೇದಿತಬ್ಬನ್ತಿ.

ದ್ವೇಭಿಕ್ಖುವಾರಏಕಾದಸಕಾದಿಕಥಾ ನಿಟ್ಠಿತಾ.

ಸಮುಚ್ಚಯಕ್ಖನ್ಧಕವಣ್ಣನಾ ನಿಟ್ಠಿತಾ.

೧೮೬-೧೮೭. ಸಮಥಕ್ಖನ್ಧಕೇ ¶ ¶ – ‘‘ಅಧಮ್ಮವಾದೀ ಪುಗ್ಗಲೋ’’ತಿಆದೀನಿ ಛ ಮಾತಿಕಾಪದಾನಿ ನಿಕ್ಖಿಪಿತ್ವಾ ‘‘ಅಧಮ್ಮವಾದೀ ಪುಗ್ಗಲೋ ಧಮ್ಮವಾದಿಂ ಪುಗ್ಗಲಂ ಸಞ್ಞಾಪೇತೀ’’ತಿಆದಿನಾ ನಯೇನ ವಿತ್ಥಾರೋ ವುತ್ತೋ. ತತ್ಥ ಸಞ್ಞಾಪೇತೀತಿ ಕಾರಣಪತಿರೂಪಕಾನಿ ವತ್ವಾ ಪರಿತೋಸೇತ್ವಾ ಜಾನಾಪೇತಿ. ನಿಜ್ಝಾಪೇತೀತಿ ಯಥಾ ಸೋ ತಂ ಅತ್ಥಂ ನಿಜ್ಝಾಯತಿ, ಓಲೋಕೇತಿ; ಏವಂ ಕರೋತಿ. ಪೇಕ್ಖತಿ ಅನುಪೇಕ್ಖತೀತಿ ಯಥಾ ಸೋ ತಂ ಅತ್ಥಂ ಪೇಕ್ಖತಿ ಚೇವ ಪುನಪ್ಪುನಞ್ಚ ಪೇಕ್ಖತಿ; ಏವಂ ಕರೋತಿ. ದಸ್ಸೇತಿ ಅನುದಸ್ಸೇತೀತಿ ತೇಸಞ್ಞೇವ ಪರಿಯಾಯವಚನಾನಿ. ಅಧಮ್ಮೇನ ವೂಪಸಮ್ಮತೀತಿ ಯಸ್ಮಾ ಸೋ ಅಧಮ್ಮಮೇವ ‘‘ಅಯಂ ಧಮ್ಮೋ’’ತಿಆದಿನಾ ನಯೇನ ಮೋಹೇತ್ವಾ ದಸ್ಸೇತಿ, ತಸ್ಮಾ ಅಧಮ್ಮೇನ ವೂಪಸಮ್ಮತಿ ನಾಮ.

೧೮೮. ಧಮ್ಮೇನ ವೂಪಸಮ್ಮತೀತಿ ಯಸ್ಮಾ ಧಮ್ಮವಾದೀ ಧಮ್ಮಮೇವ ‘‘ಅಯಂ ಧಮ್ಮೋ’’ತಿಆದಿನಾ ನಯೇನ ಅಮೋಹೇತ್ವಾ ದಸ್ಸೇತಿ, ತಸ್ಮಾ ಧಮ್ಮೇನ ವೂಪಸಮ್ಮತಿ ನಾಮ.

೧೯೫. ಪಞ್ಚಿಮಾನಿ ¶ ಭಿಕ್ಖವೇ ಧಮ್ಮಿಕಾನಿ ಸತಿವಿನಯಸ್ಸ ದಾನಾನೀತಿ ಏತ್ಥ ಸುದ್ಧಸ್ಸ ಅನಾಪತ್ತಿಕಸ್ಸ ದಾನಂ ಏಕಂ, ಅನುವದಿತಸ್ಸ ದಾನಂ ಏಕಂ, ಯಾಚಿತಸ್ಸ ದಾನಂ ಏಕಂ, ಸಙ್ಘೇನ ದಾನಂ ಏಕಂ, ಧಮ್ಮೇನ ಸಮಗ್ಗದಾನಂ ಏಕನ್ತಿ ಏವಂ ಪಞ್ಚ. ಏತಾನಿ ಪನ ಏಕೇಕಅಙ್ಗವಸೇನ ನ ಲಬ್ಭನ್ತಿ, ತಸ್ಮಾ ¶ ದೇಸನಾಮತ್ತಮೇವೇತಂ, ಪಞ್ಚಙ್ಗಸಮನ್ನಾಗತಂ ಪನ ಸತಿವಿನಯದಾನಂ ಧಮ್ಮಿಕನ್ತಿ ಅಯಮೇತ್ಥ ಅತ್ಥೋ. ತತ್ಥ ಚ ಅನುವದನ್ತೀತಿ ಚೋದೇನ್ತಿ. ಸೇಸಂ ಉತ್ತಾನಮೇವ. ಅಯಂ ಪನ ಸತಿವಿನಯೋ ಖೀಣಾಸವಸ್ಸೇವ ದಾತಬ್ಬೋ ನ ಅಞ್ಞಸ್ಸ, ಅನ್ತಮಸೋ ಅನಾಗಾಮಿನೋಪಿ. ಸೋ ಚ ಖೋ ಅಞ್ಞೇನ ಚೋದಿಯಮಾನಸ್ಸೇವ, ನ ಅಚೋದಿಯಮಾನಸ್ಸ. ದಿನ್ನೇ ಚ ಪನ ತಸ್ಮಿಂ ಚೋದಕಸ್ಸ ಕಥಾ ನ ರುಹತಿ. ಚೋದೇನ್ತೋಪಿ ‘‘ಅಯಂ ಖೀಣಾಸವೋ ಸತಿವಿನಯಲದ್ಧೋ, ಕೋ ತುಯ್ಹಂ ಕಥಂ ಗಹೇಸ್ಸತೀ’’ತಿ ಅಪಸಾದೇತಬ್ಬತಂ ಆಪಜ್ಜತಿ.

೧೯೬. ಭಾಸಿತಪರಿಕ್ಕನ್ತನ್ತಿ ¶ ವಾಚಾಯ ಭಾಸಿತಂ ಕಾಯೇನ ಪರಿಕ್ಕನ್ತಂ; ಪರಿಕ್ಕಮಿತ್ವಾ ಕತನ್ತಿ ಅತ್ಥೋ. ಸರತಾಯಸ್ಮಾ ಏವರೂಪಿಂ ಆಪತ್ತಿಂ ಆಪಜ್ಜಿತಾತಿ ಏತ್ಥ ಸರತು ಆಯಸ್ಮಾ ಏವರೂಪಿಂ ಆಪತ್ತಿಂ ಆಪಜ್ಜಿತಾ; ಆಯಸ್ಮಾ ಏವರೂಪಿಯಾ ಆಪತ್ತಿಯಾತಿ ಅಯಮತ್ಥೋ. ಆಪಜ್ಜಿತ್ವಾತಿ ವಾ ಪಾಠೋ, ತಸ್ಸತ್ಥೋ – ಪಠಮಂ ಆಪಜ್ಜಿತ್ವಾ ಪಚ್ಛಾ ತಂ ಆಪತ್ತಿಂ ಸರತು ಆಯಸ್ಮಾತಿ.

೨೦೨. ಯೇಭುಯ್ಯಸಿಕಾಯ ವೂಪಸಮೇತುನ್ತಿ ಏತ್ಥ ಯಸ್ಸಾ ಕಿರಿಯಾಯ ಧಮ್ಮವಾದಿನೋ ಬಹುತರಾ, ಏಸಾ ಯೇಭುಯ್ಯಸಿಕಾ ನಾಮ.

೨೦೪. ಅಧಮ್ಮಿಕಸಲಾಕಗ್ಗಾಹೇಸು ಓರಮತ್ತಕನ್ತಿ ಪರಿತ್ತಂ ಅಪ್ಪಮತ್ತಕಂ ಭಣ್ಡನಮತ್ತಮೇವ. ನ ಚ ಗತಿಗತನ್ತಿ ದ್ವೇ ತಯೋ ಆವಾಸೇ ನ ಗತಂ, ತತ್ಥ ತತ್ಥೇವ ವಾ ದ್ವತ್ತಿಕ್ಖತ್ತುಂ ಅವಿನಿಚ್ಛಿತಂ. ನ ಚ ಸರಿತಸಾರಿತನ್ತಿ ದ್ವತ್ತಿಕ್ಖತ್ತುಂ ತೇಹಿ ಭಿಕ್ಖೂಹಿ ಸಯಂ ಸರಿತಂ ವಾ ಅಞ್ಞೇಹಿ ಸಾರಿತಂ ವಾ ನ ಹೋತಿ. ಜಾನಾತೀತಿ ಸಲಾಕಂ ಗಾಹೇನ್ತೋ ಜಾನಾತಿ ‘‘ಅಧಮ್ಮವಾದೀ ಬಹುತರಾ’’ತಿ. ಅಪ್ಪೇವ ನಾಮಾತಿ ಇಮಿನಾ ನೀಹಾರೇನ ಸಲಾಕಾಯ ಗಾಹಿಯಮಾನಾಯ ‘‘ಅಪಿ ನಾಮ ಅಧಮ್ಮವಾದಿನೋ ಬಹುತರಾ ಅಸ್ಸೂ’’ತಿ ಅಯಮಸ್ಸ ಅಜ್ಝಾಸಯೋ ಹೋತಿ. ಅಪರೇಸುಪಿ ದ್ವೀಸು ಏಸೇವ ನಯೋ.

ಅಧಮ್ಮೇನ ¶ ಗಣ್ಹನ್ತೀತಿ ¶ ಅಧಮ್ಮವಾದಿನೋ ‘‘ಏವಂ ಮಯಂ ಬಹೂ ಭವಿಸ್ಸಾಮಾ’’ತಿ ದ್ವೇ ದ್ವೇ ಸಲಾಕಾಯೋ ಗಣ್ಹನ್ತಿ. ವಗ್ಗಾ ಗಣ್ಹನ್ತೀತಿ ದ್ವೇ ಧಮ್ಮವಾದಿನೋ ಏಕಂ ಧಮ್ಮವಾದಿಸಲಾಕಂ ಗಣ್ಹನ್ತಿ ‘‘ಏವಂ ಧಮ್ಮವಾದಿನೋ ನ ಬಹೂ ಭವಿಸ್ಸನ್ತೀ’’ತಿ ಮಞ್ಞಮಾನಾ. ನ ಚ ಯಥಾದಿಟ್ಠಿಯಾ ಗಣ್ಹನ್ತೀತಿ ಧಮ್ಮವಾದಿನೋ ಹುತ್ವಾ ‘‘ಬಲವಪಕ್ಖಂ ಭಜಿಸ್ಸಾಮಾ’’ತಿ ಅಧಮ್ಮವಾದಿಸಲಾಕಂ ಗಣ್ಹನ್ತಿ. ಧಮ್ಮಿಕಸಲಾಕಗ್ಗಾಹೇಸು ಅಯಮೇವತ್ಥೋ ಪರಿವತ್ತೇತ್ವಾ ವೇದಿತಬ್ಬೋ. ಏವಂ ಸಲಾಕಂ ಗಾಹೇತ್ವಾ ಸಚೇ ಬಹುತರಾ ಧಮ್ಮವಾದಿನೋ ಹೋನ್ತಿ; ಯಥಾ ತೇ ವದನ್ತಿ, ಏವಂ ತಂ ಅಧಿಕರಣಂ ವೂಪಸಮೇತಬ್ಬಂ, ಏವಂ ಯೇಭುಯ್ಯಸಿಕಾಯ ವೂಪಸನ್ತಂ ಹೋತಿ. ಅಯಮೇತ್ಥ ಸಙ್ಖೇಪೋ. ವಿತ್ಥಾರೋ ಪನ ಪರತೋಪಿ ಆಗಮಿಸ್ಸತಿ.

೨೦೭. ಅಸುಚೀತಿ ¶ ಅಸುಚೀಹಿ ಕಾಯವಚೀಕಮ್ಮೇಹಿ ಸಮನ್ನಾಗತೋ. ಅಲಜ್ಜೀತಿ ಸಞ್ಚಿಚ್ಚ ಆಪಜ್ಜನಾದಿನಾ ಅಲಜ್ಜಿಲಕ್ಖಣೇನ ಸಮನ್ನಾಗತೋ. ಸಾನುವಾದೋತಿ ಸಉಪವಾದೋ. ಇತಿ ಇಮೇಸಞ್ಚ ತಿಣ್ಣಂ ಅಙ್ಗಾನಂ ವಸೇನ ತೀಣಿ ಕರಣಾನಿ, ಸಙ್ಘೇನ ಕರಣಂ, ಧಮ್ಮೇನ ಸಮಗ್ಗೇನ ಕರಣನ್ತಿ ಇಮಾನಿ ಚ ದ್ವೇತಿ ಪಞ್ಚ ತಸ್ಸಪಾಪಿಯಸಿಕಾಕಮ್ಮಸ್ಸ ಕರಣಾನಿ ನಾಮ ಹೋನ್ತಿ. ಸೇಸಮೇತ್ಥ ತಜ್ಜನೀಯಾದೀಸು ವುತ್ತನಯಮೇವ. ಅಯಂ ಪನೇತ್ಥ ವಚನತ್ಥೋ – ಇದಞ್ಹಿ ಯೋ ಪಾಪುಸ್ಸನ್ನತಾಯ ಪಾಪಿಯೋ ಪುಗ್ಗಲೋ, ತಸ್ಸ ಕತ್ತಬ್ಬತೋ ‘‘ತಸ್ಸಪಾಪಿಯಸಿಕಾಕಮ್ಮ’’ನ್ತಿ ವುಚ್ಚತಿ.

೨೧೨. ಕಕ್ಖಳತ್ತಾಯ ವಾಳತ್ತಾಯಾತಿ ಕಕ್ಖಳಭಾವಾಯ ಚೇವ ವಾಳಭಾವಾಯ ಚ. ಭೇದಾಯಾತಿ ಸಙ್ಘಭೇದಾಯ. ಸಬ್ಬೇಹೇವ ಏಕಜ್ಝನ್ತಿ ಕಸ್ಸಚಿ ಛನ್ದಂ ಅನಾಹರಿತ್ವಾ ಗಿಲಾನೇಪಿ ತತ್ಥೇವ ಆನೇತ್ವಾ ಏಕತೋ ಸನ್ನಿಪತಿತಬ್ಬಂ. ತಿಣವತ್ಥಾರಕೇನ ವೂಪಸಮೇಯ್ಯಾತಿ ಏತ್ಥ ಇದಂ ಕಮ್ಮಂ ತಿಣವತ್ಥಾರಕಸದಿಸತ್ತಾ ‘‘ತಿಣವತ್ಥಾರಕೋ’’ತಿ ವುತ್ತಂ. ಯಥಾ ಹಿ ಗೂಥಂ ವಾ ಮುತ್ತಂ ವಾ ಘಟ್ಟಿಯಮಾನಂ ದುಗ್ಗನ್ಧತಾಯ ಬಾಧತಿ, ತಿಣೇಹಿ ಅವತ್ಥರಿತ್ವಾ ಸುಪ್ಪಟಿಚ್ಛಾದಿತಸ್ಸ ಪನಸ್ಸ ಸೋ ಗನ್ಧೋ ನ ಬಾಧತಿ; ಏವಮೇವ ಯಂ ಅಧಿಕರಣಂ ¶ ಮೂಲಾನುಮೂಲಂ ಗನ್ತ್ವಾ ವೂಪಸಮಿಯಮಾನಂ ಕಕ್ಖಳತ್ತಾಯ ವಾಳತ್ತಾಯ ಭೇದಾಯ ಸಂವತ್ತತಿ, ತಂ ಇಮಿನಾ ಕಮ್ಮೇನ ವೂಪಸನ್ತಂ ಗೂಥಂ ವಿಯ ತಿಣವತ್ಥಾರಕೇನ ಪಟಿಚ್ಛನ್ನಂ ¶ ಸುವೂಪಸನ್ತಂ ಹೋತೀತಿ ಇದಂ ಕಮ್ಮಂ ತಿಣವತ್ಥಾರಕಸದಿಸತ್ತಾ ‘‘ತಿಣವತ್ಥಾರಕೋ’’ತಿ ವುತ್ತಂ.

೨೧೩. ಥುಲ್ಲವಜ್ಜನ್ತಿ ಪಾರಾಜಿಕಞ್ಚೇವ ಸಙ್ಘಾದಿಸೇಸಞ್ಚ. ಗಿಹಿಪಟಿಸಂಯುತ್ತನ್ತಿ ಗಿಹೀನಂ ಹೀನೇನ ಖುಂಸನವಮ್ಭನಧಮ್ಮಿಕಪಟಿಸ್ಸವೇಸು ಆಪನ್ನಂ ಆಪತ್ತಿಂ.

೨೧೪. ಏವಞ್ಚ ಪನ ಭಿಕ್ಖವೇ ತೇ ಭಿಕ್ಖೂ ತಾಹಿ ಆಪತ್ತೀಹಿ ವುಟ್ಠಿತಾ ಹೋನ್ತೀತಿ ಏವಂ ತಿಣವತ್ಥಾರಕಕಮ್ಮವಾಚಾಯ ಕತಾಯ ಕಮ್ಮವಾಚಾಪರಿಯೋಸಾನೇ ಯತ್ತಕಾ ತತ್ಥ ಸನ್ನಿಪತಿತಾ ಅನ್ತಮಸೋ ಸುತ್ತಾಪಿ ಸಮಾಪನ್ನಾಪಿ ಅಞ್ಞವಿಹಿತಾಪಿ ಸಬ್ಬೇ ತೇ ಭಿಕ್ಖೂ ಯಾವ ಉಪಸಮ್ಪದಮಣ್ಡಲತೋ ಪಟ್ಠಾಯ ಥುಲ್ಲವಜ್ಜಞ್ಚ ಗಿಹಿಪಟಿಸಂಯುತ್ತಞ್ಚ ಠಪೇತ್ವಾ ಅವಸೇಸಾ ಆಪತ್ತಿಯೋ ಆಪನ್ನಾ, ಸಬ್ಬಾಹಿ ತಾಹಿ ಆಪತ್ತೀಹಿ ವುಟ್ಠಿತಾ ಹೋನ್ತಿ. ಯೇ ಪನ ‘‘ನ ¶ ಮೇತಂ ಖಮತೀ’’ತಿ ಅಞ್ಞಮಞ್ಞಂ ದಿಟ್ಠಾವಿಕಮ್ಮಂ ಕರೋನ್ತಿ, ತೇಹಿ ವಾ ಸದ್ಧಿಂ ಆಪತ್ತಿಂ ಆಪಜ್ಜಿತ್ವಾಪಿ ತತ್ಥ ಅನಾಗತಾ, ಆಗನ್ತ್ವಾ ವಾ ಛನ್ದಂ ದತ್ವಾ ಪರಿವೇಣಾದೀಸು ನಿಸಿನ್ನಾ, ತೇ ಆಪತ್ತೀಹಿ ನ ವುಟ್ಠಹನ್ತಿ. ತೇನ ವುತ್ತಂ – ‘‘ಠಪೇತ್ವಾ ದಿಟ್ಠಾವಿಕಮ್ಮಂ ಠಪೇತ್ವಾ ಯೇ ನ ತತ್ಥ ಹೋನ್ತೀ’’ತಿ.

೨೧೫. ಭಿಕ್ಖುನೀನಂ ಅನುಪಖಜ್ಜಾತಿ ಭಿಕ್ಖುನೀನಂ ಅನ್ತೋ ಪವಿಸಿತ್ವಾ. ವಿವಾದಾಧಿಕರಣಾದೀನಂ ವಚನತ್ಥೋ ದುಟ್ಠದೋಸವಣ್ಣನಾಯಂ ವುತ್ತೋಯೇವ. ವಿಪಚ್ಚತಾಯ ವೋಹಾರೋತಿ ಚಿತ್ತದುಕ್ಖತ್ಥಂ ವೋಹಾರೋ; ಫರುಸವಚನನ್ತಿ ಅತ್ಥೋ. ಯೋ ತತ್ಥ ಅನುವಾದೋತಿ ಯೋ ತೇಸು ಅನುವದನ್ತೇಸು ಉಪವಾದೋ. ಅನುವದನಾತಿ ಆಕಾರನಿದಸ್ಸನಮೇತಂ; ಉಪವದನಾತಿ ಅತ್ಥೋ. ಅನುಲ್ಲಪನಾ ಅನುಭಣನಾತಿ ಉಭಯಂ ಅನುವದನವೇವಚನಮತ್ತಮೇವ. ಅನುಸಮ್ಪವಙ್ಕತಾತಿ ಪುನಪ್ಪುನಂ ಕಾಯಚಿತ್ತವಾಚಾಹಿ ತತ್ಥೇವ ಸಮ್ಪವಙ್ಕತಾ; ಅನುವದನಭಾವೋತಿ ಅತ್ಥೋ. ಅಬ್ಭುಸ್ಸಹನತಾತಿ ‘‘ಕಸ್ಮಾ ಏವಂ ನ ಉಪವದಿಸ್ಸಾಮಿ, ಉಪವದಿಸ್ಸಾಮಿಯೇವಾ’’ತಿ ಉಸ್ಸಾಹಂ ಕತ್ವಾ ಅನುವದನಾ. ಅನುಬಲಪ್ಪದಾನನ್ತಿ ಪುರಿಮವಚನಸ್ಸ ಕಾರಣಂ ದಸ್ಸೇತ್ವಾ ಪಚ್ಛಿಮವಚನೇನ ಬಲಪ್ಪದಾನಂ.

ಕಿಚ್ಚಯತಾ ¶ ಕರಣೀಯತಾತಿ ಏತ್ಥ ಕಿಚ್ಚಮೇವ ಕಿಚ್ಚಯಂ, ಕಿಚ್ಚಯಸ್ಸ ಭಾವೋ ಕಿಚ್ಚಯತಾ, ಕರಣೀಯಸ್ಸ ಭಾವೋ ಕರಣೀಯತಾ; ಉಭಯಮ್ಪೇತಂ ¶ ಸಙ್ಘಕಮ್ಮಸ್ಸೇವ ಅಧಿವಚನಂ. ಅಪಲೋಕನಕಮ್ಮನ್ತಿಆದಿ ಪನ ತಸ್ಸೇವ ಪಭೇದವಚನಂ. ತತ್ಥ ಅಪಲೋಕನಕಮ್ಮಂ ನಾಮ ಸೀಮಟ್ಠಕಸಙ್ಘಂ ಸೋಧೇತ್ವಾ ಛನ್ದಾರಹಾನಂ ಛನ್ದಂ ಆಹರಿತ್ವಾ ಸಮಗ್ಗಸ್ಸ ಸಙ್ಘಸ್ಸ ಅನುಮತಿಯಾ ತಿಕ್ಖತ್ತುಂ ಸಾವೇತ್ವಾ ಕತ್ತಬ್ಬಕಮ್ಮಂ. ಞತ್ತಿಕಮ್ಮಂ ನಾಮ ವುತ್ತನಯೇನೇವ ಸಮಗ್ಗಸ್ಸ ಸಙ್ಘಸ್ಸ ಅನುಮತಿಯಾ ಏಕಾಯ ಞತ್ತಿಯಾ ಕತ್ತಬ್ಬಕಮ್ಮಂ. ಞತ್ತಿದುತಿಯಕಮ್ಮಂ ನಾಮ ವುತ್ತನಯೇನೇವ ಸಮಗ್ಗಸ್ಸ ಸಙ್ಘಸ್ಸ ಅನುಮತಿಯಾ ಏಕಾಯ ಞತ್ತಿಯಾ ಏಕಾಯ ಚ ಅನುಸ್ಸಾವನಾಯಾತಿ ಏವಂ ಞತ್ತಿದುತಿಯಾಯ ಅನುಸ್ಸಾವನಾಯ ಕತ್ತಬ್ಬಕಮ್ಮಂ. ಞತ್ತಿಚತುತ್ಥಕಮ್ಮಂ ನಾಮ ವುತ್ತನಯೇನೇವ ಸಮಗ್ಗಸ್ಸ ಸಙ್ಘಸ್ಸ ಅನುಮತಿಯಾ ಏಕಾಯ ಞತ್ತಿಯಾ ತೀಹಿ ಚ ಅನುಸ್ಸಾವನಾಹೀತಿ ಏವಂ ಞತ್ತಿಚತುತ್ಥಾಹಿ ತೀಹಿ ಅನುಸ್ಸಾವನಾಹಿ ಕತ್ತಬ್ಬಕಮ್ಮಂ.

ತತ್ಥ ಅಪಲೋಕನಕಮ್ಮಂ ಅಪಲೋಕೇತ್ವಾವ ಕಾತಬ್ಬಂ, ಞತ್ತಿಕಮ್ಮಾದಿವಸೇನ ನ ಕಾತಬ್ಬಂ. ಞತ್ತಿಕಮ್ಮಮ್ಪಿ ಏಕಂ ಞತ್ತಿಂ ಠಪೇತ್ವಾವ ಕಾತಬ್ಬಂ, ಅಪಲೋಕನಕಮ್ಮಾದಿವಸೇನ ನ ಕಾತಬ್ಬಂ. ಞತ್ತಿದುತಿಯಕಮ್ಮಂ ಪನ ಅಪಲೋಕೇತ್ವಾ ಕತ್ತಬ್ಬಮ್ಪಿ ಅತ್ಥಿ, ಅಕತ್ತಬ್ಬಮ್ಪಿ ಅತ್ಥಿ. ತತ್ಥ ಸೀಮಾಸಮ್ಮುತಿ ಸೀಮಾಸಮೂಹನನಂ ಕಥಿನದಾನಂ ಕಥಿನುಬ್ಭಾರೋ ¶ ಕುಟಿವತ್ಥುದೇಸನಾ ವಿಹಾರವತ್ಥುದೇಸನಾತಿ ಇಮಾನಿ ಛ ಕಮ್ಮಾನಿ ಗರುಕಾನಿ, ಅಪಲೋಕೇತ್ವಾ ಕಾತುಂ ನ ವಟ್ಟನ್ತಿ. ಞತ್ತಿದುತಿಯಕಮ್ಮವಾಚಂ ಸಾವೇತ್ವಾವ ಕಾತಬ್ಬಾನಿ. ಅವಸೇಸಾ ತೇರಸ ಸಮ್ಮುತಿಯೋ ಸೇನಾಸನಗ್ಗಾಹಕಮತಕಚೀವರದಾನಾದಿಸಮ್ಮುತಿಯೋ ಚಾತಿ ಏವರೂಪಾನಿ ಲಹುಕಕಮ್ಮಾನಿ ಅಪಲೋಕೇತ್ವಾಪಿ ಕಾತುಂ ವಟ್ಟನ್ತಿ. ಞತ್ತಿಕಮ್ಮಞತ್ತಿಚತುತ್ಥಕಮ್ಮವಸೇನ ಪನ ನ ಕಾತಬ್ಬಮೇವ. ಞತ್ತಿಚತುತ್ಥಕಮ್ಮಂ ಞತ್ತಿಞ್ಚ ತಿಸ್ಸೋ ಚ ಕಮ್ಮವಾಚಾಯೋ ಸಾವೇತ್ವಾವ ಕಾತಬ್ಬಂ, ಅಪಲೋಕನಕಮ್ಮಾದಿವಸೇನ ನ ಕಾತಬ್ಬನ್ತಿ ಅಯಮೇತ್ಥ ಸಙ್ಖೇಪೋ.

ವಿತ್ಥಾರತೋ ಪನ ಇಮಾನಿ ಚತ್ತಾರಿ ಕಮ್ಮಾನಿ ‘‘ಕತಿಹಾಕಾರೇಹಿ ವಿಪಜ್ಜನ್ತೀ’’ತಿಆದಿನಾ ನಯೇನ ಪರಿವಾರಾವಸಾನೇ ಕಮ್ಮವಗ್ಗೇ ಏತೇಸಂ ವಿನಿಚ್ಛಯೋ ಆಗತೋಯೇವ. ಯಂ ಪನ ತತ್ಥ ಅನುತ್ತಾನಂ, ತಂ ಕಮ್ಮವಗ್ಗೇಯೇವ ವಣ್ಣಯಿಸ್ಸಾಮ. ಏವಞ್ಹಿ ಸತಿ ನ ಅಟ್ಠಾನೇ ವಣ್ಣನಾ ಭವಿಸ್ಸತಿ, ಆದಿತೋ ಪಟ್ಠಾಯ ಚ ¶ ತಸ್ಸ ತಸ್ಸ ಕಮ್ಮಸ್ಸ ವಿಞ್ಞಾತತ್ತಾ ಸುವಿಞ್ಞೇಯ್ಯೋ ಭವಿಸ್ಸತಿ.

೨೧೬. ವಿವಾದಾಧಿಕರಣಸ್ಸ ಕಿಂ ಮೂಲನ್ತಿಆದೀನಿ ಪಾಳಿವಸೇನೇವ ವೇದಿತಬ್ಬಾನಿ.

೨೨೦. ‘‘ವಿವಾದಾಧಿಕರಣಂ ¶ ಸಿಯಾ ಕುಸಲ’’ನ್ತಿಆದೀಸು ಯೇನ ವಿವದನ್ತಿ, ಸೋ ಚಿತ್ತುಪ್ಪಾದೋ ವಿವಾದೋ, ಸಮಥೇಹಿ ಚ ಅಧಿಕರಣೀಯತಾಯ ಅಧಿಕರಣನ್ತಿ ಏವಮಾದಿನಾ ನಯೇನ ಅತ್ಥೋ ದಟ್ಠಬ್ಬೋ.

೨೨೨. ಆಪತ್ತಾಧಿಕರಣಂ ಸಿಯಾ ಅಕುಸಲಂ ಸಿಯಾ ಅಬ್ಯಾಕತಂ, ನತ್ಥಿ ಆಪತ್ತಾಧಿಕರಣಂ ಕುಸಲನ್ತಿ ಏತ್ಥ ಸನ್ಧಾಯ ಭಾಸಿತವಸೇನ ಅತ್ಥೋ ವೇದಿತಬ್ಬೋ. ಯಸ್ಮಿಞ್ಹಿ ಪಥವಿಖಣನಾದಿಕೇ ಆಪತ್ತಾಧಿಕರಣೇ ಕುಸಲಚಿತ್ತಂ ಅಙ್ಗಂ ಹೋತಿ, ತಸ್ಮಿಂ ಸತಿ ನ ಸಕ್ಕಾ ವತ್ತುಂ ‘‘ನತ್ಥಿ ಆಪತ್ತಾಧಿಕರಣಂ ಕುಸಲ’’ನ್ತಿ, ತಸ್ಮಾ ನಯಿದಂ ಅಙ್ಗಪ್ಪಹೋನಕಚಿತ್ತಂ ಸನ್ಧಾಯ ವುತ್ತಂ. ಇದಂ ಪನ ಸನ್ಧಾಯ ವುತ್ತಂ. ಯಂ ತಾವ ಆಪತ್ತಾಧಿಕರಣಂ ಲೋಕವಜ್ಜಂ, ತಂ ಏಕನ್ತತೋ ಅಕುಸಲಮೇವ, ತತ್ಥ ‘‘ಸಿಯಾ ಅಕುಸಲ’’ನ್ತಿ ವಿಕಪ್ಪೋ ನತ್ಥಿ. ಯಂ ಪನ ಪಣ್ಣತ್ತಿವಜ್ಜಂ, ತಂ ಯಸ್ಮಾ ಸಞ್ಚಿಚ್ಚ ‘‘ಇಮಂ ಆಪತ್ತಿಂ ವೀತಿಕ್ಕಮಾಮೀ’’ತಿ ವೀತಿಕ್ಕಮನ್ತಸ್ಸೇವ ಅಕುಸಲಂ ಹೋತಿ, ಅಸಞ್ಚಿಚ್ಚ ಪನ ಕಿಞ್ಚಿ ಅಜಾನನ್ತಸ್ಸ ಸಹಸೇಯ್ಯಾದಿವಸೇನ ಆಪಜ್ಜತೋ ಅಬ್ಯಾಕತಂ ಹೋತಿ, ತಸ್ಮಾ ತತ್ಥ ಸಞ್ಚಿಚ್ಚಾಸಞ್ಚಿಚ್ಚವಸೇನ ಇಮಂ ವಿಕಪ್ಪಭಾವಂ ¶ ಸನ್ಧಾಯ ಇದಂ ವುತ್ತಂ – ‘‘ಆಪತ್ತಾಧಿಕರಣಂ ಸಿಯಾ ಅಕುಸಲಂ, ಸಿಯಾ ಅಬ್ಯಾಕತಂ, ನತ್ಥಿ ಆಪತ್ತಾಧಿಕರಣಂ ಕುಸಲ’’ನ್ತಿ.

ಸಚೇ ಪನ ‘‘ಯಂ ಕುಸಲಚಿತ್ತೋ ಆಪಜ್ಜತಿ, ಇದಂ ವುಚ್ಚತಿ ಆಪತ್ತಾಧಿಕರಣಂ ಕುಸಲ’’ನ್ತಿ ವದೇಯ್ಯ, ಅಚಿತ್ತಕಾನಂ ಪನ ಏಳಕಲೋಮಪದಸೋಧಮ್ಮಾದಿಸಮುಟ್ಠಾನಾನಮ್ಪಿ ಕುಸಲಚಿತ್ತಂ ಆಪಜ್ಜೇಯ್ಯ, ನ ಚ ತತ್ಥ ವಿಜ್ಜಮಾನಮ್ಪಿ ಕುಸಲಚಿತ್ತಂ ಆಪತ್ತಿಯಾ ಅಙ್ಗಂ. ಕಾಯವಚೀವಿಞ್ಞತ್ತಿವಸೇನ ಪನ ಚಲಿತಪ್ಪವತ್ತಾನಂ ಕಾಯವಾಚಾನಂ ಅಞ್ಞತರಮೇವ ಅಙ್ಗಂ, ತಞ್ಚ ರೂಪಕ್ಖನ್ಧಪರಿಯಾಪನ್ನತ್ತಾ ಅಬ್ಯಾಕತನ್ತಿ.

ಯಂ ಜಾನನ್ತೋತಿಆದಿಮ್ಹಿ ಪನ ಅಯಮತ್ಥೋ – ಯಂ ಚಿತ್ತಂ ಆಪತ್ತಿಯಾ ಅಙ್ಗಂ ಹೋತಿ, ತೇನ ವತ್ಥುಂ ಜಾನನ್ತೋ ‘‘ಇದಂ ವೀತಿಕ್ಕಮಾಮೀ’’ತಿ ಚ ವೀತಿಕ್ಕಮಾಕಾರೇನ ಸದ್ಧಿಂ ಜಾನನ್ತೋ ಸಞ್ಜಾನನ್ತೋ ವೀತಿಕ್ಕಮಚೇತನಾವಸೇನ ಚೇತೇತ್ವಾ ಪಕಪ್ಪೇತ್ವಾ ಉಪಕ್ಕಮವಸೇನ ಮದ್ದನ್ತೋ ಅಭಿವಿತರಿತ್ವಾ ನಿರಾಸಙ್ಕಚಿತ್ತಂ ಪೇಸೇತ್ವಾ ಯಂ ಆಪತ್ತಾಧಿಕರಣಂ ವೀತಿಕ್ಕಮಂ ಆಪಜ್ಜತಿ, ತಸ್ಸ ಏವಂ ವೀತಿಕ್ಕಮತೋ ¶ ಯೋ ವೀತಿಕ್ಕಮೋ, ಇದಂ ವುಚ್ಚತಿ ‘‘ಆಪತ್ತಾಧಿಕರಣಂ ಅಕುಸಲ’’ನ್ತಿ.

ಅಬ್ಯಾಕತವಾರೇಪಿ ಯಂ ಚಿತ್ತಂ ಆಪತ್ತಿಯಾ ಅಙ್ಗಂ ಹೋತಿ, ತಸ್ಸ ಅಭಾವೇನ ಅಜಾನನ್ತೋ ವೀತಿಕ್ಕಮಾಕಾರೇನ ಚ ಸದ್ಧಿಂ ಅಜಾನನ್ತೋ ಅಸಞ್ಜಾನನ್ತೋ ಆಪತ್ತಿಅಙ್ಗಭೂತಾಯ ವೀತಿಕ್ಕಮಚೇತನಾಯ ಅಭಾವೇನ ಅಚೇತೇತ್ವಾ ಸಞ್ಚಿಚ್ಚ ಮದ್ದನಸ್ಸ ಅಭಾವೇನ ಅನಭಿವಿತರಿತ್ವಾ ನಿರಾಸಙ್ಕಚಿತ್ತಂ ಅಪೇಸೇತ್ವಾ ಯಂ ¶ ಆಪತ್ತಾಧಿಕರಣಂ ವೀತಿಕ್ಕಮಂ ಆಪಜ್ಜತಿ, ತಸ್ಸ ಏವಂ ವೀತಿಕ್ಕಮತೋ ಯೋ ವೀತಿಕ್ಕಮೋ, ಇದಂ ವುಚ್ಚತಿ ‘‘ಆಪತ್ತಾಧಿಕರಣಂ ಅಬ್ಯಾಕತ’’ನ್ತಿ.

೨೨೪. ಅಯಂ ವಿವಾದೋ ನೋ ಅಧಿಕರಣನ್ತಿಆದೀಸು ಸಮಥೇಹಿ ಅಧಿಕರಣೀಯತಾಯ ಅಭಾವತೋ ನೋಅಧಿಕರಣನ್ತಿ ಏವಮತ್ಥೋ ವೇದಿತಬ್ಬೋ.

೨೨೮. ಯಾವತಿಕಾ ಚ ಭಿಕ್ಖೂ ಕಮ್ಮಪ್ಪತ್ತಾತಿ ಏತ್ಥ ಚತುವಗ್ಗಕರಣೇ ಕಮ್ಮೇ ಚತ್ತಾರೋ, ಪಞ್ಚವಗ್ಗಕರಣೇ ಪಞ್ಚ, ದಸವಗ್ಗಕರಣೇ ದಸ, ವೀಸತಿವಗ್ಗಕರಣೇ ವೀಸತಿ ಭಿಕ್ಖೂ ಕಮ್ಮಪ್ಪತ್ತಾತಿ ವೇದಿತಬ್ಬಾ.

೨೩೦. ಸುಪರಿಗ್ಗಹಿತನ್ತಿ ¶ ಸುಟ್ಠು ಪರಿಗ್ಗಹಿತಂ ಕತ್ವಾ ಸಮ್ಪಟಿಚ್ಛಿತಬ್ಬಂ. ಸಮ್ಪಟಿಚ್ಛಿತ್ವಾ ಚ ಪನ ‘‘ಅಜ್ಜ ಭಣ್ಡಕಂ ಧೋವಾಮ, ಅಜ್ಜ ಪತ್ತಂ ಪಚಾಮ, ಅಜ್ಜೇಕೋ ಪಲಿಬೋಧೋ ಅತ್ಥೀ’’ತಿ ಮಾನನಿಗ್ಗಹತ್ಥಾಯ ಕತಿಪಾಹಂ ಅತಿಕ್ಕಾಮೇತಬ್ಬಂ.

೨೩೧. ಅನನ್ತಾನಿ ಚೇವ ಭಸ್ಸಾನಿ ಜಾಯನ್ತೀತಿ ಅಪರಿಮಾಣಾನಿ ಇತೋ ಚಿತೋ ಚ ವಚನಾನಿ ಉಪ್ಪಜ್ಜನ್ತಿ. ‘‘ಭಾಸಾನೀ’’ತಿಪಿ ಪಾಠೋ, ಅಯಮೇವತ್ಥೋ. ಉಬ್ಬಾಹಿಕಾಯ ಸಮ್ಮನ್ನಿತಬ್ಬೋತಿ ಅಪಲೋಕೇತ್ವಾ ವಾ ಸಮ್ಮನ್ನಿತಬ್ಬೋ ಪರತೋ ವುತ್ತಾಯ ಞತ್ತಿದುತಿಯಾಯ ವಾ ಕಮ್ಮವಾಚಾಯ. ಏವಂ ಸಮ್ಮತೇಹಿ ಪನ ಭಿಕ್ಖೂಹಿ ವಿಸುಂ ವಾ ನಿಸೀದಿತ್ವಾ ತಸ್ಸಾಯೇವ ವಾ ಪರಿಸಾಯ ‘‘ಅಞ್ಞೇಹಿ ಅಸಮ್ಮತೇಹಿ ನ ಕಿಞ್ಚಿ ಕಥೇತಬ್ಬ’’ನ್ತಿ ಸಾವೇತ್ವಾ ತಂ ಅಧಿಕರಣಂ ವಿನಿಚ್ಛಿತಬ್ಬಂ.

೨೩೩. ತತ್ರಾಸ್ಸಾತಿ ತಸ್ಸಂ ಪರಿಸತಿ ಭವೇಯ್ಯ. ನೇವ ಸುತ್ತಂ ಆಗತನ್ತಿ ನ ಮಾತಿಕಾ ಆಗತಾ. ನೋ ಸುತ್ತವಿಭಙ್ಗೋತಿ ವಿನಯೋಪಿ ನ ಪಗುಣೋ. ಬ್ಯಞ್ಜನಚ್ಛಾಯಾಯ ಅತ್ಥಂ ಪಟಿಬಾಹತೀತಿ ಬ್ಯಞ್ಜನಮತ್ತಮೇವ ಗಹೇತ್ವಾ ಅತ್ಥಂ ಪಟಿಸೇಧೇತಿ. ಜಾತರೂಪರಜತಖೇತ್ತವತ್ಥುಪಟಿಗ್ಗಹಣಾದೀಸು ವಿನಯಧರೇಹಿ ಭಿಕ್ಖೂಹಿ ಆಪತ್ತಿಯಾ ಕಾರಿಯಮಾನೇ ದಿಸ್ವಾ ‘‘ಕಿಂ ಇಮೇ ಆಪತ್ತಿಯಾ ಕಾರೇಥ, ‘ನನು ಜಾತರೂಪರಜತಪಟಿಗ್ಗಹಣಾ ¶ ಪಟಿವಿರತೋ ಹೋತೀ’ತಿ ಏವಂ ಸುತ್ತೇ ಪಟಿವಿರತಿಮತ್ತಮೇವ ವುತ್ತಂ, ನತ್ಥಿ ಏತ್ಥ ಆಪತ್ತೀ’’ತಿ ವದತಿ. ಅಪರೋ ¶ ಧಮ್ಮಕಥಿಕೋ ಸುತ್ತಸ್ಸ ಆಗತತ್ತಾ ಓಲಮ್ಬೇತ್ವಾ ನಿವಾಸೇನ್ತಾನಂ ಆಪತ್ತಿಯಾ ಆರೋಪಿಯಮಾನಾಯ ‘‘ಕಿಂ ಇಮೇಸಂ ಆಪತ್ತಿಂ ರೋಪೇಥ, ‘ನನು ಪರಿಮಣ್ಡಲಂ ನಿವಾಸೇಸ್ಸಾಮೀತಿ ಸಿಕ್ಖಾ ಕರಣೀಯಾ’ತಿ ಏವಂ ಸಿಕ್ಖಾಕರಣಮತ್ತಮೇವೇತ್ಥ ವುತ್ತಂ, ನತ್ಥಿ ಏತ್ಥ ಆಪತ್ತೀ’’ತಿ ವದತಿ.

೨೩೪. ಯಥಾ ಬಹುತರಾ ಭಿಕ್ಖೂತಿ ಏತ್ಥ ಏಕೇನಪಿ ಅಧಿಕಾ ಬಹುತರಾವ ಕೋ ಪನ ವಾದೋ ದ್ವೀಹಿ ತೀಹೀತಿ.

ಅಧಿಕರಣವೂಪಸಮನಸಮಥಕಥಾ ನಿಟ್ಠಿತಾ.

೨೩೫. ಸಞ್ಞತ್ತಿಯಾತಿ ಸಞ್ಞಾಪನತ್ಥಾಯ. ಗೂಳ್ಹಕನ್ತಿಆದೀಸು ಅಲಜ್ಜುಸ್ಸನ್ನಾಯ ಪರಿಸಾಯ ಗೂಳ್ಹಕೋ ಸಲಾಕಗ್ಗಾಹೋ ಕಾತಬ್ಬೋ, ಲಜ್ಜುಸ್ಸನ್ನಾಯ ಪರಿಸಾಯ ವಿವಟಕೋ, ಬಾಲುಸ್ಸನ್ನಾಯ ಸಕಣ್ಣಜಪ್ಪಕೋ. ವಣ್ಣಾವಣ್ಣಾಯೋ ಕತ್ವಾತಿ ಧಮ್ಮವಾದೀನಞ್ಚ ಅಧಮ್ಮವಾದೀನಞ್ಚ ಸಲಾಕಾಯೋ ನಿಮಿತ್ತಸಞ್ಞಂ ಆರೋಪೇತ್ವಾ ಅಞ್ಞಮಞ್ಞಂ ವಿಸಭಾಗಾ ಕಾತಬ್ಬಾ. ತತೋ ತಾ ಸಬ್ಬಾಪಿ ಚೀವರಭೋಗೇ ¶ ಕತ್ವಾ ವುತ್ತನಯೇನ ಗಾಹೇತಬ್ಬಾ. ದುಗ್ಗಹೋತಿ ಪಚ್ಚುಕ್ಕಡ್ಢಿತಬ್ಬನ್ತಿ ‘‘ದುಗ್ಗಹಿತಾ ಸಲಾಕಾಯೋ’’ತಿ ವತ್ವಾ ಪುನ ಗಹೇತ್ವಾ ಯಾವತತಿಯಂ ಗಾಹೇತಬ್ಬಾ. ಸುಗ್ಗಹೋತಿ ಸಾವೇತಬ್ಬನ್ತಿ ಏಕಸ್ಮಿಮ್ಪಿ ಧಮ್ಮವಾದಿಮ್ಹಿ ಅತಿರೇಕಜಾತೇ ‘‘ಸುಗ್ಗಹಿತಾ ಸಲಾಕಾಯೋ’’ತಿ ಸಾವೇತಬ್ಬಂ. ಯಥಾ ಚ ತೇ ಧಮ್ಮವಾದಿನೋ ವದನ್ತಿ ತಥಾ ತಂ ಅಧಿಕರಣಂ ವೂಪಸಮೇತಬ್ಬನ್ತಿ. ಅಥ ಯಾವತತಿಯಮ್ಪಿ ಅಧಮ್ಮವಾದಿನೋವ ಬಹುತರಾ ಹೋನ್ತಿ, ಅಜ್ಜ ‘‘ಅಕಾಲೋ, ಸ್ವೇ ಜಾನಿಸ್ಸಾಮಾ’’ತಿ ವುಟ್ಠಹಿತ್ವಾ ಅಲಜ್ಜೀನಂ ಪಕ್ಖಭೇದತ್ಥಾಯ ಧಮ್ಮವಾದಿಪಕ್ಖಂ ಪರಿಯೇಸಿತ್ವಾ ಪುನದಿವಸೇ ಸಲಾಕಗ್ಗಾಹೋ ಕಾತಬ್ಬೋ. ಅಯಂ ಗೂಳ್ಹಕೋ ಸಲಾಕಗ್ಗಾಹೋ.

ಸಕಣ್ಣಜಪ್ಪಕೇ ಪನ ಗಹಿತೇ ವತ್ತಬ್ಬೋತಿ ಏತ್ಥ ಸಚೇ ಸಙ್ಘತ್ಥೇರೋ ಅಧಮ್ಮವಾದಿಸಲಾಕಂ ಗಣ್ಹಾತಿ, ಸೋ ಏವಂ ಅವಬೋಧೇತಬ್ಬೋ – ‘‘ಭನ್ತೇ, ತುಮ್ಹೇ ಮಹಲ್ಲಕಾ ವಯೋಅನುಪ್ಪತ್ತಾ, ತುಮ್ಹಾಕಂ ಏತಂ ನ ಯುತ್ತಂ, ಅಯಂ ಪನ ಧಮ್ಮವಾದಿಸಲಾಕಾ’’ತಿ ಅಸ್ಸ ಇತರಾ ಸಲಾಕಾ ದಸ್ಸೇತಬ್ಬಾ. ಸಚೇ ಸೋ ತಂ ಗಣ್ಹಾತಿ, ದಾತಬ್ಬಾ. ಅಥ ನೇವ ಅವಬುಜ್ಝತಿ, ತತೋ ‘‘ಮಾ ಕಸ್ಸಚಿ ಆರೋಚೇಹೀ’’ತಿ ವತ್ತಬ್ಬೋ. ಸೇಸಂ ವುತ್ತನಯಮೇವ. ವಿವಟಕೋ ವಿವಟತ್ಥೋಯೇವ.

೨೩೮. ಪಾರಾಜಿಕಸಾಮನ್ತಂ ¶ ¶ ವಾತಿ ಏತ್ಥ ಮೇಥುನಧಮ್ಮೇ ಪಾರಾಜಿಕಸಾಮನ್ತಂ ನಾಮ ದುಕ್ಕಟಂ ಹೋತಿ. ಅದಿನ್ನಾದಾನಾದೀಸು ಥುಲ್ಲಚ್ಚಯಂ. ನಿಬ್ಬೇಠೇನ್ತನ್ತಿ ‘‘ನ ಸರಾಮೀ’’ತಿ ವಚನೇನ ನಿಬ್ಬೇಠಯಮಾನಂ. ಅತಿವೇಠೇತೀತಿ ‘‘ಇಙ್ಘಾಯಸ್ಮಾ’’ತಿಆದಿವಚನೇಹಿ ಅತಿವೇಠಿಯತಿ. ಸರಾಮಿ ಖೋ ಅಹಂ ಆವುಸೋತಿ ಪಾರಾಜಿಕಪಟಿಚ್ಛಾದನತ್ಥಾಯ ಏವಂ ಪಟಿಜಾನಾತಿ. ಪುನ ತೇನ ಅತಿವೇಠಿಯಮಾನೋ ‘‘ಸರಾಮಿ ಖೋ’’ತಿ ಪಟಿಞ್ಞಂ ದತ್ವಾ ‘‘ಇದಾನಿ ಮಂ ನಾಸೇಸ್ಸನ್ತೀ’’ತಿ ಭಯೇನ ‘‘ದವಾಯ ಮೇ’’ತಿಆದಿಮಾಹ. ಏತಸ್ಸ ತಸ್ಸಪಾಪಿಯಸಿಕಾಕಮ್ಮಂ ಕಾತಬ್ಬಂ. ಸಚೇ ಸೀಲವಾ ಭವಿಸ್ಸತಿ, ವತ್ತಂ ಪರಿಪೂರೇತ್ವಾ ಪಟಿಪ್ಪಸ್ಸದ್ಧಿಂ ಲಭತಿ, ನೋ ಚೇ ತಥಾ ನಾಸಿತಕೋವ ಭವಿಸ್ಸತಿ. ಸೇಸಂ ಸಬ್ಬತ್ಥ ಉತ್ತಾನತ್ಥಮೇವಾತಿ.

ತಸ್ಸಪಾಪಿಯಸಿಕಾವಿನಯಕಥಾ ನಿಟ್ಠಿತಾ.

೨೪೩. ಖುದ್ದಕವತ್ಥುಕ್ಖನ್ಧಕೇ ¶ ¶ – ಮಲ್ಲಮುಟ್ಠಿಕಾತಿ ಮುಟ್ಠಿಕಮಲ್ಲಾ. ಗಾಮಮುದ್ದವಾತಿ ಛವಿರಾಗಮಣ್ಡನಾನುಯುತ್ತಾ ನಾಗರಿಕಮನುಸ್ಸಾ. ಗಾಮಮೋದ್ದವಾತಿಪಿ ಪಾಠೋ; ಏಸೇವತ್ಥೋ. ಥಮ್ಭೇತಿ ನ್ಹಾನತಿತ್ಥೇ ನಿಖಣಿತ್ವಾ ಠಪಿತತ್ಥಮ್ಭೇ.

ಕುಟ್ಟೇತಿ ಇಟ್ಠಕಾಸಿಲಾದಾರುಕುಟ್ಟಾನಂ ಅಞ್ಞತರಸ್ಮಿಂ. ಅಟ್ಟಾನೇ ನ್ಹಾಯನ್ತೀತಿ ಏತ್ಥ ಅಟ್ಟಾನಂ ನಾಮ ರುಕ್ಖಂ ಫಲಕಂ ವಿಯ ತಚ್ಛೇತ್ವಾ ಅಟ್ಠಪದಾಕಾರೇನ ರಾಜಿಯೋ ಛಿನ್ದಿತ್ವಾ ನ್ಹಾನತಿತ್ಥೇ ನಿಖಣನ್ತಿ, ತತ್ಥ ಚುಣ್ಣಾನಿ ಆಕಿರಿತ್ವಾ ಮನುಸ್ಸಾ ಕಾಯಂ ಘಂಸನ್ತಿ. ಗನ್ಧಬ್ಬಹತ್ಥಕೇನಾತಿ ನ್ಹಾನತಿತ್ಥೇ ಠಪಿತೇನ ದಾರುಮಯಹತ್ಥೇನ, ತೇನ ಕಿರ ಚುಣ್ಣಾನಿ ಗಹೇತ್ವಾ ಮನುಸ್ಸಾ ಸರೀರಂ ಘಂಸನ್ತಿ ¶ . ಕುರುವಿನ್ದಕಸುತ್ತಿಯಾತಿ ಕುರುವಿನ್ದಕಪಾಸಾಣಚುಣ್ಣಾನಿ ಲಾಖಾಯ ಬನ್ಧಿತ್ವಾ ಕತಗುಳಿಕಕಲಾಪಕೋ ವುಚ್ಚತಿ, ತಂ ಉಭೋಸು ಅನ್ತೇಸು ಗಹೇತ್ವಾ ಸರೀರಂ ಘಂಸನ್ತಿ. ವಿಗ್ಗಯ್ಹ ಪರಿಕಮ್ಮಂ ಕಾರಾಪೇನ್ತೀತಿ ಅಞ್ಞಮಞ್ಞಂ ಸರೀರೇನ ಸರೀರಂ ಘಂಸನ್ತಿ. ಮಲ್ಲಕಂ ನಾಮ ಮಕರದನ್ತಕೇ ಛಿನ್ದಿತ್ವಾ ಮಲ್ಲಕಮೂಲಸಣ್ಠಾನೇನ ಕತಂ ಮಲ್ಲಕನ್ತಿ ವುಚ್ಚತಿ, ಇದಂ ಗಿಲಾನಸ್ಸಾಪಿ ನ ವಟ್ಟತಿ.

೨೪೪. ಅಕತಮಲ್ಲಕಂ ನಾಮ ದನ್ತೇ ಅಚ್ಛಿನ್ದಿತ್ವಾ ಕತಂ, ಇದಂ ಅಗಿಲಾನಸ್ಸೇವ ನ ವಟ್ಟತಿ; ಇಟ್ಠಕಾಖಣ್ಡಂ ಪನ ಕಪಾಲಖಣ್ಡಂ ವಾ ವಟ್ಟತಿ. ಉಕ್ಕಾಸಿಕನ್ತಿ ವತ್ಥವಟ್ಟಿಂ; ತಸ್ಮಾ ನ್ಹಾಯನ್ತಸ್ಸ ಯಸ್ಸ ಕಸ್ಸಚಿ ನ್ಹಾನಸಾಟಕವಟ್ಟಿಯಾ ಪಿಟ್ಠಿಂ ಘಂಸಿತುಂ ವಟ್ಟತಿ. ಪುಥುಪಾಣಿಕನ್ತಿ ಹತ್ಥಪರಿಕಮ್ಮಂ ವುಚ್ಚತಿ, ತಸ್ಮಾ ಸಬ್ಬೇಸಂ ಹತ್ಥೇನ ಪಿಟ್ಠಿಪರಿಕಮ್ಮಂ ಕಾತುಂ ವಟ್ಟತಿ.

೨೪೫. ವಲ್ಲಿಕಾತಿ ¶ ಕಣ್ಣತೋ ನಿಕ್ಖನ್ತಮುತ್ತೋಲಮ್ಬಕಾದೀನಂ ಏತಂ ಅಧಿವಚನಂ; ನ ಕೇವಲಞ್ಚ ವಲ್ಲಿಕಾ ಏವ, ಯಂಕಿಞ್ಚಿ ಕಣ್ಣಪಿಳನ್ಧನಂ ಅನ್ತಮಸೋ ತಾಲಪಣ್ಣಮ್ಪಿ ನ ವಟ್ಟತಿ. ಪಾಮಙ್ಗನ್ತಿ ಯಂಕಿಞ್ಚಿ ಪಲಮ್ಬಕಸುತ್ತಂ. ಕಣ್ಠಸುತ್ತಕನ್ತಿ ಯಂಕಿಞ್ಚಿ ಗೀವೂಪಗಆಭರಣಂ. ಕಟಿಸುತ್ತಕನ್ತಿ ಯಂಕಿಞ್ಚಿ ಕಟಿಪಿಳನ್ಧನಂ ಅನ್ತಮಸೋ ಸುತ್ತತನ್ತುಮತ್ತಮ್ಪಿ. ಓವಟ್ಟಿಕನ್ತಿ ವಲಯಂ. ಕಾಯೂರಾದೀನಿ ಪಾಕಟಾನೇವ, ಅಕ್ಖಕಾನಂ ಹೇಟ್ಠಾ ಬಾಹಾಭರಣಂ ಯಂಕಿಞ್ಚಿ ಆಭರಣಂ ನ ವಟ್ಟತಿ.

೨೪೬. ದುಮಾಸಿಕಂ ¶ ವಾ ದುವಙ್ಗುಲಂ ವಾತಿ ಏತ್ಥ ಸಚೇ ಕೇಸಾ ಅನ್ತೋದ್ವೇಮಾಸೇ ದ್ವಙ್ಗುಲಂ ಪಾಪುಣನ್ತಿ, ಅನ್ತೋದ್ವೇಮಾಸೇವ ಛಿನ್ದಿತಬ್ಬಾ. ದ್ವಙ್ಗುಲೇಹಿ ಅತಿಕ್ಕಾಮೇತುಂ ನ ವಟ್ಟತಿ. ಸಚೇಪಿ ನ ದೀಘಾ, ದ್ವೇಮಾಸತೋ ಏಕದಿವಸಮ್ಪಿ ಅತಿಕ್ಕಾಮೇತುಂ ನ ವಟ್ಟತಿಯೇವ; ಏವಮಯಂ ಉಭಯೇನಪಿ ಉಕ್ಕಟ್ಠಪರಿಚ್ಛೇದೋವ ವುತ್ತೋ, ತತೋ ಓರಂ ಪನ ನವಟ್ಟನಭಾವೋ ನಾಮ ನತ್ಥಿ.

ಕೋಚ್ಛೇನ ಓಸಣ್ಠೇನ್ತೀತಿ ಕೋಚ್ಛೇನ ಓಲಿಖಿತ್ವಾ ಸನ್ನಿಸೀದಾಪೇನ್ತಿ. ಫಣಕೇನಾತಿ ದನ್ತಮಯಾದೀಸು ಯೇನ ಕೇನಚಿ. ಹತ್ಥಫಣಕೇನಾತಿ ¶ ಹತ್ಥೇನೇವ ಫಣಕಿಚ್ಚಂ ಕರೋನ್ತಾ ಅಙ್ಗುಲೀಹಿ ಓಸಣ್ಠೇನ್ತಿ. ಸಿತ್ಥತೇಲಕೇನಾತಿ ಮಧುಸಿತ್ಥಕನಿಯ್ಯಾಸಾದೀಸು ಯೇನ ಕೇನಚಿ ಚಿಕ್ಕಲೇನ. ಉದಕತೇಲಕೇನಾತಿ ಉದಕಮಿಸ್ಸಕೇನ ತೇಲೇನ. ಮಣ್ಡನತ್ಥಾಯ ಸಬ್ಬತ್ಥ ದುಕ್ಕಟಂ, ಉದ್ಧಲೋಮೇನ ಪನ ಅನುಲೋಮನಿಪಾತನತ್ಥಂ ಹತ್ಥಂ ತೇಮೇತ್ವಾ ಸೀಸಂ ಪುಞ್ಛಿತಬ್ಬಂ. ಉಣ್ಹಾಭಿತತ್ತರಜಸಿರಾನಮ್ಪಿ ಅಲ್ಲಹತ್ಥೇನ ಪುಞ್ಛಿತುಂ ವಟ್ಟತಿ.

೨೪೭. ನ ಭಿಕ್ಖವೇ ಆದಾಸೇ ವಾ ಉದಕಪತ್ತೇ ವಾತಿ ಏತ್ಥ ಕಂಸಪತ್ತಾದೀನಿಪಿ ಯೇಸು ಮುಖನಿಮಿತ್ತಂ ಪಞ್ಞಾಯತಿ, ಸಬ್ಬಾನಿ ಆದಾಸಸಙ್ಖಮೇವ ಗಚ್ಛನ್ತಿ. ಕಞ್ಜಿಯಾದೀನಿಪಿ ಚ ಉದಕಪತ್ತಸಙ್ಖಮೇವ. ತಸ್ಮಾ ಯತ್ಥ ಕತ್ಥಚಿ ಓಲೋಕೇನ್ತಸ್ಸ ದುಕ್ಕಟಂ. ಆಬಾಧಪಚ್ಚಯಾತಿ ‘‘ಸಞ್ಛವಿ ನು ಖೋ ಮೇ ವಣೋ, ಉದಾಹು ನ ತಾವಾ’’ತಿ ಜಾನನತ್ಥಂ; ‘‘ಜಿಣ್ಣೋ ನು ಖೋಮ್ಹಿ ನೋ’’ತಿ ಏವಂ ಆಯುಸಙ್ಖಾರಂ ಓಲೋಕನತ್ಥಮ್ಪಿ ವಟ್ಟತೀತಿ ವುತ್ತಂ.

ಮುಖಂ ಆಲಿಮ್ಪನ್ತೀತಿ ವಿಪ್ಪಸನ್ನಛವಿರಾಗಕರೇಹಿ ಮುಖಾಲೇಪನೇಹಿ ಆಲಿಮ್ಪನ್ತಿ. ಉಮ್ಮದ್ದೇನ್ತೀತಿ ನಾನಾಉಮ್ಮದ್ದನೇಹಿ ಉಮ್ಮದ್ದೇನ್ತಿ. ಚುಣ್ಣೇನ್ತೀತಿ ಮುಖಚುಣ್ಣಕೇನ ಮಕ್ಖೇನ್ತಿ. ಮನೋಸಿಲಿಕಾಯ ಮುಖಂ ಲಞ್ಛೇನ್ತೀತಿ ಮನೋಸಿಲಾಯ ತಿಲಕಾದೀನಿ ಲಞ್ಛನಾನಿ ಕರೋನ್ತಿ, ತಾನಿ ಹರಿತಾಲಾದೀಹಿಪಿ ನ ವಟ್ಟನ್ತಿಯೇವ. ಅಙ್ಗರಾಗಾದಯೋ ಪಾಕಟಾಯೇವ. ಸಬ್ಬತ್ಥ ದುಕ್ಕಟಂ.

೨೪೮. ನ ¶ ಭಿಕ್ಖವೇ ನಚ್ಚಂ ವಾತಿಆದೀಸು ಯಂಕಿಞ್ಚಿ ನಚ್ಚಂ ಅನ್ತಮಸೋ ಮೋರನಚ್ಚಮ್ಪಿ ದಸ್ಸನಾಯ ಗಚ್ಛನ್ತಸ್ಸ ದುಕ್ಕಟಂ. ಸಯಮ್ಪಿ ನಚ್ಚನ್ತಸ್ಸ ವಾ ನಚ್ಚಾಪೇನ್ತಸ್ಸ ವಾ ದುಕ್ಕಟಮೇವ. ಗೀತಮ್ಪಿ ಯಂಕಿಞ್ಚಿ ನಟಗೀತಂ ವಾ ಸಾಧುಗೀತಂ ವಾ ಅನ್ತಮಸೋ ದನ್ತಗೀತಮ್ಪಿ ‘‘ಯಂ ಗಾಯಿಸ್ಸಾಮಾ’’ತಿ ಪುಬ್ಬಭಾಗೇ ಓಕೂಜನ್ತಾ ಕರೋನ್ತಿ, ಏತಮ್ಪಿ ನ ವಟ್ಟತಿ. ಸಯಂ ಗಾಯನ್ತಸ್ಸಾಪಿ ಗಾಯಾಪೇನ್ತಸ್ಸಾಪಿ ದುಕ್ಕಟಮೇವ. ವಾದಿತಮ್ಪಿ ಯಂಕಿಞ್ಚಿ ¶ ನ ವಟ್ಟತಿ. ಯಂ ಪನ ನಿಟ್ಠುಭನ್ತೋ ವಾ ಸಾಸಙ್ಕೇ ವಾ ಠಿತೋ ಅಚ್ಛರಿಕಂ ವಾ ಫೋಟೇತಿ ¶ , ಪಾಣಿಂ ವಾ ಪಹರತಿ, ತತ್ಥ ಅನಾಪತ್ತಿ. ಸಬ್ಬಂ ಅನ್ತರಾರಾಮೇ ಠಿತಸ್ಸ ಪಸ್ಸತೋ ಅನಾಪತ್ತಿ. ‘‘ಪಸ್ಸಿಸ್ಸಾಮೀ’’ತಿ ವಿಹಾರತೋ ವಿಹಾರಂ ಗಚ್ಛನ್ತಸ್ಸ ಆಪತ್ತಿಯೇವ. ಆಸನಸಾಲಾಯ ನಿಸಿನ್ನೋ ಪಸ್ಸತಿ, ಅನಾಪತ್ತಿ. ‘‘ಪಸ್ಸಿಸ್ಸಾಮೀ’’ತಿ ಉಟ್ಠಹಿತ್ವಾ ಗಚ್ಛತೋ ಆಪತ್ತಿ. ವೀಥಿಯಂ ಠತ್ವಾ ಗೀವಂ ಪರಿವತ್ತೇತ್ವಾ ಪಸ್ಸತೋಪಿ ಆಪತ್ತಿಯೇವ.

೨೪೯. ಸರಕುತ್ತಿನ್ತಿ ಸರಕಿರಿಯಂ. ಭಙ್ಗೋ ಹೋತೀತಿ ಅಲದ್ಧಂ ಉಪ್ಪಾದೇತುಂ ನ ಸಕ್ಕೋತಿ; ಲದ್ಧಂ ಸಮಾಪಜ್ಜಿತುಂ. ಪಚ್ಛಿಮಾ ಜನತಾತಿ ಅಮ್ಹಾಕಂ ಆಚರಿಯಾಪಿ ಉಪಜ್ಝಾಯಾಪಿ ಏವಂ ಗಾಯಿಂಸೂತಿ ಪಚ್ಛಿಮೋ ಜನೋ ದಿಟ್ಠಾನುಗತಿಂ ಆಪಜ್ಜತಿ; ತಥೇವ ಗಾಯತಿ. ನ ಭಿಕ್ಖವೇ ಆಯತಕೇನಾತಿ ಏತ್ಥ ಆಯತಕೋ ನಾಮ ತಂ ತಂ ವತ್ತಂ ಭಿನ್ದಿತ್ವಾ ಅಕ್ಖರಾನಿ ವಿನಾಸೇತ್ವಾ ಪವತ್ತೋ. ಧಮ್ಮೇ ಪನ ಸುತ್ತನ್ತವತ್ತಂ ನಾಮ ಅತ್ಥಿ, ಜಾತಕವತ್ತಂ ನಾಮ ಅತ್ಥಿ, ಗಾಥಾವತ್ತಂ ನಾಮ ಅತ್ಥಿ, ತಂ ವಿನಾಸೇತ್ವಾ ಅತಿದೀಘಂ ಕಾತುಂ ನ ವಟ್ಟತಿ. ಚತುರಸ್ಸೇನ ವತ್ತೇನ ಪರಿಮಣ್ಡಲಾನಿ ಪದಬ್ಯಞ್ಜನಾನಿ ದಸ್ಸೇತಬ್ಬಾನಿ. ಸರಭಞ್ಞನ್ತಿ ಸರೇನ ಭಣನಂ. ಸರಭಞ್ಞೇ ಕಿರ ತರಙ್ಗವತ್ತಧೋತಕವತ್ತಗಲಿತವತ್ತಾದೀನಿ ದ್ವತ್ತಿಂಸ ವತ್ತಾನಿ ಅತ್ಥಿ. ತೇಸು ಯಂ ಇಚ್ಛತಿ, ತಂ ಕಾತುಂ ಲಭತಿ. ಸಬ್ಬೇಸಂ ಪದಬ್ಯಞ್ಜನಂ ಅವಿನಾಸೇತ್ವಾ ವಿಕಾರಂ ಅಕತ್ವಾ ಸಮಣಸಾರುಪ್ಪೇನ ಚತುರಸ್ಸೇನ ನಯೇನ ಪವತ್ತನಂಯೇವ ಲಕ್ಖಣಂ.

ಬಾಹಿರಲೋಮಿಂ ಉಣ್ಣಿನ್ತಿ ಉಣ್ಣಲೋಮಾನಿ ಬಹಿ ಕತ್ವಾ ಉಣ್ಣಪಾವಾರಂ ಪಾರುಪನ್ತಿ; ತಥಾ ಧಾರೇನ್ತಸ್ಸ ದುಕ್ಕಟಂ. ಲೋಮಾನಿ ಅನ್ತೋ ಕತ್ವಾ ಪಾರುಪಿತುಂ ವಟ್ಟತಿ. ಸಮಣಕಪ್ಪಕಥಾ ಭೂತಗಾಮಸಿಕ್ಖಾಪದವಣ್ಣನಾಯಂ ವುತ್ತಾ.

೨೫೧. ನ ಭಿಕ್ಖವೇ ಅತ್ತನೋ ಅಙ್ಗಜಾತನ್ತಿ ಅಙ್ಗಜಾತಂ ಛಿನ್ದನ್ತಸ್ಸೇವ ಥುಲ್ಲಚ್ಚಯಂ. ಅಞ್ಞಂ ಪನ ಕಣ್ಣನಾಸಾಅಙ್ಗುಲಿಆದಿಂ ಯಂಕಿಞ್ಚಿ ಛಿನ್ದನ್ತಸ್ಸ ತಾದಿಸಂ ವಾ ದುಕ್ಖಂ ಉಪ್ಪಾದೇನ್ತಸ್ಸ ದುಕ್ಕಟಂ. ಅಹಿಕೀಟದಟ್ಠಾದೀಸು ಪನ ಅಞ್ಞಆಬಾಧಪಚ್ಚಯಾ ವಾ ಲೋಹಿತಂ ವಾ ಮೋಚೇನ್ತಸ್ಸ ಛಿನ್ದನ್ತಸ್ಸ ವಾ ಅನಾಪತ್ತಿ.

೨೫೨. ಚನ್ದನಗಣ್ಠಿ ಉಪ್ಪನ್ನಾ ¶ ಹೋತೀತಿ ಚನ್ದನಘಟಿಕಾ ಉಪ್ಪನ್ನಾ ಹೋತಿ. ಸೋ ಕಿರ ಉದ್ಧಞ್ಚ ಅಧೋ ಚ ಜಾಲಾನಿ ಪರಿಕ್ಖಿಪಾಪೇತ್ವಾ ಗಙ್ಗಾಯ ¶ ನದಿಯಾ ಕೀಳತಿ, ತಸ್ಸ ನದೀಸೋತೇನ ವುಯ್ಹಮಾನಾ ಚನ್ದನಗಣ್ಠಿ ಆಗನ್ತ್ವಾ ಜಾಲೇ ಲಗ್ಗಾ, ತಮಸ್ಸ ಪುರಿಸಾ ಆಹರಿತ್ವಾ ಅದಂಸು; ಏವಂ ಸಾ ಉಪ್ಪನ್ನಾ ಹೋತಿ. ಇದ್ಧಿಪಾಟಿಹಾರಿಯನ್ತಿ ಏತ್ಥ ¶ ವಿಕುಬ್ಬನಿದ್ಧಿಪಾಟಿಹಾರಿಯಂ ಪಟಿಕ್ಖಿತ್ತಂ, ಅಧಿಟ್ಠಾನಿದ್ಧಿ ಪನ ಅಪ್ಪಟಿಕ್ಖಿತ್ತಾತಿ ವೇದಿತಬ್ಬಾ.

ನ ಭಿಕ್ಖವೇ ಸೋವಣ್ಣಮಯೋ ಪತ್ತೋತಿಆದೀಸು ಸಚೇಪಿ ಗಿಹೀ ಭತ್ತಗ್ಗೇ ಸುವಣ್ಣತಟ್ಟಿಕಾದೀಸು ಬ್ಯಞ್ಜನಂ ಕತ್ವಾ ಉಪನಾಮೇನ್ತಿ, ಆಮಸಿತುಮ್ಪಿ ನ ವಟ್ಟತಿ. ಫಲಿಕಮಯಕಾಚಮಯಕಂಸಮಯಾನಿ ಪನ ತಟ್ಟಿಕಾದೀನಿ ಭಾಜನಾನಿ ಪುಗ್ಗಲಿಕಪರಿಭೋಗೇನೇವ ನ ವಟ್ಟನ್ತಿ, ಸಙ್ಘಿಕಪರಿಭೋಗೇನ ವಾ ಗಿಹಿವಿಕಟಾನಿ ವಾ ವಟ್ಟನ್ತಿ. ‘‘ತಮ್ಬಲೋಹಮಯೋಪಿ ಪತ್ತೋವ ನ ವಟ್ಟತಿ, ಥಾಲಕಂ ಪನ ವಟ್ಟತೀ’’ತಿ ಇದಂ ಸಬ್ಬಂ ಕುರುನ್ದಿಯಂ ವುತ್ತಂ. ಮಣಿಮಯೋತಿ ಏತ್ಥ ಪನ ಇನ್ದನೀಲಾದಿಮಣಿಮಯೋ ವುತ್ತೋ. ಕಂಸಮಯೋತಿ ಏತ್ಥ ವಟ್ಟಲೋಹಮಯೋಪಿ ಸಙ್ಗಹಿತೋ.

೨೫೩. ಲಿಖಿತುನ್ತಿ ತನುಕರಣತ್ಥಾಯೇತಂ ವುತ್ತಂ. ಪಕತಿಮಣ್ಡಲನ್ತಿ ಮಕರದನ್ತಚ್ಛಿನ್ನಕಮಣ್ಡಲಮೇವ.

೨೫೪. ಆವಟ್ಟಿತ್ವಾತಿ ಅಞ್ಞಮಞ್ಞಂ ಪಹರಿತ್ವಾ. ಪತ್ತಾಧಾರಕನ್ತಿ ಏತ್ಥ ‘‘ದನ್ತವಲ್ಲಿವೇತ್ತಾದೀಹಿ ಕತೇ ಭೂಮಿಆಧಾರಕೇ ತಯೋ, ದಾರುಆಧಾರಕೇ ದ್ವೇ ಪತ್ತೇ ಉಪರೂಪರಿ ಠಪೇತುಂ ವಟ್ಟತೀ’’ತಿ ಕುರುನ್ದಿಯಂ ವುತ್ತಂ. ಮಹಾಅಟ್ಠಕಥಾಯಂ ಪನ ವುತ್ತಂ – ‘‘ಭೂಮಿಆಧಾರಕೇ ತಿಣ್ಣಂ ಪತ್ತಾನಂ ಅನೋಕಾಸೋ, ದ್ವೇ ಠಪೇತುಂ ವಟ್ಟತಿ. ದಾರುಆಧಾರಕದಣ್ಡಾಧಾರಕೇಸುಪಿ ಸುಸಜ್ಜಿತೇಸು ಏಸೇವ ನಯೋ. ಭಮಕೋಟಿಸದಿಸೋ ಪನ ದಾರುಆಧಾರಕೋ ತೀಹಿ ದಣ್ಡಕೇಹಿ ಬದ್ಧೋ ದಣ್ಡಕಾಧಾರೋ ಚ ಏಕಸ್ಸಪಿ ಪತ್ತಸ್ಸ ಅನೋಕಾಸೋ, ತತ್ಥ ಠಪೇತ್ವಾಪಿ ಹತ್ಥೇನ ಗಹೇತ್ವಾ ಏವ ನಿಸೀದಿತಬ್ಬಂ. ಭೂಮಿಯಂ ಪನ ನಿಕ್ಕುಜ್ಜಿತ್ವಾ ಏಕಮೇವ ಠಪೇತಬ್ಬ’’ನ್ತಿ.

ಮಿಡ್ಢನ್ತೇತಿ ಆಲಿನ್ದಕಮಿಡ್ಢಿಕಾದೀನಂ ಅನ್ತೇ. ಸಚೇ ಪನ ಪರಿವತ್ತೇತ್ವಾ ತತ್ಥೇವ ಪತಿಟ್ಠಾತಿ, ಏವರೂಪಾಯ ವಿತ್ಥಿಣ್ಣಾಯ ಮಿಡ್ಢಿಯಾ ಠಪೇತುಂ ವಟ್ಟತಿ. ಪರಿಭಣ್ಡನ್ತೇತಿ ಬಾಹಿರಪಸ್ಸೇ ಕತಾಯ ತನುಕಮಿಡ್ಢಿಕಾಯ ¶ ಅನ್ತೇ. ಮಿಡ್ಢಿಯಂ ವುತ್ತನಯೇನೇವೇತ್ಥಾಪಿ ವಿನಿಚ್ಛಯೋ ವೇದಿತಬ್ಬೋ.

ಚೋಳಕನ್ತಿ ¶ ಯಂ ಪತ್ಥರಿತ್ವಾ ಪತ್ತೋ ಠಪೀಯತಿ; ತಸ್ಮಿಂ ಪನ ಅಸತಿ ಕಟಸಾರಕೇ ವಾ ತಟ್ಟಿಕಾಯ ವಾ ಮತ್ತಿಕಾಪರಿಭಣ್ಡಕತಾಯ ಭೂಮಿಯಾ ವಾ ಯತ್ಥ ನ ದುಸ್ಸತಿ, ತಥಾರೂಪಾಯ ವಾಲಿಕಾಯ ವಾ ಠಪೇತುಂ ವಟ್ಟತಿ. ಪಂಸುರಜಾದೀಸು ಪನ ಖರಭೂಮಿಯಂ ವಾ ಠಪೇನ್ತಸ್ಸ ದುಕ್ಕಟಂ. ಪತ್ತಮಾಳಕಂ ಇಟ್ಠಕಾಹಿ ವಾ ದಾರೂಹಿ ವಾ ಕಾತುಂ ವಟ್ಟತಿ ¶ . ಪತ್ತಕುಣ್ಡೋಲಿಕಾತಿ ಮಹಾಮುಖಕುಣ್ಡಸಣ್ಠಾನಾ ಭಣ್ಡಕುಕ್ಖಲಿಕಾ ವುಚ್ಚತಿ. ಯೋ ಲಗ್ಗೇಯ್ಯಾತಿ ಯತ್ಥ ಕತ್ಥಚಿ ಲಗ್ಗೇನ್ತಸ್ಸ ದುಕ್ಕಟಮೇವ. ಚೀವರವಂಸೇಪಿ ಬನ್ಧಿತ್ವಾ ಠಪೇತುಂ ನ ವಟ್ಟತಿ. ಭಣ್ಡಕಟ್ಠಪನತ್ಥಮೇವ ವಾ ಕತಂ ಹೋತು ನಿಸೀದನಸಯನತ್ಥಂ ವಾ ಯತ್ಥ ಕತ್ಥಚಿ ಮಞ್ಚೇ ವಾ ಪೀಠೇ ವಾ ಠಪೇನ್ತಸ್ಸ ದುಕ್ಕಟಂ, ಅಞ್ಞೇನ ಪನ ಭಣ್ಡಕೇನ ಸದ್ಧಿಂ ಬನ್ಧಿತ್ವಾ ಠಪೇತುಂ ವಟ್ಟತಿ. ಅಟನಿಯಂ ಬನ್ಧಿತ್ವಾ ಓಲಮ್ಬೇತುಂ ವಾ ವಟ್ಟತಿ, ಬನ್ಧಿತ್ವಾಪಿ ಉಪರಿ ಠಪೇತುಂ ನ ವಟ್ಟತಿಯೇವ. ಸಚೇ ಪನ ಮಞ್ಚೋ ವಾ ಪೀಠಂ ವಾ ಉಕ್ಖಿಪಿತ್ವಾ ಚೀವರವಂಸಾದೀಸು ಅಟ್ಟಕಛನ್ನೇನ ಠಪಿತಂ ಹೋತಿ, ತತ್ಥ ಠಪೇತುಂ ವಟ್ಟತಿ. ಅಂಸವದ್ಧನಕೇನ ಅಂಸಕೂಟೇ ಲಗ್ಗೇತ್ವಾ ಅಙ್ಕೇ ಠಪೇತುಂ ವಟ್ಟತಿ. ಛತ್ತೇ ಭತ್ತಪೂರೋಪಿ ಅಂಸಕೂಟೇ ಲಗ್ಗಿತಪತ್ತೋಪಿ ಠಪೇತುಂ ನ ವಟ್ಟತಿ, ಭಣ್ಡಕೇನ ಪನ ಸದ್ಧಿಂ ಬನ್ಧಿತ್ವಾ ವಾ ಅಟ್ಟಕಂ ಕತ್ವಾ ವಾ ಠಪಿತೇ ಯೋ ಕೋಚಿ ಠಪೇತುಂ ವಟ್ಟತಿ.

೨೫೫. ಪತ್ತಹತ್ಥೇನಾತಿ ಏತ್ಥ ನ ಕೇವಲಂ ಯಸ್ಸ ಪತ್ತೋ ಹತ್ಥೇ, ಸೋ ಏವ ಪತ್ತಹತ್ಥೋ, ನ ಕೇವಲಞ್ಚ ಕವಾಟಮೇವ ಪಣಾಮೇತುಂ ನ ಲಭತಿ; ಅಪಿಚ ಖೋ ಪನ ಹತ್ಥೇ ವಾ ಪಿಟ್ಠಿಪಾದೇ ವಾ ಯತ್ಥ ಕತ್ಥಚಿ ಸರೀರಾವಯವೇ ಪತ್ತಸ್ಮಿಂ ಸತಿ ಹತ್ಥೇನ ವಾ ಪಾದೇನ ವಾ ಸೀಸೇನ ವಾ ಯೇನ ಕೇನಚಿ ಸರೀರಾವಯವೇನ ಕವಾಟಂ ವಾ ಪಣಾಮೇತುಂ ಘಟಿಕಂ ವಾ ಉಕ್ಖಿಪಿತುಂ ಸೂಚಿಂ ವಾ ಕುಞ್ಚಿಕಾಯ ಅಪಾಪುರಿತುಂ ನ ಲಭತಿ. ಅಂಸಕೂಟೇ ಪನ ಪತ್ತಂ ಲಗ್ಗೇತ್ವಾ ಯಥಾಸುಖಂ ಅವಾಪುರಿತುಂ ಲಭತಿ.

ತುಮ್ಬಕಟಾಹನ್ತಿ ¶ ಲಾಬುಕಟಾಹಂ ವುಚ್ಚತಿ, ತಂ ಪರಿಹರಿತುಂ ನ ವಟ್ಟತಿ. ಲಭಿತ್ವಾ ಪನ ತಾವಕಾಲಿಕಂ ಪರಿಭುಞ್ಜಿತುಂ ವಟ್ಟತಿ. ಘಟಿಕಟಾಹೇಪಿ ಏಸೇವ ನಯೋ. ಘಟಿಕಟಾಹನ್ತಿ ಘಟಿಕಪಾಲಂ. ಅಭುಂ ಮೇತಿ ಉತ್ರಾಸವಚನಮೇತಂ. ಸಬ್ಬಪಂಸುಕೂಲಿಕೇನಾತಿ ಏತ್ಥ ಚೀವರಞ್ಚ ಮಞ್ಚಪೀಠಞ್ಚ ಪಂಸುಕೂಲಂ ವಟ್ಟತಿ, ಅಜ್ಝೋಹರಣೀಯಂ ಪನ ದಿನ್ನಕಮೇವ ಗಹೇತಬ್ಬಂ.

