មូល > សុត្តបិដក > ខុទ្ទកនិកាយ

[កិមគ្ឃតី តណ្ឌុលនាឡិកា ច, ពារាណសី អន្តរពាហិរានិ; អស្សបញ្ចសតេ តានិ, ឯកា តណ្ឌុលនាឡិកាតិ; (ស្យា.)] កិមគ្ឃតិ តណ្ឌុលនាឡិកាយ, អស្សាន មូលាយ វទេហិ រាជ [នាឡិកា ច (សី.), នាឡិកាយ (ក. សី. អដ្ឋ.)];

ពារាណសិំ សន្តរពាហិរតោ [ពាហិរន្តំ (សី.)], អយមគ្ឃតិ តណ្ឌុលនាឡិកាតិ [កិមគ្ឃតី វណ្ឌុលនាឡិកា ច, ពារាណសី អន្តរពាហិរានិ; អស្សបញ្ចសតេ តានិ, ឯកា តណ្ឌុលនាឡិកាតិ; (ស្យា.)].

ហិរិឱត្តប្បសម្បន្នា ¶ , សុក្កធម្មសមាហិតា;

សន្តោ សប្បុរិសា លោកេ, ទេវធម្មាតិ វុច្ចរេតិ.

បុត្តោ ត្យាហំ មហារាជ, ត្វំ មំ បោស ជនាធិប;

អញ្ញេបិ ទេវោ បោសេតិ, កិញ្ច [កិញ្ចិ (ក.)] ទេវោ សកំ បជន្តិ.

កដ្ឋហារិ [កដ្ឋវាហន (ក.)] ជាតកំ សត្តមំ.

អបិ ¶ ¶ អតរមានានំ, ផលាសាវ សមិជ្ឈតិ;

វិបក្កព្រហ្មចរិយោស្មិ, ឯវំ ជានាហិ គាមណីតិ.

ឧត្តមង្គរុហា មយ្ហំ, ឥមេ ជាតា វយោហរា;

បាតុភូតា ទេវទូតា, បព្ពជ្ជាសមយោ មមាតិ.

មឃទេវ [មខាទេវ (សី. បី.), ទេវទូត (ក.)] ជាតកំ នវមំ.

យញ្ច ¶ អញ្ញេ ន រក្ខន្តិ, យោ ច អញ្ញេ ន រក្ខតិ;

ស វេ រាជ សុខំ សេតិ, កាមេសុ អនបេក្ខវាតិ.

វរាបណ្ណក វណ្ណុបថ សេរិវរោ, សុវិចក្ខណ តណ្ឌុលនាឡិកស្សា;

ហិរិ បុត្តវរុត្តគាមណិនា, យោ ច ន រក្ខតិ តេន ទសាតិ.

ហោតិ សីលវតំ អត្ថោ, បដិសន្ថារ [បដិសន្ធារ (ក.)] វុត្តិនំ;

លក្ខណំ បស្ស អាយន្តំ, ញាតិសង្ឃបុរក្ខតំ [បុរក្ខិតំ (ស្យា.), បុរេក្ខិតំ (ក.)];

អថ បស្សសិមំ កាឡំ, សុវិហីនំវ ញាតិភីតិ.

និគ្រោធមេវ ¶ ¶ ¶ សេវេយ្យ, ន សាខមុបសំវសេ;

និគ្រោធស្មិំ មតំ សេយ្យោ, យញ្ចេ សាខស្មិ [សាខស្មិំ (សី. បី.)] ជីវិតន្តិ.

ធិរត្ថុ កណ្ឌិនំ សល្លំ, បុរិសំ គាឡ្ហវេធិនំ;

ធិរត្ថុ តំ ជនបទំ, យត្ថិត្ថី បរិណាយិកា;

តេ ចាបិ ធិក្កិតា [ធិក្កតា (?)] សត្តា, យេ ឥត្ថីនំ វសំគតាតិ.

ន កិរត្ថិ រសេហិ បាបិយោ, អាវាសេហិ វ [វា (សព្ពត្ថ)] សន្ថវេហិ វា;

វាតមិគំ គហននិស្សិតំ [គេហនិស្សិតំ (សី. បី.)], វសមានេសិ រសេហិ សញ្ជយោតិ.

អដ្ឋក្ខុរំ ខរាទិយេ, មិគំ វង្កាតិវង្កិនំ;

សត្តហិ ¶ កាលាតិក្កន្តំ [សត្តហិ កលាហ’តិក្កន្តំ (សី.), សត្តកាលេហ’តិក្កន្តំ (ស្យា.), សត្តហិ កាលាហ’តិក្កន្តំ (បី.)], ន នំ ឱវទិតុស្សហេតិ.

មិគំ ¶ តិបល្លត្ថ [តិបល្លត្ត (ក.)] មនេកមាយំ, អដ្ឋក្ខុរំ អឌ្ឍរត្តាបបាយិំ [អឌ្ឍរត្តាវបាយិំ (សី. បី.)];

ឯកេន សោតេន ឆមាស្សសន្តោ, ឆហិ កលាហិតិភោតិ [កលាហតិភោតិ (សី. ស្យា. បី.)] ភាគិនេយ្យោតិ.

កាឡេ ¶ វា យទិ វា ជុណ្ហេ, យទា វាយតិ មាលុតោ;

វាតជានិ ហិ សីតានិ, ឧភោត្ថមបរាជិតាតិ.

ឯវំ ចេ សត្តា ជានេយ្យុំ, ទុក្ខាយំ ជាតិសម្ភវោ;

ន បាណោ បាណិនំ ហញ្ញេ, បាណឃាតី ហិ សោចតីតិ.

សចេ ¶ មុច្ចេ [មុញ្ចេ (សី. ស្យា. បី.)] បេច្ច មុច្ចេ [មុញ្ចេ (សី. ស្យា. បី.)], មុច្ចមានោ ហិ ពជ្ឈតិ;

ន ហេវំ ធីរា មុច្ចន្តិ, មុត្តិ ពាលស្ស ពន្ធនន្តិ.

ទិស្វា បទមនុត្តិណ្ណំ, ទិស្វានោតរិតំ បទំ;

នឡេន វារិំ បិស្សាម [បិវិស្សាម (សី. ស្យា. បី.)], នេវ [ន ច (ក.)] មំ ត្វំ វធិស្សសីតិ.

អថ ¶ លក្ខណ សាខ ធិរត្ថុ បុន, ន កិរត្ថិ រសេហិ ខរាទិយា;

អតិភោតិ វរ [រស (សព្ពត្ថ)] មាលុត បាណ, មុច្ចេន នឡអវ្ហយនេន ភវន្តិ ទសាតិ.

ញាតមេតំ ¶ កុរុង្គស្ស, យំ ត្វំ សេបណ្ណិ សិយ្យសិ [សេយ្យសិ (សី. ស្យា. បី.)];

អញ្ញំ ¶ សេបណ្ណិ គច្ឆាមិ, ន មេ តេ រុច្ចតេ ផលន្តិ.

យេ កុក្កុរា រាជកុលម្ហិ វទ្ធា, កោលេយ្យកា វណ្ណពលូបបន្នា;

តេមេ ន វជ្ឈា មយមស្ម វជ្ឈា, នាយំ សឃច្ចា ទុព្ពលឃាតិកាយន្តិ.

អបិ បស្សេន សេមានោ, សល្លេភិ សល្លលីកតោ;

សេយ្យោវ វឡវា គោជោ [ភោជ្ជោ (សី.), ភោជ្ឈោ (ស្យា. បី.)], យុញ្ជ មញ្ញេវ សារថីតិ.

គោជានីយ [ភោជាជានីយ (សី. ស្យា. បី.)] ជាតកំ តតិយំ.

យទា យទា យត្ថ យទា, យត្ថ យត្ថ យទា យទា;

អាជញ្ញោ កុរុតេ វេគំ, ហាយន្តិ តត្ថ វាឡវាតិ.

អញ្ញមញ្ញេហិ ¶ ¶ តិត្ថេហិ, អស្សំ បាយេហិ សារថិ;

អច្ចាសនស្ស បុរិសោ, បាយាសស្សបិ តប្បតីតិ.

បុរាណចោរាន ¶ វចោ និសម្ម, មហិឡាមុខោ បោថយមន្វចារី;

សុសញ្ញតានញ្ហិ វចោ និសម្ម, គជុត្តមោ សព្ពគុណេសុ អដ្ឋាតិ.

នាលំ កពឡំ បទាតវេ, ន ច បិណ្ឌំ ន កុសេ ន ឃំសិតុំ;

មញ្ញាមិ អភិណ្ហទស្សនា, នាគោ ស្នេហមកាសិ [សិនេហមកាសិ (សី. ស្យា. បី.)] កុក្កុរេតិ.

មនុញ្ញមេវ ¶ ភាសេយ្យ, នាមនុញ្ញំ កុទាចនំ;

មនុញ្ញំ ភាសមានស្ស, គរុំ ភារំ ឧទទ្ធរិ;

ធនញ្ច នំ អលាភេសិ, តេន ចត្តមនោ អហូតិ.

យតោ យតោ គរុ ធុរំ, យតោ គម្ភីរវត្តនី;

តទាស្សុ កណ្ហំ យុញ្ជន្តិ, ស្វាស្សុ តំ វហតេ ធុរន្តិ.

មា ¶ មុនិកស្ស បិហយិ, អាតុរន្នានិ ភុញ្ជតិ;

អប្បោស្សុក្កោ ភុសំ ខាទ, ឯតំ ទីឃាយុលក្ខណន្តិ.

កុរុង្គស្ស ¶ កុក្កុរគោជវរោ, បុន វាឡវស្សសិរិវ្ហយនោ [សិរិវយនោ (សព្ពត្ថ)];

មហិឡាមុខនាមនុញ្ញវរោ, វហតេ ធុរ មុនិកេន ទសាតិ.

កុលាវកា ¶ មាតលិ សិម្ពលិស្មិំ, ឦសាមុខេន បរិវជ្ជយស្សុ;

កាមំ ចជាម អសុរេសុ បាណំ, មា មេ ទិជា វិក្កុលវា [មាយិមេ ទិជា វិកុលាវា (សី. ស្យា. បី.)] អហេសុន្តិ.

រុទំ មនុញ្ញំ រុចិរា ច បិដ្ឋិ, វេឡុរិយវណ្ណូបនិភា [វណ្ណូបដិភា (ស្យា.), វណ្ណសន្និភា (ក.)] ច គីវា;

ព្យាមមត្តានិ ច បេខុណានិ, នច្ចេន តេ ធីតរំ នោ ទទាមីតិ.

សម្មោទមានា ¶ គច្ឆន្តិ, ជាលមាទាយ បក្ខិនោ;

យទា តេ វិវទិស្សន្តិ, តទា ឯហិន្តិ មេ វសន្តិ.

ន ¶ មំ សីតំ ន មំ ឧណ្ហំ, ន មំ ជាលស្មិ ពាធនំ;

យញ្ច មំ មញ្ញតេ មច្ឆី, អញ្ញំ សោ រតិយា គតោតិ.

សន្តិ ¶ បក្ខា អបតនា, សន្តិ បាទា អវញ្ចនា;

មាតាបិតា ច និក្ខន្តា, ជាតវេទ បដិក្កមាតិ.

យំ និស្សិតា ជគតិរុហំ វិហង្គមា, ស្វាយំ អគ្គិំ បមុញ្ចតិ;

ទិសា ភជថ វក្កង្គា [វង្កង្គា (ស្យា.)], ជាតំ សរណតោ ភយន្តិ.

យេ វុឌ្ឍ [វទ្ធ (សី. បី.)] មបចាយន្តិ, នរា ធម្មស្ស កោវិទា;

ទិដ្ឋេវ ធម្មេ បាសំសា, សម្បរាយេ ច សុគ្គតីតិ.

នាច្ចន្តំ ¶ និកតិប្បញ្ញោ, និកត្យា សុខមេធតិ;

អារាធេតិ និកតិប្បញ្ញោ [អារាធេ និកតិប្បញ្ញោ (បី.)], ពកោ កក្កដកាមិវាតិ.

មញ្ញេ ¶ សោវណ្ណយោ រាសិ, សោណ្ណមាលា ច នន្ទកោ;

យត្ថ ទាសោ អាមជាតោ, ឋិតោ ថុល្លានិ [ថូលានិ (ក.)] គជ្ជតីតិ.

កាមំ ¶ បតាមិ និរយំ, ឧទ្ធំបាទោ អវំសិរោ;

នានរិយំ ករិស្សាមិ, ហន្ទ បិណ្ឌំ បដិគ្គហាតិ.

សិរិមាតលិ ធីតរ បក្ខិវរោ, រតិយាគតោ មាតាបិតា ច បុន;

ជគតីរុហ វុឌ្ឍ សុកក្កដកោ, តថា នន្ទកបិណ្ឌវរេន ទសាតិ.

យោ ¶ អត្ថកាមស្ស ហិតានុកម្បិនោ, ឱវជ្ជមានោ ន ករោតិ សាសនំ;

អជិយា បាទមោលម្ព [បាទមោលុម្ព (សី. ស្យា. បី.)], មិត្តកោ វិយ សោចតីតិ.

យោ ¶ អត្ថកាមស្ស ហិតានុកម្បិនោ, ឱវជ្ជមានោ ន ករោតិ សាសនំ;

កបោតកស្ស វចនំ អកត្វា, អមិត្តហត្ថត្ថគតោវ សេតីតិ.

យោ អត្ថកាមស្ស ហិតានុកម្បិនោ, ឱវជ្ជមានោ ន ករោតិ សាសនំ;

ឯវំ សោ និហតោ សេតិ, វេឡុកស្ស យថា បិតាតិ.

សេយ្យោ ¶ ¶ អមិត្តោ មតិយា ឧបេតោ, ន ត្វេវ មិត្តោ មតិវិប្បហីនោ;

មកសំ វធិស្សន្តិ ហិ ឯឡមូគោ, បុត្តោ បិតុ អព្ភិទា ឧត្តមង្គន្តិ.

សេយ្យោ អមិត្តោ មេធាវី, យញ្ចេ ពាលានុកម្បកោ;

បស្ស រោហិណិកំ ជម្មិំ, មាតរំ ហន្ត្វាន សោចតីតិ.

ន វេ អនត្ថកុសលេន, អត្ថចរិយា សុខាវហា;

ហាបេតិ អត្ថំ ទុម្មេធោ, កបិ អារាមិកោ យថាតិ.

ន ¶ វេ អនត្ថកុសលេន, អត្ថចរិយា សុខាវហា;

ហាបេតិ អត្ថំ ទុម្មេធោ, កោណ្ឌញ្ញោ វារុណិំ យថាតិ.

អនុបាយេន ¶ យោ អត្ថំ, ឥច្ឆតិ សោ វិហញ្ញតិ;

ចេតា ហនិំសុ វេទព្ពំ [វេទព្ភំ (សី. បី.)], សព្ពេ តេ ព្យសនមជ្ឈគូតិ.

វេទព្ព [វេទព្ភ (សី. បី.)] ជាតកំ អដ្ឋមំ.

នក្ខត្តំ ¶ បដិមានេន្តំ, អត្ថោ ពាលំ ឧបច្ចគា;

អត្ថោ អត្ថស្ស នក្ខត្តំ, កិំ ករិស្សន្តិ តារកាតិ.

ទុម្មេធានំ សហស្សេន, យញ្ញោ មេ ឧបយាចិតោ;

ឥទានិ ខោហំ យជិស្សាមិ, ពហុ [ពហូ (សី. បី.), ពហុំ (ក.)] អធម្មិកោ ជនោតិ.

អថ មិត្តក មាតុ កបោតវរោ, តថា វេឡូក ឯឡមូគោ រោហិណី;

កបិ ¶ វារុណិ ចេតចរា ច បុន, តថា តារក យញ្ញវរេន ទសាតិ.

អាសីសេថេវ ¶ [អាសិំសេថេវ (សី. ស្យា. បី.)] បុរិសោ, ន និព្ពិន្ទេយ្យ បណ្ឌិតោ;

បស្សាមិ វោហំ អត្តានំ, យថា ឥច្ឆិំ តថា អហូតិ.

វាយមេថេវ បុរិសោ, ន និព្ពិន្ទេយ្យ បណ្ឌិតោ;

បស្សាមិ វោហំ អត្តានំ, ឧទកា ថលមុព្ភតន្តិ.

តថេវ ¶ បុណ្ណា បាតិយោ, អញ្ញាយំ វត្តតេ កថា;

អាការណេន [អាការកេន (សី. ស្យា. បី.)] ជានាមិ, ន ចាយំ ភទ្ទិកា សុរាតិ.

នាយំ ¶ រុក្ខោ ទុរារុហោ, នបិ គាមតោ អារកា;

អាការណេន ជានាមិ, នាយំ សាទុផលោ ទុមោតិ.

យោ អលីនេន ចិត្តេន, អលីនមនសោ នរោ;

ភាវេតិ កុសលំ ធម្មំ, យោគក្ខេមស្ស បត្តិយា;

បាបុណេ អនុបុព្ពេន, សព្ពសំយោជនក្ខយន្តិ.

យោ ¶ បហដ្ឋេន ចិត្តេន, បហដ្ឋមនសោ នរោ;

ភាវេតិ កុសលំ ធម្មំ, យោគក្ខេមស្ស បត្តិយា;

បាបុណេ អនុបុព្ពេន, សព្ពសំយោជនក្ខយន្តិ.

យស្សេតេ ចតុរោ ធម្មា, វានរិន្ទ យថា តវ;

សច្ចំ ធម្មោ ធិតិ [ធិតី (សី. បី.)] ចាគោ, ទិដ្ឋំ សោ អតិវត្តតីតិ.

យស្សេតេ ¶ ¶ ច [យស្ស ឯតេ (សី. បី.)] តយោ ធម្មា, វានរិន្ទ យថា តវ;

ទក្ខិយំ សូរិយំ បញ្ញា, ទិដ្ឋំ សោ អតិវត្តតីតិ.

ធមេ ធមេ នាតិធមេ, អតិធន្តញ្ហិ បាបកំ;

ធន្តេន ហិ សតំ លទ្ធំ, អតិធន្តេន នាសិតន្តិ.

ធមេ ធមេ នាតិធមេ, អតិធន្តញ្ហិ បាបកំ;

ធន្តេនាធិគតា ភោគា, តេ តាតោ វិធមី ធមន្តិ.

យថា ¶ ឥច្ឆិំ តថាហុទកា ថលា, សុរ សាទុផលោ ច អលីនមនោ;

សម្បហដ្ឋមនោ ¶ ចតុរោ ច តយោ, សតលទ្ធក ភោគធនេន ទសាតិ.

អសា លោកិត្ថិយោ នាម, វេលា តាសំ ន វិជ្ជតិ;

សារត្តា ច បគព្ភា ច, សិខី សព្ពឃសោ យថា;

តា ហិត្វា បព្ពជិស្សាមិ, វិវេកមនុព្រូហយន្តិ.

យំ ¶ ព្រាហ្មណោ អវាទេសិ, វីណំ សមុខវេឋិតោ;

អណ្ឌភូតា ភតា ភរិយា, តាសុ កោ ជាតុ វិស្សសេតិ.

កោធនា អកតញ្ញូ ច, បិសុណា មិត្តភេទិកា [បិសុណា ច វិភេទិកា (សី. ស្យា. បី.)];

ព្រហ្មចរិយំ ចរ ភិក្ខុ, សោ សុខំ ន វិហាហសីតិ [បិហាហិសីតិ (សី. ស្យា. បី.), វិហាយសិ (ក.)].

តក្កបណ្ឌិតជាតកំ [តក្កជាតកំ (សី. ស្យា. បី. អដ្ឋ.)] តតិយំ.

មា ¶ សុ នន្ទិ ឥច្ឆតិ មំ, មា សុ សោចិ ន មិច្ឆតិ [ន ឥច្ឆតិ (សី. ស្យា. បី.)];

ថីនំ ភាវោ ទុរាជានោ, មច្ឆស្សេវោទកេ គតន្តិ.

យថា ¶ នទី ច បន្ថោ ច, បានាគារំ សភា បបា;

ឯវំ លោកិត្ថិយោ នាម, នាសំ កុជ្ឈន្តិ បណ្ឌិតាតិ.

ឯកា ឥច្ឆា បុរេ អាសិ, អលទ្ធា មុទុលក្ខណំ;

យតោ លទ្ធា អឡារក្ខី, ឥច្ឆា ឥច្ឆំ វិជាយថាតិ.

ឧច្ឆង្គេ ទេវ មេ បុត្តោ, បថេ ធាវន្តិយា បតិ;

តញ្ច ទេសំ ន បស្សាមិ, យតោ សោទរិយមានយេតិ [សោទរិយំ នយេ (ក.)].

យស្មិំ ¶ ¶ មនោ និវិសតិ, ចិត្តញ្ចាបិ [ចិត្តំ វាបិ (កត្ថចិ)] បសីទតិ;

អទិដ្ឋបុព្ពកេ បោសេ, កាមំ តស្មិម្បិ វិស្សសេតិ.

ធិរត្ថុ តំ វិសំ វន្តំ, យមហំ ជីវិតការណា;

វន្តំ បច្ចាវមិស្សាមិ [បច្ចាហរិស្សាមិ (ក.)], មតំ មេ ជីវិតា វរន្តិ.

ន តំ ជិតំ សាធុ ជិតំ, យំ ជិតំ អវជីយតិ;

តំ ខោ ជិតំ សាធុ ជិតំ, យំ ជិតំ នាវជីយតីតិ.

សិខីសព្ពឃសោបិ ¶ ច វីណវរោ, បិសុណា មិត្តភេទិកា នន្ទី នទី;

មុទុលក្ខណ សោទរិយា ច មនោ, វិស សាធុជិតេន ភវន្តិ ទសាតិ.

យោ ¶ បុព្ពេ ករណីយានិ, បច្ឆា សោ កាតុមិច្ឆតិ;

វរុណកដ្ឋ [វរណកដ្ឋ (សី. បី.)] ភញ្ជោវ, ស បច្ឆា មនុតប្បតីតិ.

អកតញ្ញុស្ស ¶ បោសស្ស, និច្ចំ វិវរទស្សិនោ;

សព្ពំ ចេ បថវិំ [បឋវិំ (សី. ស្យា. បី.)] ទជ្ជា, នេវ នំ អភិរាធយេតិ.

សច្ចំ កិរេវមាហំសុ, នរា ឯកច្ចិយា ឥធ;

កដ្ឋំ និប្លវិតំ [វិប្លាវិតំ (សី. បី.)] សេយ្យោ, ន ត្វេវេកច្ចិយោ នរោតិ.

សាធូ សម្ពហុលា ញាតី, អបិ រុក្ខា អរញ្ញជា;

វាតោ ¶ វហតិ ឯកដ្ឋំ, ព្រហន្តម្បិ វនប្បតិន្តិ.

អភិត្ថនយ ¶ បជ្ជុន្ន, និធិំ កាកស្ស នាសយ;

កាកំ សោកាយ រន្ធេហិ, មញ្ច សោកា បមោចយាតិ.

អសង្កិយោម្ហិ គាមម្ហិ, អរញ្ញេ នត្ថិ មេ ភយំ;

ឧជុំ មគ្គំ សមារូឡ្ហោ, មេត្តាយ ករុណាយ ចាតិ.

ឧសភា ¶ រុក្ខា គាវិយោ គវា ច, អស្សោ កំសោ សិង្គាលី [សិគាសី (សី. ស្យា. បី.)] ច កុម្ភោ;

បោក្ខរណី ច អបាកចន្ទនំ, លាពូនិ សីទន្តិ សិលា ប្លវន្តិ.

មណ្ឌូកិយោ កណ្ហសប្បេ គិលន្តិ, កាកំ សុបណ្ណា បរិវារយន្តិ;

តសា ¶ វកា ឯឡកានំ ភយាហិ, វិបរិយាសោ [វិបរិយាយោ (ស្យា. ក.)] វត្តតិ នយិធ មត្ថីតិ.

ឧភោ ខញ្ជា ឧភោ កុណី, ឧភោ វិសមចក្ខុកា [ចក្ខុលា (សី. បី.)];

ឧភិន្នំ បិឡកា [បីឡកា (ស្យា.)] ជាតា, នាហំ បស្សាមិ ឥល្លិសន្តិ.

យតោ ¶ វិលុត្តា ច ហតា ច គាវោ, ទឌ្ឍានិ គេហានិ ជនោ ច នីតោ;

អថាគមា បុត្តហតាយ បុត្តោ, ខរស្សរំ ឌិណ្ឌិមំ [ទេណ្ឌិមំ (សី. ស្យា. បី.), ឌិន្ទិមំ (ក.)] វាទយន្តោតិ.

យំ តេ បវិកត្ថិតំ បុរេ, អថ តេ បូតិសរា សជន្តិ បច្ឆា;

ឧភយំ ¶ ន សមេតិ ភីមសេន, យុទ្ធកថា ច ឥទញ្ច តេ វិហញ្ញន្តិ.

វរុណវគ្គោ [វរណវគ្គោ (សី. បី.)] អដ្ឋមោ.

វរុណា អកតញ្ញូវរេ តុ សច្ចវរំ, សវនប្បតិនា ច អភិត្ថនយ;

ករុណាយ សិលាប្លវ ឥល្លិសតោ, បុន ឌិណ្ឌិមបូតិសរេន ទសាតិ.

អបាយិម្ហ ¶ អនច្ចិម្ហ, អគាយិម្ហ រុទិម្ហ ច;

វិសញ្ញិករណិំ បិត្វា [បីត្វា (សី. ស្យា. បី.)], ទិដ្ឋា នាហុម្ហ វានរាតិ.

អតិក្កម្ម ¶ ¶ រមណកំ, សទាមត្តញ្ច ទូភកំ;

ស្វាសិ បាសាណមាសីនោ, យស្មា ជីវំ ន មោក្ខសីតិ.

មិត្តោ ហវេ សត្តបទេន ហោតិ, សហាយោ បន ទ្វាទសកេន ហោតិ;

មាសឌ្ឍមាសេន ច ញាតិ ហោតិ, តតុត្តរិំ អត្តសមោបិ ហោតិ;

សោហំ កថំ អត្តសុខស្ស ហេតុ, ចិរសន្ថុតំ [ចិរសន្ធវំ (ក.), ចិរសត្ថុនំ (បី.)] កាឡកណ្ណិំ ជហេយ្យន្តិ.

អារោគ្យមិច្ឆេ បរមញ្ច លាភំ, សីលញ្ច វុទ្ធានុមតំ សុតញ្ច;

ធម្មានុវត្តី ច អលីនតា ច, អត្ថស្ស ទ្វារា បមុខា ឆឡេតេតិ.

អាយតិំ ¶ ទោសំ នាញ្ញាយ, យោ កាមេ បដិសេវតិ;

វិបាកន្តេ ហនន្តិ នំ, កិំបក្កមិវ ភក្ខិតន្តិ.

សីលំ ¶ កិរេវ កល្យាណំ, សីលំ លោកេ អនុត្តរំ;

បស្ស ឃោរវិសោ នាគោ, សីលវាតិ ន ហញ្ញតីតិ.

យស្ស ¶ មង្គលា សមូហតាសេ [សមូហតា (សី. ស្យា. បី. សុ. និ. ៣៦២], ឧប្បាតា [ឧប្បាទា (បី.)] សុបិនា ច លក្ខណា ច;

សោ [ស (សី. បី. ក.)] មង្គលទោសវីតិវត្តោ, យុគយោគាធិគតោ ន ជាតុមេតីតិ.

កល្យាណិមេវ មុញ្ចេយ្យ, ន ហិ មុញ្ចេយ្យ បាបិកំ;

មោក្ខោ កល្យាណិយា សាធុ, មុត្វា តប្បតិ បាបិកន្តិ.

វាចាវ ¶ កិរ តេ អាសិ, សណ្ហា សខិលភាណិនោ;

តិណមត្តេ អសជ្ជិត្ថោ, នោ ច និក្ខសតំ ហរន្តិ.

យោ បុព្ពេ កតកល្យាណោ, កតត្ថោ នាវពុជ្ឈតិ;

បច្ឆា កិច្ចេ សមុប្បន្នេ, កត្តារំ នាធិគច្ឆតីតិ.

អបាយិម្ហ ច ទូភកំ សត្តបទំ, ឆឡទ្វរ ច អាយតិនា ច បុន;

អហិសីលវ មង្គលិ បាបិកស្សា, សតំនិក្ខ កតត្ថវរេន ទសាតិ.

លិត្តំ ¶ ¶ បរមេន តេជសា, គិលមក្ខំ ¶ បុរិសោ ន ពុជ្ឈតិ;

គិល រេ គិល បាបធុត្តក, បច្ឆា តេ កដុកំ ភវិស្សតីតិ.

ឧក្កដ្ឋេ សូរមិច្ឆន្តិ, មន្តីសុ អកុតូហលំ;

បិយញ្ច អន្នបានម្ហិ, អត្ថេ ជាតេ ច បណ្ឌិតន្តិ.

ន វិស្សសេ អវិស្សត្ថេ, វិស្សត្ថេបិ ន វិស្សសេ;

វិស្សាសា ភយមន្វេតិ, សីហំវ មិគមាតុកាតិ [មិគមាតុយា (ក.)].

សោតត្តោ សោសិន្ទោ [សោសីតោ (សី. ស្យា. បី.), សោសិនោ (ក.)] ចេវ, ឯកោ ភិំសនកេ វនេ;

នគ្គោ ន ចគ្គិមាសីនោ, ឯសនាបសុតោ មុនីតិ.

អនិច្ចា ¶ វត សង្ខារា, ឧប្បាទវយធម្មិនោ;

ឧប្បជ្ជិត្វា និរុជ្ឈន្តិ, តេសំ វូបសមោ សុខោតិ.

សមតិត្តិកំ ¶ អនវសេកំ, តេលបត្តំ យថា បរិហរេយ្យ;

ឯវំ សចិត្តមនុរក្ខេ, បត្ថយានោ ទិសំ អគតបុព្ពន្តិ.

ជីវកញ្ច ¶ មតំ ទិស្វា, ធនបាលិញ្ច ទុគ្គតំ;

បន្ថកញ្ច វនេ មូឡ្ហំ, បាបកោ បុនរាគតោតិ.

សាធុ ¶ ខោ បណ្ឌិតោ នាម, ន ត្វេវ អតិបណ្ឌិតោ;

អតិបណ្ឌិតេន បុត្តេន, មនម្ហិ ឧបកូឡិតោតិ [ឧបកូលិតោតិ (សី.), ឧបកុដ្ឋិតោតិ (ស្យា.), ឧបកុដិតោ (ក.)].

បរោសហស្សម្បិ សមាគតានំ, កន្ទេយ្យុំ តេ វស្សសតំ អបញ្ញា;

ឯកោវ សេយ្យោ បុរិសោ សបញ្ញោ, យោ ភាសិតស្ស វិជានាតិ អត្ថន្តិ.

អសាតំ សាតរូបេន, បិយរូបេន អប្បិយំ;

ទុក្ខំ សុខស្ស រូបេន, បមត្តមតិវត្តតីតិ.

គិលមក្ខកុតូហល ¶ ¶ មាតុកស្សា, មុនិនា ច អនិច្ចត បត្តវរំ;

ធនបាលិវរោ អតិបណ្ឌិតកោ, សបរោសហស្សអសាតទសាតិ.

បរោសតំ ¶ ចេបិ សមាគតានំ, ឈាយេយ្យុំ តេ វស្សសតំ អបញ្ញា;

ឯកោវ សេយ្យោ បុរិសោ សបញ្ញោ, យោ ភាសិតស្ស វិជានាតិ អត្ថន្តិ.

យោ ទុក្ខផុដ្ឋាយ ភវេយ្យ តាណំ, សោ មេ បិតា ទុព្ភិ [ទូភិ (សី. បី.)] វនេ ករោតិ;

សា កស្ស កន្ទាមិ វនស្ស មជ្ឈេ, យោ តាយិតា សោ សហសំ [សហសា (សី. ស្យា. បី.)] ករោតីតិ.

យត្ថ ¶ វេរី និវិសតិ [និវសតិ (សី. ក.)], ន វសេ តត្ថ បណ្ឌិតោ;

ឯករត្តំ ទិរត្តំ វា, ទុក្ខំ វសតិ វេរិសូតិ.

ចតុព្ភិ អដ្ឋជ្ឈគមា, អដ្ឋាហិបិ ច សោឡស;

សោឡសាហិ ច ពាត្តិំស [ពត្តិំស (សី. ស្យា. បី.)], អត្រិច្ឆំ ចក្កមាសទោ;

ឥច្ឆាហតស្ស បោសស្ស, ចក្កំ ភមតិ មត្ថកេតិ.

ពហុម្បេតំ ¶ ¶ វនេ កដ្ឋំ, វាតោ ភញ្ជតិ ទុព្ពលំ;

តស្ស ចេ ភាយសី នាគ, កិសោ នូន ភវិស្សសីតិ.

សុខំ វត មំ ជីវន្តំ [សុខកំ វត ជីវំ (ក.)], បចមានា ឧទញ្ចនី;

ចោរី ជាយប្បវាទេន, តេលំ លោណញ្ច យាចតីតិ.

សាធុ ¶ ខោ សិប្បកំ នាម, អបិ យាទិស កីទិសំ;

បស្ស ខញ្ជប្បហារេន, លទ្ធា គាមា ចតុទ្ទិសាតិ.

សិក្ខេយ្យ សិក្ខិតព្ពានិ, សន្តិ តច្ឆន្ទិនោ [សច្ឆន្ទិនោ (សី. បី.)] ជនា;

ពាហិយា ហិ [បិ (សី. ស្យា. បី.)] សុហន្នេន, រាជានមភិរាធយីតិ.

យថន្នោ បុរិសោ ហោតិ, តថន្នា តស្ស ទេវតា;

អាហរេតំ កុណ្ឌបូវំ [កណំ បូវំ (សី. បី.)], មា មេ ភាគំ វិនាសយាតិ.

សព្ពសំហារកោ ¶ ¶ [សព្ពសាហារកោ (ក.)] នត្ថិ, សុទ្ធំ កង្គុ បវាយតិ;

អលិកំ ភាយតិយំ ធុត្តី, សច្ចមាហ មហល្លិកាតិ.

សបរោសត តាយិត វេរី ¶ បុន, ភមចក្កថ នាគសិរិវ្ហយនោ;

សុខកញ្ច វត សិប្បក ពាហិយា, កុណ្ឌបូវ មហល្លិកកា ច ទសាតិ.

ហំចិ [ហំសិ (សី. ស្យា.), ហញ្ចិ (?)] តុវំ ឯវមញ្ញសិ សេយ្យោ, បុត្តេន បិតាតិ រាជសេដ្ឋ;

ហន្ទស្សតរស្ស តេ អយំ, អស្សតរស្ស ហិ គទ្រភោ បិតាតិ.

យេន សត្តុពិលង្គា ច, ទិគុណបលាសោ ច បុប្ផិតោ;

យេន ទទាមិ [យេនា’ទាមិ (សី. ស្យា.)] តេន វទាមិ, យេន ន ទទាមិ [យេន នា’ទាមិ (សី. ស្យា.)] ន តេន វទាមិ;

ឯស ¶ មគ្គោ យវមជ្ឈកស្ស, ឯតំ ឆន្នបថំ វិជានាហីតិ.

សទ្ទហាសិ ¶ សិង្គាលស្ស [សិគាលស្ស (សី. ស្យា. បី.)], សុរាបីតស្ស ព្រាហ្មណ;

សិប្បិកានំ សតំ នត្ថិ, កុតោ កំសសតា ទុវេតិ.

ពហុចិន្តី ¶ អប្បចិន្តី, ឧភោ ជាលេ អពជ្ឈរេ;

មិតចិន្តី បមោចេសី, ឧភោ តត្ថ សមាគតាតិ.

យាយញ្ញ [យាយញ្ញេ (ក.)] មនុសាសតិ, សយំ លោលុប្បចារិនី;

សាយំ វិបក្ខិកា សេតិ, ហតា ចក្កេន សាសិកាតិ [សាលិកាតិ (សី. ស្យា. បី.)].

អតិករមករាចរិយ ¶ , មយ្ហម្បេតំ ន រុច្ចតិ;

ចតុត្ថេ លង្ឃយិត្វាន, បញ្ចមាយសិ អាវុតោតិ.

អច្ចុគ្គតាតិលបតា [អតិពលតា (សី. ស្យា. បី.), អតិលបកា (កត្ថចិ)], អតិវេលំ បភាសិតា;

វាចា ហនតិ ទុម្មេធំ, តិត្តិរំវាតិវស្សិតន្តិ.

នាចិន្តយន្តោ បុរិសោ, វិសេសមធិគច្ឆតិ;

ចិន្តិតស្ស ផលំ បស្ស, មុត្តោស្មិ វធពន្ធនាតិ.

អមាតាបិតរសំវទ្ធោ ¶ [បិតរិ (សី. បី.), បិតុ (ស្យា.)], អនាចេរកុលេ វសំ;

នាយំ កាលំ អកាលំ វា, អភិជានាតិ កុក្កុដោតិ.

អពទ្ធា ¶ ¶ តត្ថ ពជ្ឈន្តិ, យត្ថ ពាលា បភាសរេ;

ពទ្ធាបិ តត្ថ មុច្ចន្តិ, យត្ថ ធីរា បភាសរេតិ.

ហំចិវគ្គោ [ហំសិវគ្គោ (សី. ស្យា.)] ទ្វាទសមោ.

អថ គទ្រភ សត្តុវ កំសសតំ, ពហុចិន្តិ សាសិកាយាតិករ;

អតិវេល វិសេសមនាចរិយោវ, ធីរាបភាសរតេន ទសាតិ.

ករេ សរិក្ខោ អថ វាបិ សេដ្ឋោ, និហីនកោ វាបិ ករេយ្យ ឯកោ;

ករេយ្យុមេតេ [ករេយ្យុំ តេ (សី. បី.)] ព្យសនេ ឧត្តមត្ថំ, យថា អហំ កុសនាឡិ រុចាយន្តិ.

យសំ ¶ ¶ លទ្ធាន ទុម្មេធោ, អនត្ថំ ចរតិ អត្តនោ;

អត្តនោ ច បរេសញ្ច, ហិំសាយ បដិបជ្ជតីតិ.

អសព្ពត្ថគាមិំ វាចំ, ពាលោ សព្ពត្ថ ភាសតិ;

នាយំ ទធិំ វេទិ ន [ន វេទិ (ក.)] នង្គលីសំ, ទធិប្បយំ [ទធិម្បយំ (សី. បី.)] មញ្ញតិ នង្គលីសន្តិ.

វាយមេថេវ ¶ បុរិសោ, ន និព្ពិន្ទេយ្យ បណ្ឌិតោ;

វាយាមស្ស ផលំ បស្ស, ភុត្តា អម្ពា អនីតិហន្តិ.

ពហុម្បិ សោ វិកត្ថេយ្យ, អញ្ញំ ជនបទំ គតោ;

អន្វាគន្ត្វាន ទូសេយ្យ, ភុញ្ជ ភោគេ កដាហកាតិ.

តទេវេកស្ស ¶ [តថេវេកស្ស (សី. ស្យា. បី. អដ្ឋ. មូលបាឋោ)] កល្យាណំ, តទេវេកស្ស បាបកំ;

តស្មា សព្ពំ ន កល្យាណំ, សព្ពំ វាបិ ន បាបកន្តិ.

តេ ទេសា តានិ វត្ថូនិ, អហញ្ច វនគោចរោ;

អនុវិច្ច ខោ តំ គណ្ហេយ្យុំ, បិវ [បិប (សី. បី.)] ខីរំ កលណ្ឌុកាតិ.

យោ ¶ វេ ធម្មំ ធជំ [ធម្មធជំ (ស្យា. បី. ក.)] កត្វា, និគូឡ្ហោ បាបមាចរេ;

វិស្សាសយិត្វា ភូតានិ, ពិឡារំ នាម តំ វតន្តិ.

នាយំ សិខា បុញ្ញហេតុ, ឃាសហេតុ អយំ សិខា;

នាង្គុដ្ឋគណនំ យាតិ, អលំ តេ ហោតុ អគ្គិកាតិ.

យថា ¶ ¶ វាចា ច ភុញ្ជស្សុ, យថា ភុត្តញ្ច ព្យាហរ;

ឧភយំ តេ ន សមេតិ, វាចា ភុត្តញ្ច កោសិយេតិ.

កុសនាឡិវគ្គោ [សរិក្ខវគ្គោ (ក.)] តេរសមោ.

កុសនាឡិសិរិវ្ហយនោ ច យសំ, ទធិ មម្ព កដាហកបញ្ចមកោ;

អថ បាបក ខីរ ពិឡារវតំ, សិខិ កោសិយសវ្ហយនេន ទសាតិ.

អសម្បទានេនិតរីតរស្ស, ពាលស្ស មិត្តានិ កលី ភវន្តិ;

តស្មា ហរាមិ ភុសំ អឌ្ឍមានំ, មា មេ មិត្តិ ជីយិត្ថ សស្សតាយន្តិ.

កុសលូបទេសេ ¶ ¶ ធិតិយា ទឡ្ហាយ ច, អនិវត្តិតត្តាភយភីរុតាយ [អវត្ថិតត្តាភយភីរុតាយ (សី. ស្យា. បី.)] ច;

ន រក្ខសីនំ វសមាគមិម្ហសេ, ស សោត្ថិភាវោ មហតា ភយេន មេតិ.

ភីរុក [បញ្ចគរុក (សី. បី.), បញ្ចភីរុក (ស្យា.), អភយភីរុត§(?)] ជាតកំ ទុតិយំ.

ខេមំ យហិំ តត្ថ អរី ឧទីរិតោ [អរិ ឧទ្ធរិតោ (ក.)], ទកស្ស មជ្ឈេ ជលតេ ឃតាសនោ;

ន អជ្ជ វាសោ មហិយា មហីរុហេ, ទិសា ភជវ្ហោ សរណាជ្ជ នោ ភយន្តិ.

យេ ¶ សញ្ញិនោ តេបិ ទុគ្គតា, យេបិ អសញ្ញិនោ តេបិ ទុគ្គតា;

ឯតំ ឧភយំ វិវជ្ជយ, តំ ¶ សមាបត្តិសុខំ អនង្គណន្តិ.

ចន្ទាភំ សូរិយាភញ្ច, យោធ បញ្ញាយ គាធតិ.

អវិតក្កេន ឈានេន, ហោតិ អាភស្សរូបគោតិ.

យំ ¶ លទ្ធំ តេន តុដ្ឋព្ពំ, អតិលោភោ ហិ បាបកោ;

ហំសរាជំ គហេត្វាន, សុវណ្ណា បរិហាយថាតិ.

យត្ថេកោ លភតេ ពព្ពុ, ទុតិយោ តត្ថ ជាយតិ;

តតិយោ ច ចតុត្ថោ ច, ឥទំ តេ ពព្ពុកា ពិលន្តិ.

កិំ តេ ជដាហិ ទុម្មេធ, កិំ តេ អជិនសាដិយា;

អព្ភន្តរំ ¶ តេ គហនំ, ពាហិរំ បរិមជ្ជសីតិ.

អក្ខី ភិន្នា បដោ នដ្ឋោ, សខិគេហេ ច ភណ្ឌនំ;

ឧភតោ បទុដ្ឋា កម្មន្តា [បទុដ្ឋកម្មន្តោ (សី.), បទុដ្ឋោ កម្មន្តោ (បី.)], ឧទកម្ហិ ថលម្ហិ ចាតិ.

និច្ចំ ¶ ឧព្ពិគ្គហទយា, សព្ពលោកវិហេសកា;

តស្មា នេសំ វសា នត្ថិ, កាកានម្ហាក [កាកានស្មាក (សី. ស្យា. បី.)] ញាតិនន្តិ.

ឥតរីតរ ¶ រក្ខសិ ខេមិយោ ច, បរោសតបញ្ហេន អាភស្សរោ បុន;

អថ ហំសវរុត្តមពព្ពុជដំ, បដនដ្ឋក កាកវរេន ទសាតិ.

ន ¶ បាបជនសំសេវី, អច្ចន្តសុខមេធតិ;

គោធាកុលំ [គោធក្កុលំ (ក.)] កកណ្ដាវ [កកណ្ដកា (ក.)], កលិំ បាបេតិ អត្តនន្តិ.

ឯតញ្ហិ តេ ទុរាជានំ, យំ សេសិ មតសាយិកំ;

យស្ស តេ កឌ្ឍមានស្ស, ហត្ថា ទណ្ឌោ ន មុច្ចតីតិ.

លសី ច តេ និប្ផលិតា, មត្ថកោ ច បទាលិតោ [វិទាលិតោ (សី. បី.)];

សព្ពា តេ ផាសុកា ភគ្គា, អជ្ជ ខោ ត្វំ វិរោចសីតិ.

ពហុម្បេតំ ¶ អសព្ភិ [ពហុបេតមសព្ភិ (ក.)] ជាតវេទ, យំ តំ វាលធិនាភិបូជយាម;

មំសារហស្ស ¶ នត្ថជ្ជ មំសំ, នង្គុដ្ឋម្បិ ភវំ បដិគ្គហាតូតិ.

ន ¶ ត្វំ រាធ វិជានាសិ, អឌ្ឍរត្តេ អនាគតេ;

អព្យយតំ [អព្យាយតំ (សី. ស្យា. បី.), អព្យត្តតំ (?)] វិលបសិ, វិរត្តា កោសិយាយនេតិ.

អបិ នុ ហនុកា សន្តា, មុខញ្ច បរិសុស្សតិ;

ឱរមាម ន បារេម, បូរតេវ មហោទធីតិ.

នយិទំ ទុក្ខំ អទុំ ទុក្ខំ, យំ មំ តុទតិ វាយសោ;

យំ សាមា បុប្ផរត្តេន, កត្តិកំ នានុភោស្សតីតិ.

នាហំ ¶ បុនំ ន ច បុនំ, ន ចាបិ អបុនប្បុនំ;

ហត្ថិពោន្ទិំ បវេក្ខាមិ, តថា ហិ ភយតជ្ជិតោតិ.

ឯកបណ្ណោ អយំ រុក្ខោ, ន ភូម្យា ចតុរង្គុលោ;

ផលេន វិសកប្បេន, មហាយំ កិំ ភវិស្សតីតិ.

អសន្តំ ¶ ¶ យោ បគ្គណ្ហាតិ, អសន្តំ ចូបសេវតិ;

តមេវ ឃាសំ កុរុតេ, ព្យគ្ឃោ សញ្ជីវកោ យថាតិ.

កកណ្ដក [បាបសេវន (ក.)] វគ្គោ បន្នរសមោ.

សុខមេធតិ ទណ្ឌវរោ ច បុន, លសិ វាលធិ បញ្ចមរាធវរោ;

សមហោទធិ ¶ កត្តិក ពោន្ទិ បុន, ចតុរង្គុលព្យគ្ឃវរេន ទសាតិ.

(ឧបរិមោ បណ្ណាសកោ.) [( ) សីហឡបោត្ថកេយេវ ទិស្សតិ]

អបណ្ណកំ សីលវគ្គកុរុង្គ, កុលាវកំ អត្ថកាមេន បញ្ចមំ;

អាសីសោ ឥត្ថិវរុណំ អបាយិ, លិត្តវគ្គេន តេ ទស;

បរោសតំ ហំចិ កុសនាឡិ [ហំសិ សរិក្ខំ (សព្ពត្ថ)], អសម្បទំ កកណ្ដកវគ្គោ.

ទឡ្ហំ ¶ ¶ ¶ ទឡ្ហស្ស ខិបតិ, ពល្លិកោ [មល្លិកោ (សី. បី.)] មុទុនា មុទុំ;

សាធុម្បិ សាធុនា ជេតិ, អសាធុម្បិ អសាធុនា;

ឯតាទិសោ អយំ រាជា, មគ្គា ឧយ្យាហិ សារថិ.

អក្កោធេន ជិនេ កោធំ, អសាធុំ សាធុនា ជិនេ;

ជិនេ កទរិយំ ទានេន, សច្ចេនាលិកវាទិនំ;

ឯតាទិសោ អយំ រាជា, មគ្គា ឧយ្យាហិ សារថីតិ.

១៥២. អសមេក្ខិតកម្មន្តំ, តុរិតាភិនិបាតិនំ.

សានិ កម្មានិ តប្បេន្តិ, ឧណ្ហំវជ្ឈោហិតំ មុខេ.

សីហោ ច សីហនាទេន, ទទ្ទរំ អភិនាទយិ;

សុត្វា សីហស្ស និគ្ឃោសំ, សិង្គាលោ [សិគាលោ (សី. ស្យា. បី.)] ទទ្ទរេ វសំ;

ភីតោ សន្តាសមាបាទិ, ហទយញ្ចស្ស អប្ផលីតិ.

សិង្គាលជាតកំ [សិគាលជាតកំ (សី. ស្យា. បី.)] ទុតិយំ.

ចតុប្បទោ ¶ អហំ សម្ម, ត្វម្បិ សម្ម ចតុប្បទោ;

ឯហិ សម្ម [សីហ (សី. បី.)] និវត្តស្សុ, កិំ នុ ភីតោ បលាយសិ.

អសុចិ ¶ បូតិលោមោសិ, ទុគ្គន្ធោ វាសិ សូករ;

សចេ យុជ្ឈិតុកាមោសិ, ជយំ សម្ម ទទាមិ តេតិ.

ឥធូរគានំ ¶ បវរោ បវិដ្ឋោ, សេលស្ស វណ្ណេន បមោក្ខមិច្ឆំ;

ព្រហ្មញ្ច វណ្ណំ [វក្កំ (ក.)] អបចាយមានោ, ពុភុក្ខិតោ នោ វិតរាមិ [វិសហាមិ (ក. សិ. ស្យា. បី.)] ភោត្តុំ.

សោ ព្រហ្មគុត្តោ ចិរមេវ ជីវ, ទិព្យា ច តេ បាតុភវន្តុ ភក្ខា;

យោ ព្រហ្មវណ្ណំ អបចាយមានោ, ពុភុក្ខិតោ នោ វិតរាសិ [សព្ពត្ថបិ សមានំ] ភោត្តុន្តិ.

ជីវ ¶ វស្សសតំ ភគ្គ [គគ្គ (សី. បី.)], អបរានិ ច វីសតិំ [វីសតិ (ស្យា. ក.)];

មា មំ បិសាចា ខាទន្តុ, ជីវ ត្វំ សរទោ សតំ.

ត្វម្បិ វស្សសតំ ជីវ, អបរានិ ច វីសតិំ;

វិសំ បិសាចា ខាទន្តុ, ជីវ ត្វំ សរទោ សតន្តិ.

អលីនចិត្តំ និស្សាយ, បហដ្ឋា មហតី ចមូ;

កោសលំ សេនាសន្តុដ្ឋំ, ជីវគ្គាហំ អគាហយិ.

ឯវំ និស្សយសម្បន្នោ, ភិក្ខុ អារទ្ធវីរិយោ;

ភាវយំ កុសលំ ធម្មំ, យោគក្ខេមស្ស បត្តិយា;

បាបុណេ អនុបុព្ពេន, សព្ពសំយោជនក្ខយន្តិ.

យេន ¶ កាមំ បណាមេតិ, ធម្មោ ពលវតំ មិគី;

ឧន្នទន្តី វិជានាហិ, ជាតំ សរណតោ ភយំ.

អបិ ¶ ចេបិ ទុព្ពលោ មិត្តោ, មិត្តធម្មេសុ តិដ្ឋតិ;

សោ ញាតកោ ច ពន្ធុ ច, សោ មិត្តោ សោ ច មេ សខា;

ទាឋិនិ ¶ មាតិមញ្ញិត្ថោ [មញ្ញិវោ (ស្យា.), មញ្ញវ្ហោ (ក.)], សិង្គាលោ មម បាណទោតិ.

នយិទំ វិសមសីលេន, សោណេន សុហនូ សហ;

សុហនូបិ តាទិសោយេវ, យោ សោណស្ស សគោចរោ.

បក្ខន្ទិនា បគព្ភេន, និច្ចំ សន្ទានខាទិនា;

សមេតិ បាបំ បាបេន, សមេតិ អសតា អសន្តិ.

ឧទេតយំ ចក្ខុមា ឯករាជា, ហរិស្សវណ្ណោ បថវិប្បភាសោ [បឋវិប្បភាសោ (សី. ស្យា. បី.)];

តំ តំ នមស្សាមិ ហរិស្សវណ្ណំ បថវិប្បភាសំ, តយាជ្ជ គុត្តា វិហរេមុ ទិវសំ.

យេ ព្រាហ្មណា វេទគូ សព្ពធម្មេ, តេ មេ នមោ តេ ច មំ បាលយន្តុ;

នមត្ថុ ពុទ្ធានំ [ពុទ្ធាន (?)] នមត្ថុ ពោធិយា, នមោ វិមុត្តានំ [វិមុត្តាន (?)] នមោ វិមុត្តិយា;

ឥមំ សោ បរិត្តំ កត្វា, មោរោ ចរតិ ឯសនា.

អបេតយំ ¶ ¶ ចក្ខុមា ឯករាជា, ហរិស្សវណ្ណោ បថវិប្បភាសោ;

តំ តំ នម្មស្សាមិ ហរិស្សវណ្ណំ បថវិប្បភាសំ, តយាជ្ជ គុត្តា វិហរេមុ រត្តិំ.

យេ ព្រាហ្មណា វេទគូ សព្ពធម្មេ, តេ មេ នមោ តេ ច មំ បាលយន្តុ;

នមត្ថុ ពុទ្ធានំ នមត្ថុ ពោធិយា, នមោ វិមុត្តានំ នមោ វិមុត្តិយា;

ឥមំ សោ បរិត្តំ កត្វា, មោរោ វាសមកប្បយីតិ.

ឯវមេវ នូន [នុ (ក.)] រាជានំ, វេទេហំ មិថិលគ្គហំ;

អស្សា វហន្តិ អាជញ្ញា, យថា ហំសា វិនីលកំ.

វិនីល ¶ ទុគ្គំ ភជសិ, អភូមិំ តាត សេវសិ;

គាមន្តកានិ [គាមន្តិកានិ (សី.), គាមន្តរានិ (ក.)] សេវស្សុ, ឯតំ មាតាលយំ តវាតិ.

វរពល្លិក ¶ ទទ្ទរ សូករកោ, ឧរគូត្តម បញ្ចមភគ្គវរោ;

មហតីចមុ យាវ សិង្គាលវរោ, សុហនុត្តម មោរ វិនីលំ ទសាតិ.

ន ¶ សន្ថវំ [សន្ធវំ (ក.)] កាបុរិសេន កយិរា, អរិយោ អនរិយេន បជានមត្ថំ;

ចិរានុវុត្ថោបិ ករោតិ បាបំ, គជោ យថា ឥន្ទសមានគោត្តំ.

យំ ត្វេវ ជញ្ញា សទិសោ មមន្តិ, សីលេន បញ្ញាយ សុតេន ចាបិ;

តេនេវ មេត្តិំ កយិរាថ សទ្ធិំ, សុខោ ហវេ សប្បុរិសេន សង្គមោតិ.

ន ¶ សន្ថវស្មា បរមត្ថិ បាបិយោ, យោ សន្ថវោ [សន្ធវោ (ក.)] កាបុរិសេន ហោតិ;

សន្តប្បិតោ សប្បិនា បាយសេន [បាយាសេន (ក.)], កិច្ឆាកតំ បណ្ណកុដិំ អទយ្ហិ [អទឌ្ឍហិ (សី. ស្យា.), អទដ្ឋហិ (បី.), អទទ្ទហិ (?)].

ន សន្ថវស្មា បរមត្ថិ សេយ្យោ, យោ សន្ថវោ សប្បុរិសេន ហោតិ;

សីហស្ស ព្យគ្ឃស្ស ច ទីបិនោ ច, សាមា មុខំ លេហតិ សន្ថវេនាតិ.

កាឡា មិគា សេតទន្តា តវីមេ [តវ ឥមេ (សី. ស្យា. បី.)], បរោសតំ ហេមជាលាភិឆន្នា [ហេមជាលាភិសញ្ឆន្នា (សី.)];

តេ តេ ទទាមីតិ សុសីម ព្រូសិ, អនុស្សរំ ¶ បេត្តិបិតាមហានំ.

កាឡា ¶ ¶ មិគា សេតទន្តា មមីមេ [មម ឥមេ (សី. បី.)], បរោសតំ ហេមជាលាភិច្ឆន្នា;

តេ តេ ទទាមីតិ វទាមិ មាណវ, អនុស្សរំ បេត្តិបិតាមហានន្តិ.

យំ នុ គិជ្ឈោ យោជនសតំ, កុណបានិ អវេក្ខតិ;

កស្មា ជាលញ្ច បាសញ្ច, អាសជ្ជាបិ ន ពុជ្ឈសិ.

យទា បរាភវោ ហោតិ, បោសោ ជីវិតសង្ខយេ;

អថ ជាលញ្ច បាសញ្ច, អាសជ្ជាបិ ន ពុជ្ឈតីតិ.

សន្ធិំ កត្វា អមិត្តេន, អណ្ឌជេន ជលាពុជ;

វិវរិយ ទាឋំ សេសិ [សយសិ (សី. ស្យា. បី.)], កុតោ តេ ភយមាគតំ.

សង្កេថេវ [សង្កតេវ (ក.)] អមិត្តស្មិំ, មិត្តស្មិម្បិ ន វិស្សសេ;

អភយា ភយមុប្បន្នំ, អបិ មូលានិ កន្តតីតិ [មូលំ និកន្តតីតិ (សី.)].

ឧបសាឡកនាមានិ [ឧបសាឡ្ហកនាមានំ (សី. ស្យា. បី.)], សហស្សានិ ចតុទ្ទស;

អស្មិំ បទេសេ ទឌ្ឍានិ, នត្ថិ លោកេ អនាមតំ.

យម្ហិ ¶ សច្ចញ្ច ធម្មោ ច, អហិំសា សំយមោ ទមោ;

ឯតំ អរិយា សេវន្តិ, ឯតំ លោកេ អនាមតន្តិ.

អភុត្វា ¶ ភិក្ខសិ ភិក្ខុ, ន ហិ ភុត្វាន ភិក្ខសិ;

ភុត្វាន ភិក្ខុ ភិក្ខស្សុ, មា តំ កាលោ ឧបច្ចគា.

កាលំ ¶ វោហំ ន ជានាមិ, ឆន្នោ កាលោ ន ទិស្សតិ;

តស្មា អភុត្វា ភិក្ខាមិ, មា មំ កាលោ ឧបច្ចគាតិ.

សេនោ ពលសា បតមានោ, លាបំ គោចរឋាយិនំ;

សហសា អជ្ឈប្បត្តោវ, មរណំ តេនុបាគមិ.

សោហំ នយេន សម្បន្នោ, បេត្តិកេ គោចរេ រតោ;

អបេតសត្តុ មោទាមិ, សម្បស្សំ អត្ថមត្តនោតិ.

យោ វេ មេត្តេន ចិត្តេន, សព្ពលោកានុកម្បតិ;

ឧទ្ធំ ¶ អធោ ច តិរិយំ, អប្បមាណេន សព្ពសោ.

អប្បមាណំ ហិតំ ចិត្តំ, បរិបុណ្ណំ សុភាវិតំ;

យំ បមាណកតំ កម្មំ, ន តំ តត្រាវសិស្សតីតិ.

នាយំ បុរេ ឧណ្ណមតិ [ឧន្នមតិ (ស្យា.)], តោរណគ្គេ កកណ្ដកោ;

មហោសធ វិជានាហិ, កេន ថទ្ធោ កកណ្ដកោ.

អលទ្ធបុព្ពំ លទ្ធាន, អឌ្ឍមាសំ កកណ្ដកោ;

អតិមញ្ញតិ រាជានំ, វេទេហំ មិថិលគ្គហន្តិ.

អថ ¶ ឥន្ទសមាន សបណ្ណកុដិ, សុសិមុត្តម គិជ្ឈ ជលាពុជកោ;

ឧបសាឡក ភិក្ខុ សលាបវរោ, អថ មេត្តវរោ ទសបុណ្ណមតីតិ.

កល្យាណធម្មោតិ ¶ ¶ យទា ជនិន្ទ, លោកេ សមញ្ញំ អនុបាបុណាតិ;

តស្មា ន ហិយ្យេថ [ហីយេថ (សី.)] នរោ សបញ្ញោ, ហិរិយាបិ សន្តោ ធុរមាទិយន្តិ.

សាយំ សមញ្ញា ឥធ មជ្ជ បត្តា, កល្យាណធម្មោតិ ជនិន្ទ លោកេ;

តាហំ សមេក្ខំ ឥធ បព្ពជិស្សំ, ន ហិ មត្ថិ ឆន្ទោ ឥធ កាមភោគេតិ.

កោ នុ សទ្ទេន មហតា, អភិនាទេតិ ទទ្ទរំ;

តំ សីហា នប្បដិនទន្តិ [កិំ សីហា នប្បដិនទន្តិ (សី. បី.), ន សីហា បដិនទន្តិ (ក.)], កោ នាមេសោ មិគាធិភូ.

អធមោ មិគជាតានំ, សិង្គាលោ តាត វស្សតិ;

ជាតិមស្ស ជិគុច្ឆន្តា, តុណ្ហី សីហា សមច្ឆរេតិ.

តាត ¶ ¶ មាណវកោ ឯសោ, តាលមូលំ អបស្សិតោ;

អគារកញ្ចិទំ អត្ថិ, ហន្ទ ទេមស្សគារកំ.

មា ខោ ត្វំ តាត បក្កោសិ, ទូសេយ្យ នោ អគារកំ;

នេតាទិសំ មុខំ ហោតិ, ព្រាហ្មណស្ស សុសីលិនោតិ.

អទម្ហ តេ វារិ បហូតរូបំ, ឃម្មាភិតត្តស្ស បិបាសិតស្ស;

សោ ទានិ បិត្វាន [បីត្វាន (សី. បី.)] កិរិង្ករោសិ [កិកិំករោសិ (សី. ស្យា. បី.)], អសង្គមោ បាបជនេន សេយ្យោ.

កោ តេ សុតោ វា ទិដ្ឋោ វា, សីលវា នាម មក្កដោ;

ឥទានិ ខោ តំ ឱហច្ឆំ [ឩហច្ច (សី. បី.), ឱហច្ចំ (ស្យា.), ឧហជ្ជំ (ក.)], ឯសា អស្មាក ធម្មតាតិ.

១៧៥. អាទិច្ចុបដ្ឋានជាតកំ (២-៣-៥)

សព្ពេសុ ¶ កិរ ភូតេសុ, សន្តិ សីលសមាហិតា;

បស្ស សាខាមិគំ ជម្មំ, អាទិច្ចមុបតិដ្ឋតិ.

នាស្ស សីលំ វិជានាថ, អនញ្ញាយ បសំសថ;

អគ្គិហុត្តញ្ច ¶ ឧហន្នំ [ឩហន្តំ (សី.), ឩហនំ (ស្យា.), ឩហន្តិ (បី.), ឧហទំ (ក.)], ទ្វេ ច ភិន្នា កមណ្ឌលូតិ.

ពាលោ ¶ វតាយំ ទុមសាខគោចរោ, បញ្ញា ជនិន្ទ នយិមស្ស វិជ្ជតិ;

កឡាយមុដ្ឋិំ [កលាយមុដ្ឋិំ (សី. បី.)] អវកិរិយ កេវលំ, ឯកំ កឡាយំ បតិតំ គវេសតិ.

ឯវមេវ មយំ រាជ, យេ ចញ្ញេ អតិលោភិនោ;

អប្បេន ពហុំ ជិយ្យាម, កឡាយេនេវ វានរោតិ.

ធនុហត្ថកលាបេហិ, នេត្តិំ សវរធារិភិ;

សមន្តា បរិកិណ្ណម្ហ, កថំ មោក្ខោ ភវិស្សតិ.

អប្បេវ ពហុកិច្ចានំ, អត្ថោ ជាយេថ កោចិ នំ;

អត្ថិ រុក្ខស្ស អច្ឆិន្នំ, ខជ្ជថញ្ញេវ តិន្ទុកន្តិ.

ជនិត្តំ ¶ មេ ភវិត្តំ មេ, ឥតិ បង្កេ អវស្សយិំ;

តំ មំ បង្កោ អជ្ឈភវិ, យថា ទុព្ពលកំ តថា;

តំ តំ វទាមិ ភគ្គវ, សុណោហិ វចនំ មម.

គាមេ វា យទិ វា រញ្ញេ, សុខំ យត្រាធិគច្ឆតិ;

តំ ជនិត្តំ ភវិត្តញ្ច, បុរិសស្ស បជានតោ;

យម្ហិ ជីវេ តម្ហិ គច្ឆេ, ន និកេតហតោ សិយាតិ.

តញ្ច ¶ អប្បញ្ច ឧច្ឆិដ្ឋំ, តញ្ច កិច្ឆេន នោ អទា;

សោហំ ព្រាហ្មណជាតិកោ, យំ ភុត្តំ តម្បិ ឧគ្គតំ.

ឯវំ ¶ ធម្មំ និរំកត្វា [និរាកត្វា (?) និ + អា + ករ + ត្វា], យោ អធម្មេន ជីវតិ;

សតធម្មោវ លាភេន, លទ្ធេនបិ ន នន្ទតីតិ.

ទុទ្ទទំ ទទមានានំ, ទុក្ករំ កម្ម កុព្ពតំ;

អសន្តោ នានុកុព្ពន្តិ, សតំ ធម្មោ ទុរន្នយោ.

តស្មា សតញ្ច អសតំ, នានា ហោតិ ឥតោ គតិ;

អសន្តោ ¶ និរយំ យន្តិ, សន្តោ សគ្គបរាយណាតិ [បរាយនា (ស្យា. ក.)].

សុសមញ្ញមិគាធិភូ មាណវកោ, វារិបហូតរូបាទិច្ចុបដ្ឋានា;

សកឡាយសតិន្ទុកបង្ក បុន, សតធម្ម សុទុទ្ទទកេន ទសាតិ.

ធនុគ្គហោ អសទិសោ, រាជបុត្តោ មហព្ពលោ;

ទូរេបាតី អក្ខណវេធី, មហាកាយប្បទាលនោ.

សព្ពាមិត្តេ រណំ កត្វា, ន ច កញ្ចិ វិហេឋយិ;

ភាតរំ សោត្ថិំ កត្វាន, សំយមំ អជ្ឈុបាគមីតិ.

សង្គាមាវចរោ ¶ ¶ សូរោ, ពលវា ឥតិ វិស្សុតោ;

កិំ ¶ នុ តោរណមាសជ្ជ, បដិក្កមសិ កុញ្ជរ.

ឱមទ្ទ ខិប្បំ បលិឃំ, ឯសិកានិ ច អព្ពហ [ឧព្ពហ (ស្យា.), អព្ភុហ (ក.)];

តោរណានិ ច មទ្ទិត្វា, ខិប្បំ បវិស កុញ្ជរាតិ.

វាលោទកំ អប្បរសំ និហីនំ, បិត្វា [បីត្វា (សី. បី.)] មទោ ជាយតិ គទ្រភានំ;

ឥមញ្ច បិត្វាន រសំ បណីតំ, មទោ ន សញ្ជាយតិ សិន្ធវានំ.

អប្បំ បិវិត្វាន និហីនជច្ចោ, សោ មជ្ជតី តេន ជនិន្ទ បុដ្ឋោ [ផុដ្ឋោ (សី. ស្យា.), មុដ្ឋោ (ក.)];

ធោរយ្ហសីលី ច កុលម្ហិ ជាតោ, ន មជ្ជតី អគ្គរសំ បិវិត្វាតិ.

ទូសិតោ គិរិទត្តេន [គិរិទន្តេន (បី.)], ហយោ សាមស្ស បណ្ឌវោ;

បោរាណំ បកតិំ ហិត្វា, តស្សេវានុវិធិយ្យតិ [នុវិធីយតិ (សី. បី.)].

សចេ ¶ ច តនុជោ បោសោ, សិខរាការ [សិង្គារាការ (ស្យា.)] កប្បិតោ;

អាននេ នំ [តំ (សី. ស្យា. បី.)] គហេត្វាន, មណ្ឌលេ បរិវត្តយេ;

ខិប្បមេវ បហន្ត្វាន, តស្សេវានុវិធិយ្យតីតិ.

យថោទកេ ¶ អាវិលេ អប្បសន្នេ, ន បស្សតិ សិប្បិកសម្ពុកញ្ច;

សក្ខរំ វាលុកំ មច្ឆគុម្ពំ, ឯវំ អាវិលម្ហិ [អាវិលេ ហិ (សី.)] ចិត្តេ;

យថោទកេ ¶ អច្ឆេ វិប្បសន្នេ, សោ បស្សតិ សិប្បិកសម្ពុកញ្ច;

សក្ខរំ វាលុកំ មច្ឆគុម្ពំ, ឯវំ អនាវិលម្ហិ ចិត្តេ;

សោ បស្សតិ អត្តទត្ថំ បរត្ថន្តិ.

វណ្ណគន្ធរសូបេតោ ¶ , អម្ពោយំ អហុវា បុរេ;

តមេវ បូជំ លភមានោ, កេនម្ពោ កដុកប្ផលោ.

បុចិមន្ទបរិវារោ, អម្ពោ តេ ទធិវាហន;

មូលំ មូលេន សំសដ្ឋំ, សាខា សាខា [សាខំ (ស្យា. ក.)] និសេវរេ [និវីសរេ (ក.)];

អសាតសន្និវាសេន, តេនម្ពោ កដុកប្ផលោតិ.

ឧច្ចេ វិដភិមារុយ្ហ, មន្តយវ្ហោ រហោគតា;

នីចេ ឱរុយ្ហ មន្តវ្ហោ, មិគរាជាបិ សោស្សតិ.

យំ សុវណ្ណោ សុវណ្ណេន [យំ សុបណ្ណោ សុបណ្ណេន (សី. ស្យា. បី.)], ទេវោ ទេវេន មន្តយេ;

កិំ តេត្ថ ចតុមដ្ឋស្ស, ពិលំ បវិស ជម្ពុកាតិ.

សីហង្គុលី ¶ សីហនខោ, សីហបាទបតិដ្ឋិតោ;

សោ សីហោ សីហសង្ឃម្ហិ, ឯកោ នទតិ អញ្ញថា.

មា ¶ ត្វំ នទិ រាជបុត្ត, អប្បសទ្ទោ វនេ វស;

សរេន ខោ [មា (ក.)] តំ ជានេយ្យុំ, ន ហិ តេ បេត្តិកោ សរោតិ.

នេតំ សីហស្ស នទិតំ, ន ព្យគ្ឃស្ស ន [ព្យគ្ឃស្ស ន ច (ក.)] ទីបិនោ;

បារុតោ សីហចម្មេន, ជម្មោ នទតិ គទ្រភោ.

ចិរម្បិ ¶ ខោ តំ ខាទេយ្យ, គទ្រភោ ហរិតំ យវំ;

បារុតោ សីហចម្មេន, រវមានោវ ទូសយីតិ.

បស្ស សទ្ធាយ សីលស្ស, ចាគស្ស ច អយំ ផលំ;

នាគោ នាវាយ វណ្ណេន, សទ្ធំ វហតុបាសកំ.

សព្ភិរេវ សមាសេថ, សព្ភិ កុព្ពេថ សន្ថវំ;

សតញ្ហិ សន្និវាសេន, សោត្ថិំ គច្ឆតិ ន្ហាបិតោតិ.

ធនុគ្គហ ¶ កុញ្ជរ អប្បរសោ, គិរិទត្តមនាវិលចិត្តវរំ;

ទធិវាហន ជម្ពូក សីហនខោ, ហរិតយវ នាគវរេន ទសាតិ.

អបិ ¶ [អម្ភោ (ស្យា. ក. សី.)] រុហក ឆិន្នាបិ, ជិយា សន្ធីយតេ បុន;

សន្ធីយស្សុ បុរាណិយា, មា កោធស្ស វសំ គមិ.

វិជ្ជមានេសុ វាកេសុ [វិជ្ជមានាសុ មរុវាសុ (សី.), វិជ្ជមានាសុ មរូទ្វាសុ (បី.)], វិជ្ជមានេសុ ការិសុ;

អញ្ញំ ជិយំ ករិស្សាមិ, អលញ្ញេវ បុរាណិយាតិ.

ឥត្ថី សិយា រូបវតី, សា ច សីលវតី សិយា;

បុរិសោ តំ ន ឥច្ឆេយ្យ, សទ្ទហាសិ មហោសធ.

សទ្ទហាមិ ¶ មហារាជ, បុរិសោ ទុព្ភគោ សិយា;

សិរី ¶ ច កាឡកណ្ណី ច, ន សមេន្តិ កុទាចនន្តិ.

អយមេវ សា អហមបិ [អហម្បិ (សី. ស្យា. បី.), អហស្មិ (ក.)] សោ អនញ្ញោ, អយមេវ សោ ហត្ថច្ឆិន្នោ អនញ្ញោ;

យមាហ ‘‘កោមារបតី មម’’ន្តិ, វជ្ឈិត្ថិយោ នត្ថិ ឥត្ថីសុ សច្ចំ.

ឥមញ្ច ជម្មំ មុសលេន ហន្ត្វា, លុទ្ទំ ឆវំ បរទារូបសេវិំ;

ឥមិស្សា ច នំ បាបបតិព្ពតាយ, ជីវន្តិយា ឆិន្ទថ កណ្ណនាសន្តិ.

ន ¶ សន្តិ ទេវា បវសន្តិ នូន, ន ហិ នូន សន្តិ ឥធ លោកបាលា;

សហសា ករោន្តានមសញ្ញតានំ, ន ហិ នូន សន្តី បដិសេធិតារោ.

អកាលេ វស្សតី តស្ស, កាលេ តស្ស ន វស្សតិ;

សគ្គា ¶ ច ចវតិ ឋានា, ននុ សោ តាវតា ហតោតិ.

បព្ពតូបត្ថរេ [បព្ពតបត្ថរេ (សី. ស្យា. បី.)] រម្មេ, ជាតា បោក្ខរណី សិវា;

តំ សិង្គាលោ អបាបាយិ [អបាបាសិ (សី. ស្យា. បី.)], ជានំ សីហេន រក្ខិតំ.

បិវន្តិ ចេ [បិវន្តិ វេ (សី.), បិវន្តិវ (បី.), បិវន្តេវ (?)] មហារាជ, សាបទានិ មហានទិំ;

ន តេន អនទី ហោតិ, ខមស្សុ យទិ តេ បិយាតិ.

បព្ពតូបត្ថរ [បព្ពតបត្ថរ (សី. ស្យា. បី.)] ជាតកំ បញ្ចមំ.

យេ ន កាហន្តិ ឱវាទំ, នរា ពុទ្ធេន ទេសិតំ;

ព្យសនំ តេ គមិស្សន្តិ, រក្ខសីហិវ វាណិជា.

យេ ¶ ច កាហន្តិ ឱវាទំ, នរា ពុទ្ធេន ទេសិតំ;

សោត្ថិំ បារំ គមិស្សន្តិ, វលាហេនេវ [វាលាហេនេវ (សី. បី.)] វាណិជាតិ.

វលាហកស្ស [វាលាហស្ស (សី. បី.)] ជាតកំ ឆដ្ឋំ.

ន នំ ឧម្ហយតេ ទិស្វា, ន ច នំ បដិនន្ទតិ;

ចក្ខូនិ ចស្ស ន ទទាតិ, បដិលោមញ្ច វត្តតិ.

ឯតេ ¶ ¶ ភវន្តិ អាការា, អមិត្តស្មិំ បតិដ្ឋិតា;

យេហិ អមិត្តំ ជានេយ្យ, ទិស្វា សុត្វា ច បណ្ឌិតោតិ.

បវាសា អាគតោ តាត, ឥទានិ នចិរាគតោ;

កច្ចិន្នុ តាត តេ មាតា, ន អញ្ញមុបសេវតិ.

ន ខោ បនេតំ សុភណំ, គិរំ សច្ចុបសំហិតំ;

សយេថ បោដ្ឋបាទោវ, មុម្មុរេ [មុម្មុរេ (ស្យា.), មំ បុរេ (ក.) មុម្មុរសទ្ទោ ថុសគ្គិម្ហិ កុក្កុឡេ ច វត្តតីតិ សក្កតាភិធានេសុ] ឧបកូថិតោតិ [ឧបកូសិតោតិ (សី. ស្យា. បី.), ឧបកូលិតោ (ក.)].

ឧភយំ មេ ន ខមតិ, ឧភយំ មេ ន រុច្ចតិ;

យាចាយំ កោដ្ឋមោតិណ្ណា, នាទ្ទសំ ឥតិ ភាសតិ.

តំ តំ គាមបតិ ព្រូមិ, កទរេ អប្បស្មិ ជីវិតេ;

ទ្វេ មាសេ សង្គរំ កត្វា [ការំ កត្វាន (សី. បី.), សំករំ កត្វា (ក.)], មំសំ ជរគ្គវំ កិសំ;

អប្បត្តកាលេ ចោទេសិ, តម្បិ មយ្ហំ ន រុច្ចតីតិ.

សរីរទព្យំ ¶ វុឌ្ឍព្យំ [វទ្ធព្យំ (សី. បី.)], សោជច្ចំ សាធុសីលិយំ;

ព្រាហ្មណំ តេវ បុច្ឆាម, កន្នុ តេសំ វនិម្ហសេ [វណិម្ហសេ (សី. បី.)].

អត្ថោ ¶ អត្ថិ សរីរស្មិំ, វុឌ្ឍព្យស្ស នមោ ករេ;

អត្ថោ អត្ថិ សុជាតស្មិំ, សីលំ អស្មាក រុច្ចតីតិ.

អបិរុហក ¶ រូបវតី មុសលោ, បវសន្តិ សបញ្ចមបោក្ខរណី;

អថ មុត្តិមវាណិជ ឧម្ហយតេ, ចិរអាគត កោដ្ឋ សរីរ ទសាតិ.

ន តំ ទឡ្ហំ ពន្ធនមាហុ ធីរា, យទាយសំ ទារុជបព្ពជញ្ច [ពព្ពជញ្ច (សី.)];

សារត្តរត្តា មណិកុណ្ឌលេសុ, បុត្តេសុ ¶ ទារេសុ ច យា អបេក្ខា.

ឯតំ ទឡ្ហំ ពន្ធនមាហុ ធីរា, ឱហារិនំ សិថិលំ ទុប្បមុញ្ចំ;

ឯតម្បិ ឆេត្វាន វជន្តិ ធីរា, អនបេក្ខិនោ កាមសុខំ បហាយាតិ.

ហំសា កោញ្ចា មយូរា ច, ហត្ថយោ [ហត្ថិនោ (សី.), ហត្ថិយោ (ស្យា. បី.)] បសទា មិគា;

សព្ពេ សីហស្ស ភាយន្តិ, នត្ថិ កាយស្មិ តុល្យតា.

ឯវមេវ មនុស្សេសុ, ទហរោ ចេបិ បញ្ញវា;

សោ ហិ តត្ថ មហា ហោតិ, នេវ ពាលោ សរីរវាតិ.

វិរូបក្ខេហិ មេ មេត្តំ, មេត្តំ ឯរាបថេហិ មេ;

ឆព្យាបុត្តេហិ មេ មេត្តំ, មេត្តំ កណ្ហាគោតមកេហិ ច.

អបាទកេហិ ¶ ¶ មេ មេត្តំ, មេត្តំ ទ្វិបាទកេហិ មេ;

ចតុប្បទេហិ មេ មេត្តំ, មេត្តំ ពហុប្បទេហិ មេ.

មា ¶ មំ អបាទកោ ហិំសិ, មា មំ ហិំសិ ទ្វិបាទកោ;

មា មំ ចតុប្បទោ ហិំសិ, មា មំ ហិំសិ ពហុប្បទោ.

សព្ពេ សត្តា សព្ពេ បាណា, សព្ពេ ភូតា ច កេវលា;

សព្ពេ ភទ្រានិ បស្សន្តុ, មា កញ្ចិ [កិញ្ចិ (ស្យា. ក.)] បាបមាគមា.

អប្បមាណោ ពុទ្ធោ, អប្បមាណោ ធម្មោ;

អប្បមាណោ សង្ឃោ, បមាណវន្តានិ សរីសបានិ [សិរិសបានិ (សី. ស្យា. បី.)];

អហិវិច្ឆិកសតបទី, ឧណ្ណនាភិ [ឧណ្ណានាភិ (សី. ស្យា. បី.)] សរពូមូសិកា.

កតា មេ រក្ខា កតា មេ បរិត្តា, បដិក្កមន្តុ ភូតានិ;

សោហំ នមោ ភគវតោ, នមោ សត្តន្នំ សម្មាសម្ពុទ្ធានន្តិ.

អបិ វីរក បស្សេសិ, សកុណំ មញ្ជុភាណកំ;

មយូរគីវសង្កាសំ, បតិំ មយ្ហំ សវិដ្ឋកំ.

ឧទកថលចរស្ស បក្ខិនោ, និច្ចំ អាមកមច្ឆភោជិនោ;

តស្សានុករំ សវិដ្ឋកោ, សេវាលេ បលិគុណ្ឋិតោ មតោតិ.

សោភតិ មច្ឆោ គង្គេយ្យោ, អថោ សោភតិ យាមុនោ [សោភន្តិ មច្ឆា គង្គេយ្យា, អថោ សោភន្តិ យាមុនា (ស្យា. បី.)];

ចតុប្បទោយំ ¶ បុរិសោ, និគ្រោធបរិមណ្ឌលោ;

ឦសកាយត [ឦសមាយត (ក.)] គីវោ ច, សព្ពេវ អតិរោចតិ.

យំ ¶ បុច្ឆិតោ ន តំ អក្ខាសិ [អក្ខា (សី. ស្យា. បី.)], អញ្ញំ អក្ខាសិ [អក្ខាតិ (ស្យា. បី.)] បុច្ឆិតោ;

អត្តប្បសំសកោ បោសោ, នាយំ អស្មាក រុច្ចតីតិ.

ឥង្ឃ ¶ វទ្ធមយំ [វទ្ធមយំ (សី. ស្យា. បី.)] បាសំ, ឆិន្ទ ទន្តេហិ កច្ឆប;

អហំ តថា ករិស្សាមិ, យថា នេហិតិ លុទ្ទកោ.

កច្ឆបោ បាវិសី វារិំ, កុរុង្គោ បាវិសី វនំ;

សតបត្តោ ទុមគ្គម្ហា, ទូរេ បុត្តេ អបានយីតិ.

អយមស្សករាជេន, ទេសោ វិចរិតោ មយា;

អនុកាមយ កាមេន [អនុកាមយវនុកាមេន (សី. បី.)], បិយេន បតិនា សហ.

នវេន សុខទុក្ខេន, បោរាណំ អបិធីយតិ [អបិថីយតិ (សី. បី.), អបិថិយ្យតិ (ស្យា.)];

តស្មា អស្សករញ្ញាវ, កីដោ បិយតរោ មមាតិ.

អលំ ¶ មេតេហិ អម្ពេហិ, ជម្ពូហិ បនសេហិ ច;

យានិ បារំ សមុទ្ទស្ស, វរំ មយ្ហំ ឧទុម្ពរោ.

មហតី វត តេ ពោន្ទិ, ន ច បញ្ញា តទូបិកា;

សុសុមារ [សុំសុមារ (សី. ស្យា. បី.)] វញ្ចិតោ មេសិ, គច្ឆ ទានិ យថាសុខន្តិ.

ទិដ្ឋា ¶ មយា វនេ រុក្ខា, អស្សកណ្ណា វិភីដកា [វិភេទកា (ស្យា. ក.)];

ន តានិ ឯវំ សក្កន្តិ, យថា ត្វំ រុក្ខ សក្កសិ.

បុរាណកុក្កុដោ [កក្ករោ (សី. ស្យា. បី.)] អយំ, ភេត្វា បញ្ជរមាគតោ;

កុសលោ វាឡបាសានំ, អបក្កមតិ ភាសតីតិ.

កុក្កុដ [កក្ករ (សី. ស្យា. បី.)] ជាតកំ នវមំ.

អម្ភោ ¶ កោ នាម យំ រុក្ខោ, សិន្នបត្តោ [សីនបត្តោ (សី. បី.)] សកណ្ដកោ;

យត្ថ ឯកប្បហារេន, ឧត្តមង្គំ វិភិជ្ជិតំ [វិសាដិកំ (សី. ស្យា. បី.), វិឃាដិតំ (សី. និយ្យ)].

អចារិ វតាយំ វិតុទំ វនានិ, កដ្ឋង្គរុក្ខេសុ អសារកេសុ;

អថាសទា ¶ ខទិរំ ជាតសារំ [ជាតិសារំ (ក.)], យត្ថព្ភិទា គរុឡោ ឧត្តមង្គន្តិ.

ទឡ្ហពន្ធន ហំសវរោ ច បុន, វិរូបក្ខ សវិដ្ឋក មច្ឆវរោ;

សកុរុង្គ សអស្សក អម្ពវរោ, បុន កុក្កុដកោ គរុឡេន ទសាតិ.

អកាសិ យោគ្គំ ធុវមប្បមត្តោ, សំវច្ឆរំ ពីរណថម្ភកស្មិំ;

ព្យាកាសិ សញ្ញំ បរិសំ វិគយ្ហ, ន និយ្យមោ តាយតិ អប្បបញ្ញំ.

ទ្វយំ ¶ យាចនកោ តាត, សោមទត្ត និគច្ឆតិ;

អលាភំ ¶ ធនលាភំ វា, ឯវំ ធម្មា ហិ យាចនាតិ.

អញ្ញោ ឧបរិមោ វណ្ណោ, អញ្ញោ វណ្ណោ ច ហេដ្ឋិមោ;

ព្រាហ្មណី ត្វេវ បុច្ឆាមិ, កិំ ហេដ្ឋា កិញ្ច ឧប្បរិ.

អហំ នដោស្មិ ភទ្ទន្តេ, ភិក្ខកោស្មិ ឥធាគតោ;

អយញ្ហិ កោដ្ឋមោតិណ្ណោ, អយំ សោ យំ [ត្វំ (ក.)] គវេសសីតិ.

ឥសីនមន្តរំ ¶ កត្វា, ភរុរាជាតិ [កុរុរាជាតិ (ក.)] មេ សុតំ;

ឧច្ឆិន្នោ សហ រដ្ឋេហិ [រដ្ឋេន (សី. បី.)], សរាជា វិភវង្គតោ.

តស្មា ហិ ឆន្ទាគមនំ, នប្បសំសន្តិ បណ្ឌិតា;

អទុដ្ឋចិត្តោ ភាសេយ្យ, គិរំ សច្ចុបសំហិតន្តិ.

បុណ្ណំ នទិំ យេន ច បេយ្យមាហុ, ជាតំ ¶ យវំ យេន ច គុយ្ហមាហុ;

ទូរំ គតំ យេន ច អវ្ហយន្តិ, សោ ត្យាគតោ [ត្យាភតោ (ស្យា. ក.) បហេឡិគាថាភាវោ មនសិ កាតព្ពោ] ហន្ទ ច ភុញ្ជ ព្រាហ្មណ.

យតោ មំ សរតី រាជា, វាយសម្បិ បហេតវេ;

ហំសា កោញ្ចា មយូរា ច [ហំសកោញ្ចមយូរានំ (ក. អដ្ឋ. បាឋន្តរំ)], អសតីយេវ បាបិយាតិ.

អវធី ¶ វត អត្តានំ, កច្ឆបោ ព្យាហរំ គិរំ [កច្ឆបោវ បព្យាហរំ (ស្យា.), កច្ឆបោ សោ បព្យាហរំ (ក.)];

សុគ្គហីតស្មិំ កដ្ឋស្មិំ, វាចាយ សកិយាវធិ.

ឯតម្បិ ទិស្វា នរវីរិយសេដ្ឋ, វាចំ បមុញ្ចេ កុសលំ នាតិវេលំ;

បស្សសិ ពហុភាណេន, កច្ឆបំ ព្យសនំ គតន្តិ.

ន មាយមគ្គិ តបតិ, ន សូលោ សាធុតច្ឆិតោ;

យញ្ច មំ មញ្ញតេ មច្ឆី, អញ្ញំ សោ រតិយា គតោ.

សោ ¶ មំ ទហតិ រាគគ្គិ, ចិត្តំ ចូបតបេតិ មំ;

ជាលិនោ មុញ្ចថាយិរា មំ, ន កាមេ ហញ្ញតេ ក្វចីតិ.

សព្ពោ ¶ លោកោ អត្តមនោ អហោសិ, អកោវិទា គាមធម្មស្ស សេគ្គុ;

កោមារិ កោ នាម [កោមារិកា នាម (ក.), កោមារិកោ នាម (ស្យា. បី.)] តវជ្ជ ធម្មោ, យំ ត្វំ គហិតា បវនេ បរោទសិ.

យោ ទុក្ខផុដ្ឋាយ ភវេយ្យ តាណំ, សោ មេ បិតា ទុព្ភិ វនេ ករោតិ;

សា កស្ស កន្ទាមិ វនស្ស មជ្ឈេ, យោ តាយិតា សោ សហសំ ករោតីតិ.

សឋស្ស ¶ សាឋេយ្យមិទំ សុចិន្តិតំ, បច្ចោឌ្ឌិតំ បដិកូដស្ស កូដំ;

ផាលញ្ចេ ខាទេយ្យុំ [អទេយ្យុំ (សី. បី.)] មូសិកា, កស្មា កុមារំ កុលលា ន [នោ (សី. ស្យា. បី.)] ហរេយ្យុំ.

កូដស្ស ¶ ហិ សន្តិ [សន្តីធ (ក.)] កូដកូដា, ភវតិ [ភវន្តិ (ក.)] ចាបិ និកតិនោ និកត្យា;

ទេហិ បុត្តនដ្ឋ ផាលនដ្ឋស្ស ផាលំ, មា តេ បុត្តមហាសិ ផាលនដ្ឋោតិ.

ហិរញ្ញំ មេ សុវណ្ណំ មេ, ឯសា រត្តិំ ទិវា កថា;

ទុម្មេធានំ មនុស្សានំ, អរិយធម្មំ អបស្សតំ.

ទ្វេ ទ្វេ គហបតយោ គេហេ, ឯកោ តត្ថ អមស្សុកោ;

លម្ពត្ថនោ វេណិកតោ, អថោ អង្កិតកណ្ណកោ;

កីតោ ធនេន ពហុនា, សោ តំ វិតុទតេ ជនន្តិ.

សុខំ ជីវិតរូបោសិ, រដ្ឋា វិវនមាគតោ;

សោ ឯកកោ រុក្ខមូលេ [អរញ្ញស្មិំ (សី. ស្យា. បី.)], កបណោ វិយ ឈាយសិ.

សុខំ ¶ ជីវិតរូបោស្មិ, រដ្ឋា វិវនមាគតោ;

សោ ឯកកោ រុក្ខមូលេ, កបណោ វិយ ឈាយាមិ;

អថ ¶ ពីរណថម្ភវរោ ច នដោ, ភរុរាជវរុត្តមបុណ្ណនទី;

ពហុភាណិ អគ្គិបវនេ មូសិកា, សហលម្ពត្ថនោ កបណេន ទសាតិ.

អនិក្កសាវោ កាសាវំ, យោ វត្ថំ បរិទហិស្សតិ [បរិទហេស្សតិ (សី. បី.)];

អបេតោ ទមសច្ចេន, ន សោ កាសាវមរហតិ.

យោ ច វន្តកសាវស្ស, សីលេសុ សុសមាហិតោ;

ឧបេតោ ទមសច្ចេន, ស វេ កាសាវមរហតីតិ.

ឥទំ ¶ តទាចរិយវចោ, បារាសរិយោ យទព្រវិ [បោរាណាចរិយោព្រវិ (ក.)];

មាសុ ត្វំ អករិ [អករា (សី. បី.)] បាបំ, យំ ត្វំ បច្ឆា កតំ តបេ.

យានិ ករោតិ បុរិសោ, តានិ អត្តនិ បស្សតិ;

កល្យាណការី កល្យាណំ, បាបការី ច បាបកំ;

យាទិសំ វបតេ ពីជំ, តាទិសំ ហរតេ ផលន្តិ.

នមេ ¶ នមន្តស្ស ភជេ ភជន្តំ, កិច្ចានុកុព្ពស្ស ករេយ្យ កិច្ចំ;

នានត្ថកាមស្ស ករេយ្យ អត្ថំ, អសម្ភជន្តម្បិ ន សម្ភជេយ្យ.

ចជេ ¶ ចជន្តំ វនថំ ន កយិរា, អបេតចិត្តេន ន សម្ភជេយ្យ;

ទិជោ ទុមំ ខីណផលន្តិ ញត្វា, អញ្ញំ សមេក្ខេយ្យ មហា ហិ លោកោតិ.

យស្សេតេ ¶ ចតុរោ ធម្មា, វានរិន្ទ យថា តវ;

សច្ចំ ធម្មោ ធិតិ ចាគោ, ទិដ្ឋំ សោ អតិវត្តតិ.

យស្ស ចេតេ ន វិជ្ជន្តិ, គុណា បរមភទ្ទកា;

សច្ចំ ធម្មោ ធិតិ ចាគោ, ទិដ្ឋំ សោ នាតិវត្តតីតិ.

អត្ថិ មេ បុរិសោ ទេវ, សព្ពកិច្ចេសុ ព្យាវដោ [វាវដោ (ក.)];

តស្ស ចេកោបរាធត្ថិ, តត្ថ ត្វំ កិន្តិ មញ្ញសិ.

អម្ហាកម្បត្ថិ បុរិសោ, ឯទិសោ ឥធ វិជ្ជតិ;

ទុល្លភោ អង្គសម្បន្នោ, ខន្តិរស្មាក រុច្ចតីតិ.

កាលេ និក្ខមនា សាធុ, នាកាលេ សាធុ និក្ខមោ;

អកាលេន ហិ និក្ខម្ម, ឯកកម្បិ ពហុជ្ជនោ;

ន កិញ្ចិ អត្ថំ ជោតេតិ, ធង្កសេនាវ កោសិយំ.

ធីរោ ច វិធិវិធានញ្ញូ, បរេសំ វិវរានុគូ;

សព្ពាមិត្តេ ¶ វសីកត្វា, កោសិយោវ សុខី សិយាតិ.

សូរោ ¶ ¶ សូរេន សង្គម្ម, វិក្កន្តេន បហារិនា;

ឯហិ នាគ និវត្តស្សុ, កិំ នុ ភីតោ បលាយសិ;

បស្សន្តុ អង្គមគធា, មម តុយ្ហញ្ច វិក្កមំ.

ន តំ បាទា វធិស្សាមិ, ន ទន្តេហិ ន សោណ្ឌិយា;

មីឡ្ហេន តំ វធិស្សាមិ, បូតិ ហញ្ញតុ បូតិនាតិ.

តយោ គិរិំ អន្តរំ កាមយាមិ, បញ្ចាលា កុរុយោ កេកកេ ច [កុរយោ កេកយេ ច (សី.)];

តតុត្តរិំ [តទុត្តរិំ (ក.)] ព្រាហ្មណ កាមយាមិ, តិកិច្ឆ មំ ព្រាហ្មណ កាមនីតំ.

កណ្ហាហិទដ្ឋស្ស ករោន្តិ ហេកេ, អមនុស្សបវិដ្ឋស្ស [អមនុស្សវទ្ធស្ស (សី. បី.), អមនុស្សវិដ្ឋស្ស (ស្យា.)] ករោន្តិ បណ្ឌិតា;

ន កាមនីតស្ស ករោតិ កោចិ, ឱក្កន្តសុក្កស្ស ¶ ហិ កា តិកិច្ឆាតិ.

គជគ្គមេឃេហិ ហយគ្គមាលិភិ, រថូមិជាតេហិ សរាភិវស្សេភិ [សរាភិវស្សភិ (ស្យា. សី. អដ្ឋ.), សរាភិវស្សិភិ (?)];

ថរុគ្គហាវដ្ដ [ធនុគ្គហាវដ្ដ (ក.)] ទឡ្ហប្បហារិភិ, បរិវារិតា តក្កសិលា សមន្តតោ.

[អភិធាវថា ច បតថា ច, វិវិធវិនទិតា ច ទន្តិភិ; វត្តតជ្ជ តុមុលោ ឃោសោ, យថា វិជ្ជុតា ជលធរស្ស គជ្ជតោតិ; (សី. បី. ក.)] អភិធាវថ ¶ ចូបធាវថ ច [អភិធាវថា ចុប្បតថា ច (ស្យា.)], វិវិធា វិនាទិតា [វិនាទិតត្ថ (ក.)] វទន្តិភិ;

វត្តតជ្ជ តុមុលោ ឃោសោ យថា, វិជ្ជុលតា ជលធរស្ស គជ្ជតោតិ [អភិធាវថា ច បតថា ច, វិវិធវិនទិតា ច ទន្តិភិ; វត្តតជ្ជ តុមុលោ ឃោសោ, យថា វិជ្ជុតា ជលធរស្ស គជ្ជតោតិ; (សី. បី. ក.)].

ធជមបរិមិតំ អនន្តបារំ, ទុប្បសហំធង្កេហិ សាគរំវ [សាគរមិវ (សី. ស្យា. បី.)];

គិរិមិវអនិលេន ទុប្បសយ្ហោ [ទុប្បសហោ (សី. បី. ក.)], ទុប្បសហោ អហមជ្ជតាទិសេន.

មា ¶ ពាលិយំ វិលបិ [វិប្បលបិ (ពហូសុ)] ន ហិស្ស តាទិសំ, វិឌយ្ហសេ [វិឡយ្ហសេ (សី. បី.)] ន ហិ លភសេ និសេធកំ;

អាសជ្ជសិ គជមិវ ឯកចារិនំ, យោ តំ បទា នឡមិវ បោថយិស្សតីតិ.

វរវត្ថវចោ ¶ ទុមខីណផលំ, ចតុរោធម្មវរំ បុរិសុត្តម;

ធង្កមគធា ច តយោគិរិនាម, គជគ្គវរោ ធជវរេន ទសាតិ.

យថាបិ ¶ កីតា បុរិសស្សុបាហនា, សុខស្ស អត្ថាយ ទុខំ ឧទព្ពហេ;

ឃម្មាភិតត្តា ថលសា បបីឡិតា, តស្សេវ បាទេ បុរិសស្ស ខាទរេ.

ឯវមេវ ¶ យោ ទុក្កុលីនោ អនរិយោ, តម្មាក [តម្ហាក (សី.), តុម្ហាក (ស្យា. បី.)] វិជ្ជញ្ច សុតញ្ច អាទិយ;

តមេវ សោ តត្ថ សុតេន ខាទតិ, អនរិយោ វុច្ចតិ ទុបាហនូបមោតិ [បានទូបមោតិ (សី. បី.)].

ឯកចិន្តិតោ យមត្ថោ, ពាលោ អបរិណាយកោ;

ន ហិ ខុជ្ជេន វាមេន, ភោតិ សង្គន្តុមរហសិ.

បុរិសូសភំ មញ្ញមានា, អហំ ខុជ្ជមកាមយិំ;

សោយំ សំកុដិតោ សេតិ, ឆិន្នតន្តិ យថា វិណាតិ [ថុណាតិ (សី.)].

កាមំ យហិំ ឥច្ឆសិ តេន គច្ឆ, វិទ្ធោសិ មម្មម្ហិ [មមស្មិ (ក.)] វិកណ្ណកេន;

ហតោសិ ភត្តេន សុវាទិតេន [សវាទិតេន (សី. ស្យា. បី.)], លោលោ ច មច្ឆេ អនុពន្ធមានោ.

ឯវម្បិ ¶ លោកាមិសំ ឱបតន្តោ, វិហញ្ញតី ¶ ចិត្តវសានុវត្តី;

សោ ហញ្ញតិ ញាតិសខាន មជ្ឈេ, មច្ឆានុគោ សោរិវ សុំសុមារោតិ [សុសុមារោ (ក.)].

ត្វមេវ ¶ ទានិមករ [មករិ (ស្យា.), មករា (ក. សី.)], យំ កាមោ ព្យគមា តយិ;

សោយំ អប្បដិសន្ធិកោ, ខរឆិន្នំវ រេនុកំ [រេរុកំ (សី. បី.)].

អត្រិច្ឆំ [អត្រិច្ឆា (សី. ស្យា. បី.)] អតិលោភេន, អតិលោភមទេន ច;

ឯវំ ហាយតិ អត្ថម្ហា, អហំវ អសិតាភុយាតិ.

សុខា ឃរា វច្ឆនខ, សហិរញ្ញា សភោជនា;

យត្ថ ភុត្វា បិវិត្វា ច, សយេយ្យាថ អនុស្សុកោ.

ឃរា នានីហមានស្ស, ឃរា នាភណតោ មុសា;

ឃរា នាទិន្នទណ្ឌស្ស, បរេសំ អនិកុព្ពតោ [អនិក្រុព្ពតោ (ក.)];

ឯវំ ឆិទ្ទំ ទុរភិសម្ភវំ [ទុរភិភវំ (សី. បី.)], កោ ឃរំ បដិបជ្ជតីតិ.

ភទ្ទកោ ¶ វតយំ បក្ខី, ទិជោ កុមុទសន្និភោ;

វូបសន្តេហិ បក្ខេហិ, មន្ទមន្ទោវ ឈាយតិ.

នាស្ស សីលំ វិជានាថ, អនញ្ញាយ បសំសថ;

អម្ហេ ទិជោ ន បាលេតិ, តេន បក្ខី ន ផន្ទតីតិ.

កោ ¶ នុ ខោ ភគវា ហេតុ, ឯកច្ចេ ឥធ បុគ្គលេ;

អតីវ ហទយំ និព្ពាតិ, ចិត្តញ្ចាបិ បសីទតិ.

បុព្ពេវ សន្និវាសេន, បច្ចុប្បន្នហិតេន វា;

ឯវំ តំ ជាយតេ បេមំ, ឧប្បលំវ យថោទកេតិ.

ឥង្ឃ ¶ ឯកបទំ តាត, អនេកត្ថបទស្សិតំ [បទនិស្សិតំ (សី. បី.)];

កិញ្ចិ សង្គាហិកំ ព្រូសិ, យេនត្ថេ សាធយេមសេ.

ទក្ខេយ្យេកបទំ តាត, អនេកត្ថបទស្សិតំ;

តញ្ច សីលេន សញ្ញុត្តំ, ខន្តិយា ឧបបាទិតំ;

អលំ ¶ មិត្តេ សុខាបេតុំ, អមិត្តានំ ទុខាយ ចាតិ.

អាសីវិសម្បិ មំ [អាសីវិសំ មមំ (សី. បី.)] សន្តំ, បវិដ្ឋំ កុមិនាមុខំ;

រុច្ចតេ ហរិតាមាតា, យំ មំ ខាទន្តិ មច្ឆកា.

វិលុម្បតេវ បុរិសោ, យាវស្ស ឧបកប្បតិ;

យទា ចញ្ញេ វិលុម្បន្តិ, សោ វិលុត្តោ វិលុម្បតីតិ [វិលុប្បតីតិ (?)].

សព្ពោ ជនោ ហិំសិតោ បិង្គលេន, តស្មិំ មតេ បច្ចយា [បច្ចយំ (សី. ស្យា. បី.)] វេទយន្តិ;

បិយោ នុ តេ អាសិ អកណ្ហនេត្តោ, កស្មា នុ ត្វំ រោទសិ ទ្វារបាល.

ន ¶ មេ បិយោ អាសិ អកណ្ហនេត្តោ, ភាយាមិ បច្ចាគមនាយ តស្ស;

ឥតោ គតោ ហិំសេយ្យ មច្ចុរាជំ, សោ ហិំសិតោ អានេយ្យ បុន ឥធ.

ទឌ្ឍោ វាហសហស្សេហិ, សិត្តោ ឃដសតេហិ សោ;

បរិក្ខតា ¶ ច សា ភូមិ, មា ភាយិ នាគមិស្សតីតិ.

វរុបាហន ខុជ្ជ វិកណ្ណកកោ, អសិតាភុយ បញ្ចមវច្ឆនខោ;

ទិជ បេមវរុត្តមឯកបទំ, កុមិនាមុខ បិង្គលកេន ទសាតិ.

សិង្គាលោ ¶ មានថទ្ធោ ច, បរិវារេន អត្ថិកោ;

បាបុណិ មហតិំ ភូមិំ, រាជាសិ សព្ពទាឋិនំ.

ឯវមេវ មនុស្សេសុ, យោ ហោតិ បរិវារវា;

សោ ហិ តត្ថ មហា ហោតិ, សិង្គាលោ វិយ ទាឋិនន្តិ.

ពាលោ ¶ វតាយំ សុនខោ, យោ វរត្តំ [យោ ច យោត្តំ (ក.)] ន ខាទតិ;

ពន្ធនា ច បមុញ្ចេយ្យ, អសិតោ ច ឃរំ វជេ.

អដ្ឋិតំ ¶ មេ មនស្មិំ មេ, អថោ មេ ហទយេ កតំ;

កាលញ្ច បដិកង្ខាមិ, យាវ បស្សុបតូ ជនោ [បសុបតុជ្ជនោ (ស្យា. ក.)].

សត្តតន្តិំ សុមធុរំ, រាមណេយ្យំ អវាចយិំ;

សោ មំ រង្គម្ហិ អវ្ហេតិ, សរណំ មេ ហោហិ កោសិយ.

អហំ តំ សរណំ សម្ម [អហំ តេ សរណំ ហោមិ (វិ. វ. ៣២៨)], អហមាចរិយបូជកោ;

ន តំ ជយិស្សតិ សិស្សោ, សិស្សមាចរិយ ជេស្សសីតិ.

យំ បស្សតិ ន តំ ឥច្ឆតិ, យញ្ច ន បស្សតិ តំ កិរិច្ឆតិ;

មញ្ញាមិ ចិរំ ចរិស្សតិ, ន ហិ តំ លច្ឆតិ យំ ស ឥច្ឆតិ.

យំ លភតិ ន តេន តុស្សតិ, យញ្ច បត្ថេតិ លទ្ធំ ហីឡេតិ;

ឥច្ឆា ហិ អនន្តគោចរា, វិគតិច្ឆាន [វីតិច្ឆានំ (សី. បី.)] នមោ ករោមសេតិ.

វិគតិច្ឆ [វីតិច្ឆ (សី. បី.)] ជាតកំ ចតុត្ថំ.

កាលោ ¶ ¶ ឃសតិ ភូតានិ, សព្ពានេវ សហត្តនា;

យោ ច កាលឃសោ ភូតោ, ស ភូតបចនិំ បចិ.

ពហូនិ នរសីសានិ, លោមសានិ ព្រហានិ ច;

គីវាសុ បដិមុក្កានិ, កោចិទេវេត្ថ កណ្ណវាតិ.

ហន្ត្វា ឆេត្វា [ឈត្វា (សី. បី.), ឃត្វា (ស្យា.)] វធិត្វា ច, ទេតិ ទានំ អសញ្ញតោ;

ឯទិសំ ភត្តំ ភុញ្ជមានោ, ស បាបមុបលិម្បតិ [ស បាបេន ឧបលិប្បតិ (សី. បី.)].

បុត្តទារម្បិ ¶ ចេ ហន្ត្វា, ទេតិ ទានំ អសញ្ញតោ;

ភុញ្ជមានោបិ សប្បញ្ញោ, ន បាបមុបលិម្បតីតិ.

អទ្ធា បាទញ្ជលី សព្ពេ, បញ្ញាយ អតិរោចតិ;

តថា ហិ ឱដ្ឋំ ភញ្ជតិ, ឧត្តរិំ នូន បស្សតិ.

នាយំ ធម្មំ អធម្មំ វា, អត្ថានត្ថញ្ច ពុជ្ឈតិ;

អញ្ញត្រ ¶ ឱដ្ឋនិព្ភោគា, នាយំ ជានាតិ កិញ្ចនន្តិ.

សព្ពេហិ កិំសុកោ ទិដ្ឋោ, កិំន្វេត្ថ វិចិកិច្ឆថ;

ន ហិ សព្ពេសុ ឋានេសុ, សារថី បរិបុច្ឆិតោ.

ឯវំ សព្ពេហិ ញាណេហិ, យេសំ ធម្មា អជានិតា;

តេ វេ ធម្មេសុ កង្ខន្តិ, កិំសុកស្មិំវ ភាតរោតិ.

ឯកបុត្តកោ ¶ ភវិស្សសិ, ត្វញ្ច នោ ហេស្សសិ ឥស្សរោ កុលេ;

ឱរោហ ទុមស្មា សាលក, ឯហិ ទានិ ឃរកំ វជេមសេ.

ននុ មំ សុហទយោតិ [ននុ មំ ហទយេតិ (សី. បី.)] មញ្ញសិ, យញ្ច មំ ហនសិ វេឡុយដ្ឋិយា;

បក្កម្ពវនេ រមាមសេ, គច្ឆ ត្វំ ឃរកំ យថាសុខន្តិ.

អយំ ¶ ¶ ឥសី ឧបសមសំយមេ រតោ, ស តិដ្ឋតិ [សន្តិដ្ឋតិ (សី. បី.)] សិសិរភយេន អដ្ដិតោ;

ហន្ទ អយំ បវិសតុមំ អគារកំ, វិនេតុ សីតំ ទរថញ្ច កេវលំ.

