📜

ថុបវំសោ ¶

នមោ តស្ស ភគវតោ អរហតោ សម្មាសម្ពុទ្ធស្ស

យស្មិំ សយិំសុ ជិនធាតុវរា សមន្តា

ឆព្ពណ្ណ រំសិ វិសរេហិ សមុជ្ជលន្តា,

និម្មាយ លោកហិតហេតុ ជិនស្ស រូបំ

តំ ថុបមព្ភុត តមំ សិរសា នមិត្វា;

ចក្ខាមហំ សកល លោក ហិតាវហស្ស

ថុបស្ស សព្ព ជន នណ្ទន ការណស្ស,

វំសំ សុរាសុរ នរិណ្ទវរេហិ និច្ចំ

សម្បូជិតស្ស រតនុជ្ជល ថូបិកស្ស;

កិញ្ចាបិ សោ យតិជនេន បុរាតនេន

អត្វាយ សីហឡជនស្ស កតោ បុរាបិ,

វាក្កេន សិហឡភវេន’ភិសង្ខមត្តា

អត្ថំ ន សាធហតិ សព្ពជនស្ស សម្មា;

យស្មា ច មាគធ និរុត្តិកតោបិ ថូប-

វំសោ វិរុទ្ធនយ សទ្ទ សមាកុលោ សោ,

វត្តព្ពមេវ ច ពហុម្បិ យតោ ន វុត្តំ

តម្ហា អហំ បុនបិ វំសមិ’មំ វទាមិ;

សុណាថ សាធវោ សព្ពេ បរិបុណ្ណមនាកុលំ

វុច្ចមានំ មយា សាធុ វំសំ ថូបស្ស សត្ថុនោតិ;

តត្ថ ថូបស្ស វំសំ វក្ខាមីតិ ឯត្ថ តថាគតោ អរហំ សម្មា សម្ពុទ្ធោ ថូបារហោ, បច្ចេកពុទ្ធោ ថូបារហោ, តថាគតស្ស សាវកោ ថូបារហោ, រាជា ចក្កវត្តិ ថូបារហោតិ វចនតោ ថូបារហានំ ពុទ្ធាទីនំ ធាតុយោ បតិដ្ឋាបេត្វា កត ចេតិយំ អព្ភុនន តដ្ឋេន ¶ ថូបោតិ វុច្ចតិ, ឥធ បន កញ្ចន មាលិក មហាថូបោ អធិប្បេតោ, សោ កស្ស ធាតុយោ បតិដ្ឋាបេត្វា កតោតិ ចេ? យោទីបង្ករាទីនំ ចតុវីសតិយា ពុទ្ធានំ សន្តិកេ លទ្ធវ្យាករណោ សមតិំសបារមិយោ បូរេត្វា បរមាភិសម្ពោធិំ បត្វា ធម្មចក្កប្បវត្តនតោ បដ្ឋាយ យាវ សុហទ្ទ បរិព្ពាជក វិនយាន សព្ព ពុទ្ធកិច្ចានិ និដ្ឋាបេត្វា អនុបាទិយេសាយ និព្ពានធាតុយា បរិនិព្ពុតោ តស្ស ភគវតោ អរហតោ សម្មា សម្ពុទ្ធស្ស ធាតុយោ បតិដ្ឋាបេត្វា កតោ អយមេត្ថ សង្ខេបោ, វិត្ថារោ បន វេទិតព្ពោ?

២. ឥតោ កិរ កប្បសតសហស្សាធិកានំ ចតុន្នំ អសង្ខេយ្យានំ មត្ថកេ អមរវតី នាម នគរំ អហោសិ. តត្ថ សុមេធោ នាម ព្រាហ្មណោ បដិវសតិ. សោ អញ្ញំ កម្មំ អកត្វា ព្រហ្មណសិប្បមេវ ឧគ្គណ្ហិ តស្ស ទហរកាលេយេវ មាតាបិតរោ កាលមកំសុ. អថស្ស រាសិវឌ្ឍនកោ អមច្ចោ អាយ បោត្ថកំ អាហរិត្វា សុវណ្ណ រជត មណិមុត្តាទិ ភរិតេ គព្ភេ វិវរិត្វា ឯត្តកំ តេ កុមារ មាតុ សន្តកំ, ឯត្តកំ បិតុសន្តកំ, ឯត្តកំ អយ្យក បយ្យកានន្តិ យាវ សត្តមា កុលបរិវដ្ដា ធកំ អាចិក្ខិត្វា ឯតម្បដិជគ្គាហីតិ អាហ. សោ សាធូតិ សម្បដិច្ឆិត្វា អគារំ អជ្ឈាវសន្តោ ឯកទិវសំ ចិន្តេសិ.

៣. បុនព្ភវេ បដិសណ្ធិគហណំ តាម ទុក្ខំ, តថា និព្ពត្ត និព្ពត្តដ្ឋានេ សរីរភេទនំ អហញ្ច ជានិធម្មោ ជរាធម្មោ វ្យាធិធម្មោ មរណធម្មោ. ឯវំ ភូតេន មយា អជាតិ អជរំ អវ្យាធិំ អមរណំ សុខំ សីតលំ និព្ពានំ គវេសិតុំ វដ្ដតីតិ នេក្ខម្មការណំ ចិន្តេត្វា បុន ចិន្តេសិ ឥមំ ធនំ សព្ពំ មយ្ហំ បិតុ បិតាមហាទយោ បរលោកំ គច្ឆន្តា ឯក កហាបណម្បិ គហេត្វា នគតា មយា បន គហេត្វា គមនការណំ កាតុំ វដ្ដតីតិ នគរេ ភេរិំ ចរាបេត្វា មហាជនស្ស ទានំ ទត្វា ហិមវន្តស្ស បវិសិត្វា តាបស បព្ពជ្ជំ បព្ពជិត្វា សត្តាហព្ភន្តរេយេវ អភិញ្ញា ច សមាបត្តិយោ ច និព្ពត្តេត្វ សមាបត្តិសុខេន វីតិនាមេសិ.

តទា ទីបង្ករោ នាម សត្ថា បរយាភិសម្ពោធិំ បត្វា សត្ត សត្តាហំ ពោធិសមីបេចេវ វិតិនាមេត្វា សុនណ្ទារាមេ ធម្មចក្កំ បវត្តេត្វា កោដិសត្តានំ ទេវមនុស្សានំ ធម្មមតំ បាយេត្វា ចាតុទ្ទីបិក មហាមេឃោ វិយ ធម្មវស្សំ វស្សេន្តោ ចតូហិ ខីណាសយ សតសហស្សេហិ បរិវុតោ អនុបុព្ពេន ចារកំ ចរមានោ រម្ម នគរំ បត្វា សុទស្សន មហាវិហារេ បដិវសតិ តទា រម្មនគរវាសិនោ សប្បិ ផណិតាទីនិ ភេសជ្ជានិ គហេត្វា បុប្ផ ធូប គណ្ធហត្ថា យេន ពុទ្ធោ តេនបសង្កមិត្វា សត្ថារំ វន្ទិត្វា បុប្ផាទីហិ បូជេត្វា ឯកមន្តំ និសីទិត្វា ធម្មំ សុត្វា ស្វាតនាយ ភគវន្តំ និមន្តេត្វា ឧដ្ឋាយាសនា ទសពលំ បទក្ខីនំ កត្វា បក្កមិំសុ.

តេ ¶ បុន ទិវសេ អសទិស មហាទានំ សជ្ជេត្វា ទសពលស្ស អាគមន មគ្គំ សោធេន្តិ. តស្មិំ កាលេ សុមេធតាបសោ អត្តនោ អស្សម បទតោ ឧគ្គន្ត្វា រម្មនគរវាសីនំ តេសំ មនុស្សានំ ឧបរិភាគេន អាកាសេន គច្ឆន្តា តេ ហដ្ឋបហដ្ឋេ មគ្គំ សោធេន្តេ ទិស្វា កិន្នុ ខោ ការណន្តិ ចិន្តេន្តោ សព្ពេសំ បស្សន្តានំយេវ អាកាសតោ ឱរុ ឯកមន្តេ ឋត្ថាយហ តេ មនុស្សេ បុច្ឆិ.’ហម្ភោ កស្ស បន ឥមំ មគ្គំ សោធេថា’តិ តេ អាហំសុ ភន្តេ សុមេធ តុម្ហេ កិំ នំ ជានាថ, ទីបង្ករោ នាម សត្ថា បរមាភិសម្ពោធិំ បត្វា បវត្តវរ ធម្មចក្កោ ជនបទ ចារិកំ ចរមានោ អនុក្កមេន អម្ហាកំ នគរំ បត្វា សុទស្សន មហាវិហារេ បដិវសតិ. មយំ តំ ភគវន្តំ និមន្តយិម្ហ តស្ស ភគវតោ អាគមនមគ្គំ សោធេមាតិ. តំ សុត្វា សុមេធបណ្ឌិតោ ចិន្តេសិ. ពុទ្ធោតិ ខោ បនេស ឃោសោបិ ទុល្លភោ, បគេវ ពុទ្ធុប្បាទោ តេន ហិ មយាបិ ឥមេហិ មនុស្សេហិ សទ្ធិំ ទសពលស្ស អាគមនមគ្គំ សោធេតុំ វដ្ដតីតិ សោ តេ មនុស្សេ អាហ, សចេ ភោ តុម្ហេ ឥមំ មគ្គ ពុទ្ធស្ស សោធេថ - សយហម្បិ ឯកំ ឱកាសំ សម្បដិច្ឆត្វា អយំ សុមេធបណ្ឌិតោ មហិទ្ធិកោ មហានុភាវោតិ ជានន្តា ទុព្ពិសោធនំ ឧទកសម្ភិន្នំ អតិវិសមំ ឯកំ ឱកាសំ សល្លក្ខេត្វា ឥមំ ហកាសំ តុម្ហេ សោធេថ. អលង្ករោថាតិ អទំសុ.

សុមេធបណ្ឌិតោ ពុទ្ធារម្មណ បីតិំ ឧប្បាទេត្វា ចិន្តេសិ. អហម្បនិមំ ឱកាសំ ឥទ្ធីយា បរមទស្សនីយ កាតុំ បហោមិ ឯវំ កតោ បន មំ ន បរិតោសេតិ អជ្ជ បន មយា កាយវេយ្យាវច្ចំ កាតុំ វដ្ដតិតិ បំសុំ អាហរិត្វា តំ បហេសំ បូរេនិ, តស្ស បន តស្មិំ បទេសេ អសោធិតេ ជយសុមន កុសុម សទិសិ វណ្ណំ ទុបដ្ដចីវរំ តិមណ្ឌលំ បដិច្ឆាទេត្វា និវាសេត្វា តស្សុបរិ យុណ្ណមាបង្គេន កុសុមកលាបំ បរក្ខិបន្តោ វិយ វិជ្ជុល្លតា សស្សីរីកំ កាយពណ្ធនំ ពណ្ធិត្វា កនក គិរិសិខរ មត្ថកេ លាខារសំ បរិសិញ្ចន្តេ វិយ សុវណ្ណចេតិយំ បវាឡជាលេន បរិក្ខិបន្តោ វិយ សុវណ្ណង្ឃកំ រត្តកម្ពលេន បដិមុញ្ចន្តោ វិយ សរទ សមយ រជនិករំ រត្តវលាហកេន បដិច្ឆាទេន្តោ វិយ ច លាខារសេន តិន្ន កិំ សុកក្សុមវណ្ណំ រត្តវរ បសុកូល ចីវរំ បារិបិត្វា គណ្ធកូគិទ្វ រតោ កនកគុហាតោ សីហោ វិយ និក្ខមិត្វា ជឡភិញ្ញានំយេវ ចតូហិ ខីណាសវ សតសហស្សេហិ បរិវុតោ អមរគណ បរិវុតោ ទសសតនយនោ វិយ ព្រហ្មគណបរិវុតោ មហា ព្រហ្មា វិយ ច អបរិមិត សមយ សមុបចិតាយ កុសលពលជនិតាយ អនោបមយា ពុទ្ធលីលាយ តារាគណបរិវុតោ ¶ សរទ សមយ រជនិករោ វិយ គគនតលំ អលង្គត បដិយត្តំ មគ្គំ បដិបជ្ជិ.

៥. សុមេធតាបសោបិ តេន អលង្កត បដិយត្តេន មគ្គេន អាគច្ឆន្តស្ស ទីបង្ករស្ស ភគវតោ ទ្វត្តិំស វរលក្ខណ បតិមណ្ឌិតំ អសតិយា អនុព្យញ្ជនេហិ អនុព្យញ្ជិតំ ព្យាមប្បហាបរិក្ខេប សស្សីរីកំ ឥណ្ទនីលមណិសំកាសោអាកាសេ នានប្បការា វិជ្ជុល្លតា វិយ ឆព្ពណ្ណពុទ្ធរំសិយោ វិស្សជ្ជេន្តំ រូបគ្គប្បត្តំ អត្តភាវំ ឱលោកេត្វា អជ្ជ មយា ទសពលស្ស ជីវិតបរិច្ចាគំ កាតុំ វដ្ដតិ មា ភគវា កលលេ អក្កមិ មណិមយំ លកសេតុំ អក្កមន្តោ វិយ សទ្ធិំ ចតូហិ ខីណាសវ សតសហស្សេហិ មម បិដ្ឋិំ អក្កមន្តោ គច្ឆតុ តំ មេ ភវិស្សតិ ទីឃរត្តំ ហិតាយ សុខាយាតិ កេសេ មោចេត្វា អជិនជដា វាកចីរានិ កលេល បត្ថរិត្វា តត្ថេវ កលលបិដ្ឋេ និបជ្ជិ និបន្នោ ច សចេ អហំ ឥច្ឆេយ្យំ សព្ពកិលេសេ ឈាបេត្វា សង្ឃនវកោ ហុត្វា រម្មនគរំ បវិសេយ្យំ អញ្ញាតកវេសេន បន មេ កិលេសេ ណ្ធបេត្វា និព្ពានបត្តិយា កិច្ចំ នត្ថិ, យំនូនាហំ ទីបង្ករ ទសពលោ វិយ បរមាភិសម្ពោធិំ បត្វា ធម្មនាវំ អារោបេត្វា មហាជនំ សំសារសាគរា ឧត្តារេត្វា បច្ឆា បរិនិព្ពាយេយ្យំ. ឥទំ មេ បតិរុបន្តិ ចិន្តេត្វា អដ្ឋធម្មេ សមោធានេត្វា ពុទ្ធភាវាយ អភិនីហារំ កត្វា និបជ្ជ.

ទីបង្ករោបិ ភគវា អាគត្ត្វា សុមេធបណ្ឌិតស្ស សីសសាគេ ឋត្វា កលលបិដ្ឋេ និបន្នំ តាបសំ ទិស្វា អយំ តាបសោ ពុទ្ធត្ថាយ អភិនីហារំ កត្វា និបន្តោ, ឥជ្ឈិស្សតិ នុ ខោ ឯតស្ស បត្ថនា ឧទាហុ នោតិ ឧបធារេន្តោ - អនាគតេ គោតមោ នាម ពុទ្ធោ ភវិស្សតីតិ ញត្វា ឋិតកោវ បរិស មជ្ឈេ វ្យាកាសិ, បស្សថ នោ តុម្ហេ ភិក្ខវេ ឥមំ ឧគ្គតបំ តាបសំ កលលបិដ្ឋេ និបន្នន្តិ. ឯវំ ភន្តេ, អយំ យិទ្ធត្ថាយ អភិនីហារំ កត្វា និបន្នោ សមិជ្ឈិស្សតិ ឥមស្ស បត្ថតា កប្បសត សហស្សាធិកានំ ចតុន្តំ អសង្ខេយ្យានំ មត្ថកេ គោតមោ នាម ពុទ្ធោ ភវិស្សតីតិ សព្ពំ វ្យាកាសិ.

វុត្តញ្ហេតំ ពុទ្ធវំសេ.

ទីបង្ករោ លោកវិទូ - អាហុតីនំ បដិគ្គហោ,

ឧស្សីសកេ មំ ឋត្វាន - ឥទំ វចនមព្រវិ;

បស្សថ ឥមំ តាបសំ - ជដិល ឧគ្គតាបសំ អបរិមេយ្យេ ឥតោ កប្បេ - អយំ ពុទ្ធោ ភវិស្សតិ. អហុ កបិលវហយា រម្មា - និក្ខមិត្វា តថាគតោ. បធានំ បទហិត្វាន - កត្វា ទុក្ករ ការិកំ

ពុទ្ធេ លោកេ - កេចិ.

អជបាល ¶ រុក្ខមូលស្មិំ - និសីទិត្វា តថាគតោ,

តត្ថ បាយាសមគ្គយ្ហ - នេរញ្ជរមុបេហេតិ;

នេរញ្ជរាយ តីរម្ហិ - បាយាសាទាយ សោ ជិនោ,

បដិយត្តវរមគ្គេន - ពោធិមូលញ្ហិ ឯហីតិ;

តតោ បទក្ខិណំ កត្វា - ពោធិមណ្ឌំ អនុត្តរោ

អស្សត្ថរាក្ខមូលម្ហិ - វុជ្ឈិស្សតិ មហាយសោ;

ឥមស្សជនិកា មាតា - មាយា នាម ភវិស្សតិ, បិតា សុទ្ធោទនោ នាម - អយំ ហេស្សតិ គោតមោ. អនាសវា វីតរាគា - សន្តចិត្តា សមាហិតា,

កោលិតោ ឧបតិស្សោ ច - អគ្គា ហេស្សន្តិ សាវកា;

អានណ្ទោ នាមុបដ្ឋាកោ - ឧបដ្ឋិស្សតី’មំ ជិនំ;

ខេមា ឧប្បលវណ្ណា ច - អគ្គា ហេស្សន្តិ សាវិកា;

អនាសវា វីតរាគា - សន្តចិត្តា សមាហិតា;

ពោធិ តស្ស ភគវតោ អស្សត្ថោតិ បវុច្ចតី’’តិ.

អភិនីហារ កថា

៦. តតោ ទីបង្ករោ ទសពលោ ពោធិសត្តំ បសំសិត្វា អដ្ឋហិ បុប្ផ មុដ្ឋីហិ បូជេត្វា បទក្ខិណំ កត្វា បក្កាមិ. តេបិ ចតូសត សហស្ស ខីណាសវា ពោធិសត្តំ បុប្ផេហិ ច គណ្ធេហិ ច បូជេត្វា បទប្ផណំ កត្វា បក្កមិំសុ. ទេវមនុស្សា ច តថេវ បូជេត្វា វន្ទិត្វា អថ ខោ ពោធិសត្តោ ទសពលស្ស វ្យាករណំ សុត្វា ពុទ្ធភាវំ ករតលគតមិវ មញ្ញមានោ បមុទិត ហទយោ សព្ពេសុ បដិក្កន្តេសុ សយនា វុដ្ឋាយ បុប្ផរាសិ មត្ថកេ បល្លង្កំ អាភុជិត្វា និសិន្នោ ពុទ្ធការកធម្មេ ឧបធារេន្តោ កហននុ ខោ ពុទ្ធការក ធម្មា, កិំ ឧទ្ធំ អធោ ទិសាសុ វីទីយាសូតិ អនុក្កមេន សកលំ ធម្មធាតុំ វិចិនន្តោ បោរាណកពោធិសត្តេហិ អាសេវិត និសេវិត បឋមំ ទានបារមិំ ទិស្វា តត្ថ ទឡភិសមាទាន កត្វា ឯវំ អនុក្កមេន សីល - នេក្ខម្ម - បញ្ញា - វីរិយ - ខន្តិ - សច្ច - អធិដ្ឋាន - មេត្តា - ឧបេក្ខា បារមិយោច ទិស្វា តត្ថទឡ្ហ សមាទានំ កត្វា ទេវតាហិ អភិត្ថុតោ អាកាសមពភុគ្គនត្វ ហិម ហិមវន្តមេវ អគមាសិ.

ទីបង្ករោបិ សត្ថា ចតូហិ ខីណាសវ សតសហស្សេហិ បរិវុតោ រម្មនគរវាសីហិ បូជីយមានោ ទេវតាហិ អភិនណ្ទិយមានោ អលង្កត បដិយត្តេន មគ្គេន រម្មនគរំ បវិសិត្វា បញ្ញត្តវរពុទ្ធាសនេ និសីទិ. ភិក្ខុសង្ឃោបិ អត្តនោ អត្តនោ បត្តាសនេ និសីទិ. រម្មនគរវាសិនោបិ ឧបាសកា ពុទ្ធបមុខស្ស ភិក្ខុសង្ឃស្ស មហាទានំ ¶ ទត្វា ភគវន្តំ ភុត្តាវិំ ឱនីត បត្តបាណិំ មាលាគណ្ធាទីហិ បូជេត្វា ទានានុមោទនំ សោតុកាមា និសីទិំសុ. ភគវាបិ តេសំ អនុមោទនំ ករោន្តោ ទានកថំ សីលកថំ សគ្គិកថំ កាមានំ អាទីនវំ ឱការំ សំកិលេសំ នេក្ខម្មេ អានិសំសញ្ច បកាសេត្វា អមត បរិយោសានំ ធម្មកថំ កថេសិ.

ឯវំ តស្ស មហជនស្ស ធម្មំ ទេសេត្វា ឯកច្ចេ សរណេសុ ឯកច្ចេ បញ្ចសុ សីលេសុ ឯកច្ចេ សោតាបត្តិផលេ ឯកច្ចេ សកទាគាមិ ផលេ ឯកច្ចេ អនាគាមី ផលេ ឯកច្ចេ ចតុសុបិ ផលេសុ ឯកច្ចេ តីសុ វិជ្ជាសុ ឯកច្ចេ ឆឡភិញ្ញាសុ ឯកច្ចេ អដ្ឋសុ សមាបត្តិសុ បតិដ្ឋាបេត្វា ឧដ្ឋាយាសនា រម្មនគរតោ និក្ខមិត្វា សុទស្សន មហាវិហារមេវ បាវិសិ.

វុត្តញ្ហេតំ

‘‘តទា តេ ភោជយិត្វាន - សសង្ឃំ លោកនាយកំ,

ឧផគឆុញ្ញំ សរណំ តស្ស - ទីបង្ករស្ស សត្ថុនោ,

សរណាគមនេ កញ្ចិ - និវសេតិ តថាគតោ

កញ្ចិ បញ្ចសុ សីលេសុ - សីលេ ទសវិធេ បរំ;

កស្សចិ ទេតិ សាមញ្ញំ - ចតុរោ ផលមុត្តមេ,

កស្សចិ អសថេ ធម្មេ - ទេតិ សោ បដិសម្ភិទា;

កស្សចិ វរសមាបត្តិយោ - អដ្ឋ ទេតិ នរាសភោ,

តិស្សោ កស្សចិ វិជ្ជាយោ - ឆឡភិញ្ញ បវេច្ឆតិ;

តេន យោគេន ជនកាយំ - ឱវទេតិ មហាមុនិ,

តេន វិត្ថារិកំ អាសី - លោកនាថស្ស សាសនំ;

មហាហនូសភក្ខណ្ធោ - ទីបង្ករសនាមកោ,

ពហូ ជនេ តារយតិ - បរិមោចេតិ ទុគ្គតិំ;

ពោធនេយ្យំ ជនំ ទិស្វា - សតសហស្សេបិ យោជនេ

ខណេន ឧបគន្ត្វាន - ពោធេតិ តំ មហាមុនី’’តិ;

ឥតិ សោ ទីបង្ករោ សត្ថា វស្សសត សហស្សានិ ឋត្វា សត្តានំ ពណ្ធនមោក្ខំ កុរុមានោ សព្ពពុទ្ធកិច្ចានិ និដ្ឋាបេត្វា នណ្ទារាមេ អនុបាទិសេសាយ និព្ពានធាតុយា បរិនិព្ពាយិនហេវ ធាតុយោ តស្ស - សត្ថុនោ វិកិរិំសុ តា. ឋិតា ឯកឃនា ហុត្វា - សុវណ្ណបដិមា វិយ សកលជម្ពុទីបវាសិនោ មនុស្សា ឃនកោដិដិមសុវណ្ណដ្ឋិកាហិ ឯវំ ឆត្តិំស យោជនិកំ មហាថូបមកំសុ និវេទសិ - កេចិ.

តេន ¶ វុត្តំ

‘‘ទីបង្ករោ ជិនោ សត្ថា - នណ្ទារាមម្ហិ និព្ពុតោ,

តត្ថេវ តស្ស ជិនថូបោ - ឆត្តិំសុព្ពេធ យោជនោ‘‘;

‘‘បត្ត ចីវរ បរិក្ខារ - បរិភោគញ្ជ សត្ថុនោ,

ពោធិមូលេ តទា ថូបោ - តីណិ យោជនមុគ្គតោ’’តិ;

៧. ទីបង្ករស្ស បន ភគវតោ អបរភាគោ ឯកំ អសង្ខេយ្យំ អតិក្កមិត្វា កោណ្ឌញ្ញោ នាម សត្ថា ឧទបាទិ. តទា ពោធិសត្តោ វិជិតាវិ នាម ចក្កវត្តិ ហុត្វា កោដិសតសហស្ស សង្ខស្ស ពុទ្ធ បមុខស្ស ភិក្ខុសង្ឃស្ស មហាទានំ អទាយិ សត្ថា ពោធិសត្តំ ពុទ្ធោ ភវិស្សតីតិ វ្យាករិត្វា ធម្មំ ទេសេសិ សោ សត្ថុ ធម្មំកថំ សុត្វា រជ្ជិ និយ្យាទេត្វា បព្ពជិ សោ តីណិ បិដកានិ ឧគ្គហេត្វា អដ្ឋ សមាបត្តិយោ បញ្ចអភិញ្ញាយោច ឧប្បាទេត្វា អបរិហីនជ្ឈានោ ព្រហ្មលោកេ និព្ពត្តិ. សោបិ ពុទ្ធោ វស្សសតសហស្សានិ ឋត្វា សព្ពពុទ្ធកិច្ចានិ និដ្ឋាបេត្វា ចណ្ទារាមេ បរិនិព្ពាយិ តស្សាបិ ភគវតោ ធាតុយា ន វិកិរិំសុ សកលជម្ពុទីបវាសិនោ មនុស្សា សមាគន្ត្វា សត្តយោជនិកាសត្តរតនមយំ ហរិតាលមនោសិលាយមត្តិកាកិច្ចំ តេល សប្បីហិ ឧទកកិច្ចំ កត្វា ចេតិយំ និដ្ឋាបេសុំ

កោណ្ឌញ្ញេ កិរ សម្ពុទ្ធោ - ចណ្ទារាមេ មនោរមេ,

និព្ពាយិ ចេតិយោ តស្ស - សត្តយោជនិកោ កតោតិ;

តស្ស អបរភាគេ ឯកំ អសំង្ខយ្យំ អតិក្កមិត្វា ឯកស្មិំយេវ កប្បេ ចត្តារោ ពុទ្ធា ឧប្បជ្ជិំសុ - មង្គលោ សុមនោ រេវតោ យោហិតោតិ. មង្គលស្ស បន ភគវតោ កាលេ ពោធិសត្តោ សុរុចិ នាម ព្រាហ្មណោ ហុត្វា សត្ថារំ និមន្តេស្សាមីតិ ឧបសង្កមិត្វា មធុរ ធម្មំកតំ សុត្វា ស្វាតនាយ និមន្តេត្វា កោដិសតសហស្ស សង្ខស្ស ពុទ្ធបមុខស្ស សង្ឃស្ស សត្តាហំ គវបានំ នាម ទានមទាសិ សត្ថា អនុមោទនំ ករោន្តោ មហាបុរិសំ អាមន្តេត្វា ត្វំ កប្បសតសហស្សាធិកានំ ទ្វន្នំ អសង្ខេយ្យានំ មត្ថកេ គោតមោ នាម ពុទ្ធោ ភវិស្សសីតិ វ្យាកាសិ មហាបុរិសោ វ្យាករណំ សុត្វា អហំ កិរ ពុទ្ធោ ភវិស្សាមិ កោ មេ ឃរាវាសេន អត្ថោ បព្ពជិស្សមីតិ ចិន្តត្វា តថារូបំ សម្បត្តិំ កេឡបិណ្ឌំ វីយ បហាយ សត្ថុ សន្តិកេ បព្ពជិត្វា ពុទ្ធវចនំ ឧគ្គណ្ហិត្វា អភិញ្ញា ច សមាបត្តិយោ ច និព្ពត្តេត្វា អាយុបរិយោសានេ ព្រហ្មលោកេ និព្ពត្តិ, តស្មិម្បិ ពុទ្ធេ បរិនិព្ពុតេ ធាតុយោ ន វិកិរិំសុ, ជម្ពុទីបវាសិនោ បុព្ពេ វិយ តិំសយោជនកំ ថូបមកំសុ.

តេន ¶ វុត្តំ ‘‘ឧយ្យានេ វសភោ នាម - ពុទ្ធោ និព្ពាយិ មង្គលោ, តត្ថេវ តស្ស ជិនថូបោ - តិំសយោជនមុគ្គិតោ’’តិ.

តស្ស អបរភាគេ សុមនោ នាម សត្ថា ឧទបាទិ តទា មហាសត្តោ អតុលោ នាម នាគរាជា ហុត្វា និព្ពត្តិ-មហិទ្ធិកោ មហានុភាវោ សោ ពុទ្ធោ ឧប្បន្នោតិ សុត្វា ញាតិសង្ឃបរិវុតោ នាគភវនា និក្ខមិត្វា កោដិសតសហស្ស ភិក្ខុបរិវារស្ស តស្ស ភគវតោ ទិព្ពតុរិយេហិ ឧបហារំ ការេត្វា មហាទានំ បវត្តេត្វា បច្ចេកំ ទុស្សយុគានិ ទត្វា សរណេសុ បតិដ្ឋាសិ សោបិ នំ សត្ថា អនាគតេ ពុទ្ធោ ភវិស្សសីតិ វ្យាកាសិ តស្មិម្បិ ពុទ្ធេ បរិនិព្ពុតេ ធាតុយោ ន វិកិរិំសុ ជម្ពុទីបវាសនោ បុព្ពេ វិយ ចតុយោជនិកំ ថូបមកំសុ.

តេន វុត្តំ

‘‘សុមនោ យសធរោ - ពុទ្ធោ អគ្គារាមម្ហ និព្ពុតោ,

តត្ថេវ តស្ស ជិនថូបោ - ចតុយោជនមុគ្គតោ’’តិ;

តស្ស អបរភាគេ រេវតោ នាម សត្ថា ឧទបាទិ តទា ពោធិសត្តោ អតិទេវោ នាម ព្រាហ្មណោ ហុត្វា សត្ថុ ធម្មទេសន សុត្វា សរណេសុ បតិដ្ឋាយ សិរសិ អញ្ជលិំ បគ្គហេត្វា តស្ស សត្ថុនោ កិលេសប្បហានេ វណ្ណំ វត្វា ឧត្តរាសង្ឃេន បូជមកាសិ. សោបិ នំ សត្ថា ពុទ្ធោ ភវិស្សតិតិ វ្យាកាសិ តស្មិំ បន ពុទ្ធេ បរិនិព្ពុតេ ធាតុយោ វិកិរិំសុ.

តេន វុត្តំ

‘‘រេវតោ បវរោ ពុទ្ធោ - និព្ពុតោ សោ មហាបុរេ,

ធាតុ វិត្ថារិកំ អាសី - តេសុ តេសុ បទេសតោ’’តិ;

តស្ស អបរភាគេ សោភិតោ នាម សត្ថា ឧទបាទិ តទា ពោធិសត្តោ អជិតោ នាម ព្រាហ្មណោ ហុត្វា សត្ថុ ធម្មទេសនំ សុត្វា សរណេសុ បតិដ្ដាយ ពុទ្ធបមុខស្ស សង្ឃស្ស មហាទានំ អទាសិ. សោបិ នំ សត្ថា ពុទ្ធោ ភវិស្សសីតិ វ្យាកាសិ តស្សាបិ ភគវតោ ធាតុយោ វិកិរិំសុ.

តេន វុត្តំ

‘‘សោភិតោ វរសម្ពុទ្ធោ - សីហរាមម្ហិ និព្ពុតោ,

ធាតុវិត្ថារិកំ អាសី - តេសុ តេសុ បទេសតោ’’តិ;

តស្ស អបរភាគេ ឯកមសង្ខេយ្យំ អតិក្កមិត្វា ឯកស្មិំយេវ កប្បេ តយោ ពុទ្ធា និព្ពត្តិំសុ - អនោមទស្សិ បទុមោ នារទោតិ. អនោមទស្សិស្ស ភគវតោ កាលេ ពោធិសត្តោ ឯកោ

១. យសវរោ ធីរោ - កេចិ.

យក្ខ ¶ សេនាបតិ អហោសិ មហិទ្ធិកោ មហានុភាវោ អនេក កោដិសតសហស្សានំ យក្ខានំ អធិបតិ. សោ ពុទ្ធោ ឧប្បន្នោតិ សុត្វា អាគន្ត្វា ពុទ្ធបមុខស្ស សង្ឃស្ស មហាទានមទាសិ សត្ថាបិ តំ អនាគតេ ពុទ្ធោ ភវិស្សសីតិ វ្យាកាសិ. អនោមទស្សិម្ហិ បន ភគវតិ បរិនិព្ពុតេ ធាតុយោ ន វិកិរិំសុ ជម្ពុទីបវាសិនោ បញ្ចវីសយោជនកំ ថូបំ ករិំសុ

តេន វុត្តំ

‘‘អនោមទស្សិ ជិនោ សត្ថា - ធម្មារាមម្ហិ និព្ពុតោ,

តត្ថេវ តស្ស ជិនថូបោ - ឧព្ពេធា បណ្ណុវីសតី’តិ;

តស្ស អបរភាគេ បទុមោ នាម សត្ថា ឧទបាទិ តថាគតេ អគាមការញ្ញេ វិហរេន្តា ពោធិសត្តោ សីហោ ហុត្វា សត្ថារំ និរោធសមាបត្តិយា សមាបន្នំ ទិស្វា បសន្នចិត្តោ វន្ទិត្វា បទក្ខិណំ កត្វា បីតិសោមនស្សជាតោ តិក្ខត្តុំ សីហនាទំ នទិត្វា សត្តាហំ ពុទ្ធារម្មណំ បីតិំ អវិជហិត្វា បីតិសុខេនេវ គោចរាយ អបក្កមិត្វា ជិវិតបរិច្ចាគំ កត្វា បយិរុបាសមានោ អដ្ឋាសិ សត្ថា សត្តាហច្ចយេន និរោធា វុដ្ឋិតោ សីហំ ឱលោកេត្វា ភិក្ខុសង្ឃេបិ ចិត្តំ បសាទេត្វា សង្ឃំ វន្ទិស្សតី‘‘តិ ភិក្ខុសង្ឃោ អាគច្ឆតូតិ ចិន្តេសិ ភិក្ខុ តាវទេវ អាគមិំសុ សីហោ សង្ឃេ ចិត្តំ បសាទេសិ. សត្ថា តស្ស មនំ ឱលោកេត្វា អនាគតេ ពុទ្ធោ ភវិស្សតីតិ វ្យាកាសិ តស្ស បន ភគវតោ ធាតុយោ វិកិរិំសុ.

តេន វុត្តំ

‘‘បទុមោ ជិនវរោ សត្ថា - ធម្មារាមម្ហិ និព្ពុតោ,

ធាតុ វិត្ថារិកំ អាសិ - តេសុ តេសុ បទេសតោ’’តិ;

តស្ស អបរភាគេ នារទោ នាម សត្ថា អហោសិ តទា ពោធិសត្តោ, ឥសិបព្ពជ្ជំ បព្ពជិត្វា បញ្ចសុ អភិញ្ញាសុ អដ្ឋសុច សមាបត្តិសុចិណ្ណវសី ហុត្វា ពុទ្ធបមុខស្ស សង្ឃស្ស មហាទានំ ទត្វា លោហិត ចណ្ទនេន បូជមកាសិ សោបិ នំ អនាគតោ ពុទ្ធោ ភវិស្សតីតិ វ្យាកាសិ នារទ បន ភគវតោ ធាតុយោ ឯកឃនា អហេសុំ. សព្ពេ ទេវ មនុស្សា សន្និបតិត្វា ចតុយោជនិកំ ថូបំ ករិំសុ.

តេន វុត្តំ

‘‘នារទោ ជិនវសភោ - និព្ពុតោ សុទស្សនេ បុរេ,

តត្ថេវ តស្ស ថូបវរោ - ចតុយោជនមុគ្គតោ’’តិ;

តស្ស អបរភាគេ ឯកមសង្ខេយ្យមតិក្កមិត្វា ឥតោ កប្បសតសហស្ស មត្ថកេ ឯកស្មិំ កប្បេ បទុមុត្តរោ នាម សត្ថា ឧទបាទិ. តទា ពោធិសត្តោ ជដិលោ នាម មហារដ្ឋិកោ ហុត្វា ពុទ្ធបមុខស្ស សង្ឃស្ស ចិវរទានមទាសិ. សោបិ តំ អនាគតោ ពុទ្ធោ ភវិស្សតីតិ វ្យាកាសិ. ¶ បទុមុត្តរស្សាបិ ភគវតោ ធាតុយោ ឯកឃនា អហេសុំ. សព្ពេ ទេវមនុស្សា សន្និបតិត្វា ទ្វាទស យោជនិកំ មហាថូបមកំសុ.

តេន វុត្តំ

‘‘បទុមុត្តរោ ជិនោ ពុទ្ធោ - នណ្ទារាមម្ហិ និព្ពុតោ,

តត្ថេវ តស្ស ថូបវរោ - ទ្វាទសុព្ពេធយោជនោ’’តិ;

តស្ស អបរភាគេ តិំសកប្ប សហស្សានិ អតិក្កមិត្វា សុមេធោ សុជាតោ ចាតិ ឯកស្មិំ កប្បេ ទ្វេ ពុទ្ធា និព្ពត្តិំសុ សុមេធស្ស បន ភគវតោ កាលេ ពោធិសត្តោ ឧត្តរោ នាម មានវោ ហុត្វា និទហិត្វា ឋបិតំយេវ អសីតិកោដិធនំ វិស្សជ្ជេត្វា ពុទ្ធបមុខស្ស សង្ឃស្ស មហាទានំ ទត្វា ធម្មំ សុត្វា សរណេសុ បតិដ្ឋាយ និក្ខមិត្វា បព្ពជិ សោបិ នំ អនាគតេ ពុទ្ធោ ភវិស្សតីតិ វ្យាកាសិ. សុម្ធេស្ស បន ភគវតោ ធាតុយោ វិកិរិំសុ

តេន វុត្តំ

‘‘សុមេធោ ជិនវរោ ពុទ្ធោ - មេធារាមម្ហិ និព្ពុតោ,

ធាតុវិត្ថារិកំ អាសិ - តេសុ តេសុ បទេសតោ’’តិ;

តស្ស អបរភាគេ សុជាតោ នាម សត្ថា ឧទបាទិ. តទា ពោធិសត្តោចក្កវត្តិរាជា ហុត្វា ពុទ្ធោ ឧប្បន្នោតិ សុត្វា ឧបសំកមិត្វា ធម្មំ សុត្វា ពុទ្ធបមុខស្ស សង្ឃស្ស សទ្ធិំ សត្តហិ រតនេហិ ចតុមហាទីបំ រជ្ជំ ទត្វា សត្ថុ សន្តិកេ បព្ពជិ សកលរដ្ឋវាសិនោ រដ្ឋុប្បាទំ គហេត្វា អារាមិក កិច្ចំ សាធេន្តា ពុទ្ធបមុខស្ស សង្ឃស្ស និច្ចំ មហាទានមទំសុ. សោបិ នំ សត្ថា អនាគតេ ពុទ្ធោភវិស្សតីតិ វ្យាកាសិ សុជាតស្ស បន ភគវតោ ធាតុយោ ឯកឃនា អហេសុំ ជម្ពុទីបវាសិនោ តិគាវុតំ ថូបមកំសុ

តេន វុត្តំ

‘‘សុជាតោ ជិនវរោ ពុទ្ធោ សីលារាមម្ហិ និព្ពុតោ,

តត្ថេវ ចេតិយោ តស្ស - តីណិ គាវុតមុគ្គតោ’’តិ;

តស្ស អបរភាគេ អដ្ឋារស កប្បសតមត្ថកេ ឯកស្មិំ កប្បេ បិយទស្សិ អត្ថទស្សិ ធម្មទស្សិតិ តយោ ពុទ្ធា និព្ពត្តិំសុ បិយទស្សិ ពុទ្ធកាលេ ពោធិសត្តោ កស្សបោ នាម មាណវោ តិណ្ណំ វេទានំ បារគតោ ហុត្វា សត្ថុ ធម្មទេសនំ សុត្វា កោដិសតសហស្ស ធន បរិច្ចាគេន សង្ឃារាមំ ការេត្វា សរណេសុ ច សីលេសុ ច បតិដ្ឋាសិ អថ នំ សត្ថា អដ្ឋារស កប្ប សតច្ចយេន ពុទ្ធោ ភវិស្សតីតិ វ្យាកាសិ បិយទស្សិស្ស ភគវតោបិ ធាតុយោ ឯកឃនាវ អហេសុំ ជម្ពុទីបវាសិនោ សន្និបតិត្វា តិយោជនិកំ មហាថូបមកំសុ.

តេន ¶ វុត្តំ

‘‘បិយទស្សិ មុនិវរោ - សលលារាមម្ហិ និព្ពុតោ,

តត្ថេវ តស្ស ជិនថូបោ - តីណិ យោជនមុគ្គតោ’’តិ;

តស្ស អបរភាគេ អត្ថទស្សិ នាម ភគវា ឧទបាទិ តទា ពោធិសត្តោ មហិទ្ធិកោ មហានុភាវោ សុសិមោ នាម តាបសោ ហុត្វា ភគវតោ សន្តិកេ ធម្មំ សុត្វា បសីទិត្វា ទិព្ពានិ មណ្ទារវ បទុមបារិច្ឆត្តកាទីនិ បុប្ផានិ អាហរិត្វា ចាតុទ្វីបិក មហាមេឃោ វិយ បុប្ផវស្សំ វស្សេត្វា សមន្តតោ បុប្ផមណ្ឌប បុប្ផអគឃិយ តោរណាទីនិ កត្វា មណ្ទារវ បុប្ផច្ឆត្តេន ទសពលំ បូជេសិ សោបិ នំ ភគវា អនាគតោ គោតមោ នាម ពុទ្ធោ ភវិស្សតីតិ វាកាសិ. តស្ស បន ភគវតោ ធាតុយោ វិកិរិំសុ.

តេន វុត្តំ

‘‘អត្ថទស្សិ ជិនវរោ - អនោមារាមម្ហិ និព្ពុតោ,

ធាតុវិត្ថារិកំ អាសិ - តេសុ តេសុ ច រដ្ឋតោ’’តិ;

តស្ស អបរភាគេ ធម្មទស្សិ នាម សត្ថា ឧទបាទិ. តទា ពោធិសត្តោ សក្កា ទេវរាជា ទិព្ពគណ្ធបុប្ផេហិ ច ទិព្ពតុរិយេហិ ច បូជំ អកាសិ សោបិ នំ ពុទ្ធោ ភវិស្សតីតិ វ្យាកាសិ. ធម្មទស្សិស្ស បន ភគវតោ ធាតុយោ ឯកឃនា អហេសុំ. ជម្ពុទីបវាសិនោ តិយោជនិកំ ថូបមកំសុ.

តេន វុត្តំ

‘‘ធម្មទស្សិ មហាវីរោ-កេលាសារមម្ហិ និព្ពុតោ,

តត្ថេវ ថូបវរោ តស្ស-តីណិ យោជនមុគ្គតោ’’តិ;

តស្ស អបរភាគេ ចតុនវុតិកប្ប មត្ថកេ ឯកស្មិំ កប្បេ ឯកោវ សិទ្ធត្ថោ នាម សត្ថា ឧទបាទិ. តទា ពោធិសត្តោ ឧគ្គតេជោ អភិញ្ញាពល សម្បន្នោ មង្គលោ នាម តាបសោ ហុត្វា មហាជម្ពុផលំ អាហរិត្វា តថាគស្ស អទាសិ សត្ថា តំ ផលំ បរិភុញ្ជិត្វា ចតុនវុតិ កប្បមត្ថកេ ពុទ្ធោ ភវិស្សតីតិ វ្យាកាសិ តស្សាបិ ភគវតោ ធាតុយោ ន វិកិរិំសុ, ចតុយោជនិកំ រតនមយំ ថូបមកំសុ.

តេន វុត្តំ

‘‘សិទ្ធត្តោ មុនិវរោ ពុទ្ធោ អនោមារមម្ហិ និព្ពុតោ,

តត្ថេវ តស្ស ថូបវរោ-ចតុយោជនមុគ្គតោ’’តិ;

តស្ស អបរភាគេ ឥតោ ទ្វានវុតិ កប្បមត្ថកេ តិស្សោ ផុស្សោតិ ឯកស្មិំ កប្បេ ទេវ ពុទ្ធា និព្ពត្តិំសុ តិស្សស្ស ភគវតោ កាលេ ពោធិសត្តា មហាភោគោ មហាយសោ សុជាតោ នាម ខត្តិយោ ហុត្វា ឥសិបព្ពជ្ជំ បព្ពជិត្វា មហិទ្ធិកភាវំ បត្វា ពុទ្ធោ ¶ ឧប្បន្នោតិ សុត្វា ទិព្ពមណ្ទារវ បទុម បារិច្ឆត្ត បុប្ផានិ អាទាយ ចតុបរិសមជ្ឈេ គច្ឆន្តំ តថាគតំ បូជេសិ. អាកាសេ បុប្ផវិតានមិវ អដ្ឋាសិ សោបិ នំ សត្ថា ឥតោ ទ្វានវុតិ កប្បមត្ថកេ ពុទ្ធោ ភវិស្សតីតិ វ្យាកាសិ. តស្សាបិ ភគវតោ ធាតុយោ ន វិកិរិំសុ ធាតុយោ គហេត្វា តិយោជនិកំ ថូបមកំសុ.

តេន វុត្តំ

‘‘តិស្សោ ជិនវរោ ពុទ្ធោ-នណ្ទារាមម្ហិ និព្ពុតោ

តត្ថេវ តស្ស ថូបវរោ-តីណិ យោជនមុស្សិតោ’’តិ;

តស្ស អបរភាគេ ផុស្សោ នាម ពុទ្ធោ ឧទបាទិ តទា ពោធិសត្តោ វិជិតាវិ នាម ខត្តិយោ ហុត្វា មហារជ្ជំ បហាយ សត្ថុ សន្តិកេ បព្ពជិត្វា តីណិ បិដកានិ ឧគ្គហេត្វា មហាជនស្ស ធម្មកថំ កថេត្វា សីលបារមិញ្ច បូរេសិ. សោបិ នំ ពុទ្ធោ តថេវ វ្យាកាសិ តស្ស បន ភគវតោ ធាតុយោ វិកិរិំសុ.

តេន វុត្តំ

‘‘ផុស្សោ ជិនវរោ សត្ថា-សុនន្ទារាមម្ហិ និព្ពុតោ

ធាតុវិត្ថារិកំ អាសិ-តេសុ តេសុ បទេសតោ’’តិ;

តស្ស អបរភាគេ ឥតោ ឯកនវុតិ កប្បមត្ថកេ វិបស្សិ នាម ពុទ្ធោ ឧទបាទិ តទា ពោធិសត្តោ មហិទ្ធិកោ មហានុភាវោ អតុលោ នាម នាគរាជា ហុត្វា សត្តរតន ខចិតំ សោវណ្ណមហាបីឋំ ភគវតោ អទាសិ សោបិ នំ ឥតោ ឯកនវុតិកប្បមត្ថកេ ពុទ្ធោ ភវិស្សតីតិ វ្យាកាសិ តស្ស បន ភគវតោ ធាតុយោ ន វិកិរិំសុ សព្ពេ ទេវមនុស្សា សន្តិបតិត្វា ធាតុយោ គហេត្វា សត្តយោជនិកំ ថូបមកំសុ.

តេន វុត្តំ

‘‘វិបស្សិ ជិនវរោ វីរោ-សុមិត្តារាមម្ហិ និព្ពុតោ,

តត្ថេវ សោ ថូបវរោ-សត្តយោជនិកោ កតោ’’តិ;

តស្ស អបរភាគេ ឥតោ ឯកតិំស កប្បមត្ថកេ សិខី វេស្សភូតិ ទ្វេ ពុទ្ធា និព្ពត្តិំសុ សិខិស្ស ភគវតោ កាលេ ពោធិសត្តោ អរិណ្ទមោ នាម រាជា ហុត្វា ពុទ្ធបមុខស្ស សង្ឃស្ស សចិវរំ មហាទានំ បវត្តេត្វា សត្តរតន បតិមណ្ឌិតំ ហត្ថិរតនំ ទត្វា ហត្ថិប្បមាណំ កត្វា កប្បិយ ភណ្ឌមទាសិ សោបិ នំ ឥតោ ឯកតិំស កប្បេ ពុទ្ធោ ភវិស្សតីតិ វ្យាកាសិ, សិខិស្ស ភគវតោ ធាតុយោ ឯកឃនា ហុត្វា អដ្ឋំសុ, សកល ជម្ពុទីបវាសិនោ បន មនុស្សា ធាតុយោ គហេត្វា តិយោជនុព្ពេធំ សត្តរតនមយំ ហិមគិរិ សទិស សោភំ ថូបមកំសុ.

សិខី ¶ មុនិវរោ ពុទ្ធោ-ទុស្សារាមម្ហិ និព្ពុតោ,

តត្ថេវ តស្ស ថូបវរោ-តីណិ យោជនមុគ្គតោ’’តិ;

តស្ស អបរភាគេ វេស្សភូ នាម សត្ថា ឧទបាទិ. តទា ពោធិសត្តោ សុទស្សនោ នាម រាជា ហុត្វា ពុទ្ធបមុខស្ស សង្ឃស្ស សចីវរមហាទានំ ទត្វា តស្ស សន្តិកេ បព្ពជិត្វា អាចារគុណសម្បន្នោ ពុទ្ធរតនេ ចិតតីការ បីតិ ពហុលោ អហោសិ សេបិ នំ សត្ថា ឥតោ ឯកតិំសកប្បេ ពុទ្ធោ ភវិស្សតីតិ វ្យាកាសិ វេស្សភុស្ស បន ភគវតោ ធាតុយោ វិកិរិំសុ.