ಚಲಕಾನೀತಿ ಚಬ್ಬೇತ್ವಾ ಅಪವಿದ್ಧಾಮಿಸಾನಿ. ಅಟ್ಠಿಕಾನೀತಿ ಮಚ್ಛಮಂಸಅಟ್ಠಿಕಾನಿ. ಉಚ್ಛಿಟ್ಠೋದಕನ್ತಿ ಮುಖವಿಕ್ಖಾಲನೋದಕಂ. ಏತೇಸು ಯಂಕಿಞ್ಚಿ ಪತ್ತೇನ ನೀಹರನ್ತಸ್ಸ ದುಕ್ಕಟಂ. ಪತ್ತಂ ಪಟಿಗ್ಗಹಂ ಕತ್ವಾ ಹತ್ಥಂ ಧೋವಿತುಮ್ಪಿ ನ ಲಭತಿ. ಹತ್ಥಧೋತಪಾದಧೋತಉದಕಮ್ಪಿ ಪತ್ತೇ ಆಕಿರಿತ್ವಾ ನೀಹರಿತುಂ ನ ವಟ್ಟತಿ. ಅನುಚ್ಛಿಟ್ಠಂ ಸುದ್ಧಪತ್ತಂ ಉಚ್ಛಿಟ್ಠಹತ್ಥೇನ ಗಣ್ಹಿತುಂ ನ ವಟ್ಟತಿ, ವಾಮಹತ್ಥೇನ ಪನೇತ್ಥ ಉದಕಂ ¶ ಆಸಿಞ್ಚಿತ್ವಾ ಏಕಂ ಉದಕಗಣ್ಡುಸಂ ¶ ಗಹೇತ್ವಾ ಉಚ್ಛಿಟ್ಠಹತ್ಥೇನ ಗಣ್ಹಿತುಂ ವಟ್ಟತಿ. ಏತ್ತಾವತಾಪಿ ಹಿ ಸೋ ಉಚ್ಛಿಟ್ಠಪತ್ತೋ ಹೋತಿ, ಹತ್ಥಂ ಪನ ಬಹಿ ಉದಕೇನ ವಿಕ್ಖಾಲೇತ್ವಾ ಗಹೇತುಂ ವಟ್ಟತಿ. ಮಚ್ಛಮಂಸಫಲಾಫಲಾದೀನಿ ಖಾದನ್ತೋ ಯಂ ತತ್ಥ ಅಟ್ಠಿಂ ವಾ ಚಲಕಂ ವಾ ಛಡ್ಡೇತುಕಾಮೋ ಹೋತಿ, ತಂ ಪತ್ತೇ ಠಪೇತುಂ ನ ಲಭತಿ. ಯಂ ಪನ ಪಟಿಖಾದಿತುಕಾಮೋ ಹೋತಿ, ತಂ ಪತ್ತೇ ಠಪೇತುಂ ಲಭತಿ. ಅಟ್ಠಿಕಕಣ್ಟಕಾದೀನಿ ತತ್ಥೇವ ಕತ್ವಾ ಹತ್ಥೇನ ಲುಞ್ಚಿತ್ವಾ ಖಾದಿತುಂ ವಟ್ಟತಿ. ಮುಖತೋ ನೀಹಟಂ ಪನ ಯಂಕಿಞ್ಚಿ ಪುನ ಖಾದಿತುಕಾಮೋ ಹೋತಿ, ತಂ ಪತ್ತೇ ಠಪೇತುಂ ನ ಲಭತಿ. ಸಿಙ್ಗಿವೇರನಾಳಿಕೇರಖಣ್ಡಾನಿ ಡಂಸಿತ್ವಾ ಪುನ ಠಪೇತುಂ ಲಭತಿ.

೨೫೬. ನಮತಕನ್ತಿ ಸತ್ಥಕವೇಠನಕಂ ಪಿಲೋತಿಕಖಣ್ಡಂ. ದಣ್ಡಸತ್ಥಕನ್ತಿ ಪಿಪ್ಫಲಕಂ ವಾ ಅಞ್ಞಮ್ಪಿ ವಾ ಯಂಕಿಞ್ಚಿ ದಣ್ಡಂ ಯೋಜೇತ್ವಾ ಕತಸತ್ಥಕಂ.

ಕಣ್ಣಕಿತಾ ಹೋನ್ತೀತಿ ಮಲಗ್ಗಹಿತಾ ಹೋನ್ತಿ. ಕಿಣ್ಣೇನ ಪೂರೇತುನ್ತಿ ಕಿಣ್ಣಚುಣ್ಣೇನ ಪೂರೇತುಂ. ಸತ್ತುಯಾತಿ ¶ ಹಲಿದ್ದಿಮಿಸ್ಸಕೇನ ಪಿಟ್ಠಚುಣ್ಣೇನ. ಸರಿತಕನ್ತಿ ಪಾಸಾಣಚುಣ್ಣಂ ವುಚ್ಚತಿ; ತೇನ ಪೂರೇತುಂ ಅನುಜಾನಾಮೀತಿ ಅತ್ಥೋ. ಮಧುಸಿತ್ಥಕೇನ ಸಾರೇತುನ್ತಿ ಮಧುಸಿತ್ಥಕೇನ ಮಕ್ಖೇತುಂ. ಸರಿತಕಂ ಪರಿಭಿಜ್ಜತೀತಿ ತಂ ಮಕ್ಖಿತಮಧುಸಿತ್ಥಕಂ ಭಿಜ್ಜತಿ. ಸರಿತಸಿಪಾಟಿಕನ್ತಿ ಮಧುಸಿತ್ಥಕಪಿಲೋತಿಕಂ; ಸತ್ಥಕೋಸಕಸಿಪಾಟಿಯಾ ಪನ ಸರಿತಸಿಪಾಟಿಕಾಯ ಅನುಲೋಮಾತಿ ಕುರುನ್ದಿಯಂ ವುತ್ತಂ. ಕಥಿನನ್ತಿ ನಿಸ್ಸೇಣಿಮ್ಪಿ ತತ್ಥ ಅತ್ಥರಿತಬ್ಬಕಟಸಾರಕಕಿಲಞ್ಜಾನಂ ಅಞ್ಞತರಮ್ಪಿ. ಕಥಿನರಜ್ಜುನ್ತಿ ಯಾಯ ದುಪಟ್ಟಚೀವರಂ ಸಿಬ್ಬನ್ತಾ ಕಥಿನೇ ಚೀವರಮ್ಪಿ ಬನ್ಧನ್ತಿ. ಕಥಿನಂ ನಪ್ಪಹೋತೀತಿ ದೀಘಸ್ಸ ಭಿಕ್ಖುನೋ ಪಮಾಣೇನ ಕತಂ ಕಥಿನಂ; ತತ್ಥ ರಸ್ಸಸ್ಸ ಭಿಕ್ಖುನೋ ಚೀವರಂ ಪತ್ಥರಿಯಮಾನಂ ನಪ್ಪಹೋತಿ, ಅನ್ತೋಯೇವ ಹೋತಿ; ದಣ್ಡಕೇ ನ ಪಾಪುಣಾತೀತಿ ಅತ್ಥೋ. ದಣ್ಡಕಥಿನನ್ತಿ ತಸ್ಸ ಮಜ್ಝೇ ಇತರಸ್ಸ ಭಿಕ್ಖುನೋ ಪಮಾಣೇನ ಅಞ್ಞಂ ನಿಸ್ಸೇಣಿಂ ಬನ್ಧಿತುಂ ಅನುಜಾನಾಮೀತಿ ಅತ್ಥೋ.

ಬಿದಲಕನ್ತಿ ದಣ್ಡಕಥಿನಪ್ಪಮಾಣೇನ ಕಟಸಾರಕಸ್ಸ ಪರಿಯನ್ತೇ ಪಟಿಸಂಹರಿತ್ವಾ ದುಗುಣಕರಣಂ. ಸಲಾಕನ್ತಿ ದುಪಟ್ಟಚೀವರಸ್ಸ ಅನ್ತರೇ ಪವೇಸನಸಲಾಕಂ. ವಿನನ್ಧನರಜ್ಜುನ್ತಿ ಮಹಾನಿಸ್ಸೇಣಿಯಾ ಸದ್ಧಿಂ ಖುದ್ದಕಂ ನಿಸ್ಸೇಣಿಂ ವಿನನ್ಧಿತುಂ ರಜ್ಜುಂ. ವಿನನ್ಧನಸುತ್ತನ್ತಿ ಖುದ್ದಕನಿಸ್ಸೇಣಿಯಾ ಚೀವರಂ ವಿನನ್ಧಿತುಂ ಸುತ್ತಕಂ. ವಿನನ್ಧಿತ್ವಾ ಚೀವರಂ ಸಿಬ್ಬೇತುನ್ತಿ ತೇನ ಸುತ್ತಕೇನ ತತ್ಥ ಚೀವರಂ ವಿನನ್ಧಿತ್ವಾ ಸಿಬ್ಬಿತುಂ. ವಿಸಮಾ ಹೋನ್ತೀತಿ ಕಾಚಿ ಖುದ್ದಕಾ ಹೋನ್ತಿ, ಕಾಚಿ ಮಹನ್ತಾ. ಕಳಿಮ್ಭಕನ್ತಿ ಪಮಾಣಸಞ್ಞಾಕರಣಂ ಯಂಕಿಞ್ಚಿ ತಾಲಪಣ್ಣಾದಿಂ. ಮೋಘಸುತ್ತಕನ್ತಿ ವಡ್ಢಕೀನಂ ದಾರೂಸು ¶ ಕಾಳಸುತ್ತೇನ ವಿಯ ಹಲಿದ್ದಿಸುತ್ತೇನ ಸಞ್ಞಾಕರಣಂ ¶ . ಅಙ್ಗುಲಿಯಾ ಪಟಿಗ್ಗಣ್ಹನ್ತೀತಿ ಸೂಚಿಮುಖಂ ಅಙ್ಗುಲಿಯಾ ಪಟಿಚ್ಛನ್ತಿ. ಪಟಿಗ್ಗಹನ್ತಿ ಅಙ್ಗುಲಿಕೋಸಕಂ.

೨೫೭. ಆವೇಸನವಿತ್ಥಕಂ ನಾಮ ಯಂಕಿಞ್ಚಿ ಪಾತಿಚಙ್ಕೋಟಕಾದಿ. ಉಚ್ಚವತ್ಥುಕನ್ತಿ ಪಂಸುಂ ಆಕಿರಿತ್ವಾ ಉಚ್ಚವತ್ಥುಕಂ ಕಾತುಂ ¶ ಅನುಜಾನಾಮೀತಿ ಅತ್ಥೋ. ಓಗುಮ್ಫೇತ್ವಾ ಉಲ್ಲಿತ್ತಾವಲಿತ್ತಂ ಕಾತುನ್ತಿ ಛದನಂ ಓಧುನಿತ್ವಾ ಘನದಣ್ಡಕಂ ಕತ್ವಾ ಅನ್ತೋ ಚೇವ ಬಹಿ ಚ ಮತ್ತಿಕಾಯ ಲಿಮ್ಪಿತುನ್ತಿ ಅತ್ಥೋ. ಗೋಘಂಸಿಕಾಯಾತಿ ವೇಳುಂ ವಾ ರುಕ್ಖದಣ್ಡಂ ವಾ ಅನ್ತೋಕತ್ವಾ ತೇನ ಸದ್ಧಿಂ ಸಙ್ಘರಿತುನ್ತಿ ಅತ್ಥೋ. ಬನ್ಧನರಜ್ಜುನ್ತಿ ತಥಾ ಸಙ್ಘರಿತಸ್ಸ ಬನ್ಧನರಜ್ಜುಂ.

೨೫೮. ಕಟಚ್ಛುಪರಿಸ್ಸಾವನಂ ನಾಮ ತೀಸು ದಣ್ಡಕೇಸು ವಿನನ್ಧಿತ್ವಾ ಕತಂ.

೨೫೯. ಯೋ ನ ದದೇಯ್ಯಾತಿ ಅಪರಿಸ್ಸಾವನಕಸ್ಸೇವ ಯೋ ನ ದದಾತಿ, ತಸ್ಸ ಆಪತ್ತಿ. ಯೋ ಪನ ಅತ್ತನೋ ಹತ್ಥೇ ಪರಿಸ್ಸಾವನೇ ವಿಜ್ಜಮಾನೇಪಿ ಯಾಚತಿ, ತಸ್ಸ ನ ಅಕಾಮಾ ದಾತಬ್ಬಂ. ದಣ್ಡಪರಿಸ್ಸಾವನನ್ತಿ ರಜಕಾನಂ ಖಾರಪರಿಸ್ಸಾವನಂ ವಿಯ ಚತೂಸು ಪಾದೇಸು ಬದ್ಧನಿಸ್ಸೇಣಿಕಾಯ ಸಾಟಕಂ ಬನ್ಧಿತ್ವಾ ಮಜ್ಝೇದಣ್ಡಕೇ ಉದಕಂ ಆಸಿಞ್ಚಿತಬ್ಬಂ, ತಂ ಉಭೋಪಿ ಕೋಟ್ಠಾಸೇ ಪೂರೇತ್ವಾ ಪರಿಸ್ಸವತಿ. ಓತ್ಥರಕಂ ನಾಮ ಯಂ ಉದಕೇ ಓತ್ಥರಿತ್ವಾ ಘಟಕೇನ ಉದಕಂ ಗಣ್ಹನ್ತಿ, ತಞ್ಹಿ ಚತೂಸು ದಣ್ಡಕೇಸು ವತ್ಥಂ ಬನ್ಧಿತ್ವಾ ಉದಕೇ ಚತ್ತಾರೋ ಖಾಣುಕೇ ನಿಖಣಿತ್ವಾ ತೇಸು ಬನ್ಧಿತ್ವಾ ಸಬ್ಬಪರಿಯನ್ತೇ ಉದಕತೋ ಮೋಚೇತ್ವಾ ಮಜ್ಝೇ ಓತ್ಥರಿತ್ವಾ ಘಟೇನ ಉದಕಂ ಗಣ್ಹನ್ತಿ. ಮಕಸಕುಟಿಕಾತಿ ಚೀವರಕುಟಿಕಾ ವುಚ್ಚತಿ.

೨೬೦. ಅಭಿಸನ್ನಕಾಯಾತಿ ಸೇಮ್ಹಾದಿದೋಸುಸ್ಸನ್ನಕಾಯಾ. ಅಗ್ಗಳವಟ್ಟಿ ನಾಮ ದ್ವಾರಬಾಹಾಯ ಸಮಪ್ಪಮಾಣೋಯೇವ ಅಗ್ಗಳತ್ಥಮ್ಭೋ ವುಚ್ಚತಿ, ಯತ್ಥ ತೀಣಿ ಚತ್ತಾರಿ ಛಿದ್ದಾನಿ ಕತ್ವಾ ಸೂಚಿಯೋ ದೇನ್ತಿ. ಕಪಿಸೀಸಕಂ ನಾಮ ದ್ವಾರಬಾಹಂ ವಿಜ್ಝಿತ್ವಾ ತತ್ಥ ಪವೇಸಿತೋ ಅಗ್ಗಳಪಾಸಕೋ ವುಚ್ಚತಿ. ಸೂಚಿಕಾತಿ ತತ್ಥ ಮಜ್ಝೇ ಛಿದ್ದಂ ಕತ್ವಾ ಪವೇಸಿತಾ. ಘಟಿಕಾತಿ ಉಪರಿ ಯೋಜಿತಾ. ಮಣ್ಡಲಿಕಂ ಕಾತುನ್ತಿ ನೀಚವತ್ಥುಕಂ ಚಿನಿತುಂ. ಧೂಮನೇತ್ತನ್ತಿ ಧೂಮನಿಕ್ಖಮನಛಿದ್ದಂ. ವಾಸೇತುನ್ತಿ ಗನ್ಧೇನ ವಾಸೇತುಂ. ಉದಕಟ್ಠಾನನ್ತಿ ಉದಕತ್ಥಪನಟ್ಠಾನಂ. ತತ್ಥ ಘಟೇನ ಉದಕಂ ಠಪೇತ್ವಾ ¶ ಸರಾವಕೇನ ವಳಞ್ಜೇತಬ್ಬಂ. ಕೋಟ್ಠಕೋತಿ ದ್ವಾರಕೋಟ್ಠಕೋ.

೨೬೧. ತಿಸ್ಸೋ ¶ ಪಟಿಚ್ಛಾದಿಯೋತಿ ಏತ್ಥ ಜನ್ತಾಘರಪಟಿಚ್ಛಾದಿ ಚ ಉದಕಪಟಿಚ್ಛಾದಿ ಚ ಪರಿಕಮ್ಮಂ ¶ ಕರೋನ್ತಸ್ಸೇವ ವಟ್ಟತಿ, ಸೇಸೇಸು ಅಭಿವಾದನಾದೀಸು ನ ವಟ್ಟತಿ. ವತ್ಥಪಟಿಚ್ಛಾದಿ ಸಬ್ಬಕಮ್ಮೇಸು ವಟ್ಟತಿ. ಉದಕಂ ನ ಹೋತೀತಿ ನ್ಹಾನೋದಕಂ ನ ಹೋತಿ.

೨೬೨. ತುಲನ್ತಿ ಪಣ್ಣಿಕಾನಂ ವಿಯ ಉದಕಉಬ್ಬಾಹನಕತುಲಂ. ಕರಕಟಕೋ ವುಚ್ಚತಿ ಗೋಣೇ ವಾ ಯೋಜೇತ್ವಾ ಹತ್ಥೇಹಿ ವಾ ಗಹೇತ್ವಾ ದೀಘವರತ್ತಾದೀಹಿ ಆಕಡ್ಢನಯನ್ತಂ. ಚಕ್ಕವಟ್ಟಕನ್ತಿ ಅರಹಟಘಟಿಯನ್ತಂ. ಚಮ್ಮಖಣ್ಡಂ ನಾಮ ತುಲಾಯ ವಾ ಕರಕಟಕೇ ವಾ ಯೋಜೇತಬ್ಬಕಂ ಚಮ್ಮಭಾಜನಂ. ಪಾಕಟಾ ಹೋತೀತಿ ಅಪರಿಕ್ಖಿತ್ತಾ ಹೋತಿ. ಉದಕಪುಞ್ಛನೀತಿ ದಣ್ಡಮಯಾಪಿ ವಿಸಾಣಮಯಾಪಿ ದಾರುಮಯಾಪಿ ವಟ್ಟತಿ, ತಸ್ಸಾ ಅಸತಿ ಚೋಳಕೇನಾಪಿ ಉದಕಂ ಪಚ್ಚುದ್ಧರಿತುಂ ವಟ್ಟತಿ.

೨೬೩. ಉದಕಮಾತಿಕನ್ತಿ ಉದಕಸ್ಸ ಆಗಮನಮಾತಿಕಂ. ನಿಲ್ಲೇಖಜನ್ತಾಘರಂ ನಾಮ ಆವಿದ್ಧಪಕ್ಖಪಾಸಕಂ ವುಚ್ಚತಿ, ಗೋಪಾನಸೀನಂ ಉಪರಿ ಮಣ್ಡಲೇ ಪಕ್ಖಪಾಸಕೇ ಠಪೇತ್ವಾ ಕತಕೂಟಚ್ಛದನಸ್ಸೇತಂ ನಾಮಂ. ಚಾತುಮಾಸಂ ನಿಸೀದನೇನಾತಿ ನಿಸೀದನೇನ ಚತ್ತಾರೋ ಮಾಸೇ ನ ವಿಪ್ಪವಸಿತಬ್ಬನ್ತಿ ಅತ್ಥೋ.

೨೬೪. ಪುಪ್ಫಾಭಿಕಿಣ್ಣೇಸೂತಿ ಪುಪ್ಫೇಹಿ ಸನ್ಥತೇಸು. ನಮತಕಂ ನಾಮ ಏಳಕಲೋಮೇಹಿ ಕತಂ ಅವಾಯಿಮಂ ಚಮ್ಮಖಣ್ಡಪರಿಹಾರೇನ ಪರಿಭುಞ್ಜಿತಬ್ಬಂ. ಆಸಿತ್ತಕೂಪಧಾನಂ ನಾಮ ತಮ್ಬಲೋಹೇನ ವಾ ರಜತೇನ ವಾ ಕತಾಯ ಪೇಳಾಯ ಏತಂ ಅಧಿವಚನಂ, ಪಟಿಕ್ಖಿತ್ತತ್ತಾ ಪನ ದಾರುಮಯಾಪಿ ನ ವಟ್ಟತಿ. ಮಳೋರಿಕಾತಿ ದಣ್ಡಧಾರಕೋ ವುಚ್ಚತಿ. ಯಟ್ಠಿಆಧಾರಕಪಣ್ಣಾಧಾರಕಪಚ್ಛಿಕಪಿಟ್ಠಾನಿಪಿ ಏತ್ಥೇವ ಪವಿಟ್ಠಾನಿ. ಆಧಾರಕಸಙ್ಖೇಪಗಮನತೋ ಹಿ ಪಟ್ಠಾಯ ಛಿದ್ದಂ ವಿದ್ಧಮ್ಪಿ ಅವಿದ್ಧಮ್ಪಿ ¶ ವಟ್ಟತಿಯೇವ. ಏಕಭಾಜನೇತಿ ಏತ್ಥ ಸಚೇ ಏಕೋ ಭಿಕ್ಖು ಭಾಜನತೋ ಫಲಂ ವಾ ಪೂವಂ ವಾ ಗಹೇತ್ವಾ ಗಚ್ಛತಿ, ತಸ್ಮಿಂ ಅಪಗತೇ ಇತರಸ್ಸ ಸೇಸಕಂ ಭುಞ್ಜಿತುಂ ವಟ್ಟತಿ. ಇತರಸ್ಸಾಪಿ ತಸ್ಮಿಂ ಖೀಣೇ ಪುನ ಗಹೇತುಂ ವಟ್ಟತಿ.

೨೬೫. ಅಟ್ಠಹಙ್ಗೇಹೀತಿ ಏತ್ಥ ಏಕೇಕೇನಪಿ ಅಙ್ಗೇನ ಸಮನ್ನಾಗತಸ್ಸ ಅನ್ತೋಸೀಮಾಯ ವಾ ನಿಸ್ಸೀಮಂ ಗನ್ತ್ವಾ ನದೀಆದೀಸು ವಾ ನಿಕ್ಕುಜ್ಜಿತುಂ ವಟ್ಟತಿಯೇವ. ಏವಂ ನಿಕ್ಕುಜ್ಜಿತೇ ಪನ ಪತ್ತೇ ತಸ್ಸ ಗೇಹೇ ಕೋಚಿ ದೇಯ್ಯಧಮ್ಮೋ ನ ಗಹೇತಬ್ಬೋ ¶ – ‘‘ಅಸುಕಸ್ಸ ಗೇಹೇ ಭಿಕ್ಖಂ ಮಾ ಗಣ್ಹಿತ್ಥಾ’’ತಿ ಅಞ್ಞೇಸು ವಿಹಾರೇಸುಪಿ ಪೇಸೇತಬ್ಬಂ. ಉಕ್ಕುಜ್ಜನಕಾಲೇ ಪನ ಯಾವತತಿಯಂ ಯಾಚಾಪೇತ್ವಾ ಹತ್ಥಪಾಸಂ ವಿಜಹಾಪೇತ್ವಾ ಞತ್ತಿದುತಿಯಕಮ್ಮೇನ ಉಕ್ಕುಜ್ಜಿತಬ್ಬೋ.

೨೬೮. ಪುರಕ್ಖತ್ವಾತಿ ¶ ಅಗ್ಗತೋ ಕತ್ವಾ. ಸಂಹರನ್ತೂತಿ ಸಂಹರಿಯನ್ತು. ಚೇಲಪಟಿಕನ್ತಿ ಚೇಲಸನ್ಥರಂ. ಸೋ ಕಿರ ‘‘ಸಚೇ ಅಹಂ ಪುತ್ತಂ ಲಚ್ಛಾಮಿ, ಅಕ್ಕಮಿಸ್ಸತಿ ಮೇ ಭಗವಾ ಚೇಲಪಟಿಕ’’ನ್ತಿ ಇಮಿನಾ ಅಜ್ಝಾಸಯೇನ ಸನ್ಥರಿ, ಅಭಬ್ಬೋ ಚೇಸ ಪುತ್ತಲಾಭಾಯ; ತಸ್ಮಾ ಭಗವಾ ನ ಅಕ್ಕಮಿ. ಯದಿ ಅಕ್ಕಮೇಯ್ಯ, ಪಚ್ಛಾ ಪುತ್ತಂ ಅಲಭನ್ತೋ ‘‘ನಾಯಂ ಸಬ್ಬಞ್ಞೂ’’ತಿ ದಿಟ್ಠಿಂ ಗಣ್ಹೇಯ್ಯ. ಇದಂ ತಾವ ಭಗವತೋ ಅನಕ್ಕಮನೇ ಕಾರಣಂ. ಯಸ್ಮಾ ಪನ ಭಿಕ್ಖೂಪಿ ಯೇ ಅಜಾನನ್ತಾ ಅಕ್ಕಮೇಯ್ಯುಂ, ತೇ ಗಿಹೀನಂ ಪರಿಭೂತಾ ಭವೇಯ್ಯುಂ; ತಸ್ಮಾ ಭಿಕ್ಖೂ ಪರಿಭವತೋ ಮೋಚೇತುಂ ಸಿಕ್ಖಾಪದಂ ಪಞ್ಞಪೇಸಿ. ಇದಂ ಸಿಕ್ಖಾಪದಪಞ್ಞಾಪನೇ ಕಾರಣಂ.

ಮಙ್ಗಲತ್ಥಾಯ ಯಾಚಿಯಮಾನೇನಾತಿ ಅಪಗತಗಬ್ಭಾ ವಾ ಹೋತು ಗರುಗಬ್ಭಾ ವಾ, ಏವರೂಪೇಸು ಠಾನೇಸು ಮಙ್ಗಲತ್ಥಾಯ ಯಾಚಿಯಮಾನೇನ ಅಕ್ಕಮಿತುಂ ವಟ್ಟತಿ. ಧೋತಪಾದಕಂ ನಾಮ ಪಾದಧೋವನಟ್ಠಾನೇ ಧೋತೇಹಿ ಪಾದೇಹಿ ಅಕ್ಕಮನತ್ಥಾಯ ಪಚ್ಚತ್ಥರಣಂ ಅತ್ಥತಂ ಹೋತಿ, ತಂ ಅಕ್ಕಮಿತುಂ ವಟ್ಟತಿ.

೨೬೯. ಕತಕಂ ನಾಮ ಪದುಮಕಣ್ಣಿಕಾಕಾರಂ ಪಾದಘಂಸನತ್ಥಂ ಕಣ್ಟಕೇ ಉಟ್ಠಾಪೇತ್ವಾ ಕತಂ. ತಂ ವಟ್ಟಂ ವಾ ಹೋತು ಚತುರಸ್ಸಾದಿಭೇದಂ ವಾ, ಬಾಹುಲಿಕಾನುಯೋಗತ್ತಾ ಪಟಿಕ್ಖಿತ್ತಮೇವ, ನೇವ ಪಟಿಗ್ಗಹೇತುಂ ನ ಪರಿಭುಞ್ಜಿತುಂ ವಟ್ಟತಿ. ಸಕ್ಖರಾತಿ ಪಾಸಾಣೋ ವುಚ್ಚತಿ; ಪಾಸಾಣಫೇಣಕೋಪಿ ವಟ್ಟತಿ. ವಿಧೂಪನನ್ತಿ ವೀಜನೀ ವುಚ್ಚತಿ ¶ . ತಾಲವಣ್ಟಂ ಪನ ತಾಲಪಣ್ಣೇಹಿ ವಾ ಕತಂ ಹೋತು ವೇಳುದನ್ತವಿಲೀವೇಹಿ ವಾ ಮೋರಪಿಞ್ಛೇಹಿ ವಾ ಚಮ್ಮವಿಕತೀಹಿ ವಾ ಸಬ್ಬಂ ವಟ್ಟತಿ. ಮಕಸಬೀಜನೀ ದನ್ತಮಯವಿಸಾಣಮಯದಣ್ಡಕಾಪಿ ವಟ್ಟತಿ, ವಾಕಮಯಬೀಜನಿಯಾ ಕೇತಕಪಾರೋಹಕುನ್ತಾಲಪಣ್ಣಾದಿಮಯಾಪಿ ಸಙ್ಗಹಿತಾ.

೨೭೦. ಗಿಲಾನಸ್ಸ ಛತ್ತನ್ತಿ ಏತ್ಥ ಯಸ್ಸ ಕಾಯಡಾಹೋ ವಾ ಪಿತ್ತಕೋಪೋ ವಾ ಹೋತಿ, ಚಕ್ಖು ವಾ ದುಬ್ಬಲಂ, ಅಞ್ಞೋ ವಾ ಕೋಚಿ ಆಬಾಧೋ ವಿನಾ ಛತ್ತೇನ ಉಪ್ಪಜ್ಜತಿ, ತಸ್ಸ ಗಾಮೇ ವಾ ಅರಞ್ಞೇ ವಾ ಛತ್ತಂ ವಟ್ಟತಿ. ವಸ್ಸೇ ಪನ ಚೀವರಗುತ್ತತ್ಥಂ ವಾಳಮಿಗಚೋರಭಯೇಸು ಚ ಅತ್ತಗುತ್ತತ್ಥಮ್ಪಿ ವಟ್ಟತಿ. ಏಕಪಣ್ಣಚ್ಛತ್ತಂ ಪನ ಸಬ್ಬತ್ಥೇವ ವಟ್ಟತಿ.

ಅಸಿಸ್ಸಾತಿ ¶ ಅಸಿ ಅಸ್ಸ. ವಿಜ್ಜೋತಲತೀತಿ ವಿಜ್ಜೋತತಿ. ದಣ್ಡಸಮ್ಮುತಿನ್ತಿ ಏತ್ಥ ಪಮಾಣಯುತ್ತೋ ಚತುಹತ್ಥೋಯೇವ ದಣ್ಡೋ ಸಮ್ಮನ್ನಿತ್ವಾ ದಾತಬ್ಬೋ. ತತೋ ಊನಾತಿರಿತ್ತೋ ವಿನಾಪಿ ಸಮ್ಮುತಿಯಾ ಸಬ್ಬೇಸಂ ವಟ್ಟತಿ. ಸಿಕ್ಕಾ ಪನ ಅಗಿಲಾನಸ್ಸ ನ ವಟ್ಟತಿ, ಗಿಲಾನಸ್ಸಾಪಿ ಸಮ್ಮನ್ನಿತ್ವಾವ ದಾತಬ್ಬಾ.

೨೭೩. ರೋಮನ್ಥಕಸ್ಸಾತಿ ¶ ಏತ್ಥ ಠಪೇತ್ವಾ ರೋಮನ್ಥಕಂ ಸೇಸಾನಂ ಆಗತಂ ಉಗ್ಗಾರಂ ಮುಖೇ ಸನ್ಧಾರೇತ್ವಾ ಗಿಲನ್ತಾನಂ ಆಪತ್ತಿ. ಸಚೇ ಪನ ಅಸನ್ಧಾರಿತಮೇವ ಪರಗಲಂ ಗಚ್ಛತಿ, ವಟ್ಟತಿ.

ಯಂ ದಿಯ್ಯಮಾನನ್ತಿ ಯಂ ದಾಯಕೇಹಿ ದಿಯ್ಯಮಾನಂ ಪಟಿಗ್ಗಹಿತಭಾಜನತೋ ಬಹಿ ಪತಿತಂ, ತಂ ಭಿಕ್ಖುನಾ ಸಾಮಂ ಗಹೇತ್ವಾ ಪರಿಭುಞ್ಜಿತುಂ ಅನುಜಾನಾಮೀತಿ ಅತ್ಥೋ. ಇದಂ ಭೋಜನವಗ್ಗೇ ವಣ್ಣಿತಮೇವ.

೨೭೪. ಕುಪ್ಪಂ ಕರಿಸ್ಸಾಮೀತಿ ಸದ್ದಂ ಕರಿಸ್ಸಾಮಿ. ನಖಾದೀಹಿ ನಖಚ್ಛೇದನೇ ಆಪತ್ತಿ ನತ್ಥಿ, ಅನುರಕ್ಖಣತ್ಥಂ ಪನ ನಖಚ್ಛೇದನಂ ಅನುಞ್ಞಾತಂ. ವೀಸತಿಮಟ್ಠನ್ತಿ ವೀಸತಿಪಿ ನಖೇ ಲಿಖಿತಮಟ್ಠೇ ಕಾರಾಪೇನ್ತಿ. ಮಲಮತ್ತನ್ತಿ ನಖತೋ ಮಲಮತ್ತಂ ಅಪಕಡ್ಢಿತುಂ ಅನುಜಾನಾಮೀತಿ ಅತ್ಥೋ.

೨೭೫. ಖುರಸಿಪಾಟಿಕನ್ತಿ ಖುರಕೋಸಕಂ ¶ . ಮಸ್ಸುಂ ಕಪ್ಪಾಪೇನ್ತೀತಿ ಕತ್ತರಿಯಾ ಮಸ್ಸುಂ ಛೇದಾಪೇನ್ತಿ. ಮಸ್ಸುಂ ವಡ್ಢಾಪೇನ್ತೀತಿ ಮಸ್ಸುಂ ದೀಘಂ ಕಾರೇನ್ತಿ. ಗೋಲೋಮಿಕನ್ತಿ ಹನುಕಮ್ಹಿ ದೀಘಂ ಕತ್ವಾ ಠಪಿತಂ ಏಳಕಮಸ್ಸು ವುಚ್ಚತಿ. ಚತುರಸ್ಸಕನ್ತಿ ಚತುಕೋಣಂ. ಪರಿಮುಖನ್ತಿ ಉರೇ ಲೋಮಸಂಹರಣಂ. ಅಡ್ಢದುಕನ್ತಿ ಉದರೇ ಲೋಮರಾಜಿಟ್ಠಪನಂ. ಆಪತ್ತಿ ದುಕ್ಕಟಸ್ಸಾತಿ ಮಸ್ಸುಕಪ್ಪಾಪನಾದೀಸು ಸಬ್ಬತ್ಥ ಆಪತ್ತಿ ದುಕ್ಕಟಸ್ಸ. ಆಬಾಧಪ್ಪಚ್ಚಯಾ ಸಮ್ಬಾಧೇ ಲೋಮನ್ತಿ ಗಣ್ಡವಣರುಧಿಆದಿಆಬಾಧಪ್ಪಚ್ಚಯಾ. ಕತ್ತರಿಕಾಯಾತಿ ಗಣ್ಡವಣರುಧಿಸೀಸರೋಗಾಬಾಧಪ್ಪಚ್ಚಯಾ. ಸಕ್ಖರಾದೀಹಿ ನಾಸಿಕಾಲೋಮಗ್ಗಾಹಾಪನೇ ಆಪತ್ತಿ ನತ್ಥಿ. ಅನುರಕ್ಖಣತ್ಥಂ ಪನ ಸಣ್ಡಾಸೋ ಅನುಞ್ಞಾತೋ. ನ ಭಿಕ್ಖವೇ ಪಲಿತಂ ಗಾಹಾಪೇತಬ್ಬನ್ತಿ ಏತ್ಥ ಯಂ ಭಮುಕಾಯ ವಾ ನಲಾಟೇ ವಾ ದಾಠಿಕಾಯ ವಾ ಉಗ್ಗನ್ತ್ವಾ ಬೀಭಚ್ಛಂ ಠಿತಂ, ತಾದಿಸಂ ಲೋಮಂ ಪಲಿತಂ ವಾ ಅಪಲಿತಂ ವಾ ಗಾಹಾಪೇತುಂ ವಟ್ಟತಿ.

೨೭೭. ಕಂಸಪತ್ಥರಿಕಾತಿ ಕಂಸಭಣ್ಡವಾಣಿಜಾ. ಬನ್ಧನಮತ್ತನ್ತಿ ವಾಸಿಕತ್ತರಯಟ್ಠಿಆದೀನಂ ಬನ್ಧನಮತ್ತಂ.

೨೭೮. ನ ¶ ಭಿಕ್ಖವೇ ಅಕಾಯಬನ್ಧನೇನಾತಿ ಏತ್ಥ ಅಬನ್ಧಿತ್ವಾ ನಿಕ್ಖಮನ್ತೇನ ಯತ್ಥ ಸರತಿ, ತತ್ಥ ಬನ್ಧಿತಬ್ಬಂ. ಆಸನಸಾಲಾಯ ಬನ್ಧಿಸ್ಸಾಮೀತಿ ಗನ್ತುಂ ವಟ್ಟತಿ. ಸರಿತ್ವಾ ಯಾವ ನ ಬನ್ಧತಿ, ನ ತಾವ ಪಿಣ್ಡಾಯ ಚರಿತಬ್ಬಂ. ಕಲಾಬುಕಂ ನಾಮ ಬಹುರಜ್ಜುಕಂ. ದೇಡ್ಡುಭಕಂ ನಾಮ ಉದಕಸಪ್ಪಸೀಸಸದಿಸಂ. ಮುರಜಂ ನಾಮ ಮುರಜವಟ್ಟಿಸಣ್ಠಾನಂ ವೇಠೇತ್ವಾ ಕತಂ. ಮದ್ದವೀಣಂ ನಾಮ ಪಾಮಙ್ಗಸಣ್ಠಾನಂ. ಈದಿಸಞ್ಹಿ ಏಕಮ್ಪಿ ನ ವಟ್ಟತಿ, ಪಗೇವ ಬಹೂನಿ. ಪಟ್ಟಿಕಂ ಸೂಕರನ್ತಕನ್ತಿ ಏತ್ಥ ಪಕತಿವೀತಾ ವಾ ಮಚ್ಛಕಣ್ಟಕವಾಯಿಮಾ ವಾ ¶ ಪಟ್ಟಿಕಾ ವಟ್ಟತಿ, ಸೇಸಾ ಕುಞ್ಜರಚ್ಛಿಕಾದಿಭೇದಾ ನ ವಟ್ಟನ್ತಿ. ಸೂಕರನ್ತಕಂ ನಾಮ ಕುಞ್ಜಿಕಾಕೋಸಕಸಣ್ಠಾನಂ ಹೋತಿ. ಏಕರಜ್ಜುಕಂ ಪನ ಮುದ್ದಿಕಕಾಯಬನ್ಧನಞ್ಚ ಸೂಕರನ್ತಕಂ ಅನುಲೋಮೇತಿ. ಅನುಜಾನಾಮಿ ಭಿಕ್ಖವೇ ಮುರಜಂ ಮದ್ದವೀಣನ್ತಿ ಇದಂ ದಸಾಸುಯೇವ ಅನುಞ್ಞಾತಂ ¶ . ಪಾಮಙ್ಗದಸಾ ಚೇತ್ಥ ಚತುನ್ನಂ ಉಪರಿ ನ ವಟ್ಟತಿ. ಸೋಭಣಂ ನಾಮ ವೇಠೇತ್ವಾ ಮುಖವಟ್ಟಿಸಿಬ್ಬನಂ. ಗುಣಕಂ ನಾಮ ಮುದಿಙ್ಗಸಣ್ಠಾನೇನ ಸಿಬ್ಬನಂ; ಏವಂ ಸಿಬ್ಬಿತಾ ಹಿ ಅನ್ತಾ ಥಿರಾ ಹೋನ್ತಿ. ಪವನನ್ತೋತಿ ಪಾಸನ್ತೋ ವುಚ್ಚತಿ.

೨೮೦. ಹತ್ಥಿಸೋಣ್ಡಕಂ ನಾಮ ನಾಭಿಮೂಲತೋ ಹತ್ಥಿಸೋಣ್ಡಸಣ್ಠಾನಂ ಓಲಮ್ಬಕಂ ಕತ್ವಾ ನಿವತ್ಥಂ ಚೋಳಿಕಇತ್ಥೀನಂ ನಿವಾಸನಂ ವಿಯ. ಮಚ್ಛವಾಳಕಂ ನಾಮ ಏಕತೋ ದಸನ್ತಂ ಏಕತೋ ಪಾಸನ್ತಂ ಓಲಮ್ಬೇತ್ವಾ ನಿವತ್ಥಂ. ಚತುಕಣ್ಣಕಂ ನಾಮ ಉಪರಿ ದ್ವೇ, ಹೇಟ್ಠತೋ ದ್ವೇತಿ ಏವಂ ಚತ್ತಾರೋ ಕಣ್ಣೇ ದಸ್ಸೇತ್ವಾ ನಿವತ್ಥಂ. ತಾಲವಣ್ಟಕಂ ನಾಮ ತಾಲವಣ್ಟಾಕಾರೇನ ಸಾಟಕಂ ಓಲಮ್ಬೇತ್ವಾ ನಿವಾಸನಂ. ಸತವಲಿಕಂ ನಾಮ ದೀಘಸಾಟಕಂ ಅನೇಕಕ್ಖತ್ತುಂ ಓಭಞ್ಜಿತ್ವಾ ಓವಟ್ಟಿಕಂ ಕರೋನ್ತೇನ ನಿವತ್ಥಂ, ವಾಮದಕ್ಖಿಣಪಸ್ಸೇಸು ವಾ ನಿರನ್ತರಂ ವಲಿಯೋ ದಸ್ಸೇತ್ವಾ ನಿವತ್ಥಂ. ಸಚೇ ಪನ ಜಾಣುತೋ ಪಟ್ಠಾಯ ಏಕಾ ವಾ ದ್ವೇ ವಾ ವಲಿಯೋ ಪಞ್ಞಾಯನ್ತಿ, ವಟ್ಟತಿ.

ಸಂವೇಲ್ಲಿಯಂ ನಿವಾಸೇನ್ತೀತಿ ಮಲ್ಲಕಮ್ಮಕಾರಾದಯೋ ವಿಯ ಕಚ್ಛಂ ಬನ್ಧಿತ್ವಾ ನಿವಾಸೇನ್ತಿ; ಏವಂ ನಿವಾಸೇತುಂ ಗಿಲಾನಸ್ಸಪಿ ಮಗ್ಗಪ್ಪಟಿಪನ್ನಸ್ಸಪಿ ನ ವಟ್ಟತಿ. ಯಮ್ಪಿ ಮಗ್ಗಂ ಗಚ್ಛನ್ತಾ ಏಕಂ ವಾ ದ್ವೇ ವಾ ಕೋಣೇ ಉಕ್ಖಿಪಿತ್ವಾ ಅನ್ತರವಾಸಕಸ್ಸ ಉಪರಿ ಲಗ್ಗೇನ್ತಿ, ಅನ್ತೋ ವಾ ಏಕಂ ಕಾಸಾವಂ ತಥಾ ನಿವಾಸೇತ್ವಾ ಬಹಿ ಅಪರಂ ನಿವಾಸೇನ್ತಿ, ಸಬ್ಬಂ ನ ವಟ್ಟತಿ. ಗಿಲಾನೋ ಪನ ಅನ್ತೋ ಕಾಸಾವಸ್ಸ ಓವಟ್ಟಿಕಂ ದಸ್ಸೇತ್ವಾ ಅಪರಂ ಉಪರಿ ನಿವಾಸೇತುಂ ಲಭತಿ. ಅಗಿಲಾನೇನ ದ್ವೇ ನಿವಾಸೇನ್ತೇನ ಸಗುಣಂ ¶ ಕತ್ವಾ ನಿವಾಸೇತಬ್ಬಾನಿ. ಇತಿ ಯಞ್ಚ ಇಧ ಪಟಿಕ್ಖಿತ್ತಂ, ಯಞ್ಚ ಸೇಖಿಯವಣ್ಣನಾಯಂ; ತಂ ಸಬ್ಬಂ ವಜ್ಜೇತ್ವಾ ನಿಬ್ಬಿಕಾರಂ ತಿಮಣ್ಡಲಂ ಪಟಿಚ್ಛಾದೇನ್ತೇನ ಪರಿಮಣ್ಡಲಂ ನಿವಾಸೇತಬ್ಬಂ. ಯಂಕಿಞ್ಚಿ ವಿಕಾರಂ ಕರೋನ್ತೋ ದುಕ್ಕಟಾ ನ ಮುಚ್ಚತಿ. ನ ಭಿಕ್ಖವೇ ಗಿಹಿಪಾರುತಂ ಪಾರುಪಿತಬ್ಬನ್ತಿ ಏವಂ ಪಟಿಕ್ಖಿತ್ತಂ ಗಿಹಿಪಾರುತಂ ಅಪಾರುಪಿತ್ವಾ, ಉಭೋ ಕಣ್ಣೇ ಸಮಂ ಕತ್ವಾ ಪಾರುಪನಂ ಪರಿಮಣ್ಡಲಪಾರುಪನಂ ನಾಮ, ತಂ ಪಾರುಪಿತಬ್ಬಂ.

ತತ್ಥ ಯಂಕಿಞ್ಚಿ ¶ ಸೇತಪಟಪಾರುತಂ ಪರಿಬ್ಬಾಜಕಪಾರುತಂ ಏಕಸಾಟಕಪಾರುತಂ ಸೋಣ್ಡಪಾರುತಂ ಅನ್ತೇಪುರಿಕಪಾರುತಂ ಮಹಾಜೇಟ್ಠಕಪಾರುತಂ ಕುಟಿಪವೇಸಕಪಾರುತಂ ಬ್ರಾಹ್ಮಣಪಾರುತಂ ಪಾಳಿಕಾರಕಪಾರುತನ್ತಿ ಏವಮಾದಿ ¶ ಪರಿಮಣ್ಡಲಲಕ್ಖಣತೋ ಅಞ್ಞಥಾ ಪಾರುತಂ, ಸಬ್ಬಮೇತಂ ಗಿಹಿಪಾರುತಂ ನಾಮ. ತಸ್ಮಾ ಯಥಾ ಸೇತಪಟಾ ಅಡ್ಢಪಾಲಕನಿಗಣ್ಠಾ ಪಾರುಪನ್ತಿ, ಯಥಾ ಚ ಏಕಚ್ಚೇ ಪರಿಬ್ಬಾಜಕಾ ಉರಂ ವಿವರಿತ್ವಾ ದ್ವೀಸು ಅಂಸಕೂಟೇಸು ಪಾವುರಣಂ ಠಪೇನ್ತಿ, ಯಥಾ ಚ ಏಕಸಾಟಕಾ ಮನುಸ್ಸಾ ನಿವತ್ಥಸಾಟಕಸ್ಸ ಏಕೇನನ್ತೇನ ಪಿಟ್ಠಿಂ ಪಾರುಪಿತ್ವಾ ಉಭೋ ಕಣ್ಣೇ ಉಭೋಸು ಅಂಸಕೂಟೇಸು ಠಪೇನ್ತಿ, ಯಥಾ ಚ ಸುರಾಸೋಣ್ಡಾದಯೋ ಸಾಟಕೇನ ಗೀವಂ ಪರಿಕ್ಖಿಪನ್ತಾ ಉಭೋ ಅನ್ತೇ ಉದರೇ ವಾ ಓಲಮ್ಬೇನ್ತಿ; ಪಿಟ್ಠಿಯಂ ವಾ ಖಿಪನ್ತಿ, ಯಥಾ ಚ ಅನ್ತೇಪುರಿಕಾಯೋ ಅಕ್ಖಿತಾರಕಮತ್ತಂ ದಸ್ಸೇತ್ವಾ ಓಗುಣ್ಠಿಕಂ ಪಾರುಪನ್ತಿ, ಯಥಾ ಚ ಮಹಾಜೇಟ್ಠಾ ದೀಘಸಾಟಕಂ ನಿವಾಸೇತ್ವಾ ತಸ್ಸೇವ ಏಕೇನನ್ತೇನ ಸಕಲಸರೀರಂ ಪಾರುಪನ್ತಿ, ಯಥಾ ಚ ಕಸ್ಸಕಾ ಖೇತ್ತಕುಟಿಂ ಪವಿಸನ್ತಾ ಸಾಟಕಂ ಪಲಿವೇಠೇತ್ವಾ ಉಪಕಚ್ಛಕೇ ಪಕ್ಖಿಪಿತ್ವಾ ತಸ್ಸೇವ ಏಕೇನನ್ತೇನ ಸರೀರಂ ಪಾರುಪನ್ತಿ, ಯಥಾ ಚ ಬ್ರಾಹ್ಮಣಾ ಉಭಿನ್ನಂ ಉಪಕಚ್ಛಕಾನಂ ಅನ್ತರೇನ ಸಾಟಕಂ ಪವೇಸೇತ್ವಾ ಅಂಸಕೂಟೇಸು ಪಕ್ಖಿಪನ್ತಿ, ಯಥಾ ಚ ಪಾಳಿಕಾರಕೋ ಭಿಕ್ಖು ಏಕಂಸಪಾರುಪನೇನ ಪಾರುತಂ ವಾಮಬಾಹುಂ ವಿವರಿತ್ವಾ ಚೀವರಂ ಅಂಸಕೂಟಂ ಆರೋಪೇತಿ; ಏವಂ ಅಪಾರುಪಿತ್ವಾ ಸಬ್ಬೇಪಿ ಏತೇ ಅಞ್ಞೇ ಚ ಏವರೂಪೇ ಪಾರುಪನದೋಸೇ ವಜ್ಜೇತ್ವಾ ನಿಬ್ಬಿಕಾರಂ ಪರಿಮಣ್ಡಲಂ ಪಾರುಪಿತಬ್ಬಂ. ತಥಾ ಅಪಾರುಪಿತ್ವಾ ಆರಾಮೇ ವಾ ಅನ್ತರಘರೇ ವಾ ಅನಾದರೇನ ಯಂಕಿಞ್ಚಿ ವಿಕಾರಂ ಕರೋನ್ತಸ್ಸ ದುಕ್ಕಟಂ.

೨೮೧. ಮುಣ್ಡವಟ್ಟೀತಿ ಯಥಾ ರಞ್ಞೋ ಕುಹಿಞ್ಚಿ ಗಚ್ಛತೋ ಪರಿಕ್ಖಾರಭಣ್ಡವಹನಮನುಸ್ಸಾತಿ ಅಧಿಪ್ಪಾಯೋ. ಅನ್ತರಾಕಾಜನ್ತಿ ಮಜ್ಝೇ ಲಗ್ಗೇತ್ವಾ ದ್ವೀಹಿ ವಹಿತಬ್ಬಭಾರಂ.

೨೮೨. ಅಚಕ್ಖುಸ್ಸನ್ತಿ ¶ ಚಕ್ಖೂನಂ ಹಿತಂ ನ ಹೋತಿ; ಪರಿಹಾನಿಂ ಜನೇತಿ. ನಚ್ಛಾದೇತೀತಿ ನ ರುಚ್ಚತಿ. ಅಟ್ಠಙ್ಗುಲಪರಮನ್ತಿ ಮನುಸ್ಸಾನಂ ಪಮಾಣಙ್ಗುಲೇನ ¶ ಅಟ್ಠಙ್ಗುಲಪರಮಂ. ಅತಿಮಟಾಹಕನ್ತಿ ಅತಿಖುದ್ದಕಂ.

೨೮೩. ದಾಯಂ ಆಲಿಮ್ಪೇನ್ತೀತಿ ತಿಣವನಾದೀಸು ಅಗ್ಗಿಂ ದೇನ್ತಿ. ಪಟಗ್ಗಿನ್ತಿ ಪಟಿಅಗ್ಗಿಂ. ಪರಿತ್ತನ್ತಿ ಅಪ್ಪಹರಿತಕರಣೇನ ವಾ ಪರಿಖಾಖಣನೇನ ವಾ ಪರಿತ್ತಾಣಂ. ಏತ್ಥ ಪನ ಅನುಪಸಮ್ಪನ್ನೇ ಸತಿ ಸಯಂ ಅಗ್ಗಿಂ ದಾತುಂ ನ ಲಭತಿ, ಅಸತಿ ಅಗ್ಗಿಮ್ಪಿ ದಾತುಂ ಲಭತಿ, ಭೂಮಿಂ ತಚ್ಛೇತ್ವಾ ತಿಣಾನಿಪಿ ಹರಿತುಂ, ಪರಿಖಮ್ಪಿ ಖಣಿತುಂ, ಅಲ್ಲಸಾಖಂ ಭಞ್ಜಿತ್ವಾಪಿ ಅಗ್ಗಿಂ ನಿಬ್ಬಾಪೇತುಂ ಲಭತಿ, ಸೇನಾಸನಂ ಪತ್ತಂ ವಾ ಅಪ್ಪತ್ತಂ ವಾ ತಥಾ ನಿಬ್ಬಾಪೇತುಂ ಲಭತಿಯೇವ. ಉದಕೇನ ಪನ ಕಪ್ಪಿಯೇನೇವ ಲಭತಿ, ನ ಇತರೇನ.

೨೮೪. ಸತಿ ಕರಣೀಯೇತಿ ಸುಕ್ಖಕಟ್ಠಾದಿಗ್ಗಹಣಕಿಚ್ಚೇ ಸತಿ. ಪೋರಿಸಿಯನ್ತಿ ಪುರಿಸಪ್ಪಮಾಣಂ. ಆಪದಾಸೂತಿ ¶ ವಾಳಮಿಗಾದಯೋ ವಾ ದಿಸ್ವಾ ಮಗ್ಗಮೂಳ್ಹೋ ವಾ ದಿಸಾ ಓಲೋಕೇತುಕಾಮೋ ಹುತ್ವಾ ದವಡಾಹಂ ವಾ ಉದಕೋಘಂ ವಾ ಆಗಚ್ಛನ್ತಂ ದಿಸ್ವಾ ಏವರೂಪಾಸು ಆಪದಾಸು ಅತಿಉಚ್ಚಮ್ಪಿ ರುಕ್ಖಂ ಆರೋಹಿತುಂ ವಟ್ಟತಿ.

೨೮೫. ಕಲ್ಯಾಣವಾಕ್ಕರಣಾತಿ ಮಧುರಸದ್ದಾ. ಛನ್ದಸೋ ಆರೋಪೇಮಾತಿ ವೇದಂ ವಿಯ ಸಕ್ಕತಭಾಸಾಯ ವಾಚನಾಮಗ್ಗಂ ಆರೋಪೇಮ. ಸಕಾಯ ನಿರುತ್ತಿಯಾತಿ ಏತ್ಥ ಸಕಾ ನಿರುತ್ತಿ ನಾಮ ಸಮ್ಮಾಸಮ್ಬುದ್ಧೇನ ವುತ್ತಪ್ಪಕಾರೋ ಮಾಗಧಿಕೋ ವೋಹಾರೋ.

೨೮೬. ಲೋಕಾಯತಂ ನಾಮ ಸಬ್ಬಂ ಉಚ್ಛಿಟ್ಠಂ, ಸಬ್ಬಂ ಅನುಚ್ಛಿಟ್ಠಂ, ಸೇತೋ ಕಾಕೋ, ಕಾಳೋ ಬಕೋ; ಇಮಿನಾ ಚ ಇಮಿನಾ ಚ ಕಾರಣೇನಾತಿ ಏವಮಾದಿನಿರತ್ಥಕಕಾರಣಪಟಿಸಂಯುತ್ತಂ ತಿತ್ಥಿಯಸತ್ಥಂ.

೨೮೮. ಅನ್ತರಾ ಅಹೋಸೀತಿ ಅನ್ತರಿತಾ ಅಹೋಸಿ ಪಟಿಚ್ಛನ್ನಾ.

೨೮೯. ಆಬಾಧಪ್ಪಚ್ಚಯಾತಿ ಯಸ್ಸ ಆಬಾಧಸ್ಸ ಲಸುಣಂ ಭೇಸಜ್ಜಂ; ತಪ್ಪಚ್ಚಯಾತಿ ಅತ್ಥೋ.

೨೯೦. ಪಸ್ಸಾವಪಾದುಕನ್ತಿ ಏತ್ಥ ಪಾದುಕಾ ಇಟ್ಠಕಾಹಿಪಿ ಸಿಲಾಹಿಪಿ ದಾರೂಹಿಪಿ ಕಾತುಂ ವಟ್ಟತಿ. ವಚ್ಚಪಾದುಕಾಯಪಿ ಏಸೇವ ನಯೋ. ಪರಿವೇಣನ್ತಿ ವಚ್ಚಕುಟಿಪರಿಕ್ಖೇಪಬ್ಭನ್ತರಂ.

೨೯೩. ಯಥಾಧಮ್ಮೋ ¶ ಕಾರೇತಬ್ಬೋತಿ ದುಕ್ಕಟವತ್ಥುಮ್ಹಿ ದುಕ್ಕಟೇನ ಪಾಚಿತ್ತಿಯವತ್ಥುಮ್ಹಿ ಪಾಚಿತ್ತಿಯೇನ ಕಾರೇತಬ್ಬೋ. ಪಹರಣತ್ಥಂ ¶ ಕತಂ ಪಹರಣೀತಿ ವುಚ್ಚತಿ, ಯಸ್ಸ ಕಸ್ಸಚಿ ಆವುಧಸಙ್ಖಾತಸ್ಸೇತಂ ಅಧಿವಚನಂ, ತಂ ಠಪೇತ್ವಾ ಅಞ್ಞಂ ಸಬ್ಬಂ ಲೋಹಭಣ್ಡಂ ಅನುಜಾನಾಮೀತಿ ಅತ್ಥೋ. ಕತಕಞ್ಚ ಕುಮ್ಭಕಾರಿಕಞ್ಚಾತಿ ಏತ್ಥ ಕತಕಂ ವುತ್ತಮೇವ. ಕುಮ್ಭಕಾರಿಕಞ್ಚಾತಿ ಧನಿಯಸ್ಸೇವ ಸಬ್ಬಮತ್ತಿಕಾಮಯಕುಟಿ ವುಚ್ಚತಿ. ಸೇಸಂ ಸಬ್ಬತ್ಥ ಉತ್ತಾನಮೇವಾತಿ.

ಖುದ್ದಕವತ್ಥುಕ್ಖನ್ಧಕವಣ್ಣನಾ ನಿಟ್ಠಿತಾ.

೨೯೪. ಸೇನಾಸನಕ್ಖನ್ಧಕೇ ¶ ¶ – ಅಪಞ್ಞತ್ತಂ ಹೋತೀತಿ ಅನನುಞ್ಞಾತಂ ಹೋತಿ. ವಿಹಾರೋ ನಾಮ ಅಡ್ಢಯೋಗಾದಿಮುತ್ತಕೋ ಅವಸೇಸಾವಾಸೋ. ಅಡ್ಢಯೋಗೋತಿ ಸುಪಣ್ಣವಙ್ಕಗೇಹಂ. ಪಾಸಾದೋತಿ ದೀಘಪಾಸಾದೋ. ಹಮ್ಮಿಯನ್ತಿ ಉಪರಿಆಕಾಸತಲೇ ಪತಿಟ್ಠಿತಕೂಟಾಗಾರೋ ಪಾಸಾದೋಯೇವ. ಗುಹಾತಿ ಇಟ್ಠಕಾಗುಹಾ ಸಿಲಾಗುಹಾ ದಾರುಗುಹಾ ಪಂಸುಗುಹಾ. ಆಗತಾನಾಗತಸ್ಸ ಚಾತುದ್ದಿಸಸ್ಸ ಸಙ್ಘಸ್ಸಾತಿ ಆಗತಸ್ಸ ಚ ಅನಾಗತಸ್ಸ ಚ ಚತೂಸು ದಿಸಾಸು ಅಪ್ಪಟಿಹತಚಾರಸ್ಸ ಚಾತುದ್ದಿಸಸ್ಸ ಸಙ್ಘಸ್ಸ.

೨೯೫. ಅನುಮೋದನಗಾಥಾಸು – ಸೀತಂ ಉಣ್ಹನ್ತಿ ಉತುವಿಸಭಾಗವಸೇನ ವುತ್ತಂ. ಸಿಸಿರೇ ಚಾಪಿ ವುಟ್ಠಿಯೋತಿ ಏತ್ಥ ಸಿಸಿರೋತಿ ಸಮ್ಫುಸಿತಕವಾತೋ ವುಚ್ಚತಿ. ವುಟ್ಠಿಯೋತಿ ಉಜುಕಮೇಘವುಟ್ಠಿಯೋ ಏವ. ಏತಾನಿ ಸಬ್ಬಾನಿ ಪಟಿಹನ್ತೀತಿ ಇಮಿನಾವ ಪದೇನ ಯೋಜೇತಬ್ಬಾನಿ.

ಪಟಿಹಞ್ಞತೀತಿ ವಿಹಾರೇನ ಪಟಿಹಞ್ಞತಿ. ಲೇಣತ್ಥನ್ತಿ ನಿಲೀಯನತ್ಥಂ. ಸುಖತ್ಥನ್ತಿ ಸೀತಾದಿಪರಿಸ್ಸಯಾಭಾವೇನ ಸುಖವಿಹಾರತ್ಥಂ. ಝಾಯಿತುಞ್ಚ ವಿಪಸ್ಸಿತುನ್ತಿ ಇದಮ್ಪಿ ಪದದ್ವಯಂ ‘‘ಸುಖತ್ಥಞ್ಚಾ’’ತಿ ಇಮಿನಾವ ಪದೇನ ಯೋಜೇತಬ್ಬಂ. ಇದಞ್ಹಿ ವುತ್ತಂ ಹೋತಿ – ಸುಖತ್ಥಞ್ಚ ವಿಹಾರದಾನಂ, ಕತಮಂ ಸುಖತ್ಥಂ? ಝಾಯಿತುಂ ವಿಪಸ್ಸಿತುಞ್ಚ ಯಂ ಸುಖಂ, ತದತ್ಥಂ. ಅಥ ವಾ ಪರಪದೇನಪಿ ಯೋಜೇತಬ್ಬಂ – ಝಾಯಿತುಞ್ಚ ವಿಪಸ್ಸಿತುಞ್ಚ ವಿಹಾರದಾನಂ; ಇಧ ಝಾಯಿಸ್ಸನ್ತಿ ವಿಪಸ್ಸಿಸ್ಸನ್ತೀತಿ ದದತೋ ವಿಹಾರದಾನಂ ಸಙ್ಘಸ್ಸ ಅಗ್ಗಂ ಬುದ್ಧೇನ ವಣ್ಣಿತಂ. ವುತ್ತಞ್ಹೇತಂ – ‘‘ಸೋ ಚ ಸಬ್ಬದದೋ ಹೋತಿ, ಯೋ ದದಾತಿ ಉಪಸ್ಸಯ’’ನ್ತಿ (ಸಂ. ನಿ. ೧.೪೨).

ಯಸ್ಮಾ ¶ ಚ ಅಗ್ಗಂ ವಣ್ಣಿತಂ ¶ , ‘‘ತಸ್ಮಾ ಹಿ ಪಣ್ಡಿತೋ ಪೋಸೋ’’ತಿ ಗಾಥಾ. ವಾಸಯೇತ್ಥ ಬಹುಸ್ಸುತೇತಿ ಏತ್ಥ ವಿಹಾರೇ ಪರಿಯತ್ತಿಬಹುಸ್ಸುತೇ ಚ ಪಟಿವೇಧಬಹುಸ್ಸುತೇ ಚ ವಾಸೇಯ್ಯ. ತೇಸಂ ಅನ್ನಞ್ಚಾತಿ ಯಂ ತೇಸಂ ಅನುಚ್ಛವಿಕಂ ಅನ್ನಞ್ಚ ಪಾನಞ್ಚ ವತ್ಥಾನಿ ಚ ಮಞ್ಚಪೀಠಾದಿಸೇನಾಸನಾನಿ ಚ, ತಂ ಸಬ್ಬಂ ತೇಸು ಉಜುಭೂತೇಸು ಅಕುಟಿಲಚಿತ್ತೇಸು. ದದೇಯ್ಯಾತಿ ನಿದಹೇಯ್ಯ. ತಞ್ಚ ಖೋ ವಿಪ್ಪಸನ್ನೇನ ಚೇತಸಾ ನ ¶ ಚಿತ್ತಪ್ಪಸಾದಂ ವಿರಾಧೇತ್ವಾ, ಏವಂ ವಿಪ್ಪಸನ್ನಚಿತ್ತಸ್ಸ ಹಿ ತೇ ತಸ್ಸ ಧಮ್ಮಂ ದೇಸೇನ್ತಿ…ಪೇ… ಪರಿನಿಬ್ಬಾತಿ ಅನಾಸವೋತಿ.

೨೯೬. ಆವಿಞ್ಛನಚ್ಛಿದ್ದಂ ಆವಿಞ್ಛನರಜ್ಜುನ್ತಿ ಏತ್ಥ ರಜ್ಜು ನಾಮ ಸಚೇಪಿ ದೀಪಿನಙ್ಗುಟ್ಠೇನ ಕತಾ ಹೋತಿ, ವಟ್ಟತಿಯೇವ; ನ ಕಾಚಿ ನ ವಟ್ಟತಿ. ತೀಣಿ ತಾಳಾನೀತಿ ತಿಸ್ಸೋ ಕುಞ್ಚಿಕಾಯೋ. ಯನ್ತಕಂ ಸೂಚಿಕನ್ತಿ ಏತ್ಥ ಯಂ ಯಂ ಜಾನಾತಿ ತಂ ತಂ ಯನ್ತಕಂ, ತಸ್ಸ ವಿವರಣಸೂಚಿಕಞ್ಚ ಕಾತುಂ ವಟ್ಟತಿ. ವೇದಿಕಾವಾತಪಾನಂ ನಾಮ ಚೇತಿಯೇ ವೇದಿಕಾಸದಿಸಂ. ಜಾಲವಾತಪಾನಂ ನಾಮ ಜಾಲಕಬದ್ಧಂ. ಸಲಾಕವಾತಪಾನಂ ನಾಮ ಥಮ್ಭಕವಾತಪಾನಂ. ಚಕ್ಕಲಿಕನ್ತಿ ಏತ್ಥ ಚೋಳಕಪಾದಪುಞ್ಛನಂ ಬನ್ಧಿತುಂ ಅನುಜಾನಾಮೀತಿ ಅತ್ಥೋ. ವಾತಪಾನಭಿಸೀತಿ ವಾತಪಾನಪ್ಪಮಾಣೇನ ಭಿಸಿಂ ಕತ್ವಾ ಬನ್ಧಿತುಂ ಅನುಜಾನಾಮೀತಿ ಅತ್ಥೋ. ಮಿಡ್ಢಿನ್ತಿ ಮಿಡ್ಢಕಂ. ಬಿದಲಮಞ್ಚಕನ್ತಿ ವೇತ್ತಮಞ್ಚಂ; ವೇಳುವಿಲೀವೇಹಿ ವಾ ವೀತಂ.

೨೯೭. ಆಸನ್ದಿಕೋತಿ ಚತುರಸ್ಸಪೀಠಂ ವುಚ್ಚತಿ. ಉಚ್ಚಕಮ್ಪಿ ಆಸನ್ದಿಕನ್ತಿ ವಚನತೋ ಏಕತೋಭಾಗೇನ ದೀಘಪೀಠಮೇವ ಹಿ ಅಟ್ಠಙ್ಗುಲಪಾದಕಂ ವಟ್ಟತಿ, ಚತುರಸ್ಸಆಸನ್ದಿಕೋ ಪನ ಪಮಾಣಾತಿಕ್ಕನ್ತೋಪಿ ವಟ್ಟತೀತಿ ವೇದಿತಬ್ಬೋ. ಸತ್ತಙ್ಗೋ ನಾಮ ತೀಸು ದಿಸಾಸು ಅಪಸ್ಸಯಂ ಕತ್ವಾ ಕತಮಞ್ಚೋ, ಅಯಮ್ಪಿ ಪಮಾಣಾತಿಕ್ಕನ್ತೋ ವಟ್ಟತಿ. ಭದ್ದಪೀಠನ್ತಿ ವೇತ್ತಮಯಂ ಪೀಠಂ ವುಚ್ಚತಿ. ಪೀಠಿಕಾತಿ ಪಿಲೋತಿಕಾಬದ್ಧಪೀಠಮೇವ. ಏಳಕಪಾದಪೀಠಂ ನಾಮ ದಾರುಪಟ್ಟಿಕಾಯ ಉಪರಿ ಪಾದೇ ಠಪೇತ್ವಾ ಭೋಜನಫಲಕಂ ¶ ವಿಯ ಕತಪೀಠಂ ವುಚ್ಚತಿ. ಆಮಲಕವಟ್ಟಿಕಪೀಠಂ ನಾಮ ಆಮಲಕಾಕಾರೇನ ಯೋಜಿತಂ ಬಹುಪಾದಕಪೀಠಂ. ಇಮಾನಿ ತಾವ ಪಾಳಿಯಂ ಆಗತಪೀಠಾನಿ. ದಾರುಮಯಂ ಪನ ಸಬ್ಬಂ ಪೀಠಂ ವಟ್ಟತೀತಿ ಅಯಮೇತ್ಥ ವಿನಿಚ್ಛಯೋ. ಕೋಚ್ಛನ್ತಿ ಉಸಿರಮಯಂ ವಾ ಮುಞ್ಜಪಬ್ಬಜಮಯಂ ವಾ.

ಅಟ್ಠಙ್ಗುಲಪರಮಂ ಮಞ್ಚಪಟಿಪಾದಕನ್ತಿ ಏತ್ಥ ಮನುಸ್ಸಾನಂ ಪಮಾಣಙ್ಗುಲಮೇವ ಅಟ್ಠಙ್ಗುಲಂ. ಚಿಮಿಲಿಕಾ ನಾಮ ಪರಿಕಮ್ಮಕತಾಯ ಭೂಮಿಯಾ ಛವಿಸಂರಕ್ಖಣತ್ಥಾಯ ಅತ್ಥರಣಂ ವುಚ್ಚತಿ. ರುಕ್ಖತೂಲನ್ತಿ ಸಿಮ್ಬಲಿರುಕ್ಖಾದೀನಂ ಯೇಸಂ ಕೇಸಞ್ಚಿ ರುಕ್ಖಾನಂ ತೂಲಂ. ಲತಾತೂಲನ್ತಿ ಖೀರವಲ್ಲಿಆದೀನಂ ಯಾಸಂ ಕಾಸಞ್ಚಿ ವಲ್ಲೀನಂ ತೂಲಂ. ಪೋಟಕಿತೂಲನ್ತಿ ಪೋಟಕಿತಿಣಾದೀನಂ ಯೇಸಂ ಕೇಸಞ್ಚಿ ತಿಣಜಾತಿಕಾನಂ ಅನ್ತಮಸೋ ¶ ಉಚ್ಛುನಳಾದೀನಮ್ಪಿ ತೂಲಂ. ಏತೇಹಿ ತೀಹಿ ಸಬ್ಬಭೂತಗಾಮಾ ಸಙ್ಗಹಿತಾ ಹೋನ್ತಿ. ರುಕ್ಖವಲ್ಲಿತಿಣಜಾತಿಯೋ ಹಿ ಮುಞ್ಚಿತ್ವಾ ಅಞ್ಞೋ ಭೂತಗಾಮೋ ನಾಮ ನತ್ಥಿ, ತಸ್ಮಾ ಯಸ್ಸ ಕಸ್ಸಚಿ ಭೂತಗಾಮಸ್ಸ ತೂಲಂ ಬಿಮ್ಬೋಹನೇ ¶ ವಟ್ಟತಿ, ಭಿಸಿಂ ಪನ ಪಾಪುಣಿತ್ವಾ ಸಬ್ಬಮ್ಪೇತಂ ಅಕಪ್ಪಿಯತೂಲನ್ತಿ ವುಚ್ಚತಿ. ನ ಕೇವಲಞ್ಚ ಬಿಮ್ಬೋಹನೇ ಏತಂ ತೂಲಮೇವ, ಹಂಸಮೋರಾದೀನಂ ಸಬ್ಬಸಕುಣಾನಂ ಸೀಹಾದೀನಂ ಸಬ್ಬಚತುಪ್ಪದಾನಞ್ಚ ಲೋಮಮ್ಪಿ ವಟ್ಟತಿ. ಪಿಯಙ್ಗುಪುಪ್ಫಬಕುಳಪುಪ್ಫಾದಿ ಪನ ಯಂಕಿಞ್ಚಿ ಪುಪ್ಫಂ ನ ವಟ್ಟತಿ. ತಮಾಲಪತ್ತಂ ಸುದ್ಧಮೇವ ನ ವಟ್ಟತಿ, ಮಿಸ್ಸಕಂ ಪನ ವಟ್ಟತಿ. ಭಿಸೀನಂ ಅನುಞ್ಞಾತಂ ಪಞ್ಚವಿಧಂ ಉಣ್ಣಾದಿತೂಲಮ್ಪಿ ವಟ್ಟತಿ.

ಅದ್ಧಕಾಯಿಕಾನೀತಿ ಉಪಡ್ಢಕಾಯಪ್ಪಮಾಣಾನಿ, ಯೇಸು ಕಟಿತೋ ಪಟ್ಠಾಯ ಯಾವ ಸೀಸಂ ಉಪದಹನ್ತಿ. ಸೀಸಪ್ಪಮಾಣಂ ನಾಮ ಯಸ್ಸ ವಿತ್ಥಾರತೋ ತೀಸು ಕಣ್ಣೇಸು ದ್ವಿನ್ನಂ ಕಣ್ಣಾನಂ ಅನ್ತರಂ ಮಿನೀಯಮಾನಂ ವಿದತ್ಥಿ ಚೇವ ಚತುರಙ್ಗುಲಞ್ಚ ಹೋತಿ, ಮಜ್ಝಟ್ಠಾನಂ ಮುಟ್ಠಿರತನಂ ಹೋತಿ. ದೀಘತೋ ಪನ ದಿಯಡ್ಢರತನಂ ವಾ ದ್ವಿರತನಂ ವಾತಿ ಕುರುನ್ದಿಯಂ ವುತ್ತಂ. ಅಯಂ ಸೀಸಪ್ಪಮಾಣಸ್ಸ ಉಕ್ಕಟ್ಠಪರಿಚ್ಛೇದೋ. ಇತೋ ಉದ್ಧಂ ನ ವಟ್ಟತಿ, ಹೇಟ್ಠಾ ಪನ ವಟ್ಟತಿ. ಅಗಿಲಾನಸ್ಸ ಸೀಸುಪಧಾನಞ್ಚ ಪಾದುಪಧಾನಞ್ಚಾತಿ ದ್ವಯಮೇವ ವಟ್ಟತಿ ¶ . ಗಿಲಾನಸ್ಸ ಬಿಮ್ಬೋಹನಾನಿ ಸನ್ಥರಿತ್ವಾ ಉಪರಿ ಪಚ್ಚತ್ಥರಣಂ ಕತ್ವಾ ನಿಪಜ್ಜಿತುಮ್ಪಿ ವಟ್ಟತಿ. ‘‘ಯಾನಿ ಪನ ಭಿಸೀನಂ ಅನುಞ್ಞಾತಾನಿ ಪಞ್ಚ ಕಪ್ಪಿಯತೂಲಾನಿ, ತೇಹಿ ಬಿಮ್ಬೋಹನಂ ಮಹನ್ತಮ್ಪಿ ವಟ್ಟತೀ’’ತಿ ಫುಸ್ಸದೇವತ್ಥೇರೋ ಆಹ. ವಿನಯಧರಉಪತಿಸ್ಸತ್ಥೇರೋ ಪನ ‘‘ಬಿಮ್ಬೋಹನಂ ಕರಿಸ್ಸಾಮೀ’ತಿ ಕಪ್ಪಿಯತೂಲಂ ವಾ ಅಕಪ್ಪಿಯತೂಲಂ ವಾ ಪಕ್ಖಿಪಿತ್ವಾ ಕರೋನ್ತಸ್ಸ ಪಮಾಣಮೇವ ವಟ್ಟತೀ’’ತಿ ಆಹ.

ಪಞ್ಚ ಭಿಸಿಯೋತಿ ಪಞ್ಚಹಿ ಉಣ್ಣಾದೀಹಿ ಪೂರಿತಭಿಸಿಯೋ. ತೂಲಗಣನಾಯ ಹಿ ಏತಾಸಂ ಗಣನಾ ವುತ್ತಾ. ತತ್ಥ ಉಣ್ಣಗ್ಗಹಣೇನ ನ ಕೇವಲಂ ಏಳಕಲೋಮಮೇವ ಗಹಿತಂ, ಠಪೇತ್ವಾ ಮನುಸ್ಸಲೋಮಂ ಯಂಕಿಞ್ಚಿ ಕಪ್ಪಿಯಾಕಪ್ಪಿಯಮಂಸಜಾತೀನಂ ಪಕ್ಖಿಚತುಪ್ಪದಾನಂ ಲೋಮಂ, ಸಬ್ಬಂ ಇಧ ಉಣ್ಣಗ್ಗಹಣೇನೇವ ಗಹಿತಂ. ತಸ್ಮಾ ಛನ್ನಂ ಚೀವರಾನಂ ಛನ್ನಂ ಅನುಲೋಮಚೀವರಾನಞ್ಚ ಅಞ್ಞತರೇನ ಭಿಸಿಚ್ಛವಿಂ ಕತ್ವಾ ತಂ ಸಬ್ಬಂ ಪಕ್ಖಿಪಿತ್ವಾ ಭಿಸಿಂ ಕಾತುಂ ವಟ್ಟತಿ. ಏಳಕಲೋಮಾನಿ ಪನ ಅಪಕ್ಖಿಪಿತ್ವಾ ಕಮ್ಬಲಮೇವ ಚತುಗ್ಗುಣಂ ವಾ ಪಞ್ಚಗುಣಂ ವಾ ಪಕ್ಖಿಪಿತ್ವಾ ಕತಾಪಿ ಉಣ್ಣಭಿಸಿಸಙ್ಖ್ಯಮೇವ ಗಚ್ಛತಿ.

ಚೋಳಭಿಸಿಆದೀಸು ಯಂಕಿಞ್ಚಿ ನವಚೋಳಂ ವಾ ಪುರಾಣಚೋಳಂ ವಾ ಸಂಹರಿತ್ವಾ ವಾ ಅನ್ತೋ ಪಕ್ಖಿಪಿತ್ವಾ ವಾ ಕತಾ ಚೋಳಭಿಸಿ, ಯಂಕಿಞ್ಚಿ ವಾಕಂ ಪಕ್ಖಿಪಿತ್ವಾ ಕತಾ ವಾಕಭಿಸಿ, ಯಂಕಿಞ್ಚಿ ತಿಣಂ ಪಕ್ಖಿಪಿತ್ವಾ ಕತಾ ತಿಣಭಿಸಿ, ಅಞ್ಞತ್ರ ಸುದ್ಧತಮಾಲಪತ್ತಂ ಯಂಕಿಞ್ಚಿ ಪಣ್ಣಂ ಪಕ್ಖಿಪಿತ್ವಾ ಕತಾ ¶ ಪಣ್ಣಭಿಸೀತಿ ವೇದಿತಬ್ಬಾ. ತಮಾಲಪತ್ತಂ ಪನ ಅಞ್ಞೇನ ಮಿಸ್ಸಮೇವ ವಟ್ಟತಿ, ಸುದ್ಧಂ ನ ವಟ್ಟತಿ. ಭಿಸಿಯಾ ಪಮಾಣನಿಯಮೋ ¶ ನತ್ಥಿ, ಮಞ್ಚಭಿಸಿ ಪೀಠಭಿಸಿ ಭೂಮತ್ಥರಣಭಿಸಿ ಚಙ್ಕಮನಭಿಸಿ ಪಾದಪುಞ್ಛನಭಿಸೀತಿ ಏತಾಸಂ ಅನುರೂಪತೋ ಸಲ್ಲಕ್ಖೇತ್ವಾ ಅತ್ತನೋ ರುಚಿವಸೇನ ಪಮಾಣಂ ಕಾತಬ್ಬಂ. ಯಂ ಪನೇತಂ ಉಣ್ಣಾದಿಪಞ್ಚವಿಧತೂಲಮ್ಪಿ ಭಿಸಿಯಂ ವಟ್ಟತಿ, ತಂ ‘‘ಮಸೂರಕೇಪಿ ವಟ್ಟತೀ’’ತಿ ಕುರುನ್ದಿಯಂ ವುತ್ತಂ. ಏತೇನ ಮಸೂರಕಂ ಪರಿಭುಞ್ಜಿತುಂ ವಟ್ಟತೀತಿ ಸಿದ್ಧಂ ಹೋತಿ.

ಮಞ್ಚಭಿಸಿಂ ಪೀಠೇ ಸನ್ಥರನ್ತೀತಿ ಮಞ್ಚಭಿಸಿಂ ಪೀಠೇ ಅತ್ಥರನ್ತಿ; ಅತ್ಥರಣತ್ಥಾಯ ಹರನ್ತೀತಿ ಯುಜ್ಜತಿ. ಉಲ್ಲೋಕಂ ಅಕರಿತ್ವಾತಿ ಹೇಟ್ಠಾ ಚಿಮಿಲಿಕಂ ಅದತ್ವಾ. ಫೋಸಿತುನ್ತಿ ರಜನೇನ ವಾ ¶ ಹಲಿದ್ದಿಯಾ ವಾ ಉಪರಿ ಫುಸಿತಾನಿ ದಾತುಂ. ಭತ್ತಿಕಮ್ಮನ್ತಿ ಭಿಸಿಚ್ಛವಿಯಾ ಉಪರಿ ಭತ್ತಿಕಮ್ಮಂ. ಹತ್ಥಭತ್ತಿನ್ತಿ ಪಞ್ಚಙ್ಗುಲಿಭತ್ತಿಂ.

೨೯೮. ಇಕ್ಕಾಸನ್ತಿ ರುಕ್ಖನಿಯ್ಯಾಸಂ ವಾ ಸಿಲೇಸಂ ವಾ. ಪಿಟ್ಠಮದ್ದನ್ತಿ ಪಿಟ್ಠಖಲಿಂ. ಕುಣ್ಡಕಮತ್ತಿಕನ್ತಿ ಕುಣ್ಡಕಮಿಸ್ಸಕಮತ್ತಿಕಂ. ಸಾಸಪಕುಟ್ಟನ್ತಿ ಸಾಸಪಪಿಟ್ಠಂ. ಸಿತ್ಥತೇಲಕನ್ತಿ ವಿಲೀನಮಧುಸಿತ್ಥಕಂ. ಅಚ್ಚುಸ್ಸನ್ನಂ ಹೋತೀತಿ ಬಿನ್ದು ಬಿನ್ದು ಹುತ್ವಾ ತಿಟ್ಠತಿ. ಪಚ್ಚುದ್ಧರಿತುನ್ತಿ ಪುಞ್ಛಿತುಂ. ಗಣ್ಡುಮತ್ತಿಕನ್ತಿ ಗಣ್ಡುಪ್ಪಾದಗೂಥಮತ್ತಿಕಂ. ಕಸಾವನ್ತಿ ಆಮಲಕಹರೀತಕಾನಂ ಕಸಾವಂ.

೨೯೯. ನ ಭಿಕ್ಖವೇ ಪಟಿಭಾನಚಿತ್ತನ್ತಿ ಏತ್ಥ ನ ಕೇವಲಂ ಇತ್ಥಿಪುರಿಸರೂಪಮೇವ, ತಿರಚ್ಛಾನರೂಪಮ್ಪಿ ಅನ್ತಮಸೋ ಗಣ್ಡುಪ್ಪಾದರೂಪಮ್ಪಿ ಭಿಕ್ಖುನೋ ಸಯಂ ಕಾತುಂ ವಾ ‘‘ಕರೋಹೀ’’ತಿ ವತ್ತುಂ ವಾ ನ ವಟ್ಟತಿ, ‘‘ಉಪಾಸಕ ದ್ವಾರಪಾಲಂ ಕರೋಹೀ’’ತಿ ವತ್ತುಮ್ಪಿ ನ ಲಬ್ಭತಿ. ಜಾತಕಪಕರಣಅಸದಿಸದಾನಾದೀನಿ ಪನ ಪಸಾದನೀಯಾನಿ ನಿಬ್ಬಿದಾಪಟಿಸಂಯುತ್ತಾನಿ ವಾ ವತ್ಥೂನಿ ಪರೇಹಿ ಕಾರಾಪೇತುಂ ಲಬ್ಭತಿ. ಮಾಲಾಕಮ್ಮಾದೀನಿ ಸಯಮ್ಪಿ ಕಾತುಂ ಲಬ್ಭತಿ.

