📜

នមោ តស្ស ភគវតោ អរហតោ សម្មាសម្ពុទ្ធស្ស

ខុទ្ទកនិកាយេ

ជាតកបាឡិ

(បឋមោ ភាគោ)

១. ឯកកនិបាតោ

១. អបណ្ណកវគ្គោ

១. អបណ្ណកជាតកំ

.

អបណ្ណកំ ឋានមេកេ, ទុតិយំ អាហុ តក្កិកា;

ឯតទញ្ញាយ មេធាវី, តំ គណ្ហេ យទបណ្ណកន្តិ [តំ គណ្ហេយ្យ អបណ្ណកំ (ក.)].

អបណ្ណកជាតកំ បឋមំ.

២. វណ្ណុបថជាតកំ

.

អកិលាសុនោ វណ្ណុបថេ [វណ្ណបថេ (ក.)] ខណន្តា, ឧទង្គណេ តត្ថ បបំ អវិន្ទុំ;

ឯវំ មុនី វីរិយ [មុនិ វិរិយ (បី.), មុនិ វីរិយ (ស្យា. ក.)] ពលូបបន្នោ, អកិលាសុ វិន្ទេ ហទយស្ស សន្តិន្តិ.

វណ្ណុបថជាតកំ ទុតិយំ.

៣. សេរិវវាណិជជាតកំ

.

ឥធ ចេ នំ [ឥធ ចេ ហិ នំ (សី. បី.)] វិរាធេសិ, សទ្ធម្មស្ស និយាមតំ [និយាមកំ (ស្យា. ក.)];

ចិរំ ត្វំ អនុតប្បេសិ [អនុតបេស្សសិ (សី. បី.), អនុតប្បិស្សសិ (?)], សេរិវាយំវ វាណិជោតិ.

សេរិវវាណិជជាតកំ តតិយំ.

៤. ចូឡសេដ្ឋិជាតកំ

.

អប្បកេនបិ មេធាវី, បាភតេន វិចក្ខណោ;

សមុដ្ឋាបេតិ អត្តានំ, អណុំ អគ្គិំវ សន្ធមន្តិ.

ចូឡ [ចុល្ល (សី.), ចុល្លក (ស្យា. បី.)] សេដ្ឋិជាតកំ ចតុត្ថំ.

៥. តណ្ឌុលនាឡិជាតកំ

.

[កិមគ្ឃតី តណ្ឌុលនាឡិកា ច, ពារាណសី អន្តរពាហិរានិ; អស្សបញ្ចសតេ តានិ, ឯកា តណ្ឌុលនាឡិកាតិ; (ស្យា.)] កិមគ្ឃតិ តណ្ឌុលនាឡិកាយ, អស្សាន មូលាយ វទេហិ រាជ [នាឡិកា ច (សី.), នាឡិកាយ (ក. សី. អដ្ឋ.)];

ពារាណសិំ សន្តរពាហិរតោ [ពាហិរន្តំ (សី.)], អយមគ្ឃតិ តណ្ឌុលនាឡិកាតិ [កិមគ្ឃតី វណ្ឌុលនាឡិកា ច, ពារាណសី អន្តរពាហិរានិ; អស្សបញ្ចសតេ តានិ, ឯកា តណ្ឌុលនាឡិកាតិ; (ស្យា.)].

តណ្ឌុលនាឡិជាតកំ បញ្ចមំ.

៦. ទេវធម្មជាតកំ

.

ហិរិឱត្តប្បសម្បន្នា, សុក្កធម្មសមាហិតា;

សន្តោ សប្បុរិសា លោកេ, ទេវធម្មាតិ វុច្ចរេតិ.

ទេវធម្មជាតកំ ឆដ្ឋំ.

៧. កដ្ឋហារិជាតកំ

.

បុត្តោ ត្យាហំ មហារាជ, ត្វំ មំ បោស ជនាធិប;

អញ្ញេបិ ទេវោ បោសេតិ, កិញ្ច [កិញ្ចិ (ក.)] ទេវោ សកំ បជន្តិ.

កដ្ឋហារិ [កដ្ឋវាហន (ក.)] ជាតកំ សត្តមំ.

៨. គាមណិជាតកំ

.

អបិ អតរមានានំ, ផលាសាវ សមិជ្ឈតិ;

វិបក្កព្រហ្មចរិយោស្មិ, ឯវំ ជានាហិ គាមណីតិ.

គាមណិជាតកំ អដ្ឋមំ.

៩. មឃទេវជាតកំ

.

ឧត្តមង្គរុហា មយ្ហំ, ឥមេ ជាតា វយោហរា;

បាតុភូតា ទេវទូតា, បព្ពជ្ជាសមយោ មមាតិ.

មឃទេវ [មខាទេវ (សី. បី.), ទេវទូត (ក.)] ជាតកំ នវមំ.

១០. សុខវិហារិជាតកំ

១០.

យញ្ច អញ្ញេ ន រក្ខន្តិ, យោ ច អញ្ញេ ន រក្ខតិ;

ស វេ រាជ សុខំ សេតិ, កាមេសុ អនបេក្ខវាតិ.

សុខវិហារិជាតកំ ទសមំ.

អបណ្ណកវគ្គោ បឋមោ.

តស្សុទ្ទានំ –

វរាបណ្ណក វណ្ណុបថ សេរិវរោ, សុវិចក្ខណ តណ្ឌុលនាឡិកស្សា;

ហិរិ បុត្តវរុត្តគាមណិនា, យោ ច ន រក្ខតិ តេន ទសាតិ.

២. សីលវគ្គោ

១១. លក្ខណមិគជាតកំ

១១.

ហោតិ សីលវតំ អត្ថោ, បដិសន្ថារ [បដិសន្ធារ (ក.)] វុត្តិនំ;

លក្ខណំ បស្ស អាយន្តំ, ញាតិសង្ឃបុរក្ខតំ [បុរក្ខិតំ (ស្យា.), បុរេក្ខិតំ (ក.)];

អថ បស្សសិមំ កាឡំ, សុវិហីនំវ ញាតិភីតិ.

លក្ខណមិគជាតកំ បឋមំ.

១២. និគ្រោធមិគជាតកំ

១២.

និគ្រោធមេវ សេវេយ្យ, ន សាខមុបសំវសេ;

និគ្រោធស្មិំ មតំ សេយ្យោ, យញ្ចេ សាខស្មិ [សាខស្មិំ (សី. បី.)] ជីវិតន្តិ.

និគ្រោធមិគជាតកំ ទុតិយំ.

១៣. កណ្ឌិជាតកំ

១៣.

ធិរត្ថុ កណ្ឌិនំ សល្លំ, បុរិសំ គាឡ្ហវេធិនំ;

ធិរត្ថុ តំ ជនបទំ, យត្ថិត្ថី បរិណាយិកា;

តេ ចាបិ ធិក្កិតា [ធិក្កតា (?)] សត្តា, យេ ឥត្ថីនំ វសំគតាតិ.

កណ្ឌិជាតកំ តតិយំ.

១៤. វាតមិគជាតកំ

១៤.

ន កិរត្ថិ រសេហិ បាបិយោ, អាវាសេហិ វ [វា (សព្ពត្ថ)] សន្ថវេហិ វា;

វាតមិគំ គហននិស្សិតំ [គេហនិស្សិតំ (សី. បី.)], វសមានេសិ រសេហិ សញ្ជយោតិ.

វាតមិគជាតកំ ចតុត្ថំ.

១៥. ខរាទិយជាតកំ

១៥.

អដ្ឋក្ខុរំ ខរាទិយេ, មិគំ វង្កាតិវង្កិនំ;

សត្តហិ កាលាតិក្កន្តំ [សត្តហិ កលាហ’តិក្កន្តំ (សី.), សត្តកាលេហ’តិក្កន្តំ (ស្យា.), សត្តហិ កាលាហ’តិក្កន្តំ (បី.)], ន នំ ឱវទិតុស្សហេតិ.

ខរាទិយជាតកំ បញ្ចមំ.

១៦. តិបល្លត្ថមិគជាតកំ

១៦.

មិគំ តិបល្លត្ថ [តិបល្លត្ត (ក.)] មនេកមាយំ, អដ្ឋក្ខុរំ អឌ្ឍរត្តាបបាយិំ [អឌ្ឍរត្តាវបាយិំ (សី. បី.)];

ឯកេន សោតេន ឆមាស្សសន្តោ, ឆហិ កលាហិតិភោតិ [កលាហតិភោតិ (សី. ស្យា. បី.)] ភាគិនេយ្យោតិ.

តិបល្លត្ថមិគជាតកំ ឆដ្ឋំ.

១៧. មាលុតជាតកំ

១៧.

កាឡេ វា យទិ វា ជុណ្ហេ, យទា វាយតិ មាលុតោ;

វាតជានិ ហិ សីតានិ, ឧភោត្ថមបរាជិតាតិ.

មាលុតជាតកំ សត្តមំ.

១៨. មតកភត្តជាតកំ

១៨.

ឯវំ ចេ សត្តា ជានេយ្យុំ, ទុក្ខាយំ ជាតិសម្ភវោ;

ន បាណោ បាណិនំ ហញ្ញេ, បាណឃាតី ហិ សោចតីតិ.

មតកភត្តជាតកំ អដ្ឋមំ.

១៩. អាយាចិតភត្តជាតកំ

១៩.

សចេ មុច្ចេ [មុញ្ចេ (សី. ស្យា. បី.)] បេច្ច មុច្ចេ [មុញ្ចេ (សី. ស្យា. បី.)], មុច្ចមានោ ហិ ពជ្ឈតិ;

ន ហេវំ ធីរា មុច្ចន្តិ, មុត្តិ ពាលស្ស ពន្ធនន្តិ.

អាយាចិតភត្តជាតកំ នវមំ.

២០. នឡបានជាតកំ

២០.

ទិស្វា បទមនុត្តិណ្ណំ, ទិស្វានោតរិតំ បទំ;

នឡេន វារិំ បិស្សាម [បិវិស្សាម (សី. ស្យា. បី.)], នេវ [ន ច (ក.)] មំ ត្វំ វធិស្សសីតិ.

នឡបានជាតកំ ទសមំ.

សីលវគ្គោ ទុតិយោ.

តស្សុទ្ទានំ –

អថ លក្ខណ សាខ ធិរត្ថុ បុន, ន កិរត្ថិ រសេហិ ខរាទិយា;

អតិភោតិ វរ [រស (សព្ពត្ថ)] មាលុត បាណ, មុច្ចេន នឡអវ្ហយនេន ភវន្តិ ទសាតិ.

៣. កុរុង្គវគ្គោ

២១. កុរុង្គមិគជាតកំ

២១.

ញាតមេតំ កុរុង្គស្ស, យំ ត្វំ សេបណ្ណិ សិយ្យសិ [សេយ្យសិ (សី. ស្យា. បី.)];

អញ្ញំ សេបណ្ណិ គច្ឆាមិ, ន មេ តេ រុច្ចតេ ផលន្តិ.

កុរុង្គមិគជាតកំ បឋមំ.

២២. កុក្កុរជាតកំ

២២.

យេ កុក្កុរា រាជកុលម្ហិ វទ្ធា, កោលេយ្យកា វណ្ណពលូបបន្នា;

តេមេ ន វជ្ឈា មយមស្ម វជ្ឈា, នាយំ សឃច្ចា ទុព្ពលឃាតិកាយន្តិ.

កុក្កុរជាតកំ ទុតិយំ.

២៣. គោជានីយជាតកំ

២៣.

អបិ បស្សេន សេមានោ, សល្លេភិ សល្លលីកតោ;

សេយ្យោវ វឡវា គោជោ [ភោជ្ជោ (សី.), ភោជ្ឈោ (ស្យា. បី.)], យុញ្ជ មញ្ញេវ សារថីតិ.

គោជានីយ [ភោជាជានីយ (សី. ស្យា. បី.)] ជាតកំ តតិយំ.

២៤. អាជញ្ញជាតកំ

២៤.

យទា យទា យត្ថ យទា, យត្ថ យត្ថ យទា យទា;

អាជញ្ញោ កុរុតេ វេគំ, ហាយន្តិ តត្ថ វាឡវាតិ.

អាជញ្ញជាតកំ ចតុត្ថំ.

២៥. តិត្ថជាតកំ

២៥.

អញ្ញមញ្ញេហិ តិត្ថេហិ, អស្សំ បាយេហិ សារថិ;

អច្ចាសនស្ស បុរិសោ, បាយាសស្សបិ តប្បតីតិ.

តិត្ថជាតកំ បញ្ចមំ.

២៦. មហិឡាមុខជាតកំ

២៦.

បុរាណចោរាន វចោ និសម្ម, មហិឡាមុខោ បោថយមន្វចារី;

សុសញ្ញតានញ្ហិ វចោ និសម្ម, គជុត្តមោ សព្ពគុណេសុ អដ្ឋាតិ.

មហិឡាមុខជាតកំ ឆដ្ឋំ.

២៧. អភិណ្ហជាតកំ

២៧.

នាលំ កពឡំ បទាតវេ, ន ច បិណ្ឌំ ន កុសេ ន ឃំសិតុំ;

មញ្ញាមិ អភិណ្ហទស្សនា, នាគោ ស្នេហមកាសិ [សិនេហមកាសិ (សី. ស្យា. បី.)] កុក្កុរេតិ.

អភិណ្ហជាតកំ សត្តមំ.

២៨. នន្ទិវិសាលជាតកំ

២៨.

មនុញ្ញមេវ ភាសេយ្យ, នាមនុញ្ញំ កុទាចនំ;

មនុញ្ញំ ភាសមានស្ស, គរុំ ភារំ ឧទទ្ធរិ;

ធនញ្ច នំ អលាភេសិ, តេន ចត្តមនោ អហូតិ.

នន្ទិវិសាលជាតកំ អដ្ឋមំ.

២៩. កណ្ហជាតកំ

២៩.

យតោ យតោ គរុ ធុរំ, យតោ គម្ភីរវត្តនី;

តទាស្សុ កណ្ហំ យុញ្ជន្តិ, ស្វាស្សុ តំ វហតេ ធុរន្តិ.

កណ្ហជាតកំ នវមំ.

៣០. មុនិកជាតកំ

៣០.

មា មុនិកស្ស បិហយិ, អាតុរន្នានិ ភុញ្ជតិ;

អប្បោស្សុក្កោ ភុសំ ខាទ, ឯតំ ទីឃាយុលក្ខណន្តិ.

មុនិកជាតកំ ទសមំ.

កុរុង្គវគ្គោ តតិយោ.

តស្សុទ្ទានំ –

កុរុង្គស្ស កុក្កុរគោជវរោ, បុន វាឡវស្សសិរិវ្ហយនោ [សិរិវយនោ (សព្ពត្ថ)];

មហិឡាមុខនាមនុញ្ញវរោ, វហតេ ធុរ មុនិកេន ទសាតិ.

៤. កុលាវកវគ្គោ

៣១. កុលាវកជាតកំ

៣១.

កុលាវកា មាតលិ សិម្ពលិស្មិំ, ឦសាមុខេន បរិវជ្ជយស្សុ;

កាមំ ចជាម អសុរេសុ បាណំ, មា មេ ទិជា វិក្កុលវា [មាយិមេ ទិជា វិកុលាវា (សី. ស្យា. បី.)] អហេសុន្តិ.

កុលាវកជាតកំ បឋមំ.

៣២. នច្ចជាតកំ

៣២.

រុទំ មនុញ្ញំ រុចិរា ច បិដ្ឋិ, វេឡុរិយវណ្ណូបនិភា [វណ្ណូបដិភា (ស្យា.), វណ្ណសន្និភា (ក.)] ច គីវា;

ព្យាមមត្តានិ ច បេខុណានិ, នច្ចេន តេ ធីតរំ នោ ទទាមីតិ.

នច្ចជាតកំ ទុតិយំ.

៣៣. សម្មោទមានជាតកំ

៣៣.

សម្មោទមានា គច្ឆន្តិ, ជាលមាទាយ បក្ខិនោ;

យទា តេ វិវទិស្សន្តិ, តទា ឯហិន្តិ មេ វសន្តិ.

សម្មោទមានជាតកំ តតិយំ.

៣៤. មច្ឆជាតកំ

៣៤.

មំ សីតំ ន មំ ឧណ្ហំ, ន មំ ជាលស្មិ ពាធនំ;

យញ្ច មំ មញ្ញតេ មច្ឆី, អញ្ញំ សោ រតិយា គតោតិ.

មច្ឆជាតកំ ចតុត្ថំ.

៣៥. វដ្ដកជាតកំ

៣៥.

សន្តិ បក្ខា អបតនា, សន្តិ បាទា អវញ្ចនា;

មាតាបិតា ច និក្ខន្តា, ជាតវេទ បដិក្កមាតិ.

វដ្ដកជាតកំ បញ្ចមំ.

៣៦. សកុណជាតកំ

៣៦.

យំ និស្សិតា ជគតិរុហំ វិហង្គមា, ស្វាយំ អគ្គិំ បមុញ្ចតិ;

ទិសា ភជថ វក្កង្គា [វង្កង្គា (ស្យា.)], ជាតំ សរណតោ ភយន្តិ.

សកុណជាតកំ ឆដ្ឋំ.

៣៧. តិត្តិរជាតកំ

៣៧.

យេ វុឌ្ឍ [វទ្ធ (សី. បី.)] មបចាយន្តិ, នរា ធម្មស្ស កោវិទា;

ទិដ្ឋេវ ធម្មេ បាសំសា, សម្បរាយេ ច សុគ្គតីតិ.

តិត្តិរជាតកំ សត្តមំ.

៣៨. ពកជាតកំ

៣៨.

នាច្ចន្តំ និកតិប្បញ្ញោ, និកត្យា សុខមេធតិ;

អារាធេតិ និកតិប្បញ្ញោ [អារាធេ និកតិប្បញ្ញោ (បី.)], ពកោ កក្កដកាមិវាតិ.

ពកជាតកំ អដ្ឋមំ.

៣៩. នន្ទជាតកំ

៣៩.

មញ្ញេ សោវណ្ណយោ រាសិ, សោណ្ណមាលា ច នន្ទកោ;

យត្ថ ទាសោ អាមជាតោ, ឋិតោ ថុល្លានិ [ថូលានិ (ក.)] គជ្ជតីតិ.

នន្ទជាតកំ នវមំ.

៤០. ខទិរង្គារជាតកំ

៤០.

កាមំ បតាមិ និរយំ, ឧទ្ធំបាទោ អវំសិរោ;

នានរិយំ ករិស្សាមិ, ហន្ទ បិណ្ឌំ បដិគ្គហាតិ.

ខទិរង្គារជាតកំ ទសមំ.

កុលាវកវគ្គោ ចតុត្ថោ.

តស្សុទ្ទានំ –

សិរិមាតលិ ធីតរ បក្ខិវរោ, រតិយាគតោ មាតាបិតា ច បុន;

ជគតីរុហ វុឌ្ឍ សុកក្កដកោ, តថា នន្ទកបិណ្ឌវរេន ទសាតិ.

៥. អត្ថកាមវគ្គោ

៤១. លោសកជាតកំ

៤១.

យោ អត្ថកាមស្ស ហិតានុកម្បិនោ, ឱវជ្ជមានោ ន ករោតិ សាសនំ;

អជិយា បាទមោលម្ព [បាទមោលុម្ព (សី. ស្យា. បី.)], មិត្តកោ វិយ សោចតីតិ.

លោសកជាតកំ បឋមំ.

៤២. កបោតជាតកំ

៤២.

យោ អត្ថកាមស្ស ហិតានុកម្បិនោ, ឱវជ្ជមានោ ន ករោតិ សាសនំ;

កបោតកស្ស វចនំ អកត្វា, អមិត្តហត្ថត្ថគតោវ សេតីតិ.

កបោតជាតកំ ទុតិយំ.

៤៣. វេឡុកជាតកំ

៤៣.

យោ អត្ថកាមស្ស ហិតានុកម្បិនោ, ឱវជ្ជមានោ ន ករោតិ សាសនំ;

ឯវំ សោ និហតោ សេតិ, វេឡុកស្ស យថា បិតាតិ.

វេឡុកជាតកំ តតិយំ.

៤៤. មកសជាតកំ

៤៤.

សេយ្យោ អមិត្តោ មតិយា ឧបេតោ, ន ត្វេវ មិត្តោ មតិវិប្បហីនោ;

មកសំ វធិស្សន្តិ ហិ ឯឡមូគោ, បុត្តោ បិតុ អព្ភិទា ឧត្តមង្គន្តិ.

មកសជាតកំ ចតុត្ថំ.

៤៥. រោហិណិជាតកំ

៤៥.

សេយ្យោ អមិត្តោ មេធាវី, យញ្ចេ ពាលានុកម្បកោ;

បស្ស រោហិណិកំ ជម្មិំ, មាតរំ ហន្ត្វាន សោចតីតិ.

រោហិណិជាតកំ បញ្ចមំ.

៤៦. អារាមទូសកជាតកំ

៤៦.

ន វេ អនត្ថកុសលេន, អត្ថចរិយា សុខាវហា;

ហាបេតិ អត្ថំ ទុម្មេធោ, កបិ អារាមិកោ យថាតិ.

អារាមទូសកជាតកំ ឆដ្ឋំ.

៤៧. វារុណិទូសកជាតកំ

៤៧.

វេ អនត្ថកុសលេន, អត្ថចរិយា សុខាវហា;

ហាបេតិ អត្ថំ ទុម្មេធោ, កោណ្ឌញ្ញោ វារុណិំ យថាតិ.

វារុណិទូសកជាតកំ សត្តមំ.

៤៨. វេទព្ពជាតកំ

៤៨.

អនុបាយេន យោ អត្ថំ, ឥច្ឆតិ សោ វិហញ្ញតិ;

ចេតា ហនិំសុ វេទព្ពំ [វេទព្ភំ (សី. បី.)], សព្ពេ តេ ព្យសនមជ្ឈគូតិ.

វេទព្ព [វេទព្ភ (សី. បី.)] ជាតកំ អដ្ឋមំ.

៤៩. នក្ខត្តជាតកំ

៤៩.

នក្ខត្តំ បដិមានេន្តំ, អត្ថោ ពាលំ ឧបច្ចគា;

អត្ថោ អត្ថស្ស នក្ខត្តំ, កិំ ករិស្សន្តិ តារកាតិ.

នក្ខត្តជាតកំ នវមំ.

៥០. ទុម្មេធជាតកំ

៥០.

ទុម្មេធានំ សហស្សេន, យញ្ញោ មេ ឧបយាចិតោ;

ឥទានិ ខោហំ យជិស្សាមិ, ពហុ [ពហូ (សី. បី.), ពហុំ (ក.)] អធម្មិកោ ជនោតិ.

ទុម្មេធជាតកំ ទសមំ.

អត្ថកាមវគ្គោ បញ្ចមោ.

តស្សុទ្ទានំ –

អថ មិត្តក មាតុ កបោតវរោ, តថា វេឡូក ឯឡមូគោ រោហិណី;

កបិ វារុណិ ចេតចរា ច បុន, តថា តារក យញ្ញវរេន ទសាតិ.

បឋមោ បណ្ណាសកោ.

៦. អាសីសវគ្គោ

៥១.មហាសីលវជាតកំ

៥១.

អាសីសេថេវ [អាសិំសេថេវ (សី. ស្យា. បី.)] បុរិសោ, ន និព្ពិន្ទេយ្យ បណ្ឌិតោ;

បស្សាមិ វោហំ អត្តានំ, យថា ឥច្ឆិំ តថា អហូតិ.

មហាសីលវជាតកំ បឋមំ.

៥២. ចូឡជនកជាតកំ

៥២.

វាយមេថេវ បុរិសោ, ន និព្ពិន្ទេយ្យ បណ្ឌិតោ;

បស្សាមិ វោហំ អត្តានំ, ឧទកា ថលមុព្ភតន្តិ.

ចូឡជនកជាតកំ ទុតិយំ.

៥៣. បុណ្ណបាតិជាតកំ

៥៣.

តថេវ បុណ្ណា បាតិយោ, អញ្ញាយំ វត្តតេ កថា;

អាការណេន [អាការកេន (សី. ស្យា. បី.)] ជានាមិ, ន ចាយំ ភទ្ទិកា សុរាតិ.

បុណ្ណបាតិជាតកំ តតិយំ.

៥៤. កិំផលជាតកំ

៥៤.

នាយំ រុក្ខោ ទុរារុហោ, នបិ គាមតោ អារកា;

អាការណេន ជានាមិ, នាយំ សាទុផលោ ទុមោតិ.

កិំផលជាតកំ ចតុត្ថំ.

៥៥. បញ្ចាវុធជាតកំ

៥៥.

យោ អលីនេន ចិត្តេន, អលីនមនសោ នរោ;

ភាវេតិ កុសលំ ធម្មំ, យោគក្ខេមស្ស បត្តិយា;

បាបុណេ អនុបុព្ពេន, សព្ពសំយោជនក្ខយន្តិ.

បញ្ចាវុធជាតកំ បញ្ចមំ.

៥៦. កញ្ចនក្ខន្ធជាតកំ

៥៦.

យោ បហដ្ឋេន ចិត្តេន, បហដ្ឋមនសោ នរោ;

ភាវេតិ កុសលំ ធម្មំ, យោគក្ខេមស្ស បត្តិយា;

បាបុណេ អនុបុព្ពេន, សព្ពសំយោជនក្ខយន្តិ.

កញ្ចនក្ខន្ធជាតកំ ឆដ្ឋំ.

៥៧. វានរិន្ទជាតកំ

៥៧.

យស្សេតេ ចតុរោ ធម្មា, វានរិន្ទ យថា តវ;

សច្ចំ ធម្មោ ធិតិ [ធិតី (សី. បី.)] ចាគោ, ទិដ្ឋំ សោ អតិវត្តតីតិ.

វានរិន្ទជាតកំ សត្តមំ.

៥៨. តយោធម្មជាតកំ

៥៨.

យស្សេតេ [យស្ស ឯតេ (សី. បី.)] តយោ ធម្មា, វានរិន្ទ យថា តវ;

ទក្ខិយំ សូរិយំ បញ្ញា, ទិដ្ឋំ សោ អតិវត្តតីតិ.

តយោធម្មជាតកំ អដ្ឋមំ.

៥៩. ភេរិវាទកជាតកំ

៥៩.

ធមេ ធមេ នាតិធមេ, អតិធន្តញ្ហិ បាបកំ;

ធន្តេន ហិ សតំ លទ្ធំ, អតិធន្តេន នាសិតន្តិ.

ភេរិវាទកជាតកំ នវមំ.

៦០. សង្ខធមជាតកំ

៦០.

ធមេ ធមេ នាតិធមេ, អតិធន្តញ្ហិ បាបកំ;

ធន្តេនាធិគតា ភោគា, តេ តាតោ វិធមី ធមន្តិ.

សង្ខធមជាតកំ ទសមំ.

អាសីសវគ្គោ ឆដ្ឋោ.

តស្សុទ្ទានំ –

យថា ឥច្ឆិំ តថាហុទកា ថលា, សុរ សាទុផលោ ច អលីនមនោ;

សម្បហដ្ឋមនោ ចតុរោ ច តយោ, សតលទ្ធក ភោគធនេន ទសាតិ.

៧. ឥត្ថិវគ្គោ

៦១. អសាតមន្តជាតកំ

៦១.

អសា លោកិត្ថិយោ នាម, វេលា តាសំ ន វិជ្ជតិ;

សារត្តា ច បគព្ភា ច, សិខី សព្ពឃសោ យថា;

តា ហិត្វា បព្ពជិស្សាមិ, វិវេកមនុព្រូហយន្តិ.

អសាតមន្តជាតកំ បឋមំ.

៦២. អណ្ឌភូតជាតកំ

៦២.

យំ ព្រាហ្មណោ អវាទេសិ, វីណំ សមុខវេឋិតោ;

អណ្ឌភូតា ភតា ភរិយា, តាសុ កោ ជាតុ វិស្សសេតិ.

អណ្ឌភូតជាតកំ ទុតិយំ.

៦៣. តក្កបណ្ឌិតជាតកំ

៦៣.

កោធនា អកតញ្ញូ ច, បិសុណា មិត្តភេទិកា [បិសុណា ច វិភេទិកា (សី. ស្យា. បី.)];

ព្រហ្មចរិយំ ចរ ភិក្ខុ, សោ សុខំ ន វិហាហសីតិ [បិហាហិសីតិ (សី. ស្យា. បី.), វិហាយសិ (ក.)].

តក្កបណ្ឌិតជាតកំ [តក្កជាតកំ (សី. ស្យា. បី. អដ្ឋ.)] តតិយំ.

៦៤. ទុរាជានជាតកំ

៦៤.

មា សុ នន្ទិ ឥច្ឆតិ មំ, មា សុ សោចិ ន មិច្ឆតិ [ន ឥច្ឆតិ (សី. ស្យា. បី.)];

ថីនំ ភាវោ ទុរាជានោ, មច្ឆស្សេវោទកេ គតន្តិ.

ទុរាជានជាតកំ ចតុត្ថំ.

៦៥. អនភិរតិជាតកំ

៦៥.

យថា នទី ច បន្ថោ ច, បានាគារំ សភា បបា;

ឯវំ លោកិត្ថិយោ នាម, នាសំ កុជ្ឈន្តិ បណ្ឌិតាតិ.

អនភិរតិជាតកំ បញ្ចមំ.

៦៦. មុទុលក្ខណជាតកំ

៦៦.

ឯកា ឥច្ឆា បុរេ អាសិ, អលទ្ធា មុទុលក្ខណំ;

យតោ លទ្ធា អឡារក្ខី, ឥច្ឆា ឥច្ឆំ វិជាយថាតិ.

មុទុលក្ខណជាតកំ ឆដ្ឋំ.

៦៧. ឧច្ឆង្គជាតកំ

៦៧.

ឧច្ឆង្គេ ទេវ មេ បុត្តោ, បថេ ធាវន្តិយា បតិ;

តញ្ច ទេសំ ន បស្សាមិ, យតោ សោទរិយមានយេតិ [សោទរិយំ នយេ (ក.)].

ឧច្ឆង្គជាតកំ សត្តមំ.

៦៨. សាកេតជាតកំ

៦៨.

យស្មិំ មនោ និវិសតិ, ចិត្តញ្ចាបិ [ចិត្តំ វាបិ (កត្ថចិ)] បសីទតិ;

អទិដ្ឋបុព្ពកេ បោសេ, កាមំ តស្មិម្បិ វិស្សសេតិ.

សាកេតជាតកំ អដ្ឋមំ.

៦៩. វិសវន្តជាតកំ

៦៩.

ធិរត្ថុ តំ វិសំ វន្តំ, យមហំ ជីវិតការណា;

វន្តំ បច្ចាវមិស្សាមិ [បច្ចាហរិស្សាមិ (ក.)], មតំ មេ ជីវិតា វរន្តិ.

វិសវន្តជាតកំ នវមំ.

៧០. កុទ្ទាលជាតកំ

៧០.

ន តំ ជិតំ សាធុ ជិតំ, យំ ជិតំ អវជីយតិ;

តំ ខោ ជិតំ សាធុ ជិតំ, យំ ជិតំ នាវជីយតីតិ.

កុទ្ទាលជាតកំ ទសមំ.

ឥត្ថិវគ្គោ សត្តមោ.

តស្សុទ្ទានំ –

សិខីសព្ពឃសោបិ ច វីណវរោ, បិសុណា មិត្តភេទិកា នន្ទី នទី;

មុទុលក្ខណ សោទរិយា ច មនោ, វិស សាធុជិតេន ភវន្តិ ទសាតិ.

៨. វរុណវគ្គោ

៧១. វរុណជាតកំ

៧១.

យោ បុព្ពេ ករណីយានិ, បច្ឆា សោ កាតុមិច្ឆតិ;

វរុណកដ្ឋ [វរណកដ្ឋ (សី. បី.)] ភញ្ជោវ, ស បច្ឆា មនុតប្បតីតិ.

វរុណជាតកំ បឋមំ.

៧២. សីលវហត្ថិជាតកំ

៧២.

អកតញ្ញុស្ស បោសស្ស, និច្ចំ វិវរទស្សិនោ;

សព្ពំ ចេ បថវិំ [បឋវិំ (សី. ស្យា. បី.)] ទជ្ជា, នេវ នំ អភិរាធយេតិ.

សីលវហត្ថិជាតកំ ទុតិយំ.

៧៣. សច្ចំកិរជាតកំ

៧៣.

សច្ចំ កិរេវមាហំសុ, នរា ឯកច្ចិយា ឥធ;

កដ្ឋំ និប្លវិតំ [វិប្លាវិតំ (សី. បី.)] សេយ្យោ, ន ត្វេវេកច្ចិយោ នរោតិ.

សច្ចំកិរជាតកំ តតិយំ.

៧៤. រុក្ខធម្មជាតកំ

៧៤.

សាធូ សម្ពហុលា ញាតី, អបិ រុក្ខា អរញ្ញជា;

វាតោ វហតិ ឯកដ្ឋំ, ព្រហន្តម្បិ វនប្បតិន្តិ.

រុក្ខធម្មជាតកំ ចតុត្ថំ.

៧៥. មច្ឆជាតកំ

៧៥.

អភិត្ថនយ បជ្ជុន្ន, និធិំ កាកស្ស នាសយ;

កាកំ សោកាយ រន្ធេហិ, មញ្ច សោកា បមោចយាតិ.

មច្ឆជាតកំ បញ្ចមំ.

៧៦. អសង្កិយជាតកំ

៧៦.

អសង្កិយោម្ហិ គាមម្ហិ, អរញ្ញេ នត្ថិ មេ ភយំ;

ឧជុំ មគ្គំ សមារូឡ្ហោ, មេត្តាយ ករុណាយ ចាតិ.

អសង្កិយជាតកំ ឆដ្ឋំ.

៧៧. មហាសុបិនជាតកំ

៧៧.

ឧសភា រុក្ខា គាវិយោ គវា ច, អស្សោ កំសោ សិង្គាលី [សិគាសី (សី. ស្យា. បី.)] ច កុម្ភោ;

បោក្ខរណី ច អបាកចន្ទនំ, លាពូនិ សីទន្តិ សិលា ប្លវន្តិ.

មណ្ឌូកិយោ កណ្ហសប្បេ គិលន្តិ, កាកំ សុបណ្ណា បរិវារយន្តិ;

តសា វកា ឯឡកានំ ភយាហិ, វិបរិយាសោ [វិបរិយាយោ (ស្យា. ក.)] វត្តតិ នយិធ មត្ថីតិ.

មហាសុបិនជាតកំ សត្តមំ.

៧៨. ឥល្លិសជាតកំ

៧៨.

ឧភោ ខញ្ជា ឧភោ កុណី, ឧភោ វិសមចក្ខុកា [ចក្ខុលា (សី. បី.)];

ឧភិន្នំ បិឡកា [បីឡកា (ស្យា.)] ជាតា, នាហំ បស្សាមិ ឥល្លិសន្តិ.

ឥល្លិសជាតកំ អដ្ឋមំ.

៧៩. ខរស្សរជាតកំ

៧៩.

យតោ វិលុត្តា ច ហតា ច គាវោ, ទឌ្ឍានិ គេហានិ ជនោ ច នីតោ;

អថាគមា បុត្តហតាយ បុត្តោ, ខរស្សរំ ឌិណ្ឌិមំ [ទេណ្ឌិមំ (សី. ស្យា. បី.), ឌិន្ទិមំ (ក.)] វាទយន្តោតិ.

ខរស្សរជាតកំ នវមំ.

៨០. ភីមសេនជាតកំ

៨០.

យំ តេ បវិកត្ថិតំ បុរេ, អថ តេ បូតិសរា សជន្តិ បច្ឆា;

ឧភយំ ន សមេតិ ភីមសេន, យុទ្ធកថា ច ឥទញ្ច តេ វិហញ្ញន្តិ.

ភីមសេនជាតកំ ទសមំ.

វរុណវគ្គោ [វរណវគ្គោ (សី. បី.)] អដ្ឋមោ.

តស្សុទ្ទានំ –

វរុណា អកតញ្ញូវរេ តុ សច្ចវរំ, សវនប្បតិនា ច អភិត្ថនយ;

ករុណាយ សិលាប្លវ ឥល្លិសតោ, បុន ឌិណ្ឌិមបូតិសរេន ទសាតិ.

៩. អបាយិម្ហវគ្គោ

៨១. សុរាបានជាតកំ

៨១.

អបាយិម្ហ អនច្ចិម្ហ, អគាយិម្ហ រុទិម្ហ ច;

វិសញ្ញិករណិំ បិត្វា [បីត្វា (សី. ស្យា. បី.)], ទិដ្ឋា នាហុម្ហ វានរាតិ.

សុរាបានជាតកំ បឋមំ.

៨២. មិត្តវិន្ទកជាតកំ

៨២.

អតិក្កម្ម រមណកំ, សទាមត្តញ្ច ទូភកំ;

ស្វាសិ បាសាណមាសីនោ, យស្មា ជីវំ ន មោក្ខសីតិ.

មិត្តវិន្ទកជាតកំ ទុតិយំ.

៨៣. កាលកណ្ណិជាតកំ

៨៣.

មិត្តោ ហវេ សត្តបទេន ហោតិ, សហាយោ បន ទ្វាទសកេន ហោតិ;

មាសឌ្ឍមាសេន ច ញាតិ ហោតិ, តតុត្តរិំ អត្តសមោបិ ហោតិ;

សោហំ កថំ អត្តសុខស្ស ហេតុ, ចិរសន្ថុតំ [ចិរសន្ធវំ (ក.), ចិរសត្ថុនំ (បី.)] កាឡកណ្ណិំ ជហេយ្យន្តិ.

កាលកណ្ណិជាតកំ តតិយំ.

៨៤. អត្ថស្សទ្វារជាតកំ

៨៤.

អារោគ្យមិច្ឆេ បរមញ្ច លាភំ, សីលញ្ច វុទ្ធានុមតំ សុតញ្ច;

ធម្មានុវត្តី ច អលីនតា ច, អត្ថស្ស ទ្វារា បមុខា ឆឡេតេតិ.

អត្ថស្សទ្វារជាតកំ ចតុត្ថំ.

៨៥. កិំបក្កជាតកំ

៨៥.

អាយតិំ ទោសំ នាញ្ញាយ, យោ កាមេ បដិសេវតិ;

វិបាកន្តេ ហនន្តិ នំ, កិំបក្កមិវ ភក្ខិតន្តិ.

កិំបក្កជាតកំ បញ្ចមំ.

៨៦. សីលវីមំសកជាតកំ

៨៦.

សីលំ កិរេវ កល្យាណំ, សីលំ លោកេ អនុត្តរំ;

បស្ស ឃោរវិសោ នាគោ, សីលវាតិ ន ហញ្ញតីតិ.

សីលវីមំសកជាតកំ ឆដ្ឋំ.

៨៧. មង្គលជាតកំ

៨៧.

យស្ស មង្គលា សមូហតាសេ [សមូហតា (សី. ស្យា. បី. សុ. និ. ៣៦២], ឧប្បាតា [ឧប្បាទា (បី.)] សុបិនា ច លក្ខណា ច;

សោ [ស (សី. បី. ក.)] មង្គលទោសវីតិវត្តោ, យុគយោគាធិគតោ ន ជាតុមេតីតិ.

មង្គលជាតកំ សត្តមំ.

៨៨. សារម្ភជាតកំ

៨៨.

កល្យាណិមេវ មុញ្ចេយ្យ, ន ហិ មុញ្ចេយ្យ បាបិកំ;

មោក្ខោ កល្យាណិយា សាធុ, មុត្វា តប្បតិ បាបិកន្តិ.

សារម្ភជាតកំ អដ្ឋមំ.

៨៩. កុហកជាតកំ

៨៩.

វាចាវ កិរ តេ អាសិ, សណ្ហា សខិលភាណិនោ;

តិណមត្តេ អសជ្ជិត្ថោ, នោ ច និក្ខសតំ ហរន្តិ.

កុហកជាតកំ នវមំ.

៩០. អកតញ្ញុជាតកំ

៩០.

យោ បុព្ពេ កតកល្យាណោ, កតត្ថោ នាវពុជ្ឈតិ;

បច្ឆា កិច្ចេ សមុប្បន្នេ, កត្តារំ នាធិគច្ឆតីតិ.

អកតញ្ញុជាតកំ ទសមំ.

អបាយិម្ហវគ្គោ នវមោ.

តស្សុទ្ទានំ –

អបាយិម្ហ ច ទូភកំ សត្តបទំ, ឆឡទ្វរ ច អាយតិនា ច បុន;

អហិសីលវ មង្គលិ បាបិកស្សា, សតំនិក្ខ កតត្ថវរេន ទសាតិ.

១០. លិត្តវគ្គោ

៩១. លិត្តជាតកំ

៩១.

លិត្តំ បរមេន តេជសា, គិលមក្ខំ បុរិសោ ន ពុជ្ឈតិ;

គិល រេ គិល បាបធុត្តក, បច្ឆា តេ កដុកំ ភវិស្សតីតិ.

លិត្តជាតកំ បឋមំ.

៩២. មហាសារជាតកំ

៩២.

ឧក្កដ្ឋេ សូរមិច្ឆន្តិ, មន្តីសុ អកុតូហលំ;

បិយញ្ច អន្នបានម្ហិ, អត្ថេ ជាតេ ច បណ្ឌិតន្តិ.

មហាសារជាតកំ ទុតិយំ.

៩៣. វិសាសភោជនជាតកំ

៩៣.

ន វិស្សសេ អវិស្សត្ថេ, វិស្សត្ថេបិ ន វិស្សសេ;

វិស្សាសា ភយមន្វេតិ, សីហំវ មិគមាតុកាតិ [មិគមាតុយា (ក.)].

វិសាសភោជនជាតកំ តតិយំ.

៩៤. លោមហំសជាតកំ

៩៤.

សោតត្តោ សោសិន្ទោ [សោសីតោ (សី. ស្យា. បី.), សោសិនោ (ក.)] ចេវ, ឯកោ ភិំសនកេ វនេ;

នគ្គោ ន ចគ្គិមាសីនោ, ឯសនាបសុតោ មុនីតិ.

លោមហំសជាតកំ ចតុត្ថំ.

៩៥. មហាសុទស្សនជាតកំ

៩៥.

អនិច្ចា វត សង្ខារា, ឧប្បាទវយធម្មិនោ;

ឧប្បជ្ជិត្វា និរុជ្ឈន្តិ, តេសំ វូបសមោ សុខោតិ.

មហាសុទស្សនជាតកំ បញ្ចមំ.

៩៦. តេលបត្តជាតកំ

៩៦.

សមតិត្តិកំ អនវសេកំ, តេលបត្តំ យថា បរិហរេយ្យ;

ឯវំ សចិត្តមនុរក្ខេ, បត្ថយានោ ទិសំ អគតបុព្ពន្តិ.

តេលបត្តជាតកំ ឆដ្ឋំ.

៩៧. នាមសិទ្ធិជាតកំ

៩៧.

ជីវកញ្ច មតំ ទិស្វា, ធនបាលិញ្ច ទុគ្គតំ;

បន្ថកញ្ច វនេ មូឡ្ហំ, បាបកោ បុនរាគតោតិ.

នាមសិទ្ធិជាតកំ សត្តមំ.

៩៨. កូដវាណិជជាតកំ

៩៨.

សាធុ ខោ បណ្ឌិតោ នាម, ន ត្វេវ អតិបណ្ឌិតោ;

អតិបណ្ឌិតេន បុត្តេន, មនម្ហិ ឧបកូឡិតោតិ [ឧបកូលិតោតិ (សី.), ឧបកុដ្ឋិតោតិ (ស្យា.), ឧបកុដិតោ (ក.)].

កូដវាណិជជាតកំ អដ្ឋមំ.

៩៩. បរោសហស្សជាតកំ

៩៩.

បរោសហស្សម្បិ សមាគតានំ, កន្ទេយ្យុំ តេ វស្សសតំ អបញ្ញា;

ឯកោវ សេយ្យោ បុរិសោ សបញ្ញោ, យោ ភាសិតស្ស វិជានាតិ អត្ថន្តិ.

បរោសហស្សជាតកំ នវមំ.

១០០. អសាតរូបជាតកំ

១០០.

អសាតំ សាតរូបេន, បិយរូបេន អប្បិយំ;

ទុក្ខំ សុខស្ស រូបេន, បមត្តមតិវត្តតីតិ.

អសាតរូបជាតកំ ទសមំ.

លិត្តវគ្គោ ទសមោ.

តស្សុទ្ទានំ –

គិលមក្ខកុតូហល មាតុកស្សា, មុនិនា ច អនិច្ចត បត្តវរំ;

ធនបាលិវរោ អតិបណ្ឌិតកោ, សបរោសហស្សអសាតទសាតិ.

មជ្ឈិមោ បណ្ណាសកោ.

១១. បរោសតវគ្គោ

១០១. បរោសតជាតកំ

១០១.

បរោសតំ ចេបិ សមាគតានំ, ឈាយេយ្យុំ តេ វស្សសតំ អបញ្ញា;

ឯកោវ សេយ្យោ បុរិសោ សបញ្ញោ, យោ ភាសិតស្ស វិជានាតិ អត្ថន្តិ.

បរោសតជាតកំ បឋមំ.

១០២. បណ្ណិកជាតកំ

១០២.

យោ ទុក្ខផុដ្ឋាយ ភវេយ្យ តាណំ, សោ មេ បិតា ទុព្ភិ [ទូភិ (សី. បី.)] វនេ ករោតិ;

សា កស្ស កន្ទាមិ វនស្ស មជ្ឈេ, យោ តាយិតា សោ សហសំ [សហសា (សី. ស្យា. បី.)] ករោតីតិ.

បណ្ណិកជាតកំ ទុតិយំ.

១០៣. វេរិជាតកំ

១០៣.

យត្ថ វេរី និវិសតិ [និវសតិ (សី. ក.)], ន វសេ តត្ថ បណ្ឌិតោ;

ឯករត្តំ ទិរត្តំ វា, ទុក្ខំ វសតិ វេរិសូតិ.

វេរិជាតកំ តតិយំ.

១០៤. មិត្តវិន្ទកជាតកំ

១០៤.

ចតុព្ភិ អដ្ឋជ្ឈគមា, អដ្ឋាហិបិ ច សោឡស;

សោឡសាហិ ច ពាត្តិំស [ពត្តិំស (សី. ស្យា. បី.)], អត្រិច្ឆំ ចក្កមាសទោ;

ឥច្ឆាហតស្ស បោសស្ស, ចក្កំ ភមតិ មត្ថកេតិ.

មិត្តវិន្ទកជាតកំ ចតុត្ថំ.

១០៥. ទុព្ពលកដ្ឋជាតកំ

១០៥.

ពហុម្បេតំ វនេ កដ្ឋំ, វាតោ ភញ្ជតិ ទុព្ពលំ;

តស្ស ចេ ភាយសី នាគ, កិសោ នូន ភវិស្សសីតិ.

ទុព្ពលកដ្ឋជាតកំ បញ្ចមំ.

១០៦. ឧទញ្ចនីជាតកំ

១០៦.

សុខំ វត មំ ជីវន្តំ [សុខកំ វត ជីវំ (ក.)], បចមានា ឧទញ្ចនី;

ចោរី ជាយប្បវាទេន, តេលំ លោណញ្ច យាចតីតិ.

ឧទញ្ចនីជាតកំ ឆដ្ឋំ.

១០៧. សាលិត្តកជាតកំ

១០៧.

សាធុ ខោ សិប្បកំ នាម, អបិ យាទិស កីទិសំ;

បស្ស ខញ្ជប្បហារេន, លទ្ធា គាមា ចតុទ្ទិសាតិ.

សាលិត្តកជាតកំ សត្តមំ.

១០៨. ពាហិយជាតកំ

១០៨.

សិក្ខេយ្យ សិក្ខិតព្ពានិ, សន្តិ តច្ឆន្ទិនោ [សច្ឆន្ទិនោ (សី. បី.)] ជនា;

ពាហិយា ហិ [បិ (សី. ស្យា. បី.)] សុហន្នេន, រាជានមភិរាធយីតិ.

ពាហិយជាតកំ អដ្ឋមំ.

១០៩. កុណ្ឌបូវជាតកំ

១០៩.

យថន្នោ បុរិសោ ហោតិ, តថន្នា តស្ស ទេវតា;

អាហរេតំ កុណ្ឌបូវំ [កណំ បូវំ (សី. បី.)], មា មេ ភាគំ វិនាសយាតិ.

កុណ្ឌបូវជាតកំ នវមំ.

១១០. សព្ពសំហារកបញ្ហជាតកំ

១១០.

សព្ពសំហារកោ [សព្ពសាហារកោ (ក.)] នត្ថិ, សុទ្ធំ កង្គុ បវាយតិ;

អលិកំ ភាយតិយំ ធុត្តី, សច្ចមាហ មហល្លិកាតិ.

សព្ពសំហារកបញ្ហជាតកំ ទសមំ.

បរោសតវគ្គោ ឯកាទសមោ.

តស្សុទ្ទានំ –

សបរោសត តាយិត វេរី បុន, ភមចក្កថ នាគសិរិវ្ហយនោ;

សុខកញ្ច វត សិប្បក ពាហិយា, កុណ្ឌបូវ មហល្លិកកា ច ទសាតិ.

១២. ហំចិវគ្គោ

១១១. គទ្រភបញ្ហជាតកំ

១១១.

ហំចិ [ហំសិ (សី. ស្យា.), ហញ្ចិ (?)] តុវំ ឯវមញ្ញសិ សេយ្យោ, បុត្តេន បិតាតិ រាជសេដ្ឋ;

ហន្ទស្សតរស្ស តេ អយំ, អស្សតរស្ស ហិ គទ្រភោ បិតាតិ.

គទ្រភបញ្ហជាតកំ បឋមំ.

១១២. អមរាទេវីបញ្ហជាតកំ

១១២.

យេន សត្តុពិលង្គា ច, ទិគុណបលាសោ ច បុប្ផិតោ;

យេន ទទាមិ [យេនា’ទាមិ (សី. ស្យា.)] តេន វទាមិ, យេន ន ទទាមិ [យេន នា’ទាមិ (សី. ស្យា.)] ន តេន វទាមិ;

ឯស មគ្គោ យវមជ្ឈកស្ស, ឯតំ ឆន្នបថំ វិជានាហីតិ.

អមរាទេវីបញ្ហជាតកំ ទុតិយំ.

១១៣. សិង្គាលជាតកំ

១១៣.

សទ្ទហាសិ សិង្គាលស្ស [សិគាលស្ស (សី. ស្យា. បី.)], សុរាបីតស្ស ព្រាហ្មណ;

សិប្បិកានំ សតំ នត្ថិ, កុតោ កំសសតា ទុវេតិ.

សិង្គាលជាតកំ តតិយំ.

១១៤. មិតចិន្តិជាតកំ

១១៤.

ពហុចិន្តី អប្បចិន្តី, ឧភោ ជាលេ អពជ្ឈរេ;

មិតចិន្តី បមោចេសី, ឧភោ តត្ថ សមាគតាតិ.

មិតចិន្តិជាតកំ ចតុត្ថំ.

១១៥. អនុសាសិកជាតកំ

១១៥.

យាយញ្ញ [យាយញ្ញេ (ក.)] មនុសាសតិ, សយំ លោលុប្បចារិនី;

សាយំ វិបក្ខិកា សេតិ, ហតា ចក្កេន សាសិកាតិ [សាលិកាតិ (សី. ស្យា. បី.)].

អនុសាសិកជាតកំ បញ្ចមំ.

១១៦. ទុព្ពចជាតកំ

១១៦.

អតិករមករាចរិយ, មយ្ហម្បេតំ ន រុច្ចតិ;

ចតុត្ថេ លង្ឃយិត្វាន, បញ្ចមាយសិ អាវុតោតិ.

ទុព្ពចជាតកំ ឆដ្ឋំ.

១១៧. តិត្តិរជាតកំ

១១៧.

អច្ចុគ្គតាតិលបតា [អតិពលតា (សី. ស្យា. បី.), អតិលបកា (កត្ថចិ)], អតិវេលំ បភាសិតា;

វាចា ហនតិ ទុម្មេធំ, តិត្តិរំវាតិវស្សិតន្តិ.

តិត្តិរជាតកំ សត្តមំ.

១១៨. វដ្ដកជាតកំ

១១៨.

នាចិន្តយន្តោ បុរិសោ, វិសេសមធិគច្ឆតិ;

ចិន្តិតស្ស ផលំ បស្ស, មុត្តោស្មិ វធពន្ធនាតិ.

វដ្ដកជាតកំ អដ្ឋមំ.

១១៩. អកាលរាវិជាតកំ

១១៩.

អមាតាបិតរសំវទ្ធោ [បិតរិ (សី. បី.), បិតុ (ស្យា.)], អនាចេរកុលេ វសំ;

នាយំ កាលំ អកាលំ វា, អភិជានាតិ កុក្កុដោតិ.

អកាលរាវិជាតកំ នវមំ.

១២០. ពន្ធនមោក្ខជាតកំ

១២០.

អពទ្ធា តត្ថ ពជ្ឈន្តិ, យត្ថ ពាលា បភាសរេ;

ពទ្ធាបិ តត្ថ មុច្ចន្តិ, យត្ថ ធីរា បភាសរេតិ.

ពន្ធនមោក្ខជាតកំ ទសមំ.

ហំចិវគ្គោ [ហំសិវគ្គោ (សី. ស្យា.)] ទ្វាទសមោ.

តស្សុទ្ទានំ –

អថ គទ្រភ សត្តុវ កំសសតំ, ពហុចិន្តិ សាសិកាយាតិករ;

អតិវេល វិសេសមនាចរិយោវ, ធីរាបភាសរតេន ទសាតិ.

១៣. កុសនាឡិវគ្គោ

១២១. កុសនាឡិជាតកំ

១២១.

ករេ សរិក្ខោ អថ វាបិ សេដ្ឋោ, និហីនកោ វាបិ ករេយ្យ ឯកោ;

ករេយ្យុមេតេ [ករេយ្យុំ តេ (សី. បី.)] ព្យសនេ ឧត្តមត្ថំ, យថា អហំ កុសនាឡិ រុចាយន្តិ.

កុសនាឡិជាតកំ បឋមំ.

១២២. ទុម្មេធជាតកំ

១២២.

យសំ លទ្ធាន ទុម្មេធោ, អនត្ថំ ចរតិ អត្តនោ;

អត្តនោ ច បរេសញ្ច, ហិំសាយ បដិបជ្ជតីតិ.

ទុម្មេធជាតកំ ទុតិយំ.

១២៣. នង្គលីសជាតកំ

១២៣.

អសព្ពត្ថគាមិំ វាចំ, ពាលោ សព្ពត្ថ ភាសតិ;

នាយំ ទធិំ វេទិ ន [ន វេទិ (ក.)] នង្គលីសំ, ទធិប្បយំ [ទធិម្បយំ (សី. បី.)] មញ្ញតិ នង្គលីសន្តិ.

នង្គលីសជាតកំ តតិយំ.

១២៤. អម្ពជាតកំ

១២៤.

វាយមេថេវ បុរិសោ, ន និព្ពិន្ទេយ្យ បណ្ឌិតោ;

វាយាមស្ស ផលំ បស្ស, ភុត្តា អម្ពា អនីតិហន្តិ.

អម្ពជាតកំ ចតុត្ថំ.

១២៥. កដាហកជាតកំ

១២៥.

ពហុម្បិ សោ វិកត្ថេយ្យ, អញ្ញំ ជនបទំ គតោ;

អន្វាគន្ត្វាន ទូសេយ្យ, ភុញ្ជ ភោគេ កដាហកាតិ.

កដាហកជាតកំ បញ្ចមំ.

១២៦. អសិលក្ខណជាតកំ

១២៦.

តទេវេកស្ស [តថេវេកស្ស (សី. ស្យា. បី. អដ្ឋ. មូលបាឋោ)] កល្យាណំ, តទេវេកស្ស បាបកំ;

តស្មា សព្ពំ ន កល្យាណំ, សព្ពំ វាបិ ន បាបកន្តិ.

អសិលក្ខណជាតកំ ឆដ្ឋំ.

១២៧. កលណ្ឌុកជាតកំ

១២៧.

តេ ទេសា តានិ វត្ថូនិ, អហញ្ច វនគោចរោ;

អនុវិច្ច ខោ តំ គណ្ហេយ្យុំ, បិវ [បិប (សី. បី.)] ខីរំ កលណ្ឌុកាតិ.

កលណ្ឌុកជាតកំ សត្តមំ.

១២៨. ពិឡារវតជាតកំ

១២៨.

យោ វេ ធម្មំ ធជំ [ធម្មធជំ (ស្យា. បី. ក.)] កត្វា, និគូឡ្ហោ បាបមាចរេ;

វិស្សាសយិត្វា ភូតានិ, ពិឡារំ នាម តំ វតន្តិ.

ពិឡារវតជាតកំ អដ្ឋមំ.

១២៩. អគ្គិកភារទ្វាជជាតកំ

១២៩.

នាយំ សិខា បុញ្ញហេតុ, ឃាសហេតុ អយំ សិខា;

នាង្គុដ្ឋគណនំ យាតិ, អលំ តេ ហោតុ អគ្គិកាតិ.

អគ្គិកភារទ្វាជជាតកំ នវមំ.

១៣០. កោសិយជាតកំ

១៣០.

យថា វាចា ច ភុញ្ជស្សុ, យថា ភុត្តញ្ច ព្យាហរ;

ឧភយំ តេ ន សមេតិ, វាចា ភុត្តញ្ច កោសិយេតិ.

កោសិយជាតកំ ទសមំ.

កុសនាឡិវគ្គោ [សរិក្ខវគ្គោ (ក.)] តេរសមោ.

តស្សុទ្ទានំ –

កុសនាឡិសិរិវ្ហយនោ ច យសំ, ទធិ មម្ព កដាហកបញ្ចមកោ;

អថ បាបក ខីរ ពិឡារវតំ, សិខិ កោសិយសវ្ហយនេន ទសាតិ.

១៤. អសម្បទានវគ្គោ

១៣១. អសម្បទានជាតកំ

១៣១.

អសម្បទានេនិតរីតរស្ស, ពាលស្ស មិត្តានិ កលី ភវន្តិ;

តស្មា ហរាមិ ភុសំ អឌ្ឍមានំ, មា មេ មិត្តិ ជីយិត្ថ សស្សតាយន្តិ.

អសម្បទានជាតកំ បឋមំ.

១៣២. ភីរុកជាតកំ

១៣២.

កុសលូបទេសេ ធិតិយា ទឡ្ហាយ ច, អនិវត្តិតត្តាភយភីរុតាយ [អវត្ថិតត្តាភយភីរុតាយ (សី. ស្យា. បី.)] ច;

ន រក្ខសីនំ វសមាគមិម្ហសេ, ស សោត្ថិភាវោ មហតា ភយេន មេតិ.

ភីរុក [បញ្ចគរុក (សី. បី.), បញ្ចភីរុក (ស្យា.), អភយភីរុត§(?)] ជាតកំ ទុតិយំ.

១៣៣. ឃតាសនជាតកំ

១៣៣.

ខេមំ យហិំ តត្ថ អរី ឧទីរិតោ [អរិ ឧទ្ធរិតោ (ក.)], ទកស្ស មជ្ឈេ ជលតេ ឃតាសនោ;

ន អជ្ជ វាសោ មហិយា មហីរុហេ, ទិសា ភជវ្ហោ សរណាជ្ជ នោ ភយន្តិ.

ឃតាសនជាតកំ តតិយំ.

១៣៤. ឈានសោធនជាតកំ

១៣៤.

យេ សញ្ញិនោ តេបិ ទុគ្គតា, យេបិ អសញ្ញិនោ តេបិ ទុគ្គតា;

ឯតំ ឧភយំ វិវជ្ជយ, តំ សមាបត្តិសុខំ អនង្គណន្តិ.

ឈានសោធនជាតកំ ចតុត្ថំ.

១៣៥. ចន្ទាភជាតកំ

១៣៥.

ចន្ទាភំ សូរិយាភញ្ច, យោធ បញ្ញាយ គាធតិ.

អវិតក្កេន ឈានេន, ហោតិ អាភស្សរូបគោតិ.

ចន្ទាភជាតកំ បញ្ចមំ.

១៣៦. សុវណ្ណហំសជាតកំ

១៣៦.

យំ លទ្ធំ តេន តុដ្ឋព្ពំ, អតិលោភោ ហិ បាបកោ;

ហំសរាជំ គហេត្វាន, សុវណ្ណា បរិហាយថាតិ.

សុវណ្ណហំសជាតកំ ឆដ្ឋំ.

១៣៧. ពព្ពុជាតកំ

១៣៧.

យត្ថេកោ លភតេ ពព្ពុ, ទុតិយោ តត្ថ ជាយតិ;

តតិយោ ច ចតុត្ថោ ច, ឥទំ តេ ពព្ពុកា ពិលន្តិ.

ពព្ពុជាតកំ សត្តមំ.

១៣៨. គោធជាតកំ

១៣៨.

កិំ តេ ជដាហិ ទុម្មេធ, កិំ តេ អជិនសាដិយា;

អព្ភន្តរំ តេ គហនំ, ពាហិរំ បរិមជ្ជសីតិ.

គោធជាតកំ អដ្ឋមំ.

១៣៩. ឧភតោភដ្ឋជាតកំ

១៣៩.

អក្ខី ភិន្នា បដោ នដ្ឋោ, សខិគេហេ ច ភណ្ឌនំ;

ឧភតោ បទុដ្ឋា កម្មន្តា [បទុដ្ឋកម្មន្តោ (សី.), បទុដ្ឋោ កម្មន្តោ (បី.)], ឧទកម្ហិ ថលម្ហិ ចាតិ.

ឧភតោភដ្ឋជាតកំ នវមំ.

១៤០. កាកជាតកំ

១៤០.

និច្ចំ ឧព្ពិគ្គហទយា, សព្ពលោកវិហេសកា;

តស្មា នេសំ វសា នត្ថិ, កាកានម្ហាក [កាកានស្មាក (សី. ស្យា. បី.)] ញាតិនន្តិ.

កាកជាតកំ ទសមំ.

អសម្បទានវគ្គោ ចុទ្ទសមោ.

តស្សុទ្ទានំ –

ឥតរីតរ រក្ខសិ ខេមិយោ ច, បរោសតបញ្ហេន អាភស្សរោ បុន;

អថ ហំសវរុត្តមពព្ពុជដំ, បដនដ្ឋក កាកវរេន ទសាតិ.

១៥. កកណ្ដកវគ្គោ

១៤១. គោធជាតកំ

១៤១.

បាបជនសំសេវី, អច្ចន្តសុខមេធតិ;

គោធាកុលំ [គោធក្កុលំ (ក.)] កកណ្ដាវ [កកណ្ដកា (ក.)], កលិំ បាបេតិ អត្តនន្តិ.

គោធជាតកំ បឋមំ.

១៤២. សិង្គាលជាតកំ

១៤២.

ឯតញ្ហិ តេ ទុរាជានំ, យំ សេសិ មតសាយិកំ;

យស្ស តេ កឌ្ឍមានស្ស, ហត្ថា ទណ្ឌោ ន មុច្ចតីតិ.

សិង្គាលជាតកំ ទុតិយំ.

១៤៣. វិរោចជាតកំ

១៤៣.

លសី ច តេ និប្ផលិតា, មត្ថកោ ច បទាលិតោ [វិទាលិតោ (សី. បី.)];

សព្ពា តេ ផាសុកា ភគ្គា, អជ្ជ ខោ ត្វំ វិរោចសីតិ.

វិរោចជាតកំ តតិយំ.

១៤៤. នង្គុដ្ឋជាតកំ

១៤៤.

ពហុម្បេតំ អសព្ភិ [ពហុបេតមសព្ភិ (ក.)] ជាតវេទ, យំ តំ វាលធិនាភិបូជយាម;

មំសារហស្ស នត្ថជ្ជ មំសំ, នង្គុដ្ឋម្បិ ភវំ បដិគ្គហាតូតិ.

នង្គុដ្ឋជាតកំ ចតុត្ថំ.

១៤៥. រាធជាតកំ

១៤៥.

ត្វំ រាធ វិជានាសិ, អឌ្ឍរត្តេ អនាគតេ;

អព្យយតំ [អព្យាយតំ (សី. ស្យា. បី.), អព្យត្តតំ (?)] វិលបសិ, វិរត្តា កោសិយាយនេតិ.

រាធជាតកំ បញ្ចមំ.

១៤៦. សមុទ្ទកាកជាតកំ

១៤៦.

អបិ នុ ហនុកា សន្តា, មុខញ្ច បរិសុស្សតិ;

ឱរមាម ន បារេម, បូរតេវ មហោទធីតិ.

សមុទ្ទកាកជាតកំ ឆដ្ឋំ.

១៤៧. បុប្ផរត្តជាតកំ

១៤៧.

នយិទំ ទុក្ខំ អទុំ ទុក្ខំ, យំ មំ តុទតិ វាយសោ;

យំ សាមា បុប្ផរត្តេន, កត្តិកំ នានុភោស្សតីតិ.

បុប្ផរត្តជាតកំ សត្តមំ.

១៤៨. សិង្គាលជាតកំ

១៤៨.

នាហំ បុនំ ន ច បុនំ, ន ចាបិ អបុនប្បុនំ;

ហត្ថិពោន្ទិំ បវេក្ខាមិ, តថា ហិ ភយតជ្ជិតោតិ.

សិង្គាលជាតកំ អដ្ឋមំ.

១៤៩. ឯកបណ្ណជាតកំ

១៤៩.

ឯកបណ្ណោ អយំ រុក្ខោ, ន ភូម្យា ចតុរង្គុលោ;

ផលេន វិសកប្បេន, មហាយំ កិំ ភវិស្សតីតិ.

ឯកបណ្ណជាតកំ នវមំ.

១៥០. សញ្ជីវជាតកំ

១៥០.

អសន្តំ យោ បគ្គណ្ហាតិ, អសន្តំ ចូបសេវតិ;

តមេវ ឃាសំ កុរុតេ, ព្យគ្ឃោ សញ្ជីវកោ យថាតិ.

សញ្ជីវជាតកំ ទសមំ.

កកណ្ដក [បាបសេវន (ក.)] វគ្គោ បន្នរសមោ.

តស្សុទ្ទានំ –

សុខមេធតិ ទណ្ឌវរោ ច បុន, លសិ វាលធិ បញ្ចមរាធវរោ;

សមហោទធិ កត្តិក ពោន្ទិ បុន, ចតុរង្គុលព្យគ្ឃវរេន ទសាតិ.

(ឧបរិមោ បណ្ណាសកោ.) [( ) សីហឡបោត្ថកេយេវ ទិស្សតិ]

អថ វគ្គុទ្ទានំ –

អបណ្ណកំ សីលវគ្គកុរុង្គ, កុលាវកំ អត្ថកាមេន បញ្ចមំ;

អាសីសោ ឥត្ថិវរុណំ អបាយិ, លិត្តវគ្គេន តេ ទស;

បរោសតំ ហំចិ កុសនាឡិ [ហំសិ សរិក្ខំ (សព្ពត្ថ)], អសម្បទំ កកណ្ដកវគ្គោ.

ឯកនិបាតម្ហិលង្កតន្តិ.

ឯកកនិបាតំ និដ្ឋិតំ.

២. ទុកនិបាតោ

១. ទឡ្ហវគ្គោ

១៥១. រាជោវាទជាតកំ (២-១-១)

.

ទឡ្ហំ ទឡ្ហស្ស ខិបតិ, ពល្លិកោ [មល្លិកោ (សី. បី.)] មុទុនា មុទុំ;

សាធុម្បិ សាធុនា ជេតិ, អសាធុម្បិ អសាធុនា;

ឯតាទិសោ អយំ រាជា, មគ្គា ឧយ្យាហិ សារថិ.

.

អក្កោធេន ជិនេ កោធំ, អសាធុំ សាធុនា ជិនេ;

ជិនេ កទរិយំ ទានេន, សច្ចេនាលិកវាទិនំ;

ឯតាទិសោ អយំ រាជា, មគ្គា ឧយ្យាហិ សារថីតិ.

រាជោវាទជាតកំ បឋមំ.

១៥២. អសមេក្ខិតកម្មន្តំ, តុរិតាភិនិបាតិនំ.

សានិ កម្មានិ តប្បេន្តិ, ឧណ្ហំវជ្ឈោហិតំ មុខេ.

.

សីហោ ច សីហនាទេន, ទទ្ទរំ អភិនាទយិ;

សុត្វា សីហស្ស និគ្ឃោសំ, សិង្គាលោ [សិគាលោ (សី. ស្យា. បី.)] ទទ្ទរេ វសំ;

ភីតោ សន្តាសមាបាទិ, ហទយញ្ចស្ស អប្ផលីតិ.

សិង្គាលជាតកំ [សិគាលជាតកំ (សី. ស្យា. បី.)] ទុតិយំ.

១៥៣. សូករជាតកំ (២-១-៣)

.

ចតុប្បទោ អហំ សម្ម, ត្វម្បិ សម្ម ចតុប្បទោ;

ឯហិ សម្ម [សីហ (សី. បី.)] និវត្តស្សុ, កិំ នុ ភីតោ បលាយសិ.

.

អសុចិ បូតិលោមោសិ, ទុគ្គន្ធោ វាសិ សូករ;

សចេ យុជ្ឈិតុកាមោសិ, ជយំ សម្ម ទទាមិ តេតិ.

សូករជាតកំ តតិយំ.

១៥៤. ឧរគជាតក (២-១-៤)

.

ឥធូរគានំ បវរោ បវិដ្ឋោ, សេលស្ស វណ្ណេន បមោក្ខមិច្ឆំ;

ព្រហ្មញ្ច វណ្ណំ [វក្កំ (ក.)] អបចាយមានោ, ពុភុក្ខិតោ នោ វិតរាមិ [វិសហាមិ (ក. សិ. ស្យា. បី.)] ភោត្តុំ.

.

សោ ព្រហ្មគុត្តោ ចិរមេវ ជីវ, ទិព្យា ច តេ បាតុភវន្តុ ភក្ខា;

យោ ព្រហ្មវណ្ណំ អបចាយមានោ, ពុភុក្ខិតោ នោ វិតរាសិ [សព្ពត្ថបិ សមានំ] ភោត្តុន្តិ.

ឧរគជាតកំ ចតុត្ថំ.

១៥៥. ភគ្គជាតកំ (២-១-៥)

.

ជីវ វស្សសតំ ភគ្គ [គគ្គ (សី. បី.)], អបរានិ ច វីសតិំ [វីសតិ (ស្យា. ក.)];

មា មំ បិសាចា ខាទន្តុ, ជីវ ត្វំ សរទោ សតំ.

១០.

ត្វម្បិ វស្សសតំ ជីវ, អបរានិ ច វីសតិំ;

វិសំ បិសាចា ខាទន្តុ, ជីវ ត្វំ សរទោ សតន្តិ.

ភគ្គជាតកំ បញ្ចមំ.

១៥៦. អលីនចិត្តជាតកំ (២-១-៦)

១១.

អលីនចិត្តំ និស្សាយ, បហដ្ឋា មហតី ចមូ;

កោសលំ សេនាសន្តុដ្ឋំ, ជីវគ្គាហំ អគាហយិ.

១២.

ឯវំ និស្សយសម្បន្នោ, ភិក្ខុ អារទ្ធវីរិយោ;

ភាវយំ កុសលំ ធម្មំ, យោគក្ខេមស្ស បត្តិយា;

បាបុណេ អនុបុព្ពេន, សព្ពសំយោជនក្ខយន្តិ.

អលីនចិត្តជាតកំ ឆដ្ឋំ.

១៥៧. គុណជាតកំ (២-១-៧)

១៣.

យេន កាមំ បណាមេតិ, ធម្មោ ពលវតំ មិគី;

ឧន្នទន្តី វិជានាហិ, ជាតំ សរណតោ ភយំ.

១៤.

អបិ ចេបិ ទុព្ពលោ មិត្តោ, មិត្តធម្មេសុ តិដ្ឋតិ;

សោ ញាតកោ ច ពន្ធុ ច, សោ មិត្តោ សោ ច មេ សខា;

ទាឋិនិ មាតិមញ្ញិត្ថោ [មញ្ញិវោ (ស្យា.), មញ្ញវ្ហោ (ក.)], សិង្គាលោ មម បាណទោតិ.

គុណជាតកំ សត្តមំ.

១៥៨. សុហនុជាតកំ (២-១-៨)

១៥.

នយិទំ វិសមសីលេន, សោណេន សុហនូ សហ;

សុហនូបិ តាទិសោយេវ, យោ សោណស្ស សគោចរោ.

១៦.

បក្ខន្ទិនា បគព្ភេន, និច្ចំ សន្ទានខាទិនា;

សមេតិ បាបំ បាបេន, សមេតិ អសតា អសន្តិ.

សុហនុជាតកំ អដ្ឋមំ.

១៥៩. មោរជាតកំ (២-១-៩)

១៧.

ឧទេតយំ ចក្ខុមា ឯករាជា, ហរិស្សវណ្ណោ បថវិប្បភាសោ [បឋវិប្បភាសោ (សី. ស្យា. បី.)];

តំ តំ នមស្សាមិ ហរិស្សវណ្ណំ បថវិប្បភាសំ, តយាជ្ជ គុត្តា វិហរេមុ ទិវសំ.

យេ ព្រាហ្មណា វេទគូ សព្ពធម្មេ, តេ មេ នមោ តេ ច មំ បាលយន្តុ;

នមត្ថុ ពុទ្ធានំ [ពុទ្ធាន (?)] នមត្ថុ ពោធិយា, នមោ វិមុត្តានំ [វិមុត្តាន (?)] នមោ វិមុត្តិយា;

ឥមំ សោ បរិត្តំ កត្វា, មោរោ ចរតិ ឯសនា.

១៨.

អបេតយំ ចក្ខុមា ឯករាជា, ហរិស្សវណ្ណោ បថវិប្បភាសោ;

តំ តំ នម្មស្សាមិ ហរិស្សវណ្ណំ បថវិប្បភាសំ, តយាជ្ជ គុត្តា វិហរេមុ រត្តិំ.

យេ ព្រាហ្មណា វេទគូ សព្ពធម្មេ, តេ មេ នមោ តេ ច មំ បាលយន្តុ;

នមត្ថុ ពុទ្ធានំ នមត្ថុ ពោធិយា, នមោ វិមុត្តានំ នមោ វិមុត្តិយា;

ឥមំ សោ បរិត្តំ កត្វា, មោរោ វាសមកប្បយីតិ.

មោរជាតកំ នវមំ.

១៦០. វិនីលជាតកំ (២-១-១០)

១៩.

ឯវមេវ នូន [នុ (ក.)] រាជានំ, វេទេហំ មិថិលគ្គហំ;

អស្សា វហន្តិ អាជញ្ញា, យថា ហំសា វិនីលកំ.

២០.

វិនីល ទុគ្គំ ភជសិ, អភូមិំ តាត សេវសិ;

គាមន្តកានិ [គាមន្តិកានិ (សី.), គាមន្តរានិ (ក.)] សេវស្សុ, ឯតំ មាតាលយំ តវាតិ.

វិនីលជាតកំ ទសមំ.

ទឡ្ហវគ្គោ បឋមោ.

តស្សុទ្ទានំ –

វរពល្លិក ទទ្ទរ សូករកោ, ឧរគូត្តម បញ្ចមភគ្គវរោ;

មហតីចមុ យាវ សិង្គាលវរោ, សុហនុត្តម មោរ វិនីលំ ទសាតិ.

២. សន្ថវវគ្គោ

១៦១. ឥន្ទសមានគោត្តជាតកំ (២-២-១)

២១.

សន្ថវំ [សន្ធវំ (ក.)] កាបុរិសេន កយិរា, អរិយោ អនរិយេន បជានមត្ថំ;

ចិរានុវុត្ថោបិ ករោតិ បាបំ, គជោ យថា ឥន្ទសមានគោត្តំ.

២២.