តេន វុត្តំ

‘‘វេស្សភូ ជិនវរោ សត្ថា-ខេមារាមម្ហិ និព្ពុតោ;

ធាតុវិត្ថារិកំ អាសិ-តេសុ តេសុ បទេសតោ’’តិ;

តស្ស អបរភាគេ ឥមស្មិំ កប្បេ ចត្តារោ ពុទ្ធា និព្ពត្តិំសុ កកុសណ្ធោ កោនាគមនោ កស្សបោ អម្ហាកំ ភគវាតិ កតុសណ្ធស្ស បន ភគវតោ កាលោ ពោធិសត្តោ ខេមោ នាម រាជា ហុត្វា ពុទ្ធបមុខស្ស សង្ឃស្ស សបត្តចីវរំ ទានញ្ចេវ អញ្ជនាទិ ភេសជ្ជានិ ច ទត្វា សត្ថុ ធម្មទេសនំ សុត្វា បព្ពជិ សោបិ នំ សត្ថា វ្យាកាសិ តស្ស បន ភគវតោ ធាតុយោ ន វិកិរិំសុ សព្ពេ សន្និបតិត្វា ធាតុយោ គហេត្វា គាវុតុព្ពេធំ ថូបមកំសុ.

តេន វុត្តំ

‘‘កកុសណ្ធោ ជិនវរោ - ខេមារាមម្ហិ និព្ពុតោ,

តត្ថេវ តស្ស ថូបវរោ-គាវុតំ នភមុគ្គតោ’’តិ;

តស្ស អបរភាគេ កោនាគមនោ នាម សត្ថា ឧទបាទិ តទា ពោធិសត្តោ បព្ពតោ នាម រជា ហុត្វា អមច្ចគណ បរិវុតោ សត្ថុ សន្តិកេ គន្ត្វា ធម្មទេសនំ សុត្វា ពុទ្ធបមុខំ ភិក្ខុសង្ឃំ និមន្តេត្វា មហាទានំ បវត្តេត្វា បត្តុណ្ណចីនបដ្ដ កោសេយ្យ កម្ពល ទុកុលានិ ចេវ សុវណ្ណបដ្ដកញ្ច ទត្វា សត្ថុ សន្តិកេ បព្ពជិ. សោបិ នំ សត្ថា វ្យាកាសិ តស្ស ភគវតោ ធាតុយោ វិកិរិំសុ

តេន វុត្តំ

‘‘កោនាគមនោ សម្ពុទ្ធោ បព្ពតារាមម្ហិ និព្ពុតោ,

ធាតុ វិត្ថារិកំ អាសិ-តេសុ តេសុ បទេសតោ’’តិ;

តស្ស អបរភាគេ កស្សបោ នាម សត្ថា ឧទបាទិ. តទា ពោធិសត្តោ ជោតិបាលោ នាម មាណវោ ហុត្វា តិណ្ណំ វេទានំ បារគុភូមិយញ្ចេវ អន្តលិក្ខេវ បាកដោ ឃដីការស្ស កុម្ភការស្ស មិត្តោ អហោសិ. សោ តេន សទ្ធិំ សត្ថារំ ឧបសង្កមិត្វា ធម្ម

កថំ ¶ សុត្វា បព្ពជិត្វា អារទ្ធវីរិយោ តីណិ បិដកានិ ឧគ្គហេត្វា វត្តា វត្តសម្បត្តិយា ពុទ្ធសាសនំ សោភេសិ. សោបិ នំ សត្ថា វ្យាកាសិ. កស្សបស្ស បន សត្ថុនោ ធាតុយោ ន វិកិរិំសុ សកល ជម្ពុទីបវាសិនោ មនុស្សា សន្និបតិត្វា ឯកេកំ សុវណ្ណដ្ឋិកំ កោដិ អគ្ឃនកំ រតនវិចិត្តំ ពហិ រចនត្ថំ ឯកេកំ អឌ្ឍកោដិ អគ្ឃនកំ អព្ភន្តរ បូរណត្ថំ មនោសិលាយ មត្តិកាកិច្ចំ តេលេន ឧទកកិច្ចំ ករោន្តា យោជនុព្ពេធំ ថុបមកំសុ.

តេន វុត្តំ

‘‘មហាកស្សបោ ជិនោ សត្ថា-សេតវ្យាយញ្ហិ និព្ពុតោ,

តត្ថេវ តស្ស ជិនថុបោ-យោជនុព្ពេធមុគ្គតោ’’តិ;

ឯត្ថ ច

ទីបង្ករោ ច កោណ្ឌញ្ញោ-មង្គលោ សុមនោ តថា,

អនោមទស្សី ពុទ្ធោ ច-នារទោ បទុមុត្តរោ;

សុជាតោ បិយទស្សី ច-ធម្មទស្សិ នរុត្តមោ,

សិទ្ធត្ថពុទ្ធោ តិស្សោ ច-វិបស្សិ ច សិខី តថា;

កកុសណ្ធោ កស្សបោ ចាតិ-សោឡសេតេ មហេសយោ,

ថុបប្បមាណមេតេសំ បាលិយំយេវ ទស្សិតំ;

យស្មា តស្មា មយា សាធូ-តេ សព្ពេបិ បកាសិតា,

ថូបា សទ្ធា ជនា សាធូ-តេ វន្ទេយ្យថ សាទរំ;

យេសានំ បន អដ្ឋន្នំ - សុគតានំ ហិតេសិនំ

ធាតុ វិត្ថារិកា អាសុំ - តេសុ តេសុ បទេសតោតិ;

សាធុជន មនោបសាទនត្ថាយ កតេ ថូបវំសេ វិជ្ជមានថូបានំ ពុទ្ធានំ ថូបកថា ចេវ សព្ពេសំ សន្តិកេ អភិនិហារកតាចេ. សមត្តា.

កស្សបស្ស បន ភគវតោ អបរភាគេ ឋបេត្វា ឥមំ សម្មា សម្ពុទ្ធំ អញ្ញោ ពុទ្ធោ នាម នត្ថិ. ឯវំ ទីបង្ករាទីនំ ចតុវីសតិយា ពុទ្ធានំ សន្តិកេ លទ្ធវ្យាករណោ ពោធិសត្តោ បារមិយោ បូរេត្វា វេស្សន្តរត្តភាវេ ឋិតោ-

‘‘អចេតនាយំ បថវី-អវិញ្ញាយ សុខំ ទុខំ,

សាបិ ទានពលោ មយ្ហំ-សត្តក្កត្តុំ បកម្បថា’’តិ;

ឯវំ មហាបថវិ កម្បនានិ បុញ្ញានិ កត្វា អាយុបរិយោសានេ តតោ ចុតោ តុសិតភវនេ និព្ពត្តិ តត្ថ អញ្ញេ ទេវេ ទសហិ ឋានេហិ អធិគណ្ហិត្វា យាវតាយុកំ ទិព្ពសម្បត្តិំ អនុភវន្តោ មនុស្សគណនាយ ¶ សត្តហិ ទិវសេហិ អាយុក្ខយំ បាបុណិស្សតិតិ វត្ថានិ កិឡិស្សន្តិ, មាលា មិលាយន្តិ, កច្ឆេហិ សេទា មុច្ចន្តិ, កាយេចេវ ទុព្ពណ្ណិយំ ឱក្កមតិ. ទេវោ ទេវាសនេ នាភិរមតីតិ ឥមេសុ បញ្ចសុ បុព្ពនិមិត្តេសុ ឧប្បន្នេសុ តានិ ទិស្វាសុញ្ញាវត នោ សគ្គា ភវិស្សន្តិតិ សំវេគជាតាហិ ទេវតាហិ មហាសត្តស្ស បារមិនំ បូរិតភាវំ ញត្វា ឥមស្មិំ ឥទានិ អញ្ញំ ទេវលោកំ អនុបគន្ត្វា មនុស្សលោកេ ឧប្បជ្ជិត្វា ពុទ្ធភាវំ បត្តេ បុញ្ញានិ កត្វា ចុត ចុតា ទេវលោកំ បូរេស្សន្តីតិ ចិន្តេត្វា.

‘‘យតោហំ តុសិតេ កាយេ-សន្តុសិតោ នាមហំ តទា,

ទសសហស្សិ សមាគន្ត្វា-យាចន្តិ បញ្ជលី មមំ;

កាលោយំតេ មហាវីរ-ឧប្បជ្ជ មាតុកុច្ឆិយំ,

សទេវកំ តារយន្តោ-ពុជ្ឈស្សុ អមតំ បទន្តិ’’;

ឯវំ ពុទ្ធភាវត្ថាយ អាយាចិតោ កាលំ-ទីបំ-ទេសំ កុលំ-ជនេត្តិយា អាយុប្បមាណន្តិ ឥមានិ បញ្ច មហាវិលោកនានិ វិលោកេត្វា កតសន្និដ្ឋានោ តតោ ចុតោ សក្យរាជកុលេ បដិសណ្ធិំគហេត្វា តត្ថ មហាសម្បត្តិយា បរិហរិយមានោ អនុក្កមេន ភទ្ទំ យោព្ពនំ អនុបាបុណិត្វា តិណ្ណំ ឧតូនំ អនុច្ឆវិកេសុ តីសុ បាសាទេសុ ទេវលោកសិរិំ វិយ រជ្ជសិរិំ អនុភវមានោ ឧយ្យានកីឡាយ គមនសមយេ អនុក្កមេន ជិណ្ណ - វ្យាធិ - មតសង្ខាតេ តយោ ទេវទូតេ ទិស្វា សំជាត សំវេគា និវត្តិត្វា ចតុត្ថេ វារេ បព្ពជិតំ ទិស្វា សាធុ បព្ពជ្ជាតិ បព្ពជ្ជាយ រុចិំ ឧប្បាទេត្វា ឧយ្យានំ គន្ត្វា តត្ថ ទិវសំ ខេបេត្វា មង្គល បោក្ខរណិតីរេ និសិន្នោ កប្បក វេសំ គហេត្វា អាគតេន វិស្សកម្ម ទេវបុត្តេន អលង្កត បដិយត្តោ រាហុលកុមារស្ស បាតសាសនំ សុត្វា បុត្តសិនេហស្ស ពលវភាវំ ញត្វា យាវ ឥមំ ពណ្ធនំ ន វឌ្ឍតិ តាវទេវនំ ឆិណ្ទិស្សាមីតិ ចិន្តេត្វា សាយំ នគរំ បវិសន្តោ-

‘‘និព្ពុតា នូន សា មាតា - និព្ពុតោ នូន សោ បិតា,

និព្ពុតា នូន សា នារី - យស្សាយំ ឦទិសោ បតិ’’តិ;

កិសាគោតមិយា នាម បិតុច្ឆា ធីតាយ ភាសិតំ ឥមំ គាថា សុត្វា ឥហំ ឥមាយ និព្ពុតបទំ សាវិតោតិ គីវតោ សតសហស្សគ្ឃនកំ មុត្តាហារំ ឱមុញ្ចិត្វា តស្សា បេសេត្វា អត្តនោ ភវនំ បវិសិត្វា សិរីសយនេ និបន្នោ និទ្ទាវស គតានំ នាដកានំ វិប្បការំ ទិស្វា និព្ពិន្នហទយោ ឆន្នំ ឧដ្ឋាបេត្វា កណ្ថកំ អាហារាបេត្វា តំ អារុយ្ហ ឆន្នសហាយោ ទសសហស្ស ចក្កវាឡ ទេវតាហិ កត បរិវារោ មហាភិនិក្ខមនា និក្ខមិត្វា តេនេវ រត្តាវសេសេន តីណិ រជ្ជានិ អតិក្កម្ម អនោមាយ នទិយា បរតីរំ បត្វា អស្សាបិដ្ឋិតោ ឱរុយ្ហ ¶ មុត្តរាសិ សទិសេ ចាលិកាបុលិណេ ឋត្វា ឆន្នត្វំ មយ្ហំ អាភរណានិ ចេវ កណ្ថកញ្ច អាទាយ គច្ឆាហិ អាភរណានិ ច កណ្ថកញ្ច បដិច្ឆាបេត្វា ទក្ខិណ ហត្ថេន មង្គលខគ្គមាទាយ វាមហត្ថេន មោលិយា សទ្ធិំ ចូឡំ ឆិណ្ទិត្វា សចេ អហំ ពុទ្ធោ ភវិស្សាមិ អាកាសេ តិដ្ឋតុ នោ ចេ ភូមិយំ បតតូតិ អាកាសេ ខិបិ ចុឡាមណី ពណ្ធនំ យោជនប្បមាណំ ឋានំគន្ត្វា អាកាសេ អដ្ឋាសិ អថ សក្កោ ទេវរាជា យោជនិកេន រតនចង្គោដកេន បដិគ្គហេសិ.

យថាហ

ឆេត្វាន មោលិំ វរគន្ធវាសិតំ

វេហាសយំ ឧក្ខិបិ សក្យបុង្គយវោ,

សហស្សនេត្តោ សិរសា បដិគ្គហិ

សុវណ្ណ វង្គោដវរេន វាសវោ’តិ;

បដិគ្គហេត្វា ច បន ទេវលោកំ នេត្វា សុនេរុ មុទ្ធនិ តិយោជនប្បមាណំ ឥណ្ទនីលមណិមយំ ចុឡាមណិ ចេតិយំ នាម អកាសិ អថ កស្សប ពុទ្ធកាលេ បោរាណ សហាយកោ ឃដិការ មហាព្រហ្មា ឯកំ ពុទ្ធន្តរំ វិនាវាសភាវប្បត្តេន មត្តភាវោ ចិត្តេសិ. អជ្ជ មេ សហាយកោ មហាភិនិក្ខមនំ និក្ខន្តោ សមណ បរិក្ខារមស្ស គហេត្វា គច្ឆាមីតិ-

‘‘តិចីវរញ្ច បត្តោ ច វាសិ សូចិ ច ពណ្ធនំ,

បរិស្សាវន អដ្ឋេតេន-យុត្តយោគស្ស ភិក្ខុនោ’’តិ;

ឥមេ សមណបរិក្ខារេ អាហរិត្វា អទាសិ មហាបុរិសោ អរហទ្ធជំ និវាសេត្វា ឧត្តមំ បព្ពជ្ជាវេសំ គណ្ហិត្វា សាដកយុគលំ អាកាសេ ខិបិ តំ ព្រហ្មា បដិគ្គហេត្វា ព្រហ្មលោកេ ទ្វាទសយោជនិកំ សព្ពរតនមយំ ទុស្សចេតិយមកាសិ.

‘‘កិលេស អប្បហីណេបិ=មហាសត្តស្ស តំ ខណេ,

យស្សានុភាវតោ ឯវំ ទុស្សចូឡា ហិ បូជិតា

តស្មា តម្ម មហាពោធិ-សត្តានំ បដិបត្តិយំ,

ន ករេយ្យ មហុស្សាហំវ-កោ ហិ នាម ពុធោ ជនោ’’តិ;

ចូឡាមណិទុស្ស ថុបទ្វយកថា

៩. ពោធិសត្តោ បព្ពជិត្វា អនុក្កមេន រាជគហំ គន្ត្វា តត្ថ បិណ្ឌាយ ចរិត្វា បណ្ឌវ បព្ពតបព្ភារេ និសិន្នោ មគធរាជេន រជ្ជេន និមន្តិយមានោ តំ បដិក្ខិបិត្វា សព្ពញ្ញុតំ បត្វា តិស្សវិជិតំ អាគមនត្ថាយតេនគហិត បដិញ្ញោ អាឡារំ-ឧទ្ទកញ្ច ឧបសង្កមិត្វា ¶ តេសំ សន្តិកេ អធិគតវិសេសេន អបរិតុដ្ឋោ ឆព្ពស្សានិ មហាបធានំ បទហិត្វា វិសាខ បុណ្ណម ទិវសេ សេនានិនិគមេ សុជាតាយ ទិន្នបាយាសំ បរិភុញ្ជិត្វា នេរញ្ជរាយ នទិយា សុវណ្ណបាតិំ បវាហេត្វា នេរញ្ជរាយ តីរេ មហាវនសណ្ឌេ នានាសមាបត្តីហិ ទិវាភាគំ វិតិនាមេត្វា សាយណ្ហ សមយេ សោត្ថិយេន ទិន្នំ តិណមុដ្ឋិំ គហេត្វា កាឡេន នាគរាជេន អភិត្ថុតគុណោ ពោធិមណ្ឌំ អារុយ្ហ តិណានិ. សត្ថរិត្វា ន តាវីមំ បល្លង្កំ ភិណ្ទិស្សាមិ យាវ មេ អនុបាទាយ អាសវេហិ ចិត្តំ វិមុច្ចិស្សតី’’តិ បដិញ្ញំ កត្វា បាចីន ទាសាភិមុខោ និសីទិត្វា-សូរិយេ អនត្ថមិតេយេវ មារពលំ វិធមេត្វា បឋមយាមេ បុព្ពេ និវាសញាណំ មជ្ឈិមយាមេ ចុតូបបាតញាណំ បត្វា បច្ឆិមយាមាវសានេ ទសពល ចតុវេសារជ្ជាទិ សព្ពគុណបតិមណ្ឌិតំសព្ពញ្ញុតញាណំ បដិវិជ្ឈិត្វា សត្ត សត្តាហំ ពោធិសមីបេយេវ វីតិនាមេត្វា អដ្ឋមេ សត្តាហេ អជបាល និគ្រោធមូលេ និសិន្នោ ធម្មគម្ភីរតា បច្ចវេក្ខនេន អប្បោស្សុក្កតំ អាបជ្ជមានោ ទសទហស្សី មហាព្រហ្ម បរិវារេន សហម្បតិ មហាព្រហ្មុនា អាយាចិត ធម្មទេសនោ ពុទ្ធចក្ខុនា លោកំ ឱលោកេន្តោ ព្រហ្មុនោ អជ្ឈេសនំ អាទាយ កស្ស នុ ខោ បឋមំ ធម្មំ ទេសេយ្យន្តិ ឱលោកេន្តោ អាឡារុទ្ទកានំ កាលកតភាវំ ញត្វា បញ្ចវគ្គីយានំ ភិក្ខុនំ ពហូបការតំ អនុស្សរិត្វា ឧដ្ឋាយាសនា កាសិបុរំ គច្ឆន្តោ អន្តរាមគ្គេ ឧបកេន សទ្ធិំ មន្តេត្វា អាសាឡហិបុណ្ណម ទិវសេ ឥសិបតនេ មិគទាយេ បញ្ច វគ្គិយានំ ភិក្ខុនំ វសនដ្ឋានំ បត្វា តេ អននុច្ឆវិកេន អាវុសោ វាទេន សមុទាចរន្តេ អញ្ញាបេត្វា ធម្មចក្កំ បវត្តេន្តោ អញ្ញាកោណ្ឌញ្ញត្ថេរបមុខេ អដ្ឋារស កោដិយោ អមតបានំ បាយេសិ.

តតោ បដ្ឋាយ ចត្តាលីស សំវច្ឆរានិ ឋត្វា ចតុរាសីតិ ធម្មក្ខណ្ធ សហស្សានិ ទេសេត្វា គណនបថមតីតេ សត្តេ ភវកន្តារតោ សន្តារេត្វា សព្ពពុទ្ធកិច្ចានិ និដ្ឋបេត្វា កុសិនារាយំ ឧបវត្តនេ មល្លានំ សាលវនេ យមកសាលាន មន្តរេ ឧត្តសីសកំ បញ្ញត្តេ មញ្ចកេ វិសាខបុណ្ណម ទិវសេ ទក្ខិណេន បស្សេន សតោ សម្បជានោ អនុដ្ឋានសេយ្យាយ និបជ្ជិ. តទា កិរ ភគវតោ បូជាយ យមកសាលា សព្ពបាលិផុល្លា មូលតោ បដ្ឋាយ យាវ អគ្គា ឯកច្ឆន្នា អហេសុំ. ន កេវលញ្ច យមកសាលាយេវ សព្ពេបិ រុក្ខសាខា សព្ពបាលិផុល្លាវ អហេសុំ.

ន កេវលញ្ច តស្មិំយេវ ឧយ្យានេ សកលេបិ ទសសហស្ស ចក្កវាឡេ ផលុបគ រុក្ខា ផលំ គណ្ហិំសុ. សព្ពរុក្ខានំ ខណ្ធេសុ ខណ្ធ បទុមានិ, ¶ វលលីសុ វលលិបទុមានិ. អាកាសេ ឧល្លោកបទុមានិ, បថវិតលំ ភិណ្ទិត្វា ទណ្ឌកបទុមានិ បុប្ផិំសុ. សព្ពោ មហា សមុទ្ទោ បញ្ចវណ្ណ បទុមសញ្ឆន្នោ អហោសិ តិយោជន សហស្សវិត្ថតោ បន ហិមវា ឃនពទ្ធមោរបិញ្ឆកលាបោ វិយ និរន្តរំ មាលាទាមគវក្ខិតោ វិយ សុដ្ឋុ បីឡេត្វា អាពទ្ធបុប្ផវដំសកោ វិយ សុបូរិត បុប្ផចង្គេដកំ វិយ ច អតិរមណីយោ អហោសិ.

យមកសាលា ភុម្មទេវតានិ សញ្ចាលិតក្ខវិណ្ធដបា តថាគតសរីរស្ស ឧបរិបុប្ផានិ វិកិរន្តិ. ទិព្ពានិបិ មណ្ទារវ បុប្ផានិ អន្តលិក្ខា បតន្តិ. តានិ ហោន្តិ សុវណ្ណ វណ្ណានិ បណ្ណច្ឆត្តប្បមាណានិ មហាតុម្ពមត្តំ រេណុ គណ្ហន្តិ ន កេវលញ្ច មណ្ទារវ បុប្ផានេច, អញ្ញានិបិ សព្ពានិ បារិច្ឆត្តក បុប្ផាទីនិ សុវណ្ណវង្គោដកានិ រជតចង្គោដកានិ ច បូរេត្វា បូរេត្វា តិទស បុរេបិ ព្រហ្មលោកេបិ ឋិតាហិ ទេវតាហិ វិវិធានិ អន្តរា អវិប្បកិណ្ណានេវ ហុត្វា អាគន្ត្វា បត្តកិំជក្ខ រេណុ ចុណ្ណេហិ តថាគតស្ស សរីរមេវ ឱកីរន្តិ ន កេវលញ្ច ទេវតានំយេវ នាគ សុបណ្ណ មនុស្សានម្បិ ឧបកប្បន ចណ្ទន ចុណ្ណានិ ន កេវលញ្ច ចណ្ទនចុណ្ណានេវ កាឡានុសារី តគរ លោហិតចណ្ទនាទិ សព្ពគន្ធជាតចុណ្ណានិ, ហរិតាលញ្ជន សុវណ្ណ រជត ចុណ្ណានិ, សព្ពគន្ធវាស វិកតិយោ សុវណ្ណ រជតាទិសមុគ្គេ បូរេត្វា ចក្កវាឡ មុខវដ្ដិអាទិសុ ឋិតាហិ ទេវតាហិ បវិទ្ធា អន្តរា អវិប្បកិរិត្វា តថាគតស្សេវ សរីរំ ឱកិរន្តិ ទិព្ពានិបិ តុរិយានិ អន្តលិក្ខេ វជ្ជន្តិ. ន កេវលញ្ច តានិយេវ សព្ពានិបិ តន្តិពទ្ធ ចម្មបរិយោនទ្ធ សុសិរាទិ ភេទានិ ទសសហស្សចក្កវាឡេ ទេវ-នាគវ-សុបណ្ណ-មនុស្សានំ តុរិយានិ ឯកចក្កវាឡេ សន្និបតិត្វា អន្តលិក្ខេ វជ្ជន្តិ.

វរចារណទេវតា កិរ នាមេកា ទីឃាយុកា ទេវតា មហាបុរិសោ មនុស្សបថេ និព្ពត្តិត្វា ពុទ្ធោ ភវិស្សតីតិ សុត្វ បដិសណ្ធិទិវសេ គណ្ហិត្វា គមិស្សាមាតិ មាលា គន្ថិតុំ អារភិំសុ តា គណ្ថមានាវ មហាបុរិសេ មាតុកុច្ឆិយំ និព្ពត្តេ តុម្ភេ កស្ស គណ្ថថាតិ វុត្តា ន តាវ តិដ្ឋាតិ កុច្ឆិតោ និក្ខមន ទិវសេ គហេត្វា គមិស្សាមាតិ អាហំសុ បុន និក្ខេន្តោតិ សុត្វា មហាភិនិក្ខមនទិវសេ គមិស្សាមាតិ មហាភិនិក្ខមនំ និក្ខន្តោតិ សុត្វា អភិសម្ពោធិ ទិវសេ គមិស្សាមាតិ. អជ្ជ អភិសម្ពុទ្ធោតិ សុត្វា ធម្មចក្កប្បវត្តនទិវសេ គមិស្សាមាតិ ធម្មចក្កំ បវត្តយីតិ សុត្វា យមកបាដិហារិយទិវសេ គមិស្សាមាតិ. អជ្ជ យមកបាដិហារិយំ ករីតិ សុត្វា ទេវោ រោហនទិវសេ គមិស្សាមាតិ. អជ្ជ ទេវោរោហនំ ករីតិ សុត្វា អាយុសង្ខារោស្សជ្ជនេ គមិស្សាមាតិ អាយុសង្ខារំ ឱស្សជីតិ សុត្វា ន តាវ និដ្ឋាតិ បរិនិព្ពានទិវសេ គមិស្សាមាតិ?

អជ្ជ ¶ ភគវា យមកសាលានមន្តរេ ទក្ខិណេន បស្សេន សតោ សម្បជានោ សីហសេយ្យំ ឧបគតោ ពលវ បច្ចុសមយេ បរិនិព្ពាយិស្សតិ តុម្ហេ កស្ស គណ្ថថាតិ វុត្តា បន កិន្នាមេតំ អជ្ជេវ មាតុកុច្ឆិយំ បដិសណ្ធិំ គណ្ហិ អជ្ជេវ កុច្ឆិតោ និក្ខន្តោ, អជ្ជេវ មហាភិនិក្ខមនំ និក្ខមិ. អជ្ជេវពុទ្ធោ អហោសិ អជ្ជេវ ធម្មចក្កំ បវត្តយិ. អជ្ជេវ យមកបាដិហារិយំ អកាសិ. អជ្ជេវ ទេវលោកា ឱតិនណ្ណា. អជ្ជេវ អាយុសង្ខរំ ឱស្សជិ. អជ្ជេវ កិរ បរិនិព្ពុតោ. ននុ នាម ទុតិយ ទិវសេ យាគុបាន កាលមត្តម្បិ ឋាតព្ពំ អស្ស, ទស បារមិយោ បូរេត្វា ពុទ្ធត្តំ បត្តស្ស នាម អននុច្ឆវិកន្តិ អបរិ និដ្ឋិតាវ មាលាយោ គហេត្វា អាគម្ម អន្តោ ចក្កវាឡេ ឱកាសំ អាលភមានា ចក្កវាឡ មុខវដ្ដិយំ លភិត្វា អាធាវន្តិយោ ហត្ថេន ហត្ថំ គីវាយ គីវំ គហេត្វា តីណិ រតនានិ អារព្ភទ្វត្តិំសមហបុរិសលក្ខណានិ ឆព្ពណ្ណរំសិយោ ទសបារមិយោ អទ្ធច្ឆដ្ឋានិ ជាតកសតានិ ចុទ្ទស្ស ពុទ្ធញាណានិ អារព្ភ គាយិត្វា តស្ស តស្ស អវសានេ សហាយ ហេ សហាយ ហេតិ វទន្តិ. ឥទមេតំ បដិច្ចវុត្តំ-ទិព្ពានិបិ សំគីតានិ អន្តលិក្ខេ វត្តន្តិតិ.

ភគវា បន ឯវំ មហតិយា បូជាយ វត្តមានយា បឋមយាមេ មល្លានំ ធម្មំ ទេសេសិ មជ្ឈិមយាមេ សុភទ្ទស្ស ធម្មំ ទេសេត្វា តំ មគ្គផលេ បតិដ្ឋាបេសិ បច្ឆិមយាមេ ភិក្ខុ ឱវទិត្វា ពលវ បច្ចូស សមយេ មហាបថវិំ កម្បេន្តោ អនុបាទិសេសាយ និព្ពានធាតុយា បរិនិព្ពាយិ បរិនិព្ពុតេ បន ភគវតិ លោកនាថេ អានណ្ទត្ថេរោ មល្លរាជុនំ តំ បវត្តិំ អារោចេតិ តេ សុត្វាវ គណ្ធមាលំ សព្ពញ្ច តាលាវចរំ បញ្ច ច ទុស្សយុគសតានិ អាទាយ គន្ត្វា ភគវតោ សរីរំ នច្ចេហិ - គីតេហិ - វាទិតេហិ - មាលេហិ - គណ្ធេហិ សក្ករោន្តា គរុករោន្តា មានេន្តា - បូជេន្តា ចេលវិតានានិ ករោន្តា មណ្ឌល មាលានិ បដិយាទេន្តា ឯវំ តា ទិវសំ វីតិនាមេសុំ.

អថ ទេវតានញ្ច កោសិនារកានំ មល្លានញ្ច ឯតទហោសិ-អតិវិកាលោ ខោ អជ្ជ ភគវតោ សរីរ ឈាបេតុំ, ស្វេទានិ ភគវតោ សរីរំ ឈបេស្សាមាតិ តថា ទុតិយម្បិ ទិវសំ វីតិនាមេសុំ. តថា តតិយំ ចតុត្ថំ បញ្ចមំ ឆដ្ឋម្បិ ទិវសំ វីតិនាមេសុំ សត្ត មេ ទិវសេ ទេវតា ច ទោសិនារកា មល្លា ច ភគវតោ សរីរំ ទិព្ពេហិ មានុសកេហិ ច នច្ឆេហិ - គីតេហិ - វាទិតេហិ - មាលេហិ - គណ្ធេហិ សក្ការោន្តោ គរុករោន្តា មានេន្តា បូជេន្តា នគរមជ្ឈេន នីហរិត្វា យត្ថ មកុដពណ្ធនំ នាម មល្លានំ ចេតិយំ តត្ថ និក្ខិបិំសុ

តេន ខោ បន សមយេន កុសិនារា យាវ សន្ធិសមល សំកដីរាជន្នុមត្តេន ឱធិនា មណ្ទារវ បុប្ផេន សត្ថតា ហោតិ អថ ខោ កោសិនារកា ¶ មល្លា ភគវតោ សរីរំ ចក្កវត្តិស្ស សរីរំ វិយ អហតេន វត្ថេន វេឋេសុំ អហតេន វត្ថេន វេឋេត្វា វិហតេន កប្បាសេន វេឋេសុំ វិហតេន កប្បាសេន វេឋេត្វា អហតេន វត្ថេន វេឋេសុំ. ឯតេនេវ នយេន បញ្ចហិយុគសតេហិ វេឋេត្វា អាយសាយ តេលទោណិយា បក្ខិបិត្វា អញ្ញិស្សា អាយសាយ ទោណិយា បដិកុជ្ជេត្វា សព្ពគន្ធានំ ចិតកំ ករិត្វា ភគវតោ សរីរំ ចិតកំ អារោបេសុំ. តេន ខោ បន សមយេន អាយស្មា មហា កស្សបោ បាវាយ កុសិនារំ អទ្ធានមគ្គ បដិបន្នោ ហោតិ មហតាភិក្ខុសង្ឃេន សទ្ធិំ បញ្ចមត្តេហិ ភិក្ខុសតេហិ តេន ខោ បន សមយេន ថេរេ ចិត្តំ បសាទេត្វា សគ្គេ និព្ពត្តា ទេវតា តស្មិំ សមាគមេ ថេរំ អទិស្វា កុហិន្នុ ខោ អម្ហាកំ កុលុបគ ថេរោតិ អាវជ្ជេន្តោ អន្តរាមគ្គបដិបន្នំ ទិស្វា អម្ហាកំ កុលុបគ ថេរេ អវណ្ទិតេ ចិតកោ មា បជ្ជលិត្ថាតិ អធិដ្ឋិហិំសុ.

អថ ខោ ចត្តារោ មល្លបាមោក្ខា សីសំ នហាតា អហតានិ វត្ថានិ និចត្ថា វី សំរតនសតិកំ ចណ្ទនចិតកំ អាលិម្បេស្សាមាតិ អដ្ឋបិ សោលសបិ ទ្វត្តិំសាបិ ជនា ហុត្វា យមក ឧក្កយោ គហេត្វា តាលវណេដហិ វិជន្តា ភស្តានិ ធមន្តា ន សក្កោន្តិយេវ អគ្គិំ គាហាបេតុំ. អថ ខោ កោសិនារកា មល្លា ចិតកស្ស អបជ្ជលន ការណំ អាយស្មន្តំ អនុរុទ្ធំ បុច្ឆិត្វំ ទេវតានំ អភិប្បាយំ សុត្វា មហាកស្សបោ កិរ ភោ បញ្ចហិ ភិក្ខុសតេហិ សទ្ធិំ ទសពលស្ស បាទេ វន្ទិស្សាមីតិ អាគច្ឆតិ តស្មិំ កិរ អនាគតេ ចិតកោ ន បជ្ជលតិ កីទិសោ ភោសោ ភិក្ខុ កាលោ ឱទាតោ ទីឃោ រស្សោ ឯវរូបេ នាម ភោ ភិក្ខុម្ហិ ឋិតោ កិំ ទសពលស្ស បរិនិព្ពានំ នាមាតិ ទេចិ គណ្ធមាលាទិ ហត្ថា បដិបថំ គច្ឆិំសុ កេចិ វីថិយោ វិចិត្តា កត្វា អាគមនមគ្គំ ឱលោកយមានា អដ្ឋំសុ. អថ ខោ អាយស្មា មហាកស្សបោ យេន កុសិនារា មកូដពណ្ធនំ នាម មល្លានំ ចេតិយំ, យេន ភគវតោ ចិតកោ តេនុបសង្កមិ. ឧបសង្កមិត្វា ឯកំសំ ចីវរំ កត្វា តិក្ខត្តុំ ចិតកំ បទក្ខិណំ កត្វា អាវជ្ជេន្តោវ សល្លក្ខេសិ-ឥមស្មិំ ឋានេ បាទាតិ តតេ បាទសមីបេ ឋត្វា អភិញ្ញាបាទកំ ចតុត្ថជ្ឈានំ សមាបជ្ជិត្វា វុដ្ឋាយ អរសហស្ស បតិមណ្ឌិតា ទសពលស្ស បាទា សទ្ធិំ កប្បាស បដលេហិ បញ្ចទុស្សយុគសតានិ សុវណ្ណទោណិំ វណ្ទនចិតកញ្ច ទ្វេធា កត្វា មយ្ហំ ឧត្តមង្គេ សិរសិ បតិដ្ឋហន្តូតិ អធិដ្ឋាសិ សហ អធិដ្ឋាន ចិត្តេន តានិ ទុស្សយុគាទិនិ ទ្វេធា កត្វា វលាហកន្តរា បុណ្ណចណ្ទោ វិយ បាទា និក្ខមិំសុ.

ថេរោ វិកសិត រត្តបទុម សទិសេ ហត្ថេ បសារេត្វា សុវណ្ណវណ្ណេ សត្ថុ បាទេ យាវ គោប្ផកា ពាឡ្ហំ គហេត្វ អត្តនោ សិរវរេ បតិដ្ឋាបេសិ មហាជនោ តំ អច្ឆរិយំ ទិស្វា ឯកប្បហារេ នេវ មហានាទំ នទិ. គណ្ធមាលាទីហិ បូជេត្វា យថារុចិំ វណ្ទិ. ឯវ បន ¶ ថេរេន ច មហាជនេន ច តេហិ ច បញ្ចហិ ភិក្ខុសតេហិ វណ្ទិត មត្តេថេរស្ស ហត្ថតោ មុញ្ចិត្វា អលត្តក វណ្ណានិ ភគវតោ បាទតាលានិ ទារុអាទិសុ កិញ្ចិ អចាលេត្វាវ យថាដ្ឋានេ បតិដ្ឋហិំសុ. ភគវតោ បាទេសុ និក្ខមន្តេសុ វា បវិសន្តេសុ វា កប្បាសអំសុ វា ទសាតន្តុ វា តេលពិណ្ទុ វា ទារុខណ្ឌំ វា ឋានា ចលិតំ នាម នាហោសិ. សព្ពំ យថាដ្ឋានេ ឋិតមេវ អហោសិ. ឧដ្ឋហិត្វា បន អត្ថង្គតេ ចណ្ទេ វិយ សូរិយេ វិយ ច តថាគតស្ស បាទេសុ អន្តរហិតេសុ មហាជនោ មហាកណ្ទិតំ កណ្ទិ. បរិនិព្ពុតកាលតោ អធិកតរំ ការុញ្ញំ អហោសិ អថ ខោ ទេវាតានុភាវេន បនេស ចិតកេ សមន្តតោ ឯកប្បហារេនេវ បជ្ជលិ. ឈាយមានស្ស ភគវតោ សរីរស្ស ឆវិ ចម្ម មំសាទីនំ នេវ ឆារិកាមត្តម្បិ អន្តមសោ បញ្ញាយិត្ថ ន មសិ, សុមន មកុល សទិសា បន ធោតមុត្ត សទិសា សុវណ្ណសទិសា ច ធាតុយោ អវសិស្សិំសុ.

ទីឃាយុក ពុទ្ធានញ្ហិ សរីរំ សុវណ្ណក្ខណ្ធសទិសំ ឯកឃនមេវ ហោតិ. ភគវា បន អហំន ចិរំ ឋត្វា ឋត្វា បរិនិព្ពាយាមិ. មយ្ហំ សាសនំ ន តាវ សព្ពត្ថ វិត្ថារិតំ, តស្មា បរិនិព្ពុតស្សបិ មេ សាសសមត្តម្បិ ធាតុំ គហេត្វា អត្តនោ អត្តនោ វសនដ្ឋានេ ចេតិយំ កត្វា បរិចរន្តោ មហាជនោ សគ្គបរាយនោ ហោតិតិ ធាតូនំ វិកិរណំ អធិដ្ឋាសិ. កតិ បនស្ស ធាតុយោ វិប្បកិណ្ណា, កតិ ន វិប្បកិណ្ណាតិ ចតស្សោ ទាដ្ឋា, ទ្វេ អក្ខកា, ឧណ្ហីសន្តិ ឥមា សត្តធាតុយោ ន វិប្បកិណ្ណា. សេសា វិប្បកិរិំសុ. តត្ថ សព្ពខុទ្ទកា ធាតុ សាសប ពីជមត្តា អហោសិ មហាធាតុ មជ្ឈេ ភិន្ន តណ្ឌុលមត្តា. អតិមហតី មជ្ឈេ ភិន្នមុគ្គ ពីជមត្តា អហោសិ.

ទឌ្ឍេ ខោ បន ភគវតោ សរីរេ អាកាសតោ អគ្គពាហុមត្តាបិ ជង្ឃមត្តាបិ តាលក្ខណ្ធមត្តាបិ ឧទកធារា បតិត្វា ចិតកំ និព្ពាបេសិ ន កេវលំ អាកាសតោយេវ បរិវារេត្វា ឋិតសាលរុក្ខានម្បិ សាខត្តរ វិដបន្តរេហិ ឧទកធារា និក្ខមិត្វា និព្ពាបេសុំ, ភគវតោ ចិតកោ មហន្តោ, សមន្តា បថវិំ ភិណ្ទិត្វា តំង្គលសីសមត្តា ឧទកវដ្ដិ ឯឡិក វដំសក សទិសា គន្ត្វា ចិតកមេវ គណ្ហិ មល្លរាជានោ ច សុវណ្ណឃដេ រជតឃដេ ច បូរេត្វា អាភត នានាគណ្ធោទកេន សុវណ្ណ រជតមយេហិ អដ្ឋទន្តកេហិ វិកិរិត្វា ចណ្ទនចិតកំ និព្ពាបេសុំ. តត្ថ ចិតកេ ឈយមានេ បរិវារេត្វា ឋិត សាលរុក្ខានំ សាខន្តរេហិ វិដបន្តរេហិ បត្តន្តរេហិ ច ជាលេ ឧគ្គច្ឆន្តេ បត្តំ វា សាខា វា ទឌ្ឍា នាម នត្ថិ កិបិល្លិកាបិ មក្កដកាបិ បាណកាបិ ជាលានំ អន្តរេ នេវ វិចរន្តិ.

អាកាសតោ បតិត ឧទកធារាសុបិ សាលរុក្ខេហិ និក្ខន្ត្ौទកធារាសុបិ បថវិំ ភិណ្ទិត្វា និក្ខន្ត ឧទកធារាសុបិ ធម្មតាវ បមាណំ ឯវំ ¶ ចិតកំ និព្ពាបេត្វា បន មល្លរាជានោ សន្ថាគារេ ចតុជាតិគណ្ធ បរិភណ្ឌំ ការេត្វា លាជ បញ្ចមានិ បុប្ផានិ វិកិរិត្វា ឧបរិ ចេលវិតានំ ពណ្ធាបេត្វា សុវណ្ណតារកាហិ ខចេត្វា តត្ថ គណ្ធទាម មាលាទាម រតនទាមានិ ឱលម្ពេត្វា សត្ថាគារតោ យាវ មកុដ ពណ្ធន សង្ខាតា សីសប្បសាធន មង្គលសាលា តាវ ឧភោហិ បស្សេហិ សាណិកិលញ្ជ បរិក្ខេបំ ការេត្វា ឧបរិ ចេលវិតានំ ពណ្ធាបេត្វា សុវណ្ណតារកាហិ ខចេត្វា តត្ថាបិ គណ្ធទាម មាលាទាម រតនទាមានិ ឱលម្ពេត្វា មណិទណ្ឌេហិ បញ្ចវណ្ណធជេ ឧស្សបេត្វា សមន្តា ធជបតាកា បិរិក្ខិបិត្វា សិត្តសម្មដ្ឋាសុ វីថិសុ កទលិយោ បុណ្ណឃដេ ច ឋបេត្វា ទណ្ឌទីបិកា ជាលេត្វា អលង្កត ហត្ថិក្ខណ្ធេ សហធាតូហិ សុវណ្ណទោណិំ ឋបេត្វា មាលាគណ្ធាទីហិ បូជេត្វា សាធុកីឡំ កីឡន្តា អន្តោនគរំ បវេសេត្វា សន្ថាគារេ សរភមយ បល្លង្កេ ឋបេត្វា ឧបរិ សេតច្ឆត្តំ ធារយិត្វា សត្តិ ហត្ថេហិ បុរិសេហិ បរិក្ខិបាបេត្វា ហត្ថីហិ កុម្ភេន កុម្ភំ បហរន្តេហិ បរិក្ខិបាបេត្វា តតោ អស្សេហិ គីវាយ គីវំ បហរន្តេហិ តតោ រថេហិ អាណិកោដិយា អាណិកោដិំ បហន្តេហិ តតោ យោធេហិ ពាហូហិ ពាហុំ បហរន្តេហិ តេសំ បរិយន្តេ កោដិយា កោដិំ បហរមានេហិ ធនូហិ បរិក្ខិបាបេសុំ.

ឥតិ សមន្តា យោជនប្បមាណំ ឋានំ សន្នាហគច្ឆិតំ វិយ កត្វា អារក្ខំ សំវិទហិំសុ. កស្មា បនេតេ ឯវមកំសូតិ. ឥតោ បុរិមេសុ ទ្វីសុ សត្តាហេសុ តេ ភិក្ខុសង្ឃស្ស ឋាននិសជ្ជោកាសំ ករោន្តា ខាទនីយ ភោជនីយំ សំវិទហន្តា សាធុកីឡាយ ឱកាសំ ន លភិំសុ តតោ តេសំ អហោសិ - ឥមំ សត្តាហំ សាធុកីឡំ កីឡិស្សាម. ឋានំ ខោ បនេតំ វិជ្ជតិ យំ អម្ហាកំ បមត្តភាវំ ញត្វា កោចីទេវ អាគន្ត្វា ធាតុយោ គណ្ហយ្យ-តស្មា អារក្ខំ ឋបេត្វា កីឡិស្សាមាតិ តេន តេ ឯវមកំសុ.

អថ ខោ អស្សោសិ ខោ រាជា មាគធោ អជាតសត្តុ ភគវា កិរ កុសិនារាយំ បរិនិព្ពុតោតិ កថំ អស្សោសិ បឋមមេវស្ស អមច្ចា សុត្វា ចិន្តយិំសុ? សត្ថា នាម បរិនិព្ពុតោ, ន សោ សក្កា បុន អាហរិំតុ បោថុជ្ជនិក សទ្ធាយ បន អម្ហាកំ រញ្ញា សទិសោ នត្ថិ. សចេ ឯស ឥមិនាវ និយាមេន សុណិស្សតិ, ហទយមស្ស ឯឡិស្សតិ រាជា ខោ បនម្ភេហិ អនុរក្ខិតព្ពោតិ តេ តិស្សោ សុវណ្ណទោណិយោ អាហរិត្វា ចតុមធុរស្ស បូរេត្វា រញ្ញោ សន្តិកំ គន្ត្វា ឯតទវោចុំ. ទ្វេ អម្ហេហិ សុបិនកោ ទិដ្ឋោ តស្ស បដិឃាតត្ថំ តុម្ហេហិ ទុកូលបដ្ដំ និវាសេត្វា យថា នាសាបុដមត្តំ បញ្ញាយតិ ឯវំ ចតុមធុរទោណិយំ និបជ្ជិតុំ វដ្ដតីតិ. រាជា អត្ថវរកានំ វចនំ សុត្វា ឯវំ ហោតុ តាតា’តិ សម្បដិច្ឆិត្វា តថា អកាសិ.

អថេកោ ¶ អមច្ចោ អលង្ការំ ឱមុញ្ចិត្វា កេសេ បរិកិរិយ យាយ ទិសាយ សត្ថា បរិនិព្ពុតោ តទភិមុខោ ហុត្វា អញ្ជលិម្បគ្គយ្ហ រាជានំ អាហ- ទេវមរណតោ មុញ្ចនកសត្តោ នាម នត្ថិ. អម្ហាកំ អាយុវទ្ធកេនា ចេតិយដ្ឋានំ បុញ្ញក្ខេត្តំ អភិសេកបិដ្ឋិកា ភគវា សត្ថា កុសិនារាយំ បរិនិព្ពុតោតិ រាជា សុត្វា វិសញ្ញី ជាតោ ចតុមធុរទោណិ ឧសុមំ មុញ្ចិ រាជានំ ឧក្ខិបិត្វា ទុតិយាយ ទោណិយា និបជ្ជាបេសុំ សោ សញ្ញំ លភិត្វា តាត កិំ វទថាតិ បុច្ឆិ. សត្ថា មហារាជ បរិនិព្ពុតោតិ, បុន វិសញ្ញិ ជាតោ ចតុមធុរទោណិំ ឧសុមំ មុញ្ចិ. អថ នំ តតោបិ ឧក្ខិបិត្វា តតិយាយ ទោណិយា និបជ្ជាបេសុំ សោ បុន សញ្ញំ បដិលភិត្វា តាត កិំ វទថាតិ បុច្ឆិ សត្ថា មហារាជ បរិនិព្ពុតោតិ. រាជា បុន វិសញ្ញី ជាតោ ច មធុរទោណិ ឧសុមំ មុញ្ចិ.

អថ នំ តតោបិ ឧក្ខិបិត្វា នហាបេត្វា មត្ថកេ ឃដេហិ ឧទកំ អាសិញ្ចិំសុ រាជា សញ្ញំ បដិលភិត្វា អាសនា ឧដ្ឋាយ គណ្ធបរិភាវីតេ មណិវណ្ណកេសេ សុវណ្ណផលក វណ្ណាយ បិដ្ឋិយំ បកិរិត្វា បវាឡង្គុរវណ្ណាហិ សុវដ្ដិតង្គុលីហិ សុវណ្ណពិម្ពក វណ្ណំ ឧរំ សំសិព្ពន្តោ វិយ គហេត្វា បរិទេវមានោ ឧម្មត្តកវេសេនេវ អន្តរវីថិំ ឱតិណ្ណោ សោ អលង្កត នាដក បរិវុតោ នគរា និក្ខម្ម ជីវកម្ពវនំ គន្ត្វា យស្មិំ ឋានេ និសិន្នេន ភគវតា ធម្មោ ទេសិតោ តំ ឱលោកេត្វា ភគវា សព្ពញ្ញុ ននុ មេ ឥមស្មិំ ឋានេ និសីទិត្វា ធម្មំ ទេសយិត្ថ តុម្ហេ សោកសល្លំ វិនោទយិត្ថ. តុម្ហេ មយ្ហំ សោកសល្លំ នីហរិត្ថ. អហំ តុម្ហាកំ សរណំ គតោ. ឥទានិ បន មេ បដិវចនម្បិ ន ទេថ ភគវាតិ បុនប្បុន បរិទេវិត្វា ននុ ភគវា អហំ អញ្ញទា ឯវរូបេ កាលេ តុដ្ឋេ មហាភិក្ខុសង្ឃបរិវារា ជម្ពុទីបតលេ ចារិកំ ចរថាតិ សុណាម ឥទានិ បន អហំ តុម្ហាកំ អននុរូបំ អយុត្តំ បវត្តិំ សុណាមីតិ ឯវមាទីនិ ច វត្តា សដ្ឋិមត្តាហិ គាថាហិ ភគវតោ គុណំ អនុស្សរិត្វា ចិន្តេសិ មម បរិទេវិតេ នេវ ន សិជ្ឈតិ. ទសពលស្ស ធាតុយោ អាហរាបេស្សាមិតិ មល្លរាជុនំ ទូតញ្ច បណ្ណញ្ច បាហេសិ.

