📜

ນໂມ ຕສ຺ສ ຠຄວໂຕ ອຣຫໂຕ ສມ຺ມາສມ຺ພຸທ຺ຘສ຺ສ

ອຠິຘມ຺ມປິຏເກ

ປຸຄ຺ຄລປຎ຺ຎຕ຺ຕິປາຬິ

ມາຕິກາ

໑. ເອກກອຸທ຺ເທໂສ

໑. ຉ ¶ ¶ ¶ ¶ ປຎ຺ຎຕ຺ຕິໂຍ – ຂນ຺ຘປຎ຺ຎຕ຺ຕິ, ອາຍຕນປຎ຺ຎຕ຺ຕິ, ຘາຕຸປຎ຺ຎຕ຺ຕິ, ສຈ຺ຈປຎ຺ຎຕ຺ຕິ, ອິນ຺ທ຺ຣິຍປຎ຺ຎຕ຺ຕິ, ປຸຄ຺ຄລປຎ຺ຎຕ຺ຕີຕິ.

໒. ກິຕ຺ຕາວຕາ ຂນ຺ຘານໍ ຂນ຺ຘປຎ຺ຎຕ຺ຕິ? ຍາວຕາ ປຎ຺ຈກ຺ຂນ຺ຘາ – ຣູປກ຺ຂນ຺ໂຘ, ເວທນາກ຺ຂນ຺ໂຘ, ສຎ຺ຎາກ຺ຂນ຺ໂຘ, ສງ຺ຂາຣກ຺ຂນ຺ໂຘ, ວິຎ຺ຎາຓກ຺ຂນ຺ໂຘ; ເອຕ຺ຕາວຕາ ຂນ຺ຘານໍ ຂນ຺ຘປຎ຺ຎຕ຺ຕິ.

໓. ກິຕ຺ຕາວຕາ ¶ ອາຍຕນານໍ ອາຍຕນປຎ຺ຎຕ຺ຕິ? ຍາວຕາ ທ຺ວາທສາຍຕນານິ – ຈກ຺ຂາຍຕນໍ, ຣູປາຍຕນໍ, ໂສຕາຍຕນໍ, ສທ຺ທາຍຕນໍ, ຆານາຍຕນໍ, ຄນ຺ຘາຍຕນໍ, ຊິວ຺ຫາຍຕນໍ, ຣສາຍຕນໍ, ກາຍາຍຕນໍ, ໂຜຏ຺ຐພ຺ພາຍຕນໍ, ມນາຍຕນໍ, ຘມ຺ມາຍຕນໍ; ເອຕ຺ຕາວຕາ ອາຍຕນານໍ ອາຍຕນປຎ຺ຎຕ຺ຕິ.

໔. ກິຕ຺ຕາວຕາ ¶ ຘາຕູນໍ ຘາຕຸປຎ຺ຎຕ຺ຕິ? ຍາວຕາ ອຏ຺ຐາຣສ ຘາຕຸໂຍ – ຈກ຺ຂຸຘາຕຸ, ຣູປຘາຕຸ, ຈກ຺ຂຸວິຎ຺ຎາຓຘາຕຸ, ໂສຕຘາຕຸ, ສທ຺ທຘາຕຸ, ໂສຕວິຎ຺ຎາຓຘາຕຸ, ຆານຘາຕຸ, ຄນ຺ຘຘາຕຸ, ຆານວິຎ຺ຎາຓຘາຕຸ, ຊິວ຺ຫາຘາຕຸ, ຣສຘາຕຸ, ຊິວ຺ຫາວິຎ຺ຎາຓຘາຕຸ, ກາຍຘາຕຸ, ໂຜຏ຺ຐພ຺ພຘາຕຸ, ກາຍວິຎ຺ຎາຓຘາຕຸ, ມໂນຘາຕຸ, ຘມ຺ມຘາຕຸ, ມໂນວິຎ຺ຎາຓຘາຕຸ; ເອຕ຺ຕາວຕາ ຘາຕູນໍ ຘາຕຸປຎ຺ຎຕ຺ຕິ.

໕. ກິຕ຺ຕາວຕາ ¶ ¶ ສຈ຺ຈານໍ ສຈ຺ຈປຎ຺ຎຕ຺ຕິ? ຍາວຕາ ຈຕ຺ຕາຣິ ສຈ຺ຈານິ – ທຸກ຺ຂສຈ຺ຈໍ, ສມຸທຍສຈ຺ຈໍ, ນິໂຣຘສຈ຺ຈໍ, ມຄ຺ຄສຈ຺ຈໍ; ເອຕ຺ຕາວຕາ ສຈ຺ຈານໍ ສຈ຺ຈປຎ຺ຎຕ຺ຕິ.

໖. ກິຕ຺ຕາວຕາ ອິນ຺ທ຺ຣິຍານໍ ອິນ຺ທ຺ຣິຍປຎ຺ຎຕ຺ຕິ? ຍາວຕາ ພາວີສຕິນ຺ທ຺ຣິຍານິ – ຈກ຺ຂຸນ຺ທ຺ຣິຍໍ, ໂສຕິນ຺ທ຺ຣິຍໍ, ຆານິນ຺ທ຺ຣິຍໍ, ຊິວ຺ຫິນ຺ທ຺ຣິຍໍ, ກາຍິນ຺ທ຺ຣິຍໍ, ມນິນ຺ທ຺ຣິຍໍ, ອິຕ຺ຖິນ຺ທ຺ຣິຍໍ, ປຸຣິສິນ຺ທ຺ຣິຍໍ, ຊີວິຕິນ຺ທ຺ຣິຍໍ, ສຸຂິນ຺ທ຺ຣິຍໍ, ທຸກ຺ຂິນ຺ທ຺ຣິຍໍ, ໂສມນສ຺ສິນ຺ທ຺ຣິຍໍ, ໂທມນສ຺ສິນ຺ທ຺ຣິຍໍ, ອຸເປກ຺ຂິນ຺ທ຺ຣິຍໍ, ສທ຺ຘິນ຺ທ຺ຣິຍໍ, ວີຣິຍິນ຺ທ຺ຣິຍໍ, ສຕິນ຺ທ຺ຣິຍໍ, ສມາຘິນ຺ທ຺ຣິຍໍ, ປຎ຺ຎິນ຺ທ຺ຣິຍໍ, ອນຎ຺ຎາຕຎ຺ຎສ຺ສາມີຕິນ຺ທ຺ຣິຍໍ, ອຎ຺ຎິນ຺ທ຺ຣິຍໍ, ອຎ຺ຎາຕາວິນ຺ທ຺ຣິຍໍ; ເອຕ຺ຕາວຕາ ອິນ຺ທ຺ຣິຍານໍ ອິນ຺ທ຺ຣິຍປຎ຺ຎຕ຺ຕິ.

໗. ກິຕ຺ຕາວຕາ ¶ ປຸຄ຺ຄລານໍ ປຸຄ຺ຄລປຎ຺ຎຕ຺ຕິ?

(໑) ສມຍວິມຸຕ຺ໂຕ

(໒) ອສມຍວິມຸຕ຺ໂຕ

(໓) ກຸປ຺ປຘມ຺ໂມ

(໔) ອກຸປ຺ປຘມ຺ໂມ

(໕) ປຣິຫານຘມ຺ໂມ

(໖) ອປຣິຫານຘມ຺ໂມ

(໗) ເຈຕນາຠພ຺ໂພ ¶

(໘) ອນຸຣກ຺ຂຓາຠພ຺ໂພ

(໙) ປຸຖຸຊ຺ຊໂນ

(໑໐) ໂຄຕ຺ຣຠູ

(໑໑) ຠຍູປຣໂຕ

(໑໒) ອຠຍູປຣໂຕ

(໑໓) ຠພ຺ພາຄມໂນ

(໑໔) ອຠພ຺ພາຄມໂນ

(໑໕) ນິຍໂຕ

(໑໖) ອນິຍໂຕ

(໑໗) ປຏິປນ຺ນໂກ ¶

(໑໘) ຜເລຐິໂຕ

(໑໙) ສມສີສີ

(໒໐) ຐິຕກປ຺ປີ

(໒໑) ອຣິໂຍ

(໒໒) ອນຣິໂຍ

(໒໓) ເສກ຺ໂຂ

(໒໔) ອເສກ຺ໂຂ

(໒໕) ເນວເສກ຺ຂນາເສກ຺ໂຂ

(໒໖) ເຕວິຊ຺ໂຊ

(໒໗) ຉຬຠິຎ຺ໂຎ

(໒໘) ສມ຺ມາສມ຺ພຸທ຺ໂຘ ¶ ¶

(໒໙) ປຈ຺ເຈກສມ຺ພຸທ຺ໂຘ [ປຈ຺ເຈກພຸທ຺ໂຘ (ສີ.)]

(໓໐) ອຸຠໂຕຠາຄວິມຸຕ຺ໂຕ

(໓໑) ປຎ຺ຎາວິມຸຕ຺ໂຕ

(໓໒) ກາຍສກ຺ຂີ

(໓໓) ທິຏ຺ຐິປ຺ປຕ຺ໂຕ

(໓໔) ສທ຺ຘາວິມຸຕ຺ໂຕ

(໓໕) ຘມ຺ມານຸສາຣີ

(໓໖) ສທ຺ຘານຸສາຣີ

(໓໗) ສຕ຺ຕກ຺ຂຕ຺ຕຸປຣໂມ

(໓໘) ໂກລງ຺ໂກໂລ

(໓໙) ເອກພີຊີ

(໔໐) ສກທາຄາມີ ¶

(໔໑) ອນາຄາມີ

(໔໒) ອນ຺ຕຣາປຣິນິພ຺ພາຍີ

(໔໓) ອຸປຫຈ຺ຈປຣິນິພ຺ພາຍີ

(໔໔) ອສງ຺ຂາຣປຣິນິພ຺ພາຍີ

(໔໕) ສສງ຺ຂາຣປຣິນິພ຺ພາຍີ

(໔໖) ອຸທ຺ຘໍໂສໂຕອກນິຏ຺ຐຄາມີ

(໔໗) ໂສຕາປນ຺ໂນ

(໔໘) ໂສຕາປຕ຺ຕິຜລສຈ຺ຉິກິຣິຍາຍ ປຏິປນ຺ໂນ

(໔໙) ສກທາຄາມີ ¶

(໕໐) ສກທາຄາມິຜລສຈ຺ຉິກິຣິຍາຍ ປຏິປນ຺ໂນ

(໕໑) ອນາຄາມີ

(໕໒) ອນາຄາມິຜລສຈ຺ຉິກິຣິຍາຍ ປຏິປນ຺ໂນ

(໕໓) ອຣຫາ

(໕໔) ອຣຫຕ຺ຕຜລສຈ຺ຉິກິຣິຍາຍ [ອຣຫຕ຺ຕາຍ (ສີ.)] ປຏິປນ຺ໂນ

ເອກກໍ.

໒. ທຸກອຸທ຺ເທໂສ

໘. ທ຺ເວ ¶ ປຸຄ຺ຄລາ –

(໑) ໂກຘໂນ ຈ, ອຸປນາຫີ ຈ.

(໒) ມກ຺ຂີ ຈ, ປຬາສີ [ປລາສີ (ສ຺ຍາ. ກ.)] ຈ.

(໓) ອິສ຺ສຸກີ ຈ, ມຈ຺ຉຣີ ຈ.

(໔) ສໂຐ ຈ, ມາຍາວີ ຈ.

(໕) ອຫິຣິໂກ ¶ ຈ, ອໂນຕ຺ຕປ຺ປີ ຈ.

(໖) ທຸພ຺ພໂຈ ຈ, ປາປມິຕ຺ໂຕ ຈ.

(໗) ອິນ຺ທ຺ຣິເຍສຸ ¶ ອຄຸຕ຺ຕທ຺ວາໂຣ ຈ, ໂຠຊເນ ອມຕ຺ຕຎ຺ຎູ ຈ.

(໘) ມຸຏ຺ຐສ຺ສຕິ ຈ, ອສມ຺ປຊາໂນ ຈ.

(໙) ສີລວິປນ຺ໂນ ຈ, ທິຏ຺ຐິວິປນ຺ໂນ ຈ.

(໑໐) ອຊ຺ຌຕ຺ຕສໍໂຍຊໂນ ¶ ຈ, ພຫິທ຺ຘາສໍໂຍຊໂນ ຈ.

(໑໑) ອກ຺ໂກຘໂນ ຈ, ອນຸປນາຫີ ຈ.

(໑໒) ອມກ຺ຂີ ຈ, ອປຬາສີ ຈ.

(໑໓) ອນິສ຺ສຸກີ ຈ, ອມຈ຺ຉຣີ ຈ.

(໑໔) ອສໂຐ ຈ, ອມາຍາວີ ຈ.

(໑໕) ຫິຣິມາ ຈ, ໂອຕ຺ຕປ຺ປີ ຈ.

(໑໖) ສຸວໂຈ ຈ, ກລ຺ຍາຓມິຕ຺ໂຕ ຈ.

(໑໗) ອິນ຺ທ຺ຣິເຍສຸ ຄຸຕ຺ຕທ຺ວາໂຣ ຈ, ໂຠຊເນ ມຕ຺ຕຎ຺ຎູ ຈ.

(໑໘) ອຸປຏ຺ຐິຕສ຺ສຕິ ຈ, ສມ຺ປຊາໂນ ຈ.

(໑໙) ສີລສມ຺ປນ຺ໂນ ຈ, ທິຏ຺ຐິສມ຺ປນ຺ໂນ ຈ.

(໒໐) ທ຺ເວ ປຸຄ຺ຄລາ ທຸລ຺ລຠາ ໂລກສ຺ມິໍ.

(໒໑) ທ຺ເວ ປຸຄ຺ຄລາ ທຸຕ຺ຕປ຺ປຍາ.

(໒໒) ທ຺ເວ ປຸຄ຺ຄລາ ສຸຕປ຺ປຍາ.

(໒໓) ທ຺ວິນ຺ນໍ ປຸຄ຺ຄລານໍ ອາສວາ ວຑ຺ຒນ຺ຕິ.

(໒໔) ທ຺ວິນ຺ນໍ ປຸຄ຺ຄລານໍ ອາສວາ ນ ວຑ຺ຒນ຺ຕິ.

(໒໕) ຫີນາຘິມຸຕ຺ໂຕ ຈ, ປຓີຕາຘິມຸຕ຺ໂຕ ຈ.

(໒໖) ຕິຕ຺ໂຕ ຈ, ຕປ຺ເປຕາ ຈ.

ທຸກໍ.

໓. ຕິກອຸທ຺ເທໂສ

໙. ຕໂຍ ¶ ¶ ປຸຄ຺ຄລາ –

(໑) ນິຣາໂສ, ອາສໍໂສ, ວິຄຕາໂສ.

(໒) ຕໂຍ ຄິລານູປມາ ປຸຄ຺ຄລາ.

(໓) ກາຍສກ຺ຂີ, ທິຏ຺ຐິປ຺ປຕ຺ໂຕ, ສທ຺ຘາວິມຸຕ຺ໂຕ.

(໔) ຄູຖຠາຓີ, ປຸປ຺ຜຠາຓີ, ມຘຸຠາຓີ.

(໕) ອຣຸກູປມຈິຕ຺ໂຕ ປຸຄ຺ຄໂລ, ວິຊ຺ຊູປມຈິຕ຺ໂຕ ປຸຄ຺ຄໂລ ¶ , ວຊິຣູປມຈິຕ຺ໂຕ ປຸຄ຺ຄໂລ.

(໖) ອນ຺ໂຘ, ເອກຈກ຺ຂຸ, ທ຺ວິຈກ຺ຂຸ.

(໗) ອວກຸຊ຺ຊປຎ຺ໂຎ ປຸຄ຺ຄໂລ, ອຸຈ຺ຉງ຺ຄປຎ຺ໂຎ [ອຸຈ຺ຈງ຺ຄຸປຎ຺ໂຎ (ສ຺ຍາ.)] ປຸຄ຺ຄໂລ, ປຸຖຸປຎ຺ໂຎ ປຸຄ຺ຄໂລ.

(໘) ອຕ຺ເຖກຈ຺ໂຈ ¶ ປຸຄ຺ຄໂລ ກາເມສຸ ຈ ຠເວສຸ ຈ ອວີຕຣາໂຄ, ອຕ຺ເຖກຈ຺ໂຈ ປຸຄ຺ຄໂລ ກາເມສຸ ວີຕຣາໂຄ ຠເວສຸ ອວີຕຣາໂຄ, ອຕ຺ເຖກຈ຺ໂຈ ປຸຄ຺ຄໂລ ກາເມສຸ ຈ ຠເວສຸ ຈ ວີຕຣາໂຄ.

(໙) ປາສາຓເລຂູປໂມ ປຸຄ຺ຄໂລ, ປຖວິເລຂູປໂມ ປຸຄ຺ຄໂລ, ອຸທກເລຂູປໂມ ປຸຄ຺ຄໂລ.

(໑໐) ຕໂຍ ໂປຕ຺ຖກູປມາ ປຸຄ຺ຄລາ.

(໑໑) ຕໂຍ ກາສິກວຕ຺ຖູປມາ ປຸຄ຺ຄລາ.

(໑໒) ສຸປ຺ປເມຍ຺ໂຍ, ທຸປ຺ປເມຍ຺ໂຍ, ອປ຺ປເມຍ຺ໂຍ.

(໑໓) ອຕ຺ເຖກຈ຺ໂຈ ປຸຄ຺ຄໂລ ນ ເສວິຕພ຺ໂພ ນ ຠຊິຕພ຺ໂພ ນ ປຍິຣຸປາສິຕພ຺ໂພ, ອຕ຺ເຖກຈ຺ໂຈ ປຸຄ຺ຄໂລ ເສວິຕພ຺ໂພ ຠຊິຕພ຺ໂພ ປຍິຣຸປາສິຕພ຺ໂພ, ອຕ຺ເຖກຈ຺ໂຈ ປຸຄ຺ຄໂລ ສກ຺ກຕ຺ວາ ຄຣຸໍ ກຕ຺ວາ [ຄຣຸກຕ຺ວາ (ສີ.)] ເສວິຕພ຺ໂພ ຠຊິຕພ຺ໂພ ປຍິຣຸປາສິຕພ຺ໂພ.

(໑໔) ອຕ຺ເຖກຈ຺ໂຈ ¶ ປຸຄ຺ຄໂລ ຊິຄຸຈ຺ຉິຕພ຺ໂພ ນ ເສວິຕພ຺ໂພ ນ ຠຊິຕພ຺ໂພ ນ ປຍິຣຸປາສິຕພ຺ໂພ, ອຕ຺ເຖກຈ຺ໂຈ ປຸຄ຺ຄໂລ ອຊ຺ຌຸເປກ຺ຂິຕພ຺ໂພ ນ ເສວິຕພ຺ໂພ ນ ຠຊິຕພ຺ໂພ ນ ປຍິຣຸປາສິຕພ຺ໂພ; ອຕ຺ເຖກຈ຺ໂຈ ປຸຄ຺ຄໂລ ເສວິຕພ຺ໂພ ຠຊິຕພ຺ໂພ ປຍິຣຸປາສິຕພ຺ໂພ.

(໑໕) ອຕ຺ເຖກຈ຺ໂຈ ປຸຄ຺ຄໂລ ສີເລສຸ ປຣິປູຣກາຣີ [ປຣິປູຣີກາຣີ (ສ຺ຍາ.)], ສມາຘິສ຺ມິໍ ມຕ຺ຕໂສ ກາຣີ, ປຎ຺ຎາຍ ມຕ຺ຕໂສ ¶ ກາຣີ; ອຕ຺ເຖກຈ຺ໂຈ ປຸຄ຺ຄໂລ ສີເລສຸ ຈ ປຣິປູຣກາຣີ, ສມາຘິສ຺ມິຎ຺ຈ ປຣິປູຣກາຣີ, ປຎ຺ຎາຍ ມຕ຺ຕໂສ ກາຣີ; ອຕ຺ເຖກຈ຺ໂຈ ປຸຄ຺ຄໂລ ສີເລສຸ ຈ ປຣິປູຣກາຣີ, ສມາຘິສ຺ມິຎ຺ຈ ປຣິປູຣກາຣີ, ປຎ຺ຎາຍ ຈ ປຣິປູຣກາຣີ.

(໑໖) ຕໂຍ ສຕ຺ຖາໂຣ.

(໑໗) ອປເຣປິ ຕໂຍ ສຕ຺ຖາໂຣ.

ຕິກໍ.

໔. ຈຕຸກ຺ກອຸທ຺ເທໂສ

໑໐. ຈຕ຺ຕາໂຣ ¶ ປຸຄ຺ຄລາ –

(໑) ອສປ຺ປຸຣິໂສ, ອສປ຺ປຸຣິເສນ ອສປ຺ປຸຣິສຕໂຣ, ສປ຺ປຸຣິໂສ, ສປ຺ປຸຣິເສນ ສປ຺ປຸຣິສຕໂຣ.

(໒) ປາໂປ, ປາເປນ ປາປຕໂຣ, ກລ຺ຍາໂຓ, ກລ຺ຍາເຓນ ກລ຺ຍາຓຕໂຣ.

(໓) ປາປຘມ຺ໂມ ¶ , ປາປຘມ຺ເມນ ປາປຘມ຺ມຕໂຣ, ກລ຺ຍາຓຘມ຺ໂມ, ກລ຺ຍາຓຘມ຺ເມນ ກລ຺ຍາຓຘມ຺ມຕໂຣ.

(໔) ສາວຊ຺ໂຊ, ວຊ຺ຊພຫຸໂລ, ອປ຺ປວຊ຺ໂຊ [ອປ຺ປສາວຊ຺ໂຊ (ສ຺ຍາ. ກ.) ອ. ນິ. ໔.໑໓໕], ອນວຊ຺ໂຊ.

(໕) ອຸຄ຺ຆຏິຕຎ຺ຎູ, ວິປຎ຺ຈິຕຎ຺ຎູ [ວິປຈິຕຎ຺ຎູ (ສີ.) ອ. ນິ. ໔.໑໓໓], ເນຍ຺ໂຍ, ປທປຣໂມ.

(໖) ຍຸຕ຺ຕປ຺ປຏິຠາໂນ ¶ , ໂນ ມຸຕ຺ຕປ຺ປຏິຠາໂນ, ມຸຕ຺ຕປ຺ປຏິຠາໂນ, ໂນ ຍຸຕ຺ຕປ຺ປຏິຠາໂນ, ຍຸຕ຺ຕປ຺ປຏິຠາໂນ ຈ ມຸຕ຺ຕປ຺ປຏິຠາໂນ ຈ, ເນວ ຍຸຕ຺ຕປ຺ປຏິຠາໂນ ໂນ ມຸຕ຺ຕປ຺ປຏິຠາໂນ.

(໗) ຈຕ຺ຕາໂຣ ຘມ຺ມກຖິກາ ປຸຄ຺ຄລາ.

(໘) ຈຕ຺ຕາໂຣ ວລາຫກູປມາ ປຸຄ຺ຄລາ.

(໙) ຈຕ຺ຕາໂຣ ມູສິກູປມາ ປຸຄ຺ຄລາ.

(໑໐) ຈຕ຺ຕາໂຣ ¶ ອມ຺ພູປມາ ປຸຄ຺ຄລາ.

(໑໑) ຈຕ຺ຕາໂຣ ກຸມ຺ຠູປມາ ປຸຄ຺ຄລາ.

(໑໒) ຈຕ຺ຕາໂຣ ອຸທກຣຫທູປມາ ປຸຄ຺ຄລາ.

(໑໓) ຈຕ຺ຕາໂຣ ພລີພທ຺ທູປມາ [ພລິພທ຺ທູປມາ (ສີ.)] ປຸຄ຺ຄລາ.

(໑໔) ຈຕ຺ຕາໂຣ ອາສີວິສູປມາ ປຸຄ຺ຄລາ.

(໑໕) ອຕ຺ເຖກຈ຺ໂຈ ປຸຄ຺ຄໂລ ອນນຸວິຈ຺ຈ ອປຣິໂຍຄາເຫຕ຺ວາ ອວຓ຺ຓາຣຫສ຺ສ ວຓ຺ຓໍ ຠາສິຕາ ໂຫຕິ, ອຕ຺ເຖກຈ຺ໂຈ ປຸຄ຺ຄໂລ ອນນຸວິຈ຺ຈ ອປຣິໂຍຄາເຫຕ຺ວາ ວຓ຺ຓາຣຫສ຺ສ ອວຓ຺ຓໍ ຠາສິຕາ ໂຫຕິ, ອຕ຺ເຖກຈ຺ໂຈ ປຸຄ຺ຄໂລ ອນນຸວິຈ຺ຈ ອປຣິໂຍຄາເຫຕ຺ວາ ອປ຺ປສາທນີເຍ ຐາເນ ປສາທໍ ອຸປທໍສິຕາ ໂຫຕິ, ອຕ຺ເຖກຈ຺ໂຈ ປຸຄ຺ຄໂລ ອນນຸວິຈ຺ຈ ອປຣິໂຍຄາເຫຕ຺ວາ ປສາທນີເຍ ຐາເນ ອປ຺ປສາທໍ ອຸປທໍສິຕາ ໂຫຕິ.

(໑໖) ອຕ຺ເຖກຈ຺ໂຈ ປຸຄ຺ຄໂລ ອນຸວິຈ຺ຈ ປຣິໂຍຄາເຫຕ຺ວາ ອວຓ຺ຓາຣຫສ຺ສ ¶ ອວຓ຺ຓໍ ຠາສິຕາ ໂຫຕິ, ອຕ຺ເຖກຈ຺ໂຈ ປຸຄ຺ຄໂລ ອນຸວິຈ຺ຈ ປຣິໂຍຄາເຫຕ຺ວາ ວຓ຺ຓາຣຫສ຺ສ ວຓ຺ຓໍ ຠາສິຕາ ໂຫຕິ, ອຕ຺ເຖກຈ຺ໂຈ ປຸຄ຺ຄໂລ ອນຸວິຈ຺ຈ ປຣິໂຍຄາເຫຕ຺ວາ ອປ຺ປສາທນີເຍ ຐາເນ ອປ຺ປສາທໍ ອຸປທໍສິຕາ ໂຫຕິ, ອຕ຺ເຖກຈ຺ໂຈ ປຸຄ຺ຄໂລ ອນຸວິຈ຺ຈ ປຣິໂຍຄາເຫຕ຺ວາ ປສາທນີເຍ ຐາເນ ປສາທໍ ອຸປທໍສິຕາ ໂຫຕິ.

(໑໗) ອຕ຺ເຖກຈ຺ໂຈ ປຸຄ຺ຄໂລ ອວຓ຺ຓາຣຫສ຺ສ ອວຓ຺ຓໍ ຠາສິຕາ ໂຫຕິ ຠູຕໍ ຕຈ຺ຉໍ ກາເລນ, ໂນ ຈ ໂຂ ວຓ຺ຓາຣຫສ຺ສ ວຓ຺ຓໍ ຠາສິຕາ ໂຫຕິ ຠູຕໍ ຕຈ຺ຉໍ ກາເລນ; ອຕ຺ເຖກຈ຺ໂຈ ປຸຄ຺ຄໂລ ວຓ຺ຓາຣຫສ຺ສ ວຓ຺ຓໍ ຠາສິຕາ ¶ ໂຫຕິ ຠູຕໍ ຕຈ຺ຉໍ ກາເລນ, ໂນ ຈ ໂຂ ອວຓ຺ຓາຣຫສ຺ສ ອວຓ຺ຓໍ ຠາສິຕາ ໂຫຕິ ຠູຕໍ ຕຈ຺ຉໍ ກາເລນ; ອຕ຺ເຖກຈ຺ໂຈ ປຸຄ຺ຄໂລ ອວຓ຺ຓາຣຫສ຺ສ ຈ ອວຓ຺ຓໍ ຠາສິຕາ ໂຫຕິ ຠູຕໍ ¶ ຕຈ຺ຉໍ ກາເລນ; ວຓ຺ຓາຣຫສ຺ສ ຈ ວຓ຺ຓໍ ຠາສິຕາ ໂຫຕິ ຠູຕໍ ຕຈ຺ຉໍ ກາເລນ, ອຕ຺ເຖກຈ຺ໂຈ ປຸຄ຺ຄໂລ ເນວ ອວຓ຺ຓາຣຫສ຺ສ ອວຓ຺ຓໍ ຠາສິຕາ ໂຫຕິ ຠູຕໍ ຕຈ຺ຉໍ ກາເລນ, ໂນ ຈ ວຓ຺ຓາຣຫສ຺ສ ວຓ຺ຓໍ ຠາສິຕາ ໂຫຕິ ຠູຕໍ ຕຈ຺ຉໍ ກາເລນ.

(໑໘) ອຸຏ຺ຐານຜລູປຊີວີ ໂນ ປຸຎ຺ຎຜລູປຊີວີ, ປຸຎ຺ຎຜລູປຊີວີ ໂນ ອຸຏ຺ຐານຜລູປຊີວີ, ອຸຏ຺ຐານຜລູປຊີວີ ຈ ປຸຎ຺ຎຜລູປຊີວີ ຈ, ເນວ ອຸຏ຺ຐານຜລູປຊີວີ ໂນ ປຸຎ຺ຎຜລູປຊີວີ.

(໑໙) ຕໂມ ¶ ຕມປຣາຍໂນ, ຕໂມ ໂຊຕິປຣາຍໂນ, ໂຊຕິ ຕມປຣາຍໂນ, ໂຊຕິ ໂຊຕິປຣາຍໂນ.

(໒໐) ໂອຓໂຕຓໂຕ, ໂອຓຕຸຓ຺ຓໂຕ, ອຸຓ຺ຓໂຕຓໂຕ, ອຸຓ຺ຓຕຸຓ຺ຓໂຕ.

(໒໑) ຈຕ຺ຕາໂຣ ຣຸກ຺ຂູປມາ ປຸຄ຺ຄລາ.

(໒໒) ຣູປປ຺ປມາໂຓ, ຣູປປ຺ປສນ຺ໂນ, ໂຆສປ຺ປມາໂຓ, ໂຆສປ຺ປສນ຺ໂນ.

(໒໓) ລູຂປ຺ປມາໂຓ, ລູຂປ຺ປສນ຺ໂນ ¶ , ຘມ຺ມປ຺ປມາໂຓ, ຘມ຺ມປ຺ປສນ຺ໂນ.

(໒໔) ອຕ຺ເຖກຈ຺ໂຈ ປຸຄ຺ຄໂລ ອຕ຺ຕຫິຕາຍ ປຏິປນ຺ໂນ ໂຫຕິ, ໂນ ປຣຫິຕາຍ; ອຕ຺ເຖກຈ຺ໂຈ ປຸຄ຺ຄໂລ ປຣຫິຕາຍ ປຏິປນ຺ໂນ ໂຫຕິ, ໂນ ອຕ຺ຕຫິຕາຍ; ອຕ຺ເຖກຈ຺ໂຈ ປຸຄ຺ຄໂລ ອຕ຺ຕຫິຕາຍ ເຈວ ປຏິປນ຺ໂນ ໂຫຕິ ປຣຫິຕາຍ ຈ; ອຕ຺ເຖກຈ຺ໂຈ ປຸຄ຺ຄໂລ ເນວ ອຕ຺ຕຫິຕາຍ ປຏິປນ຺ໂນ ໂຫຕິ ໂນ ປຣຫິຕາຍ.

(໒໕) ອຕ຺ເຖກຈ຺ໂຈ ປຸຄ຺ຄໂລ ອຕ຺ຕນ຺ຕໂປ ໂຫຕິ ອຕ຺ຕປຣິຕາປນານຸໂຍຄມນຸຍຸຕ຺ໂຕ; ອຕ຺ເຖກຈ຺ໂຈ ປຸຄ຺ຄໂລ ປຣນ຺ຕໂປ ໂຫຕິ ປຣປຣິຕາປນານຸໂຍຄມນຸຍຸຕ຺ໂຕ; ອຕ຺ເຖກຈ຺ໂຈ ປຸຄ຺ຄໂລ ອຕ຺ຕນ຺ຕໂປ ຈ ໂຫຕິ ອຕ຺ຕປຣິຕາປນານຸໂຍຄມນຸຍຸຕ຺ໂຕ ¶ , ປຣນ຺ຕໂປ ຈ ປຣປຣິຕາປນານຸໂຍຄມນຸຍຸຕ຺ໂຕ; ອຕ຺ເຖກຈ຺ໂຈ ປຸຄ຺ຄໂລ ເນວ ອຕ຺ຕນ຺ຕໂປ ໂຫຕິ ນ ອຕ຺ຕປຣິຕາປນານຸໂຍຄມນຸຍຸຕ຺ໂຕ, ນ ປຣນ຺ຕໂປ ນ ປຣປຣິຕາປນານຸໂຍຄມນຸຍຸຕ຺ໂຕ. ໂສ ອນຕ຺ຕນ຺ຕໂປ ອປຣນ຺ຕໂປ ທິຏ຺ເຐວ ຘມ຺ເມ ນິຈ຺ຉາໂຕ ນິພ຺ພຸໂຕ ສີຕີຠູໂຕ [ສີຕິຠູໂຕ (ສີ. ກ.)] ສຸຂປ຺ປຏິສໍເວທີ ພ຺ຣຫ຺ມຠູເຕນ ອຕ຺ຕນາ ວິຫຣຕິ.

(໒໖) ສຣາໂຄ, ສໂທໂສ, ສໂມໂຫ, ສມາໂນ.

(໒໗) ອຕ຺ເຖກຈ຺ໂຈ ປຸຄ຺ຄໂລ ລາຠີ ໂຫຕິ ອຊ຺ຌຕ຺ຕໍ ເຈໂຕສມຖສ຺ສ, ນ ລາຠີ ອຘິປຎ຺ຎາຘມ຺ມວິປສ຺ສນາຍ; ອຕ຺ເຖກຈ຺ໂຈ ¶ ປຸຄ຺ຄໂລ ລາຠີ ໂຫຕິ ອຘິປຎ຺ຎາຘມ຺ມວິປສ຺ສນາຍ, ນ ລາຠີ ອຊ຺ຌຕ຺ຕໍ ເຈໂຕສມຖສ຺ສ; ອຕ຺ເຖກຈ຺ໂຈ ປຸຄ຺ຄໂລ ລາຠີ ເຈວ ໂຫຕິ ອຊ຺ຌຕ຺ຕໍ ເຈໂຕສມຖສ຺ສ, ລາຠີ ຈ ອຘິປຎ຺ຎາຘມ຺ມວິປສ຺ສນາຍ; ອຕ຺ເຖກຈ຺ໂຈ ປຸຄ຺ຄໂລ ເນວ ລາຠີ ໂຫຕິ ອຊ຺ຌຕ຺ຕໍ ເຈໂຕສມຖສ຺ສ, ນ ລາຠີ ອຘິປຎ຺ຎາຘມ຺ມວິປສ຺ສນາຍ.

(໒໘) ອນຸໂສຕຄາມີ ¶ ປຸຄ຺ຄໂລ, ປຏິໂສຕຄາມີ ປຸຄ຺ຄໂລ, ຐິຕຕ຺ໂຕ ປຸຄ຺ຄໂລ, ຕິຓ຺ໂຓ ປາຣງ຺ຄໂຕ [ປາຣຄໂຕ (ສີ. ສ຺ຍາ.)] ຖເລ ຕິຏ຺ຐຕິ ພ຺ຣາຫ຺ມໂຓ.

(໒໙) ອປ຺ປສ຺ສຸໂຕ ¶ ສຸເຕນ ອນຸປປນ຺ໂນ, ອປ຺ປສ຺ສຸໂຕ ສຸເຕນ ອຸປປນ຺ໂນ, ພຫຸສ຺ສຸໂຕ ສຸເຕນ ອນຸປປນ຺ໂນ, ພຫຸສ຺ສຸໂຕ ສຸເຕນ ອຸປປນ຺ໂນ.

(໓໐) ສມຓມຈໂລ, ສມຓປທຸໂມ, ສມຓປຸຓ຺ຑຣີໂກ, ສມເຓສຸ ສມຓສຸຂຸມາໂລ.

ຈຕຸກ຺ກໍ.

໕. ປຎ຺ຈກອຸທ຺ເທໂສ

໑໑. ປຎ຺ຈ ປຸຄ຺ຄລາ –

(໑) ອຕ຺ເຖກຈ຺ໂຈ ປຸຄ຺ຄໂລ ອາຣຠຕິ [ອາຣມ຺ຠຕິ (ສີ. ສ຺ຍາ.)] ຈ ວິປ຺ປຏິສາຣີ ຈ ໂຫຕິ, ຕຎ຺ຈ ເຈໂຕວິມຸຕ຺ຕິໍ ປຎ຺ຎາວິມຸຕ຺ຕິໍ ຍຖາຠູຕໍ ນປ຺ປຊານາຕິ, ຍຕ຺ຖສ຺ສ ເຕ ອຸປ຺ປນ຺ນາ ປາປກາ ¶ ອກຸສລາ ຘມ຺ມາ ອປຣິເສສາ ນິຣຸຊ຺ຌນ຺ຕິ. ອຕ຺ເຖກຈ຺ໂຈ ປຸຄ຺ຄໂລ ອາຣຠຕິ ນ ວິປ຺ປຏິສາຣີ ຈ ໂຫຕິ, ຕຎ຺ຈ ເຈໂຕວິມຸຕ຺ຕິໍ ປຎ຺ຎາວິມຸຕ຺ຕິໍ ຍຖາຠູຕໍ ນປ຺ປຊານາຕິ, ຍຕ຺ຖສ຺ສ ເຕ ອຸປ຺ປນ຺ນາ ປາປກາ ອກຸສລາ ຘມ຺ມາ ອປຣິເສສາ ນິຣຸຊ຺ຌນ຺ຕິ. ອຕ຺ເຖກຈ຺ໂຈ ປຸຄ຺ຄໂລ ນາຣຠຕິ ວິປ຺ປຏິສາຣີ ຈ ໂຫຕິ, ຕຎ຺ຈ ເຈໂຕວິມຸຕ຺ຕິໍ ປຎ຺ຎາວິມຸຕ຺ຕິໍ ຍຖາຠູຕໍ ນປ຺ປຊານາຕິ, ຍຕ຺ຖສ຺ສ ເຕ ອຸປ຺ປນ຺ນາ ປາປກາ ອກຸສລາ ຘມ຺ມາ ອປຣິເສສາ ນິຣຸຊ຺ຌນ຺ຕິ. ອຕ຺ເຖກຈ຺ໂຈ ປຸຄ຺ຄໂລ ນາຣຠຕິ ນ ວິປ຺ປຏິສາຣີ ໂຫຕິ, ຕຎ຺ຈ ເຈໂຕວິມຸຕ຺ຕິໍ ປຎ຺ຎາວິມຸຕ຺ຕິໍ ຍຖາຠູຕໍ ນປ຺ປຊານາຕິ, ຍຕ຺ຖສ຺ສ ເຕ ອຸປ຺ປນ຺ນາ ປາປກາ ອກຸສລາ ຘມ຺ມາ ອປຣິເສສາ ນິຣຸຊ຺ຌນ຺ຕິ. ອຕ຺ເຖກຈ຺ໂຈ ປຸຄ຺ຄໂລ ນາຣຠຕິ ນ ວິປ຺ປຏິສາຣີ ໂຫຕິ, ຕຎ຺ຈ ເຈໂຕວິມຸຕ຺ຕິໍ ປຎ຺ຎາວິມຸຕ຺ຕິໍ ຍຖາຠູຕໍ ປຊານາຕິ, ຍຕ຺ຖສ຺ສ ເຕ ອຸປ຺ປນ຺ນາ ປາປກາ ອກຸສລາ ຘມ຺ມາ ອປຣິເສສາ ¶ ນິຣຸຊ຺ຌນ຺ຕິ.

(໒) ທຕ຺ວາ ¶ ¶ ອວຊານາຕິ, ສໍວາເສນ ອວຊານາຕິ, ອາເຘຍ຺ຍມຸໂຂ ໂຫຕິ, ໂລໂລ ໂຫຕິ, ມນ຺ໂທ ໂມມູໂຫ ໂຫຕິ.

(໓) ປຎ຺ຈ ໂຍຘາຊີວູປມາ ປຸຄ຺ຄລາ.

(໔) ປຎ຺ຈ ປິຓ຺ຑປາຕິກາ.

(໕) ປຎ຺ຈ ຂລຸປຈ຺ຉາຠຕ຺ຕິກາ.

(໖) ປຎ຺ຈ ເອກາສນິກາ.

(໗) ປຎ຺ຈ ປໍສຸກູລິກາ.

(໘) ປຎ຺ຈ ເຕຈີວຣິກາ.

(໙) ປຎ຺ຈ ອາຣຎ຺ຎິກາ.

(໑໐) ປຎ຺ຈ ຣຸກ຺ຂມູລິກາ.

(໑໑) ປຎ຺ຈ ອພ຺ໂຠກາສິກາ.

(໑໒) ປຎ຺ຈ ເນສຊ຺ຊິກາ.

(໑໓) ປຎ຺ຈ ຍຖາສນ຺ຖຕິກາ.

(໑໔) ປຎ຺ຈ ໂສສານິກາ.

ປຎ຺ຈກໍ.

໖. ຉກ຺ກອຸທ຺ເທໂສ

໑໒. ຉ ¶ ປຸຄ຺ຄລາ –

(໑) ອຕ຺ເຖກຈ຺ໂຈ ປຸຄ຺ຄໂລ ປຸພ຺ເພ ອນນຸສ຺ສຸເຕສຸ ຘມ຺ເມສຸ ສາມໍ ສຈ຺ຈານິ ອຠິສມ຺ພຸຊ຺ຌຕິ, ຕຕ຺ຖ ຈ ສພ຺ພຎ຺ຎຸຕໍ ປາປຸຓາຕິ ພເລສຸ [ຜເລສຸ (ປີ.)] ຈ ວສີຠາວໍ. ອຕ຺ເຖກຈ຺ໂຈ ປຸຄ຺ຄໂລ ປຸພ຺ເພ ອນນຸສ຺ສຸເຕສຸ ຘມ຺ເມສຸ ¶ ສາມໍ ສຈ຺ຈານິ ອຠິສມ຺ພຸຊ຺ຌຕິ, ນ ຈ ຕຕ຺ຖ ສພ຺ພຎ຺ຎຸຕໍ ປາປຸຓາຕິ ນ ຈ ພເລສຸ ວສີຠາວໍ. ອຕ຺ເຖກຈ຺ໂຈ ປຸຄ຺ຄໂລ ປຸພ຺ເພ ອນນຸສ຺ສຸເຕສຸ ຘມ຺ເມສຸ ສາມໍ ສຈ຺ຈານິ ອນຠິສມ຺ພຸຊ຺ຌຕິ, ທິຏ຺ເຐ ເຈວ ຘມ຺ເມ ທຸກ຺ຂສ຺ສນ຺ຕກໂຣ ໂຫຕິ ສາວກປາຣມິຎ຺ຈ ປາປຸຓາຕິ. ອຕ຺ເຖກຈ຺ໂຈ ປຸຄ຺ຄໂລ ປຸພ຺ເພ ອນນຸສ຺ສຸເຕສຸ ຘມ຺ເມສຸ ສາມໍ ສຈ຺ຈານິ ອນຠິສມ຺ພຸຊ຺ຌຕິ ¶ , ທິຏ຺ເຐວ ຘມ຺ເມ ທຸກ຺ຂສ຺ສນ຺ຕກໂຣ ໂຫຕິ, ນ ຈ ສາວກປາຣມິໍ ປາປຸຓາຕິ. ອຕ຺ເຖກຈ຺ໂຈ ປຸຄ຺ຄໂລ ປຸພ຺ເພ ອນນຸສ຺ສຸເຕສຸ ຘມ຺ເມສຸ ສາມໍ ສຈ຺ຈານິ ອນຠິສມ຺ພຸຊ຺ຌຕິ, ນ ຈ ທິຏ຺ເຐວ ຘມ຺ເມ ທຸກ຺ຂສ຺ສນ຺ຕກໂຣ ໂຫຕິ, ອນາຄາມີ ໂຫຕິ ອນາຄນ຺ຕາ [ອນາຄນ຺ຕ຺ວາ (ສ຺ຍາ. ກ.) ອ. ນິ. ໔.໑໗໑] ອິຕ຺ຖຕ຺ຕໍ. ອຕ຺ເຖກຈ຺ໂຈ ປຸຄ຺ຄໂລ ປຸພ຺ເພ ອນນຸສ຺ສຸເຕສຸ ຘມ຺ເມສຸ ສາມໍ ສຈ຺ຈານິ ອນຠິສມ຺ພຸຊ຺ຌຕິ, ນ ຈ ທິຏ຺ເຐວ ຘມ຺ເມ ທຸກ຺ຂສ຺ສນ຺ຕກໂຣ ໂຫຕິ, ອາຄາມີ [ໂສຕາປນ຺ນສກທາຄາມີ (ສ຺ຍາ. ກ.)] ໂຫຕິ ອາຄນ຺ຕາ ອິຕ຺ຖຕ຺ຕໍ.

ຉກ຺ກໍ.

໗. ສຕ຺ຕກອຸທ຺ເທໂສ

໑໓. ສຕ຺ຕ ປຸຄ຺ຄລາ –

(໑) ສຕ຺ຕ ¶ ອຸທກູປມາ ປຸຄ຺ຄລາ. ສກິໍ ນິມຸຄ຺ໂຄ ນິມຸຄ຺ໂຄວ ໂຫຕິ, ອຸມ຺ມຸຊ຺ຊິຕ຺ວາ ນິມຸຊ຺ຊຕິ, ອຸມ຺ມຸຊ຺ຊິຕ຺ວາ ຐິໂຕ ໂຫຕິ, ອຸມ຺ມຸຊ຺ຊິຕ຺ວາ ວິປສ຺ສຕິ ວິໂລເກຕິ, ອຸມ຺ມຸຊ຺ຊິຕ຺ວາ ປຕຣຕິ, ອຸມ຺ມຸຊ຺ຊິຕ຺ວາ ປຏິຄາຘປ຺ປຕ຺ໂຕ ໂຫຕິ, ອຸມ຺ມຸຊ຺ຊິຕ຺ວາ ຕິຓ຺ໂຓ ໂຫຕິ ປາຣງ຺ຄໂຕ ຖເລ ຕິຏ຺ຐຕິ ພ຺ຣາຫ຺ມໂຓ.

(໒) ອຸຠໂຕຠາຄວິມຸຕ຺ໂຕ ¶ , ປຎ຺ຎາວິມຸຕ຺ໂຕ, ກາຍສກ຺ຂີ, ທິຏ຺ຐິປ຺ປຕ຺ໂຕ, ສທ຺ຘາວິມຸຕ຺ໂຕ, ຘມ຺ມານຸສາຣີ, ສທ຺ຘານຸສາຣີ.

ສຕ຺ຕກໍ.

໘. ອຏ຺ຐກອຸທ຺ເທໂສ

໑໔. ອຏ຺ຐ ¶ ປຸຄ຺ຄລາ –

(໑) ຈຕ຺ຕາໂຣ ມຄ຺ຄສມງ຺ຄິໂນ, ຈຕ຺ຕາໂຣ ຜລສມງ຺ຄິໂນ ປຸຄ຺ຄລາ.

ອຏ຺ຐກໍ.

໙. ນວກອຸທ຺ເທໂສ

໑໕. ນວ ¶ ປຸຄ຺ຄລາ –

(໑) ສມ຺ມາສມ຺ພຸທ຺ໂຘ, ປຈ຺ເຈກສມ຺ພຸທ຺ໂຘ, ອຸຠໂຕຠາຄວິມຸຕ຺ໂຕ, ປຎ຺ຎາວິມຸຕ຺ໂຕ, ກາຍສກ຺ຂີ, ທິຏ຺ຐິປ຺ປຕ຺ໂຕ, ສທ຺ຘາວິມຸຕ຺ໂຕ, ຘມ຺ມານຸສາຣີ, ສທ຺ຘານຸສາຣີ.

ນວກໍ.

໑໐. ທສກອຸທ຺ເທໂສ

໑໖. ທສ ປຸຄ຺ຄລາ –

(໑) ປຎ຺ຈນ຺ນໍ ອິຘ ນິຏ຺ຐາ, ປຎ຺ຈນ຺ນໍ ອິຘ ວິຫາຍ ນິຏ຺ຐາ.

ທສກໍ.

ປຸຄ຺ຄລປຎ຺ຎຕ຺ຕິມາຕິກາ ນິຏ຺ຐິຕາ.

ນິທ຺ເທໂສ

໑. ເອກກປຸຄ຺ຄລປຎ຺ຎຕ຺ຕິ

໑. ກຕໂມ ¶ ¶ ¶ ຈ ປຸຄ຺ຄໂລ ສມຍວິມຸຕ຺ໂຕ? ອິເຘກຈ຺ໂຈ ປຸຄ຺ຄໂລ ກາເລນ ກາລໍ ສມເຍນ ສມຍໍ ອຏ຺ຐ ວິໂມກ຺ເຂ ກາເຍນ ຜຸສິຕ຺ວາ [ຜສ຺ສິຕ຺ວາ (ສີ. ປີ.)] ວິຫຣຕິ, ປຎ຺ຎາຍ ຈສ຺ສ ທິສ຺ວາ ເອກຈ຺ເຈ ອາສວາ ປຣິກ຺ຂີຓາ ໂຫນ຺ຕິ – ອຍໍ ວຸຈ຺ຈຕິ ປຸຄ຺ຄໂລ ‘‘ສມຍວິມຸຕ຺ໂຕ’’.

໒. ກຕໂມ ຈ ປຸຄ຺ຄໂລ ອສມຍວິມຸຕ຺ໂຕ? ອິເຘກຈ຺ໂຈ ປຸຄ຺ຄໂລ ນ ¶ ເຫວ ໂຂ ກາເລນ ກາລໍ ສມເຍນ ສມຍໍ ອຏ຺ຐ ວິໂມກ຺ເຂ ກາເຍນ ຜຸສິຕ຺ວາ ວິຫຣຕິ, ປຎ຺ຎາຍ ຈສ຺ສ ທິສ຺ວາ ອາສວາ ປຣິກ຺ຂີຓາ ໂຫນ຺ຕິ – ອຍໍ ວຸຈ຺ຈຕິ ປຸຄ຺ຄໂລ ‘‘ອສມຍວິມຸຕ຺ໂຕ’’. ສພ຺ເພປິ ອຣິຍປຸຄ຺ຄລາ ອຣິເຍ ວິໂມກ຺ເຂ ອສມຍວິມຸຕ຺ຕາ.

໓. ກຕໂມ ຈ ປຸຄ຺ຄໂລ ກຸປ຺ປຘມ຺ໂມ? ອິເຘກຈ຺ໂຈ ປຸຄ຺ຄໂລ ລາຠີ ໂຫຕິ ຣູປສຫຄຕານໍ ວາ ອຣູປສຫຄຕານໍ ວາ ສມາປຕ຺ຕີນໍ. ໂສ ຈ ໂຂ ນ ນິກາມລາຠີ ໂຫຕິ ນ ອກິຈ຺ຉລາຠີ ນ ອກສິຣລາຠີ; ນ ຍຕ຺ຖິຈ຺ຉກໍ ຍທິຈ຺ຉກໍ ຍາວຕິຈ຺ຉກໍ ສມາປຊ຺ຊຕິປິ ວຸຏ຺ຐາຕິປິ. ຐານໍ ໂຂ ປເນຕໍ ວິຊ຺ຊຕິ, ຍໍ ຕສ຺ສ ປຸຄ຺ຄລສ຺ສ ປມາທມາຄມ຺ມ ຕາ ສມາປຕ຺ຕິໂຍ ກຸປ຺ເປຍ຺ຍຸໍ – ອຍໍ ວຸຈ຺ຈຕິ ປຸຄ຺ຄໂລ ‘‘ກຸປ຺ປຘມ຺ໂມ’’.

໔. ກຕໂມ ຈ ປຸຄ຺ຄໂລ ອກຸປ຺ປຘມ຺ໂມ? ອິເຘກຈ຺ໂຈ ປຸຄ຺ຄໂລ ລາຠີ ໂຫຕິ ຣູປສຫຄຕານໍ ວາ ອຣູປສຫຄຕານໍ ວາ ສມາປຕ຺ຕີນໍ. ໂສ ຈ ໂຂ ນິກາມລາຠີ ໂຫຕິ ອກິຈ຺ຉລາຠີ ອກສິຣລາຠີ; ຍຕ຺ຖິຈ຺ຉກໍ ຍທິຈ຺ຉກໍ ຍາວຕິຈ຺ຉກໍ ສມາປຊ຺ຊຕິປິ ວຸຏ຺ຐາຕິປິ. ອຏ຺ຐານເມຕໍ ອນວກາໂສ ¶ ຍໍ ຕສ຺ສ ປຸຄ຺ຄລສ຺ສ ປມາທມາຄມ຺ມ ຕາ ສມາປຕ຺ຕິໂຍ ກຸປ຺ເປຍ຺ຍຸໍ – ອຍໍ ວຸຈ຺ຈຕິ ປຸຄ຺ຄໂລ ‘‘ອກຸປ຺ປຘມ຺ໂມ’’. ສພ຺ເພປິ ອຣິຍປຸຄ຺ຄລາ ອຣິເຍ ວິໂມກ຺ເຂ ອກຸປ຺ປຘມ຺ມາ.

໕. ກຕໂມ ຈ ປຸຄ຺ຄໂລ ປຣິຫານຘມ຺ໂມ? ອິເຘກຈ຺ໂຈ ປຸຄ຺ຄໂລ ລາຠີ ໂຫຕິ ຣູປສຫຄຕານໍ ວາ ອຣູປສຫຄຕານໍ ¶ ວາ ສມາປຕ຺ຕີນໍ. ໂສ ຈ ໂຂ ນ ນິກາມລາຠີ ໂຫຕິ ນ ອກິຈ຺ຉລາຠີ ນ ອກສິຣລາຠີ; ນ ¶ ຍຕ຺ຖິຈ຺ຉກໍ ¶ ຍທິຈ຺ຉກໍ ຍາວຕິຈ຺ຉກໍ ສມາປຊ຺ຊຕິປິ ວຸຏ຺ຐາຕິປິ. ຐານໍ ໂຂ ປເນຕໍ ວິຊ຺ຊຕິ, ຍໍ ໂສ ປຸຄ຺ຄໂລ ປມາທມາຄມ຺ມ ຕາຫິ ສມາປຕ຺ຕີຫິ ປຣິຫາເຍຍ຺ຍ – ອຍໍ ວຸຈ຺ຈຕິ ປຸຄ຺ຄໂລ ‘‘ປຣິຫານຘມ຺ໂມ’’.

໖. ກຕໂມ ຈ ປຸຄ຺ຄໂລ ອປຣິຫານຘມ຺ໂມ? ອິເຘກຈ຺ໂຈ ປຸຄ຺ຄໂລ ລາຠີ ໂຫຕິ ຣູປສຫຄຕານໍ ວາ ອຣູປສຫຄຕານໍ ວາ ສມາປຕ຺ຕີນໍ. ໂສ ຈ ໂຂ ນິກາມລາຠີ ໂຫຕິ ອກິຈ຺ຉລາຠີ ອກສິຣລາຠີ; ຍຕ຺ຖິຈ຺ຉກໍ ຍທິຈ຺ຉກໍ ຍາວຕິຈ຺ຉກໍ ສມາປຊ຺ຊຕິປິ ວຸຏ຺ຐາຕິປິ. ອຏ຺ຐານເມຕໍ ອນວກາໂສ ຍໍ ໂສ ປຸຄ຺ຄໂລ ປມາທມາຄມ຺ມ ຕາຫິ ສມາປຕ຺ຕີຫິ ປຣິຫາເຍຍ຺ຍ – ອຍໍ ວຸຈ຺ຈຕິ ປຸຄ຺ຄໂລ ‘‘ອປຣິຫານຘມ຺ໂມ’’. ສພ຺ເພປິ ອຣິຍປຸຄ຺ຄລາ ອຣິເຍ ວິໂມກ຺ເຂ ອປຣິຫານຘມ຺ມາ.

໗. ກຕໂມ ຈ ປຸຄ຺ຄໂລ ເຈຕນາຠພ຺ໂພ? ອິເຘກຈ຺ໂຈ ປຸຄ຺ຄໂລ ລາຠີ ໂຫຕິ ຣູປສຫຄຕານໍ ວາ ອຣູປສຫຄຕານໍ ວາ ສມາປຕ຺ຕີນໍ. ໂສ ຈ ໂຂ ນ ນິກາມລາຠີ ໂຫຕິ ນ ອກິຈ຺ຉລາຠີ ນ ອກສິຣລາຠີ; ນ ຍຕ຺ຖິຈ຺ຉກໍ ຍທິຈ຺ຉກໍ ຍາວຕິຈ຺ຉກໍ ສມາປຊ຺ຊຕິປິ ວຸຏ຺ຐາຕິປິ. ສເຈ ອນຸສຎ຺ເຈເຕຕິ, ນ ປຣິຫາຍຕິ ຕາຫິ ສມາປຕ຺ຕີຫິ. ສເຈ ນ ອນຸສຎ຺ເຈເຕຕິ, ປຣິຫາຍຕິ ຕາຫິ ສມາປຕ຺ຕີຫິ – ອຍໍ ວຸຈ຺ຈຕິ ປຸຄ຺ຄໂລ ‘‘ເຈຕນາຠພ຺ໂພ’’.

໘. ກຕໂມ ຈ ປຸຄ຺ຄໂລ ອນຸຣກ຺ຂຓາຠພ຺ໂພ? ອິເຘກຈ຺ໂຈ ປຸຄ຺ຄໂລ ລາຠີ ໂຫຕິ ຣູປສຫຄຕານໍ ວາ ອຣູປສຫຄຕານໍ ວາ ສມາປຕ຺ຕີນໍ. ໂສ ຈ ໂຂ ນ ນິກາມລາຠີ ໂຫຕິ ນ ອກິຈ຺ຉລາຠີ ນ ອກສິຣລາຠີ; ນ ຍຕ຺ຖິຈ຺ຉກໍ ຍທິຈ຺ຉກໍ ຍາວຕິຈ຺ຉກໍ ສມາປຊ຺ຊຕິປິ ວຸຏ຺ຐາຕິປິ. ສເຈ ອນຸຣກ຺ຂຕິ, ນ ¶ ປຣິຫາຍຕິ ຕາຫິ ສມາປຕ຺ຕີຫິ. ສເຈ ນ ອນຸຣກ຺ຂຕິ, ປຣິຫາຍຕິ ຕາຫິ ສມາປຕ຺ຕີຫິ – ອຍໍ ວຸຈ຺ຈຕິ ປຸຄ຺ຄໂລ ‘‘ອນຸຣກ຺ຂຓາຠພ຺ໂພ’’.

໙. ກຕໂມ ¶ ຈ ປຸຄ຺ຄໂລ ປຸຖຸຊ຺ຊໂນ? ຍສ຺ສ ປຸຄ຺ຄລສ຺ສ ຕີຓິ ສໍໂຍຊນານິ ອປ຺ປຫີນານິ; ນ ຈ ເຕສໍ ຘມ຺ມານໍ ປຫານາຍ ປຏິປນ຺ໂນ – ອຍໍ ວຸຈ຺ຈຕິ ປຸຄ຺ຄໂລ ‘‘ປຸຖຸຊ຺ຊໂນ’’.

໑໐. ກຕໂມ ຈ ປຸຄ຺ຄໂລ ໂຄຕ຺ຣຠູ? ເຍສໍ ¶ ຘມ຺ມານໍ ສມນນ຺ຕຣາ ອຣິຍຘມ຺ມສ຺ສ ອວກ຺ກນ຺ຕິ ໂຫຕິ ເຕຫິ ຘມ຺ເມຫິ ສມນ຺ນາຄໂຕ – ອຍໍ ວຸຈ຺ຈຕິ ປຸຄ຺ຄໂລ ‘‘ໂຄຕ຺ຣຠູ’’.

໑໑. ກຕໂມ ¶ ຈ ປຸຄ຺ຄໂລ ຠຍູປຣໂຕ? ສຕ຺ຕ ເສກ຺ຂາ ຠຍູປຣຕາ, ເຍ ຈ ປຸຖຸຊ຺ຊນາ ສີລວນ຺ໂຕ. ອຣຫາ ອຠຍູປຣໂຕ.

໑໒. ກຕໂມ ຈ ປຸຄ຺ຄໂລ ອຠພ຺ພາຄມໂນ? ເຍ ເຕ ປຸຄ຺ຄລາ ກມ຺ມາວຣເຓນ ສມນ຺ນາຄຕາ, ກິເລສາວຣເຓນ ສມນ຺ນາຄຕາ, ວິປາກາວຣເຓນ ສມນ຺ນາຄຕາ, ອສ຺ສທ຺ຘາ ອຈ຺ຉນ຺ທິກາ ທຸປ຺ປຎ຺ຎາ ເອຬາ, ອຠພ຺ພາ ນິຍາມໍ ໂອກ຺ກມິຕຸໍ ກຸສເລສຸ ຘມ຺ເມສຸ ສມ຺ມຕ຺ຕໍ – ອິເມ ວຸຈ຺ຈນ຺ຕິ ປຸຄ຺ຄລາ ‘‘ອຠພ຺ພາຄມນາ’’.

໑໓. ກຕໂມ ຈ ປຸຄ຺ຄໂລ ຠພ຺ພາຄມໂນ? ເຍ ເຕ ປຸຄ຺ຄລາ ນ ກມ຺ມາວຣເຓນ ສມນ຺ນາຄຕາ, ນ ກິເລສາວຣເຓນ ສມນ຺ນາຄຕາ, ນ ວິປາກາວຣເຓນ ສມນ຺ນາຄຕາ, ສທ຺ຘາ ຉນ຺ທິກາ ປຎ຺ຎວນ຺ໂຕ [ປຎ຺ຎວນ຺ຕາ (ສີ.)] ອເນຬາ, ຠພ຺ພາ ນິຍາມໍ ໂອກ຺ກມິຕຸໍ ກຸສເລສຸ ຘມ຺ເມສຸ ສມ຺ມຕ຺ຕໍ – ອິເມ ວຸຈ຺ຈນ຺ຕິ ປຸຄ຺ຄລາ ‘‘ຠພ຺ພາຄມນາ’’.