យំ ត្វេវ ជញ្ញា សទិសោ មមន្តិ, សីលេន បញ្ញាយ សុតេន ចាបិ;

តេនេវ មេត្តិំ កយិរាថ សទ្ធិំ, សុខោ ហវេ សប្បុរិសេន សង្គមោតិ.

ឥន្ទសមានគោត្តជាតកំ បឋមំ.

១៦២. សន្ថវជាតកំ (២-២-២)

២៣.

សន្ថវស្មា បរមត្ថិ បាបិយោ, យោ សន្ថវោ [សន្ធវោ (ក.)] កាបុរិសេន ហោតិ;

សន្តប្បិតោ សប្បិនា បាយសេន [បាយាសេន (ក.)], កិច្ឆាកតំ បណ្ណកុដិំ អទយ្ហិ [អទឌ្ឍហិ (សី. ស្យា.), អទដ្ឋហិ (បី.), អទទ្ទហិ (?)].

២៤.

ន សន្ថវស្មា បរមត្ថិ សេយ្យោ, យោ សន្ថវោ សប្បុរិសេន ហោតិ;

សីហស្ស ព្យគ្ឃស្ស ច ទីបិនោ ច, សាមា មុខំ លេហតិ សន្ថវេនាតិ.

សន្ថវជាតកំ ទុតិយំ.

១៦៣. សុសីមជាតកំ (២-២-៣)

២៥.

កាឡា មិគា សេតទន្តា តវីមេ [តវ ឥមេ (សី. ស្យា. បី.)], បរោសតំ ហេមជាលាភិឆន្នា [ហេមជាលាភិសញ្ឆន្នា (សី.)];

តេ តេ ទទាមីតិ សុសីម ព្រូសិ, អនុស្សរំ បេត្តិបិតាមហានំ.

២៦.

កាឡា មិគា សេតទន្តា មមីមេ [មម ឥមេ (សី. បី.)], បរោសតំ ហេមជាលាភិច្ឆន្នា;

តេ តេ ទទាមីតិ វទាមិ មាណវ, អនុស្សរំ បេត្តិបិតាមហានន្តិ.

សុសីមជាតកំ តតិយំ.

១៦៤. គិជ្ឈជាតកំ (២-២-៤)

២៧.

យំ នុ គិជ្ឈោ យោជនសតំ, កុណបានិ អវេក្ខតិ;

កស្មា ជាលញ្ច បាសញ្ច, អាសជ្ជាបិ ន ពុជ្ឈសិ.

២៨.

យទា បរាភវោ ហោតិ, បោសោ ជីវិតសង្ខយេ;

អថ ជាលញ្ច បាសញ្ច, អាសជ្ជាបិ ន ពុជ្ឈតីតិ.

គិជ្ឈជាតកំ ចតុត្ថំ.

១៦៥. នកុលជាតកំ (២-២-៥)

២៩.

សន្ធិំ កត្វា អមិត្តេន, អណ្ឌជេន ជលាពុជ;

វិវរិយ ទាឋំ សេសិ [សយសិ (សី. ស្យា. បី.)], កុតោ តេ ភយមាគតំ.

៣០.

សង្កេថេវ [សង្កតេវ (ក.)] អមិត្តស្មិំ, មិត្តស្មិម្បិ ន វិស្សសេ;

អភយា ភយមុប្បន្នំ, អបិ មូលានិ កន្តតីតិ [មូលំ និកន្តតីតិ (សី.)].

នកុលជាតកំ បញ្ចមំ.

១៦៦. ឧបសាឡកជាតកំ (២-២-៦)

៣១.

ឧបសាឡកនាមានិ [ឧបសាឡ្ហកនាមានំ (សី. ស្យា. បី.)], សហស្សានិ ចតុទ្ទស;

អស្មិំ បទេសេ ទឌ្ឍានិ, នត្ថិ លោកេ អនាមតំ.

៣២.

យម្ហិ សច្ចញ្ច ធម្មោ ច, អហិំសា សំយមោ ទមោ;

ឯតំ អរិយា សេវន្តិ, ឯតំ លោកេ អនាមតន្តិ.

ឧបសាឡកជាតកំ ឆដ្ឋំ.

១៦៧. សមិទ្ធិជាតកំ (២-២-៧)

៣៣.

អភុត្វា ភិក្ខសិ ភិក្ខុ, ន ហិ ភុត្វាន ភិក្ខសិ;

ភុត្វាន ភិក្ខុ ភិក្ខស្សុ, មា តំ កាលោ ឧបច្ចគា.

៣៤.

កាលំ វោហំ ន ជានាមិ, ឆន្នោ កាលោ ន ទិស្សតិ;

តស្មា អភុត្វា ភិក្ខាមិ, មា មំ កាលោ ឧបច្ចគាតិ.

សមិទ្ធិជាតកំ សត្តមំ.

១៦៨. សកុណគ្ឃិជាតកំ (២-២-៨)

៣៥.

សេនោ ពលសា បតមានោ, លាបំ គោចរឋាយិនំ;

សហសា អជ្ឈប្បត្តោវ, មរណំ តេនុបាគមិ.

៣៦.

សោហំ នយេន សម្បន្នោ, បេត្តិកេ គោចរេ រតោ;

អបេតសត្តុ មោទាមិ, សម្បស្សំ អត្ថមត្តនោតិ.

សកុណគ្ឃិជាតកំ អដ្ឋមំ.

១៦៩. អរកជាតកំ (២-២-៩)

៣៧.

យោ វេ មេត្តេន ចិត្តេន, សព្ពលោកានុកម្បតិ;

ឧទ្ធំ អធោ ច តិរិយំ, អប្បមាណេន សព្ពសោ.

៣៨.

អប្បមាណំ ហិតំ ចិត្តំ, បរិបុណ្ណំ សុភាវិតំ;

យំ បមាណកតំ កម្មំ, ន តំ តត្រាវសិស្សតីតិ.

អរកជាតកំ នវមំ.

១៧០. កកណ្ដកជាតកំ (២-២-១០)

៣៩.

នាយំ បុរេ ឧណ្ណមតិ [ឧន្នមតិ (ស្យា.)], តោរណគ្គេ កកណ្ដកោ;

មហោសធ វិជានាហិ, កេន ថទ្ធោ កកណ្ដកោ.

៤០.

អលទ្ធបុព្ពំ លទ្ធាន, អឌ្ឍមាសំ កកណ្ដកោ;

អតិមញ្ញតិ រាជានំ, វេទេហំ មិថិលគ្គហន្តិ.

កកណ្ដកជាតកំ ទសមំ.

សន្ថវវគ្គោ ទុតិយោ.

តស្សុទ្ទានំ –

អថ ឥន្ទសមាន សបណ្ណកុដិ, សុសិមុត្តម គិជ្ឈ ជលាពុជកោ;

ឧបសាឡក ភិក្ខុ សលាបវរោ, អថ មេត្តវរោ ទសបុណ្ណមតីតិ.

៣. កល្យាណវគ្គោ

១៧១. កល្យាណធម្មជាតកំ (២-៣-១)

៤១.

កល្យាណធម្មោតិ យទា ជនិន្ទ, លោកេ សមញ្ញំ អនុបាបុណាតិ;

តស្មា ន ហិយ្យេថ [ហីយេថ (សី.)] នរោ សបញ្ញោ, ហិរិយាបិ សន្តោ ធុរមាទិយន្តិ.

៤២.

សាយំ សមញ្ញា ឥធ មជ្ជ បត្តា, កល្យាណធម្មោតិ ជនិន្ទ លោកេ;

តាហំ សមេក្ខំ ឥធ បព្ពជិស្សំ, ន ហិ មត្ថិ ឆន្ទោ ឥធ កាមភោគេតិ.

កល្យាណធម្មជាតកំ បឋមំ.

១៧២. ទទ្ទរជាតកំ (២-៣-២)

៤៣.

កោ នុ សទ្ទេន មហតា, អភិនាទេតិ ទទ្ទរំ;

តំ សីហា នប្បដិនទន្តិ [កិំ សីហា នប្បដិនទន្តិ (សី. បី.), ន សីហា បដិនទន្តិ (ក.)], កោ នាមេសោ មិគាធិភូ.

៤៤.

អធមោ មិគជាតានំ, សិង្គាលោ តាត វស្សតិ;

ជាតិមស្ស ជិគុច្ឆន្តា, តុណ្ហី សីហា សមច្ឆរេតិ.

ទទ្ទរជាតកំ ទុតិយំ.

១៧៣. មក្កដជាតកំ (២-៣-៣)

៤៥.

តាត មាណវកោ ឯសោ, តាលមូលំ អបស្សិតោ;

អគារកញ្ចិទំ អត្ថិ, ហន្ទ ទេមស្សគារកំ.

៤៦.

មា ខោ ត្វំ តាត បក្កោសិ, ទូសេយ្យ នោ អគារកំ;

នេតាទិសំ មុខំ ហោតិ, ព្រាហ្មណស្ស សុសីលិនោតិ.

មក្កដជាតកំ តតិយំ.

១៧៤. ទុព្ភិយមក្កដជាតកំ (២-៣-៤)

៤៧.

អទម្ហ តេ វារិ បហូតរូបំ, ឃម្មាភិតត្តស្ស បិបាសិតស្ស;

សោ ទានិ បិត្វាន [បីត្វាន (សី. បី.)] កិរិង្ករោសិ [កិកិំករោសិ (សី. ស្យា. បី.)], អសង្គមោ បាបជនេន សេយ្យោ.

៤៨.

កោ តេ សុតោ វា ទិដ្ឋោ វា, សីលវា នាម មក្កដោ;

ឥទានិ ខោ តំ ឱហច្ឆំ [ឩហច្ច (សី. បី.), ឱហច្ចំ (ស្យា.), ឧហជ្ជំ (ក.)], ឯសា អស្មាក ធម្មតាតិ.

ទុព្ភិយមក្កដជាតកំ ចតុត្ថំ.

១៧៥. អាទិច្ចុបដ្ឋានជាតកំ (២-៣-៥)

៤៩.

សព្ពេសុ កិរ ភូតេសុ, សន្តិ សីលសមាហិតា;

បស្ស សាខាមិគំ ជម្មំ, អាទិច្ចមុបតិដ្ឋតិ.

៥០.

នាស្ស សីលំ វិជានាថ, អនញ្ញាយ បសំសថ;

អគ្គិហុត្តញ្ច ឧហន្នំ [ឩហន្តំ (សី.), ឩហនំ (ស្យា.), ឩហន្តិ (បី.), ឧហទំ (ក.)], ទ្វេ ច ភិន្នា កមណ្ឌលូតិ.

អាទិច្ចុបដ្ឋានជាតកំ បញ្ចមំ.

១៧៦. កឡាយមុដ្ឋិជាតកំ (២-៣-៦)

៥១.

ពាលោ វតាយំ ទុមសាខគោចរោ, បញ្ញា ជនិន្ទ នយិមស្ស វិជ្ជតិ;

កឡាយមុដ្ឋិំ [កលាយមុដ្ឋិំ (សី. បី.)] អវកិរិយ កេវលំ, ឯកំ កឡាយំ បតិតំ គវេសតិ.

៥២.

ឯវមេវ មយំ រាជ, យេ ចញ្ញេ អតិលោភិនោ;

អប្បេន ពហុំ ជិយ្យាម, កឡាយេនេវ វានរោតិ.

កឡាយមុដ្ឋិជាតកំ ឆដ្ឋំ.

១៧៧. តិន្ទុកជាតកំ (២-៣-៧)

៥៣.

ធនុហត្ថកលាបេហិ, នេត្តិំ សវរធារិភិ;

សមន្តា បរិកិណ្ណម្ហ, កថំ មោក្ខោ ភវិស្សតិ.

៥៤.

អប្បេវ ពហុកិច្ចានំ, អត្ថោ ជាយេថ កោចិ នំ;

អត្ថិ រុក្ខស្ស អច្ឆិន្នំ, ខជ្ជថញ្ញេវ តិន្ទុកន្តិ.

តិន្ទុកជាតកំ សត្តមំ.

១៧៨. កច្ឆបជាតកំ (២-៣-៨)

៥៥.

ជនិត្តំ មេ ភវិត្តំ មេ, ឥតិ បង្កេ អវស្សយិំ;

តំ មំ បង្កោ អជ្ឈភវិ, យថា ទុព្ពលកំ តថា;

តំ តំ វទាមិ ភគ្គវ, សុណោហិ វចនំ មម.

៥៦.

គាមេ វា យទិ វា រញ្ញេ, សុខំ យត្រាធិគច្ឆតិ;

តំ ជនិត្តំ ភវិត្តញ្ច, បុរិសស្ស បជានតោ;

យម្ហិ ជីវេ តម្ហិ គច្ឆេ, ន និកេតហតោ សិយាតិ.

កច្ឆបជាតកំ អដ្ឋមំ.

១៧៩. សតធម្មជាតកំ (២-៣-៩)

៥៧.

តញ្ច អប្បញ្ច ឧច្ឆិដ្ឋំ, តញ្ច កិច្ឆេន នោ អទា;

សោហំ ព្រាហ្មណជាតិកោ, យំ ភុត្តំ តម្បិ ឧគ្គតំ.

៥៨.

ឯវំ ធម្មំ និរំកត្វា [និរាកត្វា (?) និ + អា + ករ + ត្វា], យោ អធម្មេន ជីវតិ;

សតធម្មោវ លាភេន, លទ្ធេនបិ ន នន្ទតីតិ.

សតធម្មជាតកំ នវមំ.

១៨០. ទុទ្ទទជាតកំ (២-៣-១០)

៥៩.

ទុទ្ទទំ ទទមានានំ, ទុក្ករំ កម្ម កុព្ពតំ;

អសន្តោ នានុកុព្ពន្តិ, សតំ ធម្មោ ទុរន្នយោ.

៦០.

តស្មា សតញ្ច អសតំ, នានា ហោតិ ឥតោ គតិ;

អសន្តោ និរយំ យន្តិ, សន្តោ សគ្គបរាយណាតិ [បរាយនា (ស្យា. ក.)].

ទុទ្ទទជាតកំ ទសមំ.

កល្យាណវគ្គោ តតិយោ.

តស្សុទ្ទានំ –

សុសមញ្ញមិគាធិភូ មាណវកោ, វារិបហូតរូបាទិច្ចុបដ្ឋានា;

សកឡាយសតិន្ទុកបង្ក បុន, សតធម្ម សុទុទ្ទទកេន ទសាតិ.

៤. អសទិសវគ្គោ

១៨១. អសទិសជាតកំ (២-៤-១)

៦១.

ធនុគ្គហោ អសទិសោ, រាជបុត្តោ មហព្ពលោ;

ទូរេបាតី អក្ខណវេធី, មហាកាយប្បទាលនោ.

៦២.

សព្ពាមិត្តេ រណំ កត្វា, ន ច កញ្ចិ វិហេឋយិ;

ភាតរំ សោត្ថិំ កត្វាន, សំយមំ អជ្ឈុបាគមីតិ.

អសទិសជាតកំ បឋមំ.

១៨២. សង្គាមាវចរជាតកំ (២-៤-២)

៦៣.

សង្គាមាវចរោ សូរោ, ពលវា ឥតិ វិស្សុតោ;

កិំ នុ តោរណមាសជ្ជ, បដិក្កមសិ កុញ្ជរ.

៦៤.

ឱមទ្ទ ខិប្បំ បលិឃំ, ឯសិកានិ ច អព្ពហ [ឧព្ពហ (ស្យា.), អព្ភុហ (ក.)];

តោរណានិ ច មទ្ទិត្វា, ខិប្បំ បវិស កុញ្ជរាតិ.

សង្គាមាវចរជាតកំ ទុតិយំ.

១៨៣. វាលោទកជាតកំ (២-៤-៣)

៦៥.

វាលោទកំ អប្បរសំ និហីនំ, បិត្វា [បីត្វា (សី. បី.)] មទោ ជាយតិ គទ្រភានំ;

ឥមញ្ច បិត្វាន រសំ បណីតំ, មទោ ន សញ្ជាយតិ សិន្ធវានំ.

៦៦.

អប្បំ បិវិត្វាន និហីនជច្ចោ, សោ មជ្ជតី តេន ជនិន្ទ បុដ្ឋោ [ផុដ្ឋោ (សី. ស្យា.), មុដ្ឋោ (ក.)];

ធោរយ្ហសីលី ច កុលម្ហិ ជាតោ, ន មជ្ជតី អគ្គរសំ បិវិត្វាតិ.

វាលោទកជាតកំ តតិយំ.

១៨៤. គិរិទត្តជាតកំ (២-៤-៤)

៦៧.

ទូសិតោ គិរិទត្តេន [គិរិទន្តេន (បី.)], ហយោ សាមស្ស បណ្ឌវោ;

បោរាណំ បកតិំ ហិត្វា, តស្សេវានុវិធិយ្យតិ [នុវិធីយតិ (សី. បី.)].

៦៨.

សចេ ច តនុជោ បោសោ, សិខរាការ [សិង្គារាការ (ស្យា.)] កប្បិតោ;

អាននេ នំ [តំ (សី. ស្យា. បី.)] គហេត្វាន, មណ្ឌលេ បរិវត្តយេ;

ខិប្បមេវ បហន្ត្វាន, តស្សេវានុវិធិយ្យតីតិ.

គិរិទត្តជាតកំ ចតុត្ថំ.

១៨៥. អនភិរតិជាតកំ (២-៤-៥)

៦៩.

យថោទកេ អាវិលេ អប្បសន្នេ, ន បស្សតិ សិប្បិកសម្ពុកញ្ច;

សក្ខរំ វាលុកំ មច្ឆគុម្ពំ, ឯវំ អាវិលម្ហិ [អាវិលេ ហិ (សី.)] ចិត្តេ;

ន បស្សតិ អត្តទត្ថំ បរត្ថំ.

៧០.

យថោទកេ អច្ឆេ វិប្បសន្នេ, សោ បស្សតិ សិប្បិកសម្ពុកញ្ច;

សក្ខរំ វាលុកំ មច្ឆគុម្ពំ, ឯវំ អនាវិលម្ហិ ចិត្តេ;

សោ បស្សតិ អត្តទត្ថំ បរត្ថន្តិ.

អនភិរតិជាតកំ បញ្ចមំ.

១៨៦. ទធិវាហនជាតកំ (២-៤-៦)

៧១.

វណ្ណគន្ធរសូបេតោ, អម្ពោយំ អហុវា បុរេ;

តមេវ បូជំ លភមានោ, កេនម្ពោ កដុកប្ផលោ.

៧២.

បុចិមន្ទបរិវារោ, អម្ពោ តេ ទធិវាហន;

មូលំ មូលេន សំសដ្ឋំ, សាខា សាខា [សាខំ (ស្យា. ក.)] និសេវរេ [និវីសរេ (ក.)];

អសាតសន្និវាសេន, តេនម្ពោ កដុកប្ផលោតិ.

ទធិវាហនជាតកំ ឆដ្ឋំ.

១៨៧. ចតុមដ្ឋជាតកំ (២-៤-៧)

៧៣.

ឧច្ចេ វិដភិមារុយ្ហ, មន្តយវ្ហោ រហោគតា;

នីចេ ឱរុយ្ហ មន្តវ្ហោ, មិគរាជាបិ សោស្សតិ.

៧៤.

យំ សុវណ្ណោ សុវណ្ណេន [យំ សុបណ្ណោ សុបណ្ណេន (សី. ស្យា. បី.)], ទេវោ ទេវេន មន្តយេ;

កិំ តេត្ថ ចតុមដ្ឋស្ស, ពិលំ បវិស ជម្ពុកាតិ.

ចតុមដ្ឋជាតកំ សត្តមំ.

១៨៨. សីហកោត្ថុជាតកំ (២-៤-៨)

៧៥.

សីហង្គុលី សីហនខោ, សីហបាទបតិដ្ឋិតោ;

សោ សីហោ សីហសង្ឃម្ហិ, ឯកោ នទតិ អញ្ញថា.

៧៦.

មា ត្វំ នទិ រាជបុត្ត, អប្បសទ្ទោ វនេ វស;

សរេន ខោ [មា (ក.)] តំ ជានេយ្យុំ, ន ហិ តេ បេត្តិកោ សរោតិ.

សីហកោត្ថុជាតកំ អដ្ឋមំ.

១៨៩. សីហចម្មជាតកំ (២-៤-៩)

៧៧.

នេតំ សីហស្ស នទិតំ, ន ព្យគ្ឃស្ស ន [ព្យគ្ឃស្ស ន ច (ក.)] ទីបិនោ;

បារុតោ សីហចម្មេន, ជម្មោ នទតិ គទ្រភោ.

៧៨.

ចិរម្បិ ខោ តំ ខាទេយ្យ, គទ្រភោ ហរិតំ យវំ;

បារុតោ សីហចម្មេន, រវមានោវ ទូសយីតិ.

សីហចម្មជាតកំ នវមំ.

១៩០. សីលានិសំសជាតកំ (២-៤-១០)

៧៩.

បស្ស សទ្ធាយ សីលស្ស, ចាគស្ស ច អយំ ផលំ;

នាគោ នាវាយ វណ្ណេន, សទ្ធំ វហតុបាសកំ.

៨០.

សព្ភិរេវ សមាសេថ, សព្ភិ កុព្ពេថ សន្ថវំ;

សតញ្ហិ សន្និវាសេន, សោត្ថិំ គច្ឆតិ ន្ហាបិតោតិ.

សីលានិសំសជាតកំ ទសមំ.

អសទិសវគ្គោ ចតុត្ថោ.

តស្សុទ្ទានំ –

ធនុគ្គហ កុញ្ជរ អប្បរសោ, គិរិទត្តមនាវិលចិត្តវរំ;

ទធិវាហន ជម្ពូក សីហនខោ, ហរិតយវ នាគវរេន ទសាតិ.

៥. រុហកវគ្គោ

១៩១. រុហកជាតកំ (២-៥-១)

៨១.

អបិ [អម្ភោ (ស្យា. ក. សី.)] រុហក ឆិន្នាបិ, ជិយា សន្ធីយតេ បុន;

សន្ធីយស្សុ បុរាណិយា, មា កោធស្ស វសំ គមិ.

៨២.

វិជ្ជមានេសុ វាកេសុ [វិជ្ជមានាសុ មរុវាសុ (សី.), វិជ្ជមានាសុ មរូទ្វាសុ (បី.)], វិជ្ជមានេសុ ការិសុ;

អញ្ញំ ជិយំ ករិស្សាមិ, អលញ្ញេវ បុរាណិយាតិ.

រុហកជាតកំ បឋមំ.

១៩២. សិរិកាឡកណ្ណិជាតកំ (២-៥-២)

៨៣.

ឥត្ថី សិយា រូបវតី, សា ច សីលវតី សិយា;

បុរិសោ តំ ន ឥច្ឆេយ្យ, សទ្ទហាសិ មហោសធ.

៨៤.

សទ្ទហាមិ មហារាជ, បុរិសោ ទុព្ភគោ សិយា;

សិរី ច កាឡកណ្ណី ច, ន សមេន្តិ កុទាចនន្តិ.

សិរិកាឡកណ្ណិជាតកំ ទុតិយំ.

១៩៣. ចូឡបទុមជាតកំ (២-៥-៣)

៨៥.

អយមេវ សា អហមបិ [អហម្បិ (សី. ស្យា. បី.), អហស្មិ (ក.)] សោ អនញ្ញោ, អយមេវ សោ ហត្ថច្ឆិន្នោ អនញ្ញោ;

យមាហ ‘‘កោមារបតី មម’’ន្តិ, វជ្ឈិត្ថិយោ នត្ថិ ឥត្ថីសុ សច្ចំ.

៨៦.

ឥមញ្ច ជម្មំ មុសលេន ហន្ត្វា, លុទ្ទំ ឆវំ បរទារូបសេវិំ;

ឥមិស្សា ច នំ បាបបតិព្ពតាយ, ជីវន្តិយា ឆិន្ទថ កណ្ណនាសន្តិ.

ចូឡបទុមជាតកំ តតិយំ.

១៩៤. មណិចោរជាតកំ (២-៥-៤)

៨៧.

សន្តិ ទេវា បវសន្តិ នូន, ន ហិ នូន សន្តិ ឥធ លោកបាលា;

សហសា ករោន្តានមសញ្ញតានំ, ន ហិ នូន សន្តី បដិសេធិតារោ.

៨៨.

អកាលេ វស្សតី តស្ស, កាលេ តស្ស ន វស្សតិ;

សគ្គា ច ចវតិ ឋានា, ននុ សោ តាវតា ហតោតិ.

មណិចោរជាតកំ ចតុត្ថំ.

១៩៥. បព្ពតូបត្ថរជាតកំ (២-៥-៥)

៨៩.

បព្ពតូបត្ថរេ [បព្ពតបត្ថរេ (សី. ស្យា. បី.)] រម្មេ, ជាតា បោក្ខរណី សិវា;

តំ សិង្គាលោ អបាបាយិ [អបាបាសិ (សី. ស្យា. បី.)], ជានំ សីហេន រក្ខិតំ.

៩០.

បិវន្តិ ចេ [បិវន្តិ វេ (សី.), បិវន្តិវ (បី.), បិវន្តេវ (?)] មហារាជ, សាបទានិ មហានទិំ;

ន តេន អនទី ហោតិ, ខមស្សុ យទិ តេ បិយាតិ.

បព្ពតូបត្ថរ [បព្ពតបត្ថរ (សី. ស្យា. បី.)] ជាតកំ បញ្ចមំ.

១៩៦. វលាហកស្សជាតកំ (២-៥-៦)

៩១.

យេ ន កាហន្តិ ឱវាទំ, នរា ពុទ្ធេន ទេសិតំ;

ព្យសនំ តេ គមិស្សន្តិ, រក្ខសីហិវ វាណិជា.

៩២.

យេ ច កាហន្តិ ឱវាទំ, នរា ពុទ្ធេន ទេសិតំ;

សោត្ថិំ បារំ គមិស្សន្តិ, វលាហេនេវ [វាលាហេនេវ (សី. បី.)] វាណិជាតិ.

វលាហកស្ស [វាលាហស្ស (សី. បី.)] ជាតកំ ឆដ្ឋំ.

១៩៧. មិត្តាមិត្តជាតកំ (២-៥-៧)

៩៣.

ន នំ ឧម្ហយតេ ទិស្វា, ន ច នំ បដិនន្ទតិ;

ចក្ខូនិ ចស្ស ន ទទាតិ, បដិលោមញ្ច វត្តតិ.

៩៤.

ឯតេ ភវន្តិ អាការា, អមិត្តស្មិំ បតិដ្ឋិតា;

យេហិ អមិត្តំ ជានេយ្យ, ទិស្វា សុត្វា ច បណ្ឌិតោតិ.

មិត្តាមិត្តជាតកំ សត្តមំ.

១៩៨. រាធជាតកំ (២-៥-៨)

៩៥.

បវាសា អាគតោ តាត, ឥទានិ នចិរាគតោ;

កច្ចិន្នុ តាត តេ មាតា, ន អញ្ញមុបសេវតិ.

៩៦.

ន ខោ បនេតំ សុភណំ, គិរំ សច្ចុបសំហិតំ;

សយេថ បោដ្ឋបាទោវ, មុម្មុរេ [មុម្មុរេ (ស្យា.), មំ បុរេ (ក.) មុម្មុរសទ្ទោ ថុសគ្គិម្ហិ កុក្កុឡេ ច វត្តតីតិ សក្កតាភិធានេសុ] ឧបកូថិតោតិ [ឧបកូសិតោតិ (សី. ស្យា. បី.), ឧបកូលិតោ (ក.)].

រាធជាតកំ អដ្ឋមំ.

១៩៩. គហបតិជាតកំ (២-៥-៩)

៩៧.

ឧភយំ មេ ន ខមតិ, ឧភយំ មេ ន រុច្ចតិ;

យាចាយំ កោដ្ឋមោតិណ្ណា, នាទ្ទសំ ឥតិ ភាសតិ.

៩៨.

តំ តំ គាមបតិ ព្រូមិ, កទរេ អប្បស្មិ ជីវិតេ;

ទ្វេ មាសេ សង្គរំ កត្វា [ការំ កត្វាន (សី. បី.), សំករំ កត្វា (ក.)], មំសំ ជរគ្គវំ កិសំ;

អប្បត្តកាលេ ចោទេសិ, តម្បិ មយ្ហំ ន រុច្ចតីតិ.

គហបតិជាតកំ នវមំ.

២០០. សាធុសីលជាតកំ (២-៥-១០)

៩៩.

សរីរទព្យំ វុឌ្ឍព្យំ [វទ្ធព្យំ (សី. បី.)], សោជច្ចំ សាធុសីលិយំ;

ព្រាហ្មណំ តេវ បុច្ឆាម, កន្នុ តេសំ វនិម្ហសេ [វណិម្ហសេ (សី. បី.)].

១០០.

អត្ថោ អត្ថិ សរីរស្មិំ, វុឌ្ឍព្យស្ស នមោ ករេ;

អត្ថោ អត្ថិ សុជាតស្មិំ, សីលំ អស្មាក រុច្ចតីតិ.

សាធុសីលជាតកំ ទសមំ.

រុហកវគ្គោ បញ្ចមោ.

តស្សុទ្ទានំ –

អបិរុហក រូបវតី មុសលោ, បវសន្តិ សបញ្ចមបោក្ខរណី;

អថ មុត្តិមវាណិជ ឧម្ហយតេ, ចិរអាគត កោដ្ឋ សរីរ ទសាតិ.

៦. នតំទឡ្ហវគ្គោ

២០១. ពន្ធនាគារជាតកំ (២-៦-១)

១០១.

ន តំ ទឡ្ហំ ពន្ធនមាហុ ធីរា, យទាយសំ ទារុជបព្ពជញ្ច [ពព្ពជញ្ច (សី.)];

សារត្តរត្តា មណិកុណ្ឌលេសុ, បុត្តេសុ ទារេសុ ច យា អបេក្ខា.

១០២.

ឯតំ ទឡ្ហំ ពន្ធនមាហុ ធីរា, ឱហារិនំ សិថិលំ ទុប្បមុញ្ចំ;

ឯតម្បិ ឆេត្វាន វជន្តិ ធីរា, អនបេក្ខិនោ កាមសុខំ បហាយាតិ.

ពន្ធនាគារជាតកំ បឋមំ.

២០២. កេឡិសីលជាតកំ (២-៦-២)

១០៣.

ហំសា កោញ្ចា មយូរា ច, ហត្ថយោ [ហត្ថិនោ (សី.), ហត្ថិយោ (ស្យា. បី.)] បសទា មិគា;

សព្ពេ សីហស្ស ភាយន្តិ, នត្ថិ កាយស្មិ តុល្យតា.

១០៤.

ឯវមេវ មនុស្សេសុ, ទហរោ ចេបិ បញ្ញវា;

សោ ហិ តត្ថ មហា ហោតិ, នេវ ពាលោ សរីរវាតិ.

កេឡិសីលជាតកំ ទុតិយំ.

២០៣. ខណ្ឌជាតកំ (២-៦-៣)

១០៥.

វិរូបក្ខេហិ មេ មេត្តំ, មេត្តំ ឯរាបថេហិ មេ;

ឆព្យាបុត្តេហិ មេ មេត្តំ, មេត្តំ កណ្ហាគោតមកេហិ ច.

អបាទកេហិ មេ មេត្តំ, មេត្តំ ទ្វិបាទកេហិ មេ;

ចតុប្បទេហិ មេ មេត្តំ, មេត្តំ ពហុប្បទេហិ មេ.

មា មំ អបាទកោ ហិំសិ, មា មំ ហិំសិ ទ្វិបាទកោ;

មា មំ ចតុប្បទោ ហិំសិ, មា មំ ហិំសិ ពហុប្បទោ.

សព្ពេ សត្តា សព្ពេ បាណា, សព្ពេ ភូតា ច កេវលា;

សព្ពេ ភទ្រានិ បស្សន្តុ, មា កញ្ចិ [កិញ្ចិ (ស្យា. ក.)] បាបមាគមា.

១០៦.

អប្បមាណោ ពុទ្ធោ, អប្បមាណោ ធម្មោ;

អប្បមាណោ សង្ឃោ, បមាណវន្តានិ សរីសបានិ [សិរិសបានិ (សី. ស្យា. បី.)];

អហិវិច្ឆិកសតបទី, ឧណ្ណនាភិ [ឧណ្ណានាភិ (សី. ស្យា. បី.)] សរពូមូសិកា.

កតា មេ រក្ខា កតា មេ បរិត្តា, បដិក្កមន្តុ ភូតានិ;

សោហំ នមោ ភគវតោ, នមោ សត្តន្នំ សម្មាសម្ពុទ្ធានន្តិ.

ខណ្ឌជាតកំ តតិយំ.

២០៤. វីរកជាតកំ (២-៦-៤)

១០៧.

អបិ វីរក បស្សេសិ, សកុណំ មញ្ជុភាណកំ;

មយូរគីវសង្កាសំ, បតិំ មយ្ហំ សវិដ្ឋកំ.

១០៨.

ឧទកថលចរស្ស បក្ខិនោ, និច្ចំ អាមកមច្ឆភោជិនោ;

តស្សានុករំ សវិដ្ឋកោ, សេវាលេ បលិគុណ្ឋិតោ មតោតិ.

វីរកជាតកំ ចតុត្ថំ.

២០៥. គង្គេយ្យជាតកំ (២-៦-៥)

១០៩.

សោភតិ មច្ឆោ គង្គេយ្យោ, អថោ សោភតិ យាមុនោ [សោភន្តិ មច្ឆា គង្គេយ្យា, អថោ សោភន្តិ យាមុនា (ស្យា. បី.)];

ចតុប្បទោយំ បុរិសោ, និគ្រោធបរិមណ្ឌលោ;

ឦសកាយត [ឦសមាយត (ក.)] គីវោ ច, សព្ពេវ អតិរោចតិ.

១១០.

យំ បុច្ឆិតោ ន តំ អក្ខាសិ [អក្ខា (សី. ស្យា. បី.)], អញ្ញំ អក្ខាសិ [អក្ខាតិ (ស្យា. បី.)] បុច្ឆិតោ;

អត្តប្បសំសកោ បោសោ, នាយំ អស្មាក រុច្ចតីតិ.

គង្គេយ្យជាតកំ បញ្ចមំ.

២០៦. កុរុង្គមិគជាតកំ (២-៦-៦)

១១១.

ឥង្ឃ វទ្ធមយំ [វទ្ធមយំ (សី. ស្យា. បី.)] បាសំ, ឆិន្ទ ទន្តេហិ កច្ឆប;

អហំ តថា ករិស្សាមិ, យថា នេហិតិ លុទ្ទកោ.

១១២.

កច្ឆបោ បាវិសី វារិំ, កុរុង្គោ បាវិសី វនំ;

សតបត្តោ ទុមគ្គម្ហា, ទូរេ បុត្តេ អបានយីតិ.

កុរុង្គមិគជាតកំ ឆដ្ឋំ.

២០៧. អស្សកជាតកំ (២-៦-៧)

១១៣.

អយមស្សករាជេន, ទេសោ វិចរិតោ មយា;

អនុកាមយ កាមេន [អនុកាមយវនុកាមេន (សី. បី.)], បិយេន បតិនា សហ.

១១៤.

នវេន សុខទុក្ខេន, បោរាណំ អបិធីយតិ [អបិថីយតិ (សី. បី.), អបិថិយ្យតិ (ស្យា.)];

តស្មា អស្សករញ្ញាវ, កីដោ បិយតរោ មមាតិ.

អស្សកជាតកំ សត្តមំ.

២០៨. សុសុមារជាតកំ (២-៦-៨)

១១៥.

អលំ មេតេហិ អម្ពេហិ, ជម្ពូហិ បនសេហិ ច;

យានិ បារំ សមុទ្ទស្ស, វរំ មយ្ហំ ឧទុម្ពរោ.

១១៦.

មហតី វត តេ ពោន្ទិ, ន ច បញ្ញា តទូបិកា;

សុសុមារ [សុំសុមារ (សី. ស្យា. បី.)] វញ្ចិតោ មេសិ, គច្ឆ ទានិ យថាសុខន្តិ.

សុសុមារជាតកំ អដ្ឋមំ.

២០៩. កុក្កុដជាតកំ (២-៦-៩)

១១៧.

ទិដ្ឋា មយា វនេ រុក្ខា, អស្សកណ្ណា វិភីដកា [វិភេទកា (ស្យា. ក.)];

ន តានិ ឯវំ សក្កន្តិ, យថា ត្វំ រុក្ខ សក្កសិ.

១១៨.

បុរាណកុក្កុដោ [កក្ករោ (សី. ស្យា. បី.)] អយំ, ភេត្វា បញ្ជរមាគតោ;

កុសលោ វាឡបាសានំ, អបក្កមតិ ភាសតីតិ.

កុក្កុដ [កក្ករ (សី. ស្យា. បី.)] ជាតកំ នវមំ.

២១០. កន្ទគលកជាតកំ (២-៦-១០)

១១៩.

អម្ភោ កោ នាម យំ រុក្ខោ, សិន្នបត្តោ [សីនបត្តោ (សី. បី.)] សកណ្ដកោ;

យត្ថ ឯកប្បហារេន, ឧត្តមង្គំ វិភិជ្ជិតំ [វិសាដិកំ (សី. ស្យា. បី.), វិឃាដិតំ (សី. និយ្យ)].

១២០.

អចារិ វតាយំ វិតុទំ វនានិ, កដ្ឋង្គរុក្ខេសុ អសារកេសុ;

អថាសទា ខទិរំ ជាតសារំ [ជាតិសារំ (ក.)], យត្ថព្ភិទា គរុឡោ ឧត្តមង្គន្តិ.

កន្ទគលក [កន្ទលក (ក.)] ជាតកំ ទសមំ.

នតំទឡ្ហវគ្គោ ឆដ្ឋោ.

តស្សុទ្ទានំ –

ទឡ្ហពន្ធន ហំសវរោ ច បុន, វិរូបក្ខ សវិដ្ឋក មច្ឆវរោ;

សកុរុង្គ សអស្សក អម្ពវរោ, បុន កុក្កុដកោ គរុឡេន ទសាតិ.

៧. ពីរណថម្ភវគ្គោ

២១១. សោមទត្តជាតកំ (២-៧-១)

១២១.

អកាសិ យោគ្គំ ធុវមប្បមត្តោ, សំវច្ឆរំ ពីរណថម្ភកស្មិំ;

ព្យាកាសិ សញ្ញំ បរិសំ វិគយ្ហ, ន និយ្យមោ តាយតិ អប្បបញ្ញំ.

១២២.

ទ្វយំ យាចនកោ តាត, សោមទត្ត និគច្ឆតិ;

អលាភំ ធនលាភំ វា, ឯវំ ធម្មា ហិ យាចនាតិ.

សោមទត្តជាតកំ បឋមំ.

២១២. ឧច្ឆិដ្ឋភត្តជាតកំ (២-៧-២)

១២៣.

អញ្ញោ ឧបរិមោ វណ្ណោ, អញ្ញោ វណ្ណោ ច ហេដ្ឋិមោ;

ព្រាហ្មណី ត្វេវ បុច្ឆាមិ, កិំ ហេដ្ឋា កិញ្ច ឧប្បរិ.

១២៤.

អហំ នដោស្មិ ភទ្ទន្តេ, ភិក្ខកោស្មិ ឥធាគតោ;

អយញ្ហិ កោដ្ឋមោតិណ្ណោ, អយំ សោ យំ [ត្វំ (ក.)] គវេសសីតិ.

ឧច្ឆិដ្ឋភត្តជាតកំ ទុតិយំ.

២១៣. ភរុជាតកំ (២-៧-៣)

១២៥.

ឥសីនមន្តរំ កត្វា, ភរុរាជាតិ [កុរុរាជាតិ (ក.)] មេ សុតំ;

ឧច្ឆិន្នោ សហ រដ្ឋេហិ [រដ្ឋេន (សី. បី.)], សរាជា វិភវង្គតោ.

១២៦.

តស្មា ហិ ឆន្ទាគមនំ, នប្បសំសន្តិ បណ្ឌិតា;

អទុដ្ឋចិត្តោ ភាសេយ្យ, គិរំ សច្ចុបសំហិតន្តិ.

ភរុជាតកំ [កុរុរាតកំ (ក.)] តតិយំ.

២១៤. បុណ្ណនទីជាតកំ (២-៧-៤)

១២៧.

បុណ្ណំ នទិំ យេន ច បេយ្យមាហុ, ជាតំ យវំ យេន ច គុយ្ហមាហុ;

ទូរំ គតំ យេន ច អវ្ហយន្តិ, សោ ត្យាគតោ [ត្យាភតោ (ស្យា. ក.) បហេឡិគាថាភាវោ មនសិ កាតព្ពោ] ហន្ទ ច ភុញ្ជ ព្រាហ្មណ.

១២៨.

យតោ មំ សរតី រាជា, វាយសម្បិ បហេតវេ;

ហំសា កោញ្ចា មយូរា ច [ហំសកោញ្ចមយូរានំ (ក. អដ្ឋ. បាឋន្តរំ)], អសតីយេវ បាបិយាតិ.

បុណ្ណនទីជាតកំ ចតុត្ថំ.

២១៥. កច្ឆបជាតកំ (២-៧-៥)

១២៩.

អវធី វត អត្តានំ, កច្ឆបោ ព្យាហរំ គិរំ [កច្ឆបោវ បព្យាហរំ (ស្យា.), កច្ឆបោ សោ បព្យាហរំ (ក.)];

សុគ្គហីតស្មិំ កដ្ឋស្មិំ, វាចាយ សកិយាវធិ.

១៣០.

ឯតម្បិ ទិស្វា នរវីរិយសេដ្ឋ, វាចំ បមុញ្ចេ កុសលំ នាតិវេលំ;

បស្សសិ ពហុភាណេន, កច្ឆបំ ព្យសនំ គតន្តិ.

កច្ឆបជាតកំ បញ្ចមំ.

២១៦. មច្ឆជាតកំ (២-៧-៦)

១៣១.

ន មាយមគ្គិ តបតិ, ន សូលោ សាធុតច្ឆិតោ;

យញ្ច មំ មញ្ញតេ មច្ឆី, អញ្ញំ សោ រតិយា គតោ.

១៣២.

សោ មំ ទហតិ រាគគ្គិ, ចិត្តំ ចូបតបេតិ មំ;

ជាលិនោ មុញ្ចថាយិរា មំ, ន កាមេ ហញ្ញតេ ក្វចីតិ.

មច្ឆជាតកំ ឆដ្ឋំ.

២១៧. សេគ្គុជាតកំ (២-៧-៧)

១៣៣.

សព្ពោ លោកោ អត្តមនោ អហោសិ, អកោវិទា គាមធម្មស្ស សេគ្គុ;

កោមារិ កោ នាម [កោមារិកា នាម (ក.), កោមារិកោ នាម (ស្យា. បី.)] តវជ្ជ ធម្មោ, យំ ត្វំ គហិតា បវនេ បរោទសិ.

១៣៤.

យោ ទុក្ខផុដ្ឋាយ ភវេយ្យ តាណំ, សោ មេ បិតា ទុព្ភិ វនេ ករោតិ;

សា កស្ស កន្ទាមិ វនស្ស មជ្ឈេ, យោ តាយិតា សោ សហសំ ករោតីតិ.

សេគ្គុជាតកំ សត្តមំ.

២១៨. កូដវាណិជជាតកំ (២-៧-៨)

១៣៥.

សឋស្ស សាឋេយ្យមិទំ សុចិន្តិតំ, បច្ចោឌ្ឌិតំ បដិកូដស្ស កូដំ;

ផាលញ្ចេ ខាទេយ្យុំ [អទេយ្យុំ (សី. បី.)] មូសិកា, កស្មា កុមារំ កុលលា ន [នោ (សី. ស្យា. បី.)] ហរេយ្យុំ.

១៣៦.

កូដស្ស ហិ សន្តិ [សន្តីធ (ក.)] កូដកូដា, ភវតិ [ភវន្តិ (ក.)] ចាបិ និកតិនោ និកត្យា;

ទេហិ បុត្តនដ្ឋ ផាលនដ្ឋស្ស ផាលំ, មា តេ បុត្តមហាសិ ផាលនដ្ឋោតិ.

កូដវាណិជជាតកំ អដ្ឋមំ.

២១៩. គរហិតជាតកំ (២-៧-៩)

១៣៧.

ហិរញ្ញំ មេ សុវណ្ណំ មេ, ឯសា រត្តិំ ទិវា កថា;

ទុម្មេធានំ មនុស្សានំ, អរិយធម្មំ អបស្សតំ.

១៣៨.

ទ្វេ ទ្វេ គហបតយោ គេហេ, ឯកោ តត្ថ អមស្សុកោ;

លម្ពត្ថនោ វេណិកតោ, អថោ អង្កិតកណ្ណកោ;

កីតោ ធនេន ពហុនា, សោ តំ វិតុទតេ ជនន្តិ.

គរហិតជាតកំ នវមំ.

២២០. ធម្មធជជាតកំ (២-៧-១០)

១៣៩.

សុខំ ជីវិតរូបោសិ, រដ្ឋា វិវនមាគតោ;

សោ ឯកកោ រុក្ខមូលេ [អរញ្ញស្មិំ (សី. ស្យា. បី.)], កបណោ វិយ ឈាយសិ.

១៤០.

សុខំ ជីវិតរូបោស្មិ, រដ្ឋា វិវនមាគតោ;

សោ ឯកកោ រុក្ខមូលេ, កបណោ វិយ ឈាយាមិ;

សតំ ធម្មំ អនុស្សរំតិ.

ធម្មធជជាតកំ ទសមំ.

ពីរណថម្ភវគ្គោ សត្តមោ.

តស្សុទ្ទានំ –

អថ ពីរណថម្ភវរោ ច នដោ, ភរុរាជវរុត្តមបុណ្ណនទី;

ពហុភាណិ អគ្គិបវនេ មូសិកា, សហលម្ពត្ថនោ កបណេន ទសាតិ.

៨. កាសាវវគ្គោ

២២១. កាសាវជាតកំ (២-៨-១)

១៤១.

អនិក្កសាវោ កាសាវំ, យោ វត្ថំ បរិទហិស្សតិ [បរិទហេស្សតិ (សី. បី.)];

អបេតោ ទមសច្ចេន, ន សោ កាសាវមរហតិ.

១៤២.

យោ ច វន្តកសាវស្ស, សីលេសុ សុសមាហិតោ;

ឧបេតោ ទមសច្ចេន, ស វេ កាសាវមរហតីតិ.

កាសាវជាតកំ បឋមំ.

២២២. ចូឡនន្ទិយជាតកំ (២-៨-២)

១៤៣.

ឥទំ តទាចរិយវចោ, បារាសរិយោ យទព្រវិ [បោរាណាចរិយោព្រវិ (ក.)];

មាសុ ត្វំ អករិ [អករា (សី. បី.)] បាបំ, យំ ត្វំ បច្ឆា កតំ តបេ.

១៤៤.

យានិ ករោតិ បុរិសោ, តានិ អត្តនិ បស្សតិ;

កល្យាណការី កល្យាណំ, បាបការី ច បាបកំ;

យាទិសំ វបតេ ពីជំ, តាទិសំ ហរតេ ផលន្តិ.

ចូឡនន្ទិយជាតកំ ទុតិយំ.

២២៣. បុដភត្តជាតកំ (២-៨-៣)

១៤៥.

នមេ នមន្តស្ស ភជេ ភជន្តំ, កិច្ចានុកុព្ពស្ស ករេយ្យ កិច្ចំ;

នានត្ថកាមស្ស ករេយ្យ អត្ថំ, អសម្ភជន្តម្បិ ន សម្ភជេយ្យ.

១៤៦.

ចជេ ចជន្តំ វនថំ ន កយិរា, អបេតចិត្តេន ន សម្ភជេយ្យ;

ទិជោ ទុមំ ខីណផលន្តិ ញត្វា, អញ្ញំ សមេក្ខេយ្យ មហា ហិ លោកោតិ.

បុដភត្តជាតកំ តតិយំ.

២២៤. កុម្ភិលជាតកំ (២-៨-៤)

១៤៧.

យស្សេតេ ចតុរោ ធម្មា, វានរិន្ទ យថា តវ;

សច្ចំ ធម្មោ ធិតិ ចាគោ, ទិដ្ឋំ សោ អតិវត្តតិ.

១៤៨.

យស្ស ចេតេ ន វិជ្ជន្តិ, គុណា បរមភទ្ទកា;

សច្ចំ ធម្មោ ធិតិ ចាគោ, ទិដ្ឋំ សោ នាតិវត្តតីតិ.

កុម្ភិលជាតកំ ចតុត្ថំ.

២២៥. ខន្តិវណ្ណជាតកំ (២-៨-៥)

១៤៩.

អត្ថិ មេ បុរិសោ ទេវ, សព្ពកិច្ចេសុ ព្យាវដោ [វាវដោ (ក.)];

តស្ស ចេកោបរាធត្ថិ, តត្ថ ត្វំ កិន្តិ មញ្ញសិ.

១៥០.

អម្ហាកម្បត្ថិ បុរិសោ, ឯទិសោ ឥធ វិជ្ជតិ;

ទុល្លភោ អង្គសម្បន្នោ, ខន្តិរស្មាក រុច្ចតីតិ.

ខន្តិវណ្ណជាតកំ បញ្ចមំ.

២២៦. កោសិយជាតកំ (២-៨-៦)

១៥១.

កាលេ និក្ខមនា សាធុ, នាកាលេ សាធុ និក្ខមោ;

អកាលេន ហិ និក្ខម្ម, ឯកកម្បិ ពហុជ្ជនោ;

ន កិញ្ចិ អត្ថំ ជោតេតិ, ធង្កសេនាវ កោសិយំ.

១៥២.

ធីរោ ច វិធិវិធានញ្ញូ, បរេសំ វិវរានុគូ;

សព្ពាមិត្តេ វសីកត្វា, កោសិយោវ សុខី សិយាតិ.

កោសិយជាតកំ ឆដ្ឋំ.

២២៧. គូថបាណជាតកំ (២-៨-៧)

១៥៣.

សូរោ សូរេន សង្គម្ម, វិក្កន្តេន បហារិនា;

ឯហិ នាគ និវត្តស្សុ, កិំ នុ ភីតោ បលាយសិ;

បស្សន្តុ អង្គមគធា, មម តុយ្ហញ្ច វិក្កមំ.

១៥៤.

ន តំ បាទា វធិស្សាមិ, ន ទន្តេហិ ន សោណ្ឌិយា;

មីឡ្ហេន តំ វធិស្សាមិ, បូតិ ហញ្ញតុ បូតិនាតិ.

គូថបាណជាតកំ សត្តមំ.

២២៨. កាមនីតជាតកំ (២-៨-៨)

១៥៥.

តយោ គិរិំ អន្តរំ កាមយាមិ, បញ្ចាលា កុរុយោ កេកកេ ច [កុរយោ កេកយេ ច (សី.)];

តតុត្តរិំ [តទុត្តរិំ (ក.)] ព្រាហ្មណ កាមយាមិ, តិកិច្ឆ មំ ព្រាហ្មណ កាមនីតំ.

១៥៦.

កណ្ហាហិទដ្ឋស្ស ករោន្តិ ហេកេ, អមនុស្សបវិដ្ឋស្ស [អមនុស្សវទ្ធស្ស (សី. បី.), អមនុស្សវិដ្ឋស្ស (ស្យា.)] ករោន្តិ បណ្ឌិតា;

ន កាមនីតស្ស ករោតិ កោចិ, ឱក្កន្តសុក្កស្ស ហិ កា តិកិច្ឆាតិ.

កាមនីតជាតកំ អដ្ឋមំ.

២២៩. បលាយិតជាតកំ (២-៨-៩)

១៥៧.

គជគ្គមេឃេហិ ហយគ្គមាលិភិ, រថូមិជាតេហិ សរាភិវស្សេភិ [សរាភិវស្សភិ (ស្យា. សី. អដ្ឋ.), សរាភិវស្សិភិ (?)];

ថរុគ្គហាវដ្ដ [ធនុគ្គហាវដ្ដ (ក.)] ទឡ្ហប្បហារិភិ, បរិវារិតា តក្កសិលា សមន្តតោ.

១៥៨.

[អភិធាវថា ច បតថា ច, វិវិធវិនទិតា ច ទន្តិភិ; វត្តតជ្ជ តុមុលោ ឃោសោ, យថា វិជ្ជុតា ជលធរស្ស គជ្ជតោតិ; (សី. បី. ក.)] អភិធាវថ ចូបធាវថ ច [អភិធាវថា ចុប្បតថា ច (ស្យា.)], វិវិធា វិនាទិតា [វិនាទិតត្ថ (ក.)] វទន្តិភិ;

វត្តតជ្ជ តុមុលោ ឃោសោ យថា, វិជ្ជុលតា ជលធរស្ស គជ្ជតោតិ [អភិធាវថា ច បតថា ច, វិវិធវិនទិតា ច ទន្តិភិ; វត្តតជ្ជ តុមុលោ ឃោសោ, យថា វិជ្ជុតា ជលធរស្ស គជ្ជតោតិ; (សី. បី. ក.)].

បលាយិតជាតកំ នវមំ.

២៣០. ទុតិយបលាយិតជាតកំ (២-៨-១០)

១៥៩.

ធជមបរិមិតំ អនន្តបារំ, ទុប្បសហំធង្កេហិ សាគរំវ [សាគរមិវ (សី. ស្យា. បី.)];

គិរិមិវអនិលេន ទុប្បសយ្ហោ [ទុប្បសហោ (សី. បី. ក.)], ទុប្បសហោ អហមជ្ជតាទិសេន.

១៦០.

មា ពាលិយំ វិលបិ [វិប្បលបិ (ពហូសុ)] ន ហិស្ស តាទិសំ, វិឌយ្ហសេ [វិឡយ្ហសេ (សី. បី.)] ន ហិ លភសេ និសេធកំ;

អាសជ្ជសិ គជមិវ ឯកចារិនំ, យោ តំ បទា នឡមិវ បោថយិស្សតីតិ.

ទុតិយបលាយិតជាតកំ ទសមំ.

កាសាវវគ្គោ អដ្ឋមោ.

តស្សុទ្ទានំ –

វរវត្ថវចោ ទុមខីណផលំ, ចតុរោធម្មវរំ បុរិសុត្តម;

ធង្កមគធា ច តយោគិរិនាម, គជគ្គវរោ ធជវរេន ទសាតិ.

៩. ឧបាហនវគ្គោ

២៣១. ឧបាហនជាតកំ (២-៩-១)

១៦១.

យថាបិ កីតា បុរិសស្សុបាហនា, សុខស្ស អត្ថាយ ទុខំ ឧទព្ពហេ;

ឃម្មាភិតត្តា ថលសា បបីឡិតា, តស្សេវ បាទេ បុរិសស្ស ខាទរេ.

១៦២.

ឯវមេវ យោ ទុក្កុលីនោ អនរិយោ, តម្មាក [តម្ហាក (សី.), តុម្ហាក (ស្យា. បី.)] វិជ្ជញ្ច សុតញ្ច អាទិយ;

តមេវ សោ តត្ថ សុតេន ខាទតិ, អនរិយោ វុច្ចតិ ទុបាហនូបមោតិ [បានទូបមោតិ (សី. បី.)].

ឧបាហនជាតកំ បឋមំ.

២៣២. វីណាគុណជាតកំ (២-៩-២)

១៦៣.

ឯកចិន្តិតោ យមត្ថោ, ពាលោ អបរិណាយកោ;

ន ហិ ខុជ្ជេន វាមេន, ភោតិ សង្គន្តុមរហសិ.

១៦៤.

បុរិសូសភំ មញ្ញមានា, អហំ ខុជ្ជមកាមយិំ;

សោយំ សំកុដិតោ សេតិ, ឆិន្នតន្តិ យថា វិណាតិ [ថុណាតិ (សី.)].

វីណាគុណជាតកំ ទុតិយំ.

២៣៣. វិកណ្ណជាតកំ (២-៩-៣)

១៦៥.

កាមំ យហិំ ឥច្ឆសិ តេន គច្ឆ, វិទ្ធោសិ មម្មម្ហិ [មមស្មិ (ក.)] វិកណ្ណកេន;

ហតោសិ ភត្តេន សុវាទិតេន [សវាទិតេន (សី. ស្យា. បី.)], លោលោ ច មច្ឆេ អនុពន្ធមានោ.

១៦៦.

ឯវម្បិ លោកាមិសំ ឱបតន្តោ, វិហញ្ញតី ចិត្តវសានុវត្តី;

សោ ហញ្ញតិ ញាតិសខាន មជ្ឈេ, មច្ឆានុគោ សោរិវ សុំសុមារោតិ [សុសុមារោ (ក.)].

វិកណ្ណជាតកំ តតិយំ.

២៣៤. អសិតាភូជាតកំ (២-៩-៤)

១៦៧.

ត្វមេវ ទានិមករ [មករិ (ស្យា.), មករា (ក. សី.)], យំ កាមោ ព្យគមា តយិ;

សោយំ អប្បដិសន្ធិកោ, ខរឆិន្នំវ រេនុកំ [រេរុកំ (សី. បី.)].

១៦៨.

អត្រិច្ឆំ [អត្រិច្ឆា (សី. ស្យា. បី.)] អតិលោភេន, អតិលោភមទេន ច;

ឯវំ ហាយតិ អត្ថម្ហា, អហំវ អសិតាភុយាតិ.

អសិតាភូជាតកំ ចតុត្ថំ.

២៣៥. វច្ឆនខជាតកំ (២-៩-៥)

១៦៩.

សុខា ឃរា វច្ឆនខ, សហិរញ្ញា សភោជនា;

យត្ថ ភុត្វា បិវិត្វា ច, សយេយ្យាថ អនុស្សុកោ.

១៧០.

ឃរា នានីហមានស្ស, ឃរា នាភណតោ មុសា;

ឃរា នាទិន្នទណ្ឌស្ស, បរេសំ អនិកុព្ពតោ [អនិក្រុព្ពតោ (ក.)];

ឯវំ ឆិទ្ទំ ទុរភិសម្ភវំ [ទុរភិភវំ (សី. បី.)], កោ ឃរំ បដិបជ្ជតីតិ.

វច្ឆនខជាតកំ បញ្ចមំ.

២៣៦. ពកជាតកំ (២-៩-៦)

១៧១.

ភទ្ទកោ វតយំ បក្ខី, ទិជោ កុមុទសន្និភោ;

វូបសន្តេហិ បក្ខេហិ, មន្ទមន្ទោវ ឈាយតិ.

១៧២.

នាស្ស សីលំ វិជានាថ, អនញ្ញាយ បសំសថ;

អម្ហេ ទិជោ ន បាលេតិ, តេន បក្ខី ន ផន្ទតីតិ.

ពកជាតកំ ឆដ្ឋំ.

២៣៧. សាកេតជាតកំ (២-៩-៧)

១៧៣.

កោ នុ ខោ ភគវា ហេតុ, ឯកច្ចេ ឥធ បុគ្គលេ;

អតីវ ហទយំ និព្ពាតិ, ចិត្តញ្ចាបិ បសីទតិ.

១៧៤.

បុព្ពេវ សន្និវាសេន, បច្ចុប្បន្នហិតេន វា;

ឯវំ តំ ជាយតេ បេមំ, ឧប្បលំវ យថោទកេតិ.

សាកេតជាតកំ សត្តមំ.

២៣៨. ឯកបទជាតកំ (២-៩-៨)

១៧៥.

ឥង្ឃ ឯកបទំ តាត, អនេកត្ថបទស្សិតំ [បទនិស្សិតំ (សី. បី.)];

កិញ្ចិ សង្គាហិកំ ព្រូសិ, យេនត្ថេ សាធយេមសេ.

១៧៦.

ទក្ខេយ្យេកបទំ តាត, អនេកត្ថបទស្សិតំ;

តញ្ច សីលេន សញ្ញុត្តំ, ខន្តិយា ឧបបាទិតំ;

អលំ មិត្តេ សុខាបេតុំ, អមិត្តានំ ទុខាយ ចាតិ.

ឯកបទជាតកំ អដ្ឋមំ.

២៣៩. ហរិតមណ្ឌូកជាតកំ (២-៩-៩)

១៧៧.

អាសីវិសម្បិ មំ [អាសីវិសំ មមំ (សី. បី.)] សន្តំ, បវិដ្ឋំ កុមិនាមុខំ;

រុច្ចតេ ហរិតាមាតា, យំ មំ ខាទន្តិ មច្ឆកា.

១៧៨.

វិលុម្បតេវ បុរិសោ, យាវស្ស ឧបកប្បតិ;

យទា ចញ្ញេ វិលុម្បន្តិ, សោ វិលុត្តោ វិលុម្បតីតិ [វិលុប្បតីតិ (?)].

ហរិតមណ្ឌូកជាតកំ នវមំ.

២៤០. មហាបិង្គលជាតកំ (២-៩-១០)

១៧៩.

សព្ពោ ជនោ ហិំសិតោ បិង្គលេន, តស្មិំ មតេ បច្ចយា [បច្ចយំ (សី. ស្យា. បី.)] វេទយន្តិ;

បិយោ នុ តេ អាសិ អកណ្ហនេត្តោ, កស្មា នុ ត្វំ រោទសិ ទ្វារបាល.

១៨០.

មេ បិយោ អាសិ អកណ្ហនេត្តោ, ភាយាមិ បច្ចាគមនាយ តស្ស;

ឥតោ គតោ ហិំសេយ្យ មច្ចុរាជំ, សោ ហិំសិតោ អានេយ្យ បុន ឥធ.

១៨១.

ទឌ្ឍោ វាហសហស្សេហិ, សិត្តោ ឃដសតេហិ សោ;

បរិក្ខតា ច សា ភូមិ, មា ភាយិ នាគមិស្សតីតិ.

មហាបិង្គលជាតកំ ទសមំ.

ឧបាហនវគ្គោ នវមោ.

តស្សុទ្ទានំ –

វរុបាហន ខុជ្ជ វិកណ្ណកកោ, អសិតាភុយ បញ្ចមវច្ឆនខោ;

ទិជ បេមវរុត្តមឯកបទំ, កុមិនាមុខ បិង្គលកេន ទសាតិ.

១០. សិង្គាលវគ្គោ

២៤១. សព្ពទាឋិជាតកំ (២-១០-១)

១៨២.

សិង្គាលោ មានថទ្ធោ ច, បរិវារេន អត្ថិកោ;

បាបុណិ មហតិំ ភូមិំ, រាជាសិ សព្ពទាឋិនំ.

១៨៣.

ឯវមេវ មនុស្សេសុ, យោ ហោតិ បរិវារវា;

សោ ហិ តត្ថ មហា ហោតិ, សិង្គាលោ វិយ ទាឋិនន្តិ.

សព្ពទាឋិជាតកំ បឋមំ.

២៤២. សុនខជាតកំ (២-១០-២)

១៨៤.

ពាលោ វតាយំ សុនខោ, យោ វរត្តំ [យោ ច យោត្តំ (ក.)] ន ខាទតិ;

ពន្ធនា ច បមុញ្ចេយ្យ, អសិតោ ច ឃរំ វជេ.

១៨៥.

អដ្ឋិតំ មេ មនស្មិំ មេ, អថោ មេ ហទយេ កតំ;

កាលញ្ច បដិកង្ខាមិ, យាវ បស្សុបតូ ជនោ [បសុបតុជ្ជនោ (ស្យា. ក.)].

សុនខជាតកំ ទុតិយំ.

២៤៣. គុត្តិលជាតកំ (២-១០-៣)

១៨៦.

សត្តតន្តិំ សុមធុរំ, រាមណេយ្យំ អវាចយិំ;

សោ មំ រង្គម្ហិ អវ្ហេតិ, សរណំ មេ ហោហិ កោសិយ.

១៨៧.

អហំ តំ សរណំ សម្ម [អហំ តេ សរណំ ហោមិ (វិ. វ. ៣២៨)], អហមាចរិយបូជកោ;

ន តំ ជយិស្សតិ សិស្សោ, សិស្សមាចរិយ ជេស្សសីតិ.

គុត្តិលជាតកំ តតិយំ.

២៤៤. វិគតិច្ឆជាតកំ (២-១០-៤)

១៨៨.

យំ បស្សតិ ន តំ ឥច្ឆតិ, យញ្ច ន បស្សតិ តំ កិរិច្ឆតិ;

មញ្ញាមិ ចិរំ ចរិស្សតិ, ន ហិ តំ លច្ឆតិ យំ ស ឥច្ឆតិ.

១៨៩.

យំ លភតិ ន តេន តុស្សតិ, យញ្ច បត្ថេតិ លទ្ធំ ហីឡេតិ;

ឥច្ឆា ហិ អនន្តគោចរា, វិគតិច្ឆាន [វីតិច្ឆានំ (សី. បី.)] នមោ ករោមសេតិ.

វិគតិច្ឆ [វីតិច្ឆ (សី. បី.)] ជាតកំ ចតុត្ថំ.

២៤៥. មូលបរិយាយជាតកំ (២-១០-៥)

១៩០.

កាលោ ឃសតិ ភូតានិ, សព្ពានេវ សហត្តនា;

យោ ច កាលឃសោ ភូតោ, ស ភូតបចនិំ បចិ.

១៩១.

ពហូនិ នរសីសានិ, លោមសានិ ព្រហានិ ច;

គីវាសុ បដិមុក្កានិ, កោចិទេវេត្ថ កណ្ណវាតិ.

មូលបរិយាយជាតកំ បញ្ចមំ.

២៤៦. ពាលោវាទជាតកំ (២-១០-៦)

១៩២.

ហន្ត្វា ឆេត្វា [ឈត្វា (សី. បី.), ឃត្វា (ស្យា.)] វធិត្វា ច, ទេតិ ទានំ អសញ្ញតោ;

ឯទិសំ ភត្តំ ភុញ្ជមានោ, ស បាបមុបលិម្បតិ [ស បាបេន ឧបលិប្បតិ (សី. បី.)].

១៩៣.

បុត្តទារម្បិ ចេ ហន្ត្វា, ទេតិ ទានំ អសញ្ញតោ;

ភុញ្ជមានោបិ សប្បញ្ញោ, ន បាបមុបលិម្បតីតិ.

ពាលោវាទជាតកំ ឆដ្ឋំ.

២៤៧. បាទញ្ជលីជាតកំ (២-១០-៧)

១៩៤.

អទ្ធា បាទញ្ជលី សព្ពេ, បញ្ញាយ អតិរោចតិ;

តថា ហិ ឱដ្ឋំ ភញ្ជតិ, ឧត្តរិំ នូន បស្សតិ.

១៩៥.

នាយំ ធម្មំ អធម្មំ វា, អត្ថានត្ថញ្ច ពុជ្ឈតិ;

អញ្ញត្រ ឱដ្ឋនិព្ភោគា, នាយំ ជានាតិ កិញ្ចនន្តិ.

បាទញ្ជលីជាតកំ សត្តមំ.

២៤៨. កិំសុកោបមជាតកំ (២-១០-៨)

១៩៦.

សព្ពេហិ កិំសុកោ ទិដ្ឋោ, កិំន្វេត្ថ វិចិកិច្ឆថ;

ន ហិ សព្ពេសុ ឋានេសុ, សារថី បរិបុច្ឆិតោ.

១៩៧.

ឯវំ សព្ពេហិ ញាណេហិ, យេសំ ធម្មា អជានិតា;

តេ វេ ធម្មេសុ កង្ខន្តិ, កិំសុកស្មិំវ ភាតរោតិ.

កិំសុកោបមជាតកំ អដ្ឋមំ.

២៤៩. សាលកជាតកំ (២-១០-៩)

១៩៨.

ឯកបុត្តកោ ភវិស្សសិ, ត្វញ្ច នោ ហេស្សសិ ឥស្សរោ កុលេ;

ឱរោហ ទុមស្មា សាលក, ឯហិ ទានិ ឃរកំ វជេមសេ.

១៩៩.

ននុ មំ សុហទយោតិ [ននុ មំ ហទយេតិ (សី. បី.)] មញ្ញសិ, យញ្ច មំ ហនសិ វេឡុយដ្ឋិយា;

បក្កម្ពវនេ រមាមសេ, គច្ឆ ត្វំ ឃរកំ យថាសុខន្តិ.

សាលកជាតកំ នវមំ.

២៥០. កបិជាតកំ (២-១០-១០)

២០០.

អយំ ឥសី ឧបសមសំយមេ រតោ, ស តិដ្ឋតិ [សន្តិដ្ឋតិ (សី. បី.)] សិសិរភយេន អដ្ដិតោ;

ហន្ទ អយំ បវិសតុមំ អគារកំ, វិនេតុ សីតំ ទរថញ្ច កេវលំ.

២០១.

នាយំ ឥសី ឧបសមសំយមេ រតោ, កបី អយំ ទុមវរសាខគោចរោ;

សោ ទូសកោ រោសកោ ចាបិ ជម្មោ, សចេវជេមម្បិ [សចេ + អាវជេ + ឥមម្បិ] ទូសេយ្យគារន្តិ [ទូសយេ ឃរន្តិ (សី. ស្យា. បី.)].

កបិជាតកំ ទសមំ.

សិង្គាលវគ្គោ ទសមោ.

តស្សុទ្ទានំ –

អថ រាជា សិង្គាលវរោ សុនខោ, តថា កោសិយ ឥច្ឆតិ កាលឃសោ;

អថ ទានវរោដ្ឋបិ សារថិនា, បុនម្ពវនញ្ច សិសិរកបិ ទសាតិ.

អថ វគ្គុទ្ទានំ –

ទឡ្ហញ្ច វគ្គំ អបរេន សន្ថវំ, កល្យាណវគ្គាសទិសោ ច រូហកំ;

នតំទឡ្ហ ពីរណថម្ភកំ បុន, កាសាវុបាហន សិង្គាលកេន ទសាតិ.

ទុកនិបាតំ និដ្ឋិតំ.

៣. តិកនិបាតោ

១. សង្កប្បវគ្គោ

២៥១. សង្កប្បរាគជាតកំ (៣-១-១)

.

សង្កប្បរាគធោតេន, វិតក្កនិសិតេន ច;

នាលង្កតេន ភទ្រេន [នេវាលង្កតភទ្រេន (ស្យា.)], ឧសុការាកតេន ច [ន ឧសុការកតេន ច (សី. ស្យា. បី.)].

.

ន កណ្ណាយតមុត្តេន, នាបិ មោរូបសេវិនា;

តេនម្ហិ ហទយេ វិទ្ធោ, សព្ពង្គបរិទាហិនា.

.

អាវេធញ្ច ន បស្សាមិ, យតោ រុហិរមស្សវេ;

យាវ អយោនិសោ ចិត្តំ, សយំ មេ ទុក្ខមាភតន្តិ.

សង្កប្បរាគជាតកំ បឋមំ.

២៥២. តិលមុដ្ឋិជាតកំ (៣-១-២)

.

អជ្ជាបិ មេ តំ មនសិ [សរសិ (ក.)], យំ មំ ត្វំ តិលមុដ្ឋិយា;

ពាហាយ មំ គហេត្វាន, លដ្ឋិយា អនុតាឡយិ.

.

ននុ ជីវិតេ ន រមសិ, យេនាសិ ព្រាហ្មណាគតោ;

យំ មំ ពាហា គហេត្វាន, តិក្ខត្តុំ អនុតាឡយិ.

.

អរិយោ អនរិយំ កុព្ពន្តំ [កុព្ពានំ (សី. បី.), កុព្ពំ (ស្យា.)], យោ ទណ្ឌេន និសេធតិ;

សាសនំ តំ ន តំ វេរំ, ឥតិ នំ បណ្ឌិតា វិទូតិ.

តិលមុដ្ឋិជាតកំ ទុតិយំ.

២៥៣. មណិកណ្ឋជាតកំ (៣-១-៣)

.

មមន្នបានំ វិបុលំ ឧឡារំ, ឧប្បជ្ជតីមស្ស មណិស្ស ហេតុ;

តំ តេ ន ទស្សំ អតិយាចកោសិ, ន ចាបិ តេ អស្សមមាគមិស្សំ.

.

សុសូ យថា សក្ខរធោតបាណី, តាសេសិ មំ សេលំ យាចមានោ;

តំ តេ ន ទស្សំ អតិយាចកោសិ, ន ចាបិ តេ អស្សមមាគមិស្សំ.

.

ន តំ យាចេ យស្ស បិយំ ជិគីសេ [ជិគិំសេ (សី. ស្យា. បី.)], ទេស្សោ ហោតិ អតិយាចនាយ;

នាគោ មណិំ យាចិតោ ព្រាហ្មណេន, អទស្សនំយេវ តទជ្ឈគមាតិ.

មណិកណ្ឋជាតកំ តតិយំ.

២៥៤. កុណ្ឌកកុច្ឆិសិន្ធវជាតកំ (៣-១-៤)

១០.

ភុត្វា តិណបរិឃាសំ, ភុត្វា អាចាមកុណ្ឌកំ;

ឯតំ តេ ភោជនំ អាសិ, កស្មា ទានិ ន ភុញ្ជសិ.

១១.

យត្ថ បោសំ ន ជានន្តិ, ជាតិយា វិនយេន វា;

ពហុំ [បហូ (សី. បី.), បហុំ (ស្យា. ក.)] តត្ថ មហាព្រម្ហេ, អបិ អាចាមកុណ្ឌកំ.

១២.

ត្វញ្ច ខោ មំ បជានាសិ, យាទិសាយំ ហយុត្តមោ;

ជានន្តោ ជានមាគម្ម, ន តេ ភក្ខាមិ កុណ្ឌកន្តិ.

កុណ្ឌកកុច្ឆិសិន្ធវជាតកំ ចតុត្ថំ.

២៥៥. សុកជាតកំ (៣-១-៥)

១៣.

យាវ សោ មត្តមញ្ញាសិ, ភោជនស្មិំ វិហង្គមោ;

តាវ អទ្ធានមាបាទិ, មាតរញ្ច អបោសយិ.

១៤.

យតោ ច ខោ ពហុតរំ, ភោជនំ អជ្ឈវាហរិ [អជ្ឈុបាហរិ (សី. បី.)];

តតោ តត្ថេវ សំសីទិ, អមត្តញ្ញូ ហិ សោ អហុ.

១៥.

តស្មា មត្តញ្ញុតា សាធុ, ភោជនស្មិំ អគិទ្ធតា [អគិទ្ធិតា (ស្យា. ក.)];

អមត្តញ្ញូ ហិ សីទន្តិ, មត្តញ្ញូ ច ន សីទរេតិ.

សុកជាតកំ បញ្ចមំ.

២៥៦. ជរូទបានជាតកំ (៣-១-៦)

១៦.

ជរូទបានំ ខណមានា, វាណិជា ឧទកត្ថិកា;

អជ្ឈគមុំ អយសំ លោហំ [អជ្ឈគំសុ អយោលោហំ (សី. ស្យា. បី.)], តិបុសីសញ្ច វាណិជា;

រជតំ ជាតរូបញ្ច, មុត្តា វេឡូរិយា ពហូ.

១៧.

តេ ច តេន អសន្តុដ្ឋា, ភិយ្យោ ភិយ្យោ អខាណិសុំ;

តេ តត្ថាសីវិសោ [តត្ថ អាសីវិសោ (ក.), តត្ថបាសីវិសោ (ស្យា.)] ឃោរោ, តេជស្សី តេជសា ហនិ.

១៨.

តស្មា ខណេ នាតិខណេ, អតិខាតំ [អតិខណំ (ក.)] ហិ បាបកំ;

ខាតេន ច [ខណេន ច (ក.), ខណនេន (ស្យា.)] ធនំ លទ្ធំ, អតិខាតេន [អតិខណេន (ក.)] នាសិតន្តិ.

ជរូទបានជាតកំ ឆដ្ឋំ.

២៥៧. គាមណិចន្ទជាតកំ (៣-១-៧)

១៩.

នាយំ ឃរានំ កុសលោ, លោលោ អយំ វលីមុខោ;

កតំ កតំ ខោ ទូសេយ្យ, ឯវំធម្មមិទំ កុលំ.

