📜
នមោ តស្ស ភគវតោ អរហតោ សម្មាសម្ពុទ្ធស្ស
ខុទ្ទកនិកាយេ
ខុទ្ទកបាឋបាឡិ
១. សរណត្តយំ
ធម្មំ សរណំ គច្ឆាមិ;
សង្ឃំ សរណំ គច្ឆាមិ.
ទុតិយម្បិ ពុទ្ធំ សរណំ គច្ឆាមិ;
ទុតិយម្បិ ធម្មំ សរណំ គច្ឆាមិ;
ទុតិយម្បិ សង្ឃំ សរណំ គច្ឆាមិ.
តតិយម្បិ ¶ ពុទ្ធំ សរណំ គច្ឆាមិ;
តតិយម្បិ ធម្មំ សរណំ គច្ឆាមិ;
តតិយម្បិ សង្ឃំ សរណំ គច្ឆាមិ.
សរណត្តយំ [សរណគមនំ និដ្ឋិតំ (ស្យា.)] និដ្ឋិតំ.
២. ទសសិក្ខាបទំ
១. បាណាតិបាតា វេរមណី-សិក្ខាបទំ [វេរមណីសិក្ខាបទំ (សី. ស្យា.)] សមាទិយាមិ.
២. អទិន្នាទានា វេរមណី-សិក្ខាបទំ សមាទិយាមិ.
៣. អព្រហ្មចរិយា ¶ វេរមណី-សិក្ខាបទំ សមាទិយាមិ.
៤. មុសាវាទា វេរមណី-សិក្ខាបទំ សមាទិយាមិ.
៥. សុរាមេរយមជ្ជបមាទដ្ឋានា វេរមណី-សិក្ខាបទំ សមាទិយាមិ ¶ .
៦. វិកាលភោជនា វេរមណី-សិក្ខាបទំ សមាទិយាមិ.
៧. នច្ច-គីត-វាទិត-វិសូកទស្សនា វេរមណី-សិក្ខាបទំ សមាទិយាមិ.
៨. មាលា-គន្ធ-វិលេបន-ធារណ-មណ្ឌន-វិភូសនដ្ឋានា វេរមណី-សិក្ខាបទំ សមាទិយាមិ.
៩. ឧច្ចាសយន-មហាសយនា វេរមណី-សិក្ខាបទំ សមាទិយាមិ.
១០. ជាតរូប-រជតបដិគ្គហណា ¶ វេរមណី-សិក្ខាបទំ សមាទិយាមិ.
ទសសិក្ខាបទំ [ទសសិក្ខាបទំ និដ្ឋិតំ (ស្យា.)] និដ្ឋិតំ.
៣. ទ្វត្តិំសាការោ
អត្ថិ ¶ ឥមស្មិំ កាយេ –
កេសា លោមា នខា ទន្តា តចោ,
មំសំ ន្ហារុ [នហារុ (សី. បី.), នហារូ (ស្យា. កំ.)] អដ្ឋិ [អដ្ឋី (ស្យា. កំ)] អដ្ឋិមិញ្ជំ វក្កំ,
ហទយំ យកនំ កិលោមកំ បិហកំ បប្ផាសំ,
អន្តំ អន្តគុណំ ឧទរិយំ ករីសំ មត្ថលុង្គំ [( ) សព្ពត្ថ នត្ថិ, អដ្ឋកថា ច ទ្វត្តិំសសង្ខ្យា ច មនសិ កាតព្ពា],
បិត្តំ សេម្ហំ បុព្ពោ លោហិតំ សេទោ មេទោ,
អស្សុ វសា ខេឡោ សិង្ឃាណិកា លសិកា មុត្តន្តិ [មុត្តំ, មត្ថកេ មត្ថលុង្គន្តិ (ស្យា.)].
ទ្វត្តិំសាការោ និដ្ឋិតោ.