໑໔. ກຕໂມ ¶ ຈ ປຸຄ຺ຄໂລ ນິຍໂຕ? ປຎ຺ຈ ປຸຄ຺ຄລາ ອານນ຺ຕຣິກາ, ເຍ ຈ ມິຈ຺ຉາທິຏ຺ຐິກາ ນິຍຕາ, ອຏ຺ຐ ຈ ອຣິຍປຸຄ຺ຄລາ ນິຍຕາ. ອວເສສາ ປຸຄ຺ຄລາ ອນິຍຕາ.

໑໕. ກຕໂມ ຈ ປຸຄ຺ຄໂລ ປຏິປນ຺ນໂກ? ຈຕ຺ຕາໂຣ ມຄ຺ຄສມງ຺ຄິໂນ ປຸຄ຺ຄລາ ປຏິປນ຺ນກາ, ຈຕ຺ຕາໂຣ ຜລສມງ຺ຄິໂນ ປຸຄ຺ຄລາ ຜເລ ຐິຕາ.

໑໖. ກຕໂມ ຈ ປຸຄ຺ຄໂລ ສມສີສີ? ຍສ຺ສ ປຸຄ຺ຄລສ຺ສ ອປຸພ຺ພໍ ອຈຣິມໍ ອາສວປຣິຍາທານຎ຺ຈ ໂຫຕິ ຊີວິຕປຣິຍາທານຎ຺ຈ – ອຍໍ ວຸຈ຺ຈຕິ ປຸຄ຺ຄໂລ ‘‘ສມສີສີ’’.

໑໗. ກຕໂມ ¶ ຈ ປຸຄ຺ຄໂລ ຐິຕກປ຺ປີ? ອຍຎ຺ຈ ປຸຄ຺ຄໂລ ໂສຕາປຕ຺ຕິຜລສຈ຺ຉິກິຣິຍາຍ ປຏິປນ຺ໂນ ອສ຺ສ, ກປ຺ປສ຺ສ ຈ ອຸຑ຺ຑຍ຺ຫນເວລາ ອສ຺ສ, ເນວ ຕາວ ກປ຺ໂປ ອຸຑ຺ຑຍ຺ເຫຍ຺ຍ ຍາວາຍໍ ປຸຄ຺ຄໂລ ນ ໂສຕາປຕ຺ຕິຜລໍ ສຈ຺ຉິກໂຣຕິ. ອຍໍ ວຸຈ຺ຈຕິ ປຸຄ຺ຄໂລ ‘‘ຐິຕກປ຺ປີ’’. ສພ຺ເພປິ ¶ ມຄ຺ຄສມງ຺ຄິໂນ ປຸຄ຺ຄລາ ຐິຕກປ຺ປິໂນ.

໑໘. ກຕໂມ ຈ ປຸຄ຺ຄໂລ ອຣິໂຍ? ອຏ຺ຐ ອຣິຍປຸຄ຺ຄລາ ອຣິຍາ. ອວເສສາ ປຸຄ຺ຄລາ ອນຣິຍາ.

໑໙. ກຕໂມ ¶ ຈ ປຸຄ຺ຄໂລ ເສກ຺ໂຂ? ຈຕ຺ຕາໂຣ ມຄ຺ຄສມງ຺ຄິໂນ ຕໂຍ ຜລສມງ຺ຄິໂນ ປຸຄ຺ຄລາ ‘‘ເສກ຺ຂາ’’. ອຣຫາ ອເສກ຺ໂຂ. ອວເສສາ ປຸຄ຺ຄລາ ເນວເສກ຺ຂນາເສກ຺ຂາ.

໒໐. ກຕໂມ ຈ ປຸຄ຺ຄໂລ ເຕວິຊ຺ໂຊ? ຕີຫິ ວິຊ຺ຊາຫິ ສມນ຺ນາຄໂຕ ປຸຄ຺ຄໂລ ¶ ‘‘ເຕວິຊ຺ໂຊ’’.

໒໑. ກຕໂມ ຈ ປຸຄ຺ຄໂລ ຉຬຠິຎ຺ໂຎ? ຉຫິ ອຠິຎ຺ຎາຫິ ສມນ຺ນາຄໂຕ ປຸຄ຺ຄໂລ ‘‘ຉຬຠິຎ຺ໂຎ’’.

໒໒. ກຕໂມ ຈ ປຸຄ຺ຄໂລ ສມ຺ມາສມ຺ພຸທ຺ໂຘ? ອິເຘກຈ຺ໂຈ ປຸຄ຺ຄໂລ ປຸພ຺ເພ ອນນຸສ຺ສຸເຕສຸ ຘມ຺ເມສຸ ສາມໍ ສຈ຺ຈານິ ອຠິສມ຺ພຸຊ຺ຌຕິ; ຕຕ຺ຖ ຈ ສພ຺ພຎ຺ຎຸຕໍ ປາປຸຓາຕິ, ພເລສຸ ຈ ວສີຠາວໍ – ອຍໍ ວຸຈ຺ຈຕິ ປຸຄ຺ຄໂລ ‘‘ສມ຺ມາສມ຺ພຸທ຺ໂຘ’’.

໒໓. ກຕໂມ ຈ ປຸຄ຺ຄໂລ ປຈ຺ເຈກສມ຺ພຸທ຺ໂຘ? ອິເຘກຈ຺ໂຈ ປຸຄ຺ຄໂລ ປຸພ຺ເພ ອນນຸສ຺ສຸເຕສຸ ຘມ຺ເມສຸ ສາມໍ ສຈ຺ຈານິ ອຠິສມ຺ພຸຊ຺ຌຕິ; ນ ຈ ຕຕ຺ຖ ສພ຺ພຎ຺ຎຸຕໍ ປາປຸຓາຕິ, ນ ຈ ພເລສຸ ວສີຠາວໍ – ອຍໍ ວຸຈ຺ຈຕິ ປຸຄ຺ຄໂລ ‘‘ປຈ຺ເຈກສມ຺ພຸທ຺ໂຘ’’.

໒໔. ກຕໂມ ຈ ປຸຄ຺ຄໂລ ອຸຠໂຕຠາຄວິມຸຕ຺ໂຕ? ອິເຘກຈ຺ໂຈ ປຸຄ຺ຄໂລ ອຏ຺ຐ ວິໂມກ຺ເຂ ກາເຍນ ຜຸສິຕ຺ວາ ວິຫຣຕິ; ປຎ຺ຎາຍ ຈສ຺ສ ທິສ຺ວາ ອາສວາ ປຣິກ຺ຂີຓາ ໂຫນ຺ຕິ – ອຍໍ ວຸຈ຺ຈຕິ ປຸຄ຺ຄໂລ ‘‘ອຸຠໂຕຠາຄວິມຸຕ຺ໂຕ’’.

໒໕. ກຕໂມ ¶ ຈ ປຸຄ຺ຄໂລ ປຎ຺ຎາວິມຸຕ຺ໂຕ? ອິເຘກຈ຺ໂຈ ປຸຄ຺ຄໂລ ນ ເຫວ ໂຂ ອຏ຺ຐ ວິໂມກ຺ເຂ ກາເຍນ ຜຸສິຕ຺ວາ ວິຫຣຕິ; ປຎ຺ຎາຍ ຈສ຺ສ ທິສ຺ວາ ອາສວາ ປຣິກ຺ຂີຓາ ໂຫນ຺ຕິ. ອຍໍ ວຸຈ຺ຈຕິ ປຸຄ຺ຄໂລ ‘‘ປຎ຺ຎາວິມຸຕ຺ໂຕ’’.

໒໖. ກຕໂມ ຈ ປຸຄ຺ຄໂລ ກາຍສກ຺ຂີ? ອິເຘກຈ຺ໂຈ ປຸຄ຺ຄໂລ ອຏ຺ຐ ວິໂມກ຺ເຂ ກາເຍນ ຜຸສິຕ຺ວາ ວິຫຣຕິ ¶ ; ປຎ຺ຎາຍ ຈສ຺ສ ທິສ຺ວາ ເອກຈ຺ເຈ ¶ ອາສວາ ປຣິກ຺ຂີຓາ ໂຫນ຺ຕິ. ອຍໍ ວຸຈ຺ຈຕິ ປຸຄ຺ຄໂລ ‘‘ກາຍສກ຺ຂີ’’.

໒໗. ກຕໂມ ຈ ປຸຄ຺ຄໂລ ທິຏ຺ຐິປ຺ປຕ຺ໂຕ? ອິເຘກຈ຺ໂຈ ປຸຄ຺ຄໂລ ‘‘ອິທໍ ທຸກ຺ຂ’’ນ຺ຕິ ຍຖາຠູຕໍ ປຊານາຕິ, ‘‘ອຍໍ ທຸກ຺ຂສມຸທໂຍ’’ຕິ ຍຖາຠູຕໍ ປຊານາຕິ, ‘‘ອຍໍ ທຸກ຺ຂນິໂຣໂຘ’’ຕິ ຍຖາຠູຕໍ ປຊານາຕິ, ‘‘ອຍໍ ທຸກ຺ຂນິໂຣຘຄາມິນີ ປຏິປທາ’’ຕິ ຍຖາຠູຕໍ ປຊານາຕິ. ຕຖາຄຕປ຺ປເວທິຕາ ຈສ຺ສ ¶ ຘມ຺ມາ ປຎ຺ຎາຍ ໂວທິຏ຺ຐາ ໂຫນ຺ຕິ ໂວຈຣິຕາ. ປຎ຺ຎາຍ ຈສ຺ສ ທິສ຺ວາ ເອກຈ຺ເຈ ອາສວາ ປຣິກ຺ຂີຓາ ໂຫນ຺ຕິ – ອຍໍ ວຸຈ຺ຈຕິ ປຸຄ຺ຄໂລ ‘‘ທິຏ຺ຐິປ຺ປຕ຺ໂຕ’’.

໒໘. ກຕໂມ ຈ ປຸຄ຺ຄໂລ ສທ຺ຘາວິມຸຕ຺ໂຕ? ອິເຘກຈ຺ໂຈ ປຸຄ຺ຄໂລ ‘‘ອິທໍ ທຸກ຺ຂ’’ນ຺ຕິ ຍຖາຠູຕໍ ປຊານາຕິ, ‘‘ອຍໍ ທຸກ຺ຂສມຸທໂຍ’’ຕິ ຍຖາຠູຕໍ ປຊານາຕິ, ‘‘ອຍໍ ທຸກ຺ຂນິໂຣໂຘ’’ຕິ ຍຖາຠູຕໍ ປຊານາຕິ, ‘‘ອຍໍ ທຸກ຺ຂນິໂຣຘຄາມິນີ ປຏິປທາ’’ຕິ ຍຖາຠູຕໍ ປຊານາຕິ. ຕຖາຄຕປ຺ປເວທິຕາ ຈສ຺ສ ຘມ຺ມາ ປຎ຺ຎາຍ ໂວທິຏ຺ຐາ ໂຫນ຺ຕິ ໂວຈຣິຕາ. ປຎ຺ຎາຍ ຈສ຺ສ ທິສ຺ວາ ເອກຈ຺ເຈ ອາສວາ ປຣິກ຺ຂີຓາ ໂຫນ຺ຕິ, ໂນ ຈ ໂຂ ຍຖາ ທິຏ຺ຐິປ຺ປຕ຺ຕສ຺ສ – ອຍໍ ວຸຈ຺ຈຕິ ປຸຄ຺ຄໂລ ‘‘ສທ຺ຘາວິມຸຕ຺ໂຕ’’.

໒໙. ກຕໂມ ຈ ປຸຄ຺ຄໂລ ຘມ຺ມານຸສາຣີ? ຍສ຺ສ ປຸຄ຺ຄລສ຺ສ ໂສຕາປຕ຺ຕິຜລສຈ຺ຉິກິຣິຍາຍ ປຏິປນ຺ນສ຺ສ ປຎ຺ຎິນ຺ທ຺ຣິຍໍ ອຘິມຕ຺ຕໍ ໂຫຕິ, ປຎ຺ຎາວາຫິໍ ປຎ຺ຎາປຸພ຺ພງ຺ຄມໍ ອຣິຍມຄ຺ຄໍ ຠາເວຕິ – ອຍໍ ວຸຈ຺ຈຕິ ປຸຄ຺ຄໂລ ‘‘ຘມ຺ມານຸສາຣີ’’. ໂສຕາປຕ຺ຕິຜລສຈ຺ຉິກິຣິຍາຍ ປຏິປນ຺ໂນ ປຸຄ຺ຄໂລ ຘມ຺ມານຸສາຣີ ຜເລ ຐິໂຕ ທິຏ຺ຐິປ຺ປຕ຺ໂຕ.

໓໐. ກຕໂມ ¶ ຈ ປຸຄ຺ຄໂລ ສທ຺ຘານຸສາຣີ? ຍສ຺ສ ປຸຄ຺ຄລສ຺ສ ໂສຕາປຕ຺ຕິຜລສຈ຺ຉິກິຣິຍາຍ ປຏິປນ຺ນສ຺ສ ສທ຺ຘິນ຺ທ຺ຣິຍໍ ອຘິມຕ຺ຕໍ ໂຫຕິ, ສທ຺ຘາວາຫິໍ ສທ຺ຘາປຸພ຺ພງ຺ຄມໍ ອຣິຍມຄ຺ຄໍ ຠາເວຕິ – ອຍໍ ວຸຈ຺ຈຕິ ¶ ປຸຄ຺ຄໂລ ‘‘ສທ຺ຘານຸສາຣີ’’. ໂສຕາປຕ຺ຕິຜລສຈ຺ຉິກິຣິຍາຍ ປຏິປນ຺ໂນ ປຸຄ຺ຄໂລ ສທ຺ຘານຸສາຣີ ຜເລ ຐິໂຕ ສທ຺ຘາວິມຸຕ຺ໂຕ.

໓໑. ກຕໂມ ຈ ປຸຄ຺ຄໂລ ສຕ຺ຕກ຺ຂຕ຺ຕຸປຣໂມ? ອິເຘກຈ຺ໂຈ ປຸຄ຺ຄໂລ ຕິຓ຺ຓໍ ສໍໂຍຊນານໍ ປຣິກ຺ຂຍາ ໂສຕາປນ຺ໂນ ¶ ໂຫຕິ ອວິນິປາຕຘມ຺ໂມ ນິຍໂຕ ສມ຺ໂພຘິປຣາຍໂນ [ສມ຺ໂພຘິປຣາຍໂຓ (ສີ. ກ.)]. ໂສ ສຕ຺ຕກ຺ຂຕ຺ຕຸໍ ເທເວ ຈ ມານຸເສ ຈ ສນ຺ຘາວິຕ຺ວາ ສໍສຣິຕ຺ວາ ທຸກ຺ຂສ຺ສນ຺ຕໍ ກໂຣຕິ – ອຍໍ ວຸຈ຺ຈຕິ ປຸຄ຺ຄໂລ ‘‘ສຕ຺ຕກ຺ຂຕ຺ຕຸປຣໂມ’’.

໓໒. ກຕໂມ ຈ ປຸຄ຺ຄໂລ ໂກລງ຺ໂກໂລ? ອິເຘກຈ຺ໂຈ ປຸຄ຺ຄໂລ ຕິຓ຺ຓໍ ສໍໂຍຊນານໍ ປຣິກ຺ຂຍາ ໂສຕາປນ຺ໂນ ໂຫຕິ ອວິນິປາຕຘມ຺ໂມ ນິຍໂຕ ¶ ສມ຺ໂພຘິປຣາຍໂນ. ໂສ ທ຺ເວ ວາ ຕີຓິ ວາ ກຸລານິ ສນ຺ຘາວິຕ຺ວາ ສໍສຣິຕ຺ວາ ທຸກ຺ຂສ຺ສນ຺ຕໍ ກໂຣຕິ – ອຍໍ ວຸຈ຺ຈຕິ ປຸຄ຺ຄໂລ ‘‘ໂກລງ຺ໂກໂລ’’.

໓໓. ກຕໂມ ຈ ປຸຄ຺ຄໂລ ເອກພີຊີ? ອິເຘກຈ຺ໂຈ ປຸຄ຺ຄໂລ ຕິຓ຺ຓໍ ສໍໂຍຊນານໍ ປຣິກ຺ຂຍາ ໂສຕາປນ຺ໂນ ໂຫຕິ ອວິນິປາຕຘມ຺ໂມ ນິຍໂຕ ສມ຺ໂພຘິປຣາຍໂນ. ໂສ ເອກໍເຍວ ມານຸສກໍ ຠວໍ ນິພ຺ພຕ຺ເຕຕ຺ວາ ທຸກ຺ຂສ຺ສນ຺ຕໍ ກໂຣຕິ – ອຍໍ ວຸຈ຺ຈຕິ ປຸຄ຺ຄໂລ ‘‘ເອກພີຊີ’’.

໓໔. ກຕໂມ ຈ ປຸຄ຺ຄໂລ ສກທາຄາມີ? ອິເຘກຈ຺ໂຈ ປຸຄ຺ຄໂລ ຕິຓ຺ຓໍ ສໍໂຍຊນານໍ ປຣິກ຺ຂຍາ ຣາຄໂທສໂມຫານໍ ຕນຸຕ຺ຕາ ສກທາຄາມີ ໂຫຕິ ¶ , ສກິເທວ ອິມໍ ໂລກໍ ອາຄນ຺ຕ຺ວາ ທຸກ຺ຂສ຺ສນ຺ຕໍ ກໂຣຕິ – ອຍໍ ວຸຈ຺ຈຕິ ປຸຄ຺ຄໂລ ‘‘ສກທາຄາມີ’’.

໓໕. ກຕໂມ ຈ ປຸຄ຺ຄໂລ ອນາຄາມີ? ອິເຘກຈ຺ໂຈ ປຸຄ຺ຄໂລ ປຎ຺ຈນ຺ນໍ ໂອຣມ຺ຠາຄິຍານໍ ສໍໂຍຊນານໍ ປຣິກ຺ຂຍາ ໂອປປາຕິໂກ ໂຫຕິ, ຕຕ຺ຖ ປຣິນິພ຺ພາຍີ ອນາວຕ຺ຕິຘມ຺ໂມ ຕສ຺ມາ ໂລກາ – ອຍໍ ວຸຈ຺ຈຕິ ປຸຄ຺ຄໂລ ‘‘ອນາຄາມີ’’.

໓໖. ກຕໂມ ຈ ປຸຄ຺ຄໂລ ອນ຺ຕຣາປຣິນິພ຺ພາຍີ? ອິເຘກຈ຺ໂຈ ປຸຄ຺ຄໂລ ປຎ຺ຈນ຺ນໍ ໂອຣມ຺ຠາຄິຍານໍ ສໍໂຍຊນານໍ ປຣິກ຺ຂຍາ ໂອປປາຕິໂກ ໂຫຕິ, ຕຕ຺ຖ ປຣິນິພ຺ພາຍີ ອນາວຕ຺ຕິຘມ຺ໂມ ຕສ຺ມາ ໂລກາ. ໂສ ອຸປປນ຺ນໍ ວາ ສມນນ຺ຕຣາ ອປ຺ປຕ຺ຕໍ ວາ ເວມຊ຺ຌໍ ອາຍຸປ຺ປມາຓໍ ອຣິຍມຄ຺ຄໍ ສຎ຺ຊເນຕິ ອຸປຣິຏ຺ຐິມານໍ ສໍໂຍຊນານໍ ປຫານາຍ – ອຍໍ ວຸຈ຺ຈຕິ ປຸຄ຺ຄໂລ ‘‘ອນ຺ຕຣາປຣິນິພ຺ພາຍີ’’.

໓໗. ກຕໂມ ¶ ຈ ປຸຄ຺ຄໂລ ອຸປຫຈ຺ຈປຣິນິພ຺ພາຍີ? ອິເຘກຈ຺ໂຈ ປຸຄ຺ຄໂລ ປຎ຺ຈນ຺ນໍ ໂອຣມ຺ຠາຄິຍານໍ ສໍໂຍຊນານໍ ¶ ປຣິກ຺ຂຍາ ໂອປປາຕິໂກ ໂຫຕິ, ຕຕ຺ຖ ປຣິນິພ຺ພາຍີ ອນາວຕ຺ຕິຘມ຺ໂມ ຕສ຺ມາ ໂລກາ. ໂສ ອຕິກ຺ກມິຕ຺ວາ ເວມຊ຺ຌໍ ອາຍຸປ຺ປມາຓໍ ອຸປຫຈ຺ຈ ວາ ກາລກິຣິຍໍ [ກາລໍ ກິຣິຍໍ (ກ.)] ອຣິຍມຄ຺ຄໍ ສຎ຺ຊເນຕິ ອຸປຣິຏ຺ຐິມານໍ ສໍໂຍຊນານໍ ປຫານາຍ – ອຍໍ ວຸຈ຺ຈຕິ ປຸຄ຺ຄໂລ ‘‘ອຸປຫຈ຺ຈປຣິນິພ຺ພາຍີ’’.

໓໘. ກຕໂມ ຈ ປຸຄ຺ຄໂລ ອສງ຺ຂາຣປຣິນິພ຺ພາຍີ? ອິເຘກຈ຺ໂຈ ປຸຄ຺ຄໂລ ປຎ຺ຈນ຺ນໍ ໂອຣມ຺ຠາຄິຍານໍ ສໍໂຍຊນານໍ ປຣິກ຺ຂຍາ ໂອປປາຕິໂກ ໂຫຕິ, ຕຕ຺ຖ ¶ ປຣິນິພ຺ພາຍີ ¶ ອນາວຕ຺ຕິຘມ຺ໂມ ຕສ຺ມາ ໂລກາ. ໂສ ອສງ຺ຂາເຣນ ອຣິຍມຄ຺ຄໍ ສຎ຺ຊເນຕິ ອຸປຣິຏ຺ຐິມານໍ ສໍໂຍຊນານໍ ປຫານາຍ – ອຍໍ ວຸຈ຺ຈຕິ ປຸຄ຺ຄໂລ ‘‘ອສງ຺ຂາຣປຣິນິພ຺ພາຍີ’’.

໓໙. ກຕໂມ ຈ ປຸຄ຺ຄໂລ ສສງ຺ຂາຣປຣິນິພ຺ພາຍີ? ອິເຘກຈ຺ໂຈ ປຸຄ຺ຄໂລ ປຎ຺ຈນ຺ນໍ ໂອຣມ຺ຠາຄິຍານໍ ສໍໂຍຊນານໍ ປຣິກ຺ຂຍາ ໂອປປາຕິໂກ ໂຫຕິ, ຕຕ຺ຖ ປຣິນິພ຺ພາຍີ ອນາວຕ຺ຕິຘມ຺ໂມ ຕສ຺ມາ ໂລກາ. ໂສ ສສງ຺ຂາເຣນ ອຣິຍມຄ຺ຄໍ ສຎ຺ຊເນຕິ ອຸປຣິຏ຺ຐິມານໍ ສໍໂຍຊນານໍ ປຫານາຍ – ອຍໍ ວຸຈ຺ຈຕິ ປຸຄ຺ຄໂລ ‘‘ສສງ຺ຂາຣປຣິນິພ຺ພາຍີ’’.

໔໐. ກຕໂມ ຈ ປຸຄ຺ຄໂລ ອຸທ຺ຘໍໂສໂຕ ອກນິຏ຺ຐຄາມີ? ອິເຘກຈ຺ໂຈ ປຸຄ຺ຄໂລ ປຎ຺ຈນ຺ນໍ ໂອຣມ຺ຠາຄິຍານໍ ສໍໂຍຊນານໍ ປຣິກ຺ຂຍາ ໂອປປາຕິໂກ ໂຫຕິ, ຕຕ຺ຖ ປຣິນິພ຺ພາຍີ ອນາວຕ຺ຕິຘມ຺ໂມ ຕສ຺ມາ ໂລກາ. ໂສ ອວິຫາ ຈຸໂຕ ອຕປ຺ປໍ ຄຈ຺ຉຕິ, ອຕປ຺ປາ ຈຸໂຕ ສຸທສ຺ສໍ ຄຈ຺ຉຕິ, ສຸທສ຺ສາ ຈຸໂຕ ສຸທສ຺ສິໍ ຄຈ຺ຉຕິ, ສຸທສ຺ສິຍາ ຈຸໂຕ ອກນິຏ຺ຐໍ ຄຈ຺ຉຕິ; ອກນິຏ຺ເຐ ອຣິຍມຄ຺ຄໍ ສຎ຺ຊເນຕິ ອຸປຣິຏ຺ຐິມານໍ ສໍໂຍຊນານໍ ປຫານາຍ – ອຍໍ ວຸຈ຺ຈຕິ ປຸຄ຺ຄໂລ ‘‘ອຸທ຺ຘໍໂສໂຕ ອກນິຏ຺ຐຄາມີ’’.

໔໑. ກຕໂມ ຈ ປຸຄ຺ຄໂລ ໂສຕາປນ຺ໂນ ໂສຕາປຕ຺ຕິຜລສຈ຺ຉິກິຣິຍາຍ ປຏິປນ຺ໂນ? ຕິຓ຺ຓໍ ສໍໂຍຊນານໍ ປຫານາຍ ປຏິປນ຺ໂນ ປຸຄ຺ຄໂລ ໂສຕາປຕ຺ຕິຜລສຈ຺ຉິກິຣິຍາຍ ປຏິປນ຺ໂນ. ຍສ຺ສ ປຸຄ຺ຄລສ຺ສ ຕີຓິ ສໍໂຍຊນານິ ປຫີນານິ – ອຍໍ ວຸຈ຺ຈຕິ ປຸຄ຺ຄໂລ ‘‘ໂສຕາປນ຺ໂນ’’.

໔໒. ກາມຣາຄພ຺ຍາປາທານໍ ຕນຸຠາວາຍ ປຏິປນ຺ໂນ ປຸຄ຺ຄໂລ ສກທາຄາມິຜລສຈ຺ຉິກິຣິຍາຍ ປຏິປນ຺ໂນ ¶ . ຍສ຺ສ ¶ ປຸຄ຺ຄລສ຺ສ ກາມຣາຄພ຺ຍາປາທາ ຕນຸຠູຕາ – ອຍໍ ວຸຈ຺ຈຕິ ປຸຄ຺ຄໂລ ‘‘ສກທາຄາມີ’’.

໔໓. ກາມຣາຄພ຺ຍາປາທານໍ ອນວເສສປ຺ປຫານາຍ ປຏິປນ຺ໂນ ປຸຄ຺ຄໂລ ¶ ອນາຄາມິຜລສຈ຺ຉິກິຣິຍາຍ ປຏິປນ຺ໂນ. ຍສ຺ສ ປຸຄ຺ຄລສ຺ສ ກາມຣາຄພ຺ຍາປາທາ ອນວເສສາ ປຫີນາ – ອຍໍ ວຸຈ຺ຈຕິ ປຸຄ຺ຄໂລ ‘‘ອນາຄາມີ’’.

໔໔. ຣູປຣາຄອຣູປຣາຄມານອຸທ຺ຘຈ຺ຈອວິຊ຺ຊາຍ ອນວເສສປ຺ປຫານາຍ ປຏິປນ຺ໂນ ປຸຄ຺ຄໂລ ອຣຫຕ຺ຕຜລສຈ຺ຉິກິຣິຍາຍ ປຏິປນ຺ໂນ. ຍສ຺ສ ປຸຄ຺ຄລສ຺ສ ຣູປຣາໂຄ ¶ ອຣູປຣາໂຄ ມາໂນ ອຸທ຺ຘຈ຺ຈໍ ອວິຊ຺ຊາ ອນວເສສາ ປຫີນາ – ອຍໍ ວຸຈ຺ຈຕິ ປຸຄ຺ຄໂລ ‘‘ອຣຫາ’’.

ເອກກນິທ຺ເທໂສ.

໒. ທຸກປຸຄ຺ຄລປຎ຺ຎຕ຺ຕິ

໔໕. ກຕໂມ ຈ ປຸຄ຺ຄໂລ ໂກຘໂນ? ຕຕ຺ຖ ກຕໂມ ໂກໂຘ? ໂຍ ໂກໂຘ ກຸຊ຺ຌນາ ກຸຊ຺ຌິຕຕ຺ຕໍ ໂທໂສ ທຸສ຺ສນາ ທຸສ຺ສິຕຕ຺ຕໍ [ທູສນາ ທູສິຕຕ຺ຕໍ (ສ຺ຍາ.)] ພ຺ຍາປຕ຺ຕິ ພ຺ຍາປຊ຺ຊນາ ພ຺ຍາປຊ຺ຊິຕຕ຺ຕໍ ວິໂຣໂຘ ປຏິວິໂຣໂຘ ຈຓ຺ຑິກ຺ກໍ ອສຸໂຣໂປ ອນຕ຺ຕມນຕາ ຈິຕ຺ຕສ຺ສ – ອຍໍ ວຸຈ຺ຈຕິ ໂກໂຘ. ຍສ຺ສ ປຸຄ຺ຄລສ຺ສ ອຍໍ ໂກໂຘ ອປ຺ປຫີໂນ – ອຍໍ ວຸຈ຺ຈຕິ ປຸຄ຺ຄໂລ ‘‘ໂກຘໂນ’’.

໔໖. ກຕໂມ ຈ ປຸຄ຺ຄໂລ ອຸປນາຫີ? ຕຕ຺ຖ ກຕໂມ ອຸປນາໂຫ? ປຸພ຺ພກາລໍ ໂກໂຘ ອປຣກາລໍ ອຸປນາໂຫ. ໂຍ ເອວຣູໂປ ອຸປນາໂຫ ອຸປນຍ຺ຫນາ ອຸປນຍ຺ຫິຕຕ຺ຕໍ ອຏ຺ຐປນາ [ອາຐປນາ (ກ.) ວິຠ. ໘໙໑] ຐປນາ ສຓ຺ຐປນາ ອນຸສໍສນ຺ທນາ ອນຸປ຺ປພນ຺ຘນາ ທຬ຺ຫີກມ຺ມໍ ໂກຘສ຺ສ – ອຍໍ ວຸຈ຺ຈຕິ ອຸປນາໂຫ ¶ . ຍສ຺ສ ປຸຄ຺ຄລສ຺ສ ອຍໍ ອຸປນາໂຫ ອປ຺ປຫີໂນ – ອຍໍ ວຸຈ຺ຈຕິ ປຸຄ຺ຄໂລ ‘‘ອຸປນາຫີ’’.

໔໗. ກຕໂມ ຈ ປຸຄ຺ຄໂລ ມກ຺ຂີ? ຕຕ຺ຖ ກຕໂມ ມກ຺ໂຂ? ໂຍ ມກ຺ໂຂ ມກ຺ຂາຍນາ ມກ຺ຂາຍິຕຕ຺ຕໍ [ມກ຺ຂີຍນາ ມກ຺ຂີຍິຕຕ຺ຕໍ (ສີ.), ມກ຺ຂິຍນາ ມກ຺ຂິຍິຕຕ຺ຕໍ (ກ.)] ¶ ນິຏ຺ຐຸຣິຍໍ ນິຏ຺ຐຸຣິຍກມ຺ມໍ – ອຍໍ ວຸຈ຺ຈຕິ ມກ຺ໂຂ. ຍສ຺ສ ປຸຄ຺ຄລສ຺ສ ອຍໍ ມກ຺ໂຂ ອປ຺ປຫີໂນ – ອຍໍ ວຸຈ຺ຈຕິ ປຸຄ຺ຄໂລ ‘‘ມກ຺ຂີ’’.

໔໘. ກຕໂມ ຈ ປຸຄ຺ຄໂລ ປຬາສີ? ຕຕ຺ຖ ກຕໂມ ປຬາໂສ? ໂຍ ປຬາໂສ ປຬາສາຍນາ ປຬາສາຍິຕຕ຺ຕໍ ¶ ປຬາສາຫາໂຣ ວິວາທຏ຺ຐານໍ ຍຸຄຄ຺ຄາໂຫ ອປ຺ປຏິນິສ຺ສຄ຺ໂຄ – ອຍໍ ວຸຈ຺ຈຕິ ປຬາໂສ. ຍສ຺ສ ປຸຄ຺ຄລສ຺ສ ອຍໍ ປຬາໂສ ອປ຺ປຫີໂນ – ອຍໍ ວຸຈ຺ຈຕິ ປຸຄ຺ຄໂລ ‘‘ປຬາສີ’’.

໔໙. ກຕໂມ ¶ ຈ ປຸຄ຺ຄໂລ ອິສ຺ສຸກີ? ຕຕ຺ຖ ກຕມາ ອິສ຺ສາ? ຍາ ປຣລາຠສກ຺ກາຣຄຣຸກາຣມານນວນ຺ທນປູຊນາສຸ ອິສ຺ສາ ອິສ຺ສາຍນາ ອິສ຺ສາຍິຕຕ຺ຕໍ ອຸສູຍາ ອຸສູຍນາ [ອຸສ຺ສຸຍາ ອຸສ຺ສຸຍນາ (ກ.) ວິຠ. ໘໙໓] ອຸສູຍິຕຕ຺ຕໍ – ອຍໍ ວຸຈ຺ຈຕິ ອິສ຺ສາ. ຍສ຺ສ ປຸຄ຺ຄລສ຺ສ ອຍໍ ອິສ຺ສາ ອປ຺ປຫີນາ – ອຍໍ ວຸຈ຺ຈຕິ ປຸຄ຺ຄໂລ ‘‘ອິສ຺ສຸກີ’’.

໕໐. ກຕໂມ ຈ ປຸຄ຺ຄໂລ ມຈ຺ຉຣີ? ຕຕ຺ຖ ກຕມໍ ມຈ຺ຉຣິຍໍ? ປຎ຺ຈ ມຈ຺ຉຣິຍານິ – ອາວາສມຈ຺ຉຣິຍໍ, ກຸລມຈ຺ຉຣິຍໍ, ລາຠມຈ຺ຉຣິຍໍ, ວຓ຺ຓມຈ຺ຉຣິຍໍ, ຘມ຺ມມຈ຺ຉຣິຍໍ. ຍໍ ເອວຣູປໍ ມຈ຺ເຉຣໍ ມຈ຺ຉຣາຍນາ ມຈ຺ຉຣາຍິຕຕ຺ຕໍ ເວວິຈ຺ຉໍ ກທຣິຍໍ ກຏຸກຎ຺ຈຸກຕາ ອຄ຺ຄຫິຕຕ຺ຕໍ ຈິຕ຺ຕສ຺ສ – ອິທໍ ວຸຈ຺ຈຕິ ມຈ຺ຉຣິຍໍ. ຍສ຺ສ ປຸຄ຺ຄລສ຺ສ ອິທໍ ມຈ຺ຉຣິຍໍ ອປ຺ປຫີນໍ – ອຍໍ ວຸຈ຺ຈຕິ ປຸຄ຺ຄໂລ ‘‘ມຈ຺ຉຣີ’’.

໕໑. ກຕໂມ ຈ ປຸຄ຺ຄໂລ ສໂຐ? ຕຕ຺ຖ ກຕມໍ ສາເຐຍ຺ຍໍ? ອິເຘກຈ຺ໂຈ ສໂຐ ໂຫຕິ ປຣິສໂຐ. ຍໍ ຕຕ຺ຖ ສຐໍ ສຐຕາ ສາເຐຍ຺ຍໍ ¶ ກກ຺ກຣຕາ ກກ຺ກຣິຍໍ [ກກ຺ຂຬຕາ ກກ຺ຂຬິຍໍ (ສ຺ຍາ.) ເອວໍ ຂຸທ຺ທກວິຠງ຺ຄທຸກນິທ຺ເທເສປິ] ປຣິກ຺ຂຕ຺ຕຕ຺ຕາ ປາຣິກ຺ຂຕ຺ຕິຍໍ – ອິທໍ ວຸຈ຺ຈຕິ ສາເຐຍ຺ຍໍ. ຍສ຺ສ ປຸຄ຺ຄລສ຺ສ ອິທໍ ສາເຐຍ຺ຍໍ ອປ຺ປຫີນໍ – ອຍໍ ວຸຈ຺ຈຕິ ປຸຄ຺ຄໂລ ‘‘ສໂຐ’’.

໕໒. ກຕໂມ ຈ ປຸຄ຺ຄໂລ ມາຍາວີ? ຕຕ຺ຖ ກຕມາ ມາຍາ? ອິເຘກຈ຺ໂຈ ກາເຍນ ທຸຈ຺ຈຣິຕໍ ຈຣິຕ຺ວາ ວາຈາຍ ທຸຈ຺ຈຣິຕໍ ຈຣິຕ຺ວາ ມນສາ ທຸຈ຺ຈຣິຕໍ ຈຣິຕ຺ວາ ຕສ຺ສ ປຏິຈ຺ຉາທນເຫຕຸ ປາປິກໍ ອິຈ຺ຉໍ ປຓິທຫຕິ – ‘‘ມາ ມໍ ຊຎ຺ຎາ’’ຕິ ອິຈ຺ຉຕິ, ‘‘ມາ ມໍ ຊຎ຺ຎາ’’ຕິ ສງ຺ກປ຺ປຕິ ‘‘ມາ ມໍ ຊຎ຺ຎາ’’ຕິ ວາຈໍ ຠາສຕິ, ‘‘ມາ ມໍ ຊຎ຺ຎາ’’ຕິ ກາເຍນ ປຣກ຺ກມຕິ. ຍາ ເອວຣູປາ ມາຍາ ມາຍາວິຕາ ອຈ຺ຈາສຣາ ວຎ຺ຈນາ ນິກຕິ ວິກິຣຓາ ປຣິຫຣຓາ ຄູຫນາ ປຣິຄູຫນາ ຉາທນາ ປຏິຈ຺ຉາທນາ ¶ ອນຸຕ຺ຕານີກມ຺ມໍ ອນາວິກມ຺ມໍ ໂວຈ຺ຉາທນາ ປາປກິຣິຍາ – ອຍໍ ວຸຈ຺ຈຕິ ມາຍາ. ຍສ຺ສ ປຸຄ຺ຄລສ຺ສ ອຍໍ ມາຍາ ອປ຺ປຫີນາ – ອຍໍ ວຸຈ຺ຈຕິ ປຸຄ຺ຄໂລ ‘‘ມາຍາວີ’’.

໕໓. ກຕໂມ ຈ ປຸຄ຺ຄໂລ ອຫິຣິໂກ? ຕຕ຺ຖ ກຕມໍ ອຫິຣິກໍ? ຍໍ ¶ ນ ຫິຣີຍຕິ ຫິຣິຍິຕພ຺ເພນ ນ ຫິຣີຍຕິ ປາປການໍ ອກຸສລານໍ ຘມ຺ມານໍ ສມາປຕ຺ຕິຍາ – ອິທໍ ວຸຈ຺ຈຕິ ອຫິຣິກໍ. ອິມິນາ ອຫິຣິເກນ ສມນ຺ນາຄໂຕ ປຸຄ຺ຄໂລ ‘‘ອຫິຣິໂກ’’.

໕໔. ກຕໂມ ¶ ຈ ປຸຄ຺ຄໂລ ອໂນຕ຺ຕປ຺ປີ? ຕຕ຺ຖ ກຕມໍ ອໂນຕ຺ຕປ຺ປໍ? ຍໍ ນ ໂອຕ຺ຕປ຺ປຕິ ໂອຕ຺ຕປ຺ປິຕພ຺ເພນ ນ ໂອຕ຺ຕປ຺ປຕິ ປາປການໍ ອກຸສລານໍ ຘມ຺ມານໍ ສມາປຕ຺ຕິຍາ – ອິທໍ ວຸຈ຺ຈຕິ ອໂນຕ຺ຕປ຺ປໍ. ອິມິນາ ອໂນຕ຺ຕປ຺ເປນ ສມນ຺ນາຄໂຕ ປຸຄ຺ຄໂລ ‘‘ອໂນຕ຺ຕປ຺ປີ’’.

໕໕. ກຕໂມ ຈ ປຸຄ຺ຄໂລ ທຸພ຺ພໂຈ? ຕຕ຺ຖ ກຕໂມ ໂທວຈສ຺ສຕາ? ສຫຘມ຺ມິເກ ວຸຈ຺ຈມາເນ ໂທວຈສ຺ສາຍໍ ໂທວຈສ຺ສິຍໍ ໂທວຈສ຺ສຕາ ວິປ຺ປຏິກຸລຄ຺ຄາຫິຕາ ¶ ວິປຈ຺ຈນີກສາຕຕາ ອນາທຣິຍໍ ອນາທຣິຍຕາ ອຄາຣວຕາ ອປ຺ປຕິສ຺ສວຕາ – ອຍໍ ວຸຈ຺ຈຕິ ໂທວຈສ຺ສຕາ. ອິມາຍ ໂທວຈສ຺ສຕາຍ ສມນ຺ນາຄໂຕ ປຸຄ຺ຄໂລ ‘‘ທຸພ຺ພໂຈ’’.

໕໖. ກຕໂມ ຈ ປຸຄ຺ຄໂລ ປາປມິຕ຺ໂຕ? ຕຕ຺ຖ ກຕມາ ປາປມິຕ຺ຕຕາ? ເຍ ເຕ ປຸຄ຺ຄລາ ອສ຺ສທ຺ຘາ ທຸສ຺ສີລາ ອປ຺ປສ຺ສຸຕາ ມຈ຺ຉຣິໂນ ທຸປ຺ປຎ຺ຎາ, ຍາ ເຕສໍ ເສວນາ ນິເສວນາ ສໍເສວນາ ຠຊນາ ສມ຺ຠຊນາ ຠຕ຺ຕິ ສມ຺ຠຕ຺ຕິ ສມ຺ປວງ຺ກຕາ – ອຍໍ ວຸຈ຺ຈຕິ ປາປມິຕ຺ຕຕາ. ອິມາຍ ປາປມິຕ຺ຕຕາຍ ສມນ຺ນາຄໂຕ ປຸຄ຺ຄໂລ ‘‘ປາປມິຕ຺ໂຕ’’.

໕໗. ກຕໂມ ຈ ປຸຄ຺ຄໂລ ອິນ຺ທ຺ຣິເຍສຸ ອຄຸຕ຺ຕທ຺ວາໂຣ? ຕຕ຺ຖ ກຕມາ ອິນ຺ທ຺ຣິເຍສຸ ອຄຸຕ຺ຕທ຺ວາຣຕາ? ອິເຘກຈ຺ໂຈ ປຸຄ຺ຄໂລ ຈກ຺ຂຸນາ ຣູປໍ ທິສ຺ວາ ນິມິຕ຺ຕຄ຺ຄາຫີ ໂຫຕິ ອນຸພ຺ຍຎ຺ຊນຄ຺ຄາຫີ; ຍຕ຺ວາຘິກຣຓເມນໍ ຈກ຺ຂຸນ຺ທ຺ຣິຍໍ ອສໍວຸຕໍ ວິຫຣນ຺ຕໍ ອຠິຊ຺ຌາໂທມນສ຺ສາ ປາປກາ ອກຸສລາ ຘມ຺ມາ ອນ຺ວາສ຺ສເວຍ຺ຍຸໍ, ຕສ຺ສ ສໍວຣາຍ ນ ປຏິປຊ຺ຊຕິ, ນ ຣກ຺ຂຕິ ຈກ຺ຂຸນ຺ທ຺ຣິຍໍ, ຈກ຺ຂຸນ຺ທ຺ຣິເຍ ນ ສໍວຣໍ ອາປຊ຺ຊຕິ. ໂສເຕນ ສທ຺ທໍ ສຸຕ຺ວາ…ເປ… ຆາເນນ ຄນ຺ຘໍ ຆາຍິຕ຺ວາ…ເປ… ຊິວ຺ຫາຍ ຣສໍ ສາຍິຕ຺ວາ…ເປ… ກາເຍນ ໂຜຏ຺ຐພ຺ພໍ ຜຸສິຕ຺ວາ…ເປ… ມນສາ ຘມ຺ມໍ ວິຎ຺ຎາຍ ນິມິຕ຺ຕຄ຺ຄາຫີ ໂຫຕິ ອນຸພ຺ຍຎ຺ຊນຄ຺ຄາຫີ; ຍຕ຺ວາຘິກຣຓເມນໍ ມນິນ຺ທ຺ຣິຍໍ ອສໍວຸຕໍ ວິຫຣນ຺ຕໍ ¶ ອຠິຊ຺ຌາໂທມນສ຺ສາ ປາປກາ ອກຸສລາ ຘມ຺ມາ ອນ຺ວາສ຺ສເວຍ຺ຍຸໍ, ຕສ຺ສ ສໍວຣາຍ ນ ປຏິປຊ຺ຊຕິ, ນ ຣກ຺ຂຕິ ມນິນ຺ທ຺ຣິຍໍ, ມນິນ຺ທ຺ຣິເຍ ¶ ນ ສໍວຣໍ ອາປຊ຺ຊຕິ. ຍາ ອິເມສໍ ຉນ຺ນໍ ອິນ຺ທ຺ຣິຍານໍ ອຄຸຕ຺ຕິ ອໂຄປນາ ອນາຣກ຺ໂຂ ອສໍວໂຣ – ອຍໍ ວຸຈ຺ຈຕິ ອິນ຺ທ຺ຣິເຍສຸ ອຄຸຕ຺ຕທ຺ວາຣຕາ. ອິມາຍ ອິນ຺ທ຺ຣິເຍສຸ ອຄຸຕ຺ຕທ຺ວາຣຕາຍ ¶ ສມນ຺ນາຄໂຕ ປຸຄ຺ຄໂລ ‘‘ອິນ຺ທ຺ຣິເຍສຸ ອຄຸຕ຺ຕທ຺ວາໂຣ’’.

໕໘. ກຕໂມ ຈ ປຸຄ຺ຄໂລ ໂຠຊເນ ອມຕ຺ຕຎ຺ຎູ? ຕຕ຺ຖ ກຕມາ ໂຠຊເນ ອມຕ຺ຕຎ຺ຎຸຕາ? ອິເຘກຈ຺ໂຈ ປຸຄ຺ຄໂລ ອປ຺ປຏິສງ຺ຂາ ອໂຍນິໂສ ອາຫາຣໍ ¶ ອາຫາເຣຕິ ທວາຍ ມທາຍ ມຓ຺ຑນາຍ ວິຠູສນາຍ, ຍາ ຕຕ຺ຖ ອສນ຺ຕຸຏ຺ຐິຕາ ອມຕ຺ຕຎ຺ຎຸຕາ ອປ຺ປຏິສງ຺ຂາ ໂຠຊເນ – ອຍໍ ວຸຈ຺ຈຕິ ໂຠຊເນ ອມຕ຺ຕຎ຺ຎຸຕາ. ອິມາຍ ໂຠຊເນ ອມຕ຺ຕຎ຺ຎຸຕາຍ ສມນ຺ນາຄໂຕ ປຸຄ຺ຄໂລ ‘‘ໂຠຊເນ ອມຕ຺ຕຎ຺ຎູ’’.

໕໙. ກຕໂມ ຈ ປຸຄ຺ຄໂລ ມຸຏ຺ຐສ຺ສຕິ? ຕຕ຺ຖ ກຕມໍ ມຸຏ຺ຐສ຺ສຈ຺ຈໍ? ຍາ ອສ຺ສຕິ ອນນຸສ຺ສຕິ ອປ຺ປຏິສ຺ສຕິ ອສ຺ສຕິ ອສ຺ສຣຓຕາ ອຘາຣຓຕາ ປິລາປນຕາ ສມ຺ມຸສນຕາ – ອິທໍ ວຸຈ຺ຈຕິ ມຸຏ຺ຐສ຺ສຈ຺ຈໍ. ອິມິນາ ມຸຏ຺ຐສ຺ສຈ຺ເຈນ ສມນ຺ນາຄໂຕ ປຸຄ຺ຄໂລ ‘‘ມຸຏ຺ຐສ຺ສຕິ’’.

໖໐. ກຕໂມ ຈ ປຸຄ຺ຄໂລ ອສມ຺ປຊາໂນ? ຕຕ຺ຖ ກຕມໍ ອສມ຺ປຊຎ຺ຎໍ? ຍໍ ອຎ຺ຎາຓໍ ອທສ຺ສນໍ ອນຠິສມໂຍ ອນນຸໂພໂຘ ອສມ຺ໂພໂຘ ອປ຺ປຏິເວໂຘ ອສງ຺ຄາຫຓາ ອປຣິໂຍຄາຫຓາ [ອສໍຄາຫນາ ອປຣິໂຍຄາຫນາ (ສີ. ສ຺ຍາ. ກ.)] ອສມເປກ຺ຂຓາ ອປຈ຺ຈເວກ຺ຂຓາ ອປຈ຺ຈກ຺ຂກມ຺ມໍ ທຸມ຺ເມຊ຺ຌໍ ພາລ຺ຍໍ ອສມ຺ປຊຎ຺ຎໍ ໂມໂຫ ປໂມໂຫ ສມ຺ໂມໂຫ ອວິຊ຺ຊາ ອວິຊ຺ໂຊໂຆ ອວິຊ຺ຊາໂຍໂຄ ອວິຊ຺ຊານຸສໂຍ ອວິຊ຺ຊາປຣິຍຸຏ຺ຐານໍ ອວິຊ຺ຊາລງ຺ຄີ ໂມໂຫ ອກຸສລມູລໍ – ອິທໍ ວຸຈ຺ຈຕິ ອສມ຺ປຊຎ຺ຎໍ. ອິມິນາ ອສມ຺ປຊຎ຺ເຎນ ສມນ຺ນາຄໂຕ ປຸຄ຺ຄໂລ ‘‘ອສມ຺ປຊາໂນ’’.

໖໑. ກຕໂມ ຈ ປຸຄ຺ຄໂລ ສີລວິປນ຺ໂນ? ຕຕ຺ຖ ກຕມາ ສີລວິປຕ຺ຕິ? ກາຍິໂກ ວີຕິກ຺ກໂມ ວາຈສິໂກ ວີຕິກ຺ກໂມ ກາຍິກວາຈສິໂກ ວີຕິກ຺ກໂມ – ອຍໍ ວຸຈ຺ຈຕິ ສີລວິປຕ຺ຕິ. ສພ຺ພມ຺ປິ ທຸສ຺ສິລ຺ຍໍ ສີລວິປຕ຺ຕິ. ອິມາຍ ສີລວິປຕ຺ຕິຍາ ¶ ສມນ຺ນາຄໂຕ ປຸຄ຺ຄໂລ ‘‘ສີລວິປນ຺ໂນ’’.

໖໒. ກຕໂມ ຈ ປຸຄ຺ຄໂລ ທິຏ຺ຐິວິປນ຺ໂນ? ຕຕ຺ຖ ກຕມາ ທິຏ຺ຐິວິປຕ຺ຕິ? ‘‘ນຕ຺ຖິ ທິນ຺ນໍ, ນຕ຺ຖິ ຍິຏ຺ຐໍ, ນຕ຺ຖິ ຫຸຕໍ, ນຕ຺ຖິ ສຸກຕທຸກ຺ກຏານໍ [ສຸກຏທຸກ຺ກຏານໍ (ສີ.)] ກມ຺ມານໍ ຜລໍ ວິປາໂກ, ນຕ຺ຖິ ອຍໍ ໂລໂກ ¶ , ນຕ຺ຖິ ປໂຣ ໂລໂກ ¶ , ນຕ຺ຖິ ມາຕາ, ນຕ຺ຖິ ປິຕາ, ນຕ຺ຖິ ສຕ຺ຕາ ໂອປປາຕິກາ, ນຕ຺ຖິ ໂລເກ ສມຓພ຺ຣາຫ຺ມຓາ ສມ຺ມຄ຺ຄຕາ [ສມຄ຺ຄຕາ (ກ.)] ສມ຺ມາປຏິປນ຺ນາ ເຍ ອິມຎ຺ຈ ໂລກໍ ປຣຎ຺ຈ ໂລກໍ ສຍໍ ອຠິຎ຺ຎາ ສຈ຺ຉິກຕ຺ວາ ປເວເທນ຺ຕີ’’ຕິ. ຍາ ເອວຣູປາ ທິຏ຺ຐິ ທິຏ຺ຐິຄຕໍ ທິຏ຺ຐິຄຫນໍ ທິຏ຺ຐິກນ຺ຕາໂຣ ທິຏ຺ຐິວິສູກາຍິກໍ ທິຏ຺ຐິວິປ຺ຜນ຺ທິຕໍ ທິຏ຺ຐິສໍໂຍຊນໍ ຄາໂຫ ປຏິຄ຺ຄາໂຫ ອຠິນິເວໂສ ປຣາມາໂສ ກຸມ຺ມຄ຺ໂຄ ມິຈ຺ຉາປໂຖ ມິຈ຺ຉຕ຺ຕໍ ຕິຕ຺ຖາຍຕນໍ ວິປຣິຍາສຄ຺ຄາໂຫ [ວິປຣິເຍສຄ຺ຄາໂຫ (ສພ຺ພຕ຺ຖ) ປທສິທ຺ຘິ ຈິນ຺ເຕຕພ຺ພາ], ອຍໍ ¶ ວຸຈ຺ຈຕິ ທິຏ຺ຐິວິປຕ຺ຕິ. ສພ຺ພາປິ ມິຈ຺ຉາທິຏ຺ຐິ ທິຏ຺ຐິວິປຕ຺ຕິ. ອິມາຍ ທິຏ຺ຐິວິປຕ຺ຕິຍາ ສມນ຺ນາຄໂຕ ປຸຄ຺ຄໂລ ‘‘ທິຏ຺ຐິວິປນ຺ໂນ’’.

໖໓. ກຕໂມ ຈ ປຸຄ຺ຄໂລ ອຊ຺ຌຕ຺ຕສໍໂຍຊໂນ? ຍສ຺ສ ປຸຄ຺ຄລສ຺ສ ປຎ຺ໂຈຣມ຺ຠາຄິຍານິ ສໍໂຍຊນານິ ອປ຺ປຫີນານິ – ອຍໍ ວຸຈ຺ຈຕິ ປຸຄ຺ຄໂລ ‘‘ອຊ຺ຌຕ຺ຕສໍໂຍຊໂນ’’.

໖໔. ກຕໂມ ຈ ປຸຄ຺ຄໂລ ພຫິທ຺ຘາສໍໂຍຊໂນ? ຍສ຺ສ ປຸຄ຺ຄລສ຺ສ ປຎ຺ຈຸທ຺ຘມ຺ຠາຄິຍານິ ສໍໂຍຊນານິ ອປ຺ປຫີນານິ – ອຍໍ ວຸຈ຺ຈຕິ ປຸຄ຺ຄໂລ ‘‘ພຫິທ຺ຘາສໍໂຍຊໂນ’’.

໖໕. ກຕໂມ ຈ ປຸຄ຺ຄໂລ ອກ຺ໂກຘໂນ? ຕຕ຺ຖ ກຕໂມ ໂກໂຘ? ໂຍ ໂກໂຘ ກຸຊ຺ຌນາ ກຸຊ຺ຌິຕຕ຺ຕໍ ໂທໂສ ທຸສ຺ສນາ ທຸສ຺ສິຕຕ຺ຕໍ ພ຺ຍາປຕ຺ຕິ ພ຺ຍາປຊ຺ຊນາ ພ຺ຍາປຊ຺ຊິຕຕ຺ຕໍ ວິໂຣໂຘ ປຏິວິໂຣໂຘ ຈຓ຺ຑິກ຺ກໍ ອສຸໂຣໂປ ອນຕ຺ຕມນຕາ ຈິຕ຺ຕສ຺ສ – ອຍໍ ວຸຈ຺ຈຕິ ໂກໂຘ. ຍສ຺ສ ປຸຄ຺ຄລສ຺ສ ອຍໍ ໂກໂຘ ປຫີໂນ ¶ – ອຍໍ ວຸຈ຺ຈຕິ ປຸຄ຺ຄໂລ ‘‘ອກ຺ໂກຘໂນ’’.

໖໖. ກຕໂມ ຈ ປຸຄ຺ຄໂລ ອນຸປນາຫີ? ຕຕ຺ຖ ກຕໂມ ອຸປນາໂຫ? ປຸພ຺ພກາລໍ ໂກໂຘ ອປຣກາລໍ ອຸປນາໂຫ ໂຍ ເອວຣູໂປ ອຸປນາໂຫ ອຸປນຍ຺ຫນາ ອຸປນຍ຺ຫິຕຕ຺ຕໍ ອຏ຺ຐປນາ ຐປນາ ສຓ຺ຐປນາ ອນຸສໍສນ຺ທນາ ອນຸປ຺ປພນ຺ຘນາ ທຬ຺ຫີກມ຺ມໍ ໂກຘສ຺ສ – ອຍໍ ວຸຈ຺ຈຕິ ອຸປນາໂຫ. ຍສ຺ສ ປຸຄ຺ຄລສ຺ສ ອຍໍ ອຸປນາໂຫ ປຫີໂນ – ອຍໍ ວຸຈ຺ຈຕິ ປຸຄ຺ຄໂລ ‘‘ອນຸປນາຫີ’’.

໖໗. ກຕໂມ ຈ ປຸຄ຺ຄໂລ ອມກ຺ຂີ? ຕຕ຺ຖ ກຕໂມ ມກ຺ໂຂ? ໂຍ ມກ຺ໂຂ ມກ຺ຂາຍນາ ມກ຺ຂາຍິຕຕ຺ຕໍ ນິຏ຺ຐຸຣິຍໍ ນິຏ຺ຐຸຣິຍກມ຺ມໍ – ອຍໍ ວຸຈ຺ຈຕິ ມກ຺ໂຂ. ຍສ຺ສ ປຸຄ຺ຄລສ຺ສ ອຍໍ ມກ຺ໂຂ ປຫີໂນ – ອຍໍ ວຸຈ຺ຈຕິ ປຸຄ຺ຄໂລ ‘‘ອມກ຺ຂີ’’.

໖໘. ກຕໂມ ຈ ປຸຄ຺ຄໂລ ອປຬາສີ? ຕຕ຺ຖ ກຕໂມ ປຬາໂສ? ໂຍ ປຬາໂສ ປຬາສາຍນາ ປຬາສາຍິຕຕ຺ຕໍ ¶ ປຬາສາຫາໂຣ ວິວາທຏ຺ຐານໍ ຍຸຄຄ຺ຄາໂຫ ອປ຺ປຏິນິສ຺ສຄ຺ໂຄ – ອຍໍ ວຸຈ຺ຈຕິ ປຬາໂສ. ຍສ຺ສ ປຸຄ຺ຄລສ຺ສ ອຍໍ ປຬາໂສ ປຫີໂນ – ອຍໍ ວຸຈ຺ຈຕິ ປຸຄ຺ຄໂລ ‘‘ອປຬາສີ’’.

໖໙. ກຕໂມ ¶ ¶ ຈ ປຸຄ຺ຄໂລ ອນິສ຺ສຸກີ? ຕຕ຺ຖ ກຕມາ ອິສ຺ສາ? ຍາ ປຣລາຠສກ຺ກາຣຄຣຸກາຣມານນວນ຺ທນປູຊນາສຸ ອິສ຺ສາ ອິສ຺ສາຍນາ ອິສ຺ສາຍິຕຕ຺ຕໍ ອຸສູຍາ ອຸສູຍນາ ອຸສູຍິຕຕ຺ຕໍ – ອຍໍ ວຸຈ຺ຈຕິ ອິສ຺ສາ. ຍສ຺ສ ປຸຄ຺ຄລສ຺ສ ອຍໍ ອິສ຺ສາ ປຫີນາ – ອຍໍ ວຸຈ຺ຈຕິ ປຸຄ຺ຄໂລ ‘‘ອນິສ຺ສຸກີ’’.

໗໐. ກຕໂມ ຈ ປຸຄໂລ ອມຈ຺ຉຣີ? ຕຕ຺ຖ ກຕມໍ ມຈ຺ຉຣິຍໍ? ປຎ຺ຈ ມຈ຺ຉຣິຍານິ – ອາວາສມຈ຺ຉຣິຍໍ, ກຸລມຈ຺ຉຣິຍໍ, ລາຠມຈ຺ຉຣິຍໍ, ວຓ຺ຓມຈ຺ຉຣິຍໍ, ຘມ຺ມມຈ຺ຉຣິຍໍ. ຍໍ ເອວຣູປໍ ມຈ຺ເຉຣໍ ມຈ຺ຉຣາຍນາ ມຈ຺ຉຣາຍິຕຕ຺ຕໍ ເວວິຈ຺ຉໍ ກທຣິຍໍ ກຏຸກຎ຺ຈຸກຕາ ¶ ອຄ຺ຄຫິຕຕ຺ຕໍ ຈິຕ຺ຕສ຺ສ – ອິທໍ ວຸຈ຺ຈຕິ ມຈ຺ຉຣິຍໍ. ຍສ຺ສ ປຸຄ຺ຄລສ຺ສ ອິທໍ ມຈ຺ຉຣິຍໍ ປຫີນໍ – ອຍໍ ວຸຈ຺ຈຕິ ປຸຄ຺ຄໂລ ‘‘ອມຈ຺ຉຣີ’’.

໗໑. ກຕໂມ ຈ ປຸຄ຺ຄໂລ ອສໂຐ? ຕຕ຺ຖ ກຕມໍ ສາເຐຍ຺ຍໍ? ອິເຘກຈ຺ໂຈ ສໂຐ ໂຫຕິ ປຣິສໂຐ. ຍໍ ຕຕ຺ຖ ສຐໍ ສຐຕາ ສາເຐຍ຺ຍໍ ກກ຺ກຣຕາ ກກ຺ກຣິຍໍ ປຣິກ຺ຂຕ຺ຕຕາ ປາຣິກ຺ຂຕ຺ຕິຍໍ – ອິທໍ ວຸຈ຺ຈຕິ ສາເຐຍ຺ຍໍ. ຍສ຺ສ ປຸຄ຺ຄລສ຺ສ ອິທໍ ສາເຐຍ຺ຍໍ ປຫີນໍ – ອຍໍ ວຸຈ຺ຈຕິ ປຸຄ຺ຄໂລ ‘‘ອສໂຐ’’.

