📜

នមោ តស្ស ភគវតោ អរហតោ សម្មាសម្ពុទ្ធស្ស

ខុទ្ទកនិកាយេ

ធម្មបទបាឡិ

១. យមកវគ្គោ

.

មនោបុព្ពង្គមា ធម្មា, មនោសេដ្ឋា មនោមយា;

មនសា ចេ បទុដ្ឋេន, ភាសតិ វា ករោតិ វា;

តតោ នំ ទុក្ខមន្វេតិ, ចក្កំវ វហតោ បទំ.

.

មនោបុព្ពង្គមា ធម្មា, មនោសេដ្ឋា មនោមយា;

មនសា ចេ បសន្នេន, ភាសតិ វា ករោតិ វា;

តតោ នំ សុខមន្វេតិ, ឆាយាវ អនបាយិនី [អនុបាយិនី (ក.)].

.

អក្កោច្ឆិ មំ អវធិ មំ, អជិនិ [អជិនី (?)] មំ អហាសិ មេ;

យេ ច តំ ឧបនយ្ហន្តិ, វេរំ តេសំ ន សម្មតិ.

.

អក្កោច្ឆិ មំ អវធិ មំ, អជិនិ មំ អហាសិ មេ;

យេ ច តំ នុបនយ្ហន្តិ, វេរំ តេសូបសម្មតិ.

.

ហិ វេរេន វេរានិ, សម្មន្តីធ កុទាចនំ;

អវេរេន ច សម្មន្តិ, ឯស ធម្មោ សនន្តនោ.

.

បរេ ច ន វិជានន្តិ, មយមេត្ថ យមាមសេ;

យេ ច តត្ថ វិជានន្តិ, តតោ សម្មន្តិ មេធគា.

.

សុភានុបស្សិំ វិហរន្តំ, ឥន្ទ្រិយេសុ អសំវុតំ;

ភោជនម្ហិ ចាមត្តញ្ញុំ, កុសីតំ ហីនវីរិយំ;

តំ វេ បសហតិ មារោ, វាតោ រុក្ខំវ ទុព្ពលំ.

.

អសុភានុបស្សិំ វិហរន្តំ, ឥន្ទ្រិយេសុ សុសំវុតំ;

ភោជនម្ហិ ច មត្តញ្ញុំ, សទ្ធំ អារទ្ធវីរិយំ;

តំ វេ នប្បសហតិ មារោ, វាតោ សេលំវ បព្ពតំ.

.

អនិក្កសាវោ កាសាវំ, យោ វត្ថំ បរិទហិស្សតិ;

អបេតោ ទមសច្ចេន, ន សោ កាសាវមរហតិ.

១០.

យោ ច វន្តកសាវស្ស, សីលេសុ សុសមាហិតោ;

ឧបេតោ ទមសច្ចេន, ស វេ កាសាវមរហតិ.

១១.

អសារេ សារមតិនោ, សារេ ចាសារទស្សិនោ;

តេ សារំ នាធិគច្ឆន្តិ, មិច្ឆាសង្កប្បគោចរា.

១២.

សារញ្ច សារតោ ញត្វា, អសារញ្ច អសារតោ;

តេ សារំ អធិគច្ឆន្តិ, សម្មាសង្កប្បគោចរា.

១៣.

យថា អគារំ ទុច្ឆន្នំ, វុដ្ឋី សមតិវិជ្ឈតិ;

ឯវំ អភាវិតំ ចិត្តំ, រាគោ សមតិវិជ្ឈតិ.

១៤.

យថា អគារំ សុឆន្នំ, វុដ្ឋី ន សមតិវិជ្ឈតិ;

ឯវំ សុភាវិតំ ចិត្តំ, រាគោ ន សមតិវិជ្ឈតិ.

១៥.

ឥធ សោចតិ បេច្ច សោចតិ, បាបការី ឧភយត្ថ សោចតិ;

សោ សោចតិ សោ វិហញ្ញតិ, ទិស្វា កម្មកិលិដ្ឋមត្តនោ.

១៦.

ឥធ មោទតិ បេច្ច មោទតិ, កតបុញ្ញោ ឧភយត្ថ មោទតិ;

សោ មោទតិ សោ បមោទតិ, ទិស្វា កម្មវិសុទ្ធិមត្តនោ.

១៧.

ឥធ តប្បតិ បេច្ច តប្បតិ, បាបការី [បាបការិ (?)] ឧភយត្ថ តប្បតិ;

‘‘បាបំ មេ កត’’ន្តិ តប្បតិ, ភិយ្យោ [ភីយោ (សី.)] តប្បតិ ទុគ្គតិំ គតោ.

១៨.

ឥធ នន្ទតិ បេច្ច នន្ទតិ, កតបុញ្ញោ ឧភយត្ថ នន្ទតិ;

‘‘បុញ្ញំ មេ កត’’ន្តិ នន្ទតិ, ភិយ្យោ នន្ទតិ សុគ្គតិំ គតោ.

១៩.

ពហុម្បិ ចេ សំហិត [សហិតំ (សី. ស្យា. កំ. បី.)] ភាសមានោ, ន តក្ករោ ហោតិ នរោ បមត្តោ;

គោបោវ គាវោ គណយំ បរេសំ, ន ភាគវា សាមញ្ញស្ស ហោតិ.

២០.

អប្បម្បិ ចេ សំហិត ភាសមានោ, ធម្មស្ស ហោតិ [ហោតី (សី. បី.)] អនុធម្មចារី;

រាគញ្ច ទោសញ្ច បហាយ មោហំ, សម្មប្បជានោ សុវិមុត្តចិត្តោ;

អនុបាទិយានោ ឥធ វា ហុរំ វា, ស ភាគវា សាមញ្ញស្ស ហោតិ.

យមកវគ្គោ បឋមោ និដ្ឋិតោ.

២. អប្បមាទវគ្គោ

២១.

អប្បមាទោ អមតបទំ [អមតំ បទំ (ក.)], បមាទោ មច្ចុនោ បទំ;

អប្បមត្តា ន មីយន្តិ, យេ បមត្តា យថា មតា.

២២.

ឯវំ [ឯតំ (សី. ស្យា. កំ. បី.)] វិសេសតោ ញត្វា, អប្បមាទម្ហិ បណ្ឌិតា;

អប្បមាទេ បមោទន្តិ, អរិយានំ គោចរេ រតា.

២៣.

តេ ឈាយិនោ សាតតិកា, និច្ចំ ទឡ្ហបរក្កមា;

ផុសន្តិ ធីរា និព្ពានំ, យោគក្ខេមំ អនុត្តរំ.

២៤.

ឧដ្ឋានវតោ សតីមតោ [សតិមតោ (សី. ស្យា. ក.)], សុចិកម្មស្ស និសម្មការិនោ;

សញ្ញតស្ស ធម្មជីវិនោ, អប្បមត្តស្ស [អបមត្តស្ស (?)] យសោភិវឌ្ឍតិ.

២៥.

ឧដ្ឋានេនប្បមាទេន, សំយមេន ទមេន ច;

ទីបំ កយិរាថ មេធាវី, យំ ឱឃោ នាភិកីរតិ.

២៦.

បមាទមនុយុញ្ជន្តិ, ពាលា ទុម្មេធិនោ ជនា;

អប្បមាទញ្ច មេធាវី, ធនំ សេដ្ឋំវ រក្ខតិ.

២៧.

មា បមាទមនុយុញ្ជេថ, មា កាមរតិសន្ថវំ [សន្ធវំ (ក)];

អប្បមត្តោ ហិ ឈាយន្តោ, បប្បោតិ វិបុលំ សុខំ.

២៨.

បមាទំ អប្បមាទេន, យទា នុទតិ បណ្ឌិតោ;

បញ្ញាបាសាទមារុយ្ហ, អសោកោ សោកិនិំ បជំ;

បព្ពតដ្ឋោវ ភូមដ្ឋេ [ភុម្មដ្ឋេ (សី. ស្យា.)], ធីរោ ពាលេ អវេក្ខតិ.

២៩.

អប្បមត្តោ បមត្តេសុ, សុត្តេសុ ពហុជាគរោ;

អពលស្សំវ សីឃស្សោ, ហិត្វា យាតិ សុមេធសោ.

៣០.

អប្បមាទេន មឃវា, ទេវានំ សេដ្ឋតំ គតោ;

អប្បមាទំ បសំសន្តិ, បមាទោ គរហិតោ សទា.

៣១.

អប្បមាទរតោ ភិក្ខុ, បមាទេ ភយទស្សិ វា;

សំយោជនំ អណុំ ថូលំ, ឌហំ អគ្គីវ គច្ឆតិ.

៣២.

អប្បមាទរតោ ភិក្ខុ, បមាទេ ភយទស្សិ វា;

អភព្ពោ បរិហានាយ, និព្ពានស្សេវ សន្តិកេ.

អប្បមាទវគ្គោ ទុតិយោ និដ្ឋិតោ.

៣. ចិត្តវគ្គោ

៣៣.

ផន្ទនំ ចបលំ ចិត្តំ, ទូរក្ខំ [ទុរក្ខំ (សព្ពត្ថ)] ទុន្និវារយំ;

ឧជុំ ករោតិ មេធាវី, ឧសុការោវ តេជនំ.

៣៤.

វារិជោវ ថលេ ខិត្តោ, ឱកមោកតឧព្ភតោ;

បរិផន្ទតិទំ ចិត្តំ, មារធេយ្យំ បហាតវេ.

៣៥.

ទុន្និគ្គហស្ស លហុនោ, យត្ថកាមនិបាតិនោ;

ចិត្តស្ស ទមថោ សាធុ, ចិត្តំ ទន្តំ សុខាវហំ.

៣៦.

សុទុទ្ទសំ សុនិបុណំ, យត្ថកាមនិបាតិនំ;

ចិត្តំ រក្ខេថ មេធាវី, ចិត្តំ គុត្តំ សុខាវហំ.

៣៧.

ទូរង្គមំ ឯកចរំ [ឯកចារំ (ក.)], អសរីរំ គុហាសយំ;

យេ ចិត្តំ សំយមេស្សន្តិ, មោក្ខន្តិ មារពន្ធនា.

៣៨.

អនវដ្ឋិតចិត្តស្ស, សទ្ធម្មំ អវិជានតោ;

បរិប្លវបសាទស្ស, បញ្ញា ន បរិបូរតិ.

៣៩.

អនវស្សុតចិត្តស្ស, អនន្វាហតចេតសោ;

បុញ្ញបាបបហីនស្ស, នត្ថិ ជាគរតោ ភយំ.

៤០.

កុម្ភូបមំ កាយមិមំ វិទិត្វា, នគរូបមំ ចិត្តមិទំ ឋបេត្វា;

យោធេថ មារំ បញ្ញាវុធេន, ជិតញ្ច រក្ខេ អនិវេសនោ សិយា.

៤១.

អចិរំ វតយំ កាយោ, បថវិំ អធិសេស្សតិ;

ឆុទ្ធោ អបេតវិញ្ញាណោ, និរត្ថំវ កលិង្គរំ.

៤២.

ទិសោ ទិសំ យំ តំ កយិរា, វេរី វា បន វេរិនំ;

មិច្ឆាបណិហិតំ ចិត្តំ, បាបិយោ [បាបិយំ (?)] នំ តតោ ករេ.

៤៣.

ន តំ មាតា បិតា កយិរា, អញ្ញេ វាបិ ច ញាតកា;

សម្មាបណិហិតំ ចិត្តំ, សេយ្យសោ នំ តតោ ករេ.

ចិត្តវគ្គោ តតិយោ និដ្ឋិតោ.

៤. បុប្ផវគ្គោ

៤៤.

កោ ឥមំ [កោមំ (ក.)] បថវិំ វិចេស្សតិ [វិជេស្សតិ (សី. ស្យា. បី.)], យមលោកញ្ច ឥមំ សទេវកំ;

កោ ធម្មបទំ សុទេសិតំ, កុសលោ បុប្ផមិវ បចេស្សតិ [បុប្ផមិវប្បចេស្សតិ (ក.)].

៤៥.

សេខោ បថវិំ វិចេស្សតិ, យមលោកញ្ច ឥមំ សទេវកំ;

សេខោ ធម្មបទំ សុទេសិតំ, កុសលោ បុប្ផមិវ បចេស្សតិ.

៤៦.

ផេណូបមំ កាយមិមំ វិទិត្វា, មរីចិធម្មំ អភិសម្ពុធានោ;

ឆេត្វាន មារស្ស បបុប្ផកានិ [សបុប្ផកានិ (ដីកា)], អទស្សនំ មច្ចុរាជស្ស គច្ឆេ.

៤៧.

បុប្ផានិ ហេវ បចិនន្តំ, ព្យាសត្តមនសំ [ព្យាសត្តមានសំ (ក.)] នរំ;

សុត្តំ គាមំ មហោឃោវ, មច្ចុ អាទាយ គច្ឆតិ.

៤៨.

បុប្ផានិ ហេវ បចិនន្តំ, ព្យាសត្តមនសំ នរំ;

អតិត្តញ្ញេវ កាមេសុ, អន្តកោ កុរុតេ វសំ.

៤៩.

យថាបិ ភមរោ បុប្ផំ, វណ្ណគន្ធមហេឋយំ [វណ្ណគន្ធមបោឋយំ (ក.)];

បលេតិ រសមាទាយ, ឯវំ គាមេ មុនី ចរេ.

៥០.

ន បរេសំ វិលោមានិ, ន បរេសំ កតាកតំ;

អត្តនោវ អវេក្ខេយ្យ, កតានិ អកតានិ ច.

៥១.

យថាបិ រុចិរំ បុប្ផំ, វណ្ណវន្តំ អគន្ធកំ;

ឯវំ សុភាសិតា វាចា, អផលា ហោតិ អកុព្ពតោ.

៥២.

យថាបិ រុចិរំ បុប្ផំ, វណ្ណវន្តំ សុគន្ធកំ [សគន្ធកំ (សី. ស្យា. កំ. បី.)];

ឯវំ សុភាសិតា វាចា, សផលា ហោតិ កុព្ពតោ [សកុព្ពតោ (សី. បី.), បកុព្ពតោ (សី. អដ្ឋ.), សុកុព្ពតោ (ស្យា. កំ.)].

៥៣.

យថាបិ បុប្ផរាសិម្ហា, កយិរា មាលាគុណេ ពហូ;

ឯវំ ជាតេន មច្ចេន, កត្តព្ពំ កុសលំ ពហុំ.

៥៤.

ន បុប្ផគន្ធោ បដិវាតមេតិ, ន ចន្ទនំ តគរមល្លិកា [តគរមល្លិកា (សី. ស្យា. កំ. បី.)];

សតញ្ច គន្ធោ បដិវាតមេតិ, សព្ពា ទិសា សប្បុរិសោ បវាយតិ.

៥៥.

ចន្ទនំ តគរំ វាបិ, ឧប្បលំ អថ វស្សិកី;

ឯតេសំ គន្ធជាតានំ, សីលគន្ធោ អនុត្តរោ.

៥៦.

អប្បមត្តោ អយំ គន្ធោ, យ្វាយំ តគរចន្ទនំ [យាយំ តគរចន្ទនី (សី. ស្យា. កំ. បី.)];

យោ ច សីលវតំ គន្ធោ, វាតិ ទេវេសុ ឧត្តមោ.

៥៧.

តេសំ សម្បន្នសីលានំ, អប្បមាទវិហារិនំ;

សម្មទញ្ញា វិមុត្តានំ, មារោ មគ្គំ ន វិន្ទតិ.

៥៨.

យថា សង្ការឋានស្មិំ [សង្ការធានស្មិំ (សី. ស្យា. កំ. បី.)], ឧជ្ឈិតស្មិំ មហាបថេ;

បទុមំ តត្ថ ជាយេថ, សុចិគន្ធំ មនោរមំ.