៤. កុមារបញ្ហា
១. ‘‘ឯកំ ¶ នាម កិំ’’? ‘‘សព្ពេ សត្តា អាហារដ្ឋិតិកា’’.
២. ‘‘ទ្វេ នាម កិំ’’? ‘‘នាមញ្ច រូបញ្ច’’.
៣. ‘‘តីណិ នាម កិំ’’? ‘‘តិស្សោ វេទនា’’.
៤. ‘‘ចត្តារិ ¶ នាម កិំ’’? ‘‘ចត្តារិ អរិយសច្ចានិ’’.
៥. ‘‘បញ្ច នាម កិំ’’? ‘‘បញ្ចុបាទានក្ខន្ធា’’.
៦. ‘‘ឆ នាម កិំ’’? ‘‘ឆ អជ្ឈត្តិកានិ អាយតនានិ’’.
៧. ‘‘សត្ត នាម កិំ’’? ‘‘សត្ត ពោជ្ឈង្គា’’.
៨. ‘‘អដ្ឋ នាម កិំ’’? ‘‘អរិយោ អដ្ឋង្គិកោ មគ្គោ’’.
៩. ‘‘នវ នាម កិំ’’? ‘‘នវ សត្តាវាសា’’.
១០. ‘‘ទស នាម កិំ’’? ‘‘ទសហង្គេហិ សមន្នាគតោ ‘អរហា’តិ វុច្ចតី’’តិ.
កុមារបញ្ហា និដ្ឋិតា.
៥. មង្គលសុត្តំ
១. ឯវំ ¶ មេ សុតំ – ឯកំ សមយំ ភគវា សាវត្ថិយំ វិហរតិ ជេតវនេ អនាថបិណ្ឌិកស្ស អារាមេ. អថ ខោ អញ្ញតរា ទេវតា អភិក្កន្តាយ រត្តិយា អភិក្កន្តវណ្ណា កេវលកប្បំ ជេតវនំ ឱភាសេត្វា យេន ភគវា តេនុបសង្កមិ; ឧបសង្កមិត្វា ភគវន្តំ អភិវាទេត្វា ឯកមន្តំ អដ្ឋាសិ. ឯកមន្តំ ឋិតា ខោ សា ទេវតា ភគវន្តំ គាថាយ អជ្ឈភាសិ –
‘‘ពហូ ¶ ទេវា មនុស្សា ច, មង្គលានិ អចិន្តយុំ;
អាកង្ខមានា សោត្ថានំ, ព្រូហិ មង្គលមុត្តមំ’’.
‘‘អសេវនា ច ពាលានំ, បណ្ឌិតានញ្ច សេវនា;
បូជា ច បូជនេយ្យានំ [បូជនីយានំ (សី. ស្យា. កំ. បី.)], ឯតំ មង្គលមុត្តមំ.
‘‘បតិរូបទេសវាសោ ¶ ច, បុព្ពេ ច កតបុញ្ញតា;
អត្តសម្មាបណិធិ ¶ [អត្ថសម្មាបណីធី (កត្ថចិ)] ច, ឯតំ មង្គលមុត្តមំ.
‘‘ពាហុសច្ចញ្ច សិប្បញ្ច, វិនយោ ច សុសិក្ខិតោ;
សុភាសិតា ច យា វាចា, ឯតំ មង្គលមុត្តមំ.
‘‘មាតាបិតុ ឧបដ្ឋានំ, បុត្តទារស្ស សង្គហោ;
អនាកុលា ច កម្មន្តា, ឯតំ មង្គលមុត្តមំ.
‘‘ទានញ្ច ធម្មចរិយា ច, ញាតកានញ្ច សង្គហោ;
អនវជ្ជានិ កម្មានិ, ឯតំ មង្គលមុត្តមំ.
‘‘អារតី វិរតី បាបា, មជ្ជបានា ច សំយមោ;
អប្បមាទោ ច ធម្មេសុ, ឯតំ មង្គលមុត្តមំ.