໗໒. ກຕໂມ ຈ ປຸຄ຺ຄໂລ ອມາຍາວີ? ຕຕ຺ຖ ກຕມາ ມາຍາ? ອິເຘກຈ຺ໂຈ ປຸຄ຺ຄໂລ ກາເຍນ ທຸຈ຺ຈຣິຕໍ ຈຣິຕ຺ວາ ວາຈາຍ ທຸຈ຺ຈຣິຕໍ ຈຣິຕ຺ວາ ມນສາ ທຸຈ຺ຈຣິຕໍ ຈຣິຕ຺ວາ ຕສ຺ສ ປຏິຈ຺ຉາທນເຫຕຸ ປາປິກໍ ອິຈ຺ຉໍ ປຓິທຫຕິ – ‘‘ມາ ມໍ ຊຎ຺ຎາ’’ຕິ ອິຈ຺ຉຕິ, ‘‘ມາ ມໍ ຊຎ຺ຎາ’’ຕິ ສງ຺ກປ຺ປຕິ, ‘‘ມາ ມໍ ຊຎ຺ຎາ’’ຕິ ວາຈໍ ຠາສຕິ, ‘‘ມາ ມໍ ຊຎ຺ຎາ’’ຕິ ກາເຍນ ປຣກ຺ກມຕິ. ຍາ ເອວຣູປາ ມາຍາ ມາຍາວິຕາ ອຈ຺ຈາສຣາ ວຎ຺ຈນາ ນິກຕິ ວິກິຣຓາ ປຣິຫຣຓາ ຄູຫນາ ປຣິຄູຫນາ ຉາທນາ ປຏິຈ຺ຉາທນາ ອນຸຕ຺ຕານີກມ຺ມໍ ອນາວິກມ຺ມໍ ໂວຈ຺ຉາທນາ ປາປກິຣິຍາ – ອຍໍ ວຸຈ຺ຈຕິ ມາຍາ. ຍສ຺ສ ປຸຄ຺ຄລສ຺ສ ອຍໍ ມາຍາ ປຫີນາ – ອຍໍ ວຸຈ຺ຈຕິ ປຸຄ຺ຄໂລ ‘‘ອມາຍາວີ’’.

໗໓. ກຕໂມ ¶ ຈ ປຸຄ຺ຄໂລ ຫິຣິມາ? ຕຕ຺ຖ ກຕມາ ຫິຣີ? ຍໍ ¶ ຫິຣີຍຕິ ຫິຣິຍິຕພ຺ເພນ ຫິຣີຍຕິ ປາປການໍ ອກຸສລານໍ ຘມ຺ມານໍ ສມາປຕ຺ຕິຍາ – ອຍໍ ວຸຈ຺ຈຕິ ຫິຣີ. ອິມາຍ ຫິຣິຍາ ສມນ຺ນາຄໂຕ ປຸຄ຺ຄໂລ ‘‘ຫິຣິມາ’’.

໗໔. ກຕໂມ ຈ ປຸຄ຺ຄໂລ ໂອຕ຺ຕປ຺ປີ? ຕຕ຺ຖ ກຕມໍ ໂອຕ຺ຕປ຺ປໍ? ຍໍ ໂອຕ຺ຕປ຺ປຕິ ໂອຕ຺ຕປ຺ປິຕພ຺ເພນ ໂອຕ຺ຕປ຺ປຕິ ປາປການໍ ອກຸສລານໍ ຘມ຺ມານໍ ສມາປຕ຺ຕິຍາ – ອິທໍ ¶ ວຸຈ຺ຈຕິ ໂອຕ຺ຕປ຺ປໍ. ອິມິນາ ໂອຕ຺ຕປ຺ເປນ ສມນ຺ນາຄໂຕ ປຸຄ຺ຄໂລ ‘‘ໂອຕ຺ຕປ຺ປີ’’.

໗໕. ກຕໂມ ¶ ຈ ປຸຄ຺ຄໂລ ສຸວໂຈ? ຕຕ຺ຖ ກຕມາ ໂສວຈສ຺ສຕາ? ສຫຘມ຺ມິເກ ວຸຈ຺ຈມາເນ ໂສວຈສ຺ສາຍໍ ໂສວຈສ຺ສິຍໍ ໂສວຈສ຺ສຕາ ອວິປ຺ປຏິກຸລຄ຺ຄາຫິຕາ ອວິປຈ຺ຈນີກສາຕຕາ ສາທຣິຍໍ ສາທຣິຍຕາ ສຄາຣວຕາ ສປ຺ປຕິສ຺ສວຕາ – ອຍໍ ວຸຈ຺ຈຕິ ໂສວຈສ຺ສຕາ. ອິມາຍ ໂສວຈສ຺ສຕາຍ ສມນ຺ນາຄໂຕ ປຸຄ຺ຄໂລ ‘‘ສຸວໂຈ’’.

໗໖. ກຕໂມ ຈ ປຸຄ຺ຄໂລ ກລ຺ຍາຓມິຕ຺ໂຕ? ຕຕ຺ຖ ກຕມາ ກລ຺ຍາຓມິຕ຺ຕຕາ? ເຍ ເຕ ປຸຄ຺ຄລາ ສທ຺ຘາ ສີລວນ຺ໂຕ ພຫຸສ຺ສຸຕາ ຈາຄວນ຺ໂຕ ປຎ຺ຎວນ຺ໂຕ, ຍາ ເຕສໍ ເສວນາ ນິເສວນາ ສໍເສວນາ ຠຊນາ ສມ຺ຠຊນາ ຠຕ຺ຕິ ສມ຺ຠຕ຺ຕິ ສມ຺ປວງ຺ກຕາ – ອຍໍ ວຸຈ຺ຈຕິ ກລ຺ຍາຓມິຕ຺ຕຕາ. ອິມາຍ ກລ຺ຍາຓມິຕ຺ຕຕາຍ ສມນ຺ນາຄໂຕ ປຸຄ຺ຄໂລ ‘‘ກລ຺ຍາຓມິຕ຺ໂຕ’’.

໗໗. ກຕໂມ ຈ ປຸຄ຺ຄໂລ ອິນ຺ທ຺ຣິເຍສຸ ຄຸຕ຺ຕທ຺ວາໂຣ? ຕຕ຺ຖ ກຕມາ ອິນ຺ທ຺ຣິເຍສຸ ຄຸຕ຺ຕທ຺ວາຣຕາ? ອິເຘກຈ຺ໂຈ ປຸຄ຺ຄໂລ ຈກ຺ຂຸນາ ຣູປໍ ທິສ຺ວາ ນ ນິມິຕ຺ຕຄ຺ຄາຫີ ໂຫຕິ ນານຸພ຺ຍຎ຺ຊນຄ຺ຄາຫີ; ຍຕ຺ວາຘິກຣຓເມນໍ ຈກ຺ຂຸນ຺ທ຺ຣິຍໍ ອສໍວຸຕໍ ວິຫຣນ຺ຕໍ ອຠິຊ຺ຌາໂທມນສ຺ສາ ປາປກາ ອກຸສລາ ຘມ຺ມາ ອນ຺ວາສ຺ສເວຍ຺ຍຸໍ, ຕສ຺ສ ສໍວຣາຍ ປຏິປຊ຺ຊຕິ, ຣກ຺ຂຕິ ຈກ຺ຂຸນ຺ທ຺ຣິຍໍ ຈກ຺ຂຸນ຺ທ຺ຣິເຍ ສໍວຣໍ ອາປຊ຺ຊຕິ. ໂສເຕນ ສທ຺ທໍ ສຸຕ຺ວາ…ເປ… ຆາເນນ ຄນ຺ຘໍ ຆາຍິຕ຺ວາ…ເປ… ຊິວ຺ຫາຍ ຣສໍ ສາຍິຕ຺ວາ…ເປ… ກາເຍນ ໂຜຏ຺ຐພ຺ພໍ ຜຸສິຕ຺ວາ…ເປ… ມນສາ ຘມ຺ມໍ ວິຎ຺ຎາຍ ນ ນິມິຕ຺ຕຄ຺ຄາຫີ ໂຫຕິ ນານຸພ຺ຍຎ຺ຊນຄ຺ຄາຫີ; ຍຕ຺ວາຘິກຣຓເມນໍ ມນິນ຺ທ຺ຣິຍໍ ອສໍວຸຕໍ ວິຫຣນ຺ຕໍ ¶ ອຠິຊ຺ຌາໂທມນສ຺ສາ ປາປກາ ອກຸສລາ ຘມ຺ມາ ອນ຺ວາສ຺ສເວຍ຺ຍຸໍ, ຕສ຺ສ ສໍວຣາຍ ປຏິປຊ຺ຊຕິ, ຣກ຺ຂຕິ ມນິນ຺ທ຺ຣິຍໍ, ມນິນ຺ທ຺ຣິເຍ ສໍວຣໍ ອາປຊ຺ຊຕິ. ຍາ ອິເມສໍ ຉນ຺ນໍ ອິນ຺ທ຺ຣິຍານໍ ຄຸຕ຺ຕິ ໂຄປນາ ອາຣກ຺ໂຂ ສໍວໂຣ ¶ – ອຍໍ ¶ ວຸຈ຺ຈຕິ ອິນ຺ທ຺ຣິເຍສຸ ຄຸຕ຺ຕທ຺ວາຣຕາ. ອິມາຍ ອິນ຺ທ຺ຣິເຍສຸ ຄຸຕ຺ຕທ຺ວາຣຕາຍ ສມນ຺ນາຄໂຕ ປຸຄ຺ຄໂລ ‘‘ອິນ຺ທ຺ຣິເຍສຸ ຄຸຕ຺ຕທ຺ວາໂຣ’’.

໗໘. ກຕໂມ ຈ ປຸຄ຺ຄໂລ ໂຠຊເນ ມຕ຺ຕຎ຺ຎູ? ຕຕ຺ຖ ກຕມາ ໂຠຊເນ ມຕ຺ຕຎ຺ຎຸຕາ? ອິເຘກຈ຺ໂຈ ປຸຄ຺ຄໂລ ປຏິສງ຺ຂາ ໂຍນິໂສ ອາຫາຣໍ ອາຫາເຣຕິ – ‘‘ເນວ ທວາຍ, ນ ມທາຍ, ນ ມຓ຺ຑນາຍ, ນ ວິຠູສນາຍ; ຍາວເທວ ອິມສ຺ສ ກາຍສ຺ສ ຐິຕິຍາ ຍາປນາຍ ວິຫິໍສູປຣຕິຍາ ພ຺ຣຫ຺ມຈຣິຍານຸຄ຺ຄຫາຍ. ອິຕິ ປຸຣາຓຎ຺ຈ ເວທນໍ ປຏິຫງ຺ຂາມິ, ນວຎ຺ຈ ເວທນໍ ນ ອຸປ຺ປາເທສ຺ສາມິ, ຍາຕ຺ຣາ ຈ ເມ ຠວິສ຺ສຕິ ອນວຊ຺ຊຕາ ຈ ຜາສຸວິຫາໂຣ ຈາ’’ຕິ. ຍາ ຕຕ຺ຖ ສນ຺ຕຸຏ຺ຐິຕາ ມຕ຺ຕຎ຺ຎຸຕາ ¶ ປຏິສງ຺ຂາ ໂຠຊເນ – ອຍໍ ວຸຈ຺ຈຕິ ໂຠຊເນ ມຕ຺ຕຎ຺ຎຸຕາ. ອິມາຍ ໂຠຊເນ ມຕ຺ຕຎ຺ຎຸຕາຍ ສມນ຺ນາຄໂຕ ປຸຄ຺ຄໂລ ‘‘ໂຠຊເນ ມຕ຺ຕຎ຺ຎູ’’.

໗໙. ກຕໂມ ຈ ປຸຄ຺ຄໂລ ອຸປຏ຺ຐິຕສ຺ສຕິ? ຕຕ຺ຖ ກຕມາ ສຕິ? ຍາ ສຕິ ອນຸສ຺ສຕິ ປຏິສ຺ສຕິ ສຕິ ສຣຓຕາ ຘາຣຓຕາ ອປິລາປນຕາ ອສມ຺ມຸສນຕາ ສຕິ ສຕິນ຺ທ຺ຣິຍໍ ສຕິພລໍ ສມ຺ມາສຕິ – ອຍໍ ວຸຈ຺ຈຕິ ສຕິ. ອິມາຍ ສຕິຍາ ສມນ຺ນາຄໂຕ ປຸຄ຺ຄໂລ ‘‘ອຸປຏ຺ຐິຕສ຺ສຕິ’’.

໘໐. ກຕໂມ ຈ ປຸຄ຺ຄໂລ ສມ຺ປຊາໂນ? ຕຕ຺ຖ ກຕມໍ ສມ຺ປຊຎ຺ຎໍ? ຍາ ປຎ຺ຎາ ປຊານນາ ວິຈໂຍ ປວິຈໂຍ ຘມ຺ມວິຈໂຍ ສລ຺ລກ຺ຂຓາ ອຸປລກ຺ຂຓາ ປຈ຺ຈຸປລກ຺ຂຓາ ປຓ຺ຑິຈ຺ຈໍ ໂກສລ຺ລໍ ເນປຸຎ຺ຎໍ ເວຠພ຺ຍາ ຈິນ຺ຕາ ອຸປປຣິກ຺ຂາ ຠູຣີ ເມຘາ ປຣິຓາຍິກາ ວິປສ຺ສນາ ສມ຺ປຊຎ຺ຎໍ ¶ ປໂຕໂທ ປຎ຺ຎາ ປຎ຺ຎິນ຺ທ຺ຣິຍໍ ປຎ຺ຎາພລໍ ປຎ຺ຎາສຕ຺ຖໍ ປຎ຺ຎາປາສາໂທ ປຎ຺ຎາອາໂລໂກ ປຎ຺ຎາໂອຠາໂສ ປຎ຺ຎາປຊ຺ໂຊໂຕ ປຎ຺ຎາຣຕນໍ ອໂມໂຫ ຘມ຺ມວິຈໂຍ ສມ຺ມາທິຏ຺ຐິ – ອິທໍ ວຸຈ຺ຈຕິ ສມ຺ປຊຎ຺ຎໍ. ອິມິນາ ສມ຺ປຊຎ຺ເຎນ ສມນ຺ນາຄໂຕ ປຸຄ຺ຄໂລ ‘‘ສມ຺ປຊາໂນ’’.

໘໑. ກຕໂມ ຈ ປຸຄ຺ຄໂລ ສີລສມ຺ປນ຺ໂນ? ຕຕ຺ຖ ກຕມາ ສີລສມ຺ປທາ? ກາຍິໂກ ອວີຕິກ຺ກໂມ ວາຈສິໂກ ອວີຕິກ຺ກໂມ ກາຍິກວາຈສິໂກ ອວີຕິກ຺ກໂມ – ອຍໍ ວຸຈ຺ຈຕິ ສີລສມ຺ປທາ. ສພ຺ໂພປິ ສີລສໍວໂຣ ສີລສມ຺ປທາ. ອິມາຍ ສີລສມ຺ປທາຍ ສມນ຺ນາຄໂຕ ປຸຄ຺ຄໂລ ‘‘ສີລສມ຺ປນ຺ໂນ’’.

໘໒. ກຕໂມ ຈ ປຸຄ຺ຄໂລ ທິຏ຺ຐິສມ຺ປນ຺ໂນ? ຕຕ຺ຖ ¶ ກຕມາ ທິຏ຺ຐິສມ຺ປທາ? ‘‘ອຕ຺ຖິ ທິນ຺ນໍ, ອຕ຺ຖິ ¶ ຍິຏ຺ຐໍ, ອຕ຺ຖິ ຫຸຕໍ, ອຕ຺ຖິ ສຸກຕທຸກ຺ກຏານໍ ກມ຺ມານໍ ຜລໍ ວິປາໂກ, ອຕ຺ຖິ ອຍໍ ໂລໂກ, ອຕ຺ຖິ ປໂຣ ໂລໂກ, ອຕ຺ຖິ ມາຕາ, ອຕ຺ຖິ ປິຕາ, ອຕ຺ຖິ ສຕ຺ຕາ ໂອປປາຕິກາ, ອຕ຺ຖິ ໂລເກ ສມຓພ຺ຣາຫ຺ມຓາ ສມ຺ມຄ຺ຄຕາ ສມ຺ມາປຏິປນ຺ນາ ເຍ ອິມຎ຺ຈ ໂລກໍ ປຣຎ຺ຈ ໂລກໍ ສຍໍ ອຠິຎ຺ຎາ ສຈ຺ຉິກຕ຺ວາ ປເວເທນ຺ຕີ’’ຕິ. ຍາ ເອວຣູປາ ປຎ຺ຎາ ປຊານນາ…ເປ… ອໂມໂຫ ຘມ຺ມວິຈໂຍ ສມ຺ມາທິຏ຺ຐິ – ອຍໍ ວຸຈ຺ຈຕິ ທິຏ຺ຐິສມ຺ປທາ. ສພ຺ພາປິ ສມ຺ມາທິຏ຺ຐິ ທິຏ຺ຐິສມ຺ປທາ. ອິມາຍ ທິຏ຺ຐິສມ຺ປທາຍ ສມນ຺ນາຄໂຕ ປຸຄ຺ຄໂລ ‘‘ທິຏ຺ຐິສມ຺ປນ຺ໂນ’’.

໘໓. ກຕເມ ທ຺ເວ ປຸຄ຺ຄລາ ທຸລ຺ລຠາ ໂລກສ຺ມິໍ? ໂຍ ຈ ປຸພ຺ພກາຣີ, ໂຍ ຈ ກຕຎ຺ຎູ ກຕເວທີ – ອິເມ ທ຺ເວ ປຸຄ຺ຄລາ ທຸລ຺ລຠາ ໂລກສ຺ມິໍ.

໘໔. ກຕເມ ¶ ທ຺ເວ ປຸຄ຺ຄລາ ທຸຕ຺ຕປ຺ປຍາ? ໂຍ ຈ ລທ຺ຘໍ ລທ຺ຘໍ ນິກ຺ຂິປຕິ, ໂຍ ຈ ລທ຺ຘໍ ລທ຺ຘໍ ວິສ຺ສຊ຺ເຊຕິ – ອິເມ ທ຺ເວ ປຸຄ຺ຄລາ ‘‘ທຸຕ຺ຕປ຺ປຍາ’’.

໘໕. ກຕເມ ¶ ທ຺ເວ ປຸຄ຺ຄລາ ສຸຕປ຺ປຍາ? ໂຍ ຈ ລທ຺ຘໍ ລທ຺ຘໍ ນ ນິກ຺ຂິປຕິ, ໂຍ ຈ ລທ຺ຘໍ ລທ຺ຘໍ ນ ວິສ຺ສຊ຺ເຊຕິ – ອິເມ ທ຺ເວ ປຸຄ຺ຄລາ ‘‘ສຸຕປ຺ປຍາ’’.

໘໖. ກຕເມສໍ ທ຺ວິນ຺ນໍ ປຸຄ຺ຄລານໍ ອາສວາ ວຑ຺ຒນ຺ຕິ? ໂຍ ຈ ນ ກຸກ຺ກຸຈ຺ຈາຍິຕພ຺ພໍ ກຸກ຺ກຸຈ຺ຈາຍຕິ, ໂຍ ຈ ກຸກ຺ກຸຈ຺ຈາຍິຕພ຺ພໍ ນ ກຸກ຺ກຸຈ຺ຈາຍຕິ – ອິເມສໍ ທ຺ວິນ຺ນໍ ປຸຄ຺ຄລານໍ ອາສວາ ວຑ຺ຒນ຺ຕິ.

໘໗. ກຕເມສໍ ທ຺ວິນ຺ນໍ ປຸຄ຺ຄລານໍ ອາສວາ ນ ວຑ຺ຒນ຺ຕິ? ໂຍ ຈ ນ ກຸກ຺ກຸຈ຺ຈາຍິຕພ຺ພໍ ນ ກຸກ຺ກຸຈ຺ຈາຍຕິ, ໂຍ ຈ ກຸກ຺ກຸຈ຺ຈາຍິຕພ຺ພໍ ກຸກ຺ກຸຈ຺ຈາຍຕິ – ອິເມສໍ ທ຺ວິນ຺ນໍ ປຸຄ຺ຄລານໍ ອາສວາ ນ ວຑ຺ຒນ຺ຕິ.

໘໘. ກຕໂມ ຈ ປຸຄ຺ຄໂລ ຫີນາຘິມຸຕ຺ໂຕ? ອິເຘກຈ຺ໂຈ ປຸຄ຺ຄໂລ ທຸສ຺ສີໂລ ໂຫຕິ ປາປຘມ຺ໂມ, ໂສ ອຎ຺ຎໍ ທຸສ຺ສີລໍ ປາປຘມ຺ມໍ ເສວຕິ ຠຊຕິ ປຍິຣຸປາສຕິ – ອຍໍ ວຸຈ຺ຈຕິ ປຸຄ຺ຄໂລ ‘‘ຫີນາຘິມຸຕ຺ໂຕ’’.

໘໙. ກຕໂມ ¶ ຈ ປຸຄ຺ຄໂລ ປຓີຕາຘິມຸຕ຺ໂຕ? ອິເຘກຈ຺ໂຈ ປຸຄ຺ຄໂລ ສີລວາ ໂຫຕິ ກລ຺ຍາຓຘມ຺ໂມ, ໂສ ອຎ຺ຎໍ ສີລວນ຺ຕໍ ກລ຺ຍາຓຘມ຺ມໍ ເສວຕິ ຠຊຕິ ປຍິຣຸປາສຕິ – ອຍໍ ວຸຈ຺ຈຕິ ປຸຄ຺ຄໂລ ‘‘ປຓີຕາຘິມຸຕ຺ໂຕ’’.

໙໐. ກຕໂມ ¶ ຈ ປຸຄ຺ຄໂລ ຕິຕ຺ໂຕ? ປຈ຺ເຈກສມ຺ພຸທ຺ຘາ [ປຈ຺ເຈກພຸທ຺ໂຘ (ສີ.)] ເຍ ຈ ຕຖາຄຕສ຺ສ ສາວກາ ອຣຫນ຺ໂຕ ຕິຕ຺ຕາ. ສມ຺ມາສມ຺ພຸທ຺ໂຘ ຕິຕ຺ໂຕ ຈ ຕປ຺ເປຕາ ຈ [ຕປ຺ເປຕາ ຈ, ອຍໍ ວຸຈ຺ຈຕິ ປຸຄ຺ຄໂລ ຕິຕ຺ໂຕ (ສີ.)].

ທຸກນິທ຺ເທໂສ.

໓. ຕິກປຸຄ຺ຄລປຎ຺ຎຕ຺ຕິ

໙໑. ກຕໂມ ¶ ຈ ປຸຄ຺ຄໂລ ນິຣາໂສ? ອິເຘກຈ຺ໂຈ ປຸຄ຺ຄໂລ ທຸສ຺ສີໂລ ໂຫຕິ ປາປຘມ຺ໂມ ອສຸຈິ ສງ຺ກສ຺ສຣສມາຈາໂຣ ປຏິຈ຺ຉນ຺ນກມ຺ມນ຺ໂຕ ອສ຺ສມໂຓ ¶ ສມຓປຏິຎ຺ໂຎ ອພ຺ຣຫ຺ມຈາຣີ ພ຺ຣຫ຺ມຈາຣິປຏິຎ຺ໂຎ ອນ຺ໂຕປູຕິ ອວສ຺ສຸໂຕ ກສມ຺ພຸຊາໂຕ. ໂສ ສຸຓາຕິ – ‘‘ອິຕ຺ຖນ຺ນາໂມ ກິຣ ຠິກ຺ຂຸ ອາສວານໍ ຂຍາ ອນາສວໍ ເຈໂຕວິມຸຕ຺ຕິໍ ປຎ຺ຎາວິມຸຕ຺ຕິໍ ທິຏ຺ເຐວ ຘມ຺ເມ ສຍໍ ອຠິຎ຺ຎາ ສຈ຺ຉິກຕ຺ວາ ອຸປສມ຺ປຊ຺ຊ ວິຫຣຕີ’’ຕິ. ຕສ຺ສ ນ ເອວໍ ໂຫຕິ – ‘‘ກຸທາສ຺ສຸ ນາມາຫມ຺ປິ ອາສວານໍ ຂຍາ ອນາສວໍ ເຈໂຕວິມຸຕ຺ຕິໍ ປຎ຺ຎາວິມຸຕ຺ຕິໍ ທິຏ຺ເຐວ ຘມ຺ເມ ສຍໍ ອຠິຎ຺ຎາ ສຈ຺ຉິກຕ຺ວາ ອຸປສມ຺ປຊ຺ຊ ວິຫຣິສ຺ສາມີ’’ຕິ. ອຍໍ ວຸຈ຺ຈຕິ ປຸຄ຺ຄໂລ ‘‘ນິຣາໂສ’’.

໙໒. ກຕໂມ ຈ ປຸຄ຺ຄໂລ ອາສໍໂສ? ອິເຘກຈ຺ໂຈ ປຸຄ຺ຄໂລ ສີລວາ ໂຫຕິ ກລ຺ຍາຓຘມ຺ໂມ. ໂສ ສຸຓາຕິ – ‘‘ອິຕ຺ຖນ຺ນາໂມ ກິຣ ຠິກ຺ຂຸ ອາສວານໍ ຂຍາ ອນາສວໍ ເຈໂຕວິມຸຕ຺ຕິໍ ປຎ຺ຎາວິມຸຕ຺ຕິໍ ທິຏ຺ເຐວ ຘມ຺ເມ ສຍໍ ອຠິຎ຺ຎາ ສຈ຺ຉິກຕ຺ວາ ອຸປສມ຺ປຊ຺ຊ ວິຫຣຕີ’’ຕິ. ຕສ຺ສ ເອວໍ ໂຫຕິ – ‘‘ກຸທາສ຺ສຸ ນາມາຫມ຺ປິ ອາສວານໍ ຂຍາ ອນາສວໍ ເຈໂຕວິມຸຕ຺ຕິໍ ປຎ຺ຎາວິມຸຕ຺ຕິໍ ທິຏ຺ເຐວ ຘມ຺ເມ ສຍໍ ອຠິຎ຺ຎາ ສຈ຺ຉິກຕ຺ວາ ອຸປສມ຺ປຊ຺ຊ ວິຫຣິສ຺ສາມີ’’ຕິ. ອຍໍ ວຸຈ຺ຈຕິ ປຸຄ຺ຄໂລ ‘‘ອາສໍໂສ’’.

໙໓. ກຕໂມ ຈ ປຸຄ຺ຄໂລ ວິຄຕາໂສ? ອິເຘກຈ຺ໂຈ ປຸຄ຺ຄໂລ ອາສວານໍ ຂຍາ ອນາສວໍ ເຈໂຕວິມຸຕ຺ຕິໍ ¶ ປຎ຺ຎາວິມຸຕ຺ຕິໍ ທິຏ຺ເຐວ ຘມ຺ເມ ສຍໍ ອຠິຎ຺ຎາ ສຈ຺ຉິກຕ຺ວາ ອຸປສມ຺ປຊ຺ຊ ວິຫຣຕິ. ໂສ ສຸຓາຕິ – ‘‘ອິຕ຺ຖນ຺ນາໂມ ກິຣ ຠິກ຺ຂຸ ອາສວານໍ ຂຍາ ອນາສວໍ ເຈໂຕວິມຸຕ຺ຕິໍ ¶ ປຎ຺ຎາວິມຸຕ຺ຕິໍ ທິຏ຺ເຐວ ຘມ຺ເມ ສຍໍ ອຠິຎ຺ຎາ ສຈ຺ຉິກຕ຺ວາ ອຸປສມ຺ປຊ຺ຊ ວິຫຣຕີ’’ຕິ. ຕສ຺ສ ນ ເອວໍ ໂຫຕິ – ‘‘ກຸທາສ຺ສຸ ນາມາຫມ຺ປິ ອາສວານໍ ຂຍາ ອນາສວໍ ເຈໂຕວິມຸຕ຺ຕິໍ ປຎ຺ຎາວິມຸຕ຺ຕິໍ ທິຏ຺ເຐວ ຘມ຺ເມ ສຍໍ ອຠິຎ຺ຎາ ສຈ຺ຉິກຕ຺ວາ ອຸປສມ຺ປຊ຺ຊ ວິຫຣິສ຺ສາມີ’’ຕິ. ຕໍ ກິສ຺ສ ເຫຕຸ? ຍາ ຫິສ຺ສ ປຸພ຺ເພ ອວິມຸຕ຺ຕສ຺ສ ວິມຸຕ຺ຕາສາ, ສາ ປຏິປ຺ປສ຺ສທ຺ຘາ. ອຍໍ ວຸຈ຺ຈຕິ ປຸຄ຺ຄໂລ ‘‘ວິຄຕາໂສ’’.

໙໔. ຕຕ຺ຖ ກຕເມ ຕໂຍ ຄິລານູປມາ ປຸຄ຺ຄລາ? ຕໂຍ ຄິລານາ – ອິເຘກຈ຺ໂຈ ຄິລາໂນ ລຠນ຺ໂຕ ວາ ສປ຺ປາຍານິ ໂຠຊນານິ ¶ ອລຠນ຺ໂຕ ວາ ສປ຺ປາຍານິ ໂຠຊນານິ, ລຠນ຺ໂຕ ວາ ສປ຺ປາຍານິ ເຠສຊ຺ຊານິ ອລຠນ຺ໂຕ ວາ ສປ຺ປາຍານິ ເຠສຊ຺ຊານິ, ລຠນ຺ໂຕ ວາ ປຕິຣູປໍ ອຸປຏ຺ຐາກໍ ອລຠນ຺ໂຕ ວາ ປຕິຣູປໍ ອຸປຏ຺ຐາກໍ, ເນວ ວຸຏ຺ຐາຕິ ຕມ຺ຫາ ອາພາຘາ. (໑)

ອິຘ ປເນກຈ຺ໂຈ ຄິລາໂນ ລຠນ຺ໂຕ ວາ ສປ຺ປາຍານິ ໂຠຊນານິ ອລຠນ຺ໂຕ ວາ ສປ຺ປາຍານິ ໂຠຊນານິ, ລຠນ຺ໂຕ ວາ ສປ຺ປາຍານິ ເຠສຊ຺ຊານິ ¶ ອລຠນ຺ໂຕ ວາ ສປ຺ປາຍານິ ເຠສຊ຺ຊານິ, ລຠນ຺ໂຕ ວາ ປຕິຣູປໍ ອຸປຏ຺ຐາກໍ ອລຠນ຺ໂຕ ວາ ປຕິຣູປໍ ອຸປຏ຺ຐາກໍ, ວຸຏ຺ຐາຕິ ຕມ຺ຫາ ອາພາຘາ. (໒)

ອິຘ ປເນກຈ຺ໂຈ ຄິລາໂນ ລຠນ຺ໂຕ ສປ຺ປາຍານິ ໂຠຊນານິ ໂນ ອລຠນ຺ໂຕ, ລຠນ຺ໂຕ ສປ຺ປາຍານິ ເຠສຊ຺ຊານິ ໂນ ອລຠນ຺ໂຕ, ລຠນ຺ໂຕ ປຕິຣູປໍ ອຸປຏ຺ຐາກໍ ໂນ ອລຠນ຺ໂຕ, ວຸຏ຺ຐາຕິ ຕມ຺ຫາ ອາພາຘາ. (໓)

ຕຕ຺ຣ ຍ຺ວາຍໍ ຄິລາໂນ ລຠນ຺ໂຕ ສປ຺ປາຍານິ ໂຠຊນານິ ໂນ ອລຠນ຺ໂຕ, ລຠນ຺ໂຕ ສປ຺ປາຍານິ ເຠສຊ຺ຊານິ ໂນ ອລຠນ຺ໂຕ, ລຠນ຺ໂຕ ປຕິຣູປໍ ອຸປຏ຺ຐາກໍ ¶ ໂນ ອລຠນ຺ໂຕ, ວຸຏ຺ຐາຕິ ຕມ຺ຫາ ອາພາຘາ, ອິມໍ ຄິລານໍ ປຏິຈ຺ຈ ຠຄວຕາ ຄິລານຠຕ຺ຕໍ ອນຸຎ຺ຎາຕໍ ຄິລານເຠສຊ຺ຊໍ ອນຸຎ຺ຎາຕໍ ຄິລານຸປຏ຺ຐາໂກ ອນຸຎ຺ຎາໂຕ. ອິມຎ຺ຈ ປນ ຄິລານໍ ປຏິຈ຺ຈ ອຎ຺ເຎປິ ຄິລານາ ອຸປຏ຺ຐາຕພ຺ພາ.

ເອວເມວໍ [ເອວເມວ (ສີ.)] ຕໂຍ ຄິລານູປມາ ປຸຄ຺ຄລາ ສນ຺ໂຕ ສໍວິຊ຺ຊມານາ ໂລກສ຺ມິໍ. ກຕເມ ຕໂຍ? ອິເຘກຈ຺ໂຈ ປຸຄ຺ຄໂລ ລຠນ຺ໂຕ ວາ ຕຖາຄຕໍ ທສ຺ສນາຍ ອລຠນ຺ໂຕ ວາ ຕຖາຄຕໍ ທສ຺ສນາຍ, ລຠນ຺ໂຕ ວາ ¶ ຕຖາຄຕປ຺ປເວທິຕໍ ຘມ຺ມວິນຍໍ ສວຓາຍ ອລຠນ຺ໂຕ ວາ ຕຖາຄຕປ຺ປເວທິຕໍ ຘມ຺ມວິນຍໍ ສວຓາຍ, ເນວ ໂອກ຺ກມຕິ ນິຍາມໍ ກຸສເລສຸ ຘມ຺ເມສຸ ສມ຺ມຕ຺ຕໍ. (໑)

ອິຘ ປເນກຈ຺ໂຈ ປຸຄ຺ຄໂລ ລຠນ຺ໂຕ ວາ ຕຖາຄຕໍ ທສ຺ສນາຍ ອລຠນ຺ໂຕ ວາ ຕຖາຄຕໍ ທສ຺ສນາຍ, ລຠນ຺ໂຕ ວາ ຕຖາຄຕປ຺ປເວທິຕໍ ຘມ຺ມວິນຍໍ ສວຓາຍ ອລຠນ຺ໂຕ ວາ ຕຖາຄຕປ຺ປເວທິຕໍ ຘມ຺ມວິນຍໍ ສວຓາຍ, ໂອກ຺ກມຕິ ນິຍາມໍ ກຸສເລສຸ ຘມ຺ເມສຸ ສມ຺ມຕ຺ຕໍ. (໒)

ອິຘ ປເນກຈ຺ໂຈ ປຸຄ຺ຄໂລ ລຠນ຺ໂຕ ຕຖາຄຕໍ ທສ຺ສນາຍ ໂນ ອລຠນ຺ໂຕ, ລຠນ຺ໂຕ ຕຖາຄຕປ຺ປເວທິຕໍ ຘມ຺ມວິນຍໍ ສວຓາຍ ໂນ ອລຠນ຺ໂຕ, ໂອກ຺ກມຕິ ນິຍາມໍ ກຸສເລສຸ ຘມ຺ເມສຸ ສມ຺ມຕ຺ຕໍ. (໓)

ຕຕ຺ຣ ຍ຺ວາຍໍ ປຸຄ຺ຄໂລ ລຠນ຺ໂຕ ຕຖາຄຕໍ ທສ຺ສນາຍ ໂນ ອລຠນ຺ໂຕ, ລຠນ຺ໂຕ ຕຖາຄຕປ຺ປເວທິຕໍ ຘມ຺ມວິນຍໍ ສວຓາຍ ໂນ ອລຠນ຺ໂຕ ¶ , ໂອກ຺ກມຕິ ນິຍາມໍ ກຸສເລສຸ ຘມ຺ເມສຸ ສມ຺ມຕ຺ຕໍ, ອິມໍ ປຸຄ຺ຄລໍ ປຏິຈ຺ຈ ຠຄວຕາ ຘມ຺ມເທສນາ ອນຸຎ຺ຎາຕາ, ອິມຎ຺ຈ ປຸຄ຺ຄລໍ ປຏິຈ຺ຈ ອຎ຺ເຎສມ຺ປິ ¶ ຘມ຺ໂມ ເທເສຕພ຺ໂພ. ອິເມ ຕໂຍ ຄິລານູປມາ ປຸຄ຺ຄລາ ສນ຺ໂຕ ສໍວິຊ຺ຊມານາ ໂລກສ຺ມິໍ.

໙໕. ກຕໂມ ¶ ຈ ປຸຄ຺ຄໂລ ກາຍສກ຺ຂີ? ອິເຘກຈ຺ໂຈ ປຸຄ຺ຄໂລ ອຏ຺ຐ ວິໂມກ຺ເຂ ກາເຍນ ຜຸສິຕ຺ວາ ວິຫຣຕິ, ປຎ຺ຎາຍ ຈສ຺ສ ທິສ຺ວາ ເອກຈ຺ເຈ ອາສວາ ປຣິກ຺ຂີຓາ ໂຫນ຺ຕິ – ອຍໍ ວຸຈ຺ຈຕິ ປຸຄ຺ຄໂລ ‘‘ກາຍສກ຺ຂີ’’.

໙໖. ກຕໂມ ຈ ປຸຄ຺ຄໂລ ທິຏ຺ຐິປ຺ປຕ຺ໂຕ? ອິເຘກຈ຺ໂຈ ປຸຄ຺ຄໂລ ‘‘ອິທໍ ທຸກ຺ຂ’’ນ຺ຕິ ຍຖາຠູຕໍ ປຊານາຕິ, ‘‘ອຍໍ ທຸກ຺ຂສມຸທໂຍ’’ຕິ ຍຖາຠູຕໍ ປຊານາຕິ, ‘‘ອຍໍ ທຸກ຺ຂນິໂຣໂຘ’’ຕິ ຍຖາຠູຕໍ ປຊານາຕິ, ‘‘ອຍໍ ທຸກ຺ຂນິໂຣຘຄາມິນີ ປຏິປທາ’’ຕິ ຍຖາຠູຕໍ ປຊານາຕິ, ຕຖາຄຕປ຺ປເວທິຕາ ຈສ຺ສ ຘມ຺ມາ ປຎ຺ຎາຍ ໂວທິຏ຺ຐາ ໂຫນ຺ຕິ ໂວຈຣິຕາ, ປຎ຺ຎາຍ ຈສ຺ສ ທິສ຺ວາ ເອກຈ຺ເຈ ອາສວາ ປຣິກ຺ຂີຓາ ໂຫນ຺ຕິ – ອຍໍ ວຸຈ຺ຈຕິ ປຸຄ຺ຄໂລ ‘‘ທິຏ຺ຐິປ຺ປຕ຺ໂຕ’’.

໙໗. ກຕໂມ ຈ ປຸຄ຺ຄໂລ ສທ຺ຘາວິມຸຕ຺ໂຕ? ອິເຘກຈ຺ໂຈ ປຸຄ຺ຄໂລ ‘‘ອິທໍ ທຸກ຺ຂ’’ນ຺ຕິ ຍຖາຠູຕໍ ປຊານາຕິ…ເປ… ຕຖາຄຕປ຺ປເວທິຕາ ຈສ຺ສ ຘມ຺ມາ ປຎ຺ຎາຍ ໂວທິຏ຺ຐາ ໂຫນ຺ຕິ ໂວຈຣິຕາ, ປຎ຺ຎາຍ ຈສ຺ສ ¶ ທິສ຺ວາ ເອກຈ຺ເຈ ອາສວາ ປຣິກ຺ຂີຓາ ໂຫນ຺ຕິ, ໂນ ຈ ໂຂ ຍຖາທິຏ຺ຐິປ຺ປຕ຺ຕສ຺ສ – ອຍໍ ວຸຈ຺ຈຕິ ປຸຄ຺ຄໂລ ‘‘ສທ຺ຘາວິມຸຕ຺ໂຕ’’.

໙໘. ກຕໂມ ຈ ປຸຄ຺ຄໂລ ຄູຖຠາຓີ? ອິເຘກຈ຺ໂຈ ປຸຄ຺ຄໂລ ມຸສາວາທີ ໂຫຕິ ສຠຄ຺ຄໂຕ ວາ ປຣິສຄ຺ຄໂຕ ວາ ຎາຕິມຊ຺ຌຄໂຕ ວາ ປູຄມຊ຺ຌຄໂຕ ວາ ຣາຊກຸລມຊ຺ຌຄໂຕ ວາ ອຠິນີໂຕ ສກ຺ຂິປຸຏ຺ໂຐ – ‘‘ເອຫມ຺ໂຠ [ເອຫິ ໂຠ (ສ຺ຍາ. ກ.) ມ. ນິ. ໑.໔໔໐; ອ. ນິ. ໓.໒໘], ປຸຣິສ, ຍໍ ຊານາສິ ຕໍ ວເທຫີ’’ຕິ, ໂສ ອຊານໍ ວາ ອາຫ – ‘‘ຊານາມີ’’ຕິ, ຊານໍ ວາ ອາຫ – ‘‘ນ ຊານາມີ’’ຕິ, ອປສ຺ສໍ ວາ ອາຫ – ‘‘ປສ຺ສາມີ’’ຕິ, ປສ຺ສໍ ວາ ອາຫ – ‘‘ນ ປສ຺ສາມີ’’ຕິ. ອິຕິ ອຕ຺ຕເຫຕຸ ວາ ປຣເຫຕຸ ວາ ອາມິສກິຎ຺ຈິກ຺ຂເຫຕຸ ວາ ¶ ສມ຺ປຊານມຸສາ ຠາສິຕາ ໂຫຕິ – ອຍໍ ວຸຈ຺ຈຕິ ປຸຄ຺ຄໂລ ‘‘ຄູຖຠາຓີ’’.

໙໙. ກຕໂມ ¶ ຈ ປຸຄ຺ຄໂລ ປຸປ຺ຜຠາຓີ? ອິເຘກຈ຺ໂຈ ປຸຄ຺ຄໂລ ມຸສາວາທໍ ປຫາຍ ມຸສາວາທາ ປຏິວິຣໂຕ ໂຫຕິ ສຠຄ຺ຄໂຕ ວາ ປຣິສຄ຺ຄໂຕ ວາ ຎາຕິມຊ຺ຌຄໂຕ ວາ ປູຄມຊ຺ຌຄໂຕ ວາ ຣາຊກຸລມຊ຺ຌຄໂຕ ວາ ອຠິນີໂຕ ສກ຺ຂິປຸຏ຺ໂຐ – ‘‘ເອຫມ຺ໂຠ, ປຸຣິສ, ຍໍ ຊານາສິ ຕໍ ວເທຫີ’’ຕິ, ໂສ ອຊານໍ ວາ ອາຫ – ‘‘ນ ຊານາມີ’’ຕິ, ຊານໍ ວາ ອາຫ – ‘‘ຊານາມີ’’ຕິ, ອປສ຺ສໍ ວາ ອາຫ – ‘‘ນ ປສ຺ສາມີ’’ຕິ, ປສ຺ສໍ ວາ ອາຫ – ‘‘ປສ຺ສາມີ’’ຕິ. ອິຕິ ອຕ຺ຕເຫຕຸ ວາ ປຣເຫຕຸ ວາ ອາມິສກິຎ຺ຈິກ຺ຂເຫຕຸ ວາ ນ ສມ຺ປຊານມຸສາ ຠາສິຕາ ໂຫຕິ – ອຍໍ ວຸຈ຺ຈຕິ ປຸຄ຺ຄໂລ ‘‘ປຸປ຺ຜຠາຓີ’’.

໑໐໐. ກຕໂມ ຈ ປຸຄ຺ຄໂລ ມຘຸຠາຓີ? ອິເຘກຈ຺ໂຈ ປຸຄ຺ຄໂລ ຍາ ສາ ວາຈາ ເນລາ ກຓ຺ຓສຸຂາ ເປມນິຍາ ¶ ຫທຍງ຺ຄມາ ໂປຣີ ພຫຸຊນກນ຺ຕາ ພຫຸຊນມນາປາ, ຕຖາຣູປິໍ ວາຈໍ ຠາສິຕາ ໂຫຕິ – ອຍໍ ວຸຈ຺ຈຕິ ປຸຄ຺ຄໂລ ‘‘ມຘຸຠາຓີ’’.

໑໐໑. ກຕໂມ ຈ ປຸຄ຺ຄໂລ ອຣຸກູປມຈິຕ຺ໂຕ? ອິເຘກຈ຺ໂຈ ປຸຄ຺ຄໂລ ໂກຘໂນ ໂຫຕິ ອຸປາຍາສພຫຸໂລ, ອປ຺ປມ຺ປິ ວຸຕ຺ໂຕ ສມາໂນ ອຠິສຊ຺ຊຕິ ກຸປ຺ປຕິ ພ຺ຍາປຊ຺ຊຕິ ປຕິຕ຺ຖີຍຕິ [ປຕິຏ຺ຐີຍຕິ (ສ຺ຍາ. ກ.) ອ. ນິ. ໓.໒໕], ໂກປຎ຺ຈ ໂທສຎ຺ຈ ອປ຺ປຈ຺ຈຍຎ຺ຈ ປາຕຸກໂຣຕິ. ເສຍ຺ຍຖາປິ ນາມ ທຸຏ຺ຐາຣຸໂກ ກຏ຺ເຐນ ວາ ກຐລາຍ [ກຖລາຍ (ກ.), ກຖເລນ (ອຏ຺ຐກຖາ) ອ. ນິ. ໓.໒໕] ວາ ຆຏ຺ຏິໂຕ ຠິຍ຺ໂຍໂສ ມຕ຺ຕາຍ ອາສວໍ ເທຕິ [ອສ຺ສວໂນຕິ (ສີ.)], ເອວເມວໍ ອິເຘກຈ຺ໂຈ ປຸຄ຺ຄໂລ ໂກຘໂນ ໂຫຕິ ອຸປາຍາສພຫຸໂລ, ອປ຺ປມ຺ປິ ວຸຕ຺ໂຕ ສມາໂນ ອຠິສຊ຺ຊຕິ ກຸປ຺ປຕິ ພ຺ຍາປຊ຺ຊຕິ ປຕິຕ຺ຖີຍຕິ, ໂກປຎ຺ຈ ໂທສຎ຺ຈ ອປ຺ປຈ຺ຈຍຎ຺ຈ ປາຕຸກໂຣຕິ – ອຍໍ ວຸຈ຺ຈຕິ ປຸຄ຺ຄໂລ ‘‘ອຣຸກູປມຈິຕ຺ໂຕ’’.

໑໐໒. ກຕໂມ ¶ ຈ ປຸຄ຺ຄໂລ ວິຊ຺ຊູປມຈິຕ຺ໂຕ? ອິເຘກຈ຺ໂຈ ປຸຄ຺ຄໂລ ‘‘ອິທໍ ທຸກ຺ຂ’’ນ຺ຕິ ຍຖາຠູຕໍ ¶ ປຊານາຕິ, ‘‘ອຍໍ ທຸກ຺ຂສມຸທໂຍ’’ຕິ ຍຖາຠູຕໍ ປຊານາຕິ, ‘‘ອຍໍ ທຸກ຺ຂນິໂຣໂຘ’’ຕິ ຍຖາຠູຕໍ ປຊານາຕິ, ‘‘ອຍໍ ທຸກ຺ຂນິໂຣຘຄາມິນີ ປຏິປທາ’’ຕິ ຍຖາຠູຕໍ ປຊານາຕິ. ເສຍ຺ຍຖາປິ ນາມ ຈກ຺ຂຸມາ ປຸຣິໂສ ຣຕ຺ຕນ຺ຘກາຣຕິມິສາຍ ວິຊ຺ຊນ຺ຕຣິກາຍ ຣູປານິ ປສ຺ເສຍ຺ຍ, ເອວເມວໍ ອິເຘກຈ຺ໂຈ ປຸຄ຺ຄໂລ ‘‘ອິທໍ ທຸກ຺ຂ’’ນ຺ຕິ ຍຖາຠູຕໍ ປຊານາຕິ, ‘‘ອຍໍ ທຸກ຺ຂສມຸທໂຍ’’ຕິ ຍຖາຠູຕໍ ປຊານາຕິ, ‘‘ອຍໍ ທຸກ຺ຂນິໂຣໂຘ’’ຕິ ຍຖາຠູຕໍ ປຊານາຕິ ¶ , ‘‘ອຍໍ ທຸກ຺ຂນິໂຣຘຄາມິນີ ປຏິປທາ’’ຕິ ຍຖາຠູຕໍ ປຊານາຕິ – ອຍໍ ວຸຈ຺ຈຕິ ປຸຄ຺ຄໂລ ‘‘ວິຊ຺ຊູປມຈິຕ຺ໂຕ’’.

໑໐໓. ກຕໂມ ຈ ປຸຄ຺ຄໂລ ວຊິຣູປມຈິຕ຺ໂຕ? ອິເຘກຈ຺ໂຈ ປຸຄ຺ຄໂລ ອາສວານໍ ຂຍາ ອນາສວໍ ເຈໂຕວິມຸຕ຺ຕິໍ ປຎ຺ຎາວິມຸຕ຺ຕິໍ ທິຏ຺ເຐວ ຘມ຺ເມ ສຍໍ ອຠິຎ຺ຎາ ສຈ຺ຉິກຕ຺ວາ ອຸປສມ຺ປຊ຺ຊ ວິຫຣຕິ. ເສຍ຺ຍຖາປິ ນາມ ວຊິຣສ຺ສ ນຕ຺ຖິ ກິຎ຺ຈິ ອເຠຊ຺ຊໍ ມຓິ ວາ ປາສາໂຓ ວາ, ເອວເມວໍ ອິເຘກຈ຺ໂຈ ປຸຄ຺ຄໂລ ອາສວານໍ ຂຍາ ອນາສວໍ ເຈໂຕວິມຸຕ຺ຕິໍ ປຎ຺ຎາວິມຸຕ຺ຕິໍ ທິຏ຺ເຐວ ຘມ຺ເມ ສຍໍ ອຠິຎ຺ຎາ ສຈ຺ຉິກຕ຺ວາ ອຸປສມ຺ປຊ຺ຊ ວິຫຣຕິ – ອຍໍ ວຸຈ຺ຈຕິ ປຸຄ຺ຄໂລ ‘‘ວຊິຣູປມຈິຕ຺ໂຕ’’.

໑໐໔. ກຕໂມ ຈ ປຸຄ຺ຄໂລ ອນ຺ໂຘ? ອິເຘກຈ຺ຈສ຺ສ ປຸຄ຺ຄລສ຺ສ ຕຖາຣູປໍ ຈກ຺ຂຸ ນ ໂຫຕິ ຍຖາຣູເປນ ຈກ຺ຂຸນາ ອນຘິຄຕໍ ວາ ໂຠຄໍ ອຘິຄຈ຺ເຉຍ຺ຍ, ອຘິຄຕໍ ວາ ໂຠຄໍ ຜາຕິໍ ກເຣຍ຺ຍ; ຕຖາຣູປມ຺ປິສ຺ສ ຈກ຺ຂຸ ນ ໂຫຕິ ຍຖາຣູເປນ ຈກ຺ຂຸນາ ກຸສລາກຸສເລ ຘມ຺ເມ ຊາເນຍ຺ຍ, ສາວຊ຺ຊານວຊ຺ເຊ ຘມ຺ເມ ຊາເນຍ຺ຍ, ຫີນປ຺ປຓີເຕ ຘມ຺ເມ ຊາເນຍ຺ຍ, ກຓ຺ຫສຸກ຺ກສປ຺ປຏິຠາເຄ ຘມ຺ເມ ຊາເນຍ຺ຍ – ອຍໍ ວຸຈ຺ຈຕິ ປຸຄ຺ຄໂລ ‘‘ອນ຺ໂຘ’’.

໑໐໕. ກຕໂມ ຈ ປຸຄ຺ຄໂລ ເອກຈກ຺ຂຸ? ອິເຘກຈ຺ຈສ຺ສ ປຸຄ຺ຄລສ຺ສ ຕຖາຣູປໍ ຈກ຺ຂຸ ໂຫຕິ ¶ , ຍຖາຣູເປນ ຈກ຺ຂຸນາ ອນຘິຄຕໍ ວາ ໂຠຄໍ ອຘິຄຈ຺ເຉຍ຺ຍ, ອຘິຄຕໍ ¶ ວາ ໂຠຄໍ ຜາຕິໍ ກເຣຍ຺ຍ; ຕຖາຣູປມ຺ປິສ຺ສ ຈກ຺ຂຸ ນ ໂຫຕິ ຍຖາຣູເປນ ຈກ຺ຂຸນາ ກຸສລາກຸສເລ ຘມ຺ເມ ຊາເນຍ຺ຍ, ສາວຊ຺ຊານວຊ຺ເຊ ຘມ຺ເມ ຊາເນຍ຺ຍ, ຫີນປ຺ປຓີເຕ ຘມ຺ເມ ຊາເນຍ຺ຍ, ກຓ຺ຫສຸກ຺ກສປ຺ປຏິຠາເຄ ຘມ຺ເມ ຊາເນຍ຺ຍ – ອຍໍ ວຸຈ຺ຈຕິ ປຸຄ຺ຄໂລ ‘‘ເອກຈກ຺ຂຸ’’.

໑໐໖. ກຕໂມ ຈ ປຸຄ຺ຄໂລ ທ຺ວິຈກ຺ຂຸ? ອິເຘກຈ຺ຈສ຺ສ ປຸຄ຺ຄລສ຺ສ ຕຖາຣູປໍ ຈກ຺ຂຸ ໂຫຕິ ຍຖາຣູເປນ ຈກ຺ຂຸນາ ອນຘິຄຕໍ ວາ ໂຠຄໍ ອຘິຄຈ຺ເຉຍ຺ຍ, ອຘິຄຕໍ ວາ ໂຠຄໍ ຜາຕິໍ ກເຣຍ຺ຍ; ຕຖາຣູປມ຺ປິສ຺ສ ¶ ຈກ຺ຂຸ ໂຫຕິ ຍຖາຣູເປນ ຈກ຺ຂຸນາ ກຸສລາກຸສເລ ຘມ຺ເມ ຊາເນຍ຺ຍ, ສາວຊ຺ຊານວຊ຺ເຊ ຘມ຺ເມ ຊາເນຍ຺ຍ, ຫີນປ຺ປຓີເຕ ຘມ຺ເມ ຊາເນຍ຺ຍ, ກຓ຺ຫສຸກ຺ກສປ຺ປຏິຠາເຄ ຘມ຺ເມ ຊາເນຍ຺ຍ – ອຍໍ ວຸຈ຺ຈຕິ ປຸຄ຺ຄໂລ ‘‘ທ຺ວິຈກ຺ຂຸ’’.

໑໐໗. ກຕໂມ ¶ ຈ ປຸຄ຺ຄໂລ ອວກຸຊ຺ຊປຎ຺ໂຎ? ອິເຘກຈ຺ໂຈ ປຸຄ຺ຄໂລ ອາຣາມໍ ຄນ຺ຕາ [ຄໂຕ (ສີ.), ຄນ຺ຕ຺ວາ (ສ຺ຍາ.)] ໂຫຕິ ອຠິກ຺ຂຓໍ ຠິກ຺ຂູນໍ ສນ຺ຕິເກ ຘມ຺ມສ຺ສວຓາຍ [ຘມ຺ມສ຺ສວນາຍ (ສ຺ຍາ.)]. ຕສ຺ສ ຠິກ຺ຂູ ຘມ຺ມໍ ເທເສນ຺ຕິ ອາທິກລ຺ຍາຓໍ ມຊ຺ເຌກລ຺ຍາຓໍ ປຣິໂຍສານກລ຺ຍາຓໍ ສາຕ຺ຖໍ ສພ຺ຍຎ຺ຊນໍ ເກວລປຣິປຸຓ຺ຓໍ ປຣິສຸທ຺ຘໍ ພ຺ຣຫ຺ມຈຣິຍໍ ປກາເສນ຺ຕິ. ໂສ ຕສ຺ມິໍ ອາສເນ ນິສິນ຺ໂນ ຕສ຺ສາ ກຖາຍ ເນວ ອາທິໍ ມນສິ ກໂຣຕິ, ນ ມຊ຺ຌໍ ມນສິ ກໂຣຕິ, ນ ປຣິໂຍສານໍ ມນສິ ກໂຣຕິ. ວຸຏ຺ຐິໂຕປິ ຕມ຺ຫາ ອາສນາ ຕສ຺ສາ ກຖາຍ ເນວ ອາທິໍ ມນສິ ກໂຣຕິ, ນ ມຊ຺ຌໍ ມນສິ ກໂຣຕິ, ນ ປຣິໂຍສານໍ ມນສິ ກໂຣຕິ. ເສຍ຺ຍຖາປິ ນາມ ກຸມ຺ໂຠ ນິກ຺ກຸຊ຺ໂຊ [ນິກຸຊ຺ໂຊ (ສ຺ຍາ.) ອ. ນິ. ໓.໓໐] ຕຕ຺ຣ ອຸທກໍ ອາສິຕ຺ຕໍ ວິວຏ຺ຏຕິ, ໂນ ສຓ຺ຐາຕິ; ເອວເມວໍ ອິເຘກຈ຺ໂຈ ປຸຄ຺ຄໂລ ອາຣາມໍ ຄນ຺ຕາ ໂຫຕິ ອຠິກ຺ຂຓໍ ຠິກ຺ຂູນໍ ສນ຺ຕິເກ ຘມ຺ມສ຺ສວຓາຍ ¶ . ຕສ຺ສ ຠິກ຺ຂູ ຘມ຺ມໍ ເທເສນ຺ຕິ ອາທິກລ຺ຍາຓໍ ມຊ຺ເຌກລ຺ຍາຓໍ ປຣິໂຍສານກລ຺ຍາຓໍ ສາຕ຺ຖໍ ສພ຺ຍຎ຺ຊນໍ ເກວລປຣິປຸຓ຺ຓໍ ປຣິສຸທ຺ຘໍ ພ຺ຣຫ຺ມຈຣິຍໍ ປກາເສນ຺ຕິ. ໂສ ຕສ຺ມິໍ ອາສເນ ນິສິນ຺ໂນ ຕສ຺ສາ ກຖາຍ ເນວ ອາທິໍ ມນສິ ກໂຣຕິ, ນ ມຊ຺ຌໍ ມນສິ ກໂຣຕິ, ນ ປຣິໂຍສານໍ ມນສິ ກໂຣຕິ. ວຸຏ຺ຐິໂຕປິ ຕມ຺ຫາ ອາສນາ ຕສ຺ສາ ກຖາຍ ເນວ ອາທິໍ ມນສິ ກໂຣຕິ, ນ ມຊ຺ຌໍ ມນສິ ກໂຣຕິ, ນ ປຣິໂຍສານໍ ມນສິ ກໂຣຕິ – ອຍໍ ວຸຈ຺ຈຕິ ປຸຄ຺ຄໂລ ‘‘ອວກຸຊ຺ຊປຎ຺ໂຎ’’.

໑໐໘. ກຕໂມ ຈ ປຸຄ຺ຄໂລ ອຸຈ຺ຉງ຺ຄປຎ຺ໂຎ? ອິເຘກຈ຺ໂຈ ປຸຄ຺ຄໂລ ອາຣາມໍ ຄນ຺ຕາ ໂຫຕິ ອຠິກ຺ຂຓໍ ຠິກ຺ຂູນໍ ສນ຺ຕິເກ ຘມ຺ມສ຺ສວຓາຍ. ຕສ຺ສ ຠິກ຺ຂູ ຘມ຺ມໍ ເທເສນ຺ຕິ ອາທິກລ຺ຍາຓໍ ມຊ຺ເຌກລ຺ຍາຓໍ ປຣິໂຍສານກລ຺ຍາຓໍ ສາຕ຺ຖໍ ສພ຺ຍຎ຺ຊນໍ ເກວລປຣິປຸຓ຺ຓໍ ປຣິສຸທ຺ຘໍ ພ຺ຣຫ຺ມຈຣິຍໍ ປກາເສນ຺ຕິ. ໂສ ຕສ຺ມິໍ ອາສເນ ນິສິນ຺ໂນ ຕສ຺ສາ ກຖາຍ ອາທິມ຺ປິ ມນສິ ກໂຣຕິ, ມຊ຺ຌມ຺ປິ ມນສິ ກໂຣຕິ, ປຣິໂຍສານມ຺ປິ ມນສິ ກໂຣຕິ. ວຸຏ຺ຐິໂຕ ຈ ໂຂ ຕມ຺ຫາ ອາສນາ ຕສ຺ສາ ກຖາຍ ເນວ ອາທິໍ ມນສິ ກໂຣຕິ, ນ ມຊ຺ຌໍ ມນສິ ກໂຣຕິ, ນ ປຣິໂຍສານໍ ມນສິ ກໂຣຕິ. ເສຍ຺ຍຖາປິ ນາມ ປຸຣິສສ຺ສ ອຸຈ຺ຉງ຺ເຄ ນານາຂຊ຺ຊການິ ອາກິຓ຺ຓານິ – ຕິລາ ¶ ຕຓ຺ຑຸລາ [ຕິລຕຓ຺ຑຸລາ (ກ.) ອ. ນິ. ໓.໓໐] ໂມທກາ ພທຣາ. ໂສ ຕມ຺ຫາ ອາສນາ ວຸຏ຺ຐຫນ຺ໂຕ ສຕິສມ຺ໂມສາ ປກິເຣຍ຺ຍ. ເອວເມວໍ ອິເຘກຈ຺ໂຈ ປຸຄ຺ຄໂລ ອາຣາມໍ ຄນ຺ຕາ ໂຫຕິ ອຠິກ຺ຂຓໍ ຠິກ຺ຂູນໍ ສນ຺ຕິເກ ຘມ຺ມສ຺ສວຓາຍ. ຕສ຺ສ ຠິກ຺ຂູ ຘມ຺ມໍ ເທເສນ຺ຕິ ອາທິກລ຺ຍາຓໍ ມຊ຺ເຌກລ຺ຍາຓໍ ປຣິໂຍສານກລ຺ຍາຓໍ ¶ ສາຕ຺ຖໍ ສພ຺ຍຎ຺ຊນໍ ເກວລປຣິປຸຓ຺ຓໍ ¶ ປຣິສຸທ຺ຘໍ ພ຺ຣຫ຺ມຈຣິຍໍ ປກາເສນ຺ຕິ. ໂສ ຕສ຺ມິໍ ອາສເນ ນິສິນ຺ໂນ ຕສ຺ສາ ກຖາຍ ອາທິມ຺ປິ ¶ ມນສິ ກໂຣຕິ, ມຊ຺ຌມ຺ປິ ມນສິ ກໂຣຕິ, ປຣິໂຍສານມ຺ປິ ມນສິ ກໂຣຕິ. ວຸຏ຺ຐິໂຕ ຈ ໂຂ ຕມ຺ຫາ ອາສນາ ຕສ຺ສາ ກຖາຍ ເນວ ອາທິມ຺ປິ ມນສິ ກໂຣຕິ, ນ ມຊ຺ຌມ຺ປິ ມນສິ ກໂຣຕິ, ນ ປຣິໂຍສານມ຺ປິ ມນສິ ກໂຣຕິ – ອຍໍ ວຸຈ຺ຈຕິ ປຸຄ຺ຄໂລ ‘‘ອຸຈ຺ຉງ຺ຄປຎ຺ໂຎ’’.