ភគវាបិ ខត្តិយោ, អហម្បិ ខត្តិយោ, អហម្បិ អរហាមិ ភគវតោ សរីរានំ ថូបញ្ច មហញ្ច ការេតុន្តិ បេសេត្វា បន សចេ ទស្សន្តិ សុណ្ទរំ, នោ ចេ ទស្សន្តិ អាហរណុបាយេន អាហរិស្សាមីតិ ចតុរង្គិនិំ សេនំ សន្នយ្ហិត្វា សយម្បិ និក្ខន្តោយេវ យថា ច អជាតសត្តុ ឯវំ វេសាលិយំ លិច្ឆវិរាជានោ កបិលវត្ថុម្ហិ សក្យរាជានោ អល្លកប្បកេ ពុលយោ រាមគាមកេ កោឡិយា វេឋទីបកេ ព្រាហ្មណោ បាវាយញ្ច មល្លា ទូតំ បេសេត្វា សយម្បិ ចតុរង្គិនិយា សេនាយ និក្ខមិំសុយេវ តត្ថ បាចេយ្យកា សព្ពេហិ អាសន្នតរា កុសិនារាតោ ¶ តិគាវុតន្តរេ នគរេ វសន្តិ. ភគវាបិ បាវំ បវិសិត្វា កុសិនារំ គតោ. មហាបរិហារា បនេតេ រាជានោ បរិហារា ការេំន្តាវ បច្ឆតោ ជាតា. តេ សព្ពេបិ សត្តនគរវាសិនោ អាគត្ត្វា អម្ហាកំ ធាតុយោ វា ទេន្តុ យុទ្ធំ វាតិ កុសិនារា នគរំ បរិវារយិំសុ.

តតោ មល្លរាជានោឯតទវោចុំ-ភគវាអម្ហាកំគាមក្ខេត្តេ បរិនិព្ពុតោ, ន មយំ សត្ថុ សាសនំ បហិណិម្ហ ន គត្ត្វា អានយិម្ហ. សត្ថា បស សយមេវ អាគន្ត្វា សាសនំ បេសេត្វា អម្ហេ បក្កោសបេសិ តុម្ហេបិ ខោ បន យំ តុម្ហាកំ គាមក្ខេត្តេ រតនំ ឧប្បជ្ជតិ ន តំ អម្ហាកំ ទេថ សទេវកេ លោកេ ពុទ្ធរតនសមំ រតនំ នាម នត្ថិ, ឯវរូបំ. ឧត្តមំ រតនំ លភិត្វា មយំ ន ទស្សមាតិ ឯវំ តេ កលហំ វឌ្ឍេត្វា ន ខោ បន តុម្ហេហិយេវ មាតុ ថនតោ ខិរំ បីតំ, អម្ហេហិបិ បីតំ តុម្ហេយេវ បុរិសា អម្ហេ ន បុរិសា ហោតុ ហោតូតិ អញ្ញមញ្ញំ អហំការំ កត្វា សាសន បដិសាសនំ បេសេន្តា អញ្ញមញ្ញំ មានគជ្ជិតំ គជ្ជិំសុ យុទ្ធេ បន សតិ កោសិនារកានំយេវ ជយោ អភវិស្ស, កស្មា ធាតុបាសនត្ថំ អាគតា ទេវតា តេសំ បក្ខាអហេសុំ.

តតោ ទោណោ ព្រាហ្មណោ ឥមំ វិវាទំ សុត្វា ឯតេ រាជានោ ភគវតេ បរិនិព្ពុតដ្ឋានេ វិវិទំ ករោន្តិ ន ខោ បនេតំ បតិរូបំ អលំ ឥមិនា កលហេន ចូបសមេស្សាមិ ន ន្តិ ឧណ្ណតប្បទេសេ ឋត្វា ទ្វេភាណវារបរិមាណំ ទោណគជ្ជិតំ នាម អវោច តត្ថ បដ្ឋមកភាណវារេ តាវ ឯកបទម្បិ តេ ន ជានិំសុ ទុតិយក ភាណវារ បរិយោសានេ’អាចរិយស្ស វិយ ភោសទ្ទោ, អាចរិយស្ស វិយ ភោ សទ្ទោ’តិ សព្ពេ នី រវា អហេសុំ សកលជម្ពុទីបតលេ កិរ កុលឃរេ ជាតោ យេភុយ្យេន តស្ស ន អន្តេវាសិកោ នាម នត្ថិ អថ សោ តេ អត្តនោ វចនំ សុត្វា តុណ្ហីភូតេ វិទិត្វា បុន ឯតទវោច

‘‘សុណន្តុ ភោន្តោ មម ឯកវាក្យំ

អម្ហាកំ ពុទ្ធោ អហុ ខន្តិវាទោ,

ន ហិ សាធយំ ឧត្តម បុគ្គលស្ស

សរីរភង្គេ សិយា សម្បហារោ

សព្ពេវ ភោន្តោ សហិតា សមគ្គា

សម្មោទមានា ករោមដ្ឋភាគេ,

វិត្ថារិកា ហោន្តុ ទិសាយុ ថូបា

ពហុជ្ជនោ ចក្ខុមតោ បសន្នោ’’តិ;

តត្រាយមត្ថោ ‘‘អម្ហាកំ ពុទ្ធោ អហុ ខន្តិវាទោ‘‘តិ ពុទ្ធភូមិំ អប្បត្វាបិ បារមិយោ បូរេន្តោ ខន្តិវាទ តាបសកាលេ ធម្មបាលកុមារ កាលេ ឆទ្ទន្តហត្ថិកាលេ ភូរិទត្ត នាគរាជ កាលេ ចម្បេយ្យ ¶ នាគរាជ កាលេ សង្ខបាល នាគរាជ កាលេ មហាកបិកាលេ អញ្ញេសុបិ ពហូសុ ជាតកេសុ បរេសុ កោបំ អកត្វា ខន្តិមេវ អកាសិ. ខន្តិមេវ វណ្ណយិ, កិមង្គ បន ឯតរហិ ឥដ្ឋានិដ្ឋេសុ តាទិលក្ខណំ បត្តោ សព្ពថាបិ អម្ហាកំ ពុទ្ធោ ខន្តិវាទោ អហោសិ.

តស្ស ឯវំ វិធស្ស ន ហិ សាធយ ឧត្តមបុគ្គលស្ស សរីរភង្គេ សិយា សម្បហារោ, ‘‘ន ហិ សាធយន្តិ‘‘ន ហិ សាធុ អយំ, ‘‘សរីរភង្គេតិ សរីរ ភង្គនិមិត្តំ ធាតុកោដ្ឋាសហេតូតិ អត្ថោ ‘‘សិយា សម្បហារោ‘‘តិ អាយុធ សម្បហារោ ន ហិ សាធុ សិយាតិ វុត្តំ ហោតិ. ‘‘សព្ពេវ ភោន្តោ សហិតា‘‘តិ សព្ពេវ ភវន្តោ សហិតា ភោថ មា ភិជ្ជិត្ថ. ‘‘សមគ្គាតិ‘‘ កាយេន វាចាយ ច ឯកសន្និបាតា ឯកវចនា សមគ្គា ភោថ ‘‘សម្មោទមានា‘‘តិ ចិត្តេនាបិ អញ្ញមញ្ញំ មោទមានា ភោថ.’ករោមដ្ឋភាគេ‘‘តិ ភគវតា សរីរានិ អដ្ឋភាគេ ករោម. ‘‘ចក្ខុមតោ‘‘តិ បញ្ចហិ ចក្ខុហី ចក្ខុតា ពុទ្ធស្ស, ន កេវលំ តុម្ហេយេវ ពហុជ្ជនោ បសន្នោ តេសុ ឯកោបិ លទ្ធុ អយុត្តោ នាម នត្ថិតិ ពហុំ ការណំ វត្វា សញ្ញាបេសិ.

អថ សព្ពេបិ រាជានោ ឯវមាហំសុ-តេន ហិ ព្រាហ្មណ ត្វញ្ញេវ ភគវតោ សរីរានិ អដ្ឋធា សមំ សុវិភត្តំ វិភជាហីតិ. ឯវំ ភោតិ ខោ ទោណោ ព្រាហ្មណោ តេសំ រាជូនំ បដិស្សុត្វា ធាតុយោ សមំ សុវិភត្តំ វិភជិ.

តត្រាយមនុក្កមោ ទោណោ កិរ តេសំ បដិស្សុត្វា សុវណ្ណទោណិំ វិវរាបេសិ. រាជានោ អាគន្ត្វា ទោណិយំ យេវតា សុវណ្ណវណ្ណា ធាតុយោ ទិស្វា ភគវា សព្ពញ្ញុ បុព្ពេ មយំ តុម្ហាកំ ទ្វត្តិំស លក្ខណ បតិមណ្ឌិតំ ឆព្ពណ្ណពុទ្ធរស្មិខចិតំ សុវណ្ណវណ្ណំ សរីរំ អទ្ទសាម ឥទានិ បន សុវណ្ណវណ្ណា ធាតុយោវ អវសិដ្ឋា ជាតា, ន យុត្តមិទំ ភគវា តុម្ហាកន្តិ បរិទេវិំសុ. ព្រាហ្មណោ តស្មិំ សមយេ តេសំ បមត្តភាវំ ញត្វា ទក្ខិណទាឋំ គហេត្វា វេឋន្តរេ ឋបេសិ អថ បច្ឆា សមំ សុវិភត្តំ វិភជិ. សព្ពាបិ ធាតុយោ បាកតិក នាឡិយា សោឡស នាឡិយោ អហោសុំ. ឯកេក នគរវាសិនោ ទ្វេ ទ្វេ នាឡិយោ លភិំសុ.

ព្រាហ្មណស្ស បន ធាតុយោ វិភជន្តស្សេវ សក្កោ ទេវានមិន្ទោ កេន នុ ខោ សទេវកស្ស លោកស្ស កង្ខាច្ឆេទនាយ ចតុសច្ចកថាយ បច្ចយភូតា ភគវតោ ទក្ខិណទាឋា គហិតាតិ ឱលោកេន្តោ ព្រាហ្មណេន គហិតាតិ ទិស្វា ព្រាហ្មណោ ទាឋាយ អនុច្ឆវិកំ សក្ការំ កាតុំ ន សក្ខិស្សតិ គណ្ហាមិ នន្តិ វេឋន្តរតោ គហេត្វា សុវណ្ណ ចង្គោដកេ ឋបេត្វា ទេវលោកំ នេត្វា ចុឡាមណី ¶ ចេតិយេ បតិដ្ឋាបេសិ ព្រាហ្មណោបិ ធាតុយោ វិភជិត្វា ទាឋំ អបស្សន្តោ កេន មេ ឋា គហិតាតិ បុច្ឆិតុម្បិ នាសក្ខិ. ននុ តយា ធាតុយោ វិភជិតា, កិំ ត្វំ បឋមំយេវ អត្តនោ ធាតូហិ អត្ថិភាវំ ន អញ្ញាសីតិ, អត្តនិ ទោសារោបនំ សម្បស្សមានោ មយ្ហម្បិ កោដ្ឋាសំ ទេថាតិ វត្តុម្បិ នាសក្ខិ.

តតោ អយំ សុវណ្ណកុម្ភោបិ ធាតុគតិកោយេវ យេន តថាគតស្ស ធាតុយោ មិនិតា. ឥមស្សាហំ ថូបំ ករិស្សាមីតិ ចិន្តេត្វា ឥមំ មេ ភោន្តោ កុម្ភំ ទទន្តូតិ អាហ តតោ រាជានោ ព្រាហ្មណស្ស កុម្ភមទំសុ បិប្ផលិវនិយាបិ ខោ មោរិយា ភគវតោ បរិនិព្ពុតភាវំ សុត្វា ភគវាបិ ខត្តិយោ, មយម្បិ ខត្តិយោ មយម្បិ, អរហាម លភិតុំ ភគវតោ សរីរានំ ភាគន្តិ ទូតំ បេសេត្វា យុទ្ធ សជ្ជា និក្ខមិត្វា អាគតា តេសំ រាជានោ ឯវមាហំសុ - នត្ថិ ភគវតោ សរីរានំ ភាគោ, វិភត្តានិ ភគវតោ សរីរានិ ឥតោ អង្គារំ គរថាតិ. តេ តតោ អង្គារំ ហរិំសុ.

អថ ខោ រាជា អជាតសត្តុ កុសិនារាយ ច រាជគហស្ស ច អន្តរេ បញ្ចវីសតិ យោជនមគ្គំ អដ្ឋ ឧសភវិត្ថតំ សមតលំ ការេត្វា សាទិសំ មល្លរាជានោ មកុដពណ្ធនស្ស ច សន្ថាគារស្ស ច អន្តរេ បូជំ ការេសុំ តាទិសំ បញ្ចវីសតិយោជនេបិ មគ្គេ បូជា ការេត្វា លោកស្ស អនុក្កណ្ឋនត្ថំ សព្ពត្ថ អន្តរាបណេ បសារេត្វា សុវណ្ណទោណិយំ បក្ខិត្តធាតុយោ សត្តិបញ្ជរេន បរិក្ខិបាបេត្វា អត្តនោ វិជិតេ បញ្ចយោជនសត បរិមណ្ឌលេ មនុស្សេ សន្និបាតាបេសិ.

តេ ធាតុយោ គហេត្វា កុសិនារាតោ ធាតុកីឡំ កីឡន្តា និក្ខមិត្វា យត្ថ យត្ថ វណ្ណវន្តានិ បុប្ផានិ បស្សន្តិ, តត្ថ តត្ថ ធាតុយោ សត្តិ អន្តរេ ឋបេត្វា តេសំ បុប្ផានំ ខីណកាលេ គច្ឆន្តិ. រថស្ស ធុរដ្ឋានំ បច្ឆិមដ្ឋានេ សម្បត្តេ សត្ត ទិវសេ សាធុកីឡំ កីឡន្តិ ឯវំ ធាតុយោ គហេត្វា អាគច្ឆន្តានំ សត្តវស្សានិ សត្តមាសានិ សត្ត ច ទិវសានិ វិតិវត្តានិ មិច្ឆាទិដ្ឋិកា សមណស្ស គោតមស្ស បរិនិព្ពុត កាលតោ បដ្ឋាយ ពលក្ការេន សាធុកីឡិកាយ ឧបទ្ទុតម្ហា, សព្ពេ នោ កម្មន្តា នដ្ឋាតិ ឧជ្ឈាយន្តា មនំ បទូសេត្វា ឆឡាសីតិសហស្សមត្តា អបាយេ និព្ពត្តា, ខីណាសវ អាវជ្ជិត្វា មហាជនោ មនំ បទូសេត្វា អបាយេ និព្ពត្តោតិ សក្កំ ទេវរាជានំ ទិស្វា ធាតុ អាហរណុបាយំ ករិស្សាមាតិ តស្ស សន្តិកំ គន្ត្វា តមត្ថំ អារោចេត្វា ធាតុ អាហរណុបាយំ ការោហិ មហារាជាតិ អាហំសុ. សក្កោ អាហ ‘‘បុថុជ្ជនោ នាម អជាតសត្តុនា សមោ សទ្ធោ នត្ថិ, ន សោ មម វចនំ ករិស្សតិ អបិ ច ខោ មារវិភិសកសទិសំ វិភីសកំ ទស្សេស្សាមិ យក្ខ គាហក ខិបនក អរោចកេ ករិស្សាមិ តុម្ហេ ¶ ’មហារាជ អមនុស្សា កុបិតា, ធាតុយោ អាហរាបេថាតិ’. វទេយ្យាថ ឯវំ សោ អាហរាបេស្សតីតិ. អថ ខោ សក្កោ តំ សព្ពំ អកាសិ.

ថេរាបិ រាជានំ ឧបសង្កមិត្វា មហារាជ អមនុស្សា កុបិតំ, ធាតុយោ អាហរាបេហីតិ ភណិំសុ រាជា ន តាវ ភន្តេ មយ្ហំ ចិត្តំ តុស្សតិ. ឯវំ សន្តេបិ អាហរតូតិ អាហ សត្តមេ ទិវសេ ធាតុយោ អាហរិំសុ. ឯវំ អាហតធាតុយោ គហេត្វា រាជា រាជគហេ ថុបមកាសិ ឥតរេបិ រាជានោ អត្តនោ អត្តនោ ពលានុរូបេន នីហរិត្វា សកសកដ្ឋានេ ថូបមកំសុ. ទោណិបិ ព្រាហ្មណោ បិផ្ផលីវនិយាបិ មោរិយា សកសកដ្ឋានេ ថូបមកំសូតិ.

ឯកោ ថូបោ រាជគហេ - ឯកោ វេសាលិយា បុរេ,

ឯកោ កបិលវត្ថុស្មិំ - ឯកោ ច អល្លកប្បកេ;

ឯកោ ថូបោ រាមគាមេ - ឯកោ ច វេឋទីបកេ,

ឯកោ បាចេយ្យកេ មល្លេ - ឯកោ ច កុសិនារកេ;

យេ តេ សារីរិកា ថូបា - ជម្ពុវទីបេ បតិដ្ឋិតា;

អង្គារកុម្ភថូបេហិ - ទស ថូបា ភវន្តិ តេ;

ទសាបិ ថូបា បុរិសុត្តមស្ស យេ-

យថានុរូបំ នររាជ បូជិតា,

សព្ពេន លោកេន សទេវកេន តេ-

នមស្សនេយ្យាច ភវន្តិ សព្ពទាតិ;

ទសថូបកថា

១០. ឯវំ បតិដ្ឋិតេសុ បន ថូបេសុ មហាកស្សបត្ថេរោ ធាតូនំ អន្តរាយំ ទិស្វា អជាតសត្តុំ ឧបសង្កមិត្វា មហារាជ ឯកំ ធាតុនិធានំ កាតុំ វដ្ដតិតិ អាហ សាធុ ភន្តេ និធានកម្មំ តាវ មម ហោតុ, ធាតុយោ បន កថំ អាហរាបេមិតិ. ន មហារាជ ធាតុ អាហរណំ តុយ្ហំ ភារោ, អម្ហាកំ ភារោតិ. សាធុ ភន្តេ តុម្ហេ ធាតុយោ អាហរថ. អហំ ធាតុនិធានំ ករិស្សាមីតិ. ថេរោ តេសំ តេសំ រាជកុលានំ បរិចរណមត្តកមេវ ឋបេត្វា សេសេធាតុយោ អាហរិ.

រាមគាមេ បន ធាតុយោ នាគា គណ្ហិំសុ តាសំ អន្តរាយោ នត្ថិ, អនាគតេ លង្កាទីបេ មហាវិហារេ មហាចេតិយម្ហិ និធិយិស្ស នីតិ. តា ន អាហរិត្ថ, សេសេហិ សត្តហិ នគរេហិ អាហរិត្វា រាជគហស្ស បាចីន ទក្ខិន ទិសាភាគេ ឋបេត្វា ឥមស្មិំ ឋានេ យោ បាសាណោ អត្ថិ, សោ អន្តរធាយតុ, បំសុ សុវិសុទ្ធា ហោតុ, ឧទកញ្ច មា ឧដ្ឋហតូតិ អធិដ្ឋាសិ.

រាជា ¶ តំ ឋានំ ខណាបេត្វា តតោ ឧទ្ធដ បំសុនា ឥដ្ឋិកា ការេត្វា អសីតិ មហាសាវកានំ ថូបេ ការេតិ ឥធ រាជា កិំ ការេហីតិ បុច្ឆន្តានម្បិ មហាសាវកានំចេតិយា នីតិ វទន្តិ ន កោចិ ធាតុនិធានភាវំ ជានាតិ អសីតិហត្ថគម្ភីរេ បន តស្មិំ បទេសេ ជាតេ ហេដ្ឋា លោភសត្ថរំ សត្ថរាបេត្វា តត្ថ ថូបារាមេ ចេតិយ ឃរប្បមាណំ តម្ពលោហមយំ គេហំ ការាបេត្វា អដ្ឋដ្ឋ ហរិ ចណ្ទនាទិមយេ ករណ្ឌេ ច ថូបេ ច ការាបេសិ.

អថ ខោ ភគវតោ ធាតុយោ ហរិចណ្ទន ករណ្ឌេ បក្ខិបិត្វា តំ ហរិចណ្ទនំ ករណ្ឌំ អញ្ញស្មិំ ហរិចណ្ទន ករណ្ឌេ តម្បិ អញ្ញស្មិន្តិ ឯវំ អដ្ឋ ហរិចណ្ទន ករណ្ឌេ ឯកតោ កត្វា ឯតេនេវ ឧបាយេន អដ្ឋ ករណ្ឌេ អដ្ឋសុ ហរិចណ្ទន ថូបេសុ អដ្ឋ ហរិចណ្ទនថូបេ អដ្ឋសុ លោហិតចណ្ទន ករណ្ឌេសុ, អដ្ឋ លោហិតចណ្ទនករណ្ឌេ អដ្ឋសុ លោហិតចណ្ទនថូបេសុ, អដ្ឋលោហិត ចណ្ទនថូបេ អដ្ឋសុ ទន្តករណ្ឌេសុ, អដ្ឋ ទន្តករណ្ឌេ អដ្ឋសុ ទន្តថូបេសុ, អដ្ឋទន្តថូបេ អដ្ឋសុសព្ព រតនករណ្ឌេសុ, អដ្ឋ សព្ព រតនករណ្ឌេ អដ្ឋសុ សព្ពរតនថូបេសុ, អដ្ឋ សព្ពរតន ថូបេ អដ្ឋសុ សុវណ្ណករណ្ឌេសុ. អដ្ឋសុវណ្ណករណ្ឌេ អដ្ឋសុ សុវណ្ណថូបេសុ, អដ្ឋសុវណ្ណថូបេ អដ្ឋសុរជតករណ្ឌេសុ, អដ្ឋ រជតករណ្ឌេ អដ្ឋសុ រជតថូបេសេ អដ្ឋ រជតថូបេ អដ្ឋសុ មណិករណ្ឌេសុ អដ្ឋមណិករេណ្ឌអដ្ឋសុវណ្ណថូបេសុ, អដ្ឋ មណិថូបេ អដ្ឋសុ លោហិតង្ក ករណ្ឌេសុ, អដ្ឋលោហិតង្ក ករណ្ឌេ អដ្ឋសុ លោហិតង្កថូបេសុ, អដ្ឋ លោហិតង្កថូបេ អដ្ឋសុ មសារគល្លថូបេសុ, អដ្ឋ មសារគល្លថូបេ អដ្ឋសុ ផលិក ករណ្ឌេសុ, អដ្ឋ ផឡិក ករណ្ឌេ អដ្ឋសុ ផឡិកថូបេសុ បក្ខិបិ សព្ព ឧបរិមំ ផឡិកចេតិយំ ថូបារាម ចេតិយប្បមាណំ អហោសិ.

តស្ស ឧបរិសព្ពរតនមយំ គេហំ ការេសិ តស្ស ឧបរិ សុវណ្ណមយំ, តស្ស ឧបរិ រជតមយំ, តស្ស ឧបរិ តម្ពលោហមយំ គេហំ ការេសិ តត្ថ សព្ពរតនមយំ វាលុកំ ឱកិរិត្វា ជលជ ថលជ បុប្ផានំ សហស្សានិ វិប្បកិរិត្វា អទ្ធច្ឆដ្ឋានិ ជាតកសតានិ អាសីតិ មហាថេរេ សុទ្ធោទន មហារាជានំ មហាមាយាទេវិំ សត្ត សហជាតេ សព្ពានេតានិ សុវណ្ណមយានេវ ការេសិ បញ្ចបញ្ចសតេ សុវណ្ណរជតមយេ បុណ្ណឃដេ ឋបាបេសិ បញ្ចសុវណ្ណធជសតេ បញ្ចសតេ សុវណ្ណទីបកេ ច ការាបេត្វា សុគណ្ធតេលស្ស បូរេត្វា តេសុ ទុកូលវដ្ដិយោ ឋបេសិ.

អថាយស្មា មហាកស្សបោ មាលា មា មិលាយន្តុ. គណ្ធា មា វិនស្សន្តុ, ទីបា មា វិជ្ឈាយន្តូតិ អធិដ្ឋហិត្វា សុវណ្ណបដ្ដអក្ខរានិ ឆិណ្ទាបេសិ. អនាគតេ បិយទាសោ នាម កុមារោ ឆត្តំ ឧស្សាបេត្វា ¶ អសោកោ នាម ធម្មរាជា ភវិស្សតិ សោ ឥមំ ធាតុយោ វិត្ថារិកា ករិស្សតីតិ រាជា សព្ពបសាធនេហិ បូជេត្វា អាទិតោ បដ្ឋាយ ទ្វារំ បិទហន្តោ និក្ខមិ តម្ពលោហទ្វារំ បិទហិត្វា អាវិញ្ជន រជ្ជុយំ កុញ្ចិកមុទ្ទិកំ ពណ្ធិ តត្ថេវ មហន្តំ មណិក្ខណ្ធំ ឋបេសិ អនាគតេ ទឡិទ្ទរាជានោ ឥមំ មណិំ គហេត្វា ធាតូនំ សក្ការំ ករោន្តូតិ អក្ខរានិ ឆិណ្ទាបេសី.

សក្កោ ទេវរាជា វិស្សកម្មំ អាមន្តេត្វា’តាត, អជាតសត្តុនា ធាតុនិធានំ កតំ. ឯត្ថ អារក្ខំ ឋបេហិ’តិ បហិណិ សោ អាគន្ត្វា វាឡសង្ឃាដយន្តំ យោជេសិ. កដ្ឋរូបកានិ តស្មិំ ធាតុគព្ភេ ផឡិកវណ្ណ ខគ្គេ គហេត្វា វាតសទិសេន វេគេន អនុបរិយាយន្តំ យោជេត្វា ឯកាយ ឯវ អាណិវា ពណ្ធិត្វា សមន្តតោ គិញ្ជក វសថាការេន សិលាបរិក្ខេបំ កត្វា ឧបរិ ឯកាយ បិទហិត្វា បំសុំ បក្ខិបិត្វា ភូមិំ សមំ កត្វា តស្សុបរិ បាសាណថូបំ បតិដ្ឋាបេសិ.

ធាតុនិធាន កថា

១១. ឯវំ និដ្ឋិតេ ធាតុនិធានេ យាវតាយុកំ ឋត្វា ថេរោ បរិនិព្ពុតោ, រាជាបិ យថាកម្មំ គតោ, តេបិ មនុស្សា កាលកតា, អបរភាគេ បិយទាសោ កុមារោ ឆត្តំ ឧស្សាបេត្វា អសោកោ នាម ធម្ម រាជា ហុត្វា តា ធាតុយោ គហេត្វា ជម្ពុទីបេ ចតុរាសីតិយា ចេតិយ សហស្សេសុ បតិដ្ឋាបេសិ. កថំ ពិណ្ទុសារស្ស កិរ ឯកសតំ បុត្តា អហេសុំ តេ សព្ពេ អសោកោ អត្តនា សទ្ធិំ ឯកមាតិកំ តិស្ស កុមារំ ឋបេត្វា ឃាតេសិ. ឃាតេន្តោ ចត្តារិ វស្សានិ អនភិសិត្តោ រជ្ជំ ការេត្វា ចតុន្នំ វស្សានំ អច្ចយេន តថាគតស្ស បរិនិព្ពានតោ ទ្វិន្នំ វស្សសតានំ ឧបរិ អដ្ឋារសមេ វស្សេ សកលជម្ពុទីបេ ឯករជ្ជាភិសេកំ បាបុណិ.

អភិសេកានុភាវេន ឥមា រាជិទ្ធិយោ អាគតា មហាបថវិយា ហេដ្ឋា យោជនប្បមាណេ អាណា បវត្តិ, តថា ឧបរិ អាកាសេ, អនោតត្តទហតោ អដ្ឋហិ កាជេហិ សោឡស បានីយឃដេ ទិវសេ ទិវសេ ទេវតា អាហរន្តិ. យតោ សាសនេ ឧប្បន្នសទ្ធោ ហុត្វា អដ្ឋ ឃដេ ភិក្ខុសង្ឃស្ស អទាសិ ទ្វេ ឃដេ សដ្ឋិមត្តានំ តិបិដក ភិក្ខុនំ ទ្វេឃដេ អគ្គមហេសិយា អសណ្ធិមិត្តាយ ចត្តារោ ឃដេ អត្តនា បរិភុញ្ជិ. ទេវតា ឯវ ហិមវន្តេ នាគលតា ទន្តកដ្ឋ នាម អត្ថិ សិនិទ្ធា មុទុកំ រសវន្តំ, តំ ទិវសេ ទិវសេ អាភិរន្តិ យេន រញ្ញោ ច អគ្គមហេសិយា ច សោឡសន្នំ នាដកសហស្សានំ សដ្ឋិមត្តានំ ភិក្ខុសហស្សានំ ទេវសិកំ ទន្តបោណកិច្ចំ និប្ផជ្ជិ.

ទេវសិកមេវស្ស ¶ ទេវតា អគទាមលកំ អគទហរីដកំ សុវណ្ណវណ្ណញ្ច គណ្ធសម្បន្នំ អម្ពបក្កំ អាហរន្តិ តថា ឆទ្ទន្ត ទហតោ បញ្ចវណ្ណំ និវាសន បារុបណំ, បីតកវណ្ណំ ហត្ថបុញ្ឆនក បដ្ដំទិព្ពញ្ចជានកំ អាហរន្តិ ទេវសិកមេវ បនស្ស អនុលេបគណ្ធំ បារុបនត្ថាយ អសុត្តមយិកំ សុមនបុប្ផបដំ មហារហញ្ច អញ្ជនំ នាគភវនតោ នាគរាជានោ អាហរន្តិ. ឆទ្ទន្តទហេយេវ ឧដ្ឋិតស្ស សាលិនោ នវ ចាហ សហស្សានិ ទិវសេ ទិវសេ សុវា អាហរន្តិ. មូសិកា និត្ថុស កណេ ករោន្តិ ឯកោបិ ខណ្ឌតណ្ឌុលោ ន ហោតិ. រញ្ញោ សព្ពដ្ឋានេសុ អយមេវ តណ្ឌុលោ បរិភោគំ គច្ឆតិ. មធុមក្ខិកា មធុំ ករោន្តិ. កម្មារសាលាសុ អច្ឆា កូដំ បហរន្តិ. ទីបិកា ចម្មានិ ចាលេន្តិ ករវីក សកុណា អាគត្ត្វា មធុរស្សរំ វិកុជេន្តា រញ្ញោ ពលិកម្មំ ករោន្តិ.

ឥមាហិ ឥទ្ធីហិ សមន្នាគតោ រាជាឯក ទិវសំ សុវណ្ណ សង្ខលិក ពណ្ធនំ បេសេត្វា ចតុន្នំ ពុទ្ធានំ អធិគត រូបទស្សនំ កប្បាយុកំ មហាកាឡ នាគរាជានំ អានយិត្វា សេតច្ឆត្តស្ស ហេដ្ឋា មហារហេ បល្លង្កេ និសីទាបេត្វា អនេក សតវណ្ណេហិ ជលជ ថលជ បុប្ផេហិ សុវណ្ណបុប្ផេហិ ច បូជំ កត្វា សព្ពាលង្ការ បតិមណ្ឌិតេហិ ច សោឡសហិ នាដក សហស្សេហិ សមន្តតោ បរិក្ខិបិត្វា អនន្តញាណស្ស តាវ មេ សទ្ធម្មវរ ចក្កវត្តិនោ សម្មាសម្ពុទ្ធស្ស រូបំ ឥមេសំ អក្ខីនំ អាបាថំ ករោហីតិ និព្ពត្តាសីតិ អនុព្យញ្ជន បតិមណ្ឌិតំ ទ្វត្តិំស មហា បុរិស លក្ខណ សស្សិរីកតាយ វិកសិត កមលុប្ផល បុណ្ឌរីក បតិមណ្ឌិតមិវ សលិលតលំ តារាគណរំសិជាល វិសរវិប្ផុតសោភាសមុជ្ជលមិវគគនតលំ នីល-បីត-លោហិតាទិ ភេទ វិចិត្តវណ្ណរំសិ វិនទ្ធ ព្យាមប្បភា បរិក្ខេប វិលាសិតាយ សញ្ឈប្បភានុរាគ ឥណ្ទធនុ វិជ្ជុល្លតា បរិក្ខិត្តមិវ កនកគិរិ សិខរំ នានាវិរាគ វិមលកេតុមាលា សមុជ្ជលិតចារុមត្ថកសោភំ នយនរសាយនមិវ ព្រហ្មទេវ-មនុជ នាគ-យក្ខ គណានំ ពុទ្ធរូបំ បស្សន្តោ សត្តទិវសំ អក្ខិបូជំ នាម អកាសិ

រាជា កិរ អភិសេកំ បាបុណិត្វា តីណិយេវ សំវច្ឆរានិ ពាហិរក បាសណ្ឌំ បរិគណ្ហិ ចតុត្ថេ សំវច្ឆរេ ពុទ្ធសាសនេ បសីទិនំ ព្រាហ្មណ ជាតិយ បាសណ្ឌានញ្ច បណ្ឌរង្គ បរិព្ពាជកានញ្ច សដ្ឋិសហស្សមត្តានំ និច្ចភត្តំ បដ្ឋបេសិ.

អសោកោ បិតរា បវត្តិតំ ទានំ អត្តនោ អន្តេបុរេ តថេវ ទទមានោ ឯកទិវសំ សីហបញ្ជរេ ឋិតោ ឧបសម បរិពាហិរេន អាចារេន ¶ ភុញ្ជមានេ អសំយតិណ្ទ្រិយេ អវិនិត ឥរិយាបថេ ទិស្វា ចិន្តេសិ ឦទិសំ ទានំ ឧបបរិក្ខិត្វា យុត្តដ្ឋានេ ទាតុំ វដ្ដតិតិ ឯវំ ចិន្តេត្វា អមច្ចេ អាហ. គច្ឆថ ភណេ អត្តនោ អត្តនោ សាធុសម្មតេ សមណ ព្រាហ្មណេ អន្តេបុរំ អតិហរថ, ទានំ ទស្សាមាតិ អមច្ចា សាធុ ទេវាតិ រញ្ញោ បដិស្សុត្វា តេ តេ បណ្ឌរង្គ បរិព្ពាជកាជីវក និគណ្ឋាទយោ អានេត្វា ឥមេ មហារាជ អម្ហាកំ អរហន្តោតិ អាហំសុ.

អថ រាជា អន្តេបុរេ ឧច្ចាវចានិ អាសនានិ បញ្ញាបេត្វ អាគច្ឆន្តូតិ វត្វា អាគតាគតេ អាហ អត្តនោ អត្តនោ អនុរូបេ អាសនេ និសីទថាតិ ឯកច្ចេ ភទ្ទបីឋកេ ឯកច្ចេ ផលកបីឋកេសេ និសីទិំសុ. តំ ទិស្វា រាជា នត្ថិ ឯតេសំ អន្តេសារោតិ ញត្វា តេសំ អនុរូបំ ខាទនីយំ ភោជនីយំ ទត្វា ឧយ្យោជេសិ.

ឯវំ គច្ឆន្តេ កាលេ ឯក ទិវសំ សីហបញ្ជរេ ឋិតោ អទ្ទស និគ្រោធ សាមណេរំ រាជង្គណេន គច្ឆន្តំ ទន្តំ គុត្តំ សន្តិន្ទ្រិយំ ឥរិយាបថ សម្បន្នំ. កោ បនាយំ និគ្រោធោ នាម, ពិណ្ទុសារ រញ្ញោ ជេដ្ឋបុត្តស្ស សុមនរាជ កុមារស្ស បុត្តោ. តត្រាយំ អានុបុព្ពី កថា-ពិណ្ទុសារ រញ្ញោ កិរ ទុព្ពលកាលេយេវ អសោក កុមារោ អត្តនា លទ្ធំ ឧជ្ជេនិរជ្ជំ បហាយ អាគន្ត្វា សព្ពំ នគរំ អត្តនោ ហត្ថគតំ កត្វា សុមន រាជកុមារំ អគ្គហេសិ.

តំ ទិវសមេវ សុមនស្ស រាជកុមារស្ស សុមនា នាម ទេវី បរិបុណ្ណគព្ភា អហោសិ. សា អញ្ញាតកវេសេន និក្ខមិត្វា អវិទូរេ អញ្ញតរំ ចណ្ឌាលគាមំ សន្ធាយ គច្ឆន្តិ, ជេដ្ឋក ចណ្ឌាលស្ស គេហតោ អវិទូរេ ឯកស្មិំ និគ្រោធ រុក្ខេ អធិវត្ថាយ ទេវតាយ ឥតោ សុមនេតិ វហន្តិយា សទ្ទំ សុត្វា តស្សា សមីបំ គតា ទេវតា អត្តនោ អានុភាវេន ឯកំ សាលំ និម្មិណិត្វា ឯត្ថ វសាហិតិ បទាសិ. សា តំ សាលំ បាវិសិ. គតទិវសេយេវ បុត្តំ វិជាយិ.

សា តស្ស និគ្រោធ ទេវតាយ បរិគ្គហិតត្តា និគ្រោធោត្វេវ នាមំ អកាសិ. ជេដ្ឋក ចណ្ឌាលោ ទដ្ឋទិវសតោប្បភូតិ តំ អត្តនោ សាមិធីតរំ វិយ មញ្ញមានោ និពទ្ធំ វដ្ដំ បដ្ឋបេសិ. រាជធីតា តត្ថ សត្ត វស្សានិ វសិ. និគ្រោធកុមារោបិ សត្តវស្សិកោ ជាតោ តទា មហាវរុណត្ថេរោ នាម ឯកោ អរហា ទារកស្ស ហេតុសម្បទំ ទិស្វា វិហរមានោ សត្តវស្សិកោទានិ ទារកោ កាលោ នំ បព្ពាជេតុន្តិ ចិន្តេត្វា រាជធីតយា អារោចាបេត្វា និគ្រោធកុមារំ បព្ពាជេសិ. កុមារោ ខុរគ្គេយេវ អរហត្តំ បាបុណិ. សោ ឯកទិវសំ បាតោវ សរីរំ បដិជគ្គិត្វា អាចរិយុបជ្ឈានំ ¶ វត្តំ កត្វា បត្តចីវរមាទាយ មាតុឧបាសិកាយ គេហទ្វារំ គច្ឆាមីតិ និក្ខមិ មាតុ និវេសនដ្ឋានញ្ចស្ស ទក្ខិណទ្វារេន នគរំ បវិសិត្វា នគរមជ្ឈេន គន្ត្វា បាចីនទ្វារេន និក្ខមិត្វា គន្តព្ពំ ហោតិ តេន ច សមយេន អសោកោ ធម្មរាជា បាចីន ទិសាភិមុខោ សីហបញ្ជរេ ចង្កមតិ.

តំ ខណំយេវ សិគ្រោធោ សាមណេរោ រាជង្គណំ បាបុណិ សន្តិន្ទ្រិយោ សន្តមានសោ យុគមត្តំ បេក្ខមានោ. តេន វុត្តំ. ឯកទិវសំ សីហបញ្ជរេ ឋិតោ អទ្ទស និគ្រោធសាមណេរំ រាជង្គណេន គច្ឆន្តំ ទន្តំ គុត្តំ សន្តិន្ទ្រិយំ ឥរិយាបថ សម្បន្នន្តិ. ទិស្វា បនស្ស ឯតទហោសិ? អយំ ជនោ សព្ពោបិ វិក្ខិត្តចិត្តោហន្តមគបដិភាគោ, អយម្បន ទារកោ អវិក្ខិត្តចិត្តោ អតិវិយស្ស អលោកិត វិលោកិតំ សម្មិញ្ជន បសារណញ្ច សោភតិ, អទ្ធា ឯតស្ស អព្ភន្តរេ លោកុត្តរធម្មោ ភវិស្សតីតិ រញ្ញោ សហទស្សនេនេវ សាមណេរេ ចិត្តំ បសីទិ. បេមំ សណ្ឋហិ កស្មា? បុព្ពេ កិរ បុញ្ញ ករណកាលេ ឯស រញ្ញោ ជេដ្ឋភាតា វាណិជកោ អហោសិ.

អថ រាជា សញ្ជាតបេមោ សពហុមានោ សាមណេរំ បក្កោសថាតិ អមច្ចេ បេសេសិ អតិចិរាយតីតិ បុន ទ្វេ តយោ បេសេសិ តុរិតំ អាគច្ឆតូតិ សាមរណេរោ អត្តនោ បកតិយា ឯវ អគមាសិ រាជា បតិរូបាសនំ ញត្វា និសីទថាតិ អាហ. ឥតោ ចិតោ ច ឱលោកេត្វា នត្ថិទានិ អញ្ញោ ភិក្ខុតិ សមុស្សិត សេតច្ឆត្តំ រាជបឡ្លង្កំ ឧបសង្កមិត្វា បត្តគហណត្ថាយ រញ្ញោ អាការំ ទស្សេសិ. រាជា តំ បល្លង្កំ សមីបំ គច្ឆន្តំ ទិស្វា ឯវំ ចិន្តេសិ. អជ្ជេវទានិ អយំ សាមណេរោ ឥមស្ស គេហស្ស សាមិកោ ភវិស្សតិ. សាមណេរោ រញ្ញោ ហត្ថេ បត្តំ ទត្វា បល្លង្កំ អភរុហិត្វា និសីទិ.

រាជា អត្តនោ អត្ថាយ សម្បាទិតំ សព្ពំ យាគុ-កជ្ជក ភត្ត វិកតិំ ឧបនាមេសិ. សាមណេរោ អត្តនោ យាបនមត្តមេវ សម្បដិច្ឆិ. ភត្តកិច្ចាវសានេ រាជា អាហ សត្ថារា តុម្ហាកំ ទិន្នោវាទំ ជានាថាតិ ជានមិ មហារាជ ឯកទេសេនាតិ. តាត, មយ្ហម្បិ នំ កថេហីតិ សាធុ មហារាជាតិ រញ្ញោ អនុរូបំ ធម្មបទេ អប្បមាទ វគ្គំ អនុមោទនត្ថាយ អភាសិ.

រាជា បន អប្បមាទោ អមតបទំ, បមាទោ មច្ចុនោ បទន្តិ សុត្វ ច, អញ្ញាតំ តាត បរិយោសាបេហីតិ អាហ អនុមោទនាវសានេ ទ្វត្តិំស ធុរភត្តានិ លភិត្វា បុន ទិវសេ ទ្វត្តិំស ភិក្ខុ គហេត្វា រាជន្តេបុរំ បវិសិត្វា ភត្តកិច្ចមកាសិ រាជា អញ្ញេបិ ទ្វត្តិំស ភិក្ខុ តុម្ហេហិ សទ្ធិំយេវ ភិក្ខំ គណ្ហន្តូតិ ឯតេនេវ ឧបាយេន ទិវសេ ទិវសេ វឌ្ឍាបេន្តេ សដ្ឋិ ¶ សហស្សានំ ព្រាហ្មណ បរិព្ពាជកានំ ភត្តំ ឧបច្ឆិណ្ទិត្វា អន្តោ និវេសនេ សដ្ឋិសហស្សានំ ភិក្ខុនំ និច្ចភត្តំ បដ្ឋបេសិ, និគ្រោធត្ថេរ គតេនេវ បសាទេន, និគ្រោធត្ថេរោបិ រាជានំ សបរិសំ តីសុ សរណេសុ បញ្ចសុ ច សីលេសុ បតិដ្ឋាបេត្វា ពុទ្ធសាសនេ បោថុជ្ជនិកេន បសាទេន អចលប្បសាទំ កត្វា បតិដ្ឋាបេសិ.

បុន រាជ អសោការាមំ នាម មហាវិហារំ ការបេត្វា សដ្ឋិសហស្សានំ ភិក្ខូនំ ភត្តំ បដ្ឋបេសិ. សកលជម្ពុទីបេ ចតុរាសីតិយា នគរសហស្សេសុ ចតុរាសីតិ វិហារសហស្សានិ ការាបេសិ. ចតុរាសីតិ ចេតិយសហស្ស បតិមណ្ឌិតានិ ធម្មេនេវ នោ អធម្មេន, ឯកទិវសំ កិរ រាជា អសោការាមេ មហាទានំ ទត្វា សដ្ឋិសហស្ស សង្ខស្ស ភិក្ខុសង្ឃស្ស មជ្ឈេ និសជ្ជ សង្ឃំ ចតូហិ បវ្ចយេហិ បវារេត្វា ឥមំ បញ្ហំ បុច្ឆិ ភន្តេ ភគវតោ ទេសិត ធម្មោ នាម កិត្តកោ ហោតីតិ. មហារាជ នវ អង្គានិ, ខណ្ទតោ ចតុរាសីតិ ធម្មក្ខណ្ធ សហស្សានីតិ.

រាជា ធម្មេ បសីទិត្វា ឯកេកំ ធម្មក្ខណ្ធំ ឯកេកេន វិហារេន បូជេស្សាមីតិ ឯកទិវសមេវ ឆន្នវុតិ កោដិធនំ វិស្សជ្ជេត្វា អមច្ចេ អាណាបេសិ. ឯថ ភណេ ឯកេកស្មិំ នគរេ ឯកមេកំ វិហារំ ការេន្តា ចតុរាសីតិយា នគរសហស្សេសុ ចតុរាសីតិ វិហារសហស្សានិ ការាបេថាតិ សយញ្ច អសោការាមេ អសោក មហាវិហារត្ថាយ កម្មំ បដ្ឋបេសិ.

សង្ឃោ ឥណ្ទគុត្តត្ថេរំ នាម មហិទ្ធិយំ មហានុភាវំ ខីណាសវំ នវកម្មាធិដ្ឋាយកំ អទាសិ. ថេរោ យំ យំ ន និដ្ឋាតិ តំ តំ អត្តនោ អានុភាវេន និដ្ឋាបេសិ. ឯវំ តីហិ សំវច្ឆរេហិ វិហារកម្មំ និដ្ឋាបេសិ. ឯកទិវសមេវ សព្ពនគរេហិ បណ្ណានិ អាគមិំសុ អមច្ចា រញ្ញោ អារោចេសុំ. និដ្ឋិតានិ ទេវ ចតុរាសីតិ វិហារសហស្សានីតិ អថ រាជា ភិក្ខុសង្ឃំ ឧបសង្កមិត្វា ភន្តេ មយា ចតុរាសីតិ វិហារសហស្សានិ ការិតានិ ធាតុយោកុតោ លភិស្សាមីតិ បុច បុច្ឆិ.

មហារាជ ធាតុនិធានំ នាម អត្ថីតិ សុណោម. ន បន បញ្ញាយតិ អសុកាដ្ឋានេតិ រាជា រាជគហេ ចេតិយំ ភិណ្ទាបេត្វា ធាតុំ អបស្សន្តោ បដិបាកតិយំ ការេត្វា ភិក្ខុ-ភិក្ខុនិយោ-ឧបាសក-ឧបាសិកាយោតិ ចតស្សោ បរិសា គហេត្វា វេសាលិំ គតោ. តត្រាបិ អលភិត្វា កបិឡវត្ថុំ, តត្រាបិ អលភិត្វា រាមគាមំ គតោ, រាមគាមេ នាគា ចេតិយំ ភិណ្ទិតុំ ន អទំសុ. ចេតិយេ និបតិត កុទ្ទាលោ ខណ្ឌាខណ្ឌំ ហោតិ ឯវំ តត្រាបិ អលភិត្វា អល្លកប្បំ-បាវំ-កុសិនារន្តិ សព្ពត្ថ ចេតិយាតិ ភិណ្ទិត្វា ធាតុំ អលភិត្វា បដិបាកតិកានិ ¶ កត្វា រាជគហំ គន្ត្វា ចតស្សោ បរិសា សន្និបាតេត្វា អត្ថិ កេនចិ សុតបុព្ពំ អសុកដ្ឋានេ នាម ធាតុ និធានន្តិ បុច្ឆិ.

តត្ថេកោ វិសំវស្ស សតិកោ ថេរោ អសុកដ្ឋានេ ធាតុនិធានន្តិ ន ជានាមិ. មយ្ហំ បន បិតាមហត្ថេរោ មយិ សត្តវស្សិកកាលេ មាលាចង្គោដកំ គាហាបេត្វា ឯហិ សាមណេរ, អសុក គច្ឆន្តរេ បាសានថូបោ អត្ថិ, តត្ថ គច្ឆាមាតិ គន្ត្វា បូជេត្វា ឥមំ ឋានំ ឧបធារេតុំ វដ្ដតិ សាមណេរោតិ អាហ. អហំ ឯត្តកមេវ ជានាមិ មហារាជាតិ អាហ.

រាជា ឯតទេវ ឋានន្តិ វត្វា គច្ឆេ ហរាបេត្វា បាសាណថូបំ បំសុញ្ច អបនេត្វា ហេដ្ឋា សុធាភូមិំ អទ្ទស. តតោ សុធញ្ច ឥដ្ឋកាយោ ច ហរាបេត្វា អនុបុព្ពេន បរិវេណា ឱរុយ្ហ សត្ត រតនវាលិកំ អសីតិ ហត្ថានិ ច កដ្ឋរូបានិ សម្បរិវត្តន្តានិ អទ្ទស. សោ យក្ខ ទាសកេ បក្កោសាបេត្វា ពលិកម្មំ ការេត្វាបិ នេវ អន្តំ ន កោដិំ បន្នន្តោ ទេវតា នមស្សមានោ អហំ ឥមា ធាតុយោ គហេត្វា ចតុរាសីតិយា វិហារសហស្សេសុ និទហិត្វា សក្ការំ ករោមិ មា ទេវតា អន្តរាយំ ករេន្តូតិ អាហ.

សក្កោ ទេវរាជា ចារិកំ ចរន្តោ តំ ទិស្វា វិស្សកម្មំ អាមន្តេត្វា អាហ. តាត, អសោកោ ធម្មរាជា ធាតុយោ នីហរិស្សាមីតិ បរិវេណំ ឱតិណ្ណោ, គន្ត្វា កដ្ឋរូបានិ ហារេហីតិ សោ បញ្ចចូឡគាម ទារកវេសេនាគន្ត្វា រញ្ញោ បុរតោ ធនុកហត្ថោ ឋត្វា ហារេមិ មហារាជាតិ អាហ. ហរ តាតាតិ. សរំ គហេត្វា សន្ធិម្ហិយេវ វិជ្ឈិ, សព្ពំ វិប្បកិរីយិត្ថ.