២០.

នយិទំ ចិត្តវតោ លោមំ, នាយំ អស្សាសិកោ មិគោ;

សិដ្ឋំ [សត្ថំ (សី. ស្យា. បី.)] មេ ជនសន្ធេន, នាយំ កិញ្ចិ វិជានតិ.

២១.

ន មាតរំ បិតរំ វា, ភាតរំ ភគិនិំ សកំ;

ភរេយ្យ តាទិសោ បោសោ, សិដ្ឋំ ទសរថេន មេតិ.

គាមណិចន្ទ [គាមណិចណ្ឌ (សី. បី.)] ជាតកំ សត្តមំ.

២៥៨. មន្ធាតុជាតកំ (៣-១-៨)

២២.

យាវតា ចន្ទិមសូរិយា, បរិហរន្តិ ទិសា ភន្តិ វិរោចនា [វិរោចមានា (ក.)];

សព្ពេវ ទាសា មន្ធាតុ, យេ បាណា បថវិស្សិតា [បឋវិនិស្សិតា (សី. បី.), បឋវិស្សិតា (ស្យា.)].

២៣.

ន កហាបណវស្សេន, តិត្តិ កាមេសុ វិជ្ជតិ;

អប្បស្សាទា ទុខា កាមា, ឥតិ វិញ្ញាយ បណ្ឌិតោ.

២៤.

អបិ ទិព្ពេសុ កាមេសុ, រតិំ សោ នាធិគច្ឆតិ;

តណ្ហក្ខយរតោ ហោតិ, សម្មាសម្ពុទ្ធសាវកោតិ.

មន្ធាតុជាតកំ អដ្ឋមំ.

២៥៩. តិរីដវច្ឆជាតកំ (៣-១-៩)

២៥.

នយិមស្ស វិជ្ជាមយមត្ថិ កិញ្ចិ, ន ពន្ធវោ នោ បន តេ សហាយោ;

អថ កេន វណ្ណេន តិរីដវច្ឆោ [តិរីដិវច្ឆោ (ស្យា. ក.)], តេទណ្ឌិកោ ភុញ្ជតិ អគ្គបិណ្ឌំ.

២៦.

អាបាសុ [អាវាសុ (ក.)] មេ យុទ្ធបរាជិតស្ស, ឯកស្ស កត្វា វិវនស្មិ ឃោរេ;

បសារយី កិច្ឆគតស្ស បាណិំ, តេនូទតារិំ ទុខសំបរេតោ.

២៧.

ឯតស្ស កិច្ចេន ឥធានុបត្តោ, វេសាយិនោ វិសយា ជីវលោកេ;

លាភារហោ តាត តិរីដវច្ឆោ, ទេថស្ស ភោគំ យជថញ្ច [យជតញ្ច (សី. បី.), យជិតញ្ច (ស្យា.)] យញ្ញន្តិ.

តិរីដវច្ឆជាតកំ នវមំ.

២៦០. ទូតជាតកំ (៣-១-១០)

២៨.

យស្សត្ថា ទូរមាយន្តិ, អមិត្តមបិ យាចិតុំ;

តស្សូទរស្សហំ ទូតោ, មា មេ កុជ្ឈ [កុជ្ឈិ (សី. បី.)] រថេសភ.

២៩.

យស្ស ទិវា ច រត្តោ ច, វសមាយន្តិ មាណវា;

តស្សូទរស្សហំ ទូតោ, មា មេ កុជ្ឈ [កុជ្ឈិ (សី. បី.)] រថេសភ.

៣០.

ទទាមិ តេ ព្រាហ្មណ រោហិណីនំ, គវំ សហស្សំ សហ បុង្គវេន;

ទូតោ ហិ ទូតស្ស កថំ ន ទជ្ជំ, មយម្បិ តស្សេវ ភវាម ទូតាតិ.

ទូតជាតកំ ទសមំ.

សង្កប្បវគ្គោ បឋមោ.

តស្សុទ្ទានំ –

ឧសុការវរោ តិលមុដ្ឋិ មណិ, ហយរាជ វិហង្គម អាសិវិសោ;

ជនសន្ធ កហាបណវស្ស បុន, តិរិដំ បុន ទូតវរេន ទសាតិ.

២. បទុមវគ្គោ

២៦១. បទុមជាតកំ (៣-២-១)

៣១.

យថា កេសា ច មស្សូ ច, ឆិន្នំ ឆិន្នំ វិរូហតិ;

ឯវំ រូហតុ តេ នាសា, បទុមំ ទេហិ យាចិតោ.

៣២.

យថា សារទិកំ ពីជំ, ខេត្តេ វុត្តំ វិរូហតិ;

ឯវំ រូហតុ តេ នាសា, បទុមំ ទេហិ យាចិតោ.

៣៣.

ឧភោបិ បលបន្តេតេ [វិលបន្តេតេ (ស្យា. ក.)], អបិ បទ្មានិ ទស្សតិ;

វជ្ជុំ វា តេ ន វា វជ្ជុំ, នត្ថិ នាសាយ រូហនា;

ទេហិ សម្ម បទុមានិ, អហំ យាចាមិ យាចិតោតិ.

បទុមជាតកំ បឋមំ.

២៦២. មុទុបាណិជាតកំ (៣-២-២)

៣៤.

បាណិ ចេ មុទុកោ ចស្ស, នាគោ ចស្ស សុការិតោ;

អន្ធការោ ច វស្សេយ្យ, អថ នូន តទា សិយា.

៣៥.

អនលា មុទុសម្ភាសា, ទុប្បូរា តា [ទុប្បូរត្តា (ក.)] នទីសមា;

សីទន្តិ នំ វិទិត្វាន, អារកា បរិវជ្ជយេ.

៣៦.

យំ ឯតា ឧបសេវន្តិ, ឆន្ទសា វា ធនេន វា;

ជាតវេទោវ សំ ឋានំ, ខិប្បំ អនុទហន្តិ នន្តិ.

មុទុបាណិជាតកំ ទុតិយំ.

២៦៣. ចូឡបលោភនជាតកំ (៣-២-៣)

៣៧.

អភិជ្ជមានេ វារិស្មិំ, សយំ [អយំ (ក.)] អាគម្ម ឥទ្ធិយា;

មិស្សីភាវិត្ថិយា គន្ត្វា, សំសីទសិ [សំសីទតិ (ក.)] មហណ្ណវេ.

៣៨.

អាវដ្ដនី មហាមាយា, ព្រហ្មចរិយវិកោបនា;

សីទន្តិ នំ វិទិត្វាន, អារកា បរិវជ្ជយេ.

៣៩.

យំ ឯតា ឧបសេវន្តិ, ឆន្ទសា វា ធនេន វា;

ជាតវេទោវ សំ ឋានំ, ខិប្បំ អនុទហន្តិ នន្តិ.

ចូឡបលោភន [ចុល្លបលោភន (សី. ស្យា. បី.)] ជាតកំ តតិយំ.

២៦៤. មហាបនាទជាតកំ (៣-២-៤)

៤០.

បនាទោ នាម សោ រាជា, យស្ស យូបោ សុវណ្ណយោ;

តិរិយំ សោឡសុព្ពេធោ [សោឡសបព្ពេធោ (សី. បី.)], ឧទ្ធមាហុ [ឧច្ចមាហុ (សី. ស្យា. បី.)] សហស្សធា.

៤១.

សហស្សកណ្ឌោ សតគេណ្ឌុ [សតភេទោ (សី. បី.), សតភេណ្ឌុ (សី. និស្សយ)], ធជាសុ ហរិតាមយោ;

អនច្ចុំ តត្ថ គន្ធព្ពា, ឆ សហស្សានិ សត្តធា.

៤២.

ឯវមេតំ [ឯវមេវ (ក.)] តទា អាសិ, យថា ភាសសិ ភទ្ទជិ;

សក្កោ អហំ តទា អាសិំ, វេយ្យាវច្ចករោ តវាតិ.

មហាបនាទជាតកំ ចតុត្ថំ.

២៦៥. ខុរប្បជាតកំ (៣-២-៥)

៤៣.

ទិស្វា ខុរប្បេ ធនុវេគនុន្នេ, ខគ្គេ គហីតេ តិខិណេ តេលធោតេ;

តស្មិំ ភយស្មិំ មរណេ វិយូឡ្ហេ, កស្មា នុ តេ នាហុ ឆម្ភិតត្តំ.

៤៤.

ទិស្វា ខុរប្បេ ធនុវេគនុន្នេ, ខគ្គេ គហីតេ តិខិណេ តេលធោតេ;

តស្មិំ ភយស្មិំ មរណេ វិយូឡ្ហេ, វេទំ អលត្ថំ វិបុលំ ឧឡារំ.

៤៥.

សោ វេទជាតោ អជ្ឈភវិំ អមិត្តេ, បុព្ពេវ មេ ជីវិតមាសិ ចត្តំ;

ន ហិ ជីវិតេ អាលយំ កុព្ពមានោ, សូរោ កយិរា សូរកិច្ចំ កទាចីតិ.

ខុរប្បជាតកំ បញ្ចមំ.

២៦៦. វាតគ្គសិន្ធវជាតកំ (៣-២-៦)

៤៦.

យេនាសិ កិសិយា បណ្ឌុ, យេន ភត្តំ ន រុច្ចតិ;

អយំ សោ អាគតោ ភត្តា [តាតោ (សី. ស្យា. បី.)], កស្មា ទានិ បលាយសិ.

៤៧.

សចេ [ន ខោ (ស្យា. ក.)] បនាទិកេនេវ, សន្ថវោ នាម ជាយតិ;

យសោ ហាយតិ ឥត្ថីនំ, តស្មា តាត បលាយហំ [បលាយិហំ (ស្យា.), បលាយិតំ (ក.)].

៤៨.

យស្សស្សិនំ កុលេ ជាតំ, អាគតំ យា ន ឥច្ឆតិ;

សោចតិ ចិររត្តាយ, វាតគ្គមិវ ភទ្ទលីតិ [កុន្ទលីតិ (សី. បី.), គទ្រភីតិ (ស្យា.)].

វាតគ្គសិន្ធវជាតកំ ឆដ្ឋំ.

២៦៧. កក្កដកជាតកំ (៣-២-៧)

៤៩.

សិង្គីមិគោ អាយតចក្ខុនេត្តោ, អដ្ឋិត្តចោ វារិសយោ អលោមោ;

តេនាភិភូតោ កបណំ រុទាមិ, មា ហេវ មំ បាណសមំ ជហេយ្យ [ជហេយ្យា (បី.) ជហា’យ្យេ (?)].

៥០.

អយ្យ ន តំ ជហិស្សាមិ, កុញ្ជរំ សដ្ឋិហាយនំ [កុញ្ជរ សដ្ឋិហាយន (សី. បី.)];

បថព្យា ចាតុរន្តាយ, សុប្បិយោ ហោសិ មេ តុវំ.

៥១.

យេ កុឡីរា សមុទ្ទស្មិំ, គង្គាយ យមុនាយ [នម្មទាយ (សី. បី.)] ច;

តេសំ ត្វំ វារិជោ សេដ្ឋោ, មុញ្ច រោទន្តិយា បតិន្តិ.

កក្កដក [កុឡីរ (ក.)] ជាតកំ សត្តមំ.

២៦៨. អារាមទូសកជាតកំ (៣-២-៨)

៥២.

យោ វេ សព្ពសមេតានំ, អហុវា សេដ្ឋសម្មតោ;

តស្សាយំ ឯទិសី បញ្ញា, កិមេវ ឥតរា បជា.

៥៣.

ឯវមេវ តុវំ ព្រហ្មេ, អនញ្ញាយ វិនិន្ទសិ;

កថំ មូលំ អទិស្វាន [កថំហិ មូលំ អទិត្វា (ស្យា. បី.)], រុក្ខំ ជញ្ញា បតិដ្ឋិតំ.

៥៤.

នាហំ តុម្ហេ វិនិន្ទាមិ, យេ ចញ្ញេ វានរា វនេ;

វិស្សសេនោវ គារយ្ហោ, យស្សត្ថា រុក្ខរោបកាតិ.

អារាមទូសកជាតកំ អដ្ឋមំ.

២៦៩. សុជាតជាតកំ (៣-២-៩)

៥៥.

ន ហិ វណ្ណេន សម្បន្នា, មញ្ជុកា បិយទស្សនា;

ខរវាចា បិយា ហោតិ, អស្មិំ លោកេ បរម្ហិ ច.

៥៦.

ននុ បស្សសិមំ កាឡិំ, ទុព្ពណ្ណំ តិលកាហតំ;

កោកិលំ សណ្ហវាចេន, ពហូនំ បាណិនំ បិយំ.

៥៧.

តស្មា សខិលវាចស្ស, មន្តភាណី អនុទ្ធតោ;

អត្ថំ ធម្មញ្ច ទីបេតិ, មធុរំ តស្ស ភាសិតន្តិ.

សុជាតជាតកំ នវមំ.

២៧០. ឧលូកជាតកំ (៣-២-១០)

៥៨.

សព្ពេហិ កិរ ញាតីហិ, កោសិយោ ឥស្សរោ កតោ;

សចេ ញាតីហិ អនុញ្ញាតោ [ញាតីហនុញ្ញាតោ (សី. បី.)], ភណេយ្យាហំ ឯកវាចិកំ.

៥៩.

ភណ សម្ម អនុញ្ញាតោ, អត្ថំ ធម្មញ្ច កេវលំ;

សន្តិ ហិ ទហរា បក្ខី, បញ្ញវន្តោ ជុតិន្ធរា.

៦០.

ន មេ រុច្ចតិ ភទ្ទំ វោ [ភទន្តេ (ក.)], ឧលូកស្សាភិសេចនំ;

អក្កុទ្ធស្ស មុខំ បស្ស, កថំ កុទ្ធោ ករិស្សតីតិ.

ឧលូកជាតកំ ទសមំ.

បទុមវគ្គោ ទុតិយោ.

តស្សុទ្ទានំ –

បទុមុត្តម នាគសិរិវ្ហយនោ, ស-មហណ្ណវ យូប ខុរប្បវរោ;

អថ ភទ្ទលី កុញ្ជរ រុក្ខ បុន, ខរវាច ឧលូកវរេន ទសាតិ.

៣. ឧទបានវគ្គោ

២៧១. ឧទបានទូសកជាតកំ (៣-៣-១)

៦១.

អារញ្ញិកស្ស ឥសិនោ, ចិររត្តំ តបស្សិនោ;

កិច្ឆាកតំ ឧទបានំ, កថំ សម្ម អវាហសិ [អវាហយិ (សី. បី.), អបាហសិ (ស្យា.)].

៦២.

ឯស ធម្មោ សិង្គាលានំ, យំ បិត្វា ឱហទាមសេ;

បិតុបិតាមហំ ធម្មោ, ន តំ [ន នំ (សី. បី.)] ឧជ្ឈាតុមរហសិ.

៦៣.

យេសំ វោ ឯទិសោ ធម្មោ, អធម្មោ បន កីទិសោ;

មា វោ ធម្មំ អធម្មំ វា, អទ្ទសាម កុទាចនន្តិ.

ឧទបានទូសកជាតកំ បឋមំ.

២៧២. ព្យគ្ឃជាតកំ (៣-៣-២)

៦៤.

យេន មិត្តេន សំសគ្គា, យោគក្ខេមោ វិហិយ្យតិ;

បុព្ពេវជ្ឈាភវំ តស្ស, រុក្ខេ អក្ខីវ បណ្ឌិតោ.

៦៥.

យេន មិត្តេន សំសគ្គា, យោគក្ខេមោ បវឌ្ឍតិ;

ករេយ្យត្តសមំ វុត្តិំ, សព្ពកិច្ចេសុ បណ្ឌិតោ.

៦៦.

ឯថ ព្យគ្ឃា និវត្តវ្ហោ, បច្ចុបេថ [បច្ចមេថ (សី. បី.)] មហាវនំ;

មា វនំ ឆិន្ទិ និព្យគ្ឃំ, ព្យគ្ឃា មាហេសុ និព្ពនាតិ.

ព្យគ្ឃជាតកំ ទុតិយំ.

២៧៣. កច្ឆបជាតកំ (៣-៣-៣)

៦៧.

កោ នុ ឧទ្ធិតភត្តោវ [ឧទ្ទិតភត្តោវ (សី.), វឌ្ឍិតភត្តោវ (ស្យា.)], បូរហត្ថោវ ព្រាហ្មណោ;

កហំ នុ ភិក្ខំ អចរិ, កំ សទ្ធំ ឧបសង្កមិ.

៦៨.

អហំ កបិស្មិ ទុម្មេធោ, អនាមាសានិ អាមសិំ;

ត្វំ មំ មោចយ ភទ្ទន្តេ, មុត្តោ គច្ឆេយ្យ បព្ពតំ.

៦៩.

កច្ឆបា កស្សបា ហោន្តិ, កោណ្ឌញ្ញា ហោន្តិ មក្កដា;

មុញ្ច កស្សប កោណ្ឌញ្ញំ, កតំ មេថុនកំ តយាតិ.

កច្ឆបជាតកំ តតិយំ.

២៧៤. លោលជាតកំ (៣-៣-៤)

៧០.

កាយំ ពលាកា សិខិនី, ចោរី លង្ឃិបិតាមហា;

ឱរំ ពលាកេ អាគច្ឆ, ចណ្ឌោ មេ វាយសោ សខា.

៧១.

នាហំ ពលាកា សិខិនី, អហំ លោលោស្មិ វាយសោ;

អកត្វា វចនំ តុយ្ហំ, បស្ស លូនោស្មិ អាគតោ.

៧២.

បុនបាបជ្ជសី សម្ម, សីលញ្ហិ តវ តាទិសំ;

ន ហិ មានុសកា ភោគា, សុភុញ្ជា ហោន្តិ បក្ខិនាតិ.

លោលជាតកំ ចតុត្ថំ.

២៧៥. រុចិរជាតកំ (៣-៣-៥)

៧៣.

កាយំ ពលាកា រុចិរា, កាកនីឡស្មិមច្ឆតិ;

ចណ្ឌោ កាកោ សខា មយ្ហំ, យស្ស [តស្ស (សី. បី.)] ចេតំ កុលាវកំ.

៧៤.

ននុ មំ សម្ម ជានាសិ, ទិជ សាមាកភោជន;

អកត្វា វចនំ តុយ្ហំ, បស្ស លូនោស្មិ អាគតោ.

៧៥.

បុនបាបជ្ជសី សម្ម, សីលញ្ហិ តវ តាទិសំ;

ន ហិ មានុសកា ភោគា, សុភុញ្ជា ហោន្តិ បក្ខិនាតិ.

រុចិរជាតកំ បញ្ចមំ.

២៧៦. កុរុធម្មជាតកំ (៣-៣-៦)

៧៦.

តវ សទ្ធញ្ច សីលញ្ច, វិទិត្វាន ជនាធិប;

វណ្ណំ អញ្ជនវណ្ណេន, កាលិង្គស្មិំ និមិម្ហសេ [វិនិម្ហសេ (ស្យា.), វនិម្ហសេ (ក.)].

៧៧.

អន្នភច្ចា ចភច្ចា ច, យោធ ឧទ្ទិស្ស គច្ឆតិ;

សព្ពេ តេ អប្បដិក្ខិប្បា, បុព្ពាចរិយវចោ ឥទំ.

៧៨.

ទទាមិ វោ ព្រាហ្មណា នាគមេតំ, រាជារហំ រាជភោគ្គំ យសស្សិនំ;

អលង្កតំ ហេមជាលាភិឆន្នំ, សសារថិំ គច្ឆថ យេន កាមន្តិ.

កុរុធម្មជាតកំ [កុរុធម្មជាតកំ (សី. ស្យា. បី.)] ឆដ្ឋំ.

២៧៧. រោមកជាតកំ (៣-៣-៧)

៧៩.

វស្សានិ បញ្ញាស សមាធិកានិ, វសិម្ហ សេលស្ស គុហាយ រោមក;

អសង្កមានា អភិនិព្ពុតត្តា [អភិនិព្ពុតចិត្តា (ស្យា. ក.)], ហត្ថត្ត [ហត្ថត្ថ (ស្យា.)] មាយន្តិ មមណ្ឌជា បុរេ.

៨០.

តេ ទានិ វក្កង្គ កិមត្ថមុស្សុកា, ភជន្តិ អញ្ញំ គិរិកន្ទរំ ទិជា;

ន នូន មញ្ញន្តិ មមំ យថា បុរេ, ចិរប្បវុត្ថា អថ វា ន តេ ឥមេ.

៨១.

ជានាម តំ ន មយំ សម្បមូឡ្ហា [ន មយ’មស្ម មូឡ្ហា (សី. បី.)], សោយេវ ត្វំ តេ មយមស្ម នាញ្ញេ;

ចិត្តញ្ច តេ អស្មិំ ជនេ បទុដ្ឋំ, អាជីវិកា [អាជីវក (សី. ស្យា.), អាជីវិក (បី.)] តេន តមុត្តសាមាតិ.

រោមកជាតកំ សត្តមំ.

២៧៨. មហិំសរាជជាតកំ (៣-៣-៨)

៨២.

កិមត្ថ [កមត្ថ (សី. បី.)] មភិសន្ធាយ, លហុចិត្តស្ស ទុព្ភិនោ [ទូភិនោ (សី. បី.)];

សព្ពកាមទទស្សេវ [ទុហស្សេវ (សី. ស្យា. បី.), រហស្សេវ (ក.)], ឥមំ ទុក្ខំ តិតិក្ខសិ.

៨៣.

សិង្គេន និហនាហេតំ, បទសា ច អធិដ្ឋហ;

ភិយ្យោ [ភីយោ (សី.)] ពាលា បកុជ្ឈេយ្យុំ, នោ ចស្ស បដិសេធកោ.

៨៤.

មមេវាយំ មញ្ញមានោ, អញ្ញេបេវំ [អញ្ញម្បេវំ (សី. ស្យា. បី.)] ករិស្សតិ;

តេ នំ តត្ថ វធិស្សន្តិ, សា មេ មុត្តិ ភវិស្សតីតិ.

មហិំសរាជជាតកំ [មហិសជាតកំ (សី. ស្យា. បី.)] អដ្ឋមំ.

២៧៩. សតបត្តជាតកំ (៣-៣-៩)

៨៥.

យថា មាណវកោ បន្ថេ, សិង្គាលិំ វនគោចរិំ;

អត្ថកាមំ បវេទេន្តិំ [បវទន្តិំ (បី.)], អនត្ថកាមាតិ មញ្ញតិ;

អនត្ថកាមំ សតបត្តំ, អត្ថកាមោតិ មញ្ញតិ.

៨៦.

ឯវមេវ ឥធេកច្ចោ, បុគ្គលោ ហោតិ តាទិសោ;

ហិតេហិ វចនំ វុត្តោ, បដិគណ្ហាតិ វាមតោ.

៨៧.

យេ ច ខោ នំ បសំសន្តិ, ភយា ឧក្កំសយន្តិ វា [ច (សី. បី.)];

តញ្ហិ សោ មញ្ញតេ មិត្តំ, សតបត្តំវ មាណវោតិ.

សតបត្តជាតកំ នវមំ.

២៨០. បុដទូសកជាតកំ (៣-៣-១០)

៨៨.

អទ្ធា ហិ នូន មិគរាជា, បុដកម្មស្ស កោវិទោ;

តថា ហិ បុដំ ទូសេតិ, អញ្ញំ នូន ករិស្សតិ.

៨៩.

ន មេ មាតា វា បិតា វា, បុដកម្មស្ស កោវិទោ;

កតំ កតំ ខោ ទូសេម, ឯវំ ធម្មមិទំ កុលំ.

៩០.

យេសំ វោ ឯទិសោ ធម្មោ, អធម្មោ បន កីទិសោ;

មា វោ ធម្មំ អធម្មំ វា, អទ្ទសាម កុទាចនន្តិ.

បុដទូសកជាតកំ ទសមំ.

ឧទបានវគ្គោ [អរញ្ញវគ្គោ (សី. បី. ក.)] តតិយោ.

តស្សុទ្ទានំ –

ឧទបានវរំ វនព្យគ្ឃ កបិ, សិខិនី ច ពលាក រុចិរវរោ;

សុជនាធិបរោមកទូស បុន, សតបត្តវរោ បុដកម្ម ទសាតិ.

៤. អព្ភន្តរវគ្គោ

២៨១. អព្ភន្តរជាតកំ (៣-៤-១)

៩១.

អព្ភន្តរោ នាម ទុមោ, យស្ស ទិព្យមិទំ ផលំ;

ភុត្វា ទោហឡិនី នារី, ចក្កវត្តិំ វិជាយតិ.

៩២.

ត្វម្បិ [ត្វញ្ច (សី. បី.), ត្វំ ហិ (ក.)] ភទ្ទេ មហេសីសិ, សា ចាបិ [ចាសិ (សី. បី.)] បតិនោ បិយា;

អាហរិស្សតិ តេ រាជា, ឥទំ អព្ភន្តរំ ផលំ.

៩៣.

ភត្តុរត្ថេ បរក្កន្តោ, យំ ឋានមធិគច្ឆតិ;

សូរោ អត្តបរិច្ចាគី, លភមានោ ភវាមហន្តិ.

អព្ភន្តរជាតកំ បឋមំ.

២៨២. សេយ្យជាតកំ (៣-៤-២)

៩៤.

សេយ្យំសោ សេយ្យសោ ហោតិ, យោ សេយ្យមុបសេវតិ;

ឯកេន សន្ធិំ កត្វាន, សតំ វជ្ឈេ [មច្ចេ (ក.), ពជ្ឈេ (ក. អដ្ឋ.)] អមោចយិំ.

៩៥.

[កស្មា…បេ… សគ្គំ ន គច្ឆេយ្យ (កត្ថចិ)] តស្មា សព្ពេន លោកេន, សន្ធិំ កត្វាន ឯកតោ [ឯកកោ (សី. ស្យា. បី.)];

បេច្ច សគ្គំ និគច្ឆេយ្យ [កស្មា…បេ… សគ្គំ ន គច្ឆេយ្យ (កត្ថចិ)], ឥទំ សុណាថ កាសិយា [កាសយោ (សី. បី.)].

៩៦.

ឥទំ វត្វា មហារាជា, កំសោ ពារាណសិគ្គហោ;

ធនុំ កណ្ឌញ្ច [តូណិញ្ច (សី. បី.)] និក្ខិប្ប, សំយមំ អជ្ឈុបាគមីតិ.

សេយ្យជាតកំ ទុតិយំ.

២៨៣. វឌ្ឍកីសូករជាតកំ (៣-៤-៣)

៩៧.

វរំ វរំ ត្វំ និហនំ បុរេ ចរិ, អស្មិំ បទេសេ អភិភុយ្យ សូករេ;

សោ ទានិ ឯកោ ព្យបគម្ម ឈាយសិ, ពលំ នុ តេ ព្យគ្ឃ ន ចជ្ជ វិជ្ជតិ.

៩៨.

ឥមេ សុទំ [ឥមស្សុ តា (ស្យា. ក.)] យន្តិ ទិសោទិសំ បុរេ, ភយដ្ដិតា លេណគវេសិនោ បុថុ;

តេ ទានិ សង្គម្ម វសន្តិ ឯកតោ, យត្ថដ្ឋិតា ទុប្បសហជ្ជមេ [ទុប្បសហជ្ជិមេ (ស្យា.)] មយា.

៩៩.

នមត្ថុ សង្ឃាន សមាគតានំ, ទិស្វា សយំ សខ្យ វទាមិ អព្ភុតំ;

ព្យគ្ឃំ មិគា យត្ថ ជិនិំសុ ទាឋិនោ, សាមគ្គិយា ទាឋពលេសុ មុច្ចរេតិ.

វឌ្ឍកីសូករជាតកំ តតិយំ.

២៨៤. សិរិជាតកំ (៣-៤-៤)

១០០.

យំ ឧស្សុកា សង្ឃរន្តិ, អលក្ខិកា ពហុំ ធនំ;

សិប្បវន្តោ អសិប្បា ច, លក្ខិវា តានិ ភុញ្ជតិ.

១០១.

សព្ពត្ថ កតបុញ្ញស្ស, អតិច្ចញ្ញេវ បាណិនោ;

ឧប្បជ្ជន្តិ ពហូ ភោគា, អប្បនាយតនេសុបិ.

១០២.

កុក្កុដោ [កុក្កុដ (សី. បី.), កុក្កុដា (សី. និស្សយ, សទ្ទនីតិ)] មណយោ ទណ្ឌោ, ថិយោ ច បុញ្ញលក្ខណា;

ឧប្បជ្ជន្តិ អបាបស្ស, កតបុញ្ញស្ស ជន្តុនោតិ.

សិរិជាតកំ ចតុត្ថំ.

២៨៥. មណិសូករជាតកំ (៣-៤-៥)

១០៣.

ទរិយា សត្ត វស្សានិ, តិំសមត្តា វសាមសេ;

ហញ្ញាម [ហញ្ឆេម (សី. បី.), ហញ្ឆាម (?)] មណិនោ អាភំ, ឥតិ នោ មន្តនំ អហុ.

១០៤.

យាវតា មណិំ ឃំសាម [យាវ យាវ និឃំសាម (សី. បី.)], ភិយ្យោ វោទាយតេ មណិ;

ឥទញ្ច ទានិ បុច្ឆាម, កិំ កិច្ចំ ឥធ មញ្ញសិ.

១០៥.

អយំ មណិ វេឡូរិយោ, អកាចោ វិមលោ [វិបុលោ (ក.)] សុភោ;

នាស្ស សក្កា សិរិំ ហន្តុំ, អបក្កមថ សូករាតិ.

មណិសូករ [មណិឃំស (ក.)] ជាតកំ បញ្ចមំ.

២៨៦. សាលូកជាតកំ (៣-៤-៦)

១០៦.

មា សាលូកស្ស បិហយិ, អាតុរន្នានិ ភុញ្ជតិ;

អប្បោស្សុក្កោ ភុសំ ខាទ, ឯតំ ទីឃាយុលក្ខណំ.

១០៧.

ឥទានិ សោ ឥធាគន្ត្វា, អតិថី យុត្តសេវកោ;

អថ ទក្ខសិ សាលូកំ, សយន្តំ មុសលុត្តរំ.

១០៨.

វិកន្តំ [វិកត្តំ (សី.), វិកន្តិយមានំ ឆិន្ទិយមានំតិ អត្ថោ] សូករំ ទិស្វា, សយន្តំ មុសលុត្តរំ;

ជរគ្គវា វិចិន្តេសុំ, វរម្ហាកំ ភុសាមិវាតិ.

សាលូកជាតកំ ឆដ្ឋំ.

២៨៧. លាភគរហជាតកំ (៣-៤-៧)

១០៩.

នានុម្មត្តោ នាបិសុណោ, នានដោ នាកុតូហលោ;

មូឡ្ហេសុ លភតេ លាភំ, ឯសា តេ អនុសាសនី.

១១០.

ធិរត្ថុ តំ យសលាភំ, ធនលាភញ្ច ព្រាហ្មណ;

យា វុត្តិ វិនិបាតេន, អធម្មចរណេន [អធម្មចរិយាយ (សី. ស្យា.)] វា.

១១១.

អបិ ចេ បត្តមាទាយ, អនគារោ បរិព្ពជេ;

ឯសាវ ជីវិកា សេយ្យោ [សេយ្យា (សី. ស្យា. បី.)], យា ចាធម្មេន ឯសនាតិ.

លាភគរហជាតកំ សត្តមំ.

២៨៨. មច្ឆុទ្ទានជាតកំ (៣-៤-៨)

១១២.

អគ្ឃន្តិ មច្ឆា អធិកំ សហស្សំ, ន សោ អត្ថិ យោ ឥមំ សទ្ទហេយ្យ;

មយ្ហញ្ច អស្សុ ឥធ សត្ត មាសា, អហម្បិ តំ មច្ឆុទ្ទានំ កិណេយ្យំ.

១១៣.

មច្ឆានំ ភោជនំ ទត្វា, មម ទក្ខិណមាទិសិ;

តំ ទក្ខិណំ សរន្តិយា, កតំ អបចិតិំ តយា.

១១៤.

បទុដ្ឋចិត្តស្ស ន ផាតិ ហោតិ, ន ចាបិ តំ [នំ (សី. ស្យា.)] ទេវតា បូជយន្តិ;

យោ ភាតរំ បេត្តិកំ សាបតេយ្យំ, អវញ្ចយី ទុក្កដកម្មការីតិ.

មច្ឆុទ្ទានជាតកំ អដ្ឋមំ.

២៨៩. នានាឆន្ទជាតកំ (៣-៤-៩)

១១៥.

នានាឆន្ទា មហារាជ, ឯកាគារេ វសាមសេ;

អហំ គាមវរំ ឥច្ឆេ, ព្រាហ្មណី ច គវំ សតំ.

១១៦.

បុត្តោ ច អាជញ្ញរថំ, កញ្ញា ច មណិកុណ្ឌលំ;

យា ចេសា បុណ្ណិកា ជម្មី, ឧទុក្ខលំភិកង្ខតិ.

១១៧.

ព្រាហ្មណស្ស គាមវរំ, ព្រាហ្មណិយា គវំ សតំ;

បុត្តស្ស អាជញ្ញរថំ, កញ្ញាយ មណិកុណ្ឌលំ;

យញ្ចេតំ បុណ្ណិកំ ជម្មិំ, បដិបាទេថុទុក្ខលន្តិ.

នានាឆន្ទជាតកំ នវមំ.

២៩០. សីលវីមំសកជាតកំ (៣-៤-១០)

១១៨.

សីលំ កិរេវ កល្យាណំ, សីលំ លោកេ អនុត្តរំ;

បស្ស ឃោរវិសោ នាគោ, សីលវាតិ ន ហញ្ញតិ.

១១៩.

សោហំ សីលំ សមាទិស្សំ, លោកេ អនុមតំ សិវំ;

អរិយវុត្តិសមាចារោ, យេន វុច្ចតិ សីលវា.

១២០.

ញាតីនញ្ច បិយោ ហោតិ, មិត្តេសុ ច វិរោចតិ;

កាយស្ស ភេទា សុគតិំ, ឧបបជ្ជតិ សីលវាតិ.

សីលវីមំសកជាតកំ ទសមំ.

អព្ភន្តរវគ្គោ ចតុត្ថោ.

តស្សុទ្ទានំ –

ទុម កំសវរុត្តមព្យគ្ឃមិគា, មណយោ មណិ សាលុកមវ្ហយនោ;

អនុសាសនិយោបិ ច មច្ឆវរោ, មណិកុណ្ឌលកេន កិរេន ទសាតិ.

៥. កុម្ភវគ្គោ

២៩១. សុរាឃដជាតកំ (២-៥-១)

១២១.

សព្ពកាមទទំ កុម្ភំ, កុដំ លទ្ធាន ធុត្តកោ;

យាវ នំ អនុបាលេតិ, តាវ សោ សុខមេធតិ.

១២២.

យទា មត្តោ ច ទិត្តោ ច, បមាទា កុម្ភមព្ភិទា;

តទា នគ្គោ ច បោត្ថោ ច, បច្ឆា ពាលោ វិហញ្ញតិ.

១២៣.

ឯវមេវ យោ ធនំ លទ្ធា, បមត្តោ [អមត្តា (សី.), អមត្តោ (បី.)] បរិភុញ្ជតិ;

បច្ឆា តប្បតិ ទុម្មេធោ, កុដំ ភិត្វាវ [កុដំ ភិន្នោវ (សី. បី.), កុដភិន្នោវ (?)] ធុត្តកោតិ.

សុរាឃដ [ភទ្រឃដ (សី. បី.), ភទ្រឃដភេទក (ស្យា.)] ជាតកំ បឋមំ.

២៩២. សុបត្តជាតកំ (៣-៥-២)

១២៤.

ពារាណស្យំ [ពារាណស្សំ (សី. បី.)] មហារាជ, កាករាជា និវាសកោ [និវាសិកោ (សី. បី.)];

អសីតិយា សហស្សេហិ, សុបត្តោ បរិវារិតោ.

១២៥.

តស្ស ទោហឡិនី ភរិយា, សុផស្សា ភក្ខិតុមិច្ឆតិ [មច្ឆមិច្ឆតិ (សី. បី.)];

រញ្ញោ មហានសេ បក្កំ, បច្ចគ្ឃំ រាជភោជនំ.

១២៦.

តេសាហំ បហិតោ ទូតោ, រញ្ញោ ចម្ហិ ឥធាគតោ;

ភត្តុ អបចិតិំ កុម្មិ, នាសាយមករំ [មករិំ (សី. និស្សយ)] វណន្តិ.

សុបត្តជាតកំ ទុតិយំ.

២៩៣. កាយនិព្ពិន្ទជាតកំ (៣-៥-៣)

១២៧.

ផុដ្ឋស្ស មេ អញ្ញតរេន ព្យាធិនា, រោគេន ពាឡ្ហំ ទុខិតស្ស រុប្បតោ;

បរិសុស្សតិ ខិប្បមិទំ កឡេវរំ, បុប្ផំ យថា បំសុនិ អាតបេ កតំ.

១២៨.

អជញ្ញំ ជញ្ញសង្ខាតំ, អសុចិំ សុចិសម្មតំ;

នានាកុណបបរិបូរំ, ជញ្ញរូបំ អបស្សតោ.

១២៩.

ធិរត្ថុមំ អាតុរំ បូតិកាយំ, ជេគុច្ឆិយំ អស្សុចិំ ព្យាធិធម្មំ;

យត្ថប្បមត្តា អធិមុច្ឆិតា បជា, ហាបេន្តិ មគ្គំ សុគតូបបត្តិយាតិ.

កាយនិព្ពិន្ទ [កាយវិច្ឆន្ទ (សី.), កាយវិច្ឆិន្ទ (បី.)] ជាតកំ តតិយំ.

២៩៤. ជម្ពុខាទកជាតកំ (៣-៥-៤)

១៣០.

កោយំ ពិន្ទុស្សរោ វគ្គុ, សរវន្តាន [បវទន្តាន (សី. បី.)] មុត្តមោ;

អច្ចុតោ ជម្ពុសាខាយ, មោរច្ឆាបោវ កូជតិ.

១៣១.

កុលបុត្តោវ ជានាតិ [កុលបុត្តោ បជានាតិ (ស្យា. ក.)], កុលបុត្តំ [កុលបុត្តេ (សី. បី.)] បសំសិតុំ;

ព្យគ្ឃច្ឆាបសរីវណ្ណ, ភុញ្ជ សម្ម ទទាមិ តេ.

១៣២.

ចិរស្សំ វត បស្សាមិ, មុសាវាទី សមាគតេ;

វន្តាទំ កុណបាទញ្ច, អញ្ញមញ្ញំ បសំសកេតិ.

ជម្ពុខាទកជាតកំ ចតុត្ថំ.

២៩៥. អន្តជាតកំ (៣-៥-៥)

១៣៣.

ឧសភស្សេវ តេ ខន្ធោ, សីហស្សេវ វិជម្ភិតំ;

មិគរាជ នមោ ត្យត្ថុ, អបិ កិញ្ចិ លភាមសេ.

១៣៤.

កុលបុត្តោវ ជានាតិ, កុលបុត្តំ បសំសិតុំ;

មយូរគីវសង្កាស, ឥតោ បរិយាហិ វាយស.

១៣៥.

មិគានំ សិង្គាលោ [កោត្ថុកោ (សី. បី.), កោដ្ឋុកោ (ស្យា.)] អន្តោ, បក្ខីនំ បន វាយសោ;

ឯរណ្ឌោ អន្តោ រុក្ខានំ, តយោ អន្តា សមាគតាតិ.

អន្តជាតកំ បញ្ចមំ.

២៩៦. សមុទ្ទជាតកំ (៣-៥-៦)

១៣៦.

កោ នាយំ [កោ ន្វាយំ (ស្យា.)] លោណតោយស្មិំ, សមន្តា បរិធាវតិ;

មច្ឆេ មករេ ច វារេតិ, ឩមីសុ ច វិហញ្ញតិ.

១៣៧.

អនន្តបាយី សកុណោ, អតិត្តោតិ ទិសាសុតោ;

សមុទ្ទំ បាតុមិច្ឆាមិ, សាគរំ សរិតំ បតិំ.

១៣៨.

សោ អយំ ហាយតិ ចេវ, បូរតេ ច មហោទធិ;

នាស្ស នាយតិ បីតន្តោ, អបេយ្យោ កិរ សាគរោតិ.

សមុទ្ទជាតកំ ឆដ្ឋំ.

២៩៧. កាមវិលាបជាតកំ (៣-៥-៧)

១៣៩.

ឧច្ចេ សកុណ ឌេមាន, បត្តយាន វិហង្គម;

វជ្ជាសិ ខោ ត្វំ វាមូរុំ, ចិរំ ខោ សា ករិស្សតិ [សរិស្សតិ (ក.)].

១៤០.

ឥទំ ខោ សា ន ជានាតិ, អសិំ សត្តិញ្ច ឱឌ្ឌិតំ;

សា ចណ្ឌី កាហតិ កោធំ, តំ មេ តបតិ នោ ឥទំ [នោ ឥធ (សី. ស្យា. បី.)].

១៤១.

ឯស ឧប្បលសន្នាហោ, និក្ខញ្ចុស្សីសកោហិតំ [និក្ខមុស្សីសកេ កតំ (សី. បី.), និក្ខញ្ចុស្សីសកេ កតំ (ស្យា.)];

កាសិកញ្ច មុទុំ វត្ថំ, តប្បេតុ ធនិកា បិយាតិ [ធនកាមិយាតិ (ស្យា. បី.), ធនកាមិកាតិ (សី.)].

កាមវិលាបជាតកំ សត្តមំ.

២៩៨. ឧទុម្ពរជាតកំ (៣-៥-៨)

១៤២.

ឧទុម្ពរា ចិមេ បក្កា, និគ្រោធា ច កបិត្ថនា;

ឯហិ និក្ខម ភុញ្ជស្សុ, កិំ ជិឃច្ឆាយ មិយ្យសិ.

១៤៣.

ឯវំ សោ សុហិតោ ហោតិ, យោ វុឌ្ឍមបចាយតិ;

យថាហមជ្ជ សុហិតោ, ទុមបក្កានិ មាសិតោ.

១៤៤.

យំ វនេជោ វនេជស្ស, វញ្ចេយ្យ កបិនោ កបិ;

ទហរោ កបិ [ទហរោបិ តំ ន (សី. បី.), ទហរោបិ ន (ស្យា.)] សទ្ធេយ្យ, ន ហិ ជិណ្ណោ ជរាកបីតិ.

ឧទុម្ពរជាតកំ អដ្ឋមំ.

២៩៩. កោមារបុត្តជាតកំ (៣-៥-៩)

១៤៥.

បុរេ តុវំ សីលវតំ សកាសេ, ឱក្កន្តិកំ [ឱក្កន្ទិកំ (សី. ស្យា. បី.)] កីឡសិ អស្សមម្ហិ;

ករោហរេ [ករោហិ រេ (ក.)] មក្កដិយានិ មក្កដ, ន តំ មយំ សីលវតំ រមាម.

១៤៦.

សុតា ហិ មយ្ហំ បរមា វិសុទ្ធិ, កោមារបុត្តស្ស ពហុស្សុតស្ស;

មា ទានិ មំ មញ្ញិ តុវំ យថា បុរេ, ឈានានុយុត្តោ វិហរាមិ [ឈានានុយុត្តា វិហរាម (សី. បី.)] អាវុសោ.

១៤៧.

សចេបិ សេលស្មិ វបេយ្យ ពីជំ, ទេវោ ច វស្សេ ន ហិ តំ វិរូឡ្ហេ [នេវ ហិ តំ រុហេយ្យ (សី. បី.), ន ហិ តំ វិរូហេ (?)];

សុតា ហិ តេ សា បរមា វិសុទ្ធិ, អារា តុវំ មក្កដ ឈានភូមិយាតិ.

កោមារបុត្តជាតកំ នវមំ.

៣០០. វកជាតកំ (៣-៥-១០)

១៤៨.

បរបាណរោធា [បរបាណឃាតេ (ស្យា.), បរបាណរោចំ (ក.)] ជីវន្តោ, មំសលោហិតភោជនោ;

វកោ វតំ សមាទាយ, ឧបបជ្ជិ ឧបោសថំ.

១៤៩.

តស្ស សក្កោ វតញ្ញាយ, អជរូបេនុបាគមិ;

វីតតបោ អជ្ឈប្បត្តោ, ភញ្ជិ លោហិតបោ តបំ.

១៥០.

ឯវមេវ ឥធេកច្ចេ, សមាទានម្ហិ ទុព្ពលា;

លហុំ ករោន្តិ អត្តានំ, វកោវ អជការណាតិ.

វកជាតកំ ទសមំ.

កុម្ភវគ្គោ បញ្ចមោ.

តស្សុទ្ទានំ –

វរកុម្ភ សុបត្តសិរិវ្ហយនោ, សុចិសម្មត ពិន្ទុសរោ ចុសភោ;

សរិតំបតិ ចណ្ឌិ ជរាកបិនា, អថ មក្កដិយា វកកេន ទសាតិ.

អថ វគ្គុទ្ទានំ –

សង្កប្បោ បទុមោ ចេវ, ឧទបានេន តតិយំ;

អព្ភន្តរំ ឃដភេទំ, តិកនិបាតម្ហិលង្កតន្តិ.

តិកនិបាតំ និដ្ឋិតំ.

៤. ចតុក្កនិបាតោ

១. កាលិង្គវគ្គោ

៣០១. ចូឡកាលិង្គជាតកំ (៤-១-១)

.

វិវរថិមាសំ [វិវរថ ឥមាសំ (សី. ស្យា. បី.)] ទ្វារំ, នគរំ បវិសន្តុ [បវិសិតុំ មយា; (ក.)] អរុណរាជស្ស;

សីហេន សុសិដ្ឋេន, សុរក្ខិតំ [សុសត្ថេន, សុរក្ខិតំ (សី. បី.), សុសិដ្ឋេន (ក.)] នន្ទិសេនេន.

.

ជយោ កលិង្គានមសយ្ហសាហិនំ, បរាជយោ អនយោ [អជយោ (ស្យា.), អន្វិតោ (ក.)] អស្សកានំ;

ឥច្ចេវ តេ ភាសិតំ ព្រហ្មចារិ, ន ឧជ្ជុភូតា វិតថំ ភណន្តិ.

.

ទេវា មុសាវាទមុបាតិវត្តា, សច្ចំ ធនំ បរមំ តេសុ [តថំ បេមករំ នុ (ក.), តថំ បរមំ ករំ នុ (ស្យា.)] សក្ក;

តំ តេ មុសា ភាសិតំ ទេវរាជ, កិំ វា បដិច្ច មឃវា មហិន្ទ.

.

ននុ តេ សុតំ ព្រាហ្មណ ភញ្ញមានេ, ទេវា ន ឥស្សន្តិ បុរិសបរក្កមស្ស;

ទមោ សមាធិ មនសោ អភេជ្ជោ [អទេជ្ជោ (សី. បី.), អភិជ្ជោ (ក.)], អព្យគ្គតា និក្កមនញ្ច [និក្ខមនញ្ច (សី.)] កាលេ;

ទឡ្ហញ្ច វិរិយំ បុរិសបរក្កមោ ច, តេនេវ អាសិ វិជយោ អស្សកានន្តិ.

ចូឡកាលិង្គជាតកំ បឋមំ.

៣០២. មហាអស្សារោហជាតកំ (៤-១-២)

.

អទេយ្យេសុ ទទំ ទានំ, ទេយ្យេសុ នប្បវេច្ឆតិ;

អាបាសុ ព្យសនំ បត្តោ, សហាយំ នាធិគច្ឆតិ.

.

នាទេយ្យេសុ ទទំ ទានំ, ទេយ្យេសុ យោ បវេច្ឆតិ;

អាបាសុ ព្យសនំ បត្តោ, សហាយមធិគច្ឆតិ.

.

សញ្ញោគសម្ភោគវិសេសទស្សនំ, អនរិយធម្មេសុ សឋេសុ នស្សតិ;

កតញ្ច អរិយេសុ ច អជ្ជវេសុ, មហប្ផលំ ហោតិ អណុម្បិ តាទិសុ.

.

យោ បុព្ពេ កតកល្យាណោ, អកា លោកេ សុទុក្ករំ;

បច្ឆា កយិរា ន វា កយិរា, អច្ចន្តំ បូជនារហោតិ.

មហាអស្សារោហជាតកំ ទុតិយំ.

៣០៣. ឯករាជជាតកំ (៤-១-៣)

.

អនុត្តរេ កាមគុណេ សមិទ្ធេ, ភុត្វាន បុព្ពេ វសី ឯករាជ;

សោ ទានិ ទុគ្គេ នរកម្ហិ ខិត្តោ, នប្បជ្ជហេ វណ្ណពលំ បុរាណំ.

១០.

បុព្ពេវ ខន្តី ច តបោ ច មយ្ហំ, សម្បត្ថិតា ទុព្ភិសេន [ទព្ពសេនា (សី. បី.)] អហោសិ;

តំ ទានិ លទ្ធាន កថំ នុ រាជ, ជហេ អហំ វណ្ណពលំ បុរាណំ.

១១.

សព្ពា កិរេវំ បរិនិដ្ឋិតានិ, យសស្សិនំ បញ្ញវន្តំ វិសយ្ហ;

យសោ ច លទ្ធា បុរិមំ ឧឡារំ, នប្បជ្ជហេ វណ្ណពលំ បុរាណំ.

១២.

បនុជ្ជ ទុក្ខេន សុខំ ជនិន្ទ, សុខេន វា ទុក្ខមសយ្ហសាហិ;

ឧភយត្ថ សន្តោ អភិនិព្ពុតត្តា, សុខេ ច ទុក្ខេ ច ភវន្តិ តុល្យាតិ.

ឯករាជជាតកំ តតិយំ.

៣០៤. ទទ្ទរជាតកំ (៤-១-៤)

១៣.

ឥមានិ មំ ទទ្ទរ តាបយន្តិ, វាចាទុរុត្តានិ មនុស្សលោកេ;

មណ្ឌូកភក្ខា ឧទកន្តសេវី, អាសីវិសំ មំ អវិសា សបន្តិ.

១៤.

សកា រដ្ឋា បព្ពាជិតោ, អញ្ញំ ជនបទំ គតោ;

មហន្តំ កោដ្ឋំ កយិរាថ, ទុរុត្តានំ [ទុរុត្តានិ (ក.)] និធេតវេ.

១៥.

យត្ថ បោសំ ន ជានន្តិ, ជាតិយា វិនយេន វា;

ន តត្ថ មានំ កយិរាថ, វសមញ្ញាតកេ ជនេ.

១៦.

វិទេសវាសំ វសតោ, ជាតវេទសមេនបិ [ជាតវេទភយេនបិ (ក.)];

ខមិតព្ពំ សបញ្ញេន, អបិ ទាសស្ស តជ្ជិតន្តិ.

ទទ្ទរជាតកំ ចតុត្ថំ.

៣០៥. សីលវីមំសនជាតកំ (៤-១-៥)

១៧.

នត្ថិ លោកេ រហោ នាម, បាបកម្មំ បកុព្ពតោ;

បស្សន្តិ វនភូតានិ, តំ ពាលោ មញ្ញតី រហោ.

១៨.

អហំ រហោ ន បស្សាមិ, សុញ្ញំ វាបិ ន វិជ្ជតិ;

យត្ថ អញ្ញំ [សុញ្ញំ (ស្យា. ក.)] ន បស្សាមិ, អសុញ្ញំ ហោតិ តំ មយា.

១៩.

ទុជ្ជច្ចោ ច សុជច្ចោ [អជច្ចោ (បី.)] ច, នន្ទោ ច សុខវឌ្ឍិតោ [សុខវច្ឆកោ (សី.), សុខវច្ឆនោ (ស្យា. បី.)];

វេជ្ជោ ច អទ្ធុវសីលោ [អថ សីលោ (ក.)] ច, តេ ធម្មំ ជហុ មត្ថិកា.

២០.

ព្រាហ្មណោ ច កថំ ជហេ, សព្ពធម្មាន បារគូ;

យោ ធម្មមនុបាលេតិ, ធិតិមា សច្ចនិក្កមោតិ.

សីលវីមំសនជាតកំ បញ្ចមំ.

៣០៦. សុជាតជាតកំ (៤-១-៦)

២១.

កិមណ្ឌកា ឥមេ ទេវ, និក្ខិត្តា កំសមល្លកេ;

ឧបលោហិតកា វគ្គូ, តំ [តេ (បី.)] មេ អក្ខាហិ បុច្ឆិតោ.

២២.

យានិ បុរេ តុវំ ទេវិ, ភណ្ឌុ នន្តកវាសិនី;

ឧច្ឆង្គហត្ថា បចិនាសិ, តស្សា តេ កោលិយំ ផលំ.

២៣.

ឧឌ្ឌយ្ហតេ ន រមតិ, ភោគា វិប្បជហន្តិ តំ [វិប្បជហន្តិ’មំ (?)];

តត្ថេវិមំ បដិនេថ, យត្ថ កោលំ បចិស្សតិ.

២៤.

ហោន្តិ ហេតេ មហារាជ, ឥទ្ធិប្បត្តាយ [ឥទ្ធិមត្តាយ (ក.)] នារិយា;

ខម ទេវ សុជាតាយ, មាស្សា [មាសុ (ក.)] កុជ្ឈ រថេសភាតិ.

សុជាតជាតកំ ឆដ្ឋំ.

៣០៧. បលាសជាតកំ (៤-១-៧)

២៥.

អចេតនំ ព្រាហ្មណ អស្សុណន្តំ, ជានោ អជានន្តមិមំ បលាសំ;

អារទ្ធវិរិយោ ធុវំ អប្បមត្តោ, សុខសេយ្យំ បុច្ឆសិ កិស្ស ហេតុ.

២៦.

ទូរេ សុតោ ចេវ ព្រហា ច រុក្ខោ, ទេសេ ឋិតោ ភូតនិវាសរូបោ;

តស្មា នមស្សាមិ ឥមំ បលាសំ, យេ ចេត្ថ ភូតា តេ [តេ ច (សី. បី.)] ធនស្ស ហេតុ.

២៧.

សោ តេ ករិស្សាមិ យថានុភាវំ, កតញ្ញុតំ ព្រាហ្មណ បេក្ខមានោ;

កថញ្ហិ អាគម្ម សតំ សកាសេ, មោឃានិ តេ អស្សុ បរិផន្ទិតានិ.

២៨.

យោ តិន្ទុករុក្ខស្ស បរោ [បុរោ (ក.)] បិលក្ខោ [បិលក្ខុ (សី. បី.), មិលក្ខុ (ក.)], បរិវារិតោ បុព្ពយញ្ញោ ឧឡារោ;

តស្សេស មូលស្មិំ និធិ និខាតោ, អទាយាទោ គច្ឆ តំ ឧទ្ធរាហីតិ.

បលាសជាតកំ សត្តមំ.

៣០៨. សកុណជាតកំ (៤-១-៨)

២៩.

អករម្ហស តេ កិច្ចំ, យំ ពលំ អហុវម្ហសេ;

មិគរាជ នមោ ត្យត្ថុ, អបិ កិញ្ចិ លភាមសេ.

៣០.

មម លោហិតភក្ខស្ស, និច្ចំ លុទ្ទានិ កុព្ពតោ;

ទន្តន្តរគតោ សន្តោ, តំ ពហុំ យម្បិ ជីវសិ.

៣១.

អកតញ្ញុមកត្តារំ, កតស្ស អប្បដិការកំ;

យស្មិំ កតញ្ញុតា នត្ថិ, និរត្ថា តស្ស សេវនា.

៣២.

យស្ស សម្មុខចិណ្ណេន, មិត្តធម្មោ ន លព្ភតិ;

អនុសូយ [អនុសុយ្យ (សី. បី.)] មនក្កោសំ, សណិកំ តម្ហា អបក្កមេតិ.

សកុណជាតកំ អដ្ឋមំ.

៣០៩. ឆវកជាតកំ (៤-១-៩)

៣៣.

សព្ពមិទំ ចរិមំ កតំ [ចរិមវតំ (សី. បី.)], ឧភោ ធម្មំ ន បស្សរេ;

ឧភោ បកតិយា ចុតា, យោ ចាយំ មន្តេជ្ឈាបេតិ [មន្តជ្ឈាយតិ (សី.), សជ្ឈាបយតិ (បី.)];

យោ ច មន្តំ អធីយតិ.

៣៤.

សាលីនំ ឱទនំ ភុញ្ជេ, សុចិំ មំសូបសេចនំ;

តស្មា ឯតំ ន សេវាមិ, ធម្មំ ឥសីហិ សេវិតំ.

៣៥.

បរិព្ពជ មហា លោកោ [មហាព្រហ្មេ (ក.)], បចន្តញ្ញេបិ បាណិនោ;

មា តំ អធម្មោ អាចរិតោ, អស្មា កុម្ភមិវាភិទា.

៣៦.

ធិរត្ថុ តំ យសលាភំ, ធនលាភញ្ច ព្រាហ្មណ;

យា វុត្តិ វិនិបាតេន, អធម្មចរណេន វាតិ.

ឆវកជាតកំ នវមំ.

៣១០. សេយ្យជាតកំ (៤-១-១០)

៣៧.

សសមុទ្ទបរិយាយំ, មហិំ សាគរកុណ្ឌលំ;

ន ឥច្ឆេ សហ និន្ទាយ, ឯវំ សេយ្យ [សយ្ហ (សី. ស្យា. បី.)] វិជានហិ.

៣៨.

ធិរត្ថុ តំ យសលាភំ, ធនលាភញ្ច ព្រាហ្មណ;

យា វុត្តិ វិនិបាតេន, អធម្មចរណេន វា.

៣៩.

អបិ ចេ បត្តមាទាយ, អនគារោ បរិព្ពជេ;

សាយេវ ជីវិកា សេយ្យោ, យា ចាធម្មេន ឯសនា.

៤០.

អបិ ចេ បត្តមាទាយ, អនគារោ បរិព្ពជេ;

អញ្ញំ អហិំសយំ លោកេ, អបិ រជ្ជេន តំ វរន្តិ.

សេយ្យជាតកំ [សយ្ហជាតកំ (សី. ស្យា. បី.)] ទសមំ.

កាលិង្គវគ្គោ [វិវរវគ្គោ (សី. បី.)] បឋមោ.

តស្សុទ្ទានំ –

វិវរញ្ច អទេយ្យ សមិទ្ធវរំ, អថ ទទ្ទរ បាបមហាតិរហោ;

អថ កោលិ បលាសវរញ្ច ករ, ចរិមំ សសមុទ្ទវរេន ទសាតិ.

២. បុចិមន្ទវគ្គោ

៣១១. បុចិមន្ទជាតកំ (៤-២-១)

៤១.

ឧដ្ឋេហិ ចោរ កិំ សេសិ, កោ អត្ថោ សុបនេន [សុបិតេន (សី.), សុបិនេន (បី. ក.)] តេ;

មា តំ គហេសុំ [គណ្ហេយ្យុំ (ក.)] រាជានោ, គាមេ កិព្ពិសការកំ.

៤២.

យំ នុ [នូន (ស្យា.)] ចោរំ គហេស្សន្តិ, គាមេ កិព្ពិសការកំ;

កិំ តត្ថ បុចិមន្ទស្ស, វនេ ជាតស្ស តិដ្ឋតោ.

៤៣.

ន ត្វំ អស្សត្ថ ជានាសិ, មម ចោរស្ស ចន្តរំ;

ចោរំ គហេត្វា រាជានោ, គាមេ កិព្ពិសការកំ;

អប្បេន្តិ [អច្ចេន្តិ (ស្យា.)] និម្ពសូលស្មិំ, តស្មិំ មេ សង្កតេ មនោ.

៤៤.

សង្កេយ្យ សង្កិតព្ពានិ, រក្ខេយ្យានាគតំ ភយំ;

អនាគតភយា ធីរោ, ឧភោ លោកេ អវេក្ខតីតិ.

បុចិមន្ទជាតកំ បឋមំ.

៣១២. កស្សបមន្ទិយជាតកំ (៤-២-២)

៤៥.

អបិ កស្សប មន្ទិយា, យុវា សបតិ ហន្តិ [សម្បដិហន្តិ (ក.)] វា;

សព្ពំ តំ ខមតេ ធីរោ, បណ្ឌិតោ តំ តិតិក្ខតិ.

៤៦.

សចេបិ សន្តោ វិវទន្តិ, ខិប្បំ សន្ធីយរេ បុន;

ពាលា បត្តាវ ភិជ្ជន្តិ, ន តេ សមថមជ្ឈគូ.

៤៧.

ឯតេ ភិយ្យោ សមាយន្តិ, សន្ធិ តេសំ ន ជីរតិ;

យោ ចាធិបន្នំ ជានាតិ, យោ ច ជានាតិ ទេសនំ.

៤៨.

ឯសោ ហិ ឧត្តរិតរោ, ភារវហោ ធុរទ្ធរោ;

យោ បរេសាធិបន្នានំ, សយំ សន្ធាតុមរហតីតិ.

កស្សបមន្ទិយជាតកំ ទុតិយំ.

៣១៣. ខន្តីវាទីជាតកំ (៤-២-៣)

៤៩.

យោ តេ ហត្ថេ ច បាទេ ច, កណ្ណនាសញ្ច ឆេទយិ;

តស្ស កុជ្ឈ មហាវីរ, មា រដ្ឋំ វិនសា [វិនស្ស (ក. សី. ស្យា. ក.)] ឥទំ.

៥០.

យោ មេ ហត្ថេ ច បាទេ ច, កណ្ណនាសញ្ច ឆេទយិ;

ចិរំ ជីវតុ សោ រាជា, ន ហិ កុជ្ឈន្តិ មាទិសា.

៥១.

អហូ អតីតមទ្ធានំ [អហុ អតីតមទ្ធានេ (ស្យា. បី. ក.)], សមណោ ខន្តិទីបនោ;

តំ ខន្តិយាយេវ ឋិតំ, កាសិរាជា អឆេទយិ.

៥២.

តស្ស កម្ម [កម្មស្ស (សី. បី.)] ផរុសស្ស, វិបាកោ កដុកោ អហុ;

យំ កាសិរាជា វេទេសិ, និរយម្ហិ សមប្បិតោតិ.

ខន្តីវាទីជាតកំ តតិយំ.

៣១៤. លោហកុម្ភិជាតកំ (៤-២-៤)

៥៣.

ទុជ្ជីវិតមជីវិម្ហ, យេ សន្តេ [យេសំ នោ (ស្យា. ក.)] ន ទទម្ហសេ;

វិជ្ជមានេសុ ភោគេសុ, ទីបំ នាកម្ហ អត្តនោ.

៥៤.

សដ្ឋិ [សដ្ឋិំ (ស្យា.)] វស្សសហស្សានិ, បរិបុណ្ណានិ សព្ពសោ;

និរយេ បច្ចមានានំ, កទា អន្តោ ភវិស្សតិ.

៥៥.

នត្ថិ អន្តោ កុតោ អន្តោ, ន អន្តោ បដិទិស្សតិ;

តទា ហិ បកតំ បាបំ, មម តុយ្ហញ្ច មារិសា [មារិស (សី. ស្យា. បី.)].

៥៦.

សោហំ នូន ឥតោ គន្ត្វា, យោនិំ លទ្ធាន មានុសិំ;

វទញ្ញូ សីលសម្បន្នោ, កាហាមិ កុសលំ ពហុន្តិ.

លោហកុម្ភិជាតកំ ចតុត្ថំ.

៣១៥. សព្ពមំសលាភជាតកំ (៤-២-៥)

៥៧.

ផរុសា វត តេ វាចា, មំសំ [សម្ម (បី. ក.)] យាចនកោ អសិ [ចសិ (បី.)];

កិលោមសទិសី [កិលោមស្ស សទិសា (បី.)] វាចា, កិលោមំ សម្ម ទម្មិ តេ.

៥៨.

អង្គមេតំ មនុស្សានំ, ភាតា លោកេ បវុច្ចតិ;

អង្គស្ស សទិសី វាចា [អង្គស្សទិសី តេ វាចា (ក.)], អង្គំ សម្ម ទទាមិ តេ.

៥៩.

តាតាតិ បុត្តោ វទមានោ, កម្បេតិ [សម្មេតិ (ក.)] ហទយំ បិតុ;

ហទយស្ស សទិសី [ហទយស្សទិសី (ក.)] វាចា, ហទយំ សម្ម ទម្មិ តេ.

៦០.

យស្ស គាមេ សខា នត្ថិ, យថារញ្ញំ តថេវ តំ;

សព្ពស្ស សទិសី វាចា, សព្ពំ សម្ម ទទាមិ តេតិ.

សព្ពមំសលាភជាតកំ [មំសជាតកំ (សី. ស្យា. បី.)] បញ្ចមំ.

៣១៦. សសបណ្ឌិតជាតកំ (៤-២-៦)

៦១.

សត្ត មេ រោហិតា មច្ឆា, ឧទកា ថលមុព្ភតា;

ឥទំ ព្រាហ្មណ មេ អត្ថិ, ឯតំ ភុត្វា វនេ វស.

៦២.

ទុស្ស មេ ខេត្តបាលស្ស, រត្តិភត្តំ អបាភតំ;

មំសសូលា ច ទ្វេ គោធា, ឯកញ្ច ទធិវារកំ;

ឥទំ ព្រាហ្មណ មេ អត្ថិ, ឯតំ ភុត្វា វនេ វស.

៦៣.

អម្ពបក្កំ ទកំ [អម្ពបក្កោទកំ (សី. បី.)] សីតំ, សីតច្ឆាយា មនោរមា [សីតច្ឆាយំ មនោរមំ (សី. ស្យា. បី.)];

ឥទំ ព្រាហ្មណ មេ អត្ថិ, ឯតំ ភុត្វា វនេ វស.

៦៤.

ន សសស្ស តិលា អត្ថិ, ន មុគ្គា នបិ តណ្ឌុលា;

ឥមិនា អគ្គិនា បក្កំ, មមំ [មំសំ (ក.)] ភុត្វា វនេ វសាតិ.

សសបណ្ឌិតជាតកំ ឆដ្ឋំ.

៣១៧. មតរោទនជាតកំ (៤-២-៧)

៦៥.

មតំ មតំ ឯវ [មតមតមេវ (សី. ស្យា. បី.)] រោទថ, ន ហិ តំ រោទថ យោ មរិស្សតិ;

សព្ពេបិ [សព្ពេវ (សី. ស្យា. បី.)] សរីរធារិនោ, អនុបុព្ពេន ជហន្តិ ជីវិតំ.

៦៦.

ទេវមនុស្សា ចតុប្បទា, បក្ខិគណា ឧរគា ច ភោគិនោ;

សម្ហិ [យម្ហិ (ស្យា.), អស្មិំ (បី. ក.)] សរីរេ អនិស្សរា, រមមានាវ ជហន្តិ ជីវិតំ.

៦៧.

ឯវំ ចលិតំ អសណ្ឋិតំ, សុខទុក្ខំ មនុជេស្វបេក្ខិយ;

កន្ទិតរុទិតំ និរត្ថកំ, កិំ វោ សោកគណាភិកីររេ.

៦៨.

ធុត្តា ច សោណ្ឌា [ធុត្តា សោណ្ឌា (សី.), ធុត្តា សោណ្ឌា ច (ស្យា.)] អកតា, ពាលា សូរា អយោគិនោ [ពាលា សូរា វីរា អយោគិនោ (បី.)];

ធីរំ មញ្ញន្តិ ពាលោតិ, យេ ធម្មស្ស អកោវិទាតិ.

មតរោទនជាតកំ សត្តមំ.

៣១៨. កណវេរជាតកំ (៤-២-៨)

៦៩.

យំ តំ វសន្តសមយេ, កណវេរេសុ ភាណុសុ;

សាមំ ពាហាយ បីឡេសិ, សា តំ អារោគ្យមព្រវិ.

៧០.

អម្ភោ ន កិរ សទ្ធេយ្យំ, យំ វាតោ បព្ពតំ វហេ;

បព្ពតញ្ចេ វហេ វាតោ, សព្ពម្បិ បថវិំ វហេ;

យត្ថ សាមា កាលកតា [កាលង្កតា (ក.)], សា មំ អារោគ្យមព្រវិ.

៧១.

ន ចេវ សា កាលកតា, ន ច សា អញ្ញមិច្ឆតិ;

ឯកភត្តិកិនី [ឯកភត្តា កិរ (សី. ស្យា.), ឯកភត្តកិនី (បី.)] សាមា, តមេវ អភិកង្ខតិ.

៧២.

អសន្ថុតំ មំ ចិរសន្ថុតេន [អសន្ធតំ មំ ចិរសន្ធតេន (ក.)], និមីនិ សាមា អធុវំ ធុវេន;

មយាបិ សាមា និមិនេយ្យ អញ្ញំ, ឥតោ អហំ ទូរតរំ គមិស្សន្តិ.

កណវេរជាតកំ អដ្ឋមំ.

៣១៩. តិត្តិរជាតកំ (៤-២-៩)

៧៣.

សុសុខំ វត ជីវាមិ, លភាមិ ចេវ ភុញ្ជិតុំ;

បរិបន្ថេវ តិដ្ឋាមិ, កា នុ ភន្តេ គតី មម.

៧៤.

មនោ ចេ តេ នប្បណមតិ, បក្ខិ បាបស្ស កម្មុនោ;

អព្យាវដស្ស ភទ្រស្ស, ន បាបមុបលិម្បតិ.

៧៥.

ញាតកោ នោ និសិន្នោតិ, ពហុ អាគច្ឆតេ ជនោ;

បដិច្ច កម្មំ ផុសតិ, តស្មិំ មេ សង្កតេ មនោ.

៧៦.

ន បដិច្ច កម្មំ ផុសតិ, មនោ ចេ នប្បទុស្សតិ;

អប្បោស្សុក្កស្ស ភទ្រស្ស, ន បាបមុបលិម្បតីតិ.

តិត្តិរជាតកំ នវមំ.

៣២០. សុច្ចជជាតកំ (៤-២-១០)

៧៧.

សុច្ចជំ វត នច្ចជិ, វាចាយ អទទំ គិរិំ;

កិំ ហិតស្ស ចជន្តស្ស, វាចាយ អទទ បព្ពតំ.

៧៨.

យញ្ហិ កយិរា តញ្ហិ វទេ, យំ ន កយិរា ន តំ វទេ;

អករោន្តំ ភាសមានំ, បរិជានន្តិ បណ្ឌិតា.

៧៩.

រាជបុត្ត នមោ ត្យត្ថុ, សច្ចេ ធម្មេ ឋិតោ ចសិ;

យស្ស តេ ព្យសនំ បត្តោ, សច្ចស្មិំ រមតេ មនោ.

៨០.

យា ទលិទ្ទី ទលិទ្ទស្ស, អឌ្ឍា អឌ្ឍស្ស កិត្តិម [កិត្តិមា (សី. ស្យា. បី.)];

សា ហិស្ស បរមា ភរិយា, សហិរញ្ញស្ស ឥត្ថិយោតិ.

សុច្ចជជាតកំ ទសមំ.

បុចិមន្ទវគ្គោ ទុតិយោ.

តស្សុទ្ទានំ –

អថ ចោរ សកស្សប ខន្តីវរោ, ទុជ្ជីវិតតា ច វរា ផរុសា;

អថ សស មតញ្ច វសន្ត សុខំ, សុច្ចជំវតនច្ចជិនា ច ទសាតិ.

៣. កុដិទូសកវគ្គោ

៣២១. កុដិទូសកជាតកំ (៤-៣-១)

៨១.

មនុស្សស្សេវ តេ សីសំ, ហត្ថបាទា ច វានរ;

អថ កេន នុ វណ្ណេន, អគារំ តេ ន វិជ្ជតិ.

៨២.

មនុស្សស្សេវ មេ សីសំ, ហត្ថបាទា ច សិង្គិល [សិង្គាល (ក.), បិង្គល (ដីកា)];

យាហុ សេដ្ឋា មនុស្សេសុ, សា មេ បញ្ញា ន វិជ្ជតិ.

៨៣.

អនវដ្ឋិតចិត្តស្ស, លហុចិត្តស្ស ទុព្ភិនោ [ទូភិនោ (បី.)];

និច្ចំ អទ្ធុវសីលស្ស, សុខភាវោ [សុចិភាវោ (សី.), សុខភាគោ (?)] ន វិជ្ជតិ.

៨៤.

សោ ករស្សុ អានុភាវំ, វីតិវត្តស្សុ សីលិយំ;

សីតវាតបរិត្តាណំ, ករស្សុ កុដវំ [កុដិកំ (សី. ស្យា.)] កបីតិ.

កុដិទូសក [សិង្គាលសកុណ (ក.)] ជាតកំ បឋមំ.

៣២២. ទុទ្ទុភជាតកំ (៤-៣-២)

៨៥.

ទុទ្ទុភាយតិ [ទទ្ទភាយតិ (សី. បី.)] ភទ្ទន្តេ, យស្មិំ ទេសេ វសាមហំ;

អហម្បេតំ ន ជានាមិ, កិមេតំ ទុទ្ទុភាយតិ.

៨៦.

ពេលុវំ បតិតំ សុត្វា, ទុទ្ទុភន្តិ [ទទ្ទភន្តិ (សី.)] សសោ ជវិ;

សសស្ស វចនំ សុត្វា, សន្តត្តា មិគវាហិនី.

៨៧.

អប្បត្វា បទវិញ្ញាណំ, បរឃោសានុសារិនោ;

បនាទបរមា ពាលា, តេ ហោន្តិ បរបត្តិយា.

៨៨.

យេ ច សីលេន សម្បន្នា, បញ្ញាយូបសមេ រតា;

អារកា វិរតា ធីរា, ន ហោន្តិ បរបត្តិយាតិ.

ទុទ្ទុភជាតកំ [ទទ្ទភជាតកំ (សី. បី.)] ទុតិយំ.

៣២៣. ព្រហ្មទត្តជាតកំ (៤-៣-៣)

៨៩.

ទ្វយំ យាចនកោ រាជ, ព្រហ្មទត្ត និគច្ឆតិ;

អលាភំ ធនលាភំ វា, ឯវំ ធម្មា ហិ យាចនា.

៩០.

យាចនំ រោទនំ អាហុ, បញ្ចាលានំ រថេសភ;

យោ យាចនំ បច្ចក្ខាតិ, តមាហុ បដិរោទនំ.

៩១.

មា មទ្ទសំសុ រោទន្តំ, បញ្ចាលា សុសមាគតា;

តុវំ វា បដិរោទន្តំ, តស្មា ឥច្ឆាមហំ រហោ.

៩២.

ទទាមិ តេ ព្រាហ្មណ រោហិណីនំ, គវំ សហស្សំ សហ បុង្គវេន;

អរិយោ ហិ អរិយស្ស កថំ ន ទជ្ជា [ទជ្ជេ (សី.), ទជ្ជំ (?)], សុត្វាន គាថា តវ ធម្មយុត្តាតិ.

ព្រហ្មទត្តជាតកំ តតិយំ.

៣២៤. ចម្មសាដកជាតកំ (៤-៣-៤)

៩៣.

កល្យាណរូបោ វតយំ ចតុប្បទោ, សុភទ្ទកោ ចេវ សុបេសលោ ច;

យោ ព្រាហ្មណំ ជាតិមន្តូបបន្នំ, អបចាយតិ មេណ្ឌវរោ យសស្សី.

៩៤.

មា ព្រាហ្មណ ឥត្តរទស្សនេន, វិស្សាសមាបជ្ជិ ចតុប្បទស្ស;

ទឡ្ហប្បហារំ អភិកង្ខមានោ [អភិកត្តុកាមោ (ស្យា.)], អវសក្កតី ទស្សតិ សុប្បហារំ.

៩៥.