໑໐໙. ກຕໂມ ຈ ປຸຄ຺ຄໂລ ປຸຖຸປຎ຺ໂຎ? ອິເຘກຈ຺ໂຈ ປຸຄ຺ຄໂລ ອາຣາມໍ ຄນ຺ຕາ ໂຫຕິ ອຠິກ຺ຂຓໍ ຠິກ຺ຂູນໍ ສນ຺ຕິເກ ຘມ຺ມສ຺ສວຓາຍ. ຕສ຺ສ ຠິກ຺ຂູ ຘມ຺ມໍ ເທເສນ຺ຕິ ອາທິກລ຺ຍາຓໍ ມຊ຺ເຌກລ຺ຍາຓໍ ປຣິໂຍສານກລ຺ຍາຓໍ ສາຕ຺ຖໍ ສພ຺ຍຎ຺ຊນໍ ເກວລປຣິປຸຓ຺ຓໍ ປຣິສຸທ຺ຘໍ ພ຺ຣຫ຺ມຈຣິຍໍ ປກາເສນ຺ຕິ. ໂສ ຕສ຺ມິໍ ອາສເນ ນິສິນ຺ໂນ ຕສ຺ສາ ກຖາຍ ອາທິມ຺ປິ ມນສິ ກໂຣຕິ, ມຊ຺ຌມ຺ປິ ມນສິ ກໂຣຕິ, ປຣິໂຍສານມ຺ປິ ມນສິ ກໂຣຕິ. ວຸຏ຺ຐິໂຕປິ ຕມ຺ຫາ ອາສນາ ຕສ຺ສາ ກຖາຍ ອາທິມ຺ປິ ມນສິ ກໂຣຕິ, ມຊ຺ຌມ຺ປິ ມນສິ ກໂຣຕິ, ປຣິໂຍສານມ຺ປິ ມນສິ ກໂຣຕິ. ເສຍ຺ຍຖາປິ ນາມ ກຸມ຺ໂຠ ອຸກ຺ກຸຊ຺ໂຊ ຕຕ຺ຣ ອຸທກໍ ອາສິຕ຺ຕໍ ສຓ຺ຐາຕິ, ໂນ ວິວຏ຺ຏຕິ; ເອວເມວໍ ອິເຘກຈ຺ໂຈ ປຸຄ຺ຄໂລ ອາຣາມໍ ຄນ຺ຕາ ໂຫນ຺ຕິ ອຠິກ຺ຂຓໍ ຠິກ຺ຂູນໍ ສນ຺ຕິເກ ຘມ຺ມສ຺ສວຓາຍ. ຕສ຺ສ ຠິກ຺ຂູ ຘມ຺ມໍ ເທເສນ຺ຕິ ອາທິກລ຺ຍາຓໍ ມຊ຺ເຌກລ຺ຍາຓໍ ປຣິໂຍສານກລ຺ຍາຓໍ ສາຕ຺ຖໍ ສພ຺ຍຎ຺ຊນໍ ເກວລປຣິປຸຓ຺ຓໍ ປຣິສຸທ຺ຘໍ ພ຺ຣຫ຺ມຈຣິຍໍ ປກາເສນ຺ຕິ. ໂສ ຕສ຺ມິໍ ອາສເນ ນິສິນ຺ໂນ ຕສ຺ສາ ກຖາຍ ອາທິມ຺ປິ ມນສິ ກໂຣຕິ, ມຊ຺ຌມ຺ປິ ມນສິ ກໂຣຕິ, ປຣິໂຍສານມ຺ປິ ມນສິ ກໂຣຕິ. ວຸຏ຺ຐິໂຕປິ ຕມ຺ຫາ ອາສນາ ຕສ຺ສາ ກຖາຍ ອາທິມ຺ປິ ມນສິ ກໂຣຕິ, ມຊ຺ຌມ຺ປິ ມນສິ ກໂຣຕິ, ປຣິໂຍສານມ຺ປິ ມນສິ ກໂຣຕິ – ອຍໍ ວຸຈ຺ຈຕິ ປຸຄ຺ຄໂລ ‘‘ປຸຖຸປຎ຺ໂຎ’’.

໑໑໐. ກຕໂມ ຈ ປຸຄ຺ຄໂລ ກາເມສຸ ຈ ຠເວສຸ ຈ ອວີຕຣາໂຄ? ໂສຕາປນ຺ນສກທາຄາມິໂນ ¶ – ອິເມ ວຸຈ຺ຈນ຺ຕິ ປຸຄ຺ຄລາ ‘‘ກາເມສຸ ຈ ຠເວສຸ ຈ ອວີຕຣາຄາ’’.

໑໑໑. ກຕໂມ ຈ ປຸຄ຺ຄໂລ ກາເມສຸ ວີຕຣາໂຄ, ຠເວສຸ ອວີຕຣາໂຄ? ອນາຄາມີ – ອຍໍ ວຸຈ຺ຈຕິ ປຸຄ຺ຄໂລ ‘‘ກາເມສຸ ວີຕຣາໂຄ, ຠເວສຸ ອວີຕຣາໂຄ’’.

໑໑໒. ກຕໂມ ຈ ປຸຄ຺ຄໂລ ກາເມສຸ ຈ ຠເວສຸ ຈ ວີຕຣາໂຄ? ອຣຫາ – ອຍໍ ວຸຈ຺ຈຕິ ປຸຄ຺ຄໂລ ‘‘ກາເມສຸ ຈ ຠເວສຸ ຈ ວີຕຣາໂຄ’’.

໑໑໓. ກຕໂມ ¶ ¶ ຈ ປຸຄ຺ຄໂລ ປາສາຓເລຂູປໂມ? ອິເຘກຈ຺ໂຈ ປຸຄ຺ຄໂລ ອຠິຓ຺ຫໍ ກຸຊ຺ຌຕິ. ໂສ ຈ ຂ຺ວສ຺ສ ໂກໂຘ ຈິຣໍ ທີຆຣຕ຺ຕໍ ອນຸເສຕິ. ເສຍ຺ຍຖາປິ ນາມ ປາສາເຓ ເລຂາ ນ ຂິປ຺ປໍ ລຸຊ຺ຊຕິ ວາເຕນ ວາ ອຸທເກນ ວາ, ຈິຣຏ຺ຐິຕິກາ ໂຫຕິ; ເອວເມວໍ ອິເຘກຈ຺ໂຈ ປຸຄ຺ຄໂລ ອຠິຓ຺ຫໍ ກຸຊ຺ຌຕິ. ໂສ ຈ ຂ຺ວສ຺ສ ໂກໂຘ ຈິຣໍ ທີຆຣຕ຺ຕໍ ອນຸເສຕິ – ອຍໍ ວຸຈ຺ຈຕິ ປຸຄ຺ຄໂລ ‘‘ປາສາຓເລຂູປໂມ’’.

໑໑໔. ກຕໂມ ຈ ປຸຄ຺ຄໂລ ປຖວິເລຂູປໂມ? ອິເຘກຈ຺ໂຈ ປຸຄ຺ຄໂລ ອຠິຓ຺ຫໍ ກຸຊ຺ຌຕິ. ໂສ ຈ ຂ຺ວສ຺ສ ໂກໂຘ ນ ຈິຣໍ ທີຆຣຕ຺ຕໍ ອນຸເສຕິ. ເສຍ຺ຍຖາປິ ນາມ ປຖວິຍາ [ປຐວິຍາ (ສີ. ສ຺ຍາ.)] ເລຂາ ຂິປ຺ປໍ ລຸຊ຺ຊຕິ ວາເຕນ ວາ ອຸທເກນ ວາ, ນ ຈິຣຏ຺ຐິຕິກາ ໂຫຕິ; ເອວເມວໍ ອິເຘກຈ຺ໂຈ ປຸຄ຺ຄໂລ ອຠິຓ຺ຫໍ ກຸຊ຺ຌຕິ. ໂສ ຈ ຂ຺ວສ຺ສ ໂກໂຘ ນ ຈິຣໍ ທີຆຣຕ຺ຕໍ ອນຸເສຕິ – ອຍໍ ວຸຈ຺ຈຕິ ປຸຄ຺ຄໂລ ‘‘ປຖວິເລຂູປໂມ’’.

໑໑໕. ກຕໂມ ຈ ປຸຄ຺ຄໂລ ອຸທກເລຂູປໂມ? ອິເຘກຈ຺ໂຈ ປຸຄ຺ຄໂລ ອາຄາຬ຺ເຫນປິ ວຸຈ຺ຈມາໂນ ຜຣຸເສນປິ ວຸຈ຺ຈມາໂນ ອມນາເປນປິ ວຸຈ຺ຈມາໂນ ສໍສນ຺ທຕິເມວ [… ເຈວ (ສ຺ຍາ.) ອ. ນິ. ໓.໑໓໓] ສນ຺ຘິຍຕິເມວ [… ເຈວ (ສ຺ຍາ.) ອ. ນິ. ໓.໑໓໓] ສມ຺ໂມທຕິເມວ [… ເຈວ (ສ຺ຍາ.) ອ. ນິ. ໓.໑໓໓]. ເສຍ຺ຍຖາປິ ນາມ ອຸທເກ ¶ ເລຂາ ຂິປ຺ປໍ ລຸຊ຺ຊຕິ, ນ ຈິຣຏ຺ຐິຕິກາ ໂຫຕິ; ເອວເມວໍ ອິເຘກຈ຺ໂຈ ປຸຄ຺ຄໂລ ອາຄາຬ຺ເຫນປິ ວຸຈ຺ຈມາໂນ ¶ ຜຣຸເສນປິ ວຸຈ຺ຈມາໂນ ອມນາເປນປິ ວຸຈ຺ຈມາໂນ ສໍສນ຺ທຕິເມວ ສນ຺ຘິຍຕິເມວ ສມ຺ໂມທຕິເມວ – ອຍໍ ວຸຈ຺ຈຕິ ປຸຄ຺ຄໂລ ‘‘ອຸທກເລຂູປໂມ’’.

໑໑໖. ຕຕ຺ຖ ກຕເມ ຕໂຍ ໂປຕ຺ຖກູປມາ ປຸຄ຺ຄລາ? ຕໂຍ ໂປຕ຺ຖກາ – ນໂວປິ ໂປຕ຺ຖໂກ ທຸພ຺ພຓ຺ໂຓ ເຈວ ໂຫຕິ ທຸກ຺ຂສມ຺ຜສ຺ໂສ ຈ ອປ຺ປຄ຺ໂຆ ຈ, ມຊ຺ຌິໂມປິ ໂປຕ຺ຖໂກ ທຸພ຺ພຓ຺ໂຓ ເຈວ ໂຫຕິ ທຸກ຺ຂສມ຺ຜສ຺ໂສ ຈ ອປ຺ປຄ຺ໂຆ ຈ, ຊິຓ຺ໂຓປິ ໂປຕ຺ຖໂກ ທຸພ຺ພຓ຺ໂຓ ເຈວ ໂຫຕິ ທຸກ຺ຂສມ຺ຜສ຺ໂສ ຈ ອປ຺ປຄ຺ໂຆ ຈ. ຊິຓ຺ຓມ຺ປິ ໂປຕ຺ຖກໍ ອຸກ຺ຂລິປຣິມຊ຺ຊນໍ ວາ ກໂຣນ຺ຕິ ສງ຺ກາຣກູເຏ ວາ ນໍ ຉຑ຺ເຑນ຺ຕິ. ເອວເມວໍ ຕໂຍເມ ໂປຕ຺ຖກູປມາ ປຸຄ຺ຄລາ ສນ຺ໂຕ ສໍວິຊ຺ຊມານາ ຠິກ຺ຂູສຸ. ກຕເມ ຕໂຍ? ນໂວ ເຈປິ ຠິກ຺ຂຸ ໂຫຕິ ທຸສ຺ສີໂລ ປາປຘມ຺ໂມ, ອິທມສ຺ສ ທຸພ຺ພຓ຺ຓຕາຍ. ເສຍ຺ຍຖາປິ ໂສ ໂປຕ຺ຖໂກ ທຸພ຺ພຓ຺ໂຓ, ຕຖູປໂມ ¶ ອຍໍ ປຸຄ຺ຄໂລ. ເຍ ໂຂ ປນສ຺ສ ເສວນ຺ຕິ ຠຊນ຺ຕິ ປຍິຣຸປາສນ຺ຕິ ທິຏ຺ຐານຸຄຕິໍ ອາປຊ຺ຊນ຺ຕິ, ເຕສໍ ຕໍ ໂຫຕິ ທີຆຣຕ຺ຕໍ ອຫິຕາຍ ທຸກ຺ຂາຍ. ອິທມສ຺ສ ທຸກ຺ຂສມ຺ຜສ຺ສຕາຍ. ເສຍ຺ຍຖາປິ ໂສ ໂປຕ຺ຖໂກ ທຸກ຺ຂສມ຺ຜສ຺ໂສ, ຕຖູປໂມ ອຍໍ ປຸຄ຺ຄໂລ. ເຍສໍ ໂຂ ປນ ໂສ ປຏິຄ຺ຄຓ຺ຫາຕິ ຈີວຣປິຓ຺ຑປາຕເສນາສນຄິລານປຈ຺ຈຍເຠສຊ຺ຊປຣິກ຺ຂາຣໍ ¶ , ເຕສໍ ຕໍ ນ ມຫປ຺ຜລໍ ໂຫຕິ ນ ມຫານິສໍສໍ. ອິທມສ຺ສ ອປ຺ປຄ຺ຆຕາຍ. ເສຍ຺ຍຖາປິ ໂສ ໂປຕ຺ຖໂກ ອປ຺ປຄ຺ໂຆ, ຕຖູປໂມ ອຍໍ ປຸຄ຺ຄໂລ.

ມຊ຺ຌິໂມ ເຈປິ ຠິກ຺ຂຸ ໂຫຕິ…ເປ… ເຖໂຣ ເຈປິ ຠິກ຺ຂຸ ໂຫຕິ ທຸສ຺ສີໂລ ປາປຘມ຺ໂມ, ອິທມສ຺ສ ທຸພ຺ພຓ຺ຓຕາຍ. ເສຍ຺ຍຖາປິ ໂສ ໂປຕ຺ຖໂກ ທຸພ຺ພຓ຺ໂຓ, ຕຖູປໂມ ອຍໍ ປຸຄ຺ຄໂລ. ເຍ ¶ ໂຂ ປນສ຺ສ ເສວນ຺ຕິ ຠຊນ຺ຕິ ປຍິຣຸປາສນ຺ຕິ ທິຏ຺ຐານຸຄຕິໍ ອາປຊ຺ຊນ຺ຕິ, ເຕສໍ ຕໍ ໂຫຕິ ທີຆຣຕ຺ຕໍ ອຫິຕາຍ ທຸກ຺ຂາຍ. ອິທມສ຺ສ ທຸກ຺ຂສມ຺ຜສ຺ສຕາຍ. ເສຍ຺ຍຖາປິ ໂສ ໂປຕ຺ຖໂກ ທຸກ຺ຂສມ຺ຜສ຺ໂສ, ຕຖູປໂມ ອຍໍ ປຸຄ຺ຄໂລ. ເຍສໍ ໂຂ ປນ ໂສ ປຏິຄ຺ຄຓ຺ຫາຕິ ຈີວຣປິຓ຺ຑປາຕເສນາສນຄິລານປຈ຺ຈຍເຠສຊ຺ຊປຣິກ຺ຂາຣໍ, ເຕສໍ ຕໍ ນ ມຫປ຺ຜລໍ ໂຫຕິ ນ ມຫານິສໍສໍ. ອິທມສ຺ສ ອປ຺ປຄ຺ຆຕາຍ. ເສຍ຺ຍຖາປິ ໂສ ໂປຕ຺ຖໂກ ອປ຺ປຄ຺ໂຆ, ຕຖູປໂມ ອຍໍ ປຸຄ຺ຄໂລ.

ເອວຣູໂປ ເຈ ເຖໂຣ ຠິກ຺ຂຸ ສງ຺ຆມຊ຺ເຌ ຠຓຕິ. ຕເມນໍ ຠິກ຺ຂູ ເອວມາຫໍສຸ – ‘‘ກິໍ ນຸ ໂຂ ຕຸຍ຺ຫໍ ພາລສ຺ສ ອພ຺ຍຕ຺ຕສ຺ສ ຠຓິເຕນ, ຕ຺ວມ຺ປິ ນາມ ຠຓິຕພ຺ພໍ ມຎ຺ຎສີ’’ຕິ! ໂສ ກຸປິໂຕ ອນຕ຺ຕມໂນ ຕຖາຣູປິໍ ວາຈໍ ນິຈ຺ຉາເຣຕິ ຍຖາຣູປາຍ ວາຈາຍ ສງ຺ໂຆ ຕໍ ອຸກ຺ຂິປຕິ, ສງ຺ກາຣກູເຏວ ນໍ ໂປຕ຺ຖກໍ. ອິເມ ¶ ຕໂຍ ໂປຕ຺ຖກູປມາ ປຸຄ຺ຄລາ ສນ຺ໂຕ ສໍວິຊ຺ຊມານາ ຠິກ຺ຂູສຸ.

໑໑໗. ຕຕ຺ຖ ກຕເມ ຕໂຍ ກາສິກວຕ຺ຖູປມາ ປຸຄ຺ຄລາ? ຕີຓິ ກາສິກວຕ຺ຖານິ – ນວມ຺ປິ ກາສິກວຕ຺ຖໍ ວຓ຺ຓວນ຺ຕຎ຺ເຈວ ໂຫຕິ ສຸຂສມ຺ຜສ຺ສຎ຺ຈ ມຫຄ຺ຆຎ຺ຈ, ມຊ຺ຌິມມ຺ປິ ກາສິກວຕ຺ຖໍ ວຓ຺ຓວນ຺ຕຎ຺ເຈວ ໂຫຕິ ສຸຂສມ຺ຜສ຺ສຎ຺ຈ ມຫຄ຺ຆຎ຺ຈ, ຊິຓ຺ຓມ຺ປິ ກາສິກວຕ຺ຖໍ ວຓ຺ຓວນ຺ຕຎ຺ເຈວ ໂຫຕິ ສຸຂສມ຺ຜສ຺ສຎ຺ຈ ມຫຄ຺ຆຎ຺ຈ. ຊິຓ຺ຓມ຺ປິ ກາສິກວຕ຺ຖໍ ຣຕນປລິເວຐນໍ ວາ ກໂຣນ຺ຕິ ຄນ຺ຘກຣຓ຺ຑເກ ວາ ນໍ ນິກ຺ຂິປນ຺ຕິ.

ເອວເມວໍ ¶ ຕໂຍເມ ກາສິກວຕ຺ຖູປມາ ປຸຄ຺ຄລາ ສນ຺ໂຕ ສໍວິຊ຺ຊມານາ ຠິກ຺ຂູສຸ. ກຕເມ ຕໂຍ? ນໂວ ເຈປິ ຠິກ຺ຂຸ ໂຫຕິ ສີລວາ ກລ຺ຍາຓຘມ຺ໂມ ¶ , ອິທມສ຺ສ ສຸວຓ຺ຓຕາຍ. ເສຍ຺ຍຖາປິ ຕໍ ກາສິກວຕ຺ຖໍ ວຓ຺ຓວນ຺ຕໍ, ຕຖູປໂມ ອຍໍ ປຸຄ຺ຄໂລ. ເຍ ໂຂ ປນສ຺ສ ເສວນ຺ຕິ ຠຊນ຺ຕິ ປຍິຣຸປາສນ຺ຕິ ທິຏ຺ຐານຸຄຕິໍ ອາປຊ຺ຊນ຺ຕິ, ເຕສໍ ຕໍ ໂຫຕິ ທີຆຣຕ຺ຕໍ ຫິຕາຍ ສຸຂາຍ. ອິທມສ຺ສ ສຸຂສມ຺ຜສ຺ສຕາຍ. ເສຍ຺ຍຖາປິ ຕໍ ກາສິກວຕ຺ຖໍ ສຸຂສມ຺ຜສ຺ສໍ, ຕຖູປໂມ ອຍໍ ປຸຄ຺ຄໂລ. ເຍສໍ ໂຂ ປນ ໂສ [ເຍສໍ ໂຂ ປນ (ສພ຺ພຕ຺ຖ) ອ. ນິ. ໓.໑໐໐] ປຏິຄ຺ຄຓ຺ຫາຕິ [ປຕິຄຓ຺ຫາຕິ (ສີ.) ຣູປສິທ຺ຘິຏີກາຍ ປນ ສເມຕິ] ຈີວຣປິຓ຺ຑປາຕເສນາສນຄິລານປຈ຺ຈຍເຠສຊ຺ຊປຣິກ຺ຂາຣໍ, ເຕສໍ ຕໍ ມຫປ຺ຜລໍ ¶ ໂຫຕິ ມຫານິສໍສໍ. ອິທມສ຺ສ ມຫຄ຺ຆຕາຍ. ເສຍ຺ຍຖາປິ ຕໍ ກາສິກວຕ຺ຖໍ ມຫຄ຺ຆໍ, ຕຖູປໂມ ອຍໍ ປຸຄ຺ຄໂລ.

ມຊ຺ຌິໂມ ເຈປິ ຠິກ຺ຂຸ…ເປ… ເຖໂຣ ເຈປິ ຠິກ຺ຂຸ ໂຫຕິ ສີລວາ ກລ຺ຍາຓຘມ຺ໂມ, ອິທມສ຺ສ ສຸວຓ຺ຓຕາຍ. ເສຍ຺ຍຖາປິ ຕໍ ກາສິກວຕ຺ຖໍ ວຓ຺ຓວນ຺ຕໍ, ຕຖູປໂມ ອຍໍ ປຸຄ຺ຄໂລ. ເຍ ໂຂ ປນສ຺ສ ເສວນ຺ຕິ ຠຊນ຺ຕິ ປຍິຣຸປາສນ຺ຕິ ທິຏ຺ຐານຸຄຕິໍ ອາປຊ຺ຊນ຺ຕິ, ເຕສໍ ຕໍ ໂຫຕິ ທີຆຣຕ຺ຕໍ ຫິຕາຍ ສຸຂາຍ. ອິທມສ຺ສ ສຸຂສມ຺ຜສ຺ສຕາຍ. ເສຍ຺ຍຖາປິ ຕໍ ກາສິກວຕ຺ຖໍ ສຸຂສມ຺ຜສ຺ສໍ, ຕຖູປໂມ ອຍໍ ປຸຄ຺ຄໂລ. ເຍສໍ ໂຂ ປນ ໂສ ປຏິຄ຺ຄຓ຺ຫາຕິ ຈີວຣປິຓ຺ຑປາຕເສນາສນຄິລານປຈ຺ຈຍເຠສຊ຺ຊປຣິກ຺ຂາຣໍ, ເຕສໍ ຕໍ ມຫປ຺ຜລໍ ໂຫຕິ ມຫານິສໍສໍ. ອິທມສ຺ສ ມຫຄ຺ຆຕາຍ. ເສຍ຺ຍຖາປິ ຕໍ ກາສິກວຕ຺ຖໍ ມຫຄ຺ຆໍ, ຕຖູປໂມ ອຍໍ ປຸຄ຺ຄໂລ.

ເອວຣູໂປ ເຈ ເຖໂຣ ຠິກ຺ຂຸ ສງ຺ຆມຊ຺ເຌ ຠຓຕິ, ຕເມນໍ ຠິກ຺ຂູ ເອວມາຫໍສຸ – ‘‘ອປ຺ປສທ຺ທາ ອາຍສ຺ມນ຺ໂຕ ໂຫຖ, ເຖໂຣ ຠິກ຺ຂຸ ຘມ຺ມຎ຺ຈ ວິນຍຎ຺ຈ ຠຓຕີ’’ຕິ. ຕສ຺ສ ຕໍ ວຈນໍ ອາເຘຍ຺ຍໍ ຄຈ຺ຉຕິ, ຄນ຺ຘກຣຓ຺ຑເກວ ¶ ນໍ ກາສິກວຕ຺ຖໍ. ອິເມ ຕໂຍ ກາສິກວຕ຺ຖູປມາ ປຸຄ຺ຄລາ ສນ຺ໂຕ ສໍວິຊ຺ຊມານາ ຠິກ຺ຂູສຸ.

໑໑໘. ກຕໂມ ¶ ຈ ປຸຄ຺ຄໂລ ສຸປ຺ປເມຍ຺ໂຍ? ອິເຘກຈ຺ໂຈ ປຸຄ຺ຄໂລ ອຸທ຺ຘໂຕ ໂຫຕິ ອຸນ຺ນໂຬ ຈປໂລ ມຸຂໂຣ ວິກິຓ຺ຓວາໂຈ ມຸຏ຺ຐສ຺ສຕິ ອສມ຺ປຊາໂນ ອສມາຫິໂຕ ວິພ຺ຠນ຺ຕຈິຕ຺ໂຕ ປາກຏິນ຺ທ຺ຣິໂຍ – ອຍໍ ວຸຈ຺ຈຕິ ປຸຄ຺ຄໂລ ‘‘ສຸປ຺ປເມຍ຺ໂຍ’’.

໑໑໙. ກຕໂມ ຈ ປຸຄ຺ຄໂລ ທຸປ຺ປເມຍ຺ໂຍ? ອິເຘກຈ຺ໂຈ ປຸຄ຺ຄໂລ ອນຸທ຺ຘໂຕ ໂຫຕິ ອນຸນ຺ນໂຬ ອຈປໂລ ອມຸຂໂຣ ອວິກິຓ຺ຓວາໂຈ ອຸປຏ຺ຐິຕສ຺ສຕິ ¶ ສມ຺ປຊາໂນ ສມາຫິໂຕ ເອກຄ຺ຄຈິຕ຺ໂຕ ສໍວຸຕິນ຺ທ຺ຣິໂຍ – ອຍໍ ວຸຈ຺ຈຕິ ປຸຄ຺ຄໂລ ‘‘ທຸປ຺ປເມຍ຺ໂຍ’’.

໑໒໐. ກຕໂມ ຈ ປຸຄ຺ຄໂລ ອປ຺ປເມຍ຺ໂຍ? ອິເຘກຈ຺ໂຈ ປຸຄ຺ຄໂລ ອາສວານໍ ຂຍາ ອນາສວໍ ເຈໂຕວິມຸຕ຺ຕິໍ ປຎ຺ຎາວິມຸຕ຺ຕິໍ ທິຏ຺ເຐວ ຘມ຺ເມ ສຍໍ ອຠິຎ຺ຎາ ສຈ຺ຉິກຕ຺ວາ ອຸປສມ຺ປຊ຺ຊ ວິຫຣຕິ – ອຍໍ ວຸຈ຺ຈຕິ ປຸຄ຺ຄໂລ ‘‘ອປ຺ປເມຍ຺ໂຍ’’.

໑໒໑. ກຕໂມ ¶ ຈ ປຸຄ຺ຄໂລ ນ ເສວິຕພ຺ໂພ ນ ຠຊິຕພ຺ໂພ ນ ປຍິຣຸປາສິຕພ຺ໂພ? ອິເຘກຈ຺ໂຈ ປຸຄ຺ຄໂລ ຫີໂນ ໂຫຕິ ສີເລນ ສມາຘິນາ ປຎ຺ຎາຍ. ເອວຣູໂປ ປຸຄ຺ຄໂລ ນ ເສວິຕພ຺ໂພ ນ ຠຊິຕພ຺ໂພ ນ ປຍິຣຸປາສິຕພ຺ໂພ, ອຎ຺ຎຕ຺ຣ ອນຸທ຺ທຍາ ອຎ຺ຎຕ຺ຣ ອນຸກມ຺ປາ.

໑໒໒. ກຕໂມ ຈ ປຸຄ຺ຄໂລ ເສວິຕພ຺ໂພ ຠຊິຕພ຺ໂພ ປຍິຣຸປາສິຕພ຺ໂພ? ອິເຘກຈ຺ໂຈ ປຸຄ຺ຄໂລ ສທິໂສ ໂຫຕິ ສີເລນ ສມາຘິນາ ປຎ຺ຎາຍ. ເອວຣູໂປ ປຸຄ຺ຄໂລ ເສວິຕພ຺ໂພ ຠຊິຕພ຺ໂພ ປຍິຣຸປາສິຕພ຺ໂພ. ຕໍ ກິສ຺ສ ເຫຕຸ? ‘‘ສີລສາມຎ຺ຎຄຕານໍ ສຕໍ ສີລກຖາ ຈ ໂນ ຠວິສ຺ສຕິ, ສາ ຈ ໂນ ຜາສຸ ຠວິສ຺ສຕິ, ສາ ຈ ໂນ ປວຕ຺ຕິນີ ຠວິສ຺ສຕິ; ສມາຘິສາມຎ຺ຎຄຕານໍ ສຕໍ ສມາຘິກຖາ ຈ ໂນ ຠວິສ຺ສຕິ, ສາ ຈ ໂນ ຜາສຸ ຠວິສ຺ສຕິ, ສາ ຈ ໂນ ປວຕ຺ຕິນີ [ປວຕ຺ຕນີ (ສີ.) ອ. ນິ. ໓.໒໖] ຠວິສ຺ສຕິ; ປຎ຺ຎາສາມຎ຺ຎຄຕານໍ ¶ ສຕໍ ປຎ຺ຎາກຖາ ຈ ໂນ ຠວິສ຺ສຕິ, ສາ ຈ ໂນ ຜາສຸ ຠວິສ຺ສຕິ, ສາ ຈ ໂນ ປວຕ຺ຕິນີ ຠວິສ຺ສຕີ’’ຕິ. ຕສ຺ມາ ເອວຣູໂປ ປຸຄ຺ຄໂລ ເສວິຕພ຺ໂພ ຠຊິຕພ຺ໂພ ປຍິຣຸປາສິຕພ຺ໂພ.

໑໒໓. ກຕໂມ ຈ ປຸຄ຺ຄໂລ ສກ຺ກຕ຺ວາ ຄຣຸໍ ກຕ຺ວາ ເສວິຕພ຺ໂພ ຠຊິຕພ຺ໂພ ປຍິຣຸປາສິຕພ຺ໂພ? ອິເຘກຈ຺ໂຈ ປຸຄ຺ຄໂລ ອຘິໂກ ໂຫຕິ ສີເລນ ສມາຘິນາ ປຎ຺ຎາຍ. ເອວຣູໂປ ປຸຄ຺ຄໂລ ສກ຺ກຕ຺ວາ ຄຣຸໍ ກຕ຺ວາ ເສວິຕພ຺ໂພ ຠຊິຕພ຺ໂພ ປຍິຣຸປາສິຕພ຺ໂພ. ຕໍ ກິສ຺ສ ເຫຕຸ? ‘‘ອປຣິປູຣໍ ວາ ສີລກ຺ຂນ຺ຘໍ ປຣິປູເຣສ຺ສາມິ, ປຣິປູຣໍ ວາ ສີລກ຺ຂນ຺ຘໍ ຕຕ຺ຖ ¶ ຕຕ຺ຖ ປຎ຺ຎາຍ ອນຸຄ຺ຄເຫສ຺ສາມິ; ອປຣິປູຣໍ ວາ ສມາຘິກ຺ຂນ຺ຘໍ ປຣິປູເຣສ຺ສາມິ, ປຣິປູຣໍ ວາ ສມາຘິກ຺ຂນ຺ຘໍ ຕຕ຺ຖ ຕຕ຺ຖ ປຎ຺ຎາຍ ອນຸຄ຺ຄເຫສ຺ສາມິ; ອປຣິປູຣໍ ວາ ປຎ຺ຎາກ຺ຂນ຺ຘໍ ປຣິປູເຣສ຺ສາມິ, ປຣິປູຣໍ ວາ ປຎ຺ຎາກ຺ຂນ຺ຘໍ ຕຕ຺ຖ ຕຕ຺ຖ ປຎ຺ຎາຍ ອນຸຄ຺ຄເຫສ຺ສາມີ’’ຕິ. ຕສ຺ມາ ເອວຣູໂປ ປຸຄ຺ຄໂລ ສກ຺ກຕ຺ວາ ຄຣຸໍ ກຕ຺ວາ ເສວິຕພ຺ໂພ ຠຊິຕພ຺ໂພ ປຍິຣຸປາສິຕພ຺ໂພ.

໑໒໔. ກຕໂມ ¶ ຈ ປຸຄ຺ຄໂລ ຊິຄຸຈ຺ຉິຕພ຺ໂພ ນ ເສວິຕພ຺ໂພ ນ ຠຊິຕພ຺ໂພ ນ ປຍິຣຸປາສິຕພ຺ໂພ? ອິເຘກຈ຺ໂຈ ປຸຄ຺ຄໂລ ທຸສ຺ສີໂລ ໂຫຕິ ປາປຘມ຺ໂມ ອສຸຈິ ສງ຺ກສ຺ສຣສມາຈາໂຣ ປຏິຈ຺ຉນ຺ນກມ຺ມນ຺ໂຕ ອສ຺ສມໂຓ ສມຓປຏິຎ຺ໂຎ ອພ຺ຣຫ຺ມຈາຣີ ພ຺ຣຫ຺ມຈາຣິປຏິຎ຺ໂຎ ອນ຺ໂຕປູຕິ ອວສ຺ສຸໂຕ ກສມ຺ພຸຊາໂຕ. ເອວຣູໂປ ປຸຄ຺ຄໂລ ຊິຄຸຈ຺ຉິຕພ຺ໂພ ນ ເສວິຕພ຺ໂພ ນ ຠຊິຕພ຺ໂພ ນ ປຍິຣຸປາສິຕພ຺ໂພ. ຕໍ ກິສ຺ສ ເຫຕຸ? ກິຎ຺ຈາປິ ເອວຣູປສ຺ສ ປຸຄ຺ຄລສ຺ສ ນ ທິຏ຺ຐານຸຄຕິໍ ອາປຊ຺ຊຕິ, ອຖ ໂຂ ນໍ ປາປໂກ ກິຕ຺ຕິສທ຺ໂທ ອພ຺ຠຸຄ຺ຄຈ຺ຉຕິ ¶ – ‘‘ປາປມິຕ຺ໂຕ ປຸຣິສປຸຄ຺ຄໂລ ປາປສຫາໂຍ ປາປສມ຺ປວງ຺ໂກ’’ຕິ. ເສຍ຺ຍຖາປິ ນາມ ອຫິ ຄູຖຄໂຕ ກິຎ຺ຈາປິ ນ ຑໍສຕິ, ອຖ ໂຂ ¶ ນໍ ມກ຺ເຂຕິ; ເອວເມວໍ ກິຎ຺ຈາປິ ເອວຣູປສ຺ສ ປຸຄ຺ຄລສ຺ສ ນ ທິຏ຺ຐານຸຄຕິໍ ອາປຊ຺ຊຕິ, ອຖ ໂຂ ນໍ ປາປໂກ ກິຕ຺ຕິສທ຺ໂທ ອພ຺ຠຸຄ຺ຄຈ຺ຉຕິ – ‘‘ປາປມິຕ຺ໂຕ ປຸຣິສປຸຄ຺ຄໂລ ປາປສຫາໂຍ ປາປສມ຺ປວງ຺ໂກ’’ຕິ! ຕສ຺ມາ ເອວຣູໂປ ປຸຄ຺ຄໂລ ຊິຄຸຈ຺ຉິຕພ຺ໂພ ນ ເສວິຕພ຺ໂພ ນ ຠຊິຕພ຺ໂພ ນ ປຍິຣຸປາສິຕພ຺ໂພ.

໑໒໕. ກຕໂມ ຈ ປຸຄ຺ຄໂລ ອຊ຺ຌຸເປກ຺ຂິຕພ຺ໂພ ນ ເສວິຕພ຺ໂພ ນ ຠຊິຕພ຺ໂພ ນ ປຍິຣຸປາສິຕພ຺ໂພ? ອິເຘກຈ຺ໂຈ ປຸຄ຺ຄໂລ ໂກຘໂນ ໂຫຕິ ອຸປາຍາສພຫຸໂລ, ອປ຺ປມ຺ປິ ວຸຕ຺ໂຕ ສມາໂນ ອຠິສຊ຺ຊຕິ ກຸປ຺ປຕິ ພ຺ຍາປຊ຺ຊຕິ ປຕິຕ຺ຖີຍຕິ, ໂກປຎ຺ຈ ໂທສຎ຺ຈ ອປ຺ປຈ຺ຈຍຎ຺ຈ ປາຕຸກໂຣຕິ. ເສຍ຺ຍຖາປິ ນາມ ທຸຏ຺ຐາຣຸໂກ ກຏ຺ເຐນ ວາ ກຐລາຍ ວາ ຆຏ຺ຏິໂຕ ຠິຍ຺ໂຍໂສ ມຕ຺ຕາຍ ອາສວໍ ເທຕິ, ເອວເມວໍ ອິເຘກຈ຺ໂຈ ປຸຄ຺ຄໂລ ໂກຘໂນ ໂຫຕິ ອຸປາຍາສພຫຸໂລ, ອປ຺ປມ຺ປິ ວຸຕ຺ໂຕ ສມາໂນ ອຠິສຊ຺ຊຕິ ກຸປ຺ປຕິ ພ຺ຍາປຊ຺ຊຕິ ປຕິຕ຺ຖີຍຕິ, ໂກປຎ຺ຈ ໂທສຎ຺ຈ ອປ຺ປຈ຺ຈຍຎ຺ຈ ປາຕຸກໂຣຕິ. ເສຍ຺ຍຖາປິ ນາມ ຕິນ຺ທຸກາລາຕໍ ກຏ຺ເຐນ ວາ ກຐລາຍ ວາ ຆຏ຺ຏິຕໍ ຠິຍ຺ໂຍໂສ ມຕ຺ຕາຍ ຈິຈ຺ຈິຏາຍຕິ ຈິຏິຈິຏາຍຕິ, ເອວເມວໍ ອິເຘກຈ຺ໂຈ ປຸຄ຺ຄໂລ ໂກຘໂນ ໂຫຕິ ອຸປາຍາສພຫຸໂລ, ອປ຺ປມ຺ປິ ວຸຕ຺ໂຕ ສມາໂນ ອຠິສຊ຺ຊຕິ ກຸປ຺ປຕິ ພ຺ຍາປຊ຺ຊຕິ ປຕິຕ຺ຖີຍຕິ, ໂກປຎ຺ຈ ໂທສຎ຺ຈ ອປ຺ປຈ຺ຈຍຎ຺ຈ ປາຕຸກໂຣຕິ. ເສຍ຺ຍຖາປິ ນາມ ຄູຖກູໂປ ກຏ຺ເຐນ ວາ ກຐລາຍ ວາ ຆຏ຺ຏິໂຕ ຠິຍ຺ໂຍໂສ ມຕ຺ຕາຍ ທຸຄ຺ຄນ຺ໂຘ ໂຫຕິ, ເອວເມວໍ ອິເຘກຈ຺ໂຈ ປຸຄ຺ຄໂລ ໂກຘໂນ ໂຫຕິ ອຸປາຍາສພຫຸໂລ, ອປ຺ປມ຺ປິ ¶ ວຸຕ຺ໂຕ ສມາໂນ ອຠິສຊ຺ຊຕິ ກຸປ຺ປຕິ ພ຺ຍາປຊ຺ຊຕິ ປຕິຕ຺ຖີຍຕິ, ໂກປຎ຺ຈ ໂທສຎ຺ຈ ອປ຺ປຈ຺ຈຍຎ຺ຈ ¶ ປາຕຸກໂຣຕິ; ເອວຣູໂປ ປຸຄ຺ຄໂລ ອຊ຺ຌຸເປກ຺ຂິຕພ຺ໂພ ນ ເສວິຕພ຺ໂພ ນ ຠຊິຕພ຺ໂພ ນ ປຍິຣຸປາສິຕພ຺ໂພ. ຕໍ ກິສ຺ສ ເຫຕຸ? ‘‘ອກ຺ໂກເສຍ຺ຍປິ ມໍ ປຣິຠາເສຍ຺ຍປິ ມໍ ອນຕ຺ຖມ຺ປິ ¶ ເມ ກເຣຍ຺ຍາ’’ຕິ! ຕສ຺ມາ ເອວຣູໂປ ປຸຄ຺ຄໂລ ອຊ຺ຌຸເປກ຺ຂິຕພ຺ໂພ ນ ເສວິຕພ຺ໂພ ນ ຠຊິຕພ຺ໂພ ນ ປຍິຣຸປາສິຕພ຺ໂພ.

໑໒໖. ກຕໂມ ຈ ປຸຄ຺ຄໂລ ເສວິຕພ຺ໂພ ຠຊິຕພ຺ໂພ ປຍິຣຸປາສິຕພ຺ໂພ? ອິເຘກຈ຺ໂຈ ປຸຄ຺ຄໂລ ສີລວາ ໂຫຕິ ກລ຺ຍາຓຘມ຺ໂມ – ເອວຣູໂປ ປຸຄ຺ຄໂລ ເສວິຕພ຺ໂພ ຠຊິຕພ຺ໂພ ປຍິຣຸປາສິຕພ຺ໂພ. ຕໍ ກິສ຺ສ ເຫຕຸ? ກິຎ຺ຈາປິ ເອວຣູປສ຺ສ ປຸຄ຺ຄລສ຺ສ ນ ທິຏ຺ຐານຸຄຕິໍ ອາປຊ຺ຊຕິ, ອຖ ໂຂ ນໍ ກລ຺ຍາໂຓ ກິຕ຺ຕິສທ຺ໂທ ອພ຺ຠຸຄ຺ຄຈ຺ຉຕິ – ‘‘ກລ຺ຍາຓມິຕ຺ໂຕ ປຸຣິສປຸຄ຺ຄໂລ ກລ຺ຍາຓສຫາໂຍ ກລ຺ຍາຓສມ຺ປວງ຺ໂກ’’ຕິ! ຕສ຺ມາ ເອວຣູໂປ ປຸຄ຺ຄໂລ ເສວິຕພ຺ໂພ ຠຊິຕພ຺ໂພ ປຍິຣຸປາສິຕພ຺ໂພ.

໑໒໗. ກຕໂມ ຈ ປຸຄ຺ຄໂລ ສີເລສຸ ປຣິປູຣກາຣີ, ສມາຘິສ຺ມິໍ ມຕ຺ຕໂສ ¶ ກາຣີ, ປຎ຺ຎາຍ ມຕ຺ຕໂສ ກາຣີ? ໂສຕາປນ຺ນສກທາຄາມິໂນ – ອິເມ ວຸຈ຺ຈນ຺ຕິ ປຸຄ຺ຄລາ ສີເລສຸ ປຣິປູຣກາຣິໂນ, ສມາຘິສ຺ມິໍ ມຕ຺ຕໂສ ກາຣິໂນ, ປຎ຺ຎາຍ ມຕ຺ຕໂສ ກາຣິໂນ.

໑໒໘. ກຕໂມ ຈ ປຸຄ຺ຄໂລ ສີເລສຸ ຈ ປຣິປູຣກາຣີ, ສມາຘິສ຺ມິຎ຺ຈ ປຣິປູຣກາຣີ, ປຎ຺ຎາຍ ມຕ຺ຕໂສ ກາຣີ? ອນາຄາມີ – ອຍໍ ວຸຈ຺ຈຕິ ປຸຄ຺ຄໂລ ສີເລສຸ ຈ ປຣິປູຣກາຣີ, ສມາຘິສ຺ມິຎ຺ຈ ປຣິປູຣກາຣີ, ປຎ຺ຎາຍ ມຕ຺ຕໂສ ກາຣີ.

໑໒໙. ກຕໂມ ຈ ປຸຄ຺ຄໂລ ສີເລສຸ ຈ ປຣິປູຣກາຣີ, ສມາຘິສ຺ມິຎ຺ຈ ປຣິປູຣກາຣີ, ປຎ຺ຎາຍ ຈ ປຣິປູຣກາຣີ? ອຣຫາ – ອຍໍ ວຸຈ຺ຈຕິ ¶ ປຸຄ຺ຄໂລ ສີເລສຸ ຈ ປຣິປູຣກາຣີ, ສມາຘິສ຺ມິຎ຺ຈ ປຣິປູຣກາຣີ, ປຎ຺ຎາຍ ຈ ປຣິປູຣກາຣີ.

໑໓໐. ຕຕ຺ຖ ກຕເມ ຕໂຍ ສຕ຺ຖາໂຣ? ອິເຘກຈ຺ໂຈ ສຕ຺ຖາ ກາມານໍ ປຣິຎ຺ຎໍ ປຎ຺ຎເປຕິ [ປຎ຺ຎາເປຕິ (ສີ. ສ຺ຍາ.)], ນ ຣູປານໍ ປຣິຎ຺ຎໍ ປຎ຺ຎເປຕິ, ນ ເວທນານໍ ປຣິຎ຺ຎໍ ປຎ຺ຎເປຕິ. ອິຘ ປເນກຈ຺ໂຈ ສຕ຺ຖາ ກາມານຎ຺ຈ ປຣິຎ຺ຎໍ ປຎ຺ຎເປຕິ, ຣູປານຎ຺ຈ ປຣິຎ຺ຎໍ ປຎ຺ຎເປຕິ, ນ ເວທນານໍ ປຣິຎ຺ຎໍ ປຎ຺ຎເປຕິ. ອິຘ ປເນກຈ຺ໂຈ ສຕ຺ຖາ ກາມານຎ຺ຈ ປຣິຎ຺ຎໍ ປຎ຺ຎເປຕິ, ຣູປານຎ຺ຈ ປຣິຎ຺ຎໍ ປຎ຺ຎເປຕິ, ເວທນານຎ຺ຈ ປຣິຎ຺ຎໍ ປຎ຺ຎເປຕິ.

ຕຕ຺ຣ ຍ຺ວາຍໍ ສຕ຺ຖາ ກາມານໍ ປຣິຎ຺ຎໍ ປຎ຺ຎເປຕິ, ນ ຣູປານໍ ປຣິຎ຺ຎໍ ປຎ຺ຎເປຕິ, ນ ເວທນານໍ ປຣິຎ຺ຎໍ ປຎ຺ຎເປຕິ, ຣູປາວຈຣສມາປຕ຺ຕິຍາ ລາຠີ ສຕ຺ຖາ ເຕນ ທຏ຺ຐພ຺ໂພ. ຕຕ຺ຣ ¶ ຍ຺ວາຍໍ ສຕ຺ຖາ ກາມານຎ຺ຈ ປຣິຎ຺ຎໍ ປຎ຺ຎເປຕິ, ຣູປານຎ຺ຈ ¶ ປຣິຎ຺ຎໍ ປຎ຺ຎເປຕິ, ນ ເວທນານໍ ປຣິຎ຺ຎໍ ປຎ຺ຎເປຕິ, ອຣູປາວຈຣສມາປຕ຺ຕິຍາ ລາຠີ ສຕ຺ຖາ ເຕນ ທຏ຺ຐພ຺ໂພ. ຕຕ຺ຣ ຍ຺ວາຍໍ ສຕ຺ຖາ ກາມານຎ຺ຈ ປຣິຎ຺ຎໍ ປຎ຺ຎເປຕິ, ຣູປານຎ຺ຈ ປຣິຎ຺ຎໍ ປຎ຺ຎເປຕິ, ເວທນານຎ຺ຈ ປຣິຎ຺ຎໍ ປຎ຺ຎເປຕິ, ສມ຺ມາສມ຺ພຸທ຺ໂຘ ສຕ຺ຖາ ເຕນ ທຏ຺ຐພ຺ໂພ. ອິເມ ຕໂຍ ສຕ຺ຖາໂຣ.

໑໓໑. ຕຕ຺ຖ ກຕເມ ອປເຣປິ ຕໂຍ ສຕ຺ຖາໂຣ? ອິເຘກຈ຺ໂຈ ສຕ຺ຖາ ທິຏ຺ເຐ ເຈວ ຘມ຺ເມ ອຕ຺ຕານໍ ສຈ຺ຈໂຕ ເຖຕໂຕ ປຎ຺ຎເປຕິ, ອຠິສມ຺ປຣາຍຎ຺ຈ ອຕ຺ຕານໍ ສຈ຺ຈໂຕ ເຖຕໂຕ ປຎ຺ຎເປຕິ. ອິຘ ປເນກຈ຺ໂຈ ¶ ສຕ຺ຖາ ທິຏ຺ເຐ ເຈວ ຘມ຺ເມ ອຕ຺ຕານໍ ສຈ຺ຈໂຕ ເຖຕໂຕ ປຎ຺ຎເປຕິ, ໂນ ຈ ໂຂ ອຠິສມ຺ປຣາຍໍ ອຕ຺ຕານໍ ສຈ຺ຈໂຕ ¶ ເຖຕໂຕ ປຎ຺ຎເປຕິ. ອິຘ ປເນກຈ຺ໂຈ ສຕ຺ຖາ ທິຏ຺ເຐ ເຈວ ຘມ຺ເມ ອຕ຺ຕານໍ ສຈ຺ຈໂຕ ເຖຕໂຕ ນ ປຎ຺ຎເປຕິ, ອຠິສມ຺ປຣາຍຎ຺ຈ ອຕ຺ຕານໍ ສຈ຺ຈໂຕ ເຖຕໂຕ ນ ປຎ຺ຎເປຕິ.

ຕຕ຺ຣ ຍ຺ວາຍໍ ສຕ຺ຖາ ທິຏ຺ເຐ ເຈວ ຘມ຺ເມ ອຕ຺ຕານໍ ສຈ຺ຈໂຕ ເຖຕໂຕ ປຎ຺ຎເປຕິ, ອຠິສມ຺ປຣາຍຎ຺ຈ ອຕ຺ຕານໍ ສຈ຺ຈໂຕ ເຖຕໂຕ ປຎ຺ຎເປຕິ, ສສ຺ສຕວາໂທ ສຕ຺ຖາ ເຕນ ທຏ຺ຐພ຺ໂພ. ຕຕ຺ຣ ຍ຺ວາຍໍ ສຕ຺ຖາ ທິຏ຺ເຐ ເຈວ ຘມ຺ເມ ອຕ຺ຕານໍ ສຈ຺ຈໂຕ ເຖຕໂຕ ປຎ຺ຎເປຕິ, ໂນ ຈ ໂຂ ອຠິສມ຺ປຣາຍໍ ອຕ຺ຕານໍ ສຈ຺ຈໂຕ ເຖຕໂຕ ປຎ຺ຎເປຕິ, ອຸຈ຺ເຉທວາໂທ ສຕ຺ຖາ ເຕນ ທຏ຺ຐພ຺ໂພ. ຕຕ຺ຣ ຍ຺ວາຍໍ ສຕ຺ຖາ ທິຏ຺ເຐ ເຈວ ຘມ຺ເມ ອຕ຺ຕານໍ ສຈ຺ຈໂຕ ເຖຕໂຕ ນ ປຎ຺ຎເປຕິ, ອຠິສມ຺ປຣາຍຎ຺ຈ ອຕ຺ຕານໍ ສຈ຺ຈໂຕ ເຖຕໂຕ ນ ປຎ຺ຎເປຕິ, ສມ຺ມາສມ຺ພຸທ຺ໂຘ ສຕ຺ຖາ ເຕນ ທຏ຺ຐພ຺ໂພ. ອິເມ ອປເຣປິ ຕໂຍ ສຕ຺ຖາໂຣ.

ຕິກນິທ຺ເທໂສ.

໔. ຈຕຸກ຺ກປຸຄ຺ຄລປຎ຺ຎຕ຺ຕິ

໑໓໒. ກຕໂມ ຈ ປຸຄ຺ຄໂລ ອສປ຺ປຸຣິໂສ? ອິເຘກຈ຺ໂຈ ປຸຄ຺ຄໂລ ປາຓາຕິປາຕີ ໂຫຕິ, ອທິນ຺ນາທາຍີ ໂຫຕິ, ກາເມສຸມິຈ຺ຉາຈາຣີ ໂຫຕິ, ມຸສາວາທີ ¶ ໂຫຕິ, ສຸຣາເມຣຍມຊ຺ຊປມາທຏ຺ຐາຍີ ໂຫຕິ – ອຍໍ ວຸຈ຺ຈຕິ ປຸຄ຺ຄໂລ ‘‘ອສປ຺ປຸຣິໂສ’’.

໑໓໓. ກຕໂມ ¶ ຈ ປຸຄ຺ຄໂລ ອສປ຺ປຸຣິເສນ ອສປ຺ປຸຣິສຕໂຣ? ອິເຘກຈ຺ໂຈ ປຸຄ຺ຄໂລ ອຕ຺ຕນາ ຈ ປາຓາຕິປາຕີ ໂຫຕິ ປຣຎ຺ຈ ປາຓາຕິປາເຕ ສມາທເປຕິ ¶ , ອຕ຺ຕນາ ຈ ອທິນ຺ນາທາຍີ ໂຫຕິ ປຣຎ຺ຈ ອທິນ຺ນາທາເນ ສມາທເປຕິ, ອຕ຺ຕນາ ຈ ກາເມສຸມິຈ຺ຉາຈາຣີ ໂຫຕິ ປຣຎ຺ຈ ກາເມສຸມິຈ຺ຉາຈາເຣ ສມາທເປຕິ, ອຕ຺ຕນາ ຈ ມຸສາວາທີ ໂຫຕິ ປຣຎ຺ຈ ມຸສາວາເທ ສມາທເປຕິ, ອຕ຺ຕນາ ຈ ສຸຣາເມຣຍມຊ຺ຊປມາທຏ຺ຐາຍີ ໂຫຕິ ປຣຎ຺ຈ ສຸຣາເມຣຍມຊ຺ຊປມາທຏ຺ຐາເນ ສມາທເປຕິ – ອຍໍ ວຸຈ຺ຈຕິ ປຸຄ຺ຄໂລ ‘‘ອສປ຺ປຸຣິເສນ ອສປ຺ປຸຣິສຕໂຣ’’.

໑໓໔. ກຕໂມ ຈ ປຸຄ຺ຄໂລ ສປ຺ປຸຣິໂສ? ອິເຘກຈ຺ໂຈ ປຸຄ຺ຄໂລ ປາຓາຕິປາຕາ ປຏິວິຣໂຕ ໂຫຕິ ¶ , ອທິນ຺ນາທານາ ປຏິວິຣໂຕ ໂຫຕິ, ກາເມສຸມິຈ຺ຉາຈາຣາ ປຏິວິຣໂຕ ໂຫຕິ, ມຸສາວາທາ ປຏິວິຣໂຕ ໂຫຕິ, ສຸຣາເມຣຍມຊ຺ຊປມາທຏ຺ຐານາ ປຏິວິຣໂຕ ໂຫຕິ – ອຍໍ ວຸຈ຺ຈຕິ ປຸຄ຺ຄໂລ ‘‘ສປ຺ປຸຣິໂສ’’.

໑໓໕. ກຕໂມ ຈ ປຸຄ຺ຄໂລ ສປ຺ປຸຣິເສນ ສປ຺ປຸຣິສຕໂຣ? ອິເຘກຈ຺ໂຈ ປຸຄ຺ຄໂລ ອຕ຺ຕນາ ຈ ປາຓາຕິປາຕາ ປຏິວິຣໂຕ ໂຫຕິ ປຣຎ຺ຈ ປາຓາຕິປາຕາ ເວຣມຓິຍາ ສມາທເປຕິ, ອຕ຺ຕນາ ຈ ອທິນ຺ນາທານາ ປຏິວິຣໂຕ ໂຫຕິ ປຣຎ຺ຈ ອທິນ຺ນາທານາ ເວຣມຓິຍາ ສມາທເປຕິ, ອຕ຺ຕນາ ຈ ກາເມສຸມິຈ຺ຉາຈາຣາ ປຏິວິຣໂຕ ໂຫຕິ ປຣຎ຺ຈ ກາເມສຸມິຈ຺ຉາຈາຣາ ເວຣມຓິຍາ ສມາທເປຕິ, ອຕ຺ຕນາ ຈ ມຸສາວາທາ ປຏິວິຣໂຕ ໂຫຕິ ປຣຎ຺ຈ ມຸສາວາທາ ເວຣມຓິຍາ ສມາທເປຕິ, ອຕ຺ຕນາ ຈ ສຸຣາເມຣຍມຊ຺ຊປມາທຏ຺ຐານາ ປຏິວິຣໂຕ ໂຫຕິ ປຣຎ຺ຈ ສຸຣາເມຣຍມຊ຺ຊປມາທຏ຺ຐານາ ເວຣມຓິຍາ ສມາທເປຕິ ¶ – ອຍໍ ວຸຈ຺ຈຕິ ປຸຄ຺ຄໂລ ‘‘ສປ຺ປຸຣິເສນ ສປ຺ປຸຣິສຕໂຣ’’.

໑໓໖. ກຕໂມ ຈ ປຸຄ຺ຄໂລ ປາໂປ? ອິເຘກຈ຺ໂຈ ປຸຄ຺ຄໂລ ປາຓາຕິປາຕີ ໂຫຕິ, ອທິນ຺ນາທາຍີ ໂຫຕິ, ກາເມສຸມິຈ຺ຉາຈາຣີ ໂຫຕິ, ມຸສາວາທີ ໂຫຕິ, ປິສຸຓວາໂຈ [ປິສຸຓາວາໂຈ] ໂຫຕິ, ຜຣຸສວາໂຈ [ຜຣຸສາວາໂຈ (ສີ.) ທີ. ນິ. ໓.໑໑໕] ໂຫຕິ, ສມ຺ຜປ຺ປລາປີ ໂຫຕິ, ອຠິຊ຺ຌາລຸ ໂຫຕິ, ພ຺ຍາປນ຺ນຈິຕ຺ໂຕ ໂຫຕິ, ມິຈ຺ຉາທິຏ຺ຐິ [ມິຈ຺ຉາທິຏ຺ຐີ (ກ.)] ໂຫຕິ – ອຍໍ ວຸຈ຺ຈຕິ ປຸຄ຺ຄໂລ ‘‘ປາໂປ’’.

໑໓໗. ກຕໂມ ຈ ປຸຄ຺ຄໂລ ປາເປນ ປາປຕໂຣ? ອິເຘກຈ຺ໂຈ ປຸຄ຺ຄໂລ ອຕ຺ຕນາ ຈ ປາຓາຕິປາຕີ ໂຫຕິ ປຣຎ຺ຈ ປາຓາຕິປາເຕ ສມາທເປຕິ, ອຕ຺ຕນາ ¶ ຈ ອທິນ຺ນາທາຍີ ໂຫຕິ ປຣຎ຺ຈ ອທິນ຺ນາທາເນ ສມາທເປຕິ, ອຕ຺ຕນາ ຈ ກາເມສຸມິຈ຺ຉາຈາຣີ ໂຫຕິ ປຣຎ຺ຈ ກາເມສຸມິຈ຺ຉາຈາເຣ ສມາທເປຕິ, ອຕ຺ຕນາ ຈ ມຸສາວາທີ ໂຫຕິ ປຣຎ຺ຈ ມຸສາວາເທ ສມາທເປຕິ, ອຕ຺ຕນາ ຈ ປິສຸຓວາໂຈ ໂຫຕິ ປຣຎ຺ຈ ປິສຸຓາຍ ວາຈາຍ ສມາທເປຕິ, ອຕ຺ຕນາ ຈ ຜຣຸສວາໂຈ ¶ ໂຫຕິ ປຣຎ຺ຈ ຜຣຸສາຍ ວາຈາຍ ສມາທເປຕິ, ອຕ຺ຕນາ ຈ ສມ຺ຜປ຺ປລາປີ ໂຫຕິ ປຣຎ຺ຈ ສມ຺ຜປ຺ປລາເປ ສມາທເປຕິ, ອຕ຺ຕນາ ຈ ອຠິຊ຺ຌາລຸ ໂຫຕິ ປຣຎ຺ຈ ອຠິຊ຺ຌາຍ ສມາທເປຕິ, ອຕ຺ຕນາ ຈ ພ຺ຍາປນ຺ນຈິຕ຺ໂຕ ໂຫຕິ ປຣຎ຺ຈ ພ຺ຍາປາເທ ສມາທເປຕິ, ອຕ຺ຕນາ ຈ ມິຈ຺ຉາທິຏ຺ຐິ ໂຫຕິ ປຣຎ຺ຈ ມິຈ຺ຉາທິຏ຺ຐິຍາ ສມາທເປຕິ – ອຍໍ ວຸຈ຺ຈຕິ ປຸຄ຺ຄໂລ ‘‘ປາເປນ ປາປຕໂຣ’’.

໑໓໘. ກຕໂມ ຈ ປຸຄ຺ຄໂລ ກລ຺ຍາໂຓ? ອິເຘກຈ຺ໂຈ ປຸຄ຺ຄໂລ ປາຓາຕິປາຕາ ປຏິວິຣໂຕ ໂຫຕິ, ອທິນ຺ນາທານາ ປຏິວິຣໂຕ ໂຫຕິ ¶ , ກາເມສຸມິຈ຺ຉາຈາຣາ ປຏິວິຣໂຕ ໂຫຕິ, ມຸສາວາທາ ປຏິວິຣໂຕ ໂຫຕິ, ປິສຸຓາຍ ວາຈາຍ ປຏິວິຣໂຕ ໂຫຕິ, ຜຣຸສາຍ ວາຈາຍ ປຏິວິຣໂຕ ໂຫຕິ, ສມ຺ຜປ຺ປລາປາ ¶ ປຏິວິຣໂຕ ໂຫຕິ, ອນຠິຊ຺ຌາລຸ ໂຫຕິ, ອພ຺ຍາປນ຺ນຈິຕ຺ໂຕ ໂຫຕິ, ສມ຺ມາທິຏ຺ຐິ [ສມ຺ມາທິຏ຺ຐີ (ກ.)] ໂຫຕິ – ອຍໍ ວຸຈ຺ຈຕິ ປຸຄ຺ຄໂລ ‘‘ກລ຺ຍາໂຓ’’.

