📜

ນໂມ ຕສ຺ສ ຠຄວໂຕ ອຣຫໂຕ ສມ຺ມາສມ຺ພຸທ຺ຘສ຺ສ

ປຣມຕ຺ຖທີປນີ

ສງ຺ຄຫ ມຫາຏີກາ ປາຐ

ຄນ຺ຖາຣພ຺ຠກຖາ

[ກ]

ອຸທຍາ ຍສ຺ສ ເອກສ຺ສ, ສທ຺ຘມ຺ມຣໍສິ ຊາລິໂນ;

ປພຸຊ຺ຌິໍສຸ ຊນມ຺ພຸຊາ, ຊາຕິກ຺ເຂຕ຺ເຕ ມຫາສເຣ.

[ຂ]

ວນ຺ທາມິ ຕໍ ມຫາສູຣໍ, ມຫາໂມຫ ຕໂມນຸທໍ;

ສຎ຺ຊາຕໍ ໂສ ຫທເຍ ມຍ຺ຫໍ, ຕໂມຂນ຺ຘໍ ປນູທຕໍ.

[ຄ]

ໂປຣາຓເກຫິ ວິຎ຺ຎູຫິ, ວຓ຺ຓິຕາ ວຓ຺ຓນາ ພຫູ;

ທິສ຺ສນ຺ຕິ ອິຘ ໂລກມ຺ຫິ, ອຠິຘມ຺ມຕ຺ຖສງ຺ຄເຫ.

[ຆ]

ນ ຕາຫິ ຕຸຏ຺ຐິໍ ວິນ຺ທນ຺ຕິ, ເຍ ສາຣຕ຺ຖາ ຠິມານິໂນ;

ເຕ ມໍ ສງ຺ຄມ຺ມ ຍາຈນ຺ຕິ, ປຣມຕ຺ຖສ຺ສ ທີປນໍ.

[ງ]

ມຫຓ຺ຓເວ ຣຕນານິ, ອຸທ຺ຘຣິຕ຺ວາ ທິປວາສິນໍ;

ຍຖິຈ຺ຉກໍປິ ທຊ຺ເຊຍ຺ຍຸໍ, ນ ວຕ຺ຕພ຺ພາວ ອູນຕາ.

[ຈ]

ຕເຖເວຕ຺ຖ ວິປຸລຕ຺ຖາ, ອຓ຺ຓເວ ຣຕນູປມາ;

ສຕກ຺ຂຕ຺ຕຸໍປິ ວຓ຺ເຓຍ຺ຍຸໍ, ປຣິຍາທິນ຺ນາ ນ ເຫສ຺ສເຣ.

[ຉ]

ຕສ຺ມາ ຕາສຸ ວຓ຺ຓນາສຸ, ສາຣມາທາຍ ວຓ຺ຓນໍ;

ນານາສາຣຕ຺ຖ ສມ຺ປຸຓ຺ຓໍ, ອຸຕ຺ຕານ ປທພ຺ຍຎ຺ຊນໍ.

[ຊ]

ນາຕິສງ຺ເຂປ ວິຕ຺ຖາຣໍ, ມນ຺ທພຸທ຺ຘິປ຺ປໂພຘນໍ;

ກຣິສ຺ສໍ ຕໍ ປຣມຕ຺ເຖສຸ, ສຸຓນ຺ຕຸ ປາຏວຕ຺ຖິໂນຕິ.

ປຖມຄາຖາ-ປຣມຕ຺ຖທີປນີ

໑. ອຠິຘມ຺ມຕ຺ຖສງ຺ຄຫໍ ກຕ຺ຕຸກາໂມ ອນຸຣຸທ຺ຘຕ຺ເຖໂຣ ສງ຺ຄຫາຣພ຺ເຠ ຕາວ ສປ຺ປໂຍຊເນ ປຎ຺ຈປິຓ຺ຑຕ຺ເຖ ທສ຺ເສນ຺ໂຕ ອາທິຄາຖ ມາຫ. ປຎ຺ຈປິຓ຺ຑຕ຺ຖານາມ ຣຕນຕ຺ຕຍວນ຺ທນາ, ຄນ຺ຖາຠິເຘຍ຺ໂຍ, ຄນ຺ຖປ຺ປກາໂຣ, ຄນ຺ຖາຠິຘານໍ, ຄນ຺ຖປ຺ປໂຍຊນໍ. ຕຕ຺ຖ ຕີສຸ ຣຕເນສຸ ນິປ຺ປຈ຺ຈກາຣກຣຓໍ ຣຕນຕ຺ຕຍວນ຺ທນານາມ. ສາ ສມ຺ມາສມ຺ພຸທ຺ຘມຕຸລໍ ສສທ຺ຘມ຺ມຄຓຸຕ຺ຕມໍ ອຠິວາທິຍາຕິ ເອເຕຫິ ປເທຫິ ທສ຺ສິຕາ. ສກເລນ ຄນ຺ເຖນ ອຠິຫິຕາ ປຘານຕ຺ຖຠູຕາ ຈຕ຺ຕາໂຣ ອຠິຘມ຺ມຕ຺ຖາ ຄນ຺ຖາຠິເຘຍ຺ໂຍ. ໂສ ອຠິຘມ຺ມຕ຺ຖສງ຺ຄຫນ຺ຕິປເທ ອຠິຘມ຺ມຕ຺ຖ ສທ຺ເທນ ທສ຺ສິໂຕ.

[໑] ວິຠາວນິຍໍ ປນ

ສງ຺ຄຫິຕຠາໂວປິ ອຠິເຘຍ຺ໂຍເຍວາຕິ ກຕ຺ວາ ອຠິເຘຍ຺ໂຍ ອຠິຘມ຺ມຕ຺ຖສງ຺ຄຫປເທນ ທສ຺ສິໂຕຕິວຸຕ຺ຕໍ. ຕໍ ນ ສຸນ຺ທຣໍ.

ນ ຫິ ໂສ ອປ຺ປຘານຕ຺ຖຠູໂຕ ສງ຺ຄຫິຕຠາໂວ ອິມສ຺ມິໍ ປິຓ຺ຑຕ຺ຖທສ຺ສເນ ອຠິເຘຍ຺ໂຍ ນາມ ຠວິຕຸໍ ຍຸຕ຺ໂຕຕິ. ອິໂຕ ປຏ຺ຐາຍຈ ຏີກາຍນ຺ຕິ ວຸຕ຺ເຕ ອິມສ຺ສ ສງ຺ຄຫສ຺ສ ທ຺ວີສຸ ສີຫຬຏີກາສຸ ປຖມາຏີກາ ທຏ຺ຐພ຺ພາ. ວິຠາວນິຍນ຺ຕິ ວຸຕ຺ເຕ ເອຕຣຫິ ປາກຏາ ທຸຕີຍາ. ຏີກາສູຕິ ວຸຕ຺ເຕ ທ຺ເວປິ. ມຫາຏີກາຍນ຺ຕິ ວຸຕ຺ເຕ ວິສຸທ຺ຘິມຄ຺ເຄ ມຫາຏີກາ ທຏ຺ຐພ຺ພາ. ຍຎ຺ຈ ວຈນໍ ວິຠາວນິຍໍປິ ອາຄຕໍ, ອຎ຺ຎຕ຺ຖາປິ ອາຄຕໍ, ຕໍປິ ອິຘ ວິຠາວນິຍໍຕ຺ເວວ ວຸຈ຺ຈຕິ ອາສນ຺ນຕ຺ຕາຕິ. ສຠາຄຘມ຺ມສງ຺ຄຫວເສນ ຄນ຺ຖວິຘານາກາໂຣ ຄນ຺ຖປ຺ປກາໂຣ. ໂສ ປນ ສງ຺ຄຫ ສທ຺ເທນ ທສ຺ສິໂຕ.

[໒] ວິຠາວນິຍໍ ປນ

ອຠິຘມ຺ມຕ຺ຖສງ຺ຄຫປເທນາຕິ ວຸຕ຺ຕໍ. ຕໍ ນ ສຸນ຺ທຣໍ.

ນ ຫິ ອຠິຘມ຺ມຕ຺ຖສທ຺ໂທ ຄນ຺ຖວິຘານາກາຣໍ ທີເປຕີຕິ. ອຕ຺ຖາ ນຸຄຕາ ຄນ຺ຖສມຎ຺ຎາ ວນ຺ຖາຠິຘານໍ. ຕໍ ອຠິຘມ຺ມຕ຺ຖ ສງ຺ຄຫປເທນ ທສ຺ສິຕໍ. ສງ຺ຄຫຄນ຺ເຖ ກເຕ ສຕິ ຕທຸຄ຺ຄຫປຣິປຸຈ຺ຉາທິວເສນ ອນາຍາສໂຕ ລທ຺ຘພ຺ພໍ ຘມ຺ມານໍ ສຣູປາວໂພຘາທິກໍ ອນຸປາທາປຣິນິພ຺ພານນ຺ຕໍ ຄນ຺ຖສ຺ສ ຜລານຸຜລໍ ຄນ຺ຖປ຺ປໂຍຊນໍ ຕໍປິ ອຠິຘມ຺ມຕ຺ຖສງ຺ຄຫປເທເນວ ສາມຕ຺ຖິຍໂຕ ທສ຺ສິຕໍ.

[໓] ວິຠາວນິຍໍ ປນ

ສງ຺ຄຫສທ຺ເທນາຕິ ວຸຕ຺ຕໍ. ຕໍ ນ ສຸນ຺ທຣໍ.

ນ ຫິ ອຠິຘມ຺ມຕ຺ຖສທ຺ເທນ ວິນາ ອນາຍາສໂຕ ສໍສິທ຺ຘິມຕ຺ຕທີປເກນ ສງ຺ຄຫສທ຺ທມຕ຺ເຕນ ຕາທິໂສ ອນຸປາທາປຣິນິພ຺ພານນ຺ໂຕ ປໂຍ ຊນວິເສໂສ ສກ຺ກາ ວິຎ຺ຎາຕຸໍ, ອສທ຺ຘມ຺ມ ສງ຺ຄຫານໍປິ ໂລເກ ສນ຺ທິສ຺ສນໂຕຕິ.

໒. ຕຕ຺ຖ ຣຕນຕ຺ຕຍວນ຺ທນາ ຕາວ ອສງ຺ເຂຍ຺ຍອປ຺ປເມຍ຺ຍປ຺ປໂຍຊນາ ໂຫຕິ. ຍຖາຫ –

ເຕ ຕາທິເສ ປູຊຍໂຕ, ນິພ຺ພຸເຕ ອກຸໂຕ ຠເຍ;

ນ ສກ຺ກາ ປຸຎ຺ຎໍ ສງ຺ຂາຕຸໍ, ຍເມຕ຺ຖ ມປິ ເກນຈີຕິ.

ຍ ເມຕ຺ຖມປີຕິເອຕ຺ຖ ເຍນເກນຈິ ອປິ ມນຸສ຺ເສນວາ ເທເວນວາ ພ຺ຣຫ຺ມຸນາວາ ສງ຺ຂາຕຸໍ ນ ສກ຺ກາຕິ ໂຍຊນາ. ຏີກາກາຣາປິ ຕໍ ປໂຍຊນໍ ຕຕ຺ຖ ຕຕ຺ຖ ພຫຸຘາ ປປຎ຺ເຈນ຺ຕິ. ສງ຺ຄຫກາຣາ ປນ ອນ຺ຕຣາຍນີວາຣຓເມວ ວິເສສໂຕ ປຈ຺ຈາສີສນ຺ຕິ. ສງ຺ຄຫກາຣາ ຕິຈ ພຸທ຺ຘໂຆສຕ຺ເຖຣາທໂຍ ອຏ຺ຐກຖາຈຣິຍາ ວຸຈ຺ຈນ຺ຕິ.

ນິປ຺ປຈ຺ຈກາຣສ຺ເສຕສ຺ສ,

ກຕສ຺ສ ຣຕນຕ຺ຕເຍ;

ອານຸຠາເວນ ໂສເສຕ຺ວາ,

ອນ຺ຕຣາເຍ ອເສສໂຕຕິ ຫິ ວຸຕ຺ຕໍ.

໓. ກຖຎ຺ຈ ຣຕນຕ຺ຕຍວນ຺ທນາຍ ອນ຺ຕຣາຍນີວາຣຓໍ ໂຫຕີຕິ. ວຸຈ຺ຈເຕ-ຣຕນຕ຺ຕຍວນ຺ທນາ ຫິ ນາມ ວນ຺ທນາກິຣິຍາຠິນິປ຺ຜາທໂກ ສຕ຺ຕກ຺ຂຕ຺ຕຸໍ ສຕ຺ຕກ຺ຂຕ຺ຕຸໍ ອເນກໂກຏິສຕສຫສ຺ສວາເຣ ປວຕ຺ຕມາໂນ ມຫນ຺ໂຕ ປຸຎ຺ຎາຠິສນ຺ໂທ ປຸຎ຺ຎປ຺ປວາໂຫ. ໂສ ຈ ອນຸຕ຺ຕເຣສຸ ພຸທ຺ຘາທີສຸ ປຸຎ຺ຎກ຺ເຂຕ຺ເຕສຸ ສໍວຑ຺ຒິຕຕ຺ຕາ ເຖຣສ຺ສ ຈ ອຸຬາຣຈ຺ຉນ຺ທສທ຺ຘາພຸທ຺ຘິຄຸເຓຫິ ປຣິຠາວິຕຕ຺ຕາ ມຫາຊຸຕິໂກ ມຫປ຺ຜໂລ ມຫານິສໍໂສ ຈ ປຸຎ຺ຎາຕິສໂຍ ໂຫຕິ. ໂສ ສຍໍ ປໂຍຄສມ຺ປຕ຺ຕິຠາເວ ຐຕ຺ວາ ພຫິທ຺ຘາ ວິປຕ຺ຕິປຈ຺ຈເຍ ອປເນຕ຺ວາ ສມ຺ປຕ຺ຕິປຈ຺ຈເຍ ອຸປເນຕ຺ວາ ອຕິປຓີຕອຸຕຸຈິຕ຺ຕາຫາຣ ສມຸຏ຺ຐິຕານໍ ສຣີຣຏ຺ຐກຘາຕູນໍ ອຸປພ຺ຣູຫນໍ ກຕ຺ວາ ປຏິສນ຺ຘິໂຕ ປຏ຺ຐາຍ ລທ຺ໂຘ ກາສສ຺ສ ຊນກກມ຺ມສ຺ສ ອນຸພລໍ ເທຕິ. ອລທ຺ໂຘກາສສ຺ສ ຈ ປຸຎ຺ຎນ຺ຕຣສ຺ສ ໂອກາສລາຠໍ ກໂຣຕິ. ອຖ ລທ຺ຘານຸພເລນ ລທ຺ໂຘ ກາເສນ ຈ ຕທຸຠເຍນ ປຸຎ຺ເຎນ ນິພ຺ພຕ຺ຕາ ຣູປາຣູປສນ຺ຕຕິໂຍ ເຖຣສນ຺ຕາເນ ຍມກມຫານທິໂຍ ວິຍ ພລວພລວນ຺ຕິ ໂຍ ຫຸຕ຺ວາ ປວຕ຺ຕນ຺ຕິ. ຕທາ ຕສ຺ມິໍ ອິຏ຺ຐຜລຆນປຣິປູຣິເຕ ເຖຣສນ຺ຕາເນ ອນິຏ຺ຐຜລຠູຕານໍ ໂຣຄາທິ ອນ຺ຕຣາຍານໍ ອຸປ຺ປຕ຺ຕິຍາ ໂອກາໂສ ນາມ ນຕ຺ຖີຕິ ອິຏ຺ຐຜລສນ຺ຕານວິພາຘການິ ອນິຏ຺ຐຜລສນ຺ຕານຊນການິ ຈ ອປຸຎ຺ຎກມ຺ມານິ ທູຣໂຕ ອປນີຕາເນວ ໂຫນ຺ຕິ. ນ ຫິ ກມ຺ມານິນາມ ປຸຎ຺ຎານິ ອປຸຎ຺ຎານິ ຈ ອຕ຺ຕໂນ ວິປາກຸປ຺ປຕ຺ຕິຍາ ໂອກາເສ ອສຕິ ວິປຈ຺ຈນ຺ຕີຕິ. ຕໂຕ ຕສ຺ມິໍ ສນ຺ຕາເນ ອາຍຸວຓ຺ຓາ ທໂຍ ອິຏ຺ຐຜລຘມ຺ມາ ຍາວ ຄນ຺ຖນິຏ຺ຐານາ ຍາວ ອາຍຸກປ຺ປປຣິໂຍ ສານາປິ ວາ ວຑ຺ຒນປກ຺ເຂ ຐຕ຺ວາ ປວຕ຺ຕນ຺ຕິ. ຍຖາຫ –

ອຠິ ວາທນສີລິສ຺ສ, ນິຈ຺ຈໍ ວຸຑ຺ຒາປຈາຍິໂນ;

ຈຕ຺ຕາໂຣ ຘມ຺ມາ ວຑ຺ຒນ຺ຕິ, ອາຍຸວຓ຺ໂຓ ສຸຂໍ ພລນ຺ຕິ.

ເອວໍ ຕາຍ ວນ຺ທນາຍ ອນ຺ຕຣາຍນີວາຣຓໍ ໂຫຕີຕິ. ຕສ຺ມາ ສງ຺ຄຫາຣພ຺ເຠ ຣຕນຕ຺ຕຍວນ຺ທນາກຣຓໍ ເຖຣສ຺ສ ອຕ຺ຕນາ ອາຣພ຺ຠ ມານສງ຺ຄຫສ຺ສ ອນນ຺ຕຣາເຍນ ປຣິສມາປນຸຕ຺ຖໍ. ນ ເກວລຎ຺ຈ ເຖຣສ຺ເສວ, ໂສຕູນຎ຺ຈ ສງ຺ຄຫໍ ຄຓ຺ຫນ຺ຕານໍ ອາທິມ຺ຫິເຍວ ຣຕນຕ຺ຕຍ ວນ຺ທນາ ສິທ຺ຘິໂຕ ອນນ຺ຕຣາເຍນ ຄຫຓ ກິຈ຺ຈສມ຺ປຊ຺ຊນຕ຺ຖນ຺ຕິ.

[໔] ວິຠາວນິຍໍ ປນ

ສຕ຺ຕສຸ ຊວເນສຸ ປຖມຊວນ ວເສເນວ ວນ຺ທນາ ປໂຍຊນໍ ວິຠາວິຕໍ ວິຍ ທິສ຺ສຕິ. ‘‘ທິຏ຺ຐຘມ຺ມເວທນີຍຠູຕາ’’ຕິ ຫິ ຕຕ຺ຖ ວຸຕ຺ຕໍ. ຕໍ ນ ສຸນ຺ທຣໍ.

ອຸປຕ຺ຖມ຺ຠນກິຈ຺ຈສ຺ເສວ ອິຘ ອຘິປ຺ເປຕຕ຺ຕາ. ຕສ຺ສ ຈ ສຕ຺ຕສຸປິ ຊວເນສຸ ອຸປລທ຺ຘຕ຺ຕາຕິ. ຍຖາ ຫິ ອາຫາຣຣູປສ຺ສ ທ຺ວີສຸ ກິຈ຺ເຈສຸ ໂອຊຏ຺ຐມກຣູປຊນນກິຈ຺ຈໍ ປຣິຕ຺ຕກໍ ອປ຺ປມຕ຺ຕກໍ ໂຫຕິ. ຈຕຸສ຺ສນ຺ຕ ຕິຣູປຸປຕ຺ຖມ຺ຠນກິຈ຺ຈເມວ ມຫນ຺ຕໍ ອຘິມຕ຺ຕໍ. ຕຖາຫິ ປຏ຺ຐາເນປິ ຕທຸປຕ຺ຖມ຺ຠນກິຈ຺ຈເມວ ຄເຫຕ຺ວາ ກພຬີກາໂຣ ອາຫາໂຣ ອິມສ຺ສ ກາຍສ຺ສ ອາຫາຣປຈ຺ຈເຍນ ປຈ຺ຈໂຍຕິ ວິຠງ຺ຄວາໂຣ ວິຠຕ຺ໂຕ. ເອວເມວໍ ອິຘປິ ປຖມຊວນສ຺ສ ອວຸນາວ ວິປາກຊນນກິຈ຺ຈໍ ປຣິຕ຺ຕກໍ ອປ຺ປມຕ຺ຕກໍ ໂຫຕິ. ອເຫຕຸກວິປາກມຕ຺ຕໍ ຊເນຕີຕິ ອຏ຺ຐກຖາສຸ ວຸຕ຺ຕໍ. ກມ຺ມນ຺ຕຣຸປຕ຺ຖມ຺ຠນກິຈ຺ຈເມວ ມຫນ຺ຕໍ ອຘິມຕ຺ຕໍ. ຕຎ຺ຈ ສຕ຺ຕສຸປິ ຊວເນສຸ ອຸປລພ຺ຠຕິ ເຍວາຕິ. ຍສ຺ມາ ປນ ຄນ຺ຖາຠິເຘຍ຺ເຍ ຄນ຺ຖປ຺ປກາເຣ ຄນ຺ຖປ຺ປໂຍຊເນ ຈ ອາທິໂຕ ວິວິເຕສຕິ ໂສຕຸ ຊນານໍ ຄນ຺ຖສ຺ສວເນ ອຸສ຺ສາໂຫ ຊາຍຕິ. ຕສ຺ມາ ເຕສໍ ຄນ຺ຖາ ຠິເຘຍ຺ຍາທີນໍ ທສ຺ສນໍ ຄນ຺ເຖ ອຸສ຺ສາຫຊນນຕ຺ຖໍ. ຄນ຺ຖາຠິຘານທສ຺ສນໍ ໂວຫາຣສຸຂຕ຺ຖນ຺ຕິ. ອິທເມຕ຺ຖ ປິຓ຺ຑຕ຺ຖທສ຺ສນໍ.

໔. ອຍໍ ປນ ປທຕ຺ໂຖ. ສມ຺ມາຈ ພຸຊ຺ຌິ ສາມຎ຺ຈ ພຸຊ຺ຌີຕິ ສມ຺ມາ ສມ຺ພຸທ຺ໂຘ. ເອຕ຺ຖ ຈ ສມ຺ມາສທ຺ໂທ ອວິປຣີຕຕ຺ເຖ ນິປາໂຕ. ໂສ ພຸຊ຺ຌິຕພ຺ເພສຸ ເຎຍ຺ຍຘມ຺ເມສຸ ພຸຊ຺ຌນກ຺ຣິຍາຍ ອເສສພ຺ຍາວິຠາວໍ ທີເປຕິ. ຕຖາຫິ ປເທສຎາເຓ ຐິຕາ ປຈ຺ເຈກພຸທ຺ຘາທໂຍ ອຕ຺ຕໂນ ວິສເຍ ເອວ ອວິປຣີຕໍ ພຸຊ຺ຌນ຺ຕິ. ອວິສເຍ ປນ ອນ຺ຘກາເຣ ປວິຏ຺ຐາວິຍ ໂຫນ຺ຕີຕິ ອຏ຺ຐກຖາຍໍ ວຸຕ຺ຕໍ. ວິສໂຍ ຈ ເຕສໍ ອປ຺ປມຕ຺ຕໂກວ ສພ຺ພຎ຺ຎຸວິສຍໍ ອຸປາທາຍ ຍຖາ ຫຕ຺ຖ ປຸເຏ ອາກາໂສ ອປ຺ປມຕ຺ຕໂກວ ອຊຏາກາສໍ ອຸປາທາຍາຕິ. ເຕ ຫິ ຜສ຺ສາທີສຸ ຘມ຺ເມສຸ ເອກຘມ຺ມມ຺ປິ ສພ຺ພາກາຣໂຕ ພຸຊ຺ຌິຕຸໍ ນສກ຺ໂກນ຺ຕີຕິ. ສພ຺ພຎ຺ຎຸພຸທ຺ຘານໍ ປນ ອວິສໂຍ ນາມ ນຕ຺ຖິ, ຍຕ຺ຖ ເຕ ວິປຣີຕໍ ພຸຊ຺ເຌຍ຺ຍຸໍ. ເຕ ຫິ ອນມຕຄ຺ເຄ ສໍສາເຣ ອນນ຺ຕາສຸ ຈ ໂລກຘາຕູສຸ ຕິຍທ຺ຘຄເຕ ອທ຺ຘມຸຕ຺ຕເກ ຈ ຘມ຺ເມ ຫຕ຺ຖມຓິເກ ວິຍ ສມສເມ ກຕ຺ວາ ພຸຊ຺ຌນ຺ຕິ. ສພ຺ເພ ຘມ຺ມາ ສພ຺ພາກາເຣນ ພຸທ຺ຘສ຺ສ ຠຄວໂຕ ຎາຓມຸເຂ ອາປາຕ ມາຄຈ຺ຉນ຺ຕີຕິ ຫິ ວຸຕ຺ຕໍ. ຕຕ຺ຖ ຎາຓມຸເຂຕິ ສພ຺ພຎ຺ຎຸໍມຫາຠວງ຺ຄໍ ສນ຺ຘາຍາຫ. ຕຕ຺ຖ ຫິ ເຕ ຘມ຺ມາ ໂພຘິມຓ຺ເຑ ສພ຺ພໍ ອຠິຘມ຺ມໍ ສມ຺ມສນໂຕ ປຏ຺ຐາຍ ນິຈ຺ຈກາລໍ ອຸປຏ຺ຐຫນ຺ຕີຕິ. ສພ຺ພຎ຺ຎຸພຸທ຺ຘາ ປນ ຍຕ຺ຕເກ ຘມ຺ເມ ວິຈາເຣຕຸໍ ອິຈ຺ຉນ຺ຕິ. ຕຕ຺ຕເກ ຘມ຺ເມ ອາວຊ຺ຊນາຍ ວິສຸໍ ກຕ຺ວາ ອາວຊ຺ຊິຕ຺ວາ ວິຈາເຣນ຺ຕີຕິ. ນນຸ ຘມ຺ມາ ມຫນ຺ຕາ ຠວງ຺ຄໍ ປຣິຕ຺ຕກນ຺ຕິ ນ ໂຈເທຕພ຺ພເມຕໍ. ອຣູປຘມ຺ມານຎ຺ຫິ ປຣມຸກ຺ກໍສປຕ຺ຕານໍ ເອສ ອານຸຠາໂວຕິ. ສໍສທ຺ໂທ ປນ ສາມນ຺ຕິ ເອຕສ຺ສ ອຕ຺ເຖ ອຸປສຄ຺ໂຄ. ໂສ ຠຄວໂຕ ປຏິເວຘຘມ຺ເມສຸ ອນາຈຣິຍກຕໍ ທີເປຕິ. ນ ເມ ອາຈຣິໂຍ ອຕ຺ຖີຕິ ຫິ ວຸຕ຺ຕໍ. ນນຸ ຠຄວໂຕ ຕຕີຍຈຕຸຕ຺ຖາຣຸປ຺ປ ສມາປຕ຺ຕິໂຍ ອາຬາຣຸທກມູລິກາຕິ. ສຈ຺ຈໍ. ຕາ ປນ ອນລງ຺ກຣິຕ຺ວາ ລທ຺ຘມຕ຺ຕາວ ຫຸຕ຺ວາ ຉຑ຺ຑິຕຕ຺ຕາ ປຈ຺ຉາ ພຸຊ຺ຌນກ຺ຣິຍາຍ ປາທກມຕ຺ຕາປິ ນໂຫນ຺ຕິ. ກຸໂຕ ປຏິເວຘຘມ຺ມາຕິ. ຕສ຺ມາ ຕາ ຠຄວໂຕ ພຸທ຺ຘຠາເວ ສາຈຣິຍກຕໍ ນ ສາເຘນ຺ຕີຕິ. ອຍເມຕ຺ຖ ປາຬິ ອນຸຄໂຕ ອຕ຺ໂຖ. ຍຖາຫ –

ຕຕ຺ຖ ກຕໂມ ຈ ປຸຄ຺ຄໂລ ສມ຺ມາສມ຺ພຸທ຺ໂຘ. ອິເຘກຈ຺ໂຈ ປຸຄ຺ຄໂລ ປຸພ຺ເພ ອນນຸສ຺ສຸເຕສຸ ຘມ຺ເມສຸ ສາມໍ ສຈ຺ຈານິ ອຠິສມ຺ພຸຊ຺ຌິ. ຕຕ຺ຖ ຈ ສພ຺ພຎ຺ຎຸຕໍ ປາປຸຓາຕິ. ພເລສຸ ຈ ວສິຠາວໍ. ອຍໍ ວຸຈ຺ຈຕິ ປຸຄ຺ຄໂລ ສມ຺ມາສມ຺ພຸທ຺ໂຘຕິ.

ຕຕ຺ຖາຕິ ນິມິຕ຺ເຕ ຠຸມ຺ມໍ. ພເລສູຕິ ທສພລ ຎາເຓສຸ. ວສິຠາວນ຺ຕິ ອິສ຺ສຣຠາວໍ. ເອຕ຺ຖຈ ປຸພ຺ເພ. ລ. ສາມນ຺ຕິເອເຕນ ສໍສທ຺ທສ຺ສ ອຕ຺ຖໍ ທສ຺ເສຕິ. ຕຕ຺ຖາຕິອາທິນາ [ສມ຺ມາສທ຺ທສ຺ສອຕ຺ຖນ຺ຕິ. ສມ຺ມາສມ຺ພຸທ຺ຘປທໍ]

໕. ອິທານິ ເຖໂຣ ອຕ຺ຕໂນ ວນ຺ທນໍ ສຸຏ຺ຐຸພລວໍ ກໂຣນ຺ໂຕ ອຕຸລນ຺ຕິ ອາຫ. ອເນກຄຸຓປທວິສຍາ ຫິ ວນ຺ທນາ ສຸຏ຺ຐຸຕຣໍ ພລວຕີ ໂຫຕີຕິ. ນນຸ ເອກຄຸຓປທວິສຍາປິ ວນ຺ທນາ ອນ຺ຕຣາ ຍນີວາຣເຓສມຕ຺ຖາ ສິຍາຕິ ກິໍ ທຸຕີເຍນາຕິ. ນ ນ ສມຕ຺ຖາ. ວິຎ຺ຎຸຊາຕິກາ ປນ ສຕ຺ຖຸຄຸຓຕ຺ໂຖມເນ ມຕ຺ຕກາຣິໂນ ນາມ ນ ໂຫນ຺ຕິ. ເຖໂຣ ຈ ເຕສໍ ອຎ຺ຎຕໂຣ. ຕ຺ວໍ ປນ ອວິຎ຺ຎຸຊາຕິໂກ. ຕສ຺ມາ ມຕ຺ຕໍ ກໂຣນ຺ໂຕ ໂຈເທສີຕິ. ອປິຈ. ນ ເກວລໍ ອນ຺ຕຣາ ຍນີວາຣຓເມວ ວນ຺ທນາຍ ອິຈ຺ຉິຕພ຺ພໍ ໂຫຕິ. ອຖໂຂ ປຎ຺ຎາປາຏວາທິອຕ຺ໂຖປິ ອິຈ຺ຉິຕພ຺ໂພເຍວ. ໂສປິ ຫິ ອນາຍາເສນ ຄນ຺ຖ ນິຏ຺ຐານສ຺ສ ຄນ຺ຖປາຣິສຸທ຺ຘິຍາ ຈ ປຈ຺ຈໂຍ ໂຫຕີຕິ. ອນຸສ຺ສຕິຏ຺ຐາເນສຸ ຫິ ຈິຕ຺ຕຠາວນາ ຈິຕ຺ຕສມາຘານາວຫາ ໂຫຕິ. ຈິຕ຺ຕ ສມາຘາເນ ຈ ສຕິ ປຎ຺ຎາຕິກ຺ຂາສູຣາ ຫຸຕ຺ວາ ປຫຕິ. ສມາຫິໂຕ ຠິກ຺ຂເວ ຍຖາຠູຕໍ ປຊານາຕີຕິ ຫິ ວຸຕ຺ຕໍ. ຕສ຺ມາ ຕທຕ຺ຖາຍປິ ອຕ຺ຕໂນ ວນ຺ທນາ ສຸຏ຺ຐຸ ພລວຕີ ກາຕພ຺ພາເຍວາຕິ.

[໕] ວິຠາວນິຍໍ ປນ

‘‘ຍຖາວຸຕ຺ຕວຈນຕ຺ຖ ໂຍເຄປິ ສມ຺ມາສມ຺ພຸທ຺ຘສທ຺ທສ຺ສ ຠຄວຕິ ສມຎ຺ຎາວເສນ ປວຕ຺ຕຕ຺ຕາ ອຕຸລນ຺ຕິ ອິມິນາ ວິເສ ເສຕີ’’ຕິ ວຸຕ຺ຕໍ. ຕໍ ນ ສຸນ຺ທຣໍ.

ມຫນ຺ຕຎ຺ຫິ ສຕ຺ຖຸຄຸຓປທານໍ ມຊ຺ເຌ ເອຕໍ ສມ຺ມາສມ຺ພຸທ຺ຘປທໍ, ຈນ຺ໂທ ວິຍ ຕາຣການໍ ມຊ຺ເຌ. ຕສ຺ມາ ຕໍ ສຠາວນິຣຸຕ຺ຕິໍ ຊານນ຺ຕານໍສນ຺ຕິເກ ຠາວຕ຺ຖສຸຎ຺ຎໍ ສຕ຺ຖຸສມຎ຺ຎາມຕ຺ຕໍ ຠວິຕຸໍ ນາຣຫຕິ. ອຎ຺ເຎສໍ ປນ ປທສຫສ຺ສໍ ວຸຈ຺ຈມານໍປິ ສຕ຺ຖຸ ສມຎ຺ຎາມຕ຺ຕເມວ ສມ຺ປຊ຺ຊຕີຕິ. ຕຸລຍິຕພ຺ໂພ ອຎ຺ເຎນ ສຫ ປມິຕພ຺ໂພຕິ ຕຸໂລ. ນ ຕຸໂລ ອຕຸໂລ, ນຕ຺ຖິຕຸໂລ ສທິໂສ ເອຕສ຺ສາຕິ ວາ ອຕຸໂລ. ຠຄວາ. ນ ຫິ ອຕ຺ຖິ ຠຄວໂຕ ອຕ຺ຕນາ ສທິໂສ ໂກຈິ ໂລກສ຺ມິນ຺ຕິ. ຍຖາຫ –

ນ ເມ ອາຈຣິໂຍ ອຕ຺ຖິ, ສທິໂສ ເມ ນ ວິຊ຺ຊຕິ;

ສເທວກສ຺ມິໍ ໂລກສ຺ມິໍ, ນຕ຺ຖິ ເມ ປຏິປຸຄ຺ຄໂລຕິ.

ອນຈ຺ຉຣິຍຎ຺ເຈຕໍ, ຍໍ ພຸທ຺ຘຠູຕສ຺ສ ອຕຸລຕ຺ຕໍ. ສມ຺ປຕິຊາຕສ຺ສປິ ປນສ຺ສ ອຕຸລຕາ ປຎ຺ຎາຍຕິ. ຕທາ ຫິ ມຫາປຸຣິໂສ ສມ຺ປຕິຊາໂຕວ ສມາໂນ ປຸຣຕ຺ຖິມທິສາຠິມຸໂຂ ອຏ຺ຐາສິ. ຕສ຺ມິໍ ທິສາ ຠາເຄ ອນນ຺ຕານິ ຈກ຺ກວາຬານິ ເອກງ຺ຄຓານິ ອເຫສຸໍ. ເຕສຸ ຐິຕາ ເທວພ຺ຣຫ຺ມາໂນ ມຫາປຸຣິສ ອິຘ ຕຸມ຺ເຫຫິ ສທິໂສ ນຕ຺ຖິ. ກຸໂຕ ອຸຕ຺ຕຣິຕໂຣຕິ ປຣມາຍ ປຸຊາຍ ປູເຊສຸໍ. ເອວໍ ເສສທິສາສຸປິ. ຕທາ ມຫາປຸຣິໂສ ອຕ຺ຕໂນ ສພ຺ພໂລກຄ຺ຄຠາວໍ ຎຕ຺ວາ ອຄ຺ໂຄຫມສ຺ມິ ໂລກສ຺ສ, ເສຏ຺ໂຐຫມສ຺ມິໂລກສ຺ສ, ເຊຏ຺ໂຐຫມສ຺ມິໂລກສ຺ສ ອຍມນ຺ຕິ ມາຊາຕິ, ນຕ຺ຖິ ທານິ ປຸນພ຺ຠໂວຕິ ເອວໍ ອຉມ຺ຠິວາຈໍ ນິຈ຺ຉາເຣສີຕິ. ອິທໍປິ ອນຈ຺ຉຣິຍໍ, ຍໍ ປຈ຺ຉິມຠວໍ ປຕ຺ຕສ຺ສ ອຕຸລຕ຺ຕໍ. ຍທາ ປນ ໂສ ສຸເມຘຠູໂຕ ທີປງ຺ກຣພຸທ຺ຘສ຺ສ ສນ຺ຕິເກ ນິຍຕພ຺ຍາກຣຓໍ ຄຓ຺ຫິ. ຕທາປິ ຖເປຕ຺ວາ ທີປງ຺ກຣສມ຺ມາສມ຺ພຸທ຺ຘໍ ປາຣມິຕາຄຸເຓຫິ ເຕນ ສທິໂສ ໂກຈິ ນຕ຺ເຖວ. ນຕ຺ຖິຠາໂວຈສ຺ສ ຕທາ ປວຕ຺ເຕ ຫິ ທສສຫສ຺ສິໂລກຘາຕຸກມ຺ປນາທີຫິ ອສາຘາຣຓປາຏິຫາຣິເຍຫິ ທີເປຕພ຺ໂພ. ຕານິ ຫິ ປຈ຺ເຈກໂພຘິສຕ຺ຕານໍ ສຕສຫສ຺ສໍປິ ປວຕ຺ເຕຕຸໍ ນ ສກ຺ຂິສ຺ສຕິເຍວ. ກຸໂຕ ສາວກໂພຘິ ສຕ຺ຕານນ຺ຕິ. ເຕເນວ ຫິ ຕທາ ປວຕ຺ຕິປາຣມິປວິຈຍຎ຺ຎາຓໍ ອຕ຺ຕໂນ ວິສເຍ ສພ຺ພຎ຺ຎຸຖຎ຺ຎາຓຄຕິກນ຺ຕິ ອຏ຺ຐກຖາຍໍ ວຸຕ຺ຕໍ. ສາວກໂພຘິສຕ຺ຕາປິ ຫິ ຍໂຕ ປຏ຺ຐາຍ ອຕ຺ຕໂນ ໂພຘິຍາ ອນຸຣູເປ ສມ຺ຠາຣຘມ຺ເມ ສຍເມວ ຊານິຕຸໍ ສກ຺ໂກນ຺ຕິ. ຕໂຕ ປຏ຺ຐາຍ ອນິວຕ຺ຕິຘມ຺ມາ ຫຸຕ຺ວາ ວຕ຺ຕານຸສາຣິມຫາປຸຖຸຊ຺ຊນຠາວໍ ອຕິກ຺ກມິຕ຺ວາ ໂພຘິສຕ຺ຕຠູມິໍ ໂອກ຺ກນ຺ຕາ ໂຫນ຺ຕິ. ເອເກນ ປຣິຍາເຍນ ນິຍຕາ ສມ຺ໂພຘິປຣາຍນາ ຈ ນາມ ໂຫນ຺ຕິ. ຕທາ ເອວ ພຸທ຺ຘານໍ ສມ຺ມຸຂິຠາເວ ສຕິ ນິຍຕພ຺ຍາກຣຓໍ ລຠນ຺ຕິ. ສພ຺ພຎ຺ຎຸ ໂພຘິສຕ຺ຕ ປຈ຺ເຈກໂພຘິສຕ຺ເຕສຸ ວຕ຺ຕພ຺ພເມວ ນຕ຺ຖີຕິ.

[໖] ວິຠາວນິຍໍ ປນ

ສມິຕຕ຺ເຖ ຍ຺ຍກາຣສ຺ສ ອກາຣສ຺ສ ວາ ວເສນ ເອຕໍ ສິທ຺ຘນ຺ຕິ ວຸຕ຺ຕໍ. ຕໍ ນ ສຸນ຺ທຣໍ.

ນ ຫິ ຕຸລສທ຺ໂທ ຘາຕຸສິທ຺ໂຘ ກມ຺ມສາຘໂນ ຈ ຠວິຕຸໍ ນ ຍຸຕ຺ໂຕ. ຕຸລຍິຕຸໍ ອສກ຺ກຸເຓຍ຺ໂຍຕິ ອຕຸໂລ. ອປ຺ປເມ ຍ຺ໂຍຕິ ຫິ ຏີກາຍໍ ວຸຕ຺ຕໍ. ເອເຕນ ຕຸລສທ຺ໂທ ກມ຺ມສາຘໂນຕິ ທິເປຕິ. ເອວຎ຺ຈ ສຕິ ກມ຺ມສາຘເນເນວ ຕທຕ຺ຖສິທ຺ຘິໂຕ ກິໍ ຕໂຕ ສມິຕຕ຺ເຖ ຍ຺ຍກາຣສ຺ສອກາຣສ຺ສ ວາ ຈິນ຺ຕາຍາຕິ. ວຕ຺ຕິຈ຺ຉານຸຄໂຕ ສທ຺ທປ຺ປໂຍໂຄຕິ ກຕ຺ວາ ເອຕໍ ວຸຕ຺ຕນ຺ຕິ ເຈ. ນ. ຍຖາ ສຸຕໍ ຍຸຕ຺ຕໍ ວຊ຺ເຊຕ຺ວາ ອສ຺ສຸຕສ຺ສ ປຣິກປ຺ປນາຍ ປໂຍ ຊນາຠາວໂຕຕິ. [ອຕຸລ ປທໍ]

໖. ອິເມຫິ ປນ ທ຺ວີຫິ ປເທຫິ ສຕ຺ຖຸ ຕິສ຺ໂສ ສມ຺ປທາ ວິຠາ ວິຕາ ໂຫນ຺ຕິ. ເຫຕຸສມ຺ປທາ ຜລສມ຺ປທາ ສຕ຺ຕຸປກາຣສມ຺ປທາຈາຕິ. ຕຕ຺ຖ ສຕ຺ຖຸ ມຫາກຣຸຓາ ສມງ຺ຄິຕາ ໂພຘິສມ຺ຠາຣສມ຺ຠຣຓຎ຺ຈ ເຫຕຸສມ຺ປທານາມ. ໂພຘິມຓ຺ເຑ ປວຕ຺ຕິຕາ ຈຕຸວີສຕິ ໂກຏິສຠສຫສ຺ສສງ຺ຂາ ມຫາວຊິຣຎ຺ຎາຓສງ຺ຂາຕາ ສພ຺ພຎ຺ຎຸມຫາ ວິປສ຺ສນາປິ ເອຕ຺ເຖວ ສງ຺ຄຫິຕາ. ສາ ຫິ ມຫາໂພຘິຍາ ປທຏ຺ຐານ ຠູຕາຕິ. ປຫານ ສມ຺ປທາຍເມວ ວາ ສາ ສງ຺ຄຫິຕາຕິ ທຏ຺ຐພ຺ພາ. ຜລສມ຺ປທາ ຈຕຸພ຺ພິຘາ ປຫານສມ຺ປທາ ຎາຓສມ຺ປທາ ອານຸຠາວສມ຺ປທາ ຣູປກາຍສມ຺ປທາ ຈາຕິ. ຕຕ຺ຖ ສຫ ວາສນາຍ ກິເລສປ຺ປຫານໍ ປຫານສມ຺ປທາ ນາມ. ປຫານສ຺ສ ສພ຺ພປາຣິປູຣິຕາຕິ ອຕ຺ໂຖ. ອຕ຺ຖໂຕ ປນ ອຣິຍມຄ຺ໂຄ, ອຄ຺ຄມຄ຺ຄຎ຺ຎາຓເມວ ວາ. ສພ຺ພຎ຺ຎຸຕ ຎ຺ຎາຓ ທສພລຎ຺ຎາຓາທີນິ ຎາຓສມ຺ປທາ.

[໗] ວິຠາວນິຍໍ ປນ

ເອຕາສຸ ທ຺ວີສຸ ສມ຺ປທາສຸ ຎາຓສມ຺ປທາ ປຖມໍ ວຸຕ຺ຕາ, ຕໂຕ ປຫານສມ຺ປທາ. ປຫານສມ຺ປທາເຍວ ປນ ປຖມໍ ວຕ຺ຕພ຺ພາ. ສາ ຫິ ຎາຓສມ຺ປທາຍປຸພ຺ພງ຺ຄມຠູຕາ ປຈ຺ຈຍຠູຕາ ຈ. ມຫາຏີກາຍຎ຺ຈ ສາເຍວ ປຖມໍ ວຸຕ຺ຕາຕິ.

[໘] ຍຎ຺ຈ ວິຠາວນິຍໍ

‘‘ສພ຺ພຎ຺ຎຸຕຎ຺ຎາຓປທຏ຺ຐານໍ ອຄ຺ຄມຄ຺ຄຎ຺ຎາຓ’’ນ຺ຕິ ຎາຓສມ຺ປທາຍໍ ວຸຕ຺ຕໍ. ຕໍປິ ນ ຍຸຊ຺ຊຕິ.

ອຄ຺ຄມຄ຺ຄຎ຺ຎາຓຎ຺ຫິ ປຫານສມ຺ປທາ ເອວ ຠວິຕຸໍ ອຣຫຕິ. ນ ຫິ ມຄ຺ຄຎ຺ຎາຓໂຕ ອຎ຺ຎາ ປຫານສມ຺ປທານາມ ອຕ຺ຖີຕິ. ຍຎ຺ຈ ໂກຈິ ວເທຍ຺ຍ ມຄ຺ຄຎ຺ຎາຓໍ ຎາຓຎ຺ຈ ໂຫຕິ ປຫານຎ຺ຈ. ຕສ຺ມາ ອຸຠຍຕ຺ຖ ວຕ຺ຕຸໍ ຍຸຕ຺ຕນ຺ຕິ. ຕໍປິ ນ ຍຸຊ຺ຊຕິ. ເອວຎ຺ຫິ ສຕິ ສມ຺ປທາສງ຺ກໂຣ ໂຫຕີຕິ.

[໙] ຕຖາ ວິຠາວນິຍໍ

ຎາຓສມ຺ປທາຍໍ ສພ຺ພຎ຺ຎຸຕຎ຺ຎາຓໍ ສພ຺ພປຖມໍ ວຕ຺ຕພ຺ພໍປິ ນ ວຸຕ຺ຕໍ. ຕໍປິ ນ ສຸນ຺ທຣໍ.

ນນຸ ‘‘ຕມ຺ມູລການິ ຈ ທສພລາທິ ຎ຺ຎາຓານີ’’ຕິ ເອຕ຺ຖ ອາທິສທ຺ເທນ ສພ຺ພຎ຺ຎຸຕຎ຺ຎາຓໍປິ ຄຫິຕນ຺ຕິ ເຈ. ຕໍປິ ນ ຍຸຊ຺ຊຕິ.

ນ ຫິ ອປ຺ປຘານໍ ສຣູປໂຕ ນິທ຺ທິສິຕ຺ວາ ປຘານໍ ປາກຏໍ ອາທິສທ຺ເທນ ຄຫິຕນ຺ຕິ ຎາຍາຄຕໍ ໂຫຕີຕິ. ອຈິນ຺ເຕຍ຺ຍານຸຠາເວຫິ ສີລາ ທິຄຸເຓຫິ ອິທ຺ຘິ ຘມ຺ເມຫິ ຈ ສມ຺ປທາ ອານຸຠາວສມ຺ປທາ. ລກ຺ຂຓາ ນຸພ຺ຍຎ຺ຊນປ຺ປຏິມຓ຺ຑິຕສ຺ສ ຣູປກາຍສ຺ສ ສມ຺ປຕ຺ຕິ ຣູປກາຍສມ຺ປທາ. ສຕ຺ຕຸປກາໂຣທຸວິໂຘ ອາສຍສມ຺ປທາ, ປໂຍຄສມ຺ປທາ ຈ. ອຊ຺ຌາສຍສ຺ສ ອຸຬາຣຕາ ກາຍວຈີປໂຍຄສ຺ສ ຈ ປຣິສຸທ຺ຘຕາຕິ ອຕ຺ໂຖ. ຕຕ຺ຖ ເທວທຕ຺ຕາທີສຸ ວິໂຣຘິສຕ຺ເຕສຸປິ ນິຈ຺ຈໍ ຫິຕຊ຺ຌາສຍຕາ ອາສຍ ສມ຺ປທາ. ໂລເກ ອຠິຎ຺ຎາຕານໍ ຣາຊູນໍ ຣາຊມຫາມຕ຺ຕານໍ ເສຏ຺ຐິ ຄຫປຕີນໍ ເທວຣາຊູນມ຺ປິ ຘມ຺ມໍ ເທເສນ຺ຕສ຺ສ ລາຠສກ຺ກາຣາທິ ນິຣເປກ຺ຂຕາວເສນ ເທສນາປໂຍຄສຸທ຺ຘິ ປໂຍຄສມ຺ປທາ. ຕຕ຺ຖ ທ຺ເວ ປຫານຎາຓສມ຺ປທາ ສມ຺ມາສມ຺ພຸທ຺ຘປເທນ ວິຠາວິຕາ. ທ຺ວີຫິ ອານຸ ຠາວຣູປກາຍສມ຺ປທາຫິ ສຫ ທ຺ເວ ສຕ຺ຕຸປກາຣສມ຺ປທາ ອຕຸລປເທນ. ເຫຕຸສມ຺ປທາ ປນ ທ຺ວີຫິປິ ປເທຫິ ສາມຕ຺ຖິຍໂຕ ວິຠາວິຕາ. ນ ຫິ ຕາທິສິຍາ ເຫຕຸສມ຺ປທາຍ ວິນາ ອິຕຣາສໍ ປວຕ຺ຕິ ອຕ຺ຖີຕິ. [ສມ຺ປທາ]

໗. ປຸນປິ ເຖໂຣ ອຕ຺ຕໂນ ວນ຺ທນໍ ພລວຕຣໍ ກໂຣນ຺ໂຕ ສສທ຺ຘມ຺ມຄຓຸຕ຺ຕມນ຺ຕິ ອາຫ. ເອເຕນ ຘມ຺ມສງ຺ຆານໍປິ ວນ຺ທນາ ກຕາ ໂຫຕິ. ທູຣໂຕຫໍ ນມສ຺ສິສ຺ສໍ, ສສງ຺ຆໍ ໂລກນາຍກນ຺ຕິ ຫິ ວຸຕ຺ເຕ ສງ຺ຆສ຺ສປິ ນມນກ຺ຣິຍາປຕ຺ຕິ ສຫສທ຺ເທນ ວິຎ຺ຎາຍຕິ. ເອວ ມິທໍ ທຏ຺ຐພ຺ພໍ. ຕຕ຺ຖ ນມສ຺ສິສ຺ສນ຺ຕິ ນມສ຺ສິໍ.

[໑໐] ຍມ຺ປນ ວິຠາວນິຍໍ

‘‘ຄຸຓີຠູຕານໍປິ ຫິ ຘມ຺ມສງ຺ຆານໍ ອຠິວາເທຕພ຺ພ ຠາໂວ ສຫໂຍເຄນ ວິຎ຺ຎາຍຕີ’’ຕິ ວຸຕ຺ຕໍ. ຕຕ຺ຖ ອຠິວາເທຕພ຺ພ ຠາໂວຕິ ນວຕ຺ຕພ຺ພໍ. ອຠິວາທິຕຠາໂວຕິ ປນ ອຠິວາທນນ຺ຕິ ວາ ວຕ຺ຕພ຺ພໍ. ເອວຎ຺ຫິ ສຕິ ອິຘ ອຘິປ຺ເປຕສ຺ສ ກ຺ຣິຍາ ສມວາຍສ຺ສ ສິທ຺ຘຕ຺ຕາ ຘມ຺ມສງ຺ຆານໍປິ ເຖຣສ຺ສ ວນ຺ທນາ ກ຺ຣິຍາປຕ຺ຕິ ສິທ຺ຘາ ໂຫຕີຕິ. ອິຕຣຖາ ຕພ຺ພປຈ຺ຈຍສ຺ສ ອຣຫຕ຺ຖທີປນໂຕ ອຠິວາທນາ ຣຫຕາ ສງ຺ຂາຕ ຄຸຓສມວາໂຍ ວຸຕ຺ໂຕ ສິຍາ. ໂສຈ ອິຘ ນາຘິປ຺ເປໂຕ. ອຕ຺ຕໂນ ນິທສ຺ສເນນ ຈ ສຫ ນ ສເມຕິ ສປຸຕ຺ຕທາໂຣ ອາຄໂຕຕິ.

ອປິຈ ເຖໂຣ ອິມໍ ຄນ຺ຖໍ ຣຈຍິສ຺ສາມີຕິ ປຸພ຺ພຠາເຄເຍວ ຕີຓິ ຣຕນານິ ວນ຺ທິ, ອຖ ຕໍ ອຕ຺ຕໂນ ວນ຺ທນໍ ຄນ຺ຖປ຺ປຏິຎ຺ຎາຍ ສຫ ຆເຏຕ຺ວາ ທສ຺ເສນ຺ໂຕ ອິມໍ ຄາຖໍ ຣຈຍີຕິປິ ນ ນ ສກ຺ກາ ວຕ຺ຕຸນ຺ຕິ. ຕຖາຫິ ອຠິວາທິຍາຕິ ວຸຕ຺ຕໍ. ນ ອຠິວາທິຍາມີຕິ. ເອສນໂຍ ອຎ຺ຎຕ຺ຖປິ. ຕຕ຺ຖ ສທ຺ຘມ຺ເມນ ຈ ຄຓຸຕ຺ຕເມນ ຈ ອຕ຺ຕນາ ນິມ຺ມິເຕນ ສກລໂລກສ຺ສ ສຣຓຠູເຕນ ສຫ ວຕ຺ຕຕີຕິ ສສທ຺ຘມ຺ມ ຄຓຸຕ຺ຕໂມ. ສມ຺ມາສມ຺ພຸທ຺ໂຘ. ນ ຫິ ປຣນິມ຺ມິເຕນ ສທ຺ຘມ຺ເມນ ຄຓຸຕ຺ຕເມນ ຈ ສຫິຕາ ສາວກາ ສສທ຺ຘມ຺ມາຕິ ຈ ສຄຓຸຕ຺ຕມາຕິ ຈ ວຸຈ຺ຈນ຺ຕິ. ນ ຈ ອຕ຺ຕໂນເອວ ສຣຓຠູເຕນ ສທ຺ຘມ຺ເມນ ສພ຺ຣຫ຺ມຈາຣິຄຓຸຕ຺ຕເມນ ຈ ສຫິຕາ ປຈ຺ເຈກພຸທ຺ຘາ ຕຖາ ໂຖມນໍ ອຣຫນ຺ຕີຕິ, ຕສ຺ມາ ອິທໍປິ ສຕ຺ຖຸ ອສາຘາຣຓຄຸຓປທເມວ ໂຫຕີຕິ ທຏ຺ຐພ຺ພໍ.

ຕຕ຺ຖ ຘາເຣຕີຕິ ຘມ຺ໂມ. ເກ ຘາເຣຕິ, ອຕ຺ຕານໍ ຘາເຣນ຺ເຕ. ຘມ຺ໂມ ຫເວ ຣກ຺ຂຕິ ຘມ຺ມຈາຣິນ຺ຕິ ຫິ ວຸຕ຺ຕໍ. ກຖຎ຺ຈ ຘາເຣຕິ, ຈຕູສຸ ອປາເຍສຸ ວຏ຺ຏທຸກ຺ເຂສຸຈ ອປຕມາເນ ກໂຣນ຺ໂຕ. ກິຎ຺ຈ ຘາຣຓໍນາມ, ເຍສໍ ວເສນ ສຕ຺ຕາ ອປາເຍສຸວາ ວຏ຺ຏທຸກ຺ເຂສຸວາ ປຕນ຺ຕິ, ເຕສໍ ກິເລສານໍ ເອກເທເສນວາ ສພ຺ພໂສວາ ສມຸຈ຺ຉິນ຺ທນໍ. ອິມສ຺ມິໍ ອຕ຺ເຖ ຈຕ຺ຕາໂຣ ອຣິຍມຄ຺ຄາ ນິພ຺ພານຎ຺ຈ ນິປ຺ປຣິຍາຍໂຕ ຘມ຺ໂມນາມ. ອຣິຍມຄ຺ຄາ ຫິ ກິເລເສ ສມຸຈ຺ຉິນ຺ທນ຺ຕາ ນິພ຺ພາເນນ ສເຫວ ຫຸຕ຺ວາ ສມຸຈ຺ຉິນ຺ທນ຺ຕິ. ນ ວິນາຕິ, ຕສ຺ມາ ເຕເຍວ ປຎ຺ຈ ເອກນ຺ຕໂຕ ຘມ຺ໂມນາມາຕິ. ປຣິຍຕ຺ຕິຘມ຺ໂມ ປນ ຘາຣຓຸປາໂຍເຍວ ໂຫຕິ. ຈຕ຺ຕາຣິ ສາມຎ຺ຎຜລານິຈ ຘາຣຓຜລານິເຍວ ໂຫນ຺ຕິ, ກິເລສານໍ ປຏິປ຺ປສ຺ສມ຺ຠນວເສນ ປວຕ຺ຕຕ຺ຕາ ຘາຣຓານຸກູລປ຺ປວຕ຺ຕານິ ຈ. ຕສ຺ມາ ເອເຕ ປຎ຺ຈ ປຣິຍາຍຘມ຺ມາເຍວາຕິ. ອຖວາ, ຘາຣີຍຕີຕິ ຘມ຺ໂມ. ຘາຣຓາຣໂຫຕິ ວຸຕ຺ຕໍ ໂຫຕິ. ໂຍ ຫິ ຘາເຣນ຺ຕໍ ເອກນ຺ເຕນ ທຸກ຺ຂໂຕ ໂມເຈຕິ. ອຄ຺ຄສຸເຂຈ ປຕິຏ຺ຐາເປຕິ. ໂສເຍວ ຘາຣຓາຣຫຕ຺ຕາ ອິຘ ຘມ຺ໂມນາມາຕິ. ໂກປນ ໂສຕິ, ຍຖາ ປຸຕ຺ຕຘມ຺ມາເຍວ. ເຕຫິ ເກຈິ ຠາວນາ ວເສນ ເກຈິ ສຈ຺ຉິກິຣິຍວເສນ ເກຈິ ທິຏ຺ຐຘມ຺ມສຸຂວິຫາຣວເສນ ເກຈິ ອຸຄ຺ຄຫ ຘາຣຓວເສນ ຘາຣີຍນ຺ຕິ. ເຕ ຈ ເອວໍ ຘາຣີຍມານາ ຘາເຣນ຺ຕໍ ຍຖາຣຫໍ ອປາຍທຸກ຺ຂໂຕ ວຏ຺ຏທຸກ຺ຂໂຕຈ ໂມເຈນ຺ຕິ, ອຄ຺ເຄຈ ຜລສຸເຂວາ ນິພ຺ພານສຸເຂວາ ປຕິຏ຺ຐາເປນ຺ຕີຕິ. ຘາເຣນ຺ຕິວາ ສປ຺ປຸຣິສາຊນາ ອປາເຍສຸ ວຏ຺ຏທຸກ຺ເຂສຸຈ ອຕ຺ຕານໍ ອປຕ ມານໍ ວຫນ຺ຕິ ເອເຕນາຕິ ຘມ຺ໂມ. ຘຣນ຺ຕິວາ ເອຕ຺ຖ ຘມ຺ມທີປາ ຘມ຺ມປ຺ປຏິສຣຓາ ຊນາ ລທ຺ຘປ຺ປຕິຏ຺ຐາ ໂຫນ຺ຕີຕິ ຘມ຺ໂມຕິປິ ຍຸຊ຺ຊຕິເຍວ. ກສ຺ມາ ປເນຕ຺ຖ ຘມ຺ໂມ ທສວິໂຘວ ວຸຕ຺ໂຕ. ນນຸ ປຏິປຕ຺ຕິຘມ຺ເມນ ສຫ ເອກາທສວິໂຘວ ວຕ຺ຕພ຺ໂພຕິ. ສຈ຺ຈໍ. ໂສປນ ປຏິປຕ຺ຕິຘມ຺ໂມ ມຄ຺ຄສ຺ສ ປຸພ຺ພຠາຄປ຺ປຏິປທາເອວ ໂຫຕີຕິ ປຸພ຺ພເຈຕນາ ວິຍ ທາເນ ມຄ຺ເຄ ເອວ ໂສ ສງ຺ຄຫິໂຕ. ຕສ຺ມາ ຘມ຺ໂມ ທສວິໂຘວ ສພ຺ພຕ຺ຖ ວຸຕ຺ໂຕຕິ ທຏ຺ຐພ຺ໂພ.

ອປິຈ, ຍທຄ຺ເຄນ ປຣິຍຕ຺ຕິຘມ຺ໂມ ອິຘ ຘມ຺ມສ຺ມິໍ ສງ຺ຄຫິໂຕ. ຕທຄ຺ເຄນ ປຣິຍຕ຺ຕິຘາຣໂກປິ ສງ຺ເຆ ວນ຺ທເນຍ຺ເຍ ສງ຺ຄຫິໂຕຕິ ຍຸຕ຺ໂຕ. ຍທຄ຺ເຄນຈ ປຸຖຸຊ຺ຊນກລ຺ຍາຓໂກ ສງ຺ເຆ ເສກ຺ເຂສຸ ສງ຺ຄຫິໂຕ. ຕທຄ຺ເຄນ ຕສ຺ສ ກລ຺ຍາຓເຫຕຸຠູໂຕ ປຏິປຕ຺ຕິ ຘມ຺ໂມປິ ຘມ຺ເມ ວນ຺ທເນຍ຺ເຍ ສງ຺ຄຫິໂຕຕິ ທຏ຺ຐພ຺ໂພ. ໂສ ຫິ ປຸຖຸຊ຺ຊນຠູໂຕປິ ເຍຫິ ຘມ຺ເມຫິ ສມນ຺ນາຄຕຕ຺ຕາ ເສເຂ ໂສຕາປຕ຺ຕິ ຜລສຈ຺ຉິກິຣິຍາຍ ປຏິປນ຺ເນ ສງ຺ຄຫິໂຕ. ເຕ ປນ ຘມ຺ມາ ເສກ຺ເຂ ໂສຕາປຕ຺ຕິມຄ຺ເຄ ອສງ຺ຄຫິຕາຕິ ນສກ຺ກາ ວຕ຺ຕຸນ຺ຕິ. ເອຕ຺ຕາວຕາ ເຍ ວທນ຺ຕິ ສງ຺ຆໍ ສຣຓໍ ຄຈ຺ຉາມີຕິ, ເອຕ຺ຖ ປຸຖຸຊ຺ຊນ ກລ຺ຍາຓໂກ ສງ຺ເຆ ອສງ຺ຄຫິໂຕ. ນ ຫິ ຕໍສຣຓໍ ຄຈ຺ຉນ຺ຕສ຺ສ ສຣຓຄມນໍ ສມ຺ປຊ຺ຊຕີຕິ. ເຕສໍ ຕໍ ປຏິກ຺ຂິຕ຺ຕໍ ໂຫຕິ. ເອວໍ ປນ ວຕ຺ຕພ຺ໂພ, ໂຍ ໂວ ອານນ຺ທ ມຍາ ຘມ຺ໂມຈ ວິນໂຍຈ ເທສິໂຕ ປຎ຺ຎຕ຺ໂຕ, ໂສ ໂວ ມມຈ຺ຈເຍນ ສຕ຺ຖາຕິ ເອວໍ ສຕ຺ຖຸຐາເນ ຖເປຕ຺ວາ ຠຄວຕາ ສໍວຓ຺ຓິໂຕ ປຣິຍຕ຺ຕິຘມ຺ໂມ ຘມ຺ມສຣເຓ ສງ຺ຄຫິໂຕຕິ ຍຸຕ຺ໂຕ, ຕໍ ຘາເຣນ຺ໂຕປນ ກລ຺ຍາຓປ຺ປຏິປຕ຺ຕິຍໍ ຐິໂຕປິ ອຕ຺ຖິ. ອຏ຺ຐິໂຕປິ ອຕ຺ຖິ. ໂຍ ອຏ຺ຐິໂຕ, ໂສ ອຕ຺ຕໂນປິ ສຣຓໍ ນໂຫຕິ. ກຸໂຕ ປຣສ຺ສ. ສຕ຺ຖາຣາ ຈ ອເນເກສຸ ສຸຕ຺ຕສຫສ຺ເສສຸ ໂສ ຄຣຫິໂຕ. ຕສ຺ມາ ໂສ ສງ຺ຆສຣເຓ ອສງ຺ຄຫິໂຕ. ອິຕໂຣວ ສງ຺ຄຫິໂຕຕິ ຍຸຕ຺ໂຕຕິ.

ສນ຺ຕານໍ ຘມ຺ໂມຕິ ສທ຺ຘມ຺ໂມ. ສມິຕກິເລສານໍ ຕໂຕເຍວ ປສຕ຺ຖານໍ ປູຊິຕານໍ ສປ຺ປຸຣິສານໍ ປຓ຺ຑິຕານຎ຺ຈ ຘມ຺ໂມຕິ ອຕ຺ໂຖ. ໂຍຈ ສນ຺ຕານໍ ຘມ຺ໂມ, ໂສປິ ເອກນ຺ເຕນ ສນ຺ໂຕເຍວ ໂຫຕີຕິ ສນ຺ໂຕ ຘມ຺ໂມຕິປິ ສທ຺ຘມ຺ໂມ. ປສຕ຺ໂຖ ປູຊິໂຕ ຘມ຺ໂມຕິ ອຕ຺ໂຖ. ສຈ຺ໂຈ ວາ. ອຍຎ຺ຫິ ອຎ຺ຎຕິຕ຺ຖິຍຘມ຺ໂມ ວິຍ ຘາເຣນ຺ຕໍ ນວິສໍວາເທຕິ. ໂສ ຫິ ອຍໍ ເມ ຫິໂຕຕິ ຘາເຣນ຺ຕສ຺ສ ອຫິໂຕເຍວ ສມ຺ປຊ຺ຊຕິ. ອຍໍ ປນ ຕຖາຘາເຣນ຺ຕສ຺ສ ຫິໂຕເຍວ ສມ຺ປຊ຺ຊຕີຕິ. [ສທ຺ຘມ຺ມປທໍ]. ຄຓຸຕ຺ຕມປເທ ໂລເກ ສມານ ທິຏ຺ຐິສີລານໍ ສຫຘມ຺ມິການໍ ສມູໂຫ ຄໂຓຕິ ວຸຈ຺ຈຕິ. ອິຘ ປນ ອຸຕ຺ຕເມຫິ ສີລາທິຄຸເຓຫິ ຍຸຕ຺ໂຕ ຠຄວໂຕ ສາວກສງ຺ໂຆ ອຸຕ຺ຕໂມຈ ໂສ ຄໂຓຈາຕິ ອຕ຺ເຖນ ອຸຕ຺ຕມຄໂຓນາມ. ໂສເຍວ ອິຘ ຄຓຸຕ຺ຕໂມຕິ ວຸຈ຺ຈຕິ ຍຖາ ມຸນິເສຏ຺ໂຐ ມຸນິວໂຣຕິ.

[໑໑] ວິຠາວນິຍໍ ປນ

‘‘ຄຓານໍ ຄເຓສຸວາ ເທວມນຸສ຺ສາທິສມູເຫສຸ ອຸຕ຺ຕໂມ ຄຓຸຕ຺ຕໂມ’’ຕິ ຈ ວຸຕ຺ຕໍ. ຕໍ ນ ສຸນ຺ທຣໍ.

ເອຕສ຺ມິຎ຺ຫິ ອຕ຺ເຖ ສຕິ ອຸຕ຺ຕມສທ຺ໂທ ປຘານຠູໂຕ ໂຫຕິ. ໂສຈ ຄຸຓມ຺ຫິເຍວ ປວຕ຺ຕຕີຕິ ເຕນ ອິຘ ອຣິຍສງ຺ໂຆ ວຸຕ຺ໂຕຕິ ນສິຊ຺ຌຕີຕິ. ເອຕ຺ຖຈ ຄໂຓຕິ ສງ຺ໂຆເຍວ ວຸຈ຺ຈຕິ. ໂສຈ ສງ຺ໂຆ ທຸວິໂຘ ສມ຺ມຸຕິສງ຺ໂຆ, ທກ຺ຂິເຓຍ຺ຍສງ຺ໂຆຕິ. ຕຕ຺ຖ ສມຄ຺ເຄນ ສງ຺ເຆນ ກຕໍ ອຸປສມ຺ປທາກມ຺ມໍ ສມ຺ມຸຕິນາມ. ຕາຍ ສມ຺ມຸຕິຍາ ອຸປສມ຺ປນ຺ນຠູມິໍ ປຕ຺ວາ ຐິໂຕ ຠິກ຺ຂຸສງ຺ໂຆ ສມ຺ມຸຕິສງ຺ໂຆນາມ. ໂສ ວິນຍກມ຺ເມສຸ ປສິທ຺ໂຘ. ທກ຺ຂິເຓຍ຺ຍສງ຺ໂຆ ນາມ ອຏ຺ຐ ອຣິຍປຸຄ຺ຄລສມູໂຫ. ໂສປນ ກິຎ຺ຈາປິ ສມ຺ມຸຕິສງ຺ເຆປິ ອນ຺ໂຕຄໂຘເຍວ ໂຫຕິ. ຕຖາປິ ສຣຓຄມນ ວນ຺ທນາ ມານ ປູຊາສກ຺ກາຣານຸສ຺ສຕິຏ຺ຐາເນສຸ ອນຸຕ຺ຕຣ ປຸຎ຺ຎກ຺ເຂຕ຺ຕ ວິເສ ສປຣິຄ຺ຄຫຕ຺ຖໍ ຠຄວຕາ ຕຖາ ຕຖາ ສໍວຓ຺ເຓຕ຺ວາ ໂສ ວິສຸໍ ວຸຕ຺ໂຕຕິ ທຏ຺ຐພ຺ໂພ. ປຸຖຸຊ຺ຊນສງ຺ໂຆຫິ ປຸຎ຺ຎກ຺ເຂຕ຺ຕໍ ສມາໂນປິ ອນຸຕ຺ຕຣໍ ປຸຎ຺ຎກ຺ເຂຕ຺ຕໍ ນໂຫຕິ. ກສ຺ມາ. ສາລິກ຺ເຂຕ຺ເຕ ຕິຓານໍ ວິຍ ເຂຕ຺ຕທຸຏ຺ຐານໍ ສກ຺ກາຍທິຏ຺ຐິ ວິຈິກິຈ຺ຉານຸສຍານໍ ສພ຺ຠາວາຕິ. ປຸຎ຺ຎກ຺ເຂຕ຺ຕຠາໂວ ປນສ຺ສ ປຸຣິເມ ສທ຺ຘມ຺ມປເທ ວຸຕ຺ຕນເຍນ ເວທິຕພ຺ໂພຕິ. [ສສທ຺ຘມ຺ມຄຓຸຕ຺ຕມປທໍ]

໘. ອຠິວາທິຍາຕິ ວິເສສໂຕ ວນ຺ທິຕ຺ວາ. ເອຕ຺ຖ ຈ ອຍໍ ໂລເກ ສີລາທິຄຸຓຍຸຕ຺ໂຕ ເສຏ຺ໂຐ ວນ຺ທເນຍ຺ໂຍຕິ ເອວໍ ເສຏ຺ຐ ຈິຕ຺ຕໍ ປຈ຺ຈຸປຏ຺ຐາເປຕ຺ວາ ວນ຺ທນ຺ໂຕ ວິເສສໂຕ ວນ຺ທຕີຕິ ວຸຈ຺ຈຕິ. ວນ຺ທນາ ປນ ຕິວິຘາ ກາຍວນ຺ທນາທິວເສນ. ຍຖາຫ –

ຕິສ຺ໂສ ອິມາ ຠິກ຺ຂເວ ວນ຺ທນາ, ກຕມາ ຕິສ຺ໂສ. ກາເຍນ ວນ຺ທຕິ, ວາຈາຍ ວນ຺ທຕິ, ມນສາ ວນ຺ທຕີຕິ.

ຕຕ຺ຖ ເສຏ຺ຐຈິຕ຺ຕໍ ປຈ຺ຈຸປຏ຺ຐາເປຕ຺ວາ ຊາຓຸທ຺ວຍ ກປ຺ປຣທ຺ວຍ ນລາຏ ສງ຺ຂາຕານິ ປຎ຺ຈ ອງ຺ຄານິ ຠູມິຍໍ ປຕິຏ຺ຐາເປຕ຺ວາ ວນ຺ທເນຍ຺ຍານໍ ອຠິມຸຂໍ ນິປ຺ປຊ຺ຊນ຺ໂຕ ກາເຍນ ວນ຺ທຕິນາມ. ຍໍ ສນ຺ຘາຍ ປຎ຺ຈປ຺ປຕິຏ຺ຐິເຕນ ວນ຺ທິຕ຺ວາຕິ ຕຕ຺ຖ ຕຕ຺ຖ ວຸຕ຺ຕໍ. ຍາຍຈ ອວນ຺ທິຍຏ຺ຐາເນສຸ ວນ຺ທນ຺ຕສ຺ສ ອາປຕ຺ຕິ ໂຫຕີຕິ. ຄຸຓປທານິ ວາຈາຍ ປວຕ຺ເຕນ຺ໂຕ ວາຈາຍ ວນ຺ທຕິນາມ. ນໂມ ພຸທ຺ຘສ຺ສ, ນມຕ຺ຖຸ ພຸທ຺ຘສ຺ສ, ນໂມ ວິມຸຕ຺ຕິຍາ, ນໂມ ວິມຸຕ຺ຕານໍ, ວິປສ຺ສິສ຺ສ ນມຕ຺ຖູຕິ ເອວມາທີສຸປິ ວາຈາ ວນ຺ທນາເຍວ. ຄຸຓປທານິ ອນຸຄນ຺ຕ຺ວາ ຄຸເຓ ອນຸສ຺ສຣນ຺ໂຕ ມນສາ ວນ຺ທຕິນາມາຕິ.

໙. ຠາສິສ຺ສນ຺ຕິ ກເຖສ຺ສາມິ. ກາມຎ຺ຈ ເຖໂຣ ອິມໍ ສງ຺ຄຫໍ ຣຈຍນ຺ໂຕ ໂປຕ຺ຖກາຣຸຬ຺ຫໍ ກຕ຺ວາວ ຣຈຍິສ຺ສຕິ. ຄນ຺ຖກມ຺ມໍ ນາມ ວາຈາກມ຺ເມສຸ ປສິທ຺ຘນ຺ຕິ ກຕ຺ວາ ຠາສິສ຺ສນ຺ຕິ ວຸຕ຺ຕນ຺ຕິ ທຏ຺ຐພ຺ພໍ.

໑໐. ອຠິຘມ຺ມຕ຺ຖສງ຺ຄຫນ຺ຕິ ປເທ ອຠິຘມ຺ເມ ວຸຕ຺ຕາ ອຕ຺ຖາ ອຠິຘມ຺ມຕ຺ຖາ. ເຕ ສງ຺ຄຍ຺ຫນ຺ຕິ ເອຕ຺ຖ ເອເຕນາຕິວາ ອຠິຘມ຺ມຕ຺ຖສງ຺ຄໂຫ. ສງ຺ຄຍ຺ຫນ຺ຕິຕິຈ ເຖເຣນ ສໍຂິປິຕ຺ວາ ຄຍ຺ຫນ຺ຕິ ກຖີຍນ຺ຕີຕິ ອຕ຺ໂຖ. ອຠິຘມ຺ເມຕິ ເຈຕ຺ຖ ອຠິອຕິເຣໂກ ອຠິວິເສ ໂສຈ ຘມ຺ໂມ ອຠິຘມ຺ໂມ. ຘມ຺ໂມຕິ ຈ ວິນຍປາຬິໂຕ ອຎ຺ຎໍປາຬິ ທ຺ວຍໍ ວຸຈ຺ຈຕິ. ໂຍ ໂວ ອານນ຺ທ ມຍາ ຘມ຺ໂມຈ ວິນໂຍຈ ເທສິໂຕ ປຎ຺ຎຕ຺ໂຕຕິ ຫິ ວຸຕ຺ຕໍ. ຕຎ຺ຈ ປາຬິທ຺ວຍໍ ອາຓາວິຘານສງ຺ຂາຕໍ ວິນຍນ ກິຈ຺ຈໍ ວຊ຺ເຊຕ຺ວາ ກຸສລາທິເກ ຍຖາປວຕ຺ເຕ ປຣມຕ຺ຖຘມ຺ເມ ເອວ ທີເປຕີຕິ. ເອວໍ ທີເປນ຺ເຕສຸຈ ເຕສຸ ທ຺ວີສຸ ຘມ຺ເມສຸ ໂຍ ອິຕຣໂຕ ອຕິເຣໂກຈ ໂຫຕິ ວິເສໂສຈ. ອຍເມວ ອຠິຘມ຺ໂມ ນາມ. ອິຕໂຣປນ ຘມ຺ໂມເຍວ. ເອວຎ຺ຈ ກຕ຺ວາ ຘມ຺ໂມ ອຠິຘມ຺ໂມ ວິນໂຍ ອຠິວິນໂຍຕິ ອິທໍ ຈຕຸກ຺ກໍ ເວທິຕພ຺ພໍ. ຕຕ຺ຖ ຘມ຺ໂມນາມ ສຸຕ຺ຕນ຺ຕປິຏກໍ. ອຠິຘມ຺ໂມນາມ ຍຕ຺ຕປກຣຓານິ. ວິນໂຍນາມ ອຸຠໂຕ ວິຠງ຺ໂຄ, ອຠິວິນໂຍນາມ ຂນ຺ຘກປຣິວາຣາຕິ ອຏ຺ຐກຖາສຸ ວຸຕ຺ຕໍ. ອຕິເຣກວິເສສຕາ ເຈຕ຺ຖ ກຸສລາທິ ວເສນ ຂນ຺ຘາທິວເສນ ສງ຺ຄຫາທິວເສນ ຕຖາ ຕຖາ ເທເສຕພ຺ພປ຺ປກາຣານໍ ອນວເສສວິຠຕ຺ຕິວເສນວາ ສຸທ຺ຘຘມ຺ມາຘິຏ຺ຐານ ເທສນາປວຕ຺ຕິວເສນວາ ເວທິຕພ຺ພາ. ຍໂຕ ສພ຺ພຎ຺ຎຸພຸທ຺ຘາ ອິມໍ ອຠິຘມ຺ມເທສນໍ ເທເວສຸເອວ ເທເສນ຺ຕິ. ນ ຫິ ມນຸສ຺ສາ ເອວຣູປໍ ຕໂຍ ມາເສ ນິຣນ຺ຕຣໍ ປວຕ຺ຕນໂຍຄ຺ຍໍ ກຖາມຄ຺ຄໍ ເອເກນ ອິຣິຍາປເຖນ ອາທິໂຕ ປຏ຺ຐາຍ ປຣິໂຍສານໍ ປາເປຕ຺ວາ ປຏິຄ຺ຄເຫຕຸໍ ສກ຺ໂກນ຺ຕິ, ນຈ ເອວ ຣູໂປ ເອກມາຕິການຸພນ຺ໂຘ ກຖາມຄ຺ໂຄ ນານາຂເຓສຸ ນານາຊນານໍ ເທເສຕຸໍ ສກ຺ກຸເຓຍ຺ໂຍ ໂຫຕີຕິ. ເກຈິປນ ວິນຍປາຬິໂຕປິ ອຠິເຣກວິເສສຕໍ ຕສ຺ສ ວຓ຺ເຓນ຺ຕິ. ຕໍ ອຏ຺ຐສາລິນິຍາ ນ ສເມຕິ. ຕຕ຺ຖ ຫິ ຘມ຺ມນາມິການໍ ທ຺ວິນ຺ນໍ ປາຬີນໍ ມຊ຺ເຌເອວ ອຍໍ ອຕິເຣກວິເສສຕາ ວິຈາຣິຕາ. ນຈ ຍຸຊ຺ຊຕິ ວິນເຍນ ສຫ ຕຖາ ວິຈາເຣຕຸໍ ອສມານກິຈ຺ຈວິສຍຕ຺ຕາ. ວິນໂຍ ຫິ ກາຍວາຈານໍ ວິນຍນກິຈ຺ໂຈ, ອຊ຺ຌາຈາຣວິສໂຍຈ. ຘມ຺ໂມ ປນ ຘມ຺ມວິຠາຄກິຈ຺ໂຈ ຘມ຺ມປ຺ປວຕ຺ຕິ ວິສໂຍຈາຕິ. ເກຈິປນ ວທນ຺ຕິ ເອວໍ ສນ຺ເຕປິ ວິນໂຍ ເອວ ສພ຺ພເຊຏ຺ຐໂກ ສິຍາ. ວິນຍໍ ວິວຓ຺ເຓນ຺ຕສ຺ສ ຫິ ປາຈິຕ຺ຕິຍາປຕ຺ຕິ ໂຫຕິ. ຘມ຺ມໍ ວິວຓ຺ເຓນ຺ຕສ຺ສ ທຸກ຺ກຏາປຕ຺ຕິມຕ຺ຕາຕິ, ຕໍ ນຍຸຊ຺ຊຕິ. ວິນໂຍ ຫິ ອາຓາຈກ຺ກໍ. ຘມ຺ໂມຈ ຘມ຺ມຈກ຺ກໍ. ຕຕ຺ຖ ວິນຍໍ ວິວຓ຺ເຓນ຺ໂຕ ສຕ຺ຖຸ ອາຓາຈກ຺ເກ ປຫາຣໍ ເທຕິ. ສຕ຺ຖຣິ ອຄາຣໂວ ມຫນ຺ໂຕ ໂຫຕິ. ຍສ຺ສຈ ສຕ຺ຖຣິ ອຄາຣໂວ, ຕສ຺ສ ຘມ຺ມສງ຺ເຆສຸ ຕີສຸ ສິກ຺ຂາສຸຈ ອຄາຣໂວ ສິທ຺ໂຘ ໂຫຕິ. ຕສ຺ມາ ວິນຍ ວິວຓ຺ຓເນ ອາປຕ຺ຕິ ມຫນ຺ຕີ ໂຫຕິ. ນ ສພ຺ພເຊຏ຺ຐກຕ຺ຕາຕິ. ອປິຈ, ວິນໂຍນາມ ສາສນສ຺ສ ມູລໍ. ວິນເຍ ອຏ຺ຐິເຕ ສາສນໍ ນຕິຏ຺ຐຕິ. ຕສ຺ມາ ສາສນສ຺ສ ຈິຣຏ຺ຐິຕຕ຺ຖໍປິ ວິນຍວິວຓ຺ຓເນ ມຫຕີ ອາປຕ຺ຕິ ປຎ຺ຎຕ຺ຕາຕິ.

ອິຕິ ປຣມຕ຺ຖທີປນິຍາ ນາມ ອຠິຘມ຺ມຕ຺ຖ ສງ຺ຄຫສ຺ສ

ຈຕຸຕ຺ຖວຓ຺ຓນາຍ ປຖມຄາຖາຍ

ປຣມຕ຺ຖທີປນາ ນິຏ຺ຐິຕາ.

ທຸຕີຍຄາຖາ-ປຣມຕ຺ຖທີປນີ

໑໑. ເອວໍ ອາທິຄາຖາຍຕໍຕໍ ປໂຍຊນ ສຫິເຕ ປຎ຺ຈ ອຕ຺ເຖ ທສ຺ເສຕ຺ວາ ອິທານິ ເຕ ອຠິຘມ຺ມຕ຺ເຖ ອຸທ຺ເທສໂຕ ທສ຺ເສນ຺ໂຕ ທຸຕີຍຄາຖມາຫ. ຕຕ຺ຖ ຕຕ຺ຖາຕິ ຠາສິສ຺ສໍ ອຠິຘມ຺ມຕ຺ຖ ສງ຺ຄຫນ຺ຕິ ວຸຕ຺ເຕ ຕສ຺ມິໍ ອຠິຘມ຺ມຕ຺ຖສງ຺ຄຫປເທ ມຍາ ວຸຕ຺ຕາ ອຠິຘມ຺ມຕ຺ຖາ ສພ຺ພຖາປຣມຕ຺ຖໂຕ ຈຕຸຘາ ໂຫນ຺ຕີຕິ ໂຍຊນາ. ເອຕ຺ຖຈ -

[໑໒] ຏີກາຍໍ ຕາວ

ຕຕ຺ຖ ຕສ຺ມິໍ ອຠິຘມ຺ມຕ຺ຖສງ຺ຄຫປກຣເຓຕິວາ ອຠິຘມ຺ມຕ຺ຖ ປເທຕິວາ ອຠິຘມ຺ເມຕິວາ ຕສທ຺ທຕ຺ໂຖ ນິທ຺ທິຏ຺ໂຐ. ວິຠາວນິຍໍ ປນ ຕສ຺ມິໍ ອຠິຘມ຺ເມຕິ. ສພ຺ພໍ ນສຸນ຺ທຣໍ.

ນ ຫິ ອຠິຘມ຺ມຕ຺ຖ ສງ຺ຄຫປກຣເຓ ມຍາ ວຸຕ຺ຕາ ອຠິຘມ຺ມຕ຺ຖາຕິ ຍຸຊ຺ຊຕິ. ປກຣຓໍປິ ຫິ ອຸປຣິ ວຸຈ຺ຈມານເມວ ໂຫຕິ. ນຕຸ ວຸຕ຺ຕໍ. ກຸໂຕ ອຠິຘມ຺ມຕ຺ຖາຕິ. ນ ຈ ສໍວຓ຺ຓນາປກຣເຓສຸ ອາທິມ຺ຫິເຍວ ຕາວ ຕສທ຺ໂທ ອປ຺ປຘານປທານິ ປຈ຺ຈາມສຕີຕິ ອຕ຺ຖິ. ຕສ຺ມາ ອຏ຺ຐສາລິນິຍໍ ອາທິມ຺ຫິ ຕຕ຺ຖ ເກນ ຏ຺ເຐນ ອຠິຘມ຺ໂມຕິ ວາກ຺ເຍວິຍ ອິຘ ຕສທ຺ທຕ຺ໂຖ ເວທິຕພ຺ໂພຕິ. ເອວຎ຺ຫິ ສຕິ –

[໑໓] ຏີກາສຸ

ສພ຺ພຖາ ວຸຕ຺ຕາຕິ ໂຍຊນາປິ ປຏິກ຺ຂິຕ຺ຕາ ໂຫຕິ.

ສາ ຫິ ວກ຺ຂມາເນຫິ ສພ຺ພຍາປິ ທ຺ວາທສ, ສພ຺ພຖາປິ ອຏ຺ຐາຣສາຕິອາທີຫິ ນສເມຕີຕິ. ຕຕ຺ຕ ສພ຺ພຖາຕິ ຘມ຺ມສງ຺ຄຓິຍໍ ວຸຕ຺ເຕນ ກຸສລາທິນາ ສພ຺ພປ຺ປກາເຣນປິ ຈຕຸຘາວ ໂຫນ຺ຕິ, ວິຠງ຺ເຄ ວິຠຕ຺ເຕ ນ ຂນ຺ຘາທິນາ ສພ຺ພປ຺ປກາເຣນປິ ຈຕຸຘາວ ໂຫນ຺ຕີຕິ ອຕ຺ໂຖ. ຘາຕຸ ກຖາຍໍ ວຸຕ຺ເຕນາຕິອາທິນາປິ ວຕ຺ຕພ຺ພໍ.

໑໒. ປຣມຕ຺ຖໂຕຕິ ປຣມຕ຺ຖ ສຈ຺ຈໂຕ. ທ຺ເວ ຫິ ສຈ຺ຈານິ ສມ຺ມຸຕິສຈ຺ຈໍ, ປຣມຕ຺ຖສຈ຺ຈນ຺ຕິ, ຕຕ຺ຖ ສຕ຺ຕ ປຸຄ຺ຄລ ອຕ຺ຕ ຊີວາທິກາ ປຎ຺ຎຕ຺ຕິອຕ຺ຖາ ສຠາວໂຕ ອວິຊ຺ຊມານາເຍວ ໂຫນ຺ຕິ. ຘມ຺ມວວຕ຺ຖານຎ຺ຎາຓຣຫິຕານໍປນ ມຫາຊນານໍ ຈິຕ຺ເຕ ມຫນ຺ຕມຫນ຺ຕາປິ ຫຸຕ຺ວາ ວິຊ຺ຊມານາວິຍ ປຎ຺ຎາຍນ຺ຕິ, ເຕຈ ມຫາຊນາ ສມຄ຺ຄາ ຫຸຕ຺ວາ ເຕສໍ ເອກນ຺ເຕນ ອຕ຺ຖິຠາວໍ ຄເຫຕ຺ວາ ຕຖາ ຕຖາ ໂວຫຣນ຺ຕິ ເຈວ ສມ຺ປຏິຈ຺ຉນ຺ຕິຈ. ຕສ຺ມາ ເຕ ມຫາຊເນຫິ ສມຄ຺ເຄຫິ ສມ຺ມຕຕ຺ຕາຕໂຕເຍວຈ ວຈີສຈ຺ຈວິຣຕິສຈ຺ຈານໍ ວຕ຺ຖຸຠູຕຕ຺ຕາສມ຺ມຸຕິ ສຈ຺ຈນ຺ຕິ ວຸຈ຺ຈນ຺ຕິ. ຕສ຺ມິໍ ສມ຺ມຸຕິສຈ຺ເຈ ຐຕ຺ວາ ສມ຺ມາ ປຏິປຊ຺ຊນ຺ຕາ ສພ຺ພ ໂລກິຍສມ຺ປຕ຺ຕິໂຍຈ ສພ຺ພໂພຘິສມ຺ຠາຣ ຘມ຺ເມຈ ອາຣາເຘນ຺ຕິ. ມິຈ຺ຉາປຏິປຊ຺ຊນ຺ຕາ ອປາຍປູຣກາ ໂຫນ຺ຕິ. ເອວໍ ມຫນ຺ຕຎ຺ຫິ ສມ຺ມຸຕິ ສຈ຺ຈນ຺ຕິ. ປຣມຕ຺ຖສຈ຺ຈໍ ປນ ປຕ຺ວາ ຕໍ ສຈ຺ຈເມວ ນໂຫຕິ. ຕຎ຺ຫິ ສຍໍ ອວິຊ຺ຊມານໍເຍວ ສມານໍ ມຫາຊເນ ວິຊ຺ຊມານນ຺ຕ຺ເວວ ຄຓ຺ຫາເປຕິ. ສກ຺ກາຍທິຏ຺ຐິ ທ຺ວາສຏ຺ຐິທິຏ຺ຐິ ຕິວິຘມິຈ຺ຉາທິຏ຺ຐີນໍ ວຕ຺ຖຸ ຫຸຕ຺ວາ ພາລຊນານໍ ວຏ຺ຏທຸກ຺ຂໂຕ ນິຍ຺ຍາຕຸໍ ນເທຕິ. ເອວໍ ວິປຣີຕຎ຺ຫິ ສມ຺ມຸຕິສຈ຺ຈໍ. ເອວໍ ມຫາສາວຊ຺ຊຎ຺ຈາຕິ. ປຣມຕ຺ຖສຈ຺ຈໍປນ ທຸວິຘໍ ສຠາວສຈ຺ຈໍ ອຣິຍສຈ຺ຈນ຺ຕິ. ຕຕ຺ຖ ຘມ຺ມສງ຺ຄຓິອາທີສຸ ສຕ຺ຕສຸ ປກຣເຓສຸ ວິຠຕ຺ຕາ ກຸສລາທໂຍ ຘມ຺ມາ ສຠາວສຈ຺ຈໍນາມ. ເຕ ຫິ ສຍໍ ສຠາວໂຕ ວິຊ຺ຊມານຕ຺ຕາ ກຸສລານາມ ຘມ຺ມາ ອຕ຺ຖິ ສຸຂານາມ ເວທນາ ອຕ຺ຖີຕິ ຄຓ຺ຫນ຺ເຕນ ວິສໍວາເທນ຺ຕີຕິ. ຕໍ ປນ ອຣິຍສຈ຺ຈໍ ປຕ຺ວາ ກິຎ຺ຈິ ອສຈ຺ຈໍປິ ໂຫຕິເຍວ. ຕຖາຫິ ອນຸຠວນເຠທມຕ຺ຕໍ ອຸປາທາເຍວ ເວທນາ ສຸຂາ ທຸກ຺ຂາ ອທຸກ຺ຂມສຸຂາຕິ ວຸຕ຺ຕາ. ນ ສພ຺ພາກາຣໂຕ ສຸຂຠູຕຕ຺ຕາ. ສພ຺ເພຫິ ປນ ອນິຈ຺ຈຕາ ສງ຺ຂຕຕາທີຫິ ອເນກສເຕຫິ ອາກາເຣຫິ ສພ຺ພາປິ ເວທນາ ທຸກ຺ຂາເອວ. ຕຖາ ອນວຊ຺ຊສຸຂວິປາກຏ຺ເຐນ ກຸສລຠາໂວປິ ອກຸສລໍ ອຸປາທາເຍວ ວຸຕ຺ໂຕ. ສພ຺ເພປິ ຫິ ເຕຠູມກາ ກຸສລສມ຺ມຕາ ຘມ຺ມາ ສາສວຕາ ສໍກິເລສິກຕາ ໂອຆນິຍ ໂຍຄນິຍ ອຸປາທານິຍຕາ ສງ຺ຂາເຕຫິ ວຊ຺ເຊຫິ ສາວຊ຺ຊາເອວ ໂຫນ຺ຕິ. ທຸກ຺ຂສຈ຺ຈຠູຕານຎ຺ຈ ວິປາການໍ ຊນນຏ຺ເຐນ ເອກນ຺ເຕນ ທຸກ຺ຂວິປາກາເອວ ໂຫນ຺ຕິ. ອຊ຺ຌຕ຺ຕຕ຺ຕິກຎ຺ຈ ສພ຺ພໂລກິຍສມ຺ມຕໍ ອຸປາທາຍ ວຸຕ຺ຕໍ. ສພ຺ເພປິ ຫິ ຈຕຸພ຺ຠູ ມກຘມ຺ມາ ເອກນ຺ເຕນ ອຕ຺ຕາປິນາມ ນຕ຺ຖິ. ກຸໂຕ ອຊ຺ຌຕ຺ຕານາມ. ພຫິທ຺ຘາເອວ ໂຫນ຺ຕິ. ສງ຺ຂາເຣ ປຣໂຕ ປສ຺ສາຕິ ຫິ ວຸຕ຺ຕນ຺ຕິ. ອຍໍ ນໂຍ ເສສຕ຺ຕິກ ທຸກຘມ຺ເມສຸປິ ຍຖາຣຫໍ ເນຕພ຺ໂພ. ອຣິຍ ສຈ຺ຈໍນາມ ສພ຺ເພສໍ ເຕຠູມກຘມ຺ມານໍ ເອກນ຺ຕ ທຸກ຺ຂຠາໂວ ຕຓ຺ຫາຍ ເອກນ຺ຕ ທຸກ຺ຂສມຸທຍ ຠາໂວ ນິພ຺ພານສ຺ເສວ ທຸກ຺ຂນິໂຣຘ ຠາໂວ ອຏ຺ຐງ຺ຄິກສ຺ສ ມຄ຺ຄສ຺ເສວ ທຸກ຺ຂນິໂຣຘມຄ຺ຄຠາໂວຈາຕິ. ອິຘເມວ ຫິ ປຣິສຸທ຺ຘພຸທ຺ຘີນໍ ອຣິຍານໍ ຎາເຓ ອຈລມານໍ ສພ຺ພາກາຣປຣິປຸຓ຺ຓໍ ນິປ຺ປຣິຍາຍສຈ຺ຈໍ ໂຫຕີຕິ. ເຕສຸ ອິຘ ສມ຺ມຸຕິສຈ຺ຈໍ ນິວຕ຺ເຕນ຺ໂຕ ປຣມຕ຺ຖໂຕຕິ ອິທ ມາຫ. ເຕນ ວຸຕ຺ຕໍ ປຣມຕ຺ຖໂຕຕິ ປຣມຕ຺ຖສຈ຺ຈໂຕຕິ. ຕຕ຺ຖ ອຕ຺ໂຖ ທຸວິໂຘ ສຠາວສິທ຺ໂຘຈ ປຣິກປ຺ປສິທ຺ໂຘຈ. ຕຕ຺ຖ ໂຍ ວິນາ ອຎ຺ຎາປເທເສນ ເກວລໍ ວິສຸໍ ວິສຸໍ ອຕ຺ຕໂນ ລກ຺ຂເຓນ ວິຊ຺ຊມາໂນ ຫຸຕ຺ວາ ສິທ຺ໂຘ. ໂສ ຈິຕ຺ຕາທິໂກ ອຕ຺ໂຖ ສຠາວສິທ຺ໂຘນາມ. ໂຍປນ ອຕ຺ຕໂນ ລກ຺ຂເຓນ ວິຊ຺ຊມາໂນເຍວ ນໂຫຕິ. ວິຊ຺ຊມານສ຺ສປນ ອຕ຺ຖສ຺ສ ນານາ ປວຕ຺ຕິອາກາເຣ ອຸປາທາຍ ຈິຕ຺ເຕນ ປຣິກປ຺ເປຕ຺ວາ ສວິຄ຺ຄຫໍ ກຕ຺ວາ ຄຫິໂຕ ຈິຕ຺ຕມໂຍ ຈິຕ຺ຕນິມ຺ມິໂຕ ຫຸຕ຺ວາ ຈິຕ຺ເຕເອວ ອຸປລພ຺ຠມາໂນ ໂຫຕິ. ໂສ ສຕ຺ຕປຸຄ຺ຄລາທິໂກ ອຕ຺ໂຖ ປຣິກປ຺ປສິທ຺ໂຘ ນາມ. ເຕສຸ ສຠາວສິທ຺ໂຘເຍວ ປຣມຕ຺ໂຖນາມ. ໂສ ຫິ ສນ຺ຕິ ຠວນ຺ຕິ ພຸທ຺ຘິສທ຺ທາ ເອຕ຺ຖາຕິ ອຕ຺ໂຖ. ເອກນ຺ຕວິຊ຺ຊມານຏ຺ເຐນ ອິຕຣໂຕ ປຣໂມ ອຸກ຺ກໍສຄໂຕ ອຕ຺ໂຖຕິ ປຣມຕ຺ໂຖ. ອປິ ຈ, ເຍ ອຍໍ ອຕ຺ຖິ ອຍໍ ອຸປລພ຺ຠຕີຕິ ຄເຫຕ຺ວາ ຕສ຺ສ ອຠິຎ຺ເຎຍ຺ຍສ຺ສ ອຠິຎ຺ຎຕ຺ຖາຍ, ປຣິຎ຺ເຎຍ຺ຍສ຺ສ ປຣິຎ຺ຎຕ຺ຖາຍ, ປຫາຕພ຺ພສ຺ສ ປຫານຕ຺ຖາຍ, ສຈ຺ຉິກາຕພ຺ພສ຺ສ ສຈ຺ຉິກຣຓຕ຺ຖາຍ, ຠາເວຕພ຺ພສ຺ສ ຠາວນຕ຺ຖາຍ ປຏິປຊ຺ຊນ຺ຕິ. ເຕສໍ ຕທຕ຺ຖສາຘເນ ອວິສໍວາທກຏ຺ເຐນ ປຣໂມ ອຸຕ຺ຕໂມ ອຕ຺ໂຖຕິ ປຣມຕ຺ໂຖ. ອິຕໂຣປນ ອວິຊ຺ຊມານຕ຺ຕາ ຕສ຺ສ ອຠິຎ຺ຎາທິອຕ຺ຖາຍ ປຏິປຊ຺ຊນ຺ຕານໍ ຕທຕ຺ຖສາຘເນ ວິສໍວາທໂກເຍວ ຠວິສ຺ສຕິ. ນປນ ຕທຕ຺ຖໍ ສາເຘສ຺ສ ຕີຕິ ປຣມຕ຺ໂຖຕິ ວຕ຺ຕຸໍ ນາຣຫຕີຕິ.

[໑໔] ວິຠາວນິຍໍ ປນ

‘‘ປຣມສ຺ສວາ ອຸຕ຺ຕມສ຺ສ ຎາຓສ຺ສ ອຕ຺ໂຖ ໂຄຈໂຣຕິ ປຣມຕ຺ໂຖ’’ຕິປິ ວຸຕ຺ຕໍ. ຕໍ ນ ສຸນ຺ທຣໍ.

ນ ຫິ ປຣມສທ຺ໂທຎາເຓ ວຕ຺ຕມາໂນ ທິສ຺ສຕິ. ນຈ ອຕ຺ຖສທ຺ໂທ ໂຄຈເຣຕິ. ຍຎ຺ຈ ອນຸຏີກາຍໍ ສຈ຺ຈເມວ ສຈ຺ຈິກໍ. ໂສ ເອວ ອຕ຺ໂຖ ອວິປຣີຕສ຺ສ ຎາຓສ຺ສ ວິສຍຠາວຏ຺ເຐນາຕິ ສຈ຺ຈິກຏ຺ໂຐຕິ ວຸຕ຺ຕໍ. ຕໍປິ ອວິປຣີເຕນ ຎາເຓນ ອຣຓີຍໂຕ ອຸປຄນ຺ຕພ຺ພ ໂຕ ອຕ຺ໂຖຕິ ອິມມຕ຺ຖໍ ທສ຺ເສຕິ. ນປຣມສທ຺ທສ຺ສ ອຕ຺ຖນ຺ຕິ. [ປຣມຕ຺ຖປທໍ]

໑໓. ຈິຕ຺ຕນ຺ຕິ ເອຕ຺ຖ ຈິນ຺ເຕຕີຕິ ຈິຕ຺ຕໍ. ເອຕ຺ຖຈ ຈິນ຺ຕນກ຺ຣິຍາ ນາມ ນິຈ຺ຈໍ ອາຣມ຺ມຓາເປກ຺ຂາ ໂຫຕິ. ນ ຫິ ສາ ອາຣມ຺ມເຓນ ວິນາ ລພ຺ຠຕີຕິ. ຕສ຺ມາ ອາຣມ຺ມຓຄ຺ຄຫຓ ອາຣມ຺ມຓຸປລທ຺ຘິເຍວ ອິຘ ຈິນ຺ຕນາຕິ ທຏ຺ຐພ຺ພາຕິ. ເອວຎ຺ຫິ ສຕິ ຠວງ຺ຄສມຍ ວິສຎ຺ຎິສມເຍສຸ ຈິຕ຺ຕໍ ອາຣມ຺ມເຓນ ວິນາປິ ປວຕ຺ຕຕີຕິ ເອວໍ ວາທີນໍ ວາໂທ ປຏິກ຺ຂິຕ຺ໂຕ ໂຫຕິ. ສນ຺ເຕສຸປິຈ ນິສ຺ສຍ ສມນນ຺ຕຣາທີສຸ ຕສ຺ສ ປຈ຺ຈເຍສຸ ເຕຫິ ນາມໍ ອລຠິຕ຺ວາ ອາຣມ຺ມຓປຈ຺ຈຍວເສເນວສ຺ສ ນາມໍ ສິທ຺ຘນ຺ຕິ ທຏ຺ຐພ຺ພໍ. ຈິນ຺ເຕນ຺ຕິ ສມ຺ປຍຸຕ຺ຕກາ ຘມ຺ມາ ເອເຕນາຕິ ຈິຕ຺ຕໍ. ຕຎ຺ຫິ ອາຣມ຺ມຓຄ຺ຄຫຓກິຈ຺ເຈ ປຸພ຺ພງ຺ຄມຠູຕນ຺ຕິ ຕໍ ສມ຺ປຍຸຕ຺ຕຘມ຺ມາປິ ອາຣມ຺ມຓໍ ຄຓ຺ຫນ຺ຕາ ຕສ຺ສ ວເສເນວ ຄຓ຺ຫນ຺ຕີຕິ. ຈິນ຺ຕນມຕ຺ຕໍວາ ຈິຕ຺ຕໍ. ສພ຺ເພປິ ຫິ ຘມ຺ມາ ຕໍຕໍ ກ຺ຣິຍາມຕ຺ຕາວ ໂຫນ຺ຕິ. ນ ເຕສຸ ທພ຺ພໍວາ ສຓ຺ຐານໍ ວາ ວິຄ຺ຄໂຫວາ ອຸປລພ຺ຠຕິ. ປຈ຺ຈຍາຍຕ຺ຕ ວຸຕ຺ຕິໂນ ຈ ໂຫນ຺ຕິ. ນ ເຕ ອຕ຺ຕໂນ ຖາເມນວາ ພເລນວາ ວເສນວາ ສຕ຺ຕິຍາວາ ອຸປ຺ປຊ຺ຊິຕຸໍປິ ສກ຺ໂກນ຺ຕິ. ປເຄວ ຈິນ຺ເຕຕຸໍວາ ຜຸເສຕຸໍວາຕິ. ຂຓມຕ຺ຕຏ຺ຐາຍິໂນຈ ໂຫນ຺ຕິ, ນ ກທາຈິ ກສ຺ສຈິ ວເສ ວຕ຺ຕິຕຸໍ ສກ຺ໂກນ຺ຕີຕິ. ຕສ຺ມາ ເຕສຸ ອິທໍ ທພ຺ພໍ, ອຍໍ ສຕ຺ຕິ, ອຍ ກ຺ຣິຍາຕິ ເອວໍ ວິຠາໂຄ ນລພ຺ຠຕີຕິ ທຏ຺ຐພ຺ພໍ. ເອວຎ຺ຈ ກຕ຺ວາ ສພ຺ເພສຸ ປຣມຕ຺ຖປເທສຸ ເອກໍ ຠາວສາຘນເມວ ປຘານໂຕ ລພ຺ຠຕິ. ຕທຎ຺ຎ ສາຘນານິປນ ປຣິຍາຍໂຕວ ລພ຺ຠນ຺ຕີຕິ ເວທິຕພ຺ພໍ. ເອຕ຺ຖ ຈ ທພ຺ພາທິວເສນ ອເຠທສ຺ສ ຈິນ຺ຕນສ຺ສ ອຕ຺ຖວິເສສຎາປນຕ຺ຖໍ ວິຠາຄ ກປ຺ປນາວເສນ ເຠທກຣຓໍ ປຣິຍາຍກຖາຕິ ທຏ຺ຐພ຺ພໍ. ຍຖາ ສິລາ ປຸຕ຺ຕກສ຺ສສຣີຣນ຺ຕິ, ຕຖາ ກຣຓຎ຺ຈ ຕໍ ຕໍ ກ຺ຣິຍາສງ຺ຂາຕ ຘມ຺ມວິມຸຕ຺ຕສ຺ສ ປຣປຣິກປ຺ປິຕສ຺ສ ກາຣກຠູຕສ຺ສ ອຕ຺ຕ ຊີວ ສຕ຺ຕ ປຸຄ຺ຄລສ຺ສ ສພ຺ພໂສ ອຠາວທີປນຕ຺ຖໍ. ສຕິ ຫິ ອຕ຺ຕາທິມ຺ຫິ ກິໍ ອເຠທສ຺ສ ເຠທກປ຺ປນາຍາຕິ.

ວິຠາວນິຍໍ ປນ

ສສວິສາຓໍ ວິຍ ອຠູຕສ຺ສ ຠູຕ ກປ຺ປນາ ວຸຕ຺ຕາ ວິຍ ທິສ຺ສຕິ. ອຍມສ຺ສາຘິປ຺ປາໂຍ-ຘມ຺ເມສຸ ກຕ຺ຕາວາ ກາເຣ ຕາວາ ໂກຈິ ນຕ຺ຖິ. ໂລເກປນ ອຕ຺ຕປ຺ປຘາໂນ ກ຺ຣິຍາ ນິປ຺ຜາທໂກ ກຕ຺ຕານາມ ສິທ຺ໂຘ. ຕສ຺ມາ ຈິນ຺ຕນກິຈ຺ເຈ ອຕ຺ຕປ຺ປຘານຕາ ທີປນຕ຺ຖໍ ຕໍ ກຕ຺ຕຸຠາວໍ ຈິຕ຺ເຕ ອາໂຣເປຕ຺ວາ ຈິນ຺ເຕຕີຕິ ຈິຕ຺ຕນ຺ຕິ ວຸຕ຺ຕໍ.

ຈິຕ຺ຕສ຺ສຈ ພເລນ ຕໍສມ຺ປຍຸຕ຺ຕານໍປິ ຕສ຺ມິໍ ກິຈ຺ເຈ ຕທນຸກູລປ຺ປວຕ຺ຕິທີປນຕ຺ຖໍ ປຸນກຣຓຠາວໍ ຈິຕ຺ເຕ ກຕ຺ຕຸຠາວຎ຺ຈ ເຕສຸ ອາໂຣເປຕ຺ວາ ຈິນ຺ເຕນ຺ຕິ ສມ຺ປຍຸຕ຺ຕກາ ຘມ຺ມາ ເອເຕນາຕິ ຈິຕ຺ຕນ຺ຕິ ວຸຕ຺ຕນ຺ຕິ. ອປິ ເຈຕ຺ຖ ຈິຕ຺ຕສທ຺ໂທ ວິຈິຕ຺ຣຕ຺ຖວາຈໂກ ທຏ຺ຐພ຺ໂພ. ວຸຕ຺ຕຎ຺ເຫ ຕໍ ສໍຍຸຕ຺ຕເກ –

ທິຏ຺ຐໍ ໂວ ຠິກ຺ຂເວ ຈຣຓໍນາມ ຈິຕ຺ຕນ຺ຕິ. ເອວໍ ຠນ຺ເຕ. ຕມ຺ປິ ໂຂ ຠິກ຺ຂເວ ຈຣຓໍ ຈິຕ຺ຕໍ ຈິຕ຺ເຕເນວ ຈິນ຺ຕິຕນ຺ຕິ. ເຕນາປິ ໂຂ ຠິກ຺ຂເວ ຈຣເຓນ ຈິຕ຺ເຕນ ຈິຕ຺ຕຎ຺ເຎວ ຈິຕ຺ຕຕຣນ຺ຕິ, ນາ ຫໍ ຠິກ຺ຂເວ ອຎ຺ຎໍ ເອກນິກາຍໍປິ ສມນຸປສ຺ສາມິ ຍໍ ເອວໍ ຈິຕ຺ຕໍ. ຍຖຍິທໍ ຠິກ຺ຂເວ ຕິຣຈ຺ຉານຄຕາ ປາຓາ. ເຕປິ ໂຂ ຠິກ຺ຂເວ ຕິຣຈ຺ຉານຄຕາ ປາຓາ ຈິຕ຺ເຕເນວ ຈິຕ຺ຕິກຕາ. ເຕຫິປິ ໂຂ ຠິກ຺ຂເວ ຕິຣຈ຺ຉານ ຄເຕຫິ ປາເຓຫິ ຈິຕ຺ຕຎ຺ເຎວ ຈິຕ຺ຕຕຣນ຺ຕິ.

ຕຕ຺ຖ ຈຣຓໍນາມ ຈິຕ຺ຕນ຺ຕິ ຍຕ຺ຖວິຈິຕ຺ຣານິ ທິພ຺ພວິມານາທີນິ ຈິຕ຺ຕກມ຺ມານິ ກຕ຺ວາ ອິທຎ຺ຈິທຎ຺ຈ ປຸຎ຺ຎໍ ກໂຣນ຺ຕາ ອິຘຈິຘຈ ນິພ຺ພຕ຺ຕາຕິ ທສ຺ເສນ຺ໂຕ ວິຈຣນ຺ຕິ. ຕສ຺ສ ປຏໂກຏ຺ຐກສ຺ເສຕໍ ນາມໍ. ຈິຕ຺ເຕນາຕິ ນິສ຺ສກ຺ເກ ກຣຓວຈນໍ. ຍຖຍິທນ຺ຕິ ຍຖາ ອິເມ. ຈິຕ຺ຕິກຕາຕິ ວິຈິຕ຺ຣາ ກຕາ. ເອຕ຺ຖຈ ຈິຕ຺ຕວິຈິຕ຺ຕກາຍ ສຎ຺ຎາວິຈິຕ຺ຕາ. ສຎ຺ຎາວິຈິຕ຺ຕຕາຍ ຕຓ຺ຫາວິຈິຕ຺ຕາ. ຕຓ຺ຫາວິຈິຕ຺ຕຕາຍ ກມ຺ມານິ ວິຈິຕ຺ຕານິ. ກມ຺ມວິຈິຕ຺ຕ ຕາຍ ໂຍນິໂຍ ວິຈິຕ຺ຕາ. ໂຍນິວິຈິຕ຺ຕຕາຍ ເຕສໍ ຕິຣຈ຺ຉາ ນຄຕານໍ ວິຈິຕ຺ຕຕາ ເວທິຕພ຺ພາ. [ວຈນຕ຺ໂຖ]

ຕໍ ຕໍ ສຠາໂວ ລກ຺ຂຓໍ, ກິຈ຺ຈສມ຺ປຕ຺ຕິໂຍ ຣໂສ;

ຄຍ຺ຫາກາໂຣ ຜລໍວາປິ, ປຈ຺ຈຸປຏ຺ຐານ ສຎ຺ຎິຕໍ.

ອາສນ຺ນກາຣຓໍ ຍໍ ຕໍ, ປທຏ຺ຐານນ຺ຕິ ຕໍ ມຕໍ;

ຘມ຺ມານໍ ວວຕ຺ຖານາຍ, ອລໍ ເອເຕ ວິພຸທ຺ຘິໂນ.

ອາຣມ຺ມຓວິຊານນລກ຺ຂຓໍ ຈິຕ຺ຕໍ, ປຸພ຺ພງ຺ຄມຣສໍ, ສນ຺ຘານປຈ຺ຈຸປຏ຺ຐານໍ, ນາມຣູປປທຏ຺ຐານໍ. [ຈິຕ຺ຕໍ]

໑໔. ເຈຕສິກນ຺ຕິ ເອຕ຺ຖ ເຈຕສິ ຠວໍ ຕທາຍຕ຺ຕວຸຕ຺ຕິຕາຍາຕິ ເຈຕສິກໍ. ຜສ຺ສາທິ ຘມ຺ມຊາຕໍ. ເອຕ຺ຖຈ ຕທາຍຕ຺ຕວຸຕ຺ຕິຕາ ນາມ ເອກຸປ຺ປາທຕາທີຫິ ລກ຺ຂເຓຫິ ຈິຕ຺ເຕນ ສຫ ເອກີ ຠູຕສ຺ສ ວິຍ ປວຕ຺ຕິ. ເອເຕນ ຍາ ຈິຕ຺ຕສ຺ສ ຊາຕິ. ສາເອວ ຜສ຺ສາທີນໍ. ຍາ ຈິຕ຺ຕສ຺ສ ຊຣາ, ຍໍ ຈິຕ຺ຕສ຺ສ ມຣຓໍ, ຍໍ ຈິຕ຺ຕສ຺ສ ອາຣມ຺ມຓໍ, ຍໍ ຈິຕ຺ຕສ຺ສ ວຕ຺ຖຸ, ຕເທວ ຜສ຺ສາທີນນ຺ຕິ ເອວໍ ເອກປຸປ຺ຜ ມຎ຺ຊຣິຍໍ ເອກວຓ຺ຏຸປນິພ຺ພນ຺ຘານິ ປຸປ຺ຜານິ ວິຍ ຈິຕ຺ເຕນ ສຫ ເອກຊາຕິຍາທິ ອຸປນິພ຺ພນ຺ຘາ ຜສ຺ສາທໂຍ ຘມ຺ມາ ອິຘ ເຈຕສິກໍນາມາຕິ ສິທ຺ຘາ ໂຫນ຺ຕິ. ເອວຎ຺ຈ ສຕິ ຈິຕ຺ຕໍປິ ເຕຫິ ຜສ຺ສາທີຫິ ສຫ ຕເຖວ ອາຍຕ຺ຕໍ ປວຕ຺ຕຕີຕິ ຕໍປິ ຜສ຺ສິກໍ ເວທນິກນ຺ຕິອາທິນາ ວຕ຺ຕພ຺ພນ຺ຕິ ເຈ. ນ. ຈິຕ຺ຕສ຺ເສວ ເຊຏ຺ຐກຕ຺ຕາ. ມໂນປຸພ຺ພງ຺ຄມາ ຘມ຺ມາ, ມໂນເສຏ຺ຐາ ມໂນມຍາຕິ ຫິ ວຸຕ຺ຕໍ. ເອຕ຺ຖຈ ມໂນມຍາຕິ ມນສາເອວ ປກຕາ ນິມ຺ມິຕາ ຈິຕ຺ຕກ຺ຣິຍາ ຠູຕາຕິ ອຕ຺ໂຖ. ເອເຕນ ເຕ ຜສ຺ສາທໂຍ ຘມ຺ມາ ຈິຕ຺ເຕນ ວິນາ ນຸປລພ຺ຠນ຺ຕີຕິ ທສ຺ເສຕິ. ຈິຕ຺ຕໍປນ ເຕຫິ ເກຫິຈິ ວິນາປິ ປວຕ຺ຕຕິເຍວ. ປຎ຺ຈວິຎ຺ຎາຓ ຈິຕ຺ຕຎ຺ຫິເຕຫິ ເກຫິຈິ ວິຕກ຺ກາທີຫິ ວິນາ ອຸປ຺ປຊ຺ຊຕີຕິ. ຕສ຺ມາ ເຕສຎ຺ເຎວ ຕທາຍຕ຺ຕ ວຸຕ຺ຕິຕາ ວຕ຺ຕພ຺ພາ ນ ຈິຕ຺ຕສ຺ສາຕິ.

[໑໕] ວິຠາວນິຍໍ ປນ

ເອກາລມ຺ພຓຕາ ມຕ຺ເຕນ ເຕສໍ ຕທາຍຕ຺ຕວຸຕ຺ຕິຕໍ ເຈຕສິ ກຕ຺ຕຎ຺ຈ ວິຠາເວຕິ. ຕໍ ນ ສຸນ຺ທຣໍ.

ນ ຫິ ເອກາລມ຺ພຓຕາມຕ຺ເຕນ ເຈຕສິກໍນາມ ຊາຕນ຺ຕິ. ເອຕ຺ຖ ຈ ໂລເກ ນານາວຓ຺ຓຘາຕຸໂຍ ອຸທເກ ຆໍສິຕ຺ວາ ວຕ຺ຖຸມ຺ຫິ ນານາ ຈິຕ຺ຕກມ຺ມານິ ກໂຣນ຺ຕິ, ຕຕ຺ຖ ວຕ຺ຖຸມ຺ຫິ ຜຣຓໍ ພນ຺ຘນຎ຺ຈ ອຸທກສ຺ເສວ ກິຈ຺ຈໍ, ນ ວຓ຺ຓຘາຕູນໍ. ນານາຣູປ ທສ຺ສນໍ ວຓ຺ຓຘາຕູນເມວ ກິຈ຺ຈໍ, ນ ອຸທກສ຺ສ. ຕຕ຺ຖ ວຕ຺ຖຸວິຍ ອາຣມ຺ມຓໍ ທຏ຺ຐພ຺ພໍ. ອຸທກໍວິຍ ຈິຕ຺ຕໍ. ນານາ ວຓ຺ຓຘາຕຸໂຍວິຍ ເຈຕສິກຘມ຺ມາຕິ. [ເຈຕສິກໍ]

໑໕. ຣູປນ຺ຕິ ເອຕ຺ຖ ຣຸປ຺ປຕີຕິ ຣູປໍ. ສີຕຸຓ຺ຫາທີຫິ ວິໂຣຘິ ປຈ຺ຈເຍຫິ ວິສມ ປວຕ຺ຕິ ວເສນ ວິກາຣໍ ອາປຊ຺ຊຕິ, ເຕຫິ ວາ ວິກາຣໍ ອາປາທີຍຕີຕິ ອຕ຺ໂຖ. ຍຖາຫ –

ຣຸປ຺ປຕີຕິ ໂຂ ຠິກ຺ຂເວ ຕສ຺ມາ ຣູປນ຺ຕິ ວຸຈ຺ຈຕິ. ເກນ ຣຸປ຺ປຕິ. ສິເຕນປິ ຣຸປ຺ປຕິ. ອຸຓ຺ເຫນປິ ຣຸປ຺ປຕິ. ຊິຆຈ຺ຉາຍປິ ຣຸປ຺ປຕິ. ວິປາສາຍປິ ຣຸປ຺ປຕິ. ຑໍສ ມກສ ວາຕາຕປ ສຣິໍ ສປ ສປ຺ຜສ຺ເສຫິປິ ຣຸປ຺ປຕີຕິ. ຣຸປ຺ປຕີຕິຈ ຣຸປ຺ປຕິ, ກຸປ຺ປຕິ, ຆຏ຺ຏີຍຕິ, ປິຬີ ຍຕິ, ຠິຊ຺ຊຕີຕິ.

ມຫານິທ຺ເທເສ ວຸຕ຺ຕໍ. ອຍເມຕ຺ຖ ປິຓ຺ຑຕ຺ໂຖ, ເຍ ຘມ຺ມາ ຈິຣຏ຺ຐິຕິກາຈ ໂຫນ຺ຕິ ສປ຺ປຏິຆສຠາວາຈ. ເຕສຎ຺ເຎວ ຐິຕິກ຺ຂເຓສຸ ວິໂຣຘິປຈ຺ຈເຍຫິ ສມາຄໂມນາມ ໂຫຕິ. ນປນຎ຺ເຎສໍ ປຣິຕ຺ຕກ຺ຂຓານໍ ອປ຺ປຏິຆສຠາວານນ຺ຕິ. ເຕສຎ຺ຫິ ອປ຺ປຏິຆສຠາວານໍ ສຸຂຸມ ຣູປານໍປິ ພຫິທ຺ຘາ ສີຕາທີຫິ ສມາຄໂມນາມ ນຕ຺ຖິ. ກຸໂຕ ປຣິຕ຺ຕກ຺ຂຓານໍ ອປ຺ປຏິຆສຠາວານຎ຺ຈ ອຣູປຘມ຺ມານນ຺ຕິ. ຍທິເອວໍ ສຸຂຸມຣູປານໍ ອຣູປຕາປຕ຺ຕິ ສິຍາຕິ. ນສິຍາ. ໂອຬາຣິກຣູເປຫິ ສມານຄຕິ ກຕ຺ຕາ. ຕານິຫິ ໂອຬາຣິເກສຸ ຣຸປ຺ປມາເນສຸ ຣຸປ຺ປນ຺ຕິເຍວາຕິ. ສມາຄໂມຈ ນາມ ອິຘ ຖເປຕ຺ວາ ອາປາຕຄມນໍ ອາຣມ຺ມຓກຣຓຎ຺ຈ ອຎ຺ຎມຎ຺ຎວິຣຸທ຺ຘານໍ ຐິຕິປຕ຺ຕານໍ ໂອຬາຣິກຣູປານໍ ມຫາຠູຕານເມວວາ ອຎ຺ຎມຎ຺ຎາຠິຆຏ຺ຏນໍ ວຸຈ຺ຈຕິ, ຣຸປ຺ປຕິ ຆຏ຺ຏີຍຕິ ປີຬີຍຕີຕິ ຫິ ວຸຕ຺ຕໍ. ຣຸປ຺ປນຎ຺ຈນາມ ປຣເສນາຍຸທ຺ເຘນ ຣຏ຺ຐໂຂໂຠວິຍ ກລາປນ຺ຕຣຄຕຘາຕູນໍ ກຸປ຺ປນໍ ຠິຊ຺ຊນໍຈ ວຸຈ຺ຈຕິ. ກຸປ຺ປຕິ ຠິຊ຺ຊຕີຕິ ຫິ ວຸຕ຺ຕໍ. ເອຕ຺ຖຈ ກຸປ຺ປຕີຕິ ໂຂຠຕິ ຈຎ຺ຈລຕິ, ຠິຊ຺ຊຕີຕິ ວິກາຣໍ ອາປຊ຺ຊຕິ. ຍສ຺ມິໍ ຂເຓ ວິໂຣຘິປຈ຺ຈຍສມາຄມໍ ລຠນ຺ຕິ. ຕໂຕ ປຏ຺ຐາຍ ສຍໍປິ ວິກາຣປຕ຺ຕາ ໂຫນ຺ຕິ. ໂອມຕ຺ຕາຘິມຕ຺ຕຣູປສນ຺ຕຕີນໍ ອຸປ຺ປຕ຺ຕິຍາ ປຈ຺ຈຍຠາວໍ ປຕ຺ຕາ ໂຫນ຺ຕີຕິ ອຕ຺ໂຖ. ອປິເຈຕ຺ຖ ຣຸປ຺ປນໍ ທຸວິຘໍ ວຑ຺ຒນໍ, ຫາຍນຎ຺ຈ. ຕທຸຠຍໍປິ ກປ຺ປວຸຏ຺ຐາເນ ກປ຺ປສຓ຺ຐາເນ ນານາອາຍຸກປ຺ປ ສໍວຈ຺ຉຣ ອຸຕຸ ມາສ ຣຕ຺ຕິ ທິວາທີນໍ ປຣິວຕ຺ຕເນຈ ປາກຏໍ ໂຫຕີຕິ. ກສ຺ມາ ປນ ຣູປນ຺ຕິ ນາມໍ ຆຏ຺ຏນວເສນ ຣຸປ຺ປນຘມ຺ມານເມວ ສິທ຺ຘນ຺ຕິ. ເຕສເມວ ສວິຄ຺ຄຫຕ຺ຕາ. ຣູປຘມ຺ມາ ຫິ ສມູຫສຓ຺ຐານາທິ ຠາວປຕ຺ຕິຍາ ສວິຄ຺ຄຫາ ໂຫນ຺ຕິ. ຕສ຺ມາ ເຕສເມວ ຣຸປ຺ປນໍ ປຈ຺ຈກ຺ຂໂຕປິ ໂລກສ຺ສ ປາກຏນ຺ຕິ ເຕສ຺ເວວ ຣູປນ຺ຕິ ນາມໍ ສິທ຺ຘນ຺ຕິ ທຏ຺ຐພ຺ພໍ. ອຣູປຘມ຺ມາ ປນ ອວິຄ຺ຄຫາຕິ ນ ເຕສໍ ວິກາໂຣ ປຈ຺ຈກ຺ຂໂຕ ໂລກສ຺ສ ປາກໂຏ ໂຫຕິ. ຕໍ ຕໍ ຣູປວິກາຣໍ ທິສ຺ວາວາ ສຸຕ຺ວາ ວາ ປຸຈ຺ຉິຕ຺ວາເຍວ ວາ ໂສ ໂລເກນ ຊານິຕພ຺ໂພ ອຎ຺ຎຕ຺ຣ ປຣຈິຕ຺ຕວິທູຫິ. ຕສ຺ມາ ເຕສໍ ຣູປຕາປຕ຺ຕິ ນຕ຺ຖີຕິ.

[໑໖] ວິຠາວນິຍໍ ປນ

ເຕສໍ ຣູປຕາປຕ຺ຕິປ຺ປສງ຺ໂຄ ສີຕາທິຄ຺ຄຫຓ ສາມຕ຺ຖິເຍນ ນິວຕ຺ຕິໂຕ. ຍສ຺ມາ ປນ ໂວຫາໂຣນາມ ໂລໂກປຈາເຣນ ວິນາ ນສິຊ຺ຌຕິ. ໂລໂກປຈາໂຣຈ ປາກຏນິມິຕ຺ຕວເສ ເນວ ປວຕ຺ໂຕ. ຕສ຺ມາ ອິຘ ສີຕາທິຄ຺ຄຫເຓນ ວິນາປິ ຕປ຺ປສງ຺ຄນິວຕ຺ຕິ ໂລກໂຕວ ສິທ຺ຘາຕິ ທຏ຺ຐພ຺ພາ.

ຍສ຺ມາ ຈ ພ຺ຣຫ຺ມໂລເກ ພ຺ຣຫ຺ມານໍ ກາຍວິກາຣ ວຈີວິກາຣາ ຈ ອິທ຺ຘິວິກຸປ຺ປນາວສປ຺ປວຕ຺ຕາ ນານາຣູປວິກາຣາຈ ທິສ຺ສນ຺ຕິເຍວ. ເຕຈ ເອເກນ ປຣິຍາເຍນ ຣຸປ຺ປນາກາຣາເອວ ນາມ ໂຫນ຺ຕິ, ຕສ຺ມາ ເຕສໍ ວເສນ ຕຕ຺ຖ ຣູປານໍ ຣູປຕາສິທ຺ຘິ ໂຫຕີຕິ ເວທິຕພ຺ພໍ. ຣູປຍຕິ ວາ ອຕ຺ຕໂນ ສຠາເວນ ປກາສຕີຕິ ຣູປໍ. ອຣູປຘມ຺ມາ ຫິ ນ ອຕ຺ຕໂນ ສຠາເວນ ປາກຏາ ໂຫນ຺ຕິ. ຣູປສນ຺ນິສ຺ສເຍເນວ ຄເຫຕພ຺ພາ. ອິທໍ ປນ ອຕ຺ຕໂນ ສຠາເວເນວ ປາກຏໍ ປຎ຺ຈວິຎ຺ຎາເຓຫິປິ ຄເຫຕພ຺ພນ຺ຕິ. ອິມສ຺ມິໍ ອຕ຺ເຖ ສຕິ ພ຺ຣຫ຺ມໂລເກ ຣູປານໍປິ ອຸຊຸ ກໂຕວ ຣູປຕາສິທ຺ຘິ ໂຫຕີຕິ.

[໑໗] ວິຠາວນິຍໍ ປນ

ອນຸຄ຺ຄາຫການໍ ສີຕາທີນໍ ວເສນ ຕໍ ສຠາວາ ນາຕິວຕ຺ຕນ ວເສນຈ ຕຕ຺ຖ ຣູປຕາສິທ຺ຘິ ວິຠາວິຕາ. ຍສ຺ມາປນ ສີເຕ ນາປິ ອຸຓ຺ເຫນາປີຕິອາທິວຈນໍ ນິທສ຺ສນມຕ຺ຕໍ ໂຫຕິ. ກມ຺ມ ຈິຕ຺ຕາຫາຣານໍປິ ວເສນ ຣຸປ຺ປນສ຺ສ ສມ຺ຠວໂຕ, ຕຖາຫິ ສຎ຺ຎາ ວິຎ຺ຎາຓານິປິ ຣູປາຣມ຺ມຓຣສາຣມ຺ມເຓຫິ ເອວ ປາຬິຍໍ ນິທ຺ທິຏ຺ຐານິ. ນ ຫິ ສຎ຺ຎາ ຣູປໍເອວ ສຎ຺ຊານາຕິ. ນ ຈ ວິຎ຺ຎາຓໍ ຣສ ເມວ ວິຊານາຕິ. ນິທສ຺ສນມຕ຺ເຕນ ເທສນາ ໂຫຕີຕິ ວິຎ຺ຎາຍຕີຕິ. ຕສ຺ມາ ສີຕາທິຄ຺ຄຫຓໍ ອມຸຎ຺ຈິຕ຺ວາວ ຕຕ຺ຖ ຣູປຕາສິທ຺ຘິວິຠາວເນນ ປໂຍຊນ ນຕ຺ຖີຕິ. [ຣູປໍ]

໑໖. ນິພ຺ພານນ຺ຕິ ເອຕ຺ຖ ນິພ຺ພາຍນ຺ຕິ ສພ຺ເພ ວຏ຺ຏທຸກ຺ຂສນ຺ຕາປາ ເອຕສ຺ມິນ຺ຕິ ນິພ຺ພານໍ. ນິພ຺ພາຍນ຺ຕີຕິ ເຍ ກິເລສາວາ ຂນ຺ຘາວາ ອຠາວິຕມຄ຺ຄສ຺ສ ອາຍຕິໍ ອຸປ຺ປຊ຺ຊນາຣຫປກ຺ເຂ ຐິຕາ ໂຫນ຺ຕິ. ເຕເຍວ ຠາວິຕມຄ຺ຄສ຺ສ ອນຸປ຺ປຊ຺ຊນາຣຫປກ຺ຂໍ ປາປຸຓນ຺ຕີຕິ ອຕ຺ໂຖ. ນ ຫິ ຂຓຕ຺ຕຍໍ ປຕ຺ວາ ນິຣຸທ຺ຘາ ອຕີຕຘມ຺ມາ ນິພ຺ພາຍນ຺ຕິ ນາມ. ປຈ຺ຈຸປ຺ປນ຺ເນສຸ ອາຍຕິໍ ອວສ຺ສໍ ອຸປ຺ປຊ຺ຊມາເນສຸຈ ຘມ຺ເມສຸ ວຕ຺ຕພ຺ພເມວ ນຕ຺ຖີຕິ. ວຏ຺ຏທຸກ຺ຂສນ຺ຕາປາຕິ ກິເລສວຏ຺ຏ ກມ຺ມວຏ຺ຏ ວິປາກວຏ຺ຏ ທຸກ຺ຂສນ຺ຕາປາ. ນ ຫິ ຕິວິຘ ວຏ຺ຏທຸກ຺ຂສນ຺ຕາປຣຫິຕານໍ ຣຸກ຺ຂາທີນໍ ອນຸປ຺ປາທນິໂຣໂຘ ນິພ຺ພານໍນາມ ໂຫຕີຕິ. ເອຕສ຺ມິນ຺ຕິ ວິສເຍ ຠຸມ຺ມໍ. ຍຖາ ອາກາເສ ສກຸຓາ ປກ຺ຂນ຺ຕີຕິ. ເຍຫິ ເຕ ນິພ຺ພາຍນ຺ຕິ. ເຕສໍ ຕພ຺ພິນິມຸຕ຺ຕໍ ອຎ຺ຎໍ ນິພ຺ພຸຕິຏ຺ຐານໍນາມ ກິຎ຺ຈິ ນຕ຺ຖີຕິ. ນິພ຺ພາຍນ຺ຕິ ວາ ອຣິຍຊນາ ເອຕສ຺ມິນ຺ຕິ ນິພ຺ພານໍ. ນິພ຺ພນ຺ຕິ ຘີຣາ ຍຖຍໍ ປທີໂປຕິ ຫິ ວຸຕ຺ຕໍ. ນິພ຺ພາຍນ຺ຕີຕິ ຕໍ ຕໍ ກິເລສານໍວາ ຂນ຺ຘານໍວາ ປຸນ ອປ຺ປຏິສນ຺ຘິກຠາວໍ ປາປຸຓນ຺ຕີຕິ ອຕ຺ໂຖ. ເອກສ຺ມິນ຺ຕິ ວິສເຍເອວ ຠຸມ຺ມໍ, ເອຕສ຺ມິໍ ອຘິ ຄເຕຕິປິ ໂຍເຊນ຺ຕິ. ຏີກາສຸປນ ຠວາຠວໍ ວິນນໂຕ ສໍສິພ຺ພນ ໂຕ ວານໍ ວຸຈ຺ຈຕິ ຕຓ຺ຫາ. ຕໂຕ ນິກ຺ຂນ຺ຕນ຺ຕິ ນິພ຺ພານນ຺ຕິ ວຸຕ຺ຕໍ.

[໑໘] ວິຠາວນິຍໍ ປນ

‘‘ນິພ຺ພາຠິວາ ເອເຕນ ຣາຄຄ຺ຄິອາທິໂກຕິ ນິພ຺ພານ’’ນ຺ຕິປິ ວຸຕ຺ຕໍ. ຕໍ ນ ສຸນ຺ທຣໍ.

ນ ຫິ ມຄ຺ເຄວິຍ ນິພ຺ພາເນ ກຕ຺ຖຈິ ກຣຓສາຘນໍ ທິຏ຺ຐໍ, ນຈ ນິພ຺ພານໍ ນິພ຺ພູຕິ ກ຺ຣິຍາສາຘເນ ຣາຄາທິກສ຺ສ ກຕ຺ຕຸໂນ ສຫ ກາຣິປຈ຺ຈໂຍ ໂຫຕີຕິ. [ນິພ຺ພານໍ]

ທຸຕີຍຄາຖາຍ ປຣມຕ຺ຖທີປນາ ນິຏ຺ຐິຕາ.

ຈິຕ຺ຕສງ຺ຄຫ-ປຣມຕ຺ຖທີປນີ

໑໗. ອິທານິ ອຸທ຺ເທສກ຺ກເມນ ຈິຕ຺ຕໍ ຕາວ ນິທ຺ທິສນ຺ໂຕ ຕຕ຺ຖ ຈິຕ຺ຕນ຺ຕິອາທິມາຫ. ຕຕ຺ຖາຕິ ເຕສຸ ຈຕູສຸ ອຠິຘມ຺ມຕ຺ເຖສຸ. ຕາວ ປຖມໍ. ຈຕ຺ຕາໂຣ ວິຘາ ປກາຣາ ຍສ຺ສ ຕໍ ຈຕຸພ຺ພິຘໍ.

໑໘. ກາມາວຈຣນ຺ຕິ ເອຕ຺ຖ ກາມີຍຕີຕິ ກາໂມ. ກາເມນ຺ຕິວາ ເອຕ຺ຖ ສຕ຺ຕາ ອວິກ຺ຂມ຺ຠິຕກາມຣາຄຕ຺ຕາ ກາມຣຕິຍາເອວ ຣມນ຺ຕິ. ນ ອຸປຣິຠູມີສຸ ວິຍ ຌານຣຕິຍາຕິ ກາໂມ. ເອກາທສວິຘາ ກາມຠູມິ. ນນຸ ເຈຕ຺ຖ ຌານລາຠິໂນປິ ສນ຺ຕີຕິ. ນ ນ ສນ຺ຕິ. ເຕປນ ກທາຈິ ເທວາຕິ ນຕ຺ເຖຕ຺ຖ ໂທໂສ. ອວີຈິນິຣຍາທໂຍ ກຖໍ ກາມີຍນ຺ຕິ. ກຖຎ຺ຈ ຕຕ຺ຖ ສຕ຺ຕາ ກາມຣຕິຍາ ຣມນ຺ຕີຕິ. ນິມິຕ຺ຕສ຺ສາທວເສນວາ ຠວນິກນ຺ຕິວເສນວາຕິ. ມຣຓກາເລ ຫິ ອຸປຏ຺ຐິຕາ ນິຣຍຄ຺ຄິຊາລາ ສຸວຓ຺ຓວຓ຺ຓາວິຍ ຂາຍນ຺ຕິ. ເອໂກ ກິຣ ມິຈ຺ຉາທິຏ຺ຐິໂກ ພ຺ຣາຫ຺ມໂຓ ມຣຓມຎ຺ເຈ ນິປ຺ປນ຺ໂນ ໂຫຕິ. ຕສ຺ສ ອາຈຣິຍພ຺ຣາຫ຺ມຓາ ສມີເປ ຐຕ຺ວາ ພ຺ຣຫ຺ມໂລກໍ ໂຠ ຄຈ຺ຉາຕິ ວທນ຺ຕິ. ຕສ຺ສປນ ອວີຈິນິຣເຍ ອຄ຺ຄິຊາລາ ອຸປຏ຺ຐຫນ຺ຕິ. ຕທາ ໂສ ໂຠ ອາຈຣິຍາ ສຸວຓ຺ຓວຓ຺ຓາ ປຎ຺ຎາຍນ຺ຕີຕິ ອາຫ. ເອສ ໂຠ ພ຺ຣຫ຺ມໂລໂກ. ຕຕ຺ຖ ຄຈ຺ຉາຕິ ວທນ຺ຕິ. ໂສ ກາລງ຺ກຕ຺ວາ ອວີຈິມ຺ຫິ ອຸປ຺ປຊ຺ຊິ. ເອວໍ ນິມິຕ຺ຕສ຺ສາທວເສນ ເຕ ກາມີຍນ຺ຕິ. ຕຕ຺ຖ ອຸປ຺ປນ຺ນານໍປິ ຠວນິກນ຺ຕິນາມ ໂຫຕີຕິ. ອປິຈ, ຕຕ຺ຖ ອຸປ຺ປນ຺ນາ ອວິກ຺ຂມ຺ຠິຕກາມຣາຄາເອວ ໂຫນ຺ຕິ, ໂອກາເສ ສຕິ ກາມຣຕິຍາ ຣມິສ຺ສນ຺ຕິ ເຍວາຕິ. ຕສ຺ມິໍ ກາເມ ອວຈຣຕີຕິ ກາມາວຈຣໍ. ເອຕ຺ຖຈ ອວຈຣຕີຕິ ປທສ຺ສ ອຸປ຺ປຊ຺ຊຕີຕິ ອຕ຺ໂຖ ນ ຄເຫຕພ຺ໂພ. ໂສ ຫິ ອຕ຺ໂຖ ປາຬິຍາຈ ນສເມຕິ. ນານາໂທສຍຸຕ຺ໂຕຈ ໂຫຕີຕິ. ຍໍ ເອຕສ຺ມິໍ ອນ຺ຕເຣ ເອຕ຺ຖາວຈຣາ ເອຕ຺ຖ ປຣິຍາປນ຺ນາຕິ ຫິ ປາຬິຍໍ ວຸຕ຺ຕໍ. ຍທິ ເຈຕ຺ຖ ໂສ ອຕ຺ໂຖ ອຘິປ຺ເປໂຕ ສິຍາ. ເອວໍ ສຠິ ເອຕ຺ຖາວຈຣາ ເອຕ຺ຖຸປ຺ປນ຺ນາຕິ ວຸຕ຺ຕໍ ສິຍາ. ນປນ ວຸຕ຺ຕໍ. ນຈ ປຣິຍາປນ຺ນສທ຺ໂທ ອຸປ຺ປນ຺ນສທ຺ເທນ ສຫ ສມານຕ຺ໂຖຕິ ສກ຺ກາ ວຕ຺ຕຸໍ. ນ ຫິ ໂລກຸຕ຺ຕຣຈິຕ຺ຕານິ ຕີສຸ ຠເວສຸ ອຸປ຺ປນ຺ນາ ນິປິ ຕຕ຺ຣ ປຣິຍາປນ຺ນານິເຍວ ໂຫນ຺ຕີຕິ. ເອວໍ ຕາວ ປາຬິຍາ ນສເມຕີຕິ.

ຍທິຈ ໂສ ອຕ຺ໂຖ ຄຫິໂຕ ສິຍາ. ເອວຎ຺ຈ ສຕິ ຕສ຺ມິໍ ກາເມ ເຍ ມຫຄ຺ຄຕ ໂລກຸຕ຺ຕຣຘມ຺ມາ ອຸປ຺ປຊ຺ຊນ຺ຕິ. ເຕສໍປິ ກາມາ ວຈຣຕາປຕ຺ຕິໂທໂສ ຣູປາວຈຣຕາທິ ມຸຕ຺ຕິໂທໂສຈ ອາປຊ຺ຊຕິ. ເຍຈ ກາມາວຈຣຘມ຺ມາ ຣູປາຣູປຠູມີສຸ ອຸປ຺ປຊ຺ຊນ຺ຕິ. ເຕສຎ຺ຈ ຣູປາຣູປາ ວຈຣຕາ ປຕ຺ຕິໂທໂສ ກາມາວຈຣຕາ ມຸຕ຺ຕິໂທໂສຈ ອາປຊ຺ຊຕີຕິ. ນນຸ ເຍຠຸຍ຺ຍວຸຕ຺ຕິວເສນປິ ເກສຎ຺ຈິ ນາມລາໂຠ ໂຫຕິ. ຍຖາ ວນຈຣໂກ ສງ຺ຄາມາວຈໂຣຕິ. ຕສ຺ມາ ອິຘປິ ເຕສໍ ຘມ຺ມານໍ ອຕ຺ຕໂນ ອຕ຺ຕໂນ ຠຸມ຺ມີສຸ ອຸປ຺ປນ຺ນພຫຸລຕ຺ຕາ ກາມາວຈຣາທິ ນາມລາເຠ ສຕິ ນ ໂກຈິ ໂທໂສຕິ.ນ. ເອວຎ຺ຫິ ສຕິ ໂລກຸຕ຺ຕຣ ຘມ຺ມານໍ ກາມາວຈຣຕາທິ ມຸຈ຺ຈນຕ຺ຖໍ ເຍຠຸຍ຺ເຍນ ອຸປ຺ປນ຺ນຠູມິ ວິສຸໍ ວຕ຺ຕພ຺ພາ ສິຍາ. ນ ຈ ສາ ນາມຠູມິ ອຕ຺ຖິ. ຍຕ຺ຖ ເຕ ເຍຠຸຍ຺ເຍນ ອຸປ຺ປຊ຺ຊນ຺ຕີຕິ. ເຕຫິ ອຸປ຺ປຊ຺ຊນ຺ຕາ ຕີສຸ ຠເວສຸ ເອວ ອຸປ຺ປຊ຺ຊນ຺ຕິ. ຕສ຺ມາ ເຕສໍ ກາມ ຣູປາຣູປາວຈຣຕາປຕ຺ຕິໂທໂສ ທຸນ຺ນິວາໂຣ ສິຍາຕິ. ເອວໍ ນານາໂທສຍຸຕ຺ໂຕ ໂຫຕີຕິ. ຕສ຺ມາສ຺ສ ຕຖາ ອຕ຺ຖໍ ອຄ຺ຄເຫຕ຺ວາ ເອຕ຺ຖາວຈຣາ ເອຕ຺ຖ ປຣິຍາປນ຺ນາຕິ ຠຄວຕາ ສໍວຓ຺ຓິເຕນ ປາຬິນເຍເນວສ຺ສ ອຕ຺ໂຖ ຄເຫຕພ຺ໂພຕິ. ອຍຎ຺ເຫຕ຺ຖ ອຕ຺ໂຖ. ກາເມ ອວຈຣຕິ ປຣິຍາປນ຺ນຠາເວນ ຕສ຺ມິໍ ອຊ຺ໂຌຄາເຫຕ຺ວາ ຈຣຕິ ປວຕ຺ຕຕີຕິ ກາມາວຈຣນ຺ຕິ. ປຣິຍາປນ຺ນຠາໂວຈນາມ ອຕ຺ຕໂນ ອາຘາຣຠູເຕນ ເຕນ ກາເມນ ສຫ ສມານຊາຕິໂຄຕ຺ຕນາມຕາ ສງ຺ຂາເຕຫິ ປຣິໂຕຠາເຄຫິ ຕສ຺ມິໍ ກາເມ ອາປນ຺ນຠາໂວ ອນຸປ຺ປວິຏ຺ຐ ຠາໂວ. ອນ຺ໂຕຄຘຠາໂວຕິ ວຸຕ຺ຕໍ ໂຫຕິ. ໂສຈ ຕຖາ ປຣິຍາປນ຺ນຠາໂວ ປຣິຄ຺ຄາຫິນິຍາ ກາມຕຓ຺ຫາຍ ກໂຕຕິ ທຏ຺ຐພ຺ໂພ. ເອຕ຺ຕາວຕາ ເຍຘມ຺ມາ ຣູປາຣູປສຕ຺ຕສນ຺ຕານຠູຕາປິ ມຍ຺ຫໍ ເອເຕຕິ ກາມ ຕຓ຺ຫາຍ ປຣິຄ຺ຄຫິຕາ ກາເມ ປຣິຍາປນ຺ນາວ ໂຫນ຺ຕິ. ເຕ ກາມາວຈຣານາມາຕິ ສິທ຺ຘາ ໂຫນ຺ຕິ. ຣູປາຣູປາ ວຈເຣສຸປິ ອຍໍ ນໂຍ ເນຕພ຺ໂພ. ເຕສຸປນ ຣູປຕຓ຺ຫາ ອຣູປຕຓ຺ຫາຈ ປຣິຄ຺ຄາຫິນີ ຕຓ຺ຫາ ທຏ຺ຐພ຺ພາ.

ເຍປນ ຘມ຺ມາ ຕິຓ຺ຓໍ ຕຓ຺ຫານໍ ປຣິຄ຺ຄຫວິມຸຕ຺ຕາ ໂຫນ຺ຕິ. ເຕ ຕີສຸ ຠເວສຸ ອຸປ຺ປນ຺ນາປິ ຕຕ຺ຣ ອປຣິຍາປນ຺ນາເອວ ໂຫນ຺ຕີຕິ ໂລກຸຕ຺ຕຣາ ນາມ ຊາຕາຕິ ເວທິຕພ຺ພາ. ເອຕ຺ຖຈ ປຏ຺ຐາເນ ອາຣຸປ຺ເປ ກາມຈ຺ຉນ຺ທໍ ນີວຣຓໍ ປຏິຈ຺ຈ ອຸທ຺ຘຈ຺ຈນີວຣຓນ຺ຕິອາທິນາ ອຣູປສຕ຺ຕສນ຺ຕາເນປິ ກາມຈ຺ຉນ຺ທສງ຺ຂາຕາຍ ກາມຕຓ຺ຫາຍ ອຸປ຺ປຕ຺ຕິ ວຸຕ຺ຕາ. ຕສ຺ມາ ຣູປາຣູປ ຠູມີສຸ ອຸປ຺ປນ຺ນານໍ ກາມຘມ຺ມານໍ ປຣິຄ຺ຄາຫິນີຕຓ຺ຫາ ຣູປາຣູປສຕ຺ຕສນ຺ຕານ ຄຕາປິ ທຏ຺ຐພ຺ພາ. ປາຬິຍໍ ກາມຈ຺ຉນ຺ທນີວຣຓນ຺ຕິ ອິທໍ ນີວຣຓຊາຕິກຕ຺ຕາ ວຸຕ຺ຕໍ. ນ ຫິ ຌານຠູມີສຸ ເອກນ຺ຕນີວຣຓກິຈ຺ຈານິ ນີວຣຓານິ ສກ຺ກາ ລທ຺ຘຸນ຺ຕິ. ອຕ຺ຣ ກາມເຠໂທ ວຕ຺ຕພ຺ໂພ. ທ຺ເວກາມາ ກິເລ ສກາໂມຈ, ວຕ຺ຖຸກາໂມຈາຕິ. ຕຕ຺ຖ ຖເປຕ຺ວາ ຣູປາຣູປຣາເຄ ອຎ຺ໂຎ ສພ຺ໂພປິ ໂລໂຠ ອິມສ຺ມິໍ ຈຕຸພ຺ຠູມິປຣິຈ຺ເຉເທ ກິເລ ສກາໂມນາມ. ຖເປຕ຺ວາຈ ຣູປາຣູປາວຈຣຘມ຺ເມ ອຎ຺ເຎ ສພ຺ເພປິ ຕີສຸ ຠູມີສຸ ອຸປ຺ປນ຺ນາ ກາມາວຈຣຘມ຺ມາ ວຕ຺ຖຸກາໂມນາມາຕິ. ຍໍປນ ອຏ຺ຐສາລິນິຍໍ ສພ຺ເພປິ ເຕຠູມກາ ຘມ຺ມາ ວຕ຺ຖຸກາໂມຕິ ວຸຕ຺ຕໍ. ຕໍ ມຫານິທ຺ເທເສ ນິທ຺ທິຏ຺ເຐນ ສຸຕ຺ຕນ຺ຕິກປຣິຍາເຍນ ວຸຕ຺ຕນ຺ຕິ ຄເຫຕພ຺ພໍ. ນ ຫິ ຣູປາຣູປາວຈຣຘມ຺ມາ ອຠິຘມ຺ເມ ກາມນາເມນ ວຸຕ຺ຕາ ອຕ຺ຖີຕິ. [ກາມາວຈຣປທໍ]

໑໙. ຣູປາວຈຣໍ ອຣູປາວຈຣນ຺ຕິ ເອຕ຺ຖ ຣູປາຣູປສທ຺ທາ ຕາສຸ ຠູມີສຸ ນິຣຸຬ຺ຫາຕິ ທຏ຺ຐພ຺ພາ. ອປິຈ ທ຺ເວ ຠູມິໂຍ ຣູປຠູມິ, ອຣູປຠູມີຕິ. ຕຕ຺ຖ ຣຸປ຺ປນລກ຺ຂຓໍ ຣູປໍ ຍຕ຺ຖ ນຕ຺ຖິ, ສາ ຈຕຸພ຺ພິຘາ ຠຸມ຺ມິ ອຣູປຠູມິນາມ. ເສສາ ສຕ຺ຕວີສຕິວິຘາ ຠຸມ຺ມິ ຣູປຠູມິນາມ. ຕຕ຺ຖຈ ເຫຏ຺ຐາ ເອກາທສວິຘາ ຠຸມ຺ມິ ໂອຬາຣິເກນ ກາເມນ ວິເສເສຕ຺ວາ ກາມ ຠູມີຕິ ວຸຕ຺ຕາ. ອຸປຣິ ໂສຬສວິຘາ ຠຸມ຺ມິ ຣູປຠູມິອິຈ຺ເຈວ ວຸຕ຺ຕາຕິ ທຏ຺ຐພ຺ພາ. ຍຕ຺ຖປນ ຕຓ຺ຫາວາ ຌານານິວາ ຣູປາຣູປສທ຺ເທຫິ ວຸຕ຺ຕານິ. ຕຕ຺ຖ ນິສ຺ສຍສ຺ສນາມໍ ນິສ຺ສິເຕ ອາໂຣປນວເສນ ນິສ຺ສໂຍປຈາໂຣ ເວທິຕພ຺ໂພ. ຍຕ຺ຖຈ ກາມາວຈຣາທິສທ຺ເທຫິ ຠູມິເອວ ວຸຕ຺ຕາ. ຕຕ຺ຖ ນິສ຺ສິຕສ຺ສ ນາມໍ ນິສ຺ສເຍ ອາໂຣປນວເສນ ນິສ຺ສິໂຕ ປຈາໂຣຕິ. ຍເມຕ຺ຖ ວຕ຺ຕພ຺ພໍ, ຕໍ ກາມາວຈຣປເທ ວຸຕ຺ຕນຍເມວາຕິ. ອຍເມຕ຺ຖ ເຕຠູມກ ປຣິຈ຺ເຉເທ ປາຬິອນຸຄຕາ ປຣມຕ຺ຖທີປນາ. ຍຖາຫ –

ກຕເມ ຘມ຺ມາ ກາມາວຈຣາ. ເຫຏ຺ຐໂຕ ອວີຈິນິຣຍໍ ປຣິຍນ຺ຕໍ ກຣິຕ຺ວາ ອຸປຣິໂຕ ປຣນິມ຺ມິຕວສວຕ຺ຕີເທເວ ອນ຺ໂຕ ກຣິຕ຺ວາ ຍໍ ເອຕສ຺ມິໍ ອນ຺ຕເຣ ເອຕ຺ຖາວຈຣາ ເອຕ຺ຖ ປຣິຍາປນ຺ນາ ຂນ຺ຘຘາຕຸອາຍຕນາ ຣູປາ ເວທນາ ສຎ຺ຎາ ສງ຺ຂາຣາ ວິຎ຺ຎາຓໍ. ອິເມຘມ຺ມາ ກາມາວຈຣາ. ກຕເມ ຘມ຺ມາ ຣູປາວຈຣາ. ເຫຏ຺ຐໂຕ ພ຺ຣຫ຺ມໂລກໍ ປຣິຍນ຺ຕໍ ກຣິຕ຺ວາ ອຸປຣິໂຕ ອກນິຏ຺ເຐ ເທເວ ອນ຺ໂຕ ກຣິຕ຺ວາ ຍໍ ເອຕສ຺ມິໍ ອນ຺ຕເຣ ເອຕ຺ຖາວຈຣາ ເອຕ຺ຖ ປຣິຍາປນ຺ນາ ສມາປນ຺ນສ຺ສວາ ອຸປປນ຺ນສ຺ສວາ ທິຏ຺ຐຘມ຺ມສຸຂວິຫາຣິສ຺ສວາ ຈິຕ຺ຕເຈຕສິກາ ຘມ຺ມາ, ອິເມ ຘມ຺ມາ ຣູປາວຈຣາ. ກຕເມ ຘມ຺ມາ ອຣູປາວຈຣາ. ເຫຏ຺ຐໂຕ ອາກາສານຎ຺ຈາຍຕນຸປເຄ ເທເວ ປຣິຍນ຺ຕໍ ກຣິຕ຺ວາ ອຸປຣິໂຕ ເນວສຎ຺ຎາ ນາສຎ຺ຎາ ຍຕນຸປເຄ ເທເວ ອນ຺ໂຕ ກຣິຕ຺ວາ ຍໍ ເອຕສ຺ມິໍ ອນ຺ຕເຣ. ລ. ອິເມ ຘມ຺ມາ ອຣູປາວຈຣາຕິ.

[໑໙] ຏີກາສຸ ປນ

ຍຖາວຸຕ຺ຕໍ ສຸວິສທໍ ປາຬິນຍໍ ອຄ຺ຄເຫຕ຺ວາ ອຎ຺ຎຖາ ວຈນຕ຺ຖາຈ ວິນິຈ຺ຉຍາຈ ເອຕ຺ຖ ວຸຕ຺ຕາ. ສພ຺ເພ ເຕ ສາຣໂຕ ນ ປຈ຺ເຈຕພ຺ພາຕິ.

ນນຸ ອຏ຺ຐສາລິນິຍເມວ ເຕຈ ອຎ຺ເຎຈ ອຕ຺ຖາ ວຸຕ຺ຕາຕິ. ສຈ຺ຈໍ. ຠູຕໍປນ ສຸວິສທໍ ປາຬິອນຸຄຕໍ ອຕ຺ຖໍ ຎຕ຺ວາ ກິໍວິກ຺ເຂເປນາຕິ.

໒໐. ໂລກຸຕ຺ຕຣນ຺ຕິ ເອຕ຺ຖ ລຸຊ຺ຊນປລຸຊ຺ຊນຏ຺ເຐນ ໂລໂກ ວຸຈ຺ຈຕິ ຍຖາວຸຕ຺ໂຕ ເຕຠູມກຘມ຺ໂມ. ຍຖາຫ ລຸຊ຺ຊຕິ ປລຸຊ຺ຊຕີຕິ ໂຂ ຠິກ຺ຂເວ ຕສ຺ມາ ໂລໂກຕິ ວຸຈ຺ຈຕີຕິ. ເອວໍ ສນ຺ເຕ ໂລກຸຕ຺ຕຣຘມ຺ມານໍປິ ນິພ຺ພານວຊ຺ຊານໍ ໂລກຕາປຕ຺ຕິ ສິຍາ. ກສ຺ມາ, ເຕສໍປິ ລຸຊ຺ຊນປລຸຊ຺ຊນຘມ຺ມຕ຺ຕາຕິ. ນສິຍາ. ຍຕ຺ຖ ຫິ ນິຈ຺ໂຈ ຘຸໂວ ສສ຺ສໂຕຕິ ມຫາຊນສ຺ສ ມິຈ຺ຉາຄາໂຫ ນິວິສຕິ. ຕຕ຺ເຖວ ຕສ຺ສ ນິວາຣຓຕ຺ຖໍ ອຍໍ ໂລກສມຎ຺ຎາ ນິຍມີຍຕິ. ຕສ຺ມາ ສພ຺ພໂສ ມິຈ຺ຉາຄາຫວິມຸຕ຺ຕານໍ ເຕສໍ ໂລກຕາປຕ຺ຕິ ນຕ຺ຖີຕິ ວທນ຺ຕິ. ເຍສໍວາ ລຸຊ຺ຊນໍປລຸຊ຺ຊນຎ຺ຈ ມຫາຊນສ຺ສ ປາກຏໍ. ເຕສຎ຺ເຎວ ໂລກຕາສິທ຺ຘີຕິ ນຕ຺ຖິ ໂລກຸຕ຺ຕຣານໍ ໂລກຕ຺ຕປ຺ປສງ຺ໂຄຕິ. ໂລກໂຕ ອຸຕ຺ຕຣຕີຕິ ໂລກຸຕ຺ຕຣໍ. ມຄ຺ຄຈິຕ຺ຕໍ. ຕໂຕ ອຸຕ຺ຕິຓ຺ຓນ຺ຕິ ໂລກຸຕ຺ຕຣໍ. ຜລຈິຕ຺ຕໍ. ນິພ຺ພານໍປນ ອິຘ ນລພ຺ຠຕີຕິ. ອຸຕ຺ຕຣຓຎ຺ເຈຕ຺ຖ ຕຓ຺ຫາຕ຺ຕຍຄ຺ຄາຫ ວິມຸຕ຺ຕິຍາ ຕີສຸ ໂລເກສຸ ອປຣິຍາປນ຺ນຠາໂວເຍວ. ໂສຈ ອປຣິຍາປນ຺ນຠາໂວ ເກສໍ ຘມ຺ມານໍ ອຘິຏ຺ຐານ ຠູໂຕວິຍ ຄຍ຺ຫຕີຕິ ວິສຸໍ ເອກາ ຈຕຸຕ຺ຖີ ອວຕ຺ຖາຠູມິນາມາຕິ.

ຈຕຸພ຺ຠູມິວິຠາຄສ຺ສ ປຣມຕ຺ຖທີປນາ ນິຏ຺ຐິຕາ.

໒໑. ເອວໍ ຈິຕ຺ຕໍ ຠູມິເຠເທນ ຫີນປຓີຕາ ນຸກ຺ກມໂຕ ຈຕຸຘາ ນິທ຺ທິສິຕ຺ວາ ອິທານິ ຕເທວ ຈຕຸພ຺ພິຘໍ ຈິຕ຺ຕໍ ຍຖານິທ຺ທິຏ຺ຐກ຺ກເມນ ວິຠຊນ຺ໂຕ ປຖມໍ ກາມາວຈຣຈິຕ຺ຕໍ. ຕຕ຺ຖຈ ຫີນໍ ອໂສຠຓຈິຕ຺ຕໍ. ຕຕ຺ຖຈ ສພ຺ພຫີນໍ ອກຸສລຈິຕ຺ຕໍ ຕາວ ທສ຺ເສຕຸໍ ໂສມນສ຺ສສຫ ຄຕນ຺ຕິອາທິມາຫ. ເອຕ຺ຖຈ ກາມາວຈຣຈິຕ຺ຕສ຺ສປິ ອກຸສລາເຫຕຸກ ສເຫຕຸການຸກ຺ກໂມ ຫີນ ປຓີຕານຸກ຺ກມວເສນ ວຸຕ຺ໂຕຕິ ທຏ຺ຐພ຺ໂພ.

[໒໐] ວິຠາວນິຍໍ ປນ

ອຸປຣິ ວຸຈ຺ຈມານານໍ ພຫູນໍ ຈິຕ຺ຕານໍ ໂສຠຓສຎ຺ຎາກຣຓສຸຂຕ຺ຖໍ ອປ຺ປເກ ປາປາເຫຕຸເກເຍວ ປຖມໍ ທສ຺ເສນ຺ໂຕຕິ ວຸຕ຺ຕໍ. ຕໍ ນ ສຸນ຺ທຣໍ.

ຕທຕ຺ໂຖ ຫິ ຍຖາວຸຕ຺ຕຫີນາທິກ຺ກເມເນວ ສິທ຺ໂຘຕິ.

[໒໑] ຍຎ຺ຈ ຕຕ຺ຖ

ເຕສຸ ເຕສຸຈ ຠເວສຸ ຄຫິຕປ຺ປຏິສນ຺ຘິກສ຺ສ ສຕ຺ຕສ຺ສ ອາທິໂຕ ວີຖິຈິຕ຺ຕວເສນ ໂລຠສຫຄຕ ຈິຕ຺ຕຸປ຺ປາທານ ເມວ ສມ຺ຠວໂຕ ເຕເຍວ ປຖມນ຺ຕິ ວຸຕ຺ຕໍ. ຕໍປິ ນຍຸຊ຺ຊຕິ.

ອາທິໂຕ ວີຖິຈິຕ຺ຕວເສນ ມໂນທ຺ວາຣາ ວຊ຺ຊນສ຺ເສວ ສພ຺ພປຖມໍ ອຸປ຺ປຊ຺ຊນໂຕຕິ. ອກຸສເລສຸ ປນ ໂລຠມູລ ຈິຕ຺ຕໍ ພຫຸກຎ຺ຈ ໂຫຕິ. ທ຺ວີຫິ ວຏ຺ຏມູເລຫິ ຍຸຕ຺ຕຕ຺ຕາ ປຘານໍ ປາກຏຎ຺ຈ ໂຫຕີຕິ ຕເທວ ປຖມໍ ວຸຕ຺ຕນ຺ຕິ ທຏ຺ຐພ຺ພໍ.

໒໒. ຕຕ຺ຖ ສຸນ຺ທຣໍ ມໂນຕິ ສຸມໂນ. ສິນິທ຺ຘຈິຕ຺ຕໍ. ນ ຫິ ອນວຊ຺ຊຏ຺ເຐນ ສຸນ຺ທຣຕາ ອິຘ ຍຸຕ຺ຕາຕິ. ສຸນ຺ທຣໍ ມໂນ ເອຕສ຺ສາຠິວາ ສຸມໂນ. ສິນິທ຺ຘຈິຕ຺ຕສມງ຺ຄີ ປຸຄ຺ຄໂລ. ສຸມນສ຺ສ ຠາໂວ ໂສມນສ຺ສ. ມານສິກສຸຂເວທນາເຍຕໍ ນາມໍ. ເອຕ຺ຖຈ ສຸມນສ຺ສ ຠາໂວຕິ ຕສ຺ມິໍ ຈິຕ຺ເຕ ປຸຄ຺ຄເລວາ ສຸມນາຠິຘານສ຺ສວາ ອຍໍ ໂສ ສຸມໂນຕິ ສຸມນພຸທ຺ຘິຍາວາ ປວຕ຺ຕິນິມິຕ຺ຕນ຺ຕິ ອຕ຺ໂຖ. ຠາໂວຕິ ຫິ ອຠິຘານພຸທ຺ຘີນໍ ປວຕ຺ຕິນິມິຕ຺ຕໍ ວຸຈ຺ຈຕິ. ຠວນ຺ຕິ ປວຕ຺ຕນ຺ຕິ ອຠິຘານພຸທ຺ຘິໂຍ ເອຕສ຺ມິນ຺ຕິ ກຕ຺ວາ. ເອຕສ຺ມິນ຺ຕິ ຈ ນິມິຕ຺ເຕ ຠຸມ຺ມໍ. ຍຖາ ນາໂຄ ທນ຺ເຕສຸ ຫຎ຺ຎເຕຕິ. ຍຖາ ຫິ ຕຕ຺ຖ ອຕ຺ຕໂນ ທນ຺ຕນິມິຕ຺ຕໍ ທນ຺ຕຍຸຕ຺ເຕ ນາເຄ ຫນນປ຺ປວຕ຺ຕິ ໂຫຕິ, ເອວມິຘປິ ຕໍ ເວທນານິມິຕ຺ຕໍ ເວທນາຍຸຕ຺ເຕ ມນສ຺ມິໍ ປຸຄ຺ຄເລວາ ອຠິຘານພຸທ຺ຘິໂຍ ປວຕ຺ຕນ຺ຕີຕິ. ຠວນ຺ຕິ ພຸທ຺ຘິສທ຺ທາ ເອເຕນາຕິ ຠາໂວຕິຈ ວທນ຺ຕິ. ເອຕສ຺ມາຕິ ຈ ອປເຣ. ໂສມນສ຺ເສນ ສຫ ເອກໂຕ ຄຕໍ ປວຕ຺ຕນ຺ຕິ ໂສມນສ຺ສສຫຄຕໍ. ໂສມນສ຺ສເວທນາສມ຺ປຍຸຕ຺ຕນ຺ຕິ ອຕ຺ໂຖ. ທສ຺ສນໍ ທິຏ຺ຐິ. ສາ ປນ ສມ຺ມາທິຏ຺ຐິ, ມິຈ຺ຉາທິຏ຺ຐິວເສນ ທຸວິຘາ. ອິຘ ມິຈ຺ຉາທິຏ຺ຐິຍຸຕ຺ຕາ. ອກຸສລາຘິກາຣຕ຺ຕາ. ທິຏ຺ຐິເຍວ ທິຏ຺ຐິຄຕໍ. ຍຖາ ຄູຖຄຕໍ ມຸຕ຺ຕຄຕນ຺ຕິ. ທິຏ຺ຐິຄເຕນ ສມໍ ປກາເຣຫິ ຍຸຕ຺ຕນ຺ຕິ ທິຏ຺ຐິຄຕ ສມ຺ປຍຸຕ຺ຕໍ. ທິຏ຺ຐິຄເຕນ ເອກຸປ຺ປາທຕາທີຫິ ປກາເຣຫິ ສມໍ ເອກີຠູຕ ມິວ ຍຸຕ຺ຕໍ ສໍສຏ຺ຐນ຺ຕິ ອຕ຺ໂຖ. ອສງ຺ຂາຣິກເມກໍ ສສງ຺ຂາຣິກເມກນ຺ຕິ ເອຕ຺ຖ ສງ຺ຂາໂຣຕິ ປຸພ຺ພາຕິສງ຺ຂາໂຣ. ໂສຈ ທຸວິໂຘ ປໂຍໂຄ, ອຸປາໂຍຈາຕິ. ຕຕ຺ຖ ອາຓຕ຺ຕິຍາວາ ອຊ຺ເຌສນາຍວາ ຕຊ຺ເຊຕ຺ວາ ວາ ອິທໍ ກໂຣຫີຕິ ປເຣຫິ ກໂຕ ກາຍວຈີປໂຍໂຄ ປໂຍໂຄນາມ. ອາຓຕ຺ຕາທິນາປນ ວິນາວ ກມ຺ມສ຺ສ ກຣຓຕ຺ຖໍ ຕໍ ຕໍ ອຸປາຍໍ ປເຣ ອາຈິກ຺ຂນ຺ຕິ. ອກຣເຓ ອາທີນວໍ ກຣເຓຈ ອານິສໍສໍ ທສ຺ເສນ຺ຕິ, ກຕິກໍວາ ກໂຣນ຺ຕິ, ທຓ຺ຑໍວາ ຖເປນ຺ຕິ, ສຍເມວ ວາ ຕໍ ຕໍ ກາຣຓໍ ອນຸສ຺ສຣຕິ, ປຈ຺ຈເວກ຺ຂຕິ. ເອວມາທິນາ ນເຍນ ອຸປາໂຍ ອເນກວິໂຘ. ໂສ ທຸວິໂຘປິ ອິຘ ສງ຺ຂາໂຣ ນາມ. ສງ຺ຂໂຣຕິ ອຕ຺ຕໂນ ປກຕິຍາ ກາຕຸໍ ອນິຈ຺ຉມານໍ ຈິຕ຺ຕ ສນ຺ຕານໍ ອກາຕຸໍ ອທຕ຺ວາ ກຣຓຕ຺ຖາຍ ສໍວິທຫຕິ ຕສ຺ມິໍ ຕສ຺ມິໍ ກມ຺ເມ ປໂຍເຊຕີຕິ ກຕ຺ວາ. ໂຍປນ ປຈ຺ຈຍຄໂຓ ເຕນ ສງ຺ຂາເຣນ ວິຣຫິໂຕ ໂຫຕິ. ໂສ ອສງ຺ຂາໂຣ. ໂຍປນ ເຕນສຫິໂຕ ໂຫຕິ. ໂສ ສສງ຺ຂາໂຣຕິ. ວຸຕ຺ຕຎ຺ເຫຕໍ ອຏ຺ຐກຖາຍໍ –

ສຫ ສງ຺ຂາເຣນາຕິ ສສງ຺ຂາໂຣ. ເຕນ ສສງ຺ຂາເຣນ ສປ຺ປໂຍເຄນ ສອຸປາເຍນ ປຈ຺ຈຍຄເຓນາຕິ ອຕ຺ໂຖຕິ.