ឩរុដ្ឋិ [ឩរដ្ឋិ (សី.)] ភគ្គំ បវដ្ដិតោ [បតិតោ (សី. ស្យា.)] ខារិភារោ, សព្ពញ្ច ភណ្ឌំ ព្រាហ្មណស្ស [ព្រាហ្មណស្សីធ (ក. សី. បី.), ព្រាហ្មណស្សេវ (ក. សី. ស្យា. ក.)] ភិន្នំ;

ឧភោបិ ពាហា បគ្គយ្ហ [បគ្គយ្យេវ (ស្យា.), បគ្គហីយ (?)] កន្ទតិ [ពាហា បគ្គយ្យ កន្ទតិ (បី. ក.)], អភិធាវថ ហញ្ញតេ ព្រហ្មចារី.

៩៦.

ឯវំ សោ និហតោ សេតិ, យោ អបូជំ បសំសតិ [នមស្សតិ (បី.)];

យថាហមជ្ជ បហតោ, ហតោ មេណ្ឌេន ទុម្មតីតិ.

ចម្មសាដកជាតកំ ចតុត្ថំ.

៣២៥. គោធរាជជាតកំ (៤-៣-៥)

៩៧.

សមណំ តំ មញ្ញមានោ, ឧបគច្ឆិមសញ្ញតំ;

សោ មំ ទណ្ឌេន បាហាសិ, យថា អស្សមណោ តថា.

៩៨.

កិំ តេ ជដាហិ ទុម្មេធ, កិំ តេ អជិនសាដិយា;

អព្ភន្តរំ តេ គហនំ, ពាហិរំ បរិមជ្ជសិ.

៩៩.

ឯហិ គោធ និវត្តស្សុ, ភុញ្ជ សាលីនមោទនំ;

តេលំ លោណញ្ច មេ អត្ថិ, បហូតំ មយ្ហ បិប្ផលិ.

១០០.

ឯស ភិយ្យោ បវេក្ខាមិ, វម្មិកំ សតបោរិសំ;

តេលំ លោណញ្ច កិត្តេសិ [កិន្តេសិ (ស្យា. បី.)], អហិតំ មយ្ហ បិប្ផលីតិ.

គោធរាជជាតកំ បញ្ចមំ.

៣២៦. កក្ការុជាតកំ (៤-៣-៦)

១០១.

កាយេន យោ នាវហរេ, វាចាយ ន មុសា ភណេ;

យសោ លទ្ធា ន មជ្ជេយ្យ, ស វេ កក្ការុមរហតិ.

១០២.

ធម្មេន វិត្តមេសេយ្យ, ន និកត្យា ធនំ ហរេ;

ភោគេ លទ្ធា ន មជ្ជេយ្យ, ស វេ កក្ការុមរហតិ.

១០៣.

យស្ស ចិត្តំ អហាលិទ្ទំ, សទ្ធា ច អវិរាគិនី;

ឯកោ សាទុំ ន ភុញ្ជេយ្យ, ស វេ កក្ការុមរហតិ.

១០៤.

សម្មុខា វា តិរោក្ខា វា [បរោក្ខា វា (បី.), បរម្មុខា (ក.)], យោ សន្តេ ន បរិភាសតិ;

យថាវាទី តថាការី, ស វេ កក្ការុមរហតីតិ.

កក្ការុជាតកំ ឆដ្ឋំ.

៣២៧. កាកវតីជាតកំ (៤-៣-៧)

១០៥.

វាតិ ចាយំ [វាយំ (ក.)] តតោ គន្ធោ, យត្ថ មេ វសតី បិយា;

ទូរេ ឥតោ ហិ កាកវតី [កាកាតី (សី.), កាកាតិ (ស្យា. បី.)], យត្ថ មេ និរតោ មនោ.

១០៦.

កថំ សមុទ្ទមតរី, កថំ អតរិ កេបុកំ [កេពុកំ (សី. បី.)];

កថំ សត្ត សមុទ្ទានិ, កថំ សិម្ពលិមារុហិ.

១០៧.

តយា សមុទ្ទមតរិំ, តយា អតរិ កេបុកំ [កេពុកំ (សី. បី.)];

តយា សត្ត សមុទ្ទានិ, តយា សិម្ពលិមារុហិំ.

១០៨.

ធិរត្ថុមំ មហាកាយំ, ធិរត្ថុមំ អចេតនំ;

យត្ថ ជាយាយហំ ជារំ, អាវហាមិ វហាមិ ចាតិ.

កាកវតីជាតកំ សត្តមំ.

៣២៨. អននុសោចិយជាតកំ (៤-៣-៨)

១០៩.

ពហូនំ វិជ្ជតី ភោតី, តេហិ មេ កិំ ភវិស្សតិ;

តស្មា ឯតំ ន សោចាមិ, បិយំ សម្មិល្លហាសិនិំ.

១១០.

តំ តំ ចេ អនុសោចេយ្យ, យំ យំ តស្ស ន វិជ្ជតិ;

អត្តានមនុសោចេយ្យ, សទា មច្ចុវសំ បតំ.

១១១.

ហេវ ឋិតំ នាសីនំ, ន សយានំ ន បទ្ធគុំ [បត្ថគុំ (ស្យា.)];

យាវ ព្យាតិ និមិសតិ, តត្រាបិ រសតី [សរតី (សី. ស្យា. បី.)] វយោ.

១១២.

តត្ថត្តនិ វតប្បទ្ធេ [វត បន្ថេ (ស្យា.), វត ពន្ធេ (ក.) វត + ប-អទ្ធេ = វតប្បទ្ធេ], វិនាភាវេ អសំសយេ;

ភូតំ សេសំ ទយិតព្ពំ, វីតំ អននុសោចិយន្តិ [ចវិតំ នានុសោចិយន្តិ (ស្យា.), មតន្តំ នានុសោចិយំ (ក.)].

អននុសោចិយជាតកំ អដ្ឋមំ.

៣២៩. កាឡពាហុជាតកំ (៤-៣-៩)

១១៣.

យំ អន្នបានស្ស បុរេ លភាម, តំ ទានិ សាខមិគមេវ គច្ឆតិ;

គច្ឆាម ទានិ វនមេវ រាធ, អសក្កតា ចស្ម ធនញ្ជយាយ [ធនញ្ចយាយ (ក.)].

១១៤.

លាភោ អលាភោ យសោ អយសោ ច, និន្ទា បសំសា ច សុខញ្ច ទុក្ខំ;

ឯតេ អនិច្ចា មនុជេសុ ធម្មា, មា សោចិ កិំ សោចសិ បោដ្ឋបាទ.

១១៥.

អទ្ធា តុវំ បណ្ឌិតកោសិ រាធ, ជានាសិ អត្ថានិ អនាគតានិ;

កថំ នុ សាខាមិគំ ទក្ខិសាម [ទក្ខិយាម (ក.), ទក្ខាម (ស្យា.)], និទ្ធាវិតំ [និទ្ធាបិតំ (សី. ស្យា.), និព្ពាបិតំ (បី.), និច្ឆទំ (ក.)] រាជកុលតោវ ជម្មំ.

១១៦.

ចាលេតិ កណ្ណំ ភកុដិំ ករោតិ, មុហុំ មុហុំ ភាយយតេ [ភាយតេ (ស្យា.), ភាយាបតេ (ក.)] កុមារេ;

សយមេវ តំ កាហតិ កាឡពាហុ, យេនារកា ឋស្សតិ អន្នបានាតិ.

កាឡពាហុជាតកំ នវមំ.

៣៣០. សីលវីមំសជាតកំ (៤-៣-១០)

១១៧.

សីលំ កិរេវ កល្យាណំ, សីលំ លោកេ អនុត្តរំ;

បស្ស ឃោរវិសោ នាគោ, សីលវាតិ ន ហញ្ញតិ.

១១៨.

យាវទេវស្សហូ កិញ្ចិ, តាវទេវ អខាទិសុំ;

សង្គម្ម កុលលា លោកេ, ន ហិំសន្តិ អកិញ្ចនំ.

១១៩.

សុខំ និរាសា សុបតិ, អាសា ផលវតី សុខា;

អាសំ និរាសំ កត្វាន, សុខំ សុបតិ បិង្គលា.

១២០.

ន សមាធិបរោ អត្ថិ, អស្មិំ លោកេ បរម្ហិ ច;

ន បរំ នាបិ អត្តានំ, វិហិំសតិ សមាហិតោតិ.

សីលវីមំសជាតកំ ទសមំ.

កុដិទូសកវគ្គោ តតិយោ.

តស្សុទ្ទានំ –

សមនុស្ស -សទុទ្ទុភ-យាចនកោ, អថ មេណ្ឌវរុត្តម-គោធវរោ;

អថ កាយសកេបុក ភោតីវរោ, អថ រាធសុសីលវរេន ទសាតិ.

៤. កោកិលវគ្គោ

៣៣១. កោកិលជាតកំ (៤-៤-១)

១២១.

យោ វេ កាលេ អសម្បត្តេ, អតិវេលំ បភាសតិ;

ឯវំ សោ និហតោ សេតិ, កោកិលាយិវ អត្រជោ.

១២២.

ន ហិ សត្ថំ សុនិសិតំ, វិសំ ហលាហលាមិវ [ហលាហលំ ឥវ (បី.)];

ឯវំ និកដ្ឋេ [និក្កឌ្ឍេ (ស្យា.), និកឌ្ឍេ (ក.)] បាតេតិ, វាចា ទុព្ភាសិតា យថា.

១២៣.

តស្មា កាលេ អកាលេ វា [អកាលេ ច (សី. ស្យា.)], វាចំ រក្ខេយ្យ បណ្ឌិតោ;

នាតិវេលំ បភាសេយ្យ, អបិ អត្តសមម្ហិ វា.

១២៤.

យោ ច កាលេ មិតំ ភាសេ, មតិបុព្ពោ វិចក្ខណោ;

សព្ពេ អមិត្តេ អាទេតិ, សុបណ្ណោ ឧរគាមិវាតិ.

កោកិលជាតកំ [កោកាលិកជាតកំ (សព្ពត្ថ)] បឋមំ.

៣៣២. រថលដ្ឋិជាតកំ (៤-៤-២)

១២៥.

អបិ ហន្ត្វា ហតោ ព្រូតិ, ជេត្វា ជិតោតិ ភាសតិ;

បុព្ពវក្ខាយិនោ [បុព្ពមក្ខាយិនោ (សី. ស្យា.)] រាជ, អញ្ញទត្ថុ [ឯកទត្ថុ (សី. បី.)] ន សទ្ទហេ.

១២៦.

តស្មា បណ្ឌិតជាតិយោ, សុណេយ្យ ឥតរស្សបិ;

ឧភិន្នំ វចនំ សុត្វា, យថា ធម្មោ តថា ករេ.

១២៧.

អលសោ គិហី កាមភោគី ន សាធុ, អសញ្ញតោ បព្ពជិតោ ន សាធុ;

រាជា ន សាធុ អនិសម្មការី, យោ បណ្ឌិតោ កោធនោ តំ ន សាធុ.

១២៨.

និសម្ម ខត្តិយោ កយិរា, នានិសម្ម ទិសម្បតិ;

និសម្មការិនោ រាជ [រញ្ញោ (សី. ស្យា.)], យសោ កិត្តិ ច វឌ្ឍតីតិ.

រថលដ្ឋិជាតកំ ទុតិយំ.

៣៣៣. បក្កគោធជាតកំ (៤-៤-៣)

១២៩.

តទេវ មេ ត្វំ វិទិតោ, វនមជ្ឈេ រថេសភ;

យស្ស តេ ខគ្គពទ្ធស្ស, សន្នទ្ធស្ស តិរីដិនោ;

អស្សត្ថទុមសាខាយ, បក្កា គោធា បលាយថ.

១៣០.

នមេ នមន្តស្ស ភជេ ភជន្តំ, កិច្ចានុកុព្ពស្ស ករេយ្យ កិច្ចំ;

នានត្ថកាមស្ស ករេយ្យ អត្ថំ, អសម្ភជន្តម្បិ ន សម្ភជេយ្យ.

១៣១.

ចជេ ចជន្តំ វនថំ ន កយិរា, អបេតចិត្តេន ន សម្ភជេយ្យ;

ទិជោ ទុមំ ខីណផលន្តិ [ផលំវ (ក. សី. ស្យា. ក.), ទុកនិបាតេ បុដភត្តជាតកេន សំសន្ទេតព្ពំ] ញត្វា, អញ្ញំ សមេក្ខេយ្យ មហា ហិ លោកោ.

១៣២.

សោ តេ ករិស្សាមិ យថានុភាវំ, កតញ្ញុតំ ខត្តិយេ [ខត្តិយោ (ស្យា. ក.)] បេក្ខមានោ;

សព្ពញ្ច តេ ឥស្សរិយំ ទទាមិ, យស្សិច្ឆសី តស្ស តុវំ ទទាមីតិ.

បក្កគោធជាតកំ [គោធជាតកំ (សី. ស្យា. បី.)] តតិយំ.

៣៣៤. រាជោវាទជាតកំ (៤-៤-៤)

១៣៣.

គវំ ចេ តរមានានំ, ជិម្ហំ គច្ឆតិ បុង្គវោ;

សព្ពា តា ជិម្ហំ គច្ឆន្តិ [សព្ពា គាវី ជិម្ហំ យន្តិ (សី. ស្យា.)], នេត្តេ ជិម្ហំ គតេ សតិ.

១៣៤.

ឯវមេវ មនុស្សេសុ, យោ ហោតិ សេដ្ឋសម្មតោ;

សោ ចេ អធម្មំ ចរតិ, បគេវ ឥតរា បជា;

សព្ពំ រដ្ឋំ ទុខំ សេតិ, រាជា ចេ ហោតិ អធម្មិកោ.

១៣៥.

គវំ ចេ តរមានានំ, ឧជុំ គច្ឆតិ បុង្គវោ;

សព្ពា គាវី ឧជុំ យន្តិ [សព្ពា តា ឧជុំ គច្ឆន្តិ (បី. អ. និ. ៤.៧០)], នេត្តេ ឧជុំ គតេ សតិ.

១៣៦.

ឯវមេវ មនុស្សេសុ, យោ ហោតិ សេដ្ឋសម្មតោ;

សោ សចេ ធម្មំ ចរតិ, បគេវ ឥតរា បជា;

សព្ពំ រដ្ឋំ សុខំ សេតិ, រាជា ចេ ហោតិ ធម្មិកោតិ.

រាជោវាទជាតកំ ចតុត្ថំ.

៣៣៥. ជម្ពុកជាតកំ (៤-៤-៥)

១៣៧.

ព្រហា បវឌ្ឍកាយោ សោ, ទីឃទាឋោ ច ជម្ពុក;

ន ត្វំ តត្ថ កុលេ ជាតោ, យត្ថ គណ្ហន្តិ កុញ្ជរំ.

១៣៨.

អសីហោ សីហមានេន, យោ អត្តានំ វិកុព្ពតិ;

កោត្ថូវ [កុដ្ឋូវ (សី.), កុត្ថុវ (ស្យា. បី)] គជមាសជ្ជ, សេតិ ភូម្យា អនុត្ថុនំ.

១៣៩.

យសស្សិនោ ឧត្តមបុគ្គលស្ស, សញ្ជាតខន្ធស្ស មហព្ពលស្ស;

អសមេក្ខិយ ថាមពលូបបត្តិំ, ស សេតិ នាគេន ហតោយំ ជម្ពុកោ.

១៤០.

យោ ចីធ កម្មំ កុរុតេ បមាយ, ថាមព្ពលំ អត្តនិ សំវិទិត្វា;

ជប្បេន មន្តេន សុភាសិតេន, បរិក្ខវា សោ វិបុលំ ជិនាតីតិ.

ជម្ពុកជាតកំ បញ្ចមំ.

៣៣៦. ព្រហាឆត្តជាតកំ (៤-៤-៦)

១៤១.

តិណំ តិណន្តិ លបសិ, កោ នុ តេ តិណមាហរិ;

កិំ នុ តេ តិណកិច្ចត្ថិ, តិណមេវ បភាសសិ.

១៤២.

ឥធាគមា ព្រហ្មចារី, ព្រហា ឆត្តោ ពហុស្សុតោ;

សោ មេ [សោ វេ (ក.)] សព្ពំ សមាទាយ, តិណំ និក្ខិប្ប គច្ឆតិ.

១៤៣.

ឯវេតំ ហោតិ កត្តព្ពំ, អប្បេន ពហុមិច្ឆតា;

សព្ពំ សកស្ស អាទានំ, អនាទានំ តិណស្ស ច. ( ) [(តិណស្ស ចាដីសុ គតោ, តត្ថ កា បរិទេវនា) (សី. ស្យា.) (ចាដីសុ បក្ខិបិត្វាន, តត្ថ កា បរិទេវនា) (ក.)]

១៤៤.

សីលវន្តោ ន កុព្ពន្តិ, ពាលោ សីលានិ កុព្ពតិ;

អនិច្ចសីលំ ទុស្សីល្យំ [ទុស្សីលំ (បី.)], កិំ បណ្ឌិច្ចំ ករិស្សតីតិ.

ព្រហាឆត្តជាតកំ ឆដ្ឋំ.

៣៣៧. បីឋជាតកំ (៤-៤-៧)

១៤៥.

ន តេ បីឋមទាយិម្ហា [មទាសិម្ហ (បី. ក.)], ន បានំ នបិ ភោជនំ;

ព្រហ្មចារិ ខមស្សុ មេ, ឯតំ បស្សាមិ អច្ចយំ.

១៤៦.

នេវាភិសជ្ជាមិ ន ចាបិ កុប្បេ, ន ចាបិ មេ អប្បិយមាសិ កិញ្ចិ;

អថោបិ មេ អាសិ មនោវិតក្កោ, ឯតាទិសោ នូន កុលស្ស ធម្មោ.

១៤៧.

ឯសស្មាកំ កុលេ ធម្មោ, បិតុបិតាមហោ សទា;

អាសនំ ឧទកំ បជ្ជំ, សព្ពេតំ និបទាមសេ.

១៤៨.

ឯសស្មាកំ កុលេ ធម្មោ, បិតុបិតាមហោ សទា;

សក្កច្ចំ ឧបតិដ្ឋាម, ឧត្តមំ វិយ ញាតកន្តិ.

បីឋជាតកំ សត្តមំ.

៣៣៨. ថុសជាតកំ (៤-៤-៨)

១៤៩.

វិទិតំ ថុសំ ឧន្ទុរានំ [ឧន្ទូរានំ (ក.)], វិទិតំ បន តណ្ឌុលំ;

ថុសំ ថុសំ [ថុសំ ថូលំ (សី.)] វិវជ្ជេត្វា, តណ្ឌុលំ បន ខាទរេ.

១៥០.

យា មន្តនា អរញ្ញស្មិំ, យា ច គាមេ និកណ្ណិកា;

យញ្ចេតំ ឥតិ ចីតិ ច, ឯតម្បិ វិទិតំ មយា.

១៥១.

ធម្មេន កិរ ជាតស្ស, បិតា បុត្តស្ស មក្កដោ;

ទហរស្សេវ សន្តស្ស, ទន្តេហិ ផលមច្ឆិទា.

១៥២.

យមេតំ បរិសប្បសិ [បរិសព្ពេសិ (ក.)], អជកាណោវ សាសបេ;

យោបាយំ ហេដ្ឋតោ សេតិ [សេសិ (សី.)], ឯតម្បិ វិទិតំ មយាតិ.

ថុសជាតកំ អដ្ឋមំ.

៣៣៩. ពាវេរុជាតកំ (៤-៤-៩)

១៥៣.

អទស្សនេន មោរស្ស, សិខិនោ មញ្ជុភាណិនោ;

កាកំ តត្ថ អបូជេសុំ, មំសេន ច ផលេន ច.

១៥៤.

យទា ច សរសម្បន្នោ, មោរោ ពាវេរុមាគមា;

អថ លាភោ ច សក្ការោ, វាយសស្ស អហាយថ.

១៥៥.

យាវ នុប្បជ្ជតី ពុទ្ធោ, ធម្មរាជា បភង្ករោ;

តាវ អញ្ញេ អបូជេសុំ, បុថូ សមណព្រាហ្មណេ.

១៥៦.

យទា ច សរសម្បន្នោ, ពុទ្ធោ ធម្មំ អទេសយិ;

អថ លាភោ ច សក្ការោ, តិត្ថិយានំ អហាយថាតិ.

ពាវេរុជាតកំ នវមំ.

៣៤០. វិសយ្ហជាតកំ (៤-៤-១០)

១៥៧.

អទាសិ ទានានិ បុរេ វិសយ្ហ, ទទតោ ច តេ ខយធម្មោ អហោសិ;

ឥតោ បរំ ចេ ន ទទេយ្យ ទានំ, តិដ្ឋេយ្យុំ តេ សំយមន្តស្ស ភោគា.

១៥៨.

អនរិយមរិយេន សហស្សនេត្ត, សុទុគ្គតេនាបិ អកិច្ចមាហុ;

មា វោ ធនំ តំ អហុ ទេវរាជ [អហុវា ជនិន្ទ (ក. សី. ស្យា. បី.)], យំ ភោគហេតុ វិជហេមុ សទ្ធំ.

១៥៩.

យេន ឯកោ រថោ យាតិ, យាតិ តេនាបរោ រថោ;

បោរាណំ និហិតំ វត្តំ, វត្តតញ្ញេវ [វទ្ធំ, វទ្ធតញ្ញេវ (ក. សី. បី.)] វាសវ.

១៦០.

យទិ ហេស្សតិ ទស្សាម, អសន្តេ កិំ ទទាមសេ;

ឯវំភូតាបិ ទស្សាម, មា ទានំ បមទម្ហសេតិ.

វិសយ្ហជាតកំ ទសមំ.

កោកិលវគ្គោ [កោកាលិកវគ្គោ (ក.)] ចតុត្ថោ.

តស្សុទ្ទានំ –

អតិវេលបភាសតិ ជីតវរោ, វនមជ្ឈ រថេសភ ជិម្ហគមោ;

អថ ជម្ពុ តិណាសនបីឋវរំ, អថ តណ្ឌុល មោរ វិសយ្ហ ទសាតិ.

៥. ចូឡកុណាលវគ្គោ

៣៤១. កណ្ឌរីជាតកំ (៤-៥-១)

១៦១.

នរានមារាមករាសុ នារិសុ, អនេកចិត្តាសុ អនិគ្គហាសុ ច;

សព្ពត្ថ នាបីតិករាបិ [សព្ព’ត្តនា’បីតិករាបិ (សី. ស្យា.)] ចេ សិយា [សិយុំ (ស្យា.)], ន វិស្សសេ តិត្ថសមា ហិ នារិយោ.

១៦២.

យំ វេ [យញ្ច (ស្យា. ក.)] ទិស្វា កណ្ឌរីកិន្នរានំ [កិន្នរកិន្នរីនំ (ស្យា.), កិន្នរីកិន្នរានំ (ក.)], សព្ពិត្ថិយោ ន រមន្តិ អគារេ;

តំ តាទិសំ មច្ចំ ចជិត្វា ភរិយា, អញ្ញំ ទិស្វា បុរិសំ បីឋសប្បិំ.

១៦៣.

ពកស្ស ច ពាវរិកស្ស [បាវារិកស្ស (សី.)] រញ្ញោ, អច្ចន្តកាមានុគតស្ស ភរិយា;

អវាចរី [អច្ចាចរិ (ស្យា.), អនាចរិ (ក.)] បដ្ឋវសានុគស្ស [ពទ្ធវសានុគស្ស (សី. ស្យា.), បត្តវសានុគតស្ស (ក.)], កំ វាបិ ឥត្ថី នាតិចរេ តទញ្ញំ.

១៦៤.

បិង្គិយានី សព្ពលោកិស្សរស្ស, រញ្ញោ បិយា ព្រហ្មទត្តស្ស ភរិយា;

អវាចរី បដ្ឋវសានុគស្ស, តំ វាបិ សា នាជ្ឈគា កាមកាមិនីតិ.

កណ្ឌរីជាតកំ [កិន្នរីជាតកំ (ក. សី. ក.), កុណ្ឌលិកជាតកំ (ស្យា.)] បឋមំ.

៣៤២. វានរជាតកំ (៤-៥-២)

១៦៥.

អសក្ខិំ វត អត្តានំ, ឧទ្ធាតុំ ឧទកា ថលំ;

ន ទានាហំ បុន តុយ្ហំ, វសំ គច្ឆាមិ វារិជ.

១៦៦.

អលមេតេហិ អម្ពេហិ, ជម្ពូហិ បនសេហិ ច;

យានិ បារំ សមុទ្ទស្ស, វរំ មយ្ហំ ឧទុម្ពរោ.

១៦៧.

យោ ច ឧប្បតិតំ អត្ថំ, ន ខិប្បមនុពុជ្ឈតិ;

អមិត្តវសមន្វេតិ, បច្ឆា ច អនុតប្បតិ.

១៦៨.

យោ ច ឧប្បតិតំ អត្ថំ, ខិប្បមេវ និពោធតិ;

មុច្ចតេ សត្តុសម្ពាធា, ន ច បច្ឆានុតប្បតីតិ.

វានរជាតកំ ទុតិយំ.

៣៤៣. កុន្តិនីជាតកំ (៤-៥-៣)

១៦៩.

អវសិម្ហ តវាគារេ, និច្ចំ សក្កតបូជិតា;

ត្វមេវ ទានិមករិ, ហន្ទ រាជ វជាមហំ.

១៧០.

យោ វេ កតេ បដិកតេ, កិព្ពិសេ បដិកិព្ពិសេ;

ឯវំ តំ សម្មតី វេរំ, វស កុន្តិនិ មាគមា.

១៧១.

ន កតស្ស ច កត្តា ច, មេត្តិ [មេត្តី (បី.), មិត្តី (ក.)] សន្ធីយតេ បុន;

ហទយំ នានុជានាតិ, គច្ឆញ្ញេវ រថេសភ.

១៧២.

កតស្ស ចេវ កត្តា ច, មេត្តិ សន្ធីយតេ បុន;

ធីរានំ នោ ច ពាលានំ, វស កុន្តិនិ មាគមាតិ.

កុន្តិនីជាតកំ តតិយំ.

៣៤៤. អម្ពជាតកំ (៤-៥-៤)

១៧៣.

យោ នីលិយំ មណ្ឌយតិ, សណ្ឌាសេន វិហញ្ញតិ;

តស្ស សា វសមន្វេតុ, យា តេ អម្ពេ អវាហរិ.

១៧៤.

វីសំ វា បញ្ចវីសំ [បណ្ណុវីសំ (ក. សី. បី.)] វា, ឩនតិំសំ វ ជាតិយា;

តាទិសា បតិ មា លទ្ធា [បតិំ មា លទ្ធា (បី.), បតិ មា’លត្ថ (?)], យា តេ អម្ពេ អវាហរិ.

១៧៥.

ទីឃំ គច្ឆតុ អទ្ធានំ, ឯកិកា អភិសារិកា;

សង្កេតេ បតិ មា អទ្ទ [មា អទ្ទស (សី. បី.)], យា តេ អម្ពេ អវាហរិ.

១៧៦.

អលង្កតា សុវសនា, មាលិនី ចន្ទនុស្សទា;

ឯកិកា សយនេ សេតុ, យា តេ អម្ពេ អវាហរីតិ.

អម្ពជាតកំ [អម្ពចោរជាតកំ (ក. សី. បី.)] ចតុត្ថំ.

៣៤៥. គជកុម្ភជាតកំ (៤-៥-៥)

១៧៧.

វនំ យទគ្គិ ទហតិ, បាវកោ កណ្ហវត្តនី;

កថំ ករោសិ បចលក, ឯវំ ទន្ធបរក្កមោ.

១៧៨.

ពហូនិ រុក្ខឆិទ្ទានិ, បថព្យា វិវរានិ ច;

តានិ ចេ នាភិសម្ភោម, ហោតិ នោ កាលបរិយាយោ.

១៧៩.

យោ ទន្ធកាលេ តរតិ, តរណីយេ ច ទន្ធតិ;

សុក្ខបណ្ណំវ អក្កម្ម, អត្ថំ ភញ្ជតិ អត្តនោ.

១៨០.

យោ ទន្ធកាលេ ទន្ធេតិ, តរណីយេ ច តារយិ;

សសីវ រត្តិំ វិភជំ, តស្សត្ថោ បរិបូរតីតិ.

គជកុម្ភជាតកំ បញ្ចមំ.

៣៤៦. កេសវជាតកំ (៤-៥-៦)

១៨១.

មនុស្សិន្ទំ ជហិត្វាន, សព្ពកាមសមិទ្ធិនំ;

កថំ នុ ភគវា កេសី, កប្បស្ស រមតិ អស្សមេ [រមតស្សមេ (ក.)].

១៨២.

សាទូនី [សាធូនិ (ក. សី. ស្យា. ក.)] រមណីយានិ, សន្តិ វក្ខា មនោរមា;

សុភាសិតានិ កប្បស្ស, នារទ រមយន្តិ មំ.

១៨៣.

សាលីនំ ឱទនំ ភុញ្ជេ, សុចិំ មំសូបសេចនំ;

កថំ សាមាកនីវារំ, អលោណំ ឆាទយន្តិ តំ.

១៨៤.

សាទុំ វា [អសាទុំ (បី.)] យទិ វាសាទុំ, អប្បំ វា យទិ វា ពហុំ;

វិស្សត្ថោ យត្ថ ភុញ្ជេយ្យ, វិស្សាសបរមា រសាតិ.

កេសវជាតកំ [កេសីជាតកំ (ក.)] ឆដ្ឋំ.

៣៤៧. អយកូដជាតកំ (៤-៥-៧)

១៨៥.

សព្ពាយសំ កូដមតិប្បមាណំ, បគ្គយ្ហ យោ [សោ (បី.)] តិដ្ឋសិ អន្តលិក្ខេ;

រក្ខាយ មេ [មំ (សី.)] ត្វំ វិហិតោ នុសជ្ជ, ឧទាហុ មេ ចេតយសេ [វាយមសេ (សី. ស្យា.)] វធាយ.

១៨៦.

ទូតោ អហំ រាជិធ រក្ខសានំ, វធាយ តុយ្ហំ បហិតោហមស្មិ;

ឥន្ទោ ច តំ រក្ខតិ ទេវរាជា, តេនុត្តមង្គំ ន តេ [ន ហិ (ក. សី. បី.), តេ ន (ក.)] ផាលយាមិ.

១៨៧.

សចេ ច មំ រក្ខតិ ទេវរាជា, ទេវានមិន្ទោ មឃវា សុជម្បតិ;

កាមំ បិសាចា វិនទន្តុ សព្ពេ, ន សន្តសេ រក្ខសិយា បជាយ.

១៨៨.

កាមំ កន្ទន្តុ [កន្តន្តុ (ក.), កណ្ឌន្តុ (ស្យា.)] កុម្ភណ្ឌា, សព្ពេ បំសុបិសាចកា;

នាលំ បិសាចា យុទ្ធាយ, មហតី សា វិភិំសិកាតិ [វិភេសិកាតិ (ស្យា.), វិហេសិកាតិ (បី.)].

អយកូដជាតកំ សត្តមំ.

៣៤៨. អរញ្ញជាតកំ (៤-៥-៨)

១៨៩.

អរញ្ញា គាមមាគម្ម, កិំសីលំ កិំវតំ អហំ;

បុរិសំ តាត សេវេយ្យំ, តំ មេ អក្ខាហិ បុច្ឆិតោ.

១៩០.

យោ តំ វិស្សាសយេ តាត, វិស្សាសញ្ច ខមេយ្យ តេ;

សុស្សូសី ច តិតិក្ខី ច, តំ ភជេហិ ឥតោ [តំ ភជេយ្យាសិតោ (ក.)] គតោ.

១៩១.

យស្ស កាយេន វាចាយ, មនសា នត្ថិ ទុក្កដំ;

ឧរសីវ បតិដ្ឋាយ, តំ ភជេហិ ឥតោ គតោ.

១៩២.

ហលិទ្ទិរាគំ កបិចិត្តំ, បុរិសំ រាគវិរាគិនំ;

តាទិសំ តាត មា សេវិ, និម្មនុស្សម្បិ ចេ សិយាតិ.

អរញ្ញជាតកំ អដ្ឋមំ.

៣៤៩. សន្ធិភេទជាតកំ (៤-៥-៩)

១៩៣.

នេវ ឥត្ថីសុ សាមញ្ញំ, នាបិ ភក្ខេសុ សារថិ;

អថស្ស សន្ធិភេទស្ស, បស្ស យាវ សុចិន្តិតំ.

១៩៤.

អសិ តិក្ខោវ មំសម្ហិ, បេសុញ្ញំ បរិវត្តតិ;

យត្ថូសភញ្ច សីហញ្ច, ភក្ខយន្តិ មិគាធមា.

១៩៥.

ឥមំ សោ សយនំ សេតិ, យមិមំ [យយិមំ (សី. បី.), យិមំ (ក.)] បស្សសិ សារថិ;

យោ វាចំ សន្ធិភេទស្ស, បិសុណស្ស និពោធតិ.

១៩៦.

តេ ជនា សុខមេធន្តិ, នរា សគ្គគតារិវ;

យេ វាចំ សន្ធិភេទស្ស, នាវពោធន្តិ សារថីតិ.

សន្ធិភេទជាតកំ នវមំ.

៣៥០. ទេវតាបញ្ហជាតកំ (៤-៥-១០)

១៩៧.

ហន្តិ ហត្ថេហិ បាទេហិ, មុខញ្ច បរិសុម្ភតិ;

ស វេ រាជ បិយោ ហោតិ, កំ តេន ត្វាភិបស្សសិ [មភិបស្សសិ (សី.)].

១៩៨.

អក្កោសតិ យថាកាមំ, អាគមញ្ចស្ស ឥច្ឆតិ;

វេ រាជ បិយោ ហោតិ, កំ តេន ត្វាភិបស្សសិ.

១៩៩.

អព្ភក្ខាតិ អភូតេន, អលិកេនាភិសារយេ;

ស វេ រាជ បិយោ ហោតិ, កំ តេន ត្វាភិបស្សសិ.

២០០.

ហរំ អន្នញ្ច បានញ្ច, វត្ថសេនាសនានិ ច;

អញ្ញទត្ថុហរា សន្តា, តេ វេ រាជ បិយា ហោន្តិ;

កំ តេន ត្វាភិបស្សសីតិ.

ទេវតាបញ្ហជាតកំ ទសមំ.

ចូឡកុណាលវគ្គោ បញ្ចមោ.

តស្សុទ្ទានំ –

នរានំ អសក្ខិវសិម្ហវរោ, នីលិយមគ្គិវរញ្ច បុន;

បុន រសាយសកូដវរោ, តថារញ្ញ សារថិ ហន្តិ ទសាតិ.

អថ វគ្គុទ្ទានំ –

កាលិង្គំ [វិវរំ (ពហូសុ)] បុចិមន្ទញ្ច, កុដិទូសក កោកិលា [កុដិទូសំ ពហុភាណកំ (ពហូសុ)];

ចូឡកុណាលវគ្គោ សោ, បញ្ចមោ សុប្បកាសិតោតិ.

ចតុក្កនិបាតំ និដ្ឋិតំ.

៥. បញ្ចកនិបាតោ

១. មណិកុណ្ឌលវគ្គោ

៣៥១. មណិកុណ្ឌលជាតកំ (៥-១-១)

.

ជីនោ រថស្សំ មណិកុណ្ឌលេ ច, បុត្តេ ច ទារេ ច តថេវ ជីនោ;

សព្ពេសុ ភោគេសុ អសេសកេសុ [អសេសិតេសុ (សី. បី.), អសេសិកេសុ (ក.)], កស្មា ន សន្តប្បសិ សោកកាលេ.

.

បុព្ពេវ មច្ចំ វិជហន្តិ ភោគា, មច្ចោ វា តេ [ច នេ (បី.), ធនេ (ក.)] បុព្ពតរំ ជហាតិ;

អសស្សតា ភោគិនោ កាមកាមិ, តស្មា ន សោចាមហំ សោកកាលេ.

.

ឧទេតិ អាបូរតិ វេតិ [បូរេតិ ខីយតិ (ស្យា.)] ចន្ទោ, អត្ថំ តបេត្វាន [អន្ធំ តបេត្វាន (ក.), អត្ថង្គមេត្វាន (ស្យា.), ឯត្ថ ‘‘តបេត្វាន អត្ថំ បលេតី’’តិ សម្ពន្ធោ] បលេតិ សូរិយោ;

វិទិតា [វិជិតា (ស្យា.)] មយា សត្តុក លោកធម្មា, តស្មា ន សោចាមហំ សោកកាលេ.

.

អលសោ គិហី កាមភោគី ន សាធុ, អសញ្ញតោ បព្ពជិតោ ន សាធុ;

រាជា ន សាធុ អនិសម្មការី, យោ បណ្ឌិតោ កោធនោ តំ ន សាធុ.

.

និសម្ម ខត្តិយោ កយិរា, នានិសម្ម ទិសម្បតិ;

និសម្មការិនោ រាជ [រញ្ញោ (សី. ស្យា.)], យសោ កិត្តិ ច វឌ្ឍតីតិ.

មណិកុណ្ឌលជាតកំ បឋមំ.

៣៥២. សុជាតជាតកំ (៥-១-២)

.

កិំ នុ សន្តរមានោវ, លាយិត្វា ហរិតំ តិណំ;

ខាទ ខាទាតិ លបសិ, គតសត្តំ ជរគ្គវំ.

.

ន ហិ អន្នេន បានេន, មតោ គោណោ សមុដ្ឋហេ;

ត្វញ្ច តុច្ឆំ វិលបសិ, យថា តំ ទុម្មតី តថា.

.

តថេវ តិដ្ឋតិ សីសំ, ហត្ថបាទា ច វាលធិ;

សោតា តថេវ តិដ្ឋន្តិ [សោ តាត តថេវ តិដ្ឋតិ (ក.)], មញ្ញេ គោណោ សមុដ្ឋហេ.

.

នេវយ្យកស្ស សីសញ្ច [សីសំ វា (សី. ស្យា. បី.)], ហត្ថបាទា ច ទិស្សរេ;

រុទំ មត្តិកថូបស្មិំ, ននុ ត្វញ្ញេវ ទុម្មតិ.

១០.

អាទិត្តំ វត មំ សន្តំ, ឃតសិត្តំវ បាវកំ;

វារិនា វិយ ឱសិញ្ចំ [ឱសិញ្ចិ (ក.)], សព្ពំ និព្ពាបយេ ទរំ.

១១.

អព្ពហី [អព្ពូឡ្ហំ (សី. ស្យា.), អព្ភូឡ្ហំ (ក.)] វត មេ សល្លំ, យមាសិ ហទយស្សិតំ [សោកំ ហទយនិស្សិតំ (សី. ស្យា.)];

យោ មេ សោកបរេតស្ស, បិតុ សោកំ អបានុទិ.

១២.

សោហំ អព្ពូឡ្ហសល្លោស្មិ, វីតសោកោ អនាវិលោ;

ន សោចាមិ ន រោទាមិ, តវ សុត្វាន មាណវ.

១៣.

ឯវំ ករោន្តិ សប្បញ្ញា, យេ ហោន្តិ អនុកម្បកា;

វិនិវត្តេន្តិ សោកម្ហា, សុជាតោ បិតរំ យថាតិ.

សុជាតជាតកំ ទុតិយំ.

៣៥៣. វេនសាខជាតកំ (៥-១-៣)

១៤.

នយិទំ និច្ចំ ភវិតព្ពំ ព្រហ្មទត្ត, ខេមំ សុភិក្ខំ សុខតា ច កាយេ;

អត្ថច្ចយេ មា អហុ សម្បមូឡ្ហោ, ភិន្នប្លវោ សាគរស្សេវ មជ្ឈេ.

១៥.

យានិ ករោតិ បុរិសោ, តានិ អត្តនិ បស្សតិ;

កល្យាណការី កល្យាណំ, បាបការី ច បាបកំ;

យាទិសំ វបតេ ពីជំ, តាទិសំ ហរតេ ផលំ.

១៦.

ឥទំ តទាចរិយវចោ, បារាសរិយោ យទព្រវិ;

មា សុ [មា ស្សុ (សី. ស្យា. បី.)] ត្វំ អករិ បាបំ, យំ ត្វំ បច្ឆា កតំ តបេ.

១៧.

អយមេវ សោ បិង្គិយ [សោ បិង្គិយោ (ស្យា.), សោបិ ភិយ្យោ (ក.)] វេនសាខោ, [ធោនសាខោ (ក. សី. បី.)] យម្ហិ ឃាតយិំ ខត្តិយានំ សហស្សំ;

អលង្កតេ ចន្ទនសារានុលិត្តេ, តមេវ ទុក្ខំ បច្ចាគតំ មមំ.

១៨.

សាមា ច [សាមាបិ (សី. ស្យា.)] ខោ ចន្ទនលិត្តគត្តា [គត្តី (ក. សី. ស្យា. បី.)], លដ្ឋីវ សោភញ្ជនកស្ស ឧគ្គតា;

អទិស្វា [អទិស្វាវ (សី.)] កាលំ ករិស្សាមិ ឧព្ពរិំ, តំ មេ ឥតោ ទុក្ខតរំ ភវិស្សតីតិ.

វេនសាខជាតកំ [ធោនសាខជាតកំ (ក. សី. បី.)] តតិយំ.

៣៥៤. ឧរគជាតកំ (៥-១-៤)

១៩.

ឧរគោវ តចំ ជិណ្ណំ, ហិត្វា គច្ឆតិ សំ តនុំ;

ឯវំ សរីរេ និព្ភោគេ, បេតេ កាលង្កតេ សតិ.

២០.

ឌយ្ហមានោ ន ជានាតិ, ញាតីនំ បរិទេវិតំ;

តស្មា ឯតំ ន សោចាមិ, គតោ សោ តស្ស យា គតិ.

២១.

អនវ្ហិតោ តតោ អាគា, អននុញ្ញាតោ [នានុញ្ញាតោ (ក.)] ឥតោ គតោ;

យថាគតោ តថា គតោ, តត្ថ កា បរិទេវនា.

២២.

ឌយ្ហមានោ ន ជានាតិ, ញាតីនំ បរិទេវិតំ;

តស្មា ឯតំ ន សោចាមិ, គតោ សោ តស្ស យា គតិ.

២៣.

សចេ រោទេ កិសា [កិសី (បី.)] អស្សំ, តស្សា មេ កិំ ផលំ សិយា;

ញាតិមិត្តសុហជ្ជានំ, ភិយ្យោ នោ អរតី សិយា.

២៤.

ឌយ្ហមានោ ន ជានាតិ, ញាតីនំ បរិទេវិតំ;

តស្មា ឯតំ ន សោចាមិ, គតោ សោ តស្ស យា គតិ.

២៥.

យថាបិ ទារកោ ចន្ទំ, គច្ឆន្តមនុរោទតិ;

ឯវំ សម្បទមេវេតំ, យោ បេតមនុសោចតិ.

២៦.

ឌយ្ហមានោ ន ជានាតិ, ញាតីនំ បរិទេវិតំ;

តស្មា ឯតំ ន សោចាមិ, គតោ សោ តស្ស យា គតិ.

២៧.

យថាបិ ឧទកកុម្ភោ, ភិន្នោ អប្បដិសន្ធិយោ;

ឯវំ សម្បទមេវេតំ, យោ បេតមនុសោចតិ.

២៨.

ឌយ្ហមានោ ន ជានាតិ, ញាតីនំ បរិទេវិតំ;

តស្មា ឯតំ ន សោចាមិ, គតោ សោ តស្ស យា គតីតិ.

ឧរគជាតកំ ចតុត្ថំ.

៣៥៥. ឃដជាតកំ (៥-១-៥)

២៩.

អញ្ញេ សោចន្តិ រោទន្តិ, អញ្ញេ អស្សុមុខា ជនា;

បសន្នមុខវណ្ណោសិ, កស្មា ឃដ [ឃត (សី. បី.)] ន សោចសិ.

៣០.

នាព្ភតីតហរោ សោកោ, នានាគតសុខាវហោ;

តស្មា ធង្ក [វំក (បី.)] ន សោចាមិ, នត្ថិ សោកេ ទុតីយតា [សោកោ ទុតីយកា (ក.)].

៣១.

សោចំ បណ្ឌុ កិសោ ហោតិ, ភត្តញ្ចស្ស ន រុច្ចតិ;

អមិត្តា សុមនា ហោន្តិ, សល្លវិទ្ធស្ស រុប្បតោ.

៣២.

គាមេ វា យទិ វារញ្ញេ, និន្នេ វា យទិ វា ថលេ;

ឋិតំ មំ នាគមិស្សតិ, ឯវំ ទិដ្ឋបទោ អហំ.

៣៣.

យស្សត្តា នាលមេកោវ, សព្ពកាមរសាហរោ;

សព្ពាបិ បថវី តស្ស, ន សុខំ អាវហិស្សតីតិ.

ឃដជាតកំ បញ្ចមំ.

៣៥៦. កោរណ្ឌិយជាតកំ (៥-១-៦)

៣៤.

ឯកោ អរញ្ញេ គិរិកន្ទរាយំ, បគ្គយ្ហ បគ្គយ្ហ សិលំ បវេច្ឆសិ [បវេជ្ឈសិ (ស្យា. សី. អដ្ឋ.)];

បុនប្បុនំ សន្តរមានរូបោ, កោរណ្ឌិយ [ការណ្ឌិយ (សី. ស្យា. បី.)] កោ នុ តវ យិធត្ថោ.

៣៥.

អហញ្ហិមំ សាគរ សេវិតន្តំ, សមំ ករិស្សាមិ យថាបិ បាណិ;

វិកិរិយ សានូនិ ច បព្ពតានិ ច, តស្មា សិលំ ទរិយា បក្ខិបាមិ.

៣៦.

នយិមំ មហិំ អរហតិ បាណិកប្បំ, សមំ មនុស្សោ ករណាយ មេកោ;

មញ្ញាមិមញ្ញេវ ទរិំ ជិគីសំ [ជិគិំសំ (សី. ស្យា. បី.)], កោរណ្ឌិយ ហាហសិ [ហាយសិ (ស្យា. ក.)] ជីវលោកំ.

៣៧.

សចេ អហំ [អយំ (សី. ស្យា. បី.)] ភូតធរំ ន សក្កា [សក្កោ (ស្យា. ក.)], សមំ មនុស្សោ ករណាយ មេកោ;

ឯវមេវ ត្វំ ព្រហ្មេ ឥមេ មនុស្សេ, នានាទិដ្ឋិកេ នានយិស្សសិ តេ [នេ (ក.)].

៣៨.

សង្ខិត្តរូបេន ភវំ មមត្ថំ, អក្ខាសិ កោរណ្ឌិយ ឯវមេតំ;

យថា ន សក្កា បថវី សមាយំ, កត្តុំ មនុស្សេន តថា មនុស្សាតិ.

កោរណ្ឌិយជាតកំ ឆដ្ឋំ.

៣៥៧. លដុកិកជាតកំ (៥-១-៧)

៣៩.

វន្ទាមិ តំ កុញ្ជរ សដ្ឋិហាយនំ, អារញ្ញកំ យូថបតិំ យសស្សិំ;

បក្ខេហិ តំ បញ្ជលិកំ ករោមិ, មា មេ វធី បុត្តកេ ទុព្ពលាយ.

៤០.

វន្ទាមិ តំ កុញ្ជរ ឯកចារិំ, អារញ្ញកំ បព្ពតសានុគោចរំ;

បក្ខេហិ តំ បញ្ជលិកំ ករោមិ, មា មេ វធី បុត្តកេ ទុព្ពលាយ;

៤១.

វមិស្សាមិ តេ លដុកិកេ បុត្តកានិ, កិំ មេ តុវំ កាហសិ ទុព្ពលាសិ;

សតំ សហស្សានិបិ តាទិសីនំ, វាមេន បាទេន បបោថយេយ្យំ.

៤២.

ន ហេវ សព្ពត្ថ ពលេន កិច្ចំ, ពលញ្ហិ ពាលស្ស វធាយ ហោតិ;

ករិស្សាមិ តេ នាគរាជា អនត្ថំ, យោ មេ វធី បុត្តកេ ទុព្ពលាយ.

៤៣.

កាកញ្ច បស្ស លដុកិកំ, មណ្ឌូកំ នីលមក្ខិកំ;

ឯតេ នាគំ អឃាតេសុំ, បស្ស វេរស្ស វេរិនំ;

តស្មា ហិ វេរំ ន កយិរាថ, អប្បិយេនបិ កេនចីតិ.

លដុកិកជាតកំ សត្តមំ.

៣៥៨. ចូឡធម្មបាលជាតកំ (៥-១-៨)

៤៤.

អហមេវ ទូសិយា ភូនហតា, រញ្ញោ មហាបតាបស្ស;

ឯតំ មុញ្ចតុ ធម្មបាលំ, ហត្ថេ មេ ទេវ ឆេទេហិ.

៤៥.

អហមេវ ទូសិយា ភូនហតា, រញ្ញោ មហាបតាបស្ស;

ឯតំ មុញ្ចតុ ធម្មបាលំ, បាទេ មេ ទេវ ឆេទេហិ.

៤៦.

អហមេវ ទូសិយា ភូនហតា, រញ្ញោ មហាបតាបស្ស;

ឯតំ មុញ្ចតុ ធម្មបាលំ, សីសំ មេ ទេវ ឆេទេហិ.

៤៧.

ន ហិ [នហ (សី. ស្យា. បី.) ឯត្ថ ហ-ការោ ខេទេ] នូនិមស្ស រញ្ញោ, មិត្តាមច្ចា ច វិជ្ជរេ សុហទា;

យេ ន វទន្តិ រាជានំ, មា ឃាតយិ ឱរសំ បុត្តំ.

៤៨.

ន ហិ [នហ (សី. ស្យា. បី.) ឯត្ថ ហ-ការោ ខេទេ] នូនិមស្ស រញ្ញោ, ញាតី មិត្តា ច វិជ្ជរេ សុហទា;

យេ ន វទន្តិ រាជានំ, មា ឃាតយិ អត្រជំ បុត្តំ.

៤៩.

ចន្ទនសារានុលិត្តា, ពាហា ឆិជ្ជន្តិ ធម្មបាលស្ស;

ទាយាទស្ស បថព្យា, បាណា មេ ទេវ រុជ្ឈន្តីតិ.

ចូឡធម្មបាលជាតកំ អដ្ឋមំ.

៣៥៩. សុវណ្ណមិគជាតកំ (៥-១-៩)

៥០.

វិក្កម រេ ហរិបាទ [មហាមិគ (សី. ស្យា. បី.)], វិក្កម រេ មហាមិគ [ហរីបទ (សី. ស្យា. បី.)];

ឆិន្ទ វារត្តិកំ បាសំ, នាហំ ឯកា វនេ រមេ.

៥១.

វិក្កមាមិ ន បារេមិ, ភូមិំ សុម្ភាមិ វេគសា;

ទឡ្ហោ វារត្តិកោ បាសោ, បាទំ មេ បរិកន្តតិ.

៥២.

អត្ថរស្សុ បលាសានិ, អសិំ និព្ពាហ លុទ្ទក;

បឋមំ មំ វធិត្វាន, ហន បច្ឆា មហាមិគំ.

៥៣.

ន មេ សុតំ វា ទិដ្ឋំ វា, ភាសន្តិំ មានុសិំ មិគិំ [ន មេ សុតា វា ទិដ្ឋា វា, ភាសន្តី មានុសិំ មិគី (ដីកា)];

ត្វញ្ច ភទ្ទេ សុខី ហោហិ, ឯសោ ចាបិ មហាមិគោ.

៥៤.

ឯវំ លុទ្ទក នន្ទស្សុ, សហ សព្ពេហិ ញាតិភិ;

យថាហមជ្ជ នន្ទាមិ, មុត្តំ ទិស្វា មហាមិគន្តិ.

សុវណ្ណមិគជាតកំ នវមំ.

៣៦០. សុយោនន្ទីជាតកំ (៥-១-១០)

៥៥.

វាតិ គន្ធោ តិមិរានំ, កុសមុទ្ទោ ច [វ (ស្យា. បី.)] ឃោសវា;

ទូរេ ឥតោ សុយោនន្ទី [ឥតោ ហិ សុសន្ទី (សី. ស្យា.), ឥតោបិ សុស្សោន្ទី (បី.)], តម្ពកាមា តុទន្តិ មំ.

៥៦.

កថំ សមុទ្ទមតរិ, កថំ អទ្ទក្ខិ សេទុមំ [សេរុមំ (សី. ស្យា. បី.)];

កថំ តស្សា ច តុយ្ហញ្ច, អហុ សគ្គ [អគ្គ (សី. ស្យា.)] សមាគមោ.

៥៧.

កុរុកច្ឆា [ភរុកច្ឆា (សី. ស្យា. បី.)] បយាតានំ, វាណិជានំ ធនេសិនំ;

មករេហិ អភិទា [មករេហិព្ភិទា (សី.), មករេហិ’ភិទា (ស្យា.), មករេហិ ភិន្នា (បី.)] នាវា, ផលកេនាហមប្លវិំ.

៥៨.

សា មំ សណ្ហេន មុទុនា, និច្ចំ ចន្ទនគន្ធិនី;

អង្គេន [អង្កេន (បី. ក.)] ឧទ្ធរី ភទ្ទា, មាតា បុត្តំវ ឱរសំ.

៥៩.

សា មំ អន្នេន បានេន, វត្ថេន សយនេន ច;

អត្តនាបិ ច មន្ទក្ខី, ឯវំ តម្ព វិជានាហីតិ.

សុយោនន្ទីជាតកំ ទសមំ.

មណិកុណ្ឌលវគ្គោ បឋមោ.

តស្សុទ្ទានំ –

អថ ជិនវរោ ហរិតំ តិណកោ, អថ ភិន្នប្លវោ ឧរគោវ ឃដោ;

ទរិយា បុន កុញ្ជរ ភូនហតា, មិគមុត្តមសគ្គវរេន ទសាតិ.

២. វណ្ណារោហវគ្គោ

៣៦១. វណ្ណារោហជាតកំ (៥-២-១)

៦០.

វណ្ណារោហេន ជាតិយា, ពលនិក្កមនេន ច;

សុពាហុ ន មយា សេយ្យោ, សុទាឋ ឥតិ ភាសសិ.

៦១.

វណ្ណារោហេន ជាតិយា, ពលនិក្កមនេន ច;

សុទាឋោ ន មយា សេយ្យោ, សុពាហុ ឥតិ ភាសសិ.

៦២.

ឯវំ ចេ មំ វិហរន្តំ, សុពាហុ សម្ម ទុព្ភសិ;

ន ទានាហំ តយា សទ្ធិំ, សំវាសមភិរោចយេ.

៦៣.

យោ បរេសំ វចនានិ, សទ្ទហេយ្យ [សទ្ទហេថ (សី. ស្យា. បី.)] យថាតថំ;

ខិប្បំ ភិជ្ជេថ មិត្តស្មិំ, វេរញ្ច បសវេ ពហុំ.

៦៤.

សោ មិត្តោ យោ សទា អប្បមត្តោ, ភេទាសង្កី រន្ធមេវានុបស្សី;

យស្មិញ្ច សេតី ឧរសីវ បុត្តោ, ស វេ មិត្តោ យោ អភេជ្ជោ បរេហីតិ.

វណ្ណារោហជាតកំ បឋមំ.

៣៦២. សីលវីមំសជាតកំ (៥-២-២)

៦៥.

សីលំ សេយ្យោ សុតំ សេយ្យោ, ឥតិ មេ សំសយោ អហុ;

សីលមេវ សុតា សេយ្យោ, ឥតិ មេ នត្ថិ សំសយោ.

៦៦.

មោឃា ជាតិ ច វណ្ណោ ច, សីលមេវ កិរុត្តមំ;

សីលេន អនុបេតស្ស, សុតេនត្ថោ ន វិជ្ជតិ.

៦៧.

ខត្តិយោ ច អធម្មដ្ឋោ, វេស្សោ ចាធម្មនិស្សិតោ;

តេ បរិច្ចជ្ជុភោ លោកេ, ឧបបជ្ជន្តិ ទុគ្គតិំ.

៦៨.

ខត្តិយា ព្រាហ្មណា វេស្សា, សុទ្ទា ចណ្ឌាលបុក្កុសា;

ឥធ ធម្មំ ចរិត្វាន, ភវន្តិ តិទិវេ សមា.

៦៩.

ន វេទា សម្បរាយាយ, ន ជាតិ នាបិ [នោបិ (បី.)] ពន្ធវា;

សកញ្ច សីលំ សំសុទ្ធំ, សម្បរាយាយ សុខាយ ចាតិ [សុខាវហន្តិ (សី. ស្យា.)].

សីលវីមំសជាតកំ ទុតិយំ.

៣៦៣. ហិរិជាតកំ (៥-២-៣)

៧០.

ហិរិំ តរន្តំ វិជិគុច្ឆមានំ, តវាហមស្មី ឥតិ ភាសមានំ;

សេយ្យានិ កម្មានិ អនាទិយន្តំ, នេសោ មមន្តិ ឥតិ នំ វិជញ្ញា.

៧១.

យញ្ហិ កយិរា តញ្ហិ វទេ, យំ ន កយិរា ន តំ វទេ;

អករោន្តំ ភាសមានំ, បរិជានន្តិ បណ្ឌិតា.

៧២.

សោ មិត្តោ យោ សទា អប្បមត្តោ, ភេទាសង្កី រន្ធមេវានុបស្សី;

យស្មិញ្ច សេតី ឧរសីវ បុត្តោ, ស វេ មិត្តោ យោ អភេជ្ជោ បរេហិ.

៧៣.

បាមោជ្ជករណំ ឋានំ, បសំសាវហនំ សុខំ;

ផលានិសំសោ ភាវេតិ, វហន្តោ បោរិសំ ធុរំ.

៧៤.

បវិវេករសំ បិត្វា, រសំ ឧបសមស្ស ច;

និទ្ទរោ ហោតិ និប្បាបោ, ធម្មប្បីតិរសំ បិវន្តិ.

ហិរិជាតកំ តតិយំ.

៣៦៤. ខជ្ជោបនកជាតកំ (៥-២-៤)

៧៥.

កោ នុ សន្តម្ហិ បជ្ជោតេ, អគ្គិបរិយេសនំ ចរំ;

អទ្ទក្ខិ រត្តិ [រត្តិំ (ស្យា.)] ខជ្ជោតំ, ជាតវេទំ អមញ្ញថ.

៧៦.

ស្វស្ស គោមយចុណ្ណានិ, អភិមត្ថំ តិណានិ ច;

វិបរីតាយ សញ្ញាយ, នាសក្ខិ បជ្ជលេតវេ.

៧៧.

ឯវម្បិ អនុបាយេន, អត្ថំ ន លភតេ មិគោ [មូគោ (ស្យា.)];

វិសាណតោ គវំ ទោហំ, យត្ថ ខីរំ ន វិន្ទតិ.

៧៨.

វិវិធេហិ ឧបាយេហិ, អត្ថំ បប្បោន្តិ មាណវា;

និគ្គហេន អមិត្តានំ, មិត្តានំ បគ្គហេន ច.

៧៩.

សេនាមោក្ខបលាភេន [សេនី មោក្ខូបលាភេន (ស្យា.)], វល្លភានំ នយេន ច;

ជគតិំ ជគតិបាលា, អាវសន្តិ វសុន្ធរន្តិ.

ខជ្ជោបនកជាតកំ ចតុត្ថំ.

៣៦៥. អហិតុណ្ឌិកជាតកំ (៥-២-៥)

៨០.

ធុត្តោម្ហិ សម្ម សុមុខ, ជូតេ អក្ខបរាជិតោ;

ហរេហិ [សេវេហិ (បី.)] អម្ពបក្កានិ, វីរិយំ តេ ភក្ខយាមសេ.

៨១.

អលិកំ វត មំ សម្ម, អភូតេន បសំសសិ;

កោ តេ សុតោ វា ទិដ្ឋោ វា, សុមុខោ នាម មក្កដោ.

៨២.

អជ្ជាបិ មេ តំ មនសិ [តេ មំ សរសិ (ក.)], យំ មំ ត្វំ អហិតុណ្ឌិក;

ធញ្ញាបណំ បវិសិត្វា, មត្តោ [មុត្តោ (ក.)] ឆាតំ ហនាសិ មំ.

៨៣.

តាហំ សរំ ទុក្ខសេយ្យំ, អបិ រជ្ជម្បិ ការយេ;

នេវាហំ យាចិតោ ទជ្ជំ, តថា ហិ ភយតជ្ជិតោ.

៨៤.

យញ្ច ជញ្ញា កុលេ ជាតំ, គព្ភេ តិត្តំ អមច្ឆរិំ;

តេន សខិញ្ច មិត្តញ្ច, ធីរោ សន្ធាតុមរហតីតិ.

អហិតុណ្ឌិកជាតកំ បញ្ចមំ.

៣៦៦. គុម្ពិយជាតកំ (៥-២-៦)

៨៥.

មធុវណ្ណំ មធុរសំ, មធុគន្ធំ វិសំ អហុ;

គុម្ពិយោ ឃាសមេសានោ, អរញ្ញេ ឱទហី វិសំ.

៨៦.

មធុ ឥតិ មញ្ញមានា [មធូតិ មញ្ញមានាយ (ក.)], យេ តំ វិសមខាទិសុំ [វិសមសាយិសុំ (សី. ស្យា.)];

តេសំ តំ កដុកំ អាសិ, មរណំ តេនុបាគមុំ.

៨៧.

យេ ច ខោ បដិសង្ខាយ, វិសំ តំ បរិវជ្ជយុំ;

តេ អាតុរេសុ សុខិតា, ឌយ្ហមានេសុ និព្ពុតា.

៨៨.

ឯវមេវ មនុស្សេសុ, វិសំ កាមា សមោហិតា;

អាមិសំ ពន្ធនញ្ចេតំ, មច្ចុវេសោ [បច្ចុវសោ (សី. ស្យា.)] គុហាសយោ.

៨៩.

ឯវមេវ ឥមេ កាមេ, អាតុរា បរិចារិកេ [បរិចារកេ (ក.)];

យេ សទា បរិវជ្ជេន្តិ, សង្គំ លោកេ ឧបច្ចគុន្តិ.

គុម្ពិយជាតកំ ឆដ្ឋំ.

៣៦៧. សាឡិយជាតកំ (៥-២-៧)

៩០.

យ្វាយំ សាឡិយ [សាលិយ (សី. ស្យា. បី.), សាឡិក (?)] ឆាបោតិ, កណ្ហសប្បំ អគាហយិ;

តេន សប្បេនយំ ទដ្ឋោ, ហតោ បាបានុសាសកោ.

៩១.

អហន្តារ [អហនន្ត (បី.), អហរន្ត (?)] មហន្តារំ, យោ នរោ ហន្តុមិច្ឆតិ;

ឯវំ សោ និហតោ សេតិ, យថាយំ បុរិសោ ហតោ.

៩២.

អហន្តារ [អហនន្ត (សី. ស្យា. បី.), អហរន្ត (?)] មឃាតេន្តំ, យោ នរោ ហន្តុមិច្ឆតិ;

ឯវំ សោ និហតោ សេតិ, យថាយំ បុរិសោ ហតោ.

៩៣.

យថា បំសុមុដ្ឋិំ បុរិសោ, បដិវាតំ បដិក្ខិបេ;

តមេវ សោ រជោ ហន្តិ, តថាយំ បុរិសោ ហតោ.

៩៤.

យោ អប្បទុដ្ឋស្ស នរស្ស ទុស្សតិ, សុទ្ធស្ស បោសស្ស អនង្គណស្ស;

តមេវ ពាលំ បច្ចេតិ បាបំ, សុខុមោ រជោ បដិវាតំវ ខិត្តោតិ.

សាឡិយជាតកំ សត្តមំ.

៣៦៨. តចសារជាតកំ (៥-២-៨)

៩៥.

អមិត្តហត្ថត្ថគតា [ហត្ថត្តគតា (កត្ថចិ, សី. និយ្យ)], តចសារសមប្បិតា;

បសន្នមុខវណ្ណាត្ថ, កស្មា តុម្ហេ ន សោចថ.

៩៦.

សោចនាយ បរិទេវនាយ, អត្ថោវ លព្ភោ [អត្ថោ ច លព្ភា (សី. ស្យា.), អត្ថោធ លព្ភា (អ. និ. ៥.៤៨)] អបិ អប្បកោបិ;

សោចន្តមេនំ ទុខិតំ វិទិត្វា, បច្ចត្ថិកា អត្តមនា ភវន្តិ.

៩៧.

យតោ ច ខោ បណ្ឌិតោ អាបទាសុ, ន វេធតី អត្ថវិនិច្ឆយញ្ញូ;

បច្ចត្ថិកាស្ស [បច្ចត្ថិកា តេ (ក.)] ទុខិតា ភវន្តិ, ទិស្វា មុខំ អវិការំ បុរាណំ.

៩៨.

ជប្បេន មន្តេន សុភាសិតេន, អនុប្បទានេន បវេណិយា វា;

យថា យថា យត្ថ លភេថ អត្ថំ, តថា តថា តត្ថ បរក្កមេយ្យ.

៩៩.

យតោ ច ជានេយ្យ អលព្ភនេយ្យោ, មយា វ [មយា វា (ស្យា. ក.)] អញ្ញេន វា ឯស អត្ថោ;

អសោចមានោ អធិវាសយេយ្យ, កម្មំ ទឡ្ហំ កិន្តិ ករោមិ ទានីតិ.

តចសារជាតកំ អដ្ឋមំ.

៣៦៩. មិត្តវិន្ទកជាតកំ (៥-២-៩)

១០០.

ក្យាហំ ទេវានមករំ, កិំ បាបំ បកតំ មយា;

យំ មេ សិរស្មិំ ឱហច្ច [ឧហច្ច (ក.), ឧហច្ច (បី.)], ចក្កំ ភមតិ មត្ថកេ.

១០១.

អតិក្កម្ម រមណកំ, សទាមត្តញ្ច ទូភកំ;

ព្រហ្មត្តរញ្ច បាសាទំ, កេនត្ថេន ឥធាគតោ.

១០២.

ឥតោ ពហុតរា ភោគា, អត្រ មញ្ញេ ភវិស្សរេ;

ឥតិ ឯតាយ សញ្ញាយ, បស្ស មំ ព្យសនំ គតំ.

១០៣.

ចតុព្ភិ អដ្ឋជ្ឈគមា, អដ្ឋាហិបិ ច [អដ្ឋាហិ ចាបិ (សី. ស្យា.), អដ្ឋាភិ ចាបិ (ក.)] សោឡស;

សោឡសាហិ ច ពាត្តិំស, អត្រិច្ឆំ ចក្កមាសទោ;

ឥច្ឆាហតស្ស បោសស្ស, ចក្កំ ភមតិ មត្ថកេ.

១០៤.

ឧបរិវិសាលា ទុប្បូរា, ឥច្ឆា វិសដគាមិនី [ឧបរិ វិសាលំ ទុប្បូរំ, ឥច្ឆាវិសទគាមិនី (សី.)];

យេ ច តំ អនុគិជ្ឈន្តិ, តេ ហោន្តិ ចក្កធារិនោតិ.

មិត្តវិន្ទកជាតកំ នវមំ.

៣៧០. បលាសជាតកំ (៥-២-១០)

១០៥.

ហំសោ បលាសមវច, និគ្រោធោ សម្ម ជាយតិ;

អង្កស្មិំ [អង្គស្មិំ (ក.)] តេ និសិន្នោវ, សោ តេ មម្មានិ ឆេច្ឆតិ [ឆិជ្ជតិ (ក.)].

១០៦.

វឌ្ឍតាមេវ [វទ្ធិតមេវ (ក.)] និគ្រោធោ, បតិដ្ឋស្ស ភវាមហំ;

យថា បិតា ច មាតា ច [បិតា វា មាតា វា (បី.), មាតា វា បិតា វា (ក.)], ឯវំ មេ សោ ភវិស្សតិ.

១០៧.

យំ ត្វំ អង្កស្មិំ វឌ្ឍេសិ, ខីររុក្ខំ ភយានកំ;

អាមន្ត ខោ តំ គច្ឆាម, វុឌ្ឍិ មស្ស ន រុច្ចតិ.

១០៨.

ឥទានិ ខោ មំ ភាយេតិ, មហានេរុនិទស្សនំ;

ហំសស្ស អនភិញ្ញាយ, មហា មេ ភយមាគតំ.

១០៩.

ន តស្ស វុឌ្ឍិ កុសលប្បសត្ថា, យោ វឌ្ឍមានោ ឃសតេ បតិដ្ឋំ;

តស្សូបរោធំ បរិសង្កមានោ, បតារយី មូលវធាយ ធីរោតិ.

បលាសជាតកំ ទសមំ.

វណ្ណារោហវគ្គោ ទុតិយោ [ឥមស្សុទ្ទានំ តតិយវគ្គបរិយោសានេ ភវិស្សតិ].

៣. អឌ្ឍវគ្គោ

៣៧១. ទីឃីតិកោសលជាតកំ (៥-៣-១)

១១០.

ឯវំភូតស្ស តេ រាជ, អាគតស្ស វសេ [វសោ (បី. ក.)] មម;

អត្ថិ នុ កោចិ បរិយាយោ, យោ តំ ទុក្ខា បមោចយេ.

១១១.

ឯវំភូតស្ស មេ តាត, អាគតស្ស វសេ តវ;

នត្ថិ នោ កោចិ បរិយាយោ, យោ មំ ទុក្ខា បមោចយេ.

១១២.

នាញ្ញំ សុចរិតំ រាជ, នាញ្ញំ រាជ សុភាសិតំ;

តាយតេ មរណកាលេ, ឯវមេវិតរំ ធនំ.

១១៣.

អក្កោច្ឆិ មំ អវធិ មំ, អជិនិ មំ អហាសិ មេ;

យេ ច តំ ឧបនយ្ហន្តិ, វេរំ តេសំ ន សម្មតិ.

១១៤.

អក្កោច្ឆិ មំ អវធិ មំ, អជិនិ មំ អហាសិ មេ;

យេ ច តំ នុបនយ្ហន្តិ, វេរំ តេសូបសម្មតិ.

១១៥.

ន ហិ វេរេន វេរានិ, សម្មន្តីធ កុទាចនំ;

អវេរេន ច សម្មន្តិ, ឯស ធម្មោ សនន្តនោតិ.

ទីឃីតិកោសលជាតកំ បឋមំ.

៣៧២. មិគបោតកជាតកំ (៥-៣-២)

១១៦.

អគារា បច្ចុបេតស្ស, អនគារស្ស តេ សតោ;

សមណស្ស ន តំ សាធុ, យំ បេតមនុសោចសិ.

១១៧.

សំវាសេន ហវេ សក្ក, មនុស្សស្ស មិគស្ស វា;

ហទយេ ជាយតេ បេមំ, ន តំ សក្កា អសោចិតុំ.

១១៨.

មតំ មរិស្សំ រោទន្តិ, យេ រុទន្តិ លបន្តិ ច;

តស្មា ត្វំ ឥសិ មា រោទិ, រោទិតំ មោឃមាហុ សន្តោ.

១១៩.

រោទិតេន ហវេ ព្រហ្មេ, មតោ បេតោ សមុដ្ឋហេ;

សព្ពេ សង្គម្ម រោទាម, អញ្ញមញ្ញស្ស ញាតកេ.

១២០.

អាទិត្តំ វត មំ សន្តំ, ឃតសិត្តំវ បាវកំ;

វារិនា វិយ ឱសិញ្ចំ, សព្ពំ និព្ពាបយេ ទរំ.

១២១.

អព្ពហិ វត មេ សល្លំ, យមាសិ ហទយស្សិតំ;

យោ មេ សោកបរេតស្ស, បុត្តសោកំ អបានុទិ.

១២២.

សោហំ អព្ពូឡ្ហសល្លោស្មិ, វីតសោកោ អនាវិលោ;

ន សោចាមិ ន រោទាមិ, តវ សុត្វាន វាសវាតិ.

មិគបោតកជាតកំ ទុតិយំ.

៣៧៣. មូសិកជាតកំ (៥-៣-៣)

១២៣.

កុហិំ គតា កត្ថ គតា, ឥតិ លាលប្បតី ជនោ;

អហមេវេកោ ជានាមិ, ឧទបានេ មូសិកា ហតា.

១២៤.

យញ្ចេតំ [យថេតំ (បី.), យវេតំ (ក.), យមេតំ (កត្ថចិ)] ឥតិ ចីតិ ច, គទ្រភោវ និវត្តសិ;

ឧទបានេ មូសិកំ ហន្ត្វា, យវំ ភក្ខេតុមិច្ឆសិ.

១២៥.

ទហរោ ចាសិ ទុម្មេធ, បឋមុប្បត្តិកោ [បឋមុប្បត្តិតោ (សី. បី.)] សុសុ;

ទីឃញ្ចេតំ [ទីឃមេតំ (បី.)] សមាសជ្ជ [សមាបជ្ជ (ស្យា. ក.)], ន តេ ទស្សាមិ ជីវិតំ.

១២៦.

នាន្តលិក្ខភវនេន, នាង្គបុត្តបិនេន [នាង្គបុត្តសិរេន (សី. ស្យា. បី.)] វា;

បុត្តេន ហិ បត្ថយិតោ, សិលោកេហិ បមោចិតោ.

១២៧.

សព្ពំ សុតមធីយេថ, ហីនមុក្កដ្ឋមជ្ឈិមំ;

សព្ពស្ស អត្ថំ ជានេយ្យ, ន ច សព្ពំ បយោជយេ;

ហោតិ តាទិសកោ កាលោ, យត្ថ អត្ថាវហំ សុតន្តិ.

មូសិកជាតកំ តតិយំ.

៣៧៤. ចូឡធនុគ្គហជាតកំ (៥-៣-៤)

១២៨.

សព្ពំ ភណ្ឌំ សមាទាយ, បារំ តិណ្ណោសិ ព្រាហ្មណ;

បច្ចាគច្ឆ លហុំ ខិប្បំ, មម្បិ តារេហិ ទានិតោ [ទានិភោ (ស្យា.)].

១២៩.

អសន្ថុតំ មំ ចិរសន្ថុតេន, និមីនិ ភោតី អទ្ធុវំ ធុវេន;

មយាបិ ភោតី និមិនេយ្យ អញ្ញំ, ឥតោ អហំ ទូរតរំ គមិស្សំ.

១៣០.

កាយំ ឯឡគលាគុម្ពេ [ឯឡគណគុម្ពេ (ក.)], ករោតិ អហុហាសិយំ;

នយីធ នច្ចគីតំ វា [នយិធ នច្ចំ វា គីតំ វា (សី. ស្យា. បី.)], តាឡំ វា សុសមាហិតំ;

អនម្ហិកាលេ [អនម្ហកាលេ (បី.)] សុសោណិ [សុស្សោណិ (សី. ស្យា. បី.)], កិំ នុ ជគ្ឃសិ សោភនេ [សោភណេ (បី. ក.)].

១៣១.

សិង្គាល ពាល ទុម្មេធ, អប្បបញ្ញោសិ ជម្ពុក;

ជីនោ មច្ឆញ្ច បេសិញ្ច, កបណោ វិយ ឈាយសិ.

១៣២.

សុទស្សំ វជ្ជមញ្ញេសំ, អត្តនោ បន ទុទ្ទសំ;

ជីនា បតិញ្ច ជារញ្ច, មញ្ញេ ត្វញ្ញេវ [មម្បិ ត្វញ្ញេវ (សី. ស្យា.), ត្វម្បិ មញ្ញេវ (បី.)] ឈាយសិ.

១៣៣.

ឯវមេតំ មិគរាជ, យថា ភាសសិ ជម្ពុក;

សា នូនាហំ ឥតោ គន្ត្វា, ភត្តុ ហេស្សំ វសានុគា.

១៣៤.

យោ ហរេ មត្តិកំ ថាលំ, កំសថាលម្បិ សោ ហរេ;

កតញ្ចេវ [កតំយេវ (សី. ស្យា. បី.)] តយា បាបំ, បុនបេវំ ករិស្សសីតិ.

ចូឡធនុគ្គហជាតកំ ចតុត្ថំ.

៣៧៥. កបោតជាតកំ (៥-៣-៥)

១៣៥.