អថ រាជា អាចិញ្ជនេ ពទ្ធ កុញ្ចិក មុទ្ទិកំ គណ្ហិ, មណិក្ខណ្ធំ បស្សិ, អនាគតេ ទឡិទ្ទរាជានោ ឥមំ មណិំ គហេត្វា ធាតូនំ សក្ការំ ករោន្តូតិ បន អក្ខរានិ ទិស្វា កុជ្ឈិត្វា មាទិសំ នាម រាជានំ ទឡិទ្ទរាជាតិ ចត្តុ យុត្តន្តិ បុនប្បុន ឃដេត្វា ទ្វារំ វិចរិត្វា អន្តោគេហំ បវិដ្ឋោ. អដ្ឋារស វស្សាធិកានំ ទ្វិន្នំ វស្សសតានំ ឧបរិ អារោបិតទីបា តថេវ បជ្ជលន្តិ និលុប្បល បុប្ផានិ តំ ខណំ អាហរិត្វា អារោបិតានិ វិយ, បុប្ផសណ្ថរោ តំ ខណំ សន្ថតោ វិយ, គណ្ធា តំ មុហុត្តំ បិំសិត្វា ឋបិតា វិយ.

រាជា សុវណ្ណបដ្ដំ គហេត្វា អនាគតេ បិយទាសោនាម កុមារោ ឆត្តំ ឧស្សាបេត្វា អសោកោ នាម ធម្មរាជា ភវិស្សតិ សោ ឥមា ធាតុយោ គហេត្វា វិត្ថារិកា ករិស្សតីតិ វាចេត្វា ទិដ្ឋោ’ហំ អយ្យោន មហាកស្សបត្ថេរេនាតិ វត្វា វាមហត្ថំ អាភុជិត្វា ទក្ខិណហត្ថេន អប្បោឋេសិ.

សោ តស្មិំ ឋានេ បរិចរណក ធាតុមត្តកមេវ ឋបេត្វា សេសធាតុយោ សព្ពា គហេត្វា ធាតុឃរំ បុព្ពេ បិហិតនយេនេវ បិទហិត្វា ¶ សព្ពំ យថា បកតិយាវ ការេត្វា ឧបរិ បាសាណចេតិយំ បតិដ្ឋាបេត្វា ចតុរាសីតិយា វិហារសហស្សេសុធាតុយោ បតិដ្ឋាបេសិ ឯវំ ជម្ពុទីបតលេ អសោកោ ធម្មរាជា ចតុរាសិតិ ចេតិយ សហស្សានិ ការាបេសិ.

សព្ពេ ថូបា សព្ពលោកេកទីបា សព្ពេសំ យេ សគ្គមោក្ខាវហា ច, ហិត្វា សព្ពំ កិច្ចមញ្ញំ ជនេន វណ្ទយ្យា តេ សព្ពថា សព្ពកាលន្តិ.

ចតុរាសីតិ សហស្ស ថូបកថា

១២. ឯវំ អសោកោ ធម្មរាជា ចតុរាសីតិ វិហារសហស្សមហំ កត្វា មហាថេរោ វន្ទិត្វា បុច្ឆិ ទាយាទោម្ហិ ភន្តេ ពុទ្ធសាសនេ’តិ. កិស្ស ទាយាទោ ត្វំ មហារាជ, ពាហិរកោ ត្វំ សាសនស្សាតិ. ភន្តេ ឆន្នវុតិកោដិធនំ វិស្សជ្ជេត្វា ចតុរាសីតិ វិហារសហស្សានិ សចេតិយានិ ការាបេត្វា អហំ ន ទាយាទោ, អញ្ញេ កោ ទាយាទោតិ, បច្ចយ ទាយកោ នាម ត្វំ មហារាជ, យោ បន អត្តនោ បុត្តញ្ច ធីតរញ្ច បព្ពាជេតិ, អយំ សាសនេ ទាយាទោ នាមាតិ.

ឯវំ វុត្តេ អសោកោ រាជា សាសនេ ទាយាទភាវំ បត្ថយមានោ អវិទូរេ ឋិតំ មហិណ្ទកុមារំ ទិស្វា សក្ខិស្សសិត្វំ តាត បព្ពជិតុន្តិ អាហ. កុមារោ បកតិយា បព្ពជិតុកាមោ រញ្ញោ វចនំ សុត្វា អតិវិយ បាមោជ្ជជាតោ បព្ព្ជាមិ ទេវ, មំ បព្ពាជេត្វា សាសនេ ទាយាទោ ហោថាតិ អាហ តេន ច សមយេន រាជធីតា សង្ឃមិត្តាបិ តស្មិំ ឋានេ ឋិតា ហោតិ តំ ទិស្វា អាហ-’ត្វម្បិ អម្ម បព្ពជិតុំ សក្ខិស្សសី’តិ, សាធុ តាតាតិ សម្បដិច្ឆិ. រាជា បុត្ត ន មនំ លភិត្វា បហដ្ឋចិត្តោ ភិក្ខុសង្ឃំ ឧបសង្កមិត្វា ភន្តេ ឥមេ ទារកេ បព្ពាជេត្វា មំ សាសនេ ទាយាទំ ករោថាតិ សង្ឃោ រញ្ញោ វចនំ សម្បដិច្ឆិត្វា កុមារំ មោគ្គលិបុត្ត តិស្សត្ថេរេន ឧបជ្ឈាយេន មហាទេវត្ថេរេន ច អាចរិយេន បព្ពជ្ជាបេសិ. មជ្ឈន្តិកត្ថេរេន អាចរិយេន ឧបសម្បាទេសិ ឧបសម្បទាមាលកេយេវ សហបដិសម្ភិទាហិ អរហត្តំ បាបុណិ.

សង្ឃមិត្តាយបិ រាជធីតាយ អាចរិយា អាយុបាលត្ថេរិ នាម, ឧបជ្ឈាយា បន ធម្មបាលត្ថេរី នាម អហោសិ. អថ មហិណ្ទត្ថេរោ ឧបសម្បន្ន កាលតោប្បភូតិ អត្តនោ ឧបជ្ឈាយស្សេវ សន្តិកេ ធម្មញ្ច វិនយញ្ច បរិយាបុណន្តោ ទ្វេបិ សង្គិតិយោ អារុឡ្ហំ តិបិដក សង្គហីតំ សាដ្ឋកថំ ថេរវាទំ តិណ្ណំ វស្សានំ អព្ភន្តរេ ឧគ្គហេត្វា អត្តនោ ឧបជ្ឈាយស្ស អន្តេវាសិកានំ សហស្សមត្តានំ ភិក្ខូនំ បាមោក្ខំ អហោសិ.

តេន ¶ ខោ បន សមយេន មោគ្គលិបុត្តតិស្សត្ថេរោ កត្ថ នុ ខោ អនាគតេ សាសនំ សុប្បតិដ្ឋិតំ គវេយ្យាតិ ឧបបរិក្ខន្តោ បច្ចន្តិមេសុ ជនបទេសុ សុប្បតិដ្ឋិតំ ភវិស្សតីតិ ញត្វា តេសំ តេសំ ភិក្ខូនំ ភារំ កត្វា តេ តេ ភិក្ខុ តត្ថ តត្ថ បេសេសិ.

មជ្ឈន្តិកត្ថេរំ កស្មីរ គណ្ធារ រដ្ឋំបេសេសិ ត្វំ ឯតំ រដ្ឋំ គន្ត្វា តត្ថ សាសនំ បតិដ្ឋាបេហីតិ មហាទេវត្ថេរំ តថេវ វត្វា មហិំសកមណ្ឌលំ បេសេសិ. រក្ខិតត្ថេរំវនវាសីំ, យោនកធម្មរក្ខិតត្ថេរំ អបរន្តកំ, មហាធម្មរក្ខិតត្ថេរំ មហារដ្ឋំ មហារក្ខិតត្ថេរំ យោនក លោកំ. មជ្ឈិមត្ថេរំ ហិមវន្តទេស ភាគំ, សោណត្ថេរំ-ឧត្តរត្ថេរញ្ច សុវណ្ណភូមិំ. អត្តនោ សទ្ធិវិហារិកំ មហិណ្ទត្ថេរំ ឥដ្ដិយត្ថេរេន ឧត្តិយត្ថេរេន ភទ្ទសាលត្ថេរេន សម្ពលត្ថេរេន ច សទ្ធិំ តម្ពបណ្ណិទីបំ គន្ត្វា ឯត្ថ សាសនំ បតិដ្ឋាបេថាតិ. សព្ពេបិ តំ តំ ទិសាភាគំ គច្ឆន្តា អត្តបញ្ចមា អគមិំសុ សព្ពេបិ ថេរា គតគតដ្ឋានេ មនុស្សេ បសាទេត្វា សាសនំ បតិដ្ឋាបេសុំ.

មហិណ្ទត្ថេរោ បន តម្ពបណ្ណិទីបំ គន្ត្វា សាសនំ បតិដ្ឋាបេហីតិ ឧបជ្ឈាយេន ភិក្ខុសង្ឃេន ច អជ្ឈិដ្ឋោ កាលោ នុ ខោ មេ តម្ពបណ្ណិទីបំ គន្តុំ នោតិ ឧបធារេន្តោ មុដសីវរញ្ញោ មហល្លកភាវំ ចិន្តេសិ. អយំ មហារាជា មហល្លកោ, ន សក្កា ឥមំ គណ្ហិត្វា សាសនំ បគ្គហេតុំ, ឥទានិ បនស្ស បុត្តោ ទេវានម្បិយតិស្សោ រជ្ជំ ការេស្សតិ. តំ គណ្ហិត្វា សក្កា ភវិស្សតិ សាសនំ បគ្គហេតុំ, ហណ្ទ យាវ សោ សមយោ អាគច្ឆតិ តាវ ញាតកេ ឱលោកេម, បុន’ទានិ ឥមំ ជនបទំ អាគច្ឆេយ្យាម វា ន វាតិ.

សោ ឯវំ ចិន្តេត្វា ឧបជ្ឈាយញ្ច ភិក្ខុសង្ឃញ្ច វន្ទិត្វា អសោការាមតោ និក្ខម្ម តេហិ ឥដ្ដិយាទីហិ ចតូហិ ថេរេហិ សង្ឃមិត្តាយ បុត្តេន សុមនសាមណេរេន ភណ្ឌុកេនក ច ឧបាសកេន សទ្ធិំ រាជគហនគរ ឧបវត្តកេ ទក្ខិណ គិរិជនបទេ ចារិកំ ចរមានោ ញាតកេ ឱលោកេន្តោ ឆ មាសេ អតិក្កាមេសិ អថានុបុព្ពេន មាតុនិវេសនដ្ឋានំ វេដិស នគរំ នាម សម្បត្តោ សម្បត្តញ្ច បន ថេរំ ទិស្វា ថេរមាតា ទេវី បាទេ សិរសា វន្ទិត្វា ភិក្ខំ ទត្វា ថេរំ អត្តនា កតំ វេដិសគិរិ វិហារំ នាម អារោបេសិ.

ថេរោ តស្មិំ វិហារេ និសន្នោ ចិន្តេសិ អម្ហាកំ ឥធ កត្តព្ព កិច្ចំ និដ្ឋិតំ. សមយោ នុ ខោ ឥទានិ លង្កាទិបំ គន្តុន្តិ. តតោ ចិន្តេសិ-អនុភវតុ តាវ មេ បិតរា បេសិតំ អភិសេកំ ¶ ទេវានម្បិយតិស្សោ រតនត្តយគុណញ្ច សុណាតុ, ឆណត្ថញ្ច នគរតោ និក្ខមិត្វា មិស្សកបព្ពតំ អភិរូហតុ តទា តំ តត្ថ ទក្ខិស្សាមាតិ. អថាបរំ ឯកមាសំ តត្ថេវ វាសំ កប្បេសិ.

មាសាតិក្កមេ សក្កោ ទេវានមិន្ទោ មហិណ្ទត្ថេរំ ឧបសង្កមិត្វា ឯតទវោច.’ កាលកតោ ភន្តេ មុដសីវរាជា, ឥទានិ ទេវានម្បិយតិស្ស រាជា រជ្ជំ ការេតិ. សម្មាសម្ពុទ្ធេន ច តុម្ហេ វ្យាកតា អនាគតេ មហិណ្ទោ នាម ភិក្ខុ តម្ពបណ្ណិទីបំ បសាទេស្សតី’តិ. តស្មា តិហ វោ ភន្តេ កាលោ ទីបវរំ គមនាយ, អហម្បិ វោ សហាយោ ភវិស្សាមី.

ថេរោ តស្ស វចនំ សម្បដិច្ឆិត្វាអត្តសត្តមោ វេដិស បព្ពតវិហារា វេហាសំ ឧប្បតិត្វ អនុរាធបុរស្ស បុរត្ថិមាយ ទិសាយ មិស្សកបព្ពតេ បតិដ្ឋហិ យំ ឯតរហិ ចេតិយបព្ពតោតិបិ សញ្ជានន្តិ តស្សមិំ ទិវសេ តម្ពបណ្ណិទិបេ ជេដ្ឋមូល នក្ខត្តំ នាម ហោតិ រាជា នក្ខត្តំ ឃោសាបេត្វា ឆណំ ករោថាតិ អមច្ចេ អាណាបេត្វា ចត្តាលីស បុរិស សហស្សបរិវារោ នគរម្ភា និក្ខមិត្វា យេន មិស្សកបព្ពតោ តេន បាយាសិ មិគវំ កីឡិតុកាមោ អថ តស្មិំ បព្ពតេ អធិវត្ថា ទេវតា រញ្ញោ ថេរេ ទស្សេស្សាមីតិ រោហិត មិគរូបំ គហេត្វា អវិទូរេ តិណបណ្ណានិ ខាទមានា វិយ ចរតិ.

រាជា ទិស្វា អយុត្តំ ទានិ បមត្តំ វិជ្ឈិតុន្តិ ជីយំ បោឋេសិ. មគោ អម្ពត្ថលមគ្គំ គហេត្វា បលាយិតុំ អារភិ រាជាបិ បិដ្ឋិតោ បិដ្ឋិតោ អនុពណ្ធន្តោ អម្ពត្ថលមេវ អារុហិ. មិគោ ថេរានំ អវិទូរេ អន្តរធាយិ.

មហិណ្ទត្ថេរោ រាជានំ អវិទូរេ អាគច្ឆន្តំ’មមំយេវ រាជា បស្សតុ, មា ឥតរេ’តិ អធិដ្ឋហិត្វា’តិស្ស! តិស្ស! ឥតោ ឯហី’តិ អាហ. រាជា សុត្វា ចិន្តេសិ-ឥមស្មិំ តម្ពបណ្ណិទីបេ ជាតោ មំ តិស្សោតិ នាមំ គហេត្វា អាលបិតុំ សមត្ថោ នាម នត្ថិ. អយម្បន ឆិន្នភិន្នបដធរោ ភណ្ឌុកាសាវ វសនោ មំ នាមេន អាលបតិ, កោ នុ ខោ អយំ ភវិស្សតិ មនុស្សោ វា អមនុស្សោ វាតិ. ថេរោ អាហ.

សមណា មយំ មហារាជ - ធម្មរាជស្ស សាវកា,

តវេវ អនុកម្បាយ - ជម្ពុទីបា ឥធាគតាតិ;

តេន សមយេន ទេវានម្បិយតិស្ស រាជា ច អសោកធម្មរាជា ច អទិដ្ឋ សហាយកា ហោន្តិ. ទេវានម្បិយតិស្ស រញ្ញេ ច បុញ្ញានុភាវេន ឆាតបព្ពតបាទេ ឯកស្មិំ វេឡុគុម្ពេ តិស្សោ វេឡុយដ្ឋិយោ និព្ពត្តិំសុ ឯកា លតាយដ្ឋិ នាម, ឯកា បុប្ផយដ្ឋិ នាម ឯកា សកុណយដ្ឋិ នាម. តាសុ លតាយដ្ឋិ សយំ រជតវណ្ណា ហោតិ តំ អលង្ករិត្វា ឧប្បន្នលតា កញ្ចន វណ្ណា ខាយតិ បុប្ផយដ្ឋិយំ បន ¶ នីល-បីត-លោហិត-ឱទាត-កាឡវណ្ណានិ បុប្ផានិ សុចិភត្តវណ្ដ បត្ត កិញ្ជក្ខា ហុត្វា ខាយន្តិ សកុណយដ្ឋិយំ ហំសកុក្កុដ-ជីវំជីវកាទយោ សកុណា នានាប្បការានិ ច ចតុប្បទានិ សជីវានិ វិយ ខាយន្តិ សមុទ្ទតោបិស្ស មុត្តា-មណិ-វេឡុរិយាទិ អនេកវិហិតំ រតនំ ឧប្បជ្ជិ.

តម្ពបណ្ណិយំ បន អដ្ឋមុត្តំ ឧប្បជ្ជិំសុ-ភយមុត្តា គជមុត្តា រថមុត្តា អាមលកមុត្តា ចលយមុត្តា អង្គុលីវេឋកមុត្តា កកុធផលមុត្តា បាកតិកមុត្តាតិ សោ តា ច យដ្ឋិយោ តា ច មុត្តាយោ អញ្ញ្ច ពហុំ រតនំ អសោកស្ស ធម្មរញ្ញោ បណ្ណាការត្ថាយ បេសេសិ. អសោកោបិ បសីទិត្វា បញ្ច រាជកកុធភណ្ឌានិចេវ អញ្ញេ ច អភិសេកត្ថាយ ពហូបណ្ណាការេ បហិណិ. ន កេវលញ្ច ឯតំ អាមិស បណ្ណាការំ, ឥមំ កិរ ធម្ម បណ្ណាការម្បិ បេសេសិ.

‘‘អហំ ពុទ្ធញ្ច ធម្មញ្ច-សង្ឃញ្ច សរណំ គតោ,

ឧបាសកត្តំ វេទេសិំ-សក្យបុត្តស្ស សាសនេ,

ឥមេសុ តីសុ វត្ថូសុ-ឧន្នមេសុ នរុត្តម,

ចិត្តំ បសាទយិត្វាន-សទ្ធាយ សរណំ វជា’តិ;’’

រាជា អវិរសុតំ សាសនបវត្តិំ អនុស្សរមានោ ថេរស្ស តំ ‘‘សមណាមយំ មហារាជ ធម្មរាជស្ស សាវកា‘‘តិ វចនំ សុត្វា អយ្យា នុ ខោ អាគតាតិ តាវទេវ អាវុធំ និក្ខិបិត្វា ឯកមន្តំ និសីទិ សម្មោទនីយំ កថំ កថយមានោ, សម្មោទនីយកថំ កុរុមានេយេវ តស្មិំ តានិបិ ចត្តាលីស បុរិសសហស្សានិ អាគន្ត្វា តំ បរិវារេសុំ. តទា ថេរោ ឥតរេបិ ជនេ ទស្សេសិ.

រាជា ទិស្វា ឥមេ កទា អាគតាតិ បុច្ឆិ មយា សទ្ធិំយេវ មហា រាជាតិ. ឥទានិ បន ជម្ពុទីបេ អញ្ញ្ញោបិ ឯវរូបា សមណា សន្តីតិ. មហារាជ ឯតរហិ ជម្ពុទីបោ កាសាវ បជ្ជោតោ ឥសិវាតបរិវាតោ, តស្មិំ-

‘‘តេ វិជ្ជា ឥទ្ធិបត្តា ច ចេតោបរិយាយ កោចិទា,

ខីណាសាវ អរហន្តោ-ពហូ ពុទ្ធស្ស សាវកាតិ’’;

អថ រាជា ភន្តេ ស្វេ រថំ បេសេស្សាមិ. តំ អភិរូហិត្វា អាគច្ឆេយ្យាថាតិ វត្វា បក្កាកមិ ថេរោ អចិរបក្កន្តស្ស រញ្ញោ សុមណសាមណេរំ អាមន្តេសិ ឯហិ ត្វំ សុមន ធម្មសវនកាលំ ឃោសេហីតិ សាមណេរោ អភិញ្ញាបាទកំ ចតុត្ថជ្ឈានំ សមាបជ្ជិត្វា វុដ្ឋាយ អធិដ្ឋហិត្វា សមាហិតេន ចិត្តេន សកលតម្ពបណ្ណិទីបំ សាចេន្តោ ធម្មសវនកាលំ ឃោសេសិ.

សាមណេរស្ស សទ្ទំ សុត្វា ភុម្មា ទេវតា សទ្ទមនុស្សាវេសុ, ឯតេនុបាយេន យាវ ព្រហ្មលោកា សទ្ទោ អព្ភុគ្គញ្ឆិ. តេន សទ្ទេន ¶ មហាទេវតា សន្និបាតោ អហោសិ ថេរោ មហន្តំ ទេវតា សន្តិបាតំ ទិស្វា សមចិត្តសុត្តន្តំ កថេសិ. កថា បរិយោសានេ អសង្ខេយ្យានំ ទេវានំ ធម្មាភិសមយោ អហោសិ. ពហូ នាគ សុបណ្ណា ច សរណេសុ បតិដ្ឋហិំសុ. អថ តស្សា រត្តិយា អច្ចយេន រាជា ថេរានំ រថំ បេសេសិ. ថេរា ន មយំ រថំ អារុហាម. គច្ឆ ត្វំ, បច្ឆា មយំ អាគច្ឆិស្សាមាតិ វត្វា វេហាសំ អព្ភុគ្គន្ត្វា អនុរាធបុរស្ស បច្ឆិមទិសាយ បឋមក ចេតិយដ្ឋានេ ឱតរិំសុ.

រាជាបិ សារថិំ បេសេត្វា អន្តោ និវេសនេ មណ្ឌបំ បដិយាទេត្វា ចិន្តេសិ’ និសីទិស្សន្តិ នុ ខោ អយ្យា អាសនេ ន និសីទិស្សន្តី‘‘តិ. តស្សេវំ ចិន្តយន្តស្សេវ សារថិ នគរទ្វារំ បត្វា អទ្ទស ថេរេ បឋមតរំ អាគន្ត្វា កាយពណ្ធនំ ពណ្ធិត្វា ចីវរំ បារុបន្តេ, ទិស្វា អតិវិយ បសន្នមានសោ ហុត្វា អាគន្ត្វា រញ្ញោ អារោចេសិ អាគតា ទេវ ថេរាតិ.

រាជា រថំ អារុឡ្ហាតិ បុច្ឆិ ន អារូឡ្ហា ទេវ, អបិ ច បច្ឆតោ និក្ខមិត្វា បឋមតរំ អាគន្ត្វា បាចីនទ្វារេ ឋិតាតិ. រាជា រថំ ន អារុភិំសូតី សុត្វា តេន ហិ ភណេ ភុម្មត្ថរណ សង្ខេបេន អាសនានិ បញ្ញាបេថាតិ វត្វា បដិបថា អាគមាសិ អមច្ចា បថវិយំ តដ្ដិកំ បញ្ញាបេត្វា ឧបរិ កោជវកាទីនិ វិចិត្តត្ថរណានិ បញ្ញាបេសុំ រាជាបិ គន្ត្វា ថេរេ វន្ទិត្វា មហិណ្ទត្ថេរស្ស ហត្ថតោ បត្តំ គហេត្វា មហតិយា បូជាយ ច សក្ការេន ច ថេរេ បណីតេន ខាទនីយេន ភោជនីយេន សហត្ថា សន្តប្បេត្វា អនុលាទេវី បមុខា បញ្ច ឥត្ថិសតានិ ថេរានំ អភិវាទនំ បូជាសក្ការញ្ច ការោនតូតិ បក្កោសាបេត្វា ឯកមន្តំ និសីទិ. ថេរោ រញ្ញោ សបរិជនស្ស ធម្មរតនវស្សំ វស្សេន្តោ បេតវត្ថុំ-វិមានវត្ថុំ-សច្ចសំយុត្តញ្ច កថេសិ. តំ សុត្វា តានិបិ បញ្ច ឥត្ថិសតានិ សោតាបត្តិផលំ សច្ឆិករិំសុ.

តទា នាគរា ថេរានំ គុណេ សុត្វា ថេរេ ទដ្ឋុំ ន លភាមាតិ ឧបក្កោសន្តិ អថ រាជា ឥធ ឱកាសោ នត្ថីតិ ចិន្តេត្វា,’គច្ឆថ ភណេ ហត្ថិសាលំ បដិជគ្គិត្វា វាលុកំ ឱកិរិត្វា បញ្ចវណ្ណានិ បុប្ផានិ វិកិរិត្វា វិតានំ ពណ្ធិត្វា មង្គល ហត្ថិដ្ឋានេ ថេរានំ អាសនានិ បញ្ញាបេថា’តិ អាហ, អមច្ចា តថា អកំសុ.

ថេរោ តត្ថ គន្ត្វា និសីទិត្វា ទេវទូតសុត្តន្តំ កថេសិ កថា បរិយោសានេ បាណសហស្សំ សោតាបត្តិផលេ បតិដ្ឋហិ តថា ហត្ថិសាលា សម្ពាធាតិ ទក្ខិណទ្វារេ នណ្ទនុយ្យានេ អាសនំ បញ្ញាបេសុំ. ថេរោ តត្ថ និសីទិត្វា អាសិវិសោបម សុត្តន្តំ កថេសិ. តម្បិ សុត្វា បាណសហស្សំ សោតាបត្តិផលំ បដិលភិ ឯវំ អាគតទិវសតោ ¶ ទុតិយទិវសេ អឌ្ឍតេយ្យានំ បាណសហស្សានំ ធម្មាភិសមយោ អហោសិ.

ថេរស្ស នណ្ទនវនេ អាគតាគតាហិ កុលិត្ថីហិ កុលសុណ្ហាហិ កុលកុមារីហិ សទ្ធិ សមោទមានស្សេវ សាយណ្ហសមយោ ជាតោ, ថេរោ កាលំ សល្លក្ខេត្វា គច្ឆាមិ’ទានិ មិស្សក បព្ពតន្តិ ឧដ្ឋហិ. អមច្ចា មហាមេឃវនុយ្យានេ ថេរេ វាសេសុំ រាជាបិ ខោ តស្សា រត្តិយា អច្ចយេន ថេរស្ស សមីបំ គន្ត្វា សុខសយិតភាវំ បុច្ឆិត្វា កប្បតិ ភន្តេ ភិក្ខុសង្ឃស្ស អារាមោតិ បុច្ឆិ. ថេរោ កប្បតិ មហារាជាតិ អាហ.

រាជា តុដ្ឋោ សុវណ្ណ ភិំការំ គហេត្វា ថេរស្ស ហត្ថេ ឧទកំ បាតេត្វា មហាមេឃវនុយ្យានំ អទាសិ ថេរោ បុនទិវសេបិ រាជគេហេយេវ ភុញ្ជិត្វា នណ្ទនវនេ អនមតគ្គិយានិ កថេសិ. បុន ទិវសេ អគ្គិក្ខណ្ធោបម សុត្តន្តំ កថេសិ. ឯតេនេវ ឧបាយេន សត្ត ទិវសានិ កថេសិ អឌ្ឍ នចមានំ បាណសហស្សានំ ធម្មាភិសមយោ អហោសិ. សត្តមេ ទិវសេ បន ថេរោ អន្តោបុរេ រញ្ញោ អប្បមាទ សុត្តន្តំ កថយិត្វា ចេតិយគិរិមេវ អគមាសិ.

អថ ខោ រាជា ថេរោ អាយាចិតោ សយមេវាគតោ, តស្មា តស្ស អនាបុច្ឆា គមនម្បិ ភវេយ្យាតិ ចិន្តេត្វា រថំ អភិរូហិត្វា, ចេតិយគិរិំ អគមាសិ មហតា រាជានុភាវេន គន្ត្វា ថេរានំ សន្តិកំ ឧបសង្កមន្តោ អតិវិយ កិលន្តរូបោ ហុត្វា ឧបសង្កមិ. តតោ នំ ថេរោ អាហ កស្មា ត្វំ មហារាជ ឯវំ កិលម មានោ អាគតោតិ. តុម្ហេ មម គាឡ្ហំ ឱវាទំ ទត្វា ឥទានិ គន្តុកាមា នុខោតិ ជាននត្ថំ ភន្តេតិ. ន មយំ មហារាជ គន្តុកាមា, អបិ ច វស្សុបនាយិក កាលោនមាយំ សមណេន នាម វស្សុបនាយិកំ ឋានំ ញាតុំ វដ្ដតីតិ. រាជាបិ ខោ តំខណំយេវ ករណ្ឌក ចេតិយង្គណំ បរិក្ខិបិត្វា អដ្ឋសដ្ឋិយា លេណេសុ កម្មំ បដ្ឋបេត្វា នគរមេវ អគមាសិ.

តេបិ ថេរោ មហាជនំ ឱវទមានា ចេតិយគិរិម្ហិ វស្សំ វសិំសុ. អថាយស្មា មហាមហិណ្ទោ វុត្ថវស្សោ បវារេត្វា កត្តិកបុណ្ណមាយំ ឧបោសថទិវសេ រាជានំ ឯតទវោច ចិរទិដ្ឋោ នោ មហារាជ សម្មាសម្ពុទ្ធោ អភិវាទន បច្ចុបដ្ឋាន អញ្ជលិ កម្ម សាមីចិ កម្ម ករណដ្ឋានំ នត្ថិ, តេនម្ហំ ឧក្កណ្ឋិតាតិ តនុ ភន្តេ តុម្ហេ អវោចុត្ថ បរិនិព្ពុតោ សម្មាសម្ពុទ្ធោតិ កិញ្ចាបិ មហារាជ បរិនិព្ពុតោ, អថស្ស សរីរធាតុយោ តិដ្ឋន្តីតិ. អញ្ញា តម្ភន្តេ ថូបំ បតិដ្ឋាបេមិ ភូមិភាគំ វិចិនថាតិ. អបិ ច ធាតុយោ កុតោ លច្ឆាមីតិ សុមនេន សទ្ធិំ មន្តេហិ មហារាជាតិ រាជា សុមនំ ឧបសង្កមិត្វា បុច្ឆិ’កុតោទានិ ភន្តេធាតុយោ លច្ឆាមា’តិ សុមនោ ¶ អាហ-អប្បោស្សុក្កោ ត្វំ មហារាជ, វីថិយោ សោធាបេត្វា ធជ បតាក បុណ្ណឃដាទីហិ អលង្ការាបេត្វា សបរិជ្ជនោ ឧបោសថំ សមាទិយិត្វា សព្ពតាលាវចរេ ឧបដ្ឋបេត្វា មង្គលហត្ថិំ សព្ពាលង្ការេហិ បតិមណ្ឌិតំ ការេត្វា ឧបរិ វស្ស សេតច្ឆត្តំ ឧស្សាបេត្វា សាយណ្ហសមយេ មហានាគវនុយ្យានាភិមុខោ យា ហិ អទ្ធា តស្មិំ ឋានេ ធាតុយោ លច្ឆសិតិ, រាជា សាធូតិ សម្បដិច្ឆិ. ថេរោ ចេតិយគិរិមេវ អគមិំសុ.

តត្រាយស្មា មហិណ្ទត្ថេរោ សុមន សាមណេរមាហ- គច្ឆ ត្វំ សាមណេរ ជម្ពុទីបេ អយ្យកំ អសោកធម្មរាជានំ ឧបសង្កមិត្វា មម វចនេន ឯវំ វទេហិ’សហាយោ តេ មហារាជ ទេវានម្បិយ តិស្សោ ពុទ្ធសាសនេ បសន្នោ ថូបំ បតិដ្ឋាបេតុកាមោ តុម្ហាកំ កិរ ហត្ថេ ភគវតោ បរិភុត្តបត្តោ ចេវធាតុ ច អត្ថិ, តម្មេ ទេថា’តិ តំ គហេត្វា សក្កំ ទេវរាជានំ ឧបសង្កមិត្វា តុម្ហាកំ កិរ មហារាជ ហត្ថេ ទ្វេ ធាតុយោ អត្ថិ ទក្ខិណទាឋា ច ទក្ខិណក្ខកញ្ច, តតោតុម្ហេ ទក្ខិណទាឋំបូជេថ, ទក្ខិណក្ខកំ បន មយ្ហំ ទេថាតិ, ឯវញ្ច នំ វទេហិ កស្មា ត្វំ មហារាជ អម្ហេ តម្ពបណ្ណិទីបំ បហិណិត្វា បមជ្ជិត្ថាតិ.

សាធុ ភន្តេតិ ខោ សុមនោ ថេរស្ស វចនំ សម្បដិច្ឆិត្វា តាវទេវ បត្តចីវរមាទាយ វេហាសមព្ភុគ្គន្ត្វា បាដលិបុត្តទ្វារេ ឱរុយ្ហ រញ្ញោ សន្តិកំ គន្ត្វា តមត្ថំ អារោចេសិ រាជា តុដ្ឋោ សាមណេរស្ស ហត្ថតោ បត្តំ គហេត្វា ភោជេត្វា ភគវតោ បត្តំ គណ្ធេហិ ឧព្ពដ្ដេត្វា វរមុត្តសទិសានំ ធាតូនំ បូរេត្វា អទាសិ.

សោ តុំ គហេត្វា សក្កំ ទេវរាជានំ ឧបសង្កមិ សក្កោ ទេវារាជា សាមណេរំ ទិស្វា កិំ ភន្តេ សុមន អាហិណ្ឌសីតិ អាហ. ត្វំ មហារាជ អម្ហេ តម្ពបណ្ណិទីបំ បហិណិត្វា កស្មា បមជ្ជសីតិ, តប្បមជ្ជាមិ ភន្តេ, វទេហិ កិំ ករោមីតិ. តុម្ហាកំ កិរ ហត្ថេ ទ្វេ ធាតុយោ អត្ថិ ទក្ខិណទាឋា ច ទក្ខិណក្ខកញ្ច, តតោ តុម្ហេ ទក្ខិណទាឋំ បូជេថ ទក្ខិណក្ខកំ បន មយ្ហំ ទេថាតិ. សាធុ ភន្តេតិ ខោ សក្កោ ទេវានមិណ្ទោ យោជនប្បមានំ មណិថូបំ ឧគ្ឃាដេត្វា ទក្ខិណក្ខកំ នីហរិត្វា សុមនស្ស អទាសិ.

សោ តំ គហេត្វា ចេតិយគិរិម្ហិយេវ បតិដ្ឋាសិ អថ ខោ មហិណ្ទបមុខា សព្ពេ តេ មហានាគា អសោកធម្មរាជេន ទិន្ន ធាតុយោ ចេតិយគិរិយម្ហិយេវ បតិដ្ឋាបេត្វា ទក្ខិណក្ខកំ អាទាយ វឌ្ឍមានកច្ឆាយាយ មហានាគ វនុយ្យានមគមំសុ. រាជាបិ ខោ សុមនេន វុត្តប្បការំ បូជាសក្ការំ កត្វា ហត្ថិក្ខណ្ធវរគតោ សាយំ មង្គលហត្ថិមត្ថកេ សេតច្ឆត្តំ ធារយមានោ មហានាគ វនុយ្យានំ សម្បាបុណិ.

អថស្ស ¶ ឯតទហោសិ- សចេ អយំ សម្មាសម្ពុទ្ធស្ស ធាតុ, ឆត្តំ អបនមតុ, មង្គលហត្ថិ ជណ្ណុកេហិ ភូមិយំ បតិដ្ឋាហតុ, ធាតុ ចង្គោដកំ មយ្ហំ មត្ថកេ បតិដ្ឋហតូតិ សហ រញ្ញោ ចិត្តុប្បាទេន ឆត្តំ អបនមិ ហត្ថិជណ្ណុកេហិ បតិដ្ឋហិ ធាតុចង្គោដកំ រញ្ញោ មត្ថកេ បតិដ្ឋហិ រាជា អមតេនេវាភិសិត្តគត្តោ បរមេន បីតិបាមោជ្ជេន សមន្នាគតោ ហុត្វា បុច្ឆិ ធាតុំ ភន្តេ កិំ ករោមីតិ. ហត្ថិកុម្ភិយេវ តាវ មហារាជ ឋបេហីតិ. រាជា ធាតុវង្គោដកំ ហត្ថិកុម្ភេ ឋបេសិ. បមុទិតោ នាគោ កុញ្ចនាទំ នទិ មហាមេឃោ ឧដ្ឋហិត្វា បោក្ខរវស្សំ វសិសិ ឧកទបរិយន្តំ កត្វា មហាភូមិចាលោ អហោសិ បច្ចន្តេបិ នាម សម្មាសម្ពុទ្ធស្ស ធាតុយោ បតិដ្ឋហិស្សន្តីតិ.

អថ សោ ហត្ថិនាគោ អនេក តាលាវចរបរិវុតោ អតិវិយ ឧឡារេន បូជាសក្ការេន សក្ករិយមានោ បច្ឆិមទិសាភិមុខោ ហុត្វា អបសក្កន្តោ យាវ នគរស្ស បុរត្ថិម ទ្វារំ តាវ គន្ត្វា បុរត្ថិមេន ទ្វារេន នគរំ បវិសិត្វា សកលនគរេ ឧឡារាយ បូជាយ កយិរាមានាយ ទក្ខិណទ្វារេន និក្ខមិត្វា ថូបារាមស្ស បច្ឆិមទិសាភាគេ បភេជវត្ថុ នាម កិរ អត្ថិ តត្ថ គន្ត្វា បុន ថូបារាមាភិមុខោ ឯវ បដិនិវត្តិ. សោ ច បុរិមកានំ តិណ្ណំ សម្មាសម្ពុទ្ធានំ ធម្មករកំ កាយពណ្ធនំ ឧទកសាដីកំ បតិដ្ឋាបេត្វា កតចេតិយដ្ឋានំ ហោតី. តទេតំ វិនដ្ឋេសុបិ ចេតិយេសុ ទេវតានុភាវេន កណ្ដក សមាកិណ្ណសាខាហិ នានាគច្ឆេហិ បរិវុតំ តិដ្ឋតិ. មា នំ កោចិ ឧច្ចិដ្ឋា សុវិមល កចវរេហិ សន្ទុសេសីតិ.

អថ តស្ស ហត្ថិនោ បុរតោ គន្ត្វា រាជបុរិសា សព្ព គច្ឆេ ឆិណ្ទិត្វា ភូមិំ សោធេត្វា តំ ហត្ថតលសទិសំ អកំសុ. ហត្ថិនាគោ គន្ត្វា តំ ឋានំ បុរតោ កត្វា តស្ស បច្ឆិមទិសាភាគេ ពោធិរុក្ខដ្ឋនេ អដ្ឋាសិ. អថស្ស មត្ថកតោ ធាតុំ ឱរោបេតុំ អារភិំសុ នាគោ ឱរោបេតុំ ន ទេតិ. ថេរំ បុច្ឆិ, កស្មា ភន្តេ នាគោ ធាតុំ ឱរោបេតុំ ន ទេតីតិ

អារុឡ្ហំ មហារាជ ឱរោបេតុំ ន វដ្ដតិតិ. តស្មិញ្ច កាលេ អភយវាបិយា ឧទកំ ជិន្នំ ហោតិ សមន្តា ភូមិ ផលិតា សុឧទ្ធរា មត្តិកបិណ្ឌា. តតោ មហាជនោ សីឃសីឃំ មត្តិកំ អាហរិត្វា ហត្ថកុម្ភប្បមាណំ វត្ថុមកាសិ. តាវទេវ ថូបករណត្ថំ ឥដ្ឋិកា កាតុំ អារភិំសុ. យាវ ឥដ្ឋិកា បរិនិដ្ឋន្តិ តាវ ហត្ថិនាគោ កតិបាហំ ទិវា ពោធិរុក្ខដ្ឋានេ ហត្ថិសាលាយំ តិដ្ឋតិ. រត្តិយំ ថូបបតិដ្ឋាន ភូមិយំ បរិយាយតិ.

អថ វត្ថុំ វិនាបេត្វា រាជា ថេរំ បុច្ឆិ, កីទិសោ ភន្តេ ថូបោ កាតព្ពោតិ. វីហិរាសិ សទិសោ មហារាជាតិ, សាធុ ភន្តេតិ រាជា ជង្ឃប្បមាណំ ¶ ថូបំ ចិនាបេត្វា ធាតុឱរោបនត្ថាយ មហាសក្ការំ ការេសិ.

តតោ សកលនាគរា ច ជានបទា ច ធាតុម្ហ ទស្សនត្ថំ សន្តិបតិំសុ សន្និបតិតេ ច តស្មិំ មហាជនេ ទសពលស្ស ធាតុ ហត្ថិកុម្ភតោ សត្តតាលប្បមានំ វេហាសមព្ភុគ្គន្ត្វា យមកបាដិហារិយំ ទស្សេសិ. តេហិ តេហិ ធាតុប្បទេសេហិ ឆព្ពណ្ណរំសិយោ ឧទកធរា ច អគ្គិក្ខណ្ធា ច បវត្តន្តិ. សាវត្ថិយំ គណ្ឌម្ពមូលេ ភគវតា ទស្សិត បាដិហារិយ សទិសំ ឯវ បាដិហារិយំ អហោសិ. តញ្ច ខោ នេវ ថេរានុភាវេនន ទេវតានុភាវេន, អបិ ច ខោ ពុទ្ធានំយេវ អានុភាវេន ភគវា កិរ ធរមានោវ អធិដ្ឋាសិ - តម្ពបណ្ណិទីបេ អនុរាធបុរស្ស ទក្ខិណទិសាភាគេ បុរិមកានំ តិណ្ណំ ពុទ្ធានំ ចេតិយដ្ឋានេ មម ទក្ខិណក្ខកធាតុ បតិដ្ឋាន ទិវសេ យមកបាដិហារិយំ ហោតូតិ.

ឯវំ អចិន្តិយា ពុទ្ធា-ពុទ្ធធម្មា អចិន្តិយា,

អចិន្តិយេសុ បសន្នានំ-វិបាកោ ហោតិ អចិន្តិយោតិ;

ធាតុសរីរតោ និក្ខន្ត ឧទកផុសិតេហិ សកលេហិ តម្ពបណ្ណិទីបតលេ ន កោចិ អផុដ្ឋោកាសោ នាម អហោសិ. ឯវមស្ស តំ ធាតុ សរីរំ ឧទកផុសិតេហិ តម្ពបណ្ណិត្ថលស្ស បរិទាហំ វូបសមេត្វា មហាជនស្ស បាដិហារិយំ ទស្សេត្វា ឱតរិត្វា រញ្ញោ មត្ថកេ បតិដ្ឋាសិ រាជា សផលំ មនុស្សត្តបដិលាភំ មញ្ញមានោ មហន្តំ សក្ការំ កត្វា ធាតុំ បតិដ្ឋាបេសិ. សហ ធាតុបតិដ្ឋានេន មហាភូមិចាលោ អហោសិ និដ្ឋិតេ បន ថូបេ រាជា ច រាជា ភាតិកា ច ទេវិយោ ច ទេ-នាគ-យក្ខានំ វិម្ភយករំ បច្ចេកំ ថូបមកំសុ.

ឯវំ ជិនោ ធាតុសរីរកេន

គតោបិ សន្តិំ ជនតាហិតញ្ច,

សុខញ្ច ធម្មា ពហុធា ករេយ្យ

ឋិតោ ហិ នាថោនុករំ ករេយ្យ;

សាធុជន មនោបសាទនត្ថាយ កតេ ថូបវំសេ ថូបារាម កថា,

១៣. និដ្ឋិតាយ បន ធាតុបូជាយ បតិដ្ឋិតេ ធាតុវរេ មហិណ្ទត្ថេរោ មហាមេឃវនុយ្យានមេវ គន្ត្វាវាសំ កប្បេសិ. តស្មិំ ខោ បន សមយេ អនុលាទេវី បព្ពជិតុកាមា ហុត្វា រញ្ញោ អារោចេសិ. រាជា តស្សា វចនំ សុត្វា ថេរំ ឯតទវោច? ភន្តេ អនុលាទេវី បព្ពជិតុកាមា, បព្ពាជេថ នន្ត ន មហារាជ អម្ហាកំ មាតុគាមំ បព្ពាជេតុំ កប្បតិ. បាដលិបុត្តេ បន មយ្ហំ ភគិនិ សង្ឃមិត្តា ថេរី នាម អត្ថិ, តំ បក្កោសាបេហិ មហារាជ, ឥមស្មិញ្ច ទីបេ បុរិមកានញ្ច ¶ តិណ្ណំ សម្មាសម្ពុទ្ធានំ ពោធិ បតិដ្ឋំសិ អម្ហាកម្បិ ភគវតោ សរស រំសិជាល វិស្សជ្ជនកេន ពោធិនា បតិដ្ឋាតព្ពំ, តស្មា សាសនំ បហិណេយ្យសិ យថា សង្ឃមិត្តា ពោធិំ គហេត្វា អាគច្ឆេយ្យាតិ.

រាជា ថេរស្ស វចនំ សម្បដិច្ឆិត្វា អមច្ចេហិ សទ្ធិំ មន្តេន្តោ អរិដ្ឋំ នាម អត្តនោ ភាគិនេយ្យំ អាហ សក្ខិស្សសិ ត្វំ តាត បាដលីបុត្តំ គន្ត្វា មហាពោធិនា សទ្ធិំ អយ្យំ សង្ឃមិត្តត្ថេរិំ អានេតុន្តិ សក្ខិស្សាមិ ទេវ សចេ មេ បព្ពជ្ជំ អនុជានិស្សសីតិ.

គច្ឆ តាត ថេរិំ អានេត្វា បព្ពជ្ជាហីតិ. សោ រញ្ញោ ច ថេរិស្ស ច សាសនំ គហេត្វា ថេរស្ស អធិដ្ឋានវសេន ឯកទិវសេ ន ជម្ពុកោលបដ្ដនំ គន្ត្វា នាវំ អភិរូហិត្វ សមុទ្ទំ អតិក្កមិត្វា បាដលីបុត្តំ គន្ត្វា រញ្ញោ សាសនំ អាចិក្ខិ-បុត្តោ តេ ទេវ មហិណ្ទថេរោ ឯវមាហ. សហាយស្ស កិរ តេ ទេវានម្បិយតិស្សស្ស ភាតុជាយា អនុលាទេវី នាម បព្ពជិតុកាមា, តំ បព្ពាជេតុំ អយ្យំ សង្ឃមិត្តត្ថេរិំ បហិណេយ្យាថ, អយ្យាយ ឯវ ច សទ្ធិំ មហាពោធិន្តិ.

ថេរស្ស សាសនំ អារោចេត្វា សង្ឃមិត្តត្ថេរិំ ឧបសង្កមិត្វា ឯវមាហ. អយ្យេ តុម្ហាកំ ភាតា មហិណ្ទត្ថេរោ មំ តុម្ហាកំ សន្តិកំ បេសេសិ ទេវានម្បិយតិស្ស រញ្ញោ ភាតុជាយា អនុលាទេវី នាម បញ្ចហិ កញ្ញាសតេហិ បញ្ចហិ ច អន្តេបុរិសា សតេហិ សទ្ធិំ បព្ពជិតុកាមាតិ, តំ កិរ អាគន្ត្វា បព្ពាជេថាតិ.

សា តាវ ទេវ តុរិត តុរិតា គន្ត្វា រញ្ញា ត្ैមត្ថំ អារោចេត្វា គច្ឆាមហំ មហារាជ តម្ពបណ្ណិទីបន្តិ អាហ.

តេន ហិ អម្ម មហាពោធិំ គហេត្វា គច្ឆាហីតិ វត្វា បាដលីបុត្តតោ យាវ មហាពោធិ តាវ មគ្គំ បដិជគ្គាបេត្វា សត្តយោជនាយាមយ តិយោជន វិត្ថតាយ មហតិយា សេនាយ បាដលិបុត្តតោ និក្ខមិត្វា អរិយសង្ឃំ អាទាយ មហាពោធិសមីបំ អគមាសិ.

សេនាយ សមុស្សិត ធជបតាកំ នានារតន វិចិត្តំ អនេកាលង្ការ បតិមណ្ឌិតំ នានាវិធ កុសុម សមាកិណ្ណំ អនេក តុរិយ សំឃ្រដ្ឋំ មហាពោធិំ បរិក្ខិបិ តតោ រាជា បុប្ផ-គណ្ធ-មាលាទីហិ បូជេត្វា តិក្ខត្តុំ បទក្ខិណំ កត្វា អដ្ឋសុ ឋានេសុ វន្ទិត្វា ឧដ្ឋាយ អញ្ជលិម្បគ្គយ្ហ ឋត្វា សច្ចវចនកិរិយាយ ពោធិំ គណ្ហិតុកាមោ រតនបីឋំ អារុយ្ហ តុលិកំ គហេត្វា មនោសិលាយ លេខំ កត្វា យទិ មហាពោធិនា លង្កាទីបេ បតិដ្ឋាតព្ពំ, យទិ ចាហំ ពុទ្ធសាសនេ និព្ពេមតិកោ ភវេយ្យំ, មហាពោធិ សយមេវ ឥមស្មិំ សុវណ្ណកដាហេ បតិដ្ឋហតូតិ សច្ចកិរិយមកាសិ សហ សច្ចកិរិយាយ ¶ ពោធិសាខា មនោសិលាយ បរិច្ឆិន្នដ្ឋានេហិ ឆិណ្ទិត្វា គណ្ធ កលល បូរស្ស សុវណ្ណកដាហស្ស ឧបរិ អដ្ឋាសិ.

តតោ រាជា មហាពោធិំ ពោធិមណ្ឌតោ មហន្តេន សក្ការេន បាដលីបុត្តំ អានេត្វា សព្ពបរិហារានិ ទត្វា មហាពោធិំ គង្គាយ នាវំ អារោបេត្វា សយម្បិ នគរតោ និក្ខមិត្វា វិញ្ឈាដវិំ សមតិក្កម្ម អនុបុព្ពេន សត្តទិវសេហិ តាមលិត្តិំ អនុប្បត្តោ អន្តរមគ្គេ ទេវ-នាគ-មនុស្សា ឧឡារំ មហាពោធិ បូជមកំសុ.