នាយំ ឥសី ឧបសមសំយមេ រតោ, កបី អយំ ទុមវរសាខគោចរោ;

សោ ទូសកោ រោសកោ ចាបិ ជម្មោ, សចេវជេមម្បិ [សចេ + អាវជេ + ឥមម្បិ] ទូសេយ្យគារន្តិ [ទូសយេ ឃរន្តិ (សី. ស្យា. បី.)].

អថ រាជា សិង្គាលវរោ សុនខោ, តថា កោសិយ ឥច្ឆតិ កាលឃសោ;

អថ ទានវរោដ្ឋបិ សារថិនា, បុនម្ពវនញ្ច សិសិរកបិ ទសាតិ.

ទឡ្ហញ្ច ¶ វគ្គំ អបរេន សន្ថវំ, កល្យាណវគ្គាសទិសោ ច រូហកំ;

នតំទឡ្ហ ពីរណថម្ភកំ បុន, កាសាវុបាហន សិង្គាលកេន ទសាតិ.

សង្កប្បរាគធោតេន ¶ ¶ ¶ , វិតក្កនិសិតេន ច;

នាលង្កតេន ភទ្រេន [នេវាលង្កតភទ្រេន (ស្យា.)], ឧសុការាកតេន ច [ន ឧសុការកតេន ច (សី. ស្យា. បី.)].

ន កណ្ណាយតមុត្តេន, នាបិ មោរូបសេវិនា;

តេនម្ហិ ហទយេ វិទ្ធោ, សព្ពង្គបរិទាហិនា.

អាវេធញ្ច ន បស្សាមិ, យតោ រុហិរមស្សវេ;

យាវ អយោនិសោ ចិត្តំ, សយំ មេ ទុក្ខមាភតន្តិ.

អជ្ជាបិ មេ តំ មនសិ [សរសិ (ក.)], យំ មំ ត្វំ តិលមុដ្ឋិយា;

ពាហាយ មំ គហេត្វាន, លដ្ឋិយា អនុតាឡយិ.

ននុ ជីវិតេ ន រមសិ, យេនាសិ ព្រាហ្មណាគតោ;

យំ មំ ពាហា គហេត្វាន, តិក្ខត្តុំ អនុតាឡយិ.

អរិយោ អនរិយំ កុព្ពន្តំ [កុព្ពានំ (សី. បី.), កុព្ពំ (ស្យា.)], យោ ទណ្ឌេន និសេធតិ;

សាសនំ តំ ន តំ វេរំ, ឥតិ នំ បណ្ឌិតា វិទូតិ.

មមន្នបានំ ¶ វិបុលំ ឧឡារំ, ឧប្បជ្ជតីមស្ស មណិស្ស ហេតុ;

តំ តេ ន ទស្សំ អតិយាចកោសិ, ន ចាបិ តេ អស្សមមាគមិស្សំ.

សុសូ ¶ ¶ យថា សក្ខរធោតបាណី, តាសេសិ មំ សេលំ យាចមានោ;

តំ តេ ន ទស្សំ អតិយាចកោសិ, ន ចាបិ តេ អស្សមមាគមិស្សំ.

ន តំ យាចេ យស្ស បិយំ ជិគីសេ [ជិគិំសេ (សី. ស្យា. បី.)], ទេស្សោ ហោតិ អតិយាចនាយ;

នាគោ មណិំ យាចិតោ ព្រាហ្មណេន, អទស្សនំយេវ តទជ្ឈគមាតិ.

២៥៤. កុណ្ឌកកុច្ឆិសិន្ធវជាតកំ (៣-១-៤)

ភុត្វា តិណបរិឃាសំ, ភុត្វា អាចាមកុណ្ឌកំ;

ឯតំ តេ ភោជនំ អាសិ, កស្មា ទានិ ន ភុញ្ជសិ.

យត្ថ បោសំ ន ជានន្តិ, ជាតិយា វិនយេន វា;

ពហុំ [បហូ (សី. បី.), បហុំ (ស្យា. ក.)] តត្ថ មហាព្រម្ហេ, អបិ អាចាមកុណ្ឌកំ.

ត្វញ្ច ¶ ខោ មំ បជានាសិ, យាទិសាយំ ហយុត្តមោ;

ជានន្តោ ជានមាគម្ម, ន តេ ភក្ខាមិ កុណ្ឌកន្តិ.

កុណ្ឌកកុច្ឆិសិន្ធវជាតកំ ចតុត្ថំ.

យាវ សោ មត្តមញ្ញាសិ, ភោជនស្មិំ វិហង្គមោ;

តាវ អទ្ធានមាបាទិ, មាតរញ្ច អបោសយិ.

យតោ ច ខោ ពហុតរំ, ភោជនំ អជ្ឈវាហរិ [អជ្ឈុបាហរិ (សី. បី.)];

តតោ តត្ថេវ សំសីទិ, អមត្តញ្ញូ ហិ សោ អហុ.

តស្មា មត្តញ្ញុតា សាធុ, ភោជនស្មិំ អគិទ្ធតា [អគិទ្ធិតា (ស្យា. ក.)];

អមត្តញ្ញូ ហិ សីទន្តិ, មត្តញ្ញូ ច ន សីទរេតិ.

ជរូទបានំ ¶ ខណមានា, វាណិជា ឧទកត្ថិកា;

អជ្ឈគមុំ អយសំ លោហំ [អជ្ឈគំសុ អយោលោហំ (សី. ស្យា. បី.)], តិបុសីសញ្ច វាណិជា;

រជតំ ជាតរូបញ្ច, មុត្តា វេឡូរិយា ពហូ.

តេ ច តេន អសន្តុដ្ឋា, ភិយ្យោ ភិយ្យោ អខាណិសុំ;

តេ តត្ថាសីវិសោ [តត្ថ អាសីវិសោ (ក.), តត្ថបាសីវិសោ (ស្យា.)] ឃោរោ, តេជស្សី តេជសា ហនិ.

តស្មា ¶ ¶ ខណេ នាតិខណេ, អតិខាតំ [អតិខណំ (ក.)] ហិ បាបកំ;

ខាតេន ច [ខណេន ច (ក.), ខណនេន (ស្យា.)] ធនំ លទ្ធំ, អតិខាតេន [អតិខណេន (ក.)] នាសិតន្តិ.

នាយំ ឃរានំ កុសលោ, លោលោ អយំ វលីមុខោ;

កតំ កតំ ខោ ទូសេយ្យ, ឯវំធម្មមិទំ កុលំ.

នយិទំ ចិត្តវតោ លោមំ, នាយំ អស្សាសិកោ មិគោ;

សិដ្ឋំ [សត្ថំ (សី. ស្យា. បី.)] មេ ជនសន្ធេន, នាយំ កិញ្ចិ វិជានតិ.

ន មាតរំ បិតរំ វា, ភាតរំ ភគិនិំ សកំ;

ភរេយ្យ តាទិសោ បោសោ, សិដ្ឋំ ទសរថេន មេតិ.

គាមណិចន្ទ [គាមណិចណ្ឌ (សី. បី.)] ជាតកំ សត្តមំ.

យាវតា ចន្ទិមសូរិយា, បរិហរន្តិ ទិសា ភន្តិ វិរោចនា [វិរោចមានា (ក.)];

សព្ពេវ ទាសា មន្ធាតុ, យេ បាណា បថវិស្សិតា [បឋវិនិស្សិតា (សី. បី.), បឋវិស្សិតា (ស្យា.)].

ន កហាបណវស្សេន, តិត្តិ កាមេសុ វិជ្ជតិ;

អប្បស្សាទា ទុខា កាមា, ឥតិ វិញ្ញាយ បណ្ឌិតោ.

អបិ ¶ ទិព្ពេសុ កាមេសុ, រតិំ សោ នាធិគច្ឆតិ;

តណ្ហក្ខយរតោ ¶ ហោតិ, សម្មាសម្ពុទ្ធសាវកោតិ.

នយិមស្ស វិជ្ជាមយមត្ថិ កិញ្ចិ, ន ពន្ធវោ នោ បន តេ សហាយោ;

អថ កេន វណ្ណេន តិរីដវច្ឆោ [តិរីដិវច្ឆោ (ស្យា. ក.)], តេទណ្ឌិកោ ភុញ្ជតិ អគ្គបិណ្ឌំ.

អាបាសុ [អាវាសុ (ក.)] មេ យុទ្ធបរាជិតស្ស, ឯកស្ស កត្វា វិវនស្មិ ឃោរេ;

បសារយី កិច្ឆគតស្ស បាណិំ, តេនូទតារិំ ទុខសំបរេតោ.

ឯតស្ស ¶ កិច្ចេន ឥធានុបត្តោ, វេសាយិនោ វិសយា ជីវលោកេ;

លាភារហោ តាត តិរីដវច្ឆោ, ទេថស្ស ភោគំ យជថញ្ច [យជតញ្ច (សី. បី.), យជិតញ្ច (ស្យា.)] យញ្ញន្តិ.

យស្សត្ថា ¶ ទូរមាយន្តិ, អមិត្តមបិ យាចិតុំ;

តស្សូទរស្សហំ ទូតោ, មា មេ កុជ្ឈ [កុជ្ឈិ (សី. បី.)] រថេសភ.

យស្ស ទិវា ច រត្តោ ច, វសមាយន្តិ មាណវា;

តស្សូទរស្សហំ ទូតោ, មា មេ កុជ្ឈ [កុជ្ឈិ (សី. បី.)] រថេសភ.

ទទាមិ ¶ តេ ព្រាហ្មណ រោហិណីនំ, គវំ សហស្សំ សហ បុង្គវេន;

ទូតោ ហិ ទូតស្ស កថំ ន ទជ្ជំ, មយម្បិ តស្សេវ ភវាម ទូតាតិ.

ឧសុការវរោ តិលមុដ្ឋិ មណិ, ហយរាជ វិហង្គម អាសិវិសោ;

ជនសន្ធ កហាបណវស្ស បុន, តិរិដំ បុន ទូតវរេន ទសាតិ.

យថា ¶ កេសា ច មស្សូ ច, ឆិន្នំ ឆិន្នំ វិរូហតិ;

ឯវំ រូហតុ តេ នាសា, បទុមំ ទេហិ យាចិតោ.

យថា សារទិកំ ពីជំ, ខេត្តេ វុត្តំ វិរូហតិ;

ឯវំ រូហតុ តេ នាសា, បទុមំ ទេហិ យាចិតោ.

ឧភោបិ បលបន្តេតេ [វិលបន្តេតេ (ស្យា. ក.)], អបិ បទ្មានិ ទស្សតិ;

វជ្ជុំ វា តេ ន វា វជ្ជុំ, នត្ថិ នាសាយ រូហនា;

ទេហិ សម្ម បទុមានិ, អហំ យាចាមិ យាចិតោតិ.

បាណិ ¶ ចេ មុទុកោ ចស្ស, នាគោ ចស្ស សុការិតោ;

អន្ធការោ ច វស្សេយ្យ, អថ នូន តទា សិយា.

អនលា ¶ មុទុសម្ភាសា, ទុប្បូរា តា [ទុប្បូរត្តា (ក.)] នទីសមា;

សីទន្តិ នំ វិទិត្វាន, អារកា បរិវជ្ជយេ.

យំ ឯតា ឧបសេវន្តិ, ឆន្ទសា វា ធនេន វា;

ជាតវេទោវ សំ ឋានំ, ខិប្បំ អនុទហន្តិ នន្តិ.

អភិជ្ជមានេ ¶ វារិស្មិំ, សយំ [អយំ (ក.)] អាគម្ម ឥទ្ធិយា;

មិស្សីភាវិត្ថិយា គន្ត្វា, សំសីទសិ [សំសីទតិ (ក.)] មហណ្ណវេ.

អាវដ្ដនី មហាមាយា, ព្រហ្មចរិយវិកោបនា;

សីទន្តិ នំ វិទិត្វាន, អារកា បរិវជ្ជយេ.

យំ ឯតា ឧបសេវន្តិ, ឆន្ទសា វា ធនេន វា;

ជាតវេទោវ សំ ឋានំ, ខិប្បំ អនុទហន្តិ នន្តិ.

ចូឡបលោភន [ចុល្លបលោភន (សី. ស្យា. បី.)] ជាតកំ តតិយំ.

បនាទោ នាម សោ រាជា, យស្ស យូបោ សុវណ្ណយោ;

តិរិយំ សោឡសុព្ពេធោ [សោឡសបព្ពេធោ (សី. បី.)], ឧទ្ធមាហុ [ឧច្ចមាហុ (សី. ស្យា. បី.)] សហស្សធា.

សហស្សកណ្ឌោ សតគេណ្ឌុ [សតភេទោ (សី. បី.), សតភេណ្ឌុ (សី. និស្សយ)], ធជាសុ ហរិតាមយោ;

អនច្ចុំ តត្ថ គន្ធព្ពា, ឆ សហស្សានិ សត្តធា.

ឯវមេតំ [ឯវមេវ (ក.)] តទា អាសិ, យថា ភាសសិ ភទ្ទជិ;

សក្កោ អហំ តទា អាសិំ, វេយ្យាវច្ចករោ តវាតិ.

ទិស្វា ¶ ¶ ខុរប្បេ ធនុវេគនុន្នេ, ខគ្គេ ¶ គហីតេ តិខិណេ តេលធោតេ;

តស្មិំ ភយស្មិំ មរណេ វិយូឡ្ហេ, កស្មា នុ តេ នាហុ ឆម្ភិតត្តំ.

ទិស្វា ខុរប្បេ ធនុវេគនុន្នេ, ខគ្គេ គហីតេ តិខិណេ តេលធោតេ;

តស្មិំ ភយស្មិំ មរណេ វិយូឡ្ហេ, វេទំ អលត្ថំ វិបុលំ ឧឡារំ.

សោ វេទជាតោ អជ្ឈភវិំ អមិត្តេ, បុព្ពេវ មេ ជីវិតមាសិ ចត្តំ;

ន ហិ ជីវិតេ អាលយំ កុព្ពមានោ, សូរោ កយិរា សូរកិច្ចំ កទាចីតិ.

យេនាសិ កិសិយា បណ្ឌុ, យេន ភត្តំ ន រុច្ចតិ;

អយំ សោ អាគតោ ភត្តា [តាតោ (សី. ស្យា. បី.)], កស្មា ទានិ បលាយសិ.

សចេ [ន ខោ (ស្យា. ក.)] បនាទិកេនេវ, សន្ថវោ នាម ជាយតិ;

យសោ ហាយតិ ឥត្ថីនំ, តស្មា តាត បលាយហំ [បលាយិហំ (ស្យា.), បលាយិតំ (ក.)].

យស្សស្សិនំ កុលេ ជាតំ, អាគតំ យា ន ឥច្ឆតិ;

សោចតិ ¶ ចិររត្តាយ, វាតគ្គមិវ ភទ្ទលីតិ [កុន្ទលីតិ (សី. បី.), គទ្រភីតិ (ស្យា.)].

សិង្គីមិគោ ¶ អាយតចក្ខុនេត្តោ, អដ្ឋិត្តចោ វារិសយោ អលោមោ;

តេនាភិភូតោ កបណំ រុទាមិ, មា ហេវ មំ បាណសមំ ជហេយ្យ [ជហេយ្យា (បី.) ជហា’យ្យេ (?)].

អយ្យ ន តំ ជហិស្សាមិ, កុញ្ជរំ សដ្ឋិហាយនំ [កុញ្ជរ សដ្ឋិហាយន (សី. បី.)];

បថព្យា ចាតុរន្តាយ, សុប្បិយោ ហោសិ មេ តុវំ.

យេ កុឡីរា សមុទ្ទស្មិំ, គង្គាយ យមុនាយ [នម្មទាយ (សី. បី.)] ច;

តេសំ ត្វំ វារិជោ សេដ្ឋោ, មុញ្ច រោទន្តិយា បតិន្តិ.

យោ ¶ វេ សព្ពសមេតានំ, អហុវា សេដ្ឋសម្មតោ;

តស្សាយំ ឯទិសី បញ្ញា, កិមេវ ឥតរា បជា.

ឯវមេវ តុវំ ព្រហ្មេ, អនញ្ញាយ វិនិន្ទសិ;

កថំ មូលំ អទិស្វាន [កថំហិ មូលំ អទិត្វា (ស្យា. បី.)], រុក្ខំ ជញ្ញា បតិដ្ឋិតំ.

នាហំ ¶ តុម្ហេ វិនិន្ទាមិ, យេ ចញ្ញេ វានរា វនេ;

វិស្សសេនោវ គារយ្ហោ, យស្សត្ថា រុក្ខរោបកាតិ.

ន ហិ វណ្ណេន សម្បន្នា, មញ្ជុកា បិយទស្សនា;

ខរវាចា បិយា ហោតិ, អស្មិំ លោកេ បរម្ហិ ច.

ននុ បស្សសិមំ កាឡិំ, ទុព្ពណ្ណំ តិលកាហតំ;

កោកិលំ សណ្ហវាចេន, ពហូនំ បាណិនំ បិយំ.

តស្មា ¶ សខិលវាចស្ស, មន្តភាណី អនុទ្ធតោ;

អត្ថំ ធម្មញ្ច ទីបេតិ, មធុរំ តស្ស ភាសិតន្តិ.

សព្ពេហិ កិរ ញាតីហិ, កោសិយោ ឥស្សរោ កតោ;

សចេ ញាតីហិ អនុញ្ញាតោ [ញាតីហនុញ្ញាតោ (សី. បី.)], ភណេយ្យាហំ ឯកវាចិកំ.

ភណ សម្ម អនុញ្ញាតោ, អត្ថំ ធម្មញ្ច កេវលំ;

សន្តិ ហិ ទហរា បក្ខី, បញ្ញវន្តោ ជុតិន្ធរា.

ន មេ រុច្ចតិ ភទ្ទំ វោ [ភទន្តេ (ក.)], ឧលូកស្សាភិសេចនំ;

អក្កុទ្ធស្ស ¶ មុខំ បស្ស, កថំ កុទ្ធោ ករិស្សតីតិ.

បទុមុត្តម ¶ នាគសិរិវ្ហយនោ, ស-មហណ្ណវ យូប ខុរប្បវរោ;

អថ ភទ្ទលី កុញ្ជរ រុក្ខ បុន, ខរវាច ឧលូកវរេន ទសាតិ.

អារញ្ញិកស្ស ឥសិនោ, ចិររត្តំ តបស្សិនោ;

កិច្ឆាកតំ ឧទបានំ, កថំ សម្ម អវាហសិ [អវាហយិ (សី. បី.), អបាហសិ (ស្យា.)].

ឯស ធម្មោ សិង្គាលានំ, យំ បិត្វា ឱហទាមសេ;

បិតុបិតាមហំ ធម្មោ, ន តំ [ន នំ (សី. បី.)] ឧជ្ឈាតុមរហសិ.

យេសំ ¶ ¶ វោ ឯទិសោ ធម្មោ, អធម្មោ បន កីទិសោ;

មា វោ ធម្មំ អធម្មំ វា, អទ្ទសាម កុទាចនន្តិ.

យេន មិត្តេន សំសគ្គា, យោគក្ខេមោ វិហិយ្យតិ;

បុព្ពេវជ្ឈាភវំ តស្ស, រុក្ខេ អក្ខីវ បណ្ឌិតោ.

យេន មិត្តេន សំសគ្គា, យោគក្ខេមោ បវឌ្ឍតិ;

ករេយ្យត្តសមំ វុត្តិំ, សព្ពកិច្ចេសុ បណ្ឌិតោ.

ឯថ ព្យគ្ឃា និវត្តវ្ហោ, បច្ចុបេថ [បច្ចមេថ (សី. បី.)] មហាវនំ;

មា វនំ ឆិន្ទិ និព្យគ្ឃំ, ព្យគ្ឃា មាហេសុ និព្ពនាតិ.

កោ នុ ឧទ្ធិតភត្តោវ [ឧទ្ទិតភត្តោវ (សី.), វឌ្ឍិតភត្តោវ (ស្យា.)], បូរហត្ថោវ ព្រាហ្មណោ;

កហំ នុ ភិក្ខំ អចរិ, កំ សទ្ធំ ឧបសង្កមិ.

អហំ ¶ កបិស្មិ ទុម្មេធោ, អនាមាសានិ អាមសិំ;

ត្វំ មំ មោចយ ភទ្ទន្តេ, មុត្តោ គច្ឆេយ្យ បព្ពតំ.

កច្ឆបា កស្សបា ហោន្តិ, កោណ្ឌញ្ញា ហោន្តិ មក្កដា;

មុញ្ច កស្សប កោណ្ឌញ្ញំ, កតំ មេថុនកំ តយាតិ.

កាយំ ពលាកា សិខិនី, ចោរី លង្ឃិបិតាមហា;

ឱរំ ¶ ពលាកេ អាគច្ឆ, ចណ្ឌោ មេ វាយសោ សខា.

នាហំ ពលាកា សិខិនី, អហំ លោលោស្មិ វាយសោ;

អកត្វា វចនំ តុយ្ហំ, បស្ស លូនោស្មិ អាគតោ.

បុនបាបជ្ជសី ¶ សម្ម, សីលញ្ហិ តវ តាទិសំ;

ន ហិ មានុសកា ភោគា, សុភុញ្ជា ហោន្តិ បក្ខិនាតិ.

កាយំ ពលាកា រុចិរា, កាកនីឡស្មិមច្ឆតិ;

ចណ្ឌោ កាកោ សខា មយ្ហំ, យស្ស [តស្ស (សី. បី.)] ចេតំ កុលាវកំ.

ននុ មំ សម្ម ជានាសិ, ទិជ សាមាកភោជន;

អកត្វា វចនំ តុយ្ហំ, បស្ស លូនោស្មិ អាគតោ.

បុនបាបជ្ជសី សម្ម, សីលញ្ហិ តវ តាទិសំ;

ន ហិ មានុសកា ភោគា, សុភុញ្ជា ហោន្តិ បក្ខិនាតិ.

តវ សទ្ធញ្ច សីលញ្ច, វិទិត្វាន ជនាធិប;

វណ្ណំ អញ្ជនវណ្ណេន, កាលិង្គស្មិំ និមិម្ហសេ [វិនិម្ហសេ (ស្យា.), វនិម្ហសេ (ក.)].

អន្នភច្ចា ¶ ចភច្ចា ច, យោធ ឧទ្ទិស្ស គច្ឆតិ;

សព្ពេ តេ អប្បដិក្ខិប្បា, បុព្ពាចរិយវចោ ឥទំ.

ទទាមិ ¶ វោ ព្រាហ្មណា នាគមេតំ, រាជារហំ រាជភោគ្គំ យសស្សិនំ;

អលង្កតំ ហេមជាលាភិឆន្នំ, សសារថិំ គច្ឆថ យេន កាមន្តិ.

កុរុធម្មជាតកំ [កុរុធម្មជាតកំ (សី. ស្យា. បី.)] ឆដ្ឋំ.

វស្សានិ ¶ បញ្ញាស សមាធិកានិ, វសិម្ហ សេលស្ស គុហាយ រោមក;

អសង្កមានា អភិនិព្ពុតត្តា [អភិនិព្ពុតចិត្តា (ស្យា. ក.)], ហត្ថត្ត [ហត្ថត្ថ (ស្យា.)] មាយន្តិ មមណ្ឌជា បុរេ.

តេ ទានិ វក្កង្គ កិមត្ថមុស្សុកា, ភជន្តិ អញ្ញំ គិរិកន្ទរំ ទិជា;

ន នូន មញ្ញន្តិ មមំ យថា បុរេ, ចិរប្បវុត្ថា អថ វា ន តេ ឥមេ.

ជានាម តំ ន មយំ សម្បមូឡ្ហា [ន មយ’មស្ម មូឡ្ហា (សី. បី.)], សោយេវ ត្វំ តេ មយមស្ម នាញ្ញេ;

ចិត្តញ្ច ¶ តេ អស្មិំ ជនេ បទុដ្ឋំ, អាជីវិកា [អាជីវក (សី. ស្យា.), អាជីវិក (បី.)] តេន តមុត្តសាមាតិ.

កិមត្ថ [កមត្ថ (សី. បី.)] មភិសន្ធាយ, លហុចិត្តស្ស ទុព្ភិនោ [ទូភិនោ (សី. បី.)];

សព្ពកាមទទស្សេវ [ទុហស្សេវ (សី. ស្យា. បី.), រហស្សេវ (ក.)], ឥមំ ទុក្ខំ តិតិក្ខសិ.

សិង្គេន និហនាហេតំ, បទសា ច អធិដ្ឋហ;

ភិយ្យោ [ភីយោ (សី.)] ពាលា បកុជ្ឈេយ្យុំ, នោ ចស្ស បដិសេធកោ.

មមេវាយំ មញ្ញមានោ, អញ្ញេបេវំ [អញ្ញម្បេវំ (សី. ស្យា. បី.)] ករិស្សតិ;

តេ នំ តត្ថ វធិស្សន្តិ, សា មេ មុត្តិ ភវិស្សតីតិ.

មហិំសរាជជាតកំ [មហិសជាតកំ (សី. ស្យា. បី.)] អដ្ឋមំ.

យថា ¶ មាណវកោ បន្ថេ, សិង្គាលិំ វនគោចរិំ;

អត្ថកាមំ បវេទេន្តិំ [បវទន្តិំ (បី.)], អនត្ថកាមាតិ មញ្ញតិ;

អនត្ថកាមំ សតបត្តំ, អត្ថកាមោតិ មញ្ញតិ.

ឯវមេវ ឥធេកច្ចោ, បុគ្គលោ ហោតិ តាទិសោ;

ហិតេហិ វចនំ វុត្តោ, បដិគណ្ហាតិ វាមតោ.

យេ ¶ ¶ ច ខោ នំ បសំសន្តិ, ភយា ឧក្កំសយន្តិ វា [ច (សី. បី.)];

តញ្ហិ សោ មញ្ញតេ មិត្តំ, សតបត្តំវ មាណវោតិ.

អទ្ធា ហិ នូន មិគរាជា, បុដកម្មស្ស កោវិទោ;

តថា ហិ បុដំ ទូសេតិ, អញ្ញំ នូន ករិស្សតិ.

ន មេ មាតា វា បិតា វា, បុដកម្មស្ស កោវិទោ;

កតំ កតំ ខោ ទូសេម, ឯវំ ធម្មមិទំ កុលំ.

យេសំ វោ ឯទិសោ ធម្មោ, អធម្មោ បន កីទិសោ;

មា វោ ធម្មំ អធម្មំ វា, អទ្ទសាម កុទាចនន្តិ.

ឧទបានវគ្គោ [អរញ្ញវគ្គោ (សី. បី. ក.)] តតិយោ.

ឧទបានវរំ វនព្យគ្ឃ កបិ, សិខិនី ច ពលាក រុចិរវរោ;

សុជនាធិបរោមកទូស បុន, សតបត្តវរោ បុដកម្ម ទសាតិ.

អព្ភន្តរោ ¶ ¶ នាម ទុមោ, យស្ស ទិព្យមិទំ ផលំ;

ភុត្វា ទោហឡិនី នារី, ចក្កវត្តិំ វិជាយតិ.

ត្វម្បិ [ត្វញ្ច (សី. បី.), ត្វំ ហិ (ក.)] ភទ្ទេ មហេសីសិ, សា ចាបិ [ចាសិ (សី. បី.)] បតិនោ បិយា;

អាហរិស្សតិ តេ រាជា, ឥទំ អព្ភន្តរំ ផលំ.

ភត្តុរត្ថេ បរក្កន្តោ, យំ ឋានមធិគច្ឆតិ;

សូរោ អត្តបរិច្ចាគី, លភមានោ ភវាមហន្តិ.

សេយ្យំសោ ¶ សេយ្យសោ ហោតិ, យោ សេយ្យមុបសេវតិ;

ឯកេន សន្ធិំ កត្វាន, សតំ វជ្ឈេ [មច្ចេ (ក.), ពជ្ឈេ (ក. អដ្ឋ.)] អមោចយិំ.

[កស្មា…បេ… សគ្គំ ន គច្ឆេយ្យ (កត្ថចិ)] តស្មា សព្ពេន លោកេន, សន្ធិំ កត្វាន ឯកតោ [ឯកកោ (សី. ស្យា. បី.)];

បេច្ច សគ្គំ និគច្ឆេយ្យ [កស្មា…បេ… សគ្គំ ន គច្ឆេយ្យ (កត្ថចិ)], ឥទំ សុណាថ កាសិយា [កាសយោ (សី. បី.)].

ឥទំ វត្វា មហារាជា, កំសោ ពារាណសិគ្គហោ;

ធនុំ កណ្ឌញ្ច [តូណិញ្ច (សី. បី.)] និក្ខិប្ប, សំយមំ អជ្ឈុបាគមីតិ.

វរំ ¶ វរំ ត្វំ និហនំ បុរេ ចរិ, អស្មិំ បទេសេ អភិភុយ្យ សូករេ;

សោ ទានិ ឯកោ ព្យបគម្ម ឈាយសិ, ពលំ នុ តេ ព្យគ្ឃ ន ចជ្ជ វិជ្ជតិ.

ឥមេ ¶ សុទំ [ឥមស្សុ តា (ស្យា. ក.)] យន្តិ ទិសោទិសំ បុរេ, ភយដ្ដិតា លេណគវេសិនោ បុថុ;

តេ ទានិ សង្គម្ម វសន្តិ ឯកតោ, យត្ថដ្ឋិតា ទុប្បសហជ្ជមេ [ទុប្បសហជ្ជិមេ (ស្យា.)] មយា.

នមត្ថុ សង្ឃាន សមាគតានំ, ទិស្វា សយំ សខ្យ វទាមិ អព្ភុតំ;

ព្យគ្ឃំ មិគា យត្ថ ជិនិំសុ ទាឋិនោ, សាមគ្គិយា ទាឋពលេសុ មុច្ចរេតិ.

យំ ឧស្សុកា សង្ឃរន្តិ, អលក្ខិកា ពហុំ ធនំ;

សិប្បវន្តោ អសិប្បា ច, លក្ខិវា តានិ ភុញ្ជតិ.

សព្ពត្ថ ¶ កតបុញ្ញស្ស, អតិច្ចញ្ញេវ បាណិនោ;

ឧប្បជ្ជន្តិ ពហូ ភោគា, អប្បនាយតនេសុបិ.

កុក្កុដោ [កុក្កុដ (សី. បី.), កុក្កុដា (សី. និស្សយ, សទ្ទនីតិ)] មណយោ ទណ្ឌោ, ថិយោ ច បុញ្ញលក្ខណា;

ឧប្បជ្ជន្តិ អបាបស្ស, កតបុញ្ញស្ស ជន្តុនោតិ.

ទរិយា ¶ សត្ត វស្សានិ, តិំសមត្តា វសាមសេ;

ហញ្ញាម [ហញ្ឆេម (សី. បី.), ហញ្ឆាម (?)] មណិនោ អាភំ, ឥតិ នោ មន្តនំ អហុ.

យាវតា មណិំ ឃំសាម [យាវ យាវ និឃំសាម (សី. បី.)], ភិយ្យោ វោទាយតេ មណិ;

ឥទញ្ច ទានិ បុច្ឆាម, កិំ កិច្ចំ ឥធ មញ្ញសិ.

អយំ មណិ វេឡូរិយោ, អកាចោ វិមលោ [វិបុលោ (ក.)] សុភោ;

នាស្ស សក្កា សិរិំ ហន្តុំ, អបក្កមថ សូករាតិ.

មណិសូករ [មណិឃំស (ក.)] ជាតកំ បញ្ចមំ.

មា ¶ សាលូកស្ស បិហយិ, អាតុរន្នានិ ភុញ្ជតិ;

អប្បោស្សុក្កោ ភុសំ ខាទ, ឯតំ ទីឃាយុលក្ខណំ.

ឥទានិ សោ ឥធាគន្ត្វា, អតិថី យុត្តសេវកោ;

អថ ទក្ខសិ សាលូកំ, សយន្តំ មុសលុត្តរំ.

វិកន្តំ ¶ [វិកត្តំ (សី.), វិកន្តិយមានំ ឆិន្ទិយមានំតិ អត្ថោ] សូករំ ទិស្វា, សយន្តំ មុសលុត្តរំ;

ជរគ្គវា វិចិន្តេសុំ, វរម្ហាកំ ភុសាមិវាតិ.

នានុម្មត្តោ នាបិសុណោ, នានដោ នាកុតូហលោ;

មូឡ្ហេសុ លភតេ លាភំ, ឯសា តេ អនុសាសនី.

ធិរត្ថុ តំ យសលាភំ, ធនលាភញ្ច ព្រាហ្មណ;

យា វុត្តិ វិនិបាតេន, អធម្មចរណេន [អធម្មចរិយាយ (សី. ស្យា.)] វា.

អបិ ចេ បត្តមាទាយ, អនគារោ បរិព្ពជេ;

ឯសាវ ជីវិកា សេយ្យោ [សេយ្យា (សី. ស្យា. បី.)], យា ចាធម្មេន ឯសនាតិ.

អគ្ឃន្តិ ¶ មច្ឆា អធិកំ សហស្សំ, ន សោ អត្ថិ យោ ឥមំ សទ្ទហេយ្យ;

មយ្ហញ្ច អស្សុ ឥធ សត្ត មាសា, អហម្បិ តំ មច្ឆុទ្ទានំ កិណេយ្យំ.

មច្ឆានំ ភោជនំ ទត្វា, មម ទក្ខិណមាទិសិ;

តំ ទក្ខិណំ សរន្តិយា, កតំ អបចិតិំ តយា.

បទុដ្ឋចិត្តស្ស ¶ ¶ ន ផាតិ ហោតិ, ន ចាបិ តំ [នំ (សី. ស្យា.)] ទេវតា បូជយន្តិ;

យោ ភាតរំ បេត្តិកំ សាបតេយ្យំ, អវញ្ចយី ទុក្កដកម្មការីតិ.

នានាឆន្ទា មហារាជ, ឯកាគារេ វសាមសេ;

អហំ គាមវរំ ឥច្ឆេ, ព្រាហ្មណី ច គវំ សតំ.

បុត្តោ ច អាជញ្ញរថំ, កញ្ញា ច មណិកុណ្ឌលំ;

យា ចេសា បុណ្ណិកា ជម្មី, ឧទុក្ខលំភិកង្ខតិ.

ព្រាហ្មណស្ស គាមវរំ, ព្រាហ្មណិយា គវំ សតំ;

បុត្តស្ស អាជញ្ញរថំ, កញ្ញាយ មណិកុណ្ឌលំ;

យញ្ចេតំ បុណ្ណិកំ ជម្មិំ, បដិបាទេថុទុក្ខលន្តិ.

សីលំ កិរេវ កល្យាណំ, សីលំ លោកេ អនុត្តរំ;

បស្ស ឃោរវិសោ នាគោ, សីលវាតិ ន ហញ្ញតិ.

សោហំ សីលំ សមាទិស្សំ, លោកេ អនុមតំ សិវំ;

អរិយវុត្តិសមាចារោ ¶ , យេន វុច្ចតិ សីលវា.

ញាតីនញ្ច បិយោ ហោតិ, មិត្តេសុ ច វិរោចតិ;

កាយស្ស ភេទា សុគតិំ, ឧបបជ្ជតិ សីលវាតិ.

ទុម ¶ ¶ កំសវរុត្តមព្យគ្ឃមិគា, មណយោ មណិ សាលុកមវ្ហយនោ;

អនុសាសនិយោបិ ច មច្ឆវរោ, មណិកុណ្ឌលកេន កិរេន ទសាតិ.

សព្ពកាមទទំ កុម្ភំ, កុដំ លទ្ធាន ធុត្តកោ;

យាវ នំ អនុបាលេតិ, តាវ សោ សុខមេធតិ.

យទា មត្តោ ច ទិត្តោ ច, បមាទា កុម្ភមព្ភិទា;

តទា នគ្គោ ច បោត្ថោ ច, បច្ឆា ពាលោ វិហញ្ញតិ.

ឯវមេវ យោ ធនំ លទ្ធា, បមត្តោ [អមត្តា (សី.), អមត្តោ (បី.)] បរិភុញ្ជតិ;

បច្ឆា ¶ តប្បតិ ទុម្មេធោ, កុដំ ភិត្វាវ [កុដំ ភិន្នោវ (សី. បី.), កុដភិន្នោវ (?)] ធុត្តកោតិ.

សុរាឃដ [ភទ្រឃដ (សី. បី.), ភទ្រឃដភេទក (ស្យា.)] ជាតកំ បឋមំ.

ពារាណស្យំ [ពារាណស្សំ (សី. បី.)] មហារាជ, កាករាជា និវាសកោ [និវាសិកោ (សី. បី.)];

អសីតិយា សហស្សេហិ, សុបត្តោ បរិវារិតោ.

តស្ស ទោហឡិនី ភរិយា, សុផស្សា ភក្ខិតុមិច្ឆតិ [មច្ឆមិច្ឆតិ (សី. បី.)];

រញ្ញោ មហានសេ បក្កំ, បច្ចគ្ឃំ រាជភោជនំ.

តេសាហំ បហិតោ ទូតោ, រញ្ញោ ចម្ហិ ឥធាគតោ;

ភត្តុ អបចិតិំ កុម្មិ, នាសាយមករំ [មករិំ (សី. និស្សយ)] វណន្តិ.

ផុដ្ឋស្ស ¶ មេ អញ្ញតរេន ព្យាធិនា, រោគេន ពាឡ្ហំ ទុខិតស្ស រុប្បតោ;

បរិសុស្សតិ ខិប្បមិទំ កឡេវរំ, បុប្ផំ យថា បំសុនិ អាតបេ កតំ.

អជញ្ញំ ¶ ជញ្ញសង្ខាតំ, អសុចិំ សុចិសម្មតំ;

នានាកុណបបរិបូរំ, ជញ្ញរូបំ អបស្សតោ.

ធិរត្ថុមំ ¶ អាតុរំ បូតិកាយំ, ជេគុច្ឆិយំ អស្សុចិំ ព្យាធិធម្មំ;

យត្ថប្បមត្តា អធិមុច្ឆិតា បជា, ហាបេន្តិ មគ្គំ សុគតូបបត្តិយាតិ.

កាយនិព្ពិន្ទ [កាយវិច្ឆន្ទ (សី.), កាយវិច្ឆិន្ទ (បី.)] ជាតកំ តតិយំ.

កោយំ ពិន្ទុស្សរោ វគ្គុ, សរវន្តាន [បវទន្តាន (សី. បី.)] មុត្តមោ;

អច្ចុតោ ជម្ពុសាខាយ, មោរច្ឆាបោវ កូជតិ.

កុលបុត្តោវ ជានាតិ [កុលបុត្តោ បជានាតិ (ស្យា. ក.)], កុលបុត្តំ [កុលបុត្តេ (សី. បី.)] បសំសិតុំ;

ព្យគ្ឃច្ឆាបសរីវណ្ណ, ភុញ្ជ សម្ម ទទាមិ តេ.

ចិរស្សំ វត បស្សាមិ, មុសាវាទី សមាគតេ;

វន្តាទំ កុណបាទញ្ច, អញ្ញមញ្ញំ បសំសកេតិ.

ឧសភស្សេវ តេ ខន្ធោ, សីហស្សេវ វិជម្ភិតំ;

មិគរាជ នមោ ត្យត្ថុ, អបិ កិញ្ចិ លភាមសេ.

កុលបុត្តោវ ជានាតិ, កុលបុត្តំ បសំសិតុំ;

មយូរគីវសង្កាស, ឥតោ បរិយាហិ វាយស.

មិគានំ ¶ ¶ សិង្គាលោ [កោត្ថុកោ (សី. បី.), កោដ្ឋុកោ (ស្យា.)] អន្តោ, បក្ខីនំ បន វាយសោ;

ឯរណ្ឌោ អន្តោ រុក្ខានំ, តយោ អន្តា សមាគតាតិ.

កោ នាយំ [កោ ន្វាយំ (ស្យា.)] លោណតោយស្មិំ, សមន្តា បរិធាវតិ;

មច្ឆេ មករេ ច វារេតិ, ឩមីសុ ច វិហញ្ញតិ.

អនន្តបាយី សកុណោ, អតិត្តោតិ ទិសាសុតោ;

សមុទ្ទំ បាតុមិច្ឆាមិ, សាគរំ សរិតំ បតិំ.

សោ ¶ អយំ ហាយតិ ចេវ, បូរតេ ច មហោទធិ;

នាស្ស នាយតិ បីតន្តោ, អបេយ្យោ កិរ សាគរោតិ.

ឧច្ចេ សកុណ ឌេមាន, បត្តយាន វិហង្គម;

វជ្ជាសិ ខោ ត្វំ វាមូរុំ, ចិរំ ខោ សា ករិស្សតិ [សរិស្សតិ (ក.)].

ឥទំ ខោ សា ន ជានាតិ, អសិំ សត្តិញ្ច ឱឌ្ឌិតំ;

សា ចណ្ឌី កាហតិ កោធំ, តំ មេ តបតិ នោ ឥទំ [នោ ឥធ (សី. ស្យា. បី.)].

ឯស ¶ ឧប្បលសន្នាហោ, និក្ខញ្ចុស្សីសកោហិតំ [និក្ខមុស្សីសកេ កតំ (សី. បី.), និក្ខញ្ចុស្សីសកេ កតំ (ស្យា.)];

កាសិកញ្ច មុទុំ វត្ថំ, តប្បេតុ ធនិកា បិយាតិ [ធនកាមិយាតិ (ស្យា. បី.), ធនកាមិកាតិ (សី.)].

ឧទុម្ពរា ចិមេ បក្កា, និគ្រោធា ច កបិត្ថនា;

ឯហិ និក្ខម ភុញ្ជស្សុ, កិំ ជិឃច្ឆាយ មិយ្យសិ.

ឯវំ ¶ សោ សុហិតោ ហោតិ, យោ វុឌ្ឍមបចាយតិ;

យថាហមជ្ជ សុហិតោ, ទុមបក្កានិ មាសិតោ.

យំ វនេជោ វនេជស្ស, វញ្ចេយ្យ កបិនោ កបិ;

ទហរោ កបិ [ទហរោបិ តំ ន (សី. បី.), ទហរោបិ ន (ស្យា.)] សទ្ធេយ្យ, ន ហិ ជិណ្ណោ ជរាកបីតិ.

បុរេ តុវំ សីលវតំ សកាសេ, ឱក្កន្តិកំ [ឱក្កន្ទិកំ (សី. ស្យា. បី.)] កីឡសិ អស្សមម្ហិ;

ករោហរេ [ករោហិ រេ (ក.)] មក្កដិយានិ មក្កដ, ន តំ មយំ សីលវតំ រមាម.

សុតា ¶ ហិ មយ្ហំ បរមា វិសុទ្ធិ, កោមារបុត្តស្ស ពហុស្សុតស្ស;

មា ទានិ មំ មញ្ញិ តុវំ យថា បុរេ, ឈានានុយុត្តោ វិហរាមិ [ឈានានុយុត្តា វិហរាម (សី. បី.)] អាវុសោ.

សចេបិ សេលស្មិ វបេយ្យ ពីជំ, ទេវោ ច វស្សេ ន ហិ តំ វិរូឡ្ហេ [នេវ ហិ តំ រុហេយ្យ (សី. បី.), ន ហិ តំ វិរូហេ (?)];

សុតា ហិ តេ សា បរមា វិសុទ្ធិ, អារា តុវំ មក្កដ ឈានភូមិយាតិ.

បរបាណរោធា ¶ [បរបាណឃាតេ (ស្យា.), បរបាណរោចំ (ក.)] ជីវន្តោ, មំសលោហិតភោជនោ;

វកោ វតំ សមាទាយ, ឧបបជ្ជិ ឧបោសថំ.

តស្ស សក្កោ វតញ្ញាយ, អជរូបេនុបាគមិ;

វីតតបោ អជ្ឈប្បត្តោ, ភញ្ជិ លោហិតបោ តបំ.

ឯវមេវ ¶ ឥធេកច្ចេ, សមាទានម្ហិ ទុព្ពលា;

លហុំ ករោន្តិ អត្តានំ, វកោវ អជការណាតិ.

វរកុម្ភ ¶ សុបត្តសិរិវ្ហយនោ, សុចិសម្មត ពិន្ទុសរោ ចុសភោ;

សរិតំបតិ ចណ្ឌិ ជរាកបិនា, អថ មក្កដិយា វកកេន ទសាតិ.

សង្កប្បោ បទុមោ ចេវ, ឧទបានេន តតិយំ;

អព្ភន្តរំ ឃដភេទំ, តិកនិបាតម្ហិលង្កតន្តិ.

វិវរថិមាសំ ¶ ¶ ¶ [វិវរថ ឥមាសំ (សី. ស្យា. បី.)] ទ្វារំ, នគរំ បវិសន្តុ [បវិសិតុំ មយា; (ក.)] អរុណរាជស្ស;

សីហេន សុសិដ្ឋេន, សុរក្ខិតំ [សុសត្ថេន, សុរក្ខិតំ (សី. បី.), សុសិដ្ឋេន (ក.)] នន្ទិសេនេន.

ជយោ កលិង្គានមសយ្ហសាហិនំ, បរាជយោ អនយោ [អជយោ (ស្យា.), អន្វិតោ (ក.)] អស្សកានំ;

ឥច្ចេវ តេ ភាសិតំ ព្រហ្មចារិ, ន ឧជ្ជុភូតា វិតថំ ភណន្តិ.

ទេវា មុសាវាទមុបាតិវត្តា, សច្ចំ ធនំ បរមំ តេសុ [តថំ បេមករំ នុ (ក.), តថំ បរមំ ករំ នុ (ស្យា.)] សក្ក;

តំ តេ មុសា ភាសិតំ ទេវរាជ, កិំ វា បដិច្ច មឃវា មហិន្ទ.

ននុ តេ សុតំ ព្រាហ្មណ ភញ្ញមានេ, ទេវា ន ឥស្សន្តិ បុរិសបរក្កមស្ស;

ទមោ សមាធិ មនសោ អភេជ្ជោ [អទេជ្ជោ (សី. បី.), អភិជ្ជោ (ក.)], អព្យគ្គតា ¶ និក្កមនញ្ច [និក្ខមនញ្ច (សី.)] កាលេ;

ទឡ្ហញ្ច វិរិយំ បុរិសបរក្កមោ ច, តេនេវ អាសិ វិជយោ អស្សកានន្តិ.

អទេយ្យេសុ ទទំ ទានំ, ទេយ្យេសុ នប្បវេច្ឆតិ;

អាបាសុ ព្យសនំ បត្តោ, សហាយំ នាធិគច្ឆតិ.

នាទេយ្យេសុ ¶ ទទំ ទានំ, ទេយ្យេសុ យោ បវេច្ឆតិ;

អាបាសុ ព្យសនំ បត្តោ, សហាយមធិគច្ឆតិ.

សញ្ញោគសម្ភោគវិសេសទស្សនំ, អនរិយធម្មេសុ សឋេសុ នស្សតិ;

កតញ្ច អរិយេសុ ច អជ្ជវេសុ, មហប្ផលំ ហោតិ អណុម្បិ តាទិសុ.

យោ បុព្ពេ កតកល្យាណោ, អកា លោកេ សុទុក្ករំ;

បច្ឆា កយិរា ន វា កយិរា, អច្ចន្តំ បូជនារហោតិ.

អនុត្តរេ ¶ ¶ កាមគុណេ សមិទ្ធេ, ភុត្វាន បុព្ពេ វសី ឯករាជ;

សោ ទានិ ទុគ្គេ នរកម្ហិ ខិត្តោ, នប្បជ្ជហេ វណ្ណពលំ បុរាណំ.

បុព្ពេវ ខន្តី ច តបោ ច មយ្ហំ, សម្បត្ថិតា ទុព្ភិសេន [ទព្ពសេនា (សី. បី.)] អហោសិ;

តំ ទានិ លទ្ធាន កថំ នុ រាជ, ជហេ អហំ វណ្ណពលំ បុរាណំ.

សព្ពា កិរេវំ បរិនិដ្ឋិតានិ, យសស្សិនំ បញ្ញវន្តំ វិសយ្ហ;

យសោ ច លទ្ធា បុរិមំ ឧឡារំ, នប្បជ្ជហេ វណ្ណពលំ បុរាណំ.

បនុជ្ជ ទុក្ខេន សុខំ ជនិន្ទ, សុខេន វា ទុក្ខមសយ្ហសាហិ;

ឧភយត្ថ សន្តោ អភិនិព្ពុតត្តា, សុខេ ច ទុក្ខេ ច ភវន្តិ តុល្យាតិ.

ឥមានិ ¶ ¶ មំ ទទ្ទរ តាបយន្តិ, វាចាទុរុត្តានិ មនុស្សលោកេ;

មណ្ឌូកភក្ខា ឧទកន្តសេវី, អាសីវិសំ មំ អវិសា សបន្តិ.

សកា រដ្ឋា បព្ពាជិតោ, អញ្ញំ ជនបទំ គតោ;

មហន្តំ កោដ្ឋំ កយិរាថ, ទុរុត្តានំ [ទុរុត្តានិ (ក.)] និធេតវេ.

យត្ថ បោសំ ន ជានន្តិ, ជាតិយា វិនយេន វា;

ន តត្ថ មានំ កយិរាថ, វសមញ្ញាតកេ ជនេ.

វិទេសវាសំ វសតោ, ជាតវេទសមេនបិ [ជាតវេទភយេនបិ (ក.)];

ខមិតព្ពំ សបញ្ញេន, អបិ ទាសស្ស តជ្ជិតន្តិ.

នត្ថិ លោកេ រហោ នាម, បាបកម្មំ បកុព្ពតោ;

បស្សន្តិ វនភូតានិ, តំ ពាលោ មញ្ញតី រហោ.

អហំ រហោ ន បស្សាមិ, សុញ្ញំ វាបិ ន វិជ្ជតិ;

យត្ថ អញ្ញំ [សុញ្ញំ (ស្យា. ក.)] ន បស្សាមិ, អសុញ្ញំ ហោតិ តំ មយា.

ទុជ្ជច្ចោ ច សុជច្ចោ [អជច្ចោ (បី.)] ច, នន្ទោ ច សុខវឌ្ឍិតោ [សុខវច្ឆកោ (សី.), សុខវច្ឆនោ (ស្យា. បី.)];

វេជ្ជោ ¶ ច អទ្ធុវសីលោ [អថ សីលោ (ក.)] ច, តេ ធម្មំ ជហុ មត្ថិកា.

ព្រាហ្មណោ ¶ ច កថំ ជហេ, សព្ពធម្មាន បារគូ;

យោ ធម្មមនុបាលេតិ, ធិតិមា សច្ចនិក្កមោតិ.

កិមណ្ឌកា ¶ ឥមេ ទេវ, និក្ខិត្តា កំសមល្លកេ;

ឧបលោហិតកា វគ្គូ, តំ [តេ (បី.)] មេ អក្ខាហិ បុច្ឆិតោ.

យានិ បុរេ តុវំ ទេវិ, ភណ្ឌុ នន្តកវាសិនី;

ឧច្ឆង្គហត្ថា បចិនាសិ, តស្សា តេ កោលិយំ ផលំ.

ឧឌ្ឌយ្ហតេ ន រមតិ, ភោគា វិប្បជហន្តិ តំ [វិប្បជហន្តិ’មំ (?)];

តត្ថេវិមំ បដិនេថ, យត្ថ កោលំ បចិស្សតិ.

ហោន្តិ ហេតេ មហារាជ, ឥទ្ធិប្បត្តាយ [ឥទ្ធិមត្តាយ (ក.)] នារិយា;

ខម ទេវ សុជាតាយ, មាស្សា [មាសុ (ក.)] កុជ្ឈ រថេសភាតិ.

អចេតនំ ព្រាហ្មណ អស្សុណន្តំ, ជានោ អជានន្តមិមំ បលាសំ;

អារទ្ធវិរិយោ ធុវំ អប្បមត្តោ, សុខសេយ្យំ ¶ បុច្ឆសិ កិស្ស ហេតុ.

ទូរេ សុតោ ចេវ ព្រហា ច រុក្ខោ, ទេសេ ឋិតោ ភូតនិវាសរូបោ;

តស្មា នមស្សាមិ ឥមំ បលាសំ, យេ ចេត្ថ ភូតា តេ [តេ ច (សី. បី.)] ធនស្ស ហេតុ.

សោ តេ ករិស្សាមិ យថានុភាវំ, កតញ្ញុតំ ព្រាហ្មណ បេក្ខមានោ;

កថញ្ហិ អាគម្ម សតំ សកាសេ, មោឃានិ តេ អស្សុ បរិផន្ទិតានិ.

យោ ¶ តិន្ទុករុក្ខស្ស បរោ [បុរោ (ក.)] បិលក្ខោ [បិលក្ខុ (សី. បី.), មិលក្ខុ (ក.)], បរិវារិតោ បុព្ពយញ្ញោ ឧឡារោ;

តស្សេស មូលស្មិំ និធិ និខាតោ, អទាយាទោ គច្ឆ តំ ឧទ្ធរាហីតិ.

អករម្ហស តេ កិច្ចំ, យំ ពលំ អហុវម្ហសេ;

មិគរាជ នមោ ត្យត្ថុ, អបិ កិញ្ចិ លភាមសេ.

មម ¶ លោហិតភក្ខស្ស, និច្ចំ លុទ្ទានិ កុព្ពតោ;

ទន្តន្តរគតោ សន្តោ, តំ ពហុំ យម្បិ ជីវសិ.

អកតញ្ញុមកត្តារំ ¶ , កតស្ស អប្បដិការកំ;

យស្មិំ កតញ្ញុតា នត្ថិ, និរត្ថា តស្ស សេវនា.

យស្ស សម្មុខចិណ្ណេន, មិត្តធម្មោ ន លព្ភតិ;

អនុសូយ [អនុសុយ្យ (សី. បី.)] មនក្កោសំ, សណិកំ តម្ហា អបក្កមេតិ.

សព្ពមិទំ ចរិមំ កតំ [ចរិមវតំ (សី. បី.)], ឧភោ ធម្មំ ន បស្សរេ;

ឧភោ បកតិយា ចុតា, យោ ចាយំ មន្តេជ្ឈាបេតិ [មន្តជ្ឈាយតិ (សី.), សជ្ឈាបយតិ (បី.)];

សាលីនំ ឱទនំ ភុញ្ជេ, សុចិំ មំសូបសេចនំ;

តស្មា ឯតំ ន សេវាមិ, ធម្មំ ឥសីហិ សេវិតំ.

បរិព្ពជ មហា លោកោ [មហាព្រហ្មេ (ក.)], បចន្តញ្ញេបិ បាណិនោ;

មា តំ អធម្មោ អាចរិតោ, អស្មា កុម្ភមិវាភិទា.

ធិរត្ថុ ¶ តំ យសលាភំ, ធនលាភញ្ច ព្រាហ្មណ;

យា វុត្តិ វិនិបាតេន, អធម្មចរណេន វាតិ.

សសមុទ្ទបរិយាយំ ¶ , មហិំ សាគរកុណ្ឌលំ;

ន ឥច្ឆេ សហ និន្ទាយ, ឯវំ សេយ្យ [សយ្ហ (សី. ស្យា. បី.)] វិជានហិ.

ធិរត្ថុ តំ យសលាភំ, ធនលាភញ្ច ព្រាហ្មណ;

យា វុត្តិ វិនិបាតេន, អធម្មចរណេន វា.

អបិ ចេ បត្តមាទាយ, អនគារោ បរិព្ពជេ;

សាយេវ ជីវិកា សេយ្យោ, យា ចាធម្មេន ឯសនា.

អបិ ¶ ចេ បត្តមាទាយ, អនគារោ បរិព្ពជេ;

អញ្ញំ អហិំសយំ លោកេ, អបិ រជ្ជេន តំ វរន្តិ.

សេយ្យជាតកំ [សយ្ហជាតកំ (សី. ស្យា. បី.)] ទសមំ.

កាលិង្គវគ្គោ [វិវរវគ្គោ (សី. បី.)] បឋមោ.

វិវរញ្ច អទេយ្យ សមិទ្ធវរំ, អថ ទទ្ទរ បាបមហាតិរហោ;

អថ កោលិ បលាសវរញ្ច ករ, ចរិមំ សសមុទ្ទវរេន ទសាតិ.

ឧដ្ឋេហិ ចោរ កិំ សេសិ, កោ អត្ថោ សុបនេន [សុបិតេន (សី.), សុបិនេន (បី. ក.)] តេ;

មា ¶ តំ គហេសុំ [គណ្ហេយ្យុំ (ក.)] រាជានោ, គាមេ កិព្ពិសការកំ.

យំ ¶ នុ [នូន (ស្យា.)] ចោរំ គហេស្សន្តិ, គាមេ កិព្ពិសការកំ;

កិំ តត្ថ បុចិមន្ទស្ស, វនេ ជាតស្ស តិដ្ឋតោ.

ន ត្វំ អស្សត្ថ ជានាសិ, មម ចោរស្ស ចន្តរំ;

ចោរំ គហេត្វា រាជានោ, គាមេ កិព្ពិសការកំ;

អប្បេន្តិ [អច្ចេន្តិ (ស្យា.)] និម្ពសូលស្មិំ, តស្មិំ មេ សង្កតេ មនោ.

សង្កេយ្យ សង្កិតព្ពានិ, រក្ខេយ្យានាគតំ ភយំ;

អនាគតភយា ធីរោ, ឧភោ លោកេ អវេក្ខតីតិ.

អបិ កស្សប មន្ទិយា, យុវា សបតិ ហន្តិ [សម្បដិហន្តិ (ក.)] វា;

សព្ពំ តំ ខមតេ ធីរោ, បណ្ឌិតោ តំ តិតិក្ខតិ.

សចេបិ សន្តោ វិវទន្តិ, ខិប្បំ សន្ធីយរេ បុន;

ពាលា បត្តាវ ភិជ្ជន្តិ, ន តេ សមថមជ្ឈគូ.

ឯតេ ¶ ភិយ្យោ សមាយន្តិ, សន្ធិ តេសំ ន ជីរតិ;

យោ ចាធិបន្នំ ជានាតិ, យោ ច ជានាតិ ទេសនំ.

ឯសោ ហិ ឧត្តរិតរោ, ភារវហោ ធុរទ្ធរោ;

យោ បរេសាធិបន្នានំ ¶ , សយំ សន្ធាតុមរហតីតិ.

យោ តេ ហត្ថេ ច បាទេ ច, កណ្ណនាសញ្ច ឆេទយិ;

តស្ស កុជ្ឈ មហាវីរ, មា រដ្ឋំ វិនសា [វិនស្ស (ក. សី. ស្យា. ក.)] ឥទំ.

យោ មេ ហត្ថេ ច បាទេ ច, កណ្ណនាសញ្ច ឆេទយិ;

ចិរំ ជីវតុ សោ រាជា, ន ហិ កុជ្ឈន្តិ មាទិសា.

អហូ អតីតមទ្ធានំ [អហុ អតីតមទ្ធានេ (ស្យា. បី. ក.)], សមណោ ខន្តិទីបនោ;

តំ ខន្តិយាយេវ ឋិតំ, កាសិរាជា អឆេទយិ.

តស្ស ¶ កម្ម [កម្មស្ស (សី. បី.)] ផរុសស្ស, វិបាកោ កដុកោ អហុ;

យំ កាសិរាជា វេទេសិ, និរយម្ហិ សមប្បិតោតិ.

ទុជ្ជីវិតមជីវិម្ហ, យេ សន្តេ [យេសំ នោ (ស្យា. ក.)] ន ទទម្ហសេ;

វិជ្ជមានេសុ ភោគេសុ, ទីបំ នាកម្ហ អត្តនោ.

សដ្ឋិ [សដ្ឋិំ (ស្យា.)] វស្សសហស្សានិ, បរិបុណ្ណានិ សព្ពសោ;

និរយេ បច្ចមានានំ, កទា អន្តោ ភវិស្សតិ.

នត្ថិ អន្តោ កុតោ អន្តោ, ន អន្តោ បដិទិស្សតិ;

តទា ¶ ហិ បកតំ បាបំ, មម តុយ្ហញ្ច មារិសា [មារិស (សី. ស្យា. បី.)].

សោហំ នូន ឥតោ គន្ត្វា, យោនិំ លទ្ធាន មានុសិំ;

វទញ្ញូ សីលសម្បន្នោ, កាហាមិ កុសលំ ពហុន្តិ.

ផរុសា ¶ វត តេ វាចា, មំសំ [សម្ម (បី. ក.)] យាចនកោ អសិ [ចសិ (បី.)];

កិលោមសទិសី [កិលោមស្ស សទិសា (បី.)] វាចា, កិលោមំ សម្ម ទម្មិ តេ.

អង្គមេតំ មនុស្សានំ, ភាតា លោកេ បវុច្ចតិ;

អង្គស្ស សទិសី វាចា [អង្គស្សទិសី តេ វាចា (ក.)], អង្គំ សម្ម ទទាមិ តេ.

តាតាតិ បុត្តោ វទមានោ, កម្បេតិ [សម្មេតិ (ក.)] ហទយំ បិតុ;

ហទយស្ស សទិសី [ហទយស្សទិសី (ក.)] វាចា, ហទយំ សម្ម ទម្មិ តេ.

យស្ស គាមេ សខា នត្ថិ, យថារញ្ញំ តថេវ តំ;

សព្ពស្ស សទិសី វាចា, សព្ពំ សម្ម ទទាមិ តេតិ.

សព្ពមំសលាភជាតកំ [មំសជាតកំ (សី. ស្យា. បី.)] បញ្ចមំ.

សត្ត ¶ មេ រោហិតា មច្ឆា, ឧទកា ថលមុព្ភតា;

ឥទំ ព្រាហ្មណ មេ អត្ថិ, ឯតំ ភុត្វា វនេ វស.

ទុស្ស មេ ខេត្តបាលស្ស, រត្តិភត្តំ អបាភតំ;

មំសសូលា ¶ ច ទ្វេ គោធា, ឯកញ្ច ទធិវារកំ;

ឥទំ ព្រាហ្មណ មេ អត្ថិ, ឯតំ ភុត្វា វនេ វស.

អម្ពបក្កំ ទកំ [អម្ពបក្កោទកំ (សី. បី.)] សីតំ, សីតច្ឆាយា មនោរមា [សីតច្ឆាយំ មនោរមំ (សី. ស្យា. បី.)];

ឥទំ ព្រាហ្មណ មេ អត្ថិ, ឯតំ ភុត្វា វនេ វស.

ន សសស្ស តិលា អត្ថិ, ន មុគ្គា នបិ តណ្ឌុលា;

ឥមិនា អគ្គិនា បក្កំ, មមំ [មំសំ (ក.)] ភុត្វា វនេ វសាតិ.

មតំ មតំ ឯវ [មតមតមេវ (សី. ស្យា. បី.)] រោទថ, ន ហិ តំ រោទថ យោ មរិស្សតិ;

សព្ពេបិ [សព្ពេវ (សី. ស្យា. បី.)] សរីរធារិនោ, អនុបុព្ពេន ជហន្តិ ជីវិតំ.

ទេវមនុស្សា ចតុប្បទា, បក្ខិគណា ឧរគា ច ភោគិនោ;

សម្ហិ [យម្ហិ (ស្យា.), អស្មិំ (បី. ក.)] សរីរេ អនិស្សរា, រមមានាវ ជហន្តិ ជីវិតំ.

ឯវំ ¶ ចលិតំ អសណ្ឋិតំ, សុខទុក្ខំ មនុជេស្វបេក្ខិយ;

កន្ទិតរុទិតំ និរត្ថកំ, កិំ វោ សោកគណាភិកីររេ.

ធុត្តា ច សោណ្ឌា [ធុត្តា សោណ្ឌា (សី.), ធុត្តា សោណ្ឌា ច (ស្យា.)] អកតា, ពាលា សូរា អយោគិនោ [ពាលា សូរា វីរា អយោគិនោ (បី.)];

ធីរំ មញ្ញន្តិ ពាលោតិ, យេ ធម្មស្ស អកោវិទាតិ.

យំ ¶ ¶ តំ វសន្តសមយេ, កណវេរេសុ ភាណុសុ;

សាមំ ពាហាយ បីឡេសិ, សា តំ អារោគ្យមព្រវិ.

អម្ភោ ន កិរ សទ្ធេយ្យំ, យំ វាតោ បព្ពតំ វហេ;

បព្ពតញ្ចេ វហេ វាតោ, សព្ពម្បិ បថវិំ វហេ;

យត្ថ សាមា កាលកតា [កាលង្កតា (ក.)], សា មំ អារោគ្យមព្រវិ.

ន ចេវ សា កាលកតា, ន ច សា អញ្ញមិច្ឆតិ;

ឯកភត្តិកិនី [ឯកភត្តា កិរ (សី. ស្យា.), ឯកភត្តកិនី (បី.)] សាមា, តមេវ អភិកង្ខតិ.

អសន្ថុតំ មំ ចិរសន្ថុតេន [អសន្ធតំ មំ ចិរសន្ធតេន (ក.)], និមីនិ សាមា អធុវំ ធុវេន;

មយាបិ សាមា និមិនេយ្យ អញ្ញំ, ឥតោ អហំ ទូរតរំ គមិស្សន្តិ.

សុសុខំ វត ជីវាមិ, លភាមិ ចេវ ភុញ្ជិតុំ;

បរិបន្ថេវ តិដ្ឋាមិ, កា នុ ភន្តេ គតី មម.

មនោ ចេ តេ នប្បណមតិ, បក្ខិ បាបស្ស កម្មុនោ;

អព្យាវដស្ស ភទ្រស្ស, ន បាបមុបលិម្បតិ.

ញាតកោ នោ និសិន្នោតិ, ពហុ អាគច្ឆតេ ជនោ;

បដិច្ច ¶ កម្មំ ផុសតិ, តស្មិំ មេ សង្កតេ មនោ.

ន បដិច្ច កម្មំ ផុសតិ, មនោ ចេ នប្បទុស្សតិ;

អប្បោស្សុក្កស្ស ភទ្រស្ស, ន បាបមុបលិម្បតីតិ.

សុច្ចជំ ¶ ¶ វត នច្ចជិ, វាចាយ អទទំ គិរិំ;

កិំ ហិតស្ស ចជន្តស្ស, វាចាយ អទទ បព្ពតំ.

យញ្ហិ កយិរា តញ្ហិ វទេ, យំ ន កយិរា ន តំ វទេ;

អករោន្តំ ភាសមានំ, បរិជានន្តិ បណ្ឌិតា.

រាជបុត្ត នមោ ត្យត្ថុ, សច្ចេ ធម្មេ ឋិតោ ចសិ;

យស្ស តេ ព្យសនំ បត្តោ, សច្ចស្មិំ រមតេ មនោ.

យា ទលិទ្ទី ទលិទ្ទស្ស, អឌ្ឍា អឌ្ឍស្ស កិត្តិម [កិត្តិមា (សី. ស្យា. បី.)];

សា ហិស្ស បរមា ភរិយា, សហិរញ្ញស្ស ឥត្ថិយោតិ.

អថ ចោរ សកស្សប ខន្តីវរោ, ទុជ្ជីវិតតា ច វរា ផរុសា;

អថ ¶ សស មតញ្ច វសន្ត សុខំ, សុច្ចជំវតនច្ចជិនា ច ទសាតិ.

មនុស្សស្សេវ តេ សីសំ, ហត្ថបាទា ច វានរ;

អថ កេន នុ វណ្ណេន, អគារំ តេ ន វិជ្ជតិ.

មនុស្សស្សេវ មេ សីសំ, ហត្ថបាទា ច សិង្គិល [សិង្គាល (ក.), បិង្គល (ដីកា)];

យាហុ សេដ្ឋា មនុស្សេសុ, សា មេ បញ្ញា ន វិជ្ជតិ.

អនវដ្ឋិតចិត្តស្ស ¶ , លហុចិត្តស្ស ទុព្ភិនោ [ទូភិនោ (បី.)];

និច្ចំ អទ្ធុវសីលស្ស, សុខភាវោ [សុចិភាវោ (សី.), សុខភាគោ (?)] ន វិជ្ជតិ.

សោ ¶ ករស្សុ អានុភាវំ, វីតិវត្តស្សុ សីលិយំ;

សីតវាតបរិត្តាណំ, ករស្សុ កុដវំ [កុដិកំ (សី. ស្យា.)] កបីតិ.

កុដិទូសក [សិង្គាលសកុណ (ក.)] ជាតកំ បឋមំ.

ទុទ្ទុភាយតិ [ទទ្ទភាយតិ (សី. បី.)] ភទ្ទន្តេ, យស្មិំ ទេសេ វសាមហំ;

អហម្បេតំ ន ជានាមិ, កិមេតំ ទុទ្ទុភាយតិ.

ពេលុវំ ¶ បតិតំ សុត្វា, ទុទ្ទុភន្តិ [ទទ្ទភន្តិ (សី.)] សសោ ជវិ;

សសស្ស វចនំ សុត្វា, សន្តត្តា មិគវាហិនី.

អប្បត្វា បទវិញ្ញាណំ, បរឃោសានុសារិនោ;

បនាទបរមា ពាលា, តេ ហោន្តិ បរបត្តិយា.

យេ ច សីលេន សម្បន្នា, បញ្ញាយូបសមេ រតា;

អារកា វិរតា ធីរា, ន ហោន្តិ បរបត្តិយាតិ.

ទុទ្ទុភជាតកំ [ទទ្ទភជាតកំ (សី. បី.)] ទុតិយំ.

ទ្វយំ យាចនកោ រាជ, ព្រហ្មទត្ត និគច្ឆតិ;

អលាភំ ធនលាភំ វា, ឯវំ ធម្មា ហិ យាចនា.

យាចនំ រោទនំ អាហុ, បញ្ចាលានំ រថេសភ;

យោ យាចនំ បច្ចក្ខាតិ, តមាហុ បដិរោទនំ.

មា មទ្ទសំសុ រោទន្តំ, បញ្ចាលា សុសមាគតា;

តុវំ វា បដិរោទន្តំ, តស្មា ឥច្ឆាមហំ រហោ.

ទទាមិ ¶ តេ ព្រាហ្មណ រោហិណីនំ, គវំ សហស្សំ សហ បុង្គវេន;

អរិយោ ហិ អរិយស្ស កថំ ន ទជ្ជា [ទជ្ជេ (សី.), ទជ្ជំ (?)], សុត្វាន គាថា តវ ធម្មយុត្តាតិ.

កល្យាណរូបោ ¶ វតយំ ចតុប្បទោ, សុភទ្ទកោ ចេវ សុបេសលោ ច;

យោ ព្រាហ្មណំ ជាតិមន្តូបបន្នំ, អបចាយតិ មេណ្ឌវរោ យសស្សី.

មា ¶ ព្រាហ្មណ ឥត្តរទស្សនេន, វិស្សាសមាបជ្ជិ ចតុប្បទស្ស;

ទឡ្ហប្បហារំ អភិកង្ខមានោ [អភិកត្តុកាមោ (ស្យា.)], អវសក្កតី ទស្សតិ សុប្បហារំ.

ឩរុដ្ឋិ [ឩរដ្ឋិ (សី.)] ភគ្គំ បវដ្ដិតោ [បតិតោ (សី. ស្យា.)] ខារិភារោ, សព្ពញ្ច ភណ្ឌំ ព្រាហ្មណស្ស [ព្រាហ្មណស្សីធ (ក. សី. បី.), ព្រាហ្មណស្សេវ (ក. សី. ស្យា. ក.)] ភិន្នំ;

ឧភោបិ ពាហា បគ្គយ្ហ [បគ្គយ្យេវ (ស្យា.), បគ្គហីយ (?)] កន្ទតិ [ពាហា បគ្គយ្យ កន្ទតិ (បី. ក.)], អភិធាវថ ហញ្ញតេ ព្រហ្មចារី.

ឯវំ សោ និហតោ សេតិ, យោ អបូជំ បសំសតិ [នមស្សតិ (បី.)];

យថាហមជ្ជ បហតោ, ហតោ មេណ្ឌេន ទុម្មតីតិ.

សមណំ ¶ តំ មញ្ញមានោ, ឧបគច្ឆិមសញ្ញតំ;

សោ មំ ទណ្ឌេន បាហាសិ, យថា អស្សមណោ តថា.

កិំ ¶ តេ ជដាហិ ទុម្មេធ, កិំ តេ អជិនសាដិយា;

អព្ភន្តរំ តេ គហនំ, ពាហិរំ បរិមជ្ជសិ.

ឯហិ គោធ និវត្តស្សុ, ភុញ្ជ សាលីនមោទនំ;

តេលំ លោណញ្ច មេ អត្ថិ, បហូតំ មយ្ហ បិប្ផលិ.

ឯស ភិយ្យោ បវេក្ខាមិ, វម្មិកំ សតបោរិសំ;

តេលំ លោណញ្ច កិត្តេសិ [កិន្តេសិ (ស្យា. បី.)], អហិតំ មយ្ហ បិប្ផលីតិ.

កាយេន យោ នាវហរេ, វាចាយ ន មុសា ភណេ;

យសោ លទ្ធា ន មជ្ជេយ្យ, ស វេ កក្ការុមរហតិ.

ធម្មេន វិត្តមេសេយ្យ, ន និកត្យា ធនំ ហរេ;

ភោគេ លទ្ធា ន មជ្ជេយ្យ, ស វេ កក្ការុមរហតិ.

យស្ស ចិត្តំ អហាលិទ្ទំ, សទ្ធា ច អវិរាគិនី;

ឯកោ សាទុំ ន ភុញ្ជេយ្យ, ស វេ កក្ការុមរហតិ.

សម្មុខា វា តិរោក្ខា វា [បរោក្ខា វា (បី.), បរម្មុខា (ក.)], យោ សន្តេ ន បរិភាសតិ;

យថាវាទី ¶ តថាការី, ស វេ កក្ការុមរហតីតិ.

វាតិ ¶ ចាយំ [វាយំ (ក.)] តតោ គន្ធោ, យត្ថ មេ វសតី បិយា;

ទូរេ ឥតោ ហិ កាកវតី [កាកាតី (សី.), កាកាតិ (ស្យា. បី.)], យត្ថ មេ និរតោ មនោ.

កថំ សមុទ្ទមតរី, កថំ អតរិ កេបុកំ [កេពុកំ (សី. បី.)];

កថំ សត្ត សមុទ្ទានិ, កថំ សិម្ពលិមារុហិ.

តយា សមុទ្ទមតរិំ, តយា អតរិ កេបុកំ [កេពុកំ (សី. បី.)];

តយា សត្ត សមុទ្ទានិ, តយា សិម្ពលិមារុហិំ.

ធិរត្ថុមំ ¶ មហាកាយំ, ធិរត្ថុមំ អចេតនំ;

យត្ថ ជាយាយហំ ជារំ, អាវហាមិ វហាមិ ចាតិ.

ពហូនំ វិជ្ជតី ភោតី, តេហិ មេ កិំ ភវិស្សតិ;

តស្មា ឯតំ ន សោចាមិ, បិយំ សម្មិល្លហាសិនិំ.

តំ តំ ចេ អនុសោចេយ្យ, យំ យំ តស្ស ន វិជ្ជតិ;

អត្តានមនុសោចេយ្យ, សទា មច្ចុវសំ បតំ.

ន ¶ ហេវ ឋិតំ នាសីនំ, ន សយានំ ន បទ្ធគុំ [បត្ថគុំ (ស្យា.)];

យាវ ព្យាតិ និមិសតិ, តត្រាបិ រសតី [សរតី (សី. ស្យា. បី.)] វយោ.

តត្ថត្តនិ វតប្បទ្ធេ [វត បន្ថេ (ស្យា.), វត ពន្ធេ (ក.) វត + ប-អទ្ធេ = វតប្បទ្ធេ], វិនាភាវេ អសំសយេ;

ភូតំ សេសំ ទយិតព្ពំ, វីតំ អននុសោចិយន្តិ [ចវិតំ នានុសោចិយន្តិ (ស្យា.), មតន្តំ នានុសោចិយំ (ក.)].

យំ អន្នបានស្ស បុរេ លភាម, តំ ទានិ សាខមិគមេវ គច្ឆតិ;

គច្ឆាម ទានិ វនមេវ រាធ, អសក្កតា ចស្ម ធនញ្ជយាយ [ធនញ្ចយាយ (ក.)].

លាភោ អលាភោ យសោ អយសោ ច, និន្ទា បសំសា ច សុខញ្ច ទុក្ខំ;

ឯតេ អនិច្ចា មនុជេសុ ធម្មា, មា សោចិ កិំ សោចសិ បោដ្ឋបាទ.

អទ្ធា ¶ តុវំ បណ្ឌិតកោសិ រាធ, ជានាសិ អត្ថានិ អនាគតានិ;

កថំ ¶ នុ សាខាមិគំ ទក្ខិសាម [ទក្ខិយាម (ក.), ទក្ខាម (ស្យា.)], និទ្ធាវិតំ [និទ្ធាបិតំ (សី. ស្យា.), និព្ពាបិតំ (បី.), និច្ឆទំ (ក.)] រាជកុលតោវ ជម្មំ.

ចាលេតិ ¶ កណ្ណំ ភកុដិំ ករោតិ, មុហុំ មុហុំ ភាយយតេ [ភាយតេ (ស្យា.), ភាយាបតេ (ក.)] កុមារេ;

សយមេវ តំ កាហតិ កាឡពាហុ, យេនារកា ឋស្សតិ អន្នបានាតិ.

សីលំ កិរេវ កល្យាណំ, សីលំ លោកេ អនុត្តរំ;

បស្ស ឃោរវិសោ នាគោ, សីលវាតិ ន ហញ្ញតិ.

យាវទេវស្សហូ កិញ្ចិ, តាវទេវ អខាទិសុំ;

សង្គម្ម កុលលា លោកេ, ន ហិំសន្តិ អកិញ្ចនំ.

សុខំ និរាសា សុបតិ, អាសា ផលវតី សុខា;

អាសំ និរាសំ កត្វាន, សុខំ សុបតិ បិង្គលា.

ន សមាធិបរោ អត្ថិ, អស្មិំ លោកេ បរម្ហិ ច;

ន បរំ នាបិ អត្តានំ, វិហិំសតិ សមាហិតោតិ.

សមនុស្ស ¶ -សទុទ្ទុភ-យាចនកោ, អថ មេណ្ឌវរុត្តម-គោធវរោ;

អថ កាយសកេបុក ភោតីវរោ, អថ រាធសុសីលវរេន ទសាតិ.

យោ ¶ វេ កាលេ អសម្បត្តេ, អតិវេលំ បភាសតិ;

ឯវំ សោ និហតោ សេតិ, កោកិលាយិវ អត្រជោ.

ន ហិ សត្ថំ សុនិសិតំ, វិសំ ហលាហលាមិវ [ហលាហលំ ឥវ (បី.)];

ឯវំ និកដ្ឋេ [និក្កឌ្ឍេ (ស្យា.), និកឌ្ឍេ (ក.)] បាតេតិ, វាចា ទុព្ភាសិតា យថា.

តស្មា កាលេ អកាលេ វា [អកាលេ ច (សី. ស្យា.)], វាចំ រក្ខេយ្យ បណ្ឌិតោ;

នាតិវេលំ បភាសេយ្យ, អបិ អត្តសមម្ហិ វា.

យោ ¶ ច កាលេ មិតំ ភាសេ, មតិបុព្ពោ វិចក្ខណោ;

សព្ពេ អមិត្តេ អាទេតិ, សុបណ្ណោ ឧរគាមិវាតិ.

កោកិលជាតកំ [កោកាលិកជាតកំ (សព្ពត្ថ)] បឋមំ.

អបិ ហន្ត្វា ហតោ ព្រូតិ, ជេត្វា ជិតោតិ ភាសតិ;

បុព្ពវក្ខាយិនោ ¶ [បុព្ពមក្ខាយិនោ (សី. ស្យា.)] រាជ, អញ្ញទត្ថុ [ឯកទត្ថុ (សី. បី.)] ន សទ្ទហេ.

តស្មា បណ្ឌិតជាតិយោ, សុណេយ្យ ឥតរស្សបិ;

ឧភិន្នំ វចនំ សុត្វា, យថា ធម្មោ តថា ករេ.

អលសោ គិហី កាមភោគី ន សាធុ, អសញ្ញតោ បព្ពជិតោ ន សាធុ;

រាជា ន សាធុ អនិសម្មការី, យោ បណ្ឌិតោ កោធនោ តំ ន សាធុ.

និសម្ម ខត្តិយោ កយិរា, នានិសម្ម ទិសម្បតិ;

និសម្មការិនោ រាជ [រញ្ញោ (សី. ស្យា.)], យសោ កិត្តិ ច វឌ្ឍតីតិ.

តទេវ ¶ មេ ត្វំ វិទិតោ, វនមជ្ឈេ រថេសភ;

យស្ស តេ ខគ្គពទ្ធស្ស, សន្នទ្ធស្ស តិរីដិនោ;

អស្សត្ថទុមសាខាយ, បក្កា គោធា បលាយថ.

នមេ នមន្តស្ស ភជេ ភជន្តំ, កិច្ចានុកុព្ពស្ស ករេយ្យ កិច្ចំ;

នានត្ថកាមស្ស ករេយ្យ អត្ថំ, អសម្ភជន្តម្បិ ន សម្ភជេយ្យ.

ចជេ ¶ ចជន្តំ វនថំ ន កយិរា, អបេតចិត្តេន ន សម្ភជេយ្យ;

ទិជោ ទុមំ ខីណផលន្តិ [ផលំវ (ក. សី. ស្យា. ក.), ទុកនិបាតេ បុដភត្តជាតកេន សំសន្ទេតព្ពំ] ញត្វា, អញ្ញំ សមេក្ខេយ្យ មហា ហិ លោកោ.

សោ តេ ករិស្សាមិ យថានុភាវំ, កតញ្ញុតំ ខត្តិយេ [ខត្តិយោ (ស្យា. ក.)] បេក្ខមានោ;

សព្ពញ្ច តេ ឥស្សរិយំ ទទាមិ, យស្សិច្ឆសី តស្ស តុវំ ទទាមីតិ.

បក្កគោធជាតកំ [គោធជាតកំ (សី. ស្យា. បី.)] តតិយំ.

គវំ ចេ តរមានានំ, ជិម្ហំ គច្ឆតិ បុង្គវោ;

សព្ពា តា ជិម្ហំ គច្ឆន្តិ [សព្ពា គាវី ជិម្ហំ យន្តិ (សី. ស្យា.)], នេត្តេ ជិម្ហំ គតេ សតិ.

ឯវមេវ ¶ មនុស្សេសុ, យោ ហោតិ សេដ្ឋសម្មតោ;

សោ ចេ អធម្មំ ចរតិ, បគេវ ឥតរា បជា;

សព្ពំ រដ្ឋំ ទុខំ សេតិ, រាជា ចេ ហោតិ អធម្មិកោ.

គវំ ចេ តរមានានំ, ឧជុំ គច្ឆតិ បុង្គវោ;

សព្ពា គាវី ឧជុំ យន្តិ [សព្ពា តា ឧជុំ គច្ឆន្តិ (បី. អ. និ. ៤.៧០)], នេត្តេ ឧជុំ គតេ សតិ.

ឯវមេវ ¶ មនុស្សេសុ, យោ ហោតិ សេដ្ឋសម្មតោ;

សោ សចេ ធម្មំ ចរតិ, បគេវ ឥតរា បជា;

សព្ពំ ¶ រដ្ឋំ សុខំ សេតិ, រាជា ចេ ហោតិ ធម្មិកោតិ.

ព្រហា បវឌ្ឍកាយោ សោ, ទីឃទាឋោ ច ជម្ពុក;

ន ត្វំ តត្ថ កុលេ ជាតោ, យត្ថ គណ្ហន្តិ កុញ្ជរំ.

អសីហោ សីហមានេន, យោ អត្តានំ វិកុព្ពតិ;

កោត្ថូវ [កុដ្ឋូវ (សី.), កុត្ថុវ (ស្យា. បី)] គជមាសជ្ជ, សេតិ ភូម្យា អនុត្ថុនំ.

យសស្សិនោ ឧត្តមបុគ្គលស្ស, សញ្ជាតខន្ធស្ស មហព្ពលស្ស;

អសមេក្ខិយ ថាមពលូបបត្តិំ, ស សេតិ នាគេន ហតោយំ ជម្ពុកោ.

យោ ចីធ កម្មំ កុរុតេ បមាយ, ថាមព្ពលំ អត្តនិ សំវិទិត្វា;

ជប្បេន មន្តេន សុភាសិតេន, បរិក្ខវា សោ វិបុលំ ជិនាតីតិ.

តិណំ តិណន្តិ លបសិ, កោ នុ តេ តិណមាហរិ;

កិំ ¶ នុ តេ តិណកិច្ចត្ថិ, តិណមេវ បភាសសិ.

ឥធាគមា ព្រហ្មចារី, ព្រហា ឆត្តោ ពហុស្សុតោ;

សោ មេ [សោ វេ (ក.)] សព្ពំ សមាទាយ, តិណំ និក្ខិប្ប គច្ឆតិ.

ឯវេតំ ហោតិ កត្តព្ពំ, អប្បេន ពហុមិច្ឆតា;

សព្ពំ សកស្ស អាទានំ, អនាទានំ តិណស្ស ច. ( ) [(តិណស្ស ចាដីសុ គតោ, តត្ថ កា បរិទេវនា) (សី. ស្យា.) (ចាដីសុ បក្ខិបិត្វាន, តត្ថ កា បរិទេវនា) (ក.)]

សីលវន្តោ ¶ ¶ ន កុព្ពន្តិ, ពាលោ សីលានិ កុព្ពតិ;

អនិច្ចសីលំ ទុស្សីល្យំ [ទុស្សីលំ (បី.)], កិំ បណ្ឌិច្ចំ ករិស្សតីតិ.

ន តេ បីឋមទាយិម្ហា [មទាសិម្ហ (បី. ក.)], ន បានំ នបិ ភោជនំ;

ព្រហ្មចារិ ខមស្សុ មេ, ឯតំ បស្សាមិ អច្ចយំ.

នេវាភិសជ្ជាមិ ន ចាបិ កុប្បេ, ន ចាបិ មេ អប្បិយមាសិ កិញ្ចិ;

អថោបិ មេ អាសិ មនោវិតក្កោ, ឯតាទិសោ នូន កុលស្ស ធម្មោ.

ឯសស្មាកំ កុលេ ធម្មោ, បិតុបិតាមហោ សទា;

អាសនំ ឧទកំ បជ្ជំ, សព្ពេតំ និបទាមសេ.

ឯសស្មាកំ ¶ កុលេ ធម្មោ, បិតុបិតាមហោ សទា;

សក្កច្ចំ ឧបតិដ្ឋាម, ឧត្តមំ វិយ ញាតកន្តិ.

វិទិតំ ថុសំ ឧន្ទុរានំ [ឧន្ទូរានំ (ក.)], វិទិតំ បន តណ្ឌុលំ;

ថុសំ ថុសំ [ថុសំ ថូលំ (សី.)] វិវជ្ជេត្វា, តណ្ឌុលំ បន ខាទរេ.

យា មន្តនា អរញ្ញស្មិំ, យា ច គាមេ និកណ្ណិកា;

យញ្ចេតំ ឥតិ ចីតិ ច, ឯតម្បិ វិទិតំ មយា.

ធម្មេន កិរ ជាតស្ស, បិតា បុត្តស្ស មក្កដោ;

ទហរស្សេវ សន្តស្ស, ទន្តេហិ ផលមច្ឆិទា.

យមេតំ បរិសប្បសិ [បរិសព្ពេសិ (ក.)], អជកាណោវ សាសបេ;

យោបាយំ ហេដ្ឋតោ សេតិ [សេសិ (សី.)], ឯតម្បិ វិទិតំ មយាតិ.

អទស្សនេន ¶ មោរស្ស, សិខិនោ មញ្ជុភាណិនោ;

កាកំ តត្ថ អបូជេសុំ, មំសេន ច ផលេន ច.

យទា ¶ ច សរសម្បន្នោ, មោរោ ពាវេរុមាគមា;

អថ ¶ លាភោ ច សក្ការោ, វាយសស្ស អហាយថ.

យាវ នុប្បជ្ជតី ពុទ្ធោ, ធម្មរាជា បភង្ករោ;

តាវ អញ្ញេ អបូជេសុំ, បុថូ សមណព្រាហ្មណេ.

យទា ច សរសម្បន្នោ, ពុទ្ធោ ធម្មំ អទេសយិ;

អថ លាភោ ច សក្ការោ, តិត្ថិយានំ អហាយថាតិ.

អទាសិ ទានានិ បុរេ វិសយ្ហ, ទទតោ ច តេ ខយធម្មោ អហោសិ;

ឥតោ បរំ ចេ ន ទទេយ្យ ទានំ, តិដ្ឋេយ្យុំ តេ សំយមន្តស្ស ភោគា.

អនរិយមរិយេន សហស្សនេត្ត, សុទុគ្គតេនាបិ អកិច្ចមាហុ;

មា វោ ធនំ តំ អហុ ទេវរាជ [អហុវា ជនិន្ទ (ក. សី. ស្យា. បី.)], យំ ភោគហេតុ វិជហេមុ សទ្ធំ.

យេន ឯកោ រថោ យាតិ, យាតិ តេនាបរោ រថោ;

បោរាណំ និហិតំ វត្តំ, វត្តតញ្ញេវ [វទ្ធំ, វទ្ធតញ្ញេវ (ក. សី. បី.)] វាសវ.

យទិ ¶ ហេស្សតិ ទស្សាម, អសន្តេ កិំ ទទាមសេ;

ឯវំភូតាបិ ទស្សាម, មា ទានំ បមទម្ហសេតិ.

កោកិលវគ្គោ [កោកាលិកវគ្គោ (ក.)] ចតុត្ថោ.

អតិវេលបភាសតិ ¶ ជីតវរោ, វនមជ្ឈ រថេសភ ជិម្ហគមោ;

អថ ជម្ពុ តិណាសនបីឋវរំ, អថ តណ្ឌុល មោរ វិសយ្ហ ទសាតិ.

នរានមារាមករាសុ នារិសុ, អនេកចិត្តាសុ អនិគ្គហាសុ ច;

សព្ពត្ថ នាបីតិករាបិ [សព្ព’ត្តនា’បីតិករាបិ (សី. ស្យា.)] ចេ សិយា [សិយុំ (ស្យា.)], ន វិស្សសេ តិត្ថសមា ហិ នារិយោ.

យំ ¶ វេ [យញ្ច (ស្យា. ក.)] ទិស្វា កណ្ឌរីកិន្នរានំ [កិន្នរកិន្នរីនំ (ស្យា.), កិន្នរីកិន្នរានំ (ក.)], សព្ពិត្ថិយោ ន រមន្តិ អគារេ;

តំ ¶ តាទិសំ មច្ចំ ចជិត្វា ភរិយា, អញ្ញំ ទិស្វា បុរិសំ បីឋសប្បិំ.

ពកស្ស ច ពាវរិកស្ស [បាវារិកស្ស (សី.)] រញ្ញោ, អច្ចន្តកាមានុគតស្ស ភរិយា;

អវាចរី [អច្ចាចរិ (ស្យា.), អនាចរិ (ក.)] បដ្ឋវសានុគស្ស [ពទ្ធវសានុគស្ស (សី. ស្យា.), បត្តវសានុគតស្ស (ក.)], កំ វាបិ ឥត្ថី នាតិចរេ តទញ្ញំ.

បិង្គិយានី សព្ពលោកិស្សរស្ស, រញ្ញោ បិយា ព្រហ្មទត្តស្ស ភរិយា;

អវាចរី បដ្ឋវសានុគស្ស, តំ វាបិ សា នាជ្ឈគា កាមកាមិនីតិ.

កណ្ឌរីជាតកំ [កិន្នរីជាតកំ (ក. សី. ក.), កុណ្ឌលិកជាតកំ (ស្យា.)] បឋមំ.

អសក្ខិំ ¶ វត អត្តានំ, ឧទ្ធាតុំ ឧទកា ថលំ;

ន ទានាហំ បុន តុយ្ហំ, វសំ គច្ឆាមិ វារិជ.

អលមេតេហិ អម្ពេហិ, ជម្ពូហិ បនសេហិ ច;

យានិ បារំ សមុទ្ទស្ស, វរំ មយ្ហំ ឧទុម្ពរោ.

យោ ច ឧប្បតិតំ អត្ថំ, ន ខិប្បមនុពុជ្ឈតិ;

អមិត្តវសមន្វេតិ ¶ , បច្ឆា ច អនុតប្បតិ.

យោ ច ឧប្បតិតំ អត្ថំ, ខិប្បមេវ និពោធតិ;

មុច្ចតេ សត្តុសម្ពាធា, ន ច បច្ឆានុតប្បតីតិ.

អវសិម្ហ តវាគារេ, និច្ចំ សក្កតបូជិតា;

ត្វមេវ ទានិមករិ, ហន្ទ រាជ វជាមហំ.

យោ វេ កតេ បដិកតេ, កិព្ពិសេ បដិកិព្ពិសេ;

ឯវំ តំ សម្មតី វេរំ, វស កុន្តិនិ មាគមា.

ន កតស្ស ច កត្តា ច, មេត្តិ [មេត្តី (បី.), មិត្តី (ក.)] សន្ធីយតេ បុន;

ហទយំ នានុជានាតិ, គច្ឆញ្ញេវ រថេសភ.

កតស្ស ចេវ កត្តា ច, មេត្តិ សន្ធីយតេ បុន;

ធីរានំ នោ ច ពាលានំ, វស កុន្តិនិ មាគមាតិ.

យោ ¶ នីលិយំ មណ្ឌយតិ, សណ្ឌាសេន វិហញ្ញតិ;

តស្ស សា វសមន្វេតុ, យា តេ អម្ពេ អវាហរិ.

វីសំ វា បញ្ចវីសំ [បណ្ណុវីសំ (ក. សី. បី.)] វា, ឩនតិំសំ វ ជាតិយា;

តាទិសា ¶ បតិ មា លទ្ធា [បតិំ មា លទ្ធា (បី.), បតិ មា’លត្ថ (?)], យា តេ អម្ពេ អវាហរិ.

ទីឃំ ¶ គច្ឆតុ អទ្ធានំ, ឯកិកា អភិសារិកា;

សង្កេតេ បតិ មា អទ្ទ [មា អទ្ទស (សី. បី.)], យា តេ អម្ពេ អវាហរិ.

អលង្កតា សុវសនា, មាលិនី ចន្ទនុស្សទា;

ឯកិកា សយនេ សេតុ, យា តេ អម្ពេ អវាហរីតិ.

អម្ពជាតកំ [អម្ពចោរជាតកំ (ក. សី. បី.)] ចតុត្ថំ.

វនំ យទគ្គិ ទហតិ, បាវកោ កណ្ហវត្តនី;

កថំ ករោសិ បចលក, ឯវំ ទន្ធបរក្កមោ.

ពហូនិ រុក្ខឆិទ្ទានិ, បថព្យា វិវរានិ ច;

តានិ ចេ នាភិសម្ភោម, ហោតិ នោ កាលបរិយាយោ.

យោ ទន្ធកាលេ តរតិ, តរណីយេ ច ទន្ធតិ;

សុក្ខបណ្ណំវ អក្កម្ម, អត្ថំ ភញ្ជតិ អត្តនោ.

យោ ទន្ធកាលេ ទន្ធេតិ, តរណីយេ ច តារយិ;

សសីវ រត្តិំ វិភជំ, តស្សត្ថោ បរិបូរតីតិ.

មនុស្សិន្ទំ ¶ ជហិត្វាន, សព្ពកាមសមិទ្ធិនំ;

កថំ នុ ភគវា កេសី, កប្បស្ស រមតិ អស្សមេ [រមតស្សមេ (ក.)].

សាទូនី [សាធូនិ (ក. សី. ស្យា. ក.)] រមណីយានិ, សន្តិ វក្ខា មនោរមា;

សុភាសិតានិ កប្បស្ស, នារទ រមយន្តិ មំ.

សាលីនំ ឱទនំ ភុញ្ជេ, សុចិំ មំសូបសេចនំ;

កថំ សាមាកនីវារំ, អលោណំ ឆាទយន្តិ តំ.

សាទុំ ¶ វា [អសាទុំ (បី.)] យទិ វាសាទុំ, អប្បំ វា យទិ វា ពហុំ;

វិស្សត្ថោ យត្ថ ភុញ្ជេយ្យ, វិស្សាសបរមា រសាតិ.

កេសវជាតកំ [កេសីជាតកំ (ក.)] ឆដ្ឋំ.

សព្ពាយសំ ¶ កូដមតិប្បមាណំ, បគ្គយ្ហ យោ [សោ (បី.)] តិដ្ឋសិ អន្តលិក្ខេ;

រក្ខាយ មេ [មំ (សី.)] ត្វំ វិហិតោ នុសជ្ជ, ឧទាហុ មេ ចេតយសេ [វាយមសេ (សី. ស្យា.)] វធាយ.

ទូតោ អហំ រាជិធ រក្ខសានំ, វធាយ តុយ្ហំ បហិតោហមស្មិ;

ឥន្ទោ ¶ ច តំ រក្ខតិ ទេវរាជា, តេនុត្តមង្គំ ន តេ [ន ហិ (ក. សី. បី.), តេ ន (ក.)] ផាលយាមិ.

សចេ ច មំ រក្ខតិ ទេវរាជា, ទេវានមិន្ទោ មឃវា សុជម្បតិ;

កាមំ បិសាចា វិនទន្តុ សព្ពេ, ន សន្តសេ រក្ខសិយា បជាយ.

កាមំ កន្ទន្តុ [កន្តន្តុ (ក.), កណ្ឌន្តុ (ស្យា.)] កុម្ភណ្ឌា, សព្ពេ បំសុបិសាចកា;

នាលំ បិសាចា យុទ្ធាយ, មហតី សា វិភិំសិកាតិ [វិភេសិកាតិ (ស្យា.), វិហេសិកាតិ (បី.)].

អរញ្ញា គាមមាគម្ម, កិំសីលំ កិំវតំ អហំ;

បុរិសំ តាត សេវេយ្យំ, តំ មេ អក្ខាហិ បុច្ឆិតោ.

យោ តំ វិស្សាសយេ តាត, វិស្សាសញ្ច ខមេយ្យ តេ;

សុស្សូសី ច តិតិក្ខី ច, តំ ភជេហិ ឥតោ [តំ ភជេយ្យាសិតោ (ក.)] គតោ.

យស្ស កាយេន វាចាយ, មនសា នត្ថិ ទុក្កដំ;

ឧរសីវ បតិដ្ឋាយ, តំ ភជេហិ ឥតោ គតោ.

ហលិទ្ទិរាគំ ¶ កបិចិត្តំ, បុរិសំ រាគវិរាគិនំ;

តាទិសំ ¶ តាត មា សេវិ, និម្មនុស្សម្បិ ចេ សិយាតិ.

នេវ ឥត្ថីសុ សាមញ្ញំ, នាបិ ភក្ខេសុ សារថិ;

អថស្ស សន្ធិភេទស្ស, បស្ស យាវ សុចិន្តិតំ.

អសិ ¶ តិក្ខោវ មំសម្ហិ, បេសុញ្ញំ បរិវត្តតិ;

យត្ថូសភញ្ច សីហញ្ច, ភក្ខយន្តិ មិគាធមា.

ឥមំ សោ សយនំ សេតិ, យមិមំ [យយិមំ (សី. បី.), យិមំ (ក.)] បស្សសិ សារថិ;

យោ វាចំ សន្ធិភេទស្ស, បិសុណស្ស និពោធតិ.

តេ ជនា សុខមេធន្តិ, នរា សគ្គគតារិវ;

យេ វាចំ សន្ធិភេទស្ស, នាវពោធន្តិ សារថីតិ.

ហន្តិ ហត្ថេហិ បាទេហិ, មុខញ្ច បរិសុម្ភតិ;

ស វេ រាជ បិយោ ហោតិ, កំ តេន ត្វាភិបស្សសិ [មភិបស្សសិ (សី.)].

អក្កោសតិ យថាកាមំ, អាគមញ្ចស្ស ឥច្ឆតិ;

ស ¶ វេ រាជ បិយោ ហោតិ, កំ តេន ត្វាភិបស្សសិ.

អព្ភក្ខាតិ អភូតេន, អលិកេនាភិសារយេ;

ស វេ រាជ បិយោ ហោតិ, កំ តេន ត្វាភិបស្សសិ.

ហរំ អន្នញ្ច បានញ្ច, វត្ថសេនាសនានិ ច;

អញ្ញទត្ថុហរា សន្តា, តេ វេ រាជ បិយា ហោន្តិ;

នរានំ ¶ អសក្ខិវសិម្ហវរោ, នីលិយមគ្គិវរញ្ច បុន;

បុន រសាយសកូដវរោ, តថារញ្ញ សារថិ ហន្តិ ទសាតិ.

កាលិង្គំ [វិវរំ (ពហូសុ)] បុចិមន្ទញ្ច, កុដិទូសក កោកិលា [កុដិទូសំ ពហុភាណកំ (ពហូសុ)];

ចូឡកុណាលវគ្គោ សោ, បញ្ចមោ សុប្បកាសិតោតិ.

ជីនោ ¶ ¶ ¶ រថស្សំ មណិកុណ្ឌលេ ច, បុត្តេ ច ទារេ ច តថេវ ជីនោ;

សព្ពេសុ ភោគេសុ អសេសកេសុ [អសេសិតេសុ (សី. បី.), អសេសិកេសុ (ក.)], កស្មា ន សន្តប្បសិ សោកកាលេ.

បុព្ពេវ មច្ចំ វិជហន្តិ ភោគា, មច្ចោ វា តេ [ច នេ (បី.), ធនេ (ក.)] បុព្ពតរំ ជហាតិ;

អសស្សតា ភោគិនោ កាមកាមិ, តស្មា ន សោចាមហំ សោកកាលេ.

ឧទេតិ អាបូរតិ វេតិ [បូរេតិ ខីយតិ (ស្យា.)] ចន្ទោ, អត្ថំ តបេត្វាន [អន្ធំ តបេត្វាន (ក.), អត្ថង្គមេត្វាន (ស្យា.), ឯត្ថ ‘‘តបេត្វាន អត្ថំ បលេតី’’តិ សម្ពន្ធោ] បលេតិ សូរិយោ;

វិទិតា [វិជិតា (ស្យា.)] មយា សត្តុក លោកធម្មា, តស្មា ន សោចាមហំ សោកកាលេ.

អលសោ គិហី កាមភោគី ន សាធុ, អសញ្ញតោ ¶ បព្ពជិតោ ន សាធុ;

រាជា ន សាធុ អនិសម្មការី, យោ បណ្ឌិតោ កោធនោ តំ ន សាធុ.

និសម្ម ខត្តិយោ កយិរា, នានិសម្ម ទិសម្បតិ;

និសម្មការិនោ រាជ [រញ្ញោ (សី. ស្យា.)], យសោ កិត្តិ ច វឌ្ឍតីតិ.

កិំ ¶ នុ សន្តរមានោវ, លាយិត្វា ហរិតំ តិណំ;

ខាទ ខាទាតិ លបសិ, គតសត្តំ ជរគ្គវំ.

ន ហិ អន្នេន បានេន, មតោ គោណោ សមុដ្ឋហេ;

ត្វញ្ច តុច្ឆំ វិលបសិ, យថា តំ ទុម្មតី តថា.

តថេវ តិដ្ឋតិ សីសំ, ហត្ថបាទា ច វាលធិ;

សោតា តថេវ តិដ្ឋន្តិ [សោ តាត តថេវ តិដ្ឋតិ (ក.)], មញ្ញេ គោណោ សមុដ្ឋហេ.

នេវយ្យកស្ស សីសញ្ច [សីសំ វា (សី. ស្យា. បី.)], ហត្ថបាទា ច ទិស្សរេ;

រុទំ មត្តិកថូបស្មិំ, ននុ ត្វញ្ញេវ ទុម្មតិ.

អាទិត្តំ ¶ វត មំ សន្តំ, ឃតសិត្តំវ បាវកំ;

វារិនា វិយ ឱសិញ្ចំ [ឱសិញ្ចិ (ក.)], សព្ពំ និព្ពាបយេ ទរំ.

អព្ពហី [អព្ពូឡ្ហំ (សី. ស្យា.), អព្ភូឡ្ហំ (ក.)] វត មេ សល្លំ, យមាសិ ហទយស្សិតំ [សោកំ ហទយនិស្សិតំ (សី. ស្យា.)];

យោ ¶ មេ សោកបរេតស្ស, បិតុ សោកំ អបានុទិ.

សោហំ អព្ពូឡ្ហសល្លោស្មិ, វីតសោកោ អនាវិលោ;

ន សោចាមិ ន រោទាមិ, តវ សុត្វាន មាណវ.

ឯវំ ករោន្តិ សប្បញ្ញា, យេ ហោន្តិ អនុកម្បកា;

វិនិវត្តេន្តិ សោកម្ហា, សុជាតោ បិតរំ យថាតិ.

នយិទំ និច្ចំ ភវិតព្ពំ ព្រហ្មទត្ត, ខេមំ សុភិក្ខំ សុខតា ច កាយេ;

អត្ថច្ចយេ មា អហុ សម្បមូឡ្ហោ, ភិន្នប្លវោ សាគរស្សេវ មជ្ឈេ.

យានិ ¶ ករោតិ បុរិសោ, តានិ អត្តនិ បស្សតិ;

កល្យាណការី កល្យាណំ, បាបការី ច បាបកំ;

យាទិសំ វបតេ ពីជំ, តាទិសំ ហរតេ ផលំ.

ឥទំ តទាចរិយវចោ, បារាសរិយោ យទព្រវិ;

មា សុ [មា ស្សុ (សី. ស្យា. បី.)] ត្វំ អករិ បាបំ, យំ ត្វំ បច្ឆា កតំ តបេ.

អយមេវ សោ បិង្គិយ [សោ បិង្គិយោ (ស្យា.), សោបិ ភិយ្យោ (ក.)] វេនសាខោ, [ធោនសាខោ (ក. សី. បី.)] យម្ហិ ¶ ឃាតយិំ ខត្តិយានំ សហស្សំ;

អលង្កតេ ចន្ទនសារានុលិត្តេ, តមេវ ទុក្ខំ បច្ចាគតំ មមំ.

សាមា ច [សាមាបិ (សី. ស្យា.)] ខោ ចន្ទនលិត្តគត្តា [គត្តី (ក. សី. ស្យា. បី.)], លដ្ឋីវ សោភញ្ជនកស្ស ឧគ្គតា;

អទិស្វា [អទិស្វាវ (សី.)] កាលំ ករិស្សាមិ ឧព្ពរិំ, តំ មេ ឥតោ ទុក្ខតរំ ភវិស្សតីតិ.

វេនសាខជាតកំ [ធោនសាខជាតកំ (ក. សី. បី.)] តតិយំ.

ឧរគោវ តចំ ជិណ្ណំ, ហិត្វា គច្ឆតិ សំ តនុំ;

ឯវំ សរីរេ និព្ភោគេ, បេតេ កាលង្កតេ សតិ.

ឌយ្ហមានោ ន ជានាតិ, ញាតីនំ បរិទេវិតំ;

តស្មា ឯតំ ន សោចាមិ, គតោ សោ តស្ស យា គតិ.

អនវ្ហិតោ ¶ តតោ អាគា, អននុញ្ញាតោ [នានុញ្ញាតោ (ក.)] ឥតោ គតោ;

យថាគតោ តថា គតោ, តត្ថ កា បរិទេវនា.

ឌយ្ហមានោ ន ជានាតិ, ញាតីនំ បរិទេវិតំ;

តស្មា ឯតំ ន សោចាមិ, គតោ សោ តស្ស យា គតិ.

សចេ រោទេ កិសា [កិសី (បី.)] អស្សំ, តស្សា មេ កិំ ផលំ សិយា;

ញាតិមិត្តសុហជ្ជានំ ¶ , ភិយ្យោ នោ អរតី សិយា.

ឌយ្ហមានោ ¶ ន ជានាតិ, ញាតីនំ បរិទេវិតំ;

តស្មា ឯតំ ន សោចាមិ, គតោ សោ តស្ស យា គតិ.

យថាបិ ទារកោ ចន្ទំ, គច្ឆន្តមនុរោទតិ;

ឯវំ សម្បទមេវេតំ, យោ បេតមនុសោចតិ.

ឌយ្ហមានោ ន ជានាតិ, ញាតីនំ បរិទេវិតំ;

តស្មា ឯតំ ន សោចាមិ, គតោ សោ តស្ស យា គតិ.

យថាបិ ឧទកកុម្ភោ, ភិន្នោ អប្បដិសន្ធិយោ;

ឯវំ សម្បទមេវេតំ, យោ បេតមនុសោចតិ.

ឌយ្ហមានោ ន ជានាតិ, ញាតីនំ បរិទេវិតំ;

តស្មា ឯតំ ន សោចាមិ, គតោ សោ តស្ស យា គតីតិ.

អញ្ញេ សោចន្តិ រោទន្តិ, អញ្ញេ អស្សុមុខា ជនា;

បសន្នមុខវណ្ណោសិ, កស្មា ឃដ [ឃត (សី. បី.)] ន សោចសិ.