ឥទានិ ខោម្ហិ សុខិតោ អរោគោ, និក្កណ្ដកោ និប្បតិតោ កបោតោ;

កាហាមិ ទានី ហទយស្ស តុដ្ឋិំ, តថាហិមំ មំសសាកំ ពលេតិ.

១៣៦.

កាយំ ពលាកា សិខិនោ, ចោរី លង្ឃិបិតាមហា;

ឱរំ ពលាកេ អាគច្ឆ, ចណ្ឌោ មេ វាយសោ សខា.

១៣៧.

អលញ្ហិ តេ ជគ្ឃិតាយេ, មមំ ទិស្វាន ឯទិសំ;

វិលូនំ សូទបុត្តេន, បិដ្ឋមណ្ឌេន [បិដ្ឋមទ្ទេន (សី. ស្យា. បី.)] មក្ខិតំ.

១៣៨.

សុន្ហាតោ សុវិលិត្តោសិ, អន្នបានេន តប្បិតោ;

កណ្ឋេ ច តេ វេឡុរិយោ, អគមា នុ កជង្គលំ.

១៣៩.

មា តេ មិត្តោ អមិត្តោ វា, អគមាសិ កជង្គលំ;

បិញ្ឆានិ តត្ថ លាយិត្វា, កណ្ឋេ ពន្ធន្តិ វដ្ដនំ.

១៤០.

បុនបាបជ្ជសី សម្ម, សីលញ្ហិ តវ តាទិសំ;

ន ហិ មានុសកា ភោគា, សុភុញ្ជា ហោន្តិ បក្ខិនាតិ.

កបោតជាតកំ បញ្ចមំ.

អឌ្ឍវគ្គោ តតិយោ.

តស្សុទ្ទានំ –

អថ វណ្ណ សសីល ហិរិ លភតេ, សុមុខា វិស សាឡិយមិត្តវរោ;

អថ ចក្ក បលាស សរាជ សតោ, យវ ពាល កបោតក បន្នរសាតិ.

អថ វគ្គុទ្ទានំ –

ជីនញ្ច វណ្ណំ អសមំវគុប្បរិ, សុទេសិតា ជាតកន្តិ សន្តិ វីសតិ [ជាតក បញ្ចវីសតិ (?)];

មហេសិនោ ព្រហ្មចរិត្តមុត្ត-មវោច គាថា អត្ថវតី សុព្យញ្ជនាតិ.

បញ្ចកនិបាតំ និដ្ឋិតំ.

៦. ឆក្កនិបាតោ

១. អវារិយវគ្គោ

៣៧៦. អវារិយជាតកំ (៦-១-១)

.

មាសុ កុជ្ឈ ភូមិបតិ, មាសុ កុជ្ឈ រថេសភ;

កុទ្ធំ អប្បដិកុជ្ឈន្តោ, រាជា រដ្ឋស្ស បូជិតោ.

.

គាមេ វា យទិ វារញ្ញេ, និន្នេ វា យទិ វា ថលេ;

សព្ពត្ថ អនុសាសាមិ, មាសុ កុជ្ឈ [មាស្សុ កុជ្ឈិ (សី. បី.)] រថេសភ.

.

អវារិយបិតា នាម, អហុ គង្គាយ នាវិកោ;

បុព្ពេ ជនំ តារេត្វាន, បច្ឆា យាចតិ វេតនំ;

តេនស្ស ភណ្ឌនំ ហោតិ, ន ច ភោគេហិ វឌ្ឍតិ.

.

អតិណ្ណំយេវ យាចស្សុ, អបារំ តាត នាវិក;

អញ្ញោ ហិ តិណ្ណស្ស មនោ, អញ្ញោ ហោតិ បារេសិនោ [តរេសិនោ (សី. បី.), តិរេសិនោ (ស្យា.)].

.

គាមេ វា យទិ វារញ្ញេ, និន្នេ វា យទិ វា ថលេ;

សព្ពត្ថ អនុសាសាមិ, មាសុ កុជ្ឈិត្ថ នាវិក.

.

យាយេវានុសាសនិយា, រាជា គាមវរំ អទា;

តាយេវានុសាសនិយា, នាវិកោ បហរី មុខំ.

.

ភត្តំ ភិន្នំ ហតា ភរិយា, គព្ភោ ច បតិតោ ឆមា;

មិគោវ ជាតរូបេន, ន តេនត្ថំ អពន្ធិ សូតិ [អវឌ្ឍិតុន្តិ (សី. ស្យា.), អវឌ្ឍិ សូតិ (?)].

អវារិយជាតកំ បឋមំ.

៣៧៧. សេតកេតុជាតកំ (៦-១-២)

.

មា តាត កុជ្ឈិ ន ហិ សាធុ កោធោ, ពហុម្បិ តេ អទិដ្ឋមស្សុតញ្ច;

មាតា បិតា ទិសតា [ទិសា តាត (ស្យា.), ទិសា តា (បី.)] សេតកេតុ, អាចរិយមាហុ ទិសតំ បសត្ថា.

.

អគារិនោ អន្នទបានវត្ថទា [អន្នបានវត្ថទា (ស្យា. ក.)], អវ្ហាយិកា តម្បិ ទិសំ វទន្តិ;

ឯសា ទិសា បរមា សេតកេតុ, យំ បត្វា ទុក្ខី សុខិនោ ភវន្តិ.

១០.

ខរាជិនា ជដិលា បង្កទន្តា, ទុម្មក្ខរូបា [ទុមុក្ខរូបា (សី. ស្យា.), ទុម្មុក្ខរូបា (បី. ក.)] យេមេ ជប្បន្តិ មន្តេ;

កច្ចិ នុ តេ មានុសកេ បយោគេ, ឥទំ វិទូ បរិមុត្តា អបាយា.

១១.

បាបានិ កម្មានិ កត្វាន រាជ, ពហុស្សុតោ ចេ ន [ពហុស្សុតោ នេវ (សី. ស្យា.)] ចរេយ្យ ធម្មំ;

សហស្សវេទោបិ ន តំ បដិច្ច, ទុក្ខា បមុញ្ចេ ចរណំ អបត្វា.

១២.

សហស្សវេទោបិ ន តំ បដិច្ច, ទុក្ខា បមុញ្ចេ ចរណំ អបត្វា;

មញ្ញាមិ វេទា អផលា ភវន្តិ, សសំយមំ ចរណមេវ [ចរណញ្ញេវ (សី. ស្យា. បី.)] សច្ចំ.

១៣.

ន ហេវ វេទា អផលា ភវន្តិ, សសំយមំ ចរណមេវ សច្ចំ;

កិត្តិញ្ហិ បប្បោតិ អធិច្ច វេទេ, សន្តិំ បុណេតិ [សន្តំ បុនេ’តិ (សី. បី.)] ចរណេន ទន្តោតិ.

សេតកេតុជាតកំ ទុតិយំ.

៣៧៨. ទរីមុខជាតកំ (៦-១-៣)

១៤.

បង្កោ ច កាមា បលិបោ ច កាមា, ភយញ្ច មេតំ តិមូលំ បវុត្តំ;

រជោ ច ធូមោ ច មយា បកាសិតា, ហិត្វា តុវំ បព្ពជ ព្រហ្មទត្ត.

១៥.

គធិតោ [គថិតោ (សី.)] ច រត្តោ ច អធិមុច្ឆិតោ ច, កាមេស្វហំ ព្រាហ្មណ ភិំសរូបំ;

តំ នុស្សហេ ជីវិកត្ថោ បហាតុំ, កាហាមិ បុញ្ញានិ អនប្បកានិ.

១៦.

យោ អត្ថកាមស្ស ហិតានុកម្បិនោ, ឱវជ្ជមានោ ន ករោតិ សាសនំ;

ឥទមេវ សេយ្យោ ឥតិ មញ្ញមានោ, បុនប្បុនំ គព្ភមុបេតិ មន្ទោ.

១៧.

សោ ឃោររូបំ និរយំ ឧបេតិ, សុភាសុភំ មុត្តករីសបូរំ;

សត្តា សកាយេ ន ជហន្តិ គិទ្ធា, យេ ហោន្តិ កាមេសុ អវីតរាគា.

១៨.

មីឡ្ហេន លិត្តា រុហិរេន មក្ខិតា, សេម្ហេន លិត្តា ឧបនិក្ខមន្តិ;

យំ យញ្ហិ កាយេន ផុសន្តិ តាវទេ, សព្ពំ អសាតំ ទុខមេវ កេវលំ.

១៩.

ទិស្វា វទាមិ ន ហិ អញ្ញតោ សវំ, បុព្ពេនិវាសំ ពហុកំ សរាមិ;

ចិត្រាហិ គាថាហិ សុភាសិតាហិ, ទរីមុខោ និជ្ឈាបយិ សុមេធន្តិ.

ទរីមុខជាតកំ តតិយំ.

៣៧៩. នេរុជាតកំ (៦-១-៤)

២០.

កាកោលា កាកសង្ឃា ច, មយញ្ច បតតំ វរា [វរ (ក.) មយន្តិបទស្ស ហិ វិសេសនំ];

សព្ពេវ សទិសា ហោម, ឥមំ អាគម្ម បព្ពតំ.

២១.

ឥធ សីហា ច ព្យគ្ឃា ច, សិង្គាលា ច មិគាធមា;

សព្ពេវ សទិសា ហោន្តិ, អយំ កោ នាម បព្ពតោ.

២២.

ឥមំ នេរូតិ [នេរុន្តិ (សី. ស្យា.)] ជានន្តិ, មនុស្សា បព្ពតុត្តមំ;

ឥធ វណ្ណេន សម្បន្នា, វសន្តិ សព្ពបាណិនោ.

២៣.

អមាននា យត្ថ សិយា, សន្តានំ វា វិមាននា;

ហីនសម្មាននា វាបិ, ន តត្ថ វសតិំ វសេ [វសតី វសេ (ស្យា.), វស ទិវសេ (បី.)].

២៤.

យត្ថាលសោ ច ទក្ខោ ច, សូរោ ភីរុ ច បូជិយា;

ន តត្ថ សន្តោ វសន្តិ, អវិសេសករេ នរេ [នគេ (សី. ស្យា. បី.)].

២៥.

នាយំ នេរុ វិភជតិ, ហីនឧក្កដ្ឋមជ្ឈិមេ;

អវិសេសករោ នេរុ, ហន្ទ នេរុំ ជហាមសេតិ.

នេរុជាតកំ ចតុត្ថំ.

៣៨០. អាសង្កជាតកំ (៦-១-៥)

២៦.

អាសាវតី នាម លតា, ជាតា ចិត្តលតាវនេ;

តស្សា វស្សសហស្សេន, ឯកំ និព្ពត្តតេ ផលំ.

២៧.

តំ ទេវា បយិរុបាសន្តិ, តាវ ទូរផលំ សតិំ;

អាសីសេវ [អាសិំសេវ (សី. ស្យា. បី.)] តុវំ រាជ, អាសា ផលវតី សុខា.

២៨.

អាសីសតេវ [អាសិំសេថេវ (សី. ស្យា. បី.)] សោ បក្ខី, អាសីសតេវ [អាសិំសេថេវ (សី. ស្យា. បី.)] សោ ទិជោ;

តស្ស ចាសា [តស្សេវាសា (ស្យា.)] សមិជ្ឈតិ, តាវ ទូរគតា សតី;

អាសីសេវ តុវំ រាជ, អាសា ផលវតី សុខា.

២៩.

សម្បេសិ ខោ មំ វាចាយ, ន ច សម្បេសិ [សំសេសិ (ក.)] កម្មុនា;

មាលា សេរេយ្យកស្សេវ, វណ្ណវន្តា អគន្ធិកា.

៣០.

អផលំ មធុរំ វាចំ, យោ មិត្តេសុ បកុព្ពតិ;

អទទំ អវិស្សជំ ភោគំ, សន្ធិ តេនស្ស ជីរតិ.

៣១.

យញ្ហិ កយិរា តញ្ហិ វទេ, យំ ន កយិរា ន តំ វទេ;

អករោន្តំ ភាសមានំ, បរិជានន្តិ បណ្ឌិតា.

៣២.

ពលញ្ច វត មេ ខីណំ, បាថេយ្យញ្ច ន វិជ្ជតិ;

សង្កេ បាណូបរោធាយ, ហន្ទ ទានិ វជាមហំ.

៣៣.

ឯតទេវ ហិ មេ នាមំ, យំ នាមស្មិ រថេសភ;

អាគមេហិ មហារាជ, បិតរំ អាមន្តយាមហន្តិ.

អាសង្កជាតកំ បញ្ចមំ.

៣៨១. មិគាលោបជាតកំ (៦-១-៦)

៣៤.

ន មេ រុច្ចិ មិគាលោប, យស្ស តេ តាទិសី គតី;

អតុច្ចំ តាត បតសិ, អភូមិំ តាត សេវសិ.

៣៥.

ចតុក្កណ្ណំវ កេទារំ, យទា តេ បថវី សិយា;

តតោ តាត និវត្តស្សុ, មាស្សុ ឯត្តោ បរំ គមិ.

៣៦.

សន្តិ អញ្ញេបិ សកុណា, បត្តយានា វិហង្គមា;

អក្ខិត្តា វាតវេគេន, នដ្ឋា តេ សស្សតីសមា.

៣៧.

អកត្វា អបនន្ទស្ស [អបរណ្ណស្ស (សី. ស្យា. បី.)], បិតុ វុទ្ធស្ស សាសនំ;

កាលវាតេ អតិក្កម្ម, វេរម្ភានំ វសំ អគា [គតោ (សី.)].

៣៨.

តស្ស បុត្តា ច ទារា ច, យេ ចញ្ញេ អនុជីវិនោ;

សព្ពេ ព្យសនមាបាទុំ, អនោវាទករេ ទិជេ.

៣៩.

ឯវម្បិ ឥធ វុទ្ធានំ, យោ វាក្យំ នាវពុជ្ឈតិ;

អតិសីមចរោ [អតិសីមំ ចរោ (សី. ស្យា. ក.)] ទិត្តោ, គិជ្ឈោវាតីតសាសនោ;

សព្ពេ ព្យសនំ បប្បោន្តិ, អកត្វា ពុទ្ធសាសនន្តិ.

មិគាលោបជាតកំ ឆដ្ឋំ.

៣៨២. សិរិកាឡកណ្ណិជាតកំ (៦-១-៧)

៤០.

កា នុ កាឡេន វណ្ណេន, ន ចាបិ [ន ចាសិ (សី.)] បិយទស្សនា;

កា វា ត្វំ កស្ស វា ធីតា, កថំ ជានេមុ តំ មយំ.

៤១.

មហារាជស្សហំ ធីតា, វិរូបក្ខស្ស ចណ្ឌិយា;

អហំ កាឡី អលក្ខិកា, កាឡកណ្ណីតិ មំ វិទូ;

ឱកាសំ យាចិតោ ទេហិ, វសេមុ តវ សន្តិកេ.

៤២.

កិំសីលេ កិំសមាចារេ, បុរិសេ និវិសសេ តុវំ;

បុដ្ឋា មេ កាឡិ អក្ខាហិ, កថំ [យថា (សី. បី.)] ជានេមុ តំ មយំ.

៤៣.

មក្ខី បឡាសី សារម្ភី, ឥស្សុកី មច្ឆរី សឋោ;

សោ មយ្ហំ បុរិសោ កន្តោ, លទ្ធំ យស្ស វិនស្សតិ.

៤៤.

កោធនោ ឧបនាហី ច, បិសុណោ ច វិភេទកោ;

កណ្ឌកវាចោ [អណ្ឌកវាចោ (ក. សី. បី.)] ផរុសោ, សោ មេ កន្តតរោ តតោ.

៤៥.

អជ្ជ សុវេតិ បុរិសោ, សទត្ថំ នាវពុជ្ឈតិ;

ឱវជ្ជមានោ កុប្បតិ, សេយ្យំ សោ អតិមញ្ញតិ.

៤៦.

ទវប្បលុទ្ធោ [ទេវប្បលុទ្ធោ (ក.), ទវប្បលទ្ធោ (បី.)] បុរិសោ, សព្ពមិត្តេហិ ធំសតិ;

សោ មយ្ហំ បុរិសោ កន្តោ, តស្មិំ ហោមិ អនាមយា.

៤៧.

អបេហិ ឯត្តោ ត្វំ កាឡិ, នេតំ អម្ហេសុ វិជ្ជតិ;

អញ្ញំ ជនបទំ គច្ឆ, និគមេ រាជធានិយោ.

៤៨.

អហម្បិ ខោ តំ [ចេតំ (សី.)] ជានាមិ, នេតំ តុម្ហេសុ វិជ្ជតិ;

សន្តិ លោកេ អលក្ខិកា, សង្ឃរន្តិ ពហុំ ធនំ;

អហំ ទេវោ ច មេ ភាតា, ឧភោ នំ វិធមាមសេ.

៤៩.

កា នុ ទិព្ពេន វណ្ណេន, បថព្យា សុបតិដ្ឋិតា;

កា វា ត្វំ កស្ស វា ធីតា, កថំ ជានេមុ តំ មយំ.

៥០.

មហារាជស្សហំ ធីតា, ធតរដ្ឋស្ស សិរីមតោ [ធតរដ្ឋសិរីមតោ (ស្យា. ក.)];

អហំ សិរី ច លក្ខី ច, ភូរិបញ្ញាតិ មំ វិទូ;

ឱកាសំ យាចិតោ ទេហិ, វសេមុ តវ សន្តិកេ.

៥១.

កិំសីលេ កិំសមាចារេ, បុរិសេ និវិសសេ តុវំ;

បុដ្ឋា មេ លក្ខិ អក្ខាហិ, កថំ [យថា (សី. បី.)] ជានេមុ តំ មយំ.

៥២.

យោ ចាបិ សីតេ អថវាបិ ឧណ្ហេ, វាតាតបេ ឌំសសរីសបេ ច;

ខុធំ [ខុទ្ទំ (ស្យា. ក.), ខុទំ (បី.)] បិបាសំ អភិភុយ្យ សព្ពំ, រត្តិន្តិវំ យោ សតតំ និយុត្តោ;

កាលាគតញ្ច ន ហាបេតិ អត្ថំ, សោ មេ មនាបោ និវិសេ ច តម្ហិ.

៥៣.

អក្កោធនោ មិត្តវា ចាគវា ច, សីលូបបន្នោ អសឋោជុភូតោ [អសឋោ ឧជ្ជុភូតោ (បី.)];

សង្គាហកោ សខិលោ សណ្ហវាចោ, មហត្តបត្តោបិ និវាតវុត្តិ;

តស្មិំហំ [តស្មាហំ (សី. បី.)] បោសេ វិបុលា ភវាមិ, ឩមិ សមុទ្ទស្ស យថាបិ វណ្ណំ.

៥៤.

យោ ចាបិ មិត្តេ អថវា អមិត្តេ, សេដ្ឋេ សរិក្ខេ អថ វាបិ ហីនេ;

អត្ថំ ចរន្តំ អថវា អនត្ថំ, អាវី រហោ សង្គហមេវ វត្តេ [វត្តោ (ស្យា. ក.)].

វាចំ ន វជ្ជា ផរុសំ កទាចិ, មតស្ស ជីវស្ស ច តស្ស ហោមិ.

៥៥.

ឯតេសំ យោ អញ្ញតរំ លភិត្វា, កន្តា សិរី [កន្តសិរិំ (កត្ថចិ), កន្តំ សិរិំ (ស្យា.) អដ្ឋកថាយំ ទុតិយតតិយបាឋន្តរានិ] មជ្ជតិ អប្បបញ្ញោ;

តំ ទិត្តរូបំ វិសមំ ចរន្តំ, ករីសឋានំវ [ករីសជាតំ វ (សី. ស្យា.)] វិវជ្ជយាមិ.

៥៦.

អត្តនា កុរុតេ លក្ខិំ, អលក្ខិំ កុរុតត្តនា;

ហិ លក្ខិំ អលក្ខិំ វា, អញ្ញោ អញ្ញស្ស ការកោតិ.

សិរិកាឡកណ្ណិជាតកំ សត្តមំ.

៣៨៣. កុក្កុដជាតកំ (៦-១-៨)

៥៧.

សុចិត្តបត្តឆទន, តម្ពចូឡ វិហង្គម;

ឱរោហ ទុមសាខាយ, មុធា ភរិយា ភវាមិ តេ.

៥៨.

ចតុប្បទី ត្វំ កល្យាណិ, ទ្វិបទាហំ មនោរមេ;

មិគី បក្ខី អសញ្ញុត្តា, អញ្ញំ បរិយេស សាមិកំ.

៥៩.

កោមារិកា តេ ហេស្សាមិ, មញ្ជុកា បិយភាណិនី;

វិន្ទ មំ អរិយេន វេទេន, សាវយ មំ យទិច្ឆសិ.

៦០.

កុណបាទិនិ លោហិតបេ, ចោរិ កុក្កុដបោថិនិ;

ន ត្វំ អរិយេន វេទេន, មមំ ភត្តារមិច្ឆសិ.

៦១.

ឯវម្បិ ចតុរា [ចាតុរា (ស្យា. ក.)] នារី, ទិស្វាន សធនំ [បវរំ (សី. ស្យា. បី.)] នរំ;

នេន្តិ សណ្ហាហិ វាចាហិ, ពិឡារី វិយ កុក្កុដំ.

៦២.

យោ ច ឧប្បតិតំ អត្ថំ, ន ខិប្បមនុពុជ្ឈតិ;

អមិត្តវសមន្វេតិ, បច្ឆា ច អនុតប្បតិ.

៦៣.

យោ ច ឧប្បតិតំ អត្ថំ, ខិប្បមេវ និពោធតិ;

មុច្ចតេ សត្តុសម្ពាធា, កុក្កុដោវ ពិឡារិយាតិ.

កុក្កុដជាតកំ អដ្ឋមំ.

៣៨៤. ធម្មធជជាតកំ (៦-១-៩)

៦៤.

ធម្មំ ចរថ ញាតយោ, ធម្មំ ចរថ ភទ្ទំ វោ [ភទ្ទ វោ (ក.)];

ធម្មចារី សុខំ សេតិ, អស្មិំ លោកេ បរម្ហិ ច.

៦៥.

ភទ្ទកោ វតយំ បក្ខី, ទិជោ បរមធម្មិកោ;

ឯកបាទេន តិដ្ឋន្តោ, ធម្មមេវានុសាសតិ.

៦៦.

នាស្ស សីលំ វិជានាថ, អនញ្ញាយ បសំសថ;

ភុត្វា អណ្ឌញ្ច បោតញ្ច [ឆាបេ ច (សី. បី.)], ធម្មោ ធម្មោតិ ភាសតិ.

៦៧.

អញ្ញំ ភណតិ វាចាយ, អញ្ញំ កាយេន កុព្ពតិ;

វាចាយ នោ ច កាយេន, ន តំ ធម្មំ អធិដ្ឋិតោ.

៦៨.

វាចាយ សខិលោ មនោវិទុគ្គោ, ឆន្នោ កូបសយោវ កណ្ហសប្បោ;

ធម្មធជោ គាមនិគមាសុសាធុ [គាមនិគមាសុ សាធុសម្មតោ (សី.), គាមនិគមសាធុ (បី.)], ទុជ្ជានោ បុរិសេន ពាលិសេន.

៦៩.

ឥមំ តុណ្ឌេហិ បក្ខេហិ, បាទា ចិមំ វិហេឋថ [វិបោថថ (បី.)];

ឆវញ្ហិមំ វិនាសេថ, នាយំ សំវាសនារហោតិ.

ធម្មធជជាតកំ នវមំ.

៣៨៥. នន្ទិយមិគរាជជាតកំ (៦-១-១០)

៧០.

សចេ ព្រាហ្មណ គច្ឆេសិ, សាកេតេ [សាកេតំ (សី. ស្យា.)] អជ្ជុនំ [អញ្ឈនំ (សី. ស្យា. បី.)] វនំ;

វជ្ជាសិ នន្ទិយំ នាម, បុត្តំ អស្មាកមោរសំ;

មាតា បិតា ច តេ វុទ្ធា, តេ តំ ឥច្ឆន្តិ បស្សិតុំ.

៧១.

ភុត្តា មយា និវាបានិ, រាជិនោ បានភោជនំ;

តំ រាជបិណ្ឌំ អវភោត្តុំ [អវភោត្តំ (ក.)], នាហំ ព្រាហ្មណ មុស្សហេ.

៧២.

ឱទហិស្សាមហំ បស្សំ, ខុរប្បានិស្ស [ខុរប្បាណិស្ស (សី.), ខុរបាណិស្ស (បី.), ខុរប្បបាណិស្ស (?)] រាជិនោ;

តទាហំ សុខិតោ មុត្តោ, អបិ បស្សេយ្យ មាតរំ.

៧៣.

មិគរាជា បុរេ អាសិំ, កោសលស្ស និកេតនេ [និកេតវេ (សី. ស្យា. បី.)];

នន្ទិយោ នាម នាមេន, អភិរូបោ ចតុប្បទោ.

៧៤.

តំ មំ វធិតុមាគច្ឆិ, ទាយស្មិំ អជ្ជុនេ វនេ;

ធនុំ អារជ្ជំ [អារជ្ជុំ (និយ្យ), អទេជ្ឈំ (សី. បី.) អទ្វេធាភាវំ ឯកីភាវន្តិ អត្ថោ] កត្វាន, ឧសុំ សន្នយ្ហ [សន្ធាយ (សី. បី.)] កោសលោ.

៧៥.

តស្សាហំ ឱទហិំ បស្សំ, ខុរប្បានិស្ស រាជិនោ;

តទាហំ សុខិតោ មុត្តោ, មាតរំ ទដ្ឋុមាគតោតិ.

នន្ទិយមិគរាជជាតកំ ទសមំ.

អវារិយវគ្គោ បឋមោ.

តស្សុទ្ទានំ –

អថ កុជ្ឈរថេសភ កេតុវរោ, សទរីមុខ នេរុ លតា ច បុន;

អបនន្ទ សិរី ច សុចិត្តវរោ, អថ ធម្មិក នន្ទិមិគេន ទសាតិ.

២. ខរបុត្តវគ្គោ

៣៨៦. ខរបុត្តជាតកំ (៦-២-១)

៧៦.

សច្ចំ កិរេវមាហំសុ, វស្តំ [ភស្តំ (សី. បី.), កលកំ (ស្យា.), គរំ (ក.)] ពាលោតិ បណ្ឌិតា;

បស្ស ពាលោ រហោកម្មំ, អាវិកុព្ពំ ន ពុជ្ឈតិ.

៧៧.

ត្វំ ខោបិ [ត្វំ នុ ខោ (សី. ស្យា.), ត្វញ្ច ខោ (បី.)] សម្ម ពាលោសិ, ខរបុត្ត វិជានហិ;

រជ្ជុយា ហិ [រជ្ជុយាសិ (បី.)] បរិក្ខិត្តោ, វង្កោដ្ឋោ ឱហិតោមុខោ.

៧៨.

អបរម្បិ សម្ម តេ ពាល្យំ [អយម្បិ សម្ម តេ ពាលោ (ក.)], យោ មុត្តោ ន បលាយសិ;

សោ ច ពាលតរោ សម្ម, យំ ត្វំ វហសិ សេនកំ.

៧៩.

យំ នុ សម្ម អហំ ពាលោ, អជរាជ វិជានហិ;

អថ កេន សេនកោ ពាលោ, តំ មេ អក្ខាហិ បុច្ឆិតោ.

៨០.

ឧត្តមត្ថំ លភិត្វាន, ភរិយាយ យោ បទស្សតិ [ភយិយា យោ បទស្សតិ (បី.), ភយិយា ន ភវិស្សតិ (ក.)];

តេន ជហិស្សតត្តានំ, សា ចេវស្ស ន ហេស្សតិ.

៨១.

វេ បិយម្មេតិ [ន បិយមេតិ (ក.), ន បិយមេទន្តិ (កត្ថចិ)] ជនិន្ទ តាទិសោ, អត្តំ និរំកត្វា បិយានិ សេវតិ [សេវយេ (?)];

អត្តាវ សេយ្យោ បរមា ច សេយ្យោ, លព្ភា បិយា ឱចិតត្ថេន បច្ឆាតិ.

ខរបុត្តជាតកំ បឋមំ.

៣៨៧. សូចិជាតកំ (៦-២-២)

៨២.

អកក្កសំ អផរុសំ, ខរធោតំ សុបាសិយំ;

សុខុមំ តិខិណគ្គញ្ច, កោ សូចិំ កេតុមិច្ឆតិ.

៨៣.

សុមជ្ជញ្ច សុបាសញ្ច, អនុបុព្ពំ [អនុបុព្ព (សី. ស្យា.)] សុវដ្ដិតំ;

ឃនឃាតិមំ បដិថទ្ធំ, កោ សូចិំ កេតុមិច្ឆតិ.

៨៤.

ឥតោ ទានិ បតាយន្តិ, សូចិយោ ពឡិសានិ ច;

កោយំ កម្មារគាមស្មិំ, សូចិំ វិក្កេតុមិច្ឆតិ.

៨៥.

ឥតោ សត្ថានិ គច្ឆន្តិ, កម្មន្តា វិវិធា បុថូ;

កោយំ កម្មារគាមស្មិំ, សូចិំ វិក្កេតុមិច្ឆតិ [មរហតិ (សី. ស្យា. បី.)].

៨៦.

សូចិំ កម្មារគាមស្មិំ, វិក្កេតព្ពា បជានតា;

អាចរិយាវ ជានន្តិ [អាចរិយា សញ្ជានន្តិ (ក.), អាចរិយា បជានន្តិ (ស្យា.), អាចរិយាវ សញ្ជានន្តិ (បី.)], កម្មំ សុកតទុក្កដំ [ទុក្កតំ (សី. បី.)].

៨៧.

ឥមំ ចេ [ឥមញ្ច (សី. ស្យា. បី.)] តេ បិតា ភទ្ទេ, សូចិំ ជញ្ញា មយា កតំ;

តយា ច មំ និមន្តេយ្យ, យញ្ចត្ថញ្ញំ ឃរេ ធនន្តិ.

សូចិជាតកំ ទុតិយំ.

៣៨៨. តុណ្ឌិលជាតកំ (៦-២-៣)

៨៨.

នវឆន្នកេ [នវឆន្ទកេ (សី. បី.), នវច្ឆទ្ទកេ (ស្យា.)] ទានិ [ទោណិ (ក.), ទានំ, ទានេ (កត្ថចិ)] ទិយ្យតិ, បុណ្ណាយំ ទោណិ សុវាមិនី ឋិតា;

ពហុកេ ជនេ បាសបាណិកេ, នោ ច ខោ មេ បដិភាតិ ភុញ្ជិតុំ.

៨៩.

តសសិ ភមសិ លេណមិច្ឆសិ, អត្តាណោសិ កុហិំ គមិស្សសិ;

អប្បោស្សុក្កោ ភុញ្ជ តុណ្ឌិល, មំសត្ថាយ ហិ បោសិតាម្ហសេ [បោសិយាមសេ (សី. ស្យា. បី.)].

៩០.

ឱគហ រហទំ អកទ្ទមំ, សព្ពំ សេទមលំ បវាហយ;

គណ្ហាហិ នវំ វិលេបនំ, យស្ស គន្ធោ ន កទាចិ ឆិជ្ជតិ.

៩១.

កតមោ រហទោ អកទ្ទមោ, កិំសុ សេទមលន្តិ វុច្ចតិ;

កតមញ្ច នវំ វិលេបនំ, យស្ស គន្ធោ ន កទាចិ ឆិជ្ជតិ.

៩២.

ធម្មោ រហទោ អកទ្ទមោ, បាបំ សេទមលន្តិ វុច្ចតិ;

សីលញ្ច នវំ វិលេបនំ, តស្ស គន្ធោ ន កទាចិ ឆិជ្ជតិ.

៩៣.

នន្ទន្តិ សរីរឃាតិនោ, ន ច នន្ទន្តិ សរីរធារិនោ;

បុណ្ណាយ ច បុណ្ណមាសិយា, រមមានាវ ជហន្តិ ជីវិតន្តិ.

តុណ្ឌិលជាតកំ តតិយំ.

៣៨៩. សុវណ្ណកក្កដជាតកំ (៦-២-៤)

៩៤.

សិង្គីមិគោ អាយតចក្ខុនេត្តោ, អដ្ឋិត្តចោ វារិសយោ អលោមោ;

តេនាភិភូតោ កបណំ រុទាមិ, ហរេ សខា កិស្ស នុ មំ ជហាសិ.

៩៥.

សោ បស្សសន្តោ មហតា ផណេន, ភុជង្គមោ កក្កដមជ្ឈបត្តោ;

សខា សខារំ បរិតាយមានោ, ភុជង្គមំ កក្កដកោ គហេសិ.

៩៦.

ន វាយសំ នោ បន កណ្ហសប្បំ, ឃាសត្ថិកោ កក្កដកោ អទេយ្យ;

បុច្ឆាមិ តំ អាយតចក្ខុនេត្ត, អថ កិស្ស ហេតុម្ហ ឧភោ គហីតា.

៩៧.

អយំ បុរិសោ មម អត្ថកាមោ, យោ មំ គហេត្វាន ទកាយ នេតិ;

តស្មិំ មតេ ទុក្ខមនប្បកំ មេ, អហញ្ច ឯសោ ច ឧភោ ន ហោម.

៩៨.

មមញ្ច ទិស្វាន បវទ្ធកាយំ, សព្ពោ ជនោ ហិំសិតុមេវ មិច្ឆេ;

សាទុញ្ច ថូលញ្ច មុទុញ្ច មំសំ, កាកាបិ មំ ទិស្វាន [ទិស្វ (សី. បី.)] វិហេឋយេយ្យុំ.

៩៩.

សចេតស្ស ហេតុម្ហ ឧភោ គហីតា, ឧដ្ឋាតុ បោសោ វិសមាវមាមិ [វិសមាចមាមិ (សី. បី. ក.)];

មមញ្ច កាកញ្ច បមុញ្ច ខិប្បំ, បុរេ វិសំ គាឡ្ហមុបេតិ មច្ចំ.

១០០.

សប្បំ បមោក្ខាមិ ន តាវ កាកំ, បដិពន្ធកោ [បដិពទ្ធកោ (សី. បី.)] ហោហិតិ [ហោតិ ហិ (ស្យា.)] តាវ កាកោ;

បុរិសញ្ច ទិស្វាន សុខិំ អរោគំ, កាកំ បមោក្ខាមិ យថេវ សប្បំ.

១០១.

កាកោ តទា ទេវទត្តោ អហោសិ, មារោ បន កណ្ហសប្បោ អហោសិ;

អានន្ទភទ្ទោ កក្កដកោ អហោសិ, អហំ តទា ព្រាហ្មណោ ហោមិ សត្ថាតិ [តត្ថាតិ (សី. បី.)].

សុវណ្ណកក្កដជាតកំ ចតុត្ថំ.

៣៩០. មយ្ហកជាតកំ (៦-២-៥)

១០២.

សកុណោ មយ្ហកោ នាម, គិរិសានុទរីចរោ;

បក្កំ បិប្ផលិមារុយ្ហ, មយ្ហំ មយ្ហន្តិ កន្ទតិ.

១០៣.

តស្សេវំ វិលបន្តស្ស, ទិជសង្ឃា សមាគតា;

ភុត្វាន បិប្ផលិំ យន្តិ, វិលបត្វេវ សោ ទិជោ.

១០៤.

ឯវមេវ ឥធេកច្ចោ, សង្ឃរិត្វា ពហុំ ធនំ;

នេវត្តនោ ន ញាតីនំ, យថោធិំ បដិបជ្ជតិ.

១០៥.

ន សោ អច្ឆាទនំ ភត្តំ, ន មាលំ ន វិលេបនំ;

អនុភោតិ [នានុភោតិ (ស្យា. ក.)] សកិំ កិញ្ចិ, ន សង្គណ្ហាតិ ញាតកេ.

១០៦.

តស្សេវំ វិលបន្តស្ស, មយ្ហំ មយ្ហន្តិ រក្ខតោ;

រាជានោ អថ វា ចោរា, ទាយទា យេ វ [យេ ច (ស្យា. ក.)] អប្បិយា;

ធនមាទាយ គច្ឆន្តិ, វិលបត្វេវ សោ នរោ.

១០៧.

ធីរោ [ធីរោ ច (សី.)] ភោគេ អធិគម្ម, សង្គណ្ហាតិ ច ញាតកេ;

តេន សោ កិត្តិំ បប្បោតិ, បេច្ច សគ្គេ បមោទតីតិ [សគ្គេ ច មោទតីតិ (សី. បី.)].

មយ្ហកជាតកំ បញ្ចមំ.

៣៩១. វិជ្ជាធរជាតកំ (៦-២-៦)

១០៨.

ទុព្ពណ្ណរូបំ តុវមរិយវណ្ណី, បុរក្ខត្វា [បុរក្ខិត្វា (ស្យា. ក.)] បញ្ជលិកោ នមស្សសិ;

សេយ្យោ នុ តេ សោ ឧទវា [ឧទាហុ (ស្យា. ក.)] សរិក្ខោ, នាមំ បរស្សត្តនោ ចាបិ ព្រូហិ.

១០៩.

នាមគោត្តំ គណ្ហន្តិ រាជ, សម្មគ្គតានុជ្ជុគតាន [សមគ្គតានុជ្ជុគតាន (ស្យា.), សមុគ្គតានុជ្ជុគតាន (ក.)] ទេវា;

អហញ្ច តេ នាមធេយ្យំ វទាមិ, សក្កោហមស្មី តិទសានមិន្ទោ.

១១០.

យោ ទិស្វា ភិក្ខុំ ចរណូបបន្នំ, បុរក្ខត្វា បញ្ជលិកោ នមស្សតិ;

បុច្ឆាមិ តំ ទេវរាជេតមត្ថំ, ឥតោ ចុតោ កិំ លភតេ សុខំ សោ.

១១១.

យោ ទិស្វា ភិក្ខុំ ចរណូបបន្នំ, បុរក្ខត្វា បញ្ជលិកោ នមស្សតិ;

ទិដ្ឋេវ ធម្មេ លភតេ បសំសំ, សគ្គញ្ច សោ យាតិ សរីរភេទា.

១១២.

លក្ខី វត មេ ឧទបាទិ អជ្ជ, យំ វាសវំ ភូតបតិទ្ទសាម;

ភិក្ខុញ្ច ទិស្វាន តុវញ្ច សក្ក, កាហាមិ បុញ្ញានិ អនប្បកានិ.

១១៣.

អទ្ធា ហវេ សេវិតព្ពា សបញ្ញា, ពហុស្សុតា យេ ពហុឋានចិន្តិនោ;

ភិក្ខុញ្ច ទិស្វាន មមញ្ច រាជ, ករោហិ បុញ្ញានិ អនប្បកានិ.

១១៤.

អក្កោធនោ និច្ចបសន្នចិត្តោ, សព្ពាតិថីយាចយោគោ ភវិត្វា;

និហច្ច មានំ អភិវាទយិស្សំ, សុត្វាន ទេវិន្ទ សុភាសិតានីតិ.

វិជ្ជាធរ [ធជវិហេឋក (សី. បី.), បព្ពជិតវិហេឋក (ស្យា.)] ជាតកំ ឆដ្ឋំ.

៣៩២. សិង្ឃបុប្ផជាតកំ (៦-២-៧)

១១៥.

យមេតំ [យមេកំ (បី.)] វារិជំ បុប្ផំ, អទិន្នំ ឧបសិង្ឃសិ;

ឯកង្គមេតំ ថេយ្យានំ, គន្ធថេនោសិ មារិស.

១១៦.

ន ហរាមិ ន ភញ្ជាមិ, អារា សិង្ឃាមិ វារិជំ;

អថ កេន នុ វណ្ណេន, គន្ធថេនោតិ វុច្ចតិ.

១១៧.

យោយំ ភិសានិ ខណតិ, បុណ្ឌរីកានិ ភញ្ជតិ;

ឯវំ អាកិណ្ណកម្មន្តោ, កស្មា ឯសោ ន វុច្ចតិ.

១១៨.

អាកិណ្ណលុទ្ទោ បុរិសោ, ធាតិចេលំវ មក្ខិតោ;

តស្មិំ មេ វចនំ នត្ថិ, តញ្ចារហាមិ វត្តវេ.

១១៩.

អនង្គណស្ស បោសស្ស, និច្ចំ សុចិគវេសិនោ;

វាលគ្គមត្តំ បាបស្ស, អព្ភាមត្តំវ ខាយតិ.

១២០.

អទ្ធា មំ យក្ខ ជានាសិ, អថោ មំ អនុកម្បសិ;

បុនបិ យក្ខ វជ្ជាសិ, យទា បស្សសិ ឯទិសំ.

១២១.

នេវ តំ ឧបជីវាមិ, នបិ តេ ភតកាម្ហសេ [ភតកម្ហសេ (សី. បី.), ភតិកម្ហសេ (ស្យា.)];

ត្វមេវ ភិក្ខុ ជានេយ្យ, យេន គច្ឆេយ្យ សុគ្គតិន្តិ.

សិង្ឃបុប្ផ [ភិសបុប្ផ (សី. បី.), ឧបសិង្ឃបុប្ផ (ស្យា.)] ជាតកំ សត្តមំ.

៣៩៣. វិឃាសាទជាតកំ (៦-២-៨)

១២២.

សុសុខំ វត ជីវន្តិ, យេ ជនា វិឃាសាទិនោ;

ទិដ្ឋេវ ធម្មេ បាសំសា, សម្បរាយេ ច សុគ្គតី.

១២៣.

សុកស្ស [សុវស្ស (សី. ស្យា. បី.)] ភាសមានស្ស, ន និសាមេថ បណ្ឌិតា;

ឥទំ សុណាថ សោទរិយា, អម្ហេវាយំ បសំសតិ.

១២៤.

នាហំ តុម្ហេ បសំសាមិ, កុណបាទា សុណាថ មេ;

ឧច្ឆិដ្ឋភោជិនោ [ភោជនា (ក.)] តុម្ហេ, ន តុម្ហេ វិឃាសាទិនោ.

១២៥.

សត្តវស្សា បព្ពជិតា, មេជ្ឈារញ្ញេ [មជ្ឈេរញ្ញេ (ក.)] សិខណ្ឌិនោ;

វិឃាសេនេវ យាបេន្តា, មយំ ចេ ភោតោ គារយ្ហា;

កេ នុ ភោតោ បសំសិយា.

១២៦.

តុម្ហេ សីហានំ ព្យគ្ឃានំ, វាឡានញ្ចាវសិដ្ឋកំ;

ឧច្ឆិដ្ឋេនេវ យាបេន្តា, មញ្ញិវ្ហោ វិឃាសាទិនោ.

១២៧.

យេ ព្រាហ្មណស្ស សមណស្ស, អញ្ញស្ស វា [អញ្ញស្ស ច (សី. ស្យា.), អញ្ញស្សេវ (បី.)] វនិព្ពិនោ [វណិព្ពិនោ (សី. ស្យា.)];

ទត្វាវ [ទត្វាន (បី. ក.)] សេសំ ភុញ្ជន្តិ, តេ ជនា វិឃាសាទិនោតិ.

វិឃាសាទជាតកំ អដ្ឋមំ.

៣៩៤. វដ្ដកជាតកំ (៦-២-៩)

១២៨.

បណីតំ ភុញ្ជសេ ភត្តំ, សប្បិតេលញ្ច មាតុល;

អថ កេន នុ វណ្ណេន, កិសោ ត្វមសិ វាយស.

១២៩.

អមិត្តមជ្ឈេ វសតោ, តេសុ អាមិសមេសតោ;

និច្ចំ ឧព្ពិគ្គហទយស្ស, កុតោ កាកស្ស ទឡ្ហិយំ.

១៣០.

និច្ចំ ឧព្ពេគិនោ [ឧព្ពិគ្គិនោ (ស្យា. ក.), ឧព្ពេធិនោ (សី.)] កាកា, ធង្កា បាបេន កម្មុនា;

លទ្ធោ បិណ្ឌោ ន បីណេតិ, កិសោ តេនស្មិ វដ្ដក.

១៣១.

លូខានិ តិណពីជានិ, អប្បស្នេហានិ ភុញ្ជសិ;

អថ កេន នុ វណ្ណេន, ថូលោ ត្វមសិ វដ្ដក.

១៣២.

អប្បិច្ឆា អប្បចិន្តាយ, អទូរគមនេន ច;

លទ្ធាលទ្ធេន យាបេន្តោ, ថូលោ តេនស្មិ វាយស.

១៣៣.

អប្បិច្ឆស្ស ហិ បោសស្ស, អប្បចិន្តសុខស្ស [អប្បចិន្តិសុខស្ស (សី. ស្យា. បី.)] ច;

សុសង្គហិតមានស្ស [សុសង្គហិតបមាណស្ស (សី. ស្យា. បី.)], វុត្តី សុសមុទានយាតិ.

វដ្ដកជាតកំ នវមំ.

៣៩៥. បារាវតជាតកំ (៦-២-១០)

១៣៤.

ចិរស្សំ វត បស្សាមិ, សហាយំ មណិធារិនំ;

សុកតា [សុកតាយ (សី. បី.)] មស្សុកុត្តិយា, សោភតេ វត មេ សខា.

១៣៥.

បរូឡ្ហកច្ឆនខលោមោ, អហំ កម្មេសុ ព្យាវដោ;

ចិរស្សំ ន្ហាបិតំ លទ្ធា, លោមំ តំ អជ្ជំ ហារយិំ [អបហារយិំ (សី. បី.)].

១៣៦.

យំ នុ លោមំ អហារេសិ, ទុល្លភំ លទ្ធ កប្បកំ;

អថ កិញ្ចរហិ តេ សម្ម, កណ្ឋេ កិណិកិណាយតិ [ឥទំ កណ្ឋេ កិណាយតិ (ក.), កណ្ឋេ កិំនិកិលាយតិ (ស្យា.)].

១៣៧.

មនុស្សសុខុមាលានំ, មណិ កណ្ឋេសុ លម្ពតិ;

តេសាហំ អនុសិក្ខាមិ, មា ត្វំ មញ្ញិ ទវា កតំ.

១៣៨.

សចេបិមំ បិហយសិ, មស្សុកុត្តិំ សុការិតំ;

ការយិស្សាមិ តេ សម្ម, មណិញ្ចាបិ ទទាមិ តេ.

១៣៩.

ត្វញ្ញេវ មណិនា ឆន្នោ, សុកតាយ ច មស្សុយា;

អាមន្ត ខោ តំ គច្ឆាមិ, បិយំ មេ តវ ទស្សនន្តិ.

បារាវតជាតកំ [កាកជាតកំ (សី. បី.), មណិជាតកំ (ស្យា.)] ទសមំ.

ខរបុត្តវគ្គោ [សេនកវគ្គោ (សី. បី.), ខុរបុត្តវគ្គោ (ស្យា.), សូចិវគ្គោ (ក.)] ទុតិយោ.

តស្សុទ្ទានំ –

អថ បស្ស សសូចិ ច តុណ្ឌិលកោ, មិគ មយ្ហកបញ្ចមបក្ខិវរោ;

អថ បញ្ជលិ វារិជ មេជ្ឈ បុន, អថ វដ្ដ កបោតវរេន ទសាតិ.

អថ វគ្គុទ្ទានំ –

អថ វគ្គំ បកិត្តិស្សំ, ឆនិបាតំ វរុត្តមេ;

អវារិយា ច ខរោ ច [សេនក (សី.), សូចិ ច (ស្យា. ក.)], ទ្វេ ច វុត្តា សុព្យញ្ជនាតិ.

ឆក្កនិបាតំ និដ្ឋិតំ.

៧. សត្តកនិបាតោ

១. កុក្កុវគ្គោ

៣៩៦. កុក្កុជាតកំ (៧-១-១)

.

ទិយឌ្ឍកុក្កូ ឧទយេន កណ្ណិកា, វិទត្ថិយោ អដ្ឋ បរិក្ខិបន្តិ នំ;

សា សិំសបា [សសិំសបា (សី. បី.), សា សីសបា (ស្យា.), យា សិំសបា (ក. សី. និយ្យ)] សារមយា អផេគ្គុកា, កុហិំ ឋិតា ឧប្បរិតោ [ឧបរិតោ (សី. ស្យា. បី.)] ន ធំសតិ.

.

យា តិំសតិ សារមយា អនុជ្ជុកា, បរិកិរិយ [បកិរិយា (ក.)] គោបាណសិយោ សមំ ឋិតា [សមដ្ឋិតា (សី. ស្យា.)];

តាហិ សុសង្គហិតា ពលសា បីឡិតា [តា សង្គហិតា ពលសា ច បីឡិតា (សី.), តាហិ សុសង្គហិតា ពលសា ច បីឡិតា (ស្យា.), តាហិ សង្គហីតា ពលសា ច បីឡិតា (បី.)], សមំ ឋិតា ឧប្បរិតោ ន ធំសតិ.

.

ឯវម្បិ មិត្តេហិ ទឡ្ហេហិ បណ្ឌិតោ, អភេជ្ជរូបេហិ សុចីហិ មន្តិភិ;

សុសង្គហីតោ សិរិយា ន ធំសតិ, គោបាណសី ភារវហាវ កណ្ណិកា.

.

ខរត្តចំ ពេល្លំ យថាបិ សត្ថវា, អនាមសន្តោបិ ករោតិ តិត្តកំ;

សមាហរំ សាទុំ ករោតិ បត្ថិវ, អសាទុំ កយិរា តនុពន្ធមុទ្ធរំ [តនុវដ្ដមុទ្ធរំ (សី. បី.)].

.

ឯវម្បិ គាមនិគមេសុ បណ្ឌិតោ, អសាហសំ រាជធនានិ សង្ឃរំ;

ធម្មានុវត្តី បដិបជ្ជមានោ, ស ផាតិ កយិរា អវិហេឋយំ បរំ.

.

ឱទាតមូលំ សុចិវារិសម្ភវំ, ជាតំ យថា បោក្ខរណីសុ អម្ពុជំ;

បទុមំ យថា អគ្គិនិកាសិផាលិមំ, ន កទ្ទមោ ន រជោ ន វារិ លិម្បតិ.

.

ឯវម្បិ វោហារសុចិំ អសាហសំ, វិសុទ្ធកម្មន្តមបេតបាបកំ;

ន លិម្បតិ កម្មកិលេស តាទិសោ, ជាតំ យថា បោក្ខរណីសុ អម្ពុជន្តិ.

កុក្កុជាតកំ បឋមំ.

៣៩៧. មនោជជាតកំ (៧-១-២)

.

យថា ចាបោ និន្នមតិ, ជិយា ចាបិ និកូជតិ;

ហញ្ញតេ នូន មនោជោ, មិគរាជា សខា មម.

.

ហន្ទ ទានិ វនន្តានិ, បក្កមាមិ យថាសុខំ;

នេតាទិសា សខា ហោន្តិ, លព្ភា មេ ជីវតោ សខា.

១០.

បាបជនសំសេវី, អច្ចន្តំ សុខមេធតិ;

មនោជំ បស្ស សេមានំ, គិរិយស្សានុសាសនី [អរិយស្សានុសាសនី (សី. ស្យា. បី.)].

១១.

ន បាបសម្បវង្កេន, មាតា បុត្តេន នន្ទតិ;

មនោជំ បស្ស សេមានំ, អច្ឆន្នំ [សច្ឆន្នំ (ក.)] សម្ហិ លោហិតេ.

១២.

ឯវមាបជ្ជតេ បោសោ, បាបិយោ ច និគច្ឆតិ;

យោ វេ ហិតានំ វចនំ, ន ករោតិ អត្ថទស្សិនំ.

១៣.

ឯវញ្ច សោ ហោតិ តតោ ច បាបិយោ, យោ ឧត្តមោ អធមជនូបសេវី;

បស្សុត្តមំ អធមជនូបសេវិតំ [សេវិំ (ស្យា.)], មិគាធិបំ សរវរវេគនិទ្ធុតំ.

១៤.

និហីយតិ បុរិសោ និហីនសេវី, ន ច ហាយេថ កទាចិ តុល្យសេវី;

សេដ្ឋមុបគមំ [មុបនមំ (សី. បី. អ. និ. ៣.២៦)] ឧទេតិ ខិប្បំ, តស្មាត្តនា ឧត្តរិតរំ [តស្មា អត្តនោ ឧត្តរិំ (សី. បី.), តស្មា អត្តនោ ឧត្តរំ (ស្យា.)] ភជេថាតិ.

មនោជជាតកំ ទុតិយំ.

៣៩៨. សុតនុជាតកំ (៧-១-៣)

១៥.

រាជា តេ ភត្តំ បាហេសិ, សុចិំ មំសូបសេចនំ;

មឃទេវស្មិំ [មខាទេវស្មិំ (សី. បី.), មាឃទេវស្មិំ (ក.)] អធិវត្ថេ, ឯហិ និក្ខម្ម ភុញ្ជស្សុ.

១៦.

ឯហិ មាណវ ឱរេន, ភិក្ខមាទាយ សូបិតំ;

ត្វញ្ច មាណវ ភិក្ខា ច [ភក្ខោសិ (ស្យា.), ភក្ខាវ (ក.)], ឧភោ ភក្ខា ភវិស្សថ.

១៧.

អប្បកេន តុវំ យក្ខ, ថុល្លមត្ថំ ជហិស្សសិ;

ភិក្ខំ តេ នាហរិស្សន្តិ, ជនា មរណសញ្ញិនោ.

១៨.

លទ្ធាយ យក្ខា [លទ្ធាយំ យក្ខ (សី. ស្យា. បី.)] តវ និច្ចភិក្ខំ, សុចិំ បណីតំ រសសា ឧបេតំ;

ភិក្ខញ្ច តេ អាហរិយោ នរោ ឥធ, សុទុល្លភោ ហេហិតិ ភក្ខិតេ [ខាទិតេ (សី. ស្យា. បី.)] មយិ.

១៩.

មមេវ [មមេស (សី. បី.)] សុតនោ អត្ថោ, យថា ភាសសិ មាណវ;

មយា ត្វំ សមនុញ្ញាតោ, សោត្ថិំ បស្សាហិ មាតរំ.

២០.

ខគ្គំ ឆត្តញ្ច បាតិញ្ច, គច្ឆមាទាយ [គច្ឆេវាទាយ (សី. ស្យា. បី.)] មាណវ;

សោត្ថិំ បស្សតុ តេ មាតា, ត្វញ្ច បស្សាហិ មាតរំ.

២១.

ឯវំ យក្ខ សុខី ហោហិ, សហ សព្ពេហិ ញាតិភិ;

ធនញ្ច មេ អធិគតំ, រញ្ញោ ច វចនំ កតន្តិ.

សុតនុជាតកំ តតិយំ.

៣៩៩. មាតុបោសកគិជ្ឈជាតកំ (៧-១-៤)

២២.

តេ កថំ នុ ករិស្សន្តិ, វុទ្ធា គិរិទរីសយា;

អហំ ពទ្ធោស្មិ បាសេន, និលីយស្ស វសំ គតោ.

២៣.

កិំ គិជ្ឈ បរិទេវសិ, កា នុ តេ បរិទេវនា;

មេ សុតោ វា ទិដ្ឋោ វា, ភាសន្តោ មានុសិំ ទិជោ.

២៤.

ភរាមិ មាតាបិតរោ, វុទ្ធេ គិរិទរីសយេ;

តេ កថំ នុ ករិស្សន្តិ, អហំ វសំ គតោ តវ.

២៥.

យំ នុ គិជ្ឈោ យោជនសតំ, កុណបានិ អវេក្ខតិ;

កស្មា ជាលញ្ច បាសញ្ច, អាសជ្ជាបិ ន ពុជ្ឈសិ.

២៦.

យទា បរាភវោ ហោតិ, បោសោ ជីវិតសង្ខយេ;

អថ ជាលញ្ច បាសញ្ច, អាសជ្ជាបិ ន ពុជ្ឈតិ.

២៧.

ភរស្សុ មាតាបិតរោ, វុទ្ធេ គិរិទរីសយេ;

មយា ត្វំ សមនុញ្ញាតោ, សោត្ថិំ បស្សាហិ ញាតកេ.

២៨.

ឯវំ លុទ្ទក នន្ទស្សុ, សហ សព្ពេហិ ញាតិភិ;

ភរិស្សំ មាតាបិតរោ, វុទ្ធេ គិរិទរីសយេតិ.

មាតុបោសកគិជ្ឈជាតកំ ចតុត្ថំ.

៤០០. ទព្ភបុប្ផជាតកំ (៧-១-៥)

២៩.

អនុតីរចារី ភទ្ទន្តេ, សហាយមនុធាវ មំ;

មហា មេ គហិតោ [រោហិតោ (ក.)] មច្ឆោ, សោ មំ ហរតិ វេគសា.

៣០.

គម្ភីរចារី ភទ្ទន្តេ, ទឡ្ហំ គណ្ហាហិ ថាមសា;

អហំ តំ ឧទ្ធរិស្សាមិ, សុបណ្ណោ ឧរគាមិវ [ឧរគម្មិវ (សី. ស្យា. បី.)].

៣១.

វិវាទោ នោ សមុប្បន្នោ, ទព្ភបុប្ផ សុណោហិ មេ;

សមេហិ មេធគំ [មេធកំ (បី.)] សម្ម, វិវាទោ វូបសម្មតំ.

៣២.

ធម្មដ្ឋោហំ បុរេ អាសិំ, ពហូ អឌ្ឌា មេ តីរិតា [ពហុអដ្ដំ មេ តីរិតំ (សី.), ពហុអដ្ដំវ តីរិតំ (ស្យា.), ពហុ អត្ថំ មេ តីរិតំ (បី.)];

សមេមិ មេធគំ សម្ម, វិវាទោ វូបសម្មតំ.

៣៣.

អនុតីរចារិ នង្គុដ្ឋំ, សីសំ គម្ភីរចារិនោ;

អច្ចាយំ [អថាយំ (សី. បី.)] មជ្ឈិមោ ខណ្ឌោ, ធម្មដ្ឋស្ស ភវិស្សតិ.

៣៤.

ចិរម្បិ ភក្ខោ អភវិស្ស, សចេ ន វិវទេមសេ;

អសីសកំ អនង្គុដ្ឋំ, សិង្គាលោ ហរតិ រោហិតំ.

៣៥.

យថាបិ រាជា នន្ទេយ្យ, រជ្ជំ លទ្ធាន ខត្តិយោ;

ឯវាហមជ្ជ នន្ទាមិ, ទិស្វា បុណ្ណមុខំ បតិំ.

៣៦.

កថំ នុ ថលជោ សន្តោ, ឧទកេ មច្ឆំ បរាមសិ;

បុដ្ឋោ មេ សម្ម អក្ខាហិ, កថំ អធិគតំ តយា.

៣៧.

វិវាទេន កិសា ហោន្តិ, វិវាទេន ធនក្ខយា;

ជីនា ឧទ្ទា វិវាទេន, ភុញ្ជ មាយាវិ រោហិតំ.

៣៨.

ឯវមេវ មនុស្សេសុ, វិវាទោ យត្ថ ជាយតិ;

ធម្មដ្ឋំ បដិធាវន្តិ, សោ ហិ នេសំ វិនាយកោ;

ធនាបិ តត្ថ ជីយន្តិ, រាជកោសោ បវឌ្ឍតីតិ [ច វឌ្ឍតិ (បី.)].

ទព្ភបុប្ផជាតកំ បញ្ចមំ.

៤០១. បណ្ណកជាតកំ (៧-១-៦)

៣៩.

បណ្ណកំ [ទសណ្ណកំ (សី. ស្យា. បី.)] តិខិណធារំ, អសិំ សម្បន្នបាយិនំ;

បរិសាយំ បុរិសោ គិលតិ, កិំ ទុក្ករតរំ តតោ;

យទញ្ញំ ទុក្ករំ ឋានំ, តំ មេ អក្ខាហិ បុច្ឆិតោ.

៤០.

គិលេយ្យ បុរិសោ លោភា, អសិំ សម្បន្នបាយិនំ;

យោ ច វជ្ជា ទទាមីតិ, តំ ទុក្ករតរំ តតោ;

សព្ពញ្ញំ សុករំ ឋានំ, ឯវំ ជានាហិ មទ្ទវ [មាគធ (សី. ស្យា. បី.)].

៤១.

ព្យាកាសិ អាយុរោ បញ្ហំ, អត្ថំ [អត្ថ (បី. សី. និយ្យ)] ធម្មស្ស កោវិទោ;

បុក្កុសំ ទានិ បុច្ឆាមិ, កិំ ទុក្ករតរំ តតោ;

យទញ្ញំ ទុក្ករំ ឋានំ, តំ មេ អក្ខាហិ បុច្ឆិតោ.

៤២.

វាចមុបជីវន្តិ, អផលំ គិរមុទីរិតំ;

យោ ច ទត្វា អវាកយិរា, តំ ទុក្ករតរំ តតោ;

សព្ពញ្ញំ សុករំ ឋានំ, ឯវំ ជានាហិ មទ្ទវ.

៤៣.

ព្យាកាសិ បុក្កុសោ បញ្ហំ, អត្ថំ ធម្មស្ស កោវិទោ;

សេនកំ ទានិ បុច្ឆាមិ, កិំ ទុក្ករតរំ តតោ;

យទញ្ញំ ទុក្ករំ ឋានំ, តំ មេ អក្ខាហិ បុច្ឆិតោ.

៤៤.

ទទេយ្យ បុរិសោ ទានំ, អប្បំ វា យទិ វា ពហុំ;

យោ ច ទត្វា នានុតប្បេ [តបេ (សី. បី.)], តំ ទុក្ករតរំ តតោ;

សព្ពញ្ញំ សុករំ ឋានំ, ឯវំ ជានាហិ មទ្ទវ.

៤៥.

ព្យាកាសិ អាយុរោ បញ្ហំ, អថោ បុក្កុសបោរិសោ;

សព្ពេ បញ្ហេ អតិភោតិ, យថា ភាសតិ សេនកោតិ.

បណ្ណក [ទសណ្ណក (សី. ស្យា. បី.)] ជាតកំ ឆដ្ឋំ.

៤០២. សត្តុភស្តជាតកំ (៧-១-៧)

៤៦.

វិព្ភន្តចិត្តោ កុបិតិន្ទ្រិយោសិ, នេត្តេហិ តេ វារិគណា សវន្តិ;

កិំ តេ នដ្ឋំ កិំ បន បត្ថយានោ, ឥធាគមា ព្រហ្មេ តទិង្ឃ [ព្រាហ្មណ ឥង្ឃ (សី. ស្យា.)] ព្រូហិ.

៤៧.

មិយ្យេថ ភរិយា វជតោ មមជ្ជ, អគច្ឆតោ មរណមាហ យក្ខោ;

ឯតេន ទុក្ខេន បវេធិតោស្មិ, អក្ខាហិ មេ សេនក ឯតមត្ថំ.

៤៨.

ពហូនិ ឋានានិ វិចិន្តយិត្វា, យមេត្ថ វក្ខាមិ តទេវ សច្ចំ;

មញ្ញាមិ តេ ព្រាហ្មណ សត្តុភស្តំ, អជានតោ កណ្ហសប្បោ បវិដ្ឋោ.

៤៩.

អាទាយ ទណ្ឌំ បរិសុម្ភ ភស្តំ, បស្សេឡមូគំ ឧរគំ ទុជិវ្ហំ [ទិជិវ្ហំ (សី. បី.)];

ឆិន្ទជ្ជ កង្ខំ វិចិកិច្ឆិតានិ, ភុជង្គមំ បស្ស បមុញ្ច ភស្តំ.

៥០.

សំវិគ្គរូបោ បរិសាយ មជ្ឈេ, សោ ព្រាហ្មណោ សត្តុភស្តំ បមុញ្ចិ;

អថ និក្ខមិ ឧរគោ ឧគ្គតេជោ, អាសីវិសោ សប្បោ ផណំ ករិត្វា.

៥១.

សុលទ្ធលាភា ជនកស្ស រញ្ញោ, យោ បស្សតី សេនកំ សាធុបញ្ញំ;

វិវដ្ដឆទ្ទោ [វិវត្តច្ឆទ្ទោ (សី.), វិវដ្ដច្ឆទោ (ស្យា.), វិវដ្ដច្ឆទ្ទា (បី.)] នុសិ សព្ពទស្សី, ញាណំ នុ តេ ព្រាហ្មណ ភិំសរូបំ.

៥២.

ឥមានិ មេ សត្តសតានិ អត្ថិ, គណ្ហាហិ សព្ពានិ ទទាមិ តុយ្ហំ;

តយា ហិ មេ ជីវិតមជ្ជ លទ្ធំ, អថោបិ ភរិយាយ មកាសិ សោត្ថិំ.

៥៣.

ន បណ្ឌិតា វេតនមាទិយន្តិ, ចិត្រាហិ គាថាហិ សុភាសិតាហិ;

ឥតោបិ តេ ព្រហ្មេ ទទន្តុ វិត្តំ, អាទាយ ត្វំ គច្ឆ សកំ និកេតន្តិ.

សត្តុភស្តជាតកំ [សេនកជាតកំ (ស្យា.)] សត្តមំ.

៤០៣. អដ្ឋិសេនកជាតកំ (៧-១-៨)

៥៤.

យេមេ អហំ ន ជានាមិ, អដ្ឋិសេន វនិព្ពកេ;

តេ មំ សង្គម្ម យាចន្តិ, កស្មា មំ ត្វំ ន យាចសិ.

៥៥.

យាចកោ អប្បិយោ ហោតិ, យាចំ អទទមប្បិយោ;

តស្មាហំ តំ ន យាចាមិ, មា មេ វិទេស្សនា [វិទ្ទេសនា (សី. បី.)] អហុ.

៥៦.

យោ វេ យាចនជីវានោ, កាលេ យាចំ ន យាចតិ;

បរញ្ច បុញ្ញា [បុញ្ញំ (ស្យា. ក.)] ធំសេតិ, អត្តនាបិ ន ជីវតិ.

៥៧.

យោ ច [យោ វេ (ក.)] យាចនជីវានោ, កាលេ យាចញ្ហិ យាចតិ [យាចំបិ យាចតិ (ស្យា.), យាចានិ យាចតិ (បី.), យាចតិ យាចនំ (សី. និយ្យ), យាចនំ យាចតិ (ក.)];

បរញ្ច បុញ្ញំ លព្ភេតិ, អត្តនាបិ ច ជីវតិ.

៥៨.

ន វេ ទេស្សន្តិ [ន វេ ទុស្សន្តិ (ស្យា.), ន វេ ទិស្សន្តិ (បី.), ន វិទេស្សន្តិ (ក. អដ្ឋ.)] សប្បញ្ញា, ទិស្វា យាចកមាគតេ;

ព្រហ្មចារិ បិយោ មេសិ, វទ ត្វំ [វរ តំ (សី.), វរ ត្វំ (បី.)] ភញ្ញមិច្ឆសិ [យញ្ញមិច្ឆសិ (?)].

៥៩.

ន វេ យាចន្តិ សប្បញ្ញា, ធីរោ ច វេទិតុមរហតិ;

ឧទ្ទិស្ស អរិយា តិដ្ឋន្តិ, ឯសា អរិយាន យាចនា.

៦០.

ទទាមិ តេ ព្រាហ្មណ រោហិណីនំ, គវំ សហស្សំ សហ បុង្គវេន;

អរិយោ ហិ អរិយស្ស កថំ ន ទជ្ជា, សុត្វាន គាថា តវ ធម្មយុត្តាតិ.

អដ្ឋិសេនកជាតកំ អដ្ឋមំ.

៤០៤. កបិជាតកំ (៧-១-៩)

៦១.

យត្ថ វេរី និវសតិ, ន វសេ តត្ថ បណ្ឌិតោ;

ឯករត្តំ ទិរត្តំ វា, ទុក្ខំ វសតិ វេរិសុ.

៦២.

ទិសោ វេ លហុចិត្តស្ស, បោសស្សានុវិធីយតោ;

ឯកស្ស កបិនោ ហេតុ, យូថស្ស អនយោ កតោ.

៦៣.

ពាលោវ [ច (សី. ស្យា. បី.)] បណ្ឌិតមានី, យូថស្ស បរិហារកោ;

សចិត្តស្ស វសំ គន្ត្វា, សយេថាយំ [បស្សេថាយំ (ក.)] យថា កបិ.

៦៤.

ន សាធុ ពលវា ពាលោ, យូថស្ស បរិហារកោ;

អហិតោ ភវតិ ញាតីនំ, សកុណានំវ ចេតកោ [ចេដកោ (ក.)].

៦៥.

ធីរោវ ពលវា សាធុ, យូថស្ស បរិហារកោ;

ហិតោ ភវតិ ញាតីនំ, តិទសានំវ វាសវោ.

៦៦.

យោ ច សីលញ្ច បញ្ញញ្ច, សុតញ្ចត្តនិ បស្សតិ;

ឧភិន្នមត្ថំ ចរតិ, អត្តនោ ច បរស្ស ច.

៦៧.

តស្មា តុលេយ្យ មត្តានំ, សីលបញ្ញាសុតាមិវ [សីលំ បញ្ញំ សុតំបិវ (ស្យា.)];

គណំ វា បរិហរេ ធីរោ, ឯកោ វាបិ បរិព្ពជេតិ.

កបិជាតកំ នវមំ.

៤០៥. ពកជាតកំ (៧-១-១០)

៦៨.

ទ្វាសត្តតិ គោតម [ភោ គោតម (ក.)] បុញ្ញកម្មា, វសវត្តិនោ ជាតិជរំ អតីតា;

អយមន្តិមា វេទគូ ព្រហ្មបត្តិ [ព្រហ្មុបបត្តិ (ស្យា. ក.)], អស្មាភិជប្បន្តិ ជនា [បជា (ក.)] អនេកា.

៦៩.

អប្បញ្ហិ ឯតំ [អប្បញ្ច ហេតំ (ស្យា.), អប្បំសិ ឯតំ (ក.)] ន ហិ ទីឃមាយុ, យំ ត្វំ ពក មញ្ញសិ ទីឃមាយុំ;

សតំ សហស្សានិ [សហស្សានំ (សី. បី. សំ. និ. ១.១៧៥), សហស្សាន (ស្យា. កំ.)] និរព្ពុទានំ, អាយុំ បជានាមិ តវាហ ព្រហ្មេ.

៧០.

អនន្តទស្សី ភគវាហមស្មិ, ជាតិជ្ជរំ សោកមុបាតិវត្តោ;

កិំ មេ បុរាណំ វតសីលវត្តំ [សីលវន្តំ (បី. ក.)], អាចិក្ខ មេ តំ យមហំ វិជញ្ញំ.

៧១.

យំ ត្វំ អបាយេសិ ពហូ មនុស្សេ, បិបាសិតេ ឃម្មនិ សម្បរេតេ;

តំ តេ បុរាណំ វតសីលវត្តំ, សុត្តប្បពុទ្ធោវ អនុស្សរាមិ.

៧២.

យំ ឯណិកូលស្មិ ជនំ គហីតំ, អមោចយី គយ្ហក និយ្យមានំ;

តំ តេ បុរាណំ វតសីលវត្តំ, សុត្តប្បពុទ្ធោវ អនុស្សរាមិ.

៧៣.

គង្គាយ សោតស្មិំ គហីតនាវំ, លុទ្ទេន នាគេន មនុស្សកប្បា;

អមោចយិ ត្វំ ពលសា បសយ្ហ, តំ តេ បុរាណំ វតសីលវត្តំ;

សុត្តប្បពុទ្ធោវ អនុស្សរាមិ.

៧៤.

កប្បោ ច តេ ពទ្ធចរោ [បត្ថចរោ (ស្យា.), បដ្ឋចរោ (ក.)] អហោសិ, សម្ពុទ្ធិមន្តំ [សម្ពុទ្ធិវន្តំ (ស្យា. បី.), សម្ពុទ្ធវន្តំ (ក.)] វតិនំ [វតិតំ (ស្យា.), វតិទំ (ក.)] អមញ្ញំ;

តំ តេ បុរាណំ វតសីលវត្តំ, សុត្តប្បពុទ្ធោវ អនុស្សរាមិ.

៧៥.

អទ្ធា បជានាសិ មមេតមាយុំ, អញ្ញម្បិ ជានាសិ តថា ហិ ពុទ្ធោ;

តថា ហិ តាយំ [ត្យាយំ (សំ. និ. ១.១៧៥)] ជលិតានុភាវោ, ឱភាសយំ តិដ្ឋតិ ព្រហ្មលោកន្តិ.

ពកជាតកំ ទសមំ.

កុក្កុវគ្គោ បឋមោ.

តស្សុទ្ទានំ –

វរកណ្ណិក ចាបវរោ សុតនោ, អថ គិជ្ឈ សរោហិតមច្ឆវរោ;

បុន បណ្ណក [ទសណ្ណក (សី. ស្យា. បី.)] សេនក យាចនកោ, អថ វេរិ សព្រហ្មពកេន ទសាតិ.

២. គន្ធារវគ្គោ

៤០៦. គន្ធារជាតកំ (៧-២-១)

៧៦.

ហិត្វា គាមសហស្សានិ, បរិបុណ្ណានិ សោឡស;

កោដ្ឋាគារានិ ផីតានិ, សន្និធិំ ទានិ កុព្ពសិ.

៧៧.

ហិត្វា គន្ធារវិសយំ, បហូតធនធារិយំ [ធានិយំ (សី. បី.), ធញ្ញន្តិ អត្ថោ];

បសាសនតោ [បសាសនិតោ (សី. ស្យា.), បសាសនាតោ (បី.)] និក្ខន្តោ, ឥធ ទានិ បសាសសិ.

៧៨.

ធម្មំ ភណាមិ វេទេហ, អធម្មោ មេ ន រុច្ចតិ;

ធម្មំ មេ ភណមានស្ស, ន បាបមុបលិម្បតិ.

៧៩.

យេន កេនចិ វណ្ណេន, បរោ លភតិ រុប្បនំ;

មហត្ថិយម្បិ ចេ វាចំ, ន តំ ភាសេយ្យ បណ្ឌិតោ.

៨០.

កាមំ រុប្បតុ វា មា វា, ភុសំវ វិកិរីយតុ;

ធម្មំ មេ ភណមានស្ស, ន បាបមុបលិម្បតិ.

៨១.

នោ ចេ អស្ស សកា ពុទ្ធិ, វិនយោ វា សុសិក្ខិតោ;

វនេ អន្ធមហិំសោវ [អន្ធមហិសោវ (សី. បី.)] ចរេយ្យ ពហុកោ ជនោ.

៨២.

យស្មា ច បនិធេកច្ចេ, អាចេរម្ហិ [អាចារម្ហិ (សី. បី.)] សុសិក្ខិតា;

តស្មា វិនីតវិនយា, ចរន្តិ សុសមាហិតាតិ.

គន្ធារជាតកំ បឋមំ.

៤០៧. មហាកបិជាតកំ (៧-២-២)

៨៣.

អត្តានំ សង្កមំ កត្វា, យោ សោត្ថិំ សមតារយិ;

កិំ ត្វំ តេសំ កិមេ [កិមោ (សី. បី.), កិំ មេ (ស្យា.)] តុយ្ហំ, ហោន្តិ ឯតេ [ហេតេ (ស្យា.), សោ តេ (ក.)] មហាកបិ.

៨៤.

រាជាហំ ឥស្សរោ តេសំ, យូថស្ស បរិហារកោ;

តេសំ សោកបរេតានំ, ភីតានំ តេ អរិន្ទម.

៨៥.

ឧល្លង្ឃយិត្វា [ស លង្ឃយិត្វា (បី.), សុលង្ឃយិត្វា (ក.)] អត្តានំ, វិស្សដ្ឋធនុនោ សតំ;

តតោ អបរបាទេសុ, ទឡ្ហំ ពន្ធំ លតាគុណំ.

៨៦.

ឆិន្នព្ភមិវ វាតេន, នុណ្ណោ [នុន្នោ (សី.)] រុក្ខំ ឧបាគមិំ;

សោហំ អប្បភវំ តត្ថ, សាខំ ហត្ថេហិ អគ្គហិំ.