ເອຕ຺ຖຈ ປຈ຺ຈຍຄໂຓຕິ ອາຣມ຺ມຓາທິໂກ ສາຘາຣໂຓ ປຈ຺ຈຍ ຄໂຓ ອຏ຺ຐກຖາຍໍ ວຸຕ຺ໂຕ. ອສາຘາຣໂຓປນ ກຸສລກມ຺ເມສຸ ສປ຺ປຸຣິສຸປນິສ຺ສຍາທິໂກ ອກຸສລກມ຺ເມສຸ ອສປ຺ປຸຣິສຸປນິສ຺ສຍາທິໂກ ປຈ຺ຈຍຄໂຓ ວິເສເສຕ຺ວາ ໂຍເຊຕຸໍ ຍຸຕ຺ໂຕ. ໂສປນ ຍທາ ທຸວິເຘນ ສງ຺ຂາເຣນ ວິນາ ສຍເມວ ຈິຕ຺ຕໍ ອສໍສີທມານໍ ກຕ຺ວາ ອຸຏ຺ຐາເປຕິ ສມຸຏ຺ຐາເປຕິ, ຕທາ ໂສອສງ຺ຂາໂຣນາມ. ຍທາປນ ເຕນ ວິນາ ສຍເມວ ຈິຕ຺ຕໍ ອຸຏ຺ຐາເປຕຸໍ ສມຸຏ຺ຐາເປຕຸໍ ນສກ຺ໂກຕິ, ສງ຺ຂາຣໍ ສຫາຍໍ ລຠິຕ຺ວາວ ສກ຺ໂກຕິ, ຕທາ ໂສ ສສງ຺ຂາໂຣນາມ. ອິຕິ ອສງ຺ຂາໂຣ ສສງ຺ຂາໂຣຕິຈ ອິທໍ ປຈ຺ຈຍ ຄຓສ຺ເສວ ນາມໍ. ນ ຈິຕ຺ຕສ຺ສ. ຈິຕ຺ຕໍປນ ອສງ຺ຂາເຣນ ສຸທ຺ເຘນ ປຈ຺ຈຍຄເຓນ ອຸປ຺ປນ຺ນໍ ອສງ຺ຂາຣິກໍ. ສສງ຺ຂາເຣນ ປຈ຺ຈຍຄເຓນ ອຸປ຺ປນ຺ນໍ ສສງ຺ຂາຣິກໍ, ອຸປ຺ປນ຺ນຕ຺ເຖ ຫິ ອຍໍ ອິກປຈ຺ຈໂຍຕິ. ຍສ຺ມິໍ ສມເຍ ອກຸສລໍ ຈິຕ຺ຕໍ ອຸປ຺ປນ຺ນໍ ໂຫຕິ ໂສມນສ຺ສສຫຄຕໍ ທິຏ຺ຐິຄຕສມ຺ປຍຸຕ຺ຕໍ ສສງ຺ຂາເຣນາຕິ ຫິ ປາຬິຍໍ ວຸຕ຺ຕນ຺ຕິ. ເອຕ຺ຖຈ ສສງ຺ຂາເຣນ ປຈ຺ຈຍຄເຓນ ອຸປ຺ປນ຺ນໍ ໂຫຕີຕິ ໂຍເຊຕພ຺ພນ຺ຕິ. ອຍເມຕ຺ຖ ອສງ຺ຂາຣິກສສງ຺ຂາຣິກປເທສຸ ປຣມຕ຺ຖທີປນາ.

[໒໒] ຏີກາສຸ ປນ

ອິມມຕ຺ຖໍ ອສລ຺ລກ຺ເຂຕ຺ວາ ຈິຕ຺ຕເມວ ອສງ຺ຂາຣໍ ສສງ຺ຂາຣນ຺ຕິ ຈ ຄເຫຕ຺ວາ ຍໍ ວຸຕ຺ຕໍ, ‘‘ນຕ຺ຖິ ສງ຺ຂາໂຣ ອສ຺ສາຕິ ອສງ຺ຂາຣໍ. ຕເທວ ອສງ຺ຂາຣິກໍ. ສຫ ສງ຺ຂາເຣນ ວຕ຺ຕຕີຕິ ສສງ຺ຂາຣໍ. ສສງ຺ຂາຣເມວ ສສງ຺ຂາຣິກນ຺ຕິ ຈ. ໂສ ຍສ຺ສ ນຕ຺ຖິ. ຕໍ ອສງ຺ຂາຣໍ. ຕເທວ ອສງ຺ຂາຣິກໍ. ສງ຺ຂາເຣນ ສຫິຕໍ ສສງ຺ຂາຣິ ກນ຺ຕິ ຈ’’. ສພ຺ພເມຕໍ ນ ຍຸຊ຺ຊຕິເຍວ.

[໒໓] ຍຎ຺ຈ ວິຠາວນິຍໍ

ສງ຺ຂໂຣຕິ ຈິຕ຺ຕໍ ຕິກ຺ຂຠາວສງ຺ຂາຕມຓ຺ຑນວິເສເສນ ສຊ຺ເຊຕິ. ສງ຺ຂຣີຍຕິວາ ຕໍ ເອເຕນ ຍຖາວຸຕ຺ຕນເຍນ ສຊ຺ຊີຍຕີຕິ ສງ຺ຂາໂຣຕິ ວຸຕ຺ຕໍ. ຕໍປິ ນ ສຸນ຺ທຣໍ.

ເອວຎ຺ຫິ ສຕິ ສສງ຺ຂາຣິກປິ ຈິຕ຺ຕໍ ຕິກ຺ຂໍນາມ ສິຍາຕິ.

[໒໔] ຍຎ຺ຈ ຕຕ຺ຖ

‘‘ໂສ ປນ ອຕ຺ຕໂນ ປຸພ຺ພຠາຄປ຺ປວຕ຺ເຕ ຈິຕ຺ຕສນ຺ຕາເນເຈວ ປຣສນ຺ຕາເນຈ ປວຕ຺ຕຕີຕິ ຕໍ ນິພ຺ພຕ຺ຕິໂຕ ຈິຕ຺ຕສ຺ສ ຕິກ຺ຂຠາວ ສງ຺ຂາໂຕ ວິເສໂສວ ອິຘ ສງ຺ຂາໂຣຕິ’’ ວຸຕ຺ຕໍ. ຕໍປິ ອສງ຺ຂາຣິກ ສສງ຺ຂາຣິກປທານໍ ວຈນຕ຺ເຖສຸ ວິຣຊ຺ຌິຕ຺ວາ ຕທນຸ ຣູປສ຺ສ ສງ຺ຂາຣສ຺ສ ປຣິກປ຺ປນາວເສນ ວຸຕ຺ຕຕ຺ຕາ ນຍຸຕ຺ຕເມວ.

[໒໕] ເອເຕນ

ປຸພ຺ພປ຺ປໂຍຄສມ຺ຠູໂຕ, ວິເສໂສ ຈິຕ຺ຕສມ຺ຠປີ;

ສງ຺ຂາໂຣ ຕໍ ວເສເນຕ຺ຖ, ໂຫຕ຺ຍາສງ຺ຂາຣິກາທິຕາຕິ.

ສາຘກຄາຖາປິ ປຏິກ຺ຂິຕ຺ຕາ ໂຫຕີຕິ.

[໒໖] ຍຎ຺ຈ ຕຕ຺ຖ

‘‘ອຖວາ, ສສງ຺ຂາຣິກໍ ອສງ຺ຂາຣິກນ຺ຕິ ເຈ ຕໍ ເກວລໍສງ຺ຂາຣສ຺ສ ຠາວາຠາວໍ ສນ຺ຘາຍ ວຸຕ຺ຕໍ. ນຕສ຺ສ ສຫປວຕ຺ຕິສພ຺ຠາ ວາ ຠາວໂຕຕິ. ຠິນ຺ນສນ຺ຕານປ຺ປວຕ຺ຕິໂນປິ ສງ຺ຂາຣສ຺ສ ອິຘມຕ຺ຖິຕາຍ ຕໍ ວເສນ ນິພ຺ພຕ຺ຕໍ ຈິຕ຺ຕໍ ສງ຺ຂາໂຣ ອສ຺ສ ອຕ຺ຖີຕິ ສສງ຺ຂາຣິກໍ. ສໂລມໂກ ສປກ຺ຂໂກຕ຺ຍາທີສຸວິຍ ສຫ ສທ຺ທສ຺ສ ວິຊ຺ຊມານຕ຺ຖປຣິທີປນໂຕ. ຕພ຺ພິປຣີຕມ຺ປນ ຕທຠາວໂຕ ວຸຕ຺ຕນເຍນ ອສງ຺ຂາຣິກ’’ນ຺ຕິ ວຸຕ຺ຕໍ. ຕໍປິ ປາຬິອຏ຺ຐກຖາສິທ຺ຘໍ ອຸຊຸໍ ວິສທໍ ອຕ຺ຖໍ ມຸຎ຺ຈິຕ຺ວາ ອຕ຺ຕໂນ ປຣິກປ຺ປນາ ວເສນ ວຸຕ຺ຕຕ຺ຕາ ນ ຄເຫຕພ຺ພເມວ.

ເອຕ຺ຖຈ ອຕ຺ຕໂນ ອິຈ຺ຉາຍ ວິນາ ປເຣສໍ ອາຓຕ຺ຕິຍາວາ ອຊ຺ເຌ ສນາຍວາ ຍາຈນາຍວາ ປວຕ຺ຕິຕໍ ຈິຕ຺ຕໍ ປໂຍຄສມຸຏ຺ຐິຕໍ ນາມ. ຕຖາ ອຕ຺ຕໂນ ອິຈ຺ຉາຍ ວິນາ ປເຣສໍ ຠເຍນວາ ລຊ຺ຊາຍວາ ຄາຣເວນວາ ກຖິກາຍວາ ທຓ຺ຑຠເຍນວາ ປວຕ຺ຕິຕໍ ອຸປາຍສມຸຏ຺ຐິຕໍ ນາມ. ສຍເມວວາ ອຕ຺ຕໂນ ລີນໍ ຈິຕ຺ຕໍ ຎຕ຺ວາ ເຕນ ເຕນ ອຸປາເຍນ ອຕ຺ຕານໍ ໂອວທິຕ຺ວາວາ ຕໍ ຕໍ ອຸປາຍໍ ອນຸສ຺ສຣິຕ຺ວາວາ ປວຕ຺ຕິຕໍ ຈິຕ຺ຕໍ ອຸປາຍສມຸຏ຺ຐິຕໍ ນາມ. ອິທຎ຺ຈ ນຍທສ຺ສນເມວາຕິ. ທິຏ຺ຐິຄເຕນ ວິປ຺ປຍຸຕ຺ຕໍ ທິຏ຺ຐິຄຕວິປ຺ປຍຸຕ຺ຕໍ. ອຸທາສິນຠາເວນ ເປກ຺ຂຕິ ອນຸຠວນາກາເຣນ ອາຣມ຺ມຓໍ ປສ຺ສຕີຕິ ອຸເປກ຺ຂາ. ອຸປປຕ຺ຕິໂຕ ຍຸຕ຺ຕິໂຕ ອິກ຺ຂຕິ ປສ຺ສຕີຕິວາ ອຸເປກ຺ຂາ. ຍຖາຫິ ໂສມນສ຺ສ ໂທມນສ຺ສານິ ອາຣມ຺ມຓໍ ອຘິມຕ຺ຕໂຕ ປສ຺ສນ຺ຕິ. ຍໂຕ ໂສມນສ຺ສິໂຕ ປຸຄ຺ຄໂລ ເຕນ ອາຣມ຺ມເຓນ ວິໂຍເຄ ວິກາຣປຕ຺ໂຕ ໂຫຕິ. ໂທມນສ຺ສິໂຕຈ ເຕນ ອາຣມ຺ມເຓນ ສໍໂຍເຄ ວິກາຣປຕ຺ໂຕ ໂຫຕິ. ນ ຕຖາ ອຍໍ, ອຍໍ ປນ ຍຸຕ຺ຕິໂຕວ ປສ຺ສຕິ ນ ອາຣມ຺ມຓສໍໂຍຄ ວິໂຍຄເຫຕຸ ປຸຄ຺ຄລໍ ວິກາຣໍ ປາເປຕີຕິ. ເກຈິປນ ອຸປປຕ຺ຕິໂຕ ຍຸຕ຺ຕິໂຕ ອິກ຺ຂຕີຕິ ອິທໍ ອິຘ ນສມ຺ຠວຕິ. ນ ຫິ ອກຸສລໍ ຍຸຕ຺ຕຣູປໍ ນາມ ໂຫຕີຕິ ວທນ຺ຕິ. ອຸເປກ຺ຂາຍ ສຫຄຕນ຺ຕິ ສມາໂສ.

໒໓. ເອຕ຺ຖຈ ກິຎ຺ຈາປິ ຜສ຺ສາທໂຍ ວິຕກ຺ກາທໂຍ ໂມຫາທໂຍຈ ຘມ຺ມາ ອິມິນາ ສກເລນ ອຏ຺ຐວິເຘນ ຈິຕ຺ເຕນ ສຫ ຄຕາ ສມ຺ປຍຸຕ຺ຕາຈ ໂຫນ຺ຕິ, ນ ປນ ເຕ ເວທນາວິຍ ສຍໍປິ ເຠທວນ຺ຕາ ໂຫນ຺ຕິ. ນຈ ທິຏ຺ຐິສງ຺ຂາຣານໍ ວິຍເຕສໍ ອິມສ຺ມິໍ ຈິຕ຺ເຕ ກຕ຺ຖຈິ ໂຫນ຺ຕິ ກຕ຺ຖຈິນໂຫນ຺ຕີຕິ ອຍໍ ວິກປ຺ໂປ ອຕ຺ຖິ. ຕສ຺ມາເຕ ອິມສ຺ສຈິຕ຺ຕສ຺ສ ເຠທກຣາ ນໂຫນ຺ຕີຕິ ອິຘ ນຄຫິຕາຕິ ທຏ຺ຐພ຺ພາ. ໂລໂຠປນ ອຎ຺ເຎຫິ ອິມສ຺ສ ອຏ຺ຐວິຘສ຺ສ ເຠທກໂຣ ໂຫຕິ. ເວທນາທິຏ຺ຐິ ສງ຺ຂາຣາຈ ອິມສ຺ສ ອຎ຺ຎມຎ຺ຎສ຺ສ ເຠທກຣາ ໂຫນ຺ຕີຕິ ເຕເອວ ອິຘ ຄຫິຕາຕິ ທຏ຺ຐພ຺ພາ. ນນຸ ປີຕິ ມານ ຖິນມິທ຺ຘານິປິ ເຠທກຣານິ ໂຫນ຺ຕີຕິ ຕານິປິ ອິຘ ສປີຕິກໍ ອປີຕິກນ຺ຕິ ມານສມ຺ປຍຸຕ຺ຕໍ ມານວິປ຺ປຍຸຕ຺ຕນ຺ຕິ ຖິນມິທ຺ຘສມ຺ປຍຸຕ຺ຕໍ ຖິນມິທ຺ຘວິປ຺ປຍຸຕ຺ຕນ຺ຕິ ຈ ຄເຫຕພ຺ພາ ນີຕິ. ນ. ເຕສຸ ຫິ ໂສມນສ຺ເສ ຄຫິເຕ ປີຕິ ຄຫິຕາວ ໂຫຕິ. ອິຕຣານິຈ ຕີຓິ ອນິຍຕໂຍຄີນິຈ ໂຫນ຺ຕິ, ເຍວາປນ ການິຈາຕິ ນຄຫິຕານີຕິ.

[໒໗] ວິຠາວນິຍໍ ປນ

ຜສ຺ສາທິວິຕກ຺ກາທິໂມຫາທິຘມ຺ມາ ອິໂຕ ອຎ຺ເຎຫິປິ ຈິຕ຺ເຕ ຫິ ຍຸຕ຺ຕາ ໂຫນ຺ຕີຕິ ນເຕ ອຎ຺ເຎຫິ ອິມສ຺ສ ວິເສສໍ ກໂຣນ຺ຕິ. ຕສ຺ມາ ເຕ ອິຘ ນ ຄຫິຕາຕິ ອິມິນາ ອຘິປ຺ປາເຍນ ຍໍ ວຸຕ຺ຕໍ ‘‘ກສ຺ມາ ປເນຕ຺ຖ ອຎ຺ເຎສຸປິ ຜສ຺ສາທີສຸ ສມ຺ປຍຸຕ຺ຕຘມ຺ເມສຸ ວິຊ຺ຊມາເນສຸ ໂສມນສ຺ສສຫຄຕາທິຠາໂວວ ວຸຕ຺ໂຕຕິ. ໂສມນສ຺ສາທີນເມວ ອສາຘາຣຓ ຠາວໂຕຕິ. ຜສ຺ສາທໂຍຫິ ເກຈິ ສພ຺ພຈິຕ຺ຕ ສາຘາຣຓາ ເກຈິ ກຸສລາທິ ສາຘາຣຓາ. ໂມຫາທໂຍຈ ສພ຺ພາ ກຸສລສາຘາຣຓາຕິ ນ ເຕຫິ ສກ຺ກາ ຈິຕ຺ຕໍ ວິເສເສຕຸ’’ນ຺ຕິ. ຕໍ ວິຈາເຣຕພ຺ພໍ.

ເອວຎ຺ຫິ ສຕິ ໂສມນສ຺ສຸເປກ຺ຂາ ສງ຺ຂາຣາປິ ອຎ຺ເຎສຸ ທິສ຺ສນ຺ຕີຕິ ເຕປິ ອຎ຺ເຎຫິ ອິມສ຺ສ ວິເສສໍ ນກໂຣນ຺ຕິ. ຕສ຺ມາ ເຕປິ ອິຘ ນຄເຫຕພ຺ພາ ສິຍຸນ຺ຕິ.

໒໔. ເອຕ຺ຖຈ ໂສມນສ຺ສປ຺ປຏິສນ຺ຘິກຕາ, ອຄມ຺ຠີຣປ຺ປກຕິຕາ, ອິຏ຺ຐາຣມ຺ມຓສມາໂຍໂຄ, ພ຺ຍສນມຸຕ຺ຕິຈ ໂສມນສ຺ສສ຺ສ ກາຣຓໍ. ໂສມນສ຺ສປ຺ປຏິສນ຺ຘິໂກຫິ ສທາ ຠວງ຺ຄໂສມນສ຺ເສນ ປຣິຠາວິຕ ສນ຺ຕາໂນ ໂຫຕີຕິ ຕສ຺ສ ຈິຕ຺ຕໍ ອຸປ຺ປຊ຺ຊມານໍ ເຍຠຸຍ຺ເຍນ ໂສມນສ຺ສສຫຄຕໍ ອຸປ຺ປຊ຺ຊຕີຕິ. ອຄມ຺ຠີຣປ຺ປກຕິໂກຈ ຫີນຊ຺ຌາສໂຍ ອປ຺ປກໍປິ ມຫນ຺ຕໍ ມຎ຺ຎຕິ. ຫີນໍປິ ປຓີຕໍ ມຎ຺ຎຕິ. ຕສ຺ມາ ຕສ຺ສປິ ຈິຕ຺ຕໍ ອຸປ຺ປຊ຺ຊມານໍ ເຍຠຸຍ຺ເຍນ ໂສມນສ຺ສສຫຄຕໍ ໂຫຕີຕິ. ອິຏ຺ຐາຣມ຺ມຓສມາໂຍໂຄຕິ ອຕ຺ຕນາ ອິຈ຺ຉິເຕນ ຫີເນນວາ ປຓີເຕນວາ ອາຣມ຺ມເຓນ ສມາໂຍໂຄ. ພ຺ຍສນມຸຕ຺ຕີຕິ ຎາຕິພ຺ຍສນາທິໂຕ ມຸຕ຺ຕິ. ອຸເປກ຺ຂາປຏິສນ຺ຘິກຕາ, ຄມ຺ຠີຣປ຺ປກຕິຕາ, ມຊ຺ຌຕ຺ຕາຣມ຺ມຓສມາໂຍໂຄ, ພ຺ຍສນມຸຕ຺ຕິຈ ອຸເປກ຺ຂາຍ ກາຣຓໍ. ເອຕ຺ຖຈ ຄມ຺ຠີຣປ຺ປກຠິຕານາມ ມຫຊ຺ຌາສຍຕາ. ຕາທິໂສ ຫິ ປຸຄ຺ຄໂລ ມຫນ຺ຕໍປິ ອປ຺ປກໍ ມຎ຺ຎຕິ, ປຓີຕໍປິ ຫີນໍ ມຎ຺ຎຕີຕິ. ທິຏ຺ຐຊ຺ຌາສຍຕາ, ທິຏ຺ຐິວິປນ຺ນປຸຄ຺ຄລເສວນາ, ສທ຺ຘມ຺ມວິມຸຂຕາ, ມິຈ຺ຉາວິຕກ຺ກພຫຸລຕາ, ອໂຍນິໂສ ອຸມ຺ມຸຊ຺ຊນຎ຺ຈ ທິຏ຺ຐິຍາ ກາຣຓໍ. ຕຕ຺ຖ ທິຏ຺ຐຊ຺ຌາສຍຕາຕິ ກາຓາຣິຏ຺ຐສ຺ສວິຍ ສຸນກ຺ຂຕ຺ຕສ຺ສວິຍຈ ປຸຣິມຠເວ ທິຏ຺ຐິ ຄຕິກຠາເວນ ອາຄຕຕ຺ຕາ ອິມສ຺ມິໍ ຠເວປິ ສສ຺ສຕຸຈ຺ເຉທາສຍ ຠາໂວ. ສທ຺ຘມ຺ມວິມຸຂຕາຕິ ຈິຣໍປິ ກາລໍ ສທ຺ຘມ຺ເມນ ວິນາ ອາຄຕຕາ. ມິຈ຺ຉາວິຕກ຺ກພຫຸລຕາຕິ ອຕ຺ຕໂນ ອວິສເຍສຸ ສພ຺ພຎ຺ຎຸວິສເຍສຸ ຐາເນສຸ ອຕ຺ຕໂນ ປມາຓໍ ອຊານິຕ຺ວາ ຈິນ຺ຕາປສຸຕວເສນ ມິຈ຺ຉາວິຕກ຺ກພຫຸລຠາໂວ. ອໂຍນິໂສ ອຸມ຺ມຸຊ຺ຊນນ຺ຕິ ອຕ຺ຕນາທິຏ຺ຐກາຣຓເມວ ສາຣໂຕ ສຈ຺ຈໂຕ ອຸມ຺ມຸຊ຺ຊນໍ. ຕພ຺ພິປຣີເຕນ ທິຏ຺ຐິວິປ຺ປຍຸຕ຺ຕກາຣຓໍ ເວທິຕພ຺ພໍ. ອສງ຺ຂາຣິກກມ຺ມຊນິຕປ຺ປຏິສນ຺ຘິ ກຕາ, ກລ຺ລກາຍ ຈິຕ຺ຕຕາ, ຂນ຺ຕິ ພຫຸລຕາ, ປຸຣິສກາເຣສຸ ທິຏ຺ຐານິສໍສຕາ, ກມ຺ມປ຺ປສຸຕຕາ, ອຸຕຸໂຠຊນາທິ ສປ຺ປາຍ ລາໂຠຕິ ອິທໍ ອສງ຺ຂາຣິກກາຣຓໍ. ຕຕ຺ຖ ຂນ຺ຕິພຫຸລຕາຕິ ສີຕຸຓ຺ຫາທີນໍ ຂມນພຫຸລຕາ. ປຸຣິສກາເຣສູຕິ ປຸຣິເສຫິ ກຕ຺ຕພ຺ເພສຸ ກມ຺ເມສຸ. ກມ຺ມປ຺ປສຸຕຠາຕິ ກມ຺ເມສຸ ຈິຓ຺ຓວສິຕາ. ຕພ຺ພິປຣີ ເຕນ ສສງ຺ຂາຣິກກາຣຓໍ ເວທິຕພ຺ພໍ. ອິເມສໍປນ ຈິຕ຺ຕານໍ ອຸປ຺ປຕ຺ຕິ ວິຘານໍ ວິສຸທ຺ຘິມຄ຺ເຄ ຄເຫຕພ຺ພໍ. ອຏ຺ຐປີຕິ ປິສທ຺ເທນ ເນສໍ ລພ຺ຠມານກມ຺ມປຖເຠທໂຕ ກາລ ສນ຺ຕານາ ຣມ຺ມຓາທິ ເຠທໂຕຈ ອເນກວິຘຕ຺ຕໍ ສມ຺ປິຓ຺ເຑຕີຕິ.

ໂລຠມູລຈິຕ຺ຕສ຺ສ ປຣມຕ຺ຖທິປນາ ນິຏ຺ຐິຕາ.

໒໕. ໂທສມູລຈິຕ຺ເຕ ທຸຏ຺ຐຸມໂນຠິ ທຸມ຺ມໂນ. ວິຣູປໍ ຈິຕ຺ຕໍ. ທຸຏ຺ຐຸມໂນ ເອຕສ຺ສາຕິວາ ທຸມ຺ມໂນ. ວິຣູປຈິຕ຺ຕສມງ຺ຄີປຸຄ຺ຄໂລ. ທຸມ຺ມນສ຺ສ ຠາໂວ ໂທມນສ຺ສໍ. ມານສິກທຸກ຺ຂເວທນາເຍຕໍ ອຘິວຈນໍ. ສາ ຫິ ອຕ຺ຕນາ ສຫຄເຕ ຈິຕ຺ເຕວາ ຕໍ ສມງ຺ຄີປຸຄ຺ຄເລວາ ທຸມ຺ມນາ ຠິຘານສ຺ສວາ ອຍໍ ໂສ ທຸມ຺ມໂນຕິ ທຸມ຺ມນພຸທ຺ຘິຍາວາ ປວຕ຺ຕິນິມິຕ຺ຕໍ ໂຫຕີຕິ. ເສສໍ ເຫຏ຺ຐາ ວຸຕ຺ຕນຍເມວ. ໂທມນສ຺ເສນ ສຫ ຄຕນ຺ຕິ ສມາໂສ. ປຏິຫຎ຺ຎຕີຕິ ປຏິໂຆ. ໂທໂສ. ໂສຫິ ອຸປ຺ປຊ຺ຊມາໂນ ສມ຺ປຍຸຕ຺ຕຘມ຺ເມປິ ປຏິຫນຕິ. ລູເຂ ສນ຺ຕຕ຺ເຕ ກໂຣຕິ. ອຕ຺ຕໂນ ວຕ຺ຖຸມ຺ປິ ປຏິຫນຕິ. ຫທຍປ຺ປເທສໍ ທຫຕິ. ຕໍ ປຸຄ຺ຄລໍ ທຸມ຺ມຸຂໍ ກໂຣຕິ, ອຕ຺ຕໂນ ອາຣມ຺ມຓໍປິ ປຏິຫນຕິ. ຕໍ ພາຘຍ ມາໂນ ຄຓ຺ຫາຕິ. ຕສ຺ມາ ປຏິໂຆຕິ ວຸຈ຺ຈຕີຕິ.

໒໖. ເອຕ຺ຖ ສິຍາ. ສງ຺ຂາໂຣ ຕາວ ອິມສ຺ສ ຈິຕ຺ຕສ຺ສ ເຠທ ກໂຣຕິ ຕສ຺ສ ອິຘ ຄຫຓໍ ຍຸຕ຺ຕໍ. ເວທນາ ປຏິຆາປນ ເຠທກຣາ ນ ໂຫນ຺ຕີຕິ ເຕ ອິຘ ນ ຄເຫຕພ຺ພາຕິ. ວຸຈ຺ຈເຕ, ໂທມນສ຺ສຄ຺ຄຫຓໍ ຕາວ ອິມສ຺ສ ຈິຕ຺ຕສ຺ສ ກທາຈິ ອຎ຺ຎເວທນາໂຍຄຕາ ປສງ຺ຄນິວຕ຺ຕນຕ຺ຖນ຺ຕິ. ຍທາຫິ ຣາຊາໂນ ຫສມານາເຍວ ໂຈຣວຘໍ ເປເສນ຺ຕິ. ຍທາຈ ຊນາ ອຕ຺ຕໂນ ເວຣີນໍ ມຣເຓ ຕຸຏ຺ຐິໍ ປເວເທນ຺ຕິ. ມຣຓໍ ອຠິນນ຺ທນ຺ຕິ. ຍທາຈ ພາລຊນາ ຫສມານາວ ມິຄປກ຺ຂິໂນ ມາເຣນ຺ຕິ. ຕທາ ອິທໍ ນຸໂຂ ໂສມນສ຺ເສນ ຍຸຕ຺ຕນ຺ຕິ ອຕ຺ເຖວ ປສງ຺ໂຄ. ອຸເປກ຺ຂາໂຍເຄປນ ວຕ຺ຕພ຺ພເມວ ນຕ຺ຖິ. ຕປ຺ປສງ຺ຄນິວຕ຺ຕນຕ຺ຖໍ ໂທມນສ຺ສຄ຺ຄຫຓນ຺ຕິ. ປຏິຆຄ຺ຄຫຓໍປິ ອຎ຺ຎຘມ຺ມສມ຺ປຍຸຕ຺ຕຕາ ປສງ຺ຄນິວຕ຺ຕນຕ຺ຖໍ. ຕຖາຫິ ເຍ ນຕ຺ຖິກາເຫຕຸກາ ກິຣິຍມິຈ຺ຉາ ທິຏ຺ຐິກາ ປາຓວເຘ ອປຸຎ຺ຎໍນາມ ນຕ຺ຖີຕິ ຄຓ຺ຫນ຺ຕິ. ເຍຈ ມນຸສ຺ສປາຓ ວເຘເອວ ອປຸຎ຺ຎໍ ໂຫຕິ, ຕິຣຈ຺ຉານຄຕປາຓວເຘ ອປຸຎ຺ຎໍ ນຕ຺ຖີຕິ ຄຓ຺ຫນ຺ຕິ. ເຍຈ ປາຓວຘໍ ກຕ຺ວາ ຍຎ຺ຎໍ ຍຊນ຺ຕານໍ ມຫນ຺ຕໍ ປຸຎ຺ຎໍ ໂຫຕິ, ທິພ຺ພສໍວຕ຺ຕນິກນ຺ຕິ ຄຓ຺ຫນ຺ຕິ. ເຕ ສກ຺ກາຍທິຏ຺ຐິຍາ ວິສ຺ສຏ຺ຐາ ປາຓວຘໍ ສຍໍວາ ກໂຣນ຺ຕິ. ອຎ຺ເຎວາ ເປເສນ຺ຕິ. ຕທາ ອິທໍ ທິຏ຺ຐິຍາປິ ສມ຺ປຍຸຕ຺ຕໍ ສິຍາຕິ ປສງ຺ໂຄ ໂຫຕິເຍວ. ເຍປນ ສມ຺ມາທິຏ຺ຐິເກສຸ ພາລາ ອພ຺ຍຕ຺ຕາ, ເຕ ກທາຈິ ເຕສໍ ມິຈ຺ຉາທິຏ຺ຐິການໍ ລທ຺ຘິໍ ຄເຫຕ຺ວາ ປາຓໍ ວຘນ຺ຕາ ອາທິໂຕ ເວມຕິກຊາຕາວ ໂຫນ຺ຕິ. ຕທາເຕສໍ ອິທໍ ວິຈິກິຈ຺ຉາຍປິ ຍຸຕ຺ຕໍ ສິຍາຕິ ປສງ຺ໂຄ ໂຫຕິ. ຕປ຺ປສງ຺ຄ ນິວຕ຺ຕນຕ຺ຖໍ ປຏິຆຄ຺ຄຫຓນ຺ຕິ. ອິຕຣຖາ ປຸຣິມ ຈິຕ຺ຕສ຺ສ ໂລຠສຫຄຕຠາໂວວິຍ ອິມສ຺ສ ປຏິຆສມ຺ປຍຸຕ຺ຕຠາໂວ ຈູຬນິຄເມເນວ ສິທ຺ໂຘຕິ ເຕສໍ ຄຫຓໍ ນິຣຕ຺ຖກໍ ສິຍາຕິ. ເອຕ຺ຖຈ ອິສ຺ສາມຈ຺ຉຣິຍກຸກ຺ກຸຈ຺ຈານໍ ຖິນມິທ຺ຘສ຺ສຈ ອຄ຺ຄຫຓໍ ປຸຣິມຈິຕ຺ເຕ ມານຖິນມິທ຺ຘນເຍນ ເວທິຕພ຺ພໍ. ອຍເມຕ຺ຖ ປຣມຕ຺ຖທີປນາ.

[໒໘] ວິຠາວນິຍໍ ປນ ມຫາຏີກາຍຎ຺ຈ

‘‘ອສາຘາຣຓ ຘມ຺ມວເສນ ຈິຕ຺ຕສ຺ສ ອຸປລກ຺ຂຓຕ຺ຖໍ ໂທມນສ຺ສຄ຺ຄຫຓ’’ນ຺ຕິ ວຸຕ຺ຕໍ. ຕຕ຺ຖ ອສາຘາຣຓຘມ຺ມວເສນາຕິ ອິທໍ ຕາວ ນຍຸຊ຺ຊຕິ.

[໒໙] ສຕິປິ ອິມສ຺ສ ໂສມນສ຺ສຸເປກ຺ຂາສຫຄຕຠາເວ ອນຎ຺ຎສາຘາຣເຓເນວ ໂທມນສ຺ເສນ ອິມສ຺ສ ອຸປລກ຺ຂຓຕ຺ຖນ຺ຕິ ອຕ຺ຖສ຺ສ ອາປຊ຺ຊນໂຕ. ຍຖາຕໍ ສຕິປິ ປຸຣິມສ຺ສ ອິມສ຺ສຈ ຈິຕ຺ຕສ຺ສ ໂມຫສຫຄຕຠາເວ ອນຎ຺ຎສາຘາຣເຓເນວ ໂລເຠນ ປຏິເຆນຈ ອຸປລກ຺ຂຓຕ຺ຖໍ ໂລຠສຫຄຕປຏິຆ ສມ຺ປຍຸຕ຺ຕຄ຺ຄຫຓນ຺ຕິ. ອຸປລກ຺ຂຓຕ຺ຖນ຺ຕິ ຈ ນ ວຕ຺ຕພ຺ພໍ.

ເອວຎ຺ຫິ ສຕິ ປາກເຏນ ໂທມນສ຺ເສນ ອປາກຏານໍ ອຎ຺ຎເວທນາ ນໍປິ ອິຘ ລທ຺ຘຠາວໍ ອຸປລກ຺ເຂຕີຕິ ອາປຊ຺ຊຕິ. ຍຖາ ລທ຺ຘາຕປຕ຺ໂຕ ຣາຊກຸມາໂຣຕິ.

[໓໐] ຍຎ຺ຈ ວິຠາວນິຍໍ

‘‘ປຏິຆສມ຺ປຍຸຕ຺ຕຠາໂວປນ ອຸຠິນ຺ນໍ ເອກນ຺ຕ ສຫຈາຣິຕາ ທສ຺ສນຕ຺ຖໍ ວຸຕ຺ໂຕ’’ຕິ ວຸຕ຺ຕໍ. ຕໍປິ ນ ສຸນ຺ທຣໍ.

ອິມສ຺ສ ຈູຬນິຄເມເນວ ຕທຕ຺ຖສິທ຺ຘິໂຕຕິ.

໒໗. ເອຕ຺ຖຈ ໂທສຊ຺ຌາສຍຕາ, ອຄມ຺ຠີຣປ຺ປກຕິຕາ, ອປ຺ປສ຺ສຸກຕາ, ອາຆາຕວຕ຺ຖຸສມາໂຍໂຄວາ, ອນິຏ຺ຐາຣມ຺ມຓສມາໂຍ ໂຄວາ ໂທມນສ຺ສສ຺ສ ປຏິຆສ຺ສຈ ກາຣຓໍ. ຕຕ຺ຖ ໂທສ ພຫຸລ ຠາວໂຕ ອາຄຕວເສນ ໂທສຊ຺ຌາສຍຕາ ທຏ຺ຐພ຺ພາ. ອຄມ຺ຠີຣປ຺ປກຕິຕາ ຫີນຊ຺ຌາສຍຕາ. ອປ຺ປສ຺ສຸຕສ຺ສຈ ອນິຏ຺ຐ ໂລກ ຘມ຺ເມຫິຜຸຏ຺ຐສ຺ສ ຕໍກຸເຕຕ຺ຖລພ຺ຠາຕິ ປຈ຺ຈເວກ຺ຂນາ ນຕ຺ຖີຕິ. ອິເມສມ຺ປິ ທ຺ວິນ຺ນໍ ອຸປ຺ປຕ຺ຕິວິຘານໍ ວິສຸທ຺ຘິມຄ຺ເຄ ຄເຫຕພ຺ພໍ. ປິສທ຺ທສ຺ສ ອຕ຺ໂຖປິ ວຸຕ຺ຕນໂຍເອວາຕິ.

ໂທສມູລຈິຕ຺ຕສ຺ສ ປຣມຕ຺ຖທິປນາ ນິຏ຺ຐິຕາ.

໒໘. ໂມຫມູລຈິຕ຺ເຕ ວິຈິກິຈ຺ຉຸທ຺ຘຈ຺ຈານໍ ປທຕ຺ໂຖ ອຸປຣິ ອາຄມິສ຺ສຕິ. ຍສ຺ມາປນ ອິທໍ ຈິຕ຺ຕໍ ມູລນ຺ຕຣວິຣເຫນ ລທ຺ໂຘກາເສນ ສຸຏ຺ຐຸພລວນ຺ເຕນ ໂມເຫນເຈວ ສໍສປ຺ປມານວິກ຺ຂິປມາເນຫິ ວິຈິກິຈ຺ຉຸທ຺ຘຈ຺ເຈຫິ ຈ ຍຸຕ຺ຕໍ ໂຫຕິ. ຕສ຺ມາ ອິຘ ເວທນາປິ ອາຣມ຺ມຓໍ ອຘິມຕ຺ຕໂຕ ອນຸຠວິຕຸໍ ນ ສກ຺ໂກຕີຕິ ອຸເປກ຺ຂາເວທນາວ ຍຸຕ຺ຕາ ໂຫຕິ. ເອວໍ ສນ຺ເຕປິ ອິທໍ ຈິຕ຺ຕໍ ໂສມນສ຺ສ ໂທມນສ຺ສ ສຫຄຕານໍປິ ອນນ຺ຕເຣ ອຸປ຺ປຊ຺ຊຕິ. ຕສ຺ມາ ຕທຸຠຍເວທນາຫິປິ ອິທໍ ຍຸຕ຺ຕໍ ສິຍາຕິ ປສງ຺ໂຄ ໂຫຕີຕິ ຕປ຺ປສງ຺ຄນິວຕ຺ຕນຕ຺ຖໍ ອິຘ ອຸເປກ຺ຂາຄຫຓໍ ກຕໍ. ອນຎ຺ຎຈິຕ຺ຕສາຘາຣເຓນ ຘມ຺ເມນ ຈິຕ຺ຕສ຺ສ ນິຍມນຕ຺ຖໍ ວິຈິກິຈ຺ຉາຄຫຓໍ. ອຸທ຺ຘຈ຺ຈໍ ປນ ສພ຺ພາກຸສເລສຸ ຍຸຕ຺ຕໍປິ ອິຘ ລທ຺ໂຘກາສໍ ຫຸຕ຺ວາ ສຸຏ຺ຐຸ ພລວໍ ໂຫຕີຕິ ທສ຺ສນຕ຺ຖໍ ອິເຘວ ຄຫິຕນ຺ຕິ ທຏ຺ຐພ຺ພໍ. ເຕເນວຫິ ຘມ຺ມສງ຺ຄຓິຍໍ ຘມ຺ມຸທ຺ເທສວາເຣ ອຸທ຺ຘຈ຺ຈໍ ອຎ຺ເຎສຸ ປາປຈິຕ຺ເຕສຸ ສຣູປໂຕ ອນຸທ຺ຘຣິຕ຺ວາ ເຍວາປນກຠາເວເນວ ວຸຕ຺ຕໍ. ອິມສ຺ມິໍ ອນ຺ຕິມຈິຕ຺ເຕເອວ ສຣູປໂຕ ອຸທ຺ຘຏນ຺ຕິ ທຏ຺ຐພ຺ພໍ. ຍສ຺ມາຈ ອິທໍຈິຕ຺ຕທ຺ວຍໍ ສຕ຺ຕານໍ ປກຕິສຠາວຠູຕນ຺ຕິ ປໂຍເຄນ ວາ ອຸປາເຍນ ວາ ເກນຈິ ອຸປ຺ປາເທຕພ຺ພໍ ນາມ ນຕ຺ຖິ. ສພ຺ພກາລມ຺ປິ ຠວງ຺ຄຈິຕ຺ຕໍວິຍ ອໂນສກ຺ກມານໍ ອສໍສີທມານໍ ອກິຈ຺ເຉນ ອກສິເຣນ ປວຕ຺ຕຕິ. ຕສ຺ມາ ເອກນ຺ເຕນ ອສງ຺ຂາຣິກເມວ ໂຫຕີຕິ ກຕ຺ວາ ອິຘ ສງ຺ຂາຣເຠໂທ ນ ຄຫິໂຕຕິ ທຏ຺ຐພ຺ພໍ. ເຕເນວຈ ປາຬິຍໍປິ ປຸຣິມຈິຕ຺ເຕສຸວິຍ ອິຘ ສສງ຺ຂາເຣນາຕິ ທຸຕີຍຈິຕ຺ຕວາໂຣ ນວຸຕ຺ໂຕຕິ. ອຍເມຕ຺ຖ ປຣມຕ຺ຖທີປນາ.

[໓໑] ວິຠາວນິຍໍ ປນ

ອິມານິ ທ຺ເວ ຈິຕ຺ຕານິ ອຕິສມ຺ມຸຬ຺ຫຕາຍ ອຕິຈຎ຺ຈລຕາຍ ຈ ສພ຺ພຕ຺ຖປິ ຣຊ຺ຊນທຸສ຺ສນຣຫິຕານິ ໂຫນ຺ຕິ. ຕສ຺ມາ ອຸເປກ຺ຂາ ສຫຄຕາເນວ ປວຕ຺ຕນ຺ຕີຕິ ວຸຕ຺ຕໍ. ຕໍ ນ ສຸນ຺ທຣໍ.

ຣຊ຺ຊນ ສຫິຕານໍປິ ໂລຠມູລ ຈິຕ຺ຕານໍ ອຸເປກ຺ຂາ ໂຍຄສ຺ສ ທິຏ຺ຐຕ຺ຕາຕິ.

[໓໒] ຍຎ຺ຈ ຕຕ຺ຖ ມຫາຏີກາຍຎ຺ຈ

‘‘ຕໂຕເຍວຈ ສຠາວຕິກ຺ຂຕາຍ ອຸສ຺ສາເຫຕພ຺ພຕາຍຈ ອຠາວໂຕ ສງ຺ຂາຣເຠໂທປິ ເນສໍ ນຕ຺ຖີ’’ຕິ ວຸຕ຺ຕໍ. ຕຕ຺ຖ ສຠາວຕິກ຺ຂຕາຍ ອຠາວໂຕຕິ ອິມິນາ ອິມສ຺ສ ອສງ຺ຂາຣິກຠາວໍ ປຏິກ຺ຂິປຕິ. ອຸສ຺ສາເຫຕພ຺ພຕາຍ ອຠາວໂຕຕິ ອິມິນາ ສສງ຺ຂາຣິກຠາວໍ ປຏິກ຺ຂິປຕິ. ຕທຸຠເຍ ປນ ອິທໍ ຈິຕ຺ຕທ຺ວຍໍ ສພ຺ພໂສ ສງ຺ຂາຣວິມຸຕ຺ຕໍ ໂຫຕີຕິ ທສ຺ເສຕິ. ຕໍ ອຏ຺ຐກຖາຍປິ ຕາວ ນ ສເມຕິ.

ປຏິຈ຺ຈສມຸປ຺ປາທວິຠງ຺ຄອຏ຺ຐກຖາຍຎ຺ຫິ ສງ຺ຂາຣເຠເທນ ອວິຊ຺ຊາຍ ທຸວິຘຠາໂວວ ວຸຕ຺ໂຕ. ຍທິຈ ອິທໍທ຺ວຍໍ ສງ຺ຂາຣມຸຕ຺ຕໍ ສິຍາ. ເອວໍ ສຕິ ອິຘ ໂມໂຫປິ ສງ຺ຂາຣມຸຕ຺ໂຕ ສິຍາ. ໂສຈ ອວິຊ຺ຊາເຍວາຕິ ຕິວິຘຠາໂວວ ອວິຊ຺ຊາຍ ຕຕ຺ຖ ວຕ຺ຕພ຺ໂພ. ນຈ ວຸຕ຺ໂຕຕິ. ເອວໍ ຕາວ ອຏ຺ຐກຖາຍ ນສເມຕິ.

[໓໓] ຍສ຺ມາຈ ອິຘ ຕິກ຺ຂຠາໂວນາມ ວິນາ ສງ຺ຂາເຣນ ເກວລໍ ປກຕິ ປຈ຺ຈຍ ຄຓ ວເສເນວ ປວຕ຺ຕນສມຕ຺ຖຕາ ວຸຈ຺ຈຕິ. ອິທຎ຺ຈ ຈິຕ຺ຕໍ ຕເຖວ ປວຕ຺ຕຕິ. ຕສ຺ມາ ອິທໍ ສຠາວຕິກ຺ຂໍ ນ ໂຫຕີຕິ ນ ສກ຺ກາ ວຕ຺ຕຸນ຺ຕິ.

ລທ຺ໂຘກາເສນ ໂມເຫນ ສຸຏ຺ຐຸ ມຸຍ຺ຫນ຺ຕີຕິ ໂມຫມູຫານີຕິ ວຕ຺ຕພ຺ເພ ນິຣຸຕ຺ຕນເຍນ ໂມມູຫານີຕິ ວຸຕ຺ຕໍ.

໒໙. ອິຈ຺ເຈວນ຺ຕິອາທິ ມຫານິຄມນໍ. ຕຕ຺ຖ ອິຈ຺ເຈວນ຺ຕິ ອິຕິ ເອວໍ. ນິປາຕສມຸທາໂຍ ເຫສ. ປຈ຺ຉິໂມວາ ເອວໍ ສທ຺ໂທ ປຸຣິມສ຺ສ ອິຕິສທ຺ທສ຺ສ ອຕ຺ຖວຈໂນ. ອິຈ຺ເຈວນ຺ຕິວາ ວິສຸໍ ເອໂກ ນິປາໂຕ. ສພ຺ພຖາປິ ອິມິນາ ໂສມນສ຺ສສຫຄຕນ຺ຕິອາທິນາ ວຸຕ຺ຕປ຺ປກາເຣ ນາຕິ ອຕ຺ໂຖ ທຏ຺ຐພ຺ໂພ. ອິທຎ຺ຈ ທ຺ວາທສາຕິ ເອຕ຺ຖ ວິເສສນໍ ເວທິຕພ຺ພໍ. ສພ຺ພຖາປີຕິ ຘມ຺ມສງ຺ຄຓີຍໍ ວຸຕ຺ເຕນ ປກາເຣນາປິ ທ຺ວາທເສວ. ວິຠງ຺ເຄ ວິຠຕ຺ເຕນ ປກາເຣນາປິ ທ຺ວາທເສວ. ຘາຕຸກຖາທີສຸ ວຸຕ຺ເຕນ ປກາເຣນາປິ ທ຺ວາທເສວ. ເຕສຸ ເຕສຸ ສຸຕ຺ຕນ຺ເຕສຸ ວຸຕ຺ເຕນ ປກາເຣນາປິ ທ຺ວາທເສວ. ກາລເທສ ສນ຺ຕານາທິ ເຠທຠິນ຺ເນນ ປກາເຣນາປິ ທ຺ວາທເສວ. ກຖໍ ທ຺ວາທເສວາຕິ. ອິຈ຺ເຈວໍ ທ຺ວາທເສວາຕິ ໂຍເຊຕພ຺ພໍ.

[໓໔] ວິຠາວນິຍໍ ປນ

ເຫຏ຺ຐາ ວຸຕ຺ໂຕ ສມ຺ປໂຍຄາທິ ອາກາໂຣວ ວິຠາວິໂຕ. ໂສປນ ອິຈ຺ເຈວນ຺ຕິ ອິມິນາວ ສິທ຺ໂຘຕິ.

ອກຸສລຈິຕ຺ຕານີຕິ ກຸສລປຏິວິຣຸທ຺ຘສຠາວຕ຺ຕາ ເອວໍ ລທ຺ຘນາ ມານິ ຈິຕ຺ຕານິ. ເອຕ຺ຖຈ ເອກນ຺ເຕນ ສທ຺ຘາທໂຍເອວ ກຸສລານາມ. ໂມຫາທໂຍເອວ ອກຸສລາ ນາມ. ຈິຕ຺ຕໍປນ ຜສ຺ສາທໂຍ ວິຍ ອຎ຺ຎສມານເມວ ໂຫຕິ, ນ ຫິ ອາຣມ຺ມຓ ວິຊານນໍວາ ເອກນ຺ເຕນ ມຸຍ຺ຫນາທິວິຍ ສາວຊ຺ຊໍວາ ໂຫຕິ. ສທ຺ທຫນາທິວິຍ ອນວຊ຺ຊໍວາຕິ. ຕໍປນ ອກຸສເລຫິ ຍຸຕ຺ຕໍ ອກຸສລນ຺ຕິ ວຸຈ຺ຈຕິ. ກຸສເລຫິ ຍຸຕ຺ຕໍ ກຸສລນ຺ຕິ. ສທ຺ຘາທີນໍປນ ໂມຫາທີນຎ຺ຈ ປຏິວິຣຸທ຺ຘຠາໂວ ຍຖາກ຺ກມໍ ປຫາຍກປຫາຕພ຺ພຠາເວນ ເວທິຕພ຺ໂພ. ອກຸສລຘມ຺ມາຫິ ທຸພ຺ພລາ ໂຫນ຺ຕິ. ສຸວຓ຺ຓປ຺ປຏິຣູປກາວິຍ ເຜຄ຺ຄຸຠູຕາ ອຠາວນາຣຫາ ປຸນປ຺ປຸນໍ ອາເສວີຍມານາປິ ຈຎ຺ຈລນ຺ຕິເຍວ ວິກ຺ກິຣນ຺ຕິເຍວ. ນິຍາມໍ ໂອກ຺ກມນ຺ຕາປິ ເອກສ຺ມິໍຠເວ ເອວ ອປາຍຠາຄິຕາຍ ໂອກ຺ກມນ຺ຕິ. ນປນ ກຸສລມູລານິ ສພ຺ພໂສ ປຈ຺ຉິນ຺ທິຕ຺ວາ ສຕ຺ເຕ ວຏ຺ຏໂສຕນິຍເຕ ກາຕຸໍ ສກ຺ໂກນ຺ຕິ. ກຸສລຘມ຺ມາປນ ພລວນ຺ຕາ ໂຫນ຺ຕິ. ຊາຕິສຸວຓ຺ຓາວິຍ ສາຣຠູຕາ ຠາວນາຣຫາ ປຸນປ຺ປຸນໍ ອາເສວີຍມານາ ຖິຣຕຣປຕ຺ຕາ ໂລກິເຍສຸ ຍາວ ອິທ຺ຘິວິຘານາ ໂລກຸຕ຺ຕເຣສຸຈ ຍາວ ອຣຫຕ຺ຕມຄ຺ຄາ ວຸທ຺ຘິວິຣຸຬ຺ຫີຘມ຺ມາ ໂຫນ຺ຕິ. ນິຍາມໍ ໂອກ຺ກມນ຺ຕາ ອປາຍໂສຕໍວາ ວຏ຺ຏໂສ ຕໍວາ ສພ຺ພໂສ ສມຸຈ຺ຉິນ຺ທິຕ຺ວາ ອນຸປາທິເສສນິພ຺ພານຠາຄິຕາຍ ໂອກ຺ກມນ຺ຕິ. ຕສ຺ມາ ກຸສລ ຘມ຺ມາເອວ ປຫາຍການາມ. ອິຕເຣປນ ປຫາຕພ຺ພາເອວ ນາມາຕິ ເວທິຕພ຺ພາ. ອປິຈ ກຸສລຘມ຺ມານາມ ອນ຺ຕມໂສ ອາໂລປຠິກ຺ຂາ ທານມຕ຺ຕາປິ ໂລເກເຠສຊ຺ຊວິຘານານິວິຍອກຸສລປ຺ປຫານາຍ ເອວ ປຓ຺ຑິເຕຫິປຎ຺ຎປີຍນ຺ຕິ ກຣີຍນ຺ຕິ ຈ, ຕສ຺ມາ ເຕເອວ ປຫາຍກາ. ອກຸສລຘມ຺ມາປນ ໂລເກ ນານາໂຣຄຊາຕິໂຍວິຍ ສກລໂລກສ຺ສ ປກຕິສຠາວຠູຕາເອວ ໂຫນ຺ຕີຕິ ເຕ ປຫາຕພ຺ພາເອວາຕິ. ສມນ຺ຕໂຕ ອນວເສສໂຕ ອາທິຍິໍສຸ ຄຓ຺ຫິຍິໍສູຕິ ສມຕ຺ຕານິ. ອປິຈ ສມຕ຺ຕານີຕິ ນິຏ຺ຐິຕານິ ປຣິປຸຓ຺ຓານິວາ. ອຏ຺ຐຘາຕິອາທິສງ຺ຄຫຄາຖາ. ໂລໂຠມູລໍ ເອເຕສນ຺ຕິ ສມາໂສ. ທ຺ວາທສາ ກຸສລາ ສິຍຸນ຺ຕິ ເອຕ຺ຖ ສິຍຸນ຺ຕິ ນິປາຕປທໍ ອິຘ ທຏ຺ຐພ຺ພໍ. ອກຸສລ ຈິຕ຺ຕານິ ທ຺ວາທສ ຠວນ຺ຕີຕິ ອຕ຺ໂຖ.

ອິຕິ ປຣມຕ຺ຖທີປນິຍານາມ ອຠິຘມ຺ມຕ຺ຖສງ຺ຄຫສ຺ສ

ຈຕຸຕ຺ຖວຓ຺ຓນາຍ ອກຸສລຈິຕ຺ຕສ຺ສ

ປຣມຕ຺ຖທິປນາ ນິຏ຺ຐິຕາ.

໓໑. ເອວໍ ສພ຺ພນິຫີນໍ ອກຸສລໍ ສງ຺ຄເຫຕ຺ວາ ອິທານິ ອເຫຕຸກໍ ສງ຺ຄຓ຺ຫນ຺ໂຕ ຕຕ຺ຖຈ ສພ຺ພນິຫີນໍ ອກຸສລວິປາກໍ ຕາວ ທສ຺ເສຕຸໍ ອຸເປກ຺ຂາສຫຄຕນ຺ຕິອາທິມາຫ.

[໓໕] ວິຠາວນິຍໍ ປນ

ຕໍ ອກຸສລ ວິປາກຕ຺ຕາເຍວ ອກຸສລານນ຺ຕຣໍ ປຖມໍ ທສ຺ສິຕນ຺ຕິ ອຘິປ຺ປາເຍນ ຍໍ ວຸຕ຺ຕໍ ‘‘ເຕສໍ ອກຸສລວິປາກາ ທິວເສນ ຕິວິຘຠາເວປິ ອກຸສລານນ຺ຕຣໍ ອກຸສລວິປາເກເຍວ ວິຠຊິຕຸ’’ນ຺ຕິ. ຕໍ ນ ສຸນ຺ທຣໍ.

ເອວຎ຺ຫິ ສຕິ ກຸສລວິປາການິປິ ກຸສລາ ນນ຺ຕເຣເອວ ວຕ຺ຕພ຺ພານິ ສິຍຸນ຺ຕິ.

໓໑. ຈກ຺ຂຸໂສຕາທີນໍ ປທຕ຺ໂຖ ອຸປຣິ ອາຄມິສ຺ສຕິ. ວິຊານາຕີຕິ ວິຎ຺ຎາຓໍ. ຍຖາຫ-ວິຊານາຕິ ວິຊານາຕີຕິ ໂຂ ຠິກ຺ຂເວ ຕສ຺ມາວິຎ຺ຎາຓນ຺ຕິ ວຸຈ຺ຈຕີຕິ. ຈກ຺ຂຸໍ ນິສ຺ສິຕໍ ວິຎ຺ຎາຓໍ ຈກ຺ຂຸວິຎ຺ຎາຓໍ. ຈກ຺ຂຸນາວາ ປຈ຺ຈຍຠູເຕນ ຊນິຕໍ ວິຎ຺ຎາຓໍ ຈກ຺ຂຸວິຎ຺ຎາຓໍ. ກມ຺ເມນວາ ຈກ຺ຂຸສ຺ສ ອຸປນີຕໍ ວິຎ຺ຎາຓໍ ຈກ຺ຂຸວິຎ຺ຎາຓໍ. ຈກ຺ຂຸໂຕວາ ຊາຕໍ ວິຎ຺ຎາຓໍ ຈກ຺ຂຸວິຎ຺ຎາຓໍ. ຈກ຺ຂຸສ຺ສວາ ອິນ຺ທ຺ຣິຍຠາເວນ ສາມິ ຠູຕສ຺ສ ວິຎ຺ຎາຓໍ ຈກ຺ຂຸວິຎ຺ຎາຓໍ. ຈກ຺ຂຸສ຺ມິໍວາ ອຸປ຺ປນ຺ນໍວິຎ຺ຎາຓໍ ຈກ຺ຂຸວິຎ຺ຎາຓໍ. ເອສນໂຍ ໂສຕວິຎ຺ຎາຓາທີສຸປິ. ປາຬິຍໍປນ ມຫາ ຕຓ຺ຫາສງ຺ຂຍສຸຕ຺ເຕ –

ເສຍ຺ຍຖາປິ ຠິກ຺ຂເວ ກຏ຺ຐຎ຺ຈ ປຏິຈ຺ຈ ອຄ຺ຄິ ຊລຕິ. ກຏ຺ຐຄ຺ຄີຕ຺ເວວ ສງ຺ຂ຺ຍໍ ຄຈ຺ຉຕິ. ສກລິກຎ຺ຈ ປຏິຈ຺ຈ ອຄ຺ຄິ ຊລຕິ. ສກລິ ກຄ຺ຄີຕ຺ເວວ ສງ຺ຂ຺ຍໍ ຄຈ຺ຉຕິ. ຕິຓຎ຺ຈ ປຏິຈ຺ຈ ອຄ຺ຄິ ຊລຕິ. ຕິຓຄ຺ຄີ ຕ຺ເວວ ສງ຺ຂ຺ຍໍ ຄຈ຺ຉຕິ. ໂຄມຍຎ຺ຈ ປຏິຈ຺ຈ ອຄ຺ຄິ ຊລຕິ. ໂຄມຍຄ຺ຄີຕ຺ເວວ ສງ຺ຂ຺ຍໍ ຄຈ຺ຉຕິ. ຖຸສຎ຺ຈ ປຏິຈ຺ຈ ອຄ຺ຄິ ຊລຕິ. ຖຸສຄ຺ຄີຕ຺ເວວ ສງ຺ຂ຺ຍໍ ຄຈ຺ຉຕິ. ສງ຺ກາຣຎ຺ຈ ປຏິຈ຺ຈ ອຄ຺ຄິ ຊລຕິ. ສງ຺ກາຣຄ຺ຄີຕ຺ເວວ ສງ຺ຂ຺ຍໍ ຄຈ຺ຉຕິ. ເອວເມວໂຂ ຠິກ຺ຂເວ ຈກ຺ຂຸຎ຺ຈ ປຏິຈ຺ຈ ຣູເປຈ ອຸປ຺ປຊ຺ຊຕິ ວິຎ຺ຎາຓໍ. ຈກ຺ຂຸວິຎ຺ຎາຓນ຺ເຕວ ສງ຺ຂ຺ຍໍ ຄຈ຺ຉຕິ. ໂສຕຎ຺ຈ ປຏິຈ຺ຈ ສທ຺ເທ ຈ ອຸປ຺ປຊ຺ຊຕິ ວິຎ຺ຎາຓໍ. ໂສຕວິຎ຺ຎາຓນ຺ເຕວ ສງ຺ຂ຺ຍໍ ຄຈ຺ຉຕິ. ຆານຎ຺ຈ ປຏິຈ຺ຈ ຄນ຺ເຘຈ ອຸປ຺ປຊ຺ຊຕິ ວິຎ຺ຎາຓໍ. ຆານວິຎ຺ຎາຓນ຺ເຕວ ສງ຺ຂ຺ຍໍ ຄຈ຺ຉຕິ. ຊິວ຺ຫຎ຺ຈ ປຏິຈ຺ຈ ຣເສຈ ອຸປ຺ປຊ຺ຊຕິ ວິຎ຺ຎາຓໍ. ຊິວ຺ຫາວິຎ຺ຎາຓນ຺ເຕວ ສງ຺ຂ຺ຍໍ ຄຈ຺ຉຕິ. ກາຍຎ຺ຈ ປຏິຈ຺ຈ ໂຜຏ຺ຐພ຺ເພຈ ອຸປ຺ປຊ຺ຊຕິ ວິຎ຺ຎາຓໍ. ກາຍວິຎ຺ຎາຓນ຺ເຕວ ສງ຺ຂ຺ຍໍ ຄຈ຺ຉຕິ. ມນຎ຺ຈ ປຏິຈ຺ຈ ຘມ຺ເມຈ ອຸປ຺ປຊ຺ຊຕິ ວິຎ຺ຎາຓໍ. ມໂນ ວິຎ຺ຎາຓນ຺ເຕວ ສງ຺ຂ຺ຍໍ ຄຈ຺ຉຕີຕິ ວຸຕ຺ຕໍ.

ຕຖາຕິ ອິມິນາ ອຸເປກ຺ຂາສຫຄຕນ຺ຕິ ປທໍ ອາກຑ຺ຒຕິ. ທຸກ຺ຂຍຕີຕິ ທຸກ຺ຂໍ. ສມ຺ປຍຸຕ຺ຕຘມ຺ເມ ຕໍ ສມງ຺ຄິປຸຄ຺ຄລໍວາ ພາຘຕິ ຫິໍສຕີຕິ ອຕ຺ໂຖ. ທຸຏ຺ຐຸວາ ຂນຕິ ກາຍິກສຸຂນ຺ຕິ ທຸກ຺ຂໍ. ທຸກ຺ກເຣນວາ ຂມິຕພ຺ພນ຺ຕິ ທຸກ຺ຂໍ. ທຸກ຺ກຣໍ ໂອກາສທານໍ ເອຕສ຺ສາຕິວາ ທຸກ຺ຂໍ. ກາຍິກທຸກ຺ຂເວທນາເຍວ ນາມໍ. ສຸຏ຺ຐຸ ປຏິມຸຂຎ຺ຈ ອິຈ຺ຉຕີຕິ ສມ຺ປຏິຈ຺ຉນໍ. ສຸຏ຺ຐູຕິ ອມຸຎ຺ຈມານໍ. ປຏິມຸຂນ຺ຕິ ອນຎ຺ຎາເປກ຺ຂໍ. ອິຈ຺ຉຕີຕິ ກາເມຕິ ອຠິນນ຺ທຕິ ປຏິຄ຺ຄຓ຺ຫຕິ. ເຕເນວຫິ ຠາສິຕໍ ອຠິນນ຺ທຸນ຺ຕິ ເອຕ຺ຖ ສມ຺ປຏິຈ຺ຉິໍ ສູຕິ ວຓ຺ຓຍິໍສຸ. ສຸຏ຺ຐຸ ຕີເຣຕິ ຕຸເລຕິ ວິຈາເຣຕີຕິ ສນ຺ຕີຣຓໍ. ຏີກາຍໍ ຕີເຣຕິ ນິຏ຺ຐາເປຕີຕິ ວຸຕ຺ຕໍ. ວິຠາວນິຍໍ ຕີເຣຕິ ວີມໍສຕີຕິ ວຸຕ຺ຕໍ.

໓໒. ເອຕ຺ຖຈ ຈກ຺ຂຸສ຺ສ ອສມ຺ຠິນ຺ນຕາ, ອາໂລກ ສນ຺ນິສ຺ສຍປ຺ປຏິລາໂຠ, ຣູປານໍ ອາປາຕາຄມນໍ, ມນສິກາໂຣຕິ ຈຕ຺ຕາໂຣ ປຈ຺ຈຍາ ຈກ຺ຂຸວິຎ຺ຎາຓສ຺ສ ອຸປ຺ປຕ຺ຕິກາຣຓານິ. ໂສຕສ຺ສ ອສມ຺ຠິນ຺ນຕາ ອາກາສສນ຺ນິສ຺ສຍປ຺ປຏິລາໂຠ, ສທ຺ທານໍ ອາປາຕາຄມນໍ ມນສິກາໂຣຕິ ໂສຕວິຎ຺ຎາຓສ຺ສ. ຆານສ຺ສ ອສມ຺ຠິນ຺ນຕາ, ວາສຸສນ຺ນິສ຺ສຍປ຺ປຏິລາໂຠ, ຄນ຺ຘານໍ ອາປາຕາຄມນໍ ມນສິກາໂຣຕິ ຆານວິຎ຺ຎາຓສ຺ສ. ຊິວ຺ຫາຍ ອສມ຺ຠິນ຺ນຕາ ອາໂປສນ຺ນິສ຺ສຍປ຺ປຏິລາໂຠ. ຣສານໍ ອາປາຕາຄມນໍ, ມນສິກາໂຣຕິ ຊິວ຺ຫາວິຎ຺ຎາຓສ຺ສ. ກາຍສ຺ສ ອສມ຺ຠິນ຺ນຕາ, ປຖວິສນ຺ນິສ຺ສຍປ຺ປຏິລາໂຠ, ຕິຓ຺ຓໍ ໂຜຏ຺ຐພ຺ພານໍ ອຎ຺ຎຕຣສ຺ສ ອາປາຕາຄມນໍ, ມນສິກາໂຣຕິ ກາຍວິຎ຺ຎາຓສ຺ສາຕິ. ເອຕ຺ຖຈ ອາໂລກ ອາກາສາທີນໍ ສນ຺ນິສ຺ສຍານໍ ຄຫຓໍ ເຕຫິ ວິນາ ຣູປາທີນໍ ປສາເທສຸ ອາປາຕາຄມນສ຺ເສວ ອຠາວໂຕຕິ ທຏ຺ຐພ຺ພໍ, ນ ຫິ ອາໂລເກ ສຕິ ຣູປານິ ສນ຺ນິຫິຕານິປິ ຈກ຺ຂຸມ຺ຫິ ອາປາຕມາຄຈ຺ຉນ຺ຕິ. ເອສນໂຍ ເສເສສຸປີຕິ. ຍໍປນ ອຏ຺ຐກຖາຍໍ -

ຈກ຺ຂຸສ຺ມິໍປນ ອສມ຺ຠິນ຺ເນປິ ພຫິທ຺ຘາຣູປາຣມ຺ມເຓ ອາປາຕໍ ອນາ ຄຈ຺ຉນ຺ເຕ ຈກ຺ຂຸວິຎ຺ຎາຓໍ ນຸປ຺ປຊ຺ຊຕິ. ຕສ຺ມິໍ ປນ ອາປາຕໍ ອາຄຈ຺ຉນ຺ເຕປິ ອາໂລກສນ຺ນິສ຺ສເຍ ອສຕິ ນຸປ຺ປຊ຺ຊຕີຕິ ວຸຕ຺ຕໍ.

ຕໍ ວິນາ ອາໂລເກນ ວິຎ຺ຎາຓຸປ຺ປຕ຺ຕິຍາ ອຠາວທສ຺ສນປຣໍ. ນປນ ອາປາກາຄມນໍນາມ ອາໂລເກ ອສຕິປິ ສມ຺ຠວຕີຕິ ທສ຺ສນປຣນ຺ຕິ ທຏ຺ຐພ຺ພໍ. ອິຕຣຖາ ຣຕ຺ຕນ຺ຘກາເຣປິ ຣູປານິ ຈກ຺ຂຸມ຺ຫິ ອາປາຕໍ ອາຄຈ຺ຉນ຺ຕີຕິ ອາປຊ຺ຊຕີຕິ. ອກຸສລສ຺ສ ວິປາການິ ອກຸສລ ວິປາການິ.

໓໓. ເອຕ຺ຖາ ເກນຏ຺ເຐນ ວິປາກໍນາມາຕິ. ວິປຈ຺ຈນຏ຺ເຐນ. ກິຎ຺ຈ ວິປຈ຺ຈນນ຺ຕິ. ຍຖາ ໂລເກ ອມ຺ພຜລາທີນໍ ຕຣຸຓຠາວໍ ອຕິກ຺ກມ຺ມ ປຣິຓຕຠາວປ຺ປຕ຺ຕິວິປຈ຺ຈນນ຺ຕິ ວຸຈ຺ຈຕິ. ເອວເມວໍ ອິຘປິ ວິປຈ຺ຈນໍ ເວທິຕພ຺ພນ຺ຕິ. ອຍຎ຺ຈ ອຕ຺ໂຖ ຈຕູຫິ ສມງ຺ຄີຕາຫິ ທີເປຕພ຺ໂພ. ຈຕສ຺ໂສຫິ ສມງ຺ຄີຕານາມ ເຈຕນາສມງ຺ຄິຕາ, ກມ຺ມສມງ຺ຄິຕາ, ອຸປຏ຺ຐານສມງ຺ຄິຕາ, ວິປາກສມງ຺ຄິຕາຕິ. ຕຕ຺ຖ ປຸພ຺ເພ ຕໍ ຕໍ ກມ຺ມາຍູຫນກາເລຍາ ກຸສລາກຸສລເຈຕນາຍ ຂຓຕ຺ຕຍສມງ຺ຄິຕາ. ອຍໍ ເຈຕນາສມງ຺ຄີຕານາມ. ສາປນ ເຈຕນາ ນິຣຸຊ຺ຌມານາ ສພ຺ພໂສ ອຠາວໍ ປຕ຺ວາ ນນິຣຸຊ຺ຌຕິ. ອາຍຕິໍປນ ວິປາກປາຕຸຠາວາຍ ອຕ຺ຕໂນ ສພ຺ພາກາຣປຣິປູຣໍ ກ຺ຣິຍາວິເສສໍ ຕສ຺ມິໍ ຈິຕ຺ຕສນ຺ຕາເນ ນິທຫິຕ຺ວາວ ນິຣຸຊ຺ຌຕິ. ໂສຈ ກ຺ຣິຍາວິເສໂສ ຍາວ ໂອກາສໍ ນລຠຕິ. ຕາວ ກປ຺ປສໍຕສຫສ຺ສໍປິ ຕໍສນ຺ຕານໍ ອນຸຄໂຕເຍວ ໂຫຕິ. ຍໍ ສນ຺ຘາຍ ຘມ຺ມປເທ –

ນ ຫິ ປາປໍ ກຕໍ ກມ຺ມໍ, ສຊ຺ຊຸຂີຣໍວ ມຸຈ຺ຈຕິ;

ທຫນ຺ຕໍ ພາລມນ຺ເວຕິ, ຠສ຺ມາ ຉນ຺ໂນວ ປາວໂກຕິ ວຸຕ຺ຕໍ.

ໂສປນ ວິສຸໍ ເອໂກ ປຣມຕ຺ຖຘມ຺ໂມຕິປິ ສງ຺ຂ຺ຍໍ ນຄຈ຺ຉຕິ, ອນຸສຍຘາຕຸໂຍວິຍາຕິ. ອຍໍ ກມ຺ມສມງ຺ຄິຕານາມ. ໂສປນ ຍທາ ອຕ຺ຕໂນ ອນຸຣູເປ ປຈ຺ຈເຍ ລຠຕິ. ຕທາ ວິປຈ຺ຈນຕ຺ຖາຍ ໂອກາສໍ ກໂຣຕິ. ກຖໍ ກໂຣຕີຕິ. ໂສ ອາສນ຺ນມຣຓສ຺ສ ສຕ຺ຕສ຺ສ ອຕ຺ຕານໍວາ ປຈ຺ຈຸປຏ຺ຐາເປຕິ. ອຕ຺ຕໂນ ນິມິຕ຺ຕໍວາ ປຈ຺ຈຸປຏ຺ຐາເປຕິ. ຄຕິນິມິຕ຺ຕໍວາ ປຈ຺ຈຸປຏ຺ຐາເປຕິ. ໂສຈ ສຕ຺ໂຕ ຕໍ ອມຸຎ຺ຈມາໂນ ຍທິ ຄຓ຺ຫາຕິ. ຕທາ ໂອກາສໍ ລຠຕິ. ອຍໍ ອຸປຏ຺ຐານສມງ຺ຄິຕານາມ. ຕໍ ອມຸຎ຺ຈິຕ຺ວາ ຈຸຕສ຺ສປນ ຈຸຕິອນນ຺ຕຣເມວ ໂສ ກມ຺ມສງ຺ຂາໂຕ ກ຺ຣິຍາ ວິເສໂສ ວິສຸໍ ເອໂກ ສສມ຺ປຍຸຕ຺ໂຕ ປຣມຕ຺ຖຘມ຺ມຣາສິ ຫຸຕ຺ວາ ເອກໍ ຠວໍ ປູຣຍມາໂນ ວິປຈ຺ຈຕິ, ເອກໍ ຠວໍ ປູຣຍມາໂນຕິຈ ຍາວ ຕາຍຸກໍ ຠວງ຺ຄກິຈ຺ຈໍ ຉສຸ ທ຺ວາເຣສຸ ຕໍ ຕໍ ທ຺ວາຣິກວິປາກກິຈ຺ຈານິ ປຣິໂຍສາເນ ຈຸຕິກິຈ຺ຈຎ຺ຈ ສາຘຍມາໂນຕິ ອຕ຺ໂຖ. ຕຕ຺ຖ ປຸຣິມາ ຕິສ຺ໂສ ສມງ຺ຄີຕາ ຕຣຸຓາ ວຕ຺ຖານາມ ໂຫນ຺ຕິ. ປຈ຺ຉິມາ ວິປາກສມງ຺ຄີຕາ ປຣິຓຕາວຕ຺ຖານາມາຕິ ເວທິຕພ຺ພາ. ອິຕິ ວິປຈ຺ຈນ຺ຕີຕິ ວິປາການິ ມຸທຸຕຣຸຓາວຕ຺ຖໍ ອຕິກ຺ກມິຕ຺ວາ ປຣິຓກາວຕ຺ຖສງ຺ຂາຕໍ ວິປກ຺ກຠາວໍ ອາປຊ຺ຊນ຺ຕີຕິ ເອວເມຕ຺ຖ ອຕ຺ໂຖ ເວທິຕພ຺ໂພ. ເອວຎ຺ຈ ກຕ຺ວາ ປາຬິຍໍ ກຸສລາກຸສລກມ຺ມສມຸຏ຺ຐານານໍປິ ກຏຕ຺ຕາຣູປານໍ ວິປາກປເທ ອຄ຺ຄຫຓໍ ໂຫຕີຕິ. ຕານິຫິ ກມ຺ມສນ຺ຕານໂຕ ວິສຸໍ ສິທ຺ຘຕ຺ຕາ ວິສຸໍ ກມ຺ມໂຕ ຊາຕານິເຍວ ນາມ ໂຫນ຺ຕິ, ນວິປກ຺ການິ ນາມາຕິ. ອຎ຺ຎໍຫິ ອຣູປຘມ຺ມານໍ ສນ຺ຕານໍ. ອຎ຺ຎໍ ຣູປຘມ຺ມານນ຺ຕິ. ອຍເມຕ຺ຖ ວິປາກປເທ ປຣມຕ຺ຖທີປນາ.

ເຍປນ ອຣູປຠາເວນ ສາຣມ຺ມຓຠາເວນຈ ກມ຺ເມນ ສທິສ ຕາມຕ຺ຕໍ ຄເຫຕ຺ວາ ອຣູປຘມ຺ມານເມວ ວິປາກຕ຺ຕໍ ສາເຘນ຺ຕິ. ເຕສໍ ວິປາກສທ຺ໂທ ອຣູປຘມ຺ເມສຸ ຣຸຬ຺ຫີວເສນ ປວຕ຺ໂຕຕິ ອາປຊ຺ຊຕີຕິ. ຍຎ຺ຈ ຕຕ຺ຖ ສາລິພີຊນິພ຺ພຕ຺ເຕສຸ ນາຬປຕ຺ຕປຸປ຺ຜຜເລສຸ ພີຊສທິສານໍ ຜລານເມວ ສາລິຜລສາລິປກ຺ກນາມໍ ສິທ຺ຘໍ ວິຍາຕິ ອຸປມໍ ທສ຺ເສນ຺ຕິ, ສາປິ ນສເມຕິ. ນ ຫິ ຜລານິປິ ຕຣຸຓກາເລ ປາກນາມໍ ລຠນ຺ຕິ. ນຈ ນາຬປຕ຺ຕປຸປ຺ຜານິປິ ປຣິຓຕກາເລ ປາກນາມໍ ນລຠນ຺ຕີຕິ. ຕານິ ປິຫິ ຕທາ ນາຬໍ ປກ຺ກໍ, ປຕ຺ຕໍ ປກ຺ກໍ, ປຸປ຺ຜໍ ປກ຺ກນ຺ຕິ ນ ນວຸຈ຺ຈນ຺ຕີຕິ. ສຸຂຍຕີຕິ ສຸຂໍ, ສມ຺ປຍຸຕ຺ຕຘມ຺ເມ ຕໍສມງ຺ຄີປຸຄ຺ຄລໍວາ ລທ຺ຘສາຕໍ ກໂຣຕີຕິ ອຕ຺ໂຖ.

໓໔. ສຸຏ຺ຐຸວາ ຂນຕິ ກາຍິກທຸກ຺ຂໍ. ສຸເຂນຈ ຂມິຕພ຺ພໍ. ສຸກຣໍ ໂອກາສທານໍ ເອຕສ຺ສາຕິວາ ສຸຂໍ. ກຸສລສ຺ສ ວິປາການິ ສມ຺ປຍຸຕ຺ຕ ເຫຕຸວິຣຫໂຕ ອເຫຕຸການິຈາຕິ ກຸສລວິປາກາ ເຫຕຸກ ຈິຕ຺ຕານິ.

[໓໖] ວິຠາວນິຍໍ ປນ

ປຸພ຺ພກມ຺ມສຫຊາເຕນ ນິພ຺ພຕ຺ຕກເຫຕຸນາປິ ອິຘ ວິປາກສ຺ສ ສເຫຕຸກຕາປສງ຺ໂຄກໂຕ. ໂສ ນ ສຸນ຺ທໂຣ.

ນ ຫິ ອຠິຘມ຺ເມ ກຕ຺ຖຈິ ປຸພ຺ພກມ຺ມສຫຊາເຕນ ນິພ຺ພຕ຺ຕກເຫຕຸນາ ວິປາກສ຺ສ ສເຫຕຸກາເຫຕຸກຕາ ສມ຺ຠໂວນາມ ອຕ຺ຖິ. ອສຕິຈ ສມ຺ຠເວ ພ຺ຍຠິຈາຣສ຺ສປິ ອຠາວໂຕ ໂສ ປສງ຺ໂຄ ນິຣຕ຺ຖໂກວາຕິ. ຕຕ຺ຖ ພ຺ຍຠິຈາຣສ຺ສາຕິ ປສງ຺ຄສ຺ສ ອິຈ຺ເຈວຕ຺ໂຖ. ເອຕ຺ຖຈ ອກຸສລວິປາການໍ ສຍໍ ອພ຺ຍາກຕຘມ຺ມຕ຺ຕາ ໂລຠາທີຫິ ອກຸສລເຫຕູຫິຈ ສຍໍ ອກຸສລວິປາກຕ຺ຕາ ອໂລຠາທີຫິ ອນວຊ຺ຊເຫຕູຫິຈ ສເຫຕຸກຕາ ສມ຺ຠໂວ ນຕ຺ຖິ. ອສຕິ ຈ ຕໍ ສມ຺ຠເວ ເຕສໍ ອເຫຕຸກຠາໂວ ອພ຺ຍຠິຈາໂຣເຍວ ໂຫຕີຕິ ຕຕ຺ຖ ອເຫຕຸກຄ຺ຄຫຓໍ ນ ກຕໍ. ກຸສລວິປາການໍ ປນ ສຍໍ ກຸສລວິປາກຕ຺ຕາເຍວ ອໂລຠາທີຫິ ກຸສລາ ພ຺ຍາກຕໂຍຄີຫິ ອນວຊ຺ຊເຫຕູຫິ ສເຫຕຸກຕາ ສມ຺ຠໂວ ອຕ຺ຖິເຍວ. ສຕິຈ ຕສ຺ມິໍ ສມ຺ຠເວ ເຕສໍ ອເຫຕຸກຠາໂວ ພ຺ຍຠິຈາຣສຫິໂຕ ໂຫຕີຕິ ຕຕ຺ເຖວ ອເຫຕຸກຄ຺ຄຫຓໍ ກຕນ຺ຕິ ທຏ຺ຐພ຺ພໍ.

໓໕. ຈກ຺ຂາທິເກ ປຎ຺ຈທ຺ວາເຣ ອຸປ຺ປນ຺ນໍ ອາວຊ຺ຊນໍ ປຎ຺ຈທ຺ວາຣາວຊ຺ຊນໍ, ຕຎ຺ຫິ ປຎ຺ຈທ຺ວາເຣ ຆຏ຺ຏິຕໍ ອາຣມ຺ມຓໍ ຄເຫຕ຺ວາ ອາວຊ຺ຊນໍ ອຸປ຺ປຊ຺ຊຕີຕິ. ຠວງ຺ຄສງ຺ຂາເຕ ມໂນທ຺ວາເຣ ອຸປ຺ປນ຺ນໍ ອາວຊ຺ຊນໍ ມໂນທ຺ວາຣາວຊ຺ຊນໍ. ຕຎ຺ຫິ ຕສ຺ມິໍ ອາປາຕໍ ອາຄຈ຺ຉນ຺ຕໍ ອາຣມ຺ມຓໍ ຄເຫຕ຺ວາ ອາວຊ຺ຊນ຺ຕໍ ປວຕ຺ຕຕີຕິ. ເອຕ຺ຖຈ ມໂນທ຺ວາຣນ຺ຕິ ສກລໍ ຠວງ຺ຄຈິຕ຺ຕໍ ທຏ຺ຐພ຺ພໍ.

[໓໗] ຍໍປນ ຏີກາຍໍ

ຕາວ ‘‘ມໂນທ຺ວາຣນ຺ຕິ ເອຕ຺ຖ ອາວຊ຺ຊນສ຺ສ ອນນ຺ຕຣ ປຈ຺ຈຍຠູຕໍ ຠວງ຺ຄຈິຕ຺ຕໍ ມໂນຕິ ວຸຈ຺ຈຕິ. ຕເທວ ທ຺ວາຣໍ ອາວຊ຺ຊນຊວນາທິ ຖິຈິຕ຺ຕ ປວຕ຺ຕິຍາ ມຸຂຕ຺ຕາ’’ຕິ ວຸຕ຺ຕໍ.

ຍຎ຺ຈ ວິຠາວນິຍໍ

‘‘ອາວຊ຺ຊນສ຺ສ ອນນ຺ຕຣ ປຈ຺ຈຍຠູຕໍ ຠວງ຺ຄຈິຕ຺ຕໍ ມໂນທ຺ວາຣໍ, ປີຖິຈິຕ຺ຕານໍ ປວຕ຺ຕິມຸຂຠາວໂຕ’’ຕິ ວຸຕ຺ຕໍ. ຕໍ ສພ຺ພໍປິ ນ ຍຸຊ຺ຊຕິເຍວ.

ຍທິຫິ ຍສ຺ສ ຠວງ຺ຄສ຺ສ ອນນ຺ຕຣໍ ວີຖິຈິຕ຺ຕານິ ປວຕ຺ຕນ຺ຕິ. ຕເທວ ເອກນ຺ເຕນ ເຕສໍ ປວຕ຺ຕິມຸຂຕ຺ຕາ ມໂນທ຺ວາຣໍນາມ ໂຫຕິ. ນ ຕໂຕ ປຸຣິມານີຕິ ອຍມຕ຺ໂຖ ສິຍາ. ເອວຎ຺ຈສຕິ ເຍສຸ ຈກ຺ຂາທີສຸ ຣູປາ ທີນໍ ຆຏ຺ຏິຕຕ຺ຕາ ອາວຊ຺ຊນາທີນິ ວີຖິຈິຕ຺ຕານິ ປວຕ຺ຕນ຺ຕິ. ຕາເນວ ເອກນ຺ເຕນ ເຕສໍ ປວຕ຺ຕິມຸຂຕ຺ຕາ ທ຺ວາຣານິນາມ ໂຫນ຺ຕິ. ນ ຕໂຕ ອຎ຺ຎານີຕິ ອຍມຕ຺ໂຖ ອາປຊ຺ຊຕິ. ນຈ ຕານິ ຈກ຺ຂາທີນິ ນາມ ອຕ຺ຖິ. ຍານິ ຈກ຺ຂາທີນິ ທ຺ວາຣຣູປານິນາມ ນ ໂຫນ຺ຕີຕິ. ສພ຺ພເມຕໍ ອຸປຣິ ທ຺ວາຣ ສງ຺ຄເຫ ອາວິຠວິສ຺ສຕີຕິ. ຫສນໍ ຫສິຕໍ. ມຸຂສ຺ສ ປຫຏ຺ຐາກາຣປ຺ປວຕ຺ຕິ. ຕໍ ອຸປ຺ປາເທຕິ ຊເນຕີຕິ ຫສິຕຸປ຺ປາໂທ. ຕໍວາ ອຸປ຺ປາເທນ຺ຕິ ຂີຓາສວາ ເອເຕນາຕິ ຫສິຠຸປ຺ປາໂທ. ຕໍວາ ອຸປ຺ປຊ຺ຊຕິ ເອເຕນາຕິ ຫສິຕຸປ຺ປາໂທ. ໂສເອວ ຈິຕ຺ຕນ຺ຕິ ສມາໂສ. ຂີຓາສວານໍ ອໂນຬາຣິເກສຸ ອາຣມ຺ມເຓສຸ ເຍນ ຈິຕ຺ເຕນ ສິຕໍ ປາຕຸກໂຣນ຺ຕິ, ຕສ຺ເສຕໍ ນາມໍ. ນ ຫິ ຂີຓາສວາ ໂລກິຍ ມຫາ ຊນາວິຍ ຣຊ຺ຊນີຍາທິ ຠາເວນ ໂອຬາຣິເກສຸ ຫສນິຍ ວຕ຺ຖູສຸ ຫສນ຺ຕີຕິ. ຏີກາສຸ ປນ ຈິຕ຺ຕໍ ອເປກ຺ຂິຕ຺ວາ ຫສິຕຸປ຺ປາທນ຺ຕິ ນິທ຺ທິຏ຺ຐໍ ສິຍາຕິ. ວຸຕ຺ຕນເຍນ ອເຫຕຸການິຈ ຕານິ ວິປຈ຺ຈນ ວິປາກຸປ຺ປາທນ ກິຈ຺ຈຣຫິຕຕ຺ຕາ ຕໍ ຕໍ ກ຺ຣິຍາມຕ຺ຕຠູຕານິ ຈິຕ຺ຕານິຈາຕິ ອເຫຕຸກກ຺ຣິຍຈິຕ຺ຕານິ. ເອຕ຺ຖຈ ວີຖິມຸຕ຺ຕຈິຕ຺ຕານິ ກິຈ຺ຈທຸພ຺ພລຕ຺ຕາ ປຎ຺ຈວິຎ຺ຎາຓານິ ວຕ຺ຖຸທຸພ຺ພລຕ຺ຕາ ສມ຺ປຏິຈ຺ຉນາທີນິຈ ກິຈ຺ຈຏ຺ຐານທຸພ຺ພລຕ຺ຕາ ອຕ຺ຕໂນ ອຸສ຺ສາເຫນ ວິນາ ເກວລໍ ວິປຈ຺ຈນມຕ຺ເຕນ ປວຕ຺ຕນ຺ຕີຕິ ຕານິ ສພ຺ພານິ ວິປາການິເອວ ໂຫນ຺ຕິ. ຍານິປນ ພລວກິຈ຺ຈຕ຺ຕາ ອຕ຺ຕໂນ ອຸສ຺ສາເຫນ ປວຕ຺ຕນ຺ຕິ. ອາຍຕິໍຈ ວິປາກຸປ຺ປາທນຕ຺ຖໍ ອຸສ຺ສາຫສຫິຕານິ ໂຫນ຺ຕິ. ຕານິ ກຸສລາກຸສລານິນາມ ໂຫນ຺ຕິ. ຍານິ ປນ ຈິຕ຺ຕານິ ວິປຈ຺ຈນມຕ຺ຕໍ ອຕິກ຺ກມ຺ມ ອຕ຺ຕໂນ ອຸສ຺ສາເຫເນວ ປວຕ຺ຕນ຺ຕິ. ເຕສຸ ອາວຊ຺ຊນທ຺ວຍໍ ວິປາກສນ຺ຕານໂຕ ລທ຺ຘປຈ຺ຈຍຕ຺ຕາ ໂຖກໍ ທຸພ຺ພລຠາວໂຕ ອິຕຣານິຈ ນິຣານຸສຍສນ຺ຕາເນ ປວຕ຺ຕຕ຺ຕາ ສພ຺ພໂສ ວິປາກຸປ຺ປາທນຕ຺ຖໍ ອຸສ຺ສາຫຣຫິຕານິເອວ ໂຫນ຺ຕີຕິ ຕານິ ສພ຺ພານິ ກ຺ຣິຍານິນາມ ຊາຕານີຕິ ທຏ຺ຐພ຺ພໍ.

໓໖. ອິທານິ ອາທິໂຕ ປຏ຺ຐາຍ ເວທນາວິຈາຣຓາ ວຸຈ຺ຈຕິ. ຕຖາຫິ ຈກ຺ຂຸວິຎ຺ຎາຓາທີນໍ ຕາວ ວຕ຺ຖູນິຈ ອາຣມ຺ມຓານິຈ ອຸປາທາຣູປາເນວ ໂຫນ຺ຕິ, ອຸປາທາຣູປານຎ຺ຈ ວິຈຸປິຓ຺ຑການໍວິຍ ອຎ຺ຎມຎ຺ຎສງ຺ຆຏ຺ຏນໍ ທຸພ຺ພລເມວາຕິ ຕານິ ອິຏ຺ເຐ ອນິຏ຺ເຐຈ ອາຣມ຺ມເຓ ອຸເປກ຺ຂາ ສຫຄຕາເນວ ໂຫນ຺ຕີຕິ. ກາຍວິຎ຺ຎາຓສ຺ສປນ ອາຣມ຺ມຓານິ ມຫາຠູຕານິ ໂຫນ຺ຕີຕິ ຍຖາ ອຘິກຣຓິມຕ຺ຖເກ ຖປິຕໍ ປິຈຸປິຓ຺ຑກໍ ອໂຍກູເຏນ ປຫຣນ຺ຕານໍ ອໂຍກູຏສ຺ສ ປິຈຸປິຓ຺ຑກໍ ອຕິກ຺ກມ຺ມ ອຂິກຣຓິຆຏ຺ຏນໍ ພລວຕຣໍ ໂຫຕິ. ຕຖາ ເຕສໍ ອາຣມ຺ມຠູຕານໍ ກາຍວຕ຺ຖຸໍ ອຕິກ຺ກມ຺ມ ກາຍນິສ຺ສຍ ຠູເຕສຸ ສງ຺ຆຏ຺ຏນໍ ພລວຕຣໍ. ຕສ຺ມາ ກາຍວິຎ຺ຎາຓໍ ອິຏ຺ເຐ ສຸຂສຫຄຕໍ ອນິຏ຺ເຐ ທຸຂສຫຄຕໍ ໂຫຕີຕິ. ສມ຺ປຏິຈ຺ຉນຈິຕ຺ຕໍປນ ສພ຺ພທຸພ຺ພລານໍ ປຎ຺ຈວິຎ຺ຎາຓານໍ ອນນ຺ຕຣໍ ອຸປ຺ປຊ຺ຊຕີຕິ ນິຈ຺ຈໍ ທຸພ຺ພລໍ ຫຸຕ຺ວາ ສພ຺ພຕ຺ຖ ອຸເປກ຺ຂາສຫຄຕເມວາຕິ. ວິຠາວນິຍໍ ປນ ອສມານນິສ຺ສເຍ ຫິ ເຕຫິ ລທ຺ຘປຈ຺ຈຍຕາວເສນ ອຍມຕ຺ໂຖ ວິຠາວິໂຕ, ສນ຺ຕີຣຓໍປນ ສຍໍປິ ພລວວຕ຺ຖຸໍ ນິສ຺ສາຍ ປວຕ຺ຕຕິ. ຕາທິເສນຈ ພລວວຕ຺ຖຸນິສ຺ສເຍນ ປຸຣິມຈິຕ຺ເຕນ ລທ຺ຘປຈ຺ຈຍໍ ໂຫຕີຕິ ໂຖກໍ ພລວໍ ໂຫຕິ. ຕສ຺ມາ ຕໍ ກຸສລວິປາກໍ ອິຏ຺ເຐ ອຸເປກ຺ຂາສຫຄຕໍ ອຠິອິຏ຺ເຐ ໂສມນສ຺ສສຫຄຕໍ ໂຫຕິ. ອກຸສລວິປາກໍປນ ອນິຏ຺ເຐປິ ອຠິອນິຏ຺ເຐປິ ອຸເປກ຺ຂາສຫຄຕເມວ ໂຫຕິ. ກສ຺ມາ ອິຕິເຈ. ຍທິຫິ ຕໍ ອຕິອນິຏ຺ຐາຣມ຺ມຓວເສນ ເວທນາ ເຠທຍຸຕ຺ຕໍ ສິຍາ. ທຸກ຺ເຂນວາ ໂທມນສ຺ເສນວາ ຍຸຕ຺ຕໍ ສິຍາ. ຕຕ຺ຖ ທຸກ຺ເຂນ ຕາວ ນ ຍຸຊ຺ຊຕິ, ກສ຺ມາ, ເອກນ຺ຕກາຍິກຕ຺ຕາ ທຸກ຺ຂສ຺ສາຕິ. ໂທມນສ຺ເສນປິ ນ ຍຸຊ຺ຊຕິ. ກສ຺ມາ, ປຏິເຆນ ປຏິຫຎ຺ຎຕ຺ຕາເອວ ໂທມນສ຺ສຠາວໍ ປຕ຺ຕາ ໂທມນສ຺ສເວທນາ ປຏິເຆນ ວິນາ ນປ຺ປວຕ຺ຕຕີຕິ. ເອກນ຺ຕາກຸສລຠູເຕນ ປຏິເຆນ ນິຈ຺ຈໂຍຄິໂນ ໂທມນສ຺ສສ຺ສ ອພ຺ຍາກເຕສຸ ອສມ຺ຠວໂຕຕິ. ອາວຊ຺ຊນທ຺ວຍໍປນ ສນ຺ຕີຣຓໂຕປິ ໂຖກໍ ພລວໍ ໂຫຕິ. ວິປາການຎ຺ຫິ ປວຕ຺ຕິຕຸໍປິ ອຕ຺ຕໂນ ອຸສ຺ສາຫພລໍນາມ ນຕ຺ຖິ. ພລວນ຺ເຕຫິປນ ກມ຺ມາທິປຈ຺ຈເຍຫິ ຊາຕານິ ພລວນ຺ຕານິນາມ ໂຫນ຺ຕິ. ທຸພ຺ພເລຫິ ຊາຕານິ ທຸພ຺ພລານິ ນາມາຕິ. ເອວໍ ສນ຺ເຕປິ ຕໍ ອາວຊ຺ຊນທ຺ວຍໍ ກມ຺ມານຸຠາວໂຕຈ ມຸຈ຺ຈິຕ຺ວາ ວິປາກສນ຺ຕານໂຕຈ ປຈ຺ຈຍໍ ຄເຫຕ຺ວາ ອຸຏ຺ຐິຕຕ຺ຕາ ທຸພ຺ພລເມວ ໂຫຕີຕິ ສທາປິ ອຸເປກ຺ຂາສຫຄຕເມວາຕິ.

[໓໘] ວິຠາວນິຍໍ ປນ

ປຎ຺ຈທ຺ວາຣາວຊ຺ຊນໍ ປຸພ຺ເພ ເກນຈິ ອຄ຺ຄຫິເຕ ອາຣມ຺ມເຓ ເອກວາ ຣເມວ ປວຕ຺ຕຕ຺ຕາ ມໂນທ຺ວາຣາວຊ຺ຊນຎ຺ຈ ວິສທິສຈິຕ຺ຕສນ຺ຕານປຣາວຕ຺ຕນວເສນ ພ຺ຍາປາຣນ຺ຕຣສາເປກ຺ຂຕ຺ຕາ ອາຣມ຺ມຓຣສໍ ອຘິມຕ຺ຕໂຕ ອນຸຠວິຕຸໍ ນສກ຺ໂກຕີຕິ ສພ຺ພຕ຺ຖປິ ມຊ຺ຌຕ຺ຕ ເວທນາຍຸຕ຺ຕເມວາຕິ ວຸຕ຺ຕໍ. ຕຕ຺ຖ ພ຺ຍາປາຣນ຺ຕຣສາເປກ຺ຂຕ຺ຕາຕິ ອິທໍ ນ ຍຸຊ຺ຊຕິ.

ນ ຫິ ຈິຕ຺ຕານໍ ພລວທຸພ຺ພລຕາວິເສໂສອຕ຺ຕໂນປຈ຺ຉາ ປວຕ຺ຕສ຺ສ ຈິຕ຺ຕສ຺ສ ວເສນ ສກ຺ກາ ວຕ຺ຕຸໍ. ອຕ຺ຕໂນປນ ປຈ຺ຈເຍຫິເອວ ໂສ ສກ຺ກາ ວຕ຺ຕຸນ຺ຕິ. ອິຕຣຖາ ສນ຺ຕີຣຓສ຺ສປິ ພ຺ຍາປາຣນ຺ຕຣສາເປກ຺ຂຕາ ສິຍາ. ຕໍປິ ຫິ ວິສທິສຈິຕ຺ຕສນ຺ຕານໍ ອຕ຺ຕນາປຣໍ ວຕ຺ເຕຕິ ເຍວາຕິ.

໓໗. ອິມານິ ຈິຕ຺ຕານິ ອຕ຺ຕໂນ ປກຕິ ປຈ຺ຈຍຄຓສມາໂຍເຄ ສຕິ ນຸປ຺ປຊ຺ຊນ຺ຕີຕິ ນຕ຺ຖິ. ຕສ຺ມາ ອສງ຺ຂາຣິກາເນວາຕິ ວທນ຺ຕິ. ມູລຏີກາຍໍ ປນ ວິປາກຸທ຺ຘາເຣ –

ອເຫຕຸກວິປາການໍ ອປຣິພ຺ຍຕ຺ຕກິຈ຺ຈຕ຺ຕາ ສສງ຺ຂາຣິກ ກມ຺ມ ວິຣຸທ຺ໂຘ ອສງ຺ຂາຣິກຠາໂວປິ ນຕ຺ຖິ. ອສງ຺ຂາຣິກກມ຺ມວິຣຸທ຺ໂຘ ສສງ຺ຂາຣິກກາໂວປິ ນຕ຺ຖິ. ຕສ຺ມາ ເຕສໍ ອຸຠຍກມ຺ເມນປິ ອຸປ຺ປຕ຺ຕິ ເຖເຣນ ອນຸຎ຺ຎາຕາຕິ ວຸຕ຺ຕໍ.

ເອເຕນ ຕິຓ຺ຓໍ ກ຺ຣິຍຈິຕ຺ຕານໍປິ ຕທຸຠຍຠາວາຠາໂວ ວຸຕ຺ໂຕ ໂຫຕິ. ຕານິປິຫິ ອປຣິພ຺ຍຕ຺ຕກິຈ຺ຈານິເຍວາຕິ. ອຖວາ. ຣູປທສ຺ສ ນ ສທ຺ທສ຺ສວນາທີນິ ສຕ຺ຕາ ກທາຈິ ອຕ຺ຕໂນ ອິຈ຺ຉາຍ ກໂຣນ຺ຕິ. ກທາຈິ ປເຣຫິ ອຸສ຺ສາຫິຕາ ກໂຣນ຺ຕີຕິ ປຈ຺ຈກ຺ຂໂຕວ ສິທ຺ຘເມຕໍ. ຕຕ຺ຖ ຍທາ ອຕ຺ຕໂນ ອິຈ຺ຉາຍ ກໂຣນ຺ຕິ. ຕທາ ປຎ຺ຈທ຺ວາຣາວຊ຺ຊນາທີນິ ສພ຺ພານິ ວີຖິຈິຕ຺ຕານິ ອສງ຺ຂາຣິການິນາມ ໂຫນ຺ຕິ. ຍທາ ປເຣຫິ ອຸສ຺ສາຫິຕາ ກໂຣນ຺ຕິ. ຕທາ ສສງ຺ຂາຣິການິນາມ ໂຫນ຺ຕິ. ທ຺ວາຣ ວິມຸຕ຺ເຕສຸປນ ທ຺ວີສຸ ອຸເປກ຺ຂາສນ຺ຕີຣເຓສຸ ອຏ຺ຐມຫາວິປາເກສຸວິຍ ວຕ຺ຕພ຺ໂພ. ອິຕິ ສພ຺ພານິ ອເຫຕຸກຈິຕ຺ຕານິ ເຕນ ປຣິຍາເຍນ ສງ຺ຂາຣເຠເທນ ປຈ຺ເຈກໍ ຠິນ຺ນານິເອວ ໂຫນ຺ຕິ. ເອວໍ ສນ຺ເຕປິ ອປຣິ ພ຺ຍຕ຺ຕກິຈ຺ຈຕ຺ຕາເຍວ ເຕສໍ ສງ຺ຂາຣເຠໂທ ປາຬິຍໍ ນວຸຕ຺ໂຕຕິ ເວທິຕພ຺ໂພ.

໓໘. ຍສ຺ມາປນ ເຫຕຸໂຍນາມ ມຫນ຺ຕຘມ຺ມາ ໂຫນ຺ຕິ. ຕສ຺ມາ ເຕ ທຸພ຺ພລກມ຺ມນິພ຺ພຕ຺ເຕສຸ ທຸພ຺ພລວຕ຺ຖຸກິຈ຺ຈຏ຺ຐາເນສຸຈ ອິເມສຸ ຈິຕ຺ເຕສຸ ນຸປ຺ປຊ຺ຊນ຺ຕິ. ຕຕ຺ຖ ສພ຺ພໍ ປາປກມ຺ມໍ ວິກ຺ເຂປຍຸຕ຺ຕໍ ສຍໍປິ ຈຎ຺ຈລຕິ ທຸພ຺ພລໍ ໂຫຕິ. ຕສ຺ມາ ຕໍ ກປ຺ປຏ຺ຐິຕິກໍປິ ສມານໍ ກາລນ຺ຕເຣ ເຫຕຸຍຸຕ຺ຕໍ ວິປາກໍ ຊເນຕຸໍ ນສກ຺ໂກຕິ. ຕິເຫຕຸກກມ຺ມໍປິ ສມານໍ ທຸພ຺ພເລສຸ ຈກ຺ຂາທິວຕ຺ຖູສຸຈ ທສ຺ສນາທີສຸ ກິຈ຺ຈຏ຺ຐາເນສຸຈ ເຫຕຸຍຸຕ຺ຕໍ ວິປາກໍ ຊເນຕຸໍ ນສກ຺ໂກຕິ. ອາວຊ຺ຊນຫສນກິຈ຺ຈາ ນິຈ ທຸພ຺ພລກິຈ຺ຈານິເອວ ໂຫນ຺ຕິ. ຕສ຺ມາ ອິມານິ ສພ຺ພານິ ສມ຺ປຍຸຕ຺ຕເຫຕຸຣຫິຕານິ ຊາຕານີຕິ ທຏ຺ຐພ຺ພໍ.

໓໙. ສພ຺ພຖາປີຕິ ປທສ຺ສ ອຕ຺ໂຖ ເຫຏ຺ຐາ ວຸຕ຺ຕນເຍເນວ ເວທິຕພ຺ໂພ.

[໓໙] ວິຠາວນິຍໍ ປນ

ສພ຺ພຖາປີຕິ ອກຸສລວິປາກ ກຸສລວິປາກ ກ຺ຣິຍເຠເທ ນາຕິ ວຸຕ຺ຕໍ. ຕໍ ນ ສຸນ຺ທຣໍ.

ໂສຫິ ເຠໂທ ອິຈ຺ເຈວນ຺ຕິ ອິມິນາວ ຄຫິໂຕຕິ. ສງ຺ຄຫຄາຖາຍໍ ອກຸສລວິປາການິ ວຕ຺ຖຸກິຈ຺ຈເຠເທນ ສຕ຺ຕ, ປຸຎ຺ຎປາການິ ວຕ຺ຖຸກິຈ຺ຈເວທນາເຠເທນ ອຏ຺ຐຘາ, ກ຺ຣິຍຈິຕ຺ຕານິ ກິຈ຺ຈທ຺ວາຣເຠເທນ ຕີຓີຕິ ອເຫຕຸກຈິຕ຺ຕານິ ອຏ຺ຐາຣສ ໂຫນ຺ຕີຕິ ໂຍຊນາ. ເອຕ຺ຖຈ ປຸຎ຺ຎປາເກສຸ ເວທນາເຠໂທປິ ວຕ຺ຕພ຺ໂພ. ອິຕຣຖາ ສນ຺ຕີຣຓສ຺ສ ອເຠໂທ ສິຍາ. ຕຖາ ກ຺ຣິຍາສຸ ທ຺ວາຣເຠໂທປິ ວຕ຺ຕພ຺ໂພ. ອຎ຺ຎຖາ ອາວຊ຺ຊນສ຺ສ ອເຠໂທ ສິຍາຕິ. ຏີກາສຸປນ ໂສ ນ ວຸຕ຺ໂຕຕິ.

ອເຫຕຸກຈິຕ຺ຕສ຺ສ ປຣມຕ຺ຖທີປນາ.

໔໐. ອິທານິ ເຫຏ຺ຐາ ວຸຕ຺ຕານໍ ຈິຕ຺ຕານໍ ອໂສຠຓນາມໍ ອຸປຣິ ວຸຈ຺ຈມານານຎ຺ຈ ໂສຠຓນາມໍ ຖເປນ຺ໂຕ ຄາຖມາຫ. ອຸປຣິ ວຸຈ຺ຈມານານຎ຺ຫິ ໂສຠຓຕ຺ເຕ ວຸຕ຺ເຕ ເຫຏ຺ຐາ ວຸຕ຺ຕານໍ ອໂສຠຓຕາ ອວຸຕ຺ຕາປິ ສິທ຺ຘາ ໂຫຕີຕິ. ຕຕ຺ຖ ປາປາເຫຕຸກມຸຕ຺ຕານີຕິ ປາເປຫິ ອເຫຕຸເກຫິຈ ມຸຕ຺ຕານິ ເອກູນສຏ຺ຐິຈິຕ຺ຕານິ. ອຖວາ. ເອກນວຸຕິຈິຕ຺ຕານິປິ ໂສຠຓານີຕິ ວຸຈ຺ຈເຣ ວຸຈ຺ຈນ຺ຕີຕິ ໂຍຊນາ. ຕຕ຺ຖ ປາເປຫີຕິ ອກຸສເລຫິ. ອກຸສລານິຫິ ອຕ຺ຕສມງ຺ຄິໂນ ສຕ຺ເຕ ອນິຈ຺ຉນ຺ເຕເຍວ ອປາຍໍ ປາເປນ຺ຕິ. ຕສ຺ມາ ປາປານີຕິ ວຸຈ຺ຈນ຺ຕິ. ເອເຕນ ປຸຎ຺ຎານໍປິ ສຸຄຕິປາປນຏ຺ເຐນ ປາປຕາ ປສງ຺ໂຄ ນິວຕ຺ຕິໂຕ ໂຫຕິ. ນ ຫິ ອິຈ຺ຉນ຺ຕານໍ ປາປເນ ປາປນພ຺ຍາປາໂຣ ປາກໂຏ ໂຫຕີຕິ. ລາມກຏ຺ເຐນວາ ຕານິເຍວ ປາປານີຕິ ວຸຈ຺ຈນ຺ຕີຕິ. ໂສຠເຓຫິ ສທ຺ຘາທິຄຸຓຘມ຺ເມຫິ ຍຸຕ຺ຕິຍາ ຕໂຕເຍວ ຈ ສຍໍປິ ໂສຠຄ຺ຄປຕ຺ຕິຍາ ໂສຠຓານີຕິ.

໔໑. ອິທານິ ຕານິ ໂສຠຓານິ ຫີນ ປຓີຕາ ນຸກ຺ກເມນ ທສ຺ເສນ຺ໂຕ ໂສມນສ຺ສສຫຄຕນ຺ຕິອາທິມາຫ. ຕຕ຺ຖ ຊານາຕີຕິ ຎາຓໍ, ຍາຖາວໂຕ ປຏິວິຊ຺ຌຕີຕິ ອຕ຺ໂຖ. ຎາເຓນ ສມ຺ປຍຸຕ຺ຕໍ ວິປ຺ປຍຸຕ຺ຕນ຺ຕິ ສມາໂສ. ນຕ຺ຖິ ສງ຺ຂາໂຣ ອສ຺ສາຕິ ອສງ຺ຂາໂຣ. ສໍວິຊ຺ຊຕິ ສງ຺ຂາໂຣ ອສ຺ສາຕິ ສສງ຺ຂາໂຣ. ສປ຺ປຸຣິສຸປນິສ຺ສ ຍາທິໂກ ກຸສລຸປ຺ປຕ຺ຕິຍາ ປກຕິປຈ຺ຈຍຄໂຓ. ໂສຫິ ຍທາ ທຸວິເຘນ ສງ຺ຂາເຣນ ວິນາ ເກວລໍ ອຕ຺ຕໂນ ພເລນ ກຸສລຈິຕ຺ຕໍ ສມຸຏ຺ຐາເປຕິ. ຕທາ ອສງ຺ຂາໂຣນາມ. ໂສເຍວ ຍທາ ອຕ຺ຕໂນ ພເລນ ກຸສລຈິຕ຺ຕໍ ສມຸຏ຺ຐາເປຕຸໍ ນ ສກ຺ໂກຕິ. ສງ຺ຂາຣສຫາຍໍ ລຠິຕ຺ວາວ ຕໍ ສມຸຏ຺ຐາເປຕິ. ຕທາ ສສງ຺ຂາໂຣນາມ. ອສງ຺ຂາເຣນ ອຸປ຺ປນ຺ນໍ ອສງ຺ຂາຣິກໍ. ສສງ຺ຂາເຣນ ອຸປ຺ປນ຺ນໍ ສສງ຺ຂາຣິກນ຺ຕິ ສພ຺ພໍ ເຫຏ຺ຐາ ວຸຕ຺ຕເມວ. ເອຕ຺ຖຈ ໂສມນສ຺ສາທີນໍ ອຸປ຺ປຕ຺ຕິກາຣຓໍ ເຫຏ຺ຐາ ວຸຕ຺ຕເມວ. ອປິຈ ສທ຺ຘາສມ຺ປຕ຺ຕິ ທສ຺ສນສມ຺ປຕ຺ຕິ ເທຍ຺ຍຘມ຺ມ ປຏິຄ຺ຄາຫກ ສມ຺ປຕ຺ຕີຕິ ເອວມາທິ ໂສມນສ຺ສກາຣຓໍ, ຕພ຺ພິປຣີຕໍ ອຸເປກ຺ຂາກາຣຓໍ. ຍານິຈ ປີຕິສມ຺ໂພຊ຺ຌງ຺ຄສ຺ສ ອຸເປກ຺ຂາສມ຺ໂພຊ຺ຌງ຺ຄສ຺ສຈ ກາຣຓານິອຏ຺ຐກຖາສຸ ວຸຕ຺ຕານິ. ຕານິປິ ອິມສ຺ມິໍ ຐາເນ ວຕ຺ຕພ຺ພານີຕິ. ປຎ຺ຎາ ສໍວຕ຺ຕນິກ ກມ຺ມຸປນິສ຺ສຍຕາ, ອພ຺ຍາປຊ຺ຊໂລກຸປປຕ຺ຕິຕາ ອິນ຺ທ຺ຣິຍປຣິປາກຕາ, ກິເລສທູຣຕາຈ ຎາຓຸປ຺ປຕ຺ຕິຍາ ກາຣຓໍ. ຕິເຫຕຸກປຏິສນ຺ຘິກຕາ, ອໂມຫຊ຺ຌາສຍຕາ, ປຎ຺ຎວນ຺ຕປຸຄ຺ຄລເສວນາ. ສຸຕຈິນ຺ຕາປສຸຕາຕິປິວຕ຺ຕຸໍ ຍຸຊ຺ຊຕິ. ຍານິຈຘມ຺ມວິຈຍສມ຺ໂພຊ຺ຌງ຺ຄສ຺ສ ກາຣຓານິ ອຏ຺ຐກຖາສຸ ວຸຕ຺ຕານິ. ຕານິປິ ອິຘ ວຕ຺ຕພ຺ພານິ. ຕພ຺ພິປຣີຕໍ ຎາຓວິປ຺ປຍຸຕ຺ຕກາຣຓໍ. ສງ຺ຂາຣກາຣຓໍປິ ປຸພ຺ເພ ວຸຕ຺ຕເມວ. ຍານິຈ ວີຣິຍສມ຺ໂພຊ຺ຌງ຺ຄສ຺ສ ປສ຺ສທ຺ຘິສມ຺ໂພຊ຺ຌງ຺ຄສ຺ສຈ ກາຣຓານິ ອຏ຺ຐກຖາສຸ ວຸຕ຺ຕານິ. ຕານິປິ ອິຘ ວຕ຺ຕພ຺ພານີຕິ. ອິເມສໍປິ ອຸປ຺ປຕ຺ຕິ ວິຘານໍ ວິສຸທ຺ຘິມຄ຺ເຄ ຄເຫຕພ຺ພນ຺ຕິ.

໔໒. ອຏ຺ຐປີຕິ ເອຕ຺ຖ ປິສທ຺ໂທ ສມ຺ປິຓ຺ຑນຕ຺ໂຖ. ເຕນ ອິເມສໍ ອິຘ ວຸຕ຺ຕປ຺ປກາຣໂຕ ອຎ຺ເຎຫິ ປກາເຣຫິ ອເນກວິຘຕໍ ສມ຺ປິຓ຺ເຑຕິ. ຕຕ຺ຣາຍໍ ນໂຍ. ອິມານິ ອຏ຺ຐຈິຕ຺ຕານິ ທສຫິ ປຸຎ຺ຎກ຺ຣິຍາວຕ຺ຖູຫິ ຄຸຓິຕານິ ອສີຕິ ໂຫນ຺ຕິ. ປຸນ ຕານິ ຉຫິ ອາຣມ຺ມເຓຫິ ຄຸຓິຕານິ ຈຕ຺ຕາຣິສຕານິເຈວ ອສີຕິ ຈ ໂຫນ຺ຕິ. ປຸນ ຕານິ ຕີຫິ ກມ຺ເມຫິ ຄຸຓິຕານິ ສຫສ຺ສໍ ຈຕ຺ຕາຣິ ສຕານິ ຈຕ຺ຕາລີສໍຈ ໂຫນ຺ຕິ. ປຸນ ຕານິ ຕີຫິ ຫີນມຊ຺ຌິມປຓີເຕຫິ ຄຸຓິຕານິ ຈຕ຺ຕາຣິ ສຫສ຺ສານິ ຕີຓິ ສຕານິ ວີສຕິຈ ໂຫນ຺ຕິ. ຕານິ ອິມານິ ສຸທ຺ຘິການີຕິ ກຕ຺ວາ ທ຺ວີສຸ ຐາເນສຸ ຖເປຕພ຺ພານິ. ຕໂຕ ເອກໍ ຐານໍ ຄເຫຕ຺ວາ ທ຺ວິຘາ ກໂຣນ຺ຕສ຺ສ ຎາຓສມ຺ປຍຸຕ຺ຕານິ ທ຺ເວສຫສ຺ສານິ ສຕໍ ສຏ຺ຐິຈ ໂຫນ຺ຕິ. ຕຖາ ຎາຓວິປ຺ປຍຸຕ຺ຕານີຕິ. ປຸນ ຕຕ຺ຖ ຎາຓສມ຺ປຍຸຕ຺ຕານິ ຈຕູຫິ ອຘິປຕີຫິ ຄຸຓິຕານິ ອຏ຺ຐສຫສ຺ສານິ ຉສຕານິ ຈຕ຺ຕາລີສໍຈ ໂຫນ຺ຕິ. ຎາຓວິປ຺ປຍຸຕ຺ຕານິປນ ວີມໍສາວຊ຺ຊິເຕຫິ ຕີຫິ ອຘິປຕີຫິ ຄຸຓິຕານິ ຉສຫສ຺ສານິ ຈຕ຺ຕາຣິສຕານິ ອສີຕິຈ ໂຫນ຺ຕິ. ປຸນ ຕທຸຠຍານິ ສມ຺ປິຓ຺ຑິຕານິ ທສສຫສ຺ສໍ ປຎ຺ຈສຫສ຺ສານິ ສຕໍ ວີສຕິຈ ໂຫນ຺ຕິ. ປຸນ ຕານິ ປຸພ຺ເພ ວິສຸໍ ຖປິເຕຫິ ສຸທ຺ຘິເກຫິ ສມ຺ປິຓ຺ຑິຕານິ ທສສຫສ຺ສໍ ນວສຫສ຺ສານິ ຈຕ຺ຕາຣິ ສຕານິ ຈຕ຺ຕາລີສຎ຺ຈ ໂຫນ຺ຕີຕິ. ຍໍປນ ຏີກາຍໍ ອິຘ ວຸຕ຺ຕນເຍນ ສຸທ຺ຘິການິຈ ຎາຓວິປ຺ປຍຸຕ຺ຕານິ ຈ ວິສຸໍ ອກຕ຺ວາ ສພ຺ພານິ ປຸຎ຺ຎກ຺ຣິຍາທີຫິ ສມໍ ຄຸຓິຕານິ ສຕ຺ຕຣສ ສຫສ຺ສານິ ທ຺ເວ ສຕານິ ອສີຕິຈ ໂຫນ຺ຕີຕິ ວຸຕ຺ຕໍ.

[໔໐] ຍຎ຺ຈ ວິຠາວນິຍໍ

ສຸທ຺ຘິການິ ວິສຸໍ ອກຕ຺ວາ ຎາຓວິປ຺ປຍຸຕ຺ຕານິເອວ ວິສຸໍ ກຕ຺ວາ ຕຖາ ຄຸຓິຕານິ ວີສ ສຕາຘິກ ປນ຺ນຣສ ສຫສ຺ສານິ ໂຫນ຺ຕີຕິ ວຸຕ຺ຕໍ. ຕໍ ສພ຺ພໍ ນ ຍຸຕ຺ຕໍ.

ເອວຎ຺ຫິ ສຕິ ອິມານິ ກາມາວຈຣກຸສລານິ ນິຈ຺ຈໍ ສາຘິປຕິການິ ຫຸຕ຺ວາ ນິຍຕາຘິປຕິການິນາມ ຠເວຍ຺ຍຸໍ. ນຈ ອິມານິ ອຸປຣິ ມຫຄ຺ຄຕ ກຸສລານິ ວິຍ ໂລກຸຕ຺ຕຣານິ ວິຍ ຈ ນິຍຕາ ຘິປຕິການິ ໂຫນ຺ຕີຕິ. ຏີການເຍນປນ ຎາຓວິປ຺ປຍຸຕ຺ຕານິປິ ວີມໍສາສຫຄຕານີຕິ ອາປຊ຺ຊຕີຕິ. ຍຖາວາ ໂກສລ຺ລສມ຺ຠູຕຏ຺ເຐນ ກຸສລາຕິເອຕ຺ຖ ຎາຓວິປ຺ປຍຸຕ຺ຕານິປິ ໂກສລ຺ເລນ ນານາວຊ຺ຊນວີຖິຍໍ ປວຕ຺ເຕນ ອຸປນິສ຺ສຍຎາເຓນ ສມ຺ຠູຕຕ຺ຕາ ກຸສລານິ ເອວ ນາມ ໂຫນ຺ຕິ. ເອວມິຘປິ ຕານິ ເຕເນວ ວີມໍສາຘິປຕິຠູເຕນ ສມ຺ຠູຕຕ຺ຕາ ວີມໍສາຘິປເຕຍ຺ຍານິປິ ນາມ ໂຫນ຺ຕີຕິ ນ ນສກ຺ກາ ວຕ຺ຕຸນ຺ຕິ ອິມິນາ ອຘິປ຺ປາເຍນ ຕານິ ວິສຸໍ ອກຕານິ ສິຍຸນ຺ຕິ. ເອວໍສນ຺ເຕປິ ກາມກຸສລານິນາມ ອຘິປຕິວິມຸຕ຺ຕານິ ເອວ ພຫຸຕຣານິ ໂຫນ຺ຕິ. ຕສ຺ມາ ນສກ຺ກາ ສພ຺ພານິ ກາມກຸສລານິ ວີມໍສາຘິປຕິມູລິການິ ຠວິຕຸນ຺ຕິ.

໔໓. ກາມາວຈຣານິຈ ຕານິ ກຸສລານິ ຈິຕ຺ຕານິຈາຕິ ວິຄ຺ຄໂຫ. ຕຕ຺ຖ ເກນຏ຺ເຐນ ກຸສລານີຕິ. ອາໂຣຄ຺ຍຏ຺ເຐນ, ສຸນ຺ທຣຏ຺ເຐນ, ເຉກຏ຺ເຐນ, ອນວຊ຺ຊຏ຺ເຏນ, ສຸຂວິປາກຏ຺ເຐນຈາຕິ. ຣາຄາທໂຍຫິ ຘມ຺ມາ ຈິຕ຺ຕສນ຺ຕານສ຺ສ ຣຸຊ຺ຊນຏ຺ເຐນ ໂຣຄານາມ. ອຫິຕຏ຺ເຐນ ອສຸນ຺ທຣາ ນາມ. ອນິປຸຓຏ຺ເຐນ ອເຉການາມ. ຄາຣຍ຺ຫຏ຺ເຐນ ວຊ຺ຊານາມ. ອນິຏ຺ຐ ວິປາກຏ຺ເຐນ ທຸກ຺ຂວິປາການາມ ໂຫນ຺ຕິ. ອິມານິປນ ເຕຫິ ວຸຏ຺ຐິຕຕ຺ຕາ ກຸສລານິນາມ ອໂຣຄານິ ນາມາຕິ ອຕ຺ໂຖ. ຕປ຺ປຏິປກ຺ຂຕ຺ຕາຈ ສຸນ຺ທຣານິ ເຉການິ ອນວຊ຺ຊານິ ສຸຂວິປາການິ ຈ ນາມ ໂຫນ຺ຕີຕິ. ກຸຈ຺ຉິເຕ ປາປຘມ຺ເມ ສລຍນ຺ຕິ ຈາເລນ຺ຕິ ກມ຺ເປນ຺ຕິ ວິທ຺ຘໍເສນ຺ຕີຕິ ກຸສລານິ. ກຸຈ຺ຉິເຕນວາ ອາກາເຣນ ສຕ຺ຕສນ຺ຕາເນ ເສນ຺ຕິ ອນຸເສນ຺ຕີຕິ ກຸສາ. ຣາຄາທໂຍ. ເຕ ລຸນນ຺ຕິ ຉິນ຺ທນ຺ຕີຕິ ກຸສລານິ. ກຸສໍວາ ວຸຈ຺ຈຕິ ຎາຓໍ ກຸຈ຺ຉິຕານໍ ສານຏ຺ເຐນ ຕນຸກຣຓຏ຺ເຐນ ອນ຺ຕກຣຓຏ຺ເຐນວາ. ກຸເສນ ລາຕພ຺ພານີຕິ ກຸສລານິ. ກຸສາວິຍ ຫຕ຺ຖປ຺ປເທສໍ ສໍກິເລສປກ຺ຂໍ ລຸນນ຺ຕີຕິວາ ກຸສລານິ. ອປິຈ, ກຸຈ຺ຉິເຕ ປາປຘມ຺ເມ ສຣນ຺ຕິ ຫິໍສນ຺ຕີຕິ ກຸສລານິ. ຣກາຣສ຺ສ ລກາໂຣ. ໂກສລ຺ລສມ຺ຠູຕຏ຺ເຐນວາ ກຸສລານີຕິ.

໔໔. ມຫາວິປາເກສຸ ປທຕ຺ຖໂຕ ວຕ຺ຕພ຺ພໍ ນຕ຺ຖິ. ເວທນາເຠໂທ ອາຣມ຺ມຓວເສນ ວຕ຺ຕພ຺ໂພ. ຕານິຫິ ອຕິອິຏ຺ເຐ ອິຏ຺ຐມຊ຺ຌຕ຺ເຕ ຈ ອາຣມ຺ມເຓ ຍຖາກ຺ກມໍ ໂສມນສ຺ເສນ ອຸເປກ຺ຂາຍ ຈ ຍຸຕ຺ຕານີຕິ. ສມ຺ປໂຍຄເຠໂທ ກມ຺ມວເສນ ຊວນວເສນຈ ວຕ຺ຕພ຺ໂພ. ຕານິຫິ ພລວກມ຺ເມນ ຊນິຕານິ ຎາຓສມ຺ປຍຸຕ຺ຕານິ ໂຫນ຺ຕິ. ທຸພ຺ພລກມ຺ເມນ ຊນິຕານິ ຎາຓວິປ຺ປຍຸຕ຺ຕານິ. ກທາຈິປນ ຕທາຣມ຺ມຓວເສນ ປວຕ຺ຕິກາເລ ເຍຠຸຍ຺ເຍນ ຕິເຫຕຸກຊວນານຸພນ຺ຘານິ ຎາຓສມ຺ປຍຸຕ຺ຕານິ ໂຫນ຺ຕິ. ອິຕຣຊວນານຸພນ຺ຘານິ ຎາຓວິປ຺ປຍຸຕ຺ຕານີຕິ. ສງ຺ຂາຣເຠໂທປິ ເກຫິຈິ ອາຈຣິເຍຫິ ກມ຺ມວເສເນວ ກຖິໂຕ. ອສງ຺ຂາຣິກກມ຺ມຊນິຕານິ ອສງ຺ຂາຣິການິ. ສສງ຺ຂາຣິກກມ຺ມຊນິຕານິ ສສງ຺ຂາຣິການີຕິ. ສງ຺ຄຫກາເຣນປນ ສນ຺ນິຫິຕປຈ຺ຈຍວເສນ ວຸຕ຺ໂຕ. ຕານິຫິ ປຏິສນ຺ຘິຍໍ ປຸຣິມຠເວ ມຣຓາສນ຺ນກາເລ ຎາຕກາທີຫິ ເຕນ ເຕນ ປໂຍເຄນ ອຸປຏ຺ຐາປິຕານິ ກມ຺ມາທີນິ ອາຣມ຺ມຓານິ ຄເຫຕ຺ວາ ປວຕ຺ຕານິ ສສງ຺ຂາຣິການິນາມ ໂຫນ຺ຕິ. ຕາທິເສນ ປໂຍເຄນ ວິນາ ສຍເມວ ກມ຺ມພເລນ ອຸປຏ຺ຐິຕານິ ຄເຫຕ຺ວາ ປວຕ຺ຕານິ ອສງ຺ຂາຣິການິນາມ ໂຫນ຺ຕິ. ຕທາຣມ຺ມຓ ກາເລປນ ອສງ຺ຂາຣິກຊວນານຸພນ຺ຘານິ ອສງ຺ຂາຣິການິນາມ. ສສງ຺ຂາຣິກ ຊວນານຸພນ຺ຘານິ ສສງ຺ຂາຣິການິ ນາມາຕິ. ເອຕ຺ຖປິ ສມ຺ປິຓ຺ຑນຕ຺ໂຖ ວິສທ຺ໂທ. ເຕນ ອາຣມ຺ມຓຉກ຺ກ ຫີນຕ຺ຕິກວເສເນວ ກາລເທສ ສນ຺ຕານາທິວເສນຈ ເຕສໍ ອເນກເຠທຕ຺ຕໍ ສມ຺ປິຓ຺ເຑຕິ. ຍສ຺ມາ ປເນຕານິ ທານາທິວເສນ ກາຍກມ຺ມາທິວເສນ ຉນ຺ທາທີນິ ຘຸຣໍ ກຕ຺ວາ ຈ ນ ປວຕ຺ຕນ຺ຕິ. ຕສ຺ມາ ຕານິ ປຸຎ຺ຎກ຺ຣິຍາວຕ຺ຖູນໍ ກມ຺ມາຘິປຕີນຎ຺ຈ ວເສນ ວຑ຺ຒນໍ ນລຠນ຺ຕີຕິ.

[໔໑] ວິຠາວນິຍໍ ປນ

ອິມານິ ວິຎ຺ຎຕ຺ຕິສມຸຏ຺ຐາປນາຠາວໂຕ ກມ຺ມທ຺ວາຣ ວເສນ ນ ປວຕ຺ຕນ຺ຕິ. ອວິປາກສຠາວໂຕຈ ກມ຺ມວເສນ ນປວຕ຺ຕນ຺ຕີຕິ ວຸຕ຺ຕໍ. ຕໍ ວິຈາເຣຕພ຺ພໍ.

ເຫຏ຺ຐາຫິ ກຸສເລສຸ ກມ຺ມຕ຺ຕິກວເສເນວ ວຑ຺ຒນໍ ວຸຕ຺ຕໍ. ນປນ ວິສຸໍ ກມ຺ມທ຺ວາຣວເສນ. ກມ຺ມຕ຺ຕິກຎ຺ຈນາມ ຕິວິຘ ກມ຺ມທ຺ວາຣ ວເສເນວ ສິທ຺ຘນ຺ຕິ. ນນຸ ອຏ຺ຐກຖາຍໍ ໂຍຫິ ກາມາວຈຣກຸສເລສຸ ກມ຺ມທ຺ວາຣ ກມ຺ມປຖ ປຸຎ຺ຎກ຺ຣິຍາວຕ຺ຖຸເຠໂທ ວຸຕ຺ໂຕ. ໂສ ອິຘ ນຕ຺ຖິ. ກສ຺ມາ. ອວິຎ຺ຎຕ຺ຕິຊນກໂຕ ອວິປາກ ຘມ຺ມໂຕ ຕຖາ ອປ຺ປວຕ຺ຕິຍາຈາຕິ ວຸຕ຺ຕນ຺ຕິ. ສຈ຺ຈໍ. ຕຕ຺ຖ ປນ ອວິຎ຺ຎຕ຺ຕິຊນກໂຕ ກມ຺ມທ຺ວາຣ ເຠໂທ ອິຘ ນຕ຺ຖີຕິ ເອເຕນ ກາຍກມ຺ມໍ ວຈີກມ຺ມໍ ມໂນກມ຺ມນ຺ຕິ ເອວໍ ເຠທສ຺ສ ອຠາວໍ ວທຕິ. ອວິປາກຘມ຺ມໂຕ ກມ຺ມປຖເຠໂທ ອິຘ ນຕ຺ຖີຕິ ເອເຕນ ທສວິຘສ຺ສ ກມ຺ມປຖເຠທສ຺ສ ອຠາວໍ ວທຕິ. ອິຘປນ ກຸສເລສຸປິ ກມ຺ມປຖເຠທໍ ອຄ຺ຄເຫຕ຺ວາ ຕິວິຘກມ຺ມທ຺ວາຣ ເຠທຠິນ຺ນໍ ກມ຺ມຕ຺ຕິກເມວ ຄຫິຕໍ. ຕຎ຺ຈ ວິຎ຺ຎຕ຺ຕິ ສມຸຏ຺ຐາປນາ ຠາວໂຕ ຕິວິຘກມ຺ມທ຺ວາຣວເສນ ນປວຕ຺ຕນ຺ຕີຕິ ອິມິນາວ ສິທ຺ຘໍ. ຍທິຈ ເຫຏ຺ຐາ ກຸສເລສຸປິ ທສວິຘກມ຺ມປຖເຠທວເສນ ວິສຸໍ ວຑ຺ຒນໍ ວຸຕ຺ຕໍ ສິຍາ. ເອວໍສຕິ ອິຘປິ ອວິປາກສຠາວໂຕ ກມ຺ມປຖວເສນ ນປວຕ຺ຕນ຺ຕີຕິ ອິທໍ ວຕ຺ຕພ຺ພເມວາຕິ.

໔໕. ມຫາກ຺ຣິຍຈິຕ຺ເຕສຸປິ ມຫາວິປາເກສຸວິຍ ອາຣມ຺ມຓ ວເສເນວ ເວເທນາເຠໂທ ອຸປຣິ ສຍເມວ ວກ຺ຂຕິ. ຎາຓສມ຺ປຍຸຕ຺ຕ, ວິປ຺ປຍຸຕ຺ຕ, ອສງ຺ຂາຣິກ, ສສງ຺ຂາຣິກເຠໂທປນ ຍຖາຣຫໍ ກຸສເລສຸ ວຸຕ຺ຕນເຍນ ເວທິຕພ຺ໂພ.

[໔໒] ວິຠາວນິຍໍ ປນ

ຕຖາ ອວິຈາເຣຕ຺ວາ ກ຺ຣິຍຈິຕ຺ຕານໍປິ ກຸສເລ ວຸຕ຺ຕນເຍນ ຍຖາຣຫໍ ໂສມນສ຺ສ ສຫຄຕາທິຕາ ເວທິຕພ຺ພາຕິ ວຸຕ຺ຕໍ. ຕໍ ນ ຍຸຊ຺ຊຕິ.

ອິຈ຺ເຈວໍ ສພ຺ພຖາປີຕິ ປທານໍ ອຕ຺ໂຖ ເຫຏ຺ຐາ ວຸຕ຺ໂຕເຍວ. ສເຫຕຸກ ກາມາວຈຣ ກຸສລ ວິປາກ ກ຺ຣິຍ ຈິຕ຺ຕານີຕິ ເອຕ຺ຖ ສເຫຕຸ ກຄ຺ຄຫຓໍ ກຸສລ ສທ຺ທ ສມ຺ພນ຺ເຘ ຠູຕກຖນ ວິເສສນໍ. ເຕເນວຫິ ຕໍ ກຸສລຈິຕ຺ຕານໍ ຈູຬນິຄເມນ ຄຫິຕໍ. ວິປາກ ກ຺ຣິຍ ສທ຺ທສມ຺ພນ຺ເຘປນ ພ຺ຍວຈ຺ເຉທກວິເສສນໍ ທຏ຺ຐພ຺ພໍ.

[໔໓] ວິຠາວນິຍໍ ປນ

ສກ຺ຂຣກຖລິກໍປິ ມຈ຺ຉຄຸມ຺ພໍປິ ຕິຏ຺ຐນ຺ຕໍປິ ຈຣນ຺ຕໍປິ ປສ຺ສຕີຕິ ສຸຕ຺ຕປເທ ວິຍ ອິຘ ຍຖາລາຠ ໂຍຊນາຕິ ວຸຕ຺ຕໍ. ຕໍ ນ ສເມຕິ. ຕຕ຺ຖຫິ ສກ຺ຂຣກຖລິກໍນາມ ນຈຣຕີຕິ ຍຸຕ຺ຕໍ. ອິຘປນ ກຸສລໍ ສເຫຕຸກໍ ນໂຫຕີຕິ ນຍຸຕ຺ຕເມຕນ຺ຕິ.

໔໖. ສງ຺ຄຫຄາຖາຍໍ ເວທນາ ຎາຓ ສງ຺ຂາຣ ເຠເທນາຕິ ເວທນາເຠເທນ, ຎາຓເຠເທນ, ສງ຺ຂາຣເຠເທນຈ. ຕຕ຺ຖ ເວທນາ ເຠເທນາຕິ ເວທນາເຠທສິທ຺ເຘນ ຈິຕ຺ຕເຠເທນ, ຎາຓເຠເທນາຕິ ຎາຓໂຍຄາ ໂຍຄສິທ຺ເຘນຈິຕ຺ຕເຠເທນ. ສງ຺ຂາຣເຠເທນາຕິ ສງ຺ຂາເຣນ ວິນາ ສຫຈ ປວຕ຺ຕປຈ຺ຈຍຄຓເຠທສິທ຺ເຘນ ຈິຕ຺ຕເຠເທນາຕິ ອຕ຺ໂຖ. ອິທຎ຺ຫິ ສມາສປທານໍ ສາມຕ຺ຖິຍໍ, ຍທິທໍ ສຸວິຎ຺ຎາຕານໍ ນານາປ຺ປກາຣານໍ ປທຕ຺ຖານໍ ອປ຺ປເກນ ພ຺ຍຎ຺ຊເນນ ທີປນສມຕ຺ຖຕາຕິ.

[໔໔] ເອເຕນ ວິຠາວນິຍໍ

ສຍໍ ອຠິນ຺ນານໍ ຎາຓສງ຺ຂາຣານໍ ເຠທວຈເນ ຈິຕ຺ຕສ຺ສ ເຠທກຣ ຠາເວ ຈ ໂຈທນາຍ ອໂນກາສຕາ ສາຘິຕາ ໂຫຕີຕິ.

ຕຕ຺ຣາຍໍ ໂຍຊນາ. ສເຫຕຸ ກາມາວຈຣ ປຸຎ຺ຎປາກກ຺ຣິຍາ ເວທນາຎາຓສງ຺ຂາຣເຠເທນ ຍຖາກ຺ກມໍ ຉຈ ທ຺ວາທສຈ ຈຕຸວີສຕິ ຈ ມຕາຕິ. ເອຕ຺ຖຈ –

ເວທນາຎາຓສງ຺ຂາຣ, ເຠເທເນຕານິ ອຏ຺ຐຘາ;

ປຸຎ຺ຎປາກກ຺ຣິຍາເຠທາ, ຈຕຸວີສຕິວິຘາ ມກາ ຕິປິ.

ວຕ຺ຕພ຺ພາ. ເອວຎ຺ຫິ ສຕິ ອຕ຺ຖຄຕິຈ ວິສທາ ໂຫຕິ. ອຸປຣິ ວກ຺ຂ, ມານາຫິຈ ສງ຺ຄຫຄາຖາຫິ ສທ຺ຘິໍ ສເມຕີຕິ.

໔໗. ກາເມຕິອາທິ ສພ຺ເພສໍ ກາມຈິຕ຺ຕານໍ ສງ຺ຄຫຄາຖາ. ຕຕ຺ຖ ກາເມ ກາມຠູມິຍໍ ປາການິ ສເຫຕຸກາເຫຕຸກວເສນ ສພ຺ພານິ ວິປາກຈິຕ຺ຕານິ ເຕວີສ. ປຸຎ຺ຎາປຸຎ຺ຎານິ ກຸສລາກຸສລຈິຕ຺ຕານິຈ ວີສຕິ. ກ຺ຣິຍາຈ ສເຫຕຸກາເຫຕຸກວເສນ ສພ຺ພານິ ກ຺ຣິຍຈິຕ຺ຕານິ ປນ ເອກາທສ ໂຫນ຺ຕິ. ອິຈ຺ເຈວໍ ສພ຺ພຖາປິ ຈຕຸປ຺ປຎ຺ຎາສ ໂຫນ຺ຕີຕິ ໂຍຊນາ. ສພ຺ພຖາຕິ ເຈຕ຺ຖ ວິສທ຺ໂທ ລຸຕ຺ຕ ນິທ຺ທິຏ຺ໂຐ. ຘມ຺ມສງ຺ຄຓິຍໍ ວຸຕ຺ເຕນ ສພ຺ພປ຺ປກາເຣນປິ ຈຕຸປ຺ປຎ຺ຎາສເອວ. ວິຠງ຺ເຄ ວິຠຕ຺ເຕນ ສພ຺ພປ຺ປກາເຣນປິ ຈຕຸປ຺ປຎ຺ຎາສ ເອວາຕິອາທິນາ ຕສ຺ສ ອຕ຺ໂຖ ເຫຏ຺ຐາ ວຸຕ຺ໂຕເຍວາຕິ.

[໔໕] ເອເຕນ ວິຠາວນິຍໍ

ອິຘ ວຸຕ຺ຕານໍ ກຸສລາທີນໍ ອນ຺ໂຕຄຘເຠທວເສນ ຕສ຺ສ ອຕ຺ຖວິຠາວນາ ປຏິສິທ຺ຘາ ໂຫຕິ.

[໔໖] ຍຎ຺ຈ ວິຠາວນິຍໍ

ກາເມ ຠເວຕິ ວຸຕ຺ຕໍ. ຕໍປິ ວິຈາເຣຕພ຺ພໍ.

ຠວສທ຺ໂທ ຫິ ກຸສລາກຸສລກມ຺ເມສຸ ກມ຺ມນິພ຺ພຕ຺ເຕສຸຈ ວິປາກ ກຏຕ຺ຕາຣູເປສຸ ວຕ຺ຕມາໂນ ອຠິຘມ຺ເມ ທິຏ຺ໂຐ. ນ ຕທຎ຺ເຎສຸ ນາມຣູປຘມ຺ເມສູຖິ. ຠູມິປຣິຍາໂຍຈ ອິຘ ກາມສທ຺ໂທ. ຠູມີຕິຈ ສໂຫກາໂສ ອິນ຺ທ຺ຣິຍາ ນິນ຺ທ຺ຣິຍພທ຺ຘຘມ຺ມສມູໂຫ ວຸຈ຺ຈຕີຕິ ກາເມ ກາມຠູມິຍນ຺ຕິ ອຍມຕ຺ໂຖ ທຏ຺ຐພ຺ໂພ. ຠໂວຕິວາ ຠູມິເອວ ວຸຈ຺ຈຕິ ສຸຕ຺ຕນ຺ຕປຣິຍາເຍນ ຠວນ຺ຕິ ເອຕ຺ຖ ສຕ຺ຕາ ສງ຺ຂາຣາຈາຕິ ກຕ຺ວາ. ເອສນໂຍ ປຣຕ຺ຖປີຕິ.

ອິຕິ ປຣມຕ຺ຖທີປນິຍານາມ ອຠິຘມ຺ມຕ຺ຖສງ຺ຄຫສ຺ສ

ຈຕຸຕ຺ຖວຓ຺ຓນາຍ ກາມຈິຕ຺ຕສ຺ສ

ປຣມຕ຺ຖທີປນາ ນິຏ຺ຐິຕາ.

໔໘. ເອວໍ ກາມຈິຕ຺ຕສງ຺ຄຫໍ ທສ຺ເສຕ຺ວາ ອິທານິ ຍຖານຸປ຺ປຕ຺ຕໍ ຣູປຈິຕ຺ຕສງ຺ຄຫໍ ທສ຺ເສນ຺ໂຕ ວິຕກ຺ກວິຈາຣປີຕິສຸເຂກຄ຺ຄຕາສຫິຕນ຺ຕິອາທິມາຫ. ວິຕກ຺ໂກຈ ວິຈາໂຣຈ ປີຕິຈ ສຸຂຎ຺ຈ ເອກຄ຺ຄຕາຈາຕິ ທ຺ວນ຺ໂທ. ຕາຫິ ສຫິຕນ຺ຕິ ສມາໂສ. ວິຕກ຺ກວິຈາຣປີຕິສຸເຂ ກຄ຺ຄຕາ ສງ຺ຂາເຕນສມຸທິເຕນປຖມຊ຺ຌາເນນ ສມ຺ປຍຸຕ຺ຕໍກຸສລຈິຕ຺ຕໍ ປຖມຊ຺ຌານກຸສລຈິຕ຺ຕໍ. ຕຕ຺ຖ ເກນຏ຺ເຐນປຖມໍ, ເກນຏ຺ເຐນຈ ຌານນ຺ຕິ. ອາທິໂຕ ປຏິປຊ຺ຊິຕພ຺ພຕ຺ຕາ ປຖມໍ. ກສິຓາທິກສ຺ສ ອາຣມ຺ມຓສ຺ສ ອນິຈ຺ຈາທິລກ຺ຂຓສ຺ສຈ ອຸປນິຊ຺ຌາຍນໂຕ ປຈ຺ຈນີກຘມ຺ມານຎ຺ຈ ຌາປນໂຕ ທຍ຺ຫນໂຕ ຌານໍ. ອິເມສຸ ທ຺ວີສຸ ອຕ຺ເຖສຸ ເອກຄ຺ຄຕາເອວ ສາຕິ ສຍຍຸຕ຺ຕາຕິ ທຏ຺ຐພ຺ພາ. ສາຫິ ເອກຕ຺ຕາຣມ຺ມຓສງ຺ຂາໂຕ ເອໂກ ອຄ຺ໂຄໂກຏິໂກຏ຺ຐາໂສວາ ອສ຺ສາຕິ ອຕ຺ເຖນ ເອກຄ຺ຄສງ຺ຂາຕສ຺ສ ຈິຕ຺ຕສ຺ສ ຕຖາປວຕ຺ຕເນ ອາຘິປຈ຺ຈຄຸຓໂຍເຄນ ເອກຄ຺ຄຕາຕິ ຈ ວຸຈ຺ຈຕິ. ສາເຍວ ຈິຕ຺ຕໍ ນານາຣມ຺ມເຓສຸ ວິກ຺ຂິປິຕຸໍ ອທຕ຺ວາ ເອກສ຺ມິໍ ເຍວາຣມ຺ມເຓ ປຏິປກ຺ຂຘມ຺ມານໍ ທູຣີຠາເວນ ສມ຺ມາຈ ອາຘິຍຕິ ຖເປຕິ. ອິນ຺ທ຺ຣິຍານຎ຺ຈ ສມຠາວໍ ກຕ຺ວາ ຕຕ຺ເຖວ ລີນຸທ຺ຘຈ຺ຈາຠາວາປາທເນນ ສມຎ຺ຈ ອາຘິຍຕິ ຖເປຕີຕິ ອຕ຺ເຖນ ສມາຘີຕິຈ ວຸຈ຺ຈຕິ. ສາເຍວຈ ປາຬິຍໍ ອວິກ຺ເຂໂປ ອວິສາຫາໂຣ ສຓ຺ຐິຕິ ອວຏ຺ຐິຕີຕິ ນິທ຺ທິຏ຺ຐາຕິ. ວິຕກ຺ກາທໂຍປິ ປນ ຕສ຺ສາ ສາຕິສຍໍ ອຸປກາຣກຕ຺ຕາ ຌານນ຺ເຕວ ວຸຕ຺ຕາ. ຕຖາ ຫິ ວິຕກ຺ໂກ ຕາວ ຈິຕ຺ຕໍ ຖິນມິທ຺ຘວເສນ ໂອສກ຺ກິຕຸໍ ອທຕ຺ວາ ທຬ຺ຫໍ ອາຣມ຺ມຓາຠິມຸຂເມວ ກໂຣຕິ. ອາຣມ຺ມຓາຠິນິໂຣປນ ລກ຺ຂໂຓຫິ ວິຕກ຺ໂກ. ຖິນ ມິທ຺ຘນີວຣຓສ຺ສຈ ອຸຊຸປ຺ປຏິປກ຺ໂຂຕິ. ວິຈາໂຣຈ ນໍ ວິຈິກິຈ຺ຉາວເສນ ສໍສປ຺ປິຕຸໍ ອທຕ຺ວາ ທຬ຺ຫໍ ອາຣມ຺ມຓານຸພນ຺ຘເມວ ກໂຣຕິ. ອາຣມ຺ມຓານຸມຊ຺ຊນລກ຺ຂໂຓ ຫິ ວິຈາໂຣ ປຎ຺ຎາປກຕິໂກ. ວິຈິກິຈ຺ຉານີວຣຓສ຺ສຈ ອຸຊຸປ຺ປຏິປກ຺ໂຂຕິ. ປີຕິຈ ຈິຕ຺ຕໍ ພ຺ຍາປາທວເສນ ອຸກ຺ກຓ຺ຐິຕຸໍ ອທຕ຺ວາ ອາຣມ຺ມເຓ ປຣິຕຸຏ຺ຐເມວ ກໂຣຕິ. ອາຣມ຺ມຓສໍປິ ຍາຍນລກ຺ຂຓາ ຫິ ປີຕິ. ພ຺ຍາປາທນີວຣຓສ຺ສຈ ອຸຊຸປ຺ປຏິປກ຺ຂາຕິ. ຕຖາ ສຸຂຎ຺ຈ ນໍ ອຸທ຺ຘຈ຺ຈ ກຸກ຺ກຸຈ຺ຈວເສນ ອວູປສມິຕຸໍ ອທຕ຺ວາ ອາຣມ຺ມເຓ ລທ຺ຘສາຕໍ ອຸປພ຺ຣູຫິຕໍ ກໂຣຕິ. ສາກລກ຺ຂຓຎ຺ຫິ ສຸຂໍ, ອຸທ຺ຘຈ຺ຈກຸກ຺ກຸຈ຺ຈນີວຣຓສ຺ສຈ ອຸຊຸປ຺ປຏິປກ຺ຂນ຺ຕິ.

ອຸເປກ຺ຂາຈ ສນ຺ຕສຠາວຕ຺ຕາ ສຸເຂເອວ ສງ຺ຄຫິຕາຕິ. ເອວໍ ກໂຣນ຺ຕາຈ ເຕ ຘມ຺ມາ ຕສ຺ມິໍ ອາຣມ຺ມເຓ ຕສ຺ສ ຈິຕ຺ຕສ຺ສ ສຸຏ຺ຐຸ ເອກຄ຺ຄຠາວຕ຺ຖາຍຈ ໂຫນ຺ຕິ. ເອກຄ຺ຄຠາໂວຕິຈ ເອກຄ຺ຄຕາເຍວ. ສາຈ ເອກຄ຺ຄຕາ ເຕຫິ ຘມ຺ເມຫິ ຕຖາ ອນຸຄ຺ຄຫິຕາ ສຸຏ຺ຐຸ ພລວຕີ ຫຸຕ຺ວາ ສຍໍ ກາມຈ຺ຉນ຺ທວເສນ ນານາຣມ຺ມເຓສຸ ຈິຕ຺ຕວິຘາວນໍ ນີວາເຣຕ຺ວາ ກສິຓນິມິຕ຺ຕາທິເກ ຕສ຺ມິໍ ອາຣມ຺ມເຓ ນິຈ຺ຈລໍ ຐຕ຺ວາ ຕໍອາຣມ຺ມຓໍ ອຸປຄນ຺ຕ຺ວາ ນິຊ຺ຌາຍຕິ ໂອໂລເກຕິ. ຕສ຺ມາ ເຕ ສພ຺ເພປິ ຘມ຺ມາ ອຸປນິຊ຺ຌາຍນຏ຺ເຐນປິ ຌານນ຺ຕິ ວຸຕ຺ຕາຕິ. ເຕສຸຈ ຕຖາ ປວຕ຺ຕມາເນສຸ ຕປ຺ປຈ຺ຈນີກາ ນີວຣຓຘມ຺ມາ ໂອກາສໍ ອລຠິຕ຺ວາ ມນສ຺ມິໍປິ ປຣິຍຸຏ຺ຐິຕຸໍ ນສກ຺ໂກນ຺ຕິ. ຌາປິຕານາມ ໂຫນ຺ຕິ. ຕສ຺ມາ ເຕ ປຈ຺ຈນີກຊ຺ຌາປນຏ຺ເຐນປິ ຌານນ຺ຕິ ວຸຕ຺ຕາຕິ. ເອວໍ ສນ຺ເຕປິ ຍສ຺ມາ ຌານ ມຄ຺ຄ ສມ຺ໂພຘິສງ຺ຂາເຕສຸ ຕີສຸ ຐາເນສຸ ຘມ຺ມສາມຄ຺ຄີ ປຘານໍ ໂຫຕິ. ອງ຺ຄານໍ ສມຄ຺ຄຠາເວເອວ ອປ຺ປນາປຕ຺ຕິວເສນ ອຸປນິຊ຺ຌາຍ ນາທິ ກິຈ຺ຈສໍສິທ຺ຘິໂຕ. ຍສ຺ມາຈ ເອເຕ ຘມ຺ມາ ວຸຕ຺ຕນເຍນ ວິສຸໍວິສຸໍ ອຕ຺ຕໂນ ກິຈ຺ຈໍ ກໂຣນ຺ຕາປິ ຈິຕ຺ຕສ຺ສ ອາຣມ຺ມເຓ ນິຈ຺ຈລປ຺ປວຕ຺ຕິ ສງ຺ຂາຕໍ ເອກເມວ ອຸປນິຊ຺ຌານກິຈ຺ຈໍ ສາເຘນ຺ຕິ. ຕສ຺ມາ ຣຖງ຺ຄານໍ ສມຸທາເຍເອວ ຣຖໂວຫາໂຣວິຍ ເຕສໍ ສມຸທາເຍເອວ ຌານ ໂວຫາໂຣ ສິທ຺ໂຘຕິ ເວທິຕພ຺ໂພ. ອປເຣປນ ປຎ຺ຈນ຺ນໍປິ ເຕສໍ ອາຣມ຺ມຓາຠິນິໂຣປນາທີນິ ຍຖາສກໍ ກິຈ຺ຈານິເຍວ ວິສຸໍ ວິສຸໍ ອຸປນິຊ຺ຌານກິຈ຺ຈານິນາມ ໂຫນ຺ຕີຕິ ປຏ຺ຐາເນ ຌານປຈ຺ຈຍໍ ປຕ຺ວາ ສພ຺ເພເປເຕ ວິສຸໍ ວິສຸໍ ຌານປຈ຺ຈຍໍ ສາເຘນ຺ຕິເຍວ. ຕສ຺ມາ ເຕ ວິສຸໍ ວິສຸໍປິ ຌານານິເຍວ ໂຫນ຺ຕີຕິ ສກ຺ກາ ວຕ຺ຕຸໍ. ຍຖາຈ ປຎ຺ຈງ຺ຄິກໍ ສີລໍ ທສງ຺ຄິກໍ ສີລນ຺ຕິ ເອຕ຺ຖ ປຎ຺ຈສມຸທິຕາທີນິ ເຕສໍ ສີລານໍ ປຎ຺ຈງ຺ຄິກາ ທິນາມລາຠສ຺ເສວ ກາຣຓານິ ໂຫນ຺ຕິ. ນ ສີລຠາວສ຺ສ. ນ ຫິ ປາຓາຕິປາຕາ ເວຣມຓາທິກໍ ເອກໍປິ ສມານໍ ສີລໍນາມ ນ ໂຫຕີຕິ. ເອວເມວໍ ອິຘປິ ປຎ຺ຈສມຸທິຕາທີນິ ປຎ຺ຈງ຺ຄິກາທິ ຠາວສ຺ເສວ ປຖມຊ຺ຌານາທິ ຠາວສ຺ເສວຈ ກາຣຓານິ. ນປນ ຌານຠາວສ຺ສາຕິ ນສກ຺ກາ ວິຎ຺ຎາຕຸໍ. ອິຕຣຖາ ຌານປຈ຺ຈເຍ ຌານງ຺ຄານິ ປຈ຺ຈນິຍານິເຍວ ສິຍຸນ຺ຕິປິ ວທນ຺ຕິ. ເອຕ຺ຕາວຕາ ສຕິປິ ອິມສ຺ສ ຈິຕ຺ຕສ຺ສ ຜສ຺ສາທີຫິປິ ສຫິຕຠາເວ ເຕສໍ ຕຖາວິຘກິຈ຺ຈວິເສສາຠາວາ ອິຘ ອຄ຺ຄຫຓນ຺ຕິປິ ສິທ຺ຘໍ ນໂຫຕີຕິ. ວິຈາຣປີຕິສຸເຂກຄ຺ຄຕາ ສງ຺ຂາເຕນ ທຸຕີຍຊ຺ຌາເນນ ສມ຺ປຍຸຕ຺ຕໍ ກຸສລຈິຕ຺ຕໍ ທຸຕີຍຊ຺ຌານ ກຸສລຈິຕ຺ຕໍ, ເອວໍ ເສເສສຸປິ.

໔໙. ເອຕ຺ຖ ສິຍາ. ເກນປນ ອິເມສໍ ຌານານໍ ອງ຺ຄເຠໂທ ກໂຕຕິ. ປຸຄ຺ຄລຊ຺ຌາສເຍນ ກໂຕຕິ. ໂຍຫິ ວິຕກ຺ກສຫາໂຍ ຫຸຕ຺ວາ ປຎ຺ຈງ຺ຄິກໍ ປຖມຊ຺ຌານໍ ອຸປ຺ປາເທຕ຺ວາ ຕຕ຺ຖ ວສີຠາວໍ ກຕ຺ວາ ປຸນວິຕກ຺ເກ ນິພ຺ພິນ຺ທຕິ. ຕສ຺ສ ວິຕກ຺ກໍ ສມຕິກ຺ກມິຕ຺ວາ ອວິຕກ຺ກໍ ຈຕຸຣງ຺ຄິກໍ ຌານໍ ອຘິຄນ຺ຕຸໍ ອຊ຺ຌາສໂຍ ສຓ຺ຐາຕິ. ຕທາ ໂສ ຕເມວ ປຖມຊ຺ຌານໍ ປາທກຠາວຕ຺ຖາຍ ທຬ຺ຫໍ ສມາປຊ຺ຊິຕ຺ວາ ວຸຏ຺ຐາຍ ເຕນ ອຊ຺ຌາສເຍນ ສເຫວ ປຸນຠາວນໍ ອນຸຍຸຎ຺ຊນ຺ໂຕ ອວິຕກ຺ກໍ ຈຕຸຣງ຺ຄິກໍ ຌານໍ ອຘິຄຈ຺ຉຕິ. ຕຕ຺ຖ ສາ ຠາວນາສຍໍ ວິຕກ຺ກຍຸຕ຺ຕາປິ ເຕນ ອຊ຺ຌາສເຍນ ປຣິຠາວິຕຕ຺ຕາ ວິຕກ຺ກວິຣາຄ ຠາວນານາມ ໂຫຕິ. ຕສ຺ສາ ຠາວນາຍ. ພເລນ ຕໍ ຌານໍ ອຸປ຺ປຊ຺ຊ ມານໍ ອວິຕກ຺ກໍ ຈຕຸຣງ຺ຄິກໍ ອຸປ຺ປຊ຺ຊຕິ. ເສສຊ຺ຌານາຘິຄເມສຸປິ ເອເສວນໂຍຕິ. ເອວໍ ປຸຄ຺ຄລຊ຺ຌາສເຍນ ເຕສໍ ຌານານໍ ອງ຺ຄເຠໂທ ກໂຕຕິ ເວທິຕພ຺ໂພ. ເອຕ຺ຖຈ ອຸຕ຺ຕຣຸຕ຺ຕຣຊ຺ຌານາ ຘິຄມເນ ປາທກຠາວຕ຺ຖາຍ ປຸຣິມປຸຣິມຊ຺ຌານສ຺ສ ສມາປຊ຺ຊນໍ ອວສ຺ສໍ ອິຈ຺ຉິຕພ຺ພໍ. ເຫຏ຺ຐິມໍ ເຫຏ຺ຐິມໍ ປຄຸຓຊ຺ຌານໍ ອຸປຣິມສ຺ສ ອຸປຣິມສ຺ສ ປທຏ຺ຐານໍ ໂຫຕີຕິ ອຏ຺ຐກຖາຍໍ ວຸຕ຺ຕໍ. ອຊ຺ຌາສຍພເລນປນ ອຸຕ຺ຕຣຊ຺ຌານໍ ອຸປ຺ປຊ຺ຊມານໍ ປາທກຊ຺ຌານສທິສໍ ນໂຫຕິ. ປາທກຊ຺ຌານໂຕຫິ ປຸຄ຺ຄລຊ຺ຌາສໂຍວ ພລວຕໂຣ. ເຕນາຫ ຠຄວາ ອິຊ຺ຌຕິ ຠິກ຺ຂເວ ສີລວໂຕ ເຈໂຕປຓິຘິ ວິສຸທ຺ຘຕ຺ຕາຕິ. ອຍຎ຺ຈ ອຕ຺ໂຖ ອຸປຣິ ໂລກຸຕ຺ຕຣຈິຕ຺ຕໍ ປຕ຺ວາ ອາວິ ຠວິສ຺ສຕີຕິ.

໕໐. ເອຕ຺ຖ ສິຍາ. ກສ຺ມາ ອິຘ ສງ຺ຂາຣເຠໂທ ນວຸຕ຺ໂຕຕິ. ປາຬິຍເມວ ອວຸຕ຺ຕຕ຺ຕາ. ກສ຺ມາຈ ໂສ ປາຬິຍໍ ອວຸຕ຺ໂຕຕິ. ປຏິປທາ ເຠທວຈເນເນວ ສິທ຺ຘຕ຺ຕາຕິ. ຕຖາຫິ ສພ຺ເພສໍປິ ໂລກິຍ ໂລກຸຕ຺ຕຣຊ຺ຌານານໍ ສຸຂປ຺ປຏິປທຠາເວ ສິທ຺ເຘ ອສງ຺ຂາຣິກຠາໂວ ສິທ຺ໂຘເຍວ ໂຫຕິ. ທຸກ຺ຂປ຺ປຏິປທຠາເວຈ ສິທ຺ເຘ ເຕສໍ ສສງ຺ຂາຣິກຠາໂວ ສິທ຺ໂຘເຍວ ໂຫຕີຕິ. ກຖໍ ວິຎ຺ຎາຍຕີຕິ ເຈ. ອຏ຺ຐກຖາທສ຺ສນໂຕ. ວຸຕ຺ຕຎ຺ເຫຕໍ ອຏ຺ຐສາລິນິຍໍ -

ໂຍ ອາທິໂຕ ກິເລເສ ວິກ຺ຂມ຺ເຠນ຺ໂຕ ທຸກ຺ເຂນ ສສງ຺ຂາເຣນ ສປ຺ປໂຍເຄນ ກິລມນ຺ໂຕ ວິກ຺ຂມ຺ເຠຕິ. ຕສ຺ສ ທຸກ຺ຂາ ປຏິປທາ ໂຫຕິ. ໂຍ ກິເລເສ ວິກ຺ຂມ຺ເຠນ຺ໂຕ ສຸເຂນ ອກິລມນ຺ໂຕ ວິກ຺ຂມ຺ເຠຕິ. ຕສ຺ສ ສຸຂາປຏິປທາ ໂຫຕີຕິ.

ຕຖາ ສມ຺ໂມຫວິໂນທນີ ວິສຸທ຺ຘິມຄ຺ເຄສຸປີຕິ. ເອຕ຺ຖຈ ປຸພ຺ພວາກ຺ເຍ ທຸກ຺ເຂນ ສສງ຺ຂາເຣນ ສປ຺ປໂຍເຄນາຕິ ທິຏ຺ຐຕ຺ຕາ ປຣວາກ຺ເຍປິ ສຸເຂ ນ ອສງ຺ຂາເຣນ ອປ຺ປໂຍເຄນາຕິ ທິຏ຺ຐເມວ ໂຫຕິ. ຕຕ຺ຖ ສສງ຺ຂາເຣນ ສປ຺ປໂຍເຄນາຕິ ສງ຺ຂາຣປ຺ປໂຍຄສຫິເຕນ ກາມາທີນວທສ຺ສນາທິນາ ປຈ຺ຈຍຄເຓນາຕິ ອຕ຺ໂຖ. ເອເຕນ ສພ຺ເພສໍ ທຸກ຺ຂປ຺ປຏິປທຊ຺ຌານານໍ ສສງ຺ຂາຣິກຠາໂວ ວຸຕ຺ໂຕ ໂຫຕິ. ອສງ຺ຂາເຣນ ອປ຺ປໂຍເຄນາຕິ ສງ຺ຂາຣປ຺ປໂຍຄຣຫິເຕນ ເຕເນວ ປຈ຺ຈຍຄເຓນ. ເອເຕນ ສພ຺ເພສໍ ສຸຂປ຺ປຏິປທຊ຺ຌານານໍ ອສງ຺ຂາຣິກຠາໂວ ວຸຕ຺ໂຕ ໂຫຕີຕິ. ຂິປ຺ປາຠິຎ຺ຎຊ຺ຌານານໍປິຫິ ທຸກ຺ຂປ຺ປຏິປທຠາເວ ສຕິ ສສງ຺ຂາຣິກຕາວ ວິຎ຺ຎາຍຕິ. ທນ຺ຘຠິຎ຺ຎຊ຺ຌານານໍປິ ສຸຂປ຺ປຏິປທຠາເວ ສຕິ ອສງ຺ຂາຣິກຕາວ ວິຎ຺ຎາຍຕີຕິ. ຍທິເອວໍ ປຏິປທາຣຫິຕານໍ ມຄ຺ຄ ສິທ຺ຘອຸປປຕ຺ຕິສິທ຺ຘຊ຺ຌານານໍ ກຖໍ ສງ຺ຂາຣເຠໂທ ສິທ຺ໂຘຕິ. ເຕສໍປິ ວຬຎ຺ຊນກາເລ ສມາປຕ຺ຕິປ຺ປຏິພນ຺ຘການໍ ປຈ຺ຈຍານໍ ສນ຺ນິຫິຕາ ສນ຺ນິຫິຕວເສນ ທຸກ຺ຂສຸຂປ຺ປຏິປທຠາວສມ຺ຠໂວ ໂຫຕິເຍວາຕິ. ຕຕ຺ຖ ມຄ຺ຄສິທ຺ຘຊ຺ຌານໍນາມ ສຸທ຺ຘວິປສ຺ສນາຍານິການໍ ມຄ຺ຄປ຺ປຏິລາເຠນ ສເຫວ ສິທ຺ຘຊ຺ຌານໍ. ຕໍ ທຸວິຘໍ ເຫຏ຺ຐິມມຄ຺ຄສິທ຺ຘໍ, ອຣຫຕ຺ຕມຄ຺ຄສິທ຺ຘນ຺ຕິ. ຕຕ຺ຖ ມຫາສມຍສຸຕ຺ເຕ ອາຄຕານໍ ປຎ຺ຈສຕານໍ ຠິກ຺ຂູນໍ ຌານໍ ເຫຏ຺ຐິມ ມຄ຺ຄສິທ຺ຘໍ. ອານນ຺ທຕ຺ເຖຣສ຺ສ ຌານໍ ອຣຫຕ຺ຕມຄ຺ຄສິທ຺ຘໍ. ຍໍປິ ອນາຄາມີນໍ ອຊານນ຺ຕານຎ຺ເຎວ ສຕ຺ເຖນ ຫນິຕ຺ວາ ສຫສາ ມຣນ຺ຕານໍ ອຸປ຺ປນ຺ນໍ. ຕໍປິ ມຄ຺ຄສິທ຺ຘຄຕິກໍ. ໂຍປນ ອຏ຺ຐສມາປຕ຺ຕິໂຍ ຠາເວຕ຺ວາ ອຎ຺ຎຕຣສ຺ມິໍ ຣູປິ ພ຺ຣຫ຺ມໂລເກ ນິພ຺ພຕ຺ຕິ. ຕສ຺ສ ຕາ ສມາປຕ຺ຕິ ໂຍ ຕຕ຺ຖ ປາກຕິກາເອວ ໂຫນ຺ຕິ. ອິທໍ ອຸປປຕ຺ຕິສິທ຺ຘນ຺ຕິ. ເອກສ຺ມິໍ ຠເວປິ ຫິ ລທ຺ຘຊ຺ຌານານິ ວຬຎ຺ຊນກາເລ ສນ຺ນິຫິຕປຈ຺ຈຍວເສນ ນານາປຏິປທາຍຸຕ຺ຕານິ ໂຫນ຺ຕີຕິ. ຌານຸປ຺ປຕ຺ຕິປ຺ປຏິປທາ ຣຫິຕຕ຺ຕາວາ ອສງ຺ຂາຣິກຊ຺ຌາເນສຸ ເຕສໍ ສງ຺ຄໂຫ ຍຸຕ຺ໂຕ ສິຍາຕິ. ອປິຈ, ເນຕ຺ຕິປາຬິຍໍ ສພ຺ເພສໍ ໂລກິຍ ໂລກຸຕ຺ຕຣສມາຘີນໍ ສງ຺ຂາຣເຠໂທ ສຣູປໂຕວ ນິທ຺ທິຏ຺ໂຐ. ຍຖາຫ-ທ຺ເວ ສມາຘໂຍ ສສງ຺ຂາໂຣ ສມາຘິ ອສງ຺ຂາໂຣ ສມາຘີຕິ. ອຏ຺ຐກຖາຍຎ຺ຈ ສຸຂປ຺ປຏິປທາ ປຸພ຺ພການໍ ທ຺ວິນ຺ນໍ ທນ຺ຘາຠິຎ຺ຎຂິປ຺ປາຠິຎ຺ຎສມາຘີນໍ ອສງ຺ຂາຣຠາໂວ ທຸກ຺ຂປ຺ປຏິປທາ ປຸພ຺ພການໍ ທ຺ວິນ຺ນໍ ສສງ຺ຂາຣຠາໂວຈ ວຸຕ຺ໂຕຕິ. ເອຕ຺ຕາວຕາ ສພ຺ເພສໍ ມຫຄ຺ຄຕໂລກຸຕ຺ຕຣຊ຺ຌານຈິຕ຺ຕານໍ ອສງ຺ຂາຣິກ ສສງ຺ຂາຣິກວເສນ ວິສຸໍ ວິສຸໍ ທຸວິຘຠາໂວ ສິທ຺ໂຘ ໂຫຕິ. ຍສ຺ມາປນ ອຍໍ ສງ຺ຂາຣໂວຫາໂຣ ອກຸສລານໍປິ ສາຘາຣໂຓ. ປຏິປທາໂວຫາໂຣປນ ວິເສເສນ ປຏິປຕ຺ຕິຘມ຺ເມສ຺ເວວ ປາກໂຏ. ມຫຄ຺ຄຕ ໂລກຸຕ຺ຕຣຘມ຺ມາຈ ເອກນ຺ຕໍ ປຏິປຕ຺ຕິຘມ຺ມາເອວ. ຕສ຺ມາ ເຕສໍ ເຠທໍ ສງ຺ຂາຣວເສນ ອວຕ຺ວາ ປຏິປທາວເສເນວ ຘມ຺ມສງ຺ຄຓິ ປາຬິຍໍປິ ວຸຕ຺ໂຕຕິ ທຏ຺ຐພ຺ໂພ. ອຍເມຕ຺ຖ ປຣມຕ຺ຖທີປນາ.