៥៩.

ឯវំ សង្ការភូតេសុ, អន្ធភូតេ [អន្ធីភូតេ (ក.)] បុថុជ្ជនេ;

អតិរោចតិ បញ្ញាយ, សម្មាសម្ពុទ្ធសាវកោ.

បុប្ផវគ្គោ ចតុត្ថោ និដ្ឋិតោ.

៥. ពាលវគ្គោ

៦០.

ទីឃា ជាគរតោ រត្តិ, ទីឃំ សន្តស្ស យោជនំ;

ទីឃោ ពាលានំ សំសារោ, សទ្ធម្មំ អវិជានតំ.

៦១.

ចរញ្ចេ នាធិគច្ឆេយ្យ, សេយ្យំ សទិសមត្តនោ;

ឯកចរិយំ [ឯកចរិយំ (ក.)] ទឡ្ហំ កយិរា, នត្ថិ ពាលេ សហាយតា.

៦២.

បុត្តា មត្ថិ ធនម្មត្ថិ [បុត្តមត្ថិ ធនមត្ថិ (ក.)], ឥតិ ពាលោ វិហញ្ញតិ;

អត្តា ហិ [អត្តាបិ (?)] អត្តនោ នត្ថិ, កុតោ បុត្តា កុតោ ធនំ.

៦៣.

យោ ពាលោ មញ្ញតិ ពាល្យំ, បណ្ឌិតោ វាបិ តេន សោ;

ពាលោ ច បណ្ឌិតមានី, ស វេ ‘‘ពាលោ’’តិ វុច្ចតិ.

៦៤.

យាវជីវម្បិ ចេ ពាលោ, បណ្ឌិតំ បយិរុបាសតិ;

ន សោ ធម្មំ វិជានាតិ, ទព្ពី សូបរសំ យថា.

៦៥.

មុហុត្តមបិ ចេ វិញ្ញូ, បណ្ឌិតំ បយិរុបាសតិ;

ខិប្បំ ធម្មំ វិជានាតិ, ជិវ្ហា សូបរសំ យថា.

៦៦.

ចរន្តិ ពាលា ទុម្មេធា, អមិត្តេនេវ អត្តនា;

ករោន្តា បាបកំ កម្មំ, យំ ហោតិ កដុកប្ផលំ.

៦៧.

តំ កម្មំ កតំ សាធុ, យំ កត្វា អនុតប្បតិ;

យស្ស អស្សុមុខោ រោទំ, វិបាកំ បដិសេវតិ.

៦៨.

តញ្ច កម្មំ កតំ សាធុ, យំ កត្វា នានុតប្បតិ;

យស្ស បតីតោ សុមនោ, វិបាកំ បដិសេវតិ.

៦៩.

មធុវា [មធុំ វា (ទី. និ. ដីកា ១)] មញ្ញតិ ពាលោ, យាវ បាបំ ន បច្ចតិ;

យទា ច បច្ចតិ បាបំ, ពាលោ [អថ ពាលោ (សី. ស្យា.) អថ (?)] ទុក្ខំ និគច្ឆតិ.

៧០.

មាសេ មាសេ កុសគ្គេន, ពាលោ ភុញ្ជេយ្យ ភោជនំ;

ន សោ សង្ខាតធម្មានំ [សង្ខតធម្មានំ (សី. បី. ក.)], កលំ អគ្ឃតិ សោឡសិំ.

៧១.

ន ហិ បាបំ កតំ កម្មំ, សជ្ជុ ខីរំវ មុច្ចតិ;

ឌហន្តំ ពាលមន្វេតិ, ភស្មច្ឆន្នោវ [ភស្មាឆន្នោវ (សី. បី. ក.)] បាវកោ.

៧២.

យាវទេវ អនត្ថាយ, ញត្តំ [ញាតំ (?)] ពាលស្ស ជាយតិ;

ហន្តិ ពាលស្ស សុក្កំសំ, មុទ្ធមស្ស វិបាតយំ.

៧៣.

អសន្តំ ភាវនមិច្ឆេយ្យ [អសន្តំ ភាវមិច្ឆេយ្យ (ស្យា.), អសន្តភាវនមិច្ឆេយ្យ (ក.)], បុរេក្ខារញ្ច ភិក្ខុសុ;

អាវាសេសុ ច ឥស្សរិយំ, បូជា បរកុលេសុ ច.

៧៤.

មមេវ កត មញ្ញន្តុ, គិហីបព្ពជិតា ឧភោ;

មមេវាតិវសា អស្សុ, កិច្ចាកិច្ចេសុ កិស្មិចិ;

ឥតិ ពាលស្ស សង្កប្បោ, ឥច្ឆា មានោ ច វឌ្ឍតិ.

៧៥.

អញ្ញា ហិ លាភូបនិសា, អញ្ញា និព្ពានគាមិនី;

ឯវមេតំ អភិញ្ញាយ, ភិក្ខុ ពុទ្ធស្ស សាវកោ;

សក្ការំ នាភិនន្ទេយ្យ, វិវេកមនុព្រូហយេ.

ពាលវគ្គោ បញ្ចមោ និដ្ឋិតោ.

៦. បណ្ឌិតវគ្គោ

៧៦.

និធីនំវ បវត្តារំ, យំ បស្សេ វជ្ជទស្សិនំ;

និគ្គយ្ហវាទិំ មេធាវិំ, តាទិសំ បណ្ឌិតំ ភជេ;

តាទិសំ ភជមានស្ស, សេយ្យោ ហោតិ ន បាបិយោ.

៧៧.

ឱវទេយ្យានុសាសេយ្យ, អសព្ភា ច និវារយេ;

សតញ្ហិ សោ បិយោ ហោតិ, អសតំ ហោតិ អប្បិយោ.

៧៨.

ន ភជេ បាបកេ មិត្តេ, ន ភជេ បុរិសាធមេ;

ភជេថ មិត្តេ កល្យាណេ, ភជេថ បុរិសុត្តមេ.

៧៩.

ធម្មបីតិ សុខំ សេតិ, វិប្បសន្នេន ចេតសា;

អរិយប្បវេទិតេ ធម្មេ, សទា រមតិ បណ្ឌិតោ.

៨០.

ឧទកញ្ហិ នយន្តិ នេត្តិកា, ឧសុការា នមយន្តិ [ទមយន្តិ (ក.)] តេជនំ;

ទារុំ នមយន្តិ តច្ឆកា, អត្តានំ ទមយន្តិ បណ្ឌិតា.

៨១.

សេលោ យថា ឯកឃនោ [ឯកគ្ឃនោ (ក.)], វាតេន ន សមីរតិ;

ឯវំ និន្ទាបសំសាសុ, ន សមិញ្ជន្តិ បណ្ឌិតា.

៨២.

យថាបិ រហទោ គម្ភីរោ, វិប្បសន្នោ អនាវិលោ;

ឯវំ ធម្មានិ សុត្វាន, វិប្បសីទន្តិ បណ្ឌិតា.

៨៣.

សព្ពត្ថ វេ សប្បុរិសា ចជន្តិ, ន កាមកាមា លបយន្តិ សន្តោ;

សុខេន ផុដ្ឋា អថ វា ទុខេន, ន ឧច្ចាវចំ [នោច្ចាវចំ (សី. អដ្ឋ.)] បណ្ឌិតា ទស្សយន្តិ.

៨៤.

អត្តហេតុ ន បរស្ស ហេតុ, ន បុត្តមិច្ឆេ ន ធនំ ន រដ្ឋំ;

ន ឥច្ឆេយ្យ [នយិច្ឆេ (បី.), និច្ឆេ (?)] អធម្មេន សមិទ្ធិមត្តនោ, ស សីលវា បញ្ញវា ធម្មិកោ សិយា.

៨៥.

អប្បកា តេ មនុស្សេសុ, យេ ជនា បារគាមិនោ;

អថាយំ ឥតរា បជា, តីរមេវានុធាវតិ.

៨៦.

យេ ច ខោ សម្មទក្ខាតេ, ធម្មេ ធម្មានុវត្តិនោ;

តេ ជនា បារមេស្សន្តិ, មច្ចុធេយ្យំ សុទុត្តរំ.

៨៧.

កណ្ហំ ធម្មំ វិប្បហាយ, សុក្កំ ភាវេថ បណ្ឌិតោ;

ឱកា អនោកមាគម្ម, វិវេកេ យត្ថ ទូរមំ.

៨៨.

តត្រាភិរតិមិច្ឆេយ្យ, ហិត្វា កាមេ អកិញ្ចនោ;

បរិយោទបេយ្យ [បរិយោទាបេយ្យ (?)] អត្តានំ, ចិត្តក្លេសេហិ បណ្ឌិតោ.

៨៩.

យេសំ សម្ពោធិយង្គេសុ, សម្មា ចិត្តំ សុភាវិតំ;

អាទានបដិនិស្សគ្គេ, អនុបាទាយ យេ រតា;

ខីណាសវា ជុតិមន្តោ, តេ លោកេ បរិនិព្ពុតា.

បណ្ឌិតវគ្គោ ឆដ្ឋោ និដ្ឋិតោ.

៧. អរហន្តវគ្គោ

៩០.

គតទ្ធិនោ វិសោកស្ស, វិប្បមុត្តស្ស សព្ពធិ;

សព្ពគន្ថប្បហីនស្ស, បរិឡាហោ ន វិជ្ជតិ.

៩១.

ឧយ្យុញ្ជន្តិ សតីមន្តោ, ន និកេតេ រមន្តិ តេ;

ហំសាវ បល្លលំ ហិត្វា, ឱកមោកំ ជហន្តិ តេ.

៩២.

យេសំ សន្និចយោ នត្ថិ, យេ បរិញ្ញាតភោជនា;

សុញ្ញតោ អនិមិត្តោ ច, វិមោក្ខោ យេសំ គោចរោ;

អាកាសេ វ សកុន្តានំ [សកុណានំ (ក.)], គតិ តេសំ ទុរន្នយា.

៩៣.

យស្សាសវា បរិក្ខីណា, អាហារេ ច អនិស្សិតោ;

សុញ្ញតោ អនិមិត្តោ ច, វិមោក្ខោ យស្ស គោចរោ;

អាកាសេ វ សកុន្តានំ, បទំ តស្ស ទុរន្នយំ.

៩៤.

យស្សិន្ទ្រិយានិ សមថង្គតានិ [សមថំ គតានិ (សី. បី.)], អស្សា យថា សារថិនា សុទន្តា;

បហីនមានស្ស អនាសវស្ស, ទេវាបិ តស្ស បិហយន្តិ តាទិនោ.

៩៥.

បថវិសមោ នោ វិរុជ្ឈតិ, ឥន្ទខិលុបមោ [ឥន្ទខីលូបមោ (សី. ស្យា. ក.)] តាទិ សុព្ពតោ;

រហទោវ អបេតកទ្ទមោ, សំសារា ន ភវន្តិ តាទិនោ.

៩៦.

សន្តំ តស្ស មនំ ហោតិ, សន្តា វាចា ច កម្ម ច;

សម្មទញ្ញា វិមុត្តស្ស, ឧបសន្តស្ស តាទិនោ.

៩៧.

អស្សទ្ធោ អកតញ្ញូ ច, សន្ធិច្ឆេទោ ច យោ នរោ;

ហតាវកាសោ វន្តាសោ, ស វេ ឧត្តមបោរិសោ.

៩៨.

គាមេ វា យទិ វារញ្ញេ, និន្នេ វា យទិ វា ថលេ;

យត្ថ អរហន្តោ វិហរន្តិ, តំ ភូមិរាមណេយ្យកំ.

៩៩.

រមណីយានិ អរញ្ញានិ, យត្ថ ន រមតី ជនោ;

វីតរាគា រមិស្សន្តិ, ន តេ កាមគវេសិនោ.

អរហន្តវគ្គោ សត្តមោ និដ្ឋិតោ.

៨. សហស្សវគ្គោ

១០០.

សហស្សមបិ ចេ វាចា, អនត្ថបទសំហិតា;

ឯកំ អត្ថបទំ សេយ្យោ, យំ សុត្វា ឧបសម្មតិ.

១០១.

សហស្សមបិ ចេ គាថា, អនត្ថបទសំហិតា;

ឯកំ គាថាបទំ សេយ្យោ, យំ សុត្វា ឧបសម្មតិ.

១០២.

យោ ច គាថា សតំ ភាសេ, អនត្ថបទសំហិតា [អនត្ថបទសញ្ហិតំ (ក.) វិសេសនំ ហេតំ គាថាតិបទស្ស];

ឯកំ ធម្មបទំ សេយ្យោ, យំ សុត្វា ឧបសម្មតិ.

១០៣.

យោ សហស្សំ សហស្សេន, សង្គាមេ មានុសេ ជិនេ;

ឯកញ្ច ជេយ្យមត្តានំ [អត្តានំ (សី. បី.)], ស វេ សង្គាមជុត្តមោ.

១០៤.

អត្តា ហវេ ជិតំ សេយ្យោ, យា ចាយំ ឥតរា បជា;

អត្តទន្តស្ស បោសស្ស, និច្ចំ សញ្ញតចារិនោ.

១០៥.

នេវ ទេវោ ន គន្ធព្ពោ, ន មារោ សហ ព្រហ្មុនា;

ជិតំ អបជិតំ កយិរា, តថារូបស្ស ជន្តុនោ.

១០៦.

មាសេ មាសេ សហស្សេន, យោ យជេថ សតំ សមំ;

ឯកញ្ច ភាវិតត្តានំ, មុហុត្តមបិ បូជយេ;

សាយេវ បូជនា សេយ្យោ, យញ្ចេ វស្សសតំ ហុតំ.

១០៧.

យោ ច វស្សសតំ ជន្តុ, អគ្គិំ បរិចរេ វនេ;

ឯកញ្ច ភាវិតត្តានំ, មុហុត្តមបិ បូជយេ;

សាយេវ បូជនា សេយ្យោ, យញ្ចេ វស្សសតំ ហុតំ.

១០៨.

យំ កិញ្ចិ យិដ្ឋំ វ ហុតំ វ [យិដ្ឋញ្ច ហុតញ្ច (ក.)] លោកេ, សំវច្ឆរំ យជេថ បុញ្ញបេក្ខោ;

សព្ពម្បិ តំ ន ចតុភាគមេតិ, អភិវាទនា ឧជ្ជុគតេសុ សេយ្យោ.

១០៩.

អភិវាទនសីលិស្ស, និច្ចំ វុឌ្ឍាបចាយិនោ [វទ្ធាបចាយិនោ (សី. បី.)];

ចត្តារោ ធម្មា វឌ្ឍន្តិ, អាយុ វណ្ណោ សុខំ ពលំ.

១១០.

យោ ច វស្សសតំ ជីវេ, ទុស្សីលោ អសមាហិតោ;

ឯកាហំ ជីវិតំ សេយ្យោ, សីលវន្តស្ស ឈាយិនោ.

១១១.

យោ ច វស្សសតំ ជីវេ, ទុប្បញ្ញោ អសមាហិតោ;

ឯកាហំ ជីវិតំ សេយ្យោ, បញ្ញវន្តស្ស ឈាយិនោ.

១១២.

យោ ច វស្សសតំ ជីវេ, កុសីតោ ហីនវីរិយោ;

ឯកាហំ ជីវិតំ សេយ្យោ, វីរិយមារភតោ ទឡ្ហំ.

១១៣.

យោ ច វស្សសតំ ជីវេ, អបស្សំ ឧទយព្ពយំ;

ឯកាហំ ជីវិតំ សេយ្យោ, បស្សតោ ឧទយព្ពយំ.

១១៤.

យោ ច វស្សសតំ ជីវេ, អបស្សំ អមតំ បទំ;

ឯកាហំ ជីវិតំ សេយ្យោ, បស្សតោ អមតំ បទំ.

១១៥.