៨៧.

តំ មំ វិយាយតំ សន្តំ, សាខាយ ច លតាយ ច;

សមនុក្កមន្តា បាទេហិ, សោត្ថិំ សាខាមិគា គតា.

៨៨.

តំ មំ ន តបតេ ពន្ធោ, មតោ [វធោ (សី. ស្យា. បី.)] មេ ន តបេស្សតិ;

សុខមាហរិតំ តេសំ, យេសំ រជ្ជមការយិំ.

៨៩.

ឯសា តេ ឧបមា រាជ, តំ សុណោហិ អរិន្ទម [អត្ថសន្ទស្សនី កតា (បី.)];

រញ្ញា រដ្ឋស្ស យោគ្គស្ស, ពលស្ស និគមស្ស ច;

សព្ពេសំ សុខមេដ្ឋព្ពំ, ខត្តិយេន បជានតាតិ.

មហាកបិជាតកំ ទុតិយំ.

៤០៨. កុម្ភការជាតកំ (៧-២-៣)

៩០.

អម្ពាហមទ្ទំ វនមន្តរស្មិំ, នីលោភាសំ ផលិតំ [ផលិនំ (បី.)] សំវិរូឡ្ហំ;

តមទ្ទសំ ផលហេតុ វិភគ្គំ, តំ ទិស្វា ភិក្ខាចរិយំ ចរាមិ.

៩១.

សេលំ សុមដ្ឋំ នរវីរនិដ្ឋិតំ [នរវិទ្ទុនិដ្ឋិតំ (ក.)], នារី យុគំ ធារយិ អប្បសទ្ទំ;

ទុតិយញ្ច អាគម្ម អហោសិ សទ្ទោ, តំ ទិស្វា ភិក្ខាចរិយំ ចរាមិ.

៩២.

ទិជា ទិជំ កុណបមាហរន្តំ, ឯកំ សមានំ ពហុកា សមេច្ច;

អាហារហេតូ បរិបាតយិំសុ, តំ ទិស្វា ភិក្ខាចរិយំ ចរាមិ.

៩៣.

ឧសភាហមទ្ទំ យូថស្ស មជ្ឈេ, ចលក្កកុំ វណ្ណពលូបបន្នំ;

តមទ្ទសំ កាមហេតុ វិតុន្នំ, តំ ទិស្វា ភិក្ខាចរិយំ ចរាមិ.

៩៤.

ករណ្ឌកោ [ករណ្ឌុនាម (សី. បី.)] កលិង្គានំ, គន្ធារានញ្ច នគ្គជិ;

និមិរាជា វិទេហានំ, បញ្ចាលានញ្ច ទុម្មុខោ;

ឯតេ រដ្ឋានិ ហិត្វាន, បព្ពជិំសុ អកិញ្ចនា.

៩៥.

សព្ពេបិមេ ទេវសមា សមាគតា, អគ្គី យថា បជ្ជលិតោ តថេវិមេ;

អហម្បិ ឯកោ ចរិស្សាមិ ភគ្គវិ, ហិត្វាន កាមានិ យថោធិកានិ.

៩៦.

អយមេវ កាលោ ន ហិ អញ្ញោ អត្ថិ, អនុសាសិតា មេ ន ភវេយ្យ បច្ឆា;

អហម្បិ ឯកា ចរិស្សាមិ ភគ្គវ, សកុណីវ មុត្តា បុរិសស្ស ហត្ថា.

៩៧.

អាមំ បក្កញ្ច ជានន្តិ, អថោ លោណំ អលោណកំ;

តមហំ ទិស្វាន បព្ពជិំ, ចរេវ ត្វំ ចរាមហន្តិ.

កុម្ភការជាតកំ តតិយំ.

៤០៩. ទឡ្ហធម្មជាតកំ (៧-២-៤)

៩៨.

អហំ ចេ ទឡ្ហធម្មស្ស [ទឡ្ហធម្មាយ (បី.)], វហន្តិ នាភិរាធយិំ;

ធរន្តី ឧរសិ សល្លំ, យុទ្ធេ វិក្កន្តចារិនី.

៩៩.

នូន រាជា ន ជានាតិ [ន ហ នូន រាជា ជានាតិ (សី. បី.)], មម វិក្កមបោរិសំ;

សង្គាមេ សុកតន្តានិ, ទូតវិប្បហិតានិ ច.

១០០.

សា នូនាហំ មរិស្សាមិ, អពន្ធុ អបរាយិនី [អបរាយិណី (សី.), អបរាយណី (?)];

តទា ហិ [តថា ហិ (បី.)] កុម្ភការស្ស, ទិន្នា ឆកណហារិកា.

១០១.

យាវតាសីសតី បោសោ, តាវទេវ បវីណតិ;

អត្ថាបាយេ ជហន្តិ នំ, ឱដ្ឋិព្យាធិំវ ខត្តិយោ.

១០២.

យោ បុព្ពេ កតកល្យាណោ, កតត្ថោ នាវពុជ្ឈតិ;

អត្ថា តស្ស បលុជ្ជន្តិ, យេ ហោន្តិ អភិបត្ថិតា.

១០៣.

យោ បុព្ពេ កតកល្យាណោ, កតត្ថោ មនុពុជ្ឈតិ;

អត្ថា តស្ស បវឌ្ឍន្តិ, យេ ហោន្តិ អភិបត្ថិតា.

១០៤.

តំ វោ វទាមិ ភទ្ទន្តេ [ភទ្ទំ វោ (សី. ស្យា. បី.)], យាវន្តេត្ថ សមាគតា;

សព្ពេ កតញ្ញុនោ ហោថ, ចិរំ សគ្គម្ហិ ឋស្សថាតិ.

ទឡ្ហធម្មជាតកំ ចតុត្ថំ.

៤១០. សោមទត្តជាតកំ (៧-២-៥)

១០៥.

យោ មំ បុរេ បច្ចុឌ្ឌេតិ [បច្ចុទេតិ (សី. ស្យា. បី.), បច្ចុដ្ឋេតិ (ក.)], អរញ្ញេ ទូរមាយតោ;

សោ ន ទិស្សតិ មាតង្គោ, សោមទត្តោ កុហិំ គតោ.

១០៦.

អយំ វា សោ មតោ សេតិ, អល្លសិង្គំវ វច្ឆិតោ [អល្លបិង្កវ ឆិជ្ជិតោ (សី. បី.), អល្លបីតំវ វិច្ឆិតោ (ស្យា.)];

ភុម្យា និបតិតោ សេតិ, អមរា វត កុញ្ជរោ.

១០៧.

អនគារិយុបេតស្ស, វិប្បមុត្តស្ស តេ សតោ;

សមណស្ស ន តំ សាធុ, យំ បេតមនុសោចសិ.

១០៨.

សំវាសេន ហវេ សក្ក, មនុស្សស្ស មិគស្ស វា;

ហទយេ ជាយតេ បេមំ, តំ ន សក្កា អសោចិតុំ.

១០៩.

មតំ មរិស្សំ រោទន្តិ, យេ រុទន្តិ លបន្តិ ច;

តស្មា ត្វំ ឥសិ មា រោទិ, រោទិតំ មោឃមាហុ សន្តោ.

១១០.

កន្ទិតេន ហវេ ព្រហ្មេ, មតោ បេតោ សមុដ្ឋហេ;

សព្ពេ សង្គម្ម រោទាម, អញ្ញមញ្ញស្ស ញាតកេ.

១១១.

អាទិត្តំ វត មំ សន្តំ, ឃតសិត្តំវ បាវកំ;

វារិនា វិយ ឱសិញ្ចំ, សព្ពំ និព្ពាបយេ ទរំ.

១១២.

អព្ពហី វត មេ សល្លំ, យមាសិ ហទយស្សិតំ;

យោ មេ សោកបរេតស្ស, បុត្តសោកំ អបានុទិ.

១១៣.

សោហំ អព្ពូឡ្ហសល្លោស្មិ, វីតសោកោ អនាវិលោ;

ន សោចាមិ ន រោទាមិ, តវ សុត្វាន វាសវាតិ.

សោមទត្តជាតកំ បញ្ចមំ.

៤១១. សុសីមជាតកំ (៧-២-៦)

១១៤.

កាឡានិ កេសានិ បុរេ អហេសុំ, ជាតានិ សីសម្ហិ យថាបទេសេ;

តានជ្ជ សេតានិ សុសីម [សុសិម (ក.)] ទិស្វា, ធម្មំ ចរ ព្រហ្មចរិយស្ស កាលោ.

១១៥.

មមេវ ទេវ បលិតំ ន តុយ្ហំ, មមេវ សីសំ មម ឧត្តមង្គំ;

‘‘អត្ថំ ករិស្ស’’ន្តិ មុសា អភាណិំ [អភាសិំ (ក.)], ឯកាបរាធំ ខម រាជសេដ្ឋ.

១១៦.

ទហរោ តុវំ ទស្សនិយោសិ រាជ, បឋមុគ្គតោ ហោសិ [ហោហិ (សី.), ហោតិ (ក.)] យថា កឡីរោ;

រជ្ជញ្ច ការេហិ មមញ្ច បស្ស, មា កាលិកំ អនុធាវី ជនិន្ទ.

១១៧.

បស្សាមិ វោហំ ទហរិំ កុមារិំ, សាមដ្ឋបស្សំ សុតនុំ សុមជ្ឈំ;

កាឡប្បវាឡាវ បវេល្លមានា, បលោភយន្តីវ [សា លោភយន្តីវ (បី.)] នរេសុ គច្ឆតិ.

១១៨.

តមេន បស្សាមិបរេន នារិំ, អាសីតិកំ នាវុតិកំ វ ជច្ចា;

ទណ្ឌំ គហេត្វាន បវេធមានំ, គោបានសីភោគ្គសមំ ចរន្តិំ.

១១៩.

សោហំ តមេវានុវិចិន្តយន្តោ, ឯកោ សយាមិ [បស្សាមិ (ក.)] សយនស្ស មជ្ឈេ;

‘‘អហម្បិ ឯវំ’’ ឥតិ បេក្ខមានោ, ន គហេ រមេ [ន គេហេ រមេ (សី.), គេហេ ន រមេ (ស្យា. ក.)] ព្រហ្មចរិយស្ស កាលោ.

១២០.

រជ្ជុវាលម្ពនី ចេសា, យា គេហេ វសតោ រតិ;

ឯវម្បិ ឆេត្វាន វជន្តិ ធីរា, អនបេក្ខិនោ កាមសុខំ បហាយាតិ.

សុសីមជាតកំ ឆដ្ឋំ.

៤១២. កោដសិម្ពលិជាតកំ (៧-២-៧)

១២១.

អហំ ទសសតំព្យាមំ, ឧរគមាទាយ អាគតោ;

តញ្ច មញ្ច មហាកាយំ, ធារយំ នប្បវេធសិ [ន បវេធយិ (ក.)].

១២២.

អថិមំ ខុទ្ទកំ បក្ខិំ, អប្បមំសតរំ មយា;

ធារយំ ព្យថសិ [ព្យាធសេ (សី.), ព្យធសេ (បី.), ព្យាធសិ (ក.)] ភីតា [ភីតោ (សី. ស្យា. បី.)], កមត្ថំ កោដសិម្ពលិ [កោដិសិម្ពលិ (សី. បី.)].

១២៣.

មំសភក្ខោ តុវំ រាជ, ផលភក្ខោ អយំ ទិជោ;

អយំ និគ្រោធពីជានិ, បិលក្ខុទុម្ពរានិ ច;

អស្សត្ថានិ ច ភក្ខិត្វា, ខន្ធេ មេ ឱហទិស្សតិ.

១២៤.

តេ រុក្ខា សំវិរូហន្តិ, មម បស្សេ និវាតជា;

តេ មំ បរិយោនន្ធិស្សន្តិ, អរុក្ខំ មំ ករិស្សរេ.

១២៥.

សន្តិ អញ្ញេបិ រុក្ខា សេ, មូលិនោ ខន្ធិនោ ទុមា;

ឥមិនា សកុណជាតេន, ពីជមាហរិតា ហតា.

១២៦.

អជ្ឈារូហាភិវឌ្ឍន្តិ [អជ្ឈារូឡ្ហាភិវឌ្ឍន្តិ (សី. បី.)], ព្រហន្តម្បិ វនប្បតិំ;

តស្មា រាជ បវេធាមិ, សម្បស្សំនាគតំ ភយំ.

១២៧.

សង្កេយ្យ សង្កិតព្ពានិ, រក្ខេយ្យានាគតំ ភយំ;

អនាគតភយា ធីរោ, ឧភោ លោកេ អវេក្ខតីតិ.

កោដសិម្ពលិជាតកំ សត្តមំ.

៤១៣. ធូមការិជាតកំ (៧-២-៨)

១២៨.

រាជា អបុច្ឆិ វិធុរំ, ធម្មកាមោ យុធិដ្ឋិលោ;

អបិ ព្រាហ្មណ ជានាសិ, កោ ឯកោ ពហុ សោចតិ.

១២៩.

ព្រាហ្មណោ អជយូថេន, បហូតេធោ [ពហូតេជោ (បី. ក.), ពហុតេន្ទោ (ស្យា.)] វនេ វសំ;

ធូមំ អកាសិ វាសេដ្ឋោ, រត្តិន្ទិវមតន្ទិតោ.

១៣០.

តស្ស តំ ធូមគន្ធេន, សរភា មកសឌ្ឌិតា [មកសទ្ទិតា (សី. ស្យា.), មកសដ្ដិតា (បី. ក.)];

វស្សាវាសំ ឧបាគច្ឆុំ, ធូមការិស្ស សន្តិកេ.

១៣១.

សរភេសុ មនំ កត្វា, អជា សោ នាវពុជ្ឈថ;

អាគច្ឆន្តី វជន្តី វា [អាគច្ឆន្តិ វជន្តិ វា (ស្យា. បី.), អាគច្ឆន្តិំ វជន្តិំ វា (ក.)], តស្ស តា វិនសុំ [វិនស្សុំ (សី.)] អជា.

១៣២.

សរភា សរទេ កាលេ, បហីនមកសេ វនេ;

បាវិសុំ គិរិទុគ្គានិ, នទីនំ បភវានិ ច.

១៣៣.

សរភេ ច គតេ ទិស្វា, អជា ច វិភវំ គតា [អជេ ច វិភវំ គតេ (ក.)];

កិសោ ច វិវណ្ណោ ចាសិ, បណ្ឌុរោគី ច ព្រាហ្មណោ.

១៣៤.

ឯវំ យោ សំ និរំកត្វា, អាគន្តុំ កុរុតេ បិយំ;

សោ ឯកោ ពហុ សោចតិ, ធូមការីវ ព្រាហ្មណោតិ.

ធូមការិជាតកំ អដ្ឋមំ.

៤១៤. ជាគរជាតកំ (៧-២-៩)

១៣៥.

កោធ ជាគរតំ សុត្តោ, កោធ សុត្តេសុ ជាគរោ;

កោ មមេតំ វិជានាតិ, កោ តំ បដិភណាតិ មេ.

១៣៦.

អហំ ជាគរតំ សុត្តោ, អហំ សុត្តេសុ ជាគរោ;

អហមេតំ វិជានាមិ, អហំ បដិភណាមិ តេ.

១៣៧.

កថំ ជាគរតំ សុត្តោ, កថំ សុត្តេសុ ជាគរោ;

កថំ ឯតំ វិជានាសិ, កថំ បដិភណាសិ មេ.

១៣៨.

យេ ធម្មំ នប្បជានន្តិ, សំយមោតិ ទមោតិ ច;

តេសុ សុប្បមានេសុ, អហំ ជគ្គាមិ ទេវតេ.

១៣៩.

យេសំ រាគោ ច ទោសោ ច, អវិជ្ជា ច វិរាជិតា;

តេសុ ជាគរមានេសុ, អហំ សុត្តោស្មិ ទេវតេ.

១៤០.

ឯវំ ជាគរតំ សុត្តោ, ឯវំ សុត្តេសុ ជាគរោ;

ឯវមេតំ វិជានាមិ, ឯវំ បដិភណាមិ តេ.

១៤១.

សាធុ ជាគរតំ សុត្តោ, សាធុ សុត្តេសុ ជាគរោ;

សាធុមេតំ វិជានាសិ, សាធុ បដិភណាសិ មេតិ.

ជាគរជាតកំ នវមំ.

៤១៥. កុម្មាសបិណ្ឌិជាតកំ (៧-២-១០)

១៤២.

ន កិរត្ថិ អនោមទស្សិសុ, បារិចរិយា ពុទ្ធេសុ អប្បិកា [អប្បកា (ក.)];

សុក្ខាយ អលោណិកាយ ច, បស្សផលំ កុម្មាសបិណ្ឌិយា.

១៤៣.

ហត្ថិគវស្សា ចិមេ ពហូ [ហត្ថិគវាស្សា ច មេ ពហូ (សី.), ហត្ថី គវាស្សា ចិមេ ពហូ (ស្យា.), ហត្ថី គវាស្សា ច មេ ពហូ (បី.)], ធនធញ្ញំ បថវី ច កេវលា;

នារិយោ ចិមា អច្ឆរូបមា, បស្សផលំ កុម្មាសបិណ្ឌិយា.

១៤៤.

អភិក្ខណំ រាជកុញ្ជរ, គាថា ភាសសិ កោសលាធិប;

បុច្ឆាមិ តំ រដ្ឋវឌ្ឍន, ពាឡ្ហំ បីតិមនោ បភាសសិ.

១៤៥.

ឥមស្មិញ្ញេវ នគរេ, កុលេ អញ្ញតរេ អហុំ;

បរកម្មករោ អាសិំ, ភតកោ សីលសំវុតោ.

១៤៦.

កម្មាយ និក្ខមន្តោហំ, ចតុរោ សមណេទ្ទសំ;

អាចារសីលសម្បន្នេ, សីតិភូតេ អនាសវេ.

១៤៧.

តេសុ ចិត្តំ បសាទេត្វា, និសីទេត្វា [និសាទេត្វា (?)] បណ្ណសន្ថតេ;

អទំ ពុទ្ធាន កុម្មាសំ, បសន្នោ សេហិ បាណិភិ.

១៤៨.

តស្ស កម្មស្ស កុសលស្ស, ឥទំ មេ ឯទិសំ ផលំ;

អនុភោមិ ឥទំ រជ្ជំ, ផីតំ ធរណិមុត្តមំ.

១៤៩.

ទទំ ភុញ្ជ មា ច បមាទោ [ទទ ភុញ្ជ ច មា ច បមាទោ (សី. បី.)], ចក្កំ វត្តយ កោសលាធិប;

មា រាជ អធម្មិកោ អហុ, ធម្មំ បាលយ កោសលាធិប.

១៥០.

សោហំ តទេវ បុនប្បុនំ, វដុមំ អាចរិស្សាមិ សោភនេ;

អរិយាចរិតំ សុកោសលេ, អរហន្តោ មេ មនាបាវ បស្សិតុំ.

១៥១.

ទេវី វិយ អច្ឆរូបមា, មជ្ឈេ នារិគណស្ស សោភសិ;

កិំ កម្មមកាសិ ភទ្ទកំ, កេនាសិ វណ្ណវតី សុកោសលេ.

១៥២.

អម្ពដ្ឋកុលស្ស ខត្តិយ, ទាស្យាហំ បរបេសិយា អហុំ;

សញ្ញតា ច [សញ្ញតា (សី. បី.)] ធម្មជីវិនី, សីលវតី ច អបាបទស្សនា.

១៥៣.

ឧទ្ធដភត្តំ អហំ តទា, ចរមានស្ស អទាសិ ភិក្ខុនោ;

វិត្តា សុមនា សយំ អហំ, តស្ស កម្មស្ស ផលំ មមេទិសន្តិ.

កុម្មាសបិណ្ឌិជាតកំ ទសមំ.

៤១៦. បរន្តបជាតកំ (៧-២-១១)

១៥៤.

អាគមិស្សតិ មេ បាបំ, អាគមិស្សតិ មេ ភយំ;

តទា ហិ ចលិតា សាខា, មនុស្សេន មិគេន វា.

១៥៥.

ភីរុយា នូន មេ កាមោ, អវិទូរេ វសន្តិយា;

ករិស្សតិ កិសំ បណ្ឌុំ, សាវ សាខា បរន្តបំ.

១៥៦.

សោចយិស្សតិ មំ កន្តា, គាមេ វសមនិន្ទិតា;

ករិស្សតិ កិសំ បណ្ឌុំ, សាវ សាខា បរន្តបំ.

១៥៧.

តយា មំ អសិតាបង្គិ [ហសិតាបង្គិ (សី. ស្យា. បី.)], សិតានិ [មិហិតានិ (សី. ស្យា. បី.)] ភណិតានិ ច;

កិសំ បណ្ឌុំ ករិស្សន្តិ, សាវ សាខា បរន្តបំ.

១៥៨.

អគមា នូន សោ សទ្ទោ, អសំសិ នូន សោ តវ;

អក្ខាតំ នូន តំ តេន, យោ តំ សាខមកម្បយិ.

១៥៩.

ឥទំ ខោ តំ សមាគម្ម, មម ពាលស្ស ចិន្តិតំ;

តទា ហិ ចលិតា សាខា, មនុស្សេន មិគេន វា.

១៦០.

តថេវ ត្វំ អវេទេសិ, អវញ្ចិ [អវជ្ឈិ (ក.)] បិតរំ មម;

ហន្ត្វា សាខាហិ ឆាទេន្តោ, អាគមិស្សតិ មេ [តេ (ស្យា. ក.)] ភយន្តិ.

បរន្តបជាតកំ ឯកាទសមំ.

គន្ធារវគ្គោ ទុតិយោ.

តស្សុទ្ទានំ –

វរគាម មហាកបិ ភគ្គវ ច, ទឡ្ហធម្ម សកុញ្ជរ កេសវរោ;

ឧរគោ វិធុរោ បុន ជាគរតំ, អថ កោសលាធិប បរន្តប ចាតិ.

អថ វគ្គុទ្ទានំ –

អថ សត្តនិបាតម្ហិ, វគ្គំ មេ ភណតោ សុណ;

កុក្កុ ច បុន គន្ធារោ, ទ្វេវ គុត្តា មហេសិនាតិ.

សត្តកនិបាតំ និដ្ឋិតំ.

៨. អដ្ឋកនិបាតោ

៤១៧. កច្ចានិជាតកំ (១)

.

ឱទាតវត្ថា សុចិ អល្លកេសា, កច្ចានិ កិំ កុម្ភិមធិស្សយិត្វា [កុម្ភិមបស្សយិត្វា (បី.)];

បិដ្ឋា តិលា ធោវសិ តណ្ឌុលានិ, តិលោទនោ ហេហិតិ កិស្ស ហេតុ.

.

ន ខោ អយំ ព្រាហ្មណ ភោជនត្ថា [ភោជនត្ថំ (ស្យា.)], តិលោទនោ ហេហិតិ សាធុបក្កោ;

ធម្មោ មតោ តស្ស បហុត្តមជ្ជ [បហូនមជ្ជ (ស្យា.), បហូតមជ្ជ (សី.), ពហូតមជ្ជា (បី.)], អហំ ករិស្សាមិ សុសានមជ្ឈេ.

.

អនុវិច្ច កច្ចានិ ករោហិ កិច្ចំ, ធម្មោ មតោ កោ នុ តវេវ [តវេត (សី. ស្យា. បី.)] សំសិ;

សហស្សនេត្តោ អតុលានុភាវោ, ន មិយ្យតី ធម្មវរោ កទាចិ.

.

ទឡ្ហប្បមាណំ មម ឯត្ថ ព្រហ្មេ, ធម្មោ មតោ នត្ថិ មមេត្ថ កង្ខា;

យេ យេវ ទានិ បាបា ភវន្តិ, តេ តេវ ទានិ សុខិតា ភវន្តិ.

.

សុណិសា ហិ មយ្ហំ វញ្ឈា អហោសិ, សា មំ វធិត្វាន វិជាយិ បុត្តំ;

សា ទានិ សព្ពស្ស កុលស្ស ឥស្សរា, អហំ បនម្ហិ [វសាមិ (ស្យា.)] អបវិទ្ធា ឯកិកា.

.

ជីវាមិ វោហំ ន មតោហមស្មិ [នាហំ មតោស្មិ (សី. បី.)], តវេវ អត្ថាយ ឥធាគតោស្មិ;

យា តំ វធិត្វាន វិជាយិ បុត្តំ, សហាវ បុត្តេន ករោមិ ភស្មំ.

.

ឯវញ្ច [ឯតញ្ច (សី. បី.)] តេ រុច្ចតិ ទេវរាជ, មមេវ អត្ថាយ ឥធាគតោសិ;

អហញ្ច បុត្តោ សុណិសា ច នត្តា, សម្មោទមានា ឃរមាវសេម.

.

ឯវញ្ច តេ រុច្ចតិ កាតិយានិ, ហតាបិ សន្តា ន ជហាសិ ធម្មំ;

តុវញ្ច [ត្វញ្ច (បី. ក.)] បុត្តោ សុណិសា ច នត្តា, សម្មោទមានា ឃរមាវសេថ.

.

សា កាតិយានី សុណិសាយ សទ្ធិំ, សម្មោទមានា ឃរមាវសិត្ថ;

បុត្តោ ច នត្តា ច ឧបដ្ឋហិំសុ, ទេវានមិន្ទេន អធិគ្គហីតាតិ.

កច្ចានិជាតកំ បឋមំ.

៤១៨. អដ្ឋសទ្ទជាតកំ (២)

១០.

ឥទំ បុរេ និន្នមាហុ, ពហុមច្ឆំ មហោទកំ;

អាវាសោ ពករាជស្ស, បេត្តិកំ ភវនំ មម;

ត្យជ្ជ ភេកេន [ភិង្គេន (ក.)] យាបេម, ឱកំ ន វជហាមសេ [ឱកន្តំ ន ជហាមសេ (ក.)].

១១.

កោ ទុតិយំ អសីលិស្ស, ពន្ធរស្សក្ខិ ភេច្ឆតិ [ភេជ្ជតិ (សី. ស្យា. បី.), ភិន្ទតិ (ក.)];

កោ មេ បុត្តេ កុលាវកំ, មញ្ច សោត្ថិំ ករិស្សតិ.

១២.

សព្ពា បរិក្ខយា ផេគ្គុ, យាវ តស្សា គតី អហុ;

ខីណភក្ខោ មហារាជ, សារេ ន រមតី ឃុណោ.

១៣.

សា នូនាហំ ឥតោ គន្ត្វា, រញ្ញោ មុត្តា និវេសនា;

អត្តានំ រមយិស្សាមិ, ទុមសាខនិកេតិនី.

១៤.

សោ នូនាហំ ឥតោ គន្ត្វា, រញ្ញោ មុត្តោ និវេសនា;

អគ្គោទកានិ បិស្សាមិ, យូថស្ស បុរតោ វជំ.

១៥.

តំ មំ កាមេហិ សម្មត្តំ, រត្តំ កាមេសុ មុច្ឆិតំ;

អានយី ភរតោ [វនតោ (ក.)] លុទ្ទោ, ពាហិកោ ភទ្ទមត្ថុ តេ.

១៦.

អន្ធការតិមិសាយំ, តុង្គេ ឧបរិបព្ពតេ;

សា មំ សណ្ហេន មុទុនា, មា បាទំ ខលិ [ខណិ (សី. ស្យា. បី.)] យស្មនិ.

១៧.

អសំសយំ ជាតិខយន្តទស្សី, ន គព្ភសេយ្យំ បុនរាវជិស្សំ;

អយមន្តិមា បច្ឆិមា គព្ភសេយ្យា [អយំ ហិ មេ អន្តិមា គព្ភសេយ្យា (សី. បី.)], ខីណោ មេ សំសារោ បុនព្ភវាយាតិ.

អដ្ឋសទ្ទជាតកំ ទុតិយំ.

៤១៩. សុលសាជាតកំ (៣)

១៨.

ឥទំ សុវណ្ណកាយូរំ, មុត្តា វេឡុរិយា ពហូ;

សព្ពំ ហរស្សុ ភទ្ទន្តេ, មញ្ច ទាសីតិ សាវយ.

១៩.

ឱរោបយស្សុ កល្យាណិ, មា ពាឡ្ហំ [ពហុំ (សី. ស្យា. បី.)] បរិទេវសិ;

ន ចាហំ អភិជានាមិ, អហន្ត្វា ធនមាភតំ.

២០.

យតោ សរាមិ អត្តានំ, យតោ បត្តាស្មិ វិញ្ញុតំ;

ន ចាហំ អភិជានាមិ, អញ្ញំ បិយតរំ តយា.

២១.

ឯហិ តំ ឧបគូហិស្សំ [ឧបគុយ្ហិស្សំ (ក.)], ករិស្សញ្ច បទក្ខិណំ;

ន ហិ ទានិ បុន អត្ថិ, មម តុយ្ហញ្ច សង្គមោ.

២២.

ហិ សព្ពេសុ ឋានេសុ, បុរិសោ ហោតិ បណ្ឌិតោ;

ឥត្ថីបិ បណ្ឌិតា ហោតិ, តត្ថ តត្ថ វិចក្ខណា.

២៣.

ហិ សព្ពេសុ ឋានេសុ, បុរិសោ ហោតិ បណ្ឌិតោ;

ឥត្ថីបិ បណ្ឌិតា ហោតិ, លហុំ អត្ថំ វិចិន្តិកា [លហុមត្ថវិចិន្តិកា (សី. បី.)].

២៤.

លហុញ្ច វត ខិប្បញ្ច, និកដ្ឋេ សមចេតយិ;

មិគំ បុណ្ណាយតេនេវ [បុណ្ណាយតនេវ (ស្យា.)], សុលសា សត្តុកំ វធិ.

២៥.

យោធ ឧប្បតិតំ អត្ថំ, ន ខិប្បមនុពុជ្ឈតិ;

សោ ហញ្ញតិ មន្ទមតិ, ចោរោវ គិរិគព្ភរេ.

២៦.

យោ ច ឧប្បតិតំ អត្ថំ, ខិប្បមេវ និពោធតិ;

មុច្ចតេ សត្តុសម្ពាធា, សុលសា សត្តុកាមិវាតិ.

សុលសាជាតកំ តតិយំ.

៤២០. សុមង្គលជាតកំ (៤)

២៧.

ភុសម្ហិ [ភុសម្បិ (ក.), ភុសំ ហិ (សី. និយ្យ)] កុទ្ធោតិ អវេក្ខិយាន, ន តាវ ទណ្ឌំ បណយេយ្យ ឥស្សរោ;

អដ្ឋានសោ អប្បតិរូបមត្តនោ, បរស្ស ទុក្ខានិ ភុសំ ឧទីរយេ.

២៨.

យតោ ច ជានេយ្យ បសាទមត្តនោ, អត្ថំ និយុញ្ជេយ្យ បរស្ស ទុក្កដំ;

តទាយមត្ថោតិ សយំ អវេក្ខិយ, អថស្ស ទណ្ឌំ សទិសំ និវេសយេ.

២៩.

ន ចាបិ ឈាបេតិ បរំ ន អត្តនំ, អមុច្ឆិតោ យោ នយតេ នយានយំ;

យោ ទណ្ឌធារោ ភវតីធ ឥស្សរោ, ស វណ្ណគុត្តោ សិរិយា ន ធំសតិ.

៣០.

យេ ខត្តិយា សេ អនិសម្មការិនោ, បណេន្តិ ទណ្ឌំ សហសា បមុច្ឆិតា;

អវណ្ណសំយុតា [យុត្តាវ (ក.)] ជហន្តិ ជីវិតំ, ឥតោ វិមុត្តាបិ ច យន្តិ ទុគ្គតិំ.

៣១.

ធម្មេ ច យេ អរិយប្បវេទិតេ រតា, អនុត្តរា តេ វចសា មនសា កម្មុនា ច;

តេ សន្តិសោរច្ចសមាធិសណ្ឋិតា, វជន្តិ លោកំ ទុភយំ តថាវិធា.

៣២.

រាជាហមស្មិ នរបមទានមិស្សរោ, សចេបិ កុជ្ឈាមិ ឋបេមិ អត្តនំ;

និសេធយន្តោ ជនតំ តថាវិធំ, បណេមិ ទណ្ឌំ អនុកម្ប យោនិសោ.

៣៣.

សិរី ច លក្ខី ច តវេវ ខត្តិយ, ជនាធិប មា វិជហិ កុទាចនំ;

អក្កោធនោ និច្ចបសន្នចិត្តោ, អនីឃោ តុវំ វស្សសតានិ បាលយ.

៣៤.

គុណេហិ ឯតេហិ ឧបេត ខត្តិយ, ឋិតមរិយវត្តី [វត្តិ (សី.), វុត្តិ (ក.)] សុវចោ អកោធនោ;

សុខី អនុប្បីឡ បសាសមេទិនិំ [អនុប្បីឡំ សហសមេទនិំ (ក.)], ឥតោ វិមុត្តោបិ ច យាហិ សុគ្គតិំ.

៣៥.

ឯវំ សុនីតេន [សុវិនីតេន (បី.)] សុភាសិតេន, ធម្មេន ញាយេន ឧបាយសោ នយំ;

និព្ពាបយេ សង្ខុភិតំ មហាជនំ, មហាវ មេឃោ សលិលេន មេទិនិន្តិ [មេទនិន្តិ (ស្យា. ក.)].

សុមង្គលជាតកំ ចតុត្ថំ.

៤២១. គង្គមាលជាតកំ (៥)

៣៦.

អង្គារជាតា បថវី, កុក្កុឡានុគតា មហី;

អថ គាយសិ វត្តានិ [វត្ថានិ (ក.)], ន តំ តបតិ អាតបោ.

៣៧.

ឧទ្ធំ តបតិ អាទិច្ចោ, អធោ តបតិ វាលុកា;

អថ គាយសិ វត្តានិ [វត្ថានិ (ក.)], ន តំ តបតិ អាតបោ.

៣៨.

មំ តបតិ អាតបោ, អាតបា [អាតប្បា (សី. ស្យា. បី.)] តបយន្តិ មំ;

អត្ថា ហិ វិវិធា រាជ, តេ តបន្តិ ន អាតបោ.

៣៩.

អទ្ទសំ កាម តេ មូលំ, សង្កប្បា កាម ជាយសិ;

ន តំ សង្កប្បយិស្សាមិ, ឯវំ កាម ន ហេហិសិ.

៤០.

អប្បាបិ កាមា ន អលំ, ពហូហិបិ ន តប្បតិ;

អហហា ពាលលបនា, បរិវជ្ជេថ [បដិវិជ្ឈេថ (បី. សី. អដ្ឋ.)] ជគ្គតោ.

៤១.

អប្បស្ស កម្មស្ស ផលំ មមេទំ, ឧទយោ អជ្ឈាគមា មហត្តបត្តំ;

សុលទ្ធលាភោ វត មាណវស្ស, យោ បព្ពជី កាមរាគំ បហាយ.

៤២.

តបសា បជហន្តិ បាបកម្មំ, តបសា ន្ហាបិតកុម្ភការភាវំ;

តបសា អភិភុយ្យ គង្គមាល, នាមេនាលបសជ្ជ ព្រហ្មទត្តំ.

៤៣.

សន្ទិដ្ឋិកមេវ ‘‘អម្ម’’ បស្សថ, ខន្តីសោរច្ចស្ស អយំ [យោ (ស្យា. បី. ក.)] វិបាកោ;

យោ [សោ (ស្យា. ក.)] សព្ពជនស្ស វន្ទិតោហុ, តំ វន្ទាម សរាជិកា សមច្ចា.

៤៤.

មា កិញ្ចិ អវចុត្ថ គង្គមាលំ, មុនិនំ មោនបថេសុ សិក្ខមានំ;

ឯសោ ហិ អតរិ អណ្ណវំ, យំ តរិត្វា ចរន្តិ វីតសោកាតិ.

គង្គមាលជាតកំ បញ្ចមំ.

៤២២. ចេតិយជាតកំ (៦)

៤៥.

ធម្មោ ហវេ ហតោ ហន្តិ, នាហតោ ហន្តិ កិញ្ចនំ [កញ្ចិនំ (បី.)];

តស្មា ហិ ធម្មំ ន ហនេ, មា ត្វំ [តំ (ស្យា. បី.)] ធម្មោ ហតោ ហនិ.

៤៦.

អលិកំ ភាសមានស្ស, អបក្កមន្តិ ទេវតា;

បូតិកញ្ច មុខំ វាតិ, សកដ្ឋានា ច ធំសតិ;

យោ ជានំ បុច្ឆិតោ បញ្ហំ, អញ្ញថា នំ វិយាករេ.

៤៧.

សចេ ហិ សច្ចំ ភណសិ, ហោហិ រាជ យថា បុរេ;

មុសា ចេ ភាសសេ រាជ, ភូមិយំ តិដ្ឋ ចេតិយ.

៤៨.

អកាលេ វស្សតី តស្ស, កាលេ តស្ស ន វស្សតិ;

យោ ជានំ បុច្ឆិតោ បញ្ហំ, អញ្ញថា នំ វិយាករេ.

៤៩.

សចេ ហិ សច្ចំ ភណសិ, ហោហិ រាជ យថា បុរេ;

មុសា ចេ ភាសសេ រាជ, ភូមិំ បវិស ចេតិយ.

៥០.

ជិវ្ហា តស្ស ទ្វិធា ហោតិ, ឧរគស្សេវ ទិសម្បតិ;

យោ ជានំ បុច្ឆិតោ បញ្ហំ, អញ្ញថា នំ វិយាករេ.

៥១.

សចេ ហិ សច្ចំ ភណសិ, ហោហិ រាជ យថា បុរេ;

មុសា ចេ ភាសសេ រាជ, ភិយ្យោ បវិស ចេតិយ.

៥២.

ជិវ្ហា តស្ស ន ភវតិ, មច្ឆស្សេវ ទិសម្បតិ;

យោ ជានំ បុច្ឆិតោ បញ្ហំ, អញ្ញថា នំ វិយាករេ.

៥៣.

សចេ ហិ សច្ចំ ភណសិ, ហោហិ រាជ យថា បុរេ;

មុសា ចេ ភាសសេ រាជ, ភិយ្យោ បវិស ចេតិយ.

៥៤.

ថិយោវ តស្ស ជាយន្តិ [ថិយោ តស្ស បជាយន្តិ (ក.)], ន បុមា ជាយរេ កុលេ;

យោ ជានំ បុច្ឆិតោ បញ្ហំ, អញ្ញថា នំ វិយាករេ.

៥៥.

សចេ ហិ សច្ចំ ភណសិ, ហោហិ រាជ យថា បុរេ;

មុសា ចេ ភាសសេ រាជ, ភិយ្យោ បវិស ចេតិយ.

៥៦.

បុត្តា តស្ស ន ភវន្តិ, បក្កមន្តិ ទិសោទិសំ;

យោ ជានំ បុច្ឆិតោ បញ្ហំ, អញ្ញថា នំ វិយាករេ.

៥៧.

សចេ ហិ សច្ចំ ភណសិ, ហោហិ រាជ យថា បុរេ;

មុសា ចេ ភាសសេ រាជ, ភិយ្យោ បវិស ចេតិយ.

៥៨.

រាជា ឥសិនា សត្តោ, អន្តលិក្ខចរោ បុរេ;

បាវេក្ខិ បថវិំ ចេច្ចោ, ហីនត្តោ បត្វ បរិយាយំ [អត្តបរិយាយំ (សី. ស្យា.), បត្តបរិយាយំ (ក. សី. និយ្យ)].

៥៩.

តស្មា ហិ ឆន្ទាគមនំ, នប្បសំសន្តិ បណ្ឌិតា;

អទុដ្ឋចិត្តោ ភាសេយ្យ, គិរំ សច្ចូបសំហិតន្តិ.

ចេតិយជាតកំ ឆដ្ឋំ.

៤២៣. ឥន្ទ្រិយជាតកំ (៧)

៦០.

យោ ឥន្ទ្រិយានំ កាមេន, វសំ នារទ គច្ឆតិ;

សោ បរិច្ចជ្ជុភោ លោកេ, ជីវន្តោវ វិសុស្សតិ [ជីវន្តោបិវិសុស្សតិ (ស្យា.), ជីវន្តោ វាបិ សុស្សតិ (ក.)].

៦១.

សុខស្សានន្តរំ ទុក្ខំ, ទុក្ខស្សានន្តរំ សុខំ;

សោសិ [សោបិ (ស្យា. បី. ក.)] បត្តោ សុខា [សុខ (ស្យា.), សុខំ (ក.)] ទុក្ខំ, បាដិកង្ខ វរំ សុខំ.

៦២.

កិច្ឆកាលេ កិច្ឆសហោ, យោ កិច្ឆំ នាតិវត្តតិ;

ស កិច្ឆន្តំ សុខំ ធីរោ, យោគំ សមធិគច្ឆតិ.

៦៣.

ន ហេវ កាមាន កាមា, នានត្ថា នាត្ថការណា;

ន កតញ្ច និរង្កត្វា, ធម្មា ចវិតុមរហសិ.

៦៤.

ទក្ខំ គហបតី [គហបតំ (សី. ស្យា. បី.), គហវតំ (?)] សាធុ, សំវិភជ្ជញ្ច ភោជនំ;

អហាសោ អត្ថលាភេសុ, អត្ថព្យាបត្តិ អព្យថោ.

៦៥.

ឯត្តាវតេតំ បណ្ឌិច្ចំ, អបិ សោ [អសិតោ (សី. ស្យា. បី.)] ទវិលោ [ទេវលោ (សី. បី.)] ព្រវិ;

ន យិតោ កិញ្ចិ បាបិយោ, យោ ឥន្ទ្រិយានំ វសំ វជេ.

៦៦.

អមិត្តានំវ ហត្ថត្ថំ, សិវិ បប្បោតិ មាមិវ;

កម្មំ វិជ្ជញ្ច ទក្ខេយ្យំ, វិវាហំ សីលមទ្ទវំ;

ឯតេ ច យសេ ហាបេត្វា, និព្ពត្តោ សេហិ កម្មេហិ.

៦៧.

សោហំ សហស្សជីនោវ អពន្ធុ អបរាយណោ;

អរិយធម្មា អបក្កន្តោ, យថា បេតោ តថេវហំ.

៦៨.

សុខកាមេ ទុក្ខាបេត្វា, អាបន្នោស្មិ បទំ ឥមំ;

សោ សុខំ នាធិគច្ឆាមិ, ឋិតោ [ចិតោ (បី. សី. អដ្ឋ.)] ភាណុមតាមិវាតិ.

ឥន្ទ្រិយជាតកំ សត្តមំ.

៤២៤. អាទិត្តជាតកំ (៨)

៦៩.

អាទិត្តស្មិំ អគារស្មិំ, យំ នីហរតិ ភាជនំ;

តំ តស្ស ហោតិ អត្ថាយ, នោ ច យំ តត្ថ ឌយ្ហតិ.

៧០.

ឯវាមាទីបិតោ លោកោ, ជរាយ មរណេន ច;

នីហរេថេវ ទានេន, ទិន្នំ ហោតិ សុនីហតំ [សុនីភតំ (សី. ស្យា. បី.), សុនិព្ភតំ (ក.)].

៧១.

យោ ធម្មលទ្ធស្ស ទទាតិ ទានំ, ឧដ្ឋានវីរិយាធិគតស្ស ជន្តុ;

អតិក្កម្ម សោ វេតរណិំ [វេត្តរណិំ (ក.)] យមស្ស, ទិព្ពានិ ឋានានិ ឧបេតិ មច្ចោ.

៧២.

ទានញ្ច យុទ្ធញ្ច សមានមាហុ, អប្បាបិ សន្តា ពហុកេ ជិនន្តិ;

អប្បម្បិ ចេ សទ្ទហានោ ទទាតិ, តេនេវ សោ ហោតិ សុខី បរត្ថ.

៧៣.

វិចេយ្យ ទានំ សុគតប្បសត្ថំ, យេ ទក្ខិណេយ្យា ឥធ ជីវលោកេ;

ឯតេសុ ទិន្នានិ មហប្ផលានិ, ពីជានិ វុត្តានិ យថា សុខេត្តេ.

៧៤.

យោ បាណភូតានិ អហេឋយំ ចរំ, បរូបវាទា ន ករោតិ បាបំ;

ភីរុំ បសំសន្តិ ន តត្ថ សូរំ, ភយា ហិ សន្តោ ន ករោន្តិ បាបំ.

៧៥.

ហីនេន ព្រហ្មចរិយេន, ខត្តិយេ ឧបបជ្ជតិ;

មជ្ឈិមេន ច ទេវត្តំ, ឧត្តមេន វិសុជ្ឈតិ.

៧៦.

អទ្ធា ហិ ទានំ ពហុធា បសត្ថំ, ទានា ច ខោ ធម្មបទំវ សេយ្យោ;

បុព្ពេវ ហិ បុព្ពតរេវ សន្តោ [បុព្ពេ ច ហិ បុព្ពតរេ ច សន្តោ (សំ. និ. ១.៣៣)], និព្ពានមេវជ្ឈគមុំ សបញ្ញាតិ.

អាទិត្តជាតកំ អដ្ឋមំ.

៤២៥. អដ្ឋានជាតកំ (៩)

៧៧.

គង្គា កុមុទិនី សន្តា, សង្ខវណ្ណា ច កោកិលា;

ជម្ពុ តាលផលំ ទជ្ជា, អថ នូន តទា សិយា.

៧៨.

យទា កច្ឆបលោមានំ, បាវារោ តិវិធោ សិយា;

ហេមន្តិកំ បាវុរណំ [បាបុរណំ (សី. ស្យា. បី.)], អថ នូន តទា សិយា.

៧៩.

យទា មកសបាទានំ [ទាឋានំ (សី. បី.)], អដ្ដាលោ សុកតោ សិយា;

ទឡ្ហោ ច អវិកម្បី ច [អប្បកម្បី ច (សី. បី.)], អថ នូន តទា សិយា.

៨០.

យទា សសវិសាណានំ, និស្សេណី សុកតា សិយា;

សគ្គស្សារោហណត្ថាយ, អថ នូន តទា សិយា.

៨១.

យទា និស្សេណិមារុយ្ហ, ចន្ទំ ខាទេយ្យុ មូសិកា;

រាហុញ្ច បរិបាតេយ្យុំ [បរិពាហេយ្យុំ (ស្យា.)], អថ នូន តទា សិយា.

៨២.

យទា សុរាឃដំ បិត្វា, មក្ខិកា គណចារិណី;

អង្គារេ វាសំ កប្បេយ្យុំ, អថ នូន តទា សិយា.

៨៣.

យទា ពិម្ពោដ្ឋសម្បន្នោ, គទ្រភោ សុមុខោ សិយា;

កុសលោ នច្ចគីតស្ស, អថ នូន តទា សិយា.

៨៤.

យទា កាកា ឧលូកា ច, មន្តយេយ្យុំ រហោគតា;

អញ្ញមញ្ញំ បិហយេយ្យុំ, អថ នូន តទា សិយា.

៨៥.

យទា មុឡាល [បុលស (សី. បី.), បុលាស (ស្យា.)] បត្តានំ, ឆត្តំ ថិរតរំ សិយា;

វស្សស្ស បដិឃាតាយ, អថ នូន តទា សិយា.

៨៦.

យទា កុលកោ [កុលុង្កោ (សី. បី.), កុលុកោ (ស្យា.)] សកុណោ, បព្ពតំ គន្ធមាទនំ;

តុណ្ឌេនាទាយ គច្ឆេយ្យ, អថ នូន តទា សិយា.

៨៧.

យទា សាមុទ្ទិកំ នាវំ, ស-យន្តំ ស-វដាករំ [សបដាការំ (ក.)];

ចេដោ អាទាយ គច្ឆេយ្យ, អថ នូន តទា សិយាតិ.

អដ្ឋានជាតកំ នវមំ.

៤២៦. ទីបិជាតកំ (១០)

៨៨.

ខមនីយំ យាបនីយំ, កច្ចិ មាតុល តេ សុខំ;

សុខំ តេ អម្មា អវច, សុខកាមាវ [សុខកាមា ហិ (សី. ស្យា. បី.)] តេ មយំ.

៨៩.

នង្គុដ្ឋំ មេ អវក្កម្ម [អបក្កម្ម (ក.)], ហេឋយិត្វាន [បោថយិត្វាន (ក.)] ឯឡិកេ [ឯឡកិ (ស្យា.), ឯឡិកិ (បី.)];

សាជ្ជ មាតុលវាទេន, មុញ្ចិតព្ពា នុ មញ្ញសិ.

៩០.

បុរត្ថាមុខោ និសិន្នោសិ, អហំ តេ មុខមាគតា;

បច្ឆតោ តុយ្ហំ នង្គុដ្ឋំ, កថំ ខ្វាហំ អវក្កមិំ [អបក្កមិំ (ក.)].

៩១.

យាវតា ចតុរោ ទីបា, សសមុទ្ទា សបព្ពតា;

តាវតា មយ្ហំ នង្គុដ្ឋំ, កថំ ខោ ត្វំ វិវជ្ជយិ.

៩២.

បុព្ពេវ មេតមក្ខិំសុ [មេតំ អក្ខំសុ (សី. បី.)], មាតា បិតា ច ភាតរោ;

ទីឃំ ទុដ្ឋស្ស នង្គុដ្ឋំ, សាម្ហិ វេហាយសាគតា.

៩៣.

តញ្ច ទិស្វាន អាយន្តិំ, អន្តលិក្ខស្មិ ឯឡិកេ;

មិគសង្ឃោ បលាយិត្ថ, ភក្ខោ មេ នាសិតោ តយា.

៩៤.

ឥច្ចេវំ វិលបន្តិយា, ឯឡកិយា រុហគ្ឃសោ;

គលកំ អន្វាវមទ្ទិ, នត្ថិ ទុដ្ឋេ សុភាសិតំ.

៩៥.

នេវ ទុដ្ឋេ នយោ អត្ថិ, ន ធម្មោ ន សុភាសិតំ;

និក្កមំ ទុដ្ឋេ យុញ្ជេថ, សោ ច សព្ភិំ ន រញ្ជតីតិ.

ទីបិជាតកំ ទសមំ.

អដ្ឋកនិបាតំ និដ្ឋិតំ.

តស្សុទ្ទានំ –

បរិសុទ្ធា មនាវិលា វត្ថធរា, ពករាជស្ស កាយុរំ ទណ្ឌវរោ;

អថ អង្គារ ចេតិយ ទេវិលិនា, អថ អាទិត្ត គង្គា ទសេឡកិនាតិ.

៩. នវកនិបាតោ

៤២៧. គិជ្ឈជាតកំ (១)

.

បរិសង្កុបថោ នាម, គិជ្ឈបន្ថោ សនន្តនោ;

តត្រាសិ មាតាបិតរោ, គិជ្ឈោ បោសេសិ ជិណ្ណកេ;

តេសំ អជគរមេទំ, អច្ចហាសិ ពហុត្តសោ [បហុត្តតោ (ក. សី.), បហូតសោ (ស្យា. បី.), ពហុធសោ (ក.)].

.

បិតា ច បុត្តំ អវច, ជានំ ឧច្ចំ បបាតិនំ;

សុបត្តំ ថាមសម្បន្នំ [បក្ខសម្បន្នំ (សី. ស្យា. បី.)], តេជស្សិំ ទូរគាមិនំ.

.

បរិប្លវន្តំ បថវិំ, យទា តាត វិជានហិ;

សាគរេន បរិក្ខិត្តំ, ចក្កំវ បរិមណ្ឌលំ;

តតោ តាត និវត្តស្សុ, មាស្សុ ឯត្តោ បរំ គមិ.

.

ឧទបត្តោសិ [ឧទ្ធំ បត្តោសិ (ក. សី.)] វេគេន, ពលី បក្ខី ទិជុត្តមោ;

ឱលោកយន្តោ វក្កង្គោ, បព្ពតានិ វនានិ ច.

.

អទ្ទស្ស បថវិំ គិជ្ឈោ, យថាសាសិ [យថាស្សាសិ (ស្យា. អដ្ឋ. បាឋន្តរំ)] បិតុស្សុតំ;

សាគរេន បរិក្ខិត្តំ, ចក្កំវ បរិមណ្ឌលំ.

.

តញ្ច សោ សមតិក្កម្ម, បរមេវច្ចវត្តថ [បរមេវ បវត្តថ (សី. ស្យា.)];

តញ្ច វាតសិខា តិក្ខា, អច្ចហាសិ ពលិំ ទិជំ.

.

នាសក្ខាតិគតោ បោសោ, បុនទេវ និវត្តិតុំ;

ទិជោ ព្យសនមាបាទិ, វេរម្ភានំ [វេរម្ពានំ (សី. បី.)] វសំ គតោ.

.

តស្ស បុត្តា ច ទារា ច, យេ ចញ្ញេ អនុជីវិនោ;

សព្ពេ ព្យសនមាបាទុំ, អនោវាទករេ ទិជេ.

.

ឯវម្បិ ឥធ វុឌ្ឍានំ, យោ វាក្យំ នាវពុជ្ឈតិ;

អតិសីមចរោ ទិត្តោ, គិជ្ឈោវាតីតសាសនោ;

ស វេ ព្យសនំ បប្បោតិ, អកត្វា វុឌ្ឍសាសនន្តិ.

គិជ្ឈជាតកំ បឋមំ.

៤២៨. កោសម្ពិយជាតកំ (២)

១០.

បុថុសទ្ទោ សមជនោ, ន ពាលោ កោចិ មញ្ញថ;

សង្ឃស្មិំ ភិជ្ជមានស្មិំ, នាញ្ញំ ភិយ្យោ អមញ្ញរុំ.

១១.

បរិមុដ្ឋា បណ្ឌិតាភាសា, វាចាគោចរភាណិនោ;

យាវិច្ឆន្តិ មុខាយាមំ, យេន នីតា ន តំ វិទូ.

១២.

អក្កោច្ឆិ មំ អវធិ មំ, អជិនិ មំ អហាសិ មេ;

យេ ច តំ ឧបនយ្ហន្តិ, វេរំ តេសំ ន សម្មតិ.

១៣.

អក្កោច្ឆិ មំ អវធិ មំ, អជិនិ មំ អហាសិ មេ;

យេ ច តំ នុបនយ្ហន្តិ, វេរំ តេសូបសម្មតិ.

១៤.

ន ហិ វេរេន វេរានិ, សម្មន្តីធ កុទាចនំ;

អវេរេន ច សម្មន្តិ, ឯស ធម្មោ សនន្តនោ.

១៥.

បរេ ច ន វិជានន្តិ, មយមេត្ថ យមាមសេ;

យេ ច តត្ថ វិជានន្តិ, តតោ សម្មន្តិ មេធគា.

១៦.

អដ្ឋិច្ឆិន្នា បាណហរា, គវស្ស [គវាស្ស (សី. ស្យា. បី.)] ធនហារិនោ;

រដ្ឋំ វិលុម្បមានានំ, តេសម្បិ ហោតិ សង្គតិ;

កស្មា តុម្ហាក នោ សិយា.

១៧.

សចេ លភេថ និបកំ សហាយំ, សទ្ធិំចរំ សាធុវិហារិធីរំ;

អភិភុយ្យ សព្ពានិ បរិស្សយានិ, ចរេយ្យ តេនត្តមនោ សតីមា.

១៨.

នោ ចេ លភេថ និបកំ សហាយំ, សទ្ធិំចរំ សាធុវិហារិធីរំ;

រាជាវ រដ្ឋំ វិជិតំ បហាយ, ឯកោ ចរេ មាតង្គរញ្ញេវ នាគោ.

១៩.

ឯកស្ស ចរិតំ សេយ្យោ, នត្ថិ ពាលេ សហាយតា;

ឯកោ ចរេ ន បាបានិ កយិរា, អប្បោស្សុក្កោ មាតង្គរញ្ញេវ នាគោតិ.

កោសម្ពិយជាតកំ ទុតិយំ.

៤២៩. មហាសុវជាតកំ (៣)

២០.

ទុមោ យទា ហោតិ ផលូបបន្នោ, ភុញ្ជន្តិ នំ វិហង្គមា [វិហគា (សី. បី.)] សម្បតន្តា;

ខីណន្តិ ញត្វាន ទុមំ ផលច្ចយេ [ញត្វា ទុមប្ផលច្ចយេន (ក.)], ទិសោទិសំ យន្តិ តតោ វិហង្គមា.

២១.

ចរ ចារិកំ លោហិតតុណ្ឌ មាមរិ, កិំ ត្វំ សុវ សុក្ខទុមម្ហិ ឈាយសិ;

តទិង្ឃ មំ ព្រូហិ វសន្តសន្និភ, កស្មា សុវ សុក្ខទុមំ ន រិញ្ចសិ.

២២.

យេ វេ សខីនំ សខារោ ភវន្តិ, បាណច្ចយេ [បាណំ ចជេ (ក.), បាណច្ចយេ មរណកាលេ ច សុខទុក្ខេសុ ច ន ជហន្តីតិ សម្ពន្ធោ] ទុក្ខសុខេសុ ហំស;

ខីណំ អខីណន្តិ ន តំ ជហន្តិ, សន្តោ សតំ ធម្មមនុស្សរន្តា.

២៣.

សោហំ សតំ អញ្ញតរោស្មិ ហំស, ញាតី ច មេ ហោតិ សខា ច រុក្ខោ;

តំ នុស្សហេ ជីវិកត្ថោ បហាតុំ, ខីណន្តិ ញត្វាន ន ហេស ធម្មោ [ន សោស (ក.), ន ឯស (ស្យា.)].

២៤.

សាធុ សក្ខិ កតំ ហោតិ, មេត្តិ សំសតិ សន្ថវោ [មិត្តំ សង្គតិ សន្ធវោ (ក.)];

សចេតំ ធម្មំ រោចេសិ, បាសំសោសិ វិជានតំ.

២៥.

សោ តេ សុវ វរំ ទម្មិ, បត្តយាន វិហង្គម;

វរំ វរស្សុ វក្កង្គ, យំ កិញ្ចិ មនសិច្ឆសិ.

២៦.

វរញ្ច មេ ហំស ភវំ ទទេយ្យ, អយញ្ច រុក្ខោ បុនរាយុំ លភេថ;

សោ សាខវា ផលិមា សំវិរូឡ្ហោ, មធុត្ថិកោ តិដ្ឋតុ សោភមានោ.

២៧.

តំ បស្ស សម្ម ផលិមំ ឧឡារំ, សហាវ តេ ហោតុ ឧទុម្ពរេន;

សោ សាខវា ផលិមា សំវិរូឡ្ហោ, មធុត្ថិកោ តិដ្ឋតុ សោភមានោ.

២៨.

ឯវំ សក្ក សុខី ហោហិ, សហ សព្ពេហិ ញាតិភិ;

យថាហមជ្ជ សុខិតោ, ទិស្វាន សផលំ ទុមំ.

២៩.

សុវស្ស ច វរំ ទត្វា, កត្វាន សផលំ ទុមំ;

បក្កាមិ សហ ភរិយាយ, ទេវានំ នន្ទនំ វនន្តិ.

មហាសុវជាតកំ តតិយំ.

៤៣០. ចូឡសុវជាតកំ (៤)

៣០.

សន្តិ រុក្ខា ហរិបត្តា [ហរិតបត្តា (សី. ស្យា. បី.)], ទុមា នេកផលា ពហូ;

កស្មា នុ សុក្ខេ [សុក្ខ (ក.)] កោឡាបេ, សុវស្ស និរតោ មនោ.

៣១.

ផលស្ស ឧបភុញ្ជិម្ហា, នេកវស្សគណេ ពហូ;

អផលម្បិ វិទិត្វាន, សាវ មេត្តិ យថា បុរេ.

៣២.

សុខញ្ច រុក្ខំ កោឡាបំ, ឱបត្តមផលំ ទុមំ;

ឱហាយ សកុណា យន្តិ, កិំ ទោសំ បស្សសេ ទិជ.

៣៣.

យេ ផលត្ថា សម្ភជន្តិ, អផលោតិ ជហន្តិ នំ;

អត្តត្ថបញ្ញា ទុម្មេធា, តេ ហោន្តិ បក្ខបាតិនោ.

៣៤.

សាធុ សក្ខិ កតំ ហោតិ, មេត្តិ សំសតិ សន្ថវោ;

សចេតំ ធម្មំ រោចេសិ, បាសំសោសិ វិជានតំ.

៣៥.

សោ តេ សុវ វរំ ទម្មិ, បត្តយាន វិហង្គម;

វរំ វរស្សុ វក្កង្គ, យំ កិញ្ចិ មនសិច្ឆសិ.

៣៦.

អបិ នាម នំ បស្សេយ្យំ [អបិ នាម នំ បុន បស្សេ (សី. ស្យា.)], សបត្តំ សផលំ ទុមំ;

ទលិទ្ទោវ និធិ លទ្ធា, នន្ទេយ្យាហំ បុនប្បុនំ.

៣៧.

តតោ អមតមាទាយ, អភិសិញ្ចិ មហីរុហំ;

តស្ស សាខា វិរូហិំសុ [វិរូឡ្ហស្ស (ក.)], សីតច្ឆាយា មនោរមា.

៣៨.

ឯវំ សក្ក សុខី ហោហិ, សហ សព្ពេហិ ញាតិភិ;

យថាហមជ្ជ សុខិតោ, ទិស្វាន សផលំ ទុមំ.

៣៩.

សុវស្ស ច វរំ ទត្វា, កត្វាន សផលំ ទុមំ;

បក្កាមិ សហ ភរិយាយ, ទេវានំ នន្ទនំ វនន្តិ.

ចូឡសុវជាតកំ ចតុត្ថំ.

៤៣១. ហរិតចជាតកំ (៥)

៤០.

សុតំ មេតំ មហាព្រហ្មេ, កាមេ ភុញ្ជតិ ហារិតោ;

កច្ចេតំ វចនំ តុច្ឆំ, កច្ចិ សុទ្ធោ ឥរិយ្យសិ.

៤១.

ឯវមេតំ មហារាជ, យថា តេ វចនំ សុតំ;

កុម្មគ្គំ បដិបន្នោស្មិ, មោហនេយ្យេសុ មុច្ឆិតោ.

៤២.

អទុ [អាទុ (សី. បី.)] បញ្ញា កិមត្ថិយា, និបុណា សាធុចិន្តិនី [ចិន្តនី (សី. បី.)];

យាយ ឧប្បតិតំ រាគំ, កិំ មនោ ន វិនោទយេ.

៤៣.

ចត្តារោមេ មហារាជ, លោកេ អតិពលា ភុសា;

រាគោ ទោសោ មទោ មោហោ, យត្ថ បញ្ញា ន គាធតិ.

៤៤.

អរហា សីលសម្បន្នោ, សុទ្ធោ ចរតិ ហារិតោ;

មេធាវី បណ្ឌិតោ ចេវ, ឥតិ នោ សម្មតោ ភវំ.

៤៥.

មេធាវីនម្បិ ហិំសន្តិ, ឥសិំ ធម្មគុណេ រតំ;

វិតក្កា បាបកា រាជ, សុភា រាគូបសំហិតា.

៤៦.

ឧប្បន្នាយំ សរីរជោ, រាគោ វណ្ណវិទូសនោ តវ;

តំ បជហ ភទ្ទមត្ថុ តេ, ពហុន្នាសិ មេធាវិសម្មតោ.

៤៧.

តេ អន្ធការកេ [ករណេ (សី. ស្យា. បី.)] កាមេ, ពហុទុក្ខេ មហាវិសេ;

តេសំ មូលំ គវេសិស្សំ, ឆេច្ឆំ រាគំ សពន្ធនំ.

៤៨.

ឥទំ វត្វាន ហារិតោ, ឥសិ សច្ចបរក្កមោ;

កាមរាគំ វិរាជេត្វា, ព្រហ្មលោកូបគោ អហូតិ.

ហរិតចជាតកំ [ហារិតជាតកំ (សី. បី.)] បញ្ចមំ.

៤៣២. បទកុសលមាណវជាតកំ (៦)

៤៩.

ពហុស្សុតំ ចិត្តកថិំ [ចិត្តកថំ (ស្យា. ក.)], គង្គា វហតិ បាដលិំ [បាដលំ (សី. បី.)];

វុយ្ហមានក ភទ្ទន្តេ, ឯកំ មេ ទេហិ គាថកំ [គីតកំ (ក. អដ្ឋ.)].

៥០.

យេន សិញ្ចន្តិ ទុក្ខិតំ, យេន សិញ្ចន្តិ អាតុរំ;

តស្ស មជ្ឈេ មរិស្សាមិ, ជាតំ សរណតោ ភយំ.

៥១.

យត្ថ ពីជានិ រូហន្តិ, សត្តា យត្ថ បតិដ្ឋិតា;

សា មេ សីសំ និបីឡេតិ, ជាតំ សរណតោ ភយំ.

៥២.

យេន ភត្តានិ បច្ចន្តិ, សីតំ យេន វិហញ្ញតិ;

សោ មំ ឌហតិ [ទយ្ហតិ (ក.)] គត្តានិ, ជាតំ សរណតោ ភយំ.

៥៣.

យេន ភុត្តេន [ភត្តេន (ស្យា. ក.)] យាបេន្តិ, បុថូ ព្រាហ្មណខត្តិយា;

សោ មំ ភុត្តោ ព្យាបាទេតិ, ជាតំ សរណតោ ភយំ.

៥៤.

គិម្ហានំ បច្ឆិមេ មាសេ, វាតមិច្ឆន្តិ បណ្ឌិតា;

សោ មំ [សោ មេ (សី. បី.)] ភញ្ជតិ គត្តានិ, ជាតំ សរណតោ ភយំ.

៥៥.

យំ និស្សិតា ជគតិរុហំ, ស្វាយំ អគ្គិំ បមុញ្ចតិ;

ទិសា ភជថ វក្កង្គា, ជាតំ សរណតោ ភយំ.

៥៦.

យមានយិំ សោមនស្សំ, មាលិនិំ ចន្ទនុស្សទំ;

សា មំ ឃរា និច្ឆុភតិ [នីហរតិ (សី. ស្យា.)], ជាតំ សរណតោ ភយំ.

៥៧.

យេន ជាតេន នន្ទិស្សំ, យស្ស ច ភវមិច្ឆិសំ;

សោ មំ ឃរា និច្ឆុភតិ [នីហរតិ (សី. ស្យា.)], ជាតំ សរណតោ ភយំ.

៥៨.

សុណន្តុ មេ ជានបទា, នេគមា ច សមាគតា;

យតោទកំ តទាទិត្តំ, យតោ ខេមំ តតោ ភយំ.

៥៩.

រាជា វិលុម្បតេ រដ្ឋំ, ព្រាហ្មណោ ច បុរោហិតោ;

អត្តគុត្តា វិហរថ, ជាតំ សរណតោ ភយន្តិ.

បទកុសលមាណវជាតកំ ឆដ្ឋំ.

៤៣៣. លោមសកស្សបជាតកំ (៧)

៦០.

អស្ស ឥន្ទសមោ រាជ, អច្ចន្តំ អជរាមរោ;

សចេ ត្វំ យញ្ញំ យាជេយ្យ, ឥសិំ លោមសកស្សបំ.

៦១.

សសមុទ្ទបរិយាយំ, មហិំ សាគរកុណ្ឌលំ;

ន ឥច្ឆេ សហ និន្ទាយ, ឯវំ សេយ្យ [សយ្ហ (សី. ស្យា. បី.)] វិជានហិ.

៦២.

ធិរត្ថុ តំ យសលាភំ, ធនលាភញ្ច ព្រាហ្មណ;

យា វុត្តិ វិនិបាតេន, អធម្មចរណេន វា.

៦៣.

អបិ ចេ បត្តមាទាយ, អនគារោ បរិព្ពជេ;

សាយេវ ជីវិកា សេយ្យោ, យា ចាធម្មេន ឯសនា.

៦៤.

អបិ ចេ បត្តមាទាយ, អនគារោ បរិព្ពជេ;

អញ្ញំ អហិំសយំ លោកេ, អបិ រជ្ជេន តំ វរំ.

៦៥.

ពលំ ចន្ទោ ពលំ សុរិយោ, ពលំ សមណព្រាហ្មណា;

ពលំ វេលា សមុទ្ទស្ស, ពលាតិពលមិត្ថិយោ.

៦៦.

យថា ឧគ្គតបំ សន្តំ, ឥសិំ លោមសកស្សបំ;

បិតុ អត្ថា ចន្ទវតី, វាជបេយ្យំ [វាចបេយ្យំ (បី. ក.)] អយាជយិ.

៦៧.

តំ លោភបកតំ កម្មំ, កដុកំ កាមហេតុកំ;

តស្ស មូលំ គវេសិស្សំ, ឆេច្ឆំ រាគំ សពន្ធនំ.

៦៨.

ធិរត្ថុ កាមេ សុពហូបិ លោកេ, តបោវ សេយ្យោ កាមគុណេហិ រាជ;

តបោ ករិស្សាមិ បហាយ កាមេ, តវេវ រដ្ឋំ ចន្ទវតី ច ហោតូតិ.

លោមសកស្សបជាតកំ សត្តមំ.

៤៣៤. ចក្កវាកជាតកំ (៨)

៦៩.

កាសាយវត្ថេ សកុណេ វទាមិ, ទុវេ ទុវេ នន្ទមនេ [នន្ទិមនេ (សី. បី.)] ចរន្តេ;

កំ អណ្ឌជំ អណ្ឌជា មានុសេសុ, ជាតិំ បសំសន្តិ តទិង្ឃ ព្រូថ.

៧០.

អម្ហេ មនុស្សេសុ មនុស្សហិំស, អនុព្ពតេ [អនុបុព្ពកេ (ក.)] ចក្កវាកេ វទន្តិ;

កល្យាណភាវម្ហេ [ភាវ’ម្ហ (សី. បី.)] ទិជេសុ សម្មតា, អភិរូបា [អភីតរូបា (សី. ស្យា. បី.)] វិចរាម អណ្ណវេ. ( ) [(ន ឃាសហេតូបិ ករោម បាបំ) (ក.)]

៧១.

កិំ អណ្ណវេ កានិ ផលានិ ភុញ្ជេ, មំសំ កុតោ ខាទថ ចក្កវាកា;

កិំ ភោជនំ ភុញ្ជថ វោ អនោមា [អភិណ្ហំ (ក.)], ពលញ្ច វណ្ណោ ច អនប្បរូបា [អនប្បរូបោ (សី. ស្យា. បី.)].

៧២.

អណ្ណវេ សន្តិ ផលានិ ធង្ក, មំសំ កុតោ ខាទិតុំ ចក្កវាកេ;

សេវាលភក្ខម្ហ [ភក្ខិម្ហ (ក.)] អបាណភោជនា [អវាកភោជនា (សី. បី.)], ន ឃាសហេតូបិ ករោម បាបំ.

៧៣.

ន មេ ឥទំ រុច្ចតិ ចក្កវាក, អស្មិំ ភវេ ភោជនសន្និកាសោ;

អហោសិ បុព្ពេ តតោ មេ អញ្ញថា, ឥច្ចេវ មេ វិមតិ ឯត្ថ ជាតា.

៧៤.

អហម្បិ មំសានិ ផលានិ ភុញ្ជេ, អន្នានិ ច លោណិយតេលិយានិ;

រសំ មនុស្សេសុ លភាមិ ភោត្តុំ, សូរោវ សង្គាមមុខំ វិជេត្វា;

ន ច មេ តាទិសោ វណ្ណោ, ចក្កវាក យថា តវ.

៧៥.

អសុទ្ធភក្ខោសិ ខណានុបាតី, កិច្ឆេន តេ លព្ភតិ អន្នបានំ;

ន តុស្សសី រុក្ខផលេហិ ធង្ក, មំសានិ វា យានិ សុសានមជ្ឈេ.

៧៦.

យោ សាហសេន អធិគម្ម ភោគេ, បរិភុញ្ជតិ ធង្ក ខណានុបាតី;

តតោ ឧបក្កោសតិ នំ សភាវោ, ឧបក្កុដ្ឋោ វណ្ណពលំ ជហាតិ.

៧៧.

អប្បម្បិ ចេ និព្ពុតិំ ភុញ្ជតី យទិ, អសាហសេន អបរូបឃាតី [អសាហសេនានុបឃាតិនោ (ក.)];

ពលញ្ច វណ្ណោ ច តទស្ស ហោតិ, ន ហិ សព្ពោ អាហារមយេន វណ្ណោតិ.

ចក្កវាកជាតកំ អដ្ឋមំ.

៤៣៥. ហលិទ្ទិរាគជាតកំ (៩)

៧៨.

សុតិតិក្ខំ អរញ្ញម្ហិ, បន្តម្ហិ សយនាសនេ;

យេ ច គាមេ តិតិក្ខន្តិ, តេ ឧឡារតរា តយា.

៧៩.

អរញ្ញា គាមមាគម្ម, កិំសីលំ កិំវតំ អហំ;

បុរិសំ តាត សេវេយ្យំ, តំ មេ អក្ខាហិ បុច្ឆិតោ.

៨០.

យោ តេ [យោ តំ (ស្យា. ជា. ១.៤.១៩០ អរញ្ញជាតកេបិ)] វិស្សាសយេ តាត, វិស្សាសញ្ច ខមេយ្យ តេ;

សុស្សូសី ច តិតិក្ខី ច, តំ ភជេហិ ឥតោ គតោ.

៨១.

យស្ស កាយេន វាចាយ, មនសា នត្ថិ ទុក្កដំ;

ឧរសីវ បតិដ្ឋាយ, តំ ភជេហិ ឥតោ គតោ.

៨២.

យោ ច ធម្មេន ចរតិ, ចរន្តោបិ ន មញ្ញតិ;

វិសុទ្ធការិំ សប្បញ្ញំ, តំ ភជេហិ ឥតោ គតោ.

៨៣.

ហលិទ្ទិរាគំ កបិចិត្តំ, បុរិសំ រាគវិរាគិនំ;

តាទិសំ តាត មា សេវិ, និម្មនុស្សម្បិ ចេ សិយា.

៨៤.

អាសីវិសំវ កុបិតំ, មីឡ្ហលិត្តំ មហាបថំ;

អារកា បរិវជ្ជេហិ, យានីវ វិសមំ បថំ.

៨៥.

អនត្ថា តាត វឌ្ឍន្តិ, ពាលំ អច្ចុបសេវតោ;

មាស្សុ ពាលេន សំគច្ឆិ, អមិត្តេនេវ សព្ពទា.

៨៦.

តំ តាហំ តាត យាចាមិ, ករស្សុ វចនំ មម;

មាស្សុ ពាលេន សំគច្ឆិ [សំគញ្ឆិ (សី. បី.)], ទុក្ខោ ពាលេហិ សង្គមោតិ.

ហលិទ្ទិរាគជាតកំ នវមំ.

៤៣៦. សមុគ្គជាតកំ (១០)

៨៧.

កុតោ នុ អាគច្ឆថ ភោ តយោ ជនា, ស្វាគតា ឯថ [ស្វាគតំ ឯត្ថ (សី. បី.)] និសីទថាសនេ;

កច្ចិត្ថ ភោន្តោ កុសលំ អនាមយំ, ចិរស្សមព្ភាគមនំ ហិ វោ ឥធ.

៨៨.

អហមេវ ឯកោ ឥធ មជ្ជ បត្តោ, ន ចាបិ មេ ទុតិយោ កោចិ វិជ្ជតិ;

កិមេវ សន្ធាយ តេ ភាសិតំ ឥសេ, ‘‘កុតោ នុ អាគច្ឆថ ភោ តយោ ជនា’’.

៨៩.

តុវញ្ច ឯកោ ភរិយា ច តេ បិយា, សមុគ្គបក្ខិត្តនិកិណ្ណមន្តរេ;

សា រក្ខិតា កុច្ឆិគតាវ [កុច្ឆិគតា ច (ក.)] តេ សទា, វាយុស្ស [ហរិស្ស (ក.)] បុត្តេន សហា តហិំ រតា.

៩០.