‘‘គារវោ ¶ ច និវាតោ ច, សន្តុដ្ឋិ ច កតញ្ញុតា;
កាលេន ធម្មស្សវនំ [ធម្មស្សាវណំ (ក. សី.), ធម្មសវនំ (ក. សី.)], ឯតំ មង្គលមុត្តមំ.
‘‘ខន្តី ច សោវចស្សតា, សមណានញ្ច ទស្សនំ;
កាលេន ធម្មសាកច្ឆា, ឯតំ មង្គលមុត្តមំ.
‘‘តបោ ច ព្រហ្មចរិយញ្ច, អរិយសច្ចាន ទស្សនំ;
និព្ពានសច្ឆិកិរិយា ច, ឯតំ មង្គលមុត្តមំ.
‘‘ផុដ្ឋស្ស លោកធម្មេហិ, ចិត្តំ យស្ស ន កម្បតិ;
អសោកំ វិរជំ ខេមំ, ឯតំ មង្គលមុត្តមំ.
‘‘ឯតាទិសានិ កត្វាន, សព្ពត្ថមបរាជិតា;
សព្ពត្ថ សោត្ថិំ គច្ឆន្តិ, តំ តេសំ មង្គលមុត្តម’’ន្តិ.
មង្គលសុត្តំ និដ្ឋិតំ.
៦. រតនសុត្តំ
យានីធ ¶ ភូតានិ សមាគតានិ, ភុម្មានិ [ភូមានិ (ក.)] វា យានិ វ អន្តលិក្ខេ;
សព្ពេវ ភូតា សុមនា ភវន្តុ, អថោបិ សក្កច្ច សុណន្តុ ភាសិតំ.
តស្មា ¶ ហិ ភូតា និសាមេថ សព្ពេ, មេត្តំ ករោថ មានុសិយា បជាយ;
ទិវា ច រត្តោ ច ហរន្តិ យេ ពលិំ, តស្មា ហិ នេ រក្ខថ អប្បមត្តា.
យំ កិញ្ចិ វិត្តំ ឥធ វា ហុរំ វា, សគ្គេសុ ¶ វា យំ រតនំ បណីតំ;
ន នោ សមំ អត្ថិ តថាគតេន, ឥទម្បិ ពុទ្ធេ រតនំ បណីតំ;
ឯតេន សច្ចេន សុវត្ថិ ហោតុ.
ខយំ ¶ វិរាគំ អមតំ បណីតំ, យទជ្ឈគា សក្យមុនី សមាហិតោ;
ន តេន ធម្មេន សមត្ថិ កិញ្ចិ, ឥទម្បិ ធម្មេ រតនំ បណីតំ;
ឯតេន សច្ចេន សុវត្ថិ ហោតុ.
យំ ¶ ពុទ្ធសេដ្ឋោ បរិវណ្ណយី សុចិំ, សមាធិមានន្តរិកញ្ញមាហុ;
សមាធិនា តេន សមោ ន វិជ្ជតិ, ឥទម្បិ ធម្មេ រតនំ បណីតំ;
ឯតេន សច្ចេន សុវត្ថិ ហោតុ.
យេ បុគ្គលា អដ្ឋ សតំ បសត្ថា, ចត្តារិ ឯតានិ យុគានិ ហោន្តិ;
តេ ទក្ខិណេយ្យា សុគតស្ស សាវកា, ឯតេសុ ទិន្នានិ មហប្ផលានិ;
ឥទម្បិ សង្ឃេ រតនំ បណីតំ, ឯតេន សច្ចេន សុវត្ថិ ហោតុ.
យេ សុប្បយុត្តា មនសា ទឡ្ហេន, និក្កាមិនោ គោតមសាសនម្ហិ;
តេ បត្តិបត្តា អមតំ វិគយ្ហ, លទ្ធា មុធា និព្ពុតិំ [និព្ពុតិ (ក.)] ភុញ្ជមានា;
ឥទម្បិ ¶ សង្ឃេ រតនំ បណីតំ, ឯតេន សច្ចេន សុវត្ថិ ហោតុ.