យោ ច វស្សសតំ ជីវេ, អបស្សំ ធម្មមុត្តមំ;

ឯកាហំ ជីវិតំ សេយ្យោ, បស្សតោ ធម្មមុត្តមំ.

សហស្សវគ្គោ អដ្ឋមោ និដ្ឋិតោ.

៩. បាបវគ្គោ

១១៦.

អភិត្ថរេថ កល្យាណេ, បាបា ចិត្តំ និវារយេ;

ទន្ធញ្ហិ ករោតោ បុញ្ញំ, បាបស្មិំ រមតី មនោ.

១១៧.

បាបញ្ចេ បុរិសោ កយិរា, ន នំ [ន តំ (សី. បី.)] កយិរា បុនប្បុនំ;

ន តម្ហិ ឆន្ទំ កយិរាថ, ទុក្ខោ បាបស្ស ឧច្ចយោ.

១១៨.

បុញ្ញញ្ចេ បុរិសោ កយិរា, កយិរា នំ [កយិរាថេតំ (សី. ស្យា.), កយិរាថេនំ (បី.)] បុនប្បុនំ;

តម្ហិ ឆន្ទំ កយិរាថ, សុខោ បុញ្ញស្ស ឧច្ចយោ.

១១៩.

បាបោបិ បស្សតិ ភទ្រំ, យាវ បាបំ ន បច្ចតិ;

យទា ច បច្ចតិ បាបំ, អថ បាបោ បាបានិ [អថ បាបានិ (?)] បស្សតិ.

១២០.

ភទ្រោបិ បស្សតិ បាបំ, យាវ ភទ្រំ ន បច្ចតិ;

យទា ច បច្ចតិ ភទ្រំ, អថ ភទ្រោ ភទ្រានិ [អថ ភទ្រានិ (?)] បស្សតិ.

១២១.

មាវមញ្ញេថ [មាប្បមញ្ញេថ (សី. ស្យា. បី.)] បាបស្ស, ន មន្តំ [ន មំ តំ (សី. បី.), ន មត្តំ (ស្យា.)] អាគមិស្សតិ;

ឧទពិន្ទុនិបាតេន, ឧទកុម្ភោបិ បូរតិ;

ពាលោ បូរតិ [បូរតិ ពាលោ (សី. ក.), អាបូរតិ ពាលោ (ស្យា.)] បាបស្ស, ថោកំ ថោកម្បិ [ថោក ថោកម្បិ (សី. បី.)] អាចិនំ.

១២២.

មាវមញ្ញេថ បុញ្ញស្ស, ន មន្តំ អាគមិស្សតិ;

ឧទពិន្ទុនិបាតេន, ឧទកុម្ភោបិ បូរតិ;

ធីរោ បូរតិ បុញ្ញស្ស, ថោកំ ថោកម្បិ អាចិនំ.

១២៣.

វាណិជោវ ភយំ មគ្គំ, អប្បសត្ថោ មហទ្ធនោ;

វិសំ ជីវិតុកាមោវ, បាបានិ បរិវជ្ជយេ.

១២៤.

បាណិម្ហិ ចេ វណោ នាស្ស, ហរេយ្យ បាណិនា វិសំ;

នាព្ពណំ វិសមន្វេតិ, នត្ថិ បាបំ អកុព្ពតោ.

១២៥.

យោ អប្បទុដ្ឋស្ស នរស្ស ទុស្សតិ, សុទ្ធស្ស បោសស្ស អនង្គណស្ស;

តមេវ ពាលំ បច្ចេតិ បាបំ, សុខុមោ រជោ បដិវាតំវ ខិត្តោ.

១២៦.

គព្ភមេកេ ឧប្បជ្ជន្តិ, និរយំ បាបកម្មិនោ;

សគ្គំ សុគតិនោ យន្តិ, បរិនិព្ពន្តិ អនាសវា.

១២៧.

អន្តលិក្ខេ ន សមុទ្ទមជ្ឈេ, ន បព្ពតានំ វិវរំ បវិស្ស [បវិសំ (ស្យា.)];

វិជ្ជតី [ន វិជ្ជតិ (ក. សី. បី. ក.)] សោ ជគតិប្បទេសោ, យត្ថដ្ឋិតោ [យត្រដ្ឋិតោ (ស្យា.)] មុច្ចេយ្យ បាបកម្មា.

១២៨.

ន អន្តលិក្ខេ ន សមុទ្ទមជ្ឈេ, ន បព្ពតានំ វិវរំ បវិស្ស;

ន វិជ្ជតី សោ ជគតិប្បទេសោ, យត្ថដ្ឋិតំ [យត្រដ្ឋិតំ (ស្យា.)] នប្បសហេយ្យ មច្ចុ.

បាបវគ្គោ នវមោ និដ្ឋិតោ.

១០. ទណ្ឌវគ្គោ

១២៩.

សព្ពេ តសន្តិ ទណ្ឌស្ស, សព្ពេ ភាយន្តិ មច្ចុនោ;

អត្តានំ ឧបមំ កត្វា, ន ហនេយ្យ ន ឃាតយេ.

១៣០.

សព្ពេ តសន្តិ ទណ្ឌស្ស, សព្ពេសំ ជីវិតំ បិយំ;

អត្តានំ ឧបមំ កត្វា, ន ហនេយ្យ ន ឃាតយេ.

១៣១.

សុខកាមានិ ភូតានិ, យោ ទណ្ឌេន វិហិំសតិ;

អត្តនោ សុខមេសានោ, បេច្ច សោ ន លភតេ សុខំ.

១៣២.

សុខកាមានិ ភូតានិ, យោ ទណ្ឌេន ន ហិំសតិ;

អត្តនោ សុខមេសានោ, បេច្ច សោ លភតេ សុខំ.

១៣៣.

មាវោច ផរុសំ កញ្ចិ, វុត្តា បដិវទេយ្យុ តំ [បដិវទេយ្យុំ តំ (ក.)];

ទុក្ខា ហិ សារម្ភកថា, បដិទណ្ឌា ផុសេយ្យុ តំ [ផុសេយ្យុំ តំ (ក.)].

១៣៤.

សចេ នេរេសិ អត្តានំ, កំសោ ឧបហតោ យថា;

ឯស បត្តោសិ និព្ពានំ, សារម្ភោ តេ ន វិជ្ជតិ.

១៣៥.

យថា ទណ្ឌេន គោបាលោ, គាវោ បាជេតិ គោចរំ;

ឯវំ ជរា ច មច្ចុ ច, អាយុំ បាជេន្តិ បាណិនំ.

១៣៦.

អថ បាបានិ កម្មានិ, ករំ ពាលោ ន ពុជ្ឈតិ;

សេហិ កម្មេហិ ទុម្មេធោ, អគ្គិទឌ្ឍោវ តប្បតិ.

១៣៧.

យោ ទណ្ឌេន អទណ្ឌេសុ, អប្បទុដ្ឋេសុ ទុស្សតិ;

ទសន្នមញ្ញតរំ ឋានំ, ខិប្បមេវ និគច្ឆតិ.

១៣៨.

វេទនំ ផរុសំ ជានិំ, សរីរស្ស ច ភេទនំ [សរីរស្ស បភេទនំ (ស្យា.)];

គរុកំ វាបិ អាពាធំ, ចិត្តក្ខេបញ្ច [ចិត្តក្ខេបំ វ (សី. ស្យា. បី.)] បាបុណេ.

១៣៩.

រាជតោ វា ឧបសគ្គំ [ឧបស្សគ្គំ (សី. បី.)], អព្ភក្ខានញ្ច [អព្ភក្ខានំ វ (សី. បី.)] ទារុណំ;

បរិក្ខយញ្ច [បរិក្ខយំ វ (សី. ស្យា. បី.)] ញាតីនំ, ភោគានញ្ច [ភោគានំ វ (សី. ស្យា. បី.)] បភង្គុរំ [បភង្គុនំ (ក.)].

១៤០.

អថ វាស្ស អគារានិ, អគ្គិ ឌហតិ [ឌយ្ហតិ (ក.)] បាវកោ;

កាយស្ស ភេទា ទុប្បញ្ញោ, និរយំ សោបបជ្ជតិ [សោ ឧបបជ្ជតិ (សី. ស្យា.)].

១៤១.

នគ្គចរិយា ន ជដា ន បង្កា, នានាសកា ថណ្ឌិលសាយិកា វា;

រជោជល្លំ ឧក្កុដិកប្បធានំ, សោធេន្តិ មច្ចំ អវិតិណ្ណកង្ខំ.

១៤២.

អលង្កតោ ចេបិ សមំ ចរេយ្យ, សន្តោ ទន្តោ និយតោ ព្រហ្មចារី;

សព្ពេសុ ភូតេសុ និធាយ ទណ្ឌំ, សោ ព្រាហ្មណោ សោ សមណោ ស ភិក្ខុ.

១៤៣.

ហិរីនិសេធោ បុរិសោ, កោចិ លោកស្មិ វិជ្ជតិ;

យោ និទ្ទំ [និន្ទំ (សី. បី.) សំ. និ. ១.១៨] អបពោធេតិ [អបពោធតិ (សី. ស្យា. បី.)], អស្សោ ភទ្រោ កសាមិវ.

១៤៤.

អស្សោ យថា ភទ្រោ កសានិវិដ្ឋោ, អាតាបិនោ សំវេគិនោ ភវាថ;

សទ្ធាយ សីលេន ច វីរិយេន ច, សមាធិនា ធម្មវិនិច្ឆយេន ច;

សម្បន្នវិជ្ជាចរណា បតិស្សតា, ជហិស្សថ [បហស្សថ (សី. ស្យា. បី.)] ទុក្ខមិទំ អនប្បកំ.

១៤៥.

ឧទកញ្ហិ នយន្តិ នេត្តិកា, ឧសុការា នមយន្តិ តេជនំ;

ទារុំ នមយន្តិ តច្ឆកា, អត្តានំ ទមយន្តិ សុព្ពតា.

ទណ្ឌវគ្គោ ទសមោ និដ្ឋិតោ.

១១. ជរាវគ្គោ

១៤៦.

កោ នុ ហាសោ [កិន្នុ ហាសោ (ក.)] កិមានន្ទោ, និច្ចំ បជ្ជលិតេ សតិ;

អន្ធការេន ឱនទ្ធា, បទីបំ ន គវេសថ.

១៤៧.

បស្ស ចិត្តកតំ ពិម្ពំ, អរុកាយំ សមុស្សិតំ;

អាតុរំ ពហុសង្កប្បំ, យស្ស នត្ថិ ធុវំ ឋិតិ.

១៤៨.

បរិជិណ្ណមិទំ រូបំ, រោគនីឡំ [រោគនិឌ្ឍំ (សី. បី.), រោគនិទ្ធំ (ស្យា.)] បភង្គុរំ;

ភិជ្ជតិ បូតិសន្ទេហោ, មរណន្តញ្ហិ ជីវិតំ.

១៤៩.

យានិមានិ អបត្ថានិ [យានិមានិ អបត្ថានិ (សី. ស្យា. បី.), យានិមានិ’បវិទ្ធានិ (?)], អលាពូនេវ [អលាបូនេវ (សី. ស្យា. បី.)] សារទេ;

កាបោតកានិ អដ្ឋីនិ, តានិ ទិស្វាន កា រតិ.

១៥០.

អដ្ឋីនំ នគរំ កតំ, មំសលោហិតលេបនំ;

យត្ថ ជរា ច មច្ចុ ច, មានោ មក្ខោ ច ឱហិតោ.

១៥១.

ជីរន្តិ វេ រាជរថា សុចិត្តា, អថោ សរីរម្បិ ជរំ ឧបេតិ;

សតញ្ច ធម្មោ ន ជរំ ឧបេតិ, សន្តោ ហវេ សព្ភិ បវេទយន្តិ.

១៥២.

អប្បស្សុតាយំ បុរិសោ, ពលិពទ្ធោវ [ពលិវទ្ទោវ (សី. ស្យា. បី.)] ជីរតិ;

មំសានិ តស្ស វឌ្ឍន្តិ, បញ្ញា តស្ស ន វឌ្ឍតិ.

១៥៣.

អនេកជាតិសំសារំ, សន្ធាវិស្សំ អនិព្ពិសំ;

គហការំ [គហការកំ (សី. ស្យា. បី.)] គវេសន្តោ, ទុក្ខា ជាតិ បុនប្បុនំ.

១៥៤.

គហការក ទិដ្ឋោសិ, បុន គេហំ ន កាហសិ;

សព្ពា តេ ផាសុកា ភគ្គា, គហកូដំ វិសង្ខតំ;

វិសង្ខារគតំ ចិត្តំ, តណ្ហានំ ខយមជ្ឈគា.

១៥៥.

អចរិត្វា ព្រហ្មចរិយំ, អលទ្ធា យោព្ពនេ ធនំ;

ជិណ្ណកោញ្ចាវ ឈាយន្តិ, ខីណមច្ឆេវ បល្លលេ.

១៥៦.

អចរិត្វា ព្រហ្មចរិយំ, អលទ្ធា យោព្ពនេ ធនំ;

សេន្តិ ចាបាតិខីណាវ, បុរាណានិ អនុត្ថុនំ.

ជរាវគ្គោ ឯកាទសមោ និដ្ឋិតោ.

១២. អត្តវគ្គោ

១៥៧.

អត្តានញ្ចេ បិយំ ជញ្ញា, រក្ខេយ្យ នំ សុរក្ខិតំ;

តិណ្ណំ អញ្ញតរំ យាមំ, បដិជគ្គេយ្យ បណ្ឌិតោ.

១៥៨.

អត្តានមេវ បឋមំ, បតិរូបេ និវេសយេ;

អថញ្ញមនុសាសេយ្យ, ន កិលិស្សេយ្យ បណ្ឌិតោ.

១៥៩.

អត្តានំ ចេ តថា កយិរា, យថាញ្ញមនុសាសតិ;

សុទន្តោ វត ទមេថ, អត្តា ហិ កិរ ទុទ្ទមោ.

១៦០.

អត្តា ហិ អត្តនោ នាថោ, កោ ហិ នាថោ បរោ សិយា;

អត្តនា ហិ សុទន្តេន, នាថំ លភតិ ទុល្លភំ.

១៦១.

អត្តនា ហិ កតំ បាបំ, អត្តជំ អត្តសម្ភវំ;

អភិមត្ថតិ [អភិមន្តតិ (សី. បី.)] ទុម្មេធំ, វជិរំ វស្មមយំ [វជិរំវ’ម្ហមយំ (ស្យា. ក.)] មណិំ.

១៦២.

យស្ស អច្ចន្តទុស្សីល្យំ, មាលុវា សាលមិវោត្ថតំ;

ករោតិ សោ តថត្តានំ, យថា នំ ឥច្ឆតី ទិសោ.

១៦៣.

សុករានិ អសាធូនិ, អត្តនោ អហិតានិ ច;

យំ វេ ហិតញ្ច សាធុញ្ច, តំ វេ បរមទុក្ករំ.

១៦៤.

យោ សាសនំ អរហតំ, អរិយានំ ធម្មជីវិនំ;

បដិក្កោសតិ ទុម្មេធោ, ទិដ្ឋិំ និស្សាយ បាបិកំ;

ផលានិ កដ្ឋកស្សេវ, អត្តឃាតាយ [អត្តឃញ្ញាយ (សី. ស្យា. បី.)] ផល្លតិ.

១៦៥.

អត្តនា ហិ [អត្តនាវ (សី. ស្យា. បី.)] កតំ បាបំ, អត្តនា សំកិលិស្សតិ;

អត្តនា អកតំ បាបំ, អត្តនាវ វិសុជ្ឈតិ;

សុទ្ធី អសុទ្ធិ បច្ចត្តំ, នាញ្ញោ អញ្ញំ [នាញ្ញមញ្ញោ(សី.)] វិសោធយេ.

១៦៦.