នាព្ភតីតហរោ សោកោ, នានាគតសុខាវហោ;

តស្មា ធង្ក [វំក (បី.)] ន សោចាមិ, នត្ថិ សោកេ ទុតីយតា [សោកោ ទុតីយកា (ក.)].

សោចំ បណ្ឌុ កិសោ ហោតិ, ភត្តញ្ចស្ស ន រុច្ចតិ;

អមិត្តា សុមនា ហោន្តិ, សល្លវិទ្ធស្ស រុប្បតោ.

គាមេ ¶ វា យទិ វារញ្ញេ, និន្នេ វា យទិ វា ថលេ;

ឋិតំ មំ នាគមិស្សតិ, ឯវំ ទិដ្ឋបទោ អហំ.

យស្សត្តា នាលមេកោវ, សព្ពកាមរសាហរោ;

សព្ពាបិ បថវី តស្ស, ន សុខំ អាវហិស្សតីតិ.

ឯកោ ¶ ¶ អរញ្ញេ គិរិកន្ទរាយំ, បគ្គយ្ហ បគ្គយ្ហ សិលំ បវេច្ឆសិ [បវេជ្ឈសិ (ស្យា. សី. អដ្ឋ.)];

បុនប្បុនំ សន្តរមានរូបោ, កោរណ្ឌិយ [ការណ្ឌិយ (សី. ស្យា. បី.)] កោ នុ តវ យិធត្ថោ.

អហញ្ហិមំ សាគរ សេវិតន្តំ, សមំ ករិស្សាមិ យថាបិ បាណិ;

វិកិរិយ សានូនិ ច បព្ពតានិ ច, តស្មា សិលំ ទរិយា បក្ខិបាមិ.

នយិមំ មហិំ អរហតិ បាណិកប្បំ, សមំ មនុស្សោ ករណាយ មេកោ;

មញ្ញាមិមញ្ញេវ ទរិំ ជិគីសំ [ជិគិំសំ (សី. ស្យា. បី.)], កោរណ្ឌិយ ¶ ហាហសិ [ហាយសិ (ស្យា. ក.)] ជីវលោកំ.

សចេ អហំ [អយំ (សី. ស្យា. បី.)] ភូតធរំ ន សក្កា [សក្កោ (ស្យា. ក.)], សមំ មនុស្សោ ករណាយ មេកោ;

ឯវមេវ ត្វំ ព្រហ្មេ ឥមេ មនុស្សេ, នានាទិដ្ឋិកេ នានយិស្សសិ តេ [នេ (ក.)].

សង្ខិត្តរូបេន ភវំ មមត្ថំ, អក្ខាសិ កោរណ្ឌិយ ឯវមេតំ;

យថា ន សក្កា បថវី សមាយំ, កត្តុំ មនុស្សេន តថា មនុស្សាតិ.

វន្ទាមិ តំ កុញ្ជរ សដ្ឋិហាយនំ, អារញ្ញកំ យូថបតិំ យសស្សិំ;

បក្ខេហិ តំ បញ្ជលិកំ ករោមិ, មា មេ វធី បុត្តកេ ទុព្ពលាយ.

វន្ទាមិ ¶ តំ កុញ្ជរ ឯកចារិំ, អារញ្ញកំ បព្ពតសានុគោចរំ;

បក្ខេហិ តំ បញ្ជលិកំ ករោមិ, មា ¶ មេ វធី បុត្តកេ ទុព្ពលាយ;

វមិស្សាមិ តេ លដុកិកេ បុត្តកានិ, កិំ មេ តុវំ កាហសិ ទុព្ពលាសិ;

សតំ សហស្សានិបិ តាទិសីនំ, វាមេន បាទេន បបោថយេយ្យំ.

ន ហេវ សព្ពត្ថ ពលេន កិច្ចំ, ពលញ្ហិ ពាលស្ស វធាយ ហោតិ;

ករិស្សាមិ តេ នាគរាជា អនត្ថំ, យោ មេ វធី បុត្តកេ ទុព្ពលាយ.

កាកញ្ច បស្ស លដុកិកំ, មណ្ឌូកំ នីលមក្ខិកំ;

ឯតេ នាគំ អឃាតេសុំ, បស្ស វេរស្ស វេរិនំ;

តស្មា ហិ វេរំ ន កយិរាថ, អប្បិយេនបិ កេនចីតិ.

អហមេវ ¶ ទូសិយា ភូនហតា, រញ្ញោ មហាបតាបស្ស;

ឯតំ មុញ្ចតុ ធម្មបាលំ, ហត្ថេ មេ ទេវ ឆេទេហិ.

អហមេវ ទូសិយា ភូនហតា, រញ្ញោ មហាបតាបស្ស;

ឯតំ មុញ្ចតុ ធម្មបាលំ, បាទេ មេ ទេវ ឆេទេហិ.

អហមេវ ទូសិយា ភូនហតា, រញ្ញោ មហាបតាបស្ស;

ឯតំ ¶ មុញ្ចតុ ធម្មបាលំ, សីសំ មេ ទេវ ឆេទេហិ.

ន ហិ [នហ (សី. ស្យា. បី.) ឯត្ថ ហ-ការោ ខេទេ] នូនិមស្ស រញ្ញោ, មិត្តាមច្ចា ច វិជ្ជរេ សុហទា;

យេ ន វទន្តិ រាជានំ, មា ឃាតយិ ឱរសំ បុត្តំ.

ន ហិ [នហ (សី. ស្យា. បី.) ឯត្ថ ហ-ការោ ខេទេ] នូនិមស្ស រញ្ញោ, ញាតី មិត្តា ច វិជ្ជរេ សុហទា;

យេ ន វទន្តិ រាជានំ, មា ឃាតយិ អត្រជំ បុត្តំ.

ចន្ទនសារានុលិត្តា ¶ , ពាហា ឆិជ្ជន្តិ ធម្មបាលស្ស;

ទាយាទស្ស បថព្យា, បាណា មេ ទេវ រុជ្ឈន្តីតិ.

វិក្កម រេ ហរិបាទ [មហាមិគ (សី. ស្យា. បី.)], វិក្កម រេ មហាមិគ [ហរីបទ (សី. ស្យា. បី.)];

ឆិន្ទ វារត្តិកំ បាសំ, នាហំ ឯកា វនេ រមេ.

វិក្កមាមិ ន បារេមិ, ភូមិំ សុម្ភាមិ វេគសា;

ទឡ្ហោ វារត្តិកោ បាសោ, បាទំ មេ បរិកន្តតិ.

អត្ថរស្សុ បលាសានិ, អសិំ និព្ពាហ លុទ្ទក;

បឋមំ មំ វធិត្វាន, ហន បច្ឆា មហាមិគំ.

ន មេ សុតំ វា ទិដ្ឋំ វា, ភាសន្តិំ មានុសិំ មិគិំ [ន មេ សុតា វា ទិដ្ឋា វា, ភាសន្តី មានុសិំ មិគី (ដីកា)];

ត្វញ្ច ភទ្ទេ សុខី ហោហិ, ឯសោ ចាបិ មហាមិគោ.

ឯវំ លុទ្ទក នន្ទស្សុ, សហ សព្ពេហិ ញាតិភិ;

យថាហមជ្ជ ¶ នន្ទាមិ, មុត្តំ ទិស្វា មហាមិគន្តិ.

វាតិ ¶ គន្ធោ តិមិរានំ, កុសមុទ្ទោ ច [វ (ស្យា. បី.)] ឃោសវា;

ទូរេ ឥតោ សុយោនន្ទី [ឥតោ ហិ សុសន្ទី (សី. ស្យា.), ឥតោបិ សុស្សោន្ទី (បី.)], តម្ពកាមា តុទន្តិ មំ.

កថំ សមុទ្ទមតរិ, កថំ អទ្ទក្ខិ សេទុមំ [សេរុមំ (សី. ស្យា. បី.)];

កថំ តស្សា ច តុយ្ហញ្ច, អហុ សគ្គ [អគ្គ (សី. ស្យា.)] សមាគមោ.

កុរុកច្ឆា [ភរុកច្ឆា (សី. ស្យា. បី.)] បយាតានំ, វាណិជានំ ធនេសិនំ;

មករេហិ អភិទា [មករេហិព្ភិទា (សី.), មករេហិ’ភិទា (ស្យា.), មករេហិ ភិន្នា (បី.)] នាវា, ផលកេនាហមប្លវិំ.

សា ¶ មំ សណ្ហេន មុទុនា, និច្ចំ ចន្ទនគន្ធិនី;

អង្គេន [អង្កេន (បី. ក.)] ឧទ្ធរី ភទ្ទា, មាតា បុត្តំវ ឱរសំ.

សា មំ អន្នេន បានេន, វត្ថេន សយនេន ច;

អត្តនាបិ ច មន្ទក្ខី, ឯវំ តម្ព វិជានាហីតិ.

អថ ជិនវរោ ហរិតំ តិណកោ, អថ ¶ ភិន្នប្លវោ ឧរគោវ ឃដោ;

ទរិយា បុន កុញ្ជរ ភូនហតា, មិគមុត្តមសគ្គវរេន ទសាតិ.

វណ្ណារោហេន ជាតិយា, ពលនិក្កមនេន ច;

សុពាហុ ន មយា សេយ្យោ, សុទាឋ ឥតិ ភាសសិ.

វណ្ណារោហេន ជាតិយា, ពលនិក្កមនេន ច;

សុទាឋោ ន មយា សេយ្យោ, សុពាហុ ឥតិ ភាសសិ.

ឯវំ ចេ មំ វិហរន្តំ, សុពាហុ សម្ម ទុព្ភសិ;

ន ទានាហំ តយា សទ្ធិំ, សំវាសមភិរោចយេ.

យោ ¶ បរេសំ វចនានិ, សទ្ទហេយ្យ [សទ្ទហេថ (សី. ស្យា. បី.)] យថាតថំ;

ខិប្បំ ភិជ្ជេថ មិត្តស្មិំ, វេរញ្ច បសវេ ពហុំ.

ន ¶ សោ មិត្តោ យោ សទា អប្បមត្តោ, ភេទាសង្កី រន្ធមេវានុបស្សី;

យស្មិញ្ច សេតី ឧរសីវ បុត្តោ, ស វេ មិត្តោ យោ អភេជ្ជោ បរេហីតិ.

សីលំ ¶ សេយ្យោ សុតំ សេយ្យោ, ឥតិ មេ សំសយោ អហុ;

សីលមេវ សុតា សេយ្យោ, ឥតិ មេ នត្ថិ សំសយោ.

មោឃា ជាតិ ច វណ្ណោ ច, សីលមេវ កិរុត្តមំ;

សីលេន អនុបេតស្ស, សុតេនត្ថោ ន វិជ្ជតិ.

ខត្តិយោ ច អធម្មដ្ឋោ, វេស្សោ ចាធម្មនិស្សិតោ;

តេ បរិច្ចជ្ជុភោ លោកេ, ឧបបជ្ជន្តិ ទុគ្គតិំ.

ខត្តិយា ព្រាហ្មណា វេស្សា, សុទ្ទា ចណ្ឌាលបុក្កុសា;

ឥធ ធម្មំ ចរិត្វាន, ភវន្តិ តិទិវេ សមា.

ន វេទា សម្បរាយាយ, ន ជាតិ នាបិ [នោបិ (បី.)] ពន្ធវា;

សកញ្ច សីលំ សំសុទ្ធំ, សម្បរាយាយ សុខាយ ចាតិ [សុខាវហន្តិ (សី. ស្យា.)].

ហិរិំ តរន្តំ វិជិគុច្ឆមានំ, តវាហមស្មី ឥតិ ភាសមានំ;

សេយ្យានិ កម្មានិ អនាទិយន្តំ, នេសោ មមន្តិ ឥតិ នំ វិជញ្ញា.

យញ្ហិ កយិរា តញ្ហិ វទេ, យំ ន កយិរា ន តំ វទេ;

អករោន្តំ ¶ ភាសមានំ, បរិជានន្តិ បណ្ឌិតា.

ន ¶ សោ មិត្តោ យោ សទា អប្បមត្តោ, ភេទាសង្កី រន្ធមេវានុបស្សី;

យស្មិញ្ច សេតី ឧរសីវ បុត្តោ, ស វេ មិត្តោ យោ អភេជ្ជោ បរេហិ.

បាមោជ្ជករណំ ឋានំ, បសំសាវហនំ សុខំ;

ផលានិសំសោ ភាវេតិ, វហន្តោ បោរិសំ ធុរំ.

បវិវេករសំ ¶ បិត្វា, រសំ ឧបសមស្ស ច;

និទ្ទរោ ហោតិ និប្បាបោ, ធម្មប្បីតិរសំ បិវន្តិ.

កោ នុ សន្តម្ហិ បជ្ជោតេ, អគ្គិបរិយេសនំ ចរំ;

អទ្ទក្ខិ រត្តិ [រត្តិំ (ស្យា.)] ខជ្ជោតំ, ជាតវេទំ អមញ្ញថ.

ស្វស្ស គោមយចុណ្ណានិ, អភិមត្ថំ តិណានិ ច;

វិបរីតាយ សញ្ញាយ, នាសក្ខិ បជ្ជលេតវេ.

ឯវម្បិ អនុបាយេន, អត្ថំ ន លភតេ មិគោ [មូគោ (ស្យា.)];

វិសាណតោ គវំ ទោហំ, យត្ថ ខីរំ ន វិន្ទតិ.

វិវិធេហិ ឧបាយេហិ, អត្ថំ បប្បោន្តិ មាណវា;

និគ្គហេន អមិត្តានំ, មិត្តានំ បគ្គហេន ច.

សេនាមោក្ខបលាភេន ¶ [សេនី មោក្ខូបលាភេន (ស្យា.)], វល្លភានំ នយេន ច;

ជគតិំ ជគតិបាលា, អាវសន្តិ វសុន្ធរន្តិ.

ធុត្តោម្ហិ សម្ម សុមុខ, ជូតេ អក្ខបរាជិតោ;

ហរេហិ [សេវេហិ (បី.)] អម្ពបក្កានិ, វីរិយំ តេ ភក្ខយាមសេ.

អលិកំ វត មំ សម្ម, អភូតេន បសំសសិ;

កោ តេ សុតោ វា ទិដ្ឋោ វា, សុមុខោ នាម មក្កដោ.

អជ្ជាបិ ¶ មេ តំ មនសិ [តេ មំ សរសិ (ក.)], យំ មំ ត្វំ អហិតុណ្ឌិក;

ធញ្ញាបណំ បវិសិត្វា, មត្តោ [មុត្តោ (ក.)] ឆាតំ ហនាសិ មំ.

តាហំ សរំ ទុក្ខសេយ្យំ, អបិ រជ្ជម្បិ ការយេ;

នេវាហំ យាចិតោ ទជ្ជំ, តថា ហិ ភយតជ្ជិតោ.

យញ្ច ជញ្ញា កុលេ ជាតំ, គព្ភេ តិត្តំ អមច្ឆរិំ;

តេន សខិញ្ច មិត្តញ្ច, ធីរោ សន្ធាតុមរហតីតិ.

មធុវណ្ណំ ¶ មធុរសំ, មធុគន្ធំ វិសំ អហុ;

គុម្ពិយោ ¶ ឃាសមេសានោ, អរញ្ញេ ឱទហី វិសំ.

មធុ ឥតិ មញ្ញមានា [មធូតិ មញ្ញមានាយ (ក.)], យេ តំ វិសមខាទិសុំ [វិសមសាយិសុំ (សី. ស្យា.)];

តេសំ តំ កដុកំ អាសិ, មរណំ តេនុបាគមុំ.

យេ ច ខោ បដិសង្ខាយ, វិសំ តំ បរិវជ្ជយុំ;

តេ អាតុរេសុ សុខិតា, ឌយ្ហមានេសុ និព្ពុតា.

ឯវមេវ មនុស្សេសុ, វិសំ កាមា សមោហិតា;

អាមិសំ ពន្ធនញ្ចេតំ, មច្ចុវេសោ [បច្ចុវសោ (សី. ស្យា.)] គុហាសយោ.

ឯវមេវ ឥមេ កាមេ, អាតុរា បរិចារិកេ [បរិចារកេ (ក.)];

យេ សទា បរិវជ្ជេន្តិ, សង្គំ លោកេ ឧបច្ចគុន្តិ.

យ្វាយំ សាឡិយ [សាលិយ (សី. ស្យា. បី.), សាឡិក (?)] ឆាបោតិ, កណ្ហសប្បំ អគាហយិ;

តេន សប្បេនយំ ទដ្ឋោ, ហតោ បាបានុសាសកោ.

អហន្តារ [អហនន្ត (បី.), អហរន្ត (?)] មហន្តារំ, យោ នរោ ហន្តុមិច្ឆតិ;

ឯវំ សោ និហតោ សេតិ, យថាយំ បុរិសោ ហតោ.

អហន្តារ ¶ [អហនន្ត (សី. ស្យា. បី.), អហរន្ត (?)] មឃាតេន្តំ, យោ នរោ ហន្តុមិច្ឆតិ;

ឯវំ សោ និហតោ សេតិ, យថាយំ បុរិសោ ហតោ.

យថា បំសុមុដ្ឋិំ បុរិសោ, បដិវាតំ បដិក្ខិបេ;

តមេវ ¶ សោ រជោ ហន្តិ, តថាយំ បុរិសោ ហតោ.

យោ អប្បទុដ្ឋស្ស នរស្ស ទុស្សតិ, សុទ្ធស្ស បោសស្ស អនង្គណស្ស;

តមេវ ពាលំ បច្ចេតិ បាបំ, សុខុមោ រជោ បដិវាតំវ ខិត្តោតិ.

អមិត្តហត្ថត្ថគតា [ហត្ថត្តគតា (កត្ថចិ, សី. និយ្យ)], តចសារសមប្បិតា;

បសន្នមុខវណ្ណាត្ថ, កស្មា តុម្ហេ ន សោចថ.

ន ¶ សោចនាយ បរិទេវនាយ, អត្ថោវ លព្ភោ [អត្ថោ ច លព្ភា (សី. ស្យា.), អត្ថោធ លព្ភា (អ. និ. ៥.៤៨)] អបិ អប្បកោបិ;

សោចន្តមេនំ ទុខិតំ វិទិត្វា, បច្ចត្ថិកា អត្តមនា ភវន្តិ.

យតោ ច ខោ បណ្ឌិតោ អាបទាសុ, ន វេធតី អត្ថវិនិច្ឆយញ្ញូ;

បច្ចត្ថិកាស្ស [បច្ចត្ថិកា តេ (ក.)] ទុខិតា ភវន្តិ, ទិស្វា មុខំ អវិការំ បុរាណំ.

ជប្បេន មន្តេន សុភាសិតេន, អនុប្បទានេន បវេណិយា វា;

យថា ¶ យថា យត្ថ លភេថ អត្ថំ, តថា តថា តត្ថ បរក្កមេយ្យ.

យតោ ¶ ច ជានេយ្យ អលព្ភនេយ្យោ, មយា វ [មយា វា (ស្យា. ក.)] អញ្ញេន វា ឯស អត្ថោ;

អសោចមានោ អធិវាសយេយ្យ, កម្មំ ទឡ្ហំ កិន្តិ ករោមិ ទានីតិ.

ក្យាហំ ទេវានមករំ, កិំ បាបំ បកតំ មយា;

យំ មេ សិរស្មិំ ឱហច្ច [ឧហច្ច (ក.), ឧហច្ច (បី.)], ចក្កំ ភមតិ មត្ថកេ.

អតិក្កម្ម រមណកំ, សទាមត្តញ្ច ទូភកំ;

ព្រហ្មត្តរញ្ច បាសាទំ, កេនត្ថេន ឥធាគតោ.

ឥតោ ពហុតរា ភោគា, អត្រ មញ្ញេ ភវិស្សរេ;

ឥតិ ឯតាយ សញ្ញាយ, បស្ស មំ ព្យសនំ គតំ.

ចតុព្ភិ អដ្ឋជ្ឈគមា, អដ្ឋាហិបិ ច [អដ្ឋាហិ ចាបិ (សី. ស្យា.), អដ្ឋាភិ ចាបិ (ក.)] សោឡស;

សោឡសាហិ ច ពាត្តិំស, អត្រិច្ឆំ ចក្កមាសទោ;

ឥច្ឆាហតស្ស បោសស្ស, ចក្កំ ភមតិ មត្ថកេ.

ឧបរិវិសាលា ទុប្បូរា, ឥច្ឆា វិសដគាមិនី [ឧបរិ វិសាលំ ទុប្បូរំ, ឥច្ឆាវិសទគាមិនី (សី.)];

យេ ¶ ច តំ អនុគិជ្ឈន្តិ, តេ ហោន្តិ ចក្កធារិនោតិ.

ហំសោ បលាសមវច, និគ្រោធោ សម្ម ជាយតិ;

អង្កស្មិំ [អង្គស្មិំ (ក.)] តេ និសិន្នោវ, សោ តេ មម្មានិ ឆេច្ឆតិ [ឆិជ្ជតិ (ក.)].

វឌ្ឍតាមេវ [វទ្ធិតមេវ (ក.)] និគ្រោធោ, បតិដ្ឋស្ស ភវាមហំ;

យថា បិតា ច មាតា ច [បិតា វា មាតា វា (បី.), មាតា វា បិតា វា (ក.)], ឯវំ មេ សោ ភវិស្សតិ.

យំ ¶ ត្វំ អង្កស្មិំ វឌ្ឍេសិ, ខីររុក្ខំ ភយានកំ;

អាមន្ត ខោ តំ គច្ឆាម, វុឌ្ឍិ មស្ស ន រុច្ចតិ.

ឥទានិ ¶ ខោ មំ ភាយេតិ, មហានេរុនិទស្សនំ;

ហំសស្ស អនភិញ្ញាយ, មហា មេ ភយមាគតំ.

ន តស្ស វុឌ្ឍិ កុសលប្បសត្ថា, យោ វឌ្ឍមានោ ឃសតេ បតិដ្ឋំ;

តស្សូបរោធំ បរិសង្កមានោ, បតារយី មូលវធាយ ធីរោតិ.

វណ្ណារោហវគ្គោ ទុតិយោ [ឥមស្សុទ្ទានំ តតិយវគ្គបរិយោសានេ ភវិស្សតិ].

ឯវំភូតស្ស តេ រាជ, អាគតស្ស វសេ [វសោ (បី. ក.)] មម;

អត្ថិ នុ កោចិ បរិយាយោ, យោ តំ ទុក្ខា បមោចយេ.

ឯវំភូតស្ស ¶ មេ តាត, អាគតស្ស វសេ តវ;

នត្ថិ នោ កោចិ បរិយាយោ, យោ មំ ទុក្ខា បមោចយេ.

នាញ្ញំ សុចរិតំ រាជ, នាញ្ញំ រាជ សុភាសិតំ;

អក្កោច្ឆិ មំ អវធិ មំ, អជិនិ មំ អហាសិ មេ;

យេ ច តំ ឧបនយ្ហន្តិ, វេរំ តេសំ ន សម្មតិ.

អក្កោច្ឆិ មំ អវធិ មំ, អជិនិ មំ អហាសិ មេ;

យេ ច តំ នុបនយ្ហន្តិ, វេរំ តេសូបសម្មតិ.

ន ហិ វេរេន វេរានិ, សម្មន្តីធ កុទាចនំ;

អវេរេន ច សម្មន្តិ, ឯស ធម្មោ សនន្តនោតិ.

អគារា ¶ បច្ចុបេតស្ស, អនគារស្ស តេ សតោ;

សមណស្ស ន តំ សាធុ, យំ បេតមនុសោចសិ.

សំវាសេន ¶ ហវេ សក្ក, មនុស្សស្ស មិគស្ស វា;

ហទយេ ¶ ជាយតេ បេមំ, ន តំ សក្កា អសោចិតុំ.

មតំ មរិស្សំ រោទន្តិ, យេ រុទន្តិ លបន្តិ ច;

តស្មា ត្វំ ឥសិ មា រោទិ, រោទិតំ មោឃមាហុ សន្តោ.

រោទិតេន ហវេ ព្រហ្មេ, មតោ បេតោ សមុដ្ឋហេ;

សព្ពេ សង្គម្ម រោទាម, អញ្ញមញ្ញស្ស ញាតកេ.

អាទិត្តំ វត មំ សន្តំ, ឃតសិត្តំវ បាវកំ;

វារិនា វិយ ឱសិញ្ចំ, សព្ពំ និព្ពាបយេ ទរំ.

អព្ពហិ វត មេ សល្លំ, យមាសិ ហទយស្សិតំ;

យោ មេ សោកបរេតស្ស, បុត្តសោកំ អបានុទិ.

សោហំ អព្ពូឡ្ហសល្លោស្មិ, វីតសោកោ អនាវិលោ;

ន សោចាមិ ន រោទាមិ, តវ សុត្វាន វាសវាតិ.

កុហិំ គតា កត្ថ គតា, ឥតិ លាលប្បតី ជនោ;

អហមេវេកោ ជានាមិ, ឧទបានេ មូសិកា ហតា.

យញ្ចេតំ [យថេតំ (បី.), យវេតំ (ក.), យមេតំ (កត្ថចិ)] ឥតិ ចីតិ ច, គទ្រភោវ និវត្តសិ;

ឧទបានេ មូសិកំ ហន្ត្វា, យវំ ភក្ខេតុមិច្ឆសិ.

ទហរោ ចាសិ ទុម្មេធ, បឋមុប្បត្តិកោ [បឋមុប្បត្តិតោ (សី. បី.)] សុសុ;

ទីឃញ្ចេតំ ¶ [ទីឃមេតំ (បី.)] សមាសជ្ជ [សមាបជ្ជ (ស្យា. ក.)], ន តេ ទស្សាមិ ជីវិតំ.

នាន្តលិក្ខភវនេន, នាង្គបុត្តបិនេន [នាង្គបុត្តសិរេន (សី. ស្យា. បី.)] វា;

បុត្តេន ហិ បត្ថយិតោ, សិលោកេហិ បមោចិតោ.

សព្ពំ ¶ សុតមធីយេថ, ហីនមុក្កដ្ឋមជ្ឈិមំ;

សព្ពស្ស អត្ថំ ជានេយ្យ, ន ច សព្ពំ បយោជយេ;

ហោតិ តាទិសកោ កាលោ, យត្ថ អត្ថាវហំ សុតន្តិ.

សព្ពំ ¶ ភណ្ឌំ សមាទាយ, បារំ តិណ្ណោសិ ព្រាហ្មណ;

បច្ចាគច្ឆ លហុំ ខិប្បំ, មម្បិ តារេហិ ទានិតោ [ទានិភោ (ស្យា.)].

អសន្ថុតំ មំ ចិរសន្ថុតេន, និមីនិ ភោតី អទ្ធុវំ ធុវេន;

មយាបិ ភោតី និមិនេយ្យ អញ្ញំ, ឥតោ អហំ ទូរតរំ គមិស្សំ.

កាយំ ឯឡគលាគុម្ពេ [ឯឡគណគុម្ពេ (ក.)], ករោតិ អហុហាសិយំ;

នយីធ នច្ចគីតំ វា [នយិធ នច្ចំ វា គីតំ វា (សី. ស្យា. បី.)], តាឡំ វា សុសមាហិតំ;

អនម្ហិកាលេ [អនម្ហកាលេ (បី.)] សុសោណិ [សុស្សោណិ (សី. ស្យា. បី.)], កិំ នុ ជគ្ឃសិ សោភនេ [សោភណេ (បី. ក.)].

សិង្គាល ពាល ទុម្មេធ, អប្បបញ្ញោសិ ជម្ពុក;

ជីនោ ¶ មច្ឆញ្ច បេសិញ្ច, កបណោ វិយ ឈាយសិ.

សុទស្សំ វជ្ជមញ្ញេសំ, អត្តនោ បន ទុទ្ទសំ;

ជីនា បតិញ្ច ជារញ្ច, មញ្ញេ ត្វញ្ញេវ [មម្បិ ត្វញ្ញេវ (សី. ស្យា.), ត្វម្បិ មញ្ញេវ (បី.)] ឈាយសិ.

ឯវមេតំ មិគរាជ, យថា ភាសសិ ជម្ពុក;

សា នូនាហំ ឥតោ គន្ត្វា, ភត្តុ ហេស្សំ វសានុគា.

យោ ហរេ មត្តិកំ ថាលំ, កំសថាលម្បិ សោ ហរេ;

កតញ្ចេវ [កតំយេវ (សី. ស្យា. បី.)] តយា បាបំ, បុនបេវំ ករិស្សសីតិ.

ឥទានិ ខោម្ហិ សុខិតោ អរោគោ, និក្កណ្ដកោ និប្បតិតោ កបោតោ;

កាហាមិ ទានី ហទយស្ស តុដ្ឋិំ, តថាហិមំ មំសសាកំ ពលេតិ.

កាយំ ¶ ពលាកា សិខិនោ, ចោរី លង្ឃិបិតាមហា;

ឱរំ ពលាកេ អាគច្ឆ, ចណ្ឌោ មេ វាយសោ សខា.

អលញ្ហិ តេ ជគ្ឃិតាយេ, មមំ ទិស្វាន ឯទិសំ;

វិលូនំ សូទបុត្តេន, បិដ្ឋមណ្ឌេន [បិដ្ឋមទ្ទេន (សី. ស្យា. បី.)] មក្ខិតំ.

សុន្ហាតោ ¶ សុវិលិត្តោសិ, អន្នបានេន តប្បិតោ;

កណ្ឋេ ¶ ច តេ វេឡុរិយោ, អគមា នុ កជង្គលំ.

មា តេ មិត្តោ អមិត្តោ វា, អគមាសិ កជង្គលំ;

បិញ្ឆានិ តត្ថ លាយិត្វា, កណ្ឋេ ពន្ធន្តិ វដ្ដនំ.

បុនបាបជ្ជសី សម្ម, សីលញ្ហិ តវ តាទិសំ;

ន ហិ មានុសកា ភោគា, សុភុញ្ជា ហោន្តិ បក្ខិនាតិ.

អថ វណ្ណ សសីល ហិរិ លភតេ, សុមុខា វិស សាឡិយមិត្តវរោ;

អថ ចក្ក បលាស សរាជ សតោ, យវ ពាល កបោតក បន្នរសាតិ.

ជីនញ្ច វណ្ណំ អសមំវគុប្បរិ, សុទេសិតា ជាតកន្តិ សន្តិ វីសតិ [ជាតក បញ្ចវីសតិ (?)];

មហេសិនោ ព្រហ្មចរិត្តមុត្ត-មវោច គាថា អត្ថវតី សុព្យញ្ជនាតិ.

មាសុ ¶ ¶ ¶ កុជ្ឈ ភូមិបតិ, មាសុ កុជ្ឈ រថេសភ;

កុទ្ធំ អប្បដិកុជ្ឈន្តោ, រាជា រដ្ឋស្ស បូជិតោ.

គាមេ វា យទិ វារញ្ញេ, និន្នេ វា យទិ វា ថលេ;

សព្ពត្ថ អនុសាសាមិ, មាសុ កុជ្ឈ [មាស្សុ កុជ្ឈិ (សី. បី.)] រថេសភ.

អវារិយបិតា នាម, អហុ គង្គាយ នាវិកោ;

បុព្ពេ ជនំ តារេត្វាន, បច្ឆា យាចតិ វេតនំ;

តេនស្ស ភណ្ឌនំ ហោតិ, ន ច ភោគេហិ វឌ្ឍតិ.

អតិណ្ណំយេវ យាចស្សុ, អបារំ តាត នាវិក;

អញ្ញោ ហិ តិណ្ណស្ស មនោ, អញ្ញោ ហោតិ បារេសិនោ [តរេសិនោ (សី. បី.), តិរេសិនោ (ស្យា.)].

គាមេ វា យទិ វារញ្ញេ, និន្នេ វា យទិ វា ថលេ;

សព្ពត្ថ អនុសាសាមិ, មាសុ កុជ្ឈិត្ថ នាវិក.

យាយេវានុសាសនិយា, រាជា គាមវរំ អទា;

តាយេវានុសាសនិយា, នាវិកោ បហរី មុខំ.

ភត្តំ ភិន្នំ ហតា ភរិយា, គព្ភោ ច បតិតោ ឆមា;

មិគោវ ជាតរូបេន, ន តេនត្ថំ អពន្ធិ សូតិ [អវឌ្ឍិតុន្តិ (សី. ស្យា.), អវឌ្ឍិ សូតិ (?)].

មា ¶ តាត កុជ្ឈិ ន ហិ សាធុ កោធោ, ពហុម្បិ តេ អទិដ្ឋមស្សុតញ្ច;

មាតា បិតា ទិសតា [ទិសា តាត (ស្យា.), ទិសា តា (បី.)] សេតកេតុ, អាចរិយមាហុ ទិសតំ បសត្ថា.

អគារិនោ ¶ ¶ អន្នទបានវត្ថទា [អន្នបានវត្ថទា (ស្យា. ក.)], អវ្ហាយិកា តម្បិ ទិសំ វទន្តិ;

ឯសា ទិសា បរមា សេតកេតុ, យំ បត្វា ទុក្ខី សុខិនោ ភវន្តិ.

ខរាជិនា ជដិលា បង្កទន្តា, ទុម្មក្ខរូបា [ទុមុក្ខរូបា (សី. ស្យា.), ទុម្មុក្ខរូបា (បី. ក.)] យេមេ ជប្បន្តិ មន្តេ;

កច្ចិ នុ តេ មានុសកេ បយោគេ, ឥទំ វិទូ បរិមុត្តា អបាយា.

បាបានិ កម្មានិ កត្វាន រាជ, ពហុស្សុតោ ចេ ន [ពហុស្សុតោ នេវ (សី. ស្យា.)] ចរេយ្យ ធម្មំ;

សហស្សវេទោបិ ន តំ បដិច្ច, ទុក្ខា បមុញ្ចេ ចរណំ អបត្វា.

សហស្សវេទោបិ ន តំ បដិច្ច, ទុក្ខា បមុញ្ចេ ចរណំ អបត្វា;

មញ្ញាមិ ¶ វេទា អផលា ភវន្តិ, សសំយមំ ចរណមេវ [ចរណញ្ញេវ (សី. ស្យា. បី.)] សច្ចំ.

ន ហេវ វេទា អផលា ភវន្តិ, សសំយមំ ចរណមេវ សច្ចំ;

កិត្តិញ្ហិ បប្បោតិ អធិច្ច វេទេ, សន្តិំ បុណេតិ [សន្តំ បុនេ’តិ (សី. បី.)] ចរណេន ទន្តោតិ.

បង្កោ ច កាមា បលិបោ ច កាមា, ភយញ្ច មេតំ តិមូលំ បវុត្តំ;

រជោ ច ធូមោ ច មយា បកាសិតា, ហិត្វា តុវំ បព្ពជ ព្រហ្មទត្ត.

គធិតោ ¶ [គថិតោ (សី.)] ច រត្តោ ច អធិមុច្ឆិតោ ច, កាមេស្វហំ ព្រាហ្មណ ភិំសរូបំ;

តំ នុស្សហេ ជីវិកត្ថោ បហាតុំ, កាហាមិ បុញ្ញានិ អនប្បកានិ.

យោ អត្ថកាមស្ស ហិតានុកម្បិនោ, ឱវជ្ជមានោ ន ករោតិ សាសនំ;

ឥទមេវ សេយ្យោ ឥតិ មញ្ញមានោ, បុនប្បុនំ ¶ គព្ភមុបេតិ មន្ទោ.

សោ ឃោររូបំ និរយំ ឧបេតិ, សុភាសុភំ មុត្តករីសបូរំ;

សត្តា សកាយេ ន ជហន្តិ គិទ្ធា, យេ ហោន្តិ កាមេសុ អវីតរាគា.

មីឡ្ហេន លិត្តា រុហិរេន មក្ខិតា, សេម្ហេន លិត្តា ឧបនិក្ខមន្តិ;

យំ យញ្ហិ កាយេន ផុសន្តិ តាវទេ, សព្ពំ អសាតំ ទុខមេវ កេវលំ.

ទិស្វា វទាមិ ន ហិ អញ្ញតោ សវំ, បុព្ពេនិវាសំ ពហុកំ សរាមិ;

ចិត្រាហិ គាថាហិ សុភាសិតាហិ, ទរីមុខោ និជ្ឈាបយិ សុមេធន្តិ.

កាកោលា កាកសង្ឃា ច, មយញ្ច បតតំ វរា [វរ (ក.) មយន្តិបទស្ស ហិ វិសេសនំ];

សព្ពេវ សទិសា ហោម, ឥមំ អាគម្ម បព្ពតំ.

ឥធ ¶ សីហា ច ព្យគ្ឃា ច, សិង្គាលា ច មិគាធមា;

សព្ពេវ ¶ សទិសា ហោន្តិ, អយំ កោ នាម បព្ពតោ.

ឥមំ ¶ នេរូតិ [នេរុន្តិ (សី. ស្យា.)] ជានន្តិ, មនុស្សា បព្ពតុត្តមំ;

ឥធ វណ្ណេន សម្បន្នា, វសន្តិ សព្ពបាណិនោ.

អមាននា យត្ថ សិយា, សន្តានំ វា វិមាននា;

ហីនសម្មាននា វាបិ, ន តត្ថ វសតិំ វសេ [វសតី វសេ (ស្យា.), វស ទិវសេ (បី.)].

យត្ថាលសោ ច ទក្ខោ ច, សូរោ ភីរុ ច បូជិយា;

ន តត្ថ សន្តោ វសន្តិ, អវិសេសករេ នរេ [នគេ (សី. ស្យា. បី.)].

នាយំ នេរុ វិភជតិ, ហីនឧក្កដ្ឋមជ្ឈិមេ;

អវិសេសករោ នេរុ, ហន្ទ នេរុំ ជហាមសេតិ.

អាសាវតី នាម លតា, ជាតា ចិត្តលតាវនេ;

តស្សា វស្សសហស្សេន, ឯកំ និព្ពត្តតេ ផលំ.

តំ ទេវា បយិរុបាសន្តិ, តាវ ទូរផលំ សតិំ;

អាសីសេវ [អាសិំសេវ (សី. ស្យា. បី.)] តុវំ រាជ, អាសា ផលវតី សុខា.

អាសីសតេវ [អាសិំសេថេវ (សី. ស្យា. បី.)] សោ បក្ខី, អាសីសតេវ [អាសិំសេថេវ (សី. ស្យា. បី.)] សោ ទិជោ;

តស្ស ចាសា [តស្សេវាសា (ស្យា.)] សមិជ្ឈតិ, តាវ ទូរគតា សតី;

អាសីសេវ តុវំ រាជ, អាសា ផលវតី សុខា.

សម្បេសិ ខោ មំ វាចាយ, ន ច សម្បេសិ [សំសេសិ (ក.)] កម្មុនា;

មាលា ¶ សេរេយ្យកស្សេវ, វណ្ណវន្តា អគន្ធិកា.

អផលំ មធុរំ វាចំ, យោ មិត្តេសុ បកុព្ពតិ;

អទទំ អវិស្សជំ ភោគំ, សន្ធិ តេនស្ស ជីរតិ.

យញ្ហិ កយិរា តញ្ហិ វទេ, យំ ន កយិរា ន តំ វទេ;

អករោន្តំ ភាសមានំ, បរិជានន្តិ បណ្ឌិតា.

ពលញ្ច វត មេ ខីណំ, បាថេយ្យញ្ច ន វិជ្ជតិ;

សង្កេ បាណូបរោធាយ, ហន្ទ ទានិ វជាមហំ.

ឯតទេវ ¶ ¶ ហិ មេ នាមំ, យំ នាមស្មិ រថេសភ;

អាគមេហិ មហារាជ, បិតរំ អាមន្តយាមហន្តិ.

ន មេ រុច្ចិ មិគាលោប, យស្ស តេ តាទិសី គតី;

អតុច្ចំ តាត បតសិ, អភូមិំ តាត សេវសិ.

ចតុក្កណ្ណំវ កេទារំ, យទា តេ បថវី សិយា;

តតោ តាត និវត្តស្សុ, មាស្សុ ឯត្តោ បរំ គមិ.

សន្តិ អញ្ញេបិ សកុណា, បត្តយានា វិហង្គមា;

អក្ខិត្តា វាតវេគេន, នដ្ឋា តេ សស្សតីសមា.

អកត្វា អបនន្ទស្ស [អបរណ្ណស្ស (សី. ស្យា. បី.)], បិតុ វុទ្ធស្ស សាសនំ;

កាលវាតេ ¶ អតិក្កម្ម, វេរម្ភានំ វសំ អគា [គតោ (សី.)].

តស្ស បុត្តា ច ទារា ច, យេ ចញ្ញេ អនុជីវិនោ;

សព្ពេ ព្យសនមាបាទុំ, អនោវាទករេ ទិជេ.

ឯវម្បិ ឥធ វុទ្ធានំ, យោ វាក្យំ នាវពុជ្ឈតិ;

អតិសីមចរោ [អតិសីមំ ចរោ (សី. ស្យា. ក.)] ទិត្តោ, គិជ្ឈោវាតីតសាសនោ;

សព្ពេ ព្យសនំ បប្បោន្តិ, អកត្វា ពុទ្ធសាសនន្តិ.

កា នុ កាឡេន វណ្ណេន, ន ចាបិ [ន ចាសិ (សី.)] បិយទស្សនា;

កា វា ត្វំ កស្ស វា ធីតា, កថំ ជានេមុ តំ មយំ.

មហារាជស្សហំ ធីតា, វិរូបក្ខស្ស ចណ្ឌិយា;

អហំ កាឡី អលក្ខិកា, កាឡកណ្ណីតិ មំ វិទូ;

ឱកាសំ យាចិតោ ទេហិ, វសេមុ តវ សន្តិកេ.

កិំសីលេ ¶ កិំសមាចារេ, បុរិសេ និវិសសេ តុវំ;

បុដ្ឋា មេ កាឡិ អក្ខាហិ, កថំ [យថា (សី. បី.)] ជានេមុ តំ មយំ.

មក្ខី បឡាសី សារម្ភី, ឥស្សុកី មច្ឆរី សឋោ;

សោ មយ្ហំ បុរិសោ កន្តោ, លទ្ធំ យស្ស វិនស្សតិ.

កោធនោ ¶ ឧបនាហី ច, បិសុណោ ច វិភេទកោ;

កណ្ឌកវាចោ [អណ្ឌកវាចោ (ក. សី. បី.)] ផរុសោ, សោ មេ កន្តតរោ តតោ.

អជ្ជ ¶ សុវេតិ បុរិសោ, សទត្ថំ នាវពុជ្ឈតិ;

ឱវជ្ជមានោ កុប្បតិ, សេយ្យំ សោ អតិមញ្ញតិ.

ទវប្បលុទ្ធោ [ទេវប្បលុទ្ធោ (ក.), ទវប្បលទ្ធោ (បី.)] បុរិសោ, សព្ពមិត្តេហិ ធំសតិ;

សោ មយ្ហំ បុរិសោ កន្តោ, តស្មិំ ហោមិ អនាមយា.

អបេហិ ឯត្តោ ត្វំ កាឡិ, នេតំ អម្ហេសុ វិជ្ជតិ;

អញ្ញំ ជនបទំ គច្ឆ, និគមេ រាជធានិយោ.

អហម្បិ ខោ តំ [ចេតំ (សី.)] ជានាមិ, នេតំ តុម្ហេសុ វិជ្ជតិ;

សន្តិ លោកេ អលក្ខិកា, សង្ឃរន្តិ ពហុំ ធនំ;

អហំ ទេវោ ច មេ ភាតា, ឧភោ នំ វិធមាមសេ.

កា នុ ទិព្ពេន វណ្ណេន, បថព្យា សុបតិដ្ឋិតា;

កា វា ត្វំ កស្ស វា ធីតា, កថំ ជានេមុ តំ មយំ.

មហារាជស្សហំ ធីតា, ធតរដ្ឋស្ស សិរីមតោ [ធតរដ្ឋសិរីមតោ (ស្យា. ក.)];

អហំ សិរី ច លក្ខី ច, ភូរិបញ្ញាតិ មំ វិទូ;

ឱកាសំ យាចិតោ ទេហិ, វសេមុ តវ សន្តិកេ.

កិំសីលេ កិំសមាចារេ, បុរិសេ និវិសសេ តុវំ;

បុដ្ឋា មេ លក្ខិ អក្ខាហិ, កថំ [យថា (សី. បី.)] ជានេមុ តំ មយំ.

យោ ¶ ចាបិ សីតេ អថវាបិ ឧណ្ហេ, វាតាតបេ ឌំសសរីសបេ ច;

ខុធំ [ខុទ្ទំ (ស្យា. ក.), ខុទំ (បី.)] បិបាសំ អភិភុយ្យ សព្ពំ, រត្តិន្តិវំ យោ សតតំ និយុត្តោ;

កាលាគតញ្ច ¶ ន ហាបេតិ អត្ថំ, សោ មេ មនាបោ និវិសេ ច តម្ហិ.

អក្កោធនោ មិត្តវា ចាគវា ច, សីលូបបន្នោ អសឋោជុភូតោ [អសឋោ ឧជ្ជុភូតោ (បី.)];

សង្គាហកោ សខិលោ សណ្ហវាចោ, មហត្តបត្តោបិ និវាតវុត្តិ;

តស្មិំហំ [តស្មាហំ (សី. បី.)] បោសេ វិបុលា ភវាមិ, ឩមិ សមុទ្ទស្ស យថាបិ វណ្ណំ.

យោ ចាបិ មិត្តេ អថវា អមិត្តេ, សេដ្ឋេ សរិក្ខេ អថ វាបិ ហីនេ;

អត្ថំ ចរន្តំ អថវា អនត្ថំ, អាវី រហោ សង្គហមេវ វត្តេ [វត្តោ (ស្យា. ក.)].

វាចំ ន វជ្ជា ផរុសំ កទាចិ, មតស្ស ជីវស្ស ច តស្ស ហោមិ.

ឯតេសំ យោ អញ្ញតរំ លភិត្វា, កន្តា សិរី [កន្តសិរិំ (កត្ថចិ), កន្តំ សិរិំ (ស្យា.) អដ្ឋកថាយំ ទុតិយតតិយបាឋន្តរានិ] មជ្ជតិ អប្បបញ្ញោ;

តំ ទិត្តរូបំ វិសមំ ចរន្តំ, ករីសឋានំវ [ករីសជាតំ វ (សី. ស្យា.)] វិវជ្ជយាមិ.

អត្តនា ¶ កុរុតេ លក្ខិំ, អលក្ខិំ កុរុតត្តនា;

ន ¶ ហិ លក្ខិំ អលក្ខិំ វា, អញ្ញោ អញ្ញស្ស ការកោតិ.

សុចិត្តបត្តឆទន ¶ , តម្ពចូឡ វិហង្គម;

ឱរោហ ទុមសាខាយ, មុធា ភរិយា ភវាមិ តេ.

ចតុប្បទី ត្វំ កល្យាណិ, ទ្វិបទាហំ មនោរមេ;

មិគី បក្ខី អសញ្ញុត្តា, អញ្ញំ បរិយេស សាមិកំ.

កោមារិកា តេ ហេស្សាមិ, មញ្ជុកា បិយភាណិនី;

វិន្ទ មំ អរិយេន វេទេន, សាវយ មំ យទិច្ឆសិ.

កុណបាទិនិ លោហិតបេ, ចោរិ កុក្កុដបោថិនិ;

ន ត្វំ អរិយេន វេទេន, មមំ ភត្តារមិច្ឆសិ.

ឯវម្បិ ចតុរា [ចាតុរា (ស្យា. ក.)] នារី, ទិស្វាន សធនំ [បវរំ (សី. ស្យា. បី.)] នរំ;

នេន្តិ សណ្ហាហិ វាចាហិ, ពិឡារី វិយ កុក្កុដំ.

យោ ច ឧប្បតិតំ អត្ថំ, ន ខិប្បមនុពុជ្ឈតិ;

អមិត្តវសមន្វេតិ, បច្ឆា ច អនុតប្បតិ.

យោ ច ឧប្បតិតំ អត្ថំ, ខិប្បមេវ និពោធតិ;

មុច្ចតេ ¶ សត្តុសម្ពាធា, កុក្កុដោវ ពិឡារិយាតិ.

ធម្មំ ចរថ ញាតយោ, ធម្មំ ចរថ ភទ្ទំ វោ [ភទ្ទ វោ (ក.)];

ធម្មចារី សុខំ សេតិ, អស្មិំ លោកេ បរម្ហិ ច.

ភទ្ទកោ វតយំ បក្ខី, ទិជោ បរមធម្មិកោ;

ឯកបាទេន តិដ្ឋន្តោ, ធម្មមេវានុសាសតិ.

នាស្ស សីលំ វិជានាថ, អនញ្ញាយ បសំសថ;

ភុត្វា អណ្ឌញ្ច បោតញ្ច [ឆាបេ ច (សី. បី.)], ធម្មោ ធម្មោតិ ភាសតិ.

អញ្ញំ ភណតិ វាចាយ, អញ្ញំ កាយេន កុព្ពតិ;

វាចាយ នោ ច កាយេន, ន តំ ធម្មំ អធិដ្ឋិតោ.

វាចាយ ¶ ¶ សខិលោ មនោវិទុគ្គោ, ឆន្នោ កូបសយោវ កណ្ហសប្បោ;

ធម្មធជោ គាមនិគមាសុសាធុ [គាមនិគមាសុ សាធុសម្មតោ (សី.), គាមនិគមសាធុ (បី.)], ទុជ្ជានោ បុរិសេន ពាលិសេន.

ឥមំ ¶ តុណ្ឌេហិ បក្ខេហិ, បាទា ចិមំ វិហេឋថ [វិបោថថ (បី.)];

ឆវញ្ហិមំ វិនាសេថ, នាយំ សំវាសនារហោតិ.

សចេ ព្រាហ្មណ គច្ឆេសិ, សាកេតេ [សាកេតំ (សី. ស្យា.)] អជ្ជុនំ [អញ្ឈនំ (សី. ស្យា. បី.)] វនំ;

វជ្ជាសិ នន្ទិយំ នាម, បុត្តំ អស្មាកមោរសំ;

មាតា បិតា ច តេ វុទ្ធា, តេ តំ ឥច្ឆន្តិ បស្សិតុំ.

ភុត្តា មយា និវាបានិ, រាជិនោ បានភោជនំ;

តំ រាជបិណ្ឌំ អវភោត្តុំ [អវភោត្តំ (ក.)], នាហំ ព្រាហ្មណ មុស្សហេ.

ឱទហិស្សាមហំ បស្សំ, ខុរប្បានិស្ស [ខុរប្បាណិស្ស (សី.), ខុរបាណិស្ស (បី.), ខុរប្បបាណិស្ស (?)] រាជិនោ;

តទាហំ សុខិតោ មុត្តោ, អបិ បស្សេយ្យ មាតរំ.

មិគរាជា បុរេ អាសិំ, កោសលស្ស និកេតនេ [និកេតវេ (សី. ស្យា. បី.)];

នន្ទិយោ នាម នាមេន, អភិរូបោ ចតុប្បទោ.

តំ មំ វធិតុមាគច្ឆិ, ទាយស្មិំ អជ្ជុនេ វនេ;

ធនុំ អារជ្ជំ [អារជ្ជុំ (និយ្យ), អទេជ្ឈំ (សី. បី.) អទ្វេធាភាវំ ឯកីភាវន្តិ អត្ថោ] កត្វាន, ឧសុំ សន្នយ្ហ [សន្ធាយ (សី. បី.)] កោសលោ.

តស្សាហំ ¶ ឱទហិំ បស្សំ, ខុរប្បានិស្ស រាជិនោ;

តទាហំ ¶ សុខិតោ មុត្តោ, មាតរំ ទដ្ឋុមាគតោតិ.

អថ កុជ្ឈរថេសភ កេតុវរោ, សទរីមុខ នេរុ លតា ច បុន;

អបនន្ទ សិរី ច សុចិត្តវរោ, អថ ធម្មិក នន្ទិមិគេន ទសាតិ.

សច្ចំ ¶ កិរេវមាហំសុ, វស្តំ [ភស្តំ (សី. បី.), កលកំ (ស្យា.), គរំ (ក.)] ពាលោតិ បណ្ឌិតា;

បស្ស ពាលោ រហោកម្មំ, អាវិកុព្ពំ ន ពុជ្ឈតិ.

ត្វំ ខោបិ [ត្វំ នុ ខោ (សី. ស្យា.), ត្វញ្ច ខោ (បី.)] សម្ម ពាលោសិ, ខរបុត្ត វិជានហិ;

រជ្ជុយា ហិ [រជ្ជុយាសិ (បី.)] បរិក្ខិត្តោ, វង្កោដ្ឋោ ឱហិតោមុខោ.

អបរម្បិ សម្ម តេ ពាល្យំ [អយម្បិ សម្ម តេ ពាលោ (ក.)], យោ មុត្តោ ន បលាយសិ;

សោ ច ពាលតរោ សម្ម, យំ ត្វំ វហសិ សេនកំ.

យំ នុ សម្ម អហំ ពាលោ, អជរាជ វិជានហិ;

អថ ¶ កេន សេនកោ ពាលោ, តំ មេ អក្ខាហិ បុច្ឆិតោ.

ឧត្តមត្ថំ លភិត្វាន, ភរិយាយ យោ បទស្សតិ [ភយិយា យោ បទស្សតិ (បី.), ភយិយា ន ភវិស្សតិ (ក.)];

តេន ជហិស្សតត្តានំ, សា ចេវស្ស ន ហេស្សតិ.

ន ¶ វេ បិយម្មេតិ [ន បិយមេតិ (ក.), ន បិយមេទន្តិ (កត្ថចិ)] ជនិន្ទ តាទិសោ, អត្តំ និរំកត្វា បិយានិ សេវតិ [សេវយេ (?)];

អត្តាវ សេយ្យោ បរមា ច សេយ្យោ, លព្ភា បិយា ឱចិតត្ថេន បច្ឆាតិ.

អកក្កសំ អផរុសំ, ខរធោតំ សុបាសិយំ;

សុខុមំ តិខិណគ្គញ្ច, កោ សូចិំ កេតុមិច្ឆតិ.

សុមជ្ជញ្ច សុបាសញ្ច, អនុបុព្ពំ [អនុបុព្ព (សី. ស្យា.)] សុវដ្ដិតំ;

ឃនឃាតិមំ បដិថទ្ធំ, កោ សូចិំ កេតុមិច្ឆតិ.

ឥតោ ទានិ បតាយន្តិ, សូចិយោ ពឡិសានិ ច;

កោយំ កម្មារគាមស្មិំ, សូចិំ វិក្កេតុមិច្ឆតិ.

ឥតោ សត្ថានិ គច្ឆន្តិ, កម្មន្តា វិវិធា បុថូ;

កោយំ កម្មារគាមស្មិំ, សូចិំ វិក្កេតុមិច្ឆតិ [មរហតិ (សី. ស្យា. បី.)].

សូចិំ ¶ កម្មារគាមស្មិំ, វិក្កេតព្ពា បជានតា;

អាចរិយាវ ជានន្តិ [អាចរិយា សញ្ជានន្តិ (ក.), អាចរិយា បជានន្តិ (ស្យា.), អាចរិយាវ សញ្ជានន្តិ (បី.)], កម្មំ សុកតទុក្កដំ [ទុក្កតំ (សី. បី.)].

ឥមំ ¶ ចេ [ឥមញ្ច (សី. ស្យា. បី.)] តេ បិតា ភទ្ទេ, សូចិំ ជញ្ញា មយា កតំ;

តយា ច មំ និមន្តេយ្យ, យញ្ចត្ថញ្ញំ ឃរេ ធនន្តិ.

នវឆន្នកេ [នវឆន្ទកេ (សី. បី.), នវច្ឆទ្ទកេ (ស្យា.)] ទានិ [ទោណិ (ក.), ទានំ, ទានេ (កត្ថចិ)] ទិយ្យតិ, បុណ្ណាយំ ទោណិ សុវាមិនី ឋិតា;

ពហុកេ ជនេ បាសបាណិកេ, នោ ច ខោ មេ បដិភាតិ ភុញ្ជិតុំ.

តសសិ ¶ ភមសិ លេណមិច្ឆសិ, អត្តាណោសិ កុហិំ គមិស្សសិ;

អប្បោស្សុក្កោ ភុញ្ជ តុណ្ឌិល, មំសត្ថាយ ហិ បោសិតាម្ហសេ [បោសិយាមសេ (សី. ស្យា. បី.)].

ឱគហ រហទំ អកទ្ទមំ, សព្ពំ សេទមលំ បវាហយ;

គណ្ហាហិ នវំ វិលេបនំ, យស្ស ¶ គន្ធោ ន កទាចិ ឆិជ្ជតិ.

កតមោ រហទោ អកទ្ទមោ, កិំសុ សេទមលន្តិ វុច្ចតិ;

កតមញ្ច នវំ វិលេបនំ, យស្ស គន្ធោ ន កទាចិ ឆិជ្ជតិ.

ធម្មោ រហទោ អកទ្ទមោ, បាបំ សេទមលន្តិ វុច្ចតិ;

សីលញ្ច នវំ វិលេបនំ, តស្ស គន្ធោ ន កទាចិ ឆិជ្ជតិ.

នន្ទន្តិ សរីរឃាតិនោ, ន ច នន្ទន្តិ សរីរធារិនោ;

បុណ្ណាយ ច បុណ្ណមាសិយា, រមមានាវ ជហន្តិ ជីវិតន្តិ.

សិង្គីមិគោ អាយតចក្ខុនេត្តោ, អដ្ឋិត្តចោ វារិសយោ អលោមោ;

តេនាភិភូតោ កបណំ រុទាមិ, ហរេ សខា កិស្ស នុ មំ ជហាសិ.

សោ ¶ ¶ បស្សសន្តោ មហតា ផណេន, ភុជង្គមោ កក្កដមជ្ឈបត្តោ;

សខា សខារំ បរិតាយមានោ, ភុជង្គមំ កក្កដកោ គហេសិ.

ន វាយសំ នោ បន កណ្ហសប្បំ, ឃាសត្ថិកោ កក្កដកោ អទេយ្យ;

បុច្ឆាមិ តំ អាយតចក្ខុនេត្ត, អថ កិស្ស ហេតុម្ហ ឧភោ គហីតា.

អយំ បុរិសោ មម អត្ថកាមោ, យោ មំ គហេត្វាន ទកាយ នេតិ;

តស្មិំ មតេ ទុក្ខមនប្បកំ មេ, អហញ្ច ឯសោ ច ឧភោ ន ហោម.

មមញ្ច ទិស្វាន បវទ្ធកាយំ, សព្ពោ ជនោ ហិំសិតុមេវ មិច្ឆេ;

សាទុញ្ច ថូលញ្ច មុទុញ្ច មំសំ, កាកាបិ មំ ទិស្វាន [ទិស្វ (សី. បី.)] វិហេឋយេយ្យុំ.

សចេតស្ស ¶ ហេតុម្ហ ឧភោ គហីតា, ឧដ្ឋាតុ បោសោ វិសមាវមាមិ [វិសមាចមាមិ (សី. បី. ក.)];

មមញ្ច កាកញ្ច បមុញ្ច ខិប្បំ, បុរេ ¶ វិសំ គាឡ្ហមុបេតិ មច្ចំ.

សប្បំ បមោក្ខាមិ ន តាវ កាកំ, បដិពន្ធកោ [បដិពទ្ធកោ (សី. បី.)] ហោហិតិ [ហោតិ ហិ (ស្យា.)] តាវ កាកោ;

បុរិសញ្ច ទិស្វាន សុខិំ អរោគំ, កាកំ បមោក្ខាមិ យថេវ សប្បំ.

កាកោ ¶ តទា ទេវទត្តោ អហោសិ, មារោ បន កណ្ហសប្បោ អហោសិ;

អានន្ទភទ្ទោ កក្កដកោ អហោសិ, អហំ តទា ព្រាហ្មណោ ហោមិ សត្ថាតិ [តត្ថាតិ (សី. បី.)].

សកុណោ មយ្ហកោ នាម, គិរិសានុទរីចរោ;

បក្កំ បិប្ផលិមារុយ្ហ, មយ្ហំ មយ្ហន្តិ កន្ទតិ.

តស្សេវំ វិលបន្តស្ស, ទិជសង្ឃា សមាគតា;

ភុត្វាន បិប្ផលិំ យន្តិ, វិលបត្វេវ សោ ទិជោ.

ឯវមេវ ឥធេកច្ចោ, សង្ឃរិត្វា ពហុំ ធនំ;

នេវត្តនោ ន ញាតីនំ, យថោធិំ បដិបជ្ជតិ.

ន សោ អច្ឆាទនំ ភត្តំ, ន មាលំ ន វិលេបនំ;

អនុភោតិ ¶ [នានុភោតិ (ស្យា. ក.)] សកិំ កិញ្ចិ, ន សង្គណ្ហាតិ ញាតកេ.

តស្សេវំ វិលបន្តស្ស, មយ្ហំ មយ្ហន្តិ រក្ខតោ;

រាជានោ អថ វា ចោរា, ទាយទា យេ វ [យេ ច (ស្យា. ក.)] អប្បិយា;

ធនមាទាយ គច្ឆន្តិ, វិលបត្វេវ សោ នរោ.

ធីរោ [ធីរោ ច (សី.)] ភោគេ អធិគម្ម, សង្គណ្ហាតិ ច ញាតកេ;

តេន សោ កិត្តិំ បប្បោតិ, បេច្ច សគ្គេ បមោទតីតិ [សគ្គេ ច មោទតីតិ (សី. បី.)].

ទុព្ពណ្ណរូបំ តុវមរិយវណ្ណី, បុរក្ខត្វា [បុរក្ខិត្វា (ស្យា. ក.)] បញ្ជលិកោ នមស្សសិ;

សេយ្យោ នុ តេ សោ ឧទវា [ឧទាហុ (ស្យា. ក.)] សរិក្ខោ, នាមំ បរស្សត្តនោ ចាបិ ព្រូហិ.

ន ¶ នាមគោត្តំ គណ្ហន្តិ រាជ, សម្មគ្គតានុជ្ជុគតាន [សមគ្គតានុជ្ជុគតាន (ស្យា.), សមុគ្គតានុជ្ជុគតាន (ក.)] ទេវា;

អហញ្ច តេ នាមធេយ្យំ វទាមិ, សក្កោហមស្មី តិទសានមិន្ទោ.

យោ ¶ ទិស្វា ភិក្ខុំ ចរណូបបន្នំ, បុរក្ខត្វា បញ្ជលិកោ នមស្សតិ;

បុច្ឆាមិ តំ ទេវរាជេតមត្ថំ, ឥតោ ¶ ចុតោ កិំ លភតេ សុខំ សោ.

យោ ទិស្វា ភិក្ខុំ ចរណូបបន្នំ, បុរក្ខត្វា បញ្ជលិកោ នមស្សតិ;

ទិដ្ឋេវ ធម្មេ លភតេ បសំសំ, សគ្គញ្ច សោ យាតិ សរីរភេទា.

លក្ខី វត មេ ឧទបាទិ អជ្ជ, យំ វាសវំ ភូតបតិទ្ទសាម;

ភិក្ខុញ្ច ទិស្វាន តុវញ្ច សក្ក, កាហាមិ បុញ្ញានិ អនប្បកានិ.

អទ្ធា ហវេ សេវិតព្ពា សបញ្ញា, ពហុស្សុតា យេ ពហុឋានចិន្តិនោ;

ភិក្ខុញ្ច ទិស្វាន មមញ្ច រាជ, ករោហិ បុញ្ញានិ អនប្បកានិ.

អក្កោធនោ និច្ចបសន្នចិត្តោ, សព្ពាតិថីយាចយោគោ ភវិត្វា;

និហច្ច មានំ អភិវាទយិស្សំ, សុត្វាន ទេវិន្ទ សុភាសិតានីតិ.

វិជ្ជាធរ [ធជវិហេឋក (សី. បី.), បព្ពជិតវិហេឋក (ស្យា.)] ជាតកំ ឆដ្ឋំ.

យមេតំ ¶ ¶ [យមេកំ (បី.)] វារិជំ បុប្ផំ, អទិន្នំ ឧបសិង្ឃសិ;

ឯកង្គមេតំ ថេយ្យានំ, គន្ធថេនោសិ មារិស.

ន ហរាមិ ន ភញ្ជាមិ, អារា សិង្ឃាមិ វារិជំ;

អថ កេន នុ វណ្ណេន, គន្ធថេនោតិ វុច្ចតិ.

យោយំ ភិសានិ ខណតិ, បុណ្ឌរីកានិ ភញ្ជតិ;

ឯវំ អាកិណ្ណកម្មន្តោ, កស្មា ឯសោ ន វុច្ចតិ.

អាកិណ្ណលុទ្ទោ បុរិសោ, ធាតិចេលំវ មក្ខិតោ;

តស្មិំ មេ វចនំ នត្ថិ, តញ្ចារហាមិ វត្តវេ.

អនង្គណស្ស បោសស្ស, និច្ចំ សុចិគវេសិនោ;

វាលគ្គមត្តំ បាបស្ស, អព្ភាមត្តំវ ខាយតិ.

អទ្ធា មំ យក្ខ ជានាសិ, អថោ មំ អនុកម្បសិ;

បុនបិ យក្ខ វជ្ជាសិ, យទា បស្សសិ ឯទិសំ.

នេវ តំ ឧបជីវាមិ, នបិ តេ ភតកាម្ហសេ [ភតកម្ហសេ (សី. បី.), ភតិកម្ហសេ (ស្យា.)];

ត្វមេវ ភិក្ខុ ជានេយ្យ, យេន គច្ឆេយ្យ សុគ្គតិន្តិ.

សិង្ឃបុប្ផ [ភិសបុប្ផ (សី. បី.), ឧបសិង្ឃបុប្ផ (ស្យា.)] ជាតកំ សត្តមំ.

សុសុខំ ¶ វត ជីវន្តិ, យេ ជនា វិឃាសាទិនោ;

ទិដ្ឋេវ ¶ ធម្មេ បាសំសា, សម្បរាយេ ច សុគ្គតី.

សុកស្ស [សុវស្ស (សី. ស្យា. បី.)] ភាសមានស្ស, ន និសាមេថ បណ្ឌិតា;

ឥទំ សុណាថ សោទរិយា, អម្ហេវាយំ បសំសតិ.

នាហំ តុម្ហេ បសំសាមិ, កុណបាទា សុណាថ មេ;

ឧច្ឆិដ្ឋភោជិនោ [ភោជនា (ក.)] តុម្ហេ, ន តុម្ហេ វិឃាសាទិនោ.

សត្តវស្សា ¶ បព្ពជិតា, មេជ្ឈារញ្ញេ [មជ្ឈេរញ្ញេ (ក.)] សិខណ្ឌិនោ;

វិឃាសេនេវ យាបេន្តា, មយំ ចេ ភោតោ គារយ្ហា;

តុម្ហេ សីហានំ ព្យគ្ឃានំ, វាឡានញ្ចាវសិដ្ឋកំ;

ឧច្ឆិដ្ឋេនេវ យាបេន្តា, មញ្ញិវ្ហោ វិឃាសាទិនោ.

យេ ព្រាហ្មណស្ស សមណស្ស, អញ្ញស្ស វា [អញ្ញស្ស ច (សី. ស្យា.), អញ្ញស្សេវ (បី.)] វនិព្ពិនោ [វណិព្ពិនោ (សី. ស្យា.)];

ទត្វាវ [ទត្វាន (បី. ក.)] សេសំ ភុញ្ជន្តិ, តេ ជនា វិឃាសាទិនោតិ.

បណីតំ ភុញ្ជសេ ភត្តំ, សប្បិតេលញ្ច មាតុល;

អថ កេន នុ វណ្ណេន, កិសោ ត្វមសិ វាយស.

អមិត្តមជ្ឈេ វសតោ, តេសុ អាមិសមេសតោ;

និច្ចំ ឧព្ពិគ្គហទយស្ស, កុតោ កាកស្ស ទឡ្ហិយំ.

និច្ចំ ឧព្ពេគិនោ [ឧព្ពិគ្គិនោ (ស្យា. ក.), ឧព្ពេធិនោ (សី.)] កាកា, ធង្កា បាបេន កម្មុនា;

លទ្ធោ ¶ បិណ្ឌោ ន បីណេតិ, កិសោ តេនស្មិ វដ្ដក.

លូខានិ តិណពីជានិ, អប្បស្នេហានិ ភុញ្ជសិ;

អថ កេន នុ វណ្ណេន, ថូលោ ត្វមសិ វដ្ដក.

អប្បិច្ឆា អប្បចិន្តាយ, អទូរគមនេន ច;

លទ្ធាលទ្ធេន យាបេន្តោ, ថូលោ តេនស្មិ វាយស.

អប្បិច្ឆស្ស ¶ ហិ បោសស្ស, អប្បចិន្តសុខស្ស [អប្បចិន្តិសុខស្ស (សី. ស្យា. បី.)] ច;

សុសង្គហិតមានស្ស [សុសង្គហិតបមាណស្ស (សី. ស្យា. បី.)], វុត្តី សុសមុទានយាតិ.

ចិរស្សំ វត បស្សាមិ, សហាយំ មណិធារិនំ;

សុកតា [សុកតាយ (សី. បី.)] មស្សុកុត្តិយា, សោភតេ វត មេ សខា.

បរូឡ្ហកច្ឆនខលោមោ ¶ , អហំ កម្មេសុ ព្យាវដោ;

ចិរស្សំ ន្ហាបិតំ លទ្ធា, លោមំ តំ អជ្ជំ ហារយិំ [អបហារយិំ (សី. បី.)].

យំ នុ លោមំ អហារេសិ, ទុល្លភំ លទ្ធ កប្បកំ;

អថ កិញ្ចរហិ តេ សម្ម, កណ្ឋេ កិណិកិណាយតិ [ឥទំ កណ្ឋេ កិណាយតិ (ក.), កណ្ឋេ កិំនិកិលាយតិ (ស្យា.)].

មនុស្សសុខុមាលានំ, មណិ កណ្ឋេសុ លម្ពតិ;

តេសាហំ ¶ អនុសិក្ខាមិ, មា ត្វំ មញ្ញិ ទវា កតំ.

សចេបិមំ បិហយសិ, មស្សុកុត្តិំ សុការិតំ;

ការយិស្សាមិ តេ សម្ម, មណិញ្ចាបិ ទទាមិ តេ.

ត្វញ្ញេវ មណិនា ឆន្នោ, សុកតាយ ច មស្សុយា;

អាមន្ត ខោ តំ គច្ឆាមិ, បិយំ មេ តវ ទស្សនន្តិ.

បារាវតជាតកំ [កាកជាតកំ (សី. បី.), មណិជាតកំ (ស្យា.)] ទសមំ.

ខរបុត្តវគ្គោ [សេនកវគ្គោ (សី. បី.), ខុរបុត្តវគ្គោ (ស្យា.), សូចិវគ្គោ (ក.)] ទុតិយោ.

អថ បស្ស សសូចិ ច តុណ្ឌិលកោ, មិគ មយ្ហកបញ្ចមបក្ខិវរោ;

អថ បញ្ជលិ វារិជ មេជ្ឈ បុន, អថ វដ្ដ កបោតវរេន ទសាតិ.

អថ វគ្គំ បកិត្តិស្សំ, ឆនិបាតំ វរុត្តមេ;

អវារិយា ច ខរោ ច [សេនក (សី.), សូចិ ច (ស្យា. ក.)], ទ្វេ ច វុត្តា សុព្យញ្ជនាតិ.

ទិយឌ្ឍកុក្កូ ¶ ¶ ¶ ឧទយេន កណ្ណិកា, វិទត្ថិយោ អដ្ឋ បរិក្ខិបន្តិ នំ;

សា សិំសបា [សសិំសបា (សី. បី.), សា សីសបា (ស្យា.), យា សិំសបា (ក. សី. និយ្យ)] សារមយា អផេគ្គុកា, កុហិំ ឋិតា ឧប្បរិតោ [ឧបរិតោ (សី. ស្យា. បី.)] ន ធំសតិ.

យា តិំសតិ សារមយា អនុជ្ជុកា, បរិកិរិយ [បកិរិយា (ក.)] គោបាណសិយោ សមំ ឋិតា [សមដ្ឋិតា (សី. ស្យា.)];

តាហិ សុសង្គហិតា ពលសា បីឡិតា [តា សង្គហិតា ពលសា ច បីឡិតា (សី.), តាហិ សុសង្គហិតា ពលសា ច បីឡិតា (ស្យា.), តាហិ សង្គហីតា ពលសា ច បីឡិតា (បី.)], សមំ ឋិតា ឧប្បរិតោ ន ធំសតិ.

ឯវម្បិ មិត្តេហិ ទឡ្ហេហិ បណ្ឌិតោ, អភេជ្ជរូបេហិ សុចីហិ មន្តិភិ;

សុសង្គហីតោ សិរិយា ន ធំសតិ, គោបាណសី ភារវហាវ កណ្ណិកា.

ខរត្តចំ ពេល្លំ យថាបិ សត្ថវា, អនាមសន្តោបិ ករោតិ តិត្តកំ;

សមាហរំ សាទុំ ករោតិ បត្ថិវ, អសាទុំ កយិរា តនុពន្ធមុទ្ធរំ [តនុវដ្ដមុទ្ធរំ (សី. បី.)].

ឯវម្បិ ¶ គាមនិគមេសុ បណ្ឌិតោ, អសាហសំ រាជធនានិ សង្ឃរំ;

ធម្មានុវត្តី បដិបជ្ជមានោ, ស ផាតិ កយិរា អវិហេឋយំ បរំ.

ឱទាតមូលំ ¶ សុចិវារិសម្ភវំ, ជាតំ យថា បោក្ខរណីសុ អម្ពុជំ;

បទុមំ យថា អគ្គិនិកាសិផាលិមំ, ន កទ្ទមោ ន រជោ ន វារិ លិម្បតិ.

ឯវម្បិ វោហារសុចិំ អសាហសំ, វិសុទ្ធកម្មន្តមបេតបាបកំ;

ន លិម្បតិ កម្មកិលេស តាទិសោ, ជាតំ យថា បោក្ខរណីសុ អម្ពុជន្តិ.

យថា ចាបោ និន្នមតិ, ជិយា ចាបិ និកូជតិ;

ហញ្ញតេ នូន មនោជោ, មិគរាជា សខា មម.

ហន្ទ ទានិ វនន្តានិ, បក្កមាមិ យថាសុខំ;

នេតាទិសា សខា ហោន្តិ, លព្ភា មេ ជីវតោ សខា.

ន ¶ បាបជនសំសេវី, អច្ចន្តំ សុខមេធតិ;

មនោជំ ¶ បស្ស សេមានំ, គិរិយស្សានុសាសនី [អរិយស្សានុសាសនី (សី. ស្យា. បី.)].

ន បាបសម្បវង្កេន, មាតា បុត្តេន នន្ទតិ;

មនោជំ បស្ស សេមានំ, អច្ឆន្នំ [សច្ឆន្នំ (ក.)] សម្ហិ លោហិតេ.

ឯវមាបជ្ជតេ បោសោ, បាបិយោ ច និគច្ឆតិ;

យោ វេ ហិតានំ វចនំ, ន ករោតិ អត្ថទស្សិនំ.

ឯវញ្ច សោ ហោតិ តតោ ច បាបិយោ, យោ ឧត្តមោ អធមជនូបសេវី;

បស្សុត្តមំ អធមជនូបសេវិតំ [សេវិំ (ស្យា.)], មិគាធិបំ សរវរវេគនិទ្ធុតំ.

និហីយតិ ¶ បុរិសោ និហីនសេវី, ន ច ហាយេថ កទាចិ តុល្យសេវី;

សេដ្ឋមុបគមំ [មុបនមំ (សី. បី. អ. និ. ៣.២៦)] ឧទេតិ ខិប្បំ, តស្មាត្តនា ឧត្តរិតរំ [តស្មា អត្តនោ ឧត្តរិំ (សី. បី.), តស្មា អត្តនោ ឧត្តរំ (ស្យា.)] ភជេថាតិ.

រាជា តេ ភត្តំ បាហេសិ, សុចិំ មំសូបសេចនំ;

មឃទេវស្មិំ [មខាទេវស្មិំ (សី. បី.), មាឃទេវស្មិំ (ក.)] អធិវត្ថេ, ឯហិ និក្ខម្ម ភុញ្ជស្សុ.

ឯហិ មាណវ ឱរេន, ភិក្ខមាទាយ សូបិតំ;

ត្វញ្ច ¶ មាណវ ភិក្ខា ច [ភក្ខោសិ (ស្យា.), ភក្ខាវ (ក.)], ឧភោ ភក្ខា ភវិស្សថ.

អប្បកេន តុវំ យក្ខ, ថុល្លមត្ថំ ជហិស្សសិ;

ភិក្ខំ តេ នាហរិស្សន្តិ, ជនា មរណសញ្ញិនោ.

លទ្ធាយ យក្ខា [លទ្ធាយំ យក្ខ (សី. ស្យា. បី.)] តវ និច្ចភិក្ខំ, សុចិំ បណីតំ រសសា ឧបេតំ;

ភិក្ខញ្ច តេ អាហរិយោ នរោ ឥធ, សុទុល្លភោ ហេហិតិ ភក្ខិតេ [ខាទិតេ (សី. ស្យា. បី.)] មយិ.

មមេវ [មមេស (សី. បី.)] សុតនោ អត្ថោ, យថា ភាសសិ មាណវ;

មយា ត្វំ សមនុញ្ញាតោ, សោត្ថិំ បស្សាហិ មាតរំ.

ខគ្គំ ឆត្តញ្ច បាតិញ្ច, គច្ឆមាទាយ [គច្ឆេវាទាយ (សី. ស្យា. បី.)] មាណវ;

សោត្ថិំ បស្សតុ តេ មាតា, ត្វញ្ច បស្សាហិ មាតរំ.

ឯវំ យក្ខ សុខី ហោហិ, សហ សព្ពេហិ ញាតិភិ;

ធនញ្ច មេ អធិគតំ, រញ្ញោ ច វចនំ កតន្តិ.

តេ ¶ ¶ កថំ នុ ករិស្សន្តិ, វុទ្ធា គិរិទរីសយា;

អហំ ពទ្ធោស្មិ បាសេន, និលីយស្ស វសំ គតោ.

កិំ គិជ្ឈ បរិទេវសិ, កា នុ តេ បរិទេវនា;

ន ¶ មេ សុតោ វា ទិដ្ឋោ វា, ភាសន្តោ មានុសិំ ទិជោ.

ភរាមិ មាតាបិតរោ, វុទ្ធេ គិរិទរីសយេ;

តេ កថំ នុ ករិស្សន្តិ, អហំ វសំ គតោ តវ.

យំ នុ គិជ្ឈោ យោជនសតំ, កុណបានិ អវេក្ខតិ;

កស្មា ជាលញ្ច បាសញ្ច, អាសជ្ជាបិ ន ពុជ្ឈសិ.

យទា បរាភវោ ហោតិ, បោសោ ជីវិតសង្ខយេ;

អថ ជាលញ្ច បាសញ្ច, អាសជ្ជាបិ ន ពុជ្ឈតិ.

ភរស្សុ មាតាបិតរោ, វុទ្ធេ គិរិទរីសយេ;

មយា ត្វំ សមនុញ្ញាតោ, សោត្ថិំ បស្សាហិ ញាតកេ.

ឯវំ លុទ្ទក នន្ទស្សុ, សហ សព្ពេហិ ញាតិភិ;

ភរិស្សំ មាតាបិតរោ, វុទ្ធេ គិរិទរីសយេតិ.

អនុតីរចារី ភទ្ទន្តេ, សហាយមនុធាវ មំ;

មហា មេ គហិតោ [រោហិតោ (ក.)] មច្ឆោ, សោ មំ ហរតិ វេគសា.

គម្ភីរចារី ភទ្ទន្តេ, ទឡ្ហំ គណ្ហាហិ ថាមសា;

អហំ តំ ឧទ្ធរិស្សាមិ, សុបណ្ណោ ឧរគាមិវ [ឧរគម្មិវ (សី. ស្យា. បី.)].

វិវាទោ នោ សមុប្បន្នោ, ទព្ភបុប្ផ សុណោហិ មេ;

សមេហិ ¶ មេធគំ [មេធកំ (បី.)] សម្ម, វិវាទោ វូបសម្មតំ.

ធម្មដ្ឋោហំ បុរេ អាសិំ, ពហូ អឌ្ឌា មេ តីរិតា [ពហុអដ្ដំ មេ តីរិតំ (សី.), ពហុអដ្ដំវ តីរិតំ (ស្យា.), ពហុ អត្ថំ មេ តីរិតំ (បី.)];

សមេមិ មេធគំ សម្ម, វិវាទោ វូបសម្មតំ.

អនុតីរចារិ ¶ នង្គុដ្ឋំ, សីសំ គម្ភីរចារិនោ;

អច្ចាយំ [អថាយំ (សី. បី.)] មជ្ឈិមោ ខណ្ឌោ, ធម្មដ្ឋស្ស ភវិស្សតិ.

ចិរម្បិ ¶ ភក្ខោ អភវិស្ស, សចេ ន វិវទេមសេ;

អសីសកំ អនង្គុដ្ឋំ, សិង្គាលោ ហរតិ រោហិតំ.

យថាបិ រាជា នន្ទេយ្យ, រជ្ជំ លទ្ធាន ខត្តិយោ;

ឯវាហមជ្ជ នន្ទាមិ, ទិស្វា បុណ្ណមុខំ បតិំ.

កថំ នុ ថលជោ សន្តោ, ឧទកេ មច្ឆំ បរាមសិ;

បុដ្ឋោ មេ សម្ម អក្ខាហិ, កថំ អធិគតំ តយា.

វិវាទេន កិសា ហោន្តិ, វិវាទេន ធនក្ខយា;

ជីនា ឧទ្ទា វិវាទេន, ភុញ្ជ មាយាវិ រោហិតំ.

ឯវមេវ មនុស្សេសុ, វិវាទោ យត្ថ ជាយតិ;

ធម្មដ្ឋំ បដិធាវន្តិ, សោ ហិ នេសំ វិនាយកោ;

ធនាបិ តត្ថ ជីយន្តិ, រាជកោសោ បវឌ្ឍតីតិ [ច វឌ្ឍតិ (បី.)].

បណ្ណកំ [ទសណ្ណកំ (សី. ស្យា. បី.)] តិខិណធារំ, អសិំ សម្បន្នបាយិនំ;

បរិសាយំ ¶ បុរិសោ គិលតិ, កិំ ទុក្ករតរំ តតោ;

យទញ្ញំ ទុក្ករំ ឋានំ, តំ មេ អក្ខាហិ បុច្ឆិតោ.

គិលេយ្យ បុរិសោ លោភា, អសិំ សម្បន្នបាយិនំ;

យោ ច វជ្ជា ទទាមីតិ, តំ ទុក្ករតរំ តតោ;

សព្ពញ្ញំ សុករំ ឋានំ, ឯវំ ជានាហិ មទ្ទវ [មាគធ (សី. ស្យា. បី.)].

ព្យាកាសិ អាយុរោ បញ្ហំ, អត្ថំ [អត្ថ (បី. សី. និយ្យ)] ធម្មស្ស កោវិទោ;

បុក្កុសំ ទានិ បុច្ឆាមិ, កិំ ទុក្ករតរំ តតោ;

យទញ្ញំ ទុក្ករំ ឋានំ, តំ មេ អក្ខាហិ បុច្ឆិតោ.

ន ¶ វាចមុបជីវន្តិ, អផលំ គិរមុទីរិតំ;

យោ ច ទត្វា អវាកយិរា, តំ ទុក្ករតរំ តតោ;

សព្ពញ្ញំ សុករំ ឋានំ, ឯវំ ជានាហិ មទ្ទវ.

ព្យាកាសិ បុក្កុសោ បញ្ហំ, អត្ថំ ធម្មស្ស កោវិទោ;

សេនកំ ទានិ បុច្ឆាមិ, កិំ ទុក្ករតរំ តតោ;

យទញ្ញំ ទុក្ករំ ឋានំ, តំ មេ អក្ខាហិ បុច្ឆិតោ.

ទទេយ្យ ¶ បុរិសោ ទានំ, អប្បំ វា យទិ វា ពហុំ;

យោ ច ទត្វា នានុតប្បេ [តបេ (សី. បី.)], តំ ទុក្ករតរំ តតោ;

សព្ពញ្ញំ សុករំ ឋានំ, ឯវំ ជានាហិ មទ្ទវ.

ព្យាកាសិ អាយុរោ បញ្ហំ, អថោ បុក្កុសបោរិសោ;

សព្ពេ ¶ បញ្ហេ អតិភោតិ, យថា ភាសតិ សេនកោតិ.

បណ្ណក [ទសណ្ណក (សី. ស្យា. បី.)] ជាតកំ ឆដ្ឋំ.

វិព្ភន្តចិត្តោ កុបិតិន្ទ្រិយោសិ, នេត្តេហិ តេ វារិគណា សវន្តិ;

កិំ តេ នដ្ឋំ កិំ បន បត្ថយានោ, ឥធាគមា ព្រហ្មេ តទិង្ឃ [ព្រាហ្មណ ឥង្ឃ (សី. ស្យា.)] ព្រូហិ.

មិយ្យេថ ភរិយា វជតោ មមជ្ជ, អគច្ឆតោ មរណមាហ យក្ខោ;

ឯតេន ទុក្ខេន បវេធិតោស្មិ, អក្ខាហិ មេ សេនក ឯតមត្ថំ.

ពហូនិ ឋានានិ វិចិន្តយិត្វា, យមេត្ថ វក្ខាមិ តទេវ សច្ចំ;

មញ្ញាមិ តេ ព្រាហ្មណ សត្តុភស្តំ, អជានតោ កណ្ហសប្បោ បវិដ្ឋោ.

អាទាយ ¶ ទណ្ឌំ បរិសុម្ភ ភស្តំ, បស្សេឡមូគំ ឧរគំ ទុជិវ្ហំ [ទិជិវ្ហំ (សី. បី.)];

ឆិន្ទជ្ជ កង្ខំ វិចិកិច្ឆិតានិ, ភុជង្គមំ បស្ស បមុញ្ច ភស្តំ.

សំវិគ្គរូបោ ¶ បរិសាយ មជ្ឈេ, សោ ព្រាហ្មណោ សត្តុភស្តំ បមុញ្ចិ;

អថ និក្ខមិ ឧរគោ ឧគ្គតេជោ, អាសីវិសោ សប្បោ ផណំ ករិត្វា.

សុលទ្ធលាភា ជនកស្ស រញ្ញោ, យោ បស្សតី សេនកំ សាធុបញ្ញំ;

វិវដ្ដឆទ្ទោ [វិវត្តច្ឆទ្ទោ (សី.), វិវដ្ដច្ឆទោ (ស្យា.), វិវដ្ដច្ឆទ្ទា (បី.)] នុសិ សព្ពទស្សី, ញាណំ នុ តេ ព្រាហ្មណ ភិំសរូបំ.

ឥមានិ មេ សត្តសតានិ អត្ថិ, គណ្ហាហិ សព្ពានិ ទទាមិ តុយ្ហំ;

តយា ហិ មេ ជីវិតមជ្ជ លទ្ធំ, អថោបិ ភរិយាយ មកាសិ សោត្ថិំ.

ន បណ្ឌិតា វេតនមាទិយន្តិ, ចិត្រាហិ គាថាហិ សុភាសិតាហិ;

ឥតោបិ តេ ព្រហ្មេ ទទន្តុ វិត្តំ, អាទាយ ត្វំ គច្ឆ សកំ និកេតន្តិ.

សត្តុភស្តជាតកំ [សេនកជាតកំ (ស្យា.)] សត្តមំ.

យេមេ ¶ អហំ ន ជានាមិ, អដ្ឋិសេន វនិព្ពកេ;

តេ មំ សង្គម្ម យាចន្តិ, កស្មា មំ ត្វំ ន យាចសិ.

យាចកោ ¶ អប្បិយោ ហោតិ, យាចំ អទទមប្បិយោ;

តស្មាហំ តំ ន យាចាមិ, មា មេ វិទេស្សនា [វិទ្ទេសនា (សី. បី.)] អហុ.

យោ ¶ វេ យាចនជីវានោ, កាលេ យាចំ ន យាចតិ;

បរញ្ច បុញ្ញា [បុញ្ញំ (ស្យា. ក.)] ធំសេតិ, អត្តនាបិ ន ជីវតិ.

យោ ច [យោ វេ (ក.)] យាចនជីវានោ, កាលេ យាចញ្ហិ យាចតិ [យាចំបិ យាចតិ (ស្យា.), យាចានិ យាចតិ (បី.), យាចតិ យាចនំ (សី. និយ្យ), យាចនំ យាចតិ (ក.)];

បរញ្ច បុញ្ញំ លព្ភេតិ, អត្តនាបិ ច ជីវតិ.

ន វេ ទេស្សន្តិ [ន វេ ទុស្សន្តិ (ស្យា.), ន វេ ទិស្សន្តិ (បី.), ន វិទេស្សន្តិ (ក. អដ្ឋ.)] សប្បញ្ញា, ទិស្វា យាចកមាគតេ;

ព្រហ្មចារិ បិយោ មេសិ, វទ ត្វំ [វរ តំ (សី.), វរ ត្វំ (បី.)] ភញ្ញមិច្ឆសិ [យញ្ញមិច្ឆសិ (?)].

ន វេ យាចន្តិ សប្បញ្ញា, ធីរោ ច វេទិតុមរហតិ;

ឧទ្ទិស្ស អរិយា តិដ្ឋន្តិ, ឯសា អរិយាន យាចនា.

ទទាមិ តេ ព្រាហ្មណ រោហិណីនំ, គវំ សហស្សំ សហ បុង្គវេន;

អរិយោ ហិ អរិយស្ស កថំ ន ទជ្ជា, សុត្វាន គាថា តវ ធម្មយុត្តាតិ.

យត្ថ ¶ វេរី និវសតិ, ន វសេ តត្ថ បណ្ឌិតោ;

ឯករត្តំ ទិរត្តំ វា, ទុក្ខំ វសតិ វេរិសុ.

ទិសោ វេ លហុចិត្តស្ស, បោសស្សានុវិធីយតោ;

ឯកស្ស កបិនោ ហេតុ, យូថស្ស អនយោ កតោ.

ពាលោវ [ច (សី. ស្យា. បី.)] បណ្ឌិតមានី, យូថស្ស បរិហារកោ;

សចិត្តស្ស វសំ គន្ត្វា, សយេថាយំ [បស្សេថាយំ (ក.)] យថា កបិ.

ន សាធុ ពលវា ពាលោ, យូថស្ស បរិហារកោ;

អហិតោ ភវតិ ញាតីនំ, សកុណានំវ ចេតកោ [ចេដកោ (ក.)].

ធីរោវ ¶ ពលវា សាធុ, យូថស្ស បរិហារកោ;

ហិតោ ភវតិ ញាតីនំ, តិទសានំវ វាសវោ.

យោ ច សីលញ្ច បញ្ញញ្ច, សុតញ្ចត្តនិ បស្សតិ;

ឧភិន្នមត្ថំ ចរតិ, អត្តនោ ច បរស្ស ច.

តស្មា តុលេយ្យ មត្តានំ, សីលបញ្ញាសុតាមិវ [សីលំ បញ្ញំ សុតំបិវ (ស្យា.)];

គណំ វា បរិហរេ ធីរោ, ឯកោ វាបិ បរិព្ពជេតិ.

ទ្វាសត្តតិ ¶ គោតម [ភោ គោតម (ក.)] បុញ្ញកម្មា, វសវត្តិនោ ¶ ជាតិជរំ អតីតា;

អយមន្តិមា វេទគូ ព្រហ្មបត្តិ [ព្រហ្មុបបត្តិ (ស្យា. ក.)], អស្មាភិជប្បន្តិ ជនា [បជា (ក.)] អនេកា.

អប្បញ្ហិ ឯតំ [អប្បញ្ច ហេតំ (ស្យា.), អប្បំសិ ឯតំ (ក.)] ន ហិ ទីឃមាយុ, យំ ត្វំ ពក មញ្ញសិ ទីឃមាយុំ;

សតំ សហស្សានិ [សហស្សានំ (សី. បី. សំ. និ. ១.១៧៥), សហស្សាន (ស្យា. កំ.)] និរព្ពុទានំ, អាយុំ បជានាមិ តវាហ ព្រហ្មេ.

អនន្តទស្សី ភគវាហមស្មិ, ជាតិជ្ជរំ សោកមុបាតិវត្តោ;

កិំ មេ បុរាណំ វតសីលវត្តំ [សីលវន្តំ (បី. ក.)], អាចិក្ខ មេ តំ យមហំ វិជញ្ញំ.

យំ ត្វំ អបាយេសិ ពហូ មនុស្សេ, បិបាសិតេ ឃម្មនិ សម្បរេតេ;

តំ តេ បុរាណំ វតសីលវត្តំ, សុត្តប្បពុទ្ធោវ អនុស្សរាមិ.

យំ ¶ ឯណិកូលស្មិ ជនំ គហីតំ, អមោចយី គយ្ហក និយ្យមានំ;

តំ តេ បុរាណំ វតសីលវត្តំ, សុត្តប្បពុទ្ធោវ អនុស្សរាមិ.

គង្គាយ សោតស្មិំ គហីតនាវំ, លុទ្ទេន ¶ នាគេន មនុស្សកប្បា;

អមោចយិ ត្វំ ពលសា បសយ្ហ, តំ តេ បុរាណំ វតសីលវត្តំ;

កប្បោ ច តេ ពទ្ធចរោ [បត្ថចរោ (ស្យា.), បដ្ឋចរោ (ក.)] អហោសិ, សម្ពុទ្ធិមន្តំ [សម្ពុទ្ធិវន្តំ (ស្យា. បី.), សម្ពុទ្ធវន្តំ (ក.)] វតិនំ [វតិតំ (ស្យា.), វតិទំ (ក.)] អមញ្ញំ;

តំ តេ បុរាណំ វតសីលវត្តំ, សុត្តប្បពុទ្ធោវ អនុស្សរាមិ.

អទ្ធា បជានាសិ មមេតមាយុំ, អញ្ញម្បិ ជានាសិ តថា ហិ ពុទ្ធោ;

តថា ហិ តាយំ [ត្យាយំ (សំ. និ. ១.១៧៥)] ជលិតានុភាវោ, ឱភាសយំ តិដ្ឋតិ ព្រហ្មលោកន្តិ.

វរកណ្ណិក ចាបវរោ សុតនោ, អថ គិជ្ឈ សរោហិតមច្ឆវរោ;

បុន បណ្ណក [ទសណ្ណក (សី. ស្យា. បី.)] សេនក យាចនកោ, អថ វេរិ សព្រហ្មពកេន ទសាតិ.

ហិត្វា ¶ ¶ ¶ គាមសហស្សានិ, បរិបុណ្ណានិ សោឡស;

កោដ្ឋាគារានិ ផីតានិ, សន្និធិំ ទានិ កុព្ពសិ.

ហិត្វា គន្ធារវិសយំ, បហូតធនធារិយំ [ធានិយំ (សី. បី.), ធញ្ញន្តិ អត្ថោ];

បសាសនតោ [បសាសនិតោ (សី. ស្យា.), បសាសនាតោ (បី.)] និក្ខន្តោ, ឥធ ទានិ បសាសសិ.

ធម្មំ ភណាមិ វេទេហ, អធម្មោ មេ ន រុច្ចតិ;

ធម្មំ មេ ភណមានស្ស, ន បាបមុបលិម្បតិ.

យេន កេនចិ វណ្ណេន, បរោ លភតិ រុប្បនំ;

មហត្ថិយម្បិ ចេ វាចំ, ន តំ ភាសេយ្យ បណ្ឌិតោ.

កាមំ រុប្បតុ វា មា វា, ភុសំវ វិកិរីយតុ;

ធម្មំ មេ ភណមានស្ស, ន បាបមុបលិម្បតិ.

នោ ចេ អស្ស សកា ពុទ្ធិ, វិនយោ វា សុសិក្ខិតោ;

វនេ អន្ធមហិំសោវ [អន្ធមហិសោវ (សី. បី.)] ចរេយ្យ ពហុកោ ជនោ.

យស្មា ច បនិធេកច្ចេ, អាចេរម្ហិ [អាចារម្ហិ (សី. បី.)] សុសិក្ខិតា;

តស្មា វិនីតវិនយា, ចរន្តិ សុសមាហិតាតិ.

អត្តានំ ¶ សង្កមំ កត្វា, យោ សោត្ថិំ សមតារយិ;

កិំ ត្វំ តេសំ កិមេ [កិមោ (សី. បី.), កិំ មេ (ស្យា.)] តុយ្ហំ, ហោន្តិ ឯតេ [ហេតេ (ស្យា.), សោ តេ (ក.)] មហាកបិ.

រាជាហំ ឥស្សរោ តេសំ, យូថស្ស បរិហារកោ;

តេសំ សោកបរេតានំ, ភីតានំ តេ អរិន្ទម.

ឧល្លង្ឃយិត្វា [ស លង្ឃយិត្វា (បី.), សុលង្ឃយិត្វា (ក.)] អត្តានំ, វិស្សដ្ឋធនុនោ សតំ;

តតោ អបរបាទេសុ, ទឡ្ហំ ពន្ធំ លតាគុណំ.

ឆិន្នព្ភមិវ ¶ វាតេន, នុណ្ណោ [នុន្នោ (សី.)] រុក្ខំ ឧបាគមិំ;

សោហំ អប្បភវំ តត្ថ, សាខំ ហត្ថេហិ អគ្គហិំ.

តំ ¶ មំ វិយាយតំ សន្តំ, សាខាយ ច លតាយ ច;

សមនុក្កមន្តា បាទេហិ, សោត្ថិំ សាខាមិគា គតា.

តំ មំ ន តបតេ ពន្ធោ, មតោ [វធោ (សី. ស្យា. បី.)] មេ ន តបេស្សតិ;

សុខមាហរិតំ តេសំ, យេសំ រជ្ជមការយិំ.

ឯសា តេ ឧបមា រាជ, តំ សុណោហិ អរិន្ទម [អត្ថសន្ទស្សនី កតា (បី.)];

រញ្ញា រដ្ឋស្ស យោគ្គស្ស, ពលស្ស និគមស្ស ច;

សព្ពេសំ សុខមេដ្ឋព្ពំ, ខត្តិយេន បជានតាតិ.

អម្ពាហមទ្ទំ ¶ វនមន្តរស្មិំ, នីលោភាសំ ផលិតំ [ផលិនំ (បី.)] សំវិរូឡ្ហំ;

តមទ្ទសំ ផលហេតុ វិភគ្គំ, តំ ទិស្វា ភិក្ខាចរិយំ ចរាមិ.

សេលំ សុមដ្ឋំ នរវីរនិដ្ឋិតំ [នរវិទ្ទុនិដ្ឋិតំ (ក.)], នារី យុគំ ធារយិ អប្បសទ្ទំ;

ទុតិយញ្ច អាគម្ម អហោសិ សទ្ទោ, តំ ទិស្វា ភិក្ខាចរិយំ ចរាមិ.

ទិជា ទិជំ កុណបមាហរន្តំ, ឯកំ សមានំ ពហុកា សមេច្ច;

អាហារហេតូ បរិបាតយិំសុ, តំ ទិស្វា ភិក្ខាចរិយំ ចរាមិ.

ឧសភាហមទ្ទំ យូថស្ស មជ្ឈេ, ចលក្កកុំ វណ្ណពលូបបន្នំ;

តមទ្ទសំ កាមហេតុ វិតុន្នំ, តំ ទិស្វា ភិក្ខាចរិយំ ចរាមិ.

ករណ្ឌកោ ¶ [ករណ្ឌុនាម (សី. បី.)] កលិង្គានំ, គន្ធារានញ្ច នគ្គជិ;

និមិរាជា វិទេហានំ, បញ្ចាលានញ្ច ទុម្មុខោ;

ឯតេ រដ្ឋានិ ហិត្វាន, បព្ពជិំសុ អកិញ្ចនា.

សព្ពេបិមេ ¶ ទេវសមា សមាគតា, អគ្គី យថា បជ្ជលិតោ តថេវិមេ;

អហម្បិ ឯកោ ចរិស្សាមិ ភគ្គវិ, ហិត្វាន កាមានិ យថោធិកានិ.

អយមេវ កាលោ ន ហិ អញ្ញោ អត្ថិ, អនុសាសិតា មេ ន ភវេយ្យ បច្ឆា;

អហម្បិ ឯកា ចរិស្សាមិ ភគ្គវ, សកុណីវ មុត្តា បុរិសស្ស ហត្ថា.

អាមំ បក្កញ្ច ជានន្តិ, អថោ លោណំ អលោណកំ;

តមហំ ទិស្វាន បព្ពជិំ, ចរេវ ត្វំ ចរាមហន្តិ.

អហំ ¶ ចេ ទឡ្ហធម្មស្ស [ទឡ្ហធម្មាយ (បី.)], វហន្តិ នាភិរាធយិំ;

ធរន្តី ឧរសិ សល្លំ, យុទ្ធេ វិក្កន្តចារិនី.

នូន រាជា ន ជានាតិ [ន ហ នូន រាជា ជានាតិ (សី. បី.)], មម វិក្កមបោរិសំ;

សង្គាមេ សុកតន្តានិ, ទូតវិប្បហិតានិ ច.

សា នូនាហំ មរិស្សាមិ, អពន្ធុ អបរាយិនី [អបរាយិណី (សី.), អបរាយណី (?)];

តទា ¶ ហិ [តថា ហិ (បី.)] កុម្ភការស្ស, ទិន្នា ឆកណហារិកា.

យាវតាសីសតី បោសោ, តាវទេវ បវីណតិ;

អត្ថាបាយេ ជហន្តិ នំ, ឱដ្ឋិព្យាធិំវ ខត្តិយោ.

យោ បុព្ពេ កតកល្យាណោ, កតត្ថោ នាវពុជ្ឈតិ;

អត្ថា តស្ស បលុជ្ជន្តិ, យេ ហោន្តិ អភិបត្ថិតា.

យោ ¶ បុព្ពេ កតកល្យាណោ, កតត្ថោ មនុពុជ្ឈតិ;

អត្ថា តស្ស បវឌ្ឍន្តិ, យេ ហោន្តិ អភិបត្ថិតា.

តំ វោ វទាមិ ភទ្ទន្តេ [ភទ្ទំ វោ (សី. ស្យា. បី.)], យាវន្តេត្ថ សមាគតា;

សព្ពេ កតញ្ញុនោ ហោថ, ចិរំ សគ្គម្ហិ ឋស្សថាតិ.

យោ មំ បុរេ បច្ចុឌ្ឌេតិ [បច្ចុទេតិ (សី. ស្យា. បី.), បច្ចុដ្ឋេតិ (ក.)], អរញ្ញេ ទូរមាយតោ;

សោ ន ទិស្សតិ មាតង្គោ, សោមទត្តោ កុហិំ គតោ.

អយំ វា សោ មតោ សេតិ, អល្លសិង្គំវ វច្ឆិតោ [អល្លបិង្កវ ឆិជ្ជិតោ (សី. បី.), អល្លបីតំវ វិច្ឆិតោ (ស្យា.)];

ភុម្យា និបតិតោ សេតិ, អមរា វត កុញ្ជរោ.

អនគារិយុបេតស្ស, វិប្បមុត្តស្ស តេ សតោ;

សមណស្ស ន តំ សាធុ, យំ បេតមនុសោចសិ.

សំវាសេន ហវេ សក្ក, មនុស្សស្ស មិគស្ស វា;

ហទយេ ¶ ជាយតេ បេមំ, តំ ន សក្កា អសោចិតុំ.

មតំ មរិស្សំ រោទន្តិ, យេ រុទន្តិ លបន្តិ ច;

តស្មា ត្វំ ឥសិ មា រោទិ, រោទិតំ មោឃមាហុ សន្តោ.

កន្ទិតេន ¶ ហវេ ព្រហ្មេ, មតោ បេតោ សមុដ្ឋហេ;

សព្ពេ សង្គម្ម រោទាម, អញ្ញមញ្ញស្ស ញាតកេ.

អាទិត្តំ វត មំ សន្តំ, ឃតសិត្តំវ បាវកំ;

វារិនា វិយ ឱសិញ្ចំ, សព្ពំ និព្ពាបយេ ទរំ.

អព្ពហី វត មេ សល្លំ, យមាសិ ហទយស្សិតំ;

យោ មេ សោកបរេតស្ស, បុត្តសោកំ អបានុទិ.

សោហំ អព្ពូឡ្ហសល្លោស្មិ, វីតសោកោ អនាវិលោ;

ន សោចាមិ ន រោទាមិ, តវ សុត្វាន វាសវាតិ.

កាឡានិ ¶ កេសានិ បុរេ អហេសុំ, ជាតានិ សីសម្ហិ យថាបទេសេ;

តានជ្ជ សេតានិ សុសីម [សុសិម (ក.)] ទិស្វា, ធម្មំ ចរ ព្រហ្មចរិយស្ស កាលោ.

មមេវ ទេវ បលិតំ ន តុយ្ហំ, មមេវ សីសំ មម ឧត្តមង្គំ;

‘‘អត្ថំ ¶ ករិស្ស’’ន្តិ មុសា អភាណិំ [អភាសិំ (ក.)], ឯកាបរាធំ ខម រាជសេដ្ឋ.

ទហរោ តុវំ ទស្សនិយោសិ រាជ, បឋមុគ្គតោ ហោសិ [ហោហិ (សី.), ហោតិ (ក.)] យថា កឡីរោ;

រជ្ជញ្ច ការេហិ មមញ្ច បស្ស, មា កាលិកំ អនុធាវី ជនិន្ទ.

បស្សាមិ វោហំ ទហរិំ កុមារិំ, សាមដ្ឋបស្សំ សុតនុំ សុមជ្ឈំ;

កាឡប្បវាឡាវ បវេល្លមានា, បលោភយន្តីវ [សា លោភយន្តីវ (បី.)] នរេសុ គច្ឆតិ.

តមេន បស្សាមិបរេន នារិំ, អាសីតិកំ នាវុតិកំ វ ជច្ចា;

ទណ្ឌំ គហេត្វាន បវេធមានំ, គោបានសីភោគ្គសមំ ចរន្តិំ.

សោហំ តមេវានុវិចិន្តយន្តោ, ឯកោ សយាមិ [បស្សាមិ (ក.)] សយនស្ស មជ្ឈេ;

‘‘អហម្បិ ឯវំ’’ ឥតិ បេក្ខមានោ, ន គហេ រមេ [ន គេហេ រមេ (សី.), គេហេ ន រមេ (ស្យា. ក.)] ព្រហ្មចរិយស្ស កាលោ.

រជ្ជុវាលម្ពនី ¶ ចេសា, យា គេហេ វសតោ រតិ;

ឯវម្បិ ¶ ឆេត្វាន វជន្តិ ធីរា, អនបេក្ខិនោ កាមសុខំ បហាយាតិ.

អហំ ទសសតំព្យាមំ, ឧរគមាទាយ អាគតោ;

តញ្ច មញ្ច មហាកាយំ, ធារយំ នប្បវេធសិ [ន បវេធយិ (ក.)].

អថិមំ ¶ ខុទ្ទកំ បក្ខិំ, អប្បមំសតរំ មយា;

ធារយំ ព្យថសិ [ព្យាធសេ (សី.), ព្យធសេ (បី.), ព្យាធសិ (ក.)] ភីតា [ភីតោ (សី. ស្យា. បី.)], កមត្ថំ កោដសិម្ពលិ [កោដិសិម្ពលិ (សី. បី.)].

មំសភក្ខោ តុវំ រាជ, ផលភក្ខោ អយំ ទិជោ;

អយំ និគ្រោធពីជានិ, បិលក្ខុទុម្ពរានិ ច;

អស្សត្ថានិ ច ភក្ខិត្វា, ខន្ធេ មេ ឱហទិស្សតិ.

តេ រុក្ខា សំវិរូហន្តិ, មម បស្សេ និវាតជា;

តេ មំ បរិយោនន្ធិស្សន្តិ, អរុក្ខំ មំ ករិស្សរេ.

សន្តិ អញ្ញេបិ រុក្ខា សេ, មូលិនោ ខន្ធិនោ ទុមា;

ឥមិនា សកុណជាតេន, ពីជមាហរិតា ហតា.

អជ្ឈារូហាភិវឌ្ឍន្តិ [អជ្ឈារូឡ្ហាភិវឌ្ឍន្តិ (សី. បី.)], ព្រហន្តម្បិ វនប្បតិំ;

តស្មា រាជ បវេធាមិ, សម្បស្សំនាគតំ ភយំ.

សង្កេយ្យ សង្កិតព្ពានិ, រក្ខេយ្យានាគតំ ភយំ;

អនាគតភយា ¶ ធីរោ, ឧភោ លោកេ អវេក្ខតីតិ.

រាជា អបុច្ឆិ វិធុរំ, ធម្មកាមោ យុធិដ្ឋិលោ;

អបិ ព្រាហ្មណ ជានាសិ, កោ ឯកោ ពហុ សោចតិ.