໕໑. [໔໗] ຍໍປນ ວິຠາວນິຍໍ

‘‘ສພ຺ພສ຺ສປິ ຌານສ຺ສ ປຣິກມ຺ມສງ຺ຂາຕປຸພ຺ພາຠິສງ຺ຂາເຣນ ວິນາ ເກວລໍ ອຘິກາຣວເສນ ອນຸປ຺ປຊ຺ຊນໂຕ ອສງ຺ຂາຣິກນ຺ຕິປິ. ອຘິກາເຣນຈ ວິນາ ເກວລໍ ປຣິກມ຺ມາຠິສງ຺ກາຣວເສເນວ ອນຸປ຺ປຊ຺ຊນໂຕ ສສງ຺ຂາຣິກນ຺ຕິປິ ນສກ຺ກາ ວຕ຺ຕຸ’’ນ຺ຕິ ວຸຕ຺ຕໍ. ຕຕ຺ຖ ປຣິກມ຺ມສງ຺ຂາຕ.ລ. ອສງ຺ຂາຣິກນ຺ຕິປິ ນສກ຺ກາ ວຕ຺ຕຸນ຺ຕິ ອິທໍ ຕາວ ນຍຸຊ຺ຊຕິ.

ນ ຫິ ປຣິກມ຺ມສງ຺ຂາຕ ປຸພ຺ພາຠິສງ຺ຂາໂຣ ອິມສ຺ມິໍ ສງ຺ຂາຣເຠເທ ສງ຺ຂາໂຣ ເອວນາມ ໂຫຕິ. ກສ຺ມາ, ຌານຸປ຺ປຕ຺ຕິຍາ ປກຕິປຈ຺ຈຍ ຠູຕຕ຺ຕາ, ຕຖາຫິ ໂລເກ ສາສເນຈ ສພ຺ພໍປິ ກຸສລາກຸສລ ກມ຺ມໍ ອຕ຺ຕໂນ ອນຸຣູເປນ ປຣິກມ຺ມສງ຺ຂາຕ ປຸພ຺ພາຠິສງ຺ຂາເຣນ ວິນາ ອຸປ຺ປນ຺ນໍນາມ ນຕ຺ຖິ. ອນ຺ຕມໂສ ອາໂລປຠິກ຺ຂາທານມຕ຺ຕໍປີຕິ. ຍຎ຺ຈ ຈິຕ຺ຕໍ ເຍນ ອຕ຺ຕໂນ ອນຸຣູເປນ ປຣິກມ຺ມສງ຺ຂາຕປຸພ຺ພາ ຠິສງ຺ຂາເຣນ ວິນາ ນ ອຸປ຺ປຊ຺ຊຕິ. ໂສ ຕສ຺ສ ຈິຕ຺ຕສ຺ສ ປກຕິປຈ຺ຈຍຄເຓເອວອນ຺ໂຕ ຄໂຘ ໂຫຕິ. ຌານານິຈ ໂລກິຍ ໂລກຸຕ຺ຕຣ ຠູຕານິ ສພ຺ພານິ ອຕ຺ຕໂນ ອນຸຣູເປນ ປຣິກມ຺ມສງ຺ຂາຕ ປຸພ຺ພຠາຄຠາວນາ ຠິສງ຺ຂາເຣນ ວິນາ ອຸປ຺ປນ຺ນານິນາມ ນຕ຺ຖີຕິ ໂສ ເຕສໍ ປກຕິປຈ຺ຈຍຄເຓສຸເອວ ອນ຺ໂຕຄໂຘ ໂຫຕີຕິ. ອິຕຣຖາ ສພ຺ພໍປິ ກຸສລາກຸສລ ກມ຺ມໍ ອສງ຺ຂາຣິກໍ ນາມນຕ຺ຖີຕິ ອາປຊ຺ຊຕີຕິ.

[໔໘] ຍຎ຺ຈ ຕຕ຺ຖ

ອຘິກາເຣນຈ ວິນາ ເກວລໍ.ລ. ສສງ຺ຂາຣິກນ຺ຕິປິ ນສກ຺ກາ ວຕ຺ຕຸນ຺ຕິ ວຸຕ຺ຕໍ. ຕໍປິ ນ ຍຸຊ຺ຊຕິເຍວ.

ນ ຫິ ໂລກິຍຊ຺ຌານານິນາມ ອຘິກາເຣນ ວິນາ ນຸປ຺ປຊ຺ຊນ຺ຕີຕິ ອຕ຺ຖິ. ເກວລໍປນ ປຸພ຺ເພ ສມຖກມ຺ເມສຸ ກຕາຘິກາຣສ຺ສ ສຸຂປ຺ປຏິປທຊ຺ຌານໍ ອຸປ຺ປຊ຺ຊຕິ. ອກຕາຘິກາຣສ຺ສປນ ທຸກ຺ຂປ຺ປຏິປທຊ຺ຌານນ຺ຕິ ເອວເມວ ອຏ຺ຐກຖາສຸ ອາຄຕໍ. ວຸຕ຺ຕຎ຺ຫິ ຕຕ຺ຖ ໂຍຈ ສມເຖ ອກຕາຘິກາໂຣ. ຕສ຺ສ ທຸກ຺ຂາ ປຏິປທາ ໂຫຕິ. ກຕາຘິກາຣສ຺ສສຸຂາຕິ. ອປິຈ, ປຸຣິມຠເວ ສິທ຺ຘໍ ອຘິກາຣໍ ຄເຫຕ຺ວາ ອິຘ ສງ຺ຂາຣເຠທວິຈາຣຓາປິ ນຍຸຕ຺ຕາເອວ. ກຸສລກ຺ຣິຍຊ຺ຌາເນສຸ ຫິ ສນ຺ນິ ຫິຕປຈ຺ຈຍວເສເນວ ຕພ຺ພິຈາຣຓາ ຍຸຕ຺ຕາຕິ.

[໔໙] ເອຕ຺ຕາວຕາ

ອຖວາຕິອາທິໂກ ປຈ຺ຉິມ ວິກປ຺ໂປປິ ປຏິກ຺ຂິຕ຺ໂຕ ເອວ ໂຫຕີຕິ.

໕໒. ເອຕ຺ຖ ຌານໍ ອນຸຍຸຎ຺ຊນ຺ຕສ຺ສ ນິມິຕ຺ຕຸປ຺ປາທໂຕ ປຸພ຺ພໍ ປຏິປທາຍ ເຂຕ຺ຕໍ, ປຈ຺ຉາ ອຠິຎ຺ຎາຍ ເຂຕ຺ຕໍ. ຕຕ຺ຖ ປຸພ຺ເພ ວິຣຸທ຺ຘປຈ຺ຈຍານໍ ສນ຺ນິຫິເຕນ ກິລມນ຺ຕສ຺ສ ສໂຕ ປຏິປຊ຺ຊນ຺ຕສ຺ສ ຠາວນາ ປຏິປທາ ທຸກ຺ຂານາມ ໂຫຕິ. ອກິລມນ຺ຕສ຺ສ ສຸຂາ. ປຈ຺ຉາຈ ທນ຺ຘໍ ອປ຺ປນໍ ປຕ຺ຕສ຺ສ ຠາວນາຠິຎ຺ຎາ ທນ຺ຘາຠິຎ຺ຎານາມ ໂຫຕິ. ຂິປ຺ປໍ ປຕ຺ຕສ຺ສ ຂິປ຺ປາຠິຎ຺ຎານາມ. ຕຕ຺ຖ ປຸພ຺ເພ ທຸກ຺ຂາ ປຏິປທາ ປຈ຺ຉາ ທນ຺ຘໍວາ ຂິປ຺ປໍວາ ອຸປ຺ປນ຺ນໍ ຌານໍ ທຸກ຺ຂປ຺ປຏິປທໍນາມ ກໂຣຕິ. ສຸຂາປນ ສຸຂປ຺ປຏິປທໍນາມ ກໂຣຕີຕິ. ທຸຕີຍຊ຺ຌານາທີສຸປນ ປຸຣິມຊ຺ຌາເນ ນິກນ຺ຕິ ວິກ຺ຂມ຺ຠນສ຺ສ ທຸກ຺ຂສຸຂຕາວເສນ ປຏິປທາເຠໂທ ເວທິຕພ຺ໂພ. ໂຍປນ ເອຕຣຫິ ຄຫຏ຺ໂຐວາ ປພ຺ພຊິໂຕວາ ປຸພ຺ພຠເວ ອກຕາຘິກາໂຣປິ ອນ຺ຕຣາຍິກຘມ຺ມມຸຕ຺ໂຕ ກລ຺ຍາຓປຏິປຕ຺ຕິຍໍ ຐິໂຕ ຉິນ຺ນປລິໂພໂຘ ປຫິຕຕ຺ໂຕ ຌານໍ ຠາເວຕິ. ຕສ຺ສ ຌານຠາວນາ ນສມ຺ປຊ຺ຊຕີຕິ ນຕ຺ຖີຕິ ນິຏ຺ຐເມຕ຺ຖ ຄນ຺ຕພ຺ພນ຺ຕິ. [ກຸສລຊ຺ຌານໍ]

໕໓. ວິປາກຊ຺ຌາເນ ກາມກຸສລໍ ອປ຺ປນໍ ອປຕ຺ຕໍ ມຸທຸຠູຕໍ ທຸພ຺ພລໍ ໂຫຕິ. ປຣິຕ຺ເຕສຸ ນານາກິຈ຺ຈຏ຺ຐາເນສຸຈ ຫີເນສຸປິ ອຕ຺ຕຠາເວສຸຈ ວິປຈ຺ຈຕິ. ຕສ຺ມາ ຕໍ ອຕ຺ຕນາ ອສທິສໍປິ ວິປາກໍ ຊເນຕິ. ມຫຄ຺ຄຕກຸສລໍປນ ອປ຺ປນາປຕ຺ຕໍ ຕິກ຺ຂໍ ພລວໍ ໂຫຕິ. ອຸຬາເຣ ພ຺ຣຫ຺ມຕ຺ຕຠາເວ ຠວງ຺ຄຏ຺ຐາເນສຸເຍວ ວິປຈ຺ຈຕິ. ຕສ຺ມາ ຕໍ ສທາປິ ອຕ຺ຕນາ ສທິສເມວ ວິປາກໍ ຊເນຕິ. ເຕເນວ ວິຕກ຺ກວິຈາຣປີຕິ ສຸເຂກຄ຺ຄຕາ ສຫິຕນ຺ຕິອາທິນາ ວິປາກໍປິ ສພ຺ພໂສ ກຸສລ ສທິສເມວ ທສ຺ເສຕິ.

[໕໐] ອນນ຺ຕຣຠເວເຍວ ຜລທານຕ຺ຕາ ຕໍ ອຕ຺ຕນາ ສທິສເມວ ວິປາກໍ ຊເນຕີຕິຈ ວທນ຺ຕິ, ຕໍ ນ ສຸນ຺ທຣໍ.

ເອວຎ຺ຫິ ສຕິ ກາມກຸສລໍປິ ສຕ຺ຕມຊວນໍ ອຕ຺ຕນາ ສທິສວິປາກ ເມວ ຊເນຍ຺ຍາຕິ. ຍສ຺ມາຈ ກຸສລເມວ ນິຣນຸສຍສນ຺ຕາເນ ປວຕ຺ຕໍ ກ຺ຣິຍຊ຺ຌານໍ ນາມ ໂຫຕິ. ຕສ຺ມາ ກ຺ຣິຍຈິຕ຺ຕໍປິ ກຸສລ ສທິສເມວ ທສ຺ເສຕິ.

໕໔. ປຎ຺ຈຘາຕິອາທິສງ຺ຄຫຄາຖາ. ຕຕ຺ຖ ຌານເຠເທນາຕິ ປຖມຊ຺ຌານາທີຫິ ປຎ຺ຈຫິ ຌາເນຫິ ສມ຺ປໂຍຄເຠເທນ. ຣູປາວຈຣມານສໍ ຌານເຠເທນ ປຎ຺ຈຘາ ໂຫຕິ. ປຖມຊ຺ຌານິກໍ, ທຸຕີຍຊ຺ຌານິກໍ, ຕຕີຍຊ຺ຌານິກໍ, ຈຕຸຕ຺ຖຊ຺ຌານິກໍ, ປຎ຺ຈມຊ຺ຌານິກນ຺ຕິ ເອວໍ ປຎ຺ຈວິຘໍ ໂຫຕີຕິ ອຕ຺ໂຖ. ຕເມວ ປຸຎ຺ຎປາກກ຺ຣິຍາເຠເທນ ປຎ຺ຈທສຘາ ຠເວຕິ ໂຍຊນາ.

[໕໑] ວິຠາວນິຍໍ ປນ

ຌານເຠເທນາຕິ ຌານງ຺ເຄຫິ ສມ຺ປໂຍຄເຠເທນາຕິ ວຸຕ຺ຕໍ. ຕໍ ນ ສຸນ຺ທຣໍ.

ອຎ຺ໂຎ ຫິ ຌານເຠໂທ. ອຎ຺ໂຎ ຌານງ຺ຄເຠໂທ. ຕຕ຺ຖ ປຖມໍ ຌານໍ ທຸຕີຍໍ ຌານນ຺ຕິອາທິຌານເຠໂທ. ປຖມຊ຺ຌາເນ ປຎ຺ຈ ອງ຺ຄານິ. ທຸຕີຍຊ຺ຌາເນ ຈຕ຺ຕາຣີຕິອາທິ ຌານງ຺ຄເຠໂທ. ເຕສຸ ອິຘ ຌານເຠໂທວ ອຘິປ຺ເປໂຕ. ນ ຌານງ຺ຄເຠໂທ. ຈິຕ຺ຕຎ຺ຫິ ຌານເຠເທ ເນວ ປຎ຺ຈວິຘໍ ໂຫຕິ. ນຌານງ຺ຄເຠເທນ. ຌານເມວ ປນ ຌານງ຺ຄເຠເທນ ປຎ຺ຈວິຘນ຺ຕິ.

[໕໒] ຍຎ຺ຈ ຕຕ຺ຖ

‘‘ປຎ຺ຈຘາຕິ ປຎ຺ຈງ຺ຄິກໍ ຈຕຸຣງ຺ຄິກໍ ຕິວງ຺ຄິກໍ ທຸວງ຺ຄິກໍ ປຸນ ທຸວງ຺ຄິກນ຺ຕິ ປຎ຺ຈວິຘໍ ໂຫຕີ’’ຕິ ວຸຕ຺ຕໍ. ຕໍປິ ນ ສຸນ຺ທຣໍ.

ຌານເມວ ຫິ ປຎ຺ຈງ຺ຄິກາທິ ໂຫຕິ. ນ ຈິຕ຺ຕນ຺ຕິ.

ຣູປາວຈຣ ຈິຕ຺ຕສ຺ສ ປຣມຕ຺ຖຘີປນາ.

໕໕. ອິທານິ ຍຖານຸປ຺ປຕ຺ຕໍ ອຣູປຈິຕ຺ຕໍ ນິທ຺ທິສນ຺ໂຕ ອາກາສານຎ຺ຈາ ຍຕນກຸສລຈິຕ຺ຕນ຺ຕິອາທິ ມາຫ. ຕຕ຺ຖ ຠຸໂສ ກາສຕິ ທິພ຺ພຕີຕິ ອາກາໂສ. ໂສ ຫິ ສຍໍ ສຣູປໂຕ ອນຸປລພ຺ຠມາໂນປິ ຈນ຺ທສູຣິໂຍຠາສາທີນໍ ວເສນ ອຕິວິຊ຺ໂຊຕມາໂນວິຍ ຂາຍຕີຕິ. ນກສ຺ສຕິ ເຉທນ ເຠທນ ວເສນ ນ ວິເລຂີຍຕີຕິ ອກາໂສ. ອກາໂສເອວ ອາກາໂສ ຕິປິ ວທນ຺ຕິ. ໂສ ປນ ອຊຏາກາໂສ ປຣິຈ຺ຉິນ຺ນາກາໂສ ກສິຓຸຄ຺ຆາຏິມາກາໂສ ຣູປກລາປປຣິຈ຺ເຉທາກາໂສຕິ ຈຕຸພ຺ພິໂຘ ໂຫຕິ. ຕຕ຺ຖ ອິຘ ກສິຓຸຄ຺ຆາຏິມາກາໂສ ອຘິປ຺ເປໂຕ. ໂສ ຫິ ອນນ຺ເຕນ ອຊຏາກາເສນ ສຫ ເອກີຠູໂຕວິຍ ໂຫຕິ. ໂຍຄິນາຈ ອນນ຺ຕຠາເວນ ຜຣີຍຕິ. ຕສ຺ມາ ອນນ຺ໂຕ ອາກາໂສຕິ ອາກາສານນ຺ໂຕ. ນາສ຺ສ ອຸປ຺ປາທນ຺ໂຕວາ ວຍນ຺ໂຕວາ ປຎ຺ຎາຍຕີຕິ ອນນ຺ໂຕຕິປິ ວຸຕ຺ຕໍ. ໂສເຍວ ອາກາສານຎ຺ຈໍ. ສກຕ຺ເຖ ຍກາເຣນ ສຫ ສິທ຺ຘຕ຺ຕາ. ຍຖາ ປນ ເທວານໍ ອຘິຏ຺ຐານວຕ຺ຖຸ ເທວາຍຕນນ຺ຕິ ວຸຈ຺ຈຕິ. ຕຖາ ອິຘປິ ຕສ຺ມິໍ ອປ຺ປນາປຕ຺ຕສ຺ສ ສສມ຺ປຍຸຕ຺ຕສ຺ສ ຌານສ຺ສ ອຘິຏ຺ຐານຏ຺ເຐນ ຕເທວ ອາຍຕນນ຺ຕິປິ ວຸຈ຺ຈຕິ. ອິຕິ ອາກາສານຎ຺ຈໍ ອາຍຕນມສ຺ສາຕິ ອາກາສານຎ຺ຈາຍຕນໍ. ຈິຕ຺ຕເຈຕສິກຣາສິ.

ອາກາສານຎ຺ຈາ ຍຕນນ຺ຕິ ອາກາສານຎ຺ຈາ ຍຕນໍ ສມາປນ຺ນສ຺ສວາ ອຸປປນ຺ນສ຺ສວາ ທິຏ຺ຐຘມ຺ມສຸຂວິຫາຣິສ຺ສວາ ຈິຕ຺ຕ ເຈຕ ສິກາຘມ຺ມາຕິ ຫິ ວິຠງ຺ເຄ ວຸຕ຺ຕໍ.

ອາກາສານຎ຺ຈາຍຕເນ ປວຕ຺ຕໍ ກຸສລຈິຕ຺ຕນ຺ຕິ ອາກາສານຎ຺ຈາຍຕນກຸສລຈິຕ຺ຕໍ. ວິຎ຺ຎາຓຎ຺ຈາຍຕນນ຺ຕິ ເອຕ຺ຖ ວິຎ຺ຎາຓໍນາມ ອາກາສານຎ຺ຈາຍຕນຈິຕ຺ຕເມວ. ຕໍປນ ສຍໍ ອຸປ຺ປາທາທິ ອນ຺ຕວນ຺ຕໍປິ ອນນ຺ຕສຎ຺ຎິເຕ ອາກາເສ ປວຕ຺ຕນໂຕ ອນນ຺ຕນ຺ຕິ ວຸຈ຺ຈຕິ. ໂກຏ຺ຐາສຕ຺ໂຖວາ ອນ຺ຕສທ຺ໂທ. ອຕ຺ຕໂນ ອຸປ຺ປາທາທີສຸ ໂກຏ຺ຐາເສສຸ ເອກເທເສ ອຏ຺ຐຕ຺ວາ ສກລສ຺ສ ຜຣຓວເສນ ຕທາຣມ຺ມຓາຍ ຠາວນາຍ ປວຕ຺ຕນໂຕ ອນນ຺ຕນ຺ຕິ ວຸຈ຺ຈຕິ. ອນນ຺ຕສຎ຺ຎິເຕວາ ອາກາເສ ປວຕ຺ຕນໂຕ ອນນ຺ຕນ຺ຕິ ເອວໍ ຕທາຣມ຺ມຓາຍ ຠາວນາຍ ປວຕ຺ຕຕ຺ຕາ ອນນ຺ຕນ຺ຕິ ວຸຈ຺ຈຕິ. ອນນ຺ຕສຎ຺ຎິເຕວາ ອາກາເສ ອຕ຺ຕໂນ ຜຣຓາກາຣ ວເສນປິ ອນນ຺ຕນ຺ຕິ ວຕ຺ຕຸໍ ຍຸຊ຺ຊຕິເຍວ. ອນນ຺ຕໍ ວິຎ຺ຎາຓນ຺ຕິ ວິຎ຺ຎາຓານນ຺ຕໍ. ຕເມວ ວິຎ຺ຎາຓຎ຺ຈໍ ນິຣຸຕ຺ຕິນເຍນ, ວິຎ຺ຎາຓຎ຺ຈໍ ອາຍຕນໍ ອສ຺ສາຕິ ວິຎ຺ຎາຓຎ຺ຈາຍຕນໍ. ວິຎ຺ຎາຓຎ຺ຈາຍຕນ ສງ຺ຂາເຕ ຈິຕ຺ຕເຈຕສິກຣາສິມ຺ຫິ ປວຕ຺ຕໍ ກຸສລຈິຕ຺ຕນ຺ຕິສມາໂສ.

ວິຎ຺ຎາຓຎ຺ຈາຍຕນນ຺ຕິ ວິຎ຺ຎາຓຎ຺ຈາຍຕນໍ ສມາປນ຺ນສ຺ສວາ ອຸປປນ຺ນສ຺ສວາທິຏ຺ຐຘມ຺ມສຸຂວິຫາຣິສ຺ສວາຈິຕ຺ຕເຈຕສິກາຘມ຺ມາຕິຫິ ວິຠງ຺ເຄ ວຸຕ຺ຕໍ.

[໕໓] ວິຠາວນິຍໍ ປນ ມຫາຏີກາຍຎ຺ຈ

‘‘ທຸຕີຍາ ຣຸປ຺ປ ວິຎ຺ຎາເຓນ ອຎ຺ຈິຕພ຺ພໍ ປາປຸຓິຕພ຺ພນ຺ຕິ ວິຎ຺ຎາຓຎ຺ຈ’’ນ຺ຕິປິ ວຸຕ຺ຕໍ. ຕໍ ປາຬິຍາ ນ ສເມຕິ.

ອນນ຺ຕໍ ວິຎ຺ຎາຓນ຺ຕິ ຕເທວ ວິຎ຺ຎາຓໍ ຎາເຓນ ຜຸຏ຺ຐໍ ມນສິກໂຣຕິ, ອນນ຺ຕໍ ຜຣຕິ. ເຕນ ວຸຈ຺ຈຕິ ອນນ຺ຕໍ ວິຎ຺ຎາຓນ຺ຕີຕິຫິ ວຸຕ຺ຕໍ. ເອເຕນ ຈ ຕໍວິຎ຺ຎາຓໍ ເອກນ຺ເຕນ ອນນ຺ຕວິເສສນຍຸຕ຺ຕໍ ໂຫຕີຕິ ວິຎ຺ຎາຍຕີຕິ. ຕເມວ ອາກາສນ຺ຕິປິ ປາໂຐ. ອາກິຎ຺ຈຎ຺ຎາຍຕນນ຺ຕິ ເອຕ຺ຖ ກິຎ຺ຈິ ກິຎ຺ຈນນ຺ຕິ ອຕ຺ຖໂຕ ເອກໍ ອປ຺ປມຕ຺ຕກສ຺ສ ນາມໍ. ນຕ຺ຖິ ກິຎ຺ຈນໍ ອປ຺ປມຕ຺ຕກໍ ອນ຺ຕມໂສ ຠງ຺ຄມຕ຺ຕໍປິ ອວສິຏ຺ຐໍ ອສ຺ສ ປຖມາ ຣຸປ຺ປວິຎ຺ຎາຓສ຺ສາຕິ ອກິຎ຺ຈນໍ. ອກິຎ຺ຈນສ຺ສ ຠາໂວ ອາກິຎ຺ຈຎ຺ຎໍ. ປຖມາຣຸປ຺ປວິຎ຺ຎາຓາຠາໂວ. ໂສ ຫິ ນຕ຺ຖິ ກິຎ຺ຈີຕິ ມນສິກາຣ ວເສນ ຕໍນາມໍ ລຠຕີຕິ. ອາກິຎ຺ຈຎ຺ຎໍ ອາຍຕນມສ຺ສາຕິອາທິ ວຸຕ຺ຕນຍເມວ. ເນວສຎ຺ຎາ ນາສຎ຺ຎາຍຕນນ຺ຕິ ເອຕ຺ຖ ໂອຬາຣິກ ສຎ຺ຎໍ ສນ຺ຘາຍ ເນວຕ຺ຖິ ສຎ຺ຎາ ອສ຺ສາຕິ ເນວສຎ຺ຎໍ. ສຸຂຸມສຎ຺ຎໍ ສນ຺ຘາຍ ນຈ ນຕ຺ຖິ ສຎ຺ຎາ ອສ຺ສາຕິ ນາສຎ຺ຎໍ, ເນວສຎ຺ຎຎ຺ຈ ຕໍ ນາສຎ຺ຎຎ຺ຈາຕິ ເນວສຎ຺ຎາ ນາສຎ຺ຎໍ ມຊ຺ເຌ ທີຆໍ ກຕ຺ວາ, ຈິຕ຺ຕ ເຈຕສິກຣາສິເອວ. ຕເມວ ໂຍຄິໂນ ສຸຂວິເສສານໍ ອຘິຏ຺ຐານຏ຺ເຐນ ອາຍຕນນ຺ຕິ ເນວສຎ຺ຎາ ນາສຎ຺ຎາຍຕນໍ. ຕສ຺ມິໍ ປວຕ຺ຕໍ ກຸສລ ຈິຕ຺ຕນ຺ຕິ ສມາໂສ. ອຖວາ. ສຎ຺ຎາເຍວ ປຏຸສຎ຺ຎາກິຈ຺ຈສ຺ສ ອຠາວໂຕ ເນວສຎ຺ຎາຈ ໂຫຕິ. ສງ຺ຂາຣາວເສສ ສຸຂຸມຠາເວນ ວິຊ຺ຊມານຕ຺ຕາ ອສຎ຺ຎາຈ ນໂຫຕີຕິ ກຕ຺ວາ ເນວສຎ຺ຎານາ ສຎ຺ຎານາມ, ສາເຍວ ອາຍຕນໍ, ເຕນຈ ສມ຺ປຍຸຕ຺ຕໍ ກຸສລ ຈິຕ຺ຕນ຺ຕິ ສມາໂສ. ເອຕ຺ຖຈ ຍສ຺ມາ ອາທິໂຕ ປຏ຺ຐາຍ ໂອຬາຣິເກ ນີວຣຓຘມ຺ເມ ວິຕກ຺ກາທິເກຈ ປຊຫິຕ຺ວາ ເສສຘມ຺ເມຈ ຠາວນາ ພເລນ ອຸປຣຸປຣິ ສຸຂຸມຠາວໍ ປາເປຕ຺ວາ ອນຸກ຺ກເມນ ປຏິປຊ຺ຊນ຺ຕາ ສຸຂຸມຏ຺ເຐນ ໂລກິຍຘມ຺ເມສຸ ມຸທ຺ຘຠູຕໍ ອິມໍ ສມາປຕ຺ຕິໍ ປາປຸຓນ຺ຕິ. ຕສ຺ມາ ອິຘ ຈິຕ຺ຕໍປິ ເນວຈິຕ຺ຕນາຈິຕ຺ຕເມວ ໂຫຕິ. ຜສ຺ໂສປິ ເນວ ຜສ຺ສນາຜສ຺ໂສເອວ ໂຫຕິ, ຕຖາ ເວທນາທໂຍປີຕິ. ຕສ຺ມາ ອິຘສຎ຺ຎາຄ຺ຄຫຓໍ ເທສນາສີສມຕ຺ຕນ຺ຕິ ທຏ຺ຐພ຺ພໍ. ວິປາເກສຸ ວິຎ຺ຎາຓຎ຺ຈາຍຕນນ຺ຕິ ເອຕ຺ຖ ວິຎ຺ຎາຓນ຺ຕິ ປຖມາຣຸປ຺ປກຸສລ ວິຎ຺ຎາຓເມວ. ຕຎ຺ຈ ອຕີຕານນ຺ຕຣຠເວ ປວຕ຺ຕໍ ທຏ຺ຐພ຺ພໍ. ອກິຎ຺ຈນ ຠາໂວຈ ຕສ຺ເສວ ນຕ຺ຖິ ຠາໂວຕິ. ກ຺ຣິຍຈິຕ຺ເຕສຸ ປນ ວິຎ຺ຎາຓໍ ນາມ ກຸສລຠູຕໍ ກ຺ຣິຍຠູຕຎ຺ຈ ທຸວິຘໍ ປຖມາຣຸປ຺ປວິຎ຺ຎາຓໍ ເວທິຕພ຺ພໍ. ອກິຎ຺ຈນຠາໂວຈ ຕສ຺ເສວ ທຸວິຘສ຺ສ ວິຎ຺ຎາຓສ຺ສ ອຠາໂວ ເຍວາຕິ.

໕໖. ສງ຺ຄຫຄາຖາຍໍ ອາຣມ຺ມຓປ຺ປເຠເທນາຕິ ອາລມ຺ພິ ຕພ຺ພານໍ ກສິຓຸຄ຺ຆາຏິມາກາສາທີນໍ ຈຕຸນ຺ນໍ ອາຣມ຺ມຓານໍ ປເຠເທນ. ທຸວິຘໍຫິ ອິຘ ອາຣມ຺ມຓຈຕຸກ຺ກໍ, ອຕິມິກ຺ກຕພ຺ພ ຈຕຸກ຺ກໍ, ອາລມ຺ພິ ຕພ຺ພ ຈຕຸກ຺ກຎ຺ຈ. ຕຕ຺ຖ ປຖມາຣຸປ຺ເປ ຣູປປຎ຺ຈມຊ຺ຌານສ຺ສ ອາຣມ຺ມຓ ຠູຕໍ. ກສິຓນິມິຕ຺ຕໍ ອຕິກ຺ກມິ ຕພ຺ພໍນາມ. ຕໍ ອຸຄ຺ຆາເຏຕ຺ວາ ລທ຺ຘໍ ອາກາສໍ ອາລມ຺ພິຕພ຺ພໍ ນາມ. ທຸຕີຍາຣຸປ຺ເປ ປຖມາຣຸປ຺ປສ຺ສ ອາຣມ຺ມຓຠູຕໍ ອາກາສໍ ອຕິກ຺ກມິຕພ຺ພໍນາມ. ປຖມາຣຸປ຺ປວິຎ຺ຎາຓໍ ອາລມ຺ພິ ຕພ຺ພໍນາມ. ຕຕີຍາຣຸປ຺ເປ ຕໍປຖມາຣຸປ຺ປວິຎ຺ຎາຓໍ ອຕິກ຺ກມິຕພ຺ພໍນາມ. ຕສ຺ສ ນຕ຺ຖິຠາໂວ ອາລມ຺ພິຕພ຺ພໍນາມ. ຈຕຸຕ຺ຖາຣຸປ຺ເປ ໂສ ນຕ຺ຖິ ຠາໂວ ອຕິກ຺ກມິຕພ຺ພໍ ນາມ. ຕຕີຍາຣຸປ຺ປວິຎ຺ຎາຓໍ ອາລມ຺ພິ ຕພ຺ພໍ ນາມາຕິ. ຕຕ຺ຖ ກິຎ຺ຈາປິ ອິມໍ ອາຣຸປ຺ປມານສໍ ຈຕຸນ຺ນໍ ອຕິກ຺ກມິ ຕພ຺ພານໍປິ ເຠເທນ ຈຕຸພ຺ພິຘໍ ໂຫຕິ, ຕຖາປິ ອາກາສານຎ຺ຈາຍ ຕນນ຺ຕິອາທິນາ ອິຘ ອາລມ຺ພິຕພ຺ພານຎ຺ເຎວ ສຣູປໂຕ ຄຫິຕຕ຺ຕາ ເຕສໍ ເຠເທນ ອິມສ຺ສ ເຠໂທ ປາກໂຏຕິ ທຏ຺ຐພ຺ພໍ. ອາຣຸປ຺ປມານສໍ ອາລມ຺ພຓປ຺ປເຠເທນ ຈຕຸຘາ ຐິຕໍ. ຕເທວ ປຸຎ຺ຎປາກ ກ຺ຣິຍເຠເທນ ທ຺ວາທສຘາ ຐິຕນ຺ຕິ ໂຍຊນາ.

ອຣູປຈິຕ຺ຕສ຺ສ ປຣມຕ຺ຖທີປນາ.

໕໗. ອິທານິ ຍຖານຸປ຺ປຕ຺ຕໍ ໂລກຸຕ຺ຕຣ ຈິຕ຺ຕໍ ທສ຺ເສນ຺ໂຕ ໂສຕາປຕ຺ຕິມຄ຺ຄຈິຕ຺ຕນ຺ຕິອາທິມາຫ. ຕຕ຺ຖ ສວຕິ ສນ຺ທຕິ ອນິວຕ຺ຕຄມນວເສນ ປວຕ຺ຕຕີຕິ ໂສໂຕ, ຄງ຺ຄາທີສຸ ຊລປ຺ປວາໂຫ. ໂສຫິ ປຠວໂຕ ປຏ຺ຐາຍ ຍາວມຫາສມຸທ຺ທາ ອນ຺ຕຣາ ອນິວຕ຺ຕ ມາໂນ ສວຕິ ສນ຺ທຕິ ປວຕ຺ຕຕີຕິ. ໂສໂຕວິຍາຕິ ໂສໂຕ. ອຏ຺ຐງ຺ຄິໂກ ອຣິຍມຄ຺ໂຄ, ຍຖາຫ-ໂຍໂຂ ອາວຸໂສ ອຣິໂຍ ອຏ຺ຐງ຺ຄິໂກ ມຄ຺ໂຄ. ເສຍ຺ຍຖິທໍ, ສມ຺ມາທິຏ຺ຐິ. ລ. ສມ຺ມາສມາຘິ. ອຍໍ ວຸຈ຺ຈຕາວຸໂສ ໂສໂຕຕິ. ອຍໍປິຫິ ຍທາ ອຸປ຺ປຊ຺ຊຕິ. ຕໂຕ ປຏ຺ຐາຍ ອານຸຠາວຜຣຓວເສນ ຍາວອນຸປາທິເສສນິພ຺ພານຘາຕຸຍາ ອນ຺ຕຣາ ອນິວຕ຺ຕມາໂນເຍວ ຫຸຕ຺ວາ ສວຕິ ສນ຺ທຕິ ປວຕ຺ຕຕີຕິ. ຍຖາຫ -

ເສຍ຺ຍຖາປິ ຠິກ຺ຂເວ ຍາກາຈິ ມຫານທິໂຍ. ເສຍ຺ຍຖິທໍ. ຄງ຺ຄາ, ຍມຸນາ, ອຈິຣວຕີ, ສຣຠູ, ມຫີ. ສພ຺ພາ ຕາ ສມຸທ຺ທນິນ຺ນາ ໂຫນ຺ຕິ ສມຸທ຺ທໂປຓາ ສມຸທ຺ທປພ຺ຠາຣາ. ເອວເມວ ໂຂ ຠິກ຺ຂເວ ຠິກ຺ຂຸ ອຣິຍໍ ອຏ຺ຐງ຺ຄິກໍ ມຄ຺ຄໍ ຠາເວນ຺ໂຕ ພຫຸລິກໂຣນ຺ໂຕ ນິພ຺ພານນິນ຺ໂນ ໂຫຕິ ນິພ຺ພານໂປໂຓ ນິພ຺ພານ ປພ຺ຠາໂຣຕິ.

ເອຕ຺ຖຈ ເຕນ ເຕນ ມຄ຺ເຄນ ປຫີນານໍ ກິເລສານໍ ປຸນ ອນຸປຄມນ ວເສນ ສທ຺ຘາທີນໍ ອິນ຺ທ຺ຣິຍານໍ ອນຸກ຺ກເມນ ປຣິປາກຄມນວເສນຈ ອນິວຕ຺ຕຄມນໍ ທຏ຺ຐພ຺ພໍ. ຍຖາຫ -

ເສຍ຺ຍຖາປິ ຠິກ຺ຂເວ ຆໂຏ ນິກ຺ກຸຊ຺ໂຊ ວມເຕວ ອຸທກໍ. ໂນປຈ຺ຈາວມຕິ. ເອວເມວໂຂ ຠິກ຺ຂເວ ອຣິຍໍ ອຏ຺ຐງ຺ຄິກໍ ມຄ຺ຄໍ ຠາເວນ຺ໂຕ ພຫຸລິກໂຣນ຺ໂຕ ວມເຕວ ປາປເກ ອກຸສເລ ຘມ຺ເມ. ໂນປຈ຺ຈາວມຕີຕິ. ຍຖາຈາຫ-ໂສຕາປຕ຺ຕິ ມຄ຺ຄຎ຺ຎາເຓນ ເຍ ກິເລສາ ປຫີນາ, ເຕ ກິເລເສ ນປຸເນຕິ ນປຈ຺ເຈຕິ ນປຈ຺ຈາຄຈ຺ຉຕີຕິອາທິ.

ຍຖາຈ ປຸຖຸຊ຺ຊນາ ປຫີເນປິ ກິເລເສ ປຸນ ອຸປຄຈ຺ຉນ຺ຕິ. ຕິເຫ ຕຸກຠູຕາປິ ປຸນ ທ຺ວິເຫຕຸກາເຫຕຸກຠາວໍ ຄຈ຺ຉນ຺ຕິ. ຍໂຕ ເຕ ອຸປຣິຠວຄ຺ເຄ ນິພ຺ພຕ຺ຕາປິ ປຸນ ອປາເຍສຸ ສນ຺ທິສ຺ສນ຺ຕິ. ສີລວນ຺ຕາປິ ປຸນ ທຸສ຺ສີລາ ໂຫນ຺ຕິ. ສມາຫິຕາປິ ປຸນ ອຸມ຺ມຕ຺ຕກາວາ ຂິຕ຺ຕຈິຕ຺ຕາວາ ໂຫນ຺ຕິ. ປຎ຺ຎວາປິ ປຸນ ທຸປ຺ປຎ຺ຎາ ເອຬມູຄາ ໂຫນ຺ຕິ. ນຕຖາ ອຣິຍາ. ເຕປນ ເຕນ ເຕນ ມຄ຺ເຄນ ປຫີເນ ກິເລເສ ປຸນ ນອຸປຄຈ຺ຉນ຺ຕິ. ປຸຖຸຊ຺ຊນຠາວໍວາ ເຫຏ຺ຐິມາຣິຍ ຠາວໍວາ ນ ຄຈ຺ຉນ຺ຕິ. ອນຸກ຺ກເມນ ສທ຺ຘາທີນໍ ອິນ຺ທ຺ຣິຍານໍ ປຣິປກ຺ກຠາວເມວ ອຸປຄຈ຺ຉນ຺ຕີຕິ. ສພ຺ພຎ຺ເຈຕໍ ອຣິຍມຄ຺ຄສ຺ເສວ ອານຸຠາເວນ ສິທ຺ຘນ຺ຕິ ໂສໂຕຕິນາມໍ ມູລປ຺ປຠວຠູເຕ ຕສ຺ມິໍ ມຄ຺ເຄເອວ ນິຣຸຬ຺ຫນ຺ຕິ ທຏ຺ຐພ຺ພໍ. ຕສ຺ສ ໂສຕສ຺ສ ອາທິໂຕ ປຊ຺ຊນໍ ປາປຸຓນໍ ໂສຕາປຕ຺ຕິ. ໂສຕາປຕ຺ຕິຍາ ອຘິຄມມາໂນ ມຄ຺ໂຄ ໂສຕາປຕ຺ຕິມຄ຺ໂຄ. ອຖວາ, ຘມ຺ມໂສຕ ສມາປນ຺ໂນ ອຣິໂຍຕິ ປວຸຈ຺ຈຕີຕິ ວຸຕ຺ຕຕ຺ຕາ ສພ຺ເພ ອຣິຍສນ຺ຕານຄຕາ ໂລກິຍ ໂລກຸຕ຺ຕຣຠູຕາ ໂພຘິປກ຺ຂິຍຘມ຺ມາ ອຸປຣິ ສມ຺ໂພຘິປຣາ ຍນຕາວເສນ ອນຸປາທິເສສນິພ຺ພານ ປຣາຍນຕາວເສນຈ ອນິວຕ຺ຕ ຄຕິຍາ ປວຕ຺ຕມານາ ຍຖາວຸຕ຺ເຕນ ອຕ຺ເຖນ ໂສໂຕຕິ ວຸຈ຺ຈນ຺ຕິ. ຕໍ ໂສຕໍ ອາທິໂຕ ປຊ຺ຊນ຺ຕິ ປາປຸຓນ຺ຕິ ເອຕາຍ ປຏິປທາຍາຕິ ໂສຕາປຕ຺ຕິ. ໂສຕາປຕ຺ຕິຈ ສາ ມຄ຺ໂຄຈາຕິ ໂສຕາປຕ຺ຕິມຄ຺ໂຄ, ປຖມມຄ຺ຄສງ຺ຂາຕາຍ ໂສຕາປຕ຺ຕິຍາ ອງ຺ຄນ຺ຕິ ໂສຕາປຕ຺ຕິ ຍງ຺ຄນ຺ຕິຫິ ອຏ຺ຐກຖາຍໍ ວຸຕ຺ຕໍ, ມຄ຺ໂຄຕິຈ ປໂຖ ອຸປາໂຍ. ນິພ຺ພານໍ ມຄ຺ເຄຕິ, ນິພ຺ພານຕ຺ຖິເກຫິ ມຄ຺ຄີຍຕິ, ກິເລເສ ມາເຣນ຺ໂຕ ຄຈ຺ຉຕີຕິ ມຄ຺ໂຄຕິຈ ວທນ຺ຕິ.

[໕໔] ວິຠາວນິຍໍ ປນ

ອຣິຍມຄ຺ຄໂສຕສ຺ສ ອາທິໂຕ ປຊ຺ຊນໍ ເອຕສ຺ສາຕິ ໂສຕາປຕ຺ຕິ. ປຸຄ຺ຄໂລຕິ ວຸຕ຺ຕໍ. ຕໍ ນ ສຸນ຺ທຣໍ.

ນ ຫິ ປຸຄ຺ຄເລ ປວຕ຺ໂຕ ໂສຕາປຕ຺ຕິສທ຺ໂທ ກຕ຺ຖຈິ ທິຏ຺ໂຐຕິ.

[໕໕] ເອເຕນ ຕສ຺ສ ມຄ຺ໂຄ ໂສຕາປຕ຺ຕິມຄ຺ໂຄຕິ ອິທໍປິ ປຏິກ຺ຂິຕ຺ຕໍ ໂຫຕິ.

ໂສຕາປຕ຺ຕິມຄ຺ເຄນ ສມ຺ປຍຸຕ຺ຕໍ ຈິຕ຺ຕໍ ໂສຕາປຕ຺ຕິມຄ຺ຄຈິຕ຺ຕໍ.

[໕໖] ຏີກາສຸ ປນ

ໂສຕາປຕ຺ຕິຍາ ລທ຺ຘໍ ມຄ຺ຄຈິຕ຺ຕໍ ໂສຕາປຕ຺ຕິ ມຄ຺ຄຈິຕ຺ຕນ຺ຕິ ວຸຕ຺ຕໍ. ຕໍ ນ ສຸນ຺ທຣໍ.

ນ ຫິ ຈິຕ຺ຕສທ຺ທສມ຺ພນ຺ໂຘ ໂສຕາປຕ຺ຕິສທ຺ໂທ ກຕ຺ຖຈິ ປາຬິຍໍ ທິຏ຺ໂຐຕິ.

໕໘. ປຏິສນ຺ຘິວເສນ ສກິໍ ອິມໍໂລກໍ ອາຄຈ຺ຉຕິ ສີເລນາຕິ ສກທາຄາມີ. ທຸຕີຍຜລຏ຺ໂຐ. ໂສ ຫິ ອສມຸຈ຺ຉິນ຺ນກາມ ຣາຄານຸສຍຕ຺ຕາ ກາມໂລກາຄມນ ກິເລສສພ຺ຠາເວນ ຕໍ ສຠາວານາຕິ ວຕ຺ຕນໂຕ ອຸປຣິ ຠວຄ຺ເຄ ຐິໂຕປິ ປຏິສນ຺ຘິວເສນ ປຸນ ອິມໍ ກາມຘາຕຸໍ ອາຄມນປ຺ປກຕິໂກເອວ ໂຫຕີຕິ. ວຸຕ຺ຕຎ຺ເຫຕໍ ຈຕຸກ຺ກນິປາເຕ -

ອິຘ ສາຣິປຸຕ຺ຕ ເອກຈ຺ຈສ຺ສ ປຸຄ຺ຄລສ຺ສ ໂອຣມ຺ຠາຄິຍານິ ສໍໂຍຊນານິ ອປ຺ປຫີນານິ ໂຫນ຺ຕິ, ໂສ ທິຏ຺ເຐວຘມ຺ເມ ເນວສຎ຺ຎານາສຎ຺ຎາຍຕນໍ ອຸປສມ຺ປຊ຺ຊ ວິຫຣຕິ. ໂສ ອປຣິຫີໂນ ກາລໍ ກຸຣຸມາໂນ ເນສຎ຺ຎານາສຎ຺ຎາ ຍຕນຸປຄານໍ ເທວານໍ ສຫພ຺ຍຕໍ ອຸປປຊ຺ຊຕິ. ໂສ ຕໂຕ ຈຸໂຕ ອາຄາມີ ໂຫຕິ ອາຄນ຺ຕ຺ວາ ອິຕ຺ຖຕ຺ຕໍ. ອິຘ ປນ ສາຣິປຸຕ຺ຕ ເອກຈ຺ຈສ຺ສ ປຸຄ຺ຄລສ຺ສ ໂອຣມ຺ຠາຄິຍານິ ສໍໂຍຊນານິ ປຫີນານິ ໂຫນ຺ຕິ, ໂສ ທິຏ຺ເຐວ.ລ. ໂສ ຕໂຕ ຈຸໂຕ ອນາຄາມີ ໂຫຕິ ອນາຄນ຺ຕ຺ວາ ອິຕ຺ຖຕ຺ຕນ຺ຕິ.

ອຏ຺ຐກຖາຍຎ຺ຈ ອິຕ຺ຖຕ຺ຕນ຺ຕິ ອິມໍ ກາມາວຈຣ ປຎ຺ຈກ຺ຂນ຺ຘ ຠາວນ຺ຕິ ວຸຕ຺ຕໍ. ອຍຎ຺ຈ ອຕ຺ໂຖ ກິເລສຄຕິວເສນ ວຸຕ຺ໂຕ. ນ ປຸຄ຺ຄລ ຄຕິວເສນ. ນ ຫິ ພ຺ຣຫ຺ມຠູຕາ ໂສຕາປນ຺ນ ສກທາ ຄາມິໂນ ປຏິປຏິສນ຺ຘິວເສນ ເຫຏ຺ຐິມໍປິ ພ຺ຣຫ຺ມໂລກໍ ອາຄຈ຺ຉນ຺ຕິ. ກຸໂຕ ກາມ ໂລກໍ. ກຖໍ ວິຎ຺ຎາຍຕີຕິ ເຈ. ອນຸສຍຍມເກ –

ກາມຘາຕຸຍາ ຈຸຕສ຺ສ ຣູປຘາຕຸໍ ອຣູປຘາຕຸໍ ອຸປປຊ຺ຊນ຺ຕສ຺ສ ກສ຺ສຈິ ສຕ຺ຕອນຸສຍາ ອນຸເສນ຺ຕິ, ກສ຺ສຈິ ປຎ຺ຈອນຸສຍາ ອນຸເສນ຺ຕິ, ກສ຺ສຈິ ຕໂຍ ອນຸສຍາ ອນຸເສນ຺ຕີຕິ ວຕ຺ວາ ຣູປ ຘາຕຸຍາ ອຣູປຘາຕຸຍາ ຈຸຕສ຺ສ ກາມຘາຕຸໍ ອຸປປຊ຺ຊນ຺ຕສ຺ສ ສຕ຺ເຕວ ອນຸສຍາ ອນຸເສນ຺ຕີຕິ.

ວຸຕ຺ຕຕ຺ຕາ ວິຎ຺ຎາຍຕິ. ຕຕ຺ຖ ປຸຣິມວາກ຺ເຍ ປຸຖຸຊ຺ຊນສ຺ສ ວເສນ ສຕ຺ຕ. ທ຺ວິນ຺ນໍ ໂສຕາປນ຺ນສກທາຄາມີນໍ ວເສນ ປຎ຺ຈ. ອນາຄາມິສ຺ສ ວເສນ ກໂຍຕິ ວຸຕ຺ຕໍ, ປຈ຺ຉິມວາກ຺ເຍປນ ພ຺ຣຫ຺ມຠູຕານໍ ໂສຕາ ປນ຺ນສກທາຄາມິອນາຄາມີນໍ ປຏິສນ຺ຘິວເສນ ກາມໂລກໍ ຄມນສ຺ສ ນຕ຺ຖິຕາຍ ເກວລໍ ປຸຖຸຊ຺ຊນສ຺ເສວ ວເສນ ສຕ຺ເຕວາຕິ ວຸຕ຺ຕໍ. ຘມ຺ມຫທຍ ວິຠງ຺ຄຏ຺ຐກຖາຍຎ຺ຈ –

‘‘ຣູປາວຈເຣ ນິພ຺ພຕ຺ຕາ ໂສຕາປນ຺ນສກທາຄາມິໂນ ນປຸນ ອິຘາ ຄຈ຺ຉນ຺ຕິ, ຕຕ຺ເຖວ ປຣິນິພ຺ພາຍນ຺ຕິ. ເອເຕຫິ ຌານອນາຄາມິໂນ ນາມາ’’ຕິ ຈ. ‘‘ນວສຸ ພ຺ຣຫ຺ມໂລເກສຸ ນິພ຺ພຕ຺ຕອຣິຍ ສາວການໍ ຕຕ຺ຣຸປ ປຕ຺ຕິປິ ໂຫຕິ ອຸປຣູປປຕ຺ຕິປິ. ນເຫຏ຺ຐຸ ປປຕ຺ຕິ. ປຸຖຸຊ຺ຊນານໍປນ ຕຕ຺ຣຸປປຕ຺ຕິປິ ໂຫຕິ ອຸປຣູປປຕ຺ຕິ ເຫຏ຺ຐຸປປຕ຺ຕິປີ’’ຕິ ຈ.

ວຸຕ຺ຕໍ. ຕຎ຺ຈໂຂ ອນາຄມນໍ ມຄ຺ຄສຫາເຍນ ຌານານຸຠາເວເນວ ສິທ຺ຘໍ. ນມຄ຺ຄານຸຠາເວນາຕິ. ເອຕ຺ຖຈ ອິມໍ ໂລກນ຺ຕິ ປທສ຺ສ ອິມໍ ມນຸສ຺ສໂລກນ຺ຕິ ວາ ອິມໍ ກາມາວຈຣໂລກນ຺ຕິວາ ທ຺ວິຘາປິ ອຕ຺ໂຖ ອຏ຺ຐກຖາສຸ ວຸຕ຺ໂຕ. ຕຕ຺ຖ ປຸຣິມສ຺ມິໍ ອຕ຺ເຖ ສຕິ ອາຄຈ຺ຉຕີຕິ ເອຕສ຺ສ ເທວໂລກໂຕ ອາຄຈ຺ຉຕີຕິ ອຕ຺ໂຖ. ປຈ຺ຉິມສ຺ມິໍ ປນ ພ຺ຣຫ຺ມໂລກໂຕປິ ຈ ອາຄຈ຺ຉຕີຕິ. ປາຬິຍໍປນ ປຈ຺ຉິມຕ຺ໂຖວ ວຸຕ຺ໂຕວິຍ ທິສ຺ສຕິ. ວຸຕ຺ຕຎ຺ເຫຕໍ ປຸຄ຺ຄລປຎ຺ຎຕ຺ຕິຍໍ ອນາຄນ຺ຕ຺ວາ ອິຕ຺ຖຕ຺ຕໍ ອນາຄາມີ ເຕນ ທຏ຺ຐພ຺ໂພ. ອາຄນ຺ຕ຺ວາ ອິຕ຺ຖຕ຺ຕໍ ໂສຕາປນ຺ນສກທາ ຄາມິໂນ ເຕນ ທຏ຺ຐພ຺ພາຕິ. ເອຕ຺ຖຈ ອນາຄນ຺ຕ຺ວາ ອິຕ຺ຖຕ຺ຕນ຺ຕິ ອິມິນາ ອິມໍ ກາມາວຈຣໂລກໍ ນ ອາຄຈ຺ຉຕີຕິ ອນາຄາມີຕິ ອຕ຺ຖໍ ທສ຺ເສຕິ. ອາຄນ຺ຕ຺ວາ ອິຕ຺ຖຕ຺ຕນ຺ຕິ ອິມິນາປນ ທ຺ເວປິ ໂສຕາປນ຺ນສກທາຄາມິໂນ ສກິໍ ປຸນ ອິມໍ ກາມາວຈຣໂລກໍ ອາຄຈ຺ຉນ຺ຕີຕິ ສກທາຄາມິໂນຕິ ອຕ຺ຖໍ ທສ຺ເສຕິ. ກສ຺ມາ, ນິຣນ຺ຕຣວາກ຺ເຍສຸ ຐິຕານໍ ທ຺ວິນ຺ນໍອິຕ຺ຖຕ຺ຕ ສທ຺ທານໍ ນານາຕ຺ຖາ ສມ຺ຠວໂຕ. ມຊ຺ຌິມປຓ຺ຓາເສຈ ກຓ຺ຓກຕ຺ຖ ສຸຕ຺ເຕ -

ໂຍ ໂສ ມຫາຣາຊ ພ຺ຣຫ຺ມາ ສພ຺ຍາປຊ຺ໂຌ, ໂສ ພ຺ຣຫ຺ມາ ອາຄນ຺ຕາ ອິຕ຺ຖຕ຺ຕໍ. ໂຍໂສ ພ຺ຣຫ຺ມາ ອພ຺ຍາປຊ຺ໂຌ, ໂສ ພ຺ຣຫ຺ມາ ອນາຄນ຺ຕາ ອິຕ຺ຖຕ຺ຕນ຺ຕິ.

ຠຄວຕາ ວຸຕ຺ຕໍ. ຕຕ຺ຖ ສພ຺ຍາປຊ຺ໂຌຕິ ເອເຕນ ປຸຖຸຊ຺ຊເນນ ສຫ ໂສຕາປນ຺ນສກທາຄາມິຠູຕາ ພ຺ຣຫ຺ມາໂນ ຄຫິຕາ ໂຫນ຺ຕິ. ເຕຫິ ປຏິຆານຸສຍສ຺ສ ອປ຺ປຫີນຕ຺ຕາ ເຈຕສິກທຸກ຺ຂສງ຺ຂາຕໍ ພ຺ຍາປຊ຺ຌໍປິ ອປຫີນເມວາຕິ ສພ຺ຍາປຊ຺ຌານາມ. ອາຄນ຺ຕາ ອິຕ຺ຖຕ຺ຕນ຺ຕິ ອິມໍ ກາມໂລກໍ ປຏິສນ຺ຘິວເສນ ປຸນ ອາຄມນສີໂລ ອາຄມນປ຺ປກຕິໂກຕິ ອຕ຺ໂຖ. ຕພ຺ພິປຣີເຕນ ປຈ຺ຉິມສ຺ສ ວາກ຺ຍສ຺ສ ອຕ຺ໂຖ ເວທິຕພ຺ໂພ. ເຕສຸປນ ທ຺ວີສຸ ສກທາຄາມີສຸ ປຸຣິມສ຺ສ ອນຎ຺ຎສາ ຘາຣເຓເນວ ສພ຺ພປຖມໍ ອຣິຍ ມຄ຺ຄ ໂສຕາຘິ ຄມນ ຄຸເຓນ ໂສຕາປນ຺ໂນ ຕ຺ເວວ ນາມໍ ສິທ຺ຘນ຺ຕິ ທຏ຺ຐພ຺ພໍ. ປຸຄ຺ຄລຄຕິວເສນ ປເນຕ຺ຖ ພ຺ຣຫ຺ມໂລເກ ຐິຕານໍ ສຕ຺ຕກ຺ຂຕ຺ຕຸປຣມຕາທິຠາໂວວິຍ ສກທາຄາມິຠາໂວປິ ນຕ຺ຖິ. ປຖມທຸຕີຍຜລຏ຺ຐາປິຫິ ຕຕ຺ຖ ອນາຄາມິສງ຺ຂ຺ຍເມວ ຄຈ຺ຉນ຺ຕິ. ຕສ຺ມາ ສກທາຄາມີຕິ ອິທໍ ກາມຊາຕິກາ ນໍເອວ ທຸຕີຍຜລຏ຺ຐານໍ ສິທ຺ຘໍ ນາມນ຺ຕິ ກຕ຺ວາ ເຕສໍ ກາມໂລເກ ເອວ ເຫຏ຺ຐຸປຣຸປປຕ຺ຕິ ວເສນ ສກິໍ ອາຄມນໍ ອຏ຺ຐກຖາສຸ ວຸຕ຺ຕນ຺ຕິ ທຏ຺ຐພ຺ພໍ. ເອວຎ຺ຈ ກຕ຺ວາ ປາຬິຍໍປິ ປຎ຺ຈນ຺ນໍ ອິຘ ນິຏ຺ຐາ ສຕ຺ຕກ຺ຂຕ຺ຕຸປຣມສ຺ສ ໂກລໍໂກລສ຺ສ ເອກພີຊິສ຺ສ ສກທາຄາມິສ຺ສ ໂຍຈ ທິຏ຺ເຐວ ຘມ຺ເມ ອຣຫາຕິ ວຸຕ຺ຕນ຺ຕິ. ໂສປນ ຉພ຺ພິໂຘ ໂຫຕິ. ອິຘປຕ຺ວາ ອິຘປຣິນິພ຺ພາຍີ, ຕຕ຺ຖ ປຕ຺ວາ ຕຕ຺ຖ ປຣິນິພ຺ພາຍີ, ອິຘປຕ຺ວາ ຕຕ຺ຖ ປຣິນິພ຺ພາຍີ, ຕຕ຺ຖ ປຕ຺ວາ ອິຘ ປຣິນິພ຺ພາຍີ, ອິຘປຕ຺ວາ ຕຕ຺ຖນິພ຺ພຕ຺ຕິຕ຺ວາ ອິຘ ປຣິນິພ຺ພາຍີ. ຕຕ຺ຖປຕ຺ວາ ອິຘນິພ຺ພຕ຺ຕິຕ຺ວາ ຕຕ຺ຖປຣິນິພ຺ພາຍີຕິ. ຕຕ຺ຖ ອິຘ ປຕ຺ວາ ອິຘ ປຣິນິພ຺ພາຍີຕິ ອິຘ ມນຸສ຺ສຠເວ ສກທາຄາມິມຄ຺ຄໍ ປຕ຺ວາ ອິຘມນຸສ຺ສ ຠເວເຍວ ອຣຫຕ຺ຕມຄ຺ຄໍ ລຠິຕ຺ວາ ປຣິນິພ຺ພາຍນຘມ຺ໂມ. ຕຕ຺ຖ ປຕ຺ວາ ຕຕ຺ຖ ປຣິນິພ຺ພາຍີຕິ ຕສ຺ມິໍເທວໂລເກ ສກທາຄາມິມຄ຺ຄໍ ປຕ຺ວາ ຕສ຺ມິໍ ເທວໂລເກເຍວ ອຣຫຕ຺ຕມຄ຺ຄໍ ລຠິຕ຺ວາ ປຣິນິພ຺ພາຍນຘມ຺ໂມ. ນິພ຺ພຕ຺ຕິຕ຺ວາຕິ ປຏິສນ຺ຘິຄ຺ຄຫຓວເສນ ອຸປ຺ປຊ຺ຊິຕ຺ວາ. ເຍສໍ ປນ ອິມໍ ໂລກນ຺ຕິ ປທສ຺ສ ອິມໍ ມນຸສ຺ສໂລກນ຺ຕິ ອຕ຺ໂຖ. ເຕສໍ ໂສ ປຎ຺ຈວິໂຘເຍວ ວຸຕ຺ໂຕ, ນ ຉຏ຺ໂຐ ປຸຄ຺ຄໂລ.

ວິຠາວນິຍຎ຺ຈ

‘‘ປຎ຺ຈສຸ ສກທາຄາມີສຸ ປຎ຺ຈມໂກວ ອິຘາຘິປ຺ເປໂຕ, ໂສ ຫິ ອິໂຕ ຄນ຺ຕ຺ວາ ປຸນ ສກິໍ ອິຘ ອາຄຈ຺ຉຕີ’’ຕິ ວຸຕ຺ຕໍ.

ມຫາປຣິນິພ຺ພານ ສຸຕ຺ຕຏ຺ຐກຖາຍໍ ປນ ມຫາວຄ຺ຄ ສໍຍຸຕ຺ຕຏ຺ຐກຖາ ຍຎ຺ຈ ໂສປິ ຉຏ຺ໂຐ ປຸຄ຺ຄໂລ ສກິໍ ອາຄມນຏ຺ເຐນ ອາຄໂຕເຍວ. ຍສ຺ມາຈ ສພ຺ພຎ຺ຎຸພຸທ຺ຘາປິ ຍາວ ອຸປຣິມຄ຺ໂຄ ນາຄຈ຺ຉຕິ. ຕາວ ປຖມຜລຏ຺ຐຠູຕາ ສຕ຺ຕກ຺ຂຕ຺ຕຸ ປຣມຕາຍໍວິຍ ທຸຕີຍຜລຏ຺ຐຠູຕາ ສກິໍ ອາຄມນປ຺ປກຕິຍໍ ສຓ຺ຐິຕາເຍວ ໂຫນ຺ຕິ. ຕສ຺ມາ ອິຘ ໂກຈິ ທຸຕີຍຜລຏ຺ໂຐ ສກິໍ ອາຄມນຏ຺ເຐນ ນິປ຺ປຣິຍາເຍນ ສກທາ ຄາມີນາມ ນ ນໂຫຕີຕິ ສພ຺ໂພປິ ໂສ ຉພ຺ພິໂຘ ປຸຄ຺ຄໂລ ອິຘ ນິປ຺ປຣິຍາເຍນ ສກທາຄາມິເຍວນາມ ໂຫຕີຕິ ທຏ຺ຐພ຺ໂພ. ສກທາ ຄາມິສ຺ສ ມຄ຺ໂຄ ສກທາຄາມິມຄ຺ໂຄ. ໂສ ຫິ ສຍໍ ຊນກຠູໂຕ ສກທາຄາມີນໍ ຊເນຕພ຺ພໍ ຊເນຕີຕິ ອິຘ ຊເນຕພ຺ພ ຊນກສມ຺ພນ຺ເຘນ ວິເສສນ ວິເສສິຕພ຺ພຕາ ຎາຍາຄຕາ ເອວ ໂຫຕິ. ຍຖາ ຕິສ຺ສມາຕາ ຜຸສ຺ສມາຕາຕິ.

[໕໗] ວິຠາວນິຍໍ ປນ

ສາຎາຍາຄຕາເອວ ນໂຫຕິ. ປໂຍຊນໍ ປນ ກິຎ຺ຈິ ອຕ຺ຖິ. ປໂຍຊນວເສນ ອວິຣຸທ຺ຘາ ໂຫຕີຕິ ອິມິນາ ອຘິປ຺ປາເຍນຍໍ ວຸຕ຺ຕໍ ‘‘ກິຎ຺ຈາປິ ມຄ຺ຄສມງ຺ຄິໂນ ຕຖາຄມນາສມ຺ຠວໂຕ ຜລຏ຺ໂຐເຍວ ສກທາຄາມີນາມ. ຕສ຺ສປນ ກາຣຓຠູໂຕ ປຸຣິມຸປ຺ປນ຺ໂນ ມຄ຺ໂຄ ມຄ຺ຄນ຺ຕຣາວຈ຺ເຉທນຕ຺ຖໍ ຜລຏ຺ເຐນ ວິເສເສຕ຺ວາ ວຸຈ຺ຈຕິ ສກທາຄາມິມຄ຺ໂຄຕິ. ເອວໍ ອນາຄາມິມຄ຺ໂຄ’’ຕິ. ຕໍ ນ ຍຸຊ຺ຊຕິ.

ສກທາຄາມິມຄ຺ເຄນ ສມ຺ປຍຸຕ຺ຕໍ ຈິຕ຺ຕນ຺ຕິ ສມາໂສ.

໕໙. ໂອຣພ຺ຠາຄິຍສໍໂຍຊນານໍ ສພ຺ພໂສ ສມຸຈ຺ຉິນ຺ນຕ຺ຕາ ປຏິສນ຺ຘິວເສນ ປຸນ ອິມໍ ກາມໂລກໍ ນ ອາຄຈ຺ຉຕີຕິ ອນາຄາມີ. ເອກນ຺ເຕນ ພ຺ຣຫ຺ມໂລກປຣາຍໂນເອວ ໂຫຕີຕິ ອຕ຺ໂຖ. ອິທຎ຺ຈ ເກວລໍ ອິມສ຺ສ ມຄ຺ຄສ຺ສ ອານຸຠາວວເສເນວ ວຸຕ຺ຕໍ. ອຸປຣິມຄ຺ຄ ວິປສ຺ສນາຍ ປນ ອາຄຕາຍ ໂສ ຕສ຺ມິໍ ຐາເນເຍວ ອຣຫຕ຺ຕ ມຄ຺ຄປຣາຍໂນປິ ໂຫຕິເຍວ. ອນາຄາມິສ຺ສ ຕຕີຍຜລຏ຺ຐສ຺ສມຄ຺ໂຄ. ເຕນ ສມ຺ປຍຸຕ຺ຕໍ ຈິຕ຺ຕນ຺ຕິ ວິຄ຺ຄໂຫ.

໖໐. ມຫປ຺ຜລກາຣິຕາຄຸຓໂຍເຄນ ປູຊາວິເສສໍ ອຣຫຕີຕິ ອຣຫາ. ຂີຓາສໂວ ຈຕຸຕ຺ຖຜລຏ຺ໂຐ. ອຣຫໂຕ ຠາໂວ ອຣຫຕ຺ຕໍ, ຈຕຸຕ຺ຖຜລໍ. ຕສ຺ສ ມຄ຺ໂຄ. ເຕນ ສມ຺ປຍຸຕ຺ຕຈິຕ຺ຕນ຺ຕິ ນິພ຺ພຈນໍ. ປິສທ຺ເທນ ປາຬິຍໍ ວິຠຕ຺ເຕ ມຄ຺ຄຈິຕ຺ຕປ຺ປເຠເທ ສມ຺ປິຓ຺ເຑຕິ. ຕຕ຺ຖ ຘມ຺ມສງ຺ຄຓິຍໍ ຕາວ ປຖມມຄ຺ເຄ ຌານນາເມນ ວຸຕ຺ເຕສຸ ປຎ຺ຈສຸ ວາເຣສຸ ປຖເມ ສຸທ຺ຘິກປຏິປທາວາເຣທ຺ວິນ຺ນໍ ຈຕຸກ຺ກປຎ຺ຈກນຍານໍ ວເສນ ນວຈິຕ຺ຕານິ ໂຫນ຺ຕິ. ຕຖາ ສຸທ຺ຘິກສຸຎ຺ຎຕາຍ ສຸຎ຺ຎຕປ຺ປຏິປທາຍ ສຸທ຺ຘິກປ຺ປຓິຫິເຕ ອປ຺ປຓິຫິຕປ຺ປຏິປທາຍຈາຕິ ປຎ຺ຈສຸ ວາເຣສຸ ທສນ຺ນໍ ນຍານໍ ວເສນ ປຎ຺ຈຈຕ຺ຕາລີສຈິຕ຺ຕານິ ໂຫນ຺ຕິ. ຕຖາ ມຄ຺ຄສຕິປຏ຺ຐານາທີຫິ ເອກູນວີສຕິຍາ ນາເມຫິ ວຸຕ຺ເຕສຸ ປຈ຺ເຈກໍ ປຎ຺ຈສຸ ວາເຣສູຕິ ວີສຕິຍາ ນາເມຫິ ວຸຕ຺ເຕ ວາຣສເຕ ທ຺ວິນ຺ນໍ ນຍສຕານໍ ວເສນ ນວຈິຕ຺ຕສຕານິ ໂຫນ຺ຕິ. ປຸນ ຈຕູຫິ ອຘິປຕີຫິ ໂຍເຊຕ຺ວາ ວຸຕ຺ເຕສຸ ຈຕູສຸ ວາຣສເຕສຸ ອຏ຺ຐນ຺ນໍ ນຍສຕານໍ ວເສນ ຕີຓິ ສຫສ຺ສານິ ຉສຕານິຈ ໂຫນ຺ຕີຕິ. ເອວໍ ປຖມມຄ຺ເຄ ນຍ ສຫສ຺ສວເສນ ຈຕ຺ຕາຣິຈິຕ຺ຕສຫສ຺ສານິ ປຎ຺ຈຈິຕ຺ຕ ສຕານິຈ ໂຫນ຺ຕິ. ຕຖາ ເສສມຄ຺ເຄສຸປີຕິ ເອວໍ ຈຕູສຸ ມຄ຺ເຄສຸ ຈຕຸນ຺ນໍ ນຍ ສຫສ຺ສານໍ ວເສນ ອຏ຺ຐາຣສ ມຄ຺ຄ ຈິຕ຺ຕ ສຫສ຺ສານິ ໂຫນ຺ຕິ. ສຈ຺ຈສຕິປຏ຺ຐານ ວິຠງ຺ເຄສຸ ປນ ວີສຕິນຍ ສຫສ຺ສານໍ ວເສນ ນວຸຕິມຄ຺ຄຈິຕ຺ຕສຫສ຺ສານິ. ມຄ຺ຄວິຠງ຺ເຄ ອຏ຺ຐວີສຕິຍາ ນຍ ສຫສ຺ສານໍ ວເສນ ສຕສຫສ຺ສໍ ຉພ຺ພີສຕິສຫສ຺ສານິ ຈ ມຄ຺ຄຈິຕ຺ຕານິ ໂຫນ຺ຕີຕິ. ອຏ຺ຐກຖາສຸປນ ນຍເຠທາເອວ ວຸຕ຺ຕາ. ນຈິຕ຺ຕ ເຠທາຕິ.

[໕໘] ຍໍປນ ວິຠາວນິຍໍ

ປິສທ຺ເທນ ສຈ຺ຈວິຠງ຺ເຄ ອາຄຕໍ ສຏ຺ຐິສຫສ຺ສເຠທໍ ນຍໍ ສງ຺ຄຓ຺ຫາຕີຕິ ວຸຕ຺ຕໍ. ຕໍ ອິມສ຺ມິໍ ກຸສລນິຄເມ ນ ວຕ຺ຕພ຺ພໍ.

ໂສຫິ ສຏ຺ຐິສຫສ຺ສເຠໂທ ນໂຍ ວິປາກຏ຺ຐາເນເອວ ອຏ຺ຐກຖາຍໍ ອາຄໂຕຕິ.

[໕໙] ຍຎ຺ຈ ຕຕ຺ຖ

ປຏິປທາເຠທໍ ອນາມສິຕ຺ວາ ເກວລໍ ສຸຎ຺ຎໂຕ ອປ຺ປຓິຫິ ໂຕຕິ ທ຺ວິຘາ ວິຠຕ຺ໂຕຕິ ວຸຕ຺ຕໍ. ຕໍ ນຍຸຊ຺ຊຕິ.

ປາຬິຍຎ຺ຫິ ປຏິປທາເຠໂທ ອາທິມ຺ຫິເຍວ ອາຄໂຕຕິ. ນຈ ອາທິມ຺ຫິ ສຸຎ຺ຎໂຕ ອປ຺ປຓິຫິໂຕຕິ ທ຺ວິຘາ ວິຠຕ຺ໂຕ ນິຣນ຺ຕຣວາໂຣ ອຕ຺ຖີຕິ.

[໖໐] ຍຎ຺ຈ ຕຕ຺ຖ

ສຸຎ຺ຎໂຕ ເອໂກ ນໂຍ, ອປ຺ປຓິຫິໂຕ ເອໂກ, ປຏິປທາ ວິສິຏ຺ຐາ ສຸຎ຺ຎຕາ ຈຕ຺ຕາໂຣ, ອປ຺ປຓິຫິຕາ ຈຕ຺ຕາໂຣຕິ ກຕ຺ວາ ທສນຍາ ໂຫນ຺ຕີຕິ ອຘິປ຺ປາເຍນ ເອວໍ ຌານ ນາເມນ ທສຘາ ວິຠຕ຺ໂຕຕິ ວຸຕ຺ຕໍ. ຕໍປິ ນ ຍຸຊ຺ຊຕິເຍວ.

ນ ຫິ ສຸຎ຺ຎຕາທໂຍ ອິຘ ນຍານາມ ໂຫນ຺ຕິ. ເຕສຸ ປນ ເອເກ ກສ຺ມິໍ ທ຺ເວ ທ຺ເວ ຈຕຸກ຺ກປຎ຺ຈກນຍາເອວ ອິຘ ນຍານາມາຕິ. ເອເຕນ ຕຖາ ມຄ຺ຄສຕິປຏ຺ຐານິຈ຺ຈາທິກໍປິ ສພ຺ພໍ ປຏິກ຺ຂິຕ຺ຕໍ ໂຫຕີຕິ. [ມຄ຺ຄຈິຕ຺ຕໍ]

໖໑. ຜລຈິຕ຺ເຕ ຜລນ຺ຕິ ວິປາກຠູໂຕ ອຏ຺ຐງ຺ຄິກ ມຄ຺ໂຄ. ສມ຺ປຍຸຕ຺ຕຘມ຺ມສມູໂຫວາ. ໂສຕາປຕ຺ຕິຍາ ອຘິຄຕໍ ຜລໍ. ເຕນ ສມ຺ປຍຸຕ຺ຕໍ, ຕຕ຺ຖວາ ປຣິຍາປນ຺ນໍ ຈິຕ຺ຕນ຺ຕິ ໂສຕາປຕ຺ຕິ ຜລ ຈິຕ຺ຕໍ. ເອສນໂຍ ທຸຕີຍຕຕີເຍສຸປິ. ອຣຫຕ຺ຕຎ຺ຈ ຕໍ ຜລຎ຺ຈາຕິ ອຣຫຕ຺ຕຜລໍ. ເຕນ ສມ຺ປຍຸຕ຺ຕໍ, ຕສ຺ມິໍວາ ປຣິຍາປນ຺ນໍ ຈິຕ຺ຕນ຺ຕິ ນິຣຸຕ຺ຕິ.

໖໒. ສງ຺ຄຫຄາຖາຍໍ ຈຕຸມຄ຺ຄປ຺ປເຠເທນາຕິ ຈຕຸກ຺ຂຕ຺ຕຸໍ ປຕ຺ຕພ຺ພຕ຺ຕາ ຈຕຸພ຺ພິຘານໍ ອຏ຺ຐງ຺ຄິກມຄ຺ຄານໍ ປເຠເທນ. ກສ຺ມາປນ ເຕ ຈຕຸກ຺ຂຕ຺ຕຸໍ ປຕ຺ຕພ຺ພາຕິ. ວຸຈ຺ຈເຕ. ໂສຕາປຕ຺ຕິມຄ຺ເຄ ຕາວ ສທ຺ຘາທີນິ ອິນ຺ທ຺ຣິຍານິ ມຸທູນິ ໂຫນ຺ຕິ, ຕສ຺ມາ ໂສ ທິຏ຺ຐິວິຈິກິຈ຺ຉາເອວ ສມຸຈ຺ຉິນ຺ທິຕຸໍ ສກ຺ໂກຕິ. ອຎ຺ເຎປນ ກາມຣາຄພ຺ຍາປາເທປິ ຕນຸຠູເຕປິ ກາຕຸໍ ນສກ຺ໂກຕິ. ທຸຕີຍມຄ຺ເຄ ຕານິ ໂຖກໍ ປຏູນິ ໂຫນ຺ຕິ. ຕສ຺ມາ ໂສ ກາມຣາຄພ຺ຍາປາເທ ຕນຸຠູເຕ ກາຕຸໍ ສກ຺ໂກຕິ. ສມຸຈ຺ຉິນ຺ທິຕຸໍ ປນ ນສກ຺ໂກຫິເຍວ. ຕຕີຍມຄ຺ເຄ ຕານິ ປຏຸຕຣານິ ໂຫນ຺ຕິ. ຕສ຺ມາ ໂສ ກາມຣາຄພ຺ຍາປາເທ ສມຸຈ຺ຉິນ຺ທິຕຸໍ ສກ຺ໂກຕິ. ຣູປາຣູປ ຣາຄມານຸທ຺ຘຈ຺ຈາວິຊ຺ຊາໂຍປນ ສມຸຈ຺ຉິນ຺ທິຕຸໍ ນສກ຺ໂກຕິເຍວ. ຈຕຸຕ຺ຖ ມຄ຺ເຄປນ ຕານິ ອິນ຺ທ຺ຣິຍານິ ປຏຸຕມານິ ໂຫນ຺ຕິ. ຕສ຺ມາ ໂສ ຕາຈ ອຎ຺ເຎຈ ສພ຺ເພປິ ປາປຘມ຺ເມ ສມຸຈ຺ຉິນ຺ທິຕຸໍ ສກ຺ໂກຕິ. ເອວໍ ຈຕຸກ຺ຂຕ຺ຕຸໍ ປວຕ຺ຕມານາເອວ ປຣິນິຏ຺ຐິຕກິຈ຺ຈຕ຺ຕາ ເຕ ມຄ຺ຄາ ຈຕຸກ຺ຂຕ຺ຕຸໍ ປຕ຺ຕພ຺ພາ ໂຫນ຺ຕີຕິ. ກຸສລໍ ຈິຕ຺ຕໍ ຈຕຸມຄ຺ຄປ຺ປເຠເທນ ຈຕຸຘາ ມຕໍ. ປາກໍປິ ຕສ຺ສ ຈຕຸພ຺ພິຘສ຺ສ ກຸສລສ຺ສ ຜລຕ຺ຕາ ຕຖາ ຈຕຸຘາມຕໍ. ອິຕິ ອນຸຕ຺ຕຣໍ ຈິຕ຺ຕໍ ອຏ຺ຐຘາ ມຕນ຺ຕິ ໂຍຊນາ. ນຕ຺ຖິ ອຕ຺ຕໂນ ອຸຕ຺ຕຣໍ ອຘິກໍ ເອຕສ຺ສາຕິ ອນຸຕ຺ຕຣໍ.

໖໓. ກສ຺ມາ ປເນຕ຺ຖ ກ຺ຣິຍຈິຕ຺ຕໍນາມນ ຄຫິຕນ຺ຕິ, ກ຺ຣິຍານຸຕ຺ຕຣສ຺ສ ອຠາວາຕິ, ກສ຺ມາ ປນສ຺ສ ອຠາໂວຕິ. ມຄ຺ຄຈິຕ຺ຕສ຺ສ ເອກຈິຕ຺ຕກ຺ຂຓິກຕ຺ຕາຕິ. ຍທິ ຫິ ຕໍ ໂລກິຍກຸສລໍວິຍ ນານາກ຺ຂເຓສຸ ປວຕ຺ເຕຍ຺ຍ. ຕທາ ນິຣນຸສຍສນ຺ຕາເນປິ ປວຕ຺ຕິຕ຺ວາ ກ຺ຣິຍາ ນຸຕ຺ຕຣໍນາມ ສິຍາຕິ. ກສ຺ມາປນ ຕໍ ເອກຈິຕ຺ຕກ຺ຂຓິກເມວ ໂຫຕີຕິ. ມຄ຺ຄສ຺ສ ມຫານຸຠາວຕ຺ຕາຕິ. ກຖຎ຺ຈ ມຫານຸຠາໂວຕິ. ວຸຈ຺ຈເຕ. ອຣິຍມຄ຺ໂຄຫິ ນາມ ສກິໍ ປວຕ຺ຕມາໂນເຍວ ອຕ຺ຕນາ ປຫາຕພ຺ເພ ກິເລເສ ປຸນ ອນຸປ຺ປາທຘມ຺ມຕໍ ອາປາເທຕ຺ວາ ປຊຫຕິ. ອຍມສ຺ສ ເອໂກ ອານຸຠາໂວ. ວິປາກຎ຺ຈ ກຸສລກ຺ຣິຍຊວນໍວິຍ ຊວນກິຈ຺ຈ ຍຸຕ຺ຕໍ ຍທາ ກທາຈິ ສມາປຊ຺ຊນກ຺ຂມຎ຺ຈ ກຕ຺ວາ ອຕ຺ຕໂນ ອນນ຺ຕຣໂຕ ປຏ຺ຐາຍ ຊເນຕິ. ອຍມສ຺ສ ທຸຕີໂຍ ອານຸຠາໂວ. ຕສ຺ມາ ຕສ຺ສ ກິເລສປ຺ປຫານຕ຺ຖາຍປິ ປຸນ ອຸປ຺ປາເທຕພ຺ພກິຈ຺ຈໍນາມ ນຕ຺ຖິ. ຕຖາ ສມາປຕ຺ຕິ ອຕ຺ຖາຍປີຕິ. ສເຈປິ ຫິ ໂກຈິ ອຫໍ ຜລໍ ສມາປຊ຺ຊິຕຸໍ ນ ອິຈ຺ຉາມິ. ປຸພ຺ເພ ລທ຺ຘໍ ມຄ຺ຄເມວ ສມາປຊ຺ຊິສ຺ສາມີຕິ ປຣິກມ຺ມໍ ກເຣຍ຺ຍ. ຕທາ ປຸພ຺ເພ ສກິໍ ອຸປ຺ປຊ຺ຊິຕ຺ວາ ນິຣຸທ຺ຘມຄ຺ຄເຈຕນານຸຠາເວນ ຜລຈິຕ຺ຕເມວ ປວຕ຺ເຕຍ຺ຍ. ນ ມຄ຺ຄຈິຕ຺ຕໍ. ກສ຺ມາ, ອປ຺ປຏິພາຫິ ຍານຸຠາວຕ຺ຕາ ມຄ຺ຄສ຺ສ. ອຍຎ຺ຫິ ມຄ຺ຄານຸຠາໂວນາມ ເກນຈິ ຉນ຺ເທນ ວາ ວເສນວາ ອຊ຺ຌາສເຍນວາ ປຣິກມ຺ເມນວາ ປຏິພາຫິຕຸໍ ອສກ຺ກຸເຓຍ຺ໂຍເຍວ ໂຫຕີຕິ.

໖໔. ທ຺ວາທສາກຸສລາເນວນ຺ຕິອາທິ ສພ຺ເພສໍ ຈຕຸພ຺ຠູມກ ຈິຕ຺ຕານໍ ຊາຕິວເສນ ສງ຺ຄໂຫ. ເອວໍ ອິມິນາ ວຸຕ຺ຕປ຺ປກາເຣນ ອກຸສ ລານິ ທ຺ວາທເສວໂຫນ຺ຕິ. ກຸສລານິ ເອກວີສຕິເອວ. ວິປາການິຉຕ຺ຕິໍ ເສວ. ກ຺ຣິຍຈິຕ຺ຕານິ ວີສຕິເອວາຕິ ຏີກາຍໍ ໂຍຊີຍຕິ. ເກຈິປນ ກຸສລານໍ ວິປາການຎ຺ຈ ອຸປຣິວຑ຺ຒມານຕ຺ຕາເອວສທ຺ທໍ ອາທິອນ຺ຕປເທສ຺ເວວ ໂຍເຊສຸໍ. ຈຕຸປຎ຺ຎາສຘາຕິອາທິ ຠູມິວເສນ ສງ຺ຄໂຫ. ກາເມປຣິຍາ ປນ຺ນານິ ຈິຕ຺ຕານິ ຈຕຸປຎ຺ຎາສຘາ ອີຣເຍ ກເຖຍ຺ຍ. ຣູເປ ປນ຺ນຣສ. ອຣູເປ ທ຺ວາທສ. ຕຖາ ອນຸຕ຺ຕເຣ ປຣິຍາປນ຺ນານິ ຈິຕ຺ຕານິ ອຏ຺ຐຘາ ອີຣເຍຕິ ໂຍຊນາ. ເອຕ຺ຖຈ ອນຸຕ຺ຕເຣຕິ ໂລກຸຕ຺ຕຣ ຠູມິຍໍ. ສາ ປນ ທຸວິຘາ ສງ຺ຂຕຠູມິ, ອສງ຺ຂຕຠູມີຕິ. ສງ຺ຂຕາປິ ຈຕຸພ຺ພິຘາ. ຍຖາຫ –

ຍສ຺ມິໍ ສມເຍ ໂລກຸຕ຺ຕຣໍ ຌານໍ ຠາເວຕິ ປຖມາຍ ຠູມິຍາ ປຕ຺ຕິຍາ.ລ. ທຸຕີຍາຍ.ລ. ຕຕີຍາຍ.ລ. ຈຕຸຕ຺ຖາຍ ຠູມິຍາ ປຕ຺ຕິຍາຕິ.

ຕຕ຺ຖ ຠູມີຕິ ສາມຎ຺ຎຜລໍ ອຘິປ຺ເປຕນ຺ຕິ ວຸຕ຺ຕໍ. ປຖມມຄ຺ຄຜລຍຸ ຄຬໍວາ ປຖມຠູມິ.ລ. ຈຕຸຕ຺ຖ ມຄ຺ຄຜລ ຍຸຄຬໍ ຈຕຸຕ຺ຖຠູມີຕິ ເອວໍປິ ຍຸຊ຺ຊຕິເຍວ. ອຕ຺ຖໂຕປນ ຣາຄຕ຺ຕຍປຣິຄ຺ຄຫວິມຸຕ຺ຕິຍາ ເຕຠູມກຘມ຺ເມສຸ ອປຣິຍາປນ຺ນຕາ ສງ຺ຂາເຕນ ອວຕ຺ຖາ ວິເສເສນ ຍຸຕ຺ໂຕ ຘມ຺ມວິເສໂສ. ໂສຈ ກິເລສປ຺ປຫານ ວິເສເສນ ຈຕຸພ຺ພິໂຘ ຊາໂຕຕິ.

[໖໑] ວິຠາວນິຍໍ ປນ

ອິຕຣຠູມິໂຍວິຍ ໂລກຸຕ຺ຕຣຠູມິນາມ ວິສຸໍ ນຕ຺ຖິ. ນວ ວິຘຘມ຺ມສມູໂຫເອວ ເຕສໍ ຠູມິປຣິຍາໂຍຕິ ກຕ຺ວາ ຍໍ ວຸຕ຺ຕໍ. ‘‘ກຕ຺ຖຈິ ອປຣິຍາປນ຺ນານິ ນວວິຘໂລກຸຕ຺ຕຣ ຘມ຺ມສມູເຫກເທສຠູຕານິ ຣຸກ຺ເຂ ສາຂາ ຕ຺ຍາທີສຸ ວິຍ ອນຸຕ຺ຕເຣ ຈິຕ຺ຕານີຕິ ວຸຕ຺ຕານີ’’ຕິ. ຕໍ ນຍຸຊ຺ຊຕິ.

ທຸວິຘາຫິ ຠູມິ ອວຕ຺ຖາຠູມິ, ໂອກາສຠູມີຕິ. ຕຕ຺ຖ ອວຕ຺ຖາ ຠູມິເອວ ນິປ຺ປຣິຍາຍຠູມິ. ນ ອິຕຣາ. ສາ ຫິ ໂອກາສຠູມິນາມ ຘມ຺ມານໍ ຕໍ ຕໍ ອວຕ຺ຖາວິເສສວເສເນວ ສິທ຺ຘາຕິ. ຕໍ ຕໍ ອວຕ຺ຖາ ວິເສໂສຕິຈ ເຫຏ຺ຐາ ວຸຕ຺ຕນເຍນ ກາມາວຈຣຕາທິ ອວຕ຺ຖາ ວິເສໂສ ທຏ຺ຐພ຺ໂພ. ອປິຈ ເອກຕ຺ຕິໍສຠູມິໂຍປິ ກຸສລາກຸສລຘມ຺ມານໍ ຫີນປຓີຕໂອຬາຣິກສຸຂຸມຕາ ສງ຺ຂາເຕຫິ ອວຕ຺ຖາວິເສເສຫິເອວ ສິຊ຺ຌນ຺ຕີຕິ.

໖໕. ເອວໍ ຈຕຸພ຺ຠູມກ ຈິຕ຺ຕານິ ສງ຺ເຂປໂຕ ນິທ຺ທິສິຕ຺ວາ ອິທານິ ປຸນ ວິຕ຺ຖາຣໂຕ ນິທ຺ທິສນ຺ໂຕ ອິຕ຺ຖນ຺ຕິອາທິຄາຖມາຫ. ຕຕ຺ຣາຍໍ ໂຍຊນາ. ອຖວາປນ ອິຕ຺ຖໍ ຍຖາວຸຕ຺ຕປ຺ປກາເຣນ ເອກຸນນວຸຕິປ຺ປເຠທໍ ມານສໍ ຈິຕ຺ຕໍ ເອກວີສສຕໍ ກຕ຺ວາ ວິຈກ຺ຂຓາ ປຓ຺ຑິຕາ ວິຠຊນ຺ຕີຕິ.

[໖໒] ຏີກາສຸ ປນ

ຄາຖາຍ ປຸພ຺ພທ຺ຘໍ ປຸຣິມຄາຖານໍ ນິຄມນໍ ກຕ຺ວາ ອປຣທ຺ຘເມວ ອາຣພ຺ຠນ຺ຕຣໍ ກຕ຺ວາ ໂຍເຊນ຺ຕິ. ຕໍ ກຖເມກູນ ນວຸຕິວິຘໍ ຈິຕ຺ຕໍ ເອກວີສສຕໍ ໂຫຕີຕິ ອິມິນາ ນສເມຕີຕິ.

ອິທານິ ຕໍ ເອກວີສສຕວິຠາຄໍ ທສ຺ເສນ຺ໂຕ ກຖໍ.ລ. ໂຫຕີຕິ ປຸຈ຺ຉິຕ຺ວາ ວິຕກ຺ກວິຈາຣປີຕິ ສຸເຂກຄ຺ຄຕາ ສຫິຕນ຺ຕິອາທິມາຫ. ຕຕ຺ຖ ປຖມຊ຺ຌານ ໂສຕາປຕ຺ຕິມຄ຺ຄຈິຕ຺ຕນ຺ຕິ ເອຕ຺ຖ ປຎ຺ຈງ຺ຄິເກນ ປຖມຊ຺ຌາເນນ ຍຸຕ຺ໂຕ ໂສຕາປຕ຺ຕິມຄ຺ໂຄ ປຖມຊ຺ຌານໂສຕາປຕ຺ຕິມຄ຺ໂຄ. ເຕນ ສມ຺ປຍຸຕ຺ຕໍ ຈິຕ຺ຕນ຺ຕິ ສມາໂສ.

[໖໓] ຏີກາສຸ ປນ

‘‘ປຖມຊ຺ຌານຎ຺ຈ ຕໍ ໂສຕາປຕ຺ຕິມຄ຺ຄຈິຕ຺ຕຎ຺ຈາ’’ຕິ ໂຍເຊນ຺ຕິ. ຕໍ ນ ຍຸຕ຺ຕໍ.

ນ ຫິ ຌານໍ ຈິຕ຺ຕໍ ໂຫຕິ. ນຈ ຈິຕ຺ຕໍ ຌານໍ. ອຎ຺ຎຎ຺ຫິ ຌານໍ, ອຎ຺ຎໍ ຈິຕ຺ຕນ຺ຕິ.

[໖໔] ຍຎ຺ຈ ວິຠາວນິຍໍ

‘‘ຌານງ຺ຄວເສນ ປຖມຊ຺ຌານ ສທິສຕ຺ຕາ ປຖມຊ຺ຌານຎ຺ຈາ’’ຕິ ວຸຕ຺ຕໍ. ຕມ຺ປິ ນ ຍຸຕ຺ຕໍ.

ນ ຫິ ປຎ຺ຈງ຺ຄິກໍ ໂລກຸຕ຺ຕຣຊ຺ຌານໍ ປຖມຊ຺ຌານສທິສຏ຺ເຐນ ປຖມຊ຺ຌານສຎ຺ຎໍ ລຠຕີຕິ ສກ຺ກາ ວຕ຺ຕຸໍ. ຕຎ຺ຫິ ສຍເມວ ອຕ຺ຕໂນ ປຎ຺ຈງ຺ຄິກຠາເວນ ນິປ຺ປຣິຍາຍໂຕ ປຖມຊ຺ຌານໍນາມ ໂຫຕີຕິ. ອິທຎ຺ຫິ ຌານໍນາມ ໂລກິຍໍວາ ໂຫຕຸ ໂລກຸຕ຺ຕຣໍວາ. ຍໍ ປຎ຺ຈງ຺ຄິກໍ ໂຫຕິ. ຕໍ ສຍເມວ ປຖມຊ຺ຌານນ຺ຕິ ສິທ຺ຘໍ. ຍໍ ຈຕຸຣງ຺ຄິກໍ. ຕິຍງ຺ຄິກໍ. ທຸວງ຺ຄິກໍ. ປຸນ ທຸວງ຺ຄິກໍ. ຕໍ ສຍເມວ ປຎ຺ຈມຊ຺ຌານນ຺ຕິ ສິທ຺ຘນ຺ຕິ. ໂລກຸຕ຺ຕເຣວາ ທຸຕີຍາທິຠາວສ຺ສ ອຸປ຺ປຕ຺ຕິກ຺ກມວເສນ ອສິທ຺ຘຕ຺ຕາ ເອວໍ ວຸຕ຺ຕນ຺ຕິ ທຏ຺ຐພ຺ພໍ.

[໖໕] ຍຎ຺ຈ ຕຕ຺ຖ

ສທິສຠາເວເນວ ໂລກຸຕ຺ຕເຣ ເຕສໍ ປຎ຺ຈງ຺ຄິກາທີນໍ ຌານ ໂວຫາຣສິທ຺ຘຕາທີປນຕ຺ຖໍ. ‘‘ປາທກຊ຺ຌານ ສມ຺ມສິຕຊ຺ຌານ ປຸຄ຺ຄລຊ຺ຌາສເຍສຸ ຫິ ອຎ຺ຎຕຣວເສນ ຕໍ ຕໍ ຌານສທິສຕ຺ຕາ ວິຕກ຺ກາທິອງ຺ຄປາຕຸຠາເວນ ຈຕ຺ຕາໂຣປິ ມຄ຺ຄາ ປຖມຊ຺ຌານາທິ ໂວຫາຣໍ ລຠນ຺ຕາ ປຈ຺ເຈກໍ ປຎ຺ຈຘາ ວິຠຊນ຺ຕີ’’ຕິ ວຸຕ຺ຕໍ. ຕມ຺ປິ ນຍຸຊ຺ຊຕິເຍວ.

ນ ຫິ ມຄ຺ຄາ ປຖມຊ຺ຌານາທິ ໂວຫາຣໍ ລຠນ຺ຕິ. ອຎ຺ໂຎ ຫິ ມຄ຺ໂຄ, ອຎ຺ຎໍ ຌານນ຺ຕິ. ອປິຈ, ຍທິ ອຸປນິຊ຺ຌາຍນຏ຺ເຐນ ປຈ຺ຈນີກຊ຺ຌາປນຏ຺ເຐນຈ ຌານໍນາມ ສິຍາ. ຕທາ ໂລກຸຕ຺ຕຣຊ຺ຌານານິເອວ ສາຕິສຍໂຕ ຌານານິນາມ ສິຍຸໍ. ນ ອິຕຣານິ. ຕານິ ຫິ ກສິຓາທິນິມິຕ຺ຕມຕ຺ຕໍ ອຸເປຈ຺ຈ ນິຊ຺ຌາຍນ຺ຕິ. ປຈ຺ຈນີກຘມ຺ເມຈ ວິກ຺ຂມ຺ຠນມຕ຺ເຕນ ຌາເປນ຺ຕິ. ໂລກຸຕ຺ຕຣານິເຍວປນ ອຕິຄມ຺ຠີຣໍ ອຠິທຸທ຺ທສໍ ນິພ຺ພານໍ ອຸເປຈ຺ຈ ນິຊ຺ຌາຍນ຺ຕິ. ປຈ຺ຈນີກຘມ຺ເມຈ ສມູເລ ສານຸສເຍ ສພ຺ພໂສ ສມຸຈ຺ຉິນ຺ທນວເສນ ຌາເປນ຺ຕີຕິ. ເອຕ຺ຖຈ ອປ຺ປນາຌານານໍ ປຎ຺ຈງ຺ຄິກຠາໂວນາມ ປກຕິຍາ ເອວ ສິທ຺ໂຘ ໂຫຕີຕິ ນ ປຖມຊ຺ຌານິເກສຸ ມຄ຺ຄຜເລສຸ ປາທກຊ຺ຌາ ນາທິນາ ປຈ຺ຈຍວິເສເສນ ກິຈ຺ຈໍ ອຕ຺ຖິ. ຈຕຸຣງ຺ຄິກາທິ ຠາໂວ ປນ ເຕນ ປຈ຺ຈຍວິເສເສນ ວິນາ ນ ສິຊ຺ຌຕິ. ອສຕິຫິ ຕສ຺ມິໍ ສພ຺ພໍປິ ຌານໍ ປຎ຺ຈງ຺ຄິກເມວ ຠວິສ຺ສຕີຕິ. ຕຕ຺ຖ ຍຖາ ໂລກິຍຊ຺ຌາເນສຸ ອາທິກມ຺ມິກກາເລ ຕສ຺ສ ຕສ຺ສ ທຸຕີຍາທິກສ຺ສ ຌານສ຺ສ ອຸປຈາຣຠູຕາ ຠາວນາ ສຍໍ ວິຕກ຺ກາທິຍຸຕ຺ຕາ ສມານາປິ ວິຕກ຺ກາທີສຸ ອາທີນວທສ຺ສນຎ຺ຎາເຓນເຈວ ອິທານິ ອວິຕກ຺ກໍ ຌານໍ ອຸປ຺ປາເທສ຺ສາມິ, ອິທານິ ອວິຈາຣໍ ຌານໍ ອຸປ຺ປາເທສ຺ສາມີຕິ ເອວມາທິນາ ປວຕ຺ເຕນ ອຊ຺ຌາສຍ ວິເສເສນຈ ຍຸຕ຺ຕຕ຺ຕາ ກາຈິ ວິຕກ຺ກວິຣາຄຠາວນານາມ ໂຫຕິ. ກາຈິ ວິຈາຣ ວິຣາຄຠາວນາ ນາມ. ກາຈິ ປີຕິວິຣາຄຠາວນາ ນາມ. ກາຈິ ສຸຂວິຣາຄຠາວນານາມ. ກາຈີ ຣູປວິຣາຄຠາວນານາມ. ອສຎ຺ຎິຄາມີນໍ ປນ ສຎ຺ຎາວິຣາຄຠາວນານາມ ໂຫຕິ. ສາ ອຕ຺ຕໂນ ອຕ຺ຕໂນ ຌານໍ ອວິຕກ຺ກໍວາ ອວິຈາຣໍວາ ອປ຺ປີຕິກໍວາ ອຸເປກ຺ຂາສຫ ຄຕໍວາ ກາຕຸໍ ສກ຺ໂກຕິ. ຌາເນສຸ ວສີຠູຕກາເລປນ ອາທີນວທສ຺ສນຎ຺ຎາເຓນ ວິນາ ເກວລໍ ອຊ຺ຌາສຍມຕ຺ເຕນ ຍໍຍໍ ຌານໍ ອິຈ຺ຉຕິ. ຕໍ ຕໍ ຌານໍ ສມາປຊ຺ຊຕິເຍວ. ເອວເມວໍ ອິຘປິ ຕສ຺ສ ຕສ຺ສ ມຄ຺ຄສ຺ສ ອຸປຈາຣຠູຕາ ວຸຏ຺ຐານຄາມິນິ ວິປສ຺ສນາສງ຺ຂາຕາ ຠາວນາ ສຍໍ ວິຕກ຺ກາທິຍຸຕ຺ຕາ ສມານາປິ ນານາສຕ຺ຕິຍຸຕ຺ຕາ ໂຫຕິ. ກາຈິ ວິຕກ຺ກວິຣາຄຠາວນານາມ. ກາຈິ ວິຕກ຺ກວິຈາຣວິຣາຄຠາວນາ ນາມ. ກາຈິ ວິຕກ຺ກວິຈາຣປີຕິ ວິຣາຄຠາວນານາມ. ກາຈິ ວິຕກ຺ກວິ ຈາຣປີຕິສຸຂວິຣາຄຠາວນານາມ. ຕຕ຺ຖ ຍາ ວິຕກ຺ກໍ ວິຣາເຊຕຸໍ ອຕິກ຺ກາເມຕຸໍ ສກ຺ໂກຕິ. ສາ ວິຕກ຺ກວິຣາຄຠາວນານາມ. ເອສ ນໂຍ ເສສາສຸປີຕິ.

໖໖. ກສ຺ສປນ ພເລນ ສາ ວິປສ຺ສນາ ນານາສຕ຺ຕິ ຍຸຕ຺ຕາ ໂຫຕີຕິ. ວຸຈ຺ຈເຕ, ປາທກຊ຺ຌານພເລນາຕິ ເອໂກ ເຖຣວາໂທ. ສມ຺ມສິຕຊ຺ຌານ ພເລນາຕິ ເອໂກ. ປຸຄ຺ຄລຊ຺ຌາສຍ ພເລນາຕິ ເອໂກ. ຕຕ຺ຖ ຍໍ ຍໍ ຌານໍ ຕສ຺ສາ ວິປສ຺ສນາຍ ປາທກຕ຺ຖາຍ ອາສນ຺ເນ ສມາປຊ຺ຊີຍຕິ. ຕໍຕໍ ປາທກຊ຺ຌານໍນາມ. ຕໍເຈ ປຖມຊ຺ຌານໍ ໂຫຕິ. ວິປສ຺ສນາ ປາກຕິກາເອວ. ສເຈ ທຸຕີຍຊ຺ຌານໍ ໂຫຕິ. ວິປສ຺ສນາ ວິຕກ຺ກວິຣາຄສຕ຺ຕິຍຸຕ຺ຕາ ໂຫຕິ. ມຄ຺ເຄ ອວິຕກ຺ກໍ ຌານໍ ນິຍາເມຕຸໍ ສກ຺ໂກຕິ. ເອສນໂຍ ເສເສສຸປິ ປາທກຊ຺ຌາເນສູຕິ ອຍໍ ປາທກວາໂທ. ປາທກຊ຺ຌາເນ ສຕິ ຕໍສທິສເມວ ມຄ຺ເຄ ຌານໍ ໂຫຕິ. ອສຕິປນ ມຄ຺ເຄ ປຖມຊ຺ຌານເມວ ໂຫຕິ. ສມ຺ມສິ ຕຊ຺ຌານໍວາ ປຸຄ຺ຄລຊ຺ຌາສໂຍວາ ມຄ຺ເຄ ຌານງ຺ຄໍ ນິຍເມຕຸໍ ນສກ຺ໂກຕີຕິ ອຘິປ຺ປາໂຍຕິ. ປາທກຊ຺ຌາເນ ສຕິ ຕໍວາ ອຎ຺ຎໍວາ ຍໍຍໍ ຌານໍ ສມ຺ມສີຍຕິ. ຕໍເຈ ປຖມຊ຺ຌານໍ ໂຫຕິ. ວິປສ຺ສນາ ປາກຕິ ກາເອວ. ສເຈ ທຸຕີຍຊ຺ຌານໍ ໂຫຕິ. ວິປສ຺ສນາ ວິຕກ຺ກວິຣາຄສຕ຺ຕິ ຍຸຕ຺ຕາ ໂຫຕິ. ມຄ຺ເຄ ອວິຕກ຺ກໍ ຌານໍ ນິຍາເມຕຸໍ ສກ຺ໂກຕິ. ເອສນໂຍ ເສເສສຸປິ ສມ຺ມສິຕຊ຺ຌາເນສູຕິ ອຍໍ ສມ຺ມສິຕວາໂທ. ວິປສ຺ສນາຍ ອາຣມ຺ມຓຠາເວນ ສຫ ຈຣິຕຕ຺ຕາ ສມ຺ມສິຕຊ຺ຌານເມວ ປາທກຊ຺ຌານໂຕ ອຊ຺ຌາສຍໂຕຈ ພລວຕຣນ຺ຕິ ອຘິປ຺ປາໂຍຕິ.

ວິຠາວນິຍໍ ປນ

ວິປສ຺ສນາປາທກໍ ກິຎ຺ຈິຌານໍ ນຕ຺ຖີຕິ ອິມສ຺ມິໍ ວາເທ ວຸຕ຺ຕໍ. ຕໍ ອຏ຺ຐກຖາຍ ນ ສເມຕິ.

ປາທກຊ຺ຌາເນ ສຕິ ຕໍວາ ອຎ຺ຎໍວາ ມຄ຺ເຄ ຍໍຍໍຌານໍ ອິຈ຺ຉຕິ. ຕໍຕໍ ຌານໍ ອິຊ຺ຌຕິ. ວິປສ຺ສນາປິ ອິຈ຺ຉານຸຣູປໍ ວິຕກ຺ກວິຣາຄາທິຠາວໍ ປຕ຺ຕາ ໂຫຕີຕິ ປຸຄ຺ຄລຊ຺ຌາສຍວາໂທ. ຍຖາ ໂລກິຍຊ຺ຌາເນສຸ ອາສນ຺ເນ ວຸຏ຺ຐິຕຊ຺ຌານໍ ອຸປຣິຊ຺ຌານຸປຈາຣ ຠາວນາຍ ອຸປຕ຺ຖມ຺ຠກມຕ຺ຕໍ ໂຫຕິ. ນ ປນ ອຸປຣິຊ຺ຌາເນ ຌານໍ ອຕ຺ຕສທິສໍ ກາຕຸໍ ສກ຺ໂກຕິ. ອຊ຺ຌາສໂຍເອວ ອຸປຣິຊ຺ຌາເນ ຌານງ຺ຄໍ ນິຍາເມຕິ. ເອວເມວໍ ອິຘປິ ປາທກຊ຺ຌານໍ ວິປສ຺ສນາຍ ຕິກ຺ຂ ວິສທຠາວຕ຺ຖາຍ ພລວຸປນິສ຺ສ ໂຍ ໂຫຕິ. ອຊ຺ຌາສໂຍເອວ ວິປສ຺ສນໍ ວິຕກ຺ກວິຣາຄາທິຠາວໍ ປາເປຕ຺ວາ ມຄ຺ເຄ ຌານງ຺ຄໍ ນິຍາເມຕີຕິ ອຘິປ຺ປາໂຍຕິ. ໂຍ ປເນຕ຺ຖ ວຸຏ຺ຐານຄາມິນິວິປສ຺ສນາເອວ ມຄ຺ເຄ ຌານງ຺ຄໍ ນິຍາເມຕີຕິ ມຫາຏ຺ຐກຖາ ວາໂທ. ຕຕ຺ຖປິ ປຸຄ຺ຄລຊ຺ຌາສຍວິເສສພເລນ ວິຕກ຺ກວິຣາຄາທິສຕ຺ຕິ ວິເສສຍຸຕ຺ຕາ ວຸຏ຺ຐານຄາມິນິ ວິປສ຺ສນາເອວາຕິ ອຕ຺ໂຖ ເວທິຕພ຺ໂພ. ກາມຎ຺ເຈຕ຺ຖ ອຏ຺ຐສາລິນິຍໍ ອິເມສໍ ຕິຓ຺ຓໍ ເຖຣວາທານໍ ອຎ຺ຎມຎ຺ຎໍ ອວິໂຣໂຘ ວຸຕ຺ໂຕວິຍ ທິສ຺ສຕິ. ອິເມປນ ວາທາ ອຎ຺ຎມຎ຺ຎໍ ສໍສນ຺ທິຕ຺ວາ ປວຕ຺ຕາ ນໂຫນ຺ຕິ. ປຈ຺ເຈກໍ ສພ຺ພໍ ໂລກຸຕ຺ຕຣຊ຺ຌານໍ ປຣິປຸຓ຺ຓໍ ກຕ຺ວາ ປວຕ຺ຕາ. ຕສ຺ມາ ນສກ຺ກາ ເຕສໍ ອຎ຺ຎມຎ຺ຎໍ ວິໂຣໂຘ ປຣິຫຣິຕຸນ຺ຕິ. ເອຕ຺ຖຈ ຌານລາຠີນໍ ວິປສ຺ສນາກມ຺ເມ ປາທກຊ຺ຌານສມາ ປຊ຺ຊນໍນາມ ຠຄວຕາເອວ ສຸຏ຺ຐຸວິຫິຕໍ. ວຸຕ຺ຕຎ຺ເຫຕໍ ຈູຬສຸຎ຺ຎຕສຸຕ຺ເຕ –

ອິຘານນ຺ທ ຠິກ຺ຂຸ ວິວິຈ຺ເຈວ ກາເມຫິ ວິວິຈ຺ຈ ອກຸສເລຫິ ຘມ຺ເມຫິ ປຖມໍ ຌານໍ ອຸປສມ຺ປຊ຺ຊ ວິຫຣຕິ. ທຸຕີຍໍ ຌານໍ. ຕຕີຍໍ ຌານໍ. ຈຕຸຕ຺ຖໍ ຌານໍ ອຸປສມ຺ປຊ຺ຊ ວິຫຣຕິ. ໂສ ອຊ຺ຌຕ຺ຕໍ ສຸຎ຺ຎຕໍ ມນສິກໂຣຕິ. ຕສ຺ສເຈອຊ຺ຌຕ຺ຕໍສຸຎ຺ຎຕາຍ ຈິຕ຺ຕໍ ນປກ຺ຂນ຺ທຕິ. ນປສີທຕິ. ເຕນ ຠິກ຺ຂຸນາ ຕສ຺ມິໍເຍວ ປຸຣິມສ຺ມິໍ ສມາຘິນິມິຕ຺ເຕ ອຊ຺ຌຕ຺ຕເມວ ຈິຕ຺ຕໍ ສນ຺ຖເປ ຕພ຺ພໍ, ສນ຺ນິສາເທຕພ຺ພໍ, ເອໂກທິ ກາຕພ຺ພໍ, ສມາທຫາຕພ຺ພນ຺ຕິອາທິ.

ຕຕ຺ຖ ສຸຎ຺ຎຕໍ ມນສິກໂຣຕີຕິ ວິປສ຺ສນາກມ຺ມໍ ວຸຕ຺ຕໍ. ຕສ຺ມິໍເຍວ ປຸຣິມສ຺ມິໍ ສມາຘິນິມິຕ຺ເຕຕິ ປາທກຊ຺ຌານສມາຘິ ນິມິຕ຺ເຕ. ນວນິປາເຕຈ –

ປຖມໍ ປາຫໍ ຠິກ຺ຂເວຌານໍ ນິສ຺ສາຍ ອາສວານໍ ຂຍໍ ວທາມິ.ລ. ເນວສຎ຺ຎານາສຎ຺ຎາຍຕນໍ ປາຫໍ ຠິກ຺ຂເວ ຌານໍ ນິສ຺ສາຍ ອາສວານໍ ຂຍໍ ວທາມີຕິ ວຸຕ຺ຕໍ.

໖໗. ອິເມສຸປນ ຕີສຸວາເທສຸ ປຸຄ຺ຄລຊ຺ຌາສຍວາໂທ ພລວຕໂຣວິຍ ຂາຍຕິ. ໂລກິຍຊ຺ຌາເນສຸປິ ຫິ ປາທກຊ຺ຌານໍນາມ ອິຈ຺ຉິຕພ຺ພເມວ. ຕຎ຺ຈ ອຸປຣິຊ຺ຌານສ຺ສ ອຸປຈາຣຠາວນາຍ ຕິກ຺ຂວິສທ ຠາວຕ຺ຖາຍເອວ ໂຫຕິ. ອຊ຺ຌາສໂຍເອວປນ ອຸປຈາຣ ຠາວນາຍ ວິຕກ຺ກວິຣາຄາທິຠາວໍ ສາເຘຕິ. ອຸປຈາຣຠາວນາເອວ ອຸປຣິຊ຺ຌາເນ ຌານງ຺ຄໍ ນິຍາເມຕິ. ເອວເມວໍ ອິຘປິ ປາທກຊ຺ຌານພເລນ ຕິກ຺ຂວິສທ ຠາວປຕ຺ຕາ ວຸຏ຺ຐານຄາມິນິ ວິປສ຺ສນາເອວ ອຊ຺ຌາສຍວິເສສພເລນ ວິຕກ຺ກວິຣາຄາທິສຕ຺ຕິວິເສສຍຸຕ຺ຕາ ຫຸຕ຺ວາ ມຄ຺ເຄ ນານາຌານານິ ສາເຘຕິ. ອສຕິ ປນ ອຊ຺ຌາສຍວິເສເສ ຕໍຕໍ ປາທກຊ຺ຌານານຸຣູປໍ ອຊ຺ຌາສຍສາມຎ຺ຎໍສຓ຺ຐາຕິ. ຕສ຺ມາ ອຊ຺ຌາສຍວິເສເສ ອສຕິ ປາທກຊ຺ຌານເມວ ປມາຓໍ ໂຫຕິ. ສຕິປນ ຕສ຺ມິໍ ໂສເອວ ປມາຓນ຺ຕິ ຍຸຕ຺ຕໍ. ອິຈ຺ຉິ ຕິຈ຺ຉິຕ ໂລກິຍຊ຺ຌານ ສມາປຊ຺ຊນ ສທິສຎ຺ຫິ ສພ຺ພຊ຺ຌາເນສຸ ຈິຓ຺ຓວສີຠູຕານໍ ມຄ຺ເຄສຸ ອິຈ຺ຉິຕຊ຺ຌານ ນິພ຺ພຕ຺ຕນນ຺ຕິ. ໂຍ ປເນຕ຺ຖ ປາທກຊ຺ຌານາທິວເສນ ປວຕ຺ໂຕ ວິເສໂສ. ໂສ ສພ຺ໂພປິ ວິປສ຺ສນາ ວິເສສຕ຺ຖາຍ ເອວ ໂຫຕິ. ວິປສ຺ສນາ ວິເສໂສເອວ ມຄ຺ເຄ ຌານງ຺ຄໍ ນິຍາເມຕີຕິ ກຕ຺ວາ ອຏ຺ຐສາລິນິຍໍ ວິສຸທ຺ຘິ ມຄ຺ເຄຈ ວິປສ຺ສນາວ ປມາຓໍ ກຕ຺ວາວຸຕ຺ຕາ. ໂສ ສພ຺ໂພປິ ວິເສໂສ ປາທກຊ຺ຌາເນນ ວິນາ ນສິຊ຺ຌຕີຕິ ກຕ຺ວາ ມຄ຺ຄວິຠງ຺ຄມຄ຺ຄສໍຍຸຕ຺ຕຏ຺ຐ ກຖາສຸ ປາທກຊ຺ຌານໍ ເອວ ປມາຓໍ ກຕ຺ວາ ວຸຕ຺ຕນ຺ຕິ ເວທິຕພ຺ພໍ. ຍສ຺ມາ ປນ ປາຬິຍໍ –

ອິຘ ຄຫປຕິ ຠິກ຺ຂຸ ວິວິຈ຺ເຈວ ກາເມຫິ. ລ. ປຖມໍ ຌານໍ ອຸປສມ຺ປຊ຺ຊ ວິຫຣຕິ. ໂສ ອິຕິ ປຏິສຎ຺ຈິກ຺ຂຕິ. ອິທໍປິ ໂຂ ປຖມຊ຺ຌານໍ ອຠິສງ຺ຂຕໍ ອຠິສຎ຺ເຈຫຍິຕໍ ຍໍໂຂປນ ກິຎ຺ຈິ ອຠິສງ຺ຂຕໍ ອຠິສຎ຺ເຈຕຍິຕໍ. ຕທນິຈ຺ຈໍ. ຕໍ ນິໂຣຘຘມ຺ມນ຺ຕິ ປຊານາຕິ ໂສ ຕຕ຺ຖ ຐິໂຕ ອາສວານໍ ຂຍໍ ປາປຸຓາຕິ. ລ. ທຸຕີຍໍ ຌານໍ, ຕຕີຍໍ ຌານໍ, ຈຕຸຕ຺ຖໍ ຌານໍ, ເມຕ຺ຕາ ເຈໂຕວິມຸຕ຺ຕິໍ. ກຣຸຓາ, ມຸທິຕາ, ອຸເປກ຺ຂາເຈໂຕ ວິມຸຕ຺ຕິໍ, ອາກາສານຎ຺ຈາ ຍຕນໍ.ລ. ອາກິຎ຺ຈຎ຺ຎາ ຍຕນໍ ອຸປສມ຺ປຊ຺ຊ ວິຫຣຕິ. ໂສ ອິຕິ ປຏິສຎ຺ຈິກ຺ຂຕິ. ອຍໍປິໂຂ ອາກິຎ຺ຈຎ຺ຎາ ຍຕນສມາປຕ຺ຕິ ອຠິສງ຺ຂຕາ ອຠິສຎ຺ເຈຕຍິຕາ. ຍໍ ໂຂປນ ກິຎ຺ຈິ ອຠິສງ຺ຂຕໍ.ລ. ຂຍໍ ປາປຸຓາຕີຕິ.

ເອວໍເອກາທສນິປາເຕ –

ອິຘານນ຺ທ ຠິກ຺ຂຸ ວິວິຈ຺ເຈວ ກາເມຫິ ວິວິຈ຺ຈ ອກຸສເລຫິ ຘມ຺ເມຫິ ສວິຕກ຺ກໍ ສວິຈາຣໍ ວິເວກຊໍ ປີຕິສຸຂໍ ປຖມໍ ຌານໍ ອຸປສມ຺ປຊ຺ຊ ວິຫຣຕິ. ໂສ ຍເທວ ຕຕ຺ຖ ໂຫຕິ ຣູປຄຕໍ ເວທນາຄຕໍ ສຎ຺ຎາຄຕໍ ສງ຺ຂາຣຄຕໍ ວິຎ຺ຎາຓຄຕໍ, ເຕ ຘມ຺ເມ ອນິຈ຺ຈໂຕ ທຸກ຺ຂໂຕ ອນຕ຺ຕໂຕ ສມນຸປສ຺ສຕິ. ໂສ ຕຕ຺ຖ ຐິໂຕ ອາສວານໍ ຂຍໍ ປາປຸຓາຕິ. ໂນ ເຈ ອາສວານໍ ຂຍໍ ປາປຸຓາຕິ. ເຕເນວ ຘມ຺ມຣາເຄນ ຕາຍ ຘມ຺ມນນ຺ທິຍາ ປຎ຺ຈນ຺ນໍ ໂອຣມ຺ຠາຄິຍານໍ ສໍໂຍຊນານໍ ປຣິກ຺ຂຍາ ອຸປປາຕິໂກ ໂຫຕິ. ຕຕ຺ຖ ປຣິນິພ຺ພາຍີ ອນາວຕ຺ຕິຘມ຺ໂມ ຕສ຺ມາ ໂລກາຕິ.

ອາທິນາ ມາລຸກ຺ຍປຸຕ຺ຕສຸຕ຺ຕ ອນຸປທສຸຕ຺ຕາທີສຸຈ ອເນເກສຸ ສຸຕ຺ຕນ຺ເຕສຸ ອຏ຺ຐສຸ ສມາປຕ຺ຕີສຸ ເອເກກາຍ ສມາປຕ຺ຕິຍາ ວຸຏ຺ຐາຍ ວຸຏ຺ຐິຕສມາປຕ຺ຕິຘມ຺ມສມ຺ມສນເມວ ອາຄຕໍ. ນປນ ອຎ຺ຎຊ຺ຌານ ສມ຺ມສນໍ. ຕສ຺ມາ ສຕິປິ ໂຍຄີນໍ ອິຈ຺ຉາວເສນ ປາທກຊ຺ຌານໂຕ ອຎ຺ຎຊ຺ຌານສມ຺ມສເນ ປາທກຊ຺ຌານເມວ ປມາຓນ຺ຕິ ສກ຺ກາ ວິຎ຺ຎາຕຸນ຺ຕິ. ເອຕ຺ຕາວຕາ ສມ຺ມສິຕວາໂທ ສພ຺ພທຸພ຺ພໂລຕິ ສິທ຺ໂຘ ໂຫຕີຕິ. ເຍປນ ອຏ຺ຐສມາປຕ຺ຕິລາຠິໂນປິ ຌານໍ ປາທກໍ ອກຕ຺ວາວ ມຄ຺ຄໍ ອຸປ຺ປາເທນ຺ຕິ. ປຖມຊ຺ຌານເມວວາ ປາທກໍ ກຕ຺ວາ ອຊ຺ຌາສຍວິເສສໍ ອກຕ຺ວາ ມຄ຺ຄໍ ອຸປ຺ປາເທນ຺ຕິ. ປຖມຊ຺ຌານມຕ຺ຕລາຠິໂນວາ ຫຸຕ຺ວາ ຕເມວ ປາທກໍ ກຕ຺ວາ ມຄ຺ຄໍ ອຸປ຺ປາເທນ຺ຕິ. ເຍຈ ສຸກ຺ຂວິປສ຺ສກາ ຫຸຕ຺ວາ ມຄ຺ຄໍ ອຸປ຺ປາເທນ຺ຕິ. ເຕສໍ ປຖມຊ຺ຌານິໂກວ ມຄ຺ໂຄ ໂຫຕີຕິ ເວທິຕພ຺ໂພ. ອປິຈ ເຍ ປກຕິຍາວ ອຏ຺ຐສຸ ສມາປຕ຺ຕີສຸ ຈິຓ຺ຓວສີຠູຕາ ໂຫນ຺ຕິ. ເຕ ວິນາປິ ອາສນ຺ນປາທເກນ ຍໍຍໍຌານໍ ອິຈ຺ຉນ຺ຕິ. ຕໍຕໍ ຌານໍ ເຕສໍ ມຄ຺ເຄສຸ ນສມິຊ຺ຌຕີຕິ ນວຕ຺ຕພ຺ພໍ.

໖໖. [໖໖] ຍໍປນ ວິຠາວນິຍໍ

‘‘ສເຈປນ ປຸຄ຺ຄລສ຺ສ ຕຖາວິໂຘ ອຊ຺ຌາສໂຍ ນຕ຺ຖິ. ເຫຏ຺ຐິມເຫຏ຺ຐິມຊ຺ຌານໂຕ ວຸຏ຺ຐາຍ ອຸປຣຸປຣິຊ຺ຌານຘມ຺ເມ ສມ຺ມສິຕ຺ວາ ອຸປ຺ປາທິຕມຄ຺ໂຄ ປາທກຊ຺ຌານໍ ອນເປກ຺ຂິຕ຺ວາ ສມ຺ມສິຕຊ຺ຌານສທິໂສ ໂຫຕີຕິ ວຸຕ຺ຕໍ. ຕໍ ວິຈາເຣຕພ຺ພໍ.

ນ ຫິ ອາຣມ຺ມຓມຕ຺ຕຠູຕໍ ສມ຺ມສິຕຊ຺ຌານໍ ອຸປຣິມໍປິ ສມານໍ ອາສນ຺ເນ ວຸຏ຺ຐິຕຊ຺ຌານໂຕ ພລວຕຣໍ ຠວິຕຸໍ ອຣຫຕິ. ອາສນ຺ເນ ວຸຏ຺ຐິຕສ຺ເສວ ຈິຕ຺ຕສນ຺ຕານໍ ວິເສເສຕຸໍ ສມຕ຺ຖຠາວໂຕ. ຕໂຕ ເຍວຫິ ໂສ ສມ຺ມສິຕວາໂທ ສພ຺ພອຏ຺ຐກຖາສຸ ເກຈິວາທປກ຺ເຂ ເອວ ຖປິໂຕຕິ. ນນຸ ປຸຄ຺ຄລຊ຺ຌາສຍວາໂທປິ ຕຖາຖປິໂຕເອວາຕິ. ສຈ຺ຈໍ, ໂສປນ ໂລກິຍຊ຺ຌານານໍ ອຸປ຺ປຕ຺ຕິວິຘາເນນ ສຫ ສໍສນ຺ທິກຕ຺ຕາ ຍຸຕ຺ຕຕໂຣເອວ ໂຫຕີຕິ.

[໖໗] ເອເຕນ ຍໍ ຕຕ຺ຖ ວຸຕ຺ຕໍ.

‘‘ອຸປຣຸປຣິຊ຺ຌານໂຕ ປນ ວຸຏ຺ຐາຍ ເຫຏ຺ຐິມ ເຫຏ຺ຐິມຊ຺ຌານ ຘມ຺ເມ ສມ຺ມສິຕ຺ວາ ອຸປ຺ປາທິຕມຄ຺ໂຄ ສມ຺ມສິຕຊ຺ຌານໍ ອນເປກ຺ຂິຕ຺ວາ ປາທ ກຊ຺ຌານສທິໂສ ໂຫຕິ. ເຫຏ຺ຐິມເຫຏ຺ຐິມຊ຺ຌານໂຕຫິ ອຸປຣຸ ປຣິຊ຺ຌານໍ ພລວຕຣ’’ນ຺ຕິ. ຕໍປິ ປຏິກ຺ຂິຕ຺ຕໍ ໂຫຕິ.

ນ ຫິ ປາທກຊ຺ຌານໍ ອຸປຣິມ ຠູຕຕ຺ຕາເຍວ ພລວຕຣໍ ໂຫຕິ. ປາທກຠູຕຕ຺ຕາເຍວ ປນ ພລວຕຣໍ ໂຫຕີຕິ.

[໖໘] ຍຎ຺ຈ ຕຕ຺ຖ

ມຄ຺ເຄ ເວທນານິຍໂມປນ ປາທກຊ຺ຌານາທີນໍ ວເສນ ນສິທ຺ໂຘ. ອຎ຺ຎຖາ ວິປສ຺ສນາ ຍາຍກາຍຈິເວທນາຍ ຍຸຕ຺ຕາ ຫຸຕ຺ວາ ເຕຫິ ນິຍມິຕາຍ ເອເກກາຍ ມຄ຺ຄເວທນາຍ ສທ຺ຘິໍ ຆຏິ ເຍຍ຺ຍາຕິ ອິມິນາ ອຘິປ຺ປາເຍນ ‘‘ເວທນານິຍໂມປນ ສພ຺ພຕ຺ຖປິ ວຸຏ຺ຐານຄາມິນິ ວິປສ຺ສນານິຍເມນ ໂຫຕີ’’ຕິ ວຸຕ຺ຕໍ. ຕມ຺ປິ ນ ຍຸຊ຺ຊຕິ.

ປາທກຊ຺ຌານາທີນໍ ວເສເນວ ວິປສ຺ສນາຍ ສຫ ເວທນານິຍມສ຺ສ ສິທ຺ຘຕ຺ຕາ. ຕຖາຫິ ຕໍຕໍ ປາທກຊ຺ຌານໂຕ ວຸຏ຺ຐາຍ ວິປສ຺ສນ຺ຕສ຺ສ ວິປສ຺ສນາ ອາທິໂຕ ກທາຈິ ໂສມນສ຺ສສຫຄຕາວາ ໂຫຕິ. ກທາຈິ ອຸເປກ຺ຂາສຫຄຕາວາ. ມຄ຺ຄວຸຏ຺ຐານກາເລປນ ຍທິປາທກຊ຺ຌານໍ ໂສມນສ຺ສຊ຺ຌານໍ ໂຫຕິ. ວິປສ຺ສນາ ເອກນ຺ເຕນ ໂສມສ຺ສສຫ ຄຕາວ ຫຸຕ຺ວາ ມຄ຺ເຄນ ສທ຺ຘິໍ ຆຏິຍຕີຕິ. ວຸຕ຺ຕຎ຺ເຫຕໍ ສຬາຍຕນ ວິຠງ຺ຄສຸຕ຺ເຕ –

ຕຕ຺ຣ ຠິກ຺ຂເວ ຍາ ຉ ເນກ຺ຂມ຺ມສ຺ສິຕາ ອຸເປກ຺ຂາ. ຕາ ນິສ຺ສາຍ ຕາ ອາຄມ຺ມ ຍານິ ຉ ເນກ຺ຂມ຺ມສ຺ສິຕານິ ໂສມນສ຺ສານິ. ຕານິ ປຊຫຖ. ຕານິ ສມຕິກ຺ກມຖ. ເອວເມເຕສໍ ປຫານໍ ໂຫຕິ. ເອວເມເຕສໍ ສມຕິກ຺ກໂມ ໂຫຕີຕິ.

ອຏ຺ຐກຖາຍຎ຺ຈ ອຏ຺ຐສຸ ສມາປຕ຺ຕີສຸ ປຖມາທິນິຈ ຕີຓິຌານານິ ສຸທ຺ຘສງ຺ຂາເຣຈ ປາທເກ ກຕ຺ວາ ວິປສ຺ສນໍ ອາຣທ຺ຘານໍ ຈຕຸນ຺ນໍ ຠິກ຺ຂູນໍ ປຸພ຺ພຠາຄ ວິປສ຺ສນາ ໂສມນສ຺ສສຫຄຕາ ວາ ໂຫຕິ. ອຸເປກ຺ຂາສຫ ຄຕາວາວຸຏ຺ຐານຄາມິນີປນ ໂສມນສ຺ສສຫຄຕາວ ໂຫຕິ. ຈຕຸຕ຺ຖຊ຺ຌານາທີນິ ປາທການິກຕ຺ວາ ວິປສ຺ສນໍ ອາຣທ຺ຘານໍ ປຎ຺ຈນ຺ນໍ ຠິກ຺ຂູນໍ ປຸພ຺ພຠາຄວິປສ຺ສນາ ປຸຣິມ ສທິສາວ. ວຸຏ຺ຐານຄາມິນີປນ ອຸເປກ຺ຂາສຫຄຕາວ ໂຫຕິ. ອິທໍ ສນ຺ຘາຍຍາ ຉເນກ຺ຂມ຺ມສ຺ສິຕາ.ລ. ປຊຫຖາຕິ ວຸຕ຺ຕໍ. ອຊ຺ຌາສຍວິເສເສນ ສຫ ມຄ຺ຄວຸຏ຺ຐາເນປິ ເອເສວນໂຍ. ພລວວິປສ຺ສນາກາເລ ຫິ ວິປສ຺ສນາຣຕິນາມ ສຸຏ຺ຐຸ ປຓີຕຕຣາ ໂຫຕິ. ສກລສຣີຣໍ ຜຣມານາ ອຊ຺ໂຌຕ຺ຖຣມານາ ປວຕ຺ຕຕິ. ຍຖາຫ –

ສຸຎ຺ຎາຄາເຣ ປວິຏ຺ຐສ຺ສ, ສນ຺ຕຈິຕ຺ຕສ຺ສ ຠິກ຺ຂຸໂນ;

ອມານຸສີ ຣຕິ ໂຫຕິ, ສມ຺ມຘມ຺ມໍ ວິປສ຺ສໂຕຕິ.

ຕສ຺ມາ ຕທາ ປາທກຊ຺ຌານວິເສເສນວາ ອຊ຺ຌາສຍວິເສເສນ ວາ ວິນາ ວິປສ຺ສນາ ອຸເປກ຺ຂາສຫຄຕາ ນ ໂຫຕິ. ເອກນ຺ເຕນ ໂສມນສ຺ສສຫຄຕາວ ໂຫຕີຕິ. ເອຕ຺ຖປນ ສພ຺ພຊ຺ຌາເນສຸ ວສີຠູຕສ຺ສ ຍໍກິຎ຺ຈິ ເອກໍ ຌານໍ ປາທກໍ ກຕ຺ວາ ຕໍ ປາ ອຎ຺ຎໍວາ ມຄ຺ເຄຍໍຍໍ ຌານໍ ອິຈ຺ຉຕິ. ມຄ຺ຄວຸຏ຺ຐານກາເລ ອຊ຺ຌາສຍພເລນ ຕໍຕໍຌານານຸຣູປໍ ວິປສ຺ສນາຍຈ ມຄ຺ເຄຈ ເວທນາ ປຣິຓາໂມ ເວທິຕພ຺ໂພ. ນປນ ເວທນານິຍາໂມນາມ ວິສຸໍ ວຕ຺ຕພ຺ໂພຕິ.

໖໗. ສງ຺ຄຫຄາຖາຍໍ ອນຸຕ຺ຕຣໍ ອຏ຺ຐວິຘໍ ຈິຕ຺ຕໍ ຌານງ຺ຄໂຍຄເຠເທນ ເອເກກໍ ປຎ຺ຈຘາ ກຕ຺ວາ ຈຕ຺ຕາລີສວິຘນ຺ຕິ ຈ ວຸຈ຺ຈຕີຕິ ໂຍຊນາ. ອິທານິ ສພ຺ພານິ ມຫຄ຺ຄຕາ ນຸຕ຺ຕຣຈິຕ຺ຕານິ ປຎ຺ຈວິເຘ ຌານ ໂກຏ຺ຐາເສ ສງ຺ຄເຫຕ຺ວາ ທສ຺ເສຕຸໍ ຍຖາຈ ຣູປາວຈຣນ຺ຕິອາທິມາຫ. ຍຖາ ຣູປາວຈຣໍ ຈິຕ຺ຕໍ ປຖມາທິຊ຺ຌານເຠເທ ຄຍ຺ຫຕິ. ຌານ ເຠທສິທ຺ເຘ ປຖມຊ຺ຌານິກຈິຕ຺ຕາທິເກ ປຎ຺ຈວິເຘ ຈິຕ຺ຕເຠເທ ສງ຺ຄຍ຺ຫຕິ, ຕຖາ ອນຸຕ຺ຕຣຎ຺ຈ ຈິຕ຺ຕໍ ປຖມາທິຊ຺ຌານເຠເທ ສງ຺ຄຍ຺ຫຕິ. ອາຣຸປ຺ປຎ຺ຈຈິຕ຺ຕໍ ອຸປກ຺ເຂກຄ຺ຄຕາ ສງ຺ຂາເຕນ ປຎ຺ຈມຊ຺ຌາເນນ ຍຸຕ຺ຕຕ຺ຕາ ປຎ຺ຈເມ ຌາເນ ປຎ຺ຈມຊ຺ຌານິກຈິຕ຺ຕເຠເທ ສງ຺ຄຍ຺ຫຕິ. ຕສ຺ມາ ເອເກກໍ ປຕມາທິກໍ ປຖມຊ຺ຌານິກຈິຕ຺ຕາທິກໍ ຌານໍ ຌານຈິຕ຺ຕໍ ເອກາທສ ວິຘໍ ໂຫຕິ. ອນ຺ເຕຕຸ ອນ຺ຕິມຠູເຕ ປຎ຺ຈມຊ຺ຌານິກຈິຕ຺ຕເຠເທປນ ຌານໍ ຈິຕ຺ຕໍ ເຕວີສຕິວິຘໍ ຠເວຕິ ໂຍຊນາ. ເອຕ຺ຖຈ ຌານສທ຺ເທນ ຕໍສມ຺ປຍຸຕ຺ຕໍ ຈິຕ຺ຕເມວ ວຸຈ຺ຈຕິ. ນ ຫິ ຌານໍ ເອກາທສວິຘໍວາ ເຕວີສຕິວິຘໍວາ ໂຫຕີຕິ.

[໖໙] ຍໍປນ ວິຠາວນິຍໍ

‘‘ຣູປາວຈຣຈິຕ຺ຕໍ ປຖມຊ຺ຌານນ຺ຕິອາທິນາ ວຸຈ຺ຈຕີຕິຈ ອາຣຸປ຺ປຎ຺ຈາປິ ປຎ຺ຈມຊ຺ຌານໂວຫາຣໍ ລຠຕີ’’ຕິ ຈ ວຸຕ຺ຕໍ. ຕໍ ນ ຍຸຊ຺ຊຕິ.

ນ ຫິ ຈິຕ຺ຕໍ ປຖມຊ຺ຌານໍ ໂຫຕິ. ນຈ ປຎ຺ຈມຊ຺ຌານໂວຫາຣໍ ລຠຕີຕິ.

[໗໐] ຍາຈ ອິມິສ຺ສາຄາຖາຍໍ ອປຣາປິ ໂຍຊນາ ວຸຕ຺ຕາ. ສາປິ ນ ຍຸຕ຺ຕາເອວ.

ຕຖາ ສທ຺ທສ຺ສ ປຖມາທິຊ຺ຌານເຠເທຕິ ປທສ຺ສ ປຸຣໂຕ ປຐິຕຕ຺ຕາຕິ. ເອວໍ ຍຖາ ວິຠຊິຕພ຺ເພ ເອກເທເສ ວິຠຕ຺ເຕ ສພ຺ພໍ ເອກູນນວຸຕິວິຘໍ ຈິຕ຺ຕໍ ເອກວີສສຕໍ ກຕ຺ວາ ວິຠຕ຺ຕໍນາມ ໂຫຕິ. ຕຖາ ວິຠຊິຕ຺ວາ ອິທານິ ຕໍສງ຺ຄຫໍ ທສ຺ເສນ຺ໂຕ ອນ຺ຕິມຄາຖມາຫ. ປຸຎ຺ຎໍ ສຕ຺ຕຕິໍສວິຘໍ ໂຫຕິ. ຕຖາ ປາກໍ ທ຺ວິປຎ຺ຎາສວິຘໍ ໂຫຕິ. ອິຕິ ເອກູນນວຸຕິວິຘານິ ຈິຕ຺ຕານິ ເອກວີສສຕໍ ກຕ຺ວາ ພຸຘາ ປຓ຺ຑິຕາ ອາຫຸ ກເຖສຸໍ. ກເຖນ຺ຕິວາ ວິຠຊນ຺ຕິ ວິຈກ຺ຂຓາຕິ ວຸຕ຺ຕໍ ໂຫຕີຕິ.

ອິຕິ ປຣມຕ຺ຖທີປນິຍານາມ ອຠິຘມ຺ມຕ຺ຖສງ຺ຄຫສ຺ສ

ຈຕຸຕ຺ຖວຓ຺ຓນາຍ ຈິຕ຺ຕສງ຺ຄຫສ຺ສ

ປຣມຕ຺ຖທີປນາ ນິຏ຺ຐິຕາ.

ເຈຕສິກສງ຺ຄຫ ປຣມຕ຺ຖທີປນີ

໖໘. ເອວໍ ຈິຕ຺ຕງ຺ຄຫໍ ທສ຺ເສຕ຺ວາ ອິທານິ ອນຸປຕ຺ຕໍ ເຈຕສິກ ສງ຺ຄຫໍ ທສ຺ເສນ຺ໂຕ ຈຕູຫິ ສມ຺ປໂຍຄລກ຺ຂເຓຫິ ສຫ ວຈນຕ຺ຖຎ຺ຈ ສຣູປຕ຺ຖຎ຺ຈ ຕາວ ທສ຺ເສຕຸໍ ອາທິ ຄາຖມາຫ. ຕຕ຺ຖ ເອກຸປ຺ປາທນິໂຣຘາຈເອກາລມ຺ພຓວຕ຺ຖຸກາຕິ ຈຕຸສ຺ສມ຺ປໂຍຄລກ຺ຂຓທສ຺ສນໍ. ເຈໂຕ ຍຸຕ຺ຕາຕິ ວຈນຕ຺ຖທສ຺ສນໍ. ເຈຕສິຍຸຕ຺ຕາ ເຈຕສາວາ ຍຸຕ຺ຕາ ເຈຕສິກາຕິ ທສ຺ສນໂຕ. ທ຺ວິປຎ຺ຎາສຘມ຺ມາຕິ ສຣູປທສ຺ສນໍ. ເຈຕສິກາຕິ ປນ ສິທ຺ຘປທ ທສ຺ສນໍ. ຕຕ຺ຖ ຘມ຺ມານໍ ອນາຄຕຠາວສງ຺ຂາຕາ ປຸພ຺ພນ຺ຕໂຕ ອຸທ຺ຘໍ ປຊ຺ຊນໍ ຄມນໍ ສຣູປໂຕ ປາຕຸຠວນໍ ອຸປ຺ປາໂທ. ຊາຕີຕິ ວຸຕ຺ຕໍ ໂຫຕິ. ສພ຺ເພປິຫິ ສງ຺ຂຕ ຘມ຺ມາ ອນາຄຕຠາວປຸພ຺ພາ ເອວ ໂຫນ຺ຕິ. ຕໂຕ ປຈ຺ຈຍສາມຄ຺ຄິໍ ລຠິຕ຺ວາ ປຈ຺ຈຸປ຺ປນ຺ນຠາວໍ ຄຈ຺ຉນ຺ຕິ. ຕໂຕ ນິຣຸຊ຺ຌິຕ຺ວາ ອຕີຕຠາວໍ ຄຈ຺ຉນ຺ຕີຕິ. ນິຣຸຊ຺ຌນໍ ນິໂຣໂຘ. ສຣູປວິນາໂສ ຠງ຺ໂຄ ອນິຈ຺ຈຕາ ມຣຓນ຺ຕິ ວຸຕ຺ຕໍ ໂຫຕິ. ຍາ ຈິຕ຺ຕສ຺ສ ຊາຕິ, ສາເຍວ ຜສ຺ສາທີນໍ. ຍາ ຈິຕ຺ຕສ຺ສ ຊຣາ, ຍໍ ຈິຕ຺ຕສ຺ສ ມຣຓໍ, ຍໍ ຈິຕ຺ຕສ຺ສ ອາຣມ຺ມຓໍ ວຕ຺ຖຸ. ຕເທວ ຜສ຺ສາທີນນ຺ຕິອາທິນາ ເຫຏ຺ຐາ ວຸຕ຺ຕນເຍນ ເອໂກ ອຸປ຺ປາໂທ ເອເຕສນ຺ຕິ ເອກຸປ຺ປາທາ. ເອໂກ ນິໂຣໂຘ ເອເຕສນ຺ຕິ ເອກນິໂຣຘາ. ເອກຸປ຺ປາທາຈ ເຕ ເອກນິໂຣຘາຈາຕິ ເອກຸປ຺ປາທນິໂຣຘາ. ອຸຕ຺ຕຣປເທ ເອກສທ຺ທສ຺ສ ໂລໂປ. ເອວໍ ປຣຕ຺ຖປິ. ເອກໍ ອາລມ຺ພຓໍ ເອເຕສນ຺ຕິ ເອກາລມ຺ພຓາ. ເອກໍ ວຕ຺ຖຸ ເອເຕສນ຺ຕິ ເອກວຕ຺ຖຸກາ. ເອກາລມ຺ພຓາຈ ເຕ ເອກວຕ຺ຖຸກາຈາຕິ ເອກາລມ຺ພຓວຕ຺ຖຸກາ. ອາລມ຺ພຓໍ ປເນຕ຺ຖ ເອກຈິຕ຺ຕສ຺ສປິ ພຫຸເທວ ໂຫຕິ. ເອກຕ຺ຕໍປນ ອຸປເນຕ຺ວາ ເອກໍ ອາລມ຺ພຓນ຺ຕິ ວຸຕ຺ຕນ຺ຕິ ທຏ຺ຐພ຺ພໍ.

[໗໑] ວິຠາວນິຍໍ ປນ

‘‘ເອກໂຕ ອຸປ຺ປາໂທຈ ນິໂຣໂຘຈ ເຍສໍ, ເຕ ເອກຸປ຺ປາທນິໂຣຘາ’’ຕິ ວຸຕ຺ຕໍ. ຕໍ ນ ສຸນ຺ທຣໍ.

ນ ຫິ ເອກກ຺ຂເຓ ເອກໂຕ ອຸປ຺ປາທມຕ຺ເຕນ ເອກຸປ຺ປາທຕາ ອິຘ ອຘິປ຺ເປຕາ. ອຖໂຂ ວຸຕ຺ຕນເຍເນວ ອຘິປ຺ເປຕາ. ວຸຕ຺ຕຎ຺ເຫຕໍ ມູລຏີກາຍໍ –

ເອກກລາປປຣິຍາປນ຺ນານໍ ຣູປານໍສເຫວອຸປ຺ປາທາທິປ຺ປວຕ຺ຕິໂຕ

ເອກສ຺ສກລາປສ຺ສອຸປ຺ປາທາທໂຍ ເອເກກາວ ໂຫນ຺ຕີຕິ.

ຕຕ຺ຣາຍໍ ໂຍຊນາ. ເອກຸປ຺ປາທນິໂຣຘາຈ ເອກາລມ຺ພຓວຕ຺ຖຸກາ ຈ ຫຸຕ຺ວາ ເຍຘມ຺ມາ ເຈໂຕຍຸຕ຺ຕາ. ເຕ ທ຺ວິປຎ຺ຎາສຘມ຺ມາ ເຈຕສິກາ ມຕາຕິ. ຠາວປຘານໍປິວາ ເອຕ຺ຖ ຍຸຕ຺ຕໍ. ວິເສສເນຈ ນິສ຺ສກ຺ກວຈນໍ. ເອກຸປ຺ປາທນິໂຣຘຠາເວນ ເອກາລມ຺ພຓ ວຕ຺ຖຸກ ຠາເວນຈ ເຍຘມ຺ມາ ເຈໂຕຍຸຕ຺ຕາ. ເຕ ທ຺ວິປຎ຺ຎາສຘມ຺ມາ ເຈຕສິການາມ ມຕາ ຎາຕາຕິ. ເອຕ຺ຖຈ ເຍ ເຈໂຕຍຸຕ຺ຕາ. ເຕ ເຈຕສິກາຕິ ວຸຕ຺ເຕ ຈິຕ຺ຕສ຺ສ ສຫຊາຕປຈ຺ຈຍຸປ຺ປນ຺ນຣູປານິປິ ຕທາຍຕ຺ຕວຸຕ຺ຕິຕາຍ ເອກນ຺ເຕນ ຈິຕ຺ຕສມ຺ພນ຺ຘີນິ ຫຸຕ຺ວາ ເຈໂຕຍຸຕ຺ຕານິ ເຈຕສິການິ ນາມ ສິຍຸໍ. ຕສ຺ມາ ເຕສໍ ນິວຕ຺ຕນຕ຺ຖໍ ເອກຸປ຺ປາທນິໂຣຘາຈ, ເອກາ ລມ຺ພຓວຕ຺ຖຸກາຕິ ວຸຕ຺ຕໍ. ຕານິຫິ ຈິຕ຺ເຕນ ຂຓໂຕ ສຫຸປ຺ປນ຺ນານິປິ ຠິນ຺ນສນ຺ຕານຕ຺ຕາ ຍາ ຈິຕ຺ຕສ຺ສ ຊາຕິ, ສາເອວ ເຕສນ຺ຕິ ອິມໍ ລກ຺ຂຓໍປິ ນານຸໂຠນ຺ຕິ. ອຎ຺ຎໍຫິ ຣູປສນ຺ຕານໍ. ອຎ຺ຎໍ ອຣູປສນ຺ຕານນ຺ຕິ. ຜສ຺ສາທີນໍປນ ອຸປ຺ປາທມຕ຺ຕເມວ ຈິຕ຺ເຕນ ສຫ ເອກໍ ນໂຫຕິ. ອຖໂຂ ນິໂຣໂຘປິ ອາລມ຺ພຓໍປິ ວຕ຺ຖຸປິ ສພ຺ພໍ ເອກເມວາຕິ ຎາປນຕ຺ຖໍ ເອກ ນິໂຣຘາທິຄ຺ຄຫຓໍ ວຸຕ຺ຕນ຺ຕິ ທຏ຺ຐພ຺ພໍ. ນ ຫິ ເອວໍ ອວຸຕ຺ເຕ ສກ຺ກາ ຕຖາ ຊານິຕຸນ຺ຕິ. ຍສ຺ມາປນ ຍຖາ ພຫຸຊນສນ຺ຕໂກ ເອໂກ ໂຄໂຓ ຕິສ຺ສສ຺ສ ໂຄໂຓ ທຕ຺ຕສ຺ສ ໂຄໂຓຕິ ເອວໍ ວິສຸໍ ວິສຸໍປິ ວຕ຺ຕພ຺ໂພເຍວ ໂຫຕິ. ເອວເມວໍ ອຸປ຺ປາໂທ ນິໂຣໂຘຈ ເອກສ຺ມິໍ ຣູປາຣູປກລາເປ ເອໂກວສມາໂນປິ ຜສ຺ສສ຺ສ ອຸປ຺ປາໂທ ເວທນາຍ ອຸປ຺ປາໂທ ປຖວິຘາຕຸຍາ ອຸປ຺ປາໂທ ອາໂປຘາຕຸຍາ ອຸປ຺ປາໂທຕິ ເອວມາທິນາ ນເຍນ ວິສຸໍ ວິສຸໍປິ ວຕ຺ຕພ຺ໂພເຍວ. ຕສ຺ມາ ສຸຕ຺ຕນ຺ເຕສຸ –

ເວທນາຍ ອຸປ຺ປາໂທ ປຎ຺ຎາຍຕິ. ວໂຍ ປຎ຺ຎາຍຕິ. ຐິກາຍ ອຎ຺ຎຕ຺ຖໍ ປຎ຺ຎາຍຕິ. ສຎ຺ຎາຍ. ສງ຺ຂາຣານໍ. ວິຎ຺ຎາຓສ຺ສ. ລ. ປຎ຺ຎາຍຕີຕິ ວຸຕ຺ຕໍ. ຕຖາ ໂຍ ຠິກ຺ຂເວ ປຖວິຘາຕຸຍາ ອຸປ຺ປາໂທ ຐິຕິອຠິນິພ຺ພຕ຺ຕິ ປາຕຸຠາໂວ. ທຸກ຺ຂສ຺ເສໂສ ອຸປ຺ປາໂທ ໂຣຄານໍ ຐິຕິ ຊຣາ ມຣຓສ຺ສ ປາຕຸຠາໂວ. ໂຍ ຠິກ຺ຂເວ ອາໂປຘາຕຸຍາ. ໂຍ ຠິກ຺ຂເວ ເຕໂຊ ຘາຕຸຍາ. ໂຍ ຠິກ຺ຂເວ ວາໂຍຘາຕຸຍາ. ໂຍ ຠິກ຺ຂເວ ຈກ຺ຂຸສ຺ສ.ລ. ມນສ຺ສ ອຸປ຺ປາໂທ.ລ. ຊຣາມຣຓສ຺ສ ປາຕຸຠາໂວຕິ.

ວຸຕ຺ຕນ຺ຕິ ທຏ຺ຐພ຺ພໍ. ອິຕຣຖາ ຊີວິຕິນ຺ທ຺ຣິຍາທີນປິ ເອກສ຺ມິໍ ກລາເປ ພຫຸຠາໂວ ວຕ຺ຕພ຺ໂພ ສິຍາ. ໂຍ ອຣູປີນໍ ຘມ຺ມານໍ ອາຍຸ ຐິຕິ ອວຏ຺ຐິຕີຕິ ຫິ ວຸຕ຺ຕໍ. ຕຖາ ວິກາຣຣູປານໍ. ສພ຺ເພສໍປິວາ ຈກ຺ຂາທີນໍ ອຸປາທາຣູປານໍ. ຈຕຸນ຺ນໍ ຈຫາຠູຕານໍ ອຸປາທາຍຣູປນ຺ຕິຈ ຈຕຸນ຺ນໍ ມຫາຠູຕານໍ ອຸປາທາຍ ປສາໂທຕິຈ ວຸຕ຺ຕນ຺ຕິ. ກາຍລຫຸຕາ ຈິຕ຺ຕລຫຸຕາທໂຍປນ ອຕ຺ຖວິເສສທີປນຕ຺ຖໍ ທ຺ວິຘາ ຠິນ຺ທິຕ຺ວາ ວຸຕ຺ຕາ. ໂສຈ ອຕ຺ຖວິເສໂສອຸປຣິ ອາວິ ຠວິສ຺ສຕີຕິ. ອຍເມຕ຺ຖປຣມຕ຺ຖທີປນາ.

[໗໒] ວິຠາວນິຍໍ ປນ

ອິມມຕ຺ຖໍ ອສລ຺ລກ຺ເຂຕ຺ວາ ຍໍ ວຸຕ຺ຕໍ ‘‘ຍທິ ເອກຸປ຺ປາທມຕ຺ເຕເນວ ເຈໂຕຍຸຕ຺ຕາຕິ ອຘິປ຺ເປຕາ. ຕທາ ຈິຕ຺ເຕນ ສຫ ອຸປ຺ປຊ຺ຊມານານໍ ຣູປຘມ຺ມານມ຺ປິ ເຈໂຕຍຸຕ຺ຕຕາ ອາປຊ຺ເຊຍ຺ຍາຕິ ເອກ ນິໂຣຘຄ຺ຄຫຓໍ. ເອວມ຺ປິ ຈິຕ຺ຕານຸປຣິວຕ຺ຕິໂນ ວິຎ຺ຎຕ຺ຕິທ຺ວຍສ຺ສ ປສງ຺ໂຄ ນສກ຺ກາ ນີວາເຣຕຸໍ. ຕຖາ ເອກໂຕ ອຸປ຺ປາໂທ ວາ ນິໂຣໂຘວາ ເອເຕສນ຺ຕິ ເອກຸປ຺ປາທນິໂຣຘາຕິ ປຣິກປ຺ເປນ຺ຕສ຺ສ ປຸເຣຕຣມຸປ຺ປຊ຺ຊິຕ຺ວາ ຈິຕ຺ຕສ຺ສ ຠງ຺ຄກ຺ຂເຓ ນິຣຸຊ຺ຌມານານມ຺ປິ ຣູປຘມ຺ມານນ຺ຕິ ເອກາລມ຺ພຓຄ຺ຄຫຓໍ. ເຍ ເອວໍ ຕິວິຘລກ຺ຂຓາ. ເຕ ນິຍາມໂຕ ເອກວຕ຺ຖຸກາ ເຍວາຕິ ທສ຺ສນຕ຺ຖໍ. ເອກວຕ຺ຖຸກຄ຺ຄຫຓນ຺ຕິ. ອລມຕິປປຎ຺ເຈນາ’’ຕິ. ສພ຺ພໍ ຕໍ ນິຣຕ຺ຖກເມວ.

໖໙. ກຖຎ຺ຈ ທ຺ວິປຎ຺ຎາສ ໂຫນ຺ຕີຕິ ປຸຈ຺ຉິຕ຺ວາ ປຖມໍ ທ຺ວິປຎ຺ຎາສ ສຣູປໍ ຕີຫິ ຣາສີຫິ ວິຠຊິຕ຺ວາ ທສ຺ເສນ຺ໂຕ ກຖນ຺ຕິອາທິມາຫ. ຕຕ຺ຖ ຜຸສຕີຕິ ຜສ຺ໂສ. ຜຸສນ຺ຕິ ສມ຺ປຍຸຕ຺ຕກາ ຘມ຺ມາ ເອເຕນາຕິ ຜສ຺ໂສ. ຜຸສນມຕ຺ຕເມວວາ ເອຕນ຺ຕິ ຜສ຺ໂສ. ຜຸສນຎ຺ເຈຕ຺ຖ ອາຣມ຺ມຓສ຺ສ ອິຏ຺ຐານິຏ຺ຐຣສໍ ອາຫຈ຺ຈ ອຸປຫຈ຺ຈ ຄຫຓໍ ທຏ຺ຐພ຺ພໍ. ຍໂຕ ຕທນຸຠວນ຺ຕິ ເວທນາ ປາຕຸຠວຕິ. ຜສ຺ສປຈ຺ຈຍາ ເວທນາຕິ ຫິ ວຸຕ຺ຕໍ. ສ຺ວາຍໍ ຜຸສນລກ຺ຂໂຓ. ນນຸຈາຍໍ ອຣູປຘມ຺ໂມ. ນຈ ອຣູປຘມ຺ມາ ອປ຺ປຏິຆສຠາວາ ກິຎ຺ຈິ ຜຸສນ຺ຕີຕິ. ສຈ຺ຈໍ, ອຍໍປນ ຜຸສນາ ກາເຣນຈ ປວຕ຺ຕຕິ. ຍຎ຺ຈ ຜຸສນ຺ເຕຫິ ສາເຘຕພ຺ພໍ. ຕຎ຺ຈ ກິຈ຺ຈໍ ສາເຘຕິ. ຕສ຺ມາ ອຍໍ ຜສ຺ໂສຕິຈ ຜຸສນລກ຺ຂໂຓຕິຈ ວຸຕ຺ໂຕ. ກິໍປນ ສາເຘຕີຕິ. ອາຣມ຺ມຓຣສານຸຣູປໍ ຈິຕ຺ຕສ຺ສ ວິກາຣປຕ຺ຕິ. ເວທນາວິເສສຸປ຺ປຕ຺ຕິໍວາ. ອຍຎ຺ຈ ອຕ຺ໂຖ ອມ຺ພິລຂາທາທິເກ ທິສ຺ວາ ອປຣສ຺ສ ເຂຬຸປ຺ປາທາທີສຸ ປາກໂຏຕິ.

[໗໓] ວິຠາວນິຍໍ ປນ

‘‘ເຂຬຸປ຺ປາທາທິວິຍ ທຏ຺ຐພ຺ໂພ’’ຕິ ວຸຕ຺ຕໍ. ເອວຎ຺ຈສຕິ ອິທໍ ອຸປມາ ມຕ຺ຕໍ ສິຍາ. ອຕິປາກຏາຍປນ ຜສ຺ສປ຺ປວຕ຺ຕິຍາ ທສ຺ສນ ມິທນ຺ຕິ ທຏ຺ຐພ຺ພໍ.

໗໐. ເວທຍຕີຕິ ເວທນາ. ອາຣມ຺ມຓຣສໍ ອນຸຠວຕິ. ອວິທິຕໍວາ ອາຣມ຺ມຓຣສໍ ສມ຺ປຍຸຕ຺ຕານໍ ຕໍສມງ຺ຄິປຸຄ຺ຄລານໍ ວາ ວິທິຕໍປາກຏໍ ກໂຣຕີຕິ ອຕ຺ໂຖ. ວິນ຺ທນ຺ຕິວ ເອຕາຍ ສຕ຺ຕາ ສາຕໍວາ ອສາຕໍວາ ລຠນ຺ຕີຕິ ເວທນາ. ເວທຍິຕມຕ຺ຕເມວວາ ເອຕນ຺ຕິ ເວທນາ. ປາຬິຍໍປນ –

ເວທຍຕິ ເວທຍຕີຕິ ໂຂ ຠິກ຺ຂເວ ຕສ຺ມາ ເວທນາຕິ ວຸຈ຺ຈຕິ. ກິຎ຺ຈ ເວທຍຕິ, ສຸຂໍປິ ເວທຍຕິ. ທຸກ຺ຂໍປິ ເວທຍຕິ. ອທຸກ຺ຂມສຸຂໍປິ ເວທຍຕີຕິ ວຸຕ຺ຕໍ.

ນນຸ ສພ຺ເພປິ ຈິຕ຺ຕເຈຕສິກາ ຘມ຺ມາ ອາຣມ຺ມຓຣສານຸຠວນປ຺ປ ກຕິກາເອວາຕິ ເຕປິ ເວທນານາມ ສິຍຸນ຺ຕິ. ນສິຍຸໍ. ເຕຫິ ກິຈ຺ຈນ຺ຕຣພ຺ຍາວຏາ ໂຫນ຺ຕິ. ອາຣມ຺ມຓຣສໍ ອຸຊຸໍ ອນຸຠວິຕຸໍ ນສກ຺ໂກນ຺ຕິ. ອຕ຺ຕໂນ ອຕ຺ຕໂນ ກິຈ຺ຈໍ ກໂຣນ຺ຕາວ ເອກເທສມຕ຺ເຕນ ອນຸຠວນ຺ຕິ. ເວທນາເຍວປນ ອນຎ຺ຎກິຈ຺ຈຕາຍ ອນຸຠວນກິຈ຺ເຈ ອາຘິປຈ຺ຈໂຍຄຕາຍຈ ອິສ຺ສຣຠາເວນ ອນຸຠວຕີຕິ ສາເອວ ເວທນານາມ ຠວິຕຸໍ ອຣຫຕີຕິ. ເອວຎ຺ຈກຕ຺ວາ ຣາຊຄ຺ຄໂຠຊນ ຣສານຸຠວເນ ເຕສໍ ສູທສທິສຕາ ເວທນາຍເອວຈ ຣາຊສທິສຕາ ວຸຕ຺ຕາຕິ.

໗໑. ສຎ຺ຊານາຕີຕິ ສຎ຺ຎາ. ປຸນ ຊານນຕ຺ຖໍ ສຎ຺ຎາຓໍ ກໂຣຕີຕິ ອຕ຺ໂຖ. ອຍຎ຺ຫິ ປຸພ຺ເພ ຄຫິຕສຎ຺ຎາເນນ ສຎ຺ຊານນກາເລປິ ປຸນ ຊານນຕ຺ຖໍ ສຎ຺ຎາຓໍ ກໂຣຕິເຍວາຕິ. ສາຫິ ເອວໍ ປຸນປ຺ປຸນໍ ສຎ຺ຎາຓໍ ກຕ຺ວາ ອຸປ຺ປຊ຺ຊມານາ ຖິຣສຎ຺ຎາຠາວໍ ປຕ຺ວາ ຍາວຕາຍຸກໍປິ ຠວນ຺ຕຣໍ ປຕ຺ວາປິ ສຕ຺ຕານໍ ອປ຺ປມຸຏ຺ຐຠາວໍ ສາເຘຕິ. ມິຈ຺ຉາ ຠິນິເວສສຎ຺ຎາຠາວໍ ປຕ຺ວາຈ ອິເມ ສຕ຺ເຕ ສພ຺ພຎ຺ຎຸ ພຸທ຺ເຘຫິປິ ໂພເຘຕຸໍ ອສກ຺ກຸເຓຍ຺ເຍ ກໂຣຕີຕິ. ຕຖາຫິ ສາ ປຸນ ສຎ຺ຊານນຕ຺ຖໍ ນິມິຕ຺ຕກຣເຓ ທາຣຸຕຈ຺ຉກສທິສາຕິຈ. ຍຖາຄຫິຕ ນິມິຕ຺ຕວເສນ ອຠິນິເວສກຣເຓ ຫຕ຺ຖິທສ຺ສກ ອນ຺ຘສທິສາຕິຈ. ອຸປຏ຺ຐິຕວິສຍຄ຺ຄຫເຓ ຕິຓປຸຣິສເກສຸ ມິຄໂປຕກສທິສາຕິຈ ວຸຕ຺ຕາຕິ. ປາຬິຍໍປນ –

ສຎ຺ຊານາຕິ ສຎ຺ຊານາຕີຕິໂຂ ຠິກ຺ຂເວ ຕສ຺ມາ ສຎ຺ຎາຕິ ວຸຈ຺ຈຕິ. ກິຎ຺ຈ ສຎ຺ຊານາຕິ. ນີລໍປິ ສຎ຺ຊານາຕິ. ປີຕກໍປິ ສຎ຺ຊານາຕີຕິອາທິ ວຸຕ຺ຕນ຺ຕິ.

໗໒. ເຈຕຍຕີຕິ ເຈຕນາ. ສມ຺ປຍຸຕ຺ຕຘມ຺ເມ ຕສ຺ມິໍ ຕສ຺ມິໍ ອາຣມ຺ມເຓວາ ກິຈ຺ເຈວາ ອຠິສນ຺ທຫຕິ ປຸນປ຺ປຸນໍ ຆເຏຕິ, ຕຕ຺ຖ ປພນ຺ຘວເສນ ນິຣນ຺ຕຣໍ ປວຕ຺ຕມາເນ ກໂຣຕີຕິ ອຕ຺ໂຖ. ປກປ຺ເປຕິ ວາ ເຕ. ສໍວິທຫຕິ ອາຣມ຺ມຓປຏິລາຠາຍວາ ກມ຺ມສິທ຺ຘິຍາ ອຠິສງ຺ຂໂຣຕິ. ອາຍູຫຕິວາ ເຕ. ອາຣມ຺ມເຓ ສມ຺ປິຓ຺ເຑຕິ ເອກໂຕ ສໂມ ສຣນ຺ເຕ ກໂຣຕີຕິ ອຕ຺ໂຖ. ຕຖາຫິ ສາ ອາຍູຫນຣສາຫິຈ ສໍວິຘານປຈ຺ຈຸປຏ຺ຐານາຕິຈ ວຸຕ຺ຕາ. ຕາຍຫິ ຕສ຺ມິໍ ນິຣນ຺ຕຣໍ ອຸສ຺ສຸກ຺ກນ ພ຺ຍາປາຣວເສນ ປວຕ຺ຕມານາຍ ຕໍ ສມ຺ປຍຸຕ຺ຕາປິ ອຕ຺ຕໂນ ອຕ຺ຕໂນ ກິຈ຺ຈໍ ກຸຣຸມານາ ຕສ຺ມິໍ ຕເຖວ ປວຕ຺ຕນ຺ຕີຕິ. ເຕເນວ ສາ ສກິຈ຺ຈ ປຣກິຈ຺ຈ ສາຘກ ເຊຏ຺ຐສິສ຺ສ ມຫາວຑ຺ຒກິ ອາທິສທິສາຕິ ວຸຕ຺ຕາຕິ.

[໗໔] ວິຠາວນິຍໍ ປນ

ເຈເຕຕິ ສງ຺ຂຕາຠິສງ຺ຂຣເຓ ພ຺ຍາປາຣມາປຊ຺ຊຕີຕິ ວຕ຺ວາ ຕທຕ຺ຖສາຘນຕ຺ຖໍ ຍໍ ວຸຕ຺ຕໍ ‘‘ວິຠງ຺ເຄ ສຸຕ຺ຕນ຺ຕຠາຊນິເຍ ສງ຺ຂາ ຣກ຺ຂນ຺ຘໍ ວິຠຊນ຺ເຕນ ສງ຺ຂຕມຕິສງ຺ຂໂຣນ຺ຕີຕິ ສງ຺ຂາຣາຕິ ວຕ຺ວາ’’ຕິ. ຕໍ ນ ຍຸຊ຺ຊຕິ.

ນ ຫິ ວິຠງ຺ເຄ ສຸຕ຺ຕນ຺ຕຠາຊນິເຍ ສງ຺ຂຕມ ຠິສງ຺ຂໂຣນ຺ຕີຕິ ສງ຺ຂາຣາຕິ ວຸຕ຺ຕໍ ອຕ຺ຖິ. ຂນ຺ຘສໍຍຸຕ຺ຕເກ ປເນຕໍ ວຸຕ຺ຕນ຺ຕິ.