យថិន្ទខីលោ បថវិស្សិតោ [បឋវិស្សិតោ (ក. សី.), បថវិំសិតោ (ក. សិ. ស្យា. កំ. បី.)] សិយា, ចតុព្ភិ វាតេហិ អសម្បកម្បិយោ;
តថូបមំ សប្បុរិសំ វទាមិ, យោ ¶ អរិយសច្ចានិ អវេច្ច បស្សតិ;
ឥទម្បិ សង្ឃេ រតនំ បណីតំ, ឯតេន សច្ចេន សុវត្ថិ ហោតុ.
យេ អរិយសច្ចានិ វិភាវយន្តិ, គម្ភីរបញ្ញេន សុទេសិតានិ;
កិញ្ចាបិ តេ ហោន្តិ ភុសំ បមត្តា, ន តេ ភវំ អដ្ឋមមាទិយន្តិ;
ឥទម្បិ សង្ឃេ រតនំ បណីតំ, ឯតេន សច្ចេន សុវត្ថិ ហោតុ.
សហាវស្ស ¶ ទស្សនសម្បទាយ [សហាវសទ្ទស្សនសម្បទាយ (ក.)], តយស្សុ ធម្មា ជហិតា ភវន្តិ;
សក្កាយទិដ្ឋី វិចិកិច្ឆិតញ្ច, សីលព្ពតំ វាបិ យទត្ថិ កិញ្ចិ.
ចតូហបាយេហិ ច វិប្បមុត្តោ, ឆច្ចាភិឋានានិ [ឆ ចាភិឋានានិ (សី. ស្យា.)] អភព្ព កាតុំ [អភព្ពោ កាតុំ (សី.)];
ឥទម្បិ សង្ឃេ រតនំ បណីតំ, ឯតេន សច្ចេន សុវត្ថិ ហោតុ.
កិញ្ចាបិ ¶ សោ កម្ម [កម្មំ (សី. ស្យា. កំ. បី.)] ករោតិ បាបកំ, កាយេន វាចា ឧទ ចេតសា វា;
អភព្ព [អភព្ពោ (ពហូសុ)] សោ តស្ស បដិច្ឆទាយ [បដិច្ឆាទាយ (សី.)], អភព្ពតា ¶ ទិដ្ឋបទស្ស វុត្តា;
ឥទម្បិ ¶ សង្ឃេ រតនំ បណីតំ, ឯតេន សច្ចេន សុវត្ថិ ហោតុ.
វនប្បគុម្ពេ យថ [យថា (សី. ស្យា.)] ផុស្សិតគ្គេ, គិម្ហានមាសេ បឋមស្មិំ [បឋមស្មិ (?)] គិម្ហេ;
តថូបមំ ធម្មវរំ អទេសយិ [អទេសយី (សី.)], និព្ពានគាមិំ បរមំ ហិតាយ;
ឥទម្បិ ពុទ្ធេ រតនំ បណីតំ, ឯតេន សច្ចេន សុវត្ថិ ហោតុ.
វរោ វរញ្ញូ វរទោ វរាហរោ, អនុត្តរោ ធម្មវរំ អទេសយិ;
ឥទម្បិ ពុទ្ធេ រតនំ បណីតំ, ឯតេន សច្ចេន សុវត្ថិ ហោតុ.
ខីណំ បុរាណំ នវ នត្ថិ សម្ភវំ, វិរត្តចិត្តាយតិកេ ភវស្មិំ;
តេ ខីណពីជា អវិរូឡ្ហិឆន្ទា, និព្ពន្តិ ធីរា យថាយំ [យថយំ (ក.)] បទីបោ;
ឥទម្បិ សង្ឃេ រតនំ បណីតំ, ឯតេន សច្ចេន សុវត្ថិ ហោតុ.