೩೦೦. ಅಳಕಮನ್ದಾತಿ ಏಕಙ್ಗಣಾ ಮನುಸ್ಸಾಭಿಕಿಣ್ಣಾ. ತಯೋ ಗಬ್ಭೇತಿ ಏತ್ಥ ಸಿವಿಕಾಗಬ್ಭೋತಿ ಚತುರಸ್ಸಗಬ್ಭೋ. ನಾಳಿಕಾಗಬ್ಭೋತಿ ವಿತ್ಥಾರತೋ ದಿಗುಣತಿಗುಣಾಯಾಮೋ ದೀಘಗಬ್ಭೋ. ಹಮ್ಮಿಯಗಬ್ಭೋತಿ ಆಕಾಸತಲೇ ಕೂಟಾಗಾರಗಬ್ಭೋ ವಾ ಮುಣ್ಡಚ್ಛದನಗಬ್ಭೋ ವಾ.

ಕಲಙ್ಕಪಾದಕನ್ತಿ ರುಕ್ಖಂ ವಿಜ್ಝಿತ್ವಾ ತತ್ಥ ಖಾಣುಕೇ ಆಕೋಟೇತ್ವಾ ಕತಂ, ತಂ ಆಹರಿಮಂ ಭಿತ್ತಿಪಾದಂ ಜಿಣ್ಣಕುಟ್ಟಪಾದಸ್ಸ ಉಪತ್ಥಮ್ಭನತ್ಥಂ ಭೂಮಿಯಂ ಪತಿಟ್ಠಾಪೇತುಂ ಅನುಜಾನಾಮೀತಿ ¶ ಅತ್ಥೋ. ಪರಿತ್ತಾಣಕಿಟಿಕನ್ತಿ ¶ ವಸ್ಸಪರಿತ್ತಾಣತ್ಥಂ ಕಿಟಿಕಂ. ಉದ್ದಸುಧನ್ತಿ ವಚ್ಛಕಗೋಮಯೇನ ಚೇವ ಛಾರಿಕಾಯ ಚ ಸದ್ಧಿಂ ಮದ್ದಿತಮತ್ತಿಕಂ.

ಆಳಿನ್ದೋ ನಾಮ ಪಮುಖಂ ವುಚ್ಚತಿ. ಪಘನಂ ನಾಮ ಯಂ ನಿಕ್ಖಮನ್ತಾ ಚ ಪವಿಸನ್ತಾ ಚ ಪಾದೇಹಿ ಹನನ್ತಿ, ತಸ್ಸ ವಿಹಾರದ್ವಾರೇ ¶ ಉಭತೋ ಕುಟ್ಟಂ ನೀಹರಿತ್ವಾ ಕತಪದೇಸಸ್ಸೇತಂ ಅಧಿವಚನಂ, ‘‘ಪಘಾನ’’ನ್ತಿಪಿ ವುಚ್ಚತಿ. ಪಕುಟ್ಟನ್ತಿ ಮಜ್ಝೇ ಗಬ್ಭಸ್ಸ ಸಮನ್ತಾ ಪರಿಯಾಗಾರೋ ವುಚ್ಚತಿ. ‘‘ಪಕುಟ’’ನ್ತಿಪಿ ಪಾಠೋ. ಓಸಾರಕನ್ತಿ ಅನಾಳಿನ್ದಕೇ ವಿಹಾರೇ ವಂಸಂ ದತ್ವಾ ತತೋ ದಣ್ಡಕೇ ಓಸಾರೇತ್ವಾ ಕತಛದನಪಮುಖಂ. ಸಂಸಾರಣಕಿಟಿಕೋ ನಾಮ ಚಕ್ಕಲಯುತ್ತೋ ಕಿಟಿಕೋ.

೩೦೧. ಪಾನೀಯಭಾಜನನ್ತಿ ಪಿವನ್ತಾನಂ ಪಾನೀಯದಾನಭಾಜನಂ. ಉಳುಙ್ಕೋ ಚ ಥಾಲಕಞ್ಚ ಪಾನೀಯಸಙ್ಖಸ್ಸ ಅನುಲೋಮಾನಿ.

೩೦೩. ಅಪೇಸೀತಿ ದೀಘದಾರುಮ್ಹಿ ಖಾಣುಕೇ ಪವೇಸೇತ್ವಾ ಕಣ್ಟಕಸಾಖಾಹಿ ವಿನನ್ಧಿತ್ವಾ ಕತಂ ದ್ವಾರಥಕನಕಂ. ಪಲಿಘೋತಿ ಗಾಮದ್ವಾರೇಸು ವಿಯ ಚಕ್ಕಯುತ್ತಂ ದ್ವಾರಥಕನಕಂ.

೩೦೫. ಅಸ್ಸತರೀಹಿ ಯುತ್ತಾ ರಥಾ ಅಸ್ಸತರೀರಥಾ. ಆಮುತ್ತಮಣಿಕುಣ್ಡಲಾತಿ ಆಮುತ್ತಮಣಿಕುಣ್ಡಲಾನಿ.

ಪರಿನಿಬ್ಬುತೋತಿ ಕಿಲೇಸಪರಿನಿಬ್ಬಾನೇನ ಪರಿನಿಬ್ಬುತೋ. ಸೀತಿಭೂತೋತಿ ಕಿಲೇಸಾತಪಾಭಾವೇನ ಸೀತಿಭೂತೋ. ನಿರೂಪಧೀತಿ ಕಿಲೇಸುಪಧಿಅಭಾವೇನ ನಿರೂಪಧೀತಿ ವುಚ್ಚತಿ.

ಸಬ್ಬಾ ಆಸತ್ತಿಯೋ ಛೇತ್ವಾತಿ ರೂಪಾದೀಸು ವಾ ವಿಸಯೇಸು ಸಬ್ಬಭವೇಸು ವಾ ಪತ್ಥನಾಯೋ ಛಿನ್ದಿತ್ವಾ. ಹದಯೇ ದರನ್ತಿ ಚಿತ್ತೇ ಕಿಲೇಸದರಥಂ ವಿನೇತ್ವಾ. ವೇಯ್ಯಾಯಿಕನ್ತಿ ವಯಕರಣಂ ವುಚ್ಚತಿ.

೩೦೭. ಆದೇಯ್ಯವಾಚೋತಿ ತಸ್ಸ ವಚನಂ ಬಹೂ ಜನಾ ಆದಿಯಿತಬ್ಬಂ ಸೋತಬ್ಬಂ ಮಞ್ಞನ್ತೀತಿ ಅತ್ಥೋ. ಆರಾಮೇ ಅಕಂಸೂತಿ ಯೇ ಸಧನಾ, ತೇ ಅತ್ತನೋ ಧನೇನ ಅಕಂಸು. ಯೇ ಮನ್ದಧನಾ ಚೇವ ಅಧನಾ ಚ, ತೇಸಂ ಧನಂ ಅದಾಸಿ. ಇತಿ ಸೋ ಸತಸಹಸ್ಸಕಹಾಪಣೇ ಸತಸಹಸ್ಸಗ್ಘನಕಞ್ಚ ಭಣ್ಡಂ ದತ್ವಾ ಪಞ್ಚಚತ್ತಾಲೀಸಯೋಜನಿಕೇ ಅದ್ಧಾನೇ ಯೋಜನೇ ಯೋಜನೇ ವಿಹಾರಪತಿಟ್ಠಾನಂ ಕತ್ವಾ ಸಾವತ್ಥಿಂ ಅಗಮಾಸಿ.

ಕೋಟಿಸನ್ಥರಂ ¶ ¶ ಸನ್ಥರಾಪೇಸೀತಿ ಕಹಾಪಣಕೋಟಿಯಾ ಕಹಾಪಣಕೋಟಿಂ ಪಟಿಪಾದೇತ್ವಾ ಸನ್ಥರಿ. ಯೇ ತತ್ಥ ರುಕ್ಖಾ ವಾ ಪೋಕ್ಖರಣಿಯೋ ವಾ ತೇಸಂ ಪರಿಕ್ಖೇಪಪ್ಪಮಾಣಂ ಗಹೇತ್ವಾ ಅಞ್ಞಸ್ಮಿಂ ಠಾನೇ ಸನ್ಥರಿತ್ವಾ ಅದಾಸಿ. ಏವಮಸ್ಸ ಅಟ್ಠಾರಸಕೋಟಿಕಂ ನಿಧಾನಂ ಪರಿಕ್ಖಯಂ ಅಗಮಾಸಿ.

ಕುಮಾರಸ್ಸ ¶ ಏತದಹೋಸೀತಿ ಗಹಪತಿನೋ ಏವಂ ಬಹುಧನಂ ಚಜನ್ತಸ್ಸಾಪಿ ಮುಖಸ್ಸ ವಿಪ್ಪಸನ್ನಾಕಾರಂ ದಿಸ್ವಾ ಏತಂ ಅಹೋಸಿ. ಕೋಟ್ಠಕಂ ಮಾಪೇಸೀತಿ ಸತ್ತಭೂಮಿಕಂ ದ್ವಾರಕೋಟ್ಠಕಪಾಸಾದಂ ಮಾಪೇಸಿ.

ಅಥ ಖೋ ಅನಾಥಪಿಣ್ಡಿಕೋ ಗಹಪತಿ ಜೇತವನೇ ವಿಹಾರೇ ಕಾರಾಪೇಸಿ…ಪೇ… ಮಣ್ಡಪೇ ಕಾರಾಪೇಸೀತಿ ಅಪರಾಹಿಪಿ ಅಟ್ಠಾರಸಹಿ ಕೋಟೀಹಿ ಏತೇ ವಿಹಾರಾದಯೋ ಕಾರಾಪೇಸಿ ಅಟ್ಠಕರೀಸಪ್ಪಮಾಣಾಯ ಭೂಮಿಯಾ. ವಿಪಸ್ಸಿಸ್ಸ ಹಿ ಭಗವತೋ ಪುನಬ್ಬಸುಮಿತ್ತೋ ಗಹಪತಿ ಯೋಜನಪ್ಪಮಾಣಂ ಭೂಮಿಂ ಸುವಣ್ಣಿಟ್ಠಕಾಸನ್ಥರೇನ ಕಿಣಿತ್ವಾ ವಿಹಾರಂ ಕಾರಾಪೇಸಿ. ಸಿಖಿಸ್ಸ ಪನ ಸಿರಿವಡ್ಢೋ ಗಹಪತಿ ತಿಗಾವುತಪ್ಪಮಾಣಂ ಸುವಣ್ಣಯಟ್ಠಿಸನ್ಥರೇನ, ವೇಸ್ಸಭುಸ್ಸ ಸೋತ್ಥಿಜೋ ಗಹಪತಿ ಅಡ್ಢಯೋಜನಪ್ಪಮಾಣಂ ಸುವಣ್ಣಫಾಲಸನ್ಥರೇನ, ಕಕುಸನ್ಧಸ್ಸ ಪನ ಅಚ್ಚುತೋ ಗಹಪತಿ ಗಾವುತಪ್ಪಮಾಣಂ ಸುವಣ್ಣಹತ್ಥಿಪದಸನ್ಥರೇನ, ಕೋಣಾಗಮನಸ್ಸ ಉಗ್ಗೋ ಗಹಪತಿ ಅಡ್ಢಗಾವುತಪ್ಪಮಾಣಂ ಸುವಣ್ಣಿಟ್ಠಕಾಸನ್ಥರೇನ, ಕಸ್ಸಪಸ್ಸ ಸುಮಙ್ಗಲೋ ಗಹಪತಿ ವೀಸತಿಉಸಭಪ್ಪಮಾಣಂ ಸುವಣ್ಣಕಚ್ಛಪಸನ್ಥರೇನ, ಅಮ್ಹಾಕಂ ಭಗವತೋ ಸುದತ್ತೋ ಗಹಪತಿ ಅಟ್ಠಕರೀಸಪ್ಪಮಾಣಂ ಭೂಮಿಂ ಕಹಾಪಣಸನ್ಥರೇನ ಕಿಣಿತ್ವಾ ವಿಹಾರಂ ಕಾರಾಪೇಸೀತಿ; ಏವಂ ಅನುಪುಬ್ಬೇನ ಪರಿಹಾಯನ್ತಿ ಸಮ್ಪತ್ತಿಯೋತಿ ಅಲಮೇವ ಸಬ್ಬಸಮ್ಪತ್ತೀಸು ವಿರಜ್ಜಿತುಂ ಅಲಂ ವಿಮುಚ್ಚಿತುನ್ತಿ.

೩೦೮. ಖಣ್ಡನ್ತಿ ಭಿನ್ನೋಕಾಸೋ. ಫುಲ್ಲನ್ತಿ ಫಲಿತೋಕಾಸೋ. ಪಟಿಸಙ್ಖರಿಸ್ಸತೀತಿ ಪಾಕತಿಕಂ ಕರಿಸ್ಸತಿ. ಲದ್ಧನವಕಮ್ಮೇನ ಪನ ಭಿಕ್ಖುನಾ ವಾಸಿಫರಸುನಿಖಾದನಾದೀನಿ ಗಹೇತ್ವಾ ಸಯಂ ನ ಕಾತಬ್ಬಂ, ಕತಾಕತಂ ಜಾನಿತಬ್ಬಂ.

೩೧೦. ಪಿಟ್ಠಿತೋ ಪಿಟ್ಠಿತೋ ಗನ್ತ್ವಾತಿ ಥೇರೋ ಕಿರ ಗಿಲಾನೇ ಪಟಿಜಗ್ಗನ್ತೋ ಜಿಣ್ಣೇ ವುಡ್ಢೇ ಸಙ್ಗಣ್ಹನ್ತೋ ಸಬ್ಬಪಚ್ಛತೋ ಆಗಚ್ಛತಿ. ಇದಮಸ್ಸ ಚಾರಿತ್ತಂ. ತೇನ ವುತ್ತಂ – ‘‘ಪಿಟ್ಠಿತೋ ಪಿಟ್ಠಿತೋ ಗನ್ತ್ವಾ’’ತಿ. ಅಗ್ಗಾಸನನ್ತಿ ಥೇರಾಸನಂ. ಅಗ್ಗೋದಕನ್ತಿ ದಕ್ಖಿಣೋದಕಂ. ಅಗ್ಗಪಿಣ್ಡನ್ತಿ ಸಙ್ಘತ್ಥೇರಪಿಣ್ಡಂ. ಅನ್ತರಾ ಸತ್ಥೀನಂ ಕರಿತ್ವಾತಿ ಚತುನ್ನಂ ಪಾದಾನಂ ಅನ್ತರೇ ಕರಿತ್ವಾ.

೩೧೫. ಪತಿಟ್ಠಾಪೇಸೀತಿ ¶ ¶ ಅಟ್ಠಾರಸಕೋಟಿಪರಿಚ್ಚಾಗಂ ಕತ್ವಾ ಪತಿಟ್ಠಾಪೇಸಿ. ಏವಂ ಸಬ್ಬಾಪಿ ಚತುಪಣ್ಣಾಸಕೋಟಿಯೋ ಪರಿಚ್ಚಜಿ.

೩೧೬. ವಿಪ್ಪಕತಭೋಜನೋತಿ ¶ ಅನ್ತರಘರೇ ವಾ ವಿಹಾರೇ ವಾ ಅರಞ್ಞೇ ವಾ ಯತ್ಥ ಕತ್ಥಚಿ ಭುಞ್ಜಮಾನೋ ಭಿಕ್ಖು ಅನಿಟ್ಠಿತೇ ಭೋಜನೇ ನ ವುಟ್ಠಾಪೇತಬ್ಬೋ. ಅನ್ತರಘರೇ ಪಚ್ಛಾ ಆಗತೇನ ಭಿಕ್ಖಂ ಗಹೇತ್ವಾ ಗನ್ತಬ್ಬಂ. ಸಚೇ ಮನುಸ್ಸಾ ವಾ ಭಿಕ್ಖೂ ವಾ ‘‘ಪವಿಸಥಾ’’ತಿ ವದನ್ತಿ, ‘‘ಮಯಿ ಪವಿಸನ್ತೇ ಭಿಕ್ಖೂ ಉಟ್ಠಹಿಸ್ಸನ್ತೀ’’ತಿ ವತ್ತಬ್ಬಂ. ‘‘ಏಥ, ಭನ್ತೇ, ಆಸನಂ ಅತ್ಥೀ’’ತಿ ವುತ್ತೇನ ಪನ ಪವಿಸಿತಬ್ಬಂ. ಸಚೇ ಕೋಚಿ ಕಿಞ್ಚಿ ನ ವದತಿ, ಆಸನಸಾಲಂ ಗನ್ತ್ವಾ ಅತಿಸಮೀಪಂ ಅಗನ್ತ್ವಾ ಸಭಾಗಟ್ಠಾನೇ ಠಾತಬ್ಬಂ. ಓಕಾಸೇ ಕತೇ ‘‘ಪವಿಸಥಾ’’ತಿ ವುತ್ತೇನ ಪನ ಪವಿಸಿತಬ್ಬಂ. ಸಚೇ ಪನ ಯಂ ಆಸನಂ ತಸ್ಸ ಪಾಪುಣಾತಿ, ತತ್ಥ ಅಭುಞ್ಜನ್ತೋ ಭಿಕ್ಖು ನಿಸಿನ್ನೋ ಹೋತಿ, ತಂ ಉಟ್ಠಾಪೇತುಂ ವಟ್ಟತಿ. ಯಾಗುಖಜ್ಜಕಾದೀಸು ಪನ ಯಂಕಿಞ್ಚಿ ಪಿವಿತ್ವಾ ವಾ ಖಾದಿತ್ವಾ ವಾ ಯಾವ ಅಞ್ಞೋ ಆಗಚ್ಛತಿ, ತಾವ ನಿಸಿನ್ನಂ ರಿತ್ತಹತ್ಥಮ್ಪಿ ವುಟ್ಠಾಪೇತುಂ ನ ವಟ್ಟತಿ. ವಿಪ್ಪಕತಭೋಜನೋಯೇವ ಹಿ ಸೋ ಹೋತಿ.

ಸಚೇ ವುಟ್ಠಾಪೇತೀತಿ ಸಚೇ ಆಪತ್ತಿಂ ಅತಿಕ್ಕಮಿತ್ವಾಪಿ ವುಟ್ಠಾಪೇತಿಯೇವ. ಪವಾರಿತೋ ಚ ಹೋತೀತಿ ಯಂ ಸೋ ವುಟ್ಠಾಪೇತಿ, ಅಯಞ್ಚ ಭಿಕ್ಖು ಪವಾರಿತೋ ಚ ಹೋತಿ, ತೇನ ವತ್ತಬ್ಬೋ – ‘‘ಗಚ್ಛ ಉದಕಂ ಆಹರಾಹೀ’’ತಿ. ವುಡ್ಢತರಞ್ಹಿ ಭಿಕ್ಖುಂ ಆಣಾಪೇತುಂ ಇದಮೇವ ಏಕಂ ಠಾನನ್ತಿ. ಸಚೇ ಸೋ ಉದಕಮ್ಪಿ ನ ಆಹರತಿ, ತತೋ ಯಞ್ಚ ನವಕತರೇನ ಕತ್ತಬ್ಬಂ, ತಂ ದಸ್ಸೇನ್ತೋ ‘‘ಸಾಧುಕಂ ಸಿತ್ಥಾನೀ’’ತಿಆದಿಮಾಹ.

ಗಿಲಾನಸ್ಸ ಪತಿರೂಪಂ ಸೇಯ್ಯನ್ತಿ ಏತ್ಥ ಯೋ ಕಾಸಭಗನ್ದರಾತಿಸಾರಾದೀಹಿ ಗಿಲಾನೋ ಹೋತಿ, ಖೇಳಮಲ್ಲಕವಚ್ಚಕಪಾಲಾದೀನಿ ಠಪೇತಬ್ಬಾನಿ ಹೋನ್ತಿ. ಕುಟ್ಠಿ ವಾ ಹೋತಿ, ಸೇನಾಸನಂ ದೂಸೇತಿ; ಏವರೂಪಸ್ಸ ಹೇಟ್ಠಾಪಾಸಾದಪಣ್ಣಸಾಲಾದೀಸು ಅಞ್ಞತರಂ ಏಕಮನ್ತಂ ಸೇನಾಸನಂ ದಾತಬ್ಬಂ. ಯಸ್ಮಿಂ ವಸನ್ತೇ ಸೇನಾಸನಂ ನ ದುಸ್ಸತಿ, ತಸ್ಸ ವರಸೇಯ್ಯಾಪಿ ದಾತಬ್ಬಾವ. ಯೋಪಿ ಸಿನೇಹಪಾನವಿರೇಚನನತ್ಥುಕಮ್ಮಾದೀಸು ಯಂಕಿಞ್ಚಿ ಭೇಸಜ್ಜಂ ಕರೋತಿ, ಸಬ್ಬೋ ಸೋ ಗಿಲಾನೋಯೇವ, ತಸ್ಸಾಪಿ ಸಲ್ಲಕ್ಖೇತ್ವಾ ಪತಿರೂಪಂ ಸೇನಾಸನಂ ದಾತಬ್ಬಂ ¶ . ಲೇಸಕಪ್ಪೇನಾತಿ ಅಪ್ಪಕೇನ ಸೀಸಾಬಾಧಾದಿಮತ್ತೇನ. ಭಿಕ್ಖೂ ¶ ಗಣೇತ್ವಾತಿ ‘‘ಏತ್ತಕಾ ನಾಮ ಭಿಕ್ಖೂ’’ತಿ ವಿಹಾರೇ ಭಿಕ್ಖೂನಂ ಪರಿಚ್ಛೇದಂ ಞತ್ವಾ.

ಆಸನಪ್ಪಟಿಬಾಹನಾದಿಕಥಾ ನಿಟ್ಠಿತಾ.

೩೧೮. ಸೇಯ್ಯಾತಿ ¶ ಮಞ್ಚಟ್ಠಾನಾನಿ ವುಚ್ಚನ್ತಿ. ಸೇಯ್ಯಗ್ಗೇನಾತಿ ಸೇಯ್ಯಾಪರಿಚ್ಛೇದೇನ, ವಸ್ಸೂಪನಾಯಿಕದಿವಸೇ ಕಾಲಂ ಘೋಸೇತ್ವಾ ಏಕಮಞ್ಚಟ್ಠಾನಂ ಏಕಸ್ಸ ಭಿಕ್ಖುನೋ ಗಾಹೇತುಂ ಅನುಜಾನಾಮೀತಿ ಅತ್ಥೋ. ಸೇಯ್ಯಗ್ಗೇನ ಗಾಹೇನ್ತಾತಿ ಸೇಯ್ಯಾಪರಿಚ್ಛೇದೇನ ಗಾಹಿಯಮಾನಾ. ಸೇಯ್ಯಾ ಉಸ್ಸಾರಯಿಂಸೂತಿ ಮಞ್ಚಟ್ಠಾನಾನಿ ಅತಿರೇಕಾನಿ ಅಹೇಸುಂ. ವಿಹಾರಗ್ಗಾದೀಸುಪಿ ಏಸೇವ ನಯೋ. ಅನುಭಾಗನ್ತಿ ಪುನ ಅಪರಮ್ಪಿ ಭಾಗಂ ದಾತುಂ. ಅತಿಮನ್ದೇಸು ಹಿ ಭಿಕ್ಖೂಸು ಏಕೇಕಸ್ಸ ಭಿಕ್ಖುನೋ ದ್ವೇ ತೀಣಿ ಪರಿವೇಣಾನಿ ದಾತಬ್ಬಾನಿ. ನ ಅಕಾಮಾ ದಾತಬ್ಬೋತಿ ಅನಿಚ್ಛಾಯ ನ ದಾತಬ್ಬೋ. ತತ್ಥ ವಸ್ಸೂಪನಾಯಿಕದಿವಸೇ ಗಹಿತೇ ಅನುಭಾಗೇ ಪಚ್ಛಾ ಆಗತಾನಂ ನ ಅತ್ತನೋ ಅರುಚಿಯಾ ಸೋ ಅನುಭಾಗೋ ದಾತಬ್ಬೋ. ಸಚೇ ಪನ ಯೇನ ಗಹಿತೋ, ಸೋ ಚ ಅತ್ತನೋ ರುಚಿಯಾ ತಂ ಅನುಭಾಗಂ ವಾ ಪಠಮಭಾಗಂ ವಾ ದೇತಿ, ವಟ್ಟತಿ.

ನಿಸ್ಸೀಮೇ ಠಿತಸ್ಸಾತಿ ಉಪಚಾರಸೀಮತೋ ಬಹಿ ಠಿತಸ್ಸ. ಅನ್ತೋ ಉಪಚಾರಸೀಮಾಯ ಪನ ದೂರೇ ಠಿತಸ್ಸಾಪಿ ಲಬ್ಭತಿಯೇವ. ಸೇನಾಸನಂ ಗಹೇತ್ವಾತಿ ವಸ್ಸೂಪನಾಯಿಕದಿವಸೇ ಗಹೇತ್ವಾ. ಸಬ್ಬಕಾಲಂ ಪಟಿಬಾಹನ್ತೀತಿ ಚತುಮಾಸಚ್ಚಯೇನ ಉತುಕಾಲೇಪಿ ಪಟಿಬಾಹನ್ತಿ. ತೀಸು ಸೇನಾಸನಗ್ಗಾಹೇಸು ಪುರಿಮಕೋ ಚ ಪಚ್ಛಿಮಕೋ ಚಾತಿ ಇಮೇ ದ್ವೇ ಗಾಹಾ ಥಾವರಾ.

ಅನ್ತರಾಮುತ್ತಕೇ ಅಯಂ ವಿನಿಚ್ಛಯೋ – ಏಕಸ್ಮಿಂ ವಿಹಾರೇ ಮಹಾಲಾಭಸೇನಾಸನಂ ಹೋತಿ. ಸೇನಾಸನಸಾಮಿಕಾ ವಸ್ಸೂಪಗತಂ ಭಿಕ್ಖುಂ ಸಬ್ಬಪಚ್ಚಯೇಹಿ ಸಕ್ಕಚ್ಚಂ ಉಪಟ್ಠಹಿತ್ವಾ ಪವಾರೇತ್ವಾ ಗಮನಕಾಲೇ ಬಹುಂ ಸಮಣಪರಿಕ್ಖಾರಂ ದೇನ್ತಿ. ಮಹಾಥೇರಾ ದೂರತೋಪಿ ಆಗನ್ತ್ವಾ ವಸ್ಸೂಪನಾಯಿಕದಿವಸೇ ತಂ ಗಹೇತ್ವಾ ಫಾಸುಂ ವಸಿತ್ವಾ ವುತ್ಥವಸ್ಸಾ ಲಾಭಂ ಗಣ್ಹಿತ್ವಾ ಪಕ್ಕಮನ್ತಿ. ಆವಾಸಿಕಾ ‘‘ಮಯಂ ಏತ್ಥುಪ್ಪನ್ನಂ ಲಾಭಂ ನ ಲಭಾಮ, ನಿಚ್ಚಂ ಆಗನ್ತುಕಮಹಾಥೇರಾವ ಲಭನ್ತಿ, ತೇಯೇವ ನಂ ಆಗನ್ತ್ವಾ ಪಟಿಜಗ್ಗಿಸ್ಸನ್ತೀ’’ತಿ ಪಲುಜ್ಜನ್ತಮ್ಪಿ ನ ಓಲೋಕೇನ್ತಿ. ಭಗವಾ ತಸ್ಸ ಪಟಿಜಗ್ಗನತ್ಥಂ ‘‘ಅಪರಜ್ಜುಗತಾಯ ಪವಾರಣಾಯ ಆಯತಿಂ ¶ ವಸ್ಸಾವಾಸತ್ಥಾಯ ಅನ್ತರಾಮುತ್ತಕೋ ಗಾಹೇತಬ್ಬೋ’’ತಿ ಆಹ.

ತಂ ¶ ಗಾಹೇನ್ತೇನ ಸಙ್ಘತ್ಥೇರೋ ವತ್ತಬ್ಬೋ – ‘‘ಭನ್ತೇ ಅನ್ತರಾಮುತ್ತಕಸೇನಾಸನಂ ಗಣ್ಹಥಾ’’ತಿ. ಸಚೇ ಗಣ್ಹಾತಿ, ದಾತಬ್ಬಂ; ನೋ ಚೇ ಏತೇನೇವ ಉಪಾಯೇನ ಅನುಥೇರಂ ಆದಿಂ ಕತ್ವಾ ಯೋ ಗಣ್ಹಾತಿ, ತಸ್ಸ ಅನ್ತಮಸೋ ಸಾಮಣೇರಸ್ಸಾಪಿ ದಾತಬ್ಬಂ. ತೇನ ತಂ ಸೇನಾಸನಂ ಅಟ್ಠಮಾಸೇ ಪಟಿಜಗ್ಗಿತಬ್ಬಂ. ಛದನಭಿತ್ತಿಭೂಮೀಸು ¶ ಯಂ ಕಿಞ್ಚಿ ಖಣ್ಡಂ ವಾ ಫುಲ್ಲಂ ವಾ ಹೋತಿ, ತಂ ಸಬ್ಬಂ ಪಟಿಸಙ್ಖರಿತಬ್ಬಂ. ಉದ್ದೇಸಪರಿಪುಚ್ಛಾದೀಹಿ ದಿವಸಂ ಖೇಪೇತ್ವಾ ರತ್ತಿಂ ತತ್ಥ ವಸಿತುಮ್ಪಿ ವಟ್ಟತಿ. ರತ್ತಿಂ ಪರಿವೇಣೇ ವಸಿತ್ವಾ ತತ್ಥ ದಿವಸಂ ಖೇಪೇತುಮ್ಪಿ ವಟ್ಟತಿ. ರತ್ತಿನ್ದಿವಂ ತತ್ಥೇವ ವಸಿತುಮ್ಪಿ ವಟ್ಟತಿ. ಉತುಕಾಲೇ ಆಗತಾನಂ ವುಡ್ಢಾನಂ ನ ಪಟಿಬಾಹಿತಬ್ಬಂ. ವಸ್ಸೂಪನಾಯಿಕದಿವಸೇ ಪನ ಸಮ್ಪತ್ತೇ ಸಚೇ ಸಙ್ಘತ್ಥೇರೋ ‘‘ಮಯ್ಹಂ ಇದಂ ಸೇನಾಸನಂ ದೇಥಾ’’ತಿ ವದತಿ, ನ ಲಭತಿ. ‘‘ಭನ್ತೇ, ಇದಂ ಅನ್ತರಾಮುತ್ತಕಂ ಗಹೇತ್ವಾ ಅಟ್ಠಮಾಸೇ ಏಕೇನ ಭಿಕ್ಖುನಾ ಪಟಿಜಗ್ಗಿತ’’ನ್ತಿ ವತ್ವಾ ನ ದಾತಬ್ಬಂ. ಅಟ್ಠಮಾಸೇ ಪಟಿಜಗ್ಗಕಭಿಕ್ಖುಸ್ಸೇವ ಗಹಿತಂ ಹೋತಿ.

ಯಸ್ಮಿಂ ಪನ ಸೇನಾಸನೇ ಏಕಸಂವಚ್ಛರೇ ದ್ವಿಕ್ಖತ್ತುಂ ಪಚ್ಚಯೇ ದೇನ್ತಿ ಛಮಾಸಚ್ಚಯೇನ ಛಮಾಸಚ್ಚಯೇನ, ತಂ ಅನ್ತರಾಮುತ್ತಕಂ ನ ಗಾಹೇತಬ್ಬಂ. ಯಸ್ಮಿಂ ವಾ ತಿಕ್ಖತ್ತುಂ ದೇನ್ತಿ ಚತುಮಾಸಚ್ಚಯೇನ ಚತುಮಾಸಚ್ಚಯೇನ, ಯಸ್ಮಿಂ ವಾ ಚತುಕ್ಖತ್ತುಂ ದೇನ್ತಿ ತೇಮಾಸಚ್ಚಯೇನ ತೇಮಾಸಚ್ಚಯೇನ, ತಂ ಅನ್ತರಾಮುತ್ತಕಂ ನ ಗಾಹೇತಬ್ಬಂ. ಪಚ್ಚಯೇನೇವ ಹಿ ತಂ ಪಟಿಜಗ್ಗನಂ ಲಭಿಸ್ಸತಿ. ಯಸ್ಮಿಂ ಪನ ಏಕಸಂವಚ್ಛರೇ ಸಕಿದೇವ ಬಹುಪಚ್ಚಯೇ ದೇನ್ತಿ, ಏತಂ ಅನ್ತರಾಮುತ್ತಕಂ ಗಾಹೇತಬ್ಬನ್ತಿ. ಅಯಂ ತಾವ ಅನ್ತೋವಸ್ಸೇ ವಸ್ಸೂಪನಾಯಿಕದಿವಸೇನ ಪಾಳಿಯಂ ಆಗತಸೇನಾಸನಗ್ಗಾಹಕಥಾ.

ಅಯಂ ಪನ ಸೇನಾಸನಗ್ಗಾಹೋ ನಾಮ ದುವಿಧೋ ಹೋತಿ – ಉತುಕಾಲೇ ಚ ವಸ್ಸಾವಾಸೇ ಚ. ತತ್ಥ ಉತುಕಾಲೇ ತಾವ ಕೇಚಿ ಆಗನ್ತುಕಾ ಭಿಕ್ಖೂ ಪುರೇಭತ್ತಂ ಆಗಚ್ಛನ್ತಿ, ಕೇಚಿ ಪಚ್ಛಾಭತ್ತಂ ಪಠಮಯಾಮಂ ವಾ ಮಜ್ಝಿಮಯಾಮಂ ವಾ ಪಚ್ಛಿಮಯಾಮಂ ವಾ ಯೇ ಯದಾ ಆಗಚ್ಛನ್ತಿ, ತೇಸಂ ತದಾವ ಭಿಕ್ಖೂ ಉಟ್ಠಾಪೇತ್ವಾ ಸೇನಾಸನಂ ದಾತಬ್ಬಂ. ಅಕಾಲೋ ನಾಮ ನತ್ಥಿ. ಸೇನಾಸನಪಞ್ಞಾಪಕೇನ ಪನ ಪಣ್ಡಿತೇನ ಭವಿತಬ್ಬಂ, ಏಕಂ ವಾ ದ್ವೇ ವಾ ಮಞ್ಚಟ್ಠಾನಾನಿ ಠಪೇತಬ್ಬಾನಿ. ಸಚೇ ¶ ವಿಕಾಲೇ ಏಕೋ ವಾ ದ್ವೇ ವಾ ಥೇರಾ ಆಗಚ್ಛನ್ತಿ, ತೇ ವತ್ತಬ್ಬಾ – ‘‘ಭನ್ತೇ, ಆದಿತೋ ಪಟ್ಠಾಯ ವುಟ್ಠಾಪಿಯಮಾನೇ ಸಬ್ಬೇಪಿ ಭಿಕ್ಖೂ ಉಬ್ಭಣ್ಡಿಕಾ ಭವಿಸ್ಸನ್ತಿ, ತುಮ್ಹೇ ಅಮ್ಹಾಕಂ ವಸನಟ್ಠಾನೇಯೇವ ವಸಥಾ’’ತಿ.

ಬಹೂಸು ಪನ ಆಗತೇಸು ವುಟ್ಠಾಪೇತ್ವಾ ಪಟಿಪಾಟಿಯಾ ದಾತಬ್ಬಂ. ಸಚೇ ಏಕೇಕಂ ಪರಿವೇಣಂ ಪಹೋತಿ, ಏಕೇಕಂ ಪರಿವೇಣಂ ದಾತಬ್ಬಂ. ತತ್ಥ ಅಗ್ಗಿಸಾಲದೀಘಸಾಲಮಣ್ಡಲಮಾಲಾದಯೋ ಸಬ್ಬೇಪಿ ತಸ್ಸೇವ ಪಾಪುಣನ್ತಿ ¶ . ಏವಂ ಅಪ್ಪಹೋನ್ತೇ ಪಾಸಾದಗ್ಗೇನ ದಾತಬ್ಬಂ. ಪಾಸಾದೇಸು ಅಪ್ಪಹೋನ್ತೇಸು ಓವರಕಗ್ಗೇನ ದಾತಬ್ಬಂ. ಓವರಕೇಸು ¶ ಅಪ್ಪಹೋನ್ತೇಸು ಸೇಯ್ಯಗ್ಗೇನ ದಾತಬ್ಬಂ. ಸೇಯ್ಯಗ್ಗೇಸು ಅಪ್ಪಹೋನ್ತೇಸು ಮಞ್ಚಟ್ಠಾನೇನ ದಾತಬ್ಬಂ. ಮಞ್ಚಟ್ಠಾನೇ ಅಪ್ಪಹೋನ್ತೇ ಏಕಪೀಠಕಟ್ಠಾನವಸೇನ ದಾತಬ್ಬಂ. ಭಿಕ್ಖುನೋ ಪನ ಠಿತೋಕಾಸಮತ್ತಂ ನ ಗಾಹೇತಬ್ಬಂ. ಏತಞ್ಹಿ ಸೇನಾಸನಂ ನಾಮ ನ ಹೋತಿ. ಪೀಠಕಟ್ಠಾನೇ ಪನ ಅಪ್ಪಹೋನ್ತೇ ಏಕಂ ಮಞ್ಚಟ್ಠಾನಂ ವಾ ಪೀಠಕಟ್ಠಾನಂ ವಾ ವಾರೇನ ವಾರೇನ ಗಹೇತ್ವಾ ‘‘ಭನ್ತೇ, ವಿಸ್ಸಮಥಾ’’ತಿ ತಿಣ್ಣಂ ಜನಾನಂ ದಾತಬ್ಬಂ, ನ ಹಿ ಸಕ್ಕಾ ಸೀತಸಮಯೇ ಸಬ್ಬರತ್ತಿಂ ಅಜ್ಝೋಕಾಸೇ ವಸಿತುಂ. ಮಹಾಥೇರೇನ ಪಠಮಯಾಮಂ ವಿಸ್ಸಮಿತ್ವಾ ನಿಕ್ಖಮಿತ್ವಾ ದುತಿಯತ್ಥೇರಸ್ಸ ವತ್ತಬ್ಬಂ – ‘‘ಆವುಸೋ, ಇಧ ಪವಿಸಾಹೀ’’ತಿ. ಸಚೇ ಮಹಾಥೇರೋ ನಿದ್ದಾಗರುಕೋ ಹೋತಿ, ಕಾಲಂ ನ ಜಾನಾತಿ, ಉಕ್ಕಾಸಿತ್ವಾ ದ್ವಾರಂ ಆಕೋಟೇತ್ವಾ ‘‘ಭನ್ತೇ, ಕಾಲೋ ಜಾತೋ, ಸೀತಂ ಅನುದಹತೀ’’ತಿ ವತ್ತಬ್ಬಂ. ತೇನ ನಿಕ್ಖಮಿತ್ವಾ ಓಕಾಸೋ ದಾತಬ್ಬೋ, ಅದಾತುಂ ನ ಲಭತಿ. ದುತಿಯತ್ಥೇರೇನಪಿ ಮಜ್ಝಿಮಯಾಮಂ ವಿಸ್ಸಮಿತ್ವಾ ಪುರಿಮನಯೇನೇವ ಇತರಸ್ಸ ದಾತಬ್ಬಂ. ನಿದ್ದಾಗರುಕೋ ವುತ್ತನಯೇನೇವ ವುಟ್ಠಾಪೇತಬ್ಬೋ. ಏವಂ ಏಕರತ್ತಿಂ ಏಕಮಞ್ಚಟ್ಠಾನಂ ತಿಣ್ಣಂ ದಾತಬ್ಬಂ. ಜಮ್ಬುದೀಪೇ ಪನ ಏಕಚ್ಚೇ ಭಿಕ್ಖೂ ‘‘ಸೇನಾಸನಂ ನಾಮ ಮಞ್ಚಟ್ಠಾನಂ ವಾ ಪೀಠಟ್ಠಾನಂ ವಾ ಕಿಞ್ಚಿದೇವ ಕಸ್ಸಚಿ ಸಪ್ಪಾಯಂ ಹೋತಿ, ಕಸ್ಸಚಿ ಅಸಪ್ಪಾಯ’’ನ್ತಿ ಆಗನ್ತುಕಾ ಹೋನ್ತು ವಾ ಮಾ ವಾ, ದೇವಸಿಕಂ ಸೇನಾಸನಂ ಗಾಹೇನ್ತಿ. ಅಯಂ ಉತುಕಾಲೇ ಸೇನಾಸನಗ್ಗಾಹೋ ನಾಮ.

ವಸ್ಸಾವಾಸೇ ¶ ಪನ ಅತ್ಥಿ ಆಗನ್ತುಕವತ್ತಂ, ಅತ್ಥಿ ಆವಾಸಿಕವತ್ತಂ, ಆಗನ್ತುಕೇನ ತಾವ ಸಕಟ್ಠಾನಂ ಮುಞ್ಚಿತ್ವಾ ಅಞ್ಞತ್ಥ ಗನ್ತ್ವಾ ವಸಿತುಕಾಮೇನ ವಸ್ಸೂಪನಾಯಿಕದಿವಸಮೇವ ತತ್ಥ ನ ಗನ್ತಬ್ಬಂ. ವಸನಟ್ಠಾನಂ ವಾ ಹಿ ತತ್ರ ಸಮ್ಬಾಧಂ ಭವೇಯ್ಯ, ಭಿಕ್ಖಾಚಾರೋ ವಾ ನ ಸಮ್ಪಜ್ಜೇಯ್ಯ, ತೇನ ನ ಫಾಸುಂ ವಿಹರೇಯ್ಯ. ತಸ್ಮಾ ‘‘ಇದಾನಿ ಮಾಸಮತ್ತೇನ ವಸ್ಸೂಪನಾಯಿಕಾ ಭವಿಸ್ಸತೀ’’ತಿ ತಂ ವಿಹಾರಂ ಪವಿಸಿತಬ್ಬಂ. ತತ್ಥ ಮಾಸಮತ್ತಂ ವಸನ್ತೋ ಸಚೇ ಉದ್ದೇಸತ್ಥಿಕೋ ಉದ್ದೇಸಸಮ್ಪತ್ತಿಂ ಸಲ್ಲಕ್ಖೇತ್ವಾ, ಸಚೇ ಕಮ್ಮಟ್ಠಾನಿಕೋ ಕಮ್ಮಟ್ಠಾನಸಪ್ಪಾಯತಂ ಸಲ್ಲಕ್ಖೇತ್ವಾ, ಸಚೇ ಪಚ್ಚಯತ್ಥಿಕೋ ಪಚ್ಚಯಲಾಭಂ ಸಲ್ಲಕ್ಖೇತ್ವಾ ಅನ್ತೋವಸ್ಸೇ ಸುಖಂ ವಸಿಸ್ಸತಿ.

ಸಕಟ್ಠಾನತೋ ಚ ತತ್ಥ ಗಚ್ಛನ್ತೇನ ನ ಗೋಚರಗಾಮೋ ಘಟ್ಟೇತಬ್ಬೋ, ನ ತತ್ಥ ಮನುಸ್ಸಾ ವತ್ತಬ್ಬಾ – ‘‘ತುಮ್ಹೇ ನಿಸ್ಸಾಯ ಸಲಾಕಭತ್ತಾದೀನಿ ವಾ ಯಾಗುಖಜ್ಜಕಾದೀನಿ ವಾ ವಸ್ಸಾವಾಸಿಕಂ ವಾ ನತ್ಥಿ, ಅಯಂ ಚೇತಿಯಸ್ಸ ಪರಿಕ್ಖಾರೋ, ಅಯಂ ಉಪೋಸಥಾಗಾರಸ್ಸ, ಇದಂ ತಾಳಞ್ಚೇವ ಸೂಚಿ ಚ ಸಮ್ಪಟಿಚ್ಛಥ ತುಮ್ಹಾಕಂ ವಿಹಾರ’’ನ್ತಿ. ಸೇನಾಸನಂ ಪನ ಜಗ್ಗಿತ್ವಾ ದಾರುಭಣ್ಡಮತ್ತಿಕಾಭಣ್ಡಾನಿ ಪಟಿಸಾಮೇತ್ವಾ ಗಮಿಯವತ್ತಂ ಪೂರೇತ್ವಾ ಗನ್ತಬ್ಬಂ. ಏವಂ ಗಚ್ಛನ್ತೇನಾಪಿ ದಹರೇಹಿ ಪತ್ತಚೀವರಭಣ್ಡಿಕಾಯೋ ಉಕ್ಖಿಪಾಪೇತ್ವಾ ¶ ತೇಲನಾಳಿಕತ್ತರದಣ್ಡಾದೀನಿ ¶ ಗಾಹಾಪೇತ್ವಾ ಛತ್ತಂ ಪಗ್ಗಯ್ಹ ಅತ್ತಾನಂ ದಸ್ಸೇನ್ತೇನ ಗಾಮದ್ವಾರೇನೇವ ನ ಗನ್ತಬ್ಬಂ, ಪಟಿಚ್ಛನ್ನೇನ ಅಟವಿಮಗ್ಗೇನ ಗನ್ತಬ್ಬಂ. ಅಟವಿಮಗ್ಗೇ ಅಸತಿ ಗುಮ್ಬಾದೀನಿ ಮದ್ದನ್ತೇನ ನ ಗನ್ತಬ್ಬಂ, ಗಮಿಯವತ್ತಂ ಪನ ಪೂರೇತ್ವಾ ವಿತಕ್ಕಂ ಛಿನ್ದಿತ್ವಾ ಸುದ್ಧಚಿತ್ತೇನ ಗಮನವತ್ತೇನೇವ ಗನ್ತಬ್ಬಂ. ಸಚೇ ಪನ ಗಾಮದ್ವಾರೇನ ಮಗ್ಗೋ ಹೋತಿ, ಗಚ್ಛನ್ತಞ್ಚ ನಂ ಸಪರಿವಾರಂ ದಿಸ್ವಾ ಮನುಸ್ಸಾ ‘‘ಅಮ್ಹಾಕಂ ಥೇರೋ ವಿಯಾ’’ತಿ ಉಪಧಾವಿತ್ವಾ ‘‘ಕುಹಿಂ, ಭನ್ತೇ, ಸಬ್ಬಪರಿಕ್ಖಾರೇ ಗಹೇತ್ವಾ ಗಚ್ಛಥಾ’’ತಿ ವದನ್ತಿ, ತೇಸು ಚೇ ಏಕೋ ಏವಂ ವದತಿ – ‘‘ವಸ್ಸೂಪನಾಯಿಕಕಾಲೋ ನಾಮಾಯಂ, ಯತ್ಥ ಅನ್ತೋವಸ್ಸೇ ನಿಬದ್ಧಭಿಕ್ಖಾಚಾರೋ ಭಣ್ಡಪಟಿಚ್ಛಾದನಞ್ಚ ಲಬ್ಭತಿ, ತತ್ಥ ಭಿಕ್ಖೂ ಗಚ್ಛನ್ತೀ’’ತಿ. ತಸ್ಸ ಚೇ ಸುತ್ವಾ ತೇ ಮನುಸ್ಸಾ ‘‘ಭನ್ತೇ, ಇಮಸ್ಮಿಮ್ಪಿ ¶ ಗಾಮೇ ಜನೋ ಭುಞ್ಜತಿ ಚೇವ ನಿವಾಸೇತಿ ಚ, ಮಾ ಅಞ್ಞತ್ಥ ಗಚ್ಛಥಾ’’ತಿ ವತ್ವಾ ಮಿತ್ತಾಮಚ್ಚೇ ಪಕ್ಕೋಸಾಪೇತ್ವಾ ಸಬ್ಬೇ ಸಮ್ಮನ್ತಯಿತ್ವಾ ವಿಹಾರೇ ನಿಬದ್ಧವತ್ತಞ್ಚ ಸಲಾಕಭತ್ತಾದೀನಿ ಚ ವಸ್ಸಾವಾಸಿಕಞ್ಚ ಪಟ್ಠಪೇತ್ವಾ ‘‘ಇಧೇವ ಭನ್ತೇ ವಸಥಾ’’ತಿ ಯಾಚನ್ತಿ, ಸಬ್ಬಂ ಸಾದಿತುಂ ವಟ್ಟತಿ. ಸಬ್ಬಞ್ಹೇತಂ ಕಪ್ಪಿಯಞ್ಚೇವ ಅನವಜ್ಜಞ್ಚ. ಕುರುನ್ದಿಯಂ ಪನ ‘‘‘ಕುಹಿಂ ಗಚ್ಛಥಾ’ತಿ ವುತ್ತೇ ‘ಅಸುಕಟ್ಠಾನ’ನ್ತಿ ವತ್ವಾ, ‘ಕಸ್ಮಾ ತತ್ಥ ಗಚ್ಛಥಾ’ತಿ ವುತ್ತೇ ‘ಕಾರಣಂ ಆಚಿಕ್ಖಿತಬ್ಬ’’’ನ್ತಿ ವುತ್ತಂ. ಉಭಯಮ್ಪಿ ಪನೇತ್ಥ ಸುದ್ಧಚಿತ್ತತ್ತಾವ ಅನವಜ್ಜಂ. ಇದಂ ಆಗನ್ತುಕವತ್ತಂ ನಾಮ.

ಇದಂ ಪನ ಆವಾಸಿಕವತ್ತಂ – ಪಟಿಕಚ್ಚೇವ ಹಿ ಆವಾಸಿಕೇಹಿ ವಿಹಾರೋ ಜಗ್ಗಿತಬ್ಬೋ. ಖಣ್ಡಫುಲ್ಲಪಟಿಸಙ್ಖರಣಪರಿಭಣ್ಡಾನಿ ಕಾತಬ್ಬಾನಿ. ರತ್ತಿಟ್ಠಾನದಿವಾಟ್ಠಾನವಚ್ಚಕುಟಿಪಸ್ಸಾವಟ್ಠಾನಾನಿ ಪಧಾನಘರವಿಹಾರಮಗ್ಗೋತಿ ಇಮಾನಿ ಸಬ್ಬಾನಿ ಪಟಿಜಗ್ಗಿತಬ್ಬಾನಿ, ಚೇತಿಯೇ ಸುಧಾಕಮ್ಮಂ ಮುದ್ದವೇದಿಕಾಯ ತೇಲಮಕ್ಖನಂ ಮಞ್ಚಪೀಠಪಟಿಜಗ್ಗನನ್ತಿ ಇದಮ್ಪಿ ಸಬ್ಬಂ ಕಾತಬ್ಬಂ – ‘‘ವಸ್ಸಂ ವಸಿತುಕಾಮಾ ಆಗನ್ತ್ವಾ ಉದ್ದೇಸಪರಿಪುಚ್ಛಾಕಮ್ಮಟ್ಠಾನಾನುಯೋಗಾದೀನಿ ಕರೋನ್ತಾ ಸುಖಂ ವಸಿಸ್ಸನ್ತೀ’’ತಿ. ಕತಪರಿಕಮ್ಮೇಹಿ ಆಸಾಳ್ಹೀಜುಣ್ಹಪಞ್ಚಮಿತೋ ಪಟ್ಠಾಯ ವಸ್ಸಾವಾಸಿಕಂ ಪುಚ್ಛಿತಬ್ಬಂ. ಕತ್ಥ ಪುಚ್ಛಿತಬ್ಬಂ? ಯತೋ ಪಕತಿಯಾ ಲಬ್ಭತಿ. ಯೇಹಿ ಪನ ನ ದಿನ್ನಪುಬ್ಬಂ, ತೇ ಪುಚ್ಛಿತುಂ ನ ವಟ್ಟತಿ. ಕಸ್ಮಾ ಪುಚ್ಛಿತಬ್ಬಂ? ಕದಾಚಿ ಹಿ ಮನುಸ್ಸಾ ದೇನ್ತಿ, ಕದಾಚಿ ದುಬ್ಭಿಕ್ಖಾದೀಹಿ ಉಪದ್ದುತಾ ನ ದೇನ್ತಿ. ತತ್ಥ ಯೇ ನ ದಸ್ಸನ್ತಿ, ತೇ ಅಪುಚ್ಛಿತ್ವಾ ವಸ್ಸಾವಾಸಿಕೇ ಗಾಹಿತೇ ಗಾಹಿತಭಿಕ್ಖೂನಂ ಲಾಭನ್ತರಾಯೋ ಹೋತಿ, ತಸ್ಮಾ ಪುಚ್ಛಿತ್ವಾವ ಗಾಹೇತಬ್ಬಂ, ಪುಚ್ಛನ್ತೇನ ‘‘ತುಮ್ಹಾಕಂ ವಸ್ಸಾವಾಸಿಕಗ್ಗಾಹಕಕಾಲೋ ಉಪಕಟ್ಠೋ’’ತಿ ವತ್ತಬ್ಬಂ. ಸಚೇ ವದನ್ತಿ ‘‘ಭನ್ತೇ, ಇಮಂ ಸಂವಚ್ಛರಂ ಛಾತಕಾದೀಹಿ ಉಪದ್ದುತಮ್ಹ, ನ ಸಕ್ಕೋಮ ದಾತು’’ನ್ತಿ ವಾ ‘‘ಯಂ ಮಯಂ ಪುಬ್ಬೇ ದೇಮ, ತತೋ ಊನತರಂ ದಸ್ಸಾಮಾ’’ತಿ ವಾ ‘‘ಇದಾನಿ ಕಪ್ಪಾಸೋ ಸುಲಭೋ, ಯಂ ಪುಬ್ಬೇ ದೇಮ, ತತೋ ಬಹುತರಂ ದಸ್ಸಾಮಾ’’ತಿ ¶ ವಾ ¶ ವದನ್ತಿ, ತಂ ಸಲ್ಲಕ್ಖೇತ್ವಾ ತದನುರೂಪೇನ ನಯೇನ ತೇಸಂ ತೇಸಂ ಸೇನಾಸನೇ ಭಿಕ್ಖೂನಂ ವಸ್ಸಾವಾಸಿಕಂ ಗಾಹೇತಬ್ಬಂ.

ಸಚೇ ¶ ಮನುಸ್ಸಾ ವದನ್ತಿ – ‘‘ಯಸ್ಸ ಅಮ್ಹಾಕಂ ವಸ್ಸಾವಾಸಿಕಂ ಪಾಪುಣಾತಿ, ಸೋ ತೇಮಾಸಂ ಪಾನೀಯಂ ಉಪಟ್ಠಾಪೇತು, ವಿಹಾರಮಗ್ಗಂ ಜಗ್ಗತು, ಚೇತಿಯಙ್ಗಣಬೋಧಿಯಙ್ಗಣಾನಿ ಜಗ್ಗತು, ಬೋಧಿರುಕ್ಖೇ ಉದಕಂ ಆಸಿಞ್ಚತೂ’’ತಿ, ಯಸ್ಸ ತಂ ಪಾಪುಣಾತಿ, ತಸ್ಸ ಆಚಿಕ್ಖಿತಬ್ಬಂ. ಯೋ ಪನ ಗಾಮೋ ಪಟಿಕ್ಕಮ್ಮ ಯೋಜನದ್ವಿಯೋಜನನ್ತರೇ ಹೋತಿ, ತತ್ರ ಚೇ ಕುಲಾನಿ ಉಪನಿಕ್ಖೇಪಂ ಠಪೇತ್ವಾ ವಿಹಾರೇ ವಸ್ಸಾವಾಸಿಕಂ ದೇನ್ತಿಯೇವ, ತಾನಿ ಕುಲಾನಿ ಅಪುಚ್ಛಿತ್ವಾಪಿ ತೇಸಂ ಸೇನಾಸನೇ ವತ್ತಂ ಕತ್ವಾ ವಸನ್ತಸ್ಸ ವಸ್ಸಾವಾಸಿಕಂ ಗಾಹೇತಬ್ಬಂ. ಸಚೇ ಪನ ತೇಸಂ ಸೇನಾಸನೇ ಪಂಸುಕೂಲಿಕೋ ವಸತಿ, ಆಗತಞ್ಚ ತಂ ದಿಸ್ವಾ ‘‘ತುಮ್ಹಾಕಂ ವಸ್ಸಾವಾಸಿಕಂ ದೇಮಾ’’ತಿ ವದನ್ತಿ, ತೇನ ಸಙ್ಘಸ್ಸ ಆಚಿಕ್ಖಿತಬ್ಬಂ. ಸಚೇ ತಾನಿ ಕುಲಾನಿ ಸಙ್ಘಸ್ಸ ದಾತುಂ ನ ಇಚ್ಛನ್ತಿ, ‘‘ತುಮ್ಹಾಕಂಯೇವ ದೇಮಾ’’ತಿ ವದನ್ತಿ, ಸಭಾಗೋ ಭಿಕ್ಖು ‘‘ವತ್ತಂ ಕತ್ವಾ ಗಣ್ಹಾಹೀ’’ತಿ ವತ್ತಬ್ಬೋ. ಪಂಸುಕೂಲಿಕಸ್ಸ ಪನೇತಂ ನ ವಟ್ಟತಿ, ಇತಿ ಸದ್ಧಾದೇಯ್ಯೇ ದಾಯಕಮನುಸ್ಸಾ ಪುಚ್ಛಿತಬ್ಬಾ.

ತತ್ರುಪ್ಪಾದೇ ಪನ ಕಪ್ಪಿಯಕಾರಕಾ ಪುಚ್ಛಿತಬ್ಬಾ. ಕಥಂ ಪುಚ್ಛಿತಬ್ಬಾ? ‘‘ಕಿಂ, ಆವುಸೋ, ಸಙ್ಘಸ್ಸ ಭಣ್ಡಪಟಿಚ್ಛಾದನಂ ಭವಿಸ್ಸತೀ’’ತಿ. ಸಚೇ ವದನ್ತಿ – ‘‘ಭವಿಸ್ಸತಿ, ಭನ್ತೇ, ಏಕೇಕಸ್ಸ ನವಹತ್ಥಂ ಸಾಟಕಂ ದಸ್ಸಾಮ, ವಸ್ಸಾವಾಸಿಕಂ ಗಾಹೇಥಾ’’ತಿ, ಗಾಹೇತಬ್ಬಂ. ಸಚೇಪಿ ವದನ್ತಿ – ‘‘ಸಾಟಕಂ ನತ್ಥಿ; ವತ್ಥು ಪನ ಅತ್ಥಿ, ಗಾಹೇಥ, ಭನ್ತೇ’’ತಿ, ವತ್ಥುಮ್ಹಿ ಸನ್ತೇಪಿ ಗಾಹೇತುಂ ವಟ್ಟತಿಯೇವ. ಕಪ್ಪಿಯಕಾರಕಾನಞ್ಹಿ ಹತ್ಥೇ ‘‘ಕಪ್ಪಿಯಭಣ್ಡಂ ಪರಿಭುಞ್ಜಥಾ’’ತಿ ದಿನ್ನವತ್ಥುತೋ ಯಂ ಯಂ ಕಪ್ಪಂ, ತಂ ತಂ ಸಬ್ಬಂ ಪರಿಭುಞ್ಜಿತುಂ ಅನುಞ್ಞಾತಂ.

ಯಂ ಪನೇತ್ಥ ಪಿಣ್ಡಪಾತತ್ಥಾಯ ಗಿಲಾನಪಚ್ಚಯತ್ಥಾಯ ವಾ ಉದ್ದಿಸ್ಸ ದಿನ್ನಂ, ತಂ ಚೀವರೇ ಉಪನಾಮೇನ್ತೇಹಿ ಸಙ್ಘಸುಟ್ಠುತಾಯ ಅಪಲೋಕೇತ್ವಾ ಉಪನಾಮೇತಬ್ಬಂ. ಸೇನಾಸನತ್ಥಾಯ ಉದ್ದಿಸ್ಸ ದಿನ್ನಂ ಗರುಭಣ್ಡಂ ಹೋತಿ, ಚೀವರವಸೇನೇವ ಚತುಪಚ್ಚಯವಸೇನ ವಾ ದಿನ್ನಂ ಚೀವರೇ ಉಪನಾಮೇನ್ತಾನಂ ಅಪಲೋಕನಕಮ್ಮಕಿಚ್ಚಂ ನತ್ಥಿ, ಅಪಲೋಕನಕಮ್ಮಂ ಕರೋನ್ತೇಹಿ ಚ ಪುಗ್ಗಲವಸೇನೇವ ¶ ಕಾತಬ್ಬಂ, ಸಙ್ಘವಸೇನ ನ ಕಾತಬ್ಬಂ. ಜಾತರೂಪರಜತವಸೇನಾಪಿ ಆಮಕಧಞ್ಞವಸೇನ ವಾ ಅಪಲೋಕನಕಮ್ಮಂ ನ ವಟ್ಟತಿ. ಕಪ್ಪಿಯಭಣ್ಡವಸೇನ ಚೀವರತಣ್ಡುಲಾದಿವಸೇನೇವ ಚ ವಟ್ಟತಿ. ತಂ ಪನ ಏವಂ ಕತ್ತಬ್ಬಂ – ‘‘ಇದಾನಿ ಸುಭಿಕ್ಖಂ ಸುಲಭಪಿಣ್ಡಂ, ಭಿಕ್ಖೂ ಚೀವರೇನ ಕಿಲಮನ್ತಿ, ಏತ್ತಕಂ ನಾಮ ತಣ್ಡುಲಭಾಗಂ ಭಿಕ್ಖೂನಂ ಚೀವರಂ ಕಾತುಂ ರುಚ್ಚತೀ’’ತಿ. ‘‘ಗಿಲಾನಪಚ್ಚಯೋ ಸುಲಭೋ ¶ ಗಿಲಾನೋ ವಾ ನತ್ಥಿ, ಏತ್ತಕಂ ನಾಮ ತಣ್ಡುಲಭಾಗಂ ಭಿಕ್ಖೂನಂ ಚೀವರಂ ಕಾತುಂ ರುಚ್ಚತೀ’’ತಿ.

ಏವಂ ¶ ಚೀವರಪಚ್ಚಯಂ ಸಲ್ಲಕ್ಖೇತ್ವಾ ಸೇನಾಸನಸ್ಸ ಕಾಲೇ ಘೋಸಿತೇ ಸನ್ನಿಪತಿತೇ ಸಙ್ಘೇ ಸೇನಾಸನಗ್ಗಾಹಕೋ ಸಮ್ಮನ್ನಿತಬ್ಬೋ. ಸಮ್ಮನ್ನನ್ತೇನ ಚ ದ್ವೇ ಸಮ್ಮನ್ನಿತಬ್ಬಾತಿ ವುತ್ತಂ. ಏವಞ್ಹಿ ನವಕೋ ವುಡ್ಢತರಸ್ಸ, ವುಡ್ಢೋ ಚ ನವಕಸ್ಸ ಗಾಹೇಸ್ಸತಿ. ಮಹನ್ತೇ ಪನ ಮಹಾವಿಹಾರಸದಿಸೇ ವಿಹಾರೇ ತಯೋ ಚತ್ತಾರೋ ಜನಾ ಸಮ್ಮನ್ನಿತಬ್ಬಾ. ಕುರುನ್ದಿಯಂ ಪನ ‘‘ಅಟ್ಠಪಿ ಸೋಳಸಪಿ ಜನೇ ಸಮ್ಮನ್ನಿತುಂ ವಟ್ಟತೀ’’ತಿ ವುತ್ತಂ. ತೇಸಂ ಸಮ್ಮುತಿ ಕಮ್ಮವಾಚಾಯಪಿ ಅಪಲೋಕನೇನಪಿ ವಟ್ಟತಿಯೇವ.

ತೇಹಿ ಸಮ್ಮತೇಹಿ ಭಿಕ್ಖೂಹಿ ಸೇನಾಸನಂ ಸಲ್ಲಕ್ಖೇತಬ್ಬಂ, ಚೇತಿಯಘರಂ ಬೋಧಿಘರಂ ಆಸನಘರಂ ಸಮ್ಮುಞ್ಜನಿಅಟ್ಟೋ ದಾರುಅಟ್ಟೋ ವಚ್ಚಕುಟಿ ಇಟ್ಠಕಸಾಲಾ ವಡ್ಢಕಿಸಾಲಾ ದ್ವಾರಕೋಟ್ಠಕೋ ಪಾನೀಯಮಾಳೋ ಮಗ್ಗೋ ಪೋಕ್ಖರಣೀತಿ ಏತಾನಿ ಹಿ ಅಸೇನಾಸನಾನಿ, ವಿಹಾರೋ ಅಡ್ಢಯೋಗೋ ಪಾಸಾದೋ ಹಮ್ಮಿಯಂ ಗುಹಾ ಮಣ್ಡಪೋ ರುಕ್ಖಮೂಲಂ ವೇಳುಗುಮ್ಬೋತಿ ಇಮಾನಿ ಸೇನಾಸನಾನಿ, ತಾನಿ ಗಾಹೇತಬ್ಬಾನಿ. ಗಾಹೇನ್ತೇನ ಚ ‘‘ಪಠಮಂ ಭಿಕ್ಖೂ ಗಣೇತುಂ, ಭಿಕ್ಖೂ ಗಣೇತ್ವಾ ಸೇಯ್ಯಾ ಗಣೇತು’’ನ್ತಿ ಏತ್ಥ ವುತ್ತನಯೇನ ಗಾಹೇತಬ್ಬಾನಿ. ಸಚೇ ಸಙ್ಘಿಕೋ ಚ ಸದ್ಧಾದೇಯ್ಯೋ ಚಾತಿ ದ್ವೇ ಚೀವರಪಚ್ಚಯಾ ಹೋನ್ತಿ, ತೇಸು ಯಂ ಭಿಕ್ಖೂ ಪಠಮಂ ಗಣ್ಹಿತುಂ ಇಚ್ಛನ್ತಿ, ತಂ ಗಾಹೇತ್ವಾ ತಸ್ಸ ಠಿತಿಕತೋ ಪಟ್ಠಾಯ ಇತರೋ ಗಾಹೇತಬ್ಬೋ.

ಸಚೇ ಪನ ಭಿಕ್ಖೂನಂ ಅಪ್ಪತಾಯ ಪರಿವೇಣಗ್ಗೇನ ಸೇನಾಸನೇ ಗಾಹಿಯಮಾನೇ ಏಕಂ ಪರಿವೇಣಂ ಮಹಾಲಾಭಂ ಹೋತಿ, ದಸ ವಾ ದ್ವಾದಸ ವಾ ಚೀವರಾನಿ ಲಭನ್ತಿ, ತಂ ವಿಜಟೇತ್ವಾ ಅಞ್ಞೇಸು ¶ ಅಲಾಭಕೇಸು ಆವಾಸೇಸು ಪಕ್ಖಿಪಿತ್ವಾ ಅಞ್ಞೇಸಮ್ಪಿ ಭಿಕ್ಖೂನಂ ಗಾಹೇತಬ್ಬನ್ತಿ ಮಹಾಸುಮತ್ಥೇರೋ ಆಹ. ಮಹಾಪದುಮತ್ಥೇರೋ ಪನಾಹ – ‘‘ನ ಏವಂ ಕಾತಬ್ಬಂ, ಮನುಸ್ಸಾ ಹಿ ಅತ್ತನೋ ಆವಾಸಜಗ್ಗನತ್ಥಾಯ ಪಚ್ಚಯಂ ದೇನ್ತಿ, ತಸ್ಮಾ ಅಞ್ಞೇಹಿ ಭಿಕ್ಖೂಹಿ ತತ್ಥ ಪವಿಸಿತಬ್ಬ’’ನ್ತಿ. ಸಚೇ ಪನೇತ್ಥ ಮಹಾಥೇರೋ ಪಟಿಕ್ಕೋಸತಿ – ‘‘ಮಾವುಸೋ, ಏವಂ ಗಾಹೇಥ, ಭಗವತೋ ಅನುಸಿಟ್ಠಿಂ ಕರೋಥ, ವುತ್ತಞ್ಹೇತಂ ಭಗವತಾ – ‘ಅನುಜಾನಾಮಿ, ಭಿಕ್ಖವೇ, ಪರಿವೇಣಗ್ಗೇನ ಗಾಹೇತು’’’ನ್ತಿ ತಸ್ಸ ಪಟಿಕ್ಕೋಸನಾಯ ಅಟ್ಠತ್ವಾ ‘‘ಭನ್ತೇ ಭಿಕ್ಖೂ ಬಹೂ, ಪಚ್ಚಯೋ ಮನ್ದೋ, ಸಙ್ಗಹಂ ಕಾತುಂ ವಟ್ಟತೀ’’ತಿ ತಂ ಸಞ್ಞಾಪೇತ್ವಾ ಗಾಹೇತಬ್ಬಮೇವ.

ಗಾಹೇನ್ತೇನ ¶ ಚ ಸಮ್ಮತೇನ ಭಿಕ್ಖುನಾ ಮಹಾಥೇರಸ್ಸ ಸನ್ತಿಕಂ ಗನ್ತ್ವಾ ಏವಂ ವತ್ತಬ್ಬಂ – ‘‘ಭನ್ತೇ, ತುಮ್ಹಾಕಂ ಸೇನಾಸನಂ ಪಾಪುಣಾತಿ, ಗಣ್ಹಥ ಪಚ್ಚಯಂ ಧಾರೇಥಾ’’ತಿ. ‘‘ಅಸುಕಕುಲಸ್ಸ ಪಚ್ಚಯೋ ಅಸುಕಸೇನಾಸನಞ್ಚ ಮಯ್ಹಂ ಪಾಪುಣಾತಿ, ಆವುಸೋ’’ತಿ, ‘‘ಪಾಪುಣಾತಿ, ಭನ್ತೇ, ಗಣ್ಹಥ ನ’’ನ್ತಿ, ‘‘ಗಣ್ಹಾಮಿ, ಆವುಸೋ’’ತಿ, ಗಹಿತಂ ಹೋತಿ. ಸಚೇ ಪನ ‘‘ಗಹಿತಂ ವೋ, ಭನ್ತೇ’’ತಿ ವುತ್ತೇ ‘‘ಗಹಿತಂ ಮೇ’’ತಿ ವಾ ‘‘ಗಣ್ಹಿಸ್ಸಥ, ಭನ್ತೇ’’ತಿ ವುತ್ತೇ ‘‘ಗಣ್ಹಿಸ್ಸಾಮೀ’’ತಿ ವಾ ವದತಿ, ‘‘ಅಗಹಿತಂ ಹೋತೀ’’ತಿ ಮಹಾಸುಮತ್ಥೇರೋ ¶ ಆಹ. ಮಹಾಪದುಮತ್ಥೇರೋ ಪನಾಹ – ‘‘ಅತೀತಾನಾಗತವಚನಂ ವಾ ಹೋತು, ವತ್ತಮಾನವಚನಂ ವಾ, ಸತುಪ್ಪಾದಮತ್ತಆಲಯಕರಣಮತ್ತಮೇವ ಚೇತ್ಥ ಪಮಾಣಂ, ತಸ್ಮಾ ಗಹಿತಮೇವ ಹೋತೀ’’ತಿ.

ಯೋಪಿ ಪಂಸುಕೂಲಿಕೋ ಭಿಕ್ಖು ಸೇನಾಸನಂ ಗಹೇತ್ವಾ ಪಚ್ಚಯಂ ವಿಸ್ಸಜ್ಜೇತಿ, ಅಯಮ್ಪಿ ನ ಅಞ್ಞಸ್ಮಿಂ ಆವಾಸೇ ಪಕ್ಖಿಪಿತಬ್ಬೋ. ತಸ್ಮಿಂಯೇವ ಪರಿವೇಣೇ ಅಗ್ಗಿಸಾಲಾಯ ವಾ ದೀಘಸಾಲಾಯ ವಾ ರುಕ್ಖಮೂಲೇ ವಾ ಅಞ್ಞಸ್ಸ ಗಾಹೇತುಂ ವಟ್ಟತಿ. ಪಂಸುಕೂಲಿಕೋ ‘‘ವಸಾಮೀ’’ತಿ ಸೇನಾಸನಂ ಜಗ್ಗಿಸ್ಸತಿ, ಇತರೋ ‘‘ಪಚ್ಚಯಂ ಗಣ್ಹಾಮೀ’’ತಿ, ಏವಂ ದ್ವೀಹಿ ಕಾರಣೇಹಿ ಸೇನಾಸನಂ ಸುಜಗ್ಗಿತತರಂ ಭವಿಸ್ಸತಿ. ಮಹಾಪಚ್ಚರಿಯಂ ಪನ ವುತ್ತಂ – ‘‘ಪಂಸುಕೂಲಿಕೇ ವಾಸತ್ಥಾಯ ಸೇನಾಸನಂ ಗಣ್ಹನ್ತೇ ಸೇನಾಸನಗ್ಗಾಹಾಪಕೇನ ವತ್ತಬ್ಬಂ – ‘ಭನ್ತೇ, ಇಧ ಪಚ್ಚಯೋ ಅತ್ಥಿ, ಸೋ ಕಿಂ ಕಾತಬ್ಬೋ’ತಿ. ತೇನ ‘ಹೇಟ್ಠಾ ಅಞ್ಞಂ ಗಾಹಾಪೇಹೀ’ತಿ ವತ್ತಬ್ಬೋ. ಸಚೇ ಪನ ಕಿಞ್ಚಿ ಅವತ್ವಾವ ¶ ವಸತಿ, ವುತ್ಥವಸ್ಸಸ್ಸ ಚ ಪಾದಮೂಲೇ ಠಪೇತ್ವಾ ಸಾಟಕಂ ದೇನ್ತಿ, ವಟ್ಟತಿ. ಅಥ ವಸ್ಸಾವಾಸಿಕಂ ದೇಮಾತಿ ವದನ್ತಿ, ತಸ್ಮಿಂ ಸೇನಾಸನೇ ವಸ್ಸಂವುತ್ಥಭಿಕ್ಖೂನಂ ಪಾಪುಣಾತೀ’’ತಿ. ಯೇಸಂ ಪನ ಸೇನಾಸನಂ ನತ್ಥಿ; ಕೇವಲಂ ಪಚ್ಚಯಮೇವ ದೇನ್ತಿ, ತೇಸಂ ಪಚ್ಚಯಂ ಅವಸ್ಸಾವಾಸಿಕೇ ಸೇನಾಸನೇ ಗಾಹೇತುಂ ವಟ್ಟತಿ.

ಮನುಸ್ಸಾ ಥೂಪಂ ಕತ್ವಾ ವಸ್ಸಾವಾಸಿಕಂ ಗಾಹಾಪೇನ್ತಿ, ಥೂಪೋ ನಾಮ ಅಸೇನಾಸನಂ, ತಸ್ಸ ಸಮೀಪೇ ರುಕ್ಖೇ ವಾ ಮಣ್ಡಪೇ ವಾ ಉಪನಿಬನ್ಧಿತ್ವಾ ಗಾಹಾಪೇತಬ್ಬಂ. ತೇನ ಭಿಕ್ಖುನಾ ಚೇತಿಯಂ ಪಟಿಜಗ್ಗಿತಬ್ಬಂ. ಬೋಧಿರುಕ್ಖಬೋಧಿಘರಆಸನಘರಸಮ್ಮುಞ್ಜನಿಅಟ್ಟದಾರುಅಟ್ಟವಚ್ಚಕುಟಿದ್ವಾರಕೋಟ್ಠಕಪಾನೀಯಮಾಳಕದನ್ತಕಟ್ಠಮಾಳಕೇಸುಪಿ ಏಸೇವ ನಯೋ. ಭೋಜನಸಾಲಾ ಪನ ಸೇನಾಸನಮೇವ, ತಸ್ಮಾ ತಂ ಏಕಸ್ಸ ವಾ ಬಹೂನಂ ವಾ ಪರಿಚ್ಛಿನ್ದಿತ್ವಾ ಗಾಹೇತುಂ ವಟ್ಟತೀತಿ ಸಬ್ಬಮಿದಂ ವಿತ್ಥಾರೇನ ಮಹಾಪಚ್ಚರಿಯಂ ವುತ್ತಂ.

ಸೇನಾಸನಗ್ಗಾಹಾಪಕೇನ ಪನ ಪಾಟಿಪದಅರುಣತೋ ಪಟ್ಠಾಯ ಯಾವ ಪುನ ಅರುಣಂ ನ ಭಿಜ್ಜತಿ ತಾವ ಗಾಹೇತಬ್ಬಂ, ಇದಞ್ಹಿ ಸೇನಾಸನಗ್ಗಾಹಸ್ಸ ಖೇತ್ತಂ. ಸಚೇ ¶ ಪಾತೋವ ಗಾಹಿತೇ ಸೇನಾಸನೇ ಅಞ್ಞೋ ವಿತಕ್ಕಚಾರಿಕೋ ಭಿಕ್ಖು ಆಗನ್ತ್ವಾ ಸೇನಾಸನಂ ಯಾಚತಿ, ‘‘ಗಹಿತಂ, ಭನ್ತೇ, ಸೇನಾಸನಂ, ವಸ್ಸೂಪಗತೋ ಸಙ್ಘೋ, ರಮಣೀಯೋ ವಿಹಾರೋ, ರುಕ್ಖಮೂಲಾದೀಸು ಯತ್ಥ ಇಚ್ಛಥ ತತ್ಥ ವಸಥಾ’’ತಿ ವತ್ತಬ್ಬೋ. ವಸ್ಸೂಪಗತೇಹಿ ಅನ್ತೋವಸ್ಸೇ ನಿಬದ್ಧವತ್ತಂ ಠಪೇತ್ವಾ ವಸ್ಸೂಪಗತಾ ಭಿಕ್ಖೂ ‘‘ಸಮ್ಮುಞ್ಜನಿಯೋ ಬನ್ಧಥಾ’’ತಿ ವತ್ತಬ್ಬಾ. ಸುಲಭಾ ಚೇ ದಣ್ಡಕಾ ಚೇವ ಸಲಾಕಾಯೋ ಚ ಹೋನ್ತಿ, ಏಕೇಕೇನ ಛ ಪಞ್ಚ ಮುಟ್ಠಿಸಮ್ಮುಞ್ಜನಿಯೋ, ದ್ವೇ ತಿಸ್ಸೋ ಯಟ್ಠಿಸಮ್ಮುಞ್ಜನಿಯೋ ವಾ ಬನ್ಧಿತಬ್ಬಾ. ದುಲ್ಲಭಾ ಚೇ ಹೋನ್ತಿ, ದ್ವೇ ತಿಸ್ಸೋ ಮುಟ್ಠಿಸಮ್ಮುಞ್ಜನಿಯೋ ಏಕಾ ¶ ಯಟ್ಠಿಸಮ್ಮುಞ್ಜನೀ ಬನ್ಧಿತಬ್ಬಾ. ಸಾಮಣೇರೇಹಿ ಪಞ್ಚ ಪಞ್ಚ ಉಕ್ಕಾ ಕೋಟ್ಟೇತಬ್ಬಾ. ವಸನಟ್ಠಾನೇ ಕಸಾವಪರಿಭಣ್ಡಂ ಕಾತಬ್ಬಂ.

ವತ್ತಂ ಕರೋನ್ತೇಹಿ ಪನ ‘‘ನ ಉದ್ದಿಸಿತಬ್ಬಂ, ನ ಉದ್ದಿಸಾಪೇತಬ್ಬಂ, ನ ¶ ಸಜ್ಝಾಯೋ ಕಾತಬ್ಬೋ, ನ ಪಬ್ಬಾಜೇತಬ್ಬಂ, ನ ಉಪಸಮ್ಪಾದೇತಬ್ಬಂ, ನ ನಿಸ್ಸಯೋ ದಾತಬ್ಬೋ, ನ ಧಮ್ಮಸವನಂ ಕಾತಬ್ಬಂ, ಸಬ್ಬೇವ ಹಿ ಏತೇ ಪಪಞ್ಚಾ. ನಿಪ್ಪಪಞ್ಚಾ ಹುತ್ವಾ ಸಮಣಧಮ್ಮಮೇವ ಕರಿಸ್ಸಾಮಾ’’ತಿ ವಾ ‘‘ಸಬ್ಬೇ ತೇರಸ ಧುತಙ್ಗಾನಿ ಸಮಾದಿಯನ್ತು, ಸೇಯ್ಯಂ ಅಕಪ್ಪೇತ್ವಾ ಠಾನಚಙ್ಕಮೇಹಿ ವೀತಿನಾಮೇನ್ತು, ಮೂಗಬ್ಬತಂ ಗಣ್ಹನ್ತು, ಸತ್ತಾಹಕರಣೀಯೇನ ಗತಾಪಿ ಭಾಜನೀಯಭಣ್ಡಂ ಲಭನ್ತೂ’’ತಿ ವಾ ಏವರೂಪಂ ಅಧಮ್ಮಿಕವತ್ತಂ ನ ಕಾತಬ್ಬಂ. ಏವಂ ಪನ ಕಾತಬ್ಬಂ – ಪರಿಯತ್ತಿಧಮ್ಮೋ ನಾಮ ತಿವಿಧಮ್ಪಿ ಸದ್ಧಮ್ಮಂ ಪತಿಟ್ಠಾಪೇತಿ; ತಸ್ಮಾ ಸಕ್ಕಚ್ಚಂ ಉದ್ದಿಸಥ, ಉದ್ದಿಸಾಪೇಥ, ಸಜ್ಝಾಯಂ ಕರೋಥ, ಪಧಾನಘರೇ ವಸನ್ತಾನಂ ಸಙ್ಘಟ್ಟನಂ ಅಕತ್ವಾ ಅನ್ತೋವಿಹಾರೇ ನಿಸೀದಿತ್ವಾ ಉದ್ದಿಸಥ, ಉದ್ದಿಸಾಪೇಥ, ಸಜ್ಝಾಯಂ ಕರೋಥ, ಧಮ್ಮಸವನಂ ಸಮಿದ್ಧಂ ಕರೋಥ, ಪಬ್ಬಾಜೇನ್ತಾ ಸೋಧೇತ್ವಾ ಪಬ್ಬಾಜೇಥ, ಸೋಧೇತ್ವಾ ಉಪಸಮ್ಪಾದೇಥ, ಸೋಧೇತ್ವಾ ನಿಸ್ಸಯಂ ದೇಥ, ಏಕೋಪಿ ಹಿ ಕುಲಪುತ್ತೋ ಪಬ್ಬಜ್ಜಂ ಉಪಸಮ್ಪದಞ್ಚ ಲಭಿತ್ವಾ ಸಕಲಸಾಸನಂ ಪತಿಟ್ಠಾಪೇತಿ, ಅತ್ತನೋ ಥಾಮೇನ ಯತ್ತಕಾನಿ ಸಕ್ಕೋಥ ತತ್ತಕಾನಿ ಧುತಙ್ಗಾನಿ ಸಮಾದಿಯಥ. ಅನ್ತೋವಸ್ಸಂ ನಾಮೇತಂ ಸಕಲದಿವಸಂ ರತ್ತಿಯಾ ಚ ಪಠಮಪಚ್ಛಿಮಯಾಮೇಸು ಅಪ್ಪಮತ್ತೇಹಿ ಭವಿತಬ್ಬಂ, ವೀರಿಯಂ ಆರಭಿತಬ್ಬಂ. ಪೋರಾಣಕಮಹಾಥೇರಾಪಿ ಸಬ್ಬಪಲಿಬೋಧೇ ಛಿನ್ದಿತ್ವಾ ಅನ್ತೋವಸ್ಸೇ ಏಕಚಾರಿಕವತ್ತಂ ಪೂರಯಿಂಸು, ಭಸ್ಸೇ ಮತ್ತಂ ಜಾನಿತ್ವಾ ದಸವತ್ಥುಕಕಥಂ ದಸಅಸುಭದಸಾನುಸ್ಸತಿಅಟ್ಠತಿಂಸಾರಮ್ಮಣಕಥಞ್ಚ ಕಾತುಂ ವಟ್ಟತಿ, ಆಗನ್ತುಕಾನಂ ವತ್ತಂ ಕಾತುಂ ಸತ್ತಾಹಕರಣೀಯೇನ ಗತಾನಂ ಅಪಲೋಕೇತ್ವಾ ದಾತುಂ ವಟ್ಟತೀತಿ ಏವರೂಪಂ ವತ್ತಂ ಕಾತಬ್ಬಂ.