អត្តទត្ថំ បរត្ថេន, ពហុនាបិ ន ហាបយេ;

អត្តទត្ថមភិញ្ញាយ, សទត្ថបសុតោ សិយា.

អត្តវគ្គោ ទ្វាទសមោ និដ្ឋិតោ.

១៣. លោកវគ្គោ

១៦៧.

ហីនំ ធម្មំ ន សេវេយ្យ, បមាទេន ន សំវសេ;

មិច្ឆាទិដ្ឋិំ ន សេវេយ្យ, ន សិយា លោកវឌ្ឍនោ.

១៦៨.

ឧត្តិដ្ឋេ នប្បមជ្ជេយ្យ, ធម្មំ សុចរិតំ ចរេ;

ធម្មចារី សុខំ សេតិ, អស្មិំ លោកេ បរម្ហិ ច.

១៦៩.

ធម្មំ ចរេ សុចរិតំ, ន នំ ទុច្ចរិតំ ចរេ;

ធម្មចារី សុខំ សេតិ, អស្មិំ លោកេ បរម្ហិ ច.

១៧០.

យថា បុព្ពុឡកំ [បុព្ពុឡកំ (សី. បី.)] បស្សេ, យថា បស្សេ មរីចិកំ;

ឯវំ លោកំ អវេក្ខន្តំ, មច្ចុរាជា ន បស្សតិ.

១៧១.

ឯថ បស្សថិមំ លោកំ, ចិត្តំ រាជរថូបមំ;

យត្ថ ពាលា វិសីទន្តិ, នត្ថិ សង្គោ វិជានតំ.

១៧២.

យោ ច បុព្ពេ បមជ្ជិត្វា, បច្ឆា សោ នប្បមជ្ជតិ;

សោមំ លោកំ បភាសេតិ, អព្ភា មុត្តោវ ចន្ទិមា.

១៧៣.

យស្ស បាបំ កតំ កម្មំ, កុសលេន បិធីយតិ [បិតីយតិ (សី. ស្យា. បី.)];

សោមំ លោកំ បភាសេតិ, អព្ភា មុត្តោវ ចន្ទិមា.

១៧៤.

អន្ធភូតោ [អន្ធីភូតោ (ក.)] អយំ លោកោ, តនុកេត្ថ វិបស្សតិ;

សកុណោ ជាលមុត្តោវ, អប្បោ សគ្គាយ គច្ឆតិ.

១៧៥.

ហំសាទិច្ចបថេ យន្តិ, អាកាសេ យន្តិ ឥទ្ធិយា;

នីយន្តិ ធីរា លោកម្ហា, ជេត្វា មារំ សវាហិនិំ [សវាហនំ (ស្យា. ក.)].

១៧៦.

ឯកំ ធម្មំ អតីតស្ស, មុសាវាទិស្ស ជន្តុនោ;

វិតិណ្ណបរលោកស្ស, នត្ថិ បាបំ អការិយំ.

១៧៧.

វេ កទរិយា ទេវលោកំ វជន្តិ, ពាលា ហវេ នប្បសំសន្តិ ទានំ;

ធីរោ ច ទានំ អនុមោទមានោ, តេនេវ សោ ហោតិ សុខី បរត្ថ.

១៧៨.

បថព្យា ឯករជ្ជេន, សគ្គស្ស គមនេន វា;

សព្ពលោកាធិបច្ចេន, សោតាបត្តិផលំ វរំ.

លោកវគ្គោ តេរសមោ និដ្ឋិតោ.

១៤. ពុទ្ធវគ្គោ

១៧៩.

យស្ស ជិតំ នាវជីយតិ, ជិតំ យស្ស [ជិតមស្ស (សី. ស្យា. បី.), ជិតំ មស្ស (ក.)] នោ យាតិ កោចិ លោកេ;

តំ ពុទ្ធមនន្តគោចរំ, អបទំ កេន បទេន នេស្សថ.

១៨០.

យស្ស ជាលិនី វិសត្តិកា, តណ្ហា នត្ថិ កុហិញ្ចិ នេតវេ;

តំ ពុទ្ធមនន្តគោចរំ, អបទំ កេន បទេន នេស្សថ.

១៨១.

យេ ឈានបសុតា ធីរា, នេក្ខម្មូបសមេ រតា;

ទេវាបិ តេសំ បិហយន្តិ, សម្ពុទ្ធានំ សតីមតំ.

១៨២.

កិច្ឆោ មនុស្សបដិលាភោ, កិច្ឆំ មច្ចាន ជីវិតំ;

កិច្ឆំ សទ្ធម្មស្សវនំ, កិច្ឆោ ពុទ្ធានមុប្បាទោ.

១៨៣.

សព្ពបាបស្ស អករណំ, កុសលស្ស ឧបសម្បទា [កុសលស្សូបសម្បទា (ស្យា.)];

សចិត្តបរិយោទបនំ [សចិត្តបរិយោទាបនំ (?)], ឯតំ ពុទ្ធាន សាសនំ.

១៨៤.

ខន្តី បរមំ តបោ តិតិក្ខា, និព្ពានំ [និព្ពាណំ (ក. សី. បី.)] បរមំ វទន្តិ ពុទ្ធា;

ន ហិ បព្ពជិតោ បរូបឃាតី, ន [អយំ នការោ សី. ស្យា. បី. បាត្ថកេសុ ន ទិស្សតិ] សមណោ ហោតិ បរំ វិហេឋយន្តោ.

១៨៥.

អនូបវាទោ អនូបឃាតោ [អនុបវាទោ អនុបឃាតោ (ស្យា. ក.)], បាតិមោក្ខេ ច សំវរោ;

មត្តញ្ញុតា ច ភត្តស្មិំ, បន្តញ្ច សយនាសនំ;

អធិចិត្តេ ច អាយោគោ, ឯតំ ពុទ្ធាន សាសនំ.

១៨៦.

កហាបណវស្សេន, តិត្តិ កាមេសុ វិជ្ជតិ;

អប្បស្សាទា ទុខា កាមា, ឥតិ វិញ្ញាយ បណ្ឌិតោ.

១៨៧.

អបិ ទិព្ពេសុ កាមេសុ, រតិំ សោ នាធិគច្ឆតិ;

តណ្ហក្ខយរតោ ហោតិ, សម្មាសម្ពុទ្ធសាវកោ.

១៨៨.

ពហុំ វេ សរណំ យន្តិ, បព្ពតានិ វនានិ ច;

អារាមរុក្ខចេត្យានិ, មនុស្សា ភយតជ្ជិតា.

១៨៩.

នេតំ ខោ សរណំ ខេមំ, នេតំ សរណមុត្តមំ;

នេតំ សរណមាគម្ម, សព្ពទុក្ខា បមុច្ចតិ.

១៩០.

យោ ច ពុទ្ធញ្ច ធម្មញ្ច, សង្ឃញ្ច សរណំ គតោ;

ចត្តារិ អរិយសច្ចានិ, សម្មប្បញ្ញាយ បស្សតិ.

១៩១.

ទុក្ខំ ទុក្ខសមុប្បាទំ, ទុក្ខស្ស ច អតិក្កមំ;

អរិយំ ចដ្ឋង្គិកំ មគ្គំ, ទុក្ខូបសមគាមិនំ.

១៩២.

ឯតំ ខោ សរណំ ខេមំ, ឯតំ សរណមុត្តមំ;

ឯតំ សរណមាគម្ម, សព្ពទុក្ខា បមុច្ចតិ.

១៩៣.

ទុល្លភោ បុរិសាជញ្ញោ, ន សោ សព្ពត្ថ ជាយតិ;

យត្ថ សោ ជាយតិ ធីរោ, តំ កុលំ សុខមេធតិ.

១៩៤.

សុខោ ពុទ្ធានមុប្បាទោ, សុខា សទ្ធម្មទេសនា;

សុខា សង្ឃស្ស សាមគ្គី, សមគ្គានំ តបោ សុខោ.

១៩៥.

បូជារហេ បូជយតោ, ពុទ្ធេ យទិ វ សាវកេ;

បបញ្ចសមតិក្កន្តេ, តិណ្ណសោកបរិទ្ទវេ.

១៩៦.

តេ តាទិសេ បូជយតោ, និព្ពុតេ អកុតោភយេ;

ន សក្កា បុញ្ញំ សង្ខាតុំ, ឥមេត្តមបិ កេនចិ.

ពុទ្ធវគ្គោ ចុទ្ទសមោ និដ្ឋិតោ.

១៥. សុខវគ្គោ

១៩៧.

សុសុខំ វត ជីវាម, វេរិនេសុ អវេរិនោ;

វេរិនេសុ មនុស្សេសុ, វិហរាម អវេរិនោ.

១៩៨.

សុសុខំ វត ជីវាម, អាតុរេសុ អនាតុរា;

អាតុរេសុ មនុស្សេសុ, វិហរាម អនាតុរា.

១៩៩.

សុសុខំ វត ជីវាម, ឧស្សុកេសុ អនុស្សុកា;

ឧស្សុកេសុ មនស្សេសុ, វិហរាម អនុស្សុកា.

២០០.

សុសុខំ វត ជីវាម, យេសំ នោ នត្ថិ កិញ្ចនំ;

បីតិភក្ខា ភវិស្សាម, ទេវា អាភស្សរា យថា.

២០១.

ជយំ វេរំ បសវតិ, ទុក្ខំ សេតិ បរាជិតោ;

ឧបសន្តោ សុខំ សេតិ, ហិត្វា ជយបរាជយំ.

២០២.

នត្ថិ រាគសមោ អគ្គិ, នត្ថិ ទោសសមោ កលិ;

នត្ថិ ខន្ធសមា [ខន្ធាទិសា (សី. ស្យា. បី. រូបសិទ្ធិយា សមេតិ)] ទុក្ខា, នត្ថិ សន្តិបរំ សុខំ.

២០៣.

ជិឃច្ឆាបរមា រោគា, សង្ខារបរមា [សង្ការា បរមា (ពហូសុ)] ទុខា;

ឯតំ ញត្វា យថាភូតំ, និព្ពានំ បរមំ សុខំ.

២០៤.

អារោគ្យបរមា លាភា, សន្តុដ្ឋិបរមំ ធនំ;

វិស្សាសបរមា ញាតិ [វិស្សាសបរមោ ញាតិ (ក. សី.), វិស្សាសបរមា ញាតី (សី. អដ្ឋ.), វិស្សាសា បរមា ញាតិ (ក.)], និព្ពានំ បរមំ [និព្ពាណបរមំ (ក. សី.)] សុខំ.

២០៥.

បវិវេករសំ បិត្វា [បីត្វា (សី. ស្យា. កំ. បី.)], រសំ ឧបសមស្ស ច;

និទ្ទរោ ហោតិ និប្បាបោ, ធម្មបីតិរសំ បិវំ.

២០៦.

សាហុ ទស្សនមរិយានំ, សន្និវាសោ សទា សុខោ;

អទស្សនេន ពាលានំ, និច្ចមេវ សុខី សិយា.

២០៧.

ពាលសង្គតចារី [ពាលសង្គតិចារី (ក.)] ហិ, ទីឃមទ្ធាន សោចតិ;

ទុក្ខោ ពាលេហិ សំវាសោ, អមិត្តេនេវ សព្ពទា;

ធីរោ ច សុខសំវាសោ, ញាតីនំវ សមាគមោ.

២០៨.

តស្មា ហិ –

ធីរញ្ច បញ្ញញ្ច ពហុស្សុតញ្ច, ធោរយ្ហសីលំ វតវន្តមរិយំ;

តំ តាទិសំ សប្បុរិសំ សុមេធំ, ភជេថ នក្ខត្តបថំវ ចន្ទិមា [តស្មា ហិ ធីរំ បញ្ញញ្ច, ពហុស្សុតញ្ច ធោរយ្ហំ; សីលំ ធុតវតមរិយំ, តំ តាទិសំ សប្បុរិសំ; សុមេធំ ភជេថ នក្ខត្តបថំវ ចន្ទិមា; (ក.)].

សុខវគ្គោ បន្នរសមោ និដ្ឋិតោ.

១៦. បិយវគ្គោ

២០៩.

អយោគេ យុញ្ជមត្តានំ, យោគស្មិញ្ច អយោជយំ;

អត្ថំ ហិត្វា បិយគ្គាហី, បិហេតត្តានុយោគិនំ.

២១០.

មា បិយេហិ សមាគញ្ឆិ, អប្បិយេហិ កុទាចនំ;

បិយានំ អទស្សនំ ទុក្ខំ, អប្បិយានញ្ច ទស្សនំ.

២១១.

តស្មា បិយំ ន កយិរាថ, បិយាបាយោ ហិ បាបកោ;

គន្ថា តេសំ ន វិជ្ជន្តិ, យេសំ នត្ថិ បិយាប្បិយំ.

២១២.

បិយតោ ជាយតី សោកោ, បិយតោ ជាយតី [ជាយតេ (ក.)] ភយំ;

បិយតោ វិប្បមុត្តស្ស, នត្ថិ សោកោ កុតោ ភយំ.

២១៣.

បេមតោ ជាយតី សោកោ, បេមតោ ជាយតី ភយំ;

បេមតោ វិប្បមុត្តស្ស, នត្ថិ សោកោ កុតោ ភយំ.

២១៤.

រតិយា ជាយតី សោកោ, រតិយា ជាយតី ភយំ;

រតិយា វិប្បមុត្តស្ស, នត្ថិ សោកោ កុតោ ភយំ.

២១៥.

កាមតោ ជាយតី សោកោ, កាមតោ ជាយតី ភយំ;

កាមតោ វិប្បមុត្តស្ស, នត្ថិ សោកោ កុតោ ភយំ.

២១៦.

តណ្ហាយ ជាយតី [ជាយតេ (ក.)] សោកោ, តណ្ហាយ ជាយតី ភយំ;

តណ្ហាយ វិប្បមុត្តស្ស, នត្ថិ សោកោ កុតោ ភយំ.

២១៧.

សីលទស្សនសម្បន្នំ, ធម្មដ្ឋំ សច្ចវេទិនំ;

អត្តនោ កម្ម កុព្ពានំ, តំ ជនោ កុរុតេ បិយំ.

២១៨.

ឆន្ទជាតោ អនក្ខាតេ, មនសា ច ផុដោ សិយា;

កាមេសុ ច អប្បដិពទ្ធចិត្តោ [អប្បដិពន្ធចិត្តោ (ក.)], ឧទ្ធំសោតោតិ វុច្ចតិ.

២១៩.

ចិរប្បវាសិំ បុរិសំ, ទូរតោ សោត្ថិមាគតំ;

ញាតិមិត្តា សុហជ្ជា ច, អភិនន្ទន្តិ អាគតំ.

២២០.

តថេវ កតបុញ្ញម្បិ, អស្មា លោកា បរំ គតំ;

បុញ្ញានិ បដិគណ្ហន្តិ, បិយំ ញាតីវ អាគតំ.

បិយវគ្គោ សោឡសមោ និដ្ឋិតោ.

១៧. កោធវគ្គោ

២២១.

កោធំ ជហេ វិប្បជហេយ្យ មានំ, សំយោជនំ សព្ពមតិក្កមេយ្យ;

តំ នាមរូបស្មិមសជ្ជមានំ, អកិញ្ចនំ នានុបតន្តិ ទុក្ខា.

២២២.

យោ វេ ឧប្បតិតំ កោធំ, រថំ ភន្តំវ វារយេ [ធារយេ (សី. ស្យា. បី.)];

តមហំ សារថិំ ព្រូមិ, រស្មិគ្គាហោ ឥតរោ ជនោ.

២២៣.

អក្កោធេន ជិនេ កោធំ, អសាធុំ សាធុនា ជិនេ;

ជិនេ កទរិយំ ទានេន, សច្ចេនាលិកវាទិនំ.

២២៤.