ព្រាហ្មណោ ¶ អជយូថេន, បហូតេធោ [ពហូតេជោ (បី. ក.), ពហុតេន្ទោ (ស្យា.)] វនេ វសំ;

ធូមំ អកាសិ វាសេដ្ឋោ, រត្តិន្ទិវមតន្ទិតោ.

តស្ស តំ ធូមគន្ធេន, សរភា មកសឌ្ឌិតា [មកសទ្ទិតា (សី. ស្យា.), មកសដ្ដិតា (បី. ក.)];

វស្សាវាសំ ឧបាគច្ឆុំ, ធូមការិស្ស សន្តិកេ.

សរភេសុ មនំ កត្វា, អជា សោ នាវពុជ្ឈថ;

អាគច្ឆន្តី វជន្តី វា [អាគច្ឆន្តិ វជន្តិ វា (ស្យា. បី.), អាគច្ឆន្តិំ វជន្តិំ វា (ក.)], តស្ស តា វិនសុំ [វិនស្សុំ (សី.)] អជា.

បាវិសុំ គិរិទុគ្គានិ, នទីនំ បភវានិ ច.

សរភេ ច គតេ ទិស្វា, អជា ច វិភវំ គតា [អជេ ច វិភវំ គតេ (ក.)];

កិសោ ច វិវណ្ណោ ចាសិ, បណ្ឌុរោគី ច ព្រាហ្មណោ.

ឯវំ ¶ យោ សំ និរំកត្វា, អាគន្តុំ កុរុតេ បិយំ;

សោ ឯកោ ពហុ សោចតិ, ធូមការីវ ព្រាហ្មណោតិ.

កោធ ¶ ជាគរតំ សុត្តោ, កោធ សុត្តេសុ ជាគរោ;

កោ មមេតំ វិជានាតិ, កោ តំ បដិភណាតិ មេ.

អហំ ជាគរតំ សុត្តោ, អហំ សុត្តេសុ ជាគរោ;

អហមេតំ វិជានាមិ, អហំ បដិភណាមិ តេ.

កថំ ជាគរតំ សុត្តោ, កថំ សុត្តេសុ ជាគរោ;

កថំ ឯតំ វិជានាសិ, កថំ បដិភណាសិ មេ.

យេ ធម្មំ នប្បជានន្តិ, សំយមោតិ ទមោតិ ច;

តេសុ សុប្បមានេសុ, អហំ ជគ្គាមិ ទេវតេ.

យេសំ រាគោ ច ទោសោ ច, អវិជ្ជា ច វិរាជិតា;

តេសុ ជាគរមានេសុ, អហំ សុត្តោស្មិ ទេវតេ.

ឯវំ ¶ ជាគរតំ សុត្តោ, ឯវំ សុត្តេសុ ជាគរោ;

ឯវមេតំ វិជានាមិ, ឯវំ បដិភណាមិ តេ.

សាធុ ជាគរតំ សុត្តោ, សាធុ សុត្តេសុ ជាគរោ;

សាធុមេតំ វិជានាសិ, សាធុ បដិភណាសិ មេតិ.

៤១៥. កុម្មាសបិណ្ឌិជាតកំ (៧-២-១០)

ន កិរត្ថិ អនោមទស្សិសុ, បារិចរិយា ពុទ្ធេសុ អប្បិកា [អប្បកា (ក.)];

សុក្ខាយ ¶ អលោណិកាយ ច, បស្សផលំ កុម្មាសបិណ្ឌិយា.

ហត្ថិគវស្សា ចិមេ ពហូ [ហត្ថិគវាស្សា ច មេ ពហូ (សី.), ហត្ថី គវាស្សា ចិមេ ពហូ (ស្យា.), ហត្ថី គវាស្សា ច មេ ពហូ (បី.)], ធនធញ្ញំ បថវី ច កេវលា;

នារិយោ ចិមា អច្ឆរូបមា, បស្សផលំ កុម្មាសបិណ្ឌិយា.

អភិក្ខណំ រាជកុញ្ជរ, គាថា ភាសសិ កោសលាធិប;

បុច្ឆាមិ តំ រដ្ឋវឌ្ឍន, ពាឡ្ហំ បីតិមនោ បភាសសិ.

ឥមស្មិញ្ញេវ នគរេ, កុលេ អញ្ញតរេ អហុំ;

បរកម្មករោ អាសិំ, ភតកោ សីលសំវុតោ.

កម្មាយ ¶ និក្ខមន្តោហំ, ចតុរោ សមណេទ្ទសំ;

អាចារសីលសម្បន្នេ, សីតិភូតេ អនាសវេ.

តេសុ ចិត្តំ បសាទេត្វា, និសីទេត្វា [និសាទេត្វា (?)] បណ្ណសន្ថតេ;

អទំ ពុទ្ធាន កុម្មាសំ, បសន្នោ សេហិ បាណិភិ.

តស្ស ¶ កម្មស្ស កុសលស្ស, ឥទំ មេ ឯទិសំ ផលំ;

អនុភោមិ ឥទំ រជ្ជំ, ផីតំ ធរណិមុត្តមំ.

ទទំ ភុញ្ជ មា ច បមាទោ [ទទ ភុញ្ជ ច មា ច បមាទោ (សី. បី.)], ចក្កំ វត្តយ កោសលាធិប;

មា ¶ រាជ អធម្មិកោ អហុ, ធម្មំ បាលយ កោសលាធិប.

សោហំ តទេវ បុនប្បុនំ, វដុមំ អាចរិស្សាមិ សោភនេ;

អរិយាចរិតំ សុកោសលេ, អរហន្តោ មេ មនាបាវ បស្សិតុំ.

ទេវី វិយ អច្ឆរូបមា, មជ្ឈេ នារិគណស្ស សោភសិ;

កិំ កម្មមកាសិ ភទ្ទកំ, កេនាសិ វណ្ណវតី សុកោសលេ.

អម្ពដ្ឋកុលស្ស ខត្តិយ, ទាស្យាហំ បរបេសិយា អហុំ;

សញ្ញតា ច [សញ្ញតា (សី. បី.)] ធម្មជីវិនី, សីលវតី ច អបាបទស្សនា.

ឧទ្ធដភត្តំ អហំ តទា, ចរមានស្ស អទាសិ ភិក្ខុនោ;

វិត្តា សុមនា សយំ អហំ, តស្ស កម្មស្ស ផលំ មមេទិសន្តិ.

អាគមិស្សតិ ¶ មេ បាបំ, អាគមិស្សតិ មេ ភយំ;

តទា ហិ ចលិតា សាខា, មនុស្សេន មិគេន វា.

ភីរុយា នូន មេ កាមោ, អវិទូរេ វសន្តិយា;

ករិស្សតិ កិសំ បណ្ឌុំ, សាវ សាខា បរន្តបំ.

សោចយិស្សតិ ¶ មំ កន្តា, គាមេ វសមនិន្ទិតា;

ករិស្សតិ កិសំ បណ្ឌុំ, សាវ សាខា បរន្តបំ.

តយា មំ អសិតាបង្គិ [ហសិតាបង្គិ (សី. ស្យា. បី.)], សិតានិ [មិហិតានិ (សី. ស្យា. បី.)] ភណិតានិ ច;

កិសំ បណ្ឌុំ ករិស្សន្តិ, សាវ សាខា បរន្តបំ.

អគមា នូន សោ សទ្ទោ, អសំសិ នូន សោ តវ;

អក្ខាតំ នូន តំ តេន, យោ តំ សាខមកម្បយិ.

ឥទំ ¶ ខោ តំ សមាគម្ម, មម ពាលស្ស ចិន្តិតំ;

តទា ហិ ចលិតា សាខា, មនុស្សេន មិគេន វា.

តថេវ ត្វំ អវេទេសិ, អវញ្ចិ [អវជ្ឈិ (ក.)] បិតរំ មម;

ហន្ត្វា សាខាហិ ឆាទេន្តោ, អាគមិស្សតិ មេ [តេ (ស្យា. ក.)] ភយន្តិ.

វរគាម ¶ មហាកបិ ភគ្គវ ច, ទឡ្ហធម្ម សកុញ្ជរ កេសវរោ;

ឧរគោ វិធុរោ បុន ជាគរតំ, អថ កោសលាធិប បរន្តប ចាតិ.

អថ សត្តនិបាតម្ហិ, វគ្គំ មេ ភណតោ សុណ;

កុក្កុ ច បុន គន្ធារោ, ទ្វេវ គុត្តា មហេសិនាតិ.

ឱទាតវត្ថា ¶ ¶ ¶ សុចិ អល្លកេសា, កច្ចានិ កិំ កុម្ភិមធិស្សយិត្វា [កុម្ភិមបស្សយិត្វា (បី.)];

បិដ្ឋា តិលា ធោវសិ តណ្ឌុលានិ, តិលោទនោ ហេហិតិ កិស្ស ហេតុ.

ន ខោ អយំ ព្រាហ្មណ ភោជនត្ថា [ភោជនត្ថំ (ស្យា.)], តិលោទនោ ហេហិតិ សាធុបក្កោ;

ធម្មោ មតោ តស្ស បហុត្តមជ្ជ [បហូនមជ្ជ (ស្យា.), បហូតមជ្ជ (សី.), ពហូតមជ្ជា (បី.)], អហំ ករិស្សាមិ សុសានមជ្ឈេ.

អនុវិច្ច កច្ចានិ ករោហិ កិច្ចំ, ធម្មោ មតោ កោ នុ តវេវ [តវេត (សី. ស្យា. បី.)] សំសិ;

សហស្សនេត្តោ អតុលានុភាវោ, ន មិយ្យតី ធម្មវរោ កទាចិ.

ទឡ្ហប្បមាណំ មម ឯត្ថ ព្រហ្មេ, ធម្មោ មតោ នត្ថិ មមេត្ថ កង្ខា;

យេ យេវ ទានិ បាបា ភវន្តិ, តេ ¶ តេវ ទានិ សុខិតា ភវន្តិ.

សុណិសា ហិ មយ្ហំ វញ្ឈា អហោសិ, សា មំ វធិត្វាន វិជាយិ បុត្តំ;

សា ទានិ សព្ពស្ស កុលស្ស ឥស្សរា, អហំ បនម្ហិ [វសាមិ (ស្យា.)] អបវិទ្ធា ឯកិកា.

ជីវាមិ ¶ វោហំ ន មតោហមស្មិ [នាហំ មតោស្មិ (សី. បី.)], តវេវ អត្ថាយ ឥធាគតោស្មិ;

យា តំ វធិត្វាន វិជាយិ បុត្តំ, សហាវ បុត្តេន ករោមិ ភស្មំ.

ឯវញ្ច [ឯតញ្ច (សី. បី.)] តេ រុច្ចតិ ទេវរាជ, មមេវ អត្ថាយ ឥធាគតោសិ;

អហញ្ច បុត្តោ សុណិសា ច នត្តា, សម្មោទមានា ឃរមាវសេម.

ឯវញ្ច តេ រុច្ចតិ កាតិយានិ, ហតាបិ សន្តា ន ជហាសិ ធម្មំ;

តុវញ្ច [ត្វញ្ច (បី. ក.)] បុត្តោ សុណិសា ច នត្តា, សម្មោទមានា ឃរមាវសេថ.

សា កាតិយានី សុណិសាយ សទ្ធិំ, សម្មោទមានា ឃរមាវសិត្ថ;

បុត្តោ ¶ ច នត្តា ច ឧបដ្ឋហិំសុ, ទេវានមិន្ទេន អធិគ្គហីតាតិ.

ឥទំ ¶ បុរេ និន្នមាហុ, ពហុមច្ឆំ មហោទកំ;

អាវាសោ ពករាជស្ស, បេត្តិកំ ភវនំ មម;

ត្យជ្ជ ភេកេន [ភិង្គេន (ក.)] យាបេម, ឱកំ ន វជហាមសេ [ឱកន្តំ ន ជហាមសេ (ក.)].

កោ ទុតិយំ អសីលិស្ស, ពន្ធរស្សក្ខិ ភេច្ឆតិ [ភេជ្ជតិ (សី. ស្យា. បី.), ភិន្ទតិ (ក.)];

កោ មេ បុត្តេ កុលាវកំ, មញ្ច សោត្ថិំ ករិស្សតិ.

សព្ពា បរិក្ខយា ផេគ្គុ, យាវ តស្សា គតី អហុ;

ខីណភក្ខោ មហារាជ, សារេ ន រមតី ឃុណោ.

សា ¶ នូនាហំ ឥតោ គន្ត្វា, រញ្ញោ មុត្តា និវេសនា;

អត្តានំ រមយិស្សាមិ, ទុមសាខនិកេតិនី.

សោ នូនាហំ ឥតោ គន្ត្វា, រញ្ញោ មុត្តោ និវេសនា;

អគ្គោទកានិ បិស្សាមិ, យូថស្ស បុរតោ វជំ.

តំ មំ កាមេហិ សម្មត្តំ, រត្តំ កាមេសុ មុច្ឆិតំ;

អានយី ភរតោ [វនតោ (ក.)] លុទ្ទោ, ពាហិកោ ភទ្ទមត្ថុ តេ.

អន្ធការតិមិសាយំ, តុង្គេ ឧបរិបព្ពតេ;

សា ¶ មំ សណ្ហេន មុទុនា, មា បាទំ ខលិ [ខណិ (សី. ស្យា. បី.)] យស្មនិ.

អសំសយំ ជាតិខយន្តទស្សី, ន គព្ភសេយ្យំ បុនរាវជិស្សំ;

អយមន្តិមា បច្ឆិមា គព្ភសេយ្យា [អយំ ហិ មេ អន្តិមា គព្ភសេយ្យា (សី. បី.)], ខីណោ មេ សំសារោ បុនព្ភវាយាតិ.

ឥទំ សុវណ្ណកាយូរំ, មុត្តា វេឡុរិយា ពហូ;

សព្ពំ ហរស្សុ ភទ្ទន្តេ, មញ្ច ទាសីតិ សាវយ.

ឱរោបយស្សុ កល្យាណិ, មា ពាឡ្ហំ [ពហុំ (សី. ស្យា. បី.)] បរិទេវសិ;

ន ចាហំ អភិជានាមិ, អហន្ត្វា ធនមាភតំ.

យតោ សរាមិ អត្តានំ, យតោ បត្តាស្មិ វិញ្ញុតំ;

ន ចាហំ អភិជានាមិ, អញ្ញំ បិយតរំ តយា.

ឯហិ តំ ឧបគូហិស្សំ [ឧបគុយ្ហិស្សំ (ក.)], ករិស្សញ្ច បទក្ខិណំ;

ន ហិ ទានិ បុន អត្ថិ, មម តុយ្ហញ្ច សង្គមោ.

ន ¶ ហិ សព្ពេសុ ឋានេសុ, បុរិសោ ហោតិ បណ្ឌិតោ;

ឥត្ថីបិ បណ្ឌិតា ហោតិ, តត្ថ តត្ថ វិចក្ខណា.

ន ¶ ហិ សព្ពេសុ ឋានេសុ, បុរិសោ ហោតិ បណ្ឌិតោ;

ឥត្ថីបិ ¶ បណ្ឌិតា ហោតិ, លហុំ អត្ថំ វិចិន្តិកា [លហុមត្ថវិចិន្តិកា (សី. បី.)].

លហុញ្ច វត ខិប្បញ្ច, និកដ្ឋេ សមចេតយិ;

មិគំ បុណ្ណាយតេនេវ [បុណ្ណាយតនេវ (ស្យា.)], សុលសា សត្តុកំ វធិ.

យោធ ឧប្បតិតំ អត្ថំ, ន ខិប្បមនុពុជ្ឈតិ;

សោ ហញ្ញតិ មន្ទមតិ, ចោរោវ គិរិគព្ភរេ.

យោ ច ឧប្បតិតំ អត្ថំ, ខិប្បមេវ និពោធតិ;

មុច្ចតេ សត្តុសម្ពាធា, សុលសា សត្តុកាមិវាតិ.

ភុសម្ហិ [ភុសម្បិ (ក.), ភុសំ ហិ (សី. និយ្យ)] កុទ្ធោតិ អវេក្ខិយាន, ន តាវ ទណ្ឌំ បណយេយ្យ ឥស្សរោ;

អដ្ឋានសោ អប្បតិរូបមត្តនោ, បរស្ស ទុក្ខានិ ភុសំ ឧទីរយេ.

យតោ ច ជានេយ្យ បសាទមត្តនោ, អត្ថំ និយុញ្ជេយ្យ បរស្ស ទុក្កដំ;

តទាយមត្ថោតិ សយំ អវេក្ខិយ, អថស្ស ទណ្ឌំ សទិសំ និវេសយេ.

ន ចាបិ ឈាបេតិ បរំ ន អត្តនំ, អមុច្ឆិតោ យោ នយតេ នយានយំ;

យោ ¶ ទណ្ឌធារោ ភវតីធ ឥស្សរោ, ស វណ្ណគុត្តោ សិរិយា ន ធំសតិ.

យេ ខត្តិយា សេ អនិសម្មការិនោ, បណេន្តិ ទណ្ឌំ សហសា បមុច្ឆិតា;

អវណ្ណសំយុតា [យុត្តាវ (ក.)] ជហន្តិ ជីវិតំ, ឥតោ វិមុត្តាបិ ច យន្តិ ទុគ្គតិំ.

ធម្មេ ¶ ច យេ អរិយប្បវេទិតេ រតា, អនុត្តរា តេ វចសា មនសា កម្មុនា ច;

តេ សន្តិសោរច្ចសមាធិសណ្ឋិតា, វជន្តិ លោកំ ទុភយំ តថាវិធា.

រាជាហមស្មិ នរបមទានមិស្សរោ, សចេបិ កុជ្ឈាមិ ឋបេមិ អត្តនំ;

និសេធយន្តោ ជនតំ តថាវិធំ, បណេមិ ទណ្ឌំ អនុកម្ប យោនិសោ.

សិរី ច លក្ខី ច តវេវ ខត្តិយ, ជនាធិប មា វិជហិ កុទាចនំ;

អក្កោធនោ និច្ចបសន្នចិត្តោ, អនីឃោ តុវំ វស្សសតានិ បាលយ.

គុណេហិ ឯតេហិ ឧបេត ខត្តិយ, ឋិតមរិយវត្តី [វត្តិ (សី.), វុត្តិ (ក.)] សុវចោ អកោធនោ;

សុខី ¶ អនុប្បីឡ បសាសមេទិនិំ [អនុប្បីឡំ សហសមេទនិំ (ក.)], ឥតោ វិមុត្តោបិ ច យាហិ សុគ្គតិំ.

ឯវំ ¶ សុនីតេន [សុវិនីតេន (បី.)] សុភាសិតេន, ធម្មេន ញាយេន ឧបាយសោ នយំ;

និព្ពាបយេ សង្ខុភិតំ មហាជនំ, មហាវ មេឃោ សលិលេន មេទិនិន្តិ [មេទនិន្តិ (ស្យា. ក.)].

អង្គារជាតា បថវី, កុក្កុឡានុគតា មហី;

អថ គាយសិ វត្តានិ [វត្ថានិ (ក.)], ន តំ តបតិ អាតបោ.

ឧទ្ធំ តបតិ អាទិច្ចោ, អធោ តបតិ វាលុកា;

អថ គាយសិ វត្តានិ [វត្ថានិ (ក.)], ន តំ តបតិ អាតបោ.

ន ¶ មំ តបតិ អាតបោ, អាតបា [អាតប្បា (សី. ស្យា. បី.)] តបយន្តិ មំ;

អត្ថា ហិ វិវិធា រាជ, តេ តបន្តិ ន អាតបោ.

អទ្ទសំ កាម តេ មូលំ, សង្កប្បា កាម ជាយសិ;

ន តំ សង្កប្បយិស្សាមិ, ឯវំ កាម ន ហេហិសិ.

អប្បាបិ កាមា ន អលំ, ពហូហិបិ ន តប្បតិ;

អហហា ពាលលបនា, បរិវជ្ជេថ [បដិវិជ្ឈេថ (បី. សី. អដ្ឋ.)] ជគ្គតោ.

អប្បស្ស ¶ កម្មស្ស ផលំ មមេទំ, ឧទយោ អជ្ឈាគមា មហត្តបត្តំ;

សុលទ្ធលាភោ វត មាណវស្ស, យោ បព្ពជី កាមរាគំ បហាយ.

តបសា បជហន្តិ បាបកម្មំ, តបសា ន្ហាបិតកុម្ភការភាវំ;

តបសា អភិភុយ្យ គង្គមាល, នាមេនាលបសជ្ជ ព្រហ្មទត្តំ.

សន្ទិដ្ឋិកមេវ ‘‘អម្ម’’ បស្សថ, ខន្តីសោរច្ចស្ស អយំ [យោ (ស្យា. បី. ក.)] វិបាកោ;

យោ [សោ (ស្យា. ក.)] សព្ពជនស្ស វន្ទិតោហុ, តំ វន្ទាម សរាជិកា សមច្ចា.

មា កិញ្ចិ អវចុត្ថ គង្គមាលំ, មុនិនំ មោនបថេសុ សិក្ខមានំ;

ឯសោ ហិ អតរិ អណ្ណវំ, យំ តរិត្វា ចរន្តិ វីតសោកាតិ.

ធម្មោ ¶ ហវេ ហតោ ហន្តិ, នាហតោ ហន្តិ កិញ្ចនំ [កញ្ចិនំ (បី.)];

តស្មា ហិ ធម្មំ ន ហនេ, មា ត្វំ [តំ (ស្យា. បី.)] ធម្មោ ហតោ ហនិ.

អលិកំ ¶ ¶ ភាសមានស្ស, អបក្កមន្តិ ទេវតា;

បូតិកញ្ច មុខំ វាតិ, សកដ្ឋានា ច ធំសតិ;

យោ ជានំ បុច្ឆិតោ បញ្ហំ, អញ្ញថា នំ វិយាករេ.

សចេ ហិ សច្ចំ ភណសិ, ហោហិ រាជ យថា បុរេ;

មុសា ចេ ភាសសេ រាជ, ភូមិយំ តិដ្ឋ ចេតិយ.

អកាលេ វស្សតី តស្ស, កាលេ តស្ស ន វស្សតិ;

យោ ជានំ បុច្ឆិតោ បញ្ហំ, អញ្ញថា នំ វិយាករេ.

សចេ ហិ សច្ចំ ភណសិ, ហោហិ រាជ យថា បុរេ;

មុសា ចេ ភាសសេ រាជ, ភូមិំ បវិស ចេតិយ.

ជិវ្ហា តស្ស ទ្វិធា ហោតិ, ឧរគស្សេវ ទិសម្បតិ;

យោ ជានំ បុច្ឆិតោ បញ្ហំ, អញ្ញថា នំ វិយាករេ.

សចេ ហិ សច្ចំ ភណសិ, ហោហិ រាជ យថា បុរេ;

មុសា ចេ ភាសសេ រាជ, ភិយ្យោ បវិស ចេតិយ.

ជិវ្ហា តស្ស ន ភវតិ, មច្ឆស្សេវ ទិសម្បតិ;

យោ ជានំ បុច្ឆិតោ បញ្ហំ, អញ្ញថា នំ វិយាករេ.

សចេ ហិ សច្ចំ ភណសិ, ហោហិ រាជ យថា បុរេ;

មុសា ចេ ភាសសេ រាជ, ភិយ្យោ បវិស ចេតិយ.

ថិយោវ ¶ តស្ស ជាយន្តិ [ថិយោ តស្ស បជាយន្តិ (ក.)], ន បុមា ជាយរេ កុលេ;

យោ ជានំ បុច្ឆិតោ បញ្ហំ, អញ្ញថា នំ វិយាករេ.

សចេ ហិ សច្ចំ ភណសិ, ហោហិ រាជ យថា បុរេ;

មុសា ចេ ភាសសេ រាជ, ភិយ្យោ បវិស ចេតិយ.

បុត្តា តស្ស ន ភវន្តិ, បក្កមន្តិ ទិសោទិសំ;

យោ ជានំ បុច្ឆិតោ បញ្ហំ, អញ្ញថា នំ វិយាករេ.

សចេ ហិ សច្ចំ ភណសិ, ហោហិ រាជ យថា បុរេ;

មុសា ចេ ភាសសេ រាជ, ភិយ្យោ បវិស ចេតិយ.

ស ¶ រាជា ឥសិនា សត្តោ, អន្តលិក្ខចរោ បុរេ;

បាវេក្ខិ បថវិំ ចេច្ចោ, ហីនត្តោ បត្វ បរិយាយំ [អត្តបរិយាយំ (សី. ស្យា.), បត្តបរិយាយំ (ក. សី. និយ្យ)].

តស្មា ¶ ហិ ឆន្ទាគមនំ, នប្បសំសន្តិ បណ្ឌិតា;

អទុដ្ឋចិត្តោ ភាសេយ្យ, គិរំ សច្ចូបសំហិតន្តិ.

យោ ឥន្ទ្រិយានំ កាមេន, វសំ នារទ គច្ឆតិ;

សោ បរិច្ចជ្ជុភោ លោកេ, ជីវន្តោវ វិសុស្សតិ [ជីវន្តោបិវិសុស្សតិ (ស្យា.), ជីវន្តោ វាបិ សុស្សតិ (ក.)].

សុខស្សានន្តរំ ទុក្ខំ, ទុក្ខស្សានន្តរំ សុខំ;

សោសិ [សោបិ (ស្យា. បី. ក.)] បត្តោ សុខា [សុខ (ស្យា.), សុខំ (ក.)] ទុក្ខំ, បាដិកង្ខ វរំ សុខំ.

កិច្ឆកាលេ ¶ កិច្ឆសហោ, យោ កិច្ឆំ នាតិវត្តតិ;

ស កិច្ឆន្តំ សុខំ ធីរោ, យោគំ សមធិគច្ឆតិ.

ន ហេវ កាមាន កាមា, នានត្ថា នាត្ថការណា;

ន កតញ្ច និរង្កត្វា, ធម្មា ចវិតុមរហសិ.

ទក្ខំ គហបតី [គហបតំ (សី. ស្យា. បី.), គហវតំ (?)] សាធុ, សំវិភជ្ជញ្ច ភោជនំ;

អហាសោ អត្ថលាភេសុ, អត្ថព្យាបត្តិ អព្យថោ.

ឯត្តាវតេតំ បណ្ឌិច្ចំ, អបិ សោ [អសិតោ (សី. ស្យា. បី.)] ទវិលោ [ទេវលោ (សី. បី.)] ព្រវិ;

ន យិតោ កិញ្ចិ បាបិយោ, យោ ឥន្ទ្រិយានំ វសំ វជេ.

អមិត្តានំវ ហត្ថត្ថំ, សិវិ បប្បោតិ មាមិវ;

កម្មំ វិជ្ជញ្ច ទក្ខេយ្យំ, វិវាហំ សីលមទ្ទវំ;

ឯតេ ច យសេ ហាបេត្វា, និព្ពត្តោ សេហិ កម្មេហិ.

សោហំ សហស្សជីនោវ អពន្ធុ អបរាយណោ;

អរិយធម្មា អបក្កន្តោ, យថា បេតោ តថេវហំ.

សុខកាមេ ¶ ទុក្ខាបេត្វា, អាបន្នោស្មិ បទំ ឥមំ;

សោ សុខំ នាធិគច្ឆាមិ, ឋិតោ [ចិតោ (បី. សី. អដ្ឋ.)] ភាណុមតាមិវាតិ.

អាទិត្តស្មិំ អគារស្មិំ, យំ នីហរតិ ភាជនំ;

តំ ¶ តស្ស ហោតិ អត្ថាយ, នោ ច យំ តត្ថ ឌយ្ហតិ.

ឯវាមាទីបិតោ ¶ លោកោ, ជរាយ មរណេន ច;

នីហរេថេវ ទានេន, ទិន្នំ ហោតិ សុនីហតំ [សុនីភតំ (សី. ស្យា. បី.), សុនិព្ភតំ (ក.)].

យោ ធម្មលទ្ធស្ស ទទាតិ ទានំ, ឧដ្ឋានវីរិយាធិគតស្ស ជន្តុ;

អតិក្កម្ម សោ វេតរណិំ [វេត្តរណិំ (ក.)] យមស្ស, ទិព្ពានិ ឋានានិ ឧបេតិ មច្ចោ.

ទានញ្ច យុទ្ធញ្ច សមានមាហុ, អប្បាបិ សន្តា ពហុកេ ជិនន្តិ;

អប្បម្បិ ចេ សទ្ទហានោ ទទាតិ, តេនេវ សោ ហោតិ សុខី បរត្ថ.

វិចេយ្យ ទានំ សុគតប្បសត្ថំ, យេ ទក្ខិណេយ្យា ឥធ ជីវលោកេ;

ឯតេសុ ទិន្នានិ មហប្ផលានិ, ពីជានិ វុត្តានិ យថា សុខេត្តេ.

យោ បាណភូតានិ អហេឋយំ ចរំ, បរូបវាទា ន ករោតិ បាបំ;

ភីរុំ បសំសន្តិ ន តត្ថ សូរំ, ភយា ហិ សន្តោ ន ករោន្តិ បាបំ.

ហីនេន ព្រហ្មចរិយេន, ខត្តិយេ ឧបបជ្ជតិ;

មជ្ឈិមេន ¶ ច ទេវត្តំ, ឧត្តមេន វិសុជ្ឈតិ.

អទ្ធា ¶ ហិ ទានំ ពហុធា បសត្ថំ, ទានា ច ខោ ធម្មបទំវ សេយ្យោ;

បុព្ពេវ ហិ បុព្ពតរេវ សន្តោ [បុព្ពេ ច ហិ បុព្ពតរេ ច សន្តោ (សំ. និ. ១.៣៣)], និព្ពានមេវជ្ឈគមុំ សបញ្ញាតិ.

គង្គា កុមុទិនី សន្តា, សង្ខវណ្ណា ច កោកិលា;

ជម្ពុ តាលផលំ ទជ្ជា, អថ នូន តទា សិយា.

យទា កច្ឆបលោមានំ, បាវារោ តិវិធោ សិយា;

ហេមន្តិកំ បាវុរណំ [បាបុរណំ (សី. ស្យា. បី.)], អថ នូន តទា សិយា.

យទា មកសបាទានំ [ទាឋានំ (សី. បី.)], អដ្ដាលោ សុកតោ សិយា;

ទឡ្ហោ ច អវិកម្បី ច [អប្បកម្បី ច (សី. បី.)], អថ នូន តទា សិយា.

យទា សសវិសាណានំ, និស្សេណី សុកតា សិយា;

សគ្គស្សារោហណត្ថាយ, អថ នូន តទា សិយា.

យទា និស្សេណិមារុយ្ហ, ចន្ទំ ខាទេយ្យុ មូសិកា;

រាហុញ្ច បរិបាតេយ្យុំ [បរិពាហេយ្យុំ (ស្យា.)], អថ នូន តទា សិយា.

យទា សុរាឃដំ បិត្វា, មក្ខិកា គណចារិណី;

អង្គារេ ¶ វាសំ កប្បេយ្យុំ, អថ នូន តទា សិយា.

យទា ¶ ពិម្ពោដ្ឋសម្បន្នោ, គទ្រភោ សុមុខោ សិយា;

កុសលោ នច្ចគីតស្ស, អថ នូន តទា សិយា.

យទា កាកា ឧលូកា ច, មន្តយេយ្យុំ រហោគតា;

អញ្ញមញ្ញំ បិហយេយ្យុំ, អថ នូន តទា សិយា.

យទា មុឡាល [បុលស (សី. បី.), បុលាស (ស្យា.)] បត្តានំ, ឆត្តំ ថិរតរំ សិយា;

វស្សស្ស បដិឃាតាយ, អថ នូន តទា សិយា.

យទា ¶ កុលកោ [កុលុង្កោ (សី. បី.), កុលុកោ (ស្យា.)] សកុណោ, បព្ពតំ គន្ធមាទនំ;

តុណ្ឌេនាទាយ គច្ឆេយ្យ, អថ នូន តទា សិយា.

យទា សាមុទ្ទិកំ នាវំ, ស-យន្តំ ស-វដាករំ [សបដាការំ (ក.)];

ចេដោ អាទាយ គច្ឆេយ្យ, អថ នូន តទា សិយាតិ.

ខមនីយំ យាបនីយំ, កច្ចិ មាតុល តេ សុខំ;

សុខំ តេ អម្មា អវច, សុខកាមាវ [សុខកាមា ហិ (សី. ស្យា. បី.)] តេ មយំ.

នង្គុដ្ឋំ មេ អវក្កម្ម [អបក្កម្ម (ក.)], ហេឋយិត្វាន [បោថយិត្វាន (ក.)] ឯឡិកេ [ឯឡកិ (ស្យា.), ឯឡិកិ (បី.)];

សាជ្ជ មាតុលវាទេន, មុញ្ចិតព្ពា នុ មញ្ញសិ.

បុរត្ថាមុខោ និសិន្នោសិ, អហំ តេ មុខមាគតា;

បច្ឆតោ តុយ្ហំ នង្គុដ្ឋំ, កថំ ខ្វាហំ អវក្កមិំ [អបក្កមិំ (ក.)].

យាវតា ¶ ចតុរោ ទីបា, សសមុទ្ទា សបព្ពតា;

តាវតា មយ្ហំ នង្គុដ្ឋំ, កថំ ខោ ត្វំ វិវជ្ជយិ.

បុព្ពេវ មេតមក្ខិំសុ [មេតំ អក្ខំសុ (សី. បី.)], មាតា បិតា ច ភាតរោ;

ទីឃំ ទុដ្ឋស្ស នង្គុដ្ឋំ, សាម្ហិ វេហាយសាគតា.

តញ្ច ទិស្វាន អាយន្តិំ, អន្តលិក្ខស្មិ ឯឡិកេ;

មិគសង្ឃោ បលាយិត្ថ, ភក្ខោ មេ នាសិតោ តយា.

ឥច្ចេវំ វិលបន្តិយា, ឯឡកិយា រុហគ្ឃសោ;

គលកំ អន្វាវមទ្ទិ, នត្ថិ ទុដ្ឋេ សុភាសិតំ.

នេវ ¶ ¶ ទុដ្ឋេ នយោ អត្ថិ, ន ធម្មោ ន សុភាសិតំ;

និក្កមំ ទុដ្ឋេ យុញ្ជេថ, សោ ច សព្ភិំ ន រញ្ជតីតិ.

បរិសុទ្ធា មនាវិលា វត្ថធរា, ពករាជស្ស កាយុរំ ទណ្ឌវរោ;

អថ អង្គារ ចេតិយ ទេវិលិនា, អថ អាទិត្ត គង្គា ទសេឡកិនាតិ.

បរិសង្កុបថោ ¶ ¶ ¶ នាម, គិជ្ឈបន្ថោ សនន្តនោ;

តត្រាសិ មាតាបិតរោ, គិជ្ឈោ បោសេសិ ជិណ្ណកេ;

តេសំ អជគរមេទំ, អច្ចហាសិ ពហុត្តសោ [បហុត្តតោ (ក. សី.), បហូតសោ (ស្យា. បី.), ពហុធសោ (ក.)].

បិតា ច បុត្តំ អវច, ជានំ ឧច្ចំ បបាតិនំ;

សុបត្តំ ថាមសម្បន្នំ [បក្ខសម្បន្នំ (សី. ស្យា. បី.)], តេជស្សិំ ទូរគាមិនំ.

បរិប្លវន្តំ បថវិំ, យទា តាត វិជានហិ;

សាគរេន បរិក្ខិត្តំ, ចក្កំវ បរិមណ្ឌលំ;

តតោ តាត និវត្តស្សុ, មាស្សុ ឯត្តោ បរំ គមិ.

ឧទបត្តោសិ [ឧទ្ធំ បត្តោសិ (ក. សី.)] វេគេន, ពលី បក្ខី ទិជុត្តមោ;

ឱលោកយន្តោ វក្កង្គោ, បព្ពតានិ វនានិ ច.

អទ្ទស្ស បថវិំ គិជ្ឈោ, យថាសាសិ [យថាស្សាសិ (ស្យា. អដ្ឋ. បាឋន្តរំ)] បិតុស្សុតំ;

សាគរេន បរិក្ខិត្តំ, ចក្កំវ បរិមណ្ឌលំ.

តញ្ច សោ សមតិក្កម្ម, បរមេវច្ចវត្តថ [បរមេវ បវត្តថ (សី. ស្យា.)];

តញ្ច វាតសិខា តិក្ខា, អច្ចហាសិ ពលិំ ទិជំ.

នាសក្ខាតិគតោ បោសោ, បុនទេវ និវត្តិតុំ;

ទិជោ ព្យសនមាបាទិ, វេរម្ភានំ [វេរម្ពានំ (សី. បី.)] វសំ គតោ.

តស្ស ¶ បុត្តា ច ទារា ច, យេ ចញ្ញេ អនុជីវិនោ;

សព្ពេ ព្យសនមាបាទុំ, អនោវាទករេ ទិជេ.

ឯវម្បិ ឥធ វុឌ្ឍានំ, យោ វាក្យំ នាវពុជ្ឈតិ;

អតិសីមចរោ ទិត្តោ, គិជ្ឈោវាតីតសាសនោ;

ស វេ ព្យសនំ បប្បោតិ, អកត្វា វុឌ្ឍសាសនន្តិ.

បុថុសទ្ទោ ¶ ¶ សមជនោ, ន ពាលោ កោចិ មញ្ញថ;

សង្ឃស្មិំ ភិជ្ជមានស្មិំ, នាញ្ញំ ភិយ្យោ អមញ្ញរុំ.

បរិមុដ្ឋា បណ្ឌិតាភាសា, វាចាគោចរភាណិនោ;

យាវិច្ឆន្តិ មុខាយាមំ, យេន នីតា ន តំ វិទូ.

អក្កោច្ឆិ មំ អវធិ មំ, អជិនិ មំ អហាសិ មេ;

យេ ច តំ ឧបនយ្ហន្តិ, វេរំ តេសំ ន សម្មតិ.

អក្កោច្ឆិ មំ អវធិ មំ, អជិនិ មំ អហាសិ មេ;

យេ ច តំ នុបនយ្ហន្តិ, វេរំ តេសូបសម្មតិ.

ន ហិ វេរេន វេរានិ, សម្មន្តីធ កុទាចនំ;

អវេរេន ច សម្មន្តិ, ឯស ធម្មោ សនន្តនោ.

បរេ ច ន វិជានន្តិ, មយមេត្ថ យមាមសេ;

យេ ច តត្ថ វិជានន្តិ, តតោ សម្មន្តិ មេធគា.

អដ្ឋិច្ឆិន្នា ¶ បាណហរា, គវស្ស [គវាស្ស (សី. ស្យា. បី.)] ធនហារិនោ;

រដ្ឋំ វិលុម្បមានានំ, តេសម្បិ ហោតិ សង្គតិ;

សចេ លភេថ និបកំ សហាយំ, សទ្ធិំចរំ សាធុវិហារិធីរំ;

អភិភុយ្យ សព្ពានិ បរិស្សយានិ, ចរេយ្យ តេនត្តមនោ សតីមា.

នោ ចេ លភេថ និបកំ សហាយំ, សទ្ធិំចរំ សាធុវិហារិធីរំ;

រាជាវ រដ្ឋំ វិជិតំ បហាយ, ឯកោ ចរេ មាតង្គរញ្ញេវ នាគោ.

ឯកស្ស ¶ ចរិតំ សេយ្យោ, នត្ថិ ពាលេ សហាយតា;

ឯកោ ចរេ ន បាបានិ កយិរា, អប្បោស្សុក្កោ មាតង្គរញ្ញេវ នាគោតិ.

ទុមោ យទា ហោតិ ផលូបបន្នោ, ភុញ្ជន្តិ នំ វិហង្គមា [វិហគា (សី. បី.)] សម្បតន្តា;

ខីណន្តិ ញត្វាន ទុមំ ផលច្ចយេ [ញត្វា ទុមប្ផលច្ចយេន (ក.)], ទិសោទិសំ ¶ យន្តិ តតោ វិហង្គមា.

ចរ ចារិកំ លោហិតតុណ្ឌ មាមរិ, កិំ ត្វំ សុវ សុក្ខទុមម្ហិ ឈាយសិ;

តទិង្ឃ មំ ព្រូហិ វសន្តសន្និភ, កស្មា សុវ សុក្ខទុមំ ន រិញ្ចសិ.

យេ ¶ វេ សខីនំ សខារោ ភវន្តិ, បាណច្ចយេ [បាណំ ចជេ (ក.), បាណច្ចយេ មរណកាលេ ច សុខទុក្ខេសុ ច ន ជហន្តីតិ សម្ពន្ធោ] ទុក្ខសុខេសុ ហំស;

ខីណំ អខីណន្តិ ន តំ ជហន្តិ, សន្តោ សតំ ធម្មមនុស្សរន្តា.

សោហំ សតំ អញ្ញតរោស្មិ ហំស, ញាតី ច មេ ហោតិ សខា ច រុក្ខោ;

តំ នុស្សហេ ជីវិកត្ថោ បហាតុំ, ខីណន្តិ ញត្វាន ន ហេស ធម្មោ [ន សោស (ក.), ន ឯស (ស្យា.)].

សាធុ សក្ខិ កតំ ហោតិ, មេត្តិ សំសតិ សន្ថវោ [មិត្តំ សង្គតិ សន្ធវោ (ក.)];

សចេតំ ធម្មំ រោចេសិ, បាសំសោសិ វិជានតំ.

សោ តេ សុវ វរំ ទម្មិ, បត្តយាន វិហង្គម;

វរំ វរស្សុ វក្កង្គ, យំ កិញ្ចិ មនសិច្ឆសិ.

វរញ្ច ¶ មេ ហំស ភវំ ទទេយ្យ, អយញ្ច រុក្ខោ បុនរាយុំ លភេថ;

សោ ¶ សាខវា ផលិមា សំវិរូឡ្ហោ, មធុត្ថិកោ តិដ្ឋតុ សោភមានោ.

តំ បស្ស សម្ម ផលិមំ ឧឡារំ, សហាវ តេ ហោតុ ឧទុម្ពរេន;

សោ សាខវា ផលិមា សំវិរូឡ្ហោ, មធុត្ថិកោ តិដ្ឋតុ សោភមានោ.

ឯវំ សក្ក សុខី ហោហិ, សហ សព្ពេហិ ញាតិភិ;

យថាហមជ្ជ សុខិតោ, ទិស្វាន សផលំ ទុមំ.

សុវស្ស ច វរំ ទត្វា, កត្វាន សផលំ ទុមំ;

បក្កាមិ សហ ភរិយាយ, ទេវានំ នន្ទនំ វនន្តិ.

សន្តិ រុក្ខា ហរិបត្តា [ហរិតបត្តា (សី. ស្យា. បី.)], ទុមា នេកផលា ពហូ;

កស្មា នុ សុក្ខេ [សុក្ខ (ក.)] កោឡាបេ, សុវស្ស និរតោ មនោ.

ផលស្ស ឧបភុញ្ជិម្ហា, នេកវស្សគណេ ពហូ;

អផលម្បិ វិទិត្វាន, សាវ មេត្តិ យថា បុរេ.

សុខញ្ច រុក្ខំ កោឡាបំ, ឱបត្តមផលំ ទុមំ;

ឱហាយ សកុណា យន្តិ, កិំ ទោសំ បស្សសេ ទិជ.

យេ ¶ ផលត្ថា សម្ភជន្តិ, អផលោតិ ជហន្តិ នំ;

អត្តត្ថបញ្ញា ទុម្មេធា, តេ ហោន្តិ បក្ខបាតិនោ.

សាធុ សក្ខិ កតំ ហោតិ, មេត្តិ សំសតិ សន្ថវោ;

សចេតំ ធម្មំ រោចេសិ, បាសំសោសិ វិជានតំ.

សោ ¶ តេ សុវ វរំ ទម្មិ, បត្តយាន វិហង្គម;

វរំ វរស្សុ វក្កង្គ, យំ កិញ្ចិ មនសិច្ឆសិ.

អបិ ¶ នាម នំ បស្សេយ្យំ [អបិ នាម នំ បុន បស្សេ (សី. ស្យា.)], សបត្តំ សផលំ ទុមំ;

ទលិទ្ទោវ និធិ លទ្ធា, នន្ទេយ្យាហំ បុនប្បុនំ.

តតោ អមតមាទាយ, អភិសិញ្ចិ មហីរុហំ;

តស្ស សាខា វិរូហិំសុ [វិរូឡ្ហស្ស (ក.)], សីតច្ឆាយា មនោរមា.

ឯវំ សក្ក សុខី ហោហិ, សហ សព្ពេហិ ញាតិភិ;

យថាហមជ្ជ សុខិតោ, ទិស្វាន សផលំ ទុមំ.

សុវស្ស ច វរំ ទត្វា, កត្វាន សផលំ ទុមំ;

បក្កាមិ សហ ភរិយាយ, ទេវានំ នន្ទនំ វនន្តិ.

សុតំ មេតំ មហាព្រហ្មេ, កាមេ ភុញ្ជតិ ហារិតោ;

កច្ចេតំ វចនំ តុច្ឆំ, កច្ចិ សុទ្ធោ ឥរិយ្យសិ.

ឯវមេតំ មហារាជ, យថា តេ វចនំ សុតំ;

កុម្មគ្គំ ¶ បដិបន្នោស្មិ, មោហនេយ្យេសុ មុច្ឆិតោ.

អទុ [អាទុ (សី. បី.)] បញ្ញា កិមត្ថិយា, និបុណា សាធុចិន្តិនី [ចិន្តនី (សី. បី.)];

យាយ ឧប្បតិតំ រាគំ, កិំ មនោ ន វិនោទយេ.

ចត្តារោមេ មហារាជ, លោកេ អតិពលា ភុសា;

រាគោ ទោសោ មទោ មោហោ, យត្ថ បញ្ញា ន គាធតិ.

អរហា សីលសម្បន្នោ, សុទ្ធោ ចរតិ ហារិតោ;

មេធាវី បណ្ឌិតោ ចេវ, ឥតិ នោ សម្មតោ ភវំ.

មេធាវីនម្បិ ហិំសន្តិ, ឥសិំ ធម្មគុណេ រតំ;

វិតក្កា បាបកា រាជ, សុភា រាគូបសំហិតា.

ឧប្បន្នាយំ ¶ សរីរជោ, រាគោ វណ្ណវិទូសនោ តវ;

តំ បជហ ភទ្ទមត្ថុ តេ, ពហុន្នាសិ មេធាវិសម្មតោ.

តេ អន្ធការកេ [ករណេ (សី. ស្យា. បី.)] កាមេ, ពហុទុក្ខេ មហាវិសេ;

តេសំ មូលំ គវេសិស្សំ, ឆេច្ឆំ រាគំ សពន្ធនំ.

ឥទំ ¶ វត្វាន ហារិតោ, ឥសិ សច្ចបរក្កមោ;

កាមរាគំ វិរាជេត្វា, ព្រហ្មលោកូបគោ អហូតិ.

ហរិតចជាតកំ [ហារិតជាតកំ (សី. បី.)] បញ្ចមំ.

ពហុស្សុតំ ចិត្តកថិំ [ចិត្តកថំ (ស្យា. ក.)], គង្គា វហតិ បាដលិំ [បាដលំ (សី. បី.)];

វុយ្ហមានក ¶ ភទ្ទន្តេ, ឯកំ មេ ទេហិ គាថកំ [គីតកំ (ក. អដ្ឋ.)].

យេន សិញ្ចន្តិ ទុក្ខិតំ, យេន សិញ្ចន្តិ អាតុរំ;

តស្ស មជ្ឈេ មរិស្សាមិ, ជាតំ សរណតោ ភយំ.

យត្ថ ពីជានិ រូហន្តិ, សត្តា យត្ថ បតិដ្ឋិតា;

សា មេ សីសំ និបីឡេតិ, ជាតំ សរណតោ ភយំ.

យេន ភត្តានិ បច្ចន្តិ, សីតំ យេន វិហញ្ញតិ;

សោ មំ ឌហតិ [ទយ្ហតិ (ក.)] គត្តានិ, ជាតំ សរណតោ ភយំ.

យេន ភុត្តេន [ភត្តេន (ស្យា. ក.)] យាបេន្តិ, បុថូ ព្រាហ្មណខត្តិយា;

សោ មំ ភុត្តោ ព្យាបាទេតិ, ជាតំ សរណតោ ភយំ.

គិម្ហានំ បច្ឆិមេ មាសេ, វាតមិច្ឆន្តិ បណ្ឌិតា;

សោ មំ [សោ មេ (សី. បី.)] ភញ្ជតិ គត្តានិ, ជាតំ សរណតោ ភយំ.

យំ និស្សិតា ជគតិរុហំ, ស្វាយំ អគ្គិំ បមុញ្ចតិ;

ទិសា ភជថ វក្កង្គា, ជាតំ សរណតោ ភយំ.

យមានយិំ ¶ សោមនស្សំ, មាលិនិំ ចន្ទនុស្សទំ;

សា មំ ឃរា និច្ឆុភតិ [នីហរតិ (សី. ស្យា.)], ជាតំ សរណតោ ភយំ.

យេន ជាតេន នន្ទិស្សំ, យស្ស ច ភវមិច្ឆិសំ;

សោ មំ ឃរា និច្ឆុភតិ [នីហរតិ (សី. ស្យា.)], ជាតំ សរណតោ ភយំ.

សុណន្តុ មេ ជានបទា, នេគមា ច សមាគតា;

យតោទកំ តទាទិត្តំ, យតោ ខេមំ តតោ ភយំ.

រាជា ¶ វិលុម្បតេ រដ្ឋំ, ព្រាហ្មណោ ច បុរោហិតោ;

អត្តគុត្តា វិហរថ, ជាតំ សរណតោ ភយន្តិ.

អស្ស ¶ ឥន្ទសមោ រាជ, អច្ចន្តំ អជរាមរោ;

សចេ ត្វំ យញ្ញំ យាជេយ្យ, ឥសិំ លោមសកស្សបំ.

សសមុទ្ទបរិយាយំ, មហិំ សាគរកុណ្ឌលំ;

ន ឥច្ឆេ សហ និន្ទាយ, ឯវំ សេយ្យ [សយ្ហ (សី. ស្យា. បី.)] វិជានហិ.

ធិរត្ថុ តំ យសលាភំ, ធនលាភញ្ច ព្រាហ្មណ;

យា វុត្តិ វិនិបាតេន, អធម្មចរណេន វា.

អបិ ចេ បត្តមាទាយ, អនគារោ បរិព្ពជេ;

សាយេវ ជីវិកា សេយ្យោ, យា ចាធម្មេន ឯសនា.

អបិ ចេ បត្តមាទាយ, អនគារោ បរិព្ពជេ;

អញ្ញំ អហិំសយំ លោកេ, អបិ រជ្ជេន តំ វរំ.

ពលំ ចន្ទោ ពលំ សុរិយោ, ពលំ សមណព្រាហ្មណា;

ពលំ វេលា សមុទ្ទស្ស, ពលាតិពលមិត្ថិយោ.

យថា ឧគ្គតបំ សន្តំ, ឥសិំ លោមសកស្សបំ;

បិតុ អត្ថា ចន្ទវតី, វាជបេយ្យំ [វាចបេយ្យំ (បី. ក.)] អយាជយិ.

តំ លោភបកតំ កម្មំ, កដុកំ កាមហេតុកំ;

តស្ស ¶ មូលំ គវេសិស្សំ, ឆេច្ឆំ រាគំ សពន្ធនំ.

ធិរត្ថុ ¶ កាមេ សុពហូបិ លោកេ, តបោវ សេយ្យោ កាមគុណេហិ រាជ;

តបោ ករិស្សាមិ បហាយ កាមេ, តវេវ រដ្ឋំ ចន្ទវតី ច ហោតូតិ.

កាសាយវត្ថេ សកុណេ វទាមិ, ទុវេ ទុវេ នន្ទមនេ [នន្ទិមនេ (សី. បី.)] ចរន្តេ;

កំ អណ្ឌជំ អណ្ឌជា មានុសេសុ, ជាតិំ បសំសន្តិ តទិង្ឃ ព្រូថ.

អម្ហេ មនុស្សេសុ មនុស្សហិំស, អនុព្ពតេ [អនុបុព្ពកេ (ក.)] ចក្កវាកេ វទន្តិ;

កល្យាណភាវម្ហេ [ភាវ’ម្ហ (សី. បី.)] ទិជេសុ សម្មតា, អភិរូបា [អភីតរូបា (សី. ស្យា. បី.)] វិចរាម អណ្ណវេ. ( ) [(ន ឃាសហេតូបិ ករោម បាបំ) (ក.)]

កិំ អណ្ណវេ កានិ ផលានិ ភុញ្ជេ, មំសំ កុតោ ខាទថ ចក្កវាកា;

កិំ ភោជនំ ភុញ្ជថ វោ អនោមា [អភិណ្ហំ (ក.)], ពលញ្ច ¶ វណ្ណោ ច អនប្បរូបា [អនប្បរូបោ (សី. ស្យា. បី.)].

ន ¶ អណ្ណវេ សន្តិ ផលានិ ធង្ក, មំសំ កុតោ ខាទិតុំ ចក្កវាកេ;

សេវាលភក្ខម្ហ [ភក្ខិម្ហ (ក.)] អបាណភោជនា [អវាកភោជនា (សី. បី.)], ន ឃាសហេតូបិ ករោម បាបំ.

ន មេ ឥទំ រុច្ចតិ ចក្កវាក, អស្មិំ ភវេ ភោជនសន្និកាសោ;

អហោសិ បុព្ពេ តតោ មេ អញ្ញថា, ឥច្ចេវ មេ វិមតិ ឯត្ថ ជាតា.

អហម្បិ ¶ មំសានិ ផលានិ ភុញ្ជេ, អន្នានិ ច លោណិយតេលិយានិ;

រសំ មនុស្សេសុ លភាមិ ភោត្តុំ, សូរោវ សង្គាមមុខំ វិជេត្វា;

ន ច មេ តាទិសោ វណ្ណោ, ចក្កវាក យថា តវ.

អសុទ្ធភក្ខោសិ ខណានុបាតី, កិច្ឆេន តេ លព្ភតិ អន្នបានំ;

ន តុស្សសី រុក្ខផលេហិ ធង្ក, មំសានិ វា យានិ សុសានមជ្ឈេ.

យោ សាហសេន អធិគម្ម ភោគេ, បរិភុញ្ជតិ ¶ ធង្ក ខណានុបាតី;

តតោ ឧបក្កោសតិ នំ សភាវោ, ឧបក្កុដ្ឋោ វណ្ណពលំ ជហាតិ.

អប្បម្បិ ចេ និព្ពុតិំ ភុញ្ជតី យទិ, អសាហសេន អបរូបឃាតី [អសាហសេនានុបឃាតិនោ (ក.)];

ពលញ្ច វណ្ណោ ច តទស្ស ហោតិ, ន ហិ សព្ពោ អាហារមយេន វណ្ណោតិ.

សុតិតិក្ខំ អរញ្ញម្ហិ, បន្តម្ហិ សយនាសនេ;

យេ ច គាមេ តិតិក្ខន្តិ, តេ ឧឡារតរា តយា.

អរញ្ញា គាមមាគម្ម, កិំសីលំ កិំវតំ អហំ;

បុរិសំ តាត សេវេយ្យំ, តំ មេ អក្ខាហិ បុច្ឆិតោ.

យោ តេ [យោ តំ (ស្យា. ជា. ១.៤.១៩០ អរញ្ញជាតកេបិ)] វិស្សាសយេ តាត, វិស្សាសញ្ច ខមេយ្យ តេ;

សុស្សូសី ច តិតិក្ខី ច, តំ ភជេហិ ឥតោ គតោ.

យស្ស ¶ កាយេន វាចាយ, មនសា នត្ថិ ទុក្កដំ;

ឧរសីវ បតិដ្ឋាយ, តំ ភជេហិ ឥតោ គតោ.

យោ ច ធម្មេន ចរតិ, ចរន្តោបិ ន មញ្ញតិ;

វិសុទ្ធការិំ សប្បញ្ញំ, តំ ភជេហិ ឥតោ គតោ.

ហលិទ្ទិរាគំ ¶ កបិចិត្តំ, បុរិសំ រាគវិរាគិនំ;

តាទិសំ តាត មា សេវិ, និម្មនុស្សម្បិ ចេ សិយា.

អាសីវិសំវ កុបិតំ, មីឡ្ហលិត្តំ មហាបថំ;

អារកា បរិវជ្ជេហិ, យានីវ វិសមំ បថំ.

អនត្ថា ¶ តាត វឌ្ឍន្តិ, ពាលំ អច្ចុបសេវតោ;

មាស្សុ ពាលេន សំគច្ឆិ, អមិត្តេនេវ សព្ពទា.

តំ តាហំ តាត យាចាមិ, ករស្សុ វចនំ មម;

មាស្សុ ពាលេន សំគច្ឆិ [សំគញ្ឆិ (សី. បី.)], ទុក្ខោ ពាលេហិ សង្គមោតិ.

កុតោ នុ អាគច្ឆថ ភោ តយោ ជនា, ស្វាគតា ឯថ [ស្វាគតំ ឯត្ថ (សី. បី.)] និសីទថាសនេ;

កច្ចិត្ថ ភោន្តោ កុសលំ អនាមយំ, ចិរស្សមព្ភាគមនំ ហិ វោ ឥធ.

អហមេវ ឯកោ ឥធ មជ្ជ បត្តោ, ន ចាបិ មេ ទុតិយោ កោចិ វិជ្ជតិ;

កិមេវ សន្ធាយ តេ ភាសិតំ ឥសេ, ‘‘កុតោ នុ អាគច្ឆថ ភោ តយោ ជនា’’.

តុវញ្ច ឯកោ ភរិយា ច តេ បិយា, សមុគ្គបក្ខិត្តនិកិណ្ណមន្តរេ ¶ ;

សា រក្ខិតា កុច្ឆិគតាវ [កុច្ឆិគតា ច (ក.)] តេ សទា, វាយុស្ស [ហរិស្ស (ក.)] បុត្តេន សហា តហិំ រតា.

សំវិគ្គរូបោ ¶ ឥសិនា វិយាកតោ [បព្យាកតោ (ក.), ព្យាកតោ (ស្យា. បី.)], សោ ទានវោ តត្ថ សមុគ្គមុគ្គិលិ;

អទ្ទក្ខិ ភរិយំ សុចិ មាលធារិនិំ, វាយុស្ស បុត្តេន សហា តហិំ រតំ.

សុទិដ្ឋរូបមុគ្គតបានុវត្តិនា [សុទិដ្ឋរូបុគ្គតបានុវត្តិនា (សី. ស្យា. បី.)], ហីនា នរា យេ បមទាវសំ គតា;

យថា ហវេ បាណរិវេត្ថ រក្ខិតា, ទុដ្ឋា មយី អញ្ញមភិប្បមោទយិ.

ទិវា ច រត្តោ ច មយា ឧបដ្ឋិតា, តបស្សិនា ជោតិរិវា វនេ វសំ;

សា ធម្មមុក្កម្ម អធម្មមាចរិ, អកិរិយរូបោ បមទាហិ សន្ថវោ.

សរីរមជ្ឈម្ហិ ឋិតាតិមញ្ញហំ, មយ្ហំ អយន្តិ អសតិំ អសញ្ញតំ;

សា ធម្មមុក្កម្ម អធម្មមាចរិ, អកិរិយរូបោ បមទាហិ សន្ថវោ.

សុរក្ខិតំ ¶ មេតិ កថំ នុ វិស្សសេ, អនេកចិត្តាសុ ន ហត្ថិ [អនេកចិត្តា បុន ហេត្ថ (ក.)] រក្ខណា;

ឯតា ហិ បាតាលបបាតសន្និភា, ឯត្ថប្បមត្តោ ព្យសនំ និគច្ឆតិ.

តស្មា ហិ តេ សុខិនោ វីតសោកា, យេ មាតុគាមេហិ ចរន្តិ និស្សដា;

ឯតំ សិវំ ឧត្តមមាភិបត្ថយំ, ន មាតុគាមេហិ ករេយ្យ សន្ថវន្តិ.

ន ¶ ខោ មេ រុច្ចតិ អាឡិ, បូតិមំសស្ស បេក្ខនា;

ឯតាទិសា សខារស្មា, អារកា បរិវជ្ជយេ.

ឧម្មត្តិកា ¶ អយំ វេណី, វណ្ណេតិ បតិនោ សខិំ;

បជ្ឈាយិ [បជ្ឈាតិ (សី. បី.), បជ្ឈាយតិ (សី. និយ្យ)] បដិគច្ឆន្តិំ, អាគតំ មេណ្ឌ [មេឡ (សី. បី.)] មាតរំ.

ត្វំ ខោសិ សម្ម ឧម្មត្តោ, ទុម្មេធោ អវិចក្ខណោ;

យោ ត្វំ [សោ ត្វំ (ស្យា.)] មតាលយំ កត្វា, អកាលេន វិបេក្ខសិ.

ន អកាលេ វិបេក្ខេយ្យ, កាលេ បេក្ខេយ្យ បណ្ឌិតោ;

បូតិមំសោវ បជ្ឈាយិ [បជ្ឈាតិ (សី. បី.), បជ្ឈាយតិ (សី. និយ្យ)], យោ អកាលេ វិបេក្ខតិ.

បិយំ ខោ អាឡិ មេ ហោតុ, បុណ្ណបត្តំ ទទាហិ មេ;

បតិ ¶ សញ្ជីវិតោ មយ្ហំ, ឯយ្យាសិ បិយបុច្ឆិកា [បុច្ឆិតា (ស្យា. ក.)].

បិយំ ខោ អាឡិ តេ ហោតុ, បុណ្ណបត្តំ ទទាមិ តេ;

មហតា បរិវារេន [បរិហារេន (ស្យា.)], ឯស្សំ [ឯសំ (សី. បី.)] កយិរាហិ [កយិរាសិ (បី.)] ភោជនំ.

កីទិសោ តុយ្ហំ បរិវារោ, យេសំ កាហាមិ ភោជនំ;

កិំនាមកា ច តេ សព្ពេ, តំ [តេ (សី. ស្យា. បី.)] មេ អក្ខាហិ បុច្ឆិតា.

មាលិយោ ចតុរក្ខោ ច, បិង្គិយោ អថ ជម្ពុកោ;

ឯទិសោ មយ្ហំ បរិវារោ, តេសំ កយិរាហិ [កយិរាសិ (បី.)] ភោជនំ.

និក្ខន្តាយ អគារស្មា, ភណ្ឌកម្បិ វិនស្សតិ;

អារោគ្យំ អាឡិនោ វជ្ជំ [វច្ឆំ (?)], ឥធេវ វស មាគមាតិ.

យោ តេ បុត្តកេ អខាទិ, ទិន្នភត្តោ អទូសកេ;

តស្មិំ ទាឋំ និបាតេហិ, មា តេ មុច្ចិត្ថ ជីវតោ.

អាកិណ្ណលុទ្ទោ ¶ បុរិសោ, ធាតិចេលំវ មក្ខិតោ;

បទេសំ តំ ន បស្សាមិ, យត្ថ ទាឋំ និបាតយេ.

អកតញ្ញុស្ស បោសស្ស, និច្ចំ វិវរទស្សិនោ;

សព្ពំ ចេ បថវិំ ទជ្ជា, នេវ នំ អភិរាធយេ.

កិន្នុ សុពាហុ តរមានរូបោ, បច្ចាគតោសិ សហ មាណវេន;

កិំ ¶ កិច្ចមត្ថំ ឥធមត្ថិ តុយ្ហំ, អក្ខាហិ មេ បុច្ឆិតោ ឯតមត្ថំ.

យោ តេ សខា ទទ្ទរោ សាធុរូបោ, តស្ស វធំ បរិសង្កាមិ អជ្ជ;

បុរិសស្ស កម្មាយតនានិ សុត្វា, នាហំ សុខិំ ទទ្ទរំ អជ្ជ មញ្ញេ.

កានិស្ស ¶ កម្មាយតនានិ អស្សុ, បុរិសស្ស វុត្តិសមោធានតាយ;

កំ វា បដិញ្ញំ បុរិសស្ស សុត្វា, បរិសង្កសិ ទទ្ទរំ មាណវេន.

ចិណ្ណា កលិង្គា ចរិតា វណិជ្ជា, វេត្តាចរោ សង្កុបថោបិ ចិណ្ណោ;

នដេហិ ចិណ្ណំ សហ វាកុរេហិ [វាករេហិ (បី. សី. និយ្យ), វាគុរេហិ (?)], ទណ្ឌេន យុទ្ធម្បិ សមជ្ជមជ្ឈេ.

ពទ្ធា កុលីកា [កុលិង្កា (សី. បី.)] មិតមាឡ្ហកេន, អក្ខា ជិតា [អក្ខាចិតា (សី. អដ្ឋ.)] សំយមោ អព្ភតីតោ;

អព្ពាហិតំ [អប្បហិតំ (សី. ស្យា.), អព្ពូហិតំ (បី. សី. និយ្យ)] បុព្ពកំ [បុប្ផកំ (សី. ស្យា.)] អឌ្ឍរត្តំ, ហត្ថា ទឌ្ឍា បិណ្ឌបដិគ្គហេន.

តានិស្ស ¶ កម្មាយតនានិ អស្សុ, បុរិសស្ស ¶ វុត្តិសមោធានតាយ;

យថា អយំ ទិស្សតិ លោមបិណ្ឌោ, គាវោ ហតា កិំ បន ទទ្ទរស្សាតិ.

វរគិជ្ឈ សមជ្ជន ហំសវរោ, និធិសវ្ហយ ហារិត បាដលិកោ;

អជរាមរ ធង្ក តិតិក្ខ កុតោ, អថ ទ្វាទស បេក្ខន ទទ្ទរិភីតិ.

ចតុទ្វារមិទំ ¶ ¶ ¶ នគរំ, អាយសំ ទឡ្ហបាការំ;

ឱរុទ្ធបដិរុទ្ធោស្មិ, កិំ បាបំ បកតំ មយា.

សព្ពេ អបិហិតា ទ្វារា, ឱរុទ្ធោស្មិ យថា ទិជោ;

កិមាធិករណំ យក្ខ, ចក្កាភិនិហតោ អហំ.

លទ្ធា សតសហស្សានិ, អតិរេកានិ វីសតិ;

អនុកម្បកានំ ញាតីនំ, វចនំ សម្ម នាករិ.

លង្ឃិំ សមុទ្ទំ បក្ខន្ទិ, សាគរំ អប្បសិទ្ធិកំ;

ចតុព្ភិ អដ្ឋជ្ឈគមា, អដ្ឋាហិបិ ច សោឡស.

សោឡសាហិ ច ពាត្តិំស, អត្រិច្ឆំ ចក្កមាសទោ;

ឥច្ឆាហតស្ស បោសស្ស, ចក្កំ ភមតិ មត្ថកេ.

ឧបរិវិសាលា ទុប្បូរា, ឥច្ឆា វិសដគាមិនី [វិសដគាមិនិំ (បី. ក.)];

យេ ច តំ អនុគិជ្ឈន្តិ, តេ ហោន្តិ ចក្កធារិនោ.

ពហុភណ្ឌំ [ពហុំ ភណ្ឌំ (សី. បី.)] អវហាយ, មគ្គំ អប្បដិវេក្ខិយ;

យេសញ្ចេតំ អសង្ខាតំ, តេ ហោន្តិ ចក្កធារិនោ.

កម្មំ សមេក្ខេ វិបុលញ្ច ភោគំ, ឥច្ឆំ ¶ ន សេវេយ្យ អនត្ថសំហិតំ;

ករេយ្យ វាក្យំ អនុកម្បកានំ, តំ តាទិសំ នាតិវត្តេយ្យ ចក្កំ.

កីវចិរំ នុ មេ យក្ខ, ចក្កំ សិរសិ ឋស្សតិ;

កតិ វស្សសហស្សានិ, តំ មេ អក្ខាហិ បុច្ឆិតោ.

អតិសរោ បច្ចសរោ [អច្ចសរោ (សី. ស្យា. បី.)], មិត្តវិន្ទ សុណោហិ មេ;

ចក្កំ តេ សិរសិ [សិរស្មិ (ស្យា.)] មាវិទ្ធំ, ន តំ ជីវំ បមោក្ខសីតិ.

កណ្ហោ ¶ ¶ វតាយំ បុរិសោ, កណ្ហំ ភុញ្ជតិ ភោជនំ;

កណ្ហេ ភូមិបទេសស្មិំ, ន មយ្ហំ មនសោ បិយោ.

ន កណ្ហោ តចសា ហោតិ, អន្តោសារោ ហិ ព្រាហ្មណោ;

យស្មិំ បាបានិ កម្មានិ, ស វេ កណ្ហោ សុជម្បតិ.

ឯតស្មិំ តេ សុលបិតេ, បតិរូបេ សុភាសិតេ;

វរំ ព្រាហ្មណ តេ ទម្មិ, យំ កិញ្ចិ មនសិច្ឆសិ.

វរញ្ចេ មេ អទោ សក្ក, សព្ពភូតានមិស្សរ;

សុនិក្កោធំ សុនិទ្ទោសំ, និល្លោភំ វុត្តិមត្តនោ;

និស្នេហមភិកង្ខាមិ, ឯតេ មេ ចតុរោ វរេ.

កិំ នុ កោធេ វា [កោធេវ (សី. បី.)] ទោសេ វា, លោភេ ស្នេហេ ច ព្រាហ្មណ;

អាទីនវំ ¶ ត្វំ បស្សសិ [សម្បស្សសិ (សី. បី.)], តំ មេ អក្ខាហិ បុច្ឆិតោ.

អប្បោ ហុត្វា ពហុ ហោតិ, វឌ្ឍតេ សោ អខន្តិជោ;

អាសង្គី ពហុបាយាសោ, តស្មា កោធំ ន រោចយេ.

ទុដ្ឋស្ស ផរុសា [បឋមា (បី. សី. និយ្យ)] វាចា, បរាមាសោ អនន្តរា;

តតោ បាណិ តតោ ទណ្ឌោ, សត្ថស្ស បរមា គតិ [បរាមសតិ (ក.)];

ទោសោ កោធសមុដ្ឋានោ, តស្មា ទោសំ ន រោចយេ.

អាលោបសាហសាការា [សហសាការា (សី. ស្យា. បី.)], និកតី វញ្ចនានិ ច;

ទិស្សន្តិ លោភធម្មេសុ, តស្មា លោភំ ន រោចយេ.

ស្នេហសង្គថិតា [សង្គធិតា (ក.), សង្គន្តិតា (ស្យា.)] គន្ថា, សេន្តិ មនោមយា បុថូ;

តេ ភុសំ ឧបតាបេន្តិ, តស្មា ស្នេហំ ន រោចយេ.

ឯតស្មិំ តេ សុលបិតេ, បតិរូបេ សុភាសិតេ;

វរំ ព្រាហ្មណ តេ ទម្មិ, យំ កិញ្ចិ មនសិច្ឆសិ.

វរញ្ចេ មេ អទោ សក្ក, សព្ពភូតានមិស្សរ;

អរញ្ញេ មេ វិហរតោ, និច្ចំ ឯកវិហារិនោ;

អាពាធា មា [ន (ស្យា. បី.)] ឧប្បជ្ជេយ្យុំ, អន្តរាយករា ភុសា.

ឯតស្មិំ ¶ តេ សុលបិតេ, បតិរូបេ សុភាសិតេ;

វរំ ព្រាហ្មណ តេ ទម្មិ, យំ កិញ្ចិ មនសិច្ឆសិ.

វរញ្ចេ ¶ មេ អទោ សក្ក, សព្ពភូតានមិស្សរ;

ន មនោ វា សរីរំ វា, មំ-កតេ សក្ក កស្សចិ;

កទាចិ ¶ ឧបហញ្ញេថ, ឯតំ សក្ក វរំ វរេតិ.

យោ កោបនេយ្យេ ន ករោតិ កោបំ, ន កុជ្ឈតិ សប្បុរិសោ កទាចិ;

កុទ្ធោបិ សោ នាវិករោតិ កោបំ, តំ វេ នរំ សមណមាហុ [សមណំ អាហុ (សី.)] លោកេ.

ឩនូទរោ យោ សហតេ ជិឃច្ឆំ, ទន្តោ តបស្សី មិតបានភោជនោ;

អាហារហេតុ ន ករោតិ បាបំ, តំ វេ នរំ សមណមាហុ លោកេ.

ខិឌ្ឌំ រតិំ វិប្បជហិត្វាន សព្ពំ, ន ចាលិកំ ភាសសិ កិញ្ចិ លោកេ;

វិភូសដ្ឋានា វិរតោ មេថុនស្មា, តំ វេ នរំ សមណមាហុ លោកេ.

បរិគ្គហំ លោភធម្មញ្ច សព្ពំ, យោ វេ បរិញ្ញាយ បរិច្ចជេតិ;

ទន្តំ ឋិតត្តំ អមមំ និរាសំ, តំ វេ នរំ សមណមាហុ លោកេ.

បុច្ឆាម ¶ កត្តារមនោមបញ្ញំ [មនោមបញ្ញ (ស្យា. ក.)], កថាសុ នោ វិគ្គហោ អត្ថិ ជាតោ;

ឆិន្ទជ្ជ កង្ខំ វិចិកិច្ឆិតានិ, តទជ្ជ [តយាជ្ជ (សី.)] កង្ខំ វិតរេមុ សព្ពេ.

យេ ¶ បណ្ឌិតា អត្ថទសា ភវន្តិ, ភាសន្តិ តេ យោនិសោ តត្ថ កាលេ;

កថំ នុ កថានំ អភាសិតានំ, អត្ថំ នយេយ្យុំ កុសលា ជនិន្ទា.

កថំ ហវេ ភាសតិ នាគរាជា, គរុឡោ បន វេនតេយ្យោ កិមាហ;

គន្ធព្ពរាជា បន កិំ វទេសិ, កថំ បន កុរូនំ រាជសេដ្ឋោ.

ខន្តិំ ហវេ ភាសតិ នាគរាជា, អប្បាហារំ គរុឡោ វេនតេយ្យោ;

គន្ធព្ពរាជា រតិវិប្បហានំ, អកិញ្ចនំ កុរូនំ រាជសេដ្ឋោ.

សព្ពានិ ឯតានិ សុភាសិតានិ, ន ហេត្ថ ទុព្ភាសិតមត្ថិ កិញ្ចិ;

យស្មិញ្ច ឯតានិ បតិដ្ឋិតានិ, អរាវ ¶ នាភ្យា សុសមោហិតានិ;

ចតុព្ភិ ធម្មេហិ សមង្គិភូតំ, តំ វេ នរំ សមណមាហុ លោកេ.

តុវញ្ហិ [តុវំ នុ (សី. បី.)] សេដ្ឋោ ត្វមនុត្តរោសិ, ត្វំ ធម្មគូ ធម្មវិទូ សុមេធោ;

បញ្ញាយ បញ្ហំ សមធិគ្គហេត្វា, អច្ឆេច្ឆិ ធីរោ វិចិកិច្ឆិតានិ;

អច្ឆេច្ឆិ កង្ខំ វិចិកិច្ឆិតានិ, ចុន្ទោ យថា នាគទន្តំ ខរេន.

នីលុប្បលាភំ វិមលំ អនគ្ឃំ, វត្ថំ ឥទំ ធូមសមានវណ្ណំ;

បញ្ហស្ស ¶ វេយ្យាករណេន តុដ្ឋោ, ទទាមិ តេ ធម្មបូជាយ ធីរ.

សុវណ្ណមាលំ ¶ ¶ សតបត្តផុល្លិតំ, សកេសរំ រត្នសហស្សមណ្ឌិតំ;

បញ្ហស្ស វេយ្យាករណេន តុដ្ឋោ, ទទាមិ តេ ធម្មបូជាយ ធីរ.

មណិំ អនគ្ឃំ រុចិរំ បភស្សរំ, កណ្ឋាវសត្តំ [វសិតំ (ក.)] មណិភូសិតំ មេ;

បញ្ហស្ស វេយ្យាករណេន តុដ្ឋោ, ទទាមិ តេ ធម្មបូជាយ ធីរ.

គវំ សហស្សំ ឧសភញ្ច នាគំ, អាជញ្ញយុត្តេ ច រថេ ទស ឥមេ;

បញ្ហស្ស វេយ្យាករណេន តុដ្ឋោ, ទទាមិ តេ គាមវរានិ សោឡស.

សារិបុត្តោ តទា នាគោ, សុបណ្ណោ បន កោលិតោ;

គន្ធព្ពរាជា អនុរុទ្ធោ, រាជា អានន្ទ បណ្ឌិតោ;

វិធុរោ ពោធិសត្តោ ច, ឯវំ ធារេថ ជាតកន្តិ.

ពហុស្សុតោ សុតធម្មោសិ សង្ខ, ទិដ្ឋា តយា សមណព្រាហ្មណា ច;

អថក្ខណេ ទស្សយសេ វិលាបំ, អញ្ញោ នុ កោ តេ បដិមន្តកោ មយា.

សុព្ភូ [សុព្ភា (ស្យា.), សុម្ភា, សុភ្មា (ក.)] សុភា សុប្បដិមុក្កកម្ពុ, បគ្គយ្ហ សោវណ្ណមយាយ បាតិយា;

‘‘ភុញ្ជស្សុ ភត្តំ’’ ឥតិ មំ វទេតិ, សទ្ធាវិត្តា [សទ្ធាចិត្តា (សី. បី. ក.)], តមហំ នោតិ ព្រូមិ.

ឯតាទិសំ ¶ ¶ ព្រាហ្មណ ទិស្វាន [ទិស្វ (សី. បី.)] យក្ខំ, បុច្ឆេយ្យ បោសោ សុខមាសិសានោ [សុខមាសសានោ (ស្យា.), សុខមាសិសមានោ (ក.)];

ឧដ្ឋេហិ នំ បញ្ជលិកាភិបុច្ឆ, ទេវី នុសិ ត្វំ ឧទ មានុសី នុ.

យំ ត្វំ សុខេនាភិសមេក្ខសេ មំ, ភុញ្ជស្សុ ភត្តំ ឥតិ មំ វទេសិ;

បុច្ឆាមិ តំ នារិ មហានុភាវេ, ទេវី នុសិ ត្វំ ឧទ មានុសី នុ.

ទេវី អហំ សង្ខ មហានុភាវា, ឥធាគតា សាគរវារិមជ្ឈេ;

អនុកម្បិកា នោ ច បទុដ្ឋចិត្តា, តវេវ អត្ថាយ ឥធាគតាស្មិ.

ឥធន្នបានំ សយនាសនញ្ច, យានានិ នានាវិវិធានិ សង្ខ;

សព្ពស្ស ត្យាហំ បដិបាទយាមិ, យំ កិញ្ចិ តុយ្ហំ មនសាភិបត្ថិតំ.

យំ កិញ្ចិ យិដ្ឋញ្ច ហុតញ្ច [យិដ្ឋំវ ហុតំវ (សី. បី.)] មយ្ហំ, សព្ពស្ស នោ ឥស្សរា ត្វំ សុគត្តេ;

សុសោណិ សុព្ភមុ [សុព្ភុ (សី.), សុព្ភា (ស្យា.)] សុវិលគ្គមជ្ឈេ [សុវិលាកមជ្ឈេ (ស្យា. បី. សី. អដ្ឋ.), សុវិលាតមជ្ឈេ (ក.)], កិស្ស មេ កម្មស្ស អយំ វិបាកោ.

ឃម្មេ ¶ បថេ ព្រាហ្មណ ឯកភិក្ខុំ, ឧគ្ឃដ្ដបាទំ តសិតំ កិលន្តំ;

បដិបាទយី សង្ខ ឧបាហនានិ [ឧបាហនាហិ (សី. បី.)], សា ទក្ខិណា កាមទុហា តវជ្ជ.

សា ¶ ហោតុ នាវា ផលកូបបន្នា, អនវស្សុតា ឯរកវាតយុត្តា;

អញ្ញស្ស យានស្ស ន ហេត្ថ [ន ហត្ថិ (បី.)] ភូមិ, អជ្ជេវ មំ មោឡិនិំ បាបយស្សុ.

សា ¶ តត្ថ វិត្តា សុមនា បតីតា, នាវំ សុចិត្តំ អភិនិម្មិនិត្វា;

អាទាយ សង្ខំ បុរិសេន សទ្ធិំ, ឧបានយី នគរំ សាធុរម្មន្តិ.

យោ តេ ឥមំ វិសាលក្ខិំ, បិយំ សម្ហិតភាសិនិំ [សម្មិល្លភាសិនិំ (សី. បី.), សម្មិល្លហាសិនិំ (ស្យា.)];

អាទាយ ពលា គច្ឆេយ្យ, កិំ នុ កយិរាសិ ព្រាហ្មណ.

ឧប្បជ្ជេ [ឧប្បជ្ជ (សី. បី.)] មេ ន មុច្ចេយ្យ, ន មេ មុច្ចេយ្យ ជីវតោ;

រជំវ ¶ វិបុលា វុដ្ឋិ, ខិប្បមេវ និវារយេ [និវារយិំ (ក.)].

យំ នុ បុព្ពេ វិកត្ថិត្ថោ [វិកត្ថិតោ (ក. សី. ស្យា. ក.)], ពលម្ហិវ អបស្សិតោ;

ស្វជ្ជ តុណ្ហិកតោ [តុណ្ហិកតោ (សី.), តុណ្ហិក្ខកោ (បី.)] ទានិ, សង្ឃាដិំ សិព្ពមច្ឆសិ.

ឧប្បជ្ជិ មេ ន មុច្ចិត្ថ, ន មេ មុច្ចិត្ថ ជីវតោ;

រជំវ វិបុលា វុដ្ឋិ, ខិប្បមេវ និវារយិំ.

កិំ តេ ឧប្បជ្ជិ នោ មុច្ចិ, កិំ តេ ន មុច្ចិ ជីវតោ;

រជំវ វិបុលា វុដ្ឋិ, កតមំ ត្វំ និវារយិ.

យម្ហិ ជាតេ ន បស្សតិ, អជាតេ សាធុ បស្សតិ;

សោ មេ ឧប្បជ្ជិ នោ មុច្ចិ, កោធោ ទុម្មេធគោចរោ.

យេន ជាតេន នន្ទន្តិ, អមិត្តា ទុក្ខមេសិនោ;

សោ មេ ឧប្បជ្ជិ នោ មុច្ចិ, កោធោ ទុម្មេធគោចរោ.

យស្មិញ្ច ¶ ជាយមានម្ហិ, សទត្ថំ នាវពុជ្ឈតិ;

សោ មេ ឧប្បជ្ជិ នោ មុច្ចិ, កោធោ ទុម្មេធគោចរោ.

យេនាភិភូតោ កុសលំ ជហាតិ, បរក្ករេ វិបុលញ្ចាបិ អត្ថំ;

ស ភីមសេនោ ពលវា បមទ្ទី, កោធោ មហារាជ ន មេ អមុច្ចថ.

កដ្ឋស្មិំ មត្ថមានស្មិំ [មន្ថមានស្មិំ (បី.), មទ្ទមានស្មិំ (ក.)], បាវកោ នាម ជាយតិ;

តមេវ កដ្ឋំ ឌហតិ, យស្មា សោ ជាយតេ គិនិ.

ឯវំ មន្ទស្ស បោសស្ស, ពាលស្ស អវិជានតោ;

សារម្ភា ¶ [សារព្ភា (ក.)] ជាយតេ កោធោ, សោបិ តេនេវ ឌយ្ហតិ.

អគ្គីវ តិណកដ្ឋស្មិំ, កោធោ យស្ស បវឌ្ឍតិ;

និហីយតិ តស្ស យសោ, កាឡបក្ខេវ ចន្ទិមា.

អនេធោ ¶ [អនិន្ធោ (សី. ក.), អនិន្ទោ (ស្យា.)] ធូមកេតូវ, កោធោ យស្សូបសម្មតិ;

អាបូរតិ តស្ស យសោ, សុក្កបក្ខេវ ចន្ទិមាតិ.

សត្តាហមេវាហំ បសន្នចិត្តោ, បុញ្ញត្ថិកោ អាចរិំ [អចរិំ (សី. ស្យា. បី.)] ព្រហ្មចរិយំ;

អថាបរំ យំ ចរិតំ មមេទំ [មម យិទំ (ស្យា.), មមាយិទំ (បី.)], វស្សានិ បញ្ញាស សមាធិកានិ;

អកាមកោ វាបិ [វាហិ (បី. ក.)] អហំ ចរាមិ, ឯតេន ¶ សច្ចេន សុវត្ថិ ហោតុ;

យស្មា ¶ ទានំ នាភិនន្ទិំ កទាចិ, ទិស្វានហំ អតិថិំ វាសកាលេ;

ន ចាបិ មេ អប្បិយតំ អវេទុំ, ពហុស្សុតា សមណព្រាហ្មណា ច.

អកាមកោ វាបិ អហំ ទទាមិ, ឯតេន សច្ចេន សុវត្ថិ ហោតុ;

អាសីវិសោ តាត បហូតតេជោ, យោ តំ អទំសី [អឌំសី (ស្យា.)] សចរា [ពិលរា (សី.), បិឡារា (ស្យា.), បតរា (បី.)] ឧទិច្ច;

តស្មិញ្ច មេ អប្បិយតាយ អជ្ជ, បិតរិ ច តេ នត្ថិ កោចិ វិសេសោ;

ឯតេន សច្ចេន សុវត្ថិ ហោតុ, ហតំ វិសំ ជីវតុ យញ្ញទត្តោ.

សន្តា ទន្តាយេវ [ទន្តា សន្តា យេ ច (ស្យា. ក.)] បរិព្ពជន្តិ, អញ្ញត្រ កណ្ហា នត្ថាកាមរូបា [អនកាមរូបា (សី. ស្យា. បី.)];

ទីបាយន កិស្ស ជិគុច្ឆមានោ, អកាមកោ ចរសិ ព្រហ្មចរិយំ.

សទ្ធាយ និក្ខម្ម បុនំ និវត្តោ, សោ ឯឡមូគោវ ពាលោ [ឯឡមូគោ ចបលោ (ស្យា. ក.)] វតាយំ;

ឯតស្ស វាទស្ស ជិគុច្ឆមានោ, អកាមកោ ចរាមិ ព្រហ្មចរិយំ;

វិញ្ញុប្បសត្ថញ្ច សតញ្ច ឋានំ [វិញ្ញូបសត្ថំ វសិតំ ច ឋានំ (ក.)], ឯវម្បហំ បុញ្ញករោ ភវាមិ.

សមណេ ¶ តុវំ ព្រាហ្មណេ អទ្ធិកេ ច, សន្តប្បយាសិ ¶ អន្នបានេន ភិក្ខំ;

ឱបានភូតំវ ឃរំ តវ យិទំ, អន្នេន បានេន ឧបេតរូបំ;

អថ កិស្ស វាទស្ស ជិគុច្ឆមានោ, អកាមកោ ទានមិមំ ទទាសិ.

បិតរោ ច មេ អាសុំ បិតាមហា ច, សទ្ធា អហុំ ទានបតី វទញ្ញូ;

តំ កុល្លវត្តំ អនុវត្តមានោ, មាហំ កុលេ អន្តិមគន្ធនោ [គន្ធិនោ (ស្យា. បី. ក.), គន្ធិនី (សី.)] អហុំ;

ឯតស្ស វាទស្ស ជិគុច្ឆមានោ, អកាមកោ ទានមិមំ ទទាមិ.

ទហរិំ កុមារិំ អសមត្ថបញ្ញំ, យំ តានយិំ ញាតិកុលា សុគត្តេ;

ន ចាបិ មេ អប្បិយតំ អវេទិ, អញ្ញត្រ កាមា បរិចារយន្តា [បរិចារយន្តី (សី. បី.)];

អថ កេន វណ្ណេន មយា តេ ភោតិ, សំវាសធម្មោ អហុ ឯវរូបោ.

អារា ¶ ទូរេ នយិធ កទាចិ អត្ថិ, បរម្បរា នាម កុលេ ឥមស្មិំ;

តំ កុល្លវត្តំ អនុវត្តមានា, មាហំ ¶ កុលេ អន្តិមគន្ធិនី អហុំ;

ឯតស្ស វាទស្ស ជិគុច្ឆមានា, អកាមិកា បទ្ធចរាម្ហិ [បដ្ឋចរាម្ហិ (ស្យា. ក.)] តុយ្ហំ.

មណ្ឌព្យ ¶ ភាសិំ យមភាសនេយ្យំ [ភាសិស្សំ អភាសនេយ្យំ (សី. ស្យា. បី.), ភាសិស្ស’មភាសនេយ្យំ (?)], តំ ខម្យតំ បុត្តកហេតុ មជ្ជ;

បុត្តបេមា ន ឥធ បរត្ថិ កិញ្ចិ, សោ នោ អយំ ជីវតិ យញ្ញទត្តោតិ.

កណ្ហទីបាយនជាតកំ [មណ្ឌព្យជាតកំ (ស្យា. ក.)] ឆដ្ឋំ.

ន វាហមេតំ [ន ចាហមេតំ (សី.)] ជានាមិ, កោ វាយំ កស្ស វាតិ វា [ចាតិ វា (សី.)];

យថា សាខោ ចរិ [វទី (សី. ស្យា. បី.)] ឯវំ, និគ្រោធ កិន្តិ មញ្ញសិ.

តតោ គលវិនីតេន, បុរិសា នីហរិំសុ មំ;

ទត្វា មុខបហារានិ, សាខស្ស វចនំករា.

ឯតាទិសំ ទុម្មតិនា, អកតញ្ញុន ទុព្ភិនា;

កតំ អនរិយំ សាខេន, សខិនា តេ ជនាធិប.

ន វាហមេតំ ជានាមិ, នបិ មេ កោចិ សំសតិ;

យំ មេ ត្វំ សម្ម អក្ខាសិ, សាខេន ការណំ [កឌ្ឍនំ (សី. ស្យា.)] កតំ.

សខីនំ ¶ សាជីវករោ, មម សាខស្ស ចូភយំ;

ត្វំ នោសិស្សរិយំ ទាតា, មនុស្សេសុ មហន្តតំ;

តយាមា លព្ភិតា ឥទ្ធី, ឯត្ថ មេ នត្ថិ សំសយោ.

យថាបិ ពីជមគ្គិម្ហិ, ឌយ្ហតិ ន វិរូហតិ;

ឯវំ កតំ អសប្បុរិសេ, នស្សតិ ន វិរូហតិ.

កតញ្ញុម្ហិ ច បោសម្ហិ, សីលវន្តេ អរិយវុត្តិនេ;

សុខេត្តេ វិយ ពីជានិ, កតំ តម្ហិ ន នស្សតិ.

ឥមំ ជម្មំ នេកតិកំ, អសប្បុរិសចិន្តកំ;

ហនន្តុ សាខំ សត្តីហិ, នាស្ស ឥច្ឆាមិ ជីវិតំ.

ខមតស្ស ¶ មហារាជ, បាណា ន បដិអានយា [ទុប្បដិអានយា (សី. ស្យា. បី.)];

ខម ទេវ អសប្បុរិសស្ស, នាស្ស ឥច្ឆាមហំ វធំ.

និគ្រោធមេវ សេវេយ្យ, ន សាខមុបសំវសេ;

និគ្រោធស្មិំ មតំ សេយ្យោ, យញ្ចេ សាខស្មិ ជីវិតន្តិ.

ន ¶ តក្កលា សន្តិ ន អាលុវានិ [អាលុបានិ (សី. ស្យា. បី.)], ន ពិឡាលិយោ ន កឡម្ពានិ តាត;

ឯកោ អរញ្ញម្ហិ សុសានមជ្ឈេ, កិមត្ថិកោ តាត ខណាសិ កាសុំ.

បិតាមហោ ¶ តាត សុទុព្ពលោ តេ, អនេកព្យាធីហិ ទុខេន ផុដ្ឋោ;

តមជ្ជហំ និខណិស្សាមិ សោព្ភេ, ន ហិស្ស តំ ជីវិតំ រោចយាមិ.

សង្កប្បមេតំ បដិលទ្ធ បាបកំ, អច្ចាហិតំ កម្ម ករោសិ លុទ្ទំ;

មយាបិ តាត បដិលច្ឆសេ តុវំ, ឯតាទិសំ កម្ម ជរូបនីតោ;

តំ កុល្លវត្តំ អនុវត្តមានោ, អហម្បិ តំ និខណិស្សាមិ សោព្ភេ.

ផរុសាហិ វាចាហិ បកុព្ពមានោ, អាសជ្ជ មំ ត្វំ វទសេ កុមារ;

បុត្តោ មមំ ឱរសកោ សមានោ, អហិតានុកម្បី មម ត្វំសិ បុត្ត.

ន ¶ តាហំ [ត្យាហំ (ស្យា.)] តាត អហិតានុកម្បី, ហិតានុកម្បី តេ អហម្បិ [អហញ្ហិ (ស្យា.)] តាត;

បាបញ្ច តំ កម្ម បកុព្ពមានំ, អរហាមិ នោ វារយិតុំ តតោ.

យោ មាតរំ វា បិតរំ សវិដ្ឋ [មាតរំ បិតរំ វា វសិដ្ឋ (សី. បី.)], អទូសកេ ហិំសតិ បាបធម្មោ;

កាយស្ស ¶ ភេទា អភិសម្បរាយំ, អសំសយំ សោ និរយំ ឧបេតិ [បរេតិ (សី. បី.)].

យោ មាតរំ វា បិតរំ សវិដ្ឋ, អន្នេន បានេន ឧបដ្ឋហាតិ;

កាយស្ស ភេទា អភិសម្បរាយំ, អសំសយំ សោ សុគតិំ ឧបេតិ.

ន មេ ត្វំ បុត្ត អហិតានុកម្បី, ហិតានុកម្បី មេ [មម (?)] ត្វំសិ បុត្ត;

អហញ្ច តំ មាតរា វុច្ចមានោ, ឯតាទិសំ កម្ម ករោមិ លុទ្ទំ.

យា តេ សា ភរិយា អនរិយរូបា, មាតា មមេសា សកិយា ជនេត្តិ;

និទ្ធាបយេ [និទ្ធាមសេ (បី.)] តញ្ច សកា អគារា, អញ្ញម្បិ តេ សា ទុខមាវហេយ្យ.

យា តេ សា ភរិយា អនរិយរូបា, មាតា មមេសា សកិយា ជនេត្តិ;

ទន្តា ករេណូវ វសូបនីតា, សា បាបធម្មា បុនរាវជាតូតិ.

កិំ ¶ ¶ តេ វតំ កិំ បន ព្រហ្មចរិយំ, កិស្ស សុចិណ្ណស្ស អយំ វិបាកោ;

អក្ខាហិ មេ ព្រាហ្មណ ឯតមត្ថំ, កស្មា នុ តុម្ហំ ទហរា ន មិយ្យរេ [មីយរេ (សី. បី.)].

ធម្មំ ចរាម ន មុសា ភណាម, បាបានិ កម្មានិ បរិវជ្ជយាម [វិវជ្ជយាម (សី. ស្យា. បី.)];

អនរិយំ បរិវជ្ជេមុ សព្ពំ, តស្មា ហិ អម្ហំ ទហរា ន មិយ្យរេ.

សុណោម ¶ ធម្មំ អសតំ សតញ្ច, ន ចាបិ ធម្មំ អសតំ រោចយាម;

ហិត្វា អសន្តេ ន ជហាម សន្តេ, តស្មា ហិ អម្ហំ ទហរា ន មិយ្យរេ.

បុព្ពេវ ទានា សុមនា ភវាម, ទទម្បិ វេ អត្តមនា ភវាម;

ទត្វាបិ វេ នានុតប្បាម បច្ឆា, តស្មា ហិ អម្ហំ ទហរា ន មិយ្យរេ.

សមណេ មយំ ព្រាហ្មណេ អទ្ធិកេ ច, វនិព្ពកេ យាចនកេ ទលិទ្ទេ;

អន្នេន បានេន អភិតប្បយាម, តស្មា ¶ ហិ អម្ហំ ទហរា ន មិយ្យរេ.

មយញ្ច ភរិយំ នាតិក្កមាម, អម្ហេ ច ភរិយា នាតិក្កមន្តិ;

អញ្ញត្រ តាហិ ព្រហ្មចរិយំ ចរាម, តស្មា ហិ អម្ហំ ទហរា ន មិយ្យរេ.

បាណាតិបាតា ¶ វិរមាម សព្ពេ, លោកេ អទិន្នំ បរិវជ្ជយាម;

អមជ្ជបា នោបិ មុសា ភណាម, តស្មា ហិ អម្ហំ ទហរា ន មិយ្យរេ.

ឯតាសុ វេ ជាយរេ សុត្តមាសុ, មេធាវិនោ ហោន្តិ បហូតបញ្ញា;

ពហុស្សុតា វេទគុនោ [វេទគុណា (ស្យា. ក.)] ច ហោន្តិ, តស្មា ហិ អម្ហំ ទហរា ន មិយ្យរេ.

មាតា បិតា ច [មាតា ច បិតា (ក.), មាតាបិតរា (ស្យា.)] ភគិនី ភាតរោ ច, បុត្តា ច ទារា ច មយញ្ច សព្ពេ;

ធម្មំ ចរាម បរលោកហេតុ, តស្មា ហិ អម្ហំ ទហរា ន មិយ្យរេ.

ទាសា ច ទាស្យោ [ទាស្សោ (សី. បី.), ទាសី (ស្យា.)] អនុជីវិនោ ច, បរិចារកា កម្មករា ច សព្ពេ;

ធម្មំ ចរន្តិ បរលោកហេតុ, តស្មា ¶ ហិ អម្ហំ ទហរា ន មិយ្យរេ.

ធម្មោ ហវេ រក្ខតិ ធម្មចារិំ, ធម្មោ សុចិណ្ណោ សុខមាវហាតិ;

ឯសានិសំសោ ធម្មេ សុចិណ្ណេ, ន ទុគ្គតិំ គច្ឆតិ ធម្មចារី.

ធម្មោ ហវេ រក្ខតិ ធម្មចារិំ, ឆត្តំ មហន្តំ វិយ វស្សកាលេ;

ធម្មេន គុត្តោ មម ធម្មបាលោ, អញ្ញស្ស អដ្ឋីនិ សុខី កុមារោតិ.

នាស្មសេ ¶ កតបាបម្ហិ, នាស្មសេ អលិកវាទិនេ;

នាស្មសេ អត្តត្ថបញ្ញម្ហិ, អតិសន្តេបិ នាស្មសេ.

ភវន្តិ ហេកេ បុរិសា, គោបិបាសិកជាតិកា [គោបិបាសកជាតិកា (សី. ស្យា. បី.)];

ឃសន្តិ មញ្ញេ មិត្តានិ, វាចាយ ន ច កម្មុនា.

សុក្ខញ្ជលិបគ្គហិតា, វាចាយ បលិគុណ្ឋិតា;

មនុស្សផេគ្គូ នាសីទេ, យស្មិំ នត្ថិ កតញ្ញុតា.

ន ¶ ហិ អញ្ញញ្ញចិត្តានំ, ឥត្ថីនំ បុរិសាន វា;

នានាវិកត្វា [នានាវ កត្វា (សី. បី.)] សំសគ្គំ, តាទិសម្បិ ច នាស្មសេ [តាទិសម្បិ ន វិស្សសេ (ស្យា.)].

អនរិយកម្មមោក្កន្តំ ¶ , អថេតំ [អត្ថេតំ (សី. ស្យា. បី.)] សព្ពឃាតិនំ;

និសិតំវ បដិច្ឆន្នំ, តាទិសម្បិ ច នាស្មសេ.

មិត្តរូបេនិធេកច្ចេ, សាខល្យេន អចេតសា;

វិវិធេហិ ឧបាយន្តិ, តាទិសម្បិ ច នាស្មសេ.

អាមិសំ វា ធនំ វាបិ, យត្ថ បស្សតិ តាទិសោ;

ទុព្ភិំ ករោតិ ទុម្មេធោ, តញ្ច ហន្ត្វាន [ឈាត្វាន (សី. បី.), ហិត្វាន (ស្យា.)] គច្ឆតិ.

មិត្តរូបេន ពហវោ, ឆន្នា សេវន្តិ សត្តវោ;

ជហេ កាបុរិសេ ហេតេ, កុក្កុដោ វិយ សេនកំ.

យោ ច [យោធ (ជា. ១.៨.២៥ សុលសាជាតកេ)] ឧប្បតិតំ អត្ថំ, ន ខិប្បមនុពុជ្ឈតិ;

អមិត្តវសមន្វេតិ, បច្ឆា ច អនុតប្បតិ.

យោ ច ឧប្បតិតំ អត្ថំ, ខិប្បមេវ និពោធតិ;

មុច្ចតេ សត្តុសម្ពាធា, កុក្កុដោ វិយ សេនកា;

តំ តាទិសំ កូដមិវោឌ្ឌិតំ វនេ, អធម្មិកំ និច្ចវិធំសការិនំ;

អារា វិវជ្ជេយ្យ នរោ វិចក្ខណោ, សេនំ យថា កុក្កុដោ វំសកាននេតិ.

អលង្កតោ ¶ ¶ មដ្ឋកុណ្ឌលី [មដ្ដកុណ្ឌលី (សី. បី.)], មាលធារី [មាលភារី (សី. បី.)] ហរិចន្ទនុស្សទោ;

ពាហា បគ្គយ្ហ កន្ទសិ, វនមជ្ឈេ កិំ ទុក្ខិតោ តុវំ.

សោវណ្ណមយោ បភស្សរោ, ឧប្បន្នោ រថបញ្ជរោ មម;

តស្ស ចក្កយុគំ ន វិន្ទាមិ, តេន ទុក្ខេន ជហាមិ ជីវិតំ.

សោវណ្ណមយំ មណីមយំ, លោហមយំ អថ រូបិយាមយំ;

[អាចិក្ខ មេ ភទ្ទមាណវ (វិ. វ. ១២០៩)] បាវទ រថំ ករិស្សាមិ [ការយាមិ (សី. បី.)] តេ [អាចិក្ខ មេ ភទ្ទមាណវ (វិ. វ. ១២០៩)], ចក្កយុគំ បដិបាទយាមិ តំ.

សោ [អថ (ស្យា.)] មាណវោ តស្ស បាវទិ, ចន្ទិមសូរិយា [ចន្ទិមសូរិយា (ស្យា.)] ឧភយេត្ថ ភាតរោ [ទិស្សរេ (វិ. វ. ១២១០)];

សោវណ្ណមយោ រថោ មម, តេន ចក្កយុគេន សោភតិ.

ពាលោ ខោ ត្វំសិ មាណវ, យោ ត្វំ បត្ថយសេ អបត្ថិយំ;

មញ្ញាមិ តុវំ មរិស្សសិ, ន ¶ ហិ ត្វំ លច្ឆសិ ចន្ទសូរិយេ.

គមនាគមនម្បិ ¶ ទិស្សតិ, វណ្ណធាតុ ឧភយេត្ថ វីថិយោ;

បេតោ បន នេវ ទិស្សតិ, កោ នុ ខោ [កោ និធ (វិ. វ. ១២១២)] កន្ទតំ ពាល្យតរោ.

សច្ចំ ¶ ខោ វទេសិ មាណវ, អហមេវ កន្ទតំ ពាល្យតរោ;

ចន្ទំ វិយ ទារកោ រុទំ, បេតំ កាលកតាភិបត្ថយេ.

អាទិត្តំ វត មំ សន្តំ, ឃតសិត្តំវ បាវកំ;

វារិនា វិយ ឱសិញ្ចំ, សព្ពំ និព្ពាបយេ ទរំ.

អព្ពហី [អព្ពុហិ (ស្យា.), អព្ភុឡ្ហំ (ក.)] វត មេ សល្លំ, យមាសិ ហទយស្សិតំ [សោកំ ហទយនិស្សិតំ (វិ. វ. ១២១៥)];

យោ មេ សោកបរេតស្ស, បុត្តសោកំ អបានុទិ.

សោហំ អព្ពូឡ្ហសល្លោស្មិ, វីតសោកោ អនាវិលោ;

ន សោចាមិ ន រោទាមិ, តវ សុត្វាន មាណវាតិ.

អបចន្តាបិ ទិច្ឆន្តិ, សន្តោ លទ្ធាន ភោជនំ;

កិមេវ ត្វំ បចមានោ, យំ ន ទជ្ជា ន តំ សមំ.

មច្ឆេរា ¶ ច បមាទា ច, ឯវំ ទានំ ន ទិយ្យតិ;

បុញ្ញំ អាកង្ខមានេន, ទេយ្យំ ហោតិ វិជានតា.

យស្សេវ ភីតោ ន ទទាតិ មច្ឆរី, តទេវាទទតោ ភយំ;

ជិឃច្ឆា ច បិបាសា ច, យស្ស ភាយតិ មច្ឆរី;

តមេវ ពាលំ ផុសតិ, អស្មិំ លោកេ បរម្ហិ ច.

តស្មា វិនេយ្យ មច្ឆេរំ, ទជ្ជា ទានំ មលាភិភូ;

បុញ្ញានិ បរលោកស្មិំ, បតិដ្ឋា ហោន្តិ បាណិនំ.

ទុទ្ទទំ ទទមានានំ, ទុក្ករំ កម្ម កុព្ពតំ;

អសន្តោ នានុកុព្ពន្តិ, សតំ ធម្មោ ទុរន្នយោ.

តស្មា សតញ្ច អសតំ [អសតញ្ច (សី. ស្យា. បី.)], នានា ហោតិ ឥតោ គតិ;

អសន្តោ និរយំ យន្តិ, សន្តោ សគ្គបរាយនា.

អប្បស្មេកេ ¶ [អប្បម្បេកេ (ស្យា.)] បវេច្ឆន្តិ, ពហុនេកេ ន ទិច្ឆរេ;

អប្បស្មា ទក្ខិណា ទិន្នា, សហស្សេន សមំ មិតា.

ធម្មំ ចរេ យោបិ សមុញ្ឆកំ ចរេ, ទារញ្ច បោសំ ទទមប្បកស្មិំ [ទទំ អប្បកស្មិបិ (បី.)];

សតំ សហស្សានំ សហស្សយាគិនំ, កលម្បិ ¶ នាគ្ឃន្តិ តថាវិធស្ស តេ.

កេនេស ¶ យញ្ញោ វិបុលោ មហគ្ឃតោ [មហគ្គតោ (សំ. និ. ១.៣២)], សមេន ទិន្នស្ស ន អគ្ឃមេតិ;

កថំ សតំ សហស្សានំ [កថំ សហស្សានំ (សី. ស្យា. បី.)] សហស្សយាគិនំ, កលម្បិ នាគ្ឃន្តិ តថាវិធស្ស តេ.

ទទន្តិ ហេកេ វិសមេ និវិដ្ឋា, ឆេត្វា [ឈត្វា (សី. បី.), ឃត្វា (ស្យា.)] វធិត្វា អថ សោចយិត្វា;

សា ទក្ខិណា អស្សុមុខា សទណ្ឌា, សមេន ទិន្នស្ស ន អគ្ឃមេតិ;

ឯវំ សតំ សហស្សានំ [ឯវំ សហស្សានំ (សី. ស្យា. បី.)] សហស្សយាគិនំ, កលម្បិ នាគ្ឃន្តិ តថាវិធស្ស តេតិ.

វណ្ណវា អភិរូបោសិ, ឃនោ សញ្ជាតរោហិតោ;

ចក្កវាក សុរូបោសិ, វិប្បសន្នមុខិន្ទ្រិយោ.

បាឋីនំ បាវុសំ មច្ឆំ, ពលជំ [វាលជំ (សី. បី.), ពលជ្ជំ (ស្យា.)] មុញ្ជរោហិតំ;

គង្គាយ តីរេ និសិន្នោ [គង្គាតីរេ និសិន្នោសិ (ស្យា. ក.)], ឯវំ ភុញ្ជសិ ភោជនំ.

ន វាហមេតំ [សព្ពត្ថបិ សមានំ] ភុញ្ជាមិ, ជង្គលានោទកានិ វា;

អញ្ញត្រ សេវាលបណកា, ឯតំ [អញ្ញំ (ស្យា.)] មេ សម្ម ភោជនំ.

ន ¶ វាហមេតំ សទ្ទហាមិ, ចក្កវាកស្ស ភោជនំ;

អហម្បិ សម្ម ភុញ្ជាមិ, គាមេ លោណិយតេលិយំ.

មនុស្សេសុ កតំ ភត្តំ, សុចិំ មំសូបសេចនំ;

ន ¶ ច មេ តាទិសោ វណ្ណោ, ចក្កវាក យថា តុវំ.

សម្បស្សំ អត្តនិ វេរំ, ហិំសយំ [ហិំសាយ (ស្យា. បី. ក.)] មានុសិំ បជំ;

ឧត្រស្តោ ឃសសី ភីតោ, តេន វណ្ណោ តវេទិសោ.

សព្ពលោកវិរុទ្ធោសិ, ធង្ក បាបេន កម្មុនា;

លទ្ធោ បិណ្ឌោ ន បីណេតិ, តេន វណ្ណោ តវេទិសោ.

អហម្បិ [អហញ្ច (?)] សម្ម ភុញ្ជាមិ, អហិំសំ សព្ពបាណិនំ;

អប្បោស្សុក្កោ និរាសង្កី, អសោកោ អកុតោភយោ.

សោ ករស្សុ អានុភាវំ, វីតិវត្តស្សុ សីលិយំ;

អហិំសាយ ចរ លោកេ, បិយោ ហោហិសិ មំមិវ.