ಅಪಿಚ ¶ ಭಿಕ್ಖೂ ಓವದಿತಬ್ಬಾ – ‘‘ವಿಗ್ಗಾಹಿಕಪಿಸುಣಫರುಸವಚನಾನಿ ಮಾ ವದಥ, ದಿವಸೇ ದಿವಸೇ ಸೀಲಾನಿ ಆವಜ್ಜೇನ್ತಾ ಚತುರಾರಕ್ಖಂ ಅಹಾಪೇನ್ತಾ ಮನಸಿಕಾರಬಹುಲಾ ¶ ವಿಹರಥಾ’’ತಿ. ದನ್ತಕಟ್ಠಖಾದನವತ್ತಂ ಆಚಿಕ್ಖಿತಬ್ಬಂ, ಚೇತಿಯಂ ವಾ ಬೋಧಿಂ ವಾ ವನ್ದನ್ತೇನ ಗನ್ಧಮಾಲಂ ವಾ ಪೂಜೇನ್ತೇನ ಪತ್ತಂ ವಾ ಥವಿಕಾಯ ಪಕ್ಖಿಪನ್ತೇನ ನ ಕಥೇತಬ್ಬಂ, ಭಿಕ್ಖಾಚಾರವತ್ತಂ ಆಚಿಕ್ಖಿತಬ್ಬಂ – ‘‘ಅನ್ತೋಗಾಮೇ ಮನುಸ್ಸೇಹಿ ಸದ್ಧಿಂ ಪಚ್ಚಯಸಞ್ಞುತ್ತಕಥಾ ವಾ ವಿಸಭಾಗಕಥಾ ವಾ ನ ಕಥೇತಬ್ಬಾ, ರಕ್ಖಿತಿನ್ದ್ರಿಯೇಹಿ ಭವಿತಬ್ಬಂ, ಖನ್ಧಕವತ್ತಞ್ಚ ಸೇಖಿಯವತ್ತಞ್ಚ ಪೂರೇತಬ್ಬ’’ನ್ತಿ ಏವರೂಪಾ ಬಹುಕಾಪಿ ನಿಯ್ಯಾನಿಕಕಥಾ ಆಚಿಕ್ಖಿತಬ್ಬಾತಿ.

ಪಚ್ಛಿಮವಸ್ಸೂಪನಾಯಿಕದಿವಸೇ ಪನ ಸಚೇ ಕಾಲಂ ಘೋಸೇತ್ವಾ ಸನ್ನಿಪತಿತೇ ಸಙ್ಘೇ ಕೋಚಿ ದಸಹತ್ಥಂ ವತ್ಥಂ ¶ ಆಹರಿತ್ವಾ ವಸ್ಸಾವಾಸಿಕಂ ದೇತಿ, ಆಗನ್ತುಕೋ ಸಚೇ ಭಿಕ್ಖು ಸಙ್ಘತ್ಥೇರೋ ಹೋತಿ, ತಸ್ಸ ದಾತಬ್ಬಂ. ನವಕೋ ಚೇ ಹೋತಿ, ಸಮ್ಮತೇನ ಭಿಕ್ಖುನಾ ಸಙ್ಘತ್ಥೇರೋ ವತ್ತಬ್ಬೋ – ‘‘ಸಚೇ ಭನ್ತೇ ಇಚ್ಛಥ, ಪಠಮಭಾಗಂ ಮುಞ್ಚಿತ್ವಾ ಇದಂ ವತ್ಥಂ ಗಣ್ಹಥಾ’’ತಿ, ಅಮುಞ್ಚನ್ತಸ್ಸ ನ ದಾತಬ್ಬಂ. ಸಚೇ ಪನ ಪುಬ್ಬೇ ಗಾಹಿತಂ ಮುಞ್ಚಿತ್ವಾ ಗಣ್ಹಾತಿ, ದಾತಬ್ಬಂ. ಏತೇನೇವುಪಾಯೇನ ದುತಿಯತ್ಥೇರತೋ ಪಟ್ಠಾಯ ಪರಿವತ್ತೇತ್ವಾ ಪತ್ತಟ್ಠಾನೇ ಆಗನ್ತುಕಸ್ಸ ದಾತಬ್ಬಂ. ಸಚೇ ಪಠಮವಸ್ಸೂಪಗತಾ ದ್ವೇ ತೀಣಿ ಚತ್ತಾರಿ ಪಞ್ಚ ವಾ ವತ್ಥಾನಿ ಅಲತ್ಥುಂ, ಲದ್ಧಂ ಲದ್ಧಂ ಏತೇನೇವುಪಾಯೇನ ವಿಸ್ಸಜ್ಜಾಪೇತ್ವಾ ಯಾವ ಆಗನ್ತುಕಸ್ಸ ಸಮಕಂ ಹೋತಿ, ತಾವ ದಾತಬ್ಬಂ. ತೇನ ಪನ ಸಮಕೇ ಲದ್ಧೇ ಅವಸಿಟ್ಠೋ ಅನುಭಾಗೋ ಥೇರಾಸನೇ ದಾತಬ್ಬೋ. ಪಚ್ಚುಪ್ಪನ್ನೇ ಲಾಭೇ ಸತಿ ಠಿತಿಕಾಯ ಗಾಹೇತುಂ ಕತಿಕಂ ಕಾತುಂ ವಟ್ಟತಿ.

ಸಚೇ ದುಬ್ಭಿಕ್ಖಂ ಹೋತಿ, ದ್ವೀಸುಪಿ ವಸ್ಸೂಪನಾಯಿಕಾಸು ವಸ್ಸೂಪಗತಾ ಭಿಕ್ಖೂ ಭಿಕ್ಖಾಯ ಕಿಲಮನ್ತಾ ‘‘ಆವುಸೋ, ಇಧ ವಸನ್ತಾ ಸಬ್ಬೇವ ಕಿಲಮಾಮ, ಸಾಧು ವತ ದ್ವೇಭಾಗಾ ಹೋಮ, ಯೇಸಂ ಞಾತಿಪವಾರಿತಟ್ಠಾನಾನಿ ಅತ್ಥಿ, ತೇ ತತ್ಥ ವಸಿತ್ವಾ ಪವಾರಣಾಯ ಆಗನ್ತ್ವಾ ಅತ್ತನೋ ಪತ್ತಂ ವಸ್ಸಾವಾಸಿಕಂ ಗಣ್ಹನ್ತೂ’’ತಿ ವದನ್ತಿ, ತೇಸು ಯೇ ತತ್ಥ ವಸಿತ್ವಾ ಪವಾರಣಾಯ ಆಗಚ್ಛನ್ತಿ, ತೇಸಂ ಅಪಲೋಕೇತ್ವಾ ವಸ್ಸಾವಾಸಿಕಂ ದಾತಬ್ಬಂ. ಸಾದಿಯನ್ತಾಪಿ ಹಿ ತೇ ನೇವ ವಸ್ಸಾವಾಸಿಕಸ್ಸ ಸಾಮಿನೋ, ಖೀಯನ್ತಾಪಿ ಚ ಆವಾಸಿಕಾ ನೇವ ಅದಾತುಂ ಲಭನ್ತಿ. ಕುರುನ್ದಿಯಂ ಪನ ¶ ವುತ್ತಂ – ‘‘ಕತಿಕವತ್ತಂ ಕಾತಬ್ಬಂ – ‘ಸಬ್ಬೇಸಂ ನೋ ಇಧ ಯಾಗುಭತ್ತಂ ನಪ್ಪಹೋತಿ, ಸಭಾಗಟ್ಠಾನೇ ವಸಿತ್ವಾ ಆಗಚ್ಛಥ, ತುಮ್ಹಾಕಂ ಪತ್ತಂ ವಸ್ಸಾವಾಸಿಕಂ ಲಭಿಸ್ಸಥಾ’ತಿ. ತಞ್ಚೇ ಏಕೋ ಪಟಿಬಾಹತಿ, ಸುಪಟಿಬಾಹಿತಂ; ನೋ ಚೇ ¶ ಪಟಿಬಾಹತಿ, ಕತಿಕಾ ಸುಕತಾ. ಪಚ್ಛಾ ತೇಸಂ ತತ್ಥ ವಸಿತ್ವಾ ಆಗತಾನಂ ಅಪಲೋಕೇತ್ವಾ ದಾತಬ್ಬಂ, ಅಪಲೋಕನಕಾಲೇ ಪಟಿಬಾಹಿತುಂ ನ ಲಬ್ಭತೀ’’ತಿ. ಪುನಪಿ ವುತ್ತಂ – ‘‘ಸಚೇ ವಸ್ಸೂಪಗತೇಸು ಏಕಚ್ಚಾನಂ ವಸ್ಸಾವಾಸಿಕೇ ಅಪಾಪುಣನ್ತೇ ಭಿಕ್ಖೂ ಕತಿಕಂ ಕರೋನ್ತಿ – ‘ಛಿನ್ನವಸ್ಸಾನಂ ವಸ್ಸಾವಾಸಿಕಞ್ಚ ಇದಾನಿ ಉಪ್ಪಜ್ಜನಕವಸ್ಸಾವಾಸಿಕಞ್ಚ ಇಮೇಸಂ ದಾತುಂ ರುಚ್ಚತೀ’ತಿ ಏವಂ ಕತಿಕಾಯ ಕತಾಯ ಗಾಹಿತಸದಿಸಮೇವ ಹೋತಿ, ಉಪ್ಪನ್ನುಪ್ಪನ್ನಂ ತೇಸಮೇವ ದಾತಬ್ಬ’’ನ್ತಿ.

ತೇಮಾಸಂ ಪಾನೀಯಂ ಉಪಟ್ಠಾಪೇತ್ವಾ ವಿಹಾರಮಗ್ಗಚೇತಿಯಙ್ಗಣಬೋಧಿಯಙ್ಗಣಾನಿ ಜಗ್ಗಿತ್ವಾ ಬೋಧಿರುಕ್ಖೇ ಉದಕಂ ಸಿಞ್ಚಿತ್ವಾ ಪಕ್ಕನ್ತೋಪಿ ವಿಬ್ಭನ್ತೋಪಿ ವಸ್ಸಾವಾಸಿಕಂ ಲಭತಿಯೇವ. ಭತಿನಿವಿಟ್ಠಞ್ಹಿ ತೇನ ಕತಂ. ಸಙ್ಘಿಕಂ ಪನ ಅಪಲೋಕನಕಮ್ಮಂ ಕತ್ವಾ ಗಾಹಿತಂ ಅನ್ತೋವಸ್ಸೇ ವಿಬ್ಭನ್ತೋಪಿ ಲಭತೇವ. ಪಚ್ಚಯವಸೇನ ಗಾಹಿತಂ ಪನ ನ ಲಭತೀತಿ ವದನ್ತಿ.

ಸಚೇ ¶ ವುತ್ಥವಸ್ಸೋ ದಿಸಂಗಮಿಕೋ ಭಿಕ್ಖು ಆವಾಸಿಕಸ್ಸ ಹತ್ಥತೋ ಕಿಞ್ಚಿದೇವ ಕಪ್ಪಿಯಭಣ್ಡಂ ಗಹೇತ್ವಾ ‘‘ಅಸುಕಕುಲೇ ಮಯ್ಹಂ ವಸ್ಸಾವಾಸಿಕಂ ಪತ್ತಂ, ತಂ ಗಣ್ಹಥಾ’’ತಿ ವತ್ವಾ ಗತಟ್ಠಾನೇ ವಿಬ್ಭಮತಿ, ವಸ್ಸಾವಾಸಿಕಂ ಸಙ್ಘಿಕಂ ಹೋತಿ. ಸಚೇ ಪನ ಮನುಸ್ಸೇ ಸಮ್ಮುಖಾ ಸಮ್ಪಟಿಚ್ಛಾಪೇತ್ವಾ ಗಚ್ಛತಿ, ಲಭತಿ. ‘‘ಇದಂ ವಸ್ಸಾವಾಸಿಕಂ ಅಮ್ಹಾಕಂ ಸೇನಾಸನೇ ವುತ್ಥಭಿಕ್ಖುನೋ ದೇಮಾ’’ತಿ ವುತ್ತೇ, ಯಸ್ಸ ಗಾಹಿತಂ ತಸ್ಸೇವ ಹೋತಿ. ಸಚೇ ಪನ ಸೇನಾಸನಸಾಮಿಕಸ್ಸ ಪಿಯಕಮ್ಯತಾಯ ಪುತ್ತಧೀತಾದಯೋ ಬಹೂನಿ ವತ್ಥಾನಿ ಆಹರಿತ್ವಾ ‘‘ಅಮ್ಹಾಕಂ ಸೇನಾಸನೇ ದೇಮಾ’’ತಿ ದೇನ್ತಿ, ತತ್ಥ ವಸ್ಸೂಪಗತಸ್ಸ ಏಕಮೇವ ವತ್ಥಂ ದಾತಬ್ಬಂ, ಸೇಸಾನಿ ಸಙ್ಘಿಕಾನಿ ಹೋನ್ತಿ, ವಸ್ಸಾವಾಸಿಕಟ್ಠಿತಿಕಾಯ ಗಾಹೇತಬ್ಬಾನಿ. ಠಿತಿಕಾಯ ಅಸತಿ ಥೇರಾಸನತೋ ಪಟ್ಠಾಯ ಗಾಹೇತಬ್ಬಾನಿ. ಸೇನಾಸನೇ ವಸ್ಸೂಪಗತಂ ಭಿಕ್ಖುಂ ನಿಸ್ಸಾಯ ಉಪ್ಪನ್ನೇನ ¶ ಚಿತ್ತಪ್ಪಸಾದೇನ ಬಹೂನಿ ವತ್ಥಾನಿ ಆಹರಿತ್ವಾ ‘‘ಸೇನಾಸನಸ್ಸ ದೇಮಾ’’ತಿ ದಿನ್ನೇಸುಪಿ ಏಸೇವ ನಯೋ. ಸಚೇ ಪನ ಪಾದಮೂಲೇ ಠಪೇತ್ವಾ ‘‘ಏತಸ್ಸ ಭಿಕ್ಖುನೋ ದೇಮಾ’’ತಿ ವದನ್ತಿ, ತಸ್ಸೇವ ಹೋನ್ತಿ.

ಏಕಸ್ಸ ಗೇಹೇ ದ್ವೇ ವಸ್ಸಾವಾಸಿಕಾನಿ – ಪಠಮಭಾಗೋ ಸಾಮಣೇರಸ್ಸ ಗಾಹಿತೋ ಹೋತಿ, ದುತಿಯೋ ಥೇರಾಸನೇ. ಸೋ ಏಕಂ ದಸಹತ್ಥಂ, ಏಕಂ ಅಟ್ಠಹತ್ಥಂ ಸಾಟಕಂ ಪೇಸೇತಿ ‘‘ವಸ್ಸಾವಾಸಿಕಂ ಪತ್ತಭಿಕ್ಖೂನಂ ದೇಥಾ’’ತಿ ವಿಚಿನಿತ್ವಾ ವರಭಾಗಂ ಸಾಮಣೇರಸ್ಸ ದತ್ವಾ ಅನುಭಾಗೋ ಥೇರಾಸನೇ ದಾತಬ್ಬೋ. ಸಚೇ ಪನ ಉಭೋಪಿ ಘರಂ ನೇತ್ವಾ ಭೋಜೇತ್ವಾ ಸಯಮೇವ ಪಾದಮೂಲೇ ಠಪೇತಿ, ಯಂ ಯಸ್ಸ ದಿನ್ನಂ, ತದೇವ ತಸ್ಸ ಹೋತಿ.

ಇತೋ ¶ ಪರಂ ಮಹಾಪಚ್ಚರಿಯಂ ಆಗತನಯೋ ಹೋತಿ – ‘‘ಏಕಸ್ಸ ಘರೇ ದಹರಸಾಮಣೇರಸ್ಸ ವಸ್ಸಾವಾಸಿಕಂ ಪಾಪುಣಾತಿ, ಸೋ ಚೇ ಪುಚ್ಛತಿ – ‘ಅಮ್ಹಾಕಂ ವಸ್ಸಾವಾಸಿಕಂ ಕಸ್ಸ ಪತ್ತ’ನ್ತಿ, ‘ಸಾಮಣೇರಸ್ಸಾ’ತಿ ಅವತ್ವಾ ‘ದಾನಕಾಲೇ ಜಾನಿಸ್ಸಸೀ’ತಿ ವತ್ವಾ ದಾನದಿವಸೇ ಏಕಂ ಮಹಾಥೇರಂ ಪೇಸೇತ್ವಾ ನೀಹರಾಪೇತಬ್ಬಂ. ಸಚೇ ಯಸ್ಸ ವಸ್ಸಾವಾಸಿಕಂ ಪತ್ತಂ, ಸೋ ವಿಬ್ಭಮತಿ ವಾ ಕಾಲಂ ವಾ ಕರೋತಿ, ಮನುಸ್ಸಾ ಚೇ ಪುಚ್ಛನ್ತಿ – ‘ಕಸ್ಸ ಅಮ್ಹಾಕಂ ವಸ್ಸಾವಾಸಿಕಂ ಪತ್ತ’ನ್ತಿ, ತೇಸಂ ಯಥಾಭೂತಂ ಆಚಿಕ್ಖಿತಬ್ಬಂ. ಸಚೇ ತೇ ವದನ್ತಿ – ‘ತುಮ್ಹಾಕಂ ದೇಮಾ’ತಿ, ತಸ್ಸ ಭಿಕ್ಖುನೋ ಪಾಪುಣಾತಿ. ಅಥ ಸಙ್ಘಸ್ಸ ವಾ ಗಣಸ್ಸ ವಾ ದೇನ್ತಿ, ಸಙ್ಘಸ್ಸ ವಾ ಗಣಸ್ಸ ವಾ ಪಾಪುಣಾತಿ. ಸಚೇ ವಸ್ಸೂಪಗತಾ ಸುದ್ಧಪಂಸುಕೂಲಿಕಾಯೇವ ಹೋನ್ತಿ, ಆನೇತ್ವಾ ದಿನ್ನಂ ವಸ್ಸಾವಾಸಿಕಂ ಸೇನಾಸನಪರಿಕ್ಖಾರಂ ವಾ ಕತ್ವಾ ಠಪೇತಬ್ಬಂ, ಬಿಮ್ಬೋಹನಾದೀನಿ ವಾ ಕಾತಬ್ಬಾನೀ’’ತಿ. ಇದಂ ನೇವಾಸಿಕವತ್ತಂ.

೩೧೯. ಉಪನನ್ದವತ್ಥುಸ್ಮಿಂ ¶ – ತತ್ಥ ತಯಾ ಮೋಘಪುರಿಸ ಗಹಿತಂ ಇಧ ಮುತ್ತಂ, ಇಧ ತಯಾ ಗಹಿತಂ ತತ್ರ ಮುತ್ತನ್ತಿ ಏತ್ಥ ಅಯಮತ್ಥೋ – ಯಂ ತಯಾ ತತ್ಥ ಸೇನಾಸನಂ ಗಹಿತಂ, ತಂ ತೇ ಗಣ್ಹನ್ತೇನೇವ ಇಧ ಮುತ್ತಂ ಹೋತಿ. ‘‘ಇಧ ದಾನಾಹಂ, ಆವುಸೋ, ಮುಞ್ಚಾಮೀ’’ತಿ ವದನ್ತೇನ ಪನ ತಂ ತತ್ರಾಪಿ ಮುತ್ತಂ. ಏವಂ ತ್ವಂ ಉಭಯತ್ಥ ಪರಿಬಾಹಿರೋತಿ.

ಅಯಂ ಪನೇತ್ಥ ವಿನಿಚ್ಛಯೋ – ಗಹಣೇನ ಗಹಣಂ ಪಟಿಪ್ಪಸ್ಸಮ್ಭತಿ, ಗಹಣೇನ ಆಲಯೋ ಪಟಿಪ್ಪಸ್ಸಮ್ಭತಿ, ಆಲಯೇನ ಗಹಣಂ ಪಟಿಪ್ಪಸ್ಸಮ್ಭತಿ, ಆಲಯೇನ ಆಲಯೋ ¶ ಪಟಿಪ್ಪಸ್ಸಮ್ಭತಿ. ಕಥಂ? ಇಧೇಕಚ್ಚೋ ವಸ್ಸೂಪನಾಯಿಕದಿವಸೇ ಏಕಸ್ಮಿಂ ವಿಹಾರೇ ಸೇನಾಸನಂ ಗಹೇತ್ವಾ ಸಾಮನ್ತವಿಹಾರಂ ಗನ್ತ್ವಾ ತತ್ರಾಪಿ ಗಣ್ಹಾತಿ, ತಸ್ಸ ಇಮಿನಾ ಗಹಣೇನ ಪುರಿಮಂ ಗಹಣಂ ಪಟಿಪ್ಪಸ್ಸಮ್ಭತಿ. ಅಪರೋ ‘‘ಇಧ ವಸಿಸ್ಸಾಮೀ’’ತಿ ಆಲಯಮತ್ತಂ ಕತ್ವಾ ಸಾಮನ್ತವಿಹಾರಂ ಗನ್ತ್ವಾ ತತ್ಥ ಸೇನಾಸನಂ ಗಣ್ಹಾತಿ, ತಸ್ಸ ಇಮಿನಾ ಗಹಣೇನ ಪುರಿಮೋ ಆಲಯೋ ಪಟಿಪ್ಪಸ್ಸಮ್ಭತಿ. ಏಕೋ ‘‘ಇಧ ವಸಿಸ್ಸಾಮೀ’’ತಿ ಸೇನಾಸನಂ ವಾ ಗಹೇತ್ವಾ ಆಲಯಂ ವಾ ಕತ್ವಾ ಸಾಮನ್ತವಿಹಾರಂ ಗನ್ತ್ವಾ ‘‘ಇಧೇವ ದಾನಿ ವಸಿಸ್ಸಾಮೀ’’ತಿ ಆಲಯಂ ಕರೋತಿ, ಇಚ್ಚಸ್ಸ ಆಲಯೇನ ವಾ ಗಹಣಂ ಆಲಯೇನ ವಾ ಆಲಯೋ ಪಟಿಪ್ಪಸ್ಸಮ್ಭತಿ, ಸಬ್ಬತ್ಥ ಪಚ್ಛಿಮೇ ¶ ಗಹಣೇ ವಾ ಆಲಯೇ ವಾ ತಿಟ್ಠತಿ. ಯೋ ಪನ ‘‘ಏಕಸ್ಮಿಂ ವಿಹಾರೇ ಸೇನಾಸನಂ ಗಹೇತ್ವಾ ಅಞ್ಞಸ್ಮಿಂ ವಿಹಾರೇ ವಸಿಸ್ಸಾಮೀ’’ತಿ ಗಚ್ಛತಿ, ತಸ್ಸ ಉಪಚಾರಸೀಮಾತಿಕ್ಕಮೇ ಸೇನಾಸನಗ್ಗಾಹೋ ಪಟಿಪ್ಪಸ್ಸಮ್ಭತಿ. ಯದಿ ಪನ ‘‘ತತ್ಥ ಫಾಸು ಭವಿಸ್ಸತಿ, ವಸಿಸ್ಸಾಮಿ; ನೋ ಚೇ, ಆಗಮಿಸ್ಸಾಮೀ’’ತಿ ಗನ್ತ್ವಾ ಅಫಾಸುಭಾವಂ ಞತ್ವಾ ಪಚ್ಚಾಗಚ್ಛತಿ, ವಟ್ಟತಿ.

೩೨೦. ತಿವಸ್ಸನ್ತರೇನಾತಿ ಏತ್ಥ ತಿವಸ್ಸನ್ತರೋ ನಾಮ ಯೋ ದ್ವೀಹಿ ವಸ್ಸೇಹಿ ಮಹನ್ತತರೋ ವಾ ದಹರತರೋ ವಾ ಹೋತಿ. ಯೋ ಪನ ಏಕೇನ ವಸ್ಸೇನ ಮಹನ್ತತರೋ ವಾ ದಹರತರೋ ವಾ ಹೋತಿ, ಯೋ ವಾ ಸಮಾನವಸ್ಸೋ, ತತ್ಥ ವತ್ತಬ್ಬಮೇವ ನತ್ಥಿ. ಇಮೇ ಸಬ್ಬೇ ಏಕಸ್ಮಿಂ ಮಞ್ಚೇ ವಾ ಪೀಠೇ ವಾ ದ್ವೇ ದ್ವೇ ಹುತ್ವಾ ನಿಸೀದಿತುಂ ಲಭನ್ತಿ. ಯಂ ತಿಣ್ಣಂ ಪಹೋತಿ, ತಂ ಸಂಹಾರಿಮಂ ವಾ ಹೋತು ಅಸಂಹಾರಿಮಂ ವಾ, ತಥಾರೂಪೇ ಅಪಿ ಫಲಕಖಣ್ಡೇ ಅನುಪಸಮ್ಪನ್ನೇನಾಪಿ ಸದ್ಧಿಂ ನಿಸೀದಿತುಂ ವಟ್ಟತಿ.

ಹತ್ಥಿನಖಕನ್ತಿ ಹತ್ಥಿಕುಮ್ಭೇ ಪತಿಟ್ಠಿತಂ; ಏವಂ ಕತಸ್ಸ ಕಿರೇತಂ ನಾಮಂ. ಸಬ್ಬಂ ಪಾಸಾದಪರಿಭೋಗನ್ತಿ ಸುವಣ್ಣರಜತಾದಿವಿಚಿತ್ರಾನಿ ಕವಾಟಾನಿ ಮಞ್ಚಪೀಠಾನಿ ತಾಲವಣ್ಟಾನಿ ಸುವಣ್ಣರಜತಮಯಪಾನೀಯಘಟಪಾನೀಯಸರಾವಾನಿ ¶ ಯಂಕಿಞ್ಚಿ ಚಿತ್ತಕಮ್ಮಕತಂ, ಸಬ್ಬಂ ವಟ್ಟತಿ. ‘‘ಪಾಸಾದಸ್ಸ ದಾಸಿದಾಸಂ ಖೇತ್ತವತ್ಥುಂ ಗೋಮಹಿಂಸಂ ದೇಮಾ’’ತಿ ವದನ್ತಿ, ಪಾಟೇಕ್ಕಂ ಗಹಣಕಿಚ್ಚಂ ನತ್ಥಿ, ಪಾಸಾದೇ ಪಟಿಗ್ಗಹಿತೇ ಪಟಿಗ್ಗಹಿತಮೇವ ¶ ಹೋತಿ. ಗೋನಕಾದೀನಿ ಸಙ್ಘಿಕವಿಹಾರೇ ವಾ ಪುಗ್ಗಲಿಕವಿಹಾರೇ ವಾ ಮಞ್ಚಪೀಠಕೇಸು ಅತ್ಥರಿತ್ವಾ ಪರಿಭುಞ್ಜಿತುಂ ನ ವಟ್ಟನ್ತಿ. ಧಮ್ಮಾಸನೇ ಪನ ಗಿಹಿವಿಕಟನಿಹಾರೇನ ಲಬ್ಭನ್ತಿ, ತತ್ರಾಪಿ ನಿಪಜ್ಜಿತುಂ ನ ವಟ್ಟತಿ.

೩೨೧. ಪಞ್ಚಿಮಾನೀತಿ ರಾಸಿವಸೇನ ಪಞ್ಚ, ಸರೂಪವಸೇನ ಪನೇತಾನಿ ಬಹೂನಿ ಹೋನ್ತಿ. ತತ್ಥ ಆರಾಮೋ ನಾಮ ಪುಪ್ಫಾರಾಮೋ ವಾ ಫಲಾರಾಮೋ ವಾ. ಆರಾಮವತ್ಥು ನಾಮ ತೇಸಂಯೇವ ಆರಾಮಾನಂ ಅತ್ಥಾಯ ಪರಿಚ್ಛಿನ್ದಿತ್ವಾ ಠಪಿತೋಕಾಸೋ; ತೇಸು ವಾ ಆರಾಮೇಸು ವಿನಟ್ಠೇಸು ತೇಸಂ ಪೋರಾಣಕಭೂಮಿಭಾಗೋ. ವಿಹಾರೋ ನಾಮ ಯಂಕಿಞ್ಚಿ ಪಾಸಾದಾದಿಸೇನಾಸನಂ. ವಿಹಾರವತ್ಥು ನಾಮ ತಸ್ಸ ಪತಿಟ್ಠಾನೋಕಾಸೋ. ಮಞ್ಚೋ ನಾಮ – ಮಸಾರಕೋ, ಬುನ್ದಿಕಾಬದ್ಧೋ, ಕುಳೀರಪಾದಕೋ ಆಹಚ್ಚಪಾದಕೋತಿ ಇಮೇಸಂ ಪುಬ್ಬೇ ವುತ್ತಾನಂ ಚತುನ್ನಂ ಮಞ್ಚಾನಂ ಅಞ್ಞತರೋ ¶ . ಪೀಠಂ ನಾಮ ಮಸಾರಕಾದೀನಂಯೇವ ಚತುನ್ನಂ ಪೀಠಾನಂ ಅಞ್ಞತರಂ. ಭಿಸಿ ನಾಮ ಉಣ್ಣಭಿಸಿಆದೀನಂ ಪಞ್ಚನ್ನಂ ಅಞ್ಞತರಾ. ಬಿಮ್ಬೋಹನಂ ನಾಮ ವುತ್ತಪ್ಪಕಾರಾನಂ ಬಿಮ್ಬೋಹನಾನಂ ಅಞ್ಞತರಂ. ಲೋಹಕುಮ್ಭೀ ನಾಮ ಕಾಳಲೋಹೇನ ವಾ ತಮ್ಬಲೋಹೇನ ವಾ ಯೇನ ಕೇನಚಿ ಲೋಹೇನ ಕತಾ ಕುಮ್ಭೀ. ಲೋಹಭಾಣಕಾದೀಸುಪಿ ಏಸೇವ ನಯೋ. ಏತ್ಥ ಪನ ಭಾಣಕನ್ತಿ ಅರಞ್ಜರೋ ವುಚ್ಚತಿ. ವಾರಕೋತಿ ಘಟೋ. ಕಟಾಹಂ ಕಟಾಹಮೇವ. ವಾಸಿಆದೀಸು ವಲ್ಲಿಆದೀಸು ಚ ದುವಿಞ್ಞೇಯ್ಯಂ ನಾಮ ನತ್ಥಿ. ಏವಂ –

ದ್ವಿಸಙ್ಗಹಾನಿ ದ್ವೇ ಹೋನ್ತಿ, ತತಿಯಂ ಚತುಸಙ್ಗಹಂ;

ಚತುತ್ಥಂ ನವಕೋಟ್ಠಾಸಂ, ಪಞ್ಚಮಂ ಅಟ್ಠಭೇದನಂ.

ಇತಿ ಪಞ್ಚಹಿ ರಾಸೀಹಿ, ಪಞ್ಚನಿಮ್ಮಲಲೋಚನೋ;

ಪಞ್ಚವೀಸವಿಧಂ ನಾಥೋ, ಗರುಭಣ್ಡಂ ಪಕಾಸಯಿ.

ತತ್ರಾಯಂ ¶ ವಿನಿಚ್ಛಯಕಥಾ – ಇದಞ್ಹಿ ಸಬ್ಬಮ್ಪಿ ಗರುಭಣ್ಡಂ ಇಧ ಅವಿಸ್ಸಜ್ಜಿಯಂ, ಕೀಟಾಗಿರಿವತ್ಥುಸ್ಮಿಂ ‘‘ಅವೇಭಙ್ಗಿಯ’’ನ್ತಿ ವುತ್ತಂ. ಪರಿವಾರೇ ಪನ –

‘‘ಅವಿಸ್ಸಜ್ಜಿಯಂ ಅವೇಭಙ್ಗಿಯಂ, ಪಞ್ಚ ವುತ್ತಾ ಮಹೇಸಿನಾ;

ವಿಸ್ಸಜ್ಜೇನ್ತಸ್ಸ ಪರಿಭುಞ್ಜನ್ತಸ್ಸ ಅನಾಪತ್ತಿ,

ಪಞ್ಹಾ ಮೇಸಾ ಕುಸಲೇಹಿ ಚಿನ್ತಿತಾ’’ತಿ. (ಪರಿ. ೪೭೯) –

ಆಗತಂ. ತಸ್ಮಾ ಮೂಲಚ್ಛೇಜ್ಜವಸೇನ ಅವಿಸ್ಸಜ್ಜಿಯಂ ಅವೇಭಙ್ಗಿಯಞ್ಚ ಪರಿವತ್ತನವಸೇನ ಪನ ವಿಸ್ಸಜ್ಜೇನ್ತಸ್ಸ ಪರಿಭುಞ್ಜನ್ತಸ್ಸ ಚ ಅನಾಪತ್ತೀತಿ ಏವಮೇತ್ಥ ಅಧಿಪ್ಪಾಯೋ ವೇದಿತಬ್ಬೋ.

ತತ್ರಾಯಂ ಅನುಪುಬ್ಬಿಕಥಾ ¶ – ಇದಂ ತಾವ ಪಞ್ಚವಿಧಮ್ಪಿ ಚೀವರಪಿಣ್ಡಪಾತಭೇಸಜ್ಜತ್ಥಾಯ ಉಪನೇತುಂ ನ ವಟ್ಟತಿ. ಥಾವರೇನ ಚ ಥಾವರಂ ಗರುಭಣ್ಡೇನ ಚ ಗರುಭಣ್ಡಂ ಪರಿವತ್ತೇತುಂ ವಟ್ಟತಿ. ಥಾವರೇ ಪನ ಖೇತ್ತಂ ವತ್ಥು ತಳಾಕಂ ಮಾತಿಕಾತಿ ಏವರೂಪಂ ಭಿಕ್ಖುಸಙ್ಘಸ್ಸ ವಿಚಾರೇತುಂ ವಾ ಸಮ್ಪಟಿಚ್ಛಿತುಂ ವಾ ಅಧಿವಾಸೇತುಂ ವಾ ನ ವಟ್ಟತಿ, ಕಪ್ಪಿಯಕಾರಕೇಹೇವ ವಿಚಾರಿತತೋ ಕಪ್ಪಿಯಭಣ್ಡಂ ವಟ್ಟತಿ. ಆರಾಮೇನ ಪನ ಆರಾಮಂ ಆರಾಮವತ್ಥುಂ ವಿಹಾರಂ ವಿಹಾರವತ್ಥುನ್ತಿ ಇಮಾನಿ ಚತ್ತಾರಿ ಪರಿವತ್ತೇತುಂ ವಟ್ಟತಿ.

ತತ್ರಾಯಂ ಪರಿವತ್ತನನಯೋ – ಸಙ್ಘಸ್ಸ ನಾಳಿಕೇರಾರಾಮೋ ದೂರೇ ಹೋತಿ, ಕಪ್ಪಿಯಕಾರಕಾ ವಾ ಬಹುತರಂ ಖಾದನ್ತಿ. ಯಮ್ಪಿ ನ ಖಾದನ್ತಿ, ತತೋ ಸಕಟವೇತನಂ ದತ್ವಾ ¶ ಅಪ್ಪಮೇವ ಹರನ್ತಿ. ಅಞ್ಞೇಸಂ ಪನ ತಸ್ಸ ಆರಾಮಸ್ಸ ಅವಿದೂರಗಾಮವಾಸೀನಂ ಮನುಸ್ಸಾನಂ ವಿಹಾರಸ್ಸ ಸಮೀಪೇ ಆರಾಮೋ ಹೋತಿ, ತೇ ಸಙ್ಘಂ ಉಪಸಙ್ಕಮಿತ್ವಾ ಸಕೇನ ಆರಾಮೇನ ತಂ ಆರಾಮಂ ಯಾಚನ್ತಿ, ಸಙ್ಘೇನ ‘‘ರುಚ್ಚತಿ ಸಙ್ಘಸ್ಸಾ’’ತಿ ಅಪಲೋಕೇತ್ವಾ ಸಮ್ಪಟಿಚ್ಛಿತಬ್ಬೋ. ಸಚೇಪಿ ಭಿಕ್ಖೂನಂ ರುಕ್ಖಸಹಸ್ಸಂ ಹೋತಿ, ಮನುಸ್ಸಾನಂ ಪಞ್ಚ ಸತಾನಿ, ‘‘ತುಮ್ಹಾಕಂ ಆರಾಮೋ ಖುದ್ದಕೋ’’ತಿ ನ ವತ್ತಬ್ಬಂ. ಕಿಞ್ಚಾಪಿ ಹಿ ಅಯಂ ಖುದ್ದಕೋ, ಅಥ ಖೋ ಇತರತೋ ಬಹುತರಂ ಆಯಂ ದೇತಿ. ಸಚೇಪಿ ಸಮಕಮೇವ ದೇತಿ; ಏವಮ್ಪಿ ಇಚ್ಛಿತಿಚ್ಛಿತಕ್ಖಣೇ ಪರಿಭುಞ್ಜಿತುಂ ಸಕ್ಕಾತಿ ಗಹೇತಬ್ಬಮೇವ. ಸಚೇ ಪನ ಮನುಸ್ಸಾನಂ ಬಹುತರಾ ರುಕ್ಖಾ ಹೋನ್ತಿ, ‘‘ನನು ತುಮ್ಹಾಕಂ ಬಹುತರಾ ರುಕ್ಖಾ’’ತಿ ವತ್ತಬ್ಬಂ. ಸಚೇ ‘‘ಅತಿರೇಕಂ ಅಮ್ಹಾಕಂ ಪುಞ್ಞಂ ಹೋತು, ಸಙ್ಘಸ್ಸ ದೇಮಾ’’ತಿ ವದನ್ತಿ, ಜಾನಾಪೇತ್ವಾ ಸಮ್ಪಟಿಚ್ಛಿತುಂ ವಟ್ಟತಿ. ಭಿಕ್ಖೂನಂ ರುಕ್ಖಾ ಫಲಧಾರಿನೋ, ಮನುಸ್ಸಾನಂ ರುಕ್ಖಾ ನ ತಾವ ಫಲಂ ಗಣ್ಹನ್ತಿ, ಕಿಞ್ಚಾಪಿ ನ ಗಣ್ಹನ್ತಿ, ನ ಚಿರೇನ ಗಣ್ಹಿಸ್ಸನ್ತೀತಿ ಸಮ್ಪಟಿಚ್ಛಿತಬ್ಬಮೇವ. ಮನುಸ್ಸಾನಂ ರುಕ್ಖಾ ಫಲಧಾರಿನೋ, ಭಿಕ್ಖೂನಂ ನ ತಾವ ಫಲಂ ಗಣ್ಹನ್ತಿ, ‘‘ನನು ತುಮ್ಹಾಕಂ ¶ ರುಕ್ಖಾ ಫಲಧಾರಿನೋ’’ತಿ ವತ್ತಬ್ಬಂ. ಸಚೇ ‘‘ಗಣ್ಹಥ, ಭನ್ತೇ, ಅಮ್ಹಾಕಂ ಪುಞ್ಞಂ ಭವಿಸ್ಸತೀ’’ತಿ ದೇನ್ತಿ, ಜಾನಾಪೇತ್ವಾ ಸಮ್ಪಟಿಚ್ಛಿತುಂ ವಟ್ಟತಿ; ಏವಂ ಆರಾಮೇನ ಆರಾಮೋ ಪರಿವತ್ತೇತಬ್ಬೋ. ಏತೇನೇವ ನಯೇನ ಆರಾಮವತ್ಥುಪಿ ವಿಹಾರೋಪಿ ವಿಹಾರವತ್ಥುಪಿ ಆರಾಮೇನ ಪರಿವತ್ತೇತಬ್ಬಂ. ಆರಾಮವತ್ಥುನಾ ಚ ಮಹನ್ತೇನ ವಾ ಖುದ್ದಕೇನ ವಾ ಆರಾಮಆರಾಮವತ್ಥು ವಿಹಾರವಿಹಾರವತ್ಥೂನಿ ¶ .

ಕಥಂ ವಿಹಾರೇನ ವಿಹಾರೋ ಪರಿವತ್ತೇತಬ್ಬೋ? ಸಙ್ಘಸ್ಸ ಅನ್ತೋಗಾಮೇ ಗೇಹಂ ಹೋತಿ, ಮನುಸ್ಸಾನಂ ವಿಹಾರಮಜ್ಝೇ ಪಾಸಾದೋ, ಉಭೋಪಿ ಅಗ್ಘೇನ ಸಮಕಾ, ಸಚೇ ಮನುಸ್ಸಾ ತೇನ ಪಾಸಾದೇನ ತಂ ಗೇಹಂ ಯಾಚನ್ತಿ, ಸಮ್ಪಟಿಚ್ಛಿತುಂ ವಟ್ಟತಿ. ಭಿಕ್ಖೂನಂ ಚೇ ಮಹಗ್ಘತರಂ ಗೇಹಂ ಹೋತಿ, ‘‘ಮಹಗ್ಘತರಂ ಅಮ್ಹಾಕಂ ಗೇಹ’’ನ್ತಿ ವುತ್ತೇ ‘‘ಕಿಞ್ಚಾಪಿ ಮಹಗ್ಘತರಂ, ಪಬ್ಬಜಿತಾನಂ ಅಸಾರುಪ್ಪಂ, ನ ಸಕ್ಕಾ ತತ್ಥ ಪಬ್ಬಜಿತೇಹಿ ವಸಿತುಂ, ಇದಂ ಪನ ಸಾರುಪ್ಪಂ ಗಣ್ಹಥಾ’’ತಿ ವದನ್ತಿ; ಏವಮ್ಪಿ ಸಮ್ಪಟಿಚ್ಛಿತುಂ ವಟ್ಟತಿ. ಸಚೇ ಪನ ಮನುಸ್ಸಾನಂ ಮಹಗ್ಘಂ ಹೋತಿ, ‘‘ನನು ತುಮ್ಹಾಕಂ ಗೇಹಂ ಮಹಗ್ಘ’’ನ್ತಿ ವತ್ತಬ್ಬಂ. ‘‘ಹೋತು, ಭನ್ತೇ, ಅಮ್ಹಾಕಂ ಪುಞ್ಞಂ ಭವಿಸ್ಸತಿ, ಗಣ್ಹಥಾ’’ತಿ ವುತ್ತೇ ಪನ ಸಮ್ಪಟಿಚ್ಛಿತುಂ ವಟ್ಟತಿ. ಏವಂ ವಿಹಾರೇನ ವಿಹಾರೋ ಪರಿವತ್ತೇತಬ್ಬೋ. ಏತೇನೇವ ನಯೇನ ವಿಹಾರವತ್ಥುಪಿ ಆರಾಮೋಪಿ ಆರಾಮವತ್ಥುಪಿ ವಿಹಾರೇನ ಪರಿವತ್ತೇತಬ್ಬಂ. ವಿಹಾರವತ್ಥುನಾ ಚ ಮಹಗ್ಘೇನ ವಾ ಅಪ್ಪಗ್ಘೇನ ವಾ ವಿಹಾರವಿಹಾರವತ್ಥುಆರಾಮಆರಾಮವತ್ಥೂನಿ. ಏವಂ ತಾವ ಥಾವರೇನ ಥಾವರಪರಿವತ್ತನಂ ವೇದಿತಬ್ಬಂ.

ಗರುಭಣ್ಡೇನ ¶ ಗರುಭಣ್ಡಪರಿವತ್ತನೇ ಪನ ಮಞ್ಚಪೀಠಂ ಮಹನ್ತಂ ವಾ ಹೋತು ಖುದ್ದಕಂ ವಾ, ಅನ್ತಮಸೋ ಚತುರಙ್ಗುಲಪಾದಕಂ ವಾ ಗಾಮದಾರಕೇಹಿ ಪಂಸ್ವಾಗಾರಕೇಸು ಕೀಳನ್ತೇಹಿ ಕತಮ್ಪಿ ಸಙ್ಘಸ್ಸ ದಿನ್ನಕಾಲತೋ ಪಟ್ಠಾಯ ಗರುಭಣ್ಡಂ ಹೋತಿ. ಸಚೇಪಿ ರಾಜರಾಜಮಹಾಮತ್ತಾದಯೋ ಏಕಪ್ಪಹಾರೇನೇವ ಮಞ್ಚಸತಂ ವಾ ಮಞ್ಚಸಹಸ್ಸಂ ವಾ ದೇನ್ತಿ, ಸಬ್ಬೇ ಕಪ್ಪಿಯಮಞ್ಚಾ ಸಮ್ಪಟಿಚ್ಛಿತಬ್ಬಾ, ಸಮ್ಪಟಿಚ್ಛಿತ್ವಾ ವುಡ್ಢಪಟಿಪಾಟಿಯಾ ‘‘ಸಙ್ಘಿಕಪರಿಭೋಗೇನ ಪರಿಭುಞ್ಜಥಾ’’ತಿ ದಾತಬ್ಬಾ, ಪುಗ್ಗಲಿಕವಸೇನ ನ ದಾತಬ್ಬಾ. ಅತಿರೇಕಮಞ್ಚೇ ಭಣ್ಡಾಗಾರಾದೀಸು ಪಞ್ಞಪೇತ್ವಾ ಪತ್ತಚೀವರಂ ನಿಕ್ಖಿಪಿತುಮ್ಪಿ ವಟ್ಟತಿ. ಬಹಿಸೀಮಾಯ ‘‘ಸಙ್ಘಸ್ಸ ದೇಮಾ’’ತಿ ದಿನ್ನಮಞ್ಚೋ ಸಙ್ಘತ್ಥೇರಸ್ಸ ವಸನಟ್ಠಾನೇ ದಾತಬ್ಬೋ. ತತ್ಥ ಚೇ ಬಹೂ ಮಞ್ಚಾ ಹೋನ್ತಿ, ಮಞ್ಚೇನ ಕಮ್ಮಂ ನತ್ಥಿ; ಯಸ್ಸ ವಸನಟ್ಠಾನೇ ಕಮ್ಮಂ ಅತ್ಥಿ, ತತ್ಥ ‘‘ಸಙ್ಘಿಕಪರಿಭೋಗೇನ ಪರಿಭುಞ್ಜಥಾ’’ತಿ ದಾತಬ್ಬೋ. ಮಹಗ್ಘೇನ ಸತಗ್ಘನಕೇನ ವಾ ಸಹಸ್ಸಗ್ಘನಕೇನ ವಾ ಸತಸಹಸ್ಸಗ್ಘನಕೇನ ವಾ ಮಞ್ಚೇನ ಅಞ್ಞಂ ಮಞ್ಚಸತಂ ¶ ಲಭತಿ, ಪರಿವತ್ತೇತ್ವಾ ಗಹೇತಬ್ಬಂ. ನ ಕೇವಲಂ ಮಞ್ಚೇನ ಮಞ್ಚೋಯೇವ, ಆರಾಮಆರಾಮವತ್ಥುವಿಹಾರವಿಹಾರವತ್ಥುಪೀಠಭಿಸಿಬಿಮ್ಬೋಹನಾನಿಪಿ ಪರಿವತ್ತೇತುಂ ವಟ್ಟನ್ತಿ. ಏಸ ನಯೋ ಪೀಠಭಿಸಿಬಿಮ್ಬೋಹನೇಸುಪಿ. ಏತೇಸು ಹಿ ಕಪ್ಪಿಯಾಕಪ್ಯಿಯಂ ವುತ್ತನಯಮೇವ. ತತ್ಥ ಅಕಪ್ಪಿಯಂ ನ ಪರಿಭುಞ್ಜಿತಬ್ಬಂ, ಕಪ್ಪಿಯಂ ಸಙ್ಘಿಕಪರಿಭೋಗೇನ ¶ ಪರಿಭುಞ್ಜಿತಬ್ಬಂ. ಅಕಪ್ಪಿಯಂ ವಾ ಮಹಗ್ಘಂ ಕಪ್ಪಿಯಂ ವಾ ಪರಿವತ್ತೇತ್ವಾ ವುತ್ತವತ್ಥೂನಿ ಗಹೇತಬ್ಬಾನಿ. ಅಗರುಭಣ್ಡುಪಗಂ ಪನ ಭಿಸಿಬಿಮ್ಬೋಹನಂ ನಾಮ ನತ್ಥಿ.

ಲೋಹಕುಮ್ಭೀ ಲೋಹಭಾಣಕಂ ಲೋಹಕಟಾಹನ್ತಿ ಇಮಾನಿ ತೀಣಿ ಮಹನ್ತಾನಿ ವಾ ಹೋನ್ತು ಖುದ್ದಕಾನಿ ವಾ ಅನ್ತಮಸೋ ಪಸತಮತ್ತಉದಕಗಣ್ಹನಕಾನಿಪಿ ಗರುಭಣ್ಡಾನಿಯೇವ. ಲೋಹವಾರಕೋ ಪನ ಕಾಳಲೋಹತಮ್ಬಲೋಹವಟ್ಟಲೋಹಕಂಸಲೋಹಾನಂ ಯೇನ ಕೇನಚಿ ಕತೋ ಸೀಹಳದೀಪೇ ಪಾದಗಣ್ಹನಕೋ ಭಾಜೇತಬ್ಬೋ. ಪಾದೋ ಚ ನಾಮ ಮಗಧನಾಳಿಯಾ ಪಞ್ಚನಾಳಿಮತ್ತಂ ಗಣ್ಹಾತಿ, ತತೋ ಅಧಿಕಗಣ್ಹನಕೋ ಗರುಭಣ್ಡಂ. ಇಮಾನಿ ತಾವ ಪಾಳಿಯಂ ಆಗತಾನಿ ಲೋಹಭಾಜನಾನಿ.

ಪಾಳಿಯಂ ಪನ ಅನಾಗತಾನಿಪಿ ಭಿಙ್ಗಾರಪಟಿಗ್ಗಹಉಳುಙ್ಕದಬ್ಬಿಕಟಚ್ಛುಪಾತಿತಟ್ಟಕಸರಕಸಮುಗ್ಗಅಙ್ಗಾರಕಪಲ್ಲಧೂಮಕಟಚ್ಛುಆದೀನಿ ಖುದ್ದಕಾನಿ ವಾ ಮಹನ್ತಾನಿ ವಾ ಸಬ್ಬಾನಿ ಗರುಭಣ್ಡಾನಿ. ಪತ್ತೋ, ಅಯಥಾಲಕಂ, ತಮ್ಬಲೋಹಥಾಲಕನ್ತಿ ಇಮಾನಿ ಪನ ಭಾಜನೀಯಾನಿ. ಕಂಸಲೋಹವಟ್ಟಲೋಹಭಾಜನವಿಕತಿ ಸಙ್ಘಿಕಪರಿಭೋಗೇನ ವಾ ಗಿಹಿವಿಕಟಾ ವಾ ವಟ್ಟತಿ, ಪುಗ್ಗಲಿಕಪರಿಭೋಗೇನ ನ ವಟ್ಟತಿ. ಕಂಸಲೋಹಾದಿಭಾಜನಂ ¶ ಸಙ್ಘಸ್ಸ ದಿನ್ನಮ್ಪಿ ಹಿ ಪಾರಿಹಾರಿಯಂ ನ ವಟ್ಟತಿ. ‘‘ಗಿಹಿವಿಕಟನಿಹಾರೇನೇವ ಪರಿಭುಞ್ಜಿತಬ್ಬ’’ನ್ತಿ ಮಹಾಪಚ್ಚರಿಯಂ ವುತ್ತಂ.

ಠಪೇತ್ವಾ ಪನ ಭಾಜನವಿಕತಿಂ ಅಞ್ಞಸ್ಮಿಮ್ಪಿ ಕಪ್ಪಿಯಲೋಹಭಣ್ಡೇ – ಅಞ್ಜನೀ, ಅಞ್ಜನಿಸಲಾಕಾ, ಕಣ್ಣಮಲಹರಣೀ, ಸೂಚಿ, ಪಣ್ಣಸೂಚಿ, ಖುದ್ದಕೋ, ಪಿಪ್ಫಲಕೋ, ಖುದ್ದಕಂ, ಆರಕಣ್ಟಕಂ, ಕುಞ್ಚಿಕಾ, ತಾಳಂ, ಕತ್ತರಯಟ್ಠಿ ವೇಧಕೋ, ನತ್ಥುದಾನಂ, ಭಿನ್ದಿವಾಲೋ, ಲೋಹಕೂಟೋ, ಲೋಹಕುಟ್ಟಿ, ಲೋಹಗುಳೋ, ಲೋಹಪಿಣ್ಡಿ, ಲೋಹಚಕ್ಕಲಿಕಂ, ಅಞ್ಞಮ್ಪಿ ವಿಪ್ಪಕತಲೋಹಭಣ್ಡಂ ಭಾಜನೀಯಂ. ಧೂಮನೇತ್ತಫಾಲದೀಪರುಕ್ಖದೀಪಕಪಲ್ಲಕಓಲಮ್ಬಕದೀಪಇತ್ಥಿಪುರಿಸತಿರಚ್ಛಾನಗತರೂಪಕಾನಿ ¶ ಪನ ಅಞ್ಞಾನಿ ವಾ ಭಿತ್ತಿಚ್ಛದನಕವಾಟಾದೀಸು ಉಪನೇತಬ್ಬಾನಿ, ಅನ್ತಮಸೋ ಲೋಹಖಿಲಕಂ ಉಪಾದಾಯ ಸಬ್ಬಾನಿ ಲೋಹಭಣ್ಡಾನಿ ಗರುಭಣ್ಡಾನಿಯೇವ ಹೋನ್ತಿ, ಅತ್ತನಾ ಲದ್ಧಾನಿಪಿ ಪರಿಹರಿತ್ವಾ ಪುಗ್ಗಲಿಕಪರಿಭೋಗೇನ ನ ಪರಿಭುಞ್ಜಿತಬ್ಬಾನಿ, ಸಙ್ಘಿಕಪರಿಭೋಗೇನ ವಾ ಗಿಹಿವಿಕಟಾನಿ ವಾ ವಟ್ಟನ್ತಿ. ತಿಪುಭಣ್ಡೇಪಿ ಏಸೇವ ನಯೋ. ಖೀರಪಾಸಾಣಮಯಾನಿ ತಟ್ಟಕಸರಕಾದೀನಿ ಗರುಭಣ್ಡಾನಿಯೇವ.

ಘಟಕೋ ಪನ ತೇಲಭಾಜನಂ ವಾ ಪಾದಗಣ್ಹನಕತೋ ಅತಿರೇಕಮೇವ ಗರುಭಣ್ಡಂ. ಸುವಣ್ಣರಜತಹಾರಕೂಟಜಾತಿಫಲಿಕಭಾಜನಾನಿ ¶ ಗಿಹಿವಿಕಟಾನಿಪಿ ನ ವಟ್ಟನ್ತಿ, ಪಗೇವ ಸಙ್ಘಿಕಪರಿಭೋಗೇನ ವಾ ಪುಗ್ಗಲಿಕಪರಿಭೋಗೇನ ವಾ. ಸೇನಾಸನಪರಿಭೋಗೇ ಪನ ಆಮಾಸಮ್ಪಿ ಅನಾಮಾಸಮ್ಪಿ ಸಬ್ಬಂ ವಟ್ಟತಿ.

ವಾಸಿಆದೀಸು ಯಾಯ ವಾಸಿಯಾ ಠಪೇತ್ವಾ ದಣ್ಡಕಟ್ಠಚ್ಛೇದನಂ ವಾ ಉಚ್ಛುತಚ್ಛನಂ ವಾ ಅಞ್ಞಂ ಮಹಾಕಮ್ಮಂ ಕಾತುಂ ನ ಸಕ್ಕಾ, ಅಯಂ ಭಾಜನೀಯಾ. ತತೋ ಮಹತ್ತರೀ ಯೇನ ಕೇನಚಿ ಆಕಾರೇನ ಕತಾ ವಾಸಿ ಗರುಭಣ್ಡಮೇವ. ಫರಸು ಪನ ಅನ್ತಮಸೋ ವೇಜ್ಜಾನಂ ಸಿರಾವೇಧನಫರಸುಪಿ ಗರುಭಣ್ಡಮೇವ. ಕುಠಾರಿಯಂ ಫರಸುಸದಿಸೋ ಏವ ವಿನಿಚ್ಛಯೋ. ಯಾ ಪನ ಆವುಧಸಙ್ಖೇಪೇನ ಕತಾ, ಅಯಂ ಅನಾಮಾಸಾ. ಕುದಾಲೋ ಅನ್ತಮಸೋ ಚತುರಙ್ಗುಲಮತ್ತೋಪಿ ಗರುಭಣ್ಡಮೇವ. ನಿಖಾದನಂ ಚತುರಸ್ಸಮುಖಂ ವಾ ಹೋತು ದೋಣಿಮುಖಂ ವಾ ವಙ್ಕಂ ವಾ ಉಜುಕಂ ವಾ, ಅನ್ತಮಸೋ ಸಮ್ಮುಞ್ಜನಿದಣ್ಡಕವೇಧನಮ್ಪಿ ದಣ್ಡಬದ್ಧಂ ಚೇ, ಗರುಭಣ್ಡಮೇವ. ಸಮ್ಮುಞ್ಜನಿದಣ್ಡಖಣನಕಂ ಪನ ಅದಣ್ಡಕಂ ಫಲಮತ್ತಮೇವ, ಯಂ ಸಕ್ಕಾ ಸಿಪಾಟಿಕಾಯ ಪಕ್ಖಿಪಿತ್ವಾ ಪರಿಹರಿತುಂ, ತಂ ಭಾಜನೀಯಂ. ಸಿಖರಮ್ಪಿ ನಿಖಾದನೇನೇವ ಸಙ್ಗಹಿತಂ. ಯೇಹಿ ಮನುಸ್ಸೇಹಿ ವಿಹಾರೇ ವಾಸಿಆದೀನಿ ದಿನ್ನಾನಿ ಹೋನ್ತಿ, ತೇ ಚ ಘರೇ ದಡ್ಢೇ ವಾ ¶ ಚೋರೇಹಿ ವಾ ವಿಲುತ್ತೇ ‘‘ದೇಥ ನೋ, ಭನ್ತೇ, ಉಪಕರಣೇ, ಪುನ ಪಾಕತಿಕೇ ಕರಿಸ್ಸಾಮಾ’’ತಿ ವದನ್ತಿ, ದಾತಬ್ಬಾ. ಸಚೇ ಆಹರನ್ತಿ ¶ , ನ ವಾರೇತಬ್ಬಾ; ಅನಾಹರನ್ತಾಪಿ ನ ಚೋದೇತಬ್ಬಾ.

ಕಮ್ಮಾರತಟ್ಟಕಾರಚುನ್ದಕಾರನಳಕಾರಮಣಿಕಾರಪತ್ತಬನ್ಧಕಾನಂ ಅಧಿಕರಣಿಮುಟ್ಠಿಕಸಣ್ಡಾಸತುಲಾದೀನಿ ಸಬ್ಬಾನಿ ಲೋಹಮಯಉಪಕರಣಾನಿ ಸಙ್ಘೇ ದಿನ್ನಕಾಲತೋ ಪಟ್ಠಾಯ ಗರುಭಣ್ಡಾನಿ. ತಿಪುಕೋಟ್ಟಕಸುವಣ್ಣಕಾರಚಮ್ಮಕಾರಉಪಕರಣೇಸುಪಿ ಏಸೇವ ನಯೋ. ಅಯಂ ಪನ ವಿಸೇಸೋ – ತಿಪುಕೋಟ್ಟಕಉಪಕರಣೇಸುಪಿ ತಿಪುಚ್ಛೇದನಸತ್ಥಕಂ, ಸುವಣ್ಣಕಾರಉಪಕರಣೇಸು ಸುವಣ್ಣಚ್ಛೇದನಸತ್ಥಕಂ, ಚಮ್ಮಕಾರಉಪಕರಣೇಸು ಕತಪರಿಕಮ್ಮಚಮ್ಮಛಿದ್ದನಕಂ ಖುದ್ದಕಸತ್ಥಕನ್ತಿ ಇಮಾನಿ ಭಾಜನೀಯಭಣ್ಡಾನಿ. ನಹಾಪಿತತುನ್ನಕಾರಉಪಕರಣೇಸುಪಿ ಠಪೇತ್ವಾ ಮಹಾಕತ್ತರಿಂ ಮಹಾಸಣ್ಡಾಸಂ ಮಹಾಪಿಪ್ಫಲಕಞ್ಚ ಸಬ್ಬಂ ಭಾಜನೀಯಂ. ಮಹಾಕತ್ತರಿಆದೀನಿ ಗರುಭಣ್ಡಾನಿ.

ವಲ್ಲಿಆದೀಸು ವೇತ್ತವಲ್ಲಿಆದಿಕಾ ಯಾ ಕಾಚಿ ಅಡ್ಢಬಾಹುಪ್ಪಮಾಣಾ ವಲ್ಲಿ ಸಙ್ಘಸ್ಸ ದಿನ್ನಾ ವಾ ತತ್ಥಜಾತಕಾ ವಾ ರಕ್ಖಿತಗೋಪಿತಾ ಗರುಭಣ್ಡಂ ಹೋತಿ, ಸಾ ಸಙ್ಘಕಮ್ಮೇ ಚ ಚೇತಿಯಕಮ್ಮೇ ಚ ಕತೇ ಸಚೇ ಅತಿರೇಕಾ ಹೋತಿ, ಪುಗ್ಗಲಿಕಕಮ್ಮೇಪಿ ಉಪನೇತುಂ ವಟ್ಟತಿ; ಅರಕ್ಖಿತಾ ಪನ ಗರುಭಣ್ಡಮೇವ ನ ಹೋತಿ. ಸುತ್ತಮಕಚಿವಾಕನಾಳಿಕೇರಹೀರಚಮ್ಮಮಯಾ ರಜ್ಜುಕಾ ವಾ ಯೋತ್ತಾನಿ ವಾ ವಾಕೇ ಚ ನಾಳಿಕೇರಹೀರೇ ಚ ವಟ್ಟೇತ್ವಾ ಕತಾ ಏಕವಟ್ಟಾ ವಾ ದ್ವಿವಟ್ಟಾ ವಾ ಸಙ್ಘಸ್ಸ ದಿನ್ನಕಾಲತೋ ಪಟ್ಠಾಯ ಗರುಭಣ್ಡಂ. ಸುತ್ತಂ ಪನ ಅವಟ್ಟೇತ್ವಾ ¶ ದಿನ್ನಂ ಮಕಚಿವಾಕನಾಳಿಕೇರಹೀರಾ ಚ ಭಾಜನೀಯಾ. ಯೇಹಿ ಪನೇತಾನಿ ರಜ್ಜುಕಯೋತ್ತಾದೀನಿ ದಿನ್ನಾನಿ ಹೋನ್ತಿ, ತೇ ಅತ್ತನೋ ಕರಣೀಯೇನ ಹರನ್ತಾ ನ ವಾರೇತಬ್ಬಾ.

ಯೋ ಕೋಚಿ ಅನ್ತಮಸೋ ಅಟ್ಠಙ್ಗುಲಸೂಚಿದಣ್ಡಮತ್ತೋಪಿ ವೇಳು ಸಙ್ಘಸ್ಸ ದಿನ್ನೋ ವಾ ತತ್ಥಜಾತಕೋ ವಾ ರಕ್ಖಿತಗೋಪಿತೋ ಗರುಭಣ್ಡಂ, ಸೋಪಿ ಸಙ್ಘಕಮ್ಮೇ ಚ ಚೇತಿಯಕಮ್ಮೇ ಚ ಕತೇ ಅತಿರೇಕೋ ಪುಗ್ಗಲಿಕಕಮ್ಮೇ ದಾತುಂ ವಟ್ಟತಿ. ಪಾದಗಣ್ಹನಕತೇಲನಾಳಿ ಪನ ಕತ್ತರಯಟ್ಠಿ, ಉಪಾಹನದಣ್ಡಕೋ, ಛತ್ತದಣ್ಡೋ, ಛತ್ತಸಲಾಕಾತಿ ಇದಮೇತ್ಥ ಭಾಜನೀಯಭಣ್ಡಂ. ದಡ್ಢಗೇಹಮನುಸ್ಸಾ ಗಣ್ಹಿತ್ವಾ ಗಚ್ಛನ್ತಾ ನ ವಾರೇತಬ್ಬಾ. ರಕ್ಖಿತಗೋಪಿತಂ ವೇಳುಂ ಗಣ್ಹನ್ತೇನ ಸಮಕಂ ವಾ ಅತಿರೇಕಂ ವಾ ಥಾವರಂ ಅನ್ತಮಸೋ ತಂಅಗ್ಘನಕಮ್ಪಿ ಫಾತಿಕಮ್ಮಂ ಕತ್ವಾ ಗಹೇತಬ್ಬೋ ¶ . ಫಾತಿಕಮ್ಮಂ ಅಕತ್ವಾ ಗಣ್ಹನ್ತೇನ ತತ್ಥೇವ ವಳಞ್ಜೇತಬ್ಬೋ ¶ , ಗಮನಕಾಲೇ ಸಙ್ಘಿಕಾವಾಸೇ ಠಪೇತ್ವಾ ಗನ್ತಬ್ಬಂ. ಅಸತಿಯಾ ಗಹೇತ್ವಾ ಗತೇನ ಪಹಿಣಿತ್ವಾ ದಾತಬ್ಬೋ. ದೇಸನ್ತರಂ ಗತೇನ ಸಮ್ಪತ್ತವಿಹಾರೇ ಸಙ್ಘಿಕಾವಾಸೇ ಠಪೇತಬ್ಬೋ.

ತಿಣನ್ತಿ ಮುಞ್ಜಂ ಪಬ್ಬಜಞ್ಚ ಠಪೇತ್ವಾ ಅವಸೇಸಂ ಯಂಕಿಞ್ಚಿ ತಿಣಂ. ಯತ್ಥ ಪನ ತಿಣಂ ನತ್ಥಿ, ತತ್ಥ ಪಣ್ಣೇಹಿ ಛಾದೇನ್ತಿ; ತಸ್ಮಾ ಪಣ್ಣಮ್ಪಿ ತಿಣೇನೇವ ಸಙ್ಗಹಿತಂ. ಇತಿ ಮುಞ್ಜಾದೀಸು ಯಂಕಿಞ್ಚಿ ಮುಟ್ಠಿಪ್ಪಮಾಣಮ್ಪಿ ತಿಣಂ ತಾಲಪಣ್ಣಾದೀಸು ಚ ಏಕಂ ಪಣ್ಣಮ್ಪಿ ಸಙ್ಘಸ್ಸ ದಿನ್ನಂ ವಾ ತತ್ಥಜಾತಕಂ ವಾ ಬಹಾರಾಮೇ ಸಙ್ಘಸ್ಸ ತಿಣವತ್ಥುತೋ ಜಾತತಿಣಂ ವಾ ರಕ್ಖಿತಗೋಪಿತಂ ಗರುಭಣ್ಡಂ ಹೋತಿ, ತಮ್ಪಿ ಸಙ್ಘಕಮ್ಮೇ ಚ ಚೇತಿಯಕಮ್ಮೇ ಚ ಕತೇ ಅತಿರೇಕಂ ಪುಗ್ಗಲಿಕಕಮ್ಮೇ ದಾತುಂ ವಟ್ಟತಿ. ದಡ್ಢಗೇಹಮನುಸ್ಸಾ ಗಹೇತ್ವಾ ಗಚ್ಛನ್ತಾ ನ ವಾರೇತಬ್ಬಾ. ಅಟ್ಠಙ್ಗುಲಪ್ಪಮಾಣೋಪಿ ರಿತ್ತಪೋತ್ಥಕೋ ಗರುಭಣ್ಡಮೇವ.

ಮತ್ತಿಕಾ ಪಕತಿಮತ್ತಿಕಾ ವಾ ಹೋತು ಪಞ್ಚವಣ್ಣಾ ವಾ ಸುಧಾ ವಾ ಸಜ್ಜುರಸಕಙ್ಗುಟ್ಠಸಿಲೇಸಾದೀಸು ವಾ ಯಂಕಿಞ್ಚಿ, ದುಲ್ಲಭಟ್ಠಾನೇ ಆನೇತ್ವಾ ವಾ ದಿನ್ನಂ ತತ್ಥಜಾತಕಂ ವಾ ರಕ್ಖಿತಗೋಪಿತಂ ತಾಲಫಲಪಕ್ಕಮತ್ತಂ ಗರುಭಣ್ಡಂ ಹೋತಿ. ತಮ್ಪಿ ಸಙ್ಘಕಮ್ಮೇ ಚ ಚೇತಿಯಕಮ್ಮೇ ಚ ನಿಟ್ಠಿತೇ ಅತಿರೇಕಂ ಪುಗ್ಗಲಿಕಕಮ್ಮೇ ದಾತುಂ ವಟ್ಟತಿ. ಹಿಙ್ಗುಹಿಙ್ಗುಲಕಹರಿತಾಲಮನೋಸಿಲಞ್ಜನಾನಿ ಪನ ಭಾಜನೀಯಭಣ್ಡಾನಿ.

ದಾರುಭಣ್ಡೇ ಯೋ ಕೋಚಿ ಅಟ್ಠಙ್ಗುಲಸೂಚಿದಣ್ಡಮತ್ತೋಪಿ ದಾರುಭಣ್ಡಕೋ ದಾರುದುಲ್ಲಭಟ್ಠಾನೇ ಸಙ್ಘಸ್ಸ ದಿನ್ನೋ ವಾ ತತ್ಥಜಾತಕೋ ವಾ ರಕ್ಖಿತಗೋಪಿತೋ, ಅಯಂ ಗರುಭಣ್ಡಂ ಹೋತೀತಿ ಕುರುನ್ದಿಯಂ ವುತ್ತಂ. ಮಹಾಅಟ್ಠಕಥಾಯಂ ಪನ ಸಬ್ಬಮ್ಪಿ ದಾರುವೇಳುಚಮ್ಮಪಾಸಾಣಾದಿವಿಕತಿಂ ದಾರುಭಣ್ಡೇನ ಸಙ್ಗಣ್ಹಿತ್ವಾ ‘‘ತೇನ ಖೋ ¶ ಪನ ಸಮಯೇನ ಸಙ್ಘಸ್ಸ ಆಸನ್ದಿಕೋ ಉಪ್ಪನ್ನೋ ಹೋತೀ’’ತಿ ಇತೋ ಪಟ್ಠಾಯ ದಾರುಭಣ್ಡವಿನಿಚ್ಛಯೋ ವುತ್ತೋ.

ತತ್ರಾಯಂ ಅತ್ಥುದ್ಧಾರೋ, ಆಸನ್ದಿಕೋ, ಸತ್ತಙ್ಗೋ, ಭದ್ದಪೀಠಂ, ಪೀಠಿಕಾ, ಏಳಕಪಾದಕಪೀಠಂ, ಆಮಲಕವಟ್ಟಕಪೀಠಂ, ಫಲಕಂ, ಕೋಚ್ಛಂ, ಪಲಾಲಪೀಠಕನ್ತಿ ಇಮೇಸು ¶ ತಾವ ಯಂಕಿಞ್ಚಿ ಖುದ್ದಕಂ ವಾ ಹೋತು ಮಹನ್ತಂ ವಾ, ಸಙ್ಘಸ್ಸ ದಿನ್ನಂ ಗರುಭಣ್ಡಂ ¶ ಹೋತಿ. ಪಲಾಲಪೀಠೇನ ಚೇತ್ಥ ಕದಲಿಪತ್ತಾದಿಪೀಠಾನಿಪಿ ಸಙ್ಗಹಿತಾನಿ. ಬ್ಯಗ್ಘಚಮ್ಮಓನದ್ಧಮ್ಪಿ ವಾಳರೂಪಪರಿಕ್ಖಿತ್ತಂ, ರತನಪರಿಸಿಬ್ಬಿತಂ, ಕೋಚ್ಛಕಂ ಗರುಭಣ್ಡಮೇವ.

ವಙ್ಕಫಲಕಂ, ದೀಘಫಲಕಂ, ಚೀವರಧೋವನಫಲಕಂ, ಘಟ್ಟನಫಲಕಂ, ಘಟ್ಟನಮುಗ್ಗರೋ, ದನ್ತಕಟ್ಠಚ್ಛೇದನಗಣ್ಠಿಕಾ, ದಣ್ಡಮುಗ್ಗರೋ, ಅಮ್ಬಣಂ, ರಜನದೋಣಿ, ಉದಕಪಟಿಚ್ಛಕೋ, ದಾರುಮಯೋ ವಾ ದನ್ತಮಯೋ ವಾ ವೇಳುಮಯೋ ವಾ ಸಪಾದಕೋಪಿ ಅಪಾದಕೋಪಿ ಸಮುಗ್ಗೋ, ಮಞ್ಜೂಸಾ, ಪಾದಗಣ್ಹನಕತೋ ಅತಿರೇಕಪ್ಪಮಾಣೋ ಕರಣ್ಡೋ, ಉದಕದೋಣಿ, ಉದಕಕಟಾಹಂ, ಉಳುಙ್ಕೋ, ಕಟಚ್ಛು, ಪಾನೀಯಸರಾವಂ, ಪಾನೀಯಸಙ್ಖೋತಿ ಏತೇಸುಪಿ ಯಂಕಿಞ್ಚಿ ಸಙ್ಘೇ ದಿನ್ನಂ ಗರುಭಣ್ಡಂ. ಸಙ್ಖಥಾಲಕಂ ಪನ ಭಾಜನೀಯಂ, ತಥಾ ದಾರುಮಯೋ ಉದಕತುಮ್ಬೋ.

ಪಾದಕಥಲಿಕಮಣ್ಡಲಂ ದಾರುಮಯಂ ವಾ ಹೋತು ಚೋಳಪಣ್ಣಾದಿಮಯಂ ವಾ ಸಬ್ಬಂ ಗರುಭಣ್ಡಂ. ಆಧಾರಕೋ ಪತ್ತಪಿಧಾನಂ, ತಾಲವಣ್ಟಂ, ಬೀಜನೀ, ಚಙ್ಕೋಟಕಂ, ಪಚ್ಛಿ, ಯಟ್ಠಿಸಮ್ಮುಞ್ಜನೀ ಮುಟ್ಠಿಸಮ್ಮುಞ್ಜನೀತಿ ಏತೇಸುಪಿ ಯಂಕಿಞ್ಚಿ ಖುದ್ದಕಂ ವಾ ಮಹನ್ತಂ ವಾ ದಾರುವೇಳುಪಣ್ಣಚಮ್ಮಾದೀಸು ಯೇನ ಕೇನಚಿ ಕತಂ ಗರುಭಣ್ಡಮೇವ.

ಥಮ್ಭತುಲಾಸೋಪಾನಫಲಕಾದೀಸು ದಾರುಮಯಂ ವಾ ಪಾಸಾಣಮಯಂ ವಾ ಯಂಕಿಞ್ಚಿ ಗೇಹಸಮ್ಭಾರರೂಪಂ, ಯೋ ಕೋಚಿ ಕಟಸಾರಕೋ, ಯಂಕಿಞ್ಚಿ ಭೂಮತ್ಥರಣಂ, ಯಂಕಿಞ್ಚಿ ಅಕಪ್ಪಿಯಚಮ್ಮಂ, ಸಬ್ಬಂ ಸಙ್ಘೇ ದಿನ್ನಂ ಗರುಭಣ್ಡಂ, ಭೂಮತ್ಥರಣಂ ಕಾತುಂ ವಟ್ಟತಿ. ಏಳಕಚಮ್ಮಂ ಪನ ಪಚ್ಚತ್ಥರಣಗತಿಕಂ ಹೋತಿ, ತಮ್ಪಿ ಗರುಭಣ್ಡಮೇವ. ಕಪ್ಪಿಯಚಮ್ಮಾನಿ ಭಾಜನೀಯಾನಿ. ಕುರುನ್ದಿಯಂ ಪನ ‘‘ಸಬ್ಬಂ ಮಞ್ಚಪ್ಪಮಾಣಂ ಚಮ್ಮಂ ಗರುಭಣ್ಡ’’ನ್ತಿ ವುತ್ತಂ.

ಉದುಕ್ಖಲಂ, ಮುಸಲಂ, ಸುಪ್ಪಂ, ನಿಸದಂ, ನಿಸದಪೋತೋ, ಪಾಸಾಣದೋಣಿ, ಪಾಸಾಣಕಟಾಹಂ, ತುರಿವೇಮಭಸ್ತಾದಿ ¶ ಸಬ್ಬಂ ಪೇಸಕಾರಾದಿಭಣ್ಡಂ, ಸಬ್ಬಂ ಕಸಿಭಣ್ಡಂ, ಸಬ್ಬಂ ಚಕ್ಕಯುತ್ತಕಯಾನಂ ಗರುಭಣ್ಡಮೇವ. ಮಞ್ಚಪಾದೋ ¶ , ಮಞ್ಚಅಟನೀ, ಪೀಠಪಾದೋ, ಪೀಠಅಟನೀ, ವಾಸಿಫರಸುಆದೀನಂ ದಣ್ಡಾತಿ ಏತೇಸು ಯಂಕಿಞ್ಚಿ ವಿಪ್ಪಕತತಚ್ಛನಕಮ್ಮಂ ಅನಿಟ್ಠಿತಮೇವ ಭಾಜನೀಯಂ, ತಚ್ಛಿತಮಟ್ಠಂ ಪನ ಗರುಭಣ್ಡಂ ಹೋತಿ. ಅನುಞ್ಞಾತವಾಸಿಯಾ ಪನ ದಣ್ಡೋ ಛತ್ತಮುಟ್ಠಿಪಣ್ಣಂ ಕತ್ತರಯಟ್ಠಿ ಉಪಾಹನಾ ಅರಣಿಸಹಿತಂ ಧಮ್ಮಕರಣೋ ಪಾದಗಣ್ಹನಕತೋ ಅನತಿರಿತ್ತಂ ಆಮಲಕತುಮ್ಬಂ ಆಮಲಕಘಟೋ ಲಾಬುಕತುಮ್ಬಂ ಲಾಬುಘಟೋ ವಿಸಾಣಕತುಮ್ಬನ್ತಿ ಸಬ್ಬಮೇತಂ ಭಾಜನೀಯಂ, ತತೋ ಮಹನ್ತತರಂ ಗರುಭಣ್ಡಂ.

ಹತ್ಥಿದನ್ತೋ ¶ ವಾ ಯಂಕಿಞ್ಚಿ ವಿಸಾಣಂ ವಾ ಅತಚ್ಛಿತಂ ಯಥಾಜಾತಮೇವ ಭಾಜನೀಯಂ, ತೇಹಿ ಕತಮಞ್ಚಪಾದಾದೀಸು ಪುರಿಮಸದಿಸೋಯೇವ ವಿನಿಚ್ಛಯೋ. ತಚ್ಛಿತನಿಟ್ಠಿತೋಪಿ ಹಿಙ್ಗುಕರಣ್ಡಕೋ ಅಞ್ಜನಕರಣ್ಡಕೋ ಗಣ್ಠಿಕಾ ವಿಧೋ ಅಞ್ಜನೀ ಅಞ್ಜನಿಸಲಾಕಾ ಉದಕಪುಞ್ಛನೀತಿ ಇದಂ ಸಬ್ಬಂ ಭಾಜನೀಯಮೇವ.

ಮತ್ತಿಕಾಭಣ್ಡೇ ಸಬ್ಬಂ ಮನುಸ್ಸಾನಂ ಉಪಭೋಗಪರಿಭೋಗಂ ಘಟಪಿಠರಾದಿಕುಲಾಲಭಾಜನಂ ಪತ್ತಕಟಾಹಂ ಅಙ್ಗಾರಕಟಾಹಂ ಧೂಮದಾನಕಂ ದೀಪರುಕ್ಖಕೋ ದೀಪಕಪಲ್ಲಿಕಾ ಚಯನಿಟ್ಠಕಾ ಛದನಿಟ್ಠಕಾ ಥೂಪಿಕಾತಿ ಸಙ್ಘಸ್ಸ ದಿನ್ನಕಾಲತೋ ಪಟ್ಠಾಯ ಗರುಭಣ್ಡಂ, ಪಾದಗಣ್ಹನಕತೋ ಅನತಿರಿತ್ತಪ್ಪಮಾಣೋ ಪನ ಘಟಕೋ ಪತ್ತಂ ಥಾಲಕಂ ಕಞ್ಚನಕೋ ಕುಣ್ಡಿಕಾತಿ ಇದಮೇತ್ಥ ಭಾಜನೀಯಭಣ್ಡಂ. ಯಥಾ ಚ ಮತ್ತಿಕಾಭಣ್ಡೇ; ಏವಂ ಲೋಹಭಣ್ಡೇಪಿ ಕುಣ್ಡಿಕಾ ಭಾಜನೀಯಕೋಟ್ಠಾಸಮೇವ ಭಜತೀತಿ ಅಯಮೇತ್ಥ ಅನುಪುಬ್ಬಿಕಥಾ.

ಅವಿಸ್ಸಜ್ಜಿಯವತ್ಥುಕಥಾ ನಿಟ್ಠಿತಾ.

೩೨೩. ಭಣ್ಡಿಕಾಟ್ಠಪನಮತ್ತೇನಾತಿ ದ್ವಾರಬಾಹಾನಂ ಉಪರಿ ಕಪೋತಭಣ್ಡಿಕಯೋಜನಮತ್ತೇನ. ಪರಿಭಣ್ಡಕರಣಮತ್ತೇನಾತಿ ಗೋಮಯಪರಿಭಣ್ಡಕಸಾವಪರಿಭಣ್ಡಕರಣಮತ್ತೇನ. ಧೂಮಕಾಲಿಕನ್ತಿ ಇದಂ ಯಾವಸ್ಸ ಚಿತಕಧೂಮೋ ನ ಪಞ್ಞಾಯತಿ, ತಾವ ಅಯಂ ವಿಹಾರೋ ಏತಸ್ಸೇವಾತಿ ಏವಂ ಧೂಮಕಾಲೇ ಅಪಲೋಕೇತ್ವಾ ಕತಪರಿಯೋಸಿತಂ ವಿಹಾರಂ ದೇನ್ತಿ. ವಿಪ್ಪಕತನ್ತಿ ಏತ್ಥ ವಿಪ್ಪಕತೋ ¶ ನಾಮ ಯಾವ ಗೋಪಾನಸಿಯೋ ನ ಆರೋಹನ್ತಿ. ಗೋಪಾನಸೀಸು ಪನ ಆರುಳ್ಹಾಸು ಬಹುಕತೋ ನಾಮ ಹೋತಿ, ತಸ್ಮಾ ತತೋ ಪಟ್ಠಾಯ ನ ದಾತಬ್ಬೋ, ಕಿಞ್ಚಿದೇವ ಸಮಾದಪೇತ್ವಾ ಕಾರೇಸ್ಸತಿ. ಖುದ್ದಕೇ ವಿಹಾರೇ ಕಮ್ಮಂ ಓಲೋಕೇತ್ವಾ ಛಪ್ಪಞ್ಚವಸ್ಸಿಕನ್ತಿ ¶ ಕಮ್ಮಂ ಓಲೋಕೇತ್ವಾ ಚತುಹತ್ಥವಿಹಾರೇ ಚತುವಸ್ಸಿಕಂ, ಪಞ್ಚಹತ್ಥೇ ಪಞ್ಚವಸ್ಸಿಕಂ, ಛಹತ್ಥೇ ಛವಸ್ಸಿಕಂ ದಾತಬ್ಬಂ. ಅಡ್ಢಯೋಗೋ ಪನ ಯಸ್ಮಾ ಸತ್ತಟ್ಠಹತ್ಥೋ ಹೋತಿ, ತಸ್ಮಾ ಏತ್ಥ ‘‘ಸತ್ತಟ್ಠವಸ್ಸಿಕ’’ನ್ತಿ ವುತ್ತಂ. ಸಚೇ ಪನ ಸೋ ನವಹತ್ಥೋ ಹೋತಿ ನವವಸ್ಸಿಕಮ್ಪಿ ದಾತಬ್ಬಂ. ಮಹಲ್ಲಕೇ ಪನ ದಸಹತ್ಥೇ ಏಕಾದಸಹತ್ಥೇ ವಿಹಾರೇ ವಾ ಪಾಸಾದೇ ವಾ ದಸವಸ್ಸಿಕಂ ವಾ ಏಕಾದಸವಸ್ಸಿಕಂ ವಾ ದಾತಬ್ಬಂ. ದ್ವಾದಸಹತ್ಥೇ ಪನ ತತೋ ಅಧಿಕೇ ವಾ ಲೋಹಪಾಸಾದಸದಿಸೇಪಿ ದ್ವಾದಸವಸ್ಸಿಕಮೇವ ದಾತಬ್ಬಂ, ನ ತತೋ ಉತ್ತರಿ.