໗໓. ເອກຕ຺ຕາຣມ຺ມຓສງ຺ຂາໂຕ ອຄ຺ໂຄ ໂກຏ຺ຐາໂສ ໂກຏິ ວາ ເອຕສ຺ສາຕິ ເອກຄ຺ຄໍ. ຈິຕ຺ຕໍ, ຕສ຺ສ ຠາໂວ ເອກຄ຺ຄຕາ. ອາຣມ຺ມຓຎ຺ຫິ ນາມ ເອກໍປິ ນານາສຠາວໍ ໂຫຕິ. ຕສ຺ມາ ຕສ຺ສ ເອກສ຺ສປິ ນານາສຠາເວສຸ ວິກ຺ເຂປໍ ອປຕ຺ວາ ເອກສ຺ມິໍ ສຠາເວ ຂຓມຕ຺ຕໍປິ ປວຕ຺ຕສ຺ສ ຈິຕ຺ຕສ຺ສ ໂຍນິຈ຺ຈລາກາໂຣ ອຕ຺ຖິ ອຍໍ ຕສ຺ມິໍ ເອກຄ຺ຄາຠິຘານສ຺ສ ເອກຄ຺ຄພຸທ຺ຘິຍາຈ ປວຕ຺ຕິເຫຕຸຠາເວນ ຄຍ຺ຫຕີຕິ. ເຕ ເນວ ຫິ ສາ ນິວາເຕ ທີປຈ຺ຈີນໍ ຐິຕິວິຍ ເຈຕໂສ ຐິຕີຕິ ທຏ຺ຐພ຺ພາຕິ ວຸຕ຺ຕາ.

[໗໕] ວິຠາວນິຍໍ ປນ

‘‘ເອກໍ ອາຣມ຺ມຓໍ ອຄ຺ຄໍ ອິມສ຺ສາຕິ ເອກຄ຺ຄ’’ນ຺ຕິ ວຸຕ຺ຕໍ. ຕຕ຺ຖປິ ອຄ຺ຄສທ຺ໂທ ໂກຏ຺ຐາເສວາ ໂກຏິຍໍວາ ປວຕ຺ໂຕຕິ ຍຸຕ຺ໂຕ. ເກຈິປນ ອາຣມ຺ມເຓ ປວຕ຺ໂຕຕິ ວທນ຺ຕິ. ຕໍ ນ ສຸນ຺ທຣໍ.

ນ ຫິ ອຄ຺ຄສທ຺ໂທ ອາຣມ຺ມຓປຣິຍາໂຍ ກຕ຺ຖຈິ ທິຏ຺ໂຐຕິ.

໗໔. ຊີວນ຺ຕິ ສມ຺ປຍຸຕ຺ຕາຘມ຺ມາ ເອເຕນາຕິ ຊີວິຕໍ. ອິນ຺ໂທຕິ ອິສ຺ສໂຣ. ອິຘ ປນ ອິສ຺ສຣຠາໂວ ວຸຈ຺ຈຕິ. ອິນ຺ທໍ ອິສ຺ສຣຠາວໍ ກາເຣຕີຕິ ອິນ຺ທ຺ຣິຍໍ. ຊີວິຕຎ຺ຈ ຕໍ ອິນ຺ທ຺ຣິຍຎ຺ຈາຕິ ຊີວິຕິນ຺ທ຺ຣິຍໍ. ຕຎ຺ຫິ ມຍາ ວິນາ ຕຸມ຺ຫາກໍ ຊີວິຕໍ ນຕ຺ຖິ. ຕສ຺ມາ ຕຸມ຺ຫາກໍ ຊີວນກິຈ຺ເຈ ມໍ ອິສ຺ສຣໍ ກໂຣຖາຕິ ວທນ຺ຕມິວ ສຫຊາຕຘມ຺ເມ ອຠິຠວິຕ຺ວາ ປວຕ຺ຕຕີຕິ. ຕຖາ ຫິ ຕໍ ປວຕ຺ຕສນ຺ຕຕາຘິປເຕຍ຺ຍນ຺ຕິ ຈ ປທຸມຸປ຺ປ ລານຸປາລກມຸທກໍ ວິຍາຕິຈ ວຸຕ຺ຕໍ. ຕຕ຺ຖ ຍາວ ຂນ຺ຘປຣິນິພ຺ພານາ ອນຸປ຺ປພນ຺ຘວເສນ ປວຕ຺ຕມານາ ຈິຕ຺ຕສນ຺ຕຕິ ປວຕ຺ຕສນ຺ຕຕິນາມ. ອຘິປຕິຠາໂວ ອາຘິປເຕຍ຺ຍໍ. ປວຕ຺ຕສນ຺ຕຕິຍໍ ອາຘິປເຕຍ຺ຍໍ ອສ຺ສາຕິ ສມາໂສ. ປຸນປ຺ປຸນໍ ນິຣຸທ຺ຘໍປິ ຫິ ຈິຕ຺ຕສນ຺ຕານໍ ຕສ຺ສ ພເລນ ປຸນປ຺ປຸນໍ ຊີວນ຺ຕໍ ຫຸຕ຺ວາ ຍາວ ຂນ຺ຘປຣິນິພ຺ພານາ ປຸນປ຺ປຸນໍ ປວຕ຺ຕຕິເຍວ.

ນ ຫິ ຊີວິຕຣຫິເຕສຸ ອນິນ຺ທ຺ຣິຍພທ຺ຘຘມ຺ເມສຸ ຕາທິໂສ ປວຕ຺ຕສນ຺ຕຕິ ວິເສໂສນາມ ອຕ຺ຖີຕິ.

໗໕. ມນສ຺ມິໍ ອາຣມ຺ມຓໍ ອສຸຎ຺ຎໍ ມນໍວາ ອາຣມ຺ມເຓ ນິຈ຺ຈນິນ຺ນໍ ກໂຣຕີຕິ ມນສິກາໂຣ. ໂສ ປນ ຕິວິໂຘ ວີຖິປຏິປາທໂກ ຊວນປຏິປາທໂກອາຣມ຺ມຓປຏິປາທໂກຕິ. ຕຕ຺ຖ ປຎ຺ຈທ຺ວາຣາວຊ຺ຊນໍ ວີຖິ ປຏິປາທໂກ ນາມ. ຕຎ຺ຫິ ປຎ຺ຈທ຺ວາຣິກ ຈິຕ຺ຕສນ຺ຕຕິໍ ອາຣມ຺ມເຓ ປຏິປາເທຕິ ໂຍເຊຕີຕິ. ມໂນທ຺ວາຣາວຊ຺ຊນໍ ຊວນປຏິປາທໂກ ນາມ. ຕໍປິ ຊວນ ສນ຺ຕຕິໍ ອາຣມ຺ມເຓ ປຏິປາເທຕິ ໂຍເຊຕີຕິ. ອິທເມວ ທ຺ວຍໍ ຕຕ຺ຖ ຕຕ຺ຖ ໂຍນິໂສ ມນສິກາໂຣຕິຈ ອໂຍນິໂສ ມນສິກາໂຣ ຕິຈ ວຸຕ຺ຕໍ. ຕຎ຺ຫິ ປກຕິຍາ ສມຸທາຈິຓ຺ຓນິນ຺ນນິຍາມິຕາທີຫິ ປຈ຺ຈເຍ ຫິ ອຸປຕ຺ຖມ຺ຠິຕໍ ຫຸຕ຺ວາ ຈິຕ຺ຕສນ຺ຕານໍ ໂຍນິໂສ ອໂຍນິໂສວາ ອາຣມ຺ມເຓ ນິນ຺ນໍ ກໂຣຕີຕິ. ປຏິສນ຺ຘິຈິຕ຺ຕໂຕ ປນ ປຏ຺ຐາຍ ປວຕ຺ຕມານາ ຈິຕ຺ຕສນ຺ຕຕິ ອາຣມ຺ມຓໍ ມຸຎ຺ຈິຕ຺ວາ ນິຣຸຊ຺ຌິຕ຺ວາປິ ປຸນ ອຸປ຺ປຊ຺ຊມານາ ຍສ຺ສ ຘມ຺ມສ຺ສ ວເສນ ຕສ຺ມິໍເຍວ ອາຣມ຺ມເຓ ອຸປ຺ປຊ຺ຊຕິ ອສຕິ ກາຣຓວິເສເສ. ໂສ ອາຣມ຺ມຓປຏິປາທໂກນາມ. ອຍມິຘາ ຘິປ຺ເປໂຕ. ອຍຎ຺ຫິ ອາຣມ຺ມຓໍ ຈິຕ຺ເຕ ຈິຕ຺ຕໍວາ ອາຣມ຺ມເຓ ປຏິປາເທຕິ ໂຍເຊຕີຕິ. ຕຖາ ຫິ ອຍໍ ສາຣຓ ລກ຺ຂໂຓຕິ ຈ ສມ຺ປຍຸຕ຺ຕານໍ ອາຣມ຺ມເຓນ ສໍປໂຍຊນຣໂສຕິຈ ອາຣມ຺ມຓປຏິປາທກຏ຺ເຐນ ສມ຺ປຍຸຕ຺ຕານໍ ສາຣຖີວິຍ ທຏ຺ຐພ຺ໂພຕິຈ ວຸຕ຺ໂຕ. ຕຕ຺ຖ ສາຣຓລກ຺ຂໂຓຕິ ສາຣຖີວິຍ ອສ຺ສານໍ ສມ຺ປຍຸຕ຺ຕຘມ຺ມານໍ ອຸຊຸໍ ອາຣມ຺ມຓາຠິມຸຂໍ ປວຕ຺ຕຍນລກ຺ຂໂຓຕິ ອຕ຺ໂຖ. ສມໍ ຘາເຣນ຺ຕິຕິ ສາຘາຣຓາ. ສພ຺ເພສໍ ຈິຕ຺ຕານໍ ສາຘາຣຓາ ສພ຺ພຈິຕ຺ຕສາຘາຣຓາ.

໗໖. ວິຕກ຺ເກຕີຕິ ວິຕກ຺ໂກ. ຕຖາ ຕຖາ ສງ຺ກປ຺ເປຕ຺ວາ ອາຣມ຺ມຓໍ ອາໂຣຫຕີຕິ ອຕ຺ໂຖ. ຕສ຺ມິໍ ປນ ຕໍ ກຖາ ອາໂຣຫນ຺ເຕ ສມ຺ປຍຸຕ຺ຕຘມ຺ມາປິ ຕໍ ອາໂຣຫນ຺ຕິ. ຕທາ ໂສເຍວ ເຕ ອາຣມ຺ມຓໍ ອຠິນິໂຣເປນ຺ໂຕນາມ ໂຫຕີຕິ ກຕ຺ວາ ອາຣມ຺ມຓາ ຠິນິໂຣປນລກ຺ຂໂຓ ວິຕກ຺ໂກຕິ ວຸຕ຺ໂຕ. ຣາຊວລ຺ລຠໍ ນິສ຺ສາຍ ຊນປທຄາສິໂນ ຣາຊເຄຫາໂຣຫນຎ຺ເຈຕ຺ຖ ນິທສ຺ສນໍ. ອວິຕກ຺ກໍປິ ຫິ ຈິຕ຺ຕໍ ສວິຕກ຺ກຘມ຺ມສນ຺ຕາເນ ວິຕກ຺ເກນ ສຫ ປວຕ຺ຕປຣິຈຍ ພເລນ ອາໂຣຫນໂຕ ວິຕກ຺ເກນ ອຕິນິໂຣວິຕເມວນາມ ໂຫຕີຕິ. ອປິຈ, ອວິຕກ຺ກໍປິ ປຎ຺ຈວິຎ຺ຎາຓໍ ວຕ຺ຖາຣມ຺ມຓ ສງ຺ຆຏ຺ຏນວເສນ ອາໂຣຫຕິ. ທຸຕີຍຊ຺ຌານາທີນິຈ ອຸປຈາຣຠາວນາວເສນ ອາໂຣຫນ຺ຕິ. ມຊ຺ຌິມຏ຺ຐກຖາຍໍ ປນ ກິໍວາ ເອຕາຍ ຍຸຕ຺ຕິຍາຕິ ວຕ຺ວາ ອິມມຕ຺ຖໍ ທສ຺ເສຕິ. ຈິຕ຺ຕໍປິ ຫິ ອາຣມ຺ມຓໍ ອາຣຸຫຕິເຍວ. ຕສ຺ສ ປນ ນິຈ຺ຈໍ ສຫາໂຍ ມນສິກາໂຣ. ຕສ຺ມິຎ຺ຫິ ອສຕິ ຕໍ ນິຍາມກຣຫິ ຕາ ນາວາວິຍ ຍໍວາຕໍວາ ອາຣມ຺ມຓໍ ຄເຫຕ຺ວາ ປວຕ຺ເຕຍ຺ຍາຕິ. ອິຕິ ປຎ຺ຈວິຎ຺ຎາຓໍ ມນສິກາຣສຫາຍໍ ຫຸຕ຺ວາ ອຕ຺ຕໂນ ອາຣມ຺ມຓວິຊານນສຕ຺ຕິວເສເນວ ອາຣມ຺ມຓໍ ອາໂຣຫຕິ. ອກຸສລໍ ປຕ຺ວາ ປນ ຈິຕ຺ຕໍປິ ໂລຠາທໂຍປິ ອາຣມ຺ມຓາຣຸຫເນ ຖາມວຕາ ເອວ ໂຫນ຺ຕິ. ປາປສ຺ມິໍ ຣມເຕ ມໂນຕິ ຫິ ວຸຕ຺ຕໍ. ທຸຕີຍຊ຺ຌານ ຈິຕ຺ຕາທີນິຈ ມນສິກາຣ ວີຣິຍສ຺ສຕີນໍປິ ວເສນ ອາໂຣຫນ຺ຕິ. ວິຕກ຺ໂກ ປນ ຕຖາ ຕຖາ ສງ຺ກປ຺ເປຕ຺ວາ ອຕ຺ຕສຫິເຕ ຘມ຺ເມ ອາຣມ຺ມຓາຣຸຫເນ ສຸຏ຺ຐຸຕຣໍ ພລວນ຺ເຕ ກໂຣຕິ. ອິຕິ ຕສ຺ມິໍ ກິຈ຺ເຈ ອຎ຺ເຎສໍ ສາຠິສຍພ຺ຍາປາຣຕາຍເອວ ອຍໍ ວິຕກ຺ໂກຕິ ວຸຕ຺ໂຕຕິ. ເອວໍ ປນ ວຕ຺ຕພ຺ພໍ. ນນຸ ອຎ຺ເຎປິ ອຣູປຘມ຺ມາ ສາຣມ຺ມຓສຠາວາ ອາຣມ຺ມຓໍ ອາໂຣຫນ຺ຕິ. ອຖ ຈ ປນ ກສ຺ມາ ອຍເມວ ວິຕກ຺ໂກຕິ ວຸຕ຺ໂຕຕິ. ອຎ຺ເຎສໍ ປນ ອາຣຸຫນໍ ກິຈ຺ຈນ຺ຕຣໂຍຄວເສເນວ ສິທ຺ຘໍ. ອິມສ຺ສ ປນ ອິໂຕ ອຎ຺ຎໍ ກິຈ຺ຈໍ ນາມ ນຕ຺ຖິ. ຕສ຺ມາ ອຍເມວ ຕຖາ ວຸຕ຺ໂຕຕິ.

໗໗. ວິຈຣຕີຕິ ວິຈາໂຣ. ວິຈາເຣຕິວາ ສມ຺ປຍຸຕ຺ຕເກຘມ຺ເມ, ເຕ ວາ ຘມ຺ມາ ວິຈຣນ຺ຕິ ເອເຕນາຕິ ວິຈາໂຣ. ວິຈຣຓຎ຺ເຈຕ຺ຖ ວິຕກ຺ກາ ຣຸຬ຺ເຫ ຕສ຺ມິໍເຍວ ອາຣມ຺ມເຓ ສຠາວາກາຣປາຕຸຠາວຕ຺ຖໍ ປຸນປ຺ປຸນໍ ອນຸມຊ຺ຊນວເສນ ປວຕ຺ຕນໍ ທຏ຺ຐພ຺ພໍ. ເອຕ຺ຖຈ ວິຕກ຺ໂກ ໂອຬາຣິໂກ ປຸພ຺ພງ຺ຄໂມ ອາຣມ຺ມເຓ ຈິຕ຺ຕສ຺ສ ປຖມາຠິນິປາຕຠູໂຕຈ ໂຫຕີຕິ ຆຓ຺ຑາຠິຆາໂຕ ວິຍ ທຏ຺ຐພ຺ໂພ. ວິຈາໂຣ ສຸຂຸໂມ ອນຸຈໂຣ ຕສ຺ມິໍເຍວ ອາຣມ຺ມເຓ ຈິຕ຺ຕສ຺ສ ອນຸພນ຺ຘນຠູໂຕ ຈ ໂຫຕີຕິ ຆຓ຺ຑານຸຣໂວວິຍ ທຏ຺ຐພ຺ໂພຕິ.

໗໘. ອຘິມຸຈ຺ຈນໍ ອຘິໂມກ຺ໂຂ. ອາຣມ຺ມເຓ ເອວໍ ນຸໂຂ ໂນ ນຸໂຂຕິ ເອວໍ ປວຕ຺ຕໍ ສໍສປ຺ປນໍ ອຘິຠວິຕ຺ວາ ວິຈ຺ຉິນ຺ທິຕ຺ວາ ປກ຺ຂໂກ ມຸຈ຺ຈນວເສນ ຈິຕ຺ຕສ຺ສ ປວຕ຺ຕີຕິ ວຸຕ຺ຕໍ ໂຫຕິ. ເອວຎ຺ຈ ກຕ຺ວາ ໂສ ອາຣມ຺ມເຓ ສນ຺ນິຏ຺ຐານລກ຺ຂໂຓຕິ ຈ ອາຣມ຺ມເຓ ນິຈ຺ຈລຠາເວນ ອິນ຺ທຂີລສທິໂສຕິຈ ວຸຕ຺ໂຕ.

໗໙. ວີຣສ຺ສ ກມ຺ມສູຣສ຺ສ ຠາໂວ ກມ຺ມວາ ວີຣິຍໍ. ຕໍສມງ຺ຄີ ປຸຄ຺ຄໂລ ຫິ ກມ຺ມສູໂຣ ໂຫຕິ. ມຫນ຺ຕໍປິ ກມ຺ມໍ ອປ຺ປກໂຕ ຄຓ຺ຫາຕິ. ທຸກ຺ກຣໍປິ ສຸກຣໂຕ, ຠາຣິຍໍປິ ອຠາຣິຍໂຕ ຄຓ຺ຫາຕິ. ອຕ຺ຕກິລມຖໍ ນຄເຓຕິ. ກມ຺ມສິທ຺ຘິຍາ ນິຈ຺ຈໍ ປຄ຺ຄຫິຕ ກາຍ ຈິຕ຺ໂຕວ ໂຫຕິ. ຕສ຺ມາ ຕໍ ຕສ຺ສ ປຸຄ຺ຄລສ຺ສ ຕຖາປວຕ຺ຕິຍາ ເຫຕຸຠາໂວເຈວ ຕຖາປວຕ຺ຕສ຺ສ ຈ ຕສ຺ສ ປຸຄ຺ຄລສ຺ສ ກາຍ ຈິຕ຺ຕກ຺ຣິຍາຠູຕໍ ໂຫຕີຕິ. ວິຘິນາວາ ນເຍນ ອຸປາເຍນ ວີຣິຍວໂຕ ກິໍ ນາມກມ຺ມໍ ນ ສິຊ຺ຌຕີຕິອາທິເກນ ປຸພ຺ພາຠິສງ຺ຂາເຣນ ອີຣຍິຕພ຺ພໍ ປວຕ຺ຕຍິຕພ຺ພນ຺ຕິ ວີຣິຍໍ. ວິເສເສນວາ ສກປຣຫິຕເຫຕຸ ອີຣນ຺ຕິ ກມ຺ປນ຺ຕິ ຕໍ ສມງ຺ຄິໂນ ເອເຕນາຕິ ວີຣິຍໍ. ເອຕ຺ຖຈ ວີຣິຍຸ ປຕ຺ຖມ຺ຠິຕາ ສມ຺ປຍຸຕ຺ຕຘມ຺ມາ ສທາ ອນິກ຺ຂິຕ຺ຕຘຸຣາ ປຄ຺ຄຫິຕສີສາວິຍ ຫຸຕ຺ວາ ອຕ຺ຕໂນ ອຕ຺ຕໂນ ກິຈ຺ຈສມ຺ປຕ຺ຕິຍາ ນິຈ຺ຈໍ ອຸສ຺ສາຫຊາຕາວ ໂຫນ຺ຕິ, ເຕສຸຈ ຕຖາໂຫນ຺ເຕສຸ ຕໍສມງ຺ຄິໂນ ປຸຄ຺ຄລາປິ ອຕ຺ຕໂນວາ ປເຣສໍວາ ຫິຕເຫຕຸ ນິຈ຺ຈໍ ພ຺ຍາວຏກາຍຈິຕ຺ຕາ ໂຫນ຺ຕິ. ຕສ຺ມາ ອີຣນ຺ຕິ ກມ຺ປນ຺ຕີຕິ ວຸຈ຺ຈນ຺ຕີຕິ. ຕຖາ ຫິ ຕໍ ອຸປຕ຺ຖມ຺ຠນລກ຺ຂຓນ຺ຕິ ຈ ປຄ຺ຄຫລກ຺ຂຓນ຺ຕິ ຈ ອຸສ຺ສາຫລກ຺ຂຓນ຺ຕິ ຈ ເຄຫສ຺ສ ຖູຓູປຕ຺ຖມ຺ຠນ ສທິສນ຺ຕິ ຈ ສມ຺ມາ ອາຣທ຺ຘໍ ສພ຺ພສມ຺ປຕ຺ຕີນໍ ມູລນ຺ຕິ ຈ ວຸຕ຺ຕນ຺ຕິ.

໘໐. ວິນຍຕິ ກາຍຈິຕ຺ຕໍ ຕປ຺ເປຕິ, ຕຸຏ຺ຐໍ ສຸຫິຕໍ ຊເນຕິ, ສຸປຸປ຺ຜິຕປທຸມໍວິຍວາ ວຑ຺ເຒຕີຕິ ປີຕິ, ວິນນ຺ຕິວາ ເອຕາຍ ຕໍ ສມງ຺ຄິໂນ ປຸຓ຺ຓຈນ຺ໂທວິຍ ວິໂຣຈມານ ກາຍຈິຕ຺ຕາ ໂຫນ຺ຕີຕິ ປີຕິ. ສາ ປຎ຺ຈວິຘາ ຂຸທ຺ທິກາ ປີຕິ, ຂຓິກາປີຕິ, ໂອກ຺ກນ຺ຕິກາ ປີຕິ, ອຸພ຺ເພຄາ ປີຕິ, ຜຣຓາປີຕີຕິ.

໘໑. ຉນ຺ທນໍ ຉນ຺ໂທ. ອິຈ຺ຉາ ປຕ຺ຖນາ ອຠິສນ຺ຘີຕິ ວຸຕ຺ຕໍ ໂຫຕິ. ໂສປນ ທຸວິໂຘ ຕຓ຺ຫາຉນ຺ໂທ, ກຕ຺ຕຸກມ຺ຍຕາ ຉນ຺ໂທຕິ. ອິຘ ກຕ຺ຕຸກມ຺ຍຕາ ຉນ຺ໂທ ອຘິປ຺ເປໂຕ. ເອຕ຺ຖຈ ກຕ຺ຕຸໍ ກາເມຕິ ອິຈ຺ຉຕີຕິ ກຕ຺ຕຸກາໂມ. ຉນ຺ທສມງ຺ຄິປຸຄ຺ຄໂລ. ຕສ຺ສ ຠາໂວ ກຕ຺ຕຸກມ຺ຍໍ. ຕເທວ ກຕ຺ຕຸກມ຺ຍຕາ, ຍຖາ ເທໂວເຍວ ເທວຕາຕິ. ເອຕ຺ຖຈ ກຕ຺ຕຸສທ຺ໂທ ສພ຺ເພສໍ ຘາຕຸສທ຺ທານໍ ອຕ຺ເຖ ສງ຺ຄເຫຕ຺ວາ ປວຕ຺ໂຕ. ຕສ຺ມາ ກຕ຺ຕຸກມ຺ຍຕາຕິ ເອເຕນ ກເຖຕຸກມ຺ຍຕາ ຈິນ຺ເຕຕຸກມ຺ຍຕາ ທຏ຺ຐຸກມ຺ຍຕາ ໂສຕຸກມ຺ຍຕາຕິ ເອວມາທີນິ ສພ຺ພ ກ຺ຣິຍາປທານິ ສງ຺ຄຫິຕານິ ໂຫນ຺ຕີຕິ ທຏ຺ຐພ຺ພໍ. ໂສ ປນ ອາຣມ຺ມຓໍ ອິຈ຺ຉນ຺ໂຕປິ ຕຓ຺ຫາ ວິຍ ອສ຺ສາທນ ຣຊ຺ຊນ ລຄ຺ຄນ ວເສນ ນອິຈ຺ຉຕິ. ເຍນ ເຍນ ປນ ອຕ຺ຖິໂກ ໂຫຕິ. ຕໍ ຕໍ ອຕ຺ຖໍ ອາຣາເຘຕຸ ກາມຕາວເສເນວ ອິຈ຺ຉຕິ. ຍຖາ ຣຎ຺ໂຎ ອິສ຺ສາສາ ຘເນນວາ ຍເສນວາ ອຕ຺ຖິກາ ຣາຊເວຣີນໍ ວິຊ຺ຌນວເສນ ຉຑ຺ຑິຕພ຺ພຍຸຕ຺ຕເກປິ ສເຣ ພຫູ ອິຈ຺ຉນ຺ຕິເຍວ. ເອວເມວໍ ອຍໍປິ ປຣສ຺ສ ວິສ຺ສຊ຺ຊິຕພ຺ພຍຸຕ຺ຕ ການິປິ ທານວຕ຺ຖູນິ ອລທ຺ຘານິປິ ລທ຺ຘຸໍ ອິຈ຺ຉຕິ. ລທ຺ຘານິປິ ຣກ຺ຂິຕຸໍ ອິຈ຺ຉຕີຕິ. ອຍຎ຺ຈ ອຕ຺ໂຖ ວິຠາວນິຍໍປິ ວຸຕ຺ໂຕເຍວ.

ວຸຕ຺ຕຎ຺ຫິ ຕຕ຺ຖ

ທານວຕ຺ຖຸວິສ຺ສຊ຺ຊນວເສນ ປວຕ຺ຕກາເລປິ ເຈສ ວິສ຺ສຊ຺ຊິ ຕພ຺ເພນ ເຕນ ອຕ຺ຖິໂກເຍວ. ຂິປິຕພ຺ພອຸສູນໍ ຄຫເຓ ອຕ຺ຖິໂກ ອິສ຺ສາໂສວິຍາຕິ.

ຕຕ຺ຖ ຍທຄ຺ເຄນ ທານໍ ທສ຺ສາມີຕິ ທານວຕ຺ຖຸປຣິເຍສນາທິວເສນ ປວຕ຺ຕາ ປຸພ຺ພຠາຄເຈຕນາ ທານວຕ຺ຖຸວິສ຺ສຊ຺ຊນ ສງ຺ກາເຕ ທາເນ ສງ຺ຄຫິຕາ ໂຫຕິ. ຕທຄ຺ເຄນ ຕສ຺ສາ ປຸພ຺ພຠາຄເຈຕນາຍ ປວຕ຺ຕິກາໂລ ອິຘ ທານວຕ຺ຖຸ ວິສ຺ສຊ຺ຊນວເສນ ປວຕ຺ຕ ກາໂລຕິ ເວທິຕພ຺ໂພ. ວິສ຺ສຊ຺ຊິຕພ຺ເພນາຕິ ວິສ຺ສຊ຺ຊິຕພ຺ພ ຍຸຕ຺ຕເກນ. ເຕນ ອຕ຺ຖິໂກເຍວ ປຣສ຺ສ ວິສ຺ສຊ຺ຊນຕ຺ຖາຍາຕິ ອຘິປ຺ປາໂຍ. ຂິປິຕພ຺ພອຸສູນໍ ຄຫເຓຕິ ເຕສໍ ອກຕານໍ ກຣຓວເສນ ອລທ຺ຘານໍ ປຣິເຍສນວເສນ ຄຫເຓ. ເອຕ຺ຖ ປນ ເກຈິ ອິສ຺ສາໂສ ອຸສູນິຂິປິຕ຺ວາປິ ລຠມາໂນ ເຕຫິ ອຸສູຫິ ອຕ຺ຖິໂກເຍວາຕິ ເອວ ມຕ຺ຖໍ ວທນ຺ຕິ. ໂສ ນຍຸຊ຺ຊຕິ. ເອວຎ຺ຫິ ສຕິ ຂິປິຕອຸສູນນ຺ຕິ ວຸຕ຺ຕໍ ສິຍາ. ຍຖາ ກຖິຕໍ ລປິຕໍ ຕຖາຄເຕນາຕິ. ຕຖາ ວິສ຺ສຊ຺ຊິຕພ຺ເພ ນາຕິ ເອຕ຺ຖປີຕິ. ເກຈິ ອິສ຺ສາໂສ ອຸສູຫິ ອນຕ຺ຖິໂກ ຂິປນ຺ໂຕ ນໂຫຕິ. ອຕ຺ຖິໂກເຍວ ສມາໂນ ອຎ຺ຎໍ ອານິສໍສໍ ອິຈ຺ຉນ຺ໂຕ ຂິປຕີຕິ ເອວໍ ອຕ຺ຖໍ ວທນ຺ຕິ. ໂສປິ ນຍຸຊ຺ຊຕິ. ເອວຎ຺ຫິ ສຕິ ອຸສູຫິ ອຕ຺ຖິໂກເຍວ ຕານິ ຂິປນ຺ໂຕ ອິສ຺ສາໂສວິຍາຕິວຸຕ຺ຕໍ ສິຍາຕິ. ອຕ຺ຖໂຕ ປນ ຕທຸຠຍໍປິ ອວຫສິຕພ຺ພເມວ ໂຫຕີຕິ. ຍສ຺ມາຈ ຉນ຺ທສມ຺ປຍຸຕ຺ຕໍ ຈິຕ຺ຕໍ ອາຣມ຺ມຓໍ ຄຓ຺ຫນ຺ຕໍ ຉນ຺ທວເສນ ອຕິ ອິຈ຺ຉມານໍ ວິຍ ວິລຸປ຺ປມານໍ ວິຍ ຄຓ຺ຫາຕິ. ຕສ຺ມາ ອຍໍ ອາຣມ຺ມຓຄ຺ຄຫເຓ ເຈຕໂສ ຫຕ຺ຖປ຺ປສາຣຓໍວິຍາຕິ ວຸຕ຺ໂຕ. ເອຕ຺ຖຈ ຫຕ຺ຖປ຺ປສາຣຓໍວິຍາຕິ ອິທໍ ອຠູຕປຣິກປ຺ປວຈນໍ ທຏ຺ຐພ຺ພໍ. ນ ຫິ ຈິຕ຺ຕສ຺ສ ຫຕ຺ໂຖນາມ ອຕ຺ຖິ. ອຕ຺ຖວິເສສປາກຏຕ຺ຖໍ ປນ ອຠູຕໍປິ ຠູຕໍ ວິຍ ກປ຺ເປຕ຺ວາ ວຸຕ຺ຕນ຺ຕິ ທຏ຺ຐພ຺ພໍ. ອປິຈ, ອຍໍ ຉນ຺ໂທນາມ ຖາມປຕ຺ໂຕ ຕຓ຺ຫາຍ ພລວຕໂຣ ໂຫຕິ. ຕຖາ ເຫສ ອຘິປຕິຠູໂຕ ອິທ຺ຘິປາທຠູໂຕຈ ໂຫຕີຕິ. ຍທິ ຫິ ໂສ ຕຓ຺ຫາຍ ສມານພໂລ ສິຍາ. ອິເມ ສຕ຺ຕາ ຕຓ຺ຫາຍ ຫຕ຺ເຖ ຐິຕາ ຕຓ຺ຫາ ປຣິຄ຺ຄຫິຕານິ ຘນໂຠຄຣຊ຺ຊສຸຂານິວາ ທິພ຺ພພ຺ຣຫ຺ມສມ຺ປຕ຺ຕິໂຍວາ ຉຑ຺ເຑຕ຺ວາ ວຏ຺ຏທຸກ຺ຂໂຕ ນິຍ຺ຍາຕຸໍ ນສກ຺ຂິສ຺ສນ຺ຕິ ເຍວາຕິ.

໘໒. ໂສຠຓາ ໂສຠເຓສຸ ຈິຕ຺ເຕສຸ ປກິຣນ຺ຕີຕິ ປກິຓ຺ຓາ. ເກເອວ ປກິຓ຺ຓກາ. ອຎ຺ເຎຫິ ອຎ຺ເຎສໍວາ ສມານາ ອຎ຺ຎສມານາ. ຍທາ ໂສຠຓຈິຕ຺ເຕສຸ ຍຸຕ຺ຕາ, ຕທາ ເຕຫິ ອໂສຠຓໂຕ ອຎ຺ເຎຫິ ສມານາ. ຍທາ ອໂສຠຓຈິຕ຺ເຕສຸ ຍຸຕ຺ຕາ, ຕທາ ເຕຫິ ໂສຠຓໂຕ ອຎ຺ເຎຫິ ສມານາ ສທິສາຕິ ວຸຕ຺ຕໍ ໂຫຕິ.

ອຎ຺ຎສມານຣາສິມ຺ຫິ ປຣມຕ຺ຖທີປນາ.

໘໓. ອິທານິ ອກຸສລຣາສິໍ ທສ຺ເສນ຺ໂຕ ໂມໂຫຕິອາທິມາຫ. ຕຕ຺ຖ ມຸຍ຺ຫຕີຕິ ໂມໂຫ. ມຸຍ຺ຫນ຺ຕິ ສຕ຺ຕາ ເອເຕນາຕິວາ ໂມໂຫ. ມຸຍ຺ຫນມຕ຺ຕໍວາ ໂມໂຫ, ຈຕຸຣງ຺ຄຕມສ຺ສ ວິຍ ຈກ຺ຂຸສ຺ສ ສພ຺ພໂສ ກລ຺ຍາຓປກ຺ຂໍ ປຏິຈ຺ຉາເທຕ຺ວາ ຈິຕ຺ຕສ຺ສ ອນ຺ຘຠາວກຣຓນ຺ຕິ ວຸຕ຺ຕໍ ໂຫຕິ. ປາປປກ຺ຂໍ ປນ ປຕ຺ວາ ໂສ ຎາຓຄຕິໂກ ໂຫຕີຕິ ທຏ຺ຐພ຺ໂພ. ຕຖາ ເຫສ ປາຬິຍໍ ມິຈ຺ຉາຎາຓນ຺ຕິ ວຸຕ຺ໂຕ. ອຏ຺ຐກຖາສຸຈ ມິຈ຺ຉາຎາຓນ຺ຕິ ປາປກ຺ຣິຍາສຸ ອຸປາຍຈິນ຺ຕາວເສນປວຕ຺ໂຕ ໂມໂຫຕິ ວຸຕ຺ຕໍ. ອວິຊ຺ຊາຍຈ ອປ຺ປຏິປຕ຺ຕິ ມິຈ຺ຉາປຏິປຕ຺ຕິວເສນ ທຸວິຘຠາໂວ ວຸຕ຺ໂຕ. ເອຕ຺ຖຈ ອປ຺ປຏິປຕ຺ຕີຕິ ກລ຺ຍາຓປກ຺ເຂ ອຎ຺ຎາຓເມວ ວຸຈ຺ຈຕິ. ມິຈ຺ຉາປຏິປຕ຺ຕີຕິ ປາປປກ຺ເຂ ມິຈ຺ຉາຎາຓເມວ ວຸຈ຺ຈຕີຕິ, ຕຖາ ຫິ ປາປປກ຺ຂໍ ປຕ຺ວາ ປຎ຺ຈຘມ຺ມາ ຎາຓຄຕິກາ ໂຫນ຺ຕິ ໂມໂຫ, ໂລໂຠ, ທິຏ຺ຐິ, ວິຕກ຺ໂກ, ວິຈາໂຣຕິ. ຈິຕ຺ເຕນ ປນ ສທ຺ຘິໍ ຉພ຺ພິຘາ ໂຫນ຺ຕິ. ເຕຫິ ປກຕິຍາ ວິຎ຺ຎຸຊາຕິເກສຸ ສຸຕປຣິຍຕ຺ຕິສມ຺ປນ຺ເນສຸຈ ອຸປ຺ປນ຺ນາ ປາປກ຺ຣິຍາສຸ ຕໍ ຕໍ ອຸປາຍທສ຺ສນວເສນ ເຕສໍ ຕຕ຺ຖ ເຉກຠາວໍ ປຏິພລຠາວຎ຺ຈ ສາເຘນ຺ຕີຕິ.

໘໔. ນຫິຣິຍຕິ ກາຍທຸຈ຺ຈຣິຕາທີຫິ ນລຊ຺ຊຕິ ນຊິຄຸຈ຺ຉຕີຕິ ອຫິຣີ. ຫິຣິປ຺ປຏິປກ຺ຂາວາ ອຫິຣີ, ສາເອວ ອຫິຣິກໍ. ຕຎ຺ຫິ ປາປ ກ຺ຣິຍາສຸ ປຈ຺ຈຸປຏ຺ຐິຕາສຸ ຫິຣິຍາ ໂອກາສໍ ອທຕ຺ວາ ຕາສຸ ຣຸຈິໍ ອຸປ຺ປາເທຕ຺ວາ ປວຕ຺ຕຕີຕິ. ຕຖາ ຫິ ຕໍ ກາຍທຸຈ຺ຈຣິຕາທີຫິ ອຊິຄຸຈ຺ຉນລກ຺ຂຓນ຺ຕິຈ ອລຊ຺ຊາລກ຺ຂຓນ຺ຕິຈ ວຸຕ຺ຕໍ.

໘໕. ນໂອຕ຺ຕປ຺ປຕີຕິ ອໂນຕ຺ຕປ຺ປໍ. ກາຍທຸຈ຺ຈຣິຕາທີຫິ ນຠາຍຕິ ນອຸຕ຺ຣສຕີຕິ ອຕ຺ໂຖ. ໂອຕ຺ຕປ຺ປປ຺ປຏິປກ຺ຂໍວາ ອໂນຕ຺ຕປ຺ປໍ. ຕໍປິ ຫິ ຕາສຸ ປຈ຺ຈຸປຏ຺ຐິຕາສຸ ໂອຕ຺ຕປ຺ປສ຺ສ ໂອກາສໍ ອທຕ຺ວາ ຈິຕ຺ຕໍ ຕາສຸ ອສາຣຊ຺ຊມານໍ ກຕ຺ວາ ປວຕ຺ຕຕີຕິ. ຕຖາ ເຫຕໍ ກາຍທຸຈ຺ຈຣິ ຕາທີຫິ ອສາຣຊ຺ຊລກ຺ຂຓນ຺ຕິ ຈ ອນຸຕ຺ຕາສລກ຺ຂຓນ຺ຕິ ຈ ວຸຕ຺ຕໍ. ວຸຈ຺ຈຕິ ຈ –

ອເຊຄຸຈ຺ຉີ ອຫິຣິໂກ, ປາປາຄູຖາວ ສູກໂຣ;

ອຠີຣຸຈ ອໂນຕ຺ຕປ຺ປີ, ສລໂຠ ວິຍ ປາວກາຕິ.

໘໖. ອຸທ຺ຘຣຕີຕິ ອຸທ຺ຘຏໍ. ປາສາຓປິຏ຺ເຐ ວຏ຺ເຏຕ຺ວາ ວິສ຺ສຏ຺ຐ ເຄຓ຺ຑຸໂກ ວິຍ ນານາຣມ຺ມເຓສຸ ວິກ຺ຂິຕ຺ຕໍ ຈິຕ຺ຕໍ, ອຸທ຺ຘຏສ຺ສ ປນ ຈິຕ຺ຕສ຺ສ ອຸທ຺ຘຣຓາກາຣປ຺ປວຕ຺ຕິຍາ ປຈ຺ຈຍຠູໂຕ ຘມ຺ໂມ ອຸທ຺ຘຈ຺ຈໍ. ຕໍ ປນ ວາເຕຣິຕໍ ຊລໍ ວິຍ ຘຊປຏາກາ ວິຍຈ ທຏ຺ຐພ຺ພໍ.

໘໗. ລຸພ຺ຠຕີຕິ ໂລໂຠ, ລຸພ຺ຠນ຺ຕິ ສມ຺ປຍຸຕ຺ຕາ ຘມ຺ມາ ເອເຕ ນາຕິ ໂລໂຠ, ລຸພ຺ຠນມຕ຺ຕເມວວາ ເອຕນ຺ຕິ ໂລໂຠ. ເອຕ຺ຖຈ ລຸພ຺ຠນໍນາມ ອາຣມ຺ມຓາຠິສຊ຺ຊນໍ ທຏ຺ຐພ຺ພໍ. ໂສປນ ອາຣມ຺ມເຓ ລຄ຺ຄ ນຏ຺ເຐນ ມກ຺ກຏາເລໂປວິຍ ອຠິກງ຺ຂຏ຺ເຐນ ຕຕ຺ຕກປາເລ ຂິຕ຺ຕມໍສ ເປສິ ວິຍ ອປຣິຈາຄຏ຺ເຐນ ເຕລຎ຺ຊນ ຣາໂຄວິຍ ຕຓ຺ຫານທິຠາເວນ ວຑ຺ຒິຕ຺ວາ ສຕ຺ຕານໍ ອປາຍາວຫຏ຺ເຐນ ສພ຺ພານິ ສຸກ຺ຂກຏ຺ຐ ສາຂາປລາສ ຕິຓກສຏານິ ມຫາສມຸທ຺ທໍ ວຫນ຺ຕີ ສີຆໂຕຕາ ນທີ ວິຍ ທຏ຺ຐພ຺ໂພ.

໘໘. ທສ຺ສນໍ ທິຏ຺ຐິ. ຘມ຺ມານໍ ຍາຖາວສຠາເວສຸ ຎາຓທສ຺ສນໍ ວິຍ ເຕສເມວ ອຍາຖາວສຠາເວສຸ ມິຈ຺ຉາທສ຺ສນນ຺ຕິ ວຸຕ຺ຕໍ ໂຫຕິ. ສາຫິ ເອກຈ຺ຈານໍ ປຓ຺ຑິຕມານີນໍ ມິຈ຺ຉາວິຕກ຺ກພຫຸລານໍ ອຸປ຺ປນ຺ນາ ຖາມຄຕາ ອຍາຖາວປກ຺ເຂ ປຏິເວຘຎ຺ຎາຓຄຕິກາ ໂຫຕີຕິ. ສາປນ ມິຈ຺ຉາຠິນິເວສລກ຺ຂຓາ ປຣມໍວຊ຺ຊນ຺ຕິ ທຏ຺ຐພ຺ພາ.

໘໙. ມຎ຺ຎຕີຕິ ມາໂນ. ອຫໍ ໂລເກ ເອໂກ ປຸຄ຺ຄໂລ ອສ຺ມິ. ນ ກຏ຺ຐກລິງ຺ຄໂຣວິຍ ອວມຎ຺ຎນາຣໂຫຕິ ເອວໍ ອຕ຺ຕານໍ ທຬ຺ຫໍ ປຄ຺ຄເຫຕ຺ວາ ສມນຸປສ຺ສຕີຕິ ອຕ຺ໂຖ. ໂສປນ ຊາຕິ ກຸລຘນ ໂຠຄ ຍສ ອິສ຺ສຣິຍາທີຫິ ເຈວ ສີລ ສຸຕ ລາຠສກ຺ກາຣາ ທີຫິຈ ຄຸເຓຫິ ອຸປຕ຺ຖມ຺ຠິໂຕ ອຕິເຣກຕຣໍ ວທ຺ຘິຕ຺ວາ ອຕ຺ຕານໍ ຊນມຊ຺ເຌ ເກຕຸໍວິຍ ອຈ຺ຈຸຄ຺ຄຕໍ ມຎ຺ຎຕິ. ຕສ຺ມາ ໂສ ອຸນ຺ນຕິລກ຺ຂໂຓຕິຈ ອຸມ຺ມາໂທວິຍາຕິຈ ວຸຕ຺ໂຕ.

໙໐. ທຸສ຺ສຕີຕິ ໂທໂສ. ໂສປນ ຈຓ຺ຑິກ຺ກຏ຺ເຐນ ປຫຕາ ສິວິໂສວິຍ ວິສປ຺ປນຏ຺ເຐນ ອສນິປາໂຕວິຍ ອຕ຺ຕໂນ ນິສ຺ສຍ ທຫນຏ຺ເຐນ ທາວຄ຺ຄິວິຍ ທຸສ຺ສນຏ຺ເຐນ ລທ຺ໂຘກາໂສ ສປຕ຺ໂຕວິຍ ສພ຺ພໂສ ອຫິຕຣາສິ ຠາວຏ຺ເຐນ ວິສ ສໍສຏ຺ຐ ປູຕິມຸຕ຺ຕໍ ວິຍ ທຏ຺ຐພ຺ໂພ.

໙໑. ອິສ຺ສຕີຕິ ອິສ຺ສາ. ປຣສມ຺ປຕ຺ຕິໍ ອຸສ຺ສູຍຕີຕິ ອຕ຺ໂຖ. ສາຫິ ປເຣສໍ ປກຕິຍາ ລທ຺ຘສມ຺ປຕ຺ຕິໍ ທິສ຺ວາ ວາ ສຸຕ຺ວາວາ ນສຫຕິ. ຕສ຺ສາ ສມ຺ປຕ຺ຕິຍາ ວິປຕ຺ຕິໍ ອິຈ຺ຉຕິ ອາກງ຺ຂຕິ. ອສຸໂກ ອິທໍນາມ ລຠິສ຺ສຕີຕິ ສຸຕ຺ວາປິ ນສຫຕິ. ຕສ຺ສ ອລາຠໍ ອິຈ຺ຉຕິ ອາກງ຺ຂຕິ. ຕສ຺ມາ ສາ ປຣສມ຺ປຕ຺ຕີນໍ ອຸສ຺ສູຍນລກ຺ຂຓາຕິ ວຸຕ຺ຕາ.

໙໒. ມມ ເອວ ອິທໍ ຄຸຓຊາຕໍວາ ວຕ຺ຖຸວາ ໂຫຕຸ. ມາ ອຎ຺ຎສ຺ສາຕິ ເອວໍ ອຕ຺ຕໂນ ສມ຺ປຕ຺ຕິເຫຕຸ ອວິປ຺ຜາຣິກຕາວເສນ ຈຣຕິ ປວຕ຺ຕຕີຕິ ມຈ຺ຉຣໍ, ຕຖາ ປວຕ຺ຕໍ ຈິຕ຺ຕໍ. ມຈ຺ຉຣສ຺ສ ຠາໂວ ມຈ຺ຉຣິຍໍ. ອິທໍຈ ອິສ຺ສາ ວິຍ ທຸວິຘໍ ອຕ຺ຕນາ ລທ຺ຘສມ຺ປຕ຺ຕິ ລຠິຕພ຺ພສມ຺ປຕ຺ຕິ ວເສນ. ຕຕ຺ຖ ປກຕິຍາ ລທ຺ຘສມ຺ປຕ຺ຕິຍໍ ຕາວ ຕໍ ປເຣຫິ ສາ ຘາຣຓໍວາ ເຍນ ເກນຈິວາ ກາຣເຓນ ອຕ຺ຕສນ຺ຕກຠາວໂຕ ມຸຈ຺ຈິຕ຺ວາ ປເຣສໍ ສນ຺ຕກຠາວໍ ຄມິສ຺ສມານໍ ທິສ຺ວາ ວາ ສຸຕ຺ວາວາ ຈິນ຺ເຕຕ຺ວາ ທຸກ຺ຂີ ທຸມ຺ມໂນ ໂຫຕິ, ລຠິຕພ຺ພສມ຺ປຕ຺ຕິຍໍປິ ອສຸກສ຺ມິໍ ເທເສ ວາກາເລວາ ອິທໍນາມ ຠວິສ຺ສຕີຕິ ສຸຕ຺ວາວາ ຈິນ຺ເຕຕ຺ວາວາ ຕໍ ອຕ຺ຕນາວ ລທ຺ຘຸໍ ອິຈ຺ຉຕິ. ອຎ຺ເຎສໍ ລາຠໍ ນອິຈ຺ຉຕິ. ອຎ຺ເຎ ລຠິສ຺ສນ຺ຕີຕິ ສຸຕ຺ວາວາ ຈິນ຺ເຕຕ຺ວາວາ ທຸກ຺ຂີ ທຸມ຺ມໂນ ໂຫຕີຕິ. ຕຖາ ເຫຕໍ ລທ຺ຘານໍວາ ລຠິຕພ຺ພານໍວາ ອຕ຺ຕໂນ ສມ຺ປຕ຺ຕີນໍ ນິຄ຺ຄຸຫນລກ຺ຂຓນ຺ຕິ ວຸຕ຺ຕໍ. ເອຕ຺ຖຈ ລຠິຕພ຺ພສມ຺ປຕ຺ຕິຍໍ ຍສ຺ສ ລາຠໍ ນອິຈ຺ຉຕິ. ໂສລຠຕີຕິວາ ລຠິສ຺ສຕີຕິວາ ສຸຕ຺ວາວາ ຈິນ຺ເຕຕ຺ວາວາ ຈິຕ຺ຕວິຆາໂຕ ອິສ຺ສານາມ. ຍໍ ຍໍ ອຕ຺ຕນາ ລທ຺ຘຸໍ ອິຈ຺ຉຕິ. ຕໍ ຕໍ ອຕ຺ຕນາ ອລພ຺ຠມານກໍ ຈິນ຺ເຕຕ຺ວາ ຈິຕ຺ຕວິຆາໂຕ ມຈ຺ຉຣິຍໍນາມ. ນ ຫິ ເອເຕ ທ຺ເວ ເອກໂຕ ອຸປ຺ປຊ຺ຊນ຺ຕີຕິ.

໙໓. ກຸກ຺ກຸຈ຺ຈນ຺ຕິ ເອຕ຺ຖ ກິຣິຍາ ກຕໍ. ກຸຈ຺ຉິຕໍ ກຕນ຺ຕິ ກຸກຕໍ. ກຸຈ຺ຉິຕກິຣິຍາຕິ ອຕ຺ໂຖ. ປຓ຺ຑິເຕຫິ ເອກນ຺ເຕນ ນິນ຺ທິຕພ຺ໂພ ຈິຕ຺ຕປ຺ປວຕ຺ຕິວິເສໂສຕິ ວຸຕ຺ຕໍ ໂຫຕິ. ອຕ຺ຖໂຕ ປນ ອກຕໍ ວຕ ເມ ກລ຺ຍາຓໍ ກຕໍ ປາປນ຺ຕິ ເອວໍ ອນຸໂສຈນວເສນ ປວຕ຺ໂຕ ກຸກ຺ກຸຈ຺ຈ ສມ຺ປຍຸຕ຺ຕຈິຕ຺ຕຸປ຺ປາໂທເຍວ, ໂສ ຫິ ຕຖາ ປວຕ຺ຕມາໂນປິ ປຸພ຺ເພ ອກຕໍວາ ກລ຺ຍາຓໍ ປຸນ ກຕໍ ກາຕຸໍ ນ ສກ຺ໂກຕິ. ປຸພ຺ເພ ກຕໍ ວາ ປາປໍ ປຸນ ອກຕໍ ກາຕຸໍ ນສກ຺ໂກຕິ. ອຖໂຂ ກຸສລຘມ຺ເມສຸ ຈິຕ຺ຕປຣິຍາທານາຍເອວ ສໍວຕ຺ຕຕິ. ຕສ຺ມາ ກຸຈ຺ຉິຕກິຣິຍາ ມຕ຺ຕຕ຺ຕາ ກຸກຕນ຺ຕິ ວຸຈ຺ຈຕີຕິ. ວຸຕ຺ຕຎ຺ເຫຕໍ ອຏ຺ຐ ກຖາຍໍ ກຕາກຕສ຺ສ ສາວຊ຺ຊານວຊ຺ຊສ຺ສ ອຠິມຸຂຄມນໍ ປຏິສາໂຣນາມ. ຍສ຺ມາ ປເນໂສ ກຕໍວາ ປາປໍ ອກຕໍ ນກໂຣຕິ. ອກຕໍວາ ກລ຺ຍາຓໍ ກຕໍ ນກໂຣຕິ. ຕສ຺ມາ ວິຣູໂປ ກຸຈ຺ຉິໂຕ ວາ ປຏິສາໂຣຕິ ວິປ຺ປຏິສາໂຣຕິ. ເອຕ຺ຖຈ ວິປ຺ປຏິສາໂຣຕິ ກຸກ຺ກຸຈ຺ຈ ເມວ. ກຸກ຺ກຸຈ຺ເຈຈ ກຸຈ຺ຉິເຕ ສຕິ ຕໍ ສມ຺ປຍຸຕ຺ຕຈິຕ຺ຕຸປ຺ປາໂທປິ ກຸຈ຺ຉິໂຕເຍວ. ເຍນຈ ກາຣເຓນ ກຸກ຺ກຸຈ຺ຈໍ ກຸຈ຺ຉິຕໍນາມ ໂຫຕິ. ເຕເນວ ກາຣເຓນ ໂສ ຈິຕ຺ຕຸປ຺ປາໂທປິ ກຸຈ຺ຉິໂຕນາມ ໂຫຕີຕິ ກຕ຺ວາ ໂສ ຈິຕ຺ຕຸປ຺ປາໂທວ ກຸກຕປເທ ຄເຫຕຸໍ ຍຸຕ຺ໂຕຕິ ເວທິຕພ຺ໂພ. ສຸທິນ຺ນກຓ຺ຑຏ຺ຐກຖາຍໍ ປນ ອຍມຕ຺ໂຖ ອຸຊຸກໂຕວ ວຸຕ຺ໂຕ. ຍຖາຫ-ວິຎ຺ຎູຫິ ອກຕ຺ຕພ຺ພຕາຍ ກຸຈ຺ຉິຕກິຣິຍາຠາວໂຕ ກຸກ຺ກຸຈ຺ຈນ຺ຕິ.

[໗໖] ວິຠາວນິຍໍ ປນ

ອິມມຕ຺ຖໍ ອສລ຺ລກ຺ເຂຕ຺ວາ ຍໍ ວຸຕ຺ຕໍ ‘‘ກຸຈ຺ຉິຕໍ ກຕນ຺ຕິ ກຸກຕໍ. ກຕາກຕ ທຸຈ຺ຈຣິຕສຸຈຣິຕ’’ນ຺ຕິ. ຕໍ ນ ຍຸຊ຺ຊຕິເຍວ. ເອເຕນ ຍຎ຺ຈ ຕຕ຺ຖ ວຸຕ຺ຕໍ ‘‘ອກຕໍປິ ຫິ ກຸກຕນ຺ຕິ ໂວຫຣນ຺ຕິ. ຍໍ ມຍາ ອກຖໍ. ຕໍ ກຸກຕນ຺ຕິຈ. ອິຘ ປນ ກຕາ ກຕໍ ອາຣພ຺ຠ ອຸປ຺ປນ຺ໂນ ວິປ຺ປຏິສາຣຈິຕ຺ຕຸປ຺ປາໂທ ກຸກຕ’’ນ຺ຕິຈ. ຕໍປິ ສພ຺ພໍ ປຏິກ຺ຂິຕ຺ຕເມວ ໂຫຕີຕິ.

ກຸກຕສ຺ສ ຍຖາວຸຕ຺ຕຈິຕ຺ຕຸປ຺ປາທສ຺ສ ຕຖາປວຕ຺ຕິ ເຫຕຸຠາໂວ ກຸກ຺ກຸຈ຺ຈໍ. ອປິຈ, ຘາຕຸປາເຐສຸ ກຸຈສທ຺ທໍ ສງ຺ໂກຈນ ມໂນ ວິເລຂນຕ຺ເຖສຸ ປຐນ຺ຕິເຍວ. ຕສ຺ມາ ກຸຈ຺ຉິເຕນ ອາກາເຣນ ໂກຈຕິ ສງ຺ໂກຈຕິ ນ ປາປຊິຄຸຈ຺ຉນາກາເຣນາຕິ ກຸກ຺ກຸໂຈ. ກຸຈ຺ຉິເຕນວາ ອາກາເຣນ ໂກຈຕິ ວິລິຂຕິ ນກິເລສສລ຺ລີຂນາ ກາເຣນາຕິ ກຸກ຺ກຸໂຈ. ຕຖາ ປວຕ຺ຕຘມ຺ມສມູໂຫ. ໂສຫິ ກຸຈ຺ຉິເຕນ ອກຕໍ ວຕ ເມ ກລ຺ຍາຓໍ ກຕໍ ປາປນ຺ຕິ ເອວໍ ປວຕ຺ເຕນ ອນຸຕ຺ຖຸນນາກາເຣນ ສງ຺ໂກຈຕິ. ກຸສລຘມ຺ມສມາທາເນ ຈິຕ຺ຕໍ ນມິຕຸໍປິ ນເທຕິ. ມນໍວາ ວິເລຂຕິ. ສທ຺ຘາທີນໍ ສາຣຘມ຺ມານໍ ຕນຸກຣເຓນ ຈິຕ຺ຕໍ ກຸສລຘມ຺ມສມາທາເນ ປຣິຍາທິນ຺ນຖາມພລໍ ກໂຣຕິ. ຕສ຺ມາ ກຸກ຺ກຸໂຈຕິ ວຸຈ຺ຈຕິ. ເຍນ ປນ ຘມ຺ເມນ ຍຸຕ຺ຕຕ຺ຕາ ໂສ ຕຖາ ປວຕ຺ໂຕ ໂຫຕິ. ໂສ ກຸກ຺ກຸຈ຺ຈໍນາມ ກຸກ຺ກຸຈສ຺ສ ຠາໂວຕິ ກຕ຺ວາ. ຕໍ ປນ ຍສ຺ມາ ປຸພ຺ເພ ອກຕຎ຺ຈ ກລ຺ຍາຓໍ ກຕຎ຺ຈ ປາປໍ ອາຣພ຺ຠ ປຈ຺ຉາ ອນຸຕາປນວເສນ ອນຸໂສຈນວເສນຈ ປວຕ຺ຕຕິ. ຕສ຺ມາຕໍ ປຈ຺ຉານຸຕາປລກ຺ຂຓໍ ກຕາກຕານຸໂຍຈນ ຣສນ຺ຕິ ຈ ວຸຕ຺ຕໍ. ເອຕ຺ຖຈ ປຈ຺ຉານຸຕາປລກ຺ຂຓນ຺ຕິ ປຸພ຺ເພ ກລ຺ຍາຓຎ຺ຈ ອກຕ຺ວາ ປາປຎ຺ຈ ກຕ຺ວາ ອາຄຕຕ຺ຕາ ປຈ຺ຉິເມ ກາເລ ອນຸຕາປລກ຺ຂຓນ຺ຕິ ອຕ຺ໂຖ. ເຕນ ກຸກ຺ກຸຈ຺ຈສ຺ສ ເອກນ຺ເຕນ ອຕີຕາຣມ຺ມຓຕາ ສິທ຺ຘາ ໂຫຕິ. ປຈ຺ຈຸປ຺ປນ຺ນານາຄຕາຣມ຺ມຓຕາຈ ປຏິສິທ຺ຘາຕິ. ກຕາກຕາ ນຸໂສຈນຣສນ຺ຕິ ເອຕ຺ຖ ກຕຎ຺ຈ ປາປໍ ອກຕຎ຺ຈ ກລ຺ຍາຓນ຺ຕິ ໂຍ ເຊຕພ຺ພໍ. ວຸຕ຺ຕຎ຺ເຫຕໍ ມຫານິທ຺ເທເສ –

ທ຺ວີຫາກາເຣຫິ ກຸກ຺ກຸຈ຺ຈໍ ອຸປ຺ປຊ຺ຊຕິ ກຕຕ຺ຕາ ຈ ອກຕຕ຺ຕາ ຈ. ກຖຎ຺ຈ ທ຺ວີຫາ.ລ. ອກຕຕ຺ຕາຈ. ອກຕໍ ເມ ກາຍສຸ ຈຣິຕໍ. ກຕໍ ກາຍທຸຈ຺ຈຣິຕນ຺ຕິ ອຸປ຺ປຊ຺ຊຕິ ກຸກ຺ກຸຈ຺ຈໍ. ອກຕໍ ເມ ວຈີສຸຈຣິຕໍ.ລ. ກຕໍ ມໂນທຸຈ຺ຈຣິຕນ຺ຕິ ອຸປ຺ປຊ຺ຊຕິ ກຸກ຺ກຸຈ຺ຈໍ. ອກຕາເມ ປາຓາຕິປາຕາ ເວຣມຓີ. ກໂຕ ປາຓາຕິ ປາໂຕຕິ ອຸປ຺ປຊ຺ຊຕິ ກຸກ຺ກຸຈ຺ຈໍ.ລ. ອກຕາ ເມ ສມ຺ມາທິຏ຺ຐິ. ກຕາ ມິຈ຺ຉາມິຏ຺ຐີຕິ ອຸປ຺ປຊ຺ຊຕິ ກຸກ຺ກຸຈ຺ຈນ຺ຕິ.

ເອເຕນ ປນ ອກຕສຸຈຣິຕາ ຣມ຺ມຓຕາຍ ກຕທຸຈ຺ຈຣິຕາ ຣມ຺ມຓຕາຍຈ ວເສນ ກຸກ຺ກຸຈ຺ຈສ຺ສ ທ຺ວິຘາຠາໂວເຍວ ສິທ຺ໂຘ ໂຫຕິ. ທ຺ວີຫາກາເຣຫີຕິ ຫິ ວຸຕ຺ຕໍ. ໂສຈ ໂຂ ປຸພ຺ເພ ປາປໍ ກຕ຺ວາ ປຈ຺ຉາ ອປາຍຠຍຕຊ຺ຊິຕານຎ຺ເຈວ ອປາເຍສຸ ປຕິຕ຺ວາ ປຸພ຺ເພ ອຕ຺ຕນາ ກຕກມ຺ມໍ ອນຸສ຺ສຣນ຺ຕານຎ຺ຈ ໂຫຕິ. ນອຎ຺ເຎສໍ, ອກຕໍ ເມ ກາຍສຸຈຣິຕໍ. ກຕໍ ກາຍທຸຈ຺ຈຣິຕນ຺ຕິ ຫິ ວຸຕ຺ຕໍ. ຍຖາ ປນ ມາໂນ ທຸວິໂຘ ໂຫຕິ ຍາຖາວມາໂນ ອຍາຖາວມາໂນຕິ. ຕຖາ ກຸກ຺ກຸຈ຺ຈໍປິ, ຍາຖາວກຸກ຺ກຸຈ຺ຈໍ, ອຍາຖາວ ກຸກ຺ກຸຈ຺ຈນ຺ຕິ ທຸວິຘໍ ໂຫຕິ. ຕຕ຺ຖ ອຍາຖາວ ກຸກ຺ກຸຈ຺ຈໍປິ ອຸປ຺ປຊ຺ຊມານໍ ທ຺ວີຫາກາເຣໂຫ ອຸປ຺ປຊ຺ຊຕິ ອກຕໍ ວຕ ເມ ກລ຺ຍາຓໍ ກຕໍ ປາປນ຺ຕິ. ກຕມໍ ປນ ຕນ຺ຕິ. ຍຎ຺ຈ ປຸພ຺ເພ ກລ຺ຍາຓກມ຺ເມປິ ປາປສຎ຺ຎີ ປາປທິຏ຺ຐິ ອກຕ຺ວາ ປາປກມ຺ເມປິ ກລ຺ຍາຓສຎ຺ຎີ ກລ຺ຍາຓທິຏ຺ຐິ ກຕ຺ວາ ປຈ຺ຉາ ອນຸໂສຈນວເສນ ອຸປ຺ປຊ຺ຊຕິ. ຍຎ຺ຈ ປຸພ຺ເພ ກລ຺ຍາເຓ ກລ຺ຍາຓສຎ຺ຎີ ກຕ຺ວາ ປຈ຺ຉາ ປາປສຎ຺ຎິໂນ ປາເປຈ ປາສຎ຺ຎີ ອກຕ຺ວາ ປຈ຺ຉາ ກລ຺ຍາຓສຎ຺ຎິໂນ ອຸປ຺ປຊ຺ຊຕິ. ອິທໍ ອຍາຖາວກຸກ຺ກຸຈ຺ຈໍນາມ. ອນວຊ຺ເຊ ສາວຊ຺ຊສຎ຺ຎີ, ກປ຺ປິເຍ ອກປ຺ປິຍສຎ຺ຎີ, ອນາປຕ຺ຕິຍໍ ອາປຕ຺ຕິສຎ຺ຎີຕິອາທິນາປິ ໂຍເຊຕພ຺ພໍ. ອິທຎ຺ຈ ສພ຺ພໍ ອຸປ຺ປຊ຺ຊມານໍ ທ຺ວີຫາ ກາເຣເຫວ ອຸປ຺ປຊ຺ຊຕິ. ຕສ຺ມາ ທ຺ວີສຸເອວ ສງ຺ຄຫິຕນ຺ຕິ ທຏ຺ຐພ຺ພໍ. ຍໍ ປນ ມຫານິທ຺ເທເສເຍວ ຫຕ຺ຖກຸກ຺ກຸຈ຺ຈກໍປິ ກຸກ຺ກຸຈ຺ຈໍ. ປາທກຸກ຺ກຸຈ຺ຈກໍປິ ກຸກ຺ກຸຈ຺ຈໍ. ຫຕ຺ຖປາທກຸກ຺ກຸຈ຺ຈກໍປິ ກຸກ຺ກຸຈ຺ຈນ຺ຕິ ນິທ຺ທິຏ຺ຐໍ. ຕໍ ອສໍຍຕ ກຸກ຺ກຸຈ຺ຈໍນາມ. ຍໍ ປນ ຕໍ ຠິກ຺ຂຸ ກຸກ຺ກຸຈ຺ຈາຍນ຺ຕາ ນປຏິຄ຺ຄຓ຺ຫິໍສູຕິ ວິນເຍ ອາຄຕໍ. ຍຎ຺ຈ ກຖໍ ກຸກ຺ກຸຈ຺ຈປ຺ປກຕຕາຍ ອາປຊ຺ຊຕິ ກປ຺ປິເຍ ອກປ຺ປິຍສຎ຺ຎິຕາ ອກປ຺ປິເຍ ກປ຺ປິຍສຎ຺ຎິຕາຕິ ອາຄຕໍ. ຕໍ ວິນຍກຸກ຺ກຸຈ຺ຈໍນາມ. ຕໍປນ ວິນຍສໍສໂຍເອວ. ໂສຈ ໂຂ ອຕ຺ຕໂນ ອວິສເຍ ກປ຺ປຕິ ນຸໂຂ ໂນນຸໂຂຕິ ສໍສປ຺ປນາກາເຣນ ປວຕ຺ໂຕ ກຸສລ ກ຺ຣິຍ ຈິຕ຺ຕຸປ຺ປາໂທ. ໂສປນ ເຍສໍ ອຸປ຺ປຊ຺ຊຕິ. ເຕສຸ ເຍ ສິກ຺ຂາກາມາ, ເຕ ຕໍກມ຺ມໍ ນກໂຣນ຺ຕິ. ເຕ ສນ຺ຘາຍ ກຸກ຺ກຸຈ຺ຈາຍນ຺ຕາ ນປຏິຄ຺ຄຓ຺ຫິໍສູຕິ ວຸຕ຺ຕໍ. ເຍ ປນ ກໂຣນ຺ຕິເຍວ. ເຕ ກປ຺ປິຍວຕ຺ຖຸສ຺ມິໍປິ ອາປຕ຺ຕິໍ ອາປຊ຺ຊນ຺ຕິ. ເຕ ສນ຺ຘາຍ ກຸກ຺ກຸຈ຺ຈປ຺ປກຕຕາຍ ອາປຕ຺ຕິໍ ອາປຊ຺ຊຕີຕິ ວຸຕ຺ຕໍ.

໙໔. ຖິຍຕິຈິຕ຺ຕໍ ມນ຺ທມນ຺ທໍ ກຕ຺ວາ ອຊ຺ໂຌຕ຺ຖຣຕີຕິ ຖິນໍ. ຖິຍິຍນາ ຖິຍິຕຕ຺ຕນ຺ຕິ ຫິ ປາຬິຍໍ ນິທ຺ທິຏ຺ຐໍ.

໙໕. ເມຘຕິ ເຈຕສິເກ ຘມ຺ເມ ອກມ຺ມຎ຺ຎຠູເຕ ກຕ຺ວາ ວິຫິໍ ສຕີຕິ ມິທ຺ຘໍ. ຕຖາ ຫິ ອາຣມ຺ມເຓ ວິປ຺ຜາຣວເສນ ຕໍ ຕໍ ອິຣິຍາ ປຖໍ ສນ຺ຘາເຣຕ຺ວາ ປວຕ຺ຕມາເນສຸ ສມ຺ປຍຸຕ຺ຕຘມ຺ເມສຸ ມຸຄ຺ຄເຣນ ໂປເຖຕ຺ວາ ວິຍ ເຕ ອາຣມ຺ມຓໂຕ ໂອລິຍາເປຕ຺ວາ ອິຣິຍາປຖໍປິ ສນ຺ຘາເຣຕຸໍ ອສມຕ຺ເຖ ກຕ຺ວາ ຖິນໍ ຈິຕ຺ຕໍ ອຠິຠວຕິ. ມິທ຺ຘໍ ເຈຕສິເກຕິ.

໙໖. ວິຈິກິຈ຺ຉາຕິ ເອຕ຺ຖ. ຈິກິຈ຺ຉນໍ ຈິກິຈ຺ຉາ. ຎາຓປ຺ປຏິກາ ໂຣຕິ ອຕ຺ໂຖ. ຕິກິຈ຺ຉິຕຸໍ ທຸກ຺ກຣຕາຍ ວິຄຕາ ຈິກິຈ຺ຉາ ເອຕາຍາຕິ ວິຈິກິຈ຺ຉາ. ສຠາວໍ ວິຈິນນ຺ຕາ ກິຈ຺ຉນ຺ຕິ ກິລມນ຺ຕິ ເອຕາຍາຕິວາ ວິຈິກິຈ຺ຉາ. ວິຈິກິຈ຺ຉຕິວາ ທ຺ເວຬ຺ຫກຠາເວນ ປວຕ຺ຕຕີຕິ ວິຈິກິຈ຺ຉາ. ສາ ນີວຣຓຠູຕາ, ປຏິຣູປກາຕິ ທຸວິຘາ. ຕຕ຺ຖ ພຸທ຺ຘາທີສຸ ອຏ຺ຐສຸ ວຕ຺ຖູສຸ ວິມຕິວເສນ ປວຕ຺ຕມານາ ນີວຣຓຠູຕາ. ຕໂຕ ອຎ຺ຎາປນ ອສພ຺ພຎ຺ຎູນໍ ເຕສຸ ເຕສຸ ອາຣມ຺ມເຓສຸ ກຖໍ ນຸໂຂ ເອວໍ ນຸໂຂ ອິທໍນຸໂຂຕິ ເວມຕິກຠາເວນ ປວຕ຺ຕາ ສພ຺ພາ ວິຈິກິຈ຺ຉາ ປຏິຣູປການາມ. ສາ ປນ ກຸສລາປິ ໂຫຕິ, ອກຸສລາປິ ຂີຓາ ສວານໍ ອຸປ຺ປນ຺ນ ກ຺ຣິຍາພ຺ຍາກຕາປີຕິ. ອິຘ ປນ ເອກນ຺ຕາກຸສລຠູຕາ ນີວຣຓວິຈິກິຈ຺ຉາວ ອຘິປ຺ເປກາຕິ.

ອກຸສລຣາສິມ຺ຫິ ປຣມຕ຺ຖທີປນາ.

໙໗. ສທ຺ທຫຕີຕິ ສທ຺ຘາ. ຍຖາ ອຈ຺ຉໍ ປສນ຺ນໍ ນິສິນ຺ນໍ ອຸທກໍ ຈນ຺ທ ສູຣິຍາທີນິ ຣູປນິມິຕ຺ຕານິ ສຸຏ຺ຐຸ ອຕ຺ຕນິ ທຫຕິ. ເອວໍ ອຍໍ ພຸທ຺ຘຄຸຓາ ທີນິ ສຸຏ຺ຐຸ ອຕ຺ຕນິ ທຫຕິ ຘາເຣຕິ ຖເປຕິວາຕິ ອຕ຺ໂຖ. ສທ຺ທຫນ຺ຕິວາ ເອຕາຍາຕິ ສທ຺ຘາ. ສທ຺ທຫນມຕ຺ຕເມວວາ ເອຕນ຺ຕິ ສທ຺ຘາ. ສາປິ ພຸທ຺ຘາ ທີສຸ ສທ຺ເຘຍ຺ຍວຕ຺ຖູສຸ ອກາລຸສ຺ສິຍຠາເວນ ປວຕ຺ຕມານາເອວ ອິຘ ອຘິປ຺ເປຕາ. ຕໂຕ ອຎ຺ຎາປນ ຕິຕ຺ຖິເຍສຸວາ ຕິຕ຺ຖິຍຘມ຺ເມສຸ ວາ ເອວຣູເປສຸ ອສທ຺ເຘຍ຺ຍວຕ຺ຖູສຸ ສທ຺ທຫນວເສນ ປວຕ຺ຕາ ໂອກປ຺ປນາ ສທ຺ຘາ ປຏິຣູປການາມ ໂຫຕິ. ສາ ປນ ອຕ຺ຖໂຕ ມິຈ຺ຉາຘິໂມກ຺ໂຂ ເຍວາຕິ. ຍຖາ ປນ ມນຸສ຺ສາ ຫຕ຺ເຖ ອສຕິ ຣຕນານິ ທິສ຺ວາ ປິ-ຄເຫຕຸໍ ນ ສກ຺ໂກນ຺ຕິ. ວິຕ຺ເຕ ອສຕິ ເຕສໍ ສພ຺ພໂຠຄາ ນ ສມ຺ປຊ຺ຊນ຺ຕິ. ພີເຊ ອສຕິ ສສ຺ສາທີນິ ນສມ຺ປຊ຺ຊນ຺ຕິ. ເອວໍ ສທ຺ຘາຍ ອສຕິ ປຸຎ຺ຎກ຺ຣິຍາວຕ຺ຖູນິ ນສມ຺ປຊ຺ຊນ຺ຕິ. ຕສ຺ມາ ເອສາ ຫຕ຺ຖວິຕ຺ຕພີຊ ສທິສາຕິ ວຸຕ຺ຕາ.

໙໘. ສຣຕີຕິ ສຕິ. ອຕ຺ຕນາ ກຕານິ ກຕ຺ຕພ຺ພານິ ຈ ກລ຺ຍາຓກມ຺ມາວາ ພຸທ຺ຘຄຸຓາທີນິວາ ອປ຺ປມຊ຺ຊນວເສນ ອຸປຄຈ຺ຉຕີຕິ ອຕ຺ໂຖ. ສາປິ ສມ຺ມາສຕິ ມິຈ຺ຉາສຕິ ທຸວິຘາ ໂຫຕິ. ຕຕ຺ຖ ສມ຺ມາສຕິ ອິຘ ອຘິປ຺ເປຕາ. ອິຕຣາ ປນ ສຕິເຍວ ນ ໂຫຕິ. ກຕສ຺ສ ກຕ຺ຕພ຺ພສ຺ສຈ ປາປກມ຺ມສ຺ສ ອປ຺ປມຊ຺ຊນວເສນ ປວຕ຺ໂຕ ສຕິປຏິຣູປໂກ ອກຸສລຈິຕ຺ຕຸປ຺ປາໂທເຍວ. ຍສ຺ມາ ປເນສາ ຈິຕ຺ຕໍ ສພ຺ເພຫິ ອກຸສລຘມ຺ເມຫິຈ ຣກ຺ຂິຕຸໍ ກຸສລຘມ຺ເມຫິຈ ໂຍເຊຕຸໍ ສກ຺ໂກຕິ. ຕສ຺ມາ ສາ ຣຎ຺ໂຎ ສພ຺ພກມ຺ມິກ ມຫາອມຈ຺ໂຈ ວິຍ ທຏ຺ຐພ຺ພາຕິ. ສຕິໍຂ຺ວາຫໍ ຠິກ຺ຂເວ ສພ຺ພຕ຺ຖິກໍ ວທາມີຕິ ຫິ ວຸຕ຺ຕໍ.

໙໙. ຫິຣິຍຕີຕິ ຫິຣິ. ກາຍທຸຈ຺ຈຣິຕາທີຫິ ລຊ຺ຊຕິ ຊິຄຸຈ຺ຉຕິ ອຸກ຺ກຓ຺ຐຕີຕິ ອຕ຺ໂຖ.

໑໐໐. ເຕຫິເຍວ ໂອຕ຺ຕປ຺ປຕີຕິ ໂອຕ຺ຕປ຺ປໍ. ອຸພ຺ພິຊ຺ຊຕີຕິ ອຕ຺ໂຖ. ເອຕ຺ຖປິ ຫິຣິໂອຕ຺ຕປ຺ປປ຺ປຏິຣູປການາມ ອຕ຺ຖິ, ວຸຕ຺ຕຎ຺ຫິ –

ລຊ຺ຊິຕພ຺ເພ ນລຊ຺ຊນ຺ຕິ, ອລຊ຺ຊິເຍສຸ ລຊ຺ຊເຣຕິ ຈ;

ຠາຍິຕພ຺ເພ ນຠາຍນ຺ຕິ, ອຠເຍ ຠຍທສ຺ສິໂນຕິ ຈ.

ຍສ຺ມາ ປນ ສປ຺ປຸຣິສາ ຫິຣິຍາ ອຕ຺ຕນິ ໂອຕ຺ຕປ຺ເປນຈ ປເຣສຸ ອາຣກ຺ຂເທວຕາທີສຸ ຄາຣວໍ ອຸປ຺ປາເທຕ຺ວາ ປາປໂຕ ວຊ຺ເຊຕ຺ວາ ສຸທ຺ຘໍ ອຕ຺ຕານໍ ປຣິຫຣນ຺ຕິ. ຕສ຺ມາ ອິເມ ທ຺ເວ ໂລກປາລຘມ຺ມາຕິ ວຸຕ຺ຕາ.

໑໐໑. ໂລຠປ຺ປຏິປກ຺ໂຂ ອໂລໂຠ. ໂສ ຫິ ເຍສຸ ອຕ຺ຕໂນ ຫິຕສຎ຺ຎິເຕສຸ ອາຣມ຺ມເຓສຸ ໂລໂຠ ລຄ຺ຄນວເສນ ປວຕ຺ຕຕິ, ເຕສ຺ເວວ ຕໍ ໂລຠໍ ວິຘມິຕ຺ວາ ໂລຠວຕ຺ຖຸຠູຕາ ຠວໂຠຄສມ຺ປຕ຺ຕິໂຍ ຄູຖຣາສິໍວິຍ ຫີເຬຕ຺ວາ ຊິຄຸຈ຺ຉິຕ຺ວາ ເອກາເນກ຺ຂມ຺ມ ຘາຕຸນາມ ຫຸຕ຺ວາ ປວຕ຺ຕຕີຕິ.

໑໐໒. ໂທສປ຺ປຏິປກ຺ໂຂ ອໂທໂສ. ໂສປິ ຫິ ເຍສຸ ອຕ຺ຕໂນ ອຫິຕສຎ຺ຎິເຕສຸ ອາຣມ຺ມເຓສຸ ໂທໂສ ທຸສ຺ສນວເສນ ປວຕ຺ຕຕິ. ເຕສ຺ເວວ ຕໍໂທສໍ ວິຘມິຕ຺ວາ ທິຏ຺ຐທິຏ຺ເຐສຸ ສຕ຺ເຕສຸ ປຸຓ຺ຓຈນ຺ທສທິສໍ ໂສມ຺ມຫທຍໍ ອຸປ຺ປາເທຕ຺ວາ ເອກາ ອພ຺ຍາປາທຘາຕຸ ນາມ ຫຸຕ຺ວາ ປວຕ຺ຕຕີຕິ. ອຍເມວຈ ພ຺ຣຫ຺ມວິຫາເຣສຸ ເມຕ຺ຕາຕິ ວຸຕ຺ຕາ. ອໂມໂຫປິ ອິຘ ວຕ຺ຕພ຺ໂພ. ໂມຫປ຺ປຏິປກ຺ໂຂ ອໂມໂຫ. ໂສປິ ຫິ ເຍສຸ ຘມ຺ເມສຸວາ ອຕ຺ເຖສຸວາ ຈຕູສຸ ອຣິຍສຈ຺ເຈສຸວາ ໂມໂຫ ອນ຺ຘກາຣໍ ກຕ຺ວາ ປວຕ຺ຕຕິ. ເຕສ຺ເວວ ຕໍ ໂມຫໍ ວິຘມິຕ຺ວາ ຈນ຺ທສູຣິຍສຫສ຺ສໍ ອຸຏ຺ຐາເປນ຺ໂຕວິຍ ວິຊ຺ຊານາມ ຫຸຕ຺ວາ ປວຕ຺ຕຕີຕິ.

໑໐໓. ຕຕ຺ຣມຊ຺ຌຕ຺ຕຕາຕິ ເອຕ຺ຖ ອຕ຺ຕາ ວຸຈ຺ຈຕິ ສຠາໂວ. ລີນຸທ຺ຘຈ຺ຈາທີນໍ ອຸຠິນ຺ນໍ ວິສມປກ຺ຂານໍ ມຊ຺ເຌ ປວຕ຺ໂຕ ອຕ຺ຕາ ເອຕສ຺ສາຕິ ມຊ຺ຌຕ຺ຕາ. ສມປ຺ປວຕ຺ໂຕ ສມ຺ປຍຸຕ຺ຕຘມ຺ມສມູໂຫ. ຕສ຺ສ ຠາໂວ ມຊ຺ຌກ຺ກຕາ. ເຕສຸ ເຕສຸ ສມ຺ປຍຸຕ຺ຕຘມ຺ເມສຸ ທິສ຺ສມານາ ມຊ຺ຌຕ຺ຕຕາ ຕຕ຺ຣມຊ຺ຌຕ຺ຕຕາ ເຕສຸ ເຕສຸວາ ຫິຕກມ຺ເມສຸ ຈິຕ຺ຕເຈຕສິການໍ ມຊ຺ຌຕ຺ຕຕາ ຕຕ຺ຣມຊ຺ຌຕ຺ຕຕາ. ຕຖາ ຫິ ສາ ສມປ຺ປວຕ຺ຕານໍ ສມ຺ປຍຸຕ຺ຕ ຘມ຺ມານໍ ອຊ຺ຌຸເປກ຺ຂນວເສນ ສມປ຺ປວຕ຺ຕານໍ ອາຊາເນຍ຺ຍານໍ ອຊ຺ຌຸເປກ຺ຂນສາຣຖີວິຍ ທຏ຺ຐພ຺ພາຕິ ວຸຕ຺ຕາ. ອຍເມວຈ ພ຺ຣຫ຺ມວິຫາເຣສຸ ອຸເປກ຺ຂາຕິ ວຸຕ຺ຕາ.

໑໐໔. ກາຍປ຺ປສ຺ສທ຺ຘາທີສຸ ກາໂຍຕິ ເວທນາທິກ຺ຂນ຺ຘຕ຺ຕຍ ສງ຺ຂາໂຕ ເຈຕສິກສມູໂຫ ວຸຈ຺ຈຕິ. ຈິຕ຺ຕນ຺ຕິ ໂສຠຓຈິຕ຺ຕໍ. ກາຍສ຺ສ ປສ຺ສທ຺ຘິ ກາຍປ຺ປສ຺ສທ຺ຘິ. ຈິຕ຺ຕສ຺ສ ປສ຺ສທ຺ຘິ ຈິຕ຺ຕປ຺ປສ຺ສທ຺ຘີຕິອາທິນາ ສມາໂສ. ປສ຺ສມ຺ຠນໍ ປສ຺ສທ຺ຘິ. ສນ຺ຕສີຕລຠາໂວຕິ ອຕ຺ໂຖ. ເຍສໍ ອິທໍ ທ຺ວຍໍ ທຸພ຺ພລໍ ໂຫຕິ. ເຕ ປຸຎ຺ຎກມ຺ເມສຸ ຈິຕ຺ຕສຸຂໍ ນປິນ຺ທນ຺ຕິ. ພຫິທ຺ຘາເອວ ເນສໍ ຈິຕ຺ຕໍ ປກ຺ຂນ຺ທຕິ. ສນ຺ຕຕ຺ເຕ ປາສາຓປິຏ຺ເຐ ຖປິຕມຈ຺ໂຉວິຍ ໂຫຕິ. ເຍສໍ ປນ ພລວໍ ໂຫຕິ. ເຕເຍວ ຕຕ຺ຖ ຕໍ ວິນ຺ທນ຺ຕິ. ເຕສໍ ຈິຕ຺ຕໍ ສີຕເລ ອຸທເກ ປກ຺ຂິຕ຺ຕ ມຈ຺ໂຉ ວິຍ ໂຫຕິ.

໑໐໕. ລຫຸຠາໂວ ລຫຸຕາ. ອຄຣຸຕາ ອທນ຺ຘຕາຕິ ອຕ຺ໂຖ. ເຍສໍ ອິທໍ ທຸພ຺ພລໍ. ເຕສໍ ຈິຕ຺ຕໍ ປຸຎ຺ຎກມ຺ເມສຸ ນປສາເຣຕິ ສງ຺ໂກຈຕິ. ຕຕ຺ຕປາສາເຓ ປກ຺ຂິຕ຺ຕປທຸມປຸປ຺ຜໍ ວິຍ ໂຫຕິ. ເຍສໍ ປນ ພລວໍ. ເຕສໍ ຈິຕ຺ຕໍ ຕຕ຺ຖ ປສາເຣຕິ. ສີຕເລ ອຸທເກ ປກ຺ຂິຕ຺ຕ ປທຸມປຸປ຺ຜໍ ວິຍ ໂຫຕິ.

໑໐໖. ມຸທຸຠາໂວ ມຸທຸຕາ. ເຍສໍ ອິທໍ ທຸພ຺ພລໍ. ເຕສໍ ຈິຕ຺ຕໍ ປຸຎ຺ຎກມ຺ເມສຸ ຖທ຺ຘໍ ໂຫຕິ. ເວຣີນໍ ມຊ຺ເຌ ຄຕມຫາໂຍໂຘວິຍ ໂຫຕິ. ເຍສໍ ປນ ພລວໍ. ເຕສໍ ຈິຕ຺ຕໍ ຕຕ຺ຖ ມຸທຸ ໂຫຕິ. ວິຍຎ຺ຎາຕີນໍ ມຊ຺ເຌ ຄຕມຫາໂຍໂຘ ວິຍ ໂຫຕິ.

໑໐໗. ກມ຺ມນິ ສາຘຸ ກມ຺ມຎ຺ຎໍ. ຕເທວ ກມ຺ມຎ຺ຎຕາ. ເຍສໍ ອິທໍ ທຸພ຺ພລໍ. ເຕສໍ ຈິຕ຺ຕໍ ປຸຎ຺ຎກມ຺ເມສຸ ຍຖິຈ຺ຉິຕໍ ຖເປຕຸໍ ນລພ຺ຠຕິ, ວິກ຺ກິຣຕິ. ປຏິວາເຕ ຂິຕ຺ຕຖຸສມຸຏ຺ຐິວິຍ ໂຫຕິ. ເຍສໍ ປນ ພລວໍ. ເຕສໍເຍວ ຕໍ ຕຕ຺ຖ ຍຖິຈ຺ຉິຕໍ ຖເປຕຸໍ ລພ຺ຠຕິ ນວິກ຺ກິຣຕິ. ປຏິວາເຕ ຂິຕ຺ຕສຸວຓ຺ຓກ຺ຂນ຺ໂຘວິຍ ໂຫຕິ.

໑໐໘. ປຄຸຓສ຺ສ ຠາໂວ ປາຄຸຎ຺ຎໍ. ຕເທວ ປາຄຸຎ຺ຎຕາ. ເຍສໍ ອິທໍ ທຸພ຺ພລໍ. ເຕສໍ ຈິຕ຺ຕໍ ປຸຎ຺ຎກມ຺ເມສຸ ວິກມ຺ປຕິ ວິຫຎ຺ຎຕິ. ຄມ຺ຠີເຣ ອຸທເກ ຂິຕ຺ຕວານໂຣວິຍ ໂຫຕິ. ເຍສໍ ປນ ພລວໍ, ເຕ ສໍ ຕໍ ຕຕ຺ຖ ນວິກມ຺ປຕິ ນວິຫຎ຺ຎຕິ. ຄມ຺ຠີເຣ ອຸທເກ ຂິຕ຺ຕ ກຸມ຺ຠິໂລ ວິຍ ໂຫຕິ.

໑໐໙. ອຸຊຸເອວ ອຸຊຸກໍ, ອຸຊຸກສ຺ສ ຠາໂວ ອຸຊຸກຕາ. ເຍສໍ ອິທໍ ທຸພ຺ພລໍ. ເຕສໍ ຈິຕ຺ຕໍ ປຸຎ຺ຎກມ຺ເມສຸ ວິສມຄຫິກໍ ໂຫຕິ. ກທາຈິ ລີນໍ. ກທາຈິ ອຸທ຺ຘຏໍ. ກທາຈິ ໂອນຕໍ. ກທາຈິ ອຸນ຺ນຕໍ. ສຸຣາມທມຕ຺ຕສ຺ສ ມຄ຺ຄຄມນໍ ວິຍ ໂຫຕິ. ເຍສໍ ປນ ພລວໍ, ເຕສໍ ຕໍ ວຸຕ຺ຕວິປຣິຍ ເຍນ ເວທິຕພ຺ພນ຺ຕິ.

໑໑໐. ເອຕ຺ຖຈ ສິທ຺ເຘສຸປິ ຈິຕ຺ຕປ຺ປສ຺ສທ຺ຘາທິເກສຸ ວຸຕ຺ເຕສຸ ວິສຸໍ ກາຍປ຺ປສ຺ສທ຺ຘາທີນໍ ວຈນໍ ເຕສໍ ວເສນ ຣູປກາຍສ຺ສປິ ປສ຺ສທ຺ຘາທິ ທີປນຕ຺ຖນ຺ຕິ ເວທິຕພ຺ພໍ. ຕຕ຺ຖ ຕໍ ຕໍ ສຸຕ຺ຕນ຺ຕໍ ສຸຕ຺ວາ ເຄລຎ຺ຎວຸຏ຺ຐາ ນາທີສຸ ຣູປກາຍສ຺ສ ປສ຺ສທ຺ຘຠາໂວ ປາກໂຏ ອິທ຺ຘິມນ຺ຕານໍ ອິທ຺ຘິຍາ ອາກາສຄມນາທີສຸ ລຫຸ ຠາໂວ. ກາຍໍ ຂຸທ຺ທກໍ ວາ ມຫນ຺ຕໍ ວາ ກຕ຺ວາ ນິມ຺ມິນເນສຸ ມຸທຸຠາໂວ. ອນ຺ໂຕປຖວິຍໍວາ ອນ຺ໂຕປພ຺ພເຕ ສຸວາ ອສຊ຺ຊມານໍ ກຕ຺ວາ ຄມນາທີສຸ ກມ຺ມຎ຺ຎຠາໂວ. ນາຄວຓ຺ຓໍວາ ຄຣຸຬວຓ຺ຓໍວາ ກຕ຺ວາ ນິມ຺ມິນນາທີສຸ ປຄຸຓຠາໂວ ເຕສ຺ເວວ ສພ຺ເພສຸ ຍຖານິມ຺ມິຕວເສນ ຈິຣປ຺ປວຕ຺ຕິຠາເວສຸ ອຸຊຸກຠາໂວ ປາກໂຏ ໂຫຕີຕິ ເວທິຕພ຺ໂພ. ສມໍ ຘາເຣນ຺ຕີຕິ ສາຘາຣຓາ, ສພ຺ເພຫິ ໂສຠຓຈິຕ຺ເຕຫິ, ເຕສໍວາ ສາຘາຣຓາ ໂສຠຓ ສາຘາຣຓາ.

໑໑໑. ສມ຺ມາວາຈາຕິ ເອຕ຺ຖ ຕິວິຘາ ສມ຺ມາວາຈາ ກຖາ, ເຈຕນາ, ວິຣຕິວເສນ, ຕຕ຺ຖ ອຕ຺ຖຘມ຺ມປ຺ປຏິສໍຍຸຕ຺ຕາ ສຸຠາສິຕາ ວາຈາ ກຖາ ສມ຺ມາວາຈານາມ. ຕໍສມຸຏ຺ຐາປິກາ ກຸສລກ຺ຣິຍເຈຕນາ ເຈຕນາສມ຺ມາວາຈານາມ. ຍາ ປນ ມຸສາວາທາ ເວຣມຓາທີນິ ສິກ຺ຂາປທານິ ສມາທິຍນ຺ຕສ຺ສວາ ອຘິຏ຺ຐຫນ຺ຕສ຺ສວາ ສມ຺ປຕ຺ຕໍ ວຕ຺ຖຸໍ ອວີຕິກ຺ກມນ຺ຕສ຺ສວາ ປາປວິຣມຓາກາເຣນ ຈິຕ຺ຕສ຺ສ ປວຕ຺ຕິ. ອຍໍ ວິຣຕິ ສມ຺ມາວາຈານາມ. ສາ ອິຘ ອຘິປ຺ເປຕາ. ສມ຺ມາ ວທນ຺ຕິ ເອຕາ ຍາຕິ ສມ຺ມາວາຈາ. ເອຕາຍາຕິ ເຈຕ຺ຖ ກຣຓຕ຺ເຖ ເຫຕຸອຕ຺ເຖ ວາ ກຣຓວຈນໍ ທຏ຺ຐພ຺ພໍ. ຕຕ຺ຖ ວາຈາຍ ສິກ຺ຂາປທານິ ສມາທິຍນ຺ຕສ຺ສ ສມາທານວຈນານິ ສນ຺ຘາຍ ກຣຓຕ຺ໂຖ ເຫຕຸອຕ຺ໂຖ ຈ ຍຸຊ຺ຊຕິ. ຕໂຕ ຍຖາສມາທິນ຺ນານິວາ ຍຖາຘິຏ຺ຐິຕານິວາ ສິກ຺ຂາປທານິ ສຸຏ຺ຐຸຣກ຺ຂາມາຕິ ຍານິ ອນວຊ຺ຊານິເອວ ວຈນານິ ວທນ຺ຕາ ວິຈຣນ຺ຕິ. ຕານິ ສນ຺ຘາຍ ກຣຓຕ຺ຖານຸກູໂລ ເຫຕຸ ອຕ຺ໂຖເຍວ ຍຸຊ຺ຊຕີຕິ. ອຖວາ, ຕຖາ ວທນ຺ຕຸວາ ມາວາ. ອຍໍປນ ວທມາເນສຸ ສຕິ ເຕສໍ ສມ຺ມາ ວຕ຺ຕຸໍເອວ ເທຕິ. ນມິຈ຺ຉາ ວຕ຺ຕຸນ຺ຕິ ກຕ຺ວາ ສມ຺ມາ ວາຈາຕ຺ເວວ ວຸຈ຺ຈຕິ. ອປິຈ, ອຍໍ ວຈີທຸຈ຺ຈຣິຕານໍ ປຊຫນວເສນ ປວຕ຺ຕມານາ ວຈີທ຺ວາຣສຸທ຺ຘິຍາ ເອວ ໂຫຕີຕິ ສມ຺ມາວາຈາຕິ ວຸຈ຺ຈຕີຕິ.

໑໑໒. ສມ຺ມາກມ຺ມນ຺ໂຕປິ ຕິວິໂຘ ກ຺ຣິຍາ, ເຈຕນາ, ວິຣຕິ ວເສນ. ຕຕ຺ຖ ຍໍກິຎ຺ຈິ ອນວຊ຺ຊໍ ກມ຺ມໍ ກໂຣນ຺ຕສ຺ສ ກາຍິກກ຺ຣິຍາ ກ຺ຣິຍາກມ຺ມນ຺ໂຕນາມ. ຕໍສມຸຏ຺ຐາປິກາ ເຈຕນາ ເຈຕນາກມ຺ມນ຺ໂຕ ນາມ. ຍາ ປນ ປາຓາຕິປາຕາ ເວຣມຓາທີນິ ສິກ຺ຂາປທານິ ສມາທິ ຍນ຺ຕສ຺ສວາ ອຘິຏ຺ຐຫນ຺ຕສ຺ສວາ ສມ຺ປຕ຺ຕໍ ວຕ຺ຖຸໍ ອວີຕິກ຺ກມນ຺ຕສ຺ສວາ ປາປວິຣມຓາກາເຣນ ຈິຕ຺ຕສ຺ສ ປວຕ຺ຕິ. ອຍໍ ວິຣຕິ ສມ຺ມາກມ຺ມນ຺ໂຕ ນາມ. ສມ຺ມາ ກໂຣນ຺ຕິ ເອເຕນາຕິ ສມ຺ມາກມ຺ມໍ, ຕເທວ ສມ຺ມາ ກມ຺ມນ຺ໂຕ ສຸຕ຺ຕນ຺ໂຕ ວນນ຺ໂຕວິຍ. ເສສເມຕ຺ຖ ວຸຕ຺ຕນຍເມວ.

໑໑໓. ສມ຺ມາອາຊີໂວປິ ວີຣິຍ, ວິຣຕິວເສນ ທຸວິໂຘ. ຕຕ຺ຖ ປກຕິຍາ ອນວຊ຺ຊານິ ກສິກມ຺ມາທີນິວາ ຠິກ຺ຂາຈຣິຍາທີນິວາ ກຕ຺ວາ ຊີວິຕໍ ກປ຺ເປນ຺ຕານໍ ອຸຏ຺ຐານພລສງ຺ຂາໂຕ ວາຍາໂມ ວີຣິຍສມ຺ມາອາຊີໂວນາມ. ຍາ ປນ ອາຊີວສຸທ຺ຘິໍ ອເປກ຺ຂິຕ຺ວາ ອຕ຺ຕໂນ ອາຊີວສີລວິປຕ຺ຕິກາຣຓານິ ກາຍວຈີທຸຈ຺ຈຣິຕານິ ປຊຫນ຺ຕານໍ ປາປວິຣມຓາກາເຣນ ຈິຕ຺ຕສ຺ສ ປວຕ຺ຕິ. ອຍໍ ວິຣຕິ ອາຊີໂວນາມ. ອຍມິຘາຘິປ຺ເປໂຕ. ສມ຺ມາ ອາຊີວນ຺ຕິ ຊີວິຕໍ ປວຕ຺ເຕນ຺ຕິ ເອເຕນາຕິ ສມ຺ມາອາຊີໂວ. ເສສເມຕ຺ຖ ວຸຕ຺ຕນຍເມວາຕິ.

໑໑໔. ເອເກກາປິ ເຈຕ຺ຖ ສມ຺ປຕ຺ຕ ວິຣຕິ, ສມາທານ ວິຣຕິ, ສມຸຈ຺ເຉທວິຣຕິວເສນ ຕິວິຘາ. ຕຕ຺ຖ ຍາ ສິກ຺ຂາປທານິ ອສມາ ທິຍິຕ຺ວາວາ ສມາທິນ຺ນານິປິວາ ຕານິ ອນເປກ຺ຂິຕ຺ວາ ເກວລໍ ຫິຣິ ໂອຕ຺ຕປ຺ປພເລເນວ ສມ຺ປຕ຺ຕໍ ວຕ຺ຖຸໍ ອວີຕິກ຺ກມນ຺ຕານໍ ອຸປ຺ປນ຺ນາ ວິຣຕິ. ອຍໍ ສມ຺ປຕ຺ຕວິຣຕິນາມ. ສາ ປຈ຺ຈຸປ຺ປນ຺ນາຣມ຺ມຓາເຍວ. ປຎ຺ຈສິກ຺ຂາ ປທາ ປຈ຺ຈຸປ຺ປນ຺ນາຣມ຺ມຓາຕິ ຫິ ວຸຕ຺ຕໍ. ຍາ ປນ ສິກ຺ຂາປທານິ ສມາທິ ຍນ຺ຕສ຺ສວາ ອຘິຏ຺ຐຫນ຺ຕສ຺ສວາ ຍຖາສມາທິນ຺ນານິວາ ຍຖາຘິຏ຺ຐິຕານິ ວາ ສຸຏ຺ຐຸຣກ຺ຂາມີຕິ ສມ຺ປຕ຺ຕ ວຕ຺ຖຸໍ ອປີຕິກ຺ກມນ຺ຕສ຺ສວາ ອຸປ຺ປນ຺ນາ. ອຍໍ ສມາທານວິຣຕິນາມ. ສາ ປນ ປຈ຺ຈຸປ຺ປນ຺ນາຣມ຺ມຓາວາ ໂຫຕິ ອນາຄຕາຣມ຺ມຓາວາ. ຕຖາ ຫິ ປຎ຺ຈສິກ຺ຂາປທາ ປຈ຺ຈຸປ຺ປນ຺ນາຣມ຺ມຓາຕິ ອິທໍ ສມ຺ປຕ຺ຕວິຣຕິວເສນ ວຸຕ຺ຕນ຺ຕິ ອຏ຺ຐກຖາຍໍ ວຸຕ຺ຕໍ. ມຄ຺ຄກ຺ຂເຓ ປນ ສພ຺ພທຸຈ຺ຈຣິຕານໍ ປຈ຺ຈຍສມຸຈ຺ເຉທວເສນ ອຸປ຺ປນ຺ນາ ສມຸຈ຺ເຉທວິຣຕິນາມ. ສາ ປນ ນິພ຺ພານາຣມ຺ມຓາເອວ. ຜລວິຣຕິປິ ເອຕ຺ເຖວ ສງ຺ຄຫິຕາຕິ. ຕຕ຺ຖ ໂລກິຍວິຣຕິໂຍ ຊີວິຕິນ຺ທ຺ຣິຍາທີນິ ວີຕິກ຺ກມິຕພ຺ພວຕ຺ຖູນິ ອາຣມ຺ມຓໍ ກຕ຺ວາ ປາຓາຕິປາຕາທີນິ ວິຣມິຕພ຺ພວຕ຺ຖູນິ ປຊຫນ຺ຕິ. ໂລກຸຕ຺ຕຣວິຣຕິໂຍ ປນ ນິພ຺ພານໍ ອາຣມ຺ມຓໍ ກຕ຺ວາ ຕານິເຍວ ວິຣມິຕພ຺ພວຕ຺ຖູນິ ປຊຫນ຺ຕີຕິ ທຏ຺ຐພ຺ພໍ.

໑໑໕. ປຣທຸກ຺ເຂ ສຕິ ກາຣຸຓິການໍ ຫທຍເຂທໍ ກໂຣຕີຕິ ກຣຸຓາ. ກິຣຕິວາ ປຣທຸກ຺ຂໍ ວິກ຺ຂິປຕິ, ກິຓາຕິວາ ປຣທຸກ຺ຂໍ ຫິໍສຕີຕິ ກຣຸຓາ. ກິຣີຍຕິ ທຸກ຺ຂິເຕສຸ ປສາຣີຍຕີຕິວາ ກຣຸຓາ. ອປິຈ ກລິ ອຸຓາຕິ ເຉໂທ. ກລີຕິ ທຸກ຺ຂໍ ວຸຈ຺ຈຕິ, ຍຖາ-ກລິ ສມ຺ຠເວ ຠເວຕິ. ກລີຕິວາ ປາປປິ ປຣາຊໂຍປິ ວຸຈ຺ຈຕິ. ປາເປ ກລິ ປຣາຊເຍຕິ ຫິ ວຸຕ຺ຕໍ. ສພ຺ພຎ຺ເຈຕໍ ກາຣຸຓິກາ ນໍ ກາຣຸຎ຺ຎເຫຕຸຠູຕເມວ ໂຫຕິ. ອິຕິ ກລິໍ ທຸກ຺ຂໍວາ ປາປໍວາ ສພ຺ພສມ຺ປຕ຺ຕິໂຕ ປຣາຊຍໍວາ ສຕ຺ເຕຫິ ອວນ຺ຕິ ຣກ຺ຂນ຺ຕິ, ສຕ຺ເຕວາ ຕໂຕ ວິຘກລິໂຕ ອວນ຺ຕິ ຣກ຺ຂນ຺ຕິ ກາຣຸຓິກາ ຊນາ ເອຕາຍາຕິ ກຣຸຓາ.

໑໑໖. ປຣສມ຺ປຕ຺ຕິໍ ທິສ຺ວາ ໂມທນ຺ຕິ ເອຕາຍາຕິ ມຸທິຕາ. ນຕ຺ຖິ ປມາຓໍ ເອເຕສນ຺ຕິ ອປ຺ປມາຓາ, ສຕ຺ຕາ. ອປ຺ປມາເຓສຸ ຠວາຕິ ອປ຺ປມຎ຺ຎາ. ເອຕາຫິ ເອຕ຺ຕເກສຸເຍວ ສຕ຺ເຕສຸ ປວຕ຺ເຕຕພ຺ພາ. ນ ອິໂຕ ອຎ຺ເຎສູຕິ ເອວໍ ປຣິຈ຺ເຉທປ຺ປມາຓສ຺ສ ອຠາວາ ເອກສ຺ມິໍ ສຕ຺ເຕ ປວຕ຺ຕາປິ ອປ຺ປມຎ຺ຎາເອວນາມ ໂຫນ຺ຕີຕິ.

[໗໗] ຏີກາສຸ ປນ

ອປ຺ປມາຓສຕ຺ຕາ ຣມ຺ມຓຕ຺ຕາ ອປ຺ປມາຓາ. ຕາເອວ ອປ຺ປມຎ຺ຎາຕິ ວຸຕ຺ຕໍ. ຕໍ ນ ສຸນ຺ທຣໍ.

໑໑໗. ປຎ຺ຎິນ຺ທ຺ຣິຍນ຺ຕິ ເຫຏ຺ຐາ ວຸຕ຺ໂຕ ອໂມໂຫເອວ. ໂສ ຫິ ປຊານນຏ຺ເຐນ ປຎ຺ຎາ, ອຘິປຕິຍຏ຺ເຐນ ອິນ຺ທ຺ຣິຍຎ຺ຈາຕິ ກຕ຺ວາ ປຎ຺ຎິນ຺ທ຺ຣິຍນ຺ຕິ ວຸຈ຺ຈຕີຕິ.

ໂສຠຓຣາສິມ຺ຫິ ປຣມຕ຺ຖທີປນາ.

໑໑໘. ເອຕ຺ຕາວຕາຕິອາທິ ຕິຓ຺ຓໍ ຣາສີນໍ ສງ຺ຄໂຫ. ເອວໍ ທ຺ວິປຎ຺ຎາສ ສຣູປໍ ທສ຺ເສຕ຺ວາ ອິທານິ ເຈໂຕຍຸຕ຺ຕປ຺ປກາຣໍ ທສ຺ເສນ຺ໂຕ ເຕສນ຺ຕິອາທິມາຫ. ອິໂຕ ເຈຕສິການໍ ສຣູປທສ຺ສນໂຕ ປຣໍ ເຕສໍ ຈິຕ຺ຕາວິຍຸຕ຺ຕານໍ ຈິຕ຺ເຕນ ອວິຍຸຕ຺ຕານໍ ເຈຕສິການໍ ຈິຕ຺ຕຸປ຺ປາເທສຸ ປຈ຺ເຈກໍ ສມ຺ປໂຍໂຄ ຕຖາໂຍຄໍ ວຸຈ຺ຈເຕຕິ ໂຍຊນາ. ຈິຕ຺ຕຸປ຺ປາເທສູຕິ ຈິຕ຺ເຕສຸ ອິຈ຺ເຈວ ອຕ຺ໂຖ. ອຸປ຺ປຊ຺ຊນ຺ຕິ ເຈຕສິກາ ເອເຕສູຕິ ອຸປ຺ປາທາ. ຈິຕ຺ຕານິເອວ ອຸປ຺ປາທາ ຈິຕ຺ຕຸປ຺ປາທາຕິ ກຕ຺ວາ. ທ຺ວິປຎ຺ຈວິຎ຺ຎາຓານໍ ສພ຺ພທຸພ຺ພລຕ຺ຕາ ເຕສຸ ຉ ປກິຓ຺ຓກາ ນຸປ຺ປຊ຺ຊນ຺ຕິ. ຠາວນາພເລນ ປຫີນຕ຺ຕາ ວິຕກ຺ໂກ ທຸຕີຍຊ຺ຌານິກາທີສຸ, ວິຈາໂຣ ຕຕີຍຊ຺ຌານິກາທີສຸ, ປີຕິ ຈຕຸຕ຺ຖຊ຺ຌານິກາທີສຸ ນຸປ຺ປຊ຺ຊຕິ. ສນ຺ນິຏ຺ຐານສຠາວຕ຺ຕາ ອຘິໂມກ຺ໂຂ ອສນ຺ນິຏ຺ຐານສຠາເວ ວິຈິກິຈ຺ຉາ ຈິຕ຺ເຕ ນຸປ຺ປຊ຺ຊຕິ. ວີຣິຍໍ ພລນາຍກຕ຺ຕາ ທຸພ຺ພເລສຸ ປຎ຺ຈທ຺ວາຣາວຊ຺ຊນາ ທີສຸ ໂສຬສຈິຕ຺ເຕສຸ ນຸປ຺ປຊ຺ຊຕິ. ປີຕິ ສມ຺ປິຍາຍນສຠາວຕ຺ຕາ ໂທມນສ຺ສຸເປກ຺ຂາ ສຫຄເຕສຸ ນຸປ຺ປຊ຺ຊຕິ. ຉນ຺ໂທ ອິຈ຺ຉາສຠາວຕ຺ຕາ ອິຈ຺ຉາຣຫິເຕສຸ ອເຫຕຸເກສຸ ໂມມູຫຈິຕ຺ເຕສຸຈ ນຸປ຺ປຊ຺ຊຕີຕິ ອາຫ ປກິຓ຺ຓເກສຸປນ ວິຕກ຺ໂກ.ລ. ໂມມູຫວຊ຺ຊິຕຈິຕ຺ເຕສູຕິ. ເຕ ປນ ຈິຕ຺ຕຸປ຺ປາທາ ປກິຓ຺ຓກວິວຊ຺ຊິຕາ ສປກິຓ຺ຓກາຕິ ສມ຺ພນ຺ໂຘ.

໑໑໙. ອກຸສເລສູຕິ ອກຸສລເຈຕສິເກສຸ. ສພ຺ພາກຸສລ ສາຘາຣຓານາມ. ຕສ຺ມາ ສພ຺ເພສຸປິ ທ຺ວາທສາກຸສລຈິຕ຺ເຕສຸ ລພ຺ຠນ຺ຕີຕິ ໂຍຊນາ.

[໗໘] ວິຠາວນິຍໍ ປນ

ປຈ຺ຉິມໍ ປຸຣິມສ຺ສ ສມຕ຺ຖນວຈນນ຺ຕິ ອຘິປ຺ເປຕໍ. ຕໍ ນ ສຸນ຺ທຣໍ.

ອິທຎ຺ຫິ ຐານໍ ຈິຕ຺ເຕສຸ ລພ຺ຠມານຕາທສ຺ສນປຘານນ຺ຕິ. ຍສ຺ມາ ປນ ສພ຺ພານິ ອກຸສລຈິຕ຺ຕານິ ອິເມຫິ ຈຕູຫິ ວິນາ ນຸປ຺ປຊ຺ຊນ຺ຕິ. ນ ຫິ ຕານິ ປາເປສຸ ອາທີນວໍ ປສ຺ສິຕ຺ວາ ຐິຕານໍ ອຸປ຺ປຊ຺ຊນ຺ຕິ. ນຈ ເຕຫິ ລຊ຺ຊາຍວາ ຠເຍນວາ ອຸກ຺ກຓ຺ຐິຕານໍ. ນາປິ ກຸສເລສຸ ຘມ຺ເມສຸ ສມາຫິຕານນ຺ຕິ. ຕສ຺ມາ ເຕ ສພ຺ເພສຸ ເຕສຸ ລພ຺ຠນ຺ຕີຕິ. ຍສ຺ມາຈ ທິຏ຺ຐິມານາ ຂນ຺ເຘສຸ ອສ຺ສາທໍ ອມຸຎ຺ຈິຕ຺ວາວ ເຕສຸ ຕຖາ ຕຖາ ອາມສິຕ຺ວາ ປວຕ຺ຕນ຺ຕິ. ຕສ຺ມາ ເຕ ໂລຠມູລຈິຕ຺ເຕສ຺ເວວ ອຸປ຺ປຊ຺ຊນ຺ຕິ. ຕຕ຺ຖ ອຸປ຺ປຊ຺ຊນ຺ເຕສຸ ປນ ເຕສຸ ທິຏ຺ຐິ ຂນ຺ເຘສຸ ອຕ຺ຕຄ຺ຄາຫໍ ທຬ຺ຫໍ ຄເຫຕ຺ວາ ຕໍ ອຕ຺ຕໍ ນິຈ຺ຈຕາທີຫິ ມິຈ຺ຉາສຠາເວຫິເອວ ປຣາມສນ຺ຕີ ປວຕ຺ຕຕິ. ມາໂນ ປນ ຂນ຺ເຘ ອຫນ຺ຕິ ທຬ຺ຫໍ ຄເຫຕ຺ວາ ຕໍ ຄຫິຕາກາຣໍ ເສຍ຺ຍ ຕາທີຫິເອວ ອາມສນ຺ໂຕ ປວຕ຺ຕຕິ. ຕສ຺ມາ ເຕ ອາມສນາກາຣໂຕ ອສທິສວຸຕ຺ຕິໂນເອວ ໂຫນ຺ຕີຕິ ອາຫ. ທິຏ຺ຐິຈຕູສຸ.ລ. ວິປ຺ປຍຸຕ຺ເຕສູຕິ. ເຍ ປນ ທິຏ຺ຐິຄຕິກາ ທິຏ຺ຐິຍາ ຍຖາຄຫິຕໍ ອຕ຺ຕານເມວ ອຫນ຺ຕິ ຄຓ຺ຫນ຺ຕິ. ເຕສໍປິ ທິຏ຺ຐິມານາ ອາມສນາກາຣໍ ປຕ຺ວາ ອສທິສວຸຕ຺ຕິກາເອວ ໂຫນ຺ຕິ. ນ ຫິ ມານສ຺ສ ວິຍ ທິຏ຺ຐິຍາ ອຕ຺ຕ ສໍປຄ຺ຄຫເຓ ພ຺ຍາປາໂຣ ອຕ຺ຖິ. ນ ຈ ທິຏ຺ຐິຍາ ວິຍ ມານສ຺ສ ຘມ຺ມານໍ ອຍາຖາວປກ຺ຂປຣິກປ຺ປເນຕິ. ເຕເນວ ຫິ ອຫໍຄາໂຫ ມາໂນ ອນາຄາມີນໍປິ ປວຕ຺ຕຕິ. ອຕ຺ຕຄ຺ຄາຫຠູຕາ ປນ ທິຏ຺ຐິ ປຸຖຸຊ຺ຊນານ ເມວາຕິ.

[໗໙] ວິຠາວນິຍໍ ປນ

‘‘ມາໂນປິ ອຫໍມານວເສນ ປວຕ຺ຕນໂຕ ທິຏ຺ຐິສທິໂສວ ປວຕ຺ຕຕີຕິ ທິຏ຺ຐິຍາ ສຫ ເອກຈິຕ຺ຕຸປ຺ປາເທ ນປວຕ຺ຕຕີ’’ຕິ ວຕ຺ວາ ເກສຣ ສີໂຫ ປມາຍ ຕໍ ອຕ຺ຖໍ ສາເຘຕິ. ຕໍ ນ ສຸນ຺ທຣໍ.

ສທິສປ຺ປວຕ຺ຕິ ຫິ ນາມ ສຫປວຕ຺ຕິຍາ ເອວ ກາຣຓນ຺ຕິ. ມຈ຺ຉຣິຍໍ ປນ ອຕ຺ຕສມ຺ປຕ຺ຕີສຸ ລຄ຺ຄນໂລຠສມຸຏ຺ຐິຕໍປິ ຕາສໍ ປເຣຫິ ສາຘາຣຓຠາວໍ ອສຫນາກາເຣນ ປວຕ຺ຕຕ຺ຕາ ເອກນ຺ເຕນ ປຏິຆສມ຺ປ ຍຸຕ຺ຕເມວ ໂຫຕີຕິ ວຸຕ຺ຕໍ ໂທໂສ.ລ. ຈິຕ຺ເຕສູຕິ. ອກມ຺ມຎ຺ຎ ລກ຺ຂຓໍ ຖິນມິທ຺ຘໍ ກມ຺ມຎ຺ຎສຠາເວສຸ ອສງ຺ຂາຣິເກສຸ ນສມ຺ຠວຕີຕິ ວຸຕ຺ຕໍ ຖິນມິທ຺ຘໍ ປຎ຺ຈສຸ ສສງ຺ຂາຣິກ ຈິຕ຺ເຕສູຕິ. ຈຕ຺ຕາໂຣ ສພ຺ພາ ກຸສລສາຘາຣຓາ. ຕໂຍ ໂລຠ ທິຏ຺ຐິມານາ. ຈຕ຺ຕາໂຣ ໂທສາທໂຍ. ທ຺ວຍໍ ຖິນມິທ຺ຘໍ. ວິຈິກິຈ຺ຉາ ຈິຕ຺ເຕຈາຕິ ຈສທ຺ໂທ ອວຘາຣເຓ. ວິຈິກິຈ຺ຉາຈິຕ຺ເຕເອວາຕິ ອຕ຺ໂຖ. ຈຕຸທ຺ທສ ອກຸສລ ເຈຕສິກາ.

໑໒໐. ໂສຠເຓສູຕິ ໂສຠຓເຈຕສິເກສຸ. ໂລກຸຕ຺ຕເຣ ອຏ຺ຐງ຺ຄິກມຄ຺ເຄ ຕີສຸ ຂນ຺ເຘສຸ ປຎ຺ຎາກ຺ຂນ຺ເຘ ສມ຺ມາສງ຺ກປ຺ໂປ ນາມ ສມ຺ມາທິຏ຺ຐິປຈ຺ຉິມໂກວ ໂຫຕິ. ຕສ຺ມາ ປາທກຊ຺ຌານາທິວເສນ ຕສ຺ມິໍ ອສຕິປິ ປຎ຺ຎາກ຺ຂນ຺ໂຘ ນປຣິຫາຍຕິ. ສີລສມາຘິກ຺ຂນ຺ຘຘມ຺ເມສຸ ປນ ເອໂກ ເອກສ຺ສ ກິຈ຺ຈໍ ນສາເຘຕິ. ຕສ຺ມາ ໂລກຸຕ຺ຕຣ ມຄ຺ໂຄ ສຕ຺ຕງ຺ຄິກໂຕ ເຫຏ຺ຐາ ນປວຕ຺ຕຕີຕິ ອາຫ ວິຣຕິໂຍ ປນ ຕິສ຺ໂສປິ.ລ. ລພ຺ຠນ຺ຕີຕິ. ນິຍຕາວ ເອກໂຕວ ສພ຺ພຖາປິ ລພ຺ຠນ຺ຕີຕິ ໂຍຊນາ. ຕຕ຺ຖ ນິຍຕາວາຕິ ນ ໂລກິເຍສຸວິຍ ກທາຈິເອວ ລພ຺ຠນ຺ຕິ. ອຖໂຂ ສພ຺ພທາປິ ນິຍຕາ ຫຸຕ຺ວາວ ລພ຺ຠນ຺ຕິ. ກສ຺ມາ, ໂລກຸຕ຺ຕຣຘມ຺ມານໍ ນິຈ຺ຈໍ ສີເລສຸ ປຣິປູຣກາຣິຕາວເສນ ປວຕ຺ຕຕ຺ຕາ. ນ ຫິ ເຕ ໂລກິຍາ ວິຍ ກທາຈິ ທານວເສນ ກທາຈິ ສຸຕປຣິຍຕ຺ຕິວເສນ ກທາຈິ ກສິຓຠາວນາທິວເສນ ປວຕ຺ຕນ຺ຕີຕິ. ເອກໂຕ ວາຕິ ນໂລກິເຍສຸ ວິຍ ວິສຸໍ ວິສຸໍ ລພ຺ຠນ຺ຕິ. ອຖໂຂ ຕິສ຺ໂສປິ ເອກໂຕ ຫຸຕ຺ວາວ ລພ຺ຠນ຺ຕິ. ກສ຺ມາ, ອຠິນ຺ນາຣມ຺ມຓຕ຺ຕາ. ນ ຫິ ເຕ ໂລກິຍາ ວິຍ ວີຕິກ຺ກມິຕພ຺ພວຕ຺ຖຸສງ຺ຂາຕານິ ຊີວິຕິນ຺ທ຺ຣິຍາທີນິ ນານາຣມ຺ມຓານິ ອາຣພ຺ຠ ປວຕ຺ຕນ຺ຕິ. ເອກໍປນ ນິພ຺ພານເມວ ອາຣພ຺ຠປວຕ຺ຕນ຺ຕີຕິ. ສພ຺ພຖາປີຕິ ນ ໂລກິເຍສຸ ວິຍ ເອກເທ ສປ຺ປຫານວເສນ ລພ຺ຠນ຺ຕິ. ອຖໂຂ ຕິສ຺ໂສປິ ອນວເສສ ທຸຈ຺ຈຣິຕ ທຸຣາຊີວປ຺ປຫານາກາເຣນ ລພ຺ຠນ຺ຕິ. ໂລກິເຍສຸຫິ ສກິໍ ອຸປ຺ປນ຺ນາ ສມ຺ມາວາຈາ ຈຕຸພ຺ພິຘານິ ວຈີທຸຈ຺ຈຣິຕານິ ສພ຺ພານິ ເອກໂຕ ປຊຫິຕຸໍ ນສກ຺ໂກຕິ. ມຸສາວາທວິຣຕິ ມຸສາວາທເມວ ປຊຫິຕຸໍ ສກ຺ໂກຕິ. ນ ອິຕຣານິ. ມຸສາວາທໍປິ ສມູລໍ ສານຸສຍໍ ປຊຫິຕຸໍ ນສກ຺ໂກຕິ. ຕຖາ ປິສຸຓວາຈາ ວິຣຕິ ປິສຸຓວາຈເມວ ປຊຫິຕຸໍ ສກ຺ໂກຕິ. ນ ອິຕຣານິ. ປິສຸຓວາຈໍປິ ສມູລໍ ສານຸສຍໍ ປຊຫິຕຸໍ ນ ສກ຺ໂກຕິ. ສພ຺ພໍ ວິຕ຺ຖາເຣຕພ຺ພໍ. ໂລກຸຕ຺ຕເຣສຸ ປນ ສກິໍ ອຸປ຺ປນ຺ນາ ສມ຺ມາວາຈາ ສພ຺ພານິ ວຈີທຸຈ຺ຈຣິຕານິ ສມູລານິ ສານຸສຍານິ ປຊຫຕິ. ສກິໍ ອຸປ຺ປນ຺ໂນ ສມ຺ມາກມ຺ມນ຺ໂຕ ສພ຺ພານິ ກາຍທຸຈ຺ຈຣິຕານິ ສມູລານິ ສານຸສຍານິ ປຊຫຕິ. ສກິໍ ອຸປ຺ປນ຺ໂນ ສມ຺ມາອາຊີໂວ ສພ຺ພານິ ອາຊີວເຫຕຸການິ ກາຍວຈີທຸຈ຺ຈຣິຕານິ ສມູລານິ ສານຸສຍານິ ປຊຫຕິ. ອິຕິ ຕິສ຺ໂສ ໂລກຸຕ຺ຕເຣສຸເອວ ສພ຺ພຖາປິ ລພ຺ຠນ຺ຕີຕິ. ວິສທ຺ໂທ ອວຍວສມ຺ປິຓ຺ຑນຕ຺ໂຖ. ສກິໍ ອຸປ຺ປນ຺ນາ ເອກາ ສມ຺ມາວາຈາ ມຸສາວາທປ຺ປຫານວເສນາປິ ລພ຺ຠຕິ. ນເກວລຎ຺ຈ ຕປ຺ປຫານວເສເນວ. ອຖໂຂ ປິສຸຓວາຈາປຫານວເສນປິ ລພ຺ຠຕີຕິ ສພ຺ພໍ ວຕ຺ຕພ຺ພໍ. ເອຕ຺ຖຈ ທຸຈ຺ຈຣິຕານິ ສມູລານິ ສານຸສຍານີຕິ ເອຕ຺ຖ ກາຍວຈີໂຈປນ ຠາຄິຍານິ ກາມຣາຄານຸສຍາທີນິ ອຸປຣິມຄ຺ຄວຊ຺ຌານິ ກິເລສຊາຕານິ ອຣູປເສກ຺ຂານໍປິ ສນ຺ຕິເຍວ. ກາມຣູປເສກ຺ຂານໍ ປນ ວຕ຺ຕພ຺ພເມວ ນຕ຺ຖິ. ຕສ຺ມາ ເຕສໍ ປຊຫນວເສນ ອຸປຣິມຄ຺ຄ ຜລວິຣຕີນໍ ທຸຈ຺ຈຣິຕປ຺ປຫານໍ ທຏ຺ຐພ຺ພໍ. ກາມາວຈຣກຸສເລສ຺ເວວ, ນປນ ກາມາວຈຣວິປາກກ຺ຣິຍຈິຕ຺ເຕສຸ, ນາປິມຫຄ຺ຄຕຈິຕ຺ເຕສູຕິ ອຘິປ຺ປາໂຍ. ກາມາວຈຣກຸສເລສຸປິ ກາມຠູມິຍໍ ອຸປ຺ປນ຺ເນສຸເອວ, ນຣູປາຣູປຠູມິຍໍ ອຸປ຺ປນ຺ເນສຸ. ນ ຫິ ພ຺ຣຫ຺ມານໍ ວິຣມິຕພ຺ພວຕ຺ຖຸ ສງ຺ຂາຕານິ ກາຍວຈີທຸຈ຺ຈຣິຕານິນາມ ອຕ຺ຖິ. ນຈ ໂລກິຍວິຣຕິໂຍ ວິຣມິຕພ຺ພ ວຕ຺ຖຸຣຫິເຕສຸ ປຸຄ຺ຄເລສຸ ປວຕ຺ຕນ຺ຕີຕິ. ອຸປຣິ ຉກາມາວຈຣເທເວ ສຸປິ ນປວຕ຺ຕນ຺ຕີຕິ ວທນ຺ຕິ. ຕໍ ກຖາວຕ຺ຖຸມ຺ຫິ ວິຈາຣິຕເມວ. ຍທິ ເອວໍ ມນຸສ຺ສໂລເກປິ ຕີສຸ ເຫຏ຺ຐິມຜລຏ຺ເຐສຸ ຕາສໍ ອປ຺ປວຕ຺ຕິ ອາປຊ຺ຊຕິ. ນ ຫິ ເຕສໍປິ ປາຓາຕິປາຕາທີນິ ວິຣມິຕພ຺ພວຕ຺ຖູນິນາມ ອຕ຺ຖີຕິ. ສຈ຺ຈໍ, ອິຘ ປນ ສຕ຺ຕວິຘອາປຕ຺ຕິກ຺ຂນ຺ຘາປິ ວິຣມິຕພ຺ພວຕ຺ຖຸຏ຺ຐາເນ ຐິຕາ. ຕຖາ ຕິວິຘກຸຫນວຕ຺ຖູນິຈ. ຕານິຈ ການິຈິ ເຕສໍ ຜລຏ຺ຐານໍປິ ສາຘາຣຓານິເອວ. ມນຸສ຺ສານຎ຺ຈ ຍານິ ການິຈິ ຕສ຺ສ ຕສ຺ສ ສມາທິນ຺ນສ຺ສ ສິກ຺ຂາປທສ຺ສ ວຕ຺ຖູນິປິ ວິຣມິຕພ຺ພວຕ຺ຖູນິເອວ. ຍານິປິ ກາມເສກ຺ຂານໍ ກາຍວາຈາ ວິປ຺ຜນ຺ທນກຣານິ ກິເລສຊາຕານິ ສມຸຈ຺ເຉທວິຣຕີນໍ ວຕ຺ຖຸຠູຕານິ ສນ຺ຕິ. ຕານິ ເຕສໍ ຕທງ຺ຄ ວິຣຕີນໍປິ ວຕ຺ຖູນິເອວາຕິ. ກທາຈິ ສນ຺ທິສ຺ສນ຺ຕີຕິ ສມາທານສມ຺ປຕ຺ຕວິຣຕີນໍ ອຎ຺ຎຕຣວເສນ ປວຕ຺ຕກາເລເອວ ສນ຺ທິສ຺ສນ຺ຕິ. ເອວໍ ສນ຺ທິສ຺ສ ມານາປິ ຠິນ຺ນາຣມ຺ມຓຕ຺ຕາ ນເອກໂຕ ຫຸຕ຺ວາ ສນ຺ທິສ຺ສນ຺ຕີຕິ ວຸຕ຺ຕໍ ວິສຸໍ ວິສຸນ຺ຕິ. ວິສຸໍວິສຸໍ ສນ຺ທິສ຺ສມານາປິ ເອເກກທຸຈ຺ຈຣິຕປ຺ປຫານວເສເນວ ສນ຺ທິສ຺ສນ຺ຕິ. ນ ໂລກຸຕ຺ຕເຣສຸ ວິຍ ສພ຺ພຖາປີຕິ ທຏ຺ຐພ຺ພໍ.

໑໒໑. ອປ຺ປນາປຕ຺ຕານໍ ອປ຺ປມຎ຺ຎານໍ ໂສມນສ຺ສສຫຄຕຠາໂວວ ວິຠງ຺ເຄ ວຸຕ຺ໂຕຕິ ວຸຕ຺ຕໍ ປຎ຺ຈມຊ຺ຌານວຊ຺ຊິຕມຫຄ຺ຄຕຈິຕ຺ເຕສູຕິ. ເອຕາຫິ ປຣສຕ຺ຕານໍ ເຫຕຸ ອຘິມຕ຺ຕພ຺ຍາປາຣາ ໂຫນ຺ຕິ, ຕສ຺ມາ ອຕິສນ຺ຕາຍ ນິພ຺ຍາປາຣາຍ ປຎ຺ຈມຊ຺ຌານຸເປກ຺ຂາຍ ສຫ ນປວຕ຺ຕນ຺ຕີຕິ. ອປ຺ປນາປຸພ຺ພຠາຄຠູຕານໍ ປນ ຕາສໍ ອຸເປກ຺ຂາເວທນາຍປິ ສມ຺ປໂຍໂຄ ອຏ຺ຐກຖາຍໍ ອນຸຎ຺ຎາໂຕເຍວາຕິ ວຸຕ຺ຕໍ ກາມາວຈຣ.ລ. ຈິຕ຺ເຕສຸຈາຕິ. ກທາຈີຕິ ກາຣຸຎ຺ຎປ຺ປກຕິກສ຺ສ ອນິສ຺ສຸກິໂນຈ ປເຣສໍ ວິປຕ຺ຕິສມ຺ປຕ຺ຕິທສ຺ສນກາເລ. ນານາຫຸຕ຺ວາ ຊາຍນ຺ຕີຕິ ເຕສໍ ວິປຕ຺ຕິທສ຺ສນກາເລ ອນຸກມ຺ປນວເສນ ກຣຸຓາ ເອວ ຊາຍຕິ, ນມຸທິຕາ. ສມ຺ປຕ຺ຕິທສ຺ສນກາເລ ປນ ໂມທນວເສນ ມຸທິຕາວ ຊາຍຕິ, ນກຣຸຓາຕິ ເອວໍ ວິສຸໍ ວິສຸໍ ຫຸຕ຺ວາ ຊາຍນ຺ຕີຕິ ອຕ຺ໂຖ. ຍສ຺ມາ ປເນຕາ ໂທສສມຸຏ຺ຐິຕານໍ ວິຫິໍສາ ອຣຕີນໍ ນິສ຺ສຣຓຠູຕາຕິ ສຸຕ຺ຕນ຺ເຕສຸ ວຸຕ຺ຕາ. ໂທມນສ຺ສປຏິປກ຺ຂຎ຺ຈໂສ ມນສ຺ສເມວ ໂຫຕິ. ຕສ຺ມາ ຕາສໍ ອປ຺ປນາປຸພ຺ພຠາຄຠູຕານໍປິ ນິຈ຺ຈໍ ໂສມນສ຺ສໂຍຄເມວ ເກຈິ ອິຈ຺ຉນ຺ຕີຕິ ວຸຕ຺ຕໍ ອຸເປກ຺ຂາສຫຄເຕສຸ.ລ. ເກຈິ ວທນ຺ຕີຕິ. ໂສ ປນ ເຕສໍ ວາໂທ ອຏ຺ຐກຖາຍປິ ສຫ ວິຣຸທ຺ໂຘ. ຕສ຺ມາ ຕໍ ພຫູ ວິຎ຺ຎຸໂນ ນ ສມ຺ປຏິຈ຺ຉນ຺ຕີຕິ ກຕ຺ວາ ໂສວາໂທ ເຖເຣນ ເກຈິວາໂທນາມ ກໂຕ. ຍສ຺ມາຈ ສພ຺ເພສໍປິ ໂລກິຍ ໂລກຸຕ຺ຕຣຊ຺ຌານານໍ ປຸພ຺ພຠາຄ ຠາວນາ ນາມ ອປ຺ປນາສນ຺ນກາເລເອວ ໂສມນສ຺ສຊ຺ຌານານໍ ປຸພ຺ພຠາຄາ ໂສມນສ຺ສສຫຄຕາ ໂຫນ຺ຕິ. ອຸເປກ຺ຂາຌານານໍ ປຸພ຺ພຠາຄາ ອຸເປກ຺ຂາສຫຄຕາ ໂຫນ຺ຕິ. ອນາສນ຺ນກາເລ ປນ ສພ຺ເພສໍປິ ເຕສໍ ປຸພ຺ພຠາຄາ ກທາຈິ ໂສມນສ຺ສສຫຄຕາ, ກທາຈິ ອຸເປກ຺ຂາສຫຄຕາໂຫນ຺ຕິ. ຕສ຺ມາ ໂສ ວາໂທ ເກຈິວາໂທວ ກາຕຸໍ ຍຸຕ຺ໂຕຕິ. ເອຕ຺ຖຈ ສພ຺ພານິປິ ສມຖວິປສ຺ສນາຠາວນາຈິຕ຺ຕານິນາມ ອາທິມ຺ຫິ ເຍຠຸຍ຺ເຍນ ອຸເປກ຺ຂາສຫຄຕານິເອວ ຠເວຍ຺ຍຸໍ, ຍທິຍິ ຕານິ ອາທິໂຕເຍວ ປຏ຺ຐາຍ ໂສມນສ຺ສສຫຊາຕານິ ສິຍຸໍ. ຕທາ ອິເມ ສຕ຺ຕາ ໂສ ມນສ຺ສຊາເຕສຸ ກມ຺ເມສຸ ອນຠິຣຕານາມ ນຕ຺ຖີຕິ ອຎ຺ຎໍ ກມ຺ມໍ ຉຑ຺ເຑຕ຺ວາ ຠາວນາກມ຺ມເມວ ອນຸຍຸຎ຺ເຊຍ຺ຍຸນ຺ຕິ. ປຈ຺ຉາ ປນ ອຕ຺ຕໂນ ຠາວນາຍ ປຸພ຺ພາປຣິຍວິເສສທສ຺ສນກາເລເອວ ໂສມນສ຺ສ ສຫຊາຕານິ ຠວນ຺ຕິ. ປຏິກູລາ ຣມ຺ມເຓສຸ ປນ ອສຸຠຠາວນາຈິຕ຺ເຕສຸ ທຸກ຺ຂິຕສຕ຺ຕາຣມ຺ມເຓສຸຈ ກຣຸຓາຠາວນາຈິຕ຺ເຕສຸ ວຕ຺ຕພ຺ພເມວ ນຕ຺ຖິ. ອປິຈ ອິມາ ກຣຸຓາມຸທິຕານາມ ປກຕິກາເລປິ ອຸປ຺ປຊ຺ຊນ຺ຕິເຍວ. ຕາສຸ ປນ ມຸທິຕາ ຕາວ ອິຏ຺ຐສມ຺ປຕ຺ຕິວິສຍາຕິ ສາເຍຠຸຍ຺ເຍນ ໂສມນສ຺ສ ສຫຊາຕາຕິ ຍຸຕ຺ຕເມຕໍ. ກຣຸຓາ ປນ ອນິຏ຺ຐວິປຕ຺ຕິວິສຍາຕິ ສາ ເຍຠຸຍ຺ເຍນ ອຸເປກ຺ຂາສຫຊາຕາ ເອວ ສິຍາ. ນຈ ເອຕາ ປຣສຕ຺ຕເຫຕຸ ອຘິມຕ຺ຕ ພ຺ຍາປາຣາຕິ ກຕ຺ວາ ອຸເປກ຺ຂາເວທນາຍ ສຫ ວິຣຸທ຺ຘາເອວາຕິ ສກ຺ກາ ວຕ຺ຕຸໍ. ສາ ຫິ ອປ຺ປນໍ ອປຕ຺ຕາ ເວທນຸເປກ຺ຂານາມ ອາຣມ຺ມຓຣສານຸຠວເນເອວ ນິພ຺ຍາປາຣາໂຫຕິ. ນ ອຎ຺ຎກິຈ຺ເຈສຸ. ຕຖາ ຫິ ສຕ຺ຕາ ອຸເປກ຺ຂາສຫຄຕ ຈິຕ຺ເຕຫິ ອທິນ຺ນໍປິ ອາທິຍນ຺ຕິ, ທານໍປິ ເທນ຺ຕິ, ອຎ຺ຎານິປິ ມຫນ຺ຕານິ ປຸຎ຺ຎາປຸຎ຺ຎກມ຺ມານິ ກໂຣນ຺ຕິເຍວາຕິ. ຕສ຺ມາ ອປ຺ປນາ ປຕ຺ຕານຎ຺ເຎວ ຕາສໍ ເວທນຸເປກ຺ຂາຍ ສຫ ວິຣຸທ຺ຘຠາໂວ ວຕ຺ຕຸໍ ຍຸຕ຺ໂຕຕິ.

[໘໐] ເອຕ຺ຕາວຕາ ຍໍ ວຸຕ຺ຕໍ ວິຠາວນິຍໍ

‘‘ກຣຸຓາມຸທິຕາ ຠາວນາກາເລ ອປ຺ປນາວີຖິໂຕ ປຸພ຺ເພ ປຣິຈຍວເສນ ອຸເປກ຺ຂາສຫຄຕຈິຕ຺ເຕຫິປິ ປຣິກມ຺ມໍ ໂຫຕິ. ຍຖາຕໍ ປຄຸຓຄນ຺ຖໍ ສຊ຺ຌາຍນ຺ຕສ຺ສ ກທາຈິ ອຎ຺ຎວິຫິ ຕສ຺ສາປິ ສຊ຺ຌາຍນໍ, ຍຖາຈ ປຄຸຓວິປສ຺ສນາຍ ສງ຺ຂາເຣ ສມ຺ມສນ຺ຕສ຺ສກທາຈິ ປຣິຈຍພເລນ ຎາຓວິປ຺ປຍຸຕ຺ຕຈິຕ຺ເຕຫິປິ ສມ຺ມສນນ຺ຕິ ອຸເປກ຺ຂາ ສຫຄຕກາມາວຈເຣສຸ ກຣຸຓາ ມຸທິຕານໍ ອສມ຺ຠວວາໂທ ເກຈິວາໂທ ກໂຕ’’ຕິ. ຕໍ ປຏິກ຺ຂິຕ຺ຕໍ ໂຫຕີຕິ ທຏ຺ຐພ຺ພໍ.

ກິຎ຺ຈາປິ ກສິຓນິມິຕ຺ຕາທີນິ ອາຣມ຺ມຓານິ ອຄມ຺ຠີຣານິເອວ ໂຫນ຺ຕິ. ຕຖາປິ ໂຍຄກມ຺ມພເລນ ຈິຕ຺ຕສມາຘານພເລນ ກິເລສ ທູຣີຠາເວນຈ ຕທາຣມ຺ມເຓສຸ ຌານຈິຕ຺ເຕສຸ ຎາຓໍ ເອກນ຺ເຕນ ປວຕ຺ຕ ຕິເຍວາຕິ ອາຫ ສພ຺ເພສຸປິ ປຎ຺ຈ.ລ. ຈິຕ຺ເຕສຸຈາຕິ.

໑໒໒. ຕໂຍ ວິຣຕິຘມ຺ມາ. ທ຺ວຍໍ ອປ຺ປມຎ຺ຎາຍຸຄຬໍ. ເອວໍ ໂສ ຠຓເຈຕສິກາ ໂສຠເຓສ຺ເວວ ຈິຕ຺ເຕສຸ ຈຕຸຘາ ຈຕູຫິ ປກາເຣຫິ ສມ຺ປຍຸຕ຺ຕາຕິ ໂຍຊນາ. ອິທານິ ສພ຺ເພສໍປິ ເຈໂຕ ຍຸຕ຺ຕານໍ ນິຍຕາ ນິຍຕໂຍຄິວິຠາຄໍ ທສ຺ເສຕຸໍ ອິສ຺ສາຕິອາທິມາຫ. ກຣຸຓາ ອາທິ ຍສ຺ສາຕິ ກຣຸຓາທິ. ອປ຺ປມຎ຺ຎາ ທ຺ວຍໍ. ອິສ຺ສາມຈ຺ເຉຣກຸກ຺ກຸຈ຺ຈານິຈ ວິຣຕິໂຍຈ ກຣຸຓາທິຈ ອິສ຺ສາມຈ຺ເຉ ຣກຸກ຺ກຸຈ຺ຈວິຣຕິກຣຸຓາທໂຍ. ເຕ ນານາຈ ຊາຍນ຺ຕິ, ກທາຈິຈ ຊາຍນ຺ຕິ. ມາໂນຈ ກທາຈິເອວ ຊາຍຕິ. ຖິນມິທ຺ຘຎ຺ຈ ຕຖາ ກທາຈິ ເອວ ຊາຍຕິ. ຊາຍມານໍ ປນ ອຎ຺ຎມຎ຺ຎໍ ສເຫວ ຊາຍຕິ. ນນານາຕິ ໂຍຊນາ. ເອຕ຺ຖຈ ອປ຺ປມຎ຺ຎາວິຣຕີນໍ ນານາ ກທາຈິ ໂຍໂຄ ເຫຏ຺ຐາຈ ວຸຕ຺ໂຕ. ອຸປຣິຈ ວກ຺ຂຕິ. ອິສ຺ສາທີນໍຈ ອຸປຣິ ວກ຺ຂຕິ. ມານຖິນມິທ຺ຘານໍ ປນ ອິຘ ວຕ຺ຕພ຺ໂພຕິ. ຕຕ຺ຖ ມາໂນ ຈຕູສຸ ທິຏ຺ຐິວິປ຺ປຍຸຕ຺ເຕສຸ ລພ຺ຠມາໂນປິ ກທາຈິ ເຕສໍ ເສຍ຺ໂຍ ຫມສ຺ມີຕິອາທິນາ ປວຕ຺ຕກາເລເອວ ລພ຺ຠຕິ, ນອຎ຺ຎທາ. ຖິນມິທ຺ຘໍ ປຎ຺ຈສຸ ສສງ຺ຂາຣິເກສຸ ລພ຺ຠມານໍປິ ກທາຈິ ເຕສໍ ນິທ຺ທາຕິຠູຕວເສນ ອກມ຺ມຎ຺ຎຕາຍ ປວຕ຺ຕິກາເລເອວ ລພ຺ຠຕິ. ນ ອຎ຺ຎທາ. ຕທາ ລພ຺ຠມານໍປນ ທ຺ວຍໍ ສເຫວ ລພ຺ຠຕິ. ນ ນານາຕິ.

[໘໑] ວິຠາວນິຍໍ ປນ

‘‘ຖິນມິທ຺ຘໍ ກທາຈິ ອິສ຺ສາມຈ຺ເຉຣກຸກ຺ກຸຈ຺ເຈຫິເຈວ ມາເນນຈ ສຫ ຊາຍຕິ. ກທາຈິ ເຕຫິ ເຕນຈ ນານາ ຊາຍຕີ’’ຕິ ໂຍຊນາ ວຸຕ຺ຕາ. ສາ ສາຣໂຕ ນ ປຈ຺ເຈຕພ຺ພາ.

ນ ຫິ ເຕຫິ ເຕນຈ ຕສ຺ສ ສຫຠາໂວ ນານາຠາໂວຈ ກິຈ຺ຈາຣມ຺ມຓວິໂຣຘາວິໂຣຘຠາເວນ ສິທ຺ໂຘຕິ.

ຍາຈ ຏີກາຍໍ

ມາໂນຈ ຖິນມິທ຺ຘຎ຺ຈ ກທາຈິ ນານາ ຊາຍຕິ. ກາຣຓໍ ວຸຕ຺ຕເມວ. ໂຍຊນາ ວຸຕ຺ຕາ. ສາປິ ນ ສຸນ຺ທຣາ. ກທາຈິ ສຫຊາຍຕີຕິ.

ຍຖາວຸຕ຺ຕານຸສາເຣນາຕິ ສຕ຺ຕສພ຺ພຕ຺ຖຍຸຊ຺ຊນ຺ຕີຕິອາທິນາ ວຸຕ຺ຕປ຺ປກາຣໍ ອນຸສາເຣນ ເສສາຕິ ເອກາທສຫິ ອນິຍຕ ໂຍຄີຫິ ອວເສສາ ເອກຈຕ຺ຕາລີສຘມ຺ມາ. ເຕ ຍຖາວຸຕ຺ຕານຸສາເຣນ ອຕ຺ຕນາ ລພ຺ຠມານ ຈິຕ຺ຕຸປ຺ປາເທສຸ ອນິຍຕໂຍຄິໂນ ເວທິຕພ຺ພາຕິ ໂຍຊນາ.

໑໒໓. ເອວໍ ເຈຕສິການໍ ໂຍຄຏ຺ຐານປຣິຈ຺ຉິນ຺ທນວເສນ ສມ຺ປໂຍຄນຍໍ ທສ຺ເສຕ຺ວາ ອິທານິ ຍຸຕ຺ຕຘມ຺ມຣາສິປຣິຈ຺ຉິນ຺ທນວເສນ ສງ຺ຄຫ ນຍໍ ທສ຺ເສນ຺ໂຕ ສງ຺ຄຫຎ຺ຈາຕິອາທິມາຫ. ອິທານິ ເຕສໍ ສງ຺ຄຫຎ຺ຈ ຍຖາຣຫໍ ປວກ຺ຂາມີຕິ ໂຍຊນາ. ຉຕ຺ຕິໍສາຕິອາທິ ສງ຺ຄຫນຍສ຺ສ ອຸທ຺ເທສຄາຖາ. ສຕ຺ຕປຎ຺ຎຕ຺ຕາຣມ຺ມຓາ ອປ຺ປມຎ຺ຎາ ນິພ຺ພານາ ຣມ຺ມເຓສຸ ນລພ຺ຠນ຺ຕິຕິ ວຸຕ຺ຕໍ ອປ຺ປມຎ຺ຎາວຊ຺ຊິຕາຕິ ຕຖາ ອຏ຺ຐສຸ ທຸຕີຍຊ຺ຌານິກຈິຕ຺ເຕສຸ ວິຕກ຺ກວຊ຺ຊາ ອຎ຺ຎສມານາ ທ຺ວາທສເຈຕ ສິກາ ອປ຺ປມຎ຺ຎາວຊ຺ຊິຕາ ເຕວີສຕິ ໂສຠຓເຈຕສິກາເຈຕິ ປຎ຺ຈຕ຺ຕິໍສ ຘມ຺ມາ ສງ຺ຄຫໍ ຄຈ຺ຉນ຺ຕີຕິອາທິນຍໍ ຕຖາສທ຺ເທນ ນິທ຺ທິສຕິ. ເຕເອວາຕິ ວິຕກ຺ກ ວິຈາຣ ປີຕິສຸຂວຊ຺ຊາ ອຸເປກ຺ຂາສຫຄຕາ ເຕ ເອວ ເຕຕ຺ຕິໍສຘມ຺ມາ. ອຏ຺ຐສູຕິ ເອຕ຺ຖ ອຏ຺ຐຈ ອຏ຺ຐຈ ອຏ຺ຐາຕິ ເອກເສສນິທ຺ເທໂສ, ວິຈ຺ຉາໂລປນິທ຺ເທໂສວາ ທຏ຺ຐພ຺ໂພ. ປຎ຺ຈກຊ຺ຌານ ວເສນາຕິ ປາຬິຍໍ ປຎ຺ຈກນເຍນ ວຸຕ຺ຕສ຺ສ ຌານເຠທສ຺ສ ວເສນ, ຈຕຸກ຺ກນເຍນ ວຸຕ຺ຕສ຺ສ ຌານເຠທສ຺ສ ວເສນ ປນ ຈຕຸຘາວ ສງ຺ຄໂຫ ໂຫຕີຕິ ອຘິປ຺ປາໂຍ. ທ຺ວີສຸ ຣູປປຖມຊ຺ຌານລາຠີສຸ ທຸຕີຍຊ຺ຌານໍ ອຸປ຺ປາເທນ຺ເຕສຸ ມນ຺ໂທ ວິຕກ຺ກໂມ ອຕິກ຺ກມິຕຸໍ ສກ຺ໂກຕິ. ຕສ຺ສ ຈຕຸຣງ຺ຄິກໍ ທຸຕີຍຊ຺ຌານໍ ອຸປ຺ປຊ຺ຊຕິ. ຕິກ຺ຂປຎ຺ໂຎ ປນ ວິຕກ຺ກ ວິຈາເຣ ເອກໂຕ ອຕິກ຺ກມິຕຸໍ ສກ຺ໂກຕິ. ຕສ຺ສ ຕິຍງ຺ຄິກໍ ທຸຕີຍຊ຺ຌານໍ ອຸປ຺ປຊ຺ຊຕີຕິ ອຍໍ ເຕສໍ ນຍານໍ ວິເສໂສ.

໑໒໔. ກິຈ຺ຈາຣມ຺ມຓວິຣຸທ຺ຘຕ຺ຕາ ວິຣຕິໂຍ ມຫຄ຺ຄເຕສຸ ນຸປ຺ປຊ຺ຊນ຺ຕີຕິ ອາຫ ວິຣຕິຕ຺ຕຍວຊ຺ຊິຕາຕິ. ວິຣຕິໂຍ ຫິ ກາຍວຈີ ວິໂສຘນກິຈ຺ຈາ ໂຫນ຺ຕິ. ມຫຄ຺ຄຕຊ຺ຌານານິ ປນ ສຸວິສຸທ຺ຘກາຍວຈີ ປໂຍຄສ຺ເສວ ຈິຕ຺ຕວິໂສຘນກິຈ຺ຈານິ. ວິຣຕິໂຍຈ ວີຕິກ຺ກມິຕພ຺ພ ວຕ຺ຖຸໍວາ ນິພ຺ພານໍວາ ອາຣພ຺ຠ ປວຕ຺ຕນ຺ຕິ. ມຫຄ຺ຄຕຊ຺ຌານານິ ປນ ປຎ຺ຎຕ຺ຕິ ໂຍວາ ມຫຄ຺ຄຕຘມ຺ເມວາຕິ.

໑໒໕. ກິຈ຺ຈາຣມ຺ມຓວິ ຣຸທ຺ຘຕ຺ຕາເຍວ ວິຣຕິອປ຺ປມຎ຺ຎາໂຍ ເອກສ຺ມິໍ ຈິຕ຺ເຕ ທ຺ເວ ນລພ຺ຠນ຺ຕີຕິ ວຸຕ຺ຕໍ. ອປ຺ປມຎ຺ຎາ ວິຣຕິໂຍ ປເນຕ຺ຖ.ລ. ໂຍເຊຕພ຺ພາຕິ. ວິຣຕິໂຍ ເອກນ຺ເຕນ ທຸສ຺ສິລ຺ຍປ຺ປຫານ ກິຈ຺ຈຕ຺ຕາ ຕປ຺ປຫານ ກິຈ຺ຈຣຫິເຕສຸ ໂລກິຍາພ຺ຍາກເຕສຸ ນລພ຺ຠນ຺ຕີຕິ ວຸຕ຺ຕໍ ວິຣຕິວຊ຺ຊິຕາຕິ. ປຎ຺ຈສິກ຺ຂາປທາ ກຸສລາເຍວາຕິ ຫິ ປາຬິຍໍ ວຸຕ຺ຕໍ. ອິທຎ຺ຈ ໂລກິຍສິກ຺ຂາປທານິ ສນ຺ຘາຍ ວຸຕ຺ຕນ຺ຕິ ທຏ຺ຐພ຺ພໍ. ອປ຺ປມຎ຺ຎານໍ ສຕ຺ຕປຎ຺ຎຕ຺ຕາຣມ຺ມຓຕ຺ຕາ ມຫາວິປາການຎ຺ຈ ເອກນ຺ຕ ປຣິຕ຺ຕາຣມ຺ມຓຕ຺ຕາ ຕາສໍ ເຕສຸ ສມ຺ຠໂວ ນຕ຺ຖີຕິ ວຸຕ຺ຕໍ ອປ຺ປມຎ຺ຎາ ວິຣຕິວຊ຺ຊິຕາຕິ. ນນຸ ກາມກຸສລໍ ສຕ຺ຕປຎ຺ຎຕ຺ຕາທິ ອາຣມ຺ມຓໍປິ ໂຫຕີຕິ ຕພ຺ພິປາເກນປິ ເຕນ ສທິສາ ຣມ຺ມເຓນ ຠວິຕພ຺ພນ຺ຕິ. ນ. ວິກປ຺ປຣຫິຕຕ຺ຕາ. ປຎ຺ຎຕ຺ຕິໂຍ ຫິ ອວິຊ຺ຊມານຕ຺ຕາ ມຫຄ຺ຄຕານຸຕ຺ຕຣຘມ຺ມາຈ ສຓ຺ຫສຸຂຸມຘມ຺ມຕ຺ຕາ ຕຖາ ຕຖາ ວິກປ຺ເປຕ຺ວາວາ ປຏິວິຊ຺ຌິຕ຺ວາວາ ຄຓ຺ຫນ຺ຕານໍ ກຸສລາທີນໍ ເອວ ອາຣມ຺ມຓຠູຕາ ໂຫນ຺ຕິ. ກາມວິປາການິ ປນ ສຍໍ ອຕິທຸພ຺ພລຕາຍ ອາຣມ຺ມຓໍ ວິກປ຺ເປຕ຺ວາ ວິຄເຫຕຸໍ ນສກ຺ໂກນ຺ຕິ, ກຸໂຕ ປຏິວິຊ຺ຌິຕ຺ວາ ຄເຫຕຸໍ. ຕສ຺ມາ ຕານິ ປຎ຺ຎຕ຺ຕິໂຍວາ ມຫຄ຺ຄຕານຸຕ຺ຕຣຘມ຺ເມວາ ອາລມ຺ພິຕຸໍ ນ ສກ຺ໂກນ຺ຕີຕິ ທຏ຺ຐພ຺ພໍ. ມຫຄ຺ຄຕວິປາການິ ປນ ວິກປ຺ປຣຫິຕານິປິ ອປ຺ປນາປຕ຺ຕກມ຺ມວິເສ ສນິພ຺ພຕ຺ຕຕ຺ຕາ ຠາວນາພລນິມ຺ມິຕານິ ປຎ຺ຎຕ຺ຕິວິເສສານິ ອາລມ຺ພິຕຸໍ ສກ຺ໂກນ຺ຕີຕິ.

[໘໒] ວິຠາວນິຍໍ ປນ

ກາມຕຓ຺ຫາຘິນກມ຺ມຊນິຕຕ຺ຕາ ກາມວິປາການິ ກາມຕຓ຺ຫາຍ ອາຣມ຺ມຓຠູເຕ ກາມຘມ຺ເມເອວ ອາລມ຺ພິຕຸໍ ລຠນ຺ຕີຕິ ອຘິປ຺ປາເຍນ ‘‘ກາມຕຓ຺ຫາຘິນສ຺ສ ຜລຠູຕຕ຺ຕາ’’ຕິ ວຕ຺ວາ ທາສິປຸຕ຺ໂຕປມາຍ ຕທຕ຺ຖໍ ວິຠາເວຕິ. ຕໍ ວິຈາເຣຕພ຺ພໍ.

ເອວຎ຺ຫິ ສຕິ ມຫຄ຺ຄຕວິປາການິປິ ຣູປາຣູປຕຓ຺ຫາຘິນ ກມ຺ມຊນິຕານິ ເອວ ໂຫນ຺ຕີຕິ ຕານິປິ ຣູປາຣູປຕຓ຺ຫານໍ ອາຣມ຺ມຓຠູເຕ ມຫຄ຺ຄຕ ຘມ຺ເມເອວ ອາລມ຺ເພຍ຺ຍຸນ຺ຕິ. ອປິຈ, ກາມຕຓ຺ຫາປິ ກາມຘມ຺ເມເອວ ອາຣມ຺ມຓໍ ກໂຣຕິ. ນ ປຎ຺ຎຕ຺ຕິຘມ຺ເມຕິ ນຕ຺ຖິ. ນຈ ອິຕ຺ຖິປຸຣິສາທິ ຫຕ຺ຖ ປາທາທິ ປຎ຺ຎຕ຺ຕີສຸ ອສ຺ສາທວເສນ ປວຕ຺ຕາ ຕຓ຺ຫາ ກາມຕຓ຺ຫາ ນາມ ນໂຫຕີຕິ ອຕ຺ຖິ. ສຸເຠຕິ ກຸສເລ. ມເນຕິ ນິທ຺ຘາຣເຓ ຠຸມ຺ມໍ. ສຸເຠ ກ຺ຣິເຍ ປາເກຕິ ນິທ຺ຘາຣຓີຍໍ ທຏ຺ຐພ຺ພໍ. ສເຫຕຸ. ລ. ມເນ ທ຺ວາທສຘາວ ສງ຺ຄໂຫຕິວາ ໂຍເຊຕພ຺ພໍ. ນວິຊ຺ຊນ຺ເຕຕ຺ຖາຕິ ວຊ຺ຊິຕານໍ ສງ຺ຄໂຫ. ເອຕ຺ຖາຕິ ໂສຠຓຈິຕ຺ເຕສຸ. ທ຺ວຍນ຺ຕິ ວິຣຕິອປ຺ປມຎ຺ຎາທຸກໍ. ອນຸຕ຺ຕເຣຕິ ວິເສສການໍ ສງ຺ຄໂຫ. ຌານ ຘມ຺ມາຕິ ວິຕກ຺ກາທໂຍ. ມຊ຺ຌິເມ ມຫຄ຺ຄເຕ ອປ຺ປມຎ຺ຎາຈ ຌານຘມ຺ມາ ຈ. ປຣິຕ຺ເຕສຸ ກາມໂສຠເຓສຸ ອປ຺ປມຎ຺ຎາຈ ວິຣຕິ ຎາຓປີຕິ ໂຍຈ ວິເສສກາ, ສງ຺ຄຫນຍ ເຠທກາຣກາຕິ ອຕ຺ໂຖ.

໑໒໖. ສຕ຺ຕຣສຘມ຺ມາ ໂລຠທິຏ຺ຐີຫິ ສທ຺ຘິໍ ເອກູນວີສຕິ ຫຸຕ຺ວາ ສງ຺ຄຫໍ ຄຈ຺ຉນ຺ຕີຕິ ໂຍຊນາ. ປີຕິວຊ຺ຊິຕາ ອຎ຺ຎສມານາ ທ຺ວາທສ ເຈຕສິກາ ອກຸສລສາຘາຣຓາ ຈຕ຺ຕາໂຣຈາຕິ ໂສຬສຘມ຺ມາ ໂລຠທິຏ຺ຐີຫິ ສຫ ອຏ຺ຐາຣສ ຫຸຕ຺ວາ ສງ຺ຄຫໍ ຄຈ຺ຉນ຺ຕີຕິ ໂຍຊນາ. ອິສ຺ສາມຈ຺ຉຣິຍ ກຸກ຺ກຸຈ຺ຈານິ ກິຈ຺ຈໂຕ ອາຣມ຺ມຓໂຕ ຈ ຠິນ຺ນານິ ໂຫນ຺ຕີຕິ ວຸຕ຺ຕໍ ອິສ຺ສາ.ລ. ໂຍເຊຕພ຺ພານີຕິ. ສພ຺ເພສຸປິ ອກຸສລຈິຕ຺ຕຸປ຺ປາເທສຸ ສມ຺ປຍຸຕ຺ຕຘມ຺ມາ ຘມ຺ມໂຕ ອສທິສາເອວ ໂຫນ຺ຕິ. ຄຓນໂຕ ປນ ເອກຈ຺ເຈ ເອກຈ຺ເຈຫິ ສທິສາ ເອວ ໂຫນ຺ຕີຕິ ວຸຕ຺ຕໍ ທ຺ວາທສ.ລ. ສງ຺ຄຫິຕາຠວນ຺ຕີຕິ. ເອຕ຺ຖຈ ປຎ຺ຈສຸ ອສງ຺ຂາຣິເກສຸ ປຖມທຸຕີເຍສຸ ເອກູນວີສຕິ. ຕຕີຍຈຕຸຕ຺ເຖສຸ ອຏ຺ຐາຣສ. ປຎ຺ຈເມ ວີສຕິ. ປຎ຺ຈສຸ ສສງ຺ຂາຣິເກສຸ ປຖມທຸຕີເຍສຸ ເອກວີສຕິ. ຕຕີຍຈຕຸຕ຺ເຖສຸ ວີສຕິ. ປຎ຺ຈເມ ທ຺ວາວີສຕິ. ໂມມູຫທ຺ວເຍ ປນ຺ນຣສາຕິ ເອວໍ ອກຸສເລສຸ ສຕ຺ຕ ສງ຺ຄຫາ ຠວນ຺ຕິ. ເຕນາຫ ເອກູນວີສາຕິອາທິໍ. ສາຘາຣຓາຕິ ສພ຺ພາ ກຸສລສາຘາຣຓາ. ສມານາຕິ ອຎ຺ຎສມານາ. ອປເຣຕິ ຉນ຺ທປີຕິອຘິໂມກ຺ເຂ ຖເປຕ຺ວາ ເອກຈ຺ເຈ.

໑໒໗. ຫສນຈິຕ຺ເຕຕິ ຫສິຕຸປ຺ປາທຈິຕ຺ເຕ. ໂວຏ຺ຐພ຺ພເນຕິ ມໂນທ຺ວາຣາວຊ຺ຊເນ. ສຸຂສນ຺ຕີຣເຓຕິ ໂສມນສ຺ສ ສນ຺ຕີຣເຓ. ມໂນ ຘາຕຸຕ຺ຕິກາ ເຫຕຸກ ປຏິສນ຺ຘິ ຍຸຄເຬຕິ ປຎ຺ຈທ຺ວາຣາວຊ຺ຊນ ສມ຺ປຏິຈ຺ຉນທ຺ວຍສງ຺ຂາເຕ ມໂນຘາຕຸຕ຺ຕິເກເຈວ ອຸເປກ຺ຂາ ສນ຺ຕີຣຓ ທ຺ວຍສງ຺ຂາເຕ ອເຫຕຸກ ປຏິສນ຺ຘິຍຸຄເຬຈ. ສພ຺ພຕ຺ຖ ສພ຺ເພສຸ ອເຫຕຸເກສຸ ສຕ຺ຕ, ຕໂຕ ເສສາ ປກິຓ຺ຓກາ ປນ ຍຖາຣຫໍ ຍຸຊ຺ຊນ຺ຕິ, ອິຕິ ເຕຕ຺ຕິໍສ ວິຘສງ຺ຄໂຫ ມຍາ ວຸຕ຺ໂຕຕິ ໂຍຊນາ.

໑໒໘. ອິທານິ ອຍໍ ເຈຕສິກນິທ຺ເທໂສຕິ ກຕ຺ວາ ຈິຕ຺ຕສ຺ສ ວິຍ ເອກສ຺ສປິ ເຈຕສິກສ຺ສ ຠູມິຊາຕິ ສມ຺ປໂຍຄາທິ ເຠເທນ ວິຠາໂຄ ກເຖຕພ຺ໂພຕິ ຕໍ ທສ຺ເສຕຸໍ ອນ຺ຕິມຄາຖມາຫ. ອິຕ຺ຖໍ ອິມິນາ ຍຖາວຸຕ຺ຕປ຺ປກາເຣນ ຈິຕ຺ຕາວິຍຸຕ຺ຕານໍ ເຈຕສິການໍ ໂສຬສວິຘໍ ສມ຺ປໂຍຄຎ຺ຈ ເຕຕ຺ຕິໍສວິຘໍ ສງ຺ຄຫຎ຺ຈ ຎຕ຺ວາ ເຕສໍ ຍຖາ ໂຍຄໍ ຈິຕ຺ເຕນ ສມໍ ເຠທໍ ອຸທ຺ທິເສຕິ ໂຍຊນາ. ຜສ຺ໂສ ຕາວ ເອກູນນວຸຕິຍາ ເອກວີສສເຕສຸວາ ຈິຕ຺ເຕສຸ ຍຸຕ຺ຕຕ຺ຕາ ເອກູນນວຸຕິ ເອກວີສສຕວິເຘວາຕິ ເອວໍ ທ຺ວິປຎ຺ຎາສເຈຕສິເກ ວິສຸໍ ວິສຸໍ ອຸທ຺ຘຣິຕ຺ວາ ຍຖາໂຍຄໍ ຠູມິຊາຕິສມ຺ປໂຍຄາທິເຠເທຫິ ເຕສໍ ວິຠາຄໍ ກເຖຍ຺ຍາຕິ ອຕ຺ໂຖ.

ອິຕິ ປຣມຕ຺ຖທີປນິຍານາມ ອຠິຘມ຺ມຕ຺ຖສງ຺ຄຫສ຺ສ

ຈຕຸຕ຺ຖວຓ຺ຓນາຍ ເຈຕສິກ ສງ຺ຄຫສ຺ສ

ປຣມຕ຺ຖທີປນາ ນິຏ຺ຐິຕາ.

ປກິຓ຺ຓກ ສງ຺ຄຫ ປຣມຕ຺ຖທີປນີ

໑໒໙. ເອວໍ ວິສຸໍ ວິສຸໍ ຈິຕ຺ຕເຈຕສິການໍ ນິທ຺ເທສໍ ທສ຺ເສຕ຺ວາ ອິທານິ ປຸນ ອຸຠິນ຺ນໍ ນິທ຺ເທສໍ ທສ຺ເສນ຺ໂຕ ສມ຺ປຍຸຕ຺ຕາຍຖາໂຍຄນ຺ຕິອາທິມາຫ. ຍຖາໂຍຄໍ ສມ຺ປຍຸຕ຺ຕາ ສຠາວໂຕ ເຕປຎ຺ຎາສ ຈິຕ຺ຕເຈຕສິກາ ເຍ ຘມ຺ມາ ມຍາ ວິສຸໍ ວິສຸໍ ນິທ຺ທິຏ຺ຐາ. ອິທານິ ຍຖາ ຣຫໍ ເຕສໍ ອຸຠິນ຺ນໍ ສງ຺ຄໂຫນາມ ນິຍ຺ຍເຕຕິ ໂຍຊນາ. ຕຕ຺ຖ ອຕ຺ຕໂນ ອຕ຺ຕໂນ ຠາໂວ ສຠາໂວ. ຘມ຺ມານໍ ອາເວນິກລກ຺ຂຓນ຺ຕິ ວຸຕ຺ຕໍ ໂຫຕິ. ຈິຕ຺ຕໍ ຕາວ ຠູມິຊາຕິສມ຺ປໂຍຄາທິເຠເທນ ເອກູນ ນວຸຕິວິຘໍປິ ອຕ຺ຕໂນ ອາຣມ຺ມຓ ວິຊານນສງ຺ຂາເຕນ ອາເວນິກລກ຺ຂເຓນ ເອກເມວ ໂຫຕິ. ຜສ຺ໂສປິ ຠູມິຊາຕິສມ຺ປໂຍ ຄາທິເຠເທນ ເອກູນນວຸຕິວິໂຘປິ ຜຸສນລກ຺ຂເຓນ ເອໂກວ ໂຫຕິ ຕຖາ ເວທນາສຎ຺ຎາທໂຍຕິ ເອວໍ ສຠາວໂຕ ເຕປຎ຺ຎາສ ເອວ ໂຫນ຺ຕີຕິ. ເວທນາເຫຕຸໂຕ ກິຈ຺ຈທ຺ວາຣາລມ຺ພຓວຕ຺ຖຸໂຕ ປວຕ຺ໂຕ ສງ຺ຄໂຫຕິ ສມ຺ພນ຺ໂຘ. ຕຕ຺ຖ ເວທນາເຫຕຸໂຕຕິ ເວທນາເຠທ ເຫຕຸເຠທໂຕ. ເອວໍ ກິຈ຺ຈທ຺ວາຣາລມ຺ພຓ ວຕ຺ຖຸໂຕຕິ ເອຕ຺ຖປິ. ຈິຕ຺ຕຸປ຺ປາທວເສເນວາຕິ ຈິຕ຺ຕວເສເນວ ນິຍ຺ຍເຕຕິ ສມ຺ພນ຺ໂຘ. ເອວສທ຺ເທນ ເຈຕສິເກ ນິວຕ຺ເຕຕິ. ເອຕ຺ຕາວຕາ ຉນ຺ນໍ ປກິຓ຺ຓກສງ຺ຄຫານໍ ວຈນຕ຺ໂຖ ອິເຘວ ຕາວ ເຖເຣນ ທສ຺ສິໂຕ ໂຫຕິ ເວທນາເຠເທນ ຈິຕ຺ຕເຈຕສິການໍ ສງ຺ຄໂຫ ເວທນາສງ຺ຄໂຫ, ເຫຕຸເຠເທນ ຈິຕ຺ຕເຈຕສິການໍ ສງ຺ຄໂຫ ເຫຕຸສງ຺ຄໂຫຕິອາທິນາ.