សច្ចំ ភណេ ន កុជ្ឈេយ្យ, ទជ្ជា អប្បម្បិ [ទជ្ជា’ប្បស្មិម្បិ (សី. បី.), ទជ្ជា អប្បស្មិ (ស្យា. ក.)] យាចិតោ;

ឯតេហិ តីហិ ឋានេហិ, គច្ឆេ ទេវាន សន្តិកេ.

២២៥.

អហិំសកា យេ មុនយោ [អហិំសកាយា មុនយោ (ក.)], និច្ចំ កាយេន សំវុតា;

តេ យន្តិ អច្ចុតំ ឋានំ, យត្ថ គន្ត្វា ន សោចរេ.

២២៦.

សទា ជាគរមានានំ, អហោរត្តានុសិក្ខិនំ;

និព្ពានំ អធិមុត្តានំ, អត្ថំ គច្ឆន្តិ អាសវា.

២២៧.

បោរាណមេតំ អតុល, នេតំ អជ្ជតនាមិវ;

និន្ទន្តិ តុណ្ហិមាសីនំ, និន្ទន្តិ ពហុភាណិនំ;

មិតភាណិម្បិ និន្ទន្តិ, នត្ថិ លោកេ អនិន្ទិតោ.

២២៨.

ន ចាហុ ន ច ភវិស្សតិ, ន ចេតរហិ វិជ្ជតិ;

ឯកន្តំ និន្ទិតោ បោសោ, ឯកន្តំ វា បសំសិតោ.

២២៩.

យំ ចេ វិញ្ញូ បសំសន្តិ, អនុវិច្ច សុវេ សុវេ;

អច្ឆិទ្ទវុត្តិំ [អច្ឆិន្នវុត្តិំ (ក.)] មេធាវិំ, បញ្ញាសីលសមាហិតំ.

២៣០.

និក្ខំ [នេក្ខំ (សី. ស្យា. បី.)] ជម្ពោនទស្សេវ, កោ តំ និន្ទិតុមរហតិ;

ទេវាបិ នំ បសំសន្តិ, ព្រហ្មុនាបិ បសំសិតោ.

២៣១.

កាយប្បកោបំ រក្ខេយ្យ, កាយេន សំវុតោ សិយា;

កាយទុច្ចរិតំ ហិត្វា, កាយេន សុចរិតំ ចរេ.

២៣២.

វចីបកោបំ រក្ខេយ្យ, វាចាយ សំវុតោ សិយា;

វចីទុច្ចរិតំ ហិត្វា, វាចាយ សុចរិតំ ចរេ.

២៣៣.

មនោបកោបំ រក្ខេយ្យ, មនសា សំវុតោ សិយា;

មនោទុច្ចរិតំ ហិត្វា, មនសា សុចរិតំ ចរេ.

២៣៤.

កាយេន សំវុតា ធីរា, អថោ វាចាយ សំវុតា;

មនសា សំវុតា ធីរា, តេ វេ សុបរិសំវុតា.

កោធវគ្គោ សត្តរសមោ និដ្ឋិតោ.

១៨. មលវគ្គោ

២៣៥.

បណ្ឌុបលាសោវ ទានិសិ, យមបុរិសាបិ ច តេ [តំ (សី. ស្យា. កំ. បី.)] ឧបដ្ឋិតា;

ឧយ្យោគមុខេ ច តិដ្ឋសិ, បាថេយ្យម្បិ ច តេ ន វិជ្ជតិ.

២៣៦.

សោ ករោហិ ទីបមត្តនោ, ខិប្បំ វាយម បណ្ឌិតោ ភវ;

និទ្ធន្តមលោ អនង្គណោ, ទិព្ពំ អរិយភូមិំ ឧបេហិសិ [ទិព្ពំ អរិយភូមិមេហិសិ (សី. ស្យា. បី.), ទិព្ពមរិយភូមិំ ឧបេហិសិ (?)].

២៣៧.

ឧបនីតវយោ ច ទានិសិ, សម្បយាតោសិ យមស្ស សន្តិកេ;

វាសោ [វាសោបិ ច (ពហូសុ)] តេ នត្ថិ អន្តរា, បាថេយ្យម្បិ ច តេ ន វិជ្ជតិ.

២៣៨.

សោ ករោហិ ទីបមត្តនោ, ខិប្បំ វាយម បណ្ឌិតោ ភវ;

និទ្ធន្តមលោ អនង្គណោ, ន បុនំ ជាតិជរំ [ន បុន ជាតិជរំ (សី. ស្យា.), ន បុន ជាតិជ្ជរំ (ក.)] ឧបេហិសិ.

២៣៩.

អនុបុព្ពេន មេធាវី, ថោកំ ថោកំ ខណេ ខណេ;

កម្មារោ រជតស្សេវ, និទ្ធមេ មលមត្តនោ.

២៤០.

អយសាវ មលំ សមុដ្ឋិតំ [សមុដ្ឋាយ (ក.)], តតុដ្ឋាយ [តទុដ្ឋាយ (សី. ស្យា. បី.)] តមេវ ខាទតិ;

ឯវំ អតិធោនចារិនំ, សានិ កម្មានិ [សកកម្មានិ (សី. បី.)] នយន្តិ ទុគ្គតិំ.

២៤១.

អសជ្ឈាយមលា មន្តា, អនុដ្ឋានមលា ឃរា;

មលំ វណ្ណស្ស កោសជ្ជំ, បមាទោ រក្ខតោ មលំ.

២៤២.

មលិត្ថិយា ទុច្ចរិតំ, មច្ឆេរំ ទទតោ មលំ;

មលា វេ បាបកា ធម្មា, អស្មិំ លោកេ បរម្ហិ ច.

២៤៣.

តតោ មលា មលតរំ, អវិជ្ជា បរមំ មលំ;

ឯតំ មលំ បហន្ត្វាន, និម្មលា ហោថ ភិក្ខវោ.

២៤៤.

សុជីវំ អហិរិកេន, កាកសូរេន ធំសិនា;

បក្ខន្ទិនា បគព្ភេន, សំកិលិដ្ឋេន ជីវិតំ.

២៤៥.

ហិរីមតា ច ទុជ្ជីវំ, និច្ចំ សុចិគវេសិនា;

អលីនេនាប្បគព្ភេន, សុទ្ធាជីវេន បស្សតា.

២៤៦.

យោ បាណមតិបាតេតិ, មុសាវាទញ្ច ភាសតិ;

លោកេ អទិន្នមាទិយតិ, បរទារញ្ច គច្ឆតិ.

២៤៧.

សុរាមេរយបានញ្ច, យោ នរោ អនុយុញ្ជតិ;

ឥធេវមេសោ លោកស្មិំ, មូលំ ខណតិ អត្តនោ.

២៤៨.

ឯវំ ភោ បុរិស ជានាហិ, បាបធម្មា អសញ្ញតា;

មា តំ លោភោ អធម្មោ ច, ចិរំ ទុក្ខាយ រន្ធយុំ.

២៤៩.

ទទាតិ វេ យថាសទ្ធំ, យថាបសាទនំ [យត្ថ បសាទនំ (កត្ថចិ)] ជនោ;

តត្ថ យោ មង្កុ ភវតិ [តត្ថ ចេ មំកុ យោ ហោតិ (សី.), តត្ថ យោ មង្កុតោ ហោតិ (ស្យា.)], បរេសំ បានភោជនេ;

ន សោ ទិវា វា រត្តិំ វា, សមាធិមធិគច្ឆតិ.

២៥០.

យស្ស ចេតំ សមុច្ឆិន្នំ, មូលឃច្ចំ [មូលឃច្ឆំ (ក.)] សមូហតំ;

ស វេ ទិវា វា រត្តិំ វា, សមាធិមធិគច្ឆតិ.

២៥១.

នត្ថិ រាគសមោ អគ្គិ, នត្ថិ ទោសសមោ គហោ;

នត្ថិ មោហសមំ ជាលំ, នត្ថិ តណ្ហាសមា នទី.

២៥២.

សុទស្សំ វជ្ជមញ្ញេសំ, អត្តនោ បន ទុទ្ទសំ;

បរេសំ ហិ សោ វជ្ជានិ, ឱបុនាតិ [ឱផុនាតិ (ក.)] យថា ភុសំ;

អត្តនោ បន ឆាទេតិ, កលិំវ កិតវា សឋោ.

២៥៣.

បរវជ្ជានុបស្សិស្ស, និច្ចំ ឧជ្ឈានសញ្ញិនោ;

អាសវា តស្ស វឌ្ឍន្តិ, អារា សោ អាសវក្ខយា.

២៥៤.

អាកាសេវ បទំ នត្ថិ, សមណោ នត្ថិ ពាហិរេ;

បបញ្ចាភិរតា បជា, និប្បបញ្ចា តថាគតា.

២៥៥.

អាកាសេវ បទំ នត្ថិ, សមណោ នត្ថិ ពាហិរេ;

សង្ខារា សស្សតា នត្ថិ, នត្ថិ ពុទ្ធានមិញ្ជិតំ.

មលវគ្គោ អដ្ឋារសមោ និដ្ឋិតោ.

១៩. ធម្មដ្ឋវគ្គោ

២៥៦.

តេន ហោតិ ធម្មដ្ឋោ, យេនត្ថំ សាហសា [សហសា (សី. ស្យា. ក.)] នយេ;

យោ ច អត្ថំ អនត្ថញ្ច, ឧភោ និច្ឆេយ្យ បណ្ឌិតោ.

២៥៧.

អសាហសេន ធម្មេន, សមេន នយតី បរេ;

ធម្មស្ស គុត្តោ មេធាវី, ‘‘ធម្មដ្ឋោ’’តិ បវុច្ចតិ.

២៥៨.

ន តេន បណ្ឌិតោ ហោតិ, យាវតា ពហុ ភាសតិ;

ខេមី អវេរី អភយោ, ‘‘បណ្ឌិតោ’’តិ បវុច្ចតិ.

២៥៩.

ន តាវតា ធម្មធរោ, យាវតា ពហុ ភាសតិ;

យោ ច អប្បម្បិ សុត្វាន, ធម្មំ កាយេន បស្សតិ;

ស វេ ធម្មធរោ ហោតិ, យោ ធម្មំ នប្បមជ្ជតិ.

២៦០.

តេន ថេរោ សោ ហោតិ [ថេរោ ហោតិ (សី. ស្យា.)], យេនស្ស បលិតំ សិរោ;

បរិបក្កោ វយោ តស្ស, ‘‘មោឃជិណ្ណោ’’តិ វុច្ចតិ.

២៦១.

យម្ហិ សច្ចញ្ច ធម្មោ ច, អហិំសា សំយមោ ទមោ;

ស វេ វន្តមលោ ធីរោ, ‘‘ថេរោ’’ ឥតិ [សោ ថេរោតិ (ស្យា. ក.)] បវុច្ចតិ.

២៦២.

ន វាក្ករណមត្តេន, វណ្ណបោក្ខរតាយ វា;

សាធុរូបោ នរោ ហោតិ, ឥស្សុកី មច្ឆរី សឋោ.

២៦៣.

យស្ស ចេតំ សមុច្ឆិន្នំ, មូលឃច្ចំ សមូហតំ;

ស វន្តទោសោ មេធាវី, ‘‘សាធុរូបោ’’តិ វុច្ចតិ.

២៦៤.

ន មុណ្ឌកេន សមណោ, អព្ពតោ អលិកំ ភណំ;

ឥច្ឆាលោភសមាបន្នោ, សមណោ កិំ ភវិស្សតិ.

២៦៥.

យោ ច សមេតិ បាបានិ, អណុំ ថូលានិ សព្ពសោ;

សមិតត្តា ហិ បាបានំ, ‘‘សមណោ’’តិ បវុច្ចតិ.

២៦៦.

តេន ភិក្ខុ សោ ហោតិ, យាវតា ភិក្ខតេ បរេ;

វិស្សំ ធម្មំ សមាទាយ, ភិក្ខុ ហោតិ ន តាវតា.

២៦៧.

យោធ បុញ្ញញ្ច បាបញ្ច, ពាហេត្វា ព្រហ្មចរិយវា [ព្រហ្មចរិយំ (ក.)];

សង្ខាយ លោកេ ចរតិ, ស វេ ‘‘ភិក្ខូ’’តិ វុច្ចតិ.

២៦៨.

ន មោនេន មុនី ហោតិ, មូឡ្ហរូបោ អវិទ្ទសុ;

យោ ច តុលំវ បគ្គយ្ហ, វរមាទាយ បណ្ឌិតោ.

២៦៩.

បាបានិ បរិវជ្ជេតិ, ស មុនី តេន សោ មុនិ;

យោ មុនាតិ ឧភោ លោកេ, ‘‘មុនិ’’ តេន បវុច្ចតិ.

២៧០.

ន តេន អរិយោ ហោតិ, យេន បាណានិ ហិំសតិ;

អហិំសា សព្ពបាណានំ, ‘‘អរិយោ’’តិ បវុច្ចតិ.

២៧១.

ន សីលព្ពតមត្តេន, ពាហុសច្ចេន វា បន;

អថ វា សមាធិលាភេន, វិវិត្តសយនេន វា.

២៧២.

ផុសាមិ នេក្ខម្មសុខំ, អបុថុជ្ជនសេវិតំ;

ភិក្ខុ វិស្សាសមាបាទិ, អប្បត្តោ អាសវក្ខយំ.

ធម្មដ្ឋវគ្គោ ឯកូនវីសតិមោ និដ្ឋិតោ.

២០. មគ្គវគ្គោ

២៧៣.

មគ្គានដ្ឋង្គិកោ សេដ្ឋោ, សច្ចានំ ចតុរោ បទា;

វិរាគោ សេដ្ឋោ ធម្មានំ, ទ្វិបទានញ្ច ចក្ខុមា.

២៧៤.

ឯសេវ [ឯសោវ (សី. បី.)] មគ្គោ នត្ថញ្ញោ, ទស្សនស្ស វិសុទ្ធិយា;

ឯតញ្ហិ តុម្ហេ បដិបជ្ជថ, មារស្សេតំ បមោហនំ.

២៧៥.

ឯតញ្ហិ តុម្ហេ បដិបន្នា, ទុក្ខស្សន្តំ ករិស្សថ;

អក្ខាតោ វោ [អក្ខាតោ វេ (សី. បី.)] មយា មគ្គោ, អញ្ញាយ សល្លកន្តនំ [សល្លសន្ថនំ (សី. បី.), សល្លសត្ថនំ (ស្យា.)].

២៧៦.

តុម្ហេហិ កិច្ចមាតប្បំ, អក្ខាតារោ តថាគតា;

បដិបន្នា បមោក្ខន្តិ, ឈាយិនោ មារពន្ធនា.

២៧៧.

‘‘សព្ពេ សង្ខារា អនិច្ចា’’តិ, យទា បញ្ញាយ បស្សតិ;

អថ និព្ពិន្ទតិ ទុក្ខេ, ឯស មគ្គោ វិសុទ្ធិយា.

២៧៨.

‘‘សព្ពេ សង្ខារា ទុក្ខា’’តិ, យទា បញ្ញាយ បស្សតិ;

អថ និព្ពិន្ទតិ ទុក្ខេ, ឯស មគ្គោ វិសុទ្ធិយា.

២៧៩.

‘‘សព្ពេ ធម្មា អនត្តា’’តិ, យទា បញ្ញាយ បស្សតិ;

អថ និព្ពិន្ទតិ ទុក្ខេ, ឯស មគ្គោ វិសុទ្ធិយា.

២៨០.

ឧដ្ឋានកាលម្ហិ អនុដ្ឋហានោ, យុវា ពលី អាលសិយំ ឧបេតោ;

សំសន្នសង្កប្បមនោ [អសម្បន្នសង្កប្បមនោ (ក.)] កុសីតោ, បញ្ញាយ មគ្គំ អលសោ ន វិន្ទតិ.