ನವಕಮ್ಮಿಕೋ ¶ ಭಿಕ್ಖು ಅನ್ತೋವಸ್ಸೇ ತಂ ಆವಾಸಂ ಲಭತಿ, ಉತುಕಾಲೇ ಪಟಿಬಾಹಿತುಂ ನ ಲಭತಿ. ಸಚೇ ಸೋ ಆವಾಸೋ ಜೀರತಿ, ಆವಾಸಸಾಮಿಕಸ್ಸ ವಾ ತಸ್ಸ ವಂಸೇ ಉಪ್ಪನ್ನಸ್ಸ ವಾ ಕಸ್ಸಚಿ ಕಥೇತಬ್ಬಂ – ‘‘ಆವಾಸೋ ತೇ ನಸ್ಸತಿ, ಜಗ್ಗಥ ಏತಂ ಆವಾಸ’’ನ್ತಿ. ಸಚೇ ಸೋ ನ ಸಕ್ಕೋತಿ, ಭಿಕ್ಖೂಹಿ ಞಾತೀ ವಾ ಉಪಟ್ಠಾಕೇ ವಾ ಸಮಾದಪೇತ್ವಾ ಜಗ್ಗಿತಬ್ಬೋ. ಸಚೇ ತೇಪಿ ನ ಸಕ್ಕೋನ್ತಿ, ಸಙ್ಘಿಕೇನ ಪಚ್ಚಯೇನ ಜಗ್ಗಿತಬ್ಬೋ. ತಸ್ಮಿಮ್ಪಿ ಅಸತಿ ಏಕಂ ಆವಾಸಂ ವಿಸ್ಸಜ್ಜೇತ್ವಾ ಅವಸೇಸಾ ಜಗ್ಗಿತಬ್ಬಾ. ಬಹೂ ವಿಸ್ಸಜ್ಜೇತ್ವಾ ಏಕಂ ಸಣ್ಠಾಪೇತುಮ್ಪಿ ವಟ್ಟತಿಯೇವ.

ದುಬ್ಭಿಕ್ಖೇ ಭಿಕ್ಖೂಸು ಪಕ್ಕನ್ತೇಸು ಸಬ್ಬೇ ಆವಾಸಾ ನಸ್ಸನ್ತಿ, ತಸ್ಮಾ ಏಕಂ ವಾ ದ್ವೇ ವಾ ತಯೋ ವಾ ಆವಾಸೇ ವಿಸ್ಸಜ್ಜೇತ್ವಾ ತತೋ ಯಾಗುಭತ್ತಚೀವರಾದೀನಿ ಪರಿಭುಞ್ಜನ್ತೇಹಿ ಸೇಸಾವಾಸಾ ಜಗ್ಗಿತಬ್ಬಾಯೇವ. ಕುರುನ್ದಿಯಂ ಪನ ವುತ್ತಂ ‘‘ಸಙ್ಘಿಕೇ ಪಚ್ಚಯೇ ಅಸತಿ ಏಕೋ ಭಿಕ್ಖು ‘ತುಯ್ಹಂ ಏಕಂ ಮಞ್ಚಟ್ಠಾನಂ ಗಹೇತ್ವಾ ಜಗ್ಗಾಹೀ’ತಿ ವತ್ತಬ್ಬೋ. ಸಚೇ ಬಹುತರಂ ಇಚ್ಛತಿ, ತಿಭಾಗಂ ವಾ ಉಪಡ್ಢಭಾಗಂ ವಾ ದತ್ವಾಪಿ ಜಗ್ಗಾಪೇತಬ್ಬಂ. ಅಥ ‘ಥಮ್ಭಮತ್ತಮೇವೇತ್ಥ ಅವಸಿಟ್ಠಂ, ಬಹುಕಮ್ಮಂ ಕಾತಬ್ಬ’ನ್ತಿ ನ ಇಚ್ಛತಿ, ‘ತುಯ್ಹಂ ಪುಗ್ಗಲಿಕಮೇವ ಕತ್ವಾ ಜಗ್ಗ; ಏವಮ್ಪಿ ಹಿ ಸಙ್ಘಸ್ಸ ಭಣ್ಡಕಟ್ಠಪನಟ್ಠಾನಂ ನವಕಾನಞ್ಚ ವಸನಟ್ಠಾನಂ ಲಭಿಸ್ಸತೀ’ತಿ ಜಗ್ಗಾಪೇತಬ್ಬೋ. ಏವಂ ಜಗ್ಗಿತೋ ಪನ ತಸ್ಮಿಂ ಜೀವನ್ತೇ ಪುಗ್ಗಲಿಕೋ ಹೋತಿ, ಮತೇ ಸಙ್ಘಿಕೋಯೇವ ¶ . ಸಚೇ ಸದ್ಧಿವಿಹಾರಿಕಾನಂ ದಾತುಕಾಮೋ ಹೋತಿ, ಕಮ್ಮಂ ಓಲೋಕೇತ್ವಾ ತಿಭಾಗಂ ವಾ ಉಪಡ್ಢಂ ವಾ ಪುಗ್ಗಲಿಕಂ ಕತ್ವಾ ಜಗ್ಗಾಪೇತಬ್ಬೋ. ಏವಞ್ಹಿ ಸದ್ಧಿವಿಹಾರಿಕಾನಂ ದಾತುಂ ಲಭತಿ. ಏವಂ ಜಗ್ಗನಕೇ ಪನ ಅಸತಿ ‘ಏಕಂ ಆವಾಸಂ ವಿಸ್ಸಜ್ಜೇತ್ವಾ’ತಿಆದಿನಾ ನಯೇನ ಜಗ್ಗಾಪೇತಬ್ಬೋ’’ತಿ.

ಇದಮ್ಪಿ ಚ ಅಞ್ಞಂ ತತ್ಥೇವ ವುತ್ತಂ – ದ್ವೇ ಭಿಕ್ಖೂ ಸಙ್ಘಿಕಂ ಭೂಮಿಂ ಗಹೇತ್ವಾ ಸೋಧೇತ್ವಾ ಸಙ್ಘಿಕಂ ಸೇನಾಸನಂ ಕರೋನ್ತಿ. ಯೇನ ಸಾ ಭೂಮಿ ಪಠಮಂ ಗಹಿತಾ, ಸೋ ಸಾಮೀ. ಉಭೋಪಿ ಪುಗ್ಗಲಿಕಂ ಕರೋನ್ತಿ, ಸೋಯೇವ ಸಾಮೀ. ಸೋ ಸಙ್ಘಿಕಂ ಕರೋತಿ, ಇತರೋ ಪುಗ್ಗಲಿಕಂ ಕರೋತಿ, ಅಞ್ಞಂ ಚೇ ಬಹುಂ ಸೇನಾಸನಟ್ಠಾನಂ ಅತ್ಥಿ ¶ , ಪುಗ್ಗಲಿಕಂ ಕರೋನ್ತೋಪಿ ನ ವಾರೇತಬ್ಬೋ. ಅಞ್ಞಸ್ಮಿಂ ಪನ ತಾದಿಸೇ ಪಟಿರೂಪೇ ಠಾನೇ ಅಸತಿ ತಂ ಪಟಿಬಾಹಿತ್ವಾ ಸಙ್ಘಿಕಂ ಕರೋನ್ತೇನೇವ ಕಾತಬ್ಬಂ. ಯಂ ಪನ ತಸ್ಸ ತತ್ಥ ವಯಕಮ್ಮಂ ಕತಂ, ತಂ ದಾತಬ್ಬಂ. ಸಚೇ ಪನ ಕತಾವಾಸೇ ವಾ ಆವಾಸಕರಣಟ್ಠಾನೇ ವಾ ಛಾಯೂಪಗಫಲೂಪಗರುಕ್ಖಾ ಹೋನ್ತಿ, ಅಪಲೋಕೇತ್ವಾ ¶ ಹಾರೇತಬ್ಬಾ. ಪುಗ್ಗಲಿಕಾ ಚೇ ಹೋನ್ತಿ, ಸಾಮಿಕಾ ಆಪುಚ್ಛಿತಬ್ಬಾ; ನೋ ಚೇ ದೇನ್ತಿ, ಯಾವತತಿಯಂ ಆಪುಚ್ಛಿತ್ವಾ ‘‘ರುಕ್ಖಅಗ್ಘನಕಮೂಲಂ ದಸ್ಸಾಮಾ’’ತಿ ಹಾರೇತಬ್ಬಾ.

ಯೋ ಪನ ಸಙ್ಘಿಕವಲ್ಲಿಮತ್ತಮ್ಪಿ ಅಗ್ಗಹೇತ್ವಾ ಆಹರಿಮೇನ ಉಪಕರಣೇನ ಸಙ್ಘಿಕಾಯ ಭೂಮಿಯಾ ಪುಗ್ಗಲಿಕವಿಹಾರಂ ಕಾರೇತಿ, ಉಪಡ್ಢಂ ಸಙ್ಘಿಕಂ ಹೋತಿ; ಉಪಡ್ಢಂ ಪುಗ್ಗಲಿಕಂ. ಪಾಸಾದೋ ಚೇ ಹೋತಿ, ಹೇಟ್ಠಾಪಾಸಾದೋ ಸಙ್ಘಿಕೋ; ಉಪರಿ ಪುಗ್ಗಲಿಕೋ. ಸಚೇ ಸೋ ಹೇಟ್ಠಾಪಾಸಾದಂ ಇಚ್ಛತಿ, ತಸ್ಸ ಹೋತಿ. ಅಥ ಹೇಟ್ಠಾ ಚ ಉಪರಿ ಚ ಇಚ್ಛತಿ, ಉಭಯತ್ಥ ಉಪಡ್ಢಂ ಲಭತಿ. ದ್ವೇ ಸೇನಾಸನಾನಿ ಕಾರೇತಿ – ಏಕಂ ಸಙ್ಘಿಕಂ, ಏಕಂ ಪುಗ್ಗಲಿಕಂ. ಸಚೇ ವಿಹಾರೇ ಉಟ್ಠಿತೇನ ದಬ್ಬಸಮ್ಭಾರೇನ ಕಾರೇತಿ, ತತಿಯಭಾಗಂ ಲಭತಿ. ಸಚೇ ಅಕತಟ್ಠಾನೇ ಚಯಂ ವಾ ಪಮುಖಂ ವಾ ಕರೋತಿ, ಬಹಿಕುಟ್ಟೇ ಉಪಡ್ಢಂ ಸಙ್ಘಸ್ಸ, ಉಪಡ್ಢಂ ತಸ್ಸ. ಅಥ ಮಹನ್ತಂ ವಿಸಮಂ ಪೂರೇತ್ವಾ ಅಪದೇ ಪದಂ ದಸ್ಸೇತ್ವಾ ಕತಂ ಹೋತಿ, ಅನಿಸ್ಸರೋ ತತ್ಥ ಸಙ್ಘೋ.

ಏಕಂ ¶ ವರಸೇಯ್ಯನ್ತಿ ಏತ್ಥ ನವಕಮ್ಮದಾನಟ್ಠಾನೇ ವಾ ವಸ್ಸಗ್ಗೇನ ಪತ್ತಟ್ಠಾನೇ ವಾ ಯಂ ಇಚ್ಛತಿ, ತಂ ಏಕಂ ವರಸೇಯ್ಯಂ ಅನುಜಾನಾಮೀತಿ ಅತ್ಥೋ.

ಪರಿಯೋಸಿತೇ ಪಕ್ಕಮತಿ ತಸ್ಸೇವೇತನ್ತಿ ಪುನ ಆಗನ್ತ್ವಾ ವಸನ್ತಸ್ಸ ಅನ್ತೋವಸ್ಸಂ ತಸ್ಸೇವ ತಂ; ಅನಾಗಚ್ಛನ್ತಸ್ಸ ಪನ ಸದ್ಧಿವಿಹಾರಿಕಾದಯೋ ಗಹೇತುಂ ನ ಲಭನ್ತಿ.

ಅಞ್ಞತ್ರಪಟಿಭೋಗಪಟಿಕ್ಖೇಪಾದಿಕಥಾ

೩೨೪. ನಾತಿಹರನ್ತೀತಿ ಅಞ್ಞತ್ರ ಹರಿತ್ವಾ ನ ಪರಿಭುಞ್ಜನ್ತಿ. ಗುತ್ತತ್ಥಾಯಾತಿ ಯಂ ತತ್ಥ ಮಞ್ಚಪೀಠಾದಿ, ತಸ್ಸ ಗುತ್ತತ್ಥಾಯ, ತಂ ಅಞ್ಞತ್ರ ಹರಿತುಂ ಅನುಜಾನಾಮೀತಿ ಅತ್ಥೋ. ತಸ್ಮಾ ತಂ ಅಞ್ಞತ್ರ ಹರಿತ್ವಾ ಸಙ್ಘಿಕಪರಿಭೋಗೇನ ಪರಿಭುಞ್ಜನ್ತಸ್ಸ ನಟ್ಠಂ ಸುನಟ್ಠಂ, ಜಿಣ್ಣಂ ಸುಜಿಣ್ಣಂ. ಸಚೇ ಅರೋಗಂ ತಸ್ಮಿಂ ವಿಹಾರೇ ಪಟಿಸಙ್ಖತೇ ಪುನ ಪಾಕತಿಕಂ ಕಾತಬ್ಬಂ. ಪುಗ್ಗಲಿಕಪರಿಭೋಗೇನ ಪರಿಭುಞ್ಜತೋ ನಟ್ಠಂ ವಾ ಜಿಣ್ಣಂ ವಾ ¶ ಗೀವಾ ಹೋತಿ, ತಸ್ಮಿಂ ಪಟಿಸಙ್ಖತೇ ದಾತಬ್ಬಮೇವ. ಸಚೇ ತತೋ ಗೋಪಾನಸಿಆದೀನಿ ಗಹೇತ್ವಾ ಅಞ್ಞಸ್ಮಿಂ ಸಙ್ಘಿಕಾವಾಸೇ ಯೋಜೇನ್ತಿ, ಸುಯೋಜಿತಾನಿ. ಪುಗ್ಗಲಿಕಾವಾಸೇ ಯೋಜೇನ್ತೇಹಿ ಪನ ಮೂಲಂ ವಾ ದಾತಬ್ಬಂ, ಪಟಿಪಾಕತಿಕಂ ವಾ ಕಾತಬ್ಬಂ ಛಡ್ಡಿತವಿಹಾರತೋ ಮಞ್ಚಪೀಠಾದೀನಿ ಥೇಯ್ಯಚಿತ್ತೇನ ಗಣ್ಹನ್ತೋ ಉದ್ಧಾರೇಯೇವ ಭಣ್ಡಗ್ಘೇನ ಕಾರೇತಬ್ಬೋ. ಪುನ ಆವಾಸಿಕಕಾಲೇ ದಸ್ಸಾಮೀತಿ ಗಹೇತ್ವಾ ಸಙ್ಘಿಕಪರಿಭೋಗೇನ ಪರಿಭುಞ್ಜನ್ತಸ್ಸ ನಟ್ಠಂ ಸುನಟ್ಠಂ, ಜಿಣ್ಣಂ ಸುಜಿಣ್ಣಂ. ಅರೋಗಞ್ಚೇ ಪಾಕತಿಕಂ ಕಾತಬ್ಬಂ ¶ . ಪುಗ್ಗಲಿಕಪರಿಭೋಗೇನ ಪರಿಭುಞ್ಜನ್ತಸ್ಸ ನಟ್ಠಂ ಗೀವಾ ಹೋತಿ. ತತೋ ದ್ವಾರವಾತಪಾನಾದೀನಿ ಸಙ್ಘಿಕಾವಾಸೇ ವಾ ಪುಗ್ಗಲಿಕಾವಾಸೇ ವಾ ಯೋಜಿತಾನಿ ಪಟಿದಾತಬ್ಬಾನಿಯೇವ.

ಫಾತಿಕಮ್ಮತ್ಥಾಯಾತಿ ವಡ್ಢಿಕಮ್ಮತ್ಥಾಯ. ಫಾತಿಕಮ್ಮಞ್ಚೇತ್ಥ ಸಮಕಂ ವಾ ಅತಿರೇಕಂ ವಾ ಅಗ್ಘನಕಂ ಮಞ್ಚಪೀಠಾದಿಸೇನಾಸನಮೇವ ವಟ್ಟತಿ.

ಚಕ್ಕಲಿಕನ್ತಿ ಕಮ್ಬಲಾದೀಹಿ ವೇಠೇತ್ವಾ ಕತಚಕ್ಕಲಿಕಂ. ಅಲ್ಲೇಹಿ ಪಾದೇಹೀತಿ ಯೇಹಿ ಅಕ್ಕನ್ತಟ್ಠಾನೇ ಉದಕಂ ಪಞ್ಞಾಯತಿ, ಏವರೂಪೇಹಿ ಪಾದೇಹಿ ಪರಿಭಣ್ಡಕತಭೂಮಿ ವಾ ಸೇನಾಸನಂ ವಾ ನ ಅಕ್ಕಮಿತಬ್ಬಂ ¶ . ಸಚೇ ಪನ ಉದಕಸಿನೇಹಮತ್ತಮೇವ ಪಞ್ಞಾಯತಿ, ನ ಉದಕಂ, ವಟ್ಟತಿ. ಪಾದಪುಞ್ಛನಿಂ ಪನ ಅಲ್ಲಪಾದೇಹಿಪಿ ಅಕ್ಕಮಿತುಂ ವಟ್ಟತಿಯೇವ. ಸಉಪಾಹನೇನ ಧೋತಪಾದೇಹಿ ಅಕ್ಕಮಿತಬ್ಬಟ್ಠಾನೇಯೇವ ನ ವಟ್ಟತಿ.

ಚೋಳಕೇನ ಪಲಿವೇಠೇತುನ್ತಿ ಸುಧಾಭೂಮಿಯಂ ವಾ ಪರಿಭಣ್ಡಭೂಮಿಯಂ ವಾ ಸಚೇ ತಟ್ಟಿಕಾ ವಾ ಕಟಸಾರಕೋ ವಾ ನತ್ಥಿ, ಚೋಳಕೇನ ಪಾದಾ ವೇಠೇತಬ್ಬಾ, ತಸ್ಮಿಂ ಅಸತಿ ಪಣ್ಣಮ್ಪಿ ಅತ್ಥರಿತುಂ ವಟ್ಟತಿ. ಕಿಞ್ಚಿ ಅನತ್ಥರಿತ್ವಾ ಠಪೇನ್ತಸ್ಸ ಪನ ದುಕ್ಕಟಂ. ಯದಿ ಪನ ತತ್ಥ ನೇವಾಸಿಕಾ ಅನತ್ಥತಾಯಪಿ ಭೂಮಿಯಾ ಠಪೇನ್ತಿ, ಅಧೋತಪಾದೇಹಿಪಿ ವಳಞ್ಜೇನ್ತಿ, ತಥೇವ ವಳಞ್ಜೇತುಂ ವಟ್ಟತಿ.

ನ ಭಿಕ್ಖವೇ ಪರಿಕಮ್ಮಕತಾ ಭಿತ್ತೀತಿ ಸೇತಭಿತ್ತಿ ವಾ ಚಿತ್ತಕಮ್ಮಕತಾ ವಾ. ನ ಕೇವಲಞ್ಚ ಭಿತ್ತಿಮೇವ, ದ್ವಾರಮ್ಪಿ ವಾತಪಾನಮ್ಪಿ ಅಪಸ್ಸೇನಫಲಕಮ್ಪಿ ಪಾಸಾಣತ್ಥಮ್ಭಮ್ಪಿ ರುಕ್ಖತ್ಥಮ್ಭಮ್ಪಿ ಚೀವರೇನ ವಾ ಕೇನಚಿ ವಾ ಅಪ್ಪಟಿಚ್ಛಾದೇತ್ವಾ ಅಪಸ್ಸಯಿತುಂ ನ ಲಬ್ಭತಿಯೇವ.

ಧೋತಪಾದಕಾತಿ ಧೋತಪಾದಕಾ ಹುತ್ವಾ ಧೋತೇಹಿ ಪಾದೇಹಿ ಅಕ್ಕಮಿತಬ್ಬಟ್ಠಾನೇ ನಿಪಜ್ಜಿತುಂ ಕುಕ್ಕುಚ್ಚಾಯನ್ತಿ. ‘‘ಧೋತಪಾದಕೇ’’ತಿಪಿ ಪಾಠೋ. ಧೋತೇಹಿ ಪಾದೇಹಿ ಅಕ್ಕಮಿತಬ್ಬಟ್ಠಾನಸ್ಸೇತಂ ಅಧಿವಚನಂ ¶ . ಪಚ್ಚತ್ಥರಿತ್ವಾತಿ ಪರಿಭಣ್ಡಕತಂ ಭೂಮಿಂ ವಾ ಭೂಮತ್ಥರಣಸೇನಾಸನಂ ವಾ ಸಙ್ಘಿಕಮಞ್ಚಪೀಠಂ ವಾ ಅತ್ತನೋ ಸನ್ತಕೇನ ಪಚ್ಚತ್ಥರಣೇನ ಪಚ್ಚತ್ಥರಿತ್ವಾವ ನಿಪಜ್ಜಿತಬ್ಬಂ. ಸಚೇ ನಿದ್ದಾಯತೋಪಿ ಪಚ್ಚತ್ಥರಣೇ ಸಙ್ಕುಟಿತೇ ಕೋಚಿ ಸರೀರಾವಯವೋ ಮಞ್ಚಂ ವಾ ಪೀಠಂ ವಾ ಫುಸತಿ, ಆಪತ್ತಿಯೇವ. ಲೋಮೇಸು ಪನ ಲೋಮಗಣನಾಯ ಆಪತ್ತಿಯೇವ. ಪರಿಭೋಗಸೀಸೇನ ಅಪಸ್ಸಯನ್ತಸ್ಸಾಪಿ ಏಸೇವ ನಯೋ. ಹತ್ಥತಲಪಾದತಲೇಹಿ ಪನ ಫುಸಿತುಂ ವಾ ಅಕ್ಕಮಿತುಂ ವಾ ವಟ್ಟತಿ. ಮಞ್ಚಪೀಠಂ ನೀಹರನ್ತಸ್ಸ ಕಾಯೇ ಪಟಿಹಞ್ಞತಿ, ಅನಾಪತ್ತಿ.

ಅಞ್ಞತ್ರಪರಿಭೋಗಪಟಿಕ್ಖೇಪಾದಿಕಥಾ ನಿಟ್ಠಿತಾ.

೩೨೫. ನ ¶ ಸಕ್ಕೋನ್ತಿ ಸಙ್ಘಭತ್ತಂ ಕಾತುನ್ತಿ ಸಕಲಸ್ಸ ಸಙ್ಘಸ್ಸ ಭತ್ತಂ ಕಾತುಂ ನ ಸಕ್ಕೋನ್ತಿ. ಉದ್ದೇಸಭತ್ತನ್ತಿಆದೀಸು ‘‘ಏಕಂ ವಾ ದ್ವೇ ವಾ…ಪೇ… ದಸ ವಾ ಭಿಕ್ಖೂ ಸಙ್ಘತೋ ಉದ್ದಿಸಿತ್ವಾ ದೇಥಾ’’ತಿ ಏವಂ ಉದ್ದೇಸೇನ ಲದ್ಧಭಿಕ್ಖೂನಂ ಭತ್ತಂ ಕಾತುಂ ಇಚ್ಛನ್ತಿ. ಅಪರೇ ತಥೇವ ಭಿಕ್ಖೂ ಪರಿಚ್ಛಿನ್ದಿತ್ವಾ ¶ ನಿಮನ್ತೇತ್ವಾ ತೇಸಂ ಭತ್ತಂ ಕಾತುಂ ಇಚ್ಛನ್ತಿ. ಅಪರೇ ಸಲಾಕಾಯೋ ಛಿನ್ದಿತ್ವಾ, ಅಪರೇ ಪಕ್ಖಿಕಂ ಉಪೋಸಥಿಕಂ ಪಾಟಿಪದಿಕನ್ತಿ ಏವಂ ನಿಯಾಮೇತ್ವಾ, ಏಕಸ್ಸ ವಾ ದ್ವಿನ್ನಂ ವಾ…ಪೇ… ದಸನ್ನಂ ವಾ ಭಿಕ್ಖೂನಂ ಭತ್ತಂ ಕಾತುಂ ಇಚ್ಛನ್ತಿ. ಇತಿ ಏತಾನಿ ಭತ್ತಾನಿ ಉದ್ದೇಸಭತ್ತಂ ನಿಮನ್ತನನ್ತಿ ಇಮಂ ವೋಹಾರಂ ಪತ್ತಾನಿ. ಯಸ್ಮಾ ಪನ ತೇ ಸಚೇಪಿ ದುಬ್ಭಿಕ್ಖೇ ನ ಸಕ್ಕೋನ್ತಿ, ಸುಭಿಕ್ಖೇ ಜಾತೇ ಪನ ಪುನ ಸಙ್ಘಭತ್ತಂ ಕಾತುಂ ಸಕ್ಖಿಸ್ಸನ್ತಿ, ತಸ್ಮಾ ಭಗವಾ ತಮ್ಪಿ ಅನ್ತೋ ಕತ್ವಾ ‘‘ಅನುಜಾನಾಮಿ, ಭಿಕ್ಖವೇ, ಸಙ್ಘಭತ್ತಂ ಉದ್ದೇಸಭತ್ತ’’ನ್ತಿಆದಿಮಾಹ.

ತತ್ಥ ಸಙ್ಘಭತ್ತೇ ಠಿತಿಕಾ ನಾಮ ನತ್ಥಿ, ತಸ್ಮಾ ‘‘ಅಮ್ಹಾಕಂ ಅಜ್ಜ ದಸ ದ್ವಾದಸ ದಿವಸಾ ಭುಞ್ಜನ್ತಾನಂ ಇದಾನಿ ಅಞ್ಞತೋ ಭಿಕ್ಖೂ ಆನೇಥಾ’’ತಿ ನ ಏವಂ ತತ್ಥ ವತ್ತಬ್ಬಂ. ‘‘ಪುರಿಮದಿವಸೇಸು ಅಮ್ಹೇಹಿ ನ ಲದ್ಧಂ, ಇದಾನಿ ತಂ ಅಮ್ಹಾಕಂ ಗಾಹೇಥಾ’’ತಿ ಏವಮ್ಪಿ ವತ್ತುಂ ನ ಲಬ್ಭತಿ. ತಞ್ಹಿ ಆಗತಾಗತಾನಂ ಪಾಪುಣಾತಿಯೇವ.

ಸಙ್ಘಭತ್ತಾದಿಅನುಜಾನನಕಥಾ ನಿಟ್ಠಿತಾ.

ಉದ್ದೇಸಭತ್ತಾದೀಸು ¶ ಪನ ಅಯಂ ನಯೋ – ರಞ್ಞಾ ವಾ ರಾಜಮಹಾಮತ್ತೇನ ವಾ ಸಙ್ಘತೋ ಉದ್ದಿಸಿತ್ವಾ ‘‘ಏತ್ತಕೇ ಭಿಕ್ಖೂ ಆನೇಥಾ’’ತಿ ಪಹಿತೇ ಕಾಲಂ ಘೋಸೇತ್ವಾ ಠಿತಿಕಾ ಪುಚ್ಛಿತಬ್ಬಾ. ಸಚೇ ಅತ್ಥಿ, ತತೋ ಪಟ್ಠಾಯ ಗಾಹೇತಬ್ಬಂ; ನೋ ಚೇ, ಥೇರಾಸನತೋ ಪಟ್ಠಾಯ ಗಾಹೇತಬ್ಬಂ. ಉದ್ದೇಸಕೇನ ಪಿಣ್ಡಪಾತಿಕಾನಮ್ಪಿ ನ ಅತಿಕ್ಕಾಮೇತಬ್ಬಂ. ತೇ ಪನ ಧುತಙ್ಗಂ ರಕ್ಖನ್ತಾ ಸಯಮೇವ ಅತಿಕ್ಕಮಿಸ್ಸನ್ತಿ; ಏವಂ ಗಾಹಿಯಮಾನೇ ಅಲಸಜಾತಿಕಾ ಮಹಾಥೇರಾ ಪಚ್ಛಾ ಆಗಚ್ಛನ್ತಿ, ‘‘ಭನ್ತೇ, ವೀಸತಿವಸ್ಸಾನಂ ಗಾಹಿಯತಿ, ತುಮ್ಹಾಕಂ ಠಿತಿಕಾ ಅತಿಕ್ಕನ್ತಾ’’ತಿ ನ ವತ್ತಬ್ಬಾ, ಠಿತಿಕಂ ಠಪೇತ್ವಾ ತೇಸಂ ಗಾಹೇತ್ವಾ ಪಚ್ಛಾ ಠಿತಿಕಾಯ ಗಾಹೇತಬ್ಬಂ. ‘‘ಅಸುಕವಿಹಾರೇ ಬಹುಂ ಉದ್ದೇಸಭತ್ತಂ ಉಪ್ಪನ್ನ’’ನ್ತಿ ಸುತ್ವಾ ಯೋಜನನ್ತರಿಕವಿಹಾರತೋಪಿ ಭಿಕ್ಖೂ ಆಗಚ್ಛನ್ತಿ, ಸಮ್ಪತ್ತಸಮ್ಪತ್ತಾನಂ ಠಿತಟ್ಠಾನತೋ ಪಟ್ಠಾಯ ಗಾಹೇತಬ್ಬಂ. ಅಸಮ್ಪತ್ತಾನಮ್ಪಿ ಉಪಚಾರಸೀಮಂ ಪವಿಟ್ಠಾನಂ ಅನ್ತೇವಾಸಿಕಾದೀಸು ಗಣ್ಹನ್ತೇಸು ¶ ಗಾಹೇತಬ್ಬಮೇವ. ಬಹಿಉಪಚಾರಸೀಮಾಯ ಠಿತಾನಂ ಗಾಹೇಥಾತಿ ವದನ್ತಿ, ನ ಗಾಹೇತಬ್ಬಂ. ಸಚೇ ಪನ ಉಪಚಾರಸೀಮಂ ಓಕ್ಕನ್ತೇಹಿ ಏಕಾಬದ್ಧಾ ಹುತ್ವಾ ಅತ್ತನೋ ವಿಹಾರದ್ವಾರೇ ವಾ ಅನ್ತೋವಿಹಾರೇಯೇವ ವಾ ಹೋನ್ತಿ, ಪರಿಸಾವಸೇನ ವಡ್ಢಿತಾ ನಾಮ ಸೀಮಾ ಹೋತಿ, ತಸ್ಮಾ ಗಾಹೇತಬ್ಬಂ. ಸಙ್ಘನವಕಸ್ಸ ದಿನ್ನೇಪಿ ಪಚ್ಛಾ ಆಗತಾನಂ ಗಾಹೇತಬ್ಬಮೇವ ¶ . ದುತಿಯಭಾಗೇ ಪನ ಥೇರಾಸನಂ ಆರುಳ್ಹೇ ಪುನ ಆಗತಾನಂ ಪಠಮಭಾಗೋ ನ ಪಾಪುಣಾತಿ, ದುತಿಯಭಾಗತೋ ವಸ್ಸಗ್ಗೇನ ಗಾಹೇತಬ್ಬಂ.

ಏಕಸ್ಮಿಂ ವಿಹಾರೇ ಏಕಂ ಭತ್ತುದ್ದೇಸಟ್ಠಾನಂ ಪರಿಚ್ಛಿನ್ದಿತ್ವಾ ಗಾವುತಪ್ಪಮಾಣಾಯಪಿ ಉಪಚಾರಸೀಮಾಯ ಯತ್ಥ ಕತ್ಥಚಿ ಆರೋಚಿತಂ ಉದ್ದೇಸಭತ್ತಂ, ತಸ್ಮಿಂಯೇವ ಭತ್ತುದ್ದೇಸಟ್ಠಾನೇ ಗಾಹೇತಬ್ಬಂ. ಏಕೋ ಏಕಸ್ಸ ಭಿಕ್ಖುನೋ ಪಹಿಣಾತಿ ‘‘ಸ್ವೇಪಿ ಸಙ್ಘತೋ ಉದ್ದಿಸಿತ್ವಾ ದಸ ಭಿಕ್ಖೂ ಪಹಿಣಥಾ’’ತಿ, ತೇನ ಸೋ ಅತ್ಥೋ ಭತ್ತುದ್ದೇಸಕಸ್ಸ ಆರೋಚೇತಬ್ಬೋ. ಸಚೇ ತಂ ದಿವಸಂ ಪಮುಸ್ಸತಿ, ದುತಿಯದಿವಸೇ ಪಾತೋವ ಆರೋಚೇತಬ್ಬೋ. ಅಥ ಪಮುಸ್ಸಿತ್ವಾವ ಪಿಣ್ಡಾಯ ಪವಿಸನ್ತೋ ಸರತಿ, ಯಾವ ಉಪಚಾರಸೀಮಂ ನಾತಿಕ್ಕಮತಿ, ತಾವ ಯಾ ಭೋಜನಸಾಲಾಯ ಪಕತಿಟ್ಠಿತಿಕಾ, ತಸ್ಸಾಯೇವ ವಸೇನ ಗಾಹೇತಬ್ಬಂ. ಸಚೇಪಿ ಉಪಚಾರಸೀಮಂ ಅತಿಕ್ಕನ್ತಾ ಭಿಕ್ಖೂ ಚ ಉಪಚಾರಸೀಮಟ್ಠಕೇಹಿ ಏಕಾಬದ್ಧಾ ಹೋನ್ತಿ, ಅಞ್ಞಮಞ್ಞಂ ದ್ವಾದಸಹತ್ಥನ್ತರಂ ಅವಿಜಹಿತ್ವಾ ಗಚ್ಛನ್ತಿ, ಪಕತಿಟ್ಠಿತಿಕಾಯ ವಸೇನ ಗಾಹೇತಬ್ಬಂ. ಭಿಕ್ಖೂನಂ ಪನ ತಾದಿಸೇ ಏಕಾಬದ್ಧೇ ಅಸತಿ ಬಹಿಉಪಚಾರಸೀಮಾಯ ಯಸ್ಮಿಂ ಠಾನೇ ಸರತಿ, ತತ್ಥ ನವಂ ಠಿತಿಕಂ ಕತ್ವಾ ಗಾಹೇತಬ್ಬಂ. ಅನ್ತೋಗಾಮೇ ಆಸನಸಾಲಾಯ ಸರನ್ತೇನ ಆಸನಸಾಲಾಯ ಠಿತಿಕಾಯ ಗಾಹೇತಬ್ಬಂ. ಯತ್ಥ ಕತ್ಥಚಿ ಸರಿತ್ವಾ ಗಾಹೇತಬ್ಬಮೇವ, ಅಗಾಹೇತುಂ ನ ವಟ್ಟತಿ. ನ ಹಿ ಏತಂ ದುತಿಯದಿವಸೇ ಲಬ್ಭತೀತಿ.

ಸಚೇ ¶ ಸಕವಿಹಾರತೋ ಅಞ್ಞಂ ವಿಹಾರಂ ಗಚ್ಛನ್ತೇ ಭಿಕ್ಖೂ ದಿಸ್ವಾ ಕೋಚಿ ಉದ್ದೇಸಭತ್ತಂ ಉದ್ದಿಸಾಪೇತಿ, ಯಾವ ಅನ್ತೋಉಪಚಾರೇ ವಾ ಉಪಚಾರಸೀಮಟ್ಠಕೇಹಿ ಸದ್ಧಿಂ ವುತ್ತನಯೇನ ಏಕಾಬದ್ಧಾ ವಾ ಹೋನ್ತಿ, ತಾವ ಸಕವಿಹಾರೇ ಠಿತಿಕಾವಸೇನೇವ ಗಾಹೇತಬ್ಬಂ. ಬಹಿಉಪಚಾರೇ ಠಿತಾನಂ ದಿನ್ನಂ ಪನ ‘‘ಸಙ್ಘತೋ ಭನ್ತೇ ಏತ್ತಕೇ ನಾಮ ಭಿಕ್ಖೂ ಉದ್ದಿಸಥಾ’’ತಿ ವುತ್ತೇ ಸಮ್ಪತ್ತಾನಂ ಗಾಹೇತಬ್ಬಂ. ತತ್ಥ ದ್ವಾದಸಹತ್ಥನ್ತರಂ ಅವಿಜಹಿತ್ವಾ ಏಕಾಬದ್ಧನಯೇನ ದೂರೇ ಠಿತಾಪಿ ಸಮ್ಪತ್ತಾಯೇವಾತಿ ವೇದಿತಬ್ಬಂ. ಸಚೇ ಯಂ ವಿಹಾರಂ ಗಚ್ಛನ್ತಿ, ತತ್ಥ ಪವಿಟ್ಠಾನಂ ಆರೋಚೇನ್ತಿ, ತಸ್ಸ ವಿಹಾರಸ್ಸ ಠಿತಿಕಾವಸೇನ ಗಾಹೇತಬ್ಬಂ. ಸಚೇಪಿ ಗಾಮದ್ವಾರೇ ವಾ ವೀಥಿಯಂ ವಾ ಚತುಕ್ಕೇ ¶ ವಾ ಅನ್ತರಘರೇ ವಾ ಭಿಕ್ಖೂ ¶ ದಿಸ್ವಾ ಕೋಚಿ ಸಙ್ಘುದ್ದೇಸಂ ಆರೋಚೇತಿ, ತಸ್ಮಿಂ ತಸ್ಮಿಂ ಠಾನೇ ಅನ್ತೋಉಪಚಾರಗತಾನಂ ಗಾಹೇತಬ್ಬಂ.

ಘರೂಪಚಾರೋ ಚೇತ್ಥ ‘‘ಏಕಂ ಘರಂ ಏಕೂಪಚಾರಂ, ಏಕಂ ಘರಂ ನಾನೂಪಚಾರಂ, ನಾನಾಘರಂ ಏಕೂಪಚಾರಂ, ನಾನಾಘರಂ ನಾನೂಪಚಾರ’’ನ್ತಿ ಇಮೇಸಂ ವಸೇನ ವೇದಿತಬ್ಬೋ. ತತ್ಥ ಯಂ ಏಕಕುಲಸ್ಸ ಘರಂ ಏಕವಳಞ್ಜಂ ಹೋತಿ, ತಂ ಸುಪ್ಪಪಾತಪರಿಚ್ಛೇದಸ್ಸ ಅನ್ತೋ ಏಕೂಪಚಾರಂ ನಾಮ. ತತ್ಥುಪ್ಪನ್ನೋ ಉದ್ದೇಸಲಾಭೋ ತಸ್ಮಿಂ ಉಪಚಾರೇ ಭಿಕ್ಖಾಚಾರವತ್ತೇನಪಿ ಠಿತಾನಂ ಸಬ್ಬೇಸಂ ಪಾಪುಣಾತಿ, ಏತಂ ‘‘ಏಕಂ ಘರಂ ಏಕೂಪಚಾರಂ’’ ನಾಮ.

ಯಂ ಪನ ಏಕಂ ಘರಂ ದ್ವಿನ್ನಂ ಭರಿಯಾನಂ ಸುಖವಿಹಾರತ್ಥಾಯ ಮಜ್ಝೇ ಭಿತ್ತಿಂ ಉಟ್ಠಾಪೇತ್ವಾ ನಾನಾದ್ವಾರವಳಞ್ಜಂ ಕತಂ, ತತ್ಥುಪ್ಪನ್ನೋ ಉದ್ದೇಸಲಾಭೋ ಭಿತ್ತಿಅನ್ತರಿಕಸ್ಸ ನ ಪಾಪುಣಾತಿ, ತಸ್ಮಿಂ ತಸ್ಮಿಂ ಠಾನೇ ನಿಸಿನ್ನಸ್ಸೇವ ಪಾಪುಣಾತಿ, ಏತಂ ‘‘ಏಕಂ ಘರಂ ನಾನೂಪಚಾರಂ’’ ನಾಮ.

ಯಸ್ಮಿಂ ಪನ ಘರೇ ಬಹೂ ಭಿಕ್ಖೂ ನಿಮನ್ತೇತ್ವಾ ಅನ್ತೋಗೇಹತೋ ಪಟ್ಠಾಯ ಏಕಾಬದ್ಧೇ ಕತ್ವಾ ಪಟಿವಿಸ್ಸಕಘರಾನಿಪಿ ಪೂರೇತ್ವಾ ನಿಸೀದಾಪೇನ್ತಿ, ತತ್ಥುಪ್ಪನ್ನೋ ಉದ್ದೇಸಲಾಭೋ ಸಬ್ಬೇಸಂ ಪಾಪುಣಾತಿ. ಯಮ್ಪಿ ನಾನಾಕುಲಸ್ಸ ನಿವೇಸನಂ ಮಜ್ಝೇ ಭಿತ್ತಿಂ ಅಕತ್ವಾ ಏಕದ್ವಾರೇನೇವ ವಳಞ್ಜನ್ತಿ, ತತ್ರಾಪಿ ಏಸೇವ ನಯೋ. ಏತಂ ‘‘ನಾನಾಘರಂ ಏಕೂಪಚಾರಂ’’ ನಾಮ.

ಯೋ ಪನ ನಾನಾನಿವೇಸನೇಸು ನಿಸಿನ್ನಾನಂ ಭಿಕ್ಖೂನಂ ಉದ್ದೇಸಲಾಭೋ ಉಪ್ಪಜ್ಜತಿ, ಕಿಞ್ಚಾಪಿ ಭಿತ್ತಿಚ್ಛಿದ್ದೇನ ಭಿಕ್ಖೂ ದಿಸ್ಸನ್ತಿ, ತಸ್ಮಿಂ ತಸ್ಮಿಂ ನಿವೇಸನೇ ನಿಸಿನ್ನಾನಂಯೇವ ಪಾಪುಣಾತಿ, ಏತಂ ‘‘ನಾನಾಘರಂ ನಾನೂಪಚಾರಂ’’ ನಾಮ.

ಯೋ ಪನ ಗಾಮದ್ವಾರವೀಥಿಚತುಕ್ಕೇಸು ಅಞ್ಞತರಸ್ಮಿಂ ಠಾನೇ ಉದ್ದೇಸಭತ್ತಂ ಲಭಿತ್ವಾ ಅಞ್ಞಸ್ಮಿಂ ಭಿಕ್ಖುಸ್ಮಿಂ ¶ ಅಸತಿ ಅತ್ತನೋವ ಪಾಪುಣಾಪೇತ್ವಾ ದುತಿಯದಿವಸೇಪಿ ತಸ್ಮಿಂಯೇವ ಠಾನೇ ಅಞ್ಞಂ ಲಭತಿ, ತೇನ ಯಂ ಅಞ್ಞಂ ನವಕಂ ವಾ ವುಡ್ಢಂ ವಾ ಭಿಕ್ಖುಂ ಪಸ್ಸತಿ, ತಸ್ಸ ಗಾಹೇತಬ್ಬಂ. ಸಚೇ ಕೋಚಿ ನತ್ಥಿ, ಅತ್ತನೋವ ಪಾಪೇತ್ವಾ ಭುಞ್ಜಿತಬ್ಬಂ.

ಸಚೇ ಆಸನಸಾಲಾಯ ನಿಸೀದಿತ್ವಾ ಕಾಲಂ ಪಟಿಮಾನೇನ್ತೇಸು ಭಿಕ್ಖೂಸು ಕೋಚಿ ಆಗನ್ತ್ವಾ ‘‘ಸಙ್ಘುದ್ದೇಸಪತ್ತಂ ¶ ದೇಥ, ಉದ್ದೇಸಪತ್ತಂ ದೇಥ, ಸಙ್ಘತೋ ಉದ್ದಿಸಿತ್ವಾ ಪತ್ತಂ ದೇಥ, ಸಙ್ಘಿಕಂ ಪತ್ತಂ ದೇಥಾ’’ತಿ ವಾ ವದತಿ, ಉದ್ದೇಸಪತ್ತಂ ಠಿತಿಕಾಯ ಗಾಹೇತ್ವಾ ದಾತಬ್ಬಂ. ‘‘ಸಙ್ಘುದ್ದೇಸಭಿಕ್ಖುಂ ದೇಥ, ಸಙ್ಘತೋ ಉದ್ದಿಸಿತ್ವಾ ಭಿಕ್ಖುಂ ದೇಥ, ಸಙ್ಘಿಕಂ ಭಿಕ್ಖುಂ ದೇಥಾ’’ತಿ ವುತ್ತೇಪಿ ಏಸೇವ ನಯೋ.

ಉದ್ದೇಸಕೋ ¶ ಪನೇತ್ಥ ಪೇಸಲೋ ಲಜ್ಜೀ ಮೇಧಾವೀ ಇಚ್ಛಿತಬ್ಬೋ, ತೇನ ತಿಕ್ಖತ್ತುಂ ಠಿತಿಕಂ ಪುಚ್ಛಿತ್ವಾ ಸಚೇ ಕೋಚಿ ಠಿತಿಕಂ ಜಾನನ್ತೋ ನತ್ಥಿ, ಥೇರಾಸನತೋ ಗಾಹೇತಬ್ಬಂ. ಸಚೇ ಪನ ‘‘ಅಹಂ ಜಾನಾಮಿ, ದಸವಸ್ಸೇನ ಲದ್ಧ’’ನ್ತಿ ಕೋಚಿ ಭಣತಿ, ‘‘ಅತ್ಥಾವುಸೋ, ದಸವಸ್ಸಾ ಭಿಕ್ಖೂ’’ತಿ ಪುಚ್ಛಿತಬ್ಬಂ. ಸಚೇ ತಸ್ಸ ಸುತ್ವಾ ‘‘ದಸವಸ್ಸಮ್ಹ ದಸವಸ್ಸಮ್ಹಾ’’ತಿ ಬಹೂ ಆಗಚ್ಛನ್ತಿ, ‘‘ತುಯ್ಹಂ ಪಾಪುಣಾತಿ, ತುಯ್ಹಂ ಪಾಪುಣಾತೀ’’ತಿ ಅವತ್ವಾ ‘‘ಸಬ್ಬೇ ಅಪ್ಪಸದ್ದಾ ಹೋಥಾ’’ತಿ ವತ್ವಾ ಪಟಿಪಾಟಿಯಾ ಠಪೇತಬ್ಬಾ. ಠಪೇತ್ವಾ ‘‘ಕತಿ ಇಚ್ಛಥಾ’’ತಿ ಉಪಾಸಕೋ ಪುಚ್ಛಿತಬ್ಬೋ. ‘‘ಏತ್ತಕೇ ನಾಮ, ಭನ್ತೇ, ಭಿಕ್ಖೂ’’ತಿ ವುತ್ತೇ ‘‘ತುಯ್ಹಂ ಪಾಪುಣಾತಿ, ತುಯ್ಹಂ ಪಾಪುಣಾತೀ’’ತಿ ಅವತ್ವಾ ಸಬ್ಬನವಕಸ್ಸ ವಸ್ಸಗ್ಗಞ್ಚ ಉತು ಚ ದಿವಸಭಾಗೋ ಚ ಛಾಯಾ ಚ ಪುಚ್ಛಿತಬ್ಬಾ. ಸಚೇ ಛಾಯಾಯಪಿ ಪುಚ್ಛಿಯಮಾನಾಯ ಅಞ್ಞೋ ವುಡ್ಢತರೋ ಆಗಚ್ಛತಿ, ತಸ್ಸ ದಾತಬ್ಬಂ. ಅಥ ಛಾಯಂ ಪುಚ್ಛಿತ್ವಾ ‘‘ತುಯ್ಹಂ ಪಾಪುಣಾತೀ’’ತಿ ವುತ್ತೇ ವುಡ್ಢತರೋ ಆಗಚ್ಛತಿ, ನ ಲಭತಿ. ಕಥಾಪಪಞ್ಚೇನ ಹಿ ನಿಸಿನ್ನಸ್ಸಾಪಿ ನಿದ್ದಾಯನ್ತಸ್ಸಾಪಿ ಗಾಹಿತಂ ಸುಗ್ಗಾಹಿತಂ, ಅತಿಕ್ಕನ್ತಂ ಸುಅತಿಕ್ಕನ್ತಂ, ಭಾಜನೀಯಭಣ್ಡಞ್ಹಿ ನಾಮೇತಂ ಸಮ್ಪತ್ತಸ್ಸೇವ ಪಾಪುಣಾತಿ, ತತ್ಥ ಸಮ್ಪತ್ತಭಾವೋ ಉಪಚಾರೇನ ಪರಿಚ್ಛಿನ್ದಿತಬ್ಬೋ. ಆಸನಸಾಲಾಯ ಚ ಅನ್ತೋಪರಿಕ್ಖೇಪೋ ಉಪಚಾರೋ, ತಸ್ಮಿಂ ಠಿತಸ್ಸ ಲಾಭೋ ಪಾಪುಣಾತೀತಿ.

ಕೋಚಿ ಆಸನಸಾಲತೋ ಅಟ್ಠ ಉದ್ದೇಸಪತ್ತೇ ಆಹರಾಪೇತ್ವಾ ಸತ್ತ ಪತ್ತೇ ಪಣೀತಭೋಜನಾನಂ ಏಕಂ ಉದಕಸ್ಸ ಪೂರೇತ್ವಾ ಆಸನಸಾಲಾಯಂ ಪಹಿಣಾತಿ, ಗಹೇತ್ವಾ ಆಗತಾ ಕಿಞ್ಚಿ ಅವತ್ವಾ ಭಿಕ್ಖೂನಂ ಹತ್ಥೇಸು ಪತಿಟ್ಠಾಪೇತ್ವಾ ಪಕ್ಕಮನ್ತಿ. ಯೇನ ಯಂ ಲದ್ಧಂ, ತಸ್ಸೇವ ತಂ ಹೋತಿ. ಯೇನ ಪನ ಉದಕಂ ಲದ್ಧಂ, ತಸ್ಸ ಅತಿಕ್ಕನ್ತಮ್ಪಿ ಠಿತಿಕಂ ಠಪೇತ್ವಾ ಅಞ್ಞಂ ಉದ್ದೇಸಭತ್ತಂ ಗಾಹೇತಬ್ಬಂ. ತಞ್ಚ ಲೂಖಂ ವಾ ಲಭತು ಪಣೀತಂ ವಾ ¶ ತಿಚೀವರಪರಿವಾರಂ ವಾ, ತಸ್ಸೇವೇತಂ. ಈದಿಸೋ ಹಿಸ್ಸ ¶ ಪುಞ್ಞವಿಸೇಸೋ. ಉದಕಂ ಪನ ಯಸ್ಮಾ ಆಮಿಸಂ ನ ಹೋತಿ, ತಸ್ಮಾ ಅಞ್ಞಂ ಉದ್ದೇಸಭತ್ತಂ ಲಬ್ಭತಿ.

ಸಚೇ ಪನ ತೇ ಗಹೇತ್ವಾ ಆಗತಾ ‘‘ಇದಂ ಕಿರ ಭನ್ತೇ ಸಬ್ಬಂ ಭಾಜೇತ್ವಾ ಭುಞ್ಜಥಾ’’ತಿ ವತ್ವಾ ಗಚ್ಛನ್ತಿ, ಸಬ್ಬೇಹಿ ಭಾಜೇತ್ವಾ ಭುಞ್ಜಿತ್ವಾ ಉದಕಂ ಪಾತಬ್ಬಂ. ಸಙ್ಘತೋ ಉದ್ದಿಸಿತ್ವಾ ‘‘ಅಟ್ಠ ಮಹಾಥೇರೇ ದೇಥ, ಮಜ್ಝಿಮೇ ದೇಥ, ನವಕೇ ದೇಥ, ಪರಿಪುಣ್ಣವಸ್ಸಸಾಮಣೇರೇ ದೇಥ, ಮಜ್ಝಿಮಭಾಣಕಾದಯೋ ದೇಥ, ಮಯ್ಹಂ ಞಾತಿಭಿಕ್ಖೂ ದೇಥಾ’’ತಿ ವದನ್ತಸ್ಸ ಪನ ‘‘ಉಪಾಸಕ, ತ್ವಂ ಏವಂ ವದಸಿ, ಠಿತಿಕಾಯ ಪನ ತೇಸಂ ನ ಪಾಪುಣಾತೀ’’ತಿ ವತ್ವಾ ಠಿತಿಕಾವಸೇನೇವ ದಾತಬ್ಬಾ. ದಹರಸಾಮಣೇರೇಹಿ ¶ ಪನ ಉದ್ದೇಸಭತ್ತೇಸು ಲದ್ಧೇಸು ಸಚೇ ದಾಯಕಾನಂ ಘರೇ ಮಙ್ಗಲಂ ಹೋತಿ, ‘‘ತುಮ್ಹಾಕಂ ಆಚರಿಯುಪಜ್ಝಾಯೇ ಪೇಸೇಥಾ’’ತಿ ವತ್ತಬ್ಬಂ.

ಯಸ್ಮಿಂ ಪನ ಉದ್ದೇಸಭತ್ತೇ ಪಠಮಭಾಗೋ ಸಾಮಣೇರಾನಂ ಪಾಪುಣಾತಿ, ಅನುಭಾಗೋ ಮಹಾಥೇರಾನಂ, ನ ತತ್ಥ ಸಾಮಣೇರಾ ‘‘ಮಯಂ ಪಠಮಭಾಗಂ ಲಭಿಮ್ಹಾ’’ತಿ ಪುರತೋ ಗನ್ತುಂ ಲಭನ್ತಿ, ಯಥಾಪಟಿಪಾಟಿಯಾ ಏವ ಗನ್ತಬ್ಬಂ. ‘‘ಸಙ್ಘತೋ ಉದ್ದಿಸಿತ್ವಾ ‘ತುಮ್ಹೇ ಏಥಾ’ತಿ ವುತ್ತೇ ‘ಮಯ್ಹಂ ಅಞ್ಞದಾಪಿ ಜಾನಿಸ್ಸಸಿ, ಠಿತಿಕಾ ಪನ ಏವಂ ಗಚ್ಛತೀ’’’ತಿ ಠಿತಿಕಾವಸೇನೇವ ಗಾಹೇತಬ್ಬಂ. ಅಥ ‘‘ಸಙ್ಘುದ್ದೇಸಪತ್ತಂ ದೇಥಾ’’ತಿ ವತ್ವಾ ಅಗಾಹಿತೇಯೇವ ಪತ್ತೇ ಯಸ್ಸ ಕಸ್ಸಚಿ ಪತ್ತಂ ಗಹೇತ್ವಾ ಪೂರೇತ್ವಾ ಆಹರತಿ, ಆಹಟಮ್ಪಿ ಠಿತಿಕಾಯ ಏವ ಗಾಹೇತಬ್ಬಂ.

ಏಕೋ ‘‘ಸಙ್ಘುದ್ದೇಸಪತ್ತಂ ಆಹರಾ’’ತಿ ಪೇಸಿತೋ ‘‘ಭನ್ತೇ, ಏಕಂ ಪತ್ತಂ ದೇಥ, ನಿಮನ್ತನಭತ್ತಂ ಆಹರಿಸ್ಸಾಮೀ’’ತಿ ವದತಿ, ಸೋ ಚೇ ಉದ್ದೇಸಭತ್ತಘರತೋ ಅಯಂ ಆಗತೋತಿ ಞತ್ವಾ ಭಿಕ್ಖೂಹಿ ‘‘ನನು ತ್ವಂ ಅಸುಕಘರತೋ ಆಗತೋ’’ತಿ ವುತ್ತೋ ‘‘ಆಮ, ಭನ್ತೇ, ನ ನಿಮನ್ತನಭತ್ತಂ, ಉದ್ದೇಸಭತ್ತ’’ನ್ತಿ ಭಣತಿ, ಠಿತಿಕಾಯ ಗಹೇತಬ್ಬಂ. ಯೋ ಪನ ‘‘ಏಕಂ ಪತ್ತಂ ಆಹರಾ’’ತಿ ವುತ್ತೋ ‘‘‘ಕಿ’ನ್ತಿ ವತ್ವಾ ಆಹರಾಮೀ’’ತಿ ವತ್ವಾ ‘‘ಯಥಾ ತೇ ರುಚ್ಚತೀ’’ತಿ ವುತ್ತೋ ಆಗಚ್ಛತಿ, ಅಯಂ ವಿಸ್ಸಟ್ಠದೂತೋ ನಾಮ. ಉದ್ದೇಸಪತ್ತಂ ವಾ ಪಟಿಪಾಟಿಪತ್ತಂ ವಾ ಪುಗ್ಗಲಿಕಪತ್ತಂ ವಾ ಯಂ ಇಚ್ಛತಿ, ತಂ ತಸ್ಸ ದಾತಬ್ಬಂ. ಏಕೋ ಬಾಲೋ ಅಬ್ಯತ್ತೋ ‘‘ಉದ್ದೇಸಪತ್ತಂ ಆಹರಾ’’ತಿ ಪೇಸಿತೋ ವತ್ತುಂ ನ ಜಾನಾತಿ, ತುಣ್ಹೀಭೂತೋ ತಿಟ್ಠತಿ, ಸೋ ‘‘ಕಸ್ಸ ¶ ಸನ್ತಿಕಂ ಆಗತೋಸೀ’’ತಿ ವಾ ‘‘ಕಸ್ಸ ಪತ್ತಂ ಹರಿಸ್ಸಸೀ’’ತಿ ವಾ ನ ವತ್ತಬ್ಬೋ. ಏವಞ್ಹಿ ವುತ್ತೋ ಪುಚ್ಛಾಸಭಾಗೇನ ‘‘ತುಮ್ಹಾಕಂ ಸನ್ತಿಕಂ ಆಗತೋಮ್ಹೀ’’ತಿ ‘‘ತುಮ್ಹಾಕಂ ಪತ್ತಂ ಹರಿಸ್ಸಾಮೀ’’ತಿ ವಾ ವದೇಯ್ಯ, ತತೋ ತಂ ಭಿಕ್ಖುಂ ಅಞ್ಞೇ ಭಿಕ್ಖೂ ಜಿಗುಚ್ಛನ್ತಾ ನ ಓಲೋಕೇಯ್ಯುಂ. ‘‘ಕುಹಿಂ ಗಚ್ಛಸಿ, ಕಿಂ ಕರೋನ್ತೋ ಆಹಿಣ್ಡಸೀ’’ತಿ ಪನ ವತ್ತಬ್ಬೋ. ತಸ್ಸ ‘‘ಉದ್ದೇಸಪತ್ತತ್ಥಾಯ ಆಗತೋಮ್ಹೀ’’ತಿ ವದನ್ತಸ್ಸ ಗಾಹೇತ್ವಾ ಪತ್ತೋ ದಾತಬ್ಬೋ.

ಏಕಾ ¶ ಕೂಟಟ್ಠಿತಿಕಾ ನಾಮ ಹೋತಿ. ರಞ್ಞೋ ವಾ ಹಿ ರಾಜಮಹಾಮತ್ತಸ್ಸ ವಾ ಗೇಹೇ ಅತಿಪಣೀತಾನಿ ಅಟ್ಠ ಉದ್ದೇಸಭತ್ತಾನಿ ನಿಚ್ಚಂ ದಿಯ್ಯನ್ತಿ, ತಾನಿ ಏಕಚಾರಿಕಭತ್ತಾನಿ ಕತ್ವಾ ಭಿಕ್ಖೂ ವಿಸುಂ ಠಿತಿಕಾಯ ಪರಿಭುಞ್ಜನ್ತಿ. ಏಕಚ್ಚೇ ಭಿಕ್ಖೂ ‘‘ಸ್ವೇ ದಾನಿ ಅಮ್ಹಾಕಂ ಪಾಪುಣಿಸ್ಸನ್ತೀ’’ತಿ ಅತ್ತನೋ ಠಿತಿಕಂ ಸಲ್ಲಕ್ಖೇತ್ವಾ ಗತಾ, ತೇಸು ಅನಾಗತೇಸುಯೇವ ಅಞ್ಞೇ ಆಗನ್ತುಕಾ ಭಿಕ್ಖೂ ಆಗನ್ತ್ವಾ ಆಸನಸಾಲಾಯ ¶ ನಿಸೀದನ್ತಿ; ತಙ್ಖಣಞ್ಞೇವ ರಾಜಪುರಿಸಾ ಆಗನ್ತ್ವಾ ‘‘ಪಣೀತಭತ್ತಪತ್ತೇ ದೇಥಾ’’ತಿ ವದನ್ತಿ. ಆಗನ್ತುಕಾ ಠಿತಿಕಂ ಅಜಾನನ್ತಾ ಗಾಹೇನ್ತಿ. ತಙ್ಖಣಞ್ಞೇವ ಚ ಠಿತಿಕಂ ಜಾನನಕಭಿಕ್ಖೂ ಆಗನ್ತ್ವಾ ‘‘ಕಿಂ ಗಾಹೇಥಾ’’ತಿ ವದನ್ತಿ. ‘‘ರಾಜಗೇಹೇ ಪಣೀತಭತ್ತ’’ನ್ತಿ. ‘‘ಕತಿವಸ್ಸತೋ ಪಟ್ಠಾಯಾ’’ತಿ? ‘‘ಏತ್ತಕವಸ್ಸತೋ ನಾಮಾ’’ತಿ. ‘‘ಮಾ ಗಾಹೇಥಾ’’ತಿ ನಿವಾರೇತ್ವಾ ಠಿತಿಕಾಯ ಗಾಹೇತಬ್ಬಂ. ಗಾಹಿತೇ ಆಗತೇಹಿಪಿ ಪತ್ತದಾನಕಾಲೇ ಆಗತೇಹಿಪಿ ದಿನ್ನಕಾಲೇ ಆಗತೇಹಿಪಿ ರಾಜಗೇಹತೋ ಪತ್ತೇ ಪೂರೇತ್ವಾ ಆಹಟಕಾಲೇ ಆಗತೇಹಿಪಿ ರಾಜಾ ‘‘ಅಜ್ಜ ಭಿಕ್ಖೂಯೇವ ಆಗಚ್ಛನ್ತೂ’’ತಿ ಪೇಸೇತ್ವಾ ಭಿಕ್ಖೂನಂಯೇವ ಹತ್ಥೇ ಪಿಣ್ಡಪಾತಂ ದೇತಿ; ಏವಂ ದಿನ್ನಪಿಣ್ಡಪಾತಂ ಗಹೇತ್ವಾ ಆಗತಕಾಲೇ ಆಗತೇಹಿಪಿ ಠಿತಿಕಂ ಜಾನನಕಭಿಕ್ಖೂಹಿ ‘‘ಮಾ ಭುಞ್ಜಿತ್ಥಾ’’ತಿ ವಾರೇತ್ವಾ ಠಿತಿಕಾಯಮೇವ ಗಾಹೇತಬ್ಬಂ.

ಅಥ ನೇ ರಾಜಾ ಭೋಜೇತ್ವಾ ಪತ್ತೇಪಿ ನೇಸಂ ಪೂರೇತ್ವಾ ದೇತಿ, ಯಂ ಆಹಟಂ ತಂ ಠಿತಿಕಾಯ ಗಾಹೇತಬ್ಬಂ. ಸಚೇ ಪನ ‘‘ಮಾ ತುಚ್ಛಹತ್ಥಾ ಗಚ್ಛನ್ತೂ’’ತಿ ಥೋಕಮೇವ ಪತ್ತೇಸು ಪಕ್ಖಿತ್ತಂ ಹೋತಿ, ತಂ ನ ಗಾಹೇತಬ್ಬಂ. ಅಥ ಭುಞ್ಜಿತ್ವಾ ತುಚ್ಛಪತ್ತಾವ ಆಗಚ್ಛನ್ತಿ, ಯಂ ತೇಹಿ ಭುತ್ತಂ, ತಂ ನೇಸಂ ಗೀವಾ ಹೋತೀತಿ ಮಹಾಸುಮತ್ಥೇರೋ ಆಹ. ಮಹಾಪದುಮತ್ಥೇರೋ ಪನಾಹ ¶ – ‘‘ಗೀವಾಕಿಚ್ಚಂ ಏತ್ಥ ನತ್ಥಿ, ಠಿತಿಕಂ ಪನ ಅಜಾನನ್ತೇಹಿ ಯಾವ ಜಾನನಕಾ ಆಗಚ್ಛನ್ತಿ, ತಾವ ನಿಸೀದಿತಬ್ಬಂ ಸಿಯಾ; ಏವಂ ಸನ್ತೇಪಿ ಭುತ್ತಂ ಸುಭುತ್ತಂ, ಇದಾನಿ ಪತ್ತಟ್ಠಾನೇನ ಗಾಹೇತಬ್ಬ’’ನ್ತಿ.

ಏಕೋ ತಿಚೀವರಪರಿವಾರೋ ಸತಗ್ಘನಕೋ ಪಿಣ್ಡಪಾತೋ ಅವಸ್ಸಿಕಸ್ಸ ಭಿಕ್ಖುನೋ ಪತ್ತೋ, ವಿಹಾರೇ ಚ ‘‘ಏವರೂಪೋ ಪಿಣ್ಡಪಾತೋ ಅವಸ್ಸಿಕಸ್ಸ ಪತ್ತೋ’’ತಿ ಲಿಖಿತ್ವಾ ಠಪೇಸುಂ. ಅಥ ಸಟ್ಠಿವಸ್ಸಚ್ಚಯೇನ ಅಞ್ಞೋ ತಥಾರೂಪೋ ಪಿಣ್ಡಪಾತೋ ಉಪ್ಪನ್ನೋ, ಅಯಂ ಕಿಂ ಅವಸ್ಸಿಕಟ್ಠಿತಿಕಾಯ ಗಾಹೇತಬ್ಬೋ, ಉದಾಹು ಸಟ್ಠಿವಸ್ಸಿಕಟ್ಠಿತಿಕಾಯಾತಿ. ಸಟ್ಠಿವಸ್ಸಿಕಟ್ಠಿತಿಕಾಯಾತಿ ವುತ್ತಂ, ಅಯಞ್ಹಿ ಭಿಕ್ಖು ಠಿತಿಕಂ ಗಹೇತ್ವಾಯೇವ ವಡ್ಢಿತೋತಿ.

ಏಕೋ ಉದ್ದೇಸಭತ್ತಂ ಭುಞ್ಜಿತ್ವಾ ಸಾಮಣೇರೋ ಜಾತೋ, ಪುನ ತಂ ಭತ್ತಂ ಸಾಮಣೇರಟ್ಠಿತಿಕಾಯ ಪತ್ತಂ ಗಣ್ಹಿತುಂ ಲಭತಿ. ಅಯಂ ಕಿರ ಅನ್ತರಾಭಟ್ಠಕೋ ನಾಮ. ಯೋ ಪನ ಪರಿಪುಣ್ಣವಸ್ಸೋ ಸಾಮಣೇರೋ ‘‘ಸ್ವೇ ಉದ್ದೇಸಭತ್ತಂ ¶ ಲಭಿಸ್ಸತೀ’’ತಿ ಅಜ್ಜೇವ ಉಪಸಮ್ಪಜ್ಜತಿ, ಅತಿಕ್ಕನ್ತಾ ತಸ್ಸ ಠಿತಿಕಾ. ಏಕಸ್ಸ ಭಿಕ್ಖುನೋ ಉದ್ದೇಸಭತ್ತಂ ಪತ್ತಂ, ಪತ್ತೋ ಚಸ್ಸ ನ ತುಚ್ಛೋ ಹೋತಿ, ಸೋ ಅಞ್ಞಸ್ಸ ಸಮೀಪೇ ನಿಸಿನ್ನಸ್ಸ ಪತ್ತಂ ದಾಪೇತಿ, ತಞ್ಚೇ ಥೇಯ್ಯಾಯ ಹರನ್ತಿ, ಗೀವಾ ಹೋತಿ ¶ . ಸಚೇ ಪನ ಸೋ ಭಿಕ್ಖು ‘‘ಮಯ್ಹಂ ಪತ್ತಂ ದಮ್ಮೀ’’ತಿ ಸಯಮೇವ ದೇತಿ, ಅಸ್ಸ ಗೀವಾ ನ ಹೋತಿ. ಅಥಾಪಿ ತೇನ ಭತ್ತೇನ ಅನತ್ಥಿಕೋ ಹುತ್ವಾ ‘‘ಅಲಂ ಮಯ್ಹಂ, ತವೇತಂ ಭತ್ತಂ ದಮ್ಮಿ, ಪತ್ತಂ ಪೇಸೇತ್ವಾ ಆಹರಾಪೇಹೀ’’ತಿ ಅಞ್ಞಂ ವದತಿ, ಯಂ ತತೋ ಆಹರೀಯತಿ ಸಬ್ಬಂ ಪತ್ತಸಾಮಿಕಸ್ಸ ಹೋತಿ. ಪತ್ತಞ್ಚೇ ಥೇಯ್ಯಾಯ ಹರನ್ತಿ, ಸುಹಟೋ; ಭತ್ತಸ್ಸ ದಿನ್ನತ್ತಾ ಗೀವಾ ನ ಹೋತಿ.

ವಿಹಾರೇ ದಸ ಭಿಕ್ಖೂ ಹೋನ್ತಿ, ತೇಸು ನವ ಪಿಣ್ಡಪಾತಿಕಾ, ಏಕೋ ಸಾದಿಯನಕೋ. ‘‘ದಸ ಉದ್ದೇಸಪತ್ತೇ ದೇಥಾ’’ತಿ ವುತ್ತೇ ಪಿಣ್ಡಪಾತಿಕಾ ಗಹೇತುಂ ನ ಇಚ್ಛನ್ತಿ. ಇತರೋ ಭಿಕ್ಖು ‘‘ಸಬ್ಬಾನಿ ಮಯ್ಹಂ ಪಾಪುಣನ್ತೀ’’ತಿ ಗಣ್ಹಾತಿ, ಠಿತಿಕಾ ನ ಹೋತಿ. ಏಕೇಕಂ ಚೇ ಪಾಪೇತ್ವಾ ಗಣ್ಹಾತಿ, ಠಿತಿಕಾ ತಿಟ್ಠತಿ. ಏವಂ ಗಾಹೇತ್ವಾ ದಸಹಿಪಿ ಪತ್ತೇಹಿ ಆಹರಾಪೇತ್ವಾ ‘‘ಭನ್ತೇ, ಮಯ್ಹಂ ಸಙ್ಗಹಂ ಕರೋಥಾ’’ತಿ ನವ ಪತ್ತೇ ¶ ಪಿಣ್ಡಪಾತಿಕಾನಂ ದೇತಿ, ಭಿಕ್ಖುದತ್ತಿಯಂ ನಾಮೇತಂ, ಗಣ್ಹಿತುಂ ವಟ್ಟತಿ.

ಸಚೇ ಸೋ ಉಪಾಸಕೋ ‘‘ಭನ್ತೇ, ಘರಂ ಆಗನ್ತಬ್ಬ’’ನ್ತಿ ವದತಿ, ಸೋ ಚ ಭಿಕ್ಖು ತೇ ಭಿಕ್ಖೂ ‘‘ಏಥ, ಭನ್ತೇ, ಮಯ್ಹಂ ಸಹಾಯಾ ಹೋಥಾ’’ತಿ ತಸ್ಸ ಘರಂ ಗಚ್ಛತಿ. ಯಂ ತತ್ಥ ಲಭತಿ, ಸಬ್ಬಂ ತಸ್ಸೇವ ಹೋತಿ. ಇತರೇ ತೇನ ದಿನ್ನಂ ಲಭನ್ತಿ. ಅಥ ನೇಸಂ ಘರೇಯೇವ ನಿಸೀದಾಪೇತ್ವಾ ದಕ್ಖಿಣೋದಕಂ ದತ್ವಾ ಯಾಗುಖಜ್ಜಕಾದೀನಿ ದೇನ್ತಿ, ‘‘ಭನ್ತೇ, ಯಂ ಮನುಸ್ಸಾ ದೇನ್ತಿ, ತಂ ಗಣ್ಹಥಾ’’ತಿ ತಸ್ಸ ಭಿಕ್ಖುನೋ ವಚನೇನೇವ ಇತರೇಸಂ ವಟ್ಟತಿ. ಭುತ್ತಾವೀನಂ ಪತ್ತೇ ಪೂರೇತ್ವಾ ಗಣ್ಹಿತ್ವಾ ಗಮನತ್ಥಾಯ ದೇನ್ತಿ, ಸಬ್ಬಂ ತಸ್ಸೇವ ಭಿಕ್ಖುನೋ ಹೋತಿ, ತೇನ ದಿನ್ನಂ ಇತರೇಸಂ ವಟ್ಟತಿ.

ಯದಿ ಪನ ತೇ ವಿಹಾರೇಯೇವ ತೇನ ಭಿಕ್ಖುನಾ ‘‘ಭನ್ತೇ, ಮಯ್ಹಂ ಭಿಕ್ಖಂ ಗಣ್ಹಥ, ಮನುಸ್ಸಾನಞ್ಚ ವಚನಂ ಕಾತುಂ ವಟ್ಟತೀ’’ತಿ ವುತ್ತಾ ಗಚ್ಛನ್ತಿ, ಯಂ ತತ್ಥ ಭುಞ್ಜನ್ತಿ ಚೇವ ನೀಹರನ್ತಿ ಚ, ಸಬ್ಬಂ ತಂ ತಸ್ಸೇವ ಸನ್ತಕಂ. ಅಥಾಪಿ ‘‘ಮಯ್ಹಂ ಭಿಕ್ಖಂ ಗಣ್ಹಥಾ’’ತಿ ಅವುತ್ತಾ ‘‘ಮನುಸ್ಸಾನಂ ವಚನಂ ಕಾತುಂ ವಟ್ಟತೀ’’ತಿ ಗಚ್ಛನ್ತಿ, ತತ್ರ ಚೇ ಏಕಸ್ಸ ಮಧುರೇನ ಸರೇನ ಅನುಮೋದನಂ ಕರೋನ್ತಸ್ಸ ಸುತ್ವಾ ಥೇರಾನಞ್ಚ ಉಪಸಮೇ ಪಸೀದಿತ್ವಾ ಬಹುಂ ಸಮಣಪರಿಕ್ಖಾರಂ ದೇನ್ತಿ, ಅಯಂ ಥೇರೇಸು ಪಸಾದೇನ ಉಪ್ಪನ್ನೋ ‘‘ಅಕತಭಾಗೋ’’ ನಾಮ, ತಸ್ಮಾ ಸಬ್ಬೇಸಂ ಪಾಪುಣಾತಿ.

ಏಕೋ ¶ ಸಙ್ಘತೋ ಉದ್ದಿಸಾಪೇತ್ವಾ ಠಿತಿಕಾಯ ಗಾಹಿತಂ ಪತ್ತಂ ಹರಿತ್ವಾ ಪಣೀತಸ್ಸ ಖಾದನೀಯಭೋಜನೀಯಸ್ಸ ಪೂರೇತ್ವಾ ಆಹರಿತ್ವಾ ‘‘ಇಮಂ, ಭನ್ತೇ, ಸಬ್ಬೋ ಸಙ್ಘೋ ಪರಿಭುಞ್ಜತೂ’’ತಿ ದೇತಿ, ಸಬ್ಬೇಹಿ ಭಾಜೇತ್ವಾ ಪರಿಭುಞ್ಜಿತಬ್ಬಂ. ಪತ್ತಸಾಮಿಕಸ್ಸ ಪನ ಅತಿಕ್ಕನ್ತಮ್ಪಿ ಠಿತಿಕಂ ಠಪೇತ್ವಾ ಅಞ್ಞಂ ಉದ್ದೇಸಭತ್ತಂ ದಾತಬ್ಬಂ. ಅಥ ¶ ‘‘ಪಠಮಂಯೇವ ಸಬ್ಬಂ ಸಙ್ಘಿಕಂ ಪತ್ತಂ ದೇಥಾ’’ತಿ ವದತಿ, ಏಕಸ್ಸ ಲಜ್ಜಿಭಿಕ್ಖುನೋ ಸನ್ತಕೋ ಪತ್ತೋ ದಾತಬ್ಬೋ. ಆಹರಿತ್ವಾ ಚ ‘‘ಸಬ್ಬೋ ಸಙ್ಘೋ ಪರಿಭುಞ್ಜತೂ’’ತಿ ವುತ್ತೇ ಭಾಜೇತ್ವಾ ಪರಿಭುಞ್ಜಿತಬ್ಬಂ.

ಏಕೋ ಪಾತಿಯಾ ಭತ್ತಂ ಆಹರಿತ್ವಾ ‘‘ಸಙ್ಘುದ್ದೇಸಂ ದಮ್ಮೀ’’ತಿ ವದತಿ, ಏಕೇಕಂ ಆಲೋಪಂ ಅದತ್ವಾ ಠಿತಿಕಾಯ ಏಕಸ್ಸ ಯಾಪನಮತ್ತಂ ಕತ್ವಾ ದಾತಬ್ಬಂ. ಅಥ ಸೋ ಭತ್ತಂ ಆಹರಿತ್ವಾ ಕಿಞ್ಚಿ ವತ್ತುಂ ಅಜಾನನ್ತೋ ತುಣ್ಹೀಭೂತೋ ಅಚ್ಛತಿ, ‘‘ಕಸ್ಸ ತೇ ಆನೀತಂ, ಕಸ್ಸ ದಾತುಕಾಮೋಸೀ’’ತಿ ನ ವತ್ತಬ್ಬಂ. ಪುಚ್ಛಾಸಭಾಗೇನ ಹಿ ‘‘ತುಮ್ಹಾಕಂ ಆನೀತಂ, ತುಮ್ಹಾಕಂ ದಾತುಕಾಮೋಮ್ಹೀ’’ತಿ ¶ ವದೇಯ್ಯ, ತತೋ ತಂ ಭಿಕ್ಖುಂ ಅಞ್ಞೇ ಭಿಕ್ಖೂ ಜಿಗುಚ್ಛನ್ತಾ ಗೀವಂ ಪರಿವತ್ತೇತ್ವಾ ಓಲೋಕೇತಬ್ಬಮ್ಪಿ ನ ಮಞ್ಞೇಯ್ಯುಂ. ಸಚೇ ಪನ ‘‘ಕುಹಿಂ ಯಾಸಿ, ಕಿಂ ಕರೋನ್ತೋ ಆಹಿಣ್ಡಸೀ’’ತಿ ವುತ್ತೇ ‘‘ಉದ್ದೇಸಭತ್ತಂ ಗಹೇತ್ವಾ ಆಗತೋಮ್ಹೀ’’ತಿ ವದತಿ, ಏಕೇನ ಲಜ್ಜಿಭಿಕ್ಖುನಾ ಠಿತಿಕಾಯ ಗಾಹೇತಬ್ಬಂ. ಸಚೇ ಆಭತಂ ಬಹು ಹೋತಿ, ಸಬ್ಬೇಸಂ ಪಹೋತಿ, ಠಿತಿಕಾಕಿಚ್ಚಂ ನತ್ಥಿ, ಥೇರಾಸನತೋ ಪಟ್ಠಾಯ ಪತ್ತಂ ಪೂರೇತ್ವಾ ದಾತಬ್ಬಂ.

‘‘ಸಙ್ಘುದ್ದೇಸಪತ್ತಂ ದೇಥಾ’’ತಿ ವುತ್ತೇ ‘‘ಕಿಂ ಆಹರಿಸ್ಸಸೀ’’ತಿ ಅವತ್ವಾ ಪಕತಿಟ್ಠಿತಿಕಾಯ ಏವ ಗಾಹೇತಬ್ಬಂ. ಯೋ ಪನ ಪಾಯಾಸೋ ವಾ ರಸಪಿಣ್ಡಪಾತೋ ವಾ ನಿಚ್ಚಂ ಲಬ್ಭತಿ; ಏವರೂಪಾನಂ ಪಣೀತಭೋಜನಾನಂ ಆವೇಣಿಕಾ ಠಿತಿಕಾ ಕಾತಬ್ಬಾ, ತಥಾ ಸಪರಿವಾರಾಯ ಯಾಗುಯಾ ಮಹಗ್ಘಾನಂ ಫಲಾನಂ ಪಣೀತಾನಞ್ಚ ಖಜ್ಜಕಾನಂ. ಪಕತಿಭತ್ತಯಾಗುಫಲಖಜ್ಜಕಾನಂ ಪನ ಏಕಾವ ಠಿತಿಕಾ ಕಾತಬ್ಬಾ. ‘‘ಸಪ್ಪಿಂ ಆಹರಿಸ್ಸಾಮೀ’’ತಿ ವುತ್ತೇ ಸಬ್ಬಸಪ್ಪೀನಂ ಏಕಾವ ಠಿತಿಕಾ ವಟ್ಟತಿ, ತಥಾ ಸಬ್ಬತೇಲಾನಂ. ‘‘ಮಧುಂ ಆಹರಿಸ್ಸಾಮೀ’’ತಿ ವುತ್ತೇ ಪನ ಮಧುನೋ ಏಕಾವ ಠಿತಿಕಾ ವಟ್ಟತಿ, ತಥಾ ಫಾಣಿತಸ್ಸ ಲಟ್ಠಿಮಧುಕಾದೀನಞ್ಚ ಭೇಸಜ್ಜಾನಂ. ಸಚೇ ಪನ ಗನ್ಧಮಾಲಂ ಸಙ್ಘುದ್ದೇಸಂ ದೇನ್ತಿ, ಪಿಣ್ಡಪಾತಿಕಸ್ಸ ವಟ್ಟತಿ, ನ ವಟ್ಟತೀತಿ. ಆಮಿಸಸ್ಸೇವ ಪಟಿಕ್ಖಿತ್ತತ್ತಾ ವಟ್ಟತಿ, ಸಙ್ಘಂ ಉದ್ದಿಸ್ಸ ದಿನ್ನತ್ತಾ ಪನ ನ ಗಹೇತಬ್ಬನ್ತಿ ವದನ್ತಿ.

ನಿಮನ್ತನಂ ¶ ಪುಗ್ಗಲಿಕಞ್ಚೇ, ಸಯಮೇವ ಇಸ್ಸರೋ. ಸಙ್ಘಿಕಂ ಪನ ಉದ್ದೇಸಭತ್ತೇ ವುತ್ತನಯೇನೇವ ಗಾಹೇತಬ್ಬಂ. ಸಚೇ ಪನೇತ್ಥ ದೂತೋ ಬ್ಯತ್ತೋ ಹೋತಿ, ‘‘ಭನ್ತೇ ¶ , ರಾಜಗೇಹೇ ಭಿಕ್ಖುಸಙ್ಘಸ್ಸ ಭತ್ತಂ ಗಣ್ಹಥಾ’’ತಿ ಅವತ್ವಾ ‘‘ಭಿಕ್ಖಂ ಗಣ್ಹಥಾ’’ತಿ ವದತಿ, ಪಿಣ್ಡಪಾತಿಕಾನಮ್ಪಿ ವಟ್ಟತಿ. ಅಥ ದೂತೋ ಅಬ್ಯತ್ತೋ ‘‘ಭತ್ತಂ ಗಣ್ಹಥಾ’’ತಿ ವದತಿ, ಭತ್ತುದ್ದೇಸಕೋ ಬ್ಯತ್ತೋ ‘‘ಭತ್ತ’’ನ್ತಿ ಅವತ್ವಾ ‘‘ಭನ್ತೇ, ತುಮ್ಹೇ ಯಾಥಾ’’ತಿ ವದತಿ; ಏವಮ್ಪಿ ಪಿಣ್ಡಪಾತಿಕಾನಮ್ಪಿ ವಟ್ಟತಿ. ತುಮ್ಹಾಕಂ ಪಟಿಪಾಟಿಯಾ ‘‘ಭತ್ತಂ ಪಾಪುಣಾತೀ’’ತಿ ವುತ್ತೇ ಪನ ನ ವಟ್ಟತಿ. ಸಚೇ ನಿಮನ್ತೇತುಂ ಆಗತಮನುಸ್ಸೋ ¶ ಆಸನಸಾಲಂ ಪವಿಸಿತ್ವಾ ‘‘ಅಟ್ಠ ಭಿಕ್ಖೂ ದೇಥಾ’’ತಿ ವಾ ‘‘ಅಟ್ಠ ಪತ್ತೇ ದೇಥಾ’’ತಿ ವಾ ವದತಿ; ಏವಮ್ಪಿ ಪಿಣ್ಡಪಾತಿಕಾನಂ ವಟ್ಟತಿ, ‘‘ತುಮ್ಹೇ ಚ ತುಮ್ಹೇ ಚ ಗಚ್ಛಥಾ’’ತಿ ವತ್ತಬ್ಬಂ. ಸಚೇ ಪನ ‘‘ಅಟ್ಠ ಭಿಕ್ಖೂ ದೇಥ; ಭತ್ತಂ ಗಣ್ಹಥ, ಅಟ್ಠ ಪತ್ತೇ ದೇಥ; ಭತ್ತಂ ಗಣ್ಹಥಾ’’ತಿ ವದತಿ, ಪಟಿಪಾಟಿಯಾ ಗಾಹೇತಬ್ಬಂ. ಗಾಹೇನ್ತೇನ ಪನ ವಿಚ್ಛಿನ್ದಿತ್ವಾ ‘‘ಭತ್ತ’’ನ್ತಿ ಅವದನ್ತೇನ ‘‘ತುಮ್ಹೇ ಚ ತುಮ್ಹೇ ಚ ಗಚ್ಛಥಾ’’ತಿ ವುತ್ತೇ ಪಿಣ್ಡಪಾತಿಕಾನಂ ವಟ್ಟತಿ. ‘‘ಭನ್ತೇ, ತುಮ್ಹಾಕಂ ಪತ್ತಂ ದೇಥ, ತುಮ್ಹೇ ಏಥಾ’’ತಿ ವುತ್ತೇ ಪನ ‘‘ಸಾಧು, ಉಪಾಸಕಾ’’ತಿ ಗನ್ತಬ್ಬಂ. ಸಙ್ಘತೋ ಉದ್ದಿಸಿತ್ವಾ ‘‘ತುಮ್ಹೇ ಏಥಾ’’ತಿ ವುತ್ತೇಪಿ ಯಥಾಠಿತಿಕಾಯ ಗಾಹೇತಬ್ಬಂ.