[໘໓] ວິຠາວນິຍໍ ປນ

ຈິຕ຺ຕຸປ຺ປາທສທ຺ເທນ ເຈຕສິກຘມ຺ເມປິ ຄເຫຕ຺ວາ ອຎ຺ຎໍ ນິວຕ຺ເຕ ຕພ຺ພໍ ອປສ຺ສນ຺ໂຕ ‘‘ນ ກຕ຺ຖຈິ ຕໍວິຣເຫນາ’’ຕິ ວທຕິ. ຕໍ ນຍຸຊ຺ຊຕິເຍວ.

ນ ຫິ ອິຘ ເອຕ຺ຕກາ ເຈຕສິກາ ສຸຂສຫຄຕາ, ເອຕ຺ຕກາ ທຸກ຺ຂ ສຫຄຕາຕິອາທິນາ ເອໂກປິ ສງ຺ຄໂຫ ເຈຕສິເກຫິ ນີໂຕ ນາມ ອຕ຺ຖິ. ສຸຂສຫຄຕໍ ກຸສລວິປາກໍ ກາຍວິຎ຺ຎາຓເມກເມວາຕິອາທິນາ ປນ ຈິຕ຺ເຕນເອວ ນີໂຫຕິ. ຈິຕ຺ເຕ ປນ ສິທ຺ເຘ ເຈຕ ສິກາປິ ສິທ຺ຘາເອວາຕິ ກຕ຺ວາ ຈິຕ຺ຕຸປ຺ປາທວເສເນວາຕິ ອິທໍ ວຸຕ຺ຕນ຺ຕິ ທຏ຺ຐພ຺ພໍ.

໑໓໐. ຕຕ຺ຖາຕິ ເຕສຸ ຉສຸ ສງ຺ຄເຫສຸ. ເວທນາເຠເທນ ຕໍສມ຺ປຍຸຕ຺ຕານໍ ຈິຕ຺ຕເຈຕສິການໍ ສງ຺ຄໂຫ ເວທນາສງ຺ຄໂຫ.

[໘໔] ວິຠາວນິຍໍ ປນ

‘‘ສຸຂາທິເວທນານໍ ຕໍສຫຄຕຈິຕ຺ຕຸປ຺ປາທານຎ຺ຈ ວິຠາຄວເສນ ສງ຺ຄໂຫ ເວທນາສງ຺ຄໂຫ’’ຕິ ວຸຕ຺ຕໍ. ຕຕ຺ຖ ຈສທ຺ເທນ ເວທນາສງ຺ຄໂຫຈ ເວທນາສຫຄຕ ຈິຕ຺ຕຸປ຺ປາທ ສງ຺ຄໂຫຈາຕິ ອິມສ຺ມິໍ ອຕ຺ເຖ ເວທນາສງ຺ຄໂຫຕິ ເອກເສສນິທ຺ເທໂສ ໂຫຕີຕິ ທສ຺ເສຕິ. ຕໍ ນ ສຸນ຺ທຣໍ.

ອິຘ ຫິ ເວທນາເຠໂທ ອິມສ຺ສ ສງ຺ຄຫສ຺ສ ນິສ຺ສຍຘມ຺ມປຣິຄ຺ຄຫຕ຺ຖໍເອວ ວຸຕ຺ໂຕ. ນ ເວທນານໍຈ ວິສຸໍ ສງ຺ຄຫທສ຺ສນຕ຺ຖນ຺ຕິ. ຕຕ຺ຖຕິວິຘາ ເວທນາຕິ ກສ຺ມາ ວຸຕ຺ຕໍ. ນນຸ ສໍຍຸຕ຺ຕເກ ທ຺ເວປິ ຕິສ຺ໂສປິ ປຎ຺ຈປິ ຉປິ ອຏ຺ຐາຣສປິ ຉຕ຺ຕິໍສປິ ອຏ຺ຐສຕໍປິ ເວທນາ ວຸຕ຺ຕາຕິ. ສຈ຺ຈໍ. ອນຸຠວນລກ຺ຂເຓນ ປນ ເວທນາ ຕິວິຘາເອວ ໂຫຕິ. ເຍ ຫິ ເກຈິ ຍໍກິຎ຺ຈິ ອາຣມ຺ມຓໍ ອນຸຠວນ຺ຕິ. ເຕ ຕໍ ສາຕໂຕວາ ອນຸຠວນ຺ຕິ ອສາຕໂຕວາ ມຊ຺ຌຕ຺ຕໂຕວາ. ຕໂຕ ອຎ຺ໂຎ ປກາໂຣ ນຕ຺ຖີຕິ. ອຎ຺ເຎ ປນ ປເຠທາ ເຕນ ເຕນ ປຣິຍາເຍນ ວຸຕ຺ຕາ. ຕຕ຺ຖ ຫິ ທ຺ເວ ກາຍິກເຈຕສິກວເສນ ວຸຕ຺ຕາ. ຍຖາຫ-ກຕມາຈ ຠິກ຺ຂເວ ທ຺ເວ ເວທນາ ກາຍິກາຈ ເຈຕສິກາຈາຕິ. ສຸຂທຸກ຺ຂ ວເສນວາ ອຸເປກ຺ຂໍ ສຸເຂ ສງ຺ຄເຫຕ຺ວາ. ຍຖາຫ-ທ຺ເວ ເວທນາ ວຸຕ຺ຕາ ຠຄວຕາ ສຸຂາເວທນາ ທຸກ຺ຂາເວທນາ. ຍາຍໍ ຠນ຺ເຕ ອທຸກ຺ຂ ມສຸຂາ ເວທນາ. ສນ຺ຕສ຺ມິໍ ເອສາປຓີເຕ ສຸເຂ ວຸຕ຺ຕາ ຠຄວຕາຕິ.

ວິຠາວນິຍໍ ປນ

ອນວຊ຺ຊປກ຺ຂິກໍ ອຸເປກ຺ຂໍ ສຸເຂ ສາວຊ຺ຊປກ຺ຂິກຎ຺ຈ ທຸກ຺ເຂ ສງ຺ຄເຫຕ຺ວາ ທ຺ເວ ວຸຕ຺ຕາຕິ ວຸຕ຺ຕໍ. ຕໍ ປາຬິຍໍ ອນາຄຕໍປິ ຍຸຊ຺ຊຕິເຍວ.

ອິນ຺ທ຺ຣິຍເຠທວເສນ ປຎ຺ຈ. ຜສ຺ສເຠທວເສນ ຉ. ອຸປວິຈາຣເຠທ ວເສນ ອຏ຺ຐາຣສ. ຉ ເຄຫສ຺ສິຕານິ ຉ ເນກ຺ຂມ຺ມສ຺ສິຕານີຕິ ເອວໍ ປຈ຺ເຈກໍ ທ຺ວາທສນ຺ນໍ ໂສມນສ຺ສ ໂທມນສ຺ສອຸເປກ຺ຂານໍ ວເສນ ຉຕ຺ຕິໍສ. ຕາເຍວ ກາລຕ຺ຕຍວເສນ ອຏ຺ຐສຕໍ ເວທນາ ວຸຕ຺ຕາຕິ. ຍຎ຺ຈ ກຕ຺ຖຈິ ສຸຕ຺ເຕ ຍໍກິຎ຺ຈິ ເວທຍິຕໍ ສພ຺ພໍ ຕໍ ທຸກ຺ຂສ຺ມິນ຺ຕິ ວຸຕ຺ຕໍ. ຕໍ ສງ຺ຂາຣທຸກ຺ຂຕາວເສນ ວຸຕ຺ຕນ຺ຕິ. ເຫຏ຺ຐາ ປນ ຈິຕ຺ຕນິທ຺ເທເສ ຈິຕ຺ຕານິ ອິນ຺ທ຺ຣິຍເຠທວເສນ ນິທ຺ທິຏ຺ຐານີຕິ ກຕ຺ວາ ອິຘປິ ອິນ຺ທ຺ຣິຍເຠທວເສເນວ ຈິຕ຺ຕານິ ສງ຺ຄເຫຕຸໍ ປຸນ ສຸຂໍ.ລ. ປຎ຺ຈຘາ ໂຫຕີຕິ ວຸຕ຺ຕໍ. ເອຕ຺ຖ ຈ ເຍສຸ ຘມ຺ເມສຸ ອາຘິ ປຈ຺ຈວເສນ ສຸຂທຸກ຺ຂານິ ອິນ຺ທ຺ຣິຍານິ ນາມ ໂຫນ຺ຕິ. ເຕສໍ ກາຍິກ ມານສິກວເສນ ທຸວິຘຕ຺ຕາ ຕານິປິ ສຸຂິນ຺ທ຺ຣິຍໍ ໂສມນສ຺ສິນ຺ທ຺ຣິຍໍ ທຸກ຺ຂິນ຺ທ຺ຣິຍໍ ໂທມນສ຺ສິນ຺ທ຺ຣິຍນ຺ຕິ ທ຺ວິຘາ ວຸຕ຺ຕານິ. ອຸເປກ຺ຂາຍ ປນ ອາຘິປຈ຺ຈຏ຺ຐານຠູຕາ ຘມ຺ມາ ມານສິກາເອວ ໂຫນ຺ຕີຕິສາ ອຸເປກ຺ຂິນ຺ທ຺ຣິຍນ຺ຕິ ເອກຘາວ ວຸຕ຺ຕາຕິ. ອປິຈ, ເຕປິ ປຣິຍາເຍນ ທຸວິຘາ ໂຫນ຺ຕິ. ຈກ຺ຂາທິປສາທກາຍ ນິສ຺ສິຕານໍປິ ສພ຺ຠາວໂຕ. ເວທນາປນ ເອກຣສຕ຺ຕາ ເອກຘາວ ວຸຕ຺ຕາຕິ.

ວິຠາວນິຍໍ ປນ

‘‘ກາຍິກ ມານສິກ ສາຕເຠທໂຕ ສຸຂທຸກ຺ຂານິ ທ຺ວິຘາ ວຸຕ຺ຕານີ’’ຕິ ວຸຕ຺ຕໍ.

ຕຕ຺ຖ ສຠາວໂຕ ອິຏ຺ຐານິຏ຺ຐໂຜຏ຺ຐພ຺ພາ ນຸຠວນລກ຺ຂຓານິ ສຸຂ ທຸກ຺ຂານິ. ສຠາວໂຕວາ ປຣິກປ຺ປນໂຕວາ ອິຏ຺ຐານິຏ຺ຐມຊ຺ຌຕ຺ຕານຸຠວນ ລກ຺ຂຓານິ ອິຕຣານີຕິ. ເສສານີຕິ ຍຖາວຸຕ຺ຕ ສຸຂທຸກ຺ຂໂຕ ມນສ຺ສ ໂທມນສ຺ສຍຸຕ຺ເຕຫິ ເສສານິ ພາຕ຺ຕິໍສ ກາມາວຈຣຈິຕ຺ຕານິ ເຕວີສຕິ ປຎ຺ຈມຊ຺ຌານິກຈິຕ຺ຕານິຈາຕິ ສພ຺ພານິ ປຎ຺ຈປຎ຺ຎາສຈິຕ຺ຕານິ. ເອກຕ຺ຖາຕິ ເອກສ຺ມິໍ ຈິຕ຺ເຕ. ອິຕຣາ ຫິ ອຸເປກ຺ຂາເວທນາ.

໑໓໑. ເຫຕູນໍ ເຠເທນ ຕໍສມ຺ປຍຸຕ຺ຕານໍ ຈິຕ຺ຕເຈຕສິການ ສງ຺ຄໂຫ ເຫຕຸສງ຺ຄໂຫ.

[໘໕] ວິຠາວນິຍໍ ປນ

‘‘ໂລຠາທິເຫຕູນໍ ວິຠາຄວເສນ ຕໍສມ຺ປຍຸຕ຺ຕຘມ຺ມວເສນຈ ສງ຺ຄໂຫ ເຫຕຸສງ຺ຄໂຫ’’ຕິ ວຸຕ຺ຕໍ. ຕໍ ນ ສຸນ຺ທຣໍ.

ກາຣຓໍ ວຸຕ຺ຕເມວ. ເຫຕູນາມ ຉພ຺ພິຘາ ຠວນ຺ຕີຕິ ສມ຺ພນ຺ໂຘ. ຕຕ຺ຖ ເຫຕຸກິຈ຺ຈໍນາມ ອາຣມ຺ມເຓ ສມ຺ປຍຸຕ຺ຕຘມ຺ມານໍ ສຸປ຺ປຕິຏ຺ຐິຕຠາວ ສາຘນໍ. ຍຖາ ຫິ ຣຸກ຺ຂສ຺ສ ມູລານິ ສຍໍ ອນ຺ໂຕ ປຖວິຍໍ ວທ຺ຘິຕ຺ວາ ປຖວິຣເສຈ ອາໂປຣເສຈ ຄເຫຕ຺ວາ ຣຸກ຺ຂໍ ຍາວ ອຄ຺ຄາ ອຠິຫຣນ຺ຕິ. ວາເຕວາ ມໂຫເຆວາ ອາຄເຕ ຣຸກ຺ຂໍ ສຸຏ຺ຐຸ ອາກຑ຺ຒິຕ຺ວາ ຕິຏ຺ຐນ຺ຕິ, ເອວໍ ຣຸກ຺ໂຂ ວຸທ຺ໂຘ ວິຣຸຬ຺ໂຫ ວິປຸໂລ ຈິຣຏ຺ຐິຕິໂກຈ ໂຫຕິ. ເອວເມວໍ ອິເມປິ ຘມ຺ມາ ສຍໍ ອາຣມ຺ມເຓສຸ ຖິຣປຕ຺ຕາ ຫຸຕ຺ວາ ສມ຺ປຍຸຕ຺ຕຘມ຺ເມ ຕຕ຺ຖ ວຸທ຺ເຘ ວິຣຸຬ຺ເຫ ວິປຸເລ ຈິຣຏ຺ຐິຕິເກຈ ສາເຘນ຺ຕີຕິ. ອເຫຕຸກຈິຕ຺ຕານິປນ ຊລຕເລ ອມູລກເສວາ ລານິ ວິຍ ອາຣມ຺ມເຓ ສຸຏ຺ຐຸ ປຕິຏ຺ຐິຕານິ ນ ໂຫນ຺ຕີຕິ ທຏ຺ຐພ຺ພໍ. ອປເຣ ປນ ຘມ຺ມານໍ ກຸສລາທິຠາວສາຘນໍ ເຫຕຸກິຈ຺ຈນ຺ຕິ ວທນ຺ຕິ. ເອວໍສນ຺ເຕ ເຍສໍ ສຫຊາຕເຫຕຸ ນຕ຺ຖິ. ເຕສໍ ອກຸສລຠາໂວ ອພ຺ຍາກຕຠາໂວຈ ນສມ຺ປຊ຺ເຊຍ຺ຍ. ຍານິຈ ລທ຺ຘເຫຕຸປຈ຺ຈຍານິ ຣູປານິ. ເຕສຎ຺ຈ ກຸສລາທິຠາໂວ ອາປຊ຺ເຊຍ຺ຍາຕິ ວຕ຺ວາ ຕໍວາທໍ ປຏິປກ຺ຂິປນ຺ຕິ. ຍຖາ ປນ ໂລເກ ອນ຺ຘກາໂຣນາມ ເກນຈິ ປຈ຺ຈຍ ວິເສເສນ ສາເຘຕພ຺ໂພ ນ ໂຫຕິ. ຍຕ຺ຖ ອາໂລໂກ ນຕ຺ຖິ. ຕຕ຺ຖ ໂສ ອຕ຺ຕໂນ ຘມ຺ມຕາຍ ສິທ຺ໂຘ ໂຫຕິ. ເອວເມວໍ ຘມ຺ເມສຸ ມຸຍ຺ຫນກ຺ຣິຍາຠູໂຕ ໂມຫນ຺ຘກາໂຣປິ ອຕ຺ຕໂນ ຘມ຺ມຕາຍ ເອວ ອກຸສໂລ ຠວິຕຸໍ ອຣຫຕິ. ຕຖາ ຫິ ອິຈ຺ຉານາມ ອຕ຺ຖິ. ສາມຸຍ຺ຫນກ຺ຣິຍາຍ ຍຸຕ຺ຕາ ລຄ຺ຄນຠາວໍ ປຕ຺ວາ ໂລໂຠ ອກຸສໂລ ນາມ ໂຫຕິ. ສທ຺ຘາຍ ຍຸຕ຺ຕາ ປນ ຘມ຺ມຈ຺ຉນ຺ທຠາວໍ ປຕ຺ວາ ກຸສລຈ຺ຉນ຺ໂທນາມ ໂຫຕິ. ຕຖາ ອກ຺ຂນ຺ຕິນາມ ອຕ຺ຖິ. ສາປິ ມຸຍ຺ຫນ ກ຺ຣິຍາຍ ຍຸຕ຺ຕາ ປຏິຆຠາວໍ ປຕ຺ວາ ໂທໂສ ອກຸສໂລນາມ ໂຫຕິ. ສທ຺ຘາຍ ຍຸຕ຺ຕາ ປນ ອຸປ຺ປນ຺ນໍ ກາມວິຕກ຺ກໍ ນາຘິວາເສຕີຕິອາທິນາ ນເຍນ ປາປຘມ຺ມ ປາປາຣມ຺ມຓ ວິໂຣຘຠາວໍ ປຕ຺ວາ ອໂລໂຠ ກຸສໂລນາມ ໂຫຕິ. ມຸຍ຺ຫນກ຺ຣິຍາ ປນ ອສຸເກນ ຍຸຕ຺ຕາ ອກຸສໂລນາມ. ອສຸເກນ ຍຸຕ຺ຕາ ກຸສໂລນາມາຕິ ນຕ຺ຖິ. ອມ຺ພິລຕ຺ຖາຍ ອຎ຺ເຎນ ສໍໂຍຄກິຈ຺ຈຣຫິໂຕ ຊາຕິອມ຺ພິລຣໂສ ວິຍ ເອກນ຺ຕອກຸສລຊາຕິກາເອວ ໂຫຕີຕິ. ໂຍຈ ຘມ຺ໂມ ກຸສໂລ ອກຸສໂລຈ ນ ໂຫຕິ. ໂສ ອພ຺ຍາກໂຕຕິ ເອຕ຺ຕກເມວ ຘມ຺ມານໍ ອພ຺ຍາກຕຠາວສິທ຺ຘິຍາ ກາຣຓໍ. ຕສ຺ມາ ອເຫຕຸກຈິຕ຺ຕານໍ ຣູປນິພ຺ພານານຎ຺ຈ ອພ຺ຍາກຕຠາໂວປິ ອຕ຺ຕໂນ ຘມ຺ມ ຕາຍເອວ ສິທ຺ໂຘ. ຕຕ຺ຖ ໂມໂຫ ເສສມູລານໍປິ ມູລໍ ໂຫຕິ. ຣຊ຺ຊນທຸສ຺ສນານິປິ ຫິ ມຸຍ຺ຫນນິສນ຺ທານິເອວ ໂຫນ຺ຕິ. ອໂລຠາທີນຎ຺ຈ ກຸສລຠາໂວ ອວິຊ຺ຊານຸສເຍນ ສເຫວ ສິທ຺ໂຘຕິ. ຕານິ ປນ ໂລຠາທີນິ ໂລຠສຫຄຕາທີນໍ ວິເສສມູລານິ ໂຫນ຺ຕິ. ຣຊ຺ຊນາທິ ນິສນ຺ທານິ ຫິ ທິຏ຺ຐິມານາທີນິ. ອຣຊ຺ຊນາທິນິສນ຺ທານິ ຈ ສທ຺ຘາທີນີຕິ. ຍສ຺ມາ ປນ ເຫຕຸໂຍນາມ ສມ຺ປຍຸຕ຺ເຕສຸ ປຘານຘມ຺ມາ ໂຫນ຺ຕິ. ຕສ຺ມາ ສເຫຕຸກວິປາກກ຺ຣິຍານໍ ອພ຺ຍາກຕຠາໂວ ປນ ເຫຕຸ ມຸເຂນປິ ວຕ຺ຕຸໍ ຍຸຕ຺ໂຕ.

[໘໖] ເອຕ຺ຕາວຕາ ຍໍ ວຸຕ຺ຕໍ ວິຠາວນິຍໍ

‘‘ອປເຣ ປນ ກຸສລາທີນໍ ກຸສລາທິຠາວສາຘນໍ ເຫຕຸ ຠາໂວ’’ຕິ ວທນ຺ຕິ. ເອວໍ ສຕິ ເຫຕູນໍ ອຕ຺ຕໂນ ກຸສລາ ທິຠາວສາຘໂນ ອຎ຺ໂຎ ເຫຕຸ ມຄ຺ຄິຕພ຺ໂພ ສິຍາ. ອຖ ເສສສມ຺ປຍຸຕ຺ຕເຫຕຸປຏິພທ຺ໂຘ ເຕສໍ ກຸສລາທິຠາໂວ, ເອວມ຺ປິ ໂມມູຫ ຈິຕ຺ຕສມ຺ປຍຸຕ຺ຕສ຺ສ ເຫຕຸໂນ ອກຸສລ ຠາໂວ ອປ຺ປຏິພທ຺ໂຘ ສິຍາ. ອຖ ຕສ຺ສ ສຠາວໂຕ ອກຸສລຠາໂວປິ ສິຍາ. ເອວໍສຕິ ເສສເຫຕູນມ຺ປິ ສຠາວໂຕ ກຸສລາທິຠາໂວຕິ ເຕສໍ ວິຍ ສມ຺ປຍຸຕ຺ຕ ຘມ຺ມານມ຺ປິ ໂສ ເຫຕຸປຏິພທ຺ໂຘ ນສິຍາ, ຍທິຈ ເຫຕຸປຏິພທ຺ໂຘ ກຸສລາທິຠາໂວ. ຕທາ ອເຫຕຸການໍ ອພ຺ຍາກຕຠາໂວ ນສິຍາຕິ ອລມຕິນິປ຺ປີຬເນນາຕິ ຕໍ ປຏິກ຺ຂິຕ຺ຕໍ ໂຫຕິ.

ຍຖາຈ ລທ຺ຘຊ຺ຌານປຈ຺ຈເຍສຸ ຣູປາຣູປຘມ຺ເມສຸ ຌານງ຺ຄານິ ອຣູປຘມ຺ເມສຸເອວ ອຸປນິຊ຺ຌານຏ຺ຐໍ ຜຣນ຺ຕິ, ນ ຣູປຘມ຺ເມສຸ. ເຕ ປນ ຌານຘມ຺ມ ສມຸຏ຺ຐິ ຕຕ຺ຕາເອວ ຌານປຈ຺ຈຍຸປ຺ປນ຺ເນສຸ ວຸຕ຺ຕາ. ເອວເມວ ເຫຕຸໂຍປິ ອຣູປ ຘມ຺ເມສຸເອວ ກຸສລາທິຠາວໍ ຜຣນ຺ຕິ. ນ ຣູປຘມ຺ເມສຸ. ເຕ ປນ ເຫຕຸ ສມຸຏ຺ຐິຕຕ຺ຕາເອວ ເຫຕຸປຈ຺ຈຍຸປ຺ປນ຺ເນສຸ ວຸຕ຺ຕາຕິ ນ ເຕສໍ ຣູປຘມ຺ມານໍ ກຸສລາທິຠາວາປຕ຺ຕິ ໂຈເທຕພ຺ພາຕິ.

[໘໗] ຍຎ຺ຈ ວິຠາວນິຍໍ

‘‘ກຸສລາທິຠາໂວ ປນ ກຸສລາກຸສລານໍ ໂຍນິໂສ ອໂຍນິໂສ ມນສິກາຣປຏິພທ຺ໂຘ’’ຕິ ວຸຕ຺ຕໍ. ຕໍປິ ວິຈາເຣ ຕພ຺ພໍ.

ຕຖາ ຫິ ສູຣິຍາໂລເກ ອາຄເຕ ທິວາ ພລານໍ ຫໍສາທີນໍ ໂອກາໂສ ໂຫຕິ. ຣຕ຺ຕນ຺ຘກາເລ ອາຄເຕ ຣຕ຺ຕິພລານໍ ອຸລູກາທີນໍ ໂອກາໂສ ໂຫຕິ. ນຈ ເຕ ອາໂລກນ຺ຘກາຣາ ເຕສໍ ວຓ຺ຓາທິວິເສສໍ ສາເມນ຺ຕິ. ຕໍ ປນ ເຕສໍ ໂຍນິໂຍເອວ ສາເຘນ຺ຕິ. ຕຕ຺ຖ ອາໂລໂກ ວິຍ ໂຍນິໂສມນສິກາໂຣ ທຏ຺ຐພ຺ໂພ. ອນ຺ຘກາໂຣ ວິຍ ອິຕໂຣ. ເຕ ສຕ຺ຕາ ວິຍ ກຸສລາກຸສລາ. ວຓ຺ຓາທິວິເສໂສ ວິຍ ກຸສລາທິຠາໂວ. ໂຍນິໂຍ ວິຍ ເຫຕຸໂຍ ທຏ຺ຐພ຺ພາຕິ. ອພ຺ຍາກຕານໍ ປນາຕິ ສພ຺ພໍ ໂຍ ຘມ຺ໂມ ກຸສໂລ ອກຸສໂລຈ ນ ໂຫຕິ. ໂສ ອພ຺ຍາກໂຕຕິ ວຸຕ຺ຕປກ຺ເຂ ປຕຕິເຍວາຕິ. ຕຕ຺ຖາຕິ ເຫຕຸສງ຺ຄເຫ. ສເຫຕຸການໍ ປຣິຄ຺ຄຫສຸຂຕ຺ຖໍ ອິຘ ວຊ຺ເຊຕພ຺ພານິປິ ອເຫຕຸການິ ປຖມໍ ອຸທ຺ຘຏານິ. ເຕນາຫ ເສສານິ ປນ. ລ. ສເຫຕຸກາ ເນວາຕິ. ເຕສໍວາ ອເຫຕຸກນາມໍປິ ເຫຕູນໍ ວເສເນວ ວິສຸໍ ສິທ຺ຘນ຺ຕິ ເຕສໍປິ ອິຘ ສງ຺ຄຫຓໍ ອວິຣຸທ຺ຘໍ ໂຫຕິ. ເຕນາຫ ອເຫຕຸ ກາຏ຺ຐາຣເສກາຕິອາທິ. ສຠາວ ເຠເທນ ຉພ຺ພິຘາປິ ເຫຕຸໂຍ ກຸສລາ ກຸສລາ ພ຺ຍາກຕຊາຕິເຠເທນ ນວຘາ ໂຫນ຺ຕີຕິ ວຸຕ຺ຕໍ ໂລໂຠ ໂທໂສຈາຕິອາທິ.

໑໓໒. ຈຸທ຺ທສນ຺ນໍ ກິຈ຺ຈານໍ ເຠເທນ ຕໍກິຈ຺ຈວນ຺ຕານໍ ຈິຕ຺ຕເຈຕສິການໍ ສງ຺ຄໂຫ ກິຈ຺ຈສງ຺ຄໂຫ.

[໘໘] ວິຠາວນິຍໍ ປນ

‘‘ປຏິສນ຺ຘາທີນໍ ກິຈ຺ຈານໍ ວິຠາຄວເສນ ຕໍກິຈ຺ຈວນ຺ຕານຎ຺ຈ ປຣິຈ຺ເຉທວເສນ ສງ຺ຄໂຫ ກິຈ຺ຈສງ຺ຄໂຫ’’ຕິ ວຸຕ຺ຕໍ. ຕໍ ນ ສຸນ຺ທຣໍ.

ເຍນ ເອກກມ຺ເມນ ເອໂກ ອຸປປຕ຺ຕິຠໂວນິພ຺ພຕ຺ຕຕິ. ຕສ຺ມິໍ ສຣເສນວາ ລທ຺ຘວິພາຘເນນວາ ປຣິກ຺ຂີເຓ ໂສ ຠໂວ ນິຣຸຊ຺ຌຕິ. ເອກສ຺ສ ກມ຺ມສ຺ສ ໂອກາໂສ ໂຫຕິ. ຕສ຺ມາ ຕໂຕ ນິພ຺ພຕ຺ຕ ຠວໂຕ ຈຸຕສ຺ສ ອນ຺ຕຣາ ຂຓມຕ຺ຕໍປິ ອຏ຺ຐຕ຺ວາ ລທ຺ໂຘກາເສນ ເອເກນ ກມ຺ເມນ ປຸນ ຠວນ຺ຕຣາທິ ປຏິສນ຺ຘານ ວເສນ ອຠິນິພ຺ພຕ຺ຕິ ປຏິສນ຺ຘິກິຈ຺ຈໍ. ຕຖາ ນິພ຺ພຕ຺ຕສ຺ສ ອຸປປຕ຺ຕິຠວສນ຺ຕານສ຺ສ ຍາວ ຕໍ ກມ຺ມໍ ນຂິຍ຺ຍຕິ. ຕາວ ອວິຈ຺ເຉທ ປວຕ຺ຕິປຈ຺ຈຍງ຺ຄຠາເວນ ປວຕ຺ຕິ ຠວງ຺ຄກິຈ຺ຈໍ. ຕສ຺ສ ຫິ ຕຖາ ປວຕ຺ຕິຍາ ສຕິ ອາຍຸປພນ຺ຘາຈ ອຸສ຺ມາ ປພນ຺ຘາຈ ປວຕ຺ຕນ຺ຕິເຍວາຕິ ເອເຕ ຕໂຍ ຘມ຺ມາ ອິມໍ ກາຍໍ ອຠິຊ຺ຊມານໍ ຣກ຺ຂນ຺ຕີຕິ. ຍຖາຫ –

ອາຍຸ ອຸສ຺ມາຈ ວິຎ຺ຎາຓໍ, ຍທາ ກາຍໍ ຊຫນ຺ຕິ ມໍ;

ອປວິທ຺ໂຘ ຕທາ ເສຕິ, ນິຣຕ຺ຖໍວ ກລິງ຺ຄຣນ຺ຕິ.

ອາວຊ຺ຊນໍ ຈິຕ຺ຕສນ຺ຕານສ຺ສ ອາວຏ຺ຏນໍ, ຕໍວາ ອາວຊ຺ເຊຕິ ອາວຏ຺ເຏຕິ, ອາວຏ຺ຏຕິວາ ຕໍ ເອຕ຺ຖ ເອເຕນາຕິວາ ອາວຊ຺ຊນໍ. ຠວງ຺ຄ ວີຖິໂຕ ໂອກ຺ກມິຕ຺ວາ ອາຣມ຺ມຓນ຺ຕຣາຠິມຸຂໍ ປວຕ຺ຕຕີຕິ ອຕ຺ໂຖ. ອາວຊ຺ເຊຕິວາ ອາຣມ຺ມຓນ຺ຕເຣ ອາໂຠຄໍ ກໂຣຕີຕິ ອາວຊ຺ຊນໍ. ທສ຺ສນາທີນິ ປາກຏານິ. ໂວຏ຺ຐພ຺ພນນ຺ຕິ ວິສຸໍ ອວຈ຺ຉິນ຺ທິຕ຺ວາ ຖປນໍ ອິທໍ ນີລນ຺ຕິວາ ປີຕກນ຺ຕິວາ ສຸຠນ຺ຕິວາອສຸຠນ຺ຕິວາ ອສງ຺ກຣໂຕຖປນໍ ນິຍມນນ຺ຕິ ວຸຕ຺ຕໍ ໂຫຕິ. ຊວນນ຺ຕິວາ ຊໂວຕິວາ ເວໂຄຕິວາ ອຕ຺ຖໂຕ ເອກໍ. ອສນິນິປາໂຕ ວິຍ ເວຄສຫິຕສ຺ສ ເອເກກສ຺ສ ປິຕ຺ຕສ຺ສ ປວຕ຺ຕິ ຊວນກິຈ຺ຈໍ.

[໘໙] ຍໍປນ ວິຠາວນິຍໍ

‘‘ອາຣມ຺ມເຓ ຕໍຕໍກິຈ຺ຈສາຘນວເສນ ອເນກກ຺ຂຕ຺ຕຸໍ ເອກກ຺ຂຕ຺ຕຸໍວາ ຊວມານສ຺ສ ວິຍ ປວຕ຺ຕິ ຊວນກິຈ຺ຈ’’ນ຺ຕິ ວຸຕ຺ຕໍ. ຕໍ ນ ສຸນ຺ທຣໍ.

ນ ຫິ ຊວມານສ຺ສ ຈິຕ຺ຕສ຺ສ ເອກວາຣມຕ຺ເຕນ ນິວຕ຺ຕິນາມ ອຕ຺ຖິ. ມຄ຺ຄາຕິຎ຺ຎາຊວນານິປິ ຫິ ເອກາວຊ຺ຊນປຣິກມ຺ມຈິຕ຺ຕໂຕ ປຏ຺ຐາຍ ເອກເວເຄນ ປວຕ຺ຕຊວມານຈິຕ຺ຕສນ຺ຕານປຕິຕານິ ເອວ ໂຫນ຺ຕິ. ນ ປນ ຕານິ ວິສຸໍ ສິທ຺ເຘນ ຊເວນ ຊວນ຺ຕີຕິ.

[໙໐] ຕຕ຺ຖ ຈ

ຊວມານສ຺ສ ວິຍ ປວຕ຺ຕີຕິ ເອເຕນ ວິສຸໍ ວິສຸໍ ອຸປ຺ປຊ຺ຊິຕ຺ວາ ນິຣຸທ຺ຘາ ນໍ ຂຓິກຘມ຺ມານໍ ສີຆຄມນສງ຺ຂາໂຕ ຊໂວນາມ ວິສຸໍ ນຕ຺ຖິ. ພຫຸກ຺ຂຕ຺ຕຸໍ ປວຕ຺ຕິວເສນ ປນ ສີຆຄຈ຺ຉນ຺ຕປຸຣິສ ສທິສຕ຺ຕາ ເອວ ຊວນນ຺ຕິ ວຸຈ຺ຈຕີຕິ ທສ຺ສິຕໍ ໂຫຕິ. ຕໍປິ ນ ສຸນ຺ທຣໍ.

ອສນິນິປາໂຕ ວິຍ ເວຄສຫິຕສ຺ສ ເອເກກສ຺ສ ຈິຕ຺ຕສ຺ສ ປວຕ຺ຕິຊວນກິຈ຺ຈນ຺ຕິ ຫິ ເຫຏ຺ຐາ ວຸຕ຺ຕໍ. ຠວງ຺ຄຈິຕ຺ຕຎ຺ຫິ ທີຆໍ ອທ຺ຘານໍ ປູເຣຕ຺ວາ ປວຕ຺ຕໍປິ ນທິໂສເຕ ວຸຍ຺ຫມານໍ ສຸກ຺ຂປຓ຺ຓໍ ວິຍ ເວຄຣຫິຕໍ ໂຫຕິ. ຊວນຈິຕ຺ຕໍ ປນ ເອກເມກໍປິ ສມານໍ ອິນ຺ເທນ ວິສ຺ສຏ຺ຐ ວຊິຣໍ ວິຍ ເວຄສຫິຕເມວ ປວຕ຺ຕຕີຕິ ທຏ຺ຐພ຺ພໍ. ຕໍ ອາຣມ຺ມຓໍ ເອຕສ຺ສາຕິ ຕທາຣມ຺ມຓໍ. ຍໍ ຊວເນນ ຄຫິຕໍ, ຕເທວສ຺ສ ອາຣມ຺ມຓນ຺ຕິ ວຸຕ຺ຕໍ ໂຫຕິ. ຍໍ ຊວເນນ ຄຫິຕາຣມ຺ມຓໍ, ຕສ຺ເສວ ຄຫິຕຕ຺ຕາ ຕທາຣມ຺ມຓໍ ນາມາຕິ ຫິ ວຸຕ຺ຕໍ. ຕສ຺ສວາ ຊວນສ຺ສ ອາຣມ຺ມຓໍ ອສ຺ສ ອາຣມ຺ມຓນ຺ຕິ ຕທາຣມ຺ມຓໍ. ອິຘ ປນ ຕທາຣມ຺ມຓຠາໂວ ອຘິປ຺ເປໂຕ. ນິພ຺ພຕ຺ຕມານຠວໂຕ ວຈນໍ ມຸຈ຺ຈນໍ ປຣິຄຬນໍ ຈຸຕິ. ອິທານິ ຕານິ ກິຈ຺ຈານິ ອນິຍມໂຕ ນ ປວຕ຺ຕນ຺ຕິ. ຐານນິຍເມເນວ ປວຕ຺ຕນ຺ຕີຕິ ທສ຺ເສຕຸໍ ຐານເຠໂທ ວຸຕ຺ໂຕ. ຕິຏ຺ຐຕິ ປວຕ຺ຕຕິ ຕໍຕໍ ກິຈ຺ຈວນ຺ຕໍ ຈິຕ຺ຕໍ ເອຕ຺ຖາຕິ ຐານໍ. ໂອກາໂສ. ຕໍຕໍ ອນ຺ຕຣາກາໂລຕິ ວຸຕ຺ຕໍ ໂຫຕິ. ກາໂລປິ ຫິ ກາລວນ຺ຕານໍ ປວຕ຺ຕິວິສຍຕ຺ຕາ ຐານນ຺ຕິ ວຸຈ຺ຈຕິ. ປຏິສນ຺ຘິຍາ ຐານໍ ປຏິສນ຺ຘິຏ຺ຐານໍ. ປຏິສນ຺ຘກາໂລ ປຏິສນ຺ຘິກ຺ຂໂຓຕິ ວຸຕ຺ຕໍ ໂຫຕິ. ເອວໍ ເສເສສຸປິ.

[໙໑] ວິຠາວນິຍໍ ປນ

‘‘ປຏິສນ຺ຘິຍາ ຐານໍ ປຏິສນ຺ຘິຏ຺ຐານນ຺ຕິ ວຕ຺ວາ ກາມໍ ປຏິສນ຺ຘິວິນິ ມຸຕ຺ຕໍ ຐານໍນາມ ນຕ຺ຖິ. ສຸຂຄ຺ຄຫຓຕ຺ຖໍ ປນ ສິລາ ປຸຕ຺ຕກສ຺ສ ສຣີຣນ຺ຕິອາທີສຸ ວິຍ ອເຠເທປິ ເຠທປຣິກປ຺ປນາຕິ ທຏ຺ຐພ຺ພ’’ນ຺ຕິ ວຸຕ຺ຕໍ. ຕໍ ນ ຄເຫຕພ຺ພໍ.

ກາໂລ ຫິ ນາມ ສຠາວໂຕ ອວິຊ຺ຊມາໂນປິ ຈິຕ຺ຕສ຺ສ ວິສຸໍ ອາຣມ຺ມຓຠູໂຕ ເອໂກ ປຎ຺ຎຕ຺ຕິຘມ຺ໂມ. ຕຖາ ຫິ ອຏ຺ຐກຖາຍໍ ອິເມສໍ ອຏ຺ຐນ຺ນໍ ມຫາວິປາກຈິຕ຺ຕານໍ ວິປຈ຺ຈນຏ຺ຐານໍ ເວທິຕພ຺ພໍ. ເອຕານິ ຫິ ຈຕູສຸ ຐາເນສຸ ວິປຈ຺ຈນ຺ຕິ. ປຏິສນ຺ຘິຍໍ ຠວງ຺ເຄ ຈຸຕິຍໍ ຕທາຣມ຺ມເຓຕິ ວຕ຺ວາ ຕໍ ວິຕ຺ຖາເຣນ຺ເຕນ ປຏິສນ຺ຘິຄ຺ຄຫຓກາເລ ປຏິສນ຺ຘິຫຸຕ຺ວາ ວິປຈ຺ຈນ຺ຕິ. ອສງ຺ຂ຺ເຍຍ຺ຍໍປິ ອາຍຸ ກາລໍ ຠວງ຺ຄໍ ຫຸຕ຺ວາ ມຣຓ ກາເລ ຈຸຕິ ຫຸຕ຺ວາຕິ ກາໂລວ ວຸຕ຺ໂຕຕິ. ອິຕຣຖາ ກິຈ຺ຈານິ ວິຍ ຐານານິປິ ຈຸທ຺ທສວິຘານິເອວ ວຕ຺ຕພ຺ພານິ ສິຍຸນ຺ຕິ. ຐານານໍ ວິຕ຺ຖາຣເຠໂທ ປນ ອຸປຣິ ທ຺ວີສຸ ປວຕ຺ຕິສງ຺ຄເຫສຸ ຈິຕ຺ຕປວຕ຺ຕິວິຘານານຸສາເຣນ ເວທິຕພ຺ໂພຕິ. ຍສ຺ມາ ໂອມກໍ ທ຺ວິເຫຕຸກກຸສລໍ ສຍໍ ໂສ ມນສ຺ສຍຸຕ຺ຕໍປິ ສມານໍ ອຕິທຸພ຺ພລຕ຺ຕາ ໂສມນສ຺ສ ປຏິສນ຺ຘິໍ ທາຕຸໍ ນສກ຺ໂກຕິ. ຕສ຺ມາ ໂສມນສ຺ສສນ຺ຕີຣຓໍ ປຏິສນ຺ຘິຏ຺ຐານໍ ນຄຈ຺ຉຕີຕິ ວຸຕ຺ຕໍ ທ຺ເວອຸເປກ຺ຂາສຫຄຕສນ຺ຕີຣຓານິເຈວາຕິ. ຕຖາ ຫິ ປຏ຺ຐາເນ ປີຕິສຫຄຕຕ຺ຕິເກ ປຏິຈ຺ຈວາເຣ ເຫຕຸປຈ຺ຈນິເກ ຕໍ ປຏິ ສນ຺ຘິຏ຺ຐາເນນ ອຸທ຺ຘຏນ຺ຕິ. ມໂນທ຺ວາຣາວຊ຺ຊນໍ ປຣິຕ຺ຕາຣມ຺ມເຓວາ ອວິຠູຕາ ຣມ຺ມເຓວາ ທ຺ວຕ຺ຕິກ຺ຂຕ຺ຕຸໍ ປວຕ຺ຕມານໍປິ ວິປາກ ສນ຺ຕານໂຕ ລທ຺ຘປຈ຺ຈຍຠາເວນ ທຸພ຺ພລຕ຺ຕາ ຊວນເວຄຣຫິຕເມວ ໂຫຕີຕິ ວຸຕ຺ຕໍ ອາວຊ຺ຊນ ທ຺ວຍ ວຊ຺ຊິຕານີຕິ.

[໙໒] ວິຠາວນິຍໍ ປນ

‘‘ອາຣມ຺ມຓຣສານຸຠວນາ ຠາວໂຕ’’ຕິ ກາຣຓໍ ວຸຕ຺ຕໍ. ຕໍ ອ ກາຣຓໍ.

ນ ຫິ ອາຣມ຺ມຓ ຣສານຸຠວນໍ ຊວນກິຈ຺ຈ ສິທ຺ຘິຍາ ຊວນນາມ ລາຠສ຺ສຈ ກາຣຓໍ ໂຫຕິ. ຕໍ ປນ ຊວນກິຈ຺ຈສິທ຺ຘິຍາ ຜລເມ ວໂຫຕີຕິ. ຍສ຺ມາ ປນ ຜລຈິຕ຺ຕໍ ອາເສວນຠາວຣຫິຕໍປິ ມຄ຺ຄ ເຈຕນາຍ ມຫານຸຠາວຕ຺ຕາ ປຣິກມ຺ມຠາວນາພເລນ ຈ ປວຕ຺ຕຕ຺ຕາ ອາຣມ຺ມເຓ ເວຄສຫິຕເມວ ປຕຕີຕິ ຕສ຺ສຊວເນສຸ ຄຫຓໍກຕໍ.

[໙໓] ວິຠາວນິຍໍ ປນ

ມຄ຺ຄາຠິຎ຺ຎາຊວນານໍ ເອກວາຣເມວ ປວຕ຺ຕຕ຺ຕາ ຊວນກິຈ຺ຈໍ ນ ສມ຺ປຊ຺ຊຕີຕິ ອຘິປ຺ປາເຍນ ‘‘ເອກຈິຕ຺ຕກ຺ຂຓິກໍປິ ໂລກຸຕ຺ຕຣ ມຄ຺ຄາທິຕໍ ຕໍສຠາວວນ຺ຕຕາຍ ຊວນກິຈ຺ຈໍ ນາມາ’’ຕິ ວຕ຺ວາ ສພ຺ພຎ຺ຎຸຕຎ຺ຎາໂຓປມາຍ ຕມຕ຺ຖໍ ວິຠາເວຕິ. ຕໍ ນ ຍຸຊ຺ຊຕິເຍວ.

ອິທານິ ສມານກິຈ຺ຈຄຓນານິ ຈິຕ຺ຕານິ ສງ຺ຄເຫຕ຺ວາ ທສ຺ເສຕຸໍ ເຕສຸ ປນາຕິອາທິມາຫ. ປຏິສນ຺ຘາທໂຍ ນາມ ຈິຕ຺ຕຸປ຺ປາທາຕິ ສມ຺ພນ຺ໂຘ.

[໙໔] ວິຠາວນິຍໍ ປນ

ນາມກິຈ຺ຈເຠເທນາຕິປິ ໂຍເຊຕິ. ຕໍ ນ ສຸນ຺ທຣໍ.

ນາມເຠທສ຺ສ ວິສຸໍ ວຕ຺ຕພ຺ພາຠາວໂຕຕິ. ເອກກິຈ຺ຈຏ຺ຐານ ທ຺ວິກິຈ຺ຈຏ຺ຐານ ຕິກິຈ຺ຈຏ຺ຐານ ຈຕຸກິຈ຺ຈຏ຺ຐານ ປຎ຺ຈກິຈ຺ຈຏ຺ຐານານິ ຈິຕ຺ຕານິ ຍຖາກ຺ກມໍ ອຏ຺ຐສຏ຺ຐິຈ ຕຖາ ທ຺ເວຈ ນວຈ ອຏ຺ຐຈ ທ຺ເວຈ ນິທ຺ທິເສຕິ ໂຍຊນາ.

໑໓໓. ຈກ຺ຂາທີນໍ ທ຺ວາຣານໍ ເຠເທນ ຈິຕ຺ຕເຈຕສິການໍ ສງ຺ຄໂຫ ທ຺ວາຣສງ຺ຄໂຫ.

[໙໕] ວິຠາວນິຍໍ ປນ

‘‘ທ຺ວາຣານຎ຺ຈ ທ຺ວາຣປວຕ຺ຕຈິຕ຺ຕານຎ຺ຈ ປຣິຈ຺ເຉທວເສນ ສງ຺ຄໂຫ ທ຺ວາຣສງ຺ຄໂຫ’’ຕິ ວຸຕ຺ຕໍ. ຕໍ ນ ສຸນ຺ທຣໍ.

ທ຺ເວ ຊນາ ອຣນ຺ຕິ ຄຈ຺ຉນ຺ຕິ ເອເຕນາຕິ ທ຺ວາຣໍ. ນຄຣສ຺ສ ອນ຺ໂຕ ຊນາ ພຫິຊນາຈ ເຍນ ຉິທ຺ທມຄ຺ເຄນ ນິກ຺ຂມນ຺ຕິ ປວິສນ຺ຕິຈ, ຕສ຺ເສຕໍ ນາມໍ. ທ຺ເວ ຊນາ ອຣນ຺ຕິ ຄຈ຺ຉນ຺ຕິ ເອຕ຺ຖາຕິ ທ຺ວາຣນ຺ຕິປີ ວທນ຺ຕິ. ອປິຈ, ທຸວິຘໍ ທ຺ວາຣໍ ອາກາສທ຺ວາຣໍ ມຓ຺ຑທ຺ວາຣນ຺ຕິ. ຕຕ຺ຖ ອາກາສທ຺ວາຣໍນາມ ຍຖາວຸຕ຺ໂຕ ຉິທ຺ທມຄ຺ໂຄ. ມຓ຺ຑທ຺ວາຣໍນາມ ອາທາສ ປຏ຺ຏມໂຍ ອາໂລກມຄ຺ໂຄ. ຕໍ ປນ ປຸຎ຺ຎວນ຺ຕານໍ ເຄເຫສຸ ໂຍຊີຍຕິ. ຍຖາ ຈ ເຕສຸ, ຕຖາ ສຕ຺ຕານໍ ສຣີເຣສຸປິ ທ຺ເວເອວ ໂຫນ຺ຕິ. ນວທ຺ວາໂຣ ມຫາວໂຓຕິ ຫິ ຉິທ຺ທທ຺ວາຣໍ ວຸຕ຺ຕໍ. ນວນວຸຕິໂລມກູປສຫສ຺ສາ ນິປິ ຉິທ຺ທທ຺ວາຣານິເອວ. ອິຘ ປນ ອາທາສປຏ຺ຏສທິສໍ ມຓ຺ຑທ຺ວາຣໍ ອຘິປ຺ເປຕໍ. ຕໍປິ ຫິ ອາຣມ຺ມຓິກຘມ຺ມານໍ ອາຣມ຺ມຓຘມ຺ມານຎ຺ຈ ນິຄ຺ຄມນ ປວິສນ ມຸຂປຖຠາວໂຕ ທ຺ວາຣສທິສຕ຺ຕາ ທ຺ວາຣນ຺ຕິ ວຸຈ຺ຈຕີຕິ. ຕໍ ປນ ຣູປມຓ຺ຑ ທ຺ວາຣໍ ອຣູປມຓ຺ຑທ຺ວາຣນ຺ຕິ ທຸວິຘໍ. ຣູປມຓ຺ຑທ຺ວາຣໍປິ ກມ຺ມວິເສສມຫາຠູຕ ວິເສສສິທ຺ເຘນ ມຓ຺ຑຠາວວິເສເສນ ປຎ຺ຈວິຘນ຺ຕິ ທສ຺ເສຕຸໍ ຈກ຺ຂຸທ຺ວາຣນ຺ຕິອາທິມາຫ. ຕຕ຺ຖ ຈກ຺ຂຸເມວຈກ຺ຂຸທ຺ວາຣນ຺ຕິ ຍສ຺ມິໍ ຈກ຺ຂຸມ຺ຫິ ຈນ຺ທ ມຓ຺ຑລາທີນິ ຣູປ ນິມິຕ຺ຕານິ ປຎ຺ຎາຍນ຺ຕິ. ອາວຊ຺ຊນາທີນິຈ ຍມ຺ຫິ ປຎ຺ຎາຕານິ ຕານິ ນິມິຕ຺ຕານິ ຄຓ຺ຫນ຺ຕິ. ຕສ຺ມາ ຕເທວ ຈກ຺ຂຸ ເຕສໍ ທ຺ວິນ຺ນໍ ວິສຍວິສ ຍິຠາວຸປຄມນສ຺ສ ມຸຂປຖຠູຕຕ຺ຕາ ຈກ຺ຂຸທ຺ວາຣໍນາມາຕິ ອຕ຺ໂຖ. ອຖວາ, ເຍນ ຈກ຺ຂຸມຓ຺ເຑນ ພຫິທ຺ຘາ ຈນ຺ທມຓ຺ຑລາທີນິ ຣູປານິ ອນ຺ໂຕ ອາວຊ຺ຊນາທີນໍ ວິສຍຠາວໍ ອຸປຄຈ຺ຉນ຺ຕິ. ເຍນຈ ອນ຺ໂຕ ອາວຊ຺ຊນາທີນິ ພຫິທ຺ຘາ ເຕສໍ ຣູປານໍ ວິສຍິຠາວໍ ອຸປຄຈ຺ຉນ຺ຕິ. ຕເມວ ຍຖາວຸຕ຺ຕ ກາຣເຓນ ຈກ຺ຂຸທ຺ວາຣໍ ນາມາຕິ ອຕ຺ໂຖ. ເອວໍ ເສເສສຸປິ.

[໙໖] ຏີກາສຸ ປນ

‘‘ອາວຊ຺ຊນາທີນໍ ອຣູປຘມ຺ມານໍ ປວຕ຺ຕິມຸຂຠາວໂຕ ທ຺ວາຣສທິສຕ຺ຕາ ທ຺ວາຣານີ’’ຕິ ວຸຕ຺ຕໍ. ຕໍ ນ ສຸນ຺ທຣໍ.

ຣູປາທີນໍ ອາຣມ຺ມຓານໍປິ ປວຕ຺ຕິມຸຂຠູຕຕ຺ຕາ. ວກ຺ຂຕິ ຫິ ຉພ຺ພິຘາ ວິສຍປວຕ຺ຕິໂຍຕິ. ເອຕ຺ຖຈ ວິສຍານໍ ຣູປາທີນໍ ອາຣມ຺ມຓານໍ ທ຺ວາເຣສຸ ອາປາຕາ ຄມນ ສງ຺ຂາຕາ ປວຕ຺ຕິໂຍ ວິສຍປວຕ຺ຕິໂຍຕິ ວຸຈ຺ຈນ຺ຕີຕິ. ຕຕ຺ຖ ຈກ຺ຂຸເມວ ຈກ຺ຂຸທ຺ວາຣນ຺ຕິ ເອເຕນ ຈກ຺ຂຸສ຺ສ ທ຺ວາຣໍ ຈກ຺ຂຸທ຺ວາຣນ຺ຕິ ອຕ຺ຖໍ ນິວຕ຺ເຕຕິ. ຕຖາ ໂສຕາທໂຍ ໂສຕ ທ຺ວາຣາທີນີຕິ ເອເຕນ ໂສຕ ເມວ ໂສຕທ຺ວາຣໍ.ລ. ມໂນເອວ ມໂນທ຺ວາຣໍ. ນ ມນານໍ ທ຺ວາຣໍ ມໂນທ຺ວາຣນ຺ຕິ ອິມມຕ຺ຖໍ ອຕິທິສ຺ສຕິ. ຕສ຺ສ ປນ ມນສ຺ສ ພຫຸວິຘຕ຺ຕາ ອິຘ ອຘິປ຺ເປຕໍ ມນໍ ທສ຺ເສນ຺ໂຕ ມໂນທ຺ວາຣໍ ປນ ຠວງ຺ຄນ຺ຕິ ປວຸຈ຺ຈຕີຕິ ວຸຕ຺ຕໍ.

[໙໗] ວິຠາວນິຍໍ ປນ

‘‘ອາວຊ຺ຊນາທີນໍ ມນານໍ ທ຺ວາຣນ຺ຕິ ມໂນທ຺ວາຣ’’ນ຺ຕິປິ ວຸຕ຺ຕໍ. ຕໍ ນ ສຸນ຺ທຣໍ.

ກາຣຓໍ ວຸຕ຺ຕເມວ. ຕຕ຺ຖ ສພ຺ພໍ ເອກູນນວຸຕິວິຘໍປິ ຈິຕ຺ຕໍ ມໂນທ຺ວາຣ ເມວນາມ ໂຫຕິ. ອິຘ ປນ ອຸປປຕ຺ຕິທ຺ວາຣເມວ ອຘິປ຺ເປຕນ຺ຕິ ກຕ຺ວາ ຠວງ຺ຄນ຺ຕິ ປວຸຈ຺ຈຕີຕິ ວຸຕ຺ຕໍ. ປຏິສນ຺ຘິໂຕ ປຏ຺ຐາຍ ຍາວຕາຍຸກໍ ນທິໂສຕມິວ ປວຕ຺ຕມານໍ ເອກູນວີສຕິວິຘໍ ຠວງ຺ຄຈິຕ຺ຕເມວ ອິຘ ມໂນທ຺ວາຣນ຺ຕິ ວຸຈ຺ຈຕິ, ກຖີຍຕີຕິ ອຕ຺ໂຖ.

[໙໘] ວິຠາວນິຍໍ ປນ

ຍຖາ ຄາມສ຺ສ ທ຺ວາຣໍນາມ ຄາມານນ຺ຕຣເມວ ໂຫຕິ. ເອວໍ ອາວຊ຺ຊນາທີນໍ ມນານໍ ປວຕ຺ຕິມຸຂຏ຺ເຐນ ທ຺ວາຣໍນາມ ອາວຊ຺ຊນານນ຺ຕຣໍ ຠວງ຺ຄເມວ ສິຍາ. ນ ຕໂຕ ປຸຣິມານິ ຠວງ຺ຄານີຕິ ອຘິປ຺ປາເຍນ ຍໍ ວຸຕ຺ຕໍ ‘‘ຠວງ຺ຄນ຺ຕິ ອາວຊ຺ຊານານນ຺ຕຣໍ ຠວງ຺ຄ’’ນ຺ຕິ. ຕໍ ນ ຄເຫຕພ຺ພໍ.

ເອວຎ຺ຫິ ສຕິ ເຍສຸ ຈກ຺ຂຸປສາທາທີສຸ ຣູປາທີນິ ອາປາຕໍ ນາຄຈ຺ຉນ຺ຕິ. ຕານິປິ ອາວຊ຺ຊນາທີນໍ ວີຖິຈິຕ຺ຕານໍ ປວຕ຺ຕິມຸຂານິ ເອວ ນ ໂຫນ຺ຕີຕິ ກຕ຺ວາ ທ຺ວາຣານິນາມ ນສິຍຸໍ. ນ ຈ ຕຖາ ສກ຺ກາ ວຕ຺ຕຸໍ. ປາຬິຍເມວ ເຕສໍ ທ຺ວາຣຣູປຠາວສ຺ສ ວຸຕ຺ຕຕ຺ຕາ. ອິຘຈ ວກ຺ຂຕິ ປສາທວິຎ຺ຎຕ຺ຕິສງ຺ຂາຕໍ ສຕ຺ຕວິຘໍປິ ທ຺ວາຣຣູປໍນາມາຕິ.

[໙໙] ຍຎ຺ຈ ຕຕ຺ຖ

ສາວຊ຺ຊນໍ ຠວງ຺ຄນ຺ຕຸ, ມໂນທ຺ວາຣນ຺ຕິ ວຸຈ຺ຈຕີຕິ –

ສາຘກວຈນໍ ອາຫຏໍ; ຕໍປິ ອິຘ ນຍຸຊ຺ຊຕິເຍວ.

ຕຎ຺ຫິ ອາວຊ຺ຊນໍປິ ມໂນທ຺ວາຣປກ຺ຂິກໍ ກຕ຺ວາ ທີເປຕີຕິ. ຍຕ຺ຖ ປນ ຈກ຺ຂຸຎ຺ຈ ປຏິຈ຺ຈ ຣູເປຈ ອຸປ຺ປຊ຺ຊຕິ ຈກ຺ຂຸວິຎ຺ຎາຓໍ. ໂສຕຎ຺ຈ. ລ. ມນຎ຺ຈ ປຏິຈ຺ຈ ຘມ຺ເມຈ ອຸປ຺ປຊ຺ຊຕິ ມໂນວິຎ຺ຎາຓນ຺ຕິ ວຸຕ຺ຕໍ. ຕຕ຺ເຖວ ຕໍ ຍຸຕ຺ຕໍ. ຕຕ຺ຖ ຫິ ຈກ຺ຂຸວິຎ຺ຎາຓຸປ຺ປຕ຺ຕິຍາ ຈຕູສຸ ປຈ຺ຈເຍສຸ ຈກ຺ຂຸຣູປານິ ເອວ ສຣູປໂຕ ວຸຕ຺ຕານີຕິ ອິຕເຣ ອາວຊ຺ຊນຎ຺ຈ ສມ຺ປຍຸຕ຺ຕກ຺ຂນ຺ຘາ ຈາຕິ ທ຺ເວ ປຈ຺ຈຍາ ຈສທ຺ເທນ ຄຫິຕາ, ເອວໍ ໂສຕວິຎ຺ຎາຓາທີສຸປິ. ມໂນວິຎ຺ຎາເຓ ປນ ມນຎ຺ຈາຕິ ເອຕ຺ຖ ຠວງ຺ຄຈິຕ຺ເຕນ ສຫ ອາວຊ຺ຊນໍ ຄເຫຕ຺ວາ ຈສທ຺ເທນ ສມ຺ປຍຸຕ຺ຕກ຺ຂນ຺ຘາ ຄຫິຕາ. ເອວຎ຺ຫິ ສຕິ ຈຕ຺ຕາ ໂຣປຈ຺ຈຍາ ໂຫນ຺ຕີຕິ. ວຸຕ຺ຕຎ຺ເຫຕໍ ຘາຕຸວິຠງ຺ຄຏ຺ຐກຖາຍໍ ປຏິຈ຺ຈາຕິ ນາມ ອາຄຕຏ຺ຐາເນ ອາວຊ຺ຊນໍ ວິສຸໍ ນກາຕພ຺ພໍ. ຠວງ຺ຄນິສ຺ສິຕກເມວ ກາຕພ຺ພນ຺ຕິ. ຕສ຺ມາ ອິຘ ມໂນຕິ ສຫາວຊ຺ຊນກໍ ຠວງ຺ຄໍ. ມໂນ ວິຎ຺ຎາຓນ຺ຕິ ຊວນມໂນວິຎ຺ຎາຓນ຺ຕິ. ເອຕ຺ຖຈ ປຏິຈ຺ຈາຕິນາມ ອາຄຕຏ຺ຐາເນຕິ ເອເຕນ ອຎ຺ຎຕ຺ຖ ປນ ອາວຊ຺ຊນໍ ທ຺ວາຣປກ຺ຂິກໍ ນກາຕພ຺ພນ຺ຕິ ສິທ຺ຘໍ ໂຫຕິ. ປຏິຈ຺ຈາຕິ ອາຄຕຕ຺ຕາເຍວຈ ຠວງ຺ຄໍປິ ອາວຊ຺ຊນາ ນນ຺ຕຣໍ ຠວງ຺ຄທ຺ວຍເມວ ອິມິສ຺ສໍ ປາຬິຍໍ ຄເຫຕພ຺ພໍ. ສນ຺ນິຫິຕປຈ຺ຈຍານໍ ເອວ ຕຕ຺ຖ ອຘິປ຺ເປຕຕ຺ຕາຕິ. ອິຘ ປນ ທ຺ວາຣຠາວາ ຣຫສ຺ສ ສພ຺ພສ຺ສ ອຸປປຕ຺ຕິຘມ຺ມສ຺ສ ປຣິຄ຺ຄຫິຕຕ຺ຕາ ສພ຺ພໍ ຠວງ຺ຄໍ ອຘິປ຺ເປຕໍ. ນ ຫິ ກິຎ຺ຈິ ຠວງ຺ຄໍ ນາມ ອຕ຺ຖິ. ຍໍ ມໂນທ຺ວາຣຠາວາຣຫໍ ນ ສິຍາຕິ ນິຏ຺ຐເມຕ຺ຖ ຄນ຺ຕພ຺ພນ຺ຕິ. ຕຕ຺ຖາຕິ ນິທ຺ຘາຣເຓ ຠຸມ຺ມໍ, ເຕສຸ ຉສຸ ທ຺ວາເຣສຸ ຈກ຺ຂຸ ທ຺ວາເຣຕິ ສມ຺ພນ຺ໂຘ. ຍຖາຣຫນ຺ຕິ ອາຣມ຺ມຓຠູມິປຸຄ຺ຄລມນສິກາຣາ ທີນໍ ອນຸຣູປວເສນ. ສພ຺ພຖາປີຕິ ວິສຸໍ ວິສຸໍ ຉຈຕ຺ຕາລີສ ເຠທສງ຺ຂາເຕນ ສພ຺ພປກາເຣນປິ ອຄຫິຕ ຄຫຓ ວເສນ, ຈຕຸປຎ຺ຎາ ສາຕິ ສມ຺ພນ຺ໂຘ. ສພ຺ພຖາປີຕິວາ ອາວຊ຺ຊນາທິ ຕທາຣມ຺ມຓ ປຣິໂຍ ສານວເສນ ອເນກກິຈ຺ຈເຠທຍຸຕ຺ເຕນ ສພ຺ພປກາເຣນປິ, ກາມາວຈຣາເນວາຕິ ສມ຺ພນ຺ໂຘ. ຍານິ ອາວຊ຺ຊນາທີນິ ກິຈ຺ຈານິ ທ຺ວາຣວິກາຣໍ ປຏິຈ຺ຈ ປວຕ຺ຕນ຺ຕິ, ຕໍ ກິຈ຺ຈວນ຺ຕານິເອວ ທ຺ວາເຣ ນິຍຸຕ຺ຕານີຕິ ອຕ຺ເຖນ ທ຺ວາຣິການິນາມ ໂຫນ຺ຕິ. ປຏິສນ຺ຘິ ຠວງ຺ຄ ຈຸຕິ ກິຈ຺ຈານິປນ ທ຺ວາຣວິກາເຣນ ວິນາ ເກວລໍ ກມ຺ມວເສເນວ ສິຊ຺ຌນ຺ຕິ. ຕສ຺ມາ ຕໍກິຈ຺ຈວນ຺ຕານິ ທ຺ວາຣິການິນາມ ນໂຫນ຺ຕີຕິ ວຸຕ຺ຕໍ ເອກູນ.ລ. ທ຺ວາຣວິມຸຕ຺ຕານີຕິ ເອຕ຺ຖ ຈ ທ຺ວາຣວິກາໂຣນາມ ອຕ຺ຕນິ ອາຣມ຺ມຓານໍ ອາປາຕາຄມນວເສນ ຠວງ຺ຄສ຺ສ ຈລນໍ, ຈກ຺ຂາທີນຎ຺ຈ ອຕ຺ຕນິ ວິຎ຺ຎາຓຸປ຺ປາທນ ສຕ຺ຕິວິເສສ ໂຍໂຄ ທຏ຺ຐພ຺ໂພ.

[໑໐໐] ວິຠາວນິຍໍ ປນ

‘‘ຈກ຺ຂາທິທ຺ວາເຣສຸ ອປວຕ຺ຕນໂຕ ມໂນທ຺ວາຣສງ຺ຂາຕ ຠວງ຺ຄໂຕ ອາຣມ຺ມຓນ຺ຕຣຄຫຓວເສນ ອປວຕ຺ຕິໂຕຈ ທ຺ວາຣວິມຸຕ຺ຕານີ’’ຕິ ວຸຕ຺ຕໍ, ຕໍ ອຏ຺ຐກຖາຍປິ ສຫ ນສເມຕິ.

ປຏິສນ຺ຘິ ຠວງ຺ຄ ຈຸຕິ ວເສນາຕິ ຫິ ວຸຕ຺ຕໍ. ເອເຕນ ຫິ ກິຈ຺ຈສີເສເນວ ຈິຕ຺ຕານໍ ທ຺ວາຣິກ ທ຺ວາຣວິມຸຕ຺ຕຠາໂຄ ເຖເຣນ ທສ຺ສິໂຕ. ເຕເນວ ຫິ ເຫຏ຺ຐາປິ ປຎ຺ຈທ຺ວາຣາວຊ຺ຊນ.ລ. ຕທາຣມ຺ມຓວເສນາຕິອາທິນາ ກິຈ຺ຈສີເສເນວ ຈິຕ຺ຕານໍ ຈກ຺ຂຸທ຺ວາຣິກາທິຠາໂວ ວຸຕ຺ໂຕຕິ. ນນຸ ຈກ຺ຂາທິທ຺ວາເຣສຸ ອປວຕ຺ຕນໂຕຕິ ອິມິນາ ເອຕທຕ຺ໂຖວ ວຸຕ຺ໂຕຕິ ເຈ. ນ. ອຘິປ຺ເປຕຕ຺ຖວິຣຫສ຺ສ ອປສງ຺ຄ ນິວຕ຺ຕກສ຺ສຈ ສໍວຓ຺ຓນາ ວາກ຺ຍສ຺ສ ປໂຍຊນາຠາວໂຕຕິ. ຉທ຺ວາຣິການິເຈວ ສນ຺ຕີຣຓ ຕທາຣມ຺ມຓກິຈ຺ຈານໍ ວເສນ ທ຺ວາຣວິມຸຕ຺ຕານິຈ ປຏິສນ຺ຘາທິກິຈ຺ຈານໍ ວເສນາຕິ ອຘິປ຺ປາໂຍ. ປຎ຺ຈທ຺ວາຣິການິຈ ຉທ຺ວາຣິການິຈ ປຎ຺ຈຉທ຺ວາຣິການິ. ກທາຈິ ຉທ຺ວາຣິການິເຈວ ຕານິ ກທາຈິ ທ຺ວາຣວິມຸຕ຺ຕານິຈາຕິ ຉທ຺ວາຣິກວິມຸຕ຺ຕານິ. ທ຺ວາຣສທ຺ໂທ ເຈຕ຺ຖອຘິກາຣວເສນ ໂຍຊີຍຕິ.

[໑໐໑] ວິຠາວນິຍໍ ປນ

‘‘ຉທ຺ວາຣິການິຈ ຉທ຺ວາຣິກວິມຸຕ຺ຕານິຈາ’’ຕິປິ ວຸຕ຺ຕໍ. ຕໍ ນ ສຸນ຺ທຣໍ.

ເຫຏ຺ຐາ ຈຸຓ຺ຓິຍວາກ຺ເຍ ຕຖາ ອສຸຕຕ຺ຕາຕິ. ເອກທ຺ວາຣິກຈິຕ຺ຕານິ. ລ. ສພ຺ພຖາ ທ຺ວາຣວິມຸຕ຺ຕານິຈ ຍຖາກ຺ກມໍ ຉຕ຺ຕິໍສຕິ.ລ. ນວຘາ ເຈຕິ ປຎ຺ຈຘາ ປຣິທີປເຍຕິ ໂຍຊນາ.

໑໓໔. ຣູປາທີນໍ ອາຣມ຺ມຓານໍ ເຠເທນ ຈິຕ຺ຕເຈຕສິການໍ ສງ຺ຄໂຫ ອາຣມ຺ມຓສງ຺ຄໂຫ.

[໑໐໒] ຏີກາສຸ ປນ

‘‘ອາຣມ຺ມຓານໍ ສຣູປໂຕ ວິຠາຄໂຕ ຕໍວິສຍຈິຕ຺ຕໂຕ ຈ ສງ຺ຄໂຫ ອາຣມ຺ມຓສງ຺ຄໂຫ’’ຕິ ວຸຕ຺ຕໍ. ຕໍ ນ ສຸນ຺ທຣໍ.

ອຍຎ຺ຫິ ຈິຕ຺ຕເຈຕສິການໍ ເອວ ສງ຺ຄໂຫ. ນ ອາຣມ຺ມຓານນ຺ຕິ. ຣູປາທີນໍ ວຈນຕ຺ໂຖ ອຸປຣິ ອາຄມິສ຺ສຕິ. ທຸພ຺ພລປຸຣິເສນ ທຓ຺ຑາທິວິຍ ຈິຕ຺ຕເຈຕສິເກຫິ ອາລມ຺ພີຍຕິ ອມຸຎ຺ຈມາເນຫິ ຄຓ຺ຫີຍຕີຕິ ອາລມ຺ພຓໍ. ອາຣມ຺ມຓສທ຺ເທ ປນ ສຕິ ຈິຕ຺ຕເຈຕສິການິ ອາຄນ຺ຕ຺ວາ ເອຕ຺ຖ ຣມນ຺ຕີຕິ ອາຣມ຺ມຓໍ.

[໑໐໓] ຍໍປນ ວິຠາວນິຍໍ

‘‘ທຸພ຺ພລປຸຣິເສນ ທຓ຺ຑາທິວິຍ ຈິຕ຺ຕເຈຕສິເກຫິ ອາລມ຺ພີຍຕິ. ຕານິວາ ອາຄນ຺ຕ຺ວາ ເອຕ຺ຖ ຣມນ຺ຕີຕິ ອາລມ຺ພຓ’’ນ຺ຕິ ວຸຕ຺ຕໍ. ຕໍ ນ ສຸນ຺ທຣໍ.

ວິສຸໍ ສິທ຺ຘານິ ຫິ ເອຕານິ ປທານີຕິ. ຣູປເມວາຕິ ວຓ຺ຓາຍຕນເມວ. ປຎ຺ຈາຣມ຺ມຓວິມຸຕ຺ຕໍ ຍໍກິຎ຺ຈິ ຘມ຺ມຊາຕໍ ວິຊ຺ຊມານໍປິອວິຊ຺ຊມານໍປິ ຠູຕໍປິ ອຠູຕໍປິ ຘມ຺ມາຣມ຺ມຓເມວ. ຕໍ ປນ ສຠາຄ ໂກຏ຺ຐາສໂຕ ສງ຺ຄຍ຺ຫມານໍ ຉພ຺ພິຘໍ ໂຫຕີຕິ ວຸຕ຺ຕໍ ຘມ຺ມາຣມ຺ມຓໍ ປນ.ລ. ຉຘາ ສງ຺ຄຍ຺ຫຕີຕິ. ຕຕ຺ຖາຕິ ເຕສຸ ຣູປາທີສຸ ຉສຸ. ຈກ຺ຂຸທ຺ວາເຣ ຆຏ຺ຏຍມານ ຣູປານຸສາເຣເນວ ອຸປ຺ປນ຺ນານິ ຈກ຺ຂຸທ຺ວາຣິກຈິຕ຺ຕານິ ອຎ຺ຎານິ ອາຣມ຺ມຓານິ ອາລມ຺ພິຕຸໍ ນລຠນ຺ຕິ. ຣູປານິປິ ຆຏ຺ຏນຣຫິຕານິ ອຕີຕານາຄຕານິ ອາລມ຺ພິຕຸໍ ນລຠນ຺ຕີຕິ ວຸຕ຺ຕໍ ຈກ຺ຂຸທ຺ວາຣິກຈິຕ຺ຕານໍ ສພ຺ເພສໍປິ ຣູປເມວ ອາຣມ຺ມຓໍ. ຕຎ຺ຫ ປຈ຺ຈຸປ຺ປນ຺ນນ຺ຕິ. ໂສຕທ຺ວາຣິກາ ທີສຸປິ ເອເສວນໂຍ. ຕຕ຺ຖ ຕໍ ຕໍ ກາຣຓໍ ປຏິຈ຺ຈ ອຸປ຺ປນ຺ນໍ ປຈ຺ຈຸປ຺ປນ຺ນໍ. ວຕ຺ຕມານນ຺ຕິ ອຕ຺ໂຖ. ຉພ຺ພິຘໍປີຕິ ຣູປາທິວເສນ ຉພ຺ພິຘໍປິ. ອຕິກ຺ກນ຺ຕຠາວໍ ອິຕໍ ຄຕໍ ປວຕ຺ຕນ຺ຕິ ອຕີຕໍ. ອາຄຈ຺ຉຕິ ອາຄຈ຺ຉິຕ຺ຖາຕິ ອາຄຕໍ. ປຈ຺ຈຸປ຺ປນ຺ນໍ, ອຕີຕຎ຺ຈ. ນ ອາຄຕນ຺ຕິ ອນາຄຕໍ. ອຸປ຺ປາທຊາຕິກາ ສງ຺ຂຕຘມ຺ມາເອວ ຕີສຸ ກາເລສຸ ອນຸປຕນ຺ຕິ. ຕສ຺ມາ ອຸປ຺ປາທຣຫິຕາ ອສງ຺ຂຕຠູຕາ ນິພ຺ພານປຎ຺ຎຕ຺ຕິໂຍ ກາລວິມຸຕ຺ຕໍນາມາຕິ ເວທິຕພ຺ພາ.

[໑໐໔] ວິຠາວນິຍໍ ປນ

‘‘ວິນາສາຠາວໂຕ ອຕີຕາທິກາລວເສນ ນວຕ຺ຕພ຺ພຕ຺ຕາ ນິພ຺ພານໍ ປຎ຺ຎຕ຺ຕິຈ ກາລວິມຸຕ຺ຕໍນາມາ’’ຕິ ວຸຕ຺ຕໍ. ຕໍ ວິຈາເຣຕພ຺ພໍ.

ສພ຺ເພປິ ຫິ ສງ຺ຂຕຘມ຺ມາ ອນາຄຕຠາວ ປຸພ຺ພກາເອວ ໂຫນ຺ຕິ. ຕສ຺ມາ ເຕ ຍທາ ປຈ຺ຈຍສາມຄ຺ຄິໍ ລຠິຕ຺ວາ ອຸປ຺ປຊ຺ຊິສ຺ສນ຺ຕີຕິ ວຕ຺ຕພ຺ພປກ຺ເຂ ຕິຏ຺ຐນ຺ຕິ, ຕທາ ອນາຄຕານາມ. ຍທາ ປຈ຺ຈຍສາມຄ຺ຄິໍ ລຠິຕ຺ວາ ອຸປ຺ປນ຺ນາ, ຍທາ ປຈ຺ຈຸປ຺ປນ຺ນານາມ. ຍທາ ນິຣຸທ຺ຘາ, ຕທາ ອຕີຕານາມ. ເອວໍ ອຸປ຺ປາທຊາຕິການຎ຺ເຎວ ອຸປ຺ປາທມູລິກາ ເຕກາລິກຕາ ສິທ຺ຘາ. ອຸປ຺ປາທຣຫິຕານໍ ປນ ອນາຄຕາວຕ຺ຖາປິ ນຕ຺ຖິ. ກຸໂຕ ປຈ຺ຈຸປ຺ປນ຺ນາຕີຕາ ວຕ຺ຖາຕິ. ຕສ຺ມາ ນິພ຺ພານປຎ຺ຎຕ຺ຕີນໍ ກາລຕ຺ຕຍ ວິມຸຕ຺ຕຕາ ໂຫຕີຕິ. ວິນາສາຠາວໂຕຕິ ອິທໍ ປນ ອຕີຕກາລວິມຸຕ຺ຕິຍາເອວ ກາຣຓນ຺ຕິ ນ ເຕນ ຕາສໍ ອິຕຣກາລວິມຸຕ຺ຕິໍ ສາເຘຕີຕິ ທຏ຺ຐພ຺ພໍ. ຍຖາຣຫວິຠາໂຄ ປນ ອິເຘວ ເຕສູຕິອາທິນາ ປຈ຺ຉາ ອາຄມິສ຺ສຕິ. ທ຺ວາຣວິມຸຕ຺ຕານຎ຺ຈ ຉພ຺ພິຘໍປິ ອາຣມ຺ມຓໍ ໂຫຕີຕິ ສມ຺ພນ຺ໂຘ. ຍຖາ ປນ ອາວຊ຺ຊນາທີນໍ ຉທ຺ວາຣິກຈິຕ຺ຕານໍ ອາຣມ຺ມຓໍ ຠວນ຺ຕເຣປິ ອິມສ຺ມິໍ ຠເວປິ ປຸຣິມຠາເຄ ເກນຈິ ທ຺ວາເຣນ ຄຫິຕໍປິ ອຄຫິຕໍປິ ໂຫຕິ. ນ ຕຖາ ອິເມສນ຺ຕິ ທສ຺ເສຕຸໍ ຠວນ຺ຕເຣ ຉທ຺ວາຣຄຫິຕນ຺ຕິ ວຸຕ຺ຕໍ. ຠວວິເສສຎ຺ຫິ ປຕ຺ເຖຕ຺ວາ ກມ຺ມໍ ກຕ຺ວາ ຕຕ຺ຖ ນິພ຺ພຕ຺ຕານໍ ອາຣມ຺ມຓໍ ຠວນ຺ຕເຣປິ ເກນຈິ ທ຺ວາເຣນ ຄຫິຕໍປິ ໂຫຕິ ເຍວາຕິ.

[໑໐໕] ວິຠາວນິຍໍ ປນ

‘‘ຕໍ ປນ ເນສໍ ອາຣມ຺ມຓໍ ນ ອາວຊ຺ຊນສ຺ສ ວິຍ ເກນຈິ ອຄຫິຕເມວ ໂຄຈຣຠາວໍ ຄຈ຺ຉຕີຕິ ທສ຺ເສຕຸໍ ຉທ຺ວາຣ ຄຫິຕນ຺ຕິ ວຸຕ຺ຕ’’ນ຺ຕິ ວຸຕ຺ຕໍ. ຕໍ ນ ຍຸຊ຺ຊຕິ.

ປຎ຺ຈທ຺ວາຣາ ວຊ຺ຊນສ຺ສປິ ຫິ ອາຣມ຺ມຓໍ ປຸພ຺ເພ ເກນຈິ ທ຺ວາຣນ຺ຕເຣນ ຄຫິຕໍປິ ອຄຫິຕໍປິ ໂຫຕິເຍວ. ຕຖາ ຫິ ອິທໍ ນາມ ລຠິສ຺ສາມິ ຠຸຎ຺ຊິສ຺ສາມິ ປສ຺ສິສ຺ສາມີຕິ ປຸພ຺ເພ ຄຫິຕໍ ປຈ຺ຉາ ອາວຊ຺ຊນສ຺ສ ອາຣມ຺ມຓໍ ນ ນ ໂຫຕີຕິ. ນຈ ເອກາວຊ຺ຊນວີຖິຍໍ ປຸພ຺ເພ ເກນຈິ ຈິຕ຺ເຕນ ອຄຫິຕຠາໂວ ອິຘ ປມາຓນ຺ຕິ. ຍຖາ ຈ ປຎ຺ຈທ຺ວາຣິກຈິຕ຺ຕານໍ ອາຣມ຺ມຓໍ ເອກນ຺ຕປຈ຺ຈຸປ຺ປນ຺ນເມວ ໂຫຕິ. ຍຖາ ຈ ມໂນທ຺ວາຣິກຈິຕ຺ຕານໍ ອາຣມ຺ມຓໍ ເຕກາລິກໍວາ ກາລວິມຸຕ຺ຕສາ ມຎ຺ຎໍວາ ໂຫຕິ. ນ ຕຖາ ອິເມສນ຺ຕິ ທສ຺ເສຕຸໍ ປຈ຺ຈຸປ຺ປນ຺ນມຕີຕໍ ປຎ຺ຎຕ຺ຕິຠູຕໍວາຕິ ວຸຕ຺ຕໍ. ຍຖາ ຈ ຉທ຺ວາຣິກຈິຕ຺ຕານໍ ອາຣມ຺ມຓໍ ອາຄມສິທ຺ຘໂວຫາຣຍຸຕ຺ຕໍປິ ຕພ຺ໂພຫາຣວິນິມຸຕ຺ຕໍປິ ໂຫຕິ. ນ ຕຖາ ອິເມສນ຺ຕິ ທສ຺ເສຕຸໍ ກມ຺ມ ກມ຺ມ ນິມິຕ຺ຕ ຄຕິນິມິຕ຺ຕ ສມ຺ມຕນ຺ຕິ ວຸຕ຺ຕໍ.

[໑໐໖] ວິຠາວນິຍໍ ປນ

‘‘ນາປິ ເນສໍ ອາຣມ຺ມຓໍ ມຣຓາສນ຺ນໂຕ ປຸຣິມຠາຄຊວນານໍ ວິຍ ກມ຺ມກມ຺ມນິມິຕ຺ຕາທິວເສນ ອາຄມສິທ຺ຘໂວຫາຣວິນິມຸຕ຺ຕນ຺ຕິ ທສ຺ເສຕຸໍ ກມ຺ມ.ລ. ສມ຺ມຕນ຺ຕິ ອາຫາ’’ຕິ ວຸຕ຺ຕໍ. ຕໍປິ ນ ສຸນ຺ທຣໍ.

ມຣຓາ ສນ຺ນໂຕ ປຸຣິມຠາເຄປິ ຫິ ສຕ຺ຕາ ອຕ຺ຕນາ ກຕກມ຺ມໍວາ ເຈຕິຍາທີນິ ກມ຺ມ, ປກຣຓານິວາ ອາຣມ຺ມຓໍ ກໂຣນ຺ຕິເຍວ. ຕທາປິ ຫິ ກມ຺ມໍ ກມ຺ມເມວ, ກມ຺ມຸປກຣຓານິຈ ກມ຺ມນິມິຕ຺ຕານິເຍວ. ກມ຺ມ ສິທ຺ຘິຍານິມິຕ຺ຕໍ ກາຣຓໍ ກມ຺ມນິມິຕ຺ຕນ຺ຕິ ກຕ຺ວາ. ກມ຺ມສ຺ສ ນິມິຕ຺ຕໍ ອາຣມ຺ມຓໍ ກມ຺ມນິມິຕ຺ຕນ຺ຕິປິ ວທນ຺ຕິ. ອຊາຕສຕ຺ຕຸຣາຊາ ວິຍຈ ສຸປິນທສ຺ສນາທິວເສນ ຄຕິນິມິຕ຺ຕານິປິ ອາຣມ຺ມຓໍ ກໂຣນ຺ຕິເຍວ. ຣາຊາ ຫິ ທ຺ວີສຸ ຠເວສຸ ປິຕຣໍ ມາເຣຕິ. ມາຣິຕກາລໂຕຈ ປຏ຺ຐາຍ ຕສ຺ສ ນິທ຺ທາຍນ຺ຕສ຺ສ ຄຕິນິມິຕ຺ຕານິ ອຸປຏ຺ຐຫນ຺ຕີຕິ. ຕຕ຺ຖ ຍຖາສມ຺ຠວນ຺ຕິ ຕໍ ຕໍ ປຏິສນ຺ຘາທີນໍ ຉທ຺ວາຣຄຫິຕາທິວເສນ ສມ຺ຠວນ຺ຕສ຺ສ ອາຣມ຺ມຓສ຺ສ ອນຸຣູປໂຕ. ຍຖາສມ຺ຠວວິຠາໂຄ ປນ ອຸປຣິ ມຣຓຸປ຺ປຕ຺ຕິຍໍ ອາຄມິສ຺ສຕິ. ເຍຠຸຍ຺ເຍນາຕິ ພາຫຸລ຺ເລນ. ຠວນ຺ຕເຣຕິ ອຕີຕານນ຺ຕຣຠເວ ຕຕ຺ຖຈ ມຣຓາສນ຺ນກາເລ. ຉທ຺ວາຣ ຄຫິຕນ຺ຕິ ຉຫິ ທ຺ວາເຣຫິ ມຣຓາສນ຺ນຊວເນຫິ ຄຫິຕໍ. ເອຕ຺ຖ ຈ ເຍຠຸຍ຺ເຍນາຕິ ເອເຕນ ຠວນ຺ຕເຣ ຉທ຺ວາຣຄຫິຕນ຺ຕິ ອິມສ຺ສ ວິຘານສ຺ສ ອເນກໍສຠາວໍ ວິເສເສຕິ. ກສ຺ມາ. ອຄຫິຕສ຺ສປິ ສມ຺ຠວໂຕ. ຍຎ຺ຫິ ອສຎ຺ຎິຠວໂຕ ຈຸຕານໍ ກມ຺ມ ກມ຺ມນິມິຕ຺ຕ ຄຕິນິມິຕ຺ຕ ສມ຺ມຕໍ ອຣູປຠວໂຕ ຈຸຕານຎ຺ຈ ຄຕິນິມິຕ຺ຕສມ຺ມຕໍ ກາມປຏິສນ຺ຘິ ຠວງ຺ຄຈຸຕີນໍ ອາຣມ຺ມຓໍ. ຕໍ ຠວນ຺ຕເຣ ເກນຈິ ທ຺ວາເຣນ ອຄຫິຕ ເມວ ໂຫຕີຕິ. ເອຕ຺ຖຈ ຍສ຺ມາ ປຏ຺ຐາເນ ອຣູປຠເວ ທຸວິໂຘປິ ປຸເຣຊາຕປຈ຺ຈໂຍ ປຏິສິທ຺ໂຘ. ອຏ຺ຐກຖາສຸຈ ຕໂຕ ຈຸຕານໍ ກາມປຏິສນ຺ຘິຍາ ປຈ຺ຈຸປ຺ປນ຺ນຄຕິນິມິຕ຺ຕາຣມ຺ມຓຕາປິ ວຸຕ຺ຕາ. ຄຕິນິມິຕ຺ຕຎ຺ຈ ນາມ ຣູປາຣມ຺ມຓເມວ ທີເປນ຺ຕິ. ຕສ຺ມາ ເຕສໍ ກາມປຏິສນ຺ຘິຍາປິ ຄຕິນິມິຕ຺ຕສມ຺ມຕໍ ຠວນ຺ຕເຣ ເກນຈິ ທ຺ວາເຣນ ອຄຫິຕເມວ ໂຫຕີຕິ ເວທິຕພ຺ພໍ. ອປິຈ, ມຣຓາສນ຺ນກາເລ ກມ຺ມພເລນ ກມ຺ມາທີນໍ ອຸປຏ຺ຐານໍນາມ ເຍຠຸຍ຺ເຍນ ສໍມຸຬ຺ຫມຣເຓນ ມຣນ຺ຕານເມວ ໂຫຕິ. ອິຕເຣສໍ ປນ ປເຣສໍ ປໂຍຄພເລນປິ ອຕ຺ຕນາ ປກຕິຍາ ສຸຏ຺ຐຸ ອາເສວິຕານໍ ອນຸສ຺ສຣຓພເລນປິ ຘມ຺ມິກອຸປາສກາທີນໍ ວິຍ ເທວໂລກໂຕ ອາຄນ຺ຕ຺ວາ ຄຓ຺ຫນ຺ຕານໍ ເທວານໍ ອານຸຠາເວນປິ ໂຫຕິເຍວ. ນິຣຍປາລາປິ ນິຣຍໂຕ ອາຄນ຺ຕ຺ວາ ຄຓ຺ຫນ຺ຕິເຍວ. ເຣວຕິວິມານຎ຺ເຈຕ຺ຖ ວຕ຺ຕພ຺ພໍ. ຕຎ຺ຫິ ທ຺ເວ ນິຣຍປາລາ ຄເຫຕ຺ວາ ປຖມໍ ຕາວຕິໍສາຠວນໍ ເນຕ຺ວາ ປຈ຺ຉາ ນິຣຍໍ ນຍິໍສຸ. ເຕ ຫິ ຍກ຺ຂ ຊາຕິກຕ຺ຕາ ເວສ຺ສວຓປຣິສາວິຍ ຕາວຕິໍສາ ຠວນໍປິ ຄນ຺ຕຸໍ ສກ຺ໂກນ຺ຕິເຍວ. ຍມສ຺ສ ທູຕາ ທ຺ເວ ຍກ຺ຂາຕິ ຫິ ປາຬິຍໍ ວຸຕ຺ຕໍ. ເວສ຺ສວຓທູຕາ ອິຘ ຍມສ຺ສ ທູຕາຕິ ວຸຕ຺ຕາຕິປິ ວທນ຺ຕິ. ຕສ຺ມາ ເຍ ກສິຓາສຸຠາທີນິ ສມຖນິມິຕ຺ຕານິ ສຸຏ຺ຐຸ ອາເສວິຕ຺ວາ ອຸປຈາຣຊ຺ຌາເນ ຐຕ຺ວາ ຕາເນວ ນິມິຕ຺ຕານິ ຄເຫຕ຺ວາ ມຣນ຺ຕິ. ເຕສໍປິ ກາມປຏິສນ຺ຘິຍາ ອາຣມ຺ມຓໍ ຠວນ຺ຕເຣ ເກນຈິ ທ຺ວາເຣນ ອຄຫິຕເມວ ສິຍາ. ອຸປຈາຣຊ຺ຌານພເລເນວ ພ຺ຣຫ຺ມໂລກໂຕ ອິຘອຸປ຺ປຊ຺ຊນ຺ຕານໍປິ ເອເສວນໂຍຕິ.

ຍໍປນ ວິຠາວນິຍໍ

‘‘ເກວລໍ ກມ຺ມພເລເນວ ເຕສໍ ອສຎ຺ຎິຠວໂຕ ຈຸຕານໍ ປຏິສນ຺ຘິຍາ ກມ຺ມນິມິຕ຺ຕາທິກໍ ອາຣມ຺ມຓໍ ອຸປຏ຺ຐາຕີ’’ຕິ ວຸຕ຺ຕໍ.

ຕຕ຺ຖ ກມ຺ມນິມິຕ຺ຕາທິກນ຺ຕິ ເອຕ຺ຖ ອາທິສທ຺ເທນ ກມ຺ມໍປິ ຄເຫຕພ຺ພ ເມວ. ນ ຫິ ຕສ຺ສ ອຄຫເຓ ກາຣຓໍ ອຕ຺ຖີຕິ. ຕານິ ປນ ສພ຺ພານິປິ ເກວລໍ ປຏິສນ຺ຘິຊນກສ຺ສ ກມ຺ມສ຺ສ ອານຸຠາເວເນວ ປຏິສນ຺ຘິຍໍ ອຸປຏ຺ຐຫນ຺ຕີຕິ ເວທິຕພ຺ພໍ. ອນາຄຕໍ ປນ ນິມິຕ຺ຕໍ ອຸປຏ຺ຐຫມານໍ ຄຕິນິມິຕ຺ຕເມວ ສິຍາ. ນຈ ຕສ຺ສ ວິສຸໍ ອຸປຏ຺ຐາຕພ຺ພກິຈ຺ຈໍ ອຕ຺ຖິ. ປຈ຺ຈຸປ຺ປນ຺ນ ຄຕິນິມິຕ຺ເຕ ສິທ຺ເຘ ສິທ຺ຘເມວ ໂຫຕີຕິ ວຸຕ຺ຕໍ ປຈ຺ຈຸປ຺ປນ຺ນມຕີຕໍ ປຎ຺ຎຕ຺ຕິ ຠູຕໍວາຕິ.

[໑໐໗] ວິຠາວນິຍໍ ປນ

‘‘ອນາຄຕໍນາມ ອຕີຕໍ ວິຍ ອນຸຠູຕຎ຺ຈ ນ ໂຫຕິ. ນຈ ປຈ຺ຈຸປ຺ປນ຺ນຄຕິນິມິຕ຺ຕໍ ວິຍ ອາປາຕມາຄຕ’’ນ຺ຕິ ກາຣຓໍ ວຸຕ຺ຕໍ. ຕໍ ອກາຣຓໍ.

ປສງ຺ຄສ຺ສ ອນິວຕ຺ຕິຕຕ຺ຕາ. ຄຕິນິມິຕ຺ຕຎ຺ຫິ ນາມ ປຈ຺ຈຸປ຺ປນ຺ນໍປິ ອນຸຠູຕໍ ນ ໂຫຕິ. ຕໍປິ ກມ຺ມພເລເນວ ອາປາຕມາຄຕໍ. ເອວໍສນ຺ເຕ ອນາຄຕໍປິ ກມ຺ມພເລນ ອາປາຕມາຄຕເມວ ສິຍາຕິ ອຍໍ ປສງ຺ໂຄ ປາກຕິໂກເອວ ໂຫຕີຕິ. ເຕສູຕິ ຍຖາວຸຕ຺ເຕສຸ ອາຣມ຺ມຓິກຈິຕ຺ເຕສຸ. ຣູປາທີສຸ ປຎ຺ຈສຸ ເອເກກໍ ອາຣມ຺ມຓໍ ເອເຕສນ຺ຕິ ສມາໂສ. ຣູປາທີນິ ປຎ຺ຈ ອາຣມ຺ມຓານິ ເອຕສ຺ສາຕິ ວິຄ຺ຄໂຫ. ເສສານີຕິ ປຎ຺ຈວິຎ຺ຎາຓສມ຺ປຏິຈ຺ຉນ ທ຺ວຍໂຕ ເສສານິ ສນ຺ຕີຣຓ ມຫາວິປາການິ. ສພ຺ພຖາປິ ກາມາວຈຣາ ລມ຺ພຓາເນວາຕິ ປຏິສນ຺ຘາທີຫິ ນານາກິຈ຺ເຈຫິ ຣູປາທີສຸ ນານາຣມ຺ມເຓສຸ ປວຕ຺ເຕນ ສພ຺ພ ປກາເຣນປິ ກາມາວຈຣາລມ຺ພຓິການິເຍວ. ຕານິ ຫິ ສພ຺ພຎ຺ຎຸພຸທ຺ຘານໍ ອຸປ຺ປນ຺ນານິປິ ວິກປ຺ປສຕ຺ຕິຣຫິຕຕ຺ຕາ ອວິຊ຺ຊມາເນ ປຎ຺ຎຕ຺ຕິຘມ຺ເມຈ ສຸຂຸເມ ມຫຄ຺ຄຕຘມ຺ເມຈ ຄມ຺ຠີເຣ ໂລກຸຕ຺ຕຣຘມ຺ເມຈ ອາລມ຺ພິຕຸໍ ນ ສກ຺ໂກນ຺ຕີຕິ. ຕຕ຺ຖ ສນ຺ຕີຣຓຕ຺ຕຍໍ ຕາວ ສນ຺ຕີຣຓກິຈ຺ຈວເສນ ຣູປາທິປຎ຺ຈາລມ຺ພເຓ ປວຕ຺ຕຕິ. ຕທາຣມ຺ມຓາທິວເສນ ປນ ສພ຺ພານິປິ ເອກາທສວິປາການິ ຉສຸ ປຣິຕ຺ຕາຣມ຺ມເຓສຸ ປວຕ຺ຕນ຺ຕີຕິ.

[໑໐໘] ວິຠາວນິຍໍ ປນ

‘‘ວິປາການິ ຕາວ ສນ຺ຕີຣຓາທິວເສນ ຣູປາທິປຎ຺ຈາລມ຺ພເຓ’’ຕິ ວຸຕ຺ຕໍ. ຕຕ຺ຖ ສນ຺ຕີຣຓາທິວເສນາຕິ ນວຕ຺ຕພ຺ພໍ. ສນ຺ຕີຣຓວເສນ ອິຈ຺ເຈວ ວຕ຺ຕພ຺ພນ຺ຕິ.

ໂຍ ປເນຕ຺ຖ ຈິຕ຺ຕານໍ ອາຣມ຺ມເຓສຸ ປວຕ຺ຕິວິຠາໂຄ ວຕ຺ຕພ຺ໂພ. ໂສ ອຏ຺ຐກຖາກຓ຺ເຑ ຄເຫຕພ຺ໂພ. ໂລກຸຕ຺ຕຣຘມ຺ມາ ອຕິຄມ຺ຠີຣຕ຺ຕາ ຎາຓສ຺ເສວ ວິສຍຠູຕາຕິ ວຸຕ຺ຕໍ. ອກຸສລ.ລ. ໂລກຸຕ຺ຕຣ ວຊ຺ຊິຕ ສພ຺ພາ ຣມ຺ມຓານີຕິ. ຕຕ຺ຖ ຕານິ ລທ຺ຘສມາປຕ຺ຕີນໍ ອຸປ຺ປນ຺ນກາເລເອວ ມຫຄ຺ຄຕາຣມ຺ມຓານິ. ເຕສຸຈ ທ຺ເວ ໂທສມູລຈິຕ຺ຕານິ ປຣິຫີນຊ຺ຌານານິ ອາຣພ຺ຠ ອຸປ຺ປນ຺ນກາເລຕິ ທຏ຺ຐພ຺ພໍ. ຎາຓໍປິ ອນຘິຄຕານິ ໂລກຸຕ຺ຕຣານິ ອາລມ຺ພິຕຸໍ ນ ສກ຺ໂກຕີຕິ ວຸຕ຺ຕໍ ຎາຓສມ຺ປຍຸຕ຺ຕ.ລ. ວຊ຺ຊິຕສພ຺ພາ ຣມ຺ມຓານີຕິ. ຕຕ຺ຖ ຎາຓສມ຺ປຍຸຕ຺ຕກາມກຸສລານິ ປຸຖຸຊ຺ຊນານໍ ອຊ຺ຌານລາຠີນໍ ອຸປ຺ປນ຺ນກາເລ ປຎ຺ຎຕ຺ຕິຍາ ສຫ ກາມາວຈຣາຣມ຺ມຓານິ. ຕາເນວ ໂສຕາປຕ຺ຕິມຄ຺ຄໂຕ ປຸເຣ ໂຄຕ຺ຣຠຸກ຺ຂເຓ ປຸຖຸຊ຺ຊນານໍ ນິພ຺ພານາຣມ຺ມຓານິ. ຌານລາຠີນໍ ຕາເນວ ອຠິຎ຺ຎາກຸສລຎ຺ຈ ມຫຄ຺ຄຕາຣມ຺ມຓານິປິ. ເຫຏ຺ຐິມຜລຏ຺ຐານໍ ອຕ຺ຕນາ ອຘິຄຕ ມຄ຺ຄຜລນິພ຺ພານາ ຣມ຺ມຓານິປີຕິ ເວທິຕພ຺ພານິ. ຍຖາ ເຈຕ຺ຖ ອຣິຍາ ອຕ຺ຕນາ ອຘິຄຕ ມຄ຺ຄຜລານິເຍວ ອາລມ຺ພິຕຸໍ ສກ຺ໂກນ຺ຕິ. ຕຖາ ຌານລາຠິໂນປິ ອຕ຺ຕນາ ອຘິຄຕຊ຺ຌານານິເອວ ອາລມ຺ພິຕຸໍ ສກ຺ໂກນ຺ຕີຕິ ເວທິຕພ຺ພໍ. ເອຕ຺ຖ ສິຍາ-ເຍ ຈ ຌານານິ ປຕ຺ເຖນ຺ຕິ. ຌານປຣິກມ຺ມໍປິ ກໂຣນ຺ຕິ. ເຍຈ ຌານສຸຕ຺ຕານິ ສໍວຓ຺ເຓນ຺ຕິ. ເຕ ອລາຠິໂນ ມຫຄ຺ຄຕຊ຺ຌານານິ ອາລມ຺ພິຕຸໍ ສກ຺ໂກນ຺ຕິ, ນສກ຺ໂກນ຺ຕີຕິ. ນ ສກ຺ໂກນ຺ຕິ. ເຕ ຫິ ຌານານິນາມ ເອວໍ ມຫານຸຠາວານິ ເອວໍ ມຫານິສໍສານີຕິ ສຸຕ຺ວາວາ ສຸຕປຣິຍຕ຺ຕິພເລນ ສິທ຺ເຘ ອາກາຣ ສລ຺ລກ຺ຂຓຎ຺ຎາເຓ ຐຕ຺ວາ ວາ ອນຸມານວເສເນວ ຕານິ ປຕ຺ເຖນ຺ຕິ. ປຣິກມ຺ມໍປິ ກໂຣນ຺ຕິ. ສຸຕ຺ຕານິປິ ສໍວຓ຺ເຓນ຺ຕີຕິ. ອິຕຣຖາ ປຸຖຸຊ຺ຊນາປິ ໂລກຸຕ຺ຕຣຘມ຺ເມ ປຕ຺ເຖນ຺ຕິ, ມຄ຺ຄປຣິກມ຺ມໍປິ ກໂຣນ຺ຕິ. ມຄ຺ຄຜລ ນິພ຺ພານວຈນານິວິກເຖນ຺ຕິ ສໍວຓ຺ເຓນ຺ຕີຕິ ເຕສໍປິ ເຕ ອາຣມ຺ມຓຠູຕາ ເອວ ສິຍຸນ຺ຕິ. ເຕສໍ ປນ ຈິຕ຺ຕານິ ຌານາທີນໍ ປຎ຺ຎຕ຺ຕິຄຸເຓ ເອວ ອນຸໂຠນ຺ຕີຕິ ເວທິຕພ຺ພານິ. ປຓີຕຘມ຺ມານຎ຺ຫິ ປຎ຺ຎຕ຺ຕິໂຍປິ ປຓິຕຣູປາເອວ ໂຫນ຺ຕີຕິ. ມຫິທ຺ຘິໂກ ຫິ ປຣຈິຕ຺ຕວິທູ. ມາໂຣ ເທວ ປຸຕ຺ໂຕປິ ຣູປຊ຺ຌານຈິຕ຺ຕໍ ວຏ຺ຏນິສ຺ສິຕເມວ ປສ຺ສຕິ. ວິວຏ຺ຏນິສ຺ສິຕໍ ນ ປສ຺ສຕິ. ອຣູປຊ຺ຌານຈິຕ຺ຕໍ ປນ ວຏ຺ຏນິສ຺ສິຕໍປິ ນປສ຺ສຕີຕິ ອງ຺ຄຸຕ຺ຕເຣ ນວນິປາເຕ ອຏ຺ຐກຖາຍໍ ວຸຕ຺ຕໍ. ເຍ ປນ ອຄ຺ຄມຄ຺ຄຜລານິ ປຏິວິຊ຺ຌນ຺ຕິ. ເຕສໍ ອຸປ຺ປນ຺ນານິຎ຺ຎຓສມ຺ປຍຸຕ຺ຕກາມກ຺ຣິຍຊວນານິ ກ຺ຣິຍາຠິຎ຺ຎາຊວນຎ຺ຈ ປຸຄ຺ຄລານຸຣູປໍ ປຎ຺ຎຕ຺ຕິຍາ ສຫ ຈຕຸພ຺ຠູມກຘມ຺ເມສຸ ກິຎ຺ຈິ ອາຣມ຺ມຓໍ ກາຕຸໍ ນສກ຺ໂກນ຺ຕີຕິ ນຕ຺ຖິ. ຕຖາ ເຕສໍ ປຸເຣຈາຣິ ກມໂນທ຺ວາຣາວຊ຺ຊນຎ຺ຈາຕິ ວຸຕ຺ຕໍ ຐາຓສມ຺ປຍຸຕ຺ຕ.ລ. ສພ຺ພຖາປິສພ຺ພາ ຣມ຺ມຓານີຕິ. ຕຕ຺ຖ ສພ຺ພຖາປີຕິ ສພ຺ພກາມາວຈຣ ສພ຺ພມຫຄ຺ຄຕ ສພ຺ພໂລກຸຕ຺ຕຣ ສພ຺ພປຎ຺ຎຕ຺ຕິ ສພ຺ພປຈ຺ຈຸປ຺ປນ຺ນາທິ ປກາເຣນປີຕິອຕ຺ໂຖ. ອິທຎ຺ຈ ສພ຺ພຎ຺ຎຸພຸທ຺ຘານໍ ອຸປ຺ປນ຺ນານິ ສນ຺ຘາຍ ວຸຕ຺ຕໍ. ອິຕຣານິ ປນ ປຈ຺ເຈກ ພຸທ຺ຘານໍ ອຸປ຺ປນ຺ນານິປິ ປເທສສພ຺ພາຣມ຺ມຓານິເອວ ໂຫນ຺ຕິ. ຕານິ ຫິ ເອກໍ ປຖວິຘາຕຸໍປິ ສພ຺ເພຫິ ອນວເສສປກາເຣຫິ ຊານິຕຸໍ ນສກ຺ໂກນ຺ຕີຕິ. ອາຣຸປ຺ເປສຸ ທຸຕີຍຈຕຸຕ຺ຖານິ ປຖມຕຕີຍາຣຸປ຺ປ ວິຎ຺ຎາຓາ ຣມ຺ມຓຕ຺ຕາ ມຫຄ຺ຄຕາ ຣມ຺ມຓານິ. ເສສານີຕິ ອຠິຎ຺ຎາ ທ຺ວຍ ທຸຕີຍຈຕຸຕ຺ຖາຣຸປ຺ເປຫິ ອວເສສານິ ສພ຺ພານິປິ ເອກວີສຕິວິຘານິ ມຫຄ຺ຄຕຈິຕ຺ຕານິ ກສິຓາທິ ປຎ຺ຎຕ຺ຕາຣມ຺ມຓານີຕິ ອຕ຺ໂຖ. ປຎ຺ຈວີສາຕິ ປຎ຺ຈທ຺ວາຣາວຊ຺ຊນ ເຕວີສຕິ ກາມວິປາກ ຫສນຈິຕ຺ຕານິ ສນ຺ຘາຍ ວຸຕ຺ຕໍ. ປຣິຕ຺ຕມ຺ຫີຕິ ກາມາວຈຣາ ລມ຺ພເຓ ເອວາຕິ ອຕ຺ໂຖ. ຕຎ຺ຫິ ອປ຺ປານຸຠາວໂຕ ປຏິພນ຺ຘກຘມ຺ເມຫິ ປຣິສມນ຺ຕໂຕ ທີຍຕິ ອວຂຓ຺ຑີຍຕິ ນິຕ຺ເຕຊຠາວໍ ປາປີຍຕີຕິ ປຣິຕ຺ຕນ຺ຕິ ວຸຈ຺ຈຕິ.

໑໓໕. ຈກ຺ຂາທີນໍ ວຕ຺ຖູນໍ ເຠເທນ ຕພ຺ພຕ຺ຖຸການໍ ຈິຕ຺ຕເຈຕສິ ການໍ ສງ຺ຄໂຫ ວຕ຺ຖຸສງ຺ຄໂຫ.

[໑໐໙] ວິຠາວນິຍໍ ປນ

‘‘ວຕ຺ຖຸວິຠາຄໂຕ ຕພ຺ພຕ຺ຖຸກຈິຕ຺ຕປຣິຈ຺ເຉທວເສນຈ ສງ຺ຄໂຫ ວຕ຺ຖຸສງ຺ຄໂຫ’’ຕິ ວຸຕ຺ຕໍ. ຕໍ ນ ສຸນ຺ທຣໍ.

ວສນ຺ຕິປຕິຏ຺ຐຫນ຺ຕິ ຈິຕ຺ຕເຈຕສິກາເອເຕສູຕິວຕ຺ຖູນິ, ຈກ຺ຂຸວຕ຺ຖຸຈ. ລ. ກາຍວຕ຺ຖຸຈຫທຍວຕ຺ຖຸຈາຕິໂຍຊນາ. ຈກ຺ຂຸເມວ ຈກ຺ຂຸວຕ຺ຖຸ ຕຖາ ໂສຕາທີນິເຍວ ໂສຕວຕ຺ຖາທີນິ. ວາກ຺ຍສງ຺ເຂໂປ ເຫສ ປາໂຐ. ເປຍ຺ຍາລນໂຍຕິປິ ອນ຺ຕທີປກນໂຍຕິປິ ວຕ຺ຕຸໍ ຍຸຊ຺ຊຕິ. ເກຈິ ປນ ທ຺ວນ຺ທສມາສໍ ມຎ຺ຎນ຺ຕິ. ເຕສໍ ຈສທ຺ໂທ ນຍຸຊ຺ຊຕິ. ປຣໂຕ ວຕ຺ຖຸສທ຺ໂທ ຈສທ຺ໂທຈ ປຸພ຺ພປເທສຸ ອາເນຕພ຺ໂພຕິປິ ວທນ຺ຕິ. ເຕສໍ ຫທຍວຕ຺ຖູຕິ ສມາສປທໍ ນຍຸຊ຺ຊຕິ. ອວິຠຕ຺ຕິກນິທ຺ເທໂສຕິປິ ອປເຣ. ຕານິ ກາມໂລເກ ສພ຺ພານິປິ ລພ຺ຠນ຺ຕີຕິ ກາມຕຓ຺ຫາ ຘິນ ກມ຺ມນິພ຺ພຕ຺ຕານໍ ອຕ຺ຕຠາວານໍເອວ ປຣິປຸຓ຺ຓິນ຺ທ຺ຣິຍຕາ ສມ຺ຠວໂຕ ສພ຺ພານິປິ ຕານິ ຉ ວຕ຺ຖູນິ ກາມໂລເກເອວ ລພ຺ຠນ຺ຕິ. ຕຖາ ຫິ ຈກ຺ຂາທີສຸ ວຕ຺ຖູສຸ ສນ຺ເຕສຸ ເອວຣູປາທີນໍ ປຣິໂຠໂຄ ສມ຺ປຊ຺ຊຕິ. ຕສ຺ມາ ຣູປາທີສຸ ກາມວຕ຺ຖູສຸ ອຠິຣຕາ ກາມຕຓ຺ຫາ ສທາ ຈກ຺ຂາທີນໍ ປຎ຺ຈນ຺ນໍ ວຕ຺ຖູນໍປິ ສມ຺ປຕ຺ຕິໍ ປຕ຺ເຖຕິເຍວ. ຍຖາຈ ສພ຺ພກມ຺ມິໂກ ອມຈ຺ໂຈ ສທາ ຣຎ຺ໂຎ ອິຈ຺ຉເມວ ປູຣຍມາໂນ ສພ຺ພານິ ຣາຊກມ຺ມານິ ສມ຺ປາເທຕິ. ເອວເມວ ກາມາວຈຣກມ຺ມໍປິ ສທາ ກາມຕຓ຺ຫາຍ ອິຈ຺ຉເມວ ປູຣຍມານໍ ປຣິປຸຓ຺ຓິນ຺ທ຺ຣິຍໍ ອຕ຺ຕຠາວໍ ນິພ຺ພຕ຺ເຕຕິ. ຕສ຺ມາ ກາມຕຓ຺ຫາຘິນກມ຺ມນິພ຺ພຕ຺ຕາ ກາມສຕ຺ຕາເອວ ປຣິປຸຓ຺ຓິນ຺ທ຺ຣິຍາ ໂຫນ຺ຕີຕິ. ຍຖາ ຈ ທສ຺ສນສວນານຸຕ຺ຕຣິຍ ຘມ຺ມຠູຕານິ ຈກ຺ຂຸໂສຕານິ ພຸທ຺ຘທສ຺ສນ ຘມ຺ມສ຺ສວນາ ທິວເສນ ສຕ຺ຕານໍ ວິສຸທ຺ຘິຍາປິ ໂຫນ຺ຕິ, ນ ຕຖາ ຆານາທິຕ຺ຕຍໍ. ຕໍ ປນ ເກວລໍ ກາມປຣິໂຠຄຕ຺ຖາຍເອວ ໂຫຕິ. ຕສ຺ມາ ຕໍ ກາມວິຣາຄຠາວນາ ກມ຺ມນິພ຺ພຕ຺ເຕສຸ ພ຺ຣຫ຺ມຕ຺ຕຠາເວສຸ ນອຸປລພ຺ຠຕີຕິ ວຸຕ຺ຕໍ ຣູປໂລເກ ປນ ຆານາທິຕ຺ຕຍໍ ນຕ຺ຖີຕິ. ອິທຎ຺ຈ ປສາທຣູປຕ຺ຕຍໍ ສນ຺ຘາຍ ວຸຕ຺ຕໍ. ສສມ຺ຠາຣຆານ ຊິວ຺ຫາ ກາຍ ສຓ຺ຐານານິປນ ສຸຏ຺ຐຸປຣິປຸຓ຺ຓານິເອວ ໂຫນ຺ຕີຕິ. ອຣູປໂລເກປນ ສພ຺ພານິປິ ນສໍວິຊ຺ຊນ຺ຕີຕິ ຣູປວິຣາຄ ຠາວນາ ກມ຺ມນິພ຺ພຕ຺ເຕ ຕສ຺ມິໍ ໂລເກ ອຊ຺ຌຕ຺ຕພຫິທ຺ຘາສນ຺ຕາເນສຸປິ ສພ຺ເພນ ສພ຺ພໍ ຣູປປວຕ຺ຕິຍາເອວ ອຠາວໂຕ. ຕຕ຺ຖ ນິພ຺ພຕ຺ຕາ ຫິ ສຕ຺ຕາ ສຸທ຺ເຘ ອາກາສຕເລເອວ ຈິຕ຺ຕປພນ຺ຘມຕ຺ຕາ ຫຸຕ຺ວາ ຕິຏ຺ຐນ຺ຕີຕິ. ອິມສ຺ມິໍ ສງ຺ຄເຫ ປນ ຈິຕ຺ຕານິ ສຕ຺ຕວິຎ຺ຎາຓ ຘາຕຸວເສນ ຄເຫຕຸໍ ຕຕ຺ຖ ປຎ຺ຈວິຎ຺ຎາຓຘາຕຸໂຍຕິອາທິ ວຸຕ຺ຕໍ. ຕຕ຺ຖາຕິ ເຕສຸ ຉສຸ ວຕ຺ຖູສຸ. ປຎ຺ຈວິຎ຺ຎາຓານິ ເອວ ນິສຕ຺ຕນິຊີວຏ຺ເຐນ ຘາຕຸໂຍຕິ ວິຄ຺ຄໂຫ. ເອວໍ ເສເສສຸປິ. ວິຊານນກິຈ຺ຈາຠາວໂຕ ມນນມຕ຺ຕາ ຘາຕູຕິ ມໂນຘາຕຸ. ປຎ຺ຈທ຺ວາເຣ ອາວຊ຺ຊນມຕ຺ຕ ສມ຺ປຏິຈ຺ຉນມຕ຺ຕ ກິຈ຺ຈານິ ຫິ ວິເສສຊານນ ກິຈ຺ຈານິ ນໂຫນ຺ຕີຕິ. ປຎ຺ຈວິຎ຺ຎາຓານິ ປນ ປຈ຺ຈກ຺ຂໂຕ ທສ຺ສນາທິວເສນ ໂຖກໍ ວິເສສຊານນກິຈ຺ຈານິ ໂຫນ຺ຕິ. ອວເສສາ ປນ ສນ຺ຕີຣຓາທໂຍ ອາຣມ຺ມຓສຠາວ ວິຈາຣຓາ ທິວເສນ ອຕິເຣກ ວິສິຏ຺ຐຊານນກິຈ຺ຈຍຸຕ຺ຕຕ຺ຕາ ນ ມໂນຘາຕຸໂຍ ວິຍ ມນນມຕ຺ຕາ ໂຫນ຺ຕິ. ນາປິ ປຎ຺ຈວິຎ຺ຎາຓຘາຕຸໂຍວິຍ ວິຊານນ ມຕ຺ຕາ. ອຖໂຂ ມນນຏ຺ເຐນ ມໂນຈ ຕໍ ວິຊານນຏ຺ເຐນ ວິຎ຺ຎາຓຎ຺ຈາຕິ ກຕ຺ວາ ມໂນວິຎ຺ຎາຓຘາຕຸໂຍນາມ. ອຕິສຍ ວິເສສຊານນ ຘາຕຸໂຍຕິ ອຕ຺ໂຖ. ປຣິຍາຍປທານຎ຺ຫິ ວິເສສນ ສມາເສ ອຕິສຍຕ຺ໂຖ ວິຎ຺ຎາຍຕິ. ຍຖາ ປທຏ຺ຐານນ຺ຕິ.

[໑໑໐] ວິຠາວນິຍໍ ປນ

‘‘ມໂນເຍວ ວິຎ຺ຎາຓໍ ມໂນວິຎ຺ຎາຓນ຺ຕິ ວາ. ມນໂສ ວິຎ຺ຎາຓໍ ມໂນວິຎ຺ຎາຓ’’ນ຺ຕິ ວາ ວຸຕ຺ຕໍ. ຕຕ຺ຖ ມໂນເຍວ ວິຎ຺ຎາຓນ຺ຕິ ອິທໍ ຕາວ ນ ຍຸຊ຺ຊຕິ.

ນ ຫິ ອຎ຺ຎມຎ຺ຎໍ ວິເສເສຕ຺ວາ ອຠິເຣກຏ຺ຐທີປເກ ປທຏ຺ຐານນ຺ຕິອາທິເກ ວິເສສນສມາເສ ອວຘາຣຓ ວິຄ຺ຄໂຫ ກຕ຺ຖຈິ ທິສ຺ສຕິ ຍຸຊ຺ຊຕິຈາຕິ.

[໑໑໑] ມນໂສ ວິຎ຺ຎາຓນ຺ຕິ ອິທໍປິ ນຍຸຊ຺ຊຕິເຍວ.

ມນໂສຕິ ຫິ ມໂນຘາຕຸຕ຺ຕິກສງ຺ຂາຕສ຺ສ ມນສ຺ສ. ຕຕ຺ຖ ສມ຺ປຏິຈ຺ຉນທ຺ວຍໍ ສນ຺ຕີຣຓາທິກສ຺ສ ມໂນວິຎ຺ຎາຓປພນ຺ຘສ຺ສ ປຈ຺ຈຍຠູຕໍ ໂຫຕິ. ປຎ຺ຈທ຺ວາຣາວຊ຺ຊນໍ ປນ ປຣໂຕ ທ຺ວາຣນ຺ຕເຣ ປວຕ຺ຕມານໍ ຕສ຺ເສວ ມໂນວິຎ຺ຎາຓປພນ຺ຘສ຺ສ ປຈ຺ຈຍຸປ຺ປນ຺ນຠູຕໍ ໂຫຕີຕິກຕ຺ວາ ອາທິມ຺ຫິ ປຈ຺ຈຍຠູຕສ຺ສ ເຈວ ອນ຺ເຕ ທ຺ວາຣນ຺ຕເຣ ປຈ຺ຈຍຸປ຺ປນ຺ນຠູຕສ຺ສ ຈ ມນສ຺ສ ສມ຺ພນ຺ຘິວິຎ຺ຎາຓນ຺ຕິ ອຕ຺ໂຖ. ອຖວາ, ປຎ຺ຈວິຎ຺ຎາຓວຊ຺ຊິຕານິ ສພ຺ພານິ ວິຎ຺ຎາຓານິ ມນນກິຈ຺ຈຕ຺ຕາ ມໂນນາມ. ອາຣມ຺ມເຓ ປນ ອຠິນິປາຕ ມຕ຺ຕານິ ປຎ຺ຈວິຎ຺ຎາຓານິ ມນນກິຈ຺ຈານິ ນໂຫນ຺ຕີຕິ ທສ຺ສນາທີນິ ເອວ ນາມ. ປຎ຺ຈທ຺ວາຣາວຊ຺ຊນຎ຺ຈ ມນໂຕ ຊາຕໍປິ ມນສ຺ສ ປຈ຺ຈໂຍ ນໂຫຕິ. ທສ຺ສນາທີນໍ ເອວ ປຈ຺ຈໂຍ. ສມ຺ປຏິຈ຺ຉນທ຺ວຍຎ຺ຈ ມນສ຺ສ ປຈ຺ຈໂຍ ໂຫນ຺ຕໍປິ ມນໂຕ ຊາຕໍ ນໂຫຕິ. ທສ຺ສນາທິໂຕ ເອວ ຊາຕໍ. ສນ຺ຕີຣຓາທີນິ ປນ ອຕ຺ຕໂນ ປຸເຣ ປຈ຺ຉາປວຕ຺ຕານໍ ທ຺ວິນ຺ນໍ ທ຺ວິນ຺ນໍ ມນານໍ ເອວ ມຊ຺ເຌ ຊາຕານີຕິ ອຕ຺ຕໂນ ປຈ຺ຈຍ ປຈ຺ຈຍຸປ຺ປນ຺ນຠູຕສ຺ສ ມນສ຺ສ ສມ຺ພນ຺ຘິວິຎ຺ຎາຓນ຺ຕິ ອຕ຺ໂຖ. ເອວຎ຺ຈ ສຕິ ປຎ຺ຈວິຎ຺ຎາຓໍປິ ທ຺ວິນ຺ນໍ ມໂນຘາຕູນໍ ອນ຺ຕເຣ ປວຕ຺ຕຕ຺ຕາ ມນໂສ ປຈ຺ຈຍ ປຈ຺ຈຍຸປ຺ປນ຺ນຠູຕສ຺ສ ສມ຺ພນ຺ຘິວິຎ຺ຎາຓໍ ມໂນວິຎ຺ຎາຓນ຺ຕິ ວຕ຺ຕພ຺ພເມວ ສິຍາຕິ.

[໑໑໒] ຏີກາຍໍ ປນ

ມນໂຕ ຊາຕໍ ວິຎ຺ຎາຓນ຺ຕິປິ ວຸຕ຺ຕໍ. ຕໍປິ ວຸຕ຺ຕນເຍນ ນຍຸຊ຺ຊຕິເຍວ.

ອວເສສາ ປນ ມໂນວິຎ຺ຎາຓຘາຕຸສງ຺ຂາຕາຈ ສນ຺ຕີຣຓ.ລ. ປນ຺ນຣສຣູປາວຈຣວເສນ ຕິໍສຘມ຺ມາ ຫທຍໍ ນິສ຺ສາເຍວ ປວຕ຺ຕນ຺ຕີຕິ ໂຍຊນາ. ຈສທ຺ໂທ ປເນຕ຺ຖ ອວເສສານໍ ຉສຕ຺ຕຕິ ຘມ຺ມານໍ ມໂນວິຎ຺ຎາຓຘາຕຸຠາວໍ ສມ຺ຠາເວຕິ.

[໑໑໓] ວິຠາວນິຍໍ ປນ

ສມ຺ປິຓ຺ຑນຕ຺ຖໍ ຄເຫຕ຺ວາ ‘‘ນ ເກວລໍ ມໂນຘາຕຸເຍວາ’’ຕິ ວຸຕ຺ຕໍ. ຕໍ ນ ຍຸຊ຺ຊຕິ.

ເອວຎ຺ຫິ ສຕິ ອວເສສາຈ ມໂນວິຎ຺ຎາຓຘາຕຸສງ຺ຂາຕາຕິ ວຸຕ຺ຕໍ ສິຍາຕິ.

[໑໑໔] ຍາຈ ຏີກາສຸ

ສນ຺ຕີຣຓ.ລ. ຣູປາວຈຣວເສນ ປວຕ຺ຕາ, ອວເສສາ ມໂນວິຎ຺ຎາຓ ຘາຕຸສງ຺ຂາຕາຈ ຕິໍສ ຘມ຺ມາຕິ ໂຍຊນາ. ສາປິ ນ ສຸນ຺ທຣາ.

ອຕ຺ຖຄຕິຍາ ອວິສທຕ຺ຕາຕິ. ຕຕ຺ຖ ກສ຺ມາ ເຕ ນິສ຺ສາເຍວ ປວຕ຺ຕນ຺ຕີຕິ. ອາຣຸປ຺ເປສຸ ອນຸປ຺ປຊ຺ຊນໂຕ, ກສ຺ມາຈ ຕຕ຺ຖ ນຸປ຺ປຊ຺ຊນ຺ຕີຕິ ວຸຈ຺ຈເຕ. ສນ຺ຕີຣຓມຫາວິປາການິ ຕາວ ຕຕ຺ຖ ນຸປ຺ປຊ຺ຊນ຺ຕິ ປຎ຺ຈນ຺ນໍ ທ຺ວາຣານໍ ອຕ຺ຕໂນ ກິຈ຺ຈານຎ຺ຈ ຕຕ຺ຖ ອຠາວໂຕ. ປຏິຆຈິຕ຺ຕທ຺ວຍໍປິ ນຸປ຺ປຊ຺ຊຕິ. ອນີວຣຓາວຕ຺ຖສ຺ສ ປຏິຆສ຺ສ ອຠາວໂຕ. ເອກນ຺ຕ ນີວຣຓານຎ຺ຈ ຌານຠູມີສຸ ອສມ຺ຠວໂຕ. ເອຕ຺ຖ ປນ ຍທິ ອນີວຣຓາວຕ຺ໂຖ ປຏິໂຆ ນຕ຺ຖິ. ປາຬິຍໍ ທຸຕີຍຊ຺ຌາເນເອວ ໂທມສ຺ສິນ຺ທ຺ຣິຍສ຺ສ ອປຣິເສສນິໂຣຘວຈນໍ ອຏ຺ຐກຖາສຸຈ ທຸຕີຍຊ຺ຌານູປຈາເຣ ຕສ຺ສ ອຸປ຺ປຕ຺ຕິສມ຺ຠວວຈນໍ ວິຣຸທ຺ຘໍ ສິຍາ. ຕສ຺ມາ ອຕ຺ຕໂນ ສຫາຍປຈ຺ຈຍ ຠູຕສ຺ສ ໂອຬາຣິກສ຺ສ ກາມຣາຄສ຺ສ ຌານຠູມີສຸ ອຠາວໂຕ ປຏິຆຈິຕ຺ຕທ຺ວຍໍ ຕຕ຺ຖ ນຸປ຺ປຊ຺ຊຕີຕິ ຍຸຕ຺ຕນ຺ຕິປິ ວທນ຺ຕິ. ຏີກາກາຣາປນ ທຸຕີຍຊ຺ຌານູປຈາເຣ ຕສ຺ສ ອຸປ຺ປຕ຺ຕິສມ຺ຠວ ວຈນໍ ປຣິກປ຺ປວຈນມຕ຺ຕນ຺ຕິ ກຕ຺ວາ ປຸຣິມກາຣຓເມວ ອິຈ຺ຉນ຺ຕິ. ຍທິ ປເນຕໍ ປຣິກປ຺ປວຈນມຕ຺ຕໍ ສິຍາ ປາຬິວຈນໍປິ ປຣິກປ຺ປວຈນມຕ຺ຕເມວ ສິຍາ. ຕສ຺ມາ ປຈ຺ຉິມກາ ຣຓເມວ ຍຸຕ຺ຕຣູປນ຺ຕິ ອມ຺ຫາກໍ ຂນ຺ຕິ. ຫສນຈິຕ຺ຕໍປິ ນຸປ຺ປຊ຺ຊຕິ ອຣູປີນໍ ຫສນກິຈ຺ຈສ຺ສ ອຠາວໂຕ. ກາຍາຠາວໂຕຕິປິ ຍຸຊ຺ຊຕິ. ໂສຕາປຕ຺ຕິມຄ຺ຄຈິຕ຺ຕໍປິ ນຸປ຺ປຊ຺ຊຕິ. ປຣໂຕໂຆສາຠາເວນ ຕຕ຺ຖຸປ຺ປນ຺ນສ຺ສ ປຸຖຸຊ຺ຊນສ຺ສ ຘມ຺ມາຠິສມຍາຠາວໂຕ ພຸທ຺ຘປຈ຺ເຈກພຸທ຺ຘານຎ຺ຈ ຕຕ຺ຖ ອນຸປ຺ປຊ຺ຊນໂຕ. ເຕເນວ ຫິ ຕຕ຺ຖຸປ຺ປນ຺ໂນ ປຸຖຸຊ຺ຊໂນ ອຏ຺ຐສຸ ອກ຺ຂຓຍຸຕ຺ເຕສຸ ວຸຕ຺ໂຕຕິ. ຣູປາວຈຣຈິຕ຺ຕານິປິ ຕຕ຺ຖ ນຸປ຺ປຊ຺ຊນ຺ຕິ ຣູປວິຣາຄຠາວນາຍ ຣູປນິມິຕ຺ຕາຣມ຺ມຓານໍ ເຕສໍ ສມຕິກ຺ກນ຺ຕຕ຺ຕາຕິ.

ອວເສສາ ມໂນວິຎ຺ຎາຓຘາຕຸສງ຺ຂາຕາ ກຸສລາກຸສລກ຺ຣິຍານຸຕ຺ຕຣວເສນ ທ຺ເວ ຈຕ຺ຕາລີສຘມ຺ມາ ຫທຍໍ ນິສ຺ສາຍວາ ອນິສ຺ສາຍວາ ປວຕ຺ຕນ຺ຕີຕິ ໂຍຊນາ. ນິສ຺ສາຍວາ ປຎ຺ຈໂວກາເຣ ອນິສ຺ສາຍວາ ຈຕຸໂວກາເຣຕິ ອຘິປ຺ປາໂຍ. ກຸສລານິຈ ອກຸສລານິຈ ກ຺ຣິຍານິຈ ອນຸຕ຺ຕຣານິຈາຕິ ວິຄ຺ຄໂຫ. ຕຕ຺ຖ ກຸສລານີຕິ ປຎ຺ຈຣູປ ກຸສລໂຕ ອວເສສານິ ທ຺ວາທສໂລກິຍກຸສລານິ. ອກຸສລານີຕິ ປຏິຆທ຺ວຍໂຕ ອວເສສານິ ທສອກຸສລານິ. ກ຺ຣິຍານີຕິ ປຎ຺ຈທ຺ວາຣາວຊ຺ຊນ ຫສນ ປຎ຺ຈຣູປກ຺ຣິໂຕ ອວເສສານິ ເຕຣສກ຺ຣິຍຈິຕ຺ຕານິ. ອນຸຕ຺ຕຣານີຕິ ປຖມມຄ຺ຄໂຕ ອວເສສານິ ສຕ຺ຕອນຸຕ຺ຕຣຈິຕ຺ຕານິ. ກາເມ ຉວຕ຺ຖຸໍ ນິສ຺ສິຕາ ສຕ຺ຕຘາຕຸໂຍ ມຕາ. ຣູເປ ຕິວຕ຺ຖຸໍ ນິສ຺ສິຕາ ຈຕຸພ຺ພິຘາ ຘາຕຸໂຍ ມຕາ. ອາຣຸປ຺ເປ ກິຎ຺ຈິວຕ຺ຖຸໍ ອນິສ຺ສິຕາ ເອກາ ຘາຕຸ ມຕາຕິ ໂຍຊນາ. ເຕຈຕ຺ຕາລີສາຕິ ປຎ຺ຈວິຎ຺ຎາຓ ມໂນຘາຕຸຕ຺ຕິເກຫິ ສທ຺ຘິໍ ສນ຺ຕີຣຓາທິເກ ຕິໍສຘມ຺ເມ ສນ຺ຘາຍ ວຸຕ຺ຕນ຺ຕິ.

ອິຕິ ປຣມຕ຺ຖທີປນິຍານາມ ອຠິຘມ຺ມຕ຺ຖສງ຺ຄຫສ຺ສ

ຈຕຸຕ຺ຖວຓ຺ຓນາຍ ປກິຓ຺ຓກສງ຺ຄຫສ຺ສ

ປຣມຕ຺ຖທີປນາ ນິຏ຺ຐິຕາ.

ວີຖິ ສງ຺ຄຫ ປຣມຕ຺ຖທີປນີ

໑໓໖. ເອວໍ ຈິຕ຺ຕປ຺ປເຠທ ສງ຺ຄໂຫ, ເຈຕສິກປ຺ປເຠທ ສງ຺ຄໂຫ, ອຸຠຍປ຺ປເຠທ ສງ຺ຄໂຫຕິ ຈິຕ຺ຕເຈຕສິການໍ ກໂຍປເຠທ ສງ຺ຄເຫ ທສ຺ເສຕ຺ວາ ອິທານິ ວີຖິຈິຕ຺ຕປ຺ປວຕ຺ຕິສງ຺ຄໂຫ ວີຖິມຸຕ຺ຕ ຈິຕ຺ຕປ຺ປວຕ຺ຕິສງ຺ຄໂຫຕິ ເຕ ສຎ຺ເຎວ ທ຺ເວ ປວຕ຺ຕິສງ຺ຄເຫ ທສ຺ເສຕຸໍ ຈິຕ຺ຕຸປ຺ປາທານມິຈ຺ເຈວນ຺ຕິອາທິມາຫ. ຕຕ຺ຖ ອຸປ຺ປຊ຺ຊນ຺ຕີຕິ ອຸປ຺ປາທາ. ຕຕ຺ຖ ອຸປ຺ປຊ຺ຊນ຺ຕິ. ອຎ຺ຎສ຺ສ ອສຸ ຕຕ຺ຕາຈິຕ຺ເຕ ອິຈ຺ເຈວ ລພ຺ຠຕິ. ອິຕິ ຈິຕ຺ຕຎ຺ຈ ຈິຕ຺ເຕອຸປ຺ປາທາຈາຕິ ຈິຕ຺ຕຸປ຺ປາທາ. ຈິຕ຺ຕເຈຕສິກາຕິ ວຸຕ຺ຕໍ ໂຫຕິ. ເຕສໍ ຈິຕ຺ຕຸປ຺ປາທານໍ. ອິຈ຺ເຈວນ຺ຕິອາທິໂຕ ປຏ຺ຐາຍ ວຸຕ຺ຕປ຺ປກາເຣນ. ສງ຺ຄຫມຸຕ຺ຕຣນ຺ຕິ ຊາຕິນິທ຺ເທໂສ ຍໍ. ອຸຕ຺ຕເຣ ອຸຕ຺ຕເມ ຕໂຍ ປເຠທສງ຺ຄເຫ ກຕ຺ວາຕິ ສມ຺ພນ຺ໂຘ. ຠູມິປຸຄ຺ຄລເຠເທນາຕິ ສຫຕ຺ເຖ ກຣຓວຈນໍ. ກາມາວຈຣາທິຠູມິເຠເທນ ທຸເຫຕຸກາທິ ປຸຄ຺ຄລເຠເທນ ສທ຺ຘິນ຺ຕິ ອຕ຺ໂຖ. ປຸພ຺ພາປຣນິຍາມິຕນ຺ຕິ ອາວຊ຺ຊນາທິ ຈກ຺ຂຸວິຎ຺ຎາຓາທິ ປຸພ຺ພ ຈິຕ຺ຕາປຣຈິຕ຺ຕານຸກ຺ກເມນ ນິຍາມິຕໍ ວວຕ຺ຖິຕໍ. ປວຕ຺ຕິສງ຺ຄຫໍນາມາຕິປິ ຊາຕິນິທ຺ເທໂສເຍວ. ເອວໍ ນາມເກ ທ຺ເວ ປວຕ຺ຕິສງ຺ຄເຫຕິ ອຕ຺ໂຖ. ປຏິສນ຺ຘິປວຕ຺ຕິຍນ຺ຕິ ປຏິສນ຺ຘິປວຕ຺ຕີສຸ. ວຈນວິປລ຺ລາໂສ ເຫສ. ປຏິສນ຺ຘິກາເລປວຕ຺ຕິກາເລຈາຕິ ອຕ຺ໂຖ. ປຏິສນ຺ຘິກາເລ ປວຕ຺ຕິສງ຺ຄຫຎ຺ຈ ປວຕ຺ຕິກາເລ ປວຕ຺ຕິສງ຺ຄຫຎ຺ຈາຕິ ທ຺ເວ ສງ຺ຄເຫປວຕ຺ຕິ ປວກ຺ຂາມີຕິ ວຸຕ຺ຕໍ ໂຫຕິ. ອຍຎ຺ຈ ອຕ຺ໂຖ ອຸປຣິສງ຺ຄເຫ ອາຣພ຺ຠ ຄາຖາຍ ປາກໂຏ. ເກຈິ ປນ ນິທ຺ຘາຣເຓ ຠຸມ຺ມນ຺ຕິ ວທນ຺ຕິ. ເອວໍສຕິ ອຸປຣິ ສງ຺ຄໂຫ ປຏິສນ຺ຘິສງ຺ຄໂຫນາມ ສິຍາ. ນ ປວຕ຺ຕິ ສງ຺ຄໂຫ ນາມ. ເອວຎ຺ຈ ສຕິ ອຸປຣິ ວີຖິມຸຕ຺ຕສງ຺ຄເຫ ອາຣພ຺ຠ ຄາຖາຍໍ ສນ຺ຘິຍໍ ປວຕ຺ຕິສງ຺ຄໂຫນາມ ອິທານິ ວຸຈ຺ຈຕີຕິ ອິມິນາ ນ ສເມຕິ.

[໑໑໕] ຏີກາສຸ ປນ

‘‘ອຸຕ຺ຕຣໍ ເວທນາສງ຺ຄຫາທິວິຠາຄໂຕ ອຸຕ຺ຕມ’’ນ຺ຕິ ວຸຕ຺ຕໍ. ຕໍ ວິຈາເຣຕພ຺ພໍ.

ເອວຎ຺ຫິ ສຕິ ປກິຓ຺ຓກສງ຺ຄໂຫວ ອິຘ ສງ຺ຄຫສທ຺ເທນ ຄຫິໂຕ ສິຍາຕິ. ຍສ຺ມາປນ ຕິຓ຺ຓໍ ທ຺ວິນ຺ນຎ຺ຈ ປເຠທສງ຺ຄຫານໍ ມຊ຺ເຌ ຐຕ຺ວາ ອຍໍ ອນຸສນ຺ຘິຄາຖາ ປວຕ຺ຕາ. ຕສ຺ມາ ປຸພ຺ເພ ຕໂຍປິ ປເຠທສງ຺ຄຫາ ອິຘ ສງ຺ຄຫສທ຺ເທນ ຄເຫຕຸໍ ຍຸຕ຺ຕາຕິ ທຏ຺ຐພ຺ພາ. ອຍໍ ປນ ປວຕ຺ຕິສງ຺ຄໂຫ ວຕ຺ຖຸທ຺ວາຣາລມ຺ພເຓຫິ ສທ຺ຘິໍ ໂຍເຊຕ຺ວາ ວຸຕ຺ໂຕ ສຸວຸຕ຺ໂຕຕິ ຕານິ ຕີຓິ ຉກ຺ການິປິ ປຸນ ອິຘ ນິກ຺ຂິຕ຺ຕານິ.

[໑໑໖] ວິຠາວນິຍໍ ປນ

‘‘ວຕ຺ຖຸທ຺ວາຣາລມ຺ພຓ ສງ຺ຄຫາ ເຫຏ຺ຐາ ກຖິຕາປິ ປຣິປຸຓ຺ຓໍ ກຕ຺ວາ ປວຕ຺ຕິສງ຺ຄຫໍ ທສ຺ເສຕຸໍ ປຸນ ນິກ຺ຂິຕ຺ຕາ’’ຕິ ວຸຕ຺ຕໍ. ຕໍ ນ ສຸນ຺ທຣໍ.

ນ ຫິ ສກລາ ວຕ຺ຖຸທ຺ວາຣາລມ຺ພຓສງ຺ຄຫາ ອິຘ ນິກ຺ຂິຕ຺ຕາຕິ. ວິສຍານໍ ທ຺ວາເຣສຸ ປວຕ຺ຕິ ວິສຍປວຕ຺ຕິ. ເອຕ຺ຖຈ ປວຕ຺ຕີຕິ ອາປາຕາຄມນເມວ ວຸຈ຺ຈຕິ. ວກ຺ຂຕິ ຫິ ເອກຈິຕ຺ຕກ຺ຂຓາ ຕີຕານິວາຕິອາທິໍ. ສາ ປນ ກາຈິ ສີຆຕມາ, ກາຈິ ສີຆຕຣາ, ສີຆາ, ທນ຺ຘາ, ທນ຺ຘຕຣາ, ທນ຺ຘຕມາຕິ ຉຘາ ໂຫຕີຕິ. ກມ຺ມາທີນໍ ວິສຍານໍ ທ຺ວາເຣສຸ ປວຕ຺ຕິ ປຈ຺ຈຸປຏ຺ຐານໍ ອາປາຕາຄມນໍ ວິສຍປ຺ປວຕ຺ຕິ. ວກ຺ຂຕິ ຫິ ກມ຺ມໍວາ ກມ຺ມນິມິຕ຺ຕໍວາ ຄຕິນິມິຕ຺ຕໍວາ ກມ຺ມພເລນ ຉນ຺ນໍ ທ຺ວາຣານໍ ອຎ຺ຎຕຣສ຺ມິໍ ປຈ຺ຈຸປຏ຺ຐາຕີຕິ.

[໑໑໗] ວິຠາວນິຍໍ ປນ

‘‘ວິສເຍສຸຈ ຈິຕ຺ຕານໍ ປວຕ຺ຕິ ວິສຍປ຺ປວຕ຺ຕີ’’ຕິປິ ວຸຕ຺ຕໍ. ຕໍ ນ ສຸນ຺ທຣໍ.

ເອວຎ຺ຫິ ສຕິ ອຕິປຣິຕ຺ຕາຣມ຺ມເຓ ວິສຍປ຺ປວຕ຺ຕິນາມ ອນຸປປນ຺ນາ ອາປຊ຺ຊຕີຕິ. ຕຕ຺ຖາຕິ ເຕສຸ ຉກ຺ເກສຸ. ຘາຕຸເຠທໍ ປຕ຺ວາຘາຕຸນານຕ຺ຕໍ ປມາຓນ຺ຕິ ມນນໍ ວິຊານນໂຕ ວິສຸໍ ກຕ຺ວາ ມໂນຘາຕຸ ວິສຸໍ ວຸຕ຺ຕາ. ວິຎ຺ຎາຓເຠທໍ ປຕ຺ວາ ປນ ຍໍກິຎ຺ຈິ ມນນໍ ວິຊານເນ ອນ຺ໂຕ ຄຘເມວາຕິ ວຸຕ຺ຕໍ ຈກ຺ຂຸວິຎ຺ຎາຓໍ.ລ. ຉວິຎ຺ຎາຓານີຕິ ຉວີຖິໂຍ ປນ ທ຺ວາຣປ຺ປວຕ຺ຕາ ຈິຕ຺ຕປວຕ຺ຕິໂຍ ໂຍເຊຕພ຺ພາຕິ ສມ຺ພນ຺ໂຘ. ຈກ຺ຂຸທ຺ວາເຣ ປວຕ຺ຕາ ວີຖິ ຈກ຺ຂຸທ຺ວາຣວີຖິ. ຈກ຺ຂຸທ຺ວາຣວິກາຣໍ ປຏິຈ຺ຈ ປວຕ຺ໂຕ ຈິຕ຺ຕປ຺ປພນ຺ໂຘຕິ ອຕ຺ໂຖ. ເອວໍ ເສເສສຸ. ອສາຘາຣເຓນ ຈກ຺ຂຸວິຎ຺ຎາເຓນ ອຸປລກ຺ຂິຕາ ວີຖິ ຈກ຺ຂຸວິຎ຺ຎາຓວີຖິ. ສຸທ຺ໂຘ ປນ ມໂນວິຎ຺ຎາຓປພນ຺ໂຘ ມໂນວິຎ຺ຎາຓວີຖິ.

ວິຠາວນິຍໍ ປນ

‘‘ຈກ຺ຂຸວິຎ຺ຎາຓສມ຺ພນ຺ຘິນີ ວີຖິ ເຕນ ສຫ ເອກາຣມ຺ມຓ ເອກ ທ຺ວາຣິກຕາຍ ສຫ ຈຣຓຠາວໂຕ ຈກ຺ຂຸວິຎ຺ຎາຓ ວີຖີ’’ຕິ ວຸຕ຺ຕໍ.

ທ຺ວາຣປ຺ປວຕ຺ຕາຕິ ທ຺ວາເຣ ອຸປ຺ປນ຺ນາ. ຕໍ ຕໍ ທ຺ວາຣວິກາຣໍ ປຏິຈ຺ຈ ອຸປ຺ປນ຺ນາຕິ ອຕ຺ໂຖ. ຈິຕ຺ຕປ຺ປວຕ຺ຕິໂຍຕິ ຈິຕ຺ຕປພນ຺ຘາ. ອຕິມຫນ຺ຕນ຺ຕິ ສາມິ ອຕ຺ເຖ ປຈ຺ຈຕ຺ຕວຈນໍ. ອຕິມຫນ຺ຕສ຺ສ ປຎ຺ຈາລມ຺ພຓສ຺ສ ປວຕ຺ຕິ.ລ. ອຕິປຣິຕ຺ຕສ຺ສ ປຎ຺ຈາລມ຺ພຓສ຺ສ ປວຕ຺ຕິຈາຕິ ປຎ຺ຈທ຺ວາເຣ ຈຕຸຘາ. ມໂນທ຺ວາເຣ ປນ ວິຠູຕສ຺ສ ຉຬາຣມ຺ມຓສ຺ສ ປວຕ຺ຕິ ອວິຠູຕສ຺ສ ຉຬາຣມ຺ມຓສ຺ສ ປວຕ຺ຕິຈາຕິ ທ຺ວິຘາຕິ ຉຘາວິສຍປ຺ປວຕ຺ຕິ ເວທິຕພ຺ພາຕິ ໂຍຊນາ. ອຕິມຫນ຺ຕາທິຠາໂວ ເຈຕ຺ຖ ອາໂລກາທິ ປຈ຺ຈຍ ວເສນວາ ວຕ຺ຖຸ ອຕິມຫນ຺ຕາທິວເສນວາ ເວທິຕພ຺ໂພ. ຕຕ຺ຖ ສຓ຺ຫສຸຂຸມໍປິ ທູຣໍປິ ຣູປາທີນໍ ອຘິຏ຺ຐານວຕ຺ຖຸນາມ ອາໂລກາທິ ປຈ຺ຈຍ ສມ຺ປຕ຺ຕິຍາ ສຕິ ອຕິມຫນ຺ຕເມວ. ຕຖາ ຫິ ພຸທ຺ຘສ຺ສ ຠຄວໂຕ ປຖມາຕິ ນີຫາຣກາລາທີສຸ ໂລກ ວິວຣຓ ປາຏິຫາຣິຍປວຕ຺ຕິ ກາເລ ອວີຈິນິຣເຍປິ ອກນິຏ຺ເຐປິ ປຣຈກ຺ກວາເຬສຸປິ ສຓ຺ຫສຸຂຸມານິຈ ທູຣານິຈ ຣູປານິ ອິຘ ຐິຕາວ ປສ຺ສນ຺ຕິ. ຕທາ ຫິ ອຸຬາໂຣ ໂອຠາໂສ ປາຕຸຣໂຫສິ. ຕສ຺ສ ວເສນ ສພ຺ເພປິ ປຖວິສິເນຣຸ ຈກ຺ກວາຬ ສິລຸຈ຺ຈຍາທໂຍ ຊາຕິຜລິກກ຺ຂນ຺ຘາ ວິຍ ສມ຺ປຊ຺ຊນ຺ຕິ. ມຫນ຺ໂຕ ອຸຬາໂຣ ໂອຠາໂສ ປາຕຸຣໂຫສິ ອຕິກມ຺ມເທວານໍ ເທວານຸຠາວນ຺ຕິ ຫິ ວຸຕ຺ຕໍ. ອຸປປຕ຺ຕິເທວພ຺ຣຫ຺ມາທີນໍ ປນ ປສາທນິສ຺ສຍຠູຕານໍ ໂອຠາສຊາຕຕາຍປິ ປຖວິປພ຺ພຕາທໂຍ ຈກ຺ຂຸຣູປາທີນໍ ອນ຺ຕຣໍ ກາຕຸໍ ນສກ຺ໂກນ຺ຕີຕິ. ຕຖາ ທູເຣປິ ປພ຺ພຕາທິຣູປານິ ວຕ຺ຖຸ ອຕິມຫນ຺ຕຕາຍ ຈນ຺ທສູຣິຍ ຕາຣກາທິ ຣູປານິ ວິສຍ ວຕ຺ຖຸ ມຫນ຺ຕຕາຍ ໂອຠາສ ຊາຕຕາຍ ຈ ອຕິ ມຫນ຺ຕານິ ນາມ ໂຫນ຺ຕີຕິ. ອາໂລກາທິປຈ຺ຈຍານໍ ປນ ອຘິຏ຺ຐານວຕ຺ຖູນຎ຺ຈ ທຸພ຺ພລ ທຸພ຺ພລຕຣ ທຸພ຺ພລຕມານຸກ຺ກເມນ ມຫນ຺ຕາທິຠາໂວ ວຕ຺ຕພ຺ໂພຕິ. ຍານິ ປນ ປຎ຺ຈາລມ຺ພຓານິ ເອກຈິຕ຺ຕກ຺ຂຓໍ ອຕິກ຺ກມ຺ມ ອາປາຕໍ ອາຄຈ຺ຉນ຺ຕິ, ຕານິ ອຕິມຫນ຺ຕາຣມ຺ມຓານິນາມ. ຍານິ ທ຺ວຕ຺ຕິຈິຕ຺ຕກ຺ຂຓານິ ອຕິກ຺ກມ຺ມ, ຕານິ ມຫນ຺ຕາຣມ຺ມຓານິ. ຍານິ ຈຕຸ ປຎ຺ຈ ຉ ສຕ຺ຕ ອຏ຺ຐ ນວ ຈິຕ຺ຕກ຺ຂຓານິ ອຕິກ຺ກມ຺ມ, ຕານິ ປຣິຕ຺ຕາຣມ຺ມຓານິ. ຍານິປນ ທເສກາທສທ຺ວາທສ ເຕຣສ ຈຸທ຺ທສ ປນ຺ນຣສ ຈິຕ຺ຕກ຺ຂຓານິ ອຕິກ຺ກມ຺ມ ອາປາຕໍ ອາຄຈ຺ຉນ຺ຕິ. ຕານິ ອຕິປຣິຕ຺ຕາ ຣມ຺ມຓານີຕິ. ປກ຺ຂຕິຈ ເອກຈິຕ຺ຕກ຺ຂຓາຕີຕານິວາຕິອາທິ. ວິຠູຕສ຺ສາຕິ ປາກຏສ຺ສ, ອວິຠູຕສ຺ສາຕິ ອປາກຏສ຺ສ. ເອວໍ ຉຉກ຺ການິ ສຣູປໂຕ ນິທ຺ທິສິຕ຺ວາ ອິທານິ ຕານິ ສພ຺ພານິ ເອກໂຕ ໂຍເຊຕ຺ວາ ວີຖິຈິຕ຺ຕປ຺ປວຕ຺ຕິໍ ວິຕ຺ຖາເຣນ຺ໂຕ ກຖນ຺ຕິ ປຸຈ຺ຉິຕ຺ວາ ຣູປາຣູປານໍ ຕາວ ອທ຺ຘານປຣິຈ຺ເຉທໍ ທສ຺ເສຕຸໍ ອຸປ຺ປາທຏ຺ຐິຕີຕິອາທິ ມາຫ. ຕຕ຺ຖ ກຖນ຺ຕິ ເກນ ປກາເຣນ ວີຖິຈິຕ຺ຕປ຺ປວຕ຺ຕິ ໂຫຕີຕິ ອຕ຺ໂຖ.

[໑໑໘] ວິຠາວນິຍໍ ປນ

‘‘ກຖນ຺ຕິ ເກນ ປກາເຣນ ອຕິມຫນ຺ຕາທິວເສນ ວິສຍ ວວຕ຺ຖານໍ ໂຫຕີຕິ ປຸຈ຺ຉິຕ຺ວາ ຈິຕ຺ຕກ຺ຂຓວເສນ ຕໍ ປກາເສຕຸໍ ອຸປ຺ປາທຏ຺ຐິຕີຕິອາທິ ອາຣທ຺ຘ’’ນ຺ຕິ ວຸຕ຺ຕໍ. ຕໍ ຍຸຕ຺ຕໍ ວິຍ ນ ທິສ຺ສຕິ.

ເອວຎ຺ຫິ ສຕິອາທິໂຕ ປຎ຺ຈນ຺ນໍ ຉກ຺ການໍ ໂອກາໂສນາມ ນສິຍາ. ນຈ ອຸປ຺ປາທຏ຺ຐິຕິ.ລ. ຣູປຘມ຺ມານມາຍູຕິ ອິທໍ ວິສຍ ວວຕ຺ຖານຕ຺ຖເມວ ວຸຕ຺ຕນ຺ຕິ ສກ຺ກາ ວິຎ຺ຎາຕຸນ຺ຕິ. ອຸປ຺ປຊ຺ຊນໍ ອຸປ຺ປາໂທ. ສຠາວ ປຏິລາໂຠຕິ ອຕ຺ໂຖ. ຐານໍ ຐິຕິ. ຍຖາລທ຺ຘສຠາວສ຺ສ ອນິວຕ຺ຕີຕິ ອຕ຺ໂຖ. ຠຎ຺ຊນໍ ຠງ຺ໂຄ. ຕສ຺ສ ປຣິຫາຍິຕ຺ວາ ອນ຺ຕຣຘານນ຺ຕິ ອຕ຺ໂຖ. ເອກຈິຕ຺ຕກ຺ຂຓໍນາມາຕິ ເອກສ຺ສ ຈິຕ຺ຕສ຺ສ ຂໂຓນາມ. ໂສ ປນ ຂໂຓ ອຈ຺ຉຣາສງ຺ຆາຏກ຺ຂຓສ຺ສ ອກ຺ຂິນິມ຺ມິລນກ຺ຂຓສ຺ສຈ ອເນກໂກຏິ ສຕສຫສ຺ສຠາໂຄ ທຏ຺ຐພ຺ໂພ. ອຈ຺ຉຣາສງ຺ຆາຏກ຺ຂເຓ ອເນກໂກຏິສຕສຫສ຺ສສງ຺ຂາ ເວທນາ ອຸປ຺ປຊ຺ຊນ຺ຕີຕິ ຫິ ອຏ຺ຐກຖາຍໍ ວຸຕ຺ຕໍ. ອາຈຣິຍານນ຺ທຕ຺ເຖຣມເຕນ ປເນຕ຺ຖ ອຸປ຺ປາທຠງ຺ຄ ວເສນຂຓທ຺ວຍໍ ເອກຈິຕ຺ຕກ຺ຂຓໍນາມາຕິ ວຕ຺ຕພ຺ພໍ. ຍຖາ ຫິ ໂລເກ ວິຊ຺ຊຸນາມ ວທ຺ຘນານນ຺ຕຣເມວ ຠິຊ຺ຊຕິ. ນ ປນສ຺ສາ ວທ຺ຘນສ຺ສ ຠິຊ຺ຊນສ຺ສຈ ອນ຺ຕຣາ ຐິຕິນາມ ວິສຸໍ ປຎ຺ຎາຍຕິ. ຍຖາ ຈ ອຸທ຺ຘໍ ອຸຊຸໍ ຂິຕ຺ຕໍ ເລຑ຺ຑຸ ອຸປ຺ປຕິຕ຺ວາ ປຕຕິ. ນ ປນ ອຸປ຺ປຕນສ຺ສ ປຕນສ຺ສ ຈ ອນ຺ຕຣາ ຐິຕິນາມ ວິສຸໍ ທິສ຺ສຕິ. ຕຖາ ຈິຕ຺ຕໍປິ. ຕໍປິ ຫິ ອຸທຍ ຠາຄານນ຺ຕຣເມວ ວຍຠາເຄ ປຕຕິ. ນ ປນສ຺ສ ຣູປຘມ຺ມານໍ ວິຍ ເຕສໍ ທ຺ວິນ຺ນໍ ຠາຄານໍ ມຊ຺ເຌ ວິສຸໍ ເອໂກ ຄຓນູປໂຄ ຐິຕິຠາໂຄນາມ ອຸປລພ຺ຠຕິ. ເອວຎ຺ຈ ກຕ຺ວາ ຍມເກສຸ ຈິຕ຺ຕສ຺ສ ອຸປ຺ປາທຠງ຺ຄາວ ຕຕ຺ຖ ຕຕ຺ຖ ວຸຕ຺ຕາ. ວິເສສໂຕ ປນ ຈິຕ຺ຕຍມເກ ອຸປ຺ປນ຺ນໍ ອຸປ຺ປຊ຺ຊມານນ຺ຕິ. ຠງ຺ຄກ຺ຂເຓ ອຸປ຺ປນ຺ນໍ. ໂນ ຈ ອຸປ຺ປຊ຺ຊມານໍ. ອຸປ຺ປາທກ຺ຂເຓ ອຸປ຺ປນ຺ນຎ຺ເຈວ ອຸປ຺ປຊ຺ຊມານຎ຺ຈາຕິອາທິນາ ຠງ຺ຄຸປ຺ປາທາວ ຈິຕ຺ຕສ຺ສ ວຸຕ຺ຕາ. ກຖາວຕ຺ຖຸມ຺ຫິຈ ເອກໍ ຈິຕ຺ຕໍ ທິວສໍ ຕິຏ຺ຐຕີຕິ ອາມນ຺ຕາ. ອຸປທ຺ຘທິວໂສ ອຸປ຺ປາທກ຺ຂໂຓ. ອຸປທ຺ຘທິວໂສ ວຍກ຺ຂໂຓຕິ. ນ ເຫວໍ ວຕ຺ຕພ຺ເພ. ເອກໍ ຈິຕ຺ຕໍ ທ຺ເວ ທິວເສ ຕິຏ຺ຐຕີຕິ ອາມນ຺ຕາ. ເອໂກ ທິວໂສ ອຸປ຺ປາທກ຺ຂໂຓ. ເອໂກ ທິວໂສ ວຍກ຺ຂໂຓຕິ ນເຫວໍ ວຕ຺ຕພ຺ເພ. ເອກໍ ຈິຕ຺ຕໍ ຈຕ຺ຕາໂຣ ທິວເສ ຕິຏ຺ຐຕີຕິ ອາມນ຺ຕາ. ທ຺ເວ ທິວສາ ອຸປ຺ປາທກ຺ຂໂຓ. ທ຺ເວ ທິວສາ ວຍກ຺ຂໂຓຕິ ນ ເຫວໍ ວຕ຺ຕພ຺ເພ.ລ. ມາສໍ. ທ຺ເວ ມາເສ. ຈຕ຺ຕາໂຣມາເສ.ລ. ສໍວຈ຺ຉຣໍ, ທ຺ເວ ສໍວຈ຺ຉຣານິ. ຈຕ຺ຕາຣິ ສໍວຈ຺ຉຣານິ.ລ. ກປ຺ປໍ. ທ຺ເວ ກປ຺ເປ. ຈຕ຺ຕາໂຣ ກປ຺ເປຕິອາທິນາ ທ຺ເວ ອຸປ຺ປາທວຍຠາຄາວ ຈິຕ຺ຕສ຺ສ ວຸຕ຺ຕາ. ນ ຐິຕິຠາໂຄ. ຍທິ ໂສ ວິສຸໍ ອຸປລພ຺ເຠຍ຺ຍ. ເອກໍ ຈິຕ຺ຕໍ ທິວສໍ ຕິຏ຺ຐຕີຕິ ອາມນ຺ຕາ. ທິວສສ຺ສ ປຖໂມ ຠາໂຄ ອຸປ຺ປາທກ຺ຂໂຓ. ທຸຕີໂຍ ຐິຕິກ຺ຂໂຓ. ຕຕີໂຍ ວຍກ຺ຂໂຓຕິ ເອວໍ ມຫາເຖເຣນ ວິຈາຣິໂຕ ສິຍາ. ຕໂຍ ທິວເສ ຕໂຍ ມາເສ ຕີຓິ ສໍວຈ຺ຉຣານິ ຕໂຍ ກປ຺ເປຕິ ອິມານິປິ ອວຊ຺ເຊ ຕພ຺ພານິເອວ ສິຍຸນ຺ຕິ. ເອຕ຺ຖ ສິຍາ, ນນຸ ສຸຕ຺ຕນ຺ເຕສຸ ຕີຓິ ມານິ ຠິກ຺ຂເວ ສງ຺ຂຕສ຺ສ ສງ຺ຂຕ ລກ຺ຂຓານິ. ກຕມານິຕີຓິ, ອຸປ຺ປາໂທ ປຎ຺ຎາຍຕິ. ວໂຍ ປຎ຺ຎາຍຕິ. ຐິຕສ຺ສ ອຎ຺ຎຖຕ຺ຕໍ ປຎ຺ຎາຍຕີຕິ ວຸຕ຺ຕໍ. ຕຖາ ເວທນາຍ ອຸປ຺ປາໂທ ປຎ຺ຎາຍຕິ. ວໂຍ ປຎ຺ຎາຍຕິ. ຐິຕາຍ ອຎ຺ຎຖຕ຺ຕໍ ປຎ຺ຎາຍຕິ. ສຎ຺ຎາຍ. ສງ຺ຂາຣານໍ. ວິຎ຺ຎາຓສ຺ສ ອຸປ຺ປາໂທ.ລ. ປຎ຺ຎາຍຕີຕິ ວຸຕ຺ຕໍ. ຕສ຺ມາ ຈິຕ຺ຕສ຺ສ ຕຕີໂຍ ຐິຕິຠາໂຄ ວິສຸໍ ອຸປລພ຺ຠຕິ ເຍວາຕິ.ນ. ປພນ຺ຘຐິຕິຍາ ເອວ ຕຕ຺ຖ ວຸຕ຺ຕຕ຺ຕາຕິ. ກຖໍ ວິຎ຺ຎາຍຕີຕິ ເຈ, ອຸປ຺ປາທວເຍ ປຖມໍ ວຕ຺ວາ ປຈ຺ຉາ ປຸນ ວິສຸໍ ຐິຕສ຺ສ ອຎ຺ຎຖຕ຺ຖໍ ປຎ຺ຎາຍຕີຕິ ອິມສ຺ສ ວຸຕ຺ຕຕ຺ຕາຕິ. ອິຕຣຖາ ອຸປ຺ປາໂທ ປຎ຺ຎາຍຕິ. ຐິຕສ຺ສ ອຎ຺ຎຖຕ຺ຕໍ ປຎ຺ຎາຍຕິ. ວໂຍ ປຎ຺ຎາຍຕີຕິ ວຸຕ຺ຕໍ ສິຍາຕິ. ນນຸ ປພນ຺ຘຐິຕິ ນາມ ປຎ຺ຎຕ຺ຕິ ໂຫຕິ. ສາຈ ອສງ຺ຂຕາ, ສຸຕ຺ຕນ຺ຕານິຈ ສງ຺ຂຕ ລກ຺ຂຓ ວິສຍານິ. ຕສ຺ມາ ສາ ປພນ຺ຘຏ຺ຐິຕິ ຕຕ຺ຖ ວຸຕ຺ຕາຕິ ນສກ຺ກາ ວິຎ຺ຎາຕຸນ຺ຕິ ເຈ. ນ ນ ສກ຺ກາ. ອຠິຘມ຺ເມປິ ສງ຺ຂຕຘມ຺ມນິທ຺ເທເສສຸ ສມູຫ ສຓ຺ຐານ ສນ຺ຕຕິ ປຎ຺ຎຕ຺ຕີຫິປິ ນິທ຺ເທສສ຺ສ ທິຏ຺ຐຕ຺ຕາ. ຕຖາ ຫິ ຣູປາຍຕນນິທ຺ເທສາທີສຸ ທີຆໍ ຣສ຺ສໍ ສຓ຺ຫໍ ຖຸລໍ ວຏ຺ຏໍ ປຣິມຓ຺ຑລໍ ຈຕຸຣສ຺ສໍ ຉຬໍສໍ ອຏ຺ຐໍສໍ ໂສຬສໍສໍ ນິນ຺ນໍ ຖລນ຺ຕິອາທິນາ, ວິຠງ຺ເຄ ຈ ເກສາ ໂລມາ ນຂາ ທນ຺ຕາຕິອາທິນາ ປຎ຺ຎຕ຺ຕິສິເສນ ສງ຺ຂຕຘມ຺ມາ ນິທ຺ທິຏ຺ຐາຕິ. ສຸຕ຺ຕນ຺ເຕສຸ ວຕ຺ຕພ຺ພເມວ ນຕ຺ຖິ. ອີທິເສສຸ ຫິ ຐາເນສຸ ປຎ຺ຎຕ຺ຕິວເສນ ປວຕ຺ຕາປິ ເທສນາ ສງ຺ຂຕຘມ຺ມເມວ ອາຫຈ຺ຈ ຕິຏ຺ຐຕິ. ຕສ຺ມາ ຍຖາ ອຸປ຺ປາທຠງ຺ຄານໍ ປຈ຺ເຈກໍ ເອເກໂກ ຂໂຓ ຈິຕ຺ຕສ຺ສ ລພ຺ຠຕິ. ນ ຕຖາ ຐິຕິຍາຕິ. ອຍໍ ອາຈຣິຍານນ຺ທຕ຺ເຖ ຣສ຺ສ ອຘິປ຺ປາໂຍ. ອຍຎ຺ຈ ວາໂທ ສໍຍຸຕ຺ຕຏ຺ຐກຖາຍໍ ເອວ ອາຄໂຕ. ໂສຈ ສງ຺ຄຫກາເຣນ ປຏິກ຺ຂິຕ຺ໂຕ. ວຸຕ຺ຕຎ຺ຫິ ຕຕ຺ຖ, ອປເຣ ປນ ວທນ຺ຕິ. ອຣູປຘມ຺ມານໍ ຊຣາຂໂຓນາມ ນສກ຺ກາ ປຎ຺ຎເປຕຸໍ. ສມ຺ມາ ສມ຺ພຸທ຺ໂຘຈ ເວທນາຍ ອຸປ຺ປາໂທ ປຎ຺ຎາຍຕິ. ວໂຍ ປຎ຺ຎາຍຕິ. ຐິຕາຍ ອຎ຺ຎຖຕ຺ຖໍ ປຎ຺ຎາຍຕີຕິ ວທນ຺ໂຕ ອຣູປຘມ຺ມານໍປິ ຕີຓິ ລກ຺ຂຓານິ ປຎ຺ຎເປຕິ. ຠານິອຕ຺ຖິກ຺ຂຓໍ ອຸປາທາຍ ລພ຺ຠນ຺ຕີຕິ ວຕ຺ວາ –

ອຕ຺ຖິຕາ ສພ຺ພຘມ຺ມານໍ, ຐິຕິນາມ ປວຸຈ຺ຈຕິ;

ຕສ຺ເສວ ເຠໂທ ມຣຓໍ; ສພ຺ພທາ ສພ຺ພປາຓິນນ຺ຕິ.