໑໓໙. ກຕໂມ ຈ ປຸຄ຺ຄໂລ ກລ຺ຍາເຓນ ກລ຺ຍາຓຕໂຣ? ອິເຘກຈ຺ໂຈ ປຸຄ຺ຄໂລ ອຕ຺ຕນາ ຈ ປາຓາຕິປາຕາ ປຏິວິຣໂຕ ໂຫຕິ ປຣຎ຺ຈ ປາຓາຕິປາຕາ ເວຣມຓິຍາ ສມາທເປຕິ, ອຕ຺ຕນາ ຈ ອທິນ຺ນາທານາ ປຏິວິຣໂຕ ໂຫຕິ ປຣຎ຺ຈ ອທິນ຺ນາທານາ ເວຣມຓິຍາ ສມາທເປຕິ, ອຕ຺ຕນາ ຈ ກາເມສຸມິຈ຺ຉາຈາຣາ ປຏິວິຣໂຕ ໂຫຕິ ປຣຎ຺ຈ ກາເມສຸມິຈ຺ຉາຈາຣາ ເວຣມຓິຍາ ສມາທເປຕິ, ອຕ຺ຕນາ ຈ ມຸສາວາທາ ປຏິວິຣໂຕ ໂຫຕິ ປຣຎ຺ຈ ມຸສາວາທາ ເວຣມຓິຍາ ສມາທເປຕິ, ອຕ຺ຕນາ ຈ ປິສຸຓາຍ ວາຈາຍ ປຏິວິຣໂຕ ໂຫຕິ ປຣຎ຺ຈ ປິສຸຓາຍ ວາຈາຍ ເວຣມຓິຍາ ສມາທເປຕິ, ອຕ຺ຕນາ ຈ ຜຣຸສາຍ ວາຈາຍ ປຏິວິຣໂຕ ໂຫຕິ ປຣຎ຺ຈ ຜຣຸສາຍ ວາຈາຍ ເວຣມຓິຍາ ສມາທເປຕິ, ອຕ຺ຕນາ ຈ ສມ຺ຜປ຺ປລາປາ ປຏິວິຣໂຕ ໂຫຕິ ປຣຎ຺ຈ ສມ຺ຜປ຺ປລາປາ ເວຣມຓິຍາ ສມາທເປຕິ, ອຕ຺ຕນາ ຈ ອນຠິຊ຺ຌາລຸ ໂຫຕິ ປຣຎ຺ຈ ອນຠິຊ຺ຌາຍ ສມາທເປຕິ, ອຕ຺ຕນາ ຈ ອພ຺ຍາປນ຺ນຈິຕ຺ໂຕ ໂຫຕິ ປຣຎ຺ຈ ອພ຺ຍາປາເທ ສມາທເປຕິ, ອຕ຺ຕນາ ຈ ສມ຺ມາທິຏ຺ຐິ ໂຫຕິ ປຣຎ຺ຈ ¶ ສມ຺ມາທິຏ຺ຐິຍາ ສມາທເປຕິ – ອຍໍ ວຸຈ຺ຈຕິ ປຸຄ຺ຄໂລ ‘‘ກລ຺ຍາເຓນ ກລ຺ຍາຓຕໂຣ’’.

໑໔໐. ກຕໂມ ຈ ປຸຄ຺ຄໂລ ປາປຘມ຺ໂມ? ອິເຘກຈ຺ໂຈ ປຸຄ຺ຄໂລ ປາຓາຕິປາຕີ ໂຫຕິ, ອທິນ຺ນາທາຍີ ໂຫຕິ…ເປ… ມິຈ຺ຉາທິຏ຺ຐິ ໂຫຕິ – ອຍໍ ວຸຈ຺ຈຕິ ປຸຄ຺ຄໂລ ‘‘ປາປຘມ຺ໂມ’’.

໑໔໑. ກຕໂມ ຈ ປຸຄ຺ຄໂລ ປາປຘມ຺ເມນ ປາປຘມ຺ມຕໂຣ? ອິເຘກຈ຺ໂຈ ປຸຄ຺ຄໂລ ອຕ຺ຕນາ ຈ ປາຓາຕິປາຕີ ໂຫຕິ ປຣຎ຺ຈ ¶ ປາຓາຕິປາເຕ ສມາທເປຕິ, ອຕ຺ຕນາ ຈ ອທິນ຺ນາທາຍີ ໂຫຕິ ປຣຎ຺ຈ ອທິນ຺ນາທາເນ ສມາທເປຕິ…ເປ… ອຕ຺ຕນາ ຈ ມິຈ຺ຉາທິຏ຺ຐິ ໂຫຕິ ປຣຎ຺ຈ ມິຈ຺ຉາທິຏ຺ຐິຍາ ສມາທເປຕິ – ອຍໍ ວຸຈ຺ຈຕິ ປຸຄ຺ຄໂລ ‘‘ປາປຘມ຺ເມນ ປາປຘມ຺ມຕໂຣ’’.

໑໔໒. ກຕໂມ ຈ ປຸຄ຺ຄໂລ ກລ຺ຍາຓຘມ຺ໂມ? ອິເຘກຈ຺ໂຈ ປຸຄ຺ຄໂລ ປາຓາຕິປາຕາ ປຏິວິຣໂຕ ໂຫຕິ, ອທິນ຺ນາທານາ ປຏິວິຣໂຕ ໂຫຕິ…ເປ… ສມາທິຏ຺ຐິ ໂຫຕິ – ອຍໍ ວຸຈ຺ຈຕິ ປຸຄ຺ຄໂລ ‘‘ກລ຺ຍາຓຘມ຺ໂມ’’.

໑໔໓. ກຕໂມ ¶ ຈ ປຸຄ຺ຄໂລ ກລ຺ຍາຓຘມ຺ເມນ ກລ຺ຍາຓຘມ຺ມຕໂຣ? ອິເຘກຈ຺ໂຈ ປຸຄ຺ຄໂລ ອຕ຺ຕນາ ຈ ປາຓາຕິປາຕາ ປຏິວິຣໂຕ ໂຫຕິ ປຣຎ຺ຈ ປາຓາຕິປາຕາ ເວຣມຓິຍາ ສມາທເປຕິ…ເປ… ອຕ຺ຕນາ ຈ ສມ຺ມາທິຏ຺ຐິ ໂຫຕິ ປຣຎ຺ຈ ສມ຺ມາທິຏ຺ຐິຍາ ສມາທເປຕິ – ອຍໍ ວຸຈ຺ຈຕິ ປຸຄ຺ຄໂລ ‘‘ກລ຺ຍາຓຘມ຺ເມນ ກລ຺ຍາຓຘມ຺ມຕໂຣ’’.

໑໔໔. ກຕໂມ ¶ ຈ ປຸຄ຺ຄໂລ ສາວຊ຺ໂຊ? ອິເຘກຈ຺ໂຈ ປຸຄ຺ຄໂລ ສາວຊ຺ເຊນ ກາຍກມ຺ເມນ ສມນ຺ນາຄໂຕ ໂຫຕິ, ສາວຊ຺ເຊນ ວຈີກມ຺ເມນ ສມນ຺ນາຄໂຕ ໂຫຕິ, ສາວຊ຺ເຊນ ມໂນກມ຺ເມນ ສມນ຺ນາຄໂຕ ໂຫຕິ – ອຍໍ ວຸຈ຺ຈຕິ ປຸຄ຺ຄໂລ ‘‘ສາວຊ຺ໂຊ’’.

໑໔໕. ກຕໂມ ຈ ປຸຄ຺ຄໂລ ວຊ຺ຊພຫຸໂລ? ອິເຘກຈ຺ໂຈ ປຸຄ຺ຄໂລ ສາວຊ຺ເຊນ ພຫຸລໍ ກາຍກມ຺ເມນ ສມນ຺ນາຄໂຕ ໂຫຕິ ອປ຺ປໍ ອນວຊ຺ເຊນ, ສາວຊ຺ເຊນ ພຫຸລໍ ວຈີກມ຺ເມນ ສມນ຺ນາຄໂຕ ໂຫຕິ ອປ຺ປໍ ອນວຊ຺ເຊນ, ສາວຊ຺ເຊນ ພຫຸລໍ ມໂນກມ຺ເມນ ສມນ຺ນາຄໂຕ ໂຫຕິ ອປ຺ປໍ ອນວຊ຺ເຊນ – ອຍໍ ວຸຈ຺ຈຕິ ປຸຄ຺ຄໂລ ‘‘ວຊ຺ຊພຫຸໂລ’’.

໑໔໖. ກຕໂມ ¶ ຈ ປຸຄ຺ຄໂລ ອປ຺ປວຊ຺ໂຊ? ອິເຘກຈ຺ໂຈ ປຸຄ຺ຄໂລ ອນວຊ຺ເຊນ ພຫຸລໍ ກາຍກມ຺ເມນ ສມນ຺ນາຄໂຕ ¶ ໂຫຕິ ອປ຺ປໍ ສາວຊ຺ເຊນ, ອນວຊ຺ເຊນ ພຫຸລໍ ວຈີກມ຺ເມນ ສມນ຺ນາຄໂຕ ໂຫຕິ ອປ຺ປໍ ສາວຊ຺ເຊນ, ອນວຊ຺ເຊນ ພຫຸລໍ ມໂນກມ຺ເມນ ສມນ຺ນາຄໂຕ ໂຫຕິ ອປ຺ປໍ ສາວຊ຺ເຊນ – ອຍໍ ວຸຈ຺ຈຕິ ປຸຄ຺ຄໂລ ‘‘ອປ຺ປວຊ຺ໂຊ’’.

໑໔໗. ກຕໂມ ຈ ປຸຄ຺ຄໂລ ອນວຊ຺ໂຊ? ອິເຘກຈ຺ໂຈ ປຸຄ຺ຄໂລ ອນວຊ຺ເຊນ ກາຍກມ຺ເມນ ສມນ຺ນາຄໂຕ ໂຫຕິ, ອນວຊ຺ເຊນ ວຈີກມ຺ເມນ ສມນ຺ນາຄໂຕ ໂຫຕິ, ອນວຊ຺ເຊນ ມໂນກມ຺ເມນ ສມນ຺ນາຄໂຕ ໂຫຕິ – ອຍໍ ວຸຈ຺ຈຕິ ປຸຄ຺ຄໂລ ‘‘ອນວຊ຺ໂຊ’’.

໑໔໘. ກຕໂມ ຈ ປຸຄ຺ຄໂລ ອຸຄ຺ຆຏິຕຎ຺ຎູ? ຍສ຺ສ ປຸຄ຺ຄລສ຺ສ ສຫ ອຸທາຫຏເວລາຍ ຘມ຺ມາຠິສມໂຍ ໂຫຕິ – ອຍໍ ວຸຈ຺ຈຕິ ປຸຄ຺ຄໂລ ‘‘ອຸຄ຺ຆຏິຕຎ຺ຎູ’’.

໑໔໙. ກຕໂມ ຈ ປຸຄ຺ຄໂລ ວິປຎ຺ຈິຕຎ຺ຎູ? ຍສ຺ສ ປຸຄ຺ຄລສ຺ສ ສໍຂິຕ຺ເຕນ ຠາສິຕສ຺ສ ວິຕ຺ຖາເຣນ ອຕ຺ເຖ ວິຠຊິຍມາເນ ຘມ຺ມາຠິສມໂຍ ໂຫຕິ – ອຍໍ ວຸຈ຺ຈຕິ ປຸຄ຺ຄໂລ ‘‘ວິປຎ຺ຈິຕຎ຺ຎູ’’.

໑໕໐. ກຕໂມ ¶ ຈ ປຸຄ຺ຄໂລ ເນຍ຺ໂຍ? ຍສ຺ສ ປຸຄ຺ຄລສ຺ສ ອຸທ຺ເທສໂຕ ປຣິປຸຈ຺ຉໂຕ ໂຍນິໂສ ມນສິກໂຣໂຕ ກລ຺ຍາຓມິຕ຺ເຕ ເສວໂຕ ຠຊໂຕ ປຍິຣຸປາສໂຕ ເອວໍ ອນຸປຸພ຺ເພນ ຘມ຺ມາຠິສມໂຍ ໂຫຕິ – ອຍໍ ວຸຈ຺ຈຕິ ປຸຄ຺ຄໂລ ‘‘ເນຍ຺ໂຍ’’.

໑໕໑. ກຕໂມ ຈ ປຸຄ຺ຄໂລ ປທປຣໂມ? ຍສ຺ສ ປຸຄ຺ຄລສ຺ສ ພຫຸມ຺ປິ ສຸຓໂຕ ພຫຸມ຺ປິ ຠຓໂຕ ພຫຸມ຺ປິ ຘາຣຍໂຕ ພຫຸມ຺ປິ ວາຈຍໂຕ ນ ຕາຍ ຊາຕິຍາ ຘມ຺ມາຠິສມໂຍ ໂຫຕິ – ອຍໍ ວຸຈ຺ຈຕິ ປຸຄ຺ຄໂລ ‘‘ປທປຣໂມ’’.

໑໕໒. ກຕໂມ ¶ ຈ ປຸຄ຺ຄໂລ ຍຸຕ຺ຕປ຺ປຏິຠາໂນ [ຍຸຕ຺ຕປຏິຠາໂຓ (ສ຺ຍາ.) ອ. ນິ. ໔.໑໓໒] ໂນ ມຸຕ຺ຕປ຺ປຏິຠາໂນ? ອິເຘກຈ຺ໂຈ ປຸຄ຺ຄໂລ ປຎ຺ຫໍ ປຸຏ຺ໂຐ ສມາໂນ ຍຸຕ຺ຕໍ ວທຕິ ໂນ ສີຆໍ – ອຍໍ ¶ ວຸຈ຺ຈຕິ ປຸຄ຺ຄໂລ ‘‘ຍຸຕ຺ຕປ຺ປຏິຠາໂນ ໂນ ມຸຕ຺ຕປ຺ປຏິຠາໂນ’’.

໑໕໓. ກຕໂມ ¶ ຈ ປຸຄ຺ຄໂລ ມຸຕ຺ຕປ຺ປຏິຠາໂນ ໂນ ຍຸຕ຺ຕປ຺ປຏິຠາໂນ? ອິເຘກຈ຺ໂຈ ປຸຄ຺ຄໂລ ປຎ຺ຫໍ ປຸຏ຺ໂຐ ສມາໂນ ສີຆໍ ວທຕິ ໂນ ຍຸຕ຺ຕໍ – ອຍໍ ວຸຈ຺ຈຕິ ປຸຄ຺ຄໂລ ‘‘ມຸຕ຺ຕປ຺ປຏິຠາໂນ ໂນ ຍຸຕ຺ຕປ຺ປຏິຠາໂນ’’.

໑໕໔. ກຕໂມ ຈ ປຸຄ຺ຄໂລ ຍຸຕ຺ຕປ຺ປຏິຠາໂນ ຈ ມຸຕ຺ຕປ຺ປຏິຠາໂນ ຈ? ອິເຘກຈ຺ໂຈ ປຸຄ຺ຄໂລ ປຎ຺ຫໍ ປຸຏ຺ໂຐ ສມາໂນ ຍຸຕ຺ຕຎ຺ຈ ວທຕິ ສີຆຎ຺ຈ – ອຍໍ ວຸຈ຺ຈຕິ ປຸຄ຺ຄໂລ ‘‘ຍຸຕ຺ຕປ຺ປຏິຠາໂນ ຈ ມຸຕ຺ຕປ຺ປຏິຠາໂນ ຈ’’.

໑໕໕. ກຕໂມ ຈ ປຸຄ຺ຄໂລ ເນວ ຍຸຕ຺ຕປ຺ປຏິຠາໂນ ໂນ ມຸຕ຺ຕປ຺ປຏິຠາໂນ? ອິເຘກຈ຺ໂຈ ປຸຄ຺ຄໂລ ປຎ຺ຫໍ ປຸຏ຺ໂຐ ສມາໂນ ເນວ ຍຸຕ຺ຕໍ ວທຕິ ໂນ ສີຆໍ – ອຍໍ ວຸຈ຺ຈຕິ, ປຸຄ຺ຄໂລ ‘‘ເນວ ຍຸຕ຺ຕປ຺ປຏິຠາໂນ ໂນ ມຸຕ຺ຕປ຺ປຏິຠາໂນ’’.

໑໕໖. ຕຕ຺ຖ ກຕເມ ຈຕ຺ຕາໂຣ ຘມ຺ມກຖິກາ ປຸຄ຺ຄລາ? ອິເຘກຈ຺ໂຈ ຘມ຺ມກຖິໂກ ອປ຺ປຎ຺ຈ ຠາສຕິ ອສຫິຕຎ຺ຈ, ປຣິສາ ຈສ຺ສ ນ ກຸສລາ ໂຫຕິ ສຫິຕາສຫິຕສ຺ສ. ເອວຣູໂປ ຘມ຺ມກຖິໂກ ເອວຣູປາຍ ປຣິສາຍ ຘມ຺ມກຖິໂກຕ຺ເວວ ສງ຺ຂໍ ຄຈ຺ຉຕິ.

ອິຘ ¶ ປເນກຈ຺ໂຈ ຘມ຺ມກຖິໂກ ອປ຺ປຎ຺ຈ ຠາສຕິ ສຫິຕຎ຺ຈ, ປຣິສາ ຈສ຺ສ ກຸສລາ ໂຫຕິ ສຫິຕາສຫິຕສ຺ສ. ເອວຣູໂປ ຘມ຺ມກຖິໂກ ເອວຣູປາຍ ປຣິສາຍ ຘມ຺ມກຖິໂກຕ຺ເວວ ສງ຺ຂໍ ຄຈ຺ຉຕິ.

ອິຘ ປເນກຈ຺ໂຈ ຘມ຺ມກຖິໂກ ພຫຸຎ຺ຈ ຠາສຕິ ອສຫິຕຎ຺ຈ, ປຣິສາ ຈສ຺ສ ນ ກຸສລາ ໂຫຕິ ສຫິຕາສຫິຕສ຺ສ. ເອວຣູໂປ ຘມ຺ມກຖິໂກ ເອວຣູປາຍ ປຣິສາຍ ຘມ຺ມກຖິໂກຕ຺ເວວ ສງ຺ຂໍ ຄຈ຺ຉຕິ.

ອິຘ ປເນກຈ຺ໂຈ ຘມ຺ມກຖິໂກ ພຫຸຎ຺ຈ ຠາສຕິ ສຫິຕຎ຺ຈ, ປຣິສາ ຈສ຺ສ ກຸສລາ ໂຫຕິ ສຫິຕາສຫິຕສ຺ສ. ເອວຣູໂປ ¶ ຘມ຺ມກຖິໂກ ເອວຣູປາຍ ປຣິສາຍ ຘມ຺ມກຖິໂກຕ຺ເວວ ສງ຺ຂໍ ຄຈ຺ຉຕິ. ອິເມ ຈຕ຺ຕາໂຣ ‘‘ຘມ຺ມກຖິກາ ປຸຄ຺ຄລາ’’.

໑໕໗. ຕຕ຺ຖ ກຕເມ ຈຕ຺ຕາໂຣ ວລາຫກູປມາ ປຸຄ຺ຄລາ? ຈຕ຺ຕາໂຣ ວລາຫກາ – ຄຊ຺ຊິຕາ ໂນ ວສ຺ສິຕາ, ວສ຺ສິຕາ ໂນ ຄຊ຺ຊິຕາ, ຄຊ຺ຊິຕາ ຈ ວສ຺ສິຕາ ຈ, ເນວ ຄຊ຺ຊິຕາ ໂນ ວສ຺ສິຕາ. ເອວເມວໍ ຈຕ຺ຕາໂຣເມ ¶ ວລາຫກູປມາ ປຸຄ຺ຄລາ ສນ຺ໂຕ ສໍວິຊ຺ຊມານາ ໂລກສ຺ມິໍ. ກຕເມ ຈຕ຺ຕາໂຣ ¶ ? ຄຊ຺ຊິຕາ ໂນ ວສ຺ສິຕາ, ວສ຺ສິຕາ ໂນ ຄຊ຺ຊິຕາ, ຄຊ຺ຊິຕາ ຈ ວສ຺ສິຕາ ຈ, ເນວ ຄຊ຺ຊິຕາ ໂນ ວສ຺ສິຕາ.

ກຖຎ຺ຈ ປຸຄ຺ຄໂລ ຄຊ຺ຊິຕາ ໂຫຕິ ໂນ ວສ຺ສິຕາ? ອິເຘກຈ຺ໂຈ ປຸຄ຺ຄໂລ ຠາສິຕາ ໂຫຕິ, ໂນ ກຕ຺ຕາ. ເອວໍ ປຸຄ຺ຄໂລ ຄຊ຺ຊິຕາ ໂຫຕິ, ໂນ ວສ຺ສິຕາ. ເສຍ຺ຍຖາປິ ໂສ ວລາຫໂກ ຄຊ຺ຊິຕາ ໂນ ວສ຺ສິຕາ, ຕຖູປໂມ ອຍໍ ປຸຄ຺ຄໂລ.

ກຖຎ຺ຈ ປຸຄ຺ຄໂລ ວສ຺ສິຕາ ໂຫຕິ ໂນ ຄຊ຺ຊິຕາ? ອິເຘກຈ຺ໂຈ ປຸຄ຺ຄໂລ ກຕ຺ຕາ ໂຫຕິ, ໂນ ຠາສິຕາ. ເອວໍ ປຸຄ຺ຄໂລ ວສ຺ສິຕາ ໂຫຕິ ໂນ ຄຊ຺ຊິຕາ. ເສຍ຺ຍຖາປິ ໂສ ວລາຫໂກ ວສ຺ສິຕາ ໂນ ຄຊ຺ຊິຕາ, ຕຖູປໂມ ອຍໍ ປຸຄ຺ຄໂລ.

ກຖຎ຺ຈ ປຸຄ຺ຄໂລ ຄຊ຺ຊິຕາ ຈ ໂຫຕິ ວສ຺ສິຕາ ຈ? ອິເຘກຈ຺ໂຈ ປຸຄ຺ຄໂລ ຠາສິຕາ ຈ ໂຫຕິ, ກຕ຺ຕາ ຈ. ເອວໍ ປຸຄ຺ຄໂລ ຄຊ຺ຊິຕາ ຈ ໂຫຕິ ວສ຺ສິຕາ ຈ. ເສຍ຺ຍຖາປິ ໂສ ວລາຫໂກ ຄຊ຺ຊິຕາ ຈ ວສ຺ສິຕາ ຈ, ຕຖູປໂມ ອຍໍ ປຸຄ຺ຄໂລ.

ກຖຎ຺ຈ ¶ ປຸຄ຺ຄໂລ ເນວ ຄຊ຺ຊິຕາ ໂຫຕິ ໂນ ວສ຺ສິຕາ? ອິເຘກຈ຺ໂຈ ປຸຄ຺ຄໂລ ເນວ ຠາສິຕາ ໂຫຕິ ໂນ ກຕ຺ຕາ. ເອວໍ ປຸຄ຺ຄໂລ ເນວ ຄຊ຺ຊິຕາ ໂຫຕິ ໂນ ວສ຺ສິຕາ. ເສຍ຺ຍຖາປິ ໂສ ວລາຫໂກ ເນວ ¶ ຄຊ຺ຊິຕາ ໂນ ວສ຺ສິຕາ, ຕຖູປໂມ ອຍໍ ປຸຄ຺ຄໂລ.

ອິເມ ຈຕ຺ຕາໂຣ ວລາຫກູປມາ ປຸຄ຺ຄລາ ສນ຺ໂຕ ສໍວິຊ຺ຊມານາ ໂລກສ຺ມິໍ.

໑໕໘. ຕຕ຺ຖ ກຕເມ ຈຕ຺ຕາໂຣ ມູສິກູປມາ ປຸຄ຺ຄລາ? ຈຕສ຺ໂສ ມູສິກາ – ຄາຘໍ ກຕ຺ຕາ ໂນ ວສິຕາ, ວສິຕາ ໂນ ຄາຘໍ ກຕ຺ຕາ, ຄາຘໍ ກຕ຺ຕາ ຈ ວສິຕາ ຈ, ເນວ ຄາຘໍ ກຕ຺ຕາ ໂນ ວສິຕາ. ເອວເມວໍ ຈຕ຺ຕາໂຣເມ ມູສິກູປມາ ປຸຄ຺ຄລາ ສນ຺ໂຕ ສໍວິຊ຺ຊມານາ ໂລກສ຺ມິໍ. ກຕເມ ຈຕ຺ຕາໂຣ? ຄາຘໍ ກຕ຺ຕາ ໂນ ວສິຕາ, ວສິຕາ ໂນ ຄາຘໍ ກຕ຺ຕາ, ຄາຘໍ ກຕ຺ຕາ ຈ ວສິຕາ ຈ, ເນວ ຄາຘໍ ກຕ຺ຕາ ໂນ ວສິຕາ.

ກຖຎ຺ຈ ປຸຄ຺ຄໂລ ຄາຘໍ ກຕ຺ຕາ ໂຫຕິ ໂນ ວສິຕາ? ອິເຘກຈ຺ໂຈ ປຸຄ຺ຄໂລ ຘມ຺ມໍ ປຣິຍາປຸຓາຕິ – ສຸຕ຺ຕໍ ເຄຍ຺ຍໍ ເວຍ຺ຍາກຣຓໍ ຄາຖໍ ອຸທານໍ ອິຕິວຸຕ຺ຕກໍ ຊາຕກໍ ອພ຺ຠຸຕຘມ຺ມໍ ເວທລ຺ລໍ. ໂສ ‘‘ອິທໍ ທຸກ຺ຂ’’ນ຺ຕິ ຍຖາຠູຕໍ ນປ຺ປຊານາຕິ, ‘‘ອຍໍ ທຸກ຺ຂສມຸທໂຍ’’ຕິ ຍຖາຠູຕໍ ນປ຺ປຊານາຕິ, ‘‘ອຍໍ ທຸກ຺ຂນິໂຣໂຘ’’ຕິ ¶ ຍຖາຠູຕໍ ນປ຺ປຊານາຕິ, ‘‘ອຍໍ ທຸກ຺ຂນິໂຣຘຄາມິນີ ປຏິປທາ’’ຕິ ຍຖາຠູຕໍ ນປ຺ປຊານາຕິ. ເອວໍ ປຸຄ຺ຄໂລ ຄາຘໍ ກຕ຺ຕາ ໂຫຕິ ໂນ ວສິຕາ. ເສຍ຺ຍຖາປິ ສາ ມູສິກາ ຄາຘໍ ກຕ຺ຕາ ໂນ ວສິຕາ, ຕຖູປໂມ ອຍໍ ປຸຄ຺ຄໂລ.

ກຖຎ຺ຈ ¶ ປຸຄ຺ຄໂລ ວສິຕາ ໂຫຕິ ໂນ ຄາຘໍ ກຕ຺ຕາ? ອິເຘກຈ຺ໂຈ ປຸຄ຺ຄໂລ ຘມ຺ມໍ ນ ປຣິຍາປຸຓາຕິ – ສຸຕ຺ຕໍ ເຄຍ຺ຍໍ ເວຍ຺ຍາກຣຓໍ ຄາຖໍ ອຸທານໍ ອິຕິວຸຕ຺ຕກໍ ຊາຕກໍ ອພ຺ຠຸຕຘມ຺ມໍ ເວທລ຺ລໍ. ໂສ ‘‘ອິທໍ ທຸກ຺ຂ’’ນ຺ຕິ ຍຖາຠູຕໍ ປຊານາຕິ, ‘‘ອຍໍ ທຸກ຺ຂສມຸທໂຍ’’ຕິ ຍຖາຠູຕໍ ປຊານາຕິ, ‘‘ອຍໍ ¶ ທຸກ຺ຂນິໂຣໂຘ’’ຕິ ຍຖາຠູຕໍ ປຊານາຕິ, ‘‘ອຍໍ ທຸກ຺ຂນິໂຣຘຄາມິນີ ປຏິປທາ’’ຕິ ຍຖາຠູຕໍ ປຊານາຕິ. ເອວໍ ປຸຄ຺ຄໂລ ວສິຕາ ໂຫຕິ ໂນ ຄາຘໍ ກຕ຺ຕາ. ເສຍ຺ຍຖາປິ ສາ ມູສິກາ ວສິຕາ ໂນ ຄາຘໍ ກຕ຺ຕາ, ຕຖູປໂມ ອຍໍ ປຸຄ຺ຄໂລ.

ກຖຎ຺ຈ ປຸຄ຺ຄໂລ ຄາຘໍ ກຕ຺ຕາ ຈ ໂຫຕິ ວສິຕາ ຈ? ອິເຘກຈ຺ໂຈ ປຸຄ຺ຄໂລ ຘມ຺ມໍ ປຣິຍາປຸຓາຕິ – ສຸຕ຺ຕໍ ເຄຍ຺ຍໍ ເວຍ຺ຍາກຣຓໍ ຄາຖໍ ອຸທານໍ ອິຕິວຸຕ຺ຕກໍ ຊາຕກໍ ອພ຺ຠຸຕຘມ຺ມໍ ເວທລ຺ລໍ. ໂສ ‘‘ອິທໍ ທຸກ຺ຂ’’ນ຺ຕິ ຍຖາຠູຕໍ ປຊານາຕິ, ‘‘ອຍໍ ທຸກ຺ຂສມຸທໂຍ’’ຕິ ຍຖາຠູຕໍ ປຊານາຕິ, ‘‘ອຍໍ ທຸກ຺ຂນິໂຣໂຘ’’ຕິ ຍຖາຠູຕໍ ປຊານາຕິ, ‘‘ອຍໍ ທຸກ຺ຂນິໂຣຘຄາມິນີ ປຏິປທາ’’ຕິ ຍຖາຠູຕໍ ປຊານາຕິ. ເອວໍ ປຸຄ຺ຄໂລ ຄາຘໍ ກຕ຺ຕາ ຈ ໂຫຕິ ວສິຕາ ຈ. ເສຍ຺ຍຖາປິ ສາ ມູສິກາ ຄາຘໍ ກຕ຺ຕາ ຈ ວສິຕາ ຈ, ຕຖູປໂມ ອຍໍ ປຸຄ຺ຄໂລ.

ກຖຎ຺ຈ ປຸຄ຺ຄໂລ ເນວ ຄາຘໍ ກຕ຺ຕາ ໂຫຕິ ໂນ ວສິຕາ? ອິເຘກຈ຺ໂຈ ປຸຄ຺ຄໂລ ຘມ຺ມໍ ນ ປຣິຍາປຸຓາຕິ – ສຸຕ຺ຕໍ ເຄຍ຺ຍໍ ເວຍ຺ຍາກຣຓໍ ຄາຖໍ ອຸທານໍ ອິຕິວຸຕ຺ຕກໍ ຊາຕກໍ ອພ຺ຠຸຕຘມ຺ມໍ ເວທລ຺ລໍ. ໂສ ¶ ‘‘ອິທໍ ທຸກ຺ຂ’’ນ຺ຕິ ຍຖາຠູຕໍ ນປ຺ປຊານາຕິ, ‘‘ອຍໍ ທຸກ຺ຂສມຸທໂຍ’’ຕິ ຍຖາຠູຕໍ ນປ຺ປຊານາຕິ, ‘‘ອຍໍ ທຸກ຺ຂນິໂຣໂຘ’’ຕິ ຍຖາຠູຕໍ ນປ຺ປຊານາຕິ, ‘‘ອຍໍ ທຸກ຺ຂນິໂຣຘຄາມິນີ ປຏິປທາ’’ຕິ ຍຖາຠູຕໍ ນປ຺ປຊານາຕິ. ເອວໍ ປຸຄ຺ຄໂລ ເນວ ຄາຘໍ ກຕ຺ຕາ ໂຫຕິ ໂນ ວສິຕາ. ເສຍ຺ຍຖາປິ ສາ ມູສິກາ ເນວ ຄາຘໍ ກຕ຺ຕາ ໂນ ວສິຕາ, ຕຖູປໂມ ອຍໍ ປຸຄ຺ຄໂລ.

ອິເມ ຈຕ຺ຕາໂຣ ມູສິກູປມາ ປຸຄ຺ຄລາ ສນ຺ໂຕ ສໍວິຊ຺ຊມານາ ໂລກສ຺ມິໍ.

໑໕໙. ຕຕ຺ຖ ¶ ¶ ກຕເມ ຈຕ຺ຕາໂຣ ອມ຺ພູປມາ ປຸຄ຺ຄລາ? ຈຕ຺ຕາຣິ ອມ຺ພານິ – ອາມໍ ປກ຺ກວຓ຺ຓິ [ປກ຺ກວຓ຺ຓີ], ປກ຺ກໍ ອາມວຓ຺ຓິ [ອາມວຓ຺ຓີ (ສ຺ຍາ. ກ.) ອ. ນິ. ໔.໑໐໕], ອາມໍ ອາມວຓ຺ຓິ, ປກ຺ກໍ ປກ຺ກວຓ຺ຓິ. ເອວເມວໍ ຈຕ຺ຕາໂຣເມ ອມ຺ພູປມາ ປຸຄ຺ຄລາ ສນ຺ໂຕ ສໍວິຊ຺ຊມານາ ໂລກສ຺ມິໍ. ກຕເມ ຈຕ຺ຕາໂຣ? ອາໂມ ປກ຺ກວຓ຺ຓີ, ປກ຺ໂກ ອາມວຓ຺ຓີ, ອາໂມ ອາມວຓ຺ຓີ, ປກ຺ໂກ ປກ຺ກວຓ຺ຓີ.

ກຖຎ຺ຈ ປຸຄ຺ຄໂລ ອາໂມ ໂຫຕິ ປກ຺ກວຓ຺ຓີ? ອິເຘກຈ຺ຈສ຺ສ ປຸຄ຺ຄລສ຺ສ ປາສາທິກໍ ໂຫຕິ ອຠິກ຺ກນ຺ຕໍ ປຏິກ຺ກນ຺ຕໍ ອາໂລກິຕໍ ວິໂລກິຕໍ ສມິຎ຺ຊິຕໍ [ສມ຺ມິຎ຺ຊິຕໍ (ສີ. ສ຺ຍາ.)] ປສາຣິຕໍ ສງ຺ຆາຏິປຕ຺ຕຈີວຣຘາຣຓໍ. ໂສ ‘‘ອິທໍ ທຸກ຺ຂ’’ນ຺ຕິ ຍຖາຠູຕໍ ນປ຺ປຊານາຕິ, ‘‘ອຍໍ ທຸກ຺ຂສມຸທໂຍ’’ຕິ ຍຖາຠູຕໍ ນປ຺ປຊານາຕິ, ‘‘ອຍໍ ທຸກ຺ຂນິໂຣໂຘ’’ຕິ ຍຖາຠູຕໍ ນປ຺ປຊານາຕິ, ‘‘ອຍໍ ທຸກ຺ຂນິໂຣຘຄາມິນີ ປຏິປທາ’’ຕິ ຍຖາຠູຕໍ ນປ຺ປຊານາຕິ. ເອວໍ ປຸຄ຺ຄໂລ ອາໂມ ໂຫຕິ ປກ຺ກວຓ຺ຓີ. ເສຍ຺ຍຖາປິ ຕໍ ອມ຺ພໍ ອາມໍ ປກ຺ກວຓ຺ຓິ, ຕຖູປໂມ ອຍໍ ປຸຄ຺ຄໂລ.

ກຖຎ຺ຈ ປຸຄ຺ຄໂລ ປກ຺ໂກ ໂຫຕິ ອາມວຓ຺ຓີ? ອິເຘກຈ຺ຈສ຺ສ ¶ ປຸຄ຺ຄລສ຺ສ ນ ປາສາທິກໍ ໂຫຕິ ອຠິກ຺ກນ຺ຕໍ ປຏິກ຺ກນ຺ຕໍ ອາໂລກິຕໍ ວິໂລກິຕໍ ສມິຎ຺ຊິຕໍ ປສາຣິຕໍ ສງ຺ຆາຏິປຕ຺ຕຈີວຣຘາຣຓໍ. ໂສ ‘‘ອິທໍ ທຸກ຺ຂ’’ນ຺ຕິ ຍຖາຠູຕໍ ປຊານາຕິ, ‘‘ອຍໍ ທຸກ຺ຂສມຸທໂຍ’’ຕິ ຍຖາຠູຕໍ ປຊານາຕິ, ‘‘ອຍໍ ທຸກ຺ຂນິໂຣໂຘ’’ຕິ ຍຖາຠູຕໍ ປຊານາຕິ, ‘‘ອຍໍ ທຸກ຺ຂນິໂຣຘຄາມິນີ ປຏິປທາ’’ຕິ ຍຖາຠູຕໍ ປຊານາຕິ. ເອວໍ ປຸຄ຺ຄໂລ ປກ຺ໂກ ໂຫຕິ ອາມວຓ຺ຓີ. ເສຍ຺ຍຖາປິ ຕໍ ອມ຺ພໍ ປກ຺ກໍ ອາມວຓ຺ຓິ, ຕຖູປໂມ ອຍໍ ປຸຄ຺ຄໂລ.

ກຖຎ຺ຈ ປຸຄ຺ຄໂລ ອາໂມ ໂຫຕິ ອາມວຓ຺ຓີ? ອິເຘກຈ຺ຈສ຺ສ ປຸຄ຺ຄລສ຺ສ ¶ ນ ປາສາທິກໍ ໂຫຕິ ອຠິກ຺ກນ຺ຕໍ ປຏິກ຺ກນ຺ຕໍ ອາໂລກິຕໍ ວິໂລກິຕໍ ສມິຎ຺ຊິຕໍ ປສາຣິຕໍ ສງ຺ຆາຏິປຕ຺ຕຈີວຣຘາຣຓໍ. ໂສ ‘‘ອິທໍ ທຸກ຺ຂ’’ນ຺ຕິ ຍຖາຠູຕໍ ນປ຺ປຊານາຕິ…ເປ… ‘‘ອຍໍ ທຸກ຺ຂນິໂຣຘຄາມິນີ ປຏິປທາ’’ຕິ ຍຖາຠູຕໍ ນປ຺ປຊານາຕິ. ເອວໍ ປຸຄ຺ຄໂລ ອາໂມ ໂຫຕິ ອາມວຓ຺ຓີ. ເສຍ຺ຍຖາປິ ຕໍ ອມ຺ພໍ ອາມໍ ອາມວຓ຺ຓິ, ຕຖູປໂມ ອຍໍ ປຸຄ຺ຄໂລ.

ກຖຎ຺ຈ ປຸຄ຺ຄໂລ ປກ຺ໂກ ໂຫຕິ ປກ຺ກວຓ຺ຓີ? ອິເຘກຈ຺ຈສ຺ສ ປຸຄ຺ຄລສ຺ສ ປາສາທິກໍ ໂຫຕິ ອຠິກ຺ກນ຺ຕໍ ປຏິກ຺ກນ຺ຕໍ ອາໂລກິຕໍ ວິໂລກິຕໍ ສມິຎ຺ຊິຕໍ ປສາຣິຕໍ ສງ຺ຆາຏິປຕ຺ຕຈີວຣຘາຣຓໍ ¶ . ໂສ ‘‘ອິທໍ ທຸກ຺ຂ’’ນ຺ຕິ ຍຖາຠູຕໍ ປຊານາຕິ ¶ …ເປ… ‘‘ອຍໍ ທຸກ຺ຂນິໂຣຘຄາມິນີ ປຏິປທາ’’ຕິ ຍຖາຠູຕໍ ປຊານາຕິ. ເອວໍ ປຸຄ຺ຄໂລ ປກ຺ໂກ ໂຫຕິ ປກ຺ກວຓ຺ຓີ. ເສຍ຺ຍຖາປິ ຕໍ ອມ຺ພໍ ປກ຺ກໍ ປກ຺ກວຓ຺ຓິ, ຕຖູປໂມ ອຍໍ ປຸຄ຺ຄໂລ.

ອິເມ ຈຕ຺ຕາໂຣ ອມ຺ພູປມາ ປຸຄ຺ຄລາ ສນ຺ໂຕ ສໍວິຊ຺ຊມານາ ໂລກສ຺ມິໍ.

໑໖໐. ຕຕ຺ຖ ກຕເມ ຈຕ຺ຕາໂຣ ກຸມ຺ຠູປມາ ປຸຄ຺ຄລາ? ຈຕ຺ຕາໂຣ ກຸມ຺ຠາ – ຕຸຈ຺ໂຉ ປິຫິໂຕ, ປູໂຣ ວິວໂຏ, ຕຸຈ຺ໂຉ ວິວໂຏ, ປູໂຣ ປິຫິໂຕ. ເອວເມວໍ ຈຕ຺ຕາໂຣເມ ກຸມ຺ຠູປມາ ປຸຄ຺ຄລາ ສນ຺ໂຕ ສໍວິຊ຺ຊມານາ ໂລກສ຺ມິໍ. ກຕເມ ຈຕ຺ຕາໂຣ? ຕຸຈ຺ໂຉ ປິຫິໂຕ, ປູໂຣ ວິວໂຏ, ຕຸຈ຺ໂຉ ວິວໂຏ, ປູໂຣ ປິຫິໂຕ.

ກຖຎ຺ຈ ປຸຄ຺ຄໂລ ຕຸຈ຺ໂຉ ໂຫຕິ ປິຫິໂຕ? ອິເຘກຈ຺ຈສ຺ສ ປຸຄ຺ຄລສ຺ສ ປາສາທິກໍ ໂຫຕິ ອຠິກ຺ກນ຺ຕໍ ປຏິກ຺ກນ຺ຕໍ ອາໂລກິຕໍ ວິໂລກິຕໍ ສມິຎ຺ຊິຕໍ ປສາຣິຕໍ ສງ຺ຆາຏິປຕ຺ຕຈີວຣຘາຣຓໍ. ໂສ ‘‘ອິທໍ ທຸກ຺ຂ’’ນ຺ຕິ ຍຖາຠູຕໍ ນປ຺ປຊານາຕິ…ເປ… ‘‘ອຍໍ ທຸກ຺ຂນິໂຣຘຄາມິນີ ¶ ປຏິປທາ’’ຕິ ຍຖາຠູຕໍ ນປ຺ປຊານາຕິ. ເອວໍ ປຸຄ຺ຄໂລ ຕຸຈ຺ໂຉ ໂຫຕິ ປິຫິໂຕ. ເສຍ຺ຍຖາປິ ໂສ ກຸມ຺ໂຠ ຕຸຈ຺ໂຉ ປິຫິໂຕ, ຕຖູປໂມ ອຍໍ ປຸຄ຺ຄໂລ.

ກຖຎ຺ຈ ປຸຄ຺ຄໂລ ປູໂຣ ໂຫຕິ ວິວໂຏ? ອິເຘກຈ຺ຈສ຺ສ ປຸຄ຺ຄລສ຺ສ ນ ປາສາທິກໍ ໂຫຕິ ອຠິກ຺ກນ຺ຕໍ ປຏິກ຺ກນ຺ຕໍ ອາໂລກິຕໍ ວິໂລກິຕໍ ສມິຎ຺ຊິຕໍ ປສາຣິຕໍ ສງ຺ຆາຏິປຕ຺ຕຈີວຣຘາຣຓໍ. ໂສ ‘‘ອິທໍ ທຸກ຺ຂ’’ນ຺ຕິ ຍຖາຠູຕໍ ປຊານາຕິ…ເປ… ‘‘ອຍໍ ທຸກ຺ຂນິໂຣຘຄາມິນີ ປຏິປທາ’’ຕິ ຍຖາຠູຕໍ ປຊານາຕິ. ເອວໍ ປຸຄ຺ຄໂລ ປູໂຣ ໂຫຕິ ວິວໂຏ. ເສຍ຺ຍຖາປິ ໂສ ກຸມ຺ໂຠ ປູໂຣ ວິວໂຏ, ຕຖູປໂມ ອຍໍ ປຸຄ຺ຄໂລ.

ກຖຎ຺ຈ ¶ ປຸຄ຺ຄໂລ ຕຸຈ຺ໂຉ ໂຫຕິ ວິວໂຏ? ອິເຘກຈ຺ຈສ຺ສ ປຸຄ຺ຄລສ຺ສ ນ ປາສາທິກໍ ໂຫຕິ ອຠິກ຺ກນ຺ຕໍ ປຏິກ຺ກນ຺ຕໍ ອາໂລກິຕໍ ວິໂລກິຕໍ ສມິຎ຺ຊິຕໍ ປສາຣິຕໍ ສງ຺ຆາຏິປຕ຺ຕຈີວຣຘາຣຓໍ. ໂສ ‘‘ອິທໍ ທຸກ຺ຂ’’ນ຺ຕິ ຍຖາຠູຕໍ ນປ຺ປຊານາຕິ…ເປ… ‘‘ອຍໍ ທຸກ຺ຂນິໂຣຘຄາມິນີ ປຏິປທາ’’ຕິ ຍຖາຠູຕໍ ¶ ນປ຺ປຊານາຕິ. ເອວໍ ປຸຄ຺ຄໂລ ຕຸຈ຺ໂຉ ໂຫຕິ ວິວໂຏ. ເສຍ຺ຍຖາປິ ໂສ ກຸມ຺ໂຠ ຕຸຈ຺ໂຉ ວິວໂຏ, ຕຖູປໂມ ອຍໍ ປຸຄ຺ຄໂລ.

ກຖຎ຺ຈ ປຸຄ຺ຄໂລ ປູໂຣ ໂຫຕິ ປິຫິໂຕ? ອິເຘກຈ຺ຈສ຺ສ ປຸຄ຺ຄລສ຺ສ ປາສາທິກໍ ໂຫຕິ ອຠິກ຺ກນ຺ຕໍ ປຏິກ຺ກນ຺ຕໍ ອາໂລກິຕໍ ວິໂລກິຕໍ ສມິຎ຺ຊິຕໍ ¶ ປສາຣິຕໍ ສງ຺ຆາຏິປຕ຺ຕຈີວຣຘາຣຓໍ. ໂສ ‘‘ອິທໍ ທຸກ຺ຂ’’ນ຺ຕິ ຍຖາຠູຕໍ ປຊານາຕິ…ເປ… ‘‘ອຍໍ ທຸກ຺ຂນິໂຣຘຄາມິນີ ປຏິປທາ’’ຕິ ຍຖາຠູຕໍ ປຊານາຕິ. ເອວໍ ປຸຄ຺ຄໂລ ປູໂຣ ໂຫຕິ ປິຫິໂຕ. ເສຍ຺ຍຖາປິ ໂສ ກຸມ຺ໂຠ ປູໂຣ ປິຫິໂຕ, ຕຖູປໂມ ອຍໍ ປຸຄ຺ຄໂລ. ອິເມ ຈຕ຺ຕາໂຣ ກຸມ຺ຠູປມາ ປຸຄ຺ຄລາ ສນ຺ໂຕ ສໍວິຊ຺ຊມານາ ໂລກສ຺ມິໍ.

໑໖໑. ຕຕ຺ຖ ¶ ກຕເມ ຈຕ຺ຕາໂຣ ອຸທກຣຫທູປມາ ປຸຄ຺ຄລາ? ຈຕ຺ຕາໂຣ ອຸທກຣຫທາ – ອຸຕ຺ຕາໂນ ຄມ຺ຠີໂຣຠາໂສ, ຄມ຺ຠີໂຣ ອຸຕ຺ຕາໂນຠາໂສ, ອຸຕ຺ຕາໂນ ອຸຕ຺ຕາໂນຠາໂສ, ຄມ຺ຠີໂຣ ຄມ຺ຠີໂຣຠາໂສ. ເອວເມວໍ ຈຕ຺ຕາໂຣເມ ອຸທກຣຫທູປມາ ປຸຄ຺ຄລາ ສນ຺ໂຕ ສໍວິຊ຺ຊມານາ ໂລກສ຺ມິໍ. ກຕເມ ຈຕ຺ຕາໂຣ? ອຸຕ຺ຕາໂນ ຄມ຺ຠີໂຣຠາໂສ, ຄມ຺ຠີໂຣ ອຸຕ຺ຕາໂນຠາໂສ, ອຸຕ຺ຕາໂນ ອຸຕ຺ຕາໂນຠາໂສ, ຄມ຺ຠີໂຣ ຄມ຺ຠີໂຣຠາໂສ.

ກຖຎ຺ຈ ປຸຄ຺ຄໂລ ອຸຕ຺ຕາໂນ ໂຫຕິ ຄມ຺ຠີໂຣຠາໂສ? ອິເຘກຈ຺ຈສ຺ສ ປຸຄ຺ຄລສ຺ສ ປາສາທິກໍ ໂຫຕິ ອຠິກ຺ກນ຺ຕໍ ປຏິກ຺ກນ຺ຕໍ ອາໂລກິຕໍ ວິໂລກິຕໍ ສມິຎ຺ຊິຕໍ ປສາຣິຕໍ ສງ຺ຆາຏິປຕ຺ຕຈີວຣຘາຣຓໍ. ໂສ ¶ ‘‘ອິທໍ ທຸກ຺ຂ’’ນ຺ຕິ ຍຖາຠູຕໍ ນປ຺ປຊານາຕິ…ເປ… ‘‘ອຍໍ ທຸກ຺ຂນິໂຣຘຄາມິນີ ປຏິປທາ’’ຕິ ຍຖາຠູຕໍ ນປ຺ປຊານາຕິ. ເອວໍ ປຸຄ຺ຄໂລ ອຸຕ຺ຕາໂນ ໂຫຕິ ຄມ຺ຠີໂຣຠາໂສ. ເສຍ຺ຍຖາປິ ໂສ ອຸທກຣຫໂທ ອຸຕ຺ຕາໂນ ຄມ຺ຠີໂຣຠາໂສ, ຕຖູປໂມ ອຍໍ ປຸຄ຺ຄໂລ.

ກຖຎ຺ຈ ປຸຄ຺ຄໂລ ຄມ຺ຠີໂຣ ໂຫຕິ ອຸຕ຺ຕາໂນຠາໂສ? ອິເຘກຈ຺ຈສ຺ສ ປຸຄ຺ຄລສ຺ສ ນ ປາສາທິກໍ ໂຫຕິ ອຠິກ຺ກນ຺ຕໍ ປຏິກ຺ກນ຺ຕໍ ອາໂລກິຕໍ ວິໂລກິຕໍ ສມິຎ຺ຊິຕໍ ປສາຣິຕໍ ສງ຺ຆາຏິປຕ຺ຕຈີວຣຘາຣຓໍ. ໂສ ‘‘ອິທໍ ທຸກ຺ຂ’’ນ຺ຕິ ຍຖາຠູຕໍ ປຊານາຕິ…ເປ… ‘‘ອຍໍ ທຸກ຺ຂນິໂຣຘຄາມິນີ ປຏິປທາ’’ຕິ ຍຖາຠູຕໍ ປຊານາຕິ. ເອວໍ ປຸຄ຺ຄໂລ ຄມ຺ຠີໂຣ ໂຫຕິ ອຸຕ຺ຕາໂນຠາໂສ. ເສຍ຺ຍຖາປິ ໂສ ອຸທກຣຫໂທ ຄມ຺ຠີໂຣ ອຸຕ຺ຕາໂນຠາໂສ, ຕຖູປໂມ ອຍໍ ປຸຄ຺ຄໂລ.

ກຖຎ຺ຈ ປຸຄ຺ຄໂລ ອຸຕ຺ຕາໂນ ໂຫຕິ ອຸຕ຺ຕາໂນຠາໂສ? ອິເຘກຈ຺ຈສ຺ສ ¶ ປຸຄ຺ຄລສ຺ສ ນ ປາສາທິກໍ ໂຫຕິ ອຠິກ຺ກນ຺ຕໍ ປຏິກ຺ກນ຺ຕໍ ອາໂລກິຕໍ ວິໂລກິຕໍ ¶ ສມິຎ຺ຊິຕໍ ປສາຣິຕໍ ສງ຺ຆາຏິປຕ຺ຕຈີວຣຘາຣຓໍ. ໂສ ‘‘ອິທໍ ທຸກ຺ຂ’’ນ຺ຕິ ຍຖາຠູຕໍ ນປ຺ປຊານາຕິ…ເປ… ‘‘ອຍໍ ທຸກ຺ຂນິໂຣຘຄາມິນີ ປຏິປທາ’’ຕິ ຍຖາຠູຕໍ ¶ ນປ຺ປຊານາຕິ. ເອວໍ ປຸຄ຺ຄໂລ ອຸຕ຺ຕາໂນ ໂຫຕິ ອຸຕ຺ຕາໂນຠາໂສ. ເສຍ຺ຍຖາປິ ໂສ ອຸທກຣຫໂທ ອຸຕ຺ຕາໂນ ອຸຕ຺ຕາໂນຠາໂສ, ຕຖູປໂມ ອຍໍ ປຸຄ຺ຄໂລ.

ກຖຎ຺ຈ ປຸຄ຺ຄໂລ ຄມ຺ຠີໂຣ ໂຫຕິ ຄມ຺ຠີໂຣຠາໂສ? ອິເຘກຈ຺ຈສ຺ສ ປຸຄ຺ຄລສ຺ສ ປາສາທິກໍ ໂຫຕິ ອຠິກ຺ກນ຺ຕໍ ປຏິກ຺ກນ຺ຕໍ ອາໂລກິຕໍ ວິໂລກິຕໍ ສມິຎ຺ຊິຕໍ ປສາຣິຕໍ ສງ຺ຆາຏິປຕ຺ຕຈີວຣຘາຣຓໍ. ໂສ ‘‘ອິທໍ ທຸກ຺ຂ’’ນ຺ຕິ ຍຖາຠູຕໍ ປຊານາຕິ…ເປ… ‘‘ອຍໍ ທຸກ຺ຂນິໂຣຘຄາມິນີ ປຏິປທາ’’ຕິ ຍຖາຠູຕໍ ປຊານາຕິ. ເອວໍ ປຸຄ຺ຄໂລ ຄມ຺ຠີໂຣ ໂຫຕິ ຄມ຺ຠີໂຣຠາໂສ. ເສຍ຺ຍຖາປິ ໂສ ອຸທກຣຫໂທ ຄມ຺ຠີໂຣ ຄມ຺ຠີໂຣຠາໂສ, ຕຖູປໂມ ອຍໍ ປຸຄ຺ຄໂລ. ອິເມ ຈຕ຺ຕາໂຣ ອຸທກຣຫທູປມາ ປຸຄ຺ຄລາ ສນ຺ໂຕ ສໍວິຊ຺ຊມານາ ໂລກສ຺ມິໍ.

໑໖໒. ຕຕ຺ຖ ກຕເມ ຈຕ຺ຕາໂຣ ພລີພທ຺ທູປມາ ປຸຄ຺ຄລາ? ຈຕ຺ຕາໂຣ ພລີພທ຺ທາ [ພລິພທ຺ຘາ (ສ຺ຍາ.)] – ສກຄວຈຓ຺ໂຑ [ສຄວຈຓ຺ໂຑ (ກ. ສີ.) ອ. ນິ. ໔.໑໐໘] ໂນ ປຣຄວຈຓ຺ໂຑ, ປຣຄວຈຓ຺ໂຑ ໂນ ສກຄວຈຓ຺ໂຑ, ສກຄວຈຓ຺ໂຑ ຈ ປຣຄວຈຓ຺ໂຑ ຈ, ເນວ ສກຄວຈຓ຺ໂຑ ໂນ ປຣຄວຈຓ຺ໂຑ. ເອວເມວໍ ຈຕ຺ຕາໂຣເມ ພລີພທ຺ທູປມາ ປຸຄ຺ຄລາ ສນ຺ໂຕ ສໍວິຊ຺ຊມານາ ໂລກສ຺ມິໍ. ກຕເມ ຈຕ຺ຕາໂຣ? ສກຄວຈຓ຺ໂຑ ໂນ ປຣຄວຈຓ຺ໂຑ, ປຣຄວຈຓ຺ໂຑ ໂນ ສກຄວຈຓ຺ໂຑ, ສກຄວຈຓ຺ໂຑ ຈ ປຣຄວຈຓ຺ໂຑ ຈ, ເນວ ສກຄວຈຓ຺ໂຑ ໂນ ປຣຄວຈຓ຺ໂຑ.

ກຖຎ຺ຈ ¶ ປຸຄ຺ຄໂລ ສກຄວຈຓ຺ໂຑ ໂຫຕິ ໂນ ປຣຄວຈຓ຺ໂຑ? ອິເຘກຈ຺ໂຈ ປຸຄ຺ຄໂລ ສກປຣິສໍ ອຸພ຺ເພຊິຕາ ¶ ໂຫຕິ, ໂນ ປຣປຣິສໍ. ເອວໍ ປຸຄ຺ຄໂລ ສກຄວຈຓ຺ໂຑ ໂຫຕິ ໂນ ປຣຄວຈຓ຺ໂຑ. ເສຍ຺ຍຖາປິ ໂສ ພລີພທ຺ໂທ ສກຄວຈຓ຺ໂຑ ໂນ ປຣຄວຈຓ຺ໂຑ, ຕຖູປໂມ ອຍໍ ປຸຄ຺ຄໂລ.

ກຖຎ຺ຈ ປຸຄ຺ຄໂລ ປຣຄວຈຓ຺ໂຑ ໂຫຕິ ໂນ ສກຄວຈຓ຺ໂຑ? ອິເຘກຈ຺ໂຈ ປຸຄ຺ຄໂລ ປຣປຣິສໍ ອຸພ຺ເພຊິຕາ ໂຫຕິ, ໂນ ສກປຣິສໍ. ເອວໍ ປຸຄ຺ຄໂລ ປຣຄວຈຓ຺ໂຑ ໂຫຕິ ໂນ ສກຄວຈຓ຺ໂຑ. ເສຍ຺ຍຖາປິ ໂສ ພລີພທ຺ໂທ ປຣຄວຈຓ຺ໂຑ ໂນ ສກຄວຈຓ຺ໂຑ, ຕຖູປໂມ ອຍໍ ປຸຄ຺ຄໂລ.

ກຖຎ຺ຈ ປຸຄ຺ຄໂລ ສກຄວຈຓ຺ໂຑ ຈ ໂຫຕິ ປຣຄວຈຓ຺ໂຑ ຈ? ອິເຘກຈ຺ໂຈ ປຸຄ຺ຄໂລ ສກປຣິສຎ຺ຈ ອຸພ຺ເພຊິຕາ ໂຫຕິ, ປຣປຣິສຎ຺ຈ. ເອວໍ ປຸຄ຺ຄໂລ ¶ ສກຄວຈຓ຺ໂຑ ຈ ໂຫຕິ ປຣຄວຈຓ຺ໂຑ ຈ. ເສຍ຺ຍຖາປິ ໂສ ພລີພທ຺ໂທ ສກຄວຈຓ຺ໂຑ ຈ ປຣຄວຈຓ຺ໂຑ ຈ, ຕຖູປໂມ ອຍໍ ປຸຄ຺ຄໂລ.

ກຖຎ຺ຈ ປຸຄ຺ຄໂລ ເນວ ສກຄວຈຓ຺ໂຑ ໂຫຕິ ໂນ ປຣຄວຈຓ຺ໂຑ? ອິເຘກຈ຺ໂຈ ປຸຄ຺ຄໂລ ເນວ ສກປຣິສໍ ອຸພ຺ເພຊິຕາ ໂຫຕິ ໂນ ປຣປຣິສໍ. ເອວໍ ປຸຄ຺ຄໂລ ເນວ ສກຄວຈຓ຺ໂຑ ໂຫຕິ ໂນ ປຣຄວຈຓ຺ໂຑ. ເສຍ຺ຍຖາປິ ໂສ ພລີພທ຺ໂທ ເນວ ສກຄວຈຓ຺ໂຑ ໂນ ປຣຄວຈຓ຺ໂຑ, ຕຖູປໂມ ອຍໍ ປຸຄ຺ຄໂລ. ອິເມ ຈຕ຺ຕາໂຣ ພລີພທ຺ທູປມາ ປຸຄ຺ຄລາ ສນ຺ໂຕ ສໍວິຊ຺ຊມານາ ໂລກສ຺ມິໍ.

໑໖໓. ຕຕ຺ຖ ¶ ກຕເມ ຈຕ຺ຕາໂຣ ອາສີວິສູປມາ ປຸຄ຺ຄລາ? ຈຕ຺ຕາໂຣ ອາສີວິສາ [ອາສິວິສາ (ສ຺ຍາ.)] – ອາຄຕວິໂສ ໂນ ໂຆຣວິໂສ, ໂຆຣວິໂສ ໂນ ອາຄຕວິໂສ, ອາຄຕວິໂສ ຈ ໂຆຣວິໂສ ຈ, ເນວ ອາຄຕວິໂສ ໂນ ໂຆຣວິໂສ. ເອວເມວໍ ¶ ຈຕ຺ຕາໂຣເມ ອາສີວິສູປມາ ປຸຄ຺ຄລາ ສນ຺ໂຕ ສໍວິຊ຺ຊມານາ ໂລກສ຺ມິໍ. ກຕເມ ຈຕ຺ຕາໂຣ? ອາຄຕວິໂສ ໂນ ໂຆຣວິໂສ, ໂຆຣວິໂສ ໂນ ອາຄຕວິໂສ, ອາຄຕວິໂສ ຈ ໂຆຣວິໂສ ຈ, ເນວ ອາຄຕວິໂສ ໂນ ໂຆຣວິໂສ.

ກຖຎ຺ຈ ປຸຄ຺ຄໂລ ອາຄຕວິໂສ ໂຫຕິ ໂນ ໂຆຣວິໂສ? ອິເຘກຈ຺ໂຈ ປຸຄ຺ຄໂລ ອຠິຓ຺ຫໍ ກຸຊ຺ຌຕິ. ໂສ ຈ ຂ຺ວສ຺ສ ໂກໂຘ ນ ຈິຣໍ ທີຆຣຕ຺ຕໍ ອນຸເສຕິ. ເອວໍ ປຸຄ຺ຄໂລ ອາຄຕວິໂສ ໂຫຕິ, ໂນ ໂຆຣວິໂສ. ເສຍ຺ຍຖາປິ ໂສ ອາສີວິໂສ ອາຄຕວິໂສ ໂນ ໂຆຣວິໂສ, ຕຖູປໂມ ອຍໍ ປຸຄ຺ຄໂລ.

ກຖຎ຺ຈ ¶ ປຸຄ຺ຄໂລ ໂຆຣວິໂສ ໂຫຕິ ໂນ ອາຄຕວິໂສ? ອິເຘກຈ຺ໂຈ ປຸຄ຺ຄໂລ ນເຫວ ໂຂ [ເນວ ໂຂ (ສີ.) ອ. ນິ. ໔.໑໑໐] ອຠິຓ຺ຫໍ ກຸຊ຺ຌຕິ. ໂສ ຈ ຂ຺ວສ຺ສ ໂກໂຘ ຈິຣໍ ທີຆຣຕ຺ຕໍ ອນຸເສຕິ. ເອວໍ ປຸຄ຺ຄໂລ ໂຆຣວິໂສ ໂຫຕິ, ໂນ ອາຄຕວິໂສ. ເສຍ຺ຍຖາປິ ໂສ ອາສີວິໂສ ໂຆຣວິໂສ ໂນ ອາຄຕວິໂສ, ຕຖູປໂມ ອຍໍ ປຸຄ຺ຄໂລ.

ກຖຎ຺ຈ ປຸຄ຺ຄໂລ ອາຄຕວິໂສ ຈ ໂຫຕິ ໂຆຣວິໂສ ຈ? ອິເຘກຈ຺ໂຈ ປຸຄ຺ຄໂລ ອຠິຓ຺ຫໍ ກຸຊ຺ຌຕິ. ໂສ ຈ ຂ຺ວສ຺ສ ໂກໂຘ ຈິຣໍ ທີຆຣຕ຺ຕໍ ອນຸເສຕິ. ເອວໍ ປຸຄ຺ຄໂລ ອາຄຕວິໂສ ຈ ໂຫຕິ ໂຆຣວິໂສ ຈ. ເສຍ຺ຍຖາປິ ¶ ໂສ ອາສີວິໂສ ອາຄຕວິໂສ ຈ ໂຆຣວິໂສ ຈ, ຕຖູປໂມ ອຍໍ ປຸຄ຺ຄໂລ.