យានីធ ភូតានិ សមាគតានិ, ភុម្មានិ ¶ វា យានិ វ អន្តលិក្ខេ;
តថាគតំ ទេវមនុស្សបូជិតំ, ពុទ្ធំ នមស្សាម សុវត្ថិ ហោតុ.
យានីធ ភូតានិ សមាគតានិ, ភុម្មានិ វា យានិ វ អន្តលិក្ខេ;
តថាគតំ ទេវមនុស្សបូជិតំ, ធម្មំ ¶ នមស្សាម សុវត្ថិ ហោតុ.
យានីធ ¶ ភូតានិ សមាគតានិ, ភុម្មានិ វា យានិ វ អន្តលិក្ខេ;
តថាគតំ ទេវមនុស្សបូជិតំ, សង្ឃំ នមស្សាម សុវត្ថិ ហោតូតិ.
រតនសុត្តំ និដ្ឋិតំ.
៧. តិរោកុដ្ដសុត្តំ
តិរោកុដ្ដេសុ ¶ តិដ្ឋន្តិ, សន្ធិសិង្ឃាដកេសុ ច;
ទ្វារពាហាសុ តិដ្ឋន្តិ, អាគន្ត្វាន សកំ ឃរំ.
បហូតេ អន្នបានម្ហិ, ខជ្ជភោជ្ជេ ឧបដ្ឋិតេ;
ន ¶ តេសំ កោចិ សរតិ, សត្តានំ កម្មបច្ចយា.
ឯវំ ទទន្តិ ញាតីនំ, យេ ហោន្តិ អនុកម្បកា;
សុចិំ បណីតំ កាលេន, កប្បិយំ បានភោជនំ;
ឥទំ វោ ញាតីនំ ហោតុ, សុខិតា ហោន្តុ ញាតយោ.
តេ ច តត្ថ សមាគន្ត្វា, ញាតិបេតា សមាគតា;
បហូតេ អន្នបានម្ហិ, សក្កច្ចំ អនុមោទរេ.
ចិរំ ជីវន្តុ នោ ញាតី, យេសំ ហេតុ លភាមសេ;
អម្ហាកញ្ច កតា បូជា, ទាយកា ច អនិប្ផលា.
ន ហិ តត្ថ កសិ [កសី (សី.)] អត្ថិ, គោរក្ខេត្ថ ន វិជ្ជតិ;
វណិជ្ជា តាទិសី នត្ថិ, ហិរញ្ញេន កយោកយំ [កយាក្កយំ (សី.), កយា កយំ (ស្យា.)];
ឥតោ ទិន្នេន យាបេន្តិ, បេតា កាលង្កតា [កាលកតា (សី. ស្យា. កំ.)] តហិំ.
ឧន្នមេ ឧទកំ វុដ្ឋំ, យថា និន្នំ បវត្តតិ;
ឯវមេវ ឥតោ ទិន្នំ, បេតានំ ឧបកប្បតិ.
យថា វារិវហា បូរា, បរិបូរេន្តិ សាគរំ;
ឯវមេវ ឥតោ ទិន្នំ, បេតានំ ឧបកប្បតិ.
អទាសិ ¶ ¶ មេ អកាសិ មេ, ញាតិមិត្តា [ញាតិ មិត្តោ (?)] សខា ច មេ;
បេតានំ ទក្ខិណំ ទជ្ជា, បុព្ពេ កតមនុស្សរំ.
ន ហិ រុណ្ណំ វា សោកោ វា, យា ចញ្ញា បរិទេវនា;
ន តំ បេតានមត្ថាយ, ឯវំ តិដ្ឋន្តិ ញាតយោ.
អយញ្ច ខោ ទក្ខិណា ទិន្នា, សង្ឃម្ហិ សុប្បតិដ្ឋិតា;
ទីឃរត្តំ ¶ ហិតាយស្ស, ឋានសោ ឧបកប្បតិ.