រាជាបិ សមុទ្ទតីរេ សត្តទិវសានិ មហាពោធិំ ឋបេត្វា មហន្តំ សក្ការំ កត្វា ពោធិម្បិ សំង្ឃមិត្តត្ថេរិម្បិ សបរិវារំ នាវំ អារោបេត្វា គច្ឆតិ វតរេ ទសពលស្ស សរស រំសិជាលា មុញ្ចមានោ មហាពោធិ រុក្ខោតិ កណ្ទិត្វា អញ្ជលិម្បគ្គហេត្វា អស្សូនិ បវត្តយមានោ អដ្ឋាសិ សាបិ ខោ មហាពោធិ សមរូឡ្ហនាវា បស្សតោ បស្សតោ មហារាជស្ស មហាសមុទ្ទតលំ បក្ខណ្ទិ មហាសមុទ្ទេបិ សមន្តា យោជនំ វីចិ វូបសន្តា បញ្ចវណ្ណានិ បទុមានិ បុប្ផិតានិ អន្តលិក្ខេ ទិព្ពតុរិយានិ វជ្ជិំសុ អាកាសេ ជល ថល សន្និស្សិតាហិ ទេវតាហិ បវត្តិតា អតិវិយ ឧឡារ បូជា អហោសិ. ឯវំ មហតិយា បូជាយ សា នាវា ជម្ពុកោលបដ្ដនំ បាវិសិ.

ទេវានម្បិយតិស្ស មហារាជាបិ ឧត្តរទ្វារតោ បដ្ឋាយ យាវ ជម្ពុកោលបដ្ដនា មគ្គំ សោធាបេត្វា អលង្ការាបេត្វា នគរតោ និក្ខមន ទិវសេ ឧត្តរទ្វារ សមីបេ សទ្ទសាលាវត្ថុស្មិំ ឋិតោ តាយ វិភូតិយា មហាសមុទ្ទេ អាគច្ឆន្តំយេវ មហាពោធិំ ថេរស្សានុភាវេន ទិស្វា តុដ្ឋមានសោ និក្ខមិត្វា សព្ពំ មគ្គំ បញ្ចវណ្ណេហិ បុប្ផេហិ ឱកិរន្តោ អន្តរន្តរា បុប្ផអគ្ឃិយានិ ឋបេន្តោ ឯកាហេនេវ ជម្ពុកោលបដ្ដនំ គន្ត្វា សព្ពតាលាវចរ បរិវុតោ បុប្ផ ធូបគណ្ធាទីហិ បូជយមានោ គលប្បមំនំ ឧទកំ ឱរុយ្ហ អាគតោ វត រេទសពលស្ស សរស រំសិជាលំ វិស្សជ្ជនកោ ពោធិរុក្ខោតិ បសន្នចិត្តោ មហាពោធិំ ឧក្ខិបិត្វា ឧត្តមង្គេ សិរស្មិំ បតិដ្ឋបេត្វា មហាពោធិំ បរិវារេត្វា អាគតេហិ សោឡសហិ ជាតិសម្បន្នកុលេហិ សទ្ធិំ សមុទ្ទតោ បច្ចុត្តរិត្វា សមុទ្ទតីរេ ពោធិំ ឋបេត្វា តីណិ ទិវសានិ សកល តម្ពបណ្ណិ រជ្ជេន បូជេសិ.

អថ ចតុត្ថេ ទិវសេ មហាពោធិំ អាទាយ ឧឡារំ បូជំ កុរុមានោ អនុបុព្ពេន អនុរាធបុរំ សម្បត្តេ អនុរាធបុរេបិ មហាសក្ការំ កត្វា ចាតុទ្ទសី ទិវសេ វឌ្ឍមានកច្ឆាយាយ មហាពោធិំ ឧត្តរទ្វារេន បវេសេត្វា នគរមជ្ឈន អតិហរិត្វា ទក្ខិណទ្វារេន និក្ខមិត្វា ទក្ខិណទ្វារតោ បញ្ចធនុ សតិកេ ឋានេ យត្ថ អម្ហាកំ ¶ សម្មាសម្ពុទ្ធោ និរោធ សមាបត្តិំ សមាបជ្ជិត្វា និសីទិ. បុរិមកា ច តយោ សម្មាសម្ពុទ្ធា សមាបត្តិំ អប្បេត្វា និសីទិំសុ. យត្ថ ច កកុសណ្ធស្ស ភគវតោ សិរីសពោធិ, កោនាគមនស្ស ភគវតោ ឧទុម្ពរពោធិ, កស្សបស្ស ភគវតោ និគ្រោធពោធិ, បតិដ្ឋាបេសិ -តស្មិំ មហាមេឃវនុយ្យានស្ស តិលកភូតេ កតភូមិ បរិកម្មេ រាជវត្ថុទ្វារកោដ្ឋកដ្ឋានេ មហាពោធិំ បតិដ្ឋាបេសិ.

ឯវំ លង្កាហិតត្ថាយ-សាសនស្សច វុទ្ធិយា,

មហាមេឃវនេ រម្មេ-មហាពោធិ បតិដ្ឋិតោតិ;

ពោធិ អាគមនកថា

១៤. អនុលាទេវី បញ្ចហិ កញ្ញាសតេហិ បញ្ចហិ អន្តេបុរិសា សតេហីតិ មាតុគាមសហស្សេន សទ្ធិំ សង្ឃមិត្តត្ថេរិយា សន្តិកេ បព្ពជិត្វា នចិរស្សេវ សបរិវារា អរហត្តេ បតិដ្ឋាសិ. អរិដ្ឋោបិ ខោ រញ្ញោ ភាគិនេយ្យោ បញ្ចហិ បុរិស សតេហិ សទ្ធិំ ថេរស្ស សន្តិកេ បព្ពជិត្វា សបរិវារោ នចិរស្សេវ អរហត្តេ បតិដ្ឋាសិ. អថេកទិវសំ រាជា ពោធិំ វន្ទិត្វា ថេរេន សទ្ធិំ ថូបារាមំ គច្ឆតិ. តស្ស លោហបាសាទដ្ឋានំ សម្បត្តស្ស បុរិសា បុប្ផានិ អាហរិំសុ រាជា ថេរស្ស បុប្ផានិ អទាសិ. ថេរោ បុប្ផេហិ លោហបាសាទដ្ឋានំ បូជេសិ បុប្ផេសុ ភូមិយា បតិត មត្តេសុ មហាភូមិចាលោ អហោសិ?

រាជា កស្មា ភន្តេ ភូមិ ចលិតានិ បុច្ឆិ. ឥមស្មិំ មហារាជ ឱកាសេ អនាគតេ សង្ឃស្ស ឧបោសថាគារំ ភវិស្សតិ. តស្សេតំ បុព្ពនិមិត្តន្តិ អាហ. បុន តស្ស មហាចេតិយដ្ឋានំ សម្បត្តស្ស ចម្បក បុប្ផានិ អភិហរិំសុ. តានិបិ រាជា ថេរស្ស អទាសិ. ថេរោ មហាចេតិយដ្ឋានំ បុប្ផេហិ បូជេត្វា វន្ទិ តាវទេវ មហាបថវី សំកម្បិ. រាជា ភន្តេ កស្មា បថវី កម្បិត្ថាតិ បុច្ឆិ. មហារាជ ឥមស្មិំ ឋានេ អនាគតេ ពុទ្ធស្ស ភគវតោ អសទិសោ មហាថូបោ ភវិស្សតិ. តស្សេតំ បុព្ពនិមិត្តន្តិ អាហ. អហមេវ ករោមិ ភន្តេតិ. អលំ មហារាជ តុម្ហាកំ អញ្ញំ ពហុំ កម្មំ អត្ថិ. តុម្ហាកំ បន នន្តា ទុដ្ឋគាមណី អភយោ នាម ការេស្សតីតិ.

អថ រាជា សចេ ភន្តេ មយ្ហំ នន្តា ករិស្សតិ. កតំយេវ មយាតិ ទ្វាទសហត្ថំ បាសាណត្ថម្ហំ អាហរាបេត្វា ទេវានម្បិយតិស្ស រញ្ញោ នត្តា ទុដ្ឋគាមណិ អភយោ នាម ឥមស្មិំ បទេសេ ថូបំ ករោតីតិ អក្ខរានិ លិខាបេត្វា បតិដ្ឋាបេសីតិ អថ ទេវានម្បិយតិស្សរាជា ចេតិយបប្បតេ និហិតា សម្មាសម្ពុទ្ធ ភុត្ត បត្ត បូរេត្វា អាហដា ធាតុយោហត្ថិក្ខណ្ធេន អាហរាបេត្វា សកលតម្ពបណ្ណិទីបេ ¶ យោជនេ យោជនេ ថូបំ ការេត្វា ធាតុយោ បតិដ្ឋាបេសិ ភគវតោ បត្តំ បន រាជ គេហេយវ ឋបេត្វា បូជមកាសីតិ.

និធាបេត្វាន សម្ពុទ្ធ-ធាតុយោ បត្តមត្តកា,

ការាបេសិ មហារាជ-ថូបេ យោជន យោជនេតិ;

យោជនថូប កថា

អថ រាជា អញ្ញានិ ច ពហូនិ បុញ្ញកម្មានិ កត្វា ចត្តាលីស វស្សានិ រជ្ជំ ការេសិ. តស្ស អច្ចយេន តំ កនិដ្ឋោ ឧត្តិយ រាជា ទសវស្សានិ រជ្ជំ ការេសិ. តស្ស អច្ចយេន តំ កនិដ្ឋោ មហាសីវោ ទសវស្សានេវ រជ្ជំ ការេសិ តស្ស អច្ចយេន តស្សាបិ កនិដ្ឋោ សូរតិស្សោ ទសវស្សានេវ រជ្ជំ ការេសិ តតោ អស្សនាវិក បុត្តា ទ្វេ ទមិឡា សូរតិស្សំ គហេត្វា ទ្វេវីស វស្សានិ ធម្មេន រជ្ជំ ការេសុំ. តេ គហេត្វា មុដសីវស្ស រញ្ញោ បុត្តោ អសេលោ នាម ទសវស្សានិ រជ្ជំ ការេសិ អថ ចោឡរដ្ឋតោ អគន្ត្វា ឯឡារោ នាម ទមិលោ អសេល ភូបតិំ គហេត្វា ចតុចត្តាលីស វស្សានិ រជ្ជំ ការេសិ ឯឡារំ គហេត្វា ទុដ្ឋគាមណិ អភយោ រាជា អហោសិ.

តទត្ថទីបនត្ថំ អយមនុបុព្ពកថា

១៥. ទេវានម្បិយតិស្ស រញ្ញោ កិរ ទុតិយភាតិកោ ឧបរាជា មហានាគោ នាម អហោសិ. អថ រញ្ញោ ទេវី អត្តនោ បុត្តស្ស រជ្ជំ ឥច្ឆន្តិ តរច្ឆនាវា វាបិំ ករោន្តស្ស ឧបរាជស្សវិសេន អម្ពំ យោជេត្វា អម្ពមត្ថកេ ឋបេត្វា បេសេសិ ទេវិយិ បុត្តេ, ឧបរាជេន សទ្ធិំ គតោ ភាជនេ វិវដេ សយមេវ អមពំ គហេត្វា ខាទិត្វា កាលមកាសិ ឧបរាជា តំ ការណំ ញត្វា ទេវិយា ភីតោ តតោយេវ អត្តនោ ទេវិញ្ច ពលវាហនញ្ច គហេត្វា រោហណំ អគមាសិ. តស្ស អគ្គមហេសិ អន្តរាមគ្គេ យដ្ដាលវិហារេ នាម បុត្តំ វិជាយិ តស្ស តិស្សោតិ ភាតុនាម’មកំសិ.

សោ តតោ គន្ត្វា មហាគាមេ វសន្តោ រោហណេ រជ្ជំ ការេសិ តស្ស អច្ចយេន តស្ស បុត្តោ យដ្ដាលតិស្សោ មហាគាមេយេវ រជ្ជំ ការេសិ. តស្ស អច្ចយេន តស្សាបិ បុត្តោ គោឋាភយោ នាម តត្ថេវ រជ្ជំ ការេសិ. គោឋាភយស្ស បុត្តោ កាកវណ្ណតិស្សោ នាម តត្ថេវ រជ្ជំ ការេសិ. កាកវណ្ណតិស្ស រញ្ញោ កិរ កល្យាណិតិស្ស រញ្ញោ ធីតា វិហារមហាទេវី នាម អគ្គមហេសិ អហោសិ សា រញ្ញោ បិយា អហោសិ មនាបា. រាជា តាយ សទ្ធិំ សមគ្គវាសំ វសន្តោ បុញ្ញានិ ករោន្តោ វិហាសិ. អថេកទិវសំ ទេវី រាជគេហេយេវ ភិក្ខុសង្ឃស្ស មហាទានំ ទត្វា សាយណ្ហសមយេ ¶ គណ្ធមាលាទីនិ គាហាបេត្វា ធម្មំ សោតុំ វិហារំគតា, តត្ថ និបន្នំ ពាឡ្ហគិលានំ អាសន្នមរណំ សីលវន្តំ សាមណេរំ ទិស្វា គណ្ធមាលាទីហិ បូជេត្វា អត្តនោ សម្បត្តិំ វណ្ណេត្វា មម បុត្តភាវំ បត្ថេថ ភន្តេតិ យាចិ.

សោ ន ឥច្ឆិ, យាបិ បុនប្បុន យាចិយេវ. សាមណេរោបិ ឯវំ សន្តេ សាសនានុគ្គហំ កាតុំ សក្កាតិសម្បដិច្ឆិត្វា គតិនិមិត្តវសេន ឧបដ្ឋិតម្បិ ទេវលោកំ ឆឌ្ឌេត្វា និកន្តិវសេន សុវណ្ណ សិវិកាយ គច្ឆន្តិយា ទេវិយា កុច្ឆិម្ហិ បដិសណ្ធិំ គណ្ហិ.

សា ទសមាសច្ចយេន បុត្តំ វិជាយិ. តស្ស គាមណិ អភយោតិ នាមំ ករិំសុ. អបរភាគេ អបរម្បិ តស្ស តិស្សោតិ នាមំ ករិំសុ. គាមណិ កុមារោ កមេន វឌ្ឍេន្តោ សោឡស វស្សិកោ ហុត្វា ហត្ថស្ស ថរា សិប្បេសុ កោវិទោ តេជោពល បរក្កម សម្បន្នោ អហោសិ. អថ ខោ កាកវណ្ណតិស្ស រាជា នណ្ធិមិត្តោ-សុរនិម្មលោ-មហាសេនោ-គោឋយិម្ពរោ-ថេរបុត្តាភ- យោ-ភរណោ-វេឡុសុមនោ-ខញ្ចទេវោ-ផុស្សទេវោ-លភិយ្យវសភោតិ ឥមេ ទសាមហាយោធេ បុត្តស្ស សន្តិកេ ឋបេត្វា វាសេសិ.

តេសំ ឧប្បត្តិកថា មហាវំសតោ គហេតព្ពា រាជា ទសមហាយោធានំ បុត្តស្ស សក្ការសមំសក្ការំ ការេសិ តិស្សកុមារំ ជនបទ រក្ខនត្ថាយ ទីឃវាបិយំ ឋបេសិ អថេកទិវសំ គាមិណី កុមារោ អត្តនោ ពលវាហន សម្បត្តិំ ទិស្វា ទមិឡេហិ សទ្ធិំ យុជ្ឈស្សាមីតិ រញ្ញោ កថាបេសិ. រាជា បុត្តំ អនុរក្ខន្តោ អលំ ឱរគង្គន្តិ និវារេសិ. សោ យាវ តតិយំ កថាបេសិ រាជា កុជ្ឈិត្វា ហេមសង្ខលិកំ ករោថ ពណ្ធិត្វា រក្ខិស្សាមីតិ. អភយោ បិតុ រញ្ញោ កុជ្ឈិត្វា បលាយិត្វា មលយំ អគមាសិ តតោ បដ្ឋាយ បិតរិ ទុដ្ឋត្តា ទុដ្ឋគាមណីតិ បញ្ញាតោ រាជា បុត្តានំ កលហដ្ឋានំ អាគមនត្ថាយ យោធេហិ សបថំ ការេសិ.

អថ កាកវណ្ណតិស្ស រាជា ចតុសដ្ឋិវិហារេ ការេត្វា ចតុសដ្ឋិ សំវច្ឆរានេវ ឋត្វា កាលមកាសិ តិស្សកុមារោ បិតុកាលកតភាវំ សុត្វា ទីឃវាបិតោ អាគន្ត្វា បិតុ សរីរកិច្ចំ ការេត្វា មាតរំ - កណ្ឌុល ហត្ថិញ្ច គហេត្វា ភាតុ ភយា ទីឃវាបិំ អគមាសិ. អមច្ចា សន្និបតិត្វា តំ បវត្តិំ វត្វា ទុដ្ឋគាមណិតិស្ស សន្តិកំ បេសេសុំ. សោ តំ សាសនំ សុត្វា ភុត្តសាលំ អាគម្ម ភាតុ សន្តិកំ ទូតេ បេសេត្វា តតោ មហាគាមំ អាគន្ត្វា អភិសេកំ បត្វា មាតរំ កណ្ឌុលហត្ថិញ្ច បេសេតូតិ យាវ តតិយំ ភាតុ សន្តិកំ លេខា បេសេត្វា អបេសន ភាវំ ញត្វា យុទ្ធាយ និក្ខមិ. កុមារោបិ យុទ្ធសជ្ជោហុត្វានិក្ខមិ. ចុឡង្គណិយ បិដ្ឋិយំ ទ្វិន្នំ ភាតូនំ មហាយុទ្ធំ អហោសិ.

តេ ¶ កិរ យោធា សបថស្ស កតត្តា តេសំ យុទ្ធេ សហាយា ន ភវិំសុ. តទា រញ្ញោ អនេកសហស្ស មនុស្សា មរិំសុ. រាជា បរជ្ជិត្វា តិស្សាមច្ចំ ទិឃតុណិកំ វឡវញ្ច គហេត្វា បលាយិ. កុមារោ បច្ឆតោ បច្ឆតោ អនុពណ្ធិ. អន្តរេ ភិក្ខុ បព្ពតំ មាបេសុំ. តំ ទិស្វា កុមារោ ភិក្ខុសង្ឃស្ស កម្មន្តិ ញត្វា និវត្តិ រាជា បលាយិត្វា កប្បណ្ទករ នទិយា ជលមាលតិត្ថំ នាម គន្ត្វំ ឆាតោម្ហិតិ អាហ. អមច្ចោ សុវណ្ណសរកេ បក្ខិត្តភត្តា និហរិត្វា អទាសិ.

រាជា កាលំ សល្លក្ខេត្វា សង្ឃស្ស ទត្វា ភុញ្ជាមិតិ សង្ឃស្ស-អមច្ចស្ស-វឡវាយ-អត្តនោ ចាតិ ចតុភាគំ កត្វា កាលា ឃោសាបេសិ តទា បិយង្គុទិបតោ កុដុម្ពិយតិស្សត្ថេរោ នាម អាគន្ត្វា បុរតោ អដ្ឋាសិ. រាជា ថេរំ ទិស្វា បសន្នមានសោ សង្ឃស្ស ឋបិតភាគំ អត្តនោ ភាគញ្ច ថេរស្ស បត្តេ បក្ខិបិំ អមច្ចោបិ អត្តនោ ភាគំ បក្ខិបិ វឡវាបិ ទាតុកាមា អហោសិ. តស្សាភិប្បាយំ ញត្វា អមច្ចោ តស្សាបិ ភាគំ បត្តេ បក្ខិបិ.

ឥតិ សោ រាជា ថេរស្ស បរិបុណ្ណ ភត្តបត្តំ អទាសិ. ថេរោ បត្តំ គហេត្វា គន្ត្វា គោតមត្ថេរស្ស នាម អទាសិ. សោ បញ្ចសត ភិក្ខុ ភោជេត្វា បុន តតោ លទ្ធេហិ ភាគេហិ បត្តបូរេត្វា អាកាសេ ខិបិ បត្តោ គន្ត្វា រញ្ញោ បុរតោ អដ្ឋាសិ តិស្សោ បត្តំ គហេត្វា រាជានំ ភោជេត្វា តតោ សយំ ភុញ្ជិត្វា វឡវំ ភោជេសិ. តតោ រាជា សន្នាហំ ចុម្ពដកំ កត្វា បត្តំ វិស្សជ្ជេសិ. តតោ គន្ត្វា ថេរស្ស ហត្ថេ បតិដ្ឋាសិ, រាជា បុន មហាគាមំ អាគន្ត្វា សេនំ សង្កឌ្ឌិវោ សដ្ឋិសហស្សពលា គហេត្វា បុន ភាតរា សទ្ធិំ យុជ្ឈិ តទា កុមារស្ស អនេក សហស្សំ មនុស្សា បតិំសុ.

កុមារោ បលាយិត្វា វិហារំ បវិសិត្វា មហាថេរស្ស គេហំ បាវិសិ.

រាជា បច្ឆតោ បច្ឆតោ អនុពណ្ធន្តោ វិហារំ បវិដ្ឋភាវំ ញត្វា និវត្តិ បច្ឆា ថេរា តេ ឧភោ ភាតរោ អញ្ញមញ្ញំ ខមាបេសុំ. តទា រាជា សស្សកម្មានិ ការេតុំ តិស្សកុមារំ ទីឃវាបិមេវ បហិណិត្វា សយម្បិ ភេរំ ចរាបេត្វា សស្សកម្មានិ ការេសិ. អថ មហាជនស្ស សង្គហំកត្វា កុន្តេ ធាតុំ និធាបេត្វា ពលវាហន បរិវុតោ តិស្សារាមំ គន្ត្វា សង្ឃំ វន្ទិត្វា ភន្តេ សាសនំ ជោតេតុំ បារគង្គំ គមិស្សាមិ សក្ការេតុំ អម្ហេហិ សហគាមិនោ ភិក្ខុ ទេថាតិ អាហ.

សង្ឃោ បញ្ចសតភិក្ខុ អទាសិ. រាជា ភិក្ខុសង្ឃំ គហេត្វា កណ្ឌុលហត្ថិមារុយ្ហ យោធេហិ បរិវុតោ មហតា ពលកាយេន យុទ្ធាយ ¶ និក្ខមិត្វា មហិយង្គណំ អាគនន្ត្វា តត្ថ ទមិឡេហិ សទ្ធិំ យុជ្ឈន្តោ មហិយង្គណេ កញ្ចុក ថូបំ ការេសិ. តស្ស ថូបស្ស វិភាវនត្ថំ អយមានុបុព្ពកថា.

១៦. ភគវា កិរ ពោធិតេ នវមេ មាសេ ឥមំ ទីបមាគន្ត្វា គង្គាតីរេ តិយោជនាយតេ យោជនវិត្ថតេ មហានាគវនុយ្យានេ យក្ខសមាគមំ អាគន្ត្វា តេសំ យក្ខានំ ឧបរិភាគេ មហិយង្គណ ថូបស្ស ឋានេ វេហាសយំ ឋិតោ វុដ្ឋិ វាតន្ធការាទីហិ យក្ខេ សន្តាសេត្វា តេហិ អភយំ យាចិតោ តុម្ហាកំ អភយំ ទស្សាមិ តុម្ហេ សមគ្គា មយ្ហំ និសីទនដ្ឋានំ ទេថាតិ អាហ.

យក្ខា, មារិស តេ ឥមំ សកលទីបំ ទេមិ. អភយំ នោ ទេហីតិ អាហំសុ. តតោ ភគវា តេសំ ភយំ អបនុទិត្វា តេហិ ទិន្នភភូមិយំ ចម្មខណ្ឌំ បត្ថរិត្វា តត្ថ និសិន្នោ តេជោកសិណំ សមាបជ្ជិត្វា ចម្មខណ្ឌំ សមន្តតោ ជាលេត្វា វឌ្ឍេសិ. តេ ចម្មខណ្ឌេន អភិភូនា សមន្តតោ សាគរ បរិយន្តេ រាសិភូតា អហេសុំ ភគវា ឥទ្ធិពលេន គិរិទីបំ នាម ឥធានេត្វា តត្ថ យក្ខេ បវេសេត្វា ទីបំ យថាដ្ឋានេ ឋបេត្វា ចម្មខណ្ឌំ សង្ខិបិ តទា ទេវតា សមាគមោ អហោសិ. តស្មិំ សមាគមេ ភគវា ធម្មំ ទេសេសិ-តទា.

‘‘នេកេសំ បាណកោដីនំ-ធម្មាភិសមយោ អហូ,

សរណេសុ ច សីលេសុ-ឋិតា អាសុំ អសង្ខិយា;

សោតាបត្តិផលំ បត្វា-សេលេ សុមនកូដកេ,

មហាសុមន ទេវិណ្ទោ-បូជិយំ យាចិ បូឆិយំ;

សិរំ បរាមសិត្វាន-និលាមលសិរោរុហេ,

បាណិមត្តេ អទា កេសេ តស្ស បាណិហិតោ ជិនោ;

សោ តំ សុវណ្ណិចង្គោដំ-ចរេនាទាយ សត្ថុនោ, និសិន្នដ្ឋាន រចិតេ-នានារតនសញ្ចយេ.

ឧច្ចតោ សត្តរតនេ-ឋបេត្វាន សិរោរុហេ,

តំ ឥណ្ទនីល ថូបេន-បិទហេសិ នមស្សិ ច’’;

បរិនិព្ពុតេ បន ភគវតិ ធម្មសេនាបតិ សារិ បុត្តត្ថេរស្ស អន្តេវាសិកោ សរភូ នាមេកោ ថេរោ ចិតកតោ គីវដ្ឋិធាតុ គហេត្វា ភិក្ខុ សង្ឃបរិវុតោ អាគន្ត្វា តស្មិំយេវ ចេតិយេ បតិដ្ឋាបេត្វា មេឃវណ្ណបាសាណេហិ ឆាទេត្វា ទ្វាទស ហត្ថុព្ពេធំ ថូបំ ការេត្វា បក្កាមិ. អថ ទេវានម្បិយតិស្ស រញ្ញោ ភាតា ចូឡាភយោ នាម តំ អព្ភុតំ ចេតិយំ ទិស្វា តិំសហត្ថុព្ពេធំ ចេតិយំ ការេសិ. ឥទានិ ទុដ្ឋគាមណីបិ អភយរាជា មហិយង្គណំ អាគន្ត្វា តត្ថ ទមិឡេ មទ្ទន្តោ អសិតិហត្ថុព្ពេធំ កញ្ចុកចេតិយំ ការេត្វា បូជមកាសិ.

ឯវមច្ចាយិកំ ¶ កម្មំ-ករោន្តាបិ គុណាករា, ករោន្តិ បុញ្ញំ សប្បញ្ញា-សំសារភស ភីរុកាតិ.

មហិយង្គន ថូបកថា

១៧. តតោ រាជា ទមិឡេហិ សទ្ធិំ យុជ្ឈិត្វា ឆត្តទមិឡំ គណ្ហិត្វា តត្រ ពហុ ទមិឡេ ឃាតេត្វា អម្ពតិត្ថំ អាគន្ត្វា អម្ពទមិឡំ ចតូហិ មាសេហិ គណ្ហិ. តតោ ឱរុយ្ហ មហព្ពលេ សត្តទមិឡេ ឯកាហេនេវ គណ្ហិ តតោ អន្តរសោព្ភេ មហាកោដ្ឋ ទមិឡំ-ទោណគាមេ គវរ ទមិឡំ-ហាលកោលេ មហិស្សរិយ ទមិឡំ-នាឡិសោព្ភេ នាឡិក ទមិឡំ-ទិឃាភសគល្លម្ហិ ទិឃាភយ ទមិឡំ គណ្ហិ. តតោ កច្ឆតិត្ថេ កិញ្ចិសីស ទមិឡំ ចតូហិ មាសេហិ គណ្ហិ តតោ វេឋ នគរេ តាឡ ទមិឡំ, ភាណកទមិឡញ្ច-វហិដ្ឋេ វហិដ្ឋ ទមិឡំ=គាមណិម្ហិ គាមណិ ទមិឡំ-កុម្ពុគាមម្ហិ កុម្ពុ ទមិឡំ-នណ្ទិក គាមម្ហិ នណ្ទិក ទមិឡំ-ខាណុគាមម្ហិ ខាណុ ទមិឡំ-តម្ពុន្នគាមកេ មាតុល ភាគិនេយ្យេ ទ្វេ ទមិឡេ គណ្ហិ តទា-

‘‘អជានិត្វា សកំ សេនំ-ឃាតេន្តិ សជនា ឥតិ,

សុត្វាន សច្ចកិរិយំ-អករិ តត្ថ ភុបតិ;

រជ្ជសុខាយ វាយាមោ-នាយំ មម កទាបិ ច,

សម្ពុទ្ធសាសនស្សេវ-ឋបនាយ អយំ មម;

តេន សច្ចេន មេ សេនា-កាយោបគត ភណ្ឌកំ,

ជាលវណ្ណំវ ហោតូតិ-តំ តថេវ តទា អហុ;’’

ឯវំ រាជា គង្គាតីរេ ទមិឡេ ឃាតេសិ. ឃាតិត សោ សព្ពេ អាគន្ត្វា វិជិត នគរេ បវិសិំសុ. តទា រាជា វិជិត នគរំ គណ្ហិតុំ វីមំសនត្ថាយ អាគច្ឆន្តំ នណ្ធិមិត្តំ ទិស្វា កណ្ឌុលំ មុញ្ចេសិ. កណ្ឌុលោបិ តំ គណ្ហិតុំ អាគញ្ឆិ តទា នណ្ធិមិត្តោ ហត្ថេតហិ ឧភោ ទន្តេ ពាឡ្ហំ គហេត្វា បីឡេត្វា ឧក្កុដិកំ និសីទាបេសិ. រាជា ឧភោ វិមំសេត្វា វិជិតនគរំ អាគតោ. តតោ ទក្ខិណទ្វារេ យោធានំ មហាសង្គាមោ អហោសិ បុរត្ថិមទ្វារេ វេឡុសុមនោ អស្សំ អារុយ្ហ ពហូ ទមិឡេ ឃាតេសិ ទមិឡា អន្តោ បិវិសិត្វា ទ្វារំ ថកេសុំ. តតោ រាជា យោធេ វិស្សជ្ជេសិ, កណ្ឌុលហត្ថិ នណ្ធិមិត្តោ សុរនិម្មលោ ច ទក្ខិណទ្វារេ កម្មំ ករិំសុ មហាសោណោ គោឋយិម្ពរោ ថេរបុត្តាភយោ ចាតិ ឥមេ តយោ ឥតរេសុ តីសុ ទ្វារេសុ កម្មំ ករិំសុ.

តញ្ច នគរំ បរិខាត្តយ បរិក្ខិត្តំ, ទឡ្ហ បាការ គោបុរំ, អយោ ទ្វារយុត្តំ អហោសិ កណ្ឌុលោ ជាណុហិ ឋត្វា សិលា សុធា ឥដ្ឋកា ភិណ្ទិត្វា អយោទ្វារំ បាបុណិ តទា ទមិឡា គោបុរេ ឋត្វា នានាវុធានិ ¶ ខិបិំសុ បក្ក អយោគុឡេ ចេវបក្កដ្ឋិត សិលេសញ្ច ហត្ថិបិដ្ឋិយំ បក្ខិបិំសុ? តទា កណ្ឌុលោ វេទនដ្ដោ ឧទកដ្ឋានំ គន្ត្វា ឧទកេ ឱគាហិ. តទា គោឋយិម្ពរោ ន ឥទំ សុរាបានំ ភវតិ. អយោទ្វារ វិឃាដនំ នាម, គច្ឆ ទ្វារំ វិឃាដេហីតិ អាហ. តំ សុត្វា ជាតាភិមាតោ កុញ្ចនាទំ កត្វា ឧទន ឧគ្គម្ម ថលេ អដ្ឋាសិ អថ ហត្ថិវេជ្ជោ សិលេសំ ធោវិត្វា ឱសធំ អកាសិ. តតោ រាជា ហត្ថិំ អារុយ្ហ បាណិនា កុម្ភេ បរាមសិត្វា សកល លង្កាតលេ រជ្ជំ តវ ទម្មីតិ តោសេត្វា វរភោជនំ ភោជេត្វា វណំ សាដកេន វេឋេត្វា សុវម្មីតំ កត្វា វម្មបិដ្ឋិយំ មហិសចម្មំ សត្តគុណំ កត្វា ពណ្ធិត្វា តស្សុបរិ តេលចម្មំ ពណ្ធិត្វា តំ វិស្សជ្ជេសិ សោ អសនិ វិយគជ្ជន្តោ គន្ត្វា ទាឋាហិ បទរំ វិជ្ឈិត្វា បាទេន ឧម្មារំ ហនិ. ទ្វារំ ពាហាហិ សទ្ធិំ អយោទ្វារំ មហាសទ្ទេន ភូមិយំ បតិ. គោបុរេ ទព្ពសម្ភារំ បន ហត្ថិបិដ្ឋិយំ បតន្តំ ទិស្វា នណ្ធិមិត្តោ ពាហាហិ បហរិត្វា បវដ្ដេសិ តទា កណ្ឌុលោ ទាឋាបីឡនវេរំ ឆឌ្ឍេសិ.

តតោ កណ្ឌុលោ អត្តនោ បិដ្ឋិំ អារូហនត្ថាយ នណ្ធិមិត្តំ ឱលោកេសិ. សោ តយា កតមគ្គេន ន បវិសិស្សាមីតិ អដ្ឋារស ហត្ថុព្ពេធំ បាការំ ពាហុនា បហរិត្វា អដ្ឋុសហប្បមាណំ បាការប្បទេសំ បាតេត្វា សុរនិម្មលំ ឱលោកេសិ សោបិ តេន កតមគ្គំ អនិច្ឆន្តោ បាការំ លឌ្ឌីត្វា នគរព្ភន្តរេ បតិ គោឋយិម្ពរោបិ - សោណោបិ - ថេរបុត្តាភយោបិ ឯកេក ទ្វារំ ភិណ្ទិត្វា បវិសិំសុ-តតោ.

‘‘ហត្ថិ គហេត្វា រថចក្កំ-មិត្តោ សកដ បញ្ជរំ,

នាឡិកេរតរុំ គោឋោ-និម្មលោ ខគ្គមុត្តមំ;

តាលរុក្ខំ មហាសោណោ-ថេរបុត្តោ មហាគទំ,

វិសុំ វិសុំ វីថិគតា-ទមិឡេ នត្ថ ចុណ្ណយុំ’’;

ឯវំ វិជិតនគរំ ចតូហិ មាសេហិ ភិណ្ទិត្វា ទមិឡេ មារេត្វា តតោ គរិលោកំ នាម គន្ត្វា គិរិយ ទមិឡំ អគ្គហេសិ. តតោ មហេល នគរំ គន្ត្វា ចតូហិ មាសេហិ មហេល រាជានំ គណ្ហិំ តតោ រាជា អនុរុធបុរំ គច្ឆន្តោ បរិតោកាសបព្ពតេ នាម ខណ្ធាវារំ និវាសេត្វា តត្ថ តឡាកំ ការេត្វា ជេដ្ឋមូលមាសម្ហិ ឧទកកីឡំ កីឡិ. ឯឡារោបិ ទុដ្ឋគាមណិស្ស អាគតភាវំ សុត្វា អមច្ចេហិ សទ្ធិំ មន្តេត្វា ស្វេ យុទ្ធំ ករិស្សាមាតិ និច្ឆយំ អកាសិ បុនទិវសេ សន្នទ្ធោ មហាបព្ពត ហត្ថិំ អារុយ្ហ មហា ពលកាយ បរិវុតោ និក្ខមិ. គាមណីបិ មាតរា សទ្ធិំ មន្តេត្វា ទ្វត្តិំស ពល កោដ្ឋកេ ការេត្វា ឆត្តធរេ រាជរូបកេ តត្ថ តត្ថ ឋបេសិ. អព្ភន្តរ កោដ្ឋកេ សយំ អដ្ឋាសិ.

តតោ ¶ សង្គាមេ វត្តមានេ ឯឡារ រញ្ញោ ទីឃជត្តុ នាម មហា យោធោ ខគ្គផលកំ គហេត្វា ភូមិតោ អដ្ឋារស ហត្ថំ នភមុគ្គន្ត្វា រាជរូបំ ឆិណ្ទិត្វា បឋមំ ពល កោដ្ឋកំ ភិណ្ទិ ឯវំ សេសេបិ ពលកោដ្ឋកេ ភិណ្ទិត្វា មហាគមណិនា ឋតំ ពលកោដ្ឋកំ អាគមិ. តទា សុរនិម្មលោ រញ្ញោ បរិគច្ឆន្តំ ទិស្វា អត្តនោ នាមំ សាវេត្វា តំ អក្កោសិ តំ សុត្វា ទីឃជន្តុ បឋមំ ឥមំ មារេមីតិ កុជ្ឈិត្វា អាកសមព្ភុគ្គន្ត្វា អត្តនោបរិ ឱតរន្តំ ទិស្វា សរនិម្មលោ អត្តនោ ផលកំ ឧបនាមេសិ. ឥតរោបិ ផលកេន សទ្ធិំ តំ ភិណ្ទិស្ស មីតិ ចិន្តេត្វា ផលកំ បហរិ. ឥតរោ ផលកំ មុញ្ចិ, ទីឃជន្តុ ផលកំ ឆិណ្ទន្តោ ភូមិយំ បតិ. សុរនិម្មលោ តំ សត្តិយា បហរិ, ផុស្សទេវោ តំ ខណេ សង្ខំ ធមិ, អសនិសទ្ទោ វិយ អហោសិ ឧម្មាទប្បត្តា វិយ មនុស្សា អហេសុំ. តតោ ទមិឡ សេនា ភិជ្ជិត្ថ, ឯឡារោ បលាយិត្ថ តទាបិ ពហុ ទមិឡេ ឃាតេសុំ.

‘‘តត្ថ វាបិជលំ អាសិ-ហតានំ លោហិតាវិលំ,

តស្មា កុលត្ថវាបីតិ-នាមតោ វិស្សុតា អហូ;

ចរាបេត្វា តហិំ ភេរិំ-ទុដ្ឋគាមិណិ ភូបតិ,

ន ហនិស្សតុ ឯឡារំ-មំ មុញ្ចិយ បរោ ឥតិ;

សន្នទ្ធោ សយមារុយ្ហ-សន្នទ្ធំ កណ្ឌុលំ ករិំ,

ឯឡារំ អនុពណ្ធន្តោ-ទក្ខិណទ្វារ មាគមិ;

បុរេ ទក្ខិណភាគម្ហិ-ឧភោ យុជ្ឈិំសុ ភូមិបា,

តោមរំ ខិបិ ឯឡារោ-គាមណិ តំ អវញ្ចយិ;

វិជ្ឈាបេសិ ច ទន្តេហិ-តំ ហត្ថិំ សកហត្ថិនា,

តោមរំ ខិបិ ឯឡារោ-សហត្ថិ តត្ថ សោ បតិ;

តតោ វិជិត សង្គាមោ-សយោគ្គពលវាហនោ,

លង្កា ឯកាតបត្តំ សោ-កត្វាន បាវិសិ បុរំ;’’

អថ រាជា នគរេ ភេរិំ ចរាបេត្វា សមន្តា យោជនប្បមាណេ មនុស្សេ សន្និបាតេត្វា ឯឡារ រញ្ញោ សរីរំ មហន្តំ សក្ការំ ការេត្វា កូដាគារេន នេត្វា ឈាបេត្វា តត្ថ តេចិយំ ការេត្វា បរិហារមទាសិ. អជ្ជបិ រាជានោ តំ បទេសម្បត្វា ភេរិំ ន វាទាបេន្តិ. ឯវំ ទុដ្ឋគាមណិ អភយ មហារាជា ទ្វត្តិំស ទមិឡ រាជានោ មារេត្វា លង្កាទីបំ ឯកច្ឆត្តមកាសិ.

យទា ទុដ្ឋគាមណិ វិជិតំ នគរំ គណ្ហិ តទា ទីឃជន្តុ យោធោ ឯឡារំ ឧបសង្កមិត្វា អត្តនោ ភាគិនេយ្យស្ស ភល្លុកស្ស យោធ ភាវំ អាចិក្ខិត្វា ឥធាគមនត្ថាយ តស្ស សន្តិកំ បេសេសិ. ភល្លុកោបិ ឯឡារស្ស ទឌ្ឍទិវសតោ សត្តមេ ទិវសេ សដ្ឋិយា បុរិស ¶ សហស្សេហិ សទ្ធិំ ឱតិណ្ណោ រញ្ញោ មតភាវំ សុត្វាបិ លជ្ជាយ យុជ្ឈិស្សាមីតិ មហាតិត្ថតោ និក្ខមិត្វា កោលម្ពហាលកេ នាម គាមេ ខណ្ធាវារំ និវេសេសិ. រាជាបិ តស្សា’គមនំ សុត្វា សន្នទ្ធោ កណ្ឌុលំ អារុយ្ហ យោធបរិវុតោ មហតា ពលកាយេន អភិនិក្ខមិ. ផុស្សទេវោបិ បញ្ចាវុធ សន្នទ្ធោ រញ្ញោ បច្ឆិមាសនេ និសីទិ. ភល្លុកោបិ បញ្ចាវុធ សន្នទ្ធោ ហត្ថិំ អារុយ្ហ រាជាភិមុខោ អគញ្ឆិ. តទា កណ្ឌុលោ តស្ស វេគមណ្ទិ ភាវត្ថំ សនិកំ សនិកំ បច្ចោសកកិ សេនាបិ ហត្ថិនា សទ្ធិំ តថេវ បច្ចោសកកិ.

រាជា ផុស្សទេវំ អាហ អយំ ហត្ថិ បុព្ពេ អដ្ឋវីសតិយា យុទ្ធេសុ អបច្ចោសកកិត្វា ឥទានិ កស្មា បន បច្ចោសក្កតីតិ. សោ អាហាទេវ. អម្ហាកមេវ ជយោ អយំ គជោ ជយភូមិំ អវេក្ខន្តោ បច្ចោសក្កតិ ជយភូមិំ បត្វា ឋស្សតីតិ? នាគោបិ បច្ចោសកកិត្វ បុរ ទេវស្ស បស្សេ មហាវិហារ សីមន្តេ អដ្ឋាសិ.

តតោ ភល្លុកោ រាជាភិមុខា អាគន្ត្វា រាជានំ ឧប្បណ្ឌេសិ រាជាបិ ខគ្គតលេន មុខំ បិធាយ តំ អក្កោសិ រញ្ញោ មុខេ វិជ្ឈិស្សាមីតិ សរំ ខិបិ. សោ ខគ្គតល មាគច្ចភូមិយំ បតិ, ភល្លុកោ មុខេ វិទ្ធេស្មិតិ សញ្ញាយ ឧក្កុដ្ឋិ, អកាសិ តទា រញ្ញោ បច្ឆិមាសនេ និសិន្នោ ផុស្សទេវោ រញ្ញោ កុណ្ឌលំ ឃដេន្តោ តស្ស មុខេ កណ្ឌំ បាតេសិ រញ្ញោ បាទេ កត្វា បតមានស្ស ជាណុម្ហិ អបរេន កណ្ឌេន វិជ្ឈិត្វា រញ្ញោ សីសំ កត្វា បាតេសិ. រាជា លទ្ធជយោ នគរំ អាគន្ត្វា សរំ អាហរាបេត្វា បុង្ខេន ឧជុកំ ឋបាបេត្វា តំ បមាណំ កហាបណរាសិំ កត្វា ផុស្សទេវស្ស អទាសិ.

ឯវំ លង្ការជ្ជំ ឯកច្ឆត្តំ កត្វា រាជា យោធានំ យថានុរូបំ ឋានន្តរំ អទាសិ. ថេរបុត្តាភយោ បន ទីយមានំ ដ្ឋានន្តរំ ន គណ្ហិ កស្មា ន គណ្ហសិតិ បុច្ឆិនោ យុទ្ធំ អត្ថិ មហារាជាតិ អាហំ. ឥទានិ ឯករជ្ជេ កតេ កិំ នាម យុទ្ធន្តិ បុច្ឆិតេ កិលេស ចោរេហិ យុជ្ឈិស្ស មីតិ អាហ. រាជា បុនប្បុនំ និវារេសិ សោបិ បុនប្បុន យាចិត្វា រាជានុញ្ញាយ បព្ពជិត្វា វិបស្សនាយ កម្មំ ករោន្តោ អរហត្តំ បត្វា បញ្ច ខីណាសវសត បរិវារោ អហោសិ.

តតោ រាជា អត្តនោ បាសាទតលេ សិរីសយនគតោ មហតិំ សម្បត្តិំ ឱលោកេត្វា អក្ខោភិណិ សេនាឃាតំ អនុស្សរិ. អនុស្សរន្តស្ស រញ្ញោ មហន្តំ ទេមនស្សំ ឧប្បជ្ជិ សគ្គ មគ្គន្តរាយោ មេ ភវេយ្យាតិ.

តទា បិយង្គុទីបេ អរហន្តោ រញ្ញោ បរិចិតក្កំ ញត្វា តំ អស្សាសេតុំ អដ្ឋ អរហន្តេ បេស្សេ. តេ អាគន្ត្វា អាគតភាវា និវេទេត្វា ¶ បាសាទតលំ អភិរុហិំសុ រាជា ថេរេ វន្ទិត្វា អាសនេ និសីទាបេត្វា អាគត ការណំ បុច្ឆិ. ថេរាបិ អាគត ការណំ វត្វា រញ្ញោ តេន កម្មុនា សគ្គ-មោក្ខន្តរាយភាវំ ពោធេត្វ បក្កមិំសុ រាជា តេសំ វចនំ សុត្វា អស្សាសំ បដិលភិត្វា វន្ទិត្វា (តេ វិស្សជ្ជេត្វា) សិរិសយនគតោ បុន ចិន្តេសិ.

មាតិបិតរោ ខោ បន មា ចោ កទាចិបិ វិនា សង្ឃេន អាហារំ ភុញ្ជថាតិ អម្ហេហិ សបថំ ការេសុំ ភិក្ខុសង្ឃស្ស អទត្វា ភុត្តំ អត្ថិ នុ ខោ នត្ថិតិ ចិន្តយន្តោ សតិសម្មោសេន សង្ឃស្ស អទត្វា បាតរាសកាលេ បរិភុត្តំ ឯកំយេវ មរិចវដ្ដិំ អទ្ទស. ទិស្វា ច អយុត្តំ មយា កតំ ទណ្ឌកម្មំ មេ កាតព្ពន្តី ចិន្តេសិ អថ រាជា ឆត្តមង្គល សត្តាហេ វីតិវត្តេ មហតា រាជានុភាវេន មហន្តេន កីឡាវិធានេន ឧទកកីឡំ កីឡិតុំ អភិសិត្តានំ រាជុនំ ចារិត្តានុ បាលនត្ថញ្ច តិស្សវាបិំ អគមាសិ. រញ្ញោ សព្ពំ បរិច្ឆទំ ឧបាហនឆត្តានិ ច មរិចវដ្ដិ វិហារដ្ឋានម្ហិ ឋបយិំសុ.

តត្រាបិ ថូបដ្ឋានេ រាជបុរិសា រញ្ញោ សធាតុកំ កុន្តំ ឧជុកំ ឋបេសុំ. រាជា ទិវសភាគំ ឱរោធ បរិវុតោ កីឡិត្វា សាយណ្ហេ ជាតេ នគរំ គមិស្សាម កុន្តំ វឌ្ឍេថាតិ អាហ. រាជបុរិសា កុន្តំ គណ្ហន្តា ចាលេតុំ នាសក្ខិំសុ រាជសេន, តំ អច្ឆរិយំ ទិស្វា សមាគន្ត្វា គណ្ធមាលាទីហិ បូជេសិ រាជាបិ មហន្តំ អច្ឆរិយំ ទិស្វា ហដ្ឋមានសោ សមន្តា អារក្ខំ សំវិទហិត្វា នគរំ បាវិសិ.

តតោ រាជា កុន្តំ បរិក្ខិបាបេត្វា ចេតិយំ តំ បរិក្ខិបាបេត្វា វិហារញ្ច ការេសិ. វិហារោ តីហិ សំវច្ឆរេហិ និដ្ឋាសិំ រាជា វិហារមហត្ថាយ សង្ឃំ សន្និបាតេសិ ភិក្ខូនំ សតសហស្សានិ ភិក្ខុនីនំ នវុតិ សហស្សានិ សន្និបតិំសុ តស្មិំ សមាគមេ រាជា សង្ឃំ វន្ទិត្វា ឯវមាហ ភន្តេ វិស្សរិត្វា វិនា សង្ឃេន មរិចវដ្ដិកំ បរិភុញ្ជិំ តទត្ថំ ទណ្ឌកម្មំ មេ ហោតូតិ-សចេតិយំ មរិចវដ្ដិយំ វិហារំ ការេសិំ បតិគណ្ហាតុ ភន្តេ សង្ឃោ សចេតិយំ វិហារន្តិ ទក្ខិណោទកំ បាតេត្វា ភិក្ខុសង្ឃស្ស វិហារំ អទាសិ.

វិហារស្ស សមន្តតោ ភិក្ខុសង្ឃស្ស និសីទនត្ថាយ មហន្តំ មណ្ឌបំ ការេសិ មណ្ឌប បាទា អភយវាបិយា ជលេ បតិដ្ឋិតា អហេសុំ. សេសោកាសេ កថាចនត្ថិ. តត្ថ ភិក្ខុសង្ឃំ និសីទាបេត្វា សត្តាហំ មហាទានំ ទត្វា សព្ពបរិក្ខារំ អទាសិ. តត្ថ សង្ឃត្ថេរេន លទ្ធ បរិក្ខារោ សតសហស្សគ្ឃនកោ អហោសិ.