សំវិគ្គរូបោ ឥសិនា វិយាកតោ [បព្យាកតោ (ក.), ព្យាកតោ (ស្យា. បី.)], សោ ទានវោ តត្ថ សមុគ្គមុគ្គិលិ;

អទ្ទក្ខិ ភរិយំ សុចិ មាលធារិនិំ, វាយុស្ស បុត្តេន សហា តហិំ រតំ.

៩១.

សុទិដ្ឋរូបមុគ្គតបានុវត្តិនា [សុទិដ្ឋរូបុគ្គតបានុវត្តិនា (សី. ស្យា. បី.)], ហីនា នរា យេ បមទាវសំ គតា;

យថា ហវេ បាណរិវេត្ថ រក្ខិតា, ទុដ្ឋា មយី អញ្ញមភិប្បមោទយិ.

៩២.

ទិវា ច រត្តោ ច មយា ឧបដ្ឋិតា, តបស្សិនា ជោតិរិវា វនេ វសំ;

សា ធម្មមុក្កម្ម អធម្មមាចរិ, អកិរិយរូបោ បមទាហិ សន្ថវោ.

៩៣.

សរីរមជ្ឈម្ហិ ឋិតាតិមញ្ញហំ, មយ្ហំ អយន្តិ អសតិំ អសញ្ញតំ;

សា ធម្មមុក្កម្ម អធម្មមាចរិ, អកិរិយរូបោ បមទាហិ សន្ថវោ.

៩៤.

សុរក្ខិតំ មេតិ កថំ នុ វិស្សសេ, អនេកចិត្តាសុ ន ហត្ថិ [អនេកចិត្តា បុន ហេត្ថ (ក.)] រក្ខណា;

ឯតា ហិ បាតាលបបាតសន្និភា, ឯត្ថប្បមត្តោ ព្យសនំ និគច្ឆតិ.

៩៥.

តស្មា ហិ តេ សុខិនោ វីតសោកា, យេ មាតុគាមេហិ ចរន្តិ និស្សដា;

ឯតំ សិវំ ឧត្តមមាភិបត្ថយំ, ន មាតុគាមេហិ ករេយ្យ សន្ថវន្តិ.

សមុគ្គជាតកំ ទសមំ.

៤៣៧. បូតិមំសជាតកំ (១១)

៩៦.

ខោ មេ រុច្ចតិ អាឡិ, បូតិមំសស្ស បេក្ខនា;

ឯតាទិសា សខារស្មា, អារកា បរិវជ្ជយេ.

៩៧.

ឧម្មត្តិកា អយំ វេណី, វណ្ណេតិ បតិនោ សខិំ;

បជ្ឈាយិ [បជ្ឈាតិ (សី. បី.), បជ្ឈាយតិ (សី. និយ្យ)] បដិគច្ឆន្តិំ, អាគតំ មេណ្ឌ [មេឡ (សី. បី.)] មាតរំ.

៩៨.

ត្វំ ខោសិ សម្ម ឧម្មត្តោ, ទុម្មេធោ អវិចក្ខណោ;

យោ ត្វំ [សោ ត្វំ (ស្យា.)] មតាលយំ កត្វា, អកាលេន វិបេក្ខសិ.

៩៩.

ន អកាលេ វិបេក្ខេយ្យ, កាលេ បេក្ខេយ្យ បណ្ឌិតោ;

បូតិមំសោវ បជ្ឈាយិ [បជ្ឈាតិ (សី. បី.), បជ្ឈាយតិ (សី. និយ្យ)], យោ អកាលេ វិបេក្ខតិ.

១០០.

បិយំ ខោ អាឡិ មេ ហោតុ, បុណ្ណបត្តំ ទទាហិ មេ;

បតិ សញ្ជីវិតោ មយ្ហំ, ឯយ្យាសិ បិយបុច្ឆិកា [បុច្ឆិតា (ស្យា. ក.)].

១០១.

បិយំ ខោ អាឡិ តេ ហោតុ, បុណ្ណបត្តំ ទទាមិ តេ;

មហតា បរិវារេន [បរិហារេន (ស្យា.)], ឯស្សំ [ឯសំ (សី. បី.)] កយិរាហិ [កយិរាសិ (បី.)] ភោជនំ.

១០២.

កីទិសោ តុយ្ហំ បរិវារោ, យេសំ កាហាមិ ភោជនំ;

កិំនាមកា ច តេ សព្ពេ, តំ [តេ (សី. ស្យា. បី.)] មេ អក្ខាហិ បុច្ឆិតា.

១០៣.

មាលិយោ ចតុរក្ខោ ច, បិង្គិយោ អថ ជម្ពុកោ;

ឯទិសោ មយ្ហំ បរិវារោ, តេសំ កយិរាហិ [កយិរាសិ (បី.)] ភោជនំ.

១០៤.

និក្ខន្តាយ អគារស្មា, ភណ្ឌកម្បិ វិនស្សតិ;

អារោគ្យំ អាឡិនោ វជ្ជំ [វច្ឆំ (?)], ឥធេវ វស មាគមាតិ.

បូតិមំសជាតកំ ឯកាទសមំ.

៤៣៨. ទទ្ទរជាតកំ (១២)

១០៥.

យោ តេ បុត្តកេ អខាទិ, ទិន្នភត្តោ អទូសកេ;

តស្មិំ ទាឋំ និបាតេហិ, មា តេ មុច្ចិត្ថ ជីវតោ.

១០៦.

អាកិណ្ណលុទ្ទោ បុរិសោ, ធាតិចេលំវ មក្ខិតោ;

បទេសំ តំ ន បស្សាមិ, យត្ថ ទាឋំ និបាតយេ.

១០៧.

អកតញ្ញុស្ស បោសស្ស, និច្ចំ វិវរទស្សិនោ;

សព្ពំ ចេ បថវិំ ទជ្ជា, នេវ នំ អភិរាធយេ.

១០៨.

កិន្នុ សុពាហុ តរមានរូបោ, បច្ចាគតោសិ សហ មាណវេន;

កិំ កិច្ចមត្ថំ ឥធមត្ថិ តុយ្ហំ, អក្ខាហិ មេ បុច្ឆិតោ ឯតមត្ថំ.

១០៩.

យោ តេ សខា ទទ្ទរោ សាធុរូបោ, តស្ស វធំ បរិសង្កាមិ អជ្ជ;

បុរិសស្ស កម្មាយតនានិ សុត្វា, នាហំ សុខិំ ទទ្ទរំ អជ្ជ មញ្ញេ.

១១០.

កានិស្ស កម្មាយតនានិ អស្សុ, បុរិសស្ស វុត្តិសមោធានតាយ;

កំ វា បដិញ្ញំ បុរិសស្ស សុត្វា, បរិសង្កសិ ទទ្ទរំ មាណវេន.

១១១.

ចិណ្ណា កលិង្គា ចរិតា វណិជ្ជា, វេត្តាចរោ សង្កុបថោបិ ចិណ្ណោ;

នដេហិ ចិណ្ណំ សហ វាកុរេហិ [វាករេហិ (បី. សី. និយ្យ), វាគុរេហិ (?)], ទណ្ឌេន យុទ្ធម្បិ សមជ្ជមជ្ឈេ.

១១២.

ពទ្ធា កុលីកា [កុលិង្កា (សី. បី.)] មិតមាឡ្ហកេន, អក្ខា ជិតា [អក្ខាចិតា (សី. អដ្ឋ.)] សំយមោ អព្ភតីតោ;

អព្ពាហិតំ [អប្បហិតំ (សី. ស្យា.), អព្ពូហិតំ (បី. សី. និយ្យ)] បុព្ពកំ [បុប្ផកំ (សី. ស្យា.)] អឌ្ឍរត្តំ, ហត្ថា ទឌ្ឍា បិណ្ឌបដិគ្គហេន.

១១៣.

តានិស្ស កម្មាយតនានិ អស្សុ, បុរិសស្ស វុត្តិសមោធានតាយ;

យថា អយំ ទិស្សតិ លោមបិណ្ឌោ, គាវោ ហតា កិំ បន ទទ្ទរស្សាតិ.

ទទ្ទរជាតកំ ទ្វាទសមំ.

នវកនិបាតំ និដ្ឋិតំ.

តស្សុទ្ទានំ –

វរគិជ្ឈ សមជ្ជន ហំសវរោ, និធិសវ្ហយ ហារិត បាដលិកោ;

អជរាមរ ធង្ក តិតិក្ខ កុតោ, អថ ទ្វាទស បេក្ខន ទទ្ទរិភីតិ.

១០. ទសកនិបាតោ

៤៣៩. ចតុទ្វារជាតកំ (១)

.

ចតុទ្វារមិទំ នគរំ, អាយសំ ទឡ្ហបាការំ;

ឱរុទ្ធបដិរុទ្ធោស្មិ, កិំ បាបំ បកតំ មយា.

.

សព្ពេ អបិហិតា ទ្វារា, ឱរុទ្ធោស្មិ យថា ទិជោ;

កិមាធិករណំ យក្ខ, ចក្កាភិនិហតោ អហំ.

.

លទ្ធា សតសហស្សានិ, អតិរេកានិ វីសតិ;

អនុកម្បកានំ ញាតីនំ, វចនំ សម្ម នាករិ.

.

លង្ឃិំ សមុទ្ទំ បក្ខន្ទិ, សាគរំ អប្បសិទ្ធិកំ;

ចតុព្ភិ អដ្ឋជ្ឈគមា, អដ្ឋាហិបិ ច សោឡស.

.

សោឡសាហិ ច ពាត្តិំស, អត្រិច្ឆំ ចក្កមាសទោ;

ឥច្ឆាហតស្ស បោសស្ស, ចក្កំ ភមតិ មត្ថកេ.

.

ឧបរិវិសាលា ទុប្បូរា, ឥច្ឆា វិសដគាមិនី [វិសដគាមិនិំ (បី. ក.)];

យេ ច តំ អនុគិជ្ឈន្តិ, តេ ហោន្តិ ចក្កធារិនោ.

.

ពហុភណ្ឌំ [ពហុំ ភណ្ឌំ (សី. បី.)] អវហាយ, មគ្គំ អប្បដិវេក្ខិយ;

យេសញ្ចេតំ អសង្ខាតំ, តេ ហោន្តិ ចក្កធារិនោ.

.

កម្មំ សមេក្ខេ វិបុលញ្ច ភោគំ, ឥច្ឆំ ន សេវេយ្យ អនត្ថសំហិតំ;

ករេយ្យ វាក្យំ អនុកម្បកានំ, តំ តាទិសំ នាតិវត្តេយ្យ ចក្កំ.

.

កីវចិរំ នុ មេ យក្ខ, ចក្កំ សិរសិ ឋស្សតិ;

កតិ វស្សសហស្សានិ, តំ មេ អក្ខាហិ បុច្ឆិតោ.

១០.

អតិសរោ បច្ចសរោ [អច្ចសរោ (សី. ស្យា. បី.)], មិត្តវិន្ទ សុណោហិ មេ;

ចក្កំ តេ សិរសិ [សិរស្មិ (ស្យា.)] មាវិទ្ធំ, ន តំ ជីវំ បមោក្ខសីតិ.

ចតុទ្វារជាតកំ បឋមំ.

៤៤០. កណ្ហជាតកំ (២)

១១.

កណ្ហោ វតាយំ បុរិសោ, កណ្ហំ ភុញ្ជតិ ភោជនំ;

កណ្ហេ ភូមិបទេសស្មិំ, ន មយ្ហំ មនសោ បិយោ.

១២.

ន កណ្ហោ តចសា ហោតិ, អន្តោសារោ ហិ ព្រាហ្មណោ;

យស្មិំ បាបានិ កម្មានិ, ស វេ កណ្ហោ សុជម្បតិ.

១៣.

ឯតស្មិំ តេ សុលបិតេ, បតិរូបេ សុភាសិតេ;

វរំ ព្រាហ្មណ តេ ទម្មិ, យំ កិញ្ចិ មនសិច្ឆសិ.

១៤.

វរញ្ចេ មេ អទោ សក្ក, សព្ពភូតានមិស្សរ;

សុនិក្កោធំ សុនិទ្ទោសំ, និល្លោភំ វុត្តិមត្តនោ;

និស្នេហមភិកង្ខាមិ, ឯតេ មេ ចតុរោ វរេ.

១៥.

កិំ នុ កោធេ វា [កោធេវ (សី. បី.)] ទោសេ វា, លោភេ ស្នេហេ ច ព្រាហ្មណ;

អាទីនវំ ត្វំ បស្សសិ [សម្បស្សសិ (សី. បី.)], តំ មេ អក្ខាហិ បុច្ឆិតោ.

១៦.

អប្បោ ហុត្វា ពហុ ហោតិ, វឌ្ឍតេ សោ អខន្តិជោ;

អាសង្គី ពហុបាយាសោ, តស្មា កោធំ ន រោចយេ.

១៧.

ទុដ្ឋស្ស ផរុសា [បឋមា (បី. សី. និយ្យ)] វាចា, បរាមាសោ អនន្តរា;

តតោ បាណិ តតោ ទណ្ឌោ, សត្ថស្ស បរមា គតិ [បរាមសតិ (ក.)];

ទោសោ កោធសមុដ្ឋានោ, តស្មា ទោសំ ន រោចយេ.

១៨.

អាលោបសាហសាការា [សហសាការា (សី. ស្យា. បី.)], និកតី វញ្ចនានិ ច;

ទិស្សន្តិ លោភធម្មេសុ, តស្មា លោភំ ន រោចយេ.

១៩.

ស្នេហសង្គថិតា [សង្គធិតា (ក.), សង្គន្តិតា (ស្យា.)] គន្ថា, សេន្តិ មនោមយា បុថូ;

តេ ភុសំ ឧបតាបេន្តិ, តស្មា ស្នេហំ ន រោចយេ.

២០.

ឯតស្មិំ តេ សុលបិតេ, បតិរូបេ សុភាសិតេ;

វរំ ព្រាហ្មណ តេ ទម្មិ, យំ កិញ្ចិ មនសិច្ឆសិ.

២១.

វរញ្ចេ មេ អទោ សក្ក, សព្ពភូតានមិស្សរ;

អរញ្ញេ មេ វិហរតោ, និច្ចំ ឯកវិហារិនោ;

អាពាធា មា [ន (ស្យា. បី.)] ឧប្បជ្ជេយ្យុំ, អន្តរាយករា ភុសា.

២២.

ឯតស្មិំ តេ សុលបិតេ, បតិរូបេ សុភាសិតេ;

វរំ ព្រាហ្មណ តេ ទម្មិ, យំ កិញ្ចិ មនសិច្ឆសិ.

២៣.

វរញ្ចេ មេ អទោ សក្ក, សព្ពភូតានមិស្សរ;

ន មនោ វា សរីរំ វា, មំ-កតេ សក្ក កស្សចិ;

កទាចិ ឧបហញ្ញេថ, ឯតំ សក្ក វរំ វរេតិ.

កណ្ហជាតកំ ទុតិយំ.

៤៤១. ចតុបោសថិយជាតកំ (៣)

២៤.

យោ កោបនេយ្យេ ន ករោតិ កោបំ, ន កុជ្ឈតិ សប្បុរិសោ កទាចិ;

កុទ្ធោបិ សោ នាវិករោតិ កោបំ, តំ វេ នរំ សមណមាហុ [សមណំ អាហុ (សី.)] លោកេ.

២៥.

ឩនូទរោ យោ សហតេ ជិឃច្ឆំ, ទន្តោ តបស្សី មិតបានភោជនោ;

អាហារហេតុ ន ករោតិ បាបំ, តំ វេ នរំ សមណមាហុ លោកេ.

២៦.

ខិឌ្ឌំ រតិំ វិប្បជហិត្វាន សព្ពំ, ន ចាលិកំ ភាសសិ កិញ្ចិ លោកេ;

វិភូសដ្ឋានា វិរតោ មេថុនស្មា, តំ វេ នរំ សមណមាហុ លោកេ.

២៧.

បរិគ្គហំ លោភធម្មញ្ច សព្ពំ, យោ វេ បរិញ្ញាយ បរិច្ចជេតិ;

ទន្តំ ឋិតត្តំ អមមំ និរាសំ, តំ វេ នរំ សមណមាហុ លោកេ.

២៨.

បុច្ឆាម កត្តារមនោមបញ្ញំ [មនោមបញ្ញ (ស្យា. ក.)], កថាសុ នោ វិគ្គហោ អត្ថិ ជាតោ;

ឆិន្ទជ្ជ កង្ខំ វិចិកិច្ឆិតានិ, តទជ្ជ [តយាជ្ជ (សី.)] កង្ខំ វិតរេមុ សព្ពេ.

២៩.

យេ បណ្ឌិតា អត្ថទសា ភវន្តិ, ភាសន្តិ តេ យោនិសោ តត្ថ កាលេ;

កថំ នុ កថានំ អភាសិតានំ, អត្ថំ នយេយ្យុំ កុសលា ជនិន្ទា.

៣០.

កថំ ហវេ ភាសតិ នាគរាជា, គរុឡោ បន វេនតេយ្យោ កិមាហ;

គន្ធព្ពរាជា បន កិំ វទេសិ, កថំ បន កុរូនំ រាជសេដ្ឋោ.

៣១.

ខន្តិំ ហវេ ភាសតិ នាគរាជា, អប្បាហារំ គរុឡោ វេនតេយ្យោ;

គន្ធព្ពរាជា រតិវិប្បហានំ, អកិញ្ចនំ កុរូនំ រាជសេដ្ឋោ.

៣២.

សព្ពានិ ឯតានិ សុភាសិតានិ, ន ហេត្ថ ទុព្ភាសិតមត្ថិ កិញ្ចិ;

យស្មិញ្ច ឯតានិ បតិដ្ឋិតានិ, អរាវ នាភ្យា សុសមោហិតានិ;

ចតុព្ភិ ធម្មេហិ សមង្គិភូតំ, តំ វេ នរំ សមណមាហុ លោកេ.

៣៣.

តុវញ្ហិ [តុវំ នុ (សី. បី.)] សេដ្ឋោ ត្វមនុត្តរោសិ, ត្វំ ធម្មគូ ធម្មវិទូ សុមេធោ;

បញ្ញាយ បញ្ហំ សមធិគ្គហេត្វា, អច្ឆេច្ឆិ ធីរោ វិចិកិច្ឆិតានិ;

អច្ឆេច្ឆិ កង្ខំ វិចិកិច្ឆិតានិ, ចុន្ទោ យថា នាគទន្តំ ខរេន.

៣៤.

នីលុប្បលាភំ វិមលំ អនគ្ឃំ, វត្ថំ ឥទំ ធូមសមានវណ្ណំ;

បញ្ហស្ស វេយ្យាករណេន តុដ្ឋោ, ទទាមិ តេ ធម្មបូជាយ ធីរ.

៣៥.

សុវណ្ណមាលំ សតបត្តផុល្លិតំ, សកេសរំ រត្នសហស្សមណ្ឌិតំ;

បញ្ហស្ស វេយ្យាករណេន តុដ្ឋោ, ទទាមិ តេ ធម្មបូជាយ ធីរ.

៣៦.

មណិំ អនគ្ឃំ រុចិរំ បភស្សរំ, កណ្ឋាវសត្តំ [វសិតំ (ក.)] មណិភូសិតំ មេ;

បញ្ហស្ស វេយ្យាករណេន តុដ្ឋោ, ទទាមិ តេ ធម្មបូជាយ ធីរ.

៣៧.

គវំ សហស្សំ ឧសភញ្ច នាគំ, អាជញ្ញយុត្តេ ច រថេ ទស ឥមេ;

បញ្ហស្ស វេយ្យាករណេន តុដ្ឋោ, ទទាមិ តេ គាមវរានិ សោឡស.

៣៨.

សារិបុត្តោ តទា នាគោ, សុបណ្ណោ បន កោលិតោ;

គន្ធព្ពរាជា អនុរុទ្ធោ, រាជា អានន្ទ បណ្ឌិតោ;

វិធុរោ ពោធិសត្តោ ច, ឯវំ ធារេថ ជាតកន្តិ.

ចតុបោសថិយជាតកំ តតិយំ.

៤៤២. សង្ខជាតកំ (៤)

៣៩.

ពហុស្សុតោ សុតធម្មោសិ សង្ខ, ទិដ្ឋា តយា សមណព្រាហ្មណា ច;

អថក្ខណេ ទស្សយសេ វិលាបំ, អញ្ញោ នុ កោ តេ បដិមន្តកោ មយា.

៤០.

សុព្ភូ [សុព្ភា (ស្យា.), សុម្ភា, សុភ្មា (ក.)] សុភា សុប្បដិមុក្កកម្ពុ, បគ្គយ្ហ សោវណ្ណមយាយ បាតិយា;

‘‘ភុញ្ជស្សុ ភត្តំ’’ ឥតិ មំ វទេតិ, សទ្ធាវិត្តា [សទ្ធាចិត្តា (សី. បី. ក.)], តមហំ នោតិ ព្រូមិ.

៤១.

ឯតាទិសំ ព្រាហ្មណ ទិស្វាន [ទិស្វ (សី. បី.)] យក្ខំ, បុច្ឆេយ្យ បោសោ សុខមាសិសានោ [សុខមាសសានោ (ស្យា.), សុខមាសិសមានោ (ក.)];

ឧដ្ឋេហិ នំ បញ្ជលិកាភិបុច្ឆ, ទេវី នុសិ ត្វំ ឧទ មានុសី នុ.

៤២.

យំ ត្វំ សុខេនាភិសមេក្ខសេ មំ, ភុញ្ជស្សុ ភត្តំ ឥតិ មំ វទេសិ;

បុច្ឆាមិ តំ នារិ មហានុភាវេ, ទេវី នុសិ ត្វំ ឧទ មានុសី នុ.

៤៣.

ទេវី អហំ សង្ខ មហានុភាវា, ឥធាគតា សាគរវារិមជ្ឈេ;

អនុកម្បិកា នោ ច បទុដ្ឋចិត្តា, តវេវ អត្ថាយ ឥធាគតាស្មិ.

៤៤.

ឥធន្នបានំ សយនាសនញ្ច, យានានិ នានាវិវិធានិ សង្ខ;

សព្ពស្ស ត្យាហំ បដិបាទយាមិ, យំ កិញ្ចិ តុយ្ហំ មនសាភិបត្ថិតំ.

៤៥.

យំ កិញ្ចិ យិដ្ឋញ្ច ហុតញ្ច [យិដ្ឋំវ ហុតំវ (សី. បី.)] មយ្ហំ, សព្ពស្ស នោ ឥស្សរា ត្វំ សុគត្តេ;

សុសោណិ សុព្ភមុ [សុព្ភុ (សី.), សុព្ភា (ស្យា.)] សុវិលគ្គមជ្ឈេ [សុវិលាកមជ្ឈេ (ស្យា. បី. សី. អដ្ឋ.), សុវិលាតមជ្ឈេ (ក.)], កិស្ស មេ កម្មស្ស អយំ វិបាកោ.

៤៦.

ឃម្មេ បថេ ព្រាហ្មណ ឯកភិក្ខុំ, ឧគ្ឃដ្ដបាទំ តសិតំ កិលន្តំ;

បដិបាទយី សង្ខ ឧបាហនានិ [ឧបាហនាហិ (សី. បី.)], សា ទក្ខិណា កាមទុហា តវជ្ជ.

៤៧.

សា ហោតុ នាវា ផលកូបបន្នា, អនវស្សុតា ឯរកវាតយុត្តា;

អញ្ញស្ស យានស្ស ន ហេត្ថ [ន ហត្ថិ (បី.)] ភូមិ, អជ្ជេវ មំ មោឡិនិំ បាបយស្សុ.

៤៨.

សា តត្ថ វិត្តា សុមនា បតីតា, នាវំ សុចិត្តំ អភិនិម្មិនិត្វា;

អាទាយ សង្ខំ បុរិសេន សទ្ធិំ, ឧបានយី នគរំ សាធុរម្មន្តិ.

សង្ខជាតកំ ចតុត្ថំ.

៤៤៣. ចូឡពោធិជាតកំ (៥)

៤៩.

យោ តេ ឥមំ វិសាលក្ខិំ, បិយំ សម្ហិតភាសិនិំ [សម្មិល្លភាសិនិំ (សី. បី.), សម្មិល្លហាសិនិំ (ស្យា.)];

អាទាយ ពលា គច្ឆេយ្យ, កិំ នុ កយិរាសិ ព្រាហ្មណ.

៥០.

ឧប្បជ្ជេ [ឧប្បជ្ជ (សី. បី.)] មេ ន មុច្ចេយ្យ, ន មេ មុច្ចេយ្យ ជីវតោ;

រជំវ វិបុលា វុដ្ឋិ, ខិប្បមេវ និវារយេ [និវារយិំ (ក.)].

៥១.

យំ នុ បុព្ពេ វិកត្ថិត្ថោ [វិកត្ថិតោ (ក. សី. ស្យា. ក.)], ពលម្ហិវ អបស្សិតោ;

ស្វជ្ជ តុណ្ហិកតោ [តុណ្ហិកតោ (សី.), តុណ្ហិក្ខកោ (បី.)] ទានិ, សង្ឃាដិំ សិព្ពមច្ឆសិ.

៥២.

ឧប្បជ្ជិ មេ ន មុច្ចិត្ថ, ន មេ មុច្ចិត្ថ ជីវតោ;

រជំវ វិបុលា វុដ្ឋិ, ខិប្បមេវ និវារយិំ.

៥៣.

កិំ តេ ឧប្បជ្ជិ នោ មុច្ចិ, កិំ តេ ន មុច្ចិ ជីវតោ;

រជំវ វិបុលា វុដ្ឋិ, កតមំ ត្វំ និវារយិ.

៥៤.

យម្ហិ ជាតេ ន បស្សតិ, អជាតេ សាធុ បស្សតិ;

សោ មេ ឧប្បជ្ជិ នោ មុច្ចិ, កោធោ ទុម្មេធគោចរោ.

៥៥.

យេន ជាតេន នន្ទន្តិ, អមិត្តា ទុក្ខមេសិនោ;

សោ មេ ឧប្បជ្ជិ នោ មុច្ចិ, កោធោ ទុម្មេធគោចរោ.

៥៦.

យស្មិញ្ច ជាយមានម្ហិ, សទត្ថំ នាវពុជ្ឈតិ;

សោ មេ ឧប្បជ្ជិ នោ មុច្ចិ, កោធោ ទុម្មេធគោចរោ.

៥៧.

យេនាភិភូតោ កុសលំ ជហាតិ, បរក្ករេ វិបុលញ្ចាបិ អត្ថំ;

ស ភីមសេនោ ពលវា បមទ្ទី, កោធោ មហារាជ ន មេ អមុច្ចថ.

៥៨.

កដ្ឋស្មិំ មត្ថមានស្មិំ [មន្ថមានស្មិំ (បី.), មទ្ទមានស្មិំ (ក.)], បាវកោ នាម ជាយតិ;

តមេវ កដ្ឋំ ឌហតិ, យស្មា សោ ជាយតេ គិនិ.

៥៩.

ឯវំ មន្ទស្ស បោសស្ស, ពាលស្ស អវិជានតោ;

សារម្ភា [សារព្ភា (ក.)] ជាយតេ កោធោ, សោបិ តេនេវ ឌយ្ហតិ.

៦០.

អគ្គីវ តិណកដ្ឋស្មិំ, កោធោ យស្ស បវឌ្ឍតិ;

និហីយតិ តស្ស យសោ, កាឡបក្ខេវ ចន្ទិមា.

៦១.

អនេធោ [អនិន្ធោ (សី. ក.), អនិន្ទោ (ស្យា.)] ធូមកេតូវ, កោធោ យស្សូបសម្មតិ;

អាបូរតិ តស្ស យសោ, សុក្កបក្ខេវ ចន្ទិមាតិ.

ចូឡពោធិជាតកំ បញ្ចមំ.

៤៤៤. កណ្ហទីបាយនជាតកំ (៦)

៦២.

សត្តាហមេវាហំ បសន្នចិត្តោ, បុញ្ញត្ថិកោ អាចរិំ [អចរិំ (សី. ស្យា. បី.)] ព្រហ្មចរិយំ;

អថាបរំ យំ ចរិតំ មមេទំ [មម យិទំ (ស្យា.), មមាយិទំ (បី.)], វស្សានិ បញ្ញាស សមាធិកានិ;

អកាមកោ វាបិ [វាហិ (បី. ក.)] អហំ ចរាមិ, ឯតេន សច្ចេន សុវត្ថិ ហោតុ;

ហតំ វិសំ ជីវតុ យញ្ញទត្តោ.

៦៣.

យស្មា ទានំ នាភិនន្ទិំ កទាចិ, ទិស្វានហំ អតិថិំ វាសកាលេ;

ន ចាបិ មេ អប្បិយតំ អវេទុំ, ពហុស្សុតា សមណព្រាហ្មណា ច.

អកាមកោ វាបិ អហំ ទទាមិ, ឯតេន សច្ចេន សុវត្ថិ ហោតុ;

ហតំ វិសំ ជីវតុ យញ្ញទត្តោ.

៦៤.

អាសីវិសោ តាត បហូតតេជោ, យោ តំ អទំសី [អឌំសី (ស្យា.)] សចរា [ពិលរា (សី.), បិឡារា (ស្យា.), បតរា (បី.)] ឧទិច្ច;

តស្មិញ្ច មេ អប្បិយតាយ អជ្ជ, បិតរិ ច តេ នត្ថិ កោចិ វិសេសោ;

ឯតេន សច្ចេន សុវត្ថិ ហោតុ, ហតំ វិសំ ជីវតុ យញ្ញទត្តោ.

៦៥.

សន្តា ទន្តាយេវ [ទន្តា សន្តា យេ ច (ស្យា. ក.)] បរិព្ពជន្តិ, អញ្ញត្រ កណ្ហា នត្ថាកាមរូបា [អនកាមរូបា (សី. ស្យា. បី.)];

ទីបាយន កិស្ស ជិគុច្ឆមានោ, អកាមកោ ចរសិ ព្រហ្មចរិយំ.

៦៦.

សទ្ធាយ និក្ខម្ម បុនំ និវត្តោ, សោ ឯឡមូគោវ ពាលោ [ឯឡមូគោ ចបលោ (ស្យា. ក.)] វតាយំ;

ឯតស្ស វាទស្ស ជិគុច្ឆមានោ, អកាមកោ ចរាមិ ព្រហ្មចរិយំ;

វិញ្ញុប្បសត្ថញ្ច សតញ្ច ឋានំ [វិញ្ញូបសត្ថំ វសិតំ ច ឋានំ (ក.)], ឯវម្បហំ បុញ្ញករោ ភវាមិ.

៦៧.

សមណេ តុវំ ព្រាហ្មណេ អទ្ធិកេ ច, សន្តប្បយាសិ អន្នបានេន ភិក្ខំ;

ឱបានភូតំវ ឃរំ តវ យិទំ, អន្នេន បានេន ឧបេតរូបំ;

អថ កិស្ស វាទស្ស ជិគុច្ឆមានោ, អកាមកោ ទានមិមំ ទទាសិ.

៦៨.

បិតរោ ច មេ អាសុំ បិតាមហា ច, សទ្ធា អហុំ ទានបតី វទញ្ញូ;

តំ កុល្លវត្តំ អនុវត្តមានោ, មាហំ កុលេ អន្តិមគន្ធនោ [គន្ធិនោ (ស្យា. បី. ក.), គន្ធិនី (សី.)] អហុំ;

ឯតស្ស វាទស្ស ជិគុច្ឆមានោ, អកាមកោ ទានមិមំ ទទាមិ.

៦៩.

ទហរិំ កុមារិំ អសមត្ថបញ្ញំ, យំ តានយិំ ញាតិកុលា សុគត្តេ;

ន ចាបិ មេ អប្បិយតំ អវេទិ, អញ្ញត្រ កាមា បរិចារយន្តា [បរិចារយន្តី (សី. បី.)];

អថ កេន វណ្ណេន មយា តេ ភោតិ, សំវាសធម្មោ អហុ ឯវរូបោ.

៧០.

អារា ទូរេ នយិធ កទាចិ អត្ថិ, បរម្បរា នាម កុលេ ឥមស្មិំ;

តំ កុល្លវត្តំ អនុវត្តមានា, មាហំ កុលេ អន្តិមគន្ធិនី អហុំ;

ឯតស្ស វាទស្ស ជិគុច្ឆមានា, អកាមិកា បទ្ធចរាម្ហិ [បដ្ឋចរាម្ហិ (ស្យា. ក.)] តុយ្ហំ.

៧១.

មណ្ឌព្យ ភាសិំ យមភាសនេយ្យំ [ភាសិស្សំ អភាសនេយ្យំ (សី. ស្យា. បី.), ភាសិស្ស’មភាសនេយ្យំ (?)], តំ ខម្យតំ បុត្តកហេតុ មជ្ជ;

បុត្តបេមា ន ឥធ បរត្ថិ កិញ្ចិ, សោ នោ អយំ ជីវតិ យញ្ញទត្តោតិ.

កណ្ហទីបាយនជាតកំ [មណ្ឌព្យជាតកំ (ស្យា. ក.)] ឆដ្ឋំ.

៤៤៥. និគ្រោធជាតកំ (៧)

៧២.

ន វាហមេតំ [ន ចាហមេតំ (សី.)] ជានាមិ, កោ វាយំ កស្ស វាតិ វា [ចាតិ វា (សី.)];

យថា សាខោ ចរិ [វទី (សី. ស្យា. បី.)] ឯវំ, និគ្រោធ កិន្តិ មញ្ញសិ.

៧៣.

តតោ គលវិនីតេន, បុរិសា នីហរិំសុ មំ;

ទត្វា មុខបហារានិ, សាខស្ស វចនំករា.

៧៤.

ឯតាទិសំ ទុម្មតិនា, អកតញ្ញុន ទុព្ភិនា;

កតំ អនរិយំ សាខេន, សខិនា តេ ជនាធិប.

៧៥.

ន វាហមេតំ ជានាមិ, នបិ មេ កោចិ សំសតិ;

យំ មេ ត្វំ សម្ម អក្ខាសិ, សាខេន ការណំ [កឌ្ឍនំ (សី. ស្យា.)] កតំ.

៧៦.

សខីនំ សាជីវករោ, មម សាខស្ស ចូភយំ;

ត្វំ នោសិស្សរិយំ ទាតា, មនុស្សេសុ មហន្តតំ;

តយាមា លព្ភិតា ឥទ្ធី, ឯត្ថ មេ នត្ថិ សំសយោ.

៧៧.

យថាបិ ពីជមគ្គិម្ហិ, ឌយ្ហតិ ន វិរូហតិ;

ឯវំ កតំ អសប្បុរិសេ, នស្សតិ ន វិរូហតិ.

៧៨.

កតញ្ញុម្ហិ ច បោសម្ហិ, សីលវន្តេ អរិយវុត្តិនេ;

សុខេត្តេ វិយ ពីជានិ, កតំ តម្ហិ ន នស្សតិ.

៧៩.

ឥមំ ជម្មំ នេកតិកំ, អសប្បុរិសចិន្តកំ;

ហនន្តុ សាខំ សត្តីហិ, នាស្ស ឥច្ឆាមិ ជីវិតំ.

៨០.

ខមតស្ស មហារាជ, បាណា ន បដិអានយា [ទុប្បដិអានយា (សី. ស្យា. បី.)];

ខម ទេវ អសប្បុរិសស្ស, នាស្ស ឥច្ឆាមហំ វធំ.

៨១.

និគ្រោធមេវ សេវេយ្យ, ន សាខមុបសំវសេ;

និគ្រោធស្មិំ មតំ សេយ្យោ, យញ្ចេ សាខស្មិ ជីវិតន្តិ.

និគ្រោធជាតកំ សត្តមំ.

៤៤៦. តក្កលជាតកំ (៨)

៨២.

តក្កលា សន្តិ ន អាលុវានិ [អាលុបានិ (សី. ស្យា. បី.)], ន ពិឡាលិយោ ន កឡម្ពានិ តាត;

ឯកោ អរញ្ញម្ហិ សុសានមជ្ឈេ, កិមត្ថិកោ តាត ខណាសិ កាសុំ.

៨៣.

បិតាមហោ តាត សុទុព្ពលោ តេ, អនេកព្យាធីហិ ទុខេន ផុដ្ឋោ;

តមជ្ជហំ និខណិស្សាមិ សោព្ភេ, ន ហិស្ស តំ ជីវិតំ រោចយាមិ.

៨៤.

សង្កប្បមេតំ បដិលទ្ធ បាបកំ, អច្ចាហិតំ កម្ម ករោសិ លុទ្ទំ;

មយាបិ តាត បដិលច្ឆសេ តុវំ, ឯតាទិសំ កម្ម ជរូបនីតោ;

តំ កុល្លវត្តំ អនុវត្តមានោ, អហម្បិ តំ និខណិស្សាមិ សោព្ភេ.

៨៥.

ផរុសាហិ វាចាហិ បកុព្ពមានោ, អាសជ្ជ មំ ត្វំ វទសេ កុមារ;

បុត្តោ មមំ ឱរសកោ សមានោ, អហិតានុកម្បី មម ត្វំសិ បុត្ត.

៨៦.

តាហំ [ត្យាហំ (ស្យា.)] តាត អហិតានុកម្បី, ហិតានុកម្បី តេ អហម្បិ [អហញ្ហិ (ស្យា.)] តាត;

បាបញ្ច តំ កម្ម បកុព្ពមានំ, អរហាមិ នោ វារយិតុំ តតោ.

៨៧.

យោ មាតរំ វា បិតរំ សវិដ្ឋ [មាតរំ បិតរំ វា វសិដ្ឋ (សី. បី.)], អទូសកេ ហិំសតិ បាបធម្មោ;

កាយស្ស ភេទា អភិសម្បរាយំ, អសំសយំ សោ និរយំ ឧបេតិ [បរេតិ (សី. បី.)].

៨៨.

យោ មាតរំ វា បិតរំ សវិដ្ឋ, អន្នេន បានេន ឧបដ្ឋហាតិ;

កាយស្ស ភេទា អភិសម្បរាយំ, អសំសយំ សោ សុគតិំ ឧបេតិ.

៨៩.

ន មេ ត្វំ បុត្ត អហិតានុកម្បី, ហិតានុកម្បី មេ [មម (?)] ត្វំសិ បុត្ត;

អហញ្ច តំ មាតរា វុច្ចមានោ, ឯតាទិសំ កម្ម ករោមិ លុទ្ទំ.

៩០.

យា តេ សា ភរិយា អនរិយរូបា, មាតា មមេសា សកិយា ជនេត្តិ;

និទ្ធាបយេ [និទ្ធាមសេ (បី.)] តញ្ច សកា អគារា, អញ្ញម្បិ តេ សា ទុខមាវហេយ្យ.

៩១.

យា តេ សា ភរិយា អនរិយរូបា, មាតា មមេសា សកិយា ជនេត្តិ;

ទន្តា ករេណូវ វសូបនីតា, សា បាបធម្មា បុនរាវជាតូតិ.

តក្កលជាតកំ អដ្ឋមំ.

៤៤៧. មហាធម្មបាលជាតកំ (៩)

៩២.

កិំ តេ វតំ កិំ បន ព្រហ្មចរិយំ, កិស្ស សុចិណ្ណស្ស អយំ វិបាកោ;

អក្ខាហិ មេ ព្រាហ្មណ ឯតមត្ថំ, កស្មា នុ តុម្ហំ ទហរា ន មិយ្យរេ [មីយរេ (សី. បី.)].

៩៣.

ធម្មំ ចរាម ន មុសា ភណាម, បាបានិ កម្មានិ បរិវជ្ជយាម [វិវជ្ជយាម (សី. ស្យា. បី.)];

អនរិយំ បរិវជ្ជេមុ សព្ពំ, តស្មា ហិ អម្ហំ ទហរា ន មិយ្យរេ.

៩៤.

សុណោម ធម្មំ អសតំ សតញ្ច, ន ចាបិ ធម្មំ អសតំ រោចយាម;

ហិត្វា អសន្តេ ន ជហាម សន្តេ, តស្មា ហិ អម្ហំ ទហរា ន មិយ្យរេ.

៩៥.

បុព្ពេវ ទានា សុមនា ភវាម, ទទម្បិ វេ អត្តមនា ភវាម;

ទត្វាបិ វេ នានុតប្បាម បច្ឆា, តស្មា ហិ អម្ហំ ទហរា ន មិយ្យរេ.

៩៦.

សមណេ មយំ ព្រាហ្មណេ អទ្ធិកេ ច, វនិព្ពកេ យាចនកេ ទលិទ្ទេ;

អន្នេន បានេន អភិតប្បយាម, តស្មា ហិ អម្ហំ ទហរា ន មិយ្យរេ.

៩៧.

មយញ្ច ភរិយំ នាតិក្កមាម, អម្ហេ ច ភរិយា នាតិក្កមន្តិ;

អញ្ញត្រ តាហិ ព្រហ្មចរិយំ ចរាម, តស្មា ហិ អម្ហំ ទហរា ន មិយ្យរេ.

៩៨.

បាណាតិបាតា វិរមាម សព្ពេ, លោកេ អទិន្នំ បរិវជ្ជយាម;

អមជ្ជបា នោបិ មុសា ភណាម, តស្មា ហិ អម្ហំ ទហរា ន មិយ្យរេ.

៩៩.

ឯតាសុ វេ ជាយរេ សុត្តមាសុ, មេធាវិនោ ហោន្តិ បហូតបញ្ញា;

ពហុស្សុតា វេទគុនោ [វេទគុណា (ស្យា. ក.)] ច ហោន្តិ, តស្មា ហិ អម្ហំ ទហរា ន មិយ្យរេ.

១០០.

មាតា បិតា ច [មាតា ច បិតា (ក.), មាតាបិតរា (ស្យា.)] ភគិនី ភាតរោ ច, បុត្តា ច ទារា ច មយញ្ច សព្ពេ;

ធម្មំ ចរាម បរលោកហេតុ, តស្មា ហិ អម្ហំ ទហរា ន មិយ្យរេ.

១០១.

ទាសា ច ទាស្យោ [ទាស្សោ (សី. បី.), ទាសី (ស្យា.)] អនុជីវិនោ ច, បរិចារកា កម្មករា ច សព្ពេ;

ធម្មំ ចរន្តិ បរលោកហេតុ, តស្មា ហិ អម្ហំ ទហរា ន មិយ្យរេ.

១០២.

ធម្មោ ហវេ រក្ខតិ ធម្មចារិំ, ធម្មោ សុចិណ្ណោ សុខមាវហាតិ;

ឯសានិសំសោ ធម្មេ សុចិណ្ណេ, ន ទុគ្គតិំ គច្ឆតិ ធម្មចារី.

១០៣.

ធម្មោ ហវេ រក្ខតិ ធម្មចារិំ, ឆត្តំ មហន្តំ វិយ វស្សកាលេ;

ធម្មេន គុត្តោ មម ធម្មបាលោ, អញ្ញស្ស អដ្ឋីនិ សុខី កុមារោតិ.

មហាធម្មបាលជាតកំ នវមំ.

៤៤៨. កុក្កុដជាតកំ (១០)

១០៤.

នាស្មសេ កតបាបម្ហិ, នាស្មសេ អលិកវាទិនេ;

នាស្មសេ អត្តត្ថបញ្ញម្ហិ, អតិសន្តេបិ នាស្មសេ.

១០៥.

ភវន្តិ ហេកេ បុរិសា, គោបិបាសិកជាតិកា [គោបិបាសកជាតិកា (សី. ស្យា. បី.)];

ឃសន្តិ មញ្ញេ មិត្តានិ, វាចាយ ន ច កម្មុនា.

១០៦.

សុក្ខញ្ជលិបគ្គហិតា, វាចាយ បលិគុណ្ឋិតា;

មនុស្សផេគ្គូ នាសីទេ, យស្មិំ នត្ថិ កតញ្ញុតា.

១០៧.

ហិ អញ្ញញ្ញចិត្តានំ, ឥត្ថីនំ បុរិសាន វា;

នានាវិកត្វា [នានាវ កត្វា (សី. បី.)] សំសគ្គំ, តាទិសម្បិ ច នាស្មសេ [តាទិសម្បិ ន វិស្សសេ (ស្យា.)].

១០៨.

អនរិយកម្មមោក្កន្តំ, អថេតំ [អត្ថេតំ (សី. ស្យា. បី.)] សព្ពឃាតិនំ;

និសិតំវ បដិច្ឆន្នំ, តាទិសម្បិ ច នាស្មសេ.

១០៩.

មិត្តរូបេនិធេកច្ចេ, សាខល្យេន អចេតសា;

វិវិធេហិ ឧបាយន្តិ, តាទិសម្បិ ច នាស្មសេ.

១១០.

អាមិសំ វា ធនំ វាបិ, យត្ថ បស្សតិ តាទិសោ;

ទុព្ភិំ ករោតិ ទុម្មេធោ, តញ្ច ហន្ត្វាន [ឈាត្វាន (សី. បី.), ហិត្វាន (ស្យា.)] គច្ឆតិ.

១១១.

មិត្តរូបេន ពហវោ, ឆន្នា សេវន្តិ សត្តវោ;

ជហេ កាបុរិសេ ហេតេ, កុក្កុដោ វិយ សេនកំ.

១១២.

យោ ច [យោធ (ជា. ១.៨.២៥ សុលសាជាតកេ)] ឧប្បតិតំ អត្ថំ, ន ខិប្បមនុពុជ្ឈតិ;

អមិត្តវសមន្វេតិ, បច្ឆា ច អនុតប្បតិ.

១១៣.

យោ ច ឧប្បតិតំ អត្ថំ, ខិប្បមេវ និពោធតិ;

មុច្ចតេ សត្តុសម្ពាធា, កុក្កុដោ វិយ សេនកា;

១១៤.

តំ តាទិសំ កូដមិវោឌ្ឌិតំ វនេ, អធម្មិកំ និច្ចវិធំសការិនំ;

អារា វិវជ្ជេយ្យ នរោ វិចក្ខណោ, សេនំ យថា កុក្កុដោ វំសកាននេតិ.

កុក្កុដជាតកំ ទសមំ.

៤៤៩. មដ្ឋកុណ្ឌលីជាតកំ (១១)

១១៥.

អលង្កតោ មដ្ឋកុណ្ឌលី [មដ្ដកុណ្ឌលី (សី. បី.)], មាលធារី [មាលភារី (សី. បី.)] ហរិចន្ទនុស្សទោ;

ពាហា បគ្គយ្ហ កន្ទសិ, វនមជ្ឈេ កិំ ទុក្ខិតោ តុវំ.

១១៦.

សោវណ្ណមយោ បភស្សរោ, ឧប្បន្នោ រថបញ្ជរោ មម;

តស្ស ចក្កយុគំ ន វិន្ទាមិ, តេន ទុក្ខេន ជហាមិ ជីវិតំ.

១១៧.

សោវណ្ណមយំ មណីមយំ, លោហមយំ អថ រូបិយាមយំ;

[អាចិក្ខ មេ ភទ្ទមាណវ (វិ. វ. ១២០៩)] បាវទ រថំ ករិស្សាមិ [ការយាមិ (សី. បី.)] តេ [អាចិក្ខ មេ ភទ្ទមាណវ (វិ. វ. ១២០៩)], ចក្កយុគំ បដិបាទយាមិ តំ.

១១៨.

សោ [អថ (ស្យា.)] មាណវោ តស្ស បាវទិ, ចន្ទិមសូរិយា [ចន្ទិមសូរិយា (ស្យា.)] ឧភយេត្ថ ភាតរោ [ទិស្សរេ (វិ. វ. ១២១០)];

សោវណ្ណមយោ រថោ មម, តេន ចក្កយុគេន សោភតិ.

១១៩.

ពាលោ ខោ ត្វំសិ មាណវ, យោ ត្វំ បត្ថយសេ អបត្ថិយំ;

មញ្ញាមិ តុវំ មរិស្សសិ, ន ហិ ត្វំ លច្ឆសិ ចន្ទសូរិយេ.

១២០.

គមនាគមនម្បិ ទិស្សតិ, វណ្ណធាតុ ឧភយេត្ថ វីថិយោ;

បេតោ បន នេវ ទិស្សតិ, កោ នុ ខោ [កោ និធ (វិ. វ. ១២១២)] កន្ទតំ ពាល្យតរោ.

១២១.

សច្ចំ ខោ វទេសិ មាណវ, អហមេវ កន្ទតំ ពាល្យតរោ;

ចន្ទំ វិយ ទារកោ រុទំ, បេតំ កាលកតាភិបត្ថយេ.

១២២.

អាទិត្តំ វត មំ សន្តំ, ឃតសិត្តំវ បាវកំ;

វារិនា វិយ ឱសិញ្ចំ, សព្ពំ និព្ពាបយេ ទរំ.

១២៣.

អព្ពហី [អព្ពុហិ (ស្យា.), អព្ភុឡ្ហំ (ក.)] វត មេ សល្លំ, យមាសិ ហទយស្សិតំ [សោកំ ហទយនិស្សិតំ (វិ. វ. ១២១៥)];

យោ មេ សោកបរេតស្ស, បុត្តសោកំ អបានុទិ.

១២៤.

សោហំ អព្ពូឡ្ហសល្លោស្មិ, វីតសោកោ អនាវិលោ;

ន សោចាមិ ន រោទាមិ, តវ សុត្វាន មាណវាតិ.

មដ្ឋកុណ្ឌលីជាតកំ ឯកាទសមំ.

៤៥០. ពិលារកោសិយជាតកំ (១២)

១២៥.

អបចន្តាបិ ទិច្ឆន្តិ, សន្តោ លទ្ធាន ភោជនំ;

កិមេវ ត្វំ បចមានោ, យំ ន ទជ្ជា ន តំ សមំ.

១២៦.

មច្ឆេរា ច បមាទា ច, ឯវំ ទានំ ន ទិយ្យតិ;

បុញ្ញំ អាកង្ខមានេន, ទេយ្យំ ហោតិ វិជានតា.

១២៧.

យស្សេវ ភីតោ ន ទទាតិ មច្ឆរី, តទេវាទទតោ ភយំ;

ជិឃច្ឆា ច បិបាសា ច, យស្ស ភាយតិ មច្ឆរី;

តមេវ ពាលំ ផុសតិ, អស្មិំ លោកេ បរម្ហិ ច.

១២៨.

តស្មា វិនេយ្យ មច្ឆេរំ, ទជ្ជា ទានំ មលាភិភូ;

បុញ្ញានិ បរលោកស្មិំ, បតិដ្ឋា ហោន្តិ បាណិនំ.

១២៩.

ទុទ្ទទំ ទទមានានំ, ទុក្ករំ កម្ម កុព្ពតំ;

អសន្តោ នានុកុព្ពន្តិ, សតំ ធម្មោ ទុរន្នយោ.

១៣០.

តស្មា សតញ្ច អសតំ [អសតញ្ច (សី. ស្យា. បី.)], នានា ហោតិ ឥតោ គតិ;

អសន្តោ និរយំ យន្តិ, សន្តោ សគ្គបរាយនា.

១៣១.

អប្បស្មេកេ [អប្បម្បេកេ (ស្យា.)] បវេច្ឆន្តិ, ពហុនេកេ ន ទិច្ឆរេ;

អប្បស្មា ទក្ខិណា ទិន្នា, សហស្សេន សមំ មិតា.

១៣២.

ធម្មំ ចរេ យោបិ សមុញ្ឆកំ ចរេ, ទារញ្ច បោសំ ទទមប្បកស្មិំ [ទទំ អប្បកស្មិបិ (បី.)];

សតំ សហស្សានំ សហស្សយាគិនំ, កលម្បិ នាគ្ឃន្តិ តថាវិធស្ស តេ.

១៣៣.

កេនេស យញ្ញោ វិបុលោ មហគ្ឃតោ [មហគ្គតោ (សំ. និ. ១.៣២)], សមេន ទិន្នស្ស ន អគ្ឃមេតិ;

កថំ សតំ សហស្សានំ [កថំ សហស្សានំ (សី. ស្យា. បី.)] សហស្សយាគិនំ, កលម្បិ នាគ្ឃន្តិ តថាវិធស្ស តេ.

១៣៤.

ទទន្តិ ហេកេ វិសមេ និវិដ្ឋា, ឆេត្វា [ឈត្វា (សី. បី.), ឃត្វា (ស្យា.)] វធិត្វា អថ សោចយិត្វា;

សា ទក្ខិណា អស្សុមុខា សទណ្ឌា, សមេន ទិន្នស្ស ន អគ្ឃមេតិ;

ឯវំ សតំ សហស្សានំ [ឯវំ សហស្សានំ (សី. ស្យា. បី.)] សហស្សយាគិនំ, កលម្បិ នាគ្ឃន្តិ តថាវិធស្ស តេតិ.

ពិលារកោសិយជាតកំ ទ្វាទសមំ.

៤៥១. ចក្កវាកជាតកំ (១៣)

១៣៥.

វណ្ណវា អភិរូបោសិ, ឃនោ សញ្ជាតរោហិតោ;

ចក្កវាក សុរូបោសិ, វិប្បសន្នមុខិន្ទ្រិយោ.

១៣៦.

បាឋីនំ បាវុសំ មច្ឆំ, ពលជំ [វាលជំ (សី. បី.), ពលជ្ជំ (ស្យា.)] មុញ្ជរោហិតំ;

គង្គាយ តីរេ និសិន្នោ [គង្គាតីរេ និសិន្នោសិ (ស្យា. ក.)], ឯវំ ភុញ្ជសិ ភោជនំ.

១៣៧.

ន វាហមេតំ [សព្ពត្ថបិ សមានំ] ភុញ្ជាមិ, ជង្គលានោទកានិ វា;

អញ្ញត្រ សេវាលបណកា, ឯតំ [អញ្ញំ (ស្យា.)] មេ សម្ម ភោជនំ.

១៣៨.

វាហមេតំ សទ្ទហាមិ, ចក្កវាកស្ស ភោជនំ;

អហម្បិ សម្ម ភុញ្ជាមិ, គាមេ លោណិយតេលិយំ.

១៣៩.

មនុស្សេសុ កតំ ភត្តំ, សុចិំ មំសូបសេចនំ;

ច មេ តាទិសោ វណ្ណោ, ចក្កវាក យថា តុវំ.

១៤០.

សម្បស្សំ អត្តនិ វេរំ, ហិំសយំ [ហិំសាយ (ស្យា. បី. ក.)] មានុសិំ បជំ;

ឧត្រស្តោ ឃសសី ភីតោ, តេន វណ្ណោ តវេទិសោ.

១៤១.

សព្ពលោកវិរុទ្ធោសិ, ធង្ក បាបេន កម្មុនា;

លទ្ធោ បិណ្ឌោ ន បីណេតិ, តេន វណ្ណោ តវេទិសោ.

១៤២.

អហម្បិ [អហញ្ច (?)] សម្ម ភុញ្ជាមិ, អហិំសំ សព្ពបាណិនំ;

អប្បោស្សុក្កោ និរាសង្កី, អសោកោ អកុតោភយោ.

១៤៣.

សោ ករស្សុ អានុភាវំ, វីតិវត្តស្សុ សីលិយំ;

អហិំសាយ ចរ លោកេ, បិយោ ហោហិសិ មំមិវ.

១៤៤.

យោ ន ហន្តិ ន ឃាតេតិ, ន ជិនាតិ ន ជាបយេ;

មេត្តំសោ សព្ពភូតេសុ, វេរំ តស្ស ន កេនចីតិ.

ចក្កវាកជាតកំ តេរសមំ.

៤៥២. ភូរិបញ្ញជាតកំ (១៤)

១៤៥.

សច្ចំ កិរ ត្វំ អបិ [ត្វម្បិ (សី.), តុវម្បិ (ស្យា.), ត្វំ អសិ (ក.)] ភូរិបញ្ញ, យា តាទិសី សីរិ ធិតី មតី ច;

ន តាយតេភាវវសូបនិតំ, យោ យវកំ ភុញ្ជសិ អប្បសូបំ.

១៤៦.

សុខំ ទុក្ខេន បរិបាចយន្តោ, កាលា កាលំ វិចិនំ ឆន្ទឆន្នោ;

អត្ថស្ស ទ្វារានិ អវាបុរន្តោ, តេនាហំ តុស្សាមិ យវោទនេន.

១៤៧.

កាលញ្ច ញត្វា អភិជីហនាយ, មន្តេហិ អត្ថំ បរិបាចយិត្វា;

វិជម្ភិស្សំ សីហវិជម្ភិតានិ, តាយិទ្ធិយា ទក្ខសិ មំ បុនាបិ.

១៤៨.

សុខីបិ ហេកេ [សុខី ហិ ឯកេ (សី.), សុខីតិ ហេកេ (?)] ន ករោន្តិ បាបំ, អវណ្ណសំសគ្គភយា បុនេកេ;

បហូ សមានោ វិបុលត្ថចិន្តី, កិំការណា មេ ន ករោសិ ទុក្ខំ.

១៤៩.

ន បណ្ឌិតា អត្តសុខស្ស ហេតុ, បាបានិ កម្មានិ សមាចរន្តិ;

ទុក្ខេន ផុដ្ឋា ខលិតាបិ សន្តា, ឆន្ទា ច ទោសា ន ជហន្តិ ធម្មំ.

១៥០.

យេន កេនចិ វណ្ណេន, មុទុនា ទារុណេន វា;

ឧទ្ធរេ ទីនមត្តានំ, បច្ឆា ធម្មំ សមាចរេ.

១៥១.

យស្ស រុក្ខស្ស ឆាយាយ, និសីទេយ្យ សយេយ្យ វា;

ន តស្ស សាខំ ភញ្ជេយ្យ, មិត្តទុព្ភោ ហិ បាបកោ.

១៥២.

យស្សាបិ [យស្ស ហិ (សី. ក.)] ធម្មំ បុរិសោ [មនុជោ (សី.)] វិជញ្ញា, យេ ចស្ស កង្ខំ វិនយន្តិ សន្តោ;

តំ ហិស្ស ទីបញ្ច បរាយនញ្ច, ន តេន មេត្តិំ ជរយេថ បញ្ញោ.

១៥៣.

អលសោ គិហី កាមភោគី ន សាធុ, អសញ្ញតោ បព្ពជិតោ ន សាធុ;

រាជា ន សាធុ អនិសម្មការី, យោ បណ្ឌិតោ កោធនោ តំ ន សាធុ.

១៥៤.

និសម្ម ខត្តិយោ កយិរា, នានិសម្ម ទិសម្បតិ;

និសម្មការិនោ រាជ, យសោ កិត្តិ ច វឌ្ឍតីតិ.

ភូរិបញ្ញជាតកំ ចុទ្ទសមំ.

៤៥៣. មហាមង្គលជាតកំ (១៥)

១៥៥.

កិំសុ នរោ ជប្បមធិច្ចកាលេ, កំ វា វិជ្ជំ កតមំ វា សុតានំ;

សោ មច្ចោ អស្មិញ្ច [អស្មិំវ (បី.)] បរម្ហិ លោកេ, កថំ ករោ សោត្ថានេន គុត្តោ.

១៥៦.

យស្ស ទេវា បិតរោ ច សព្ពេ, សរីសបា [សិរិំសបា (សី. ស្យា. បី.)] សព្ពភូតានិ ចាបិ;

មេត្តាយ និច្ចំ អបចិតានិ ហោន្តិ, ភូតេសុ វេ សោត្ថានំ តទាហុ.

១៥៧.

យោ សព្ពលោកស្ស និវាតវុត្តិ, ឥត្ថីបុមានំ សហទារកានំ;

ខន្តា ទុរុត្តានមប្បដិកូលវាទី, អធិវាសនំ សោត្ថានំ តទាហុ.

១៥៨.

យោ នាវជានាតិ សហាយមិត្តេ [សហាយមត្តេ (សី. បី.)], សិប្បេន កុល្យាហិ ធនេន ជច្ចា;

រុចិបញ្ញោ អត្ថកាលេ មតីមា [មុតីមា (សី. បី.)], សហាយេសុ វេ សោត្ថានំ តទាហុ.

១៥៩.

មិត្តានិ វេ យស្ស ភវន្តិ សន្តោ, សំវិស្សត្ថា អវិសំវាទកស្ស;

ន មិត្តទុព្ភី សំវិភាគី ធនេន, មិត្តេសុ វេ សោត្ថានំ តទាហុ.

១៦០.

យស្ស ភរិយា តុល្យវយា សមគ្គា, អនុព្ពតា ធម្មកាមា បជាតា [សជាតា (ក.)];

កោលិនិយា សីលវតី បតិព្ពតា, ទារេសុ វេ សោត្ថានំ តទាហុ.

១៦១.

យស្ស រាជា ភូតបតិ [ភូតបតី (សី. ស្យា. បី.)] យសស្សី, ជានាតិ សោចេយ្យំ បរក្កមញ្ច;

អទ្វេជ្ឈតា សុហទយំ មមន្តិ, រាជូសុ វេ សោត្ថានំ តទាហុ.

១៦២.

អន្នញ្ច បានញ្ច ទទាតិ សទ្ធោ, មាលញ្ច គន្ធញ្ច វិលេបនញ្ច;

បសន្នចិត្តោ អនុមោទមានោ, សគ្គេសុ វេ សោត្ថានំ តទាហុ.

១៦៣.

យមរិយធម្មេន បុនន្តិ វុទ្ធា, អារាធិតា សមចរិយាយ សន្តោ;

ពហុស្សុតា ឥសយោ សីលវន្តោ, អរហន្តមជ្ឈេ សោត្ថានំ តទាហុ.

១៦៤.

ឯតានិ ខោ សោត្ថានានិ លោកេ, វិញ្ញុប្បសត្ថានិ សុខុទ្រយានិ [សុខិន្ទ្រិយានិ (បី.)];

តានីធ សេវេថ នរោ សបញ្ញោ, ន ហិ មង្គលេ កិញ្ចនមត្ថិ សច្ចន្តិ.

មហាមង្គលជាតកំ បន្នរសមំ.

៤៥៤. ឃដបណ្ឌិតជាតកំ (១៦)

១៦៥.

ឧដ្ឋេហិ កណ្ហ កិំ សេសិ, កោ អត្ថោ សុបនេន តេ;

យោបិ តុយ្ហំ [តាយំ (បី.)] សកោ ភាតា, ហទយំ ចក្ខុ ច [ចក្ខុំវ (បី.)] ទក្ខិណំ;

តស្ស វាតា ពលីយន្តិ, ឃដោ ជប្បតិ [សសំ ជប្បតិ (?)] កេសវ.

១៦៦.

តស្ស តំ វចនំ សុត្វា, រោហិណេយ្យស្ស កេសវោ;

តរមានរូបោ វុដ្ឋាសិ, ភាតុសោកេន អដ្ដិតោ.

១៦៧.

កិំ នុ ឧម្មត្តរូបោវ, កេវលំ ទ្វារកំ ឥមំ;

សសោ សសោតិ លបសិ, កោ នុ តេ សសមាហរិ.

១៦៨.

សោវណ្ណមយំ មណីមយំ, លោហមយំ អថ រូបិយាមយំ;

សង្ខសិលាបវាឡមយំ, ការយិស្សាមិ តេ សសំ.

១៦៩.

សន្តិ អញ្ញេបិ សសកា, អរញ្ញេ វនគោចរា;

តេបិ តេ អានយិស្សាមិ, កីទិសំ សសមិច្ឆសិ.

១៧០.

ចាហមេតេ [ន ចាហមេតំ (សី.), ន វាហមេតេ (ស្យា.), ន វាហមេតំ (បី.)] ឥច្ឆាមិ, យេ សសា បថវិស្សិតា [បឋវិំសិតា (សី. ស្យា. បី.)];

ចន្ទតោ សសមិច្ឆាមិ, តំ មេ ឱហរ កេសវ.

១៧១.

សោ នូន មធុរំ ញាតិ, ជីវិតំ វិជហិស្សសិ;

អបត្ថិយំ យោ បត្ថយសិ, ចន្ទតោ សសមិច្ឆសិ.

១៧២.

ឯវំ ចេ កណ្ហ ជានាសិ, យទញ្ញមនុសាសសិ;

កស្មា បុរេ មតំ បុត្តំ, អជ្ជាបិ មនុសោចសិ.

១៧៣.

យំ ន លព្ភា មនុស្សេន, អមនុស្សេន វា បុន [បន (បេ. វ. ២១៥)];

ជាតោ មេ មា មរី បុត្តោ, កុតោ លព្ភា អលព្ភិយំ.

១៧៤.

ន មន្តា មូលភេសជ្ជា, ឱសធេហិ ធនេន វា;

សក្កា អានយិតុំ កណ្ហ, យំ បេតមនុសោចសិ.

១៧៥.

យស្ស ឯតាទិសា អស្សុ, អមច្ចា បុរិសបណ្ឌិតា;

យថា និជ្ឈាបយេ អជ្ជ, ឃដោ បុរិសបណ្ឌិតោ.

១៧៦.

អាទិត្តំ វត មំ សន្តំ, ឃតសិត្តំវ បាវកំ;

វារិនា វិយ ឱសិញ្ចំ, សព្ពំ និព្ពាបយេ ទរំ.

១៧៧.

អព្ពហី វត មេ សល្លំ, យមាសិ ហទយស្សិតំ;

យោ មេ សោកបរេតស្ស, បុត្តសោកំ អបានុទិ.

១៧៨.

សោហំ អព្ពូឡ្ហសល្លោស្មិ, វីតសោកោ អនាវិលោ;

ន សោចាមិ ន រោទាមិ, តវ សុត្វាន មាណវ [ភាតិក (បេ. វ. ២២៤)].

១៧៩.

ឯវំ ករោន្តិ សប្បញ្ញា, យេ ហោន្តិ អនុកម្បកា;

និវត្តយន្តិ សោកម្ហា, ឃដោ ជេដ្ឋំវ ភាតរន្តិ.

ឃដបណ្ឌិតជាតកំ សោឡសមំ.

ទសកនិបាតំ និដ្ឋិតំ.

តស្សុទ្ទានំ –

ទឡ្ហ កណ្ហ ធនញ្ជយ សង្ខវរោ, រជ សត្តហ កស្ស ច [សត្តាហសសាខ (ស្យា.)] តក្កលិនា;

ធម្មំ កុក្កុដ កុណ្ឌលិ ភោជនទា, ចក្កវាក សុភូរិស សោត្ថិ ឃដោតិ.

១១. ឯកាទសកនិបាតោ

៤៥៥. មាតុបោសកជាតកំ (១)

.

តស្ស នាគស្ស វិប្បវាសេន, វិរូឡ្ហា សល្លកី ច កុដជា ច;

កុរុវិន្ទករវីរា [ករវរា (សី. ស្យា.)] តិសសាមា ច, និវាតេ បុប្ផិតា ច កណិការា.

.

កោចិទេវ សុវណ្ណកាយុរា, នាគរាជំ ភរន្តិ បិណ្ឌេន;

យត្ថ រាជា រាជកុមារោ វា, កវចមភិហេស្សតិ អឆម្ភិតោ [អសម្ភីតោ (សី. ស្យា. បី.)].

.

គណ្ហាហិ នាគ កពឡំ, មា នាគ កិសកោ ភវ;

ពហូនិ រាជកិច្ចានិ, តានិ [យានិ (សី. បី.)] នាគ ករិស្សសិ.

.

សា នូនសា កបណិកា, អន្ធា អបរិណាយិកា;

ខាណុំ បាទេន ឃដ្ដេតិ, គិរិំ ចណ្ឌោរណំ បតិ.

.

កា នុ តេ សា មហានាគ, អន្ធា អបរិណាយិកា;

ខាណុំ បាទេន ឃដ្ដេតិ, គិរិំ ចណ្ឌោរណំ បតិ.

.

មាតា មេ សា មហារាជ, អន្ធា អបរិណាយិកា;

ខាណុំ បាទេន ឃដ្ដេតិ, គិរិំ ចណ្ឌោរណំ បតិ.

.

មុញ្ចថេតំ មហានាគំ, យោយំ ភរតិ មាតរំ;

សមេតុ មាតរា នាគោ, សហ សព្ពេហិ ញាតិភិ.

.

មុត្តោ ច ពន្ធនា នាគោ, មុត្តមាទាយ កុញ្ជរោ [កាសិរាជេន បេសិតោ (សី. ស្យា.), មុត្តោ ទាមាតោ កុញ្ជរោ (បី. សី. និយ្យ)];

មុហុត្តំ អស្សាសយិត្វា [វិស្សមិត្វាន (សី.)], អគមា យេន បព្ពតោ.

.

តតោ សោ នឡិនិំ [និលិនំ (ស្យា.)] គន្ត្វា, សីតំ កុញ្ជរសេវិតំ;

សោណ្ឌាយូទកមាហត្វា [មាហិត្វា (ស្យា. ក.)], មាតរំ អភិសិញ្ចថ.

១០.

កោយ អនរិយោ ទេវោ, អកាលេនបិ វស្សតិ [អកាលេន បវស្សតិ (សី. ស្យា.), អកាលេន’តិវស្សតិ (បី.)];

គតោ មេ អត្រជោ បុត្តោ, យោ មយ្ហំ បរិចារកោ.

១១.

ឧដ្ឋេហិ អម្ម កិំ សេសិ, អាគតោ ត្យាហមត្រជោ;

មុត្តោម្ហិ កាសិរាជេន, វេទេហេន យសស្សិនា.

១២.

ចិរំ ជីវតុ សោ រាជា, កាសីនំ រដ្ឋវឌ្ឍនោ;

យោ មេ បុត្តំ បមោចេសិ, សទា វុទ្ធាបចាយិកន្តិ.

មាតុបោសកជាតកំ បឋមំ.

៤៥៦. ជុណ្ហជាតកំ (២)

១៣.

សុណោហិ មយ្ហំ វចនំ ជនិន្ទ, អត្ថេន ជុណ្ហម្ហិ ឥធានុបត្តោ;

ន ព្រាហ្មណេ អទ្ធិកេ តិដ្ឋមានេ, គន្តព្ព [គន្តព្យ (ក.)] មាហុ ទ្វិបទិន្ទ [ទិបទាន (សី. បី.), ទ្វិបទាន (ស្យា.)] សេដ្ឋ.

១៤.

សុណោមិ តិដ្ឋាមិ វទេហិ ព្រហ្មេ, យេនាសិ [យេនាបិ (ស្យា. ក.)] អត្ថេន ឥធានុបត្តោ;

កំ វា ត្វមត្ថំ មយិ បត្ថយានោ, ឥធាគមា ព្រហ្មេ តទិង្ឃ ព្រូហិ.

១៥.

ទទាហិ មេ គាមវរានិ បញ្ច, ទាសីសតំ សត្ត គវំសតានិ;

បរោសហស្សញ្ច សុវណ្ណនិក្ខេ, ភរិយា ច មេ សាទិសី ទ្វេ ទទាហិ.

១៦.

តបោ នុ តេ ព្រាហ្មណ ភិំសរូបោ, មន្តា នុ តេ ព្រាហ្មណ ចិត្តរូបា;

យក្ខា នុ [យក្ខា វ (សី. បី.)] តេ អស្សវា សន្តិ កេចិ, អត្ថំ វា មេ អភិជានាសិ កត្តំ.

១៧.

មេ តបោ អត្ថិ ន ចាបិ មន្តា, យក្ខាបិ មេ អស្សវា នត្ថិ កេចិ;

អត្ថម្បិ តេ នាភិជានាមិ កត្តំ, បុព្ពេ ច ខោ [បុព្ពេវ ខោ (ស្យា. ក.)] សង្គតិមត្តមាសិ.

១៨.

បឋមំ ឥទំ ទស្សនំ ជានតោ មេ, ន តាភិជានាមិ ឥតោ បុរត្ថា;

អក្ខាហិ មេ បុច្ឆិតោ ឯតមត្ថំ, កទា កុហិំ វា អហុ សង្គមោ នោ.

១៩.

គន្ធាររាជស្ស បុរម្ហិ រម្មេ, អវសិម្ហសេ តក្កសីលាយំ ទេវ;

តត្ថន្ធការម្ហិ តិមីសិកាយំ [តិមិស្សិកាយំ (សី. អដ្ឋ.), តិមិស្សកាយំ (ស្យា.)], អំសេន អំសំ សមឃដ្ដយិម្ហ.

២០.

តេ តត្ថ ឋត្វាន ឧភោ ជនិន្ទ, សារាណិយំ [សារណីយំ (ក.)] វីតិសារយិម្ហ [វីតិសារិម្ហ (សី. ស្យា. បី.)] តត្ថ;

សាយេវ នោ សង្គតិមត្តមាសិ, តតោ ន បច្ឆា ន បុរេ អហោសិ.

២១.

យទា កទាចិ មនុជេសុ ព្រហ្មេ, សមាគមោ សប្បុរិសេន ហោតិ;

ន បណ្ឌិតា សង្គតិសន្ថវានិ, បុព្ពេ កតំ វាបិ វិនាសយន្តិ.

២២.

ពាលាវ [ពាលា ច (សី. ស្យា. បី.)] ខោ សង្គតិសន្ថវានិ, បុព្ពេ កតំ វាបិ វិនាសយន្តិ;

ពហុម្បិ ពាលេសុ កតំ វិនស្សតិ, តថា ហិ ពាលា អកតញ្ញុរូបា.

២៣.

ធីរា ច ខោ សង្គតិសន្ថវានិ, បុព្ពេ កតំ វាបិ ន នាសយន្តិ;

អប្បម្បិ ធីរេសុ កតំ ន នស្សតិ, តថា ហិ ធីរា សុកតញ្ញុរូបា.

២៤.

ទទាមិ តេ គាមវរានិ បញ្ច, ទាសីសតំ សត្ត គវំសតានិ;

បរោសហស្សញ្ច សុវណ្ណនិក្ខេ, ភរិយា ច តេ សាទិសី ទ្វេ ទទាមិ.

២៥.

ឯវំ សតំ ហោតិ សមេច្ច រាជ, នក្ខត្តរាជារិវ តារកានំ;

អាបូរតី កាសិបតី តថាហំ, តយាបិ មេ សង្គមោ អជ្ជ លទ្ធោតិ.

ជុណ្ហជាតកំ ទុតិយំ.

៤៥៧. ធម្មទេវបុត្តជាតកំ (៣)

២៦.

យសោករោ បុញ្ញករោហមស្មិ, សទាត្ថុតោ សមណព្រាហ្មណានំ;

មគ្គារហោ ទេវមនុស្សបូជិតោ, ធម្មោ អហំ ទេហិ អធម្ម មគ្គំ.

២៧.

អធម្មយានំ ទឡ្ហមារុហិត្វា, អសន្តសន្តោ ពលវាហមស្មិ;

ស កិស្ស ហេតុម្ហិ តវជ្ជ ទជ្ជំ, មគ្គំ អហំ ធម្ម អទិន្នបុព្ពំ.

២៨.

ធម្មោ ហវេ បាតុរហោសិ បុព្ពេ, បច្ឆា អធម្មោ ឧទបាទិ លោកេ;

ជេដ្ឋោ ច សេដ្ឋោ ច សនន្តនោ ច, ឧយ្យាហិ ជេដ្ឋស្ស កនិដ្ឋ មគ្គា.

២៩.

ន យាចនាយ នបិ បាតិរូបា, ន អរហតា [ន អរហតិ (សី. បី.), អរហតិ (ក.)] តេហំ ទទេយ្យំ មគ្គំ;

យុទ្ធញ្ច នោ ហោតុ ឧភិន្នមជ្ជ, យុទ្ធម្ហិ យោ ជេស្សតិ តស្ស មគ្គោ.

៣០.

សព្ពា ទិសា អនុវិសដោហមស្មិ, មហព្ពលោ អមិតយសោ អតុល្យោ;

គុណេហិ សព្ពេហិ ឧបេតរូបោ, ធម្មោ អធម្ម ត្វំ កថំ វិជេស្សសិ.

៣១.

លោហេន វេ ហញ្ញតិ ជាតរូបំ, ន ជាតរូបេន ហនន្តិ លោហំ;

សចេ អធម្មោ ហញ្ឆតិ [ហញ្ញតិ (សី. ស្យា.), ហញ្ញិតិ (កត្ថចិ)] ធម្មមជ្ជ, អយោ សុវណ្ណំ វិយ ទស្សនេយ្យំ.