ກຖຎ຺ຈ ປຸຄ຺ຄໂລ ເນວ ອາຄຕວິໂສ ໂຫຕິ ໂນ ໂຆຣວິໂສ? ອິເຘກຈ຺ໂຈ ປຸຄ຺ຄໂລ ນເຫວ ໂຂ ອຠິຓ຺ຫໍ ກຸຊ຺ຌຕິ. ໂສ ຈ ຂ຺ວສ຺ສ ໂກໂຘ ນ ຈິຣໍ ທີຆຣຕ຺ຕໍ ອນຸເສຕິ. ເອວໍ ປຸຄ຺ຄໂລ ເນວ ອາຄຕວິໂສ ໂຫຕິ ໂນ ໂຆຣວິໂສ. ເສຍ຺ຍຖາປິ ໂສ ອາສີວິໂສ ເນວ ອາຄຕວິໂສ ໂນ ໂຆຣວິໂສ, ຕຖູປໂມ ອຍໍ ປຸຄ຺ຄໂລ. ອິເມ ຈຕ຺ຕາໂຣ ອາສີວິສູປມາ ປຸຄ຺ຄລາ ສນ຺ໂຕ ¶ ສໍວິຊ຺ຊມານາ ໂລກສ຺ມິໍ.

໑໖໔. ກຖຎ຺ຈ ປຸຄ຺ຄໂລ ອນນຸວິຈ຺ຈ ອປຣິໂຍຄາເຫຕ຺ວາ ອວຓ຺ຓາຣຫສ຺ສ ວຓ຺ຓໍ ຠາສິຕາ ໂຫຕິ? ອິເຘກຈ຺ໂຈ ປຸຄ຺ຄໂລ ທຸປ຺ປຏິປນ຺ນານໍ ມິຈ຺ຉາປຏິປນ຺ນານໍ ຕິຕ຺ຖິຍານໍ ຕິຕ຺ຖິຍສາວການໍ ວຓ຺ຓໍ ຠາສຕິ – ‘‘ສຸປ຺ປຏິປນ຺ນາ’’ ອິຕິປິ, ‘‘ສມ຺ມາປຏິປນ຺ນາ’’ ອິຕິປີຕິ. ເອວໍ ປຸຄ຺ຄໂລ ອນນຸວິຈ຺ຈ ອປຣິໂຍຄາເຫຕ຺ວາ ອວຓ຺ຓາຣຫສ຺ສ ວຓ຺ຓໍ ຠາສິຕາ ໂຫຕິ.

ກຖຎ຺ຈ ປຸຄ຺ຄໂລ ອນນຸວິຈ຺ຈ ອປຣິໂຍຄາເຫຕ຺ວາ ວຓ຺ຓາຣຫສ຺ສ ອວຓ຺ຓໍ ຠາສິຕາ ໂຫຕິ? ອິເຘກຈ຺ໂຈ ¶ ປຸຄ຺ຄໂລ ສຸປ຺ປຏິປນ຺ນານໍ ສມ຺ມາປຏິປນ຺ນານໍ ພຸທ຺ຘານໍ ພຸທ຺ຘສາວການໍ ອວຓ຺ຓໍ ຠາສຕິ – ‘‘ທຸປ຺ປຏິປນ຺ນາ’’ ອິຕິປິ, ‘‘ມິຈ຺ຉາປຏິປນ຺ນາ’’ ອິຕິປີຕິ. ເອວໍ ປຸຄ຺ຄໂລ ອນນຸວິຈ຺ຈ ອປຣິໂຍຄາເຫຕ຺ວາ ວຓ຺ຓາຣຫສ຺ສ ອວຓ຺ຓໍ ຠາສິຕາ ໂຫຕິ.

ກຖຎ຺ຈ ປຸຄ຺ຄໂລ ອນນຸວິຈ຺ຈ ອປຣິໂຍຄາເຫຕ຺ວາ ອປ຺ປສາທນີເຍ ຐາເນ ປສາທໍ ອຸປທໍສິຕາ ໂຫຕິ? ອິເຘກຈ຺ໂຈ ປຸຄ຺ຄໂລ ທຸປ຺ປຏິປທາຍ ມິຈ຺ຉາປຏິປທາຍ ປສາທໍ ຊເນຕິ – ‘‘ສຸປ຺ປຏິປທາ’’ ອິຕິປິ ¶ , ‘‘ສມ຺ມາປຏິປທາ’’ ອິຕິປີຕິ. ເອວໍ ປຸຄ຺ຄໂລ ອນນຸວິຈ຺ຈ ອປຣິໂຍຄາເຫຕ຺ວາ ອປ຺ປສາທນີເຍ ຐາເນ ປສາທໍ ອຸປທໍສິຕາ ໂຫຕິ.

ກຖຎ຺ຈ ປຸຄ຺ຄໂລ ອນນຸວິຈ຺ຈ ອປຣິໂຍຄາເຫຕ຺ວາ ປສາທນີເຍ ຐາເນ ອປ຺ປສາທໍ ອຸປທໍສິຕາ ໂຫຕິ? ອິເຘກຈ຺ໂຈ ປຸຄ຺ຄໂລ ສຸປ຺ປຏິປທາຍ ສມ຺ມາປຏິປທາຍ ອປ຺ປສາທໍ ຊເນຕິ – ‘‘ທຸປ຺ປຏິປທາ’’ ອິຕິປິ, ‘‘ມິຈ຺ຉາປຏິປທາ’’ ອິຕິປີຕິ. ເອວໍ ປຸຄ຺ຄໂລ ອນນຸວິຈ຺ຈ ອປຣິໂຍຄາເຫຕ຺ວາ ປສາທນີເຍ ຐາເນ ອປ຺ປສາທໍ ອຸປທໍສິຕາ ໂຫຕິ.

໑໖໕. ກຖຎ຺ຈ ¶ ປຸຄ຺ຄໂລ ອນຸວິຈ຺ຈ ປຣິໂຍຄາເຫຕ຺ວາ ອວຓ຺ຓາຣຫສ຺ສ ອວຓ຺ຓໍ ¶ ຠາສິຕາ ໂຫຕິ? ອິເຘກຈ຺ໂຈ ປຸຄ຺ຄໂລ ທຸປ຺ປຏິປນ຺ນານໍ ມິຈ຺ຉາປຏິປນ຺ນານໍ ຕິຕ຺ຖິຍານໍ ຕິຕ຺ຖິຍສາວການໍ ອວຓ຺ຓໍ ຠາສຕິ – ‘‘ທຸປ຺ປຏິປນ຺ນາ’’ ອິຕິປິ, ‘‘ມິຈ຺ຉາປຏິປນ຺ນາ’’ ອິຕິປີຕິ. ເອວໍ ປຸຄ຺ຄໂລ ອນຸວິຈ຺ຈ ປຣິໂຍຄາເຫຕ຺ວາ ອວຓ຺ຓາຣຫສ຺ສ ອວຓ຺ຓໍ ຠາສິຕາ ໂຫຕິ.

ກຖຎ຺ຈ ປຸຄ຺ຄໂລ ອນຸວິຈ຺ຈ ປຣິໂຍຄາເຫຕ຺ວາ ວຓ຺ຓາຣຫສ຺ສ ວຓ຺ຓໍ ຠາສິຕາ ໂຫຕິ? ອິເຘກຈ຺ໂຈ ປຸຄ຺ຄໂລ ສຸປ຺ປຏິປນ຺ນານໍ ສມ຺ມາປຏິປນ຺ນານໍ ພຸທ຺ຘານໍ ພຸທ຺ຘສາວການໍ ວຓ຺ຓໍ ຠາສຕິ – ‘‘ສຸປ຺ປຏິປນ຺ນາ’’ ອິຕິປິ, ‘‘ສມ຺ມາປຏິປນ຺ນາ’’ ອິຕິປີຕິ. ເອວໍ ປຸຄ຺ຄໂລ ອນຸວິຈ຺ຈ ປຣິໂຍຄາເຫຕ຺ວາ ວຓ຺ຓາຣຫສ຺ສ ວຓ຺ຓໍ ຠາສິຕາ ໂຫຕິ.

ກຖຎ຺ຈ ປຸຄ຺ຄໂລ ອນຸວິຈ຺ຈ ປຣິໂຍຄາເຫຕ຺ວາ ອປ຺ປສາທນີເຍ ຐາເນ ອປ຺ປສາທໍ ອຸປທໍສິຕາ ໂຫຕິ? ອິເຘກຈ຺ໂຈ ປຸຄ຺ຄໂລ ທຸປ຺ປຏິປທາຍ ມິຈ຺ຉາປຏິປທາຍ ອປ຺ປສາທໍ ຊເນຕິ – ‘‘ທຸປ຺ປຏິປທາ’’ ອິຕິປິ, ‘‘ມິຈ຺ຉາປຏິປທາ’’ ອິຕິປີຕິ. ເອວໍ ປຸຄ຺ຄໂລ ອນຸວິຈ຺ຈ ປຣິໂຍຄາເຫຕ຺ວາ ອປ຺ປສາທນີເຍ ຐາເນ ອປ຺ປສາທໍ ອຸປທໍສິຕາ ໂຫຕິ.

ກຖຎ຺ຈ ປຸຄ຺ຄໂລ ອນຸວິຈ຺ຈ ປຣິໂຍຄາເຫຕ຺ວາ ປສາທນີເຍ ຐາເນ ປສາທໍ ອຸປທໍສິຕາ ໂຫຕິ? ອິເຘກຈ຺ໂຈ ¶ ປຸຄ຺ຄໂລ ສຸປ຺ປຏິປທາຍ ສມ຺ມາປຏິປທາຍ ປສາທໍ ຊເນຕິ – ‘‘ສຸປ຺ປຏິປທາ’’ ອິຕິປິ, ‘‘ສມ຺ມາປຏິປທາ’’ ອິຕິປີຕິ. ເອວໍ ປຸຄ຺ຄໂລ ອນຸວິຈ຺ຈ ປຣິໂຍຄາເຫຕ຺ວາ ປສາທນີເຍ ຐາເນ ປສາທໍ ອຸປທໍສິຕາ ໂຫຕິ.

໑໖໖. ກຖຎ຺ຈ ¶ ປຸຄ຺ຄໂລ ອວຓ຺ຓາຣຫສ຺ສ ອວຓ຺ຓໍ ຠາສິຕາ ໂຫຕິ ຠູຕໍ ຕຈ຺ຉໍ ກາເລນ, ໂນ ຈ ໂຂ ວຓ຺ຓາຣຫສ຺ສ ວຓ຺ຓໍ ຠາສິຕາ ໂຫຕິ ຠູຕໍ ຕຈ຺ຉໍ ກາເລນ? ອິເຘກຈ຺ໂຈ ປຸຄ຺ຄໂລ ວຓ຺ໂຓປິ ສໍວິຊ຺ຊຕິ ອວຓ຺ໂຓປິ ສໍວິຊ຺ຊຕິ ¶ . ໂຍ ຕຕ຺ຖ ອວຓ຺ໂຓ ຕໍ ຠຓຕິ ຠູຕໍ ຕຈ຺ຉໍ ກາເລນ, ໂຍ ຕຕ຺ຖ ວຓ຺ໂຓ ຕໍ ນ ຠຓຕິ ຠູຕໍ ຕຈ຺ຉໍ ກາເລນ. ເອວໍ ປຸຄ຺ຄໂລ ອວຓ຺ຓາຣຫສ຺ສ ອວຓ຺ຓໍ ຠາສິຕາ ໂຫຕິ ຠູຕໍ ຕຈ຺ຉໍ ກາເລນ, ໂນ ຈ ໂຂ ວຓ຺ຓາຣຫສ຺ສ ວຓ຺ຓໍ ຠາສິຕາ ໂຫຕິ ຠູຕໍ ຕຈ຺ຉໍ ກາເລນ.

ກຖຎ຺ຈ ປຸຄ຺ຄໂລ ວຓ຺ຓາຣຫສ຺ສ ວຓ຺ຓໍ ຠາສິຕາ ໂຫຕິ ຠູຕໍ ຕຈ຺ຉໍ ກາເລນ, ໂນ ຈ ໂຂ ອວຓ຺ຓາຣຫສ຺ສ ອວຓ຺ຓໍ ຠາສິຕາ ໂຫຕິ ຠູຕໍ ຕຈ຺ຉໍ ກາເລນ? ອິເຘກຈ຺ໂຈ ປຸຄ຺ຄໂລ ວຓ຺ໂຓປິ ສໍວິຊ຺ຊຕິ ອວຓ຺ໂຓປິ ສໍວິຊ຺ຊຕິ ¶ . ໂຍ ຕຕ຺ຖ ວຓ຺ໂຓ ຕໍ ຠຓຕິ ຠູຕໍ ຕຈ຺ຉໍ ກາເລນ, ໂຍ ຕຕ຺ຖ ອວຓ຺ໂຓ ຕໍ ນ ຠຓຕິ ຠູຕໍ ຕຈ຺ຉໍ ກາເລນ. ເອວໍ ປຸຄ຺ຄໂລ ວຓ຺ຓາຣຫສ຺ສ ວຓ຺ຓໍ ຠາສິຕາ ໂຫຕິ ຠູຕໍ ຕຈ຺ຉໍ ກາເລນ, ໂນ ຈ ໂຂ ອວຓ຺ຓາຣຫສ຺ສ ອວຓ຺ຓໍ ຠາສິຕາ ໂຫຕິ ຠູຕໍ ຕຈ຺ຉໍ ກາເລນ.

ກຖຎ຺ຈ ປຸຄ຺ຄໂລ ອວຓ຺ຓາຣຫສ຺ສ ຈ ອວຓ຺ຓໍ ຠາສິຕາ ໂຫຕິ ຠູຕໍ ຕຈ຺ຉໍ ກາເລນ, ວຓ຺ຓາຣຫສ຺ສ ຈ ວຓ຺ຓໍ ຠາສິຕາ ໂຫຕິ ຠູຕໍ ຕຈ຺ຉໍ ກາເລນ? ອິເຘກຈ຺ໂຈ ປຸຄ຺ຄໂລ ວຓ຺ໂຓປິ ສໍວິຊ຺ຊຕິ ອວຓ຺ໂຓປິ ສໍວິຊ຺ຊຕິ. ໂຍ ຕຕ຺ຖ ອວຓ຺ໂຓ ຕໍ ຠຓຕິ ຠູຕໍ ຕຈ຺ຉໍ ກາເລນ, ໂຍປິ ຕຕ຺ຖ ວຓ຺ໂຓ ຕມ຺ປິ ຠຓຕິ ຠູຕໍ ຕຈ຺ຉໍ ກາເລນ. ຕຕ຺ຣ ກາລຎ຺ຎູ ໂຫຕິ ຕສ຺ສ ປຎ຺ຫສ຺ສ ເວຍ຺ຍາກຣຓາຍ. ເອວໍ ປຸຄ຺ຄໂລ ອວຓ຺ຓາຣຫສ຺ສ ຈ ອວຓ຺ຓໍ ຠາສິຕາ ໂຫຕິ ຠູຕໍ ຕຈ຺ຉໍ ກາເລນ, ວຓ຺ຓາຣຫສ຺ສ ຈ ວຓ຺ຓໍ ຠາສິຕາ ໂຫຕິ ຠູຕໍ ຕຈ຺ຉໍ ກາເລນ.

ກຖຎ຺ຈ ປຸຄ຺ຄໂລ ເນວ ອວຓ຺ຓາຣຫສ຺ສ ອວຓ຺ຓໍ ຠາສິຕາ ໂຫຕິ ຠູຕໍ ຕຈ຺ຉໍ ກາເລນ, ໂນປິ ວຓ຺ຓາຣຫສ຺ສ ວຓ຺ຓໍ ¶ ຠາສິຕາ ໂຫຕິ ຠູຕໍ ຕຈ຺ຉໍ ກາເລນ? ອິເຘກຈ຺ໂຈ ປຸຄ຺ຄໂລ ວຓ຺ໂຓປິ ສໍວິຊ຺ຊຕິ ອວຓ຺ໂຓປິ ສໍວິຊ຺ຊຕິ. ໂຍ ຕຕ຺ຖ ອວຓ຺ໂຓ ຕໍ ນ ຠຓຕິ ຠູຕໍ ຕຈ຺ຉໍ ກາເລນ, ໂຍປິ ຕຕ຺ຖ ວຓ຺ໂຓ ຕມ຺ປິ ນ ຠຓຕິ ຠູຕໍ ຕຈ຺ຉໍ ¶ ກາເລນ. ອຸເປກ຺ຂໂກ ວິຫຣຕິ ສໂຕ ສມ຺ປຊາໂນ. ເອວໍ ປຸຄ຺ຄໂລ ເນວ ອວຓ຺ຓາຣຫສ຺ສ ອວຓ຺ຓໍ ຠາສິຕາ ໂຫຕິ ຠູຕໍ ຕຈ຺ຉໍ ກາເລນ, ໂນປິ ວຓ຺ຓາຣຫສ຺ສ ວຓ຺ຓໍ ຠາສິຕາ ໂຫຕິ ຠູຕໍ ຕຈ຺ຉໍ ກາເລນ.

໑໖໗. ກຕໂມ ຈ ປຸຄ຺ຄໂລ ອຸຏ຺ຐານຜລູປຊີວີ ໂນ ປຸຎ຺ຎຜລູປຊີວີ? ຍສ຺ສ ປຸຄ຺ຄລສ຺ສ ອຸຏ຺ຐຫໂຕ ¶ ຆຏໂຕ ວາຍມໂຕ ອາຊີໂວ ອຠິນິພ຺ພຕ຺ຕຕິ, ໂນ ປຸຎ຺ຎໂຕ – ອຍໍ ວຸຈ຺ຈຕິ ປຸຄ຺ຄໂລ ‘‘ອຸຏ຺ຐານຜລູປຊີວີ, ໂນ ປຸຎ຺ຎຜລູປຊີວີ’’.

ກຕໂມ ຈ ປຸຄ຺ຄໂລ ປຸຎ຺ຎຜລູປຊີວີ ໂນ ອຸຏ຺ຐານຜລູປຊີວີ? ປຣນິມ຺ມິຕວສວຕ຺ຕີ ເທເວ [ປຣນິມ຺ມິຕວສວຕ຺ຕິເທເວ (ສີ. ສ຺ຍາ.)] ອຸປາທາຍ ຕຕູປຣິ ເທວາ ປຸຎ຺ຎຜລູປຊີວິໂນ ນ ອຸຏ຺ຐານຜລູປຊີວິໂນ.

ກຕໂມ ¶ ຈ ປຸຄ຺ຄໂລ ອຸຏ຺ຐານຜລູປຊີວີ ຈ ປຸຎ຺ຎຜລູປຊີວີ ຈ? ຍສ຺ສ ປຸຄ຺ຄລສ຺ສ ອຸຏ຺ຐຫໂຕ ຆຏໂຕ ວາຍມໂຕ ອາຊີໂວ ອຠິນິພ຺ພຕ຺ຕຕິ ປຸຎ຺ຎໂຕ ຈ – ອຍໍ ວຸຈ຺ຈຕິ ປຸຄ຺ຄໂລ ‘‘ອຸຏ຺ຐານຜລູປຊີວີ ຈ ປຸຎ຺ຎຜລູປຊີວີ ຈ’’.

ກຕໂມ ຈ ປຸຄ຺ຄໂລ ເນວ ອຸຏ຺ຐານຜລູປຊີວີ ໂນ ປຸຎ຺ຎຜລູປຊີວີ? ເນຣຍິກາ ເນວ ອຸຏ຺ຐານຜລູປຊີວິໂນ ໂນ ປຸຎ຺ຎຜລູປຊີວິໂນ.

໑໖໘. ກຖຎ຺ຈ ປຸຄ຺ຄໂລ ຕໂມ ໂຫຕິ ຕມປຣາຍໂນ? ອິເຘກຈ຺ໂຈ ປຸຄ຺ຄໂລ ນີເຈ ກຸເລ ປຈ຺ຈາຊາໂຕ ໂຫຕິ – ຈຓ຺ຑາລກຸເລ ວາ ເນສາທກຸເລ ວາ ເວນກຸເລ [ເວຓກຸເລ (ສີ. ສ຺ຍາ.)] ວາ ຣຖກາຣກຸເລ ວາ ປຸກ຺ກຸສກຸເລ ວາ ທລິທ຺ເທ [ທຬິທ຺ເທ (ສີ.) ປສ຺ສ ອງ຺ຄຸຕ຺ຕຣນິກາເຍ] ອປ຺ປນ຺ນປານໂຠຊເນ ¶ ກສິຣວຸຕ຺ຕິເກ, ຍຕ຺ຖ ກສິເຣນ ຆາສຈ຺ຉາໂທ ລພ຺ຠຕິ. ໂສ ຈ ໂຫຕິ ທຸພ຺ພຓ຺ໂຓ ທຸທ຺ທສິໂກ ໂອໂກຏິມໂກ ພຫ຺ວາພາໂຘ ກາໂຓ ວາ ກຸຓີ ວາ ຂຎ຺ໂຊ ວາ ປກ຺ຂຫໂຕ ວາ, ນ ລາຠີ ອນ຺ນສ຺ສ ປານສ຺ສ ວຕ຺ຖສ຺ສ ຍານສ຺ສ ມາລາຄນ຺ຘວິເລປນສ຺ສ ເສຍ຺ຍາວສຖປທີເປຍ຺ຍສ຺ສ. ໂສ ກາເຍນ ທຸຈ຺ຈຣິຕໍ ຈຣຕິ, ວາຈາຍ ທຸຈ຺ຈຣິຕໍ ຈຣຕິ, ມນສາ ທຸຈ຺ຈຣິຕໍ ຈຣຕິ. ໂສ ກາເຍນ ທຸຈ຺ຈຣິຕໍ ຈຣິຕ຺ວາ ວາຈາຍ ທຸຈ຺ຈຣິຕໍ ຈຣິຕ຺ວາ ມນສາ ທຸຈ຺ຈຣິຕໍ ຈຣິຕ຺ວາ ກາຍສ຺ສ ເຠທາ ປຣໍ ມຣຓາ ອປາຍໍ ທຸຄ຺ຄຕິໍ ວິນິປາຕໍ ນິຣຍໍ ອຸປປຊ຺ຊຕິ. ເອວໍ ປຸຄ຺ຄໂລ ຕໂມ ໂຫຕິ ຕມປຣາຍໂນ.

ກຖຎ຺ຈ ປຸຄ຺ຄໂລ ຕໂມ ໂຫຕິ ໂຊຕິປຣາຍໂນ? ອິເຘກຈ຺ໂຈ ປຸຄ຺ຄໂລ ນີເຈ ກຸເລ ປຈ຺ຈາຊາໂຕ ໂຫຕິ – ຈຓ຺ຑາລກຸເລ ວາ ເນສາທກຸເລ ວາ ເວນກຸເລ ວາ ຣຖກາຣກຸເລ ວາ ປຸກ຺ກຸສກຸເລ ວາ ທລິທ຺ເທ ອປ຺ປນ຺ນປານໂຠຊເນ ກສິຣວຸຕ຺ຕິເກ, ຍຕ຺ຖ ກສິເຣນ ຆາສຈ຺ຉາໂທ ລພ຺ຠຕິ. ໂສ ຈ ໂຫຕິ ທຸພ຺ພຓ຺ໂຓ ທຸທ຺ທສິໂກ ໂອໂກຏິມໂກ ພຫ຺ວາພາໂຘ ກາໂຓ ວາ ກຸຓີ ວາ ຂຎ຺ໂຊ ວາ ປກ຺ຂຫໂຕ ວາ, ນ ລາຠີ ອນ຺ນສ຺ສ ປານສ຺ສ ວຕ຺ຖສ຺ສ ຍານສ຺ສ ມາລາຄນ຺ຘວິເລປນສ຺ສ ເສຍ຺ຍາວສຖປທີເປຍ຺ຍສ຺ສ. ໂສ ກາເຍນ ¶ ສຸຈຣິຕໍ ຈຣຕິ, ວາຈາຍ ສຸຈຣິຕໍ ຈຣຕິ ¶ , ມນສາ ສຸຈຣິຕໍ ຈຣຕິ. ໂສ ກາເຍນ ສຸຈຣິຕໍ ຈຣິຕ຺ວາ ວາຈາຍ ສຸຈຣິຕໍ ຈຣິຕ຺ວາ ມນສາ ສຸຈຣິຕໍ ຈຣິຕ຺ວາ ກາຍສ຺ສ ເຠທາ ປຣໍ ມຣຓາ ສຸຄຕິໍ ສຄ຺ຄໍ ໂລກໍ ອຸປປຊ຺ຊຕິ. ເອວໍ ປຸຄ຺ຄໂລ ຕໂມ ໂຫຕິ ໂຊຕິປຣາຍໂນ.

ກຖຎ຺ຈ ປຸຄ຺ຄໂລ ໂຊຕິ ໂຫຕິ ຕມປຣາຍໂນ? ອິເຘກຈ຺ໂຈ ປຸຄ຺ຄໂລ ອຸຈ຺ເຈ ກຸເລ ປຈ຺ຈາຊາໂຕ ໂຫຕິ – ຂຕ຺ຕິຍມຫາສາລກຸເລ ວາ ພ຺ຣາຫ຺ມຓມຫາສາລກຸເລ ¶ ວາ ¶ ຄຫປຕິມຫາສາລກຸເລ ວາ ອຑ຺ເຒ ມຫທ຺ຘເນ ມຫາໂຠເຄ ປຫູຕຊາຕຣູປຣຊເຕ ປຫູຕວິຕ຺ຕູປກຣເຓ ປຫູຕຘນຘຎ຺ເຎ. ໂສ ຈ ໂຫຕິ ອຠິຣູໂປ ທສ຺ສນີໂຍ ປາສາທິໂກ ປຣມາຍ ວຓ຺ຓໂປກ຺ຂຣຕາຍ ສມນ຺ນາຄໂຕ, ລາຠີ ອນ຺ນສ຺ສ ປານສ຺ສ ວຕ຺ຖສ຺ສ ຍານສ຺ສ ມາລາຄນ຺ຘວິເລປນສ຺ສ ເສຍ຺ຍາວສຖປທີເປຍ຺ຍສ຺ສ. ໂສ ກາເຍນ ທຸຈ຺ຈຣິຕໍ ຈຣຕິ, ວາຈາຍ ທຸຈ຺ຈຣິຕໍ ຈຣຕິ, ມນສາ ທຸຈ຺ຈຣິຕໍ ຈຣຕິ. ໂສ ກາເຍນ ທຸຈ຺ຈຣິຕໍ ຈຣິຕ຺ວາ ວາຈາຍ ທຸຈ຺ຈຣິຕໍ ຈຣິຕ຺ວາ ມນສາ ທຸຈ຺ຈຣິຕໍ ຈຣິຕ຺ວາ ກາຍສ຺ສ ເຠທາ ປຣໍ ມຣຓາ ອປາຍໍ ທຸຄ຺ຄຕິໍ ວິນິປາຕໍ ນິຣຍໍ ອຸປປຊ຺ຊຕິ. ເອວໍ ປຸຄ຺ຄໂລ ໂຊຕິ ໂຫຕິ ຕມປຣາຍໂນ.

ກຖຎ຺ຈ ປຸຄ຺ຄໂລ ໂຊຕິ ໂຫຕິ ໂຊຕິປຣາຍໂນ? ອິເຘກຈ຺ໂຈ ປຸຄ຺ຄໂລ ອຸຈ຺ເຈ ກຸເລ ປຈ຺ຈາຊາໂຕ ໂຫຕິ – ຂຕ຺ຕິຍມຫາສາລກຸເລ ວາ ພ຺ຣາຫ຺ມຓມຫາສາລກຸເລ ວາ ຄຫປຕິມຫາສາລກຸເລ ວາ ອຑ຺ເຒ ມຫທ຺ຘເນ ມຫາໂຠເຄ ປຫູຕຊາຕຣູປຣຊເຕ ປຫູຕວິຕ຺ຕູປກຣເຓ ປຫູຕຘນຘຎ຺ເຎ. ໂສ ຈ ໂຫຕິ ອຠິຣູໂປ ທສ຺ສນີໂຍ ປາສາທິໂກ ປຣມາຍ ວຓ຺ຓໂປກ຺ຂຣຕາຍ ສມນ຺ນາຄໂຕ, ລາຠີ ອນ຺ນສ຺ສ ປານສ຺ສ ວຕ຺ຖສ຺ສ ຍານສ຺ສ ມາລາຄນ຺ຘວິເລປນສ຺ສ ເສຍ຺ຍາວສຖປທີເປຍ຺ຍສ຺ສ. ໂສ ກາເຍນ ສຸຈຣິຕໍ ຈຣຕິ, ວາຈາຍ ສຸຈຣິຕໍ ຈຣຕິ, ມນສາ ສຸຈຣິຕໍ ຈຣຕິ. ໂສ ກາເຍນ ສຸຈຣິຕໍ ຈຣິຕ຺ວາ ວາຈາຍ ສຸຈຣິຕໍ ຈຣິຕ຺ວາ ມນສາ ສຸຈຣິຕໍ ຈຣິຕ຺ວາ ກາຍສ຺ສ ເຠທາ ປຣໍ ມຣຓາ ສຸຄຕິໍ ສຄ຺ຄໍ ໂລກໍ ອຸປປຊ຺ຊຕິ. ເອວໍ ປຸຄ຺ຄໂລ ໂຊຕິ ໂຫຕິ ໂຊຕິປຣາຍໂນ.

໑໖໙. ກຖຎ຺ຈ ປຸຄ຺ຄໂລ ໂອຓໂຕຓໂຕ ໂຫຕິ…ເປ… ເອວໍ ປຸຄ຺ຄໂລ ໂອຓໂຕຓໂຕ ¶ ໂຫຕິ.

ກຖຎ຺ຈ ປຸຄ຺ຄໂລ ໂອຓຕຸຓ຺ຓໂຕ ໂຫຕິ…ເປ… ເອວໍ ປຸຄ຺ຄໂລ ໂອຓຕຸຓ຺ຓໂຕ ໂຫຕິ.

ກຖຎ຺ຈ ປຸຄ຺ຄໂລ ອຸຓ຺ຓໂຕຓໂຕ ໂຫຕິ…ເປ… ເອວໍ ປຸຄ຺ຄໂລ ອຸຓ຺ຓໂຕຓໂຕ ໂຫຕິ.

ກຖຎ຺ຈ ປຸຄ຺ຄໂລ ອຸຓ຺ຓຕຸຓ຺ຓໂຕ ໂຫຕິ…ເປ… ເອວໍ ປຸຄ຺ຄໂລ ອຸຓ຺ຓຕຸຓ຺ຓໂຕ ໂຫຕິ.

໑໗໐. ຕຕ຺ຖ ¶ ¶ ກຕເມ ຈຕ຺ຕາໂຣ ຣຸກ຺ຂູປມາ ປຸຄ຺ຄລາ? ຈຕ຺ຕາໂຣ ຣຸກ຺ຂາ – ເຜຄ຺ຄຸ ສາຣປຣິວາໂຣ, ສາໂຣ ເຜຄ຺ຄຸປຣິວາໂຣ, ເຜຄ຺ຄຸ ເຜຄ຺ຄຸປຣິວາໂຣ, ສາໂຣ ສາຣປຣິວາໂຣ. ເອວເມວໍ ຈຕ຺ຕາໂຣເມ ຣຸກ຺ຂູປມາ ປຸຄ຺ຄລາ ສນ຺ໂຕ ສໍວິຊ຺ຊມານາ ໂລກສ຺ມິໍ. ກຕເມ ຈຕ຺ຕາໂຣ? ເຜຄ຺ຄຸ ສາຣປຣິວາໂຣ, ສາໂຣ ເຜຄ຺ຄຸປຣິວາໂຣ, ເຜຄ຺ຄຸ ເຜຄ຺ຄຸປຣິວາໂຣ, ສາໂຣ ສາຣປຣິວາໂຣ.

ກຖຎ຺ຈ ¶ ປຸຄ຺ຄໂລ ເຜຄ຺ຄຸ ໂຫຕິ ສາຣປຣິວາໂຣ? ອິເຘກຈ຺ໂຈ ປຸຄ຺ຄໂລ ທຸສ຺ສີໂລ ໂຫຕິ ປາປຘມ຺ໂມ, ປຣິສາ ຈ ຂ຺ວສ຺ສ ໂຫຕິ ສີລວຕີ ກລ຺ຍາຓຘມ຺ມາ. ເອວໍ ປຸຄ຺ຄໂລ ເຜຄ຺ຄຸ ໂຫຕິ ສາຣປຣິວາໂຣ. ເສຍ຺ຍຖາປິ ໂສ ຣຸກ຺ໂຂ ເຜຄ຺ຄຸ ສາຣປຣິວາໂຣ, ຕຖູປໂມ ອຍໍ ປຸຄ຺ຄໂລ.

ກຖຎ຺ຈ ປຸຄ຺ຄໂລ ສາໂຣ ໂຫຕິ ເຜຄ຺ຄຸປຣິວາໂຣ? ອິເຘກຈ຺ໂຈ ປຸຄ຺ຄໂລ ສີລວາ ໂຫຕິ ກລ຺ຍາຓຘມ຺ໂມ, ປຣິສາ ຈ ຂ຺ວສ຺ສ ໂຫຕິ ທຸສ຺ສີລາ ປາປຘມ຺ມາ. ເອວໍ ປຸຄ຺ຄໂລ ສາໂຣ ໂຫຕິ ເຜຄ຺ຄຸປຣິວາໂຣ. ເສຍ຺ຍຖາປິ ໂສ ຣຸກ຺ໂຂ ສາໂຣ ເຜຄ຺ຄຸປຣິວາໂຣ, ຕຖູປໂມ ອຍໍ ປຸຄ຺ຄໂລ.

ກຖຎ຺ຈ ປຸຄ຺ຄໂລ ເຜຄ຺ຄຸ ໂຫຕິ ເຜຄ຺ຄຸປຣິວາໂຣ? ອິເຘກຈ຺ໂຈ ປຸຄ຺ຄໂລ ທຸສ຺ສີໂລ ໂຫຕິ ປາປຘມ຺ໂມ, ປຣິສາປິສ຺ສ ໂຫຕິ ທຸສ຺ສີລາ ປາປຘມ຺ມາ. ເອວໍ ປຸຄ຺ຄໂລ ເຜຄ຺ຄຸ ໂຫຕິ ເຜຄ຺ຄຸປຣິວາໂຣ. ເສຍ຺ຍຖາປິ ໂສ ຣຸກ຺ໂຂ ເຜຄ຺ຄຸ ¶ ເຜຄ຺ຄຸປຣິວາໂຣ, ຕຖູປໂມ ອຍໍ ປຸຄ຺ຄໂລ.

ກຖຎ຺ຈ ປຸຄ຺ຄໂລ ສາໂຣ ໂຫຕິ ສາຣປຣິວາໂຣ? ອິເຘກຈ຺ໂຈ ປຸຄ຺ຄໂລ ສີລວາ ໂຫຕິ ກລ຺ຍາຓຘມ຺ໂມ, ປຣິສາປິສ຺ສ ໂຫຕິ ສີລວຕີ ກລ຺ຍາຓຘມ຺ມາ. ເອວໍ ປຸຄ຺ຄໂລ ສາໂຣ ໂຫຕິ ສາຣປຣິວາໂຣ. ເສຍ຺ຍຖາປິ ໂສ ຣຸກ຺ໂຂ ສາໂຣ ສາຣປຣິວາໂຣ, ຕຖູປໂມ ອຍໍ ປຸຄ຺ຄໂລ. ອິເມ ຈຕ຺ຕາໂຣ ຣຸກ຺ຂູປມາ ປຸຄ຺ຄລາ ສນ຺ໂຕ ສໍວິຊ຺ຊມານາ ໂລກສ຺ມິໍ.

໑໗໑. ກຕໂມ ຈ ປຸຄ຺ຄໂລ ຣູປປ຺ປມາໂຓ ຣູປປ຺ປສນ຺ໂນ? ອິເຘກຈ຺ໂຈ ປຸຄ຺ຄໂລ ອາໂຣຫໍ ວາ ປສ຺ສິຕ຺ວາ ປຣິຓາຫໍ ວາ ປສ຺ສິຕ຺ວາ ສຓ຺ຐານໍ ວາ ປສ຺ສິຕ຺ວາ ປາຣິປູຣິໍ ວາ ປສ຺ສິຕ຺ວາ ຕຕ຺ຖ ປມາຓໍ ຄເຫຕ຺ວາ ປສາທໍ ຊເນຕິ. ອຍໍ ວຸຈ຺ຈຕິ ປຸຄ຺ຄໂລ ຣູປປ຺ປມາໂຓ ຣູປປ຺ປສນ຺ໂນ.

ກຕໂມ ¶ ຈ ປຸຄ຺ຄໂລ ໂຆສປ຺ປມາໂຓ ໂຆສປ຺ປສນ຺ໂນ? ອິເຘກຈ຺ໂຈ ປຸຄ຺ຄໂລ ປຣວຓ຺ຓນາຍ ປຣໂຖມນາຍ ¶ ປຣປສໍສນາຍ ປຣວຓ຺ຓຫາຣິກາຍ [ປຣວຓ຺ຓຫາຣິຍາ (ສີ.)] ຕຕ຺ຖ ປມາຓໍ ຄເຫຕ຺ວາ ປສາທໍ ຊເນຕິ. ອຍໍ ວຸຈ຺ຈຕິ ປຸຄ຺ຄໂລ ໂຆສປ຺ປມາໂຓ ໂຆສປ຺ປສນ຺ໂນ.

໑໗໒. ກຕໂມ ຈ ປຸຄ຺ຄໂລ ລູຂປ຺ປມາໂຓ ລູຂປ຺ປສນ຺ໂນ? ອິເຘກຈ຺ໂຈ ປຸຄ຺ຄໂລ ຈີວຣລູຂໍ ວາ ປສ຺ສິຕ຺ວາ ປຕ຺ຕລູຂໍ ວາ ປສ຺ສິຕ຺ວາ ເສນາສນລູຂໍ ວາ ປສ຺ສິຕ຺ວາ ວິວິຘໍ ວາ ທຸກ຺ກຣກາຣິກໍ ປສ຺ສິຕ຺ວາ ຕຕ຺ຖ ປມາຓໍ ຄເຫຕ຺ວາ ປສາທໍ ຊເນຕິ. ອຍໍ ວຸຈ຺ຈຕິ ປຸຄ຺ຄໂລ ລູຂປ຺ປມາໂຓ ລູຂປ຺ປສນ຺ໂນ.

ກຕໂມ ຈ ປຸຄ຺ຄໂລ ຘມ຺ມປ຺ປມາໂຓ ຘມ຺ມປ຺ປສນ຺ໂນ? ອິເຘກຈ຺ໂຈ ປຸຄ຺ຄໂລ ສີລໍ ວາ ປສ຺ສິຕ຺ວາ ສມາຘິໍ ວາ ປສ຺ສິຕ຺ວາ ປຎ຺ຎໍ ¶ ວາ ປສ຺ສິຕ຺ວາ ຕຕ຺ຖ ປມາຓໍ ຄເຫຕ຺ວາ ປສາທໍ ຊເນຕິ. ອຍໍ ວຸຈ຺ຈຕິ ປຸຄ຺ຄໂລ ¶ ຘມ຺ມປ຺ປມາໂຓ ຘມ຺ມປ຺ປສນ຺ໂນ.

໑໗໓. ກຖຎ຺ຈ ປຸຄ຺ຄໂລ ອຕ຺ຕຫິຕາຍ ປຏິປນ຺ໂນ ໂຫຕິ ໂນ ປຣຫິຕາຍ? ອິເຘກຈ຺ໂຈ ປຸຄ຺ຄໂລ ອຕ຺ຕນາ ສີລສມ຺ປນ຺ໂນ ໂຫຕິ, ໂນ ປຣໍ ສີລສມ຺ປທາຍ ສມາທເປຕິ; ອຕ຺ຕນາ ສມາຘິສມ຺ປນ຺ໂນ ໂຫຕິ, ໂນ ປຣໍ ສມາຘິສມ຺ປທາຍ ສມາທເປຕິ; ອຕ຺ຕນາ ປຎ຺ຎາສມ຺ປນ຺ໂນ ໂຫຕິ, ໂນ ປຣໍ ປຎ຺ຎາສມ຺ປທາຍ ສມາທເປຕິ; ອຕ຺ຕນາ ວິມຸຕ຺ຕິສມ຺ປນ຺ໂນ ໂຫຕິ, ໂນ ປຣໍ ວິມຸຕ຺ຕິສມ຺ປທາຍ ສມາທເປຕິ; ອຕ຺ຕນາ ວິມຸຕ຺ຕິຎາຓທສ຺ສນສມ຺ປນ຺ໂນ ໂຫຕິ, ໂນ ປຣໍ ວິມຸຕ຺ຕິຎາຓທສ຺ສນສມ຺ປທາຍ ສມາທເປຕິ. ເອວໍ ປຸຄ຺ຄໂລ ອຕ຺ຕຫິຕາຍ ປຏິປນ຺ໂນ ໂຫຕິ ໂນ ປຣຫິຕາຍ.

ກຖຎ຺ຈ ປຸຄ຺ຄໂລ ປຣຫິຕາຍ ປຏິປນ຺ໂນ ໂຫຕິ ໂນ ອຕ຺ຕຫິຕາຍ? ອິເຘກຈ຺ໂຈ ປຸຄ຺ຄໂລ ອຕ຺ຕນາ ນ ສີລສມ຺ປນ຺ໂນ ໂຫຕິ, ປຣໍ ສີລສມ຺ປທາຍ ສມາທເປຕິ; ອຕ຺ຕນາ ນ ສມາຘິສມ຺ປນ຺ໂນ ໂຫຕິ, ປຣໍ ສມາຘິສມ຺ປທາຍ ສມາທເປຕິ; ອຕ຺ຕນາ ນ ປຎ຺ຎາສມ຺ປນ຺ໂນ ໂຫຕິ, ປຣໍ ປຎ຺ຎາສມ຺ປທາຍ ສມາທເປຕິ; ອຕ຺ຕນາ ນ ວິມຸຕ຺ຕິສມ຺ປນ຺ໂນ ໂຫຕິ, ປຣໍ ວິມຸຕ຺ຕິສມ຺ປທາຍ ສມາທເປຕິ; ອຕ຺ຕນາ ນ ວິມຸຕ຺ຕິຎາຓທສ຺ສນສມ຺ປນ຺ໂນ ໂຫຕິ, ປຣໍ ວິມຸຕ຺ຕິຎາຓທສ຺ສນສມ຺ປທາຍ ສມາທເປຕິ. ເອວໍ ປຸຄ຺ຄໂລ ປຣຫິຕາຍ ປຏິປນ຺ໂນ ໂຫຕິ ໂນ ອຕ຺ຕຫິຕາຍ.

ກຖຎ຺ຈ ¶ ປຸຄ຺ຄໂລ ອຕ຺ຕຫິຕາຍ ເຈວ ປຏິປນ຺ໂນ ໂຫຕິ ປຣຫິຕາຍ ຈ? ອິເຘກຈ຺ໂຈ ປຸຄ຺ຄໂລ ອຕ຺ຕນາ ຈ ສີລສມ຺ປນ຺ໂນ ໂຫຕິ, ປຣຎ຺ຈ ສີລສມ຺ປທາຍ ສມາທເປຕິ; ອຕ຺ຕນາ ຈ ສມາຘິສມ຺ປນ຺ໂນ ໂຫຕິ, ປຣຎ຺ຈ ສມາຘິສມ຺ປທາຍ ສມາທເປຕິ; ອຕ຺ຕນາ ຈ ປຎ຺ຎາສມ຺ປນ຺ໂນ ໂຫຕິ, ປຣຎ຺ຈ ປຎ຺ຎາສມ຺ປທາຍ ¶ ¶ ສມາທເປຕິ; ອຕ຺ຕນາ ຈ ວິມຸຕ຺ຕິສມ຺ປນ຺ໂນ ໂຫຕິ, ປຣຎ຺ຈ ວິມຸຕ຺ຕິສມ຺ປທາຍ ສມາທເປຕິ; ອຕ຺ຕນາ ຈ ວິມຸຕ຺ຕິຎາຓທສ຺ສນສມ຺ປນ຺ໂນ ໂຫຕິ, ປຣຎ຺ຈ ວິມຸຕ຺ຕິຎາຓທສ຺ສນສມ຺ປທາຍ ສມາທເປຕິ. ເອວໍ ປຸຄ຺ຄໂລ ອຕ຺ຕຫິຕາຍ ເຈວ ປຏິປນ຺ໂນ ໂຫຕິ ປຣຫິຕາຍ ຈ.

ກຖຎ຺ຈ ປຸຄ຺ຄໂລ ເນວ ອຕ຺ຕຫິຕາຍ ປຏິປນ຺ໂນ ໂຫຕິ ໂນ ປຣຫິຕາຍ? ອິເຘກຈ຺ໂຈ ປຸຄ຺ຄໂລ ອຕ຺ຕນາ ນ ສີລສມ຺ປນ຺ໂນ ໂຫຕິ, ໂນ ປຣໍ ສີລສມ຺ປທາຍ ສມາທເປຕິ; ອຕ຺ຕນາ ນ ສມາຘິສມ຺ປນ຺ໂນ ໂຫຕິ, ໂນ ປຣໍ ສມາຘິສມ຺ປທາຍ ສມາທເປຕິ; ອຕ຺ຕນາ ນ ປຎ຺ຎາສມ຺ປນ຺ໂນ ໂຫຕິ, ໂນ ປຣໍ ປຎ຺ຎາສມ຺ປທາຍ ສມາທເປຕິ; ອຕ຺ຕນາ ນ ¶ ວິມຸຕ຺ຕິສມ຺ປນ຺ໂນ ໂຫຕິ, ໂນ ປຣໍ ວິມຸຕ຺ຕິສມ຺ປທາຍ ສມາທເປຕິ; ອຕ຺ຕນາ ນ ວິມຸຕ຺ຕິຎາຓທສ຺ສນສມ຺ປນ຺ໂນ ໂຫຕິ, ໂນ ປຣໍ ວິມຸຕ຺ຕິຎາຓທສ຺ສນສມ຺ປທາຍ ສມາທເປຕິ. ເອວໍ ປຸຄ຺ຄໂລ ເນວ ອຕ຺ຕຫິຕາຍ ປຏິປນ຺ໂນ ໂຫຕິ ໂນ ປຣຫິຕາຍ.

໑໗໔. ກຖຎ຺ຈ ປຸຄ຺ຄໂລ ອຕ຺ຕນ຺ຕໂປ ໂຫຕິ ອຕ຺ຕປຣິຕາປນານຸໂຍຄມນຸຍຸຕ຺ໂຕ? ອິເຘກຈ຺ໂຈ ປຸຄ຺ຄໂລ ອເຈລໂກ ໂຫຕິ ມຸຕ຺ຕາຈາໂຣ ຫຕ຺ຖາປເລຂໂນ [ຫຕ຺ຖາວເລຂໂນ (ສ຺ຍາ.)], ນເອຫິຠທ຺ທນ຺ຕິໂກ ນຕິຏ຺ຐຠທ຺ທນ຺ຕິໂກ ນາຠິຫຏໍ ນ ອຸທ຺ທິສ຺ສກຕໍ ນ ນິມນ຺ຕນໍ ສາທິຍຕິ, ໂສ ນ ກຸມ຺ຠິມຸຂາ ປຏິຄ຺ຄຓ຺ຫາຕິ ນ ກໂຬປິມຸຂາ [ກໂລປິມຸຂາ (ສີ. ສ຺ຍາ.) ມ. ນິ. ໒.໗] ປຏິຄ຺ຄຓ຺ຫາຕິ, ນ ເອຬກມນ຺ຕຣໍ ນ ທຓ຺ຑມນ຺ຕຣໍ ນ ມຸສລມນ຺ຕຣໍ ນ ທ຺ວິນ຺ນໍ ຠຸຎ຺ຊມານານໍ ນ ຄພ຺ຠິນິຍາ ນ ປາຍມານາຍ ນ ປຸຣິສນ຺ຕຣຄຕາຍ, ນ ສງ຺ກິຕ຺ຕີສຸ ນ ຍຕ຺ຖ ສາ ອຸປຏ຺ຐິໂຕ ໂຫຕິ ນ ຍຕ຺ຖ ມກ຺ຂິກາ ສຓ຺ຑສຓ຺ຑຈາຣິນີ, ນ ມຈ຺ຉໍ ນ ¶ ມໍສໍ ນ ສຸຣໍ ນ ເມຣຍໍ ນ ຖຸໂສທກໍ ປິວຕິ. ໂສ ເອກາຄາຣິໂກ ວາ ໂຫຕິ ເອກາໂລປິໂກ, ທ຺ວາຄາຣິໂກ ວາ ໂຫຕິ ທ຺ວາໂລປິໂກ…ເປ… ສຕ຺ຕາຄາຣິໂກ ວາ ໂຫຕິ ສຕ຺ຕາໂລປິໂກ; ເອກິສ຺ສາປິ ທຕ຺ຕິຍາ ຍາເປຕິ, ທ຺ວີຫິປິ ທຕ຺ຕີຫິ ຍາເປຕິ…ເປ… ສຕ຺ຕຫິປິ ທຕ຺ຕີຫິ ຍາເປຕິ; ເອກາຫິກມ຺ປິ ອາຫາຣໍ ອາຫາເຣຕິ, ທ຺ວີຫິກມ຺ປິ [ທ຺ວາຫິກມ຺ປິ (ສີ.)] ອາຫາຣໍ ອາຫາເຣຕິ…ເປ… ສຕ຺ຕາຫິກມ຺ປິ ອາຫາຣໍ ອາຫາເຣຕິ. ອິຕິ ເອວຣູປໍ ¶ ອຑ຺ຒມາສິກມ຺ປິ ປຣິຍາຍຠຕ຺ຕໂຠຊນານຸໂຍຄມນຸຍຸຕ຺ໂຕ ວິຫຣຕິ. ໂສ ສາກຠກ຺ໂຂ ວາ ໂຫຕິ ສາມາກຠກ຺ໂຂ ວາ ໂຫຕິ ນີວາຣຠກ຺ໂຂ ວາ ໂຫຕິ ທທ຺ທຸລຠກ຺ໂຂ ວາ ໂຫຕິ ຫຏຠກ຺ໂຂ ວາ ໂຫຕິ ກຓຠກ຺ໂຂ ວາ ໂຫຕິ ອາຈາມຠກ຺ໂຂ ວາ ໂຫຕິ ປິຎ຺ຎາກຠກ຺ໂຂ ວາ ໂຫຕິ ຕິຓຠກ຺ໂຂ ວາ ໂຫຕິ ໂຄມຍຠກ຺ໂຂ ວາ ໂຫຕິ, ວນມູລຜລາຫາໂຣ ຍາເປຕິ ປວຕ຺ຕຜລໂຠຊີ. ໂສ ສາຓານິປິ ຘາເຣຕິ ມສາຓານິປິ ຘາເຣຕິ ຉວທຸສ຺ສານິປິ ຘາເຣຕິ ປໍສຸກູລານິປິ ຘາເຣຕິ ຕິຣີຏານິປິ ຘາເຣຕິ ອຊິນມ຺ປິ ຘາເຣຕິ ອຊິນກ຺ຂິປມ຺ປິ ຘາເຣຕິ ກຸສຈີຣມ຺ປິ ຘາເຣຕິ ວາກຈີຣມ຺ປິ ຘາເຣຕິ ຜລກຈີຣມ຺ປິ ຘາເຣຕິ ເກສກມ຺ພລມ຺ປິ ຘາເຣຕິ ວາຬກມ຺ພລມ຺ປິ ຘາເຣຕິ ອຸລູກປກ຺ຂມ຺ປິ ¶ [ອຸລຸກປກ຺ຂມ຺ປິ (ສີ. ສ຺ຍາ.)] ຘາເຣຕິ, ເກສມສ຺ສຸໂລຈໂກປິ ໂຫຕິ ເກສມສ຺ສຸໂລຈນານຸໂຍຄມນຸຍຸຕ຺ໂຕ, ອຸພ຺ຠຏ຺ຐໂກປິ ໂຫຕິ ອາສນປຏິກ຺ຂິຕ຺ໂຕ, ອຸກ຺ກຸຏິໂກປິ ໂຫຕິ ອຸກ຺ກຸຏິກປ຺ປຘານມນຸຍຸຕ຺ໂຕ, ກຓ຺ຏກາປສ຺ສຍິໂກປິ ໂຫຕິ ກຓ຺ຏກາປສ຺ສເຍ ເສຍ຺ຍໍ ກປ຺ເປຕິ, ສາຍຕຕິຍກມ຺ປິ [ສາຍໍຕຕິຍກມ຺ປິ (ສ຺ຍາ. ກ.) ມ. ນິ. ໒.໗] ອຸທໂກໂຣຫນານຸໂຍຄມນຸຍຸຕ຺ໂຕ ວິຫຣຕິ. ອິຕິ ເອວຣູປໍ ອເນກວິຫິຕໍ ກາຍສ຺ສ ອາຕາປນປຣິຕາປນານຸໂຍຄມນຸຍຸຕ຺ໂຕ ວິຫຣຕິ ¶ . ເອວໍ ປຸຄ຺ຄໂລ ອຕ຺ຕນ຺ຕໂປ ໂຫຕິ ອຕ຺ຕປຣິຕາປນານຸໂຍຄມນຸຍຸຕ຺ໂຕ.

໑໗໕. ກຖຎ຺ຈ ປຸຄ຺ຄໂລ ປຣນ຺ຕໂປ ໂຫຕິ ປຣປຣິຕາປນານຸໂຍຄມນຸຍຸຕ຺ໂຕ? ອິເຘກຈ຺ໂຈ ປຸຄ຺ຄໂລ ໂອຣພ຺ຠິໂກ ໂຫຕິ ສູກຣິໂກ ສາກຸຓິໂກ ມາຄວິໂກ ລຸທ຺ໂທ ມຈ຺ຉຆາຕໂກ ໂຈໂຣ ໂຈຣຆາຕໂກ ໂຄຆາຕໂກ ພນ຺ຘນາຄາຣິໂກ, ເຍ ວາ ປນຎ຺ເຎປິ ເກຈິ ກຸຣູຣກມ຺ມນ຺ຕາ. ເອວໍ ປຸຄ຺ຄໂລ ປຣນ຺ຕໂປ ໂຫຕິ ປຣປຣິຕາປນານຸໂຍຄມນຸຍຸຕ຺ໂຕ.

໑໗໖. ກຖຎ຺ຈ ປຸຄ຺ຄໂລ ອຕ຺ຕນ຺ຕໂປ ຈ ໂຫຕິ ອຕ຺ຕປຣິຕາປນານຸໂຍຄມນຸຍຸຕ຺ໂຕ, ປຣນ຺ຕໂປ ຈ ປຣປຣິຕາປນານຸໂຍຄມນຸຍຸຕ຺ໂຕ? ອິເຘກຈ຺ໂຈ ປຸຄ຺ຄໂລ ຣາຊາ ວາ ໂຫຕິ ຂຕ຺ຕິໂຍ ມຸທ຺ຘາວສິຕ຺ໂຕ [ມຸທ຺ຘາຠິສິຕ຺ໂຕ (ສ຺ຍາ. ກ.)] ພ຺ຣາຫ຺ມໂຓ ວາ ມຫາສາໂລ. ໂສ ປຸຣຕ຺ຖິເມນ ນຣສ຺ສ ນວໍ ສນ຺ຘາຄາຣໍ [ສນ຺ຕາຄາຣໍ (ສ຺ຍາ.), ຍຎ຺ຎາຄາຣໍ (ສີ.)] ກາຣາເປຕ຺ວາ ເກສມສ຺ສຸໍ ໂອຫາເຣຕ຺ວາ ຂຣາຊິນໍ [ຂຸຣາຊິນໍ (ສ຺ຍາ. ກ.)] ນິວາເສຕ຺ວາ ສປ຺ປິເຕເລນ ກາຍໍ ອພ຺ຠຎ຺ຊິຕ຺ວາ ¶ ມິຄວິສາເຓນ ປິຏ຺ຐິໍ ກຓ຺ຑຸວມາໂນ [ກຓ຺ຑູຍມາໂນ (ສີ.)] ສນ຺ຘາຄາຣໍ ປວິສຕິ ສທ຺ຘິໍ ມເຫສິຍາ ພ຺ຣາຫ຺ມເຓນ ຈ ປຸໂຣຫິເຕນ. ໂສ ຕຕ຺ຖ ອນນ຺ຕຣຫິຕາຍ ຠູມິຍາ ຫຣິຕຸປລິຕ຺ຕາຍ ເສຍ຺ຍໍ ກປ຺ເປຕິ. ເອກິສ຺ສາ ຄາວິຍາ ສຣູປວຈ຺ຉາຍ ຍໍ ເອກສ຺ມິໍ ຖເນ ຂີຣໍ ໂຫຕິ ເຕນ ຣາຊາ ຍາເປຕິ, ຍໍ ທຸຕິຍສ຺ມິໍ ຖເນ ຂີຣໍ ໂຫຕິ ເຕນ ມເຫສີ ຍາເປຕິ, ຍໍ ຕຕິຍສ຺ມິໍ ຖເນ ຂີຣໍ ໂຫຕິ ເຕນ ພ຺ຣາຫ຺ມໂຓ ປຸໂຣຫິໂຕ ຍາເປຕິ, ຍໍ ຈຕຸຕ຺ຖສ຺ມິໍ ຖເນ ຂີຣໍ ໂຫຕິ ເຕນ ອຄ຺ຄິໍ ຊຸຫຕິ, ອວເສເສນ ວຈ຺ຉໂກ ຍາເປຕິ. ໂສ ເອວມາຫ – ‘‘ເອຕ຺ຕກາ ອຸສຠາ ຫຎ຺ຎນ຺ຕຸ ຍຎ຺ຎຕ຺ຖາຍ, ເອຕ຺ຕກາ ວຈ຺ຉຕຣາ ຫຎ຺ຎນ຺ຕຸ ຍຎ຺ຎຕ຺ຖາຍ, ເອຕ຺ຕກາ ວຈ຺ຉຕຣິໂຍ ຫຎ຺ຎນ຺ຕຸ ຍຎ຺ຎຕ຺ຖາຍ, ເອຕ຺ຕກາ ¶ ອຊາ ຫຎ຺ຎນ຺ຕຸ ຍຎ຺ຎຕ຺ຖາຍ, ເອຕ຺ຕກາ ອຸຣພ຺ຠາ ຫຎ຺ຎນ຺ຕຸ ຍຎ຺ຎຕ຺ຖາຍ, (ເອຕ຺ຕກາ ອສ຺ສາ ຫຎ຺ຎນ຺ຕຸ ຍຎ຺ຎຕ຺ຖາຍ) [( ) ນຕ຺ຖິ ສີຫຬໂປຕ຺ຖເກ. ມຊ຺ຌິມນິກາເຍ ກນ຺ທຣກສຸຕ຺ເຕປິ ເອວເມວ] ເອຕ຺ຕກາ ຣຸກ຺ຂາ ຉິຊ຺ຊນ຺ຕຸ ຍູປຕ຺ຖາຍ, ເອຕ຺ຕກາ ທພ຺ຠາ ລູຍນ຺ຕຸ ພຣິຫິສຕ຺ຖາຍາ’’ຕິ [ປຣິຫິໍສຕ຺ຖາຍາຕິ (ສີ. ສ຺ຍາ. ກ.) ມ. ນິ. ໒.໙]. ເຍປິສ຺ສ ເຕ ໂຫນ຺ຕິ ທາສາຕິ ວາ ເປສ຺ສາຕິ ວາ ກມ຺ມກຣາຕິ ວາ, ເຕປິ ທຓ຺ຑຕຊ຺ຊິຕາ ຠຍຕຊ຺ຊິຕາ ອສ຺ສຸມຸຂາ ຣຸທມານາ ປຣິກມ຺ມານິ ກໂຣນ຺ຕິ. ເອວໍ ປຸຄ຺ຄໂລ ອຕ຺ຕນ຺ຕໂປ ຈ ໂຫຕິ ອຕ຺ຕປຣິຕາປນານຸໂຍຄມນຸຍຸຕ຺ໂຕ, ປຣນ຺ຕໂປ ຈ ປຣປຣິຕາປນານຸໂຍຄມນຸຍຸຕ຺ໂຕ.

໑໗໗. ກຖຎ຺ຈ ປຸຄ຺ຄໂລ ເນວ ອຕ຺ຕນ຺ຕໂປ ຈ ໂຫຕິ ນ ອຕ຺ຕປຣິຕາປນານຸໂຍຄມນຸຍຸຕ຺ໂຕ, ນ ປຣນ຺ຕໂປ ¶ ນ ປຣປຣິຕາປນານຸໂຍຄມນຸຍຸຕ຺ໂຕ? ໂສ ອນຕ຺ຕນ຺ຕໂປ ອປຣນ຺ຕໂປ ທິຏ຺ເຐວ ຘມ຺ເມ ນິຈ຺ຉາໂຕ ນິພ຺ພຸໂຕ ສີຕີຠູໂຕ ສຸຂປ຺ປຏິສໍເວທີ ພ຺ຣຫ຺ມຠູເຕນ ອຕ຺ຕນາ ວິຫຣຕິ.