យោ ន ហន្តិ ន ឃាតេតិ, ន ជិនាតិ ន ជាបយេ;

មេត្តំសោ សព្ពភូតេសុ, វេរំ តស្ស ន កេនចីតិ.

សច្ចំ ¶ កិរ ត្វំ អបិ [ត្វម្បិ (សី.), តុវម្បិ (ស្យា.), ត្វំ អសិ (ក.)] ភូរិបញ្ញ, យា តាទិសី សីរិ ធិតី មតី ច;

ន តាយតេភាវវសូបនិតំ, យោ យវកំ ភុញ្ជសិ អប្បសូបំ.

សុខំ ទុក្ខេន បរិបាចយន្តោ, កាលា កាលំ វិចិនំ ឆន្ទឆន្នោ;

អត្ថស្ស ¶ ទ្វារានិ អវាបុរន្តោ, តេនាហំ តុស្សាមិ យវោទនេន.

កាលញ្ច ¶ ញត្វា អភិជីហនាយ, មន្តេហិ អត្ថំ បរិបាចយិត្វា;

វិជម្ភិស្សំ សីហវិជម្ភិតានិ, តាយិទ្ធិយា ទក្ខសិ មំ បុនាបិ.

សុខីបិ ហេកេ [សុខី ហិ ឯកេ (សី.), សុខីតិ ហេកេ (?)] ន ករោន្តិ បាបំ, អវណ្ណសំសគ្គភយា បុនេកេ;

បហូ សមានោ វិបុលត្ថចិន្តី, កិំការណា មេ ន ករោសិ ទុក្ខំ.

ន បណ្ឌិតា អត្តសុខស្ស ហេតុ, បាបានិ កម្មានិ សមាចរន្តិ;

ទុក្ខេន ផុដ្ឋា ខលិតាបិ សន្តា, ឆន្ទា ច ទោសា ន ជហន្តិ ធម្មំ.

យេន កេនចិ វណ្ណេន, មុទុនា ទារុណេន វា;

ឧទ្ធរេ ទីនមត្តានំ, បច្ឆា ធម្មំ សមាចរេ.

យស្ស រុក្ខស្ស ឆាយាយ, និសីទេយ្យ សយេយ្យ វា;

ន តស្ស សាខំ ភញ្ជេយ្យ, មិត្តទុព្ភោ ហិ បាបកោ.

យស្សាបិ [យស្ស ហិ (សី. ក.)] ធម្មំ បុរិសោ [មនុជោ (សី.)] វិជញ្ញា, យេ ចស្ស កង្ខំ វិនយន្តិ សន្តោ;

តំ ¶ ហិស្ស ទីបញ្ច បរាយនញ្ច, ន តេន មេត្តិំ ជរយេថ បញ្ញោ.

អលសោ គិហី កាមភោគី ន សាធុ, អសញ្ញតោ បព្ពជិតោ ន សាធុ;

រាជា ន សាធុ អនិសម្មការី, យោ បណ្ឌិតោ កោធនោ តំ ន សាធុ.

និសម្ម ខត្តិយោ កយិរា, នានិសម្ម ទិសម្បតិ;

និសម្មការិនោ រាជ, យសោ កិត្តិ ច វឌ្ឍតីតិ.

កិំសុ ¶ នរោ ជប្បមធិច្ចកាលេ, កំ វា វិជ្ជំ កតមំ វា សុតានំ;

សោ មច្ចោ អស្មិញ្ច [អស្មិំវ (បី.)] បរម្ហិ លោកេ, កថំ ករោ សោត្ថានេន គុត្តោ.

យស្ស ទេវា បិតរោ ច សព្ពេ, សរីសបា [សិរិំសបា (សី. ស្យា. បី.)] សព្ពភូតានិ ចាបិ;

មេត្តាយ និច្ចំ អបចិតានិ ហោន្តិ, ភូតេសុ វេ សោត្ថានំ តទាហុ.

យោ ¶ សព្ពលោកស្ស និវាតវុត្តិ, ឥត្ថីបុមានំ ¶ សហទារកានំ;

ខន្តា ទុរុត្តានមប្បដិកូលវាទី, អធិវាសនំ សោត្ថានំ តទាហុ.

យោ នាវជានាតិ សហាយមិត្តេ [សហាយមត្តេ (សី. បី.)], សិប្បេន កុល្យាហិ ធនេន ជច្ចា;

រុចិបញ្ញោ អត្ថកាលេ មតីមា [មុតីមា (សី. បី.)], សហាយេសុ វេ សោត្ថានំ តទាហុ.

មិត្តានិ វេ យស្ស ភវន្តិ សន្តោ, សំវិស្សត្ថា អវិសំវាទកស្ស;

ន មិត្តទុព្ភី សំវិភាគី ធនេន, មិត្តេសុ វេ សោត្ថានំ តទាហុ.

យស្ស ភរិយា តុល្យវយា សមគ្គា, អនុព្ពតា ធម្មកាមា បជាតា [សជាតា (ក.)];

កោលិនិយា សីលវតី បតិព្ពតា, ទារេសុ វេ សោត្ថានំ តទាហុ.

យស្ស ¶ រាជា ភូតបតិ [ភូតបតី (សី. ស្យា. បី.)] យសស្សី, ជានាតិ សោចេយ្យំ បរក្កមញ្ច;

អទ្វេជ្ឈតា សុហទយំ មមន្តិ, រាជូសុ វេ សោត្ថានំ តទាហុ.

អន្នញ្ច ¶ បានញ្ច ទទាតិ សទ្ធោ, មាលញ្ច គន្ធញ្ច វិលេបនញ្ច;

បសន្នចិត្តោ អនុមោទមានោ, សគ្គេសុ វេ សោត្ថានំ តទាហុ.

យមរិយធម្មេន បុនន្តិ វុទ្ធា, អារាធិតា សមចរិយាយ សន្តោ;

ពហុស្សុតា ឥសយោ សីលវន្តោ, អរហន្តមជ្ឈេ សោត្ថានំ តទាហុ.

ឯតានិ ខោ សោត្ថានានិ លោកេ, វិញ្ញុប្បសត្ថានិ សុខុទ្រយានិ [សុខិន្ទ្រិយានិ (បី.)];

តានីធ សេវេថ នរោ សបញ្ញោ, ន ហិ មង្គលេ កិញ្ចនមត្ថិ សច្ចន្តិ.

ឧដ្ឋេហិ កណ្ហ កិំ សេសិ, កោ អត្ថោ សុបនេន តេ;

យោបិ តុយ្ហំ [តាយំ (បី.)] សកោ ភាតា, ហទយំ ចក្ខុ ច [ចក្ខុំវ (បី.)] ទក្ខិណំ;

តស្ស វាតា ពលីយន្តិ, ឃដោ ជប្បតិ [សសំ ជប្បតិ (?)] កេសវ.

តស្ស តំ វចនំ សុត្វា, រោហិណេយ្យស្ស កេសវោ;

តរមានរូបោ វុដ្ឋាសិ, ភាតុសោកេន អដ្ដិតោ.

កិំ នុ ¶ ឧម្មត្តរូបោវ, កេវលំ ទ្វារកំ ឥមំ;

សសោ សសោតិ លបសិ, កោ នុ តេ សសមាហរិ.

សោវណ្ណមយំ ¶ មណីមយំ, លោហមយំ អថ រូបិយាមយំ;

សង្ខសិលាបវាឡមយំ, ការយិស្សាមិ តេ សសំ.

សន្តិ អញ្ញេបិ សសកា, អរញ្ញេ វនគោចរា;

តេបិ តេ អានយិស្សាមិ, កីទិសំ សសមិច្ឆសិ.

ន ¶ ចាហមេតេ [ន ចាហមេតំ (សី.), ន វាហមេតេ (ស្យា.), ន វាហមេតំ (បី.)] ឥច្ឆាមិ, យេ សសា បថវិស្សិតា [បឋវិំសិតា (សី. ស្យា. បី.)];

ចន្ទតោ សសមិច្ឆាមិ, តំ មេ ឱហរ កេសវ.

សោ នូន មធុរំ ញាតិ, ជីវិតំ វិជហិស្សសិ;

អបត្ថិយំ យោ បត្ថយសិ, ចន្ទតោ សសមិច្ឆសិ.

ឯវំ ចេ កណ្ហ ជានាសិ, យទញ្ញមនុសាសសិ;

កស្មា បុរេ មតំ បុត្តំ, អជ្ជាបិ មនុសោចសិ.

យំ ន លព្ភា មនុស្សេន, អមនុស្សេន វា បុន [បន (បេ. វ. ២១៥)];

ជាតោ មេ មា មរី បុត្តោ, កុតោ លព្ភា អលព្ភិយំ.

ន មន្តា មូលភេសជ្ជា, ឱសធេហិ ធនេន វា;

សក្កា អានយិតុំ កណ្ហ, យំ បេតមនុសោចសិ.

យស្ស ឯតាទិសា អស្សុ, អមច្ចា បុរិសបណ្ឌិតា;

យថា និជ្ឈាបយេ អជ្ជ, ឃដោ បុរិសបណ្ឌិតោ.

អាទិត្តំ វត មំ សន្តំ, ឃតសិត្តំវ បាវកំ;

វារិនា វិយ ឱសិញ្ចំ, សព្ពំ និព្ពាបយេ ទរំ.

អព្ពហី ¶ វត មេ សល្លំ, យមាសិ ហទយស្សិតំ;

យោ មេ សោកបរេតស្ស, បុត្តសោកំ អបានុទិ.

សោហំ អព្ពូឡ្ហសល្លោស្មិ, វីតសោកោ អនាវិលោ;

ន សោចាមិ ន រោទាមិ, តវ សុត្វាន មាណវ [ភាតិក (បេ. វ. ២២៤)].

ឯវំ ករោន្តិ សប្បញ្ញា, យេ ហោន្តិ អនុកម្បកា;

និវត្តយន្តិ សោកម្ហា, ឃដោ ជេដ្ឋំវ ភាតរន្តិ.

ទឡ្ហ ¶ កណ្ហ ធនញ្ជយ សង្ខវរោ, រជ សត្តហ កស្ស ច [សត្តាហសសាខ (ស្យា.)] តក្កលិនា;

ធម្មំ កុក្កុដ កុណ្ឌលិ ភោជនទា, ចក្កវាក សុភូរិស សោត្ថិ ឃដោតិ.

តស្ស ¶ ¶ ¶ នាគស្ស វិប្បវាសេន, វិរូឡ្ហា សល្លកី ច កុដជា ច;

កុរុវិន្ទករវីរា [ករវរា (សី. ស្យា.)] តិសសាមា ច, និវាតេ បុប្ផិតា ច កណិការា.

កោចិទេវ សុវណ្ណកាយុរា, នាគរាជំ ភរន្តិ បិណ្ឌេន;

យត្ថ រាជា រាជកុមារោ វា, កវចមភិហេស្សតិ អឆម្ភិតោ [អសម្ភីតោ (សី. ស្យា. បី.)].

គណ្ហាហិ នាគ កពឡំ, មា នាគ កិសកោ ភវ;

ពហូនិ រាជកិច្ចានិ, តានិ [យានិ (សី. បី.)] នាគ ករិស្សសិ.

សា នូនសា កបណិកា, អន្ធា អបរិណាយិកា;

ខាណុំ បាទេន ឃដ្ដេតិ, គិរិំ ចណ្ឌោរណំ បតិ.

កា នុ តេ សា មហានាគ, អន្ធា អបរិណាយិកា;

ខាណុំ បាទេន ឃដ្ដេតិ, គិរិំ ចណ្ឌោរណំ បតិ.

មាតា មេ សា មហារាជ, អន្ធា អបរិណាយិកា;

ខាណុំ បាទេន ឃដ្ដេតិ, គិរិំ ចណ្ឌោរណំ បតិ.

មុញ្ចថេតំ មហានាគំ, យោយំ ភរតិ មាតរំ;

សមេតុ ¶ មាតរា នាគោ, សហ សព្ពេហិ ញាតិភិ.

មុត្តោ ច ពន្ធនា នាគោ, មុត្តមាទាយ កុញ្ជរោ [កាសិរាជេន បេសិតោ (សី. ស្យា.), មុត្តោ ទាមាតោ កុញ្ជរោ (បី. សី. និយ្យ)];

មុហុត្តំ អស្សាសយិត្វា [វិស្សមិត្វាន (សី.)], អគមា យេន បព្ពតោ.

តតោ សោ នឡិនិំ [និលិនំ (ស្យា.)] គន្ត្វា, សីតំ កុញ្ជរសេវិតំ;

សោណ្ឌាយូទកមាហត្វា [មាហិត្វា (ស្យា. ក.)], មាតរំ អភិសិញ្ចថ.

កោយ ¶ អនរិយោ ទេវោ, អកាលេនបិ វស្សតិ [អកាលេន បវស្សតិ (សី. ស្យា.), អកាលេន’តិវស្សតិ (បី.)];

គតោ មេ អត្រជោ បុត្តោ, យោ មយ្ហំ បរិចារកោ.

ឧដ្ឋេហិ អម្ម កិំ សេសិ, អាគតោ ត្យាហមត្រជោ;

មុត្តោម្ហិ កាសិរាជេន, វេទេហេន យសស្សិនា.

ចិរំ ¶ ជីវតុ សោ រាជា, កាសីនំ រដ្ឋវឌ្ឍនោ;

យោ មេ បុត្តំ បមោចេសិ, សទា វុទ្ធាបចាយិកន្តិ.

សុណោហិ មយ្ហំ វចនំ ជនិន្ទ, អត្ថេន ជុណ្ហម្ហិ ឥធានុបត្តោ;

ន ព្រាហ្មណេ អទ្ធិកេ តិដ្ឋមានេ, គន្តព្ព [គន្តព្យ (ក.)] មាហុ ទ្វិបទិន្ទ [ទិបទាន (សី. បី.), ទ្វិបទាន (ស្យា.)] សេដ្ឋ.

សុណោមិ ¶ តិដ្ឋាមិ វទេហិ ព្រហ្មេ, យេនាសិ [យេនាបិ (ស្យា. ក.)] អត្ថេន ឥធានុបត្តោ;

កំ វា ត្វមត្ថំ មយិ បត្ថយានោ, ឥធាគមា ព្រហ្មេ តទិង្ឃ ព្រូហិ.

ទទាហិ មេ គាមវរានិ បញ្ច, ទាសីសតំ សត្ត គវំសតានិ;

បរោសហស្សញ្ច សុវណ្ណនិក្ខេ, ភរិយា ច មេ សាទិសី ទ្វេ ទទាហិ.

តបោ នុ តេ ព្រាហ្មណ ភិំសរូបោ, មន្តា នុ តេ ព្រាហ្មណ ចិត្តរូបា;

យក្ខា នុ [យក្ខា វ (សី. បី.)] តេ អស្សវា សន្តិ កេចិ, អត្ថំ វា មេ អភិជានាសិ កត្តំ.

ន ¶ មេ តបោ អត្ថិ ន ចាបិ មន្តា, យក្ខាបិ មេ អស្សវា នត្ថិ កេចិ;

អត្ថម្បិ តេ នាភិជានាមិ កត្តំ, បុព្ពេ ច ខោ [បុព្ពេវ ខោ (ស្យា. ក.)] សង្គតិមត្តមាសិ.

បឋមំ ឥទំ ទស្សនំ ជានតោ មេ, ន តាភិជានាមិ ឥតោ បុរត្ថា;

អក្ខាហិ មេ បុច្ឆិតោ ឯតមត្ថំ, កទា កុហិំ វា អហុ សង្គមោ នោ.

គន្ធាររាជស្ស ¶ បុរម្ហិ រម្មេ, អវសិម្ហសេ តក្កសីលាយំ ទេវ;

តត្ថន្ធការម្ហិ តិមីសិកាយំ [តិមិស្សិកាយំ (សី. អដ្ឋ.), តិមិស្សកាយំ (ស្យា.)], អំសេន អំសំ សមឃដ្ដយិម្ហ.

តេ តត្ថ ឋត្វាន ឧភោ ជនិន្ទ, សារាណិយំ [សារណីយំ (ក.)] វីតិសារយិម្ហ [វីតិសារិម្ហ (សី. ស្យា. បី.)] តត្ថ;

សាយេវ នោ សង្គតិមត្តមាសិ, តតោ ន បច្ឆា ន បុរេ អហោសិ.

យទា កទាចិ មនុជេសុ ព្រហ្មេ, សមាគមោ សប្បុរិសេន ហោតិ;

ន បណ្ឌិតា សង្គតិសន្ថវានិ, បុព្ពេ កតំ វាបិ វិនាសយន្តិ.

ពាលាវ [ពាលា ច (សី. ស្យា. បី.)] ខោ សង្គតិសន្ថវានិ, បុព្ពេ កតំ វាបិ វិនាសយន្តិ;

ពហុម្បិ ពាលេសុ កតំ វិនស្សតិ, តថា ហិ ពាលា អកតញ្ញុរូបា.

ធីរា ច ខោ សង្គតិសន្ថវានិ, បុព្ពេ កតំ វាបិ ន នាសយន្តិ;

អប្បម្បិ ធីរេសុ កតំ ន នស្សតិ, តថា ហិ ធីរា សុកតញ្ញុរូបា.

ទទាមិ ¶ ¶ តេ គាមវរានិ បញ្ច, ទាសីសតំ សត្ត គវំសតានិ;

បរោសហស្សញ្ច សុវណ្ណនិក្ខេ, ភរិយា ច តេ សាទិសី ទ្វេ ទទាមិ.

ឯវំ ¶ សតំ ហោតិ សមេច្ច រាជ, នក្ខត្តរាជារិវ តារកានំ;

អាបូរតី កាសិបតី តថាហំ, តយាបិ មេ សង្គមោ អជ្ជ លទ្ធោតិ.

យសោករោ បុញ្ញករោហមស្មិ, សទាត្ថុតោ សមណព្រាហ្មណានំ;

មគ្គារហោ ទេវមនុស្សបូជិតោ, ធម្មោ អហំ ទេហិ អធម្ម មគ្គំ.

អធម្មយានំ ទឡ្ហមារុហិត្វា, អសន្តសន្តោ ពលវាហមស្មិ;

ស កិស្ស ហេតុម្ហិ តវជ្ជ ទជ្ជំ, មគ្គំ អហំ ធម្ម អទិន្នបុព្ពំ.

ធម្មោ ហវេ បាតុរហោសិ បុព្ពេ, បច្ឆា ¶ អធម្មោ ឧទបាទិ លោកេ;

ជេដ្ឋោ ច សេដ្ឋោ ច សនន្តនោ ច, ឧយ្យាហិ ជេដ្ឋស្ស កនិដ្ឋ មគ្គា.

ន យាចនាយ នបិ បាតិរូបា, ន អរហតា [ន អរហតិ (សី. បី.), អរហតិ (ក.)] តេហំ ទទេយ្យំ មគ្គំ;

យុទ្ធញ្ច នោ ហោតុ ឧភិន្នមជ្ជ, យុទ្ធម្ហិ យោ ជេស្សតិ តស្ស មគ្គោ.

សព្ពា ¶ ទិសា អនុវិសដោហមស្មិ, មហព្ពលោ អមិតយសោ អតុល្យោ;

គុណេហិ សព្ពេហិ ឧបេតរូបោ, ធម្មោ អធម្ម ត្វំ កថំ វិជេស្សសិ.

លោហេន វេ ហញ្ញតិ ជាតរូបំ, ន ជាតរូបេន ហនន្តិ លោហំ;

សចេ អធម្មោ ហញ្ឆតិ [ហញ្ញតិ (សី. ស្យា.), ហញ្ញិតិ (កត្ថចិ)] ធម្មមជ្ជ, អយោ សុវណ្ណំ វិយ ទស្សនេយ្យំ.

សចេ តុវំ យុទ្ធពលោ អធម្ម [យុទ្ធពលោ’សិ’ធម្ម (ក. សី.), យុទ្ធពលោ’ស’ធម្ម (បី.)], ន តុយ្ហ វុឌ្ឍា [វទ្ធា (សី. បី.)] ច គរូ ច អត្ថិ;

មគ្គញ្ច តេ ទម្មិ បិយាប្បិយេន, វាចាទុរុត្តានិបិ តេ ខមាមិ.

ឥទញ្ច សុត្វា វចនំ អធម្មោ, អវំសិរោ ¶ បតិតោ ឧទ្ធបាទោ;

‘‘យុទ្ធត្ថិកោ ចេ ន លភាមិ យុទ្ធំ’’, ឯត្តាវតា ហោតិ ហតោ អធម្មោ.

ខន្តីពលោ យុទ្ធពលំ វិជេត្វា, ហន្ត្វា អធម្មំ និហនិត្វ [វិហនិត្វា (ក.)] ភូម្យា;

បាយាសិ វិត្តោ [ចិត្តោ (ស្យា.)] អភិរុយ្ហ សន្ទនំ, មគ្គេនេវ អតិពលោ សច្ចនិក្កមោ.

មាតា បិតា សមណព្រាហ្មណា ច, អសម្មានិតា យស្ស សកេ អគារេ;

ឥធេវ និក្ខិប្ប សរីរទេហំ, កាយស្ស ភេទា និរយំ វជន្តិ តេ [វជន្តិ (សី. បី.)];

មាតា ¶ បិតា សមណព្រាហ្មណា ច, សុសម្មានិតា យស្ស សកេ អគារេ;

ឥធេវ និក្ខិប្ប សរីរទេហំ, កាយស្ស ភេទា សុគតិំ វជន្តិ តេ;

យថាបិ ធម្មោ អភិរុយ្ហ សន្ទនន្តិ.

ធម្មទេវបុត្តជាតកំ [ធម្មជាតកំ (សី. បី.)] តតិយំ.

ឯកា ¶ ¶ និសិន្នា សុចិ សញ្ញតូរូ, បាសាទមារុយ្ហ អនិន្ទិតង្គី;

យាចាមិ តំ កិន្នរនេត្តចក្ខុ, ឥមេករត្តិំ ឧភយោ វសេម.

ឱកិណ្ណន្តរបរិខំ, ទឡ្ហមដ្ដាលកោដ្ឋកំ;

រក្ខិតំ ខគ្គហត្ថេហិ, ទុប្បវេសមិទំ បុរំ.

ទហរស្ស យុវិនោ ចាបិ, អាគមោ ច ន វិជ្ជតិ;

អថ កេន នុ វណ្ណេន, សង្គមំ ឥច្ឆសេ មយា.

យក្ខោហមស្មិ កល្យាណិ, អាគតោស្មិ តវន្តិកេ [តវន្តិកំ (សី. បី.)];

ត្វំ មំ នន្ទយ [នន្ទស្សុ (ស្យា. ក.)] ភទ្ទន្តេ, បុណ្ណកំសំ ទទាមិ តេ.

ទេវំ វ យក្ខំ អថ វា មនុស្សំ, ន បត្ថយេ ឧទយមតិច្ច អញ្ញំ;

គច្ឆេវ ត្វំ យក្ខ មហានុភាវ, មា ចស្សុ គន្ត្វា បុនរាវជិត្ថ.

យា សា រតិ ឧត្តមា កាមភោគិនំ, យំ ហេតុ សត្តា វិសមំ ចរន្តិ;

មា តំ រតិំ ជីយិ តុវំ សុចិម្ហិ តេ, ទទាមិ តេ រូបិយំ កំសបូរំ.

នារិំ ¶ ¶ នរោ និជ្ឈបយំ ធនេន, ឧក្កំសតី យត្ថ ករោតិ ឆន្ទំ;

វិបច្ចនីកោ តវ ទេវធម្មោ, បច្ចក្ខតោ ថោកតរេន ឯសិ.

អាយុ ច វណ្ណោ ច [អាយុំ ច វណ្ណំ ច (ក. សី. បី.)] មនុស្សលោកេ, និហីយតិ មនុជានំ សុគ្គត្តេ;

តេនេវ វណ្ណេន ធនម្បិ តុយ្ហំ, និហីយតិ ជិណ្ណតរាសិ អជ្ជ.

ឯវំ មេ បេក្ខមានស្ស, រាជបុត្តិ យសស្សិនិ;

ហាយតេវ តវ [ហាយតេ វត តេ (សី. ស្យា. ក.), ហាយតេវ តតោ (បី.)] វណ្ណោ, អហោរត្តានមច្ចយេ.

ឥមិនាវ ត្វំ វយសា, រាជបុត្តិ សុមេធសេ;

ព្រហ្មចរិយំ ចរេយ្យាសិ, ភិយ្យោ វណ្ណវតី សិយា.

ទេវា ន ជីរន្តិ យថា មនុស្សា, គត្តេសុ តេសំ វលិយោ ន ហោន្តិ;

បុច្ឆាមិ តំ យក្ខ មហានុភាវ, កថំ នុ ទេវាន [កថំ ន ទេវានំ (បី.)] សរីរទេហោ.

ទេវា ន ជីរន្តិ យថា មនុស្សា, គត្តេសុ តេសំ វលិយោ ន ហោន្តិ;

សុវេ សុវេ ភិយ្យតរោវ [ភិយ្យតរោ ច (ក.)] តេសំ, ទិព្ពោ ¶ ច វណ្ណោ វិបុលា ច ភោគា.

កិំសូធ ភីតា ជនតា អនេកា, មគ្គោ ច នេកាយតនំ បវុត្តោ;

បុច្ឆាមិ តំ យក្ខ មហានុភាវ, កត្ថដ្ឋិតោ បរលោកំ ន ភាយេ.

វាចំ ¶ ¶ មនញ្ច បណិធាយ សម្មា, កាយេន បាបានិ អកុព្ពមានោ;

ពហុន្នបានំ ឃរមាវសន្តោ, សទ្ធោ មុទូ សំវិភាគី វទញ្ញូ;

សង្គាហកោ សខិលោ សណ្ហវាចោ, ឯត្ថដ្ឋិតោ បរលោកំ ន ភាយេ.

អនុសាសសិ មំ យក្ខ, យថា មាតា យថា បិតា;

ឧឡារវណ្ណំ បុច្ឆាមិ, កោ នុ ត្វមសិ សុព្រហា.

ឧទយោហមស្មិ កល្យាណិ, សង្ករត្តា ឥធាគតោ [សង្គរត្ថា ឥធាគតោ (សី. បី.), សង្គរត្ថាយិធាគតោ (ស្យា.)];

អាមន្ត ខោ តំ គច្ឆាមិ, មុត្តោស្មិ តវ សង្ករា [សង្គរា (សី. ស្យា. បី.)].

សចេ ខោ ត្វំ ឧទយោសិ, សង្ករត្តា ឥធាគតោ;

អនុសាស មំ រាជបុត្ត, យថាស្ស បុន សង្គមោ.

អតិបតតិ [អធិបតតី (សី. បី.)] វយោ ខណោ តថេវ, ឋានំ នត្ថិ ធុវំ ចវន្តិ សត្តា;

បរិជិយ្យតិ អទ្ធុវំ សរីរំ, ឧទយេ ¶ មា បមាទ [មា បមាទំ (សី.)] ចរស្សុ ធម្មំ.

កសិណា បថវី ធនស្ស បូរា, ឯកស្សេវ សិយា អនញ្ញធេយ្យា;

តញ្ចាបិ ជហតិ [ជហាតិ (សី. ស្យា. បី.), ជហាតី (?)] អវីតរាគោ, ឧទយេ មា បមាទ ចរស្សុ ធម្មំ.

មាតា ច បិតា ច ភាតរោ ច, ភរិយា យាបិ ធនេន ហោតិ កីតា [ភរិយាបិ ធនេន ហោន្តិ អតិត្តា (ក.)];

តេ ចាបិ ជហន្តិ អញ្ញមញ្ញំ, ឧទយេ មា បមាទ ចរស្សុ ធម្មំ.

កាយោ ¶ បរភោជនន្តិ ញត្វា [កាយោ ច បរភោជនំ វិទិត្វា (ក.)], សំសារេ សុគតិញ្ច ទុគ្គតិញ្ច [សុគតី ច ទុគ្គតី ច (សី. ស្យា. បី.), សុគ្គតិំ ទុគ្គតិញ្ច (ក.)];

ឥត្តរវាសោតិ ជានិយាន, ឧទយេ មា បមាទ ចរស្សុ ធម្មំ.

សាធុ ភាសតិយំ [ភាសតយំ (សី. បី.)] យក្ខោ, អប្បំ មច្ចាន ជីវិតំ;

កសិរញ្ច បរិត្តញ្ច, តញ្ច ទុក្ខេន សំយុតំ;

សាហំ ឯកា បព្ពជិស្សាមិ, ហិត្វា កាសិំ សុរុន្ធនន្តិ.

មិត្តោ ¶ មិត្តស្ស បានីយំ, អទិន្នំ បរិភុញ្ជិសំ;

តេន បច្ឆា វិជិគុច្ឆិំ, តំ បាបំ បកតំ មយា;

មា បុន អករំ បាបំ, តស្មា បព្ពជិតោ អហំ.

បរទារញ្ច ទិស្វាន, ឆន្ទោ មេ ឧទបជ្ជថ [ឧបបជ្ជថ (ស្យា. ក.)];

តេន បច្ឆា វិជិគុច្ឆិំ, តំ បាបំ បកតំ មយា;

មា បុន អករំ បាបំ, តស្មា បព្ពជិតោ អហំ.

បិតរំ ¶ មេ មហារាជ, ចោរា អគណ្ហុ [អគណ្ហុំ (សី. បី.), អគណ្ហិ (ក.)] កាននេ;

តេសាហំ បុច្ឆិតោ ជានំ, អញ្ញថា នំ វិយាករិំ.

តេន បច្ឆា វិជិគុច្ឆិំ, តំ បាបំ បកតំ មយា;

មា បុន អករំ បាបំ, តស្មា បព្ពជិតោ អហំ.

បាណាតិបាតមករុំ, សោមយាគេ ឧបដ្ឋិតេ;

តេសាហំ សមនុញ្ញាសិំ, តេន បច្ឆា វិជិគុច្ឆិំ.

តំ បាបំ បកតំ មយា, មា បុន អករំ បាបំ;

សុរាមេរយមាធុកា [មធុកា (សី. ស្យា. បី.)], យេ ជនា បឋមាសុ នោ;

ពហូនំ តេ អនត្ថាយ, មជ្ជបានមកប្បយុំ.

តេសាហំ ¶ សមនុញ្ញាសិំ, តេន បច្ឆា វិជិគុច្ឆិំ;

តំ បាបំ បកតំ មយា, មា បុន អករំ បាបំ;

ធិរត្ថុ ¶ សុពហូ កាមេ, ទុគ្គន្ធេ ពហុកណ្ដកេ;

យេ អហំ បដិសេវន្តោ, នាលភិំ តាទិសំ សុខំ.

មហស្សាទា សុខា កាមា, នត្ថិ កាមា បរំ [កាមបរំ (សី. បី.)] សុខំ;

យេ កាមេ បដិសេវន្តិ, សគ្គំ តេ ឧបបជ្ជរេ.

អប្បស្សាទា ទុខា កាមា, នត្ថិ កាមា បរំ ទុខំ;

យេ កាមេ បដិសេវន្តិ, និរយំ តេ ឧបបជ្ជរេ.

អសី យថា សុនិសិតោ, នេត្តិំសោវ សុបាយិកោ [សុបាសិតោ (ក. សី. និយ្យ), សុបាយិតោ (ក. អដ្ឋ.)];

សត្តីវ ឧរសិ ខិត្តា, កាមា ទុក្ខតរា តតោ.

អង្គារានំវ ជលិតំ, កាសុំ សាធិកបោរិសំ;

ផាលំវ ទិវសំតត្តំ, កាមា ទុក្ខតរា តតោ.

វិសំ យថា ហលាហលំ, តេលំ បក្កុថិតំ [ឧក្កដ្ឋិតំ (សី. បី.), បក្កុដ្ឋិតំ (ស្យា.)] យថា;

តម្ពលោហ [តម្បលោហំ (ស្យា.)] វិលីនំវ, កាមា ទុក្ខតរា តតោតិ.

មិត្តាមច្ចបរិព្យូឡ្ហំ [បរិព្ពូឡ្ហំ (សី. បី.)], អហំ វន្ទេ រថេសភំ;

បព្ពជិស្សាមហំ រាជ [បព្ពជិស្សំ មហារាជ (សី. បី.)], តំ ទេវោ អនុមញ្ញតុ.

សចេ ¶ តេ ឩនំ កាមេហិ, អហំ បរិបូរយាមិ [អហំវ បូរយាមិ (ក.)] តេ;

យោ តំ ហិំសតិ វារេមិ, មា បព្ពជ [បព្ពជិ (បី.)] យុធញ្ចយ [យុធញ្ជយ (សី. ស្យា.), យុវញ្ជយ (បី.)].

ន ¶ មត្ថិ ឩនំ កាមេហិ, ហិំសិតា មេ ន វិជ្ជតិ;

ទីបញ្ច កាតុមិច្ឆាមិ, យំ ជរា នាភិកីរតិ.

បុត្តោ ¶ វា បិតរំ យាចេ, បិតា វា បុត្តមោរសំ;

នេគមោ តំ យាចេ [នេគមោ យាចតេ (សី. ស្យា. បី.)] តាត, មា បព្ពជ យុធញ្ចយ.

មា មំ ទេវ និវារេហិ, បព្ពជន្តំ រថេសភ;

មាហំ កាមេហិ សម្មត្តោ, ជរាយ វសមន្វគូ.

អហំ តំ តាត យាចាមិ, អហំ បុត្ត និវារយេ;

ចិរំ តំ ទដ្ឋុមិច្ឆាមិ, មា បព្ពជ យុធញ្ចយ.

ឧស្សាវោវ តិណគ្គម្ហិ, សូរិយុគ្គមនំ បតិ;

ឯវមាយុ មនុស្សានំ, មា មំ អម្ម និវារយ.

តរមានោ ឥមំ យានំ, អារោបេតុ [តរមានា ឥមំ យានំ, អារោបេន្តុ (សី. បី.)] រថេសភ;

មា មេ មាតា តរន្តស្ស, អន្តរាយករា អហុ.

អភិធាវថ ភទ្ទន្តេ, សុញ្ញំ ហេស្សតិ រម្មកំ;

យុធញ្ចយោ អនុញ្ញាតោ, សព្ពទត្តេន រាជិនា.

យោហុ សេដ្ឋោ សហស្សស្ស [មនុស្សានំ (ស្យា.), សហស្សានំ (ក.)], យុវា កញ្ចនសន្និភោ;

សោយំ កុមារោ បព្ពជិតោ, កាសាយវសនោ ពលី.

ឧភោ កុមារា បព្ពជិតា, យុធញ្ចយោ យុធិដ្ឋិលោ;

បហាយ មាតាបិតរោ, សង្គំ ឆេត្វាន មច្ចុនោតិ.

ឯវាយំ ភរតោ អាហ, ‘‘រាជា ទសរថោ មតោ’’.

កេន រាមប្បភាវេន, សោចិតព្ពំ ន សោចសិ;

បិតរំ កាលកតំ [កាលង្កតំ (ក.)] សុត្វា, ន តំ បសហតេ ទុខំ.

យំ ន សក្កា និបាលេតុំ, បោសេន លបតំ ពហុំ;

ស កិស្ស វិញ្ញូ មេធាវី, អត្តានមុបតាបយេ.

ទហរា ¶ ¶ ច ហិ វុទ្ធា ច [យេ វុទ្ធា (សី. អដ្ឋ.), យេ វុឌ្ឍា (ស្យា.)], យេ ពាលា យេ ច បណ្ឌិតា;

អឌ្ឍា ចេវ ទលិទ្ទា ច, សព្ពេ មច្ចុបរាយណា.

ផលានមិវ បក្កានំ, និច្ចំ បតនតោ ភយំ;

ឯវំ ជាតាន មច្ចានំ, និច្ច មរណតោ ភយំ.

សាយមេកេ ន ទិស្សន្តិ, បាតោ ទិដ្ឋា ពហុជ្ជនា;

បាតោ ឯកេ ន ទិស្សន្តិ, សាយំ ទិដ្ឋា ពហុជ្ជនា.

បរិទេវយមានោ ចេ, កិញ្ចិទត្ថំ ឧទព្ពហេ;

សម្មូឡ្ហោ ហិំសមត្តានំ, កយិរា តំ វិចក្ខណោ.

កិសោ វិវណ្ណោ ភវតិ, ហិំសមត្តានមត្តនោ [មត្តនា (សី. អដ្ឋ. សុ. និ. ៥៩០)];

ន តេន បេតា បាលេន្តិ, និរត្ថា បរិទេវនា.

យថា សរណមាទិត្តំ, វារិនា បរិនិព្ពយេ [វារិនាវនិព្ពាបយេ (ស្យា. ក.)];

ឯវម្បិ ធីរោ សុតវា, មេធាវី បណ្ឌិតោ នរោ;

ខិប្បមុប្បតិតំ សោកំ, វាតោ តូលំវ ធំសយេ.

មច្ចោ ឯកោវ ¶ [ឯកោវ មច្ចោ (សី. ស្យា. បី.)] អច្ចេតិ, ឯកោវ ជាយតេ កុលេ;

សំយោគបរមាត្វេវ, សម្ភោគា សព្ពបាណិនំ.

តស្មា ហិ ធីរស្ស ពហុស្សុតស្ស, សម្បស្សតោ លោកមិមំ បរញ្ច;

អញ្ញាយ ធម្មំ ហទយំ មនញ្ច, សោកា មហន្តាបិ ន តាបយន្តិ.

សោហំ ទស្សញ្ច ភោក្ខញ្ច, ភរិស្សាមិ ច [សោហំ យសញ្ច ភោគញ្ច, ភរិយាបិ ច (ស្យា. ក.)] ញាតកេ;

សេសញ្ច បាលយិស្សាមិ, កិច្ចមេតំ [កិច្ចមេវំ (បី.)] វិជានតោ.

ទស វស្សសហស្សានិ, សដ្ឋិ វស្សសតានិ ច;

កម្ពុគីវោ មហាពាហុ, រាមោ រជ្ជមការយីតិ.

ជានន្តោ ¶ នោ មហារាជ, តវ សីលំ ជនាធិបោ;

ឥមេ កុមារេ បូជេន្តោ, ន តំ កេនចិ មញ្ញថ.

តិដ្ឋន្តេ នោ មហារាជេ, អទុ [អាទុ (សី. បី.), អាទូ (ស្យា.)] ទេវេ ទិវង្គតេ;

ញាតី តំ សមនុញ្ញិំសុ, សម្បស្សំ អត្ថមត្តនោ.

កេន សំវរវត្តេន, សញ្ជាតេ អភិតិដ្ឋសិ;

កេន តំ នាតិវត្តន្តិ, ញាតិសង្ឃា សមាគតា.

ន ¶ រាជបុត្ត ឧសូយាមិ [រាជបុត្ត នុស្សុយ្យាមិ (ក.)], សមណានំ មហេសិនំ;

សក្កច្ចំ ¶ តេ នមស្សាមិ, បាទេ វន្ទាមិ តាទិនំ.

តេ មំ ធម្មគុណេ យុត្តំ, សុស្សូសមនុសូយកំ;

សមណា មនុសាសន្តិ [សមនុសាសន្តិ (សី. ស្យា. បី.)], ឥសី ធម្មគុណេ រតា.

តេសាហំ វចនំ សុត្វា, សមណានំ មហេសិនំ;

ន កិញ្ចិ អតិមញ្ញាមិ, ធម្មេ មេ និរតោ មនោ.

ហត្ថារោហា អនីកដ្ឋា, រថិកា បត្តិការកា;

តេសំ [តេសុ (បី.)] នប្បដិពន្ធាមិ, និវិដ្ឋំ [និពទ្ធំ (សី. បី.)] ភត្តវេតនំ.

មហាមត្តា ច មេ អត្ថិ, មន្តិនោ បរិចារកា;

ពារាណសិំ វោហរន្តិ, ពហុមំសសុរោទកំ.

អថោបិ វាណិជា ផីតា, នានារដ្ឋេហិ អាគតា;

តេសុ មេ វិហិតា រក្ខា, ឯវំ ជានាហុបោសថ.

ធម្មេន កិរ ញាតីនំ, រជ្ជំ ការេហិ សំវរ;

មេធាវី បណ្ឌិតោ ចាសិ [ចាបិ (សី. បី.)], អថោបិ ញាតិនំ ហិតោ.

តំ តំ ញាតិបរិព្យូឡ្ហំ, នានារតនមោចិតំ;

អមិត្តា នប្បសហន្តិ, ឥន្ទំវ អសុរាធិបោតិ.

ឧម្មុជ្ជន្តិ ¶ និមុជ្ជន្តិ, មនុស្សា ខុរនាសិកា;

សុប្បារកំ ¶ តំ បុច្ឆាម, សមុទ្ទោ កតមោ អយំ.

កុរុកច្ឆា [ភរុកច្ឆា (សី. ស្យា. បី. អដ្ឋ.)] បយាតានំ, វាណិជានំ ធនេសិនំ;

នាវាយ វិប្បនដ្ឋាយ, ខុរមាលីតិ វុច្ចតិ.

យថា អគ្គីវ សុរិយោវ [អគ្គិ សុរិយោ ច (ស្យា.), អគ្គីវ សូរិយោ (ក.)], សមុទ្ទោ បដិទិស្សតិ;

សុប្បារកំ តំ បុច្ឆាម, សមុទ្ទោ កតមោ អយំ.

កុរុកច្ឆា បយាតានំ, វាណិជានំ ធនេសិនំ;

នាវាយ វិប្បនដ្ឋាយ, អគ្គិមាលីតិ វុច្ចតិ.

យថា ទធីវ ខីរំវ [ទធិ ច ខីរំ ច (ស្យា.), ឯវមុបរិបិ], សមុទ្ទោ បដិទិស្សតិ;

សុប្បារកំ តំ បុច្ឆាម, សមុទ្ទោ កតមោ អយំ.

កុរុកច្ឆា ¶ បយាតានំ, វាណិជានំ ធនេសិនំ;

នាវាយ វិប្បនដ្ឋាយ, ទធិមាលីតិ [ខីរមាលីតិ (ក.)] វុច្ចតិ.

យថា កុសោវ សស្សោវ, សមុទ្ទោ បដិទិស្សតិ;

សុប្បារកំ តំ បុច្ឆាម, សមុទ្ទោ កតមោ អយំ.

កុរុកច្ឆា បយាតានំ, វាណិជានំ ធនេសិនំ;

នាវាយ វិប្បនដ្ឋាយ, កុសមាលីតិ វុច្ចតិ.

យថា នឡោវ វេឡូវ, សមុទ្ទោ បដិទិស្សតិ;

សុប្បារកំ តំ បុច្ឆាម, សមុទ្ទោ កតមោ អយំ.

កុរុកច្ឆា បយាតានំ, វាណិជានំ ធនេសិនំ;

នាវាយ វិប្បនដ្ឋាយ, នឡមាលីតិ វុច្ចតិ.

មហព្ភយោ ភិំសនកោ, សទ្ទោ សុយ្យតិមានុសោ [សមុទ្ទោ សុយ្យត’មានុសោ (សី. បី. អដ្ឋ.)];

យថា ¶ សោព្ភោ បបាតោវ, សមុទ្ទោ បដិទិស្សតិ;

សុប្បារកំ តំ បុច្ឆាម, សមុទ្ទោ កតមោ អយំ.

កុរុកច្ឆា ¶ បយាតានំ, វាណិជានំ ធនេសិនំ;

នាវាយ វិប្បនដ្ឋាយ, ពឡវាមុខីតិ [វឡភាមុខីតិ (សី. ស្យា.), ពលវាមុខីតិ (ស្យា. ក.)] វុច្ចតិ.

យតោ សរាមិ អត្តានំ, យតោ បត្តោស្មិ វិញ្ញុតំ;

នាភិជានាមិ សញ្ចិច្ច, ឯកបាណម្បិ ហិំសិតំ;

ឯតេន សច្ចវជ្ជេន, សោត្ថិំ នាវា និវត្តតូតិ.

សិរិមាតុសុបោសកនាគវរោ, បុន ជុណ្ហក ធម្មមុទយវរោ;

អថ បានិ យុធញ្ចយកោ ច, ទសរថ សំវរ បារគតេន នវាតិ.

លុទ្ធានំ ¶ ¶ ¶ [ខុទ្ទានំ (សី. ស្យា. បី.)] លហុចិត្តានំ, អកតញ្ញូន ទុព្ភិនំ;

នាទេវសត្តោ បុរិសោ, ថីនំ សទ្ធាតុមរហតិ.

ន តា បជានន្តិ កតំ ន កិច្ចំ, ន មាតរំ បិតរំ ភាតរំ វា;

អនរិយា សមតិក្កន្តធម្មា, សស្សេវ ចិត្តស្ស វសំ វជន្តិ.

ចិរានុវុដ្ឋម្បិ [ចិរានុវុត្ថម្បិ (សី. បី.)] បិយំ មនាបំ, អនុកម្បកំ បាណសមម្បិ ភត្តុំ [សន្តំ (សី. ស្យា. បី.)];

អាវាសុ កិច្ចេសុ ច នំ ជហន្តិ, តស្មាហមិត្ថីនំ ន វិស្សសាមិ.

ថីនញ្ហិ ចិត្តំ យថា វានរស្ស, កន្នប្បកន្នំ យថា រុក្ខឆាយា;

ចលាចលំ ហទយមិត្ថិយានំ, ចក្កស្ស នេមិ វិយ បរិវត្តតិ.

យទា តា បស្សន្តិ សមេក្ខមានា, អាទេយ្យរូបំ បុរិសស្ស វិត្តំ;

សណ្ហាហិ វាចាហិ នយន្តិ មេនំ, កម្ពោជកា ¶ ជលជេនេវ អស្សំ.

យទា ន បស្សន្តិ សមេក្ខមានា, អាទេយ្យរូបំ បុរិសស្ស វិត្តំ;

សមន្តតោ នំ បរិវជ្ជយន្តិ, តិណ្ណោ នទីបារគតោវ កុល្លំ.

សិលេសូបមា ¶ សិខិរិវ សព្ពភក្ខា, តិក្ខមាយា នទីរិវ សីឃសោតា;

សេវន្តិ ហេតា បិយមប្បិយញ្ច, នាវា យថា ឱរកូលំ បរញ្ច.

ន តា ឯកស្ស ន ទ្វិន្នំ, អាបណោវ បសារិតោ;

យោ តា មយ្ហន្តិ មញ្ញេយ្យ, វាតំ ជាលេន ពាធយេ [ពន្ធយេ (ស្យា. ក.)].

យថា នទី ច បន្ថោ ច, បានាគារំ សភា បបា;

ឯវំ លោកិត្ថិយោ នាម, វេលា តាសំ ន វិជ្ជតិ [ឥមិស្សា គាថាយ បុព្ពទ្ធាបរទ្ធំ វិបរិយាយេន ទិស្សតិ (ក.)].

ឃតាសនសមា ឯតា, កណ្ហសប្បសិរូបមា;

គាវោ ពហិតិណស្សេវ, ឱមសន្តិ វរំ វរំ.

ឃតាសនំ កុញ្ជរំ កណ្ហសប្បំ, មុទ្ធាភិសិត្តំ បមទា ច សព្ពា;

ឯតេ នរោ និច្ចយតោ [និច្ចយត្តោ (សី. បី.)] ភជេថ, តេសំ ហវេ ទុព្ពិទុ សព្ពភាវោ [សច្ចភាវោ (ស្យា.)].

នច្ចន្តវណ្ណា ¶ ¶ ន ពហូនំ កន្តា, ន ទក្ខិណា បមទា សេវិតព្ពា;

ន បរស្ស ភរិយា ន ធនស្ស ហេតុ, ឯតិត្ថិយោ បញ្ច ន សេវិតព្ពាតិ.

កា ត្វំ សុទ្ធេហិ វត្ថេហិ, អឃេ វេហាយសំ [វេហាសយំ (សី. បី.)] ឋិតា;

កេន ត្យាស្សូនិ វត្តន្តិ, កុតោ តំ ភយមាគតំ.

តវេវ ទេវ វិជិតេ, ភទ្ទសាលោតិ មំ វិទូ;

សដ្ឋិ [សដ្ឋិំ (សី. បី.)] វស្សសហស្សានិ, តិដ្ឋតោ បូជិតស្ស មេ.

ការយន្តា ¶ នគរានិ, អគារេ ច ទិសម្បតិ;

វិវិធេ ចាបិ បាសាទេ, ន មំ តេ អច្ចមញ្ញិសុំ;

យថេវ មំ តេ បូជេសុំ, តថេវ ត្វម្បិ បូជយ.

តំ ឥវាហំ [តញ្ច អហំ (សី. ស្យា. បី.)] ន បស្សាមិ, ថូលំ កាយេន តេ ទុមំ;

អារោហបរិណាហេន, អភិរូបោសិ ជាតិយា.

បាសាទំ ការយិស្សាមិ, ឯកត្ថម្ភំ មនោរមំ;

តត្ថ តំ ឧបនេស្សាមិ, ចិរំ តេ យក្ខ ជីវិតំ.

ឯវំ ចិត្តំ ឧទបាទិ, សរីរេន វិនាភាវោ;

បុថុសោ មំ វិកន្តិត្វា, ខណ្ឌសោ អវកន្តថ.

អគ្គេ ¶ ច ឆេត្វា មជ្ឈេ ច, បច្ឆា មូលម្ហិ ឆិន្ទថ [មូលញ្ច ឆិន្ទថ (សី.), មូលំ វិឆិន្ទថ (បី.)];

ឯវំ មេ ឆិជ្ជមានស្ស, ន ទុក្ខំ មរណំ សិយា.

ហត្ថបាទំ [ហត្ថបាទេ (ក.)] យថា ឆិន្ទេ [ឆិន្នេ (ក.)], កណ្ណនាសញ្ច ជីវតោ;

តតោ បច្ឆា សិរោ ឆិន្ទេ, តំ ទុក្ខំ មរណំ សិយា.

សុខំ នុ ខណ្ឌសោ ឆិន្នំ, ភទ្ទសាលវនប្បតិ;

កិំ ហេតុ កិំ ឧបាទាយ, ខណ្ឌសោ ឆិន្នមិច្ឆសិ.

យញ្ច ហេតុមុបាទាយ, ហេតុំ ធម្មូបសំហិតំ;

ខណ្ឌសោ ឆិន្នមិច្ឆាមិ, មហារាជ សុណោហិ មេ.

ញាតី មេ សុខសំវទ្ធា, មម បស្សេ និវាតជា;

តេបិហំ ឧបហិំសេយ្យំ, បរេសំ អសុខោចិតំ.

ចេតេយ្យរូបំ ¶ [ចេតព្ពរូបំ (សី. បី.)] ចេតេសិ, ភទ្ទសាលវនប្បតិ;

ហិតកាមោសិ ញាតីនំ, អភយំ សម្ម ទម្មិ តេតិ.

កសន្តិ ¶ វបន្តិ តេ ជនា, មនុជា កម្មផលូបជីវិនោ;

នយិមស្ស ទីបកស្ស ភាគិនោ, ជម្ពុទីបា ឥទមេវ នោ វរំ.

តិបញ្ចរត្តូបគតម្ហិ ចន្ទេ, វេគោ ¶ មហា ហេហិតិ សាគរស្ស;

ឧប្លវិស្សំ ទីបមិមំ ឧឡារំ, មា វោ វធី គច្ឆថ លេណមញ្ញំ.

ន ជាតុយំ សាគរវារិវេគោ, ឧប្លវិស្សំ ទីបមិមំ ឧឡារំ;

តំ មេ និមិត្តេហិ ពហូហិ ទិដ្ឋំ, មា ភេថ កិំ សោចថ មោទថវ្ហោ [មោទថ វោ (ក.) ៦.៣៨ មោគ្គល្លានសុត្តំ បស្សិតព្ពំ].

បហូតភក្ខំ ពហុអន្នបានំ, បត្តត្ថ អាវាសមិមំ ឧឡារំ;

ន វោ ភយំ បដិបស្សាមិ កិញ្ចិ, អាបុត្តបុត្តេហិ បមោទថវ្ហោ.

យោ ទេវោយំ ទក្ខិណាយំ [ទក្ខិណស្សំ (សី.)] ទិសាយំ, ខេមន្តិ បក្កោសតិ តស្ស សច្ចំ;

ន ឧត្តរោ វេទិ ភយាភយស្ស, មា ភេថ កិំ សោចថ មោទថវ្ហោ.

យថា ឥមេ វិប្បវទន្តិ យក្ខា, ឯកោ ភយំ សំសតិ ខេមមេកោ;

តទិង្ឃ មយ្ហំ វចនំ សុណាថ, ខិប្បំ ¶ លហុំ មា វិនស្សិម្ហ សព្ពេ.

សព្ពេ ¶ សមាគម្ម ករោម នាវំ, ទោណិំ ទឡ្ហំ សព្ពយន្តូបបន្នំ;

សចេ អយំ ទក្ខិណោ សច្ចមាហ, មោឃំ បដិក្កោសតិ ឧត្តរោយំ;

សា ចេវ នោ ហេហិតិ អាបទត្ថា, ឥមញ្ច ទីបំ ន បរិច្ចជេម.

សចេ ច ខោ ឧត្តរោ សច្ចមាហ, មោឃំ បដិក្កោសតិ ទក្ខិណោយំ;

តមេវ នាវំ អភិរុយ្ហ សព្ពេ, ឯវំ មយំ សោត្ថិ តរេមុ បារំ.

ន វេ សុគណ្ហំ បឋមេន សេដ្ឋំ, កនិដ្ឋមាបាថគតំ គហេត្វា;

យោ ចីធ តច្ឆំ [មជ្ឈំ (សី. ស្យា. បី.)] បវិចេយ្យ គណ្ហតិ [គណ្ហិ (ក.)], ស វេ នរោ សេដ្ឋមុបេតិ ឋានំ.

យថាបិ តេ សាគរវារិមជ្ឈេ, សកម្មុនា សោត្ថិ វហិំសុ វាណិជា;

អនាគតត្ថំ បដិវិជ្ឈិយាន, អប្បម្បិ នាច្ចេតិ ស ភូរិបញ្ញោ.

ពាលា ¶ ច មោហេន រសានុគិទ្ធា, អនាគតំ អប្បដិវិជ្ឈិយត្ថំ;

បច្ចុប្បន្នេ សីទន្តិ អត្ថជាតេ, សមុទ្ទមជ្ឈេ យថា តេ មនុស្សា.

អនាគតំ ¶ បដិកយិរាថ កិច្ចំ, ‘‘មា មំ កិច្ចំ កិច្ចកាលេ ព្យធេសិ’’;

តំ តាទិសំ បដិកត [បដិកតំ (ក.), បដិគត (សី. អដ្ឋ.), បដិកច្ច (?)] កិច្ចការិំ, ន តំ កិច្ចំ កិច្ចកាលេ ព្យធេតីតិ.

កាមំ ¶ កាមយមានស្ស, តស្ស ចេ តំ សមិជ្ឈតិ;

អទ្ធា បីតិមនោ ហោតិ, លទ្ធា មច្ចោ យទិច្ឆតិ.

កាមំ កាមយមានស្ស, តស្ស ចេ តំ សមិជ្ឈតិ;

តតោ នំ អបរំ កាមេ, ធម្មេ តណ្ហំវ វិន្ទតិ.

គវំវ សិង្គិនោ សិង្គំ, វឌ្ឍមានស្ស វឌ្ឍតិ;

ឯវំ មន្ទស្ស បោសស្ស, ពាលស្ស អវិជានតោ;

ភិយ្យោ តណ្ហា បិបាសា ច, វឌ្ឍមានស្ស វឌ្ឍតិ.

បថព្យា សាលិយវកំ, គវស្សំ [គវាសំ (សី. ស្យា. បី.)] ទាសបោរិសំ;

ទត្វា ច [ទត្វាបិ (សី. ស្យា.), ទត្វា វា (បី.)] នាលមេកស្ស, ឥតិ វិទ្វា [វិទ្ធា (ស្យា.)] សមំ ចរេ.

រាជា ¶ បសយ្ហ បថវិំ វិជិត្វា, សសាគរន្តំ មហិមាវសន្តោ;

ឱរំ សមុទ្ទស្ស អតិត្តរូបោ [អតិត្តិរូបោ (ក.)], បារំ សមុទ្ទស្សបិ បត្ថយេថ.

យាវ អនុស្សរំ កាមេ, មនសា តិត្តិ នាជ្ឈគា;

តតោ និវត្តា បដិកម្ម ទិស្វា, តេ វេ សុតិត្តា យេ [តិត្តា (សី. ស្យា. បី.)] បញ្ញាយ តិត្តា.

បញ្ញាយ តិត្តិនំ [តិត្តីនំ (សី. ស្យា.)] សេដ្ឋំ, ន សោ កាមេហិ តប្បតិ;

បញ្ញាយ តិត្តំ បុរិសំ, តណ្ហា ន កុរុតេ វសំ.

អបចិនេថេវ កាមានំ [កាមានិ (សី. ស្យា. បី.)], អប្បិច្ឆស្ស អលោលុបោ;

សមុទ្ទមត្តោ បុរិសោ, ន សោ កាមេហិ តប្បតិ.

រថការោវ ចម្មស្ស, បរិកន្តំ ឧបាហនំ;

យំ យំ ចជតិ [ជហតិ (ស្យា. ក.)] កាមានំ, តំ តំ សម្បជ្ជតេ សុខំ;

សព្ពំ ចេ សុខមិច្ឆេយ្យ, សព្ពេ កាមេ បរិច្ចជេ.

អដ្ឋ ¶ តេ ភាសិតា គាថា, សព្ពា ហោន្តិ សហស្សិយោ [សហស្សិយា (?) ឧបរិ សុតសោមជាតកេ តថា ទិស្សតិ];

បដិគណ្ហ មហាព្រហ្មេ, សាធេតំ តវ ភាសិតំ.

ន មេ អត្ថោ សហស្សេហិ, សតេហិ នហុតេហិ វា;

បច្ឆិមំ ភាសតោ គាថំ, កាមេ មេ ន រតោ មនោ.

ភទ្រកោ ¶ [សទ្ទោ (សី.)] វតាយំ មាណវកោ, សព្ពលោកវិទូ មុនិ;

យោ ¶ ឥមំ តណ្ហំ [យោ តណ្ហំ (សី. ស្យា.)] ទុក្ខជននិំ, បរិជានាតិ បណ្ឌិតោតិ.

ទស ខលុ ឥមានិ [ខលុមានិ (ស្យា.)] ឋានានិ, យានិ បុព្ពេ អករិត្វា;

ស បច្ឆា មនុតប្បតិ, ឥច្ចេវាហ [ឥច្ចាហ រាជា (សី. ស្យា. បី.)] ជនសន្ធោ.

អលទ្ធា វិត្តំ តប្បតិ, បុព្ពេ អសមុទានិតំ;

ន បុព្ពេ ធនមេសិស្សំ, ឥតិ បច្ឆានុតប្បតិ.

សក្យរូបំ បុរេ សន្តំ, មយា សិប្បំ ន សិក្ខិតំ;

កិច្ឆា វុត្តិ អសិប្បស្ស, ឥតិ បច្ឆានុតប្បតិ.

កូដវេទី បុរេ អាសិំ, បិសុណោ បិដ្ឋិមំសិកោ;

ចណ្ឌោ ច ផរុសោ ចាបិ [ចាសិំ (សី. ស្យា. បី.)], ឥតិ បច្ឆានុតប្បតិ.

បាណាតិបាតី បុរេ អាសិំ, លុទ្ទោ ចាបិ [ចាសិំ (សី. បី.)] អនារិយោ;

ភូតានំ នាបចាយិស្សំ, ឥតិ បច្ឆានុតប្បតិ.

ពហូសុ វត សន្តីសុ, អនាបាទាសុ ឥត្ថិសុ;

បរទារំ អសេវិស្សំ, ឥតិ បច្ឆានុតប្បតិ.

ពហុម្ហិ វត សន្តម្ហិ, អន្នបានេ ឧបដ្ឋិតេ;

ន បុព្ពេ អទទំ [អទទិំ (សី.)] ទានំ, ឥតិ បច្ឆានុតប្បតិ.

មាតរំ បិតរញ្ចាបិ, ជិណ្ណកំ គតយោព្ពនំ [ជិណ្ណកេ គតយោព្ពនេ (សី. ស្យា. បី.)];

បហុ ¶ សន្តោ ន បោសិស្សំ, ឥតិ បច្ឆានុតប្បតិ.

អាចរិយមនុសត្ថារំ ¶ , សព្ពកាមរសាហរំ;

បិតរំ អតិមញ្ញិស្សំ, ឥតិ បច្ឆានុតប្បតិ.

សមណេ ព្រាហ្មណេ ចាបិ, សីលវន្តេ ពហុស្សុតេ;

ន បុព្ពេ បយិរុបាសិស្សំ, ឥតិ បច្ឆានុតប្បតិ.

សាធុ ហោតិ តបោ ចិណ្ណោ, សន្តោ ច បយិរុបាសិតោ;

ន ច បុព្ពេ តបោ ចិណ្ណោ, ឥតិ បច្ឆានុតប្បតិ.

យោ ច ឯតានិ ឋានានិ, យោនិសោ បដិបជ្ជតិ;

ករំ បុរិសកិច្ចានិ, ស បច្ឆា នានុតប្បតីតិ.

កណ្ហោ ¶ កណ្ហោ ច ឃោរោ ច, សុក្កទាឋោ បភាសវា [បតាបវា (សី. ស្យា. បី.)];

ពទ្ធោ បញ្ចហិ រជ្ជូហិ, កិំ រវិ [ធីរ (សី. បី.), វីរ (ស្យា.)] សុនខោ តវ.

នាយំ មិគានមត្ថាយ, ឧសីនក [ឧសីនរ (សី. បី.), ឧសីន្នរ (ស្យា.)] ភវិស្សតិ;

មនុស្សានំ អនយោ ហុត្វា, តទា កណ្ហោ បមោក្ខតិ.

បត្តហត្ថា សមណកា, មុណ្ឌា សង្ឃាដិបារុតា;

នង្គលេហិ កសិស្សន្តិ, តទា កណ្ហោ បមោក្ខតិ.

តបស្សិនិយោ [តបនីយា (ក.) ទុតិយន្តបទានិ ហេតានិ] បព្ពជិតា, មុណ្ឌា សង្ឃាដិបារុតា;

យទា លោកេ គមិស្សន្តិ, តទា កណ្ហោ បមោក្ខតិ.

ទីឃោត្តរោដ្ឋា ¶ ជដិលា, បង្កទន្តា រជស្សិរា;

ឥណំ ចោទាយ [វោទាយ (សី. បី.), ចោទយ (ស្យា.)] គច្ឆន្តិ, តទា កណ្ហោ បមោក្ខតិ.

អធិច្ច វេទេ [វេទំ (ក.)] សាវិត្តិំ, យញ្ញតន្តញ្ច [តន្ត្រញ្ច (សី. ស្យា. បី.)] ព្រាហ្មណា;

ភតិកាយ យជិស្សន្តិ, តទា កណ្ហោ បមោក្ខតិ.

មាតរំ បិតរញ្ចាបិ, ជិណ្ណកំ គតយោព្ពនំ;

បហូ សន្តោ [សន្តា (សី.)] ន ភរន្តិ, តទា កណ្ហោ បមោក្ខតិ.

មាតរំ ¶ បិតរញ្ចាបិ, ជិណ្ណកំ គតយោព្ពនំ;

ពាលា តុម្ហេតិ វក្ខន្តិ, តទា កណ្ហោ បមោក្ខតិ.

អាចរិយភរិយំ សខិំ [អាចរិយភរិយំ សខាភរិយំ (សី. បី.)], មាតុលានិំ បិតុច្ឆកិំ [បិតុច្ឆយំ (សី.), បិតុច្ឆសំ (បី.)];

យទា លោកេ គមិស្សន្តិ, តទា កណ្ហោ បមោក្ខតិ.

អសិចម្មំ គហេត្វាន, ខគ្គំ បគ្គយ្ហ ព្រាហ្មណា;

បន្ថឃាតំ ករិស្សន្តិ, តទា កណ្ហោ បមោក្ខតិ.

សុក្កច្ឆវី វេធវេរា, ថូលពាហូ អបាតុភា;

មិត្តភេទំ ករិស្សន្តិ, តទា កណ្ហោ បមោក្ខតិ.

មាយាវិនោ នេកតិកា, អសប្បុរិសចិន្តកា;

យទា លោកេ ភវិស្សន្តិ, តទា កណ្ហោ បមោក្ខតីតិ.

នេវ ¶ កិណាមិ នបិ វិក្កិណាមិ, ន ¶ ចាបិ មេ សន្និចយោ ច អត្ថិ [ឥធត្ថិ (ស្យា.)];

សុកិច្ឆរូបំ វតិទំ បរិត្តំ, បត្ថោទនោ នាលមយំ ទុវិន្នំ.

អប្បម្ហា អប្បកំ ទជ្ជា, អនុមជ្ឈតោ មជ្ឈកំ;

ពហុម្ហា ពហុកំ ទជ្ជា, អទានំ នុបបជ្ជតិ [ន ឧបបជ្ជតិ (សី. បី.), នូបបជ្ជតិ (ស្យា.)].

តំ តំ វទាមិ កោសិយ, ទេហិ ទានានិ ភុញ្ជ ច.

អរិយមគ្គំ សមារូហ [អរិយំ មគ្គំ សមារុហ (សី. បី.)], នេកាសី លភតេ សុខំ.

មោឃញ្ចស្ស ហុតំ ហោតិ, មោឃញ្ចាបិ សមីហិតំ;

អតិថិស្មិំ យោ និសិន្នស្មិំ, ឯកោ ភុញ្ជតិ ភោជនំ.

តំ តំ វទាមិ កោសិយ, ទេហិ ទានានិ ភុញ្ជ ច;

អរិយមគ្គំ សមារូហ, នេកាសី លភតេ សុខំ.

សច្ចញ្ចស្ស ¶ ហុតំ ហោតិ, សច្ចញ្ចាបិ សមីហិតំ;

អតិថិស្មិំ យោ និសិន្នស្មិំ, នេកោ ភុញ្ជតិ ភោជនំ.

តំ តំ វទាមិ កោសិយ, ទេហិ ទានានិ ភុញ្ជ ច;

អរិយមគ្គំ សមារូហ, នេកាសី លភតេ សុខំ.

សរញ្ច ជុហតិ បោសោ, ពហុកាយ គយាយ ច;

ទោណេ តិម្ពរុតិត្ថស្មិំ, សីឃសោតេ មហាវហេ.

អត្រ ចស្ស ហុតំ ហោតិ, អត្រ ចស្ស សមីហិតំ;

អតិថិស្មិំ យោ និសិន្នស្មិំ, នេកោ ភុញ្ជតិ ភោជនំ.

តំ តំ វទាមិ កោសិយ, ទេហិ ទានានិ ភុញ្ជ ច;

អរិយមគ្គំ ¶ សមារូហ, នេកាសី លភតេ សុខំ.

ពឡិសញ្ហិ សោ និគិលតិ [និគ្គិលតិ (សី. បី.)], ទីឃសុត្តំ សពន្ធនំ;

អតិថិស្មិំ យោ និសិន្នស្មិំ, ឯកោ ភុញ្ជតិ ភោជនំ.

តំ តំ វទាមិ កោសិយ, ទេហិ ទានានិ ភុញ្ជ ច;

អរិយមគ្គំ សមារូហ, នេកាសី លភតេ សុខំ.

ឧឡារវណ្ណា វត ព្រាហ្មណា ឥមេ, អយញ្ច វោ សុនខោ កិស្ស ហេតុ;

ឧច្ចាវចំ វណ្ណនិភំ វិកុព្ពតិ, អក្ខាថ នោ ព្រាហ្មណា កេ នុ តុម្ហេ.

ចន្ទោ ច សុរិយោ ច [សូរិយោ ច (ក.)] ឧភោ ឥធាគតា, អយំ បន មាតលិ ទេវសារថិ;

សក្កោហមស្មិ តិទសានមិន្ទោ, ឯសោ ច ខោ បញ្ចសិខោតិ វុច្ចតិ.

បាណិស្សរា ¶ មុទិង្គា ច [មុតិង្គា ច (សី. ស្យា. បី.], មុរជាលម្ពរានិ ច;

សុត្តមេនំ បពោធេន្តិ, បដិពុទ្ធោ ច នន្ទតិ.

យេ កេចិមេ មច្ឆរិនោ កទរិយា, បរិភាសកា សមណព្រាហ្មណានំ;

ឥធេវ និក្ខិប្ប សរីរទេហំ, កាយស្ស ភេទា និរយំ វជន្តិ.

យេ ¶ កេចិមេ សុគ្គតិមាសមានា [សុគ្គតិមាសសានា (សី. បី.), សុគ្គតាសិសមានា (ក.)], ធម្មេ ¶ ឋិតា សំយមេ សំវិភាគេ;

ឥធេវ និក្ខិប្ប សរីរទេហំ, កាយស្ស ភេទា សុគតិំ វជន្តិ.

ត្វំ នោសិ ញាតិ បុរិមាសុ ជាតិសុ, សោ មច្ឆរី រោសកោ [កោសិយោ (ស្យា. ក.)] បាបធម្មោ;

តវេវ អត្ថាយ ឥធាគតម្ហា, មា បាបធម្មោ និរយំ គមិត្ថ [អប្បត្ថ (ក. សី. ស្យា. បី.)].

អទ្ធា ហិ មំ វោ ហិតកាមា, យំ មំ សមនុសាសថ;

សោហំ តថា ករិស្សាមិ, សព្ពំ វុត្តំ ហិតេសិភិ.

ឯសាហមជ្ជេវ ឧបារមាមិ, ន ចាបិហំ [ន ចាបហំ (សី. បី.)] កិញ្ចិ ករេយ្យ បាបំ;

ន ចាបិ មេ កិញ្ចិ អទេយ្យមត្ថិ, ន ចាបិទត្វា ឧទកំ បិវាមិ [ឧទកម្បហំ បិពេ (សី.)].

ឯវញ្ច មេ ទទតោ សព្ពកាលំ [កាលេ (ក.)], ភោគា ឥមេ វាសវ ខីយិស្សន្តិ;

តតោ អហំ បព្ពជិស្សាមិ សក្ក, ហិត្វាន កាមានិ យថោធិកានីតិ.

យេសំ ¶ ន កទាចិ ភូតបុព្ពំ, សខ្យំ [សក្ខិំ (សី. បី.), សខិ (ស្យា.)] សត្តបទម្បិមស្មិ លោកេ;

ជាតា អមិត្តា ទុវេ សហាយា, បដិសន្ធាយ ចរន្តិ កិស្ស ហេតុ.

យទិ ¶ មេ អជ្ជ បាតរាសកាលេ, បញ្ហំ ន សក្កុណេយ្យាថ វត្តុមេតំ;

រដ្ឋា បព្ពាជយិស្សាមិ វោ សព្ពេ, ន ហិ មត្ថោ ទុប្បញ្ញជាតិកេហិ.

មហាជនសមាគមម្ហិ ឃោរេ, ជនកោលាហលសង្គមម្ហិ ជាតេ;

វិក្ខិត្តមនា អនេកចិត្តា, បញ្ហំ ន សក្កុណោម វត្តុមេតំ.

ឯកគ្គចិត្តាវ ឯកមេកា, រហសិ គតា អត្ថំ និចិន្តយិត្វា [អត្ថានិ ចិន្តយិត្វា (ស្យា. ក.)];

បវិវេកេ សម្មសិត្វាន ធីរា, អថ វក្ខន្តិ ជនិន្ទ ឯតមត្ថំ.

ឧគ្គបុត្ត-រាជបុត្តិយានំ, ឧរព្ភស្ស មំសំ បិយំ មនាបំ;

ន សុនខស្ស តេ អទេន្តិ មំសំ, អថ មេណ្ឌស្ស សុណេន សខ្យមស្ស.

ចម្មំ វិហនន្តិ ឯឡកស្ស, អស្សបិដ្ឋត្ថរស្សុខស្ស [អស្សបិដ្ឋត្ថរណសុខស្ស (សី.)] ហេតុ;

ន ច តេ សុនខស្ស អត្ថរន្តិ, អថ ¶ មេណ្ឌស្ស សុណេន សខ្យមស្ស.

អាវេល្លិតសិង្គិកោ ¶ ហិ មេណ្ឌោ, ន ច សុនខស្ស វិសាណកានិ អត្ថិ;

តិណភក្ខោ មំសភោជនោ ច, អថ មេណ្ឌស្ស សុណេន សខ្យមស្ស.

តិណមាសិ បលាសមាសិ មេណ្ឌោ, ន ច សុនខោ តិណមាសិ នោ បលាសំ;

គណ្ហេយ្យ សុណោ សសំ ពិឡារំ, អថ មេណ្ឌស្ស សុណេន សខ្យមស្ស.

អដ្ឋឌ្ឍបទោ ¶ ចតុប្បទស្ស, មេណ្ឌោ អដ្ឋនខោ អទិស្សមានោ;

ឆាទិយមាហរតី អយំ ឥមស្ស, មំសំ អាហរតី អយំ អមុស្ស.

បាសាទវរគតោ វិទេហសេដ្ឋោ, វិតិហារំ អញ្ញមញ្ញភោជនានំ;

អទ្ទក្ខិ [អទ្ទស (ស្យា. ក.)] កិរ សក្ខិកំ ជនិន្ទោ, ពុភុក្កស្ស ¶ បុណ្ណំ មុខស្ស [ភោភុក្ខស្ស ច បុណ្ណមុខស្ស (សី.)] ចេតំ.

លាភា វត មេ អនប្បរូបា, យស្ស មេទិសា បណ្ឌិតា កុលម្ហិ;

បញ្ហស្ស គម្ភីរគតំ និបុណមត្ថំ, បដិវិជ្ឈន្តិ សុភាសិតេន ធីរា.

អស្សតរិរថញ្ច ឯកមេកំ, ផីតំ គាមវរញ្ច ឯកមេកំ;

សព្ពេសំ វោ ទម្មិ បណ្ឌិតានំ, បរមប្បតីតមនោ សុភាសិតេនាតិ.

នាទដ្ឋា [នាទិដ្ឋា (ក. សី. ស្យា. ក.)] បរតោ ទោសំ, អណុំ ថូលានិ សព្ពសោ;

ឥស្សរោ បណយេ ទណ្ឌំ, សាមំ អប្បដិវេក្ខិយ.

យោ ច អប្បដិវេក្ខិត្វា, ទណ្ឌំ កុព្ពតិ ខត្តិយោ;

សកណ្ដកំ សោ គិលតិ, ជច្ចន្ធោវ សមក្ខិកំ.

អទណ្ឌិយំ ទណ្ឌយតិ [ទណ្ឌិយតិ (ស្យា. បី.)], ទណ្ឌិយញ្ច អទណ្ឌិយំ [អទណ្ឌិយ (និយ្យ), ន ទណ្ឌយេ (?)];

អន្ធោវ វិសមំ មគ្គំ, ន ជានាតិ សមាសមំ.

យោ ច ឯតានិ ឋានានិ, អណុំ ថូលានិ សព្ពសោ;

សុទិដ្ឋមនុសាសេយ្យ, ស វេ វោហរិតុ [វោហាតុ (បី.)] មរហតិ.

នេកន្តមុទុនា ¶ ¶ សក្កា, ឯកន្តតិខិណេន វា;

អត្តំ មហន្តេ [មហត្តេ (ស្យា. ក.)] ឋបេតុំ [ឋាបេតុំ (សី. ស្យា. បី.)], តស្មា ឧភយមាចរេ.

បរិភូតោ មុទុ ហោតិ, អតិតិក្ខោ ច វេរវា;

ឯតញ្ច ឧភយំ ញត្វា, អនុមជ្ឈំ សមាចរេ.

ពហុម្បិ រត្តោ ភាសេយ្យ, ទុដ្ឋោបិ ពហុ ភាសតិ;

ន ឥត្ថិការណា រាជ, បុត្តំ ឃាតេតុមរហសិ.

សព្ពោវ ¶ [សព្ពោ ច (ក. សី. បី.)] លោកោ ឯកតោ [ឯកន្តោ (សី. បី.)], ឥត្ថី ច អយមេកិកា;

តេនាហំ បដិបជ្ជិស្សំ, គច្ឆថ បក្ខិបថេវ [បក្ខិបេថ (ស្យា. អដ្ឋ.)] តំ.

អនេកតាលេ នរកេ, គម្ភីរេ ច សុទុត្តរេ [គម្ភីរេ សុទុរុត្តរេ (បី. ក.)];

បាតិតោ គិរិទុគ្គស្មិំ, កេន ត្វំ តត្ថ នាមរិ.

នាគោ ជាតផណោ តត្ថ, ថាមវា គិរិសានុជោ;

បច្ចគ្គហិ មំ ភោគេហិ, តេនាហំ តត្ថ នាមរិំ.

ឯហិ តំ បដិនេស្សាមិ, រាជបុត្ត សកំ ឃរំ;

រជ្ជំ ការេហិ [ការេសិ (សី.)] ភទ្ទន្តេ, កិំ អរញ្ញេ ករិស្សសិ.

យថា គិលិត្វា ពឡិសំ, ឧទ្ធរេយ្យ សលោហិតំ;

ឧទ្ធរិត្វា សុខី អស្ស, ឯវំ [សុខំ (បី. ក.)] បស្សាមិ អត្តនំ [អត្តនិ (បី. ក.), អត្តនា (ស្យា.), ឯវំ អហម្បិ បុន សោត្ថិភាវប្បត្តំ គិលិតពឡិសំ បុរិសមិវ អត្តានំ បស្សាមីតិ (អដ្ឋ. សំវណ្ណនា)].

កិំ នុ ត្វំ ពឡិសំ ព្រូសិ, កិំ ត្វំ ព្រូសិ សលោហិតំ;

កិំ នុ ត្វំ ឧព្ភតំ ព្រូសិ, តំ មេ អក្ខាហិ បុច្ឆិតោ.

កាមាហំ ពឡិសំ ព្រូមិ, ហត្ថិអស្សំ សលោហិតំ;

ចត្តាហំ ឧព្ភតំ ព្រូមិ, ឯវំ ជានាហិ ខត្តិយ.

ចិញ្ចាមាណវិកា ¶ មាតា, ទេវទត្តោ ច មេ បិតា;

អានន្ទោ បណ្ឌិតោ នាគោ, សារិបុត្តោ ច ទេវតា;

រាជបុត្តោ អហំ អាសិំ [អហំ តទា រាជបុត្តោ (សី. ស្យា. បី.)], ឯវំ ធារេថ ជាតកន្តិ.

កានិ ¶ កម្មានិ កុព្ពានំ, កថំ វិញ្ញូ បរក្កមេ;

អមិត្តំ ជានេយ្យ មេធាវី, ទិស្វា សុត្វា ច បណ្ឌិតោ.

ន នំ ឧម្ហយតេ ទិស្វា, ន ច នំ បដិនន្ទតិ;

ចក្ខូនិ ចស្ស [ចក្ខូនិស្ស (ស្យា. ក.)] ន ទទាតិ, បដិលោមញ្ច វត្តតិ.

អមិត្តេ តស្ស ភជតិ, មិត្តេ តស្ស ន សេវតិ;

វណ្ណកាមេ និវារេតិ, អក្កោសន្តេ បសំសតិ.

គុយ្ហញ្ច តស្ស នក្ខាតិ, តស្ស គុយ្ហំ ន គូហតិ;

កម្មំ តស្ស ន វណ្ណេតិ, បញ្ញស្ស នប្បសំសតិ.

អភវេ ¶ នន្ទតិ តស្ស, ភវេ តស្ស ន នន្ទតិ;

អច្ឆេរំ [អច្ឆរិយំ (សី. ស្យា. បី.)] ភោជនំ លទ្ធា, តស្ស នុប្បជ្ជតេ សតិ;

តតោ នំ នានុកម្បតិ, អហោ សោបិ [អហាសោបិ (ក. សី. ស្យា. ក.)] លភេយ្យិតោ.

ឥច្ចេតេ សោឡសាការា, អមិត្តស្មិំ បតិដ្ឋិតា;

យេហិ អមិត្តំ ជានេយ្យ, ទិស្វា សុត្វា ច បណ្ឌិតោ.

កានិ កម្មានិ កុព្ពានំ, កថំ វិញ្ញូ បរក្កមេ;

មិត្តំ ¶ ជានេយ្យ មេធាវី, ទិស្វា សុត្វា ច បណ្ឌិតោ.

បវុត្ថំ តស្ស សរតិ, អាគតំ អភិនន្ទតិ;

តតោ កេលាយិតោ ហោតិ, វាចាយ បដិនន្ទតិ.

មិត្តេ តស្សេវ ភជតិ, អមិត្តេ តស្ស ន សេវតិ;

អក្កោសន្តេ និវារេតិ, វណ្ណកាមេ បសំសតិ.

គុយ្ហញ្ច តស្ស អក្ខាតិ, តស្ស គុយ្ហញ្ច គូហតិ;

កម្មញ្ច តស្ស វណ្ណេតិ, បញ្ញំ តស្ស [បញ្ញមស្ស (ស្យា. ក.)] បសំសតិ.

ភវេ ច នន្ទតិ តស្ស [ភវេ នន្ទតិ តស្ស ច (ក.)], អភវេ តស្ស ន នន្ទតិ;

អច្ឆេរំ [អច្ឆរិយំ (សី. ស្យា. បី.)] ភោជនំ លទ្ធា, តស្ស ឧប្បជ្ជតេ សតិ;

តតោ នំ អនុកម្បតិ, អហោ សោបិ [បហាសោបិ (ក. សី. ស្យា. ក.)] លភេយ្យិតោ.

ឥច្ចេតេ ¶ សោឡសាការា, មិត្តស្មិំ សុប្បតិដ្ឋិតា;

យេហិ មិត្តញ្ច ជានេយ្យ [មិត្តំ សុជានេយ្យ (បី. ក.)], ទិស្វា សុត្វា ច បណ្ឌិតោតិ.

លហុចិត្ត សសាល កសន្តិ បុន, អថ កាម ទសខលុដ្ឋានវរោ;

អថ កណ្ហ សុកោសិយ មេណ្ឌវរោ, បទុមោ បុន មិត្តវរេន ទសាតិ.

អហាសិ ¶ ¶ ¶ [អាហាសិ (?)] មេ អម្ពផលានិ បុព្ពេ, អណូនិ ថូលានិ ច ព្រហ្មចារិ;

តេហេវ មន្តេហិ ន ទានិ តុយ្ហំ, ទុមប្ផលា បាតុភវន្តិ ព្រហ្មេ.

នក្ខត្តយោគំ បដិមានយាមិ, ខណំ មុហុត្តញ្ច មន្តេ ន បស្សំ [ខណំ មុហុត្តំ ន មំ តោសយន្តិ (សី. បី.)];

នក្ខត្តយោគញ្ច ខណញ្ច លទ្ធា, អទ្ធាហរិស្សម្ពផលំ [អថាហរិស្សម្ពផលំ (សី. បី.)] បហូតំ.

នក្ខត្តយោគំ ន បុរេ អភាណិ, ខណំ មុហុត្តំ ន បុរេ អសំសិ;

សយំ ហរី [អថាហរី (សី. ស្យា. បី.)] អម្ពផលំ បហូតំ, វណ្ណេន គន្ធេន រសេនុបេតំ.

មន្តាភិជប្បេន បុរេ ហិ [បុរ’ស្ស (សី. បី.), បុរេបិ (ស្យា.)] តុយ្ហំ, ទុមប្ផលា បាតុភវន្តិ ព្រហ្មេ;

ស្វាជ្ជ ន បារេសិ ជប្បម្បិ មន្តំ [ជបម្បិ មន្តេ (សី. បី.)], អយំ សោ កោ នាម តវជ្ជ ធម្មោ.

ចណ្ឌាលបុត្តោ ¶ មម សម្បទាសិ, ធម្មេន មន្តេ បកតិញ្ច សំសិ;

មា ចស្សុ មេ បុច្ឆិតោ នាមគោត្តំ, គុយ្ហិត្ថោ អត្ថំ [មា តំ (សី. ស្យា. បី.)] វិជហេយ្យ មន្តោ [វិជហេយ្យុមន្តា (ស្យា.)].

សោហំ ¶ ជនិន្ទេន ជនម្ហិ បុដ្ឋោ, មក្ខាភិភូតោ អលិកំ អភាណិំ;

‘‘មន្តា ឥមេ ព្រាហ្មណស្សា’’តិ មិច្ឆា, បហីនមន្តោ កបណោ រុទាមិ.

ឯរណ្ឌា បុចិមន្ទា វា, អថ វា បាលិភទ្ទកា;

មធុំ មធុត្ថិកោ វិន្ទេ, សោ ហិ តស្ស ទុមុត្តមោ.

ខត្តិយា ព្រាហ្មណា វេស្សា, សុទ្ទា ចណ្ឌាលបុក្កុសា;

យម្ហា ធម្មំ វិជានេយ្យ, សោ ហិ តស្ស នរុត្តមោ.

ឥមស្ស ទណ្ឌញ្ច វធញ្ច ទត្វា, គលេ គហេត្វា ខលយាថ [ពលយាថ (ស្យា.), គលយាថ (ក.)] ជម្មំ;

យោ ឧត្តមត្ថំ កសិរេន លទ្ធំ, មានាតិមានេន វិនាសយិត្ថ.

យថា សមំ មញ្ញមានោ បតេយ្យ, សោព្ភំ គុហំ នរកំ បូតិបាទំ;

រជ្ជូតិ វា អក្កមេ កណ្ហសប្បំ, អន្ធោ ¶ យថា ជោតិមធិដ្ឋហេយ្យ;

ឯវម្បិ មំ ត្វំ ខលិតំ សបញ្ញ [សបញ្ញា (បី.)], បហីនមន្តស្ស បុនប្បទាហិ [បុន សម្បទាហិ (ស្យា.), បុនប្បសីទ (សី. បី.)].

ធម្មេន មន្តំ [មន្តេ (សី. ស្យា. បី.)] តវ សម្បទាសិំ, តុវម្បិ ធម្មេន [ត្វម្បិ ធម្មេនេវ (ក.)] បរិគ្គហេសិ;

បកតិម្បិ តេ អត្តមនោ អសំសិំ, ធម្មេ ឋិតំ តំ [បតិដ្ឋំ (ក.)] ន ជហេយ្យ មន្តោ.

យោ ¶ ពាល មន្តំ [ពលមន្តំ (ក.)] កសិរេន លទ្ធំ, យំ ទុល្លភំ អជ្ជ មនុស្សលោកេ;

កិញ្ចាបិ លទ្ធា ជីវិតុំ អប្បបញ្ញោ [កិច្ឆា លទ្ធំ ជីវិកំ អប្បបញ្ញោ (សី. ស្យា.), កច្ឆាបិ លទ្ធា ជីវិកំ អប្បញ្ញ (បី.)], វិនាសយី អលិកំ ភាសមានោ.

ពាលស្ស ¶ មូឡ្ហស្ស អកតញ្ញុនោ ច, មុសា ភណន្តស្ស អសញ្ញតស្ស;

មន្តេ មយំ តាទិសកេ ន ទេម, កុតោ មន្តា គច្ឆ ន មយ្ហ រុច្ចសីតិ.

កុឋារិហត្ថោ ¶ [កុធារិហត្ថោ (ក.)] បុរិសោ, វនមោគយ្ហ តិដ្ឋសិ;

បុដ្ឋោ មេ សម្ម អក្ខាហិ, កិំ ទារុំ ឆេតុមិច្ឆសិ.

ឥស្សោ [ឥសោ (សី.), ឦសោ (ស្យា. បី.)] វនានិ ចរសិ, សមានិ វិសមានិ ច;

បុដ្ឋោ មេ សម្ម អក្ខាហិ, កិំ ទារុំ នេមិយា ទឡ្ហំ.

នេវ សាលោ ន ខទិរោ, នាស្សកណ្ណោ កុតោ ធវោ;

រុក្ខោ ច [រុក្ខោវ (សី. បី.)] ផន្ទនោ នាម, តំ ទារុំ នេមិយា ទឡ្ហំ.

កីទិសានិស្ស បត្តានិ, ខន្ធោ វា បន កីទិសោ;

បុដ្ឋោ មេ សម្ម អក្ខាហិ, យថា ជានេមុ ផន្ទនំ.

យស្ស សាខា បលម្ពន្តិ, នមន្តិ ន ច ភញ្ជរេ;

សោ រុក្ខោ ផន្ទនោ នាម, យស្ស មូលេ អហំ ឋិតោ.

អរានំ ចក្កនាភីនំ, ឦសានេមិរថស្ស ច;

សព្ពស្ស តេ កម្មនិយោ, អយំ ហេស្សតិ ផន្ទនោ.

ឥតិ ផន្ទនរុក្ខោបិ, តាវទេ អជ្ឈភាសថ;

មយ្ហម្បិ វចនំ អត្ថិ, ភារទ្វាជ សុណោហិ មេ.

ឥស្សស្ស [ឥមស្ស (ក. សី. ក.)] ឧបក្ខន្ធម្ហា [ឧបខន្ធម្ហា (ក. សី. បី. ក.)], ឧក្កច្ច ចតុរង្គុលំ;

តេន នេមិំ បសារេសិ [បរិហរេសិ (សី. បី.)], ឯវំ ទឡ្ហតរំ សិយា.

ឥតិ ផន្ទនរុក្ខោបិ, វេរំ អប្បេសិ តាវទេ;

ជាតានញ្ច អជាតានំ, ឥស្សានំ ទុក្ខមាវហិ.

ឥច្ចេវំ ¶ [ឥច្ចេវ (សី. បី.)] ផន្ទនោ ឥស្សំ, ឥស្សោ ច បន ផន្ទនំ;

អញ្ញមញ្ញំ ¶ វិវាទេន, អញ្ញមញ្ញមឃាតយុំ.

ឯវមេវ មនុស្សានំ, វិវាទោ យត្ថ ជាយតិ;

មយូរនច្ចំ នច្ចន្តិ, យថា តេ ឥស្សផន្ទនា.

តំ ¶ វោ វទាមិ ភទ្ទំ វោ [ភទ្ទន្តេ (ក.)], យាវន្តេត្ថ សមាគតា;

សម្មោទថ មា វិវទថ [មាវិវទិត្ថ (សី. ស្យា. បី.)], មា ហោថ ឥស្សផន្ទនា.

សាមគ្គិមេវ [សាមគ្យមេវ (ស្យា. ក.)] សិក្ខេថ, ពុទ្ធេហេតំ បសំសិតំ;

សាមគ្គិរតោ ធម្មដ្ឋោ, យោគក្ខេមា ន ធំសតីតិ.

ឥធេវ ហំស និបត, បិយំ មេ តវ ទស្សនំ;

ឥស្សរោសិ អនុប្បត្តោ, យមិធត្ថិ បវេទយ.

សវនេន ឯកស្ស បិយា ភវន្តិ, ទិស្វា បនេកស្ស វិយេតិ [វិនេតិ (ស្យា.), វិហេតិ (បី.), វិគេតិ (ក. អដ្ឋ.)] ឆន្ទោ;

ទិស្វា ច សុត្វា ច បិយា ភវន្តិ, កច្ចិន្នុ មេ បីយសិ [បិយ្យសិ (សី. បី.)] ទស្សនេន.

សវនេន បិយោ មេសិ, ភិយ្យោ ចាគម្ម ទស្សនំ;

ឯវំ បិយទស្សនោ មេ [ឯវំ បិយទស្សនោ សមានោ (សី. ស្យា. បី.)], វស ហំស មមន្តិកេ [មម សន្តិកេ (សី. ស្យា. បី.)].

វសេយ្យាម តវាគារេ, និច្ចំ សក្កតបូជិតា;

មត្តោ ច ឯកទា វជ្ជេ [វជ្ជា (សី. បី.)], ‘‘ហំសរាជំ បចន្តុ មេ’’.

ធិរត្ថុ ¶ តំ មជ្ជបានំ, យំ មេ បិយតរំ តយា;

ន ចាបិ មជ្ជំ បិស្សាមិ [បិវិស្សាមិ (ស្យា.), បាយាមិ (សី. បី.)], យាវ មេ វច្ឆសី ឃរេ.

សុវិជានំ ¶ សិង្គាលានំ, សកុណានញ្ច [សកុន្តានញ្ច (សី. ស្យា. បី.)] វស្សិតំ;

មនុស្សវស្សិតំ រាជ, ទុព្ពិជានតរំ តតោ.

អបិ ចេ មញ្ញតី បោសោ, ញាតិ មិត្តោ សខាតិ វា;

យោ បុព្ពេ សុមនោ ហុត្វា, បច្ឆា សម្បជ្ជតេ ទិសោ.

យស្មិំ មនោ និវិសតិ, អវិទូរេ សហាបិ សោ;

សន្តិកេបិ ហិ សោ ទូរេ, យស្មិំ នាវិសតេ [យស្មា វិវសតេ (សី. ស្យា. បី.)] មនោ.

អន្តោបិ សោ ហោតិ បសន្នចិត្តោ, បារំ សមុទ្ទស្ស បសន្នចិត្តោ;

អន្តោបិ សោ ហោតិ បទុដ្ឋចិត្តោ, បារំ សមុទ្ទស្ស បទុដ្ឋចិត្តោ.

សំវសន្តា វិវសន្តិ, យេ ទិសា តេ រថេសភ;

អារា សន្តោ សំវសន្តិ, មនសា រដ្ឋវឌ្ឍន.

អតិចិរំ និវាសេន, បិយោ ភវតិ អប្បិយោ;

អាមន្ត ខោ តំ គច្ឆាម [គច្ឆាមិ (ស្យា.)], បុរា តេ ហោម អប្បិយា [ហោមិ អប្បិយោ (ស្យា.)].

ឯវំ ¶ ចេ យាចមានានំ, អញ្ជលិំ នាវពុជ្ឈសិ;

បរិចារកានំ សតំ [សន្តានំ (សី. ស្យា.), សត្តានំ (បី.)], វចនំ ន ករោសិ នោ;

ឯវំ តំ អភិយាចាម, បុន កយិរាសិ បរិយាយំ.

ឯវំ ចេ នោ វិហរតំ, អន្តរាយោ ន ហេស្សតិ;

តុយ្ហញ្ចាបិ ¶ [វាបិ (ស្យា. បី. ក.)] មហារាជ, មយ្ហញ្ច [វា (ពហូសុ)] រដ្ឋវឌ្ឍន;

អប្បេវ នាម បស្សេមុ [បស្សេម (សី. ស្យា. បី.)], អហោរតានមច្ចយេតិ.

ន តេ កដ្ឋានិ ភិន្នានិ, ន តេ ឧទកមាភតំ;

អគ្គីបិ តេ ន ហាបិតោ [ហាសិតោ (សី. ស្យា.)], កិំ នុ មន្ទោវ ឈាយសិ.

ន ¶ ឧស្សហេ វនេ វត្ថុំ, កស្សបាមន្តយាមិ តំ;

ទុក្ខោ វាសោ អរញ្ញស្មិំ, រដ្ឋំ ឥច្ឆាមិ គន្តវេ.

យថា អហំ ឥតោ គន្ត្វា, យស្មិំ ជនបទេ វសំ;

អាចារំ ព្រហ្មេ [ព្រហ្មំ (ក.)] សិក្ខេយ្យំ, តំ ធម្មំ អនុសាស មំ.

សចេ អរញ្ញំ ហិត្វាន, វនមូលផលានិ ច;

រដ្ឋេ រោចយសេ វាសំ, តំ ធម្មំ និសាមេហិ មេ.

វិសំ មា បដិសេវិត្ថោ [បដិសេវិត្ថ (ស្យា. ក.)], បបាតំ បរិវជ្ជយ;

បង្កេ ច មា វិសីទិត្ថោ [បង្កោ ច មា វិសិយិត្ថោ (ក.)], យត្តោ ចាសីវិសេ ចរេ.

កិំ នុ វិសំ បបាតោ វា, បង្កោ វា ព្រហ្មចារិនំ;

កំ ត្វំ អាសីវិសំ ព្រូសិ, តំ មេ អក្ខាហិ បុច្ឆិតោ;

អាសវោ តាត លោកស្មិំ, សុរា នាម បវុច្ចតិ;

មនុញ្ញោ [មនុញ្ញា (សី. ស្យា. បី.)] សុរភី វគ្គុ, សាទុ [មធុ (សី. ស្យា.)] ខុទ្ទរសូបមោ [រសូបមា (សី. ស្យា. បី.)];

វិសំ តទាហុ អរិយា សេ, ព្រហ្មចរិយស្ស នារទ.

ឥត្ថិយោ ¶ តាត លោកស្មិំ, បមត្តំ បមថេន្តិ តា;

ហរន្តិ យុវិនោ ចិត្តំ, តូលំ ភដ្ឋំវ មាលុតោ;

បបាតោ ឯសោ អក្ខាតោ, ព្រហ្មចរិយស្ស នារទ.

លាភោ សិលោកោ សក្ការោ, បូជា បរកុលេសុ ច;

បង្កោ ឯសោ ច [ឯសោវ (សី. ស្យា. បី.)] អក្ខាតោ, ព្រហ្មចរិយស្ស នារទ.

សសត្ថា ¶ [មហន្តា (ស្យា. ក.)] តាត រាជានោ, អាវសន្តិ មហិំ ឥមំ;

តេ តាទិសេ មនុស្សិន្ទេ, មហន្តេ តាត នារទ.

ឥស្សរានំ អធិបតីនំ, ន តេសំ បាទតោ ចរេ;

អាសីវិសោតិ [អាសីវិសោ សោ (សី. បី.)] អក្ខាតោ, ព្រហ្មចរិយស្ស នារទ.

ភត្តត្ថោ ភត្តកាលេ ច [យំ (សី. បី.)], យំ គេហមុបសង្កមេ;

យទេត្ថ កុសលំ ជញ្ញា, តត្ថ ឃាសេសនំ ចរេ.

បវិសិត្វា ¶ បរកុលំ, បានត្ថំ [បានត្ថោ (ស្យា. បី.)] ភោជនាយ វា;

មិតំ ខាទេ មិតំ ភុញ្ជេ, ន ច រូបេ មនំ ករេ.

គោដ្ឋំ មជ្ជំ កិរាដញ្ច [កិរាសញ្ច (សី. ស្យា.), កិរាសំ វា (បី.)], សភា និកិរណានិ ច;

អារកា បរិវជ្ជេហិ, យានីវ វិសមំ បថន្តិ.

ទូតេ ¶ តេ ព្រហ្មេ [ទូតេ ព្រាហ្មណ (ក.)] បាហេសិំ, គង្គាតីរស្មិ ឈាយតោ;

តេសំ បុដ្ឋោ ន ព្យាកាសិ, ទុក្ខំ គុយ្ហមតំ [គុយ្ហំ មតំ (សី.), តុយ្ហំ មតំ (ស្យា. ក.)] នុ តេ.

សចេ តេ ទុក្ខមុប្បជ្ជេ, កាសីនំ រដ្ឋវឌ្ឍន;

មា ខោ នំ តស្ស អក្ខាហិ, យោ តំ ទុក្ខា ន មោចយេ.

យោ តស្ស [យោ ច តថា (បី.)] ទុក្ខជាតស្ស, ឯកង្គមបិ ភាគសោ [ឯកន្តមបិ ភាសតោ (សី. បី.)];

វិប្បមោចេយ្យ ធម្មេន, កាមំ តស្ស បវេទយ [បវេទយេ (សី.)].

សុវិជានំ សិង្គាលានំ, សកុណានញ្ច វស្សិតំ;

មនុស្សវស្សិតំ រាជ, ទុព្ពិជានតរំ តតោ.

អបិ ចេ មញ្ញតី បោសោ, ញាតិ មិត្តោ សខាតិ វា;

យោ បុព្ពេ សុមនោ ហុត្វា, បច្ឆា សម្បជ្ជតេ ទិសោ.

យោ អត្តនោ ទុក្ខមនានុបុដ្ឋោ, បវេទយេ ជន្តុ អកាលរូបេ;

អានន្ទិនោ តស្ស ភវន្តិមិត្តា [ភវន្ត’មិត្តា (សី. បី.)], ហិតេសិនោ តស្ស ទុខី ភវន្តិ.

កាលញ្ច ញត្វាន តថាវិធស្ស, មេធាវីនំ ឯកមនំ វិទិត្វា;

អក្ខេយ្យ តិព្ពានិ [តិប្បានិ (សី. ស្យា. បី.)] បរស្ស ធីរោ, សណ្ហំ គិរំ អត្ថវតិំ បមុញ្ចេ.

សចេ ¶ ¶ ច ជញ្ញា អវិសយ្ហមត្តនោ, ន តេ ហិ មយ្ហំ [នាយំ នីតិ មយ្ហ (សី. បី.)] សុខាគមាយ;

ឯកោវ តិព្ពានិ សហេយ្យ ធីរោ, សច្ចំ ហិរោត្តប្បមបេក្ខមានោ.

អហំ ¶ រដ្ឋានិ វិចរន្តោ, និគមេ រាជធានិយោ;

ភិក្ខមានោ មហារាជ, អាចរិយស្ស ធនត្ថិកោ.

គហបតី រាជបុរិសេ, មហាសាលេ ច ព្រាហ្មណេ;

អលត្ថំ សត្ត និក្ខានិ, សុវណ្ណស្ស ជនាធិប;

តេ មេ នដ្ឋា មហារាជ, តស្មា សោចាមហំ ភុសំ.

បុរិសា តេ មហារាជ, មនសានុវិចិន្តិតា;

នាលំ ទុក្ខា បមោចេតុំ, តស្មា តេសំ ន ព្យាហរិំ.

ត្វញ្ច ខោ មេ មហារាជ, មនសានុវិចិន្តិតោ;

អលំ ទុក្ខា បមោចេតុំ, តស្មា តុយ្ហំ បវេទយិំ.

តស្សាទាសិ បសន្នត្តោ, កាសីនំ រដ្ឋវឌ្ឍនោ;

ជាតរូបមយេ និក្ខេ, សុវណ្ណស្ស ចតុទ្ទសាតិ.

រាជា ¶ កាលិង្គោ ចក្កវត្តិ, ធម្មេន បថវិមនុសាសំ [មនុសាសិ (ស្យា. ក.)];

អគមា [អគមាសិ (ស្យា. ក.)] ពោធិសមីបំ, នាគេន មហានុភាវេន.

កាលិង្គោ ភារទ្វាជោ ច, រាជានំ កាលិង្គំ សមណកោលញ្ញំ;

ចក្កំ វត្តយតោ បរិគ្គហេត្វា [បរិណេត្វា (បី.)], បញ្ជលី ឥទមវោច.

បច្ចោរោហ មហារាជ, ភូមិភាគោ យថា សមណុគ្គតោ [សមនុគីតោ (សី. ស្យា. បី.)];

ឥធ អនធិវរា ពុទ្ធា, អភិសម្ពុទ្ធា វិរោចន្តិ.

បទក្ខិណតោ ¶ អាវដ្ដា, តិណលតា អស្មិំ ភូមិភាគស្មិំ;

បថវិយា នាភិយំ [បុថុវិយា អយំ (សី.), បឋវិយា អយំ (ស្យា.), បុថវិយា’យំ (បី.)] មណ្ឌោ, ឥតិ នោ សុតំ មន្តេ មហារាជ [សុតំ មហារាជ (សី. ស្យា. បី.)].

សាគរបរិយន្តាយ, មេទិនិយា សព្ពភូតធរណិយា;

បថវិយា អយំ មណ្ឌោ, ឱរោហិត្វា នមោ ករោហិ.

យេ តេ ភវន្តិ នាគា ច, អភិជាតា ច កុញ្ជរា;

ឯត្តាវតា បទេសំ តេ, នាគា នេវ មុបយន្តិ.

អភិជាតោ នាគោ [អភិជាតោ តេ នាគោ (សី. បី. អដ្ឋ.)] កាមំ, បេសេហិ កុញ្ជរំ ទន្តិំ;

ឯត្តាវតា បទេសោ [បទេសោ ច (ស្យា. ក.)], សក្កា [ន សក្កា (ស្យា.)] នាគេន មុបគន្តុំ.

តំ សុត្វា រាជា កាលិង្គោ, វេយ្យញ្ជនិកវចោ និសាមេត្វា;

សម្បេសេសិ នាគំ ញស្សាម, មយំ យថិមស្សិទំ [យថា ឥទំ (សី. ស្យា. បី.)] វចនំ.

សម្បេសិតោ ¶ ច រញ្ញា, នាគោ កោញ្ចោវ អភិនទិត្វាន;

បដិសក្កិត្វា ¶ [បដិឱសក្កិត្វា (ក.)] និសីទិ, គរុំវ ភារំ អសហមានោ.

កាលិង្គភារទ្វាជោ, នាគំ ខីណាយុកំ វិទិត្វាន;

រាជានំ កាលិង្គំ, តរមានោ អជ្ឈភាសិត្ថ;

អញ្ញំ សង្កម នាគំ, នាគោ ខីណាយុកោ មហារាជ.

តំ សុត្វា កាលិង្គោ, តរមានោ សង្កមី នាគំ;

សង្កន្តេវ រញ្ញេ, នាគោ តត្ថេវ បតិ [បតិតោ (ក.)] ភុម្យា;

វេយ្យញ្ជនិកវចោ, យថា តថា អហុ នាគោ.

កាលិង្គោ រាជា កាលិង្គំ, ព្រាហ្មណំ ឯតទវោច;

ត្វមេវ អសិ សម្ពុទ្ធោ, សព្ពញ្ញូ សព្ពទស្សាវី.

តំ អនធិវាសេន្តោ កាលិង្គំ [កាលិង្គោ (សី. ស្យា. បី.)], ព្រាហ្មណោ ឥទមវោច;

វេយ្យញ្ជនិកា ហិ មយំ, ពុទ្ធា សព្ពញ្ញុនោ មហារាជ.

សព្ពញ្ញូ សព្ពវិទូ ច, ពុទ្ធា ន លក្ខណេន ជានន្តិ;

អាគមពលសា [អាគមបុរិសា (បី.)] ហិ មយំ, ពុទ្ធា សព្ពំ បជានន្តិ.

មហយិត្វា ¶ សម្ពោធិំ [មហាយិត្វាន សម្ពោធិំ (សី. បី.), បហំសិត្វាន សម្ពោធិំ (ស្យា.), មមាយិត្វាន តំ ពោធិំ (ក.)], នានាតុរិយេហិ វជ្ជមានេហិ;

មាលាវិលេបនំ អភិហរិត្វា [មាលាគន្ធវិលេបនំ អាហរិត្វា (សី. បី.); បាការបរិក្ខេបំ ការេសិ; អថ រាជា បាយាសិ (សី. ស្យា. បី.)] អថ រាជា មនុបាយាសិ [បាការបរិក្ខេបំ ការេសិ; អថ រាជា បាយាសិ (សី. ស្យា. បី.)].

សដ្ឋិ វាហសហស្សានិ, បុប្ផានំ សន្និបាតយិ;

បូជេសិ ¶ រាជា កាលិង្គោ, ពោធិមណ្ឌមនុត្តរន្តិ [វរុត្តមេតិ (សី.)].

អកិត្តិំ [អកត្តិំ (ក.)] ទិស្វា សម្មន្តំ, សក្កោ ភូតបតី ព្រវិ;

កិំ បត្ថយំ មហាព្រហ្មេ, ឯកោ សម្មសិ ឃម្មនិ.

ទុក្ខោ បុនព្ភវោ សក្ក, សរីរស្ស ច ភេទនំ;

សម្មោហមរណំ ទុក្ខំ, តស្មា សម្មាមិ វាសវ.

ឯតស្មិំ តេ សុលបិតេ, បតិរូបេ សុភាសិតេ;

វរំ កស្សប តេ ទម្មិ, យំ កិញ្ចិ មនសិច្ឆសិ.

វរំ ចេ មេ អទោ សក្ក, សព្ពភូតានមិស្សរ;

យេន បុត្តេ ច ទារេ ច, ធនធញ្ញំ បិយានិ ច;

លទ្ធា នរា ន [លទ្ធា នញ្ញានិ (ក.)] តប្បន្តិ, សោ លោភោ ន មយី វសេ.

ឯតស្មិំ ¶ តេ សុលបិតេ, បតិរូបេ សុភាសិតេ;

វរំ ¶ កស្សប តេ ទម្មិ, យំ កិញ្ចិ មនសិច្ឆសិ.

វរំ ចេ មេ អទោ សក្ក, សព្ពភូតានមិស្សរ;

ខេត្តំ វត្ថុំ ហិរញ្ញញ្ច, គវស្សំ ទាសបោរិសំ;

យេន ជាតេន ជីយន្តិ, សោ ទោសោ ន មយី វសេ.

ឯតស្មិំ តេ សុលបិតេ, បតិរូបេ សុភាសិតេ;

វរំ កស្សប តេ ទម្មិ, យំ កិញ្ចិ មនសិច្ឆសិ.

វរំ ¶ ចេ មេ អទោ សក្ក, សព្ពភូតានមិស្សរ;

ពាលំ ន បស្សេ ន សុណេ, ន ច ពាលេន សំវសេ;

ពាលេនល្លាប [ពាលេនា’លាប (?)] សល្លាបំ, ន ករេ ន ច រោចយេ.