២៨១.

វាចានុរក្ខី មនសា សុសំវុតោ, កាយេន ច នាកុសលំ កយិរា [អកុសលំ ន កយិរា (សី. ស្យា. កំ. បី.)];

ឯតេ តយោ កម្មបថេ វិសោធយេ, អារាធយេ មគ្គមិសិប្បវេទិតំ.

២៨២.

យោគា វេ ជាយតី [ជាយតេ (កត្ថចិ)] ភូរិ, អយោគា ភូរិសង្ខយោ;

ឯតំ ទ្វេធាបថំ ញត្វា, ភវាយ វិភវាយ ច;

តថាត្តានំ និវេសេយ្យ, យថា ភូរិ បវឌ្ឍតិ.

២៨៣.

វនំ ឆិន្ទថ មា រុក្ខំ, វនតោ ជាយតេ ភយំ;

ឆេត្វា វនញ្ច វនថញ្ច, និព្ពនា ហោថ ភិក្ខវោ.

២៨៤.

យាវ ហិ វនថោ ន ឆិជ្ជតិ, អណុមត្តោបិ នរស្ស នារិសុ;

បដិពទ្ធមនោវ [បដិពន្ធមនោវ (ក.)] តាវ សោ, វច្ឆោ ខីរបកោវ [ខីរបានោវ (បី.)] មាតរិ.

២៨៥.

ឧច្ឆិន្ទ សិនេហមត្តនោ កុមុទំ សារទិកំវ [បាណិនា];

សន្តិមគ្គមេវ ព្រូហយ, និព្ពានំ សុគតេន ទេសិតំ.

២៨៦.

ឥធ វស្សំ វសិស្សាមិ, ឥធ ហេមន្តគិម្ហិសុ;

ឥតិ ពាលោ វិចិន្តេតិ, អន្តរាយំ ន ពុជ្ឈតិ.

២៨៧.

តំ បុត្តបសុសម្មត្តំ, ព្យាសត្តមនសំ នរំ;

សុត្តំ គាមំ មហោឃោវ, មច្ចុ អាទាយ គច្ឆតិ.

២៨៨.

សន្តិ បុត្តា តាណាយ, ន បិតា នាបិ ពន្ធវា;

អន្តកេនាធិបន្នស្ស, នត្ថិ ញាតីសុ តាណតា.

២៨៩.

ឯតមត្ថវសំ ញត្វា, បណ្ឌិតោ សីលសំវុតោ;

និព្ពានគមនំ មគ្គំ, ខិប្បមេវ វិសោធយេ.

មគ្គវគ្គោ វីសតិមោ និដ្ឋិតោ.

២១. បកិណ្ណកវគ្គោ

២៩០.

មត្តាសុខបរិច្ចាគា, បស្សេ ចេ វិបុលំ សុខំ;

ចជេ មត្តាសុខំ ធីរោ, សម្បស្សំ វិបុលំ សុខំ.

២៩១.

បរទុក្ខូបធានេន, អត្តនោ [យោ អត្តនោ (ស្យា. បី. ក.)] សុខមិច្ឆតិ;

វេរសំសគ្គសំសដ្ឋោ, វេរា សោ ន បរិមុច្ចតិ.

២៩២.

យញ្ហិ កិច្ចំ អបវិទ្ធំ [តទបវិទ្ធំ (សី. ស្យា.)], អកិច្ចំ បន កយិរតិ;

ឧន្នឡានំ បមត្តានំ, តេសំ វឌ្ឍន្តិ អាសវា.

២៩៣.

យេសញ្ច សុសមារទ្ធា, និច្ចំ កាយគតា សតិ;

អកិច្ចំ តេ ន សេវន្តិ, កិច្ចេ សាតច្ចការិនោ;

សតានំ សម្បជានានំ, អត្ថំ គច្ឆន្តិ អាសវា.

២៩៤.

មាតរំ បិតរំ ហន្ត្វា, រាជានោ ទ្វេ ច ខត្តិយេ;

រដ្ឋំ សានុចរំ ហន្ត្វា, អនីឃោ យាតិ ព្រាហ្មណោ.

២៩៥.

មាតរំ បិតរំ ហន្ត្វា, រាជានោ ទ្វេ ច សោត្ថិយេ;

វេយគ្ឃបញ្ចមំ ហន្ត្វា, អនីឃោ យាតិ ព្រាហ្មណោ.

២៩៦.

សុប្បពុទ្ធំ បពុជ្ឈន្តិ, សទា គោតមសាវកា;

យេសំ ទិវា ច រត្តោ ច, និច្ចំ ពុទ្ធគតា សតិ.

២៩៧.

សុប្បពុទ្ធំ បពុជ្ឈន្តិ, សទា គោតមសាវកា;

យេសំ ទិវា ច រត្តោ ច, និច្ចំ ធម្មគតា សតិ.

២៩៨.

សុប្បពុទ្ធំ បពុជ្ឈន្តិ, សទា គោតមសាវកា;

យេសំ ទិវា ច រត្តោ ច, និច្ចំ សង្ឃគតា សតិ.

២៩៩.

សុប្បពុទ្ធំ បពុជ្ឈន្តិ, សទា គោតមសាវកា;

យេសំ ទិវា ច រត្តោ ច, និច្ចំ កាយគតា សតិ.

៣០០.

សុប្បពុទ្ធំ បពុជ្ឈន្តិ, សទា គោតមសាវកា;

យេសំ ទិវា ច រត្តោ ច, អហិំសាយ រតោ មនោ.

៣០១.

សុប្បពុទ្ធំ បពុជ្ឈន្តិ, សទា គោតមសាវកា;

យេសំ ទិវា ច រត្តោ ច, ភាវនាយ រតោ មនោ.

៣០២.

ទុប្បព្ពជ្ជំ ទុរភិរមំ, ទុរាវាសា ឃរា ទុខា;

ទុក្ខោសមានសំវាសោ, ទុក្ខានុបតិតទ្ធគូ;

តស្មា ន ចទ្ធគូ សិយា, ន ច [តស្មា ន ចទ្ធគូ ន ច (ក.)] ទុក្ខានុបតិតោ សិយា [ទុក្ខានុបាតិតោ (?)].

៣០៣.

សទ្ធោ សីលេន សម្បន្នោ, យសោភោគសមប្បិតោ;

យំ យំ បទេសំ ភជតិ, តត្ថ តត្ថេវ បូជិតោ.

៣០៤.

ទូរេ សន្តោ បកាសេន្តិ, ហិមវន្តោវ បព្ពតោ;

អសន្តេត្ថ ន ទិស្សន្តិ, រត្តិំ ខិត្តា យថា សរា.

៣០៥.

ឯកាសនំ ឯកសេយ្យំ, ឯកោ ចរមតន្ទិតោ;

ឯកោ ទមយមត្តានំ, វនន្តេ រមិតោ សិយា.

បកិណ្ណកវគ្គោ ឯកវីសតិមោ និដ្ឋិតោ.

២២. និរយវគ្គោ

៣០៦.

អភូតវាទី និរយំ ឧបេតិ, យោ វាបិ [យោ ចាបិ (សី. បី. ក.)] កត្វា ន ករោមិ ចាហ [ន ករោមីតិ ចាហ (ស្យា.)];

ឧភោបិ តេ បេច្ច សមា ភវន្តិ, និហីនកម្មា មនុជា បរត្ថ.

៣០៧.

កាសាវកណ្ឋា ពហវោ, បាបធម្មា អសញ្ញតា;

បាបា បាបេហិ កម្មេហិ, និរយំ តេ ឧបបជ្ជរេ.

៣០៨.

សេយ្យោ អយោគុឡោ ភុត្តោ, តត្តោ អគ្គិសិខូបមោ;

យញ្ចេ ភុញ្ជេយ្យ ទុស្សីលោ, រដ្ឋបិណ្ឌមសញ្ញតោ.

៣០៩.

ចត្តារិ ឋានានិ នរោ បមត្តោ, អាបជ្ជតិ បរទារូបសេវី;

អបុញ្ញលាភំ ន និកាមសេយ្យំ, និន្ទំ តតីយំ និរយំ ចតុត្ថំ.

៣១០.

អបុញ្ញលាភោ ច គតី ច បាបិកា, ភីតស្ស ភីតាយ រតី ច ថោកិកា;

រាជា ច ទណ្ឌំ គរុកំ បណេតិ, តស្មា នរោ បរទារំ ន សេវេ.

៣១១.

កុសោ យថា ទុគ្គហិតោ, ហត្ថមេវានុកន្តតិ;

សាមញ្ញំ ទុប្បរាមដ្ឋំ, និរយាយុបកឌ្ឍតិ.

៣១២.

យំ កិញ្ចិ សិថិលំ កម្មំ, សំកិលិដ្ឋញ្ច យំ វតំ;

សង្កស្សរំ ព្រហ្មចរិយំ, ន តំ ហោតិ មហប្ផលំ.

៣១៣.

កយិរា ចេ កយិរាថេនំ [កយិរា នំ (ក.)], ទឡ្ហមេនំ បរក្កមេ;

សិថិលោ ហិ បរិព្ពាជោ, ភិយ្យោ អាកិរតេ រជំ.

៣១៤.

អកតំ ទុក្កដំ សេយ្យោ, បច្ឆា តប្បតិ ទុក្កដំ;

កតញ្ច សុកតំ សេយ្យោ, យំ កត្វា នានុតប្បតិ.

៣១៥.

នគរំ យថា បច្ចន្តំ, គុត្តំ សន្តរពាហិរំ;

ឯវំ គោបេថ អត្តានំ, ខណោ វោ [ខណោ វេ (សី. បី. ក.)] មា ឧបច្ចគា;

ខណាតីតា ហិ សោចន្តិ, និរយម្ហិ សមប្បិតា.

៣១៦.

អលជ្ជិតាយេ លជ្ជន្តិ, លជ្ជិតាយេ ន លជ្ជរេ;

មិច្ឆាទិដ្ឋិសមាទានា, សត្តា គច្ឆន្តិ ទុគ្គតិំ.

៣១៧.

អភយេ ភយទស្សិនោ, ភយេ ចាភយទស្សិនោ;

មិច្ឆាទិដ្ឋិសមាទានា, សត្តា គច្ឆន្តិ ទុគ្គតិំ.

៣១៨.

អវជ្ជេ វជ្ជមតិនោ, វជ្ជេ ចាវជ្ជទស្សិនោ;

មិច្ឆាទិដ្ឋិសមាទានា, សត្តា គច្ឆន្តិ ទុគ្គតិំ.

៣១៩.

វជ្ជញ្ច វជ្ជតោ ញត្វា, អវជ្ជញ្ច អវជ្ជតោ;

សម្មាទិដ្ឋិសមាទានា, សត្តា គច្ឆន្តិ សុគ្គតិំ.

និរយវគ្គោ ទ្វាវីសតិមោ និដ្ឋិតោ.

២៣. នាគវគ្គោ

៣២០.

អហំ នាគោវ សង្គាមេ, ចាបតោ បតិតំ សរំ;

អតិវាក្យំ តិតិក្ខិស្សំ, ទុស្សីលោ ហិ ពហុជ្ជនោ.

៣២១.

ទន្តំ នយន្តិ សមិតិំ, ទន្តំ រាជាភិរូហតិ;

ទន្តោ សេដ្ឋោ មនុស្សេសុ, យោតិវាក្យំ តិតិក្ខតិ.

៣២២.

វរមស្សតរា ទន្តា, អាជានីយា ច [អាជានីយាវ (ស្យា.)] សិន្ធវា;

កុញ្ជរា ច [កុញ្ជរាវ (ស្យា.)] មហានាគា, អត្តទន្តោ តតោ វរំ.

៣២៣.

ហិ ឯតេហិ យានេហិ, គច្ឆេយ្យ អគតំ ទិសំ;

យថាត្តនា សុទន្តេន, ទន្តោ ទន្តេន គច្ឆតិ.

៣២៤.

ធនបាលោ [ធនបាលកោ (សី. ស្យា. កំ. បី.)] នាម កុញ្ជរោ, កដុកភេទនោ [កដុកប្បភេទនោ (សី. ស្យា. បី.)] ទុន្និវារយោ;

ពទ្ធោ កពឡំ ន ភុញ្ជតិ, សុមរតិ [សុសរតិ (ក.)] នាគវនស្ស កុញ្ជរោ.

៣២៥.

មិទ្ធី យទា ហោតិ មហគ្ឃសោ ច, និទ្ទាយិតា សម្បរិវត្តសាយី;

មហាវរាហោវ និវាបបុដ្ឋោ, បុនប្បុនំ គព្ភមុបេតិ មន្ទោ.

៣២៦.

ឥទំ បុរេ ចិត្តមចារិ ចារិកំ, យេនិច្ឆកំ យត្ថកាមំ យថាសុខំ;

តទជ្ជហំ និគ្គហេស្សាមិ យោនិសោ, ហត្ថិប្បភិន្នំ វិយ អង្កុសគ្គហោ.

៣២៧.

អប្បមាទរតា ហោថ, សចិត្តមនុរក្ខថ;

ទុគ្គា ឧទ្ធរថត្តានំ, បង្កេ សន្នោវ [សត្តោវ (សី. បី.)] កុញ្ជរោ.

៣២៨.

សចេ លភេថ និបកំ សហាយំ, សទ្ធិំ ចរំ សាធុវិហារិធីរំ;

អភិភុយ្យ សព្ពានិ បរិស្សយានិ, ចរេយ្យ តេនត្តមនោ សតីមា.

៣២៩.

នោ ចេ លភេថ និបកំ សហាយំ, សទ្ធិំ ចរំ សាធុវិហារិធីរំ;

រាជាវ រដ្ឋំ វិជិតំ បហាយ, ឯកោ ចរេ មាតង្គរញ្ញេវ នាគោ.

៣៣០.

ឯកស្ស ចរិតំ សេយ្យោ, នត្ថិ ពាលេ សហាយតា;

ឯកោ ចរេ ន ច បាបានិ កយិរា, អប្បោស្សុក្កោ មាតង្គរញ្ញេវ នាគោ.

៣៣១.

អត្ថម្ហិ ជាតម្ហិ សុខា សហាយា, តុដ្ឋី សុខា យា ឥតរីតរេន;

បុញ្ញំ សុខំ ជីវិតសង្ខយម្ហិ, សព្ពស្ស ទុក្ខស្ស សុខំ បហានំ.

៣៣២.

សុខា មត្តេយ្យតា លោកេ, អថោ បេត្តេយ្យតា សុខា;

សុខា សាមញ្ញតា លោកេ, អថោ ព្រហ្មញ្ញតា សុខា.

៣៣៣.

សុខំ យាវ ជរា សីលំ, សុខា សទ្ធា បតិដ្ឋិតា;

សុខោ បញ្ញាយ បដិលាភោ, បាបានំ អករណំ សុខំ.

នាគវគ្គោ តេវីសតិមោ និដ្ឋិតោ.

២៤. តណ្ហាវគ្គោ

៣៣៤.

មនុជស្ស បមត្តចារិនោ, តណ្ហា វឌ្ឍតិ មាលុវា វិយ;

សោ ប្លវតី [ប្លវតិ (សី. បី.), បលវេតី (ក.), ឧប្លវតិ (?)] ហុរា ហុរំ, ផលមិច្ឆំវ វនស្មិ វានរោ.

៣៣៥.

យំ ឯសា សហតេ ជម្មី, តណ្ហា លោកេ វិសត្តិកា;

សោកា តស្ស បវឌ្ឍន្តិ, អភិវដ្ឋំវ [អភិវឌ្ឍំវ (ស្យា.), អភិវដ្ដំវ (បី.), អភិវុឌ្ឍំវ (ក.)] ពីរណំ.

៣៣៦.

យោ ចេតំ សហតេ ជម្មិំ, តណ្ហំ លោកេ ទុរច្ចយំ;

សោកា តម្ហា បបតន្តិ, ឧទពិន្ទុវ បោក្ខរា.