ອິຘ ຕຖາຄໂຕ ໂລເກ ອຸປ຺ປຊ຺ຊຕິ ອຣຫໍ ສມ຺ມາສມ຺ພຸທ຺ໂຘ ວິຊ຺ຊາຈຣຓສມ຺ປນ຺ໂນ ¶ ສຸຄໂຕ ໂລກວິທູ ອນຸຕ຺ຕໂຣ ປຸຣິສທມ຺ມສາຣຖິ ສຕ຺ຖາ ເທວມນຸສ຺ສານໍ ພຸທ຺ໂຘ ຠຄວາ. ໂສ ອິມໍ ໂລກໍ ສເທວກໍ ສມາຣກໍ ສພ຺ຣຫ຺ມກໍ ສສ຺ສມຓພ຺ຣາຫ຺ມຓິໍ ປຊໍ ສເທວມນຸສ຺ສໍ ສຍໍ ອຠິຎ຺ຎາ ສຈ຺ຉິກຕ຺ວາ ປເວເທຕິ. ໂສ ຘມ຺ມໍ ເທເສຕິ ອາທິກລ຺ຍາຓໍ ມຊ຺ເຌກລ຺ຍາຓໍ ປຣິໂຍສານກລ຺ຍາຓໍ ສາຕ຺ຖໍ ສພ຺ຍຎ຺ຊນໍ, ເກວລປຣິປຸຓ຺ຓໍ ປຣິສຸທ຺ຘໍ ພ຺ຣຫ຺ມຈຣິຍໍ ປກາເສຕິ. ຕໍ ຘມ຺ມໍ ສຸຓາຕິ ຄຫປຕິ ວາ ຄຫປຕິປຸຕ຺ໂຕ ວາ ອຎ຺ຎຕຣສ຺ມິໍ ວາ ກຸເລ ປຈ຺ຈາຊາໂຕ ¶ . ໂສ ຕໍ ຘມ຺ມໍ ສຸຕ຺ວາ ຕຖາຄເຕ ສທ຺ຘໍ ປຏິລຠຕິ. ໂສ ເຕນ ສທ຺ຘາປຏິລາເຠນ ¶ ສມນ຺ນາຄໂຕ ອິຕິ ປຏິສຎ຺ຈິກ຺ຂຕິ – ‘‘ສມ຺ພາໂຘ ຆຣາວາໂສ ຣຊາປໂຖ, ອພ຺ໂຠກາໂສ ປພ຺ພຊ຺ຊາ. ນຍິທໍ ສຸກຣໍ ອຄາຣໍ ອຊ຺ຌາວສຕາ ເອກນ຺ຕປຣິປຸຓ຺ຓໍ ເອກນ຺ຕປຣິສຸທ຺ຘໍ ສງ຺ຂລິຂິຕໍ ພ຺ຣຫ຺ມຈຣິຍໍ ຈຣິຕຸໍ. ຍໍນູນາຫໍ ເກສມສ຺ສຸໍ ໂອຫາເຣຕ຺ວາ ກາສາຍານິ ວຕ຺ຖານິ ອຈ຺ຉາເທຕ຺ວາ ອຄາຣສ຺ມາ ອນຄາຣິຍໍ ປພ຺ພເຊຍ຺ຍ’’ນ຺ຕິ! ໂສ ອປເຣນ ສມເຍນ ອປ຺ປໍ ວາ ໂຠຄກ຺ຂນ຺ຘໍ ປຫາຍ ມຫນ຺ຕໍ ວາ ໂຠຄກ຺ຂນ຺ຘໍ ປຫາຍ ອປ຺ປໍ ວາ ຎາຕິປຣິວຏ຺ຏໍ ປຫາຍ ມຫນ຺ຕໍ ວາ ຎາຕິປຣິວຏ຺ຏໍ ປຫາຍ ເກສມສ຺ສຸໍ ໂອຫາເຣຕ຺ວາ ກາສາຍານິ ວຕ຺ຖານິ ອຈ຺ຉາເທຕ຺ວາ ອຄາຣສ຺ມາ ອນຄາຣິຍໍ ປພ຺ພຊຕິ.

໑໗໘. ໂສ ເອວໍ ປພ຺ພຊິໂຕ ສມາໂນ ຠິກ຺ຂູນໍ ສິກ຺ຂາສາຊີວສມາປນ຺ໂນ ປາຓາຕິປາຕໍ ປຫາຍ ປາຓາຕິປາຕາ ປຏິວິຣໂຕ ໂຫຕິ ນິຫິຕທຓ຺ໂຑ ນິຫິຕສຕ຺ໂຖ ລຊ຺ຊີ ທຍາປນ຺ໂນ ສພ຺ພປາຓຠູຕຫິຕານຸກມ຺ປີ ວິຫຣຕິ.

ອທິນ຺ນາທານໍ ປຫາຍ ອທິນ຺ນາທານາ ປຏິວິຣໂຕ ໂຫຕິ ທິນ຺ນາທາຍີ ທິນ຺ນປາຏິກງ຺ຂີ, ອເຖເນນ ສຸຈິຠູເຕນ ອຕ຺ຕນາ ວິຫຣຕິ.

ອພ຺ຣຫ຺ມຈຣິຍໍ ປຫາຍ ພ຺ຣຫ຺ມຈາຣີ ໂຫຕິ ອາຣາຈາຣີ [ອນາຈາຣີ (ກ.)] ປຏິວິຣໂຕ ເມຖຸນາ ຄາມຘມ຺ມາ.

ມຸສາວາທໍ ປຫາຍ ມຸສາວາທາ ປຏິວິຣໂຕ ໂຫຕິ ສຈ຺ຈວາທີ ສຈ຺ຈສນ຺ໂຘ ເຖໂຕ ປຈ຺ຈຍິໂກ ອວິສໍວາທໂກ ໂລກສ຺ສ.

ປິສຸຓໍ ¶ ວາຈໍ ປຫາຍ ປິສຸຓາຍ ວາຈາຍ ປຏິວິຣໂຕ ໂຫຕິ, ອິໂຕ ສຸຕ຺ວາ ນ ອມຸຕ຺ຣ ອກ຺ຂາຕາ ອິເມສໍ ເຠທາຍ, ອມຸຕ຺ຣ ວາ ສຸຕ຺ວາ ນ ອິເມສໍ ອກ຺ຂາຕາ ອມູສໍ ເຠທາຍ. ອິຕິ ຠິນ຺ນານໍ ວາ ສນ຺ຘາຕາ ສຫິຕານໍ ວາ ອນຸປ຺ປທາຕາ ສມຄ຺ຄາຣາໂມ ສມຄ຺ຄຣໂຕ ສມຄ຺ຄນນ຺ທີ ¶ ສມຄ຺ຄກຣຓິໍ ວາຈໍ ຠາສິຕາ ໂຫຕິ.

ຜຣຸສໍ ວາຈໍ ປຫາຍ ຜຣຸສາຍ ວາຈາຍ ປຏິວິຣໂຕ ໂຫຕິ. ຍາ ສາ ວາຈາ ເນລາ ກຓ຺ຓສຸຂາ ເປມນີຍາ ຫທຍງ຺ຄມາ ໂປຣີ ພຫຸຊນກນ຺ຕາ ພຫຸຊນມນາປາ ຕຖາຣູປິໍ ວາຈໍ ຠາສິຕາ ໂຫຕິ.

ສມ຺ຜປ຺ປລາປໍ ¶ ¶ ປຫາຍ ສມ຺ຜປ຺ປລາປາ ປຏິວິຣໂຕ ໂຫຕິ, ກາລວາທີ ຠູຕວາທີ ອຕ຺ຖວາທີ ຘມ຺ມວາທີ ວິນຍວາທີ ນິຘານວຕິໍ ວາຈໍ ຠາສິຕາ ກາເລນ ສາປເທສໍ ປຣິຍນ຺ຕວຕິໍ ອຕ຺ຖສໍຫິຕໍ.

໑໗໙. ໂສ ພີຊຄາມຠູຕຄາມສມາຣມ຺ຠາ ປຏິວິຣໂຕ ໂຫຕິ, ເອກຠຕ຺ຕິໂກ ໂຫຕິ ຣຕ຺ຕູປຣໂຕ ວິຣໂຕ ວິກາລໂຠຊນາ, ນຈ຺ຈຄີຕວາທິຕວິສູກທສ຺ສນາ ປຏິວິຣໂຕ ໂຫຕິ, ມາລາຄນ຺ຘວິເລປນຘາຣຓມຓ຺ຑນວິຠູສນຏ຺ຐານາ ປຏິວິຣໂຕ ໂຫຕິ, ອຸຈ຺ຈາສຍນມຫາສຍນາ ປຏິວິຣໂຕ ໂຫຕິ, ຊາຕຣູປຣຊຕປຏິຄ຺ຄຫຓາ ປຏິວິຣໂຕ ໂຫຕິ.

ອາມກຘຎ຺ຎປຏິຄ຺ຄຫຓາ ປຏິວິຣໂຕ ໂຫຕິ, ອາມກມໍສປຏິຄ຺ຄຫຓາ ປຏິວິຣໂຕ ໂຫຕິ, ອິຕ຺ຖິກຸມາຣິກາປຏິຄ຺ຄຫຓາ ປຏິວິຣໂຕ ໂຫຕິ, ທາສິທາສປຏິຄ຺ຄຫຓາ ປຏິວິຣໂຕ ໂຫຕິ, ອເຊຬກປຏິຄ຺ຄຫຓາ ປຏິວິຣໂຕ ໂຫຕິ, ກຸກ຺ກຸຏສູກຣປຏິຄ຺ຄຫຓາ ປຏິວິຣໂຕ ໂຫຕິ, ຫຕ຺ຖິຄວາສ຺ສວຬວປຏິຄ຺ຄຫຓາ ປຏິວິຣໂຕ ໂຫຕິ, ເຂຕ຺ຕວຕ຺ຖຸປຏິຄ຺ຄຫຓາ ປຏິວິຣໂຕ ໂຫຕິ, ທູເຕຍ຺ຍປຫິຓຄມນານຸໂຍຄາ ປຏິວິຣໂຕ ໂຫຕິ, ກຍວິກ຺ກຍາ ປຏິວິຣໂຕ ໂຫຕິ, ຕຸລາກູຏກໍສກູຏມານກູຏາ ປຏິວິຣໂຕ ໂຫຕິ, ອຸກ຺ໂກຏນວຎ຺ຈນນິກຕິສາຈິໂຍຄາ [… ສາວິໂຍຄາ (ສ຺ຍາ. ກ.)] ປຏິວິຣໂຕ ໂຫຕິ, ເຉທນວຘພນ຺ຘນວິປຣາໂມສອາໂລປສຫສາກາຣາ ປຏິວິຣໂຕ ໂຫຕິ.

໑໘໐. ໂສ ສນ຺ຕຸຏ຺ໂຐ ໂຫຕິ ກາຍປຣິຫາຣິເກນ ຈີວເຣນ ກຸຈ຺ຉິປຣິຫາຣິເກນ ປິຓ຺ຑປາເຕນ. ໂສ ເຍນ ເຍເນວ ¶ ປກ຺ກມຕິ ສມາທາເຍວ ປກ຺ກມຕິ, ເສຍ຺ຍຖາປິ ນາມ ປກ຺ຂີ ສກຸໂຓ ເຍນ ເຍເນວ ເຑຕິ ສປຕ຺ຕຠາໂຣວ ເຑຕິ. ເອວເມວໍ ຠິກ຺ຂຸ ສນ຺ຕຸຏ຺ໂຐ ໂຫຕິ ກາຍປຣິຫາຣິເກນ ຈີວເຣນ ກຸຈ຺ຉິປຣິຫາຣິເກນ ¶ ປິຓ຺ຑປາເຕນ. ໂສ ເຍນ ເຍເນວ ປກ຺ກມຕິ ສມາທາເຍວ ປກ຺ກມຕິ. ໂສ ອິມິນາ ອຣິເຍນ ສີລກ຺ຂນ຺ເຘນ ສມນ຺ນາຄໂຕ ອຊ຺ຌຕ຺ຕໍ ອນວຊ຺ຊສຸຂໍ ປຏິສໍເວເທຕິ.

໑໘໑. ໂສ ຈກ຺ຂຸນາ ຣູປໍ ທິສ຺ວາ ນ ນິມິຕ຺ຕຄ຺ຄາຫີ ໂຫຕິ ນານຸພ຺ຍຎ຺ຊນຄ຺ຄາຫີ. ຍຕ຺ວາຘິກຣຓເມນໍ ຈກ຺ຂຸນ຺ທ຺ຣິຍໍ ອສໍວຸຕໍ ວິຫຣນ຺ຕໍ ອຠິຊ຺ຌາໂທມນສ຺ສາ ປາປກາ ອກຸສລາ ຘມ຺ມາ ອນ຺ວາສ຺ສເວຍ຺ຍຸໍ, ຕສ຺ສ ສໍວຣາຍ ປຏິປຊ຺ຊຕິ, ຣກ຺ຂຕິ ຈກ຺ຂຸນ຺ທ຺ຣິຍໍ, ຈກ຺ຂຸນ຺ທ຺ຣິເຍ ສໍວຣໍ ອາປຊ຺ຊຕິ; ໂສເຕນ ສທ຺ທໍ ສຸຕ຺ວາ…ເປ… ຆາເນນ ¶ ຄນ຺ຘໍ ຆາຍິຕ຺ວາ…ເປ… ຊິວ຺ຫາຍ ຣສໍ ສາຍິຕ຺ວາ…ເປ… ກາເຍນ ໂຜຏ຺ຐພ຺ພໍ ຜຸສິຕ຺ວາ…ເປ… ມນສາ ຘມ຺ມໍ ວິຎ຺ຎາຍ ນ ນິມິຕ຺ຕຄ຺ຄາຫີ ໂຫຕິ ນານຸພ຺ຍຎ຺ຊນຄ຺ຄາຫີ. ຍຕ຺ວາຘິກຣຓເມນໍ ມນິນ຺ທ຺ຣິຍໍ ອສໍວຸຕໍ ວິຫຣນ຺ຕໍ ອຠິຊ຺ຌາໂທມນສ຺ສາ ປາປກາ ອກຸສລາ ຘມ຺ມາ ອນ຺ວາສ຺ສເວຍ຺ຍຸໍ, ຕສ຺ສ ສໍວຣາຍ ປຏິປຊ຺ຊຕິ, ຣກ຺ຂຕິ ມນິນ຺ທ຺ຣິຍໍ, ມນິນ຺ທ຺ຣິເຍ ¶ ສໍວຣໍ ອາປຊ຺ຊຕິ. ໂສ ອິມິນາ ອຣິເຍນ ອິນ຺ທ຺ຣິຍສໍວເຣນ ສມນ຺ນາຄໂຕ ອຊ຺ຌຕ຺ຕໍ ອພ຺ຍາເສກສຸຂໍ ປຏິສໍເວເທຕິ.

໑໘໒. ໂສ ອຠິກ຺ກນ຺ເຕ ປຏິກ຺ກນ຺ເຕ ສມ຺ປຊານກາຣີ ໂຫຕິ, ອາໂລກິເຕ ວິໂລກິເຕ ສມ຺ປຊານກາຣີ ໂຫຕິ, ສມິຎ຺ຊິເຕ ປສາຣິເຕ ສມ຺ປຊານກາຣີ ໂຫຕິ, ສງ຺ຆາຏິປຕ຺ຕຈີວຣຘາຣເຓ ສມ຺ປຊານກາຣີ ໂຫຕິ, ອສິເຕ ປີເຕ ຂາຍິເຕ ສາຍິເຕ ສມ຺ປຊານກາຣີ ໂຫຕິ, ອຸຈ຺ຈາຣປສ຺ສາວກມ຺ເມ ສມ຺ປຊານກາຣີ ໂຫຕິ, ຄເຕ ຐິເຕ ນິສິນ຺ເນ ສຸຕ຺ເຕ ¶ ຊາຄຣິເຕ ຠາສິເຕ ຕຸຓ຺ຫີຠາເວ ສມ຺ປຊານກາຣີ ໂຫຕິ.

ໂສ ອິມິນາ ຈ ອຣິເຍນ ສີລກ຺ຂນ຺ເຘນ ສມນ຺ນາຄໂຕ ອິມິນາ ຈ ອຣິເຍນ ອິນ຺ທ຺ຣິຍສໍວເຣນ ສມນ຺ນາຄໂຕ ອິມິນາ ຈ ອຣິເຍນ ສຕິສມ຺ປຊຎ຺ເຎນ ສມນ຺ນາຄໂຕ ອິມາຍ ຈ ອຣິຍາຍ ສນ຺ຕຸຏ຺ຐິຍາ ສມນ຺ນາຄໂຕ [ປສ຺ສ ມ. ນິ. ໒ ກນ຺ທຣກສຸຕ຺ເຕ; ອ. ນິ. ໑ ອຕ຺ຕນ຺ຕປສຸຕ຺ເຕ ຈ] ວິວິຕ຺ຕໍ ເສນາສນໍ ຠຊຕິ ອຣຎ຺ຎໍ ຣຸກ຺ຂມູລໍ ປພ຺ພຕໍ ກນ຺ທຣໍ ຄິຣິຄຸຫໍ ສຸສານໍ ວນປຕ຺ຖໍ ອພ຺ໂຠກາສໍ ປລາລປຸຎ຺ຊໍ. ໂສ ປຈ຺ຉາຠຕ຺ຕໍ ປິຓ຺ຑປາຕປຏິກ຺ກນ຺ໂຕ ນິສີທຕິ ປລ຺ລງ຺ກໍ ອາຠຸຊິຕ຺ວາ ອຸຊຸໍ ກາຍໍ ປຓິຘາຍ ປຣິມຸຂໍ ສຕິໍ ອຸປຏ຺ຐເປຕ຺ວາ. ໂສ ອຠິຊ຺ຌໍ ໂລເກ ປຫາຍ ວິຄຕາຠິຊ຺ເຌນ ເຈຕສາ ວິຫຣຕິ, ອຠິຊ຺ຌາຍ ຈິຕ຺ຕໍ ປຣິໂສເຘຕິ; ພ຺ຍາປາທປໂທສໍ ປຫາຍ ອພ຺ຍາປນ຺ນຈິຕ຺ໂຕ ວິຫຣຕິ ສພ຺ພປາຓຠູຕຫິຕານຸກມ຺ປີ, ພ຺ຍາປາທປໂທສາ ຈິຕ຺ຕໍ ປຣິໂສເຘຕິ; ຖິນມິທ຺ຘໍ [ຖີນມິທ຺ຘໍ (ສີ. ສ຺ຍາ.)] ປຫາຍ ວິຄຕຖິນມິທ຺ໂຘ ວິຫຣຕິ ອາໂລກສຎ຺ຎີ ສໂຕ ສມ຺ປຊາໂນ, ຖິນມິທ຺ຘາ ຈິຕ຺ຕໍ ປຣິໂສເຘຕິ; ອຸທ຺ຘຈ຺ຈກຸກ຺ກຸຈ຺ຈໍ ປຫາຍ ອນຸທ຺ຘໂຕ ວິຫຣຕິ ອຊ຺ຌຕ຺ຕໍ ວູປສນ຺ຕຈິຕ຺ໂຕ, ອຸທ຺ຘຈ຺ຈກຸກ຺ກຸຈ຺ຈາ ¶ ຈິຕ຺ຕໍ ປຣິໂສເຘຕິ; ວິຈິກິຈ຺ຉໍ ປຫາຍ ຕິຓ຺ຓວິຈິກິຈ຺ໂຉ ວິຫຣຕິ ອກຖໍກຖີ ກຸສເລສຸ ຘມ຺ເມສຸ, ວິຈິກິຈ຺ຉາຍ ຈິຕ຺ຕໍ ປຣິໂສເຘຕິ.

໑໘໓. ໂສ ອິເມ ປຎ຺ຈ ນີວຣເຓ ປຫາຍ ເຈຕໂສ ອຸປກ຺ກິເລເສ ປຎ຺ຎາຍ ທຸພ຺ພລີກຣເຓ ວິວິຈ຺ເຈວ ກາເມຫິ ວິວິຈ຺ຈ ອກຸສເລຫິ ຘມ຺ເມຫິ ສວິຕກ຺ກໍ ¶ ສວິຈາຣໍ ວິເວກຊໍ ປີຕິສຸຂໍ ປຐມໍ ຌານໍ ອຸປສມ຺ປຊ຺ຊ ວິຫຣຕິ; ວິຕກ຺ກວິຈາຣານໍ ວູປສມາ ອຊ຺ຌຕ຺ຕໍ ສມ຺ປສາທນໍ ເຈຕໂສ ເອໂກທິຠາວໍ ອວິຕກ຺ກໍ ອວິຈາຣໍ ສມາຘິຊໍ ປີຕິສຸຂໍ ທຸຕິຍໍ ຌານໍ ອຸປສມ຺ປຊ຺ຊ ວິຫຣຕິ; ປີຕິຍາ ຈ ¶ ວິຣາຄາ ອຸເປກ຺ຂໂກ ຈ ວິຫຣຕິ ສໂຕ ຈ ສມ຺ປຊາໂນ ສຸຂຎ຺ຈ ກາເຍນ ປຏິສໍເວເທຕິ, ຍໍ ຕໍ ອຣິຍາ ອາຈິກ຺ຂນ຺ຕິ – ‘‘ອຸເປກ຺ຂໂກ ສຕິມາ ສຸຂວິຫາຣີ’’ຕິ ຕຕິຍໍ ຌານໍ ອຸປສມ຺ປຊ຺ຊ ວິຫຣຕິ; ສຸຂສ຺ສ ຈ ປຫານາ ທຸກ຺ຂສ຺ສ ຈ ປຫານາ ປຸພ຺ເພວ ໂສມນສ຺ສໂທມນສ຺ສານໍ ອຕ຺ຖງ຺ຄມາ ອທຸກ຺ຂມສຸຂໍ ອຸເປກ຺ຂາສຕິປາຣິສຸທ຺ຘິໍ ຈຕຸຕ຺ຖໍ ຌານໍ ອຸປສມ຺ປຊ຺ຊ ວິຫຣຕິ.

ໂສ ¶ ເອວໍ ສມາຫິເຕ ຈິຕ຺ເຕ ປຣິສຸທ຺ເຘ ປຣິໂຍທາເຕ ອນງ຺ຄເຓ ວິຄຕູປກ຺ກິເລເສ ມຸທຸຠູເຕ ກມ຺ມນິເຍ ຐິເຕ ອາເນຎ຺ຊປ຺ປຕ຺ເຕ ປຸພ຺ເພນິວາສານຸສ຺ສຕິຎາຓາຍ ຈິຕ຺ຕໍ ອຠິນິນ຺ນາເມຕິ. ໂສ ອເນກວິຫິຕໍ ປຸພ຺ເພນິວາສໍ ອນຸສ຺ສຣຕິ, ເສຍ຺ຍຖິທໍ – ເອກມ຺ປິ ຊາຕິໍ ທ຺ເວປິ ຊາຕິໂຍ ຕິສ຺ໂສປິ ຊາຕິໂຍ ຈຕສ຺ໂສປິ ຊາຕິໂຍ ປຎ຺ຈປິ ຊາຕິໂຍ ທສປິ ຊາຕິໂຍ ວີສມ຺ປິ ຊາຕິໂຍ ຕິໍສມ຺ປິ ຊາຕິໂຍ ຈຕ຺ຕາລີສມ຺ປິ ຊາຕິໂຍ ປຎ຺ຎາສມ຺ປິ ຊາຕິໂຍ ຊາຕິສຕມ຺ປິ ຊາຕິສຫສ຺ສມ຺ປິ ຊາຕິສຕສຫສ຺ສມ຺ປິ ອເນເກປິ ສໍວຏ຺ຏກປ຺ເປ ອເນເກປິ ວິວຏ຺ຏກປ຺ເປ ອເນເກປິ ສໍວຏ຺ຏວິວຏ຺ຏກປ຺ເປ – ‘‘ອມຸຕ຺ຣາສິໍ ເອວໍນາໂມ ເອວໍໂຄຕ຺ໂຕ ເອວໍວຓ຺ໂຓ ເອວມາຫາໂຣ ເອວໍສຸຂທຸກ຺ຂປຏິສໍເວທີ ເອວມາຍຸປຣິຍນ຺ໂຕ, ໂສ ຕໂຕ ຈຸໂຕ ອມຸຕ຺ຣ ອຸທປາທິໍ; ຕຕ຺ຣາປາສິໍ ເອວໍນາໂມ ເອວໍໂຄຕ຺ໂຕ ເອວໍວຓ຺ໂຓ ເອວມາຫາໂຣ ເອວໍສຸຂທຸກ຺ຂປຏິສໍເວທີ ເອວມາຍຸປຣິຍນ຺ໂຕ, ໂສ ຕໂຕ ຈຸໂຕ ອິຘູປປນ຺ໂນ’’ຕິ. ອິຕິ ສາກາຣໍ ສອຸທ຺ເທສໍ ອເນກວິຫິຕໍ ປຸພ຺ເພນິວາສໍ ອນຸສ຺ສຣຕິ.

໑໘໔. ໂສ ເອວໍ ສມາຫິເຕ ຈິຕ຺ເຕ ປຣິສຸທ຺ເຘ ປຣິໂຍທາເຕ ອນງ຺ຄເຓ ວິຄຕູປກ຺ກິເລເສ ມຸທຸຠູເຕ ກມ຺ມນິເຍ ຐິເຕ ອາເນຎ຺ຊປ຺ປຕ຺ເຕ ສຕ຺ຕານໍ ຈຸຕູປປາຕຎາຓາຍ ຈິຕ຺ຕໍ ອຠິນິນ຺ນາເມຕິ. ໂສ ທິພ຺ເພນ ¶ ຈກ຺ຂຸນາ ວິສຸທ຺ເຘນ ອຕິກ຺ກນ຺ຕມານຸສເກນ ສຕ຺ເຕ ປສ຺ສຕິ ຈວມາເນ ອຸປປຊ຺ຊມາເນ ຫີເນ ປຓີເຕ ສຸວຓ຺ເຓ ທຸພ຺ພຓ຺ເຓ, ສຸຄເຕ ທຸຄ຺ຄເຕ ຍຖາກມ຺ມູປເຄ ສຕ຺ເຕ ປຊານາຕິ – ‘‘ອິເມ ວຕ ໂຠນ຺ໂຕ ສຕ຺ຕາ ¶ ກາຍທຸຈ຺ຈຣິເຕນ ສມນ຺ນາຄຕາ, ວຈີທຸຈ຺ຈຣິເຕນ ສມນ຺ນາຄຕາ, ມໂນທຸຈ຺ຈຣິເຕນ ສມນ຺ນາຄຕາ, ອຣິຍານໍ ອຸປວາທກາ, ມິຈ຺ຉາທິຏ຺ຐິກາ ມິຈ຺ຉາທິຏ຺ຐິກມ຺ມສມາທານາ. ເຕ ກາຍສ຺ສ ເຠທາ ປຣໍ ມຣຓາ ອປາຍໍ ທຸຄ຺ຄຕິໍ ວິນິປາຕໍ ນິຣຍໍ ອຸປປນ຺ນາ. ອິເມ ວາ ປນ ໂຠນ຺ໂຕ ສຕ຺ຕາ ກາຍສຸຈຣິເຕນ ¶ ສມນ຺ນາຄຕາ ວຈີສຸຈຣິເຕນ ສມນ຺ນາຄຕາ ມໂນສຸຈຣິເຕນ ສມນ຺ນາຄຕາ ອຣິຍານໍ ອນຸປວາທກາ ສມ຺ມາທິຏ຺ຐິກາ ສມ຺ມາທິຏ຺ຐິກມ຺ມສມາທານາ. ເຕ ກາຍສ຺ສ ເຠທາ ປຣໍ ມຣຓາ ສຸຄຕິໍ ສຄ຺ຄໍ ໂລກໍ ອຸປປນ຺ນາ’’ຕິ. ໂສ ອິຕິ ທິພ຺ເພນ ຈກ຺ຂຸນາ ວິສຸທ຺ເຘນ ອຕິກ຺ກນ຺ຕມານຸສເກນ ສຕ຺ເຕ ປສ຺ສຕິ ຈວມາເນ ອຸປປຊ຺ຊມາເນ ຫີເນ ປຓີເຕ ສຸວຓ຺ເຓ ທຸພ຺ພຓ຺ເຓ, ສຸຄເຕ ທຸຄ຺ຄເຕ ຍຖາກມ຺ມູປເຄ ສຕ຺ເຕ ປຊານາຕິ.

໑໘໕. ໂສ ເອວໍ ສມາຫິເຕ ຈິຕ຺ເຕ ປຣິສຸທ຺ເຘ ປຣິໂຍທາເຕ ອນງ຺ຄເຓ ວິຄຕູປກ຺ກິເລເສ ມຸທຸຠູເຕ ກມ຺ມນິເຍ ຐິເຕ ອາເນຎ຺ຊປ຺ປຕ຺ເຕ ອາສວານໍ ຂຍຎາຓາຍ ຈິຕ຺ຕໍ ອຠິນິນ຺ນາເມຕິ. ໂສ ‘‘ອິທໍ ທຸກ຺ຂ’’ນ຺ຕິ ຍຖາຠູຕໍ ປຊານາຕິ, ‘‘ອຍໍ ທຸກ຺ຂສມຸທໂຍ’’ຕິ ຍຖາຠູຕໍ ປຊານາຕິ, ‘‘ອຍໍ ທຸກ຺ຂນິໂຣໂຘ’’ຕິ ຍຖາຠູຕໍ ປຊານາຕິ, ‘‘ອຍໍ ທຸກ຺ຂນິໂຣຘຄາມິນີ ປຏິປທາ’’ຕິ ຍຖາຠູຕໍ ປຊານາຕິ, ‘‘ອິເມ ¶ ອາສວາ’’ຕິ ຍຖາຠູຕໍ ປຊານາຕິ, ‘‘ອຍໍ ອາສວສມຸທໂຍ’’ຕິ ຍຖາຠູຕໍ ປຊານາຕິ, ‘‘ອຍໍ ອາສວນິໂຣໂຘ’’ຕິ ຍຖາຠູຕໍ ປຊານາຕິ, ‘‘ອຍໍ ອາສວນິໂຣຘຄາມິນີ ປຏິປທາ’’ຕິ ຍຖາຠູຕໍ ¶ ປຊານາຕິ. ຕສ຺ສ ເອວໍ ຊານໂຕ ເອວໍ ປສ຺ສໂຕ ກາມາສວາປິ ຈິຕ຺ຕໍ ວິມຸຈ຺ຈຕິ, ຠວາສວາປິ ຈິຕ຺ຕໍ ວິມຸຈ຺ຈຕິ, ອວິຊ຺ຊາສວາປິ ຈິຕ຺ຕໍ ວິມຸຈ຺ຈຕິ. ວິມຸຕ຺ຕສ຺ມິໍ ວິມຸຕ຺ຕມິຕິ ຎາຓໍ ໂຫຕິ. ‘‘ຂີຓາ ຊາຕິ, ວຸສິຕໍ ພ຺ຣຫ຺ມຈຣິຍໍ, ກຕໍ ກຣຓີຍໍ, ນາປຣໍ ອິຕ຺ຖຕ຺ຕາຍາ’’ຕິ ປຊານາຕິ. ເອວໍ ປຸຄ຺ຄໂລ ເນວ ອຕ຺ຕນ຺ຕໂປ ຈ ໂຫຕິ ນ ອຕ຺ຕປຣິຕາປນານຸໂຍຄມນຸຍຸຕ຺ໂຕ, ນ ປຣນ຺ຕໂປ ນ ປຣປຣິຕາປນານຸໂຍຄມນຸຍຸຕ຺ໂຕ. ໂສ ອນຕ຺ຕນ຺ຕໂປ ອປຣນ຺ຕໂປ ທິຏ຺ເຐວ ຘມ຺ເມ ນິຈ຺ຉາໂຕ ນິພ຺ພຸໂຕ ສີຕີຠູໂຕ ສຸຂປ຺ປຏິສໍເວທີ ພ຺ຣຫ຺ມຠູເຕນ ອຕ຺ຕນາ ວິຫຣຕິ.

໑໘໖. ກຕໂມ ຈ ປຸຄ຺ຄໂລ ສຣາໂຄ? ຍສ຺ສ ປຸຄ຺ຄລສ຺ສ ຣາໂຄ ອປ຺ປຫີໂນ, ອຍໍ ວຸຈ຺ຈຕິ ປຸຄ຺ຄໂລ ‘‘ສຣາໂຄ’’.

ກຕໂມ ຈ ປຸຄ຺ຄໂລ ສໂທໂສ? ຍສ຺ສ ປຸຄ຺ຄລສ຺ສ ໂທໂສ ອປ຺ປຫີໂນ, ອຍໍ ວຸຈ຺ຈຕິ ປຸຄ຺ຄໂລ ‘‘ສໂທໂສ’’.

ກຕໂມ ¶ ຈ ປຸຄ຺ຄໂລ ສໂມໂຫ? ຍສ຺ສ ປຸຄ຺ຄລສ຺ສ ໂມໂຫ ອປ຺ປຫີໂນ, ອຍໍ ວຸຈ຺ຈຕິ ປຸຄ຺ຄໂລ ‘‘ສໂມໂຫ’’.

ກຕໂມ ຈ ປຸຄ຺ຄໂລ ສມາໂນ? ຍສ຺ສ ປຸຄ຺ຄລສ຺ສ ມາໂນ ອປ຺ປຫີໂນ, ອຍໍ ວຸຈ຺ຈຕິ ປຸຄ຺ຄໂລ ‘‘ສມາໂນ’’.

໑໘໗. ກຖຎ຺ຈ ¶ ປຸຄ຺ຄໂລ ລາຠີ ໂຫຕິ ອຊ຺ຌຕ຺ຕໍ ເຈໂຕສມຖສ຺ສ, ນ ລາຠີ ອຘິປຎ຺ຎາຘມ຺ມວິປສ຺ສນາຍ? ອິເຘກຈ຺ໂຈ ປຸຄ຺ຄໂລ ລາຠີ ໂຫຕິ ຣູປສຫຄຕານໍ ວາ ອຣູປສຫຄຕານໍ ວາ ສມາປຕ຺ຕີນໍ, ນ ລາຠີ ໂລກຸຕ຺ຕຣມຄ຺ຄສ຺ສ ວາ ຜລສ຺ສ ວາ. ເອວໍ ປຸຄ຺ຄໂລ ລາຠີ ໂຫຕິ ອຊ຺ຌຕ຺ຕໍ ເຈໂຕສມຖສ຺ສ, ນ ລາຠີ ອຘິປຎ຺ຎາຘມ຺ມວິປສ຺ສນາຍ.

ກຖຎ຺ຈ ປຸຄ຺ຄໂລ ລາຠີ ໂຫຕິ ອຘິປຎ຺ຎາຘມ຺ມວິປສ຺ສນາຍ, ນ ລາຠີ ອຊ຺ຌຕ຺ຕໍ ເຈໂຕສມຖສ຺ສ? ອິເຘກຈ຺ໂຈ ປຸຄ຺ຄໂລ ¶ ລາຠີ ໂຫຕິ ໂລກຸຕ຺ຕຣມຄ຺ຄສ຺ສ ວາ ຜລສ຺ສ ວາ, ນ ລາຠີ ຣູປສຫຄຕານໍ ວາ ອຣູປສຫຄຕານໍ ວາ ສມາປຕ຺ຕີນໍ. ເອວໍ ປຸຄ຺ຄໂລ ລາຠີ ໂຫຕິ ອຘິປຎ຺ຎາຘມ຺ມວິປສ຺ສນາຍ, ນ ລາຠີ ອຊ຺ຌຕ຺ຕໍ ເຈໂຕສມຖສ຺ສ.

ກຖຎ຺ຈ ປຸຄ຺ຄໂລ ລາຠີ ເຈວ ໂຫຕິ ອຊ຺ຌຕ຺ຕໍ ເຈໂຕສມຖສ຺ສ, ລາຠີ ຈ ອຘິປຎ຺ຎາຘມ຺ມວິປສ຺ສນາຍ? ອິເຘກຈ຺ໂຈ ປຸຄ຺ຄໂລ ລາຠີ ໂຫຕິ ຣູປສຫຄຕານໍ ວາ ອຣູປສຫຄຕານໍ ວາ ສມາປຕ຺ຕີນໍ, ລາຠີ ໂລກຸຕ຺ຕຣມຄ຺ຄສ຺ສ ວາ ຜລສ຺ສ ວາ. ເອວໍ ປຸຄ຺ຄໂລ ລາຠີ ເຈວ ໂຫຕິ ອຊ຺ຌຕ຺ຕໍ ເຈໂຕສມຖສ຺ສ, ລາຠີ ຈ ອຘິປຎ຺ຎາຘມ຺ມວິປສ຺ສນາຍ.

ກຖຎ຺ຈ ¶ ປຸຄ຺ຄໂລ ເນວ ລາຠີ ໂຫຕິ ອຊ຺ຌຕ຺ຕໍ ເຈໂຕສມຖສ຺ສ, ນ ລາຠີ ອຘິປຎ຺ຎາຘມ຺ມວິປສ຺ສນາຍ? ອິເຘກຈ຺ໂຈ ປຸຄ຺ຄໂລ ເນວ ລາຠີ ໂຫຕິ ຣູປສຫຄຕານໍ ວາ ອຣູປສຫຄຕານໍ ວາ ສມາປຕ຺ຕີນໍ, ນ ລາຠີ ໂລກຸຕ຺ຕຣມຄ຺ຄສ຺ສ ວາ ຜລສ຺ສ ວາ. ເອວໍ ປຸຄ຺ຄໂລ ເນວ ລາຠີ ໂຫຕິ ອຊ຺ຌຕ຺ຕໍ ເຈໂຕສມຖສ຺ສ, ນ ລາຠີ ອຘິປຎ຺ຎາຘມ຺ມວິປສ຺ສນາຍ.

໑໘໘. ກຕໂມ ຈ ປຸຄ຺ຄໂລ ອນຸໂສຕຄາມີ? ອິເຘກຈ຺ໂຈ ປຸຄ຺ຄໂລ ກາເມ ຈ ປຏິເສວຕິ ປາປຎ຺ຈ ກມ຺ມໍ ກໂຣຕິ. ອຍໍ ວຸຈ຺ຈຕິ ປຸຄ຺ຄໂລ ‘‘ອນຸໂສຕຄາມີ’’.

ກຕໂມ ¶ ຈ ປຸຄ຺ຄໂລ ປຏິໂສຕຄາມີ? ອິເຘກຈ຺ໂຈ ປຸຄ຺ຄໂລ ກາເມ ຈ ນ ປຏິເສວຕິ ປາປຎ຺ຈ ກມ຺ມໍ ນ ກໂຣຕິ. ໂສ ສຫາປິ ທຸກ຺ເຂນ ສຫາປິ ໂທມນສ຺ເສນ ອສ຺ສຸມຸເຂນປິ ຣຸທມາໂນ ປຣິປຸຓ຺ຓໍ ປຣິສຸທ຺ຘໍ ພ຺ຣຫ຺ມຈຣິຍໍ ຈຣຕິ. ອຍໍ ວຸຈ຺ຈຕິ ປຸຄ຺ຄໂລ ‘‘ປຏິໂສຕຄາມີ’’.

ກຕໂມ ¶ ຈ ປຸຄ຺ຄໂລ ຐິຕຕ຺ໂຕ? ອິເຘກຈ຺ໂຈ ປຸຄ຺ຄໂລ ປຎ຺ຈນ຺ນໍ ໂອຣມ຺ຠາຄິຍານໍ ສໍໂຍຊນານໍ ¶ ປຣິກ຺ຂຍາ ໂອປປາຕິໂກ ໂຫຕິ ຕຕ຺ຖ ປຣິນິພ຺ພາຍີ ອນາວຕ຺ຕິຘມ຺ໂມ ຕສ຺ມາ ໂລກາ. ອຍໍ ວຸຈ຺ຈຕິ ປຸຄ຺ຄໂລ ‘‘ຐິຕຕ຺ໂຕ’’.

ກຕໂມ ຈ ປຸຄ຺ຄໂລ ຕິຓ຺ໂຓ ປາຣງ຺ຄໂຕ ຖເລ ຕິຏ຺ຐຕິ ພ຺ຣາຫ຺ມໂຓ? ອິເຘກຈ຺ໂຈ ປຸຄ຺ຄໂລ ອາສວານໍ ຂຍາ ອນາສວໍ ເຈໂຕວິມຸຕ຺ຕິໍ ປຎ຺ຎາວິມຸຕ຺ຕິໍ ທິຏ຺ເຐວ ຘມ຺ເມ ສຍໍ ອຠິຎ຺ຎາ ສຈ຺ຉິກຕ຺ວາ ອຸປສມ຺ປຊ຺ຊ ວິຫຣຕິ. ອຍໍ ວຸຈ຺ຈຕິ ປຸຄ຺ຄໂລ ຕິຓ຺ໂຓ ປາຣງ຺ຄໂຕ ຖເລ ຕິຏ຺ຐຕິ ພ຺ຣາຫ຺ມໂຓ.

໑໘໙. ກຖຎ຺ຈ ປຸຄ຺ຄໂລ ອປ຺ປສ຺ສຸໂຕ ໂຫຕິ ສຸເຕນ ອນຸປປນ຺ໂນ? ອິເຘກຈ຺ຈສ຺ສ ປຸຄ຺ຄລສ຺ສ ອປ຺ປກໍ ສຸຕໍ ໂຫຕິ ສຸຕ຺ຕໍ ເຄຍ຺ຍໍ ເວຍ຺ຍາກຣຓໍ ຄາຖໍ ອຸທານໍ ອິຕິວຸຕ຺ຕກໍ ຊາຕກໍ ອພ຺ຠຸຕຘມ຺ມໍ ເວທລ຺ລໍ. ໂສ ຕສ຺ສ ອປ຺ປກສ຺ສ ສຸຕສ຺ສ ນ ອຕ຺ຖມຎ຺ຎາຍ ຘມ຺ມມຎ຺ຎາຍ ຘມ຺ມານຸຘມ຺ມປ຺ປຏິປນ຺ໂນ [ນ ຘມ຺ມມຎ຺ຎາຍ ນ ຘມ຺ມານຸຘມ຺ມປຏິປນ຺ໂນ (ສ຺ຍາ.), ນ ຘມ຺ມມຎ຺ຎາຍ ຘມ຺ມານຸຘມ຺ມປ຺ປຏິປນ຺ໂນ (ກ.)] ¶ ໂຫຕິ. ເອວໍ ປຸຄ຺ຄໂລ ອປ຺ປສ຺ສຸໂຕ ໂຫຕິ ສຸເຕນ ອນຸປປນ຺ໂນ.

ກຖຎ຺ຈ ປຸຄ຺ຄໂລ ອປ຺ປສ຺ສຸໂຕ ໂຫຕິ ສຸເຕນ ອຸປປນ຺ໂນ? ອິເຘກຈ຺ຈສ຺ສ ປຸຄ຺ຄລສ຺ສ ອປ຺ປກໍ ສຸຕໍ ໂຫຕິ ສຸຕ຺ຕໍ ເຄຍ຺ຍໍ ເວຍ຺ຍາກຣຓໍ ຄາຖໍ ອຸທານໍ ອິຕິວຸຕ຺ຕກໍ ຊາຕກໍ ອພ຺ຠຸຕຘມ຺ມໍ ເວທລ຺ລໍ. ໂສ ຕສ຺ສ ອປ຺ປກສ຺ສ ສຸຕສ຺ສ ອຕ຺ຖມຎ຺ຎາຍ ຘມ຺ມມຎ຺ຎາຍ ຘມ຺ມານຸຘມ຺ມປ຺ປຏິປນ຺ໂນ ໂຫຕິ. ເອວໍ ປຸຄ຺ຄໂລ ອປ຺ປສ຺ສຸໂຕ ໂຫຕິ ສຸເຕນ ອຸປປນ຺ໂນ.

ກຖຎ຺ຈ ປຸຄ຺ຄໂລ ພຫຸສ຺ສຸໂຕ ໂຫຕິ ສຸເຕນ ອນຸປປນ຺ໂນ? ອິເຘກຈ຺ຈສ຺ສ ປຸຄ຺ຄລສ຺ສ ພຫຸກໍ ສຸຕໍ ໂຫຕິ ສຸຕ຺ຕໍ ເຄຍ຺ຍໍ ເວຍ຺ຍາກຣຓໍ ຄາຖໍ ອຸທານໍ ອິຕິວຸຕ຺ຕກໍ ຊາຕກໍ ອພ຺ຠຸຕຘມ຺ມໍ ເວທລ຺ລໍ. ໂສ ຕສ຺ສ ພຫຸກສ຺ສ ສຸຕສ຺ສ ນ ອຕ຺ຖມຎ຺ຎາຍ ຘມ຺ມມຎ຺ຎາຍ ຘມ຺ມານຸຘມ຺ມປ຺ປຏິປນ຺ໂນ ໂຫຕິ. ເອວໍ ປຸຄ຺ຄໂລ ພຫຸສ຺ສຸໂຕ ¶ ໂຫຕິ ສຸເຕນ ອນຸປປນ຺ໂນ.

ກຖຎ຺ຈ ປຸຄ຺ຄໂລ ພຫຸສ຺ສຸໂຕ ໂຫຕິ ສຸເຕນ ອຸປປນ຺ໂນ? ອິເຘກຈ຺ຈສ຺ສ ປຸຄ຺ຄລສ຺ສ ພຫຸກໍ ສຸຕໍ ໂຫຕິ ¶ ສຸຕ຺ຕໍ ເຄຍ຺ຍໍ ເວຍ຺ຍາກຣຓໍ ຄາຖໍ ອຸທານໍ ອິຕິວຸຕ຺ຕກໍ ຊາຕກໍ ອພ຺ຠຸຕຘມ຺ມໍ ເວທລ຺ລໍ. ໂສ ຕສ຺ສ ພຫຸກສ຺ສ ສຸຕສ຺ສ ອຕ຺ຖມຎ຺ຎາຍ ຘມ຺ມມຎ຺ຎາຍ ຘມ຺ມານຸຘມ຺ມປ຺ປຏິປນ຺ໂນ ໂຫຕິ. ເອວໍ ປຸຄ຺ຄໂລ ພຫຸສ຺ສຸໂຕ ໂຫຕິ ສຸເຕນ ອຸປປນ຺ໂນ.

໑໙໐. ກຕໂມ ¶ ຈ ປຸຄ຺ຄໂລ ສມຓມຈໂລ? ອິເຘກຈ຺ໂຈ ປຸຄ຺ຄໂລ ຕິຓ຺ຓໍ ສໍໂຍຊນານໍ ປຣິກ຺ຂຍາ ໂສຕາປນ຺ໂນ ໂຫຕິ ອວິນິປາຕຘມ຺ໂມ ນິຍໂຕ ສມ຺ໂພຘິປຣາຍໂນ. ອຍໍ ວຸຈ຺ຈຕິ ປຸຄ຺ຄໂລ ‘‘ສມຓມຈໂລ’’.

ກຕໂມ ຈ ປຸຄ຺ຄໂລ ສມຓປທຸໂມ? ອິເຘກຈ຺ໂຈ ປຸຄ຺ຄໂລ ຕິຓ຺ຓໍ ສໍໂຍຊນານໍ ປຣິກ຺ຂຍາ ຣາຄໂທສໂມຫານໍ ຕນຸຕ຺ຕາ ສກທາຄາມີ ໂຫຕິ, ສກິເທວ ອິມໍ ໂລກໍ ອາຄນ຺ຕ຺ວາ ທຸກ຺ຂສ຺ສນ຺ຕໍ ກໂຣຕິ. ອຍໍ ວຸຈ຺ຈຕິ ປຸຄ຺ຄໂລ ‘‘ສມຓປທຸໂມ’’.

ກຕໂມ ຈ ປຸຄ຺ຄໂລ ສມຓປຸຓ຺ຑຣີໂກ? ອິເຘກຈ຺ໂຈ ປຸຄ຺ຄໂລ ປຎ຺ຈນ຺ນໍ ໂອຣມ຺ຠາຄິຍານໍ ສໍໂຍຊນານໍ ປຣິກ຺ຂຍາ ໂອປປາຕິໂກ ໂຫຕິ ຕຕ຺ຖ ປຣິນິພ຺ພາຍີ ອນາວຕ຺ຕິຘມ຺ໂມ ຕສ຺ມາ ໂລກາ. ອຍໍ ວຸຈ຺ຈຕິ ປຸຄ຺ຄໂລ ‘‘ສມຓປຸຓ຺ຑຣີໂກ’’.

ກຕໂມ ຈ ປຸຄ຺ຄໂລ ສມເຓສຸ ສມຓສຸຂຸມາໂລ? ອິເຘກຈ຺ໂຈ ປຸຄ຺ຄໂລ ອາສວານໍ ຂຍາ ອນາສວໍ ເຈໂຕວິມຸຕ຺ຕິໍ ປຎ຺ຎາວິມຸຕ຺ຕິໍ ທິຏ຺ເຐວ ຘມ຺ເມ ສຍໍ ອຠິຎ຺ຎາ ສຈ຺ຉິກຕ຺ວາ ອຸປສມ຺ປຊ຺ຊ ວິຫຣຕິ. ອຍໍ ວຸຈ຺ຈຕິ ປຸຄ຺ຄໂລ ‘‘ສມເຓສຸ ສມຓສຸຂຸມາໂລ’’ຕິ.

ຈຕຸກ຺ກນິທ຺ເທໂສ.

໕. ປຎ຺ຈກປຸຄ຺ຄລປຎ຺ຎຕ຺ຕິ

໑໙໑. ຕຕ຺ຣ ¶ ¶ ຍ຺ວາຍໍ ປຸຄ຺ຄໂລ ອາຣຠຕິ ຈ ວິປ຺ປຏິສາຣີ ຈ ໂຫຕິ, ຕຎ຺ຈ ເຈໂຕວິມຸຕ຺ຕິໍ ປຎ຺ຎາວິມຸຕ຺ຕິໍ ຍຖາຠູຕໍ ນປ຺ປຊານາຕິ, ຍຕ຺ຖສ຺ສ ເຕ ອຸປ຺ປນ຺ນາ ປາປກາ ອກຸສລາ ຘມ຺ມາ ອປຣິເສສາ ນິຣຸຊ຺ຌນ຺ຕິ ¶ , ໂສ ເອວມສ຺ສ ວຈນີໂຍ – ‘‘ອາຍສ຺ມໂຕ ໂຂ ອາຣມ຺ຠຊາ [ອາຣພ຺ຠຊາ (ກ.) ອ. ນິ. ໕.໑໔໒] ອາສວາ ສໍວິຊ຺ຊນ຺ຕິ, ວິປ຺ປຏິສາຣຊາ ອາສວາ ປວຑ຺ຒນ຺ຕິ. ສາຘຸ ວຕາຍສ຺ມາ ອາຣມ຺ຠເຊ ອາສເວ ປຫາຍ ວິປ຺ປຏິສາຣເຊ ອາສເວ ປຏິວິໂນເທຕ຺ວາ ຈິຕ຺ຕໍ ປຎ຺ຎຎ຺ຈ ຠາເວຕຸ. ເອວມາຍສ຺ມາ ອມຸນາ ປຎ຺ຈເມນ ປຸຄ຺ຄເລນ ສມສໂມ ຠວິສ຺ສຕີ’’ຕິ.

ຕຕ຺ຣ ຍ຺ວາຍໍ ປຸຄ຺ຄໂລ ອາຣຠຕິ ນ ວິປ຺ປຏິສາຣີ ໂຫຕິ, ຕຎ຺ຈ ເຈໂຕວິມຸຕ຺ຕິໍ ປຎ຺ຎາວິມຸຕ຺ຕິໍ ຍຖາຠູຕໍ ນປ຺ປຊານາຕິ, ຍຕ຺ຖສ຺ສ ເຕ ອຸປ຺ປນ຺ນາ ປາປກາ ¶ ອກຸສລາ ຘມ຺ມາ ອປຣິເສສາ ນິຣຸຊ຺ຌນ຺ຕິ, ໂສ ເອວມສ຺ສ ວຈນີໂຍ – ‘‘ອາຍສ຺ມໂຕ ໂຂ ອາຣມ຺ຠຊາ ອາສວາ ສໍວິຊ຺ຊນ຺ຕິ, ວິປ຺ປຏິສາຣຊາ ອາສວາ ນປ຺ປວຑ຺ຒນ຺ຕິ. ສາຘຸ ວຕາຍສ຺ມາ ອາຣມ຺ຠເຊ ອາສເວ ປຫາຍ ຈິຕ຺ຕໍ ປຎ຺ຎຎ຺ຈ ຠາເວຕຸ. ເອວມາຍສ຺ມາ ອມຸນາ ປຎ຺ຈເມນ ປຸຄ຺ຄເລນ ສມສໂມ ຠວິສ຺ສຕີ’’ຕິ.

ຕຕ຺ຣ ຍ຺ວາຍໍ ປຸຄ຺ຄໂລ ນ ອາຣຠຕິ ວິປ຺ປຏິສາຣີ ໂຫຕິ, ຕຎ຺ຈ ເຈໂຕວິມຸຕ຺ຕິໍ ປຎ຺ຎາວິມຸຕ຺ຕິໍ ຍຖາຠູຕໍ ນປ຺ປຊານາຕິ, ຍຕ຺ຖສ຺ສ ເຕ ອຸປ຺ປນ຺ນາ ປາປກາ ອກຸສລາ ຘມ຺ມາ ອປຣິເສສາ ນິຣຸຊ຺ຌນ຺ຕິ, ໂສ ເອວມສ຺ສ ວຈນີໂຍ – ‘‘ອາຍສ຺ມໂຕ ໂຂ ອາຣມ຺ຠຊາ ອາສວາ ນ ສໍວິຊ຺ຊນ຺ຕິ, ວິປ຺ປຏິສາຣຊາ ¶ ອາສວາ ປວຑ຺ຒນ຺ຕິ. ສາຘຸ ວຕາຍສ຺ມາ ວິປ຺ປຏິສາຣເຊ ອາສເວ ປຏິວິໂນເທຕ຺ວາ ຈິຕ຺ຕໍ ປຎ຺ຎຎ຺ຈ ຠາເວຕຸ. ເອວມາຍສ຺ມາ ອມຸນາ ປຎ຺ຈເມນ ປຸຄ຺ຄເລນ ສມສໂມ ຠວິສ຺ສຕີ’’ຕິ.

ຕຕ຺ຣ ຍ຺ວາຍໍ ປຸຄ຺ຄໂລ ນ ອາຣຠຕິ ນ ວິປ຺ປຏິສາຣີ ໂຫຕິ, ຕຎ຺ຈ ເຈໂຕວິມຸຕ຺ຕິໍ ປຎ຺ຎາວິມຸຕ຺ຕິໍ ຍຖາຠູຕໍ ນປ຺ປຊານາຕິ, ຍຕ຺ຖສ຺ສ ເຕ ປາປກາ ອກຸສລາ ຘມ຺ມາ ອປຣິເສສາ ນິຣຸຊ຺ຌນ຺ຕິ, ໂສ ເອວມສ຺ສ ວຈນີໂຍ – ‘‘ອາຍສ຺ມໂຕ ໂຂ ອາຣມ຺ຠຊາ ອາສວາ ນ ສໍວິຊ຺ຊນ຺ຕິ, ວິປ຺ປຏິສາຣຊາ ອາສວາ ນປ຺ປວຑ຺ຒນ຺ຕິ. ສາຘຸ ວຕາຍສ຺ມາ ຈິຕ຺ຕໍ ປຎ຺ຎຎ຺ຈ ຠາເວຕຸ. ເອວມາຍສ຺ມາ ອມຸນາ ປຎ຺ຈເມນ ປຸຄ຺ຄເລນ ສມສໂມ ຠວິສ຺ສຕີ’’ຕິ. ອິເມ ຈຕ຺ຕາໂຣ ປຸຄ຺ຄລາ ອມຸນາ ປຎ຺ຈເມນ ປຸຄ຺ຄເລນ ເອວໍ ໂອວທິຍມານາ ເອວໍ ອນຸສາສິຍມານາ ອນຸປຸພ຺ເພນ ອາສວານໍ ຂຍໍ ປາປຸຓນ຺ຕິ.

໑໙໒. ກຖຎ຺ຈ ¶ ປຸຄ຺ຄໂລ ທຕ຺ວາ ອວຊານາຕິ? ອິເຘກຈ຺ໂຈ ປຸຄ຺ຄໂລ ຍສ຺ສ ປຸຄ຺ຄລສ຺ສ ເທຕິ ຈີວຣປິຓ຺ຑປາຕເສນາສນຄິລານປຈ຺ຈຍເຠສຊ຺ຊປຣິກ຺ຂາຣໍ, ຕສ຺ສ ເອວໍ ໂຫຕິ – ‘‘ອຫໍ ທມ຺ມິ, ອຍໍ [ອຍໍ ປນ (ສ຺ຍາ. ກ.) ອ. ນິ. ໕.໑໔໑] ປຏິຄ຺ຄຓ຺ຫາຕີ’’ຕິ, ຕເມນໍ ທຕ຺ວາ ອວຊານາຕິ. ເອວໍ ປຸຄ຺ຄໂລ ທຕ຺ວາ ອວຊານາຕິ.

ກຖຎ຺ຈ ປຸຄ຺ຄໂລ ສໍວາເສນ ອວຊານາຕິ? ອິເຘກຈ຺ໂຈ ປຸຄ຺ຄໂລ ເຍນ ປຸຄ຺ຄເລນ ສທ຺ຘິໍ ສໍວສຕິ ທ຺ເວ ວາ ຕີຓິ ວາ ວສ຺ສານິ, ຕເມນໍ ສໍວາເສນ ອວຊານາຕິ. ເອວໍ ປຸຄ຺ຄໂລ ສໍວາເສນ ອວຊານາຕິ.

ກຖຎ຺ຈ ¶ ປຸຄ຺ຄໂລ ອາເຘຍ຺ຍມຸໂຂ ໂຫຕິ? ອິເຘກຈ຺ໂຈ ປຸຄ຺ຄໂລ ປຣສ຺ສ ວຓ຺ເຓ ວາ ອວຓ຺ເຓ ວາ ຠາສິຍມາເນ ຂິປ຺ປຎ຺ເຎວ ອຘິມຸຈ຺ຈິຕາ ໂຫຕິ. ເອວໍ ປຸຄ຺ຄໂລ ອາເຘຍ຺ຍມຸໂຂ ໂຫຕິ ¶ .

ກຖຎ຺ຈ ¶ ປຸຄ຺ຄໂລ ໂລໂລ ໂຫຕິ? ອິເຘກຈ຺ໂຈ ປຸຄ຺ຄໂລ ອິຕ຺ຕຣສທ຺ໂຘ ໂຫຕິ ອິຕ຺ຕຣຠຕ຺ຕີ ອິຕ຺ຕຣເປໂມ ອິຕ຺ຕຣປ຺ປສາໂທ. ເອວໍ ປຸຄ຺ຄໂລ ໂລໂລ ໂຫຕິ.

ກຖຎ຺ຈ ປຸຄ຺ຄໂລ ມນ຺ໂທ ໂມມູໂຫ ໂຫຕິ? ອິເຘກຈ຺ໂຈ ປຸຄ຺ຄໂລ ກຸສລາກຸສເລ ຘມ຺ເມ ນ ຊານາຕິ, ສາວຊ຺ຊານວຊ຺ເຊ ຘມ຺ເມ ນ ຊານາຕິ, ຫີນປ຺ປຓີເຕ ຘມ຺ເມ ນ ຊານາຕິ, ກຓ຺ຫສຸກ຺ກສປ຺ປຏິຠາເຄ ຘມ຺ເມ ນ ຊານາຕິ. ເອວໍ ປຸຄ຺ຄໂລ ມນ຺ໂທ ໂມມູໂຫ ໂຫຕິ.

໑໙໓. ຕຕ຺ຖ ກຕເມ ປຎ຺ຈ ໂຍຘາຊີວູປມາ ປຸຄ຺ຄລາ? ປຎ຺ຈ ໂຍຘາຊີວາ – ອິເຘກຈ຺ໂຈ ໂຍຘາຊີໂວ ຣຊຄ຺ຄຎ຺ເຎວ ທິສ຺ວາ ສໍສີທຕິ ວິສີທຕິ ນ ສນ຺ຖມ຺ຠຕິ [ສຕ຺ຖມ຺ຠຕິ (ສີ.) ອ. ນິ. ໕.໑໔໑] ນ ສກ຺ໂກຕິ ສງ຺ຄາມໍ ໂອຕຣິຕຸໍ. ເອວຣູໂປປິ ອິເຘກຈ຺ໂຈ ໂຍຘາຊີໂວ ໂຫຕິ. ອຍໍ ປຐໂມ ໂຍຘາຊີໂວ ສນ຺ໂຕ ສໍວິຊ຺ຊມາໂນ ໂລກສ຺ມິໍ.

ປຸນ ຈປຣໍ ອິເຘກຈ຺ໂຈ ໂຍຘາຊີໂວ ສຫຕິ ຣຊຄ຺ຄໍ, ອປິ ຈ ໂຂ ຘຊຄ຺ຄຎ຺ເຎວ ທິສ຺ວາ ສໍສີທຕິ ວິສີທຕິ ນ ສນ຺ຖມ຺ຠຕິ ນ ສກ຺ໂກຕິ ສງ຺ຄາມໍ ໂອຕຣິຕຸໍ. ເອວຣູໂປປິ ອິເຘກຈ຺ໂຈ ໂຍຘາຊີໂວ ໂຫຕິ. ອຍໍ ທຸຕິໂຍ ໂຍຘາຊີໂວ ສນ຺ໂຕ ສໍວິຊ຺ຊມາໂນ ໂລກສ຺ມິໍ.

ປຸນ ຈປຣໍ ອິເຘກຈ຺ໂຈ ໂຍຘາຊີໂວ ສຫຕິ ຣຊຄ຺ຄໍ ສຫຕິ ຘຊຄ຺ຄໍ, ອປິ ຈ ໂຂ ອຸສ຺ສາຣຓຎ຺ເຎວ [ອຸສ຺ສາທນໍເຍວ (ສີ.), ອຸສ຺ສາທນຎ຺ເຎວ (ສ຺ຍາ. ກ.) ອ. ນິ. ໕.໑໔໑] ສຸຕ຺ວາ ສໍສີທຕິ ວິສີທຕິ ນ ສນ຺ຖມ຺ຠຕິ ນ ສກ຺ໂກຕິ ສງ຺ຄາມໍ ໂອຕຣິຕຸໍ. ເອວຣູໂປປິ ອິເຘກຈ຺ໂຈ ໂຍຘາຊີໂວ ໂຫຕິ. ອຍໍ ຕຕິໂຍ ໂຍຘາຊີໂວ ສນ຺ໂຕ ສໍວິຊ຺ຊມາໂນ ໂລກສ຺ມິໍ.

ປຸນ ຈປຣໍ ອິເຘກຈ຺ໂຈ ໂຍຘາຊີໂວ ສຫຕິ ຣຊຄ຺ຄໍ ສຫຕິ ¶ ຘຊຄ຺ຄໍ ສຫຕິ ອຸສ຺ສາຣຓໍ, ອປິ ¶ ຈ ໂຂ ສມ຺ປຫາເຣ ຫຎ຺ຎຕິ ພ຺ຍາປຊ຺ຊຕິ. ເອວຣູໂປປິ ອິເຘກຈ຺ໂຈ ໂຍຘາຊີໂວ ໂຫຕິ. ອຍໍ ຈຕຸຕ຺ໂຖ ໂຍຘາຊີໂວ ¶ ສນ຺ໂຕ ສໍວິຊ຺ຊມາໂນ ໂລກສ຺ມິໍ.