ನಿಮನ್ತನಭತ್ತಘರತೋ ಪನ ಪತ್ತತ್ಥಾಯ ಆಗತಸ್ಸ ಉದ್ದೇಸಭತ್ತೇ ವುತ್ತನಯೇನೇವ ಠಿತಿಕಾಯ ಪತ್ತೋ ದಾತಬ್ಬೋ. ಏಕೋ ‘‘ಸಙ್ಘತೋ ಪಟಿಪಾಟಿಯಾ ಪತ್ತ’’ನ್ತಿ ಅವತ್ವಾ ಕೇವಲಂ ‘‘ಏಕಂ ಪತ್ತಂ ದೇಥಾ’’ತಿ ವತ್ವಾ ಅಗಾಹಿತೇಯೇವ ಪತ್ತೇ ಯಸ್ಸ ಕಸ್ಸಚಿ ಪತ್ತಂ ಗಹೇತ್ವಾ ಪೂರೇತ್ವಾ ಆಹರತಿ, ತಂ ಪತ್ತಸಾಮಿಕಸ್ಸೇವ ಹೋತಿ, ಉದ್ದೇಸಭತ್ತೇ ವಿಯ ಠಿತಿಕಾಯ ನ ಗಾಹೇತಬ್ಬಂ. ಇಧಾಪಿ ಯೋ ಆಗನ್ತ್ವಾ ತುಣ್ಹೀಭೂತೋ ತಿಟ್ಠತಿ, ಸೋ ‘‘ಕಸ್ಸ ಸನ್ತಿಕಂ ಆಗತೋಸೀ’’ತಿ ವಾ ‘‘ಕಸ್ಸ ಪತ್ತಂ ಹರಿಸ್ಸಸೀ’’ತಿ ವಾ ನ ವತ್ತಬ್ಬೋ.

ಪುಚ್ಛಾಸಭಾಗೇನ ಹಿ ‘‘ತುಮ್ಹಾಕಂ ಸನ್ತಿಕಂ ಆಗತೋ, ತುಮ್ಹಾಕಂ ಪತ್ತಂ ಹರಿಸ್ಸಾಮೀ’’ತಿ ವದೇಯ್ಯ, ತತೋ ಸೋ ಭಿಕ್ಖು ಭಿಕ್ಖೂಹಿ ಜಿಗುಚ್ಛನೀಯೋ ಅಸ್ಸ. ‘‘ಕುಹಿಂ ಗಚ್ಛಸಿ, ಕಿಂ ಕರೋನ್ತೋ ಆಹಿಣ್ಡಸೀ’’ತಿ ಪನ ವುತ್ತೇ ‘‘ತಸ್ಸ ಪತ್ತತ್ಥಾಯ ಆಗತೋಮ್ಹೀ’’ತಿ ವದನ್ತಸ್ಸ ಪಟಿಪಾಟಿಯಾ ಭತ್ತಟ್ಠಿತಿಕಾಯ ಗಾಹೇತ್ವಾ ಪತ್ತೋ ದಾತಬ್ಬೋ. ‘‘ಭತ್ತಾಹರಣಕಪತ್ತಂ ದೇಥಾ’’ತಿ ವುತ್ತೇಪಿ ಪಟಿಪಾಟಿಯಾ ಭತ್ತಟ್ಠಿತಿಕಾಯ ಏವ ದಾತಬ್ಬೋ. ಸಚೇ ಆಹರಿತ್ವಾ ‘‘ಸಬ್ಬೋ ಸಙ್ಘೋ ಭುಞ್ಜತೂ’’ತಿ ವದತಿ, ಭಾಜೇತ್ವಾ ಭುಞ್ಜಿತಬ್ಬಂ. ಪತ್ತಸಾಮಿಕಸ್ಸ ಅತಿಕ್ಕನ್ತಮ್ಪಿ ಠಿತಿಕಂ ಠಪೇತ್ವಾ ಅಞ್ಞಂ ಪಟಿಪಾಟಿಭತ್ತಂ ಗಾಹೇತಬ್ಬಂ.

ಏಕೋ ¶ ¶ ಪಾತಿಯಾ ಭತ್ತಂ ಆಹರಿತ್ವಾ ‘‘ಸಙ್ಘಸ್ಸ ದಮ್ಮೀ’’ತಿ ವದತಿ, ಆಲೋಪಭತ್ತಟ್ಠಿತಿಕತೋ ಪಟ್ಠಾಯ ಆಲೋಪಸಙ್ಖೇಪೇನ ಭಾಜೇತಬ್ಬಂ. ಸಚೇ ಪನ ತುಣ್ಹೀಭೂತೋ ಅಚ್ಛತಿ, ‘‘ಕಸ್ಸ ತೇ ಆಭತಂ, ಕಸ್ಸ ದಾತುಕಾಮೋಸೀ’’ತಿ ನ ವತ್ತಬ್ಬೋ. ಸಚೇ ಪನ ‘‘ಕುಹಿಂ ಗಚ್ಛಸಿ, ಕಿಂ ಕರೋನ್ತೋ ಆಹಿಣ್ಡಸೀ’’ತಿ ¶ ವುತ್ತೇ ‘‘ಸಙ್ಘಸ್ಸ ಮೇ ಭತ್ತಂ ಆಭತಂ, ಥೇರಾನಂ ಮೇ ಭತ್ತಂ ಆಭತ’’ನ್ತಿ ವದತಿ, ಗಹೇತ್ವಾ ಆಲೋಪಭತ್ತಟ್ಠಿತಿಕಾಯ ಭಾಜೇತಬ್ಬಂ. ಸಚೇ ಪನ ಏವಂ ಆಭತಂ ಬಹುಂ ಹೋತಿ, ಸಕಲಸ್ಸ ಸಙ್ಘಸ್ಸ ಬಹು ಹೋತಿ, ಅಭಿಹಟಭಿಕ್ಖಾ ನಾಮ ಪಿಣ್ಡಪಾತಿಕಾನಮ್ಪಿ ವಟ್ಟತಿ, ಠಿತಿಕಾಪುಚ್ಛನಕಿಚ್ಚಂ ನತ್ಥಿ, ಥೇರಾಸನತೋ ಪಟ್ಠಾಯ ಪತ್ತಂ ಪೂರೇತ್ವಾ ದಾತಬ್ಬಂ.

ಉಪಾಸಕೋ ಸಙ್ಘತ್ಥೇರಸ್ಸ ವಾ ಗನ್ಥಧುತಙ್ಗವಸೇನ ಅಭಿಞ್ಞಾತಸ್ಸ ವಾ ಭತ್ತುದ್ದೇಸಕಸ್ಸ ವಾ ಪಹಿಣಾತಿ ‘‘ಅಮ್ಹಾಕಂ ಭತ್ತಗಹಣತ್ಥಾಯ ಅಟ್ಠ ಭಿಕ್ಖೂ ಗಹೇತ್ವಾ ಆಗಚ್ಛಥಾ’’ತಿ, ಸಚೇಪಿ ಞಾತಿಉಪಟ್ಠಾಕೇಹಿ ಪೇಸಿತಂ ಹೋತಿ, ಇಮೇ ತಯೋ ಜನಾ ಪುಚ್ಛಿತುಂ ನ ಲಭನ್ತಿ, ಆರುಳ್ಹಾಯೇವ ಮಾತಿಕಂ, ಸಙ್ಘತೋ ಅಟ್ಠ ಭಿಕ್ಖೂ ಉದ್ದಿಸಾಪೇತ್ವಾ ಅತ್ತನವಮೇಹಿ ಗನ್ತಬ್ಬಂ. ಕಸ್ಮಾ? ಭಿಕ್ಖುಸಙ್ಘಸ್ಸ ಹಿ ಏತೇ ಭಿಕ್ಖೂ ನಿಸ್ಸಾಯ ಲಾಭೋ ಉಪ್ಪಜ್ಜತೀತಿ. ಗನ್ಥಧುತಙ್ಗಾದೀಹಿ ಪನ ಅನಭಿಞ್ಞಾತೋ ಆವಾಸಿಕಭಿಕ್ಖು ಪುಚ್ಛಿತುಂ ಲಭತಿ, ತಸ್ಮಾ ತೇನ ‘‘ಕಿಂ ಸಙ್ಘತೋ ಗಣ್ಹಾಮಿ, ಉದಾಹು ಯೇ ಜಾನಾಮಿ, ತೇಹಿ ಸದ್ಧಿಂ ಆಗಚ್ಛಾಮೀ’’ತಿ ಮಾತಿಕಂ ಆರೋಪೇತ್ವಾ ಯಥಾ ದಾಯಕಾ ವದನ್ತಿ, ತಥಾ ಪಟಿಪಜ್ಜಿತಬ್ಬಂ. ‘‘ತುಮ್ಹಾಕಂ ನಿಸ್ಸಿತಕೇ ವಾ ಯೇ ವಾ ಜಾನಾಥ, ತೇ ಗಹೇತ್ವಾ ಏಥಾ’’ತಿ ವುತ್ತೇ ಪನ ಯೇ ಇಚ್ಛನ್ತಿ, ತೇಹಿ ಸದ್ಧಿಂ ಗನ್ತುಂ ಲಭತಿ. ಸಚೇ ‘‘ಅಟ್ಠ ಭಿಕ್ಖೂ ಪಹಿಣಥಾ’’ತಿ ಪೇಸೇನ್ತಿ, ಸಙ್ಘತೋವ ಪೇಸೇತಬ್ಬಾ. ಅತ್ತನಾ ಸಚೇ ಅಞ್ಞಸ್ಮಿಂ ಗಾಮೇ ಸಕ್ಕಾ ಹೋತಿ ಭಿಕ್ಖಾ ಲಭಿತುಂ, ಅಞ್ಞೋ ಗಾಮೋ ಗನ್ತಬ್ಬೋ. ನ ಸಕ್ಕಾ ಚೇ ಹೋತಿ ಲಭಿತುಂ, ಸೋಯೇವ ಗಾಮೋ ಪಿಣ್ಡಾಯ ಪವಿಸಿತಬ್ಬೋ.

ನಿಮನ್ತಿತಭಿಕ್ಖೂ ಆಸನಸಾಲಾಯ ನಿಸಿನ್ನಾ ಹೋನ್ತಿ, ತತ್ರ ಚೇ ಮನುಸ್ಸಾ ‘‘ಪತ್ತೇ ದೇಥಾ’’ತಿ ಆಗಚ್ಛನ್ತಿ, ಅನಿಮನ್ತಿತೇಹಿ ನ ದಾತಬ್ಬಾ. ‘‘ಏತೇ ನಿಮನ್ತಿತಭಿಕ್ಖೂ’’ತಿ ವತ್ತಬ್ಬಂ. ‘‘ತುಮ್ಹೇಪಿ ದೇಥಾ’’ತಿ ವುತ್ತೇ ಪನ ದಾತುಂ ವಟ್ಟತಿ. ಉಸ್ಸವಾದೀಸು ಮನುಸ್ಸಾ ಸಯಮೇವ ಪರಿವೇಣಾನಿ ಚ ಪಧಾನಘರಾನಿ ಚ ಗನ್ತ್ವಾ ತಿಪಿಟಕೇ ಚ ಧಮ್ಮಕಥಿಕೇ ಚ ಭಿಕ್ಖುಸತೇನಪಿ ಸದ್ಧಿಂ ನಿಮನ್ತೇನ್ತಿ. ತದಾ ಯೇಪಿ ಜಾನನ್ತಿ, ತೇ ಗಹೇತ್ವಾ ಗನ್ತುಂ ವಟ್ಟತಿ. ಕಸ್ಮಾ? ನ ಹಿ ಮಹಾಭಿಕ್ಖುಸಙ್ಘೇನ ಅತ್ಥಿಕಾ ಮನುಸ್ಸಾ ಪರಿವೇಣಾನಿ ಚ ಪಧಾನಘರಾನಿ ಗಚ್ಛನ್ತಿ, ಸನ್ನಿಪಾತಟ್ಠಾನತೋವ ಯಥಾಸತ್ತಿ ಯಥಾಬಲಂ ಭಿಕ್ಖೂ ¶ ಗಣ್ಹಿತ್ವಾ ಗಚ್ಛನ್ತೀತಿ.

ಸಚೇ ¶ ¶ ಪನ ಸಙ್ಘತ್ಥೇರೋ ವಾ ಗನ್ಥಧುತಙ್ಗವಸೇನ ಅಭಿಞ್ಞಾತಕೋ ವಾ ಭತ್ತುದ್ದೇಸಕೋ ವಾ ಅಞ್ಞತ್ರ ವಾ ವಸ್ಸಂ ವಸಿತ್ವಾ ಕತ್ಥಚಿ ವಾ ಗನ್ತ್ವಾ ಪುನ ಸಕಟ್ಠಾನಂ ಆಗಚ್ಛನ್ತಿ, ಮನುಸ್ಸಾ ಚ ಆಗನ್ತುಕಸ್ಸ ಸಕ್ಕಾರಂ ಕರೋನ್ತಿ, ಏಕವಾರಂ ಯೇ ಜಾನನ್ತಿ, ತೇ ಗಹೇತ್ವಾ ಗನ್ತಬ್ಬಂ. ಪಟಿಬದ್ಧಕಾಲತೋ ಪನ ಪಟ್ಠಾಯ ದುತಿಯವಾರೇ ಆರದ್ಧೇ ಸಙ್ಘತೋಯೇವ ಗಹೇತ್ವಾ ಗನ್ತಬ್ಬಂ. ಅಭಿನವಆಗನ್ತುಕಾವ ಹುತ್ವಾ ಞಾತೀ ವಾ ಉಪಟ್ಠಾಕೇ ವಾ ಪಸ್ಸಿಸ್ಸಾಮಾತಿ ಗಚ್ಛನ್ತಿ, ತತ್ರ ತೇಸಂ ಞಾತೀ ಚ ಉಪಟ್ಠಾಕಾ ಚ ಸಕ್ಕಾರಂ ಕರೋನ್ತಿ. ಏತ್ಥ ಪನ ಯೇ ಜಾನನ್ತಿ, ತೇ ಗಹೇತ್ವಾ ಗನ್ತುಂ ವಟ್ಟತಿ.

ಯೋ ಪನ ಅತಿಲಾಭೀ ಹೋತಿ, ಸಕಟ್ಠಾನಞ್ಚ ಆಗನ್ತುಕಟ್ಠಾನಞ್ಚ ಏಕಸದಿಸಂ, ಸಬ್ಬತ್ಥ ಮನುಸ್ಸಾ ಸಙ್ಘಭತ್ತಂ ಸಜ್ಜೇತ್ವಾವ ನಿಸೀದನ್ತಿ, ತೇನ ಸಙ್ಘತೋವ ಗಹೇತ್ವಾ ಗನ್ತಬ್ಬನ್ತಿ ಅಯಂ ನಿಮನ್ತನೇ ವಿಸೇಸೋ. ಅವಸೇಸೋ ಸಬ್ಬಪಞ್ಹೋ ಉದ್ದೇಸಭತ್ತೇ ವುತ್ತನಯೇನೇವ ವೇದಿತಬ್ಬೋ. ಕುರುನ್ದಿಯಂ ಪನ ‘‘ಅಟ್ಠ ಮಹಾಥೇರೇ ದೇಥಾ’’ತಿ ವುತ್ತೇ ‘‘ಅಟ್ಠ ಮಹಾಥೇರಾವ ದಾತಬ್ಬಾ’’ತಿ ವುತ್ತಂ. ಏಸ ನಯೋ ಮಜ್ಝಿಮಾದೀಸು. ಸಚೇ ಪನ ಅವಿಸೇಸೇತ್ವಾ ‘‘ಅಟ್ಠ ಭಿಕ್ಖೂ ದೇಥಾ’’ತಿ ವದತಿ, ಸಙ್ಘತೋ ದಾತಬ್ಬಾ.

ಸಲಾಕಭತ್ತೇ ಪನ ‘‘ಅನುಜಾನಾಮಿ, ಭಿಕ್ಖವೇ, ಸಲಾಕಾಯ ವಾ ಪಟ್ಟಿಕಾಯ ವಾ ಉಪನಿಬನ್ಧಿತ್ವಾ ಓಪುಞ್ಜಿತ್ವಾ ಉದ್ದಿಸಿತು’’ನ್ತಿ ವಚನತೋ ರುಕ್ಖಸಾರಮಯಾಯ ಸಲಾಕಾಯ ವಾ ವೇಳುವಿಲೀವತಾಲಪಣ್ಣಾದಿಮಯಾಯ ಪಟ್ಟಿಕಾಯ ವಾ ‘‘ಅಸುಕಸ್ಸ ನಾಮ ಸಲಾಕಭತ್ತ’’ನ್ತಿ ಏವಂ ಅಕ್ಖರಾನಿ ಉಪನಿಬನ್ಧಿತ್ವಾ ಪಚ್ಛಿಯಂ ವಾ ಚೀವರಭೋಗೇ ವಾ ಕತ್ವಾ ಸಬ್ಬಾ ಸಲಾಕಾಯೋ ಓಪುಞ್ಜಿತ್ವಾ ಪುನಪ್ಪುನಂ ಹೇಟ್ಠುಪರಿವಸೇನೇವ ಆಲೋಳೇತ್ವಾ ಪಞ್ಚಙ್ಗಸಮನ್ನಾಗತೇನ ಭತ್ತುದ್ದೇಸಕೇನ ಸಚೇ ಠಿತಿಕಾ ಅತ್ಥಿ, ಠಿತಿಕತೋ ಪಟ್ಠಾಯ; ನೋ ಚೇ ಅತ್ಥಿ, ಥೇರಾಸನತೋ ¶ ಪಟ್ಠಾಯ ಸಲಾಕಾ ದಾತಬ್ಬಾ. ಪಚ್ಛಾ ಆಗತಾನಮ್ಪಿ ಏಕಾಬದ್ಧವಸೇನ ದೂರೇ ಠಿತಾನಮ್ಪಿ ಉದ್ದೇಸಭತ್ತೇ ವುತ್ತನಯೇನೇವ ದಾತಬ್ಬಾ.

ಸಚೇ ¶ ವಿಹಾರಸ್ಸ ಸಮನ್ತತೋ ಬಹೂ ಗೋಚರಗಾಮಾ, ಭಿಕ್ಖೂ ಪನ ನ ಬಹುಕಾ, ಗಾಮವಸೇನಪಿ ಸಲಾಕಾಯೋ ಪಾಪುಣನ್ತಿ, ‘‘ತುಮ್ಹಾಕಂ ಅಸುಕಗಾಮೇ ಸಲಾಕಭತ್ತಂ ಪಾಪುಣಾತೀ’’ತಿ ಗಾಮವಸೇನೇವ ಗಾಹೇತಬ್ಬಾ. ಏವಂ ಗಾಹೇನ್ತೇನ ಸಚೇಪಿ ಏಕೇಕಸ್ಮಿಂ ಗಾಮೇ ನಾನಪ್ಪಕಾರಾನಿ ಸಟ್ಠಿಸಲಾಕಭತ್ತಾನಿ, ಸಬ್ಬಾನಿ ¶ ಗಾಹಿತಾನೇವ ಹೋನ್ತಿ, ತಸ್ಸ ಪತ್ತಗಾಮಸಮೀಪೇ ಅಞ್ಞಾನಿಪಿ ದ್ವೇ ತೀಣಿ ಸಲಾಕಭತ್ತಾನಿ ಹೋನ್ತಿ, ತಾನಿಪಿ ತಸ್ಸೇವ ದಾತಬ್ಬಾನಿ. ನ ಹಿ ಸಕ್ಕಾ ತೇಸಂ ಕಾರಣಾ ಅಞ್ಞಂ ಭಿಕ್ಖುಂ ಪಹಿಣಿತುನ್ತಿ.

ಸಚೇ ಏಕಚ್ಚೇಸು ಗಾಮೇಸು ಬಹೂನಿ ಸಲಾಕಭತ್ತಾನಿ ಸಲ್ಲಕ್ಖೇತ್ವಾ ಸತ್ತನ್ನಮ್ಪಿ ಅಟ್ಠನ್ನಮ್ಪಿ ಭಿಕ್ಖೂನಂ ದಾತಬ್ಬಾನಿ. ದದನ್ತೇನ ಪನ ಚತುನ್ನಂ ಪಞ್ಚನ್ನಂ ಭತ್ತಾನಂ ಸಲಾಕಾಯೋ ಏಕತೋ ಬನ್ಧಿತ್ವಾ ದಾತಬ್ಬಾ. ಸಚೇ ತಂ ಗಾಮಂ ಅತಿಕ್ಕಮಿತ್ವಾ ಅಞ್ಞೋ ಗಾಮೋ ಹೋತಿ, ತಸ್ಮಿಞ್ಚ ಏಕಮೇವ ಸಲಾಕಭತ್ತಂ, ತಂ ಪನ ಪಾತೋವ ದೇನ್ತಿ, ತಮ್ಪಿ ಏತೇಸು ಭಿಕ್ಖೂಸು ಏಕಸ್ಸ ನಿಗ್ಗಹೇನ ದತ್ವಾ ‘‘ಪಾತೋವ ತಂ ಗಹೇತ್ವಾ ಪಚ್ಛಾ ಓರಿಮಗಾಮೇ ಇತರಾನಿ ಭತ್ತಾನಿ ಗಣ್ಹಾಹೀ’’ತಿ ವತ್ತಬ್ಬೋ. ಸಚೇ ಓರಿಮಗಾಮೇ ಸಲಾಕಭತ್ತೇಸು ಅಗಾಹಿತೇಸ್ವೇವ ಗಾಹಿತಸಞ್ಞಾಯ ಗಚ್ಛತಿ, ಪರಭಾಗಗಾಮೇ ಸಲಾಕಭತ್ತಂ ಗಾಹೇತ್ವಾ ಪುನ ವಿಹಾರಂ ಆಗನ್ತ್ವಾ ಇತರಾನಿ ಗಾಹೇತ್ವಾ ಓರಿಮಗಾಮೋ ಗನ್ತಬ್ಬೋ. ‘‘ನ ಹಿ ಬಹಿಸೀಮಾಯ ಸಙ್ಘಲಾಭೋ ಗಾಹೇತುಂ ಲಬ್ಭತೀ’’ತಿ ಅಯಂ ನಯೋ ಕುರುನ್ದಿಯಂ ವುತ್ತೋ.

ಸಚೇ ಪನ ಭಿಕ್ಖೂ ಬಹೂ ಹೋನ್ತಿ, ಗಾಮವಸೇನ ಸಲಾಕಾ ನ ಪಾಪುಣನ್ತಿ, ವೀಥಿವಸೇನ ವಾ ವೀಥಿಯಂ ಏಕಗೇಹವಸೇನ ವಾ ಕುಲವಸೇನ ವಾ ಗಾಹೇತಬ್ಬಾ. ವೀಥಿಆದೀಸು ಚ ಯತ್ಥ ಬಹೂನಿ ಭತ್ತಾನಿ, ತತ್ಥ ಗಾಮೇ ವುತ್ತನಯೇನೇವ ಬಹೂನಂ ಭಿಕ್ಖೂನಂ ಗಾಹೇತಬ್ಬಾನಿ. ಸಲಾಕಾಸು ಅಸತಿ ಉದ್ದಿಸಿತ್ವಾಪಿ ಗಾಹೇತಬ್ಬಾನಿ.

ಸಲಾಕದಾಯಕೇನ ಪನ ವತ್ತಂ ಜಾನಿತಬ್ಬಂ. ತೇನ ಹಿ ಕಾಲಸ್ಸೇವ ವುಟ್ಠಾಯ ಪತ್ತಚೀವರಂ ಗಹೇತ್ವಾ ಭೋಜನಸಾಲಂ ಗನ್ತ್ವಾ ಅಸಮ್ಮಟ್ಠಟ್ಠಾನಂ ಸಮ್ಮಜ್ಜಿತ್ವಾ ಪಾನೀಯಂ ಪರಿಭೋಜನೀಯಂ ಉಪಟ್ಠಾಪೇತ್ವಾ ‘‘ಇದಾನಿ ಭಿಕ್ಖೂಹಿ ವತ್ತಂ ಕತಂ ಭವಿಸ್ಸತೀ’’ತಿ ಕಾಲಂ ಸಲ್ಲಕ್ಖೇತ್ವಾ ಘಣ್ಟಿಂ ಪಹರಿತ್ವಾ ಭಿಕ್ಖೂಸು ಸನ್ನಿಪತಿತೇಸು ಪಠಮಮೇವ ವಾರಗಾಮೇ ¶ ಸಲಾಕಭತ್ತಂ ಗಾಹೇತಬ್ಬಂ. ‘‘ತುಯ್ಹಂ ಅಸುಕಸ್ಮಿಂ ನಾಮ ವಾರಗಾಮೇ ಸಲಾಕಾ ಪಾಪುಣಾತಿ ತತ್ರ ಗಚ್ಛಾ’’ತಿ ವತ್ತಬ್ಬಂ.

ಸಚೇ ಅತಿರೇಕಗಾವುತೇ ಗಾಮೋ ಹೋತಿ, ತಂ ದಿವಸಂ ಗಚ್ಛನ್ತಾ ಕಿಲಮನ್ತಿ, ‘‘ಸ್ವೇ ತುಯ್ಹಂ ವಾರಗಾಮೇ ಪಾಪುಣಾತೀ’’ತಿ ಅಜ್ಜೇವ ಗಾಹೇತಬ್ಬಂ. ಯೋ ವಾರಗಾಮಂ ಪೇಸಿಯಮಾನೋ ¶ ನ ಗಚ್ಛತಿ, ಅಞ್ಞಂ ಸಲಾಕಂ ಮಗ್ಗತಿ, ನ ದಾತಬ್ಬಾ. ಸದ್ಧಾನಞ್ಹಿ ಮನುಸ್ಸಾನಂ ಪುಞ್ಞಹಾನಿ ಸಙ್ಘಸ್ಸ ಚ ಲಾಭಚ್ಛೇದೋ ಹೋತಿ, ತಸ್ಮಾ ತಸ್ಸ ದುತಿಯೇಪಿ ತತಿಯೇಪಿ ದಿವಸೇ ಅಞ್ಞಾ ಸಲಾಕಾ ನ ದಾತಬ್ಬಾ, ‘‘ಅತ್ತನೋ ಪತ್ತಟ್ಠಾನಂ ಗನ್ತ್ವಾ ¶ ಭುಞ್ಜಾಹೀ’’ತಿ ವತ್ತಬ್ಬೋ, ತೀಣಿ ಪನ ದಿವಸಾನಿ ಅಗಚ್ಛನ್ತಸ್ಸ ವಾರಗಾಮತೋ ಓರಿಮವಾರಗಾಮೇ ಸಲಾಕಾ ಗಾಹೇತಬ್ಬಾ. ತಞ್ಚೇ ನ ಗಣ್ಹಾತಿ, ತತೋ ಪಟ್ಠಾಯ ತಸ್ಸ ಅಞ್ಞಂ ಸಲಾಕಂ ದಾತುಂ ನ ವಟ್ಟತಿ, ದಣ್ಡಕಮ್ಮಂ ಪನ ಗಾಳ್ಹಂ ಕಾತಬ್ಬಂ, ಸಟ್ಠಿತೋ ವಾ ಪಣ್ಣಾಸತೋ ವಾ ನ ಪರಿಹಾಪೇತಬ್ಬಂ. ವಾರಗಾಮೇ ಗಾಹೇತ್ವಾ ವಿಹಾರವಾರೋ ಗಾಹೇತಬ್ಬೋ, ‘‘ತುಯ್ಹಂ ವಿಹಾರವಾರೋ ಪಾಪುಣಾತೀ’’ತಿ ವತ್ತಬ್ಬಂ. ವಿಹಾರವಾರಿಕಸ್ಸ ದ್ವೇ ತಿಸ್ಸೋ ಯಾಗುಸಲಾಕಾಯೋ ತಿಸ್ಸೋ ಚತಸ್ಸೋ ವಾ ಭತ್ತಸಲಾಕಾಯೋ ಚ ದಾತಬ್ಬಾ, ನಿಬದ್ಧಂ ಕತ್ವಾ ಪನ ನ ದಾತಬ್ಬಾ. ಯಾಗುಭತ್ತದಾಯಕಾ ಹಿ ‘‘ಅಮ್ಹಾಕಂ ಯಾಗುಭತ್ತಂ ವಿಹಾರಗೋಪಕಾವ ಭುಞ್ಜನ್ತೀ’’ತಿ ಅಞ್ಞಥತ್ತಂ ಆಪಜ್ಜೇಯ್ಯುಂ, ತಸ್ಮಾ ಅಞ್ಞೇಸು ಕುಲೇಸು ದಾತಬ್ಬಾ.

ಸಚೇ ವಿಹಾರವಾರಿಕಾನಂ ಸಭಾಗಾ ಆಹರಿತ್ವಾ ದೇನ್ತಿ, ಇಚ್ಚೇತಂ ಕುಸಲಂ; ನೋ ಚೇ, ವಾರಂ ಗಾಹೇತ್ವಾ ತೇಸಂ ಯಾಗುಭತ್ತಂ ಆಹರಾಪೇತಬ್ಬಂ. ತಾವ ನೇಸಂ ಸಲಾಕಾ ಫಾತಿಕಮ್ಮಮೇವ ಭವನ್ತಿ, ವಸ್ಸಗ್ಗೇನ ಪತ್ತಟ್ಠಾನೇ ಪನ ಅಞ್ಞಮ್ಪಿ ಪಣೀತಭತ್ತಸಲಾಕಂ ಗಣ್ಹಿತುಂ ಲಭನ್ತಿಯೇವ. ಅತಿರೇಕಉತ್ತರಿಭಙ್ಗಸ್ಸ ಏಕಚಾರಿಕಭತ್ತಸ್ಸ ವಿಸುಂ ಠಿತಿಕಂ ಕತ್ವಾ ಸಲಾಕಾ ದಾತಬ್ಬಾ.

ಸಚೇ ಯೇನ ಸಲಾಕಾ ಲದ್ಧಾ, ಸೋ ತಂದಿವಸಂ ತಂ ಭತ್ತಂ ನ ಲಭತಿ, ಪುನದಿವಸೇ ಗಾಹೇತಬ್ಬಂ. ಭತ್ತಮೇವ ಲಭತಿ, ನ ಉತ್ತರಿಭಙ್ಗಂ; ಏವಮ್ಪಿ ಪುನ ಗಾಹೇತಬ್ಬಂ. ಖೀರಭತ್ತಸ್ಸ ಸಲಾಕಾಯಪಿ ಏಸೇವ ನಯೋ. ಸಚೇ ಪನ ಖೀರಮೇವ ಲಭತಿ, ನ ಭತ್ತಂ; ಖೀರಲಾಭತೋ ಪಟ್ಠಾಯ ಪುನ ನ ಗಾಹೇತಬ್ಬಂ. ದ್ವೇ ತೀಣಿ ಏಕಚಾರಿಕಭತ್ತಾನಿ ಏಕಸ್ಸೇವ ¶ ಪಾಪುಣನ್ತಿ, ದುಬ್ಭಿಕ್ಖಸಮಯೇ ಸಙ್ಘನವಕೇನ ಲದ್ಧಕಾಲೇ ವಿಜಟೇತ್ವಾ ವಿಸುಂ ಗಾಹೇತಬ್ಬಾನಿ, ಪಾಕತಿಕಸಲಾಕಭತ್ತಂ ಅಲದ್ಧಸ್ಸಾಪಿ ಪುನದಿವಸೇ ಗಾಹೇತಬ್ಬಂ.

ಸಚೇ ಖುದ್ದಕೋ ವಿಹಾರೋ ಹೋತಿ, ಸಬ್ಬೇ ಭಿಕ್ಖೂ ಏಕಸಮ್ಭೋಗಾ, ಉಚ್ಛುಸಲಾಕಂ ಗಾಹೇನ್ತೇನ ಯಸ್ಸ ಕಸ್ಸಚಿ ಸಮ್ಮುಖೀಭೂತಸ್ಸ ಪಾಪೇತ್ವಾ ಮಹಾಥೇರಾದೀನಂ ದಿವಾ ತಚ್ಛೇತ್ವಾ ದಾತುಂ ವಟ್ಟತಿ. ರಸಸಲಾಕಂ ಪಾಪೇತ್ವಾ ಪಚ್ಛಾಭತ್ತಂ ಪರಿಸ್ಸಾವೇತ್ವಾ ವಾ ಫಾಣಿತಂ ವಾ ಕಾರೇತ್ವಾ ಪಿಣ್ಡಪಾತಿಕಾದೀನಮ್ಪಿ ದಾತಬ್ಬಂ ¶ . ಆಗನ್ತುಕಾನಂ ಆಗತಾನಾಗತಭಾವಂ ಞತ್ವಾ ಗಾಹೇತಬ್ಬಾ, ಮಹಾಆವಾಸೇ ಠಿತಿಕಂ ಕತ್ವಾ ಗಾಹೇತಬ್ಬಾ.

ತಕ್ಕಸಲಾಕಮ್ಪಿ ಸಭಾಗಟ್ಠಾನೇ ಪಾಪೇತ್ವಾ ವಾ ಪಚಾಪೇತ್ವಾ ವಾ ಧೂಮಾಪೇತ್ವಾ ವಾ ಥೇರಾನಂ ದಾತುಂ ವಟ್ಟತಿ. ಮಹಾಆವಾಸೇ ವುತ್ತನಯೇನೇವ ಪಟಿಪಜ್ಜಿತಬ್ಬಂ ಫಲಸಲಾಕಪೂವಸಲಾಕಭೇಸಜ್ಜಗನ್ಧಮಾಲಸಲಾಕಾಯೋಪಿ ವಿಸುಂ ಠಿತಿಕಾಯ ಗಾಹೇತಬ್ಬಾ. ಭೇಸಜ್ಜಾದಿಸಲಾಕಾಯೋ ಚೇತ್ಥ ಕಿಞ್ಚಾಪಿ ಪಿಣ್ಡಪಾತಿಕಾನಮ್ಪಿ ವಟ್ಟನ್ತಿ, ಸಲಾಕವಸೇನ ಗಾಹಿತತ್ತಾ ಪನ ನ ಸಾದಿತಬ್ಬಾ. ಅಗ್ಗಭಿಕ್ಖಾಮತ್ತಂ ಸಲಾಕಭತ್ತಂ ¶ ದೇನ್ತಿ, ಠಿತಿಕಂ ಪುಚ್ಛಿತ್ವಾ ಗಾಹೇತಬ್ಬಂ. ಅಸತಿಯಾ ಠಿತಿಕಾಯ ಥೇರಾಸನತೋ ಪಟ್ಠಾಯ ಗಾಹೇತಬ್ಬಂ. ಸಚೇ ತಾದಿಸಾನಿ ಭತ್ತಾನಿ ಬಹೂನಿ ಹೋನ್ತಿ, ಏಕೇಕಸ್ಸ ಭಿಕ್ಖುನೋ ದ್ವೇ ತೀಣಿ ದಾತಬ್ಬಾನಿ; ನೋ ಚೇ, ಏಕೇಕಮೇವ ದತ್ವಾ ಪಟಿಪಾಟಿಯಾ ಗತಾಯ ಪುನ ಥೇರಾಸನತೋ ಪಟ್ಠಾಯ ದಾತಬ್ಬಂ. ಸಚೇ ಅನ್ತರಾವ ಉಪಚ್ಛಿಜ್ಜತಿ, ಠಿತಿಕಾ ಸಲ್ಲಕ್ಖೇತಬ್ಬಾ. ಯದಿ ಪನ ತಾದಿಸಂ ಭತ್ತಂ ನಿಬದ್ಧಮೇವ ಹೋತಿ, ಯಸ್ಸ ಪಾಪುಣಾತಿ, ಸೋ ವತ್ತಬ್ಬೋ ‘‘ಲದ್ಧಾ ವಾ ಅಲದ್ಧಾ ವಾ ಸ್ವೇಪಿ ಗಣ್ಹೇಯ್ಯಾಸೀ’’ತಿ. ಏಕಂ ಅನಿಬದ್ಧಂ ಹೋತಿ, ಲಭನದಿವಸೇ ಪನ ಯಾವದತ್ಥಂ ಲಭತಿ, ಅಲಭನದಿವಸಾ ಬಹುತರಾ ಹೋನ್ತಿ, ತಂ ಯಸ್ಸ ಪಾಪುಣಾತಿ, ಸೋ ಅಲಭಿತ್ವಾ ‘‘ಸ್ವೇ ಗಣ್ಹೇಯ್ಯಾಸೀ’’ತಿ ವತ್ತಬ್ಬೋ.

ಯೋ ಸಲಾಕಾಸು ಗಾಹಿತಾಸು ಪಚ್ಛಾ ಆಗಚ್ಛತಿ, ತಸ್ಸ ಅತಿಕ್ಕನ್ತಾವ ಸಲಾಕಾ ನ ಉಪಟ್ಠಾಪೇತ್ವಾ ದಾತಬ್ಬಾ. ಸಲಾಕಂ ನಾಮ ಘಣ್ಟಿಪ್ಪಹರಣತೋ ಪಟ್ಠಾಯ ಆಗನ್ತ್ವಾ ಹತ್ಥಂ ಪಸಾರೇನ್ತೋವ ಲಭತಿ. ಅಞ್ಞಸ್ಸ ಆಗನ್ತ್ವಾ ¶ ಸಮೀಪೇ ಠಿತಸ್ಸಾಪಿ ಅತಿಕ್ಕನ್ತಾ ಅತಿಕ್ಕನ್ತಾವ ಹೋತಿ. ಸಚೇ ಪನಸ್ಸ ಅಞ್ಞೋ ಗಣ್ಹನ್ತೋ ಅತ್ಥಿ, ಸಯಂ ಅನಾಗತೋಪಿ ಲಭತಿ. ಸಭಾಗಟ್ಠಾನೇ ಅಸುಕೋ ಅನಾಗತೋತಿ ಞತ್ವಾ ‘‘ಅಯಂ ತಸ್ಸ ಸಲಾಕಾ’’ತಿ ಠಪೇತುಂ ವಟ್ಟತಿ. ಸಚೇ ‘‘ಅನಾಗತಸ್ಸ ನ ದಾತಬ್ಬಾ’’ತಿ ಕತಿಕಂ ಕರೋನ್ತಿ, ಅಧಮ್ಮಿಕಾ ಹೋತಿ. ಅನ್ತೋಉಪಚಾರೇ ಠಿತಸ್ಸ ಹಿ ಭಾಜನೀಯಭಣ್ಡಂ ಪಾಪುಣಾತಿ. ಸಚೇ ಪನ ‘‘ಅನಾಗತಸ್ಸ ದೇಥಾ’’ತಿ ಮಹಾಸದ್ದಂ ಕರೋನ್ತಿ, ದಣ್ಡಕಮ್ಮಂ ಠಪೇತಬ್ಬಂ, ‘‘ಆಗನ್ತ್ವಾ ಗಣ್ಹನ್ತೂ’’ತಿ ವತ್ತಬ್ಬಂ.

ಛಪ್ಪಞ್ಚಸಲಾಕಾ ನಟ್ಠಾ ಹೋನ್ತಿ, ಭತ್ತುದ್ದೇಸಕೋ ದಾಯಕಾನಂ ನಾಮಂ ನಸ್ಸರತಿ, ಸೋ ಚೇ ನಟ್ಠಸಲಾಕಾ ಮಹಾಥೇರಸ್ಸ ವಾ ಅತ್ತನೋ ವಾ ಪಾಪೇತ್ವಾ ಭಿಕ್ಖೂ ವದೇಯ್ಯ, ‘‘ಮಯಾ ಅಸುಕಗಾಮೇ ಸಲಾಕಭತ್ತಂ ಮಯ್ಹಂ ಪಾಪಿತಂ, ತುಮ್ಹೇ ತತ್ಥ ಲದ್ಧಂ ಸಲಾಕಭತ್ತಂ ಭುಞ್ಜೇಯ್ಯಾಥಾ’’ತಿ, ವಟ್ಟತಿ. ವಿಹಾರೇ ಅಪಾಪಿತಂ ಪನ ಆಸನಸಾಲಾಯ ತಂ ಭತ್ತಂ ಲಭಿತ್ವಾ ತತ್ಥೇವ ಪಾಪೇತ್ವಾ ಭುಞ್ಜಿತುಂ ¶ ನ ವಟ್ಟತಿ. ‘‘ಅಜ್ಜ ಪಟ್ಠಾಯ ಮಯ್ಹಂ ಸಲಾಕಭತ್ತಂ ಗಣ್ಹಥಾ’’ತಿ ವುತ್ತೇ ತತ್ರ ಆಸನಸಾಲಾಯ ಗಾಹೇತುಂ ನ ವಟ್ಟತಿ, ವಿಹಾರಂ ಆನೇತ್ವಾ ಗಾಹೇತಬ್ಬಂ. ‘‘ಸ್ವೇ ಪಟ್ಠಾಯಾ’’ತಿ ವುತ್ತೇ ಪನ ಭತ್ತುದ್ದೇಸಕಸ್ಸ ಆಚಿಕ್ಖಿತಬ್ಬಂ ‘‘ಸ್ವೇ ಪಟ್ಠಾಯ ಅಸುಕಕುಲಂ ನಾಮ ಸಲಾಕಭತ್ತಂ ದೇತಿ, ಸಲಾಕಗ್ಗಾಹಣಕಾಲೇ ಸರೇಯ್ಯಾಸೀ’’ತಿ. ದುಬ್ಭಿಕ್ಖೇ ಸಲಾಕಭತ್ತಂ ಪಚ್ಛಿನ್ದಿತ್ವಾ ಸುಭಿಕ್ಖೇ ಜಾತೇ ಕಿಞ್ಚಿ ದಿಸ್ವಾ ‘‘ಅಜ್ಜ ಪಟ್ಠಾಯ ಅಮ್ಹಾಕಂ ಸಲಾಕಭತ್ತಂ ಗಣ್ಹಥಾ’’ತಿ ಪುನ ಪಟ್ಠಪೇನ್ತಿ, ಅನ್ತೋಗಾಮೇ ಅಗಾಹೇತ್ವಾ ವಿಹಾರಂ ಆನೇತ್ವಾವ ಗಾಹೇತಬ್ಬಂ. ಇದಞ್ಹಿ ‘‘ಸಲಾಕಭತ್ತಂ’’ ನಾಮ. ಉದ್ದೇಸಭತ್ತಸದಿಸಂ ನ ಹೋತಿ, ವಿಹಾರಮೇವ ಸನ್ಧಾಯ ದಿಯ್ಯತಿ, ತಸ್ಮಾ ಬಹಿಉಪಚಾರೇ ಗಾಹೇತುಂ ನ ವಟ್ಟತಿ. ‘‘ಸ್ವೇ ಪಟ್ಠಾಯಾ’’ತಿ ವುತ್ತೇ ಪನ ವಿಹಾರೇ ಗಾಹೇತಬ್ಬಮೇವ.

ಗಮಿಕೋ ¶ ಭಿಕ್ಖು ಯಂ ದಿಸಾಭಾಗಂ ಗನ್ತುಕಾಮೋ, ತತ್ಥ ಅಞ್ಞೇನ ವಾರಗಾಮಸಲಾಕಾ ಲದ್ಧಾ ಹೋತಿ, ತಂ ಗಹೇತ್ವಾ ಇತರಂ ಭಿಕ್ಖುಂ ‘‘ಮಯ್ಹಂ ಪತ್ತಸಲಾಕಂ ತ್ವಂ ಗಣ್ಹಾಹೀ’’ತಿ ವತ್ವಾ ಗನ್ತುಂ ವಟ್ಟತಿ. ತೇನ ಪನ ಉಪಚಾರಸೀಮಂ ಅನತಿಕ್ಕನ್ತೇಯೇವ ತಸ್ಮಿಂ ತಸ್ಸ ಸಲಾಕಾ ಗಾಹೇತಬ್ಬಾ.

ಛಡ್ಡಿತವಿಹಾರೇ ಮನುಸ್ಸಾ ಬೋಧಿಚೇತಿಯಾದೀನಿ ಜಗ್ಗಿತ್ವಾ ಭುಞ್ಜನ್ತೂತಿ ¶ ಸಲಾಕಭತ್ತಂ ಪಟ್ಠಪೇನ್ತಿ, ಭಿಕ್ಖೂ ಸಕಟ್ಠಾನೇಸು ವಸಿತ್ವಾ ಕಾಲಸ್ಸೇವ ಗನ್ತ್ವಾ ತತ್ಥ ವತ್ತಂ ಕರಿತ್ವಾ ತಂ ಭತ್ತಂ ಭುಞ್ಜನ್ತಿ, ವಟ್ಟತಿ. ಸಚೇ ತೇಸು ಸ್ವಾತನಾಯ ಅತ್ತನೋ ಪಾಪೇತ್ವಾ ಗತೇಸು ಆಗನ್ತುಕೋ ಭಿಕ್ಖು ಛಡ್ಡಿತವಿಹಾರೇ ವಸಿತ್ವಾ ಕಾಲಸ್ಸೇವ ವತ್ತಂ ಕತ್ವಾ ಘಣ್ಟಿಂ ಪಹರಿತ್ವಾ ಸಲಾಕಭತ್ತಂ ಅತ್ತನೋ ಪಾಪೇತ್ವಾ ಆಸನಸಾಲಂ ಗಚ್ಛತಿ, ಸೋವ ತಸ್ಸ ಭತ್ತಸ್ಸ ಇಸ್ಸರೋ. ಯೋ ಪನ ಭಿಕ್ಖೂಸು ವತ್ತಂ ಕರೋನ್ತೇಸುಯೇವ ಭೂಮಿಯಂ ದ್ವೇ ತಯೋ ಸಮ್ಮುಞ್ಜನಿಪ್ಪಹಾರೇ ದತ್ವಾ ಘಣ್ಟಿಂ ಪಹರಿತ್ವಾ ‘‘ಧುರಗಾಮೇ ಸಲಾಕಭತ್ತಂ ಮಯ್ಹಂ ಪಾಪುಣಾತೀ’’ತಿ ಗಚ್ಛತಿ, ತಸ್ಸ ತಂ ಚೋರಿಕಾಯ ಗಹಿತತ್ತಾ ನ ಪಾಪುಣಾತಿ, ವತ್ತಂ ಕತ್ವಾ ಪಾಪೇತ್ವಾ ಪಚ್ಛಾ ಗತಭಿಕ್ಖೂನಂಯೇವ ಹೋತಿ.

ಏಕೋ ಗಾಮೋ ಅತಿದೂರೇ ಹೋತಿ, ಭಿಕ್ಖೂ ನಿಚ್ಚಂ ಗನ್ತುಂ ನ ಇಚ್ಛನ್ತಿ, ಮನುಸ್ಸಾ ‘‘ಮಯಂ ಪುಞ್ಞೇನ ಪರಿಬಾಹಿರಾ ಹೋಮಾ’’ತಿ ವದನ್ತಿ, ಯೇ ತಸ್ಸ ಗಾಮಸ್ಸ ಆಸನ್ನವಿಹಾರೇ ಸಭಾಗಭಿಕ್ಖೂ, ತೇ ವತ್ತಬ್ಬಾ ‘‘ಇಮೇಸಂ ಭಿಕ್ಖೂನಂ ಅನಾಗತದಿವಸೇ ತುಮ್ಹೇ ಭುಞ್ಜಥಾ’’ತಿ. ಸಲಾಕಾ ಪನ ದೇವಸಿಕಂ ಪಾಪೇತಬ್ಬಾ, ತಾ ಚ ಖೋ ಪನ ಘಣ್ಟಿಪ್ಪಹರಣಮತ್ತೇನ ವಾ ಪಚ್ಛಿಚಾಲನಮತ್ತೇನ ವಾ ಪಾಪಿತಾ ನ ಹೋನ್ತಿ, ಪಚ್ಛಿಂ ಪನ ಗಹೇತ್ವಾ ¶ ಸಲಾಕಾ ಪೀಠಕೇ ಆಕಿರಿತಬ್ಬಾ, ಪಚ್ಛಿ ಪನ ಮುಖವಟ್ಟಿಯಂ ನ ಗಹೇತಬ್ಬಾ. ಸಚೇ ಹಿ ತತ್ಥ ಅಹಿ ವಾ ವಿಚ್ಛಿಕೋ ವಾ ಭವೇಯ್ಯ, ದುಕ್ಖಂ ಉಪ್ಪಾದೇಯ್ಯ; ತಸ್ಮಾ ಹೇಟ್ಠಾ ಗಹೇತ್ವಾ ಪಚ್ಛಿಂ ಪರಮ್ಮುಖಂ ಕತ್ವಾ ಸಲಾಕಾ ಆಕಿರಿತಬ್ಬಾ ‘‘ಸಚೇಪಿ ಸಪ್ಪೋ ಭವಿಸ್ಸತಿ, ಏತ್ತೋವ ಪಲಾಯಿಸ್ಸತೀ’’ತಿ. ಏವಂ ಸಲಾಕಾ ಆಕಿರಿತ್ವಾ ಗಾಮಾದಿವಸೇನ ಪುಬ್ಬೇ ವುತ್ತನಯೇನೇವ ಗಾಹೇತಬ್ಬಾ. ಅಪಿಚ ಏಕಂ ಮಹಾಥೇರಸ್ಸ ಪಾಪೇತ್ವಾ ‘‘ಅವಸೇಸಾ ಮಯ್ಹಂ ಪಾಪುಣನ್ತೀ’’ತಿ ಅತ್ತನೋ ಪಾಪೇತ್ವಾ ವತ್ತಂ ಕತ್ವಾ ಚೇತಿಯಂ ವನ್ದಿತ್ವಾ ವಿತಕ್ಕಮಾಳಕೇ ಠಿತೇಹಿ ಭಿಕ್ಖೂಹಿ ‘‘ಪಾಪಿತಾ, ಆವುಸೋ, ಸಲಾಕಾ’’ತಿ ವುತ್ತೇ ‘‘ಆಮ, ಭನ್ತೇ, ತುಮ್ಹೇ ಗತಗತಗಾಮೇ ಸಲಾಕಭತ್ತಂ ಗಣ್ಹಥಾ’’ತಿ ವತ್ತಬ್ಬಂ; ಏವಂ ಪಾಪಿತಾಪಿ ಹಿ ಸುಪಾಪಿತಾವ ಹೋನ್ತಿ.

ಭಿಕ್ಖೂ ಸಬ್ಬರತ್ತಿಂ ಧಮ್ಮಸವನತ್ಥಂ ¶ ಅಞ್ಞಂ ವಿಹಾರಂ ಗಚ್ಛನ್ತಾ ‘‘ಮಯಂ ತತ್ಥ ದಾನಂ ಅಗ್ಗಹೇತ್ವಾವ ಅಮ್ಹಾಕಂ ಗೋಚರಗಾಮೇವ ಪಿಣ್ಡಾಯ ಚರಿತ್ವಾ ಆಗಮಿಸ್ಸಾಮಾ’’ತಿ ಸಲಾಕಾ ಅಗ್ಗಹೇತ್ವಾವ ಗತಾ, ವಿಹಾರೇ ಥೇರಸ್ಸ ಪತ್ತಸಲಾಕಭತ್ತಂ ಭುಞ್ಜಿತುಂ ಆಗಚ್ಛನ್ತಿ, ವಟ್ಟತಿ. ಅಥ ಮಹಾಥೇರೋಪಿ ‘‘ಅಹಂ ಇಧ ಕಿಂ ಕರೋಮೀ’’ತಿ ¶ ತೇಹಿಯೇವ ಸದ್ಧಿಂ ಗಚ್ಛತಿ, ತೇಹಿ ಗತವಿಹಾರೇ ಅಭುಞ್ಜಿತ್ವಾವ ಗೋಚರಗಾಮಂ ಅನುಪ್ಪತ್ತೇಹಿ ‘‘ದೇಥ, ಭನ್ತೇ, ಪತ್ತೇ ಸಲಾಕಯಾಗುಆದೀನಿ ಆಹರಿಸ್ಸಾಮಾ’’ತಿ ವುತ್ತೇ ಪತ್ತಾ ನ ದಾತಬ್ಬಾ. ‘‘ಕಸ್ಮಾ, ಭನ್ತೇ, ನ ದೇಥಾ’’ತಿ ‘‘ವಿಹಾರಟ್ಠಕಂ ಭತ್ತಂ ವಿಹಾರೇ ವುತ್ಥಾನಂ ಪಾಪುಣಾತಿ, ಮಯಂ ಅಞ್ಞಸ್ಮಿಂ ವಿಹಾರೇ ವುತ್ಥಾ’’ತಿ. ‘‘ದೇಥ, ಭನ್ತೇ, ನ ಮಯಂ ವಿಹಾರೇ ಪಾಲಿಕಾಯ ದೇಮ, ತುಮ್ಹಾಕಂ ದೇಮ, ಗಣ್ಹಥ ಅಮ್ಹಾಕಂ ಭಿಕ್ಖ’’ನ್ತಿ ವುತ್ತೇ ಪನ ವಟ್ಟತಿ.

ಪಕ್ಖಿಕಾದೀಸು ಪನ ಯಂ ಅಭಿಲಕ್ಖಿತೇಸು ಚಾತುದ್ದಸೀ ಪಞ್ಚದಸೀ ಪಞ್ಚಮೀ ಅಟ್ಠಮೀತಿ ಇಮೇಸು ಪಕ್ಖೇಸು ಕಮ್ಮಪ್ಪಸುತೇಹಿ ಉಪೋಸಥಂ ಕಾತುಂ ಸತಿಕರಣತ್ಥಾಯ ದಿಯ್ಯತಿ, ತಂ ಪಕ್ಖಿಕಂ ನಾಮ. ತಂ ಸಲಾಕಭತ್ತಗತಿಕಮೇವ ಹೋತಿ, ಗಾಹೇತ್ವಾ ಭುಞ್ಜಿತಬ್ಬಂ. ಸಚೇ ಸಲಾಕಭತ್ತಮ್ಪಿ ಪಕ್ಖಿಕಭತ್ತಮ್ಪಿ ಬಹು ಸಬ್ಬೇಸಂ ವಿನಿವಿಜ್ಝಿತ್ವಾ ಗಚ್ಛತಿ, ದ್ವೇಪಿ ಭತ್ತಾನಿ ವಿಸುಂ ವಿಸುಂ ಗಾಹೇತಬ್ಬಾನಿ. ಸಚೇ ಭಿಕ್ಖುಸಙ್ಘೋ ಮಹಾ, ಪಕ್ಖಿಕಂ ಗಾಹೇತ್ವಾ ತಸ್ಸ ಠಿತಿಕಾಯ ಸಲಾಕಭತ್ತಂ ಗಾಹೇತಬ್ಬಂ ¶ , ಸಲಾಕಭತ್ತಂ ವಾ ಗಾಹಾಪೇತ್ವಾ ತಸ್ಸ ಠಿತಿಕಾಯ ಪಕ್ಖಿಕಂ ಗಾಹೇತಬ್ಬಂ. ಯೇಸಂ ನ ಪಾಪುಣಾತಿ, ತೇ ಪಿಣ್ಡಾಯ ಚರಿಸ್ಸನ್ತಿ. ಸಚೇ ದ್ವೇಪಿ ಭತ್ತಾನಿ ಬಹೂನಿ, ಭಿಕ್ಖೂ ಮನ್ದಾ; ಸಲಾಕಭತ್ತಂ ನಾಮ ದೇವಸಿಕಂ ಲಬ್ಭತಿ, ತಸ್ಮಾ ತಂ ಠಪೇತ್ವಾ ‘‘ಪಕ್ಖಿಕಂ ಆವುಸೋ ಭುಞ್ಜಥಾ’’ತಿ ಪಕ್ಖಿಕಮೇವ ಗಾಹೇತಬ್ಬಂ. ಪಕ್ಖಿಕಂ ಪಣೀತಂ ದೇನ್ತಿ, ವಿಸುಂ ಠಿತಿಕಾ ಕಾತಬ್ಬಾ. ‘‘ಸ್ವೇ ಪಕ್ಖೋ’’ತಿ ಅಜ್ಜ ಪಕ್ಖಿಕಂ ನ ಗಾಹೇತಬ್ಬಂ. ಸಚೇ ಪನ ¶ ದಾಯಕಾ ವದನ್ತಿ ‘‘ಸ್ವೇ ಅಮ್ಹಾಕಂ ಘರೇ ಲೂಖಭತ್ತಂ ಭವಿಸ್ಸತಿ, ಅಜ್ಜೇವ ಪಕ್ಖಿಕಭತ್ತಂ ಉದ್ದಿಸಥಾ’’ತಿ, ಏವಂ ವಟ್ಟತಿ.

ಉಪೋಸಥಿಕಂ ನಾಮ ಅನ್ವಡ್ಢಮಾಸೇ ಉಪೋಸಥಙ್ಗಾನಿ ಸಮಾದಿಯಿತ್ವಾ ಯಂ ಅತ್ತನಾ ಭುಞ್ಜತಿ, ತದೇವ ದಿಯ್ಯತಿ. ಪಾಟಿಪದಿಕಂ ನಾಮ ‘‘ಉಪೋಸಥೇ ಬಹೂ ಸದ್ಧಾ ಪಸನ್ನಾ ಭಿಕ್ಖೂನಂ ಸಕ್ಕಾರಂ ಕರೋನ್ತಿ, ಪಾಟಿಪದೇ ಪನ ಭಿಕ್ಖೂ ಕಿಲಮನ್ತಿ, ಪಾಟಿಪದೇ ದಿನ್ನಂ ದುಬ್ಭಿಕ್ಖದಾನಸದಿಸಂ ಮಹಪ್ಫಲಂ ಹೋತಿ, ಉಪೋಸಥಕಮ್ಮೇನ ವಾ ಪರಿಸುದ್ಧಸೀಲಾನಂ ದುತಿಯದಿವಸೇ ದಿನ್ನಂ ಮಹಪ್ಫಲಂ ಹೋತೀ’’ತಿ ಸಲ್ಲಕ್ಖೇತ್ವಾ ಪಾಟಿಪದೇ ದಿಯ್ಯನಕದಾನಂ, ತಮ್ಪಿ ಉಭಯಂ ಸಲಾಕಭತ್ತಗತಿಕಮೇವ. ಇತಿ ಇಮಾನಿ ಸತ್ತಪಿ ಭತ್ತಾನಿ ಪಿಣ್ಡಪಾತಿಕಾನಂ ನ ವಟ್ಟನ್ತಿ, ಧುತಙ್ಗಭೇದಂ ಕರೋನ್ತಿಯೇವ.

ಅಪರಾನಿಪಿ ¶ ಚೀವರಕ್ಖನ್ಧಕೇ ವಿಸಾಖಾಯ ವರಂ ಯಾಚಿತ್ವಾ ದಿನ್ನಾನಿ ಆಗನ್ತುಕಭತ್ತಂ ಗಮಿಯಭತ್ತಂ ಗಿಲಾನಭತ್ತಂ ಗಿಲಾನುಪಟ್ಠಾಕಭತ್ತನ್ತಿ ಚತ್ತಾರಿ ಭತ್ತಾನಿ ಪಾಳಿಯಂ ಆಗತಾನೇವ, ತತ್ಥ ಆಗನ್ತುಕಾನಂ ದಿನ್ನಂ ಭತ್ತಂ ‘‘ಆಗನ್ತುಕಭತ್ತಂ’’. ಏಸ ನಯೋ ಸೇಸೇಸು. ಸಚೇ ಪನೇತ್ಥ ಆಗನ್ತುಕಭತ್ತಾನಿಪಿ ಆಗನ್ತುಕಾಪಿ ಬಹೂ ಹೋನ್ತಿ, ಸಬ್ಬೇಸಂ ಏಕೇಕಂ ಗಾಹೇತಬ್ಬಂ, ಭತ್ತೇಸು ಅಪ್ಪಹೋನ್ತೇಸು ಠಿತಿಕಾಯ ಗಾಹೇತಬ್ಬಂ. ಏಕೋ ಆಗನ್ತುಕೋ ಪಠಮಮೇವ ಆಗನ್ತ್ವಾ ಸಬ್ಬಂ ಆಗನ್ತುಕಭತ್ತಂ ಅತ್ತನೋ ಗಾಹೇತ್ವಾ ನಿಸೀದತಿ, ಸಬ್ಬಂ ತಸ್ಸೇವ ಹೋತಿ, ಪಚ್ಛಾ ಆಗತೇಹಿ ಆಗನ್ತುಕೇಹಿ ತೇನ ದಿನ್ನಾನಿ ಪರಿಭುಞ್ಜಿತಬ್ಬಾನಿ. ತೇನಪಿ ಏಕಂ ಅತ್ತನೋ ಗಹೇತ್ವಾ ಸೇಸಾನಿ ದಾತಬ್ಬಾನಿ. ಅಯಂ ಉಳಾರೋ.

ಸಚೇ ಪನ ಯೋ ಪಠಮಂ ಆಗನ್ತ್ವಾಪಿ ಅತ್ತನೋ ಅಗ್ಗಹೇತ್ವಾ ತುಣ್ಹೀಭೂತೋ ನಿಸೀದತಿ, ಪಚ್ಛಾ ಆಗತೇಹಿ ಸದ್ಧಿಂ ಪಟಿಪಾಟಿಯಾ ಗಣ್ಹಿತಬ್ಬಂ. ಸಚೇ ನಿಚ್ಚಂ ಆಗನ್ತುಕಾ ಆಗಚ್ಛನ್ತಿ, ಆಗತದಿವಸೇಯೇವ ಭುಞ್ಜಿತಬ್ಬಂ, ಅನ್ತರನ್ತರಾ ಚೇ ಆಗಚ್ಛನ್ತಿ, ದ್ವೇ ತೀಣಿ ದಿವಸಾನಿ ಭುಞ್ಜಿತಬ್ಬಂ. ಮಹಾಪಚ್ಚರಿಯಂ ಪನ ‘‘ಸತ್ತ ದಿವಸಾನಿ ಭುಞ್ಜಿತುಂ ವಟ್ಟತೀ’’ತಿ ವುತ್ತಂ.

ಆವಾಸಿಕೋ ¶ ಕತ್ಥಚಿ ಗನ್ತ್ವಾ ಆಗತೋ, ತೇನಾಪಿ ಆಗನ್ತುಕಭತ್ತಂ ಪರಿಭುಞ್ಜಿತಬ್ಬಂ. ಸಚೇ ಪನ ತಂ ವಿಹಾರೇ ನಿಬನ್ಧಾಪಿತಂ ಹೋತಿ, ವಿಹಾರೇ ಗಾಹೇತಬ್ಬಂ. ಅಥ ವಿಹಾರೋ ¶ ದೂರೇ ಹೋತಿ, ಆಸನಸಾಲಾಯ ನಿಬನ್ಧಾಪಿತಂ ಆಸನಸಾಲಾಯ ಗಾಹೇತಬ್ಬಂ. ಸಚೇ ಪನ ದಾಯಕಾ ‘‘ಆಗನ್ತುಕೇಸು ಅಸತಿ ಆವಾಸಿಕಾಪಿ ಪರಿಭುಞ್ಜನ್ತೂ’’ತಿ ವದನ್ತಿ, ವಟ್ಟತಿ.

ಗಮಿಯಭತ್ತೇಪಿ ಅಯಮೇವ ಕಥಾಮಗ್ಗೋ. ಅಯಂ ಪನ ವಿಸೇಸೋ – ಆಗನ್ತುಕೋ ಆಗನ್ತುಕಭತ್ತಮೇವ ಲಭತಿ, ಗಮಿಕೋ ಆಗನ್ತುಕಭತ್ತಮ್ಪಿ ಗಮಿಯಭತ್ತಮ್ಪಿ. ಆವಾಸಿಕೋಪಿ ಪಕ್ಕಮಿತುಕಾಮೋ ಗಮಿಕೋ ಹೋತಿ; ಗಮಿಯಭತ್ತಂ ಲಭತಿ. ಯಥಾ ಪನ ಆಗನ್ತುಕಭತ್ತಂ; ಏವಮಿದಂ ದ್ವೇ ವಾ ತೀಣಿ ವಾ ಸತ್ತ ವಾ ದಿವಸಾನಿ ನ ಲಬ್ಭತಿ. ‘‘ಗಮಿಸ್ಸಾಮೀ’’ತಿ ಭುತ್ತೋ ತಂದಿವಸಂ ಕೇನಚಿದೇವ ಕಾರಣೇನ ನ ಗತೋ, ಪುನದಿವಸೇಪಿ ಭುಞ್ಜಿತುಂ ವಟ್ಟತಿ, ಸಉಸ್ಸಾಹತ್ತಾ. ‘‘ಗಮಿಸ್ಸಾಮೀ’’ತಿ ಭುತ್ತಸ್ಸ ಚೋರಾ ವಾ ಪನ್ಥಂ ರುನ್ಧನ್ತಿ ಉದಕಂ ವಾ, ದೇವೋ ವಾ ವಸ್ಸತಿ, ಸತ್ಥೋ ವಾ ನ ಗಚ್ಛತಿ, ಸಉಸ್ಸಾಹೇನ ಭುಞ್ಜಿತಬ್ಬಂ. ಏತೇ ಉಪದ್ದವೇ ಓಲೋಕೇನ್ತೇನ ‘‘ದ್ವೇ ತಯೋ ದಿವಸೇ ಭುಞ್ಜಿತುಂ ವಟ್ಟತೀ’’ತಿ ಮಹಾಪಚ್ಚರಿಯಂ ವುತ್ತಂ. ‘‘ಗಮಿಸ್ಸಾಮೀ’’ತಿ ಪನ ಲೇಸಂ ಓಡ್ಡೇತ್ವಾ ಭುಞ್ಜಿತುಂ ನ ಲಭತಿ.

ಗಿಲಾನಭತ್ತಮ್ಪಿ ಸಚೇ ಸಬ್ಬೇಸಂ ಗಿಲಾನಾನಂ ಪಹೋತಿ, ಸಬ್ಬೇಸಂ ದಾತಬ್ಬಂ; ನೋ ಚೇ, ಠಿತಿಕಂ ಕತ್ವಾ ¶ ಗಾಹೇತಬ್ಬಂ. ಏಕೋ ಗಿಲಾನೋ ಅರೋಗರೂಪೋ ಸಕ್ಕೋತಿ ಅನ್ತೋಗಾಮಂ ಗನ್ತುಂ, ಏಕೋ ನ ಸಕ್ಕೋತಿ, ಅಯಂ ‘‘ಮಹಾಗಿಲಾನೋ’’ ನಾಮ. ಏತಸ್ಸ ಗಿಲಾನಭತ್ತಂ ದಾತಬ್ಬಂ. ದ್ವೇ ಮಹಾಗಿಲಾನಾ – ಏಕೋ ಲಾಭೀ ಅಭಿಞ್ಞಾತೋ ಬಹುಂ ಖಾದನೀಯಂ ಭೋಜನೀಯಂ ಲಭತಿ, ಏಕೋ ಅನಾಥೋ ಅಪ್ಪಲಾಭತಾಯ ಅನ್ತೋಗಾಮಂ ಪವಿಸತಿ – ಏತಸ್ಸ ಗಿಲಾನಭತ್ತಂ ದಾತಬ್ಬಂ. ಗಿಲಾನಭತ್ತೇ ಪನ ದಿವಸಪರಿಚ್ಛೇದೋ ನತ್ಥಿ. ಯಾವ ರೋಗೋ ನ ವೂಪಸಮ್ಮತಿ, ಸಪ್ಪಾಯಭೋಜನಂ ಅಭುಞ್ಜನ್ತೋ ನ ಯಾಪೇತಿ, ತಾವ ಭುಞ್ಜಿತಬ್ಬಂ. ಯದಾ ಪನ ಮಿಸ್ಸಕಯಾಗುಂ ವಾ ಮಿಸ್ಸಕಭತ್ತಂ ವಾ ಭುತ್ತಸ್ಸಾಪಿ ರೋಗೋ ನ ಕುಪ್ಪತಿ, ತತೋ ಪಟ್ಠಾಯ ನ ಭುಞ್ಜಿತಬ್ಬಂ.

ಗಿಲಾನುಪಟ್ಠಾಕಭತ್ತಮ್ಪಿ ಯಂ ಸಬ್ಬೇಸಂ ಪಹೋತಿ, ತಂ ಸಬ್ಬೇಸಂ ದಾತಬ್ಬಂ; ನೋ ಚೇ ಪಹೋತಿ, ಠಿತಿಕಂ ಕತ್ವಾ ಗಾಹೇತಬ್ಬಂ. ಇದಮ್ಪಿ ದ್ವೀಸು ಗಿಲಾನೇಸು ¶ ಮಹಾಗಿಲಾನುಪಟ್ಠಾಕಸ್ಸ ಗಾಹೇತಬ್ಬಂ, ದ್ವೀಸು ಮಹಾಗಿಲಾನೇಸು ಅನಾಥಗಿಲಾನುಪಟ್ಠಾಕಸ್ಸ. ಯಂ ಕುಲಂ ಗಿಲಾನಭತ್ತಮ್ಪಿ ದೇತಿ ಗಿಲಾನುಪಟ್ಠಾಕಭತ್ತಮ್ಪಿ, ತತ್ಥ ¶ ಯಸ್ಸ ಗಿಲಾನಸ್ಸ ಭತ್ತಂ ಪಾಪುಣಾತಿ ತದುಪಟ್ಠಾಕಸ್ಸಾಪಿ ತತ್ಥೇವ ಗಾಹೇತಬ್ಬಂ. ಗಿಲಾನುಪಟ್ಠಾಕಭತ್ತೇಪಿ ದಿವಸಪರಿಚ್ಛೇದೋ ನತ್ಥಿ, ಯಾವ ಗಿಲಾನೋ ಲಭತಿ, ತಾವಸ್ಸ ಉಪಟ್ಠಾಕೋಪಿ ಲಭತೀತಿ. ಇಮಾನಿ ಚತ್ತಾರಿ ಭತ್ತಾನಿ ಸಚೇ ಏವಂ ದಿನ್ನಾನಿ ಹೋನ್ತಿ ‘‘ಆಗನ್ತುಕಗಮಿಕಗಿಲಾನುಪಟ್ಠಾಕಾ ಮಮ ಭಿಕ್ಖಂ ಗಣ್ಹನ್ತೂ’’ತಿ, ಪಿಣ್ಡಪಾತಿಕಾನಮ್ಪಿ ವಟ್ಟತಿ. ಸಚೇ ಪನ ಆಗನ್ತುಕಾದೀನಂ ಭತ್ತಂ ನಿಬನ್ಧಾಪೇಮಿ, ‘‘ಮಮ ಭತ್ತಂ ಗಣ್ಹನ್ತೂ’’ತಿ ಏವಂ ದಿನ್ನಾನಿ ಹೋನ್ತಿ, ಪಿಣ್ಡಪಾತಿಕಾನಂ ನ ವಟ್ಟತಿ.

ಅಪರಾನಿಪಿ ‘‘ಧುರಭತ್ತಂ, ಕುಟಿಭತ್ತಂ, ವಾರಭತ್ತ’’ನ್ತಿ ತೀಣಿ ಭತ್ತಾನಿ. ತತ್ಥ ಧುರಭತ್ತನ್ತಿ ನಿಚ್ಚಭತ್ತಂ ವುಚ್ಚತಿ, ತಂ ದುವಿಧಂ – ಸಙ್ಘಿಕಂ ಪುಗ್ಗಲಿಕಞ್ಚ. ತತ್ಥ ಯಂ ‘‘ಸಙ್ಘಸ್ಸ ಧುರಭತ್ತಂ ದೇಮಾ’’ತಿ ನಿಬನ್ಧಾಪಿತಂ, ತಂ ಸಲಾಕಭತ್ತಗತಿಕಂ. ‘‘ಮಮ ನಿಬದ್ಧಂ ಭಿಕ್ಖಂ ಗಣ್ಹನ್ತೂ’’ತಿ ವತ್ವಾ ದಿನ್ನಂ ಪನ ಪಿಣ್ಡಪಾತಿಕಾನಮ್ಪಿ ವಟ್ಟತಿ. ಪುಗ್ಗಲಿಕೇಪಿ ‘‘ತುಮ್ಹಾಕಂ ಧುರಭತ್ತಂ ದಮ್ಮೀ’’ತಿ ವುತ್ತೇ ಪಿಣ್ಡಪಾತಿಕೋ ಚೇ, ನ ವಟ್ಟತಿ. ‘‘ಮಮ ನಿಬದ್ಧಂ ಭಿಕ್ಖಂ ಗಣ್ಹಥಾ’’ತಿ ವುತ್ತೇ ಪನ ವಟ್ಟತಿ, ಸಾದಿತಬ್ಬಂ. ಸಚೇಪಿ ಪಚ್ಛಾ ಕತಿಪಾಹೇ ವೀತಿವತ್ತೇ ‘‘ಧುರಭತ್ತಂ ಗಣ್ಹಥಾ’’ತಿ ವದತಿ, ಮೂಲೇ ಸುಟ್ಠು ಸಮ್ಪಟಿಚ್ಛಿತತ್ತಾ ವಟ್ಟತಿ.

ಕುಟಿಭತ್ತಂ ನಾಮ ಯಂ ಸಙ್ಘಸ್ಸ ಆವಾಸಂ ಕಾರೇತ್ವಾ ‘‘ಅಮ್ಹಾಕಂ ಸೇನಾಸನವಾಸಿನೋ ಅಮ್ಹಾಕಂಯೇವ ಭತ್ತಂ ಗಣ್ಹನ್ತೂ’’ತಿ ಏವಂ ನಿಬನ್ಧಾಪಿತಂ, ತಂ ಸಲಾಕಭತ್ತಗತಿಕಮೇವ ಹೋತಿ, ಗಹೇತ್ವಾ ಭುಞ್ಜಿತಬ್ಬಂ. ‘‘ಅಮ್ಹಾಕಂ ಸೇನಾಸನವಾಸಿನೋ ಅಮ್ಹಾಕಂಯೇವ ಭಿಕ್ಖಂ ಗಣ್ಹನ್ತೂ’’ತಿ ವುತ್ತೇ ಪನ ಪಿಣ್ಡಪಾತಿಕಾನಮ್ಪಿ ವಟ್ಟತಿ ¶ . ಯಂ ಪನ ಪುಗ್ಗಲೇ ಪಸೀದಿತ್ವಾ ತಸ್ಸ ವಾ ಆವಾಸಂ ಕತ್ವಾ ‘‘ತುಮ್ಹಾಕಂ ದೇಮಾ’’ತಿ ದಿನ್ನಂ, ತಂ ತಸ್ಸೇವ ಹೋತಿ, ತಸ್ಮಿಂ ಕತ್ಥಚಿ ಗತೇ ನಿಸ್ಸಿತಕೇಹಿ ಭುಞ್ಜಿತಬ್ಬಂ.

ವಾರಭತ್ತಂ ನಾಮ ದುಬ್ಭಿಕ್ಖಸಮಯೇ ‘‘ವಾರೇನ ಭಿಕ್ಖೂ ¶ ಜಗ್ಗಿಸ್ಸಾಮಾ’’ತಿ ಧುರಗೇಹತೋ ಪಟ್ಠಾಯ ದಿನ್ನಂ, ತಮ್ಪಿ ಭಿಕ್ಖಾವಚನೇನ ದಿನ್ನಂ ಪಿಣ್ಡಪಾತಿಕಾನಂ ವಟ್ಟತಿ. ‘‘ವಾರಭತ್ತ’’ನ್ತಿ ವುತ್ತೇ ಪನ ಸಲಾಕಭತ್ತಗತಿಕಂ ಹೋತಿ. ಸಚೇ ತಣ್ಡುಲಾದೀನಿ ಪೇಸೇನ್ತಿ, ‘‘ಸಾಮಣೇರಾ ಪಚಿತ್ವಾ ದೇನ್ತೂ’’ತಿ, ಪಿಣ್ಡಪಾತಿಕಾನಂ ವಟ್ಟತಿ. ಇತಿ ಇಮಾನಿ ಚ ತೀಣಿ ಆಗನ್ತುಕಭತ್ತಾದೀನಿ ಚ ಚತ್ತಾರೀತಿ ಸತ್ತ, ತಾನಿ ಸಙ್ಘಭತ್ತಾದೀಹಿ ಸಹ ಚುದ್ದಸ ಭತ್ತಾನಿ ಹೋನ್ತಿ.

ಅಟ್ಠಕಥಾಯಂ ಪನ ವಿಹಾರಭತ್ತಂ, ಅಟ್ಠಕಭತ್ತಂ, ಚತುಕ್ಕಭತ್ತಂ, ಗುಳ್ಹಕಭತ್ತನ್ತಿ ಅಞ್ಞಾನಿಪಿ ಚತ್ತಾರಿ ಭತ್ತಾನಿ ವುತ್ತಾನಿ. ತತ್ಥ ವಿಹಾರಭತ್ತಂ ನಾಮ ವಿಹಾರೇ ತತ್ರುಪ್ಪಾದಭತ್ತಂ, ತಂ ಸಙ್ಘಭತ್ತೇನ ಗಹಿತಂ. ತಂ ಪನ ತಿಸ್ಸಮಹಾವಿಹಾರಚಿತ್ತಲಪಬ್ಬತಾದೀಸು ಪಟಿಸಮ್ಭಿದಾಪತ್ತೇಹಿ ಖೀಣಾಸವೇಹಿ ಯಥಾ ಪಿಣ್ಡಪಾತಿಕಾನಮ್ಪಿ ಸಕ್ಕಾ ¶ ಹೋತಿ ಪರಿಭುಞ್ಜಿತುಂ, ತಥಾ ಪಟಿಗ್ಗಹಿತತ್ತಾ ತಾದಿಸೇಸು ಠಾನೇಸು ಪಿಣ್ಡಪಾತಿಕಾನಮ್ಪಿ ವಟ್ಟತಿ. ‘‘ಅಟ್ಠನ್ನಂ ಭಿಕ್ಖೂನಂ ದೇಮ, ಚತುನ್ನಂ ದೇಮಾ’’ತಿ ಏವಂ ದಿನ್ನಂ ಪನ ಅಟ್ಠಕಭತ್ತಞ್ಚೇವ ಚತುಕ್ಕಭತ್ತಞ್ಚ; ತಮ್ಪಿ ಭಿಕ್ಖಾವಚನೇನ ದಿನ್ನಂ ಪಿಣ್ಡಪಾತಿಕಾನಂ ವಟ್ಟತಿ. ಮಹಾಭಿಸಙ್ಖಾರಿಕೇನ ಅತಿರಸಕಪೂವೇನ ಪತ್ತಂ ಪೂರೇತ್ವಾ ಥಕೇತ್ವಾ ದಿನ್ನಂ ಗುಳ್ಹಕಭತ್ತಂ ನಾಮ. ಇಮಾನಿ ತೀಣಿ ಸಲಾಕಭತ್ತಗತಿಕಾನೇವ.

ಅಪರಮ್ಪಿ ಗುಳಕಭತ್ತಂ ನಾಮ ಅತ್ಥಿ, ಇಧೇಕಚ್ಚೇ ಮನುಸ್ಸಾ ಮಹಾಧಮ್ಮಸವನಞ್ಚ ವಿಹಾರಪೂಜಞ್ಚ ಕಾರೇತ್ವಾ ಸಕಲಸಙ್ಘಸ್ಸ ದಾತುಂ ನ ಸಕ್ಕೋಮಾತಿ, ‘‘ದ್ವೇ ತೀಣಿ ಭಿಕ್ಖುಸತಾನಿ ಅಮ್ಹಾಕಂ ಭಿಕ್ಖಂ ಗಣ್ಹನ್ತೂ’’ತಿ ಭಿಕ್ಖುಪರಿಚ್ಛೇದಜಾನನತ್ಥಂ ಗುಳಕೇ ದೇನ್ತಿ, ಇದಂ ಪಿಣ್ಡಪಾತಿಕಾನಮ್ಪಿ ವಟ್ಟತಿ. ಇತಿ ಚೀವರಕ್ಖನ್ಧಕೇ ಚೀವರಭಾಜನೀಯಂ, ಇಮಸ್ಮಿಂ ಪನ ಸೇನಾಸನಕ್ಖನ್ಧಕೇ ಸೇನಾಸನಭಾಜನೀಯಞ್ಚೇವ ಪಿಣ್ಡಪಾತಭಾಜನೀಯಞ್ಚ ವುತ್ತಂ.

ಗಿಲಾನಪಚ್ಚಯಭಾಜನೀಯಂ ಪನ ಏವಂ ವೇದಿತಬ್ಬಂ – ಸಪ್ಪಿಆದೀಸು ಭೇಸಜ್ಜೇಸು ರಾಜರಾಜಮಹಾಮತ್ತಾ ಸಪ್ಪಿಸ್ಸ ತಾವ ಕುಮ್ಭಸತಮ್ಪಿ ಕುಮ್ಭಸಹಸ್ಸಮ್ಪಿ ವಿಹಾರಂ ಪೇಸೇನ್ತಿ, ಘಣ್ಟಿಂ ಪಹರಿತ್ವಾ ಥೇರಾಸನತೋ ಪಟ್ಠಾಯ ಗಹಿತಭಾಜನಂ ಪೂರೇತ್ವಾ ದಾತಬ್ಬಂ ¶ , ಪಿಣ್ಡಪಾತಿಕಾನಮ್ಪಿ ವಟ್ಟತಿ. ಸಚೇ ಅಲಸಜಾತಿಕಾ ಮಹಾಥೇರಾ ¶ ಪಚ್ಛಾ ಆಗಚ್ಛನ್ತಿ, ‘‘ಭನ್ತೇ, ವೀಸತಿವಸ್ಸಾನಂ ದಿಯ್ಯತಿ, ತುಮ್ಹಾಕಂ ಠಿತಿಕಾ ಅತಿಕ್ಕನ್ತಾ’’ತಿ ನ ವತ್ತಬ್ಬಾ, ಠಿತಿಕಂ ಠಪೇತ್ವಾ ತೇಸಂ ದತ್ವಾ ಪಚ್ಛಾ ಠಿತಿಕಾಯ ದಾತಬ್ಬಂ.