កិំ នុ តេ អករំ ពាលោ, វទ កស្សប ការណំ;

កេន កស្សប ពាលស្ស, ទស្សនំ នាភិកង្ខសិ.

អនយំ នយតិ ទុម្មេធោ, អធុរាយំ និយុញ្ជតិ;

ទុន្នយោ សេយ្យសោ ហោតិ, សម្មា វុត្តោ បកុប្បតិ;

វិនយំ សោ ន ជានាតិ, សាធុ តស្ស អទស្សនំ.

ឯតស្មិំ តេ សុលបិតេ, បតិរូបេ សុភាសិតេ;

វរំ កស្សប តេ ទម្មិ, យំ កិញ្ចិ មនសិច្ឆសិ.

វរំ ចេ មេ អទោ សក្ក, សព្ពភូតានមិស្សរ;

ធីរំ បស្សេ សុណេ ធីរំ, ធីរេន សហ សំវសេ;

ធីរេនល្លាបសល្លាបំ, តំ ករេ តញ្ច រោចយេ.

កិំ នុ តេ អករំ ធីរោ, វទ កស្សប ការណំ;

កេន កស្សប ធីរស្ស, ទស្សនំ អភិកង្ខសិ.

នយំ នយតិ មេធាវី, អធុរាយំ ន យុញ្ជតិ;

សុនយោ សេយ្យសោ ហោតិ, សម្មា វុត្តោ ន កុប្បតិ;

វិនយំ សោ បជានាតិ, សាធុ តេន សមាគមោ.

ឯតស្មិំ តេ សុលបិតេ, បតិរូបេ សុភាសិតេ;

វរំ ¶ កស្សប តេ ទម្មិ, យំ កិញ្ចិ មនសិច្ឆសិ.

វរំ ចេ មេ អទោ សក្ក, សព្ពភូតានមិស្សរ;

តតោ រត្យា វិវសានេ [វិវសនេ (សី. ស្យា. បី.)], សូរិយុគ្គមនំ [សុរិយស្សុគ្គមនំ (សី. ស្យា. បី.)] បតិ;

ទិព្ពា ភក្ខា បាតុភវេយ្យុំ, សីលវន្តោ ច យាចកា.

ទទតោ ¶ មេ [ទទតោ ច មេ (បី.)] ន ខីយេថ, ទត្វា នានុតបេយ្យហំ;

ទទំ ចិត្តំ បសាទេយ្យំ, ឯតំ សក្ក វរំ វរេ.

ឯតស្មិំ ¶ តេ សុលបិតេ, បតិរូបេ សុភាសិតេ;

វរំ កស្សប តេ ទម្មិ, យំ កិញ្ចិ មនសិច្ឆសិ.

វរំ ចេ មេ អទោ សក្ក, សព្ពភូតានមិស្សរ;

ន មំ បុន ឧបេយ្យាសិ, ឯតំ សក្ក វរំ វរេ.

ពហូហិ វតចរិយាហិ [វត្តចរិយាហិ (សី. ស្យា. ក.)], នរា ច អថ នារិយោ;

ទស្សនំ អភិកង្ខន្តិ, កិំ នុ មេ ទស្សនេ ភយំ.

តំ តាទិសំ ទេវវណ្ណំ [ទេវវណ្ណិំ (បី.)], សព្ពកាមសមិទ្ធិនំ;

ទិស្វា តបោ បមជ្ជេយ្យ [ទិស្វា តបោ បមជ្ជេយ្យំ (សី. ស្យា. បី.), ទិស្វានហំ បមជ្ជេយ្យំ (ចរិយាបិដកដ្ឋកថា)], ឯតំ តេ ទស្សនេ ភយន្តិ.

អហមេវ ទុព្ភាសិតំ ភាសិ ពាលោ, ភេកោវរញ្ញេ អហិមវ្ហាយមានោ [មវ្ហយានោ (សី. បី.)];

តក្ការិយេ សោព្ភមិមំ [សោព្ភម្ហិ អហំ (ក.)] បតាមិ, ន ¶ កិរេវ សាធុ អតិវេលភាណី [សាធូត្យតិវេលភាណី (ក.)].

បប្បោតិ មច្ចោ អតិវេលភាណី, ពន្ធំ វធំ សោកបរិទ្ទវញ្ច;

អត្តានមេវ គរហាសិ ឯត្ថ, អាចេរ យំ តំ និខណន្តិ សោព្ភេ.

កិមេវហំ តុណ្ឌិលមនុបុច្ឆិំ, ករេយ្យ សំ [ករេយ្យាសំ (ស្យា.), ករេយ្យ ស (ក.), ភរេយ្យ សំ (?)] ភាតរំ កាឡិកាយំ [កាឡិកាយ (ស្យា. ក.)];

នគ្គោវហំ [នគ្គោច’ហំ (?)] វត្ថយុគញ្ច ជីនោ, អយម្បិ អត្ថោ ពហុតាទិសោវ.

យោ ¶ យុជ្ឈមានានមយុជ្ឈមានោ [យុជ្ឈមានេន អយុជ្ឈមានោ (ក.)], មេណ្ឌន្តរំ អច្ចុបតី កុលិង្គោ;

សោ បិំសិតោ មេណ្ឌសិរេហិ តត្ថ, អយម្បិ អត្ថោ ពហុតាទិសោវ.

ចតុរោ ជនា បោត្ថកមគ្គហេសុំ, ឯកញ្ច បោសំ អនុរក្ខមានា;

សព្ពេវ តេ ភិន្នសិរា សយិំសុ, អយម្បិ អត្ថោ ពហុតាទិសោវ.

អជា យថា វេឡុគុម្ពស្មិំ ពទ្ធា [ពន្ធំ (ស្យា. ក.)], អវក្ខិបន្តី អសិមជ្ឈគច្ឆិ;

តេនេវ ¶ តស្សា គលកាវកន្តំ [គលយា វិកន្តុំ (ក.), គលកំ វិកន្តា (ស្យា.)], អយម្បិ អត្ថោ ពហុតាទិសោវ.

ឥមេ ន ទេវា ន គន្ធព្ពបុត្តា, មិគា ឥមេ អត្ថវសំ គតា មេ [អត្ថវសាភតា ឥមេ (សី. ស្យា. បី.)];

ឯកញ្ច នំ សាយមាសេ បចន្តុ, ឯកំ បុនប្បាតរាសេ [ឯកញ្ច នំ បាតរាសេ (ក. សី. បី.)] បចន្តុ.

សតំ សហស្សានិ ទុភាសិតានិ, កលម្បិ នាគ្ឃន្តិ សុភាសិតស្ស;

ទុព្ភាសិតំ សង្កមានោ កិលេសោ [កិលិស្សតិ (?)], តស្មា តុណ្ហី កិម្បុរិសា [កិំបុរិសោ (សី. ស្យា.)] ន ពាល្យា.

យា ¶ មេសា ព្យាហាសិ [ព្យាកាសិ (សី. ស្យា. បី.)] បមុញ្ចថេតំ, គិរិញ្ច នំ [គិរិំ វរំ (ក.)] ហិមវន្តំ នយន្តុ;

ឥមញ្ច ខោ ទេន្តុ មហានសាយ, បាតោវ នំ បាតរាសេ បចន្តុ.

បជ្ជុន្ននាថា ¶ បសវោ, បសុនាថា អយំ បជា;

ត្វំ នាថោសិ [ត្វំ-នាថោ’ស្មិ (សី. ស្យា. បី.)] មហារាជ, នាថោហំ ភរិយាយ មេ [អម្ហ-នាថា មម ភរិយា (ក. សី. ស្យា.)];

ទ្វិន្នមញ្ញតរំ ញត្វា, មុត្តោ គច្ឆេយ្យ បព្ពតំ.

ន វេ និន្ទា សុបរិវជ្ជយេថ [សុបរិវជ្ជយាថ (ស្យា.)], នានា ¶ ជនា សេវិតព្ពា ជនិន្ទ;

យេនេវ ឯកោ លភតេ បសំសំ, តេនេវ អញ្ញោ លភតេ និន្ទិតារំ.

សព្ពោ លោកោ បរិចិត្តោ អតិចិត្តោ [បរចិត្តេន អតិចិត្តោ (សី. ស្យា.), បរចិត្តេន អចិត្តោ (សី. អដ្ឋ.)], សព្ពោ លោកោ ចិត្តវា សម្ហិ ចិត្តេ;

បច្ចេកចិត្តា បុថុ សព្ពសត្តា, កស្សីធ ចិត្តស្ស វសេ ន វត្តេ.

តុណ្ហី អហូ កិម្បុរិសោ សភរិយោ [អភាណី (ក.)], យោ ទានិ ព្យាហាសិ ភយស្ស ភីតោ;

សោ ទានិ មុត្តោ សុខិតោ អរោគោ, វាចាកិរេវត្តវតី នរានន្តិ.

តស្ស [កស្ស (សី. បី.)] គាមវរំ ទម្មិ, នារិយោ ច អលង្កតា;

យោ [កោ (សី. ស្យា. បី.)] មេតំ មិគមក្ខាតិ [មក្ខាសិ (ស្យា. ក.)], មិគានំ មិគមុត្តមំ.

មយ្ហំ គាមវរំ ទេហិ, នារិយោ ច អលង្កតា;

អហំ តេ មិគមក្ខិស្សំ, មិគានំ មិគមុត្តមំ.

ឯតស្មិំ វនសណ្ឌស្មិំ, អម្ពា សាលា ច បុប្ផិតា;

ឥន្ទគោបកសញ្ឆន្នា ¶ , ឯត្ថេសោ តិដ្ឋតេ មិគោ.

ធនុំ អទ្វេជ្ឈំ [អទេជ្ឈំ (សី. បី.), សរជ្ជំ (ក.)] កត្វាន, ឧសុំ សន្នយ្ហុបាគមិ [សន្ធាយុបាគមិ (សី. បី.)];

មិគោ ច ទិស្វា រាជានំ, ទូរតោ អជ្ឈភាសថ.

អាគមេហិ ¶ មហារាជ, មា មំ វិជ្ឈិ រថេសភ;

កោ នុ តេ ឥទមក្ខាសិ, ឯត្ថេសោ តិដ្ឋតេ មិគោ.

ឯស បាបចរោ បោសោ, សម្ម តិដ្ឋតិ អារកា;

សោយំ [សោ ហិ (សី. ស្យា. បី.)] មេ ឥទមក្ខាសិ, ឯត្ថេសោ តិដ្ឋតេ មិគោ.

សច្ចំ កិរេវ មាហំសុ, នរា ឯកច្ចិយា ឥធ;

កដ្ឋំ និប្លវិតំ សេយ្យោ, ន ត្វេវេកច្ចិ យោ នរោ.

កិំ ¶ នុ រុរុ គរហសិ មិគានំ, កិំ បក្ខីនំ កិំ បន មានុសានំ;

ភយញ្ហិ មំ វិន្ទតិនប្បរូបំ, សុត្វាន តំ មានុសិំ ភាសមានំ.

យមុទ្ធរិំ វាហនេ វុយ្ហមានំ, មហោទកេ សលិលេ សីឃសោតេ;

តតោនិទានំ ភយមាគតំ មម, ទុក្ខោ ហវេ រាជ អសព្ភិ សង្គមោ.

សោហំ ចតុប្បត្តមិមំ វិហង្គមំ, តនុច្ឆិទំ ហទយេ ឱស្សជាមិ;

ហនាមិ ¶ តំ មិត្តទុព្ភិំ អកិច្ចការិំ [ហនាមិ មិត្តទ្ទុ’មកិច្ចការិំ (សី. បី.)], យោ តាទិសំ កម្មកតំ ន ជានេ.

ធីរស្ស ពាលស្ស ហវេ ជនិន្ទ, សន្តោ វធំ នប្បសំសន្តិ ជាតុ;

កាមំ ឃរំ គច្ឆតុ បាបធម្មោ, យញ្ចស្ស ភដ្ឋំ តទេតស្ស ទេហិ;

អទ្ធា រុរុ អញ្ញតរោ សតំ សោ [សតំ’សេ (សី.)], យោ ទុព្ភតោ [ទុព្ភិនោ (ស្យា.), ទូភតោ (បី.)] មានុសស្ស ន ទុព្ភិ;

កាមំ ឃរំ គច្ឆតុ បាបធម្មោ, យញ្ចស្ស ភដ្ឋំ តទេតស្ស ទម្មិ;

សុវិជានំ ¶ សិង្គាលានំ, សកុណានញ្ចវស្សិតំ;

មនុស្សវស្សិតំ រាជ, ទុព្ពិជានតរំ តតោ.

អបិ ចេ មញ្ញតី បោសោ, ញាតិ មិត្តោ សខាតិ វា;

យោ បុព្ពេ សុមនោ ហុត្វា, បច្ឆា សម្បជ្ជតេ ទិសោ.

មិគា សស្សានិ ខាទន្តិ, តំ ទេវោ បដិសេធតុ.

កាមំ ជនបទោ មាសិ, រដ្ឋញ្ចាបិ វិនស្សតុ;

ន ត្វេវាហំ រុរុំ ទុព្ភេ, ទត្វា អភយទក្ខិណំ.

មា ¶ មេ ជនបទោ អាសិ [មា មំ ជនបទោ អហុ (ស្យា.)], រដ្ឋញ្ចាបិ វិនស្សតុ;

ន ត្វេវាហំ [ន ត្វេវ (ក. សី. ក.)] មិគរាជស្ស, វរំ ទត្វា មុសា ភណេតិ.

អាសីសេថេវ [អាសិំសេថេវ (សី. ស្យា. បី.)] បុរិសោ, ន និព្ពិន្ទេយ្យ បណ្ឌិតោ;

បស្សាមិ វោហំ អត្តានំ, យថា ឥច្ឆិំ តថា អហុ.

អាសីសេថេវ បុរិសោ, ន និព្ពិន្ទេយ្យ បណ្ឌិតោ;

បស្សាមិ វោហំ អត្តានំ, ឧទកា ថលមុព្ភតំ.

វាយមេថេវ ¶ បុរិសោ, ន និព្ពិន្ទេយ្យ បណ្ឌិតោ;

បស្សាមិ វោហំ អត្តានំ, យថា ឥច្ឆិំ តថា អហុ.

វាយមេថេវ បុរិសោ, ន និព្ពិន្ទេយ្យ បណ្ឌិតោ;

បស្សាមិ វោហំ អត្តានំ, ឧទកា ថលមុព្ភតំ.

ទុក្ខូបនីតោបិ នរោ សបញ្ញោ, អាសំ ន ឆិន្ទេយ្យ សុខាគមាយ;

ពហូ ហិ ផស្សា អហិតា ហិតា ច, អវិតក្កិតា មច្ចមុបព្ពជន្តិ [មច្ចុមុបព្ពជន្តិ (ក. សី. បី.), មច្ចុមុបបជ្ជន្តិ (ស្យា. ក.) ឯត្ថ ‘‘អវិតក្កិតាបិ ផស្សោ មច្ចំ ជនំ ឧបគច្ឆន្តី’’តិ អត្ថោ].

អចិន្តិតម្បិ ¶ ភវតិ, ចិន្តិតម្បិ វិនស្សតិ;

ន ហិ ចិន្តាមយា ភោគា, ឥត្ថិយា បុរិសស្ស វា.

សរភំ ¶ គិរិទុគ្គស្មិំ, យំ ត្វំ អនុសរី បុរេ;

អលីនចិត្តស្ស តុវំ, វិក្កន្តមនុជីវសិ [តវ, វិក្កន្តំ ជីវិតំ លភិ (ក.)].

យោ តំ វិទុគ្គា នរកា សមុទ្ធរិ, សិលាយ យោគ្គំ សរភោ ករិត្វា;

ទុក្ខូបនីតំ មច្ចុមុខា បមោចយិ, អលីនចិត្តំ តំ មិគំ [តមេវ (ស្យា. ក.)] វទេសិ.

កិំ ត្វំ នុ [តុវន្នុ (សី. បី.)] តត្ថេវ តទា អហោសិ, ឧទាហុ តេ កោចិ នំ [តំ (ក.)] ឯតទក្ខា;

វិវដ្ដច្ឆទ្ទោ នុសិ សព្ពទស្សី, ញាណំ នុ តេ ព្រាហ្មណ ភិំសរូបំ.

ន ចេវហំ តត្ថ តទា អហោសិំ, ន ចាបិ មេ កោចិ នំ [តំ (ក.)] ឯតទក្ខា;

គាថាបទានញ្ច សុភាសិតានំ, អត្ថំ តទានេន្តិ ជនិន្ទ ធីរា.

អាទាយ បត្តិំ [បត្តំ (ស្យា.), បដ្ដិំ (ក.)] បរវិរិយឃាតិំ, ចាបេ សរំ កិំ វិចិកិច្ឆសេ តុវំ;

នុន្នោ [នុណ្ណោ (ក. សី. ស្យា.), តុណ្ណោ (ក.)] សរោ សរភំ ហន្តុ ខិប្បំ, អន្នញ្ហិ ឯតំ វរបញ្ញ រញ្ញោ.

អទ្ធា បជានាមិ អហម្បិ ឯតំ, អន្នំ មិគោ ព្រាហ្មណ ខត្តិយស្ស;

បុព្ពេ ¶ កតញ្ច [បុព្ពេ ច កតំ (ក.)] អបចាយមានោ, តស្មា មិគំ សរភំ នោ ហនាមិ.

នេសោ មិគោ មហារាជ, អសុរេសោ ទិសម្បតិ;

ឯតំ ហន្ត្វា មនុស្សិន្ទ, ភវស្សុ អមរាធិបោ.

សចេ ¶ ច រាជា [រាជ (សី. ស្យា. បី.)] វិចិកិច្ឆសេ តុវំ, ហន្តុំ មិគំ សរភំ សហាយកំ [សហាយកំ មេ (សី. បី.)];

សបុត្តទារោ នរវីរសេដ្ឋ [នរវិរិយសេដ្ឋ (សី. បី.)], គន្ត្វា [គន្តា (សី. បី. អដ្ឋ.)] តុវំ វេតរណិំ យមស្ស.

កាមំ អហំ ជានបទា ច សព្ពេ, បុត្តា ច ទារា ច សហាយសង្ឃា;

គច្ឆេមុ តំ វេតរណិំ យមស្ស, ន ត្វេវ ហញ្ញោ មម បាណទោ យោ [បាណទ’ស្ស (សី. ស្យា. បី.)].

អយំ មិគោ កិច្ឆគតស្ស មយ្ហំ, ឯកស្ស កត្តា វិវនស្មិ ឃោរេ;

តំ តាទិសំ បុព្ពកិច្ចំ សរន្តោ, ជានំ មហាព្រហ្មេ កថំ ហនេយ្យំ.

មិត្តាភិរាធី ¶ ចិរមេវ ជីវ, រជ្ជំ ឥមំ ធម្មគុណេ [រជ្ជម្បិមំ ចស្ស គណេ (ក.)] បសាស;

នារីគណេហិ បរិចារិយន្តោ, មោទស្សុ រដ្ឋេ តិទិវេវ វាសវោ.

អក្កោធនោ ¶ និច្ចបសន្នចិត្តោ, សព្ពាតិថី យាចយោគោ ភវិត្វា [បាហុនកេ ករិត្វា (ស្យា.), យាចយោគោ វិទិត្វា (ក.)];

ទត្វា ច ភុត្វា ច យថានុភាវំ, អនិន្ទិតោ សគ្គមុបេហិ ឋានន្តិ.

វរអម្ព ¶ កុឋារិ សហំសវរោ, អថរញ្ញស្មិំ ទូតកបញ្ចមកោ;

អថ ពោធិ អកិត្តិ សុតក្ករិនា, អថ រុរុមិគេនបរោ សរភោតិ.

សម្បន្នំ ¶ ¶ ¶ សាលិកេទារំ, សុវា ភុញ្ជន្តិ កោសិយ;

បដិវេទេមិ តេ ព្រហ្មេ, ន នេ [តេ (សី. ស្យា.), នំ (សី. ស្យា. បី. អដ្ឋ.), តំ (ក. អដ្ឋ.)] វារេតុមុស្សហេ.

ឯកោ ច តត្ថ សកុណោ, យោ នេសំ [តេសំ (សី. អដ្ឋ.)] សព្ពសុន្ទរោ;

ភុត្វា សាលិំ យថាកាមំ, តុណ្ឌេនាទាយ គច្ឆតិ.

ឱឌ្ឌេន្តុ [ឧជ្ឈុន្តុ (ស្យា. ក.) អង្គុត្តរនិកាយេ បស្សិតព្ពំ] វាឡបាសានិ, យថា វជ្ឈេថ សោ ទិជោ;

ជីវញ្ច នំ គហេត្វាន, អានយេហិ [អានយេថ (សី. បី.)] មមន្តិកេ.

ឯតេ ភុត្វា បិវិត្វា ច [ភុត្វា ច បិត្វា ច (បី.)], បក្កមន្តិ វិហង្គមា;

ឯកោ ពទ្ធោស្មិ បាសេន, កិំ បាបំ បកតំ មយា.

ឧទរំ នូន អញ្ញេសំ, សុវ អច្ចោទរំ តវ;

ភុត្វា សាលិំ យថាកាមំ, តុណ្ឌេនាទាយ គច្ឆសិ.

កោដ្ឋំ នុ តត្ថ បូរេសិ, សុវ វេរំ នុ តេ មយា;

បុដ្ឋោ មេ សម្ម អក្ខាហិ, កុហិំ សាលិំ និទាហសិ [និធីយសិ (បី.)].

ន មេ វេរំ តយា សទ្ធិំ, កោដ្ឋោ មយ្ហំ ន វិជ្ជតិ;

ឥណំ មុញ្ចាមិណំ ទម្មិ, សម្បត្តោ កោដសិម្ពលិំ;

និធិម្បិ តត្ថ និទហាមិ, ឯវំ ជានាហិ កោសិយ.

កីទិសំ តេ ឥណទានំ, ឥណមោក្ខោ ច កីទិសោ;

និធិនិធានមក្ខាហិ ¶ , អថ បាសា បមោក្ខសិ.

អជាតបក្ខា តរុណា, បុត្តកា មយ្ហ កោសិយ;

តេ មំ ភតា ភរិស្សន្តិ, តស្មា តេសំ ឥណំ ទទេ.

មាតា បិតា ច មេ វុទ្ធា, ជិណ្ណកា គតយោព្ពនា;

តេសំ តុណ្ឌេន ហាតូន, មុញ្ចេ បុព្ពកតំ [បុព្ពេ កតំ (សី.)] ឥណំ.

អញ្ញេបិ ¶ តត្ថ សកុណា, ខីណបក្ខា សុទុព្ពលា;

តេសំ បុញ្ញត្ថិកោ ទម្មិ, តំ និធិំ អាហុ បណ្ឌិតា.

ឦទិសំ ¶ [ឯទិសំ (សី. បី.)] មេ ឥណទានំ, ឥណមោក្ខោ ច ឦទិសោ;

និធិនិធានមក្ខាមិ [និធិំ និធានំ អក្ខាតំ (សី. បី.)], ឯវំ ជានាហិ កោសិយ.

ភទ្ទកោ វតយំ បក្ខី, ទិជោ បរមធម្មិកោ;

ឯកច្ចេសុ មនុស្សេសុ, អយំ ធម្មោ ន វិជ្ជតិ.

ភុញ្ជ សាលិំ យថាកាមំ, សហ សព្ពេហិ ញាតិភិ;

បុនាបិ សុវ បស្សេមុ, បិយំ មេ តវ ទស្សនំ.

ភុត្តញ្ច បីតញ្ច តវស្សមម្ហិ [តវស្សព្យម្ហិ (ក.)], រត្តិញ្ច [រតី ច (សី. បី.)] នោ កោសិយ តេ សកាសេ;

និក្ខិត្តទណ្ឌេសុ ទទាហិ ទានំ, ជិណ្ណេ ច មាតាបិតរោ ភរស្សុ.

លក្ខី វត មេ ឧទបាទិ អជ្ជ, យោ អទ្ទសាសិំ បវរំ [យោហំ អទស្សំ បរមំ (ស្យា. ក.)] ទិជានំ;

សុវស្ស សុត្វាន សុភាសិតានិ, កាហាមិ ¶ បុញ្ញានិ អនប្បកានិ.

សោ កោសិយោ អត្តមនោ ឧទគ្គោ, អន្នញ្ច បានញ្ចភិសង្ខរិត្វា [អន្នញ្ច បានំ អភិសំហរិត្វា (ក.)];

អន្នេន បានេន បសន្នចិត្តោ, សន្តប្បយិ សមណព្រាហ្មណេ ចាតិ.

សាលិកេទារជាតកំ [កេទារជាតកំ (ក.)] បឋមំ.

ឧបនីយតិទំ មញ្ញេ, ចន្ទេ [លោហិតមទេន មជ្ជាមិ; វិជហាមិ ជីវិតំ បាណា, (សី. បី. អដ្ឋ.)] លោហិតមទ្ទនេ;

អជ្ជ ជហាមិ ជីវិតំ, បាណា [លោហិតមទេន មជ្ជាមិ; វិជហាមិ ជីវិតំ បាណា, (សី. បី. អដ្ឋ.)] មេ ចន្ទេ និរុជ្ឈន្តិ.

ឱសីទិ ¶ [ឱសធិ (សី. ស្យា. បី.), ឱសដ្ឋិ (ក.), ឱសតិ (អភិនវដីកា), ឱសីទតិ (?)] មេ ទុក្ខំ [ទុក្ខំ មេ (សី. បី.)] ហទយំ, មេ ឌយ្ហតេ និតម្មាមិ;

តវ ចន្ទិយា សោចន្តិយា, ន នំ អញ្ញេហិ សោកេហិ.

តិណមិវ វនមិវ មិលាយាមិ [មិលយាមិ (សី.), មិយ្យាមិ (សី. បី. អដ្ឋ.)], នទី អបរិបុណ្ណាវ [អបរិបុណ្ណិយាវ (សី. បី.)] សុស្សាមិ;

តវ ចន្ទិយា សោចន្តិយា, ន នំ អញ្ញេហិ សោកេហិ.

វស្សមិវ សរេ បាទេ [វស្សំវ សរេ បាទេ (សី.), វស្សំវ សរេ បព្ពតបាទេ (បី.)], ឥមានិ អស្សូនិ វត្តរេ មយ្ហំ;

តវ ចន្ទិយា សោចន្តិយា, ន នំ អញ្ញេហិ សោកេហិ.

បាបោ ខោសិ [បាបោសិ ខោ (សី.), បាបោ ខោ (ស្យា. បី.)] រាជបុត្ត, យោ មេ ឥច្ឆិតំ [ឥច្ឆិត (សី. ស្យា. បី.)] បតិំ វរាកិយា;

វិជ្ឈសិ វនមូលស្មិំ, សោយំ វិទ្ធោ ឆមា សេតិ.

ឥមំ មយ្ហំ ហទយសោកំ, បដិមុញ្ចតុ រាជបុត្ត តវ មាតា;

យោ មយ្ហំ ហទយសោកោ, កិម្បុរិសំ អវេក្ខមានាយ.

ឥមំ មយ្ហំ ហទយសោកំ, បដិមុញ្ចតុ រាជបុត្ត តវ ជាយា;

យោ ¶ មយ្ហំ ហទយសោកោ, កិម្បុរិសំ អវេក្ខមានាយ.

មា ¶ ច បុត្តំ [បុត្តេ (សី. បី.)] មា ច បតិំ, អទ្ទក្ខិ រាជបុត្ត តវ មាតា;

យោ កិម្បុរិសំ អវធិ, អទូសកំ មយ្ហ កាមា ហិ [មយ្ហំ កាមា (ក.)].

មា ច បុត្តំ មា ច បតិំ, អទ្ទក្ខិ រាជបុត្ត តវ ជាយា;

យោ កិម្បុរិសំ អវធិ, អទូសកំ មយ្ហ កាមា ហិ.

មា ត្វំ ចន្ទេ រោទិ, មា សោចិ វនតិមិរមត្តក្ខិ;

មម ត្វំ ហេហិសិ ភរិយា, រាជកុលេ បូជិតា នារីភិ [នារី (សី. បី.)].

អបិ នូនហំ មរិស្សំ, នាហំ [ន ច បនាហំ (សី. បី.)] រាជបុត្ត តវ ហេស្សំ;

យោ កិម្បុរិសំ អវធិ, អទូសកំ មយ្ហ កាមា ហិ.

អបិ ភីរុកេ អបិ ជីវិតុកាមិកេ, កិម្បុរិសិ គច្ឆ ហិមវន្តំ;

តាលីសតគរភោជនា, អញ្ញេ [តាលិស្សតគរភោជនេ, អរញ្ញេ (សី. បី.)] តំ មិគា រមិស្សន្តិ.

តេ ¶ បព្ពតា តា ច កន្ទរា, [តា ច គិរិគុហាយោ (សី. ស្យា. បី.)] តា ច គិរិគុហាយោ តថេវ តិដ្ឋន្តិ [តា ច គិរិគុហាយោ (សី. ស្យា. បី.)];

តត្ថេវ [តត្ថ (សី. ស្យា. បី.)] តំ អបស្សន្តី, កិម្បុរិស កថំ អហំ កស្សំ.

តេ បណ្ណសន្ថតា រមណីយា, វាឡមិគេហិ អនុចិណ្ណា;

តត្ថេវ តំ អបស្សន្តី, កិម្បុរិស កថំ អហំ កស្សំ [កាសំ (សី. ស្យា. បី.)].

តេ ¶ បុប្ផសន្ថតា រមណីយា, វាឡមិគេហិ អនុចិណ្ណា;

តត្ថេវ តំ អបស្សន្តី, កិម្បុរិស កថំ អហំ កស្សំ.

អច្ឆា សវន្តិ គិរិវន [គិរិវរ (សី. បី.)] នទិយោ, កុសុមាភិកិណ្ណសោតាយោ;

តត្ថេវ តំ អបស្សន្តី, កិម្បុរិស កថំ អហំ កស្សំ.

នីលានិ ហិមវតោ បព្ពតស្ស, កូដានិ ទស្សនីយានិ [ទស្សនេយ្យានិ (សី. បី.)];

តត្ថេវ តំ អបស្សន្តី, កិម្បុរិស កថំ អហំ កស្សំ.

បីតានិ ហិមវតោ បព្ពតស្ស, កូដានិ ទស្សនីយានិ;

តត្ថេវ តំ អបស្សន្តី, កិម្បុរិស កថំ អហំ កស្សំ.

តម្ពានិ ហិមវតោ បព្ពតស្ស, កូដានិ ទស្សនីយានិ;

តត្ថេវ តំ អបស្សន្តី, កិម្បុរិស កថំ អហំ កស្សំ.

តុង្គានិ ហិមវតោ បព្ពតស្ស, កូដានិ ទស្សនីយានិ;

តត្ថេវ តំ អបស្សន្តី, កិម្បុរិស កថំ អហំ កស្សំ.

សេតានិ ហិមវតោ បព្ពតស្ស, កូដានិ ទស្សនីយានិ;

តត្ថេវ តំ អបស្សន្តី, កិម្បុរិស កថំ អហំ កស្សំ.

ចិត្រានិ ហិមវតោ បព្ពតស្ស, កូដានិ ទស្សនីយានិ;

តត្ថេវ តំ អបស្សន្តី, កិម្បុរិស កថំ អហំ កស្សំ.

យក្ខគណសេវិតេ ¶ គន្ធមាទនេ, ឱសធេភិ សញ្ឆន្នេ;

តត្ថេវ តំ អបស្សន្តី, កិម្បុរិស កថំ អហំ កស្សំ.

កិម្បុរិសសេវិតេ គន្ធមាទនេ, ឱសធេភិ សញ្ឆន្នេ;

តត្ថេវ ¶ តំ អបស្សន្តី, កិម្បុរិស កថំ អហំ កស្សំ.

វន្ទេ ¶ តេ អយិរព្រហ្មេ [អយ្យិរេ ព្រហ្មេ (ក.)], យោ មេ ឥច្ឆិតំ បតិំ វរាកិយា;

អមតេន អភិសិញ្ចិ, សមាគតាស្មិ បិយតមេន.

វិចរាម ទានិ គិរិវន [គិរិវរ (សី. បី.)] នទិយោ, កុសុមាភិកិណ្ណសោតាយោ;

នានាទុមវសនាយោ [សេវនាយោ (បី.)], បិយំវទា អញ្ញមញ្ញស្សាតិ.

ចន្ទកិន្នរីជាតកំ [ចន្ទកិន្នរជាតកំ (សី. ស្យា. បី.)] ទុតិយំ.

ឧក្កា ចិលាចា [មិលាចា (សី. ស្យា. បី.)] ពន្ធន្តិ ទីបេ [ពន្ធន្តិ លុទ្ទា, ទីបេ (ក.)], បជា មមំ ខាទិតុំ បត្ថយន្តិ;

មិត្តំ សហាយញ្ច វទេហិ សេនក, អាចិក្ខ ញាតិព្យសនំ ទិជានំ.

ទិជោ ទិជានំ បវរោសិ បក្ខិម [បក្ខិ (សី. បី.), បក្ខិ ច (ស្យា.)], ឧក្កុសរាជ សរណំ តំ ឧបេម [ឧបេមិ (សី. ស្យា. បី.)];

បជា មមំ ខាទិតុំ បត្ថយន្តិ, លុទ្ទា ចិលាចា [មិលាចា (សី. ស្យា. បី.)] ភវ មេ សុខាយ.

មិត្តំ សហាយញ្ច ករោន្តិ បណ្ឌិតា, កាលេ អកាលេ សុខមេសមានា [មាសយានា (បី.)];

ករោមិ តេ សេនក ឯតមត្ថំ, អរិយោ ¶ ហិ អរិយស្ស ករោតិ កិច្ចំ.

យំ ហោតិ កិច្ចំ អនុកម្បកេន, អរិយស្ស អរិយេន កតំ តយីទំ [តវ យិទំ (សី. បី.)];

អត្តានុរក្ខី ភវ មា អទយ្ហិ [អឌយ្ហ (សី. បី.)], លច្ឆាម បុត្តេ តយិ ជីវមានេ.

តវេវ ¶ [តមេវ (ស្យា. ក.)] រក្ខាវរណំ ករោន្តោ, សរីរភេទាបិ ន សន្តសាមិ;

ករោន្តិ ហេកេ [ហេតេ (ក. សី. ស្យា. បី.)] សខីនំ សខារោ, បាណំ ចជន្តា [ចជន្តិ (សី. បី.)] សតមេស [សតានេស (បី.)] ធម្មោ.

សុទុក្ករំ កម្មមកាសិ [មកា (សី. បី.)], អណ្ឌជាយំ វិហង្គមោ;

អត្ថាយ កុររោ បុត្តេ, អឌ្ឍរត្តេ អនាគតេ.

ចុតាបិ ហេកេ [ឯកេ (សី. បី.)] ខលិតា សកម្មុនា, មិត្តានុកម្បាយ បតិដ្ឋហន្តិ;

បុត្តា មមដ្ដា គតិមាគតោស្មិ, អត្ថំ ចរេថោ [ចរេថ (សី. ស្យា. បី.)] មម វារិចរ [វារិឆន្ន (សី. បី.)].

ធនេន ធញ្ញេន ច អត្តនា ច, មិត្តំ សហាយញ្ច ករោន្តិ បណ្ឌិតា;

ករោមិ តេ សេនក ឯតមត្ថំ, អរិយោ ហិ អរិយស្ស ករោតិ កិច្ចំ.

អប្បោស្សុក្កោ តាត តុវំ និសីទ, បុត្តោ ¶ បិតុ ចរតិ អត្ថចរិយំ;

អហំ ចរិស្សាមិ តវេតមត្ថំ, សេនស្ស បុត្តេ បរិតាយមានោ.

អទ្ធា ¶ ហិ តាត សតមេស ធម្មោ, បុត្តោ បិតុ យំ ចរេ [បិតុនំ ចរេ (ក.), បិតុ យញ្ចរេថ (សី. បី.)] អត្ថចរិយំ;

អប្បេវ មំ ទិស្វាន បវឌ្ឍកាយំ, សេនស្ស បុត្តា ន វិហេឋយេយ្យុំ.

បសូ មនុស្សា មិគវីរសេដ្ឋ [មិគវិរិយសេដ្ឋ (សី. បី.)], ភយដ្ដិតា [ភយទ្ទិតា (សី. បី.)] សេដ្ឋមុបព្ពជន្តិ;

បុត្តា មមដ្ដា គតិមាគតោស្មិ, ត្វំ នោសិ រាជា ភវ មេ សុខាយ.

ករោមិ ¶ តេ សេនក ឯតមត្ថំ, អាយាមិ តេ តំ ទិសតំ វធាយ;

កថញ្ហិ វិញ្ញូ បហុ សម្បជានោ, ន វាយមេ អត្តជនស្ស គុត្តិយា.

មិត្តញ្ច កយិរាថ សុហទយញ្ច [សុហទ្ទយញ្ច (សី.), សខាឃរញ្ច (បី.)], អយិរញ្ច កយិរាថ សុខាគមាយ;

និវត្ថកោចោវ [កោជោវ (សី. បី.)] សរេភិហន្ត្វា, មោទាម បុត្តេហិ សមង្គិភូតា.

សកមិត្តស្ស កម្មេន, សហាយស្សាបលាយិនោ;

កូជន្តមុបកូជន្តិ ¶ , លោមសា ហទយង្គមំ.

មិត្តំ សហាយំ អធិគម្ម បណ្ឌិតោ, សោ ភុញ្ជតី បុត្ត បសុំ ធនំ វា;

អហញ្ច បុត្តា ច បតី ច មយ្ហំ, មិត្តានុកម្បាយ សមង្គិភូតា.

រាជវតា សូរវតា ច អត្ថោ, សម្បន្នសខិស្ស ភវន្តិ ហេតេ;

សោ មិត្តវា យសវា ឧគ្គតត្តោ, អស្មិំធលោកេ [អស្មិញ្ច លោកេ (សី. ស្យា. បី.)] មោទតិ កាមកាមី.

ករណីយានិ មិត្តានិ, ទលិទ្ទេនាបិ សេនក;

បស្ស មិត្តានុកម្បាយ, សមគ្គម្ហា សញាតកេ [សញាតកា (?)].

សូរេន ពលវន្តេន, យោ មិត្តេ [មេត្តេ (សី.), មិត្តំ (ស្យា.)] កុរុតេ ទិជោ;

ឯវំ សោ សុខិតោ ហោតិ, យថាហំ ត្វញ្ច សេនកាតិ.

ខរាជិនា ¶ ជដិលា បង្កទន្តា, ទុម្មក្ខរូបា [ទុម្មុធរូបា (សី. បី. ក.)] យេ មន្តំ ជប្បន្តិ [យេមេ ជបន្តិ (សី. បី.), យេ’មេ ជប្បន្តិ មន្តេ (ជា. ១.៦.១០)];

កច្ចិន្នុ តេ មានុសកេ បយោគេ, ឥទំ វិទូ បរិមុត្តា អបាយា.

បាបានិ ¶ កម្មានិ ករេថ [ករេយ្យ (ស្យា.), កត្វាន (ជា. ១.៦.១១)] រាជ, ពហុស្សុតោ ចេ ន ចរេយ្យ ធម្មំ;

សហស្សវេទោបិ ន តំ បដិច្ច, ទុក្ខា បមុច្ចេ [បមុញ្ចេ (ស្យា.)] ចរណំ អបត្វា.

សហស្សវេទោបិ ន តំ បដិច្ច, ទុក្ខា បមុច្ចេ ចរណំ អបត្វា;

មញ្ញាមិ វេទា អផលា ភវន្តិ, សសំយមំ ចរណញ្ញេវ សច្ចំ.

ន ហេវ វេទា អផលា ភវន្តិ, សសំយមំ ចរណញ្ញេវ សច្ចំ;

កិត្តិញ្ហិ [កិត្តិញ្ច (ស្យា.)] បប្បោតិ អធិច្ច វេទេ, សន្តិំ បុណាតិ [បុនោតិ (សី. អដ្ឋ.), បុណេតិ (ស្យា. ជា. ១.៦.១៣), បុនេតិ (បី.)] ចរណេន ទន្តោ.

ភច្ចា ¶ មាតា បិតា ពន្ធូ, យេន ជាតោ សយេវ សោ;

ឧទ្ទាលកោ អហំ ភោតោ [ភោតិ (ក.)], សោត្តិយាកុលវំសកោ [វំសតោ (ក.)].

កថំ ភោ ព្រាហ្មណោ ហោតិ, កថំ ភវតិ កេវលី;

កថញ្ច បរិនិព្ពានំ, ធម្មដ្ឋោ កិន្តិ វុច្ចតិ.

និរំកត្វា ¶ អគ្គិមាទាយ ព្រាហ្មណោ, អាបោ សិញ្ចំ យជំ ឧស្សេតិ យូបំ;

ឯវំករោ ព្រាហ្មណោ ហោតិ ខេមី, ធម្មេ ឋិតំ តេន អមាបយិំសុ.

ន ¶ សុទ្ធិ សេចនេនត្ថិ, នាបិ កេវលី ព្រាហ្មណោ;

ន ខន្តី នាបិ សោរច្ចំ, នាបិ សោ បរិនិព្ពុតោ.

កថំ សោ [ភោ (ស្យា. ក.)] ព្រាហ្មណោ ហោតិ, កថំ ភវតិ កេវលី;

កថញ្ច បរិនិព្ពានំ, ធម្មដ្ឋោ កិន្តិ វុច្ចតិ.

អខេត្តពន្ធូ អមមោ និរាសោ, និល្លោភបាបោ ភវលោភខីណោ;

ឯវំករោ ព្រាហ្មណោ ហោតិ ខេមី, ធម្មេ ឋិតំ តេន អមាបយិំសុ.

ខត្តិយា ព្រាហ្មណា វេស្សា, សុទ្ទា ចណ្ឌាលបុក្កុសា;

សព្ពេវ សោរតា ទន្តា, សព្ពេវ បរិនិព្ពុតា;

សព្ពេសំ សីតិភូតានំ, អត្ថិ សេយ្យោថ [សេយ្យោវ (សី. បី.)] បាបិយោ.

ខត្តិយា ព្រាហ្មណា វេស្សា, សុទ្ទា ចណ្ឌាលបុក្កុសា;

សព្ពេវ សោរតា ទន្តា, សព្ពេវ បរិនិព្ពុតា;

សព្ពេសំ សីតិភូតានំ, នត្ថិ សេយ្យោថ បាបិយោ.

ខត្តិយា ព្រាហ្មណា វេស្សា, សុទ្ទា ចណ្ឌាលបុក្កុសា;

សព្ពេវ សោរតា ទន្តា, សព្ពេវ បរិនិព្ពុតា.

សព្ពេសំ សីតិភូតានំ, នត្ថិ សេយ្យោថ បាបិយោ;

បនត្ថំ [បសត្ថំ (ស្យា.), បសដ្ឋំ (ក.)] ចរសិ ព្រហ្មញ្ញំ, សោត្តិយាកុលវំសតំ.

នានារត្តេហិ វត្ថេហិ, វិមានំ ភវតិ ឆាទិតំ;

ន តេសំ ឆាយា វត្ថានំ, សោ រាគោ អនុបជ្ជថ.

ឯវមេវ ¶ ¶ [ឯវមេវំ (បី.)] មនុស្សេសុ, យទា សុជ្ឈន្តិ មាណវា;

តេ សជាតិំ បមុញ្ចន្តិ [ន តេសំ ជាតិំ បុច្ឆន្តិ (សី. ស្យា. បី.), ន តេសំ ជាតិ សុជ្ឈតិ (ក.)], ធម្មមញ្ញាយ សុព្ពតាតិ.

អស្សំ ¶ គវំ រជតំ ជាតរូបំ, ភរិយញ្ច សោ ឥធ លភតំ មនាបំ;

បុត្តេហិ ទារេហិ សមង្គិ ហោតុ, ភិសានិ តេ ព្រាហ្មណ យោ អហាសិ.

មាលញ្ច សោ កាសិកចន្ទនញ្ច, ធារេតុ បុត្តស្ស ពហូ ភវន្តុ;

កាមេសុ តិព្ពំ កុរុតំ អបេក្ខំ, ភិសានិ តេ ព្រាហ្មណ យោ អហាសិ.

បហូតធញ្ញោ កសិមា យសស្សី, បុត្តេ គិហី ធនិមា សព្ពកាមេ;

វយំ អបស្សំ ឃរមាវសាតុ, ភិសានិ តេ ព្រាហ្មណ យោ អហាសិ.

សោ ខត្តិយោ ហោតុ បសយ្ហការី, រាជាភិរាជា [រាជាធិរាជា (ស្យា. ក.)] ពលវា យសស្សី;

ស ¶ ចាតុរន្តំ មហិមាវសាតុ, ភិសានិ តេ ព្រាហ្មណ យោ អហាសិ.

សោ ព្រាហ្មណោ ហោតុ អវីតរាគោ, មុហុត្តនក្ខត្តបថេសុ យុត្តោ;

បូជេតុ នំ រដ្ឋបតី យសស្សី, ភិសានិ តេ ព្រាហ្មណ យោ អហាសិ.

អជ្ឈាយកំ ¶ សព្ពសមន្តវេទំ [សព្ពសមត្តវេទំ (សី.), សព្ពសមត្តវេទនំ (បី.)], តបស្សីនំ មញ្ញតុ សព្ពលោកោ;

បូជេន្តុ នំ ជានបទា សមេច្ច, ភិសានិ តេ ព្រាហ្មណ យោ អហាសិ.

ចតុស្សទំ គាមវរំ សមិទ្ធំ, ទិន្នញ្ហិ សោ ភុញ្ជតុ វាសវេន;

អវីតរាគោ មរណំ ឧបេតុ, ភិសានិ តេ ព្រាហ្មណ យោ អហាសិ.

សោ គាមណី ហោតុ សហាយមជ្ឈេ, នច្ចេហិ គីតេហិ បមោទមានោ;

សោ រាជតោ ព្យសន មាលត្ថ [មា រាជតោ វ្យសន’មលត្ថ (សី. ស្យា. បី.)] កិញ្ចិ, ភិសានិ តេ ព្រាហ្មណ យោ អហាសិ.

យំ ឯករាជា បថវិំ វិជេត្វា, ឥត្ថីសហស្សាន [ឥត្ថីសហស្សស្ស (សី. បី.)] ឋបេតុ អគ្គំ;

សីមន្តិនីនំ ¶ បវរា ភវាតុ, ភិសានិ តេ ព្រាហ្មណ យា អហាសិ.

ឥសីនញ្ហិ សា សព្ពសមាគតានំ, ភុញ្ជេយ្យ សាទុំ អវិកម្បមានា;

ចរាតុ លាភេន វិកត្ថមានា, ភិសានិ តេ ព្រាហ្មណ យា អហាសិ.

អាវាសិកោ ហោតុ មហាវិហារេ, នវកម្មិកោ ហោតុ គជង្គលាយំ [កជង្គលាយំ (សី. ស្យា. បី.)];

អាលោកសន្ធិំ ទិវសំ [ទិវសា (សី. ស្យា. បី.)] ករោតុ, ភិសានិ តេ ព្រាហ្មណ យោ អហាសិ.

សោ ¶ ពជ្ឈតូ បាសសតេហិ ឆព្ភិ [ឆម្ហិ (សី. បី.), ឆស្សុ (?)], រម្មា វនា និយ្យតុ រាជធានិំ [រាជឋានិំ (ក.)];

តុត្តេហិ សោ ហញ្ញតុ បាចនេហិ, ភិសានិ តេ ព្រាហ្មណ យោ អហាសិ.

អលក្កមាលី តិបុកណ្ណវិទ្ធោ, លដ្ឋីហតោ សប្បមុខំ ឧបេតុ;

សកច្ឆពន្ធោ [សក្កច្ចពទ្ធោ (សី. បី.), សំកច្ចពន្ធោ (និយ្យ)] វិសិខំ ចរាតុ, ភិសានិ តេ ព្រាហ្មណ យោ អហាសិ.

យោ វេ អនដ្ឋំវ [អនដ្ឋំ (សី. ស្យា. បី.)] នដ្ឋន្តិ ចាហ, កាមេវ ¶ សោ លភតំ ភុញ្ជតញ្ច [លភតុ ភុញ្ជតុ ច (ស្យា.)];

អគារមជ្ឈេ មរណំ ឧបេតុ, យោ វា ភោន្តោ សង្កតិ កញ្ចិទេវ [កិញ្ចិទេវ (ក.)].

យទេសមានា ¶ វិចរន្តិ លោកេ, ឥដ្ឋញ្ច កន្តញ្ច ពហូនមេតំ;

បិយំ មនុញ្ញំ ចិធ ជីវលោកេ, កស្មា ឥសយោ នប្បសំសន្តិ កាមេ.

កាមេសុ វេ ហញ្ញរេ ពជ្ឈរេ ច, កាមេសុ ទុក្ខញ្ច ភយញ្ច ជាតំ;

កាមេសុ ភូតាធិបតី បមត្តា, បាបានិ កម្មានិ ករោន្តិ មោហា.

តេ បាបធម្មា បសវេត្វ បាបំ, កាយស្ស ភេទា និរយំ វជន្តិ;

អាទីនវំ កាមគុណេសុ ទិស្វា, តស្មា ឥសយោ នប្បសំសន្តិ កាមេ.

វីមំសមានោ ឥសិនោ ភិសានិ, តីរេ គហេត្វាន ថលេ និធេសិំ;

សុទ្ធា អបាបា ឥសយោ វសន្តិ, ឯតានិ តេ ព្រហ្មចារី ភិសានិ.

ន ¶ តេ នដា នោ បន កីឡនេយ្យា, ន ¶ ពន្ធវា នោ បន តេ សហាយា;

កិស្មិំ វុបត្ថម្ភ សហស្សនេត្ត, ឥសីហិ ត្វំ កីឡសិ ទេវរាជ.

អាចរិយោ មេសិ បិតា ច មយ្ហំ, ឯសា បតិដ្ឋា ខលិតស្ស ព្រហ្មេ;

ឯកាបរាធំ ខម ភូរិបញ្ញ, ន បណ្ឌិតា កោធពលា ភវន្តិ.

សុវាសិតំ ឥសិនំ ឯករត្តំ, យំ វាសវំ ភូតបតិទ្ទសាម;

សព្ពេវ ភោន្តោ សុមនា ភវន្តុ, យំ ព្រាហ្មណោ បច្ចុបាទី ភិសានិ.

អហញ្ច សារិបុត្តោ ច, មោគ្គល្លានោ ច កស្សបោ;

អនុរុទ្ធោ បុណ្ណោ អានន្ទោ, តទាសុំ សត្ត ភាតរោ.

ភគិនី ឧប្បលវណ្ណា ច, ទាសី ខុជ្ជុត្តរា តទា;

ចិត្តោ គហបតិ ទាសោ, យក្ខោ សាតាគិរោ តទា.

បាលិលេយ្យោ [បារិលេយ្យោ (សី. បី.)] តទា នាគោ, មធុទោ [មធុវា (សី. បី.)] សេដ្ឋវានរោ;

កាឡុទាយី តទា សក្កោ, ឯវំ ធារេថ ជាតកន្តិ.

មហេសី ¶ សុរុចិនោ [រុចិនោ (សី. ស្យា. បី.)] ភរិយា, អានីតា បឋមំ អហំ;

ទស វស្សសហស្សានិ, យំ មំ សុរុចិមានយិ.

សាហំ ព្រាហ្មណ រាជានំ, វេទេហំ មិថិលគ្គហំ;

នាភិជានាមិ កាយេន, វាចាយ ឧទ ចេតសា;

សុរុចិំ អតិមញ្ញិត្ថ [អតិមញ្ញិត្ថោ (សី. បី.), អតិមញ្ញិតា (?)], អាវិ [អាវិំ (សី. បី.)] វា យទិ វា រហោ.

ឯតេន ¶ សច្ចវជ្ជេន, បុត្តោ ឧប្បជ្ជតំ ឥសេ;

មុសា មេ ភណមានាយ, មុទ្ធា ផលតុ សត្តធា.

ភត្តុ ¶ មម សស្សុ មាតា, បិតា ចាបិ ច សស្សុរោ;

តេ មំ ព្រហ្មេ វិនេតារោ, យាវ អដ្ឋំសុ ជីវិតំ.

សាហំ អហិំសារតិនី, កាមសា [កាមសោ (សី.)] ធម្មចារិនី [ធម្មចារិណី (សី.)];

សក្កច្ចំ តេ ឧបដ្ឋាសិំ, រត្តិន្ទិវមតន្ទិតា.

ឯតេន សច្ចវជ្ជេន, បុត្តោ ឧប្បជ្ជតំ ឥសេ;

មុសា មេ ភណមានាយ, មុទ្ធា ផលតុ សត្តធា.

សោឡសិត្ថិសហស្សានិ, សហភរិយានិ ព្រាហ្មណ;

តាសុ ឥស្សា វា កោធោ វា, នាហុ មយ្ហំ កុទាចនំ.

ហិតេន តាសំ នន្ទាមិ, ន ច មេ កាចិ អប្បិយា;

អត្តានំវានុកម្បាមិ, សទា សព្ពា សបត្តិយោ.

ឯតេន សច្ចវជ្ជេន, បុត្តោ ឧប្បជ្ជតំ ឥសេ;

មុសា មេ ភណមានាយ, មុទ្ធា ផលតុ សត្តធា.

ទាសេ ¶ កម្មករេ បេស្សេ [បោសេ (ស្យា. ក.)], យេ ចញ្ញេ អនុជីវិនោ;

បេសេមិ [បោសេមិ (សី. ស្យា. បី.)] សហធម្មេន, សទា បមុទិតិន្ទ្រិយា.

ឯតេន សច្ចវជ្ជេន, បុត្តោ ឧប្បជ្ជតំ ឥសេ;

មុសា មេ ភណមានាយ, មុទ្ធា ផលតុ សត្តធា.

សមណេ ព្រាហ្មណេ ចាបិ, អញ្ញេ ចាបិ វនិព្ពកេ;

តប្បេមិ អន្នបានេន, សទា បយតបាណិនី.

ឯតេន សច្ចវជ្ជេន, បុត្តោ ឧប្បជ្ជតំ ឥសេ;

មុសា មេ ភណមានាយ, មុទ្ធា ផលតុ សត្តធា.

ចាតុទ្ទសិំ បញ្ចទ្ទសិំ [បន្នរសិំ (សី. បី.)], យា ច បក្ខស្ស អដ្ឋមី [អដ្ឋមិំ (សី. បី.)];

បាដិហារិយបក្ខញ្ច, អដ្ឋង្គសុសមាគតំ [អដ្ឋង្គសុសមាហិតំ (សព្ពត្ថ) វិ. វ. ១២៩ បាឡិយា អដ្ឋកថា បស្សិតព្ពា];

ឧបោសថំ ឧបវសាមិ [ឧបវសិំ (ក.)], សទា សីលេសុ សំវុតា.

ឯតេន ¶ សច្ចវជ្ជេន, បុត្តោ ឧប្បជ្ជតំ ឥសេ;

មុសា មេ ភណមានាយ, មុទ្ធា ផលតុ សត្តធា.

សព្ពេវ តេ ធម្មគុណា, រាជបុត្តិ យសស្សិនិ;

សំវិជ្ជន្តិ តយិ ភទ្ទេ, យេ ត្វំ កិត្តេសិ អត្តនិ.

ខត្តិយោ ជាតិសម្បន្នោ, អភិជាតោ យសស្សិមា;

ធម្មរាជា វិទេហានំ, បុត្តោ ឧប្បជ្ជតេ តវ [តវំ (សី. បី.)].

ទុម្មី ¶ [រុម្មី (សី. បី.)] រជោជល្លធរោ, អឃេ វេហាយសំ ឋិតោ;

មនុញ្ញំ ភាសសេ វាចំ, យំ មយ្ហំ ហទយង្គមំ.

ទេវតានុសិ ¶ សគ្គម្ហា, ឥសិ វាសិ [ចាបិ (ក.)] មហិទ្ធិកោ;

កោ វាសិ ត្វំ អនុប្បត្តោ, អត្តានំ មេ បវេទយ.

យំ ទេវសង្ឃា វន្ទន្តិ, សុធម្មាយំ សមាគតា;

សោហំ សក្កោ សហស្សក្ខោ, អាគតោស្មិ តវន្តិកេ.

ឥត្ថិយោ [ឥត្ថិយា (បី.)] ជីវលោកស្មិំ, យា ហោតិ [ហោន្តិ (សី. ស្យា.)] សមចារិនី [សមចារិណី (សី.)];

មេធាវិនី សីលវតី, សស្សុទេវា បតិព្ពតា.

តាទិសាយ សុមេធាយ, សុចិកម្មាយ នារិយា;

ទេវា ទស្សនមាយន្តិ, មានុសិយា អមានុសា.

ត្វញ្ច ភទ្ទេ សុចិណ្ណេន, បុព្ពេ សុចរិតេន ច;

ឥធ រាជកុលេ ជាតា, សព្ពកាមសមិទ្ធិនី.

អយញ្ច តេ រាជបុត្តិ, ឧភយត្ថ កដគ្គហោ;

ទេវលោកូបបត្តី ច, កិត្តី ច ឥធ ជីវិតេ.

ចិរំ សុមេធេ សុខិនី, ធម្មមត្តនិ បាលយ;

ឯសាហំ តិទិវំ យាមិ, បិយំ មេ តវ ទស្សនន្តិ.

អប្បោស្សុក្កោ ¶ ទានិ តុវំ កបោត, វិហង្គម ន តវ ភោជនត្ថោ;

ខុទំ [ខុទ្ទំ (ស្យា. ក.), ខុធំ (សក្កត-បាកតានុរូបំ)] បិបាសំ អធិវាសយន្តោ, កស្មា ភវំបោសថិកោ កបោត [កបោតោ (សី. បី.)].

អហំ បុរេ គិទ្ធិគតោ កបោតិយា, អស្មិំ បទេសស្មិមុភោ រមាម;

អថគ្គហី សាកុណិកោ កបោតិំ, អកាមកោ តាយ វិនា អហោសិំ.

នានាភវា វិប្បយោគេន តស្សា, មនោមយំ វេទន វេទយាមិ [វេទនំ វេទិយាមិ (សី. បី.)];

តស្មា អហំបោសថំ បាលយាមិ, រាគោ មមំ មា បុនរាគមាសិ.

អនុជ្ជុគាមី ឧរគា ទុជិវ្ហ [ឧរគ ទ្វិជិវ្ហ (សី.)], ទាឋាវុធោ ឃោរវិសោសិ សប្ប;

ខុទំ បិបាសំ អធិវាសយន្តោ, កស្មា ¶ ភវំបោសថិកោ នុ ទីឃ [ទីឃោ (សី. បី.)].

ឧសភោ អហូ ពលវា គាមិកស្ស, ចលក្កកូ វណ្ណពលូបបន្នោ;

សោ មំ អក្កមិ តំ កុបិតោ អឌំសិ, ទុក្ខាភិតុណ្ណោ មរណំ ឧបាគា [ឧបាគមិ (សី. បី.)].

តតោ ¶ ជនា និក្ខមិត្វាន គាមា, កន្ទិត្វា រោទិត្វា [កន្ទិត្វ រោទិត្វ (សី.)] អបក្កមិំសុ;

តស្មា អហំបោសថំ បាលយាមិ, កោធោ ¶ មមំ មា បុនរាគមាសិ.

មតាន ¶ មំសានិ ពហូ សុសានេ, មនុញ្ញរូបំ តវ ភោជនេ តំ;

ខុទំ បិបាសំ អធិវាសយន្តោ, កស្មា ភវំបោសថិកោ សិង្គាល [សិគាលោ (សី. បី.)].

បវិសិ [បវិស្សំ (សី. បី.), បវិស្ស (ស្យា.)] កុច្ឆិំ មហតោ គជស្ស, កុណបេ រតោ ហត្ថិមំសេសុ គិទ្ធោ [ហត្ថិមំសេ បគិទ្ធោ (សី. បី.)];

ឧណ្ហោ ច វាតោ តិខិណា ច រស្មិយោ, តេ សោសយុំ តស្ស ករីសមគ្គំ.

កិសោ ច បណ្ឌូ ច អហំ ភទន្តេ, ន មេ អហូ និក្ខមនាយ មគ្គោ;

មហា ច មេឃោ សហសា បវស្សិ, សោ តេមយី តស្ស ករីសមគ្គំ.

តតោ អហំ និក្ខមិសំ ភទន្តេ, ចន្ទោ យថា រាហុមុខា បមុត្តោ;

តស្មា អហំបោសថំ បាលយាមិ, លោភោ មមំ មា បុនរាគមាសិ.

វម្មីកថូបស្មិំ កិបិល្លិកានិ, និប្បោថយន្តោ តុវំ បុរេ ចរាសិ;

ខុទំ បិបាសំ អធិវាសយន្តោ, កស្មា ¶ ភវំបោសថិកោ នុ អច្ឆ [អច្ឆោ (សី. បី.)].

សកំ និកេតំ អតិហីឡយានោ [អតិហេឡយានោ (ស្យា. ក.)], អត្រិច្ឆតា [អត្រិច្ឆតាយ (សី. ស្យា. បី.)] មល្លគាមំ [មលតំ (សី. បី.), មល្លយតំ (ក.)] អគច្ឆិំ;

តតោ ជនា និក្ខមិត្វាន គាមា, កោទណ្ឌកេន បរិបោថយិំសុ មំ.

សោ ¶ ភិន្នសីសោ រុហិរមក្ខិតង្គោ, បច្ចាគមាសិំ សកំ [ស សកំ (ស្យា. ក.),’ថ សកំ (?)] និកេតំ;

តស្មា អហំបោសថំ បាលយាមិ, អត្រិច្ឆតា មា បុនរាគមាសិ.

យំ នោ អបុច្ឆិត្ថ តុវំ ភទន្តេ, សព្ពេវ ព្យាករិម្ហ យថា បជានំ;

មយម្បិ បុច្ឆាម តុវំ ភទន្តេ, កស្មា ភវំបោសថិកោ នុ ព្រហ្មេ.

អនូបលិត្តោ មម អស្សមម្ហិ, បច្ចេកពុទ្ធោ មុហុត្តំ និសីទិ;

សោ មំ អវេទី គតិមាគតិញ្ច, នាមញ្ច គោត្តំ ចរណញ្ច សព្ពំ.

ឯវម្បហំ វន្ទិ ន [ឯវម្បហំ នគ្គហេ (សី. បី.)] តស្ស បាទេ, ន ចាបិ នំ មានគតេន បុច្ឆិំ;

តស្មា អហំបោសថំ បាលយាមិ, មានោ ¶ មមំ មា បុនរាគមាសីតិ.

សចេ ហិ ត្យាហំ ធនហេតុ គាហិតោ, មា មំ វធី ជីវគាហំ គហេត្វា;

រញ្ញោ ច [រញ្ញោវ (សី. បី.)] មំ សម្ម ឧបន្តិកំ [ឧបន្តិ (សី. ស្យា. បី.)] នេហិ, មញ្ញេ ធនំ លច្ឆសិនប្បរូបំ.

ន មេ អយំ តុយ្ហ វធាយ អជ្ជ, សមាហិតោ ចាបធុរេ [ចាបវរេ (សី. បី.), ចាបវរោ (ស្យា.)] ខុរប្បោ;

បាសញ្ច ត្យាហំ អធិបាតយិស្សំ, យថាសុខំ គច្ឆតុ មោររាជា.

យំ ¶ ¶ សត្ត វស្សានិ មមានុពន្ធិ, រត្តិន្ទិវំ ខុប្បិបាសំ សហន្តោ;

អថ កិស្ស មំ បាសវសូបនីតំ, បមុត្តវេ ¶ ឥច្ឆសិ ពន្ធនស្មា.

បាណាតិបាតា វិរតោ នុសជ្ជ, អភយំ នុ តេ សព្ពភូតេសុ ទិន្នំ;

យំ មំ តុវំ បាសវសូបនីតំ, បមុត្តវេ ឥច្ឆសិ ពន្ធនស្មា.

បាណាតិបាតា វិរតស្ស ព្រូហិ, អភយញ្ច យោ សព្ពភូតេសុ ទេតិ;

បុច្ឆាមិ តំ មោររាជេតមត្ថំ, ឥតោ ចុតោ កិំ លភតេ សុខំ សោ.

បាណាតិបាតា វិរតស្ស ព្រូមិ, អភយញ្ច យោ សព្ពភូតេសុ ទេតិ;

ទិដ្ឋេវ ធម្មេ លភតេ បសំសំ, សគ្គញ្ច សោ យាតិ សរីរភេទា.

ន សន្តិ ទេវា ឥតិ អាហុ [ឥច្ចាហុ (សី. បី.)] ឯកេ, ឥធេវ ជីវោ វិភវំ ឧបេតិ;

តថា ផលំ សុកតទុក្កដានំ, ទត្តុបញ្ញត្តញ្ច វទន្តិ ទានំ;

តេសំ វចោ អរហតំ សទ្ទហានោ, តស្មា អហំ សកុណេ ពាធយាមិ.

ចន្ទោ ច សុរិយោ ច ឧភោ សុទស្សនា, គច្ឆន្តិ ឱភាសយមន្តលិក្ខេ;

ឥមស្ស លោកស្ស បរស្ស វា តេ, កថំ នុ តេ អាហុ មនុស្សលោកេ.

ចន្ទោ ¶ ច សុរិយោ ច ឧភោ សុទស្សនា, គច្ឆន្តិ ¶ ឱភាសយមន្តលិក្ខេ;

បរស្ស លោកស្ស ន តេ ឥមស្ស, ទេវាតិ តេ អាហុ មនុស្សលោកេ.

ឯត្ថេវ តេ នីហតា ហីនវាទា, អហេតុកា យេ ន វទន្តិ កម្មំ;

តថា ផលំ សុកតទុក្កដានំ, ទត្តុបញ្ញត្តំ យេ ច វទន្តិ ទានំ.

អទ្ធា ហិ សច្ចំ វចនំ តវេទំ [តវេតំ (សី. ស្យា. បី.)], កថញ្ហិ ទានំ អផលំ ភវេយ្យ [វទេយ្យ (សី. បី.)];

តថា ផលំ សុកតទុក្កដានំ, ទត្តុបញ្ញត្តញ្ច កថំ ភវេយ្យ.

កថំករោ កិន្តិករោ កិមាចរំ, កិំ សេវមានោ កេន តបោគុណេន;

អក្ខាហិ [អក្ខាហិ តំ ទានិ (ក.)] មេ មោររាជេតមត្ថំ, យថា អហំ នោ និរយំ បតេយ្យំ.

យេ កេចិ អត្ថិ សមណា បថព្យា, កាសាយវត្ថា អនគារិយា តេ;

បាតោវ បិណ្ឌាយ ចរន្តិ កាលេ, វិកាលចរិយា វិរតា ហិ សន្តោ.

តេ តត្ថ កាលេនុបសង្កមិត្វា, បុច្ឆាហិ ¶ យំ តេ មនសោ បិយំ សិយា;

តេ តេ បវក្ខន្តិ យថាបជានំ, ឥមស្ស លោកស្ស បរស្ស ចត្ថំ.

តចំវ ជិណ្ណំ ឧរគោ បុរាណំ, បណ្ឌូបលាសំ ហរិតោ ទុមោវ;

ឯសប្បហីនោ មម លុទ្ទភាវោ, ជហាមហំ លុទ្ទកភាវមជ្ជ.

យេ ¶ ចាបិ មេ សកុណា អត្ថិ ពទ្ធា, សតានិនេកានិ និវេសនស្មិំ;

តេសម្បហំ [តេសំ អហំ (ស្យា. ក.)] ជីវិតមជ្ជ ទម្មិ, មោក្ខញ្ច តេ បត្តា [បត្តោ (សី.), អច្ឆ (ស្យា.)] សកំ និកេតំ.

លុទ្ទោ ¶ ចរី បាសហត្ថោ អរញ្ញេ, ពាធេតុ មោរាធិបតិំ យសស្សិំ;

ពន្ធិត្វា [ពន្ធិត្វ (សី. បី.)] មោរាធិបតិំ យសស្សិំ, ទុក្ខា ស បមុច្ចិ [ទុក្ខា បមុច្ចិ (សី.), ទុក្ខា បមុញ្ចិ (ស្យា. បី.)] យថាហំ បមុត្តោតិ.

យទេសមានា វិចរិម្ហ, បព្ពតានិ វនានិ ច;

អន្វេសំ ¶ វិចរិំ [វិបុលេ (ស្យា. ក.)] ញាតី, តេមេ អធិគតា មយា.

ពហុញ្ចិទំ មូលផលំ, ភក្ខោ ចាយំ អនប្បកោ;

រម្មា ចិមា គិរីនជ្ជោ [គិរិនទិយោ (សី. បី.)], ផាសុវាសោ ភវិស្សតិ.

ឥធេវាហំ វសិស្សាមិ, សហ សព្ពេហិ ញាតិភិ;

អប្បោស្សុក្កោ និរាសង្កី, អសោកោ អកុតោភយោ.

អញ្ញម្បិ [អញ្ញំ ហិ (សី. បី.)] លេណំ បរិយេស, សត្តុ នោ ឥធ វិជ្ជតិ;

សោ តច្ឆ សូករេ ហន្តិ, ឥធាគន្ត្វា វរំ វរំ.

កោ នុម្ហាកំ [កោ នម្ហាកំ (សី. បី.)] ឥធ សត្តុ, កោ ញាតី សុសមាគតេ;

ទុប្បធំសេ [អប្បធំសេ (សី. បី.)] បធំសេតិ, តំ មេ អក្ខាថ បុច្ឆិតា.

ឧទ្ធគ្គរាជី មិគរាជា, ពលី ទាឋាវុធោ មិគោ;

សោ តច្ឆ សូករេ ហន្តិ, ឥធាគន្ត្វា វរំ វរំ.

ន នោ ទាឋា ន វិជ្ជន្តិ [នុ វិជ្ជន្តិ (ក.)], ពលំ កាយេ សមោហិតំ;

សព្ពេ សមគ្គា ហុត្វាន, វសំ កាហាម ឯកកំ.

ហទយង្គមំ ¶ កណ្ណសុខំ, វាចំ ភាសសិ តច្ឆក;

យោបិ យុទ្ធេ បលាយេយ្យ, តម្បិ បច្ឆា ហនាមសេ.

បាណាតិបាតា វិរតោ នុ អជ្ជ, អភយំ នុ តេ សព្ពភូតេសុ ទិន្នំ;

ទាឋា នុ តេ មិគវធាយ [មិគ វិរិយំ (សី. ស្យា. បី.)] ន សន្តិ, យោ សង្ឃបត្តោ កបណោវ ឈាយសិ.

ន ¶ មេ ទាឋា ន វិជ្ជន្តិ, ពលំ កាយេ សមោហិតំ;

ញាតី ច ទិស្វាន សាមគ្គី ឯកតោ, តស្មា ច ឈាយាមិ វនម្ហិ ឯកកោ.

ឥមស្សុទំ យន្តិ ទិសោទិសំ បុរេ, ភយដ្ដិតា លេណគវេសិនោ បុថុ;

តេ ទានិ សង្គម្ម វសន្តិ ឯកតោ, យត្ថដ្ឋិតា ទុប្បសហជ្ជ តេ មយា.

បរិណាយកសម្បន្នា, សហិតា ឯកវាទិនោ;

តេ មំ សមគ្គា ហិំសេយ្យុំ, តស្មា នេសំ ន បត្ថយេ [អបត្ថវេ (បី.)].

ឯកោវ ¶ ឥន្ទោ អសុរេ ជិនាតិ, ឯកោវ សេនោ ហន្តិ ទិជេ បសយ្ហ;

ឯកោវ ព្យគ្ឃោ មិគសង្ឃបត្តោ, វរំ វរំ ហន្តិ ពលញ្ហិ តាទិសំ.

ន ហេវ ឥន្ទោ ន សេនោ, នបិ ព្យគ្ឃោ មិគាធិបោ;

សមគ្គេ សហិតេ ញាតី, ន ព្យគ្ឃេ [ព្យគ្ឃេ ច (សី. បី.), ព្យគ្ឃោ ន (ស្យា.)] កុរុតេ វសេ.

កុម្ភីលកា សកុណកា, សង្ឃិនោ គណចារិនោ;

សម្មោទមានា ឯកជ្ឈំ, ឧប្បតន្តិ ឌយន្តិ ច.

តេសញ្ច ឌយមានានំ, ឯកេត្ថ អបសក្កតិ [អបវត្តតិ (សី. បី.)];

តញ្ច សេនោ និតាឡេតិ, វេយ្យគ្ឃិយេវ សា គតិ.

ឧស្សាហិតោ ¶ ¶ ជដិលេន, លុទ្ទេនាមិសចក្ខុនា;

ទាឋី ទាឋីសុ បក្ខន្ទិ, មញ្ញមានោ យថា បុរេ.

សាធុ សម្ពហុលា ញាតី, អបិ រុក្ខា អរញ្ញជា;

សូករេហិ សមគ្គេហិ, ព្យគ្ឃោ ឯកាយនេ ហតោ.

ព្រាហ្មណញ្ចេវ ព្យគ្ឃញ្ច, ឧភោ ហន្ត្វាន សូករា.

អានន្ទិនោ បមុទិតា, មហានាទំ បនាទិសុំ.

តេ សុ ឧទុម្ពរមូលស្មិំ, សូករា សុសមាគតា;

តច្ឆកំ អភិសិញ្ចិំសុ, ‘‘ត្វំ នោ រាជាសិ ឥស្សរោ’’តិ.

វាណិជា សមិតិំ កត្វា, នានារដ្ឋតោ អាគតា;

ធនាហរា បក្កមិំសុ, ឯកំ កត្វាន គាមណិំ.

តេ តំ កន្តារមាគម្ម, អប្បភក្ខំ អនោទកំ;

មហានិគ្រោធមទ្ទក្ខុំ, សីតច្ឆាយំ មនោរមំ.

តេ ច តត្ថ និសីទិត្វា, តស្ស រុក្ខស្ស ឆាយយា [ឆាទិយា (សី. ស្យា. បី.)];

វាណិជា សមចិន្តេសុំ, ពាលា មោហេន បារុតា.

អល្លាយតេ [អទ្ទាយតេ (សី. បី.)] អយំ រុក្ខោ, អបិ វារីវ [វារិ ច (សី. បី.)] សន្ទតិ;

ឥង្ឃស្ស បុរិមំ សាខំ, មយំ ឆិន្ទាម វាណិជា.

សា ច ឆិន្នាវ បគ្ឃរិ, អច្ឆំ វារិំ អនាវិលំ;

តេ ¶ តត្ថ ន្ហត្វា បិវិត្វា, យាវតិច្ឆិំសុ វាណិជា.

ទុតិយំ ¶ សមចិន្តេសុំ, ពាលា មោហេន បារុតា;

ឥង្ឃស្ស ទក្ខិណំ សាខំ, មយំ ឆិន្ទាម វាណិជា.

សា ច ឆិន្នាវ បគ្ឃរិ, សាលិមំសោទនំ ពហុំ;

អប្បោទវណ្ណេ កុម្មាសេ, សិង្គិំ វិទលសូបិយោ [សិង្គិំ ពិទលសូបិយោ (សី. បី.), សិង្គីវេរំ លសូបិយោ (ក.) សិង្គីន្តិ សិង្គីវេរាទិកំ ឧត្តរិភង្គំ; វិទលសូបិយោតិ មុគ្គសូបាទយោ (អដ្ឋ.) វិទលំ កលាយាទិម្ហិ វត្តតីតិ សក្កតាភិធានេ].

តេ ¶ តត្ថ ភុត្វា ខាទិត្វា [ភុត្វា ច បិវិត្វា ច (បី.)], យាវតិច្ឆិំសុ វាណិជា;

តតិយំ សមចិន្តេសុំ, ពាលា មោហេន បារុតា;

ឥង្ឃស្ស បច្ឆិមំ សាខំ, មយំ ឆិន្ទាម វាណិជា.

សា ច ឆិន្នាវ បគ្ឃរិ, នារិយោ សមលង្កតា;

វិចិត្រវត្ថាភរណា, អាមុត្តមណិកុណ្ឌលា.

អបិ សុ វាណិជា ឯកា, នារិយោ បណ្ណវីសតិ;

សមន្តា បរិវារិំសុ [បរិករិំសុ (សី. ស្យា. បី.)], តស្ស រុក្ខស្ស ឆាយយា [ឆាទិយា (សី. ស្យា. បី.)].

តេ តាហិ បរិចារេត្វា [បរិវារេត្វា (សី. ស្យា. បី.)], យាវតិច្ឆិំសុ វាណិជា;

ចតុត្ថំ សមចិន្តេសុំ, ពាលា មោហេន បារុតា;

ឥង្ឃស្ស ឧត្តរំ សាខំ, មយំ ឆិន្ទាម វាណិជា.

សា ច ឆិន្នាវ បគ្ឃរិ, មុត្តា វេឡុរិយា ពហូ;

រជតំ ជាតរូបញ្ច, កុត្តិយោ បដិយានិ ច.

កាសិកានិ ច វត្ថានិ, ឧទ្ទិយានិ ច កម្ពលា [ឧទ្ទិយានេ ច កម្ពលេ (សី. បី.)];

តេ តត្ថ ភារេ ពន្ធិត្វា, យាវតិច្ឆិំសុ វាណិជា.

បញ្ចមំ សមចិន្តេសុំ, ពាលា មោហេន បារុតា;

ឥង្ឃស្ស ¶ មូលេ [មូលំ (សី. បី. ក.)] ឆិន្ទាម, អបិ ភិយ្យោ លភាមសេ.

អថុដ្ឋហិ សត្ថវាហោ, យាចមានោ កតញ្ជលី;

និគ្រោធោ កិំ បរជ្ឈតិ [អបរជ្ឈថ (សី.), អបរជ្ឈតិ (ស្យា. បី.)], វាណិជា ភទ្ទមត្ថុ តេ.

វារិទា បុរិមា សាខា, អន្នបានញ្ច ទក្ខិណា;

នារិទា បច្ឆិមា សាខា, សព្ពកាមេ ច ឧត្តរា;

និគ្រោធោ កិំ បរជ្ឈតិ, វាណិជា ភទ្ទមត្ថុ តេ.

យស្ស រុក្ខស្ស ឆាយាយ, និសីទេយ្យ សយេយ្យ វា;

ន តស្ស សាខំ ភញ្ជេយ្យ, មិត្តទុព្ភោ ហិ បាបកោ.

តេ ច តស្សានាទិយិត្វា [តស្ស អនាទិត្វា (សី. ស្យា.)], ឯកស្ស វចនំ ពហូ;

និសិតាហិ កុឋារីហិ [កុធារីហិ (ក.)], មូលតោ នំ ឧបក្កមុំ.

តតោ ¶ ¶ នាគា និក្ខមិំសុ, សន្នទ្ធា បណ្ណវីសតិ;

ធនុគ្គហានំ តិសតា, ឆសហស្សា ច វម្មិនោ.

ឯតេ ហនថ ពន្ធថ, មា វោ មុញ្ចិត្ថ [មុច្ចិត្ថ (បី.)] ជីវិតំ;

ឋបេត្វា សត្ថវាហំវ, សព្ពេ ភស្មំ [ភស្មី (សី.)] ករោថ នេ.

តស្មា ហិ បណ្ឌិតោ បោសោ, សម្បស្សំ អត្ថមត្តនោ;

លោភស្ស ន វសំ គច្ឆេ, ហនេយ្យារិសកំ [ហនេយ្យ ទិសតំ (សី.), ហនេយ្យ ទិសកំ (ស្យា.)] មនំ.

ឯវ [ឯត (សី. បី.)] មាទីនវំ ញត្វា, តណ្ហា ទុក្ខស្ស សម្ភវំ;

វីតតណ្ហោ អនាទានោ, សតោ ភិក្ខុ បរិព្ពជេតិ.

អព្ភុតោ ¶ វត លោកស្មិំ, ឧប្បជ្ជិ លោមហំសនោ;

ទិព្ពោ រថោ បាតុរហុ, វេទេហស្ស យសស្សិនោ.

ទេវបុត្តោ មហិទ្ធិកោ, មាតលិ [មាតលី (សី.)] ទេវសារថិ;

និមន្តយិត្ថ រាជានំ, វេទេហំ មិថិលគ្គហំ.

ឯហិមំ រថមារុយ្ហ, រាជសេដ្ឋ ទិសម្បតិ;

ទេវា ទស្សនកាមា តេ, តាវតិំសា សឥន្ទកា;

សរមានា ហិ តេ ទេវា, សុធម្មាយំ សមច្ឆរេ.

តតោ ច រាជា សាធិនោ [សាធីនោ (សី. បី.)], វេទេហោ មិថិលគ្គហោ [បមុខោ រថមារុហិ (សី. បី.)];

សហស្សយុត្តមារុយ្ហ [យុត្តំ អភិរុយ្ហ (សី.)], អគា ទេវាន សន្តិកេ;

តំ ទេវា បដិនន្ទិំសុ, ទិស្វា រាជានមាគតំ.

ស្វាគតំ តេ មហារាជ, អថោ តេ អទុរាគតំ;

និសីទ ទានិ រាជីសិ [រាជិសិ (សី. ស្យា. បី.)], ទេវរាជស្ស សន្តិកេ.

សក្កោបិ បដិនន្ទិត្ថ, វេទេហំ មិថិលគ្គហំ;

និមន្តយិត្ថ [និមន្តយី ច (សី. បី.)] កាមេហិ, អាសនេន ច វាសវោ.

សាធុ ¶ ខោសិ អនុប្បត្តោ, អាវាសំ វសវត្តិនំ;

វស ¶ ទេវេសុ រាជីសិ, សព្ពកាមសមិទ្ធិសុ;

តាវតិំសេសុ ទេវេសុ, ភុញ្ជ កាមេ អមានុសេ.

អហំ ¶ បុរេ សគ្គគតោ រមាមិ, នច្ចេហិ គីតេហិ ច វាទិតេហិ;

សោ ទានិ អជ្ជ ន រមាមិ សគ្គេ, អាយុំ នុ ខីណោ [ខីណំ (ស្យា.)] មរណំ នុ សន្តិកេ;

ឧទាហុ មូឡ្ហោស្មិ ជនិន្ទសេដ្ឋ.

ន តាយុ [ន ចាយុ (សី. បី. ក.)] ខីណំ មរណញ្ច [មរណំ តេ (សី. បី.)] ទូរេ, ន ចាបិ មូឡ្ហោ នរវីរសេដ្ឋ;

តុយ្ហញ្ច [តវញ្ច (សី. បី.), តវ ច (ក.)] បុញ្ញានិ បរិត្តកានិ, យេសំ វិបាកំ ឥធ វេទយិត្ថោ [វេទយតោ (បី. ក.)].

វស ទេវានុភាវេន, រាជសេដ្ឋ ទិសម្បតិ;

តាវតិំសេសុ ទេវេសុ, ភុញ្ជ កាមេ អមានុសេ.

យថា យាចិតកំ យានំ, យថា យាចិតកំ ធនំ;

ឯវំ សម្បទមេវេតំ, យំ បរតោ ទានបច្ចយា.

ន ចាហមេតមិច្ឆាមិ, យំ បរតោ ទានបច្ចយា;

សយំកតានិ បុញ្ញានិ, តំ មេ អាវេណិកំ [អាវេណិយំ (សី. ស្យា. បី.), អាវេនិកំ (ក.)] ធនំ.

សោហំ គន្ត្វា មនុស្សេសុ, កាហាមិ កុសលំ ពហុំ;

យំ កត្វា សុខិតោ ហោតិ, ន ច បច្ឆានុតប្បតិ.

ឥមានិ ¶ តានិ ខេត្តានិ, ឥមំ និក្ខំ សុកុណ្ឌលំ;

ឥមា តា ហរិតានូបា, ឥមា នជ្ជោ សវន្តិយោ.

ឥមា តា បោក្ខរណី រម្មា, ចក្កវាកបកូជិតា [ចក្កវាកូបកូជិតា (សី. បី.)];

មន្ទាលកេហិ សញ្ឆន្នា, បទុមុប្បលកេហិ ច;

យស្សិមានិ មមាយិំសុ, កិំ នុ តេ ទិសតំ គតា.

តានីធ ¶ ខេត្តានិ សោ ភូមិភាគោ, តេយេវ អារាមវនុបចារា [តេ អារាមា តេ វន’មេ បចារា (សី. បី.), តេ យេវ អារាមវនានិ សញ្ចរា (ក.)];

តមេវ មយ្ហំ ជនតំ អបស្សតោ, សុញ្ញំវ មេ នារទ ខាយតេ ទិសា.

ទិដ្ឋា មយា វិមានានិ, ឱភាសេន្តា ចតុទ្ទិសា;

សម្មុខា ទេវរាជស្ស, តិទសានញ្ច សម្មុខា.

វុត្ថំ មេ ភវនំ ទិព្យំ [ទិព្ពំ (សី. បី.)], ភុត្តា កាមា អមានុសា;

តាវតិំសេសុ ទេវេសុ, សព្ពកាមសមិទ្ធិសុ.

សោហំ ឯតាទិសំ ហិត្វា, បុញ្ញាយម្ហិ ឥធាគតោ;

ធម្មមេវ ចរិស្សាមិ, នាហំ រជ្ជេន អត្ថិកោ.

អទណ្ឌាវចរំ មគ្គំ, សម្មាសម្ពុទ្ធទេសិតំ;

តំ មគ្គំ បដិបជ្ជិស្សំ, យេន គច្ឆន្តិ សុព្ពតាតិ.

សាធិនជាតកំ [សាធិនរាជជាតកំ (ស្យា.)] ឯកាទសមំ.

រាជា ¶ ¶ អវោច វិធុរំ, ធម្មកាមោ យុធិដ្ឋិលោ;

ព្រាហ្មណេ វិធុរ បរិយេស, សីលវន្តេ ពហុស្សុតេ.

វិរតេ មេថុនា ធម្មា, យេ មេ ភុញ្ជេយ្យុ [ភុញ្ជេយ្យុំ (សី.)] ភោជនំ;

ទក្ខិណំ សម្ម ទស្សាម, យត្ថ ទិន្នំ មហប្ផលំ.

ទុល្លភា ព្រាហ្មណា ទេវ, សីលវន្តោ ពហុស្សុតា;

វិរតា មេថុនា ធម្មា, យេ តេ ភុញ្ជេយ្យុ ភោជនំ.

ទស ខលុ មហារាជ, យា តា ព្រាហ្មណជាតិយោ;

តេសំ វិភង្គំ វិចយំ [វិចិយ (ក.)], វិត្ថារេន សុណោហិ មេ.

បសិព្ពកេ គហេត្វាន, បុណ្ណេ មូលស្ស សំវុតេ;

ឱសធិកាយោ [ឱសធិកាយេ (ស្យា. ក.)] គន្ថេន្តិ, ន្ហាបយន្តិ [នហាយន្តិ (សី. បី.)] ជបន្តិ ច.

តិកិច្ឆកសមា ¶ រាជ, តេបិ វុច្ចន្តិ ព្រាហ្មណា;

អក្ខាតា តេ មហារាជ, តាទិសេ និបតាមសេ.

អបេតា តេ ច [តេ (សី. បី.)] ព្រហ្មញ្ញា,

(ឥតិ រាជា [រាជា ច (ស្យា. ក.)] កោរព្យោ)

អញ្ញេ វិធុរ បរិយេស, សីលវន្តេ ពហុស្សុតេ.

វិរតេ មេថុនា ធម្មា, យេ មេ ភុញ្ជេយ្យុ ភោជនំ;

ទក្ខិណំ សម្ម ទស្សាម, យត្ថ ទិន្នំ មហប្ផលំ.

កិង្កិណិកាយោ [កិង្កណិកាយោ (ក.), កិង្កិណិយោ (ស្យា.)] គហេត្វា [គហេត្វាន (សី. ស្យា. បី.)], ឃោសេន្តិ បុរតោបិ តេ;

បេសនានិបិ គច្ឆន្តិ, រថចរិយាសុ សិក្ខរេ.

បរិចារកសមា ¶ រាជ, តេបិ វុច្ចន្តិ ព្រាហ្មណា;

អក្ខាតា តេ មហារាជ, តាទិសេ និបតាមសេ.

អញ្ញេ វិធុរ បរិយេស, សីលវន្តេ ពហុស្សុតេ.

វិរតេ មេថុនា ធម្មា, យេ មេ ភុញ្ជេយ្យុ ភោជនំ;

ទក្ខិណំ សម្ម ទស្សាម, យត្ថ ទិន្នំ មហប្ផលំ.

កមណ្ឌលុំ ¶ គហេត្វាន, វង្កទណ្ឌញ្ច ព្រាហ្មណា;

បច្ចុបេស្សន្តិ រាជានោ, គាមេសុ និគមេសុ ច;

នាទិន្នេ វុដ្ឋហិស្សាម, គាមម្ហិ វា វនម្ហិ វា [វាមម្ហិ ច វនម្ហិ ច (សី. បី.), គាមម្ហិ និគមម្ហិ វា (ស្យា.)].

និគ្គាហកសមា រាជ, តេបិ វុច្ចន្តិ ព្រាហ្មណា;

អក្ខាតា តេ មហារាជ, តាទិសេ និបតាមសេ.

អញ្ញេ វិធុរ បរិយេស, សីលវន្តេ ពហុស្សុតេ.

វិរតេ មេថុនា ធម្មា, យេ មេ ភុញ្ជេយ្យុ ភោជនំ;

ទក្ខិណំ សម្ម ទស្សាម, យត្ថ ទិន្នំ មហប្ផលំ.

បរូឡ្ហកច្ឆនខលោមា ¶ , បង្កទន្តា រជស្សិរា;

ឱកិណ្ណា រជរេណូហិ, យាចកា វិចរន្តិ តេ.

ខាណុឃាតសមា ¶ រាជ, តេបិ វុច្ចន្តិ ព្រាហ្មណា;

អក្ខាតា តេ មហារាជ, តាទិសេ និបតាមសេ.

អញ្ញេ វិធុរ បរិយេស, សីលវន្តេ ពហុស្សុតេ.

វិរតេ មេថុនា ធម្មា, យេ មេ ភុញ្ជេយ្យុ ភោជនំ;

ទក្ខិណំ សម្ម ទស្សាម, យត្ថ ទិន្នំ មហប្ផលំ.

ហរីតកំ [ហរីដកំ (ពហូសុ)] អាមលកំ, អម្ពំ ជម្ពុំ វិភីតកំ [អម្ពជម្ពុវិភីដកំ (សី. បី.)];

លពុជំ ទន្តបោណានិ, ពេលុវា ពទរានិ ច.

រាជាយតនំ ឧច្ឆុ-បុដំ, ធូមនេត្តំ មធុ-អញ្ជនំ;

ឧច្ចាវចានិ បណិយានិ, វិបណេន្តិ ជនាធិប.

វាណិជកសមា រាជ, តេបិ វុច្ចន្តិ ព្រាហ្មណា;

អក្ខាតា តេ មហារាជ, តាទិសេ និបតាមសេ.

អញ្ញេ វិធុរ បរិយេស, សីលវន្តេ ពហុស្សុតេ.

វិរតេ មេថុនា ធម្មា, យេ មេ ភុញ្ជេយ្យុ ភោជនំ;

ទក្ខិណំ សម្ម ទស្សាម, យត្ថ ទិន្នំ មហប្ផលំ.

កសិ-វាណិជ្ជំ [កសិំ វណិជ្ជំ (សី. បី.)] ការេន្តិ, បោសយន្តិ អជេឡកេ;

កុមារិយោ ¶ បវេច្ឆន្តិ, វិវាហន្តាវហន្តិ ច.

សមា អម្ពដ្ឋវេស្សេហិ, តេបិ វុច្ចន្តិ ព្រាហ្មណា;

អក្ខាតា តេ មហារាជ, តាទិសេ និបតាមសេ.

អញ្ញេ វិធុរ បរិយេស, សីលវន្តេ ពហុស្សុតេ.

វិរតេ ¶ មេថុនា ធម្មា, យេ មេ ភុញ្ជេយ្យុ ភោជនំ;

ទក្ខិណំ សម្ម ទស្សាម, យត្ថ ទិន្នំ មហប្ផលំ.

និក្ខិត្តភិក្ខំ ភុញ្ជន្តិ, គាមេស្វេកេ បុរោហិតា;

ពហូ តេ [នេ (ស្យា. ក.)] បរិបុច្ឆន្តិ, អណ្ឌច្ឆេទា និលញ្ឆកា [តិលញ្ឆកា (បី.)].

បសូបិ តត្ថ ហញ្ញន្តិ, មហិំសា សូករា អជា;

គោឃាតកសមា រាជ, តេបិ វុច្ចន្តិ ព្រាហ្មណា;

អក្ខាតា តេ មហារាជ, តាទិសេ និបតាមសេ.

អញ្ញេ វិធុរ បរិយេស, សីលវន្តេ ពហុស្សុតេ.

វិរតេ មេថុនា ធម្មា, យេ មេ ភុញ្ជេយ្យុ ភោជនំ;

ទក្ខិណំ សម្ម ទស្សាម, យត្ថ ទិន្នំ មហប្ផលំ.

អសិចម្មំ គហេត្វាន, ខគ្គំ បគ្គយ្ហ ព្រាហ្មណា;

វេស្សបថេសុ តិដ្ឋន្តិ, សត្ថំ អព្ពាហយន្តិបិ.

សមា ¶ ¶ គោបនិសាទេហិ, តេបិ វុច្ចន្តិ ព្រាហ្មណា;

អក្ខាតា តេ មហារាជ, តាទិសេ និបតាមសេ.

អញ្ញេ វិធុរ បរិយេស, សីលវន្តេ ពហុស្សុតេ.

វិរតេ មេថុនា ធម្មា, យេ មេ ភុញ្ជេយ្យុ ភោជនំ;

ទក្ខិណំ សម្ម ទស្សាម, យត្ថ ទិន្នំ មហប្ផលំ.

អរញ្ញេ កុដិកំ កត្វា, កូដានិ ការយន្តិ តេ;

សសពិឡារេ ពាធេន្តិ, អាគោធា មច្ឆកច្ឆបំ.

តេ លុទ្ទកសមា រាជ [លុទ្ទកា តេ មហារាជ (សី. បី.)], តេបិ វុច្ចន្តិ ព្រាហ្មណា;

អក្ខាតា តេ មហារាជ, តាទិសេ និបតាមសេ.

អញ្ញេ វិធុរ បរិយេស, សីលវន្តេ ពហុស្សុតេ.

វិរតេ មេថុនា ធម្មា, យេ មេ ភុញ្ជេយ្យុ ភោជនំ;

ទក្ខិណំ សម្ម ទស្សាម, យត្ថ ទិន្នំ មហប្ផលំ.

អញ្ញេ ធនស្ស កាមា ហិ, ហេដ្ឋាមញ្ចេ បសក្កិតា [បសក្ខិតា (សី. ស្យា. បី.)];

រាជានោ ឧបរិ ន្ហាយន្តិ, សោមយាគេ ឧបដ្ឋិតេ.

មលមជ្ជកសមា រាជ, តេបិ វុច្ចន្តិ ព្រាហ្មណា;

អក្ខាតា តេ មហារាជ, តាទិសេ និបតាមសេ.

អញ្ញេ វិធុរ បរិយេស, សីលវន្តេ ពហុស្សុតេ.

វិរតេ មេថុនា ធម្មា, យេ មេ ភុញ្ជេយ្យុ ភោជនំ;

ទក្ខិណំ សម្ម ទស្សាម, យត្ថ ទិន្នំ មហប្ផលំ.

អត្ថិ ខោ ព្រាហ្មណា ទេវ, សីលវន្តោ ពហុស្សុតា;

វិរតា មេថុនា ធម្មា, យេ តេ ភុញ្ជេយ្យុ ភោជនំ.

ឯកញ្ច ¶ ភត្តំ ភុញ្ជន្តិ, ន ច មជ្ជំ បិវន្តិ តេ;

អក្ខាតា តេ មហារាជ, តាទិសេ និបតាមសេ.

ឯតេ ខោ ព្រាហ្មណា វិធុរ, សីលវន្តោ ពហុស្សុតា;

ឯតេ វិធុរ បរិយេស, ខិប្បញ្ច នេ [ខិប្បំវ នេ (ក.)] និមន្តយាតិ.

សុខុមាលរូបំ ទិស្វា [ទិស្វាន (ក. សី. អដ្ឋ.)], រដ្ឋា វិវនមាគតំ;

កូដាគារវរូបេតំ, មហាសយនមុបាសិតំ [មុបោចិតំ (ពហូសុ)].

តស្ស ¶ តេ បេមកេនាហំ, អទាសិំ វឌ្ឍមោទនំ [ពទ្ធមោទនំ (សី. បី.)];

សាលីនំ វិចិតំ ភត្តំ, សុចិំ មំសូបសេចនំ.

តំ ត្វំ ភត្តំ បដិគ្គយ្ហ, ព្រាហ្មណស្ស អទាសយិ [អទាបយិ (សី. ស្យា. បី.)];

អត្តានំ ¶ [អត្តនា (បី. អដ្ឋ. បាឋន្តរំ)] អនសិត្វាន, កោយំ ធម្មោ នមត្ថុ តេ.

អាចរិយោ ព្រាហ្មណោ មយ្ហំ, កិច្ចាកិច្ចេសុ ព្យាវដោ [វាវដោ (ក.)];

គរុ ច អាមន្តនីយោ [អាមន្តណីយោ (សី. បី.)] ច, ទាតុមរហាមិ ភោជនំ.

ព្រាហ្មណំ ទានិ បុច្ឆាមិ, គោតមំ រាជបូជិតំ;

រាជា តេ ភត្តំ បាទាសិ, សុចិំ មំសូបសេចនំ.

តំ ត្វំ ភត្តំ បដិគ្គយ្ហ, ឥសិស្ស ភោជនំ អទា;

អខេត្តញ្ញូសិ ទានស្ស, កោយំ ធម្មោ នមត្ថុ តេ.

ភរាមិ បុត្ត [បុត្តេ (សី. បី.)] ទារេ ច, ឃរេសុ គធិតោ [គថិតោ (សី. បី.)] អហំ;

ភុញ្ជេ មានុសកេ កាមេ, អនុសាសាមិ រាជិនោ.

អារញ្ញិកស្ស [អារញ្ញកស្ស (សី. បី.)] ឥសិនោ, ចិររត្តំ តបស្សិនោ;

វុឌ្ឍស្ស ភាវិតត្តស្ស, ទាតុមរហាមិ ភោជនំ.

ឥសិញ្ច ទានិ បុច្ឆាមិ, កិសំ ធមនិសន្ថតំ;

បរូឡ្ហកច្ឆនខលោមំ, បង្កទន្តំ រជស្សិរំ.

ឯកោ អរញ្ញេ វិហរសិ [វិហាសិ (ក.)], នាវកង្ខសិ ជីវិតំ;

ភិក្ខុ កេន តយា សេយ្យោ, យស្ស ត្វំ ភោជនំ អទា.

ខណន្តាលុកលម្ពានិ [ខណមាលុកលម្ពានិ (ស្យា. ក.)], ពិលាលិតក្កលានិ ច [ពិឡាលិតក្កឡានិ ច (សី. បី.)];

ធុនំ សាមាកនីវារំ, សង្ឃារិយំ បសារិយំ [សំហារិយំ បហារិយំ (ស្យា.), សំសារិយំ បសារិយំ (ក.)].

សាកំ ¶ ភិសំ មធុំ មំសំ, ពទរាមលកានិ ច;

តានិ អាហរិត្វា [អាហត្វ (សី. ស្យា.)] ភុញ្ជាមិ, អត្ថិ មេ សោ បរិគ្គហោ.

បចន្តោ ¶ ¶ អបចន្តស្ស, អមមស្ស សកិញ្ចនោ [អកិញ្ចនោ (ក.)];

អនាទានស្ស សាទានោ, ទាតុមរហាមិ ភោជនំ.

ភិក្ខុញ្ច ទានិ បុច្ឆាមិ, តុណ្ហីមាសីន សុព្ពតំ;

ឥសិ តេ ភត្តំ បាទាសិ, សុចិំ មំសូបសេចនំ.

តំ ត្វំ ភត្តំ បដិគ្គយ្ហ, តុណ្ហី ភុញ្ជសិ ឯកកោ;

នាញ្ញំ កញ្ចិ [កិញ្ចិ (ក.)] និមន្តេសិ, កោយំ ធម្មោ នមត្ថុ តេ.

ន បចាមិ ន បាចេមិ, ន ឆិន្ទាមិ ន ឆេទយេ;

តំ មំ អកិញ្ចនំ ញត្វា, សព្ពបាបេហិ អារតំ.

វាមេន ភិក្ខមាទាយ, ទក្ខិណេន កមណ្ឌលុំ;

ឥសិ មេ ភត្តំ បាទាសិ, សុចិំ មំសូបសេចនំ.

ឯតេ ហិ ទាតុមរហន្តិ, សមមា សបរិគ្គហា;

បច្ចនីកមហំ មញ្ញេ, យោ ទាតារំ និមន្តយេ.

អត្ថាយ វត មេ អជ្ជ, ឥធាគច្ឆិ រថេសភោ;

សោហំ អជ្ជ បជានាមិ [ឥតោ បុព្ពេ ន ជានាមិ (សី. បី.)], យត្ថ ទិន្នំ មហប្ផលំ.

រដ្ឋេសុ គិទ្ធា រាជានោ, កិច្ចាកិច្ចេសុ ព្រាហ្មណា;

ឥសី មូលផលេ គិទ្ធា, វិប្បមុត្តា ច ភិក្ខវោតិ.

សុវ ¶ កិន្នរ មុក្ក ខរាជិនសោ, ភិសជាត មហេសិ កបោតវរោ;

អថ មោរ សតច្ឆក វាណិជកោ, អថ រាជ សព្រាហ្មណ ភិក្ខបរន្តិ.

កុតោ ¶ ¶ ¶ នុ អាគច្ឆសិ ទុម្មវាសី [រុម្មវាសី (សី. បី.)], ឱតល្លកោ បំសុបិសាចកោវ;

សង្ការចោឡំ បដិមុញ្ច [បដិមុច្ច (សី. បី.)] កណ្ឋេ, កោ រេ តុវំ ហោសិ [ហោហិសិ (សី. បី.)] អទក្ខិណេយ្យោ.

អន្នំ តវេទំ [តវ ឥទំ (ក. សី. បី.), តវយិទំ (ស្យា.)] បកតំ យសស្សិ, តំ ខជ្ជរេ ភុញ្ជរេ បិយ្យរេ ច;

ជានាសិ មំ ត្វំ បរទត្តូបជីវិំ, ឧត្តិដ្ឋបិណ្ឌំ លភតំ សបាកោ.

អន្នំ មមេទំ [មម ឥទំ (ក. សី. បី.), មមយិទំ (ស្យា.)] បកតំ ព្រាហ្មណានំ, អត្តត្ថាយ សទ្ទហតោ មមេទំ [មម ឥទំ (ក. សី. បី.), មមយិទំ (ស្យា.)];

អបេហិ ឯត្តោ កិមិធដ្ឋិតោសិ, ន មាទិសា តុយ្ហំ ទទន្តិ ជម្ម.

ថលេ ច និន្នេ ច វបន្តិ ពីជំ, អនូបខេត្តេ ផលមាសមានា [មាសសានា (សី. បី.), មាសិំ សមានា (ស្យា.)];

ឯតាយ សទ្ធាយ ទទាហិ ទានំ, អប្បេវ អារាធយេ ទក្ខិណេយ្យេ.

ខេត្តានិ មយ្ហំ វិទិតានិ លោកេ, យេសាហំ ¶ ពីជានិ បតិដ្ឋបេមិ;

យេ ព្រាហ្មណា ជាតិមន្តូបបន្នា, តានីធ ខេត្តានិ សុបេសលានិ.

ជាតិមទោ ច អតិមានិតា ច, លោភោ ច ទោសោ ច មទោ ច មោហោ;

ឯតេ អគុណា យេសុ ច សន្តិ [យេសុ វសន្តិ (សី. បី.)] សព្ពេ, តានីធ ខេត្តានិ អបេសលានិ.

ជាតិមទោ ¶ ច អតិមានិតា ច, លោភោ ច ទោសោ ច មទោ ច មោហោ;

ឯតេ អគុណា យេសុ ន សន្តិ សព្ពេ, តានីធ ខេត្តានិ សុបេសលានិ.

ក្វេត្ថ គតា [ក្វត្ថ គតា (ស្យា.), កត្ថេវ ភដ្ឋា (បី.)] ឧបជោតិយោ ច, ឧបជ្ឈាយោ ច អថវា គណ្ឌកុច្ឆិ [អណ្ឌកុច្ឆិ (សី. ស្យា. បី.)];

ឥមស្ស ទណ្ឌញ្ច វធញ្ច ទត្វា, គលេ គហេត្វា ខលយាថ [គលយាថ (ក.)] ជម្មំ.

គិរិំ នខេន ខណសិ, អយោ ទន្តេហិ [ទន្តេន (សី. បី.)] ខាទសិ;

ជាតវេទំ បទហសិ, យោ ឥសិំ បរិភាសសិ.

ឥទំ វត្វាន មាតង្គោ, ឥសិ សច្ចបរក្កមោ;

អន្តលិក្ខស្មិំ ¶ បក្កាមិ [បក្កមិ (ក.)], ព្រាហ្មណានំ ឧទិក្ខតំ.

អាវេល្លិតំ [អវេឋិតំ (សី. បី.)] បិដ្ឋិតោ ឧត្តមង្គំ, ពាហុំ [ពាហំ (សី. បី.)] បសារេតិ អកម្មនេយ្យំ [អកម្បនេយ្យំ (ក.)];

សេតានិ អក្ខីនិ យថា មតស្ស, កោ មេ ឥមំ បុត្តមកាសិ ឯវំ.

ឥធាគមា ¶ សមណោ ទុម្មវាសី, ឱតល្លកោ បំសុបិសាចកោវ;

សង្ការចោឡំ បដិមុញ្ច កណ្ឋេ, សោ តេ ឥមំ បុត្តមកាសិ ឯវំ.

កតមំ ទិសំ អគមា ភូរិបញ្ញោ, អក្ខាថ មេ មាណវា ឯតមត្ថំ;

គន្ត្វាន តំ បដិករេមុ អច្ចយំ, អប្បេវ នំ បុត្ត លភេមុ ជីវិតំ.

វេហាយសំ ¶ អគមា ភូរិបញ្ញោ, បថទ្ធុនោ បន្នរសេវ ចន្ទោ;

អបិ ចាបិ សោ បុរិមទិសំ អគច្ឆិ, សច្ចប្បដិញ្ញោ ឥសិ សាធុរូបោ.

អាវេល្លិតំ បិដ្ឋិតោ ឧត្តមង្គំ, ពាហុំ បសារេតិ អកម្មនេយ្យំ;

សេតានិ អក្ខីនិ យថា មតស្ស, កោ ¶ មេ ឥមំ បុត្តមកាសិ ឯវំ.

យក្ខា ហវេ សន្តិ មហានុភាវា, អន្វាគតា ឥសយោ សាធុរូបា;

តេ ទុដ្ឋចិត្តំ កុបិតំ វិទិត្វា, យក្ខា ហិ តេ បុត្តមកំសុ ឯវំ.

យក្ខា ច មេ បុត្តមកំសុ ឯវំ, ត្វញ្ញេវ មេ មា កុទ្ធោ [កុទ្ធ (ក.)] ព្រហ្មចារិ;

តុម្ហេវ [តុយ្ហេវ (ក.)] បាទេ សរណំ គតាស្មិ, អន្វាគតា បុត្តសោកេន ភិក្ខុ.

តទេវ ហិ ឯតរហិ ច មយ្ហំ, មនោបទោសោ ន មមត្ថិ [មម នត្ថិ (បី.)] កោចិ;

បុត្តោ ច តេ វេទមទេន មត្តោ, អត្ថំ ន ជានាតិ អធិច្ច វេទេ.

អទ្ធា ហវេ ភិក្ខុ មុហុត្តកេន, សម្មុយ្ហតេវ បុរិសស្ស សញ្ញា;

ឯកាបរាធំ [ឯតាបរាធំ (ក.)] ខម ភូរិបញ្ញ, ន បណ្ឌិតា កោធពលា ភវន្តិ.

ឥទញ្ច មយ្ហំ ឧត្តិដ្ឋបិណ្ឌំ, តវ [នត្ថិ សី. បី. បោត្ថកេសុ] មណ្ឌព្យោ ភុញ្ជតុ អប្បបញ្ញោ;

យក្ខា ច តេ នំ [តេ បុត្តំ (ស្យា.)] ន វិហេឋយេយ្យុំ, បុត្តោ ¶ ច តេ ហេស្សតិ [ហោហិតិ (សី. បី.)] សោ អរោគោ.

មណ្ឌព្យ ¶ ពាលោសិ បរិត្តបញ្ញោ, យោ បុញ្ញខេត្តានមកោវិទោសិ;

មហក្កសាវេសុ ទទាសិ ទានំ, កិលិដ្ឋកម្មេសុ អសញ្ញតេសុ.