ឯវំ- ¶

‘‘យុទ្ធេ ទានេ ច សូរេន-សូរិនា រតនត្តមេ,

បសន្នាមលចិត្តេន-សាសនុជ្ជោតនត្ថិនា;

រញ្ញា កតញ្ញុនា តេន-ថូបការាបនាទិតោ,

វិហារមហនន្តានិ - បូជេតុំ រតនត្តយំ;

បរិច្ចត្តធនានេត្ថ-អនគ្ឃានិ វិមុញ្ចិយ,

សេសានិ ហោន្តិ ឯកាយ-ឩនា វិសតិកោដិយោ;’’

ឯវំ សបញ្ញោ ភិទូរេ អសារេ,

ទេហេ ធនេ សង្គមតិក្កមិត្វា

កត្វាន បុញ្ញំ សុខសាទនត្ថំ,

សារំ គហេតុំ សតតំ យតេយ្យាតិ;

មរីចវដ្ដិ វិហារកថា

១៨. តតោ រាជា ចិន្តេសិ មហាមហិណ្ទត្ថេរោ កិរ មម អយ្យកស្ស ទេវានម្បិយតិស្ស រញ្ញោ ឯវមាហ. នត្តា តេ មហារាជ ទុដ្ឋគាមណិ អភយោ វិសំ ហត្ថសតិកំ សោវណ្ណមាលិំ ថូបំ ការេស្សតិ. សង្ឃស្ស ច ឧបោសថាគារភូតំ នវភូមកំ លោហបាសាទំ ការេស្សតីតិ ចិន្តេត្វា ច បន ឱលោកេន្តោ រាជគេហេ ករណ្ឌកេ ឋបិតំ សុវណ្ណបដ្ដលេខំ ទិស្វា តំ វាចេសិ. អនាគតេ ចត្តាលីសំ វស្សសតំ អតិក្កម្ម កាកវណ្ណតិស្សស្ស បុត្តោ ទុដ្ឋគាមណិ អភយោ ឥទញ្ចិទញ្ច ការេស្សតីតិ សុត្វា ហដ្ឋោ ឧទគ្គោ អប្បោឋេសិ-អយ្យេន កិរ វតម្ហិ ទិដ្ឋោ មហា មហិណ្ទេនាតិ.

តតោ បាតោវ មហាមេឃវនំ គន្ត្វា ភិក្ខុសង្ឃំ សន្និបាតេត្វា ឯតទវោច? ភន្តេ ភិក្ខុសង្ឃស្ស ឧបោសថាគារំ កត្វា ទេវវិមាន សទិសំ បាសាទំ ការេស្សាមិ ទេវលោកំ បេសេត្វា បដេ វិមានាការំ លិខាបេត្វា មេ ទេថាតិ? សង្ឃោ អដ្ឋ ខីណាសវេ បេសេសិ. តេ តាវតិំសភវនំ គន្ត្វា ទ្វាទសយោជនុព្ពេធា អដ្ឋចត្តាលីស យោជន បរិក្ខេបំ កូដាគារំ សហស្ស បតិមណ្ឌិតំ នវភូមកំ សហស្សគព្ភំ ខីរណ ទេវធីតាយ បុញ្ញានុភាវនិព្ពត្តំ អាកាសដ្ឋំ រតនបាសាទំ ឱលោកេត្វា ហិង្គុលកេន បដេ តទាការំ លិខិត្វា អានេត្វា ភិក្ខុសង្ឃស្ស អទំសុ សង្ឃោ រញ្ញោ បាហេសិ.

តំ ទិស្វា រាជា តុដ្ឋមានសោ តទា តំ លេខតុល្យំ លោហបាសាទំ ការេសិ. កម្មន្តារម្ភ កាលេ បន ចតុសុ ទ្វារេសុ អដ្ឋសតសហស្សានិ ហិរញ្ញានិ ឋបាបេសិ តទា ចតុសុ ទ្វារេសុ សហស្ស សហស្សំ វត្ថបុដានិ ចេវ គុឡ-តេល-សក្ខរ-មធុបុរា អនេកសហស្សចាដិយោ ច ¶ ឋបាបេសិ. បាសាទេ អមូលកេន កម្មំ ន កាតព្ពន្តិ ភេរិំ ចារបេត្វា អមូលកេន កតកម្មំ អគ្ឃាបេត្វា ការកានំ មូលំ ទាបេសិ. បាសាទោ ឯកេកេន បស្សេន ហត្ថសត ហត្ថសតប្បមាណោ អហោសិ តថា ឧព្ពេធន, នវភូមាយោ ចស្ស អហេសុំ ឯកេកិស្សា ភូមិយា សតំ សតំ កូដាគារានិ, តានិ សព្ពានិបិ រតនខចិតានិ ចេវ សុវណ្ណ កិង្កិណិកាបន្តិ បរិក្ខិត្តានិ ច អហេសុំ តេសំ កូដាគារានិ នានារតន ភូសិកា បវាឡ វេទិកា ចេវ, តាសំ បទុមានិ ច នានារតន វិចិត្តានេវ អហេសុំ. តថា សហស្សគព្ភា ច នានារតន ខចិតា សីយបញ្ជរ វិភូសិតា ច. វេស្សវនស្ស នារិវាភនយានំ សុត្វា តទាការំ មជ្ឈេ រតន មណ្ឌបំ ការេសិ.

សោ អនេកេហិ រតនត្ថម្ភេហិ សីហវ្យគ្ឃាទិ រូបេហិ ទេវតា រូបេហិ ច បតិមណ្ឌិតោ សមន្តតោ ឱលម្ពក មុត្តា ជាលេន ច បរិក្ខិត្តោ អហោសិ បវាឡវេទិកា ចស្ស បុព្ពេ វុត្តប្បការាវ សត្តរតន វិចិត្តមណ្ឌប មជ្ឈេ បន ឯឡិកមយ ភូមិយា ទន្តមយ បល្លង្កោ អហោសិ អបស្សេនម្បិ ទន្តមយមេវ, សោ សុវណ្ណសូរិយមណ្ឌលេហិ រជត ចណ្ទ មណ្ឌលេហិ មុត្តាមយ តារកាហិ ច វិចិត្តោ តត្ថ តត្ថ យថារហំ នានារតនមយ បទុមានិ ចេវ បសាទ ជនកានិ ច ជាតកានិ អន្តរន្តរា សុវណ្ណលតាយោ ច ការេសិ. តត្ថ មហគ្ឃំ បច្ចត្ថរណំ អត្ថរិត្វា មនុញ្ញំ ទន្ត វិជនិំ ឋបេសិ. បវាឡមយ បាទុកា ការេសិ. តថា បល្លង្កស្សោបរិ ឯឡិកភូមិយា បតិដ្ឋិតំ រជតមយទណ្ឌំ សេតច្ចត្តំ ការេសិ. តត្ថ សត្តរតនមយានិ អដ្ឋមង្គលានិ អន្តរន្តរា ច មណិមុត្តាមយា ចតុប្បាទ បន្តិយោ ច ការេសិ. ឆត្តន្តេ ចស្ស រតនមយ ឃណ្ដាបន្តិយោ ឱលម្ពិំសុ.

បាសាទោ ឆត្តំ បល្លង្កោ មណ្ឌបោ ចាតិ ចត្តារោ អនគ្ឃា អហេសុំ មហគ្ឃានិ មញ្ចបីឋានិ បញ្ញត្វោ តត្ថ មហគ្ឃានិ កម្ពលានិ ភុម្មត្ថរណានិ អត្ថរាបេសិ អាវមន កុម្ហិ ឧឡុង្កោ ច សោវណ្ណមយាយេវ អហេសុំ. សេស បរិភោគ ភណ្ឌេសុ វត្តព្ពមេវ នត្ថិ ទ្វារកោដ្ឋកោបិ មនោហរ បាការេន បរិក្ខិត្តោ. តម្ពលោហិដ្ឋិកាភិ បន ឆាទិតត្តា បាសាទស្ស លោហបាសាទោតិ វោហារោ អហោសិ.

ឯវំ តាវតិំសភវនេ ទេវសភា វិយ បាសាទំ និដ្ឋាបេត្វា សង្ឃំ សន្និបាតេសិ. មរិចវដ្ដិ វិហារមគេ វិយ សង្ឃោ សន្និបតិ. បឋមភូមិយំ បុថុជ្ជនាយេវ អដ្ឋំសុ ទុតិយភូមិយា តេបិដកា, តតិយាទិសុ តីសុ ភូមិសុ កមេន សោតាបន្ន - សកទាគាមិ - អនាគាមិនោ, ឧបរិ ចតុសុ ភូមិសុ ខីណាសវាយេវ អដ្ឋំសុ. ឯវំ សង្ឃំ សន្និបាតេត្វា សង្ឃស្ស បាសាទំ ទត្វា មរិចវដ្ដិ វិហារមហេ វិយ សត្តាហំ មហាទានមទាសីតិ.

‘‘បាសាទហេតុ ¶ ចត្តានិ-មហាចាគេន រាជិនា,

អនគ្ឃានិ ឋបេត្វាន-អហេសុំ តិំសកោដិយោ;’’

បហាយ គមនីយន្តំ-ទត្វាន ធនសញ្ចយំ,

អនុគាមិធនំ ទានំ-ឯវំ កុព្ពន្តិ បណ្ឌិតា;

១៩. អថេកទិវសំ រាជា សតសហស្សំ វិស្សជ្ជេត្វា មហាពោធិ បូជំ ការេត្វា នគរំ បវិសន្តោ ថូបដ្ឋានេ បតិដ្ឋិតំ សិលាថូបំ ទិស្វា មហិណ្ទត្ថេរេន វុត្តវចនំ អនុស្សរិត្វា មហាថូបំ ការេស្សាមីតិ កតសន្និដ្ឋានោ នគរំ បវិសិត្វា មហំតលំ អារុយ្ហ សុភោជនំ ភុញ្ជិត្វា សិរិសយនគតោ ឯវំ ចិន្តេសិ មយា ទមិឡេ មទ្ទមានេន អយំ លោកោ អតិវិយ បីឡិតោ, កេន នុ ខោ ឧបាយេន លោកស្ស បិឡនំ អកត្វា ធម្មេន សមេន មហា ចេតិយស្ស អនុច្ឆវិកំ ឥដ្ឋកា ឧប្បាទេស្សាមីតិ តំ ចិន្តិតំ ឆត្តំ អធិវត្ថា ទេវតា ជានិត្វា រាជា ឯវំ ចិន្តេសីតិ ឧគ្ឃោសេសិ.

បរម្បរាយ ទេវលោកេបិ កោលាហលមហោសិ តំ ញត្វា សក្កោ ទេវរាជំ វិស្សកម្មំ អាមន្តេត្វា’តាត! វិស្ស កម្ម! ទុដ្ឋគាមណិ អភយ មហារាជា មហា ចេតិយស្ស ឥដ្ឋកត្ថាយ ចិន្តេសិ. ត្វំ គន្ត្វា ឧត្តរបស្សេ នគរតោ យោជនប្បមាណេ ឋានេ គម្ភិរ នទិយា តីរេ ឥដ្ឋកា មាបេត្វា ឯហិ’តិ បេសេសិ.

តំ ញត្វា វិស្សកម្ម ទេវបុត្តោ អាគន្ត្វា តត្ថេវ មហាចេតិយានុច្ឆវិកំ ឥដ្ឋកា មាបេត្វា ទេវបុរមេវ គតោ. បុន ទិវសេ ឯកោ សុនខលុទ្ទោ សុនខេ គហេត្វា អរញ្ញំ គន្ត្វា តត្ថ តត្ថ វិចរន្តោ តំ ឋានំ បត្វា ឥដ្ឋកា អទិស្វា ច និក្ខមិ. តស្មិំ ខណេ ឯកា ភុម្មា ទេវតា តស្ស ឥដ្ឋកា ទស្សេតុំ មហន្តំ គោធាវណ្ណំ គហេត្វា លុទ្ទស្ស សុនខានញ្ច អត្តានំ ទស្សេត្វា តេហិ អនុពទ្ធោ ឥដ្ឋកាភិមុខំ អត្ត្វា អន្តរធាយិ.

សុនខលុទ្ទោ ឥដ្ឋកា ទិស្វា អម្ហាកំ រាជា ថូបំ ការេតុកាមោ, មហន្តោ វត នោ បណ្ណាការោ លទ្ធោតិ ហដ្ឋមានសោ បុន ទិវសេ បាតោច អាគន្ត្វា អត្តនា ទិដ្ឋំ ឥដ្ឋក បណ្ណាការំ រញ្ញោ និវេទេសិ. រាជា តំ សាសនំ សុត្វា អត្តមនោ ហុត្វា តស្ស មហន្តំ សក្ការំ ការេត្វា តំយេវ ឥដ្ឋក គោបនំ ការេសិ. តតោ រាជា អហមេវ ឥដ្ឋកោលោកនត្ថាយ គច្ឆាមិ - កុន្តំ វឌ្ឍេថាតិ អាហ.

តស្មិំយេវ ខណេ បុន អញ្ញំ សាសនំ អាហរិំសុ. នគរតោ តិយោជនមត្ថកេ ឋានេ បុព្ពុត្តរកណ្ណេ អាចារ វិដ្ឋិគាមេ តិយាមរត្តិំ អភិប្បវដ្ដេ ទេវេ សោឡស ករីសប្បមាណេ បទេសេ សុវណ្ណពីជានិ ឧដ្ឋហិំសុ. តានិ បមាណតោ ឧក្កដ្ឋានិ វិទត្ថិប្បមាណានិ. ឱមកានិ អដ្ឋង្គុលប្បមាណានិ អហេសុំ, អថ វិភាតាយ រត្តិយា ¶ គាមវាសិនោ សុវណ្ណពិជានិ ទិស្វា រាឆា’រហំ វត ភណ្ឌំ ឧប្បន្នន្តិ សមន្តតោ អារក្ខា សំវិទហិត្វា សុវណ្ណពីជានិ បាតិយំ បូរេត្វា អាគន្ត្វា រញ្ញោ ទស្សេសុំ រាជា តេសម្បិ យថារហំ សក្ការំ ការេត្វា តេយេវ សុវណ្ណ គោបកេ អកាសិ.

អថ តស្មិំយេវ ខណេ អញ្ញំ សាសនំ អាហរិំសុ. នគរតោ បាចីនបស្សេ សត្តយោជន មត្ថកោ ឋានេ បារគង្គាយ តម្ពវិដ្ឋិ នាម ជនបទេ តម្ពលោហំ ឧប្បជ្ជិ. គាមិកា បាតិំ បូរេត្វា តម្ពលោហំ គហេត្វា អាគន្ត្វា រញ្ញោ ទស្សេសុំ រាជា យថានុរូបំ សក្ការំ តេសម្បិ ការេត្វា តេយេវ គោបកេ អកាសិ.

តទនន្តរំ អញ្ញំ សាសនំ អាហរិំសុ. បុរតោ ចតុយោជនមត្ថកោ ឋានេ បុព្ពទក្ខិណ កណ្ណេ សុមនវាបិគាមេ ឧប្បលកុរុវិណ្ទ មិស្សកា ពហូ មណយោ ឧប្បជ្ជិំសុ គាមិកា បាតិំ បូរេត្វា អាគន្ត្វា មានយោ រញ្ញោ ទស្សេសុំ. រាជា តេសម្បិ សក្ការំ ការេត្វា តេយេវ គោបកេ អកាសិ.

តទនន្តរំ អញ្ញម្បិ សាសនំ អាហរិំសុ. នគរតោ ទក្ខិណ បស្សេ អដ្ឋយោជន មត្ថកេ ឋានេ អម្ពដ្ឋកោល ជនបទេ ឯកស្មិំ លេណេ រជតំ ឧប្បជ្ជិ តស្មិំ សមយេ នគរវាសិកោ ឯកោ វាណិជោ ពហូហិ សកដេហិ ហឡិទ្ទិ សិង្គិវេរាទីនមត្ថាយ មលយំ គតោ, លេណស្ស អវិទូរេ សកដានិ មុញ្ចិត្វា បតោទទារុំ បរិយេសន្តោ តំ បព្ពតំ អភិរូឡ្ហោ ឯកំ បណសយដ្ឋិំ អទ្ទស.

តស្ស មហន្តំ ចាដិប្បមាណំ ឯកមេវ បណស ផលំ នរុណយដ្ឋិំ នាមេត្វា ហេដ្ឋា បាសាណបិដ្ឋិយំ អដ្ឋាសិ. សោ តំ ផលភារេន នមិតំ ទិស្វា ឧបគន្ត្វា ហត្ថេន បរាមសិត្វា បក្កភាវំ ញត្វា វណ្ដំ ឆិណ្ទិ បណសយដ្ឋិ ឧគ្គន្ត្វា យដាដ្ឋានំ អដ្ឋាសិ វាណិជោ អគ្គំ ទត្វា ភុញ្ជិស្សាមីតិ ចិន្តេត្វា កាលំ ឃោសេសិ. តទា ចត្តារោ ខីណាសវ អាគន្ត្វា តស្ស បុរតោ បាតុរហេសុំ. វាណិជោ តេ ទិស្វា អត្តមនោ បាទេ វន្ទិត្វា និសីទាបេត្វា តស្ស ផលស្ស វណ្ដាសមន្តា វាសិយា តច្ឆេត្វា អបស្សយំ លុញ្ចិត្វា អបនាមេសិ. សមន្តតោ យុសំ ឱតរិត្វា អបស្សយានិតំ អាវាដំ បូរេសិ វាណិជោ មនោសិលោទកវណ្ណ បណសយុសំ បត្តេ បូរេត្វា អទាសិ. តេ ខីណាសវា តស្ស បស្សន្តស្សេវ អាកាសមព្ភុគ្គន្ត្វា បក្កមិំសុ.

សោ បុន កាលំឃោសេសិ អញ្ញេ ចត្តរោ ខីណាសវា អាគមិំសុ. តេសម្បិ ហត្ថតោ បត្តេ គហេត្វា សុវណ្ណវណ្ណេហិ បន សមិញ្ជេហិ បូរេត្វា អទាសិ តេសុ តយោ ថេរា អាកាសេន បក្កមិំសុ ឥតរោ ឥណ្ទគុត្តត្ថេរោ នាម ខីណាសវោ តស្ស តំ រជតំ ¶ ទស្សេតុកាមោ ឧបរិ បព្ពតា ឱតរិត្វា តស្ស លេណស្ស អវិទូរេ និសីទិត្វា បណស មិញ្ជំ បរិភុញ្ជតិ ឧបាសកោ ថេរស្ស គតកាលេ អវសេស មិញ្ជំ អត្តនាបិ ខាទិត្វា សេសកំ ភណ្ឌិកំ កត្វា អាទាយ គច្ឆន្តោ ថេរំ ទិស្វា ឧទកញ្ច បត្តធោវនសាខញ្ច អទាសិ.

ថេរោបិ លេណទ្វារេន សកដ សមីបគាមិ មគ្គំ មាបេត្វា ឥមិនា មគ្គេន គច្ឆ ឧបាសកាតិ អាហ. សោ ថេរំ វន្ទិត្វា តេន មគ្គេន គច្ឆន្តោ លេណទ្វារំ បត្វា សមន្តា លេណំ ឱលោកេន្តោ តំ រជតរាសិំ ទិស្វា រជតបិណ្ឌំ គហេត្វា ចាសិយា ឆិណ្ទិត្វា រជតភាវំ ញត្វា មហន្តំ សជ្ឈបិណ្ឌំ គហេត្វា សកដ សន្តិកំ គន្ត្វា តិណោទក សម្បន្នេ ឋានេ សកដានិ និវេសេត្វា លហុំ អនុរាធបុរំ គន្ត្វា រញ្ញ្ញោ ទស្សេត្វា តមត្ថំ និវេទេសិ រាជា តស្សាបិ យថារហំ សក្ការំ ការេសិ.

តទន្តរំ អញ្ញម្បិ សាសនំ អាហរិំសុ នគរតោ បច្ឆិម ទិសាភាគេ បញ្ច យោជន មត្ថកេ ឋានេ ឧរុវេល បព្ពត មហាមលកមត្តា បចាឡ មិស្សកា សដ្ឋិ សកដប្បមាណមុត្តា សមុទ្ទតោ ថលមុគ្គមិំសុ កេវដ្ដា ទិស្វា រាជារហំ វត ភណ្ឌំ ឧប្បន្នន្តិ រាសិំ កត្វា អារក្ខំ ទត្វា បាតិំ បូរេត្វា អាគន្ត្វា រញ្ញោ ទស្សេត្វា តមត្ថំ និវេទេសុំ. រាជា តេសម្បិ យថារហំ សក្ការំ ការេសិ.

បុន អញ្ញំ សាសនំ អាហរិំសុ នគរតោ បច្ឆិមុត្តរ កណ្ណេ សត្តយោជន មត្ថកេ ឋានេ បេឡិវាបិ គាមស្ស វាបិយា ឱតិណ្ណ កណ្ទរេ បុលិន បុដ្ឋេ និសទបោតប្បមាណ ទីឃតោ វិទត្ថិចតុរង្គុលា ឧម្មាបុប្ផវណ្ណា ចត្តារោ មហាមណិ ឧប្បជ្ជិំសុ. អថេកោ មត្តោ នាម សុនខលុទ្ទោ សុនខេ គហេត្វា តត្ថ វិចរន្តោ តំ ឋានំ បត្វា ទិស្វា រាជារហំ វត ភណ្ឌន្តិ វាលិកាហិ បដិច្ឆាទេត្វា អាគន្ត្វា រញ្ញោ និវេទេសិ. រាជា តស្សាបិ យថារហំ សក្ការំ ការេសិ. ឯវំ រាជា ថូបត្ថាយ ឧប្បន្នានិ ឥដ្ឋកាទីនិ តទហេវ អស្សោសិ ឥដ្ឋក រជតានំ ឧប្បន្នដ្ឋានំ តេនេវ នាមំ លភិ.

ថូបសាធន លាភកថា

២០. អថ រាជា ថូបត្ថាយ ឧប្បន្នានិ សុវណ្ណាទីនិ អាហរាបេត្វា ភណ្ឌាគារេសុ រាសិំ ការេសិ តតោ សព្ពសម្ភារេ សមត្តេ វិសាខ បុណ្ណមុបោសថទិវសេ បត្ត វិសាខ នក្ខត្តេ មហាថូបករណត្ថាយ ភូមិបរិកម្មំ អារភិ. រាជា ថុបដ្ឋានេ បតិដ្ឋាបិតំ សិលាថូបំ ហរាបេត្វា ថិរភាវត្ថាយ សមន្តតោ ហត្ថិបាការ បរិយន្តំ គម្ភីរតោ សតរតនប្បមាណំ ភូមិំ ខនាបេត្វា បំសុំ អបនេត្វា ¶ យោធេហិ គុឡបាសាណេ អត្ថរាបេត្វា កម្មារកូដេហិ អាហនាបេត្វា ចុណ្ណវិចុណ្ណេ ការេសិ.

តតោ ចម្មវិនទ្ធេហិ បាទេហិ មហា ហត្ថីហិ មទ្ទាបេត្វា បាសាណកោដ្ដិមស្សុបរិ នវនីត មត្តិកំ អត្ថរាបេសិ. អាកាស គង្គាយហិ តិបតិតដ្ឋានេ ឧទកពិន្ទូនិ ឧគ្គន្ត្វា សមន្តា តិំស យោជនប្បមាណបទេសេ បតន្តិ យត្ថ សយញ្ជាតសាលី ឧប្បជ្ជត្តិ តំ ឋានំ និច្ចមេវ តិន្តត្តា និន្តសីសកោឡំ នាម ឆាតំ. តត្ថ មត្តិកា សុខុមុត្តា នវនីត មត្តិកាតិ វុច្ចតិ.

តំ តតោ ខីណសវា សាមណេរា អាហរន្តិ តាយ សព្ពត្ថ មត្តិកាកិច្ចន្តិ ញាតព្ពំ. មត្តិកោបរិ ឥដ្ឋកា អត្ថរាបេសិ. ឥដ្ឋកោបរិ ខរសុកម្មំ, តស្សោបរិកុរុវិណ្ទបាសាណំ, តស្សោបរិអយោជាលំ, តស្សោបរិ ខីណាសវ សាមណេរេហិ ហិមវន្តតោ អាហដំ សុគណ្ធមារុម្ពំ, តស្សោបរិ ខីរបាសាណំ, តស្សោបរិ ឯឡិកបាសាណំ, តស្សោបរិ សីលំ អត្ថរាបេសិ. សព្ពមត្តិកាកិច្ចេ នវនីតមត្តិកា ឯវ អហោសិ.

សិលាសត្ថារោបរិ រសោទក សន្តិន្តេន កបិត្ថ និយ្យាសេន អដ្ឋង្គុលពហលតម្ពលោហបដ្ដំ, តស្សោបរិ តិលតេលយន្តិន្តាយ មនោសិលាយ សត្តង្គុល ពហលំ រជតបដ្ដំ អត្ថរាបេសិ ឯវំ រាជា សព្ពាការេន ភូមិបរិកម្មំ ការាបេត្វា អាសាឡហិ សុក្កបក្ខស្ស ចាតុទ្ទស ទិវសេ ភិក្ខុសង្ឃា សន្និបាតេត្វា ឯវមាហ. ស្វេ បុណ្ណមុបោសថទិវសេ ឧត្តរាសាឡ្ហ នក្ខត្តេន មហាចេតិយេ មង្គលិដ្ឋកំ បតិដ្ឋាបេស្សាមិ ស្វេ ថូបូដ្ឋានេ សព្ពោ សង្ឃោ សន្តិបតតូតិ នគរេ ភេរិំ ចរាបេសិ មហាជនោ ឧបោសថិកោ ហុត្វា គណ្ធមាលាទីនិ គហេត្វា ថូបដ្ឋានេ សន្និបតតូតិ.

តតោ វិសាខសិរិ ទេវនាមកេ ទ្វេ អមច្ចេ អាណាបេសិ. តុម្ហេ គន្ត្វា មហា ចេតិយដ្ឋានំ អលង្ករោថាតិ. តេ គន្ត្វា សមន្តតោ រជតបដ្ដវណ្ណវាលុកំ ឱកីរាបេត្វា លាជបញ្ចមកានិ បុប្ផានិ វិកិរិត្វា កទលិតោរណំ ឧស្សាបេត្វា បុណ្ណឃដេ ឋបាបេត្វា មណិវណ្ណេ វេឡុម្ហិ បញ្ចបណ្ណធជំ ពណ្ធាបេត្វា គណ្ធសម្បន្នានិ នានាវិធ កុសុមានិសណ្ថរាបេត្វា នានាប្បការេហិ តំ ឋានំ អលង្ករិំសុ.

អថ រាជា សកលនគរញ្ច វិហារគាមិ មគ្គញ្ច អលង្ការាបេសិ បភាតាយ រត្តិយា នគរេ ចតុសុ ទ្វារេសុ មស្សុ កម្មត្ថាយ នហាបិតេ, នហាបនត្ថាយនហាបនកេ, អលង្ការត្ថាយ កប្បកេវ នានាវិរាគ វត្ថ គណ្ធមាលាទីនិ ច សូបវ្យញ្ជន សម្បន្នានិ មធុរភត្តានិ ច ឋបាបេត្វា សព្ពេ នគរា ច ជានបទា ច យថារុចិំ មស្សូកម្មំ ការេត្វា នហាត្វា ភុញ្ជិត្វា វត្ថាភរណាទីហិ អលង្ករិត្វា មហាចេតិយដ្ឋានំ អាគច្ឆន្តូតិ អាយុត្តកេហិ អារោចាបេសិ.

សយម្បិ ¶ សព្ពាភរណ វិភូសិតោ ចត្តាលីស បុរិស សហស្សេហិ សទ្ធិំ ឧបោសកោ ហុត្វា អនេកេហិ សុមណ្ឌិត បសាធិតេហិ អមច្ចេហិ គហិតារក្ខោ អលង្កតាហិ ទេវកញ្ញ បមាហិ នាដកិត្ថិហិ បរិវុតោ អមរគណ បរិវុតោ ទេវរាជា វិយ អត្តនោ សិរិសម្បត្តិហា មហាជនំ តោសយន្តោ អនេកេហិ តុរិយ សង្ឃុដ្ឋេហិ វត្តមានេហិ អបរណ្ហេ មហាថូបដ្ឋានំ ឧបគញ្ជិ. មហា ចេតិយដ្ឋាន មង្គលត្ថាយ បុដពទ្ធានិ វត្ថានិ អដ្ឋុត្តរ សហស្សំ ឋបាបេសិ. ចតុសុ បស្សេសុ វត្ថរាសិំ ការេសិ តេល-មធុ-សក្ករ-ផាណិតាទីនិ ច ឋបាបេសិ.

អថ នានាទេសតោ ពហូ ភិក្ខូ អាគមិំសុ រាជគហា សមន្តា ឥណ្ទិគុត្តត្ថេរោ នាម អសីតិ ភិក្ខុសហស្សានិ គហេត្វា អាកាសេនាគញ្ឆិ តថា ពារាណសិយំ ឥសិបតនេ មហា វិហារតោ ធម្មសេនត្ថេរោ នាម ទ្វាទស ភិក្ខុសហស្សានិ. សាវត្ថិយំ ជេតវន វិហារតោ បិយទស្សិ នាម ថេរោ សដ្ឋិ ភិក្ខុ សហស្សានិ វេសាលិយំ មហា វនតោ ពុទ្ធរក្ខិតត្ថេរោ អដ្ឋារស ភិក្ខុ សហស្សានិ, កោសម្ពិយំ ឃោសិតារាមតោ មហាធម្មរក្ខិតត្ថេរោ តិំស ភិក្ខុសហស្សានិ. ឧជ្ជេនិយំ ទក្ខិណគិរិ មហា វិហារតោ ធម្មរក្ខិតត្ថេរោ ចត្តាលីស ភិក្ខុសហស្សានិ-បាដលិបុត្តេ អសោការាមតោ មិត្តិណ្ណត្ថេរោ ភិក្ខូនំ សតសហស្សានិ សដ្ឋិញ្ច សហស្សានិ គណ្ធារ រដ្ឋតោ អត្តិន្ន ថេរោ នាម ភិក្ខូនំ ទ្វេ សតសហស្សានិ អសីតិញ្ច សហស្សានិ. មហាបល្លវ ភោគតោ មហាទេវត្ថេរោ ភិក្ខូនំ ចត្តារិ សតសហស្សានិ សដ្ឋិញ្ច សហស្សានិ យោនករដ្ឋេ អលសណ្ទា នគរតោ យោនក ធម្មរក្ខិតត្ថេរោ តិំស ភិក្ខុ សហស្សានិ. វិញ្ឈាដវិវត្តនិយ សេនាសនតោ ឧត្តរត្ថេរោ អសីតិ ភិក្ខុសហស្សានិ. មហាពោធិមណ្ឌ វិហារតោ ចិត្តគុត្តត្ថេរោ តិំស ភិក្ខុសហស្សានិ វនវាសិភោគតោ ចណ្ទគុត្តត្ថេរោ អសីតិ ភិក្ខុសហស្សានិ. កេលាស មហាវិហារតោ សុរិភគុត្តត្ថេរោ ឆន្នវុតិ សហស្សានិ គហេត្វា អាកាសេនាគញ្ឆិ.

‘‘ភិក្ខូនំ ទីបវាសីនំ-អាគតានញ្ច សព្ពសោ,

គណនាយ បរិច្ឆេទោ-បោរាណេហិ ន ភាសិតោ;

សមាគតានំ ភិក្ខូនំ-សព្ពេសំ តំ សមាគមេ,

វុត្តា ខីណាសវាយេវ-តេ ឆន្នវុតិ កោដិយោ;’’

អថ សង្ឃោ បរិក្ខិត្ត បវាឡវេទិកា វិយ មជ្ឈេ រញ្ញោ ឱកាសេ ឋបេត្វា អញ្ញមញ្ញំ អឃដ្ដេត្វា អដ្ឋាសិ. បាចិនបស្សេ ពុទ្ធរក្ខិតនាមកោ ខីណាសាវត្ថេរោ អត្តនាសទិសនាមកេ បញ្ចសតខីណាសវេ គហេត្វា អដ្ឋាសិ. តថា ទក្ខិណបស្សេ បច្ឆិមបស្សេ ឧត្តរបស្សេ ¶ ច ធម្មរក្ខិត - សង្ឃរក្ខិត - អានណ្ទ នាមកា ខីណាសវត្ថេរា អត្តនា សទិសនាមកេ បញ្ចបញ្ចសត ខីណាសវេ គហេត្វា អដ្ឋំសុ បិយទស្សិ នាម ខីណាសវត្ថេរោ មហាភិក្ខុសង្ឃំ គហេត្វា បុព្ពុត្តរ កណ្ណេ អដ្ឋាសិ.

រាជា កិរ សង្ឃមជ្ឈំ បវិសន្តោយេវ សចេ មយា កយិរមានំ ចេតិយកម្មំ អនន្តរាយេន និដ្ឋំ គច្ឆតិ បាចិន-ទក្ខិណ-បច្ឆិម-ឧត្តរបស្សេសុ ពុទ្ធរក្ខិត-ចម្មរក្ខិត-សង្ឃរក្ខិត-អានណ្ទ នាមកា ថេរា អត្តនាសទិសនាមកេ បញ្ចបញ្ចសតភិក្ខុ គហេត្វា តិដ្ឋន្តុ បិយទស្សិ នាម ថេរោ បុព្ពុត្តរកណ្ណេ ភិក្ខុសង្ឃំ គហេត្វា តិដ្ឋតូតិ ចិន្តេសិ. ថេរាបិ រញ្ញោ អធិប្បាយំ ញត្វា តថា ឋិតាតិ វទន្តី សិទ្ធត្ថេរោ បន មង្គលោ-សុមនោ-បទុមោ-សីវលិ-ចណ្ទគុត្តោ-សូរិយគុត្តោ-ឥណ្ទគុ- ត្តោ-សាគរោ-ចិត្តសេនោ -ជយសេនោ-អចលោតិ ឥមេហិ ឯកាទសហិ ថេរេហិ បរិវុតោ បុណ្ណឃដេ បូរតោ កត្វា បុរត្ថាភិមុខោ អដ្ឋាសិ.

អថ រាជា តថា ឋិតំ ភិក្ខុសង្ឃំ ទិស្វា បសន្នចិត្តោ គណ្ធមាលាទីហិ បូជេត្វា បទក្ខិណំ កត្វា ចតូសុ ឋានេសុ វន្ទិត្វា បុណ្ណសដដ្ឋានំ បវិសិត្វា សុយណ្ណខីលេ បដិមុក្កំរជតមយំ បរិព្ភមន ទណ្ឌំ វិជ្ជមានមាតាបិតូនំ ឧភតោ សុជាតេន សុមណ្ឌិត បសាធិតេន អភិមង្គល សម្មតេន អមច្ចបុត្តេន គាហាបេត្វា មហន្តំ ចេតិយាវដ្ដំ ការេតុំ អារភិ. តថា ការេន្តំ បន សិទ្ធត្ថត្ថេរោ និវារេសិ. ឯវំ កិរស្ស អហោសិ - យទិ មហារាជា មហន្តំ ចេតិយំ ករោតិ, អនិដ្ឋិតេយេវ មរិស្សតិ អនាគតេ ទុប្បរិហរិយញ្ច ភវិស្សតីតិ. តស្មិំ ខណេ ភិក្ខុសង្ឃោ មហា រាជ ថេរោ បាណ្ឌិតោ, ថេរស្ស វចនំ កាតុំ វដ្ដតីតិ អាហ.

រាជា ភិក្ខុសង្ឃស្ស អធិប្បាយំ ញត្វា ថេរោ ករោតីតិ មញ្ញមានោ កីទិសំ ភន្តេ បមាណំ ករោមីតិ អាហ. ថេរោ មម គតគតដ្ឋានតោ ចេតិយាវដ្ដំ ករោហីតិ វត្វា ឧបទិសន្តោ អាវិជ្ឈិត្វា អគមាសិ. រាជា ថេរស្ស វុត្តនយេន ចេតិយាវដ្ដំ ការេត្វា ថេរំ ឧបសង្កមិត្វា នាមំ បុច្ឆិត្វា គណ្ធមាលាទីហិ បូជេត្វា វម្ពត្វា បរិវារេត្វា ឋិតេ សេស ឯកាទស ថេរេ ច ឧបសង្កមិត្វា បូជេត្វា វន្ទិត្វា តេសំ នាមានិ ច បុច្ឆិត្វា បរិព្ភមន ទណ្ឌគាហកស្ស អមច្ច បុត្តស្ស តាម បុច្ឆិ.

អហំ ទេវ សុប្បតិដ្ឋិត ព្រហ្មា នាមាតិ វុត្តេ តវ បិតា កិំ នាមោតិ បុច្ឆិត្វាន នណ្ទិសេនោ នាមាតិ វុត្តេ មាតុនាមំ បុច្ឆិ. សុមនាទេវី នាមាតិ វុត្តេ សព្ពេសំ នាមានិ អភិមង្គលសម្មតានិ, មយា កយរមានំ ចេតិយកម្មំ អវស្សំ និដ្ឋានំ គច្ឆតិតិ ហដ្ឋោ អហោសិ, តតោ រាជា មជ្ឈេ អដ្ឋ សុវណ្ណឃដេ ¶ រជតឃដេ ច ឋបាបេត្វា តេ បរិវារេត្វា អដ្ឋុត្តរសយស្ស បុណ្ណឃដេ ឋបាបេសិ.

អថ អដ្ឋ សុវណ្ណិដ្ឋកា ឋបាបេសិ. តាសុ ឯកេកំ បរិវារេត្វា អដ្ឋុត្តរសត អដ្ឋុត្តរសត រជតិដ្ឋកាយោ. អដ្ឋុត្តរសត អដ្ឋុត្តរសត វត្ថានិ ច ឋបាបេសិ. អថ សុប្បតិដ្ឋិត ព្រហ្មនាមេន អមច្ចបុត្តេន ឯកំ សុវណ្ណិដ្ឋកំ គាហាបេត្វា តេន សទិស នាមេហិ ច ជីវមានក មាតាបិតូហិ សត្តហិ អមច្ចបុត្តេហិ សេស សត្តិដ្ឋកាយោ គាហាបេសិ.

តស្មិំ ខណេ មិត្តត្ថេរោ នាម បុរត្ថិម ទិសាភាគេ បរិព្ភមិត លេខាយ ភូមិយំ គណ្ធបិណ្ឌំ ឋបេសិ. ជយសេនត្ថេរោ នាម ឧទកំ អាសិញ្ចិត្វា សន្តិន្តេត្វា សមំ អកាសិ. សុប្បតិដ្ឋិតព្រហ្មា ភទ្ទ នក្ខត្តេន ឯវំ នានាវិធ មង្គលានិសង្ខដដ្ឋានេ បឋមំ មង្គលិកដ្ឋកំ បតិដ្ឋាបេសិ. សុមនត្ថេរោនាម ជាតិសុមនបុប្ផេហិ តំ បូជេសិ. តស្មិំ ខណេ ឧទកបរិយន្តំ កត្វា មហាបថវិ កម្បោ អហោសិ. ឯតេនេវ នយេន សេស សត្តិដ្ឋកាយោបិ បតិដ្ឋាបេសុំ.

តតោ រាជា រជតិដ្ឋកាយោបិ បតិដ្ឋាបេត្វា គណ្ធមាលាទីហិ បូជេត្វា មង្គលវិធានំ និដ្ឋាបេត្វា សុវណ្ណបេលាយបុប្ផានិ គាហាបេត្វា បាចីនបស្សេ ភិក្ខុសង្ឃស្ស បុរតោ ឋិតំ មហា ពុទ្ធរក្ខិតត្ថេរំ ឧបសង្កមិត្វា គណ្ធមាលាទីហិ បូជេត្វា វន្ទិត្វា ថេរស្ស បរិវារេត្វា ឋិត ភិក្ខូនញ្ច នាមានិ បុច្ឆិត្វា តតោ ទក្ខិណបស្សេ ឋិតំ មហាធម្មរក្ខិតត្ថេរំ បច្ឆិមបស្សេ ឋិតំ មហាសង្ឃរក្ខិតត្ថេរំ ឧត្តរបស្សេ ឋិតំ អានណ្ទត្ថេរញ្ច ឧបសង្កមិត្វា គណ្ធមាលាទីហិ បូជេត្វា បញ្ចបតិដ្ឋិតេន វន្ទិត្វា តថេវ នាមានិ បុច្ឆិត្វា បុព្ពុត្តរ កណ្ណំ គន្ត្វា តត្ថ ឋិតំ បិយទស្សិ មហាថេរំ វន្ទិត្វា បូជេត្វា នាមានិ បុច្ឆិត្វា សន្តិកេ អដ្ឋាសិ.

ថេរោ មង្គលំ វឌ្ឍេន្តោ រញ្ញោ ធម្មំ ទេសេសិ. មង្គលបរិយោសានេ សម្បត្ត គិហិបរិសាសុ ចត្តាលីស សហស្សានិ អរហន្តោ បតិដ្ឋហិំសុ. ចត្តាលីស សហស្សានិ សោតាបត្តិផលោ សហស្សំ សកទាគាមិផលេ, សហស្សំ អនាគាមិផលេ, ភិក្ខូនំ បន អដ្ឋារសសហស្សានិ អរហត្តំ បាបុណិំសុ. ភិក្ខុនីនំ ចតុទ្ទស សហស្សានីតិ.

ថូបារម្ហ កថា

២១. តតោ រាជា ភិក្ខុសង្ឃំ វន្ទិត្វា យាច មហាចេតិយំ និដ្ឋាតិនាវ មេ ភិក្ខុសង្ឃោ ភិក្ខំ គណ្ហាតូតិ អាហ. ភិក្ខូ នាធិវាសេសុ, អនុបុព្ពេន យាចន្តោ ឧបល្លភិក្ខូនំ សត្តាហំ អធិវាសនំ លភិត្វា ថូបដ្ឋានស្ស សមន្តតោ អដ្ឋារសសុ ឋានេសុ មណ្ឌបេ ការយិត្វា ¶ ភិក្ខុសង្ឃំ និសីទាបេត្វា សត្តាហំ មហាទានំ ទត្វា សព្ពេសំយេវ តេល-មធុ-បាណិតាទិ ភេសជ្ជំ ទត្វា ភិក្ខុសង្ឃំ វិស្សជ្ជេសិ តតោ នគរេ ភេរិំចារាបេត្វា សព្ពេ ឥដ្ឋក វឌ្ឍកិ សន្តិបាតេសិ. តេ បញ្ចសតមត្តា អហេសុំ.

តេសុ ឯកោ អហំ រញ្ញោ ចិត្តំ អារាធេត្វា មហាចេតិយំ កាតុំ សក្កោមីតិ រាជានំ បស្សិ រាជា កថំ ករោសីតិ បុច្ឆិ. អហំ ទេវ បេសិកានំ សតំ គហេត្វា ឯកាហំ ឯកំ បំសុសកដំ ខេបេត្វា កម្មំ ករោមីតិ អាហ. រាជា ឯវំ សតិ បំសុរាសិកំ ភវិស្សតិ. តិណរុក្ខាទីនិ ឧប្បជ្ជិស្សន្តិ អទ្ធានំ នប្បវត្តតីតិ តំ បដិពាហិ.

អញ្ញោ អហំ បុរិសសតំ គហេត្វា ឯកាហំ ឯកំ បំសុគុម្ពំ ខេបេត្វា កម្មំ ករោមីតិ អាហ.

អញ្ញោ បំសូនំ បញ្ចម្មណានិ ខេបេត្វា កម្មំ ករោមីតិ អាហ.

អញ្ញោ ទ្វេ អម្មណានិ ខេបេត្វា កម្មំ ករោមីតិ អាហ. តេបិ រាជា បដិពាហិយេវ.

អថ អញ្ញោ បណ្ឌិតោ ឥដ្ឋក វឌ្ឍកី អហំ ទេវ ឧទុក្ខលេ កោដ្ដេត្វា សុប្បេហិ វដ្ដេត្វា និសទេបិំសិត្វា បំសូនំ ឯកម្មណំ ឯកាហេនេវ ខេបេត្វា បេសិកានំ សតំ គហេត្វា កម្មំ ករោមីតិ អាហ.

រាជា ឯវំ សតិ មហាចេតិយេ តិណាទីនិ ន ភវិស្សន្តិ ចិរដ្ឋិតិកញ្ច ភវិស្សតិតិ សម្បដិច្ឆិត្វា បុន បុច្ឆិ-កិំ សណ្ឋានំ បន ករិស្សសីតិ.

តស្មិំ ខណេ វិស្សកម្ម ទេវបុត្តោ វឌ្ឍកិស្ស សរីរេ អធិមុច្ចិ. វឌ្ឍកី សុវណ្ណបាតិំ បូរេត្វា ឧទកមាហរាបេត្វា បាណិនា ឧទកំ គហេត្វា ឧទកបិដ្ឋិយំ អាហនិ. ឯឡិកឃដ សទិសំ មហន្តំ ឧទកពុព្ពុលំ ឧឋ្ឋាសិ. ទេវ ឦទិសំ ករោមីតិ អាហ.

រាជា សាធូតិ សម្បដិច្ឆិត្វា តស្ស សហស្សគ្ឃនកំ សាដក យុគលំ, សហស្សគ្ឃនកំយេវ បុណ្ណកំ នាម សុវណ្ណាលង្ការំ សហស្សគ្ឃនកា បាទុកា, ទ្វាទស កហាបន សហស្សានិ ច ទត្វា អនុរូបដ្ឋានេ គេហញ្ច ខេត្តញ្ច ទាបេសិ.

តតោ រាជារត្តិភាគេ ចិន្តេសិ កថំ នាម មនុស្សេ អបីលេត្វា ឥដ្ឋកា អាហរាបេយ្យន្តិ ទេវតា រញ្ញោ ចិត្តំ ញត្វា ចេតិយស្ស ចតុសុ ទ្វារេសុ ឯកេកទិវសប្បហោណកំ កត្វា តស្សាយេវ រត្តិយា ឥដ្ឋការាសិំ អកំសុ វិហាតាយ រត្តិយា មនុស្សា ទិស្វា រញ្ញោ អារោចេសុំ. រាជា តុស្សិត្វា វឌ្ឍកិំ កម្មេ បដ្ឋបេសិ. ទេវតា ឯតេនេវ នយេន យាវ មហាចេតិយស្ស និដ្ឋានំ តាវ ឯកេកស្ស ¶ ទិវសស្ស បហោណកំ កត្វា ឥដ្ឋកា អាហរិំសុ. សកលទិវសភាគេ កម្មំ កតដ្ឋានេ មត្តិកា ឥដ្ឋក ចុណ្ណំ វាបិ ន បញ្ញាយតិ. រត្តិយំ ទេវតា អន្តរធាបេន្តិ.

អថ រាជា មហាចេតិយេកម្មការាយចតុបរិសាយហត្ថ កម្មមូលត្ថំចតុសុ ទ្វារេសុ ឯកេកស្មិំ ទ្វារេ សោឡស កហាបន សហស្សានិ វត្ថាលង្ការ-គន្ធ-មាល-តេល-មធុ-ផាណិត-បញ្ចកដុក ភេសជ្ជានិ នានាវិធ សូបវ្យញ្ជន សំយុត្តំ ភត្តំ យាគុខជ្ជកាទីនិ អដ្ឋវិធ កប្បិយយ បានកានិ បញ្ចវិធ មុខវាស សហិត តាម្ពូលានិ ច ឋបាបេត្វា មហាចេតិយេ កម្មំ ករោន្តាគហដ្ឋា វា បព្ពជិតា វា យថាជ្ឈាសយំ គណ្ហន្តុ មុលំ អគហេត្វា កម្មំ ករោន្តានំ កាតុំ ន ទេថាតិ អាណាបេសិ.

អថេកោ ថេរោ ចេតិយកម្មេ សហាយ ភាវំ ឥច្ឆន្តោ កម្មករណដ្ឋានេ មត្តិកា សទិសំ កត្វា អត្តានំ អភិសង្ខដំ មត្តិកា បិណ្ឌំ ឯកេន ហត្ថេន គហេត្វា អញ្ញេន មាលា គហេត្វា មហាចេតិយង្គណំ អារុយ្ហ រាជកម្មិកេ វញ្ចេត្វា វឌ្ឍកិស្ស អទាសិ. សោ គណ្ហន្តោវ បកតិមត្តិ កា នា ភវតីតិ ញត្វា ថេរស្ស មុខំ ឱលោកេសិ តស្សាការំ ញត្វា តត្ថ កោលាហល មហោសិ អនុក្កមេន រាជា សុត្វា អាគន្ត្វា វឌ្ឍកិំ បុច្ឆិ-តុយ្ហំ កិរ ភណេ ឯកោ ភិក្ខុ អមូលក មត្តិកាបិណ្ឌំ អទាសីតិ.

សោ ឯវមាហ-យេភុយ្យេន អយ្យា ឯកេន ហត្ថេន បុប្ផំ ឯកេន មត្តិកាបិណ្ឌេ គហេត្វា អាហរិត្វា ទេន្តិ តេនាហំ អជានិត្វា កម្មេ ឧបនេសិំ ‘‘អយំ បន អាគន្តុកោ, អយំ នេវាសិកោតិ ឯត្តកំ ជានាមីតិ.‘‘តេន ហិ តំ ថេរំ ឥមស្ស ទស្សេហីតិ ឯកំ មហល្លក ពលត្ថំ វឌ្ឍកិស្ស សន្តិកេ ឋបេសិ វឌ្ឍកី បុន អាគតកាលេ តំ ថេរំ ពលត្ថស្ស ទស្សេសិ សោ តំ សញ្ជានិត្វា រញ្ញោ អារោចេសិ.

រាជា តស្ស សញ្ញំ អទាសិ. តោ ត្វំ តយោ ជាតិសុមន មកុលកុម្ភេ មហាពោធិ អង្គណេ រាសិំ កត្វា គណ្ធញ្ច ឋបេត្វា មហាពោធិ អង្គណំ គត កាលេ អាគន្តុកស្ស ថេរស្ស បូជនត្ថាយ រញ្ញោ ទាបិតំ គណ្ធមាលាន្តិ វត្វា ទេហីតិ. ពលត្ថោ រញ្ញោ វុត្តនយេនេវ តស្ស ពោធិ អង្គណំ គត កាលេ តំ គណ្ធមាលំ អទាសិ.

សោបិ សោមនស្សប្បត្តោ ហុត្វា សេលសណ្ថរំ ធោវិត្វា គណ្ធេន បរិភណ្ឌំ កត្វា សិលាសន្ថរំ កត្វា បុប្ផំ បូជេត្វា ចតុសុ ឋានេសុ វន្ទិត្វា បាចីនទ្វារេ អញ្ជលិំ បគ្គយ្ហ បីតិំ ឧប្បាទេត្វា បុប្ផ បូជំ ឱលោកេន្តោ អដ្ឋាសិ.