‘‘ಅಸುಕವಿಹಾರೇ ಬಹು ಸಪ್ಪಿ ಉಪ್ಪನ್ನ’’ನ್ತಿ ಸುತ್ವಾ ಯೋಜನನ್ತರವಿಹಾರತೋಪಿ ಭಿಕ್ಖೂ ಆಗಚ್ಛನ್ತಿ, ಸಮ್ಪತ್ತಸಮ್ಪತ್ತಾನಂ ಠಿತಟ್ಠಾನತೋ ಪಟ್ಠಾಯ ದಾತಬ್ಬಂ. ಅಸಮ್ಪತ್ತಾನಮ್ಪಿ ಉಪಚಾರಸೀಮಂ ಪವಿಟ್ಠಾನಂ ಅನ್ತೇವಾಸಿಕಾದೀಸು ಗಣ್ಹನ್ತೇಸು ದಾತಬ್ಬಮೇವ. ‘‘ಬಹಿಉಪಚಾರಸೀಮಾಯ ಠಿತಾನಂ ದೇಥಾ’’ತಿ ವದನ್ತಿ, ನ ದಾತಬ್ಬಂ. ಸಚೇ ಪನ ಉಪಚಾರಸೀಮಂ ಓಕ್ಕನ್ತೇಹಿ ಏಕಾಬದ್ಧಾ ಹುತ್ವಾ ಅತ್ತನೋ ವಿಹಾರದ್ವಾರೇ ವಾ ಅನ್ತೋವಿಹಾರೇಯೇವ ವಾ ಹೋನ್ತಿ, ಪರಿಸಾವಸೇನ ವಡ್ಢಿತಾ ನಾಮ ಸೀಮಾ ಹೋತಿ, ತಸ್ಮಾ ದಾತಬ್ಬಂ. ಸಙ್ಘನವಕಸ್ಸ ದಿನ್ನೇಪಿ ಪಚ್ಛಾ ಆಗತಾನಂ ದಾತಬ್ಬಮೇವ. ದುತಿಯಭಾಗೇ ಪನ ಥೇರಾಸನಂ ಆರುಳ್ಹೇ ಪಚ್ಛಾ ಆಗತಾನಂ ಪಠಮಭಾಗೋ ನ ಪಾಪುಣಾತಿ, ದುತಿಯಭಾಗತೋ ವಸ್ಸಗ್ಗೇನ ದಾತಬ್ಬಂ. ಉಪಚಾರಸೀಮಂ ಪವಿಸಿತ್ವಾ ಯತ್ಥ ಕತ್ಥಚಿ ದಿನ್ನಂ ಹೋತಿ, ಸಬ್ಬಸನ್ನಿಪಾತಟ್ಠಾನೇಯೇವ ಭಾಜೇತಬ್ಬಂ.

ಯಸ್ಮಿಂ ವಿಹಾರೇ ದಸ ಭಿಕ್ಖೂ, ದಸೇವ ಚ ಸಪ್ಪಿಕುಮ್ಭಾ ದಿಯ್ಯನ್ತಿ, ಏಕೇಕಕುಮ್ಭವಸೇನೇವ ಭಾಜೇತಬ್ಬಂ. ಏಕೋ ಸಪ್ಪಿಕುಮ್ಭೋ ಹೋತಿ, ದಸ ಭಿಕ್ಖೂಹಿ ಭಾಜೇತ್ವಾ ¶ ಗಹೇತಬ್ಬಂ. ಸಚೇ ಯಥಾಠಿತಂಯೇವ ‘‘ಅಮ್ಹಾಕಂ ಪಾಪುಣಾತೀ’’ತಿ ಗಣ್ಹನ್ತಿ, ದುಗ್ಗಹಿತಂ; ಗತಗತಟ್ಠಾನೇ ಸಙ್ಘಿಕಮೇವ ಹೋತಿ. ಕುಮ್ಭಂ ಪನ ಆವಜ್ಜೇತ್ವಾ ಥಾಲಕೇ ಥೋಕಂ ಸಪ್ಪಿಂ ಕತ್ವಾ ‘‘ಇದಂ ಮಹಾಥೇರಸ್ಸ ಪಾಪುಣಾತಿ, ಅವಸೇಸಂ ಅಮ್ಹಾಕಂ ಪಾಪುಣಾತೀ’’ತಿ ವತ್ವಾ ತಮ್ಪಿ ಕುಮ್ಭೇಯೇವ ಆಕಿರಿತ್ವಾ ಯಥಿಚ್ಛಿತಂ ಗಹೇತ್ವಾ ಗನ್ತುಂ ವಟ್ಟತಿ. ಸಚೇ ಥಿನಂ ಸಪ್ಪಿ ಹೋತಿ, ಲೇಖಂ ಕತ್ವಾ ‘‘ಲೇಖತೋ ಪರಭಾಗೋ ಮಹಾಥೇರಸ್ಸ ಪಾಪುಣಾತಿ, ಅವಸೇಸಂ ಅಮ್ಹಾಕ’’ನ್ತಿ ಗಹಿತಮ್ಪಿ ಸುಗ್ಗಹಿತಂ, ವುತ್ತಪರಿಚ್ಛೇದತೋ ಊನಾಧಿಕೇಸುಪಿ ಭಿಕ್ಖೂಸು ಚ ಸಪ್ಪಿಕುಮ್ಭೇಸು ಚ ಏತೇನೇವುಪಾಯೇನ ಭಾಜೇತಬ್ಬಂ.

ಸಚೇ ಪನೇಕೋ ಭಿಕ್ಖು, ಏಕೋಪಿ ಕುಮ್ಭೋ ಹೋತಿ, ಘಣ್ಟಿಂ ಪಹರಿತ್ವಾ ‘‘ಅಯಂ ಮಯ್ಹಂ ¶ ಪಾಪುಣಾತೀ’’ತಿಪಿ ಗಹೇತುಂ ವಟ್ಟತಿ. ‘‘ಅಯಂ ಪಠಮಭಾಗೋ ಮಯ್ಹಂ ಪಾಪುಣಾತಿ, ಅಯಂ ದುತಿಯಭಾಗೋ’’ತಿ ಏವಂ ಥೋಕಂ ಥೋಕಮ್ಪಿ ಪಾಪೇತುಂ ವಟ್ಟತಿ. ಏಸ ನಯೋ ನವನೀತಾದೀಸುಪಿ. ಯಸ್ಮಿಂ ಪನ ವಿಪ್ಪಸನ್ನೇ ತಿಲತೇಲಾದಿಮ್ಹಿ ಲೇಖಾ ನ ಸನ್ತಿಟ್ಠತಿ, ತಂ ಉದ್ಧರಿತ್ವಾ ಭಾಜೇತಬ್ಬಂ. ಸಿಙ್ಗಿವೇರಮರಿಚಾದಿಭೇಸಜ್ಜಮ್ಪಿ ಅವಸೇಸಪತ್ತಥಾಲಕಾದಿಸಮಣಪರಿಕ್ಖಾರೋಪಿ ಸಬ್ಬೋ ವುತ್ತಾನುರೂಪೇನೇವ ನಯೇನ ಸುಟ್ಠು ಸಲ್ಲಕ್ಖೇತ್ವಾ ಭಾಜೇತಬ್ಬೋತಿ.

ಪಾಳಿಂ ¶ ಅಟ್ಠಕಥಞ್ಚೇವ, ಓಲೋಕೇತ್ವಾ ವಿಚಕ್ಖಣೋ;

ಸಙ್ಘಿಕೇ ಪಚ್ಚಯೇ ಏವಂ, ಅಪ್ಪಮತ್ತೋವ ಭಾಜಯೇತಿ.

ಇತಿ ಸಬ್ಬಾಕಾರೇನ ಪಚ್ಚಯಭಾಜನೀಯಕಥಾ ನಿಟ್ಠಿತಾ.

ಸಮ್ಮನ್ನಿತ್ವಾ ಠಪಿತಯಾಗುಭಾಜಕಾದೀಹಿ ಭಾಜನೀಯಟ್ಠಾನಂ ಆಗತಮನುಸ್ಸಾನಂ ಅನಾಪುಚ್ಛಿತ್ವಾವ ಉಪಡ್ಢಭಾಗೋ ದಾತಬ್ಬೋ, ಅಸಮ್ಮತೇಹಿ ಪನ ಅಪಲೋಕೇತ್ವಾ ದಾತಬ್ಬೋ. ಸಮ್ಮತೇನ ಅಪ್ಪಮತ್ತಕವಿಸ್ಸಜ್ಜನಕೇನ ಭಿಕ್ಖುನಾ ಚೀವರಕಮ್ಮಂ ಕರೋನ್ತಸ್ಸ ‘‘ಸೂಚಿಂ ದೇಹೀ’’ತಿ ವದತೋ ಏಕಾ ದೀಘಾ, ಏಕಾ ರಸ್ಸಾತಿ ದ್ವೇ ಸೂಚಿಯೋ ದಾತಬ್ಬಾ. ‘‘ಅವಿಭತ್ತಂ ಸಙ್ಘಿಕಂ ಭಣ್ಡ’’ನ್ತಿ ಪುಚ್ಛಿತಬ್ಬಕಿಚ್ಚಂ ನತ್ಥಿ. ಪಿಪ್ಫಲಕತ್ಥಿಕಸ್ಸ ಏಕೋ ಪಿಪ್ಫಲಕೋ, ಅದ್ಧಾನಕನ್ತಾರಂ ಪಟಿಪಜ್ಜಿತುಕಾಮಸ್ಸ ಉಪಾಹನಯುಗಳಂ, ಕಾಯಬನ್ಧನತ್ಥಿಕಸ್ಸ ಕಾಯಬನ್ಧನಂ, ‘‘ಅಂಸಬದ್ಧಕೋ ಮೇ ಜಿಣ್ಣೋ’’ತಿ ಆಗತಸ್ಸ ಅಂಸಬದ್ಧಕೋ, ಪರಿಸ್ಸಾವನತ್ಥಿಕಸ್ಸ ಪರಿಸ್ಸಾವನಂ ದಾತಬ್ಬಂ. ಧಮ್ಮಕರಣತ್ಥಿಕಸ್ಸ ಧಮ್ಮಕರಣೋ. ಸಚೇ ಪಟಕೋ ನ ಹೋತಿ, ಧಮ್ಮಕರಣೋ ಪಟಕೇನ ಸದ್ಧಿಂ ದಾತಬ್ಬೋ. ‘‘ಆಗನ್ತುಕಪಟ್ಟಂ ಆರೋಪೇಸ್ಸಾಮೀ’’ತಿ ಯಾಚನ್ತಸ್ಸ ¶ ಕುಸಿಯಾ ಚ ಅಡ್ಢಕುಸಿಯಾ ಚ ಪಹೋನಕಂ ದಾತಬ್ಬಂ. ‘‘ಮಣ್ಡಲಂ ನಪ್ಪಹೋತೀ’’ತಿ ಆಗತಸ್ಸ ಮಣ್ಡಲಂ ಏಕಂ ದಾತಬ್ಬಂ, ಅಡ್ಢಮಣ್ಡಲಾನಿ ದ್ವೇ ದಾತಬ್ಬಾನಿ. ದ್ವೇ ಮಣ್ಡಲಾನಿ ಯಾಚನ್ತಸ್ಸ ನ ದಾತಬ್ಬಾನಿ. ಅನುವಾತಪರಿಭಣ್ಡತ್ಥಿಕಸ್ಸ ¶ ಏಕಸ್ಸ ಚೀವರಸ್ಸ ಪಹೋನಕಂ ದಾತಬ್ಬಂ. ಸಪ್ಪಿನವನೀತಾದಿಅತ್ಥಿಕಸ್ಸ ಗಿಲಾನಸ್ಸ ಏಕಂ ಭೇಸಜ್ಜಂ ನಾಳಿಮತ್ತಂ ಕತ್ವಾ ತತೋ ತತಿಯಕೋಟ್ಠಾಸೋ ದಾತಬ್ಬೋ. ಏವಂ ತೀಣಿ ದಿವಸಾನಿ ದತ್ವಾ ನಾಳಿಯಾ ಪರಿಪುಣ್ಣಾಯ ಚತುತ್ಥದಿವಸತೋ ಪಟ್ಠಾಯ ಸಙ್ಘಂ ಪುಚ್ಛಿತ್ವಾ ದಾತಬ್ಬಂ. ಗುಳಪಿಣ್ಡೇಪಿ ಏಕದಿವಸಂ ತತಿಯಭಾಗೋ ದಾತಬ್ಬೋ. ಏವಂ ತೀಹಿ ದಿವಸೇಹಿ ನಿಟ್ಠಿತೇ ಪಿಣ್ಡೇ ತತೋ ಪರಂ ಸಙ್ಘಂ ಪುಚ್ಛಿತ್ವಾ ದಾತಬ್ಬಂ. ಸೇಸಂ ಸಬ್ಬತ್ಥ ಉತ್ತಾನಮೇವಾತಿ.

ಸೇನಾಸನಕ್ಖನ್ಧಕವಣ್ಣನಾ ನಿಟ್ಠಿತಾ.

೩೩೦. ಸಙ್ಘಭೇದಕಕ್ಖನ್ಧಕೇ ¶ ¶ ಅಭಿಞ್ಞಾತಾ ಅಭಿಞ್ಞಾತಾತಿ ಪಾಕಟಾ ಪಾಕಟಾ. ಸಕ್ಯಕುಮಾರಾ ನಾಮ ಕಾಳುದಾಯಿಪ್ಪಭುತಯೋ ದಸ ದೂತಾ ಸದ್ಧಿಂ ಪರಿವಾರೇಹಿ ಅಞ್ಞೇ ಚ ಬಹೂ ಜನಾ. ಅಮ್ಹಾಕನ್ತಿ ಅಮ್ಹೇಸು; ಅಮ್ಹಾಕಂ ಕುಲತೋತಿ ವಾ ವುತ್ತಂ ಹೋತಿ. ಘರಾವಾಸತ್ಥಂ ಅನುಸಾಸಿಸ್ಸಾಮೀತಿ ಘರಾವಾಸೇ ಯಂ ಕತ್ತಬ್ಬಂ, ತಂ ಜಾನಾಪೇಸ್ಸಾಮಿ. ಉದಕಂ ನಿನ್ನೇತಬ್ಬನ್ತಿ ಯಥಾ ಉದಕಂ ಸಬ್ಬಟ್ಠಾನೇ ಸಮಂ ಹೋತಿ, ಏವಂ ಕಾತಬ್ಬಂ. ನಿದ್ಧಾಪೇತಬ್ಬನ್ತಿ ತಿಣಾನಿ ಉದ್ಧರಿತಬ್ಬಾನಿ. ಭುಸಿಕಾ ಉದ್ಧರಾಪೇತಬ್ಬಾತಿ ಸುಖುಮಪಲಾಲಮಿಸ್ಸಧಞ್ಞಾ ಪಲಾಲಿಕಾ ಪಲಾಪೇತಬ್ಬಾ. ಓಪುನಾಪೇತಬ್ಬನ್ತಿ ಸುಖುಮಪಲಾಲಂ ಅಪನೇತಬ್ಬಂ. ತ್ವಞ್ಞೇವ ಘರಾವಾಸತ್ಥೇನ ಉಪಜಾನಾಹೀತಿ ತ್ವಞ್ಞೇವ ಘರಾವಾಸತ್ಥಂ ಜಾನಾಹಿ. ಅಹಂ ತಯಾ ಯಥಾಸುಖಂ ಪಬ್ಬಜಾಹೀತಿ ಏತ್ಥ ಅಹಂ ತಯಾ ಸದ್ಧಿಂ ಪಬ್ಬಜಿಸ್ಸಾಮೀತಿ ಸಹಾಯಸಿನೇಹೇನ ಸಹಸಾ ವತ್ತುಕಾಮೋ ಹುತ್ವಾ ಪುನ ರಜ್ಜಸಿರಿಲೋಭೇನ ಪರಿಕಡ್ಢಿಯಮಾನಹದಯೋ ‘‘ಅಹಂ ತಯಾ’’ತಿ ಏತ್ತಕಮೇವ ವತ್ವಾ ಸೇಸಂ ವತ್ತುಂ ನಾಸಕ್ಖೀತಿ ಏವಮತ್ಥೋ ವೇದಿತಬ್ಬೋ ¶ .

೩೩೧. ನಿಪ್ಪಾತಿತಾತಿ ನಿಕ್ಖಮಿತಾ. ಮಾನಸ್ಸಿನೋತಿ ಮಾನಸ್ಸಯಿನೋ; ಮಾನನಿಸ್ಸಿತಾತಿ ವುತ್ತಂ ಹೋತಿ.

೩೩೨. ಯಸ್ಸನ್ತರತೋ ನ ಸನ್ತಿ ಕೋಪಾತಿ ತತಿಯಮಗ್ಗೇನ ಸಮೂಹತತ್ತಾ ಯಸ್ಸ ಚಿತ್ತೇ ಕೋಪಾ ನ ಸನ್ತಿ. ಯಸ್ಮಾ ಪನ ಭವೋತಿ ಸಮ್ಪತ್ತಿ, ವಿಭವೋತಿ ವಿಪತ್ತಿ; ತಥಾ ಭವೋತಿ ವುಡ್ಢಿ, ವಿಭವೋತಿ ಹಾನಿ; ಭವೋತಿ ಸಸ್ಸತಂ, ವಿಭವೋತಿ ಉಚ್ಛೇದೋ; ಭವೋತಿ ಪುಞ್ಞಂ, ವಿಭವೋತಿ ಪಾಪಂ; ವಿಭವೋತಿ ಚ ಅಭವೋತಿ ಚ ಅತ್ಥತೋ ಏಕಮೇವ, ತಸ್ಮಾ ಇತಿಭವಾಭವತಞ್ಚ ವೀತಿವತ್ತೋತಿ ಏತ್ಥ ಯಾ ಏಸಾ ಸಮ್ಪತ್ತಿವಿಪತ್ತಿವುಡ್ಢಿಹಾನಿಸಸ್ಸತುಚ್ಛೇದಪುಞ್ಞಪಾಪವಸೇನ ¶ ಇತಿ ಅನೇಕಪ್ಪಕಾರಾ ಭವಾಭವತಾ ವುಚ್ಚತಿ; ಚತೂಹಿಪಿ ಮಗ್ಗೇಹಿ ಯಥಾಸಮ್ಭವಂ ತೇನ ತೇನ ನಯೇನ ತಂ ಇತಿಭವಾಭವತಞ್ಚ ವೀತಿವತ್ತೋತಿ ಏವಮತ್ಥೋ ದಟ್ಠಬ್ಬೋ. ನಾನುಭವನ್ತೀತಿ ನ ಸಮ್ಪಾಪುಣನ್ತಿ; ತಸ್ಸ ದಸ್ಸನಂ ದೇವಾನಮ್ಪಿ ದುಲ್ಲಭನ್ತಿ ಅಧಿಪ್ಪಾಯೋ.

೩೩೩. ಅಹಿಮೇಖಲಿಕಾತಿ ಅಹಿಂ ಕಟಿಯಂ ಬನ್ಧಿತ್ವಾ. ಉಚ್ಛಙ್ಗೇತಿ ಅಙ್ಕೇ.

೩೩೪. ಸಮ್ಮನ್ನತೀತಿ ¶ ಸಮ್ಮಾನೇತಿ. ಯಂ ತುಮೋ ಕರಿಸ್ಸತೀತಿ ಯಂ ಸೋ ಕರಿಸ್ಸತಿ.

೩೩೬. ಖೇಳಾಸಕಸ್ಸಾತಿ ಏತ್ಥ ಮಿಚ್ಛಾಜೀವೇನ ಉಪ್ಪನ್ನಪಚ್ಚಯಾ ಅರಿಯೇಹಿ ವನ್ತಬ್ಬಾ ಖೇಳಸದಿಸಾ, ತಥಾರೂಪೇ ಪಚ್ಚಯೇ ಅಯಂ ಅಜ್ಝೋಹರತೀತಿ ಕತ್ವಾ ಖೇಳಾಸಕೋತಿ ಭಗವತಾ ವುತ್ತೋ.

೩೪೦. ಪತ್ಥದ್ಧೇನ ಕಾಯೇನಾತಿ ಪೋತ್ಥಕರೂಪಸದಿಸೇನ ನಿಚ್ಚಲೇನ ಕಾಯೇನ.

೩೪೨. ಮಯಂ ಖೋ ಭಣೇ ರಾಜಞಾತಕಾ ನಾಮಾತಿ ರಾಜಾ ಅಮ್ಹೇ ಜಾನಾತೀತಿ ರಾಜಞಾತಕಸ್ಸ ಭಾವೇನ ಅತ್ತಾನಂ ಉಕ್ಕಂಸನ್ತೋ ಆಹ. ಪಹಟ್ಠಕಣ್ಣವಾಲೋತಿ ಬನ್ಧನೇ ನಿಚ್ಚಲೇ ಕತ್ವಾ.

ದುಕ್ಖಞ್ಹಿ ಕುಞ್ಜರ ನಾಗಮಾಸದೋತಿ ಭೋ ಕುಞ್ಜರ ಬುದ್ಧನಾಗಂ ಆಸಾದನಂ ವಧಕಚಿತ್ತೇನ ಉಪಗಮನಂ ನಾಮ ದುಕ್ಖಂ. ನಾಗಹತಸ್ಸಾತಿ ಬುದ್ಧನಾಗಂ ಘಾತಕಸ್ಸ.

ಪಟಿಕುಟಿಯೋವ ಓಸಕ್ಕೀತಿ ತಥಾಗತಾಭಿಮುಖೋಯೇವ ಪಿಟ್ಠಿಮೇಹಿ ಪಾದೇಹಿ ಅವಸಕ್ಕಿ. ಅಲಕ್ಖಿಕೋತಿ ಏತ್ಥ ನ ಲಕ್ಖೇತೀತಿ ಅಲಕ್ಖಿಕೋ; ನ ಜಾನಾತೀತಿ ಅತ್ಥೋ ¶ , ಅಹಂ ಪಾಪಕಮ್ಮಂ ಕರೋಮೀತಿ ನ ಜಾನಾತಿ. ನ ಲಕ್ಖಿತಬ್ಬೋತಿ ವಾ ಅಲಕ್ಖಿಕೋ; ನ ಪಸ್ಸಿತಬ್ಬೋತಿ ಅತ್ಥೋ.

೩೪೩. ತಿಕಭೋಜನನ್ತಿ ಏತ್ಥ ತೀಹಿ ಜನೇಹಿ ಭುಞ್ಜಿತಬ್ಬಭೋಜನಂ. ತಂ ಪಞ್ಞಾಪೇಸ್ಸಾಮೀತಿ ತಂ ಅನುಜಾನಿಸ್ಸಾಮಿ ¶ . ಗಣಭೋಜನೇ ಪನ ಯಥಾಧಮ್ಮೋ ಕಾರೇತಬ್ಬೋತಿ. ಪಞ್ಚವತ್ಥುಯಾಚನಕಥಾ ಸಙ್ಘಾದಿಸೇಸವಣ್ಣನಾಯಂ ವುತ್ತಾ. ಕಪ್ಪನ್ತಿ ಆಯುಕಪ್ಪಂ. ಬ್ರಹ್ಮಂ ಪುಞ್ಞನ್ತಿ ಸೇಟ್ಠಂ ಪುಞ್ಞಂ. ಕಪ್ಪಂ ಸಗ್ಗಮ್ಹೀತಿ ಆಯುಕಪ್ಪಮೇವ.

೩೪೪. ಅಥ ಖೋ ದೇವದತ್ತೋ ಸಙ್ಘಂ ಭಿನ್ದಿತ್ವಾತಿ ಸೋ ಕಿರ ಏವಂ ಸಲಾಕಂ ಗಾಹೇತ್ವಾ ತತ್ಥೇವ ಆವೇಣಿಕಂ ಉಪೋಸಥಂ ಕತ್ವಾ ಗತೋ, ತೇನೇತಂ ವುತ್ತಂ.

೩೪೫. ಪಿಟ್ಠಿ ¶ ಮೇ ಆಗಿಲಾಯತೀತಿ ಚಿರನಿಸಜ್ಜಾಯ ವೇದನಾಭಿಭೂತಾ ಬಾಧತಿ. ತಮಹಂ ಆಯಮಿಸ್ಸಾಮೀತಿ ತಂ ಅಹಂ ಪಸಾರೇಸ್ಸಾಮಿ. ಆದೇಸನಾಪಾಟಿಹಾರಿಯಾನುಸಾಸನೀ ನಾಮ ‘‘ಏವಮ್ಪಿ ತೇ ಮನೋ, ತಥಾಪಿ ತೇ ಮನೋ’’ತಿ ಏವಂ ಪರಸ್ಸ ಚಿತ್ತಂ ಜಾನಿತ್ವಾ ತದನುರೂಪಾ ಧಮ್ಮದೇಸನಾ.

೩೪೬. ಮಮಾನುಕುಬ್ಬನ್ತಿ ಮಮಾನುಕಿರಿಯಂ ಕುರುಮಾನೋ. ಕಪಣೋತಿ ದುಕ್ಖಿತೋ. ಮಹಾವರಾಹಸ್ಸಾತಿ ಮಹಾನಾಗಸ್ಸ. ಮಹಿಂ ವಿಕುಬ್ಬತೋತಿ ಪಥವಿಂ ಪದಾಲೇನ್ತಸ್ಸ. ಭಿಸಂ ಘಸಮಾನಸ್ಸಾತಿ ಭಿಸಂ ಖಾದನ್ತಸ್ಸ. ನದೀಸು ಜಗ್ಗತೋತಿ ಏತ್ಥ ಸೋ ಕಿರ ಹತ್ಥಿನಾಗೋ ಸಾಯನ್ಹಸಮಯಂ ತಂ ನದಿನಾಮಕಂ ಪೋಕ್ಖರಣಿಂ ಓಗಾಹೇತ್ವಾ ಕಿಲನ್ತೋ ಸಬ್ಬರತ್ತಿಂ ವೀತಿನಾಮೇಸಿ, ಜಾಲಿಕಂ ಕರೋತಿ, ತೇನ ವುತ್ತಂ ‘‘ನದೀಸು ಜಗ್ಗತೋ’’ತಿ.

೩೪೭. ಸುತಾತಿ ಸೋತಾ. ಅಸನ್ದಿದ್ಧೋ ಚ ಅಕ್ಖಾತೀತಿ ನಿಸ್ಸನ್ದೇಹೋ ಹುತ್ವಾ ಅಕ್ಖಾತಿ ಅನುಸನ್ಧಿವಸೇನ ಯೋಜೇತ್ವಾ ಯೋಜೇತ್ವಾ.

೩೫೦. ಅಪಾಯೇ ನಿಬ್ಬತ್ತಿಸ್ಸತೀತಿ ಆಪಾಯಿಕೋ. ಏವಂ ನೇರಯಿಕೋ. ಕಪ್ಪಂ ಠಸ್ಸತೀತಿ ಕಪ್ಪಟ್ಠೋ. ಇದಾನಿ ಬುದ್ಧಸಹಸ್ಸೇನಾಪಿ ತಿಕಿಚ್ಛಿತುಂ ನ ಸಕ್ಕಾತಿ ಅತೇಕಿಚ್ಛೋ.

ಮಾ ಜಾತು ಕೋಚಿ ಲೋಕಸ್ಮಿನ್ತಿ ಮಾ ಕದಾಚಿಪಿ ಕೋಚಿ ಸತ್ತೋ ಲೋಕಸ್ಮಿಂ. ಉದಪಜ್ಜಥಾತಿ ಉಪಪಜ್ಜಥ ¶ . ಜಲಂವ ಯಸಸಾ ಅಟ್ಠಾತಿ ಯಸಸಾ ಜಲನ್ತೋ ವಿಯ ಠಿತೋ. ದೇವದತ್ತೋತಿ ಮೇ ಸುತನ್ತಿ ‘‘ಈದಿಸೋ ದೇವದತ್ತೋ’’ತಿ ಭಗವತಾ ಸುತಮ್ಪಿ ಅತ್ಥಿ, ತದೇವ ಗಹೇತ್ವಾ ಇದಂ ವುತ್ತಂ. ಸೋ ಪಮಾದಮನುಚಿಣ್ಣೋತಿ ಏತ್ಥ ಪಮಾದಂ ಅನುಚಿನಾತೀತಿ ಅನುಚಿಣ್ಣೋ, ಪಮಾದೋ ¶ ಅಪ್ಪಹೀನೋತಿ ಅತ್ಥೋ. ಆಸಜ್ಜ ನನ್ತಿ ಪಾಪಕೇನ ಚಿತ್ತೇನ ಪತ್ವಾ, ವಿಸೋಸೇತ್ವಾತಿ ವಾ ಅತ್ಥೋ. ಅವೀಚಿನಿರಯಂ ಪತ್ತೋತಿ ಇದಂ ಪನ ಆಸೀಸಾಯಂ ಅತೀತವಚನಂ. ಭೇಸ್ಮಾತಿ ಭಯಾನಕೋ.

೩೫೧. ಏಕತೋ ಉಪಾಲಿ ಏಕೋತಿ ಧಮ್ಮವಾದಿಪಕ್ಖೇ ಏಕೋ. ಏಕತೋ ದ್ವೇತಿ ಅಧಮ್ಮವಾದಿಪಕ್ಖೇ ದ್ವೇ. ಚತುತ್ಥೋ ಅನುಸ್ಸಾವೇತೀತಿ ಸಙ್ಘಂ ಭಿನ್ದಿಸ್ಸಾಮೀತಿ ಅಧಮ್ಮವಾದಿಚತುತ್ಥೋ ¶ ಹುತ್ವಾ ಅನುಸ್ಸಾವೇತಿ; ಅನುನಯನ್ತೋ ಸಾವೇತಿ ‘‘ನ ತುಮ್ಹಾಕಂಯೇವ ನರಕಭಯಂ ಅತ್ಥಿ, ಅಮ್ಹಾಕಮ್ಪಿ ಅತ್ಥಿ, ನ ಅಮ್ಹಾಕಂ ಅವೀಚಿಮಗ್ಗೋ ಪಿಹಿತೋ, ನ ಮಯಂ ಅಕುಸಲಾ ನ ಭಾಯಾಮ. ಯದಿ ಹಿ ಅಯಂ ಅಧಮ್ಮೋ ಅವಿನಯೋ ಅಸತ್ಥುಸಾಸನಂ ವಾ ಭವೇಯ್ಯ, ನ ಮಯಂ ಗಣ್ಹೇಯ್ಯಾಮಾ’’ತಿಆದಿನಾ ನಯೇನ ‘‘ಅಧಮ್ಮಂ ಧಮ್ಮೋ’’ತಿ ಏವಂ ಅಟ್ಠಾರಸ ಭೇದಕರವತ್ಥೂನಿ ಬೋಧೇತೀತಿ ಅತ್ಥೋ. ಸಲಾಕಂ ಗಾಹೇತೀತಿ ಏವಂ ಅನುಸ್ಸಾವೇತ್ವಾ ಪನ ‘‘ಇದಂ ಗಣ್ಹಥ, ಇದಂ ರೋಚೇಥಾ’’ತಿ ವದನ್ತೋ ಸಲಾಕಂ ಗಾಹೇತಿ.

ಏಕತೋ ಉಪಾಲಿ ದ್ವೇ ಹೋನ್ತೀತಿಆದೀಸುಪಿ ಏಸೇವ ನಯೋ. ಏವಂ ಖೋ ಉಪಾಲಿ ಸಙ್ಘರಾಜಿ ಚೇವ ಹೋತಿ ಸಙ್ಘಭೇದೋ ಚಾತಿ ಏವಂ ಹೋತಿ; ನ ಪನ ಏತ್ತಾವತಾ ಸಙ್ಘೋ ಭಿನ್ನೋ ಹೋತಿ.

ಭಿಕ್ಖು ಖೋ ಉಪಾಲಿ ಪಕತತ್ತೋ ಸಮಾನಸಂವಾಸಕೋ ಸಮಾನಸೀಮಾಯಂ ಠಿತೋ ಸಙ್ಘಂ ಭಿನ್ದತೀತಿ ಏತ್ಥ ಸಿಯಾ ಏವಂ ‘‘ದೇವದತ್ತೋ ಕಥಂ ಪಕತತ್ತೋ’’ತಿ. ಕಥಂ ತಾವ ನ ಪಕತತ್ತೋ, ರಞ್ಞೋ ಘಾತಾಪಿತತ್ತಾ ರುಹಿರುಪ್ಪಾದಸ್ಸ ಚ ಕತತ್ತಾತಿ? ತತ್ಥ ವದಾಮ – ಆಣತ್ತಿಯಾ ತಾವ ವಿರದ್ಧತ್ತಾ ರಞ್ಞೋ ಘಾತಾಪನಂ ನತ್ಥಿ. ‘‘ತೇನ ಹಿ ತ್ವಂ, ಕುಮಾರ, ಪಿತರಂ ಹನ್ತ್ವಾ ರಾಜಾ ಹೋಹಿ, ಅಹಂ ಭಗವನ್ತಂ ಹನ್ತ್ವಾ ಬುದ್ಧೋ ಭವಿಸ್ಸಾಮೀ’’ತಿ ಏವಞ್ಹಿ ತಸ್ಸ ಆಣತ್ತಿ. ಕುಮಾರೋ ಪನ ರಾಜಾ ಹುತ್ವಾ ಪಚ್ಛಾ ಪಿತರಂ ಮಾರೇಸಿ; ಏವಂ ತಾವ ಆಣತ್ತಿಯಾ ವಿರದ್ಧತ್ತಾ ರಞ್ಞೋ ಘಾತಾಪನಂ ನತ್ಥಿ. ರುಹಿರುಪ್ಪಾದೇ ಪನ ಕತಮತ್ತೇಯೇವ ರುಹಿರುಪ್ಪಾದಪಚ್ಚಯಾ ¶ ಭಗವತಾ ಅಭಬ್ಬತಾ ನ ವುತ್ತಾ, ನ ಚ ಸಕ್ಕಾ ಭಗವತೋ ವಚನಂ ವಿನಾಯೇವ ತಸ್ಸ ಅಭಬ್ಬತಾ ಆರೋಪೇತುಂ.

‘‘ರುಹಿರುಪ್ಪಾದಕೋ, ಭಿಕ್ಖವೇ, ಅನುಪಸಮ್ಪನ್ನೋ ನ ಉಪಸಮ್ಪಾದೇತಬ್ಬೋ, ಉಪಸಮ್ಪನ್ನೋ ನಾಸೇತಬ್ಬೋ’’ತಿ –

ಇದಂ ಪನ ಭಗವತಾ ¶ ಸಙ್ಘಭೇದತೋ ಪಚ್ಛಾ ವುತ್ತಂ, ತಸ್ಮಾ ಪಕತತ್ತೇನೇವ ತೇನ ಸಙ್ಘೋ ಭಿನ್ನೋತಿ.

ಅಧಮ್ಮಂ ಧಮ್ಮೋತಿ ದೀಪೇನ್ತೀತಿಆದೀಸು ಅಟ್ಠಾರಸಸು ಭೇದಕರವತ್ಥೂಸು ಸುತ್ತನ್ತಪರಿಯಾಯೇನ ತಾವ ದಸ ಕುಸಲಕಮ್ಮಪಥಾ ಧಮ್ಮೋ, ದಸ ಅಕುಸಲಕಮ್ಮಪಥಾ ಅಧಮ್ಮೋ. ತಥಾ ಚತ್ತಾರೋ ಸತಿಪಟ್ಠಾನಾ, ಚತ್ತಾರೋ ಸಮ್ಮಪ್ಪಧಾನಾ, ಚತ್ತಾರೋ ಇದ್ಧಿಪಾದಾ, ಪಞ್ಚಿನ್ದ್ರಿಯಾನಿ, ಪಞ್ಚ ಬಲಾನಿ, ಸತ್ತ ಬೋಜ್ಝಙ್ಗಾ, ಅರಿಯೋ ಅಟ್ಠಙ್ಗಿಕೋ ಮಗ್ಗೋತಿ ಸತ್ತತಿಂಸ ಬೋಧಿಪಕ್ಖಿಯಧಮ್ಮಾ ಧಮ್ಮೋ ನಾಮ; ತಯೋ ಸತಿಪಟ್ಠಾನಾ ¶ , ತಯೋ ಸಮ್ಮಪ್ಪಧಾನಾ, ತಯೋ ಇದ್ಧಿಪಾದಾ, ಛ ಇನ್ದ್ರಿಯಾನಿ, ಛ ಬಲಾನಿ, ಅಟ್ಠ ಬೋಜ್ಝಙ್ಗಾ, ನವಙ್ಗಿಕೋ ಮಗ್ಗೋತಿ ಚ ಚತ್ತಾರೋ ಉಪಾದಾನಾ, ಪಞ್ಚ ನೀವರಣಾ, ಸತ್ತ ಅನುಸಯಾ, ಅಟ್ಠ ಮಿಚ್ಛತ್ತಾತಿ ಚ ಅಯಂ ಅಧಮ್ಮೋ.

ತತ್ಥ ಯಂಕಿಞ್ಚಿ ಏಕಂ ಅಧಮ್ಮಕೋಟ್ಠಾಸಂ ಗಹೇತ್ವಾ ‘‘ಇಮಂ ಅಧಮ್ಮಂ ಧಮ್ಮೋತಿ ಕರಿಸ್ಸಾಮ; ಏವಂ ಅಮ್ಹಾಕಂ ಆಚರಿಯಕುಲಂ ನಿಸ್ಸಾಯ ನಿಯ್ಯಾನಿಕಂ ಭವಿಸ್ಸತಿ, ಮಯಞ್ಚ ಲೋಕೇ ಪಾಕಟಾ ಭವಿಸ್ಸಾಮಾ’’ತಿ ತಂ ಅಧಮ್ಮಂ ‘‘ಧಮ್ಮೋ ಅಯ’’ನ್ತಿ ಕಥಯನ್ತಾ ಅಧಮ್ಮಂ ಧಮ್ಮೋತಿ ದೀಪೇನ್ತಿ ನಾಮ. ತಥೇವ ಧಮ್ಮಕೋಟ್ಠಾಸೇಸು ಚ ಏಕಂ ಗಹೇತ್ವಾ ಅಯಂ ಅಧಮ್ಮೋತಿ ಕಥೇನ್ತಾ ಧಮ್ಮಂ ಅಧಮ್ಮೋತಿ ದೀಪೇನ್ತಿ ನಾಮ. ವಿನಯಪರಿಯಾಯೇನ ಪನ ಭೂತೇನ ವತ್ಥುನಾ ಚೋದೇತ್ವಾ ಸಾರೇತ್ವಾ ಯಥಾಪಟಿಞ್ಞಾಯ ಕಾತಬ್ಬಂ ಕಮ್ಮಂ ಧಮ್ಮೋ ನಾಮ, ಅಭೂತೇನ ವತ್ಥುನಾ ಅಚೋದೇತ್ವಾ ಅಸಾರೇತ್ವಾ ಅಪಟಿಞ್ಞಾಯ ಕಾತಬ್ಬಂ ಕಮ್ಮಂ ಅಧಮ್ಮೋ ನಾಮ.

ಸುತ್ತನ್ತಪರಿಯಾಯೇನ ರಾಗವಿನಯೋ ದೋಸವಿನಯೋ ಮೋಹವಿನಯೋ ಸಂವರೋ ಪಹಾನಂ ಪಟಿಸಙ್ಖಾತಿ ಅಯಂ ವಿನಯೋ ನಾಮ, ರಾಗಾದೀನಂ ಅವಿನಯೋ ಅಸಂವರೋ ಅಪ್ಪಹಾನಂ ಅಪ್ಪಟಿಸಙ್ಖಾತಿ ಅಯಂ ಅವಿನಯೋ ನಾಮ. ವಿನಯಪರಿಯಾಯೇನ ವತ್ಥುಸಮ್ಪತ್ತಿ ಞತ್ತಿಸಮ್ಪತ್ತಿ ಅನುಸ್ಸಾವನಸಮ್ಪತ್ತಿ ಸೀಮಾಸಮ್ಪತ್ತಿ ಪರಿಸಾಸಮ್ಪತ್ತೀತಿ ಅಯಂ ವಿನಯೋ ನಾಮ, ವತ್ಥುವಿಪತ್ತಿ…ಪೇ… ಪರಿಸಾವಿಪತ್ತೀತಿ ಅಯಂ ಅವಿನಯೋ ನಾಮ.

ಸುತ್ತನ್ತಪರಿಯಾಯೇನ ಚತ್ತಾರೋ ಸತಿಪಟ್ಠಾನಾ… ಅಟ್ಠಙ್ಗಿಕೋ ಮಗ್ಗೋತಿ ¶ ಇದಂ ಭಾಸಿತಂ ಲಪಿತಂ ತಥಾಗತೇನ ¶ ; ತಯೋ ಸತಿಪಟ್ಠಾನಾ, ತಯೋ ಸಮ್ಮಪ್ಪಧಾನಾ, ತಯೋ ಇದ್ಧಿಪಾದಾ, ಛ ಇನ್ದ್ರಿಯಾನಿ, ಛ ಬಲಾನಿ, ಅಟ್ಠ ಬೋಜ್ಝಙ್ಗಾ, ನವಙ್ಗಿಕೋ ಮಗ್ಗೋತಿ ಇದಂ ಅಭಾಸಿತಂ ಅಲಪಿತಂ ತಥಾಗತೇನ. ವಿನಯಪರಿಯಾಯೇನ ಚತ್ತಾರೋ ಪಾರಾಜಿಕಾ, ತೇರಸ ಸಙ್ಘಾದಿಸೇಸಾ, ದ್ವೇ ಅನಿಯತಾ, ತಿಂಸ ನಿಸ್ಸಗ್ಗಿಯಾ ಪಾಚಿತ್ತಿಯಾತಿ ಇದಂ ಭಾಸಿತಂ ಲಪಿತಂ ತಥಾಗತೇನ; ತಯೋ ಪಾರಾಜಿಕಾ, ಚುದ್ದಸ ಸಙ್ಘಾದಿಸೇಸಾ, ತಯೋ ಅನಿಯತಾ, ಏಕತ್ತಿಂಸ ನಿಸ್ಸಗ್ಗಿಯಾ ಪಾಚಿತ್ತಿಯಾತಿ ಇದಂ ಅಭಾಸಿತಂ ಅಲಪಿತಂ ತಥಾಗತೇನ.

ಸುತ್ತನ್ತಪರಿಯಾಯೇನ ದೇವಸಿಕಂ ಫಲಸಮಾಪತ್ತಿಸಮಾಪಜ್ಜನಂ, ಮಹಾಕರುಣಾಸಮಾಪತ್ತಿಸಮಾಪಜ್ಜನಂ, ಬುದ್ಧಚಕ್ಖುನಾ ಲೋಕವೋಲೋಕನಂ, ಅಟ್ಠುಪ್ಪತ್ತಿವಸೇನ ಸುತ್ತನ್ತದೇಸನಾ, ಜಾತಕಕಥಾತಿ ಇದಂ ಆಚಿಣ್ಣಂ; ನ ದೇವಸಿಕಂ ಫಲಸಮಾಪತ್ತಿಸಮಾಪಜ್ಜನಂ…ಪೇ… ನ ಜಾತಕಕಥಾತಿ ಇದಂ ಅನಾಚಿಣ್ಣಂ. ವಿನಯಪರಿಯಾಯೇನ ನಿಮನ್ತಿತಸ್ಸ ¶ ವಸ್ಸಾವಾಸಂ ವಸಿತ್ವಾ ಅಪಲೋಕೇತ್ವಾ ಚಾರಿಯಪಕ್ಕಮನಂ, ಪವಾರೇತ್ವಾ ಚಾರಿಯಪಕ್ಕಮನಂ, ಆಗನ್ತುಕೇಹಿ ಸದ್ಧಿಂ ಪಠಮಂ ಪಟಿಸನ್ಥಾರಕರಣನ್ತಿ ಇದಂ ಆಚಿಣ್ಣಂ; ತಸ್ಸೇವ ಆಚಿಣ್ಣಸ್ಸ ಅಕರಣಂ ಅನಾಚಿಣ್ಣಂ ನಾಮ.

ಸುತ್ತನ್ತಪರಿಯಾಯೇನ ಚತ್ತಾರೋ ಸತಿಪಟ್ಠಾನಾ…ಪೇ… ಅಟ್ಠಙ್ಗಿಕೋ ಮಗ್ಗೋತಿ ಇದಂ ಪಞ್ಞತ್ತಂ ನಾಮ; ತಯೋ ಸತಿಪಟ್ಠಾನಾ…ಪೇ… ನವಙ್ಗಿಕೋ ಮಗ್ಗೋತಿ ಇದಂ ಅಪಞ್ಞತ್ತಂ ನಾಮ. ವಿನಯಪರಿಯಾಯೇನ ಚತ್ತಾರೋ ಪಾರಾಜಿಕಾ…ಪೇ… ತಿಂಸ ನಿಸ್ಸಗ್ಗಿಯಾ ಪಾಚಿತ್ತಿಯಾತಿ ಇದಂ ಪಞ್ಞತ್ತಂ ನಾಮ; ತಯೋ ಪಾರಾಜಿಕಾ…ಪೇ… ಏಕತ್ತಿಂಸ ನಿಸ್ಸಗ್ಗಿಯಾ ಪಾಚಿತ್ತಿಯಾತಿ ಇದಂ ಅಪಞ್ಞತ್ತಂ ನಾಮ.

‘‘ಅನಾಪತ್ತಿ ಅಜಾನನ್ತಸ್ಸ, ಅಥೇಯ್ಯಚಿತ್ತಸ್ಸ, ನ ಮರಣಾಧಿಪ್ಪಾಯಸ್ಸ, ಅನುಲ್ಲಪನಾಧಿಪ್ಪಾಯಸ್ಸ, ನ ಮೋಚನಾಧಿಪ್ಪಾಯಸ್ಸಾ’’ತಿ ತತ್ಥ ತತ್ಥ ವುತ್ತಾ ಅನಾಪತ್ತಿ ಅನಾಪತ್ತಿ ನಾಮ. ‘‘ಜಾನನ್ತಸ್ಸ, ಥೇಯ್ಯಚಿತ್ತಸ್ಸಾ’’ತಿಆದಿನಾ ನಯೇನ ವುತ್ತಾ ಆಪತ್ತಿ ಆಪತ್ತಿ ನಾಮ. ಪಞ್ಚಾಪತ್ತಿಕ್ಖನ್ಧಾ ಲಹುಕಾಪತ್ತಿ ನಾಮ, ದ್ವೇ ಆಪತ್ತಿಕ್ಖನ್ಧಾ ಗರುಕಾಪತ್ತಿ ನಾಮ. ಛ ಆಪತ್ತಿಕ್ಖನ್ಧಾ ಸಾವಸೇಸಾಪತ್ತಿ ನಾಮ, ಏಕೋ ಪಾರಾಜಿಕಾಪತ್ತಿಕ್ಖನ್ಧೋ ಅನವಸೇಸಾಪತ್ತಿ ನಾಮ. ದ್ವೇ ಆಪತ್ತಿಕ್ಖನ್ಧಾ ದುಟ್ಠುಲ್ಲಾಪತ್ತಿ ನಾಮ, ಪಞ್ಚಾಪತ್ತಿಕ್ಖನ್ಧಾ ಅದುಟ್ಠುಲ್ಲಾಪತ್ತಿ ನಾಮ.

ಪುರಿಮನಯೇನೇವ ಪನೇತ್ಥ ವುತ್ತಪ್ಪಕಾರಂ ಧಮ್ಮಂ ‘‘ಅಧಮ್ಮೋ ಅಯ’’ನ್ತಿ ಕಥಯನ್ತಾ ¶ ‘‘ಧಮ್ಮಂ ಅಧಮ್ಮೋ’’ತಿ ದೀಪೇನ್ತಿ ನಾಮ. ಅವಿನಯಂ ‘‘ವಿನಯೋ ಅಯ’’ನ್ತಿ…ಪೇ… ಅದುಟ್ಠುಲ್ಲಾಪತ್ತಿಂ ‘‘ದುಟ್ಠುಲ್ಲಾಪತ್ತಿ ಅಯ’’ನ್ತಿ ಕಥಯನ್ತಾ ‘‘ಅದುಟ್ಠುಲ್ಲಾಪತ್ತಿಂ ದುಟ್ಠುಲ್ಲಾಪತ್ತೀ’’ತಿ ದೀಪೇನ್ತಿ ನಾಮ. ಏವಂ ¶ ‘‘ಅಧಮ್ಮಂ ಧಮ್ಮೋ’’ತಿ ವಾ…ಪೇ… ‘‘ಅದುಟ್ಠುಲ್ಲಾಪತ್ತಿಂ ದುಟ್ಠುಲ್ಲಾಪತ್ತೀ’’ತಿ ವಾ ದೀಪೇತ್ವಾ ಪಕ್ಖಂ ಲಭಿತ್ವಾ ಚತುನ್ನಂ ಸಙ್ಘಕಮ್ಮಾನಂ ಅಞ್ಞತರಂ ಸಙ್ಘಕಮ್ಮಂ ಏಕಸೀಮಾಯಂ ವಿಸುಂ ಕರೋನ್ತೇಹಿ ಸಙ್ಘೋ ಭಿನ್ನೋ ನಾಮ ಹೋತಿ. ತೇನ ವುತ್ತಂ – ‘‘ತೇ ಇಮೇಹಿ ಅಟ್ಠಾರಸಹಿ ವತ್ಥೂಹಿ ಅಪಕಸ್ಸನ್ತೀ’’ತಿಆದಿ.

ತತ್ಥ ಅಪಕಸ್ಸನ್ತೀತಿ ಪರಿಸಂ ಆಕಡ್ಢನ್ತಿ, ವಿಜಟೇನ್ತಿ, ಏಕಮನ್ತಂ ಉಸ್ಸಾರೇನ್ತಿ ಚ. ಅವಪಕಾಸನ್ತೀತಿ ಅತಿ ವಿಯ ಪಕಾಸೇನ್ತಿ ಯಥಾ ವಿಸಂಸಟ್ಠಾವ ಹೋನ್ತಿ, ಏವಂ ಕರೋನ್ತಿ. ಆವೇನಿನ್ತಿ ವಿಸುಂ. ಏತ್ತಾವತಾ ಖೋ ಉಪಾಲಿ ಸಙ್ಘೋ ಭಿನ್ನೋ ಹೋತೀತಿ ಏವಂ ಅಟ್ಠಾರಸಸು ಭೇದಕರವತ್ಥೂಸು ಯಂಕಿಞ್ಚಿ ಏಕಮ್ಪಿ ವತ್ಥುಂ ದೀಪೇತ್ವಾ ತೇನ ತೇನ ಕಾರಣೇನ ‘‘ಇಮಂ ಗಣ್ಹಥ, ಇಮಂ ರೋಚೇಥಾ’’ತಿ ಸಞ್ಞಾಪೇತ್ವಾ ಸಲಾಕಂ ಗಾಹಾಪೇತ್ವಾ ವಿಸುಂ ಸಙ್ಘಕಮ್ಮೇ ಕತೇ ಸಙ್ಘೋ ಭಿನ್ನೋ ಹೋತಿ. ಪರಿವಾರೇ ¶ ಪನ ‘‘ಪಞ್ಚಹಿ ಉಪಾಲಿ ಆಕಾರೇಹಿ ಸಙ್ಘೋ ಭಿಜ್ಜತೀ’’ತಿಆದಿ ವುತ್ತಂ, ತಸ್ಸ ಇಮಿನಾ ಇಧ ವುತ್ತೇನ ಸಙ್ಘಭೇದಲಕ್ಖಣೇನ ಅತ್ಥತೋ ನಾನಾಕರಣಂ ನತ್ಥಿ. ತಂ ಪನಸ್ಸ ನಾನಾಕರಣಾಭಾವಂ ತತ್ಥೇವ ಪಕಾಸಯಿಸ್ಸಾಮ. ಸೇಸಂ ಸಬ್ಬತ್ಥ ಉತ್ತಾನಮೇವಾತಿ.

ಸಙ್ಘಭೇದಕಕ್ಖನ್ಧಕವಣ್ಣನಾ ನಿಟ್ಠಿತಾ.

೩೫೭. ವತ್ತಕ್ಖನ್ಧಕೇ ¶ ¶ ಇದಾನಿ ಆರಾಮಂ ಪವಿಸಿಸ್ಸಾಮೀತಿ ಇಮಿನಾ ಉಪಚಾರಸೀಮಸಮೀಪಂ ದಸ್ಸೇತಿ; ತಸ್ಮಾ ಉಪಚಾರಸೀಮಂ ಪತ್ವಾ ಉಪಾಹನಾಓಮುಞ್ಚನಾದಿ ಸಬ್ಬಂ ಕಾತಬ್ಬಂ. ಗಹೇತ್ವಾತಿ ಉಪಾಹನದಣ್ಡಕೇನ ¶ ಗಹೇತ್ವಾ. ಪಟಿಕ್ಕಮನ್ತೀತಿ ಸನ್ನಿಪತನ್ತಿ. ವಿಸ್ಸಜ್ಜೇತಬ್ಬನ್ತಿ ಪತ್ಥರಿತಬ್ಬಂ. ಗೋಚರೋ ಪುಚ್ಛಿತಬ್ಬೋತಿ ‘‘ಗೋಚರಗಾಮೋ ಆಸನ್ನೇ ಉದಾಹು ದೂರೇ, ಕಾಲಸ್ಸೇವ ಪಿಣ್ಡಾಯ ಚರಿತಬ್ಬಂ ಉದಾಹು ದಿವಾ’’ತಿ ಏವಂ ಭಿಕ್ಖಾಚಾರೋ ಪುಚ್ಛಿತಬ್ಬೋ. ಅಗೋಚರೋ ನಾಮ ಮಿಚ್ಛಾದಿಟ್ಠಿಕಾನಂ ವಾ ಗಾಮೋ ಪರಿಚ್ಛಿನ್ನಭಿಕ್ಖೋ ವಾ ಗಾಮೋ; ಯತ್ಥ ಏಕಸ್ಸ ವಾ ದ್ವಿನ್ನಂ ವಾ ಭಿಕ್ಖಾ ದಿಯ್ಯತಿ, ಸೋಪಿ ಪುಚ್ಛಿತಬ್ಬೋ. ಪಾನೀಯಂ ಪುಚ್ಛಿತಬ್ಬನ್ತಿ ‘‘ಕಿಂ ಇಮಿಸ್ಸಾ ಪೋಕ್ಖರಣಿಯಾ ಪಾನೀಯಂಯೇವ ಪಿವನ್ತಿ, ನಹಾನಾದಿಪರಿಭೋಗಮ್ಪಿ ಕರೋನ್ತೀ’’ತಿ ಏವಂ ಪಾನೀಯಞ್ಚೇವ ಪರಿಭೋಜನೀಯಞ್ಚ ಪುಚ್ಛಿತಬ್ಬಂ. ಕೇಸುಚಿ ಠಾನೇಸು ವಾಳಮಿಗಾ ವಾ ಅಮನುಸ್ಸಾ ವಾ ಹೋನ್ತಿ, ತಸ್ಮಾ ‘‘ಕಂ ಕಾಲಂ ಪವಿಸಿತಬ್ಬಂ, ಕಂ ಕಾಲಂ ನಿಕ್ಖಮಿತಬ್ಬ’’ನ್ತಿ ಪುಚ್ಛಿತಬ್ಬಂ.

ಬಹಿ ಠಿತೇನಾತಿ ಬಹಿ ನಿಕ್ಖಮನ್ತಸ್ಸ ಅಹಿನೋ ವಾ ಅಮನುಸ್ಸಸ್ಸ ವಾ ಮಗ್ಗಂ ದತ್ವಾ ಠಿತೇನ ನಿಲ್ಲೋಕೇತಬ್ಬೋ. ಸಚೇ ಉಸ್ಸಹತಿ ಸೋಧೇತಬ್ಬೋತಿ ಯದಿ ಸಕ್ಕೋತಿ, ಸಬ್ಬೋ ವಿಹಾರೋ ಸೋಧೇತಬ್ಬೋ. ಅಸಕ್ಕೋನ್ತೇನ ಅತ್ತನೋ ವಸನೋಕಾಸೋ ಜಗ್ಗಿತಬ್ಬೋ. ಸಬ್ಬಂ ಸೋಧೇತುಂ ಸಕ್ಕೋನ್ತಸ್ಸ ಪನ ದಸ್ಸಿತೇ ವಿಹಾರಸೋಧನವತ್ತೇ ವಿನಿಚ್ಛಯೋ ಮಹಾಖನ್ಧಕೇ ವುತ್ತನಯೇನೇವ ವೇದಿತಬ್ಬೋ.

೩೫೯. ಆವಾಸಿಕವತ್ತೇ ¶ – ಆಸನಂ ಪಞ್ಞಪೇತಬ್ಬನ್ತಿ ಏವಮಾದಿ ಸಬ್ಬಂ ವುಡ್ಢತರೇ ಆಗತೇ ಚೀವರಕಮ್ಮಂ ವಾ ನವಕಮ್ಮಂ ವಾ ಠಪೇತ್ವಾಪಿ ಕಾತಬ್ಬಂ. ಚೇತಿಯಙ್ಗಣಂ ಸಮ್ಮಜ್ಜನ್ತೇನ ಸಮ್ಮಜ್ಜನಿಂ ನಿಕ್ಖಿಪಿತ್ವಾ ತಸ್ಸ ವತ್ತಂ ಕಾತುಂ ಆರಭಿತಬ್ಬಂ. ಪಣ್ಡಿತೋ ಹಿ ¶ ಆಗನ್ತುಕೋ ‘‘ಸಮ್ಮಜ್ಜಾಹಿ ತಾವ ಚೇತಿಯಙ್ಗಣ’’ನ್ತಿ ವಕ್ಖತಿ. ಗಿಲಾನಭೇಸಜ್ಜಂ ಕರೋನ್ತೇನ ಪನ ಸಚೇ ನಾತಿಆತುರೋ ಗಿಲಾನೋ ಹೋತಿ, ಭೇಸಜ್ಜಂ ಅಕತ್ವಾ ವತ್ತಮೇವ ಕಾತಬ್ಬಂ. ಮಹಾಗಿಲಾನಸ್ಸ ಪನ ಭೇಸಜ್ಜಮೇವ ಕಾತಬ್ಬಂ. ಪಣ್ಡಿತೋ ಹಿ ಆಗನ್ತುಕೋ ‘‘ಕರೋಹಿ ತಾವ ಭೇಸಜ್ಜ’’ನ್ತಿ ವಕ್ಖತಿ. ಪಾನೀಯೇನ ಪುಚ್ಛನ್ತೇನ ಸಚೇ ಸಕಿಂ ಆನೀತಂ ಪಾನೀಯಂ ಸಬ್ಬಂ ಪಿವತಿ ¶ , ‘‘ಪುನ ಆನೇಮೀ’’ತಿ ಪುಚ್ಛಿತಬ್ಬೋಯೇವ. ಅಪಿಚ ಬೀಜನೇನಪಿ ಬೀಜಿತಬ್ಬೋ, ಬೀಜನ್ತೇನ ಸಕಿಂ ಪಾದಪಿಟ್ಠಿಯಂ ಬೀಜಿತ್ವಾ ಸಕಿಂ ಮಜ್ಝೇ ಸಕಿಂ ಸೀಸೇ ಬೀಜಿತಬ್ಬಂ, ‘‘ಅಲಂ ಹೋತೂ’’ತಿ ವುತ್ತೇನ ತತೋ ಮನ್ದತರಂ ಬೀಜಿತಬ್ಬಂ. ಪುನ ‘‘ಅಲ’’ನ್ತಿ ವುತ್ತೇನ ತತೋ ಮನ್ದತರಂ ಬೀಜಿತಬ್ಬಂ. ತತಿಯವಾರಂ ವುತ್ತೇನ ಬೀಜನೀ ಠಪೇತಬ್ಬಾ. ಪಾದಾಪಿಸ್ಸ ಧೋವಿತಬ್ಬಾ, ಧೋವಿತ್ವಾ ಸಚೇ ಅತ್ತನೋ ತೇಲಂ ಅತ್ಥಿ, ತೇನ ಮಕ್ಖೇತಬ್ಬಾ. ನೋ ಚೇ ಅತ್ಥಿ, ತಸ್ಸ ಸನ್ತಕೇನ ಮಕ್ಖೇತಬ್ಬಾ. ಉಪಾಹನಾಪುಞ್ಛನಂ ಪನ ಅತ್ತನೋ ರುಚಿವಸೇನ ಕಾತಬ್ಬಂ. ತೇನೇವ ಹೇತ್ಥ ‘‘ಸಚೇ ಉಸ್ಸಹತೀ’’ತಿ ವುತ್ತಂ. ತಸ್ಮಾ ಉಪಾಹನಾ ಅಪುಞ್ಛನ್ತಸ್ಸಾಪಿ ಅನಾಪತ್ತಿ. ‘‘ಕತ್ಥ ಮಯ್ಹಂ ಸೇನಾಸನಂ ಪಾಪುಣಾತೀ’’ತಿ ಪುಚ್ಛಿತೇನ ಸೇನಾಸನಂ ಪಞ್ಞಪೇತಬ್ಬಂ, ‘‘ಏತಂ ತುಮ್ಹಾಕಂ ಸೇನಾಸನಂ ಪಾಪುಣಾತೀ’’ತಿ ಏವಂ ಆಚಿಕ್ಖಿತಬ್ಬನ್ತಿ ಅತ್ಥೋ. ಪಪ್ಫೋಟೇತ್ವಾ ಹಿ ಪತ್ಥರಿತುಂ ಪನ ವಟ್ಟತಿಯೇವ.

ನವಕಸ್ಸ ವತ್ತೇ – ಪಾನೀಯಂ ಆಚಿಕ್ಖಿತಬ್ಬನ್ತಿ ‘‘ಏತಂ ಪಾನೀಯಂ ಗಹೇತ್ವಾ ಪಿವಾಹೀ’’ತಿ ಆಚಿಕ್ಖಿತಬ್ಬಂ. ಪರಿಭೋಜನೀಯೇಪಿ ಏಸೇವ ನಯೋ. ಸೇಸಂ ಪುರಿಮಸದಿಸಮೇವ. ಮಹಾಆವಾಸೇಪಿ ಅತ್ತನೋ ಸನ್ತಿಕಂ ಸಮ್ಪತ್ತಸ್ಸ ಆಗನ್ತುಕಸ್ಸ ವತ್ತಂ ಅಕಾತುಂ ನ ಲಭತಿ.

೩೬೦. ಗಮಿಕವತ್ತೇಸು ದಾರುಭಣ್ಡನ್ತಿ ಸೇನಾಸನಕ್ಖನ್ಧಕೇ ವುತ್ತಂ ಮಞ್ಚಪೀಠಾದಿ. ಮತ್ತಿಕಾಭಣ್ಡಮ್ಪಿ ರಜನಭಾಜನಾದಿ ಸಬ್ಬಂ ತತ್ಥ ವುತ್ತಪ್ಪಭೇದಮೇವ. ತಂ ಸಬ್ಬಂ ಅಗ್ಗಿಸಾಲಾಯ ವಾ ಅಞ್ಞತರಸ್ಮಿಂ ವಾ ಗುತ್ತಟ್ಠಾನೇ ¶ ಪಟಿಸಾಮೇತ್ವಾ ಗನ್ತಬ್ಬಂ. ಅನೋವಸ್ಸಕೇ ಪಬ್ಭಾರೇಪಿ ಠಪೇತುಂ ವಟ್ಟತಿ. ಸೇನಾಸನಂ ಆಪುಚ್ಛಿತಬ್ಬನ್ತಿ ಏತ್ಥ ಯಂ ಪಾಸಾಣಪಿಟ್ಠಿಯಂ ವಾ ಪಾಸಾಣತ್ಥಮ್ಭೇಸು ವಾ ಕತಸೇನಾಸನಂ, ಯತ್ಥ ಉಪಚಿಕಾ ನಾರೋಹನ್ತಿ, ತಂ ಅನಾಪುಚ್ಛನ್ತಸ್ಸಾಪಿ ಅನಾಪತ್ತಿ. ಚತೂಸು ಪಾಸಾಣಕೇಸೂತಿಆದಿ ಉಪಚಿಕಾನಂ ಉಪ್ಪತ್ತಿಟ್ಠಾನೇ ಪಣ್ಣಸಾಲಾದಿಸೇನಾಸನೇ ಕತ್ತಬ್ಬಾಕಾರದಸ್ಸನತ್ಥಂ ವುತ್ತಂ. ಅಪ್ಪೇವ ನಾಮ ಅಙ್ಗಾನಿಪಿ ಸೇಸೇಯ್ಯುನ್ತಿ ಅಯಂ ಅಜ್ಝೋಕಾಸೇ ಠಪಿತಮ್ಹಿ ಆನಿಸಂಸೋ. ಓವಸ್ಸಕಗೇಹೇ ಪನ ತಿಣೇಸು ಚ ¶ ಮತ್ತಿಕಾಪಿಣ್ಡೇಸು ಚ ಉಪರಿ ಪತನ್ತೇಸು ಮಞ್ಚಪೀಠಾನಂ ಅಙ್ಗಾನಿಪಿ ವಿನಸ್ಸನ್ತಿ.

೩೬೨. ಅನುಮೋದನವತ್ಥುಸ್ಮಿಂ ¶ ಇದ್ಧಂ ಅಹೋಸೀತಿ ಸಮ್ಪನ್ನಂ ಅಹೋಸಿ. ಚತೂಹಿ ಪಞ್ಚಹೀತಿ ಸಙ್ಘತ್ಥೇರೇನ ಅನುಮೋದನತ್ಥಾಯ ನಿಸಿನ್ನೇ ಹೇಟ್ಠಾ ಪಟಿಪಾಟಿಯಾ ಚತೂಹಿ ನಿಸೀದಿತಬ್ಬಂ. ಅನುಥೇರೇ ನಿಸಿನ್ನೇ ಮಹಾಥೇರೇನ ಚ ಹೇಟ್ಠಾ ಚ ತೀಹಿ ನಿಸೀದಿತಬ್ಬಂ. ಪಞ್ಚಮೇ ನಿಸಿನ್ನೇ ಉಪರಿ ಚತೂಹಿ ನಿಸೀದಿತಬ್ಬಂ. ಸಙ್ಘತ್ಥೇರೇನ ಹೇಟ್ಠಾ ದಹರಭಿಕ್ಖುಸ್ಮಿಂ ಅಜ್ಝಿಟ್ಠೇಪಿ ಸಙ್ಘತ್ಥೇರತೋ ಪಟ್ಠಾಯ ಚತೂಹಿ ನಿಸೀದಿತಬ್ಬಮೇವ. ಸಚೇ ಪನ ಅನುಮೋದಕೋ ಭಿಕ್ಖು ‘‘ಗಚ್ಛಥ ಭನ್ತೇ, ಆಗಮೇತಬ್ಬಕಿಚ್ಚಂ ನತ್ಥೀ’’ತಿ ವದತಿ, ಗನ್ತುಂ ವಟ್ಟತಿ. ಮಹಾಥೇರೇನ ‘‘ಗಚ್ಛಾಮ ಆವುಸೋ’’ತಿ ವುತ್ತೇ ‘‘ಗಚ್ಛಥಾ’’ತಿ ವದತಿ, ಏವಮ್ಪಿ ವಟ್ಟತಿ. ‘‘ಬಹಿಗಾಮೇ ಆಗಮೇಸ್ಸಾಮಾ’’ತಿ ಆಭೋಗಂ ಕತ್ವಾಪಿ ಬಹಿಗಾಮಂ ಗನ್ತ್ವಾ ಅತ್ತನೋ ನಿಸ್ಸಿತಕೇ ‘‘ತುಮ್ಹೇ ತಸ್ಸ ಆಗಮನಂ ಆಗಮೇಥಾ’’ತಿ ವತ್ವಾಪಿ ಗನ್ತುಂ ವಟ್ಟತಿಯೇವ. ಸಚೇ ಪನ ಮನುಸ್ಸಾ ಅತ್ತನೋ ರುಚಿಕೇನ ಏಕೇನ ಅನುಮೋದನಂ ಕಾರೇನ್ತಿ, ನೇವ ತಸ್ಸ ಅನುಮೋದತೋ ಆಪತ್ತಿ, ನ ಮಹಾಥೇರಸ್ಸ ಭಾರೋ ಹೋತಿ. ಉಪನಿಸಿನ್ನಕಥಾಯಮೇವ ಹಿ ಮನುಸ್ಸೇಸು ಕಥಾಪೇನ್ತೇಸು ಮಹಾಥೇರೋ ಆಪುಚ್ಛಿತಬ್ಬೋ, ಮಹಾಥೇರೇನ ಚ ಅನುಮೋದನಾಯ ಅಜ್ಝಿಟ್ಠೋವ ಆಗಮೇತಬ್ಬೋತಿ ಇದಮೇತ್ಥ ಲಕ್ಖಣಂ. ವಚ್ಚಿತೋತಿ ಸಞ್ಜಾತವಚ್ಚೋ; ವಚ್ಚಪೀಳಿತೋತಿ ಅಧಿಪ್ಪಾಯೋ.

೩೬೪. ಭತ್ತಗ್ಗವತ್ತೇ ¶ ‘‘ಅನ್ತೋಗಾಮೋ ವಾ ಹೋತು ವಿಹಾರೋ ವಾ, ಮನುಸ್ಸಾನಂ ಪರಿವೇಸನಟ್ಠಾನಂ ಗಚ್ಛನ್ತೇನ ಚೀವರಂ ಪಾರುಪಿತ್ವಾ ಕಾಯಬನ್ಧನಂ ಬನ್ಧನಮೇವ ವಟ್ಟತೀ’’ತಿ ಅಟ್ಠಕಥಾಸು ವುತ್ತಂ. ನ ಥೇರೇ ಭಿಕ್ಖೂ ಅನುಪಖಜ್ಜಾತಿ ಥೇರೇ ಭಿಕ್ಖೂ ಅತಿಅಲ್ಲೀಯಿತ್ವಾ ನ ನಿಸೀದಿತಬ್ಬಂ. ಸಚೇ ಮಹಾಥೇರಸ್ಸ ನಿಸಿನ್ನಾಸನೇನ ಸಮಕಂ ಆಸನಂ ಹೋತಿ, ಬಹೂಸು ಆಸನೇಸು ಸತಿ ಏಕಂ ದ್ವೇ ಆಸನಾನಿ ಠಪೇತ್ವಾ ನಿಸೀದಿತಬ್ಬಂ. ಭಿಕ್ಖೂ ಗಣೇತ್ವಾ ಪಞ್ಞತ್ತಾಸನೇಸು ಅನಿಸೀದಿತ್ವಾ ಮಹಾಥೇರೇನ ನಿಸೀದಾತಿ ವುತ್ತೇನ ನಿಸೀದಿತಬ್ಬಂ. ನೋ ಚೇ ಮಹಾಥೇರೋ ವದತಿ, ‘‘ಇದಂ, ಭನ್ತೇ, ಆಸನಂ ಉಚ್ಚ’’ನ್ತಿ ವತ್ತಬ್ಬಂ. ‘‘ನಿಸೀದಾ’’ತಿ ¶ ವುತ್ತೇ ನಿಸೀದಿತಬ್ಬಂ. ಸಚೇ ಪನ ಏವಂ ಆಪುಚ್ಛಿತೇಪಿ ನ ವದತಿ, ನಿಸೀದನ್ತಸ್ಸ ಅನಾಪತ್ತಿ; ಮಹಾಥೇರಸ್ಸೇವ ಆಪತ್ತಿ. ನವಕೋ ಹಿ ಏವರೂಪೇ ಆಸನೇ ಅನಾಪುಚ್ಛಾ ನಿಸೀದನ್ತೋ ಆಪಜ್ಜತಿ, ಥೇರೋ ಆಪುಚ್ಛಿತೇ ಅನನುಜಾನನ್ತೋ. ನ ಸಙ್ಘಾಟಿಂ ಓತ್ಥರಿತ್ವಾತಿ ನ ಸಙ್ಘಾಟಿಂ ಅವತ್ಥರಿತ್ವಾ ನಿಸೀದಿತಬ್ಬಂ.

ಉಭೋಹಿ ¶ ಹತ್ಥೇಹೀತಿ ಪತ್ತಧೋವನಉದಕಂ ಸನ್ಧಾಯ ವುತ್ತಂ. ದಕ್ಖಿಣೋದಕಂ ಪನ ಪುರತೋ ಆಧಾರಕೇ ಪತ್ತಂ ಠಪೇತ್ವಾ ಗಹೇತಬ್ಬಂ. ಸಾಧುಕನ್ತಿ ಉದಕಸದ್ದಂ ಅಕರೋನ್ತೇನ.

ಸೂಪಸ್ಸ ಓಕಾಸೋತಿ ಯಥಾ ಸೂಪಸ್ಸ ಓಕಾಸೋ ಹೋತಿ; ಏವಂ ಮತ್ತಾಯ ಓದನೋ ಗಣ್ಹಿತಬ್ಬೋತಿ ಅತ್ಥೋ. ಸಮಕಂ ಸಮ್ಪಾದೇಹೀತಿ ಇದಂ ನ ಕೇವಲಂ ಸಪ್ಪಿಆದೀಸುಯೇವ ಓದನೇಪಿ ವತ್ತಬ್ಬಂ. ಸಪ್ಪಿಆದೀಸು ಪನ ಯಂ ಅಪ್ಪಂ ಹೋತಿ ಏಕಸ್ಸ ವಾ ದ್ವಿನ್ನಂ ವಾ ಅನುರೂಪಕಂ, ತಂ ಸಬ್ಬೇಸಂ ಸಮಕಂ ಸಮ್ಪಾದೇಹೀತಿ ವುತ್ತೇ ಮನುಸ್ಸಾನಂ ವಿಹಸಾ ಹೋತಿ, ತಸ್ಮಾ ತಾದಿಸಂ ಸಕಿಂ ವಾ ದ್ವಿಕ್ಖತ್ತುಂ ವಾ ಗಹೇತ್ವಾ ಸೇಸಂ ನ ಗಹೇತಬ್ಬಂ.

ನ ತಾವ ಥೇರೇನ ಭುಞ್ಜಿತಬ್ಬನ್ತಿ ಇದಂ ಯಂ ಪರಿಚ್ಛಿನ್ನಭಿಕ್ಖುಕಂ ಭತ್ತಗ್ಗಂ, ಯತ್ಥ ಮನುಸ್ಸಾ ಸಬ್ಬೇಸಂ ಪಾಪೇತ್ವಾ ದಾತುಕಾಮಾ ಹೋನ್ತಿ, ತಂ ಸನ್ಧಾಯ ವುತ್ತಂ. ಯಂ ಪನ ಮಹಾಭತ್ತಗ್ಗಂ ಹೋತಿ, ಯತ್ಥ ಏಕಸ್ಮಿಂ ಪದೇಸೇ ಭುಞ್ಜನ್ತಿ, ಏಕಸ್ಮಿಂ ಪದೇಸೇ ಉದಕಂ ದಿಯ್ಯತಿ, ತತ್ಥ ಯಥಾಸುಖಂ ಭುಞ್ಜಿತಬ್ಬಂ.

ನ ತಾವ ಉದಕನ್ತಿ ಇದಂ ಹತ್ಥಧೋವನಉದಕಂ ಸನ್ಧಾಯ ವುತ್ತಂ. ಅನ್ತರಾ ಪಿಪಾಸಿತೇನ ಪನ ಗಲೇ ವಿಲಗ್ಗಾಮಿಸೇನ ವಾ ಪಾನೀಯಂ ಪಿವಿತ್ವಾ ಹತ್ಥಾ ನ ಧೋವಿತಬ್ಬಾ. ಸಚೇ ಮನುಸ್ಸಾ ‘‘ಧೋವಥ ಭನ್ತೇ ಪತ್ತಞ್ಚ ಹತ್ಥೇ ಚಾ’’ತಿ ವದನ್ತಿ, ಭಿಕ್ಖೂ ವಾ ‘‘ತುಮ್ಹೇ ಉದಕಂ ಗಣ್ಹಥಾ’’ತಿ ವದನ್ತಿ, ವಟ್ಟತಿ.

ನಿವತ್ತನ್ತೇನಾತಿ ¶ ಭತ್ತಗ್ಗತೋ ಉಟ್ಠಾಯ ನಿವತ್ತನ್ತೇನ ಸಙ್ಘೇನ ಏವಂ ನಿವತ್ತಿತಬ್ಬನ್ತಿ ದಸ್ಸೇತಿ. ಕಥಂ? ‘‘ನವಕೇಹೀ’’ತಿ ಸಬ್ಬಂ ದಟ್ಠಬ್ಬಂ. ಸಮ್ಬಾಧೇಸು ಹಿ ಘರೇಸು ಮಹಾಥೇರಾನಂ ನಿಕ್ಖಮನೋಕಾಸೋ ನ ಹೋತಿ, ತಸ್ಮಾ ಏವಂ ವುತ್ತಂ. ಏವಂ ನಿವತ್ತನ್ತೇಹಿ ಪನ ನವಕೇಹಿ ಗೇಹದ್ವಾರೇ ಠತ್ವಾ ಥೇರೇಸು ನಿಕ್ಖನ್ತೇಸು ಪಟಿಪಾಟಿಯಾ ಗನ್ತಬ್ಬಂ. ಸಚೇ ಪನ ಮಹಾಥೇರಾ ಧುರೇ ನಿಸಿನ್ನಾ ಹೋನ್ತಿ, ನವಕಾ ಅನ್ತೋಗೇಹೇ ¶ , ಥೇರಾಸನತೋ ಪಟ್ಠಾಯ ಪಟಿಪಾಟಿಯಾ ಏವ ನಿಕ್ಖಮಿತಬ್ಬಂ. ಕಾಯೇನ ಕಾಯಂ ಅಘಟ್ಟೇನ್ತೇನ ಯಥಾ ಅನ್ತರೇನ ಮನುಸ್ಸಾ ಗನ್ತುಂ ಸಕ್ಕೋನ್ತಿ, ಏವಂ ವಿರಳಾಯ ಪಟಿಪಾಟಿಯಾ ಗನ್ತಬ್ಬಂ.

೩೬೬. ಪಿಣ್ಡಚಾರಿಕವತ್ತೇ – ಕಮ್ಮಂ ವಾ ನಿಕ್ಖಿಪತೀತಿ ಕಪ್ಪಾಸಂ ವಾ ಸುಪ್ಪಂ ವಾ ಮುಸಲಂ ವಾ ಯಂ ಗಹೇತ್ವಾ ಕಮ್ಮಂ ಕರೋನ್ತಿ, ಠಿತಾ ವಾ ನಿಸಿನ್ನಾ ವಾ ಹೋನ್ತಿ, ತಂ ನಿಕ್ಖಿಪತಿ ¶ . ನ ಚ ಭಿಕ್ಖಾದಾಯಿಕಾಯಾತಿ ಇತ್ಥೀ ವಾ ಹೋತು ಪುರಿಸೋ ವಾ, ಭಿಕ್ಖಾದಾನಸಮಯೇ ಮುಖಂ ನ ಉಲ್ಲೋಕೇತಬ್ಬಂ.

೩೬೮. ಆರಞ್ಞಿಕವತ್ತೇ – ಸೇನಾಸನಾ ಓತರಿತಬ್ಬನ್ತಿ ವಸನಟ್ಠಾನತೋ ನಿಕ್ಖಮಿತಬ್ಬಂ.

ಪತ್ತಂ ಥವಿಕಾಯ ಪಕ್ಖಿಪಿತ್ವಾತಿ ಏತ್ಥ ಸಚೇ ಬಹಿಗಾಮೇ ಉದಕಂ ನತ್ಥಿ, ಅನ್ತೋಗಾಮೇಯೇವ ಭತ್ತಕಿಚ್ಚಂ ಕತ್ವಾ ಅಥ ಬಹಿಗಾಮೇ ಅತ್ಥಿ, ಬಹಿಗಾಮೇ ಭತ್ತಕಿಚ್ಚಂ ಕತ್ವಾ ಪತ್ತೋ ಧೋವಿತ್ವಾ ವೋದಕೋ ಕತ್ವಾ ಥವಿಕಾಯ ಪಕ್ಖಿಪಿತಬ್ಬೋ.

ಪರಿಭೋಜನೀಯಂ ಉಪಟ್ಠಾಪೇತಬ್ಬನ್ತಿ ಸಚೇ ಭಾಜನಾನಿ ನಪ್ಪಹೋನ್ತಿ, ಪಾನೀಯಮೇವ ಪರಿಭೋಜನೀಯಮ್ಪಿ ಕತ್ವಾ ಉಪಟ್ಠಾಪೇತಬ್ಬಂ. ಭಾಜನಂ ಅಲಭನ್ತೇನ ವೇಳುನಾಳಿಕಾಯಪಿ ಉಪಟ್ಠಾಪೇತಬ್ಬಂ. ತಮ್ಪಿ ಅಲಭನ್ತಸ್ಸ ಯಥಾ ಸಮೀಪೇ ಉದಕಆವಾಟೋ ಹೋತಿ, ಏವಂ ಕಾತಬ್ಬಂ. ಅರಣಿಸಹಿತೇ ಸತಿ ಅಗ್ಗಿಂ ಅಕಾತುಮ್ಪಿ ವಟ್ಟತಿ ¶ . ಯಥಾ ಚ ಆರಞ್ಞಿಕಸ್ಸ, ಏವಂ ಕನ್ತಾರಪ್ಪಟಿಪನ್ನಸ್ಸಾಪಿ ಅರಣಿಸಹಿತಂ ಇಚ್ಛಿತಬ್ಬಂ. ಗಣವಾಸಿನೋ ಪನ ತೇನ ವಿನಾಪಿ ವಟ್ಟತಿ. ನಕ್ಖತ್ತಾನೇವ ನಕ್ಖತ್ತಪದಾನಿ.

೩೬೯. ಸೇನಾಸನವತ್ತೇ – ದ್ವಾರಂ ನಾಮ ಯಸ್ಮಾ ಮಹಾವಳಞ್ಜಂ, ತಸ್ಮಾ ತತ್ಥ ಆಪುಚ್ಛನಕಿಚ್ಚಂ ನತ್ಥಿ, ಸೇಸಾನಿ ಪನ ಉದ್ದೇಸದಾನಾದೀನಿ ಆಪುಚ್ಛಿತ್ವಾವ ಕಾತಬ್ಬಾನಿ. ದೇವಸಿಕಮ್ಪಿ ಆಪುಚ್ಛಿತುಂ ವಟ್ಟತಿ. ಅಥಾಪಿ ‘‘ಭನ್ತೇ ಆಪುಚ್ಛಿತಮೇವ ಹೋತೂ’’ತಿ ವುತ್ತೇ ವುಡ್ಢತರೋ ‘‘ಸಾಧೂ’’ತಿ ಸಮ್ಪಟಿಚ್ಛತಿ, ಸಯಮೇವ ವಾ ‘‘ತ್ವಂ ಯಥಾಸುಖಂ ವಿಹರಾಹೀ’’ತಿ ವದತಿ; ಏವಮ್ಪಿ ವಟ್ಟತಿ. ಸಭಾಗಸ್ಸ ವಿಸ್ಸಾಸೇನಾಪಿ ವಟ್ಟತಿಯೇವ. ಯೇನ ವುಡ್ಢೋ ತೇನ ಪರಿವತ್ತಿತಬ್ಬನ್ತಿ ವುಡ್ಢಾಭಿಮುಖೇನ ಪರಿವತ್ತಿತಬ್ಬಂ. ಭೋಜನಸಾಲಾದೀಸುಪಿ ಏವಮೇವ ಪಟಿಪಜ್ಜಿತಬ್ಬಂ.

೩೭೧. ಜನ್ತಾಘರವತ್ತೇ ¶ – ಪರಿಭಣ್ಡನ್ತಿ ಬಹಿಜಗತಿ.