ជដា ច កេសា អជិនា និវត្ថា, ជរូទបានំវ មុខំ បរូឡ្ហំ;

បជំ ឥមំ បស្សថ ទុម្មរូបំ [រុម្មរូបិំ (សី. បី.)], ន ជដាជិនំ តាយតិ អប្បបញ្ញំ.

យេសំ រាគោ ច ទោសោ ច, អវិជ្ជា ច វិរាជិតា;

ខីណាសវា អរហន្តោ, តេសុ ទិន្នំ មហប្ផលន្តិ.

សព្ពំ នរានំ សផលំ សុចិណ្ណំ, ន កម្មុនា កិញ្ចន មោឃមត្ថិ;

បស្សាមិ សម្ភូតំ មហានុភាវំ, សកម្មុនា ¶ បុញ្ញផលូបបន្នំ.

សព្ពំ ¶ នរានំ សផលំ សុចិណ្ណំ, ន កម្មុនា កិញ្ចន មោឃមត្ថិ;

កច្ចិន្នុ ចិត្តស្សបិ ឯវមេវំ, ឥទ្ធោ មនោ តស្ស យថាបិ មយ្ហំ.

សព្ពំ នរានំ សផលំ សុចិណ្ណំ, ន កម្មុនា កិញ្ចន មោឃមត្ថិ;

ចិត្តម្បិ ជានាហិ [ចិត្តំ វិជានាហិ (សី. បី.)] តថេវ ទេវ, ឥទ្ធោ មនោ តស្ស យថាបិ តុយ្ហំ.

ភវំ នុ ចិត្តោ សុតមញ្ញតោ តេ, ឧទាហុ តេ កោចិ នំ ឯតទក្ខា;

គាថា សុគីតា ន មមត្ថិ កង្ខា, ទទាមិ តេ គាមវរំ សតញ្ច.

ន ¶ ចាហំ ចិត្តោ សុតមញ្ញតោ មេ, ឥសី ច មេ ឯតមត្ថំ អសំសិ;

‘‘គន្ត្វាន រញ្ញោ បដិគាហិ [បដិគាយិ (ស្យា. ក.), បដិគាយ (?)] គាថំ, អបិ តេ វរំ អត្តមនោ ទទេយ្យ’’ [អបិ នុ តេ វរំ អត្តមនោ ទទេយ្យ (ស្យា.), អបិ នុ តេ អត្តមនោ វរំ ទទេ (ក.)].

យោជេន្តុ វេ រាជរថេ, សុកតេ ចិត្តសិព្ពនេ;

កច្ឆំ នាគានំ ពន្ធថ, គីវេយ្យំ បដិមុញ្ចថ.

អាហញ្ញន្តុ ¶ [អាហញ្ញរេ (ស្យា.)] ភេរិមុទិង្គសង្ខេ [សង្ខា (ស្យា.)], សីឃានិ យានានិ ច យោជយន្តុ;

អជ្ជេវហំ អស្សមំ តំ គមិស្សំ, យត្ថេវ ទក្ខិស្សមិសិំ និសិន្នំ.

សុលទ្ធលាភោ វត មេ អហោសិ, គាថា សុគីតា បរិសាយ មជ្ឈេ;

ស្វាហំ ឥសិំ សីលវតូបបន្នំ, ទិស្វា បតីតោ សុមនោហមស្មិ.

អាសនំ ឧទកំ បជ្ជំ, បដិគ្គណ្ហាតុ នោ ភវំ;

អគ្ឃេ ភវន្តំ បុច្ឆាម, អគ្ឃំ កុរុតុ នោ ភវំ.

រម្មញ្ច តេ អាវសថំ ករោន្តុ, នារីគណេហិ បរិចារយស្សុ;

ករោហិ ឱកាសមនុគ្គហាយ, ឧភោបិ មំ ឥស្សរិយំ ករោម.

ទិស្វា ផលំ ទុច្ចរិតស្ស រាជ, អថោ សុចិណ្ណស្ស មហាវិបាកំ;

អត្តានមេវ បដិសំយមិស្សំ, ន បត្ថយេ បុត្ត [បុត្តំ (សី. បី.)] បសុំ ធនំ វា.

ទសេវិមា វស្សទសា, មច្ចានំ ឥធ ជីវិតំ;

អបត្តញ្ញេវ ¶ តំ ឱធិំ, នឡោ ឆិន្នោវ សុស្សតិ.

តត្ថ ¶ កា នន្ទិ កា ខិឌ្ឌា, កា រតី កា ធនេសនា;

កិំ មេ បុត្តេហិ ទារេហិ, រាជ មុត្តោស្មិ ពន្ធនា.

សោហំ ឯវំ បជានាមិ [សោ អហំ សុប្បជានាមិ (សី. បី.)], មច្ចុ មេ នប្បមជ្ជតិ;

អន្តកេនាធិបន្នស្ស, កា រតី កា ធនេសនា.

ជាតិ នរានំ អធមា ជនិន្ទ, ចណ្ឌាលយោនិ ទ្វិបទាកនិដ្ឋា [ទិបទាកនិដ្ឋា (សី. បី.)];

សកេហិ កម្មេហិ សុបាបកេហិ, ចណ្ឌាលគព្ភេ [ចណ្ឌាលិគព្ភេ (ស្យា.)] អវសិម្ហ បុព្ពេ.

ចណ្ឌាលាហុម្ហ អវន្តីសុ, មិគា នេរញ្ជរំ បតិ;

ឧក្កុសា នម្មទាតីរេ [រម្មទាតីរេ (ស្យា. ក.)], ត្យជ្ជ ព្រាហ្មណខត្តិយា.

ឧបនីយតិ ¶ ជីវិតមប្បមាយុ, ជរូបនីតស្ស ¶ ន សន្តិ តាណា;

ករោហិ បញ្ចាល មមេត [មមេវ (ស្យា. ក.)] វាក្យំ, មាកាសិ កម្មានិ ទុក្ខុទ្រយានិ.

ឧបនីយតិ ជីវិតមប្បមាយុ, ជរូបនីតស្ស ន សន្តិ តាណា;

ករោហិ បញ្ចាល មមេត វាក្យំ, មាកាសិ កម្មានិ ទុក្ខប្ផលានិ.

ឧបនីយតិ ជីវិតមប្បមាយុ, ជរូបនីតស្ស ន សន្តិ តាណា;

ករោហិ បញ្ចាល មមេត វាក្យំ, មាកាសិ កម្មានិ រជស្សិរានិ.

ឧបនីយតិ ជីវិតមប្បមាយុ, វណ្ណំ ជរា ហន្តិ នរស្ស ជិយ្យតោ;

ករោហិ បញ្ចាល មមេត វាក្យំ, មាកាសិ កម្មំ និរយូបបត្តិយា.

អទ្ធា ¶ ហិ សច្ចំ វចនំ តវេតំ, យថា ឥសី ភាសសិ ឯវមេតំ;

កាមា ច មេ សន្តិ អនប្បរូបា, តេ ទុច្ចជា មាទិសកេន ភិក្ខុ.

នាគោ យថា បង្កមជ្ឈេ ព្យសន្នោ, បស្សំ ថលំ នាភិសម្ភោតិ គន្តុំ;

ឯវម្បហំ [ឯវមហំ (ស្យា.)] កាមបង្កេ ព្យសន្នោ, ន ភិក្ខុនោ មគ្គមនុព្ពជាមិ.

យថាបិ មាតា ច បិតា ច បុត្តំ, អនុសាសរេ កិន្តិ សុខី ភវេយ្យ;

ឯវម្បិ មំ ត្វំ អនុសាស ភន្តេ, យថា ចិរំ [យមាចរំ (សី. បី. ក. អដ្ឋ.)] បេច្ច សុខី ភវេយ្យំ.

នោ ¶ ចេ តុវំ ឧស្សហសេ ជនិន្ទ, កាមេ ឥមេ មានុសកេ បហាតុំ;

ធម្មិំ [ធម្មំ (សី. បី.)] ពលិំ បដ្ឋបយស្សុ រាជ, អធម្មការោ តវ [អធម្មការោ ច តេ (សី. ស្យា. បី.)] មាហុ រដ្ឋេ.

ទូតា វិធាវន្តុ ទិសា ចតស្សោ, និមន្តកា សមណព្រាហ្មណានំ;

តេ អន្នបានេន ឧបដ្ឋហស្សុ, វត្ថេន សេនាសនបច្ចយេន ច.

អន្នេន បានេន បសន្នចិត្តោ, សន្តប្បយ សមណព្រាហ្មណេ ច;

ទត្វា ច ភុត្វា ច យថានុភាវំ, អនិន្ទិតោ សគ្គមុបេហិ [មុបេតិ (បី. ក.)] ឋានំ.

សចេ ច តំ រាជ មទោ សហេយ្យ, នារីគណេហិ បរិចារយន្តំ;

ឥមមេវ គាថំ មនសី ករោហិ, ភាសេសិ [ភាសេហិ (ស្យា. បី. ក.)] ចេនំ បរិសាយ មជ្ឈេ.

អព្ភោកាសសយោ ¶ ជន្តុ, វជន្ត្យា ខីរបាយិតោ;

បរិកិណ្ណោ សុវានេហិ [សុបិនេហិ (សី. បី.)], ស្វាជ្ជ រាជាតិ វុច្ចតីតិ.

ទូរេ ¶ អបស្សំ ថេរោវ, ចក្ខុំ យាចិតុមាគតោ;

ឯកនេត្តា ភវិស្សាម, ចក្ខុំ មេ ទេហិ យាចិតោ.

កេនានុសិដ្ឋោ ¶ ឥធ មាគតោសិ, វនិព្ពក [វណិព្ពក (សី.)] ចក្ខុបថានិ យាចិតុំ;

សុទុច្ចជំ យាចសិ ឧត្តមង្គំ, យមាហុ នេត្តំ បុរិសេន ទុច្ចជំ.

យមាហុ ទេវេសុ សុជម្បតីតិ, មឃវាតិ នំ អាហុ មនុស្សលោកេ;

តេនានុសិដ្ឋោ ឥធ មាគតោស្មិ, វនិព្ពកោ ចក្ខុបថានិ យាចិតុំ.

វនិព្ពតោ [វនិព្ពកោ (ស្យា. បី.)] មយ្ហ វនិំ [វនំ (ក.), វណិំ (សី. ស្យា. បី.)] អនុត្តរំ, ទទាហិ តេ ចក្ខុបថានិ យាចិតោ;

ទទាហិ មេ ចក្ខុបថំ អនុត្តរំ, យមាហុ នេត្តំ បុរិសេន ទុច្ចជំ.

យេន អត្ថេន អាគច្ឆិ [អាគញ្ឆិ (សី. បី.)], យមត្ថមភិបត្ថយំ;

តេ តេ ឥជ្ឈន្តុ សង្កប្បា, លភ ចក្ខូនិ ព្រាហ្មណ.

ឯកំ តេ យាចមានស្ស, ឧភយានិ ទទាមហំ;

ស ចក្ខុមា គច្ឆ ជនស្ស បេក្ខតោ, យទិច្ឆសេ ត្វំ តទតេ សមិជ្ឈតុ.

មា ¶ ¶ នោ ទេវ អទា ចក្ខុំ, មា នោ សព្ពេ បរាករិ [បរក្ករិ (ស្យា. ក. អដ្ឋ.), បរិក្ករិ (ក.) បរិ + អា + ករិ = បរាករិ];

ធនំ ទេហិ មហារាជ, មុត្តា វេឡុរិយា ពហូ.

យុត្តេ ទេវ រថេ ទេហិ, អាជានីយេ ចលង្កតេ;

នាគេ ទេហិ មហារាជ, ហេមកប្បនវាសសេ.

យថា តំ សិវយោ [សីវិយោ (ស្យា.)] សព្ពេ, សយោគ្គា សរថា សទា;

សមន្តា បរិកិរេយ្យុំ [បរិករេយ្យុំ (ស្យា. បី.)], ឯវំ ទេហិ រថេសភ.

យោ វេ ទស្សន្តិ វត្វាន, អទានេ កុរុតេ មនោ;

ភូម្យំ [ភូម្យា (សី. បី.)] សោ បតិតំ បាសំ, គីវាយំ បដិមុញ្ចតិ.

យោ វេ ទស្សន្តិ វត្វាន, អទានេ កុរុតេ មនោ;

បាបា បាបតរោ ហោតិ, សម្បត្តោ យមសាធនំ.

យញ្ហិ យាចេ តញ្ហិ ទទេ, យំ ន យាចេ ន តំ ទទេ;

ស្វាហំ តមេវ ទស្សាមិ, យំ មំ យាចតិ ព្រាហ្មណោ.

អាយុំ នុ វណ្ណំ នុ សុខំ ពលំ នុ, កិំ បត្ថយានោ នុ ជនិន្ទ ទេសិ;

កថញ្ហិ រាជា សិវិនំ អនុត្តរោ, ចក្ខូនិ ទជ្ជា បរលោកហេតុ.

ន វាហមេតំ យសសា ទទាមិ, ន បុត្តមិច្ឆេ ន ធនំ ន រដ្ឋំ;

សតញ្ច ធម្មោ ចរិតោ បុរាណោ, ឥច្ចេវ ទានេ រមតេ មនោ មម [មមំ (សី. បី.)].

សខា ¶ ច មិត្តោ ច មមាសិ សីវិក [សីវក (សី. បី.)], សុសិក្ខិតោ សាធុ ករោហិ មេ វចោ;

ឧទ្ធរិត្វា [ឧទ្ធត្វ (សី.), លទ្ធ ត្វំ (បី.)] ចក្ខូនិ មមំ ជិគីសតោ, ហត្ថេសុ ឋបេហិ [អាវេសិ (សី.)] វនិព្ពកស្ស.

ចោទិតោ ¶ ¶ សិវិរាជេន, សិវិកោ វចនង្ករោ;

រញ្ញោ ចក្ខូនុទ្ធរិត្វា [ចក្ខូនិ ឧទ្ធត្វា (សី. បី.)], ព្រាហ្មណស្សូបនាមយិ;

សចក្ខុ ព្រាហ្មណោ អាសិ, អន្ធោ រាជា ឧបាវិសិ.

តតោ សោ កតិបាហស្ស, ឧបរូឡ្ហេសុ ចក្ខុសុ;

សូតំ អាមន្តយី រាជា, សិវីនំ រដ្ឋវឌ្ឍនោ.

យោជេហិ សារថិ យានំ, យុត្តញ្ច បដិវេទយ;

ឧយ្យានភូមិំ គច្ឆាម, បោក្ខរញ្ញោ វនានិ ច.

សោ ច បោក្ខរណីតីរេ [បោក្ខរណិយា តីរេ (សី. បី.)], បល្លង្កេន ឧបាវិសិ;

តស្ស សក្កោ បាតុរហុ, ទេវរាជា សុជម្បតិ.

សក្កោហមស្មិ ទេវិន្ទោ, អាគតោស្មិ តវន្តិកេ;

វរំ វរស្សុ រាជីសិ, យំ កិញ្ចិ មនសិច្ឆសិ.

បហូតំ មេ ធនំ សក្ក, ពលំ កោសោ ចនប្បកោ;

អន្ធស្ស មេ សតោ ទានិ, មរណញ្ញេវ រុច្ចតិ.

យានិ ¶ សច្ចានិ ទ្វិបទិន្ទ, តានិ ភាសស្សុ ខត្តិយ;

សច្ចំ តេ ភណមានស្ស, បុន ចក្ខុ ភវិស្សតិ.

យេ មំ យាចិតុមាយន្តិ, នានាគោត្តា វនិព្ពកា;

យោបិ មំ យាចតេ តត្ថ, សោបិ មេ មនសោ បិយោ;

ឯតេន សច្ចវជ្ជេន, ចក្ខុ មេ ឧបបជ្ជថ.

យំ មំ សោ យាចិតុំ អាគា, ទេហិ ចក្ខុន្តិ ព្រាហ្មណោ;

តស្ស ចក្ខូនិ បាទាសិំ, ព្រាហ្មណស្ស វនិព្ពតោ [វណិព្ពិនោ (សី.), វនិព្ពិនោ (បី.)].

ភិយ្យោ មំ អាវិសី បីតិ, សោមនស្សញ្ចនប្បកំ;

ឯតេន សច្ចវជ្ជេន, ទុតិយំ មេ ឧបបជ្ជថ.

ធម្មេន ភាសិតា គាថា, សិវីនំ រដ្ឋវឌ្ឍន;

ឯតានិ តវ នេត្តានិ, ទិព្ពានិ បដិទិស្សរេ.

តិរោកុដ្ដំ តិរោសេលំ, សមតិគ្គយ្ហ បព្ពតំ;

សមន្តា យោជនសតំ, ទស្សនំ អនុភោន្តុ តេ.

កោ ¶ នីធ វិត្តំ ន ទទេយ្យ យាចិតោ, អបិ វិសិដ្ឋំ សុបិយម្បិ អត្តនោ;

តទិង្ឃ សព្ពេ សិវយោ សមាគតា, ទិព្ពានិ នេត្តានិ មមជ្ជ បស្សថ.

តិរោកុដ្ដំ តិរោសេលំ, សមតិគ្គយ្ហ បព្ពតំ;

សមន្តា យោជនសតំ, ទស្សនំ អនុភោន្តិ មេ.

ន ¶ ចាគមត្តា បរមត្ថិ កិញ្ចិ, មច្ចានំ ឥធ ជីវិតេ;

ទត្វាន ¶ មានុសំ [ទត្វា មានុសកំ (សី.)] ចក្ខុំ, លទ្ធំ មេ [មេ ឥតិ បទំ នត្ថិ សី. បោត្ថកេ] ចក្ខុំ អមានុសំ.

ឯតម្បិ ទិស្វា សិវយោ, ទេថ ទានានិ ភុញ្ជថ;

ទត្វា ច ភុត្វា ច យថានុភាវំ, អនិន្ទិតា សគ្គមុបេថ ឋានន្តិ.

បញ្ញាយុបេតំ សិរិយា វិហីនំ, យសស្សិនំ វាបិ អបេតបញ្ញំ;

បុច្ឆាមិ តំ សេនក ឯតមត្ថំ, កមេត្ថ សេយ្យោ កុសលា វទន្តិ.

ធីរា ច ពាលា ច ហវេ ជនិន្ទ, សិប្បូបបន្នា ច អសិប្បិនោ ច;

សុជាតិមន្តោបិ អជាតិមស្ស, យសស្សិនោ បេសករា [បេស្សករា (សី. បី.)] ភវន្តិ;

ឯតម្បិ ទិស្វាន អហំ វទាមិ, បញ្ញោ និហីនោ សិរីមាវ [សិរិមាវ (សី. ស្យា. បី.)] សេយ្យោ.

តុវម្បិ បុច្ឆាមិ អនោមបញ្ញ, មហោសធ កេវលធម្មទស្សិ;

ពាលំ យសស្សិំ បណ្ឌិតំ អប្បភោគំ, កមេត្ថ ¶ សេយ្យោ កុសលា វទន្តិ.

បាបានិ ¶ កម្មានិ ករោតិ ពាលោ [ករោន្តិ ពាលា (ស្យា. ក.)], ឥធមេវ [ឥទមេវ (ស្យា. ក. អដ្ឋ.), ឥមមេវ (ក.)] សេយ្យោ ឥតិ មញ្ញមានោ [មញ្ញមានា (ស្យា. ក.)];

ឥធលោកទស្សី បរលោកមទស្សី, ឧភយត្ថ ពាលោ កលិមគ្គហេសិ;

ឯតម្បិ ទិស្វាន អហំ វទាមិ, បញ្ញោវ សេយ្យោ ន យសស្សិ ពាលោ.

ន សិប្បមេតំ វិទធាតិ ភោគំ, ន ពន្ធុវា [ន ពន្ធវា (សី. ស្យា. ក.)] ន សរីរវណ្ណោ យោ [ន សរីរាវកាសោ (សី. ស្យា. បី.)];

បស្សេឡមូគំ សុខមេធមានំ, សិរី ហិ នំ ភជតេ គោរវិន្ទំ [គោរិមន្ទំ (សី. បី.)];

ឯតម្បិ ទិស្វាន អហំ វទាមិ, បញ្ញោ និហីនោ សិរីមាវ សេយ្យោ.

លទ្ធា សុខំ មជ្ជតិ អប្បបញ្ញោ, ទុក្ខេន ផុដ្ឋោបិ បមោហមេតិ;

អាគន្តុនា ទុក្ខសុខេន ផុដ្ឋោ, បវេធតិ វារិចរោវ ឃម្មេ;

ឯតម្បិ ទិស្វាន អហំ វទាមិ, បញ្ញោវ សេយ្យោ ន យសស្សិ ពាលោ.

ទុមំ យថា សាទុផលំ អរញ្ញេ, សមន្តតោ ¶ សមភិសរន្តិ [សមភិចរន្តិ (សី. បី.)] បក្ខី;

ឯវម្បិ អឌ្ឍំ សធនំ សភោគំ, ពហុជ្ជនោ ភជតិ អត្ថហេតុ;

ឯតម្បិ ទិស្វាន អហំ វទាមិ, បញ្ញោ និហីនោ សិរីមាវ សេយ្យោ.

ន សាធុ ពលវា ពាលោ, សាហសា វិន្ទតេ ធនំ;

កន្ទន្តមេតំ ទុម្មេធំ, កឌ្ឍន្តិ និរយំ ភុសំ;

ឯតម្បិ ទិស្វាន អហំ វទាមិ, បញ្ញោវ សេយ្យោ ន យសស្សិ ពាលោ.

យា ¶ ¶ កាចិ នជ្ជោ គង្គមភិស្សវន្តិ, សព្ពាវ តា នាមគោត្តំ ជហន្តិ;

គង្គា សមុទ្ទំ បដិបជ្ជមានា, ន ខាយតេ ឥទ្ធិំ បញ្ញោបិ លោកេ [ឥទ្ធិបរោ ហិ លោកេ (ក. សី. ស្យា.), ឥទ្ធិបរោ ហិ លោកោ (សី. បី. អដ្ឋ.)];

ឯតម្បិ ទិស្វាន អហំ វទាមិ, បញ្ញោ និហីនោ សិរីមាវ សេយ្យោ.

យមេតមក្ខា ឧទធិំ មហន្តំ, សវន្តិ នជ្ជោ សព្ពកាលមសង្ខ្យំ;

សោ សាគរោ និច្ចមុឡារវេគោ, វេលំ ន អច្ចេតិ មហាសមុទ្ទោ.

ឯវម្បិ ¶ ពាលស្ស បជប្បិតានិ, បញ្ញំ ន អច្ចេតិ សិរី កទាចិ;

ឯតម្បិ ទិស្វាន អហំ វទាមិ, បញ្ញោវ សេយ្យោ ន យសស្សិ ពាលោ.

អសញ្ញតោ ចេបិ បរេសមត្ថំ, ភណាតិ សន្ធានគតោ [សណ្ឋានគតោ (ស្យា. បី.), សន្ថានគតោ (សី.)] យសស្សី;

តស្សេវ តំ រូហតិ ញាតិមជ្ឈេ, សិរី ហិ នំ [សិរិហីនំ (សី. ក.), សិរីហីនំ (ស្យា. បី.)] ការយតេ ន បញ្ញា [ន បញ្ញោ (សី.), ន បញ្ញំ (ស្យា. ក.)];

ឯតម្បិ ទិស្វាន អហំ វទាមិ, បញ្ញោ និហីនោ សិរីមាវ សេយ្យោ.

បរស្ស វា អត្តនោ វាបិ ហេតុ, ពាលោ មុសា ភាសតិ អប្បបញ្ញោ;

សោ និន្ទិតោ ហោតិ សភាយ មជ្ឈេ, បច្ឆាបិ [បេច្ចម្បិ (សី. បី.), បេច្ចាបិ (?)] សោ ទុគ្គតិគាមី ហោតិ;

ឯតម្បិ ទិស្វាន អហំ វទាមិ, បញ្ញោវ សេយ្យោ ន យសស្សិ ពាលោ.

អត្ថម្បិ ¶ ចេ ភាសតិ ភូរិបញ្ញោ, អនាឡ្ហិយោ [អនាលយោ (បី.)] អប្បធនោ ទលិទ្ទោ;

ន តស្ស តំ រូហតិ ញាតិមជ្ឈេ, សិរី ¶ ច បញ្ញាណវតោ ន ហោតិ;

ឯតម្បិ ទិស្វាន អហំ វទាមិ, បញ្ញោ និហីនោ សិរីមាវ សេយ្យោ.

បរស្ស វា អត្តនោ វាបិ ហេតុ, ន ភាសតិ អលិកំ ភូរិបញ្ញោ;

សោ បូជិតោ ហោតិ សភាយ មជ្ឈេ, បច្ឆាបិ សោ សុគ្គតិគាមី ហោតិ;

ឯតម្បិ ទិស្វាន អហំ វទាមិ, បញ្ញោវ សេយ្យោ ន យសស្សិ ពាលោ.

ហត្ថី គវស្សា មណិកុណ្ឌលា ច, ថិយោ ច ឥទ្ធេសុ កុលេសុ ជាតា;

សព្ពាវ តា ឧបភោគា ភវន្តិ, ឥទ្ធស្ស បោសស្ស អនិទ្ធិមន្តោ;

ឯតម្បិ ទិស្វាន អហំ វទាមិ, បញ្ញោ និហីនោ សិរីមាវ សេយ្យោ.

អសំវិហិតកម្មន្តំ, ពាលំ ទុម្មេធមន្តិនំ;

សិរី ជហតិ ទុម្មេធំ, ជិណ្ណំវ ឧរគោ តចំ;

ឯតម្បិ ទិស្វាន អហំ វទាមិ, បញ្ញោវ សេយ្យោ ន យសស្សិ ពាលោ.

បញ្ច បណ្ឌិតា មយំ ភទ្ទន្តេ, សព្ពេ ¶ បញ្ជលិកា ឧបដ្ឋិតា;

ត្វំ នោ អភិភុយ្យ ឥស្សរោសិ, សក្កោវ ភូតបតិ ទេវរាជា;

ឯតម្បិ ទិស្វាន អហំ វទាមិ, បញ្ញោ និហីនោ សិរីមាវ សេយ្យោ.

ទាសោវ ¶ ¶ បញ្ញស្ស យសស្សិ ពាលោ, អត្ថេសុ ជាតេសុ តថាវិធេសុ;

យំ បណ្ឌិតោ និបុណំ សំវិធេតិ, សម្មោហមាបជ្ជតិ តត្ថ ពាលោ;

ឯតម្បិ ទិស្វាន អហំ វទាមិ, បញ្ញោវ សេយ្យោ ន យសស្សិ ពាលោ.

អទ្ធា ហិ បញ្ញាវ សតំ បសត្ថា, កន្តា សិរី ភោគរតា មនុស្សា;

ញាណញ្ច ពុទ្ធានមតុល្យរូបំ, បញ្ញំ ន អច្ចេតិ សិរី កទាចិ.

យំ តំ អបុច្ឆិម្ហ អកិត្តយី នោ, មហោសធ កេវលធម្មទស្សី;

គវំ សហស្សំ ឧសភញ្ច នាគំ, អាជញ្ញយុត្តេ ច រថេ ទស ឥមេ;

បញ្ហស្ស វេយ្យាករណេន តុដ្ឋោ, ទទាមិ ¶ តេ គាមវរានិ សោឡសាតិ.

សិរីមន្តជាតកំ [សិរិមន្ទជាតកំ (សី. ស្យា. បី.)] ចតុត្ថំ.

ឯតេ យូថា បតិយន្តិ, ភីតា មរណស្ស [មរណា (ស្យា. បី.), មរណ (ក.)] ចិត្តក;

គច្ឆ តុវម្បិ មាកង្ខិ, ជីវិស្សន្តិ តយា សហ.

នាហំ រោហណ [រោហន្ត (សី. បី.), រោហន (ស្យា.)] គច្ឆាមិ, ហទយំ មេ អវកស្សតិ;

ន តំ អហំ ជហិស្សាមិ, ឥធ ហិស្សាមិ ជីវិតំ.

តេ ហិ នូន មរិស្សន្តិ, អន្ធា អបរិណាយកា;

គច្ឆ តុវម្បិ មាកង្ខិ, ជីវិស្សន្តិ តយា សហ.

នាហំ រោហណ គច្ឆាមិ, ហទយំ មេ អវកស្សតិ;

ន តំ ពទ្ធំ [ពន្ធំ (ក.)] ជហិស្សាមិ, ឥធ ហិស្សាមិ ជីវិតំ.

គច្ឆ ¶ ភីរុ បលាយស្សុ, កូដេ ពទ្ធោស្មិ អាយសេ;

គច្ឆ តុវម្បិ មាកង្ខិ, ជីវិស្សន្តិ តយា សហ.

នាហំ រោហណ គច្ឆាមិ, ហទយំ មេ អវកស្សតិ;

ន តំ អហំ ជហិស្សាមិ, ឥធ ហិស្សាមិ ជីវិតំ.

តេ ហិ នូន មរិស្សន្តិ, អន្ធា អបរិណាយកា;

គច្ឆ តុវម្បិ មាកង្ខិ, ជីវិស្សន្តិ តយា សហ.

នាហំ រោហណ គច្ឆាមិ, ហទយំ មេ អវកស្សតិ;

ន ¶ តំ ពទ្ធំ ជហិស្សាមិ, ឥធ ហិស្សាមិ ជីវិតំ.

អយំ សោ លុទ្ទកោ ឯតិ, លុទ្ទរូបោ [រុទ្ទរូបោ (សី. បី.)] សហាវុធោ;

យោ នោ វធិស្សតិ អជ្ជ, ឧសុនា សត្តិយា អបិ [មបិ (សី. ស្យា. បី.)].

សា ¶ មុហុត្តំ បលាយិត្វា, ភយដ្ដា [ភយដ្ឋា (បី.)] ភយតជ្ជិតា;

សុទុក្ករំ អករា ភីរុ, មរណាយូបនិវត្តថ.

កិន្នុ តេមេ មិគា ហោន្តិ, មុត្តា ពទ្ធំ ឧបាសរេ;

ន តំ ចជិតុមិច្ឆន្តិ, ជីវិតស្សបិ ការណា.

ភាតរោ ហោន្តិ មេ លុទ្ទ, សោទរិយា ឯកមាតុកា;

ន មំ ចជិតុមិច្ឆន្តិ, ជីវិតស្សបិ ការណា.

តេ ហិ នូន មរិស្សន្តិ, អន្ធា អបរិណាយកា;

បញ្ចន្នំ ជីវិតំ ទេហិ, ភាតរំ មុញ្ច លុទ្ទក.

សោ វោ អហំ បមោក្ខាមិ, មាតាបេត្តិភរំ មិគំ;

នន្ទន្តុ មាតាបិតរោ, មុត្តំ ទិស្វា មហាមិគំ.

ឯវំ លុទ្ទក នន្ទស្សុ, សហ សព្ពេហិ ញាតិភិ;

យថាហមជ្ជ នន្ទាមិ, មុត្តំ ទិស្វា មហាមិគំ.

កថំ ត្វំ បមោក្ខោ [កថំ បមោក្ខោ (សី. បី.), កថំ តេ បរោក្ខោ (?)] អាសិ, ឧបនីតស្មិ ជីវិតេ;

កថំ បុត្ត អមោចេសិ, កូដបាសម្ហ លុទ្ទកោ.

ភណំ កណ្ណសុខំ វាចំ, ហទយង្គំ ហទយស្សិតំ;

សុភាសិតាហិ វាចាហិ, ចិត្តកោ មំ អមោចយិ.

ភណំ ¶ កណ្ណសុខំ វាចំ, ហទយង្គំ ហទយស្សិតំ;

សុភាសិតាហិ ¶ វាចាហិ, សុតនា មំ អមោចយិ.

សុត្វា កណ្ណសុខំ វាចំ, ហទយង្គំ ហទយស្សិតំ;

សុភាសិតានិ សុត្វាន, លុទ្ទកោ មំ អមោចយិ.

ឯវំ អានន្ទិតោ ហោតុ, សហ ទារេហិ លុទ្ទកោ;

យថា មយជ្ជ នន្ទាម, ទិស្វា រោហណមាគតំ.

ននុ ត្វំ អវច [អវចា (សី. បី.)] លុទ្ទ, ‘‘មិគចម្មានិ អាហរិំ’’;

អថ កេន នុ វណ្ណេន, មិគចម្មានិ នាហរិ.

អាគមា ចេវ ហត្ថត្ថំ, កូដបាសញ្ច សោ មិគោ;

អពជ្ឈិ តំ [អពជ្ឈិ តញ្ច (បី.)] មិគរាជំ, តញ្ច មុត្តា ឧបាសរេ.

តស្ស មេ អហុ សំវេគោ, អព្ភុតោ លោមហំសនោ;

ឥមញ្ចាហំ មិគំ ហញ្ញេ, អជ្ជ ហិស្សាមិ ជីវិតំ.

កីទិសា តេ មិគា លុទ្ទ, កីទិសា ធម្មិកា មិគា;

កថំវណ្ណា កថំសីលា, ពាឡ្ហំ ខោ នេ បសំសសិ.

ឱទាតសិង្គា ¶ សុចិវាឡា, ជាតរូបតចូបមា;

បាទា លោហិតកា តេសំ, អញ្ជិតក្ខា មនោរមា.

ឯទិសា តេ មិគា ទេវ, ឯទិសា ធម្មិកា មិគា;

មាតាបេត្តិភរា ទេវ, ន តេ សោ អភិហារិតុំ [អភិហារយុំ (ក. សី.), អភិហារយិំ (ស្យា.), អភិហារយំ (បី.)].

ទម្មិ និក្ខសតំ លុទ្ទ, ថូលញ្ច មណិកុណ្ឌលំ;

ចតុស្សទញ្ច [ចតុរស្សញ្ច (ស្យា. ក.)] បល្លង្កំ, ឧមាបុប្ផសរិន្និភំ [ឧម្មាបុប្ផសិរិន្និភំ (សី. ស្យា. បី. ក.)].

ទ្វេ ¶ ច សាទិសិយោ ភរិយា, ឧសភញ្ច គវំ សតំ;

ធម្មេន រជ្ជំ ការេស្សំ, ពហុការោ មេសិ លុទ្ទក.

កសិវាណិជ្ជា [កសី វណិជ្ជា (សី. ស្យា. បី.)] ឥណទានំ, ឧញ្ឆាចរិយា ច លុទ្ទក;

ឯតេន ទារំ បោសេហិ, មា បាបំ អករី បុនាតិ [អករា បុនន្តិ (ក. សី. បី.)].

រោហណមិគជាតកំ [រោហន្តមិគជាតកំ (សី. បី.)] បញ្ចមំ.

ឯតេ ¶ ហំសា បក្កមន្តិ, វក្កង្គា ភយមេរិតា;

ហរិត្តច ហេមវណ្ណ, កាមំ សុមុខ បក្កម.

ឱហាយ មំ ញាតិគណា, ឯកំ បាសវសំ គតំ;

អនបេក្ខមានា [នាបេក្ខមានា (ក.)] គច្ឆន្តិ, កិំ ឯសោ អវហិយ្យសិ.

បតេវ បតតំ សេដ្ឋ, នត្ថិ ពទ្ធេ សហាយតា [សហាយកា (ស្យា.)];

មា អនីឃាយ ហាបេសិ, កាមំ សុមុខ បក្កម.

នាហំ ‘‘ទុក្ខបរេតោ’’តិ [ទុក្ខបរេតោបិ (ក.)], ធតរដ្ឋ តុវំ [តវំ (សី. បី.)] ជហេ;

ជីវិតំ មរណំ វា មេ, តយា សទ្ធិំ ភវិស្សតិ.

ឯតទរិយស្ស កល្យាណំ, យំ ត្វំ សុមុខ ភាសសិ;

តញ្ច វីមំសមានោហំ, ‘‘បតតេតំ’’ អវស្សជិំ.

អបទេន បទំ យាតិ, អន្តលិក្ខចរោ [អន្តលិក្ខេ ចរោ (សី. បី.)] ទិជោ;

អារា បាសំ ន ពុជ្ឈិ ត្វំ, ហំសានំ បវរុត្តម [បវរុត្តមោ (ក. សី. បី.)].

យទា បរាភវោ ហោតិ, បោសោ ជីវិតសង្ខយេ;

អថ ¶ ជាលញ្ច បាសញ្ច, អាសជ្ជាបិ ន ពុជ្ឈតិ.

ឯតេ ហំសា បក្កមន្តិ, វក្កង្គា ភយមេរិតា;

ហរិត្តច ហេមវណ្ណ, ត្វញ្ញេវ [ត្វញ្ច តំ (សី.), ត្វញ្ច (បី.)] អវហិយ្យសិ.

ឯតេ ¶ ភុត្វា ច បិត្វា ច, បក្កមន្តិ វិហង្គមា;

អនបេក្ខមានា វក្កង្គា, ត្វញ្ញេវេកោ ឧបាសសិ.

កិន្នុ ត្យាយំ [តាយំ (សី. ស្យា. បី.)] ទិជោ ហោតិ, មុត្តោ ពទ្ធំ ឧបាសសិ;

ឱហាយ សកុណា យន្តិ, កិំ ឯកោ អវហិយ្យសិ.

រាជា មេ សោ ទិជោ មិត្តោ, សខា បាណសមោ ច មេ;

នេវ នំ វិជហិស្សាមិ, យាវ កាលស្ស បរិយាយំ.

យោ ច ត្វំ សខិនោ ហេតុ, បាណំ ចជិតុមិច្ឆសិ;

សោ តេ សហាយំ មុញ្ចាមិ, ហោតុ រាជា តវានុគោ.

ឯវំ ¶ លុទ្ទក នន្ទស្សុ, សហ សព្ពេហិ ញាតិភិ;

យថាហមជ្ជ នន្ទាមិ, ទិស្វា មុត្តំ ទិជាធិបំ.

កច្ចិន្នុ ភោតោ កុសលំ, កច្ចិ ភោតោ អនាមយំ;

កច្ចិ រដ្ឋមិទំ ផីតំ, ធម្មេន មនុសាសសិ.

កុសលញ្ចេវ មេ ហំស, អថោ ហំស អនាមយំ;

អថោ រដ្ឋមិទំ ផីតំ, ធម្មេន មនុសាសហំ.

កច្ចិ ភោតោ អមច្ចេសុ, ទោសោ កោចិ ន វិជ្ជតិ;

កច្ចិ អារា អមិត្តា តេ, ឆាយា ទក្ខិណតោរិវ.

អថោបិ មេ អមច្ចេសុ, ទោសោ កោចិ ន វិជ្ជតិ;

អថោ ¶ អារា អមិត្តា មេ, ឆាយា ទក្ខិណតោរិវ.

កច្ចិ តេ សាទិសី ភរិយា, អស្សវា បិយភាណិនី;

បុត្តរូបយសូបេតា, តវ ឆន្ទវសានុគា.

អថោ មេ សាទិសី ភរិយា, អស្សវា បិយភាណិនី;

បុត្តរូបយសូបេតា, មម ឆន្ទវសានុគា.

កច្ចិ តេ ពហវោ បុត្តា, សុជាតា រដ្ឋវឌ្ឍន;

បញ្ញាជវេន សម្បន្នា, សម្មោទន្តិ តតោ តតោ.

សតមេកោ ច មេ បុត្តា, ធតរដ្ឋ មយា សុតា;

តេសំ ត្វំ កិច្ចមក្ខាហិ, នាវរុជ្ឈន្តិ [នាវរជ្ឈន្តិ (ក. សី. បី.)] តេ វចោ.

ឧបបន្នោបិ ចេ ហោតិ, ជាតិយា វិនយេន វា;

អថ បច្ឆា កុរុតេ យោគំ, កិច្ឆេ [កិច្ចេ (សី. ស្យា. បី.)] អាបាសុ [អាវាសុ (ស្យា.), អាបទាសុ (ក.)] សីទតិ.

តស្ស សំហីរបញ្ញស្ស, វិវរោ ជាយតេ មហា;

រត្តិមន្ធោវ [នត្តមន្ធោវ (សី. បី.)] រូបានិ, ថូលានិ មនុបស្សតិ.

អសារេ ¶ សារយោគញ្ញូ, មតិំ ន ត្វេវ វិន្ទតិ;

សរភោវ គិរិទុគ្គស្មិំ, អន្តរាយេវ សីទតិ.

ហីនជច្ចោបិ ចេ ហោតិ, ឧដ្ឋាតា ធិតិមា នរោ;

អាចារសីលសម្បន្នោ, និសេ អគ្គីវ ភាសតិ.

ឯតំ ¶ មេ ឧបមំ កត្វា, បុត្តេ វិជ្ជាសុ វាចយ [ឋាបស (ស្យា. ក.)];

សំវិរូឡ្ហេថ មេធាវី, ខេត្តេ ពីជំវ [ខេត្តពីជំវ (សី. បី.)] វុដ្ឋិយាតិ.

មិគលុទ្ទោ ¶ មហារាជា, បញ្ចាលានំ រថេសភោ;

និក្ខន្តោ សហ សេនាយ, ឱគណោ វនមាគមា.

តត្ថទ្ទសា អរញ្ញស្មិំ, តក្ករានំ កុដិំ កតំ;

តស្សា [តស្មា (ស្យា. បី. ក.)] កុដិយា និក្ខម្ម, សុវោ លុទ្ទានិ ភាសតិ.

សម្បន្នវាហនោ បោសោ, យុវា សម្មដ្ឋកុណ្ឌលោ [កុណ្ឌលី (ស្យា. ក.)];

សោភតិ លោហិតុណ្ហីសោ, ទិវា សូរិយោវ ភាសតិ.

មជ្ឈន្ហិកេ [មជ្ឈន្តិកេ (សព្ពត្ថ)] សម្បតិកេ, សុត្តោ រាជា សសារថិ;

ហន្ទស្សាភរណំ សព្ពំ, គណ្ហាម សាហសា [សហសា (សី. ស្យា. បី.)] មយំ.

និសីថេបិ រហោ ទានិ, សុត្តោ រាជា សសារថិ;

អាទាយ វត្ថំ មណិកុណ្ឌលញ្ច, ហន្ត្វាន សាខាហិ អវត្ថរាម.

កិន្នុ ឧម្មត្តរូបោវ, សត្តិគុម្ព បភាសសិ;

ទុរាសទា ហិ រាជានោ, អគ្គិ បជ្ជលិតោ យថា.

អថ ត្វំ បតិកោលម្ព, មត្តោ ថុល្លានិ គជ្ជសិ;

មាតរិ មយ្ហំ នគ្គាយ, កិន្នុ ត្វំ វិជិគុច្ឆសេ.

ឧដ្ឋេហិ សម្ម តរមានោ, រថំ យោជេហិ សារថិ;

សកុណោ មេ ន រុច្ចតិ, អញ្ញំ គច្ឆាម អស្សមំ.

យុត្តោ រថោ មហារាជ, យុត្តោ ច ពលវាហនោ;

អធិតិដ្ឋ មហារាជ, អញ្ញំ គច្ឆាម អស្សមំ.

កោ ¶ នុមេវ គតា [ក្វ នុ’មេ’បគតា (?)] សព្ពេ, យេ អស្មិំ បរិចារកា;

ឯស គច្ឆតិ បញ្ចាលោ, មុត្តោ តេសំ អទស្សនា.

កោទណ្ឌកានិ ¶ ¶ គណ្ហថ, សត្តិយោ តោមរានិ ច;

ឯស គច្ឆតិ បញ្ចាលោ, មា វោ មុញ្ចិត្ថ ជីវតំ [ជីវិតំ (ពហូសុ)].

អថាបរោ បដិនន្ទិត្ថ, សុវោ លោហិតតុណ្ឌកោ;

ស្វាគតំ តេ មហារាជ, អថោ តេ អទុរាគតំ;

ឥស្សរោសិ អនុប្បត្តោ, យំ ឥធត្ថិ បវេទយ.

តិន្ទុកានិ បិយាលានិ, មធុកេ កាសុមារិយោ;

ផលានិ ខុទ្ទកប្បានិ, ភុញ្ជ រាជ វរំ វរំ.

ឥទម្បិ បានីយំ សីតំ, អាភតំ គិរិគព្ភរា;

តតោ បិវ មហារាជ, សចេ ត្វំ អភិកង្ខសិ.

អរញ្ញំ ឧញ្ឆាយ គតា, យេ អស្មិំ បរិចារកា;

សយំ ឧដ្ឋាយ គណ្ហវ្ហោ, ហត្ថា មេ នត្ថិ ទាតវេ.

ភទ្ទកោ វតយំ បក្ខី, ទិជោ បរមធម្មិកោ;

អថេសោ ឥតរោ បក្ខី, សុវោ លុទ្ទានិ ភាសតិ.

‘‘ឯតំ ហនថ ពន្ធថ, មា វោ មុញ្ចិត្ថ ជីវតំ’’;

ឥច្ចេវំ វិលបន្តស្ស, សោត្ថិំ [សោត្ថី (ស្យា.)] បត្តោស្មិ អស្សមំ.

ភាតរោស្ម មហារាជ, សោទរិយា ឯកមាតុកា;

ឯករុក្ខស្មិំ សំវឌ្ឍា, នានាខេត្តគតា ឧភោ.

សត្តិគុម្ពោ ច ចោរានំ, អហញ្ច ឥសីនំ ឥធ;

អសតំ ¶ សោ, សតំ អហំ, តេន ធម្មេន នោ វិនា.

តត្ថ វធោ ច ពន្ធោ ច, និកតី វញ្ចនានិ ច;

អាលោបា សាហសាការា, តានិ សោ តត្ថ សិក្ខតិ.

ឥធ សច្ចញ្ច ធម្មោ ច, អហិំសា សំយមោ ទមោ;

អាសនូទកទាយីនំ, អង្កេ វទ្ធោស្មិ ភារធ [ភារត (សី. ស្យា. បី.)].

យំ យញ្ហិ រាជ ភជតិ, សន្តំ វា យទិ វា អសំ;

សីលវន្តំ វិសីលំ វា, វសំ តស្សេវ គច្ឆតិ.

យាទិសំ កុរុតេ មិត្តំ, យាទិសំ ចូបសេវតិ;

សោបិ តាទិសកោ ហោតិ, សហវាសោ ហិ [សហវាសោបិ (ស្យា. ក.)] តាទិសោ.

សេវមានោ ¶ សេវមានំ, សម្ផុដ្ឋោ សម្ផុសំ បរំ;

សរោ ទិទ្ធោ កលាបំវ, អលិត្តមុបលិម្បតិ;

ឧបលេបភយា [ឧបលិម្បភយា (ស្យា. ក.)] ធីរោ, នេវ បាបសខា សិយា.

បូតិមច្ឆំ ¶ កុសគ្គេន, យោ នរោ ឧបនយ្ហតិ;

កុសាបិ បូតិ [បូតី (សី. បី.)] វាយន្តិ, ឯវំ ពាលូបសេវនា.

តគរញ្ច បលាសេន, យោ នរោ ឧបនយ្ហតិ;

បត្តាបិ សុរភិ [សុរភី (សី. ស្យា. បី.)] វាយន្តិ, ឯវំ ធីរូបសេវនា.

តស្មា បត្តបុដស្សេវ [ផលបុដស្សេវ (សី. បី.), បលបុដស្សេវ (ក. អដ្ឋ.), បលាសបុដស្សេវ (ស្យា. ក.)], ញត្វា សម្បាកមត្តនោ;

អសន្តេ នោបសេវេយ្យ, សន្តេ សេវេយ្យ បណ្ឌិតោ;

អសន្តោ និរយំ នេន្តិ, សន្តោ បាបេន្តិ សុគ្គតិន្តិ.

ភល្លាតិយោ ¶ [ភល្លាដិយោ (សី. បី.)] នាម អហោសិ រាជា, រដ្ឋំ បហាយ មិគវំ អចារិ សោ;

អគមា គិរិវរំ គន្ធមាទនំ, សុបុប្ផិតំ [សម្បុប្ផិតំ (សី. បី.)] កិម្បុរិសានុចិណ្ណំ.

សាឡូរសង្ឃញ្ច និសេធយិត្វា, ធនុំ [ធនុ (សី. ស្យា. បី.)] កលាបញ្ច សោ និក្ខិបិត្វា;

ឧបាគមិ វចនំ វត្តុកាមោ, យត្ថដ្ឋិតា កិម្បុរិសា អហេសុំ.

ហិមច្ចយេ ហេមវតាយ តីរេ, កិមិធដ្ឋិតា មន្តយវ្ហោ អភិណ្ហំ;

បុច្ឆាមិ វោ មានុសទេហវណ្ណេ, កថំ នុ [កថំ វោ (សី. ស្យា. បី.)] ជានន្តិ មនុស្សលោកេ.

មល្លំ ¶ គិរិំ បណ្ឌរកំ តិកូដំ, សីតោទកា [សីតោទិយា (សី. បី.), សីតោទិកា (?)] អនុវិចរាម នជ្ជោ;

មិគា មនុស្សាវ និភាសវណ្ណា, ជានន្តិ នោ កិម្បុរិសាតិ លុទ្ទ.

សុកិច្ឆរូបំ បរិទេវយវ្ហោ [បរិទេវថវ្ហោ (?) មោគ្គល្លានព្យាករណេ ៦.៣៨ សុត្តំ], អាលិង្គិតោ ចាសិ បិយោ បិយាយ;

បុច្ឆាមិ វោ មានុសទេហវណ្ណេ, កិមិធ វនេ រោទថ អប្បតីតា.

សុកិច្ឆរូបំ បរិទេវយវ្ហោ, អាលិង្គិតោ ចាសិ បិយោ បិយាយ;

បុច្ឆាមិ វោ មានុសទេហវណ្ណេ, កិមិធ វនេ វិលបថ អប្បតីតា.

សុកិច្ឆរូបំ បរិទេវយវ្ហោ, អាលិង្គិតោ ចាសិ បិយោ បិយាយ;

បុច្ឆាមិ វោ មានុសទេហវណ្ណេ, កិមិធ ¶ វនេ សោចថ អប្បតីតា.

មយេករត្តំ [រត្តិំ (បី.)] វិប្បវសិម្ហ លុទ្ទ, អកាមកា អញ្ញមញ្ញំ សរន្តា;

តមេករត្តំ អនុតប្បមានា, សោចាម ‘‘សា រត្តិ បុនំ ន ហេស្សតិ’’.

យមេករត្តំ អនុតប្បថេតំ, ធនំ វ នដ្ឋំ បិតរំ វ បេតំ;

បុច្ឆាមិ វោ មានុសទេហវណ្ណេ, កថំ វិនា វាសមកប្បយិត្ថ.

យមិមំ ¶ [យយិមំ (ក. សី.)] នទិំ បស្សសិ សីឃសោតំ, នានាទុមច្ឆាទនំ សេលកូលំ [ទុមច្ឆទនំ សេលកូដំ (សី. បី.), ទុមសញ្ឆន្នំ សេលកូលំ (ក.)];

តំ មេ បិយោ ឧត្តរិ វស្សកាលេ, មមញ្ច ¶ មញ្ញំ អនុពន្ធតីតិ.

អហញ្ច ¶ អង្កោលកមោចិនាមិ, អតិមុត្តកំ សត្តលិយោថិកញ្ច;

‘‘បិយោ ច មេ ហេហិតិ មាលភារី, អហញ្ច នំ មាលិនី អជ្ឈុបេស្សំ’’.

អហញ្ចិទំ កុរវកមោចិនាមិ, ឧទ្ទាលកា បាដលិសិន្ធុវារកា [សិន្ធុវារិតា (ស្យា. បី. ក.)];

‘‘បិយោ ច មេ ហេហិតិ មាលភារី, អហញ្ច នំ មាលិនី អជ្ឈុបេស្សំ’’.

អហញ្ច សាលស្ស សុបុប្ផិតស្ស, ឱចេយ្យ បុប្ផានិ ករោមិ មាលំ;

‘‘បិយោ ច មេ ហេហិតិ មាលភារី, អហញ្ច នំ មាលិនី អជ្ឈុបេស្សំ’’.

អហញ្ច សាលស្ស សុបុប្ផិតស្ស, ឱចេយ្យ បុប្ផានិ ករោមិ ភារំ;

ឥទញ្ច នោ ហេហិតិ សន្ថរត្ថំ, យត្ថជ្ជិមំ [យត្ថជ្ជមំ (សី. បី.)] វិហរិស្សាម [វិហរិស្សាមុ (បី.)] រត្តិំ.

អហញ្ច ខោ អគឡុំ [អគ្គលុ (ស្យា. ក.), អកលុំ (បី.)] ចន្ទនញ្ច, សិលាយ បិំសាមិ បមត្តរូបា;

‘‘បិយោ ច មេ ហេហិតិ រោសិតង្គោ, អហញ្ច ¶ នំ រោសិតា អជ្ឈុបេស្សំ’’.

អថាគមា សលិលំ សីឃសោតំ, នុទំ សាលេ សលឡេ កណ្ណិការេ;

អាបូរថ [អបូរថ (សី. បី.), អាបូរថេ (ស្យា.)] តេន មុហុត្តកេន, សាយំ នទី អាសិ មយា សុទុត្តរា.

ឧភោសុ តីរេសុ មយំ តទា ឋិតា, សម្បស្សន្តា ឧភយោ អញ្ញមញ្ញំ;

សកិម្បិ រោទាម សកិំ ហសាម, កិច្ឆេន នោ អាគមា [អគមា (សី. ស្យា. បី.)] សំវរី សា.

បាតោវ ¶ [បាតោ ច (សី. ស្យា. បី.)] ខោ ឧគ្គតេ សូរិយម្ហិ, ចតុក្កំ នទិំ ឧត្តរិយាន លុទ្ទ;

អាលិង្គិយា អញ្ញមញ្ញំ មយំ ឧភោ, សកិម្បិ រោទាម សកិំ ហសាម.

តីហូនកំ សត្តសតានិ លុទ្ទ, យមិធ មយំ វិប្បវសិម្ហ បុព្ពេ;

វស្សេកិមំ [វាសេកិមំ (សី. បី.)] ជីវិតំ ភូមិបាល, កោ នីធ កន្តាយ វិនា វសេយ្យ.

អាយុញ្ច វោ កីវតកោ នុ សម្ម, សចេបិ ជានាថ វទេថ អាយុំ;

អនុស្សវា វុឌ្ឍតោ អាគមា វា, អក្ខាថ ¶ មេ តំ អវិកម្បមានា.

អាយុញ្ច នោ វស្សសហស្សំ លុទ្ទ, ន ចន្តរា បាបកោ អត្ថិ រោគោ;

អប្បញ្ច [អប្បំវ (ស្យា. ក.)] ទុក្ខំ សុខមេវ ភិយ្យោ, អវីតរាគា វិជហាម ជីវិតំ.

ឥទញ្ច សុត្វាន អមានុសានំ, ភល្លាតិយោ ឥត្តរ ជីវិតន្តិ;

និវត្តថ ន មិគវំ អចរិ, អទាសិ ទានានិ អភុញ្ជិ ភោគេ.

ឥទញ្ច សុត្វាន អមានុសានំ, សម្មោទថ មា កលហំ អកត្ថ;

មា វោ តបី អត្តកម្មាបរាធោ, យថាបិ តេ កិម្បុរិសេករត្តំ.

ឥទញ្ច ¶ សុត្វាន អមានុសានំ, សម្មោទថ មា វិវាទំ អកត្ថ;

មា វោ តបី អត្តកម្មាបរាធោ, យថាបិ តេ កិម្បុរិសេករត្តំ.

វិវិធំ ¶ [វិវិធ (សី. ស្យា.)] អធិមនា សុណោមហំ, វចនបថំ តវ អត្ថសំហិតំ;

មុញ្ចំ [មុញ្ច (សី. បី.)] គិរំ នុទសេវ មេ ទរំ, សមណ ¶ សុខាវហ ជីវ មេ ចិរន្តិ.

កោ តំ ហិំសតិ ហេឋេតិ, កិំ [កិន្នុ (បី. ក.)] ទុម្មនោ សោចសិ អប្បតីតោ;

កស្សជ្ជ មាតាបិតរោ រុទន្តុ, ក្វជ្ជ សេតុ [កោ ន្វេជ្ជ សេតិ (ក.), កោ អជ្ជ សេតុ (?)] និហតោ បថព្យា.

តុដ្ឋោស្មិ ទេវ តវ ទស្សនេន, ចិរស្សំ បស្សាមិ តំ ភូមិបាល;

អហិំសកោ រេណុមនុប្បវិស្ស, បុត្តេន តេ ហេឋយិតោស្មិ [បោថយិតោស្មិ (ក.)] ទេវ.

អាយន្តុ ទោវារិកា ខគ្គពន្ធា [ខគ្គពទ្ធា (សី. បី.)], កាសាវិយា យន្តុ [ហន្តុ (ក.)] អន្តេបុរន្តំ;

ហន្ត្វាន តំ សោមនស្សំ កុមារំ, ឆេត្វាន សីសំ វរមាហរន្តុ.

បេសិតា រាជិនោ ទូតា, កុមារំ ឯតទព្រវុំ;

ឥស្សរេន វិតិណ្ណោសិ, វធំ បត្តោសិ ខត្តិយ.

ស រាជបុត្តោ បរិទេវយន្តោ, ទសង្គុលិំ អញ្ជលិំ បគ្គហេត្វា;

អហម្បិ ¶ ឥច្ឆាមិ ជនិន្ទ ទដ្ឋុំ, ជីវំ មំ នេត្វា [ជីវំ បនេត្វា (សី. បី.)] បដិទស្សយេថ.

តស្ស តំ វចនំ សុត្វា, រញ្ញោ បុត្តំ អទស្សយុំ;

បុត្តោ ច បិតរំ ទិស្វា, ទូរតោវជ្ឈភាសថ.

អាគច្ឆុំ ¶ [អាគញ្ឆុំ (សី.), អាគញ្ឆុ (បី.)] ទោវារិកា ខគ្គពន្ធា, កាសាវិយា ហន្តុ មមំ ជនិន្ទ;

អក្ខាហិ មេ បុច្ឆិតោ ឯតមត្ថំ, អបរាធោ កោ និធ មមជ្ជ អត្ថិ.

សាយញ្ច បាតោ ឧទកំ សជាតិ, អគ្គិំ សទា បារិចរតប្បមត្តោ;

តំ តាទិសំ សំយតំ ព្រហ្មចារិំ, កស្មា តុវំ ព្រូសិ គហប្បតីតិ.

តាលា ច មូលា ច ផលា ច ទេវ, បរិគ្គហា វិវិធា សន្តិមស្ស;

តេ រក្ខតិ គោបយតប្បមត្តោ, [ព្រាហ្មណោ គហបតិ តេន ហោតិ (សី. ស្យា. បី.)] តស្មា អហំ ព្រូមិ គហប្បតីតិ [ព្រាហ្មណោ គហបតិ តេន ហោតិ (សី. ស្យា. បី.)].

សច្ចំ ខោ ឯតំ វទសិ កុមារ, បរិគ្គហា វិវិធា សន្តិមស្ស;

តេ រក្ខតិ គោបយតប្បមត្តោ, ស [នត្ថិ ឥទំ សី. ស្យា. បី. បោត្ថកេសុ] ព្រាហ្មណោ ¶ គហបតិ តេន ហោតិ.

សុណន្តុ មយ្ហំ បរិសា សមាគតា, សនេគមា ជានបទា ច សព្ពេ;

ពាលាយំ ពាលស្ស វចោ និសម្ម, អហេតុនា ឃាតយតេ មំ [ឃាតយតេ (សី. បី.)] ជនិន្ទោ.

ទឡ្ហស្មិ ¶ មូលេ វិសដេ វិរូឡ្ហេ, ទុន្និក្កយោ វេឡុ បសាខជាតោ;

វន្ទាមិ បាទានិ តវ [តវំ (សី. បី.)] ជនិន្ទ, អនុជាន មំ បព្ពជិស្សាមិ ទេវ.

ភុញ្ជស្សុ ភោគេ វិបុលេ កុមារ, សព្ពញ្ច តេ ឥស្សរិយំ ទទាមិ;

អជ្ជេវ ត្វំ កុរូនំ ហោហិ រាជា, មា បព្ពជី បព្ពជ្ជា ហិ ទុក្ខា.

កិន្នូធ ¶ ទេវ តវមត្ថិ ភោគា, បុព្ពេវហំ [បុព្ពេ ចហំ (ក.)] ទេវលោកេ រមិស្សំ;

រូបេហិ សទ្ទេហិ អថោ រសេហិ, គន្ធេហិ ផស្សេហិ មនោរមេហិ.

ភុត្តា ច មេ [ភុត្តា (សី. បី.)] ភោគា តិទិវស្មិំ ទេវ, បរិវារិតា [បរិចារិតា (ក.)] អច្ឆរានំ គណេន [អច្ឆរាសំគណេន (ស្យា. បី. ក.)];

តុវញ្ច [តវញ្ច (សី. បី.)] ពាលំ បរនេយ្យំ វិទិត្វា, ន ¶ តាទិសេ រាជកុលេ វសេយ្យំ.

សចាហំ ពាលោ បរនេយ្យោ អស្មិ, ឯកាបរាធំ [ឯតាបរាធំ (ក.)] ខម បុត្ត មយ្ហំ;

បុនបិ ចេ ឯទិសកំ ភវេយ្យ, យថាមតិំ សោមនស្ស ករោហិ.

អនិសម្ម កតំ កម្មំ, អនវត្ថាយ ចិន្តិតំ;

ភេសជ្ជស្សេវ វេភង្គោ, វិបាកោ ហោតិ បាបកោ.

និសម្ម ច កតំ កម្មំ, សម្មាវត្ថាយ ចិន្តិតំ;

ភេសជ្ជស្សេវ សម្បត្តិ, វិបាកោ ហោតិ ភទ្រកោ.

អលសោ គិហី កាមភោគី ន សាធុ, អសញ្ញតោ បព្ពជិតោ ន សាធុ;

រាជា ន សាធុ អនិសម្មការី, យោ បណ្ឌិតោ កោធនោ តំ ន សាធុ.

និសម្ម ខត្តិយោ កយិរា, នានិសម្ម ទិសម្បតិ;

និសម្មការិនោ រាជ, យសោ កិត្តិ ច វឌ្ឍតិ.

និសម្ម ទណ្ឌំ បណយេយ្យ ឥស្សរោ, វេគា កតំ តប្បតិ ភូមិបាល;

សម្មាបណីធី ច នរស្ស អត្ថា, អនានុតប្បា តេ ភវន្តិ បច្ឆា.

អនានុតប្បានិ ¶ ហិ យេ ករោន្តិ, វិភជ្ជ ¶ កម្មាយតនានិ លោកេ;

វិញ្ញុប្បសត្ថានិ សុខុទ្រយានិ, ភវន្តិ ពុទ្ធានុមតានិ [វទ្ធានុមតានិ (សី. បី.)] តានិ.

អាគច្ឆុំ ទោវារិកា ខគ្គពន្ធា, កាសាវិយា ហន្តុ មមំ ជនិន្ទ;

មាតុញ្ច [មាតុច្ច (បី.)] អង្កស្មិមហំ និសិន្នោ, អាកឌ្ឍិតោ សហសា តេហិ ទេវ.

កដុកញ្ហិ សម្ពាធំ សុកិច្ឆំ [សុកិច្ឆ (សី. បី.)] បត្តោ, មធុរម្បិ យំ ជីវិតំ លទ្ធ រាជ;

កិច្ឆេនហំ អជ្ជ វធា បមុត្តោ, បព្ពជ្ជមេវាភិមនោហមស្មិ.

បុត្តោ តវាយំ តរុណោ សុធម្មេ, អនុកម្បកោ សោមនស្សោ កុមារោ;

តំ យាចមានោ ន លភាមិ ស្វជ្ជ [សជ្ជ (សី. បី.)], អរហសិ នំ យាចិតវេ [យាចិតុយេ (ក.)] តុវម្បិ.

រមស្សុ ¶ ភិក្ខាចរិយាយ បុត្ត, និសម្ម ធម្មេសុ បរិព្ពជស្សុ;

សព្ពេសុ ភូតេសុ និធាយ ទណ្ឌំ, អនិន្ទិតោ ព្រហ្មមុបេហិ ឋានំ.

អច្ឆេរ [អច្ឆរិយ (សី. ស្យា. បី.)] រូបំ វត យាទិសញ្ច, ទុក្ខិតំ ¶ មំ ទុក្ខាបយសេ សុធម្មេ;

យាចស្សុ បុត្តំ ឥតិ វុច្ចមានា, ភិយ្យោវ ឧស្សាហយសេ កុមារំ.

យេ វិប្បមុត្តា អនវជ្ជភោគិនោ [ភោជិនោ (សី. ស្យា. បី.)], បរិនិព្ពុតា លោកមិមំ ចរន្តិ;

តមរិយមគ្គំ បដិបជ្ជមានំ, ន ឧស្សហេ វារយិតុំ កុមារំ.

អទ្ធា ¶ ហវេ សេវិតព្ពា សបញ្ញា, ពហុស្សុតា យេ ពហុឋានចិន្តិនោ;

យេសាយំ សុត្វាន សុភាសិតានិ, អប្បោស្សុក្កា វីតសោកា សុធម្មាតិ.

កា នុ វិជ្ជុរិវាភាសិ, ឱសធី វិយ តារកា;

ទេវតា នុសិ គន្ធព្ពី, ន តំ មញ្ញាមិ មានុសិំ [មានុសី (ស្យា. ក.)].

នម្ហិ ទេវី ន គន្ធព្ពី, ន មហារាជ មានុសី;

នាគកញ្ញាស្មិ ភទ្ទន្តេ, អត្ថេនម្ហិ ឥធាគតា.

វិព្ភន្តចិត្តា កុបិតិន្ទ្រិយាសិ, នេត្តេហិ តេ វារិគណា សវន្តិ;

កិំ ¶ តេ នដ្ឋំ កិំ បន បត្ថយានា, ឥធាគតា នារិ តទិង្ឃ ព្រូហិ.

យមុគ្គតេជោ ឧរគោតិ ចាហុ, នាគោតិ នំ អាហុ ជនា ជនិន្ទ;

តមគ្គហី បុរិសោ ជីវិកត្ថោ, តំ ពន្ធនា មុញ្ច បតី មមេសោ.

កថំ ន្វយំ ពលវិរិយូបបន្នោ, ហត្ថត្ត [ហត្ថត្ថ (សី. ស្យា. បី.)] មាគច្ឆិ វនិព្ពកស្ស;

អក្ខាហិ មេ នាគកញ្ញេ តមត្ថំ, កថំ វិជានេមុ គហីតនាគំ.

នគរម្បិ នាគោ ភស្មំ ករេយ្យ, តថា ហិ សោ ពលវិរិយូបបន្នោ;

ធម្មញ្ច នាគោ អបចាយមានោ, តស្មា បរក្កម្ម តបោ ករោតិ.

ចាតុទ្ទសិំ ¶ បញ្ចទសិំ [បន្នរសិំ (សី. ស្យា. បី.)] ច រាជ, ចតុប្បថេ សម្មតិ នាគរាជា;

តមគ្គហី បុរិសោ ជីវិកត្ថោ, តំ ពន្ធនា មុញ្ច បតី មមេសោ.

សោឡសិត្ថិសហស្សានិ, អាមុត្តមណិកុណ្ឌលា;

វារិគេហសយា នារី [នារិយោ (បី.)], តាបិ តំ សរណំ គតា.

ធម្មេន ¶ មោចេហិ អសាហសេន, គាមេន និក្ខេន គវំ សតេន;

ឱស្សដ្ឋកាយោ ឧរគោ ចរាតុ, បុញ្ញត្ថិកោ មុញ្ចតុ ពន្ធនស្មា.

ធម្មេន ¶ មោចេមិ អសាហសេន, គាមេន និក្ខេន គវំ សតេន;

ឱស្សដ្ឋកាយោ ឧរគោ ចរាតុ, បុញ្ញត្ថិកោ មុញ្ចតុ ពន្ធនស្មា.

ទម្មិ និក្ខសតំ លុទ្ទ, ថូលញ្ច មណិកុណ្ឌលំ;

ចតុស្សទញ្ច បល្លង្កំ, ឧមាបុប្ផសរិន្និភំ.

ទ្វេ ច សាទិសិយោ ភរិយា, ឧសភញ្ច គវំ សតំ;

ឱស្សដ្ឋកាយោ ឧរគោ ចរាតុ, បុញ្ញត្ថិកោ មុញ្ចតុ ពន្ធនស្មា.

វិនាបិ ទានា តវ វចនំ ជនិន្ទ, មុញ្ចេមុ នំ ឧរគំ ពន្ធនស្មា;

ឱស្សដ្ឋកាយោ ឧរគោ ចរាតុ, បុញ្ញត្ថិកោ មុញ្ចតុ ពន្ធនស្មា.

មុត្តោ ចម្បេយ្យកោ នាគោ, រាជានំ ឯតទព្រវិ;

នមោ តេ កាសិរាជត្ថុ, នមោ តេ កាសិវឌ្ឍន;

អញ្ជលិំ តេ បគ្គណ្ហាមិ, បស្សេយ្យំ មេ និវេសនំ.

អទ្ធា ¶ ¶ ហិ ទុព្ពិស្សសមេតមាហុ, យំ មានុសោ វិស្សសេ អមានុសម្ហិ;

សចេ ច មំ យាចសិ ឯតមត្ថំ, ទក្ខេមុ តេ នាគ និវេសនានិ.

សចេបិ [សចេ ហិ (សី. បី. អដ្ឋ.)] វាតោ គិរិមាវហេយ្យ, ចន្ទោ ច សុរិយោ ច ឆមា បតេយ្យុំ;

សព្ពា ច នជ្ជោ បដិសោតំ វជេយ្យុំ, ន ត្វេវហំ រាជ មុសា ភណេយ្យំ.

នភំ ផលេយ្យ ឧទធីបិ សុស្សេ, សំវដ្ដយេ [សំវដ្ដេយំ (សី. បី.), សំវដ្ដេយ្យ (ស្យា. ក.)] ភូតធរា វសុន្ធរា;

សិលុច្ចយោ មេរុ សមូលមុប្បតេ [មុព្ពហេ (សី. ស្យា. បី. ក. អដ្ឋ.), មុដ្ឋហេ (ក.)], ន ត្វេវហំ រាជ មុសា ភណេយ្យំ.

អទ្ធា ហិ ទុព្ពិស្សសមេតមាហុ, យំ មានុសោ វិស្សសេ អមានុសម្ហិ;

សចេ ច មំ យាចសិ ឯតមត្ថំ, ទក្ខេមុ តេ នាគ និវេសនានិ.

តុម្ហេ ខោត្ថ ឃោរវិសា ឧឡារា, មហាតេជា ខិប្បកោបី ច ហោថ;

មំការណា [មម ការណា (សី. ស្យា. បី.)] ពន្ធនស្មា បមុត្តោ, អរហសិ នោ ជានិតុយេ [ជានិតាយេ (សី.), ជានិតវេ (ស្យា.), ជានិតយេ (បី.)] កតានិ.

សោ ¶ បច្ចតំ និរយេ ឃោររូបេ, មា កាយិកំ សាតមលត្ថ កិញ្ចិ;

បេឡាយ ពទ្ធោ មរណំ ឧបេតុ, យោ តាទិសំ កម្មកតំ ន ជានេ.

សច្ចប្បដិញ្ញា ¶ តវមេស ហោតុ, អក្កោធនោ ហោហិ អនុបនាហី;

សព្ពញ្ច តេ នាគកុលំ សុបណ្ណា, អគ្គិំវ គិម្ហេសុ [គិម្ហាសុ (សី. ស្យា. បី.)] វិវជ្ជយន្តុ.

អនុកម្បសី នាគកុលំ ជនិន្ទ, មាតា យថា សុប្បិយំ ឯកបុត្តំ;

អហញ្ច តេ នាគកុលេន សទ្ធិំ, កាហាមិ វេយ្យាវដិកំ ឧឡារំ.

យោជេន្តុ វេ រាជរថេ សុចិត្តេ, កម្ពោជកេ អស្សតរេ សុទន្តេ;

នាគេ ច យោជេន្តុ សុវណ្ណកប្បនេ, ទក្ខេមុ នាគស្ស និវេសនានិ.

ភេរី ¶ មុទិង្គា [មុតិង្គា (សី. បី.)] បណវា ច សង្ខា, អវជ្ជយិំសុ ឧគ្គសេនស្ស រញ្ញោ;

បាយាសិ រាជា ពហុសោភមានោ, បុរក្ខតោ នារិគណស្ស មជ្ឈេ.

សុវណ្ណចិតកំ ¶ ភូមិំ, អទ្ទក្ខិ កាសិវឌ្ឍនោ;

សោវណ្ណមយបាសាទេ, វេឡុរិយផលកត្ថតេ.

ស រាជា បាវិសិ ព្យម្ហំ, ចម្បេយ្យស្ស និវេសនំ;

អាទិច្ចវណ្ណសន្និភំ, កំសវិជ្ជុ បភស្សរំ.

នានារុក្ខេហិ សញ្ឆន្នំ, នានាគន្ធសមីរិតំ;

សោ បាវេក្ខិ កាសិរាជា, ចម្បេយ្យស្ស និវេសនំ.

បវិដ្ឋស្មិំ កាសិរញ្ញេ, ចម្បេយ្យស្ស និវេសនំ;

ទិព្ពា តូរិយា បវជ្ជិំសុ, នាគកញ្ញា ច នច្ចិសុំ [នច្ចយុំ (សី. បី. ក.)].

តំ នាគកញ្ញា ចរិតំ គណេន, អន្វារុហី កាសិរាជា បសន្នោ;

និសីទិ សោវណ្ណមយម្ហិ បីឋេ, សាបស្សយេ [សោបស្សយេ (ក.)] ចន្ទនសារលិត្តេ.

សោ ¶ តត្ថ ភុត្វា ច អថោ រមិត្វា, ចម្បេយ្យកំ កាសិរាជា អវោច;

វិមានសេដ្ឋានិ ឥមានិ តុយ្ហំ, អាទិច្ចវណ្ណានិ បភស្សរានិ;

នេតាទិសំ អត្ថិ មនុស្សលោកេ, កិំ បត្ថយំ [កិមត្ថិយំ (សី. ស្យា. បី.)] នាគ តបោ ករោសិ.

តា កម្ពុកាយូរធរា សុវត្ថា, វដ្ដង្គុលី តម្ពតលូបបន្នា;

បគ្គយ្ហ ¶ បាយេន្តិ អនោមវណ្ណា, នេតាទិសំ អត្ថិ មនុស្សលោកេ;

នជ្ជោ ច តេមា បុថុលោមមច្ឆា, អាដា [អាទា (ស្យា.), អទា (បី.)] សកុន្តាភិរុទា សុតិត្ថា;

នេតាទិសំ អត្ថិ មនុស្សលោកេ, កិំ បត្ថយំ នាគ តបោ ករោសិ.

កោញ្ចា មយូរា ទិវិយា ច ហំសា, វគ្គុស្សរា កោកិលា សម្បតន្តិ;

នេតាទិសំ អត្ថិ មនុស្សលោកេ, កិំ បត្ថយំ នាគ តបោ ករោសិ.

អម្ពា ច សាលា តិលកា ច ជម្ពុយោ, ឧទ្ទាលកា បាដលិយោ ច ផុល្លា;

នេតាទិសំ អត្ថិ មនុស្សលោកេ, កិំ បត្ថយំ នាគ តបោ ករោសិ.

ឥមា ច តេ បោក្ខរញ្ញោ សមន្តតោ, ទិព្ពា [ទិព្យា (ស្យា.), ទិវិយា (បី.)] ច គន្ធា សតតំ បវាយន្តិ;

នេតាទិសំ អត្ថិ មនុស្សលោកេ, កិំ បត្ថយំ នាគ តបោ ករោសិ.

ន ¶ បុត្តហេតុ ន ធនស្ស ហេតុ, ន ¶ អាយុនោ ចាបិ [វាបិ (សី. បី.)] ជនិន្ទ ហេតុ;

មនុស្សយោនិំ អភិបត្ថយានោ, តស្មា បរក្កម្ម តបោ ករោមិ.

ត្វំ ¶ លោហិតក្ខោ វិហតន្តរំសោ, អលង្កតោ កប្បិតកេសមស្សុ;

សុរោសិតោ លោហិតចន្ទនេន, គន្ធព្ពរាជាវ ទិសា បភាសសិ.

ទេវិទ្ធិបត្តោសិ មហានុភាវោ, សព្ពេហិ កាមេហិ សមង្គិភូតោ;

បុច្ឆាមិ តំ នាគរាជេតមត្ថំ, សេយ្យោ ឥតោ កេន មនុស្សលោកោ.

ជនិន្ទ នាញ្ញត្រ មនុស្សលោកា, សុទ្ធី វ សំវិជ្ជតិ សំយមោ វា;

អហញ្ច លទ្ធាន មនុស្សយោនិំ, កាហាមិ ជាតិមរណស្ស អន្តំ.

អទ្ធា ហវេ សេវិតព្ពា សបញ្ញា, ពហុស្សុតា យេ ពហុឋានចិន្តិនោ;

នារិយោ ច ទិស្វាន តុវញ្ច នាគ, កាហាមិ បុញ្ញានិ អនប្បកានិ.

អទ្ធា ហវេ សេវិតព្ពា សបញ្ញា, ពហុស្សុតា ¶ យេ ពហុឋានចិន្តិនោ;

នារិយោ ច ទិស្វាន មមញ្ច រាជ, ករោហិ បុញ្ញានិ អនប្បកានិ.

ឥទញ្ច មេ ជាតរូបំ បហូតំ, រាសី សុវណ្ណស្ស ច តាលមត្តា;

[ឥតោ ហរិត្វា សោវណ្ណឃរានិ ការយ, រូបិយស្ស ច បាការំ ករោន្តុ (សី. ស្យា.) ឥតោ ហរិត្វា សោវណ្ណឃរានិ, [ការយ] រូបិយស្ស ច បាការំ ករោន្តុ (បី.)] ឥតោ ហរិត្វាន សុវណ្ណឃរានិ, ករស្សុ រូបិយបាការំ ករោន្តុ [ឥតោ ហរិត្វា សោវណ្ណឃរានិ ការយ, រូបិយស្ស ច បាការំ ករោន្តុ (សី. ស្យា.) ឥតោ ហរិត្វា សោវណ្ណឃរានិ, [ការយ] រូបិយស្ស ច បាការំ ករោន្តុ (បី.)].

មុត្តា ¶ ច [មុត្តានញ្ច (សី. ស្យា.)] វាហសហស្សានិ បញ្ច, វេឡុរិយមិស្សានិ ឥតោ ហរិត្វា;

អន្តេបុរេ ភូមិយំ សន្ថរន្តុ, និក្កទ្ទមា ហេហិតិ នីរជា ច.

ឯតាទិសំ អាវស រាជសេដ្ឋ, វិមានសេដ្ឋំ ពហុ សោភមានំ;

ពារាណសិំ នគរំ ឥទ្ធំ ផីតំ, រជ្ជញ្ច ការេហិ អនោមបញ្ញាតិ.

ព្រហ្មលោកា ចវិត្វាន, ទេវបុត្តោ មហិទ្ធិកោ;

រញ្ញោ បុត្តោ ឧទបាទិ, សព្ពកាមសមិទ្ធិសុ.

កាមា ¶ វា កាមសញ្ញា វា, ព្រហ្មលោកេ ន វិជ្ជតិ;

ស្វាស្សុ [យ្វាស្ស (សី.)] តាយេវ សញ្ញាយ, កាមេហិ វិជិគុច្ឆថ.

តស្ស ចន្តេបុរេ អាសិ, ឈានាគារំ សុមាបិតំ;

សោ តត្ថ បដិសល្លីនោ [បដិសល្លានោ (ក.)], ឯកោ រហសិ ឈាយថ.

ស រាជា បរិទេវេសិ, បុត្តសោកេន អដ្ដិតោ;

ឯកបុត្តោ ចយំ មយ្ហំ, ន ច កាមានិ ភុញ្ជតិ.

កោ នុ ខ្វេត្ថ [ខេត្ថ (សី. បី.)] ឧបាយោ សោ, កោ វា ជានាតិ កិញ្ចនំ;

យោ [កោ (សី. បី.)] មេ បុត្តំ បលោភេយ្យ, យថា កាមានិ បត្ថយេ.

អហុ ¶ កុមារី តត្ថេវ, វណ្ណរូបសមាហិតា;

កុសលា នច្ចគីតស្ស, វាទិតេ ច បទក្ខិណា.

សា តត្ថ ឧបសង្កម្ម, រាជានំ ឯតទព្រវិ;

អហំ ខោ នំ បលោភេយ្យំ, សចេ ភត្តា ភវិស្សតិ.

តំ តថាវាទិនិំ រាជា, កុមារិំ ឯតទព្រវិ;

ត្វញ្ញេវ នំ បលោភេហិ, តវ ភត្តា ភវិស្សតិ.

សា ¶ ច អន្តេបុរំ គន្ត្វា, ពហុំ កាមុបសំហិតំ;

ហទយង្គមា បេមនីយា, ចិត្រា គាថា អភាសថ.

តស្សា ច គាយមានាយ, សទ្ទំ សុត្វាន នារិយា;

កាមច្ឆន្ទស្ស ឧប្បជ្ជិ, ជនំ សោ បរិបុច្ឆថ.

កស្សេសោ សទ្ទោ កោ វា សោ, ភណតិ ឧច្ចាវចំ ពហុំ;

ហទយង្គមំ បេមនីយំ, អហោ [អថោ (សី. បី.)] កណ្ណសុខំ មម.

ឯសា ¶ ខោ បមទា ទេវ, ខិឌ្ឌា ឯសា អនប្បិកា [អនប្បកា (ក.)];

សចេ ត្វំ កាមេ ភុញ្ជេយ្យ, ភិយ្យោ ភិយ្យោ ឆាទេយ្យុ តំ.

ឥង្ឃ អាគច្ឆតោរេន [អាគច្ឆតោរេនំ (ក.) អាគច្ឆតុ + ឱរេន], អវិទូរម្ហិ គាយតុ;

អស្សមស្ស សមីបម្ហិ, សន្តិកេ មយ្ហំ គាយតុ.

តិរោកុដ្ដម្ហិ គាយិត្វា, ឈានាគារម្ហិ បាវិសិ;

ពន្ធិ នំ [ភន្ធិតុំ (ស្យា. ក.)] អនុបុព្ពេន, អារញ្ញមិវ កុញ្ជរំ.

តស្ស [តស្សា (ស្យា.)] កាមរសំ ញត្វា, ឥស្សាធម្មោ អជាយថ;

‘‘អហមេវ កាមេ ភុញ្ជេយ្យំ, មា អញ្ញោ បុរិសោ អហុ’’.

តតោ អសិំ គហេត្វាន, បុរិសេ ហន្តុំ ឧបក្កមិ;

អហមេវេកោ ភុញ្ជិស្សំ, មា អញ្ញោ បុរិសោ សិយា.

តតោ ជានបទា សព្ពេ, វិក្កន្ទិំសុ សមាគតា;

បុត្តោ ត្យាយំ មហារាជ, ជនំ ហេឋេត្យទូសកំ.

តញ្ច រាជា វិវាហេសិ [និវាហេសិ (ស្យា.), វិហាហេសិ (បី.)], សម្ហា រដ្ឋា ច [រដ្ឋាតោ (សី. បី.), រដ្ឋតោ (ក.)] ខត្តិយោ;

យាវតា វិជិតំ មយ្ហំ, ន តេ វត្ថព្ព [វត្តព្ព (សី. បី.)] តាវទេ.

តតោ សោ ភរិយមាទាយ, សមុទ្ទំ ឧបសង្កមិ;

បណ្ណសាលំ ករិត្វាន, វនមុញ្ឆាយ បាវិសិ.

អថេត្ថ ¶ ឥសិ មាគច្ឆិ, សមុទ្ទំ ឧបរូបរិ;

សោ តស្ស គេហំ បាវេក្ខិ, ភត្តកាលេ ឧបដ្ឋិតេ.

តញ្ច ¶ ភរិយា បលោភេសិ, បស្ស យាវ សុទារុណំ;

ចុតោ សោ ព្រហ្មចរិយម្ហា, ឥទ្ធិយា បរិហាយថ.

រាជបុត្តោ ¶ ច ឧញ្ឆាតោ, វនមូលផលំ ពហុំ;

សាយំ កាជេន [កាចេន (បី.)] អាទាយ, អស្សមំ ឧបសង្កមិ.

ឥសី ច ខត្តិយំ ទិស្វា, សមុទ្ទំ ឧបសង្កមិ;

‘‘វេហាយសំ គមិស្ស’’ន្តិ, សីទតេ សោ មហណ្ណវេ.

ខត្តិយោ ច ឥសិំ ទិស្វា, សីទមានំ មហណ្ណវេ;

តស្សេវ អនុកម្បាយ, ឥមា គាថា អភាសថ.

អភិជ្ជមានេ វារិស្មិំ, សយំ អាគម្ម ឥទ្ធិយា;

មិស្សីភាវិត្ថិយា គន្ត្វា, សំសីទសិ មហណ្ណវេ.

អាវដ្ដនី មហាមាយា, ព្រហ្មចរិយវិកោបនា;

សីទន្តិ នំ វិទិត្វាន, អារកា បរិវជ្ជយេ.

អនលា មុទុសម្ភាសា, ទុប្បូរា តា នទីសមា;

សីទន្តិ នំ វិទិត្វាន, អារកា បរិវជ្ជយេ.

យំ ឯតា ឧបសេវន្តិ, ឆន្ទសា វា ធនេន វា;

ជាតវេទោវ សំ ឋានំ, ខិប្បំ អនុទហន្តិ នំ.

ខត្តិយស្ស វចោ សុត្វា, ឥសិស្ស និព្ពិទា អហុ;

លទ្ធា បោរាណកំ មគ្គំ, គច្ឆតេ សោ វិហាយសំ.

ខត្តិយោ ច ឥសិំ ទិស្វា, គច្ឆមានំ វិហាយសំ;

សំវេគំ អលភី ធីរោ, បព្ពជ្ជំ សមរោចយិ.

តតោ សោ បព្ពជិត្វាន, កាមរាគំ វិរាជយិ;

កាមរាគំ ¶ វិរាជេត្វា, ព្រហ្មលោកូបគោ អហូតិ.

បញ្ច ¶ បណ្ឌិតា សមាគតាត្ថ, បញ្ហា មេ បដិភាតិ តំ សុណាថ;

និន្ទិយមត្ថំ បសំសិយំ វា, កស្សេវាវិករេយ្យ [កស្ស វាវីករេយ្យ (ក.)] គុយ្ហមត្ថំ.

ត្វំ ¶ អាវិករោហិ ភូមិបាល, ភត្តា ភារសហោ តុវំ វទេ តំ;

តវ ឆន្ទរុចីនិ [ឆន្ទញ្ច រុចិញ្ច (សី. បី.)] សម្មសិត្វា, អថ វក្ខន្តិ ជនិន្ទ បញ្ច ធីរា.

យា សីលវតី អនញ្ញថេយ្យា [អនញ្ញធេយ្យា (សី. បី.)], ភត្តុច្ឆន្ទវសានុគា (បិយា) [( ) នត្ថិ សី. បី. បោត្ថកេសុ] មនាបា;

និន្ទិយមត្ថំ បសំសិយំ វា, ភរិយាយាវិករេយ្យ [ភរិយាយ វាវីករេយ្យ (ក.)] គុយ្ហមត្ថំ.

យោ កិច្ឆគតស្ស អាតុរស្ស, សរណំ ហោតិ គតី បរាយនញ្ច;

និន្ទិយមត្ថំ បសំសិយំ វា, សខិនោ វាវិករេយ្យ គុយ្ហមត្ថំ.

ជេដ្ឋោ ¶ [យោ ជេដ្ឋោ (ស្យា.)] អថ មជ្ឈិមោ កនិដ្ឋោ, យោ [សោ (សី. ស្យា. បី.)] ចេ សីលសមាហិតោ ឋិតត្តោ;

និន្ទិយមត្ថំ បសំសិយំ វា, ភាតុ វាវីករេយ្យ គុយ្ហមត្ថំ.

យោ វេ បិតុហទយស្ស បទ្ធគូ [បត្ថគូ (ស្យា.), បត្តគូ (ក.)], អនុជាតោ បិតរំ អនោមបញ្ញោ;

និន្ទិយមត្ថំ បសំសិយំ វា, បុត្តស្សាវិករេយ្យ [បុត្តស្ស វាវីករេយ្យ (ក.)] គុយ្ហមត្ថំ.

មាតា ¶ ទ្វិបទាជនិន្ទសេដ្ឋ, យា នំ [យោ តំ (សី. បី.)] បោសេតិ ឆន្ទសា បិយេន;

និន្ទិយមត្ថំ បសំសិយំ វា, មាតុយាវីករេយ្យ [មាតុយា វាវីករេយ្យ (ក.)] គុយ្ហមត្ថំ.

គុយ្ហស្ស ហិ គុយ្ហមេវ សាធុ, ន ហិ គុយ្ហស្ស បសត្ថមាវិកម្មំ;

អនិប្ផន្នតា [អនិប្ផាទាយ (សី. បី.), អនិប្ផន្នតាយ (ស្យា.), អា និប្ផាទា (?)] សហេយ្យ ធីរោ, និប្ផន្នោវ [និប្ផន្នត្ថោ (សី. បី.), និប្ផន្នត្ថោវ (ស្យា.)] យថាសុខំ ភណេយ្យ.

កិំ ត្វំ វិមនោសិ រាជសេដ្ឋ, ទ្វិបទជនិន្ទ [ទិបទិន្ទ (សី. ស្យា. បី.)] វចនំ សុណោម មេតំ [នេតំ (សី. បី.), តេតំ (ស្យា.)];

កិំ ចិន្តយមានោ ទុម្មនោសិ, នូន ទេវ អបរាធោ អត្ថិ មយ្ហំ.

‘‘បណ្ហេ ¶ [បញ្ញោ (សី. បី.), បញ្ហេ (ស្យា.), បន្ហេ (ក.)] វជ្ឈោ មហោសធោ’’តិ, អាណត្តោ មេ វធាយ ភូរិបញ្ញោ;

តំ ចិន្តយមានោ ទុម្មនោស្មិ, ន ហិ ទេវី អបរាធោ អត្ថិ តុយ្ហំ.

អភិទោសគតោ ទានិ ឯហិសិ, កិំ សុត្វា កិំ សង្កតេ មនោ តេ;

កោ តេ កិមវោច ភូរិបញ្ញ, ឥង្ឃ វចនំ សុណោម ព្រូហិ មេតំ.

‘‘បណ្ហេ វជ្ឈោ មហោសធោ’’តិ, យទិ តេ មន្តយិតំ ជនិន្ទ ទោសំ;

ភរិយាយ រហោគតោ អសំសិ, គុយ្ហំ បាតុកតំ សុតំ មមេតំ.

យំ ¶ សាលវនស្មិំ សេនកោ, បាបកម្មំ អកាសិ អសព្ភិរូបំ;

សខិនោវ រហោគតោ អសំសិ, គុយ្ហំ បាតុកតំ សុតំ មមេតំ.

បុក្កុស [បក្កុស (ក.) ជា. ១.៧.៤១ បណ្ណជាតកេ បស្សិតព្ពំ] បុរិសស្ស តេ ជនិន្ទ, ឧប្បន្នោ រោគោ អរាជយុត្តោ;

ភាតុញ្ច [ភាតុច្ច (សី. បី.), ភាតុវ (ស្យា.)] រហោគតោ អសំសិ, គុយ្ហំ បាតុកតំ សុតំ មមេតំ.

អាពាធោយំ ¶ អសព្ភិរូបោ, កាមិន្ទោ [កាវិន្ទោ (សី. បី.)] នរទេវេន ផុដ្ឋោ;

បុត្តស្ស រហោគតោ អសំសិ, គុយ្ហំ បាតុកតំ សុតំ មមេតំ.

អដ្ឋវង្កំ ¶ មណិរតនំ ឧឡារំ, សក្កោ តេ អទទា បិតាមហស្ស;

ទេវិន្ទស្ស គតំ តទជ្ជ ហត្ថំ [ទេវិន្ទស្ស តទជ្ជ ហត្ថគតំ (ក.)], មាតុញ្ច រហោគតោ អសំសិ;

គុយ្ហស្ស ហិ គុយ្ហមេវ សាធុ, ន ហិ គុយ្ហស្ស បសត្ថមាវិកម្មំ;

អនិប្ផន្នតា សហេយ្យ ធីរោ, និប្ផន្នោវ យថាសុខំ ភណេយ្យ.

ន គុយ្ហមត្ថំ វិវរេយ្យ, រក្ខេយ្យ នំ យថា និធិំ;

ន ហិ បាតុកតោ សាធុ, គុយ្ហោ អត្ថោ បជានតា.

ថិយា គុយ្ហំ ន សំសេយ្យ, អមិត្តស្ស ច បណ្ឌិតោ;

យោ ចាមិសេន សំហីរោ, ហទយត្ថេនោ ច យោ នរោ.

គុយ្ហមត្ថំ អសម្ពុទ្ធំ, សម្ពោធយតិ យោ នរោ;

មន្តភេទភយា តស្ស, ទាសភូតោ តិតិក្ខតិ.

យាវន្តោ ¶ បុរិសស្សត្ថំ, គុយ្ហំ ជានន្តិ មន្តិនំ;

តាវន្តោ ¶ តស្ស ឧព្ពេគា, តស្មា គុយ្ហំ ន វិស្សជេ.

វិវិច្ច ភាសេយ្យ ទិវា រហស្សំ, រត្តិំ គិរំ នាតិវេលំ បមុញ្ចេ;

ឧបស្សុតិកា ហិ សុណន្តិ មន្តំ, តស្មា មន្តោ ខិប្បមុបេតិ ភេទន្តិ.

ចិរស្សំ វត បស្សាម, ព្រាហ្មណំ ទេវវណ្ណិនំ;

មហាជដំ ខារិធរំ [ភារធរំ (បី.)], បង្កទន្តំ រជស្សិរំ.

ចិរស្សំ វត បស្សាម, ឥសិំ ធម្មគុណេ រតំ;

កាសាយវត្ថវសនំ, វាកចីរំ បដិច្ឆទំ.

អាសនំ ឧទកំ បជ្ជំ, បដិគណ្ហាតុ នោ ភវំ;

អគ្ឃេ ភវន្តំ បុច្ឆាម, អគ្ឃំ កុរុតុ នោ ភវំ.

អធិច្ច វេទេ បរិយេស វិត្តំ, បុត្តេ គហេ [គេហេ (សី. ស្យា. បី.)] តាត បតិដ្ឋបេត្វា;

គន្ធេ រសេ បច្ចនុភុយ្យ [បច្ចនុភោត្វ (ស្យា.), បច្ចនុភុត្វ (បី.)] សព្ពំ, អរញ្ញំ សាធុ មុនិ សោ បសត្ថោ.

វេទា ន សច្ចា ន ច វិត្តលាភោ, ន បុត្តលាភេន ជរំ វិហន្តិ;

គន្ធេ ¶ រសេ មុច្ចន [មុញ្ចន (សី. ក.)] មាហុ សន្តោ, សកម្មុនា [សកម្មនា (សី. បី.)] ហោតិ ផលូបបត្តិ.

អទ្ធា ហិ សច្ចំ វចនំ តវេតំ, សកម្មុនា ហោតិ ផលូបបត្តិ;

ជិណ្ណា ច មាតាបិតរោ តវីមេ [តវេមេ (សី.), តវ យិមេ (ស្យា. បី.)], បស្សេយ្យុំ តំ វស្សសតំ អរោគំ [អរោគ្យំ (ស្យា. ក.)].

យស្សស្ស ¶ ¶ សក្ខី មរណេន រាជ, ជរាយ មេត្តី នរវីរសេដ្ឋ;

យោ ចាបិ ជញ្ញា ន មរិស្សំ កទាចិ, បស្សេយ្យុំ តំ វស្សសតំ អរោគំ.

យថាបិ នាវំ បុរិសោ ទកម្ហិ, ឯរេតិ ចេ នំ ឧបនេតិ តីរំ;

ឯវម្បិ ព្យាធី សតតំ ជរា ច, ឧបនេតិ មច្ចំ [មច្ចុ (ស្យា. បី.)] វសមន្តកស្ស.

បង្កោ ច កាមា បលិបោ ច កាមា, មនោហរា ទុត្តរា មច្ចុធេយ្យា;

ឯតស្មិំ បង្កេ បលិបេ ព្យសន្នា [វិសន្នា (ស្យា. ក.)], ហីនត្តរូបា ន តរន្តិ បារំ.

អយំ បុរេ លុទ្ទមកាសិ កម្មំ, ស្វាយំ គហីតោ ន ហិ មោក្ខិតោ មេ;

ឱរុន្ធិយា ¶ នំ បរិរក្ខិស្សាមិ, មាយំ បុន លុទ្ទមកាសិ កម្មំ.

គវំវ [គាវំវ (សី.)] នដ្ឋំ បុរិសោ យថា វនេ, អន្វេសតី [បរិយេសតី (សី. បី.)] រាជ អបស្សមានោ;

ឯវំ នដ្ឋោ ឯសុការី មមត្ថោ, សោហំ កថំ ន គវេសេយ្យំ រាជ.

ហិយ្យោតិ ហិយ្យតិ [ហីយោតិ ហីយតិ (សី.)] បោសោ, បរេតិ បរិហាយតិ;

អនាគតំ នេតមត្ថីតិ ញត្វា, ឧប្បន្នឆន្ទំ កោ បនុទេយ្យ ធីរោ.

បស្សាមិ វោហំ ទហរំ [ទហរី (ស្យា. បី. ក.)] កុមារិំ, មត្តូបមំ កេតកបុប្ផនេត្តំ;

អភុត្តភោគេ [អភុត្វ ភោគេ (ស្យា. ក. អដ្ឋ.), អភុត្វ ភោគេ (បី.), ភោគេ អតុត្វា (ក.)] បឋមេ វយស្មិំ, អាទាយ មច្ចុ វជតេ កុមារិំ.

យុវា ¶ សុជាតោ សុមុខោ សុទស្សនោ, សាមោ កុសុម្ភបរិកិណ្ណមស្សុ;

ហិត្វាន កាមេ បដិកច្ច [បដិគច្ច (សី.), បដិគច្ឆ (ស្យា. បី.)] គេហំ, អនុជាន មំ បព្ពជិស្សាមិ ទេវ.

សាខាហិ រុក្ខោ លភតេ សមញ្ញំ, បហីនសាខំ បន ខាណុមាហុ;

បហីនបុត្តស្ស មមជ្ជ ភោតិ, វាសេដ្ឋិ ¶ ភិក្ខាចរិយាយ កាលោ.

អឃស្មិ កោញ្ចាវ យថា ហិមច្ចយេ, កតានិ [តន្តានិ (សី. បី.)] ជាលានិ បទាលិយ [បទាលេយ្យ (សី.)] ហំសា;

គច្ឆន្តិ បុត្តា ច បតី ច មយ្ហំ, សាហំ កថំ នានុវជេ បជានំ.

ឯតេ ភុត្វា វមិត្វា ច, បក្កមន្តិ វិហង្គមា;

យេ ច ភុត្វាន វមិំសុ, តេ មេ ហត្ថត្ត [ហត្ថត្ថ (សី. ស្យា. បី.)] មាគតា.

អវមី ព្រាហ្មណោ កាមេ, សោ [តេ (សី. បី.)] ត្វំ បច្ចាវមិស្សសិ;

វន្តាទោ បុរិសោ រាជ, ន សោ ហោតិ បសំសិយោ.

បង្កេ ច [បង្កេវ (សី. បី.)] បោសំ បលិបេ ព្យសន្នំ, ពលី យថា ទុព្ពលមុទ្ធរេយ្យ;

ឯវម្បិ មំ ត្វំ ឧទតារិ ភោតិ, បញ្ចាលិ គាថាហិ សុភាសិតាហិ.

ឥទំ វត្វា មហារាជា, ឯសុការី ទិសម្បតិ;

រដ្ឋំ ហិត្វាន បព្ពជិ, នាគោ ឆេត្វាវ ពន្ធនំ.

រាជា ¶ ច បព្ពជ្ជមរោចយិត្ថ, រដ្ឋំ បហាយ នរវីរសេដ្ឋោ;

តុវម្បិ នោ ហោតិ យថេវ រាជា, អម្ហេហិ គុត្តា អនុសាស រជ្ជំ.

រាជា ¶ ច បព្ពជ្ជមរោចយិត្ថ, រដ្ឋំ ¶ បហាយ នរវីរសេដ្ឋោ;

អហម្បិ ឯកា [ឯកាវ (សី.)] ចរិស្សាមិ លោកេ, ហិត្វាន កាមានិ មនោរមានិ.

រាជា ច បព្ពជ្ជមរោចយិត្ថ, រដ្ឋំ បហាយ នរវីរសេដ្ឋោ;

អហម្បិ ឯកា ចរិស្សាមិ លោកេ, ហិត្វាន កាមានិ យថោធិកានិ.

អច្ចេន្តិ កាលា តរយន្តិ រត្តិយោ, វយោគុណា អនុបុព្ពំ ជហន្តិ;

អហម្បិ ឯកា ចរិស្សាមិ លោកេ, ហិត្វាន កាមានិ មនោរមានិ.

អច្ចេន្តិ កាលា តរយន្តិ រត្តិយោ, វយោគុណា អនុបុព្ពំ ជហន្តិ;

អហម្បិ ឯកា ចរិស្សាមិ លោកេ, ហិត្វាន កាមានិ យថោធិកានិ.

អច្ចេន្តិ កាលា តរយន្តិ រត្តិយោ, វយោគុណា អនុបុព្ពំ ជហន្តិ;

អហម្បិ ឯកា ចរិស្សាមិ លោកេ, សីតិភូតា [សីតីភូតា (សី.)] សព្ពមតិច្ច សង្គន្តិ.

យមេករត្តិំ ¶ បឋមំ, គព្ភេ វសតិ មាណវោ;

អព្ភុដ្ឋិតោវ សោ យាតិ [សយតិ (សី. បី.), ស យាតិ (កត្ថចិ)], សគច្ឆំ ន និវត្តតិ.

ន ¶ យុជ្ឈមានា ន ពលេនវស្សិតា, នរា ន ជីរន្តិ ន ចាបិ មិយ្យរេ;

សព្ពំ ហិទំ [ហិ តំ (សី. បី.)] ជាតិជរាយុបទ្ទុតំ, តំ មេ មតី ហោតិ ចរាមិ ធម្មំ.

ចតុរង្គិនិំ សេនំ សុភិំសរូបំ, ជយន្តិ រដ្ឋាធិបតី បសយ្ហ;

ន មច្ចុនោ ជយិតុមុស្សហន្តិ, តំ មេ មតី ហោតិ ចរាមិ ធម្មំ.

ហត្ថីហិ អស្សេហិ រថេហិ បត្តិភិ, បរិវារិតា មុច្ចរេ ឯកច្ចេយ្យា [ឯកចេយ្យា (សី. បី.)];

ន មច្ចុនោ [ន មច្ចុតោ (សី.)] មុច្ចិតុមុស្សហន្តិ, តំ មេ មតី ហោតិ ចរាមិ ធម្មំ.

ហត្ថីហិ អស្សេហិ រថេហិ បត្តិភិ, សូរា [បុរា (ក.)] បភញ្ជន្តិ បធំសយន្តិ;

ន មច្ចុនោ ភញ្ជិតុមុស្សហន្តិ, តំ មេ មតី ហោតិ ចរាមិ ធម្មំ.

មត្តា គជា ភិន្នគឡា [បភិន្នគលា (សី.)] បភិន្នា, នគរានិ ¶ មទ្ទន្តិ ជនំ ហនន្តិ;

ន មច្ចុនោ មទ្ទិតុមុស្សហន្តិ, តំ មេ មតី ហោតិ ចរាមិ ធម្មំ.

ឥស្សាសិនោ កតហត្ថាបិ វីរា [វីរា (សី. បី.)], ទូរេបាតី [បតី (ក.)] អក្ខណវេធិនោបិ;

ន មច្ចុនោ វិជ្ឈិតុមុស្សហន្តិ, តំ មេ មតី ហោតិ ចរាមិ ធម្មំ.

សរានិ ¶ ខីយន្តិ សសេលកាននា, សព្ពំ ហិទំ [ហិ តំ (សី. បី.), បិតំ (ស្យា.)] ខីយតិ ទីឃមន្តរំ;

សព្ពំ ហិទំ [ហិ តំ (សី. បី.), បិតំ (ស្យា.)] ភញ្ជរេ កាលបរិយាយំ, តំ មេ មតី ហោតិ ចរាមិ ធម្មំ.

សព្ពេ ¶ សមេវំ ហិ នរាននារិនំ [នរានរីនំ (បី.), នារី នរានំ (ស្យា.), នរនារីនំ (ក.)], ចលាចលំ បាណភុនោធ ជីវិតំ;

បដោវ ធុត្តស្ស ទុមោវ កូលជោ, តំ មេ មតី ហោតិ ចរាមិ ធម្មំ.

ទុមប្ផលានេវ បតន្តិ មាណវា, ទហរា ច វុទ្ធា ច សរីរភេទា;

នារិយោ នរា មជ្ឈិមបោរិសា ច, តំ មេ មតី ហោតិ ចរាមិ ធម្មំ.

នាយំ វយោ តារករាជសន្និភោ, យទព្ភតីតំ ¶ គតមេវ ទានិ តំ;

ជិណ្ណស្ស ហី នត្ថិ រតី កុតោ សុខំ, តំ មេ មតី ហោតិ ចរាមិ ធម្មំ.

យក្ខា បិសាចា អថវាបិ បេតា, កុបិតាតេ [កុបិតាបិ តេ (សី. បី.)] អស្សសន្តិ មនុស្សេ;

ន មច្ចុនោ អស្សសិតុស្សហន្តិ, តំ មេ មតី ហោតិ ចរាមិ ធម្មំ.

យក្ខេ បិសាចេ អថវាបិ បេតេ, កុបិតេបិ តេ និជ្ឈបនំ ករោន្តិ;

ន មច្ចុនោ និជ្ឈបនំ ករោន្តិ, តំ មេ មតី ហោតិ ចរាមិ ធម្មំ.

អបរាធកេ ទូសកេ ហេឋកេ ច, រាជានោ ទណ្ឌេន្តិ វិទិត្វាន ទោសំ;

ន មច្ចុនោ ទណ្ឌយិតុស្សហន្តិ, តំ មេ មតី ហោតិ ចរាមិ ធម្មំ.

អបរាធកា ទូសកា ហេដ្ឋកា ច, លភន្តិ តេ រាជិនោ និជ្ឈបេតុំ;

ន មច្ចុនោ និជ្ឈបនំ ករោន្តិ, តំ មេ មតី ហោតិ ចរាមិ ធម្មំ.

ន ¶ ខត្តិយោតិ ន ច ព្រាហ្មណោតិ, ន ¶ អឌ្ឍកា ពលវា តេជវាបិ;

ន មច្ចុរាជស្ស អបេក្ខមត្ថិ, តំ មេ មតី ហោតិ ចរាមិ ធម្មំ.

សីហា ច ព្យគ្ឃា ច អថោបិ ទីបិយោ, បសយ្ហ ខាទន្តិ វិប្ផន្ទមានំ;

ន មច្ចុនោ ខាទិតុមុស្សហន្តិ, តំ មេ មតី ហោតិ ចរាមិ ធម្មំ.

មាយាការា រង្គមជ្ឈេ ករោន្តា, មោហេន្តិ ចក្ខូនិ ជនស្ស តាវទេ;

ន មច្ចុនោ មោហយិតុស្សហន្តិ, តំ មេ មតី ហោតិ ចរាមិ ធម្មំ.

អាសីវិសា កុបិតា ឧគ្គតេជា, ឌំសន្តិ មារេន្តិបិ តេ មនុស្សេ;

ន មច្ចុនោ ឌំសិតុមុស្សហន្តិ, តំ មេ មតី ហោតិ ចរាមិ ធម្មំ.

អាសីវិសា កុបិតា យំ ឌំសន្តិ, តិកិច្ឆកា តេស វិសំ ហនន្តិ;

ន មច្ចុនោ ទដ្ឋវិសំ [ទដ្ឋស្ស វិសំ (ក.)] ហនន្តិ, តំ មេ មតី ហោតិ ចរាមិ ធម្មំ.

ធម្មន្តរី វេត្តរណី [វេតរណី (សី. បី.)] ច ភោជោ, វិសានិ ¶ ហន្ត្វាន ភុជង្គមានំ;

សុយ្យន្តិ តេ កាលកតា តថេវ, តំ មេ មតី ហោតិ ចរាមិ ធម្មំ.

វិជ្ជាធរា ¶ ឃោរមធីយមានា, អទស្សនំ ឱសធេហិ វជន្តិ;

ន មច្ចុរាជស្ស វជន្តទស្សនំ [វជន្តិ អទស្សនំ (ស្យា. ក.)], តំ មេ មតី ហោតិ ចរាមិ ធម្មំ.

ធម្មោ ¶ ហវេ រក្ខតិ ធម្មចារិំ, ធម្មោ សុចិណ្ណោ សុខមាវហាតិ;

ឯសានិសំសោ ធម្មេ សុចិណ្ណេ, ន ទុគ្គតិំ គច្ឆតិ ធម្មចារី.