ពលត្ថោ តស្មិំ កាលេ តំ ថេរំ ឧបសង្កមិត្វា វន្ទិត្វា ឯវមាហ. ភន្តេ តុម្ហាកំ ចេតិយកម្មេ សហាយភាវត្ថាយ ទិន្នស្ស អមូលក ¶ មត្តិកាបិណ្ឌស្ស មូលំ ទិន្នភាវំ រាជា ជានាបេតិ អត្តនោ វន្ទនេន វន្ទាបេតីតិ. តំ សុត្វា ថេរោ អនត្តមនោ អហោសិ. ពលត្ថោ តិដ្ឋន្តុ ភន្តេ តយោ សុមន មកុល កុម្ភាតត្តកានេវ សុវណ្ណបុប្ផានិបិ ឯតំ មត្តិកបិណ្ឌំ នាគ្ឃន្តិ. ចិត្តំ បសាទេថ ភន្តេតិ បក្កាមិ.

តទា កោដ្ឋិវាលជនបទេ បិយង្គល្ល វិហារវាសី ឯកោ ថេរោ ឥដ្ឋកវឌ្ឍកិស្ស ញាតកោ អហោសិ. សោ អាគន្ត្វា វឌ្ឍកិនា សទ្ធិំ មន្តេត្វា ទីឃ ពហល កិរិយតោ ឥដ្ឋកប្បមាណំ ជានិត្វា គន្ត្វា សហត្ថេនេវ សក្កច្ចំ មត្តិកំ មទ្ទិត្វា ឥដ្ឋកំ កត្វា បចិត្វា បត្តត្ថវិកាយ បក្ខិបិត្វា បច្ចាគន្ត្វា ឯកេន ហត្ថេន រញ្ញោ ឥដ្ឋកំ ឯកេន បុប្ផំ គហេត្វា អត្តនោ ឥដ្ឋកាស សទ្ធិំ រញ្ញោ ឥដ្ឋកំ អទាសិ. វឌ្ឍកី គហេត្វា កម្មេ ឧបនេសិ.

ថេរោ សញ្ជាត បីតិ សោមនស្សោ មហាចេតិយេ កម្មំ ករោន្តោ ឥដ្ឋ កសាលបរិវេណេ វសតិ តស្ស តំ កម្មំ បាកដំ អហោសិ. រាជា វឌ្ឍកិំ បុច្ឆិ-ភណេ ឯកេន កិរ អយ្យេន អមូលិក ឥដ្ឋកា ទិន្នាតិ. សច្ចំ ទេវ, ឯកេន អយ្យេន ទិន្ន ឥដ្ឋកា អម្ហាកំ ឥដ្ឋកាយ សទិសាតិ កម្មេ ឧបនេសិន្តិ អាហ. បុន តំ ឥដ្ឋកំ សញ្ជានាសីតិ រញ្ញា វុត្តេ ញាតកានុគ្គហេន ន ជានាមីតិ អាហ.

រាជា យទិ ឯវំ តំ ឥមស្ស ទន្នេហីតិ ពលត្ថំ ឋបេសិ សោ តំ បុព្ពេ វិយ ពលត្ថស្ស ទស្សេសិ. ពលត្ថោ បរិវេណំ គន្ត្វា សន្តិកេ និសីទិត្វា បដិសណ្ថារំ កត្វា ភន្តេ តុម្ហេ អាគន្តុកា នេវាសិកាតិ បុច្ឆិ. អាគន្តុកោម្ហី ឧបាសកាតិ. កតរ រដ្ឋវាសិកោ ភន្តេតិ កោដ្ឋិវាលជនបទេ បិយង្គល្ល វិហារវាសិម្ហិ ឧបាសកាតិ ឥធេវ វសថ គច្ឆថាតិ. ឥធ ន វសាម អសុកទិវសេ គច្ឆាមាតិ អាហ. ពលត្ថោបិ អហម្បិ តុម្ហេហិ សទ្ធិំ អាគមិស្សាមិ. មយ្ហម្បិ គាមោ ឯតស្មិំយេវ ជនបទេ អសុក គាមោ នាមាតិ អាហ. ថេរោ សាធូតិ សម្បដិច្ឆិ. ពលត្ថោ តំ បវត្តិំ រញ្ញោ និវេទេសិ.

រាជា ពលត្ថស្ស សហស្សគ្ឃនកំ វត្ថយុគលំ មហគ្ឃំ រត្តកម្ពលំ ឧបាហនយុគំ សុគណ្ធតេលនាឡិំ អញ្ញ្ច ពហុំ សមណបរិក្ខារំ ថេរស្ស ទេហីតិ ទាបេសិ សោបិ បរិក្ខារំ គហេត្វា បរិវេណំ គន្ត្វា ថេរេន សទ្ធិំ រត្តិំ វសិត្វា បាតោ សទ្ធិំយេវ និក្ខមិត្វា អនុបុព្ពេន គន្ត្វា បិយង្គល្ល វិហារស្ស ទិស្សមានេ ឋានេ សីតច្ឆាយាយ ថេរំ និសីទាបេត្វា បាទេ ធោវិត្វា គណ្ធតេលេន មក្ខេត្វា គុឡោទកំ បាយេត្វា ឧបាហនំ បដិមុញ្ចិត្វា ឥទំ មេ បរិក្ខារំ កុលូបគថេរស្សត្ថាយ គហិតំ, ឥទានិ តុម្ហាកំ ទម្មិ, ឥទំ បន សាដកយុគំ មម បុត្តស្ស មង្គលត្ថាយ គហិតំ, ¶ តុម្ហេ ចីវរំ កត្វា បារុបថាតិ វត្វា ថេរស្ស បាទមូលេ ឋបេសិ.

ថេរោ សាដកយុគំ បត្តត្ថវិកាយ បក្ខិបិត្វា សេសបរិក្ខារំ ភណ្ឌិកំ កត្វា ឧបាហនំ អារុយ្ហំ កត្តយដ្ឋិំ គហេត្វា មគ្គំ បដ្បជ្ជិ. ពលត្ថោ តេន សទ្ធិំ ថោកំ គន្ត្វា ‘‘តិដ្ឋថ ភន្តេ, មយ្ហំ អយំ មគ្គោ‘‘តិ វត្វា បុព្ពេ វុត្តនយេនេវ រញ្ញោ សាសនំ ថេរស្ស អារោចេសិ

ថេរោ តំ សុត្វា មហន្តេន បរក្កមេន កតកម្មំ អកតំ វិយ ជាតន្តិ ទោមនស្សប្បត្តោ ហុត្វា អស្សុធារំ បវត្តេត្វា’ឧបាសក តវ បរិក្ខារំ ត្វមេវ គណ្ហាហី‘‘តិ ឋិតកោវ សព្ពាបរិក្ខារំ ឆឌ្ឌេសិ ពលត្ថោ កិំ នាម ភន្តេ វទថ ឯស រាជា តុយ្ហំ ភវគ្គប្បមាណំ កត្វា បច្ចយំ ទេន្តោបិ តវ ឥដ្ឋកានុរូបំ កាតុំ ន សក្កោតិ. កេវលំ បន មហាចេតិយេ កម្មំ អញ្ញេសំ អបត្តកំ កត្វា ករោមីតិ អធិប្បាយេន ឯវំ ការេតិ តុម្ហេ បន ភន្តេ អត្តនា លទ្ធបរិក្ខារំ គហេត្វា ចិត្តំ បសាទេថាតិ វត្វា ថេរំ សញ្ញាបេត្វា បក្កាមិ. ឥមស្មិំ បន ចេតិយេ ភតិយា កម្មំ កត្វា ចិត្តំ បសាទេត្វា សគ្គេ និព្ពត្ត សត្តានំ បមាណំ នត្ថិ.

តាវតិំស ភវនេ កិរ និព្ពត្ត ទេវធីតរោ អត្តនោ សម្បត្តិំ ឱលោកេត្វា កេន នុ កោ កម្មេន ឥមំ សម្បត្តិំ លភិម្ហាតិ អាវជ្ជមានា មហាចេតិយេ ភតិយា កម្មំ កត្វា លទ្ធភាវំ ញត្វា ភតិយា កតកម្មស្សាបិ ផលំ ឦទិសំ, អត្តនោ សន្តកេន កម្មផលំ សទ្ទហិត្វា កតកម្មស្ស ផលំ កីទិសំ ភវិស្សតីតិ ចិន្តេត្វា ទិព្ពគណ្ធមាលំ អាទាយ រត្តិភាគេ អាគន្ត្វា បូជេត្វា ចេតិយំ វន្ទន្តិ.

តស្មិំ ខណេ ភាតិវង្កវាសី មហាសីវត្ថេរោ នាម ចេតិយំ វន្ទនត្ថាយ គតោ, តា វន្ទន្តិយោ ទិស្វា មហាសត្តបណ្ណិរុក្ខសមីបេ ឋិតោ តាសំ យថារុចិំ វន្ទិត្វា គមនកាលេ បុច្ឆិ? តុម្ហាកំ សរីរាលោកេន សកលតម្ពបណ្ណិទិបោ ឯកាលោកោ, កិំ កម្មំ ករិត្ថាតិ ភន្តេ អម្ហាកំ សន្តកេ កតកម្មំ នាម នត្ថិ ឥមស្មិំ ចេតិយេ មនំ បសាទេត្វា ភតិយា កម្មំ ករិម្ហាតិ អាហំសុ ឯវំ ពុទ្ធសាសនេ បសន្នចិត្តេន ភតិយា កតកម្មម្បិ មហប្ផលំ ហោតិ. តស្មា-

‘‘ចិត្តប្បសាទមត្តេន-សុគតេ គតិ ឧត្តមា,

លព្ភតីតិ វិទិត្វាន-ថូបបូជំ ករេ ពុទ្ធោ’’តិ;

ឯវំ រាជា ចេតិយកម្មំ ការាបេន្តោ បុប្ផធានត្តយំ និដ្ឋាបេសិ. តំ ខីណាសវ ថិរភាវត្ថាយ ភូមិសមំ កត្វា ឱសីទាបេសុំ, ឯវំ នវវារេ ចិតំ ចិតំ ឱសីទាបេសុំ. រាជា ការណំ អជានន្តោ អនត្តមនោ ¶ ហុត្វា ភិក្ខុសង្ឃំ សន្និបាតេសិ. អសីតិ ភិក្ខុសហស្សានិ សន្និបតិំសុ រាជា ភិក្ខុសង្ឃំ គណ្ធមាលាទីហិ បូជេត្វា វន្ទិត្វា បុច្ឆិ’ភន្តេ មហាចេតិយេ បុប្ផធានត្តយំ នវវារេ ន ជានាមី’តិ ភិក្ខុសង្ឃោ អាហ មហារាជ តុយ្ហំ កម្មស្ស វា ជីវិតស្ស វា អន្តរាយោ នត្ថិ. អនាគតេ ថិរភាវត្ថាយ ឥទ្ធិមន្តេហិ ឱសីទាបិតំ, ឥតោ បដ្ឋាយ ន ឱសីទាបេស្សន្តិ. ត្វំ អញ្ញថត្តំ អកត្វា មហាថូបំ សមាបេហីតិ. តំ សុត្វា ហដ្ឋោ រាជា ថូបកម្មំ ការេសិ.

ទសបុប្ផធានានិ ទសហិ ឥដ្ឋកាកោដីហិ និដ្ឋនំ គមិំសុ បុន បុប្ផធានត្តយេ និដ្ឋិតេ ភិក្ខុសង្ឃោ ឧត្តរ-សុមន នាមកេ ទ្វេ ខីណាសវ សាមណេរេ អាណាបេសិ. តុម្ហេ សមចតុរស្សំ អដ្ឋរតន ពហលំ ឯកេក បស្សតោ អសីតិ អសិតិ ហត្ថប្បមាណំ ឆមេទក វណ្ណបាសាណេ អាហរថាតិ. តេ សាធូតិ សម្បដិច្ឆិត្វា ឧត្តរកុរុំ គន្ត្វា ចុត្តប្បការប្បមាណេ ភណ្ឌិបុប្ផនិហេឆ មេទវណ្ណបាសាណេ អាហរិត្វា ឯកំ បាសាណំ ធាតុគព្ភស្ស ភូមិយំ អត្ថរិត្វា ចត្តារោ បាសាណេ ចតុសុ បស្សេសុ សំវិធាយ អបរំ ធាតុគព្ភំ បិទហនត្ថាយ បាចីន ទិសាភាគេ វាលុក បាការ សមីបេ អទិស្សមានំ កត្វា ឋបេសុំ.

២២. តតោ រាជា ធាតុគព្ភស្ស មជ្ឈេ សព្ពរតនមយំ សព្ពាការសម្បន្នំ មនោហរំ ពោធិរុក្ខំ ការេសិ សោ ហិ ឥណ្ទនីលមណិភូមិយំ បតិដ្ឋិតោ, តស្សមូលានិ បចាឡមយានិ, ខណ្ធោ សិរិវច្ឆាទីហិ អដ្ឋមង្គលិកេហិ បុប្ផបន្តិ លតាបន្តិ ចតុប្បទ ហំសបន្តិហិ ច វិចិត្តោ អដ្ឋារស ហត្ថុព្ពេធោ រជតមយោ អហោសិ.

បញ្ចមហាសាខាបិ អដ្ឋារសហត្ថាច, បត្តាបិ មណិមយានិ, បណ្ឌុបត្តានិ, ហេមមយានិ, ផលា បវាឡមយានិ. តថា អង្កុរោបរិ ចេលវិតានំ ពណ្ធាបេសិ. តស្ស អន្តេ សមន្នតោ មុត្តមយ កិង្កិណិកជាលំ ឱលម្ពតិ. ស្វណ្ណឃណ្ដាបន្តិ ច សុវណ្ណទាមានិ ច តហិំ តហិំ ឱលម្ពន្តិ វិតានស្ស ចតុសុ កណ្ណេសុ នវសតសហស្សគ្ឃនកោ ឯកេកោ មុត្តាកលាបោ ឱលម្ពតិ. តត្ថ យថានុរូបំ នានារតន កតានេវ ចណ្ទ-សូរិយ-តារការូបានិ បទុមានិ ច អប្បិតានិ អហេសុំ. មហគ្ឃានិ អនេកវណ្ណានិ អដ្ឋុត្តរ សហស្សានិ វត្ថានិ ឱលម្ពិំសុ.

តតោ ពោធិរុក្ខស្ស សមន្តតោ សត្ត រតនមយ វេទិកា ការេត្វា មហាមលក មុត្តា អត្ថរាបេសិ មុត្តា វេទិកានំ អន្តរេ គណ្ធោទក បុណ្ណ សត្តរតនមយ បុណ្ណឃដ បន្តិយោ ឋបាបេសិ. តាសុ សុវណ្ណឃដេ បវាឡមយានិ បុប្ផានិ អហេសុំ. បវាឡឃដេ សុវណ្ណមយានិ បុប្ផានិ. មណិឃដេ រជតមយានិ បុប្ផានិ ¶ រជតឃដេ មណិមយានិបុប្ផាតិ. សត្តរតនឃដេ សត្តរតនមយានិ បុប្ផានិ អហេសុំ.

ពោធិរុក្ខស្ស បាចីន ទិសាភាគេ រតនមយេ កោដិអគ្ឃនកេ បល្លង្កេ ឃនកោដ្ដិម សុវណ្ណមយំ ពុទ្ធបដិមំ និសីទាបេសិ. តស្សា បដិមាយ វីសតិ នខា អក្ខិនំ សេតដ្ឋានានិ ច ផឡកមយានិ. ហត្ថតល បាទតល ទន្តាវរណានិ អក្ខីនំ រត្តដ្ឋាតានិ ច បវាឡមយានិ កេស ភមុកានិ អក្ខិនំ កាឡកដ្ឋានានិ ច ឥណ្ទនីល មណិមយានិ ឧណ្ណាលោមំ បនំ រជតមយំ អហោសិ. តតោ សហម្បតិ មហា ព្រហ្មានំ រជតច្ឆត្តំ ធារេត្វា ឋិនំ ការេសិ. តតា ទ្វីសុ ទេវលោកេសុ ទេវតាហិ សទ្ធិំ វិជយុត្តរសង្ខំ គហេត្វា អភិសេកំ ទទមានំ សក្កំ ទេវរាជានំ បញ្ចសិខ ទេវបុត្តំ ពេឡុវ បណ្ឌុ វីណមាទាយ គណ្ធព្ពំ កុរុមានំ. មហាកាឡ នាគរាជានំ នាគកញ្ញាបរិវុតំ នានាវិធេនថុតិឃោសេន តថាគតំ វណ្ណេន្តំ ការេសិ.

វសវត្តិមារម្បន ពាហុសហស្សំ មាបេត្វា តិសូល មុគ្គរាទិ នានាវុធានិ គហេត្វា សហស្សកុម្ភំ គិរិមេខល ហត្ថិក្ខណ្ធ មារុយ្ហ មារពលំ បរិវារេត្វា ពោធិមណ្ឌំ អាគន្ត្វា អនេក ភិំសនកំ កុរុមានំ ការេសិ. សេសាសុ ទិសាសុ បាចីន ទិសាភាគេ បល្លង្កសទិសេ កោដិ កោដិ អគ្ឃនកេ តយោ បល្លង្កេ អត្ថរាបេត្វា ទន្តមយំ ទណ្ឌំ បវាឡវីជនិំ ឋបាបេសិ. ពោធិក្ខណ្ធំ ឧស្សីសកេ កត្វា នានារតនំ មណ្ឌិតំ កោដិអគ្ឃនកំ រជត សយនំ អត្ថរាបេសិ.

ទសពលស្ស អភិសម្ពោធិម្បត្វា អនិមិសេន ចក្ខុនា ពោធិបល្លង្កំ ឱលោកិតដ្ឋានំ សត្តាហមេវ រតនចង្កមេ ចង្កមិតដ្ឋានំ ឱលោកិតដ្ឋានំ សត្តាហមេវ រតនចង្កមេ ចង្កមិតដ្ឋានំ រតនឃរំ បវិសិត្វា ធម្មសម្មសិតដ្ឋានំ មុចលិណ្ទមូលំ គន្ត្វា និសិន្នស្ស មុចលិណ្ទេន នាគេន សត្តក្ខត្តុំ ភោគេហិ បរិក្ខិបិត្វា ឧបរិ ផណំ កត្វា ឋិតដ្ឋានំ, តតោ អជបាល និគ្រោធ មូលំ គន្ត្វា និសិន្នដ្ឋានំ, តតោ រាជាយតនំ ភោជនេ ឧបនីតេ ចតុមហារាជេហិ ឧបនីត បត្តបដិគ្គហណំ ការេសិ.

តតោ ព្រហ្មាយាចនំ ធម្មចក្កប្បវត្តនំ សសបព្ពជ្ជំ, ភទ្ទវគ្គិយ បព្ពជ្ជំ, តេភាតិក ជដិល ទមនំ, លដ្ឋិវនុយ្យានេ ពិម្ពិសារោបគមណំ, រាជគហប្បវេសនំ, វេឡុវន បដិគ្គហណំ អសីតិ មហាសាវកេ ច ការេសិ តតោ កបិលវត្ថុគមនំ រតនចង្កមេ ឋតដ្ឋានំ, រាហុលបព្ពជ្ជំ, នណ្ទ្របព្ពជ្ជំ ជេតវនបដិគ្គហណំ, គណ្ឌម្ពមូលេ យមក បាដិហារិកំ ទេវលោកេ.

‘‘និសិន្នេ’’តិ កត្ថចិ.

អភិធម្ម ¶ ទេសនា ទេវោរោហណ បាដីហីរំ ថេរបញ្ហ សមាគមញ្ច ការេសិ.

តថា មហាសមយសុត្ត-រាហុលោវាទ សុត្ត-មង្គសុត្តបារាយន សុត្ត សមាគមំ ធនបាល-អាឡវក-អង្គុលិមាល-អបលាល ទមនំ អាយុសង្ខារ វោស្សជ្ជនំ សូករមទ្ទវ បរិគ្គហណំ សិង្គិវណ្ណ វត្ថយុគ បដិគ្គហណំ បសន្នោទកបានំ បរិនិព្ពានំ ទេវមនុស្ស បរិទេវនំ មហាកស្សបត្ថេរស្សភគវតោបាទវណ្ទនំ សរីរ ងហនំ អគ្គិនិព្ពានំ អាឡាហនសក្ការំ ទេណេន ព្រាហ្មណេន កតធាតុ វិភាគញ្ច ការេសិ.

តថា អទ្ធច្ឆដ្ឋានិ ជាតកសតានិ ការេសិ. វេស្សន្តរជាតកំ បន ការេន្តោ សញ្ជយ មហារាជំ ផុសតីទេវិំ មទ្ទិទេវិំ ជាលិយ កុមារំ កណ្ហាជិនញ្ច ការេសិ. តតោ បណ្ឌវ ហត្ថិទានំ សត្ត សតក មហាទានំ នគរ វិលោកនំ សិន្ធវទានំ ទេវតាហិ រោហិតថ វណ្ណេន រថស្ស វហនំ រថទានំ សយមេវោណត ទុមតោ ផលំ គហេត្វា ទារកានំ មធុមំស ទិន្ន នេសាទស្ស សុវណ្ណ សូចិទានំ វង្កបព្ពតកុច្ឆិម្ហិ បព្ពជ្ជាវេសេន វសិតដ្ឋានំ បូជកស្ស ទារកទានំ សក្កព្រាហ្មណស្ស ភរិយំទានំ បូជកស្ស ទេវតានុភាវេក ទារកេ គហេត្វា គន្ត្វា សញ្ជយ នរិណ្ទស្ស បុរតោ គតដ្ឋានំ តតោ វង្កបព្ពតកុច្ឆិយំ ឆន្នំ ខត្តិយានំ សមាគមំ វេស្សន្តរស្ស មទ្ទិយា ច អភិសេកំ បត្តដ្ឋានំ នករម្បវិដ្ឋេ សត្តរតនវស្សំ វស្សិតដ្ឋានំ តតោ ចវិត្វា តុសិតបុរេ និព្ពត្តដ្ឋានញ្ច សព្ពំ វិត្ថារេន ការេសិ.

តតោ ទស សហស្ស ចក្កវាឡទេវតាហិ ពុទ្ធ ភាវាយ អាយាចិតដ្ឋានំ អបុនរាវត្តនំ មាតុកុច្ឆិឱក្កមនំ មហាមាយាទេវិំ សុទ្ធោទន មហារាជំ លុម្ពិនីវនេ ជាតដ្ឋានំ អន្តលិក្ខតោ ទ្វិន្នំ ឧទកធារានំ បតនំ ឧត្តរាភិមុខំ សត្តបទវីតិហារ គមនំ កាឡទេវឡស្ស ជដាមត្ថកេ មហាបុរិសស្ស បាទបតិដ្ឋាន អនតិវត្តមានាយ ជម្ពុច្ឆាយាយ ធាតីនំ បមាទំ ទិស្វា សិរិសយនេ បល្លង្កេ និសីទិត្វា ឈានសមាបន្នដ្ឋានញ្ច ការេសិ.

តតោ រាហុល មាតរំ រាហុល ភទ្ទកញ្ច ការេសិ តតោ ឯកូន តិំសវស្សកាលេ ឧយ្យានេ កីឡតត្ថាយ គមន សមយេ ជិណ្ណ វ្យាធិត មត សង្ខ្យាតេ តយោ ទេវទូតេ ទិស្វា និវត្តនដ្ឋានំ ចតុត្ថវារេ បព្ពជិតរូបំ ទិស្វា សាធុបព្ពជ្ជាតិ ចិត្តំ ឧប្បាទេត្វា ឧយ្យានំ គន្ត្វា ឧយ្យានសិរិំ អនុភវិត្វា សាយណ្ហ សមយេ នហាត្វា មង្គល សិលាបដ្ដេ និសិន្នមត្ត វិស្សកដ្ឋានា អលង្ករណដ្ឋាណំ តតោ មជ្ឈិមរត្តិយំ នាដកានំ វិប្បការំ ទិស្វា កណ្ថក ហយ វរមារុយ្ហ) មហាភិនិក្ខមណំ និក្ខមិតដ្ឋានំ ទស សហស្ស) ចក្កវាឡ ទេវតាហិ កត បូជាវិធិំ កណ្ថកនិវត្តន ចេតិយដ្ឋានំ ¶ អនោមា នទីតីរេ បព្ពជ្ជំ រាជគហប្បវេសនំ បណ្ឌវ បព្ពតច្ឆ យាយ រញ្ញោ ពិម្ពិសារម្ម រជ្ជករណត្ថាយ អាយាចនំ សុជាតាយ ទិន្ន ខីរបាយាស បដិគ្គហណំ នេរញ្ជរាយ នទិយា តីរេ បាយាស បរិភោគំ នទិយា បាតិវិស្សដ្ឋំ បាដិហារិយំ សាលវនេ ទិវាវិហារ គតដ្ឋានំ សោត្ថិយេន ទិន្ន កុសតិណបដិគ្គហណំ ពោធិមណ្ឌំ អារុយ្ហ និសិន្នដ្ឋានញ្ច សព្ពំ វិត្ថារេន ការេសិ.

តតោ មហិណ្ទត្ថេរ បមុខេ សត្ត សហ អាគតេ ច ការាបេសិ. ចតុសុ ទិសាសុ ខគ្គហត្ថេ ចត្តារោ មហារាជានោ ការេសិ តតោ ទ្វត្តិំស ទេវបុត្តេ តតោ សុវណ្ណ ទណ្ឌ ទីបកធារា ទ្វត្តិំស ទេវកុមារិយោ តតោ អដ្ឋវីសតិ យក្ខសេនាបតិនោ តតោ អញ្ជលិំ បគ្គយ្ហ ឋិត ទេវតាយោ តតោ រតនមយ បុប្បកលាបេ គហេត្វា ឋិត ទេវតាយោ តតោ សុវណ្ណឃដេ គហេត្វា ឋិតិ ទេវតាយោ តតោ នច្ចនក ទេវតាយោ តតោ តុរិយវាទក ទេវតាយោ តតោ បច្ចេក សតសហស្សគ្ឃនកេ ទសហត្ថប្បមាណេ អាទាសេ គហេត្វា ឋិត ទេវតាយោ តតោ តថេវ សតសហស្សគ្ឃនក បុប្ផ សាខាយោ គហេត្វា ឋិតទេវតាយោ តតោ ចណ្ទមណ្ឌលេ គហេត្វា ឋិតទេវតាយោ សូរិយមណ្ឌលេ គហេត្វា ឋិតទេវតាយោ តតោ បទុមានិ គហេត្វា ឋិត ទេវតាយោ តតោ ឆត្តានិ គហេត្វា ឋិតទេវតាយោ តតោ វិចិត្តវេសធរេ មល្លទេវបុត្តេ តតោ ទុស្សបោឋន ទេវតាយោ តតោ រតនគ្ឃិកេ គហេត្វា ឋិតទេវតាយោ តតោ ធម្មចក្កាកិ គហេត្វា ឋិតទេវតាយោ តតោ ខគ្គធរា ទេវតាយោ តតោ បញ្ចហត្ថប្បមាណ គណ្ធិតេលបូរិតា ទុកូលវដ្ដិយំ បជ្ជលិត ទីបកញ្ចនន បាតិយោ សីសេហិ ធារេត្វា ឋិតទេវតាយោ ច ការាបេសិ.

តតោ ចតុសុកណ្ណេសុផឡិកមយអគ្ឃិយ មត្ថកេ ចត្តារោមហាមណ ឋបាបេសិ ចតុសុ កណ្ណេសុ សុវណ្ណ-មណិ-មុត្ត-វជិរានំ ចត្តារោ រាសិយោ ការេសិ តតោ មេឃវណ្ណ បាសាណភិត្តិយំ វិជ្ជុល្លតា ការេសិ តតោ រតន លតាយោ តតោ ចាឡវិជតិយោ តតោ និលុប្បលេ គហេត្វា ឋិត នាគមណវិកាយោ ការេសិ.

រាជា ឯក្តិកានិ រូបកានិ ឃនកោដ្ដិម សុវណ្ណេហេវ ការេសិ. អវសេសម្បិ បូជាវិធិំ សត្តរតនេហេវ ការេសីតិ. ឯត្ថ ច វុត្តប្បការម្បន បូជនីយភណ្ឌំ អនន្តមបរិមាណំ ហោតិ តថា ហិ អម្ពបាសានវាសី ចិត្តគុត្តត្ថេរោនាម ហេដ្ឋា លោហបាសាទេ សន្និបតិតានំ ទ្វាទសន្នំ ភិក្ខុសហស្សានំ ធម្មំ កថេន្តោ រថវិនីតសុត្តំ អារភិត្វា មហា ធាតុនិធានំ វណ្ណេន្តោ ឯកច្ចេ ន សទ្ទហិស្សន្តីតិ មញ្ញមានោ ឱសក្កិត្វា កថេសិ. តស្មិំ ខណេ កោដបព្ពតវាសី មហាតិស្សត្ថេរោ ¶ នាម ខីណាសវោ អវិទូរេ និសីទិត្វា ធម្មំ សុណន្តោ អាវុសោ ធម្មកថិក តវ កថាតោ បរិហីនម្បិ អត្ថិ. អបច្ចោ សកកិត្វា វិត្ថារេន កថេហីតិ អាហ. អថ ឥមស្មិំយេវ ទីបេ ភាតិយ មហារាជា នាម សទ្ទោ បសន្នោ អហោសិ សោ សាយំ បាតំ មហចេតិយំ វន្ទិត្វាវ ភុញ្ជតិ. ឯកទិវសំ វិនិច្ឆយេ និសីទិត្វ ទុព្ពីនិច្ឆិតំ អដ្ដំ វិនិច្ឆិនន្តោ អតិសាយំ វុដ្ឋិតោ ថូបវណ្ទនំ វិស្សរិត្វា ភោជនេ ឧបនីតេ ហត្ថំ ឱតារេត្វា មនុស្សេ បុច្ឆិអជ្ជ មយា អយ្យកោ វន្ទិតោ ន វន្ទិតោតិ. បោរាណក រាជានោ ហិ សត្ថារំ អយ្យកោតិ វទន្តិ. មនុស្សា ន វន្ទិតោ ទេវាតិ អាហំសុ.

តស្មិំ ខណេ រាជា ហត្ថេន គហិត ភត្តបិណ្ឌំ បាតិយំ បាតេត្វា ឧដ្ឋាយ ទក្ខិណទ្វារំ វិវរាបេត្វា អាគន្ត្វា បាចីន ទ្វារេន មហាចេតិយង្គណំ អារុយ្ហ វន្ទន្តោ អន្តោ ធាតុគព្ភេ ខីណាសវានំ ធម្មំ ឱសារណសទ្ទំ សុត្វា ទក្ខិណទ្វារេតិ មញ្ញមានោ តត្ថ គន្ត្វា អទិស្វា ឯតេនេវ នយេន ឥតរានិបិ ទ្វារានិ គន្ត្វា តត្ថាបិ អទិស្វា អយ្យា ធម្មំ ឱសារេន្តោ វិចរន្តីតិ មញ្ញមានោ ឱលោកនត្ថាយ ចតុសុ ទ្វារេសុ មនុស្សេ ឋបេត្វា សយំ បុន វិចរិត្វា អបស្សន្តោ មនុស្សេ បុច្ឆិត្វា ពហិទ្ធា នត្ថិ ភាវំ ញត្វា អន្តោ ធាតុគព្ភេ ភវិស្សតិតិ សន្និដ្ឋានំ កត្វា បាចីនទ្វារេ អាសន្នតរេ មហា ចេតិយាភិមុខោ ហត្ថបាទេ បសារេត្វា ជីវិតុំ បរិច្ចជិត្វា ទឡ្ហសមាទានំ កត្វា និបជ្ជិ. សចេ មា អយ្យា ធាតុគព្ភំ ន ឱលោកាបេន្តិ-សត្តាហំ និរាហារោ ហុត្វា សុស្សមានោ ភូសមុដ្ឋិ វិយ វិប្បកិរិយមានោបិ ន ឧដ្ឋហិស្សាមីតិ. តស្ស គុណានុភាវេន សក្កស្ស ភវនំ ឧណ្ហាការំ ទស្សេសិ.

សក្កោ អាវជ្ជន្តោ តំ ការណំ ញត្វា អគន្ត្វា ធម្មំ ឱសារេន្តានំ ថេរានំ ឯវមាហ. អយំ ភន្តេ រាជា ធម្មិកោ ពុទ្ធសាសនេ បសន្នោ ឥមស្មិំ ឋានេ សជ្ឈាយន សទ្ទំ សុត្វា ធាតុគព្ភំ អបស្សិត្វា ន ឧដ្ឋហិស្សាមីតិ ទឡ្ហសមាទានំ កត្វា និបន្នោ សចេ ធាតុគព្ភំ ន បស្សតិ តត្ថេវ មរិស្សតិ. តំ បវេសេត្វា ធាតុ គព្ភំ ឱលោកាបេថាតិ. ថេរាបិ តស្ស អនុកម្បាយ ធាតុគព្ភំ ទស្សេតុំ ឯកំ ថេរំ អាណាបេសុំ រាជានំ អានេត្វា ធាតុគព្ភា ឱលោកាបេត្វា បេសេហីតិ. សោ រញ្ញោ ហត្ថេ គហេត្វា ធាតុគព្ភំ បវេសេត្វា យថារុចិំ វន្ទាបេត្វា សព្ពំ សល្លក្ខិតកាលេ បេសេសិ រាជា នគរំ គន្ត្វា អបរេន សមយេន ធាតុគព្ភេ អត្តនា ទិដ្ឋរូបកេសុ ឯកទេសានិ សុវណ្ណខចិតានិ ការេត្វា រាជង្គណេ មហន្តំ មណ្ឌបំ ការេត្វា តស្មិំ មណ្ឌបេ ¶ តានិ រូបកានិ សំវិទហាបេត្វា នគរេ សន្និបាតេត្វា ធាតុគព្ភេ មយា ទិដ្ឋានិ សុវណ្ណរូបកានិ ឦទិសានិ អាហ. តេសំ រូបកានំ និយាមេន កតត្តា និយាមក រូបកានិ នាម ជាតានិ.

រាជា សំវច្ឆរេ សំវច្ឆរេ តានិ រូបកានិ នីហរាបេត្វា នាគរានំ ទស្សេសិ បឋមំ ទស្សិតកាលេ នាគរា បសីទិត្វា ឯកេក កុលតោ ឯកេកំ ទារកំ នីហរិត្វា បព្ពាជេសុំ. បុន រាជា អយ្យា ឯតំ បការំ អជាននកា ពហូ តេសម្បិ អារោចេស្សាមីតិ វិហារំ គន្ត្វា ហេដ្ឋា លោហបាសាទេ ភិក្ខុសង្ឃំ សន្និបាតេត្វា សយំ ធម្មាសនគតោ តិយាម រត្តិំ ធាតុគព្ភេ អធិការំ កថេត្វា បរិយោសាបេតុមសក្កាន្តោសេវ ឧដ្ឋាសិ. តត្ថេកោ ភិក្ខុ រាជានំ បុច្ឆិ-មហារាជ ត្វំ បាតរាសភត្តំ ភូត្វា អាគតោសិ. តិយាម រត្តិំ វណ្ណេន្តោ ធាតុគព្ភេ បូជាវិធិម្បិ បរិយោសាបេតុំ នាសក្ខិ អញ្ញម្បិ ពហុំ អត្ថិតិ.

រាជា កិំ កថេត ភន្តេ, តុម្ហាកំ មយា កថិតំ ទសភាគេសុ ឯកភាគម្បិ នប្បហោតិ. អហម្បន មយា សល្លក្ខិត មត្តមេវ កថេសិំ. អនន្តំ ភន្តេ ធាតុគព្ភេ បូជាវិធានន្តិ អាហ ឯវំ អនន្តំ បូជនីយភណ្ឌំ សមចតុរស្សេ ឯកេក បស្សតោ អសីតិ អសីតិ ហត្ថប្បមាណេ ធាតុគព្ភេ និរន្តរំ កត្វា បុរេតុម្បិ ន សុករំ, បគេវ យថារហំ សំវិធាតុ តិដ្ឋតុ តាវ ធាតុគព្ភោ យាវ មហាចេតិយេ វាលុក បាការ បរិច្ឆេទា និរន្តរំ បុរេតុម្បិ ន សក្កា. តស្មា តំ សព្ពំ បូជនីយភណ្ឌំ តត្ថ កថំ គណ្ហីតិ យទេត្ថ វត្តព្ពំ បោរាណេហិ វុត្តមេវ.

និគ្រោ ធបិដ្ឋិ តេបិដក មហាសីវត្ថេរោ កិរ រាជគេហេ និសិទិត្វា រញ្ញោ ទសពល សីហនាទសុតតំ កថេន្តោ ធាតុនិធានំ វណ្ណេត្វា សុត្តន្តំ វិនិវដ្ដេសិ. រាជា ថេរស្ស ឯវមាហ-អយំ ភន្តេ ធាតុគព្ភា សមចតុរស្សោ, ឯកេកបស្សតោ អសីតិ អសីតិ ហត្ថប្បមាណេ ឯត្តកានិ បូជនីយ ភណ្ឌានិ ឯត្ថ ដ្ឋិតានីតិ កោ សទ្ទហេស្សតិតិ. ថេរោ អាហ. ឥណ្ទសាលគុហាកិត្តកប្បមាណាតិ តយា សុតបុព្ពាតិ. រាជា ខុទ្ទក មញ្ចកប្បមាណា ភន្តេតិ អាហ. តតោ ថេរោ អាហ, មហារាជ អម្ហាកំ សត្ថារា សក្កសស សក្ក បញ្ហសុត្តន្តំ កថនទិវសេ គុហាយ កិត្តកា បរិសា ឱសដាតិ សុតបុព្ពាតិ. រាជា ទ្វីសុ ភន្តេ ទេវលោកេសុ ទេវតាតិ អាហ. ឯវំ សន្តេ តម្បិ អសទ្ទហេយ្យំ នុ មហារាជាតិ ថេរេន វុត្តេ រាជា តំ បន ទេវានំ ទេវិទ្ធិយា អហោសិ ទេវិទ្ធិ នាម អចិន្តេយ្យា ភន្តេតិ អាហ.

តតោ ថេរោ មហារាជ តំ ឯកាយយេវ ទេវិទ្ធិយា អហោសិ. ឥទំ បន រញ្ញោ រាជិទ្ធិយា ទេវានំ ទេវិទ្ធិយា អរិយានំ អរិយិទ្ធិយាតិ ឥមាហិ ¶ តីហិ ឥទ្ធីហិ ជាតន្តិ អវោច. រាជា ថេរស្ស វចនំ សាធូតិ សម្បដិច្ឆិត្វា ថេរំ សេតច្ឆត្តេន បូជេត្វា មត្ថកេ ឆត្តំ ធារេន្តោ មហា វិហារំ អានេត្វា បុន មហាចេតិយស្ស សត្តាហំ ឆត្តំ ទត្វា ជាតិ សុមនបុប្ផ បូជំ អកាសីតិ. ឯតស្សត្ថស្ស សាធនត្ថមេវ អញ្ញានិបិ ពហូនិ វត្ថូនិ ទស្សិតានិ តានិ កិន្តេហីតិ អម្ហេ ឧបេក្ខិតានិ ឯត្ថ ច រាជា មហេសក្ខោ មហានុភាវោ បូរិតបារមិ កតាភិនីហារោតិ តស្សវសេន រាជិទ្ធិវេទិតព្ពា សក្កេន អាណត្តេន វិស្សកម្មុនា ទេវបុត្តេន អាទិតោ បដ្ឋាយ អាវិសិត្វា កតត្តា តស្ស វសេន ទេវិទធិ វេទិតព្ពា, កម្មាធិដ្ឋាយក ឥណ្ទគុត្តត្ថេរោ ខុទ្ទានុខុទ្ទកំ កម្មំ អនុវិធាយន្តោ ការេសិ ន កេវលំថេរោយេវ, សព្ពេបិ អរិយា អត្តនា អត្តនា កត្តព្ព កិច្ចេសុ ឧស្សុក្កមាបន្នាយេវ អហេសុន្តិ ឥមាហិ តីហិ ឥទ្ធីហិ កតន្តិ វេទិតព្ពំ.

វុត្តញ្ហេតំ មហាវំសោ.

ឥណ្ទគុត្ត មហាថេរោ-ឆឡភិញ្ញោ មហាមតិ,

កម្មាធិដ្ឋាយកោ ឯត្ថ-សព្ពំ សំវិទហិ ឥមំ;

សព្ពំ រាជិទ្ធិយា ឯតំ ទេវតានញ្ច ឥទ្ធិយា;

ឥទ្ធិយា អរិយានញ្ច-អសម្ពាធា បតិដ្ឋិត’’ន្តិ;

ធាតុគព្ព រូបវណ្ណនាកថា

២៣. ឯវំ រាជា ធាតុគព្ភេ កត្តព្ព កម្មំ និដ្ឋាបេត្វា ចាតុទ្ទសិ ទិវសេ វិហារំ គន្ត្វា ភិក្ខុសង្ឃំ សន្និបាតេសិ, សន្និបត្តិ ភិក្ខូ តិំស សហស្សានិ អហេសុំ រាជា ភិក្ខុសង្ឃំ វន្ទិត្វា ឯវមាហ. ធាតុគព្ភេ មយា កត្តព្ពកម្មំ និដ្ឋាបិតំ, ស្វេ អាសាឡភិមុបោសថ ទិវសេ ឧត្តរសាឡ្ហ នក្ខត្តេន ធាតុនិធានំ ភវិស្សតិ ធាតុយោ ជនាថ ភន្តេតិ ភិក្ខុសង្ឃស្ស ភារំ កត្វា នគរមេវាគញ្ជិ.

អថ ភិក្ខុសង្ឃោ ធាតុ អាហរណកំ ភិក្ខុំ គវេសន្តោ បូជា បរិវេណ វាសិកំ សោឡស វស្សុទ្ទេសិកំ ឆឡភិញ្ញំ សោណុត្តរំ នាម សាមណេរំ ទិស្វា តំ បក្កោសាបេត្វា អាវុសោ សោណុត្តរ រាជា ធាតុគព្ភំ និដ្ឋាបេត្វា ធាតុ អាភរណំ ភិក្ខុសង្ឃស្ស ភារមកាសិ. តស្មា តយា ធាតុយោ អាហរិតព្ពាតិ អាហរាមិ ភន្តេ ធាតុយោ កុតោ លច្ឆាមីតិ បុច្ឆិ តស្ស ភិក្ខុសង្ឃោ ឯវមាហ. អាវុសោ សោណុត្តរ តតាគតោ មរណមញ្ចេ និបន្នោ សក្កំ ទេវរាជានំ អាមន្តេត្វា មយ្ហំ អដ្ឋទោណប្បមាណេសុ សារីរិក ធាតុសុ ឯកំ ទោណំ កោឡិយរាជុហិ សក្កតំ, អនាគតេ តម្ពបណ្ណិ ទីបេ មហាចេតិយេ បតិដ្ឋហិស្សតីតិ អាហ.

អថ ¶ ភគវតិ បរិនិព្ពុតេ ទោណ ព្រាហ្មណោ ធាតុយោ អដ្ឋ កោដ្ឋាសេ កត្វា អដ្ឋន្នំ នគរវាសីនំ អទាសិ តេ អត្តនោ អត្តនោ នគរេ ចេតិយំ ការេត្វា បរិហរិំសុ តេសុ រាមគាមេ កោឡិយេហិ កតចេតិយេ មហោឃេន ភិន្នេ ធាតុករណ្ឌកោ សមុទ្ទំ បវិសិត្វា រតនវាលុកា បិដ្ឋេ ឆព្ពណ្ណរំសិ សមាកិណ្ណោ អដ្ឋាសិ.

នាគា ទិស្វា មញ្ជេរិក នាគ ភវនំ គន្ត្វា មហាកាឡ នាគ រញ្ញោ អារោចេសុំ សោ ទសកោដិ នាគ សហស្ស បរិវុតោ អាគន្ត្វា គណ្ធមាលាទីហិ បូជេត្វា សុវណ្ណ-បវាឡ-មិណិ-រជតធជេ ឧស្សាបេត្វា បញ្ចង្គិក តុរិយ បគ្គហីត នានាវិធ នាគ នាដកានំ មជ្ឈហតោ ធាកុករណ្ឌំ មណិចង្គោដកេ ឋបេត្វា សីសេនាទាយ មហាសក្ការ សម្មានំ ករោន្តោ នាគភវនំ នេត្វា ឆន្នវុតិ កោដិធនេ បូជេត្វា សព្ពរតនេហិ ចេតិយញ្ច ចេតិយឃរញ្ច មាបេត្វា ធាតុយោ បរិហរតិ. មហាកស្សបត្ថេរោ អជាតសត្តុនោ ធាតុនិធានំ ករោន្តោ រាមគាមេ ធាតុយោ ឋបេត្វា សេស ធាតុយោ អាហរិត្វា អទាសិ រាជា រាមគាមេ ធាតុយោ កស្មា នាហដាតិ បុច្ឆិ.

ថេរោ មហារាជ តាសំ អន្តរាយោ នត្ថិ អនាគតេ តម្ពបណ្ណិទីបេ មហាចេតិយេ បតិដ្ឋហិស្សន្តីតិ អាហ. អសោកោ ធម្មរាជាបិ ធាតុនិធានំ ឧគ្ឃាដេត្វា ឱលោកេន្តោ អដ្ឋមំ ធាតុទោណំ អទិស្វា អបរំ ធាតុំ ទោណំ កត្ថ ភន្តេតិ បុច្ឆិ មហារាជ តំ កោឡិយេហិ គង្គាតីរេ កត ចេតិយេ បតិដ្ឋិតំ, មហោឃេន ចេតិយេ ភិន្នេ មហាសមុទ្ទំ បាវិសិ.

តំ នាគា ទិស្វា អត្តនោ នាគភវនំ នេត្វា បរិហរន្តីតិ ខីណាសវា អាហំសុ រាជា នាគភវនំ នាម មម អាណាបវត្តនដ្ឋានំ, តម្បិ អាហរាមិ ភន្តេតិ អាហ. មហារាជ តា ធាតុយោ អនាគតេ តម្ពបណ្ណិទីបេ មហាចេតិយេ បតិដ្ឋហិស្សន្តិតិ និវារេសុំ. តស្មា ត្វំ មញ្ឆេរិក នាគ ភវនំ គន្ត្វា តំ បវត្តិំ នាគ រញ្ញោ និវេទេត្វា ធាតុយោ អាហរ, ស្វេ ធាតុ និធានំ ភវិស្សតីតិ. សោណុត្តរោ សាធូតិ សម្បដិច្ឆិត្វា អត្តនោ បរិវេណំ អគមាសិ.

រាជាបិ នគរំ អន្ត្វា នគរេ ភេរិំ ចរាបេសិ- ស្វេ ធាតុនិធានំ ភវិស្សតិ នាគរា អត្តនោ អត្តនោ វិភវានុរូបេន អលង្ករិត្វា គណ្ធមាលាទីនិ គហេត្វា មហាចេតិយង្គណំ ឱតរន្តុតិ. សក្កោបិ វិស្សកម្មំ អាណាបេសិ-ស្វេ មហាចេតិយេ ធាតុនិធានំ ភវិស្សតិ. សកល តម្បបណ្ណិទីបំ អលង្ករោហីតិ. សោ បុនទិវសេ ឯកូនយោជនសតិកំ តម្ពបណ្ណិទីបំ កសីណមណ្ឌលំ វិយ សមំ កត្វា រជតបដ្ដសទិសំ វាលុកាកិណ្ណំបញ្ចវណ្ណបុប្ផសមាកូលំ កត្វា ¶ សមន្តតោ បុណ្ណឃដបន្តិយោ ឋបាបេត្វា សាណីហិ បរិក្ខិបិត្វា ឧបរិ ចេលវិតានំ ពណ្ធិត្វា បថវិតលេ ថលបទុមានិ អាកាសេ ឱលម្ពក បទុមានិ ទស្សេត្វា អលង្កត ទេវសភំ វិយ សជ្ជេសិ. មហាសមុទ្ទញ្ច សន្និសិន្នំ បញ្ចវិធ បទុមសញ្ចន្នំ អកាសិ.

ធាតុ អានុភាវេន សកល ចក្កវាឡំ គព្ភោក្កមនាភិសម្ពោធិកាលាទិសុ វិយ សជ្ជិតំ អហោសិ នាគរាប នគរ វីថិយោ សម្មជ្ជិត្វា មុត្តាផល សទិសំ វាលុកំ ឱកិរិត្វា លាជបញ្ចមក បុប្ផានិ សមោកិរិត្វា នានាវិរាគ ធជបដាកាយោ ឧស្សាបេត្វា សុវណ្ណឃដ កទលិតោរណ មាលគឃិកាទីហិ អលង្ករិត្វា នគរំ សជ្ជេសុ. រាជា នគរស្ស ចតុសុ ទ្វារេសុ អនាថានំ មនុស្សានំ បរិភោត្ថាយ នានាប្បការ ខាទនីយ ភោជនីយ គណ្ធមាល វត្ថាភរណ បញ្ចវិធិ មុធវាស សហិត តាម្ពុលានិ ច ឋបាបេសិ.

អថ រាជា សព្ពាភរណ វិភូសិតោ កុមុទ បន្នវណ្ណ ចតុសិណ្ធវយុត្ត រថវរមារុយ្ហ អលង្កតំ កណ្ឌុលំ ហត្ថិំ បុរតោ កត្វា សុវណ្ណចង្គោដកំ សីសេ កត្វា សេតច្ឆត្តស្ស ហេដ្ឋា អដ្ឋាសិ. តស្មិំ ខណេ សក្កំ ទេវរាជានំ ទេវច្ឆរា វិយ នានាភរណវិភូសិតា ទេវកញ្ញុបមា អនេក សហស្ស នាដកិត្ថិយោ ចេវ ទសមហាយោធា ច ចតុរង្គិនី សេនា ច រាជានំ បរិវារេសុំ.

តថា អដ្ឋុត្តរ សហស្ស ឥត្ថិយោ ច បុណ្ណឃដេ គរហត្វា បរិវារេសុំ. អដ្ឋុត្តរ សហស្ស អដ្ឋុត្តរ សរស្សប្បមាណេយេវ បុរិសា ចេវ ឥត្ថិយោ ច បុប្ផសមុគ្គានិ ទណ្ឌទីបិកា នានាវណ្ណ ធជេ ច គហេត្វា បរិវារេសុំ. ឯវំ រាជា មហន្តេន រាជានុភាវេន នណ្ទនវនំ និក្ខន្ត ទេវរាជា វិយ និក្ខមិ. តទា នានាវិធ តុរិយ ឃោសេហិ ចេវ ហត្ថស្ស រថ សទ្ទេហិ ច មហាបថវិភិជ្ជនាការប្បត្តា វិយ អហោសិ.