៣២.

សចេ តុវំ យុទ្ធពលោ អធម្ម [យុទ្ធពលោ’សិ’ធម្ម (ក. សី.), យុទ្ធពលោ’ស’ធម្ម (បី.)], ន តុយ្ហ វុឌ្ឍា [វទ្ធា (សី. បី.)] ច គរូ ច អត្ថិ;

មគ្គញ្ច តេ ទម្មិ បិយាប្បិយេន, វាចាទុរុត្តានិបិ តេ ខមាមិ.

៣៣.

ឥទញ្ច សុត្វា វចនំ អធម្មោ, អវំសិរោ បតិតោ ឧទ្ធបាទោ;

‘‘យុទ្ធត្ថិកោ ចេ ន លភាមិ យុទ្ធំ’’, ឯត្តាវតា ហោតិ ហតោ អធម្មោ.

៣៤.

ខន្តីពលោ យុទ្ធពលំ វិជេត្វា, ហន្ត្វា អធម្មំ និហនិត្វ [វិហនិត្វា (ក.)] ភូម្យា;

បាយាសិ វិត្តោ [ចិត្តោ (ស្យា.)] អភិរុយ្ហ សន្ទនំ, មគ្គេនេវ អតិពលោ សច្ចនិក្កមោ.

៣៥.

មាតា បិតា សមណព្រាហ្មណា ច, អសម្មានិតា យស្ស សកេ អគារេ;

ឥធេវ និក្ខិប្ប សរីរទេហំ, កាយស្ស ភេទា និរយំ វជន្តិ តេ [វជន្តិ (សី. បី.)];

យថា អធម្មោ បតិតោ អវំសិរោ.

៣៦.

មាតា បិតា សមណព្រាហ្មណា ច, សុសម្មានិតា យស្ស សកេ អគារេ;

ឥធេវ និក្ខិប្ប សរីរទេហំ, កាយស្ស ភេទា សុគតិំ វជន្តិ តេ;

យថាបិ ធម្មោ អភិរុយ្ហ សន្ទនន្តិ.

ធម្មទេវបុត្តជាតកំ [ធម្មជាតកំ (សី. បី.)] តតិយំ.

៤៥៨. ឧទយជាតកំ (៤)

៣៧.

ឯកា និសិន្នា សុចិ សញ្ញតូរូ, បាសាទមារុយ្ហ អនិន្ទិតង្គី;

យាចាមិ តំ កិន្នរនេត្តចក្ខុ, ឥមេករត្តិំ ឧភយោ វសេម.

៣៨.

ឱកិណ្ណន្តរបរិខំ, ទឡ្ហមដ្ដាលកោដ្ឋកំ;

រក្ខិតំ ខគ្គហត្ថេហិ, ទុប្បវេសមិទំ បុរំ.

៣៩.

ទហរស្ស យុវិនោ ចាបិ, អាគមោ ច ន វិជ្ជតិ;

អថ កេន នុ វណ្ណេន, សង្គមំ ឥច្ឆសេ មយា.

៤០.

យក្ខោហមស្មិ កល្យាណិ, អាគតោស្មិ តវន្តិកេ [តវន្តិកំ (សី. បី.)];

ត្វំ មំ នន្ទយ [នន្ទស្សុ (ស្យា. ក.)] ភទ្ទន្តេ, បុណ្ណកំសំ ទទាមិ តេ.

៤១.

ទេវំ វ យក្ខំ អថ វា មនុស្សំ, ន បត្ថយេ ឧទយមតិច្ច អញ្ញំ;

គច្ឆេវ ត្វំ យក្ខ មហានុភាវ, មា ចស្សុ គន្ត្វា បុនរាវជិត្ថ.

៤២.

យា សា រតិ ឧត្តមា កាមភោគិនំ, យំ ហេតុ សត្តា វិសមំ ចរន្តិ;

មា តំ រតិំ ជីយិ តុវំ សុចិម្ហិ តេ, ទទាមិ តេ រូបិយំ កំសបូរំ.

៤៣.

នារិំ នរោ និជ្ឈបយំ ធនេន, ឧក្កំសតី យត្ថ ករោតិ ឆន្ទំ;

វិបច្ចនីកោ តវ ទេវធម្មោ, បច្ចក្ខតោ ថោកតរេន ឯសិ.

៤៤.

អាយុ ច វណ្ណោ ច [អាយុំ ច វណ្ណំ ច (ក. សី. បី.)] មនុស្សលោកេ, និហីយតិ មនុជានំ សុគ្គត្តេ;

តេនេវ វណ្ណេន ធនម្បិ តុយ្ហំ, និហីយតិ ជិណ្ណតរាសិ អជ្ជ.

៤៥.

ឯវំ មេ បេក្ខមានស្ស, រាជបុត្តិ យសស្សិនិ;

ហាយតេវ តវ [ហាយតេ វត តេ (សី. ស្យា. ក.), ហាយតេវ តតោ (បី.)] វណ្ណោ, អហោរត្តានមច្ចយេ.

៤៦.

ឥមិនាវ ត្វំ វយសា, រាជបុត្តិ សុមេធសេ;

ព្រហ្មចរិយំ ចរេយ្យាសិ, ភិយ្យោ វណ្ណវតី សិយា.

៤៧.

ទេវា ន ជីរន្តិ យថា មនុស្សា, គត្តេសុ តេសំ វលិយោ ន ហោន្តិ;

បុច្ឆាមិ តំ យក្ខ មហានុភាវ, កថំ នុ ទេវាន [កថំ ន ទេវានំ (បី.)] សរីរទេហោ.

៤៨.

ទេវា ន ជីរន្តិ យថា មនុស្សា, គត្តេសុ តេសំ វលិយោ ន ហោន្តិ;

សុវេ សុវេ ភិយ្យតរោវ [ភិយ្យតរោ ច (ក.)] តេសំ, ទិព្ពោ ច វណ្ណោ វិបុលា ច ភោគា.

៤៩.

កិំសូធ ភីតា ជនតា អនេកា, មគ្គោ ច នេកាយតនំ បវុត្តោ;

បុច្ឆាមិ តំ យក្ខ មហានុភាវ, កត្ថដ្ឋិតោ បរលោកំ ន ភាយេ.

៥០.

វាចំ មនញ្ច បណិធាយ សម្មា, កាយេន បាបានិ អកុព្ពមានោ;

ពហុន្នបានំ ឃរមាវសន្តោ, សទ្ធោ មុទូ សំវិភាគី វទញ្ញូ;

សង្គាហកោ សខិលោ សណ្ហវាចោ, ឯត្ថដ្ឋិតោ បរលោកំ ន ភាយេ.

៥១.

អនុសាសសិ មំ យក្ខ, យថា មាតា យថា បិតា;

ឧឡារវណ្ណំ បុច្ឆាមិ, កោ នុ ត្វមសិ សុព្រហា.

៥២.

ឧទយោហមស្មិ កល្យាណិ, សង្ករត្តា ឥធាគតោ [សង្គរត្ថា ឥធាគតោ (សី. បី.), សង្គរត្ថាយិធាគតោ (ស្យា.)];

អាមន្ត ខោ តំ គច្ឆាមិ, មុត្តោស្មិ តវ សង្ករា [សង្គរា (សី. ស្យា. បី.)].

៥៣.

សចេ ខោ ត្វំ ឧទយោសិ, សង្ករត្តា ឥធាគតោ;

អនុសាស មំ រាជបុត្ត, យថាស្ស បុន សង្គមោ.

៥៤.

អតិបតតិ [អធិបតតី (សី. បី.)] វយោ ខណោ តថេវ, ឋានំ នត្ថិ ធុវំ ចវន្តិ សត្តា;

បរិជិយ្យតិ អទ្ធុវំ សរីរំ, ឧទយេ មា បមាទ [មា បមាទំ (សី.)] ចរស្សុ ធម្មំ.

៥៥.

កសិណា បថវី ធនស្ស បូរា, ឯកស្សេវ សិយា អនញ្ញធេយ្យា;

តញ្ចាបិ ជហតិ [ជហាតិ (សី. ស្យា. បី.), ជហាតី (?)] អវីតរាគោ, ឧទយេ មា បមាទ ចរស្សុ ធម្មំ.

៥៦.

មាតា ច បិតា ច ភាតរោ ច, ភរិយា យាបិ ធនេន ហោតិ កីតា [ភរិយាបិ ធនេន ហោន្តិ អតិត្តា (ក.)];

តេ ចាបិ ជហន្តិ អញ្ញមញ្ញំ, ឧទយេ មា បមាទ ចរស្សុ ធម្មំ.

៥៧.

កាយោ បរភោជនន្តិ ញត្វា [កាយោ ច បរភោជនំ វិទិត្វា (ក.)], សំសារេ សុគតិញ្ច ទុគ្គតិញ្ច [សុគតី ច ទុគ្គតី ច (សី. ស្យា. បី.), សុគ្គតិំ ទុគ្គតិញ្ច (ក.)];

ឥត្តរវាសោតិ ជានិយាន, ឧទយេ មា បមាទ ចរស្សុ ធម្មំ.

៥៨.

សាធុ ភាសតិយំ [ភាសតយំ (សី. បី.)] យក្ខោ, អប្បំ មច្ចាន ជីវិតំ;

កសិរញ្ច បរិត្តញ្ច, តញ្ច ទុក្ខេន សំយុតំ;

សាហំ ឯកា បព្ពជិស្សាមិ, ហិត្វា កាសិំ សុរុន្ធនន្តិ.

ឧទយជាតកំ ចតុត្ថំ.

៤៥៩. បានីយជាតកំ (៥)

៥៩.

មិត្តោ មិត្តស្ស បានីយំ, អទិន្នំ បរិភុញ្ជិសំ;

តេន បច្ឆា វិជិគុច្ឆិំ, តំ បាបំ បកតំ មយា;

មា បុន អករំ បាបំ, តស្មា បព្ពជិតោ អហំ.

៦០.

បរទារញ្ច ទិស្វាន, ឆន្ទោ មេ ឧទបជ្ជថ [ឧបបជ្ជថ (ស្យា. ក.)];

តេន បច្ឆា វិជិគុច្ឆិំ, តំ បាបំ បកតំ មយា;

មា បុន អករំ បាបំ, តស្មា បព្ពជិតោ អហំ.

៦១.

បិតរំ មេ មហារាជ, ចោរា អគណ្ហុ [អគណ្ហុំ (សី. បី.), អគណ្ហិ (ក.)] កាននេ;

តេសាហំ បុច្ឆិតោ ជានំ, អញ្ញថា នំ វិយាករិំ.

៦២.

តេន បច្ឆា វិជិគុច្ឆិំ, តំ បាបំ បកតំ មយា;

មា បុន អករំ បាបំ, តស្មា បព្ពជិតោ អហំ.

៦៣.

បាណាតិបាតមករុំ, សោមយាគេ ឧបដ្ឋិតេ;

តេសាហំ សមនុញ្ញាសិំ, តេន បច្ឆា វិជិគុច្ឆិំ.

៦៤.

តំ បាបំ បកតំ មយា, មា បុន អករំ បាបំ;

តស្មា បព្ពជិតោ អហំ.

៦៥.

សុរាមេរយមាធុកា [មធុកា (សី. ស្យា. បី.)], យេ ជនា បឋមាសុ នោ;

ពហូនំ តេ អនត្ថាយ, មជ្ជបានមកប្បយុំ.

៦៦.

តេសាហំ សមនុញ្ញាសិំ, តេន បច្ឆា វិជិគុច្ឆិំ;

តំ បាបំ បកតំ មយា, មា បុន អករំ បាបំ;

តស្មា បព្ពជិតោ អហំ.

៦៧.

ធិរត្ថុ សុពហូ កាមេ, ទុគ្គន្ធេ ពហុកណ្ដកេ;

យេ អហំ បដិសេវន្តោ, នាលភិំ តាទិសំ សុខំ.

៦៨.

មហស្សាទា សុខា កាមា, នត្ថិ កាមា បរំ [កាមបរំ (សី. បី.)] សុខំ;

យេ កាមេ បដិសេវន្តិ, សគ្គំ តេ ឧបបជ្ជរេ.

៦៩.

អប្បស្សាទា ទុខា កាមា, នត្ថិ កាមា បរំ ទុខំ;

យេ កាមេ បដិសេវន្តិ, និរយំ តេ ឧបបជ្ជរេ.

៧០.

អសី យថា សុនិសិតោ, នេត្តិំសោវ សុបាយិកោ [សុបាសិតោ (ក. សី. និយ្យ), សុបាយិតោ (ក. អដ្ឋ.)];

សត្តីវ ឧរសិ ខិត្តា, កាមា ទុក្ខតរា តតោ.

៧១.

អង្គារានំវ ជលិតំ, កាសុំ សាធិកបោរិសំ;

ផាលំវ ទិវសំតត្តំ, កាមា ទុក្ខតរា តតោ.

៧២.

វិសំ យថា ហលាហលំ, តេលំ បក្កុថិតំ [ឧក្កដ្ឋិតំ (សី. បី.), បក្កុដ្ឋិតំ (ស្យា.)] យថា;

តម្ពលោហ [តម្បលោហំ (ស្យា.)] វិលីនំវ, កាមា ទុក្ខតរា តតោតិ.

បានីយជាតកំ បញ្ចមំ.

៤៦០. យុធញ្ចយជាតកំ (៦)

៧៣.

មិត្តាមច្ចបរិព្យូឡ្ហំ [បរិព្ពូឡ្ហំ (សី. បី.)], អហំ វន្ទេ រថេសភំ;

បព្ពជិស្សាមហំ រាជ [បព្ពជិស្សំ មហារាជ (សី. បី.)], តំ ទេវោ អនុមញ្ញតុ.

៧៤.

សចេ តេ ឩនំ កាមេហិ, អហំ បរិបូរយាមិ [អហំវ បូរយាមិ (ក.)] តេ;

យោ តំ ហិំសតិ វារេមិ, មា បព្ពជ [បព្ពជិ (បី.)] យុធញ្ចយ [យុធញ្ជយ (សី. ស្យា.), យុវញ្ជយ (បី.)].

៧៥.

មត្ថិ ឩនំ កាមេហិ, ហិំសិតា មេ ន វិជ្ជតិ;

ទីបញ្ច កាតុមិច្ឆាមិ, យំ ជរា នាភិកីរតិ.

៧៦.

បុត្តោ វា បិតរំ យាចេ, បិតា វា បុត្តមោរសំ;

នេគមោ តំ យាចេ [នេគមោ យាចតេ (សី. ស្យា. បី.)] តាត, មា បព្ពជ យុធញ្ចយ.

៧៧.

មា មំ ទេវ និវារេហិ, បព្ពជន្តំ រថេសភ;

មាហំ កាមេហិ សម្មត្តោ, ជរាយ វសមន្វគូ.

៧៨.

អហំ តំ តាត យាចាមិ, អហំ បុត្ត និវារយេ;

ចិរំ តំ ទដ្ឋុមិច្ឆាមិ, មា បព្ពជ យុធញ្ចយ.

៧៩.

ឧស្សាវោវ តិណគ្គម្ហិ, សូរិយុគ្គមនំ បតិ;

ឯវមាយុ មនុស្សានំ, មា មំ អម្ម និវារយ.

៨០.

តរមានោ ឥមំ យានំ, អារោបេតុ [តរមានា ឥមំ យានំ, អារោបេន្តុ (សី. បី.)] រថេសភ;

មា មេ មាតា តរន្តស្ស, អន្តរាយករា អហុ.

៨១.

អភិធាវថ ភទ្ទន្តេ, សុញ្ញំ ហេស្សតិ រម្មកំ;

យុធញ្ចយោ អនុញ្ញាតោ, សព្ពទត្តេន រាជិនា.

៨២.

យោហុ សេដ្ឋោ សហស្សស្ស [មនុស្សានំ (ស្យា.), សហស្សានំ (ក.)], យុវា កញ្ចនសន្និភោ;

សោយំ កុមារោ បព្ពជិតោ, កាសាយវសនោ ពលី.

៨៣.

ឧភោ កុមារា បព្ពជិតា, យុធញ្ចយោ យុធិដ្ឋិលោ;

បហាយ មាតាបិតរោ, សង្គំ ឆេត្វាន មច្ចុនោតិ.

យុធញ្ចយជាតកំ ឆដ្ឋំ.

៤៦១. ទសរថជាតកំ (៧)

៨៤.

ឯថ លក្ខណ សីតា ច, ឧភោ ឱតរថោទកំ;

ឯវាយំ ភរតោ អាហ, ‘‘រាជា ទសរថោ មតោ’’.

៨៥.

កេន រាមប្បភាវេន, សោចិតព្ពំ ន សោចសិ;

បិតរំ កាលកតំ [កាលង្កតំ (ក.)] សុត្វា, ន តំ បសហតេ ទុខំ.

៨៦.

យំ ន សក្កា និបាលេតុំ, បោសេន លបតំ ពហុំ;

ស កិស្ស វិញ្ញូ មេធាវី, អត្តានមុបតាបយេ.

៨៧.

ទហរា ច ហិ វុទ្ធា ច [យេ វុទ្ធា (សី. អដ្ឋ.), យេ វុឌ្ឍា (ស្យា.)], យេ ពាលា យេ ច បណ្ឌិតា;

អឌ្ឍា ចេវ ទលិទ្ទា ច, សព្ពេ មច្ចុបរាយណា.

៨៨.

ផលានមិវ បក្កានំ, និច្ចំ បតនតោ ភយំ;

ឯវំ ជាតាន មច្ចានំ, និច្ច មរណតោ ភយំ.

៨៩.

សាយមេកេ ន ទិស្សន្តិ, បាតោ ទិដ្ឋា ពហុជ្ជនា;

បាតោ ឯកេ ន ទិស្សន្តិ, សាយំ ទិដ្ឋា ពហុជ្ជនា.

៩០.

បរិទេវយមានោ ចេ, កិញ្ចិទត្ថំ ឧទព្ពហេ;

សម្មូឡ្ហោ ហិំសមត្តានំ, កយិរា តំ វិចក្ខណោ.

៩១.

កិសោ វិវណ្ណោ ភវតិ, ហិំសមត្តានមត្តនោ [មត្តនា (សី. អដ្ឋ. សុ. និ. ៥៩០)];

ន តេន បេតា បាលេន្តិ, និរត្ថា បរិទេវនា.

៩២.

យថា សរណមាទិត្តំ, វារិនា បរិនិព្ពយេ [វារិនាវនិព្ពាបយេ (ស្យា. ក.)];

ឯវម្បិ ធីរោ សុតវា, មេធាវី បណ្ឌិតោ នរោ;

ខិប្បមុប្បតិតំ សោកំ, វាតោ តូលំវ ធំសយេ.

៩៣.

មច្ចោ ឯកោវ [ឯកោវ មច្ចោ (សី. ស្យា. បី.)] អច្ចេតិ, ឯកោវ ជាយតេ កុលេ;

សំយោគបរមាត្វេវ, សម្ភោគា សព្ពបាណិនំ.

៩៤.

តស្មា ហិ ធីរស្ស ពហុស្សុតស្ស, សម្បស្សតោ លោកមិមំ បរញ្ច;

អញ្ញាយ ធម្មំ ហទយំ មនញ្ច, សោកា មហន្តាបិ ន តាបយន្តិ.

៩៥.

សោហំ ទស្សញ្ច ភោក្ខញ្ច, ភរិស្សាមិ ច [សោហំ យសញ្ច ភោគញ្ច, ភរិយាបិ ច (ស្យា. ក.)] ញាតកេ;

សេសញ្ច បាលយិស្សាមិ, កិច្ចមេតំ [កិច្ចមេវំ (បី.)] វិជានតោ.

៩៦.

ទស វស្សសហស្សានិ, សដ្ឋិ វស្សសតានិ ច;

កម្ពុគីវោ មហាពាហុ, រាមោ រជ្ជមការយីតិ.

ទសរថជាតកំ សត្តមំ.

៤៦២. សំវរជាតកំ (៨)

៩៧.

ជានន្តោ នោ មហារាជ, តវ សីលំ ជនាធិបោ;

ឥមេ កុមារេ បូជេន្តោ, ន តំ កេនចិ មញ្ញថ.

៩៨.

តិដ្ឋន្តេ នោ មហារាជេ, អទុ [អាទុ (សី. បី.), អាទូ (ស្យា.)] ទេវេ ទិវង្គតេ;

ញាតី តំ សមនុញ្ញិំសុ, សម្បស្សំ អត្ថមត្តនោ.

៩៩.

កេន សំវរវត្តេន, សញ្ជាតេ អភិតិដ្ឋសិ;

កេន តំ នាតិវត្តន្តិ, ញាតិសង្ឃា សមាគតា.

១០០.

រាជបុត្ត ឧសូយាមិ [រាជបុត្ត នុស្សុយ្យាមិ (ក.)], សមណានំ មហេសិនំ;

សក្កច្ចំ តេ នមស្សាមិ, បាទេ វន្ទាមិ តាទិនំ.

១០១.

តេ មំ ធម្មគុណេ យុត្តំ, សុស្សូសមនុសូយកំ;

សមណា មនុសាសន្តិ [សមនុសាសន្តិ (សី. ស្យា. បី.)], ឥសី ធម្មគុណេ រតា.

១០២.

តេសាហំ វចនំ សុត្វា, សមណានំ មហេសិនំ;

ន កិញ្ចិ អតិមញ្ញាមិ, ធម្មេ មេ និរតោ មនោ.

១០៣.

ហត្ថារោហា អនីកដ្ឋា, រថិកា បត្តិការកា;

តេសំ [តេសុ (បី.)] នប្បដិពន្ធាមិ, និវិដ្ឋំ [និពទ្ធំ (សី. បី.)] ភត្តវេតនំ.

១០៤.

មហាមត្តា ច មេ អត្ថិ, មន្តិនោ បរិចារកា;

ពារាណសិំ វោហរន្តិ, ពហុមំសសុរោទកំ.

១០៥.

អថោបិ វាណិជា ផីតា, នានារដ្ឋេហិ អាគតា;

តេសុ មេ វិហិតា រក្ខា, ឯវំ ជានាហុបោសថ.

១០៦.

ធម្មេន កិរ ញាតីនំ, រជ្ជំ ការេហិ សំវរ;

មេធាវី បណ្ឌិតោ ចាសិ [ចាបិ (សី. បី.)], អថោបិ ញាតិនំ ហិតោ.

១០៧.

តំ តំ ញាតិបរិព្យូឡ្ហំ, នានារតនមោចិតំ;

អមិត្តា នប្បសហន្តិ, ឥន្ទំវ អសុរាធិបោតិ.

សំវរជាតកំ អដ្ឋមំ.

៤៦៣. សុប្បារកជាតកំ (៩)

១០៨.

ឧម្មុជ្ជន្តិ និមុជ្ជន្តិ, មនុស្សា ខុរនាសិកា;

សុប្បារកំ តំ បុច្ឆាម, សមុទ្ទោ កតមោ អយំ.

១០៩.

កុរុកច្ឆា [ភរុកច្ឆា (សី. ស្យា. បី. អដ្ឋ.)] បយាតានំ, វាណិជានំ ធនេសិនំ;

នាវាយ វិប្បនដ្ឋាយ, ខុរមាលីតិ វុច្ចតិ.

១១០.

យថា អគ្គីវ សុរិយោវ [អគ្គិ សុរិយោ ច (ស្យា.), អគ្គីវ សូរិយោ (ក.)], សមុទ្ទោ បដិទិស្សតិ;

សុប្បារកំ តំ បុច្ឆាម, សមុទ្ទោ កតមោ អយំ.

១១១.

កុរុកច្ឆា បយាតានំ, វាណិជានំ ធនេសិនំ;

នាវាយ វិប្បនដ្ឋាយ, អគ្គិមាលីតិ វុច្ចតិ.

១១២.

យថា ទធីវ ខីរំវ [ទធិ ច ខីរំ ច (ស្យា.), ឯវមុបរិបិ], សមុទ្ទោ បដិទិស្សតិ;

សុប្បារកំ តំ បុច្ឆាម, សមុទ្ទោ កតមោ អយំ.

១១៣.

កុរុកច្ឆា បយាតានំ, វាណិជានំ ធនេសិនំ;

នាវាយ វិប្បនដ្ឋាយ, ទធិមាលីតិ [ខីរមាលីតិ (ក.)] វុច្ចតិ.

១១៤.

យថា កុសោវ សស្សោវ, សមុទ្ទោ បដិទិស្សតិ;

សុប្បារកំ តំ បុច្ឆាម, សមុទ្ទោ កតមោ អយំ.

១១៥.

កុរុកច្ឆា បយាតានំ, វាណិជានំ ធនេសិនំ;

នាវាយ វិប្បនដ្ឋាយ, កុសមាលីតិ វុច្ចតិ.

១១៦.

យថា នឡោវ វេឡូវ, សមុទ្ទោ បដិទិស្សតិ;

សុប្បារកំ តំ បុច្ឆាម, សមុទ្ទោ កតមោ អយំ.

១១៧.

កុរុកច្ឆា បយាតានំ, វាណិជានំ ធនេសិនំ;

នាវាយ វិប្បនដ្ឋាយ, នឡមាលីតិ វុច្ចតិ.

១១៨.

មហព្ភយោ ភិំសនកោ, សទ្ទោ សុយ្យតិមានុសោ [សមុទ្ទោ សុយ្យត’មានុសោ (សី. បី. អដ្ឋ.)];

យថា សោព្ភោ បបាតោវ, សមុទ្ទោ បដិទិស្សតិ;

សុប្បារកំ តំ បុច្ឆាម, សមុទ្ទោ កតមោ អយំ.

១១៩.

កុរុកច្ឆា បយាតានំ, វាណិជានំ ធនេសិនំ;

នាវាយ វិប្បនដ្ឋាយ, ពឡវាមុខីតិ [វឡភាមុខីតិ (សី. ស្យា.), ពលវាមុខីតិ (ស្យា. ក.)] វុច្ចតិ.

១២០.

យតោ សរាមិ អត្តានំ, យតោ បត្តោស្មិ វិញ្ញុតំ;

នាភិជានាមិ សញ្ចិច្ច, ឯកបាណម្បិ ហិំសិតំ;

ឯតេន សច្ចវជ្ជេន, សោត្ថិំ នាវា និវត្តតូតិ.

សុប្បារកជាតកំ នវមំ.

ឯកាទសកនិបាតំ និដ្ឋិតំ.

តស្សុទ្ទានំ –

សិរិមាតុសុបោសកនាគវរោ, បុន ជុណ្ហក ធម្មមុទយវរោ;

អថ បានិ យុធញ្ចយកោ ច, ទសរថ សំវរ បារគតេន នវាតិ.

១២. ទ្វាទសកនិបាតោ

៤៦៤. ចូឡកុណាលជាតកំ (១)

.

លុទ្ធានំ [ខុទ្ទានំ (សី. ស្យា. បី.)] លហុចិត្តានំ, អកតញ្ញូន ទុព្ភិនំ;

នាទេវសត្តោ បុរិសោ, ថីនំ សទ្ធាតុមរហតិ.

.

ន តា បជានន្តិ កតំ ន កិច្ចំ, ន មាតរំ បិតរំ ភាតរំ វា;

អនរិយា សមតិក្កន្តធម្មា, សស្សេវ ចិត្តស្ស វសំ វជន្តិ.

.

ចិរានុវុដ្ឋម្បិ [ចិរានុវុត្ថម្បិ (សី. បី.)] បិយំ មនាបំ, អនុកម្បកំ បាណសមម្បិ ភត្តុំ [សន្តំ (សី. ស្យា. បី.)];

អាវាសុ កិច្ចេសុ ច នំ ជហន្តិ, តស្មាហមិត្ថីនំ ន វិស្សសាមិ.

.

ថីនញ្ហិ ចិត្តំ យថា វានរស្ស, កន្នប្បកន្នំ យថា រុក្ខឆាយា;

ចលាចលំ ហទយមិត្ថិយានំ, ចក្កស្ស នេមិ វិយ បរិវត្តតិ.

.

យទា តា បស្សន្តិ សមេក្ខមានា, អាទេយ្យរូបំ បុរិសស្ស វិត្តំ;

សណ្ហាហិ វាចាហិ នយន្តិ មេនំ, កម្ពោជកា ជលជេនេវ អស្សំ.

.

យទា ន បស្សន្តិ សមេក្ខមានា, អាទេយ្យរូបំ បុរិសស្ស វិត្តំ;

សមន្តតោ នំ បរិវជ្ជយន្តិ, តិណ្ណោ នទីបារគតោវ កុល្លំ.

.

សិលេសូបមា សិខិរិវ សព្ពភក្ខា, តិក្ខមាយា នទីរិវ សីឃសោតា;

សេវន្តិ ហេតា បិយមប្បិយញ្ច, នាវា យថា ឱរកូលំ បរញ្ច.

.

ន តា ឯកស្ស ន ទ្វិន្នំ, អាបណោវ បសារិតោ;

យោ តា មយ្ហន្តិ មញ្ញេយ្យ, វាតំ ជាលេន ពាធយេ [ពន្ធយេ (ស្យា. ក.)].

.

យថា នទី ច បន្ថោ ច, បានាគារំ សភា បបា;

ឯវំ លោកិត្ថិយោ នាម, វេលា តាសំ ន វិជ្ជតិ [ឥមិស្សា គាថាយ បុព្ពទ្ធាបរទ្ធំ វិបរិយាយេន ទិស្សតិ (ក.)].

១០.

ឃតាសនសមា ឯតា, កណ្ហសប្បសិរូបមា;

គាវោ ពហិតិណស្សេវ, ឱមសន្តិ វរំ វរំ.

១១.

ឃតាសនំ កុញ្ជរំ កណ្ហសប្បំ, មុទ្ធាភិសិត្តំ បមទា ច សព្ពា;

ឯតេ នរោ និច្ចយតោ [និច្ចយត្តោ (សី. បី.)] ភជេថ, តេសំ ហវេ ទុព្ពិទុ សព្ពភាវោ [សច្ចភាវោ (ស្យា.)].

១២.

នច្ចន្តវណ្ណា ន ពហូនំ កន្តា, ន ទក្ខិណា បមទា សេវិតព្ពា;

ន បរស្ស ភរិយា ន ធនស្ស ហេតុ, ឯតិត្ថិយោ បញ្ច ន សេវិតព្ពាតិ.

ចូឡកុណាលជាតកំ បឋមំ.

៤៦៥. ភទ្ទសាលជាតកំ (២)

១៣.

កា ត្វំ សុទ្ធេហិ វត្ថេហិ, អឃេ វេហាយសំ [វេហាសយំ (សី. បី.)] ឋិតា;

កេន ត្យាស្សូនិ វត្តន្តិ, កុតោ តំ ភយមាគតំ.

១៤.

តវេវ ទេវ វិជិតេ, ភទ្ទសាលោតិ មំ វិទូ;

សដ្ឋិ [សដ្ឋិំ (សី. បី.)] វស្សសហស្សានិ, តិដ្ឋតោ បូជិតស្ស មេ.

១៥.

ការយន្តា នគរានិ, អគារេ ច ទិសម្បតិ;

វិវិធេ ចាបិ បាសាទេ, ន មំ តេ អច្ចមញ្ញិសុំ;

យថេវ មំ តេ បូជេសុំ, តថេវ ត្វម្បិ បូជយ.

១៦.

តំ ឥវាហំ [តញ្ច អហំ (សី. ស្យា. បី.)] ន បស្សាមិ, ថូលំ កាយេន តេ ទុមំ;

អារោហបរិណាហេន, អភិរូបោសិ ជាតិយា.

១៧.

បាសាទំ ការយិស្សាមិ, ឯកត្ថម្ភំ មនោរមំ;

តត្ថ តំ ឧបនេស្សាមិ, ចិរំ តេ យក្ខ ជីវិតំ.

១៨.

ឯវំ ចិត្តំ ឧទបាទិ, សរីរេន វិនាភាវោ;

បុថុសោ មំ វិកន្តិត្វា, ខណ្ឌសោ អវកន្តថ.

១៩.

អគ្គេ ច ឆេត្វា មជ្ឈេ ច, បច្ឆា មូលម្ហិ ឆិន្ទថ [មូលញ្ច ឆិន្ទថ (សី.), មូលំ វិឆិន្ទថ (បី.)];

ឯវំ មេ ឆិជ្ជមានស្ស, ន ទុក្ខំ មរណំ សិយា.

២០.

ហត្ថបាទំ [ហត្ថបាទេ (ក.)] យថា ឆិន្ទេ [ឆិន្នេ (ក.)], កណ្ណនាសញ្ច ជីវតោ;

តតោ បច្ឆា សិរោ ឆិន្ទេ, តំ ទុក្ខំ មរណំ សិយា.

២១.

សុខំ នុ ខណ្ឌសោ ឆិន្នំ, ភទ្ទសាលវនប្បតិ;

កិំ ហេតុ កិំ ឧបាទាយ, ខណ្ឌសោ ឆិន្នមិច្ឆសិ.

២២.

យញ្ច ហេតុមុបាទាយ, ហេតុំ ធម្មូបសំហិតំ;

ខណ្ឌសោ ឆិន្នមិច្ឆាមិ, មហារាជ សុណោហិ មេ.

២៣.

ញាតី មេ សុខសំវទ្ធា, មម បស្សេ និវាតជា;

តេបិហំ ឧបហិំសេយ្យំ, បរេសំ អសុខោចិតំ.

២៤.

ចេតេយ្យរូបំ [ចេតព្ពរូបំ (សី. បី.)] ចេតេសិ, ភទ្ទសាលវនប្បតិ;

ហិតកាមោសិ ញាតីនំ, អភយំ សម្ម ទម្មិ តេតិ.

ភទ្ទសាលជាតកំ ទុតិយំ.

៤៦៦. សមុទ្ទវាណិជជាតកំ (៣)

២៥.

កសន្តិ វបន្តិ តេ ជនា, មនុជា កម្មផលូបជីវិនោ;

នយិមស្ស ទីបកស្ស ភាគិនោ, ជម្ពុទីបា ឥទមេវ នោ វរំ.

២៦.

តិបញ្ចរត្តូបគតម្ហិ ចន្ទេ, វេគោ មហា ហេហិតិ សាគរស្ស;

ឧប្លវិស្សំ ទីបមិមំ ឧឡារំ, មា វោ វធី គច្ឆថ លេណមញ្ញំ.

២៧.

ន ជាតុយំ សាគរវារិវេគោ, ឧប្លវិស្សំ ទីបមិមំ ឧឡារំ;

តំ មេ និមិត្តេហិ ពហូហិ ទិដ្ឋំ, មា ភេថ កិំ សោចថ មោទថវ្ហោ [មោទថ វោ (ក.) ៦.៣៨ មោគ្គល្លានសុត្តំ បស្សិតព្ពំ].

២៨.

បហូតភក្ខំ ពហុអន្នបានំ, បត្តត្ថ អាវាសមិមំ ឧឡារំ;

ន វោ ភយំ បដិបស្សាមិ កិញ្ចិ, អាបុត្តបុត្តេហិ បមោទថវ្ហោ.

២៩.

យោ ទេវោយំ ទក្ខិណាយំ [ទក្ខិណស្សំ (សី.)] ទិសាយំ, ខេមន្តិ បក្កោសតិ តស្ស សច្ចំ;

ន ឧត្តរោ វេទិ ភយាភយស្ស, មា ភេថ កិំ សោចថ មោទថវ្ហោ.

៣០.

យថា ឥមេ វិប្បវទន្តិ យក្ខា, ឯកោ ភយំ សំសតិ ខេមមេកោ;

តទិង្ឃ មយ្ហំ វចនំ សុណាថ, ខិប្បំ លហុំ មា វិនស្សិម្ហ សព្ពេ.

៣១.

សព្ពេ សមាគម្ម ករោម នាវំ, ទោណិំ ទឡ្ហំ សព្ពយន្តូបបន្នំ;

សចេ អយំ ទក្ខិណោ សច្ចមាហ, មោឃំ បដិក្កោសតិ ឧត្តរោយំ;

សា ចេវ នោ ហេហិតិ អាបទត្ថា, ឥមញ្ច ទីបំ ន បរិច្ចជេម.

៣២.

សចេ ច ខោ ឧត្តរោ សច្ចមាហ, មោឃំ បដិក្កោសតិ ទក្ខិណោយំ;

តមេវ នាវំ អភិរុយ្ហ សព្ពេ, ឯវំ មយំ សោត្ថិ តរេមុ បារំ.

៣៣.

ន វេ សុគណ្ហំ បឋមេន សេដ្ឋំ, កនិដ្ឋមាបាថគតំ គហេត្វា;

យោ ចីធ តច្ឆំ [មជ្ឈំ (សី. ស្យា. បី.)] បវិចេយ្យ គណ្ហតិ [គណ្ហិ (ក.)], ស វេ នរោ សេដ្ឋមុបេតិ ឋានំ.

៣៤.

យថាបិ តេ សាគរវារិមជ្ឈេ, សកម្មុនា សោត្ថិ វហិំសុ វាណិជា;

អនាគតត្ថំ បដិវិជ្ឈិយាន, អប្បម្បិ នាច្ចេតិ ស ភូរិបញ្ញោ.

៣៥.

ពាលា ច មោហេន រសានុគិទ្ធា, អនាគតំ អប្បដិវិជ្ឈិយត្ថំ;

បច្ចុប្បន្នេ សីទន្តិ អត្ថជាតេ, សមុទ្ទមជ្ឈេ យថា តេ មនុស្សា.

៣៦.

អនាគតំ បដិកយិរាថ កិច្ចំ, ‘‘មា មំ កិច្ចំ កិច្ចកាលេ ព្យធេសិ’’;

តំ តាទិសំ បដិកត [បដិកតំ (ក.), បដិគត (សី. អដ្ឋ.), បដិកច្ច (?)] កិច្ចការិំ, ន តំ កិច្ចំ កិច្ចកាលេ ព្យធេតីតិ.

សមុទ្ទវាណិជជាតកំ តតិយំ.

៤៦៧. កាមជាតកំ (៤)

៣៧.

កាមំ កាមយមានស្ស, តស្ស ចេ តំ សមិជ្ឈតិ;

អទ្ធា បីតិមនោ ហោតិ, លទ្ធា មច្ចោ យទិច្ឆតិ.

៣៨.

កាមំ កាមយមានស្ស, តស្ស ចេ តំ សមិជ្ឈតិ;

តតោ នំ អបរំ កាមេ, ធម្មេ តណ្ហំវ វិន្ទតិ.

៣៩.

គវំវ សិង្គិនោ សិង្គំ, វឌ្ឍមានស្ស វឌ្ឍតិ;

ឯវំ មន្ទស្ស បោសស្ស, ពាលស្ស អវិជានតោ;

ភិយ្យោ តណ្ហា បិបាសា ច, វឌ្ឍមានស្ស វឌ្ឍតិ.

៤០.

បថព្យា សាលិយវកំ, គវស្សំ [គវាសំ (សី. ស្យា. បី.)] ទាសបោរិសំ;

ទត្វា ច [ទត្វាបិ (សី. ស្យា.), ទត្វា វា (បី.)] នាលមេកស្ស, ឥតិ វិទ្វា [វិទ្ធា (ស្យា.)] សមំ ចរេ.

៤១.

រាជា បសយ្ហ បថវិំ វិជិត្វា, សសាគរន្តំ មហិមាវសន្តោ;

ឱរំ សមុទ្ទស្ស អតិត្តរូបោ [អតិត្តិរូបោ (ក.)], បារំ សមុទ្ទស្សបិ បត្ថយេថ.

៤២.

យាវ អនុស្សរំ កាមេ, មនសា តិត្តិ នាជ្ឈគា;

តតោ និវត្តា បដិកម្ម ទិស្វា, តេ វេ សុតិត្តា យេ [តិត្តា (សី. ស្យា. បី.)] បញ្ញាយ តិត្តា.

៤៣.

បញ្ញាយ តិត្តិនំ [តិត្តីនំ (សី. ស្យា.)] សេដ្ឋំ, ន សោ កាមេហិ តប្បតិ;

បញ្ញាយ តិត្តំ បុរិសំ, តណ្ហា ន កុរុតេ វសំ.

៤៤.

អបចិនេថេវ កាមានំ [កាមានិ (សី. ស្យា. បី.)], អប្បិច្ឆស្ស អលោលុបោ;

សមុទ្ទមត្តោ បុរិសោ, ន សោ កាមេហិ តប្បតិ.

៤៥.

រថការោវ ចម្មស្ស, បរិកន្តំ ឧបាហនំ;

យំ យំ ចជតិ [ជហតិ (ស្យា. ក.)] កាមានំ, តំ តំ សម្បជ្ជតេ សុខំ;

សព្ពំ ចេ សុខមិច្ឆេយ្យ, សព្ពេ កាមេ បរិច្ចជេ.

៤៦.

អដ្ឋ តេ ភាសិតា គាថា, សព្ពា ហោន្តិ សហស្សិយោ [សហស្សិយា (?) ឧបរិ សុតសោមជាតកេ តថា ទិស្សតិ];

បដិគណ្ហ មហាព្រហ្មេ, សាធេតំ តវ ភាសិតំ.

៤៧.

ន មេ អត្ថោ សហស្សេហិ, សតេហិ នហុតេហិ វា;

បច្ឆិមំ ភាសតោ គាថំ, កាមេ មេ ន រតោ មនោ.

៤៨.

ភទ្រកោ [សទ្ទោ (សី.)] វតាយំ មាណវកោ, សព្ពលោកវិទូ មុនិ;

យោ ឥមំ តណ្ហំ [យោ តណ្ហំ (សី. ស្យា.)] ទុក្ខជននិំ, បរិជានាតិ បណ្ឌិតោតិ.

កាមជាតកំ ចតុត្ថំ.

៤៦៨. ជនសន្ធជាតកំ (៥)

៤៩.

ទស ខលុ ឥមានិ [ខលុមានិ (ស្យា.)] ឋានានិ, យានិ បុព្ពេ អករិត្វា;

ស បច្ឆា មនុតប្បតិ, ឥច្ចេវាហ [ឥច្ចាហ រាជា (សី. ស្យា. បី.)] ជនសន្ធោ.

៥០.

អលទ្ធា វិត្តំ តប្បតិ, បុព្ពេ អសមុទានិតំ;

ន បុព្ពេ ធនមេសិស្សំ, ឥតិ បច្ឆានុតប្បតិ.

៥១.

សក្យរូបំ បុរេ សន្តំ, មយា សិប្បំ ន សិក្ខិតំ;

កិច្ឆា វុត្តិ អសិប្បស្ស, ឥតិ បច្ឆានុតប្បតិ.

៥២.

កូដវេទី បុរេ អាសិំ, បិសុណោ បិដ្ឋិមំសិកោ;

ចណ្ឌោ ច ផរុសោ ចាបិ [ចាសិំ (សី. ស្យា. បី.)], ឥតិ បច្ឆានុតប្បតិ.

៥៣.

បាណាតិបាតី បុរេ អាសិំ, លុទ្ទោ ចាបិ [ចាសិំ (សី. បី.)] អនារិយោ;

ភូតានំ នាបចាយិស្សំ, ឥតិ បច្ឆានុតប្បតិ.

៥៤.

ពហូសុ វត សន្តីសុ, អនាបាទាសុ ឥត្ថិសុ;

បរទារំ អសេវិស្សំ, ឥតិ បច្ឆានុតប្បតិ.

៥៥.

ពហុម្ហិ វត សន្តម្ហិ, អន្នបានេ ឧបដ្ឋិតេ;

ន បុព្ពេ អទទំ [អទទិំ (សី.)] ទានំ, ឥតិ បច្ឆានុតប្បតិ.

៥៦.

មាតរំ បិតរញ្ចាបិ, ជិណ្ណកំ គតយោព្ពនំ [ជិណ្ណកេ គតយោព្ពនេ (សី. ស្យា. បី.)];

បហុ សន្តោ ន បោសិស្សំ, ឥតិ បច្ឆានុតប្បតិ.

៥៧.

អាចរិយមនុសត្ថារំ, សព្ពកាមរសាហរំ;

បិតរំ អតិមញ្ញិស្សំ, ឥតិ បច្ឆានុតប្បតិ.

៥៨.

សមណេ ព្រាហ្មណេ ចាបិ, សីលវន្តេ ពហុស្សុតេ;

ន បុព្ពេ បយិរុបាសិស្សំ, ឥតិ បច្ឆានុតប្បតិ.

៥៩.

សាធុ ហោតិ តបោ ចិណ្ណោ, សន្តោ ច បយិរុបាសិតោ;

ន ច បុព្ពេ តបោ ចិណ្ណោ, ឥតិ បច្ឆានុតប្បតិ.

៦០.

យោ ច ឯតានិ ឋានានិ, យោនិសោ បដិបជ្ជតិ;

ករំ បុរិសកិច្ចានិ, ស បច្ឆា នានុតប្បតីតិ.

ជនសន្ធជាតកំ បញ្ចមំ.

៤៦៩. មហាកណ្ហជាតកំ (៦)

៦១.

កណ្ហោ កណ្ហោ ច ឃោរោ ច, សុក្កទាឋោ បភាសវា [បតាបវា (សី. ស្យា. បី.)];

ពទ្ធោ បញ្ចហិ រជ្ជូហិ, កិំ រវិ [ធីរ (សី. បី.), វីរ (ស្យា.)] សុនខោ តវ.

៦២.

នាយំ មិគានមត្ថាយ, ឧសីនក [ឧសីនរ (សី. បី.), ឧសីន្នរ (ស្យា.)] ភវិស្សតិ;

មនុស្សានំ អនយោ ហុត្វា, តទា កណ្ហោ បមោក្ខតិ.

៦៣.

បត្តហត្ថា សមណកា, មុណ្ឌា សង្ឃាដិបារុតា;

នង្គលេហិ កសិស្សន្តិ, តទា កណ្ហោ បមោក្ខតិ.

៦៤.

តបស្សិនិយោ [តបនីយា (ក.) ទុតិយន្តបទានិ ហេតានិ] បព្ពជិតា, មុណ្ឌា សង្ឃាដិបារុតា;

យទា លោកេ គមិស្សន្តិ, តទា កណ្ហោ បមោក្ខតិ.

៦៥.

ទីឃោត្តរោដ្ឋា ជដិលា, បង្កទន្តា រជស្សិរា;

ឥណំ ចោទាយ [វោទាយ (សី. បី.), ចោទយ (ស្យា.)] គច្ឆន្តិ, តទា កណ្ហោ បមោក្ខតិ.

៦៦.

អធិច្ច វេទេ [វេទំ (ក.)] សាវិត្តិំ, យញ្ញតន្តញ្ច [តន្ត្រញ្ច (សី. ស្យា. បី.)] ព្រាហ្មណា;

ភតិកាយ យជិស្សន្តិ, តទា កណ្ហោ បមោក្ខតិ.

៦៧.

មាតរំ បិតរញ្ចាបិ, ជិណ្ណកំ គតយោព្ពនំ;

បហូ សន្តោ [សន្តា (សី.)] ន ភរន្តិ, តទា កណ្ហោ បមោក្ខតិ.

៦៨.

មាតរំ បិតរញ្ចាបិ, ជិណ្ណកំ គតយោព្ពនំ;

ពាលា តុម្ហេតិ វក្ខន្តិ, តទា កណ្ហោ បមោក្ខតិ.

៦៩.

អាចរិយភរិយំ សខិំ [អាចរិយភរិយំ សខាភរិយំ (សី. បី.)], មាតុលានិំ បិតុច្ឆកិំ [បិតុច្ឆយំ (សី.), បិតុច្ឆសំ (បី.)];

យទា លោកេ គមិស្សន្តិ, តទា កណ្ហោ បមោក្ខតិ.

៧០.

អសិចម្មំ គហេត្វាន, ខគ្គំ បគ្គយ្ហ ព្រាហ្មណា;

បន្ថឃាតំ ករិស្សន្តិ, តទា កណ្ហោ បមោក្ខតិ.

៧១.

សុក្កច្ឆវី វេធវេរា, ថូលពាហូ អបាតុភា;

មិត្តភេទំ ករិស្សន្តិ, តទា កណ្ហោ បមោក្ខតិ.

៧២.

មាយាវិនោ នេកតិកា, អសប្បុរិសចិន្តកា;

យទា លោកេ ភវិស្សន្តិ, តទា កណ្ហោ បមោក្ខតីតិ.

មហាកណ្ហជាតកំ ឆដ្ឋំ.

៤៧០. កោសិយជាតកំ (៧)

៧៣.

នេវ កិណាមិ នបិ វិក្កិណាមិ, ន ចាបិ មេ សន្និចយោ ច អត្ថិ [ឥធត្ថិ (ស្យា.)];

សុកិច្ឆរូបំ វតិទំ បរិត្តំ, បត្ថោទនោ នាលមយំ ទុវិន្នំ.

៧៤.

អប្បម្ហា អប្បកំ ទជ្ជា, អនុមជ្ឈតោ មជ្ឈកំ;

ពហុម្ហា ពហុកំ ទជ្ជា, អទានំ នុបបជ្ជតិ [ន ឧបបជ្ជតិ (សី. បី.), នូបបជ្ជតិ (ស្យា.)].

៧៥.

តំ តំ វទាមិ កោសិយ, ទេហិ ទានានិ ភុញ្ជ ច.

អរិយមគ្គំ សមារូហ [អរិយំ មគ្គំ សមារុហ (សី. បី.)], នេកាសី លភតេ សុខំ.

៧៦.

មោឃញ្ចស្ស ហុតំ ហោតិ, មោឃញ្ចាបិ សមីហិតំ;

អតិថិស្មិំ យោ និសិន្នស្មិំ, ឯកោ ភុញ្ជតិ ភោជនំ.

៧៧.

តំ តំ វទាមិ កោសិយ, ទេហិ ទានានិ ភុញ្ជ ច;

អរិយមគ្គំ សមារូហ, នេកាសី លភតេ សុខំ.

៧៨.

សច្ចញ្ចស្ស ហុតំ ហោតិ, សច្ចញ្ចាបិ សមីហិតំ;

អតិថិស្មិំ យោ និសិន្នស្មិំ, នេកោ ភុញ្ជតិ ភោជនំ.

៧៩.

តំ តំ វទាមិ កោសិយ, ទេហិ ទានានិ ភុញ្ជ ច;

អរិយមគ្គំ សមារូហ, នេកាសី លភតេ សុខំ.

៨០.

សរញ្ច ជុហតិ បោសោ, ពហុកាយ គយាយ ច;

ទោណេ តិម្ពរុតិត្ថស្មិំ, សីឃសោតេ មហាវហេ.

៨១.

អត្រ ចស្ស ហុតំ ហោតិ, អត្រ ចស្ស សមីហិតំ;

អតិថិស្មិំ យោ និសិន្នស្មិំ, នេកោ ភុញ្ជតិ ភោជនំ.

៨២.

តំ តំ វទាមិ កោសិយ, ទេហិ ទានានិ ភុញ្ជ ច;

អរិយមគ្គំ សមារូហ, នេកាសី លភតេ សុខំ.

៨៣.

ពឡិសញ្ហិ សោ និគិលតិ [និគ្គិលតិ (សី. បី.)], ទីឃសុត្តំ សពន្ធនំ;

អតិថិស្មិំ យោ និសិន្នស្មិំ, ឯកោ ភុញ្ជតិ ភោជនំ.

៨៤.

តំ តំ វទាមិ កោសិយ, ទេហិ ទានានិ ភុញ្ជ ច;

អរិយមគ្គំ សមារូហ, នេកាសី លភតេ សុខំ.

៨៥.

ឧឡារវណ្ណា វត ព្រាហ្មណា ឥមេ, អយញ្ច វោ សុនខោ កិស្ស ហេតុ;

ឧច្ចាវចំ វណ្ណនិភំ វិកុព្ពតិ, អក្ខាថ នោ ព្រាហ្មណា កេ នុ តុម្ហេ.

៨៦.

ចន្ទោ ច សុរិយោ ច [សូរិយោ ច (ក.)] ឧភោ ឥធាគតា, អយំ បន មាតលិ ទេវសារថិ;

សក្កោហមស្មិ តិទសានមិន្ទោ, ឯសោ ច ខោ បញ្ចសិខោតិ វុច្ចតិ.

៨៧.

បាណិស្សរា មុទិង្គា ច [មុតិង្គា ច (សី. ស្យា. បី.], មុរជាលម្ពរានិ ច;

សុត្តមេនំ បពោធេន្តិ, បដិពុទ្ធោ ច នន្ទតិ.

៨៨.

យេ កេចិមេ មច្ឆរិនោ កទរិយា, បរិភាសកា សមណព្រាហ្មណានំ;

ឥធេវ និក្ខិប្ប សរីរទេហំ, កាយស្ស ភេទា និរយំ វជន្តិ.

៨៩.

យេ កេចិមេ សុគ្គតិមាសមានា [សុគ្គតិមាសសានា (សី. បី.), សុគ្គតាសិសមានា (ក.)], ធម្មេ ឋិតា សំយមេ សំវិភាគេ;

ឥធេវ និក្ខិប្ប សរីរទេហំ, កាយស្ស ភេទា សុគតិំ វជន្តិ.

៩០.

ត្វំ នោសិ ញាតិ បុរិមាសុ ជាតិសុ, សោ មច្ឆរី រោសកោ [កោសិយោ (ស្យា. ក.)] បាបធម្មោ;

តវេវ អត្ថាយ ឥធាគតម្ហា, មា បាបធម្មោ និរយំ គមិត្ថ [អប្បត្ថ (ក. សី. ស្យា. បី.)].

៩១.

អទ្ធា ហិ មំ វោ ហិតកាមា, យំ មំ សមនុសាសថ;

សោហំ តថា ករិស្សាមិ, សព្ពំ វុត្តំ ហិតេសិភិ.

៩២.

ឯសាហមជ្ជេវ ឧបារមាមិ, ន ចាបិហំ [ន ចាបហំ (សី. បី.)] កិញ្ចិ ករេយ្យ បាបំ;

ន ចាបិ មេ កិញ្ចិ អទេយ្យមត្ថិ, ន ចាបិទត្វា ឧទកំ បិវាមិ [ឧទកម្បហំ បិពេ (សី.)].

៩៣.

ឯវញ្ច មេ ទទតោ សព្ពកាលំ [កាលេ (ក.)], ភោគា ឥមេ វាសវ ខីយិស្សន្តិ;

តតោ អហំ បព្ពជិស្សាមិ សក្ក, ហិត្វាន កាមានិ យថោធិកានីតិ.

កោសិយជាតកំ សត្តមំ.

៤៧១. មេណ្ឌកបញ្ហជាតកំ (៨)

៩៤.

យេសំ ន កទាចិ ភូតបុព្ពំ, សខ្យំ [សក្ខិំ (សី. បី.), សខិ (ស្យា.)] សត្តបទម្បិមស្មិ លោកេ;

ជាតា អមិត្តា ទុវេ សហាយា, បដិសន្ធាយ ចរន្តិ កិស្ស ហេតុ.

៩៥.

យទិ មេ អជ្ជ បាតរាសកាលេ, បញ្ហំ ន សក្កុណេយ្យាថ វត្តុមេតំ;

រដ្ឋា បព្ពាជយិស្សាមិ វោ សព្ពេ, ន ហិ មត្ថោ ទុប្បញ្ញជាតិកេហិ.

៩៦.

មហាជនសមាគមម្ហិ ឃោរេ, ជនកោលាហលសង្គមម្ហិ ជាតេ;

វិក្ខិត្តមនា អនេកចិត្តា, បញ្ហំ ន សក្កុណោម វត្តុមេតំ.

៩៧.

ឯកគ្គចិត្តាវ ឯកមេកា, រហសិ គតា អត្ថំ និចិន្តយិត្វា [អត្ថានិ ចិន្តយិត្វា (ស្យា. ក.)];

បវិវេកេ សម្មសិត្វាន ធីរា, អថ វក្ខន្តិ ជនិន្ទ ឯតមត្ថំ.

៩៨.

ឧគ្គបុត្ត-រាជបុត្តិយានំ, ឧរព្ភស្ស មំសំ បិយំ មនាបំ;

ន សុនខស្ស តេ អទេន្តិ មំសំ, អថ មេណ្ឌស្ស សុណេន សខ្យមស្ស.

៩៩.

ចម្មំ វិហនន្តិ ឯឡកស្ស, អស្សបិដ្ឋត្ថរស្សុខស្ស [អស្សបិដ្ឋត្ថរណសុខស្ស (សី.)] ហេតុ;

ន ច តេ សុនខស្ស អត្ថរន្តិ, អថ មេណ្ឌស្ស សុណេន សខ្យមស្ស.

១០០.

អាវេល្លិតសិង្គិកោ ហិ មេណ្ឌោ, ន ច សុនខស្ស វិសាណកានិ អត្ថិ;

តិណភក្ខោ មំសភោជនោ ច, អថ មេណ្ឌស្ស សុណេន សខ្យមស្ស.

១០១.

តិណមាសិ បលាសមាសិ មេណ្ឌោ, ន ច សុនខោ តិណមាសិ នោ បលាសំ;

គណ្ហេយ្យ សុណោ សសំ ពិឡារំ, អថ មេណ្ឌស្ស សុណេន សខ្យមស្ស.

១០២.

អដ្ឋឌ្ឍបទោ ចតុប្បទស្ស, មេណ្ឌោ អដ្ឋនខោ អទិស្សមានោ;

ឆាទិយមាហរតី អយំ ឥមស្ស, មំសំ អាហរតី អយំ អមុស្ស.

១០៣.

បាសាទវរគតោ វិទេហសេដ្ឋោ, វិតិហារំ អញ្ញមញ្ញភោជនានំ;

អទ្ទក្ខិ [អទ្ទស (ស្យា. ក.)] កិរ សក្ខិកំ ជនិន្ទោ, ពុភុក្កស្ស បុណ្ណំ មុខស្ស [ភោភុក្ខស្ស ច បុណ្ណមុខស្ស (សី.)] ចេតំ.

១០៤.

លាភា វត មេ អនប្បរូបា, យស្ស មេទិសា បណ្ឌិតា កុលម្ហិ;

បញ្ហស្ស គម្ភីរគតំ និបុណមត្ថំ, បដិវិជ្ឈន្តិ សុភាសិតេន ធីរា.

១០៥.

អស្សតរិរថញ្ច ឯកមេកំ, ផីតំ គាមវរញ្ច ឯកមេកំ;

សព្ពេសំ វោ ទម្មិ បណ្ឌិតានំ, បរមប្បតីតមនោ សុភាសិតេនាតិ.

មេណ្ឌកបញ្ហជាតកំ អដ្ឋមំ.

៤៧២. មហាបទុមជាតកំ (៩)

១០៦.

នាទដ្ឋា [នាទិដ្ឋា (ក. សី. ស្យា. ក.)] បរតោ ទោសំ, អណុំ ថូលានិ សព្ពសោ;

ឥស្សរោ បណយេ ទណ្ឌំ, សាមំ អប្បដិវេក្ខិយ.

១០៧.

យោ ច អប្បដិវេក្ខិត្វា, ទណ្ឌំ កុព្ពតិ ខត្តិយោ;

សកណ្ដកំ សោ គិលតិ, ជច្ចន្ធោវ សមក្ខិកំ.

១០៨.

អទណ្ឌិយំ ទណ្ឌយតិ [ទណ្ឌិយតិ (ស្យា. បី.)], ទណ្ឌិយញ្ច អទណ្ឌិយំ [អទណ្ឌិយ (និយ្យ), ន ទណ្ឌយេ (?)];

អន្ធោវ វិសមំ មគ្គំ, ន ជានាតិ សមាសមំ.

១០៩.

យោ ច ឯតានិ ឋានានិ, អណុំ ថូលានិ សព្ពសោ;

សុទិដ្ឋមនុសាសេយ្យ, ស វេ វោហរិតុ [វោហាតុ (បី.)] មរហតិ.

១១០.

នេកន្តមុទុនា សក្កា, ឯកន្តតិខិណេន វា;

អត្តំ មហន្តេ [មហត្តេ (ស្យា. ក.)] ឋបេតុំ [ឋាបេតុំ (សី. ស្យា. បី.)], តស្មា ឧភយមាចរេ.

១១១.

បរិភូតោ មុទុ ហោតិ, អតិតិក្ខោ ច វេរវា;

ឯតញ្ច ឧភយំ ញត្វា, អនុមជ្ឈំ សមាចរេ.

១១២.

ពហុម្បិ រត្តោ ភាសេយ្យ, ទុដ្ឋោបិ ពហុ ភាសតិ;

ន ឥត្ថិការណា រាជ, បុត្តំ ឃាតេតុមរហសិ.

១១៣.

សព្ពោវ [សព្ពោ ច (ក. សី. បី.)] លោកោ ឯកតោ [ឯកន្តោ (សី. បី.)], ឥត្ថី ច អយមេកិកា;

តេនាហំ បដិបជ្ជិស្សំ, គច្ឆថ បក្ខិបថេវ [បក្ខិបេថ (ស្យា. អដ្ឋ.)] តំ.

១១៤.

អនេកតាលេ នរកេ, គម្ភីរេ ច សុទុត្តរេ [គម្ភីរេ សុទុរុត្តរេ (បី. ក.)];

បាតិតោ គិរិទុគ្គស្មិំ, កេន ត្វំ តត្ថ នាមរិ.

១១៥.

នាគោ ជាតផណោ តត្ថ, ថាមវា គិរិសានុជោ;

បច្ចគ្គហិ មំ ភោគេហិ, តេនាហំ តត្ថ នាមរិំ.

១១៦.

ឯហិ តំ បដិនេស្សាមិ, រាជបុត្ត សកំ ឃរំ;

រជ្ជំ ការេហិ [ការេសិ (សី.)] ភទ្ទន្តេ, កិំ អរញ្ញេ ករិស្សសិ.

១១៧.

យថា គិលិត្វា ពឡិសំ, ឧទ្ធរេយ្យ សលោហិតំ;

ឧទ្ធរិត្វា សុខី អស្ស, ឯវំ [សុខំ (បី. ក.)] បស្សាមិ អត្តនំ [អត្តនិ (បី. ក.), អត្តនា (ស្យា.), ឯវំ អហម្បិ បុន សោត្ថិភាវប្បត្តំ គិលិតពឡិសំ បុរិសមិវ អត្តានំ បស្សាមីតិ (អដ្ឋ. សំវណ្ណនា)].

១១៨.

កិំ នុ ត្វំ ពឡិសំ ព្រូសិ, កិំ ត្វំ ព្រូសិ សលោហិតំ;

កិំ នុ ត្វំ ឧព្ភតំ ព្រូសិ, តំ មេ អក្ខាហិ បុច្ឆិតោ.

១១៩.

កាមាហំ ពឡិសំ ព្រូមិ, ហត្ថិអស្សំ សលោហិតំ;

ចត្តាហំ ឧព្ភតំ ព្រូមិ, ឯវំ ជានាហិ ខត្តិយ.

១២០.

ចិញ្ចាមាណវិកា មាតា, ទេវទត្តោ ច មេ បិតា;

អានន្ទោ បណ្ឌិតោ នាគោ, សារិបុត្តោ ច ទេវតា;

រាជបុត្តោ អហំ អាសិំ [អហំ តទា រាជបុត្តោ (សី. ស្យា. បី.)], ឯវំ ធារេថ ជាតកន្តិ.

មហាបទុមជាតកំ នវមំ.

៤៧៣. មិត្តាមិត្តជាតកំ (១០)

១២១.

កានិ កម្មានិ កុព្ពានំ, កថំ វិញ្ញូ បរក្កមេ;

អមិត្តំ ជានេយ្យ មេធាវី, ទិស្វា សុត្វា ច បណ្ឌិតោ.

១២២.

ន នំ ឧម្ហយតេ ទិស្វា, ន ច នំ បដិនន្ទតិ;

ចក្ខូនិ ចស្ស [ចក្ខូនិស្ស (ស្យា. ក.)] ន ទទាតិ, បដិលោមញ្ច វត្តតិ.

១២៣.

អមិត្តេ តស្ស ភជតិ, មិត្តេ តស្ស ន សេវតិ;

វណ្ណកាមេ និវារេតិ, អក្កោសន្តេ បសំសតិ.

១២៤.

គុយ្ហញ្ច តស្ស នក្ខាតិ, តស្ស គុយ្ហំ ន គូហតិ;

កម្មំ តស្ស ន វណ្ណេតិ, បញ្ញស្ស នប្បសំសតិ.

១២៥.

អភវេ នន្ទតិ តស្ស, ភវេ តស្ស ន នន្ទតិ;

អច្ឆេរំ [អច្ឆរិយំ (សី. ស្យា. បី.)] ភោជនំ លទ្ធា, តស្ស នុប្បជ្ជតេ សតិ;

តតោ នំ នានុកម្បតិ, អហោ សោបិ [អហាសោបិ (ក. សី. ស្យា. ក.)] លភេយ្យិតោ.

១២៦.

ឥច្ចេតេ សោឡសាការា, អមិត្តស្មិំ បតិដ្ឋិតា;

យេហិ អមិត្តំ ជានេយ្យ, ទិស្វា សុត្វា ច បណ្ឌិតោ.

១២៧.

កានិ កម្មានិ កុព្ពានំ, កថំ វិញ្ញូ បរក្កមេ;

មិត្តំ ជានេយ្យ មេធាវី, ទិស្វា សុត្វា ច បណ្ឌិតោ.

១២៨.

បវុត្ថំ តស្ស សរតិ, អាគតំ អភិនន្ទតិ;

តតោ កេលាយិតោ ហោតិ, វាចាយ បដិនន្ទតិ.

១២៩.

មិត្តេ តស្សេវ ភជតិ, អមិត្តេ តស្ស ន សេវតិ;

អក្កោសន្តេ និវារេតិ, វណ្ណកាមេ បសំសតិ.

១៣០.

គុយ្ហញ្ច តស្ស អក្ខាតិ, តស្ស គុយ្ហញ្ច គូហតិ;

កម្មញ្ច តស្ស វណ្ណេតិ, បញ្ញំ តស្ស [បញ្ញមស្ស (ស្យា. ក.)] បសំសតិ.

១៣១.

ភវេ ច នន្ទតិ តស្ស [ភវេ នន្ទតិ តស្ស ច (ក.)], អភវេ តស្ស ន នន្ទតិ;

អច្ឆេរំ [អច្ឆរិយំ (សី. ស្យា. បី.)] ភោជនំ លទ្ធា, តស្ស ឧប្បជ្ជតេ សតិ;

តតោ នំ អនុកម្បតិ, អហោ សោបិ [បហាសោបិ (ក. សី. ស្យា. ក.)] លភេយ្យិតោ.

១៣២.

ឥច្ចេតេ សោឡសាការា, មិត្តស្មិំ សុប្បតិដ្ឋិតា;

យេហិ មិត្តញ្ច ជានេយ្យ [មិត្តំ សុជានេយ្យ (បី. ក.)], ទិស្វា សុត្វា ច បណ្ឌិតោតិ.

មិត្តាមិត្តជាតកំ ទសមំ.

ទ្វាទសកនិបាតំ និដ្ឋិតំ.

តស្សុទ្ទានំ –

លហុចិត្ត សសាល កសន្តិ បុន, អថ កាម ទសខលុដ្ឋានវរោ;

អថ កណ្ហ សុកោសិយ មេណ្ឌវរោ, បទុមោ បុន មិត្តវរេន ទសាតិ.

១៣. តេរសកនិបាតោ

៤៧៤. អម្ពជាតកំ (១)

.

អហាសិ [អាហាសិ (?)] មេ អម្ពផលានិ បុព្ពេ, អណូនិ ថូលានិ ច ព្រហ្មចារិ;

តេហេវ មន្តេហិ ន ទានិ តុយ្ហំ, ទុមប្ផលា បាតុភវន្តិ ព្រហ្មេ.

.

នក្ខត្តយោគំ បដិមានយាមិ, ខណំ មុហុត្តញ្ច មន្តេ ន បស្សំ [ខណំ មុហុត្តំ ន មំ តោសយន្តិ (សី. បី.)];

នក្ខត្តយោគញ្ច ខណញ្ច លទ្ធា, អទ្ធាហរិស្សម្ពផលំ [អថាហរិស្សម្ពផលំ (សី. បី.)] បហូតំ.

.

នក្ខត្តយោគំ ន បុរេ អភាណិ, ខណំ មុហុត្តំ ន បុរេ អសំសិ;

សយំ ហរី [អថាហរី (សី. ស្យា. បី.)] អម្ពផលំ បហូតំ, វណ្ណេន គន្ធេន រសេនុបេតំ.

.

មន្តាភិជប្បេន បុរេ ហិ [បុរ’ស្ស (សី. បី.), បុរេបិ (ស្យា.)] តុយ្ហំ, ទុមប្ផលា បាតុភវន្តិ ព្រហ្មេ;

ស្វាជ្ជ ន បារេសិ ជប្បម្បិ មន្តំ [ជបម្បិ មន្តេ (សី. បី.)], អយំ សោ កោ នាម តវជ្ជ ធម្មោ.

.

ចណ្ឌាលបុត្តោ មម សម្បទាសិ, ធម្មេន មន្តេ បកតិញ្ច សំសិ;

មា ចស្សុ មេ បុច្ឆិតោ នាមគោត្តំ, គុយ្ហិត្ថោ អត្ថំ [មា តំ (សី. ស្យា. បី.)] វិជហេយ្យ មន្តោ [វិជហេយ្យុមន្តា (ស្យា.)].

.

សោហំ ជនិន្ទេន ជនម្ហិ បុដ្ឋោ, មក្ខាភិភូតោ អលិកំ អភាណិំ;

‘‘មន្តា ឥមេ ព្រាហ្មណស្សា’’តិ មិច្ឆា, បហីនមន្តោ កបណោ រុទាមិ.

.

ឯរណ្ឌា បុចិមន្ទា វា, អថ វា បាលិភទ្ទកា;

មធុំ មធុត្ថិកោ វិន្ទេ, សោ ហិ តស្ស ទុមុត្តមោ.

.

ខត្តិយា ព្រាហ្មណា វេស្សា, សុទ្ទា ចណ្ឌាលបុក្កុសា;

យម្ហា ធម្មំ វិជានេយ្យ, សោ ហិ តស្ស នរុត្តមោ.

.

ឥមស្ស ទណ្ឌញ្ច វធញ្ច ទត្វា, គលេ គហេត្វា ខលយាថ [ពលយាថ (ស្យា.), គលយាថ (ក.)] ជម្មំ;

យោ ឧត្តមត្ថំ កសិរេន លទ្ធំ, មានាតិមានេន វិនាសយិត្ថ.

១០.

យថា សមំ មញ្ញមានោ បតេយ្យ, សោព្ភំ គុហំ នរកំ បូតិបាទំ;

រជ្ជូតិ វា អក្កមេ កណ្ហសប្បំ, អន្ធោ យថា ជោតិមធិដ្ឋហេយ្យ;

ឯវម្បិ មំ ត្វំ ខលិតំ សបញ្ញ [សបញ្ញា (បី.)], បហីនមន្តស្ស បុនប្បទាហិ [បុន សម្បទាហិ (ស្យា.), បុនប្បសីទ (សី. បី.)].

១១.

ធម្មេន មន្តំ [មន្តេ (សី. ស្យា. បី.)] តវ សម្បទាសិំ, តុវម្បិ ធម្មេន [ត្វម្បិ ធម្មេនេវ (ក.)] បរិគ្គហេសិ;

បកតិម្បិ តេ អត្តមនោ អសំសិំ, ធម្មេ ឋិតំ តំ [បតិដ្ឋំ (ក.)] ន ជហេយ្យ មន្តោ.

១២.

យោ ពាល មន្តំ [ពលមន្តំ (ក.)] កសិរេន លទ្ធំ, យំ ទុល្លភំ អជ្ជ មនុស្សលោកេ;

កិញ្ចាបិ លទ្ធា ជីវិតុំ អប្បបញ្ញោ [កិច្ឆា លទ្ធំ ជីវិកំ អប្បបញ្ញោ (សី. ស្យា.), កច្ឆាបិ លទ្ធា ជីវិកំ អប្បញ្ញ (បី.)], វិនាសយី អលិកំ ភាសមានោ.

១៣.

ពាលស្ស មូឡ្ហស្ស អកតញ្ញុនោ ច, មុសា ភណន្តស្ស អសញ្ញតស្ស;

មន្តេ មយំ តាទិសកេ ន ទេម, កុតោ មន្តា គច្ឆ ន មយ្ហ រុច្ចសីតិ.

អម្ពជាតកំ បឋមំ.

៤៧៥. ផន្ទនជាតកំ (២)

១៤.

កុឋារិហត្ថោ [កុធារិហត្ថោ (ក.)] បុរិសោ, វនមោគយ្ហ តិដ្ឋសិ;

បុដ្ឋោ មេ សម្ម អក្ខាហិ, កិំ ទារុំ ឆេតុមិច្ឆសិ.

១៥.

ឥស្សោ [ឥសោ (សី.), ឦសោ (ស្យា. បី.)] វនានិ ចរសិ, សមានិ វិសមានិ ច;

បុដ្ឋោ មេ សម្ម អក្ខាហិ, កិំ ទារុំ នេមិយា ទឡ្ហំ.

១៦.

នេវ សាលោ ន ខទិរោ, នាស្សកណ្ណោ កុតោ ធវោ;

រុក្ខោ ច [រុក្ខោវ (សី. បី.)] ផន្ទនោ នាម, តំ ទារុំ នេមិយា ទឡ្ហំ.

១៧.

កីទិសានិស្ស បត្តានិ, ខន្ធោ វា បន កីទិសោ;

បុដ្ឋោ មេ សម្ម អក្ខាហិ, យថា ជានេមុ ផន្ទនំ.

១៨.

យស្ស សាខា បលម្ពន្តិ, នមន្តិ ន ច ភញ្ជរេ;

សោ រុក្ខោ ផន្ទនោ នាម, យស្ស មូលេ អហំ ឋិតោ.

១៩.

អរានំ ចក្កនាភីនំ, ឦសានេមិរថស្ស ច;

សព្ពស្ស តេ កម្មនិយោ, អយំ ហេស្សតិ ផន្ទនោ.

២០.

ឥតិ ផន្ទនរុក្ខោបិ, តាវទេ អជ្ឈភាសថ;

មយ្ហម្បិ វចនំ អត្ថិ, ភារទ្វាជ សុណោហិ មេ.

២១.

ឥស្សស្ស [ឥមស្ស (ក. សី. ក.)] ឧបក្ខន្ធម្ហា [ឧបខន្ធម្ហា (ក. សី. បី. ក.)], ឧក្កច្ច ចតុរង្គុលំ;

តេន នេមិំ បសារេសិ [បរិហរេសិ (សី. បី.)], ឯវំ ទឡ្ហតរំ សិយា.

២២.

ឥតិ ផន្ទនរុក្ខោបិ, វេរំ អប្បេសិ តាវទេ;

ជាតានញ្ច អជាតានំ, ឥស្សានំ ទុក្ខមាវហិ.

២៣.

ឥច្ចេវំ [ឥច្ចេវ (សី. បី.)] ផន្ទនោ ឥស្សំ, ឥស្សោ ច បន ផន្ទនំ;

អញ្ញមញ្ញំ វិវាទេន, អញ្ញមញ្ញមឃាតយុំ.

២៤.

ឯវមេវ មនុស្សានំ, វិវាទោ យត្ថ ជាយតិ;

មយូរនច្ចំ នច្ចន្តិ, យថា តេ ឥស្សផន្ទនា.

២៥.

តំ វោ វទាមិ ភទ្ទំ វោ [ភទ្ទន្តេ (ក.)], យាវន្តេត្ថ សមាគតា;

សម្មោទថ មា វិវទថ [មាវិវទិត្ថ (សី. ស្យា. បី.)], មា ហោថ ឥស្សផន្ទនា.

២៦.

សាមគ្គិមេវ [សាមគ្យមេវ (ស្យា. ក.)] សិក្ខេថ, ពុទ្ធេហេតំ បសំសិតំ;

សាមគ្គិរតោ ធម្មដ្ឋោ, យោគក្ខេមា ន ធំសតីតិ.