೩೭೩. ಆಚಮನವತ್ಥುಸ್ಮಿಂ ¶ – ಸತಿ ಉದಕೇತಿ ಏತ್ಥ ಸಚೇ ಉದಕಂ ಅತ್ಥಿ, ಪಟಿಚ್ಛನ್ನಟ್ಠಾನಂ ಪನ ನತ್ಥಿ, ಭಾಜನೇನ ನೀಹರಿತ್ವಾ ಆಚಮಿತಬ್ಬಂ. ಭಾಜನೇ ಅಸತಿ ಪತ್ತೇನ ನೀಹರಿತಬ್ಬಂ. ಪತ್ತೇಪಿ ಅಸತಿ ಅಸನ್ತಂ ನಾಮ ಹೋತಿ. ‘‘ಇದಂ ಅತಿವಿವಟಂ ಪುರತೋ ಅಞ್ಞಂ ಉದಕಂ ಭವಿಸ್ಸತೀ’’ತಿ ಗತಸ್ಸ ಉದಕಂ ಅಲಭನ್ತಸ್ಸೇವ ಭಿಕ್ಖಾಚಾರವೇಲಾ ಹೋತಿ, ಕಟ್ಠೇನ ವಾ ಕೇನಚಿ ವಾ ಪುಞ್ಛಿತ್ವಾ ಗನ್ತಬ್ಬಂ, ಭುಞ್ಜಿತುಮ್ಪಿ ಅನುಮೋದನಮ್ಪಿ ಕಾತುಂ ವಟ್ಟತಿ. ಆಗತಪಟಿಪಾಟಿಯಾತಿ ವಚ್ಚಕುಟಿಯಂ ಪಸ್ಸಾವಟ್ಠಾನೇ ನ್ಹಾನತಿತ್ಥೇತಿ ತೀಸುಪಿ ಆಗತಪಟಿಪಾಟಿಯೇವ ಪಮಾಣಂ.

೩೭೪. ವಚ್ಚಕುಟಿವತ್ತೇ – ನ ದನ್ತಕಟ್ಠಂ ಖಾದನ್ತೇನಾತಿ ಅಯಂ ವಚ್ಚಕುಟಿಯಾಪಿ ಅವಚ್ಚಕುಟಿಯಾಪಿ ¶ ಸಬ್ಬತ್ಥೇವ ಪಟಿಕ್ಖೇಪೋ. ನ ಫರುಸೇನ ಕಟ್ಠೇನಾತಿ ಫಾಲಿತಕಟ್ಠೇನ ವಾ ಖರೇನ ವಾ ಗಣ್ಠಿಕೇನ ವಾ ಕಣ್ಟಕೇನ ವಾ ಸುಸಿರೇನ ವಾ ಪೂತಿನಾ ವಾ ನ ಅವಲೇಖಿತಬ್ಬಂ. ಅವಲೇಖನಕಟ್ಠಂ ಪನ ಅಗ್ಗಹೇತ್ವಾ ಪವಿಟ್ಠಸ್ಸ ಆಪತ್ತಿ ನತ್ಥಿ.

ನ ಆಚಮನಸರಾವಕೇತಿ ಸಬ್ಬಸಾಧಾರಣಟ್ಠಾನಂ ಸನ್ಧಾಯೇತಂ ವುತ್ತಂ. ತತ್ರ ಹಿ ಅಞ್ಞೇ ಅಞ್ಞೇ ಆಗಚ್ಛನ್ತಿ, ತಸ್ಮಾ ಉದಕಂ ನ ಸೇಸೇತಬ್ಬಂ. ಯಂ ಪನ ಸಙ್ಘಿಕೇಪಿ ವಿಹಾರೇ ಏಕದೇಸೇ ನಿಬದ್ಧಗಮನತ್ಥಾಯ ಕತಂ ಠಾನಂ ಹೋತಿ ಪುಗ್ಗಲಿಕಟ್ಠಾನಂ ವಾ, ತಸ್ಮಿಂ ವಟ್ಟತಿ. ವಿರೇಚನಂ ಪಿವಿತ್ವಾ ಪುನಪ್ಪುನಂ ಪವಿಸನ್ತಸ್ಸಾಪಿ ವಟ್ಟತಿಯೇವ.

ಊಹತಾತಿ ಊಹದಿತಾ; ಬಹಿ ವಚ್ಚಮಕ್ಖಿತಾತಿ ಅತ್ಥೋ. ಧೋವಿತಬ್ಬಾತಿ ಉದಕಂ ಆಹರಿತ್ವಾ ಧೋವಿತಬ್ಬಾ. ಉದಕಂ ಅತ್ಥಿ, ಭಾಜನಂ ನತ್ಥಿ, ಅಸನ್ತಂ ನಾಮ ಹೋತಿ. ಭಾಜನಂ ಅತ್ಥಿ, ಉದಕಂ ನತ್ಥಿ, ಏತಮ್ಪಿ ಅಸನ್ತಂ. ಉಭಯೇ ಪನ ಅಸತಿ ಅಸನ್ತಮೇವ, ಕಟ್ಠೇನ ವಾ ಕೇನಚಿ ವಾ ಪುಞ್ಛಿತ್ವಾ ಗನ್ತಬ್ಬಂ. ಸೇಸಂ ಸಬ್ಬತ್ಥ ಉತ್ತಾನಮೇವಾತಿ.

೩೮೩. ಪಾತಿಮೋಕ್ಖಟ್ಠಪನಕ್ಖನ್ಧಕೇ ¶ ¶ ¶ – (ನನ್ದಿಮುಖಿಯಾ ರತ್ತಿಯಾತಿ ಅರುಣುಟ್ಠಿತಕಾಲೇಪಿ ಹಿ ನನ್ದಿಮುಖಾ ವಿಯ ರತ್ತಿ ಖಾಯತಿ. ತೇನಾಹ ‘‘ನನ್ದಿಮುಖಿಯಾ ರತ್ತಿಯಾ’’ತಿ. ಅನ್ತೋಪೂತಿನ್ತಿ ಅತ್ತಚಿತ್ತಸನ್ತಾನೇ ಕಿಲೇಸಪೂತಿಭಾವೇನ ಅನ್ತೋಪೂತಿಂ. ಅವಸ್ಸುತನ್ತಿ ಕಿಲೇಸವಸ್ಸನವಸೇನ ಅವಸ್ಸುತಂ. ಕಸಮ್ಬುಕಜಾತನ್ತಿ ಆಕಿಣ್ಣದೋಸತಾಯ ಸಂಕಿಲಿಟ್ಠಜಾತಂ.) ಯಾವ ಬಾಹಾಗಹಣಾಪಿ ನಾಮಾತಿ ‘‘ಅಪರಿಸುದ್ಧಾ ಆನನ್ದ ಪರಿಸಾ’’ತಿ ವಚನಂ ಸುತ್ವಾಯೇವ ಹಿ ತೇನ ಪಕ್ಕಮಿತಬ್ಬಂ ಸಿಯಾ, ಏವಂ ಅಪಕ್ಕಮಿತ್ವಾ ಯಾವ ಬಾಹಾಗಹಣಾಪಿ ನಾಮ ಸೋ ಮೋಘಪುರಿಸೋ ಆಗಮೇಸ್ಸತಿ, ಅಚ್ಛರಿಯಮಿದನ್ತಿ ದಸ್ಸೇತಿ.

೩೮೪. ನ ಆಯತಕೇನೇವ ಪಪಾತೋತಿ ನ ಪಠಮಮೇವ ಗಮ್ಭೀರೋ; ಅನುಪುಬ್ಬೇನ ಗಮ್ಭೀರೋತಿ ಅತ್ಥೋ. ಠಿತಧಮ್ಮೋ ವೇಲಂ ನಾತಿವತ್ತತೀತಿ ವೀಚೀನಂ ಓಸಕ್ಕನಕನ್ದರಂ ಮರಿಯಾದವೇಲಂ ನಾತಿಕ್ಕಮತಿ. ತೀರಂ ವಾಹೇತೀತಿ ತೀರತೋ ಅಪ್ಪೇತಿ; ಉಸ್ಸಾರೇತೀತಿ ಅತ್ಥೋ. ಅಞ್ಞಾಪಟಿವೇಧೋತಿ ಅರಹತ್ತಪ್ಪತ್ತಿ.

೩೮೫. ಛನ್ನಮತಿವಸ್ಸತೀತಿ ಆಪತ್ತಿಂ ಆಪಜ್ಜಿತ್ವಾ ಪಟಿಚ್ಛಾದೇನ್ತೋ ಅಞ್ಞಂ ನವಂ ಆಪತ್ತಿಂ ಆಪಜ್ಜತಿ ಇದಮೇತಂ ಸನ್ಧಾಯ ವುತ್ತಂ. ವಿವಟಂ ನಾತಿವಸ್ಸತೀತಿ ಆಪತ್ತಿಂ ಆಪಜ್ಜಿತ್ವಾ ವಿವರನ್ತೋ ಅಞ್ಞಂ ನಾಪಜ್ಜತಿ ಇದಮೇತಂ ಸನ್ಧಾಯ ವುತ್ತಂ.

ಪಾತಿಮೋಕ್ಖುದ್ದೇಸಯಾಚನಕಥಾ ನಿಟ್ಠಿತಾ.

೩೮೬. ಠಪಿತಂ ¶ ಹೋತಿ ಪಾತಿಮೋಕ್ಖನ್ತಿ ಏತ್ಥ ಪುರೇ ವಾ ಪಚ್ಛಾ ವಾ ಠಪಿತಮ್ಪಿ ಅಟ್ಠಪಿತಂ ಹೋತಿ, ಖೇತ್ತೇ ಠಪಿತಮೇವ ಪನ ಠಪಿತಂ ನಾಮ ಹೋತಿ. ತಸ್ಮಾ ‘‘ಸುಣಾತು ಮೇ, ಭನ್ತೇ ಸಙ್ಘೋ, ಅಜ್ಜುಪೋಸಥೋ ಪನ್ನರಸೋ, ಯದಿ ಸಙ್ಘಸ್ಸ ಪತ್ತಕಲ್ಲಂ, ಸಙ್ಘೋ ಉಪೋಸಥಂ ಕರೇಯ್ಯಾ’’ತಿ ಏತ್ಥ ಯಾವ ರೇ-ಕಾರಂ ಭಣತಿ, ತಾವ ಠಪೇತಬ್ಬಂ, ಇದಞ್ಹಿ ಖೇತ್ತಂ. ಯ್ಯ-ಕಾರೇ ಪನ ವುತ್ತೇ ಠಪೇನ್ತೇನ ಪಚ್ಛಾ ಠಪಿತಂ ನಾಮ ಹೋತಿ. ‘‘ಸುಣಾತು ಮೇ’’ತಿ ಅನಾರದ್ಧೇಯೇವ ಠಪೇನ್ತೇನ ಪುರೇ ಠಪಿತಂ ಹೋತಿ.

ಪಾತಿಮೋಕ್ಖಸವನಾರಹಕಥಾ ನಿಟ್ಠಿತಾ.

ಧಮ್ಮಿಕಾಧಮ್ಮಿಕಪಾತಿಮೋಕ್ಖಟ್ಠಪನಕಥಾ

೩೮೭. ಅಮೂಲಿಕಾಯ ¶ ¶ ಸೀಲವಿಪತ್ತಿಯಾ ಪಾತಿಮೋಕ್ಖಂ ಠಪೇತಿ ಅಕತಾಯಾತಿ ತೇನ ಪುಗ್ಗಲೇನ ಸಾ ವಿಪತ್ತಿ ಕತಾ ವಾ ಹೋತು ಅಕತಾ ವಾ, ಪಾತಿಮೋಕ್ಖಟ್ಠಪನಕಸ್ಸ ಸಞ್ಞಾಅಮೂಲಿಕವಸೇನ ಅಮೂಲಿಕಾ ಹೋತಿ. ಕತಾಕತಾಯಾತಿ ಕತಞ್ಚ ಅಕತಞ್ಚ ಉಭಯಂ ಗಹೇತ್ವಾ ವುತ್ತಂ.

ಧಮ್ಮಿಕಂ ಸಾಮಗ್ಗಿಂ ನ ಉಪೇತೀತಿ ಕಮ್ಮಂ ಕೋಪೇತುಕಾಮತಾಯ ಸಙ್ಘಸ್ಸ ಕಮ್ಮೇ ಕರೀಯಮಾನೇ ನೇವ ಆಗಚ್ಛತಿ, ನ ಛನ್ದಂ ದೇತಿ, ಸಮ್ಮುಖೀಭೂತೋವ ಪಟಿಕ್ಕೋಸತಿ, ತೇನ ದುಕ್ಕಟಂ ಆಪಜ್ಜತಿ. ಇಚ್ಚಸ್ಸಾಪಿ ಸಾಪತ್ತಿಕಸ್ಸೇವ ಪಾತಿಮೋಕ್ಖಂ ಠಪಿತಂ ಹೋತಿ. ಪಚ್ಚಾದಿಯತೀತಿ ‘‘ಪುನ ಕಾತಬ್ಬಂ ಕಮ್ಮ’’ನ್ತಿ ಪಚ್ಚಾದಿಯತಿ, ತೇನ ಉಕ್ಕೋಟನಕೇನ ಪಾಚಿತ್ತಿಯಂ ಆಪಜ್ಜತಿ. ಇಚ್ಚಸ್ಸಾಪಿ ಸಾಪತ್ತಿಕಸ್ಸೇವ ಪಾತಿಮೋಕ್ಖಂ ಠಪಿತಂ ಹೋತಿ.

ಧಮ್ಮಿಕಾಧಮ್ಮಿಕಪಾತಿಮೋಕ್ಖಟ್ಠಪನಕಥಾ ನಿಟ್ಠಿತಾ.

೩೮೮. ಯೇಹಿ ಆಕಾರೇಹಿ ಯೇಹಿ ಲಿಙ್ಗೇಹಿ ಯೇಹಿ ನಿಮಿತ್ತೇಹೀತಿ ಏತ್ಥ ಮಗ್ಗೇನಮಗ್ಗಪಟಿಪಾದನಾದೀಸು ಆಕಾರಾದಿಸಞ್ಞಾ ವೇದಿತಬ್ಬಾ. ತೇನ ದಿಟ್ಠೇನ ತೇನ ಸುತೇನ ತಾಯ ಪರಿಸಙ್ಕಾಯಾತಿ ಏತ್ಥ ದಿಟ್ಠಞ್ಚ ಸುತಞ್ಚ ಪಾಳಿಯಂ ¶ ಆಗತಮೇವ. ಸಚೇ ಪನ ತೇಹಿ ದಿಟ್ಠಸುತೇಹಿ ಪರಿಸಙ್ಕಂ ಉಪ್ಪಾದೇಯ್ಯ, ತಂ ಸನ್ಧಾಯ ವುತ್ತಂ ‘‘ತಾಯ ಪರಿಸಙ್ಕಾಯಾ’’ತಿ.

ಧಮ್ಮಿಕಪಾತಿಮೋಕ್ಖಟ್ಠಪನಕಥಾ ನಿಟ್ಠಿತಾ.

೩೯೮. ಅತ್ತಾದಾನಂ ಆದಾತುಕಾಮೇನಾತಿ ಏತ್ಥ ಸಾಸನಂ ಸೋಧೇತುಕಾಮೋ ಭಿಕ್ಖು ಯಂ ಅಧಿಕರಣಂ ಅತ್ತನಾ ಆದಿಯತಿ, ತಂ ಅತ್ತಾದಾನನ್ತಿ ವುಚ್ಚತಿ. ಅಕಾಲೋ ಇಮಂ ಅತ್ತಾದಾನಂ ಆದಾತುನ್ತಿ ಏತ್ಥ ರಾಜಭಯಂ ಚೋರಭಯಂ ದುಬ್ಭಿಕ್ಖಭಯಂ ವಸ್ಸಾರತ್ತೋತಿ ಅಯಂ ಅಕಾಲೋ, ವಿಪರೀತೋ ಕಾಲೋ.

ಅಭೂತಂ ಇದಂ ಅತ್ತಾದಾನನ್ತಿ ಅಸನ್ತಮಿದಂ, ಮಯಾ ಅಧಮ್ಮೋ ವಾ ಧಮ್ಮೋತಿ, ಧಮ್ಮೋ ವಾ ಅಧಮ್ಮೋತಿ, ಅವಿನಯೋ ವಾ ವಿನಯೋತಿ, ವಿನಯೋ ವಾ ಅವಿನಯೋತಿ, ದುಸ್ಸೀಲೋ ವಾ ಪುಗ್ಗಲೋ ಸೀಲವಾತಿ, ಸೀಲವಾ ವಾ ದುಸ್ಸೀಲೋತಿ ಗಹಿತೋತಿ ಅತ್ಥೋ; ವಿಪರಿಯಾಯೇನ ಭೂತಂ ವೇದಿತಬ್ಬಂ. ಅನತ್ಥಸಂಹಿತಂ ಇದಂ ಅತ್ತಾದಾನನ್ತಿ ಏತ್ಥ ¶ ಯಂ ಜೀವಿತನ್ತರಾಯಾಯ ವಾ ಬ್ರಹ್ಮಚರಿಯನ್ತರಾಯಾಯ ವಾ ಸಂವತ್ತತಿ, ಇದಂ ಅನತ್ಥಸಂಹಿತಂ, ವಿಪರೀತಂ ಅತ್ಥಸಂಹಿತಂ ನಾಮ.

ನ ಲಭಿಸ್ಸಾಮಿ ಸನ್ದಿಟ್ಠೇ ಸಮ್ಭತ್ತೇ ಭಿಕ್ಖೂತಿ ಅಪ್ಪೇಕದಾ ಹಿ ರಾಜಭಯಾದೀಸು ಏವರೂಪಾ ಅತ್ತನೋ ಪಕ್ಖಸ್ಸ ಉಪತ್ಥಮ್ಭಕಾ ಭಿಕ್ಖೂ ಲದ್ಧುಂ ನ ಸಕ್ಕಾ ಹೋನ್ತಿ, ತಂ ಸನ್ಧಾಯ ವುತ್ತಂ ‘‘ನ ಲಭಿಸ್ಸಾಮೀ’’ತಿ ¶ . ಅಪ್ಪೇಕದಾ ಪನ ಖೇಮಸುಭಿಕ್ಖಾದೀಸು ಲದ್ಧುಂ ಸಕ್ಕಾ ಹೋನ್ತಿ, ತಂ ಸನ್ಧಾಯ ‘‘ಲಭಿಸ್ಸಾಮೀ’’ತಿ ವುತ್ತಂ.

ಭವಿಸ್ಸತಿ ಸಙ್ಘಸ್ಸ ತತೋನಿದಾನಂ ಭಣ್ಡನನ್ತಿ ಕೋಸಮ್ಬಕಾನಂ ವಿಯ ಭಣ್ಡನಂ ಕಲಹೋ ವಿಗ್ಗಹೋ ವಿವಾದೋ ಸಙ್ಘಭೇದೋ ಚ ಭವಿಸ್ಸತೀತಿ. ಪಚ್ಛಾಪಿ ಅವಿಪ್ಪಟಿಸಾರಕರಂ ಭವಿಸ್ಸತೀತಿ ಸುಭದ್ದಂ ವುಡ್ಢಪಬ್ಬಜಿತಂ ನಿಗ್ಗಹೇತ್ವಾ ಪಞ್ಚಸತಿಕಸಙ್ಗೀತಿಂ ಕರೋನ್ತಸ್ಸ ಮಹಾಕಸ್ಸಪತ್ಥೇರಸ್ಸೇವ, ದಸವತ್ಥುಕೇ ಅಧಿಕರಣೇ ದಸಭಿಕ್ಖುಸಹಸ್ಸಾನಿ ನಿಗ್ಗಹೇತ್ವಾ ಸತ್ತಸತಿಕಸಙ್ಗೀತಿಂ ಕರೋನ್ತಸ್ಸ ಆಯಸ್ಮತೋ ಯಸಸ್ಸೇವ, ಸಟ್ಠಿಭಿಕ್ಖುಸಹಸ್ಸಾನಿ ನಿಗ್ಗಹೇತ್ವಾ ಸಹಸ್ಸಿಕಸಙ್ಗೀತಿಂ ಕರೋನ್ತಸ್ಸ ಮೋಗ್ಗಲಿಪುತ್ತತಿಸ್ಸತ್ಥೇರಸ್ಸೇವ ಚ ಪಚ್ಛಾ ¶ ಸಮನುಸ್ಸರಣಕರಣಂ ಹೋತಿ, ಸಾಸನಸ್ಸ ಚ ವಿಗತುಪಕ್ಕಿಲೇಸಚನ್ದಿಮಸೂರಿಯಸಸ್ಸಿರಿಕತಾಯ ಸಂವತ್ತತಿ.

ಚೋದಕೇನಪಚ್ಚವೇಕ್ಖಿತಬ್ಬಧಮ್ಮಕಥಾ

೩೯೯. ಅಚ್ಛಿದ್ದೇನ ಅಪ್ಪಟಿಮಂಸೇನಾತಿಆದೀಸು ಯೇನ ಗಹಟ್ಠಪಬ್ಬಜಿತೇಸು ಯೋ ಕೋಚಿ ಪಹಟೋ ವಾ ಹೋತಿ, ಗಿಹೀನಂ ಗಣ್ಡಫಾಲನಾದೀನಿ ವೇಜ್ಜಕಮ್ಮಾನಿ ವಾ ಕತಾನಿ, ತಸ್ಸ ಕಾಯಸಮಾಚಾರೋ ಉಪಚಿಕಾಹಿ ಖಾಯಿತತಾಲಪಣ್ಣಮಿವ ಛಿದ್ದೋ ಚ ಪಟಿಮಾಸಿತುಂ ಯತ್ಥ ಕತ್ಥಚಿ ಗಹೇತ್ವಾ ಆಕಡ್ಢಿತುಂ ಸಕ್ಕುಣೇಯ್ಯತಾಯ ಸಪ್ಪಟಿಮಂಸೋ ಚ ಹೋತಿ, ವಿಪರೀತೋ ಅಚ್ಛಿದ್ದೋ ಅಪ್ಪಟಿಮಂಸೋತಿ ವೇದಿತಬ್ಬೋತಿ. ವಚೀಸಮಾಚಾರೋ ಪನ ಮುಸಾವಾದಓಮಸವಾದಪೇಸುಞ್ಞಅಮೂಲಕಾನುದ್ಧಂಸನಾದೀಹಿ ಛಿದ್ದೋ ಚ ಸಪ್ಪಟಿಮಂಸೋ ಚ ಹೋತಿ, ವಿಪರೀತೋ ಅಚ್ಛಿದ್ದೋ ಅಪ್ಪಟಿಮಂಸೋ.

ಮೇತ್ತಂ ನು ಖೋ ಮೇ ಚಿತ್ತನ್ತಿ ಪಲಿಬೋಧೇ ಛಿನ್ದಿತ್ವಾ ಕಮ್ಮಟ್ಠಾನಭಾವನಾನುಯೋಗೇನ ಅಧಿಗತಂ ಮೇತ್ತಚಿತ್ತಂ. ಅನಾಘಾತನ್ತಿ ಆಘಾತವಿರಹಿತಂ, ವಿಕ್ಖಮ್ಭನವಸೇನ ವಿಹತಾಘಾತನ್ತಿ ಅತ್ಥೋ. ಇದಂ ಪನಾವುಸೋ ಕತ್ಥ ವುತ್ತಂ ಭಗವತಾತಿ ಇದಂ ಸಿಕ್ಖಾಪದಂ ಕತರಸ್ಮಿಂ ನಗರೇ ವುತ್ತನ್ತಿ ಅತ್ಥೋ.

ಚೋದಕೇನಪಚ್ಚವೇಕ್ಖಿತಬ್ಬಧಮ್ಮಕಥಾ ನಿಟ್ಠಿತಾ.

೪೦೦. ಕಾಲೇನ ¶ ವಕ್ಖಾಮೀತಿಆದೀಸು ಏಕೋ ಏಕಂ ಓಕಾಸಂ ಕಾರೇತ್ವಾ ಚೋದೇನ್ತೋ ಕಾಲೇನ ವದತಿ ನಾಮ. ಸಙ್ಘಮಜ್ಝಗಣಮಜ್ಝಸಲಾಕಗ್ಗಯಾಗುಅಗ್ಗವಿತಕ್ಕಮಾಳಕಭಿಕ್ಖಾಚಾರಮಗ್ಗಆಸನಸಾಲಾದೀಸು ಉಪಟ್ಠಾಕೇಹಿ ಪರಿವಾರಿತಕ್ಖಣೇ ವಾ ಚೋದೇನ್ತೋ ¶ ಅಕಾಲೇನ ವದತಿ ನಾಮ. ತಚ್ಛೇನ ವದನ್ತೋ ಭೂತೇನ ವದತಿ ನಾಮ. ‘‘ಅಮ್ಭೋ ಮಹಲ್ಲಕ, ಪರಿಸಾವಚರ, ಪಂಸುಕೂಲಿಕ, ಧಮ್ಮಕಥಿಕ, ಪತಿರೂಪಂ ತವ ಇದ’’ನ್ತಿ ವದನ್ತೋ ಫರುಸೇನ ವದತಿ ನಾಮ. ಕಾರಣನಿಸ್ಸಿತಂ ಪನ ಕತ್ವಾ ‘‘ಭನ್ತೇ ಮಹಲ್ಲಕತ್ಥ, ಪರಿಸಾವಚರಾ, ಪಂಸುಕೂಲಿಕಾ, ಧಮ್ಮಕಥಿಕತ್ಥ, ಪತಿರೂಪಂ ತುಮ್ಹಾಕಂ ಇದ’’ನ್ತಿ ವದನ್ತೋ ಸಣ್ಹೇನ ¶ ವದತಿ ನಾಮ. ಕಾರಣನಿಸ್ಸಿತಂ ಕತ್ವಾ ವದನ್ತೋ ಅತ್ಥಸಂಹಿತೇನ ವದತಿ ನಾಮ. ಮೇತ್ತಚಿತ್ತೋ ವಕ್ಖಾಮಿ ನೋ ದೋಸನ್ತರೋತಿ ಮೇತ್ತಚಿತ್ತಂ ಉಪಟ್ಠಪೇತ್ವಾ ವಕ್ಖಾಮಿ, ನ ದುಟ್ಠಚಿತ್ತೋ ಹುತ್ವಾ.

ಚೋದಕೇನಉಪಟ್ಠಾಪೇತಬ್ಬಕಥಾ ನಿಟ್ಠಿತಾ.

೪೦೧. ಅಜ್ಝತ್ತಂ ಮನಸಿಕರಿತ್ವಾತಿ ಅತ್ತನೋ ಚಿತ್ತೇ ಉಪ್ಪಾದೇತ್ವಾ. ಕಾರುಞ್ಞತಾತಿ ಕರುಣಾಭಾವೋ. ಇಮಿನಾ ಕರುಣಞ್ಚ ಕರುಣಾಪುಬ್ಬಭಾಗಞ್ಚ ದಸ್ಸೇತಿ. ಹಿತೇಸಿತಾತಿ ಹಿತಗವೇಸನತಾ. ಅನುಕಮ್ಪಿತಾತಿ ತೇನ ಹಿತೇನ ಸಂಯೋಜನತಾ. ದ್ವೀಹಿಪಿ ಮೇತ್ತಞ್ಚ ಮೇತ್ತಾಪುಬ್ಬಭಾಗಞ್ಚ ದಸ್ಸೇತಿ. ಆಪತ್ತಿವುಟ್ಠಾನತಾತಿ ಆಪತ್ತಿತೋ ವುಟ್ಠಾಪೇತ್ವಾ ಸುದ್ಧನ್ತೇ ಪತಿಟ್ಠಾಪನಾ. ವತ್ಥುಂ ಚೋದೇತ್ವಾ ಸಾರೇತ್ವಾ ಪಟಿಞ್ಞಂ ಆರೋಪೇತ್ವಾ ಯಥಾಪಟಿಞ್ಞಾಯ ಕಮ್ಮಕರಣಂ ವಿನಯಪುರೇಕ್ಖಾರತಾ ನಾಮ. ಇಮೇ ಪಞ್ಚ ಧಮ್ಮೇತಿ ಯೇ ಏತೇ ಕಾರುಞ್ಞತಾತಿಆದಿನಾ ನಯೇನ ವುತ್ತಾ, ಇಮೇ ಪಞ್ಚ ಧಮ್ಮೇ ಅಜ್ಝತ್ತಂ ಮನಸಿ ಕರಿತ್ವಾ ಪರೋ ಚೋದೇತಬ್ಬೋತಿ.

ಸಚ್ಚೇ ಚ ಅಕುಪ್ಪೇ ಚಾತಿ ವಚೀಸಚ್ಚೇ ಚ ಅಕುಪ್ಪನತಾಯ ಚ. ಚುದಿತಕೇನ ಹಿ ಸಚ್ಚಞ್ಚ ವತ್ತಬ್ಬಂ, ಕೋಪೋ ಚ ನ ಕಾತಬ್ಬೋ. ನೇವ ಅತ್ತನಾ ಕುಜ್ಝಿತಬ್ಬೋ, ನ ಪರೋ ಘಟ್ಟೇತಬ್ಬೋತಿ ಅತ್ಥೋ. ಸೇಸಂ ಸಬ್ಬತ್ಥ ಉತ್ತಾನಮೇವಾತಿ.

ಚೋದಕಚುದಿತಕಪಟಿಸಂಯುತ್ತಕಥಾ ನಿಟ್ಠಿತಾ.

ಪಾತಿಮೋಕ್ಖಟ್ಠಪನಕ್ಖನ್ಧಕವಣ್ಣನಾ ನಿಟ್ಠಿತಾ.

೪೦೨. ಭಿಕ್ಖುನಿಕ್ಖನ್ಧಕೇ ¶ ¶ – ಅಲಂ ಗೋತಮಿ ಮಾ ತೇ ರುಚ್ಚೀತಿ ಕಸ್ಮಾ ಪಟಿಕ್ಖಿಪತಿ, ನನು ಸಬ್ಬೇಸಮ್ಪಿ ಬುದ್ಧಾನಂ ಚತಸ್ಸೋ ಪರಿಸಾ ಹೋನ್ತೀತಿ? ಕಾಮಂ ಹೋನ್ತಿ, ಕಿಲಮೇತ್ವಾ ಪನ ಅನೇಕಕ್ಖತ್ತುಂ ಯಾಚಿತೇನ ಅನುಞ್ಞಾತಂ ಪಬ್ಬಜ್ಜಂ ‘‘ದುಕ್ಖೇನ ಲದ್ಧಾ ಅಯಂ ಅಮ್ಹೇಹೀ’’ತಿ ¶ ಸಮ್ಮಾ ಪರಿಪಾಲೇಸ್ಸನ್ತೀತಿ ಭದ್ದಕಂ ಕತ್ವಾ ಅನುಜಾನಿತುಕಾಮೋ ಪಟಿಕ್ಖಿಪತಿ. ಅಟ್ಠಗರುಧಮ್ಮಕಥಾ ಮಹಾವಿಭಙ್ಗೇಯೇವ ಕಥಿತಾ.

೪೦೩. ಕುಮ್ಭಥೇನಕೇಹೀತಿ ಕುಮ್ಭೇ ದೀಪಂ ಜಾಲೇತ್ವಾ ತೇನ ಆಲೋಕೇನ ಪರಘರೇ ಭಣ್ಡಂ ವಿಚಿನಿತ್ವಾ ಥೇನಕಚೋರೇಹಿ.

ಸೇತಟ್ಠಿಕಾ ನಾಮ ರೋಗಜಾತೀತಿ ಏಕೋ ಪಾಣಕೋ ನಾಳಿಮಜ್ಝಗತಂ ಕಣ್ಡಂ ವಿಜ್ಝತಿ, ಯೇನ ವಿದ್ಧತ್ತಾ ನಿಕ್ಖನ್ತಮ್ಪಿ ಸಾಲಿಸೀಸಂ ಖೀರಂ ಗಹೇತುಂ ನ ಸಕ್ಕೋತಿ.

ಮಞ್ಜಿಟ್ಠಿಕಾ ನಾಮ ರೋಗಜಾತೀತಿ ಉಚ್ಛೂನಂ ಅನ್ತೋರತ್ತಭಾವೋ. ಮಹತೋ ತಳಾಕಸ್ಸ ಪಟಿಕಚ್ಚೇವ ಆಳಿನ್ತಿ ಇಮಿನಾ ಪನ ಏತಮತ್ಥಂ ದಸ್ಸೇತಿ – ಯಥಾ ಮಹತೋ ತಳಾಕಸ್ಸ ಆಳಿಯಾ ಅಬದ್ಧಾಯಪಿ ಕಿಞ್ಚಿ ಉದಕಂ ತಿಟ್ಠೇಯ್ಯ, ಪಠಮಮೇವ ಬದ್ಧಾಯ ಪನ ಯಂ ಅಬದ್ಧಪಚ್ಚಯಾ ನ ತಿಟ್ಠೇಯ್ಯ, ತಮ್ಪಿ ತಿಟ್ಠೇಯ್ಯ; ಏವಮೇವ ಯೇ ಇಮೇ ಅನುಪ್ಪನ್ನೇ ವತ್ಥುಸ್ಮಿಂ ಪಟಿಕಚ್ಚೇವ ಅವೀತಿಕ್ಕಮನತ್ಥಾಯ ಗರುಧಮ್ಮಾ ಪಞ್ಞತ್ತಾ. ತೇಸು ಅಪಞ್ಞತ್ತೇಸುಪಿ ಮಾತುಗಾಮಸ್ಸ ಪಬ್ಬಜಿತತ್ತಾ ಪಞ್ಚೇವ ವಸ್ಸಸತಾನಿ ಸದ್ಧಮ್ಮೋ ತಿಟ್ಠೇಯ್ಯ. ಪಟಿಕಚ್ಚೇವ ಪಞ್ಞತ್ತತ್ತಾ ಪನ ಅಪರಾನಿಪಿ ಪಞ್ಚವಸ್ಸಸತಾನಿ ಠಸ್ಸತೀತಿ ಏವಂ ಪಠಮಂ ವುತ್ತಂ ವಸ್ಸಸಹಸ್ಸಮೇವ ಠಸ್ಸತೀತಿ. ವಸ್ಸಸಹಸ್ಸನ್ತಿ ಚೇತಂ ಪಟಿಸಮ್ಭಿದಾಪಭೇದಪ್ಪತ್ತಖೀಣಾಸವವಸೇನೇವ ವುತ್ತಂ. ತತೋ ಪನ ಉತ್ತರಿಮ್ಪಿ ¶ ಸುಕ್ಖವಿಪಸ್ಸಕಖೀಣಾಸವವಸೇನ ವಸ್ಸಸಹಸ್ಸಂ, ಅನಾಗಾಮಿವಸೇನ ವಸ್ಸಸಹಸ್ಸಂ, ಸಕದಾಗಾಮಿವಸೇನ ವಸ್ಸಸಹಸ್ಸಂ, ಸೋತಾಪನ್ನವಸೇನ ವಸ್ಸಸಹಸ್ಸನ್ತಿ ಏವಂ ಪಞ್ಚವಸ್ಸಸಹಸ್ಸಾನಿ ಪಟಿವೇಧಸದ್ಧಮ್ಮೋ ಠಸ್ಸತಿ. ಪರಿಯತ್ತಿಧಮ್ಮೋಪಿ ತಾನಿಯೇವ. ನ ಹಿ ಪರಿಯತ್ತಿಯಾ ಅಸತಿ ಪಟಿವೇಧೋ ¶ ಅತ್ಥಿ, ನಾಪಿ ಪರಿಯತ್ತಿಯಾ ಸತಿ ಪಟಿವೇಧೋ ನ ಹೋತಿ; ಲಿಙ್ಗಂ ಪನ ಪರಿಯತ್ತಿಯಾ ಅನ್ತರಹಿತಾಯಪಿ ಚಿರಂ ಪವತ್ತಿಸ್ಸತೀತಿ.

ಮಹಾಪಜಾಪತಿಗೋತಮೀವತ್ಥುಕಥಾ ನಿಟ್ಠಿತಾ.

೪೦೪. ಅನುಜಾನಾಮಿ ಭಿಕ್ಖವೇ ಭಿಕ್ಖೂಹಿ ಭಿಕ್ಖುನಿಯೋ ಉಪಸಮ್ಪಾದೇತುನ್ತಿ ಇಮಾಯ ಅನುಪಞ್ಞತ್ತಿಯಾ ಭಿಕ್ಖೂ ಪಞ್ಚಸತಾ ಸಾಕಿಯಾನಿಯೋ ಮಹಾಪಜಾಪತಿಯಾ ಸದ್ಧಿವಿಹಾರಿನಿಯೋ ಕತ್ವಾ ಉಪಸಮ್ಪಾದೇಸುಂ. ಇತಿ ತಾ ಸಬ್ಬಾಪಿ ಏಕತೋಉಪಸಮ್ಪನ್ನಾ ನಾಮ ಅಹೇಸುಂ. ಯೇ ¶ ಖೋ ತ್ವಂ ಗೋತಮೀತಿ ಇಮಿನಾ ಓವಾದೇನ ಗೋತಮೀ ಅರಹತ್ತಂ ಪತ್ತಾ.

೪೦೯. ಕಮ್ಮಂ ನ ಕರೀಯತೀತಿ ತಜ್ಜನೀಯಾದಿ ಸತ್ತವಿಧಮ್ಪಿ ಕಮ್ಮಂ ನ ಕರೀಯತಿ. ಖಮಾಪೇನ್ತೀತಿ ನ ಪುನ ಏವಂ ಕರಿಸ್ಸಾಮೀತಿ ಖಮಾಪೇನ್ತಿ.

೪೧೦. ಅನುಜಾನಾಮಿ, ಭಿಕ್ಖವೇ, ಭಿಕ್ಖೂಹಿ ಭಿಕ್ಖುನೀನಂ ಕಮ್ಮಂ ರೋಪೇತ್ವಾ ನಿಯ್ಯಾದೇತುನ್ತಿ ಏತ್ಥ ತಜ್ಜನೀಯಾದೀಸು ‘‘ಇದಂ ನಾಮ ಕಮ್ಮಂ ಏತಿಸ್ಸಾ ಕಾತಬ್ಬ’’ನ್ತಿ ಏವಂ ರೋಪೇತ್ವಾ ‘‘ತಂ ದಾನಿ ತುಮ್ಹೇವ ಕರೋಥಾ’’ತಿ ನಿಯ್ಯಾದೇತಬ್ಬಂ. ಸಚೇ ಪನ ಅಞ್ಞಸ್ಮಿಂ ರೋಪಿತೇ ಅಞ್ಞಂ ಕರೋನ್ತಿ, ‘‘ತಜ್ಜನೀಯಕಮ್ಮಾರಹಸ್ಸ ನಿಯಸ್ಸಕಮ್ಮಂ ಕರೋತೀ’’ತಿ ಏತ್ಥ ವುತ್ತನಯೇನ ಕಾರೇತಬ್ಬತಂ ಆಪಜ್ಜನ್ತಿ.

೪೧೧. ಕದ್ದಮೋದಕೇನಾತಿ ಏತ್ಥ ನ ಕೇವಲಂ ಕದ್ದಮೋದಕೇನ, ವಿಪ್ಪಸನ್ನಉದಕರಜನಕದ್ದಮಾದೀಸುಪಿ ಯೇನ ಕೇನಚಿ ಓಸಿಞ್ಚನ್ತಸ್ಸ ದುಕ್ಕಟಮೇವ. ಅವನ್ದಿಯೋ ಸೋ ಭಿಕ್ಖವೇ ಭಿಕ್ಖು ಭಿಕ್ಖುನಿಸಙ್ಘೇನ ಕಾತಬ್ಬೋತಿ ಭಿಕ್ಖುನುಪಸ್ಸಯೇ ಸನ್ನಿಪತಿತ್ವಾ ‘‘ಅಸುಕೋ ನಾಮ ಅಯ್ಯೋ ಭಿಕ್ಖುನೀನಂ ಅಪಸಾದನೀಯಂ ದಸ್ಸೇತಿ, ಏತಸ್ಸ ಅಯ್ಯಸ್ಸ ಅವನ್ದಿಯಕರಣಂ ರುಚ್ಚತೀ’’ತಿ ಏವಂ ತಿಕ್ಖತ್ತುಂ ಸಾವೇತಬ್ಬಂ. ಏತ್ತಾವತಾ ಅವನ್ದಿಯೋ ಕತೋ ಹೋತಿ. ತತೋ ಪಟ್ಠಾಯ ಯಥಾ ಸಾಮಣೇರೇ ದಿಸ್ವಾ ನ ವನ್ದನ್ತಿ; ಏವಮೇವ ದಿಸ್ವಾಪಿ ¶ ನ ವನ್ದಿತಬ್ಬೋ. ತೇನ ಭಿಕ್ಖುನಾ ಸಮ್ಮಾ ವತ್ತನ್ತೇನ ಭಿಕ್ಖುನುಪಸ್ಸಯಂ ಆಗನ್ತ್ವಾ ವಿಹಾರೇಯೇವ ಸಙ್ಘಂ ವಾ ಗಣಂ ವಾ ಏಕಪುಗ್ಗಲಂ ವಾ ಉಪಸಙ್ಕಮಿತ್ವಾ ಉಕ್ಕುಟಿಕಂ ನಿಸೀದಿತ್ವಾ ಅಞ್ಜಲಿಂ ಪಗ್ಗಹೇತ್ವಾ ‘‘ಭಿಕ್ಖುನಿಸಙ್ಘೋ ಮಯ್ಹಂ ಖಮತೂ’’ತಿ ಖಮಾಪೇತಬ್ಬಂ. ತೇನ ಭಿಕ್ಖುನಾ ಭಿಕ್ಖುನೀನಂ ಸನ್ತಿಕಂ ಆಗನ್ತ್ವಾ ‘‘ಏಸೋ ಭಿಕ್ಖು ತುಮ್ಹೇ ಖಮಾಪೇತೀ’’ತಿ ವತ್ತಬ್ಬಂ. ತತೋ ಪಟ್ಠಾಯ ಸೋ ವನ್ದಿತಬ್ಬೋ. ಅಯಮೇತ್ಥ ಸಙ್ಖೇಪೋ, ವಿತ್ಥಾರಂ ಪನ ಕಮ್ಮವಿಭಙ್ಗೇ ವಕ್ಖಾಮ.

ಓಭಾಸೇನ್ತೀತಿ ¶ ಅಸದ್ಧಮ್ಮೇನ ಓಭಾಸೇನ್ತಿ. ಭಿಕ್ಖುನೀಹಿ ಸದ್ಧಿಂ ಸಮ್ಪಯೋಜೇನ್ತೀತಿ ಭಿಕ್ಖುನೀಹಿ ಸದ್ಧಿಂ ಪುರಿಸೇ ಅಸದ್ಧಮ್ಮೇನ ಸಮ್ಪಯೋಜೇನ್ತಿ. ಅವನ್ದಿಯಕರಣಂ ವುತ್ತನಯಮೇವ. ಆವರಣನ್ತಿ ವಿಹಾರಪ್ಪವೇಸನೇ ನಿವಾರಣಂ ¶ . ಓವಾದಂ ಠಪೇತುನ್ತಿ ಏತ್ಥ ನ ಭಿಕ್ಖುನುಪಸ್ಸಯಂ ಗನ್ತ್ವಾ ಠಪೇತಬ್ಬೋ. ಓವಾದತ್ಥಾಯ ಪನ ಆಗತಾ ಭಿಕ್ಖುನಿಯೋ ವತ್ತಬ್ಬಾ ‘‘ಅಸುಕಾ ನಾಮ ಭಿಕ್ಖುನೀ ಸಾಪತ್ತಿಕಾ, ತಸ್ಸಾ ಓವಾದಂ ಠಪೇಮಿ, ಮಾ ತಾಯ ಸದ್ಧಿಂ ಉಪೋಸಥಂ ಕರಿತ್ಥಾ’’ತಿ. ಕಾಯವಿವರಣಾದೀಸುಪಿ ದಣ್ಡಕಮ್ಮಂ ವುತ್ತನಯಮೇವ.

೪೧೩. ನ ಭಿಕ್ಖವೇ ಭಿಕ್ಖುನಿಯಾ ಓವಾದೋ ನ ಗನ್ತಬ್ಬೋತಿಆದಿ ಭಿಕ್ಖುನಿವಿಭಙ್ಗವಣ್ಣನಾಯಂ ವುತ್ತಮೇವ.

೪೧೬. ಫಾಸುಕಾ ನಮೇನ್ತೀತಿ ಗಿಹಿದಾರಿಕಾಯೋ ವಿಯ ಘನಪಟ್ಟಕೇನ ಕಾಯಬನ್ಧನೇನ ಫಾಸುಕಾ ನಮನತ್ಥಾಯ ಬನ್ಧನ್ತಿ. ಏಕಪರಿಯಾಕತನ್ತಿ ಏಕವಾರಂ ಪರಿಕ್ಖಿಪನಕಂ.

ವಿಲೀವೇನ ಪಟ್ಟೇನಾತಿ ಸಣ್ಹೇಹಿ ವೇಳುವಿಲೀವೇಹಿ ಕತಪಟ್ಟೇನ. ದುಸ್ಸಪಟ್ಟೇನಾತಿ ಸೇತವತ್ಥಪಟ್ಟೇನ. ದುಸ್ಸವೇಣಿಯಾತಿ ದುಸ್ಸೇನ ಕತವೇಣಿಯಾ. ದುಸ್ಸವಟ್ಟಿಯಾತಿ ದುಸ್ಸೇನ ಕತವಟ್ಟಿಯಾ. ಚೋಳಪಟ್ಟಾದೀಸು ಚೋಳಕಾಸಾವಂ ಚೋಳನ್ತಿ ವೇದಿತಬ್ಬಂ.

ಅಟ್ಠಿಲ್ಲೇನಾತಿ ಗೋಜಙ್ಘಟ್ಠಿಕೇನ. ಜಘನನ್ತಿ ಕಟಿಪ್ಪದೇಸೋ ವುಚ್ಚತಿ. ಹತ್ಥಂ ಕೋಟ್ಟಾಪೇನ್ತೀತಿ ಅಗ್ಗಬಾಹಂ ಕೋಟ್ಟಾಪೇತ್ವಾ ಮೋರಪತ್ತಾದೀಹಿ ಚಿತ್ತಾಲಙ್ಕಾರಂ ಕರೋನ್ತಿ. ಹತ್ಥಕೋಚ್ಛನ್ತಿ ಪಿಟ್ಠಿಹತ್ಥಂ. ಪಾದನ್ತಿ ಜಙ್ಘಂ. ಪಾದಕೋಚ್ಛನ್ತಿ ಪಿಟ್ಠಿಪಾದಂ.

೪೧೭. ಮುಖಲಿಮ್ಪನಾದೀನಿ ವುತ್ತನಯಾನೇವ. ಅವಙ್ಗಂ ಕರೋನ್ತೀತಿ ಅಕ್ಖೀ ಅಞ್ಜನ್ತಿಯೋ ¶ ಅವಙ್ಗದೇಸೇ ಅಧೋಮುಖಂ ಲೇಖಂ ಕರೋನ್ತಿ. ವಿಸೇಸಕನ್ತಿ ಗಣ್ಡಪ್ಪದೇಸೇ ವಿಚಿತ್ರಸಣ್ಠಾನಂ ವಿಸೇಸಕಂ ಕರೋನ್ತಿ. ಓಲೋಕೇನ್ತೀತಿ ವಾತಪಾನಂ ವಿವರಿತ್ವಾ ವೀಥಿಂ ಓಲೋಕೇನ್ತಿ. ಸಾಲೋಕೇ ತಿಟ್ಠನ್ತೀತಿ ದ್ವಾರಂ ವಿವರಿತ್ವಾ ಉಪಡ್ಢಕಾಯಂ ದಸ್ಸೇನ್ತಿಯೋ ತಿಟ್ಠನ್ತಿ. ನಚ್ಚನ್ತಿ ನಟಸಮಜ್ಜಂ ಕಾರೇನ್ತಿ. ವೇಸಿಂ ವುಟ್ಠಾಪೇನ್ತೀತಿ ಗಣಿಕಂ ವುಟ್ಠಾಪೇನ್ತಿ. ಪಾನಾಗಾರಂ ಠಪೇನ್ತೀತಿ ಸುರಂ ವಿಕ್ಕಿಣನ್ತಿ. ಸೂನಂ ಠಪೇನ್ತೀತಿ ಮಂಸಂ ವಿಕ್ಕಿಣನ್ತಿ. ಆಪಣನ್ತಿ ನಾನಾಭಣ್ಡಾನಂ ಅನೇಕವಿಧಂ ಆಪಣಂ ಪಸಾರೇನ್ತಿ. ದಾಸಂ ಉಪಟ್ಠಾಪೇನ್ತೀತಿ ದಾಸಂ ಗಹೇತ್ವಾ ತೇನ ಅತ್ತನೋ ವೇಯ್ಯಾವಚ್ಚಂ ಕಾರೇನ್ತಿ. ದಾಸೀಆದೀಸುಪಿ ಏಸೇವ ನಯೋ. ಹರಿತಕಪಕ್ಕಿಕಂ ¶ ಪಕಿಣನ್ತೀತಿ ಹರಿತಕಞ್ಚೇವ ¶ ಪಕ್ಕಞ್ಚ ಪಕಿಣನ್ತಿ; ಪಕಿಣ್ಣಕಾಪಣಂ ಪಸಾರೇನ್ತೀತಿ ವುತ್ತಂ ಹೋತಿ.

೪೧೮. ಸಬ್ಬನೀಲಕಾದಿಕಥಾ ಕಥಿತಾಯೇವ.

೪೧೯. ಭಿಕ್ಖುನೀ ಚೇ, ಭಿಕ್ಖವೇ, ಕಾಲಂ ಕರೋನ್ತೀತಿಆದೀಸು ಅಯಂ ಪಾಳಿಮುತ್ತಕವಿನಿಚ್ಛಯೋ – ಸಚೇ ಹಿ ಪಞ್ಚಸು ಸಹಧಮ್ಮಿಕೇಸು ಯೋ ಕೋಚಿ ಕಾಲಂ ಕರೋನ್ತೋ ‘‘ಮಮಚ್ಚಯೇನ ಮಯ್ಹಂ ಪರಿಕ್ಖಾರೋ ಉಪಜ್ಝಾಯಸ್ಸ ಹೋತು, ಆಚರಿಯಸ್ಸ ಹೋತು, ಸದ್ಧಿವಿಹಾರಿಕಸ್ಸ ಹೋತು, ಅನ್ತೇವಾಸಿಕಸ್ಸ ಹೋತು, ಮಾತು ಹೋತು, ಪಿತು ಹೋತು, ಅಞ್ಞಸ್ಸ ವಾ ಯಸ್ಸ ಕಸ್ಸಚಿ ಹೋತೂ’’ತಿ ವದತಿ ತೇಸಂ ನ ಹೋತಿ, ಸಙ್ಘಸ್ಸೇವ ಹೋತಿ. ನ ಹಿ ಪಞ್ಚನ್ನಂ ಸಹಧಮ್ಮಿಕಾನಂ ಅಚ್ಚಯದಾನಂ ರುಹತಿ, ಗಿಹೀನಂ ಪನ ರುಹತಿ. ಭಿಕ್ಖು ಹಿ ಭಿಕ್ಖುನಿವಿಹಾರೇ ಕಾಲಂ ಕರೋತಿ, ತಸ್ಸ ಪರಿಕ್ಖಾರೋ ಭಿಕ್ಖೂನಂಯೇವ ಹೋತಿ. ಭಿಕ್ಖುನೀ ಭಿಕ್ಖುವಿಹಾರೇ ಕಾಲಂ ಕರೋತಿ, ತಸ್ಸಾ ಪರಿಕ್ಖಾರೋ ಭಿಕ್ಖುನೀನಂಯೇವ ಹೋತಿ.

೪೨೦. ಪುರಾಣಮಲ್ಲೀತಿ ಪುರಾಣೇ ಗಿಹಿಕಾಲೇ ಮಲ್ಲಕಸ್ಸ ಭರಿಯಾ. ಪುರಿಸಬ್ಯಞ್ಜನನ್ತಿ ಪುರಿಸನಿಮಿತ್ತಂ, ಛಿನ್ನಂ ವಾ ಹೋತು ಅಚ್ಛಿನ್ನಂ ವಾ, ಪಟಿಚ್ಛನ್ನಂ ವಾ ಅಪ್ಪಟಿಚ್ಛನ್ನಂ ವಾ. ಸಚೇ ಏತಸ್ಮಿಂ ಠಾನೇ ಪುರಿಸಬ್ಯಞ್ಜನನ್ತಿ ಚಿತ್ತಂ ಉಪ್ಪಾದೇತ್ವಾ ಉಪನಿಜ್ಝಾಯತಿ, ದುಕ್ಕಟಂ.

೪೨೧. ಅತ್ತನೋ ಪರಿಭೋಗತ್ಥಾಯ ದಿನ್ನಂ ನಾಮ ಯಂ ‘‘ತುಮ್ಹೇಯೇವ ಪರಿಭುಞ್ಜಥಾ’’ತಿ ವತ್ವಾ ದಿನ್ನಂ, ತಂ ಅಞ್ಞಸ್ಸ ದದತೋ ದುಕ್ಕಟಂ. ಅಗ್ಗಂ ಗಹೇತ್ವಾ ಪನ ದಾತುಂ ವಟ್ಟತಿ. ಸಚೇ ಅಸಪ್ಪಾಯಂ, ಸಬ್ಬಂ ಅಪನೇತುಂ ವಟ್ಟತಿ. ಚೀವರಂ ಏಕಾಹಂ ವಾ ದ್ವೀಹಂ ವಾ ಪರಿಭುಞ್ಜಿತ್ವಾ ದಾತುಂ ವಟ್ಟತಿ. ಪತ್ತಾದೀಸುಪಿ ಏಸೇವ ನಯೋ.

ಭಿಕ್ಖೂನಂ ¶ ಸನ್ನಿಧಿಂ ಭಿಕ್ಖುನೀಹಿ ಪಟಿಗ್ಗಾಹಾಪೇತ್ವಾತಿ ಹಿಯ್ಯೋ ಪಟಿಗ್ಗಹೇತ್ವಾ ಠಪಿತಮಂಸಂ ಅಜ್ಜ ಅಞ್ಞಸ್ಮಿಂ ಅನುಪಸಮ್ಪನ್ನೇ ಅಸತಿ ಭಿಕ್ಖೂಹಿ ಪಟಿಗ್ಗಾಹಾಪೇತ್ವಾ ಭಿಕ್ಖುನೀಹಿ ಪರಿಭುಞ್ಜಿತಬ್ಬಂ. ಭಿಕ್ಖೂಹಿ ಪಟಿಗ್ಗಹಿತಞ್ಹಿ ಭಿಕ್ಖುನೀನಂ ಅಪ್ಪಟಿಗ್ಗಹಿತಕಟ್ಠಾನೇ ತಿಟ್ಠತಿ, ಭಿಕ್ಖುನೀನಂ ಪಟಿಗ್ಗಹಿತಮ್ಪಿ ಭಿಕ್ಖೂಸು ಏಸೇವ ನಯೋ.

೪೨೬. ಆಸನಂ ಸಂಕಸಾಯನ್ತಿಯೋ ಕಾಲಂ ವೀತಿನಾಮೇಸುನ್ತಿ ಅಞ್ಞಂ ವುಟ್ಠಾಪೇತ್ವಾ ಅಞ್ಞಂ ನಿಸೀದಾಪೇನ್ತಿಯೋ ಭೋಜನಕಾಲಂ ಅತಿಕ್ಕಾಮೇಸುಂ.

ಅಟ್ಠನ್ನಂ ¶ ಭಿಕ್ಖುನೀನಂ ಯಥಾವುಡ್ಢನ್ತಿ ಏತ್ಥ ಸಚೇ ಪುರೇ ಅಟ್ಠಸು ನಿಸಿನ್ನಾಸು ತಾಸಂ ಅಬ್ಭನ್ತರಿಮಾ ¶ ಅಞ್ಞಾ ಆಗಚ್ಛತಿ, ಸಾ ಅತ್ತನೋ ನವಕಂ ಉಟ್ಠಾಪೇತ್ವಾ ನಿಸೀದಿತುಂ ಲಭತಿ. ಯಾ ಪನ ಅಟ್ಠಹಿಪಿ ನವಕತರಾ, ಸಾ ಸಚೇಪಿ ಸಟ್ಠಿವಸ್ಸಾ ಹೋತಿ, ಆಗತಪಟಿಪಾಟಿಯಾವ ನಿಸೀದಿತುಂ ಲಭತಿ. ಅಞ್ಞತ್ಥ ಸಬ್ಬತ್ಥ ಯಥಾವುಡ್ಢಂ ನ ಪಟಿಬಾಹಿತಬ್ಬನ್ತಿ ಠಪೇತ್ವಾ ಭತ್ತಗ್ಗಂ ಅಞ್ಞಸ್ಮಿಂ ಚತುಪಚ್ಚಯಭಾಜನೀಯಟ್ಠಾನೇ ‘‘ಅಹಂ ಪುಬ್ಬೇ ಆಗತಾ’’ತಿ ವುಡ್ಢಂ ಪಟಿಬಾಹಿತ್ವಾ ಕಿಞ್ಚಿ ನ ಗಹೇತಬ್ಬಂ; ಯಥಾವುಡ್ಢಮೇವ ವಟ್ಟತಿ. ಪವಾರಣಾಕಥಾ ಕಥಿತಾಯೇವ.

೪೨೯. ಇತ್ಥಿಯುತ್ತನ್ತಿಆದೀಹಿ ಸಬ್ಬಯಾನಾನಿ ಅನುಞ್ಞಾತಾನಿ. ಪಾಟಙ್ಕಿನ್ತಿ ಪಟಪೋಟ್ಟಲಿಕಂ.

೪೩೦. ದೂತೇನ ಉಪಸಮ್ಪದಾ ದಸನ್ನಂ ಅನ್ತರಾಯಾನಂ ಯೇನ ಕೇನಚಿ ವಟ್ಟತಿ. ಕಮ್ಮವಾಚಾಪರಿಯೋಸಾನೇ ಸಾ ಭಿಕ್ಖುನೀ ಭಿಕ್ಖುನುಪಸ್ಸಯೇ ಠಿತಾ ವಾ ಹೋತು ನಿಪನ್ನಾ ವಾ ಜಾಗರಾ ವಾ ನಿದ್ದಂ ಓಕ್ಕನ್ತಾ ವಾ, ಉಪಸಮ್ಪನ್ನಾವ ಹೋತಿ. ತಾವದೇವ ಛಾಯಾದೀನಿ ಆಗತಾಯ ದೂತಭಿಕ್ಖುನಿಯಾ ಆಚಿಕ್ಖಿತಬ್ಬಾನಿ.

೪೩೧. ಉದೋಸಿತೋತಿ ಭಣ್ಡಸಾಲಾ. ನ ಸಮ್ಮತೀತಿ ನಪ್ಪಹೋತಿ. ಉಪಸ್ಸಯನ್ತಿ ಘರಂ. ನವಕಮ್ಮನ್ತಿ ಸಙ್ಘಸ್ಸತ್ಥಾಯ ಭಿಕ್ಖುನಿಯಾ ನವಕಮ್ಮಮ್ಪಿ ಕಾತುಂ ಅನುಜಾನಾಮೀತಿ ಅತ್ಥೋ.

೪೩೨. ತಸ್ಸಾ ಪಬ್ಬಜಿತಾಯಾತಿ ತಸ್ಸಾ ಪಬ್ಬಜಿತಕಾಲೇ. ಯಾವ ಸೋ ದಾರಕೋ ವಿಞ್ಞುತಂ ಪಾಪುಣಾತೀತಿ ಯಾವ ಖಾದಿತುಂ ಭುಞ್ಜಿತುಂ ನಹಾಯಿತುಞ್ಚ ಮಣ್ಡಿತುಞ್ಚ ಅತ್ತನೋ ಧಮ್ಮತಾಯ ಸಕ್ಕೋತೀತಿ ಅತ್ಥೋ.

ಠಪೇತ್ವಾ ¶ ಸಾಗಾರನ್ತಿ ಸಹಗಾರಸೇಯ್ಯಮತ್ತಂ ಠಪೇತ್ವಾ. ಯಥಾ ಅಞ್ಞಸ್ಮಿಂ ಪುರಿಸೇ; ಏವಂ ದುತಿಯಿಕಾಯ ಭಿಕ್ಖುನಿಯಾ ತಸ್ಮಿಂ ದಾರಕೇ ಪಟಿಪಜ್ಜಿತಬ್ಬನ್ತಿ ದಸ್ಸೇತಿ. ಮಾತಾ ಪನ ನಹಾಪೇತುಂ ಪಾಯೇತುಂ ಭೋಜೇತುಂ ಮಣ್ಡೇತುಂ ಉರೇ ಕತ್ವಾ ಸಯಿತುಞ್ಚ ಲಭತಿ.

೪೩೪. ಯದೇವ ಸಾ ವಿಬ್ಭನ್ತಾತಿ ಯಸ್ಮಾ ಸಾ ವಿಬ್ಭನ್ತಾ ಅತ್ತನೋ ರುಚಿಯಾ ಖನ್ತಿಯಾ ಓದಾತಾನಿ ವತ್ಥಾನಿ ನಿವತ್ಥಾ, ತಸ್ಮಾಯೇವ ಸಾ ಅಭಿಕ್ಖುನೀ, ನ ಸಿಕ್ಖಾಪಚ್ಚಕ್ಖಾನೇನಾತಿ ದಸ್ಸೇತಿ. ಸಾ ಪುನ ಉಪಸಮ್ಪದಂ ನ ಲಭತಿ.

ಸಾ ¶ ಆಗತಾ ನ ಉಪಸಮ್ಪಾದೇತಬ್ಬಾತಿ ನ ಕೇವಲಂ ನ ಉಪಸಮ್ಪಾದೇತಬ್ಬಾ, ಪಬ್ಬಜ್ಜಮ್ಪಿ ನ ಲಭತಿ. ಓದಾತಾನಿ ಗಹೇತ್ವಾ ವಿಬ್ಭನ್ತಾ ಪನ ಪಬ್ಬಜ್ಜಾಮತ್ತಂ ಲಭತಿ.

ಅಭಿವಾದನನ್ತಿಆದೀಸು ¶ ಪುರಿಸಾ ಪಾದೇ ಸಮ್ಬಾಹನ್ತಾ ವನ್ದನ್ತಿ, ಕೇಸೇ ಛಿನ್ದನ್ತಿ, ನಖೇ ಛಿನ್ದನ್ತಿ, ವಣಪಟಿಕಮ್ಮಂ ಕರೋನ್ತಿ, ತಂ ಸಬ್ಬಂ ಕುಕ್ಕುಚ್ಚಾಯನ್ತಾ ನ ಸಾದಿಯನ್ತೀತಿ ಅತ್ಥೋ. ತತ್ರೇಕೇ ಆಚರಿಯಾ ‘‘ಸಚೇ ಏಕತೋ ವಾ ಉಭತೋ ವಾ ಅವಸ್ಸುತಾ ಹೋನ್ತಿ ಸಾರತ್ತಾ, ಯಥಾವತ್ಥುಕಮೇವ’’. ಏಕೇ ಆಚರಿಯಾ ‘‘ನತ್ಥಿ ಏತ್ಥ ಆಪತ್ತೀ’’ತಿ ವದನ್ತಿ. ಏವಂ ಆಚರಿಯವಾದಂ ದಸ್ಸೇತ್ವಾ ಇದಂ ಓದಿಸ್ಸ ಅನುಞ್ಞಾತಂ ವಟ್ಟತೀತಿ ಅಟ್ಠಕಥಾಸು ವುತ್ತಂ. ತಂ ಪಮಾಣಂ. ‘‘ಅನುಜಾನಾಮಿ ಭಿಕ್ಖವೇ ಸಾದಿತು’’ನ್ತಿ ಹಿ ವಚನೇನೇವ ತಂ ಕಪ್ಪಿಯಂ.

೪೩೫. ಪಲ್ಲಙ್ಕೇನ ನಿಸೀದನ್ತೀತಿ ಪಲ್ಲಙ್ಕಂ ಆಭುಜಿತ್ವಾ ನಿಸೀದನ್ತಿ. ಅಡ್ಢಪಲ್ಲಙ್ಕನ್ತಿ ಏಕಂ ಪಾದಂ ಆಭುಜಿತ್ವಾ ಕತಪಲ್ಲಙ್ಕಂ. ಹೇಟ್ಠಾ ವಿವಟೇ ಉಪರಿ ಪಟಿಚ್ಛನ್ನೇತಿ ಏತ್ಥ ಸಚೇ ಕೂಪೋ ಖತೋ ಹೋತಿ, ಉಪರಿ ಪನ ಪದರಮತ್ತಮೇವ ಸಬ್ಬದಿಸಾಸು ಪಞ್ಞಾಯತಿ, ಏವರೂಪೇಪಿ ವಟ್ಟತಿ.

೪೩೬. ಕುಕ್ಕುಸಂ ಮತ್ತಿಕನ್ತಿ ಕುಣ್ಡಕಞ್ಚೇವ ಮತ್ತಿಕಞ್ಚ. ಸೇಸಮೇತ್ಥ ಉತ್ತಾನಮೇವಾತಿ.

ಭಿಕ್ಖುನೀಉಪಸಮ್ಪದಾನುಜಾನನಕಥಾ ನಿಟ್ಠಿತಾ.

ಭಿಕ್ಖುನಿಕ್ಖನ್ಧಕವಣ್ಣನಾ ನಿಟ್ಠಿತಾ.

೪೪೧. ಪಞ್ಚಸತಿಕಕ್ಖನ್ಧಕೇ ¶ ¶ – ಚತ್ತಾರಿ ಪಾರಾಜಿಕಾನಿ ಠಪೇತ್ವಾ ಅವಸೇಸಾನಿ ಖುದ್ದಾನುಖುದ್ದಕಾನೀತಿ ಏವಮಾದಿ ಏಕಸಿಕ್ಖಾಪದಮ್ಪಿ ಅಪರಿಚ್ಚಜಿತ್ವಾ ಸಬ್ಬೇಸಂ ಸಙ್ಗಹೇತಬ್ಬಭಾವದಸ್ಸನತ್ಥಂ ಪರಿಯಾಯೇನ ವುತ್ತಂ. ಇದಂ ವೋ ಸಮಣಾನನ್ತಿ ಇದಂ ಸಮಣಾನಂ. ಪದಪೂರಣಮತ್ತೇ ವೋಕಾರೋ.

೪೪೩. ಇದಮ್ಪಿ ತೇ ಆವುಸೋ ಆನನ್ದ ದುಕ್ಕಟನ್ತಿ ‘‘ಇದಂ ತಯಾ ದುಟ್ಠು ಕತ’’ನ್ತಿ ಕೇವಲಂ ಗರಹನ್ತೇಹಿ ಥೇರೇಹಿ ವುತ್ತಂ ¶ , ನ ಆಪತ್ತಿಂ ಸನ್ಧಾಯ ವುತ್ತಂ. ನ ಹಿ ತೇ ಆಪತ್ತಾನಾಪತ್ತಿಂ ನ ಜಾನನ್ತಿ. ಇದಾನೇವ ಚೇತಂ ಅನುಸ್ಸಾವಿತಂ – ‘‘ಸಙ್ಘೋ ಅಪಞ್ಞತ್ತಂ ನ ಪಞ್ಞಪೇತಿ, ಪಞ್ಞತ್ತಂ ನ ಸಮುಚ್ಛಿನ್ದತೀ’’ತಿ. ದೇಸೇಹಿ ತಂ ದುಕ್ಕಟನ್ತಿ ಇದಮ್ಪಿ ಚ ‘‘ಆಮ, ಭನ್ತೇ, ದುಟ್ಠು ಮಯಾ ಕತ’’ನ್ತಿ ಏವಂ ಪಟಿಜಾನಾಹಿ, ತಂ ದುಕ್ಕಟನ್ತಿ ಇದಂ ಸನ್ಧಾಯ ವುತ್ತಂ, ನ ಆಪತ್ತಿದೇಸನಂ. ಥೇರೋ ಪನ ಯಸ್ಮಾ ಅಸತಿಯಾ ನ ಪುಚ್ಛಿ ನ ಅನಾದರೇನ, ತಸ್ಮಾ ತತ್ಥ ದುಟ್ಠುಕತಭಾವಮ್ಪಿ ಅಸಲ್ಲಕ್ಖೇನ್ತೋ ‘‘ನಾಹಂ ತಂ ದುಕ್ಕಟಂ ಪಸ್ಸಾಮೀ’’ತಿ ವತ್ವಾ ಥೇರೇಸು ಗಾರವಂ ದಸ್ಸೇನ್ತೋ ‘‘ಅಪಿಚಾಯಸ್ಮನ್ತಾನಂ ಸನ್ಧಾಯ ದೇಸೇಮಿ ತಂ ದುಕ್ಕಟ’’ನ್ತಿ ಆಹ. ಯಥಾ ತುಮ್ಹೇ ವದಥ, ತಥಾ ಪಟಿಜಾನಾಮೀತಿ ವುತ್ತಂ ಹೋತಿ. ಏಸೇವ ನಯೋ ಅವಸೇಸೇಸು ಚತೂಸು ಠಾನೇಸು. ಸೇಸಮೇತ್ಥ ಯಂ ವತ್ತಬ್ಬಂ ಸಿಯಾ, ತಂ ನಿದಾನವಣ್ಣನಾಯಮೇವ ವುತ್ತಂ.

ಖುದ್ದಾನುಖುದ್ದಕಸಿಕ್ಖಾಪದಕಥಾ ನಿಟ್ಠಿತಾ.

ಪಞ್ಚಸತಿಕಕ್ಖನ್ಧಕವಣ್ಣನಾ ನಿಟ್ಠಿತಾ.

೪೪೬. ಸತ್ತಸತಿಕಕ್ಖನ್ಧಕೇ ¶ ¶ – ಭಿಕ್ಖಗ್ಗೇನಾತಿ ಭಿಕ್ಖುಅಗ್ಗೇನ, ಭಿಕ್ಖೂ ಗಣೇತ್ವಾ ತತ್ತಕೇ ಪಟಿವೀಸೇ ಠಪೇಸುನ್ತಿ ಅತ್ಥೋ. ಮಹಿಯಾತಿ ಹಿಮಪಾತಸಮಯೇ ಹಿಮವಲಾಹಕಾ.

೪೪೭. ಅವಿಜ್ಜಾನಿವುಟಾತಿ ಅವಿಜ್ಜಾಪಟಿಚ್ಛನ್ನಾ ¶ . ಪೋಸಾತಿ ಪುರಿಸಾ. ಪಿಯರೂಪಂ ಅಭಿನನ್ದನ್ತಿ ಪತ್ಥೇನ್ತೀತಿ ಪಿಯರೂಪಾಭಿನನ್ದಿನೋ. ಅವಿದ್ದಸೂತಿ ಅವಿಜಾನನ್ತಾ. ರಾಗರಜೇಹಿ ಸರಜಾ. ಮಗಸದಿಸಾತಿ ಮಗಾ. ಸಹ ನೇತ್ತಿಯಾತಿ ಸನೇತ್ತಿಕಾ. ವಡ್ಢೇನ್ತಿ ಕಟಸಿನ್ತಿ ಪುನಪ್ಪುನಂ ಕಳೇವರಂ ನಿಕ್ಖಿಪಮಾನಾ ಭೂಮಿಂ ವಡ್ಢೇನ್ತಿ. ಏವಂ ವಡ್ಢೇನ್ತಾವ ಘೋರಂ ಆದಿಯನ್ತಿ ಪುನಬ್ಭವಂ.

೪೫೪. ಪಾಪಕಂ ನೋ ಆವುಸೋ ಕತನ್ತಿ ಆವುಸೋ ಅಮ್ಹೇಹಿ ಪಾಪಕಂ ಕತನ್ತಿ ಅತ್ಥೋ.

೪೫೫. ಕತಮೇನ ತ್ವಂ ಭೂಮಿ ವಿಹಾರೇನಾತಿ ಏತ್ಥ ಭೂಮೀತಿ ಪಿಯವಚನಮೇತಂ. ಪಿಯಂ ವತ್ತುಕಾಮೋ ಕಿರ ಆಯಸ್ಮಾ ಸಬ್ಬಕಾಮೀ ನವಕೇ ಭಿಕ್ಖೂ ಏವಂ ಆಮನ್ತೇತಿ. ಕುಲ್ಲಕವಿಹಾರೇನಾತಿ ಉತ್ತಾನವಿಹಾರೇನ.

೪೫೭. ಸಾವತ್ಥಿಯಾ ಸುತ್ತವಿಭಙ್ಗೇತಿ ಕಥಂ ಸುತ್ತವಿಭಙ್ಗೇ ಪಟಿಕ್ಖಿತ್ತಂ ಹೋತಿ? ತತ್ರ ಹಿ ‘‘ಸನ್ನಿಧಿ ನಾಮ ಅಜ್ಜ ಪಟಿಗ್ಗಹಿತಂ ಅಪರಜ್ಜೂ’’ತಿ ವತ್ವಾ ಪುನ ‘‘ಸನ್ನಿಧಿಕಾರಕೇ ಅಸನ್ನಿಧಿಕಾರಕಸಞ್ಞೀ ಖಾದನೀಯಂ ವಾ ಭೋಜನೀಯಂ ವಾ ಖಾದತಿ ವಾ ಭುಞ್ಜತಿ ವಾ ಆಪತ್ತಿ ಪಾಚಿತ್ತಿಯಸ್ಸಾ’’ತಿ ಆಪತ್ತಿಂ ವದನ್ತೇನ ಪಟಿಕ್ಖಿತ್ತಂ ಹೋತಿ. ತತ್ರೇಕೇ ಮಞ್ಞನ್ತಿ ‘‘ಯೋ ಪನ ಭಿಕ್ಖು ಸನ್ನಿಧಿಕಾರಕಂ ¶ ಖಾದನೀಯಂ ವಾ ಭೋಜನೀಯಂ ವಾ’’ತಿ ಹಿ ವುತ್ತಂ, ಇದಞ್ಚ ಲೋಣಂ ನಾಮ ಯಾವಜೀವಿಕತ್ತಾ ಸನ್ನಿಧಿಭಾವಂ ನಾಪಜ್ಜತಿ. ಯಮ್ಪಿ ಅಲೋಣಕಂ ಆಮಿಸಂ ಪಟಿಗ್ಗಹೇತ್ವಾ ತೇನ ಸದ್ಧಿಂ ಪರಿಭುಞ್ಜತಿ, ತಂ ತದಹುಪಟಿಗ್ಗಹಿತಮೇವ, ತಸ್ಮಾ ‘‘‘ಯಾವಕಾಲಿಕೇನ, ಭಿಕ್ಖವೇ, ಯಾವಜೀವಿಕಂ ತದಹುಪಟಿಗ್ಗಹಿತಂ ಕಾಲೇ ಕಪ್ಪತಿ, ವಿಕಾಲೇ ನ ಕಪ್ಪತೀ’ತಿ ವಚನತೋ ದುಕ್ಕಟೇನೇತ್ಥ ಭವಿತಬ್ಬ’’ನ್ತಿ. ತೇ ವತ್ತಬ್ಬಾ – ‘‘ತುಮ್ಹಾಕಂ ಮತೇನ ದುಕ್ಕಟೇನಪಿ ನ ಭವಿತಬ್ಬಂ, ನ ಹಿ ಏತ್ಥ ಯಾವಜೀವಿಕಂ ತದಹುಪಟಿಗ್ಗಹಿತಂ, ಯಾವಕಾಲಿಕಮೇವ ¶ ತದಹುಪಟಿಗ್ಗಹಿತಂ ¶ , ನ ಚ ತಂ ವಿಕಾಲೇ ಪರಿಭುತ್ತಂ. ಯದಿ ವಾ ‘‘ವಿಕಾಲೇ ನ ಕಪ್ಪತೀ’’ತಿ ವಚನೇನ ತುಮ್ಹೇ ದುಕ್ಕಟಂ ಮಞ್ಞೇಥ, ಯಾವಜೀವಿಕಮಿಸ್ಸಂ ಯಾವಕಾಲಿಕಂ ವಿಕಾಲೇ ಭುಞ್ಜನ್ತಸ್ಸ ವಿಕಾಲಭೋಜನಪಾಚಿತ್ತಿಯಂ ನ ಭವೇಯ್ಯ. ತಸ್ಮಾ ನ ಬ್ಯಞ್ಜನಮತ್ತಂ ಗಹೇತಬ್ಬಂ, ಅತ್ಥೋ ಉಪಪರಿಕ್ಖಿತಬ್ಬೋ.

ಅಯಞ್ಹೇತ್ಥ ಅತ್ಥೋ – ಯಾವಕಾಲಿಕೇನ ಯಾವಜೀವಿಕಂ ತದಹುಪಟಿಗ್ಗಹಿತಂ ಯದಿ ಸಮ್ಭಿನ್ನರಸಂ ಹೋತಿ, ಯಾವಕಾಲಿಕಗತಿಕಮೇವ ಹೋತಿ. ತಸ್ಮಾ ‘‘ಯೋ ಪನ ಭಿಕ್ಖು ವಿಕಾಲೇ ಖಾದನೀಯಂ ವಾ ಭೋಜನೀಯಂ ವಾ’’ತಿ ಇಮಿನಾ ಸಿಕ್ಖಾಪದೇನ ಕಾಲೇ ಕಪ್ಪತಿ, ವಿಕಾಲೇ ನ ಕಪ್ಪತಿ. ನ ಇಧ ‘‘ನ ಕಪ್ಪತೀ’’ತಿ ವಚನಮತ್ತೇನೇತ್ಥ ದುಕ್ಕಟಂ ಹೋತಿ. ಯಥೇವ ಯಾವಜೀವಿಕಂ ತದಹುಪಟಿಗ್ಗಹಿತಂ ಯಾವಕಾಲಿಕೇನ ಸಮ್ಭಿನ್ನರಸಂ ವಿಕಾಲೇ ನ ಕಪ್ಪತಿ, ವಿಕಾಲಭೋಜನಪಾಚಿತ್ತಿಯಾವಹಂ ಹೋತಿ. ಏವಂ ಅಜ್ಜ ಪಟಿಗ್ಗಹಿತಮ್ಪಿ ಅಪರಜ್ಜು ಯಾವಕಾಲಿಕೇನ ಸಮ್ಭಿನ್ನರಸಂ ನ ಕಪ್ಪತಿ, ಸನ್ನಿಧಿಭೋಜನಪಾಚಿತ್ತಿಯಾವಹಂ ಹೋತಿ. ತಂ ‘‘ಸನ್ನಿಧಿಕತಂ ಇದ’’ನ್ತಿ ಅಜಾನನ್ತೋಪಿ ನ ಮುಚ್ಚತಿ. ವುತ್ತಞ್ಹೇತಂ – ‘‘ಸನ್ನಿಧಿಕಾರಕೇ ಅಸನ್ನಿಧಿಕಾರಕಸಞ್ಞೀ ಖಾದನೀಯಂ ವಾ ಭೋಜನೀಯಂ ವಾ ಖಾದತಿ ವಾ ಭುಞ್ಜತಿ ವಾ ಆಪತ್ತಿ ಪಾಚಿತ್ತಿಯಸ್ಸಾ’’ತಿ. ತಸ್ಮಾ ‘‘ಕತ್ಥ ಪಟಿಕ್ಖಿತ್ತ’’ನ್ತಿ ಇಮಿಸ್ಸಾ ಪುಚ್ಛಾಯ ‘‘ಪರಿಸುದ್ಧಮಿದಂ ಬ್ಯಾಕರಣಂ ಸಾವತ್ಥಿಯಾ ಸುತ್ತವಿಭಙ್ಗೇ’’ತಿ.

ರಾಜಗಹೇ ಉಪೋಸಥಸಂಯುತ್ತೇತಿ ಇದಂ ‘‘ನ ಭಿಕ್ಖವೇ ಏಕಸ್ಮಿಂ ಆವಾಸೇ ದ್ವೇ ಉಪೋಸಥಾಗಾರಾನಿ ಸಮ್ಮನ್ನಿತಬ್ಬಾನಿ; ಯೋ ಸಮ್ಮನ್ನೇಯ್ಯ, ಆಪತ್ತಿ ದುಕ್ಕಟಸ್ಸಾ’’ತಿ ಏತಂ ಸನ್ಧಾಯ ವುತ್ತಂ. ವಿನಯಾತಿಸಾರೇ ದುಕ್ಕಟನ್ತಿ ‘‘ನ ಭಿಕ್ಖವೇ ಏಕಸ್ಮಿಂ ಆವಾಸೇ ದ್ವೇ ಉಪೋಸಥಾಗಾರಾನಿ ಸಮ್ಮನ್ನಿತಬ್ಬಾನೀ’’ತಿ ಏತಸ್ಸ ವಿನಯಸ್ಸ ಅತಿಸಾರೇ ದುಕ್ಕಟಂ. ಚಮ್ಪೇಯ್ಯಕೇ ವಿನಯವತ್ಥುಸ್ಮಿನ್ತಿ ಇದಂ ‘‘ಅಧಮ್ಮೇನ ಚೇ ಭಿಕ್ಖವೇ ವಗ್ಗಕಮ್ಮಂ, ಅಕಮ್ಮಂ ನ ಚ ಕರಣೀಯ’’ನ್ತಿ ಏವಮಾದಿಂ ಕತ್ವಾ ಚಮ್ಪೇಯ್ಯಕ್ಖನ್ಧಕೇ ಆಗತಂ ವಿನಯವತ್ಥುಂ ಸನ್ಧಾಯ ವುತ್ತಂ.

ಏಕಚ್ಚೋ ¶ ಕಪ್ಪತೀತಿ ಇದಂ ಧಮ್ಮಿಕಂ ಆಚಿಣ್ಣಂ ಸನ್ಧಾಯ ವುತ್ತಂ. ಛೇದನಕೇ ಪಾಚಿತ್ತಿಯನ್ತಿ ಸುತ್ತವಿಭಙ್ಗೇ ಹಿ ‘‘ನಿಸೀದನಂ ¶ ನಾಮ ಸದಸಂ ವುಚ್ಚತೀ’’ತಿ ಆಗತಂ, ತಸ್ಮಾ ದ್ವಿನ್ನಂ ಸುಗತವಿದತ್ಥೀನಂ ಉಪರಿ ದಸಾಯೇವ ವಿದತ್ಥಿಮತ್ತಾ ಲಬ್ಭತಿ. ದಸಾಯ ವಿನಾ ತಂ ಪಮಾಣಂ ಕರೋನ್ತಸ್ಸ ಇದಂ ಆಗತಮೇವ ಹೋತಿ – ‘‘ತಂ ಅತಿಕ್ಕಾಮಯತೋ ಛೇದನಕಂ ಪಾಚಿತ್ತಿಯ’’ನ್ತಿ. ತಸ್ಮಾ ‘‘ಕಿಂ ಆಪಜ್ಜತೀ’’ತಿ ಪುಟ್ಠೋ ‘‘ಛೇದನಕೇ ¶ ಪಾಚಿತ್ತಿಯ’’ನ್ತಿ ಆಹ. ಛೇದನಕಸಿಕ್ಖಾಪದೇ ವುತ್ತಪಾಚಿತ್ತಿಯಂ ಆಪಜ್ಜತೀತಿ ಅತ್ಥೋ. ಸೇಸಂ ಸಬ್ಬತ್ಥ ಉತ್ತಾನಮೇವಾತಿ.

ಸಮನ್ತಪಾಸಾದಿಕಾಯ ವಿನಯಸಂವಣ್ಣನಾಯ

ಸತ್ತಸತಿಕಕ್ಖನ್ಧಕವಣ್ಣನಾ ನಿಟ್ಠಿತಾ.

ದ್ವಿವಗ್ಗಸಙ್ಗಹಾ ವುತ್ತಾ, ದ್ವಾವೀಸತಿಪಭೇದನಾ;

ಖನ್ಧಕಾ ಸಾಸನೇ ಪಞ್ಚಕ್ಖನ್ಧದುಕ್ಖಪ್ಪಹಾಯಿನೋ.

ಯಾ ತೇಸಂ ವಣ್ಣನಾ ಏಸಾ, ಅನ್ತರಾಯಂ ವಿನಾ ಯಥಾ;

ಸಿದ್ಧಾ ಸಿಜ್ಝನ್ತು ಕಲ್ಯಾಣಾ, ಏವಂ ಆಸಾಪಿ ಪಾಣಿನನ್ತಿ.