សោ ញាតិធម្មោ ច អយំ និទស្សិតោ, បេតាន បូជា ច កតា ឧឡារា;
ពលញ្ច ភិក្ខូនមនុប្បទិន្នំ [… មនុប្បទិន្នវា (ក.)], តុម្ហេហិ បុញ្ញំ បសុតំ អនប្បកន្តិ.
តិរោកុដ្ដសុត្តំ និដ្ឋិតំ.
៨. និធិកណ្ឌសុត្តំ
និធិំ ¶ និធេតិ បុរិសោ, គម្ភីរេ ឱទកន្តិកេ;
អត្ថេ កិច្ចេ សមុប្បន្នេ, អត្ថាយ មេ ភវិស្សតិ.
រាជតោ វា ទុរុត្តស្ស, ចោរតោ បីឡិតស្ស វា;
ឥណស្ស វា បមោក្ខាយ, ទុព្ភិក្ខេ អាបទាសុ វា;
ឯតទត្ថាយ លោកស្មិំ, និធិ នាម និធីយតិ.
តាវស្សុនិហិតោ [តាវ សុនិហិតោ (សី.)] សន្តោ, គម្ភីរេ ឱទកន្តិកេ;
ន សព្ពោ សព្ពទា ឯវ, តស្ស តំ ឧបកប្បតិ.
និធិ វា ឋានា ចវតិ, សញ្ញា វាស្ស វិមុយ្ហតិ;
នាគា វា អបនាមេន្តិ, យក្ខា វាបិ ហរន្តិ នំ.
អប្បិយា ¶ វាបិ ទាយាទា, ឧទ្ធរន្តិ អបស្សតោ;
យទា បុញ្ញក្ខយោ ហោតិ, សព្ពមេតំ វិនស្សតិ.
យស្ស ¶ ទានេន សីលេន, សំយមេន ទមេន ច;
និធី សុនិហិតោ ហោតិ, ឥត្ថិយា បុរិសស្ស វា.
ចេតិយម្ហិ ¶ ច សង្ឃេ វា, បុគ្គលេ អតិថីសុ វា;
មាតរិ បិតរិ ចាបិ [វាបិ (ស្យា. កំ.)], អថោ ជេដ្ឋម្ហិ ភាតរិ.
ឯសោ និធិ សុនិហិតោ, អជេយ្យោ អនុគាមិកោ;
បហាយ គមនីយេសុ, ឯតំ អាទាយ គច្ឆតិ.
អសាធារណមញ្ញេសំ, អចោរាហរណោ និធិ;
កយិរាថ ធីរោ បុញ្ញានិ, យោ និធិ អនុគាមិកោ.
ឯស ទេវមនុស្សានំ, សព្ពកាមទទោ និធិ;
យំ យទេវាភិបត្ថេន្តិ, សព្ពមេតេន លព្ភតិ.
សុវណ្ណតា សុសរតា, សុសណ្ឋានា សុរូបតា [សុសណ្ឋានសុរូបតា (សី.), សុសណ្ឋានំ សុរូបតា (ស្យា. កំ.)];
អាធិបច្ចបរិវារោ, សព្ពមេតេន លព្ភតិ.
បទេសរជ្ជំ ឥស្សរិយំ, ចក្កវត្តិសុខំ បិយំ;
ទេវរជ្ជម្បិ ទិព្ពេសុ, សព្ពមេតេន លព្ភតិ.
មានុស្សិកា ច សម្បត្តិ, ទេវលោកេ ច យា រតិ;
យា ច និព្ពានសម្បត្តិ, សព្ពមេតេន លព្ភតិ.
មិត្តសម្បទមាគម្ម, យោនិសោវ [យោនិសោ វេ (សី.), យោនិសោ ចេ (ស្យា.), យោនិសោ ច (?)] បយុញ្ជតោ;
វិជ្ជា វិមុត្តិ វសីភាវោ, សព្ពមេតេន លព្ភតិ.