តស្មិំ ខណេ សោណុត្តរោ អត្តនោ បរិវេណេយេវ និសិន្នោ តុរិយ ឃោសេន រញ្ញោ និក្ខន្តភាវំ ញត្វា អភិញ្ញាបាទកំ ចតុត្ថជ្ឈានំ សមាបជ្ជិត្វា អធិដ្ឋយា បថវិយំ និមុជ្ជិត្វា មញ្ជេរិក នាគភវនេ មហាកាឡានាគរញ្ញោ បុរតោ បាតុរហោសិ. នាគរាជា សោណុត្តរំ ទិស្វា ឧដ្ឋាយាសនា អភិវាទេត្វា គណ្ធោទកេន បាទេ ធោវិត្វា វណ្ណ គណ្ធ សម្បន្ន កុសុមេហិ បូជេត្វា ឯកាមន្តំ និសីទិត្វា កុតោ អាគតត្ថ ភន្តេតិ បុច្ឆិ តម្ពបណ្ណិ ទីបតោ អាគតម្ហាហិ វុត្តេ កិមត្ថាយាតិ បុច្ឆិ.

មហារាជ តម្ពបណ្ណិទីបេ ទុដ្ឋគាមណិ អភយ មហារាជា មហា ចេតិយំ ការេន្តោ ធាតុយោ ភិក្ខុសង្ឃស្ស ភារមកាសិ. មហាវិហារេ តិំសមត្តានិ ភិក្ខុសហស្សានិ សន្និបតិត្វា មហាថូបត្ថាយ ឋបិតធាតុយោ ¶ មហាកាឡ នាគ រញ្ញោ សន្តិកេ ឋិតា, តស្ស តំ បវត្តិំ កថេត្វា ធាតុយោ អាហរាតិ មំ បេសេសុំ, តស្មា ឥធាគតោម្ហីតិ អាហ.

តំ សុត្វា នាគរាជា បព្ពតេន វិយ អជ្ឈោត្ថដោ មហន្តេន មទាមនស្សេន អភិភូតោ ឯវំ ចិន្តេសិ មយំ បន ឥមា ធាតុយោ បូជេត្វា អបាយតោ មុញ្ចិត្វា សគ្គេ និព្ពត្តិស្សមាតិ អមញ្ញិម្ហ. អយំ បន ភិក្ខុ មហិទ្ធិកោ មហានុភាវោ, សចេ ឥមា ធាតុយោ ឥមស្មិំ ឋានេ ឋិតោ ភវេយ្យុំ, អម្ហេ អភិភវិត្វាបិ គណ្ហិតុំ សក្កុណេយ្យ. ធាតុយោ អបនេតុំ វដ្ដតីតិ ចិន្តេត្វា បរិសំ ឱលោកេន្តោ បរិស បរិយន្តេ ឋិតំ វាសុលទត្តំ នាម អត្តនោ ភាគិនេយ្យំ ទិស្វា តស្ស សញ្ញមទាសិ សោ មាតុលស្ស អធិប្បាយំ ញត្វា ចេតិយឃរំ គន្ត្វា ធាតុករណ្ឌកំ អាទាយ គិលិត្វា សិនេរុបព្ពត បាទមូលំ គន្ត្វា-

យោជនសតាមាវដ្ដំ ទីឃំ តិសត យោជនំ,

ផណានេកសហស្សានិ-មាបិសិត្វា មហិទ្ធិកោ,

សិនេរុ បាទមូលម្ហិ-ធុមាយន្តោ ច បជ្ជលំ,

អាភុជិត្វាន សោ ភោគេ-និបជ្ជិ វាលុកាតលេ;

‘‘អនេកានិ សហស្សានិ-អត្តនា សទិសេ អហិ,

មាបយិត្វា សយាបេសិ-សមន្តា បរិវារិតេ,

ពហូ ទេវា ច នាគា ច-ឱសរិំសុ តហិំ តទា,

យុទ្ធំ ឧភិន្នំ នាគានំ-សស្សិស្សាម មយំ ឥតិ;’’

តតោ នាគរាជា ភាគិនេយ្យេន ធាតុយោ អបនីតភាវំ ញត្វា ឯវមាហ- មម សន្តិកេ ធាតុយោ នត្ថិ, តុម្ហេ ឥធ បបញ្ច អកត្វា សីឃំ គន្ត្វា ភិក្ខុសង្ឃស្ស តំ បវត្តិំ អារោចេថ ភិក្ខុសង្ឃោ អញ្ញតោ ធាតុំ បរិយេសិស្សតីតិ សាមណេរោ អាទិតេ បដ្ឋាយ ធាតុ អាគមនំ វត្វា ធាតុយោ តវ សន្តិកេយេវ, បបញ្ចំ អកត្វា ទេហីតិ ចោទេសិ.

តតោ នាគរាជា សាមណេរេន មូលម្ហិ គហិតភាវំ ញត្វា យេន កេនចិ បរិយាយេន ធាតុយោ អទត្វាវ បេសិតុំ វដ្ដតីតិ ចិន្តេត្វា សាមណេរំ ធាតុឃរំ នេត្វា ចេតិយញ្ច ចេតិយឃរញ្ច ទស្សេសិ. តំ បន ចេតិយញ្ច ចេតិយឃរញ្ច សព្ពរតនមយមេវ អហោសិ.

វុត្តញ្ហេតំ មហាវំសេ

‘‘អនេកធា អនេកេហិ រតនេហិ សុសង្ខតំ,

ចេតិយំ ចេតិយឃរំ-បស្ស ភិក្ខុ សុនិម្មិត’’ន្តិ;

ទស្សេត្វា ច បន ចេតិយឃរតោ ឱរុយ្ហ អទ្ធចណ្ទកបាសាណេ បវាឡបទុមម្ហិ ឋត្វា ឥមស្ស ចេតិយស្ស ចេតិយឃរស្ស ច អគ្ឃំ ករោហិ ¶ ភន្តេតិ អាហ សាមណេរោ ន សក្កោម មហារាជ អគ្ឃំ កាតុំ, សកលេបិ តម្ភបណ្ណិទីបេ រតនានិ ឥមំ អទ្ធចណ្ទក បាសាណំ នាគ្ឃតីតិ អាហ.

នាគរាជា ឯវំ សន្តេ មហាសក្ការដ្ឋានតោ អប្បសក្ការដ្ឋានំ ធាតូនំ នយនំ អយុត្តំ ននុ ភិក្ខូតិ អាហ. សាមណេរោ ឯវមាហមហារាជ ពុទ្ធា នាម ធម្មគរុកា, ន អាមិស គរុកំ, តុម្ហេសុ ចក្កវាឡប្បមាណំ រតនឃរំ មាបេត្វា សព្ពរតនស្ស បូរេត្វា ធាតុយោ បរិហរន្តេសុបិ ឯកនាគោបិ ធម្មាភិសមយំ កាតុំ សមត្ថោ នាម នត្ថិ យស្មា-

‘‘សច្ចាភិសមយោ នាគ-តុម្ហាកម្បិ ន វិជ្ជតិ. សច្ចាភិសមយដ្ឋានំ-នេតុំ យុត្តញ្ហិ ធាតុយោ. សំសារទុក្ខមោក្ខាយ-ឧប្បជ្ជន្ត តថាគតា, ពុទ្ធស្ស វេត្ថាទីប្បាយោ-តេន នេស្សាមិ ធាតុយោ. ធាតុនិធានំ អជ្ជេវ-សោ ហិ រាជា ករិស្សតិ.

តស្មា បបញ្ចមករិត្វា-លហុំ មេ ទេហិ ធាតុយេ’’តិ-អាហ. ឯវំ វុត្តេ នាគរាជា អប្បដិហានោ យុត្វា អត្តនោ ភាគិនេយ្យេន ធាតុយោ គោបិតោតិ មញ្ញមានោ ឯវមាហ. តុម្ហេ ភន្តេ ចេតិយេ ធាតូនំ អត្ថិភាវំ វា នត្ថិភាវំ វា អជានន្តា ទេហិ ទេហីតិ វទថ. អហំ នត្ថីតិ វទាមិ. សចេ បស្សថ គហេត្វា គច្ឆថាតិ. គណ្ហាមិ មហារាជាតិ, គណ្ហ ភិក្ខូតិ. គណ្ហាមិ មហារាជាតិ, គណ្ហ ភិក្ខូតិ តិក្ខត្តុំ បដិញ្ញំ គហេត្វា.

‘‘សុខុមំ ករំ មាបយិត្វា-ថិក្ខូ តត្រ ឋិតោច សោ,

ភាគិនេយ្យស្ស វទនេ-ហត្ថម្បក្ខិប្ប តាវទេ,

ធាតុករណ្ឌមទាយ-តិដ្ឋ នាគាតិ ភាសិហ,

និមុជ្ជិត្វា បថវិយំ-បរិវេណម្ហិ ឧដ្ឋហិ;’’

តទា សាមណេរស្ស នាគេន សទ្ធិំ យុទ្ធំ បស្សិស្សាមាតិ សមាគតា ទេវ-នាគ បរិសាប ភិក្ខុនាគស្ស វិជយំ ទិស្វា ហដ្ឋា បមោទិតោ ធាតុយោ បូជយន្តាវ តេនេវ សហ អាគមុំ, នាគរាជា សាមណេរស្ស គត កាលេ ភិក្ខុំ វញ្ចេត្វា បេសិតោម្ហីតិ ហដ្ឋតុដ្ឋោ ធាតុយោ គហេត្វា អាគមត្ថាយ ភាគិនេយ្យស្ស សាសនំ បេសេសិ.

‘‘ភាគិនេយ្យោ’ថ កុច្ឆិម្ហិ-អបស្សិត្វា ករណ្ឌកំ,

បរិទេវមានោ អាគន្ត្វា-មាតុលស្ស និវេទយិ;

តទា សោ នាគរាជាបិ-វញ្ចិតម្ហ មយំ ឥតិ,

បរិទេវិ នាគា សព្ពេបិ-បរិទេវិំសុ បិណ្ឌិតា;’’

តតោ ¶ នាគភវនេ សព្ពេ នាគា សមាគន្ត្វា កេសេ មុញ្ចិត្វា ឧភោហិ ហត្ថេហិ ហទយេ គហេត្វា នីលុប្បល សទិសេហិ នេត្តេហិ វិលីន សោកមិវ អស្សុធារំ បវត្តយមានា-

‘‘បរិទេវមានា អាគន្ត្វា-នាគា សង្ឃស្ស សន្តិកេ,

ពហុធា បរិទេវិំស-ធាតាហរណ ទុក្ខិតា’’តិ;

បរិទេវិត្វា ច ភិក្ខុសង្ឃស្ស ឯវមាហំសុ- ភន្តេ កស្សចិ បីឡំ អកត្វា អម្ហាកំ បុញ្ញានុភាវេន លភិត្វា ចីរបរិហដ ធាតុយោ កស្មា អនវសេសំ កត្វា អហរាបេថ អម្ហាកំ សគ្គមោក្ខន្តរាយំ ករោថាតិ.

’តេសំ សង្ឃោ’នុកម្បាយ-ថោកំ ធាតុមទាបយិ,

តេ តេន តុដ្ឋា គន្ត្វាន-បូជាភណ្ឌានិ អាហរុំ;

តតោ សក្កោ ទេវានមិណ្ទោ វិស្សកម្មំ អាមន្តេត្វា សាមណេរស្ស ឧដ្ឋិតដ្ឋានេ សត្តរតនមយំ មណ្ឌបំ មាបេហីតិ អាហ. សោ តស្មិយេវ ខណេ មណ្ឌបំ មាបេសិ អថ សក្កោ ទ្វីសុ ទេវលោកេសុ ទេវបរិសាយ បរិវុតោ សុវណ្ណចង្គោដកេន សទ្ធិំ រតន បល្លង្កមាទាយ អាគន្ត្វា តស្មិំ មណ្ឌបេ បតិដ្ឋាបេត្វា សាមណេរស្ស ហត្ថតោ ធាតុករណ្ឌកំ គហេត្វា តស្មិំ បល្លង្កេ បតិដ្ឋាបេសិ. តទា-

’ព្រហ្មា ឆត្តមធារេសិ-សន្តុសិតោ វាលវិជនិំ,

មណិតាលវណ្ដំ សុយាមោ-សក្កោ សង្ខន្តុ សោទកំ;

ចត្តារោ តុ មហារាជ-អដ្ឋំសុ ខគ្គបាណិនោ,

សមុគ្គហត្ថា ទ្វត្តិំសា-ទេវបុត្តា មហិទ្ធិកា;

បារិច្ឆត្តក បុប្ផេហិ បូជយន្តា តហិំ ឋិតា,

កុមារិយោបិ ទ្វត្តិំសា-ទណ្ឌិទីបធរា ឋិតា;

បលាបេត្វា ទុដ្ឋយក្ខេ-យក្ខសេនាបតិ បន

អដ្ឋវីសតិ អដ្ឋំសុ-អារក្ខំ កុរុមានកា;

វីណំ វាទយមានោវ-អដ្ឋា បញ្ចសិខោ តហិំ,

រង្គភូមិំ មាបយិត្វា-តិម្ពរូ តុរិយឃោសវា;

អនេកា ទេវបុត្តា ច-សាធុគីតប្បយោជកា,

មហាកាលោ នាគរាជា-ថូយមានោ អនេកធា;

ទិព្ពតុរិយានិ វជ្ជន្តិ-ទិព្ពសង្គិតិ វត្តតិ,

ទិព្ពគណ្ធា ច វស្សានិ-វស្សាបេន្តិ ច ទេវតា;

តទា ឥណ្ទគុត្តត្ថេរោ មារស្ស បដិពាហនត្ថាយ ចក្កវាឡបរិយន្តំ កត្វា អាកាសេ លោហឆត្តំ មាបេសិ. បញ្ចនិកាយិក ថេរា ¶ ធាតុយោ បរិវារេត្វា បញ្ចសុ ឋានេសុ និសីទិត្វា គណសជ្ឈាយមកំសុ. តស្មិំ កាលេ រាជា តំ ឋនំ អាគន្ត្វា សិសតោ សុវណ្ណ ចង្គោដកំ ឱតារេត្វា ធាតុ ចង្គោដកំ អត្តនោ ចង្គោដកេ ឋបេត្វា បល្លង្កេ បតិដ្ឋាបេត្វា គណ្ធមាលាទីហិ បូជេត្វា បញ្ចបតិដ្ឋិតេន វន្ទិត្វា សិរសិ អញ្ជលិំ បគ្គយ្ហ អក្ខីនិ ឧម្មីលេត្វា ឱលោកេន្តោ អដ្ឋាសិ. តស្មិំ ខណេ ធាតុមត្ថកេ សេតច្ឆត្តំ ទិស្សតិ ឆត្តគាហក ព្រហ្មា ន ទិស្សតិ. តថា តាលវណ្ដ វិជនិ អាទយោ ទិស្សន្តិ គាហកា ន ទិស្សន្តិ ទិព្ពតុរិយឃោស សង្គិតិយោ សុយ្យន្តិ គណ្ធព្ព ទេវតា ន ទិស្សន្តិ. រាជា ឯតំ អច្ឆរិយំ ទិស្វា ឥណ្ទគុត្តត្ថេរំ ឯវមាហ-ទេវតា ទិព្ពឆត្តេន បូជេសុំ អហំ មានុស កច្ឆត្តេន បូជេមិ ភន្នេតិ. ថេរោ យុត្តំ មហារាជាតិ អាហ. រាជា អត្តនោ សុវណ្ណបិណ្ឌិកេ សេតច្ឆត្តេន បូជេត្វា សុវណ្ណភិំការំ គហេត្វា អភិសេកោទកំ ទត្វា តំ ទិវសំ សកលតម្ពបណ្ណិ ទីបេ រជ្ជំ អទាសិ.

តតោ សព្ពតុរិយានិ បគ្គណ្ហិំសុ, គណ្ធមាលាទីហិ បូជេត្វ មហន្តំ សក្ការមកំសុ បុន រាជា ថេរំ បុច្ឆិ - អម្ហាកំ សត្ថា ទិព្ពមានុសកានិ ទ្វេ ឆត្តានិ ធារេសិ ភន្តេ. ន ទ្វេ ឆត្តានិ តីណិ ឆត្តានិ មហារាជាតិ. អញ្ញំ ឆត្តំ នបស្សាមិ ភន្នេតិ. សីលបតិដ្ឋំ សមាធិទណ្ឌកំ ឥណ្ទ្រិយសលាកំ ពលមាលំ មគ្គផលបត្ត សញ្ឆន្នំ វិមុត្តិវរសេតច្ឆត្តំ ឧស្សាបេត្វា ញាណាភិសេកម្បត្តោ ធម្មរតន ចក្កំ បវត្តេត្វា ទសសហស្ស ចក្កវាឡេសុ ពុទ្ធរជ្ជំ ហត្ថគតំ កត្វា រជ្ជំ ការេសីតិ រាជា តីណិច្ឆត្ត ធារកស្ស សត្ថុនោ តិក្ខត្តុំ រជ្ជំ ទម្មីតិ តិក្ខត្តុំ ធាតុយោ រជ្ជេន បូជេសិ.

តតោ រាជា ទេវមនុស្សេសុ ទិព្ពគណ្ធមាលាទីហិ បូជេន្តេសុ អនេកេសុ តុរិយឃោស សង្គិតេសុ វត្តមានេសុ ធាតុករណ្ឌកំ សីសេនាទាយ រតនមណ្ឌបតោ និក្ខមិត្វា ភិក្ខុសង្ឃ បរិវុតោ មហាចេតិយំ បទក្ខិណំ កត្វា បាចីនទ្វារេនារុយ្ហ ធាតុគព្ភំ ឱតរិ. តតោ មហាចេតិយំ បរិវារេត្វា ឆន្នវុតិ កោដិប្បមាណ អរហន្តោ អដ្ឋំសុ.

រាជា សីសតោ ធាតុករណ្ឌកំ ឱតារេត្វា មហារហេ សយនបិដ្ឋេ ឋបេស្សាមីតិ ចិន្តេសិ តស្មិំ ខណេ ធាតុករណ្ឌកោ រញ្ញោ សីសតោ សត្ត តាលប្បមាណេ ឋានេ គន្ត្វា សយមេវ វិចរិ ធាតុយោ អាកាសមុគ្គន្ត្វា ទ្វត្តិំស មហា បុរិសលក្ខណ អសិតិ អនុព្យញ្ជនា ព្យាមប្បភា បតិមណ្ឌិតំ កេតុមាលោប សោភិតំ និល-បីត-លោហិតាទិ ភេទ វិចិត្រ រំសិជាលា សមុជ្ជលំ ពុទ្ធវេសំ គហេត្វា គណ្ឌម្ពមូលេ ¶ យមក បាដិហារិយំ សទិស យមក បាដិហារិយំ អកំសុ. តំ ធាតុបាដិហារិយំ ទិស្វា បសីទិត្វា អរហត្តម្បត្តា ទេវមនុស្សា ទ្វាទសកោដិយោ អហេសុំ. សេសផលត្តយំ បត្តា គណនបថមតីតា អហេសុំ. ឯវំ ធាតុយោ អនេកធា បាដិហារិយំ ទស្សេត្វា ពុទ្ធវេសំ វិស្សជ្ជេត្វា ករណ្ឌកំ បវិសិត្វា តេន សទ្ធិំ ឱតរិត្វា រញ្ញោ សីសេ បតិដ្ឋហិំសុ.

រាជា អមតេន វិយ អភិសិត្តោ សផលំ មនុស្សត្ត បដិលាភំ មញ្ញមានោ ឧភោហិ ហត្ថេហិ ធាតុករណ្ឌកំ គហេត្វា នាដក បរិវុតោ អលង្កត សយន សមីបំ គន្ត្វា ធាតុចង្គោដកំ រតនបល្លង្កេ ឋបេត្វា គណ្ធវាសិតោទកេន ហត្ថេ ធោវិត្វា វតុជាតិយ គណ្ធេន ឧព្ពដ្ដេត្វា រតនករណ្ឌកំ វិចរិត្វា ធាតុយោ គហេត្វា ឯវំ ចិន្តេសិ.

‘‘អនាកុលា កេហិចិបិ យទិ ហេស្សស្តិ ធាតុយោ,

ជនស្ស សរណំ ហុត្វា យទិ ឋស្សន្តិ ធាតុយោ;

សត្ថុនិបន្នា ការេន បរិនិព្ពាន មញ្ចកេ,

និបជ្ជន្តុ សុបញ្ញត្តេ-សយនម្ហិ មហារហេ’’តិ;

ឯវំ ចិន្តេត្វា បន វរសយនបិដ្ឋេ ធាតុយោ ឋបេសិ តស្មិំ ខណេ ធាតុយោ រញ្ញា ចិន្តិត និយាមេនេវ មហារហេ សយនេ ពុទ្ធវេសេន សយិំសុ.

‘‘អាសាឡហិ សុក្កបក្ខស្ស បន្នរស ឧបោសថេ,

ឧត្តរាសាឡ្ហ នក្ខត្តេ ឯវំ ធាតុ បតិដ្ឋិតា;

សហ ធាតុ បតិដ្ឋានា អកម្បិត្ថ មហាមហី, បាដិហីរានិ នេកានិ បវត្តិំសុ អនេកធា.’’

តទហិ ឧទកបរិយន្តំ កត្វា អយំ មហាបថវី សង្កម្បិ សម្បកម្បិ សម្បវេធិ, មហាសមុទ្ទោ សង្ខូភិ, អាកាសេ វិជ្ជុល្លតា និច្ឆរិំសុ. ខណិកវស្សំ វស្សិ, ឆ ទេវលោកា ឯកកោលាហល មហោសិ រាជា ឯតំ អច្ឆរិយំ ទិស្វា បសន្នោ អត្តនោ កញ្ចន មាលិក សេតច្ឆត្តេន ធាតុយោ បូជេត្វា តម្ពបណ្ណិទិបេ រជ្ជំ សត្តាហំ ទត្វា តិំស សតសហស្សគ្ឃនកំ អលង្ការ ភណ្ឌំ ឱមុញ្ចិត្វា បូជេសិ. តថា សព្ពាបិ នាដកិត្ថិយោ អមច្ចា សេស មហាជនោ ទេវា ច សព្ពាភរណានិ បូជេសុំ តស្មា-

តិដ្ឋន្តំ សុគតំ តិលោកមហិតំ យោ បូជយេ សាទរំ,

យោ វា សាសប ពីជមត្តម្បិ តំ ធាតុំ នរោ បូជយេ;

តេសំ បុញ្ញផលំ សមានមីតិ តំ ចិត្តប្បសាទេ សមេ,

ញត្វា តំ បរិនិព្ពុតេបិ សុគតេ ធាតុំ ពុធោ បូជយេ’តិ;

តតោ ¶ រាជា ចីវរវត្ថានិ ចេវ គុឡ-សប្បិ អាទិ ភេសជ្ជានិ ច សង្ឃស្ស ទត្វា សព្ពរត្តិំ គណសជ្ឈាយំ ការេសិ បុន ទិវសេ នគរេ ភេរិំ ចរាបេសិ មហាជនោ ឥមំ សត្តាហំ គណ្ធមាលាទីនិ អាទិយ គន្ត្វា ធាតុយោ វន្ទតូតិ ឥណ្ទគុត្តត្ថេរោបិ សកល តម្ពបណ្ណិ ទីបេ មនុស្សា ធាតុយោ វន្ទិតុកាមា, តំ ខណំយេវ អាគន្ត្វា វន្ទិត្វា យថាដ្ឋានំ គច្ឆន្តូតិ អធិដ្ឋាសិ.

តេ តថេវ ធាតុយោ វន្ទិត្វា គមិំសុ រាជា សត្តាហំ សង្ឃស្ស មហាទានំ បវត្តេត្វា សត្តាហស្ស អច្ចយេន ធាតុគព្ភេ មយា កត្តព្ពកិច្ចំ និដ្ឋាបិតំ, ធាតុគព្ភំ បិទហថ ភន្តេតិ សង្ឃស្ស អារោចេសិ. សង្ឃោ ឧត្តរសុមន សាមណេរេ អាមន្តេត្វា តុម្ហេហិ បុព្ពេ អាហដ មេទវណ្ណ បាសាណេន ធាតុ គព្ភំ បិទហថាតិ អាហ. តេ សាធូតិ សម្បដិច្ឆិត្វា ធាតុគព្ភំ បិទហិំសុ.

តតោ ខីណាសវា ធាតុគព្ភេ គណ្ធា មា សុសន្តុ មាលា មា មិលាយន្តុ. ទីបា មា និព្ពាយន្តុ រតនានិ មា វិវណ្ណានិ ហោន្តុ បូជនីយភណ្ឌានិ មា នស្សន្តុ. មេទវណ្ណ បាសាណា សន្ធីយន្តុ, បច្ចត្ថិកានំ ឱកាសោ មា ហោតូតិ អធិដ្ឋហិំសុ.

ឯវំ រាជា ធាតុ និធាបេត្វា បុន នគរេ ភេរិំ ចរាបេសិ មហា ចេតិយេ ធាតុំ និធាបេត្វា ធាតុំ អាហរិត្វា និធានំ ករោន្តូតិ. មហាជនោ អត្តនោ អត្តនោ ពលានុរូបេន សុវណ្ណ រជតាទិ ករណ្ឌេ ការាបេត្វា តត្ថ ធាតុយោ បតិដ្ឋាបេត្វា ធាតុនិធានស្សុបរិ មេទវណ្ណ បាសាណ បិដ្ឋិយំ និទហិំសុ. សព្ពេហិ សន្និហិត ធាតុយោ សហស្សមត្តា អហេសុន្តិ.

ឥតិ សាធុជន មនោបសាទនត្ថាយ កតេ ថូបវំសេ ធាតុនិធាន កថា និដ្ឋិតា.

២៤. តតោ រាជា តំ សព្ពំ បិទហេត្វា ចេតិយំ ករោន្តោ ឧទរេន សទ្ធិំ ចតុរស្ស កោដ្ឋកំ និដ្ឋាបេសិ អថ ឆត្តកម្មេ សុធាកម្មេ ច អនិដ្ឋិតេយេវ មារណន្តិក រោគេន គិលានោ ហុត្វា ទីឃវាបិតោ កនិដ្ឋភាតរំ បក្កោសាបេត្វា ចេតិយេ អនិដ្ឋិតំ ឆត្តកម្មំ សុធាកម្មញ្ច សីឃំ និដ្ឋាបេត្វា មំ តោសេហិ តាតាតិ អាហ. សោ រញ្ញោ ទុព្ពលភាវំ ញត្វា អន្តរេ អនិដ្ឋិតកម្មំ កាតុំ ន សក្កាតិ សុទ្ធវត្ថេហិ កញ្ចុកំ ការេត្វា ចេតិយេ បដិមុញ្ចាបេត្វា ចិត្តការេហិ កញ្ចុក មត្ថកេ វេទិកា ច បុណ្ណឃដ បញ្ចង្គុលិ បន្តិយោ ច ការាបេសិ.

នឡការេហិ វេឡុមយ ឆត្តំ ការេត្វា ខរបត្តមយេ ចណ្ទសូរិយមណ្ឌលេ មុទ្ធនិ វេទិកា ការេត្វា លាខាកុកុដ្ឋកេហិ តំ វិចិត្តំ កត្វា ថូបកម្មំ និដ្ឋិតន្តិ រញ្ញោ អរោចេសិ រាជា តេន ហិ មំ ¶ មហាចេតិយំ ទស្សេហីតិ វត្វា សិវិកាយ និបជ្ជិត្វា ចេតិយា បទក្ខិណំ កត្វា ទក្ខិណទ្វារេ ភូមិសយនំ បញ្ញាបេត្វា តត្ថ និបន្នោ ទក្ខិណេន បស្សេន សយិត្វា មហាថូបំ វាមបស្សេន សយិត្វា លោហបាសាទំ ឱលោកេន្តោ បសន្ន ចិត្តោ អហោសិ. តទា រញ្ញោ សាសនស្ស ពហូបការភាវំ សល្លក្ខេត្វា គិលាន បុច្ឆនត្ថាយ តតោ តតោ អាគតា ភិក្ខុ ឆន្នវុតិ កោដិយោ រាជានំ បរិវារេត្វា អដ្ឋំសុ. តតោ សង្ឃោ វគ្គ វគ្គា ហុត្វា គណសជ្ឈាយំ អកាសិ.

រាជា តស្មិំ សមាគមេ ថេរបុត្តាភយត្ថេរំ អទិស្វា ឯវំ ចិន្តេសិ. សោ មយិ ទមិឡេហិ សទ្ធិំ អដ្ឋវីសតិ មហាយុទ្ធេ កយិរមាសេ អបច្ចោសកកិត្វា ឥទានិ មរណយុទ្ធេ វត្តមាណេ មយ្ហំ បរាជយំ ទិស្វា មញ្ញេ នាគច្ឆតីតិ. តទា ថេរោ ករិណ្ទ នទី សីសេ បជ្ជលិត បព្ពតេ វសន្តោ រញ្ញោ បរិវិតក្កំ ញត្វា បញ្ចសត ខីណាសវ បរិវុសេតា អាកាសេនាគន្ត្វា រញ្ញោ បុរតោ បាតុរហោសិ.

រាជា ថេរំ ទិស្វា អត្តនោ បុរតោ និសីទាបេត្វា ឯវមាហ ភន្តេ តុម្ហេហិ សទ្ធិំ ទសមហា យោធេ គហេត្វា ទមិឡេហិ សទ្ធិ យុជ្ឈិំ. ឥទានិ ឯកកោវ មច្ចូនា សទ្ធិំ យុជ្ឈិតុំ អារភិំ. មច្ចុ សត្តុម្បន បរាជេតុំ ន សក្កោមីតិ. តតោ-

ថេរបុត្តាភយត្ថេរោ មា ភាយិ មនុជាធិប,

កិលេស សត្តុំ អជិនិត្វា អជេយ្យោ មច្ចូសត្តុកោ;

ឥតិ វត្វា ឯវំ អនុសាសិ. មហារាជ សព្ពោយេវ លោក សន្និវាសេ ជាតិយា អនុគតោ, ជរាយ អនុសដោ, វ្យាធិនា អភិភូតោ, មរណេន អព្ភាហតោ. តេតាហ-

‘‘យថាបិ សេលា វិបុលា-នហំ អាហច្ច បព្ពតា,

សមន្តា អនុបរិយេយ្យុំ-និប្បោថេន្តា ចតុទ្ទិសំ;

ឯវំ ជរា ច មច្ចុ ច-អធិវត្តន្តិ បាណិនោ,

ខត្តិយោ ព្រាហ្មណេ វេស្សេ សុទ្ទេ ចណ្ឌាល បុក្កុសេ,

ន កិញ្ចិ បរិវជ្ជេតិ-សព្ពមេវាភិមទ្ទតិ;

ន តត្ថ ហត្ថិនំ ភូមិ-ន រថានំ ន បត្តិយា,

ន ចាបិ មន្តយុទ្ធេន-សក្កា ជេតុំ ធនេន វា’’តិ;

តស្មា ឥទំ មរណំ នាម មហាយសានំ មហាសម្មតាទីនំ មហា បុញ្ញានំ ជោតិយាទីនំ មហាថាមានំ ពលទេវាទីនំ ឥទ្ធិមន្តានំ មហាមោគ្គល្លានាទីនំ បញ្ញាវន្តានំ សារិបុត្តាទីនំ សយម្ភូញាណេន អធិគត សច្ចានំ, បច្ចេកពុទ្ធានំ សព្ពគុណសមន្នាគតានំ សម្មាសម្ពុទ្ធានម្បិ ឧបរិ និរាសង្កមេវ បតតិ កិមង្គបនញ្ញេសុ សត្តេសុ.

តស្មា- ¶

មហាយសា រាជវរា គតា តេ សព្ពេ មហាសម្មត អាទយោបិ,

អនិច្ចភាវំ ពលទេវ អាទិ មហាពលា ចេវ តថា គមិំសុ;

យេ បុញ្ញវន្តានិ គតា បសិទ្ធិំ មហទ្ធនំ ជោតិយមេណ្ឌកាទី,

ឧបាវិសិំ វច្ចុមុខំ សភោគា សព្ពេបិ តេ រាហុមុខំ សសីវ;

យោ ឥទ្ធិមន្តេសុ តថាគតស្ស បុត្តេសុសេដ្ឋោ ឥតិ វិស្សុតោបិ,

ថេរោ មហារាជសហេវ ឥទ្ធិពលេន សោ មច្ចុមុខំ បវិដ្ឋោ;

សព្ពេសុ សត្តេសុ ជិនំ ឋបេត្វា នេវត្ថិ បញ្ញាយ សមោបិ យេន,

សោ ធម្មសេនាបតិ សាវកោបិ គតោ មហារាជ អនិច្ចតំ’ច;

សយម្ភូញាណស្ស ពលេន សន្តិំ គតា មហារាជ សយម្ភូនោបិ,

សព្ពេបិ តេ ញាណពលូប បន្នា អនិច្ចតំ នេវ អតិក្កមិំសុ;

តិលោកនាថោ បុរិសុត្តមោ សោ អនិច្ចភាវំ សមតិក្កមិត្វា,

នាសក្ខិ គន្តុំ សុគតោបិ រាជ អញ្ញេសុ សត្តេសុ កថាវ នត្ថិ;

តស្មា មហារាជ ភវេសុ សត្តា សព្ពេបិ នាសុំ មរណា វិមុត្តា,

សព្ពម្បិ សង្ខារគតំ អនិច្ចំ ទូក្ខំ អនត្តាតិ វិចិន្តយស្សុ;

‘‘ទុតិយេ អត្តភាវេបិ ធម្មច្ឆណ្ទោ មហា ហិ តេ,

ឧបដ្ឋិតេ ទេវលោកេ ហិត្វា ទិព្ពសុខំ តុវំ;

ឥធាគម្ម ពហុំ បុញ្ញំ អកាសិ ច អនេកធា,

ករណម្បេក រជ្ជស្ស សាសនជ្ជោតនាយ តេ;

មហា រាជ កតំ បុញ្ញំ យាវជ្ជ ទិវសា តយា,

សព្ពំ អនុស្សរេថេវ សុខំ សជ្ជុ ភវិស្សតិ;

តំ សុត្វា តុដ្ឋមានសោ រាជា ភន្តេ តុម្ហេ មច្ចុយុទ្ធេបិ អបស្សយាតិ វត្វា លទ្ធស្សាសោ បុញ្ញបោត្ថកំ វាចេតុំ អាណាបេសិ លេខកោ បុញ្ញបោត្ថកំ ឯវំ វាចេសិ.

‘‘ឯកូនសតវិហារា មហារាជេន ការិតា,

ឯកូនសតកោដីហិ វិហារោ មរិចដ្ដិ ច;

ឧត្តមោ លោហបាសាទោ តិំសកោដីហិ ការិតោ,

មហាថូបេ អនគ្ឃានិ ការិតា ចតុវីសតិ;

មហាថូបម្ហិ សេសានិ ករិតានិ សុពុទ្ធិនា,

កោដិសហស្សំ អគ្ឃន្តិ មហារាជ តយា បុន;

កោឡម្ព នាម មលេយ អក្ខក្ខាយិក ឆាតកេ,

កុណ្ឌលានិ មហគ្ឃានិ ទុវេ ទត្វាន គណ្ហិយ;

ខីណាសវានំ ¶ បញ្ចន្នំ មហាថេរានមុត្តមោ,

ទិន្នោ បសន្នចិត្តេន កង្គុ អម្ពិល បិណ្ឌកោ;

ចូឡង្គណិយ យុទ្ធម្ហិ បរជ្ឈិត្វា បលាយតា,

កាលំ ឃោសាបយិត្វាន អាគតស្ស វិហាយសា;

ខីណាសវស្ស យតិនោ អត្តានមនបេក្ខិយ,

ទិន្នំ សរក ភត្តន្តិ បុញ្ញបោត្ថំ អវាចយិ;

២៥. តំ សុត្វា រាជា តុស្សិត្វា ឋបេហិ ឋបេហិ ភណេតិ វត្វា ឯវមាហ. មរិចវដ្ដិ វិហារមហសត្តាហេ ថូបារម្ហសត្តាហេ ច ចាតុទ្ទិស ឧភតោ សង្ឃស្ស មហារហំ មហាទានំ បវត្តេសិំ. ចតុវីសតិ មហាវិសាខបូជា ការេសិំ តម្ពបណ្ណិទីបេ មហាភិក្ខុសង្ឃស្ស តិក្ខត្តុំ ចីវរមទាសិំ សត្ត សត្ត ទីនានិ លង្កា រជ្ជំ សាសនស្ស បញ្ចក្ខត្តុំ អទាសិំ សប្បិ សន្និត្ត សុបរិសុទ្ធ វដ្ដិយា ទ្វាទសឋានេសុ, សត្តំ ទីបសហស្សំ ជាលេសិំ អដ្ឋារស្សុ ឋានេសុ គិលានានំ វេជ្ជេហិ ភេសជ្ជញ្ច ភត្តញ្ច និច្ចំ ទាបេសិ. ចតុចត្តាលីស ឋានេសុ តេលុល្លោបកញ្ច អទាសិំ. តត្តកេសុយេវ ឋានេសុ ឃតបក្កជាលបូវេ ភត្តេន សទ្ធិំ និច្ចំ ទាបេសិំ.

មាសេ មាសេ អដ្ឋសុ ឧបោសថទិវសេសុ លង្កាទីបេ សព្ពវិហារេសុ ទីបតេលំ ទាបេសិំ. អាមិស ទានតោ ធម្មទានំ មហន្តន្តិ សុត្វា ហេដ្ឋំ លោហបាសាទេ ធម្មាសនេ និសីទិត្វា មង្គល សុត្តំ ឱសារេតុំ អារភិត្វាបិ សង្ឃ គារវេន ឱសារេតុំ នាសក្ខិំ. តតោ បដ្ឋាយ ធម្មទេសកេ សក្ករិត្វា សព្ពវិហារេសុ ធម្មកថំ កថាបេសិំ ឯកេកស្ស ធម្មកថិកស្ស នាឡ នាឡិប្បមាណានិ សប្បិផាណិត សក្ខរានិ ចតុរង្គុល មុដ្ឋិប្បមាណំ យដ្ឋិមធុកំ សាដកទ្វយញ្ច មាសស្ស អដ្ឋសុ ឧបោសថ ទិសេសុ ទាបេសិំ. ឯតំ សព្ពម្បិ ឥស្សរិយេ ឋត្វា ទិន្នត្តា មម ចិត្តំ ស អារាធេតិ. ជីវិតំ បន អនបេក្ខិត្វា ទុគ្គតេន មយា ទិន្នទានទ្វយមេវ អារាធេតីតិ.

តំ សុត្វា អភយត្ថេរោ មហារាជ បសាទនីយដ្ឋានេយេវ បសាទំ អកាសិ តំ បន បិណ្ឌបាតទ្វយំ បរិស្ស បីឡំ អកត្វា លទ្ធ ធម្មិក បច្ចយត្តា អត្តានំ អនវលោកេត្វា អសជ្ជមានេន ទិន្នត្តា បដិគ្គាហកានំ យាវទត្ថំ កត្វា ទិន្នត្តា បីតិបាមោជ្ជំជនយិត្វា ពលវ សទ្ធាយ ទិន្នត្តា ទេយ្យធម្មស្ស និរវសេសំ បរិភោគំ គតត្តាតិ ឥមេហិ បញ្ចហិ ការណេហិ មហន្តត្តិ វត្វា មហារាជ កង្គុ អម្ពិលិ បិណ្ឌគាហកត្ថេរេសុ មលិយមហាទេវត្ថេរោ សមន្តកូដេ បញ្ចន្នំ ភិក្ខុសតានំ ទត្វា បរិភុញ្ជិ បថវិ ចាលនក ធម្មគុត្តត្ថេរោ កល្យាណីយ វិហារេ បញ្ចន្នំ ភិក្ខុសតានំ ទត្វា បរិភុញ្ជិ.

តលង្គរវាសី ¶ ធម្មគុត្តត្ថេរោបិ បិយង្គុទីបេ ទ្វាទសន្នំ ភិក្ខុសហស្សានំ ទត្វា បរិភុញ្ជិ. មង្គណវាសី ចុឡតិស្សត្ថេរោ កេលាសកូដេ វិហារេ សដ្ឋិសហស្សានំ ភិក្ខូនំ ទត្វា បរិភុញ្ជិ មហាភគ្គត្ថេរោបិ ឧក្កានគរ វិហារេ សត្តសតានំ ភិក្ខូនំ ទត្វា បរិភុញ្ជិ សរក ភត្តគាហកត្ថេរោ បន បិយង្គុទីបេ ទ្វាទសន្នំ ភិក្ខុសហស្សានំ ទត្វា បរិភោគមកាសីតិ វត្វា រញ្ញោ ចិត្តំ ហាសេសិ.

រាជា ចិត្តំ បសាទេត្វា ឯវមាហ-អហម្ភន្តេ ចតុវីសតិ វស្សានិ រជ្ជំ ការេន្តោ ភិក្ខុសង្ឃស្ស បហូបការោ អហោសិំ. កាយោបិ មេ សង្ឃស្ស ឧបការកោ ហោតុ សង្ឃទាសស្ស មេ សរីរំ មហាចេតិយស្ស ទស្សនដ្ឋានេ សង្ឃស្ស កម្មមាលកេ ឈាបេថាតិ. តតោ កនិដ្ឋំ អាមន្តេត្វា’តាត! តិស្ស! មហាថូបេ អនិដ្ឋិតំ កម្មំ សាធុកំ និដ្ឋាបេសិ. សាយំ បាតោ ច មហាថូបេ បុប្ផបូជំ ការេត្វា តិក្ខត្តុំ ឧបហារំ ការេហិ. មយា ឋបិតំ ទានវដ្ដំ សព្ពំ អបរិហាបេត្វា សង្ឃស្ស កត្តព្ពកិច្ចេសុ សទា អប្បមត្តោ ហោហី’តិ អនុសាយិត្វា តុណ្ហិ អហោសិ.

តស្មិំ ខណេ ភិក្ខុ គណសជ្ឈាយំ អារភិំសុ ទេវតា បន ឆទេវ លោកតោ ឆ រថេ គហេត្វា អាទាយ បដិបាដិយា ឋបេត្វា មហារាជ អម្ហាកំ ទេវលោកោ រមណីយោ, អម្ហាកំ ទេវលោកោ រមណីយោតិ វត្វា អត្តនោ អត្តនោ ទេវលោកំ អាគមនត្ថាយ យាចិំសុ រាជា តេសំ វចនំ សុត្វា យាវាហំ ធម្មំ សុណាមិ- តាវ អធិវាសេថាតិ តេ ហត្ថសញ្ញាយ និវារេសិ សង្ឃោ គណសជ្ឈាយំ និវារេសីតិ មញ្ញិត្វា សជ្ឈាយំ ឋបាបេសិ.

រាជា កស្មា ភន្តេ គណសជ្ឈាយំ ឋបេថាតិ អាហ. មហារាជ តយា ហត្ថសញ្ញាយ និវារិតត្តាតិ. ភន្តេ តុម្ហាកំ សញ្ញំ នាទាសិំ. ទេវតា ឆទេវលោកតោ ឆ រថេ អានេត្វា អត្តនោ អត្តនោ ទេវលោកំ គន្តុំ យាចន្តិ តស្មា តេសំ យាវាហំ ធម្មំ សុណាមិ តាវ អាគមេថាតិ សញ្ញំ អទាសិន្តិ តំ សុត្វា កេចិ អយំ រាជា មរណភយភិតោ វិប្បលបតិ, មរណតោ អភាយនក សត្តោ នាម នត្ថីតិ មញ្ញិំសុ.

តតោ អភយត្ថេរោ អាហ កថំ មហារាជ សទ្ទហិតុំ សក្កា ឆ ទេវលោកតោ ឆ រថា អានីតាតិ តំ សុត្វា រាជា អាកាសេ បុប្ផទាមានិ ខិបាបេសិ. តានិ គន្ត្វា វិសុំ រថធុរេ ឱលម្ពិំសុ មហាជនោ អាកាសេ ឱលម្ពន្តានិ បុប្ផទាមានិ ទិស្វា និក្កង្ខោ អហោសិ.

តតោ រាជា ថេរំ បុច្ឆិ-កតមោ បន ភន្តេ ទេវលោកោ រមណីយោតិ. តុសិតភវនំ បន មហារាជ រមណីយំ, ពុទ្ធភាវាយ សមយំ ឱលោកេន្តោ មេត្តេយ្យោ ពោធិសត្តោបិ តស្មិំយេវ វសតីតិ អាហ.

តំ ¶ សុត្វា រាជា តស្មិំ អាលយំ កត្វា មហាថូបំ ឱលោកេន្តោ និបន្នោវ ចវិត្វា សុត្តប្បពុទ្ធោ វិយ តុសិត ភវនតោ អាហដ. រថេ និព្ពត្តិត្វា អត្តនោ កតបុញ្ញស្ស ថលំ មហាជនស្ស បាកដំ កាតុំ រថេយេវ ឋត្វា ទិព្ពាភរណ វិភូសិតោ មហាជនស្ស បស្សន្តស្សេវ តិក្ខត្តុំ មហាថូបំ បទក្ខិណំ កត្វា ភិក្ខុសង្ឃញ្ច វន្ទិត្វា តុសិតភវនំ អគមាសិ.

ឯវំ អសារេ និចយេ ធនានំ អនិច្ចសង្ឃំ សត្តំ សបញ្ញា,

កត្វន ចាគំ រតនត្តយមហិ អាទាយ សារំ សុគតិំ វជន្តិ;

រញ្ញោ នាដកត្ថិយោ មតភាវំ ញត្វា យត្ថ ឋិតា មកុឡំ មោចយិំសុ តត្ថំ ឋានេ កតសាលា មកុឡមុត្តសាលានាមជាតា. រញ្ញោ សរីរស្មិំ ចិតកំ អារោបិតេ យត្ថ មហាជនោ ហត្ថេ បគ្គហេត្វា វិរចិ. តត្ថ កតសាលា វិរចិត្ថសាលា នាម ជាតា. រញ្ញោ សរីរំ យត្ថ ឈាបេសុំ - សោ សីមាមាលកោ រាជមាលកោ នាម ជាតោ. អថ រញ្ញោ កនិដ្ឋភាតា សទ្ធាតិស្សមហារាជា នាម ហុត្វា ចេតិយេ អនិដ្ឋតំ ជត្តកម្មំ សុធាកម្មញ្ច និដ្ឋាបេត្វា ថូបមកាសីតិ

ឥតិ សាធុជន មនោបសាទនត្ថាយ កតេ ថូបវំសេ មហាចេតិយេ កតា និដ្ឋិតា.

២៦. ឯតរហិ ទុដ្ឋគាមណិ អភយ មហារាជស្ស បិតា កាកវណ្ណតិស្ស រាជា មេត្តេយ្យស្ស ភគវតោ បិតា ភវិស្សតិ. វិហារមហាទេវី មាតា ភវិស្សតិ. ទុដ្ឋគាមិណិ អភយោ អគ្គសាវកោ ភវិស្សតិ. កនិដ្ឋោ ទុតិយ សាវកោ ភវិសសតិ. រញ្ញោ បិតុច្ឆា អនុឡាទេវី អគ្គមហេសី ភវិស្សតិ. រញ្ញោ បុត្តោ សាលិ រាជកុមារោ បុត្តោ ភវិស្សតិ. ភណ្ឌាគារិក សង្ឃាមច្ចោ អគ្គុបដ្ឋាកោ ភវិស្សតិ តស្សាមច្ចស្ស ធីតា អគ្គុបដ្ឋាយិកា ភវិស្សតីតិ ឯវំ សព្ពេបិ កតាធិការា ហេតុ សម្បន្នា តស្ស ភគវតោ ធម្មំ សុត្វា ទុក្ខស្សន្តំ ករិត្វា អនុបាទិសេសាយ និព្ពានធាតុយា បរិនិព្ពាយិស្សន្តីតិ.

ឯត្តាវតា ច

២៧.

មហិណ្ទសេន នាមម្ហិ វសន្តោ បរិវេណកេ,

បត្តចីវរបាទោ? យោ បិដកត្តយ បារគោ;

សទ្ធាសិលគុណុបេតោ សព្ពសត្តហិតេ រតោ,

តេន សាធុ សមជ្ឈិដ្ឋោ យមហំ កាតុមារភិំ;

សោទានិ និដ្ឋំ សម្បត្តោ ថូបវំសោ អនាកុលោ,

បរិបុណ្ណោ សង្ខថា សាធុ បណ្ឌិតេហិ បសំសិតោ;

យំ ¶ បត្តំ កុសលំ កម្មំ ករោន្តេន ឥមំ មយំ,

តេន ឯតេន បុញ្ញេន សត្តា គច្ឆន្តុ និព្ពុតិំ;

អនន្តរាយេន យថា ច សិទ្ធិំ

មូបាគតោ ថូបវរស្ស វំសោ,

តថេវ សទ្ធម្មសិតា ជនានំ

មនោ រថា សីឃមុបេន្តុ សិទ្ធិំ;

បរិសម្ភិទាមគ្គស្ស យេន លីលត្ថ ទីបនិ

ដីកា វិរចិតា សាធុ សទ្ធម្មោទយ កាមិនា;

តថា បករណេ សច្ចសង្ខេបេ អត្ថទីបនា,

ធីមតា សុកតា យេន សុដ្ឋុ សីហឡ ភាសតោ

វិសុទ្ធិមគ្គ សង្ខេបេ យេន អត្ថប្បកាសនា,

យោគី នមុបការាយ កតា សីហឡភាសតោ;

បរក្កម នរិណ្ទស្ស សព្ពភូបាន កេតុនោ,

ធម្មាគារេ និយុត្តោ យោ បិដកត្តយ បារគោ;

សាសនំ សុដ្ឋិតំ យស្ស អន្តេវាសិក ភិក្ខុសុ,

តេន វាចិស្សរត្ថេរ បាទេន លិខិតោ អយន្តិ;

ថូបវំសោ និដ្ឋិតោ.