ອິມາຍ ອາຈຣິຍຄາຖາຍ ຕມຕ຺ຖໍ ສາເຘນ຺ຕິ. ອຖວາ, ສນ຺ຕຕິວເສນ ຐານໍ ເວທິຕພ຺ພນ຺ຕິຈ ວທນ຺ຕິ. ອິມສ຺ມິໍ ປນ ສຸຕ຺ເຕ ອຍໍ ວິເສໂສ ນຕ຺ຖິ. ຕສ຺ມາ ອາຈຣິຍຄາຖາຍ ສຸຕ຺ຕໍ ອປ຺ປຏິພາເຫຕ຺ວາ ສຸຕ຺ຕເມວ ປມາຓໍ ກາຕພ຺ພນ຺ຕິ. ຕຕ຺ຖ ຊຣາຂໂຓນາມ ອຸປ຺ປາທກ຺ຂຓຠງ຺ຄກ຺ຂຓານໍ ມຊ຺ເຌ ວິສຸໍ ຊຣາຍ ເຂຕ຺ຕຠູໂຕ ຐີຕິກ຺ຂໂຓ ວຸຈ຺ຈຕິ. ອຎ຺ຎຖຕ຺ຕນ຺ຕິ ຊຣາເອວ. ອຕ຺ຖິກ຺ຂຓນ຺ຕິ ຂຓທ຺ວຍເມວ. ປຏິກ຺ຂິຕ຺ໂຕປິ ປນ ອຍໍ ວາໂທ ກຖາວຕ຺ຖຸ ປາຬິຍາ ສທ຺ຘິໍ ສຸຏ຺ຐຸ ສເມຕິເຍວ. ອປິຈ, ອຸທ຺ຘໍ ອຸປ຺ປຕິຕສ຺ສ ເລຏ຺ຏຸສ຺ສ ອຸປ຺ປຕນນິວຕ຺ຕິ ວິຍ ຍາ ຈິຕ຺ຕສ຺ສ ອຸທຍສງ຺ຂາຕສ຺ສ ວຑ຺ຒນສ຺ສ ນິວຕ຺ຕິນາມ ອຕ຺ຖິ. ນ ຫິ ອຸທເຍ ອນິວຕ຺ຕນ຺ເຕ ວໂຍນາມ ສມ຺ຠວຕິຕີ. ສາ ເອວ ອຸທຍ ປຣິຍນ຺ຕມຕ຺ຕຠູຕາ ອິຘ ຐິຕິປຣິຍາໂຍຕິ ສກ຺ກາ ວຕ຺ຕຸໍ. ໂສ ປນ ວິສຸໍ ຄຓນູປໂຄ ເອໂກ ຂໂຓນາມ ນໂຫຕີຕິ ກຕ຺ວາ ອຠິຘມ຺ເມ ທ຺ເວເອວ ຂຓາ ຈິຕ຺ຕສ຺ສ ວຸຕ຺ຕາ. ອຸທຍຠາຄສ຺ສ ປນ ອາທິ ໂກຏິໍ ວຍຠາຄສ຺ສອນ຺ຕໂກຏິຎ຺ຈ ຖເປຕ຺ວາ ມຊ຺ເຌຠາຄທ຺ວຍນິສ຺ສິຕາ ປຣິປຈ຺ຈນ ລກ຺ຂຓາ ຊຣານາມ ອຣູປຘມ຺ມານໍປິ ລພ຺ຠຕິເຍວ. ຕໍ ສນ຺ຘາຍ ຘາຕຸກຖາຍໍ ຊຣາທ຺ວີຫິຂນ຺ເຘຫິສງ຺ຄຫິຕາຕິວຸຕ຺ຕນ຺ຕິ ທຏ຺ຐພ຺ພໍ.

[໑໑໙] ຍໍ ປນ ວິຠາວນິຍໍ

‘‘ອຸປ຺ປາທຠງ຺ຄາວຕ຺ຖາຫິ ຠິນ຺ນາ ຠງ຺ຄາຠິມຸຂາວຕ຺ຖາປິ ອິຈ຺ຉິຕພ຺ພາ. ສາ ຐິຕິນາມາ’’ຕິ ວຸຕ຺ຕໍ. ຕໍ ກຖາວຕ຺ຖຸປາຬິຍາ ສຫ ນ ສເມຕິ.

ອຸປທ຺ຘທິວໂສ ອຸປ຺ປາທກ຺ຂໂຓ. ອຸປທ຺ຘທິວໂສ ວຍກ຺ຂໂຓ. ປຖໂມ ທິວໂສ ອຸປ຺ປາທກ຺ຂໂຓ. ທຸຕີໂຍ ວຍກ຺ຂໂຓຕິ ຫິ ວິຈາເຣນ຺ເຕນ ອຸປ຺ປາທຠງ຺ຄາວຕ຺ຖາ ຫິ ຠິນ຺ນາ ຕຕີຍາ ອວຕ຺ຖາ ຕສ຺ສໍ ປາຬິຍໍ ປຏິກ຺ຂິຕ຺ຕາເຍວ ໂຫຕີຕິ.

[໑໒໐] ເອເຕນ ຍຎ຺ຈ ຕຕ຺ຖ

‘‘ປາຬິຍໍ ປນ ເວເນຍ຺ຍຊ຺ຌາສຍາ ນຸໂຣມໂຕ ນຍທສ຺ສນວເສນ ສາ ນ ວຸຕ຺ຕາ. ອຕິຘມ຺ມເທສນາປິ ຫິ ກທາຈິ ເວເນຍ຺ຍຊ຺ຌາສຍານຸໂຣເຘນ ປວຕ຺ຕຕິ. ຍຖາ, ຣູປສ຺ສ ອຸປ຺ປາໂທ ອຸປຈໂຍ ສນ຺ຕຕີຕິ ທ຺ວິຘາ ຠິນ຺ທິຕ຺ວາ ເທສິໂຕ’’ຕິ ວຸຕ຺ຕໍ. ຕໍປິ ປຏິກ຺ຂິຕ຺ຕໍ ໂຫຕິ. ວິຠາຄາຣຫສ຺ສ ຫິ ຘມ຺ມສ຺ສ ວິຠາຄກຣຓໍນາມ ເວເນຍ຺ຍວເສນາຕິປິ ຘມ຺ມວເສນາຕິປິ ຍຸຊ຺ຊຕິ. ວິຊ຺ຊມາເນ ສຕິ ວິສຸໍ ກຕ຺ວາ ວຕ຺ຕພ຺ພສ຺ສ ອຠິຘມ຺ເມ ອວຈນໍ ປນ ເວເນຍ຺ຍວເສນາຕິ ນ ຍຸຕ຺ຕເມຕນ຺ຕິ.

[໑໒໑] ຍມ຺ປິ ຕຕ຺ຖ

‘‘ສຸຕ຺ເຕຈ ຕີຓິ ມານິ ຠິກ຺ຂເວ ສງ຺ຂຕສ຺ສ ສງ຺ຂຕລກ຺ຂຓານິ. ກຕມານິ ຕີຓິ. ອຸປ຺ປາໂທ ປຎ຺ຎາຍຕິ. ວໂຍ ປຎ຺ຎາ ຍຕິ. ຐິຕສ຺ສ ອຎ຺ຎຖຕ຺ຕໍ ປຎ຺ຎາຍຕີຕິ ເອວໍ ສງ຺ຂຕຘມ຺ມສ຺ເສວ ລກ຺ຂຓທສ຺ສນຕ຺ຖໍ ອຸປ຺ປາທາທີນໍ ວຸຕ຺ຕຕ຺ຕາ ນສກ຺ກາ ປພນ຺ຘສ຺ສ ປຎ຺ຎຕ຺ຕິສຠາວສ຺ສ ອສງ຺ຂຕສ຺ສ ຐິຕິ ຕຕ຺ຖ ວຸຕ຺ຕາຕິ ວິຎ຺ຎາຕຸ’’ນ຺ຕິ ວຸຕ຺ຕໍ. ຕໍປິ ນ ຄເຫຕພ຺ພໍ.

ອຠິຘມ຺ເມປິ ເຫຏ຺ຐາ ວຸຕ຺ຕນເຍນ ປຎ຺ຎຕ຺ຕິສີເສນ ສງ຺ຂຕຘມ຺ມານໍ ນິທ຺ເທສສ຺ສ ທິຏ຺ຐຕ຺ຕາຕິ.

[໑໒໒] ຍມ຺ປິ ຕຕ຺ຖ

‘‘ອຸປສຄ຺ຄສ຺ສຈ ຘາຕ຺ວຕ຺ເຖເຍວ ປວຕ຺ຕນໂຕ ປຎ຺ຎາຍຕີຕິ ເອຕສ຺ສ ວິຎ຺ຎາຍຕີຕິ ອຕ຺ໂຖ’’ຕິ ວຸຕ຺ຕໍ. ຕໍປິ ນ ຍຸຕ຺ຕໍ.

ຍຖານຸໂລມສາສນຎ຺ຫິ ສຸຕ຺ຕໍ. ຕສ຺ມາ ຕຕ຺ຖ ວິເນຍ຺ຍານໍ ສຸຏ຺ຐຸ ປຎ຺ຎາຍນເມວ ອຘິປ຺ເປຕນ຺ຕິ. ອຣູປໍ ອຣູປິສຠາວຕ຺ຕາ ລຫຸປຣິຓາມໍ. ຣູປໍ ປນ ຣູປິຘມ຺ມຕ຺ຕາເຍວ ທນ຺ຘປຣິຓາມນ຺ຕິ ວຸຕ຺ຕໍ ຕານິປນ.ລ. ຣູປຘມ຺ມານ ມາຍູຕິ.

[໑໒໓] ວິຠາວນິຍໍ ປນ

‘‘ຄາຫກຄເຫຕພ຺ພ ຠາວສ຺ສ ຕໍຕໍ ຂຓວເສນ ນິປ຺ປຊ຺ຊນໂຕ’’ຕິ ກາຣຓໍ ວຸຕ຺ຕໍ. ຕໍ ອກາຣຓໍ.

ນ ຫິ ຄາຫກໍ ອຣູປໍ ຄເຫຕພ຺ພຎ຺ຈ ຣູປໍ ຄຫຓສມ຺ປຊ຺ຊນຕ຺ຖໍ ລຫຸໍ ປຣິຓມຕິ ຄຣຸໍ ປຣິຓປຕີຕິ ສກ຺ກາ ວຕ຺ຕຸນ຺ຕິ. ຕານິ ຕາທິສານິ ສຕ຺ຕຣສນ຺ນໍ ຈິຕ຺ຕານໍ ຂຓານິ ສຕ຺ຕຣສວາ ຕານິ ຈິຕ຺ຕກ຺ຂຓານິ ຣູປ ຘມ຺ມານມາຍູຕິ ໂຍຊນາ. ສຕ຺ຕຣສ ຈິຕ຺ຕກ຺ຂຓສມປມາຓານິ ຂຓານິ ວິຎ຺ຎຕ຺ຕິ ຣູປລກ຺ຂຓ ຣູປວຊ຺ຊານໍ ຣູປຘມ຺ມານໍ ອາຍຸນາມາຕິ ວຸຕ຺ຕໍ ໂຫຕິ. ຂຓມຕ຺ຕໂຕ ປນ ອຏ຺ຐກຖານເຍນ ເອກປຎ຺ຎາສຂຓານິ ໂຫນ຺ຕິ, ມູລຏີການເຍນ ທ຺ວຕ຺ຕິໍສຂຓານິ. ຕຕ຺ຖຈ ອາທິມ຺ຫິ ທ຺ເວ ຂຓານິ ຣູປຘມ຺ມານໍ ເອກໍ ອຸປ຺ປາທກ຺ຂຓເມວ. ອນ຺ເຕ ທ຺ເວ ເອກໍ ຠງ຺ຄກ຺ຂຓເມວ. ມຊ຺ເຌ ອຏ຺ຐວີສ ຂຓານິ ເຕສໍ ເອກໍ ຐິຕິກ຺ຂຓເມວາຕິ ທຏ຺ຐພ຺ພໍ. ນ ຫິ ທນ຺ຘປຣິຓຕານໍ ຣູປານໍ ອຸປ຺ປາທຠງ຺ຄາປິ ຈິຕ຺ຕສ຺ສ ວິຍ ລຫຸກາ ຠວິຕຸໍ ອຣຫນ຺ຕີຕິ. ຕຕ຺ຖ ວິຎ຺ຎຕ຺ຕິທ຺ວຍໍ ເອກຈິຕ຺ຕກ຺ຂຓິກໍ. ອຸປຈຍສນ຺ຕຕິໂຍ ອຸປ຺ປາທມຕ຺ຕາ ອນິຈ຺ຈຕາ ຠງ຺ຄມຕ຺ຕາ. ຊຣຕາ ຣູປ ຘມ຺ມານໍ ຐິຕິກ຺ຂຓມຕ຺ຕາຕິ ທຏ຺ຐພ຺ພາ. ມູລຏີການເຍນ ປເນຕ຺ຖ ຕານິ ປນ ໂສຬສຈິຕ຺ຕກ຺ຂຓານິ ຣູປຘມ຺ມານມາຍູຕິ ວຕ຺ຕພ຺ພໍ. ຏີກາຈຣິໂຍ ຫິ ປຏິຈ຺ຈສມຸປ຺ປາທວິຠງ຺ເຄ ອາຄຕໍ ມຫາຏ຺ຐກຖາວຈນໍ ປຕິຏ຺ຐເປນ຺ໂຕ ໂສຬສຈິຕ຺ຕກ຺ຂຓາຍຸກຠາວໍ ສມ຺ຠາເວຕິ, ເອວໍ ສນ຺ເຕປິ ຂນ຺ຘ ວິຠງ຺ເຄເຍວ ຕາວ ຣູປານໍ ອຸປ຺ປາທນິໂຣຘວິຘານສ຺ສ ມຫາອຏ຺ຐກຖາ ວາທສ຺ສ ຍມກປາຬິວິໂຣຘໍ ທສ຺ເສຕ຺ວາ ສງ຺ຄຫກາເຣນ ປຏິສິທ຺ຘຕ຺ຕາ ນ ສກ຺ກາ ຕໍ ປຕິຏ຺ຐເປຕຸນ຺ຕິ. ຕສ຺ມິໍ ວາເທ ຫິ ປຏິສິທ຺ເຘ ຕຕ຺ຖ ອາຄຕາ ໂສຬສາຍຸກຕາວາ ອຕິເຣກໂສຬສາຍຸກຕາວາ ປຏິສິທ຺ຘາເຍວ ໂຫຕີຕິ.

[໑໒໔] ຍໍ ປນ ວິຠາວນິຍໍ

ຕໍ ຏີການຍໍ ຕຍິທມສາຣນ຺ຕິ ປຏິກ຺ຂິປິຕ຺ວາ ຕທຕ຺ຖໍ ສາ ເຘນ຺ເຕນ ‘‘ປຏິສນ຺ຘິຈິຕ຺ເຕນ ສຫຸປ຺ປນ຺ນໍ ຣູປໍ ຕໂຕ ປຏ຺ຐາຍ ສຕ຺ຕຣສເມນ ສທ຺ຘິໍ ນິຣຸຊ຺ຌຕິ. ປຏິສນ຺ຘິຈິຕ຺ຕສ຺ສ ຐິຕິກ຺ຂເຓ ອຸປ຺ປນ຺ນໍ ຣູປໍ ອຏ຺ຐາຣສມສ຺ສ ອຸປ຺ປາທກ຺ຂເຓ ນິຣຸຊ຺ຌຕີຕິອາທິນາ ອຏ຺ຐກຖາຍເມວ ສຕ຺ຕຣສຈິຕ຺ຕກ຺ຂຓສ຺ສ ອາຄຕຕ຺ຕາ’’ຕິ ກາຣຓໍ ວຸຕ຺ຕໍ. ຕໍ ນ ສຸນ຺ທຣໍ.

ຍຎ຺ຫິ ສງ຺ຄຫກາຣສ຺ສ ສຕ຺ຕຣສາຍຸກວຈນໍ ຏີກາກາເຣນ ວິຈາຣິຕໍ. ຕເທວ ທສ຺ເສຕ຺ວາ ຏີການໂຍ ປຏິກ຺ຂິຕ຺ໂຕຕິ ນ ຍຸຕ຺ຕເມ ຕນ຺ຕິ. ເອກຈິຕ຺ຕສ຺ສ ຂຓໍ ວິຍ ຂຓໍ ເອກຈິຕ຺ຕກ຺ຂຓໍ. ອຕ຺ຖໂຕ ອຠິນ຺ນໍປິ ຫິ ຂຓໍ ອິທໍ ຈິຕ຺ຕສ຺ສ ອິທໍ ຣູປານນ຺ຕິ ກປ຺ປນາວເສນ ຠິນ຺ນໍ ວິຍ ກຕ຺ວາ ອຸປຈຣີຍຕີຕິ. ເອກຈິຕ຺ຕກ຺ຂຓໍ ອຕີຕໍ ເອເຕສນ຺ຕິ ເອກຈິຕ຺ຕກ຺ຂຓາຕີຕານິ. ອຕິມຫນ຺ຕຠູຕານິ ປຎ຺ຈາຣມ຺ມຓານິ.

[໑໒໕] ວິຠາວນິຍໍ ປນ

‘‘ເອຕານິວາ ຕໍ ອຕີຕານີຕິ ເອກຈິຕ຺ຕກ຺ຂຓາຕີ ການີ’’ຕິປິ ວຸຕ຺ຕໍ. ຕໍ ນ ສຸນ຺ທຣໍ.

ນ ຫິ ນິຣຸທ຺ຘຘມ຺ມວິສໂຍ ອຕີຕສທ຺ໂທ ກິຎ຺ຈິ ອຕິກ຺ກມິຕ຺ວາ ອຸທ຺ຘໍ ອາຄຕານິ ປຈ຺ຈຸປ຺ປນ຺ນຣູປານິ ທີເປຕີຕິ ສກ຺ກາ ວຕ຺ຕຸນ຺ຕິ. ພຫູນິ ຈິຕ຺ຕກ຺ຂຓານິ ອຕີຕານິ ເອເຕສນ຺ຕິ ພຫຸຈິຕ຺ຕກ຺ຂຓາຕີຕານິ. ມຫນ຺ຕາທິ ຠູຕານິ ປຎ຺ຈາຣມ຺ມຓານິ. ຣູປຘມ຺ມານໍ ປນ ຣູປຘມ຺ເມສ຺ເວວ ອາປາຕາຄມເນ ໂຖກໍ ພລວນ຺ຕຕາ ອິຈ຺ຉິຕພ຺ພາ. ເຕຈ ຐິຕິກ຺ຂເຓເຍວ ປຣິປຸຓ຺ຓປຈ຺ຈຍຸປລທ຺ຘາ ຫຸຕ຺ວາ ພລວນ຺ຕາ ໂຫນ຺ຕີຕິ ວຸຕ຺ຕໍ ຐິຕິປຕ຺ຕາເນວາຕິ. ເອວສທ຺ເທນ ຏີກາກາຣສ຺ສ ວາທໍ ນີວາເຣຕິ. ໂສ ຫິ ອຸປ຺ປຊ຺ຊມານເມວ ຣູປໍ ປສາເທ ຆຏ຺ເຏຕີຕິ ອິຈ຺ຉຕີຕິ. ປຎ຺ຈາລມ຺ພຓານິ ປຎ຺ຈທ຺ວາເຣ ອາປາຕມາຄຈ຺ຉນ຺ຕີຕິ ເອຕ຺ຖ ຣູປສທ຺ທາຣມ຺ມຓານິ ອສມ຺ປຕ຺ຕ ວເສນ ອິຕຣານິຈ ສມ຺ປຕ຺ຕວເສນ ໂຄຈຣຠາວໍ ອຸປຄຈ຺ຉນ຺ຕິ. ອຍຎ຺ຈ ວິເສໂສຆຏ຺ຏນວິເສເສນ ເວທິຕພ຺ໂພ. ປຸຣິມານິຫິ ທ຺ເວ ນິມິຕ຺ຕວເສເນວ ຆຏ຺ເຏນ຺ຕິ. ນ ວຕ຺ຖຸວເສນ. ປຈ຺ຉິມານິ ປນ ຕີຓິວຕ຺ຖຸວເສນ ຆຏ຺ເຏນ຺ຕິ. ນ ນິມິຕ຺ຕມຕ຺ຕວເສນ ນິມິຕ຺ຕຆຏ຺ຏນຎ຺ຈນາມ ອສມ຺ປຕ຺ຕານຎ຺ເຎວ ນ ສມ຺ປຕ຺ຕານໍ. ວຕ຺ຖຸຆຏ຺ຏນໍ ປນ ສມ຺ປຕ຺ຕານຎ຺ເຎວ. ໂນ ອສມ຺ປຕ຺ຕາ ໂຫຕິ. ນນ຺ຕິ. ຍຖາ ຫິ ຕີເຣ ຄຈ຺ຉນ຺ຕານໍສຣີຣນິມິຕ຺ຕານິ ໂປກ຺ຂຣຓິ ຍາອຸທເກ ທິສ຺ສນ຺ຕິ. ຕສ຺ມິໍ ອຸທເກ ໂອໂຣຫນ຺ຕານໍ ປນ ຕານິ ຕຕ຺ຖ ນ ທິສ຺ສນ຺ຕິ. ເອວເມວ ສມ຺ປຕ຺ຕານິ ຣູປສທ຺ທາຣມ຺ມຓານິ ນຆຏ຺ເຏນ຺ຕິ. ກສ຺ມາ, ວິສຍວິສຍີນໍ ມຊ຺ເຌ ອາໂລກສ຺ສ ອາກາສສ຺ສຈ ອຠາເວນ ນິມິຕ຺ໂຕກາສສ຺ສ ອຠາວໂຕ. ອສມ຺ປຕ຺ຕານິເຍວ ປນ ອຕ຺ຕໂນ ນິມິຕ຺ຕຸປຏ຺ຐາປນວເສນ ຆຏ຺ເຏນ຺ຕິ. ກສ຺ມາ, ນິມິຕ຺ໂຕກາສສ຺ສ ລທ຺ຘຕ຺ຕາ. ອິຕຣານິ ປນ ຕີຓິ ຍຖາຊາຕວຕ຺ຖຸວເສເນວ ຆຏ຺ເຏນ຺ຕິ. ຕສ຺ມາ ຕານິ ສມ຺ປຕ຺ຕານິເຍວ ຆຏ຺ເຏນ຺ຕິ. ໂນ ອສມ຺ປຕ຺ຕານີຕິ. ຕຕ຺ຖ ຍານິ ອສມ຺ປຕ຺ຕານິເຍວ ຫຸຕ຺ວາ ຆຏ຺ເຏນ຺ຕິ. ຕານິ ສຍໍ ທູເຣ ຐຕ຺ວາ ນິມິຕ຺ຕ ອປ຺ປນາວເສນ ຆຏ຺ຏິຕຕ຺ຕາ ເອເກກສ຺ມິໍ ປສາເທ ຈນ຺ທມຓ຺ຑລ ສູຣິຍ ມຓ຺ຑລາທິວເສນ ອສນິສທ຺ທມຓ຺ຑລ ເມຓ຺ຑສທ຺ທມຓ຺ຑລາທິວເສນ ຈ ມຫນ຺ຕານິປິ ພຫູນິປິ ອາປາຕມາຄຈ຺ຉນ຺ຕິເຍວ. ອິຕຣານິ ປນ ຕີຓິ ສມ຺ປຕ຺ຕານິເຍວ ຆຏ຺ເຏນ຺ຕີຕິ ເອເກກສ຺ມິໍ ປສາເທ ເອເກກເມວ ອາປາຕມາຄຈ຺ຉນ຺ຕີຕິ ທຏ຺ຐພ຺ພໍ. ອິທຎ຺ຈ ປຎ຺ຈທ຺ວາຣວເສນ ວຸຕ຺ຕໍ. ມໂນ ທ຺ວາເຣ ປນ ສພ຺ພານິປິ ອາຣມ຺ມຓານິ ອສມ຺ປຕ຺ຕານິເຍວ ອາປາຕມາຄຈ຺ຉນ຺ຕີຕິ. ເອຕ຺ຖຈ ປຎ຺ຈທ຺ວາເຣຕິ ອິທໍ ອສາຘາຣຓ ທ຺ວາຣທສ຺ສນວເສນ ວຸຕ຺ຕໍ. ຕານິ ປນ ປຎ຺ຈາລມ຺ພຓານິ ຍທາສກສກທ຺ວາເຣ ຆຏ຺ເຏນ຺ຕິ. ຕທາ ມໂນທ຺ວາເຣປິ ອປາຕ ມາຄຈ຺ຉນ຺ຕິເຍວ. ເອເກກໍ ອາຣມ຺ມຓໍ ທ຺ວີສຸ ທ຺ວີສຸ ທ຺ວາເຣສຸ ອປາຕ ມາຄຈ຺ຉຕີຕິ ຫິ ອຏ຺ຐກຖາຍໍ ວຸຕ຺ຕໍ. ຕສ຺ມາ ຍທາ ຈນ຺ທໍວາ ສູຣິຍໍວາ ປພ຺ພຕໍວາ ຣຸກ຺ຂໍວາ ຍໍກິຎ຺ຈິວາ ປສ຺ສນ຺ຕິ. ຕທາ ເອເກກສ຺ມິໍ ຈກ຺ຂຸປສາເທ ເອເກການິ ມໂນທ຺ວາເຣ ເອກນ຺ຕິ ອເນການິ ຈນ຺ທມຓ຺ຑລາທີນິ ເອກກ຺ຂເຓ ອຸປຏ຺ຐຫນ຺ຕິ, ເອວໍ ເສສາຣມ຺ມເຓ ສູຕິ ທຏ຺ຐພ຺ພໍ. ອປາຕາຄມນຎ຺ເຈຕ຺ຖ ລຎ຺ຉການໍ ຕາລປຓ຺ເຓ ລຎ຺ຉນຂນ຺ຘໍ ຖເປຕ຺ວາ ມຸຄ຺ຄເຣນ ປຫຣຓກາເລ ລຎ຺ຉນຂນ຺ຘສ຺ສ ຕາລປຓ຺ເຓ ອາປາເຕຕ຺ວາ ອກ຺ຂຣຸປຏ຺ຐາປນໍ ວິຍ ທຏ຺ຐພ຺ພໍ. ຍໂຕ ທ຺ວາຣານໍ ວິກາຣປ຺ປຕ຺ຕິ ໂຫຕີຕິ.

[໑໒໖] ຍໍ ປນ ວິຠາວນິຍໍ

‘‘ອາໂຠຄານຸຣູປໍ ອເນກກລາປຄຕານິ ອາປາຕໍ ອາຄຈ຺ຉນ຺ຕີ’’ຕິ ວຸຕ຺ຕໍ. ຕຕ຺ຖ ອາໂຠຄານຸຣູປນ຺ຕິ ອິທໍ ວິຈາເຣຕພ຺ພໍ.

ຍຕ຺ຕການິ ຫິ ປຎ຺ຈາລມ຺ພຓານິ ຈກ຺ຂາທິປເຖ ອາໂລກາທິ ສຫິຕານິ ຫຸຕ຺ວາ ຐິຕານິ ໂຫນ຺ຕິ. ຕຕ຺ຕການິ ສພ຺ພານິ ນິທ຺ທາຍນ຺ຕສ຺ສປິ ວິສຎ຺ຎິ ຠູຕສ຺ສປິ ອຎ຺ຎວິຫິຕສ຺ສປິ ຍໍກິຎ຺ຈິ ຌານໍວາ ຜລໍວາ ນິໂຣຘໍວາ ສມາປຊ຺ຊນ຺ຕສ຺ສປິ ອາໂຠເຄນ ວິນາ ອຕ຺ຕໂນ ທ຺ວາເຣສຸ ອາປາຕມາຄຈ຺ຉນ຺ຕິເຍວ. ນເກວລໍ ອຕ຺ຕໂນທ຺ວາເຣສຸ ເອວ. ອຖໂຂ ມໂນທ຺ວາເຣປິ. ນເກວລໍ ຠວງ຺ຄມໂນທ຺ວາເຣເອວ. ອາວຊ຺ຊນາທີສຸ ປນ ຈຕຸພ຺ຠູມກ ວີຖິຈິຕ຺ເຕສຸປິ ອາປາຕໍ ອາຄຈ຺ຉນ຺ຕິເຍວ. ອຍໍນາມ ມໂນ ມໂນທ຺ວາຣໍ ນໂຫຕີຕິ ນວຕ຺ຕພ຺ໂພຕິ ຫິ ທ຺ວາຣກຖາຍໍ ວຸຕ຺ຕໍ. ອຍຎ຺ຈ ອຕ຺ໂຖ ປຖມຊ຺ຌານສ຺ສ ສທ຺ໂທ ກຓ຺ຏໂກຕິ ອິມິນາ ປາເຐນ ທີເປຕພ຺ໂພ. ປຖມຊ຺ຌານໍ ສມາປນ຺ນສ຺ສ ຫິ ສທ຺ໂທ ໂສຕມ຺ຫິ ຆຏ຺ເຏຕ຺ວາ ຌານຈິຕ຺ຕສງ຺ຂາເຕ ມໂນທ຺ວາເຣ ອາປາຕມາຄຈ຺ຉຕິ. ຕທາ ຌານຈິຕ຺ຕ ສນ຺ຕຕິ ຈລິຕ຺ວາ ໂວຈ຺ຉິຊ຺ຊຕິ. ຌານາ ວຸຏ຺ຐາຕິ. ຠວງ຺ຄປາໂຕ ໂຫຕິ. ຕໍ ສທ຺ທາຣມ຺ມຓໍ ວີຖິຈິຕ຺ຕໍ ປວຕ຺ຕຕີຕິ. ທຸຕີຍຊ຺ຌານາທີນິ ສມາປຊ຺ຊນ຺ໂຕ ປນ ອປ຺ປເກນ ສທ຺ເທນ ນວຸຏ຺ຐາຕິ. ອຘິມຕ຺ຕສທ຺ເທນ ປນ ວຸຏ຺ຐາຕິເຍວ. ນ ຫິ ຕານິ ອາເນຎ຺ຊປຕ຺ຕານິນາມ ໂຫນ຺ຕິ. ອຣູປຊ຺ຌານານິເອວ ປນ ອາເນຎ຺ຊປຕ຺ຕານິນາມ ໂຫນ຺ຕິ. ຕສ຺ມາ ຕານິ ສມາປຊ຺ຊນ຺ໂຕ ອຘິມຕ຺ຕສທ຺ເທນປິ ນວຸຏ຺ຐາຕິເຍວາຕິ. ເຕສຸ ປນ ຕຖາ ອາປາຕມາຄເຕສຸ ຕທາຣມ຺ມຓານິ ວີຖິຈິຕ຺ຕານິ ປວຕ຺ຕນ຺ຕິເຍວາຕິ ນວຕ຺ຕພ຺ພໍ. ຠວງ຺ຄ ສນ຺ຕຕິຍາວາ ຊວນສນ຺ຕຕິຍາວາ ໂວຈ຺ຉິນ຺ນາຍ ປວຕ຺ຕນ຺ຕິ. ອໂວຈ຺ຉິນ຺ນາຍ ນປວຕ຺ຕນ຺ຕິ. ປວຕ຺ຕມານານິປິ ອາຣມ຺ມຓາ ຘິມຕ຺ຕາທິວເສນ ລທ຺ຘປຈ຺ຈຍວິເສເສ ເອເກກສ຺ມິໍ ອາຣມ຺ມເຓເອວ ປວຕ຺ຕນ຺ຕິ. ນ ເອກກ຺ຂເຓ ປຎ຺ຈສູຕິ ທຏ຺ຐພ຺ພໍ. ເອຕ຺ຖຈ ອຕ຺ຖວສາ ວິຠຕ຺ຕິ ປຣິຓາໂມຕິ ກຕ຺ວາ ເອກຈິຕ຺ຕກ຺ຂຓາຕີຕານິ ຐິຕິປຕ຺ຕາເນວ ປຎ຺ຈາ ລມ຺ພຓານິ ເອກຈິຕ຺ຕກ຺ຂຓາຕີເຕ ຐິຕິປ຺ປຕ຺ເຕ ເອວ ປຎ຺ຈທ຺ວາເຣ ພຫຸ ຈິຕ຺ຕກ຺ຂຓາຕີຕານິ ພຫຸຈິຕ຺ຕກ຺ຂຓາຕີເຕຕິ ໂຍເຊຕພ຺ພໍ.

[໑໒໗] ວິຠາວນິຍໍ ປນ

‘‘ເຕ ປນ ປສາທາ ຠວງ຺ຄຈລນສ຺ສ ອນນ຺ຕຣປຈ຺ຈຍຠູເຕນ ຠວງ຺ເຄນ ສທ຺ຘິໍ ອຸປ຺ປນ຺ນາ’’ຕິ ວຸຕ຺ຕໍ.

ເອວໍ ປນ ສຕິ ພຫຸຈິຕ຺ຕກ຺ຂຓາຕີຕານິປິ ປຎ຺ຈາລມ຺ພຓານິ ເອກຈິຕ຺ຕກ຺ຂຓາຕີເຕເອວ ປຎ຺ຈທ຺ວາເຣ ອາປາຕມາຄຈ຺ຉນ຺ຕີຕິ ອາປຊ຺ຊຕິ. ເອຕ ຣຫິ ປນ ເອກກ຺ຂເຓ ສຫຸປ຺ປນ຺ນານຎ຺ເຎວ ວຕ຺ຖາຣມ຺ມຓານໍ ຆຏ຺ຏນໍ ອິຈ຺ຉນ຺ຕິ. ສຫຸປ຺ປນ຺ນານິວາ ປນ ໂຫນ຺ຕຸ ນານຸປ຺ປນ຺ນານິວາ, ພລວຠາໂວເຍວ ປມຓນ຺ຕິ ອມ຺ຫາກໍ ຂນ຺ຕິ. ສພ຺ພໍ ວິຈາເຣຕ຺ວາ ຄເຫຕພ຺ພໍ.

[໑໒໘] ຍໍ ປນ ວິຠາວນິຍໍ

‘‘ອາວຊ຺ຊເນນ ສທ຺ຘິໍ ອຸປ຺ປນ຺ນາຕິ ອປເຣ’’ຕິ ວຸຕ຺ຕໍ. ຕໍ ນ ຍຸຊ຺ຊຕິ.

ເອວຎ຺ຫິ ສຕິ ອຎ຺ຎເທວ ປຎ຺ຈາຣມ຺ມຓານໍ ອາປາຕາຄມນວຕ຺ຖຸ. ອຎ຺ຎເທວ ປຎ຺ຈວິຎ຺ຎາຓານໍ ນິສ຺ສຍວຕ຺ຖູຕິ ເອວໍ ວິຣຸທ຺ຘສ຺ສ ອຕ຺ຖສ຺ສ ອາປຊ຺ຊນໂຕຕິ. ເອວໍ ປຎ຺ຈທ຺ວາເຣ ວິສຍປວຕ຺ຕິຍາ ອາທິລກ຺ຂຓໍ ທສ຺ເສຕ຺ວາ ອິທານິ ສພ຺ພປາຣິປູຣໍ ວິສຍປວຕ຺ຕິວິຠາຄໍ ວີຖິຈິຕ຺ຕປວຕ຺ຕິຎ຺ຈ ທສ຺ເສນ຺ໂຕ ຕສ຺ມາຕິອາທິມາຫ. ຕໂຕຕິ ຕສ຺ມາ ຈກ຺ຂຸສ຺ສ ອາປາຕາຄມນປຈ຺ຈຍາ. ຈກ຺ຂຸສ຺ສ ອາປາຕາຄມເນນ ສເຫວ ຠວງ຺ຄສ຺ສປິ ອາປາຕໍ ອາຄຈ຺ຉຕິເຍວາຕິ ວຸຕ຺ຕໍ ທ຺ວິກ຺ຂຕ຺ຕຸໍຠວງ຺ເຄຈລິເຕຕິ. ຈລນຎ຺ເຈຕ຺ຖ ຍຖາ ຄຫິຕໍ ກມ຺ມາທິ ອາຣມ຺ມຓໍ ມຸຎ຺ຈິຕ຺ວາ ອິທານິ ອຕ຺ຕນິ ອາປາຕໍ ອາຄຈ຺ຉນ຺ຕໍ ອຠິນວາຣມ຺ມຓໍ ຄເຫຕຸໍ ອຸສ຺ສາຫຊາຕສ຺ສ ວິຍ ຠວງ຺ຄສນ຺ຕານສ຺ສ ວິກາຣປ຺ປຕ຺ຕິ ທຏ຺ຐພ຺ພໍ. ເອຕ຺ຖຈ ຈກ຺ຂຸສ຺ສ ອາປາຕາຄມນໍ ຈກ຺ຂຸວິຎ຺ຎາຓຸປ຺ປຕ຺ຕິຍາ ເອວ ກາຣຓໍ. ນ ອາວຊ຺ຊນຸປ຺ປຕ຺ຕິຍາ. ຠວງ຺ຄສ຺ສ ອາປາຕາຄມນເມວ ປນ ອາວຊ຺ຊນຸປ຺ປຕ຺ຕິຍາປິ ກາຣຓໍ ໂຫຕີຕິ ທຏ຺ຐພ຺ພໍ.

[໑໒໙] ວິຠາວນິຍໍ ປນ

ມໂນທ຺ວາເຣປິ ອາປາຕາຄມນໍ ວິສຸໍ ອປຕ຺ວາ ຣູປາທີນໍ ຈກ຺ຂາທິສຸ ຆຏ຺ຏນໍນາມ ໂຍຄ຺ຍເທສາວຏ຺ຐານໍ ເອວ. ຕເມວຈ ຠວງ຺ຄຸ ປຈ຺ເຉທສ຺ສປິ ກາຣຓໍ ໂຫຕີຕິ ກຕ຺ວາ ‘‘ປຎ຺ຈສຸ ຫິ ປສາເທສຸ ໂຍຄ຺ຍເທສາວຏ຺ຐານ ວເສນ ອາຣມ຺ມເຓ ຆຏ຺ຏິເຕ ປສາທຆຏ຺ຏນານຸຠາເວນ ຠວງ຺ຄສນ຺ຕຕິ ໂວຈ຺ຉິຊ຺ຊມານາຕິອາທິ’’ ວຸຕ຺ຕໍ. ຕໍ ຕຖາ ນ ທຏ຺ຐພ຺ພໍ.

ນ ຫິ ໂຍຄ຺ຍເທສາວຏ຺ຐານເມວ ຆຏ຺ຏນນ຺ຕິ ສກ຺ກາ ວຕ຺ຕຸໍ. ໂຍຄ຺ຍເທເສປນ ຐຕ຺ວາ ນິມິຕ຺ຕຆຏ຺ຏນວເສນ ວຕ຺ຖຸຆຏ຺ຏນວເສນຈ ອສນິ ນິປາໂຕວິຍ ປສາເທສຸ ຍຸຊ຺ຌນໍ ມນ຺ຖນໍ ໂຂຠກຣຓໍ ຆຏ຺ຏນນ຺ຕິ ຈ ອາປາຕາຄມນນ຺ຕິ ຈ ວຸຈ຺ຈຕີຕິ ທຏ຺ຐພ຺ພໍ. ອຍຎ຺ຈ ອຕ຺ໂຖ ເຫຏ຺ຐາ ວຸຕ຺ໂຕເຍວ. ເອຕ຺ຖຈ ອຍໍປິ ເອໂກ ຘມ຺ມນິຍາໂມເຍວາຕິ ກຕ຺ວາ ນານາ ຐານິເຍສຸ ທ຺ວີສຸ ທ຺ວີສຸ ທ຺ວາເຣສຸ ສເຫວ ອາປາຕາຄມນໍ ປຈ຺ເຈຕພ຺ພໍ. ຣູປາທິນາ ປສາເທ ຆຏ຺ຏິເຕ ຕໍ ນິສ຺ສິຕສ຺ເສວ ປຎ຺ຈວິຎ຺ຎາຓສ຺ສ ຈລນໍ ສິຍາ. ກຖໍ ປນ ຫທຍວຕ຺ຖຸນິສ຺ສິຕສ຺ສ ຠວງ຺ຄສ຺ສາຕິ ນ ໂຈເທຕພ຺ພນ຺ຕິ.

[໑໓໐] ວິຠາວນິຍໍ ປນ

ຕເມວ ໂຈທນໍ ສມຸຏ຺ຐາເປຕ຺ວາ ຕໍ ປຣິຫຣນ຺ໂຕ ‘‘ສນ຺ຕຕິ ວເສນ ເອກາພທ຺ຘຕ຺ຕາ’’ຕິອາທິມາຫ. ຕຕ຺ຖ ສນ຺ຕຕິວເສນາຕິ ນວຕ຺ຕພ຺ພໍ. ສຓ຺ຐານວເສນາຕິ ປນ ວຕ຺ຕພ຺ພໍ. ສພ຺ພຎ຺ເຈຕໍ ສາຣໂຕ ນ ປຈ຺ເຈຕພ຺ພໍ.

ກສ຺ມາ, ຕາທິສສ຺ສ ອນຸກ຺ກມຈລນສ຺ສ ອຏ຺ຐກຖາຍເມວ ທຬ຺ຫໍ ປຏິກ຺ຂິຕ຺ຕຕ຺ຕາ. ວຸຕ຺ຕຎ຺ຫິ ຕຕ຺ຖ ເອເກກໍ ອາຣມ຺ມຓໍ ທ຺ວີສຸ ທ຺ວີສຸ ທ຺ວາເຣສຸ ອາປາຕມາຄຈ຺ຉຕີຕິ. ຣູປາຣມ຺ມຓຎ຺ຫິ ຈກ຺ຂຸປສາທໍ ຆຏ຺ເຏຕ຺ວາ ຕງ຺ຂເຓເຍວ ມໂນທ຺ວາເຣ ອາປາຕໍ ອາຄຈ຺ຉຕິ. ຠວງ຺ຄຈລນສ຺ສ ປຈ຺ຈໂຍ ໂຫຕີຕິ ອຕ຺ໂຖ. ສທ຺ທ ຄນ຺ຘ ຣສ ໂຜຏ຺ຐພ຺ເພສຸປິ ເອເສວ ນໂຍ. ຍຖາ ຫິ ສກຸໂຓ ອາກາເສນາຄນ຺ຕ຺ວາ ຣຸກ຺ຂຄ຺ເຄ ນິລີຍມາໂນວ ຣຸກ຺ຂສາຂຎ຺ຈ ຆຏ຺ເຏຕິ. ຉາຍາຈສ຺ສ ປຖວິຍໍ ປຏິຫຎ຺ຎຕິ. ສາຂາຆຏ຺ຏນ ຉາຍາຜຣຓານິ ອປຸພ຺ພໍ ອຈຣິມໍ ເອກກ຺ຂເຓເຍວ ຠວນ຺ຕິ. ເອວໍ ປຈ຺ຈຸປ຺ປນ຺ນຣູປາທີນໍ ຈກ຺ຂຸປສາທາທິຆຏ຺ຏນຎ຺ຈ ຠວງ຺ຄຈາລນ ສມຕ຺ຖຕາຍມໂນທ຺ວາເຣອາປາຕາຄມນຎ຺ຈອປຸພ຺ພໍ ອຈຣິມໍ ເອກກ຺ຂເຓເຍວ ໂຫຕີຕິ. ເອວໍ ສກຸໂຓປມາຍ ສຫຕງ຺ຂເຓເຍວາຕິ ຈ ອປຸພ຺ພໍອຈຣິມໍ ເອກກ຺ຂເຓ ເຍວາຕິຈ ວຕ຺ວາ ທຬ຺ຫໍ ປຏິຠິທ຺ຘຕ຺ຕາ ຕໍ ອນຸກ຺ກມຈລນໍ ອຈິນ຺ເຕຕ຺ວາ ຘມ຺ມນິຍາມວເສນ ເອກປ຺ປຫາຣຈລນເມວ ປຈ຺ເຈຕພ຺ພນ຺ຕິ. ຠວງ຺ຄໂສຕໍໂວຈ຺ຉິນ຺ທິຕ຺ວາຕິ ຠວງ຺ຄປວາຫໍ ສພ຺ພໂສ ອວຈ຺ຉິນ຺ນໍ ກຕ຺ວາ. ອາວຊ຺ຊນ຺ຕນ຺ຕິ ອທິສ຺ວາວ ກິໍນາເມຕນ຺ຕິ ອາວຊ຺ຊ ມານໍ. ປສ຺ສນ຺ຕນ຺ຕິ ອຕ຺ຕ ປຈ຺ຈກ຺ຂໍ ກຸຣຸມານໍ. ສມ຺ປຏິຈ຺ຉນ຺ຕນ຺ຕິ ມຸຎ຺ຈິຕຸໍ ອທຕ຺ວາ ຍຖາທິຏ຺ຐໍ ຣູປໍ ປຏິ ຄຓ຺ຫນ຺ຕໍ. ສນ຺ຕີຣຍມານນ຺ຕິ ສຸຏ຺ຐຸ ຕີເຣນ຺ຕໍວິຈາເຣນ຺ຕໍ. ວວຕ຺ຖເປນ຺ຕນ຺ຕິ ສຸຏ຺ຐຸ ອສງ຺ກຣໂຕ ຖເປນ຺ຕໍ ສລ຺ລກ຺ເຂນ຺ຕນ຺ຕິ ອຕ຺ໂຖ. ໂຍນິໂສມນສິກາຣາທິວເສນ ລທ຺ໂຘປຈ຺ຈໂຍ ເຍນາຕິ ລທ຺ຘປຈ຺ຈຍໍ. ຍໍກິຎ຺ຈິ ຊວນໍ ຊວຕີຕິ ສມ຺ພນ຺ໂຘ. ຕໍ ປນ ຊວນໍ ອາຣມ຺ມຓສ຺ສ ທຸພ຺ພລກາເລວາ ມຸຈ຺ຉາ ມຣຓາສນ຺ນກາເລສຸວາ ຉກ຺ຂຕ຺ຕຸໍ ວາ ປຎ຺ຈກ຺ຂຕ຺ຕຸເມວວາ ຊວຕີຕິ ວຸຕ຺ຕໍ ເຍຠຸຍ຺ເຍນາຕິ. ຊວຕີຕິ ອສນິນິປາຕສທິເສນ ຊເວນ ປວຕ຺ຕຕິ. ຕຕ຺ຖ ປຖມຊວນໍ ອລທ຺ຘາ ເສວນຕ຺ຕາ ສພ຺ພທຸພ຺ພລໍ ໂຫຕິ. ຕໂຕ ທຸຕີຍໍ ພລວໍ. ຕໂຕ ຕຕີຍໍ. ຕໂຕ ຈຕຸຕ຺ຖໍ. ອິທໍ ປນ ສພ຺ພພລວໍ ມຸທ຺ຘປຕ຺ຕໍ ໂຫຕິ. ອິໂຕ ປຏ຺ຐາຍ ອນຸກ຺ກເມນ ປຣິຫາຍມານໍ ປວຕ຺ຕຕິ. ສຕ຺ຕມວາເຣ ຄເຕ ປຣິກ຺ຂີຓຊວໍ ໂຫຕີຕິ ເວທິຕພ຺ພໍ. ຊວນາ ນຸພນ຺ຘານິຕິ ຍຖາ ປຏິໂສຕໍ ຄຈ຺ຉນ຺ຕິໍ ນາວໍ ອຸທກໍ ໂຖກໍ ອນຸພນ຺ຘຕິ ອນຸຄຈ຺ຉຕິ. ເອວໍ ຊວນໍ ອນຸພນ຺ຘານິ. ທ຺ເວ ຕທາຣມ຺ມຓປາການີຕິ ທ຺ວິກ຺ຂຕ຺ຕຸໍ ຕທາຣມ຺ມຓກິຈ຺ຈານິ ວິປາກຈິຕ຺ຕານິ ປວຕ຺ຕນ຺ຕິ. ຍຖາຣຫນ຺ຕິ ອາຣມ຺ມຓຊວນ ສຕ຺ຕານຸຣູປໍ. ຠວງ຺ຄປາໂຕຕິ ອິມສ຺ມິໍ ອຕິຫນ຺ຕາຣມ຺ມເຓ ອາວຊ຺ຊນໂຕ ປຖມຠວງ຺ຄຈລນໂຕເຍວວາ ປຏ຺ຐາຍ ອຸຏ຺ຐິຕໍ ສມຸຏ຺ຐິຕໍ ຈິຕ຺ຕສນ຺ຕານໍ ຍາວຈຕຸຕ຺ຖຊວນາ ສມຸຏ຺ຐຫິຕ຺ວາ ປຎ຺ຈມຊວນໂຕ ປຏ຺ຐາຍ ປຕິຕເມວ ໂຫຕິ. ເອວໍ ສນ຺ເຕປິ ສມຸຏ຺ຐິຕເວຄສ຺ສ ສພ຺ພໂສ ອປຣິກ຺ຂີຓຕາຍ ປຕິຕນ຺ຕິ ນວຸຈ຺ຈຕິ. ທຸຕີຍຕທາຣມ຺ມຓໂຕ ປຣໍ ປນ ສມຸຏ຺ຐິຕເວຄສ຺ສ ສພ຺ພໂສ ປຣິກ຺ຂີຓຕ຺ຕາ ຕທາ ເອວ ຕໍຈິຕ຺ຕສນ຺ຕານໍ ປຕິຕໍນາມ ໂຫຕິ. ຕສ຺ມາ ປຕນໍ ປາໂຕ. ຠວງ຺ຄຠາເວນຈິຕ຺ຕສນ຺ຕານສ຺ສ ປາໂຕ ຠວງ຺ຄປາໂຕ, ຠວງ຺ຄໍ ຫຸຕ຺ວາ ປາໂຕຕິ ອຕ຺ໂຖ ທຏ຺ຐພ຺ໂພ. ຠວງ຺ຄກິຈ຺ເຈ ຠວງ຺ຄຏ຺ຐາເນ ຠວງ຺ຄາຣມ຺ມເຓຈ ປາໂຕ ຠວງ຺ຄປາໂຕຕິວາ. ອິມສ຺ມິໍ ຐາເນ ໂທວາຣິໂກປມາ, ຄາມິລ຺ໂລປມາ, ອມ຺ໂພປມາຈ ວຕ຺ຕພ຺ພາ. ຕາສພ຺ພາປິ ອຏ຺ຐກຖາຍໍ ຄເຫຕພ຺ພາ. ເອຕ຺ຕາວຕາ ສຕ຺ຕຣສ຺ສ ຈິຕ຺ຕກ຺ຂຓານິ ປຣິປູເຣປາຕິ ສມ຺ພນ຺ໂຘ. ເອຕ຺ຖຈ ຉຉກ຺ກໂຍຊນາ ວຕ຺ຕພ຺ພາ. ຍຕ຺ຖ ຫິ ຣູນ຺ຕີ ຣມ຺ມຓໍ ຆຏ຺ເຏຕິ. ຕໍ ຈກ຺ຂຸວຕ຺ຖຸໍ ນິສ຺ສາຍ ຕຕ຺ຖ ຆຏ຺ຏິຕໍ ຣູປາຣມ຺ມຓໍ ອາຣພ຺ຠ ຈກ຺ຂຸວິຎ຺ຎາຓໍ ອຸປ຺ປຊ຺ຊຕິ. ອິຕຣານິ ປນ ອາວຊ຺ຊນາທີນິ ມໂນ ວິຎ຺ຎາຓານິ ອຕ຺ຕໂນ ອຕ຺ຕໂນ ອຕີຕານນ຺ຕຣຈິຕ຺ເຕນ ສຫຸປ຺ປນ຺ນໍ ຫທຍວຕ຺ຖຸໍ ນິສ຺ສາຍ ຕເມວາຣມ຺ມຓໍ ອາຣພ຺ຠ ອຸປ຺ປຊ຺ຊນ຺ຕິ. ຈກ຺ຂຸທ຺ວາຣ ມໂນທ຺ວາຣານິ ສພ຺ເພສໍປິ ວີຖິຈິຕ຺ຕານໍ ທ຺ວາຣກິຈ຺ຈໍ ສາເຘນ຺ຕິ. ອຍຎ຺ຈ ວີຖິ ຈກ຺ຂຸທ຺ວາເຣ ອຸປ຺ປນ຺ນຕ຺ຕາ ຈກ຺ຂຸທ຺ວາຣວີຖີຕິ. ຈກ຺ຂຸວິຎ຺ຎາເຓນ ອຸປລກ຺ຂິຕຕ຺ຕາ ຈກ຺ຂຸວິຎ຺ຎາຓວີຖີຕິຈ ວຸຈ຺ຈຕິ. ເອກຈິຕ຺ຕກ຺ຂຓໍ ອຕິກ຺ກມ຺ມ ຆຏ຺ຏນສມຕ຺ເຖ ອຕິພລວາ ຣມ຺ມເຓ ອຸປ຺ປນ຺ນຕ຺ຕາ ອຕິມຫນ຺ຕາຣມ຺ມຓ ວີຖີຕິຈ ວຸຈ຺ຈຕີຕິ. ເອຕ຺ຖຈ ຍຕ຺ຕການິ ຣູປາຣມ຺ມຓານິ ຈກ຺ຂຸປເຖ ອຸປ຺ປຊ຺ຊິຕ຺ວາ ຐິຕິປ຺ປຕ຺ຕານິ ໂຫນ຺ຕິ. ຕານິ ຕຕ຺ຕການິ ຐິຕິປ຺ປຕ຺ເຕສຸ ປຸພ຺ພາປຣຠູເຕສຸ ເອກູນ ປຎ຺ຎາສປຣິມາເຓສຸ ຈກ຺ຂຸປສາເທສຸ ກິສ຺ມິໍຈິ ນຆຏ຺ເຏນ຺ຕີຕິ ນວຕ຺ຕພ຺ພານິ. ເຕສຸ ປນ ຍເທວ ເອກໍ ຈກ຺ຂຸ ອິມິສ຺ສາ ວີຖິຍາ ຍຖາຣຫໍ ວຕ຺ຖຸຠາວໍ ທ຺ວາຣຠາວຎ຺ຈ ສາເຘຕິ. ຍຕ຺ຖຈ ຆຏ຺ຏິຕໍ ຣູປໍ ອາຣພ຺ຠ ອຍໍ ວີຖິ ປວຕ຺ຕຕິ. ເອຕເທວ ກິຈ຺ຈ ສາຘນໍ ນາມ ໂຫຕິ. ຍໍ ມຊ຺ຌິມາຍຸກນ຺ຕິ ວທນ຺ຕິ, ອິຕຣານິ ປນ ໂມຆ ວຕ຺ຖູນິນາມ ໂຫນ຺ຕິ, ຍານິມນ຺ທາຍຸການີຕິອມນ຺ທາຍຸການີຕິຈ ວທນ຺ຕິ. ຕານິປນ ຍຖາວຸຕ຺ຕ ກິຈ຺ຈ ສາຘນໂຕ ປຸຣິມານິ ປຈ຺ຉິມານີຕິ ທຸວິຘານິ ໂຫນ຺ຕິ, ຕທຸຠຍານິປິ ຈກ຺ຂຸວິຎ຺ຎາຓສ຺ສ ອຸປ຺ປາທກ຺ຂເຓ ຐິຕິຠາເວນ ລພ຺ຠມານານິ ອຏ຺ຐຈຕ຺ຕາລີສມຕ຺ຕານິ ເວທິຕພ຺ພານີຕິ. ອວເສສານິ ປນ ຕໂຕ ປຸຣິມຕຣານິ ປຈ຺ຉິມກຣານິຈ ລທ຺ຘຆຏ຺ຏນານິປິ ວຕ຺ຖຸທ຺ວາຣກິຈ຺ຈສິທ຺ຘິຠາເວ ອນາສງ຺ກິຕພ຺ພຕ຺ຕາ ອິຘ ນຄຫິຕານີຕິ. ເອຕ຺ຖ ສິຍາ ອິມາຍ ວີຖິຍາ ອຸປ຺ປຕ຺ຕິສມເຍ ໂສ ປຸຄ຺ຄໂລ ອຫໍ ອິທໍ ນາມ ປສ຺ສາມີຕິ ຊານາຕິ, ນ ຊານາຕີຕິ. ນຊານາຕິ. ກທາ ປນ ຊານາຕີຕິ. ສລ຺ລກ຺ຂຓວີຖິຍາ ປວຕ຺ຕມານາຍ. ຕຖາ ຫິ ສພ຺ພປຖມໍ ຈກ຺ຂຸທ຺ວາຣວີຖິ ປວຕ຺ຕຕິ. ຕໂຕ ຕທນຸວຕ຺ຕິກາ ມໂນທ຺ວາຣວີຖິ. ຕໂຕ ສມຸທາຍຄາຫິກາ. ຕໂຕ ວຓ຺ຓສລ຺ລກ຺ຂຓາ. ຕໂຕ ວຕ຺ຖຸຄາຫິຕາ. ຕໂຕ ວຕ຺ຖຸສລ຺ລກ຺ຂຓາ ຕໂຕ ນາມຄາຫິກາ. ຕໂຕ ນາມສລ຺ລກ຺ຂຓາຕິ. ຕຕ຺ຖ ວຓ຺ຓສລ຺ລກ຺ຂຓາຍ ປວຕ຺ຕມານາຍ ອຫໍ ນີລວຓ຺ຓໍ ປສ຺ສາມີຕິອາທິນາ ວຓ຺ຓໍ ສລ຺ລກ຺ເຂຕິ. ວຕ຺ຖຸສລ຺ລກ຺ຂຓາຍ ສຓ຺ຐານໍ ສລ຺ລກ຺ເຂຕິ. ນາມ ສລ຺ລກ຺ຂຓາຍ ນາມໍ ສລ຺ລກ຺ເຂຕີຕິ. ອິຕິ ຕໍຕໍ ສລ຺ລກ຺ຂຓວີຖິ ຍາ ປວຕ຺ຕມານາຍເອວ ຕໍຕໍປສ຺ສາມີຕິ ຊານາຕີຕິ. ເອຕ຺ຖຈ ອລາຕຈກ຺ກສ຺ສ ຄາຫິກາວິຍ ປຸຣິມາຫິ ທ຺ວີຫິ ວີຖີຫິ ປຸນປ຺ປຸນໍ ຄຫິຕານໍ ຣູປານໍ ສມຸທາຍໂຕ ຄາຫິກາ ຕຕີຍາ ມໂນທ຺ວາຣວີຖິ ສມຸທາຍ ຄາຫິການາມ, ນ ຫິ ສມຸທາຍຄຫເຓນ ວິນາ ປຣິພ຺ຍຕ຺ຕວຓ຺ຓຄຫຓໍ ສມ຺ຠວຕີຕິ. ຍາວ ຕທາຣມ຺ມຓຸປ຺ປາທາ ປນ ອປ຺ປໂຫນ຺ຕາຕີຕກນ຺ຕິ ທ຺ວິກ຺ຂຕ຺ຕຸໍ ຍາວ ຕທາຣມ຺ມຓຸປ຺ປາທາ ປວຕ຺ຕິຕຸໍ ອປ຺ປໂຫນ຺ຕໍ ຫຸຕ຺ວາ ອຕີຕທ຺ວຕ຺ຕິຈິຕ຺ຕກ຺ຂຓິກໍ. ຍສ຺ສ ຫິ ທ຺ເວວາ ຕີຓິວາ ຈິຕ຺ຕກ຺ຂຓານິ ອຕີຕານິ ໂຫນ຺ຕິ. ຕໍ ຍາວ ຕທາຣມ຺ມຓຸປ຺ປາທາ ປວຕ຺ຕິຕຸໍ ນປ຺ປໂຫຕິ ນ ສກ຺ໂກຕິ. ເອວໍ ອປ຺ປໂຫນ຺ຕໍ ຫຸຕ຺ວາ ອຕີຕກນ຺ຕິ ອຕ຺ໂຖ. ອປາຕມາຄຕນ຺ຕິ ຈກ຺ຂຸທ຺ວາເຣ ມໂນທ຺ວາເຣຈ ອາປາຕໍ ອາຄຕໍ. ນຕ຺ຖິ ຕທາຣມ຺ມຓຸປ຺ປາໂທຕິ ເອຕ຺ຖ ຍສ຺ສ ຕີຓິ ຈິຕ຺ຕກ຺ຂຓານິ ອຕີຕານິ ໂຫນ຺ຕິ. ຕສ຺ສ ຈຸທ຺ທສ ຈິຕ຺ຕກ຺ຂຓາຍຸກາວເສ ສສ຺ສ ອາຣມ຺ມຓສ຺ສ ສຕ຺ຕມຊວເນນ ສເຫວ ນິຣຸທ຺ຘຕ຺ຕາ ຕສ຺ມິໍ ນຕ຺ຖິ ຕທາຣມ຺ມຓຸປ຺ປາໂທຕິ ຍຸຕ຺ຕເມຕໍ. ນ ຫິ ເອກາວຊ຺ຊນວີຖິຍໍ ຈິຕ຺ຕານິ ຘມ຺ມວເສນ ວິຍ ກາລວເສນາປິ ນານາຣມ຺ມຓານິ ອິຈ຺ຉນ຺ຕິ ອຏ຺ຐກຖາຈຣິຍາຕິ. ຍສ຺ສ ປນ ທ຺ເວ ຈິຕ຺ຕກ຺ຂຓານິ ອຕີຕານິ. ຕສ຺ມິໍ ສຕ຺ຕມຊວນໂຕ ປຣໍ ເອກຈິຕ຺ຕກ຺ຂຓາຍຸກາວເສເສ ອາຣມ຺ມເຓ ເອເກນ ຕທາຣມ຺ມເຓນ ອຸປ຺ປຊ຺ຊິຕພ຺ພນ຺ຕິ ເຈ.ນ. ນ ຫິ ຕາທິສໍ ນິໂຣຘາ ສນ຺ນໍ ອາຣມ຺ມຓໍ ເອກວາຣໍປິ ຕທາຣມ຺ມຓຸປ຺ປຕ຺ຕິຍາ ປຈ຺ຈໂຍ ຠວິຕຸໍ ສກ຺ໂກຕີຕິ. ຕຖາ ຫິ ມຫາອຏ຺ຐກຖາຍໍ ວິປາກຸທ຺ຘາເຣ ຈິຕ຺ຕປ຺ປວຕ຺ຕິຄຓນາຍໍ ຕທາຣມ຺ມຓານິ ທ຺ເວຕິ ທ຺ເວເອວ ຕທາຣມ຺ມຓ ວາຣາ ອາຄຕາຕິ.

ຍໍ ປນ ວິຠາວນິຍໍ

‘‘ທ຺ວິກ຺ຂຕ຺ຕຸເມວ ຫິ ຕທາຣມ຺ມຓຸປ຺ປຕ຺ຕິ ປາຬິຍໍ ນິຍມິຕາ’’ຕິ ວຸຕ຺ຕໍ. ຕຕ຺ຖ ປາຬິຍນ຺ຕິ ອຏ຺ຐກຖາຕນ຺ຕິໍ ສນ຺ຘາຍ ວຸຕ຺ຕນ຺ຕິ ຄເຫຕພ຺ພໍ. ນ ຫິ ສາ ນາມ ປາຬິ ອຕ຺ຖິ, ຍຕ຺ຖ ທ຺ວິກ຺ຂຕ຺ຕຸໍ ຕທາ ຣມ຺ມຓຸປ຺ປຕ຺ຕິ ນິຍມິຕາຕິ.

ມຊ຺ຌິມຠາຓກາປນ ຕທາຣມ຺ມຓໍ ເອກໍປິ ອິຈ຺ຉນ຺ຕິ. ສງ຺ຄຫກາເຣນ ປນ ຕໍ ປຏິສິທ຺ຘນ຺ຕິ ອິຘປິ ຕໍ ເຖເຣນ ປຏິກ຺ຂິຕ຺ຕນ຺ຕິ ທຏ຺ຐພ຺ພໍ. ຍທິ ເອວໍ ກສ຺ມາ ປຣມຕ຺ຖວິນິຈ຺ຉເຍ ສກິໍທ຺ເວວາ ຕທາລມ຺ພນ຺ຕິ ເຖເຣນ ວຸຕ຺ຕນ຺ຕິ. ມຊ຺ຌິມຠາຓການໍ ມເຕນ ວຸຕ຺ຕນ຺ຕິ ທຏ຺ຐພ຺ພນ຺ຕິ. ອາຈຣິຍານນ຺ທຕ຺ເຖໂຣ ປນ ເອກໍປິ ອິຈ຺ຉຕິເຍວ. ຍຖາ ຫິ ອາຄນ຺ຕຸກຠວງ຺ຄໍ ເອກໍ ປວຕ຺ຕຕິ. ຕຖາ ຕທາຣມ຺ມຓໍປິ ເອກໍ ນປວຕ຺ຕຕີຕິ ນສກ຺ກາ ວຕ຺ຕຸໍ. ຍຎ຺ຈ ຈິຕ຺ຕປ຺ປວຕ຺ຕິຄຓນາຍໍ ຕທາຣມ຺ມຓານິ ທ຺ເວຕິ ວຸຕ຺ຕໍ. ຕໍປິ ອຸກ຺ກຏ຺ຐປຣິຈ຺ເຉທວເສນ ວຸຕ຺ຕນ຺ຕິ, ນ ນສກ຺ກາ ວຕ຺ຕຸນ຺ຕິ. ຍາວ ຊວນຸປ຺ປາທາປິ ປວຕ຺ຕິຕຸໍ ອປ຺ປໂຫນ຺ຕາຕີຕກນ຺ຕິ ສມ຺ພນ຺ໂຘ. ຍສ຺ສ ຫິ ອາຣມ຺ມຓສ຺ສ ຈຕ຺ຕາຣິ ປຎ຺ຈ ຉ ສຕ຺ຕ ອຏ຺ຐນວ ວາ ຈິຕ຺ຕກ຺ຂຓານິ ອຕີຕານິ ໂຫນ຺ຕິ. ຕໍ ຍາວ ຊວນຸປ຺ປາທາ ປວຕ຺ຕິຕຸໍ ນປ຺ປໂຫຕິ. ເອວໍ ອປ຺ປໂຫນ຺ຕໍ ຫຸຕ຺ວາ ອຕີຕກນ຺ຕິ ອຕ຺ໂຖ. ຊວນໍປິ ອນຸປ຺ປຊ຺ຊິຕ຺ວາຕິ ຊວນສ຺ສປິ ອນຸປ຺ປຊ຺ຊນໂຕ. ອຍຎ຺ຫິ ຕ຺ວາປຈ຺ຈໂຍ ຠາວຕ຺ເຖເອວ ທຏ຺ຐພ຺ໂພ. ນ ກຕ຺ຕຸອຕ຺ເຖ. ກສ຺ມາ. ອຕ຺ຕໂນ ປຘານກ຺ຣິຍາຍ ສມານກຕ຺ຕຸກຕາຍ ອຠາວໂຕຕິ.

[໑໓໑] ວິຠາວນິຍໍ ປນ

‘‘ເຫຕຸມ຺ຫິຈາຍໍ ຕ຺ວາປຈ຺ຈໂຍ’’ຕິ ວຸຕ຺ຕໍ. ຕໍ ນ ສຸນ຺ທຣໍ.

ນ ຫິ ພາຫິຣຕ຺ຖຠູໂຕ ເຫຕຸອຕ຺ໂຖ ກິຕກປຈ຺ຈຍານໍ ວິສໂຍ ໂຫຕີຕິ. ຕສ຺ມາ ອິຘ ຠາວຕ຺ເຖເອວ ຕ຺ວາປຈ຺ຈໂຍ. ຕໂຕຈ ເຫຕຸອຕ຺ເຖ ປຈ຺ຈຕ຺ຕວຈນນ຺ຕິ ທຏ຺ຐພ຺ພໍ. ເອເຕນ ຍາ ລກ຺ຂເຓ ເຫຕຸມ຺ຫິຈມານນ຺ຕປຈ຺ຈຍານໍປິ ປວຕ຺ຕິ ກຕ຺ຖຈິ ວຸຕ຺ຕາ. ສາປິປຏິກ຺ຂິຕ຺ຕາ ໂຫຕິ. ນຫິ ພາຫິຣຕ຺ຖຠູຕາ ລກ຺ຂຓເຫຕຸໂຍ ເຕສໍ ວິສຍາ ໂຫນ຺ຕີຕິ. ເອຕ຺ຖຈ ຍສ຺ສ ອາຣມ຺ມຓສ຺ສ ນວຈິຕ຺ຕກ຺ຂຓານິ ອຕີຕານິ ໂຫນ຺ຕິ. ຕສ຺ສ ອວເສສ ອຏ຺ຐຈິຕ຺ຕກ຺ຂຓາ ຍຸກສ຺ສ ທຸຕີຍ ໂວຏ຺ຐພ຺ພເນນ ສເຫວ ນິຣຸທ຺ຘຕ຺ຕາ ຕສ຺ມິໍ ຊວນໍປິ ອນຸປ຺ປຊ຺ຊິຕ຺ວາຕິ ຍຸຕ຺ຕເມຕໍ. ກາຣຓໍ ວຸຕ຺ຕເມວ. ຍສ຺ສ ປນ ຈຕ຺ຕາຣິ.ລ. ອຏ຺ຐວາ ຈິຕ຺ຕກ຺ຂຓານິ ອຕີຕານິ. ຕສ຺ມິໍ ຊວເນນ ອຸປ຺ປນ຺ເນນ ຠວິຕພ຺ພນ຺ຕິ ເຈ.ນ. ອວເສສຉຈິຕ຺ຕກ຺ຂຓາຍຸກໍປິ ຫິ ອາຣມ຺ມຓໍ ຊວນຸປ຺ປຕ຺ຕິຍາ ປຈ຺ຈໂຍ ຠວິຕຸໍ ນ ສກ຺ໂກຕິ. ຊວນຎ຺ຫິ ອຸປ຺ປຊ຺ຊມານໍ ສຕ຺ຕກ຺ຂຕ຺ຕຸໍ ປວຕ຺ຕິຕຸໍ ປໂຫນເກ ອາຣມ຺ມເຓ ເອວ ອຸປ຺ປຊ຺ຊຕິ. ປກຕິນິຍາເມນ ຊວນສ຺ສ ສຕ຺ຕກ຺ຂຕ຺ຕຸ ປຣມຕາຍ ສມ຺ຠວໂຕຕິ. ເອຕ຺ຖ ປນ ຍຖາ ວິສຎ຺ຎິກາລ ມຸຈ຺ຉາກາລ ມຣຓກາເລສຸ ວຕ຺ຖຸສ຺ສ ອວິສທຕາຍ ທຸພ຺ພລຕາ ຍຈ ຊວນໍ ຉປຎ຺ຈວາເຣປິ ປວຕ຺ຕຕິ. ຕຖາ ປກຕິກາເລປິ ອາຣມ຺ມຓສ຺ສ ທຸພ຺ພລຠາເວ ສຕິ ຉປຎ຺ຈວາເຣປິ ປວຕ຺ຕຕິເຍວາຕິ. ທ຺ວຕ຺ຕິກ຺ຂຕ຺ຕຸນ຺ຕິ ທ຺ວິກ຺ຂຕ຺ຕຸໍວາ ຕິກ຺ຂຕ຺ຕຸໍວາ. ຕຖາ ຫິ ອຏ຺ຐກຖາຍໍ ໂວຏ຺ຐພ຺ພເນ ຐຕ຺ວາ ເອກໍວາ ທ຺ເວວາ ຈິຕ຺ຕານິ ປວຕ຺ຕນ຺ຕິ. ຕໂຕ ອາເສວນໍ ລຠິຕ຺ວາ ຊວນຏ຺ຐາເນ ຐຕ຺ວາ ປຸນ ຠວງ຺ຄໍ ໂອຕຣຕີຕິ ວຸຕ຺ຕໍ. ເອຕ຺ຖ ຫິ ຕໂຕ ອາເສວນໍ ລຠິຕ຺ວາ ຊວນຏ຺ຐາເນ ຐຕ຺ວາຕິ ເອເຕນ ຕຕີຍສ຺ສ ໂວຏ຺ຐພ຺ພນສ຺ສ ປວຕ຺ຕິໍ ທສ຺ເສຕິ. ອິຕຣຖາ ເອກໍວາ ທ຺ເວວາ ຈິຕ຺ຕານິ ປວຕ຺ຕນ຺ຕິ. ຕໂຕ ຠວງ຺ຄໍ ໂອຕຣຕີຕິ ວຸຕ຺ຕໍ ສິຍາຕິ. ເອກໍວາຕິ ປນ ວາຈາ ສິລິຏ຺ຐມຕ຺ຕໍ ທຏ຺ຐພ຺ພໍ. ຍຖາ ທິຣຕ຺ຕ ຕິຣຕ຺ຕໍຕິ. ອຖວາ, ຕໂຕຕິ ເອກຈິຕ຺ຕໂຕວາ ທ຺ວິຈິຕ຺ຕໂຕວາຕິ ອຕ຺ໂຖ. ຕຕ຺ຖ ປຖເມນ ທ຺ວິກ຺ຂຕ຺ຕຸໍ ທຸຕີເຍນ ຕິກ຺ຂຕ຺ຕຸໍ ໂວຏ຺ຐພ຺ພນສ຺ສ ອຸປ຺ປຕ຺ຕິ ວຸຕ຺ຕາ ໂຫຕີຕິ. ອາເສວນໍ ລຠິຕ຺ວາຕິ ອິທໍ ປນ ອຸປຈາຣວຈນມຕ຺ຕໍ ທຏ຺ຐພ຺ພໍ. ນ ຫິ ໂວຏ຺ຐພ຺ພນສ຺ສ ອາເສວນຕາ ປຏ຺ຐາເນ ວຸຕ຺ຕາຕິ. ອາຈຣິຍານນ຺ທຕ຺ເຖເຣນ ປເນຕ຺ຖ ໂວຏ຺ຐພ຺ພນໂຕ ປຣໍ ຈຕຸປຎ຺ຈ ຈິຕ຺ຕກ຺ຂຓາວເສເສ ອາຣມ຺ມເຓ ຈຕຸປຎ຺ຈຊວນຸປ຺ປຕ຺ຕິຍາ ເອວ ປຣິຕ຺ຕາຣມ຺ມຓວາໂຣ ອິຈ຺ຉິໂຕ. ນ ໂວຏ຺ຐພ຺ພນ ປຣິໂຍສານວເສນ. ປຏ຺ຐາເນຫິ ຠວງ຺ຄໍ ອາວຊ຺ຊນາຍ ອນນ຺ຕຣປຈ຺ຈເຍນ ປຈ຺ຈໂຍ ຕ຺ເວວວຸຕ຺ໂຕ. ນ ປນ ວຸຕ຺ໂຕ ອາວຊ຺ຊນາ ຠວງ຺ຄສ຺ສ ອນນ຺ຕຣປຈ຺ຈເຍນ ປຈ຺ຈໂຍຕິ. ຍຖາ ຈ ມຸຈ຺ຉາມຣຓກາເລສຸ ວຕ຺ຖຸທຸພ຺ພລຕາຍ ຉ ປຎ຺ຈຊວນວາຣາ ອິຈ຺ຉິຕພ຺ພາ. ຕຖາ ອິຘປິ ອາຣມ຺ມຓທຸພ຺ພລຕາຍາຕິ ນ ນ ສກ຺ກາ ວຕ຺ຕຸນ຺ຕິ. ເອຕ຺ຖ ຈ ສນ຺ຕີຣຓໂຕ ປຣໍ ເອກຈິຕ຺ຕກ຺ຂຓາ ວເສເສ ອາຣມ຺ມເຓ ເອກໍ ໂວຏ຺ຐພ຺ພນໍ ທ຺ວິຈິຕ຺ຕກ຺ຂຓາວເສເສ ທ຺ເວ ຕທຸຕ຺ຕຣິ ຕີຓີຕິ ຍຸຕ຺ຕໍ ສິຍາ. ເອຕຣຫິ ປນ ທ຺ວິໂວຏ຺ຐພ຺ພນິກາ ຉປຣິຕ຺ຕາຣມ຺ມຓວີຖິໂຍຕິ ໂວຏ຺ຐພ຺ພນິກາ ປຎ຺ຈາຕິ ໂຍເຊສຸໍ. ເອວໍ ສນ຺ເຕ ກີທິເສ ປຣິຕ຺ຕາຣມ຺ມເຓ ທ຺ວິໂວຏ຺ຐພ຺ພນິກາ, ກີທິເສ ຕິໂວຏ຺ຐພ຺ພນິກາຕິ ວິຈາເຣຕພ຺ພາ ສິຍຸນ຺ຕິ. ຍໍ ປນ ອາຣມ຺ມຓໍ ທ຺ວຕ຺ຕິກ຺ຂຕ຺ຕຸໍໂວຏ຺ຐພ຺ພນຸປ຺ປຕ຺ຕິຍາ ອປ຺ປໂຫນກໍ ໂຫຕິ. ຕໍ ອາວຊ຺ຊນປ຺ປຕ຺ຕິຍາປິ ປຈ຺ຈໂຍ ນ ໂຫຕີຕິ ວຸຕ຺ຕໍ ຕຕ຺ຖ ຠວງ຺ຄຈລນເມວ ໂຫຕິ. ນຕ຺ຖິ ວີຖິຈິຕ຺ຕຸປ຺ປາໂທຕິ. ຕຕ຺ຖ ຠວງ຺ຄຈລນເມວາຕິ ທ຺ວິກ຺ຂຕ຺ຕຸໍ ຠວງ຺ຄສ຺ສ ຈລນມຕ຺ຕເມວ ໂຫຕິ. ອິຈ຺ເຈວໍ ຈກ຺ຂຸທ຺ວາເຣຕິ ອິຕິ ເອວໍ ຍທິ ເອກຈິຕ຺ຕກ຺ຂຓາຕີຕກໍ ຣູປາຣມ຺ມຓໍ ຈກ຺ຂຸສ຺ສ ອປາຕມາຄຈ຺ຉຕີຕິອາທິນາ ວຸຕ຺ຕນເຍນ ຈກ຺ຂຸທ຺ວາເຣ ຈຕຸນ຺ນໍ ວາຣານໍ ວເສນ ຈຕຸຘາ ວິສຍປ຺ປວຕ຺ຕິ ເວທິຕພ຺ພາ, ຕຖາ ໂສຕທ຺ວາຣາທີສຸ ຈາຕິໂຍຊນາ. ສພ຺ພຖາປິ ຈຕຸຘາ ເວທິຕພ຺ພາຕິ ສມ຺ພນ຺ໂຘ. ອຕິປຣິຕ຺ຕາຣມ຺ມຓໍປິ ອາປາຕາຄຕມຕ຺ເຕນ ໂມຆວາຣສ຺ສ ອາຣມ຺ມຓໍນາມ ໂຫຕິ. ນ ອາຣມ຺ມຓກຣຓວເສນ. ອິຕຣານິ ປນ ອຸຠຍຖາປິ ອິຕເຣສໍ ວາຣານໍ ອາຣມ຺ມຓານິນາມ ໂຫນ຺ຕີຕິ ວຸຕ຺ຕໍ ຈຕຸນ຺ນໍ ວາຣານໍ ຍຖາກ຺ກມໍ ອາຣມ຺ມຓຠູຕາຕິ.

ວິຠາວນິຍໍ ປນ

ອາຣມ຺ມຓຠູຕາຕິ ອິມສ຺ສ ອຕິປຣິຕ຺ຕາຣມ຺ມຓໍ ສນ຺ຘາຍ ປຈ຺ຈຍຠູຕາຕິ ອຕ຺ໂຖ ວຸຕ຺ໂຕ. ຕຎ຺ຫິ ໂມຆວາຣ ປຎ຺ຎາ ປນາຍ ປຈ຺ຈໂຍ ໂຫຕີຕິ.

ປຎ຺ຈທ຺ວາເຣວີຖິຈິຕ຺ຕານິ ຍຖາຣຫໍ ກິຈ຺ຈວເສນ ສຕ຺ເຕວ. ຈິຕ຺ຕຸປ຺ປາທາ ຈິຕ຺ຕານໍ ອຸປ຺ປຕ຺ຕິຂຓວເສນ ຈຕຸທ຺ທສ. ວິຕ຺ຖາຣາ ຈິຕ຺ຕສຣູປວິຕ຺ຖາຣໂຕ ຈຕຸປຎ຺ຎາສາຕິ ໂຍຊນາ. ເອຕ຺ຖາຕິ ປຣິຕ຺ຕຊວນວາເຣ.

໑໓໗. ມໂນທ຺ວາເຣ ປນ ອາຣມ຺ມຓຘມ຺ມາ ປຣິຕ຺ຕຂຓາປິ ອຕີຕານາຄຕາປິ ກາລວິມຸຕ຺ຕາປິ ອາປາຕໍ ອາຄຈ຺ຉນ຺ຕິເຍວ. ຕສ຺ມາ ຕຕ຺ຖ ເອກຈິຕ຺ຕກ຺ຂຓາຕີຕານິວາ ພຫຸຈິຕ຺ຕກ຺ຂຓາຕີຕານິວາ ຐິຕິປ຺ປຕ຺ຕາເນວ ອາປາຕມາຄຈ຺ຉນ຺ຕີຕິ ອິທໍ ວິຘານໍ ນຕ຺ຖີຕິ ວຸຕ຺ຕໍ ມໂນທ຺ວາເຣປນ ຍທິວິຠູຕມາລມ຺ພຓໍ ອາປາຕມາຄຈ຺ຉຕີຕິ. ຕຕ຺ຖ ມໂນທ຺ວາເຣຕິ ສຸທ຺ຘມໂນທ຺ວາເຣ. ຈກ຺ຂາທີສຸ ຫິ ຆຏ຺ຏເນນ ສເຫວ ຍຕ຺ຖ ອປາຕມາຄຈ຺ຉຕິ. ຕໍ ມິສ຺ສກທ຺ວາຣນ຺ຕິ ວຸຈ຺ຈຕິ. ອິຘ ປນ ສຸທ຺ຘເມວາ ຘິປ຺ເປຕນ຺ຕິ. ຕໍປິ ປຎ຺ຈທ຺ວາຣານຸພນ຺ຘກໍ ວິສຸໍ ສິທ຺ຘນ຺ຕິ ທຸວິຘໍ ໂຫຕິ. ຕຕ຺ຖ ຍຖາ ຆຓ຺ເຑ ທຓ຺ຑເກນ ເອກວາຣໍ ປຫເຏ ຆຓ຺ຑສຣີຣຠູຕາ ຣູປ ກລາປາ ຈິຣໍປິ ກາລໍ ອຎ຺ຎມຎ຺ຎໍ ຆຏ຺ເຏຕ຺ວາ ອນຸຣວສທ຺ທສນ຺ຕານໍ ປວຕ຺ເຕນ຺ຕິ. ຕຖາ ປຎ຺ຈທ຺ວາເຣ ອາຣມ຺ມເຓນ ເອກວາຣໍ ຆຏ຺ຏິເຕ ປຎ຺ຈ ທ຺ວາຣິກວີຖິຍາ ນິຣຸທ຺ຘາຍປິ ອຕີຕໍ ປຎ຺ຈາລມ຺ພຓໍ ມໂນທ຺ວາເຣ ຍຖາ ປາຕາຄຕເມວ ຫຸຕ຺ວາ ອເນກສຫສ຺ສານິປິ ມໂນທ຺ວາຣິກວີຖິຈິຕ຺ຕ ສນ຺ຕານານິ ປວຕ຺ເຕຕິເຍວ. ເຕສໍ ປນ ທ຺ວາຣຠູຕໍ ຠວງ຺ຄສນ຺ຕານໍ ອນຸພນ຺ຘກໍນາມ ໂຫຕິ. ຕານິຈ ຈິຕ຺ຕານິ ອນຸພນ຺ຘກວີຖິຈິຕ຺ຕານິນາມ ໂຫນ຺ຕິ. ຍຕ຺ຖ ປນ ປຎ຺ຈທ຺ວາຣຆຏ຺ຏນາ ນຸພນ຺ຘຠາເວນ ວິນາ ເກວລໍ ຕຖາ ຕຖາ ຉຬາຣມ຺ມຓຘມ຺ມາ ອາປາຕໍ ອາຄຈ຺ຉນ຺ຕິ. ຕໍ ວິສຸໍ ສິທ຺ຘໍ ນາມ ໂຫຕິ. ກຖໍ ປນ ຕສ຺ມິໍ ວິສຸໍ ສິທ຺ເຘ ມໂນທ຺ວາເຣ ອາຣມ຺ມຓ ຘມ຺ມາ ອາປາຕໍ ອາຄຈ຺ຉນ຺ຕີຕິ. ວຸຈ຺ຈເຕ. ທິຏ຺ຐໂຕ ທິຏ຺ຐສມ຺ພນ຺ຘໂຕ ສຸຕໂຕ ສຸຕສມ຺ພນ຺ຘໂຕ ສທ຺ຘາຍ ຣຸຈິຍາ ອາກາຣປຣິວິຕກ຺ເກນ ທິຏ຺ຐິນິຊ຺ຌານຂນ຺ຕິຍາ ນານາກມ຺ມພເລນ ນານາອິທ຺ຘິພເລນ ຘາຕຸກ຺ໂຂຕ ວເສນ ເທວໂຕປສໍຫາຣວເສນ ອນຸໂພຘວເສນ ປຏິເວຘວເສນາຕິ ເອວມາທີຫິ ກາຣເຓຫິ ອາປາຕໍ ອາຄຈ຺ຉນ຺ຕີຕິ. ຕຕ຺ຖ ທິຏ຺ຐໍນາມ ປຸພ຺ເພ ປຎ຺ຈຫິທ຺ວາເຣຫິ ຄຫິຕໍ ປຎ຺ຈາລມ຺ພຓໍ. ຕໍປິ ກາລນ຺ຕເຣ ກາຣຓລາເຠ ສຕິ ສຸທ຺ເຘ ມໂນທ຺ວາເຣ ອາປາຕໍ ອາຄຈ຺ຉຕິເຍວ. ທິຏ຺ຐສມ຺ພນ຺ຘໍນາມ ທິຏ຺ຐສທິສໍ ວຸຈ຺ຈຕິ. ປຸພ຺ເພ ຫິ ກິຎ຺ຈິ ທິສ຺ວາ ອຎ຺ຎໍ ຍໍກິຎ຺ຈິ ອນຸມາເນນ຺ຕສ຺ສ ອທິຏ຺ຐໍປິ ຕໍສທິສໍ ອຕີຕໍປິ ອນາຄຕໍປິ ປຈ຺ຈຸປ຺ປນ຺ນໍປິ ພຫຸອາປາຕໍ ອາຄຈ຺ຉຕິເຍວ. ສຸຕໍນາມ ປຣໂຕ ສຸຕ຺ວາ ຄຫິຕໍ ຉຬາຣມ຺ມຓໍ. ຕໍ ປນ ມຫາວິສຍໍ ໂຫຕິ. ສພ຺ພຎ຺ຎຸເທສນໍ ສຸຕ຺ວາ ຄຫິຕໍ ນ ກິຎ຺ຈິ ອນາຣມ຺ມຓໍນາມ ອຕ຺ຖີຕິ. ສຸຕສມ຺ພນ຺ຘໍນາມ ສຸຕສທິສໍ. ສທ຺ຘານາມ ປຣສ຺ສ ສທ຺ທຫນາ. ຣຸຈິນາມ ອຕ຺ຕໂນ ມຕິ. ອາກາຣ ປຣິວິຕກ຺ໂກ ນາມ ອຕ຺ຖຈ຺ຉາຍໍ ພ຺ຍຎ຺ຊນຈ຺ຉາຍໍ ກາຣຓຈ຺ຉາຍຎ຺ຈ ນິສ຺ສາຍ ຕຖາ ຕຖາ ປຣິວິຕກ຺ກນໍ. ທິຏ຺ຐິນິຊ຺ຊານຂນ຺ຕິນາມ ປຎ຺ຎາຍວາ ອຕ຺ຕໂນ ລທ຺ຘິຍາວາ ປຸນປ຺ປຸນໍ ອຸປປຣິກ຺ຂິຕ຺ວາ ເອວເມວາຕິ ສນ຺ນິຏ຺ຐານໍ ປາເປຕ຺ວາ ຄຫຓໍ. ເສສໍ ປາກຏເມວ. ເອຕ຺ຖຈ ອນນ຺ຕຣູປນິສ຺ສຍ ປຈ຺ຈຍຠາໂວນາມ ຈິຕ຺ຕສນ຺ຕານສ຺ສ ມຫາວິປ຺ຜາໂຣ ໂຫຕິ. ສກິໍປິ ອາຣມ຺ມຓໍ ສຸຏ຺ຐຸ ອາເສວິຕ຺ວາ ນິຣຸທ຺ຘກາລໂຕ ປຏ຺ຐາຍ ວສ຺ສສເຕປິ ວສ຺ສສຫສ຺ເສປິ ຠວນ຺ຕເຣປິ ຕໍອາຣມ຺ມຓໍ ປຏິຈ຺ຈ ຠວງ຺ຄ ຈລນສ຺ສ ປຈ຺ຈໂຍ ໂຫຕິ. ຈິຕ຺ຕຎ຺ຈນາມ ທິຏ຺ຐາທີຫິ ຍຖາວຸຕ຺ຕກາຣເຓຫິ ສໍວທ຺ຘິຕໍ ມຫາວິປ຺ຜາຣໍ ໂຫຕິ. ກິຎ຺ຈິ ນິມິຕ຺ຕໍ ລຠິຕ຺ວາ ເອກສ຺ມິໍ ຂເຓ ອເນກສຫສ຺ເສສຸປິ ທິຏ຺ຐາທີສຸ ອາຣມ຺ມເຓສຸ ຜຣມານໍ ປວຕ຺ຕຕິ. ເຕຫິຈ ກາຣເຓຫິ ນິຈ຺ຈໍ ໂຈທີຍມານໍ ຈິຕ຺ຕສນ຺ຕານໍ ກາຍເຄລຎ຺ຎາທິເກ ຈິຕ຺ຕທຸພ຺ພລປຈ຺ຈເຍ ອສຕິ ນິຈ຺ຈກາລໍປິ ຠວງ຺ຄໂຕ ວຸຏ຺ຐາຕຸໍ ອຊ຺ຌາສຍຍຸຕ຺ຕໍ ໂຫຕິ. ນ ຫິ ຈິຕ຺ຕໍນາມ ອວິຠູເຕ ອາຣມ຺ມເຓ ຣມຕິ. ວິຠູເຕເອວ ຣມຕິ. ຕສ຺ມາ ຠວງ຺ຄສມ຺ປຍຸຕ຺ໂຕ ມນສິກາໂຣ ປຸນປ຺ປຸນໍ ຠວງ຺ຄໍ ຈາເລຕ຺ວາ ລທ຺ຘປຈ຺ຈເຍສຸ ອາຣມ຺ມເຓສຸ ປຸນປ຺ປຸນໍ ອາວຊ຺ຊນໍ ນິໂຍເຊຕິເຍວ. ຕທາ ຕານິ ອາຣມ຺ມຓານິ ຕທຠິນິນ຺ນາກາຣ ປວຕ຺ຕມນສິກາຣ ສມ຺ປຍຸຕ຺ຕສ຺ສ ຠວງ຺ຄ ຈິຕ຺ຕສ຺ສ ອາປາຕໍ ອາຄຈ຺ຉນ຺ຕິ. ນ ຫິ ອຎ຺ຎໍ ອາຣມ຺ມຓໍ ຄເຫຕ຺ວາ ປວຕ຺ຕມານສ຺ສ ຈິຕ຺ຕສ຺ສ ອາຣມ຺ມຓນ຺ຕເຣ ອຠິນິນ຺ນາກາໂຣນາມ ນຕ຺ຖີຕິ ສກ຺ກາ ວຕ຺ຕຸນ຺ຕິ. ຕທາຣມ຺ມຓປາການິ ປວຕ຺ຕນ຺ຕີຕິ ອິທໍ ກາມສຕ຺ຕວເສນ ວຸຕ຺ຕໍ. ຣູປາຣູປສຕ຺ຕານໍ ປນ ວິຠູຕາຣມ຺ມເຓປິ ຕທາຣມ຺ມຓຸປ຺ປາໂທ ນຕ຺ຖິເຍວ. ຍຖາ ເຈຕ຺ຖ. ເອວໍ ປຎ຺ຈທ຺ວາເຣປິ ຣູປສຕ຺ຕານໍ ອຕິມຫນ຺ຕາຣມ຺ມເຓສຸ ຕທາຣມ຺ມຓຸປ຺ປາໂທ ນຕ຺ຖີຕິ. ອວິຠູເຕ ປນາ ລມ຺ພເຓ ຊວນາວສາເນ ຠວງ຺ຄປາໂຕວ ໂຫຕີຕິ ອິທຎ຺ຈ ອຸກ຺ກຏ຺ຐ ປຣິຈ຺ເຉທວເສນ ວຸຕ຺ຕນ຺ຕິ ທຏ຺ຐພ຺ພໍ. ຎາຓວິຠງ຺ຄຏ຺ຐກຖາຍໍ ປນ ທ຺ວຕ຺ຕິກ຺ຂຕ຺ຕຸໍ ໂວຏ຺ຐພ຺ພນປ຺ປວຕ຺ຕິວເສນ ອວິຠຸເຕ ອາລມ຺ພເຓ ໂວຏ຺ຐພ຺ພນວາໂຣປິ ອາຄໂຕ. ໂຍຈ ປຎ຺ຈທ຺ວາເຣຠວງ຺ຄຈລນມຕ຺ຕວເສນ ໂມຆວາໂຣ ນາມ ຈຕຸຕ຺ໂຖ ວາໂຣ ວຸຕ຺ໂຕ. ໂສປິ ອິຘ ລທ຺ຘຸໍ ວຏ຺ຏຕິເຍວ. ສຸທ຺ຘມໂນທ຺ວາເຣປິ ຫິ ອາຣມ຺ມເຓ ອາປາຕມາຄເຕ ວີຖິຈິຕ຺ຕໍ ອນຸປ຺ປຊ຺ຊິຕ຺ວາ ທ຺ວິກ຺ຂຕ຺ຕຸໍ ຠວງ຺ເຄ ຈລິເຕ ນິວຕ຺ຕນກວາຣານໍ ປມາຓໍ ນຠວິສ຺ສຕິເຍວ, ວິສເຍຈ ອາປາຕາຄເຕ ຠວງ຺ເຄຈ ຈລິເຕ ສຕິ ວິສຍປ຺ປວຕ຺ຕິນາມ ນ ນ ໂຫຕີຕິ. ອິຕິ ອິມສ຺ມິໍ ມໂນທ຺ວາເຣປິ ຕທາຣມ຺ມຓ ຊວນ ໂວຏ຺ຐພ຺ພນ ໂມຆວາຣ ສງ຺ຂາຕານໍ ຈຕຸນ຺ນໍ ວາຣານໍ ຍຖາກ຺ກມໍ ອາຣຓຠູຕາ ວິສຍປ຺ປວຕ຺ຕິ ຈຕຸຘາ ເວທິຕພ຺ພາຕິ. ຕຕ຺ຖ ຕທາຣມ຺ມຓວາຣສ຺ສ ອາຣມ຺ມຓຠູຕາ ອຠິວິຠູຕານາມ ຊວນ ວາຣສ຺ສ ວິຠູຕານາມ. ໂວຏ຺ຐພ຺ພນວາຣສ຺ສ ອວິຠູຕານາມ. ໂມຆວາຣສ຺ສ ອາຣມ຺ມຓຠູຕາ ອຕິອວິຠູຕານາມາຕິ ໂຍເຊຕພ຺ພາ.

ເອຕ຺ຖຈ ອາຣມ຺ມຓສ຺ສວາ ຈິຕ຺ຕສ຺ສວາ ອຕິພລວຕາຍ ອຠິວິຠູຕຕາ ເວທິຕພ຺ພາ. ທຸພ຺ພເລປິ ຫິ ຈິຕ຺ເຕ ປຖວິປພ຺ພຕາທິວເສນ ອຕິພລວນ຺ຕໍ ອາຣມ຺ມຓໍ ອຕິວິຠູຕໍນາມ ໂຫຕິ. ອຕິພລວນ຺ເຕ ຈ ຈິຕ຺ເຕ ອຕິສຸຂຸມໍປິ ນິພ຺ພານໍ ອຕິວິຠູຕໍນາມ ໂຫຕີຕິ. ເອວໍ ເສເສສຸປີຕິ. ວາຣເຠໂທ ປເນຕ຺ຖ ອນຸພນ຺ຘໂກ, ວິສຸໍ ສິທ຺ໂຘຕິ ທຸວິໂຘ. ຕຕ຺ຖ ອນຸພນ຺ຘໂກ ຈກ຺ຂຸທ຺ວາຣານຸພນ຺ຘກາທິວເສນ ປຎ຺ຈວິໂຘ. ເອເກກສ຺ມິຎ຺ເຈຕ຺ຖ ອຕີຕຄຫຓໍ, ສມຸທາຍ ຄຫຓໍ, ວຕ຺ຖຸຄຫຓໍ, ນາມຄຫຓນ຺ຕິ ຈຕ຺ຕາໂຣ ຈຕ຺ຕາໂຣ ວາຣາ. ເຕສຸຈ ຕທາຣມ຺ມຓວາຣາທໂຍ ຍຖາຣຫໍ ໂຍເຊຕພ຺ພາ. ວິສຸໍ ສິທ຺ໂຘ ປນ ທິຏ຺ຐ ວາໂຣ, ທິຏ຺ຐສມ຺ພນ຺ຘວາໂຣ, ສຸຕວາໂຣ, ສຸຕສມ຺ພນ຺ຘວາໂຣ, ວິຎ຺ຎາຕວາໂຣ, ວິຎ຺ຎາຕສມ຺ພນ຺ຘວາໂຣຕິ ຉພ຺ພິໂຘ ໂຫຕິ. ເອຕ຺ຖຈ ສທ຺ຘາ ຣຸຈິ ອາກາຣ ປຣິວິຕກ຺ກາທິ ວເສນ ປວຕ຺ຕວາຣາ ວິຎ຺ຎາຕວາໂຣ, ວິຎ຺ຎາຕ ສມ຺ພນ຺ຘວາໂຣຕິ ວຸຕ຺ຕາຕິ ທຏ຺ຐພ຺ພາ. ອຏ຺ຐສາລິນິຍໍ ປນ ສທ຺ຘາຣຸຈິຍາທິວ ເສນຄຫິຕໍ ອາຣມ຺ມຓໍ ຕຖາປິ ໂຫຕິ. ອຎ຺ຎຖາປິ ໂຫຕິ. ຕສ຺ມາ ອຏ຺ຐກຖາຍໍ ນ ຄຫິຕນ຺ຕິ ວຸຕ຺ຕໍ. ຕຖາວາ ໂຫຕຸ ອຎ຺ຎຖາວາ. ວີຖິຈິຕ຺ຕປວຕ຺ຕິຍາ ສຕິ ຄເຫຕພ຺ພເມວ. ຕຕ຺ຖ ເອເກກສ຺ມິໍວາເຣ ຕທາຣມ຺ມຓວາຣາທິວເສນ ຈຕ຺ຕາໂຣ ຈຕ຺ຕາໂຣ ວາຣາ. ເຕສຸຈ ກາມ ມຫຄ຺ຄຕາ ນຸຕ຺ຕຣ ປຎ຺ຎຕ຺ຕິ ວເສນ ປຈ຺ຈຸປ຺ປນ຺ນາຕີຕານາຄຕກາລ ວິມຸຕ຺ຕວເສນຈ ອາຣມ຺ມຓຘມ຺ມາ ຍຖາຣຫໍ ໂຍເຊຕພ຺ພາຕິ. ເອຕຣຫິ ປນ ອຕີຕຠວງ຺ຄວເສນ ຕທາຣມ຺ມຓວເສນ ຈ ວາຣເຠທໍ ກປ຺ເປນ຺ຕິ. ຕຕ຺ຖ ອຕີຕຠວງ຺ຄວເສນ ວາຣເຠທກປ຺ປນໍ ນິຣຕ຺ຖກໍ. ນ ຫິ ມໂນທ຺ວາເຣ ປຎ຺ຈທ຺ວາເຣ ວິຍ ອາຣມ຺ມຓານໍ ຂຓວເສນ ພລວ ທຸພ຺ພລຕາ ສມ຺ຠໂວ ອຕ຺ຖິ. ຕທາ ອວິຊ຺ຊມານານໍປິ ອຕີຕານາຄຕານໍ ກາລວິມຸຕ຺ຕານຎ຺ຈ ຕຕ຺ຖ ອາປາຕາຄມນໂຕຕິ. ເອຕ຺ຖ ສິຍາ, ເອກາວຊ຺ຊນວີຖິຍາ ອາຣມ຺ມຓໍນາມ ຘມ຺ມໂຕຈ ກາລໂຕຈ ອຠິນ຺ນ ເມວ ອິຈ຺ຉນ຺ຕິ ອຏ຺ຐກຖາຈຣິຍາ. ອິເມຈ ສຕ຺ຕາ ຕໍ ຕໍ ອາກາຣໍ ສລ຺ລກ຺ເຂຕ຺ວາ ອຎ຺ຎມຎ຺ຎສ຺ສ ຈິຕ຺ຕໍ ຊານນ຺ຕິເຍວ. ປຣຈິຕ຺ຕວິທຸນິໂຍ ປນ ເທວຕາ ອາກາຣສລ຺ລກ຺ຂເຓນ ວິນາປິ ຊານນ຺ຕິ. ຕຕ຺ຖ ປຈ຺ຈຸປ຺ປນ຺ນໍ ປຣສ຺ສ ຈິຕ຺ຕໍ ຊານນກາເລ ອາວຊ຺ຊນໍ ຠາວຍໍ ປຣສ຺ສ ຈິຕ຺ຕໍ ອຕ຺ຕນາ ສຫຸປ຺ປນ຺ນໍ. ຕໍ ວາ ອາວຊ຺ຊຕິ. ອຸທາຫຸ ປຣໂຕ ຕໍ ຕໍ ຊວເນນ ສຫຸປ຺ປນ຺ນໍວາ. ຊວນານິຈ ຍໍ ອາວຊ຺ຊເນນ ສຫຸປ຺ປນ຺ນໍ ຕໍ ວາ ຊານນ຺ຕິ, ປຈ຺ເຈກໍ ອຕ຺ຕນາ ສຫຸປ຺ປນ຺ນໍວາຕິ. ກິຎ຺ເຈຕ຺ຖ, ຍທິ ຕາວ ອາວຊ຺ຊເນນ ສຫຸປ຺ປນ຺ນໍ ອາວຊ຺ຊຕິ ຊານນ຺ຕິຈ. ເອວໍ ສຕິ ຘມ຺ມໂຕ ອຠິນ຺ນໍ ໂຫຕິ. ກາລໂຕ ຠິນ຺ນໍ. ຕຎ຺ຫິ ຈິຕ຺ຕໍ ອາວຊ຺ຊນສ຺ສ ປຈ຺ຈຸປ຺ປນ຺ນໍ ໂຫຕິ. ຊວນານໍ ປນ ອຕີຕນ຺ຕິ. ອຖ ປຈ຺ເຈກໍ ອຕ຺ຕນາ ສຫຸປ຺ປນ຺ນໍ ອາວຊ຺ຊຕິ ຊານນ຺ຕິຈ. ເອວຎ຺ຈ ສຕິ ກາລໂຕ ອຠິນ຺ນໍ ໂຫຕິ. ຘມ຺ມໂຕ ຠິນ຺ນເມວ. ອຖປິ ຍໍ ປຈ຺ເຈກໍ ສຫຸປ຺ປນ຺ນໍ ຊານນ຺ຕິ. ຕເທວ ອາວຊ຺ຊຕິ. ເອວໍປິ ຠິນ຺ນເມວ ໂຫຕີຕິ. ເອຕ຺ຖ ອຏ຺ຐກຖາຍໍ ຕາວ ຍໍ ອາວຊ຺ຊເນນ ສຫຸປ຺ປນ຺ນໍ. ຕເທວ ອາວຊ຺ຊຕິ ຊານນ຺ຕິຈາຕິ ຘມ຺ມໂຕ ອຠິນ຺ນໍ ວຕ຺ວາ ຕໍ ຈິຕ຺ຕໍ ນິຣຸທ຺ຘໍປິ ອທ຺ຘາວເສນ ສນ຺ຕຕິວເສນຈ ຄຫິຕໍ ຊວນານໍປິ ປຈ຺ຈຸປ຺ປນ຺ນເມວ ໂຫຕີຕິ ວິນິຈ຺ຉິຕໍ. ອາຈຣິຍານນ຺ທມເຕນ ປນ ປຣສ຺ສ ຕໍ ຕໍ ອາກາຣໍ ສລ຺ລກ຺ເຂຕ຺ວາ ຕໍ ຕໍ ອຘິປ຺ປາຍຊານນກາເລ ອາວຊ຺ຊນຊວນານິ ປຈ຺ເຈກໍ ອຕ຺ຕນາ ສຫຸປ຺ປນ຺ນໍ ຈິຕ຺ຕໍ ອາວຊ຺ຊຕິ ຊານນ຺ຕິ ຈ. ນ ເຈຕ຺ຖ ຘມ຺ມໂຕ ກາລໂຕຈ ຠິນ຺ນໍນາມ ໂຫຕິ. ສພ຺ເພສໍປິ ຫິ ອາຣມ຺ມຓໍ ຈິຕ຺ຕເມວ ໂຫຕິ ປຈ຺ຈຸປ຺ປນ຺ນຎ຺ຈາຕິ. ນຈ ຊວນານິ ນິຣາວຊ຺ຊນານິນາມ ໂຫນ຺ຕິ. ອາວຊ຺ຊເນນປິ ຫິ ຈິຕ຺ຕນ຺ເຕວ ອາວຊ຺ຊິຕໍ ໂຫຕິ. ຊວນານິຈ ຈິຕ຺ຕນ຺ເຕວ ຊານນ຺ຕີຕິ. ຍທິ ປນ ອາວຊ຺ຊເນ ນ ຈິຕ຺ຕນ຺ຕິ ອາວຊ຺ຊິເຕ ຊວນານິ ຣູປນ຺ຕິ ຊານນ຺ຕິ. ຣູປນ຺ຕິວາ ອາວຊ຺ຊິເຕ ຈິຕ຺ຕນ຺ຕິ ຊານນ຺ຕິ, ນີລນ຺ຕິວາ ອາວຊ຺ຊິເຕ ປີຕນ຺ຕິ ຊານນ຺ຕິ. ເອວໍ ສຕິ ຊວນານິ ຘມ຺ມໂຕ ນິຣາວຊ຺ຊນານິ ນາມ ໂຫນ຺ຕິ. ຕຖາ ອຕີຕນ຺ຕິ ອາວຊ຺ຊິເຕ ປຈ຺ຈຸປ຺ປນ຺ນນ຺ຕິ. ເອວຎ຺ຈ ສຕິ ຕານິ ກາລໂຕ ນິຣາວຊ຺ຊນານິນາມ ໂຫນ຺ຕີຕິ. ຍສ຺ມາ ຈ ອຕີໂຕ ຘມ຺ໂມ ປຈ຺ຈຸປ຺ປນ຺ນສ຺ສ ຘມ຺ມສ຺ສ ອນນ຺ຕຣປຈ຺ຈເຍນ ປຈ຺ຈໂຍຕິ ປຏ຺ຐາເນ ວຸຕ຺ໂຕ. ຕສ຺ມາ ອິຘ ຂຓວເສເນວ ປຈ຺ຈຸປ຺ປນ຺ນໍ ວຕ຺ຕຸໍ ຍຸຕ຺ຕໍ. ນ ອທ຺ຘາສນ຺ຕຕິ ວເສນາຕິ. ອິຕຣຖາ ສພ຺ພ ວີຖິຈິຕ຺ຕວາເຣສຸປິ ອາຣມ຺ມຓານໍ ອຕີຕາທິຠາໂວ ອທ຺ຘາສນ຺ຕຕິວເສເນວ ວຕ຺ຕພ຺ໂພ ສິຍາຕິ. ຄາຖາຍໍ ຕີເຓວາຕິ ກິຈ຺ຈວເສນ ຕີຓິ ເອວ. ຈິຕ຺ຕຸປ຺ປາທາ ທເສຣິຕາຕິ ຈິຕ຺ຕຸປ຺ປຕ຺ຕິກ຺ຂຓວເສນ ທສ ອີຣິຕານິ ກຖິຕານິ. ວິຕ຺ຖາ ເຣນາຕິ ຈິຕ຺ຕສຣູປວິຕ຺ຖາເຣນ. ເອຕ຺ຖາຕິ ມໂນທ຺ວາເຣ. ເອກຈຕ຺ຕາລີສາຕິ ປຎ຺ຈວິຎ຺ຎາຓມໂນຘາຕູຫິ ວຊ຺ຊິຕານໍ ກາມາວຈຣຈິຕ຺ຕານໍ ວເສນ ເອກຈຕ຺ຕາລີສໍ. ເອຕ຺ຖາຕິ ປຣິຕ຺ຕຊວນວາເຣ. [ປຣິຕ຺ຕວາໂຣ]

໑໓໘. ວິຠູຕາວິຠູຕເຠໂທ ນຕ຺ຖິ ເອກໍ ວິຠູຕເມວ ລພ຺ຠຕີຕິ ອຘິປ຺ປາໂຍ. ນ ຫິ ອວິຠູເຕ ອາຣມ຺ມເຓ ອປ຺ປນານາມ ສມ຺ຠວຕີຕິ. ຕຖາ ຕທາຣມ຺ມຓຸປ຺ປາໂທຈ ນຕ຺ຖິ. ນ ຫິ ອຕິສນ຺ຕຕຣໍ ອປ຺ປນາຊວນໍ ຕທາຣມ຺ມຓໍ ອນຸພນ຺ຘຕີຕິ. ຕຕ຺ຖ ຫິ ຉພ຺ພີສຕິ ມຫຄ຺ຄຕ ໂລກຸຕ຺ຕຣ ຊວເນສຸ ຍໍກິຎ຺ຈິ ຊວນໍ ອປ຺ປນາວີຖິໂມຕຣຕີຕິ ສມ຺ພນ຺ໂຘ. ຎາຓຣຫິຕໍ ທ຺ວິເຫຕຸກຊວນໍ ອຖິຣສຠາວຕ຺ຕາ ອປ຺ປນາຍ ອນນ຺ຕຣູປນິສ຺ສໂຍ ນໂຫຕີຕິ ວຸຕ຺ຕໍ ຎາຓສມ຺ປຍຸຕ຺ຕ ກາມາວຈຣຊວນານມຏ຺ຐນ຺ນນ຺ຕິ. ປຣິກມ຺ໂມປຈາຣານຸໂລມໂຄຕ຺ຣຕຸນາເມນາຕິ ເອຕ຺ຖ ອິນ຺ທ຺ຣິຍສມຕາທີຫິ ປຣິໂຕຠາເຄຫິ ອປ຺ປນາ ກຣີຍຕິ ສຊ຺ຊີຍຕິ ເອເຕນາຕິ ປຣິກມ຺ມໍ. ອປ຺ປນໍ ອຸເປຈ຺ຈ ຈຣຕີຕິ ອຸປຈາໂຣ. ສມີປຈາໂຣຕິ ອຕ຺ໂຖ. ສມີປຈຣຓຎ຺ເຈຕ຺ຖ ອາສນ຺ເນກາເລ ອປ຺ປນາວຫສມຕ຺ຖຠາເວນ ທຏ຺ຐພ຺ພໍ. ຍສ຺ສ ປວຕ຺ຕິຍາ ອຈິຣໍ ກາລໍ ອປ຺ປນາ ສມ຺ຠໂວ ໂຫຕີຕິ. ອນຸໂລມນ຺ຕິ ອປ຺ປນາປວຕ຺ຕິຍາ ປຈ຺ຈນີກຘມ຺ມວິຘມເນນ ອປ຺ປນາຍ ອນຸກູລໍ ອປ຺ປນາຫິຕໍ ອປ຺ປນາ ວຫນ຺ຕິຈ຺ເຈວ ອຕ຺ໂຖ, ຍສ຺ສ ປວຕ຺ຕິຍາ ອປ຺ປນາ ວິພນ຺ຘໂກ ປຈ຺ຈນີ ໂກນາມ ນຕ຺ຖີຕິ. ຄມີຍຕິ ພຸຊ຺ຌີຍຕິ ອຕ຺ໂຖ ເອເຕນາຕິໂວ. ອຠິຘານໍ ພຸທ຺ຘິຈ. ຕໍ ທຸວິຘໍປິ ຄວໍ ຕາຍຕິ ຣກ຺ຂຕີຕິ ໂຄຕ຺ຕໍ. ປຣິຕ຺ຕ ຊາຕິສງ຺ຂາໂຕ ອນ຺ວໂຍ. ໂຄຕ຺ຕໍ ອຠິຠຸຍ຺ຍຕິ ຉິຊ຺ຊຕິ ເອຕ຺ຖາຕິ ໂຄຕ຺ຣຠຸ. ເອຕ຺ຖ ຈ ຈຕ຺ຕາຣິປິ ຊວນານິ ປຣິກມ຺ມຊວນານີຕິ ວາ ອຸປຈາຣຊວນານິຕິວາ ອນຸໂລມຊວນານີຕິວາ ວຸຈ຺ຈນ຺ຕິເຍວ. ໂຄຕ຺ຣຠູຕິ ປນ ປຈ຺ຉິມສ຺ເສວ ນາມໍ. ອິຘ ປນ ຈຕຸນ຺ນໍປິ ນາມານໍ ສງ຺ຄຫຓຕ຺ຖໍ ປຣິກມ຺ໂມ ປຈາຣານຸໂລມ ໂຄຕ຺ຣຠຸນາເມນາຕິ ເອວໍ ວຸຕ຺ຕນ຺ຕິ ທຏ຺ຐພ຺ພໍ. ເອວຎ຺ຈ ກຕ຺ວາ ກສ຺ມາ ປຖມເມວ ປຣິກມ຺ມໍນາມ. ນນຸ ອິຕຣານິປິ ອປ຺ປນໍ ປຣິສງ຺ຂໂຣນ຺ຕິເຍວາຕິ ເອວມາທິກາ ໂຈທນາ ອໂນກາສາ ໂຫຕີຕິ. ຈຕຸກ຺ຂຕ຺ຕຸໍ ຕິກ຺ຂຕ຺ຕຸເມວວາຕິ ຈຕຸກ຺ຂຕ຺ຕຸເມວວາ ຕິກ຺ຂຕ຺ຕຸເມວວາ. ຕຕ຺ຖ ປຖເມນ ເອວ ສທ຺ເທນ ປຎ຺ຈມໍ ໂຄຕ຺ຣຠຸສມ຺ຠໂວ ປຏິກ຺ຂິຕ຺ໂຕ ໂຫຕິ. ຕທາ ຫິ ຊວນໍ ປຕິຕໍນາມ ໂຫຕິ. ປເວຘຕິ ກມ຺ປຕິ. ກາມໂຄຕ຺ຕໍ ອຠິກ຺ກມິຕ຺ວາ ອຸປຣິຠູມນ຺ຕຣປ຺ປຕ຺ຕິຍາ ປຈ຺ຈໂຍ ຠວິຕຸໍ ນ ສກ຺ໂກຕີຕິ. ທຸຕີເຍນ ທຸຕີຍໍ ໂຄຕ຺ຣຠຸ ສມ຺ຠໂວ ປຏິກ຺ຂິຕ຺ໂຕ ໂຫຕິ. ຕທາ ຫິ ອລທ຺ຘາເສວນໍ ອນຸໂລມໍ ອຕ຺ຕໂນ ອນນ຺ຕເຣ ຈິຕ຺ຕໍ ໂຄຕ຺ຣຠຸຠາວໍ ປາເປຕຸໍ ນ ສກ຺ໂກຕີຕິ. ເອເຕເນວ ປຎ຺ຈມໂຕ ປຣໍ ຈຕຸຕ຺ຖໂຕຈ ໂອຣໍ ອປ຺ປນາຍ ອສມ຺ຠໂວ ສາຘິໂຕ ໂຫຕີຕິ. ວາສທ຺ເທນ ປນ ມນ຺ທປຎ຺ຎສ຺ສ ຈຕຸກ຺ຂຕ຺ຕຸເມວ. ນ ຕິກ຺ຂຕ຺ຕຸໍ. ຕິກ຺ຂປຎ຺ຎສ຺ສ ຕິກ຺ຂຕ຺ຕຸເມວ. ນ ຈຕຸກ຺ຂຕ຺ຕຸນ຺ຕິ ທສ຺ສິຕໍ ໂຫຕິ. ອຏ຺ຐສາລິນິຍໍ ປນ ມນ຺ທມຊ຺ຌິມ ມຫາປຎ຺ຎວເສນ ຕິຘາ ຠິນ຺ທິຕ຺ວາ ປຎ຺ຈກ຺ຂຕ຺ຕຸໍປິ ປຣິກມ຺ມຊວນານໍ ອຸປ຺ປຕ຺ຕິ ອນຸຎ຺ຎາຕາ ວິຍ ທິສ຺ສຕິ. ອິຕຣຏ຺ຐກຖາສຸ ປນ ສຸຏ຺ຐຸ ວິຈາເຣຕ຺ວາ ປຏິສິທ຺ຘຕ຺ຕາ ສາ ນ ຄເຫຕພ຺ພາວາຕິ.

ຍໍ ປນ ວິຠາວນິຍໍ

‘‘ຉຏ຺ຐໍ ສຕ຺ຕມໍ ຠວງ຺ຄສ຺ສ ອາສນ຺ນຠາເວນ ປປາຕາສນ຺ນປຸຣິໂສ ວິຍ ອປ຺ປນາວເສນ ປຕິຏ຺ຐາຕຸໍ ນ ສກ຺ໂກຕີ’’ຕິ ວຸຕ຺ຕໍ.

ຕຕ຺ຖ ຠວງ຺ຄສ຺ສ ອາສນ຺ນຠາເວນາຕິ ຠວງ຺ຄຠາວສ຺ສ ອາສນ຺ນ ຠາເວນາຕິ ອຕ຺ໂຖ. ປຎ຺ຈມຊວນໂຕ ຫິ ປຏ຺ຐາຍ ຊວນສນ຺ຕານໍ ອນຸປຸພ຺ເພນ ປຣິກ຺ຂີຓຊວໍ ໂຫຕິ. ຠວງ຺ຄຠາວຕ຺ຖາຍ ປຣິຓມຕີຕິ. ເອວຎ຺ຈ ກຕ຺ວາ ປປາຕາສນ຺ນປຸຣິໂສປມາປິ ອຸປປນ຺ນາ ໂຫຕີຕິ. ນິຣຸທ຺ຘານນ຺ຕຣເມວາຕິ ນິຣຸທ຺ເຘ ອນນ຺ຕຣເມວາຕິ ປທຈ຺ເຉໂທ. ກສ຺ສ ອນນ຺ຕຣນ຺ຕິ, ອຎ຺ຎສ຺ສ ອສຸຕຕ຺ຕາ ນິຣຸທ຺ຘສ຺ສາຕິ ອຕ຺ຖໂຕ ລທ຺ຘເມວາຕິ. ຍສ຺ມາ ປນ ອປ຺ປນານາມ ອຸປ຺ປຊ຺ຊມານາ ຈຕຸຕ຺ຖໂຕວາ ປຎ຺ຈມໂຕວາ ປຏ຺ຐາຍ ອຸປ຺ປຊ຺ຊຕິ. ນ ຉຏ຺ຐໂຕວາ ສຕ຺ຕມໂຕວາ. ສາຫິ ວສີຠູຕາປິ ຈຕຸຕ຺ຖ ປຎ຺ຈເມສຸ ອຸປ຺ປຕ຺ຕິໍ ອລຠມານາ ສພ຺ພໂສ ນຸປ຺ປຊ຺ຊຕິເຍວ. ລຠມານາ ປນ ທິວສໍປິ ນິຣນ຺ຕຣໍ ປວຕ຺ຕຕິເຍວ. ຕສ຺ມາ ຈຕຸຕ຺ຖໍວາ ປຎ຺ຈມໍວາຕິ ອິທໍ ອາທິມຕ຺ຕນິຍມນຕ຺ຖໍ ວຸຕ຺ຕນ຺ຕິ ທຏ຺ຐພ຺ພໍ. ເຕເນວ ຫິ ອປ຺ປນາວີຖິໂມຕຣຕີຕິ ຈ ຕໂຕປຣໍ ອປ຺ປນາວສາເນ ຠວງ຺ຄປາໂຕວ ໂຫຕີຕິ ຈ ວກ຺ຂຕີຕິ. ຍທິ ປນ ປຎ຺ຈມໂຕ ປຏ຺ຐາຍ ຊວນໍ ປຕິຕໍ ນາມ ໂຫຕິ. ເອວໍ ສຕິ ກສ຺ມາ ຕໂຕ ປຏ຺ຐາຍ ປຕນເຂຕ຺ເຕ ອປ຺ປນາຊວນໍ ປວຕ຺ຕຕີຕິ. ວຸຈ຺ຈເຕ, ຫຕ຺ເຖ ຖປິຕເລຑ຺ຑຸສ຺ສ ປຕນເຂຕ຺ຕໍນາມ ຫຕ຺ຖໂຕ ມຸຕ຺ຕມຕ຺ເຕ ໂຫຕິ. ເອວໍ ສນ຺ເຕປິ ຫຕ຺ຖພເລນ ຂິປິຕໍ ເລຑ຺ຑຸ ທູຣໍປິ ຄຈ຺ຉຕິເຍວ. ເອຕ຺ຖ ຈ ເລຑ຺ຑຸສ຺ສ ຊໂວນາມ ຫຕ຺ຖຊວມູລໂກ ໂຫຕິ. ຫຕ຺ຖຊໂວຈ ສຣີຣພລມູລໂກ. ຕຕ຺ຖ ເລຑ຺ຑຸ ວິຍ ອປ຺ປນາຊວນໍ ທຏ຺ຐພ຺ພໍ. ເລຑ຺ຑຸສ຺ສ ປຕນເຂຕ຺ຕໍ ວິຍ ຈຕຸຕ຺ຖໂຕ ປຈ຺ຉາກາໂລ. ຫຕ຺ຖຊໂວວິຍ ໂຄຕ຺ຣຠຸຊໂວ. ສຣີຣພລໍ ວິຍ ປຸຣິມານໍ ປຣິກມ຺ມຊວນານໍ ພລໍ ທຏ຺ຐພ຺ພໍ. ອຸຕ຺ຕານເສຍ຺ຍສ຺ສ ພາລທາຣກສ຺ສ ພລໍ ວິຍ ອາທິກມ຺ມິກວີຖິຍໍ ກາມຊວນານໍ ພລໍ. ວຸທ຺ຘິປຕ຺ຕສ຺ສ ປຸຣິສສ຺ສພລໍ ວິຍ ສມາປຕ຺ຕິວີຖິຍໍ ກາມຊວນານໍ ພລໍ. ຍຖາ ຈ ພາລທາຣເກນ ຂິຕ຺ຕໍ ເລຑ຺ຑຸ ຫຕ຺ຖໂຕ ມຸຕ຺ຕມຕ຺ເຕປິ ປຕຕິ. ເອວໍ ອາທິກມ຺ມິກວີຖິຍໍ ອປ຺ປນາຊວນໍ ເອກວາຣໍ ຊວິຕ຺ວາ ປຕຕິ. ຍຖາວຸທ຺ຘິປຕ຺ເຕນ ຂິຕ຺ຕໍ ເລຑ຺ຑຸ ປຕນເຂຕ຺ເຕປິ ອປຕິຕ຺ວາ ທູຣໍປິ ທູຣຕຣໍປິ ຄຈ຺ຉຕິ. ຕຖາ ສມາປຕ຺ຕິວີຖິຍໍ ອປ຺ປນາຊວນໍ ຈິຣໍປິ ຈິຣຕຣໍປິ ປວຕ຺ຕຕີຕິ. ມູລຏີກາຍໍ ປນ ອປ຺ປນາຊວນໍ ປຕນເຂຕ຺ເຕ ປວຕ຺ຕໍປິ ຠູມນ຺ຕຣປຕ຺ຕິຍາວາ ອາຣມ຺ມຓນ຺ຕຣລທ຺ຘິຍາວາ ປຕິຕໍນາມ ນໂຫຕີຕິ ວຸຕ຺ຕໍ. ເອຕ຺ຖ ສິຍາ, ກສ຺ມາ ປຎ຺ຈມໂຕ ປຏ຺ຐາຍ ຊວນໍ ປຕິຕນ຺ຕິ ວຸຕ຺ຕໍ. ນນຸ ອປຕິ ຕຕ຺ຕາ ເອວ ສຸຏ຺ຐຸ ພລວຠາວໂຕ ສຕ຺ຕມຊວນເຈຕນາ ສີຆໍ ອນນ຺ຕເຣ ຠເວ ວິປາກທາຍິນີຈ ອານນ຺ຕຣິຍກມ຺ມຎ຺ຈ ໂຫຕິ. ມຊ຺ເຌ ປຎ຺ຈເຈຕນາ ຕຖາ ພລວຠາວາຠາວໂຕ ຈິເຣນ ຕຕີຍຠວາທີສຸ ວິປາກທາຍິນີຈ ໂຫນ຺ຕິ, ອນນ຺ຕຣິຍຠາວຎ຺ຈ ນ ຄຈ຺ຉນ຺ຕີຕິ. ນໂຂ ປເນຕໍ ເອວໍ ທຏ຺ຐພ຺ພໍ. ຍທິ ຫິ ສີຆໍ ວິປາກທານຕາຍ ພລວຕີນາມ ສິຍາ. ເອວໍສຕິ ປຐມເຈຕນາ ສພ຺ພພລວຕີນາມ ສິຍາ. ສາ ຫິ ອິມສ຺ມິໍເຍວ ຠເວ ວິປາກໍ ເທຕີຕິ. ອິທໍ ປເນຕ຺ຖ ສນ຺ນິຏ຺ຐານໍ. ເອກ ວສ຺ສຊີວີນໍ ຕິຓຣຸກ຺ຂານໍ ປຣິຓາໂມວິຍ ປຖມເຈຕນາຍ ປຣິຓາໂມ ທຏ຺ຐພ຺ໂພ. ທ຺ວິວສ຺ສຊີວີນໍ ວິຍ ສຕ຺ຕມເຈຕນາຍ. ມຫາສາລານໍ ວິຍ ມຊ຺ຌິມເຈຕນານນ຺ຕິ. ຕຕ຺ຖ ເອກວສ຺ສຊີວິໂນ ຕິຓຣຸກ຺ຂານາມ ອສາຣາ ໂຫນ຺ຕິ. ອສາຣຕ຺ຕາຈ ທຸພ຺ພລາ ອນທ຺ຘນິຍາ ອຈິຣຏ຺ຐິກາ. ຕສ຺ມາ ເຕສໍ ສີຆຕຣປຣິຓາໂມ ໂຫຕິ. ເຕ ຫິ ສີຆຕຣໍ ຣຸຫນ຺ຕິ. ວຸທ຺ຘິໍ ວິຣຸຬ຺ຫິໍ ອາປຊ຺ຊນ຺ຕິ. ສີຆຕຣໍ ປຸປ຺ຜນ຺ຕິ ຜລນ຺ຕິ ປຕນ຺ຕິ ອນ຺ຕຣຘາຍນ຺ຕິ. ເອກໍ ນິທາຆສມຍໍ ອຕິກ຺ກມິຕຸໍ ນສກ຺ໂກນ຺ຕິ. ທຸຕີຍໍ ວສ຺ສໍ ນ ປາປຸຓນ຺ຕິ. ເອຕ຺ຖຈ ນິທາຆສມໂຍ ວິຍ ມຣຓກາໂລ ເວທິຕພ຺ໂພ. ທ຺ວິວສ຺ສຊີວິໂນ ປນ ໂຖກໍ ສາຣຠູຕາ ໂຫນ຺ຕິ. ສາຣຠູຕຕ຺ຕາຈ ໂຖກໍ ພລວນ຺ຕາ ອທ຺ຘນິຍາ. ຕໂຕ ເຍວຈເຕສໍ ຈິຣປຣິຓາໂມ ໂຫຕິ. ເຕ ຫິ ປຖມໍ ວສ຺ສໍ ຣຸຫນ຺ຕິ ວຸທ຺ຘິໍ ວິຣຸຬ຺ຫິໍ ອາປຊ຺ຊນ຺ຕິ. ປຸປ຺ຜິຕຸໍວາ ຜລິຕຸໍວາ ນສກ຺ໂກນ຺ຕິ. ທຸຕີຍວສ຺ເສເອວ ປຸປ຺ຜນ຺ຕິ ຜລນ຺ຕິ ປຕນ຺ຕິ ອນ຺ຕຣຘາຍນ຺ຕິ. ທຸຕີຍໍ ປນ ນິທາຆ ສມຍໍ ອຕິກ຺ກມິຕຸໍ ນ ສກ຺ໂກນ຺ຕິ. ຕຕີຍໍ ວສ຺ສໍ ນ ປາປຸຓນ຺ຕິ. ມຫາສາລາ ປນ ສພ຺ພສາຣຠູຕາ ໂຫນ຺ຕິ. ພລວນ຺ຕາ ຈິຣຕຣຏ຺ຐາຍິໂນ. ຕສ຺ມາ ເຕ ສຓິກເມວ ປຣິຓາມໍ ຄຈ຺ຉນ຺ຕິ. ເຕ ຫິ ເອກ ທ຺ເວ ວສ຺ສານິ ວິທຕ຺ຖິຣຕນມຕ຺ຕາວ ໂຫນ຺ຕິ. ວຸທ຺ຘິໍ ວິຣຸຬ຺ຫິໍ ນາປຊ຺ຊນ຺ຕິ. ປຸປ຺ຜິຕຸໍວາ ຜລິຕຸໍວາ ນ ສກ຺ໂກນ຺ຕິ. ອຕິຈິຣຏ຺ຐາຍິໂນ ປນ ໂຫນ຺ຕິ. ຉ ປຎ຺ຈ ວສ຺ສສຕານິ ຐຕ຺ວາວ ປຕນ຺ຕິ. ເອວເມວ ປຖມຊວນເຈຕນາ ສພ຺ພໂສ ອລທ຺ຘາເສວນຕາຍ ອສາຣາ ອພລາ ໂຫຕິ. ວິສຸໍ ເອກໍ ຠວໍ ນິພ຺ພຕ຺ເຕຕຸໍ ເອກຎ຺ຈ ມຣຓກາລໍ ອຕິກ຺ກມິຕຸໍ ນ ສກ຺ໂກຕິ. ອິມສ຺ມິໍ ຠເວເອວ ວິປຈ຺ຈິຕ຺ວາວາ ອວິປຈ຺ຈິຕ຺ວາວາ ຂິຍ຺ຍຕິ. ສຕ຺ຕມ ຊວນເຈຕນາ ປນ ລທ຺ຘາເສວນຕາຍ ໂຖກໍ ສາຣຠູຕາ ໂຫຕິ. ວິສຸໍ ເອກໍ ຠວໍ ນິພ຺ພຕ຺ເຕຕຸໍ ສກ຺ໂກຕິ. ສາຣຠູຕຕ຺ຕາ ເຍວຈ ສຓິກເມວ ປຣິຓາມໍ ຄຈ຺ຉຕິ. ອິມສ຺ມິໍ ຠເວ ວິປຈ຺ຈິຕຸໍ ນ ສກ຺ໂກຕິ. ຠວນ຺ຕຣໍ ປຕ຺ວາວ ວິປຈ຺ຈຕິ. ປຕິຕຊວເນສຸ ປນ ອນ຺ຕິມ ຊວນຕາຍ ທຸພ຺ພລຕ຺ຕາ ທຸຕີຍໍ ມຣຓກາລໍ ອຕິກ຺ກມິຕຸໍ ນ ສກ຺ໂກຕິ. ທຸຕີຍຠເວເອວ ວິປຈ຺ຈິຕ຺ວາວາ ອວິປຈ຺ຈິຕ຺ວາວາ ຂິຍ຺ຍຕິ. ອວເສສານໍ ປນ ປຎ຺ຈນ຺ນໍ ມຊ຺ຌິມເຈຕນານໍ ສຸຏ຺ຐຸ ລທ຺ຘາເສວນານໍ ສຓິກ ຕຣ ປຣິຓຕຠາໂວ ວຸຕ຺ຕນຍານຸສາເຣນ ເວທິຕພ຺ໂພຕິ. ນໍ ເກວລຎ຺ເຈຕ຺ຖ ຕິຓ ຣຸກ຺ໂຂ ປມາຍ ປາໂຓປມາຍາປິ ອຍມຕ຺ໂຖ ທີເປຕພ຺ໂພ. ເຍຫິເກຈິ ຄພ຺ຠເສຍ຺ຍກາ ປາຓາ ອປ຺ປາຍຸກຊາຕິກາ ໂຫນ຺ຕິ. ເຕ ສີຆຕຣໍ ຄພ຺ຠວາສໍ ວສນ຺ຕິ, ສີຆຕຣໍ ວິຊາຍນ຺ຕິ. ອງ຺ຄມງ຺ຄານິຈ ເນສໍ ສີຆຕຣໍ ຖາມຄຕານິ ໂຫນ຺ຕິ. ອິນ຺ທ຺ຣິຍານິຈ ສີຆຕຣໍ ປຣິປາກຄຕານິ ໂຫນ຺ຕິ. ຕທເຫວ ອຸຏ຺ຐຫິຕ຺ວາ ຄຈ຺ຉນ຺ຕິ. ໂຄຈຣໍ ຄຓ຺ຫນ຺ຕິ. ອຕ຺ຕໂນ ອຕ຺ຕໂນ ວິສເຍ ສີຆຕຣໍ ວິຎ຺ຎຸຕ຺ຕໍ ອາປຊ຺ຊນ຺ຕິ. ສີຆຕຣໍ ຊິຓ຺ຓາ ໂຫນ຺ຕິ ມຣນ຺ຕິ. ທີຆາຍຸກຊາຕິການໍ ປນ ຄພ຺ຠວາສາທີນິ ສພ຺ພານິ ສຓິກ ເມວ ສິຊ຺ຌນ຺ຕີຕິ. ເອຕ຺ຖຈ ມຫຄ຺ຄຕ ກຸສລານິ ສຕ຺ຕມ ຊວນຏ຺ຐາເນ ຐິຕານີຕິ ເວທິຕພ຺ພານິ. ປຣິກມ຺ມຊວນານິ ຫິ ຈິຣຏ຺ຐິຕິກຏ຺ເຐນ ສຸປກ຺ກ ສາລິຘຎ຺ຎສທິສານິ. ອປ຺ປນາຊວນານິ ອຈິຣຏ຺ຐິຕິກຏ຺ເຐນ ສຸປກ຺ກ ສາລິຠຕ຺ຕສທິສານີຕິ ຕານິປິ ອຈິຣຕຣຏ຺ຐິຕິການິເອວ ໂຫນ຺ຕິ. ທຸຕີເຍ ຠເວ ວິປຈ຺ຈິຕ຺ວາວາ ອວິປຈ຺ຈິຕ຺ວາວາ ຂິຍ຺ຍນ຺ຕິ. ອິມສ຺ມິໍ ຠເວປິ ອປ຺ປເກນ ກາມຈ຺ຉນ຺ທາທິນາ ປຈ຺ຈນີກຘມ຺ເມນ ປຏິພາຫິຕານິ ສພ຺ພໂສ ອວິປາກຠາວໍ ອາປຊ຺ຊນ຺ຕິ. ຕສ຺ມາຕານິ ເຕນ ປຣິຍາເຍນ ທຸພ຺ພລານິ ນາມ ໂຫນ຺ຕີຕິ.

ຍສ຺ມາ ຈ ອານນ຺ຕຣິຍກມ຺ມານໍ ຜລທານນິຍຕຕານາມ ກາລນິຍເມນ ວິນາ ນ ສມ຺ຠວຕິ. ກາລນິຍໂມຈນາມ ເອກນ຺ເຕນ ສຕ຺ຕມຊວນສ຺ເສວ ໂຫຕິ. ນ ມຊ຺ຌິມຊວນານໍ. ເຕສຎ຺ຫິ ອສຸກສ຺ມິໍ ຠເວເອວ ວິປຈ຺ຈນ຺ຕີຕິ ເອວໍ ນິຍໂມ ນຕ຺ຖີຕິ. ຕສ຺ມາ ທຸວິຘສ຺ສ ນິຍມສ຺ສ ສິທ຺ຘຕ຺ຕາ ເອວ ສຕ຺ຕມຊວນເຈຕນາຍ ອນນ຺ຕຣິຍກມ຺ມຕາ ສິທ຺ຘາ ໂຫຕິ. ນ ພລວຕຣຕາຍາຕິ ນິຏ຺ຐເມຕ຺ຖຄນ຺ຕພ຺ພນ຺ຕິ. ມູລຏີກາຍໍ ປນ ນນຸຈ ສຕ຺ຕມຊວນເຈຕນາຍ ພລວຕາຍ ອຸປປຊ຺ຊເວທນີຍຠາໂວ ໂຫຕິ ອານນ຺ຕຣິຍຕາປີຕິ ໂຈທນໍ ສມຸຏ຺ຐາເປຕ຺ວາ ຕຕ຺ຖາຍໍ ອຘິປ຺ປາໂຍ ສິຍາ. ປຏິສນ຺ຘິຍາ ອນນ຺ຕຣປຈ຺ຈຍຠາວິໂນ ວິປາກສນ຺ຕານສ຺ສ ອນນ຺ຕຣປຈ຺ຈຍຠາເວນ ອນ຺ຕິມຊວນເຈຕນາຍ ສຸສງ຺ຂຕຕ຺ຕາສາ ສຕ຺ຕມຊຄນເຈຕນາ ອຸປປຊ຺ຊເວທນີຍາ ອານນ຺ຕຣິຍກາຈ ໂຫຕິ. ນ ອປຕິຕຊວນເຈຕນາ ວິຍ ພລວຕາຍາຕິ ອຸຕ຺ຕຣໍ ວທຕິ. ຕໍ ຍຸຕ຺ຕໍ ວິຍ ນ ທິສ຺ສຕິ. ເອວຎ຺ຫິ ສຕິ ປຖມຊວນເຈຕນາ ກສ຺ສ ອນນ຺ຕຣປຈ຺ຈຍຠາເວນ ສຸສງ຺ຂຕຕ຺ຕາ ທິຏ຺ຐຘມ຺ມເວທນີຍານາມ ຊາຕາຕິ ວຕ຺ຕພ຺ພາ ໂຫຕີຕິ. ມຫາຏີກາຍໍ ປນ ທຸພ຺ພລາປິ ອນ຺ຕິມຊວນ ເຈຕນາ ສນ຺ນິຏ຺ຐານກິຈ຺ຈວິເສສຍຸຕ຺ຕຕາຍ ຜລວິປຈ຺ຈເນ ສຕ຺ຕິວິເສ ສຍຸຕ຺ຕາ ໂຫຕີຕິ ອຸປປຊ຺ຊເວທນີຍາ ອານນ຺ຕຣິຍກາຈ ສາ ໂຫຕີຕິ ວຸຕ຺ຕໍ. ຍຖາຣຫນ຺ຕິ ຕໍ ຕໍ ປຸຄ຺ຄລານຸຣູປໍ. ຍຖາຠິນີຫາຣ ວເສນາຕິ ຕສ຺ສ ຕສ຺ສ ປຣິກມ຺ມຠາວນາ ຈິຕ຺ຕສ຺ສ ກສິຓນິມິຕ຺ຕາ ທີສຸວາ ອນິຈ຺ຈລກ຺ຂຓາທີສຸວາ ອຠິນີຫຣຓານຸຣູປໍ. ອປ຺ປນາວີຖິນ຺ຕິ ອປ຺ປນາປພນ຺ຘໍ. ອິທຎ຺ຈ ອເນກວາເຣ ປວຕ຺ຕານໍ ອປ຺ປນາຊວນານໍ ສງ຺ຄຫຓຕ຺ຖໍ ວຸຕ຺ຕໍ. ເຕເນວາຫ ຕໂຕປຣໍ ອປ຺ປນາວສາເນ ຠວງ຺ຄປາໂຕວ ໂຫຕີຕິ. ຕຕ຺ຖ ຕໂຕຕິ ຈຕຸຕ຺ຖໂຕວາ ປຎ຺ຈມໂຕ ວາ. ອິມສ຺ມິໍ ອຕ຺ເຖ ສຕິ ປຎ຺ຈເມວາ ຉຏ຺ເຐວາ ເອກນ຺ເຕນ ຠວງ຺ຄປາໂຕ ໂຫຕີຕິ ອາປຊ຺ຊຕິ. ຕສ຺ມາ ປຸນ ອປ຺ປນາວສາເນຕິ ວຸຕ຺ຕໍ. ຠວງ຺ຄປາໂຕວໂຫຕິ. ນຕ຺ຖິ ຕທາຣມ຺ມຓຸປ຺ປາໂທຕິ ອຘິປ຺ປາໂຍ.

ວິຠາວນິຍໍ ປນ

‘‘ກຕ຺ຖຈິ ອປ຺ປນາວາເຣ ສຕ຺ຕຊວນ ປຣິປູຣຓຕ຺ຖໍ ອປ຺ປນາວສາເນປິ ກາມາວຈຣຊວນປ຺ປວຕ຺ຕິໍ ວທນ຺ຕານໍ ນິກາຍນ຺ຕຣິການໍ ວາໂທ ອິຘ ເອວສທ຺ເທນ ນິວຕ຺ຕິໂຕ’’ຕິ ວຸຕ຺ຕໍ.

ຕຕ຺ຖາຕິ ຕສ຺ມິໍ ອປ຺ປນາຊວນວາເຣ. ນິຣນ຺ຕຣປວຕ຺ຕານໍ ຊວນານໍ ຠິນ຺ນເວທນຕານາມ ນຕ຺ຖີຕິ ວຸຕ຺ຕໍ ໂສມນສ຺ສສຫຄຕ ຊວນາ ນນ຺ຕຣນ຺ຕິອາທິ.

[໑໓໒] ວິຠາວນິຍໍ ປນ

‘‘ຠິນ຺ນເວທນານໍ ອຎ຺ຎມຎ຺ຎໍ ອາເສວນປຈ຺ຈຍຠາວສ຺ສ ອນຸທ຺ຘຏຕ຺ຕາ’’ຕິກາຣຓໍ ວຸຕ຺ຕໍ. ຕໍ ນ ສຸນ຺ທຣໍ.

ນ ຫິ ອິຘ ອາເສວນປຈ຺ຈຍຠາໂວ ປມາຓໍ. ກສ຺ມາ, ອາເສວນ ປຈ຺ຈນິການໍ ຜລຊວນານໍປິ ປຣິກມ຺ມຊວເນຫິ ອຎ຺ຎມຎ຺ຎຎ຺ຈ ອຠິນ຺ນເວທນຕາຍ ອິຈ຺ຉິຕພ຺ພຕ຺ຕາຕິ. ປາຏິກງ຺ຂິຕພ຺ພາຕິ ອວສ຺ສໍ ອິຈ຺ຉິຕພ຺ພາ.

[໑໓໓] ວິຠາວນິຍໍ ປນ

‘‘ປສໍສິຕພ຺ພາ’’ຕິ ວຸຕ຺ຕໍ. ຕໍ ນ ສຸນ຺ທຣໍ.

ນ ຫິ ຕາທິໂສ ສໍວຓ຺ຓນາປເທໂສ ທິສ຺ສຕີຕິ. ອຣຫຕ຺ຕ ຜເລ ມຄ຺ຄວີຖິຍໍ ມຄ຺ຄກຸສລານນ຺ຕຣໍ ປວຕ຺ຕມາເນປິ ອຍໍ ປຸພ຺ພາປຣ ນິຍໂມ ປຣິກມ຺ມຊວເນຫິ ເອວ ສຫ ອປ຺ປນາຊວນານໍ ໂຫຕີຕິ ກຕ຺ວາ ກ຺ຣິຍຊວນານນ຺ຕຣໍ ອຣຫຕ຺ຕຜລຎ຺ຈາຕິ ວຸຕ຺ຕໍ. ສຸຂປຸຎ຺ຎມ຺ຫາ ປຣໍ ທ຺ວຕ຺ຕິໍສ ອປ຺ປນາຊວນານິ ສມ຺ຠວນ຺ຕິ. ອຸເປກ຺ຂກາ ປຸຎ຺ຎມ຺ຫາ ປຣໍ ທ຺ວາທສ, ສຸຂິຕກ຺ຣິຍໂຕ ປຣໍ ອຏ຺ຐ. ອຸເປກ຺ຂກາ ກ຺ຣິຍໂຕ ປຣໍ ຉ ອປ຺ປນາຊວນານິ ສມ຺ຠວນ຺ຕີຕິ ໂຍຊນາ. ຕຕ຺ຖ ທ຺ວຕ຺ຕິໍສາຕິ ອຣຫຕ຺ຕຜລສພ຺ພປຎ຺ຈມຊ຺ຌານວຊ຺ຊິຕານໍ ຈຕຸນ຺ນໍ ຣູປກຸສລານໍ ໂສຬສນ຺ນໍ ມຄ຺ຄກຸສລານໍ ທ຺ວາທສນ຺ນໍ ເຫຏ຺ຐິມຜລານຎ຺ຈ ວເສນ ທ຺ວຕ຺ຕິໍສ. ທ຺ວາທສາຕິ ປຎ຺ຈມຊ຺ຌານິການໍ ຣູປາຣູປມຄ຺ຄກຸສລານໍ ເຫຏ຺ຐິມຜລານຎ຺ຈ ວເສນ ທ຺ວາທສ. ອຏ຺ຐາຕິ ປຎ຺ຈມຊ຺ຌານວຊ຺ຊິຕານໍ ຈຕຸນ຺ນໍ ຣູປກ຺ຣິຍານໍ ຈຕຸນ຺ນໍ ອຣຫຕ຺ຕຜລານຎ຺ຈ ວເສນ ອຏ຺ຐ. ຉາຕິ ປຎ຺ຈມຊ຺ຌານິການໍ ປຎ຺ຈນ຺ນໍ ຣູປາຣູປກ຺ຣິຍານໍ ອຣຫຕ຺ຕຜລສ຺ສຈ ວເສນ ຉ. ປຸຖຸຊ຺ຊນານໍ ເສກ຺ຂານຎ຺ຈ ກາມປຸຎ຺ຎຕິເຫຕຸໂຕ ປຣໍ ຈຕຸຈຕ຺ຕາລີສ ອປ຺ປນາ ສມ຺ຠວນ຺ຕິ. ວີຕຣາຄານໍ ອຣຫນ຺ຕານໍ ຕິເຫຕຸກາມກ຺ຣິຍໂຕ ປຣໍ ຈຸທ຺ທສ ອປ຺ປນາ ສມ຺ຠວນ຺ຕີຕິ ໂຍຊນາ.

໑໓໙. ສພ຺ພຖາປີຕິ ອຕິມຫນ຺ຕາທິນາ ສພ຺ພປກາເຣນປິ. ເອຕ຺ຖາຕິ ເອເຕສຸ ຍຖາວຸຕ຺ເຕສຸ ປຎ຺ຈທ຺ວາຣ ມໂນທ຺ວາເຣສຸ. ສພ຺ພຕ຺ຖາປິ ປນ ອນິຏ຺ເຐ ຕິວາ ປາໂຐ. ເຕເນວ ຏີກາສຸ ສພ຺ພຕ຺ຖາປີຕິ ປຎ຺ຈທ຺ວາຣ ມໂນທ຺ວາເຣປີຕິ ວຸຕ຺ຕໍ. ອິຈ຺ຉິຕພ຺ພນ຺ຕິ ອິຏ຺ຐໍ. ເກນ ອິຈ຺ຉິຕພ຺ພນ຺ຕິ. ໂລກິຍມຫາຊເນນ. ຕຕ຺ຖ ຈ ອຕິອຸກ຺ກຏ຺ເຐ ອຕິທຸຄ຺ຄເຕຈ ຊເນ ອຄເຫຕ຺ວາ ມຊ຺ຌິມເກນ ມຫາຊເນນ. ເອວຎ຺ຫິ ສຕິ ອິຏ຺ຐານິຏ຺ຐານໍ ສຸຏ຺ຐຸວວຕ຺ຖານໍ ໂຫຕີຕິ ອຏ຺ຐກຖາຍໍ ວຸຕ຺ຕໍ. ຍສ຺ມິໍ ອາຣມ຺ມເຓກຸສລ ວິປາກໍ ອຸປ຺ປຊ຺ຊຕິ, ຕເທວ ອິຏ຺ຐໍນາມ. ຍສ຺ມິໍ ປນ ອກຸສລວິປາກໍ ອຸປ຺ປຊ຺ຊຕິ, ຕເທວ ອນິຏ຺ຐໍນາມ. ນ ຫິ ສກ຺ກາ ອິຏ຺ຐໍວາ ອນິຏ຺ຐໍວາ ອາຣມ຺ມຓໍ ວິປາກຈິຕ຺ຕໍ ວຎ຺ເຈຕຸນ຺ຕິຈ. ອປິຈ ທ຺ວາຣວເສນາປິ ອິຏ຺ຐານິຏ຺ຐຕາ ເວທິຕພ຺ພາຕິ ຈ ວຸຕ຺ຕໍ. ຕສ຺ມາ ອິນ຺ທ຺ຣິຍານິນ຺ທ຺ຣິຍພທ຺ຘສນ຺ຕານຄເຕ ເອເກ ກສ຺ມິໍ ຣູປກລາເປ ວຓ຺ຓາທີສຸ ຣູເປສຸ ກິຎ຺ຈິ ອິຏ຺ຐໍ ໂຫຕິ. ກິຎ຺ຈິ ອນິຏ຺ຐໍ. ກທາຈິ ອິຏ຺ຐໍ ໂຫຕິ. ກທາຈິ ອນິຏ຺ຐໍ, ຕຕ຺ຖ ກິຎ຺ຈິ ອິຏ຺ຐໍ ໂຫຕິ ກິຎ຺ຈິ ອນິຏ຺ຐນ຺ຕິ ຍຖາ ກິໍສ຺ມິໍຈິ ເອກສ຺ມິໍ ປຸປ຺ເຜ ວຓ຺ໂຓ ອິຏ຺ໂຐ. ຄນ຺ໂຘ ອນິຏ຺ໂຐ, ຣໂສ ອນິຏ຺ໂຐ, ໂຜຏ຺ຐພ຺ໂພ ອນິຏ຺ໂຐ, ຂຣສມ຺ຜສ຺ໂສ. ກິໍສ຺ມິໍຈິ ວຓ຺ໂຓປິ ອິຏ຺ໂຐ, ຄນ຺ໂຘປິ ອິຏ຺ໂຐ, ຣສາທໂຍ ອນິຏ຺ຐາເຍວ. ຕຖາ ພຸທ຺ຘສ຺ສ ສຣີຣຄເຕປິ ເອກສ຺ມິໍ ກລາເປ ວຓ຺ໂຓ ອິຏ຺ໂຐ ໂຫຕິ. ຄນ຺ໂຘ ອນິຏ຺ໂຐ. ມຕກຓ຺ຫສຸນຂສ຺ສ ອຸທ຺ຘຸມາຕສຣີເຣປິ ວຓ຺ໂຓ ອິຏ຺ໂຐ ໂຫຕິ. ຄນ຺ໂຘ ອນິຏ຺ໂຐ. ໂສ ຫິ ວຓ຺ໂຓ ຍທິ ນິວຕ຺ຖປາຣຸຕສ຺ສ ວຕ຺ຖສ຺ສ ຠເວຍ຺ຍ. ຕໍ ວຕ຺ຖໍ ມຫຄ຺ຆໍ ໂຫຕີຕິ. ກທາຈິ ອິຏ຺ຐໍ ກທາຈິ ອນິຏ຺ຐນ຺ຕິ ອຄ຺ຄິນາມ ເຫມນ຺ເຕ ອິຏ຺ໂຐ ສຸຂວິປາກສ຺ສ ປຈ຺ຈໂຍ. ຄິມ຺ເຫ ອນິຏ຺ໂຐ ທຸກ຺ຂວິປາກສ຺ສ ປຈ຺ຈໂຍ. ສີຕຸທກໍ ຄິມ຺ເຫ ອິຏ຺ຐໍ. ເຫມນ຺ເຕ ອນິຏ຺ຐໍ. ຕຖາ ສຸຂ ສມ຺ຜສ຺ສໍ ວຕ຺ຖໍ ປກຕິກາເຍ ອິຏ຺ຐໍ ໂຫຕິ. ວຓໍ ປຕ຺ວາ ອນິຏ຺ຐໍ. ເຕນວາ ສຓິກໍ ຜຸສນ຺ຕສ຺ສ ອິຏ຺ຐໍ, ຄາຬ຺ຫໍ ຜຸສນ຺ຕສ຺ສ ອນິຏ຺ຐນ຺ຕິ. ນອິຏ຺ຐນ຺ຕິ ອນິຏ຺ຐໍ. ຕສ຺ມິໍ ອນິຏ຺ເຐ. ອິຏ຺ເຐຕິ ອິຏ຺ຐມຊ຺ຌຕ຺ເຕ, ກຸສລວິປາການິ ປຎ຺ຈວິຎ຺ຎາຓ ສມ຺ປຏິຈ຺ຉນ ສນ຺ຕີຣຓ ຕທາຣມ຺ມຓານີຕິ ສມ຺ພນ຺ໂຘ. ສນ຺ຕີຣຓ ຕທາຣມ຺ມຓານິ ເຈຕ຺ຖ ອຸເປກ຺ຂາສຫຄຕານິເອວ ເວທິຕພ຺ພານິ. ເຕເນວາຫ ອຕິອິຏ຺ເຐປນາຕິອາທິ. ຕຕ຺ຖ ອຠິອິຏ຺ເຐຕິ ສຸວຓ຺ຓ ຣຊຕ ມຓິວຓ຺ຓາທິເກ ຫຣິຕາລວຓ຺ຓາທິເກ ໂກເສຍ຺ຍ ວຕ຺ຖວຓ຺ຓາທິ ເກ ເທວຈ຺ຉຣາວຓ຺ຓາທິເກຈ ອຕິວິຍ ໂລກິຍມຫາຊເນນ ອິຈ຺ຉິຕພ຺ເພ ຉຬາຣມ຺ມເຓ. ຍສ຺ມາ ເຈຕ຺ຖ ອນິຏ຺ຐາຣມ຺ມຓ ສມາໂຍໂຄ ອກຸສລກມ຺ມສ຺ເສວ ວິປຈ຺ຈໂນກາໂສ ໂຫຕິ. ອິຏ຺ຐາຣມ຺ມຓສມາໂຍໂຄຈ ກຸສລກມ຺ມສ຺ເສວ, ຕສ຺ມາ ອນິຏ຺ເຐ ອກຸສລວິປາກາເນວ. ອິຏ຺ເຐ ກຸສລວິປາກາເນວາຕິ ອຍໍ ນິຍໂມ ສິທ຺ໂຘ. ເວທນານິຍໂມ ປນ ອາທາເສ ມຸຂນິມິຕ຺ຕສ຺ສ ວິຍ ອຕ຺ຕໂນ ອຸສ຺ສາຫ ພເລນ ວິນາ ເກວລໍ ກມ຺ມພເລນ ນິພ຺ພຕ຺ຕານໍ ວິປາການໍ ປຣິທຸພ຺ພລຕ຺ຕາ ຕຖາ ຕຖາ ກປ຺ເປຕ຺ວາ ປກປ຺ເປຕ຺ວາ ຄຫຓາ ຠາວໂຕ ຍຖາຣມ຺ມຓເມວ ສິທ຺ໂຘ ໂຫຕີຕິ ທຏ຺ຐພ຺ພໍ. ນ ເກວລຎ຺ຈ ວິປາການໍ ເອວ. ອຖໂຂ ວິປລ຺ລາສຣຫິເຕ ຂິຓາສວສນ຺ຕາເນ ປວຕ຺ຕານໍ ກາມກ຺ຣິຍຊວນານໍ ວິຍຖາຣມ຺ມຓເມວ ເວທນາໂຍໂຄ ໂຫຕີຕິ ອຘິປ຺ປາເຍນ ວຸຕ຺ຕໍ ຕຕ຺ຖາປິ ໂສມນສ຺ສສຫຄຕ ກ຺ຣິຍຊວນາວສາເນ ຕິອາທິ. ຕຕ຺ຖາປີຕິ ເຕສຸ ວິປາເກສຸປິ. ໂສມນສ຺ສສຫຄຕ ກ຺ຣິຍ ຊວນາ ວສາເນຕິ ພຸທ຺ຘວຓ຺ຓາທິເກ ອຕິອິຏ຺ຐາຣມ຺ມເຓ ປວຕ຺ຕານໍ ໂສມນສ຺ສ ສຫຄຕ ກ຺ຣິຍຊວນານໍ ອວສາເນ. ອຸເປກ຺ຂາສຫຄຕ ກ຺ຣິຍ ຊວນາ ວສາເນຕິ ອນິຏ຺ເຐ ອິຏ຺ຐມຊ຺ຌຕ຺ເຕຈ ປວຕ຺ຕານໍ ອຸເປກ຺ຂາສຫຄຕກ຺ຣິຍຊວນານໍ ອວສາເນ. ອຍຎ຺ຈ ກ຺ຣິຍຊວນາວສາເນ ຕທາຣມ຺ມຓນິຍໂມ ອຏ຺ຐກຖາຍໍປິ ວຸຕ຺ໂຕເຍວ. ວຸຕ຺ຕຎ຺ຫິ ຕຕ຺ຖ ກາມາວຈຣ ຕິເຫຕຸກ ໂສມນສ຺ສ ສຫຄຕກ຺ຣິຍທ຺ວຍໍ ຕທາຣມ຺ມຓວເສນ ປຎ຺ຈນ຺ນໍ ໂສມນສ຺ສສຫຄຕ ວິປາການໍ ອນນ຺ຕຣປຈ຺ຈໂຍຕິອາທິ. ອິທຎ຺ຈ ປກຕິນີຫາເຣນ ປວຕ຺ຕານໍ ກ຺ຣິຍຊວນານໍ ວເສນ ວຸຕ຺ຕໍ. ຕຖາ ຣູເປນ ປນ ຈິຕ຺ຕາຕິສງ຺ຂາເຣນ ປວຕ຺ຕານໍ ກ຺ຣິຍຊວນານໍ ອິຏ຺ເຐປິ ອຸເປກ຺ຂາເວທນາໂຍໂຄ ອນິຏ຺ເຐປິ ໂສມນສ຺ສ ເວທນາໂຍໂຄ ໂຫຕິເຍວ. ຍຖາຫ –

ກຖຎ຺ຈານນ຺ທ ອຣິໂຍ ໂຫຕິ ຠາວິຕິນ຺ທ຺ຣິໂຍ. ອິຘານນ຺ທ ຠິກ຺ຂຸໂນ ຈກ຺ຂຸນາ ຣູປໍ ທິສ຺ວາ ອຸປ຺ປຊ຺ຊຕິ ມນາປໍ ອຸປ຺ປຊ຺ຊຕິ ອມນາປໍ. ອຸປ຺ປຊ຺ຊຕິ ມນາປາມນາປໍ. ໂສ ສເຈ ອາກງ຺ຂຕິ ປຏິກູເລ ອປ຺ປຏິກູລສຎ຺ຎີ ວິຫເຣຍ຺ຍນ຺ຕິ. ອປ຺ປຏິກູລສຎ຺ຎີ ຕຕ຺ຖ ວິຫຣຕິ. ສເຈ ອາກງ຺ຂຕິ ອປ຺ປຏິກູເລ ປຏິກູລ ສຎ຺ຎີ ວິຫເຣຍ຺ຍນ຺ຕິ. ປຏິກູລສຎ຺ຎີ ຕຕ຺ຖ ວິຫຣຕີຕິ.

ສພ຺ພໍ ອຸປຣິປຓ຺ຓາສເກ ອິນ຺ທ຺ຣິຍຠາວນາສຸຕ຺ຕໍ ອາຫຣິຕພ຺ພໍ. ຕຕ຺ຖ ອຸປ຺ປຊ຺ຊຕິ ມນາປໍ ອຸປ຺ປຊ຺ຊຕິ ອມນາປໍ. ອຸປ຺ປຊ຺ຊຕິ ມນາປາມນາປນ຺ຕິ ເອເຕນ ຂີຓາສວານໍ ກາມກ຺ຣິຍຊວນານໍ ປກຕິນີຫາເຣນ ອິຏ຺ເຐ ໂສ ມນສ຺ສໂຍໂຄ ອນິຏ຺ເຐ ອຸເປກ຺ຂາ ໂຍໂຄ ທສ຺ສິໂຕ ໂຫຕິ. ໂສສເຈ ອາກງ຺ຂຕິ ປຏິກູເລ ອປ຺ປຏິກູລສຎ຺ຎີ ວິຫເຣຍ຺ຍນ຺ຕິ. ອປ຺ປຏິກູລສຎ຺ຎີ ຕຕ຺ຖ ວິຫຣຕີຕິອາທິນາ ປນ ເຕສໍ ຕຖາຣູເປ ຈິຕ຺ຕາຠິສງ຺ຂາເຣ ສຕິ ອິຏ຺ເຐປິ ອຸເປກ຺ຂາໂຍໂຄ ອນິຏ຺ເຐປິໂສມນສ຺ສ ໂຍໂຄ ວຸຕ຺ໂຕ ໂຫຕີຕິ. ຍໍ ປນ ຂີຓາສວານໍ ສຕຕວິຫາຣສຸຕ຺ເຕ ອິຘ ຠິກ຺ຂຸນາ ຣູປໍ ທິສ຺ວາ ເນວ ສຸມໂນ ໂຫຕິ. ນ ທຸມ຺ມໂນ. ອຸເປກ຺ຂໂກ ວິຫຣຕິ ສໂຕ ສມ຺ປຊາໂນຕິອາທິນາ ຉສຸທ຺ວາເຣສຸ ໂສມນສ຺ສ ປຏິກ຺ຂິປນໍ ວຸຕ຺ຕໍ. ຕໍປິ ເຕສໍ ຕຖາ ຣູປຈິຕ຺ຕາຠິສງ຺ຂາຣພາຫຸລ຺ລວເສນ ວຸຕ຺ຕນ຺ຕິ ຄເຫຕພ຺ພໍ. ຍສ຺ມາ ວາ ຂີຓາລວາປິ ພຸທ຺ຘຣູປທສ຺ສນາທີສຸ ປຘານສາຣຸປ຺ປຏ຺ຐານທສ຺ສນາທີສຸ ຈ ໂສມນສ຺ສິຕາ ໂຫນ຺ຕິເຍວ. ຕສ຺ມາ ເກວລໍ ຣາຄາທິວຕ຺ຖຸ ຠູຕານິ ຣູປາຣມ຺ມຓາທີນິ ອິຏ຺ຐານິຏ຺ຐານິ ສນ຺ຘາຍ ອິທໍ ວຸຕ຺ຕນ຺ຕິປິ ຍຸຕ຺ຕໍ. ເອຕ຺ຖ ຈ. ກຖໍ ປຏິກູເລ ອປ຺ປຏິກູລສຎ຺ຎີ ວິຫຣຕິ. ອນິຏ຺ຐສ຺ມິໍ ວຕ຺ຖຸສ຺ມິໍ ເມຕ຺ຕາຍວາ ຜຣຕິ. ຘາຕຸໂຕວາ ອຸປສໍຫຣຕິ. ເອວໍ ປຏິກູເລ ອປ຺ປຏິກູລສຎ຺ຎີ ວິຫຣຕິ. ກຖໍ ອປ຺ປຏິກູເລ ປຏິກູລສຎ຺ຎີ ວິຫຣຕິ ອິຏ຺ຐສ຺ມິໍ ວຕ຺ຖຸສ຺ມິໍ ອສຸຠາຍວາ ຜຣຕິ. ອນິຈ຺ຈໂຕ ວາ ອຸປສໍຫຣຕິ. ເອວໍ ອປ຺ປຏິກູເລ ປຏິກູລສຎ຺ຎີ ວິຫຣຕີຕິອາທິນາ ປຏິສມ຺ຠິທາມຄ຺ຄນເຍນ ອິຘ ຕຖາຣູໂປ ຈິຕ຺ຕາຠິສງ຺ຂາໂຣ ນາມ ເວທິຕພ຺ໂພ. ອປເຣ ປນ ວທນ຺ຕິ-ຂີຓາສວາ ຍທາ ເທວຈ຺ຉຣາ ວຓ຺ຓາທິກໍ ອຕິອິຏ຺ຐາຣມ຺ມຓໍ ອາປາຕມາ ຄຈ຺ຉຕິ. ຕທາ ຕຕ຺ຖ ອສຸຠາຍວາຜຣນ຺ຕິ. ອນິຈ຺ຈໂຕວາ ອຸປສໍຫຣນ຺ຕິ ຕຕ຺ຖ ອນິຏ຺ຐຠູຕໍ ອສຸຠ ລກ຺ຂຓໍວາ ອນິຈ຺ຈລກ຺ຂຓໍວາ ອຸເປກ຺ຂາ ກ຺ຣິຍ ຊວນານໍ ອາຣມ຺ມຓໍ ໂຫຕິ. ນ ອຕິອິຏ຺ຐາຣມ຺ມຓຠູຕໍ ເທວຈ຺ຉຣາວຓ຺ຓາທິກໍ.

ຕຖາ ຍທາ ກຸຘິຠກຸຏ຺ຐສຣີຣາທິກໍ ອຕິອນິຏ຺ຐາຣມ຺ມຓໍ ອາປາຕມາຄຈ຺ຉຕິ. ຕທາ ຕຕ຺ຖ ເມຕ຺ຕາຍວາ ຜຣນ຺ຕິ. ຘາຕຸໂຕວາ ອຸປສໍຫຣນ຺ຕິ. ຕຕ຺ຖ ອິຏ຺ຐຠູຕໍ ອເວຣຕາວາທິລກ຺ຂຓເມວ ໂສມນສ຺ສກ຺ຣິຍຊວນານໍ ອາຣມ຺ມຓໍ ໂຫຕິ. ນ ອຕິອນິຏ຺ຐຠູຕໍ ກຸຘິຕ ກຸຏ຺ຐສຣີຣາທິກໍ. ຕສ຺ມາ ຕານິ ຊວນານິ ກາມວິປາການິວິຍ ສພ຺ພທາປິ ອາຣມ຺ມຓານຸຣູປເມວ ເວທນາຍຸຕ຺ຕານິ ໂຫນ຺ຕີຕິ. ຕໍ ນຍຸຊ຺ຊຕິ. ນ ຫິ ຕານິ ລກ຺ຂຓານິ ເທວຈ຺ຉຣາວຓ຺ຓາທີຫິ ວິນາ ວິສຸໍ ລພ຺ຠນ຺ຕິ. ເຕຫິ ປນ ສເຫວ ລພ຺ຠນ຺ຕິ. ຕສ຺ມາ ຍຖາ ອານິສໍສທສ຺ສເນນ ຠາວນາຍ ປຸພ຺ພາປຣິຍວິເສສທສ຺ສເນນຈ ອຸທ຺ຘຸມາຕກາທີສຸ ອຕິ ອນິຏ຺ເຐສຸປິ ໂສມນສ຺ສຸປ຺ປຕ຺ຕິ ອຏ຺ຐກຖາຍໍ ວຸຕ຺ຕາ. ຍຖາຈ ມຫາ ໂມຄ຺ຄລານຕ຺ເຖຣສ຺ສ ພຸທ຺ຘສຸພຸທ຺ຘຕາທສ຺ສເນນ ອຕ຺ຕສມ຺ປຕ຺ຕິທສ຺ສເນນຈ ອນິຏ຺ຐຠູເຕປິ ອຏ຺ຐິກງ຺ກລິກເປຕຣູເປ ໂສມນສ຺ສຸປ຺ປຕ຺ຕິ ປາຬິຍໍ ວຸຕ຺ຕາ. ຍຖາ ຈ ມຫາກສ຺ສປຕ຺ເຖຣສ຺ສ ຕຖາຣູເປນ ຈິຕ຺ຕາຠິ ສງ຺ຂາເຣນ ກຸຏ຺ຐິໂນ ຫຕ຺ຖໂຕ ລທ຺ເຘ ອນິຏ຺ຐຠູເຕ ປູຕິກຸມ຺ມາເສປິ ໂສມນສ຺ສຸປ຺ປຕ຺ຕິ ອຏ຺ຐກຖາຍໍ ວຸຕ຺ຕາ. ເອວເມວໍ ອິຘປິ ອສຸຠຜຣຓາທິໂກ ຈິຕ຺ຕາຠິສງ຺ຂາໂຣ ອຕິອິຏ຺ເຐ ອຸເປກ຺ຂາຊວນານໍ ອຕິອນິຏ຺ເຐຈ ໂສມນສ຺ສຊວນານໍ ອຸປ຺ປຕ຺ຕິຍາ ປຈ຺ຈໂຍ ໂຫຕີຕິ ທຏ຺ຐພ຺ພໍ. ອຍຎ຺ຫິ ອາຣມ຺ມຓານໍ ອິຏ຺ຐານິຏ຺ຐຠາໂວນາມ ໂລກິຍມຫາຊນານໍ ອິຈ຺ຉາວເສນ ສິທ຺ໂຘ ໂຫຕິ ອຄມ຺ຠີໂຣ ວິປລ຺ລາສຘມ຺ມານໍ ກິເລສານຎ຺ຈ ວຕ຺ຖຸຠູໂຕ. ຍຖາຫ-ຕຕ຺ຖ ກຕມໍ ຣູປໍ ຫີນໍ. ຍໍ ຣູປໍ ເຕສໍ ເຕສໍ ສຕ຺ຕານໍ ອຸຎ຺ຎາຕໍ ອວຎ຺ຎາຕນ຺ຕິອາທິ. ເອຕ຺ຖ ຫິ ເຕສໍ ເຕສໍ ສຕ຺ຕານນ຺ຕິ ເອເຕນ ອາຣມ຺ມຓຘມ຺ມານໍ ອິຏ຺ຐານິຏ຺ຐຠາໂວ ນາມ ໂລກິຍມຫາຊນ ສມ຺ມຸຕິຍາ ສິທ຺ໂຘຕິ ທສ຺ເສຕິ. ຕສ຺ມາ ຍຎ຺ຈ ອປ຺ປຫີນວິປລ຺ລາສານໍ ໂລກິຍມຫາຊນານໍ ເທວຈ຺ຉຣາວຓ຺ຓາ ທີສຸ ອຕິ ອິຏ຺ເຐສຸ ອຕິອິຏ຺ຐາກາຣໂຕ ຄຫຓໍ. ຍຎ຺ຈ ພຸທ຺ຘວຓ຺ຓາ ທີສຸ ອຕິອິຏ຺ເຐສຸ ອນິຏ຺ຐາກາຣໂຕ ຄຫຓໍ. ຕທຸຠຍໍປິ ເຕສໍ ວິປລ຺ລາສວເສເນວ ໂຫຕິ. ຍໍປນ ປຎ຺ຎວນ຺ຕານໍ ພຸທ຺ຘສາວການໍ ເທວຈ຺ຉຣາວຓ຺ຓາທີສຸ ອນິຏ຺ຐາກາຣໂຕ ຄຫຓໍ. ຍຎ຺ຈ ພຸທ຺ຘວຓ຺ຓາທີສຸ ອຕິອິຏ຺ຐາກາຣໂຕ ຄຫຓໍ. ຕທຸຠຍໍປິ ປຎ຺ຎາພເລເນວ ໂຫຕີຕິ ເວທິຕພ຺ພໍ.