បដិសម្ភិទា ¶ វិមោក្ខា ច, យា ច សាវកបារមី;
បច្ចេកពោធិ ពុទ្ធភូមិ, សព្ពមេតេន លព្ភតិ.
ឯវំ ¶ មហត្ថិកា ឯសា, យទិទំ បុញ្ញសម្បទា;
តស្មា ធីរា បសំសន្តិ, បណ្ឌិតា កតបុញ្ញតន្តិ.
និធិកណ្ឌសុត្តំ និដ្ឋិតំ.
៩. មេត្តសុត្តំ
ករណីយមត្ថកុសលេន ¶ , យន្តសន្តំ បទំ អភិសមេច្ច;
សក្កោ ឧជូ ច សុហុជូ [សូជូ (សី.)] ច, សុវចោ ចស្ស មុទុ អនតិមានី.
សន្តុស្សកោ ¶ ច សុភរោ ច, អប្បកិច្ចោ ច សល្លហុកវុត្តិ;
សន្តិន្ទ្រិយោ ច និបកោ ច, អប្បគព្ភោ កុលេស្វននុគិទ្ធោ.
ន ច ខុទ្ទមាចរេ កិញ្ចិ, យេន វិញ្ញូ បរេ ឧបវទេយ្យុំ;
សុខិនោវ ខេមិនោ ហោន្តុ, សព្ពសត្តា [សព្ពេ សត្តា (សី. ស្យា.)] ភវន្តុ សុខិតត្តា.
យេ កេចិ បាណភូតត្ថិ, តសា វា ថាវរា វនវសេសា;
ទីឃា វា យេវ មហន្តា [មហន្ត (?)], មជ្ឈិមា រស្សកា អណុកថូលា.
ទិដ្ឋា វា យេវ អទិដ្ឋា [អទិដ្ឋ (?)], យេ វ [យេ ច (សី. ស្យា. កំ. បី.)] ទូរេ វសន្តិ អវិទូរេ;
ភូតា វ [វា (ស្យា. កំ. បី. ក.)] សម្ភវេសី វ [វា (សី. ស្យា. កំ. បី.)], សព្ពសត្តា ភវន្តុ សុខិតត្តា.
ន បរោ បរំ និកុព្ពេថ, នាតិមញ្ញេថ កត្ថចិ ន កញ្ចិ [នំ កញ្ចិ (សី. បី.), នំ កិញ្ចិ (ស្យា.), ន កិញ្ចិ (ក.)];
ព្យារោសនា បដិឃសញ្ញា, នាញ្ញមញ្ញស្ស ទុក្ខមិច្ឆេយ្យ.
មាតា ¶ យថា និយំ បុត្តមាយុសា ឯកបុត្តមនុរក្ខេ;
ឯវម្បិ សព្ពភូតេសុ, មានសំ ភាវយេ អបរិមាណំ.
មេត្តញ្ច ¶ សព្ពលោកស្មិ, មានសំ ភាវយេ អបរិមាណំ;
ឧទ្ធំ អធោ ច តិរិយញ្ច, អសម្ពាធំ អវេរមសបត្តំ.
តិដ្ឋំ ចរំ និសិន្នោ វ [វា (សី. ស្យា. កំ. បី.)], សយានោ យាវតាស្ស វិតមិទ្ធោ [វិគតមិទ្ធោ (ពហូសុ)];
ឯតំ សតិំ អធិដ្ឋេយ្យ, ព្រហ្មមេតំ វិហារមិធមាហុ.
ទិដ្ឋិញ្ច ¶ អនុបគ្គម្ម, សីលវា ទស្សនេន សម្បន្នោ;
កាមេសុ វិនយ [វិនេយ្យ (សី.)] គេធំ, ន ហិ ជាតុគ្គព្ភសេយ្យ បុន រេតីតិ.
មេត្តសុត្តំ និដ្ឋិតំ.
ខុទ្ទកបាឋបាឡិ និដ្ឋិតា.