៣៣៧.

តំ វោ វទាមិ ភទ្ទំ វោ, យាវន្តេត្ថ សមាគតា;

តណ្ហាយ មូលំ ខណថ, ឧសីរត្ថោវ ពីរណំ;

មា វោ នឡំវ សោតោវ, មារោ ភញ្ជិ បុនប្បុនំ.

៣៣៨.

យថាបិ មូលេ អនុបទ្ទវេ ទឡ្ហេ, ឆិន្នោបិ រុក្ខោ បុនរេវ រូហតិ;

ឯវម្បិ តណ្ហានុសយេ អនូហតេ, និព្ពត្តតី ទុក្ខមិទំ បុនប្បុនំ.

៣៣៩.

យស្ស ឆត្តិំសតិ សោតា, មនាបសវនា ភុសា;

មាហា [វាហា (សី. ស្យា. បី.)] វហន្តិ ទុទ្ទិដ្ឋិំ, សង្កប្បា រាគនិស្សិតា.

៣៤០.

សវន្តិ សព្ពធិ សោតា, លតា ឧប្បជ្ជ [ឧព្ភិជ្ជ (សី. ស្យា. កំ. បី.)] តិដ្ឋតិ;

តញ្ច ទិស្វា លតំ ជាតំ, មូលំ បញ្ញាយ ឆិន្ទថ.

៣៤១.

សរិតានិ សិនេហិតានិ ច, សោមនស្សានិ ភវន្តិ ជន្តុនោ;

តេ សាតសិតា សុខេសិនោ, តេ វេ ជាតិជរូបគា នរា.

៣៤២.

តសិណាយ បុរក្ខតា បជា, បរិសប្បន្តិ សសោវ ពន្ធិតោ [ពាធិតោ (ពហូសុ)];

សំយោជនសង្គសត្តកា, ទុក្ខមុបេន្តិ បុនប្បុនំ ចិរាយ.

៣៤៣.

តសិណាយ បុរក្ខតា បជា, បរិសប្បន្តិ សសោវ ពន្ធិតោ;

តស្មា តសិណំ វិនោទយេ, អាកង្ខន្ត [ភិក្ខូ អាកង្ខី (សី.), ភិក្ខុ អាកង្ខំ (ស្យា.)] វិរាគមត្តនោ.

៣៤៤.

យោ និព្ពនថោ វនាធិមុត្តោ, វនមុត្តោ វនមេវ ធាវតិ;

តំ បុគ្គលមេថ បស្សថ, មុត្តោ ពន្ធនមេវ ធាវតិ.

៣៤៥.

តំ ទឡ្ហំ ពន្ធនមាហុ ធីរា, យទាយសំ ទារុជបព្ពជញ្ច [ទារូជំ ពព្ពជញ្ច (សី. បី.)];

សារត្តរត្តា មណិកុណ្ឌលេសុ, បុត្តេសុ ទារេសុ ច យា អបេក្ខា.

៣៤៦.

ឯតំ ទឡ្ហំ ពន្ធនមាហុ ធីរា, ឱហារិនំ សិថិលំ ទុប្បមុញ្ចំ;

ឯតម្បិ ឆេត្វាន បរិព្ពជន្តិ, អនបេក្ខិនោ កាមសុខំ បហាយ.

៣៤៧.

យេ រាគរត្តានុបតន្តិ សោតំ, សយំកតំ មក្កដកោវ ជាលំ;

ឯតម្បិ ឆេត្វាន វជន្តិ ធីរា, អនបេក្ខិនោ សព្ពទុក្ខំ បហាយ.

៣៤៨.

មុញ្ច បុរេ មុញ្ច បច្ឆតោ, មជ្ឈេ មុញ្ច ភវស្ស បារគូ;

សព្ពត្ថ វិមុត្តមានសោ, ន បុនំ ជាតិជរំ ឧបេហិសិ.

៣៤៩.

វិតក្កមថិតស្ស ជន្តុនោ, តិព្ពរាគស្ស សុភានុបស្សិនោ;

ភិយ្យោ តណ្ហា បវឌ្ឍតិ, ឯស ខោ ទឡ្ហំ [ឯស គាឡ្ហំ (ក.)] ករោតិ ពន្ធនំ.

៣៥០.

វិតក្កូបសមេ [វិតក្កូបសមេវ (ក.)] យោ រតោ, អសុភំ ភាវយតេ សទា សតោ;

ឯស [ឯសោ (?)] ខោ ព្យន្តិ កាហិតិ, ឯស [ឯសោ (?)] ឆេច្ឆតិ មារពន្ធនំ.

៣៥១.

និដ្ឋង្គតោ អសន្តាសី, វីតតណ្ហោ អនង្គណោ;

អច្ឆិន្ទិ ភវសល្លានិ, អន្តិមោយំ សមុស្សយោ.

៣៥២.

វីតតណ្ហោ អនាទានោ, និរុត្តិបទកោវិទោ;

អក្ខរានំ សន្និបាតំ, ជញ្ញា បុព្ពាបរានិ ច;

ស វេ ‘‘អន្តិមសារីរោ, មហាបញ្ញោ មហាបុរិសោ’’តិ វុច្ចតិ.

៣៥៣.

សព្ពាភិភូ សព្ពវិទូហមស្មិ, សព្ពេសុ ធម្មេសុ អនូបលិត្តោ;

សព្ពញ្ជហោ តណ្ហក្ខយេ វិមុត្តោ, សយំ អភិញ្ញាយ កមុទ្ទិសេយ្យំ.

៣៥៤.

សព្ពទានំ ធម្មទានំ ជិនាតិ, សព្ពរសំ ធម្មរសោ ជិនាតិ;

សព្ពរតិំ ធម្មរតិ ជិនាតិ, តណ្ហក្ខយោ សព្ពទុក្ខំ ជិនាតិ.

៣៥៥.

ហនន្តិ ភោគា ទុម្មេធំ, នោ ច បារគវេសិនោ;

ភោគតណ្ហាយ ទុម្មេធោ, ហន្តិ អញ្ញេវ អត្តនំ.

៣៥៦.

តិណទោសានិ ខេត្តានិ, រាគទោសា អយំ បជា;

តស្មា ហិ វីតរាគេសុ, ទិន្នំ ហោតិ មហប្ផលំ.

៣៥៧.

តិណទោសានិ ខេត្តានិ, ទោសទោសា អយំ បជា;

តស្មា ហិ វីតទោសេសុ, ទិន្នំ ហោតិ មហប្ផលំ.

៣៥៨.

តិណទោសានិ ខេត្តានិ, មោហទោសា អយំ បជា;

តស្មា ហិ វីតមោហេសុ, ទិន្នំ ហោតិ មហប្ផលំ.

៣៥៩.

(តិណទោសានិ ខេត្តានិ, ឥច្ឆាទោសា អយំ បជា;

តស្មា ហិ វិគតិច្ឆេសុ, ទិន្នំ ហោតិ មហប្ផលំ.) [( ) វិទេសបោត្ថកេសុ នត្ថិ, អដ្ឋកថាយម្បិ ន ទិស្សតិ]

តិណទោសានិ ខេត្តានិ, តណ្ហាទោសា អយំ បជា;

តស្មា ហិ វីតតណ្ហេសុ, ទិន្នំ ហោតិ មហប្ផលំ.

តណ្ហាវគ្គោ ចតុវីសតិមោ និដ្ឋិតោ.

២៥. ភិក្ខុវគ្គោ

៣៦០.

ចក្ខុនា សំវរោ សាធុ, សាធុ សោតេន សំវរោ;

ឃានេន សំវរោ សាធុ, សាធុ ជិវ្ហាយ សំវរោ.

៣៦១.

កាយេន សំវរោ សាធុ, សាធុ វាចាយ សំវរោ;

មនសា សំវរោ សាធុ, សាធុ សព្ពត្ថ សំវរោ;

សព្ពត្ថ សំវុតោ ភិក្ខុ, សព្ពទុក្ខា បមុច្ចតិ.

៣៦២.

ហត្ថសំយតោ បាទសំយតោ, វាចាសំយតោ សំយតុត្តមោ;

អជ្ឈត្តរតោ សមាហិតោ, ឯកោ សន្តុសិតោ តមាហុ ភិក្ខុំ.

៣៦៣.

យោ មុខសំយតោ ភិក្ខុ, មន្តភាណី អនុទ្ធតោ;

អត្ថំ ធម្មញ្ច ទីបេតិ, មធុរំ តស្ស ភាសិតំ.

៣៦៤.

ធម្មារាមោ ធម្មរតោ, ធម្មំ អនុវិចិន្តយំ;

ធម្មំ អនុស្សរំ ភិក្ខុ, សទ្ធម្មា ន បរិហាយតិ.

៣៦៥.

សលាភំ នាតិមញ្ញេយ្យ, នាញ្ញេសំ បិហយំ ចរេ;

អញ្ញេសំ បិហយំ ភិក្ខុ, សមាធិំ នាធិគច្ឆតិ.

៣៦៦.

អប្បលាភោបិ ចេ ភិក្ខុ, សលាភំ នាតិមញ្ញតិ;

តំ វេ ទេវា បសំសន្តិ, សុទ្ធាជីវិំ អតន្ទិតំ.

៣៦៧.

សព្ពសោ នាមរូបស្មិំ, យស្ស នត្ថិ មមាយិតំ;

អសតា ច ន សោចតិ, ស វេ ‘‘ភិក្ខូ’’តិ វុច្ចតិ.

៣៦៨.

មេត្តាវិហារី យោ ភិក្ខុ, បសន្នោ ពុទ្ធសាសនេ;

អធិគច្ឆេ បទំ សន្តំ, សង្ខារូបសមំ សុខំ.

៣៦៩.

សិញ្ច ភិក្ខុ ឥមំ នាវំ, សិត្តា តេ លហុមេស្សតិ;

ឆេត្វា រាគញ្ច ទោសញ្ច, តតោ និព្ពានមេហិសិ.

៣៧០.

បញ្ច ឆិន្ទេ បញ្ច ជហេ, បញ្ច ចុត្តរិ ភាវយេ;

បញ្ច សង្គាតិគោ ភិក្ខុ, ‘‘ឱឃតិណ្ណោ’’តិ វុច្ចតិ.

៣៧១.

ឈាយ ភិក្ខុ [ឈាយ តុវំ ភិក្ខុ (?)] មា បមាទោ [មា ច បមាទោ (សី. ស្យា. បី.)], មា តេ កាមគុណេ រមេស្សុ [ភមស្សុ (សី. បី.), ភវស្សុ (ស្យា.), រមស្សុ (ក.)] ចិត្តំ;

មា លោហគុឡំ គិលី បមត្តោ, មា កន្ទិ ‘‘ទុក្ខមិទ’’ន្តិ ឌយ្ហមានោ.

៣៧២.

នត្ថិ ឈានំ អបញ្ញស្ស, បញ្ញា នត្ថិ អឈាយតោ [អជ្ឈាយិនោ (ក.)];

យម្ហិ ឈានញ្ច បញ្ញា ច, ស វេ និព្ពានសន្តិកេ.

៣៧៣.

សុញ្ញាគារំ បវិដ្ឋស្ស, សន្តចិត្តស្ស ភិក្ខុនោ;

អមានុសី រតិ ហោតិ, សម្មា ធម្មំ វិបស្សតោ.

៣៧៤.

យតោ យតោ សម្មសតិ, ខន្ធានំ ឧទយព្ពយំ;

លភតី [លភតិ (បី.), លភតេ (ក.)] បីតិបាមោជ្ជំ, អមតំ តំ វិជានតំ.

៣៧៥.

តត្រាយមាទិ ភវតិ, ឥធ បញ្ញស្ស ភិក្ខុនោ;

ឥន្ទ្រិយគុត្តិ សន្តុដ្ឋិ, បាតិមោក្ខេ ច សំវរោ.

៣៧៦.

មិត្តេ ភជស្សុ កល្យាណេ, សុទ្ធាជីវេ អតន្ទិតេ;

បដិសន្ថារវុត្យស្ស [បដិសន្ធារវុត្យស្ស (ក.)], អាចារកុសលោ សិយា;

តតោ បាមោជ្ជពហុលោ, ទុក្ខស្សន្តំ ករិស្សតិ.

៣៧៧.

វស្សិកា វិយ បុប្ផានិ, មទ្ទវានិ [មជ្ជវានិ (ក. ដីកា) បច្ចវានិ (ក. អដ្ឋ.)] បមុញ្ចតិ;

ឯវំ រាគញ្ច ទោសញ្ច, វិប្បមុញ្ចេថ ភិក្ខវោ.

៣៧៨.

សន្តកាយោ សន្តវាចោ, សន្តវា សុសមាហិតោ [សន្តមនោ សុសមាហិតោ (ស្យា. បី.), សន្តមនោ សមាហិតោ (ក.)];

វន្តលោកាមិសោ ភិក្ខុ, ‘‘ឧបសន្តោ’’តិ វុច្ចតិ.

៣៧៩.

អត្តនា ចោទយត្តានំ, បដិមំសេថ អត្តនា [បដិមាសេ អត្តមត្តនា (សី. បី.), បដិមំសេ តមត្តនា (ស្យា.)];

សោ អត្តគុត្តោ សតិមា, សុខំ ភិក្ខុ វិហាហិសិ.

៣៨០.

អត្តា ហិ អត្តនោ នាថោ, (កោ ហិ នាថោ បរោ សិយា) [( ) វិទេសបោត្ថកេសុ នត្ថិ]

អត្តា ហិ អត្តនោ គតិ;

តស្មា សំយមមត្តានំ [សំយមយ’ត្តានំ (សី. បី.)], អស្សំ ភទ្រំវ វាណិជោ.

៣៨១.

បាមោជ្ជពហុលោ ភិក្ខុ, បសន្នោ ពុទ្ធសាសនេ;

អធិគច្ឆេ បទំ សន្តំ, សង្ខារូបសមំ សុខំ.

៣៨២.

យោ ហវេ ទហរោ ភិក្ខុ, យុញ្ជតិ ពុទ្ធសាសនេ;

សោមំ [សោ ឥមំ (សី. ស្យា. កំ. បី.)] លោកំ បភាសេតិ, អព្ភា មុត្តោវ ចន្ទិមា.

ភិក្ខុវគ្គោ បញ្ចវីសតិមោ និដ្ឋិតោ.

២៦. ព្រាហ្មណវគ្គោ

៣៨៣.

ឆិន្ទ សោតំ បរក្កម្ម, កាមេ បនុទ ព្រាហ្មណ;

សង្ខារានំ ខយំ ញត្វា, អកតញ្ញូសិ ព្រាហ្មណ.

៣៨៤.

យទា ទ្វយេសុ ធម្មេសុ, បារគូ ហោតិ ព្រាហ្មណោ;

អថស្ស សព្ពេ សំយោគា, អត្ថំ គច្ឆន្តិ ជានតោ.

៣៨៥.

យស្ស បារំ អបារំ វា, បារាបារំ ន វិជ្ជតិ;

វីតទ្ទរំ វិសំយុត្តំ, តមហំ ព្រូមិ ព្រាហ្មណំ.

៣៨៦.

ឈាយិំ វិរជមាសីនំ, កតកិច្ចមនាសវំ;

ឧត្តមត្ថមនុប្បត្តំ, តមហំ ព្រូមិ ព្រាហ្មណំ.

៣៨៧.

ទិវា តបតិ អាទិច្ចោ, រត្តិមាភាតិ ចន្ទិមា;

សន្នទ្ធោ ខត្តិយោ តបតិ, ឈាយី តបតិ ព្រាហ្មណោ;

អថ សព្ពមហោរត្តិំ [សព្ពមហោរត្តំ (?)], ពុទ្ធោ តបតិ តេជសា.

៣៨៨.