[໑໓໔] ຍໍ ປນ ວິຠາວນິຍໍ

‘‘ກຸສລາກຸສລານໍ ປນ ອປ຺ປຫີນວິປລ຺ລາເສສຸ ສນ຺ຕາເນສຸ ປວຕ຺ຕິຍາ ອຕິອິຏ຺ເຐປິ ອິຏ຺ຐມຊ຺ຌຕ຺ຕອນິຏ຺ຐາກາຣໂຕ ອນິຏ຺ເຐປິ ອິຏ຺ຐອິຏ຺ຐມຊ຺ຌຕ຺ຕາກາຣໂຕ ຄຫຓໍ ໂຫຕີຕິ’’ ວຸຕ຺ຕໍ.

ຍຎ຺ຈ ຕຕ຺ຖ

‘‘ຂີຓາສວານໍ ຈິຕ຺ຕວິປລ຺ລາສາຠາເວນ ກ຺ຣິຍຊວນານິປິ ຍຖາຣມ຺ມຓເມວ ປວຕ຺ຕນ຺ຕີ’’ຕິ ວຸຕ຺ຕໍ. ຕໍ ວິຈາເຣຕພ຺ພເມວ.

ເຍ ຫິ ເຕ ຘມ຺ມ ຈກ຺ຂຸຣຫິຕາ ໂຫນ຺ຕິ. ເຕເຍວ ວິປລ຺ລາສ ວເສນ ຈິຕ຺ຕວສານຸຄາ ອາຣມ຺ມຓວສານຸຄາຈ ໂຫນ຺ຕີຕິ ກຸສລາ ກຸສລານິເຍວ ເຍຠຸຍ຺ເຍນ ຍຖາຣມ຺ມຓໍ ປວຕ຺ຕນ຺ຕິ. ນ ປນ ກ຺ຣິຍ ຊວນານິ. ນ ຫິ ຂີຓາສວາ ໂລກິຍມຫາຊນສມ຺ມເຕສຸ ອິຏ຺ຐານິຏ຺ເຐສຸ ຈິຕ຺ຕວສານຸຄາ ອາຣມ຺ມຓວສານຸຄາຈ ໂຫນ຺ຕີຕິ. ຍຖາຫ –

ຣູປາ ສທ຺ທາ ຄນ຺ຘາ ຣສາ, ໂຜຏ຺ຐພ຺ພາຈ ມໂນຣມາ;

ອິຏ຺ຐຘມ຺ມາ ອນິຏ຺ຐາຈ, ນ ປເວຘນ຺ຕິ ປຓ຺ຑິຕາຕິ.

ຕສ຺ມາ ໂສມນສ຺ສ ກ຺ຣິຍ ຊວນານນ຺ຕຣໍປິ ຕທາຣມ຺ມຓານິ ໂສມນສ຺ສຸເປກ຺ຂາ ເວທນາຍຸຕ຺ຕານິ ເອວ ສິຍຸໍ. ຕຖາ ອຸເປກ຺ຂາກ຺ຣິຍຊວນານນ຺ຕຣໍປີຕິ. ມູລຏີກາຍໍ ປເນຕ຺ຖ ປຏ຺ຐາເນ-ກຸສລາກຸສເລ ນິຣຸທ຺ເຘ ວິປາໂກ ຕທາຣມ຺ມຓຕາອຸປ຺ປຊ຺ຊຕີຕິ ກຸສລກຸສລານນ຺ຕຣໍ ເອວ ຕທາຣມ຺ມຓໍ ວຸຕ຺ຕໍ. ນ ອພ຺ຍາກຕານນ຺ຕຣໍ ນຈ ກຕ຺ຖຈິ ກ຺ຣິຍານນ຺ຕຣໍ ຕທາຣມ຺ມຓສ຺ສ ວຸຕ຺ຕຏ຺ຐານໍ ທິສ຺ສຕິ. ວິຊ຺ຊມາເນຈ ຕສ຺ມິໍ ອວຈເນ ກາຣຓໍນຕ຺ຖິ. ຠວງ຺ຄຎ຺ຈນາເມຕໍ ນທິໂສໂຕວິຍ ປຏິໂສຕຄາມິນາວໍ ສວິປ຺ຜາຣິກໍ ເອວຊວນໍ ອນຸພນ຺ຘຕີຕິ ຍຸຕ຺ຕໍ. ນ ປນ ຉຬງ຺ຄຸເປກ຺ຂາວໂຕ ຂີຓາສວສ຺ສ ສນ຺ຕວຸຕ຺ຕິກ຺ຣິຍຊວນໍ. ຕສ຺ມາ ກ຺ຣິຍຊວນານນ຺ຕຣໍ ຕທາຣມ຺ມຓວິຘານໍ ອຸປປຣິກ຺ຂິຕພ຺ພນ຺ຕິ ວຸຕ຺ຕໍ. ປຏ຺ຐາເນ ປນ ກຸສລຕ຺ຕິເກ ປຎ຺ຫາ ວາເຣ ອາຣມ຺ມຓປຈ຺ຈຍວິຠງ຺ເຄ ຕີສຸ ອພ຺ຍາກຕປທາວສານວາເຣສຸ ເສກ຺ຂປຸຖຸຊ຺ຊນານໍ ຕທາຣມ຺ມຓເມວ ປຘານໍ ໂຫຕິ. ນ ກຸສລາ ກຸສລຊວນໍ. ຕສ຺ມາ ທ຺ວີສຸປິ ວາເຣສຸ ເສກ຺ຂາວາ ປຸຖຸຊ຺ຊນາວາ ກຸສລໍ ອນິຈ຺ຈໂຕ ວິປສ຺ສນ຺ຕິ ກຸສລໍ ອສ຺ສາເທນ຺ຕີຕິອາທິກໍ ວຕ຺ວາ ປຸນຈ ກຸສເລ ນິຣຸທ຺ເຘ ອກຸສເລ ນິຣຸທ຺ເຘ ວິປາໂກ ຕທາຣມ຺ມຓຕາ ອຸປ຺ປຊ຺ຊຕີຕິ ວຸຕ຺ຕໍ. ອຣຫໂຕ ປນ ຊວນໍປິ ຕທາຣມ຺ມຓໍປິ ປຘານ ເມວ ໂຫຕິ. ຕສ຺ມາ ອຣຫາ ກຸສລໍ ອນິຈ຺ຈໂຕ ທຸກ຺ຂໂຕ ອນຕ຺ຕໂຕ ວິປສ຺ສຕິ ອິຈ຺ເຈວ ວຸຕ຺ຕໍ. ນປນ ວຸຕ຺ຕໍ ກ຺ຣິຍາພ຺ຍາກເຕ ນິຣຸທ຺ເຘ ວິປາໂກ ຕທາຣມ຺ມຓຕາ ອຸປ຺ປຊ຺ຊຕີຕິ. ຍທິ ເຈຕໍ ວຸຈ຺ເຈຍ຺ຍ ຕທາຣມ຺ມຓເມວ ປຘານໍ ກຕໍນາມ ສິຍາ. ອວຸຕ຺ເຕປິຈ ຕສ຺ມິໍ ວິປສ຺ສຕີຕິ ອິມິນາ ຕທາຣມ຺ມຓໍປິ ຄຫິຕເມວ ໂຫຕີຕິ. ຕສ຺ມາ ຍໍ ວຸຕ຺ຕໍ ປຏ຺ຐາເນ ກຸສລາ.ລ. ອຸປ຺ປຊ຺ຊຕີຕິ ກຸສລາກຸສລານນ຺ຕຣເມວ ຕທາຣມ຺ມຓໍ ວຸຕ຺ຕໍ. ນ ອພ຺ຍາກຕານນ຺ຕຣນ຺ຕິຈ. ວິຊ຺ຊມາເນຈ ຕສ຺ມິໍ ອວຈເນ ກາຣຓໍ ນຕ຺ຖີຕິ ຈ ວຸຕ຺ຕໍ. ຕໍ ນ ຍຸຊ຺ຊຕິເຍວ. ອນນ຺ຕຣປຈ຺ຈຍວິຠງ຺ເຄສຸ ປນ ກຸສລໍ ວຸຏ຺ຐານສ຺ສ ອກຸສລໍ ວຸຏ຺ຐານສ຺ສ ກ຺ຣິຍໍ ວຸຏ຺ຐານສ຺ສາຕິຈ ວິປາກຘມ຺ມຘມ຺ມາ ຂນ຺ຘາ ວຸຏ຺ຐານສ຺ສ ເນວວິປາກ ນາວິປາກຘມ຺ມຘມ຺ມາ ຂນ຺ຘາ ວຸຏ຺ຐານສ຺ສາຕິຈ ເອວມາທິນາ ກ຺ຣິຍຊວນານນ຺ຕຣໍ ຠວງ຺ເຄນ ສຫ ຕທາຣມ຺ມຓສ຺ສປິ ວຸຏ຺ຐານນາເມນ ວຸຕ຺ຕຏ຺ຐານໍ ທິສ຺ສຕິເຍວ. ຕສ຺ມາ ຍຎ຺ຈ ວຸຕ຺ຕໍ ນ ກຕ຺ຖຈິ ກ຺ຣິຍານນ຺ຕຣໍ ຕທາຣມ຺ມຓສ຺ສ ວຸຕ຺ຕຏ຺ຐານໍ ທິສ຺ສຕີຕິ. ຕໍປິ ນ ຍຸຊ຺ຊຕິເຍວ. ນຈ ຉຬງ຺ຄຸເປກ຺ຂາວ ໂຕ ຂີຓາສວສ຺ສ ສນ຺ຕວຸຕ຺ຕິປິ ກ຺ຣິຍຊວນໍ ສວິປ຺ຜາຣິກໍ ນ ໂຫຕິ. ກຸສລຊວນສ຺ສ ວິຍ ຕສ຺ສປິ ໂອຬາຣິກກາຍວຈີ ປໂຍຄສມຸຏ຺ຐາ ປນໂຕຕິ.

[໑໓໕] ວິຠາວນິຍໍ ປນ

ຏີກາວາທສ຺ສ ອຸຕ຺ຕຣໍ ວທນ຺ເຕນ ຍໍ ວຸຕ຺ຕໍ ‘‘ຍທິ ອພ຺ຍາກຕາ ນນ຺ຕຣໍປິ ຕທາຣມ຺ມຓໍ ວຸຈ຺ເຈຍ຺ຍ. ປຣິຕ຺ຕາຣມ຺ມເຓ ໂວຏ຺ຐພ຺ພນາ ນນ຺ຕຣໍປິ ຕສ຺ສ ປວຕ຺ຕິໍ ມຎ຺ເຎຍ຺ຍຸນ຺ຕິ ກ຺ຣິຍຊວນານນ຺ຕຣໍ ຕທາ ຣມ຺ມຓໍ ນ ວຸຕ຺ຕ’’ນ຺ຕິ. ຕໍ ນ ສຸນ຺ທຣໍ.

ນ ຫິ ປຏ຺ຐາເນ ອິມສ຺ມິໍ ວຸຕ຺ເຕ ອິທໍນາມ ມຎ຺ເຎຍ຺ຍຸນ຺ຕິ ອວຸຕ຺ຕໍນາມ ອຕ຺ຖິ. ນ ຈ ອຣຫາ ກຸສລໍ ອນິຈ຺ຈໂຕ ທຸກ຺ຂໂຕ ອນຕ຺ຕໂຕ ວິປສ຺ສຕີຕິອາທິນາ ວິປສ຺ສນາຈາຣວເສນ ວຸຕ຺ຕຏ຺ຐາເນ ປຎ຺ຈທ຺ວາຣິກ ປຣິຕ຺ຕາຣມ຺ມຓ ວາຣປສງ຺ໂຄ ອຕ຺ຖີຕິ. ໂທມນສ຺ສ.ລ. ອຸເປກ຺ຂາ ສຫຄຕາເນວ ຠວນ຺ຕິ. ນ ໂສມນສ຺ສສຫຄຕານິ. ກສ຺ມາ, ໂສມນສ຺ສ ໂທມນສ຺ສານໍ ອຎ຺ຎມຎ຺ຎວິຣຸທ຺ຘຕ຺ຕາ. ເຕເນວ ຫິ ປຏ຺ຐາເນ ເຕສໍ ອິຕຣີຕຣານນ຺ຕຣປຈ຺ຈຍຕາ ນວຸຕ຺ຕາຕິ. ເອຕ຺ຖຈ ກ຺ຣິຍຊວນ ໂທມນສ຺ສຊວນານ ເມວ ອນນ຺ຕຣໍ ຕທາຣມ຺ມຓ ນິຍມໍ ທສ຺ເສນ຺ເຕນ ເຖເຣນ ອິຕເຣສໍ ກຸສລາກຸສລຊວນານໍ ອນນ຺ຕຣໍ ປນ ຕາທິໂສ ນິຍໂມ ນຕ຺ຖີຕິ ທສ຺ສິໂຕ ໂຫຕິ. ຕສ຺ມາ ອຏ຺ຐນ຺ນໍ ກາມກຸສລານໍ ອຏ຺ຐນ຺ນໍ ໂລຠມູລານໍ ທ຺ວິນ຺ນໍ ໂມຫມູລານນ຺ຕິ ອຏ຺ຐາຣສນ຺ນໍ ຊວນານໍ ອນນ຺ຕຣໍ ອາຣມ຺ມຓານຸຣູປໍ ສພ຺ພານິ ຕທາຣມ຺ມຓານິ ຠວງ຺ຄານິ ຈ ປວຕ຺ຕນ຺ຕິ. ເຍຠຸຍ຺ເຍນ ປນ ອກຸສລຊວນານນ຺ຕຣໍ ຕທາຣມ຺ມຓໍ ອເຫຕຸກເມວ. ທ຺ວິເຫຕຸກຊວນານນ຺ຕຣໍ ທ຺ວິເຫຕຸກເມວ. ຕິເຫຕຸກຊວນານນ຺ຕຣໍ ຕິເຫຕຸກເມວາຕິ ອຍໍ ເຍຠຸຍ຺ຍນິຍໂມ. ຍສ຺ສ ປນ ທ຺ວິເຫຕຸການິວາ ຕິເຫຕຸການິວາ ກຸສລຊວນານິ ພຫຸລໍ ສມຸທາຈຣນ຺ຕິ. ຕສ຺ສ ກທາຈິ ອກຸສລຊວເນສຸ ຊວິເຕສຸ ອກຸສລານນ຺ຕຣໍປິ ທ຺ວິເຫຕຸການິວາ ຕິເຫຕຸການິວາຕທາຣມ຺ມຓານິ ປວຕ຺ຕນ຺ຕິ. ຍສ຺ສ ອກຸສລຊວນານິ ພຫຸລໍ ສມຸທາຈຣນ຺ຕິ. ຕສ຺ສ ກທາຈິ ທ຺ວິເຫຕຸເກສຸວາ ຕິເຫຕຸເກສຸວາ ກຸສລຊວເນສຸ ຊວິເຕສຸ ກຸສລານນ຺ຕຣໍປິ ອເຫຕຸກຕທາຣມ຺ມຓານິ ປວຕ຺ຕນ຺ຕິ. ວຸຕ຺ຕຎ຺ເຫຕໍ ປຏ຺ຐາເນ-ອເຫຕຸເກ ຂນ຺ເຘ ອນິຈ຺ຈໂຕ.ລ. ໂທມນສ຺ສໍ ອຸປ຺ປຊ຺ຊຕິ. ກຸສລາກຸສເລ ນິຣຸທ຺ເຘ ສເຫຕຸໂກ ວິປາໂກ ຕທາ ຣມ຺ມຓຕາ ອຸປ຺ປຊ຺ຊຕິ. ອເຫຕຸໂກ ວິປາໂກ ຕທາຣມ຺ມຓຕາ ອຸປ຺ປຊ຺ຊຕີຕິ. ເອການິຫິ ຕທາຣມ຺ມຓານິນາມ ປຏິສນ຺ຘິຊນເກນ ເອເກນ ກມ຺ເມນ ນິພ຺ພຕ຺ຕານິປິ ນານາວີຖີສຸ ນານາປ຺ປກາຣານິ ໂຫນ຺ຕິ. ປວຕ຺ຕິ ວິປາກຊນເກຫິ ປນ ນານາກມ຺ເມຫິ ນິພ຺ພຕ຺ເຖສຸ ວຕ຺ຕພ຺ພເມວ ນຕ຺ຖີຕິ. ຕສ຺ມາຕິ ຍສ຺ມາ ໂທມນສ຺ສານນ຺ຕຣໍ ໂສມນສ຺ສຸປ຺ປຕ຺ຕິ ນາມ ນຕ຺ຖິ, ຕສ຺ມາ. ໂສມນສ຺ສປຏິສນ຺ຘິກສ຺ສາຕິ ຈຕູສຸ ໂສມນສ຺ສມຫາ ວິປາເກສຸ ເອກເມເກນ ຄຫິຕ ປຏິສນ຺ຘິກສ຺ສ ສຕ຺ຕສ຺ສ. ຕທາ ຣມ຺ມຓສມ຺ຠໂວຕິ ຕທາຣມ຺ມຓຸປ຺ປຕ຺ຕິ ກາຣຓໍ. ຕທາຣມ຺ມຓຸປ຺ປຕ຺ຕິ ເຍວວາ. ຍໍກິຎ຺ຈີຕິ ອິຏ຺ຐານິຏ຺ຐຠູເຕສຸ ຣູປາຣມ຺ມຓາທີສຸ ຍໍກິຎ຺ຈິ. ປຣິຈິຕປຸພ຺ພນ຺ຕິ ອິມສ຺ມິໍ ຠເວເຍວ ຕງ຺ຂຓໂຕ ປຸຣິມຂເຓສຸ ຄຫຓ ພຫຸລຕາ ວເສນ ປຣິຈິຕໍ. ອຠິຓ຺ຫເສວິຕນ຺ຕິ ອຕ຺ໂຖ. ປຣິຕ຺ຕາຣມ຺ມຓນ຺ຕິ ປຣິຕ຺ຕຘມ຺ມຠູຕໍ ອາຣມ຺ມຓໍ. ອາຣພ຺ຠາຕິ ອາລມ຺ພິຕ຺ວາ. ອຸເປກ຺ຂາສຫຄຕ ສນ຺ຕີຣຓນ຺ຕິ ທ຺ວີສຸ ອຸເປກ຺ຂາສຫຄຕສນ຺ຕີ ຣເຓສຸ ອິຏ຺ເຐ ກຸສລວິປາກໍ ອນິຏ຺ເຐ ອກຸສລວິປາກໍ ອຸເປກ຺ຂາ ສຫຄຕ ສນ຺ຕີຣຓໍ. ເຍສໍ ປນ ປກຕິຍາ ອິຕຣານິ ຈຕ຺ຕາຣິ ອຸເປກ຺ຂາສຫຄຕ ວິປາການິ ພຫຸລໍ ປວຕ຺ຕນ຺ຕິ. ເຕສໍ ຕານິປິ ອາຄນ຺ຕຸກຠວງ຺ຄໍ ນໂຫນ຺ຕີຕິ ນ ວຕ຺ຕພ຺ພານິ. ອຏ຺ຐກຖາຍໍ ປນ ມຫາຘມ຺ມຣກ຺ຂິຕຕ຺ເຖຣວາເທ ເຍຠຸຍ຺ຍນິຍມໂສເຕ ປຕິຕຕ຺ຕາ ອກຸສລຊວນານຸຣູປໍ ອເຫຕຸກໍ ອຸເປກ຺ຂາ ສນ຺ຕີຣຓ ທ຺ວຍ ເມວ ວຸຕ຺ຕໍ. ເຕເນວ ຫິ ປຣໂຕ ເຖຣວາທານໍ ວິຈາຣິຕຏ຺ຐາເນ ອກຸສລຊວນານນ຺ຕຣໍ ອເຫຕຸກ ຕທາຣມ຺ມຓ ເມວ ທີເປນ຺ຕສ຺ສ ຕສ຺ສ ເຖຣວາທສ຺ສ ອປຣິປຸຓ຺ຓວາທຠາວໍ ທສ຺ເສຕ຺ວາ ຍທາ ກຸສລຊວນານໍ ອນ຺ຕຣນ຺ຕຣາ ອກຸສລໍ ຊວຕິ, ຕທາ ກຸສລາວສາເນ ອາຈິຓ຺ຓ ສທິສເມວ ອກຸສລາວສາເນ ສເຫຕຸກໍ ຕທາຣມ຺ມຓໍ ຍຸຕ຺ຕນ຺ຕິ ອຏ຺ຐກຖາຍໍ ວຸຕ຺ຕໍ. ຕທາຣມ຺ມເຓຈຍຸຕ຺ເຕ ເອຕໍປິ ຍຸຊ຺ຊຕິເຍວ. ຕສ຺ມາ ຉປິ ອຸເປກ຺ຂາສຫຄຕວິປາການິ ອາຄນ຺ຕຸກຠວງ຺ຄໍ ໂຫນ຺ຕິເຍວາຕິ ທຏ຺ຐພ຺ພໍ. ເອຕ຺ຖຈ ອຸເປກ຺ຂາປຏິສນ຺ຘິກສ຺ສ ຕາວ ອຕິມຫນ຺ຕາຕິ ວິຠູເຕສຸປິ ພຸທ຺ຘວຓ຺ຓາທີສຸ ອຠິອິຏ຺ຐາຣມ຺ມເຓສຸ ໂທມນສ຺ສໍ ອຸປ຺ປາເທນ຺ຕສ຺ສ ຕທາຣມ຺ມຓສມ຺ຠໂວ ນຕ຺ຖີຕິ ໂທມນສ຺ສ ຊວນານນ຺ຕຣໍ ຠວງ຺ຄປາໂຕວ ໂຫຕິ. ໂສມນສ຺ສປຏິສນ຺ຘິກສ຺ສ ປນ ສພ຺ເພສຸປິ ອິຏ຺ຐານິຏ຺ຐຠູເຕສຸ ມຫນ຺ເຕສຸ ອວິຠູເຕສຸຈ ຉຬາຣມ຺ມເຓສຸ ໂທມນສ຺ສ ອຸປ຺ປາເທນ຺ຕສ຺ສ ເນວ ຕທາຣມ຺ມຓສມ຺ຠໂວ ອຕ຺ຖິ. ນຈມູລຠວງ຺ຄ ສມ຺ຠໂວຕິ ກຕ຺ວາ ໂທມນສ຺ສານນ຺ຕຣໍ ຉສຸ ອຸເປກ຺ຂາສຫຄຕວິປາເກສຸ ຍຖາຣຫໍ ເອກໍ ອາຄນ຺ຕຸກ ຠວງ຺ຄຠາເວນ ປວຕ຺ຕຕິ. ຕຖາ ຕສ຺ເສວ ພຸທ຺ຘວຓ຺ຓາທີສຸ ອຕິອິຏ຺ຐຠູເຕສຸ ອຕິມຫນ຺ເຕສຸ ອຕິວິຠູເຕສຸຈ ຉຬາຣມ຺ມເຓສຸວາ ມຫຄ຺ຄຕປຎ຺ຎຕ຺ຕີສຸວາ ໂທມນສ຺ສໍ ອຸປ຺ປາເທນ຺ຕສ຺ສາຕິ. ເອຕ຺ຖ ຈ ຍສ຺ມາ ອຠິຘມ຺ເມ ຘາຕຸວິຠງ຺ເຄ ສພ຺ພຘມ຺ເມສຸວາ ປນ ປຖມ ສມນ຺ນາຫາໂຣຕິ ວຸຕ຺ຕໍ. ມຫາຫຕ຺ຖິປໂທປມ ສຸຕ຺ເຕຈ ອຊ຺ຌຕ຺ຕິ ກຎ຺ເຈວ ອາວຸໂສ ຈກ຺ຂຸ ອປຣິຠິນ຺ນໍ ໂຫຕິ. ພາຫິຣາຈ ຣູປາອາປາຕໍ ອາຄຈ຺ຉນ຺ຕິ. ໂນຈ ຕຊ຺ໂຊ ສມນ຺ນາຫາໂຣ ໂຫຕິ. ເນວ ຕາວ ຕຊ຺ຊສ຺ສ ວິຎ຺ຎາຓຠາຄສ຺ສ ປາຕຸຠາໂວ ໂຫຕິ. ຍໂຕຈ ໂຂ ອາວຸໂສ ອຊ຺ຌຕ຺ຕິກຎ຺ເຈວ ຈກ຺ຂຸ ອປຣິຠິນ຺ນໍ ໂຫຕິ. ພາຫິຣາຈ ຣູປາ ອາປາຕ ມາຄຈ຺ຉນ຺ຕິ. ຕຊ຺ໂຊຈ ສມນ຺ນາຫາໂຣ ໂຫຕິ. ເອວໍ ຕຊ຺ຊສ຺ສ ວິຎ຺ຎາຓຠາຄສ຺ສ ປາຕຸຠາໂວ ໂຫຕິ. ອຊ຺ຌຕ຺ຕິກຎ຺ເຈວ ອາວຸໂສ ໂສຕໍ.ລ. ຆານໍ.ລ. ຊິວ຺ຫາ.ລ. ກາໂຍ.ລ. ມໂນ ອປຣິຠິນ຺ໂນ ໂຫຕິ. ພາຫິຣາຈ ຘມ຺ມາ ອາປາຕໍ ອາຄຈ຺ຉນ຺ຕິ. ໂນຈ ຕຊ຺ໂຊ ສມນ຺ນາຫາໂຣ ໂຫຕິ. ເນວ ຕາວ ຕຊ຺ຊສ຺ສ ວິຎ຺ຎາຓຠາຄສ຺ສ ປາຕຸຠາໂວ ໂຫຕິ. ຍໂຕຈ ໂຂ ອາວຸໂສ ອຊ຺ຌຕ຺ຕິໂກເຈວ ມໂນ ອປຣິຠິນ຺ໂນ ໂຫຕິ. ພາຫິຣາຈ ຘມ຺ມາ ອາປາຕໍ ອາຄຈ຺ຉນ຺ຕິ. ຕຊ຺ໂຊຈ ສມນ຺ນາຫາໂຣ ໂຫຕິ. ເອວໍ ຕຊ຺ຊສ຺ສ ວິຎ຺ຎາຓຠາຄສ຺ສ ປາຕຸຠາໂວ ໂຫຕີຕິ ວຸຕ຺ຕໍ. ຕສ຺ມາ ວີຖິຈິຕ຺ຕານິນາມ ອາວຊ຺ຊເນນວິນານອຸປ຺ປຊ຺ຊນ຺ຕິ. ສເຈ ອາວຊ຺ຊເນນ ຘມ຺ມໂຕວາ ກາລໂຠວາ ຍໍຍໍ ນິຍເມຕ຺ວາ ອາວຊ຺ຊິຕໍ ໂຫຕິ. ຕໍ ຕເທວ ຕານິປິ ຄຓ຺ຫນ຺ຕິ. ຍທິ ອນິຍເມຕ຺ວາ ຍໍກິຎ຺ຈິ ອາວຊ຺ຊິຕໍ ໂຫຕິ. ຕານິປິ ອາວຊ຺ຊິ ຕປ຺ປກາຣເມວ ຄຓ຺ຫນ຺ຕິ. ນ ປນ ເອກາວຊ຺ຊນ ວີຖິຍໍ ສພ຺ພານິ ວີຖິຈິຕ຺ຕານິ ອາວຊ຺ຊເນນວາ ອຎ຺ຎມຎ຺ຎໍວາ ຘມ຺ມໂຕວາ ກາລໂຕວາ ຠິນ຺ນາ ລມ຺ພຓານິ ໂຫນ຺ຕີຕິ ເວທິຕພ຺ພນ຺ຕິ.

ເອຕ຺ຖ ສິຍາ. ຍທິ ເຈ ຕໍ ອາຄນ຺ຕຸກຠວງ຺ຄໍ ເອກວີຖິຍໍ ອາທິມ຺ຫິ ອາວຊ຺ຊເນນ ອາວຊ຺ຊິຕໍ ອາຣມ຺ມຓໍ ອຄເຫຕ຺ວາ ອຎ຺ຎໍ ຍໍ ກິຎ຺ຈິ ປຣິຈິຕປຸພ຺ພໍ ປຣິຕ຺ຕາຣມ຺ມຓໍ ອາຣພ຺ຠ ອຸປ຺ປຊ຺ຊຕິ. ເອວໍ ສຕິ ນິຣາວຊ຺ຊນໍນາມ ເອຕໍ ສິຍາ. ອາວຊ຺ຊນາທີຫິຈ ສທ຺ຘິໍ ຘມ຺ມໂຕ ກາລໂຕ ຈ ຠິນ຺ນາຣມ຺ມຓໍນາມ ສິຍາຕິ. ສຈ຺ຈໍ, ຍຖາ ປນ ມຄ຺ຄວີຖິຍໍ ໂຄຕ຺ຣຠຸໂວທານານິ ຜລສມາປຕ຺ຕິວີຖິຍໍ ຜລານິ ນິໂຣຘໂຕ ວຸຏ຺ຐຫນ຺ຕສ຺ສຈ ຜລຈິຕ຺ຕໍ ນິຣາວຊ຺ຊນເມວ ໂຫນ຺ຕິ ຠິນ຺ນາຣມ຺ມຓຎ຺ຈ. ເອວເມຕສ຺ສປິ ນຕ຺ຖິ ນິຣາວຊ຺ຊນຕາຍ ຠິນ຺ນາຣມ຺ມຓຕາຍຈ ໂທໂສຕິ. ຍຎ຺ຈ ເອກສ຺ມິໍຠເວ ຠວງ຺ຄສ຺ສ ປຏິສນ຺ຘິຍາ ສຫ ຘມ຺ມໂຕຈ ອາຣມ຺ມຓ ໂຕຈ ອຠິນ຺ນຕ຺ຕໍ ຕຕ຺ຖ ຕຕ຺ຖ ວຸຕ຺ຕໍ. ຕໍປິ ມູລຠວງ຺ຄໍ ສນ຺ຘາຍ ວຸຕ຺ຕໍ. ອິທຎ຺ຈ ອາຄນ຺ຕຸກຠວງ຺ຄນ຺ຕິ ນຕ຺ຖິ ໂທໂສຕິ. ຕມນນ຺ຕຣິຕ຺ວາຕິ ຕໍ ອາຄນ຺ຕຸກຠວງ຺ຄໍ ອຕ຺ຕໂນ ອນນ຺ຕຣປຈ຺ຈຍໍ ກຕ຺ວາ. ວທນ຺ຕິ ອາຈຣິຍາ. ປາຬິຍໍ ປນ ມຫາອຏ຺ຐກຖາຍໍຈ ເອຕໍ ວິຘານໍ ນຕ຺ຖີຕິ ອຘິປ຺ປາໂຍ. ກາມາວຈຣຊວນາວສາເນເຍວ ຕທາຣມ຺ມຓໍ ອິຈ຺ຉນ຺ຕິ. ນ ມຫຄ຺ຄຕານຸຕ຺ຕຣຊວນາວສາເນ. ກສ຺ມາ ອິຕິ ເຈ. ກາມາວຈຣ ຊວນານໍ ເອວ ສວິປ຺ຜນ຺ທນຕ຺ຕາ. ອິຕເຣສຎ຺ຈ ອວິປ຺ຜນ຺ທນຕ຺ຕາ.

[໑໓໖] ວິຠາວນິຍໍ ປນ

‘‘ກາມຕຓ຺ຫາ ນິທານ ກມ຺ມນິພ຺ພຕ຺ຕຕ຺ຕາ’’ຕິ ກາຣຓໍ ວຸຕ຺ຕໍ. ຕໍ ອກາຣຓໍ.

ອປິຈ ອຠິຎ຺ຎາວຊ຺ຊິຕານິ ມຫຄ຺ຄຕານຸຕ຺ຕຣຊວນານິ ອປຣິຕ຺ຕາຣມ຺ມຓານິ ໂຫນ຺ຕິ. ຕທາຣມ຺ມຓານິ ປນ ປຣິຕ຺ຕາຣມ຺ມຓາເນວາຕິ ນເຕສໍ ອວສາເນ ຕທາຣມ຺ມຓຸປ຺ປຕ຺ຕິ ປສງ຺ໂຄ ອຕ຺ຖິ. ອຠິຎ຺ຎາຊວນານິຈ ການິຈິ ປຣິຕ຺ຕາຣມ຺ມຓານິປິ ສນ຺ຕຕຣານິ ໂຫນ຺ຕີຕິ ເຕສໍປິ ອວສາເນ ຕທຸປ຺ປຕ຺ຕິ ນຕ຺ຖິເຍວາຕິ.

[໑໓໗] ເອເຕນ

ອຊນກຕ຺ຕາ ຊນກ ສມານຕ຺ຕາຠາວໂຕຕິອາທິປິ ປຏິກ຺ຂິຕ຺ຕໍ ໂຫຕິ.

ກາມາວຈຣສຕ຺ຕານໍເອວ ຕທາຣມ຺ມຓໍ ອິຈ຺ຉນ຺ຕິ. ນ ຣູປາຣູປສຕ຺ຕານໍ. ນ ຫິ ເຕສຸ ອຸປ຺ປນ຺ນານໍ ປຣິຕ຺ຕາຣມ຺ມຓານໍປິ ກາມາວຈຣຊວນານໍ ອວສາເນ ຕທາຣມ຺ມຓຸປ຺ປຕ຺ຕິ ອຕ຺ຖິ. ຕທາຣມ຺ມຓູປ ນິສ຺ສຍສ຺ສ ກາມ ຠວງ຺ຄສ຺ສ ອຠາວໂຕ ມຫຄ຺ຄຕ ຠວງ຺ຄສ຺ສ ຈ ສນ຺ຕ ຕຣສ຺ສ ຕທາຣມ຺ມຓ ກິຈ຺ຈາ ຠາວໂຕຕິ. ຈກ຺ຂຸວິຎ຺ຎາຓ ໂສຕ ວິຎ຺ຎາຓານິ ປນ ຣູປສຕ຺ຕານໍ ຈກ຺ຂຸໂສຕອິນ຺ທ຺ຣິຍ ປວຕ຺ຕິອານຸຠາວໂຕ ສມ຺ປຏິຈ຺ຉນສນ຺ຕີຣຓານິຈ ທ຺ວາຣວີຖິເຠເທ ຈິຕ຺ຕນິຍມສິທ຺ຘິໂຕ ຣູປສຕ຺ເຕສຸ ປວຕ຺ຕນ຺ຕິ ເຍວາຕິ. ກາມາວຈຣຘມ຺ເມສ຺ເວວ ອາຣມ຺ມຓຠູເຕສຸ ຕທາຣມ຺ມຓໍ ອິຈ຺ຉນ຺ຕິ, ນ ມຫຄ຺ຄຕານຸຕ຺ຕຣປຎ຺ຎຕ຺ຕິຘມ຺ເມສຸ. ເອກນ຺ຕປຣິຕ຺ຕາຣມ຺ມຓຕ຺ຕາ ຕທາຣມ຺ມຓານໍ. ເຕສໍ ປນ ເອກນ຺ຕປຣິຕ຺ຕາ ຣມ຺ມຓຠາເວ ກາຣຓໍ ເຫຏ຺ຐາ ວຸຕ຺ຕເມວາຕິ.

[໑໓໘] ວິຠາວນິຍໍ ປນ

‘‘ອປຣິຈິຕຕ຺ຕາ’’ຕິ ກາຣຓໍ ວຸຕ຺ຕໍ. ຕໍ ອກາຣຓໍ.

ຈິຕ຺ຕຎ຺ຫິ ນາມ ວິກປ຺ປພເລວາ ອປ຺ປນາປຕ຺ຕຠາວນາກມ຺ມວິເສເສ ວາ ສຕິ ນິພ຺ພາເນ ວິຍ ອປຣິຈິເຕປິ ອາຣມ຺ມເຓ ປວຕ຺ຕຕິເຍວາຕິ.

[໑໓໙] ຍຎ຺ຈ ວິຠາວນິຍໍ

‘‘ກາມຕຓ຺ຫາຍຕ຺ຕກມ຺ມຊນິຕຕ຺ຕາປີ’’ຕິ ກາຣຓໍ ວຸຕ຺ຕໍ. ຕໍປິ ເຫຏ຺ຐາ ປຏິກ຺ຂິຕ຺ຕເມວ. ເຕເນວ ຫິ ອຏ຺ຐກຖາຍໍ ກິໍວາ ເອຕາຍ ຍຸຕ຺ຕິຈິນ຺ຕາຍາຕິ ວຕ຺ວາ ສພ຺ພານິ ວິຠາວນິຍໍ ວຸຕ຺ຕ ກາຣຓານິ ປຏິກ຺ຂິຕ຺ຕານີຕິ.

ກາເມ ຊວນ ສຕ຺ຕາລມ຺ພຓານໍ ນິຍເມສຕີຕິ ກາມຠູມິປຣິຍາປນ຺ນານໍ ຊວນານໍ ສຕ຺ຕານໍ ອາຣມ຺ມຓານຎ຺ຈ ວເສນ ຕິວິເຘ ນິຍເມ ສຕິ. ວິຠູເຕ ຕິມຫນ຺ເຕຈ ຕທາຣມ຺ມຓມີຣິຕນ຺ຕິ ເອເຕນ ຕທາຣມ຺ມຓໍນາມ ປວຕ຺ຕມານໍ ວິຠູຕາຣມ຺ມເຓວາ ອຕິມຫນ຺ຕາຣມ຺ມເຓ ວາ ປວຕ຺ຕຕີຕິ ອຍເມວ ນິຍໂມ ທສ຺ສິໂຕ. ນ ປນ ຍຕ຺ຖ ຕທາ ຣມ຺ມຓໍ ປວຕ຺ຕຕິ. ເອຕເທວ ວິຠູຕຎ຺ຈ ອຕິມຫນ຺ຕຎ຺ຈ ນາມາຕິ ນິຍໂມ. ຕສ຺ມາ ອຸຬາຣກມ຺ມນິພ຺ພຕ຺ຕານໍ ສຸວິສທວຕ຺ຖຸການໍ ຣູປພ຺ຣຫ຺ມານໍ ອຸປ຺ປນ຺ນາວີຖິໂຍ ເຍຠຸຍ຺ເຍນ ວິຠູຕາຣມ຺ມຓາເອວ ອຕິມຫນ຺ຕາ ຣມ຺ມຓາເອວຈ ໂຫນ຺ຕີຕິ ເວທິຕພ຺ພາ. ເກຈິ ປນ ອິມມຕ຺ຖໍ ອສລ຺ລກ຺ເຂຕ຺ວາ ຣູປາຣູປຠູມີສຸ ວິຠູຕາຣມ຺ມຓວີຖິໂຍ ອຕິມຫນ຺ຕາຣມ຺ມຓວີຖິໂຍຈ ນລພ຺ຠນ຺ຕີຕິ ວທນ຺ຕິ. [ຕທາຣມ຺ມຓນິຍໂມ].

໑໔໐. ຊວເນສຸຈາຕິ ຈສທ຺ໂທ ປນ ສທ຺ທຕ຺ໂຖ. ຉກ຺ຂຕ຺ຕຸ ເມວວາ ຊວນ຺ຕິ. ປກຕິກາເລປິ ອາຣມ຺ມຓສ຺ສ ທຸພ຺ພລຠາເວ ສຕີຕິ ອຘິປ຺ປາໂຍ. ອຏ຺ຐກຖາຍໍປິ ຫິ ປກຕິກາເລ ອາຣມ຺ມຓທຸພ຺ພ ລຏ຺ຐາເນເອວ ກາມາວຈຣຊວນານໍ ຉກ຺ຂຕ຺ຕຸໍ ປວຕ຺ຕິ ວຸຕ຺ຕາຕິ. ເກຈິ ປນ ຉກ຺ຂຕ຺ຕຸນ຺ຕິ ອິທໍ ມຸຈ຺ຉາກາລວເສນ ວຸຕ຺ຕນ຺ຕິ ມຎ຺ຎນ຺ຕິ. ມນ຺ທວຕ຺ຕິຍນ຺ຕິ ມຣຓາສນ຺ນກາເລ ພຫຸຈິຕ຺ຕກ຺ຂຓາຕີຕກສ຺ສ ວຕ຺ຖຸສ຺ສ ທຸພ຺ພລຕ຺ຕາ ອິຕຣກາເລສຸຈ ມຸທຸຕຣຠາເວນ ເກນຈິ ອຸປທ຺ທຸຕ ຠາເວນ ອຊ຺ໂຌຕ຺ຖຏຠາເວນຈ ວຕ຺ຖຸສ຺ສ ທຸພ຺ພລຕ຺ຕາ ຕນ຺ນິສ຺ສິຕານໍ ຊວນານໍ ມນ຺ທີຠູຕເວຄຕາ ວເສນ ປວຕ຺ຕິກາເລ. ມຣຓກາລາທີສູຕິ ມຣຓາສນ຺ນກາເລ ມຸຈ຺ຉາກາເລ ວິສຎ຺ຎິຠູຕ ກາເລ ອຕິຕຣຸຓກາເລຈ, ຕຕ຺ຖ ມຸຈ຺ຉາກາໂລນາມ ອສຍ຺ຫ ຣູເປຫິ ທຸກ຺ຂຘມ຺ເມຫິ ອຕິຠູຕານໍ ອຘິມຕ຺ຕໂຕ ກຣຊກາຍສ຺ສ ວິຫຎ຺ຎປ຺ປຕ຺ຕິກາໂລ. ວິສຎ຺ຎິ ຠູຕກາໂລນາມ ປີຕິເວເຄນວາ ນິທ຺ທາຠິຠູຕຕາຍວາ ຍກ຺ຂຄຫເຓນວາ ສຸຣາມທາທິ ວເສນວາ ປກຕິສຎ຺ຎາຍ ວິຄຕກາໂລ. ອຕິຕຣຸຓກາໂລນາມ ຄພ຺ຠຄຕສ຺ສວາ ສມ຺ປຕິຊາຕສ຺ສວາ ທາຣກສ຺ສ ອຊ຺ຌຕ຺ຕ ວຕ຺ຖູນໍ ອຕິມຸທຸກາໂລ. ຕາທິເສສຸ ຫິ ກາເລສຸ ອນ຺ຕຣນ຺ຕຣາ ຉທ຺ວາຣິກວີຖິໂຍ ປວຕ຺ຕມານາປິ ເຍຠຸຍ຺ເຍນ ປຣິປຸຓ຺ຓຊວນວາຣາ ນ ປວຕ຺ຕນ຺ຕິ. ທ຺ວຕ຺ຕິໂວຏ຺ຐພ຺ພນິກາວາ ຈຕຸປຎ຺ຈຊວນິກາເອວວາ ປວຕ຺ຕນ຺ຕີຕິ. ເອຕ຺ຖຈ ທ຺ວຕ຺ຕິໂວຏ຺ຐພ຺ພນິກວາຣາ ອຏ຺ຐກຖາຍໍ ວຸຕ຺ຕາ. ຈຕຸປຎ຺ຈ ຊວນິກວາຣາ ມູລຏີກາຍໍ ວຸຕ຺ຕາ. ປຎ຺ຈວາຣເມວາຕິ ອິທໍ ປນ ມຣຓາ ສນ຺ນກາລວເສນ ວຸຕ຺ຕໍ. ນມຸຈ຺ຉາກາລາທິວເສນ. ຕຎ຺ຈ ໂຂປາກຕິກສຕ຺ຕານໍ ວເສເນວ. ເຍ ປນ ຌານສມນນ຺ຕຣໍວາ ປຈ຺ຈເວກ຺ຂຓ ສມນນ຺ຕຣໍວາ ອຠິຎ຺ຎາສມນນ຺ຕຣໍວາ ຈວນ຺ຕິວາ ປຣິນິພ຺ພາຍນ຺ຕິວາ. ເຕສໍ ຌານາທີນິເຍວ ປຎ຺ຈວາຣໂຕ ອຘິການິວາ ອູນານິວາ ມຣຓາ ສນ຺ນຊວນານິນາມ ໂຫນ຺ຕີຕິ ທຏ຺ຐພ຺ພໍ. ອຍຎ຺ຈ ອຕ຺ໂຖ ອຸປຣິ ມຣຓຸປ຺ປຕ຺ຕິຍໍ ອາວິຠວິສ຺ສຕີຕິ. ຠຄວໂຕ ປນ ຍມກປາຏິຫາຣິຍ ກາລາທີສູຕິ ເອຕ຺ຖ ອຎ຺ເຎສໍປິ ມຫາໂມຄ຺ຄລານຕ຺ເຖຣາທີນໍ ເອວຣູໂປ ລຫຸປ຺ປວຕ຺ຕິກາໂລ ອາທິສທ຺ເທນ ສງ຺ຄຫິໂຕຕິ ທຏ຺ຐພ຺ໂພ. ວຸຕ຺ຕຎ຺ຫິ ວິສຸທ຺ຘິມຄ຺ເຄ ອຍໍ ປນ ມຕ຺ຖກປຕ຺ຕາ ວສີ ຠຄວໂຕ ຍມກປາຏິຫາຣິເຍ ລພ຺ຠຕິ. ອຎ຺ເຎສໍວາ ເອວຣູເປ ກາເລຕິ. ສກເລນ ປນ ວາກ຺ເຍນ ຖເປຕ຺ວາ ຍມກປາຏິຫາຣິຍສທິສໍ ລຫຸກ ປວຕ຺ຕິກາລໍ ອຎ຺ຎສ຺ມິໍ ກາເລ ຠຄວໂຕປິ ຉວາ ສຕ຺ຕວາ ປຈ຺ຈເວກ຺ຂຓຈິຕ຺ຕານິ ປວຕ຺ຕນ຺ຕິ. ອຎ຺ເຎສໍ ປນ ວຕ຺ຕພ຺ພເມວ ນຕ຺ຖີຕິ ທສ຺ເສຕິ. ຈຕ຺ຕາຣິ ປຎ຺ຈວາ ປຈ຺ຈເວກ຺ຂຓຈິຕ຺ຕານິ ຠວນ຺ຕີຕິ ເອຕ຺ຖປິ ຠຄວໂຕປິ ລຫຸກປ຺ປວຕ຺ຕິຍໍ ປຎ຺ຈ ປຈ຺ຈເວກ຺ຂຓຈິຕ຺ຕານິ ຠວນ຺ຕິ. ລຫຸກຕຣປວຕ຺ຕິຍໍ ຈຕ຺ຕາຣີຕິ ອຕ຺ໂຖປິ ຍຸຊ຺ຊຕິເຍວ.

ວິຠາວນິຍໍ ປນ

ຠຄວໂຕ ຈຕ຺ຕາຣິ ອຎ຺ເຎສໍ ປຎ຺ຈປີຕິ ຍຸຕ຺ຕໍ ວິຍ ທິສ຺ສຕີຕິ ວຸຕ຺ຕໍ.

ຕຕ຺ຖ ຍມກປາຏິຫາຣິຍໍ ກໂຣນ຺ໂຕ ຠຄວາ ອຄ຺ຄິກ຺ຂນ຺ຘອຸທກ ຘາຣາທີນໍ ທ຺ວິນ຺ນໍ ທ຺ວິນ຺ນໍ ປາຏິຫາຣິຍານໍ ປວຕ຺ຕນຕ຺ຖໍ ປຖມໍ ເຕໂຊກສິເຓ ປາທກຊ຺ຌານໍ ສມາປຊ຺ຊິ. ຕໂຕ ທ຺ເວ ຌານງ຺ຄານິ ປຈ຺ຈເວກ຺ຂິ. ຕໂຕ ອຸປຣິມກາຍໂຕ ອຄ຺ຄິກ຺ຂນ຺ໂຘ ປວຕ຺ຕຕູຕິ ອຘິຏ຺ຐາສິ. ຕໂຕ ຕສ຺ມິໍເຍວ ກສິເຓ ອຠິຎ຺ຎໍ ສມາປຊ຺ຊິ. ອຠິຎ຺ຎາວເສນ ອຸປຣິມກາຍໂຕ ອຄ຺ຄິກ຺ຂນ຺ໂຘ ປວຕ຺ຕຕິ. ຕໂຕ ອາໂປກສິເຓ ປາທກຊ຺ຌານໍ ສມາປຊ຺ຊິ. ຕໂຕ ທ຺ເວ ຌານງ຺ຄານິ ປຈ຺ຈເວກ຺ຂິ. ຕໂຕ ເຫຏ຺ຐິມກາຍໂຕ ອຸທກຘາຣາ ປວຕ຺ຕນ຺ຕູຕິ ອຘິຏ຺ຐາສິ. ຕໂຕ ຕສ຺ມິໍເຍວ ກສິເຓ ອຠິຎ຺ຎໍ ສມາປຊ຺ຊິ. ອຠິຎ຺ຎາວເສນ ເຫຏ຺ຐິມ ກາຍໂຕ ອຸທກຘາຣາ ປວຕ຺ຕນ຺ຕິ. ເສສຍມເກສຸປິ ເອເສວ ນໂຍ. ເອຕ຺ຖຈ ລຫຸກປ຺ປວຕ຺ຕິຍາ ອິຈ຺ຉິຕຕ຺ຕາ ທ຺ເວ ທ຺ເວ ປຈ຺ຈເວກ຺ຂຓວາຣາ ຈຕຸປຎ຺ຈຊວນິກາເອວ ຠວນ຺ຕິ. ທ຺ວິນ຺ນຎ຺ຈ ຊວນວາຣານໍ ອນ຺ຕຣາ ທ຺ເວ ເອວ ຠວງ຺ຄານິ ຠວນ຺ຕິ. ຕານິຈ ທ຺ເວ ປາຏິຫາຣິຍານິ ປສ຺ສນ຺ຕານໍ ເອກປ຺ປຫາເຣເນວ ປວຕ຺ຕານິ ວິຍ ປຎ຺ຎາຍນ຺ຕີຕິ. ເອຕຣຫິ ປນ ເກຈິ ອາທິກມ຺ມິກຊ຺ຌານປຈ຺ຈເວກ຺ຂເຓສຸປິ ຈຕ຺ຕາຣິ ປຎ຺ຈວາຊວນານິ ວທນ຺ຕິ. ອາທິກມ຺ມິກສ຺ສາຕິ ໂຍຄກມ຺ມສິທ຺ຘິຍາ ອາທິມ຺ຫິ ນິຍຸຕ຺ຕສ຺ສ. ປຖມໍ ອຸປ຺ປນ຺ນາ ອປ຺ປນາ ປຖມກປ຺ປນາ. ຕສ຺ສໍ ປຖມກປ຺ປນາຍໍ. ອາທິກມ຺ມິກອປ຺ປນາວີຖິຍນ຺ຕິ ອຕ຺ໂຖ. ຕທາ ຫິ ສພ຺ພານິປິ ມຫຄ຺ຄຕຊວນານິ ປຸນ ອາເສວນາຠາວໂຕ ປຣິທຸພ຺ພລານິ ໂຫນ຺ຕີຕິ ເອກວາຣເມວ ຊວນ຺ຕີຕິ. ອຠິຎ຺ຎາຊວນານິ ປນ ອິທ຺ຘິວິກຸພ຺ພນາທິ. ກິຈ຺ຈສິທ຺ຘິຍາເອວ ປຍຸຕ຺ຕານີຕິ ກິຈ຺ຈສິທ຺ຘິໂຕ ປຣໍ ກຕ຺ຕພ຺ພາຠາວໂຕ ອາທິກມ຺ມິກກາເລປິ ວສີຠູຕກາເລປິ ເອກວາຣເມວ ຊວນ຺ຕີຕິ ວຸຕ຺ຕໍ ອຠິຎ຺ຎາຊວນານິຈ ສພ຺ພທາປີຕິ. ຍຖາຈ ອຠິຎ຺ຎາຊວນາທິ ເອວໍ ມຄ຺ຄຊວນານິປິ ຕໍ ຕໍ ກິເລສປ຺ປຫານກິຈ຺ຈສິທ຺ຘິໂຕ ປຣໍ ກຕ຺ຕພ຺ພາ ຠາວໂຕ ເອກວາຣເມວ ຊວນ຺ຕີຕິ ວຸຕ຺ຕໍ ຈຕ຺ຕາໂຣ ປນ.ລ. ເອກ ຈິຕ຺ຕກ຺ຂຓິກາວາຕິ. ອຖວາ, ມຄ຺ຄເຈຕນາຍ ອນນ຺ຕຣິກຜລຕ຺ຕາ ສກິໍ ອຸປ຺ປນ຺ເນເຍວ ມຄ຺ເຄ ຜລສ຺ສວາໂຣ ອາວໂຕຕິ ນຕ຺ຖິ ມຄ຺ຄຈິຕ຺ຕສ຺ສ ປຸນຸປ຺ປຕ຺ຕິຍາ ໂອກາໂສຕິ ວຸຕ຺ຕໍ ຈຕ຺ຕາໂຣ ປນ.ລ. ເອກຈິຕ຺ຕກ຺ຂຓິກາວາຕິ. ຊວນຸປ຺ປຕ຺ຕິຍາ ປກຕິຍາ ສຕ຺ຕກ຺ຂຸປຣມຕ຺ຕາ ມນ຺ທສ຺ສ ປຎ຺ຈມໍ ອຸປ຺ປນ຺ນມຄ຺ຄໂຕ ປຣໍ ທ຺ເວ ຜລຈິຕ຺ຕານິ ອຸປ຺ປຊ຺ຊນ຺ຕິ. ຕິກ຺ຂສ຺ສ ຈຕຸຕ຺ຖໍ ອຸປ຺ປນ຺ນມຄ຺ຄໂຕ ປຣໍ ຕີຓີຕິ ວຸຕ຺ຕໍ ຕໂຕ ປຣໍ.ລ. ອຸປ຺ປຊ຺ຊນ຺ຕີຕິ. ນິໂຣຘສມາປຕ຺ຕິກາເລ ປນ ປຸພ຺ພຠາເຄເຍວ ຕາທິ ສສ຺ສ ປໂຍຄາຠິສງ຺ຂາຣສ຺ສ ກຕຕ຺ຕາ ທ຺ວິນ຺ນໍ ວາຣານໍ ອຸປຣິ ຈິຕ຺ຕປ຺ປວຕ຺ຕິ ນຕ຺ຖີຕິ ວຸຕ຺ຕໍ ນິໂຣຘ.ລ. ຊວຕີຕິ. ເອຕ຺ຖຈ ທ຺ວິກ຺ຂຕ຺ຕຸນ຺ຕິ ອິທໍ ອຸກ຺ກຏ຺ຐ ນິທ຺ເທສວເສນ ວຸຕ຺ຕໍ. ເອກໍວາ ທ຺ເວວາ ຈິຕ຺ຕວາເຣ ອຕິກ຺ກມິຕ຺ວາ ອຈິຕ຺ຕໂກ ໂຫຕີຕິ ຫິ ວຸຕ຺ຕໍ. ຈຕຸຕ຺ຖາຣຸປ຺ປຊວນນ຺ຕິ ອນາຄາມິໂນ ກຸສລຠູຕໍ ອຣຫໂຕ ກ຺ຣິຍຠູຕໍ ເນວສຎ຺ຎານາສຎ຺ຎາ ຍຕນ ຊວນໍ. ວຸຏ຺ຐານກາເລຈ ນິໂຣຘສ຺ສ ນິສນ຺ທມຕ຺ຕຕ຺ຕາ ເອກວາຣເມວ ວຊນໍ ປວຕ຺ຕຕີຕິ ວຸຕ຺ຕໍ ວຸຏ຺ຐານກາເລຈາຕິອາທິ. ຕຕ຺ຖ ອນາຄາມິ ຜລໍວາ ອຣຫຕ຺ຕຜລໍວາຕິ ອນາຄາມິຜເລວາ ອຣຫຕ຺ຕຜເລວາ. ຠາເວນ ຠາວລກ຺ຂເຓ ເຫຕໍ ປຈ຺ຈຕ຺ຕວຈນໍ. ເຕນາຫ ນິຣຸທ຺ເຘຕິ. ສພ຺ພຕ຺ຖາປິ ສມາປຕ຺ຕິວີຖິຍນ຺ຕິ ຌານສມາປຕ຺ຕິ ຜລສມາປຕ຺ຕິວເສນ ສກລາຍປິ ສມາປຕ຺ຕິວີຖິຍໍ. ຠວງ຺ຄໂສໂຕວິຍ ວີຖິນິຍ ໂມ ນຕ຺ຖີຕິ ອິທໍ ຈິຓ຺ຓວສີຠູຕກາລໍ ສນ຺ຘາຍ ວຸຕ຺ຕໍ. ອກຕາ ຘິກາຣສ຺ສ ປນ ຌານສມາປຕ຺ຕິຍໍ ອາທິໂຕ ປຏ຺ຐາຍ ທ຺ເວ ຕີຓິ ຈຕ຺ຕາຣີຕິອາທິນາ ຌານຊວນານິ ອນຸກ຺ກເມນ ວທ຺ຘມານານິ ປວຕ຺ຕນ຺ຕິ. ກຕາ ຘິກາຣານໍ ປນ ມຫາປຸຣິສຊາຕິການໍ ປຏິລທ຺ຘກາລໂຕ ປຏ຺ຐາຍ ຈິຓ຺ຓວສີຠາວາເນວ ໂຫນ຺ຕິ. ຕຖາ ຜລຊວນານິຈ ສພ຺ເພສໍປິ ຜລຏ຺ຐານນ຺ຕິ ທຏ຺ຐພ຺ພໍ. ພຫູນິປີຕິ ປິສທ຺ໂທ ສມ຺ປິຓ຺ຑນຕ຺ໂຖ. ເຕນ ອາທິກມ຺ມິກກາລາທີສຸ ເອກວາຣາທິວເສນປິ ອວເສສານໍ ປວຕ຺ຕິໍ ສມ຺ປິຓ຺ເຑຕີຕິ. [ຊານນິຍໂມ].

໑໔໑. ເອວໍ ປຸພ຺ພາປຣນິຍາມວເສນ ວີຖິຈິຕ຺ຕານໍ ປວຕ຺ຕິໍ ທສ຺ເສຕ຺ວາ ອິທານິ ປຸຄ຺ຄລເຠທວເສນ ຠູມິເຠທວເສນຈ ເຕສໍ ປວຕ຺ຕິໍ ທສ຺ເສນ຺ໂຕ ທຸເຫຕຸການນ຺ຕິອາທິມາຫ. ປຏິສນ຺ຘິວິຎ຺ຎາຓສຫຄຕາ ທ຺ເວ ເຫຕຸໂຍ ເອເຕສນ຺ຕິ ທຸເຫຕຸກາ. ຈຕູຫິ ຎາຓວິປ຺ປ ຍຸຕ຺ຕມຫາວິປາເກຫິ ຄຫິຕປຏິສນ຺ຘິກາ. ທ຺ວີຫິ ປນ ອເຫຕຸກ ວິປາເກຫິ ຄຫິຕ ປຏິສນ຺ຘິກາ ອເຫຕຸກາ ນຕ຺ຖິ ປຏິສນ຺ຘິເຫຕຸ ເອເຕສນ຺ຕິ ກຕ຺ວາ. ເຕສໍ ທ຺ວິນ຺ນໍປິ ວິປາກາວຣຓສພ຺ຠາວໂຕ ມຫຄ຺ຄ ຕຊ຺ຌານານິປິ ຕາວ ນຸປ຺ປຊ຺ຊນ຺ຕິ. ກຸໂຕ ໂລກຸຕ຺ຕຣານິ. ກ຺ຣິຍຊວນານິ ປນ ຂີຓາສວານເມວ ອາເວນິກ ຠູຕານີຕິ ວຸຕ຺ຕໍ ກ຺ຣິຍຊວນານິ ເຈວອປ຺ປນາຊວນານິຈ ນ ລພ຺ຠນ຺ຕີຕິ. ຕຕ຺ຖ ວິປາກາ ວຣຓໍ ນາມ ອເຫຕຸກ ປຏິສນ຺ຘິກຕາ ທ຺ວິເຫຕຸກ ປຏິສນ຺ຘິກຕາຈ. ຕຖາ ຎາຓສມ຺ປຍຸຕ຺ຕວິປາການິຈ ສຸຄຕິຍນ຺ຕິ ສຸຄຕິ ຠເວ ປຣິຍາປນ຺ນານໍ ເຕສໍ ທ຺ວິນ຺ນໍ ຕຖາ ຎາຓມ຺ປຍຸຕ຺ຕມຫາວິປາການິຈ ນ ລພ຺ຠນ຺ຕີຕິ ອຕ຺ໂຖ. ເອຕ຺ຖຈ ສຸຄຕິຍນ຺ຕິ ເອເຕນ ທຸຄ຺ຄຕິປຣິຍາປນ຺ເນ ອເຫຕຸກ ປຸຄ຺ຄເລ ນິວຕ຺ເຕຕິ. ນ ຫິ ເຕສໍ ອິມສ຺ມິໍ ວາກ຺ເຍ ອິຕເຣສໍ ອນຸຎ຺ຎາຕານິ ຎາຓວິປ຺ປຍຸຕ຺ຕວິປາການິປິ ລພ຺ຠນ຺ຕີຕິ. ເຕນາຫ ທຸຄ຺ຄຕິ ຍໍ ປນາຕິອາທິ. ຕຕ຺ຖ ທຸຄ຺ຄຕິຍໍ ປຣິຍາປນ຺ນານໍ ອເຫຕຸການໍ ຎາຓສມ຺ປຍຸຕ຺ຕວິປາການິຈ ຎາຓວິປ຺ປຍຸຕ຺ຕານິ ມຫາວິປາການິຈ ນ ລພ຺ຠນ຺ຕີຕິ ປຣິປຸຓ຺ຓ ໂຍຊນາ ທຏ຺ຐພ຺ພາ. ເອຕ຺ຖ ສິຍາ. ກສ຺ມາ ປເນຕ຺ຖ ສຸຄຕິປຣິຍາປນ຺ນານໍ ອເຫຕຸການໍ ຈຕ຺ຕາຣິ ຎາຓສມ຺ປຍຸຕ຺ຕວິປາການິ ທຸຄ຺ຄຕິປຣິຍາປນ຺ນານຎ຺ຈ ອຏ຺ຐປິ ສເຫຕຸກ ມຫາວິປາການິ ນ ລພ຺ຠນ຺ຕີຕິ ວຸຕ຺ຕໍ. ນນຸ ປຏ຺ຐາເນ ສເຫຕຸກໍ ຠວງ຺ຄໍ ອເຫຕຸກສ຺ສ ຠວງ຺ຄສ຺ສ ອນນ຺ຕຣປຈ຺ຈເຍນ ປຈ຺ຈໂຍຕິ ວຸຕ຺ຕໍ. ເອຕ຺ຖ ຫິ ເອກສ຺ມິໍ ຠເວ ເອກສ຺ສ ສຕ຺ຕສ຺ສ ກທາຈິ ສເຫຕຸກໍ ຠວງ຺ຄໍ ກທາຈິ ອເຫຕຸກໍ ຠວງ຺ຄນ຺ຕິ ເອວໍ ມູລຠວງ຺ເຄ ປວຕ຺ຕິເຠໂທ ນຕ຺ຖີຕິ ກຕ຺ວາ ສເຫຕຸກໍ ຠວງ຺ຄນ຺ຕິ ອິທໍ ຕທາຣມ຺ມຓສງ຺ຂາຕໍ ອາຄນ຺ຕຸກຠວງ຺ຄໍ ສນ຺ຘາຍ ວຸຕ຺ຕນ຺ຕິ ວິຎ຺ຎາຍຕິ. ສເຫຕຸກນ຺ຕິຈ ສາມຎ຺ຎວຈນຕ຺ຕາ ທ຺ວິເຫຕຸກໍ ຕິເຫຕຸກຎ຺ຈ ຕທາຣມ຺ມຓໍ ວິຎ຺ຎາຕພ຺ພໍ ໂຫຕິ. ອເຫຕຸກສ຺ສ ຠວງ຺ຄສ຺ສາຕິ ອິຘ ປນ ຕສ຺ສ ຕທາຣມ຺ມຓສ຺ສ ອນນ຺ຕຣໍ ອຸປ຺ປນ຺ນໍ ມູລຠວງ຺ຄເມວ ອຘິປ຺ເປຕໍ. ອິຘປິ ສາມຎ຺ຎວຈນຕ຺ຕາ ທ຺ວີສຸ ອ- ອເຫຕຸກຠວງ຺ເຄສຸ ຍໍກິຎ຺ຈິ ຄເຫຕພ຺ພເມວາຕິ. ຕສ຺ມາ ທ຺ວິນ຺ນໍ ອເຫຕຸການໍປິ ອຏ຺ຐສເຫຕຸກ ຕທາຣມ຺ມຓານິປິ ລພ຺ຠມານານິເອວ ສິຍຸໍ. ທຸເຫຕຸການໍ ປນ ວຕ຺ຕພ຺ພເມວ ນຕ຺ຖີຕິ. ວຸຈ຺ຈເຕ, ອເຫຕຸ ເກສຸ ຕາວ ທຸຄ຺ຄຕິປຣິຍາປນ຺ນານໍ ສເຫຕຸກຕທາຣມ຺ມຓສມ຺ຠໂວ ສພ຺ພອຏ຺ຐກຖາສຸ ປຏິກ຺ຂິຕ຺ໂຕ. ຕສ຺ມາ ອເຫຕຸກສ຺ສ ຠວງ຺ຄສ຺ສາຕິ ອິທໍ ກຸສລວິປາກຠູຕໍ ອເຫຕຸກຠວງ຺ຄໍ ສນ຺ຘາຍ ວຸຕ຺ຕນ຺ຕິ ຍຸຕ຺ຕໍ. ອຍຎ຺ຫິ ປຏ຺ຐາເນ ຘມ຺ມຕາ. ຍທິທໍ ຍຖາລາຠຄຫຓນ຺ຕິ. ອິຕຣຖາ ສພ຺ພອຏ຺ຐກຖາວິໂຣໂຘ ສິຍາຕິ. ຍຖາຈ ກຸສລານໍ ໂຍຄສາຘນີຍຕ຺ຕາ ປວຕ຺ຕິຍໍປິ ໂຍຄກມ຺ມວເສນ ຎາຓໂຍໂຄ ໂຫຕິ. ນ ຕຖາ ວິປາການໍ. ເຕສໍ ປນ ອໂຍຄສາຘນີ ຍຕ຺ຕາ ປວຕ຺ຕິຍໍ ຠວງ຺ຄຎາຓສງ຺ຂາເຕນ ອຸປນິສ຺ສຍຎ຺ຎາເຓນ ວິນາ ຎາຓໂຍໂຄ ນ ສມ຺ຠວຕິ. ຕສ຺ມາ ສເຫຕຸກໍ ຠວງ຺ຄນ຺ຕິ ອິຘປິ ຎາຓວິປ຺ປຍຸຕ຺ຕຠູຕໍ ສເຫຕຸກຕທາຣມ຺ມຓເມວ ຄເຫຕຸໍ ຍຸຕ຺ຕນ຺ຕິ ກຕ຺ວາ ທ຺ວິເຫຕຸການໍ ອເຫຕຸການຎ຺ຈ ຎາຓສມ຺ປຍຸຕ຺ຕຕທາຣມ຺ມຓ ປຏິກ຺ເຂໂປ ເຖເຣນ ກໂຕຕິ. ອາຈຣິຍພຸທ຺ຘທຕ຺ຕຕ຺ເຖເຣນ ປນ ເຍນ ວິປາກຈິຕ຺ເຕນ ປຏິສນ຺ຘິໍ ຄຓ຺ຫນ຺ຕິ. ເຕນ ສທິສໍ ວາ ຕໂຕ ຫີນໍ ວາ ຕທາຣມ຺ມຓໍ ເຕສໍ ສມ຺ຠວຕິ. ນ ປຓີຕນ຺ຕິ ກຕ຺ວາ ທ຺ວິນ຺ນໍປິ ອເຫຕຸການໍ ອຏ຺ຐມຫາວິປາການິ ປຏິກ຺ຂິປິຕ຺ວາ ສຕ຺ຕຕິໍສຈິຕ຺ຕປຏິ ລາໂຠ ວຸຕ຺ໂຕ. ໂສ ປນ ຍຖາ ວຸຕ຺ຕປຏ຺ຐານປາຬິຍາ ວິຣຸຊ຺ຌຕິ. ອປເຣ ປນ ຍຖາ ອເຫຕຸການໍ ສຸຄຕິປຣິຍາປນ຺ນານໍ ທ຺ວິເຫຕຸກ ຕທາຣມ຺ມຓໍ ໂຫຕິ. ເອວໍ ທ຺ວິເຫຕຸການໍປິ ຕິເຫຕຸກຕທາຣມ຺ມຓໍ ສມ຺ຠວຕີຕິ ວທນ຺ຕິ. ຕໍ ຍຸຕ຺ຕໍວິຍ ທິສ຺ສຕິ. ອຏ຺ຐກຖາຍຎ຺ຫິ ກຕ຺ຖຈິ ເຕສໍ ທ຺ວິນ຺ນໍປິ ອວິເສເສນ ອຏ຺ຐມຫາວິປາກປວຕ຺ຕິ ວຸຕ຺ຕາຕິ. ປຏິສນ຺ຘິວິຎ຺ຎາຓ ສຫຄຕາ ຕໂຍ ເຫຕູ ເອເຕສນ຺ຕິ ຕິເຫຕຸກາ. ເຕ ປນ ກາມຣູປາຣູປວເສນ ຕິວິຘາ ໂຫນ຺ຕິ. ປຸຖຸຊ຺ຊໂນ ອຏ຺ຐອຣິຍາຈາຕິ ນວວິຘາ. ເຕສຸ ຂີຓາສວານໍ ກຸສລາກຸສລ ຊວນານິຈ ນລພ຺ຠນ຺ຕິ. ສພ຺ພໂສ ອນຸສຍປຫາເນນ ສພ຺ເພສໍ ກຸສລາກຸສລານໍ ສຫ ນິຣຸທ຺ຘຕ຺ຕາ ອນຸສຍ ປຏິພທ຺ໂຘ ຫິ ເຕສໍ ຕພ຺ຠາໂວຕິ. ຕຖາສທ຺ໂທ ປກ຺ຂນ຺ຕຣຕ຺ໂຖ. ອປຣິນິຏ຺ຐິຕສິກ຺ຂາກິຈ຺ຈຕາຍ ສິກ຺ຂນສີລຍຸຕ຺ຕາ ສຕ຺ຕອຣິຍາ ເສກ຺ຂານາມ. ອິຘ ປນ ຕໂຍ ເຫຏ຺ຐິມຜລຏ຺ຐາ ອຘິປ຺ເປຕາ. ເຕສຎ຺ຫິ ອາທິໂຕ ໂສຕາປຕ຺ຕິມຄ຺ເຄເນວ ທິຏ຺ຐິວິຈິກິຈ຺ຉານໍ ປຫີນຕ຺ຕາ ຕໍ ສຫຄຕານິ ປຎ຺ຈຊວນານິ ນລພ຺ຠນ຺ຕີຕິ. ອນາຄາມິປຸຄ຺ຄລານໍ ປນ ປຏິຆຊວນານິຈ ນ ລພ຺ຠນ຺ຕິ. ອນາຄາມິມຄ຺ເຄນ ປຫີນຕ຺ຕາ. ມຄ຺ຄສ຺ສ ປນ ເອກຈິຕ຺ຕກ຺ຂຓິກຕ຺ຕາ. ຈຕຸນ຺ນໍ ມຄ຺ຄຏ຺ຐານໍ ປຈ຺ເຈກໍ ຍຖາສກໍ ມຄ຺ຄຊວນານິເອວ ລພ຺ຠນ຺ຕິ. ອຸປຣິມານຎ຺ຈ ຜລານໍ ເຫຏ຺ຐິເມຫິ ປຸຄ຺ຄເລຫິ ອນມິຄຕຕ຺ຕາ ເຫຏ຺ຐິມານຎ຺ຈ ອຸປຣິເມສຸ ປຸຄ຺ຄລນ຺ຕເຣສຸ ອນຸປ຺ປຊ຺ຊນໂຕ ຈຕຸນ຺ນໍ ຜລຏ຺ຐານໍປິ ປຈ຺ເຈກໍ ຍຖາສກໍ ຜລຊວນານິເອວ ລພ຺ຠນ຺ຕີຕິ ວຸຕ຺ຕໍ ໂລກຸຕ຺ຕຣ.ລ. ສມຸປ຺ປຊ຺ຊນ຺ຕີຕິ. ເອຕ຺ຖຈ ອຸປຣິມຄ຺ເຄ ອາຄເຕ ເຫຏ຺ຐິມມຄ຺ຄານຸຠາວສ຺ສ ສພ຺ພໂສ ປຏິປສ຺ສທ຺ຘິວເສນ ອຸປຣິມານໍ ປຸຄ຺ຄລນ຺ຕຣຕາສິທ຺ຘິ ເວທິຕພ຺ພາຕິ. ອິທານິ ເຕສໍ ເຕສໍ ປຸຄ຺ຄລານໍ ປາຣິເສສໂຕ ລພ຺ຠມານວີຖິຈິຕ຺ຕານິ ທສ຺ເສຕຸໍ ຄາຖມາຫ. ປຣິນິຏ຺ຐິ ຕສິກ຺ຂາກິຈ຺ຈຕ຺ຕາ ນຕ຺ຖິ ສິກ຺ຂິຕພ຺ພກິຈ຺ຈໍ ເອເຕສນ຺ຕິ ອເສກ຺ຂາ. ຂີຓາສວາ. ເຕສໍ ເຕວີສຕິກາມວິປາກ ວີສຕິກ຺ຣິຍ ອຣຫຕ຺ຕຜລ ວເສນ ຈຕຸຈຕ຺ຕາລີສ ວີຖິຈິຕ຺ຕານິ ສມ຺ຠວາ ຍຖາສມ຺ຠວໍ ອຸທ຺ທິເສ. ສຕ຺ຕນ຺ນໍ ເສກ຺ຂານໍ ທິຏ຺ຐິວິຈິກິຈ຺ຉາຊວນວຊ຺ຊິຕານໍ ສຕ຺ຕນ຺ນໍ ອກຸສລານໍ ເອກວີສຕິຍາ ກຸສລານໍ ເຕວີສຕິຍາ ກາມວິປາການໍ ຕິຓ຺ຓໍ ເຫຏ຺ຐິມຜລານໍ ອາວຊ຺ຊນທ຺ວຍສ຺ສຈ ວເສນ ຉປຎ຺ຎາສ ວີຖິຈິຕ຺ຕານິ ສມ຺ຠວາ ອຸທ຺ທິເສ. ອວເສສານໍ ຈຕຸນ຺ນໍ ປຸຖຸຊ຺ຊນານໍ ກາມວິປາກ ໂລກິຍກຸສລາກຸລາວຊ຺ຊນ ທ຺ວຍວເສນ ຈຕຸປຎ຺ຎາສ ວີຖິຈິຕ຺ຕານິ ສມ຺ຠວາ ອຸທ຺ທິເສຕິ ໂຍຊນາ. ປຸຄ຺ຄລ ເຠເທນ ວີຖິຈິຕ຺ຕານໍ ເຠໂທ ປຸຄ຺ຄລເຠໂທ.

໑໔໒. ສພ຺ພານິປິ ວີຖິຈິຕ຺ຕານິ ອຸປລພ຺ຠນ຺ຕິ ປຸຄ຺ຄລານໍ ທ຺ວາຣານຎ຺ຈ ເອຕ຺ເຖວ ປຣິປຸຓ຺ຓສມ຺ຠວໂຕ. ຍຖາຣຫນ຺ຕິ ຕໍ ຕໍ ຠູມິປຸຄ຺ຄລານໍ ອຸປ຺ປຕ຺ຕິອຣຫານຸຣູປໍ. ຣູປາວຈຣຠູມິຍໍ ວຊ຺ຊິຕພ຺ເພສຸ ໂສຬສວີຖິ ຈິຕ຺ເຕສຸ ຉນ຺ນໍ ຈິຕ຺ຕານໍ ອຸປຣິວາກ຺ເຍ ວຸຈ຺ຈມານຕ຺ຕາ ປຏິຆຊວນ ຕທາຣມ຺ມຓ ວຊ຺ຊິຕານີຕິ ວຸຕ຺ຕໍ. ອຣູປາວຈຣຠູມິຍໍ ປຖມມຄ຺ຄ ຣູປາວຈຣຫສນ ເຫຏ຺ຐິມາຣຸປ຺ປວຊ຺ຊິຕານິ ປຏິຆຊວນ ຕທາຣມ຺ມຓວຊ຺ຊິຕານິຈ ວີຖິ ຈິຕ຺ຕານິ ລພ຺ຠນ຺ຕີຕິ ໂຍຊນາ. ເອຕ຺ຖາປິ ວຊ຺ຊິຕພ຺ເພສຸ ອຏ຺ຐຕິໍສ ວີຖິຈິຕ຺ເຕສຸ ໂສຬສນ຺ນໍ ຈິຕ຺ຕານໍ ອຸປຣິວຸຈ຺ຈມານຕາ ທຏ຺ຐພ຺ພາ. ສພ຺ພຕ຺ຖາປີຕິ ສພ຺ພາສຸປິ ຣູປາຣູປຠູມີສຸ. ຕໍຕໍ ປສາທຣຫິຕານໍ ຕໍຕໍທ຺ວາຣິກ ວີຖິຈິຕ຺ຕານິ ນ ລພ຺ຠນ຺ເຕວາຕິ ຣູປາວຈຣຠູມິຍໍ ຕາວ ຆານາທິຕ຺ຕຍໍ ນຕ຺ຖີຕິ ຆານຊິວ຺ຫາກາຍປສາທ ຣຫິຕານໍ ຣູປີພ຺ຣຫ຺ມານໍ ຆານ ຊິວ຺ຫາກາຍທ຺ວາຣິການິ ຉ ວີຖິຈິຕ຺ຕານິ ນລພ຺ຠນ຺ເຕວ. ຍານິ ສນ຺ຘາຍ ຉນ຺ນໍ ຈິຕ຺ຕານໍ ອຸປຣິວາກ຺ເຍ ວຸຈ຺ຈມານຕ຺ຕາຕິ ເຫຏ຺ຐາ ວຸຕ຺ຕໍ. ອຣູປຠູມິຍໍ ປນ ປຎ຺ຈປິ ປສາທາ ນຕ຺ຖີຕິ ປຎ຺ຈທ຺ວາຣິການິ ທ຺ວິປຎ຺ຈວິຎ຺ຎາຓ ມໂນຘາ ຕຸຕ຺ຕິກ ສນ຺ຕີຣຓຕ຺ຕຍວເສນ ໂສຬສວີຖິຈິຕ຺ຕານິ ນລພ຺ຠນ຺ເຕວ. ຍານິ ສນ຺ຘາຍ ໂສຬສນ຺ນໍ ຈິຕ຺ຕານໍ ອຸປຣິ ວຸຈ຺ຈມານຕາຕິ ວຸຕ຺ຕໍ. ກາມຠູມິຍໍ ປນ ຕໍຕໍ ປສາທຣຫິຕຕາ ຊຈ຺ຈນ຺ຘາທີນໍ ວເສນ ໂຍ ເຊຕພ຺ພາ. ກາເມ ອສີຕິ ວີຖິຈິຕ຺ຕານິ ຍຖາຣຫໍ ລພ຺ຠເຣ ລພ຺ຠນ຺ຕິ. ຣູເປ ຈຕຸສຏ຺ຐິ ຕຖາ ຍຖາຣຫໍ ລພ຺ຠເຣ. ອຣູເປ ທ຺ເວ ຈຕ຺ຕາລີສ ຍຖາຣຫໍ ລພ຺ຠເຣຕິ ໂຍຊນາ. ເອຕ຺ຖຈ ພ຺ຣຫ຺ມໂລເກວາ ອຸປຣິ ຉກາມາວຈຣ ເທວໂລເກສຸວາ ອນິຏ຺ຐາຣມ຺ມຓານິ ນາມ ນຕ຺ຖິ. ຕສ຺ມາ ຣູປາວຈຣຠູມິຍໍ ຈຕຸນ຺ນໍ ອກຸສລວິປາການໍ ລພ຺ຠມານຕາວຈນໍ ຕຕ຺ຖ ຐຕ຺ວາວາ ອິຘ ອາຄນ຺ຕ຺ວາວາ ອິຘ ອນຏ຺ເຐຫິ ຣູປສທ຺ເທຫິ ສມາຄຈ຺ຉນ຺ຕານໍ ວເສນ ທຏ຺ຐພ຺ພໍ. ເກຈິ ປນ ອິຘ ອາຄຕານໍເຍວ ພ຺ຣຫ຺ມານໍ ອນິຏ຺ຐາຣມ຺ມຓສມາໂຍໂຄ ໂຫຕີຕິ ຖານິ ຈຕ຺ຕາຣິ ຣູປຠູມິຍໍ ລທ຺ຘານິນາມ ນ ໂຫນ຺ຕິ. ຕສ຺ມາ ຕຕ຺ຖ ສຏ຺ຐິເຍວ ວີຖິຈິຕ຺ຕານີຕິ ວທນ຺ຕິ. ຕໍ ນ ຍຸຊ຺ຊຕິ. ອິຘ ອາຄຕານໍເຍວ ອຸປ຺ປນ຺ນານິປິ ພ຺ຣຫ຺ມຕ຺ຕຠາເວ ອຸປ຺ປນ຺ນຕ຺ຕາ ພ຺ຣຫ຺ມໂລເກ ອຸປ຺ປນ຺ນານິ ອິຈ຺ເຈວ ວຕ຺ຕພ຺ພຕ຺ຕາ. ນຈ ຕຕ຺ຖ ຐິຕາປິ ອິຘ ອນິຏ຺ຐານິ ນຄຓ຺ຫນ຺ຕິ. ທູເຣປິ ອາຣມ຺ມຓໍ ຄເຫຕຸໍ ສມຕ຺ຖຕ຺ຕາ ພ຺ຣຫ຺ມານນ຺ຕິ.

[໑໔໐] ຍຎ຺ຈ ວິຠາວນິຍໍ

ຕສ຺ສ ວາທສ຺ສ ປຏິກ຺ຂິປນຕ຺ຖໍ ວຸຕ຺ຕໍ ‘‘ອິຘ ປນ ຕຕ຺ຖ ຐຕ຺ວາປິ ອິມໍ ໂລກໍ ປສ຺ສນ຺ຕານໍ ອນິຏ຺ຐາຣມ຺ມຓສ຺ສ ອສມ຺ຠໂວ ນ ສກ຺ກາ ວຕ຺ຕຸ’’ນ຺ຕິ. ເຕນ ຕຕ຺ຖ ຐຕ຺ວາ ອິມໍ ໂລກໍ ປສ຺ສນ຺ຕານໍ ອຸປ຺ປນ຺ນານິ ຕານິ ຈຕ຺ຕາຣິ ຈິຕ຺ຕານິ ຕຕ຺ຖ ລທ຺ຘານິນາມ ໂຫນ຺ຕິ. ອິຘ ອາຄຕານໍ ອຸປ຺ປນ຺ນານິ ອິຘ ລທ຺ຘານິນາມ ໂຫນ຺ຕີຕິ ອນຸຎ຺ຎາຕໍ ໂຫຕິ. ຕຎ຺ຈ ນ ຍຸຕ຺ຕໍ.

ຕໍ ຕໍ ຠູມິປຣິຍາປນ຺ເນ ສຕ຺ຕສນ຺ຕາເນ ອຸປ຺ປນ຺ນານິເອວ ຕໍຕໍຠູມິຍໍ ອຸປ຺ປນ຺ນານີຕິ ສິທ຺ຘຕ຺ຕາ. ອິຈ຺ເຈວນ຺ຕິອາທິ ມຫານິຄມນໍ. ຍຖາສມ຺ຠວນ຺ຕິ ຕໍ ຕໍ ຠູມິປຸຄ຺ຄລທ຺ວາຣາຣມ຺ມເຓສຸ ສມ຺ຠວານຸຣູປໍ. ຠວງ຺ເຄນ ອນ຺ຕຣິຕາ ຠວງ຺ຄນ຺ຕຣິຕາ. ຍາວຕາຍຸກນ຺ຕິ ຕສ຺ມິໍ ຕສ຺ມິໍ ຠເວ ຠວນິກນ຺ຕິ ວີຖິໂຕ ປຏ຺ຐາຍ ຍຕ຺ຕກໍ ກາລໍ ຊີວິຕສນ຺ຕານໍ ປວຕ຺ຕຕິ. ຕຕ຺ຕກໍ ກາລນ຺ຕິ ອຕ຺ໂຖ. ອພ຺ໂຠຈ຺ຉິນ຺ນາ ປວຕ຺ຕຕິ ອສຕິ ນິໂຣຘ ສມາປຕ຺ຕິຍນ຺ຕິ ອຘິປ຺ປາໂຍ.

ອິຕິ ປຣມຕ຺ຖທີປນິຍານາມ ອຠິຘມ຺ມຕ຺ຖສງ຺ຄຫສ຺ສ

ຈຕຸຕ຺ຖວຓ຺ຓນາຍ ວີຖິ ສງ຺ຄຫສ຺ສ

ປຣມຕ຺ຖທີປນາ ນິຏ຺ຐິຕາ.

ວີຖິມຸຕ຺ຕ ສງ຺ຄຫ ປຣມຕ຺ຖທີປນີ

໑໔໓. ເອວໍ ປວຕ຺ຕິກາເລ ປວຕ຺ຕິສງ຺ຄຫໍ ທສ຺ເສຕ຺ວາ ອິທານິ ປຏິສນ຺ຘິຍໍ ປວຕ຺ຕິສງ຺ຄຫໍ ທສ຺ເສຕຸໍ ອາທິຄາຖ ມາຫ. ເອວໍ ວຸຕ຺ຕນເຍນ ປວຕ຺ຕິຍໍ ປວຕ຺ຕິສງ຺ຄໂຫນາມ ວີຖິຈິຕ຺ຕວເສນ ອຸທີຣິໂຕກຖິໂຕ. ອິທານິ ສນ຺ຘິຍໍ ປວຕ຺ຕິສງ຺ຄໂຫ ນາມ ວີຖິມຸຕ຺ຕ ຈິຕ຺ຕານໍ ວເສນ ວຸຈ຺ຈຕີຕິ ໂຍຊນາ. ເອຕ຺ຖຈ ປຏິສນ຺ຘິຍໍ ຈິຕ຺ຕເຈຕສິການໍ ປວຕ຺ຕິຍາ ກຖິຕາຍ ຕໂຕ ປຣໍ ຠວງ຺ຄກາເລຈ ຈຸຕິກາເລຈ ເຕສໍ ປວຕ຺ຕິ ກຖິຕາເຍວ ໂຫຕີຕິ ກຕ຺ວາ ສນ຺ຘິຍມິຈ຺ເຈວ ວຸຕ຺ຕໍ.

[໑໔໑] ວິຠາວນິຍໍ ປນ

ປຣໂຕ ມຣຓຸປ຺ປຕ຺ຕິຍໍ ປຖມໍ ຈຸຕິໍ ທສ຺ເສຕ຺ວາ ປຈ຺ຉາ ອນນ຺ຕເຣ ປຏິສນ຺ຘິຍາ ວກ຺ຂມານຕ຺ຕາ ອິຘ ສນ຺ຘິຄ຺ຄຫເຓນ ອຕີຕາ ນນ຺ຕຣ ຈຸຕິປິ ຄເຫຕພ຺ພາຕິ ອຘິປ຺ປາເຍນ ຍໍ ວຸຕ຺ຕໍ ‘‘ຕທາສນ຺ນຕາຍ ຕໍຄຫເຓເນວ ຄຫິຕຈຸຕິກາເລຈາ’’ຕິ. ຕໍ ນ ຍຸຊ຺ຊຕິເຍວ.

ວີຖິມຸຕ຺ຕານຎ຺ຫິ ວິສຍປ຺ປວຕ຺ຕິນາມ ອຕີຕານນ຺ຕຣຠເວ ມຣຓຸປ຺ປຕ຺ຕິຍໍເອວ ສິທ຺ຘາຕິ ເອກສ຺ມິໍ ຠເວ ວິສຍປ຺ປປຕ຺ຕິຍາ ສຫ ເຕສໍ ປຏິສນ຺ຘິປມຸຂານໍ ວີຖິມຸຕ຺ຕຈິຕ຺ຕານໍ ປວຕ຺ຕິທສ຺ສນຕ຺ຖໍເອວ ຕາຍ ອຕີຕານນ຺ຕຣຈຸຕິຍາ ສທ຺ຘິໍ ມຣຓຸປ຺ປຕ຺ຕິວິຘານໍ ເຖເຣນ ທສ຺ສິຕນ຺ຕິ. ຠວນ຺ຕິ ສຕ຺ຕາ ສງ຺ຂາຣາຈ ເອຕາສູຕິ ຠູມິໂຍ. ອໂຍຕິ ວຑ຺ຒິ. ອຕ຺ຖໂຕ ປນ ສຸຂໍຈ ສຸຂເຫຕຸ ສຸຂປຈ຺ຈຍາຈ ເວທິຕພ຺ພາ. ເຍຠຸຍ຺ເຍນ ຕໂຕ ອຍໂຕ ອປຄຕາ ເອຕ຺ຖ ນິພ຺ພຕ຺ຕາ ສຕ຺ຕາຕິ ອປາໂຍ. ໂສເອວ ຠູມີຕິ ອປາຍຠູມິ. ໂອຬາຣິເກນ ກາມຣາເຄນ ກາມີຍຕີຕິ ກາໂມ. ຄນ຺ຕພ຺ພາ ອຸປຄນ຺ຕພ຺ພາຕິ ຄຕິ. ຄຈ຺ຉນ຺ຕິ ສຕ຺ຕາ ເອຕ຺ຖາຕິວາ ຄຕິ. ອເນກວິຘສມ຺ປຕ຺ຕີນໍ ອຘິຏ຺ຐານຕາຍ ໂສຠຓາຄຕິ ສຸຄຕິ. ກາໂມຈ ໂສ ສຸຄຕິຈາຕິ ສມາໂສ. ນຕ຺ຖິ ຍຖາວຸຕ຺ໂຕ ອໂຍ ເອຕ຺ຖາຕິ ນິຣໂຍ. ນິຈ຺ຈໍ ວາ ຣຍນ຺ຕິ ກມ຺ປນ຺ຕິ ຜນ຺ທນ຺ຕິ ສຕ຺ຕາ ທຸກ຺ຂປ຺ປຕ຺ຕາ ເອຕ຺ຖາຕິ ນິຣໂຍ. ມນຸສ຺ສາ ວິຍ ອຸທ຺ຘໍ ອຸຈ຺ຈາ ອຫຸຕ຺ວາ ຕິໂຣ ອຎ຺ຈິຕາ ອາຍຕາຕິ ຕິຣຈ຺ຉານາ. ຍຸວນ຺ຕິ ນານາ ວຓ຺ຓສຓ຺ຐານາປິ ສຕ຺ຕາ ສມານຊາຕິຕາຍ ເອກີຠູຕາວິຍ ໂຫນ຺ຕິ ເອຕາຍາຕິ ໂຍນິ. ຊາຕິ.

ວິຠາວນິຍໍ ປນ

ຂນ຺ຘານໍ ປວຕ຺ຕິວິເສໂສຕິ ວຸຕ຺ຕໍ.

ຕິຣຈ຺ຉານານໍ ໂຍນິ ຕິຣຈ຺ຉານໂຍນິ. ເປຈ຺ຈ ອິຕາ ຄຕາຕິ ເປຕາ. ອິໂຕ ອປກ຺ກມ຺ມ ຈວິຕ຺ວາ ຠວນ຺ຕເຣ ຄຕາຕິ ອຕ຺ໂຖ. ເຍເກຈິ ກາລງ຺ກຕາ. ທິວງ຺ຄຕາປິ ຫິ ໂລເກ ກາລງ຺ກຕາ ເປຕາຕິ ວຸຈ຺ຈນ຺ຕິ. ອິຘ ປນ ສຸຂສມຸສ຺ສຍໂຕ ເປຈ຺ຈ ປກຏ຺ຐໍ ປວາສໍ ທູຣໍ ຄຕາຕິ ອຕ຺ເຖນ ຍາວ ຕໂຕ ນ ມຸຈ຺ຈນ຺ຕິ. ຕາວ ນິຈ຺ຈໍ ທຸກ຺ຂປ຺ປຕ຺ຕາ ລກ຺ຂຓສໍຍຸຕ຺ຕາທີສຸ ອາຄຕາ ຕຕີຍາ ອປາຍິກສຕ຺ຕາ ອຘິປ຺ເປຕາ. ເປຕານໍ ສມູໂຫ ເປຕ຺ຕິ. ເປຕ຺ຕິຍາ ວິສໂຍຕິ ເປຕ຺ຕິ ວິສໂຍ. ວິສໂຍຕິຈ ປວຕ຺ຕິເທໂສ ວຸຈ຺ຈຕິ. ອສຸຣກາໂຍຕິ ເອຕ຺ຖ ສຸຣາ ວຸຈ຺ຈນ຺ຕິ ອຸປຣິ ເທວາ ສຸຣນ຺ຕິ ອິທ຺ຘິວິເສເສຫິ ທິພ຺ພນ຺ຕິ, ສຸຏ຺ຐຸວາ ຣມນ຺ຕິ ກາມສຸຂຣຕິໍ ປຈ຺ຈນຸຠວນ຺ຕີຕິ ກຕ຺ວາ. ນ ສຸຣາຕິ ອສຸຣາ. ເວປຈິຕ຺ຕິ ປຫາຣາທາທໂຍ ສນ຺ຘາຍ ສຸຣປຏິປກ຺ຂາ ສຸຣ ສທິສາວາຕິ ອຕ຺ໂຖ. ວິຍງ຺ກຣມາຕາ ອຸຕ຺ຕຣມາຕາທໂຍ ວິນິ ປາຕິເກ ສນ຺ຘາຍ ຂຸທ຺ທກສຸຣາ ຈູຬກສຸຣາຕິ ອຕ຺ໂຖ. ຍມຣາຊາ ທໂຍ ເວມານິກເປເຕ ສນ຺ຘາຍ ເອກເທເສນ ສຸຣສທິສາຕິ ອຕ຺ໂຖ. ເວມານິກເປຕາປິ ຫິ ກຕ຺ຖຈິ ອສຸຣກາຍາຕິ ອາຄຕາ. ໂລກນ຺ຕຣິກ ເນຣຍິເກ ສນ຺ຘາຍ ສພ຺ພໂສ ສຸຣຄຸຓ ຣຫິຕາຕິ ອຕ຺ໂຖ. ເຕປິ ຫິ ພຸທ຺ຘວໍສນິທານຏ຺ຐກຖາຍໍ ຊາຕິທຸກ຺ຂ ນິທ຺ເທເສສຸຈ ອສຸຣກາຍາຕິ ວຸຕ຺ຕາ. ຕຖາ ກາລກຎ຺ຈິກເປເຕ ສນ຺ຘາຍ ສພ຺ພໂສ ສຸຣຠາວຣຫິຕາຕິ ອຕ຺ໂຖ. ອິຕິ ປຎ຺ຈນ຺ນໍ ອສຸຣານໍ ວເສນ ອຕ຺ຖວິຠາໂຄ ເວທິຕພ຺ໂພ. ທິພ຺ພາ ວຕ ໂຠກາຍາ ປຣິຫາຍິສ຺ສນ຺ຕິ, ປຣິປູຣິສ຺ສນ຺ຕິ ອສຸຣກາຍາຕິ ອິມສ຺ມິໍ ສຸຕ຺ຕປເທ ຈຕ຺ຕາໂຣປິ ອປາຍາ ອສຸຣກາຍາຕິ ອຏ຺ຐກຖາຍໍ ວຓ຺ຓິຕາ.

ຕຕ຺ຖ ເວປຈິຕ຺ຕິ ປຫາຣາທາທໂຍ ອສຸຣາ ຕາວ ຕິໍເສສຸ ເທເວສຸ ສງ຺ຄຫິຕາ. ວິນິປາຕິກາສຸຣາ ຈາຕຸມຫາຣາຊິກເທເວສຸ. ຕຖາ ເວມານິກເປຕາສຸຣາ. ເຕປິ ຫິ ວິນິປາຕິກາສຸຣາ ວິຍ ຕິເຫຕຸກາປິ ທຸເຫຕຸກາປິ ອເຫຕຸກາປິ ໂຫນ຺ຕີຕິ ອຏ຺ຐກຖາສຸ ວຸຕ຺ຕາ. ຍມຣາຊາໂນ ປນ ເວສ຺ສຠູ ໂນຕ຺ຕິຈ ເປຕ຺ຕິ ຣາຊາ ໂສໂມ ຍໂມ ເວສ຺ສວໂຓຈ ຣາຊາຕິ ເອວໍ ກຖາ ວຕ຺ຖຸປາຬິຍໍ ອາຄຕາ ເວສ຺ສຠູອາທໂຍ ສຍໍ ມຫິທ຺ຘິກາ ມຫານຸຠາວາ ເວມານິກເປຕຣາຊາໂນ ຫຸຕ຺ວາປິ ເນຣຍິເກສຸ ສຕ຺ເຕສຸ ກາຣຸຎ຺ຎຕໍ ປຏິຈ຺ຈ ເຫຏ຺ຐາ ນິຣຍໂລເກສຸປິ ຣຊ຺ຊໍ ກາເຣນ຺ຕິເຍວ. ເຕເນວ ຫິ ສພ຺ເພ ເປຕໂລກາປິ ນິຣຍໂລກາປິ ຍມໂລ ກາຕິຈ ຍມວິສຍາຕິຈ ວຸຈ຺ຈນ຺ຕີຕິ. ເຍຈ ຈາຕຸມຫາຣາຊິກປຣິ ຍາປນ຺ນາ ປາປຊ຺ຌາສຍາ ກຸຣຸຣກມ຺ມກາຣິໂນ ເຣວຕິວິມາເນ ຍກ຺ຂາຕິ ອາຄຕາ ສໍກິຈ຺ຈຊາຕເກ ຣກ຺ຂສາຕິ ອາຄຕາ ຍກ຺ຂຣກ຺ຂສານາມ ອິໂຕ ຄນ຺ຕ຺ວາ ອຸສ຺ສທນິຣເຍສຸ ເນຣຍິການໍ ນານາກມ຺ມ ກາຣຓາໂຍ ກໂຣນ຺ໂຕ ວິຈຣນ຺ຕິ. ເຕສໍປິ ກາໂລ ອຸປກາໂລຕິ ເອວມາທີຫິ ນາເມຫິ ນາຣທຊາຕເກ ອາຄຕານໍ ນິຣຍ ປາລານໍ ອຸປຣິຍມຣາຊານໍ ອາຓາປວຕ຺ຕຕິເຍວາຕິ. ໂລກນ຺ຕຣິກາ ສຸຣາ ນິຣເຍ ສງ຺ຄຫິຕາ. ອິຘ ປນ ກາລກຎ຺ຈິກາທໂຍ ເປຕາສຸຣາວ ອຘິປ຺ເປຕາ. ເຕສໍ ອສຸຣານໍ ກາໂຍ ສມູໂຫຕິ ອສຸຣກາໂຍ. ເອຕ຺ຖຈ ນິຣຍຠູມິນາມ ປຈ຺ເຈກໍ ໂສຬສຸສ຺ສທປຣິ ວາຣານໍ ອຏ຺ຐນ຺ນໍ ມຫານິຣຍານໍ ວເສນ ອນ຺ໂຕ ປຖວິຍໍ ຐິຕາຕິ ເວທິຕພ຺ພາ. ອຣຎ຺ຎ ປພ຺ພຕ ສມຸທ຺ທ ທີປກາທີສຸປິ ນານານິຣຍ ຠູມິໂຍ ໂຫນ຺ຕິເຍວ. ຕສ຺ມາ ຕາທິສສ຺ສ ວິສຸໍ ວວຕ຺ຖິຕສ຺ສ ໂອກາສສ຺ສ ອຕ຺ຖິຕາຍ ນິຣໂຍຕ຺ເວວ ວຸຕ຺ຕາ. ເສສານໍ ປນ ຕິສ຺ສນ຺ນໍ ອປາຍຠຸມ຺ມີນໍ ຕາທິສສ຺ສ ໂອກາສສ຺ສ ນຕ຺ຖິຕາຍ ໂຍນິ ວິສຍ ກາຍ ສທ຺ເທຫິ ໂຍເຊຕ຺ວາ ຂນ຺ຘາວາ ຂນ຺ຘປ຺ປວຕ຺ຕິປເທສາວາ ຄຫິຕາຕິ. [ອປາຍຠູມິ]

ອຸສ຺ສິໂຕ ອຸຄ຺ຄໂຕ ອຸສ຺ສນ຺ໂນວາ ມໂນ ເອເຕສນ຺ຕິ ມນຸສ຺ສາ. ເຕຫິ ອນນ຺ເຕສຸ ຈກ຺ກວາເຬສຸປິ ອິຕຣຠູມິການໍ ສຕ຺ຕານໍ ຕິກ຺ຂຕຣສູຣ ວິຈິຕ຺ຣຈິຕ຺ຕາ ໂຫນ຺ຕິ. ປຣິປຸຓ຺ຓານໍ ກຸສລາກຸສລກມ຺ມ ປຖານໍ ອານນ຺ຕຣິຍກມ຺ມານຎ຺ຈ ເອຕ຺ເຖວ ສມ຺ຠວໂຕຕິ. ເຕສຸປິ ປນ ຊມ຺ພຸທີປວາສິໂນເອວ ອຕິສເຍນ ອຸສ຺ສິຕມນາ ໂຫນ຺ຕິ. ອິຕເຣ ປນ ເຕຫິ ສມານວຓ຺ຓາທິຕາຍ ມນຸສ຺ສາ ອິຈ຺ເຈວ ວຸຈ຺ຈນ຺ຕິ. ອິມສ຺ມິໍ ຈກ຺ກວາເຬ ປນ ວຕ຺ຕພ຺ພເມວ ນຕ຺ຖິ, ຍຖາຫ-ຕີຫິ ຠິກ຺ຂເວ ຐາເນ ຫິ ຊມ຺ພຸທີປກາ ມນຸສ຺ສາ ອຸຕ຺ຕຣກຸຣຸເກ ມນຸສ຺ເສ ອຘິຄ຺ຄຓ຺ຫນ຺ຕິ. ເທເວຈ ຕາວຕິໍເສ. ກຕເມຫິ ຕີຫິ ຐາເນຫິ. ສູຣາຈ ສຕິ ມນ຺ໂຕຈ ອິຘ ພ຺ຣຫ຺ມຈຣິຍວາໂສຈາຕິ. ອກ຺ຂຣຈິນ຺ຕກາ ປນ ວທນ຺ຕິ ມນູຕິ ມຫາສມ຺ມຕຣາຊາ ວຸຈ຺ຈຕິ. ອິເມຈ ຊນາ ເຕນ ຖປິເຕສຸ ມຣິຍາທຘມ຺ເມສຸ ຐິຕາ ຕສ຺ສ ປຸຕ຺ຕຏ຺ຐານິຍາ ໂຫນ຺ຕິ. ຕສ຺ມາ ມນຸໂນ ອປຈ຺ຈາ ປຸຕ຺ຕາຕິ ມນຸສ຺ສາຕິ. ອິຘ ປນ ຠູມິປຣິຍາໂຍຕິ ກຕ຺ວາ ມນຸສ຺ສາຕິ ອິຕ຺ຖິລິງ຺ຄໍ ເອກວຈນຎ຺ຈ ກຕນ຺ຕິ ທຏ຺ຐພ຺ພໍ. ເອວໍ ເສເສ ສຸປິ. ເຍສຸ ປນ ຈຕ຺ຕາໂຣ ມຫາຣາຊາໂນ ຣຊ຺ຊໍ ກາເຣນ຺ຕິ. ເຕ ເທວາ ຈາຕຸມຫາຣາຊິກາ. ຕຕ຺ຖ ຘຕຣຏ຺ໂຐ ຄນ຺ຘປ຺ປານໍ ຣາຊາ ໂຫຕິ. ວິຣຸຬ຺ຫໂກ ກຸມ຺ຠຓ຺ຑານໍ. ວິຣູປກ຺ໂຂ ນາຄານໍ. ກຸເວໂຣ ຍກ຺ຂານໍ. ຕຕ຺ຖ ປຏິສນ຺ຘິວເສນ ຄນ຺ຘຣຸກ຺ເຂສຸ ອປ຺ເປນ຺ຕິ ອຸປຄຈ຺ຉນ຺ຕີຕິ ຄນ຺ຘປ຺ປາ. ຄນ຺ຘຣຸກ຺ຂາຘິວຕ຺ຖາ ເທວາ. ເຕ ມູລຄນ຺ຘາທິວເສນ ທສຘາ ປາຬິຍໍ ອາຄຕາ. ກຸມ຺ຠຓ຺ຑາຕິ ທານວຣກ຺ຂສາ. ນາຄາ ຍກ຺ຂາຈ ປາກຏາ. ສພ຺ເພ ເຕ ເຍຠຸຍ຺ເຍນ ປາປຊ຺ຌາສຍາ ກຸຣຸຣກມ຺ມກາຣິໂນ ຈ ໂຫນ຺ຕິ. ຕສ຺ມາ ຈຕ຺ຕາໂຣ ມຫາຣາຊາໂນ ອຎ຺ຎມຎ຺ຎໍວາ ມນຸສ຺ສານໍ ວາ ອວິເຫຐນຕ຺ຖາຍ ເຕສຸ ນານາຣາຊານໍວາ ນານາເສນາປຕິໍວາ ຖເປສຸໍ.

ອາຏານາຏິຍສຸຕ຺ຕໍເຈຕ຺ຖວຕ຺ຕພ຺ພໍ. ຕຕ຺ຖ ຫິ ຍກ຺ໂຂຍກ຺ຂິນີຄນ຺ຘປ຺ໂປ ຄນ຺ຘປ຺ປີ ກຸມ຺ຠຓ຺ໂຑ ກຸມ຺ຠຓ຺ຑີ ນາໂຄ ນາຄີຕິຈຕສ຺ໂສ ອວຣຸທ຺ຘກຊາຕິໂຍ ອາຄຕາ. ຕຕ຺ຖ ສຣີໂຣຠາສສິຣິສມ຺ປຕ຺ຕິຍຸຕ຺ໂຕ ອມນຸສ຺ໂສ ຍກ຺ໂຂຕິຈ ເທໂວຕິຈ ເທວຕາຕິຈ ວຸຈ຺ຈຕິ. ສຣີໂຣ ຠາສ ສິຣິສມ຺ປຕ຺ຕິຣຫິໂຕ ວິຄຈ຺ຉຣູໂປ ອມນຸສ຺ໂສ ຍກ຺ໂຂຕ຺ເວວ ວຸຈ຺ຈຕິ. ຣຸກ຺ຂຏ຺ຐກວິມາເນ ຊາໂຕ ຣຸກ຺ຂເທວຕານາມ. ຣຸກ຺ຂສ຺ສ ອພ຺ຠນ຺ຕເຣ ຊາໂຕ ຄນ຺ຘປ຺ໂປນາມ. ໂຍ ໂລເກ ກຏ຺ຐຍກ຺ໂຂຕິ ວຸຈ຺ຈຕິ. ປຸພ຺ເພ ນິຫີນກມ຺ມກຕາ ກາຈິ ຄນ຺ຘປ຺ປິໂຍ ມນຸສ຺ສິຕ຺ຖີນໍ ສຣີຣພ຺ຠນ຺ຕເຣສຸປິ ຊາຍນ຺ຕິ. ຍາ ເວທຄນ຺ເຖສຸ ໂຍຄິນີຕິຈ ໂລເກ ໂຊຄິນີຕິຈ ວຸຈ຺ຈນ຺ຕິ. ອຠິລກ຺ຂິຕຣຕ຺ຕີສຸ ໂຄຈຣປສຸຕ ກາເລ ຊຸຕິອຕ຺ເຖນ ຊຸຓ຺ຫາຕິຈ ວຸຈ຺ຈນ຺ຕິ, ກຸພ຺ຠຓ຺ຑານາມ ມໂຫທຣາ ວິສາລກ຺ຂາ ຣກ຺ຂສາເອວ. ເຍ ໂລເກ ຘນ ຣກ຺ຂກາຕິ ວຸຈ຺ຈນ຺ຕິ. ເຕ ຫິ ເວປຸລ຺ລປພ຺ພເຕ ມຓິຣຕນໍ ຣກ຺ຂນ຺ຕິ. ອນ຺ໂຕ ຫິມວນ຺ເຕ ອພ຺ຠນ຺ຕຣ ອມ຺ພຣຸກ຺ເຂ ຣກ຺ຂນ຺ຕິ. ເອວໍ ຣຕນຏ຺ຐານານິວາ ວນປ຺ປຕິ ຣຸກ຺ເຂວາ ທິພ຺ໂພສຘຣຸກ຺ເຂວາ ທິພ຺ພຄນ຺ຘຣຸກ຺ເຂວາ ອຸທກສເຣວາ ຣກ຺ຂິຕ຺ວາ ອສນ຺ຕິ ຠກ຺ຂນ຺ຕິ. ຕສ຺ມາ ຣກ຺ຂສາຕິ ວຸຈ຺ຈນ຺ຕິ. ນາໂຄ ນາຄີຕິ ເອຕ຺ຖ ອນ຺ໂຕ ປພ຺ພເຕວາ ອນ຺ໂຕ ປຖວິຍໍວາ ນິພ຺ພຕ຺ຕາ ວສຸນ຺ຘຣເທວຍກ຺ຂຊາຕິໂຍປິ ອິຘ ນາຄາຕ຺ເວວ ວຸຈ຺ຈນ຺ຕິ. ຍາ ມຫາປຣິນິພ຺ພານ ສຸຕ຺ເຕ ຠູມິຈາລສຸຕ຺ຕປເທ ປຖວີ ເທວຕາຕິ ວຸຕ຺ຕາ. ຍາສໍ ກີຬາປສຸຕ ວເສນ ກທາຈິ ຠູມິຈາໂລ ໂຫຕິ. ຍາສຎ຺ຈ ມນ຺ຕປທານິ ວຕ຺ຖຸ ວິຊ຺ຊາຕິຈ ຠູມິວິຊ຺ຊາຕິຈ ພ຺ຣຫ຺ມຊາລສຸຕ຺ເຕ ວຸຕ຺ຕານິ. ເຕສຸຈ ນານາ ອິທ຺ຘິມນ຺ຕາ ອວຣຸທ຺ຘກາ ປາປາຕິຣຕາ ກິພ຺ພິສກມ຺ມກາຣິໂນ ກີຬາ ໂສຓ຺ຑວເສນວາ ຆາສໂສຓ຺ຑວເສນວາ ເປເຕສຸຈນິຣເຍສຸຈ ປກຕິ ວຓ຺ເຓນວາ ໂສຓຄິຊ຺ຌກາກາທິວຓ຺ເຓນວາ ສຕ຺ເຕ ວິເຫຐຍນ຺ຕາ ວິຈຣນ຺ຕິ. ສພ຺ພຎ຺ເຈ ຕໍ ສຸຕ຺ຕນ຺ເຕສຸວາ ຊາຕເກສຸວາ ເວທຄນ຺ເຖສຸວາ ກຸສເລຫິ ເວທິຕພ຺ພນ຺ຕິ.

ສຫ ປຸຎ຺ຎກາຣິໂນ ເຕຕ຺ຕິໍສ ຊນາ ມາເຆນນາມ ເຊຏ຺ຐປຸຣິເສນ ສຫ ເອຕ຺ຖ ນິພ຺ພຕ຺ຕາຕິ ເຕຕ຺ຕິໍສາ. ສາເອວ ຕາວຕິໍສາ ນິຣຸຕ຺ຕິ ນເຍນ. ກາມຎ຺ເຈຕ຺ຖ ສພ຺ພຈກ຺ກວາເຬສຸປິ ອຍໍ ທຸຕີຍເທວ ໂລໂກ ຊນວສຕສຸຕ຺ເຕ ອາຄຕ ນເຍນ ສກ຺ກຏ຺ຐານິຍານໍ ປຊາປຕິ ວຣຸຓ ອີສານາທີນໍ ເຕຕ຺ຕິໍສ ເທວຣາຊູນໍ ນິພນ຺ຘໂນ ກາໂສ ໂຫຕິ. ສຫສ຺ສໍ ຈາຕຸມຫາຣາຊິການໍ. ສຫສ຺ສໍ ຕາວຕິໍສານນ຺ຕິ ຫິ ອງ຺ຄຸຕ຺ຕເຣ ວຸຕ຺ຕໍ. ມາຆປຸຣິສາ ປນ ເຕສຸ ສມຸທາຄເຕສຸ ເທວຣາຊຏ຺ຐາເນສຸ ປຈ຺ຈາຊາຕາ ໂຫນ຺ຕິ. ເອຕຣຫິ ຘຣມານາຈ ຕສ຺ມາ ເຕສໍ ວເສນ ອຍໍ ວຈນຕ຺ໂຖ ກໂຕຕິ ເວທິຕພ຺ໂພ. ອປເຣ ປນ ຍຖາ ອິນ຺ທໂຄປກວຓ຺ຓາຠາ. ຕາວ ທິສ຺ສນ຺ຕິ ຕິໍສຕີຕິ ອິມສ຺ມິໍ ວິຘຸຣຊາຕເກ ຕາວ ສທ຺ໂທ ຕິໍສສທ຺ທປຣິວາຣມຕ຺ໂຕ ໂຫຕິ. ຕຖາ ອິຘາປີຕິ ກຕ຺ວາ ຕິໍສມຕ຺ຕານໍ ສກ຺ກຏ຺ຐານິຍານໍ ເທວຣາຊກຸລານໍ ນິວາສຏ຺ຐາ ນຕ຺ຕາ ຕາວຕິໍສານາມາຕິ ຍຸຕ຺ຕໍ ສິຍາ. ອຏ຺ຐກຖາສຸ ປນ ຍຖາວຸຕ຺ຕໍ ນິຣຸຕ຺ຕິນຍໍ ກປ຺ເປຕ຺ວາ ມາຆວຕ຺ຖູສຸຈ ເຕສຸ ເຕສຸຈ ຐາເນສຸ ສກ຺ການໍ ເຕຕ຺ຕິໍສ ສງ຺ຂາເອວ ວຸຕ຺ຕາຕິປິ ວທນ຺ຕິ. ຕໍ ນ ຍຸຊ຺ຊຕິ. ປາຬິຍໍເອວ ພ຺ຣຫ຺ມາສນງ຺ກຸມາໂຣ ເຕຕ຺ຕິໍເສ ອຕ຺ຕຠາເວ ອຠິນິມ຺ມິນິຕ຺ວາ ເທວານໍ ຕາວຕິໍສານໍ ປລ຺ລງ຺ເກສຸ ນິສີທິຕ຺ວາຕິ ວຸຕ຺ຕຕ຺ຕາ. ຍາໂມຕິ ຕສ຺ມິໍ ເທວໂລເກ ອິສ຺ສຣເທວກຸລສ຺ສ ນາມໍ. ຕຖາ ສຸຍາໂມຕິຈ. ຕໍ ສຫຈຣິຕຕ຺ຕາ ປນ ໂສ ເທວ ໂລໂກປິ ຕຕ຺ຖ ນິພ຺ພຕ຺ຕເທວາປິ ຍາມາຕ຺ເວວ ວຸຈ຺ຈນ຺ຕິ. ວິປຸລາຍ ສິຣິສມ຺ປຕ຺ຕິຍາ ສມນ຺ນາຄຕຕ຺ຕາ ນິຈ຺ຈໍ ຕຸສນ຺ຕິ ອຕິວິຍ ຫຏ຺ຐຕຸຏ຺ຐມຸຂາ ໂຫນ຺ຕິ ເອຕ຺ຖາຕິ ຕຸສິຕາ. ຍຖາຣຸຈິເຕ ໂຠເຄ ສຍເມວ ນິມ຺ມິນິຕ຺ວາ ນິມ຺ມິນິຕ຺ວາ ຣມນ຺ຕິ ເອຕ຺ຖາຕິ ນິມ຺ມານຣຕີ. ອຕ຺ຕໂນ ຣຸຈິໍ ຎຕ຺ວາ ປເຣຫິ ນິມ຺ມິເຕສຸ ໂຠເຄສຸ ວສໍ ວຕ຺ເຕນ຺ຕິ ເອຕ຺ຖາຕິ ປຣນິມ຺ມິຕວສວຕ຺ຕີ. ພ຺ຣູຫນ຺ຕິ ວຑ຺ຒນ຺ຕິ ອຕິປຓີເຕຫິ ຌານາທິ ຄຸເຓຫິ ວຸທ຺ຘິໍ ວິຣຸຬ຺ຫິໍ ເວປຸລ຺ລໍ ອາປຊ຺ຊນ຺ຕີຕິ ພ຺ຣຫ຺ມາໂນ. ມຫນ຺ຕາ ພ຺ຣຫ຺ມາໂນ ມຫາພ຺ຣຫ຺ມາໂນຕິ ວຕ຺ຕພ຺ເພ ມຫາສທ຺ທສ຺ສ ໂລໂປ.

ປຣິສຕິ ຠວາຕິ ປາຣິສຊ຺ຊາ. ປຣິສາສຸ ຊາຕາຕິວາ ປາຣິສຊ຺ຊາ. ປຣິຈາຣິກາຕິ ອຕ຺ໂຖ. ມຫາພ຺ຣຫ຺ມານໍ ປາຣິສຊ຺ຊາຕິ ພ຺ຣຫ຺ມ ປາຣິສຊ຺ຊາ. ປຸເຣ ອຸຈ຺ເຈ ຐາເນ ໂອທຫນ຺ຕິ ຕິຏ຺ຐນ຺ຕີຕິ ປຸໂຣຫິຕາ. ມຫາພ຺ຣຫ຺ມານໍ ປຸໂຣຫິຕາຕິ ພ຺ຣຫ຺ມປຸໂຣຫິຕາ. ມຫນ຺ຕາ ພ຺ຣຫ຺ມາໂນ ມຫາພ຺ຣຫ຺ມາໂນ. ສຫສ຺ໂສພ຺ຣຫ຺ມາ ທ຺ວິສຫສ຺ໂສພ຺ຣຫ຺ມາ. ຕິສຫສ຺ໂສພ຺ຣຫ຺ມາຕິອາທິນາ ສງ຺ຂາຣຸປປຕ຺ຕິສຸຕ຺ເຕ ອາຄຕາ ອຘິປຕິພ຺ຣຫ຺ມາໂນຕິ ອຕ຺ໂຖ. ຕຕ຺ຖ ສຫສ຺ໂສພ຺ຣຫ຺ມາຕິ ຈກ຺ກວາຬສຫສ຺ສມ຺ຫິ ອິສ຺ສໂຣ ພ຺ຣຫ຺ມາ. ທ຺ວິສຫສ຺ໂສຕິ ທ຺ວີສຸ ຈກ຺ກວາຬ ສຫສ຺ເສສຸ ອິສ຺ສໂຣຕິ ອຕ຺ໂຖ. ຕໂຍເປເຕ ເອກຕລ ວາສິໂນ ໂຫນ຺ຕິ. ຕຕ຺ຖ ໂລເກ ມຫາຊນາ ວິສຸໍ ວິສຸໍ ກຸລເທວຕາໂຍນາມ ອຸປຏ຺ຐຫນ຺ຕິ. ເກຈິ ມຫາເທວໍນາມ ອຸປຏ຺ຐຫນ຺ຕິ. ເກຈິ ວາສຸເທວໍນາມ. ເກຈິ ມເຫສຣໍນາມ. ເກຈິ ປຣເມສ຺ວາຣໍ ນາມາຕິ. ຆຣເທວຕາ ຄາມເທວຕາ ຣຸກ຺ຂເທວຕາທໂຍປິ ເຕສໍ ມຫາເທວຣາຊານໍ ອຸປຏ຺ຐກາເອວ ສມ຺ປຊ຺ຊນ຺ຕິ. ຕຕ຺ຖ ມຫາເທວຣາ ຊາໂນວິຍ ມຫາພ຺ຣຫ຺ມາໂນ ທຏ຺ຐພ຺ພາ. ຆຣເທວຕາທໂຍວິຍ ພ຺ຣຫ຺ມ ປຸໂຣຫິຕາທຏ຺ຐພ຺ພາ, ມນຸສ຺ສາວິຍ ພ຺ຣຫ຺ມປາຣິສຊ຺ຊາທຏ຺ຐພ຺ພາ. ຕຕ຺ຖຈ ຆຣ ເທວຕາທໂຍ ມຫາເທວຣາ ຊາໂນ ອທິສ຺ວາວ ອຸປຏ຺ຐຫນ຺ຕິ. ມນຸສ຺ສາ ຈ ເຕອຸໂຠປິ ອທິສ຺ວາວ ອຸປຏ຺ຐຫນ຺ຕິ. ເອວເມວໍ ພ຺ຣຫ຺ມປຸໂຣຫິຕາ ມຫາພ຺ຣຫ຺ມາໂນປິ ນປສ຺ສນ຺ຕິ. ມຫາພ຺ຣຫ຺ມານໍ ນິວາສຏ຺ຐານໍປິ ນຊານນ຺ຕິ. ພ຺ຣຫ຺ມປາຣິສຊ຺ຊາອຸໂຠປິ ນປສ຺ສນ຺ຕິ. ອຸຠິນ຺ນໍນິວາສຏ຺ຐານໍປິ ນຊານນ຺ຕິ. ຍທາ ປນ ໂອຬາຣິກໍ ຣູປໍ ມາເປຕ຺ວາ ອຕ຺ຕານໍ ທສ຺ເສນ຺ຕິ. ຕທາ ເອວ ປສ຺ສນ຺ຕິ. ເອສນໂຍ ອຸປຣິຠູມີສຸປິ. ຍໍ ປນ ພ຺ຣຫ຺ມນິມນ຺ຕນ ສຸຕ຺ຕຏ຺ຐກຖາຍໍ ວຸຕ຺ຕໍ ພ຺ຣຫ຺ມານໍ ປກຕິຣູປໍ ກສ຺ສຈິ ອາປາຕໍ ນ ຄຈ຺ຉຕີຕິ. ຕໍ ພ຺ຣຫ຺ມປຸໂຣ ຫິຕາ ທີນໍ ອຸປຣິມານໍ ພ຺ຣຫ຺ມານໍ ປກຕິຣູປໍ ກສ຺ສຈິ ພ຺ຣຫ຺ມປາຣິສຊ຺ຊາທິໂນວາ ເທວສ຺ສວາ ມນຸສ຺ສສ຺ສວາອາປາຕໍ ນຄຈ຺ຉຕີຕິ ກຕ຺ວາ ວຸຕ຺ຕໍ. ເຫຏ຺ຐິມານໍ ປນ ປກຕິຣູປໍ ອຸປຣິມສ຺ສ ອາປາຕໍ ອາຄຈ຺ຉິສ຺ສຕິເຍວ. ເຕເນວ ຫິ ຊນວສຠສຸຕ຺ຕຏ຺ຐກຖາຍໍ ເຫຏ຺ຐິມເຫຏ຺ຐິມາຫິ ເທວາ ອຸປຣິມເທວານໍ ໂອຬາຣິກໍ ກຕ຺ວາ ມາປິຕເມວ ອຕ຺ຕຠາວໍ ປສ຺ສິຕຸໍ ສກ຺ໂກນ຺ຕີຕິ ວຸຕ຺ຕໍ. ຕຕ຺ຖທຸຕີຍຕເລ ປຣິຕ຺ຕາຠາຕິ ພ຺ຣຫ຺ມປາຣິສຊ຺ຊາເອວ. ອປ຺ປມາຓາຠາຕິ ພ຺ຣຫ຺ມປຸໂຣຫິຕາ ເອວ. ອາຠສ຺ສຣາຕິ ມຫາພ຺ຣຫ຺ມາໂນເອວ. ຕສ຺ມິໍ ຕເລ ອຘິປຕິ ພ຺ຣຫ຺ມາໂນເອວາຕິ ອຕ຺ໂຖ. ເຫຏ຺ຐິມຕລໂຕ ປນ ວິເສສ ກຣຓຕ຺ຖໍ ອາຠາວເສນ ນາມຄຫຓໍ ໂຫຕີຕິ ທຏ຺ຐພ຺ພໍ.

ຕຕ຺ຖ ປຣິຕ຺ຕາ ອາຠາ ເອເຕສນ຺ຕິ ປຣິຕ຺ຕາຠາ. ອປ຺ປມາຓາ ອາຠາ ເອເຕສນ຺ຕິ ອປ຺ປມາຓາຠາ. ອາຠາສຣນ຺ຕິ ນິຈ຺ຉຣນ຺ຕິ ເອເຕສູຕິ ອາຠສ຺ສຣາຕິ. ຕຕີຍຕເລ ປຣິຕ຺ຕສຸຠາຕິ ພ຺ຣຫ຺ມປາຣິສຊ຺ຊາເອວ. ອປ຺ປມາຓສຸຕາຕິ ພ຺ຣຫ຺ມປຸໂຣຫິຕາເອວ. ສຸຕກິຓ຺ຓາຕິ ມຫາພ຺ຣຫ຺ມໂນເອວ. ຕສ຺ມິໍ ຕເລ ອຘິປຕິພ຺ຣຫ຺ມາໂນ ເອວາຕິ ອຕ຺ໂຖ. ຕຕ຺ຖ ສຸຠາຕິ ເອກຄ຺ຆນາ ອຈລສຓ຺ຐິຕາ ອາຠາເອວ ວຸຈ຺ຈນ຺ຕິ. ປຣິຕ຺ຕາ ສຸຠາ ເອເຕສນ຺ຕິ ປຣິຕ຺ຕສຸຠາ. ອປ຺ປມາຓາ ສຸຠາ ເອເຕສນ຺ຕິ ອປ຺ປມາຓສຸຠາ. ສຸເຕຫິ ອາກິຓ຺ຓາຕິ ສຸຠາກິຓ຺ຓາ. ສຸຠກິຓ຺ຫາຕິປິ ປຐນ຺ຕິ. ເຕສໍ ອາກາຣສ຺ສ ຣສ຺ໂສ ອນ຺ຕິມຓກາຣສ຺ສ ຈ ຫກາໂຣ ທຏ຺ຐພ຺ໂພ. ອິເມສຸ ປນ ທ຺ວີສຸ ຕເລສຸ ປກຕິກາຍປ຺ປຠາ ອຘິມຕ຺ຕາ ໂຫນ຺ຕິ. ຕສ຺ມາ ຕາສໍ ວເສນ ປຣິຕ຺ຕາຠາຕິອາທິກໍ ນາມໍ ສິທ຺ຘໍ. ນ ພ຺ຣຫ຺ມປາຣິ ສຊ຺ຊາຕິອາທິກໍ. ເອວຎ຺ຈ ກຕ຺ວາ ເວຣຎ຺ຊສຸຕ຺ເຕ ປຖມຕລວາສິໂນ ພ຺ຣຫ຺ມກາຍິກາ ເທວາຕິ ອາຄຕາ. ທຸຕີຍຕລວາສິໂນ ອາຠາເທວາຕິ. ຕຕີຍຕລວາສິໂນ ສຸຠາເທວາຕິ ຈຕຸຕ຺ຖຕເລ ວິປຸລໍ ຜລໍ ເອເຕສນ຺ຕິ ເວຫປ຺ຜລາ. ອຖວາ ອິຎ຺ຊນຊາຕິເກຫິ ໂສມນສ຺ສຊ຺ຌາເນຫິ ນິພ຺ພຕ຺ຕານໍ ຕິຓ຺ຓໍ ເຫຏ຺ຐິມຕລານໍ ເຕໂຊສໍ ວຏ຺ຏາທິເກນ ອນ຺ຕຣາເຍນ ຠູມິຕເລນ ສຫ ອາຍຸກປ຺ປນິວຕ຺ຕິວເສນ ອິຎ຺ຊິຕໍ ປຸຎ຺ຎຜລໍ ອຕ຺ຖິ. ເຕສຸ ຫິ ຍໍ ສຸຠາກິຓ຺ຓານໍ ເທວານໍ ຈຕຸສຏ຺ຐິກປ຺ປານີຕິ ວຸຕ຺ຕໍ. ຕໍ ຕສ຺ມິໍ ຕເລ ອາທິກປ຺ປິການໍ ວເສນ ວຸຕ຺ຕໍ. ປຈ຺ຉິມິການໍ ປນ ເຕສຏ຺ຐິກປ຺ປ ທ຺ວາສຏ຺ຐິກປ຺ປ ເອກສຏ຺ຐິ ກປ຺ປາທິ ວເສນ ອິຎ຺ຊິຕໍ ປຏິລີນໍ ປຸຎ຺ຎຜລໍ ໂຫຕີຕິ. ອາເນຎ຺ຊຊາຕິເກນ ອຸເປກ຺ຂາຌາເນນ ນິພ຺ພຕ຺ຕານໍ ປນ ເກນຈິ ອນ຺ຕຣາເຍນ ຕາທິສໍ ອິຎ຺ຊິຕໍ ປຸຎ຺ຎຜລໍ ນາມ ນຕ຺ຖິ. ຕສ຺ມາ ຌານ ສາມຕ຺ຖິຍານຸຣູປໍ ວິເສເສນ ອີຫິຕໍ ອຠິວຑ຺ຒິຕໍ ປຸຎ຺ຎຜລໍ ເອຕ຺ຖ ອຕ຺ຖີຕິ ເວຫປ຺ຜລາ.

ນຕ຺ຖິ ສຎ຺ຎາມຸເຂນ ຄຫິຕາ ຈຕ຺ຕາໂຣ ອຣູປກ຺ຂນ຺ຘາ ເອເຕສນ຺ຕິ ອສຎ຺ຎາ. ອສຎ຺ຎາຈ ເຕ ສຕ຺ຕາຈາຕິ ອສຎ຺ຎສຕ຺ຕາ. ຈິຕ຺ຕເຈ ຕສິການໍ ປນ ນຕ຺ຖິຕາຍ ເຕສໍ ອສຕ຺ຕປສງ຺ຄຕາ ສມ຺ຠວຕີຕິ ສຕ຺ຕຄຫຓໍ ກຕນ຺ຕິ ທຏ຺ຐພ຺ພໍ. ເອເຕ ທ຺ເວປິ ເອກຕລວາສິໂນ ເອວ ໂຫນ຺ຕິ. ເອຕ຺ຖປິ ນິພ຺ພຕ຺ຕກຊ຺ຌານສ຺ສ ຫີນມຊ຺ຌິມປຓີຕຕາ ວິເສສສ຺ສ ອຕ຺ຖິຕາຍ ຕທນຸຣູປໍ ພ຺ຣຫ຺ມານໍປິ ປາຣິສຊ຺ຊ ປຸໂຣຫິຕ ມຫາພ຺ຣຫ຺ມຕ຺ຕ ວິເສໂສ ສມ຺ຠວຕິເຍວ. ອາຍຸເວມຕ຺ຕຕາຍ ປນ ອຎ຺ຎມຎ຺ຎ ອທສ຺ສນາທີນຎ຺ຈ ນຕ຺ຖິຕາຍ ປາຣິສຊ຺ຊາທິວເສນ ຠູມິວິຠາໂຄ ນຕ຺ຖີຕິ ເວທິຕພ຺ໂພ. ເອວໍ ອວິຫາທີສຸປິ. ໂອຬາຣິການໍ ກາມຣາຄປຏິຆານຸສຍານໍ ນຕ຺ຖິຕາຍ ສຸທ຺ຘານໍ ອນາຄາມິອຣຫນ຺ຕານເມວ ອາວາສາຕິ ສຸທ຺ຘາວາສາ. ຕຕ຺ຖ ປຖມຠູມິວາສິໂນ ອປ຺ປເກນ ກາເລນ ອຕ຺ຕໂນ ຐານໍ ນວິຊຫນ຺ຕີຕິ ອວິຫາ. ອຖວາ, ໂອຬາຣິການໍ ປຎ຺ຈນ຺ນໍ ສໍໂຍຊນານໍ ປຫີນຕ຺ຕາ ນຕ຺ຖິ ຈິຕ຺ຕສ຺ສ ວິຫຎ຺ຎນໍ ສມຖວິປສ຺ສ ນາຘມ຺ເມສຸ ອວິປ຺ຜາຣິກຕາປຕ຺ຕິ ເອເຕສນ຺ຕິ ອວິຫາ. ທຸຕີຍຠູມິ ວາສິໂນ ນ ເກນຈິ ຈິຕ຺ຕປຣິຬາເຫນ ຕປ຺ປນ຺ຕີຕິ ອຕປ຺ປາ. ຕຕີຍ ຕລວາສິໂນ ປຣິສຸທ຺ເຘຫິ ປສາທຈກ຺ຂຸ ທິພ຺ພຈກ຺ຂຸ ຘມ຺ມຈກ຺ຂຸ ປຎ຺ຎາ ຈກ຺ຂູຫິ ສມ຺ປນ຺ນຕ຺ຕາ ສຸຏ຺ຐຸ ປສ຺ສນ຺ຕີຕິ ສຸທສ຺ສາ. ຈຕຸຕ຺ຖຠູມິວາສິໂນ ປນ ຕໂຕ ອຕິສເຍນ ສຸຏ຺ຐຸ ທສ຺ສນຠາເວນ ສມນ຺ນາຄຕາຕິ ສຸທສ຺ສິໂນ. ອຕິສຍຕ຺ເຖ ຫິ ອຍໍ ອີກາໂຣຕິ. ປຎ຺ຈມຠູມິ ວາສິໂນ ອຸປຣິ ອຎ຺ຎສ຺ສ ຠູມນ຺ຕຣຄຕສ຺ສ ຣູປິພ຺ຣຫ຺ມຸໂນ ນຕ຺ຖິຕາຍ ນຕ຺ຖິ ຣູປີນໍ ສຕ຺ຕານໍ ມຊ຺ເຌ ເກນຈິ ຄຸເຓນ ກນິຏ຺ຐຠາໂວ ເອເຕສນ຺ຕິ ອກນິຏ຺ຐາ.

ອາກາສານຎ຺ຈາຍຕນຠູມີຕິ ເອຕ຺ຖ ຍຕ຺ຕກໍ ອາກາສປເທສໍ ຜຣິຕ຺ວາ ອາກາສານຎ຺ຈາຍຕນ ສຎ຺ຎິຕາ ຈຕຸກ຺ຂນ຺ຘາ ປວຕ຺ຕນ຺ຕິ. ໂສ ຂນ຺ຘສຫິໂຕ ອາກາສປເທໂສ ອາກາສານຎ຺ຈາຍຍນຠູມິ. ເອວໍ ເສສາສຸ. ປຸຖຸຊ຺ຊນາ ໂສຕາປນ຺ນາ ສກທາຄາມິໂນຈາປິ ປຸຄ຺ຄລາ ສຸທ຺ຘາວາເສສຸ ສພ຺ພຖາ ສພ຺ພປກາເຣນປິ ນລພ຺ຠນ຺ຕີຕິ ໂຍຊນາ. ເອຕ຺ຖຈ ສກທາຄາມີນໍ ປຏິກ຺ເຂເປນ ອນາຄາມິ ມຄ຺ຄຏ຺ຐສ຺ສປິ ຕຕ຺ຖ ປຏິກ຺ເຂໂປ ສິທ຺ໂຘ ໂຫຕີຕິ ອຸປຣິມານໍ ຕິຓ຺ຓໍ ອຣິຍານເມວ ຕຕ຺ຖ ປຏິລາໂຠ ອິມາຍ ຄາຖາຍ ວຸຕ຺ໂຕຕິ ເວທິຕພ຺ໂພ. ເສສຏ຺ຐາເນສູຕິ ປຎ຺ຈສຸທ຺ຘາວາສໂຕ ອສຎ຺ຎາປາຍໂຕຈ ອວເສເສສຸ ເອກວີສຕິຍາ ຐາເນສຸ, ອນຣິຍາຕິ ປຸຖຸຊ຺ຊນາ. [ຠູມິຈຕຸກ຺ກໍ]

໑໔໔. ໂອກ຺ກນ຺ຕິກ຺ຂເຓຕິ ປຏິສນ຺ຘິກ຺ຂເຓ. ປຏິສນ຺ຘິຫິ ຠວນ຺ຕເຣ ໂອກ຺ກມນໍ ອນຸປວິສນນ຺ຖິ ອຕ຺ເຖນ ໂອກ຺ກນ຺ຕີຕິ ວຸຈ຺ຈຕິ. ຕໂຕ ປຣໍ ຠວງ຺ຄໍ ຫຸຕ຺ວາຕິ ໂຍຊນາ. ເກຈິ ປນ ຠວງ຺ຄປຣິໂຍສາເນຕິ ປຐນ຺ຕິ. ຕໍ ນ ຍຸຊ຺ຊຕິ. ຊາຕິຍາ ອນ຺ໂຘ ຊຈ຺ຈນ຺ໂຘ. ອາທິສທ຺ເທນ ຊາຕິ ພຘິຣ ຊຈ຺ຈຆານກ ຊາຕິມູຄ ຊຈ຺ເຈຬ ຊຈ຺ຈຸມ຺ມຕ຺ຕກ ປຓ຺ຑກ ອຸຠໂຕ ພ຺ຍຎ຺ຊນກ ນປຸໍສກ ມມ຺ມາທໂຍ ສງ຺ຄຓ຺ຫາຕິ. ຕຕ຺ຖ ຍສ຺ສ ຈກ຺ຂຸໍ ອຸປ຺ປາເທຕຸໍ ອສມຕ຺ເຖນ ກມ຺ເມນ ປຏິສນ຺ຘິ ລທ຺ຘາ. ໂສ ຊຈ຺ຈນ຺ໂຘ ນາມ. ເອສນໂຍ ເສເສສຸປິ. ຕຕ຺ຖ ປສາທໂສຕ ຣຫິໂຕ ຊາຕິພຘິໂຣ ນາມ. ປສາທ ຆານຣຫິໂຕ ຊຈ຺ຈ ຆານໂກ ນາມ. ປສາທຊິວ຺ຫາຣຫິໂຕ ນາມ ນຕ຺ຖິ. ວຈນຣຫິໂຕ ຊາຕິມູໂຄນາມ. ທິສາວິທິສາມຕ຺ຕໍປິ ສຎ຺ຎາເປຕຸໍ ອສກ຺ກຸເຓຍ຺ໂຍ ຊາຕິເອໂຬ ນາມ. ສພ຺ພກາລໍປິ ວິປລ຺ລຏ຺ຐຈິຕ຺ໂຕ ຊຈ຺ຈຸມ຺ມຕ຺ຕໂກນາມ. ກາມເຫຕຸ ອາສິຕ຺ຕກາທິຠາເວນ ວິປ຺ປກາຣປຕ຺ໂຕ ປຓ຺ຑໂກນາມ. ທ຺ວີຫິ ພ຺ຍຎ຺ຊເນຫິ ສມນ຺ນາຄໂຕ ອຸຠໂຕ ພ຺ຍຎ຺ຊນໂກນາມ. ຠາວທ຺ວຍ ຣຫິໂຕ ນປຸໍສໂກນາມ. ປກຕິວຈເນປິ ເອກເມກໍ ອກ຺ຂຣໍ ມຫຸສ຺ສາເຫນ ອຸປ຺ປາເທນ຺ໂຕ ວິພຈ຺ຉວຈໂນ ມມ຺ໂມນາມ. ເອຕ຺ຖຈ ຈກ຺ຂຸໍ ອຸປ຺ປາເທຕຸໍ ສມຕ຺ເຖນ ກມ຺ເມນ ລທ຺ຘປຏິສນ຺ຘິກສ຺ສ ປວຕ຺ຕິກາເລ ຕໍວາ ອຎ຺ຎໍວາ ກມ຺ມໍ ຈກ຺ຂຸໍ ອຸປ຺ປາເທຕິ. ອສມຕ຺ເຖນກມ຺ເມນ ລທ຺ຘປຏິສນ຺ຘິ ກສ຺ສ ປນ ວຕ຺ຖຸວິປນ຺ນສ຺ສ ປວຕ຺ຕິກາເລ ອຎ຺ຎໍປິ ກມ຺ມໍ ຈກ຺ຂຸໍ ອຸປ຺ປາເທຕີຕິ ນຕ຺ຖິ. ຕສ຺ມາ ຄພ຺ຠເສຍ຺ຍການໍປິ ຊຈ຺ຈນ຺ຘຠາໂວ ປຏິສນ຺ຘິກ຺ຂເຓເຍວ ສິທ຺ໂຘຕິ ເວທິຕພ຺ໂພ. ເອສນໂຍ ເສເສສຸ ຊາຕິ ພຘິຣາທີສຸ. ອາຍຕນານໍ ປຏິລາໂຠ ຊາຕີຕິ ວຸຕ຺ຕຕ຺ຕາ ຈກ຺ຂຸສ຺ສ ອຸປ຺ປຊ຺ຊນາຣຫກາໂລ ຈກ຺ຂຸສ຺ສ ຊາຕິກາໂລນາມ. ຕທາ ອນຸປ຺ປນ຺ນ ຈກ຺ຂຸໂກ ຊຈ຺ຈນ຺ໂຘນາມາຕິ ເອວໍ ອຕ຺ຕໂນ ອຕ຺ຕໂນ ອຸປ຺ປຊ຺ຊນາຣຫ ກາລວເສນ ຕສ຺ສ ຕສ຺ສ ອາຍຕນສ຺ສ ຊາຕິກາໂລ ເວທິຕພ຺ໂພ. ເອວຎ຺ຫິສຕິ ຊາຕິມູຄາທໂຍປິ ອຸປປນ຺ໂນ ໂຫນ຺ຕີຕິຈ ວທນ຺ຕິ. ວິຠາວນິ ຍໍປິ ອຍມຕ຺ໂຖ ວິຠາວິໂຕຕິ.

[໑໔໒] ຍໍ ປນ ວິຠາວນິຍໍ

‘‘ອປເຣ ປນ ຊຈ຺ຈນ຺ໂຘຕິ ປສຸຕິຍໍເຍວ ອນ຺ໂຘ. ມາຕຸ ກຸຈ຺ຉິຍໍ ອນ຺ໂຘ ຫຸຕ຺ວາ ນິກ຺ຂນ຺ໂຕຕິ ອຕ຺ໂຖ. ເຕນ ທຸເຫຕຸກຕິເຫຕຸການໍ ມາຕຸກຸຈ຺ຉິຍໍ ຈກ຺ຂຸສ຺ສ ອວິປຊ຺ຊນໍ ສິທ຺ຘນ຺ຕິ ວທນ຺ຕີຕິ’’ ວຸຕ຺ຕໍ. ຕໍ ນ ຍຸຕ຺ຕໍ.

ໂລເກ ມາຕຸກຸຈ຺ຉິຍໍເຍວ ອນ຺ໂຘ ຫຸຕ຺ວາ ນິກ຺ຂນ຺ຕສ຺ສປິ ເອກຈ຺ຈສ຺ສ ຕໍ ຕໍ ສິປ຺ປວິຊ຺ຊາຐາເນສຸ ປຎ຺ຎາເວຍ຺ຍຕ຺ຕິຍຠາວສ຺ສ ທິຏ຺ຐຕ຺ຕາ. ຖເປຕ຺ວາ ຫິ ມຫາໂພຘິສຕ຺ເຕ ອຎ຺ເຎຈ ປຈ຺ຉິມຠວິເກ ສຕ຺ເຕ ອວເສສານໍ ທ຺ວິເຫຕຸກ ຕິເຫຕຸການໍປິ ມາຕຸກຸຈ຺ຉິມ຺ຫິ ປຣູປກ຺ກເມນວາ ມາຕຸຍາ ວິສມປໂຍເຄນວາ ນານາພາເຘນວາ ອຸປ຺ປນ຺ນານໍປິ ຈກ຺ຂຸໂສຕານໍ ວິປຕ຺ຕິນາມ ນຕ຺ຖີຕິ ນ ສກ຺ກາ ນິຍເມຕຸນ຺ຕິ. ຠຸມ຺ມສ຺ສິຕານຎ຺ຈ ວິນິປາຕິກາສຸຣານນ຺ຕິ ເອຕ຺ຖ ຠູມິຍໍ ຊາຕາຕິ ຠຸມ຺ມາ. ຠູມິສມ຺ພນ຺ເຘສຸ ຣຸກ຺ຂຏ຺ຐກ ປພ຺ພຕຏ຺ຐກ ວິມາເນສຸ ນິພ຺ພຕ຺ຕາ ອາຬວກ ສາຕາຄິຣ ເຫມວຕາທໂຍ ມຫິທ຺ຘິກາ ຠຸມ຺ມາເທວາ. ເຍ ໂລເກ ພລິຫຣຓ ວເສນ ປູຊນີຍຏ຺ເຐນ ຍກ຺ຂາຕິປິ ວຸຈ຺ຈນ຺ຕິ. ເຍ ປນ ຠຸມ຺ມເທວຊາຕິກາປິ ສມານາ ອຕ຺ຕໂນ ປຸຎ຺ຎນິພ຺ພຕ຺ຕສ຺ສ ກສ຺ສຈິ ໂຠຄສຸຂສ຺ສ ອຠາວາ ກິຈ຺ຉຊີວິ ກປ຺ປຕ຺ຕາ ວິຈຣນ຺ຕິ. ເຕ ເຕສໍ ມຫິທ຺ຘິການໍ ຠຸມ຺ມເທວານໍ ປຣໍປຣ ປາຣິສຊ຺ເຊສຸ ປຣິຍາປນ຺ນຕ຺ຕາ ຠຸມ຺ເມ ເທເວ ສິຕາ ນິສ຺ສິຕາຕິ ອຕ຺ເຖນ ຠຸມ຺ມສ຺ສິຕານາມ ໂຫນ຺ຕິ. ຠຸມ຺ມິສ຺ສິຕາຕິປິ ປາໂຐ. ປຸຎ຺ຎນິພ຺ພຕ຺ຕສ຺ສ ນິວາສຏ຺ຐານສ຺ສ ອຠາວາ ຣຸກ຺ຂຄຸມ຺ພເລຓຄຸຫາສຸສານາ ທີສຸ ວິວິຕ຺ເຕສຸ ຠູມິປເທເສສຸ ນິສ຺ສາຍ ວສນ຺ຕີຕິ ອຕ຺ໂຖ. ເຕເຍວ ວິຣູປາ ຫຸຕ຺ວາ ຠວນ຺ຕເຣ ນິປຕນ຺ຕີຕິ ວິນິປາຕິກາ. ວິນິປາຕິກາຈ ເຕ ເຫຏ຺ຐາວຸຕ຺ຕຏ຺ເຐນ ອສຸຣາຈາຕິ ວິນິປາຕິກາ ສຸຣາ. ເຕ ປນ ຄາມສມີເປວາ ອນ຺ໂຕຄາເມວາ ວິວິຕ຺ຕຏ຺ຐາເນສຸ ວສິຕ຺ວາ ຄາມວາສີຫິ ຉຑ຺ຑິຕານິ ຠຕ຺ຕສິຕ຺ຖປູວຂຊ຺ຊມຈ຺ຉມໍສາທີນິ ປຣິເຍສິຕ຺ວາວາ ຕານິ ອລຠິຕ຺ວາ ທາຣເກວາ ຄິລາເນວາ ປີເຬຕ຺ວາວາ ສກ຺ໂກນ຺ຕາ ປນ ອຎ຺ເຎປິ ມນຸສ຺ເສ ຕາເສຕ຺ວາ ປີເຬຕ຺ວາວາ ຊີວິຕໍ ກປ຺ເປນ຺ຕີຕິ. ເຕສໍ ວິນິປາຕິກາສຸຣານໍ. ເອກຈ຺ຈານນ຺ຕິ ອຘິປ຺ປາໂຍ. ນ ຫິ ສພ຺ເພ ວິນິປາຕິກາ ສຸຣານາມ ອເຫຕຸ ກາເອວາຕິ ສກ຺ກາ ວຕ຺ຕຸໍ. ທ຺ວິເຫຕຸກຕິເຫຕຸການໍປິ ສພ຺ຠາວໂຕ. ເອວຎ຺ຈ ກຕ຺ວາ ເຕສໍ ເອກຈ຺ຈານໍ ປິຍງ຺ກຣມາຕາ ອຸຕ຺ຕຣມາຕາ ຘມ຺ມຄຸຕ຺ຕາ ຜຸສ຺ສມິຕ຺ຕາທີນໍ ຘມ຺ມາຠິສມໂຍປິ ອຏ຺ຐກຖາສຸ ວຸຕ຺ໂຕຕິ. ເອກຈ຺ເຈ ຍກ຺ຂຊາຕິກາປິ ຣກ຺ຂສຊາຕິກາປິ ເວມານິກເປຕາປິ ປຣທຕ຺ຕຸປຊີວິ ເປຕາປິ ເອຕ຺ຖ ສງ຺ຄຫິຕາຕິ ທຏ຺ຐພ຺ພາ.

ເຕສູຕິ ຍຖາວຸຕ຺ຕປຏິສນ຺ຘິ ຍຸຕ຺ເຕສຸ ປຸຄ຺ຄເລສຸ. ຍສ຺ມາ ອາຍຸປຣິຈ຺ເຉໂທນາມ ເອກຠູມິປຣິຍາປນ຺ນານໍ ສພ຺ພສຕ຺ຕານໍ ອເສສສາ ຘາຣຓນິຍມປຣິມາຓວເສນ ປວຕ຺ໂຕ. ອປາຍານໍ ມນຸສ຺ສານໍ ຠຸມ຺ມ ເທວານຎ຺ຈ ຕາທິໂສ ນິຍມປຣິມາໂຓນາມ ນຕ຺ຖິ. ນ ຫິ ສກລຈກ຺ກ ວາຬປຣິຍາປນ຺ນາ ເອກຠູມກາ ສພ຺ພນິຣຍາ ເອກອາຍຸປຣິຈ຺ເຉທາ ໂຫນ຺ຕິ. ຕິຣຈ຺ຉານາທີສຸປິ ເອເສວນໂຍ. ຕສ຺ມາ ວຸຕ຺ຕໍ ຈຕຸນ຺ນໍ ອປາຍານນ຺ຕິອາທິ. ຈຕຸນ຺ນໍ ອປາຍານໍ ອາປາຍິກປຸຄ຺ຄລານໍ ອາຍຸປ຺ປມາຓ ຄຓນາຍ ນິຍໂມ ນຕ຺ຖິ, ຕຕ຺ຖ ເຍຠຸຍ຺ເຍນ ກມ຺ມປມາຓຕ຺ຕາ. ຕຕ຺ຖ ນິຣເຍສຸ ອພ຺ພຸທາທີນໍ ທສນ຺ນໍ ນິຣຍານໍ ຠຄວຕາ ວຸຕ຺ໂຕ ອາຍຸປຣິຈ຺ເຉໂທປິ ຕຕ຺ຖ ຕຕ຺ຖ ນິພ຺ພຕ຺ຕເກນ ກມ຺ເມເນວສິທ຺ໂຘຕິ ເວທິຕພ຺ໂພ. ມນຸສ຺ສານນ຺ຕິ ອິທໍ ຊມ຺ພຸທີປຄາສີນໍ ວເສນ ວຸຕ຺ຕນ຺ຕິ ວທນ຺ຕິ. ເຕ ສຎ຺ເຎວ ຫິ ອາຍຸກປ຺ປສ຺ສ ອາໂຣຫຓໍ ໂອໂຣຫຓຎ຺ຈ ອຕ຺ຖິ. ນ ອິຕຣທີປວາສີນໍ. ເຕສຸ ຫິ ອຸຕ຺ຕຣກຸຣຸວາສີນໍ ນິຍມໂຕ ວສ຺ສ ສຫສ຺ສໍ ໂຫຕິ. ອິຕເຣສໍ ທ຺ວິນ຺ນໍ ປຎ຺ຈວສ຺ສ ສຕານີຕິຈ ວທນ຺ຕິ. ເອວໍ ສນ຺ເຕ ເຕສຸ ທີເປສຸ ອາທິກປ຺ປິການໍປິ ໂສເອວ ປຣິຈ຺ເຉໂທຕິ ອາປຊ຺ຊຕິ. ຊມ຺ພຸທີປວາສີນໍ ປນ ສມວິສມາຈາຣນິສນ຺ທຠູຕາ ຈນ຺ທສູຣິຍນກ຺ຂຕ຺ຕາທີນໍ ວິສມສມຄຕິມູລິກາອຸຕຸອາຫາຣານໍ ສມ຺ປຕ຺ຕິ ວິປຕ຺ຕິໂຍ ເຕສໍປິ ສາຘາຣຓາເອວ ໂຫນ຺ຕິ. ຕສ຺ມາ ເຕສຸປິ ອາຍຸປຣິຈ຺ເຉທານໍ ອາໂຣຫຓໍ ໂອໂຣຫຓຎ຺ຈ ນຕ຺ຖີຕິ ນວຕ຺ຕພ຺ພໍ. ນິສນ຺ທມຕ຺ຕຕ຺ຕາ ຊມ຺ພຸທີປຄຕິຍາ ເອກຄຕິກາ ນໂຫນ຺ຕີຕິ ປນ ວຕ຺ຕພ຺ພໍ. ຕຖາ ຫິ ປາຬິຍໍ ອຸຕ຺ຕຣກຸຣຸກາ ມນຸສ຺ສາ ອມມາ ອປຣິຄ຺ຄຫາ. ນິຍຕາຍຸກາ ອວເສສາຍຸນາຕິ ວຸຕ຺ຕໍ. ຕຕ຺ຖ ອວເສສາຍຸນາຕິ ອສງ຺ຂ຺ເຍຍ຺ຍໂຕ ໂອໂຣຫິຕ຺ວາ ນິຈ຺ຈລໍ ຐິເຕນ ວສ຺ສສຫສ຺ເສນາຕິ ອຕ຺ໂຖຕິ.

ວິນິປາຕິກາສຸຣານນ຺ຕິ ອິທໍ ນິທສ຺ສນມຕ຺ຕໍ ທຏ຺ຐພ຺ພໍ. ສພ຺ເພສໍປິ ມເຫສກ຺ຂານໍ ອປ຺ເປສກ຺ຂານຎ຺ຈ ຠຸມ຺ມເທວານໍ ເວມານິກເປຕາທີນຎ຺ຈ ອິຘ ອຘິປ຺ເປຕຕ຺ຕາ. ເຕສຎ຺ຫິ ສພ຺ເພສໍປິ ກມ຺ມເມວ ປມາຓນ຺ຕິ. ຈາຕຸມຫາຣາຊິການໍປນເທວານນ຺ຕິ ອິທໍ ອຸປຣິເມ ຈາຕຸມຫາຣາຊິເກ ສນ຺ຘາຍ ວຸຕ຺ຕໍ. ທິພ຺ພານີຕິ ຕສ຺ມິໍ ເທວໂລເກ ສິທ຺ຘານິ. ປຎ຺ຈ ວສ຺ສສຕານີຕິ ອິທຎ຺ຈ ເຍຠຸຍ຺ຍວເສນ ວຸຕ຺ຕນ຺ຕິ ຄເຫຕພ຺ພໍ. ຍສ຺ມາ ປນ ກສ຺ສປພຸທ຺ຘສ຺ສ ສາວກຠູຕາ ໂສຕາປນ຺ນເທວ ປຸຕ຺ຕາ ອາກາສຏ຺ຐກ ວິມາເນສຸ ນິພ຺ພຕ຺ຕາ ຍາວ ນິມິຣາຊກາລາປິ ຕິຏ຺ຐນ຺ຕີຕິ ຊາຕກຏ຺ຐກຖາຍໍ ວຸຕ຺ຕາ. ຕສ຺ມາ ເກສຎ຺ຈິ ອາກາສຏ຺ຐກເທວານໍປິ ກມ຺ມປມາຓຕາ ສິທ຺ຘາ ໂຫຕີຕິ ເວທິຕພ຺ພໍ. ນ ເຈຕ຺ຖ ປຸນປ຺ປຸນໍ ນິພ຺ພຕ຺ຕິ ຈິນ຺ເຕຕພ຺ພາ. ນ ຫິ ໂສຕາ ປນ຺ນານໍ ສຕ຺ຕກ຺ຂຕ຺ຕຸໂຕ ປຣໍ ກາມຠເວ ປຏິສນ຺ຘິນາມ ອຕ຺ຖິ. ນ ຈ ຕສ຺ມິໍ ເທວໂລເກ ສຫສ຺ສກ຺ຂຕ຺ຕຸໍ ນິພ຺ພຕ຺ຕມານາປິ ຕຕ຺ຕກໍ ກາລໍ ສໍປາປຸຓິຕຸໍ ສກ຺ໂກນ຺ຕີຕິ. ມນຸສ຺ສຄຓນາຍາຕິ ມນຸສ຺ສານໍ ວສ຺ສຄຓນາຍ. ມນຸສ຺ສໂລເກ ຫິ ປຎ຺ຎາສວສ຺ສານິ ຈາຕຸມຫາຣາຊິເກ ເອໂກ ທິພ຺ພຣຕ຺ຕິທິໂວ ໂຫຕິ. ຕິໍສຣຕ຺ຕິທິວາ ເອໂກ ທິພ຺ພມາໂສ. ທ຺ວາທສມາສາ ເອກໍ ທິພ຺ພວສ຺ສໍ. ເຕນ ທິພ຺ພວສ຺ເສນ ເຕສໍ ປຎ຺ຈວສ຺ສສຕານິ ມນຸສ຺ສຄຓນາຍ ນວຸຕິວສ຺ສສຕສຫສ຺ສໍ ໂຫຕີຕິ. ຕໂຕຕິ ຈາຕຸມຫາຣາຊິການໍ ເທວານໍ ອາຍຸປ຺ປມາຓໂຕ. ຈຕຸຄຸຓນ຺ຕິ ອາຍຸປມາຓສ຺ສ ທິຄຸຓວຸທ຺ຘິຍາເຈວ ທິພ຺ພສ຺ສ ຣຕ຺ຕິທິວສ຺ສ ທິຄຸຓວຸທ຺ຘິຍາຈ ວເສນ ຈຕູຫິ ຠາເຄຫິ ຄຸຓິຕໍ ວຑ຺ຒິຕນ຺ຕິ ອຕ຺ໂຖ. ເອສນໂຍ ເສເສສຸປິ. ຕຕ຺ຖ ອາຍຸປມາຓສ຺ສ ທິຄຸຓວຸທ຺ຘິນາມ ເຫຏ຺ຐິມານໍ ເທວານໍ ອາຍຸປມາຓໂຕ ອຸປຣິມານໍ ເທວານໍ ອາຍຸປມາຓສ຺ສ ທິຄຸຓວຸທ຺ຘິ. ເອເຕນ ຕາວຕິໍສານໍ ທິພ຺ພໍ ເອກໍ ວສ຺ສສຫສ຺ສໍ. ຍາມານໍ ທ຺ເວວສ຺ສສຫສ຺ສານິ. ຕຸສິຕານໍ ຈຕ຺ຕາຣິ, ນິມ຺ມານຣຕີນໍ ອຏ຺ຐ. ວສວຕ຺ຕີນໍ ທິພ຺ພານິ ໂສຬສວສ຺ສ ສຫສ຺ສານິ ອາຍຸປ຺ປມາຓໍ ໂຫຕີຕິ ສິທ຺ຘໍ ໂຫຕິ.

ທິພ຺ພສ຺ສ ຣຕ຺ຕິທິວສ຺ສ ທິຄຸຓວຸທ຺ຘິນາມ ເຫຏ຺ຐິມານໍ ເທວານໍ ຣຕ຺ຕິທິວໂຕ ອຸປຣິມານໍ ຣຕ຺ຕິທິວສ຺ສ ທິຄຸຓວຸທ຺ຘິ. ເອເຕນ ມນຸສ຺ສໂລເກ ເອກໍ ວສ຺ສສຕໍ ຕາວຕິໍເສ ເອໂກ ທິພ຺ພຣຕ຺ຕິທິໂວ. ທ຺ເວວສ຺ສສຕານິ ຍາເມ. ຈຕ຺ຕາຣິ ຕຸສິເຕ. ອຏ຺ຐ ນິມ຺ມານຣຕິຍໍ. ສຫສ຺ສໍ ຉ ຈວສ຺ສສຕານິ ວສວຕ຺ຕິຍໍ ເອໂກ ທິພ຺ພຣຕ຺ຕິທິໂວຕິ ສິທ຺ຘໍ ໂຫຕິ. ຣຕ຺ຕິທິວານຎ຺ຈ ທິຄຸຓວຸທ຺ຘິຍາ ສິທ຺ຘາຍ ມາສສໍວຈ຺ຉຣານໍປິ ທິຄຸຓວຸທ຺ຘິ ສິທ຺ຘາວ ໂຫຕີຕິ. ເອວຎ຺ຈສຕິ ຍຖາວຸຕ຺ຕານິ ຕາວຕິໍສາທີນໍ ທິພ຺ພວສ຺ສສຫສ຺ສາທິນິປິ ອຕ຺ຕໂນ ອຕ຺ຕໂນ ຣຕ຺ຕິທິວມາສສໍວຈ຺ຉເຣຕິເອວ ເວທິຕພ຺ພານີຕິ ສິທ຺ຘໍ ໂຫຕິ. ຕຖາຈ ສຕິ ອຸປຣິມານໍ ອາຍຸປຣິມາຓານິ ເຫຏ຺ຐິມານໍ ອາຍຸປຣິມາຓໂຕ ຈຕຸຄຸຓານີຕິ ສິທ຺ຘໍ ໂຫຕິ. ເຕນ ວຸຕ຺ຕໍ. ຕໂຕ ຈຕຸຄຸຓໍ ຕາວຕິໍສານໍ. ຕໂຕ ຈຕຸຄຸຓໍ ຍາມານນ຺ຕິອາທິ. ທິພ຺ພຄຓນາຍ ຈ ຕຖາ ສິທ຺ຘາຍ ສຕິ ມນຸສ຺ສຄຓນາຍປິ ຈຕຸຄຸຓຠາໂວ ສິທ຺ໂຘເຍວ ໂຫຕິ. ຕສ຺ມາ ມນຸສ຺ສຄຓນາຍປິ ເຫຏ຺ຐິມານໍ ນວຸຕິວສ຺ສສຕສຫສ຺ສາທີນິ ຈຕູຫິ ອຸປຣູປຣິຄຸຓິຕານິ ອຸປຣິມານໍ ຕິໂກຏິສຏ຺ຐິວສ຺ສສຕ ສຫສ຺ສາທິນິ ຠວນ຺ຕີຕິ ກຕ຺ວາ ຕານິ ສພ຺ພານິປິ ອາທິອນ຺ຕທສ຺ສນ ວເສນ ນິທ຺ທິສນ຺ໂຕ ນວສຕນ຺ຕິ ຄາຖມາຫ. ວສ຺ສານໍ ນວສຕໍ ໂກຏິໂຍ ຈ ເອກວີສ ໂກຏິໂຍ ຈ ຕຖາສຏ຺ຐິວສ຺ສ ສຕສຫສ຺ສານິ ຈ ວສວຕ຺ຕີສຸ ເທເວສຸ ອາຍຸປ຺ປມາຓໍ ໂຫຕີຕິ ໂຍຊນາ.

ຍສ຺ມາ ອວິຕກ຺ກວິຈາຣມຕ຺ຕໍ ຌານໍ ໂອຬາຣິກສ຺ສ ວິຕກ຺ກສ຺ສ ສມຕິກ຺ກມາ ປຖມຊ຺ຌານໂຕ ສຸຏ຺ຐຸພລວໍ ໂຫຕິ. ຕໂຕເຍວ ຕຕີຍຊ຺ຌານໂຕປິ ນາຕິທຸພ຺ພລຎ຺ຈ ໂຫຕິ. ຕສ຺ມາ ຕໍ ຕຕີຍຊ຺ຌາເນນ ເອກໂຕ ຫຸຕ຺ວາ ສມຕເລ ຠູມນ຺ຕເຣ ວິປາກໍ ເທຕີຕິ ວຸຕ຺ຕໍ ທຸຕີຍຊ຺ຌານວິປາກໍ ຕຕິຍຊ຺ຌານວິປາກຎ຺ຈ ທຸຕີຍຊ຺ຌານຠູມິຍນ຺ຕິ. ເຕເນວຈ ຠູມີນໍ ຐິຕິກ຺ກໂມປິ ຈຕຸຕ຺ຖຊ຺ຌານ ວເສເນວ ສິທ຺ໂຘ. ເຖເຣນ ປນ ເຫຏ຺ຐາ ປຎ຺ຈກນຍວເສເນວ ຌານານິ ວຸຕ຺ຕານິ. ຕສ຺ມາ ອິຘປິ ເຕເນວ ນເຍນ ວິປາການິ ຄເຫຕ຺ວາ ຈຕຸຕ຺ຖຊ຺ຌານວິປາກໍ ຕຕີຍຊ຺ຌານຠູມິຍນ຺ຕິອາທິ ວຸຕ຺ຕໍ. ເຕສູຕິ ຕາຫິ ຉຫິ ປຏິສນ຺ຘີຕິ ຄຫິຕປຏິສນ຺ຘິເກສຸ. ກປ຺ປສ຺ສາຕິ ອິທໍ ອສງ຺ຂ຺ເຍຍ຺ຍກປ຺ປໍ ສນ຺ຘາຍ ວຸຕ຺ຕໍ. ຈຕຸພ຺ພິຘາ ຫິ ກປ຺ປາມຫາກປ຺ໂປ ອສງ຺ຂ຺ເຍຍ຺ຍກປ຺ໂປ ອນ຺ຕຣກປ຺ໂປ ອາຍຸກປ຺ໂປຕິ, ຕຕ຺ຖ ອາຍຸກປ຺ໂປນາມ ເຕສໍ ເຕສໍ ສຕ຺ຕານໍ ຕໍຕໍ ອາຍຸປຣິຈ຺ເຉໂທ ວຸຈ຺ຈຕິ. ອນ຺ຕຣກປ຺ໂປນາມ ເອກສ຺ສວິວຏ຺ຏຏ຺ຐາຍິອສງ຺ຂ຺ເຍຍ຺ຍສ຺ສ ອພ຺ຠນ຺ຕເຣ ມນຸສ຺ສານໍ ອາຍຸກປ຺ປສ຺ສ ຫາຍນວຑ຺ຒນວເສນ ທິສ຺ສມານນ຺ຕຣາ ຈຕຸສຏ຺ຐິປເຠທາ ຈູຬກປ຺ປາ ວຸຈ຺ຈນ຺ຕິ. ປີສຕິເຠທາຕິ ເກຈິ. ອສີຕິເຠທາຕິ ອປເຣ. ຈຸທ຺ທສປ຺ປ ເຠທາຕິ ເວທວິທຸ. ເຍ ໂລເກ ມນ຺ວນ຺ຕຣກປ຺ປາຕິ ວຸຈ຺ຈນ຺ຕິ. ເອກເມເກນ ມນຸນາມເກນ ມຫາສມ຺ມຕຣາເຊນ ອຸປລກ຺ຂິຕາ ອນ຺ຕຣກປ຺ປາຕິ ວຸຕ຺ຕໍ ໂຫຕິ. ເກຈິ ປນ ເອກສ຺ມິໍ ວິວຏ຺ຏຏ຺ຐາຍິມ຺ຫິ ມຫາສມ຺ມຕຣາ ຊານໍ ເອກເມວ ອິຈ຺ຉນ຺ຕິ. ຈຕຸສຏ຺ຐິອນ຺ຕຣກປ຺ປາ ປນ ເອໂກ ອສງ຺ຂ຺ເຍ ກປ຺ໂປນາມ. ໂສ ຈຕຸພ຺ພິໂຘ ສໍວຏ຺ໂຏ ສໍວຏ຺ຏຏ຺ຐາຍີ ວິວຏ຺ໂຏ ວິວຏ຺ຏຏ຺ຐາຍີຕິ. ຕຕ຺ຖ ວິນສ຺ສມາໂນ ກປ຺ໂປ ສໍວຏ຺ໂຏ. ຍຖາ ວິນຏ຺ຐໍ ຕິຏ຺ຐມາໂນ ກປ຺ໂປ ສໍວຏ຺ຏຏ຺ຐາຍີ. ວຑ຺ຒມາໂນ ກປ຺ໂປ ວິວຏ຺ໂຏ. ຍຖາ ວິວຏ຺ຏໍ ຕິຏ຺ຐມາໂນ ກປ຺ໂປ ວິວຏ຺ຏຏ຺ຐາຍີຕິ ເວທິຕພ຺ໂພ. ເຕ ປນ ຈຕ຺ຕາໂຣ ອສງ຺ຂ຺ເຍຍ຺ຍກປ຺ປາ ເອໂກ ມຫາກປ຺ໂປນາມ. ເອຕ຺ຖຈ ໂຍ ຊນາຍາມວິຕ຺ຖາເຣ ເສຕສາສປຣາສິມ຺ຫິ ວສ຺ສສຕ ວສ຺ສສຕຈ຺ຈເຍນ ເອເກກພີຊຫຣເຓນ ປຣິກ຺ຂີເຓປິ ເອໂກ ມຫາກປ຺ໂປ ປຣິກ຺ຂຍໍ ນຄຈ຺ຉຕິ. ເອວໍ ທິໂຆ ມຫາກປ຺ໂປຕິ ເວທິຕພ຺ໂພ.