ປຸນ ¶ ຈປຣໍ ອິເຘກຈ຺ໂຈ ໂຍຘາຊີໂວ ສຫຕິ ຣຊຄ຺ຄໍ ສຫຕິ ຘຊຄ຺ຄໍ ສຫຕິ ອຸສ຺ສາຣຓໍ ສຫຕິ ສມ຺ປຫາຣໍ. ໂສ ຕໍ ສງ຺ຄາມໍ ອຠິວິຊິນິຕ຺ວາ ວິຊິຕສງ຺ຄາໂມ ຕເມວ ສງ຺ຄາມສີສໍ ອຊ຺ຌາວສຕິ. ເອວຣູໂປປິ ອິເຘກຈ຺ໂຈ ໂຍຘາຊີໂວ ໂຫຕິ. ອຍໍ ປຎ຺ຈໂມ ໂຍຘາຊີໂວ ສນ຺ໂຕ ສໍວິຊ຺ຊມາໂນ ໂລກສ຺ມິໍ. ອິເມ ປຎ຺ຈ ໂຍຘາຊີວາ ສນ຺ໂຕ ສໍວິຊ຺ຊມານາ ໂລກສ຺ມິໍ.

໑໙໔. ເອວເມວໍ ປຎ຺ຈິເມ ໂຍຘາຊີວູປມາ ປຸຄ຺ຄລາ ສນ຺ໂຕ ສໍວິຊ຺ຊມານາ ຠິກ຺ຂູສຸ. ກຕເມ ປຎ຺ຈ? ອິເຘກຈ຺ໂຈ ຠິກ຺ຂຸ ຣຊຄ຺ຄຎ຺ເຎວ ທິສ຺ວາ ສໍສີທຕິ ວິສີທຕິ ນ ສນ຺ຖມ຺ຠຕິ ນ ສກ຺ໂກຕິ ພ຺ຣຫ຺ມຈຣິຍໍ ສນ຺ຘາເຣຕຸໍ [ສນ຺ຕາເນຕຸໍ (ສີ. ສ຺ຍາ.) ອ. ນິ. ໕.໗໕], ສິກ຺ຂາທຸພ຺ພລ຺ຍໍ ອາວິກຕ຺ວາ [ອາວີກຕ຺ວາ (ສີ.)] ສິກ຺ຂໍ ປຈ຺ຈກ຺ຂາຍ ຫີນາຍາວຕ຺ຕຕິ. ກິມສ຺ສ ຣຊຄ຺ຄສ຺ມິໍ? ອິຘ ຠິກ຺ຂຸ ສຸຓາຕິ – ‘‘ອສຸກສ຺ມິໍ ນາມ ຄາເມ ວາ ນິຄເມ ວາ ອິຕ຺ຖີ ວາ ກຸມາຣີ ວາ ອຠິຣູປາ ທສ຺ສນີຍາ ປາສາທິກາ ປຣມາຍ ວຓ຺ຓໂປກ຺ຂຣຕາຍ ສມນ຺ນາຄຕາ’’ຕິ. ໂສ ຕໍ ສຸຕ຺ວາ ສໍສີທຕິ ວິສີທຕິ ນ ສນ຺ຖມ຺ຠຕິ ນ ສກ຺ໂກຕິ ພ຺ຣຫ຺ມຈຣິຍໍ ສນ຺ຘາເຣຕຸໍ, ສິກ຺ຂາທຸພ຺ພລ຺ຍໍ ອາວິກຕ຺ວາ ສິກ຺ຂໍ ປຈ຺ຈກ຺ຂາຍ ຫີນາຍາວຕ຺ຕຕິ. ອິທມສ຺ສ ຣຊຄ຺ຄສ຺ມິໍ.

ເສຍ຺ຍຖາປິ ໂສ ໂຍຘາຊີໂວ ຣຊຄ຺ຄຎ຺ເຎວ ທິສ຺ວາ ສໍສີທຕິ ວິສີທຕິ ນ ສນ຺ຖມ຺ຠຕິ ນ ສກ຺ໂກຕິ ສງ຺ຄາມໍ ໂອຕຣິຕຸໍ, ຕຖູປໂມ ອຍໍ ປຸຄ຺ຄໂລ. ເອວຣູໂປປິ ອິເຘກຈ຺ໂຈ ປຸຄ຺ຄໂລ ໂຫຕິ. ອຍໍ ປຐໂມ ໂຍຘາຊີວູປໂມ ປຸຄ຺ຄໂລ ສນ຺ໂຕ ສໍວິຊ຺ຊມາໂນ ຠິກ຺ຂູສຸ.

໑໙໕. ປຸນ ຈປຣໍ ອິເຘກຈ຺ໂຈ ຠິກ຺ຂຸ ສຫຕິ ຣຊຄ຺ຄໍ, ອປິ ຈ ໂຂ ຘຊຄ຺ຄຎ຺ເຎວ ທິສ຺ວາ ສໍສີທຕິ ວິສີທຕິ ນ ສນ຺ຖມ຺ຠຕິ ¶ ນ ສກ຺ໂກຕິ ພ຺ຣຫ຺ມຈຣິຍໍ ສນ຺ຘາເຣຕຸໍ, ສິກ຺ຂາທຸພ຺ພລ຺ຍໍ ອາວິກຕ຺ວາ ສິກ຺ຂໍ ປຈ຺ຈກ຺ຂາຍ ຫີນາຍາວຕ຺ຕຕິ. ກິມສ຺ສ ຘຊຄ຺ຄສ຺ມິໍ? ອິຘ ຠິກ຺ຂຸ ນ ເຫວ ໂຂ ສຸຓາຕິ – ‘‘ອສຸກສ຺ມິໍ ນາມ ຄາເມ ວາ ນິຄເມ ວາ ອິຕ຺ຖີ ວາ ກຸມາຣີ ວາ ອຠິຣູປາ ທສ຺ສນີຍາ ປາສາທິກາ ປຣມາຍ ວຓ຺ຓໂປກ຺ຂຣຕາຍ ສມນ຺ນາຄຕາ’’ຕິ, ອປິ ຈ ໂຂ ສາມໍ [ສາມໍເຍວ (ສີ.)] ປສ຺ສຕິ ອິຕ຺ຖິໍ ວາ ກຸມາຣິໍ ວາ ອຠິຣູປໍ ທສ຺ສນີຍໍ ປາສາທິກໍ ປຣມາຍ ວຓ຺ຓໂປກ຺ຂຣຕາຍ ສມນ຺ນາຄຕໍ. ໂສ ຕໍ ທິສ຺ວາ ສໍສີທຕິ ວິສີທຕິ ນ ສນ຺ຖມ຺ຠຕິ ນ ສກ຺ໂກຕິ ພ຺ຣຫ຺ມຈຣິຍໍ ສນ຺ຘາເຣຕຸໍ, ສິກ຺ຂາທຸພ຺ພລ຺ຍໍ ອາວິກຕ຺ວາ ສິກ຺ຂໍ ປຈ຺ຈກ຺ຂາຍ ຫີນາຍາວຕ຺ຕຕິ. ອິທມສ຺ສ ຘຊຄ຺ຄສ຺ມິໍ.

ເສຍ຺ຍຖາປິ ¶ ¶ ¶ ໂສ ໂຍຘາຊີໂວ ສຫຕິ ຣຊຄ຺ຄໍ, ອປິ ຈ ໂຂ ຘຊຄ຺ຄຎ຺ເຎວ ທິສ຺ວາ ສໍສີທຕິ ວິສີທຕິ ນ ສນ຺ຖມ຺ຠຕິ ນ ສກ຺ໂກຕິ ສງ຺ຄາມໍ ໂອຕຣິຕຸໍ, ຕຖູປໂມ ອຍໍ ປຸຄ຺ຄໂລ. ເອວຣູໂປປິ ອິເຘກຈ຺ໂຈ ປຸຄ຺ຄໂລ ໂຫຕິ. ອຍໍ ທຸຕິໂຍ ໂຍຘາຊີວູປໂມ ປຸຄ຺ຄໂລ ສນ຺ໂຕ ສໍວິຊ຺ຊມາໂນ ຠິກ຺ຂູສຸ.

໑໙໖. ປຸນ ຈປຣໍ ອິເຘກຈ຺ໂຈ ຠິກ຺ຂຸ ສຫຕິ ຣຊຄ຺ຄໍ ສຫຕິ ຘຊຄ຺ຄໍ, ອປິ ຈ ໂຂ ອຸສ຺ສາຣຓຎ຺ເຎວ ສຸຕ຺ວາ ສໍສີທຕິ ວິສີທຕິ ນ ສນ຺ຖມ຺ຠຕິ ນ ສກ຺ໂກຕິ ພ຺ຣຫ຺ມຈຣິຍໍ ສນ຺ຘາເຣຕຸໍ, ສິກ຺ຂາທຸພ຺ພລ຺ຍໍ ອາວິກຕ຺ວາ ສິກ຺ຂໍ ປຈ຺ຈກ຺ຂາຍ ຫີນາຍາວຕ຺ຕຕິ. ກິມສ຺ສ ອຸສ຺ສາຣຓາຍ? ອິຘ ຠິກ຺ຂຸໍ ອຣຎ຺ຎຄຕໍ ວາ ຣຸກ຺ຂມູລຄຕໍ ວາ ສຸຎ຺ຎາຄາຣຄຕໍ ວາ ມາຕຸຄາໂມ ອຸປສງ຺ກມິຕ຺ວາ ອູຫສຕິ [ອຸຫສຕິ (ອຏ຺ຐກຖາ) ອ. ນິ. ໕.໗໕] ອຸລ຺ລປຕິ ອຸຊ຺ຊຄ຺ຆຕິ ອຸປ຺ປຓ຺ເຑຕິ. ໂສ ມາຕຸຄາເມນ ອູຫສິຍມາໂນ ອຸລ຺ລປິຍມາໂນ ອຸຊ຺ຊຄ຺ຆິຍມາໂນ ອຸປ຺ປຓ຺ຑິຍມາໂນ ສໍສີທຕິ ວິສີທຕິ ນ ສນ຺ຖມ຺ຠຕິ ນ ສກ຺ໂກຕິ ພ຺ຣຫ຺ມຈຣິຍໍ ¶ ສນ຺ຘາເຣຕຸໍ, ສິກ຺ຂາທຸພ຺ພລ຺ຍໍ ອາວິກຕ຺ວາ ສິກ຺ຂໍ ປຈ຺ຈກ຺ຂາຍ ຫີນາຍາວຕ຺ຕຕິ. ອິທມສ຺ສ ອຸສ຺ສາຣຓາຍ.

ເສຍ຺ຍຖາປິ ໂສ ໂຍຘາຊີໂວ ສຫຕິ ຣຊຄ຺ຄໍ ສຫຕິ ຘຊຄ຺ຄໍ, ອປິ ຈ ໂຂ ອຸສ຺ສາຣຓຎ຺ເຎວ ສຸຕ຺ວາ ສໍສີທຕິ ວິສີທຕິ ນ ສນ຺ຖມ຺ຠຕິ ນ ສກ຺ໂກຕິ ສງ຺ຄາມໍ ໂອຕຣິຕຸໍ, ຕຖູປໂມ ອຍໍ ປຸຄ຺ຄໂລ. ເອວຣູໂປປິ ອິເຘກຈ຺ໂຈ ປຸຄ຺ຄໂລ ໂຫຕິ. ອຍໍ ຕຕິໂຍ ໂຍຘາຊີວູປໂມ ປຸຄ຺ຄໂລ ສນ຺ໂຕ ສໍວິຊ຺ຊມາໂນ ຠິກ຺ຂູສຸ.

໑໙໗. ປຸນ ຈປຣໍ ອິເຘກຈ຺ໂຈ ຠິກ຺ຂຸ ສຫຕິ ຣຊຄ຺ຄໍ ສຫຕິ ຘຊຄ຺ຄໍ ສຫຕິ ອຸສ຺ສາຣຓໍ, ອປິ ຈ ໂຂ ສມ຺ປຫາເຣ ຫຎ຺ຎຕິ ພ຺ຍາປຊ຺ຊຕິ. ກິມສ຺ສ ສມ຺ປຫາຣສ຺ມິໍ? ອິຘ ຠິກ຺ຂຸໍ ອຣຎ຺ຎຄຕໍ ວາ ຣຸກ຺ຂມູລຄຕໍ ວາ ສຸຎ຺ຎາຄາຣຄຕໍ ວາ ມາຕຸຄາໂມ ອຸປສງ຺ກມິຕ຺ວາ ອຠິນິສີທຕິ ອຠິນິປຊ຺ຊຕິ ອຊ຺ໂຌຕ຺ຖຣຕິ. ໂສ ມາຕຸຄາເມນ ອຠິນິສີທິຍມາໂນ ອຠິນິປຊ຺ຊິຍມາໂນ ອຊ຺ໂຌຕ຺ຖຣິຍມາໂນ ສິກ຺ຂໍ ອປ຺ປຈ຺ຈກ຺ຂາຍ ທຸພ຺ພລ຺ຍໍ ອນາວິກຕ຺ວາ ເມຖຸນໍ ຘມ຺ມໍ ປຏິເສວຕິ. ອິທມສ຺ສ ສມ຺ປຫາຣສ຺ມິໍ.

ເສຍ຺ຍຖາປິ ໂສ ໂຍຘາຊີໂວ ສຫຕິ ຣຊຄ຺ຄໍ ສຫຕິ ຘຊຄ຺ຄໍ ສຫຕິ ອຸສ຺ສາຣຓໍ, ອປິ ຈ ໂຂ ສມ຺ປຫາເຣ ຫຎ຺ຎຕິ ພ຺ຍາປຊ຺ຊຕິ, ຕຖູປໂມ ¶ ອຍໍ ປຸຄ຺ຄໂລ. ເອວຣູໂປປິ ອິເຘກຈ຺ໂຈ ປຸຄ຺ຄໂລ ໂຫຕິ. ອຍໍ ຈຕຸຕ຺ໂຖ ໂຍຘາຊີວູປໂມ ປຸຄ຺ຄໂລ ສນ຺ໂຕ ສໍວິຊ຺ຊມາໂນ ຠິກ຺ຂູສຸ.

໑໙໘. ປຸນ ¶ ຈປຣໍ ອິເຘກຈ຺ໂຈ ຠິກ຺ຂຸ ສຫຕິ ຣຊຄ຺ຄໍ ສຫຕິ ຘຊຄ຺ຄໍ ສຫຕິ ອຸສ຺ສາຣຓໍ ສຫຕິ ສມ຺ປຫາຣໍ. ໂສ ຕໍ ສງ຺ຄາມໍ ອຠິວິຊິນິຕ຺ວາ ວິຊິຕສງ຺ຄາໂມ ຕເມວ ສງ຺ຄາມສີສໍ ອຊ຺ຌາວສຕິ. ກິມສ຺ສ ສງ຺ຄາມວິຊຍສ຺ມິໍ? ອິຘ ຠິກ຺ຂຸໍ ¶ ອຣຎ຺ຎຄຕໍ ວາ ຣຸກ຺ຂມູລຄຕໍ ວາ ສຸຎ຺ຎາຄາຣຄຕໍ ວາ ມາຕຸຄາໂມ ອຸປສງ຺ກມິຕ຺ວາ ອຠິນິສີທຕິ ¶ ອຠິນິປຊ຺ຊຕິ ອຊ຺ໂຌຕ຺ຖຣຕິ. ໂສ ມາຕຸຄາເມນ ອຠິນິສີທິຍມາໂນ ອຠິນິປຊ຺ຊິຍມາໂນ ອຊ຺ໂຌຕ຺ຖຣິຍມາໂນ ວິນິເວເຐຕ຺ວາ ວິນິໂມເຈຕ຺ວາ ເຍນ ກາມໍ ປກ຺ກມຕິ.

ໂສ ວິວິຕ຺ຕໍ ເສນາສນໍ ຠຊຕິ ອຣຎ຺ຎໍ ຣຸກ຺ຂມູລໍ ປພ຺ພຕໍ ກນ຺ທຣໍ ຄິຣິຄຸຫໍ ສຸສານໍ ວນປຕ຺ຖໍ ອພ຺ໂຠກາສໍ ປລາລປຸຎ຺ຊໍ. ໂສ ອຣຎ຺ຎຄໂຕ ວາ ຣຸກ຺ຂມູລຄໂຕ ວາ ສຸຎ຺ຎາຄາຣຄໂຕ ວາ ນິສີທຕິ ປລ຺ລງ຺ກໍ ອາຠຸຊິຕ຺ວາ ອຸຊຸໍ ກາຍໍ ປຓິຘາຍ ປຣິມຸຂໍ ສຕິໍ ອຸປຏ຺ຐເປຕ຺ວາ. ໂສ ອຠິຊ຺ຌໍ ໂລເກ ປຫາຍ ວິຄຕາຠິຊ຺ເຌນ ເຈຕສາ ວິຫຣຕິ, ອຠິຊ຺ຌາຍ ຈິຕ຺ຕໍ ປຣິໂສເຘຕິ; ພ຺ຍາປາທປໂທສໍ ປຫາຍ ອພ຺ຍາປນ຺ນຈິຕ຺ໂຕ ວິຫຣຕິ, ສພ຺ພປາຓຠູຕຫິຕານຸກມ຺ປີ ພ຺ຍາປາທປໂທສາ ຈິຕ຺ຕໍ ປຣິໂສເຘຕິ; ຖິນມິທ຺ຘໍ ປຫາຍ ວິຄຕຖິນມິທ຺ໂຘ ວິຫຣຕິ ອາໂລກສຎ຺ຎີ ສໂຕ ສມ຺ປຊາໂນ, ຖິນມິທ຺ຘາ ຈິຕ຺ຕໍ ປຣິໂສເຘຕິ; ອຸທ຺ຘຈ຺ຈກຸກ຺ກຸຈ຺ຈໍ ປຫາຍ ອນຸທ຺ຘໂຕ ວິຫຣຕິ ອຊ຺ຌຕ຺ຕໍ ວູປສນ຺ຕຈິຕ຺ໂຕ, ອຸທ຺ຘຈ຺ຈກຸກ຺ກຸຈ຺ຈາ ຈິຕ຺ຕໍ ປຣິໂສເຘຕິ; ວິຈິກິຈ຺ຉໍ ປຫາຍ ຕິຓ຺ຓວິຈິກິຈ຺ໂຉ ວິຫຣຕິ ອກຖໍກຖີ ກຸສເລສຸ ຘມ຺ເມສຸ, ວິຈິກິຈ຺ຉາຍ ຈິຕ຺ຕໍ ປຣິໂສເຘຕິ.

ໂສ ອິເມ ປຎ຺ຈ ນີວຣເຓ ປຫາຍ ເຈຕໂສ ອຸປກ຺ກິເລເສ ປຎ຺ຎາຍ ທຸພ຺ພລີກຣເຓ ວິວິຈ຺ເຈວ ກາເມຫິ ວິວິຈ຺ຈ ອກຸສເລຫິ ຘມ຺ເມຫິ ສວິຕກ຺ກໍ ສວິຈາຣໍ ວິເວກຊໍ ປີຕິສຸຂໍ ປຐມໍ ຌານໍ ອຸປສມ຺ປຊ຺ຊ ວິຫຣຕິ; ວິຕກ຺ກວິຈາຣານໍ ວູປສມາ ທຸຕິຍໍ ຌານໍ…ເປ… ຕຕິຍໍ ຌານໍ…ເປ… ຈຕຸຕ຺ຖໍ ຌານໍ ອຸປສມ຺ປຊ຺ຊ ວິຫຣຕິ.

ໂສ ເອວໍ ສມາຫິເຕ ຈິຕ຺ເຕ ປຣິສຸທ຺ເຘ ປຣິໂຍທາເຕ ອນງ຺ຄເຓ ວິຄຕູປກ຺ກິເລເສ ມຸທຸຠູເຕ ກມ຺ມນິເຍ ຐິເຕ ອາເນຎ຺ຊປ຺ປຕ຺ເຕ ອາສວານໍ ຂຍຎາຓາຍ ຈິຕ຺ຕໍ ອຠິນິນ຺ນາເມຕິ. ໂສ ‘‘ອິທໍ ທຸກ຺ຂ’’ນ຺ຕິ ຍຖາຠູຕໍ ປຊານາຕິ, ‘‘ອຍໍ ¶ ທຸກ຺ຂສມຸທໂຍ’’ຕິ ຍຖາຠູຕໍ ປຊານາຕິ, ‘‘ອຍໍ ທຸກ຺ຂນິໂຣໂຘ’’ຕິ ຍຖາຠູຕໍ ປຊານາຕິ, ‘‘ອຍໍ ທຸກ຺ຂນິໂຣຘຄາມິນີ ປຏິປທາ’’ຕິ ຍຖາຠູຕໍ ປຊານາຕິ, ‘‘ອິເມ ອາສວາ’’ຕິ ຍຖາຠູຕໍ ປຊານາຕິ, ‘‘ອຍໍ ອາສວສມຸທໂຍ’’ຕິ ¶ ຍຖາຠູຕໍ ປຊານາຕິ ¶ , ‘‘ອຍໍ ອາສວນິໂຣໂຘ’’ຕິ ຍຖາຠູຕໍ ປຊານາຕິ, ‘‘ອຍໍ ອາສວນິໂຣຘຄາມິນີ ປຏິປທາ’’ຕິ ຍຖາຠູຕໍ ປຊານາຕິ.

ຕສ຺ສ ເອວໍ ຊານໂຕ ເອວໍ ປສ຺ສໂຕ ກາມາສວາປິ ຈິຕ຺ຕໍ ວິມຸຈ຺ຈຕິ, ຠວາສວາປິ ຈິຕ຺ຕໍ ວິມຸຈ຺ຈຕິ, ອວິຊ຺ຊາສວາປິ ຈິຕ຺ຕໍ ວິມຸຈ຺ຈຕິ. ວິມຸຕ຺ຕສ຺ມິໍ ວິມຸຕ຺ຕມິຕິ ຎາຓໍ ໂຫຕິ. ‘‘ຂີຓາ ຊາຕິ, ວຸສິຕໍ ພ຺ຣຫ຺ມຈຣິຍໍ, ກຕໍ ກຣຓີຍໍ, ນາປຣໍ ອິຕ຺ຖຕ຺ຕາຍາ’’ຕິ ປຊານາຕິ. ອິທມສ຺ສ ສງ຺ຄາມວິຊຍສ຺ມິໍ. ເສຍ຺ຍຖາປິ ໂສ ໂຍຘາຊີໂວ ສຫຕິ ຣຊຄ຺ຄໍ ສຫຕິ ຘຊຄ຺ຄໍ ສຫຕິ ອຸສ຺ສາຣຓໍ ສຫຕິ ສມ຺ປຫາຣໍ, ໂສ ຕໍ ສງ຺ຄາມໍ ອຠິວິຊິນິຕ຺ວາ ວິຊິຕສງ຺ຄາໂມ ¶ ຕເມວ ສງ຺ຄາມສີສໍ ອຊ຺ຌາວສຕິ, ຕຖູປໂມ ອຍໍ ປຸຄ຺ຄໂລ. ເອວຣູໂປປິ ອິເຘກຈ຺ໂຈ ປຸຄ຺ຄໂລ ໂຫຕິ. ອຍໍ ປຎ຺ຈໂມ ໂຍຘາຊີວູປໂມ ປຸຄ຺ຄໂລ ສນ຺ໂຕ ສໍວິຊ຺ຊມາໂນ ຠິກ຺ຂູສຸ. ອິເມ ປຎ຺ຈ ໂຍຘາຊີວູປມາ ປຸຄ຺ຄລາ ສນ຺ໂຕ ສໍວິຊ຺ຊມານາ ຠິກ຺ຂູສຸ.

໑໙໙. ຕຕ຺ຖ ກຕເມ ປຎ຺ຈ ປິຓ຺ຑປາຕິກາ? ມນ຺ທຕ຺ຕາ ໂມມູຫຕ຺ຕາ ປິຓ຺ຑປາຕິໂກ ໂຫຕິ, ປາປິຈ຺ໂຉ ອິຈ຺ຉາປກໂຕ ປິຓ຺ຑປາຕິໂກ ໂຫຕິ, ອຸມ຺ມາທາ ຈິຕ຺ຕວິກ຺ເຂປາ ປິຓ຺ຑປາຕິໂກ ໂຫຕິ, ‘‘ວຓ຺ຓິຕໍ ພຸທ຺ເຘຫິ ພຸທ຺ຘສາວເກຫີ’’ຕິ ປິຓ຺ຑປາຕິໂກ ໂຫຕິ, ອປິ ຈ ອປ຺ປິຈ຺ຉຕໍເຍວ [ອປ຺ປິຈ຺ຉໍເຍວ (ສ຺ຍາ.) ອ. ນິ. ໕.໑໘໑] ນິສ຺ສາຍ ສນ຺ຕຸຏ຺ຐິໍເຍວ ນິສ຺ສາຍ ສລ຺ເລຂໍເຍວ ນິສ຺ສາຍ ອິທມຕ຺ຖິຕໍເຍວ [ອິທມຏ຺ຐິຕໍເຍວ (ສີ.)] ນິສ຺ສາຍ ປິຓ຺ຑປາຕິໂກ ໂຫຕິ. ຕຕ຺ຣ ຍ຺ວາຍໍ ປິຓ຺ຑປາຕິໂກ ອປ຺ປິຈ຺ຉຕໍເຍວ ນິສ຺ສາຍ ສນ຺ຕຸຏ຺ຐິໍເຍວ ¶ ນິສ຺ສາຍ ສລ຺ເລຂໍເຍວ ນິສ຺ສາຍ ອິທມຕ຺ຖິຕໍເຍວ ນິສ຺ສາຍ ປິຓ຺ຑປາຕິໂກ, ອຍໍ ອິເມສໍ ປຎ຺ຈນ຺ນໍ ປິຓ຺ຑປາຕິການໍ ອຄ຺ໂຄ ຈ ເສຏ຺ໂຐ ຈ ປາໂມກ຺ໂຂ [ໂມກ຺ໂຂ (ສີ.)] ຈ ອຸຕ຺ຕໂມ ຈ ປວໂຣ ຈ.

ເສຍ຺ຍຖາປິ ນາມ ຄວາ ຂີຣໍ, ຂີຣມ຺ຫາ ທຘິ, ທຘິມ຺ຫາ ນວນີຕໍ [ໂນນີຕໍ (ສີ.)], ນວນີຕມ຺ຫາ ສປ຺ປິ, ສປ຺ປິມ຺ຫາ ສປ຺ປິມຓ຺ໂຑ, ສປ຺ປິມຓ຺ຑໍ ຕຕ຺ຖ ອຄ຺ຄມກ຺ຂາຍຕິ; ເອວເມວໍ ຍ຺ວາຍໍ ປິຓ຺ຑປາຕິໂກ ອປ຺ປິຈ຺ຉຕໍເຍວ ນິສ຺ສາຍ ສນ຺ຕຸຏ຺ຐິໍເຍວ ນິສ຺ສາຍ ສລ຺ເລຂໍເຍວ ນິສ຺ສາຍ ອິທມຕ຺ຖິຕໍເຍວ ນິສ຺ສາຍ ປິຓ຺ຑປາຕິໂກ ໂຫຕິ, ອຍໍ ອິເມສໍ ປຎ຺ຈນ຺ນໍ ປິຓ຺ຑປາຕິການໍ ອຄ຺ໂຄ ຈ ເສຏ຺ໂຐ ຈ ປາໂມກ຺ໂຂ ຈ ອຸຕ຺ຕໂມ ຈ ປວໂຣ ຈ. ອິເມ ປຎ຺ຈ ປິຓ຺ຑປາຕິກາ.

໒໐໐. ຕຕ຺ຖ ¶ ກຕເມ ປຎ຺ຈ ຂລຸປຈ຺ຉາຠຕ຺ຕິກາ…ເປ… ປຎ຺ຈ ເອກາສນິກາ…ເປ… ປຎ຺ຈ ປໍສຸກູລິກາ…ເປ… ປຎ຺ຈ ເຕຈີວຣິກາ…ເປ… ປຎ຺ຈ ອາຣຎ຺ຎິກາ…ເປ… ປຎ຺ຈ ຣຸກ຺ຂມູລິກາ ¶ …ເປ… ປຎ຺ຈ ອພ຺ໂຠກາສິກາ…ເປ… ປຎ຺ຈ ເນສຊ຺ຊິກາ…ເປ… ປຎ຺ຈ ຍຖາສນ຺ຖຕິກາ…ເປ….

໒໐໑. ຕຕ຺ຖ ກຕເມ ປຎ຺ຈ ໂສສານິກາ? ມນ຺ທຕ຺ຕາ ໂມມູຫຕ຺ຕາ ໂສສານິໂກ ໂຫຕິ, ປາປິຈ຺ໂຉ ອິຈ຺ຉາປກໂຕ ໂສສານິໂກ ໂຫຕິ, ອຸມ຺ມາທາ ຈິຕ຺ຕວິກ຺ເຂປາ ໂສສານິໂກ ໂຫຕິ, ‘‘ວຓ຺ຓິຕໍ ພຸທ຺ເຘຫິ ພຸທ຺ຘສາວເກຫີ’’ຕິ ໂສສານິໂກ ໂຫຕິ, ອປິ ຈ ອປ຺ປິຈ຺ຉຕໍເຍວ ນິສ຺ສາຍ ສນ຺ຕຸຏ຺ຐິໍເຍວ ນິສ຺ສາຍ ສລ຺ເລຂໍເຍວ ນິສ຺ສາຍ ອິທມຕ຺ຖິຕໍເຍວ ນິສ຺ສາຍ ໂສສານິໂກ ໂຫຕິ. ຕຕ຺ຣ ຍ຺ວາຍໍ ໂສສານິໂກ ອປ຺ປິຈ຺ຉຕໍເຍວ ນິສ຺ສາຍ ສນ຺ຕຸຏ຺ຐິໍເຍວ ¶ ນິສ຺ສາຍ ສລ຺ເລຂໍເຍວ ນິສ຺ສາຍ ອິທມຕ຺ຖິຕໍເຍວ ນິສ຺ສາຍ ໂສສານິໂກ, ອຍໍ ອິເມສໍ ປຎ຺ຈນ຺ນໍ ໂສສານິການໍ ອຄ຺ໂຄ ຈ ເສຏ຺ໂຐ ຈ ¶ ປາໂມກ຺ໂຂ ຈ ອຸຕ຺ຕໂມ ຈ ປວໂຣ ຈ.

ເສຍ຺ຍຖາປິ ນາມ ຄວາ ຂີຣໍ, ຂີຣມ຺ຫາ ທຘິ, ທຘິມ຺ຫາ ນວນີຕໍ, ນວນີຕມ຺ຫາ ສປ຺ປິ, ສປ຺ປິມ຺ຫາ ສປ຺ປິມຓ຺ໂຑ, ສປ຺ປິມຓ຺ຑໍ ຕຕ຺ຖ ອຄ຺ຄມກ຺ຂາຍຕິ; ເອວເມວໍ ຍ຺ວາຍໍ ໂສສານິໂກ ອປ຺ປິຈ຺ຉຕໍເຍວ ນິສ຺ສາຍ ສນ຺ຕຸຏ຺ຐິໍເຍວ ນິສ຺ສາຍ ສລ຺ເລຂໍເຍວ ນິສ຺ສາຍ ອິທມຕ຺ຖິຕໍເຍວ ນິສ຺ສາຍ ໂສສານິໂກ ໂຫຕິ, ອຍໍ ອິເມສໍ ປຎ຺ຈນ຺ນໍ ໂສສານິການໍ ອຄ຺ໂຄ ຈ ເສຏ຺ໂຐ ຈ ປາໂມກ຺ໂຂ ຈ ອຸຕ຺ຕໂມ ຈ ປວໂຣ ຈ. ອິເມ ປຎ຺ຈ ໂສສານິກາ.

ປຎ຺ຈກນິທ຺ເທໂສ.

໖. ຉກ຺ກປຸຄ຺ຄລປຎ຺ຎຕ຺ຕິ

໒໐໒. ຕຕ຺ຣ ຍ຺ວາຍໍ ປຸຄ຺ຄໂລ ປຸພ຺ເພ ອນນຸສ຺ສຸເຕສຸ ຘມ຺ເມສຸ ສາມໍ ສຈ຺ຈານິ ອຠິສມ຺ພຸຊ຺ຌຕິ, ຕຕ຺ຖ ຈ ສພ຺ພຎ຺ຎຸຕໍ ປາປຸຓາຕິ ພເລສຸ ຈ ວສີຠາວໍ, ສມ຺ມາສມ຺ພຸທ຺ໂຘ ເຕນ ທຏ຺ຐພ຺ໂພ.

ຕຕ຺ຣ ¶ ຍ຺ວາຍໍ ປຸຄ຺ຄໂລ ປຸພ຺ເພ ອນນຸສ຺ສຸເຕສຸ ຘມ຺ເມສຸ ສາມໍ ສຈ຺ຈານິ ອຠິສມ຺ພຸຊ຺ຌຕິ, ນ ຈ ຕຕ຺ຖ ສພ຺ພຎ຺ຎຸຕໍ ປາປຸຓາຕິ ນ ຈ ພເລສຸ ວສີຠາວໍ, ປຈ຺ເຈກສມ຺ພຸທ຺ໂຘ ເຕນ ທຏ຺ຐພ຺ໂພ.

ຕຕ຺ຣ ¶ ຍ຺ວາຍໍ ປຸຄ຺ຄໂລ ປຸພ຺ເພ ອນນຸສ຺ສຸເຕສຸ ຘມ຺ເມສຸ ສາມໍ ສຈ຺ຈານິ ອນຠິສມ຺ພຸຊ຺ຌຕິ, ທິຏ຺ເຐວ ຘມ຺ເມ ທຸກ຺ຂສ຺ສນ຺ຕກໂຣ ໂຫຕິ [ທຸກ຺ຂສ຺ສນ຺ຕໍ ກໂຣຕິ (ສີ.) ເອວມຸປຣິປິ], ສາວກປາຣມິຎ຺ຈ ປາປຸຓາຕິ, ສາຣິປຸຕ຺ຕໂມຄ຺ຄລ຺ລານາ ເຕນ ທຏ຺ຐພ຺ພາ.

ຕຕ຺ຣ ຍ຺ວາຍໍ ປຸຄ຺ຄໂລ ປຸພ຺ເພ ອນນຸສ຺ສຸເຕສຸ ຘມ຺ເມສຸ ສາມໍ ສຈ຺ຈານິ ອນຠິສມ຺ພຸຊ຺ຌຕິ ¶ , ທິຏ຺ເຐວ ຘມ຺ເມ ທຸກ຺ຂສ຺ສນ຺ຕກໂຣ ໂຫຕິ, ນ ຈ ສາວກປາຣມິໍ ປາປຸຓາຕິ, ອວເສສາ ອຣຫນ຺ຕາ ເຕນ ທຏ຺ຐພ຺ພາ.

ຕຕ຺ຣ ຍ຺ວາຍໍ ປຸຄ຺ຄໂລ ປຸພ຺ເພ ອນນຸສ຺ສຸເຕສຸ ຘມ຺ເມສຸ ສາມໍ ສຈ຺ຈານິ ອນຠິສມ຺ພຸຊ຺ຌຕິ, ນ ຈ ທິຏ຺ເຐວ ຘມ຺ເມ ທຸກ຺ຂສ຺ສນ຺ຕກໂຣ ໂຫຕິ, ອນາຄາມີ ໂຫຕິ ອນາຄນ຺ຕາ ອິຕ຺ຖຕ຺ຕໍ, ອນາຄາມີ ¶ ເຕນ ທຏ຺ຐພ຺ໂພ.

ຕຕ຺ຣ ຍ຺ວາຍໍ ປຸຄ຺ຄໂລ ປຸພ຺ເພ ອນນຸສ຺ສຸເຕສຸ ຘມ຺ເມສຸ ສາມໍ ສຈ຺ຈານິ ອນຠິສມ຺ພຸຊ຺ຌຕິ, ນ ຈ ທິຏ຺ເຐວ ຘມ຺ເມ ທຸກ຺ຂສ຺ສນ຺ຕກໂຣ ໂຫຕິ, ອາຄນ຺ຕາ ອິຕ຺ຖຕ຺ຕໍ, ໂສຕາປນ຺ນສກທາຄາມິໂນ ເຕນ ທຏ຺ຐພ຺ພາ.

ຉກ຺ກນິທ຺ເທໂສ.

໗. ສຕ຺ຕກປຸຄ຺ຄລປຎ຺ຎຕ຺ຕິ

໒໐໓. ກຖຎ຺ຈ ປຸຄ຺ຄໂລ ສກິໍ ນິມຸຄ຺ໂຄ ນິມຸຄ຺ໂຄວ ໂຫຕິ? ອິເຘກຈ຺ໂຈ ປຸຄ຺ຄໂລ ສມນ຺ນາຄໂຕ ໂຫຕິ ເອກນ຺ຕກາຬເກຫິ ອກຸສເລຫິ ຘມ຺ເມຫິ. ເອວໍ ປຸຄ຺ຄໂລ ສກິໍ ນິມຸຄ຺ໂຄ ນິມຸຄ຺ໂຄວ ໂຫຕິ.

ກຖຎ຺ຈ ປຸຄ຺ຄໂລ ອຸມ຺ມຸຊ຺ຊິຕ຺ວາ ນິມຸຊ຺ຊຕິ? ອິເຘກຈ຺ໂຈ ປຸຄ຺ຄໂລ ອຸມ຺ມຸຊ຺ຊຕິ ‘‘ສາຫຸ ສທ຺ຘາ ກຸສເລສຸ ຘມ຺ເມສຸ, ສາຘຸ [ສາຫຸ (ສີ. ສ຺ຍາ.) ເອວໍ ຕີສຸ ຐາເນສຸປິ] ຫິຣີ ກຸສເລສຸ ຘມ຺ເມສຸ, ສາຘຸ ໂອຕ຺ຕປ຺ປໍ ກຸສເລສຸ ຘມ຺ເມສຸ, ສາຘຸ ວີຣິຍໍ [ວິຣິຍໍ (ສີ. ສ຺ຍາ.)] ກຸສເລສຸ ຘມ຺ເມສຸ, ສາຘຸ ປຎ຺ຎາ ກຸສເລສຸ ຘມ຺ເມສູ’’ຕິ. ຕສ຺ສ ສາ ສທ຺ຘາ ເນວ ຕິຏ຺ຐຕິ ໂນ ວຑ຺ຒຕິ ຫາຍຕິເຍວ ¶ , ຕສ຺ສ ສາ ຫິຣີ ເນວ ຕິຏ຺ຐຕິ ໂນ ວຑ຺ຒຕິ ຫາຍຕິເຍວ, ຕສ຺ສ ¶ ຕໍ ໂອຕ຺ຕປ຺ປໍ ເນວ ຕິຏ຺ຐຕິ ໂນ ວຑ຺ຒຕິ ຫາຍຕິເຍວ, ຕສ຺ສ ຕໍ ວີຣິຍໍ ເນວ ຕິຏ຺ຐຕິ ໂນ ວຑ຺ຒຕິ ຫາຍຕິເຍວ, ຕສ຺ສ ສາ ປຎ຺ຎາ ເນວ ຕິຏ຺ຐຕິ ໂນ ວຑ຺ຒຕິ ຫາຍຕິເຍວ. ເອວໍ ປຸຄ຺ຄໂລ ອຸມ຺ມຸຊ຺ຊິຕ຺ວາ ນິມຸຊ຺ຊຕິ.

ກຖຎ຺ຈ ¶ ປຸຄ຺ຄໂລ ອຸມ຺ມຸຊ຺ຊິຕ຺ວາ ຐິໂຕ ໂຫຕິ? ອິເຘກຈ຺ໂຈ ປຸຄ຺ຄໂລ ອຸມ຺ມຸຊ຺ຊຕິ ‘‘ສາຫຸ ສທ຺ຘາ ກຸສເລສຸ ຘມ຺ເມສຸ, ສາຘຸ ຫິຣີ ກຸສເລສຸ ຘມ຺ເມສຸ, ສາຘຸ ໂອຕ຺ຕປ຺ປໍ ກຸສເລສຸ ຘມ຺ເມສຸ, ສາຘຸ ວີຣິຍໍ ກຸສເລສຸ ຘມ຺ເມສຸ, ສາຘຸ ປຎ຺ຎາ ກຸສເລສຸ ຘມ຺ເມສູ’’ຕິ. ຕສ຺ສ ສາ ສທ຺ຘາ ເນວ ຫາຍຕິ ໂນ ວຑ຺ຒຕິ ຐິຕາ ໂຫຕິ, ຕສ຺ສ ສາ ຫິຣີ ເນວ ຫາຍຕິ ໂນ ວຑ຺ຒຕິ ຐິຕາ ໂຫຕິ, ຕສ຺ສ ຕໍ ໂອຕ຺ຕປ຺ປໍ ເນວ ຫາຍຕິ ໂນ ວຑ຺ຒຕິ ຐິຕໍ ໂຫຕິ, ຕສ຺ສ ຕໍ ວີຣິຍໍ ເນວ ຫາຍຕິ ໂນ ວຑ຺ຒຕິ ຐິຕໍ ໂຫຕິ, ຕສ຺ສ ສາ ປຎ຺ຎາ ເນວ ຫາຍຕິ ໂນ ວຑ຺ຒຕິ ຐິຕາ ໂຫຕິ. ເອວໍ ປຸຄ຺ຄໂລ ອຸມ຺ມຸຊ຺ຊິຕ຺ວາ ຐິໂຕ ໂຫຕິ.

ກຖຎ຺ຈ ປຸຄ຺ຄໂລ ອຸມ຺ມຸຊ຺ຊິຕ຺ວາ ວິປສ຺ສຕິ ວິໂລເກຕິ? ອິເຘກຈ຺ໂຈ ປຸຄ຺ຄໂລ ອຸມ຺ມຸຊ຺ຊຕິ ‘‘ສາຫຸ ສທ຺ຘາ ກຸສເລສຸ ຘມ຺ເມສຸ, ສາຘຸ ຫິຣີ ກຸສເລສຸ ຘມ຺ເມສຸ, ສາຘຸ ໂອຕ຺ຕປ຺ປໍ ກຸສເລສຸ ຘມ຺ເມສຸ, ສາຘຸ ວີຣິຍໍ ກຸສເລສຸ ຘມ຺ເມສຸ, ສາຘຸ ປຎ຺ຎາ ¶ ກຸສເລສຸ ຘມ຺ເມສູ’’ຕິ. ໂສ ຕິຓ຺ຓໍ ສໍໂຍຊນານໍ ¶ ປຣິກ຺ຂຍາ ໂສຕາປນ຺ໂນ ໂຫຕິ ອວິນິປາຕຘມ຺ໂມ ນິຍໂຕ ສມ຺ໂພຘິປຣາຍໂນ. ເອວໍ ປຸຄ຺ຄໂລ ອຸມ຺ມຸຊ຺ຊິຕ຺ວາ ວິປສ຺ສຕິ ວິໂລເກຕິ.

ກຖຎ຺ຈ ປຸຄ຺ຄໂລ ອຸມ຺ມຸຊ຺ຊິຕ຺ວາ ປຕຣຕິ? ອິເຘກຈ຺ໂຈ ປຸຄ຺ຄໂລ ອຸມ຺ມຸຊ຺ຊຕິ ‘‘ສາຫຸ ສທ຺ຘາ ກຸສເລສຸ ຘມ຺ເມສຸ, ສາຘຸ ຫິຣີ ກຸສເລສຸ ຘມ຺ເມສຸ, ສາຘຸ ໂອຕ຺ຕປ຺ປໍ ກຸສເລສຸ ຘມ຺ເມສຸ, ສາຘຸ ວີຣິຍໍ ກຸສເລສຸ ຘມ຺ເມສຸ, ສາຘຸ ປຎ຺ຎາ ກຸສເລສຸ ຘມ຺ເມສູ’’ຕິ. ໂສ ຕິຓ຺ຓໍ ສໍໂຍຊນານໍ ປຣິກ຺ຂຍາ ຣາຄໂທສໂມຫານໍ ຕນຸຕ຺ຕາ ສກທາຄາມີ ໂຫຕິ ສກິເທວ ອິມໍ ໂລກໍ ອາຄນ຺ຕ຺ວາ ທຸກ຺ຂສ຺ສນ຺ຕກໂຣ ໂຫຕິ. ເອວໍ ປຸຄ຺ຄໂລ ອຸມ຺ມຸຊ຺ຊິຕ຺ວາ ປຕຣຕິ.

ກຖຎ຺ຈ ປຸຄ຺ຄໂລ ອຸມ຺ມຸຊ຺ຊິຕ຺ວາ ປຕິຄາຘປ຺ປຕ຺ໂຕ ໂຫຕິ? ອິເຘກຈ຺ໂຈ ປຸຄ຺ຄໂລ ອຸມ຺ມຸຊ຺ຊຕິ ‘‘ສາຫຸ ສທ຺ຘາ ກຸສເລສຸ ຘມ຺ເມສຸ, ສາຘຸ ຫິຣີ ກຸສເລສຸ ຘມ຺ເມສຸ, ສາຘຸ ໂອຕ຺ຕປ຺ປໍ ກຸສເລສຸ ຘມ຺ເມສຸ, ສາຘຸ ວີຣິຍໍ ກຸສເລສຸ ຘມ຺ເມສຸ, ສາຘຸ ປຎ຺ຎາ ກຸສເລສຸ ຘມ຺ເມສູ’’ຕິ. ໂສ ປຎ຺ຈນ຺ນໍ ໂອຣມ຺ຠາຄິຍານໍ ສໍໂຍຊນານໍ ¶ ປຣິກ຺ຂຍາ ໂອປປາຕິໂກ ໂຫຕິ ຕຕ຺ຖ ປຣິນິພ຺ພາຍີ ອນາວຕ຺ຕິຘມ຺ໂມ ຕສ຺ມາ ໂລກາ. ເອວໍ ປຸຄ຺ຄໂລ ອຸມ຺ມຸຊ຺ຊິຕ຺ວາ ປຕິຄາຘປ຺ປຕ຺ໂຕ ໂຫຕິ.

ກຖຎ຺ຈ ປຸຄ຺ຄໂລ ອຸມ຺ມຸຊ຺ຊິຕ຺ວາ ຕິຓ຺ໂຓ ໂຫຕິ ປາຣງ຺ຄໂຕ ຖເລ ຕິຏ຺ຐຕິ ພ຺ຣາຫ຺ມໂຓ? ອິເຘກຈ຺ໂຈ ປຸຄ຺ຄໂລ ອຸມ຺ມຸຊ຺ຊຕິ ‘‘ສາຫຸ ສທ຺ຘາ ກຸສເລສຸ ຘມ຺ເມສຸ ¶ , ສາຘຸ ຫິຣີ ກຸສເລສຸ ຘມ຺ເມສຸ, ສາຘຸ ໂອຕ຺ຕປ຺ປໍ ກຸສເລສຸ ຘມ຺ເມສຸ, ສາຘຸ ວີຣິຍໍ ກຸສເລສຸ ຘມ຺ເມສຸ, ສາຘຸ ປຎ຺ຎາ ກຸສເລສຸ ຘມ຺ເມສູ’’ຕິ. ໂສ ອາສວານໍ ຂຍາ ອນາສວໍ ເຈໂຕວິມຸຕ຺ຕິໍ ປຎ຺ຎາວິມຸຕ຺ຕິໍ ທິຏ຺ເຐວ ຘມ຺ເມ ສຍໍ ອຠິຎ຺ຎາ ສຈ຺ຉິກຕ຺ວາ ອຸປສມ຺ປຊ຺ຊ ວິຫຣຕິ. ເອວໍ ປຸຄ຺ຄໂລ ອຸມ຺ມຸຊ຺ຊິຕ຺ວາ ຕິຓ຺ໂຓ ໂຫຕິ ປາຣງ຺ຄໂຕ ຖເລ ຕິຏ຺ຐຕິ ພ຺ຣາຫ຺ມໂຓ.

໒໐໔. ກຕໂມ ຈ ປຸຄ຺ຄໂລ ອຸຠໂຕຠາຄວິມຸຕ຺ໂຕ? ອິເຘກຈ຺ໂຈ ປຸຄ຺ຄໂລ ອຏ຺ຐ ວິໂມກ຺ເຂ ກາເຍນ ຜຸສິຕ຺ວາ ວິຫຣຕິ ປຎ຺ຎາຍ ຈສ຺ສ ທິສ຺ວາ ອາສວາ ປຣິກ຺ຂີຓາ ໂຫນ຺ຕິ. ອຍໍ ວຸຈ຺ຈຕິ ປຸຄ຺ຄໂລ ອຸຠໂຕຠາຄວິມຸຕ຺ໂຕ.

໒໐໕. ກຕໂມ ຈ ປຸຄ຺ຄໂລ ປຎ຺ຎາວິມຸຕ຺ໂຕ…ເປ… ກາຍສກ຺ຂີ… ທິຏ຺ຐິປ຺ປຕ຺ໂຕ… ສທ຺ຘາວິມຸຕ຺ໂຕ… ຘມ຺ມານຸສາຣີ ¶ ….

໒໐໖. ກຕໂມ ຈ ປຸຄ຺ຄໂລ ສທ຺ຘານຸສາຣີ? ຍສ຺ສ ປຸຄ຺ຄລສ຺ສ ໂສຕາປຕ຺ຕິຜລສຈ຺ຉິກິຣິຍາຍ ປຏິປນ຺ນສ຺ສ ສທ຺ຘິນ຺ທ຺ຣິຍໍ ອຘິມຕ຺ຕໍ ໂຫຕິ, ສທ຺ຘາວາຫິໍ ສທ຺ຘາປຸພ຺ພງ຺ຄມໍ ອຣິຍມຄ຺ຄໍ ຠາເວຕິ. ອຍໍ ວຸຈ຺ຈຕິ ປຸຄ຺ຄໂລ ສທ຺ຘານຸສາຣີ. ໂສຕາປຕ຺ຕິຜລສຈ຺ຉິກິຣິຍາຍ ປຏິປນ຺ໂນ ປຸຄ຺ຄໂລ ສທ຺ຘານຸສາຣີ, ຜເລ ຐິໂຕ ສທ຺ຘາວິມຸຕ຺ໂຕຕິ.

ສຕ຺ຕກນິທ຺ເທໂສ.

໘. ອຏ຺ຐກປຸຄ຺ຄລປຎ຺ຎຕ຺ຕິ

໒໐໗. ຕຕ຺ຖ ¶ ¶ ກຕເມ ຈຕ຺ຕາໂຣ ມຄ຺ຄສມງ຺ຄິໂນ, ຈຕ຺ຕາໂຣ ຜລສມງ຺ຄິໂນ ປຸຄ຺ຄລາ? ໂສຕາປນ຺ໂນ, ໂສຕາປຕ຺ຕິຜລສຈ຺ຉິກິຣິຍາຍ ປຏິປນ຺ໂນ; ສກທາຄາມີ, ສກທາຄາມິຜລສຈ຺ຉິກິຣິຍາຍ ປຏິປນ຺ໂນ; ອນາຄາມີ, ອນາຄາມິຜລສຈ຺ຉິກິຣິຍາຍ ປຏິປນ຺ໂນ; ອຣຫາ, ອຣຫຕ຺ຕຜລສຈ຺ຉິກິຣິຍາຍ [ອຣຫຕ຺ຕາຍ (ສ຺ຍາ. ກ.) ອ. ນິ. ໘.໕໙] ປຏິປນ຺ໂນ; ອິເມ ຈຕ຺ຕາໂຣ ມຄ຺ຄສມງ຺ຄິໂນ, ອິເມ ຈຕ຺ຕາໂຣ ຜລສມງ຺ຄິໂນ ປຸຄ຺ຄລາ.

ອຏ຺ຐກນິທ຺ເທໂສ.

໙. ນວກປຸຄ຺ຄລປຎ຺ຎຕ຺ຕິ

໒໐໘. ກຕໂມ ¶ ຈ ປຸຄ຺ຄໂລ ສມ຺ມາສມ຺ພຸທ຺ໂຘ? ອິເຘກຈ຺ໂຈ ປຸຄ຺ຄໂລ ປຸພ຺ເພ ອນນຸສ຺ສຸເຕສຸ ຘມ຺ເມສຸ ສາມໍ ສຈ຺ຈານິ ອຠິສມ຺ພຸຊ຺ຌຕິ, ຕຕ຺ຖ ຈ ສພ຺ພຎ຺ຎຸຕໍ ¶ ປາປຸຓາຕິ ພເລສຸ ຈ ວສີຠາວໍ. ອຍໍ ວຸຈ຺ຈຕິ ປຸຄ຺ຄໂລ ສມ຺ມາສມ຺ພຸທ຺ໂຘ.

ກຕໂມ ຈ ປຸຄ຺ຄໂລ ປຈ຺ເຈກສມ຺ພຸທ຺ໂຘ? ອິເຘກຈ຺ໂຈ ປຸຄ຺ຄໂລ ປຸພ຺ເພ ອນນຸສ຺ສຸເຕສຸ ຘມ຺ເມສຸ ສາມໍ ສຈ຺ຈານິ ອຠິສມ຺ພຸຊ຺ຌຕິ, ນ ຈ ຕຕ຺ຖ ສພ຺ພຎ຺ຎຸຕໍ ປາປຸຓາຕິ ນ ຈ ພເລສຸ ວສີຠາວໍ. ອຍໍ ວຸຈ຺ຈຕິ ປຸຄ຺ຄໂລ ປຈ຺ເຈກສມ຺ພຸທ຺ໂຘ.

ກຕໂມ ຈ ປຸຄ຺ຄໂລ ອຸຠໂຕຠາຄວິມຸຕ຺ໂຕ? ອິເຘກຈ຺ໂຈ ປຸຄ຺ຄໂລ ອຏ຺ຐ ວິໂມກ຺ເຂ ກາເຍນ ຜຸສິຕ຺ວາ ວິຫຣຕິ ປຎ຺ຎາຍ ຈສ຺ສ ທິສ຺ວາ ອາສວາ ປຣິກ຺ຂີຓາ ໂຫນ຺ຕິ. ອຍໍ ວຸຈ຺ຈຕິ ປຸຄ຺ຄໂລ ອຸຠໂຕຠາຄວິມຸຕ຺ໂຕ.

ກຕໂມ ຈ ປຸຄ຺ຄໂລ ປຎ຺ຎາວິມຸຕ຺ໂຕ? ອິເຘກຈ຺ໂຈ ປຸຄ຺ຄໂລ ນ ເຫວ ໂຂ ອຏ຺ຐ ວິໂມກ຺ເຂ ກາເຍນ ຜຸສິຕ຺ວາ ວິຫຣຕິ ປຎ຺ຎາຍ ຈສ຺ສ ທິສ຺ວາ ອາສວາ ປຣິກ຺ຂີຓາ ໂຫນ຺ຕິ. ອຍໍ ວຸຈ຺ຈຕິ ປຸຄ຺ຄໂລ ປຎ຺ຎາວິມຸຕ຺ໂຕ.

ກຕໂມ ¶ ຈ ປຸຄ຺ຄໂລ ກາຍສກ຺ຂີ? ອິເຘກຈ຺ໂຈ ປຸຄ຺ຄໂລ ອຏ຺ຐ ວິໂມກ຺ເຂ ກາເຍນ ຜຸສິຕ຺ວາ ວິຫຣຕິ ປຎ຺ຎາຍ ຈສ຺ສ ທິສ຺ວາ ເອກຈ຺ເຈ ອາສວາ ປຣິກ຺ຂີຓາ ໂຫນ຺ຕິ. ອຍໍ ວຸຈ຺ຈຕິ ປຸຄ຺ຄໂລ ກາຍສກ຺ຂີ.

ກຕໂມ ¶ ຈ ປຸຄ຺ຄໂລ ທິຏ຺ຐິປ຺ປຕ຺ໂຕ? ອິເຘກຈ຺ໂຈ ປຸຄ຺ຄໂລ ‘‘ອິທໍ ທຸກ຺ຂ’’ນ຺ຕິ ຍຖາຠູຕໍ ປຊານາຕິ…ເປ… ‘‘ອຍໍ ທຸກ຺ຂນິໂຣຘຄາມິນີ ປຏິປທາ’’ຕິ ຍຖາຠູຕໍ ປຊານາຕິ, ຕຖາຄຕປ຺ປເວທິຕາ ຈສ຺ສ ຘມ຺ມາ ປຎ຺ຎາຍ ໂວທິຏ຺ຐາ ໂຫນ຺ຕິ ໂວຈຣິຕາ, ປຎ຺ຎາຍ ຈສ຺ສ ທິສ຺ວາ ເອກຈ຺ເຈ ອາສວາ ປຣິກ຺ຂີຓາ ໂຫນ຺ຕິ. ອຍໍ ວຸຈ຺ຈຕິ ປຸຄ຺ຄໂລ ທິຏ຺ຐິປ຺ປຕ຺ໂຕ.

ກຕໂມ ຈ ປຸຄ຺ຄໂລ ສທ຺ຘາວິມຸຕ຺ໂຕ? ອິເຘກຈ຺ໂຈ ປຸຄ຺ຄໂລ ‘‘ອິທໍ ທຸກ຺ຂ’’ນ຺ຕິ ຍຖາຠູຕໍ ປຊານາຕິ…ເປ… ‘‘ອຍໍ ທຸກ຺ຂນິໂຣຘຄາມິນີ ປຏິປທາ’’ຕິ ຍຖາຠູຕໍ ປຊານາຕິ, ຕຖາຄຕປ຺ປເວທິຕາ ຈສ຺ສ ¶ ຘມ຺ມາ ປຎ຺ຎາຍ ໂວທິຏ຺ຐາ ¶ ໂຫນ຺ຕິ ໂວຈຣິຕາ, ປຎ຺ຎາຍ ຈສ຺ສ ທິສ຺ວາ ເອກຈ຺ເຈ ອາສວາ ປຣິກ຺ຂີຓາ ໂຫນ຺ຕິ, ໂນ ຈ ໂຂ ຍຖາ ທິຏ຺ຐິປ຺ປຕ຺ຕສ຺ສ. ອຍໍ ວຸຈ຺ຈຕິ ປຸຄ຺ຄໂລ ສທ຺ຘາວິມຸຕ຺ໂຕ.

ກຕໂມ ຈ ປຸຄ຺ຄໂລ ຘມ຺ມານຸສາຣີ? ຍສ຺ສ ປຸຄ຺ຄລສ຺ສ ໂສຕາປຕ຺ຕິຜລສຈ຺ຉິກິຣິຍາຍ ປຏິປນ຺ນສ຺ສ ປຎ຺ຎິນ຺ທ຺ຣິຍໍ ອຘິມຕ຺ຕໍ ໂຫຕິ, ປຎ຺ຎາວາຫິໍ ປຎ຺ຎາປຸພ຺ພງ຺ຄມໍ ອຣິຍມຄ຺ຄໍ ຠາເວຕິ. ອຍໍ ວຸຈ຺ຈຕິ ປຸຄ຺ຄໂລ ຘມ຺ມານຸສາຣີ. ໂສຕາປຕ຺ຕິຜລສຈ຺ຉິກິຣິຍາຍ ປຏິປນ຺ໂນ ປຸຄ຺ຄໂລ ຘມ຺ມານຸສາຣີ, ຜເລ ຐິໂຕ ທິຏ຺ຐິປ຺ປຕ຺ໂຕ.

ກຕໂມ ຈ ປຸຄ຺ຄໂລ ສທ຺ຘານຸສາຣີ? ຍສ຺ສ ປຸຄ຺ຄລສ຺ສ ໂສຕາປຕ຺ຕິຜລສຈ຺ຉິກິຣິຍາຍ ປຏິປນ຺ນສ຺ສ ສທ຺ຘິນ຺ທ຺ຣິຍໍ ອຘິມຕ຺ຕໍ ໂຫຕິ, ສທ຺ຘາວາຫິໍ ສທ຺ຘາປຸພ຺ພງ຺ຄມໍ ອຣິຍມຄ຺ຄໍ ຠາເວຕິ. ອຍໍ ວຸຈ຺ຈຕິ ປຸຄ຺ຄໂລ ສທ຺ຘານຸສາຣີ. ໂສຕາປຕ຺ຕິຜລສຈ຺ຉິກິຣິຍາຍ ປຏິປນ຺ໂນ ປຸຄ຺ຄໂລ ສທ຺ຘານຸສາຣີ, ຜເລ ຐິໂຕ ສທ຺ຘາວິມຸຕ຺ໂຕຕິ.

ນວກນິທ຺ເທໂສ.

໑໐. ທສກປຸຄ຺ຄລປຎ຺ຎຕ຺ຕິ

໒໐໙. ກຕເມສໍ ¶ ປຎ຺ຈນ຺ນໍ ອິຘ ນິຏ຺ຐາ? ສຕ຺ຕກ຺ຂຕ຺ຕຸປຣມສ຺ສ ໂກລງ຺ໂກລສ຺ສ ເອກພີຊິສ຺ສ ສກທາຄາມິສ຺ສ ໂຍ ຈ ທິຏ຺ເຐວ ຘມ຺ເມ ອຣຫາ – ອິເມສໍ ປຎ຺ຈນ຺ນໍ ອິຘ ນິຏ຺ຐາ.

ກຕເມສໍ ປຎ຺ຈນ຺ນໍ ອິຘ ວິຫາຍ ນິຏ຺ຐາ? ອນ຺ຕຣາປຣິນິພ຺ພາຍິສ຺ສ ອຸປຫຈ຺ຈປຣິນິພ຺ພາຍິສ຺ສ ອສງ຺ຂາຣປຣິນິພ຺ພາຍິສ຺ສ ສສງ຺ຂາຣປຣິນິພ຺ພາຍິສ຺ສ ¶ ອຸທ຺ຘໍໂສຕສ຺ສ ອກນິຏ຺ຐຄາມິໂນ – ອິເມສໍ ປຎ຺ຈນ຺ນໍ ອິຘ ວິຫາຍ ນິຏ຺ຐາຕິ.

ເອຕ຺ຕາວຕາ ປຸຄ຺ຄລານໍ ປຸຄ຺ຄລປຎ຺ຎຕ຺ຕີຕິ.

ທສກນິທ຺ເທໂສ.

ປຸຄ຺ຄລປຎ຺ຎຕ຺ຕິປກຣຓໍ ນິຏ຺ຐິຕໍ.