ពាហិតបាបោតិ ព្រាហ្មណោ, សមចរិយា សមណោតិ វុច្ចតិ;

បព្ពាជយមត្តនោ មលំ, តស្មា ‘‘បព្ពជិតោ’’តិ វុច្ចតិ.

៣៨៩.

ព្រាហ្មណស្ស បហរេយ្យ, នាស្ស មុញ្ចេថ ព្រាហ្មណោ;

ធី [ធិ (ស្យា. ព្យាករណេសុ)] ព្រាហ្មណស្ស ហន្តារំ, តតោ ធី យស្ស [យោ + អស្ស = យស្ស] មុញ្ចតិ.

៣៩០.

ន ព្រាហ្មណស្សេតទកិញ្ចិ សេយ្យោ, យទា និសេធោ មនសោ បិយេហិ;

យតោ យតោ ហិំសមនោ និវត្តតិ, តតោ តតោ សម្មតិមេវ ទុក្ខំ.

៣៩១.

យស្ស កាយេន វាចាយ, មនសា នត្ថិ ទុក្កដំ;

សំវុតំ តីហិ ឋានេហិ, តមហំ ព្រូមិ ព្រាហ្មណំ.

៣៩២.

យម្ហា ធម្មំ វិជានេយ្យ, សម្មាសម្ពុទ្ធទេសិតំ;

សក្កច្ចំ តំ នមស្សេយ្យ, អគ្គិហុត្តំវ ព្រាហ្មណោ.

៣៩៣.

ន ជដាហិ ន គោត្តេន, ន ជច្ចា ហោតិ ព្រាហ្មណោ;

យម្ហិ សច្ចញ្ច ធម្មោ ច, សោ សុចី សោ ច ព្រាហ្មណោ.

៣៩៤.

កិំ តេ ជដាហិ ទុម្មេធ, កិំ តេ អជិនសាដិយា;

អព្ភន្តរំ តេ គហនំ, ពាហិរំ បរិមជ្ជសិ.

៣៩៥.

បំសុកូលធរំ ជន្តុំ, កិសំ ធមនិសន្ថតំ;

ឯកំ វនស្មិំ ឈាយន្តំ, តមហំ ព្រូមិ ព្រាហ្មណំ.

៣៩៦.

ចាហំ ព្រាហ្មណំ ព្រូមិ, យោនិជំ មត្តិសម្ភវំ;

ភោវាទិ នាម សោ ហោតិ, សចេ ហោតិ សកិញ្ចនោ;

អកិញ្ចនំ អនាទានំ, តមហំ ព្រូមិ ព្រាហ្មណំ.

៣៩៧.

សព្ពសំយោជនំ ឆេត្វា, យោ វេ ន បរិតស្សតិ;

សង្គាតិគំ វិសំយុត្តំ, តមហំ ព្រូមិ ព្រាហ្មណំ.

៣៩៨.

ឆេត្វា នទ្ធិំ [នន្ធិំ (ក. សី.), នន្ទិំ (បី.)] វរត្តញ្ច, សន្ទានំ [សន្ទាមំ (សី.)] សហនុក្កមំ;

ឧក្ខិត្តបលិឃំ ពុទ្ធំ, តមហំ ព្រូមិ ព្រាហ្មណំ.

៣៩៩.

អក្កោសំ វធពន្ធញ្ច, អទុដ្ឋោ យោ តិតិក្ខតិ;

ខន្តីពលំ ពលានីកំ, តមហំ ព្រូមិ ព្រាហ្មណំ.

៤០០.

អក្កោធនំ វតវន្តំ, សីលវន្តំ អនុស្សទំ;

ទន្តំ អន្តិមសារីរំ, តមហំ ព្រូមិ ព្រាហ្មណំ.

៤០១.

វារិ បោក្ខរបត្តេវ, អារគ្គេរិវ សាសបោ;

យោ ន លិម្បតិ [លិប្បតិ (សី. បី.)] កាមេសុ, តមហំ ព្រូមិ ព្រាហ្មណំ.

៤០២.

យោ ទុក្ខស្ស បជានាតិ, ឥធេវ ខយមត្តនោ;

បន្នភារំ វិសំយុត្តំ, តមហំ ព្រូមិ ព្រាហ្មណំ.

៤០៣.

គម្ភីរបញ្ញំ មេធាវិំ, មគ្គាមគ្គស្ស កោវិទំ;

ឧត្តមត្ថមនុប្បត្តំ, តមហំ ព្រូមិ ព្រាហ្មណំ.

៤០៤.

អសំសដ្ឋំ គហដ្ឋេហិ, អនាគារេហិ ចូភយំ;

អនោកសារិមប្បិច្ឆំ, តមហំ ព្រូមិ ព្រាហ្មណំ.

៤០៥.

និធាយ ទណ្ឌំ ភូតេសុ, តសេសុ ថាវរេសុ ច;

យោ ន ហន្តិ ន ឃាតេតិ, តមហំ ព្រូមិ ព្រាហ្មណំ.

៤០៦.

អវិរុទ្ធំ វិរុទ្ធេសុ, អត្តទណ្ឌេសុ និព្ពុតំ;

សាទានេសុ អនាទានំ, តមហំ ព្រូមិ ព្រាហ្មណំ.

៤០៧.

យស្ស រាគោ ច ទោសោ ច, មានោ មក្ខោ ច បាតិតោ;

សាសបោរិវ អារគ្គា [អារគ្គេ (ក.)], តមហំ ព្រូមិ ព្រាហ្មណំ.

៤០៨.

អកក្កសំ វិញ្ញាបនិំ, គិរំ សច្ចមុទីរយេ;

យាយ នាភិសជេ កញ្ចិ [កិញ្ចិ (ក.)], តមហំ ព្រូមិ ព្រាហ្មណំ.

៤០៩.

យោធ ទីឃំ វ រស្សំ វា, អណុំ ថូលំ សុភាសុភំ;

លោកេ អទិន្នំ នាទិយតិ [នាទេតិ (ម. និ. ២.៤៥៩)], តមហំ ព្រូមិ ព្រាហ្មណំ.

៤១០.

អាសា យស្ស ន វិជ្ជន្តិ, អស្មិំ លោកេ បរម្ហិ ច;

និរាសាសំ [និរាសយំ (សី. ស្យា. បី.), និរាសកំ (?)] វិសំយុត្តំ, តមហំ ព្រូមិ ព្រាហ្មណំ.

៤១១.

យស្សាលយា ន វិជ្ជន្តិ, អញ្ញាយ អកថំកថី;

អមតោគធមនុប្បត្តំ, តមហំ ព្រូមិ ព្រាហ្មណំ.

៤១២.

យោធ បុញ្ញញ្ច បាបញ្ច, ឧភោ សង្គមុបច្ចគា;

អសោកំ វិរជំ សុទ្ធំ, តមហំ ព្រូមិ ព្រាហ្មណំ.

៤១៣.

ចន្ទំវ វិមលំ សុទ្ធំ, វិប្បសន្នមនាវិលំ;

នន្ទីភវបរិក្ខីណំ, តមហំ ព្រូមិ ព្រាហ្មណំ.

៤១៤.

យោមំ [យោ ឥមំ (សី. ស្យា. កំ. បី.)] បលិបថំ ទុគ្គំ, សំសារំ មោហមច្ចគា;

តិណ្ណោ បារគតោ [បារគតោ (សី. ស្យា. កំ. បី.)] ឈាយី, អនេជោ អកថំកថី;

អនុបាទាយ និព្ពុតោ, តមហំ ព្រូមិ ព្រាហ្មណំ.

៤១៥.

យោធ កាមេ បហន្ត្វាន [បហត្វាន (សី. បី.)], អនាគារោ បរិព្ពជេ;

កាមភវបរិក្ខីណំ, តមហំ ព្រូមិ ព្រាហ្មណំ [ឥទំ គាថាទ្វយំ វិទេសបោត្ថកេសុ សកិទេវ ទស្សិតំ].

៤១៦.

យោធ តណ្ហំ បហន្ត្វាន, អនាគារោ បរិព្ពជេ;

តណ្ហាភវបរិក្ខីណំ, តមហំ ព្រូមិ ព្រាហ្មណំ.

៤១៧.

ហិត្វា មានុសកំ យោគំ, ទិព្ពំ យោគំ ឧបច្ចគា;

សព្ពយោគវិសំយុត្តំ, តមហំ ព្រូមិ ព្រាហ្មណំ.

៤១៨.

ហិត្វា រតិញ្ច អរតិញ្ច, សីតិភូតំ និរូបធិំ;

សព្ពលោកាភិភុំ វីរំ, តមហំ ព្រូមិ ព្រាហ្មណំ.

៤១៩.

ចុតិំ យោ វេទិ សត្តានំ, ឧបបត្តិញ្ច សព្ពសោ;

អសត្តំ សុគតំ ពុទ្ធំ, តមហំ ព្រូមិ ព្រាហ្មណំ.

៤២០.

យស្ស គតិំ ន ជានន្តិ, ទេវា គន្ធព្ពមានុសា;

ខីណាសវំ អរហន្តំ, តមហំ ព្រូមិ ព្រាហ្មណំ.

៤២១.

យស្ស បុរេ ច បច្ឆា ច, មជ្ឈេ ច នត្ថិ កិញ្ចនំ;

អកិញ្ចនំ អនាទានំ, តមហំ ព្រូមិ ព្រាហ្មណំ.

៤២២.

ឧសភំ បវរំ វីរំ, មហេសិំ វិជិតាវិនំ;

អនេជំ ន្ហាតកំ [នហាតកំ (សី. ស្យា. កំ បី.)] ពុទ្ធំ, តមហំ ព្រូមិ ព្រាហ្មណំ.

៤២៣.

បុព្ពេនិវាសំ យោ វេទិ, សគ្គាបាយញ្ច បស្សតិ,

អថោ ជាតិក្ខយំ បត្តោ, អភិញ្ញាវោសិតោ មុនិ;

សព្ពវោសិតវោសានំ, តមហំ ព្រូមិ ព្រាហ្មណំ.

ព្រាហ្មណវគ្គោ ឆព្ពីសតិមោ និដ្ឋិតោ.

(ឯត្តាវតា សព្ពបឋមេ យមកវគ្គេ ចុទ្ទស វត្ថូនិ, អប្បមាទវគ្គេ នវ, ចិត្តវគ្គេ នវ, បុប្ផវគ្គេ ទ្វាទស, ពាលវគ្គេ បន្នរស, បណ្ឌិតវគ្គេ ឯកាទស, អរហន្តវគ្គេ ទស, សហស្សវគ្គេ ចុទ្ទស, បាបវគ្គេ ទ្វាទស, ទណ្ឌវគ្គេ ឯកាទស, ជរាវគ្គេ នវ, អត្តវគ្គេ ទស, លោកវគ្គេ ឯកាទស, ពុទ្ធវគ្គេ នវ [អដ្ឋ (ក.)], សុខវគ្គេ អដ្ឋ, បិយវគ្គេ នវ, កោធវគ្គេ អដ្ឋ, មលវគ្គេ ទ្វាទស, ធម្មដ្ឋវគ្គេ ទស, មគ្គវគ្គេ ទ្វាទស, បកិណ្ណកវគ្គេ នវ, និរយវគ្គេ នវ, នាគវគ្គេ អដ្ឋ, តណ្ហាវគ្គេ ទ្វាទស, ភិក្ខុវគ្គេ ទ្វាទស, ព្រាហ្មណវគ្គេ ចត្តាលីសាតិ បញ្ចាធិកានិ តីណិ វត្ថុសតានិ.

សតេវីសចតុស្សតា, ចតុសច្ចវិភាវិនា;

សតត្តយញ្ច វត្ថូនំ, បញ្ចាធិកំ សមុដ្ឋិតាតិ) [( ) ឯត្ថន្តរេ បាឋោ វិទេសបោត្ថកេសុ នត្ថិ, អដ្ឋកថាសុយេវ ទិស្សតិ].

[ធម្មបទស្ស វគ្គស្សុទ្ទានំ§យមកំ បមាទំ ចិត្តំ, បុប្ផំ ពាលញ្ច បណ្ឌិតំ.§រហន្តំ សហស្សំ បាបំ, ទណ្ឌំ ជរា អត្តលោកំ.§ពុទ្ធំ សុខំ បិយំ កោធំ, មលំ ធម្មដ្ឋមគ្គញ្ច.§បកិណ្ណកំ និរយំ នាគំ, តណ្ហា ភិក្ខូ ច ព្រាហ្មណោ.§គាថាយុទ្ទានំ§យមកេ វីសគាថាយោ, អប្បមាទលោកម្ហិ ច.§បិយេ ទ្វាទសគាថាយោ, ចិត្តេ ជរត្តេកាទស.§បុប្ផពាលសហស្សម្ហិ, ពុទ្ធ មគ្គ បកិណ្ណកេ.§សោឡស បណ្ឌិតេ កោធេ, និរយេ នាគេ ចតុទ្ទស.§អរហន្តេ ទសគ្គាថា, បាបសុខម្ហិ តេរស.§សត្តរស ទណ្ឌធម្មដ្ឋេ, មលម្ហិ ឯកវីសតិ.§តណ្ហាវគ្គេ សត្តព្ពីស, តេវីស ភិក្ខុវគ្គម្ហិ.§ព្រាហ្មណេ ឯកតាលីស, ចតុស្សតា សតេវីស. (ក.)]

ធម្មបទេ វគ្គានមុទ្ទានំ –

យមកប្បមាទោ ចិត្តំ, បុប្ផំ ពាលេន បណ្ឌិតោ;

អរហន្តោ សហស្សញ្ច, បាបំ ទណ្ឌេន តេ ទស.

ជរា អត្តា ច លោកោ ច, ពុទ្ធោ សុខំ បិយេន ច;

កោធោ មលញ្ច ធម្មដ្ឋោ, មគ្គវគ្គេន វីសតិ.

បកិណ្ណំ និរយោ នាគោ, តណ្ហា ភិក្ខុ ច ព្រាហ្មណោ;

ឯតេ ឆព្ពីសតិ វគ្គា, ទេសិតាទិច្ចពន្ធុនា.

គាថានមុទ្ទានំ –

យមកេ វីសតិ គាថា, អប្បមាទម្ហិ ទ្វាទស;

ឯកាទស ចិត្តវគ្គេ, បុប្ផវគ្គម្ហិ សោឡស.

ពាលេ ច សោឡស គាថា, បណ្ឌិតម្ហិ ចតុទ្ទស;

អរហន្តេ ទស គាថា, សហស្សេ ហោន្តិ សោឡស.

តេរស បាបវគ្គម្ហិ, ទណ្ឌម្ហិ ទស សត្ត ច;

ឯកាទស ជរា វគ្គេ, អត្តវគ្គម្ហិ តា ទស.

ទ្វាទស លោកវគ្គម្ហិ, ពុទ្ធវគ្គម្ហិ ឋារស [សោឡស (សព្ពត្ថ)];

សុខេ ច បិយវគ្គេ ច, គាថាយោ ហោន្តិ ទ្វាទស.

ចុទ្ទស កោធវគ្គម្ហិ, មលវគ្គេកវីសតិ;

សត្តរស ច ធម្មដ្ឋេ, មគ្គវគ្គេ សត្តរស.

បកិណ្ណេ សោឡស គាថា, និរយេ នាគេ ច ចុទ្ទស;

ឆព្ពីស តណ្ហាវគ្គម្ហិ, តេវីស ភិក្ខុវគ្គិកា.

ឯកតាលីសគាថាយោ, ព្រាហ្មណេ វគ្គមុត្តមេ;

គាថាសតានិ ចត្តារិ, តេវីស ច បុនាបរេ;

ធម្មបទេ និបាតម្ហិ, ទេសិតាទិច្ចពន្ធុនាតិ.

ធម្មបទបាឡិ និដ្ឋិតា.