ន ហិ ធម្មោ អធម្មោ ច, ឧភោ សមវិបាកិនោ;

អធម្មោ និរយំ នេតិ, ធម្មោ បាបេតិ សុគ្គតិន្តិ.

មាតង្គ សម្ភូត សិវិ សិរិមន្តោ, រោហណ ហំស សត្តិគុម្ពោ ភល្លាតិយ;

សោមនស្ស ចម្បេយ្យ ព្រហ្ម បញ្ច-បណ្ឌិត ចិរស្សំវត អយោឃរាតិ.

កិំឆន្ទោ ¶ ¶ ¶ កិមធិប្បាយោ, ឯកោ សម្មសិ ឃម្មនិ;

កិំ បត្ថយានោ កិំ ឯសំ, កេន អត្ថេន ព្រាហ្មណ.

យថា មហា វារិធរោ, កុម្ភោ សុបរិណាហវា [សុបរិណាមវា (ក.)];

តថូបមំ អម្ពបក្កំ, វណ្ណគន្ធរសុត្តមំ.

តំ វុយ្ហមានំ សោតេន, ទិស្វានាមលមជ្ឈិមេ;

បាណីហិ នំ គហេត្វាន, អគ្យាយតនមាហរិំ.

តតោ កទលិបត្តេសុ, និក្ខិបិត្វា សយំ អហំ;

សត្ថេន នំ វិកប្បេត្វា, ខុប្បិបាសំ អហាសិ មេ.

សោហំ អបេតទរថោ, ព្យន្តីភូតោ [ព្យន្តិភូតោ (សី. បី. ក.)] ទុខក្ខមោ;

អស្សាទំ នាធិគច្ឆាមិ, ផលេស្វញ្ញេសុ កេសុចិ [កេសុបិ (ក. សី.)].

សោសេត្វា នូន មរណំ, តំ មមំ អាវហិស្សតិ;

អម្ពំ យស្ស ផលំ សាទុ, មធុរគ្គំ មនោរមំ;

យមុទ្ធរិំ វុយ្ហមានំ, ឧទធិស្មា មហណ្ណវេ.

អក្ខាតំ តេ មយា សព្ពំ, យស្មា ឧបវសាមហំ;

រម្មំ បតិ និសិន្នោស្មិ, បុថុលោមាយុតា បុថុ.

ត្វញ្ច ខោ មេវ [មេ (សី.), មម (?)] អក្ខាហិ, អត្តានមបលាយិនិ;

កា វា ត្វមសិ កល្យាណិ, កិស្ស វា ត្វំ សុមជ្ឈិមេ.

រុប្បបដ្ដបលិមដ្ឋីវ ¶ [រុប្បបដ្ដប្លមដ្ឋីវ (ស្យា.), រូបបដ្ដបមដ្ឋីវ (ក.)], ព្យគ្ឃីវ គិរិសានុជា;

យា សន្តិ នារិយោ ទេវេសុ, ទេវានំ បរិចារិកា.

យា ច មនុស្សលោកស្មិំ, រូបេនាន្វាគតិត្ថិយោ;

រូបេន តេ សទិសី នត្ថិ, ទេវេសុ គន្ធព្ពមនុស្សលោកេ [ទេវគន្ធព្ពមានុសេ (ស្យា.)];

បុដ្ឋាសិ មេ ចារុបុព្ពង្គិ, ព្រូហិ នាមញ្ច ពន្ធវេ.

យំ ¶ ¶ ត្វំ បតិ និសិន្នោសិ, រម្មំ ព្រាហ្មណ កោសិកិំ;

សាហំ ភុសាលយា វុត្ថា, វរវារិវហោឃសា.

នានាទុមគណាកិណ្ណា, ពហុកា គិរិកន្ទរា;

មមេវ បមុខា ហោន្តិ, អភិសន្ទន្តិ បាវុសេ.

អថោ ពហូ វនតោទា, នីលវារិវហិន្ធរា;

ពហុកា នាគវិត្តោទា, អភិសន្ទន្តិ វារិនា.

តា អម្ពជម្ពុលពុជា, នីបា តាលា ចុទុម្ពរា [តាលមុទុម្ពរា (ស្យា. ក.)];

ពហូនិ ផលជាតានិ, អាវហន្តិ អភិណ្ហសោ.

យំ កិញ្ចិ ឧភតោ តីរេ, ផលំ បតតិ អម្ពុនិ;

អសំសយំ តំ សោតស្ស, ផលំ ហោតិ វសានុគំ.

ឯតទញ្ញាយ មេធាវិ, បុថុបញ្ញ សុណោហិ មេ;

មា រោចយ មភិសង្គំ, បដិសេធ ជនាធិប.

ន វាហំ វឌ្ឍវំ [វទ្ធវំ (សី. បី.)] មញ្ញេ, យំ ត្វំ រដ្ឋាភិវឌ្ឍន;

អាចេយ្យមានោ រាជិសិ, មរណំ អភិកង្ខសិ.

តស្ស ជានន្តិ បិតរោ, គន្ធព្ពា ច សទេវកា;

យេ ¶ ចាបិ ឥសយោ លោកេ, សញ្ញតត្តា តបស្សិនោ;

អសំសយំ តេបិ [តេ (សី. បី.)] ជានន្តិ, បដ្ឋភូតា [វទ្ធភូតា (សី. បី.)] យសស្សិនោ.

ឯវំ វិទិត្វា វិទូ សព្ពធម្មំ, វិទ្ធំសនំ ចវនំ ជីវិតស្ស;

ន ចីយតី តស្ស នរស្ស បាបំ, សចេ ន ចេតេតិ វធាយ តស្ស.

ឥសិបូគសមញ្ញាតេ, ឯវំ លោក្យា វិទិតា សតិ [បតិ (ក. ស្យា. ក.)];

អនរិយបរិសម្ភាសេ, បាបកម្មំ ជិគីសសិ [ជិគិំសសិ (សី. ស្យា. បី.)].

សចេ អហំ មរិស្សាមិ, តីរេ តេ បុថុសុស្សោណិ;

អសំសយំ តំ អសិលោកោ, មយិ បេតេ អាគមិស្សតិ.

តស្មា ¶ ហិ បាបកំ កម្មំ, រក្ខស្សេវ [រក្ខស្សុ ច (ស្យា.)] សុមជ្ឈិមេ;

មា តំ សព្ពោ ជនោ បច្ឆា, បកុដ្ឋាយិ [បកត្ថាសិ (សី. បី.), បត្វក្ខាសិ (ស្យា.)] មយិ មតេ.

អញ្ញាតមេតំ អវិសយ្ហសាហិ, អត្តានមម្ពញ្ច ទទាមិ តេ តំ;

សោ ទុច្ចជេ កាមគុណេ បហាយ, សន្តិញ្ច ធម្មញ្ច អធិដ្ឋិតោសិ.

យោ ហិត្វា បុព្ពសញ្ញោគំ, បច្ឆា សំយោជនេ ឋិតោ;

អធម្មញ្ចេវ ចរតិ, បាបញ្ចស្ស បវឌ្ឍតិ.

ឯហិ ¶ តំ បាបយិស្សាមិ, កាមំ អប្បោស្សុកោ ភវ;

ឧបានយាមិ សីតស្មិំ, វិហរាហិ អនុស្សុកោ.

តំ ¶ បុប្ផរសមត្តេភិ, វក្កង្គេហិ អរិន្ទម;

កោញ្ចា មយូរា ទិវិយា, កោលដ្ឋិមធុសាឡិកា;

កូជិតា ហំសបូគេហិ, កោកិលេត្ថ បពោធរេ.

អម្ពេត្ថ វិប្បសាខគ្គា [វិប្បសូនគ្គា (សី. ស្យា. បី.), វិប្បឱនគ្គា (ក.)], បលាលខលសន្និភា;

កោសម្ពសឡលា [កោសុម្ភសលលា (សី. ស្យា. បី.)] នីបា, បក្កតាលវិលម្ពិនោ.

មាលី តិរិដី កាយូរី, អង្គទី ចន្ទនុស្សទោ [ចន្ទនស្សទោ (សី.)];

រត្តិំ ត្វំ បរិចារេសិ, ទិវា វេទេសិ វេទនំ.

សោឡសិត្ថិសហស្សានិ, យា តេមា បរិចារិកា;

ឯវំ មហានុភាវោសិ, អព្ភុតោ លោមហំសនោ.

កិំ កម្មមករី បុព្ពេ, បាបំ អត្តទុខាវហំ;

យំ ករិត្វា មនុស្សេសុ, បិដ្ឋិមំសានិ ខាទសិ.

អជ្ឈេនានិ បដិគ្គយ្ហ, កាមេសុ គធិតោ [គថិតោ (សី. បី.), គិទ្ធិតោ (ស្យា. ក.), គិទ្ធិកោ (ក. អដ្ឋ.)] អហំ;

អចរិំ ទីឃមទ្ធានំ, បរេសំ អហិតាយហំ.

យោ បិដ្ឋិមំសិកោ ហោតិ, ឯវំ ឧក្កច្ច ខាទតិ;

យថាហំ អជ្ជ ខាទាមិ, បិដ្ឋិមំសានិ អត្តនោតិ.

កោ ¶ បាតុរាសី តិទិវា នភម្ហិ, ឱភាសយំ សំវរិំ ចន្ទិមាវ;

គត្តេហិ ¶ តេ រស្មិយោ និច្ឆរន្តិ, សតេរតា [សតេរិតា (សី. ស្យា. ក.)] វិជ្ជុរិវន្តលិក្ខេ.

សោ ឆិន្នវាតំ កមសី អឃម្ហិ, វេហាយសំ គច្ឆសិ តិដ្ឋសី ច;

ឥទ្ធី នុ តេ វត្ថុកតា សុភាវិតា, អនទ្ធគូនំ អបិ ទេវតានំ.

វេហាយសំ គម្មមាគម្ម [កមមាគម្ម (សី. ស្យា.)] តិដ្ឋសិ, កុម្ភំ កិណាថាតិ យមេតមត្ថំ;

កោ វា តុវំ កិស្ស វា តាយ កុម្ភោ, អក្ខាហិ មេ ព្រាហ្មណ ឯតមត្ថំ.

ន សប្បិកុម្ភោ នបិ តេលកុម្ភោ, ន ផាណិតស្ស ន មធុស្ស កុម្ភោ;

កុម្ភស្ស វជ្ជានិ អនប្បកានិ, ទោសេ ពហូ កុម្ភគតេ សុណាថ.

គឡេយ្យ ¶ យំ បិត្វា [បីត្វា (សី. បី.)] បតេ បបាតំ, សោព្ភំ គុហំ ចន្ទនិយោឡិគល្លំ;

ពហុម្បិ ភុញ្ជេយ្យ អភោជនេយ្យំ, តស្សា បុណ្ណំ កុម្ភមិមំ កិណាថ.

យំ បិត្វា [យំ វេ បីត្វា (សី.)] ចិត្តស្មិមនេសមានោ, អាហិណ្ឌតី គោរិវ ភក្ខសារី [ភក្ខសាទី (សី. ស្យា. អដ្ឋ.)];

អនាថមានោ ¶ ឧបគាយតិ នច្ចតិ ច, តស្សា បុណ្ណំ កុម្ភមិមំ កិណាថ.

យំ ¶ វេ បិវិត្វា អចេលោវ នគ្គោ, ចរេយ្យ គាមេ វិសិខន្តរានិ;

សម្មូឡ្ហចិត្តោ អតិវេលសាយី, តស្សា បុណ្ណំ កុម្ភមិមំ កិណាថ.

យំ បិត្វា ឧដ្ឋាយ បវេធមានោ, សីសញ្ច ពាហុញ្ច [ពាហញ្ច (បី.)] បចាលយន្តោ;

សោ នច្ចតី ទារុកដល្លកោវ, តស្សា បុណ្ណំ កុម្ភមិមំ កិណាថ.

យំ វេ បិវិត្វា អគ្គិទឌ្ឍា សយន្តិ, អថោ សិគាលេហិបិ ខាទិតាសេ;

ពន្ធំ វធំ ភោគជានិញ្ចុបេន្តិ, តស្សា បុណ្ណំ កុម្ភមិមំ កិណាថ.

យំ បិត្វា ភាសេយ្យ អាភាសនេយ្យំ, សភាយមាសីនោ អបេតវត្ថោ;

សម្មក្ខិតោ [សមក្ខិតោ (សី.)] វន្តគតោ ព្យសន្នោ, តស្សា បុណ្ណំ កុម្ភមិមំ កិណាថ.

យំ វេ បិវិត្វា ឧក្កដ្ឋោ អាវិលក្ខោ, មមេវ សព្ពា បថវីតិ មញ្ញេ [មញ្ញតិ (សី.)];

ន ¶ មេ សមោ ចាតុរន្តោបិ រាជា, តស្សា បុណ្ណំ កុម្ភមិមំ កិណាថ.

មានាតិមានា កលហានិ បេសុណី, ទុព្ពណ្ណិនី នគ្គយិនី បលាយិនី;

ចោរាន ធុត្តាន គតី និកេតោ, តស្សា បុណ្ណំ កុម្ភមិមំ កិណាថ.

ឥទ្ធានិ ផីតានិ កុលានិ អស្សុ, អនេកសាហស្សធនានិ លោកេ;

ឧច្ឆិន្នទាយជ្ជកតានិមាយ, តស្សា បុណ្ណំ កុម្ភមិមំ កិណាថ.

ធញ្ញំ ¶ ធនំ រជតំ ជាតរូបំ, ខេត្តំ គវំ យត្ថ វិនាសយន្តិ;

ឧច្ឆេទនី វិត្តវតំ [ឧច្ឆេទនី វិត្តគតំ (ស្យា.), ឧច្ឆេទនិវិត្តគតំ (ក.)] កុលានំ, តស្សា បុណ្ណំ កុម្ភមិមំ កិណាថ.

យំ វេ បិត្វា ទិត្តរូបោវ [ទុដ្ឋរូបោវ (សី.)] បោសោ, អក្កោសតិ មាតរំ បិតរញ្ច;

សស្សុម្បិ គណ្ហេយ្យ អថោបិ សុណ្ហំ, តស្សា បុណ្ណំ កុម្ភមិមំ កិណាថ.

យំ វេ បិត្វា ទិត្តរូបាវ នារី, អក្កោសតិ សសុរំ សាមិកញ្ច;

ទាសម្បិ ¶ គណ្ហេ បរិចារកម្បិ, តស្សា បុណ្ណំ កុម្ភមិមំ កិណាថ.

យំ វេ បិវិត្វាន [យញ្ចេ បីត្វាន (បី.)] ហនេយ្យ បោសោ, ធម្មេ ឋិតំ សមណំ ព្រាហ្មណំ វា;

គច្ឆេ អបាយម្បិ តតោនិទានំ, តស្សា បុណ្ណំ កុម្ភមិមំ កិណាថ.

យំ វេ បិវិត្វា ទុច្ចរិតំ ចរន្តិ, កាយេន វាចាយ ច ចេតសា ច;

និរយំ វជន្តិ ទុច្ចរិតំ ចរិត្វា, តស្សា បុណ្ណំ កុម្ភមិមំ កិណាថ.

យំ ¶ យាចមានា ន លភន្តិ បុព្ពេ, ពហុំ ហិរញ្ញម្បិ បរិច្ចជន្តា;

សោ តំ បិវិត្វា អលិកំ ភណាតិ, តស្សា បុណ្ណំ កុម្ភមិមំ កិណាថ.

យំ វេ បិត្វា បេសនេ បេសិយន្តោ, អច្ចាយិកេ ករណីយម្ហិ ជាតេ;

អត្ថម្បិ សោ នប្បជានាតិ វុត្តោ, តស្សា បុណ្ណំ កុម្ភមិមំ កិណាថ.

ហិរីមនាបិ ¶ អហិរីកភាវំ, បាតុំ ករោន្តិ មទនាយ [មទិរាយ (បី.)] មត្តា;

ធីរាបិ ¶ សន្តា ពហុកំ ភណន្តិ, តស្សា បុណ្ណំ កុម្ភមិមំ កិណាថ.

យំ វេ បិត្វា ឯកថូបា សយន្តិ, អនាសកា ថណ្ឌិលទុក្ខសេយ្យំ;

ទុព្ពណ្ណិយំ អាយសក្យញ្ចុបេន្តិ, តស្សា បុណ្ណំ កុម្ភមិមំ កិណាថ.

យំ វេ បិត្វា បត្តខន្ធា សយន្តិ, គាវោ កុដហតាវ ន ហិ វារុណិយា;

[យំ វេ បិត្វា បត្តក្ខន្ធា, សយន្តិ គាវោ កូដហតារិវ; ន ហិ វារុណិយា វេគោ, នរេន សុស្សហោរិវ; (សី.)] វេគោ នរេន សុសហោរិវ [យំ វេ បិត្វា បត្តក្ខន្ធា, សយន្តិ គាវោ កូដហតារិវ; ន ហិ វារុណិយា វេគោ, នរេន សុស្សហោរិវ; (សី.)], តស្សា បុណ្ណំ កុម្ភមិមំ កិណាថ.

យំ មនុស្សា វិវជ្ជេន្តិ, សប្បំ ឃោរវិសំ មិវ [វិសមិវ (ស្យា.), វិសំ ឥវ (ក.), វិសាមិវ (?)];

តំ លោកេ វិសសមានំ, កោ នរោ បាតុមរហតិ.

យំ វេ បិត្វា អន្ធកវេណ្ឌបុត្តា, សមុទ្ទតីរេ បរិចារយន្តា [អន្ធកវេណ្ហុបុត្តា (សី. បី.), អណ្ឌកវេណ្ឌបុត្តា (ក.)];

ឧបក្កមុំ មុសលេហញ្ញមញ្ញំ, តស្សា បុណ្ណំ កុម្ភមិមំ កិណាថ.

យំ វេ បិត្វា បុព្ពទេវា បមត្តា, តិទិវា ចុតា សស្សតិយា សមាយ;

តំ ¶ តាទិសំ មជ្ជមិមំ និរត្ថកំ, ជានំ មហារាជ កថំ បិវេយ្យ.

នយិមស្មិំ កុម្ភស្មិំ ទធិ វា មធុ វា, ឯវំ អភិញ្ញាយ កិណាហិ រាជ;

ឯវញ្ហិមំ កុម្ភគតា មយា តេ, អក្ខាតរូបំ តវ សព្ពមិត្ត.

ន ¶ មេ បិតា វា អថវាបិ មាតា, ឯតាទិសា យាទិសកោ តុវំសិ;

ហិតានុកម្បី បរមត្ថកាមោ, សោហំ ករិស្សំ វចនំ តវជ្ជ.

ទទាមិ តេ គាមវរានិ បញ្ច, ទាសីសតំ សត្ត គវំ សតានិ;

អាជញ្ញយុត្តេ ច រថេ ទស ឥមេ, អាចរិយោ ហោសិ មមត្ថកាមោ.

តវេវ ទាសីសតមត្ថុ រាជ, គាមា ច គាវោ ច តវេវ ហោន្តុ;

អាជញ្ញយុត្តា ច រថា តវេវ, សក្កោហមស្មី តិទសានមិន្ទោ.

មំសោទនំ សប្បិបាយាសំ [សប្បិបាយញ្ច (សី.)] ភុញ្ជ, ខាទស្សុ ច ត្វំ មធុមាសបូវេ;

ឯវំ ¶ តុវំ ធម្មរតោ ជនិន្ទ, អនិន្ទិតោ សគ្គមុបេហិ ឋានន្តិ.

ចិរស្សំ ¶ វត មេ ឧទបាទិ អជ្ជ, ភក្ខោ មហា សត្តមិភត្តកាលេ;

កុតោសិ កោ វាសិ តទិង្ឃ ព្រូហិ, អាចិក្ខ ជាតិំ វិទិតោ យថាសិ.

បញ្ចាលរាជា មិគវំ បវិដ្ឋោ, ជយទ្ទិសោ នាម យទិស្សុតោ តេ;

ចរាមិ កច្ឆានិ វនានិ ចាហំ, បសទំ ឥមំ ខាទ មមជ្ជ មុញ្ច.

សេនេវ ¶ ត្វំ បណសិ សស្សមានោ [សយ្ហមានោ (ស្យា. ក.)], មមេស ភក្ខោ បសទោ យំ វទេសិ;

តំ ខាទិយាន បសទំ ជិឃញ្ញំ [ជិឃច្ឆំ (?)], ខាទិស្សំ បច្ឆា ន វិលាបកាលោ.

ន ចត្ថិ មោក្ខោ មម និក្កយេន [វិក្កយេន (សី.)], គន្ត្វាន បច្ចាគមនាយ បណ្ហេ;

តំ ¶ សង្ករំ [សង្គរំ (សី. ស្យា. បី.)] ព្រាហ្មណស្សប្បទាយ, សច្ចានុរក្ខី បុនរាវជិស្សំ.

កិំ កម្មជាតំ អនុតប្បតេ ត្វំ [អនុតប្បតី តំ (សី. បី.)], បត្តំ សមីបំ មរណស្ស រាជ;

អាចិក្ខ មេ តំ អបិ សក្កុណេមុ, អនុជានិតុំ អាគមនាយ បណ្ហេ.

កតា មយា ព្រាហ្មណស្ស ធនាសា, តំ សង្ករំ បដិមុក្កំ ន មុត្តំ;

តំ សង្ករំ ព្រាហ្មណស្សប្បទាយ, សច្ចានុរក្ខី បុនរាវជិស្សំ.

យា តេ កតា ព្រាហ្មណស្ស ធនាសា, តំ សង្ករំ បដិមុក្កំ ន មុត្តំ;

តំ សង្ករំ ព្រាហ្មណស្សប្បទាយ, សច្ចានុរក្ខី បុនរាវជស្សុ.

មុត្តោ ច សោ បោរិសាទស្ស [បុរិសាទស្ស (បី.)] ហត្ថា, គន្ត្វា សកំ មន្ទិរំ កាមកាមី;

តំ សង្ករំ ព្រាហ្មណស្សប្បទាយ, អាមន្តយី បុត្តមលីនសត្តំ [សត្តុំ (ស្យា. បី. ក.)].

អជ្ជេវ ¶ រជ្ជំ អភិសិញ្ចយស្សុ, ធម្មំ ចរ សេសុ បរេសុ ចាបិ;

អធម្មការោ ¶ ច តេ មាហុ រដ្ឋេ, គច្ឆាមហំ បោរិសាទស្ស ញត្តេ [ញន្តេ (ស្យា.)].

កិំ កម្ម កុព្ពំ តវ ទេវ បាវ [ទេវបាទេ (សី. ស្យា. បី.)], នារាធយី តំ តទិច្ឆាមិ សោតុំ;

យមជ្ជ រជ្ជម្ហិ ឧទស្សយេ តុវំ, រជ្ជម្បិ និច្ឆេយ្យំ តយា វិនាហំ.

ន កម្មុនា វា វចសា វ តាត, អបរាធិតោហំ តុវិយំ សរាមិ;

សន្ធិញ្ច [សទ្ធិំ ច (ក.)] កត្វា បុរិសាទកេន, សច្ចានុរក្ខី បុនាហំ គមិស្សំ.

អហំ គមិស្សាមិ ឥធេវ ហោហិ, នត្ថិ តតោ ជីវតោ វិប្បមោក្ខោ;

សចេ តុវំ គច្ឆសិយេវ រាជ, អហម្បិ គច្ឆាមិ ឧភោ ន ហោម.

អទ្ធា ហិ តាត សតានេស ធម្មោ, មរណា ច មេ ទុក្ខតរំ តទស្ស;

កម្មាសបាទោ តំ យទា បចិត្វា, បសយ្ហ ខាទេ ភិទា រុក្ខសូលេ.

បាណេន តេ បាណមហំ និមិស្សំ, មា ត្វំ អគា បោរិសាទស្ស ញត្តេ;

ឯតញ្ច ¶ តេ បាណមហំ និមិស្សំ, តស្មា មតំ ជីវិតស្ស វណ្ណេមិ [វរេមិ (សី.)].

តតោ ¶ ហវេ ធិតិមា រាជបុត្តោ, វន្ទិត្វា មាតុ ច បិតុ ច [វន្ទិត្ថ មាតុច្ច បិតុច្ច (សី. បី.)] បាទេ;

ទុខិនិស្ស មាតា និបតា [និបតី (សី. បី.)] បថព្យា, បិតាស្ស បគ្គយ្ហ ភុជានិ កន្ទតិ.

តំ ¶ គច្ឆន្តំ តាវ បិតា វិទិត្វា, បរម្មុខោ វន្ទតិ បញ្ជលីកោ;

សោមោ ច រាជា វរុណោ ច រាជា, បជាបតី ចន្ទិមា សូរិយោ ច;

ឯតេហិ គុត្តោ បុរិសាទកម្ហា, អនុញ្ញាតោ សោត្ថិ បច្ចេហិ តាត.

យំ ទណ្ឌកិរញ្ញោ គតស្ស [យំ ទណ្ឌការញ្ញគតស្ស (បី.)] មាតា, រាមស្សកាសិ សោត្ថានំ សុគុត្តា;

តំ តេ អហំ សោត្ថានំ ករោមិ, ឯតេន សច្ចេន សរន្តុ ទេវា;

អនុញ្ញាតោ សោត្ថិ បច្ចេហិ បុត្ត.

អាវី រហោ វាបី មនោបទោសំ, នាហំ សរេ ជាតុ មលីនសត្តេ;

ឯតេន សច្ចេន សរន្តុ ទេវា, អនុញ្ញាតោ សោត្ថិ បច្ចេហិ ភាតិក [ភាត (សី.), ភាតា (ស្យា. បី.)].

យស្មា ច មេ អនធិមនោសិ សាមិ, ន ចាបិ មេ មនសា អប្បិយោសិ;

ឯតេន សច្ចេន សរន្តុ ទេវា, អនុញ្ញាតោ ¶ សោត្ថិ បច្ចេហិ សាមិ.

ព្រហា ឧជូ ចារុមុខោ កុតោសិ, ន មំ បជានាសិ វនេ វសន្តំ;

លុទ្ទំ មំ ញត្វា ‘‘បុរិសាទកោ’’តិ, កោ សោត្ថិ មាជានមិធា’វជេយ្យ.

ជានាមិ លុទ្ទ បុរិសាទកោ ត្វំ, ន តំ ន ជានាមិ វនេ វសន្តំ;

អហញ្ច បុត្តោស្មិ ជយទ្ទិសស្ស, មមជ្ជ ខាទ បិតុនោ បមោក្ខា.

ជានាមិ ¶ បុត្តោតិ [បុត្តោសិ (ស្យា. ក.)] ជយទ្ទិសស្ស, តថា ហិ វោ មុខវណ្ណោ ឧភិន្នំ;

សុទុក្ករញ្ញេវ [សុទុក្ករញ្ចេវ (ស្យា. បី. ក.)] កតំ តវេទំ, យោ មត្តុមិច្ឆេ បិតុនោ បមោក្ខា.

ន ទុក្ករំ កិញ្ចិ មហេត្ថ មញ្ញេ, យោ មត្តុមិច្ឆេ បិតុនោ បមោក្ខា;

មាតុ ច [មាតុច្ច (សី.)] ហេតុ បរលោក គន្ត្វា [គម្យា (សី. ស្យា.), គម្យ (បី.)], សុខេន ¶ សគ្គេន ច សម្បយុត្តោ.

អហញ្ច ខោ អត្តនោ បាបកិរិយំ, អាវី រហោ វាបិ សរេ ន ជាតុ;

សង្ខាតជាតីមរណោហមស្មិ, យថេវ មេ ឥធ តថា បរត្ថ.

ខាទជ្ជ មំ ទានិ មហានុភាវ, ករស្សុ កិច្ចានិ ឥមំ សរីរំ;

រុក្ខស្ស វា តេ បបតាមិ អគ្គា, ឆាទយមានោ មយ្ហំ ត្វមទេសិ មំសំ.

ឥទញ្ច តេ រុច្ចតិ រាជបុត្ត, ចជេសិ [ចជាសិ (សី. បី.)] បាណំ បិតុនោ បមោក្ខា;

តស្មា ហិ សោ [តស្មាតិហ (សី. ស្យា.)] ត្វំ តរមានរូបោ, សម្ភញ្ជ កដ្ឋានិ ជលេហិ អគ្គិំ.

តតោ ហវេ ធិតិមា រាជបុត្តោ, ទារុំ សមាហត្វា មហន្តមគ្គិំ;

សន្ទីបយិត្វា បដិវេទយិត្ថ, អាទីបិតោ ទានិ មហាយមគ្គិ [មយា យក្ខមគ្គិ (ក.)].

ខាទជ្ជ ¶ ¶ មំ ទានិ បសយ្ហការី, កិំ មំ មុហុំ បេក្ខសិ ហដ្ឋលោមោ;

តថា តថា តុយ្ហមហំ ករោមិ, យថា ¶ យថា មំ ឆាទយមានោ អទេសិ.

កោ តាទិសំ អរហតិ ខាទិតាយេ, ធម្មេ ឋិតំ សច្ចវាទិំ វទញ្ញុំ;

មុទ្ធាបិ តស្ស វិផលេយ្យ សត្តធា, យោ តាទិសំ សច្ចវាទិំ អទេយ្យ.

ឥទញ្ហិ សោ ព្រាហ្មណំ មញ្ញមានោ, សសោ អវាសេសិ សកេ សរីរេ;

តេនេវ សោ ចន្ទិមា ទេវបុត្តោ, សសត្ថុតោ [សសដ្ឋកោ (ស្យា.)] កាមទុហជ្ជ [កាមរុហជ្ជ (ក.)] យក្ខ.

ចន្ទោ យថា រាហុមុខា បមុត្តោ, វិរោចតេ បន្នរសេវ ភាណុមា [ភានុមា (សី. បី.)];

ឯវំ តុវំ បោរិសាទា បមុត្តោ, វិរោច កបិលេ [កម្បិល្ល (សី. បី.), កបិល្លេ (ស្យា.)] មហានុភាវ;

អាមោទយំ បិតរំ មាតរញ្ច, សព្ពោ ច តេ នន្ទតុ ញាតិបក្ខោ.

តតោ ហវេ ធិតិមា រាជបុត្តោ, កតញ្ជលី បរិយាយ [បរិយគា (សី.), បគ្គយ្ហ (ស្យា. បី.)] បោរិសាទំ;

អនុញ្ញាតោ សោត្ថិ សុខី អរោគោ, បច្ចាគមា [បច្ចាគ (បី.)] កបិលមលីនសត្តា [កម្បិល្ល’មលីនសត្តោ (សី. បី.), កបិល’មលីនសត្តា (ក.)].

តំ ¶ នេគមា ជានបទា ច សព្ពេ, ហត្ថារោហា រថិកា បត្តិកា ច;

នមស្សមានា បញ្ជលិកា ឧបាគមុំ, នមត្ថុ តេ ទុក្ករការកោសីតិ.

ជយទ្ទិសជាតកំ [ជយទិសជាតកំ (ក.)] តតិយំ.

កិំ ¶ នុ សោចសិនុច្ចង្គិ, បណ្ឌូសិ វរវណ្ណិនិ;

មិលាយសិ វិសាលក្ខិ, មាលាវ បរិមទ្ទិតា.

ទោហឡោ មេ មហារាជ, សុបិនន្តេនុបជ្ឈគា [នុ’បច្ចគា (សី. ស្យា. បី.)];

ន សោ សុលភរូបោវ, យាទិសោ មម ទោហឡោ.

យេ កេចិ មានុសា កាមា, ឥធ លោកស្មិ នន្ទនេ;

សព្ពេ តេ បចុរា មយ្ហំ, អហំ តេ ទម្មិ ទោហឡំ.

លុទ្ទា ទេវ សមាយន្តុ, យេ កេចិ វិជិតេ តវ;

ឯតេសំ អហមក្ខិស្សំ, យាទិសោ មម ទោហឡោ.

ឥមេ តេ លុទ្ទកា ទេវិ, កតហត្ថា វិសារទា;

វនញ្ញូ ច មិគញ្ញូ ច, មមត្ថេ [មម តេ (បី.)] ចត្តជីវិតា.

លុទ្ទបុត្តា និសាមេថ, យាវន្តេត្ថ សមាគតា;

ឆព្ពិសាណំ គជំ សេតំ, អទ្ទសំ សុបិនេ អហំ;

តស្ស ទន្តេហិ មេ អត្ថោ, អលាភេ នត្ថិ ជីវិតំ.

ន ¶ ¶ នោ បិតូនំ ន បិតាមហានំ, ទិដ្ឋោ សុតោ កុញ្ជរោ ឆព្ពិសាណោ;

យមទ្ទសា សុបិនេ រាជបុត្តី, អក្ខាហិ នោ យាទិសោ ហត្ថិនាគោ.

ទិសា ចតស្សោ វិទិសា ចតស្សោ, ឧទ្ធំ អធោ ទស ទិសា ឥមាយោ;

កតមំ ទិសំ តិដ្ឋតិ នាគរាជា, យមទ្ទសា សុបិនេ ឆព្ពិសាណំ.

ឥតោ ឧជុំ ឧត្តរិយំ ទិសាយំ, អតិក្កម្ម សោ សត្តគិរី ព្រហន្តេ;

សុវណ្ណបស្សោ នាម គិរី ឧឡារោ, សុបុប្ផិតោ [សម្បុប្ផិតោ (ស្យា.)] កិម្បុរិសានុចិណ្ណោ.

អារុយ្ហ ¶ សេលំ ភវនំ កិន្នរានំ, ឱលោកយ បព្ពតបាទមូលំ;

អថ ទក្ខសី មេឃសមានវណ្ណំ, និគ្រោធរាជំ អថ សហស្សបាទំ [បោរំ (ក.)].

តត្ថច្ឆតី កុញ្ជរោ ឆព្ពិសាណោ, សព្ពសេតោ ទុប្បសហោ បរេភិ;

រក្ខន្តិ នំ អដ្ឋសហស្សនាគា, ឦសាទន្តា វាតជវប្បហារិនោ.

តិដ្ឋន្តិ ¶ តេ តុមូលំ [តុមូល (ស្យា.), ភិមូល (បី. ក.)] បស្សសន្តា, កុប្បន្តិ វាតស្សបិ ឯរិតស្ស;

មនុស្សភូតំ បន តត្ថ ទិស្វា, ភស្មំ ករេយ្យុំ នាស្ស រជោបិ តស្ស.

ពហូ ហិមេ រាជកុលម្ហិ សន្តិ, បិឡន្ធនា ជាតរូបស្ស ទេវី;

មុត្តាមណីវេឡុរិយាមយា ច, កិំ កាហសិ ទន្តបិឡន្ធនេន;

មារេតុកាមា កុញ្ជរំ ឆព្ពិសាណំ, ឧទាហុ ឃាតេស្សសិ លុទ្ទបុត្តេ.

សា ឥស្សិតា ទុក្ខិតា ចស្មិ លុទ្ទ, ឧទ្ធញ្ច សុស្សាមិ អនុស្សរន្តី;

ករោហិ មេ លុទ្ទក ឯតមត្ថំ, ទស្សាមិ តេ គាមវរានិ បញ្ច.

កត្ថច្ឆតី កត្ថមុបេតិ ឋានំ, វីថិស្ស កា ន្ហាន [នហាន (សី. បី.)] គតស្ស ហោតិ;

កថញ្ហិ សោ ន្ហាយតិ [នហាយតិ (សី. បី.)] នាគរាជា, កថំ វិជានេមុ គតិំ គជស្ស.

តត្ថេវ ¶ សា បោក្ខរណី អទូរេ [អវិទូរេ (ស្យា. ក.)], រម្មា សុតិត្ថា ច មហោទិកា [មហោទកា (ស្យា. ក.)] ច;

សម្បុប្ផិតា ¶ ភមរគណានុចិណ្ណា [កិណ្ណា (កត្ថចិ)], ឯត្ថ ហិ សោ ន្ហាយតិ នាគរាជា.

សីសំ នហាតុប្បល [នហាតោ ឧប្បល (សី. ស្យា. បី.)] មាលភារី, សព្ពសេតោ បុណ្ឌរីកត្តចង្គី;

អាមោទមានោ គច្ឆតិ សន្និកេតំ, បុរក្ខត្វា មហេសិំ សព្ពភទ្ទំ.

តត្ថេវ សោ ឧគ្គហេត្វាន វាក្យំ, អាទាយ តូណិញ្ច ធនុញ្ច លុទ្ទោ;

វិតុរិយតិ [វិតុរិយ សោ (សី. អដ្ឋ.)] សត្តគិរី ព្រហន្តេ, សុវណ្ណបស្សំ នាម គិរិំ ឧឡារំ.

អារុយ្ហ សេលំ ភវនំ កិន្នរានំ, ឱលោកយី បព្ពតបាទមូលំ;

តត្ថទ្ទសា មេឃសមានវណ្ណំ, និគ្រោធរាជំ អដ្ឋសហស្សបាទំ.

តត្ថទ្ទសា កុញ្ជរំ ឆព្ពិសាណំ, សព្ពសេតំ ទុប្បសហំ បរេភិ;

រក្ខន្តិ នំ អដ្ឋសហស្សនាគា, ឦសាទន្តា វាតជវប្បហារិនោ.

តត្ថទ្ទសា ¶ បោក្ខរណិំ អទូរេ, រម្មំ សុតិត្ថញ្ច មហោទិកញ្ច;

សម្បុប្ផិតំ ¶ ភមរគណានុចិណ្ណំ, យត្ថ ហិ សោ ន្ហាយតិ នាគរាជា.

ទិស្វាន នាគស្ស គតិំ ឋិតិញ្ច, វីថិស្ស យា ន្ហានគតស្ស ហោតិ;

ឱបាតមាគច្ឆិ អនរិយរូបោ, បយោជិតោ ចិត្តវសានុគាយ.

ខណិត្វាន ¶ កាសុំ ផលកេហិ ឆាទយិ, អត្តានមោធាយ ធនុញ្ច លុទ្ទោ;

បស្សាគតំ បុថុសល្លេន នាគំ, សមប្បយី ទុក្កដកម្មការី.

វិទ្ធោ ច នាគោ កោញ្ចមនាទិ ឃោរំ, សព្ពេ ច [សព្ពេវ (សី. ស្យា. បី.)] នាគា និន្នទុំ [និន្នាទុ (ស្យា.), និន្នាទំ (ក.)] ឃោររូបំ;

តិណញ្ច កដ្ឋញ្ច រណំ [ចុណ្ណំ (ក. សី. បី.)] ករោន្តា, ធាវិំសុ តេ អដ្ឋទិសា សមន្តតោ.

វធិស្សមេតន្តិ [វធិស្សមេនន្តិ (ស្យា.)] បរាមសន្តោ, កាសាវមទ្ទក្ខិ ធជំ ឥសីនំ;

ទុក្ខេន ផុដ្ឋស្សុទបាទិ សញ្ញា, អរហទ្ធជោ សព្ភិ អវជ្ឈរូបោ.

អនិក្កសាវោ កាសាវំ, យោ វត្ថំ បរិទហិស្សតិ [បរិទហេស្សតិ (សី. បី.), បរិធស្សតិ (កត្ថចិ)];

អបេតោ ទមសច្ចេន, ន សោ កាសាវមរហតិ.

យោ ¶ ច វន្តកសាវស្ស, សីលេសុ សុសមាហិតោ;

ឧបេតោ ទមសច្ចេន, ស វេ កាសាវមរហតិ.

សមប្បិតោ បុថុសល្លេន នាគោ, អទុដ្ឋចិត្តោ លុទ្ទកមជ្ឈភាសិ;

កិមត្ថយំ កិស្ស វា សម្ម ហេតុ, មមំ វធី កស្ស វាយំ បយោគោ.

កាសិស្ស រញ្ញោ មហេសី ភទន្តេ, សា បូជិតា រាជកុលេ សុភទ្ទា;

តំ អទ្ទសា សា ច មមំ អសំសិ, ទន្តេហិ អត្ថោតិ ច មំ [អត្ថោតិ មមំ (ស្យា. ក.)] អវោច.

ពហូ ¶ ហិ មេ ទន្តយុគា ឧឡារា, យេ មេ បិតូនញ្ច [បិតុន្នម្បិ (បី.)] បិតាមហានំ;

ជានាតិ សា កោធនា រាជបុត្តី, វធត្ថិកា វេរមកាសិ ពាលា.

ឧដ្ឋេហិ ត្វំ លុទ្ទ ខរំ គហេត្វា, ទន្តេ ឥមេ ឆិន្ទ បុរា មរាមិ;

វជ្ជាសិ តំ កោធនំ រាជបុត្តិំ, ‘‘នាគោ ហតោ ហន្ទ ឥមស្ស ទន្តា’’.

ឧដ្ឋាយ សោ លុទ្ទោ ខរំ គហេត្វា, ឆេត្វាន ¶ ទន្តានិ គជុត្តមស្ស;

វគ្គូ សុភេ អប្បដិមេ បថព្យា, អាទាយ បក្កាមិ តតោ ហិ ខិប្បំ.

ភយដ្ដិតា [ភយទ្ទិតា (សី. បី.)] នាគវធេន អដ្ដា, យេ តេ នាគា អដ្ឋ ទិសា វិធាវុំ;

អទិស្វាន [អទិស្វ (សី. បី.)] បោសំ គជបច្ចមិត្តំ, បច្ចាគមុំ យេន សោ នាគរាជា.

តេ តត្ថ កន្ទិត្វា រោទិត្វាន [រោទិត្វ (សី. បី.)] នាគា, សីសេ សកេ បំសុកំ ឱកិរិត្វា;

អគមំសុ តេ សព្ពេ សកំ និកេតំ, បុរក្ខត្វា មហេសិំ សព្ពភទ្ទំ.

អាទាយ ¶ ទន្តានិ គជុត្តមស្ស, វគ្គូ សុភេ អប្បដិមេ បថព្យា;

សុវណ្ណរាជីហិ សមន្តមោទរេ, សោ លុទ្ទកោ កាសិបុរំ ឧបាគមិ;

ឧបនេសិ សោ រាជកញ្ញាយ ទន្តេ, នាគោ ហតោ ហន្ទ ឥមស្ស ទន្តា.

ទិស្វាន ¶ ទន្តានិ គជុត្តមស្ស, ភត្តុប្បិយស្ស បុរិមាយ ជាតិយា;

តត្ថេវ តស្សា ហទយំ អផាលិ, តេនេវ ¶ សា កាលមកាសិ ពាលា.

សម្ពោធិបត្តោ ស [ច (សី. ស្យា.), វ (បី.)] មហានុភាវោ, សិតំ អកាសិ បរិសាយ មជ្ឈេ;

បុច្ឆិំសុ ភិក្ខូ សុវិមុត្តចិត្តា, នាការណេ បាតុករោន្តិ ពុទ្ធា.

យមទ្ទសាថ ទហរិំ កុមារិំ, កាសាយវត្ថំ អនគារិយំ ចរន្តិំ;

សា ខោ តទា រាជកញ្ញា អហោសិ, អហំ តទា នាគរាជា អហោសិំ.

អាទាយ ទន្តានិ គជុត្តមស្ស, វគ្គូ សុភេ អប្បដិមេ បថព្យា;

យោ លុទ្ទកោ កាសិបុរំ ឧបាគមិ, សោ ខោ តទា ទេវទត្តោ អហោសិ.

អនាវសូរំ ចិររត្តសំសិតំ, ឧច្ចាវចំ [ឧចំ នីចំ (សី. ស្យា. បី.)] ចរិតមិទំ បុរាណំ;

វីតទ្ទរោ វីតសោកោ វិសល្លោ, សយំ អភិញ្ញាយ អភាសិ ពុទ្ធោ.

អហំ វោ តេន កាលេន, អហោសិំ តត្ថ ភិក្ខវោ;

នាគរាជា តទា ហោមិ [ហោសិំ (សី. ស្យា. បី.)], ឯវំ ធារេថ ជាតកន្តិ.

រជ្ជញ្ច ¶ បដិបន្នាស្ម, អាធិបច្ចំ សុចីរត;

មហត្តំ បត្តុមិច្ឆាមិ, វិជេតុំ បថវិំ ឥមំ.

ធម្មេន នោ អធម្មេន, អធម្មោ មេ ន រុច្ចតិ;

កិច្ចោវ ធម្មោ ចរិតោ, រញ្ញោ ហោតិ សុចីរត.

ឥធ ¶ ចេវានិន្ទិតា យេន, បេច្ច យេន អនិន្ទិតា;

យសំ ទេវមនុស្សេសុ, យេន បប្បោមុ [បប្បេមុ (សី. អដ្ឋ.)] ព្រាហ្មណ.

យោហំ អត្ថញ្ច ធម្មញ្ច, កត្តុមិច្ឆាមិ ព្រាហ្មណ;

តំ ត្វំ អត្ថញ្ច ធម្មញ្ច, ព្រាហ្មណក្ខាហិ បុច្ឆិតោ.

នាញ្ញត្រ វិធុរា រាជ, ឯតទក្ខាតុមរហតិ;

យំ ត្វំ អត្ថញ្ច ធម្មញ្ច, កត្តុមិច្ឆសិ ខត្តិយ.

ឯហិ ¶ ខោ បហិតោ គច្ឆ, វិធុរស្ស ឧបន្តិកំ;

និក្ខញ្ចិមំ [និក្ខំ រត្ត (សី.), និក្ខមិមំ (បី.)] សុវណ្ណស្ស, ហរំ គច្ឆ សុចីរត;

អភិហារំ ឥមំ ទជ្ជា, អត្ថធម្មានុសិដ្ឋិយា.

ស្វាធិប្បាគា ភារទ្វាជោ, វិធុរស្ស ឧបន្តិកំ;

តមទ្ទស មហាព្រហ្មា, អសមានំ សកេ ឃរេ.

រញ្ញោហំ បហិតោ ទូតោ, កោរព្យស្ស យសស្សិនោ;

‘‘អត្ថំ ធម្មញ្ច បុច្ឆេសិ’’, ឥច្ចព្រវិ យុធិដ្ឋិលោ;

តំ ត្វំ អត្ថញ្ច ធម្មញ្ច, វិធុរក្ខាហិ បុច្ឆិតោ.

គង្គំ មេ បិទហិស្សន្តិ, ន តំ សក្កោមិ ព្រាហ្មណ;

អបិធេតុំ ¶ មហាសិន្ធុំ, តំ កថំ សោ ភវិស្សតិ.

ន តេ សក្កោមិ អក្ខាតុំ, អត្ថំ ធម្មញ្ច បុច្ឆិតោ;

ភទ្រការោ ច មេ បុត្តោ, ឱរសោ មម អត្រជោ;

តំ ត្វំ អត្ថញ្ច ធម្មញ្ច, គន្ត្វា បុច្ឆស្សុ ព្រាហ្មណ.

ស្វាធិប្បាគា ភារទ្វាជោ, ភទ្រការស្សុបន្តិកំ [ភទ្រការស្ស សន្តិកំ (សី. ស្យា.)];

តមទ្ទស មហាព្រហ្មា, និសិន្នំ សម្ហិ វេស្មនិ.

រញ្ញោហំ បហិតោ ទូតោ, កោរព្យស្ស យសស្សិនោ;

‘‘អត្ថំ ធម្មញ្ច បុច្ឆេសិ’’, ឥច្ចព្រវិ យុធិដ្ឋិលោ;

តំ ត្វំ អត្ថញ្ច ធម្មញ្ច, ភទ្រការ បព្រូហិ [ព្រវីហិ (សី. បី.)] មេ.

មំសកាជំ [មំសកាចំ (បី.)] អវហាយ, គោធំ អនុបតាមហំ;

ន តេ សក្កោមិ អក្ខាតុំ, អត្ថំ ធម្មញ្ច បុច្ឆិតោ.

សញ្ចយោ ¶ [សញ្ជយោ (សី. ស្យា. បី.)] នាម មេ ភាតា, កនិដ្ឋោ មេ សុចីរត;

តំ ត្វំ អត្ថញ្ច ធម្មញ្ច, គន្ត្វា បុច្ឆស្សុ ព្រាហ្មណ.

ស្វាធិប្បាគា ភារទ្វាជោ, សញ្ចយស្ស ឧបន្តិកំ;

តមទ្ទស មហាព្រហ្មា, និសិន្នំ សម្ហិ វេស្មនិ [បរិសតិ (ស្យា.), បរីសតិ (បី.)].

រញ្ញោហំ បហិតោ ទូតោ, កោរព្យស្ស យសស្សិនោ;

‘‘អត្ថំ ធម្មញ្ច បុច្ឆេសិ’’, ឥច្ចព្រវិ យុធិដ្ឋិលោ;

តំ ត្វំ អត្ថញ្ច ធម្មញ្ច, សញ្ចយក្ខាហិ បុច្ឆិតោ.

សទា មំ គិលតេ [គិលតី (សី.), គិលតិ (បី.)] មច្ចុ, សាយំ បាតោ សុចីរត;

ន តេ សក្កោមិ អក្ខាតុំ, អត្ថំ ធម្មញ្ច បុច្ឆិតោ.

សម្ភវោ ¶ ¶ នាម មេ ភាតា, កនិដ្ឋោ មេ សុចីរត;

តំ ត្វំ អត្ថញ្ច ធម្មញ្ច, គន្ត្វា បុច្ឆស្សុ ព្រាហ្មណ.

អព្ភុតោ វត ភោ ធម្មោ, នាយំ អស្មាក រុច្ចតិ;

តយោ ជនា បិតាបុត្តា, តេសុ បញ្ញាយ នោ វិទូ.

ន តំ សក្កោថ អក្ខាតុំ, អត្ថំ ធម្មញ្ច បុច្ឆិតា;

កថំ នុ ទហរោ ជញ្ញា, អត្ថំ ធម្មញ្ច បុច្ឆិតោ.

មា នំ ទហរោតិ ឧញ្ញាសិ [មញ្ញាសិ (ស្យា. ក.)], អបុច្ឆិត្វាន សម្ភវំ;

បុច្ឆិត្វា សម្ភវំ ជញ្ញា, អត្ថំ ធម្មញ្ច ព្រាហ្មណ.

យថាបិ ចន្ទោ វិមលោ, គច្ឆំ អាកាសធាតុយា;

សព្ពេ តារាគណេ លោកេ, អាភាយ អតិរោចតិ.

ឯវម្បិ ទហរូបេតោ, បញ្ញាយោគេន សម្ភវោ;

មា នំ ទហរោតិ ឧញ្ញាសិ, អបុច្ឆិត្វាន សម្ភវំ;

បុច្ឆិត្វា សម្ភវំ ជញ្ញា, អត្ថំ ធម្មញ្ច ព្រាហ្មណ.

យថាបិ រម្មកោ មាសោ, គិម្ហានំ ហោតិ ព្រាហ្មណ;

អតេវញ្ញេហិ មាសេហិ, ទុមបុប្ផេហិ សោភតិ.

ឯវម្បិ ¶ ទហរូបេតោ, បញ្ញាយោគេន សម្ភវោ;

មា នំ ទហរោតិ ឧញ្ញាសិ, អបុច្ឆិត្វាន សម្ភវំ;

បុច្ឆិត្វា សម្ភវំ ជញ្ញា, អត្ថំ ធម្មញ្ច ព្រាហ្មណ.

យថាបិ ហិមវា ព្រហ្មេ, បព្ពតោ គន្ធមាទនោ;

នានារុក្ខេហិ សញ្ឆន្នោ, មហាភូតគណាលយោ;

ឱសធេហិ ¶ ច ទិព្ពេហិ, ទិសា ភាតិ បវាតិ ច.

ឯវម្បិ ទហរូបេតោ, បញ្ញាយោគេន សម្ភវោ;

មា នំ ទហរោតិ ឧញ្ញាសិ, អបុច្ឆិត្វាន សម្ភវំ;

បុច្ឆិត្វា សម្ភវំ ជញ្ញា, អត្ថំ ធម្មញ្ច ព្រាហ្មណ.

យថាបិ បាវកោ ព្រហ្មេ, អច្ចិមាលី យសស្សិមា;

ជលមានោ វនេ គច្ឆេ [ចរំ កច្ឆេ (បី.)], អនលោ កណ្ហវត្តនី.

ឃតាសនោ ធូមកេតុ, ឧត្តមាហេវនន្ទហោ;

និសីថេ [និស្សីវេ (ស្យា.), និសិវេ (ក.)] បព្ពតគ្គស្មិំ, បហូតេធោ [ពហុតេជោ (ស្យា. ក.)] វិរោចតិ.

ឯវម្បិ ¶ ទហរូបេតោ, បញ្ញាយោគេន សម្ភវោ;

មា នំ ទហរោតិ ឧញ្ញាសិ, អបុច្ឆិត្វាន សម្ភវំ;

បុច្ឆិត្វា សម្ភវំ ជញ្ញា, អត្ថំ ធម្មញ្ច ព្រាហ្មណ.

ជវេន ភទ្រំ ជានន្តិ, ពលិពទ្ទញ្ច [ពលិវទ្ទញ្ច (សី. បី.)] វាហិយេ;

ទោហេន ធេនុំ ជានន្តិ, ភាសមានញ្ច បណ្ឌិតំ.

ឯវម្បិ ទហរូបេតោ, បញ្ញាយោគេន សម្ភវោ;

មា នំ ទហរោតិ ឧញ្ញាសិ, អបុច្ឆិត្វាន សម្ភវំ;

បុច្ឆិត្វា សម្ភវំ ជញ្ញា, អត្ថំ ធម្មញ្ច ព្រាហ្មណ.

ស្វាធិប្បាគា ភារទ្វាជោ, សម្ភវស្ស ឧបន្តិកំ;

តមទ្ទស មហាព្រហ្មា, កីឡមានំ ពហីបុរេ.

រញ្ញោហំ បហិតោ ទូតោ, កោរព្យស្ស យសស្សិនោ;

‘‘អត្ថំ ធម្មញ្ច បុច្ឆេសិ’’, ឥច្ចព្រវិ យុធិដ្ឋិលោ;

តំ ¶ ត្វំ អត្ថញ្ច ធម្មញ្ច, សម្ភវក្ខាហិ បុច្ឆិតោ.

តគ្ឃ ¶ តេ អហមក្ខិស្សំ, យថាបិ កុសលោ តថា;

រាជា ច ខោ តំ ជានាតិ, យទិ កាហតិ វា ន វា.

‘‘អជ្ជ សុវេ’’តិ សំសេយ្យ, រញ្ញា បុដ្ឋោ សុចីរត;

មា កត្វា អវសី រាជា, អត្ថេ ជាតេ យុធិដ្ឋិលោ.

អជ្ឈត្តញ្ញេវ សំសេយ្យ, រញ្ញា បុដ្ឋោ សុចីរត;

កុម្មគ្គំ ន និវេសេយ្យ, យថា មូឡ្ហោ អចេតសោ [អចេតនោ (ក.)].

អត្តានំ នាតិវត្តេយ្យ, អធម្មំ ន សមាចរេ;

អតិត្ថេ នប្បតារេយ្យ, អនត្ថេ ន យុតោ សិយា.

យោ ច ឯតានិ ឋានានិ, កត្តុំ ជានាតិ ខត្តិយោ;

សទា សោ វឌ្ឍតេ រាជា, សុក្កបក្ខេវ ចន្ទិមា.

ញាតីនញ្ច បិយោ ហោតិ, មិត្តេសុ ច វិរោចតិ;

កាយស្ស ភេទា សប្បញ្ញោ, សគ្គំ សោ ឧបបជ្ជតីតិ.

ពារាណស្យំ [ពារាណស្សំ (សី. បី.)] អហូ រាជា, កាសីនំ រដ្ឋវឌ្ឍនោ;

មិត្តាមច្ចបរិព្យូឡ្ហោ, អគមាសិ មិគាជិនំ [មិគាជិរំ (សី.), មិគាចិរំ (បី.)].

តត្ថ ¶ ព្រាហ្មណមទ្ទក្ខិ, សេតំ ចិត្រំ កិលាសិនំ;

វិទ្ធស្តំ កោវិឡារំវ, កិសំ ធមនិសន្ថតំ.

បរមការុញ្ញតំ ¶ បត្តំ, ទិស្វា កិច្ឆគតំ នរំ;

អវច ព្យម្ហិតោ រាជា, ‘‘យក្ខានំ កតមោ នុសិ.

‘‘ហត្ថបាទា ច តេ សេតា, តតោ សេតតរំ [សេតតរោ (បី.)] សិរោ;

គត្តំ កម្មាសវណ្ណំ តេ, កិលាសពហុលោ ចសិ.

‘‘វដ្ដនាវឡិ [វដ្ឋនាវលិ (បី.)] សង្កាសា, បិដ្ឋិ តេ និន្នតុន្នតា;

កាឡបព្ពាវ [កាឡបព្ពា ច (ស្យា.), កាឡា បព្ពា ច (បី.)] តេ អង្គា, នាញ្ញំ បស្សាមិ ឯទិសំ.

‘‘ឧគ្ឃដ្ដបាទោ ¶ តសិតោ, កិសោ ធមនិសន្ថតោ;

ឆាតោ អាតត្តរូបោសិ [អាទិត្តរូបោសិ (ក.), អតិត្តរូបោសិ (ស្យា. ក. អដ្ឋ.)], កុតោសិ កត្ថ គច្ឆសិ.

‘‘ទុទ្ទសី អប្បការោសិ, ទុព្ពណ្ណោ ភីមទស្សនោ;

ជនេត្តិ យាបិ តេ មាតា, ន តំ ឥច្ឆេយ្យ បស្សិតុំ.

‘‘កិំ កម្មមករំ [កម្មមករា (សី. ស្យា. បី.)] បុព្ពេ, កំ អវជ្ឈំ អឃាតយិ;

កិព្ពិសំ យំ ករិត្វាន, ឥទំ ទុក្ខំ ឧបាគមិ’’.

តគ្ឃ តេ អហមក្ខិស្សំ, យថាបិ កុសលោ តថា;

សច្ចវាទិញ្ហិ លោកស្មិំ, បសំសន្តីធ បណ្ឌិតា.

ឯកោ ចរំ គោគវេសោ, មូឡ្ហោ អច្ចសរិំ វនេ;

អរញ្ញេ ឥរីណេ [ឦរិណេ (សី. ស្យា. បី.)] វិវនេ, នានាកុញ្ជរសេវិតេ.

វាឡមិគានុចរិតេ, វិប្បនដ្ឋោស្មិ កាននេ;

អចរិំ តត្ថ សត្តាហំ, ខុប្បិបាស [ខុប្បិបាសា (សី. បី.)] សមប្បិតោ.

តត្ថ តិន្ទុកមទ្ទក្ខិំ, វិសមដ្ឋំ ពុភុក្ខិតោ;

បបាតមភិលម្ពន្តំ, សម្បន្នផលធារិនំ.

វាតស្សិតានិ ¶ ភក្ខេសិំ, តានិ រុច្ចិំសុ មេ ភុសំ;

អតិត្តោ រុក្ខមារូហិំ [មារុយ្ហ (សី. ស្យា.)], តត្ថ ហេស្សាមិ អាសិតោ.

ឯកំ មេ ភក្ខិតំ អាសិ, ទុតិយំ អភិបត្ថិតំ;

តតោ សា ភញ្ជថ សាខា, ឆិន្នា ផរសុនា វិយ.

សោហំ សហាវ សាខាហិ, ឧទ្ធំបាទោ អវំសិរោ;

អប្បតិដ្ឋេ អនាលម្ពេ, គិរិទុគ្គស្មិ បាបតំ.

យស្មា ច វារិ គម្ភីរំ, តស្មា ន សមបជ្ជិសំ [សមបជ្ជសិំ (សី.), សមភជ្ជិសំ (បី.)];

តត្ថ សេសិំ និរានន្ទោ, អនូនា [អនាថោ (សី.)] ទស រត្តិយោ.

អថេត្ថ ¶ កបិ មាគញ្ឆិ [មាគច្ឆិ (ស្យា. ក.)], គោនង្គុលោ ទរីចរោ;

សាខាហិ សាខំ វិចរន្តោ, ខាទមានោ ទុមប្ផលំ.

សោ ¶ មំ ទិស្វា កិសំ បណ្ឌុំ, ការុញ្ញមករំ មយិ;

អម្ភោ កោ នាម សោ ឯត្ថ, ឯវំ ទុក្ខេន អដ្ដិតោ.

មនុស្សោ អមនុស្សោ វា, អត្តានំ មេ បវេទយ;

តស្សញ្ជលិំ បណាមេត្វា, ឥទំ វចនមព្រវិំ.

មនុស្សោហំ ព្យសម្បត្តោ [វសម្បត្តោ (ស្យា. ក.)], សា មេ នត្ថិ ឥតោ គតិ;

តំ វោ វទាមិ ភទ្ទំ វោ, ត្វញ្ច មេ សរណំ ភវ.

គរុំ [គរុ (សី. បី.)] សិលំ គហេត្វាន, វិចរី [វិចរិ (បី.)] បព្ពតេ កបិ;

សិលាយ យោគ្គំ កត្វាន, និសភោ ឯតទព្រវិ.

ឯហិ មេ បិដ្ឋិមារុយ្ហ, គីវំ គណ្ហាហិ ពាហុភិ;

អហំ តំ ឧទ្ធរិស្សាមិ, គិរិទុគ្គត វេគសា.

តស្ស ¶ តំ វចនំ សុត្វា, វានរិន្ទស្ស សិរីមតោ;

បិដ្ឋិមារុយ្ហ ធីរស្ស, គីវំ ពាហាហិ អគ្គហិំ.

សោ មំ តតោ សមុដ្ឋាសិ, តេជស្សី [តេជសី (ស្យា. បី. ក.)] ពលវា កបិ;

វិហញ្ញមានោ កិច្ឆេន, គិរិទុគ្គត វេគសា.

ឧទ្ធរិត្វាន មំ សន្តោ, និសភោ ឯតទព្រវិ;

ឥង្ឃ មំ សម្ម រក្ខស្សុ, បស្សុបិស្សំ មុហុត្តកំ.

សីហា ព្យគ្ឃា ច ទីបី ច, អច្ឆកោកតរច្ឆយោ;

តេ មំ បមត្តំ ហិំសេយ្យុំ, តេ ត្វំ ទិស្វា និវារយ [ទិស្វាន វារយ (បី.)].

ឯវំ មេ បរិត្តាតូន [បរិត្តាតុន (ក.)], បស្សុបិ សោ មុហុត្តកំ;

តទាហំ បាបិកំ ទិដ្ឋិំ, បដិលច្ឆិំ អយោនិសោ.

ភក្ខោ អយំ មនុស្សានំ, យថា ចញ្ញេ វនេ មិគា;

យំ នូនិមំ វធិត្វាន, ឆាតោ ខាទេយ្យ វានរំ.

អសិតោ [អាសិកោ (បី.)] ច គមិស្សាមិ, មំសមាទាយ សម្ពលំ;

កន្តារំ និត្ថរិស្សាមិ, បាថេយ្យំ មេ ភវិស្សតិ.

តតោ សិលំ គហេត្វាន, មត្ថកំ សន្និតាឡយិំ;

មម គត្ត [ភត្ត (សី. ស្យា.), ហត្ថ (បី.)] កិលន្តស្ស, បហារោ ទុព្ពលោ អហុ.

សោ ¶ ¶ ច វេគេនុទប្បត្តោ, កបិ រុហិរ [រុធិរ (សី.)] មក្ខិតោ;

អស្សុបុណ្ណេហិ នេត្តេហិ, រោទន្តោ មំ ឧទិក្ខតិ.

មាយ្យោមំ ករិ ភទ្ទន្តេ, ត្វញ្ច នាមេទិសំ ករិ;

ត្វញ្ច ខោ នាម ទីឃាវុ [ទីឃាយុ (បី.)], អញ្ញេ [អញ្ញំ (បី.)] វារេតុមរហសិ.

អហោ ¶ វត រេ បុរិស, តាវ ទុក្ករការក;

ឯទិសា វិសមា ទុគ្គា, បបាតា ឧទ្ធតោ [ឧទ្ធដោ (បី.)] មយា.

អានីតោ បរលោកាវ, ទុព្ភេយ្យំ មំ អមញ្ញថ;

តំ តេន បាបធម្មេន, បាបំ បាបេន ចិន្តិតំ.

មា ហេវ ត្វំ អធម្មដ្ឋ, វេទនំ កដុកំ ផុសិ;

មា ហេវ បាបកម្មំ តំ, ផលំ វេឡុំវ តំ វធិ.

តយិមេ នត្ថិ វិស្សាសោ, បាបធម្ម អសញ្ញត [បាបធម្មំ អមញ្ញថ (បី.)];

ឯហិ មេ បិដ្ឋិតោ គច្ឆ, ទិស្សមានោវ សន្តិកេ.

មុត្តោសិ ហត្ថា វាឡានំ, បត្តោសិ មានុសិំ បទំ;

ឯស មគ្គោ អធម្មដ្ឋ, តេន គច្ឆ យថាសុខំ.

ឥទំ វត្វា គិរិចរោ, រហទេ [រុហិរំ (ស្យា. ក.)] បក្ខល្យ មត្ថកំ;

អស្សូនិ សម្បមជ្ជិត្វា, តតោ បព្ពតមារុហិ.

សោហំ តេនាភិសត្តោស្មិ, បរិឡាហេន អដ្ដិតោ;

ឌយ្ហមានេន គត្តេន, វារិំ បាតុំ ឧបាគមិំ.

អគ្គិនា វិយ សន្តត្តោ, រហទោ រុហិរមក្ខិតោ;

បុព្ពលោហិតសង្កាសោ, សព្ពោ មេ សមបជ្ជថ.

យាវន្តោ ឧទពិន្ទូនិ, កាយស្មិំ និបតិំសុ មេ;

តាវន្តោ គណ្ឌ [គណ្ឌូ (សី. បី.), គណ្ឌុ (ស្យា.)] ជាយេថ, អទ្ធពេលុវសាទិសា.

បភិន្នា បគ្ឃរិំសុ មេ, កុណបា បុព្ពលោហិតា;

យេន យេនេវ គច្ឆាមិ, គាមេសុ និគមេសុ ច.

ទណ្ឌហត្ថា ¶ ¶ និវារេន្តិ, ឥត្ថិយោ បុរិសា ច មំ;

ឱក្កិតា [ឱកិណ្ណា (សី.)] បូតិគន្ធេន, មាស្សុ ឱរេន អាគមា [មាគមា (សី. បី.)].

ឯតាទិសំ ឥទំ ទុក្ខំ, សត្ត វស្សានិ ទានិ មេ;

អនុភោមិ សកំ កម្មំ, បុព្ពេ ទុក្កដមត្តនោ.

តំ ¶ វោ វទាមិ ភទ្ទន្តេ [ភទ្ទំ វោ (សី. បី.)], យាវន្តេត្ថ សមាគតា;

មាស្សុ មិត្តាន [មិត្តានំ (សី. បី.)] ទុព្ភិត្ថោ, មិត្តទុព្ភោ ហិ បាបកោ.

កុដ្ឋី កិលាសី ភវតិ, យោ មិត្តានិធ ទុព្ភតិ [យោ មិត្តានំ ឥធទ្ទុភិ (សី. អដ្ឋ.), យោ មិត្តានំ ឥធ ទុព្ភតិ (បី.)];

កាយស្ស ភេទា មិត្តទ្ទុ [មិត្តទុព្ភី (ស្យា. ក.)], និរយំ សោបបជ្ជតីតិ [សោ ឧបបជ្ជតីតិ (សី. ស្យា. បី.)].

សចេ វោ វុយ្ហមានានំ, សត្តន្នំ ឧទកណ្ណវេ;

មនុស្សពលិមេសានោ, នាវំ គណ្ហេយ្យ រក្ខសោ;

អនុបុព្ពំ កថំ ទត្វា, មុញ្ចេសិ ទករក្ខសា [ទករក្ខតោ (បី.)].

មាតរំ បឋមំ ទជ្ជំ, ភរិយំ ទត្វាន ភាតរំ;

តតោ សហាយំ ទត្វាន, បញ្ចមំ ទជ្ជំ [ទជ្ជ (ស្យា.)] ព្រាហ្មណំ;

ឆដ្ឋាហំ ទជ្ជមត្តានំ, នេវ ទជ្ជំ មហោសធំ.

បោសេតា តេ ជនេត្តី ច, ទីឃរត្តានុកម្បិកា;

ឆព្ភី តយិ បទុស្សតិ [បទុដ្ឋស្មិំ (សី. ស្យា.)], បណ្ឌិតា អត្ថទស្សិនី;

អញ្ញំ ¶ ឧបនិសំ កត្វា, វធា តំ បរិមោចយិ.

តំ តាទិសិំ [តាទិសំ (ក.)] បាណទទិំ, ឱរសំ គព្ភធារិនិំ [គព្ភធារិណិំ (សី. ស្យា.)];

មាតរំ កេន ទោសេន, ទជ្ជាសិ ទករក្ខិនោ [ទករក្ខតោ (បី.)].

ទហរា វិយលង្ការំ, ធារេតិ អបិឡន្ធនំ;

ទោវារិកេ អនីកដ្ឋេ, អតិវេលំ បជគ្ឃតិ [សញ្ជគ្ឃតិ (ក.)].

អថោបិ ¶ បដិរាជូនំ, សយំ ទូតានិ សាសតិ;

មាតរំ តេន ទោសេន, ទជ្ជាហំ ទករក្ខិនោ.

ឥត្ថិគុម្ពស្ស បវរា, អច្ចន្តំ បិយភាណិនី [អច្ចន្តបិយវាទិនី (សី. បី.)];

អនុគ្គតា [អនុព្ពតា (ស្យា.), អនុបុព្ពតា (ក.)] សីលវតី, ឆាយាវ អនបាយិនី.

អក្កោធនា បុញ្ញវតី [បញ្ញវតី (សី. បី.)], បណ្ឌិតា អត្ថទស្សិនី;

ឧព្ពរិំ [ឧប្បរិំ (សី.)] កេន ទោសេន, ទជ្ជាសិ ទករក្ខិនោ.

ខិឌ្ឌារតិសមាបន្នំ, អនត្ថវសមាគតំ;

សា មំ សកាន បុត្តានំ, អយាចំ យាចតេ ធនំ.

សោហំ ¶ ទទាមិ សារត្តោ [សារតោ (ស្យា.)], ពហុំ ឧច្ចាវចំ ធនំ;

សុទុច្ចជំ ចជិត្វាន, បច្ឆា សោចាមិ ទុម្មនោ;

ឧព្ពរិំ តេន ទោសេន, ទជ្ជាហំ ទករក្ខិនោ.

យេនោចិតា ជនបទា [ជានបទា (សី. ស្យា. បី.)], អានីតា ច បដិគ្គហំ;

អាភតំ បររជ្ជេភិ, អភិដ្ឋាយ ពហុំ ធនំ.

ធនុគ្គហានំ បវរំ, សូរំ តិខិណមន្តិនំ;

ភាតរំ កេន ទោសេន, ទជ្ជាសិ ទករក្ខិនោ.

យេនោចិតា ¶ [មយោចិតា (សី.), មយាចិតា (បី.)] ជនបទា, អានីតា ច បដិគ្គហំ;

អាភតំ បររជ្ជេភិ, អភិដ្ឋាយ ពហុំ ធនំ.

ធនុគ្គហានំ បវរោ, សូរោ តិខិណមន្តិ ច [តិខិណមន្តិនោ (ក.)];

មយាយំ [មយា សោ (សី. បី.)] សុខិតោ រាជា, អតិមញ្ញតិ ទារកោ.

ឧបដ្ឋានម្បិ មេ អយ្យេ, ន សោ ឯតិ យថា បុរេ;

ភាតរំ តេន ទោសេន, ទជ្ជាហំ ទករក្ខិនោ.

ឯករត្តេន ឧភយោ, ត្វញ្ចេវ ធនុសេខ ច [ធនុសេខវា (សី. ស្យា. បី.)];

ឧភោ ជាតេត្ថ បញ្ចាលា, សហាយា សុសមាវយា.

ចរិយា ¶ តំ អនុពន្ធិត្ថោ [អនុពន្ធោ (ក.)], ឯកទុក្ខសុខោ តវ;

ឧស្សុក្កោ តេ ទិវារត្តិំ, សព្ពកិច្ចេសុ ព្យាវដោ;

សហាយំ កេន ទោសេន, ទជ្ជាសិ ទករក្ខិនោ.

ចរិយា មំ អយំ [ចរិយាយ អយំ (សី. បី.)] អយ្យេ, បជគ្ឃិត្ថោ [សញ្ជគ្ឃិត្ថោ (ស្យា.)] មយា សហ;

អជ្ជាបិ តេន វណ្ណេន, អតិវេលំ បជគ្ឃតិ.

ឧព្ពរិយាបិហំ អយ្យេ, មន្តយាមិ រហោគតោ;

អនាមន្តោ [អនាមន្តា (សី.)] បវិសតិ, បុព្ពេ អប្បដិវេទិតោ.

លទ្ធទ្វារោ [លទ្ធវារោ (សី. បី.)] កតោកាសោ, អហិរិកំ អនាទរំ;

សហាយំ តេន ទោសេន, ទជ្ជាហំ ទករក្ខិនោ.

កុសលោ សព្ពនិមិត្តានំ, រុតញ្ញូ [រុទញ្ញូ (សី. ស្យា. បី.)] អាគតាគមោ;

ឧប្បាតេ សុបិនេ យុត្តោ, និយ្យានេ ច បវេសនេ.

បដ្ឋោ [បទ្ធោ (សី. បី.)] ភូមន្តលិក្ខស្មិំ, នក្ខត្តបទកោវិទោ;

ព្រាហ្មណំ ¶ កេន ទោសេន, ទជ្ជាសិ ទករក្ខិនោ.

បរិសាយម្បិ មេ អយ្យេ, ឧម្មីលិត្វា ឧទិក្ខតិ;

តស្មា អច្ចភមុំ លុទ្ទំ, ទជ្ជាហំ ទករក្ខិនោ.

សសមុទ្ទបរិយាយំ ¶ , មហិំ សាគរកុណ្ឌលំ;

វសុន្ធរំ អាវសសិ, អមច្ចបរិវារិតោ.

ចាតុរន្តោ មហារដ្ឋោ, វិជិតាវី មហព្ពលោ;

បថព្យា ឯករាជាសិ, យសោ តេ វិបុលំ គតោ.

សោឡសិត្ថិសហស្សានិ, អាមុត្តមណិកុណ្ឌលា;

នានាជនបទា នារី, ទេវកញ្ញូបមា សុភា.

ឯវំ សព្ពង្គសម្បន្នំ, សព្ពកាមសមិទ្ធិនំ;

សុខិតានំ បិយំ ទីឃំ, ជីវិតំ អាហុ ខត្តិយ.

អថ ត្វំ កេន វណ្ណេន, កេន វា បន ហេតុនា;

បណ្ឌិតំ អនុរក្ខន្តោ, បាណំ ចជសិ ទុច្ចជំ.

យតោបិ ¶ អាគតោ អយ្យេ, មម ហត្ថំ មហោសធោ;

នាភិជានាមិ ធីរស្ស, អនុមត្តម្បិ ទុក្កដំ.

សចេ ច កិស្មិចិ កាលេ, មរណំ មេ បុរេ សិយា;

សោ មេ បុត្តេ [បុត្តេ ច មេ (សី. ស្យា. បី.] បបុត្តេ ច, សុខាបេយ្យ មហោសធោ.

អនាគតំ បច្ចុប្បន្នំ, សព្ពមត្ថម្បិ បស្សតិ [សព្ពមត្ថំ វិបស្សតិ (សី. ស្យា. បី.)];

អនាបរាធកម្មន្តំ, ន ទជ្ជំ ទករក្ខិនោ.

ឥទំ សុណាថ បញ្ចាលា, ចូឡនេយ្យស្ស [ចូឡនីយស្ស (សី.)] ភាសិតំ;

បណ្ឌិតំ ¶ អនុរក្ខន្តោ, បាណំ ចជតិ ទុច្ចជំ.

មាតុ ភរិយាយ ភាតុច្ច, សខិនោ ព្រាហ្មណស្ស ច;

អត្តនោ ចាបិ បញ្ចាលោ, ឆន្នំ ចជតិ ជីវិតំ.

ឯវំ មហត្ថិកា [ខហិទ្ធិយា (ស្យា.), មហិទ្ធិកា (ក.)] បញ្ញា, និបុណា សាធុចិន្តិនី;

ទិដ្ឋធម្មហិតត្ថាយ, សម្បរាយសុខាយ ចាតិ.

វិកិណ្ណវាចំ អនិគុយ្ហ [អនិគូឡ្ហ (បី.)] មន្តំ, អសញ្ញតំ អបរិចក្ខិតារំ [អបរិរក្ខិតារំ (ក.)];

ភយំ តមន្វេតិ សយំ អពោធំ, នាគំ យថា បណ្ឌរកំ សុបណ្ណោ [សុវណ្ណោ (ក.)].

យោ គុយ្ហមន្តំ បរិរក្ខនេយ្យំ, មោហា នរោ សំសតិ ហាសមានោ [ភាសមានោ (បី.)];

តំ ភិន្នមន្តំ ភយមន្វេតិ ខិប្បំ, នាគំ យថា បណ្ឌរកំ សុបណ្ណោ.

នានុមិត្តោ ¶ គរុំ អត្ថំ, គុយ្ហំ វេទិតុមរហតិ;

សុមិត្តោ ច អសម្ពុទ្ធំ, សម្ពុទ្ធំ វា អនត្ថ វា.

វិស្សាសមាបជ្ជិមហំ ¶ អចេលំ [អចេលោ (សី. បី.)], សមណោ ¶ អយំ សម្មតោ ភាវិតត្តោ;

តស្សាហមក្ខិំ វិវរិំ [វិវរំ (សី.)] គុយ្ហមត្ថំ, អតីតមត្ថោ កបណំ [កបណោ (បី.)] រុទាមិ.

តស្សាហំ បរមំ [បុរិមំ (សី.)] ព្រហ្មេ គុយ្ហំ, វាចញ្ហិ មំ នាសក្ខិំ [នាសក្ខិ (បី.)] សំយមេតុំ;

តប្បក្ខតោ ហិ ភយមាគតំ មមំ, អតីតមត្ថោ កបណំ រុទាមិ.

យោ វេ នរោ សុហទំ មញ្ញមានោ, គុយ្ហមត្ថំ សំសតិ ទុក្កុលីនេ;

ទោសា ភយា អថវា រាគរត្តា [រាគរត្តោ (សី. ស្យា. បី.)], បល្លត្ថិតោ [បល្លិត្ថោ (បី.), បល្លត្តិតោ (ក.)] ពាលោ អសំសយំ សោ.

តិរោក្ខវាចោ អសតំ បវិដ្ឋោ, យោ សង្គតីសុ មុទីរេតិ វាក្យំ;

អាសីវិសោ ទុម្មុខោត្យាហុ តំ នរំ, អារា អារា [អារា អរា (បី.)] សំយមេ តាទិសម្ហា.

អន្នំ បានំ កាសិក [កាសិកំ (បី.)] ចន្ទនញ្ច, មនាបិត្ថិយោ មាលមុច្ឆាទនញ្ច;

ឱហាយ គច្ឆាមសេ សព្ពកាមេ, សុបណ្ណ បាណូបគតាវ ត្យម្ហា.

កោ នីធ តិណ្ណំ គរហំ ឧបេតិ, អស្មិំធ ¶ លោកេ បាណភូ នាគរាជ;

សមណោ សុបណ្ណោ អថ វា ត្វមេវ, កិំ ការណា បណ្ឌរកគ្គហីតោ.

សមណោតិ ¶ មេ សម្មតត្តោ អហោសិ, បិយោ ច មេ មនសា ភាវិតត្តោ;

តស្សាហមក្ខិំ វិវរិំ គុយ្ហមត្ថំ, អតីតមត្ថោ កបណំ រុទាមិ.

ន ចត្ថិ សត្តោ អមរោ បថព្យា, បញ្ញាវិធា នត្ថិ ន និន្ទិតព្ពា;

សច្ចេន ធម្មេន ធិតិយា [ធិយា (សី. បី.)] ទមេន, អលព្ភមព្យាហរតី នរោ ឥធ.

មាតាបិតា បរមា ពន្ធវានំ, នាស្ស តតិយោ អនុកម្បកត្ថិ;

តេសម្បិ គុយ្ហំ បរមំ ន សំសេ, មន្តស្ស ភេទំ បរិសង្កមានោ.

មាតាបិតា ភគិនី ភាតរោ ច, សហាយា វា យស្ស ហោន្តិ សបក្ខា;

តេសម្បិ គុយ្ហំ បរមំ ន សំសេ, មន្តស្ស ភេទំ បរិសង្កមានោ.

ភរិយា ចេ បុរិសំ វជ្ជា, កោមារី បិយភាណិនី;

បុត្តរូបយសូបេតា ¶ , ញាតិសង្ឃបុរក្ខតា, តស្សាបិ គុយ្ហំ បរមំ ន សំសេ;

ន គុយ្ហមត្ថំ [គុយ្ហត្ថំ (ក.)] វិវរេយ្យ, រក្ខេយ្យ នំ យថា និធិំ;

ន ហិ បាតុកតោ សាធុ, គុយ្ហោ អត្ថោ បជានតា.

ថិយា គុយ្ហំ ន សំសេយ្យ, អមិត្តស្ស ច បណ្ឌិតោ;

យោ ចាមិសេន សំហីរោ, ហទយត្ថេនោ ច យោ នរោ.

គុយ្ហមត្ថំ ¶ អសម្ពុទ្ធំ, សម្ពោធយតិ យោ នរោ;

មន្តភេទភយា តស្ស, ទាសភូតោ តិតិក្ខតិ.

យាវន្តោ ¶ បុរិសស្សត្ថំ, គុយ្ហំ ជានន្តិ មន្តិនំ;

តាវន្តោ តស្ស ឧព្ពេគា, តស្មា គុយ្ហំ ន វិស្សជេ.

វិវិច្ច ភាសេយ្យ ទិវា រហស្សំ, រត្តិំ គិរំ នាតិវេលំ បមុញ្ចេ;

ឧបស្សុតិកា ហិ សុណន្តិ មន្តំ, តស្មា មន្តោ ខិប្បមុបេតិ ភេទំ.

យថាបិ អស្ស [អយោ (ស្យា.), អយ (ក.)] នគរំ មហន្តំ, អទ្វារកំ [អាឡារកំ (បី.)] អាយសំ ភទ្ទសាលំ;

សមន្តខាតាបរិខាឧបេតំ, ឯវម្បិ មេ តេ ឥធ គុយ្ហមន្តា.

យេ គុយ្ហមន្តា អវិកិណ្ណវាចា, ទឡ្ហា ¶ សទត្ថេសុ នរា ទុជិវ្ហ [ទុជិវ្ហា (ស្យា. បី.)];

អារា អមិត្តា ព្យវជន្តិ តេហិ, អាសីវិសា វា រិវ សត្តុសង្ឃា [សត្តសង្ឃា (សី. ស្យា.)].

ហិត្វា ឃរំ បព្ពជិតោ អចេលោ, នគ្គោ មុណ្ឌោ ចរតិ ឃាសហេតុ;

តម្ហិ [តម្ហី (បី.)] នុ ខោ វិវរិំ គុយ្ហមត្ថំ, អត្ថា ច ធម្មា ច អបគ្គតម្ហា [អបាគតម្ហា (សី.), អបគតម្ហា (ស្យា.), អវាគតម្ហា (បី.)].

កថំករោ ហោតិ សុបណ្ណរាជ, កិំសីលោ កេន វតេន វត្តំ;

សមណោ ចរំ ហិត្វា មមាយិតានិ, កថំករោ សគ្គមុបេតិ ឋានំ.

ហិរិយា តិតិក្ខាយ ទមេនុបេតោ [ទមេន ខន្តិយា (សី. ស្យា. បី.)], អក្កោធនោ បេសុណិយំ បហាយ;

សមណោ ចរំ ហិត្វា មមាយិតានិ, ឯវំករោ សគ្គមុបេតិ ឋានំ.

មាតាវ ¶ បុត្តំ តរុណំ តនុជ្ជំ [តនូជំ (សី.)], សម្ផស្សតា [សម្បស្ស តំ (សី. បី.)] សព្ពគត្តំ ផរេតិ;

ឯវម្បិ មេ ត្វំ បាតុរហុ ទិជិន្ទ, មាតាវ បុត្តំ អនុកម្បមានោ.

ហន្ទជ្ជ ¶ ត្វំ មុញ្ច [មុច្ច (សី.)] វធា ទុជិវ្ហ, តយោ ហិ បុត្តា ន ហិ អញ្ញោ អត្ថិ;

អន្តេវាសី ទិន្នកោ អត្រជោ ច, រជ្ជស្សុ [រជស្សុ (សី. ស្យា. បី.)] បុត្តញ្ញតរោ មេ អហោសិ.

ឥច្ចេវ វាក្យំ វិសជ្ជី សុបណ្ណោ, ភុម្យំ បតិដ្ឋាយ ទិជោ ទុជិវ្ហំ;

មុត្តជ្ជ ត្វំ សព្ពភយាតិវត្តោ, ថលូទកេ ហោហិ មយាភិគុត្តោ.

អាតង្កិនំ យថា កុសលោ ភិសក្កោ, បិបាសិតានំ រហទោវ សីតោ;

វេស្មំ យថា ហិមសីតដ្ដិតានំ [ហិមសិសិរដ្ដិតានំ (បី.)], ឯវម្បិ តេ សរណមហំ ភវាមិ.

សន្ធិំ កត្វា អមិត្តេន, អណ្ឌជេន ជលាពុជ;

វិវរិយ ទាឋំ សេសិ, កុតោ តំ ភយមាគតំ.

សង្កេថេវ អមិត្តស្មិំ, មិត្តស្មិម្បិ ន វិស្សសេ;

អភយា ភយមុប្បន្នំ, អបិ មូលានិ កន្តតិ.

កថំ នុ វិស្សសេ ត្យម្ហិ, យេនាសិ កលហោ កតោ;

និច្ចយត្តេន ឋាតព្ពំ, សោ ទិសព្ភិ [សោ ទិសម្ហិ (បី.)] ន រជ្ជតិ.

វិស្សាសយេ ¶ ន ច តំ [នំ (សី. ស្យា. បី.)] វិស្សយេយ្យ, អសង្កិតោ សង្កិតោ ច [អសង្កិតោ ច សង្កិតោ (សី. បី.)] ភវេយ្យ;

តថា ¶ តថា វិញ្ញូ បរក្កមេយ្យ, យថា យថា ភាវំ បរោ ន ជញ្ញា.

តេ ¶ ទេវវណ្ណា [ទេវវណ្ណី (បី.)] សុខុមាលរូបា, ឧភោ សមា សុជយា [សុជយោ (សី. ស្យា. បី.)] បុញ្ញខន្ធា [បុញ្ញគន្ធា (បី.)];

ឧបាគមុំ ករម្បិយំ [កាទម្ពិយំ (សី.), ការម្ពិយំ (បី.)] អចេលំ, មិស្សីភូតា អស្សវាហាវ នាគា.

តតោ ហវេ បណ្ឌរកោ អចេលំ, សយមេវុបាគម្ម ឥទំ អវោច;

មុត្តជ្ជហំ សព្ពភយាតិវត្តោ, ន ហិ [ហ (បី.)] នូន តុយ្ហំ មនសោ បិយម្ហា.

បិយោ ហិ មេ អាសិ សុបណ្ណរាជា, អសំសយំ បណ្ឌរកេន សច្ចំ;

សោ រាគរត្តោវ អកាសិមេតំ, បាបកម្មំ [បាបំ កម្មំ (សី. បី.)] សម្បជានោ ន មោហា.

ន មេ បិយំ អប្បិយំ វាបិ ហោតិ, សម្បស្សតោ លោកមិមំ បរញ្ច;

សុសញ្ញតានញ្ហិ វិយញ្ជនេន, អសញ្ញតោ លោកមិមំ ចរាសិ.

អរិយាវកាសោសិ អនរិយោវាសិ [អនរិយោ ចាសិ (សី. បី.)], អសញ្ញតោ សញ្ញតសន្និកាសោ;

កណ្ហាភិជាតិកោសិ ¶ អនរិយរូបោ, បាបំ ពហុំ ទុច្ចរិតំ អចារិ.

អទុដ្ឋស្ស តុវំ ទុព្ភិ, ទុព្ភី [ទូភិ, ទូភី (បី.)] ច បិសុណោ ចសិ;

ឯតេន សច្ចវជ្ជេន, មុទ្ធា តេ ផលតុ សត្តធា.

តស្មា ហិ មិត្តានំ ន ទុព្ភិតព្ពំ, មិត្តទុព្ភា [មិត្តទុព្ភា ហិ (ស្យា.)] បាបិយោ នត្ថិ អញ្ញោ;

អាសិត្តសត្តោ និហតោ បថព្យា, ឥន្ទស្ស វាក្យេន ហិ សំវរោ ហតោតិ.

បណ្ឌរនាគរាជជាតកំ [បណ្ឌរកជាតកំ (សី. ស្យា. បី.)] អដ្ឋមំ.

កា ¶ វេធមានា គិរិកន្ទរាយំ, ឯកា តុវំ តិដ្ឋសិ សំហិតូរុ [សញ្ញតូរ (សី. បី.), សញ្ចិតូរុ (ស្យា.)];

បុដ្ឋាសិ មេ បាណិបមេយ្យមជ្ឈេ, អក្ខាហិ មេ នាមញ្ច ពន្ធវេ ច.

ឱភាសយំ វនំ រម្មំ, សីហព្យគ្ឃនិសេវិតំ;

កា វា ត្វមសិ កល្យាណិ, កស្ស វា ត្វំ សុមជ្ឈិមេ;

អភិវាទេមិ តំ ភទ្ទេ, ទានវាហំ នមត្ថុ តេ.

យោ បុត្តោ កាសិរាជស្ស, សោត្ថិសេនោតិ តំ វិទូ;

តស្សាហំ សម្ពុលា ភរិយា, ឯវំ ជានាហិ ទានវ;

អភិវាទេមិ ¶ តំ ភន្តេ [ភទ្ទន្តេ (សី. ស្យា.)], សម្ពុលាហំ នមត្ថុ តេ.

វេទេហបុត្តោ ¶ ភទ្ទន្តេ, វនេ វសតិ អាតុរោ;

តមហំ រោគសម្មត្តំ, ឯកា ឯកំ ឧបដ្ឋហំ [ឧបដ្ឋហិំ (សី.)].

អហញ្ច វនមុញ្ឆាយ, មធុមំសំ មិគាពិលំ [មិគាវិលំ (សី.)];

យទា ហរាមិ តំ ភក្ខោ, តស្ស នូនជ្ជ នាធតិ [នាថតិ (ក.)].

កិំ វនេ រាជបុត្តេន, អាតុរេន ករិស្សសិ;

សម្ពុលេ បរិចិណ្ណេន, អហំ ភត្តា ភវាមិ តេ.

សោកដ្ដាយ ទុរត្តាយ, កិំ រូបំ វិជ្ជតេ មម;

អញ្ញំ បរិយេស ភទ្ទន្តេ, អភិរូបតរំ មយា.

ឯហិមំ គិរិមារុយ្ហ, ភរិយា មេ [មយ្ហំ (សី. ស្យា. បី.)] ចតុស្សតា;

តាសំ ត្វំ បវរា ហោហិ, សព្ពកាមសមិទ្ធិនី.

នូន [ននុ (សី. ស្យា. បី. ក.)] តារកវណ្ណាភេ [ហាដកវណ្ណាភេ (បី.)], យំ កិញ្ចិ មនសិច្ឆសិ;

សព្ពំ តំ បចុរំ មយ្ហំ, រមស្ស្វជ្ជ [រមសុជ្ជ (សី. ស្យា.)] មយា សហ.

នោ ចេ តុវំ មហេសេយ្យំ, សម្ពុលេ ការយិស្សសិ;

អលំ ត្វំ បាតរាសាយ, បណ្ហេ [មញ្ញេ (សី. បី.)] ភក្ខា ភវិស្សសិ.

តញ្ច ¶ សត្តជដោ លុទ្ទោ, កឡារោ បុរិសាទកោ;

វនេ នាថំ អបស្សន្តិំ, សម្ពុលំ អគ្គហី ភុជេ.

អធិបន្នា បិសាចេន, លុទ្ទេនាមិសចក្ខុនា;

សា ច សត្តុវសម្បត្តា, បតិមេវានុសោចតិ.

ន មេ ឥទំ តថា ទុក្ខំ, យំ មំ ខាទេយ្យ រក្ខសោ;

យញ្ច ¶ មេ អយ្យបុត្តស្ស, មនោ ហេស្សតិ អញ្ញថា.

ន សន្តិ ទេវា បវសន្តិ នូន, ន ហិ នូន សន្តិ ឥធ លោកបាលា;

សហសា ករោន្តានមសញ្ញតានំ, ន ហិ នូន សន្តិ បដិសេធិតារោ.

ឥត្ថីនមេសា បវរា យសស្សិនី, សន្តា សមា អគ្គិរិវុគ្គតេជា;

តញ្ចេ តុវំ រក្ខសាទេសិ កញ្ញំ, មុទ្ធា ច ហិ សត្តធា តេ ផលេយ្យ;

មា ត្វំ ទហី [ជហី (បី.)] មុញ្ច បតិព្ពតាយ [បតិព្ពតា សា (សី.), បតិព្ពតា យា (បី.)].

សា ច អស្សមមាគច្ឆិ, បមុត្តា បុរិសាទកា;

នីឡំ [និឌ្ឌំ (ស្យា. ក.)] បឡិនំ សកុណីវ [ផលិនសកុណីវ (សី. ស្យា. បី.)], គតសិង្គំវ អាលយំ.

សា តត្ថ បរិទេវេសិ, រាជបុត្តី យសស្សិនី;

សម្ពុលា ឧតុមត្តក្ខា, វនេ នាថំ អបស្សន្តី [អបស្សតី (សី.)].

សមណេ ¶ ព្រាហ្មណេ វន្ទេ, សម្បន្នចរណេ ឥសេ;

រាជបុត្តំ អបស្សន្តី, តុម្ហំម្ហិ [តុម្ហំ ហិ (បី.)] សរណំ គតា.

វន្ទេ សីហេ ច ព្យគ្ឃេ ច, យេ ច អញ្ញេ វនេ មិគា;

រាជបុត្តំ អបស្សន្តី, តុម្ហំម្ហិ សរណំ គតា.

តិណា [តិណ (បី.)] លតានិ ឱសធ្យោ, បព្ពតានិ វនានិ ច;

រាជបុត្តំ អបស្សន្តី, តុម្ហំម្ហិ សរណំ គតា.

វន្ទេ ¶ ¶ ឥន្ទីវរីសាមំ, រត្តិំ នក្ខត្តមាលិនិំ;

រាជបុត្តំ អបស្សន្តី, តុម្ហំម្ហិ សរណំ គតា.

វន្ទេ ភាគីរថិំ គង្គំ, សវន្តីនំ បដិគ្គហំ;

រាជបុត្តំ អបស្សន្តី, តុម្ហំម្ហិ សរណំ គតា.

វន្ទេ អហំ បព្ពតរាជសេដ្ឋំ, ហិមវន្តំ សិលុច្ចយំ;

រាជបុត្តំ អបស្សន្តី, តុម្ហំម្ហិ សរណំ គតា.

អតិសាយំ វតាគច្ឆិ, រាជបុត្តិ យសស្សិនិ;

កេន នុជ្ជ សមាគច្ឆិ [សមាគច្ឆិ (សី. បី.)], កោ តេ បិយតរោ មយា.

ឥទំ ខោហំ តទាវោចំ [តទវោចំ (សី. ស្យា.)], គហិតា តេន សត្តុនា;

ន មេ ឥទំ តថា ទុក្ខំ, យំ មំ ខាទេយ្យ រក្ខសោ;

យញ្ច មេ អយ្យបុត្តស្ស, មនោ ហេស្សតិ អញ្ញថា.

ចោរីនំ ពហុពុទ្ធីនំ, យាសុ សច្ចំ សុទុល្លភំ;

ថីនំ ភាវោ ទុរាជានោ, មច្ឆស្សេវោទកេ គតំ.

តថា មំ សច្ចំ បាលេតុ, បាលយិស្សតិ ចេ មមំ;

យថាហំ នាភិជានាមិ, អញ្ញំ បិយតរំ តយា;

ឯតេន សច្ចវជ្ជេន, ព្យាធិ តេ វូបសម្មតុ.

យេ កុញ្ជរា សត្តសតា ឧឡារា, រក្ខន្តិ រត្តិន្ទិវមុយ្យុតាវុធា;

ធនុគ្គហានញ្ច សតានិ សោឡស, កថំវិធេ បស្សសិ ភទ្ទេ សត្តវោ.

អលង្កតាយោ ¶ បទុមុត្តរត្តចា, វិរាគិតា បស្សតិ ហំសគគ្គរា;

តាសំ សុណិត្វា មិតគីតវាទិតំ [មិតគីតវាទិនំ (បី.)], ន ទានិ មេ តាត តថា យថា បុរេ.

សុវណ្ណសំកច្ចធរា ¶ សុវិគ្គហា, អលង្កតា មានុសិយច្ឆរូបមា;

សេនោបិយា [សេនូបិយា (បី.)] តាត អនិន្ទិតង្គិយោ, ខត្តិយកញ្ញា បដិលោភយន្តិ [បដិលាភយន្តិ (បី.)] នំ.

សចេ អហំ តាត តថា យថា បុរេ, បតិំ តមុញ្ឆាយ បុនា វនេ ភរេ;

សម្មានយេ មំ ន ច មំ វិមានយេ, ឥតោបិ មេ តាត តតោ វរំ សិយា.

យមន្នបានេ ¶ វិបុលស្មិ ឱហិតេ, នារី វិមដ្ឋាភរណា អលង្កតា;

សព្ពង្គុបេតា [បញ្ចង្គុបេតា (សី. ស្យា. បី.)] បតិនោ ច អប្បិយា, អពជ្ឈ [អវជ្ឈ (ស្យា.), អាពជ្ឈ (បី.)] តស្សា មរណំ តតោ វរំ.

អបិ ចេ ទលិទ្ទា កបណា អនាឡ្ហិយា, កដាទុតីយា បតិនោ ច សា បិយា;

សព្ពង្គុបេតាយបិ អប្បិយាយ, អយមេវ ¶ សេយ្យា [សេយ្យោ (ស្យា. ក.)] កបណាបិ យា បិយា [កបណាបិ យា (ក.)].

សុទុល្លភិត្ថី បុរិសស្ស យា ហិតា, ភត្តិត្ថិយា ទុល្លភោ យោ ហិតោ ច;

ហិតា ច តេ សីលវតី ច ភរិយា, ជនិន្ទ ធម្មំ ចរ សម្ពុលាយ.

សចេ តុវំ វិបុលេ លទ្ធភោគេ, ឥស្សាវតិណ្ណា មរណំ ឧបេសិ;

អហញ្ច តេ ភទ្ទេ ឥមា រាជកញ្ញា [ឥមា ច កញ្ញា (បី.)], សព្ពេ [សព្ពេវ (សី. ស្យា. បី.)] តេ វចនករា ភវាមាតិ.

អប្បមាទោ ¶ អមតំ បទំ [អមតបទំ (សី. បី.)], បមាទោ មច្ចុនោ បទំ;

អប្បមត្តា ន មីយន្តិ, យេ បមត្តា យថា មតា.

មទា បមាទោ ជាយេថ, បមាទា ជាយតេ ខយោ;

ខយា បទោសា [ខយា ច ទោសា (សី.)] ជាយន្តិ, មា បមាទោ [មា មទោ (សី. ស្យា. បី.)] ភរតូសភ [ភារធូសភ (ក.)].

ពហូ ហិ ខត្តិយា ជីនា, អត្ថំ រដ្ឋំ បមាទិនោ;

អថោបិ គាមិនោ គាមា, អនគារា អគារិនោ.

ខត្តិយស្ស បមត្តស្ស, រដ្ឋស្មិំ រដ្ឋវឌ្ឍន;

សព្ពេ ភោគា វិនស្សន្តិ, រញ្ញោ តំ វុច្ចតេ អឃំ.

នេស ¶ ធម្មោ មហារាជ, អតិវេលំ បមជ្ជសិ;

ឥទ្ធំ ផីតំ ជនបទំ, ចោរា វិទ្ធំសយន្តិ នំ.

ន តេ បុត្តា ភវិស្សន្តិ, ន ហិរញ្ញំ ន ធានិយំ [ន ហិរញ្ញនិធានិយា (ក.)];

រដ្ឋេ វិលុប្បមានម្ហិ, សព្ពភោគេហិ ជិយ្យសិ.

សព្ពភោគា បរិជិណ្ណំ, រាជានំ វាបិ ខត្តិយំ [ខត្តិយ (ក.)];

ញាតិមិត្តា សុហជ្ជា ច, ន តំ មញ្ញន្តិ មានិយំ [មន្តិយំ (ស្យា.)].

ហត្ថារោហា អនីកដ្ឋា, រថិកា បត្តិការកា;

តមេវមុបជីវន្តា, ន តំ មញ្ញន្តិ មានិយំ.

អសំវិហិតកម្មន្តំ, ពាលំ ទុម្មន្តិមន្តិនំ;

សិរី ជហតិ ទុម្មេធំ, ជិណ្ណំវ ឧរគោ តចំ.

សុសំវិហិតកម្មន្តំ ¶ , កាលុដ្ឋាយិំ អតន្ទិតំ;

សព្ពេ ភោគាភិវឌ្ឍន្តិ, គាវោ សឧសភាមិវ.

ឧបស្សុតិំ មហារាជ, រដ្ឋេ ជនបទេ ចរ;

តត្ថ ទិស្វា ច សុត្វា ច, តតោ តំ [ត្វំ (ក.)] បដិបជ្ជសិ.

ឯវំ វេទេតុ បញ្ចាលោ, សង្គាមេ សរមប្បិតោ [សមប្បិតោ (សី. បី.)];

យថាហមជ្ជ វេទេមិ, កណ្ដកេន សមប្បិតោ.

ជិណ្ណោ ¶ ទុព្ពលចក្ខូសិ, ន រូបំ សាធុ បស្សសិ;

កិំ តត្ថ ព្រហ្មទត្តស្ស, យំ តំ មគ្គេយ្យ [មគ្ឃេយ្យ (បី.)] កណ្ដកោ [កណ្ឌកោ (សី. ស្យា. បី.)].

ពហ្វេត្ថ ព្រហ្មទត្តស្ស, សោហំ [យោហំ (សី. ស្យា. បី.)] មគ្គស្មិ [មគ្គោស្មិ (បី.)] ព្រាហ្មណ;

អរក្ខិតា ¶ ជានបទា, អធម្មពលិនា ហតា.

រត្តិញ្ហិ [រត្តិញ្ច (សី.)] ចោរា ខាទន្តិ, ទិវា ខាទន្តិ តុណ្ឌិយា;

រដ្ឋស្មិំ កូដរាជស្ស, ពហុ អធម្មិកោ ជនោ.

ឯតាទិសេ ភយេ ជាតេ [តាត (សី. បី.)], ភយដ្ដា តាត [តាវ (សី. បី.)] មាណវា;

និល្លេនកានិ កុព្ពន្តិ, វនេ អាហត្វ កណ្ដកំ.

កទាស្សុ នាមយំ រាជា, ព្រហ្មទត្តោ មរិស្សតិ;

យស្ស រដ្ឋម្ហិ ជិយ្យន្តិ, អប្បតិកា កុមារិកា.

ទុព្ភាសិតញ្ហិ តេ ជម្មិ, អនត្ថបទកោវិទេ;

កុហិំ រាជា កុមារីនំ, ភត្តារំ បរិយេសតិ.

ន មេ ទុព្ភាសិតំ ព្រហ្មេ, កោវិទត្ថបទា អហំ;

អរក្ខិតា ជានបទា, អធម្មពលិនា ហតា.

រត្តិញ្ហិ ¶ ចោរា ខាទន្តិ, ទិវា ខាទន្តិ តុណ្ឌិយា;

រដ្ឋស្មិំ កូដរាជស្ស, ពហុ អធម្មិកោ ជនោ;

ទុជ្ជីវេ ទុព្ភរេ ទារេ, កុតោ ភត្តា កុមារិយោ.

ឯវំ សយតុ បញ្ចាលោ, សង្គាមេ សត្តិយា ហតោ;

យថាយំ កបណោ សេតិ, ហតោ ផាលេន សាលិយោ.

អធម្មេន តុវំ ជម្ម, ព្រហ្មទត្តស្ស កុជ្ឈសិ;

យោ ត្វំ សបសិ រាជានំ, អបរជ្ឈិត្វាន អត្តនោ [អត្តនា (បី.)].

ធម្មេន ព្រហ្មទត្តស្ស, អហំ កុជ្ឈាមិ ព្រាហ្មណ;

អរក្ខិតា ជានបទា, អធម្មពលិនា ហតា.

រត្តិញ្ហិ ¶ ចោរា ខាទន្តិ, ទិវា ខាទន្តិ តុណ្ឌិយា;

រដ្ឋស្មិំ កូដរាជស្ស, ពហុ អធម្មិកោ ជនោ.

សា ¶ នូន បុន រេ បក្កា, វិកាលេ ភត្តមាហរិ;

ភត្តហារិំ អបេក្ខន្តោ, ហតោ ផាលេន សាលិយោ.

ឯវំ ហញ្ញតុ បញ្ចាលោ, សង្គាមេ អសិនា ហតោ [ទឡ្ហំ (បី.)];

យថាហមជ្ជ បហតោ, ខីរញ្ច មេ បវដ្ដិតំ.

យំ បសុ ខីរំ ឆឌ្ឌេតិ, បសុបាលំ វិហិំសតិ [បសុបាលញ្ច ហិំសតិ (សី.), បសុ ផាលញ្ច ហិំសតិ (បី.)];

កិំ តត្ថ ព្រហ្មទត្តស្ស, យំ នោ គរហតេ [គរហតោ (បី.)] ភវំ.

គារយ្ហោ ព្រហ្មេ បញ្ចាលោ, ព្រហ្មទត្តស្ស រាជិនោ;

អរក្ខិតា ជានបទា, អធម្មពលិនា ហតា.

រត្តិញ្ហិ ¶ ចោរា ខាទន្តិ, ទិវា ខាទន្តិ តុណ្ឌិយា;

រដ្ឋស្មិំ កូដរាជស្ស, ពហុ អធម្មិកោ ជនោ.

ចណ្ឌា អដនកា [អដនក (បី.), អកដនា (ក.)] គាវី, យំ បុរេ ន ទុហាមសេ;

តំ ទានិ អជ្ជ ទោហាម, ខីរកាមេហុបទ្ទុតា.

ឯវំ កន្ទតុ បញ្ចាលោ, វិបុត្តោ វិប្បសុក្ខតុ;

យថាយំ កបណា គាវី, វិបុត្តា បរិធាវតិ.

យំ បសុ បសុបាលស្ស, សម្ភមេយ្យ [បព្ភមេយ្យ (សី. បី.)] រវេយ្យ វា;

កោ នីធ អបរាធត្ថិ, ព្រហ្មទត្តស្ស រាជិនោ.

អបរាធោ មហាព្រហ្មេ, ព្រហ្មទត្តស្ស រាជិនោ;

អរក្ខិតា ជានបទា, អធម្មពលិនា ហតា.

រត្តិញ្ហិ ចោរា ខាទន្តិ, ទិវា ខាទន្តិ តុណ្ឌិយា;

រដ្ឋស្មិំ កូដរាជស្ស, ពហុ អធម្មិកោ ជនោ;

កថំ នោ អសិកោសត្ថា, ខីរបា ហញ្ញតេ បជា.

ឯវំ ខជ្ជតុ បញ្ចាលោ, ហតោ យុទ្ធេ សបុត្តកោ;

យថាហមជ្ជ ខជ្ជាមិ, គាមិកេហិ [គាមកេហិ (សី. បី.)] អរញ្ញជោ.

ន ¶ សព្ពភូតេសុ វិធេន្តិ [វិធន្តិ (ក.)] រក្ខំ, រាជានោ មណ្ឌូក មនុស្សលោកេ;

នេត្តាវតា រាជា អធម្មចារី, យំ តាទិសំ ជីវមទេយ្យុ ធង្កា.

អធម្មរូបោ វត ព្រហ្មចារី, អនុប្បិយំ ភាសសិ ខត្តិយស្ស;

វិលុប្បមានាយ បុថុប្បជាយ, បូជេសិ រាជំ បរមប្បមាទំ [រាជំ បរមប្បវាទំ (សី.), រាជា បរមប្បវាទិំ (ស្យា.)].

សចេ ¶ ឥមំ ព្រហ្មេ សុរជ្ជកំ សិយា, ផីតំ រដ្ឋំ មុទិតំ [បូរិតំ (ក.)] វិប្បសន្នំ;

ភុត្វា ពលិំ អគ្គបិណ្ឌញ្ច កាកា, ន មាទិសំ ជីវមទេយ្យុ ធង្កាតិ.

កិំឆន្ទ ¶ កុម្ភ ជយទ្ទិស ឆទ្ទន្ត, អថ បណ្ឌិតសម្ភវ សិរកបិ;

ទករក្ខស បណ្ឌរនាគវរោ, អថ សម្ពុល តិន្ទុកទេវសុតោតិ.

ជាតកបាឡិយា បឋមោ ភាគោ និដ្ឋិតោ.