ຕຕ຺ຖ ຍທາ ກປ຺ໂປ ເຕເຊນ ສໍວຏ຺ຏຕິ. ອາຠສ຺ສຣໂຕ ເຫຏ຺ຐາ ອຄ຺ຄິນາ ທຍ຺ຫຕິ. ຍທາ ອາເປນ ສໍວຏ຺ຏຕິ. ສຸຠາກິຓ຺ຓໂຕ ເຫຏ຺ຐາ ອຸທເກນ ວິລີຍຕິ. ຍທາ ວາຍຸນາ ສໍວຏ຺ຏຕິ. ເວຫປ຺ຜລໂຕ ເຫຏ຺ຐາ ວາເຕນ ວິທ຺ຘໍສຕີຕິ ເອວໍ ອຏ຺ຐກຖາຍໍ ວຸຕ຺ຕຕ຺ຕາ ອຍໍ ໂລໂກ ນິຣນ຺ຕຣໍ ສຕ຺ຕສຸ ວາເຣສຸ ອຄ຺ຄິນາ ວິນສ຺ສຕິ. ອຏ຺ຐເມ ວາເຣ ອຸທເກນ ວິນສ຺ສຕິ. ປຸນ ສຕ຺ຕສຸ ອຄ຺ຄິນາ. ອຏ຺ຐເມ ອຸທເກນາຕິ ເອວໍ ອຏ຺ຐນ຺ນໍ ອຏ຺ຐການໍ ວເສນ ຈຕຸສຏ຺ຐິວາເຣສຸ ອນ຺ຕິເມ ອຸທກວາເຣ ອຸທກໍ ປຫາຍ ວາຕວາໂຣ ໂຫຕີຕິ ອຍມຕ຺ໂຖ ສິທ຺ໂຘ ໂຫຕິ. ກຖໍ. ຍໍ ວຸຕ຺ຕໍ ອາຠສ຺ສຣານໍ ອຏ຺ຐກປ຺ປານີຕິ. ເອເຕນ ອຏ຺ຐເມ ວາເຣ ອາໂປສໍວຏ຺ໂຏ ໂຫຕິ. ອນ຺ຕຣາ ສຕ຺ຕສຸ ສຕ຺ຕສຸ ວາເຣສຸ ເຕໂຊສໍວຏ຺ຏາ ໂຫນ຺ຕີຕິ ສິທ຺ຘໍ. ຍຎ຺ຈ ວຸຕ຺ຕໍ ສຸຠາກິຓ຺ຓານໍ ຈຕຸສຏ຺ຐິກປ຺ປານີຕິ. ເອເຕນ ຈຕຸສຏ຺ຐິເມ ຈຕຸສຏ຺ຐິເມ ວາເຣ ວາຕສໍວຏ຺ໂຏໂຫຕິ. ອນ຺ຕຣາ ເຕສຏ຺ຐິຍາ ວາເຣສຸ ເຕໂຊສໍວຏ຺ຏາ ອາໂປສໍວຏ຺ຏາຈ ໂຫນ຺ຕີຕິ ສິທ຺ຘໍ ໂຫຕີຕິ. ເຕນາຫຸ ໂປຣາຓາ –

ອຄ຺ຄິນາ ຠສ຺ສຣາ ເຫຏ຺ຐາ, ອາເປນ ສຸຠາກິຓ຺ຓໂຕ;

ເວຫປ຺ຜລໂຕ ວາເຕນ, ເອວໍ ໂລໂກ ວິນສ຺ສຕິ.

ສຕ຺ຕສຕ຺ຕຄ຺ຄິນາ ວາຣາ, ອຏ຺ຐເມ ອຏ຺ຐເມ ທກາ;

ຈຕຸສຏ຺ຐິ ຍທາ ປຸຓ຺ຓາ, ເອໂກ ວາຍຸວາໂຣ ສິຍາຕິ.

ເອວຎ຺ຈ ວິນຏ຺ເຐ ໂລເກ ເອກສ຺ມິໍ ກປ຺ເປປິ ປຖມຊ຺ຌານຠູມິ ອວິນຏ຺ຐານາມ ນຕ຺ຖິ. ຕສ຺ມາ ພ຺ຣຫ຺ມປາຣິສຊ຺ຊານໍເທວານໍ ກປ຺ປສ຺ສຕຕີໂຍ ຠາໂຄ ອາຍຸປ຺ປມາຓໍ, ພ຺ຣຫ຺ມປຸໂຣຫິຕານໍອຸປຑ຺ຒກປ຺ໂປ, ມຫາ ພ຺ຣຫ຺ມານໍເອໂກກປ຺ໂປຕິ ເອຕ຺ຖ ອສງ຺ຂ຺ເຍຍ຺ຍ ກປ຺ໂປວ ສມ຺ຠວຕິ. ນມຫາກປ຺ໂປ. ເຕນ ວຸຕ຺ຕໍ ກປ຺ປສ຺ສາຕິ ອິທໍ ອສງ຺ຂ຺ເຍຍ຺ຍກປ຺ປໍ ສນ຺ຘາຍ ວຸຕ຺ຕນ຺ຕິ. ອາຍຸກປ຺ປໍ ສນ຺ຘາຍ ວຸຕ຺ຕນ຺ຕິປິ ຍຸຊ຺ຊຕິເຍວ. ເຕໂຊສໍວຏ຺ຏກປ຺ເປສຸ ຫິ ປຖມຊ຺ຌານຕລໍ ວິວຏ຺ຏມານໍ ສພ຺ພປຖມໍ ວິວຏ຺ຏຕິ. ສໍວຏ຺ຏມານໍ ສພ຺ພປຈ຺ຉາ ສໍວຏ຺ຏຕິ. ຕສ຺ມາ ວິວຏ຺ຏສ຺ສ ປຈ຺ຉິມຑ຺ເຒນ ສໍວຏ຺ຏສ຺ສຈ ປຸພ຺ພຑ຺ເຒນ ສຫ ເອກໍ ວິວຏ຺ຏຏ຺ຐາຍິກປ຺ປໍ ຄເຫຕ຺ວາ ທ຺ເວ ອສງ຺ຂ຺ເຍຍ຺ຍານິ ຕສ຺ມິໍ ຕເລ ເອໂກ ອາຍຸກປ຺ໂປຕິ ສກ຺ກາ ວຕ຺ຕຸນ຺ຕິ. ທຸຕີຍ ຕລໂຕ ປຏ຺ຐາຍ ປນ ມຫາກປ຺ໂປວ ຄເຫຕພ຺ໂພ. ອປ຺ປກໍ ອູນກໍວາ ອຘິກໍວາ ຄຓນູປຄໍ ນ ໂຫຕີຕິ ກຕ຺ວາ ອຸປຑ຺ເຒຫິ ສຫ ສຕ຺ຕກປ຺ປານິ ສນ຺ຘາຍ ອາຠສ຺ສຣານໍ ອຏ຺ຐກປ຺ປານີຕິ ວຸຕ຺ຕໍ. ເອວໍ ຈຕຸສຏ຺ຐິກປ຺ປານີຕິ ເອຕ຺ຖປີຕິ. ອາກາສານຎ຺ຈາຍຕນຠວໍ ອຸປຄຈ຺ຉນ຺ຕີຕິ ອາກາສານຎ຺ຈາຍຕນຸປຄາ, ເຕສໍ. ເອໂກວ ວິສໂຍ ອາຣມ຺ມຓໍ ຍສ຺ສ ຕໍ ເອກວິສຍໍ. ເອກຊາຕິຍນ຺ຕິ ເອກສ຺ມິໍ ຠເວ. [ປຏິສນ຺ຘິຈຕຸກ຺ກໍ.]

໑໔໕. ຊເນຕີຕິ ຊນກໍ ອຸປຕ຺ຖມ຺ເຠຕີຕິ ອຸປຕ຺ຖມ຺ຠກໍ. ອຸປປີເຬຕີຕິ ອຸປປີຬກໍ. ອຸປຆາເຕຕີຕິ ອຸປຆາຕກໍ. ຕຕ຺ຖ ຊນກໍ ນາມ ປຏິສນ຺ຘິປວຕ຺ຕີສຸ ວິປາກກ຺ຂນ຺ຘ ກຏຕ຺ຕາຣູປານໍ ນິພ຺ພຕ຺ຕິກາ ກຸສລາກຸສລເຈຕນາ. ຕຕ຺ຖ ປຏິສນ຺ຘິນິພ຺ພຕ຺ຕິກາ ກມ຺ມປຖປຕ຺ຕາວ ທຏ຺ຐພ຺ພາ. ປວຕ຺ຕິນິພ຺ພຕ຺ຕິກາ ປນ ກມ຺ມປຖໍ ປຕ຺ຕາປິ ອປຕ຺ຕາປິ ອນ຺ຕມໂສ ປຎ຺ຈທ຺ວາຣິກຊວນເຈຕນາປິ ສຸປິນນ຺ເຕ ກຸສລາກຸສລເຈຕນາປີຕິ. ອຸປຕ຺ຖມ຺ຠກໍນາມ ວິປຈ຺ຈິຕຸໍ ອລທ຺ໂຘກາສາວາ ວິປກ຺ກວິປາກາ ວາ ສພ຺ພາປິ ກຸສລາກຸສລເຈຕນາ. ສາ ຫິ ຊນກຠູຕາປິ ສມານາ ອຕ຺ຕໂນວິປາກວາຣໂຕ ປຸເຣວາ ປຈ຺ຉາວາ ສຠາງ຺ຄໍ ກມ຺ມນ຺ຕ ຣໍວາກມ຺ມນິພ຺ພຕ຺ຕກ຺ຂນ຺ຘສນ຺ຕານໍວາອຸປຕ຺ຖມ຺ຠມານາ ປວຕ຺ຕຕິ. ຍຖາ ຄນ຺ຖາຣພ຺ເຠ ຣຕນຕ຺ຕຍປຓາມເຈຕນາຕິ. ຍໍ ປນ ວິສຸທ຺ຘິມຄ຺ເຄ ອຸປຕ຺ຖມ຺ຠກໍ ປນ ວິປາກໍ ຊເນຕຸໍ ນສກ຺ໂກຕີຕິ ວຸຕ຺ຕໍ. ຕໍ ອລທ຺ຘວິປາກວາຣໍ ສນ຺ຘາຍ ວຸຕ຺ຕນ຺ຕິ ຄເຫຕພ຺ພໍ. ນ ຫິ ປຈ຺ຈຍສາມຄ຺ຄິຍໍ ສຕິ ກິຎ຺ຈິກມ຺ມໍ ປວຕ຺ຕິວິປາກມຕ຺ຕສ຺ສປິ ອຊນກໍນາມ ອຕ຺ຖີຕິ. ຕຕ຺ຖ ກມ຺ມນ຺ຕຣສ຺ສ ອຸປຕ຺ຖມ຺ຠນໍນາມ ອລທ຺ໂຘກາສສ຺ສ ອຎ຺ຎສ຺ສ ຊນກກມ຺ມສ຺ສ ໂອກາສກຣຓໍ. ຕໍ ປນ ມຣຓາສນ຺ນກາເລ ປາກຏໍ. ຕທາ ຫິ ກຸສເລ ຊວິເຕ ອຎ຺ຎໍ ປຏິສນ຺ຘິຊນກໍ ກຸສລກມ຺ມໍ ໂອກາສໍ ລຠຕິ. ອກຸສເລ ຊວິເຕ ອຎ຺ຎໍ ອກຸສລກມ຺ມນ຺ຕິ. ວຸຕ຺ຕຎ຺ເຫຕໍ ອິຕິ ວຸຕ຺ຕເກ –

ອິມສ຺ມິໍ ຈາຍໍ ສມເຍ, ກາລງ຺ກຣິຍາຖ ປຸຄ຺ຄໂລ;

ສຄ຺ຄມ຺ຫິ ອຸປປຊ຺ເຊຍ຺ຍ, ຈິຕ຺ຕຎ຺ຫິສ຺ສ ປສາທິຕໍ.

ອິມສ຺ມິໍ ຈາຍໍ ສມເຍ, ກາລງ຺ກຣິຍາຖ ປຸຄ຺ຄໂລ;

ນິຣເຍ ອຸປປຊ຺ເຊຍ຺ຍ, ຈິຕ຺ຕຎ຺ຫິສ຺ສ ປທູສິຕນ຺ຕິ.

ປວຕ຺ຕິກາເລປິ ເອຕໍ ພຫຸລໍ ລພ຺ຠຕິເຍວ. ກມ຺ມນິພ຺ພຕ຺ຕຂນ຺ຘສນ຺ຕານສ຺ສ ອຸປຕ຺ຖມ຺ຠນໍນາມ ອຎ຺ເຎນ ລທ຺ໂຘກາເສນ ກຸສລກມ຺ເມນວາ ອກຸສລກມ຺ເມນວາ ນິພ຺ພຕ຺ຕສ຺ສ ຂນ຺ຘສນ຺ຕານສ຺ສ ຊີວິຕນ຺ຕຣາເຍ ອປເນຕ຺ວາ ຊີວິຕປຣິກ຺ຂາເຣ ສມຸທາເນຕ຺ວາ ຈິຣຕຣ ປວຕ຺ຕິກຣຓໍ. ຍຖາຫ –

ອຠິວາທນສີລິສ຺ສ, ນິຈ຺ຈໍ ວຸທ຺ຘາປຈາຍິໂນ;

ຈຕ຺ຕາໂຣ ຘມ຺ມາ ວຑ຺ຒນ຺ຕິ, ອາຍຸ ວຓ຺ໂຓ ສຸຂໍ ພລນ຺ຕິ.

ເອຕ຺ຖ ປນ ກຸສລໍປິ ອກຸສລກມ຺ມນິພ຺ພຕ຺ຕສ຺ສ ຂນ຺ຘສນ຺ຕານສ຺ສ ອກຸສລໍປິ ກຸສລກມ຺ມນິພ຺ພຕ຺ຕສ຺ສ ອຸປຕ຺ຖມ຺ຠກໍນາມ ນຕ຺ຖີຕິ ນວຕ຺ຕພ຺ພໍ. ອກຸສລ ກມ຺ມ ນິພ຺ພຕ຺ຕສ຺ສປິ ຫິ ມຫິທ຺ຘິການໍ ນາຄສຸປຓ຺ຓາທີນໍ ຂນ຺ຘສນ຺ຕານສ຺ສ ປວຕ຺ຕິກາເລ ປຸພ຺ພກຕໍ ກຸສລໍ ວຸຕ຺ຕນເຍນ ອຸປພ຺ຣູຫນໍ ກໂຣຕິເຍວ. ຕຖາກຸສລກມ຺ມນິພ຺ພຕ຺ຕສ຺ສປິ ເກສຎ຺ຈິ ວິນິປາຕິກາສຸຣາທີນໍ ຂນ຺ຘສນ຺ຕານສ຺ສ ປວຕ຺ຕິກາເລ ປຸພ຺ພກຕໍ ອກຸສລໍ ຈິຣຕຣປ຺ປວຕ຺ຕິໍ ກໂຣຕິເຍວາຕິ. ອຸປປີຬກອຸປຆາຕການິປິ ວຸຕ຺ຕປ຺ປກາຣາ ກຸສລາກຸສລ ເຈຕນາໂຍເອວ. ຕາປິ ຫິ ຊນກຠູຕາປິ ສມານາ ອຕ຺ຕໂນ ວິປາກວາຣໂຕ ປຸເຣວາ ປຈ຺ຉາ ວາ ວິປາກວາຣ ຄຫຓ ກາເລປິ ວາ ກມ຺ມນ຺ຕຣໍວາ ກມ຺ມນິພ຺ພຕ຺ຕ ຂນ຺ຘສນ຺ຕານໍວາ ທຸພ຺ພລຕຣໍ ກຕ຺ວາວາ ວິພາຘຍມານາ ສພ຺ພໂສວາ ອຸປຈ຺ຉິນ຺ທມານາ ປວຕ຺ຕນ຺ຕີຕິ. ຕຕ຺ຖ ອຸປປີຬເກ ຕາວ ກມ຺ມນ຺ຕຣສ຺ສ ວິພາຘນໍນາມ ອຎ຺ຎສ຺ສ ຊນກກມ຺ມສ຺ສ ທຸພ຺ພລຠາວກຣຓໍ. ກມ຺ມຎ຺ຫິ ນາມ ອາຍູຫນກາເລ ພລວນ຺ຕໍປິ ປຈ຺ຉາ ກເຕນ ອຸຊຸປຏິປກ຺ເຂນ ກມ຺ມນ຺ຕເຣນ ວິພາຘິຍມານໍ ປຸນ ວິຫຕສາມຕ຺ຖິຍໍ ໂຫຕິ. ອຸປຣິຠູມິ ນິພ຺ພຕ຺ຕກໍປິ ສມານໍ ເຫຏ຺ຐາຠູມິຍໍ ນິພ຺ພຕ຺ເຕຕິ. ມເຫສກ຺ເຂສຸ ມຫິທ຺ຘິເກສຸ ນິພ຺ພຕ຺ຕກໍປິ ສມານໍ ອປ຺ເປສກ຺ເຂສຸ ນິພ຺ພຕ຺ເຕຕິ. ຕຖາ ອຸຈ຺ຈກຸເລສຸ ນິພ຺ພຕ຺ຕກໍປິ ນີຈກຸເລສຸ. ທີຆາຍຸເກສຸ ນິພ຺ພຕ຺ຕກໍປິ ອປ຺ປາຍຸເກສຸ. ມຫາໂຠເຄສຸ ນິພ຺ພຕ຺ຕກໍປິ ອປ຺ປໂຠເຄສຸ. ປຸຣິສຕ຺ຕ ຠາວນິພ຺ພຕ຺ຕກໍປິ ສມານໍ ອິຕ຺ຖຕ຺ຕຠາວໍວາ ນປຸໍສກຠາວໍ ວາ ນິພ຺ພຕ຺ເຕຕິ. ວຓ຺ຓສມ຺ປຕ຺ຕິນິພ຺ພຕ຺ຕກໍປິ ທຸພ຺ພຓ຺ຓຠາວໍ. ອິນ຺ທ຺ຣິຍສມ຺ປຕ຺ຕິນິພ຺ພຕ຺ຕກໍປິ ອນ຺ຘໍວາ ພຘິຣໍວາ ຍໍກິຎ຺ຈິ ອິນ຺ທ຺ຣິຍເວກລ຺ລໍ. ອງ຺ຄປຈ຺ຈງ຺ຄ ສມ຺ປຕ຺ຕິຊນກໍປິ ຫຕ຺ຖປາທາທິ ອງ຺ຄເວກລ຺ລໍ ຊເນຕິ. ຕຖາ ອາຍູຫນກາເລ ມຫານິຣເຍສຸ ນິພ຺ພຕ຺ຕກໍປິ ອກຸສລໍ ປຈ຺ຉາກເຕນ ພລວກຸສເລນ ວິພາຘິຍມານໍ ອຸສ຺ສເທສຸວາ ເປເຕສຸວາ ນິພ຺ພຕ຺ເຕຕິ. ອຊາຕສຕ຺ຕຸ ຣາຊາ ເຈຕ຺ຖ ນິທສ຺ສນໍ. ອຸສ຺ສເທສຸ ນິພ຺ພຕ຺ຕກໍປິ ເປເຕສຸວາ ຕິຣຈ຺ຉາ ເນສຸວາຕິ ອາທິສພ຺ພໍ ວຕ຺ຕພ຺ພໍ.

ອຸປຕ຺ຖມ຺ຠກໍປິ ຕພ຺ພິປຣິຍາເຍນ ເວທິຕພ຺ພເມວ. ຕຖາ ຫິ ກມ຺ມໍ ນາມ ກຕກາເລທຸພ຺ພລໍປິສມານໍ ປຈ຺ຉາສຠາເຄນພລວຕາກຸສເລນວາ ອກຸສເລນວາ ອຸປຕ຺ຖມ຺ຠີຍມານໍ ສຸຏ຺ຐຸ ພລວໍ ໂຫຕີຕິ. ກມ຺ມນິພ຺ພຕ຺ຕ ຂນ຺ຘສນ຺ຕານສ຺ສ ວິພາຘນໍນາມ ອຎ຺ເຎນ ກມ຺ເມນ ນິພ຺ພຕ຺ຕສ຺ສ ສຕ຺ຕສ຺ສ ຄຫິຕປຏິສນ຺ຘິໂຕ ປຏ຺ຐາຍ ຍທາກທາຈິ ສຣີເຣ ນານາອນ຺ຕຣາເຍ ອຸປ຺ປາເທຕ຺ວາວາ ຐານນ຺ຕຣເຂຕ຺ຕວຕ຺ຖຸ ໂຄມຫິໍສ ຘນ ຘຎ຺ຎໂຠຄ ສມ຺ປຕ຺ຕີນໍ ປຸຕ຺ຕທາຣຎາຕິ ມິຕ຺ຕານຎ຺ຈ ວິປຕ຺ຕິໍ ກຕ຺ວາວາ ທຸກ຺ຂຸປ຺ປຕ຺ຕິ ກຣຓໍ. ທຸວິຘຎ຺ຫິ ກມ຺ມຜລໍນາມ ວິປາກຜລໍ ນິສນ຺ທຜລນ຺ຕິ. ຕຕ຺ຖ ວິປາກຜລໍນາມ ກມ຺ມກາຣກສ຺ເສວ ໂຫຕິ. ນ ອຎ຺ຎສ຺ສ. ນິສນ຺ທ ຜລໍ ປນ ອຎ຺ເຎສໍປິ ສາຘາຣຓເມວ. ຘມ຺ມປເທ ອານນ຺ທເສຏ຺ຐິວຕ຺ຖຸ ເອຕ຺ຖ ວຕ຺ຕພ຺ພໍ. ຈກ຺ຂາທີສຸ ປນ ກມ຺ມຊສນ຺ຕຖິສີເສສຸ ເຍນ ກມ຺ເມນ ຍໍກິຎ຺ຈິ ເອກໍວາ ທ຺ເວວາ ຕີຓິວາ ສພ຺ພໂສ ຠິຊ຺ຊນ຺ຕິ. ຈກ຺ຂຸປາລຕ຺ເຖ ຣາທີນໍ ວິຍ. ຕໍ ກມ຺ມໍ ອຸປຆາຕເກ ສງ຺ຄຫິຕນ຺ຕິ ຍຸຕ຺ຕໍ. ອຸປຆາ ຕກນ຺ຕິ ປນ ອຸປຈ຺ເຉທກນ຺ຕິຈ ອຕ຺ຖໂຕ ເອກໍ. ຕຖາ ຫິ ມຊ຺ຌິມຏ຺ຐ ກຖາຍໍ ປຖມໍ ອຸປຈ຺ເຉທກນາເມນ ວຕ຺ວາ ອຸປຆາຕກນ຺ຕິປິ ເອຕສ຺ເສວ ນາມນ຺ຕິ ວຸຕ຺ຕໍ. ອງ຺ຄຸຕ຺ຕຣຏ຺ຐກຖາຍໍ ປຖມໍ ອຸປຆາຕກນາເມນ ວຕ຺ວາ ອຸປຈ຺ເຉທກນ຺ຕິປິ ຕສ຺ເສເວຕໍ ນາມນ຺ຕິ ວຸຕ຺ຕໍ. ວິສຸທ຺ຘິ ມຄ຺ເຄປິ ມຣຓສ຺ສຕິນິທ຺ເທເສ ຕເທວ ກມ຺ມຸປຈ຺ເຉທກກມ຺ມນ຺ຕິ ວຸຕ຺ຕໍ. ອິຘຈ ປຣໂຕ ອຸປຈ຺ເຉທກກມ຺ມຸນາຕິ ວກ຺ຂຕິ.

ອິມສ຺ສປິ ກມ຺ມນ຺ຕຣຸປຈ຺ເຉທນໍ ມຣຓາສນ຺ນກາເລ ປາກຏໍ. ຕທາຫິ ປຖມໍ ປາປກມ຺ມພເລນ ທຸຄ຺ຄຕິນິມິຕ຺ເຕ ອຸປຏ຺ຐຫນ຺ເຕ ປຸນ ກລ຺ຍາຓ ກມ຺ມໍ ຕໍ ປຏິພາຫິຕ຺ວາ ສຸຄຕິນິມິຕ຺ຕໍ ທສ຺ເສຕ຺ວາ ສຄ຺ເຄ ນິພ຺ພຕ຺ເຕຕິ. ກລ຺ຍາຓກມ຺ມພເລນ ສຸຄຕິນິມິຕ຺ເຕ ອຸປຏ຺ຐຫນ຺ເຕ ປຸນ ປາປກມ຺ມໍ ຕໍ ປຏິພາຫິຕ຺ວາ ທຸຄ຺ຄຕິນິມິຕ຺ຕໍ ທສ຺ເສຕ຺ວາ ອປາເຍ ນິພ຺ພຕ຺ເຕຕິ. ທຸຏ຺ຐ ຄາມຓິຣຎ຺ໂຎ ໂສຓຕ຺ເຖຣປິຕຸຈ ວຕ຺ຖູນິ ກເຖຕພ຺ພານິ. ອງ຺ຄຸຕ຺ຕຣຏ຺ຐກຖາຍໍ ປນ ກຸສລາກຸສລກມ຺ມກ຺ຂຍ ກຣສ຺ສ ມຄ຺ຄກມ຺ມສ຺ສປິ ກມ຺ມນ຺ຕຣຸປຈ຺ເຉທກຫາ ວຸຕ຺ຕາ. ອງ຺ຄຸລິມາລຕ຺ເຖຣາທີນໍ ວິຍາຕິ. ອິມສ຺ມິໍ ຠເວ ລທ຺ຘານິ ມຫຄ຺ຄຕກມ຺ມານິ ເຍນ ອກຸສເລນ ປຣິຫາຍນ຺ຕິ. ຕສ຺ສປິ ກມ຺ມນ຺ຕຣຸປຈ຺ເຉທເກ ສງ຺ຄໂຫ ຍຸຕ຺ໂຕ. ເທວທຕ຺ຕສ຺ສ ວິຍາຕິ. ກມ຺ມນິພ຺ພຕ຺ຕຂນ຺ຘສນ຺ຕານຸປຈ຺ເຉທນໍ ປນ ຕສ຺ມິໍ ຕສ຺ມິໍ ຠເວ ອາຍຸ ກມ຺ເມສຸ ວິຊ຺ຊມາເນສຸ ລທ຺ໂຘກາສສ຺ສ ກສ຺ສຈິ ອປຣາຘກມ຺ມສ຺ສ ພເລນ ກລລກາລໂຕ ປຏ຺ຐາຍ ອນ຺ຕຣາວ ເກນຈິໂຣເຄນວາ ຠເຍນວາ ອຸປກ຺ກເມນວາ ມຣນ຺ຕານໍ ວເສນ ເວທິຕພ຺ພໍ.

ເອຕ຺ຖຈ ກມ຺ມນ຺ຕຣສ຺ສວາ ກມ຺ມນິພ຺ພຕ຺ຕຂນ຺ຘສນ຺ຕານສ຺ສວາ ອຸປຕ຺ຖມ຺ຠນາ ທີນິ ສນ຺ຘາຍ ອິເມສໍ ຈຕຸນ຺ນໍປິ ກມ຺ມານໍ ກຸສລາກຸສລຠາໂວ ວິສຸທ຺ຘິມຄ຺ເຄ ອງ຺ຄຸຕ຺ຕຣຏ຺ຐກຖາຍຎ຺ຈ ວຸຕ຺ໂຕ. ມຊ຺ຌິມຏ຺ຐກຖາຍໍ ປນ ສໍວຓ຺ເຓຕພ຺ພສຸຕ຺ຕານຸຣູປໍ ກມ຺ມນິພ຺ພຕ຺ຕຂນ຺ຘສນ຺ຕານສ຺ເສວ ອຸປຕ຺ຖມ຺ຠນາທີນິ ສນ຺ຘາຍ ອຸປຕ຺ຖມ຺ຠກສ຺ສ ກຸສລຠາໂວ ອຸປປີຬກອຸປຆາຕການໍ ອກຸສລຠາໂວ ວຸຕ຺ໂຕ. ໂສ ປນ ມຊ຺ຌິມຏີກາຍໍ ອງ຺ຄຸຕ຺ຕຣຏີກາຍຎ຺ຈ ອຣຸຈ຺ຈມາໂນ ວິຍ ວຸຕ຺ໂຕ. ມຫາຏີກາຍໍ ປນ ໂສ ເກຈິ ວາໂທປິ ກໂຕ. ຕຕ຺ຖປນ ສໍວຓ຺ເຓຕພ຺ພສຸຕ຺ຕານຸຣູປໍ ວຸຕ຺ຕຕ຺ຕາ ວິສຸໍ ປາຬິນໂຍຕິ ທຏ຺ຐພ຺ໂພ. ນ ຈ ເກຈິວາໂທ ກຕ຺ຕພ຺ໂພ. ສຸຕ຺ຕສ຺ມິໍຫິ ອປ຺ປາຍຸກສໍວຕ຺ຕນິກາເອສາ ມາຓວປຏິປທາ, ຍທິທໍ ປາຓາຕິປາຕີ ໂຫຕີຕິອາທິນາ ອຸປຆາຕກໍ ປາຓາຕິປາຕວເສເນວ ວຸຕ຺ຕໍ. ອຸປປີຬກຎ຺ຈ ພຕ຺ວາພາຘສໍວຕ຺ຕນິກາ ເອສາ ມາຓວ ປຏິປທາ, ຍທິທໍ ສຕ຺ຕານໍ ວິເຫຐກຊາຕິໂກ ໂຫຕີຕິອາທິນາ ວິຫິໍສາທີນໍ ວເສນ ວຸຕ຺ຕໍ. ອຸປຕ຺ຖມ຺ຠກຎ຺ຈ ທີຆາຍຸກສໍວຕ຺ຕນິກາ ເອສາ ມາຓວ ປຏິປທາ. ຍທິທໍ ປາຓາຕິປາຕໍ ປຫາຍ ປາຓາຕິປາຕາ ປຏິວິຣໂຕ ໂຫຕີຕິອາທິນາ ປາຓາຕິປາຕວິຣຕິອາທີນໍ ວເສນ ວຸຕ຺ຕໍ. ສພ຺ພຎ຺ເຈຕໍ ມນຸສ຺ສຕ຺ຕໍ ອາຄຕສ຺ເສວ ສຕ຺ຕສ຺ສ ວເສນາຕິ ເອວໍ ວິສຸໍ ປາຬິນໂຍ ເວທິຕພ຺ໂພຕິ. ມຫາຏີກາຍໍ ປນ ອງ຺ຄຸຕ຺ຕຣຏີກາຍຎ຺ຈ ກມ຺ມນ຺ຕຣຸປຕ຺ຖມ຺ຠນາທີນິ ອນິຈ຺ຉນ຺ເຕຫິ ຊນກາທິຠາໂວນາມ ວິປາກໍ ປຏິອິຈ຺ຉິຕພ຺ໂພ. ນກມ຺ມນ຺ຕິ ວິປາກສ຺ເສວ ອຸປຆາຕກຕາ ຍຸຕ຺ຕາ ວິຍ ທິສ຺ສຕີຕິ ວຸຕ຺ຕໍ.

ກິຈ຺ຈວເສນາຕິ ຊນນໍ ອຸປຕ຺ຖມ຺ຠນໍ ອຸປປີຬນໍ ອຸປຈ຺ຉິນ຺ທນນ຺ຕິ ຈຕຸນ຺ນໍ ກິຈ຺ຈານໍ ວເສນ. ຕຕ຺ຖ ເອກາ ປາຓາຕິປາຕເຈຕນາ ຈຕ຺ຕາຣິ ກິຈ຺ຈານິ ສາເຘຕິ. ສາ ຫິ ຍາວ ວິປຈ຺ຈິຕຸໍ ໂອກາສໍ ນລຠຕິ. ຕາວ ອຸປຕ຺ຖມ຺ຠນາທີສຸ ຕີສຸ ກິຈ຺ເຈສຸ ຍໍກິຎ຺ຈິ ລທ຺ຘປຈ຺ຈຍໍ ກິຈ຺ຈໍ ກໂຣຕິ. ຍທາ ວິປຈ຺ຈິຕຸໍ ໂອກາສໍ ລຠຕິ. ຕທາ ເອກາຍ ເຈຕນາຍ ເອກາເອວ ປຏິສນ຺ຘິ ໂຫຕີຕິ ເອວໍ ສາເກຕປຎ຺ເຫ ວຸຕ຺ຕນເຍນ ເອກໍ ອປາຍຠວໍ ຊເນຕິ. ຕໂຕ ປຣໍ ປນ ປຏິສນ຺ຘິຊນນກິຈ຺ຈໍ ນຕ຺ຖິ. ປວຕ຺ຕິ ວິປາກຊນເນນ ສຫ ອິຕຣານິ ຕີຓິ ກິຈ຺ຈານິ ຠວສຕສຫສ຺ເສປິ ກປ຺ປສຕສຫສ຺ເສປິ ສາເຘຕິເຍວ. ຘມ຺ມທິນ຺ນາຍນາມ ອຸຄ຺ຄເສນ ຣຎ຺ໂຎ ເທວິຍາ ວຕ຺ຖຸ ເອຕ຺ຖ ວຕ຺ຕພ຺ພໍ. ສາ ປນ ຍທາ ອຕ຺ຕໂນ ວິປາກວາຣໂຕ ປຸເຣ ອຣິຍຠູຕສ຺ສວາ ປຸຖຸຊ຺ຊນຠູຕສ຺ສປິ ກລ຺ຍາຓ ຈິຕ຺ຕສມງ຺ຄິໂນວາ ອຸປຈ຺ເຉທນໍ ກໂຣຕິ. ຕທາ ອຸປຈ຺ຉິນ຺ທິຕ຺ວາ ກມ຺ມນ຺ຕ ຣສ຺ເສວ ໂອກາສໍ ກໂຣຕິ. ສຍໍ ວິປາກໍ ນຊເນຕິ. ຍທາ ປນ ປາປຈິຕ຺ຕສມງ຺ຄິໂນ ຂນ຺ຘສນ຺ຕານໍ ອຸປຈ຺ຉິນ຺ທຕິ. ຕທາເອວ ອຸປຈ຺ຉິນ຺ທິຕ຺ວາ ອຕ຺ຕໂນ ວິປາກໍ ຊເນຕິ. ສກິໍ ລທ຺ຘປຏິສນ຺ຘິວາຣໂຕ ປນ ປຏ຺ຐາຍ ອເນເກສຸ ອຕ຺ຕຠາວ ສຕສຫສ຺ເສສຸປິ ອຸປຈ຺ເຉທນາທີນິເຍວ ກໂຣຕິ. ເອຕ຺ຖ ມຫາໂມຄ຺ຄລານ ຕ຺ເຖຣ ວຕ຺ຖຸ ສາມາວຕິ ວຕ຺ຖຸ ວຄ຺ຄຸມຸທາຕີຣິຍຠິກ຺ຂຸ ວຕ຺ຖຸ ທຸສ຺ສິມາຣ ກລາພຸຣາຊວຕ຺ຖູນິ ກເຖຕພ຺ພານິ. ຍສ຺ມາ ປນ ອິທໍ ອຸປຈ຺ເຉທກກມ຺ມໍ ນາມ ຕິຣຈ຺ຉານຄຕານໍ ພຫຸລໍ ລພ຺ຠຕິ. ຕສ຺ມາ ສຸຏ຺ຐຸ ພລວໍ ອກຸສລກມ຺ມໍ ທຸພ຺ພລສ຺ສ ອກຸສລກມ຺ມສ຺ສວາ ອກຸສລກມ຺ມນິພ຺ພຕ຺ຕຂນ຺ຘສນ຺ຕານສ຺ສວາ ອຸປຈ຺ເຉທກໍນາມ ນ ໂຫຕີຕິ ນ ວຕ຺ຕພ຺ພໍ. ເຕເນວ ຫິ ມຊ຺ຌິມຏ຺ຐກຖາຍໍ ພຫຸກສ຺ມິຎ຺ຫິ ອກຸສລກມ຺ເມ ອາຍູຫິເຕ ພລວກມ຺ມໍ ທຸພ຺ພລ ກມ຺ມສ຺ສ ວິປາກໍ ປຏິພາຫິຕ຺ວາ ອຕ຺ຕໂນ ວິປາກສ຺ສ ໂອກາສໍ ກໂຣຕີຕິ ວຸຕ຺ຕໍ.

ອປິຈ ປວຕ຺ຕິຍໍປິ ກມ຺ມນ຺ຕຣຊນິຕໍ ຠວງ຺ຄສນ຺ຕານໍ ອນຸປຈ຺ຉິນ຺ທິຕ຺ວາ ປຎ຺ຈສຸ ຈກ຺ຂຸ ໂສຕ ຆານ ຊິວ຺ຫາ ຠາວ ທສກ ສງ຺ຂາເຕສຸ ສນ຺ຕຕິ ສີເສສຸ ອຎ຺ຎຕຣສ຺ສ ສນ຺ຕຕິສີສສ຺ສ ສພ຺ພໂສ ອຸປຈ຺ຉິນ຺ທນໍປິ ອິມສ຺ເສວ ກິຈ຺ຈນ຺ຕິ ຍຸຕ຺ຕໍ. ຍໍ ປນ ມຫາຏີກາຍໍ ອງ຺ຄຸຕ຺ຕຣຏີກາຍຎ຺ຈ ອຸປປີຬິກໍ ອຎ຺ຎສ຺ສ ວິປາກໍ ຉິນ຺ທຕິ. ນ ສຍໍ ອຕ຺ຕໂນ ວິປາກໍ ຊເນຕີຕິ ວຸຕ຺ຕໍ. ຕໍ ອຏ຺ຐກຖາຍໍ ສຸຂທຸກ຺ຂໍ ປີເຬຕິ, ອທ຺ຘານໍ ປວຕ຺ຕິຕຸໍ ນ ເທຕີຕິ ອິທໍ ທິສ຺ວາ ວຸຕ຺ຕໍ ສິຍາ. ອທ຺ຘານໍ ປວຕ຺ຕິຕຸໍ ນເທຕີຕິ ເອຕ຺ຖ ປນ ສຸຂສນ຺ຕານໍວາ ທຸກ຺ຂສນ຺ຕານໍວາ ຈິຣກາລໍ ປວຕ຺ຕິຕຸໍ ນເທຕິ ອິຈ຺ເຈວຕ຺ໂຖ. ນ ປນ ອຸປຆາຕກໍ ວິຍ ຠວງ຺ຄສນ຺ຕາເນນ ສຫ ອຎ຺ຎສ຺ສ ກມ຺ມສ຺ສ ວິປາກໍ ຉິນ຺ທຕີຕິ.

[໑໔໓] ຍໍປນ ວິຠາວນິຍໍ

‘‘ຊນກໍ ກມ຺ມນ຺ຕຣສ຺ສ ວິປາກໍ ອນຸປຈ຺ຉິນ຺ທິຕ຺ວາວ ວິປາກໍ ຊເນຕິ. ອຸປຆາຕກໍ ອຸປຈ຺ເຉທນປຸພ຺ພກນ຺ຕິ ອິທໍ ຕາວ ອຏ຺ຐກຖາສຸ ສນ຺ນິຏ຺ຐານນ຺ຕິ ວຸຕ຺ຕໍ’’. ຕໍ ນ ສຸນ຺ທຣໍ.

ອິຘ ປຸພ຺ພກເຕນ ອຸປຈ຺ເຉທນກກມ຺ເມນ ມຣິຕ຺ວາ ສຄ຺ເຄ ນິພ຺ພຕ຺ຕານໍ ວຕ຺ຖູນໍ ອຏ຺ຐກຖາສຸເຍວ ອາຄຕຕ຺ຕາຕິ.

[໑໔໔] ຍຎ຺ຈ ຕຕ຺ຖ

ອປເຣ ປນ ອາຈຣິຍາ ວທນ຺ຕີຕິອາທິນາ ອຸປຆາຕກສ຺ສ ສຍໍ ວິປາກນິພ຺ພຕ຺ຕກຕ຺ຕາ ຠາວວຈນໍ ວຸຕ຺ຕໍ. ຕໍປິ ນ ສຸນ຺ທຣໍ.

ເຕເນວ ກມ຺ເມນ ອປາເຍ ນິພ຺ພຕ຺ຕານໍ ທຸສ຺ສິມາຣ ກລາພຸຣາຊາ ທີນໍ ຕສ຺ສ ກມ຺ມສ຺ສ ອຸປຈ຺ເຉທກກມ຺ມຠາເວນ ອຏ຺ຐກຖາສຸ ອາຄຕຕ຺ຕາຕິ. [ຊນກຈຕຸກ຺ກໍ]

໑໔໖. ຄຣຸກນ຺ຕິ ອຎ຺ເຎນ ກມ຺ເມນ ປຏິພາຫິຕຸໍ ອສກ຺ກຸເຓຍ຺ຍໍ ກຸສລປກ຺ເຂ ມຫຄ຺ຄຕກມ຺ມໍ ອກຸສລປກ຺ເຂ ນິຍຕມິຈ຺ຉາທິຏ຺ຐິຍາ ສຫ ປຎ຺ຈານນ຺ຕຣິຍກມ຺ມໍ. ເອຕ຺ຖ ສິຍາ. ມຫຄ຺ຄຕກມ຺ມນ຺ຕິ ກສ຺ມາ ວຸຕ຺ຕໍ. ຕຎ຺ຫິ ປມາທວເສນວາ ນີວຣຓຘມ຺ມປວຕ຺ຕິຍາວາ ປຣິຫາຍິຍມານໍ ນິກນ຺ຕິພເລນວາ ປຏິພາຫິຍມານໍ ວິປາກໍ ນ ເທຕີຕິ. ຕຖາ ເອກສ຺ສ ພຫູສຸ ອານນ຺ຕຣິຍກມ຺ເມສຸ ກເຕສຸ ເອກສ຺ມິໍ ວິປຈ຺ຈນ຺ເຕ ເສສານິ ນ ວິປຈ຺ຈນ຺ຕີຕິ. ວຸຈ຺ຈເຕ, ມຫຄ຺ຄຕກມ຺ມໍ ຕາວຖເປຕ຺ວາ ປມາທຘມ຺ມນີວຣຓຘມ຺ມນິກນ຺ຕິຘມ຺ເມ ອຕ຺ຕໂນ ພລວຕຣຎ຺ຈ ມຫຄ຺ຄຕກມ຺ມນ຺ຕຣໍ ອຎ຺ເຎນ ປຸຎ຺ຎກມ຺ເມນ ອປ຺ປຏິພາຫນິຍຏ຺ເຐນ ຄຣຸກໍ ນາມ ໂຫຕິ. ອານນ຺ຕຣິຍກມ຺ມານິ ປນ ຖເປຕ຺ວາ ອຕ຺ຕໂນ ພລວຕຣໍ ອານນ຺ຕຣິຍກມ຺ມໍ ອຎ຺ເຎນ ເກນຈິ ຘມ຺ເມນ ອປ຺ປຏິພາຫນິຍຏ຺ເຐນາຕິ ເອວໍ ຍຖາຣຫໍ ເຕສໍ ຄຣຸກຕາ ເວທິຕພ຺ພາຕິ. ອາສນ຺ນນ຺ຕິ ມຣຓກາເລ ອນຸສ຺ສຣິຕໍ ຕທາ ກຕຎ຺ຈ. ຕຕ຺ຖ ຕທາກຕນ຺ຕິ ອນ຺ຕິມ ຊວນວີຖິໂຕ ປຸພ຺ພຠາເຄ ອາສນ຺ເນ ກຕໍ ຍໍກິຎ຺ຈິ ກຸສລາກຸສລກມ຺ມໍ. ມິຈ຺ຉາທິຏ຺ຐິກມ຺ມໍ ປນ ວິປສ຺ສນາທິວເສນ ປວຕ຺ຕໍ ສມ຺ມາທິຏ຺ຐິກມ຺ມຎ຺ຈ ອນ຺ຕິມຊວນວີສິຍໍປິ ກຕນ຺ຕິ ຄເຫຕພ຺ພໍ. ຍຖາຫ-ມຣຓກາເລ ວາສ຺ສ ໂຫຕິ ມິຈ຺ຉາທິຏ຺ຐິ ສມ຺ມາທິຏ຺ຐິ ສມຕ຺ຕາ ສມາທິນ຺ນາຕິ. ເອເຕນ ຕໂຕ ມິຈ຺ຉາທິຏ຺ຐິກມ຺ມໂຕ ອຎ຺ຎໍ ອນ຺ຕິມຊວນວີຖິຍໍ ປວຕ຺ຕໍ ກມ຺ມໍ ປຏິສນ຺ຘິໍ ຊເນຕຸໍ ນ ສກ຺ໂກຕີຕິ ສິທ຺ຘໍ ໂຫຕີຕິ. ອາຈິຓ຺ຓນ຺ຕິ ທີຆຣຕ຺ຕໍ ອຠິຓ຺ຫໂສ ກຕໍ. ສກິໍ ກຣິຕ຺ວາປິວາ ປຈ຺ຉາ ປຸນປ຺ປຸນໍ ໂສມນສ຺ສຊນກໍ ສນ຺ຕາປຊນກຎ຺ຈ. ກຏຕ຺ຕາກມ຺ມນ຺ຕິ ກາຣິຍິຕ຺ຖາຕິ ກມ຺ມນ຺ຕິ ເອວໍ ກຕກາຣຓາເອວ ກມ຺ມນ຺ຕິ ວຕ຺ຕພ຺ພໍ ກມ຺ມໍ. ຄຣຸກາທິຠາເວນ ວຕ຺ຕພ຺ພໍ ກມ຺ມໍ ນ ໂຫຕີຕິ ອຕ຺ໂຖ. ຕຕ຺ຖ ປຸຣິມານິ ຕີຓິ ອິມສ຺ມິໍ ຠເວ ກຕານິ ອຸປປຊ຺ຊເວທນີຍກມ຺ມານິເອວ. ກຏຕ຺ຕາກມ຺ມໍ ປນ ອຕີຕຠເວສຸ ກເຕຫິ ອປຣປຣິຍາຍເວທນີເຍຫິ ສຫ ອິມສ຺ມິໍ ຠເວ ກຕໍ ຄຣຸກາ ສນ຺ນາຈິຓ຺ຓຠາວຣຫິຕໍ ກມ຺ມປຖປຕ຺ຕໍ ຍໍກິຎ຺ຈິ ອຸປປຊ຺ຊເວທນີຍກມ຺ມໍ. ມຫາຏີກາຍໍ ປນ ກຏຕ຺ຕາກມ຺ມໍ ປຸຣິມ ຊາຕີສຸ ກຕໍເອວ ຄຫິຕໍ. ຕໍ ອຏ຺ຐກຖາຍ ນ ສເມຕິ. ເອເຕຫິ ປນ ຕີຫິ ມຸຕ຺ຕໍ ປຸນປ຺ປຸນໍ ລທ຺ຘາເສວນໍ ກຏຕ຺ຕາວາ ປນ ກມ຺ມໍນາມ ໂຫຕີຕິ ຫິ ວຸຕ຺ຕໍ. ນ ຈ ອຕີຕຠເວສຸ ກຕານິ ມາຕຸຆາຕກາທີນິປິ ອປຣປຣິຍາຍ ກມ຺ມານິ ເອເຕຫິ ຕີຫິ ມຸຕ຺ຕານີຕິວາ ອມຸຕ຺ຕານີຕິວາ ປຸນປ຺ປຸນໍ ລທ຺ຘາເສວນານີຕິວາ ອລທ຺ຘາເສວນານີຕິວາ ສກ຺ກາ ວິເສເສຕຸໍ. ຕທາ ຫິ ຕານິ ຄຣຸກ ກມ຺ມສນ຺ຕາເນ ປວຕ຺ຕານິປິ ໂຫນ຺ຕິ. ອາສນ຺ນວຈິຓ຺ຓກມ຺ມສນ຺ຕາເນ ປວຕ຺ຕານິປີຕິ.

ອງ຺ຄຸຕ຺ຕຣຏ຺ຐກຖາຍຎ຺ຈ ເອເຕຫິ ປນ ຕີຫິ ມຸຕ຺ຕໍ ອຎ຺ຎາຓວເສນກຕໍ ກຏຕ຺ຕາວາ ປນ ກມ຺ມໍນາມາຕິ ວຸຕ຺ຕໍ. ນ ຕານິ ອຎ຺ຎາຓວເສນ ກຠານີຕິ ສກ຺ກາ ວິເສເສຕຸໍ. ຕານິ ຫິ ປຸຣິມຠເວສຸ ອຎ຺ຎາຓ ວເສນ ກຕານິປິ ໂຫນ຺ຕິ. ຎາຓວເສນ ກຕານິປີຕິ. ຕານິ ປນ ວິເສສນານິ ອິມສ຺ມິໍ ຠເວ ກຕານໍ ຄຣຸກາທີຫິ ຕີຫິ ມຸຕ຺ຕານໍ ສຕ຺ຕມຊວນ ກມ຺ມານໍ ວເສນ ວຸຕ຺ຕານີຕິ ເຕຫິ ສຫ ປຸຣິມຊາຕີສຸ ກຕານິ ອປຣປຣິຍາຍ ກມ຺ມານິ ກຏຕ຺ຕາ ກມ຺ມໍນາມາຕິ ເວທິຕພ຺ພານິ. ເອວຎ຺ຈ ກຕ຺ວາ ຍຕ຺ຖ ຕໍປຸພ຺ພກຕໍ ກມ຺ມນ຺ຕິ ອາຄຕໍ. ຕຕ຺ຖປິ ອິມສ຺ມິໍ ຠເວວາ ອຕີຕຠເວສຸວາ ປຸພ຺ພກາເລ ກຕນ຺ຕິ ອຕ຺ໂຖ ເວທິຕພ຺ໂພຕິ. ອິເມສຸ ປນ ຈຕູສຸ ກມ຺ເມສຸ ວິຊ຺ຊມາເນສຸ ຄຣຸກເມວ ອນນ຺ຕເຣ ຠເວ ປຏິສນ຺ຘິໍ ເທຕິ. ຄຣຸເກ ອສຕິ ອາສນ຺ນໍ. ອາສນ຺ເນ ອສຕິ ອາຈິຓ຺ຓໍ. ອາຈິຓ຺ເຓ ອສຕິ ກຏຕ຺ຕາກມ຺ມໍ. ເຕນາຫ ປາກທານປຣິຍາເຍນາຕິ. ປາກທານວາເຣນາຕິ ອຕ຺ໂຖ. ເອຕ຺ຖ ສິຍາ. ກສ຺ມາ ອິຘ ອາສນ຺ນໍ ອາຈິຓ຺ຓໂຕ ປຖມໍ ວຸຕ຺ຕໍ. ນນຸ ປາຬິຍໍ ອາສນ຺ນໂຕ ອາຈິຓ຺ຓເມວ ປຖມໍ ວຸຕ຺ຕໍ. ຍຖາຫ-ຍໍ ຄຣຸກໍ ຍໍ ພຫຸລໍ. ຍທາສນ຺ນໍ. ກຏຕ຺ຕາວາ ປນ ກມ຺ມນ຺ຕິ. ອຏ຺ຐກຖາສຸຈ ເຕເນວ ກເມນ ປາກທານວາໂຣ ວິຫິໂຕຕິ. ວຸຈ຺ຈເຕ, ສຠາວໂຕ ພລວທຸພ຺ພລກ຺ກເມນ ປາຬິຍໍ ອາຈິຓ຺ຓໍ ປຖມໍ ວຸຕ຺ຕໍ. ໂສ ປນ ກໂມ ກທາຈິ ປາກທານປຣິຍາໂຍປິ ສມ຺ຠວຕີຕິ ກຕ຺ວາ ອຏ຺ຐກຖາສຸ ເຕເນວ ກເມນ ປາກທານວາໂຣ ວິຫິໂຕ. ອາສນ຺ນໍປິ ຫິສມານໍ ຈິຕ຺ຕໍ ໂຕເສຕຸໍວາ ສນ຺ຕາເປຕຸໍວາ ອສກ຺ໂກນ຺ຕໍ ຫຸຕ຺ວາ ທຸພ຺ພລໍ ພລວໂຕ ອາຈິຓ຺ຓສ຺ສ ນິວຕ຺ຕກໍ ນ ໂຫຕີຕິ. ຍສ຺ມາ ປນ ມຫາກມ຺ມວິຠງ຺ຄສຸຕ຺ເຕ ປຸພ຺ເພວາສ຺ສຕໍ ກຕໍ ໂຫຕິ ກລ຺ຍາຓກມ຺ມໍ ສຸຂເວທນີຍໍ. ປຈ຺ຉາວາສ຺ສຕໍ ກຕໍ ໂຫຕິ ກລ຺ຍາຓກມ຺ມໍ ສຸຂເວທນີຍໍ. ມຣຓກາເລວາສ຺ສ ໂຫຕິ ສມ຺ມາທິຏ຺ຐິ ສມຕ຺ຕາ ສມາທິນ຺ນາຕິ ເອວໍ ອາຈິຓ຺ຓທຸຈ຺ຈຣິຕສ຺ສປິ ເອກຈ຺ຈສ຺ສ ອາສນ຺ເນນ ກລ຺ຍາຓ ກມ຺ເມນ ສຄ຺ຄຄມນໍ ວຸຕ຺ຕໍ. ຕຖາ ປຸພ຺ເພວາສ຺ສຕໍ ກຕໍ ໂຫຕິ ປາປກມ຺ມໍ ທຸກ຺ຂເວທນິຍໍ.ລ. ມິຈ຺ຉາທິຏ຺ຐິ ສມຕ຺ຕາ ສມາທິນ຺ນາຕິ ເອວໍ ອາຈິຓ຺ຓ ສຸຈຣິຕສ຺ສປິ ເອກຈ຺ຈສ຺ສ ອາສນ຺ເນນ ປາປກມ຺ເມນ ອປາຍຄມນໍ ວຸຕ຺ຕໍ. ຍສ຺ມາຈ ອຸຠິນ຺ນໍປິ ພລວຠາເວ ສຕິ ອາສນ຺ນເມວ ປຣິຍຕ຺ຕໍ ຠວິຕຸໍ ອຣຫຕິ. ຕສ຺ມາ ອິຘ ເຖເຣນ ອາສນ຺ນເມວ ປຖມໍ ວຸຕ຺ຕນ຺ຕິ ທຏ຺ຐພ຺ພໍ. ເອຕ຺ຖຈ ປຸພ຺ເພວາສ຺ສກຕໍ ໂຫຕີຕິ ອິທໍ ອາສນ຺ນານຸສ຺ສຣິຕກມ຺ມວເສນ ວຸຕ຺ຕນ຺ຕິ ເວທິຕພ຺ພໍ. ຕມ຺ພທາຐິກນາມສ຺ສ ໂຈຣຆາຕກສ຺ສ ມຫາວາຕກາລນາມສ຺ສຈ ອຸປາສກສ຺ສ ວຕ຺ຖຸ ເອຕ຺ຖ ກເຖຕພ຺ພນ຺ຕິ.

[໑໔໕] ວິຠາວນິຍໍ ປນ

ອຏ຺ຐກຖາຍໍ ອາຄຕໍ ຊຣຄ຺ຄໂວປມໍ ທສ຺ເສຕ຺ວາ ອາສນ຺ນເມວ ປຖມໍ ວິປາກໍ ເທຕີຕິ ເອກໍເສນ ວຸຕ຺ຕໍ. ຕໍ ນ ສຸນ຺ທຣໍ.

ນ ຫິ ອຏ຺ຐກຖາຍໍ ເອວໍ ເອກໍເສນ ວຸຕ຺ຕໍ. ນຈ ອຸຏ຺ຐາຕຸໍປິ ອສກ຺ໂກນ຺ໂຕ ໂສ ຊຣຄ຺ຄໂວ ປຊທ຺ວາຣສ຺ສ ອາສນ຺ເນ ຐິໂຕປິ ປຖມຕຣໍ ນິກ຺ຂມິສ຺ສຕີຕິ. [ຄຣຸກຈຕຸກ຺ກໍ]

໑໔໗. ທິຏ຺ຐຘມ຺ໂມ ວຸຈ຺ຈຕິ ປຈ຺ຈກ຺ຂຠູໂຕ ປຈ຺ຈຸປ຺ປນ຺ໂນ ອຕ຺ຕຠາໂວ. ເວທິຕພ຺ພໍ ອນຸ ຠວິຕພ຺ພນ຺ຕິ ເວທນີຍໍ. ຜລໍ. ທິຏ຺ຐຘມ຺ເມ ເວທນີຍໍ ຜລໍ ເອຕສ຺ສາຕິ ທິຏ຺ຐຘມ຺ມເວທນີຍໍ.

[໑໔໖] ວິຠາວນິຍໍ ປນ

‘‘ທິຏ຺ຐຘມ຺ເມ ເວທິຕພ຺ພໍ ວິປາການຸຠວນ ວເສນາຕິ ທິຏ຺ຐຘມ຺ມເວທນີຍ’’ນ຺ຕິ ວຸຕ຺ຕໍ. ຕໍ ນ ສຸນ຺ທຣໍ.

ທິຏ຺ເຐວ ຘມ຺ເມ ວິປາກໍ ປຏິສໍເວເທຕີຕິ ຫິ ປາຬິຍໍ ວຸຕ຺ຕໍ. ເອຕ຺ຖ ຫິ ວິປາກໍ ປຏິສໍເວເທຕີຕິ ເອເຕນ ອິຘ ເວທນີຍສທ຺ໂທ ກມ຺ມສາຘໂນ ວິປາກາຕິເຘຍ຺ໂຍຈ ໂຫຕີຕິ ທສ຺ເສຕິ. ເອວຎ຺ຈ ສຕິ ອິຘ ອຎ຺ຎປທຕ຺ຖສມາໂສ ເອວ ລພ຺ຠຕິ. ນ ອຸຕ຺ຕຣປທຕ຺ຖສມາໂສຕິ. ທິຏ຺ຐຘມ຺ມໍ ອຸເປຈ຺ຈ ຕສ຺ສ ອນນ຺ຕເຣ ປຊ຺ຊິຕ຺ວາ ປາປຸຓິຕ຺ວາ ເວທິຕພ຺ພໍ ຜລໍ ເອຕສ຺ສາຕິ ອຸປປຊ຺ຊເວທນີຍໍ. ເຕເນວ ຫິ ອຏ຺ຐກຖາຍໍ ອຸປປຊ຺ຊ ສທ຺ທສ຺ສ ອຕ຺ຖໍ ວທນ຺ເຕນ ອຸປປຊ຺ຊິຕ຺ວາຕິ ວຸຕ຺ຕໍ. ສຸຕ຺ຕປເທສຸ ປນ ອຸປປຊ຺ເຊວາຕິ ປາໂຐ ທິຏ຺ໂຐ. ຕສ຺ມາ ທິຏ຺ຐຘມ຺ມສ຺ສ ສມີເປ ອນນ຺ຕເຣ ປຊ຺ຊິຕພ຺ໂພ ຄນ຺ຕພ຺ໂພຕິ ອຸປປຊ຺ໂຊ. ທຸຕີໂຍ ອຕ຺ຕຠາໂວ ອຸປປຊ຺ເຊເວທິຕພ຺ພໍ ຜລໍ ເອຕສ຺ສາຕິ ອຸປປຊ຺ຊເວທນີຍນ຺ຕິ ເອວມຕ຺ໂຖ ປາຐສ຺ສ ວເສນ ເວທິຕພ຺ໂພ. ອຸປປຊ຺ຊາຕິວາ ອນນ຺ຕເຣ ຠເວ ປວຕ຺ໂຕ ເອໂກ ນິປາໂຕ. ຍຖາ ປຈ຺ຈາຕິ.

[໑໔໗] ວິຠາວນິຍໍ ປນ

‘‘ທິຏ຺ຐຘມ຺ມໂຕ ອນນ຺ຕຣໍ ອຸປປຊ຺ຊິຕ຺ວາ ເວທິຕພ຺ພນ຺ຕິ ອຸປວຊ຺ຊເວທນີຍ’’ນ຺ຕິ ວຸຕ຺ຕໍ. ຕໍ ນ ສຸນ຺ທຣໍ.

ອຸປປຊ຺ຊວາ ວິປາກໍ ປຏິສໍເວເທຕີຕິ ຫິ ປາຬິຍໍ ວຸຕ຺ຕໍ. ປຣິຍາຍຕິ ປຸນປ຺ປຸນໍ ອາຄຈ຺ຉຕີຕິ ປຣິຍາໂຍ. ອປໂຣຈ ໂສ ປຣິຍາ ໂຍຈາຕິ ອປຣປຣິຍາໂຍ. ທິຏ຺ຐຘມ຺ມາ ນາຄຕາ ນນ຺ຕຣ ຠເວຫິ ອຎ຺ໂຎ ອຕ຺ຕ ຠາວ ປຣິວຕ຺ໂຕ. ເຕ ເນວ ຫິ ມຫາຏີກາຍໍ ອງ຺ຄຸຕ຺ຕ ຣຏີກາຍຎ຺ຈ ອປຣປຣິຍາເຍຕິ ທິຏ຺ຐຘມ຺ມານນ຺ຕຣານາຄຕໂຕ ອຎ຺ຎສ຺ມິໍ ອຕ຺ຕຠາວປຣິຍາເຍ ອຕ຺ຕຠາວປຣິວຕ຺ເຕຕິ ວຸຕ຺ຕໍ. ສຸຕ຺ຕປເທສຸ ປນ ອປເຣວາ ປຣິຍາເຍຕິຈ ອປຣາປເຣວາ ປຣິຍາເຍຕິຈ ທ຺ວິຘາ ປາໂຐ ທິຏ຺ໂຐ. ຕຕ຺ຖ ປຈ຺ຉິມສ຺ມິໍ ປາເຐສຕິ ອິຘ ມຊ຺ເຌ ເອກສ຺ສ ອປຣສທ຺ທສ຺ສ ໂລໂປ ທຏ຺ຐພ຺ໂພ. ສງ຺ຄຫໂປຏ຺ຐເກສຸ ປນ ມຊ຺ເຌ ທີໂຆ ຍາກາຣນຏ຺ໂຐຈ ອປຣາປຣິຍສທ຺ໂທ ທິສ຺ສຕິ. ໂສ ພຫູສຸ ອຏ຺ຐກຖາສຸ ນຕ຺ຖິ. ປາຬິຍາຈ ນ ສເມຕິ.

[໑໔໘] ຍຎ຺ຈ ວິຠາວນິຍໍ

‘‘ອປເຣ ອປເຣ ທິຏ຺ຐຘມ຺ມໂຕ ອຎ຺ຎສ຺ມິໍ ຍຕ຺ຖກຕ຺ຖຈິ ອຕ຺ຕຠາເວ ເວທິຕພ຺ພໍ ກມ຺ມໍ ອປຣາປຣິຍ ເວທນີຍ’’ນ຺ຕິ ວຸຕ຺ຕໍ. ຕຕ຺ຖ ທິຏ຺ຐຘມ຺ມໂຕຕິ ອິທໍ ຕາວ ນຍຸຊ຺ຊຕິ.

ນ ຫິ ມຊ຺ເຌ ອຸປປຊ຺ຊຠວໍ ວຊ຺ເຊຕ຺ວາ ປຖໂມ ທິຏ຺ຐຘມ຺ໂມວ ອິຘ ຕຕີເຍ ປເທ ອຘິກໂຕຕິ ຍຸຕ຺ໂຕ.

[໑໔໙] ອຕ຺ຖໂຕ ປນ ພ຺ຍຎ຺ຊນໂຕຈ ສພ຺ພໍ ປາຬິຍາ ນ ສເມຕິ.

ອປເຣວາ ປຣິຍາເຍ ວິປາກໍ ປຏິສໍເວເທຕີຕິ ຫິ ປາຬິຍໍ ວຸຕ຺ຕໍ. ອປຣາປເຣວາ ປຣິຍາເຍຕິວາ. ອໂຫສິນາມກໍ ກມ຺ມໍ ອໂຫສິກມ຺ມໍ. ອໂຫສິກມ຺ມໍ. ຠວິສ຺ສຕິກມ຺ມໍ. ອຕ຺ຖິກມ຺ມໍ. ນຕສ຺ສ ວິປາໂກຕິ ເອວໍ ວຸຕ຺ຕປາຐວເສນ ອາຈຣິເຍຫິ ຕຖາຄຫິຕນາມ ເຘຍ຺ຍໍ ສພ຺ພໂສ ອລທ຺ຘວິປາກວາຣໍ ກມ຺ມນ຺ຕິ ວຸຕ຺ຕໍ ໂຫຕິ. ຕຕ຺ຖ ສຕ຺ຕສຸ ກຸສລາກຸສລຊວເນສຸ ປຖມຊວນເຈຕນາ ທິຏ຺ຐຘມ຺ມເວ ທນີຍໍນາມ. ສາ ຫິ ອລທ຺ຘາເສວນຕາຍ ສພ຺ພທຸພ຺ພລຕ຺ຕາ ອຈິຣຏ຺ຐິ ຕິກາຈ ໂຫຕິ ອປ຺ປຕຣວິປາກາຈາຕິ. ປຈ຺ຈຍໍ ລທ຺ຘາ ທິຏ຺ຐຘມ຺ເມເອວ ອເຫຕຸກມຕ຺ຕໍ ຜລໍ ທຕ຺ວາ ວິຄຈ຺ຉຕິ. ນ ເອກໍປິ ມຣຓກາລໍ ອຕິກ຺ກມ຺ມ ສນ຺ຕານໍ ອນຸພນ຺ຘິຕຸໍ ສກ຺ໂກຕິ. ປຈ຺ຈຍໍ ປນ ອລຠມານາ ອໂຫສິກໍນາມ ໂຫຕິ. ປຈ຺ຈໂຍຕິຈ ອຕ຺ຕໂນ ຜລຸປ຺ປຕ຺ຕິຍາ ໂອກາສທາຍໂກ ນານາ ອິຣິຍາປເຖສຸ ອິຏ຺ຐານິຏ຺ຐາຣມ຺ມຓສມາ ຄມາທິໂກ ໂຍໂກຈິ ປຈ຺ຈໂຍປິ ຍຸຊ຺ຊຕິເຍວ. ຏີກາສຸ ປນ ປຏິປກ຺ເຂຫິ ອນຠິຠູຕຕາຍາຕິອາທິນາ ມຫນ຺ຕໍ ກຕ຺ວາ ປຈ຺ຈໂຍ ວຸຕ຺ໂຕ. ໂສ ກາກວລິຍາທີນໍ ວິຍ ປາກຏຕຣຜລທານໍ ສນ຺ຘາຍ ວຸຕ຺ໂຕຕິ ເວທິຕພ຺ໂພ. ນ ຫິ ກມ຺ມປຖຊວນສນ຺ຕາເນ ປວຕ຺ຕມານາ ອິຕຣາປິວາ ປຖມຊວນເຈຕນາ ອິຏ຺ຐານິຏ຺ຐສມາໂຍຄວເສນປິ ລທ຺ຘ ປຈ຺ຈຍາ ກາຈິ ອຕ຺ຕໂນ ພລານຸຣູປໍ ຜລໍ ນ ເທຕີຕິ ອຕ຺ຖິ. ນຈຕາຍ ທິຍ຺ຍມານໍ ສພ຺ພໍປິ ຜລໍ ມຫາຊນສ຺ສວາ ກມ຺ມກາຣກສ຺ເສວ ວາປາກຏເມວ ສິຍາຕິ ສກ຺ກາ ວຕ຺ຕຸນ຺ຕິ. ຍໍ ປນ ຎາຓວິຠງ຺ຄຏ຺ຐ ກຖາຍໍ ເອກໍ ທິຏ຺ຐຘມ຺ມເວທນີຍໍ ວິປາກໍ ເທຕິ. ເສສານິ ອວິປາການີຕິ ວຸຕ຺ຕໍ. ຕໍ ອລທ຺ຘປຈ຺ຈຍານິ ເສສານິ ສນ຺ຘາຍ ວຸຕ຺ຕນ຺ຕິ ຄເຫຕພ຺ພໍ. ນ ຫິ ເອໂກ ທິຏ຺ຐຘມ຺ໂມ ເອກສ຺ເສວ ທິຏ຺ຐຘມ຺ມເວທນີ ຍສ຺ສ ໂອກາໂສຕິ ສກ຺ກາ ວິຎ຺ຎາຕຸນ຺ຕິ. ອຕ຺ຖສາຘິກາ ປນ ສນ຺ນິຏ຺ຐາປກຠູຕາ ສຕ຺ຖມຊວນເຈຕນາ ອຸປປຊ຺ຊ ເວທນີຍໍນາມ. ສາ ຫິ ລທ຺ຘາເສວນຕາຍ ໂຖກໍ ສາຣຠູຕາ ໂຫຕີຕິ ປຖມເຈຕນາ ວິຍ ສີຆຕຣໍ ວິປຈ຺ຈິຕຸໍ ນສກ຺ໂກຕິ. ພລວຕີຈ ໂຫຕີຕິ ເອກໍ ຠວໍ ຊເນຕຸໍ ສກ຺ໂກຕິ. ປຕິຕ ຊວ ເນສຸ ປນ ອນ຺ຕິມຊວນຕາຍ ມຊ຺ຌິມເຈຕນາໂຍ ວິຍ ຈິຣຏ຺ຐິຕິກາ ນ ໂຫຕີຕິ ປຈ຺ຈຍໍ ລທ຺ຘາ ອນນ຺ຕເຣ ເອວ ຠເວ ປຏິສນ຺ຘິໍວາ ປວຕ຺ຕິ ຜລເມວວາ ທຕ຺ວາ ວິຄຈ຺ຉຕິ. ອລທ຺ຘາ ປນ ອໂຫສິກມ຺ມເມວ ໂຫຕິ. ນ ທຸຕີຍໍ ມຣຓກາລໍ ອຕິກ຺ກມິຕຸໍ ສກ຺ໂກຕິ. ຍໍປນ ຎາຓວິຠງ຺ຄຏ຺ຐກຖາຍໍ ເອກໍ ອຸປປຊ຺ຊເວທນີຍໍ ປຏິສນ຺ຘິໍ ອາກຑ຺ຒຕິ. ເສສານິ ອວິປາການີຕິ ວຸຕ຺ຕໍ. ຕໍປິ ປຏິສນ຺ຘິວິປາກໍ ສນ຺ຘາຍ ວຸຕ຺ຕນ຺ຕິ ຄເຫຕພ຺ພໍ. ເສສານິປິ ຫິ ຍາວ ທຸຕີຍຈຸຕິ ນາຄຈ຺ຉຕິ. ຕາວ ລທ຺ຘປຈ຺ຈຍານິ ປວຕ຺ຕິ ວິປາກໍ ເທນ຺ຕິເຍວ. ອິຘ ມິສ຺ສກ ກມ຺ມານິ ກຕ຺ວາ ອນນ຺ຕຣຠເວ ມິສ຺ສກກມ຺ມຜລໍ ອນຸໂຠນ຺ຕານິ ເວມານິກ ເປຕວຕ຺ຖູນິ ອຎ຺ຎານິຈ ຕໍຕໍກມ຺ມໍ ກຕ຺ວາ ອນນ຺ຕຣຠເວ ເອວ ສຸຄຕິ ຍໍ ກພ຺ພິປາກຠູຕໍ ວິປຕ຺ຕິໍ ອນຸຠວນ຺ຕານິ ທຸຄ຺ຄຕິຍໍວາ ຕພ຺ພິປາກຠູຕໍ ສມ຺ປຕ຺ຕິໍ ອນຸຠວນ຺ຕານິ ອເນການິ ວຕ຺ຖຸສຕານິ ເອຕ຺ຖ ກເຖ ຕພ຺ພານີຕິ.

[໑໕໐] ຍໍ ປນ ວິຠາວນິຍໍ

‘‘ສາຈ ປຏິສນ຺ຘິໍ ທຕ຺ວາວ ປວຕ຺ຕິວິປາກໍ ເທຕິ. ປຏິສນ຺ຘິຍາ ປນ ອທິນ຺ນາຍ ປວຕ຺ຕິວິປາກໍ ເທຕີຕິ ນຕ຺ຖີ’’ຕິ ວຸຕ຺ຕໍ. ຕໍ ນ ຍຸຊ຺ຊຕິ.

ຍຖາວຸຕ຺ຕວຕ຺ຖູຫິ ສທ຺ຘິໍ ວິຣຸຊ຺ຌນໂຕ.

[໑໕໑] ຍຎ຺ຈ ຕຕ຺ຖ

‘‘ຈຸຕິ ອນນ຺ຕຣຎ຺ຫິ ອຸປປຊ຺ຊເວທນີຍສ຺ສ ໂອກາໂສ’’ຕິ ກາຣຓໍ ວຸຕ຺ຕໍ. ຕໍປິ ອກາຣຓໍ.

ປຸຕິອນນ຺ຕຣໂຕ ປຏ຺ຐາຍ ຍາວຊີວໍປິ ໂອກາສສມ຺ຠວໂຕ.

[໑໕໒] ຍຎ຺ຈ ຕຕ຺ຖ

‘‘ປຏິສນ຺ຘິຍາ ປນ ທິນ຺ນາຍ ຊາຕິສເຕປິ ປວຕ຺ຕິວິປາກໍ ເທຕີຕິ ວຸຕ຺ຕໍ’’. ຕໍປິ ນ ຄເຫຕພ຺ພໍ.

ກມ຺ມສງ຺ກຣາປຕ຺ຕິໂຕ. ອງ຺ຄຸຕ຺ຕຣຏ຺ຐກຖາຍຎ຺ຈ ທິຏ຺ຐຘມ຺ມເວທນີຍໍ ອຸປປຊ຺ຊເວທນີຍໍ ອປຣປຣິຍາຍ ເວທນີຍນ຺ຕິ ເຕສໍ ສງ຺ກມນໍ ນຕ຺ຖິ. ຍຖາຐາເນເຍວ ປຕິຏ຺ຐນ຺ຕີຕິ ວຸຕ຺ຕໍ. ນ ເຈຕ຺ຖ ປຏິສນ຺ຘິວເສນ ເອວໍ ວຸຕ຺ຕນ຺ຕິ ສກ຺ກາ ວຕ຺ຕຸໍ. ຕທຕ຺ຖສາຘກສ຺ສ ອຏ຺ຐກຖາປເທສສ຺ສວາ ວຕ຺ຖຸສ຺ສວາ ຍຸຕ຺ຕິຍາວາ ອຠາວໂຕຕິ. ມຊ຺ເຌ ປນ ປຎ຺ຈຊວນ ເຈຕນາ ອປຣປຣິຍາຍ ເວທນີຍໍນາມ. ເອຕາ ຫິ ສຸຏ຺ຐຸ ພລວນ຺ຕີ ສາຣຠູຕາຈ ໂຫນ຺ຕີຕິ ນ ສີຆໍ ວິປຈ຺ຈິຕຸໍ ສກ຺ໂກນ຺ຕິ. ຈິຣຏ຺ຐິຕິກາ ປນ ໂຫນ຺ຕິ. ຕສ຺ມາ ຕຕີຍຠວໂຕ ປຏ຺ຐາຍ ຍທາ ໂອກາສໍ ລຠນ຺ຕິ. ຕທາ ປຎ຺ຈວາເຣ ປຏິສນ຺ຘິໍ ທຕ຺ວາ ສໍສາຣປວຕ຺ຕິຍາ ສຕິ ກປ຺ປສຕສຫສ຺ເສປິ ປວຕ຺ຕິວິປາກໍ ເທນ຺ຕີຕິ. ອິມານິເຍວ ປນ ຕີຓິ ກມ຺ມານິ ອຕ຺ຕໂນ ອຕ຺ຕໂນ ເຂຕ຺ເຕ ສພ຺ພໂສ ວິປາກວາຣໍ ອລຠມານານິ ອໂຫສິກມ຺ມໍນາມ. ເຂຕ຺ຕຎ຺ຈ ເນສໍ ປຖມສ຺ສ ທິຏ຺ຐ ຘມ຺ມຈຸຕິຍາ ປຣິຈ຺ຉິນ຺ນໍ. ທຸຕີຍສ຺ສ ອນາຄຕານນ຺ຕຣຠວຈຸຕິຍາ. ຕຕີຍສ຺ສ ປຣິນິພ຺ພານຈຸຕິຍາຕິ ທຏ຺ຐພ຺ພໍ. [ທິຏ຺ຐຘມ຺ມຈຕຸກ຺ກໍ]

໑໔໘. ປາກຏ຺ຐານວເສນາຕິ ອປາຍາທິກສ຺ສ ວິປຈ຺ຈນຏ຺ຐານສ຺ສ ວເສນ ຕຖາ ຈຕ຺ຕາຣິ ກມ຺ມານິນາມ ໂຫນ຺ຕີຕິ ໂຍຊນາ. ຕຕ຺ຖາຕິ ເຕສຸ ອກຸສລາທີສຸ ຈຕູສຸ ກມ຺ເມສຸ. ກມ຺ມທ຺ວາຣວເສນາຕິ ກມ຺ມສິທ຺ຘິຍາ ອງ຺ຄຠູຕານໍ ກາຍາທິ ກມ຺ມທ຺ວາຣານໍ ວເສນ. ປາຓໍ ອຕິປາເຕນ຺ຕິ ເອເຕນາຕິ ປາຓາຕິປາໂຕ. ອຕິປາຕນຎ຺ເຈຕ຺ຖ ສຣສໂຕ ປຕິຕຸໍ ອທຕ຺ວາ ອນ຺ຕຣາເອວ ປໂຍຄພເລນ ປາຕນໍ ທຏ຺ຐພ຺ພໍ. ອທິນ຺ນໍ ອາທິຍນ຺ຕິ ເອເຕນາຕິ ອທິນ຺ນາທານໍ. ອຄມນີ ຍວຕ຺ຖຸສງ຺ຂາເຕສຸ ວຕ຺ຖຸກາເມສຸ ມິຈ຺ຉາ ຈຣນ຺ຕິ ເອເຕນາຕິ ກາເມສຸມິຈ຺ຉາຈາໂຣ. ຕຕ຺ຖ ປຣປາເຓ ປາຓສຎ຺ຎິໂນ ຕສ຺ສ ຊີວິຕິນ຺ທ຺ຣິຍສນ຺ຕານຸປຈ຺ເຉທກສ຺ສ ກາຍວຈີປໂຍຄສ຺ສ ສມຸຏ຺ຐາປິກາ ວຘກເຈຕນາ ປາຓາຕິປາໂຕນາມ. ສຍເມວ ອຕ຺ຕໂນ ຊີວິຕິນ຺ທ຺ຣິຍໍ ປາເຕນ຺ຕສ຺ສ ປາຓາຕິປາໂຕນາມ ນຕ຺ຖິ. ປຣປຣິຄ຺ຄຫິເຕ ປຣປຣິຄ຺ຄຫິຕສຎ຺ຎິໂນ ຕໂຕ ວິໂຍຄກາຣຓສ຺ສ ກາຍ ວຈີປໂຍຄສ຺ສ ສມຸຏ຺ຐາປິກາ ອຈ຺ຉິນ຺ທກເຈຕນາ ອທິນ຺ນາທານໍນາມ. ອຄມນີຍວຕ຺ຖູສຸ ມຄ຺ເຄນມຄ຺ຄປຏິປາທກສ຺ສ ກາຍປໂຍຄສ຺ສ ສມຸຏ຺ຐາປິກາ ອສ຺ສາທເຈຕນາ ກາເມສຸມິຈ຺ຉາຈາໂຣນາມ. ເກຈິ ປນເອຕ຺ຖປິ ອຄມນີຍ ວຕ຺ຖຸສຎ຺ຎິໂນຕິ ປທໍ ອິຈ຺ຉນ຺ຕິ. ຕໍ ອຏ຺ຐກຖາຍ ນ ສເມຕິ. ອຄມຍນີວຕ຺ຖຸ ຕສ຺ມິໍ ເສວນຈິຕ຺ຕນ຺ຕິ ຫິ ຕຕ຺ຖ ວຸຕ຺ຕໍ. ເອເຕນ ອຄມນີຍວຕ຺ຖຸມ຺ຫິ ສຕິ ຄມນີຍ ສຎ຺ຎາຍວາ ອຄມນີຍ ສຎ຺ຎາຍວາ ເສວນ຺ຕສ຺ສ ກມ຺ມປໂຖ ໂຫຕິ ເຍວາຕິ ສິທ຺ຘໍ ໂຫຕິ. ອິຕຣຖາ ອຄມນີຍວຕ຺ຖຸ ຕຖາ ສຎ຺ຎິຕາ ຕສ຺ມິໍ ເສວນຈິຕ຺ຕນ຺ຕິ ວຸຕ຺ຕໍ ສິຍາຕິ.

ອປເຣ ປນ ສຍໍ ປໂຍຄໍ ກຕ຺ວາ ອຕ຺ຕນິ ປເຣນ ກຣີຍມານໍ ມຄ຺ເຄນ ມຄ຺ຄປຏິປາທນໍ ອສ຺ສາເທນ຺ຕສ຺ສ ເສວນຈິຕ຺ເຕ ສຕິປິ ນຕ຺ຖິ ກມ຺ມປ຺ປຖເຠໂທ. ປໂຍຄສ຺ສ ອຠາວາຕິ ວທນ຺ຕິ. ເສວນຈິຕ຺ເຕ ປນ ສຕິ ປໂຍໂຄ ອປ຺ປມາຓນ຺ຕິ ເອເກ. ເອວຎ຺ຈ ສຕິ ຕິຍງ຺ຄິໂກວ ມິຈ຺ຉາຈາໂຣ, ນ ຈຕຸຣງ຺ຄິໂກຕິ ອາປຊ຺ຊຕິ. ອຏ຺ຐກຖາຍໍ ປນ ເສວນ ປໂຍເຄນ ສຫ ຈຕຸຣງ຺ຄິໂກວ ວຸຕ຺ໂຕຕິ ອຎ຺ເຎ. ເສວນປໂຍໂຄ ປນ ເຍຠຸຍ຺ເຍນ ລພ຺ຠມານຕ຺ຕາເຍວ ວຸຕ຺ໂຕ. ນ ປນ ເອກນ຺ຕອງ຺ຄຠາວໂຕ. ອິຕຣຖາ ອິຕ຺ຖີນໍ ເຍຠຸຍ຺ເຍນ ປໂຍຄກິຈ຺ຈໍ ນຕ຺ຖີຕິ ຕາສໍ ມິຈ຺ຉາຈາໂຣ ທຸລ຺ລໂຠ ສິຍາຕິ ຈ ວທນ຺ຕິ. ຠິກ຺ຂຸນິທູສນໍປິ ເອຕ຺ເຖວ ສງ຺ຄຍ຺ຫຕິ. ສາ ຫິ ຣກ຺ຂິຕາສຸ ສງ຺ຄຫິຕາຕິ. ຏີກາສຸ ປນ ສາ ຘມ຺ມຣກ຺ຂິຕາປິ ນ ໂຫຕິ. ກຸໂຕ ມາຕາທິຣກ຺ຂິຕາ. ຘມ຺ໂມຕິ ຫິ ອິຘ ປາສຓ຺ຑິຍຘມ຺ໂມວ ອຏ຺ຐກຖາຍໍ ວຸຕ຺ໂຕຕິ ວທນ຺ຕິ. ສາສນຘມ຺ໂມປິ ນນ ຍຸຕ຺ໂຕ. ສພ຺ຣຫ຺ມຈາຣິ ນິໂຍປິ ອຸປຊ຺ຌາຍິນີ ອາທິກາ ຕສ຺ສາ ມາຕາທິຏ຺ຐານິຍາເອວ ໂຫນ຺ຕິ. ຕຖາ ຫິ ສິກ຺ຂາປທວິຠງ຺ຄຏ຺ຐກຖາຍໍ ມິຈ຺ຉາຈາໂຣປິ ທຸສ຺ສີລາຍ.ລ. ສາມເຓຣິຍາ, ປຸຖຸຊ຺ຊນຠິກ຺ຂຸນິຍາ, ໂສຕາປນ຺ນາຍ, ສກທາຄາມິນິຍາ, ຕໂຕ ອນາຄາມິນິຍາ ວີຕິກ຺ກໂມ ມຫາສາວຊ຺ໂຊ. ຂີຓາສວາຍ ປນ ເອກນ຺ຕມຫາສາວຊ຺ໂຊວາຕິ ວຸຕ຺ຕໍ.

ກສ຺ມາປເນຕ຺ຖ ສຸຣາປານໍ ນຄຫິ ຕໍ. ຕໍປິຫິ ອປາຍສໍວຕ຺ຕນິ ກຠາເວນ ວຸຕ຺ຕໍ. ຍຖາຫ-ສຸຣາເມຣຍປານໍ ຠິກ຺ຂເວ ອາເສວິຕໍ ຠາວິຕໍ ພຫຸລີກຕໍ ນິຣຍສໍວຕ຺ຕນິກໍ ຕິຣຈ຺ຉານໂຍນິສໍວຕ຺ຕນິກໍ ເປຕ຺ຕິວິສຍສໍວຕ຺ຕນິກໍ. ໂຍຈ ສພ຺ພລຫຸໂກ ສຸຣາເມຣຍ ປານສ຺ສ ວິປາໂກ. ໂສ ມນຸສ຺ສຠູຕສ຺ສ ອຸມ຺ມຕ຺ຕກສໍວຕ຺ຕນິໂກ ໂຫຕີຕິ. ອຏ຺ຐກຖາສຸປິ ໂກຏ຺ຐາສໂຕ ປຎ຺ຈປິ ປາຓາຕິປາຕາ ທໂຍ ກມ຺ມປຖາເອວາຕິ ວຸຕ຺ຕນ຺ຕິ. ວຸຈ຺ຈເຕ, ມູລຏີກາຍໍ ຕາວ ຕສ຺ສ ສຠາຄຕ຺ເຕນ ມິຈ຺ຉາຈາເຣ ອຸປກາຣກຕ຺ເຕນ ທສສຸປິ ກມ຺ມປເຖສຸ ອນຸປເວໂສຕິ ວຸຕ຺ຕໍ. ຕຕ຺ຖ ສຠາຄຕ຺ຕໍ ຄເຫຕ຺ວາ ວິຠາວນິຍໍ ສຸຣາປານໍປິ ເອຕ຺ເຖວ ສງ຺ຄຍ຺ຫຕີຕິ ວທນ຺ຕິ ຣສສງ຺ຂາເຕສຸ ກາເມສຸ ມິຈ຺ຉາຈາຣຠາວໂຕຕິ ວຸຕ຺ຕໍ. ອຸປກາຣກຕ຺ຕໍ ຄເຫຕ຺ວາ ປຏິສມ຺ຠິທາມຄ຺ຄຏີກາຍໍ ກຸສລາກຸສລາປິຈ ປຏິສນ຺ຘິຊນກາເຍວ ກມ຺ມປຖາຕິ ວຸຕ຺ຕາ. ວຸຕ຺ຕາວເສສາ ປຏິສນ຺ຘິຊນເນ ອເນກນ຺ຕິ ກຕ຺ຕາ ກມ຺ມ ປຖາຕິ ນ ວຸຕ຺ຕາຕິ ອິມສ຺ສ ວາກ຺ຍສ຺ສ ສໍວຓ຺ຓນາຍໍ ວຸຕ຺ຕາວເສ ສາຕິ ສຸຣາປານາທໂຍ ຕພ຺ພິຣມຓາທໂຍຈ. ສຸຣາປານຎ຺ຫິ ມທສ຺ສ ປຈ຺ຈໂຍ. ມໂທ ອປຸຎ຺ຎປຖສ຺ສ. ຕພ຺ພິຣຕິປິ ນິມ຺ມທຕາຍ. ສາຈ ປຸຎ຺ຎປຖສ຺ສາຕິ ກມ຺ມປຖູປນິສ຺ສຍານິ ຕານິ ຕທາສນ຺ນກມ຺ມວເສນ ສນ຺ຘິຊນການິປິ ໂຫນ຺ຕີຕິ ວຸຕ຺ຕໍ. ຕຕ຺ຖ ຕທາສນ຺ນກມ຺ມວເສນາຕິ ຕສ຺ສ ສຸຣາປານສ຺ສວາ ສຸຣາປານວິຣຕິຍາວາ ອາສນ຺ເນ ປວຕ຺ຕານໍ ຕມ຺ມູລການໍ ອປຸຎ຺ຎກມ຺ມານໍວາ ປຸຎ຺ຎກມ຺ມານໍວາ ວເສນາຕິ ອຕ຺ໂຖ. ອິທໍ ວຸຕ຺ຕໍ ໂຫຕິ-ໂຍ ສຸຣໍ ປິວິຕ຺ວາ ສຸຣາມທເຫຕຸ ປາຓາ ປາຕາທີສຸ ຍໍກິຎ຺ຈິ ກມ຺ມໍ ກໂຣຕິ, ຕສ຺ສ ສຸຣາປານໍ ຕສ຺ສຕິ ກມ຺ມສ຺ສ ພລວູປນິສ຺ສໂຍ ໂຫຕິ ປຸພ຺ພເຈຕນາຐານິຍຎ຺ຈ. ຕເທວ ວິສຸໍ ປຏິສນ຺ຘິໍ ຊເນຕິ, ນ ອິຕຣນ຺ຕິ. ຍຖາ ຫິ ປຸພ຺ພາປຣເຈຕນາ ໂຍປິ ກມ຺ມປຖປຕ຺ຕສ຺ສ ກມ຺ມສ຺ສ ປຣິວາຣຠູຕາເອວ ປຏິສນ຺ຘິໍ ຊເນນ຺ຕິ, ນ ອິຕຣາ. ເອວມິທໍປີຕິ. ນ ຫິ ກມ຺ມປຖສຸຕ຺ເຕສຸ ສຣູປໂຕ ອາຄຕານິເອວ ປຏິສນ຺ຘິໍ ຊເນນ຺ຕິ. ນ ອິຕຣານີຕິ ສກ຺ກາ ນິຍເມຕຸໍ. ຍານິ ປນ ເອກນ຺ເຕນ ປຏິສນ຺ຘິຊນນສາມຕ຺ຖິຍ ຍຸຕ຺ຕານິ, ຕາເນວ ຕຕ຺ຖ ສຣູປໂຕ ວຸຕ຺ຕານິ. ຍານິປນ ປຏິສນ຺ຘິຊນເນ ອເນກນ຺ຕິການິ ໂຫນ຺ຕິ. ຕານິ ຕຕ຺ຖສຣູປໂຕ ນ ວຸຕ຺ຕານີຕິ ສກ຺ກາ ວິຎ຺ຎາຕຸໍ. ຕຖາ ຫິ ປຏິສມ຺ຠິທາ ມຄ຺ຄຏ຺ຐກຖາຍໍ ກຸສລາກຸສລາປິຈ ປຏິສນ຺ຘິຊນກາເຍວ ກມ຺ມປຖາຕິ ວຸຕ຺ຕາ. ວຸຕ຺ຕາວເສສາ ປຏິສນ຺ຘິຊນເນ ອເນກນ຺ຕິ ກຕ຺ຕາ ກມ຺ມປຖາຕິ ນ ວຸຕ຺ຕາຕິ ວຸຕ຺ຕໍ. ຕສ຺ມາ ອິທໍປິ ປຏິສນ຺ຘິຊນເນ ອເນກນ຺ຕິກຕ຺ຕາ ຕຕ຺ຖ ສຣູປໂຕ ນ ວຸຕ຺ຕນ຺ຕິຈ. ຍໍ ຕທາ ສນ຺ນກມ຺ມວເສນ ປຏິສນ຺ຘິຊນກນ຺ຕິ ປຸພ຺ເພ ວຸຕ຺ຕໍ. ຕໍ ຕຕ຺ຖ ສຣູປໂຕ ວຸຕ຺ເຕສຸ ຕທາ ສນ຺ນກມ຺ເມສຸ ອນຸປວິຏ຺ຐນ຺ຕິຈ ສກ຺ກາ ວຕ຺ຕຸນ຺ຕິ. ຕສ຺ສ ປນ ທຸວິຘໍ ກິຈ຺ຈໍ ປຏິສນ຺ຘິຊນນໍ ກມ຺ມຊນນຎ຺ຈາຕິ. ຕຕ຺ຖ ປຏິຊນນໂຕ ກມ຺ມຊນນເມວສ຺ສ ມຫນ຺ຕໍ ມຫາວິປ຺ຜາຣຎ຺ຈ ໂຫຕີຕິ ກຕ຺ວາ ສກ຺ເກນ ເທວານມິນ຺ເທນ ກຸມ຺ຠຊາຕເກ –

ຍໍ ເວ ວິວິຕ຺ວາ ທຸຈ຺ຈຣິຕໍ ຈຣນ຺ຕິ,

ກາເຍນ ວາຈາຍ ເຈຕສາຈ;

ນິຣຍໍ ວຊນ຺ຕິ ທຸຈ຺ຈຣິຕໍ ຈຣິຕ຺ວາ,

ຕສ຺ສາ ປຸຓ຺ຓໍ ກຸມ຺ຠມິມໍ ກິຓາຖາຕິ.

ເອວໍ ຕທາສນ຺ນກມ຺ມວເສເນວ ຕສ຺ສ ອປາຍຄາມິຕາ ວຸຕ຺ຕາ. ຕທຸຠຍໍ ປນສ຺ສ ກິຈ຺ຈໍ ຄເຫຕ຺ວາ ສຸຣາເມຣຍປານໍ ຠິກ຺ຂເວ ອາເສວິຕໍ.ລ. ສໍວຕ຺ຕນິກນ຺ຕິ ອງ຺ຄຸຕ຺ຕເຣ ວຸຕ຺ຕນ຺ຕິ ເວທິຕພ຺ພໍ. ອຍຎ຺ຫິສຸຕ຺ຕປເທສຸ ຘມ຺ມຕາ. ຍທິທໍ ສໍວຕ຺ຕນິກນ຺ຕິ ວຸຕ຺ຕຏ຺ຐາເນ ຍຖາລາຠໂຍຊນາຕິ. ຕຖາຫິ ມູລຏີກາຍໍປຸນພ຺ຠວໍເທຕິປຸນພ຺ຠວາຍ ສໍວຕ຺ເຕຕີຕິ ປາເຐ ກມ຺ມສຫຊາຕາ ປຸນພ຺ຠວໍເທຕິ. ກມ຺ມສຫາຍຠູຕາ ອກມ຺ມສຫຊາ ຕາປຸນພ຺ຠວໍ ສໍວຕ຺ເຕຕີຕິ ວຸຕ຺ຕໍ. ເກຈິ ປນ ອິມມຕ຺ຖໍ ອນຸປຘາເຣຕ຺ວາ ອິມາຍ ປາຬິຍາ ຕສ຺ສ ວິສຸໍ ເອກນ຺ຕກມ຺ມປຖຠາວໍ ມຎ຺ຎນ຺ຕິ. ຍໍ ປນ ໂກຏ຺ຐາສໂຕ ປຎ຺ຈປິ ກມ຺ມປຖາເອວາຕິ ອຏ຺ຐກຖາວາກ຺ຍໍ. ຕຕ຺ຖ ເອວສທ຺ເທນ ເຕສໍ ເຈຕນາຘມ຺ມຕ຺ຕາ ຌານາທິໂກຏ຺ຐາສິກຕ຺ຕໍ ນິວຕ຺ເຕຕິ. ເຈຕນາ ຫິ ກມ຺ມປຖໍ ປຕ຺ຕາປິ ອປຕ຺ຕາປິ ໂກຏ຺ຐາສໂຕ ກມ຺ມ ປຖໂກຏ຺ຐາສິກາເອວ ໂຫຕີຕິ. ເຕເນວ ມູລຏີກາຍໍ ກມ຺ມປຖາ ເອວາຕິ ກມ຺ມປຖໂກຏ຺ຐາສິກາເອວາຕິ ວຸຕ຺ຕໍ. ອນຸຏີກາຍຎ຺ຈ ກມ຺ມ ປຖໂກຏ຺ຐາສິກາເອວ. ນ ຌານາທິໂກຏ຺ຐາສິກາຕິ ວຸຕ຺ຕໍ. ເກຈິປນ ອິມມຕ຺ຖໍ ອສລ຺ລກ຺ເຂຕ຺ວາ ອິມິນາ ວາກ຺ເຍນ ຕສ຺ສ ວິສຸໍ ກມ຺ມປຖຠາວໍ ວທນ຺ຕິ.

ຂຸທ຺ທກປາຐຏ຺ຐກຖາຍໍ ປນ ສພ຺ເພນສພ຺ພໍ ຕສ຺ສ ກມ຺ມປຖຠາໂວ ປຏິກ຺ຂິຕ຺ໂຕເຍວ, ຕຕ຺ຖ ຫິ ປຸຣິມານໍ ຈຕຸນ຺ນໍ ກາຍກມ຺ມາທິຠາວຎ຺ຈ ກມ຺ມປຖຠາວຎ຺ຈ ວິສຸໍ ວຕ຺ວາ ສຸຣາປານໍປຕ຺ວາ ກາຍກມ຺ມເມວາຕິ ວຸຕ຺ຕໍ. ເອເຕນ ວຈີກມ຺ມຠາວຎ຺ຈ ກມ຺ມປຖຠາວຎ຺ຈ ປຏິກ຺ຂິປຕີຕິ. ຘາຕຸສໍຍຸຕ຺ຕຏ຺ຐກຖາ ຍຎ຺ຈ ປຏິກ຺ຂິຕ຺ໂຕ. ຍຖາຫ-ຕຕີຍໍປຎ຺ຈກມ຺ມວເສນ ພຸຊ຺ຌນການໍ ອຊ຺ຌາສຍວເສນ ວຸຕ຺ຕໍ. ຈຕຸຕ຺ຖໍ ສຕ຺ຕກມ຺ມປຖວເສນ ປຎ຺ຈມໍ ທສ ກມ຺ມປຖວເສນາຕິ. ຕຕ຺ຖ ຫິ ຕຕີເຍ ສຸຣາປານມິສ຺ສກຕ຺ຕາ ປຎ຺ຈກມ຺ມວເສນ ອິຈ຺ເຈວ ວຸຕ຺ຕໍ. ນ ປຎ຺ຈກມ຺ມປຖວເສນາຕິ. ເອຕາສຸປິຈ ປຏິສນ຺ຘິຊນເນ ອເນກນ຺ຕິ ກຕ຺ຕາເອວ ປຏິກ຺ຂິຕ຺ໂຕຕິ ນ ນສກ຺ກາ ວຕ຺ຕຸໍ ເອວຎ຺ຫິ ສຕິ ສພ຺ພາ ປາຬິຏ຺ຐກຖາຏີກາໂຍ ສໍສນ຺ທິຕາ ໂຫນ຺ຕີຕິ. ກາຍກມ຺ມນ຺ຕິ ເອຕ຺ຖ ກາໂຍ ຕິວິໂຘ ສສມ຺ຠາຣກາໂຍ ປສາທກາໂຍ ໂຈປນກາໂຍຕິ. ອິຘ ກາຍວິຎ຺ຎຕ຺ຕິສງ຺ຂາໂຕ ໂຈປນກາໂຍ ອຘິປ຺ເປໂຕຕິ ວຸຕ຺ຕໍ ກາຍວິຎ຺ຎຕ຺ຕິສງ຺ຂາເຕຕິ. ໂຈປນກາໂຍ ຫິ ກທາຈິ ກາຍງ຺ເຄນ ອຕ຺ຕໂນອຘິປ຺ປາຍໍ ປຣສ຺ສ ວິຎ຺ຎາ ປນຕ຺ຖາຍປິ ກຣີຍຕີຕິ ກາຍວິຎ຺ຎຕ຺ຕີຕິ ວຸຈ຺ຈຕີຕິ. ໂສ ເຍວຈ ກມ຺ມານໍ ປວຕ຺ຕິມຸຂຕ຺ຕາ ທ຺ວາຣນ຺ຕິ ກາຍທ຺ວາຣໍ. ຕສ຺ມິຎ຺ຫິ ເຕນ ເຕນ ອຸປກ຺ກມ ກິຈ຺ເຈນ ປວຕ຺ຕມາເນເອວ ຊີວິຕິນ຺ທ຺ຣິຍຸປຈ຺ເຉທາທິກິຈ຺ຈສິທ຺ຘິໂຕ ຕໍຊນ ກສ຺ສ ເຈຕນາຘມ຺ມສ຺ສ ອາຍູຫນ ກິຈ຺ຈນິພ຺ພຕ຺ຕິຈ ກາຍກມ຺ມນາມ ລາໂຠຈ ໂຫຕີຕິ. ຕສ຺ມິໍ ກາຍທ຺ວາເຣ. ເອຕ຺ຖຈ ຍສ຺ມາສພ຺ພານິປິ ກມ຺ມານິ ປຸພ຺ພງ຺ຄມຠູເຕນ ສມ຺ປຍຸຕ຺ຕມເນນ ວິນາ ນສິຊ຺ຌນ຺ຕິ. ມໂນປຸພ຺ພງ຺ຄມາ ຘມ຺ມາ. ມໂນເສຏ຺ຐາ ມໂນມຍາຕິ ຫິ ວຸຕ຺ຕໍ. ຘມ຺ມາຕິ ເຈຕ຺ຖ ສຸຈຣິຕທຸຈ຺ຈຣິຕຘມ຺ມາ ວຸຈ຺ຈນ຺ຕິ. ຕສ຺ມາ ມໂນທ຺ວາຣໍ ສພ຺ພກມ຺ມສາຘາຣຓຕ຺ຕາ ກມ຺ມານິ ວິເສເສຕຸໍ ນສກ຺ໂກຕິ. ອສາຘາຣຓຠູຕາ ປນ ກາຍວຈີໂຍ ເອວ ສໂກນ຺ຕິ. ຍສ຺ມາຈ ປຸຣິມານິ ສຕ຺ຕວິຘານິ ກມ຺ມານິ ເກວລໍ ມໂນມຕ຺ເຕນ ນສິຊ຺ຌນ຺ຕິ. ຕໍສມຸຏ຺ຐິເຕຫິ ປນ ກາຍ ວຈີປໂຍເຄຫິ ເອວ ສິຊ຺ຌນ຺ຕິ. ຕສ຺ມາ ເຕເອວ ເຕສໍ ກມ຺ມານໍ ປວຕ຺ຕິມຸຂສງ຺ຂ຺ຍໍ ຄຈ຺ຉນ຺ຕີຕິ ວຸຕ຺ຕໍ ກາຍທ຺ວາເຣຕິ. ປຣໂຕ ວຈີທ຺ວາເຣຕິ ຈ.

ຍສ຺ມາ ປນ ກາຍທ຺ວາເຣ ວຸຕ຺ຕິໂຕ ກາຍກມ຺ມໍ ນາມ. ວຈີທ຺ວາເຣ ວຸຕ຺ຕິໂຕ ວຈີກມ຺ມໍນາມາຕິ ເອຕ຺ຕກມຕ຺ເຕ ວຸຕ຺ເຕ ປາຓາຕິປາຕາທີນິ ຕີຓິ ກາຍກມ຺ມໍນາມ. ມຸສາວາທາທີນິ ຈຕ຺ຕາຣິ ວຈີກມ຺ມໍນາມາຕິ ເອວໍ ທ຺ວາເຣນ ກມ຺ມານໍ ນາມວວຕ຺ຖານໍ ອສິທ຺ຘໍ ສິຍາ. ກຖໍ. ຍທາ ຫິ ປຸຣິມານິ ທ຺ເວ ອາຓຕ຺ຕິວເສນ ອປ຺ປເກນ ວຈີທ຺ວາເຣ ຠິຊ຺ຌນ຺ຕິ. ຕທາ ຕານິ ກາຍກມ຺ມນ຺ຕິ ນາມໍ ຊເຫຍ຺ຍຸໍ. ວຈີກມ຺ມນ຺ຕິ ສງ຺ຂ຺ຍໍ ຄຈ຺ເຉຍ຺ຍຸໍ ກສ຺ມາ ວຈີທ຺ວາເຣ ວຸຕ຺ຕິໂຕ ວຈີກມ຺ມໍນາມາຕິ ວຸຕ຺ຕຕ຺ຕາ. ທ຺ເວວາ ເນສໍ ນາມານິ ຠເວຍ຺ຍຸໍ. ອຸຠຍທ຺ວາເຣສຸປິ ສນ຺ທິສ຺ສນໂຕ. ຍທາປນ ມຊ຺ຌິມານິ ຈຕ຺ຕາຣິ ຫຕ຺ຖມຸຏ຺ຐາທິວເສນ ອປ຺ປເກນ ກາຍທ຺ວາເຣ ສິຊ຺ຌນ຺ຕິ. ຕທາ ຕານິປິ ວຈີກມ຺ມນ຺ຕິ ນາມໍ ຊເຫຍ຺ຍຸໍ. ກາຍກມ຺ມນ຺ຕິ ສງ຺ຂ຺ຍໍ ຄຈ຺ເຉຍ຺ຍຸໍ. ກສ຺ມາ ກາຍທ຺ວາເຣ ວຸຕ຺ຕິໂຕ ກາຍກມ຺ມໍນາມາຕິ ວຸຕ຺ຕຕ຺ຕາ. ທ຺ເວວາ ເນສໍ ນາມານິ ຠເວຍ຺ຍຸໍ. ອຸຠຍທ຺ວາເຣສຸປິ ສນ຺ທິສ຺ສນໂຕ. ເອວຎ຺ຈສຕິ ປາຓາຕິປາໂຕ.ລ. ມິຈ຺ຉາຈາໂຣເຈຕິ ກາຍກມ຺ມໍນາມາຕິ ອິທໍ ວວຕ຺ຖານເມວ ນິຣຕ຺ຖກໍ ສິຍາ. ຕຖາ ປຣໂຕ ມຸສາວາໂທ.ລ. ປ຺ປລາໂປເຈຕິ ວຈີກມ຺ມໍນາມາຕິ. ພາຫຸລ຺ລວຸຕ຺ຕິໂຕຕິ ວຸຕ຺ເຕປນ ເອກເມເກນ ພາຫຸລ຺ລສທ຺ເທນ ຉພ຺ພິຘານິ ຕານິ ວຊ຺ຊານິ ວຊ຺ເຊຕ຺ວາ ວຸຕ຺ຕປ຺ປກາຣໍ ທ຺ວາເຣນ ກມ຺ມວວຕ຺ຖານໍ ສິທ຺ຘໍ ຠວຕິ. ຍຖາ ວນຈຣໂກ ສງ຺ຄາມາວຈໂຣຕິ.

ມໂນກມ຺ມານິ ປນ ທ຺ວາຣນ຺ຕເຣສຸ ຈຣນ຺ຕານິປິ ຈຣຓມຕ຺ຕານິ ເອວ ໂຫນ຺ຕິ. ນ ທ຺ວາຣນ຺ຕຣານິ ເຕສໍ ກມ຺ມສິທ຺ຘິຍາ ອງ຺ຄໍ ໂຫນ຺ຕິ. ຕສ຺ມາ ຕານິ ວິສຸໍ ກຕານີຕິ ເວທິຕພ຺ພໍ. ຍສ຺ມາ ປນ ກາຍທ຺ວາຣສ຺ສ ກາໂຍຕິ ນາມໍ ອເນເກສຸ ສຸຕ຺ຕສຫສ຺ເສສຸ ສຍເມວ ສິທ຺ຘໍ ປາກຏຎ຺ຈ. ຕຖາ ວຈີທ຺ວາຣສ຺ສ ວາຈາຕິ ນາມໍ. ກຸສລາກຸສລ ຊວນຈິຕ຺ຕສງ຺ຂາກສ຺ສ ມໂນທ຺ວາຣສ຺ສຈ ມໂນຕິ ນາມໍ. ຕສ຺ມາ ສພ຺ພຕ຺ຖ ກາຍທ຺ວາຣໍ ວຈີທ຺ວາຣໍ ມໂນທ຺ວາຣນ຺ຕິ ວຸຕ຺ເຕ ກມ຺ເມນ ທ຺ວາຣສ຺ສ ວວຕ຺ຖານ ກິຈ຺ຈໍນາມ ນຕ຺ຖິ. ຍຕ຺ຖ ປນ ກາຍກມ຺ມທ຺ວາຣໍ ວຈີກມ຺ມທ຺ວາຣໍ ມໂນກມ຺ມທ຺ວາຣນ຺ຕິ ອາຄຕໍ. ຕຕ຺ເຖວ ທ຺ວາຣກຖາທີສຸ ກມ຺ເມນ ທ຺ວາຣວວຕ຺ຖານໍປິ ວິສຸໍ ວຕ຺ຕພ຺ພໍ ໂຫຕີຕິ ທຏ຺ຐພ຺ພໍ.

[໑໕໓] ເອເຕນ ຍໍ ວຸຕ຺ຕໍ ວິຠາວນິຍໍ

‘‘ກາຍກມ຺ມສ຺ສຈ ປວຕ຺ຕິມຸຂຠູຕໍ ກາຍທ຺ວາຣນ຺ຕິ ວຸຈ຺ຈຕີຕິ’’. ຕໍ ປຏິກ຺ຂິຕ຺ຕໍ ໂຫຕິ.

[໑໕໔] ຍຎ຺ຈ ຕຕ຺ຖ

‘‘ຕຖາ ມຸສາວາທາທິໍ ກາຍວິກາເຣນ ກໂຣນ຺ຕສ຺ສ ວຈີກມ຺ມໍ ກາຍທ຺ວາເຣປິ ປວຕ຺ຕຕີຕິ ກມ຺ເມນ ທ຺ວາຣວວຕ຺ຖານໍປິ ນສິຍາຕິ’’ ວຸຕ຺ຕໍ. ຕໍປິ ນ ຍຸຊ຺ຊຕິ.

ນ ຫິ ກາຍວິກາເຣນ ກຣີຍມານໍ ວຈີກມ຺ມໍ ກາຍທ຺ວາເຣ ປວຕ຺ຕມານໍປິ ຕສ຺ສ ທ຺ວາຣສ຺ສ ນາມໍ ຠິນ຺ທິຕຸໍວາ ອຕ຺ຕໂນ ນາມໍ ທາຕຸໍວາ ສກ຺ໂກຕິ. ສຠາວ ສິທ຺ຘຕ຺ຕາ ຕສ຺ສ ນາມສ຺ສາຕິ.

[໑໕໕] ເອເຕເນວ ຍຎ຺ຈ ຕຕ຺ຖ

ວຸຕ຺ຕໍ ‘‘ຕຖາ ກາຍກມ຺ມເມວ ເຍຠຸຍ຺ເຍນ ກາຍທ຺ວາເຣ ປວຕ຺ຕຕິ. ນ ອິຕຣານິ. ຕສ຺ມາ ກາຍກມ຺ມສ຺ສ ເຍຠຸຍ຺ເຍນ ເອຕ຺ເຖວ ປວຕ຺ຕນໂຕ ກາຍກມ຺ມທ຺ວາຣຠາໂວ ສິທ຺ໂຘ. ພ຺ຣາຫ຺ມຓຄາມາທີນໍ ພ຺ຣາຫ຺ມຓຄາມາທິ ຠາໂວວິຍາຕິ’’. ຕໍປິ ປຏິກ຺ຂິຕ຺ຕໍ ໂຫຕິ.

ນ ຫິ ກາຍກມ຺ມທ຺ວາຣນ຺ຕິ ນາມໍ ອິຘ ວຸຕ຺ຕໍ ອຕ຺ຖີຕິ. [ກາຍກມ຺ມໍ]

໑໔໙. ມຸສາຕິ ອຠູຕຕ຺ເຖ ນິປາໂຕ. ມຸສາ ວທນ຺ຕິ ເອເຕນາຕິ ມຸສາວາໂທ. ວິສຕິ ປເຣສໍ ອຎ຺ຎມຎ຺ຎສມ຺ໂມທຠາວສງ຺ຂາຕໍ ສາມຄ຺ຄິຣສໍ ສໍຈຸຓ຺ເຓຕິ ປຣິຠິນ຺ທຕິ ມິຖຸ ເຠທໍ ກໂຣຕິ ເອຕາຍາຕິ ປິສຸຓາ. ອຕ຺ຕໂນ ປິຍຠາວໍ ປເຣສຎ຺ຈ ມິຕ຺ຕສຸຎ຺ຎຠາວໍ ກໂຣຕິ ເອຕາຍາຕິວາ ປິສຸຓາ. ນິຣຸຕ຺ຕິນເຍນ. ວທນ຺ຕິ ເອຕາຍາຕິ ວາຈາ. ປິສຸຓາຈ ສາ ວາຈາຈາຕິ ປິສຸຓວາຈາ. ເຍນ ສຸຍ຺ຍຕິ, ຕສ຺ສ ຫທຍໍ ຜຣມານາ ອຸສຕິ ທຫຕີຕິ ຜຣຸສາ. ຜຣຸສາຈ ສາ ວາຈາຈາຕິ ຜຣຸສວາຈາ. ສາຘຸຊເນຫິ ອຘິຄນ຺ຕພ຺ພໍ ສໍສຸຂໍ ຫິຕຎ຺ຈ ຜລຕິ ວິສຣຕິ ວິນາເສຕິ ຫິຕສຸຂມຄ຺ຄໍ ຠິນ຺ທຕີຕິ ສມ຺ຜໍ. ຕໍວາ ຜລຕິ ຠິຊ຺ຊຕິ ເອເຕນາຕິ ສມ຺ຜໍ. ອຕ຺ຖຘມ຺ມາປຄຕສ຺ສ ປຏິຠາຓຈິຕ຺ຕສ຺ສ ຠາຣຕຍຸທ຺ຘສີຕາຫຣຓາ ທິກສ຺ສ ວາຈາ ວຕ຺ຖຸມຕ຺ຕສ຺ເສຕໍ ນາມໍ. ຍຕ຺ຖ ທິຏ຺ຐຘມ຺ມຫິຕພຸທ຺ຘິຍາວາ ສມ຺ປຣາຍິກ ຫິຕພຸທ຺ຘິຍາວາ ອຸປາຍທີປກໍ ກິຎ຺ຈິ ອຕ຺ຖຘມ຺ມວິນຍປທໍ ນຕ຺ຖິ. ສມ຺ຜໍ ປລປນ຺ຕິປກາເຣນ ກຖຍນ຺ຕິ ເອເຕນາຕິ ສປ຺ຜປ຺ປລາໂປ. ຕຕ຺ຖ ປຣສ຺ສວິສໍ ວາທນປຸເຣກ຺ຂາເຣນ ວິສໍ ວາທກ ກາຍວຈີປໂຍຄສມຸຏ຺ຐາປິກາ ອກຸສລເຈຕນາ ມຸສາວາໂທ. ໂສ ປຣສ຺ສ ອຕ຺ຖຠຎ຺ຊນໂກວ ກມ຺ມປຖເຠໂທ. ອິຕໂຣ ກມ຺ມເມວ. ເອຕ຺ຖ ຈ ກມ຺ມ ປໂຖຕິ ປຏິສນ຺ຘິຊນການໍ ກມ຺ມານໍ ອຸຏ຺ຐານມຸຂມຄ຺ໂຄ ວຸຈ຺ຈຕິ. ຍຖາ ຫິ ຣຊານໍ ອຸຏ຺ຐານປເທໂສ ຣຊປໂຖຕິ ວຸຈ຺ຈຕິ. ຕຖາ ໂລເກ ສນ຺ທິສ຺ສມາເນສຸ ສຕ຺ຕານໍ ກາຍວຈີຈິຕ຺ຕາຠິສງ຺ຂຣຓກິຈ຺ເຈສຸເຍຫິ ກິຈ຺ເຈຫິ ປຏິສນ຺ຘິຊນການິ ກມ຺ມານິ ອຸຏ຺ຐຫນ຺ຕິ. ເຍສຸວາ ກິຈ຺ເຈສຸ ຕານິ ອຸຏ຺ຐຫນ຺ຕິ ປວຕ຺ຕນ຺ຕິ. ຕານິ ກາຍວຈີຈິຕ຺ຕາ ຠິສງ຺ຂຣຓກິຈ຺ຈານິ ປຏິສນ຺ຘິຊນການໍ ກມ຺ມານໍ ອຸຏ຺ຐານມຸຂມຄ຺ຄຕ຺ຕາ ກມ຺ມປໂຖຕິ ວຸຈ຺ຈນ຺ຕິ. ກຕມານິ ປນ ຕານີຕິ. ອງ຺ຄສມ຺ປນ຺ນານິ ອກຸສເລສຸ ປາຓຆາຕ ກິຈ຺ຈາທີນິ ກຸສເລສຸ ຕພ຺ພິຣມຓກິຈ຺ຈາທີນິ ທສວິຘານິ ກິຈ຺ຈານີຕິ. ກມ຺ມານິເຍວ ສຸຄຕິທຸຄ຺ຄຕີນໍ ຕທຸປ຺ປຊ຺ຊນກສຸຂທຸກ຺ຂານຎ຺ຈ ປຖຠູຕຕ຺ຕາ ກມ຺ມປໂຖນາມາຕິປິ ວທນ຺ຕິ.

ປຣສ຺ສ ເຠທປຸເຣກ຺ຂາເຣນ ເຠທກກາຍຄຈີປໂຍຄສມຸຏ຺ຐາ ປິກາ ສໍກິລິຏ຺ຐເຈຕນາ ປິສຸຓາວາຈາ. ສາປິ ປເຣ ຠິນ຺ເນເຍວ ກມ຺ມປຖເຠໂທ. ອຠິນ຺ເນ ກມ຺ມເມວ. ປຣສ຺ສ ມມ຺ມຈ຺ເຉທກກາຍ ວຈີປໂຍຄສມຸຏ຺ຐາປິກາ ທຸຏ຺ຐເຈຕນາ ຜຣຸສວາຈາ. ເອຕ຺ຖຈ ມຣນ຺ຕິ ສຕ຺ຕາ, ມຣຓມຕ຺ຕໍວາ ທຸກ຺ຂໍ ນິຄຈ຺ຉນ຺ຕິ ເອຕສ຺ມິໍ ຆຏ຺ຏິຍມາເນຕິ ມມ຺ມໍ. ທຸຏ຺ຐວໂຓ. ມມ຺ມໍ ຉິນ຺ທຕິ ຠິນ຺ທຕິ ຆຏ຺ເຏຕີຕິ ມມ຺ມຈ຺ເຉທໂກ. ວຓຆຏ຺ຏນປໂຍໂຄ. ອິຘ ປນ ມມ຺ມໍວິຍາຕິ ມມ຺ມໍ. ຊາຕິອາທີສຸ ທສສຸ ອກ຺ໂກສວຕ຺ຖູສຸ ຍໍກິຎ຺ຈິ. ມມ຺ມຈ຺ເຉທໂກຕິ ຊາຕິອາທີສຸ ຆຏ຺ຏນ ວເສນ ປວຕ຺ໂຕ ຜຣຸສ ກາຍວຈີ ປໂຍໂຄ. ອຍ ມຕ຺ໂຖ ສີລກ຺ຂນ຺ຘ ຏີກາ ວເສນ ເວທິຕພ຺ໂພ. ອຖວາ. ມມາຍຕີຕິ ມໂມ. ມິຕ຺ໂຕ. ມມສ຺ສ ຠາໂວ ມມ຺ມໍ. ເມຕ຺ຕາຈິຕ຺ຕໍ. ມມ຺ມໍ ຉິນ຺ທຕີຕິ ມມ຺ມຈ຺ເຉທໂກ. ອຍໍປິ ອກ຺ໂກສິຕພ຺ພສ຺ສ ສມ຺ມຸຂາເອວ ກມ຺ມປຖເຠໂທຕິ ເກຈິ. ປຣມ຺ມຸຂາປີຕິ ອປເຣ. ຍຖາ ປນ ປຣໍ ອກ຺ໂກສິຕ຺ວາ ຂມາເປນ຺ຕສ຺ສ ຂມາປນກມ຺ມໍ ປຣສ຺ສ ທູເຣ ຐິຕສ຺ສປິ ມຕສ຺ສປິ ສມ຺ປຊ຺ຊຕິ. ເອວໍ ອກ຺ໂກສນກມ຺ມໍປີຕິ ທີຆມຊ຺ຌິມຏີກາກາຣາ ອິຈ຺ຉນ຺ຕິ. ອກ຺ໂກສາຘິປ຺ປາເຍນ ຈຓ຺ຑາ ມຫິໍສີ ຕໍ ອນຸພນ຺ຘຕູຕິວາ ໂຈຣາ ຕໍ ຂຓ຺ຑາ ຂຓ຺ຑິກໍ ກໂຣນ຺ຕູຕິວາ ມຸທ຺ຘາ ເຕ ຜລຕຸ ສຕ຺ຕຘາຕິວາ ເອວມາທິນາ ນເຍນ ປຣໍ ອຠິສປນ຺ຕສ຺ສປິ ກມ຺ມປຖເຠໂທ ໂຫຕິເຍວາຕິຈ ວທນ຺ຕິ.

ອນຕ຺ຖວິຎ຺ຎາປນ ກາຍວຈີປໂຍຄ ສມຸຏ຺ຐາປິກາ ປາປເຈຕນາ ສມ຺ຜປ຺ປລາໂປ. ໂສປິ ຠາຣຕຍຸທ຺ຘ ສີຕາຫຣຓາທິເກສຸ ປຏິຠາຓຈິຕ຺ເຕສຸ ວາຈາວຕ຺ຖຸມຕ຺ເຕສຸເອວ ກມ຺ມປຖເຠໂທ. ໂສຈໂຂ ປເຣ ຕໍ ອນຕ຺ຖໍ ສຈ຺ຈໂຕ ຄຓ຺ຫນ຺ເຕເຍວ. ອຄຓ຺ຫນ຺ເຕ ປນ ກມ຺ມເມວ. ຕຖາ ຣາຊກຖາທີສຸ ທ຺ວຕ຺ຕິໍສ ຕິຣຈ຺ຉານ ກຖາປເຠເທສຸປິ ກມ຺ມເມວ. ຕຎ຺ຈ ໂຂ ຕທສ຺ສາທວເສນ ກເຖນ຺ຕສ຺ເສວ. ອຕ຺ຖຘມ຺ມວິນຍນິສ຺ສິຕໍ ກຕ຺ວາ ກເຖນ຺ຕສ຺ສ ປນ ສພ຺ພໍປິ ສຕ຺ຖກເມວ ໂຫຕີຕິ ເວທິຕພ຺ພໍ. ວຈີກມ຺ມນ຺ຕິ ເອຕ຺ຖ ວຈີຕິ ວາຈາເຍວ. ສາ ຈຕຸພ຺ພິຘາ ສທ຺ທວາຈາ ວິຣຕິວາຈາ ເຈຕນາວາຈາ ໂຈປນວາຈາຕິ. ອິຘ ປນ ສທ຺ທສຫິຕາ ວຈີວິຎ຺ຎຕ຺ຕິສງ຺ຂາຕາ ໂຈປນ ວາຈາ ອຘິປ຺ເປຕາຕິ ວຸຕ຺ຕໍ ວຈີວິຎ຺ຎຕ຺ຕິສງ຺ຂາເຕຕິ. ໂຈປນວາຈາ ຫິ ກທາຈິ ວາຈງ຺ເຄນ ອຕ຺ຕໂນ ອຘິປ຺ປາຍໍ ປຣສ຺ສ ວິຎ຺ຎາປນຕ຺ຖາຍປິ ກຣີຍຕີຕິ ວຈີວິຎ຺ຎຕ຺ຕີຕິ ວຸຈ຺ຈຕີຕິ. ສາເຍວຈ ກມ຺ມານໍ ປວຕ຺ຕິ ມຸຂຕ຺ຕາ ທ຺ວາຣນ຺ຕິ ວຈີທ຺ວາຣໍ. ຕາຍ ຫິ ຕໍຕໍວຈີປໂຍຄກິຈ຺ເຈນ ປວຕ຺ຕມານາຍ ເອວ ວິສໍວາທນາທິກິຈ຺ຈສິທ຺ຘິໂຕ ຕໍສມຸຏ຺ຐາປກສ຺ສ ເຈຕນາຘມ຺ມສ຺ສ ອາຍູຫນກ຺ຣິຍານິພ຺ພຕ຺ຕິຈ ວຈີກມ຺ມນາມລາໂຠຈ ໂຫຕີຕິ. ຕສ຺ມິໍ ວຈີທ຺ວາເຣ. ຍເມຕ຺ຖ ວຕ຺ຕພ຺ພໍ, ຕໍ ກາຍກມ຺ເມ ວຸຕ຺ຕເມວາຕິ. [ວຈີກມ຺ມໍ]

໑໕໐. ອຠິຊ຺ຌາຍນ຺ຕິ ອສ຺ສາທມຕ຺ເຕ ອຏ຺ຐຕ຺ວາ ປຣຠຓ຺ຑສ຺ສ ອຕ຺ຕໂນ ປຣິຓາມນວເສນ ອຕິເຣກຕຣໍ ຌາຍນ຺ຕິ ນິຊ຺ຌາຍນ຺ຕິ ເອຕາຍາຕິ ອຠິຊ຺ຌາ. ພ຺ຍາປາເທນ຺ຕິ ປຣສຕ຺ເຕ ວິນາສໍ ອາປນ຺ເນ ກຕ຺ວາ ຈິນ຺ເຕນ຺ຕິ ເອເຕນາຕິ ພ຺ຍາປາໂທ. ມິຈ຺ຉາທິຏ຺ຐີຕິ ເອຕ຺ຖ ມິຈ຺ຉາຕິ ວິປຣີຕຕ຺ເຖ ນິປາໂຕ. ອຕ຺ຖິທິນ຺ນນ຺ຕິອາທິນຍປວຕ຺ຕໍ ສພ຺ພໍ ສປ຺ປຸຣິສ ມຄ຺ຄໍ ສປ຺ປຸຣິສປຎ຺ຎຕ຺ຕໍ ຠິນ຺ທິຕ຺ວາ ນຕ຺ຖິ ທິນ຺ນນ຺ຕິອາທິນເຍນ ຕພ຺ພິປຣີ ຕໂຕ ປສ຺ສນ຺ຕິ ເອຕາຍາຕິ ມິຈ຺ຉາທິຏ຺ຐິ. ຕຕ຺ຖ ປຣສນ຺ຕກໍ ທິສ຺ວາ ເກວລໍ ອສ຺ສາທນາຠິນນ຺ທນຣຊ຺ຊນມຕ຺ເຕສຸ ອຏ຺ຐຕ຺ວາ ອໂຫວຕ ອິທໍ ມມສ຺ສາຕິ ເອວໍ ອຕ຺ຕໂນ ກຕ຺ວາ ຈິຕ຺ເຕນ ປຣິຓາເມນ຺ຕສ຺ເສວ ອຠິຊ຺ຌາກມ຺ມປຖເຠໂທ ໂຫຕິ. ປຣສນ຺ຕກຠາເວເຍວ ຖເປຕ຺ວາ ລາຠາວຕິເມ. ເຍ ອີທິສໍ ປຣິຠຸຎ຺ຊນ຺ຕິ. ອໂຫວຕາຫໍປິ ຕາວກາລິກໍ ປຣິຠຸຎ຺ເຊຍ຺ຍໍ. ຍາຈິຕ຺ວາວາ ກິຓິຕ຺ວາວາ ອຕ຺ຕໂນ ກເຣຍ຺ຍໍ. ອຎ຺ຎໍວາ ອີທິສໍ ລເຠຍ຺ຍນ຺ຕິ ເອວໍ ອສ຺ສາເທນ຺ຕສ຺ສ ກມ຺ມເມວ. ວຸຕ຺ຕຎ຺ເຫຕໍ ອຏ຺ຐກຖາສຸ ປຣຠຓ຺ຑວຕ຺ຖຸເກ ຫິ ໂລເຠ ອຸປ຺ປນ຺ເນປິ ນ ຕາວ ກມ຺ມປຖເຠໂທ ໂຫຕິ. ຍາວ ນ ອໂຫວຕ ອິທໍ ມມສ຺ສາຕິ ອຕ຺ຕໂນ ປຣິຓາເມຕີຕິ. ອນ຺ຕມໂສ ຑໍສມກສາທິເກປິ ອາຣພ຺ຠ ອິເມ ນສ຺ສນ຺ຕຸ ວິນສ຺ສນ຺ຕຸ. ອໂຫວຕິເມ ນສ຺ເສຍ຺ຍຸໍ ວິນສ຺ເສຍ຺ຍຸໍ. ອວຑ຺ຒິຕາວາ ຠເວຍ຺ຍຸໍ ຈິຣໍວາ ນຕິຏ຺ເຐຍ຺ຍຸໍ. ກທາວາ ນສ຺ສນ຺ຕິ ວິນສ຺ສນ຺ຕີຕິ ເອວໍ ປຣ ສຕ຺ຕສ຺ສ ຂນ຺ຘຊີວວິນາສໍ ຈິນ຺ເຕນ຺ຕສ຺ເສວ ພ຺ຍາປາໂທ. ອິຕໂຣ ກມ຺ມເມວ. ວຸຕ຺ຕຎ຺ເຫຕໍ ປຣສຕ຺ຕວຕ຺ຖຸເກ ຫິ ໂກເຘ ອຸປ຺ປນ຺ເນປິ ນ ຕາວ ກມ຺ມປຖເຠໂທ ໂຫຕິ. ຍາວ ນ ອໂຫວຕາຍໍ ອຸຈ຺ຉິຊ຺ເຊຍ຺ຍ ວິນາເສຍ຺ຍາຕິ ຕສ຺ສ ວິນາສໍ ຈິນ຺ເຕຕີຕິ. ກມ຺ມສ຺ສວາ ກມ຺ມວິປາກສ຺ສວາ ສພ຺ພໂສ ປຏິພາຫິກາ ນຕ຺ຖິກາເຫ ຕຸກາກ຺ຣິຍວເສນ ຕິວິຘາ ນິຍຕ ມິຈ຺ຉາທິຏ຺ຐິເອວ ກມ຺ມປຖເຠໂທ. ທສວຕ຺ຖຸກມິຈ຺ຉາທິຏ຺ຐິ ປນ ນຕ຺ຖິກທິຏ຺ຐິປເຠທາເອວ. ສພ຺ພຎ຺ຎຸເທສນໍ ປຏິພາຫິຕ຺ວາ ປວຕ຺ຕາ ອຣິຏ຺ຐກຓ຺ຏກາທີນໍ ທິຏ຺ຐິໂຍປິ ກມ຺ມປຖາເອວາຕິ ວທນ຺ຕິ. ວີສຕິວຕ຺ຖຸກາ ສກ຺ກາຍທິຏ຺ຐິວາ ທ຺ວາສຏ຺ຐິທິຏ຺ຐິຄຕານິວາກມ຺ມເມວາຕິ.

ນິຍຕາຕິ ເຈຕ຺ຖ ຍຖາ ຕີຓິ ລກ຺ຂຓານິ ຍຕ຺ຕກໍ ປສ຺ສິຕ຺ວາ ສທ຺ຘາຘິໂມກ຺ເຂນ ສນ຺ນິຏ຺ຐານໍ ຄຈ຺ຉນ຺ຕສ຺ສ ຈິຕ຺ຕຸປ຺ປາໂທ ອຕ຺ຕໂນ ອນນ຺ຕຣໍ ຜລທານນິຍເມນ ນິຍໂຕ ໂຫຕິ. ຕຕ຺ຕກໍ ປສ຺ສນ຺ໂຕ ກຸສເລສຸ ຘມ຺ເມສຸ ນິຍາມໍ ໂອກ຺ກມຕີຕິ ວຸຕ຺ໂຕ. ຕຖາທິຏ຺ຐິຏ຺ຐາ ນານິ ກາຣຓ ປຏິຣູປການິ ຍຕ຺ຕກໍ ປສ຺ສິຕ຺ວາ ມິຈ຺ຉາຘິໂມກ຺ເຂນ ສນ຺ນິຏ຺ຐານໍ ຄຈ຺ຉນ຺ຕສ຺ສ ຈິຕ຺ຕຸປ຺ປາໂທຈຸຕິອນນ຺ຕເຣຜລທານນິຍເມນ ນິຍໂຕ ໂຫຕິ. ຕຕ຺ຕກໍ ປສ຺ສິຕ຺ວາ ສນ຺ນິຏ຺ຐານໍ ຄຈ຺ຉນ຺ໂຕ ອກຸສເລສຸ ຘມ຺ເມສຸ ນິຍາມໍ ໂອກ຺ກມຕິ, ອເຕກິຈ຺ໂຉນາມ ໂຫຕິ. ຕຖາ ປນ ອປສ຺ສິຕ຺ວາ ເກວລໍ ມິຈ຺ຉາຘິໂມກ຺ຂມຕ຺ເຕນ ເອວເມວ ຠວິສ຺ສຕີຕິ ສນ຺ນິຏ຺ຐານໍ ຄນ຺ຕ຺ວາ ສກໍ ອາຈຣິຍກໍ ສມຍໍ ປຄ຺ຄຓ຺ຫິຕ຺ວາ ຐິໂຕ ອເຕກິຈ຺ໂຉນາມ ນໂຫຕິ. ກສ຺ມາ, ຜລທານ ນິຍມາຠາວາຕິ. ອຍຎ຺ຈ ອຕ຺ໂຖ ມິຈ຺ຉຕ຺ຕຕ຺ຕິເກນ ທີເປຕພ຺ໂພ. ຕຕ຺ຖ ຫິ ຜລທານ ນິຍມວເສເນວ ອຸຠິນ຺ນໍປິ ສມ຺ມຕ຺ຕມິຈ຺ຉຕ຺ຕຘມ຺ມານໍ ນິຍຕສຎ຺ຎາປຏິລາໂຠ ອຏ຺ຐກຖາຍໍ ວຸຕ຺ໂຕຕິ. ສຸຕ຺ຕນ຺ຕສໍວຓ຺ຓນາສຸ ປນ ຄຫຓນິຍມວເສນາປິ ຕສ຺ສາ ນິຍຕຠາໂວ ວຸຕ຺ໂຕຕິ.

ອຎ຺ຎຕ຺ຣາປິວິຎ຺ຎຕ຺ຕິຍາຕິ ວິຎ຺ຎຕ຺ຕິທ຺ວເຍນ ວິນາປິ. ວິຎ຺ຎຕ຺ຕິທ຺ວຍໍ ອສມຸຏ຺ຐາເປຕ຺ວາປີຕິ ອຕ຺ໂຖ. ອປິສທ຺ເທນ ປນ ວິຎ຺ຎຕ຺ຕິທ຺ວເຍນ ສຫາປີຕິ ທສ຺ເສຕິ. ອິມານິ ຫິ ຕີຓິ ກມ຺ມານິ ຍທາ ກາຍງ຺ຄວາ ຈງ຺ຄານິ ອໂຈເປຕ຺ວາ ມນສ຺ມິໍເອວ ສິຊ຺ຌນ຺ຕິ. ຕທາວິຎ຺ຎຕ຺ຕິຍາ ວິນາວ ປວຕ຺ຕນ຺ຕິ. ຍທາ ປນ ຕານິ ໂຈເປຕ຺ວາ ກາຍວຈີທ຺ວາເຣສຸ ສິຊ຺ຌນ຺ຕິ, ຕທາ ວິຎ຺ຎຕ຺ຕິຍາ ສເຫວ ປວຕ຺ຕນ຺ຕີຕິ. ເອເຕນ ອິເມສໍ ຕີສຸປິ ທ຺ວາເຣສຸ ປວຕ຺ຕິໍ ທີເປຕິ. ເອວໍສນ຺ເຕປິ ອິມານິ ມໂນທ຺ວາເຣເອວ ພຫຸລໍ ປວຕ຺ຕນ຺ຕິ. ກາຍວຈີທ຺ວາເຣສຸ ປນ ອປ຺ປກເມວ ປວຕ຺ຕນ຺ຕີຕິ ວຸຕ຺ຕໍ ມນສ຺ມິໍເຍວພາຫຸລ຺ລວຸຕ຺ຕິໂຕຕິ. ຕຕ຺ຖ ມນສ຺ມິໍ ເຍວາຕິ ກຸສລາ ກຸສລຊວນຈິຕ຺ຕສງ຺ຂາເຕ ມໂນທ຺ວາເຣເອວ. ເອເຕນ ປຸຣິເມສຸປິ ກາຍທ຺ວາເຣ ວຈີທ຺ວາເຣຕິ ປເທສຸ ເອວສທ຺ທສມ຺ຠໂວ ທີປິໂຕ ໂຫຕິ. ເອວຎ຺ຫິ ສຕິ ຕຕ຺ຖປິ ທ຺ວາເຣນ ກມ຺ມວວຕ຺ຖານໍ ສຸຏ຺ຐຸຕຣໍ ອຸປປນ຺ນໍ ໂຫຕີຕິ. ອິຕຣຖາ ອຸປລກ຺ຂຓາທິວເສນ ອຕ຺ຖນ຺ຕຣປສງ຺ໂຄປິ ສິຍາຕິ. ອປິຈ, ອິຘ ເອວສທ຺ເທນ ອຍໍປິ ວິເສສຕ຺ໂຖ ທີປິໂຕ ໂຫຕິ. ປາຓວຘາທີສຸ ຫິ ວຘາມິ ນໍ ອວຫຣາມິ ນ ນ຺ຕິອາທິນາ ສໍວິຘານາກາເຣນ ປວຕ຺ຕາ ເຈຕຍິຕກ຺ຣິຍາເອວ ປຘານໍ ໂຫຕິ. ສາຈ ກາຍວຈີປໂຍເຄຫິ ວິນາ ນສິຊ຺ຌຕິ. ຕສ຺ມາ ເຕສຸ ກາຍ ວຈີ ປໂຍຄາ ກມ຺ມສິທ຺ຘິຍາ ເອກໍ ອງ຺ຄໍ ໂຫນ຺ຕິ. ຕໍ ສຫຊາຕາຈ ອຠິຊ຺ຌາທໂຍ ເຈຕນາປກ຺ຂິກາເອວ ຫຸຕ຺ວາ ອພ຺ໂພຫາຣິກຕ຺ຕໍ ຄຈ຺ຉນ຺ຕິ. ປຣຠຓ຺ຑາ ຠິຊ຺ຌາຍນາທີສຸ ປນ ອຠິຊ຺ຌາທີນໍ ອຕ຺ຕປຘານານໍ ກາຍວຈີທ຺ວາເຣສຸ ປວຕ຺ຕານໍປິ ກາຍ ວຈີປໂຍຄາກມ຺ມສິທ຺ຘິຍາ ອງ຺ຄເມວ ນໂຫນ຺ຕິ. ຕຖາ ຈິນ຺ຕາປວຕ຺ຕິ ມຕ຺ເຕເນວ ຕຕ຺ຖ ກມ຺ມສິທ຺ຘິໂຕ. ອິຕິ ອິເມສຸ ກມ຺ເມສຸ ກາຍ ວຈີທ຺ວາຣານໍ ສພ຺ເພນສພ຺ພໍ ອງ຺ຄຠາວປຏິກ຺ຂິປນຕ຺ຖໍ ມນສ຺ມິໍ ເຍວາຕິ ເອວ ຄຫຓໍ ອິເຘວ ກຕນ຺ຕິ ທຏ຺ຐພ຺ພໍ. ເຕສຸ ປນ ທ຺ວາເຣສຸ ປວຕ຺ຕິມຕ຺ຕ ສພ຺ຠາວໍ ສນ຺ຘາຍ ພາຫຸລ຺ລສທ຺ໂທປິ ອິຘ ຄຫິໂຕຕິ.

[໑໕໖] ຍໍ ປນ ວິຠາວນິຍໍ

‘‘ວິຎ຺ຎຕ຺ຕິສມຸຏ຺ຐາປກ ຈິຕ຺ຕສມ຺ປຍຸຕ຺ຕາເຈຕ຺ຖ ອຠິຊ຺ຌາທໂຍ ເຈຕນາປກ຺ຂິກາວ ໂຫນ຺ຕີຕິ’’ ວຸຕ຺ຕໍ. ຕໍ ອິຘ ນ ຍຸຊ຺ຊຕິ.

ນ ຫິ ວິຎ຺ຎຕ຺ຕິສມຸຏ຺ຐາປກຈິຕ຺ຕສມ຺ປຍຸຕ຺ຕາປິ ເກວລໍ ມໂນກມ຺ມ ກິຈ຺ຈວິເສເສນ ປວຕ຺ຕມານາ ອຠິຊ຺ຌາທໂຍ ເຈຕນາປກ຺ຂິກາ ໂຫນ຺ຕິ. ເຈຕນາເອວ ປນ ອຠິຊ຺ຌາທິປກ຺ຂິກາ ໂຫຕີຕິ. [ມໂນກມ຺ມໍ]

໑໕໑. ເອຕ຺ຖ ຈ ທສນ຺ນໍປິ ອິເມສໍ ກມ຺ມປຖານໍ ປຸພ຺ພາປຣເຈຕນາໂຍ ປຏິສນ຺ຘິອາກຑ຺ຒເນ ອເນກນ຺ຕິກປກ຺ຂໍ ຄຕາຕິ ປຏິສມ຺ຠິທາ ມຄ຺ຄຏີກາຍໍ ວຸຕ຺ຕາ. ຕສ຺ມາ ຕາປິ ອິມໍ ສຕ຺ຕໍ ມາເຣສ຺ສາມິ ອິມໍ ຠຓ຺ຑໍ ອທິນ຺ນໍ ອາທິຍິສ຺ສາມີຕິອາທິນາ ນເຍນ ອາທິໂຕ ປຏ຺ຐາຍ ປວຕ຺ຕາ ພລວປຈ຺ຈເຍ ລທ຺ຘາ ປຏິສນ຺ຘິໍ ອາກຑ຺ຒນ຺ຕິ. ອລທ຺ຘາ ນາກຑ຺ຒນ຺ຕີຕິ ຍຸຕ຺ຕາ. ຍານິ ປນ ກຸສລາກຸສລານິ ກມ຺ມປຖເຠທໍ ອປ຺ປຕ຺ຕານິ ໂຫນ຺ຕິ. ຕານິ ກາຍທ຺ວາເຣ ທິສ຺ສມານານິ ກາຍກມ຺ມານິນາມ ໂຫນ຺ຕິ. ວຈີທ຺ວາເຣ ທິສ຺ສມານານິ ວຈີກມ຺ມານິນາມ. ສຸທ຺ເຘ ມໂນທ຺ວາເຣ ທິສ຺ສມານານິ ມໂນກມ຺ມານິນາມາຕິ ເວທິຕພ຺ພານີຕິ. ໂທສມູເລນາຕິ ໂທສສງ຺ຂາຕມູເລນ ໂທສມູລກຈິຕ຺ເຕນາຕິ ທ຺ວິຘາ ອຕ຺ໂຖ. ຕຕ຺ຖ ປຸຣິໂມ ພ຺ຍາປາທວຊ຺ເຊຫິ ທ຺ວີຫິ ຍຸຊ຺ຊຕິ, ປຈ຺ຉິໂມ ຕີຫິປິ. ໂລຠມູເລນາຕິ ເອຕ຺ຖ ເອສນໂຍ. ຕຕ຺ຖາປິຕິ ປຸຣິໂມ ອຠິຊ຺ຌາວຊ຺ເຊຫິ ທ຺ວີຫິ ຍຸຊ຺ຊຕິ. ປຈ຺ຉິໂມ ຕີຫີຕິ. ທ຺ວີຫິ ມູເລຫີຕິ ກທາຈິ ໂທສມູເລນ ກທາຈິ ໂລຠມູເລນາຕິ ເອວໍ ທ຺ວີຫິ ມູເລຫິ ສມ຺ຠວນ຺ຕິ. ໂມໂຫ ປນ ສພ຺ພສາຘາຣຓຕ຺ຕາ ວິເສສກໂຣ ນ ໂຫຕີຕິ ອິຘ ນ ຄຫິໂຕ.

[໑໕໗] ຍໍ ປນ ວິຠາວນິຍໍ

‘‘ນິຘິປາຐກປມາຓໂຕ ທຸຏ຺ຐນິຄ຺ຄຫຕ຺ຖໍ ປຣສນ຺ຕກໍ ຫຣນ຺ຕານໍ ຣາຊູນໍ ພ຺ຣາຫ຺ມຓານຎ຺ຈ ສພ຺ພມິທໍ ພ຺ຣາຫ຺ມຓານໍ ຣາຊູຫິ ທິນ຺ນໍ. ເຕສໍ ປນ ສພ຺ພທຸພ຺ພລຠາເວນ ອຎ຺ເຎ ຠຸຎ຺ຊນ຺ຕິ. ອຕ຺ຕສນ຺ຕກເມວ ພ຺ຣາຫ຺ມຓາ ປຣິຠຸຎ຺ຊນ຺ຕີຕິ ເອວມາທີນິ ວຕ຺ວາ ສກສຎ຺ຎາຍ ເອວ ຍໍກິຎ຺ຈິ ຫຣນ຺ຕານໍ ກມ຺ມຜລສມ຺ພນ຺ຘາປວາທີນຎ຺ຈ ໂມຫມູເລນາ’’ຕິ ວຸຕ຺ຕໍ. ຕໍ ອິຘ ນ ຍຸຊ຺ຊຕິ.

ສຫຊາຕມູລຎ຺ຫິ ອິຘ ອຘິປ຺ເປຕໍ ອສາຘາຣຓຠູຕຎ຺ຈ. ເຕສຎ຺ຈ ຕຖາຫຣນ຺ຕານໍ ຫຣຓໍ ຫຣຓກາເລ ກທາຈິໂທສມູເລນ ກທາຈິ ໂລຠມູເລນາຕິ ເອວໍ ທ຺ວີຫິ ມູເລຫິ ເອວ ສມ຺ຠວຕີຕິ. ໂຍ ປນ ໂມໂຫ ມຫາສມ຺ມຕາທີນໍຘມ຺ມິກຣາຊູນໍ ກາເລ ປວຕ຺ຕໍ ໂປຣາຓກ ນິຘິສຕ຺ຖໍ ຖເປຕ຺ວາ ປຈ຺ຉາ ອຘມ຺ມິການໍຣາຊູນໍ ກາເລ ປວຕ຺ເຕສຸ ເຍຠຸຍ຺ເຍນ ອຘມ຺ມິເກສຸ ຘມ຺ມສຕ຺ຖ ຣາຊສຕ຺ຖ ສງ຺ຂາເຕສຸ ນິຘິປາເຐສຸ ຘມ຺ມິກສຎ຺ຎີນໍ ຣາຊູນໍ ອຸປ຺ປນ຺ໂນ. ໂຍຈ ຣາຊູນໍ ອຠິເສກກາເລ ທິນ຺ນຎ຺ເຎວສມຓພ຺ຣາຫ຺ມຓານໍຕິຓກຏ຺ໂຐທກນ຺ຕິ ວຈນໍ ອຸປາທາຍ ສພ຺ພມິທໍ ພ຺ຣາຫ຺ມຓານໍ ຣາຊູຫິ ທິນ຺ນນ຺ຕິ ເອວໍ ສຎ຺ຎີນໍ ພ຺ຣາຫ຺ມຓານໍ ອຸປ຺ປນ຺ໂນ. ໂຍຈ ນຕ຺ຖິ ສຸກຕ ທຸກ຺ກຏານໍ ກມ຺ມານໍ ຜລໍ ວິປາໂກຕິ ເອວໍ ທິຏ຺ຐິການໍ ກມ຺ມຜລສມ຺ພນ຺ຘາ ປວາທີນໍ ອຸປ຺ປນ຺ໂນ. ໂສສພ຺ໂພປິ ອຸປນິສ຺ສຍໂມໂຫ ນາມ ໂຫຕິ. ໂສ ອິຘ ນາຘິປ຺ເປໂຕ. ອິຕຣຖາ ໂລໂຠ ນິທານໍ ກມ຺ມານໍ ສມຸທຍາຍ. ໂທໂສ ນິທານໍ ກມ຺ມານໍ ສມຸທຍາຍ. ໂມໂຫ ນິທານໍ ກມ຺ມານໍ ສມຸທຍາຍາຕິ ວຈນໂຕ ສພ຺ເພປິ ອກຸສລກມ຺ມ ປຖາຕິ ມູລກາເອວ ອິຘ ວຕ຺ຕພ຺ພາ ສິຍຸນ຺ຕິ. ເອວໍປເນຕ຺ຖ ວຕ຺ຕພ຺ພໍ ສິຍາ, ກມ຺ເມສຸຈ ກມ຺ມຜເລສຸຈ ສຎ຺ຊາຕກງ຺ຂານໍ ຊນານໍ ກງ຺ຂາ ປຣິຍຸຏ຺ຐານ ຈິຕ຺ເຕນສເຫວຕທນຸຣູປານິອທິນ຺ນາທານາທີນິ ຈຕ຺ຕາຣິກມ຺ມານິ ກໂຣນ຺ຕານໍ ຕານິ ກມ຺ມານິ ສຸທ຺ເຘນ ໂມຫມູເລນ ຊາຍນ຺ຕີຕິ. ເອວຎ຺ຫິ ສຕິ ປຣໂຕ ວິຈິກິຈ຺ຉາ ເຈຕນາຍ ປຏິສນ຺ຘິຊນເກສຸ ຄຫຓໍປິ ອຸປປນ຺ນໍ ໂຫຕີຕິ. [ອກຸສລກມ຺ມໍ].

໑໕໒. ກາມາວຈຣກຸສລໍປິ ກາຍທ຺ວາເຣ ປວຕ຺ຕໍ ກາຍ ກມ຺ມນ຺ຕິ ເອຕ຺ຖ ທ຺ເວ ປຣິຍາຍາ ເວທິຕພ຺ພາ. ກຖໍ, ວກ຺ຂມາເນສຸ ຫິ ປຸຎ຺ຎກ຺ຣິຍວຕ຺ຖູສຸ ຍໍກິຎ຺ຈິ ປຸຎ຺ຎກ຺ຣິຍວຕ຺ຖຸໍ ກາຍງ຺ຄໍ ໂຈເປຕ຺ວາ ປວຕ຺ຕິຕໍ ກາຍກມ຺ມໍ ນາມ. ວາຈງ຺ຄໍ ໂຈເປຕ຺ວາ ປວຕ຺ຕິຕໍ ວຈີກມ຺ມໍ ນາມ. ກາຍງ຺ຄ ວາຈງ຺ຄານິ ອໂຈເປຕ຺ວາ ມໂນທ຺ວາເຣເອວ ປວຕ຺ຕິຕໍ ມໂນກມ຺ມໍ ນາມາຕິ ອຍເມໂກ ປຣິຍາໂຍ. ອຍໍ ປນ ເມຕ຺ຕໍ ກາຍກມ຺ມໍ ປຈ຺ຈຸປຏ຺ຐິຕໍ ໂຫຕິ ສພ຺ຣຫ຺ມຈາຣີສຸ ອາວິເຈວ ຣໂຫ ຈ. ເມຕ຺ຕໍ ວຈີກມ຺ມໍ ປຈ຺ຈຸປຏ຺ຐິຕໍ ໂຫຕິ ສພ຺ຣຫ຺ມຈາຣີສຸ ອາວິເຈວ ຣໂຫຈ. ເມຕ຺ຕໍ ມໂນກມ຺ມໍ ປຈ຺ຈຸປຏ຺ຐິຕໍ ໂຫຕິ ສພ຺ຣຫ຺ມຈາຣີສຸ ອາວິເຈວ ຣໂຫຈາຕິຈ. ສພ຺ພໍ ກາຍກມ຺ມໍ ຎາຓປຸພ຺ພງ຺ຄມໍ ຎາຓານຸປຣິວຕ຺ຕໍ. ສພ຺ພໍ ວຈີກມ຺ມໍ ຎາຓປຸພ຺ພງ຺ຄມໍ ຎາຓານຸປຣິວຕ຺ຕໍ. ສພ຺ພໍ ມໂນກມ຺ມໍ ຎາຓປຸພ຺ພງ຺ຄມໍ ຎາຓານຸປຣິວຕ຺ຕນ຺ຕິ ຈ.

ປທກ຺ຂິຓໍ ກາຍກມ຺ມໍ, ວາຈາກມ຺ມໍ ປທກ຺ຂິຓໍ;

ປທກ຺ຂິຓໍ ມໂນກມ຺ມໍ, ປຓີຫິເຕ ປທກ຺ຂິເຓ ຕິຈ.

ເອວມາທີສຸ ສຸຕ຺ຕປເທສຸ ອາຄໂຕ. ອປິຈ, ອຏ຺ຐສາລິນິຍໍ ສກລາຍ ນວກມ຺ມທ຺ວາຣກຖາຍ ອຍມຕ຺ໂຖ ທີເປຕພ຺ໂພ. ຕຕ຺ຖ ຫິ ທານມຍໍປິ ກາຍວຈີ ມໂນກມ຺ມວເສນ ຕິຘາ ວິຠຕ຺ຕໍ. ຕຖາ ສີລມຍໍ ຠາວນາມຍຎ຺ຈາຕິ. ຍສ຺ມິໍ ປນ ທຸສ຺ສິລ຺ເຍ ປວຕ຺ຕມາເນ ກາໂຍ ອປຣິສຸທ຺ໂຘ ໂຫຕິ. ກາຍສໍວໂຣ ຠິຊ຺ຊຕິ. ຍໍ ປນ ກຸສລໍ ປວຕ຺ຕມານໍ ຕທງ຺ຄປຫານາທິວເສນ ຕໍ ທຸສ຺ສິລ຺ຍໍ ປຊຫິຕ຺ວາ ກາຍທ຺ວາຣໍ ໂສຘຍມານໍ ກາຍສໍວຣໍ ປູຣຍມານໍ ປວຕ຺ຕຕິ. ຕໍ ກາຍໂຈປນ ຣຫິຕໍປິ ກາຍງ຺ຄ ສໍວຣຓ ກິຈ຺ຈຕ຺ຕາ ກິຈ຺ຈສີເສນ ກາຍທ຺ວາເຣ ປວຕ຺ຕໍ ກາຍກມ຺ມໍນາມ. ກາຍສຸຈຣິຕນ຺ຕິປິ ວຸຈ຺ຈຕິ. ເອຕ຺ຖຈ ຕໍ ທຸສ຺ສິລ຺ຍໍ ປຊຫິຕ຺ວາຕິ ຍສ຺ມິໍ ຈິຕ຺ເຕ ອຸປ຺ປຊ຺ຊມາເນ ປາຓຆາຕາທິກໍ ກາຍທຸສ຺ສິລ຺ຍໍ ອຸປ຺ປຊ຺ເຊຍ຺ຍ. ຕສ຺ສ ຈິຕ຺ຕສ຺ສ ອຸປ຺ປຊ຺ຊິຕຸໍ ອປ຺ປທານວເສນ ຕໍ ກາຍທຸສ຺ສິລ຺ຍໍ ປຊຫິຕ຺ວາ. ກາຍທ຺ວາຣໍ ໂສຘ ຍມານນ຺ຕິ ຍສ຺ມິໍ ທຸສ຺ສິລ຺ເຍ ອຸປ຺ປຊ຺ຊມາເນ ກາຍງ຺ຄໍ ອສຸທ຺ຘໍ ໂຫຕິ. ຕສ຺ສ ອຸປ຺ປຊ຺ຊິຕຸໍ ອປ຺ປທານວເສນ ກາຍທ຺ວາຣໍ ໂສຘຍມານໍ. ກາຍສໍວຣໍ ປູຣຍມານນ຺ຕິ ສຍໍ ກາຍງ຺ຄສໍວຣຓກິຈ຺ຈສມ຺ປາທເນນ ກາຍສໍວຣໍ ປູເຣນ຺ຕນ຺ຕິ ອຕ຺ໂຖ. ວຈີກມ຺ເມປິ ເອເສວ ນໂຍ. ອວເຍສໍ ປນ ສພ຺ພໍປິ ກລ຺ຍາຓກມ຺ມໍ ຕີສຸ ທ຺ວາເຣສຸ ປວຕ຺ຕໍປິ ມໂນທ຺ວາຣໍເອວ ໂສຘຍມານໍ ມໂນສໍວຣໍເອວ ປູຣຍມານໍ ປວຕ຺ຕຕີຕິ ມໂນທ຺ວາເຣ ປວຕ຺ຕໍ ມໂນກມ຺ມໍນາມ. ມໂນສຸຈຣິຕນ຺ຕິປິ ວຸຈ຺ຈຕິ. ອຍເມໂກ ປຣິຍາໂຍ. ອຍໍ ປນ ອເນກສເຕສຸ ກມ຺ມປຖສຸຕ຺ເຕສຸ ອາຄໂຕ. ອປິຈ, ອຏ຺ຐສາລິນິຍໍ ສກລາຍ ທ຺ວາຣກຖາກ ອຍມຕ຺ໂຖ ທີເປຕພ຺ໂພຕິ. ອິເມສຸ ປນ ທ຺ວີສຸ ປຣິຍາເຍສຸ ສຕ຺ຕຸສາສເນ ກລ຺ຍາຓຘມ຺ມປູຣຓໍນາມ ຍາວເທວ ປາປຘມ຺ມປຫານຕ຺ຖາຍ ເອວ ໂຫຕີຕິ ປຈ຺ຉິໂມເຍວ ປຘານນ຺ຕິ ເວທິຕພ຺ໂພຕິ. ທິຍ຺ຍຕິ ເອເຕນາຕິ ທານໍ. ວຕ຺ຖຸປຣິຈ຺ຈາຄເຈຕນາ. ສີລຍຕີຕິ ສີລໍ. ກາຍ ວຈີກມ຺ມານິ ສາວຊ຺ຊານິ ນີວາເຣຕ຺ວາ ອນວຊ຺ຊານິ ສຸສມາຫິຕານິ ກຕ຺ວາ ສມ຺ມາທຫຕິ ຖເປຕິ, ອຸປຣິເມ ກຸສລຘມ຺ເມຈ ອຸປຘາເຣຕິ. ເຕສໍ ປຕິຏ຺ຐາ ຫຸຕ຺ວາ ຘາເຣຕີຕິ ອຕ຺ໂຖ. ຠາເວນ຺ຕິ ເອຕາຍາຕິ ຠາວນາ. ອຘິກຸສລຘມ຺ເມ ອນຸປ຺ປນ຺ເນວາ ອຸປ຺ປາເທນ຺ຕິ ອຸປ຺ປນ຺ເນວາ ວຑ຺ເຒນ຺ຕີຕິ ອຕ຺ໂຖ. ອປຈາຍນ຺ຕິ ເອເຕນາຕິ ອປຈາຍນໍ. ປູເຊນ຺ຕິ ກາຍວາຈາຫິ ອຕ຺ຕານໍ ນີຈວຸຕ຺ຕິໍ ທສ຺ເສນ຺ຕີຕິ ອຕ຺ໂຖ.

ວິເສເສນ ອາວຣນ຺ຕິ ອຸສ຺ສຸກ຺ກໍ ອາປຊ຺ຊນ຺ຕີຕິ ພ຺ຍາວຏານໍ ຠາໂວ ກມ຺ມໍວາ ເວຍ຺ຍາວຈ຺ຈໍ. ປຊ຺ຊິຕ຺ຖາຕິ ປຕ຺ຕິ. ອຕ຺ຕນິ ລທ຺ຘປຸຎ຺ຎໂກຏ຺ຐາສສ຺ສ ນາມໍ. ປາປີຍຕີຕິວາ ປຕ຺ຕິ. ປເຣຫິ ອນຸໂມທນ຺ເຕຫິ ລທ຺ຘພ຺ພສ຺ສ ປຸຎ຺ຎານິສນ຺ທສ຺ເສຕໍ ນາມໍ. ປຕ຺ຕິໍ ທທນ຺ຕິ ເອເຕນາຕິ ປຕ຺ຕິທານໍ. ຕເທວ ປເຣຫິ ທິນ຺ນໍ ອນຸໂມທນ຺ຕິ. ສາຘຸກາຣໍ ທທນ຺ຕິ ເອເຕນາຕິ ປຕ຺ຕານຸໂມທນໍ. ຘມ຺ມໍ ສຸຓນ຺ຕິ ເອເຕນາຕິ ຘມ຺ມສວນໍ. ຘມ຺ມໍ ເທເສນ຺ຕິ ເອຕາຍາຕິ ຘມ຺ມເທສນາ. ອຕ຺ຖິ ທິນ຺ນໍ, ອຕ຺ຖິ ຍິຏ຺ຐໍ, ອຕ຺ຖິ ຫຸຕໍ, ອຕ຺ຖິ ສຸກຕທຸກ຺ກຏານໍ ກມ຺ມານໍ ຜລໍ ວິປາໂກຕິອາທິນາ ທສວຕ຺ຖຸກໍ ສມ຺ມາທິຏ຺ຐິໍ ອຸຊຸໍ ກໂຣນ຺ຕິ ເອເຕນາຕິ ທິຏ຺ຐິຊຸກມ຺ມໍ. ສພ຺ພານິ ປນ ຕານິ ປຸເນນ຺ຕິ ຈິຕ຺ຕສນ຺ຕານໍ ໂສເຘນ຺ຕິ ເອເຕຫີຕິ ປຸຎ຺ຎານິ. ປູຊນີຍຠາວໍ ນິພ຺ພຕ຺ເຕນ຺ຕີຕິ ປຸຎ຺ຎານີຕິປິ ວທນ຺ຕິ. ຕານິເອວ ອວສ຺ສໍ ກຕ຺ຕພ຺ພຏ຺ເຐນ ກ຺ຣິຍານິຈາຕິ ປຸຎ຺ຎກ຺ຣິຍານິ. ຕານິເຍວ ສຸຂວິເສສານໍ ອຘິຏ຺ຐານຏ຺ເຐນ ວຕ຺ຖູນິຈາຕິ ປຸຎ຺ຎກ຺ຣິຍວຕ຺ຖູນີຕິ. ເອຕ຺ຖ ເອກເມກໍ ຕິວິຘໍ ໂຫຕິ ປຸຣິມໍ ມຊ຺ຌິມໍ ປຈ຺ຉິມນ຺ຕິ. ຕຕ຺ຖ ທາເນ ຕາວ ປຏິຄ຺ຄາຫກສ຺ສ ປຣິຈ຺ຈາຄກຣຓໍ ມຊ຺ຌິມໍນາມ. ຕໂຕ ປຸພ຺ເພ ອິມິນາ ປຈ຺ຈເຍນ ທານມຍໍ ປຸຎ຺ຎໍ ປວຕ຺ຕຍິສ຺ສາມີຕິ ເອວໍ ປຈ຺ຈຍຸປ຺ປາທນໂຕ ປຏ຺ຐາຍ ທານໍ ອາຣພ຺ຠ ທານໍ ອຸທ຺ທິສ຺ສ ຕີສຸ ທ຺ວາເຣສຸ ປວຕ຺ຕາ ກຸສລເຈຕນາ ປຸຣິມໍນາມ. ປຈ຺ຉາ ຠາເຄ ປນ ອຕ຺ຕນາ ທິນ຺ນທານໍ ອາຣພ຺ຠ ປຸນປ຺ປຸນໍ ອຕ຺ຕມນຈິຕ຺ຕໍ ອຸປ຺ປາເທນ຺ຕສ຺ສ ປວຕ຺ຕາ ກຸສລເຈຕນາ ປຈ຺ຉິມໍນາມໍ. ສພ຺ພໍປິ ເຈຕໍ ອກຸສເລ ວຸຕ຺ຕນເຍນ ພລວປຈ຺ຈເຍ ລທ຺ຘາ ປຏິສນ຺ຘິໍ ເທຕິ. ອລທ຺ຘາ ນ ເທຕີຕິ ເວທິຕພ຺ພໍ.

ປຸນ ຫີນ ມຊ຺ຌິມປຓີຕວເສນ ຕິວິຘໍ ໂຫຕິ. ຕຕ຺ຖ ຫີເນນ ຉນ຺ເທນ ຈິຕ຺ເຕນ ວີຣິເຍນ ວີມໍສາຍວາ ປວຕ຺ຕິຕໍ ຫີນໍ, ມຊ຺ຌິເມນ ຉນ຺ທາທິນາ ປວຕ຺ຕິຕໍ ມຊ຺ຌິມໍ, ປຓີເຕນ ປຓີຕໍ. ຍສກາມຕາຍວາ ປວຕ຺ຕິຕໍ ຫີນໍ. ປຸຎ຺ຎຜລກາມຕາຍວາ ປວຕ຺ຕິຕໍ ມຊ຺ຌິມໍ. ກຕ຺ຕພ຺ພເມ ວິທນ຺ຕິ ອຣິຍຠາວໍ ນິສ຺ສາຍ ປວຕ຺ຕິຕໍ ປຓີຕໍ. ອຕ຺ຕຸກ຺ກໍສນ ປຣວມ຺ຠນາທີຫິ ອຸປກ຺ກິລິຏ຺ຐໍວາ ຫີນໍ. ອນຸປກ຺ກິລິຏ຺ຐໍ ໂລກິຍສຸຂຠາຄິຕາຍ ປວຕ຺ຕິຕໍ ມຊ຺ຌິມໍ. ມຄ຺ຄຜລສຸຂຠາຄິຕາຍ ປວຕ຺ຕິຕໍ ປຓີຕໍ. ຕຓ຺ຫາວເສນວາ ຠວໂຠຄຕ຺ຖາຍ ປວຕ຺ຕິຕໍ ຫີນໍ. ອຕ຺ຕໂນ ວິໂມກ຺ຂຕ຺ຖາຍ ປວຕ຺ຕິຕໍ ມຊ຺ຌິມໍ. ສພ຺ພສຕ຺ຕວິໂມກ຺ຂຕ຺ຖາຍ ປວຕ຺ຕິຕໍ ປາຣມິຕາທານໍ ປຓີຕນ຺ຕິ ອຍມຕ຺ໂຖ ວິສຸທ຺ຘິມຄ຺ເຄ ສີລນິທ຺ເທສໍ ນິສ຺ສາຍ ເວທິຕພ຺ໂພຕິ. ຍຖາ ເຈຕ຺ຖ, ເອວໍ ເສເສສຸປິຍຖາ ສມ຺ຠວໍ ຕິກທ຺ວຍໍ ວິຠຊິຕ຺ວາ ວຕ຺ຕພ຺ພນ຺ຕິ. ຕຕ຺ຖ ສີລໍ ນາມຠິກ຺ຂຸສີລໍ, ຠິກ຺ຂຸນິສີລໍ, ສາມເຓຣສີລໍ, ຄຫຏ຺ຐສີລນ຺ຕິ ຈຕຸພ຺ພິຘໍ ໂຫຕິ. ຕຕ຺ຖ ປຸຣິມານໍ ທ຺ວິນ຺ນໍ ສມາທານກິຈ຺ຈໍ ກມ຺ມວາຈາຍ ສິທ຺ຘໍໂຫຕິ. ອນ຺ຕິມວຕ຺ຖຸອຊ຺ຌາປນ຺ເນນວາ ສິກ຺ຂາປຈ຺ຈກ຺ຂາເນນວາ ກມ຺ມວາຈາຍ ຠິນ຺ນາຍ ສພ຺ພໍ ສມາທານໍ ຠິນ຺ນໍ ໂຫຕິ. ສພ຺ພານິ ອຸປສມ຺ປນ຺ນ ສີລານິ ຠິນ຺ນານິ ໂຫນ຺ຕິ. ຕທາ ຠິກ຺ຂຸປຏິຎ຺ຎໍ ອວິຊຫິຕ຺ວາ ຐິໂຕ ທຸສ຺ສີໂລນາມ ໂຫຕິ. ຖເປຕ຺ວາປນ ອນ຺ຕິມວຕ຺ຖຸໍ ອຎ຺ຎສິກ຺ຂາ ປທານິ ວີຕິກ຺ກມນ຺ຕສ຺ສ ຍໍ ວີຕິກ຺ກມຕິ. ຕສ຺ມິໍເຍວ ສໍວຣເຠໂທ ໂຫຕິ. ນ ສມາທານ ເຠໂທ. ນ ຫິ ຕໍ ປຸນ ກມ຺ມວາຈາຍ ສມາທາຕພ຺ພນ຺ຕິ ອຕ຺ຖີຕິ. ປຏິກມ຺ມໍ ກໂຣນ຺ຕສ຺ສ ປນ ສໍວໂຣ ປາກຕິໂກ ໂຫຕິ. ສຎ຺ຈິຈ຺ຈ ວີຕິກ຺ກມນ຺ໂຕວາ ປຏິກມ຺ມໍ ອກໂຣນ຺ໂຕວາ ອລຊ຺ຊີນາມ ໂຫຕິ. ນ ທຸສ຺ສີໂລຕິ. ເອສນໂຍ ສາມເຓຣສີເລປິ. ຕຕ຺ຖ ປນ ສຣຓຄມເນເນວ ສມາທານໍສິທ຺ຘໍ ໂຫຕິ. ລິງ຺ຄນາສນງ຺ຄໍ ກຕ຺ວາ ສຣຓຄມເນ ຠິນ຺ເນ ສພ຺ພໍ ສມາທານໍ ຠິຊ຺ຊຕິ. ອິຕເຣສຸ ປນ ຍໍ ວີຕິກ຺ກມຕິ, ຕສ຺ມິໍເຍວ ສໍວຣເຠໂທ ໂຫຕີຕິ ເວທິຕພ຺ພໍ.

ຄຫຏ຺ຐສີເລ ປນ ປກຕິ ຄຫຏ຺ຐານໍ ຄຫຓວເສເນວ ສມາທານໍ ສິທ຺ຘໍ ໂຫຕິ. ຕສ຺ມາ ເອກໂຕຄຓ຺ຫນ຺ເຕ ສພ຺ພານິ ສມາທິນ຺ນານິ ໂຫນ຺ຕິ. ເອກສ຺ມິໍຈ ຠິນ຺ເນ ສພ຺ພານິ ຠິນ຺ນານິ ໂຫນ຺ຕິ. ສພ຺ພານິ ປຸນ ສມາທາຕພ຺ພານິ. ວິສຸໍ ວິສຸໍ ຄຓ຺ຫນ຺ເຕ ປນ ຍໍ ວີຕິກ຺ກມຕິ, ເອຕເທວຠິຊ຺ຊຕິ. ຕເທວ ປຸນ ສມາທາຕພ຺ພໍ ໂຫຕີຕິ. ປຣິຈ຺ຉິນ຺ນກາລາ ຕິກ຺ກມເນ ປນ ສພ຺ພໍ ສມາທານໍ ວູປສມ຺ມຕິເຍວ. ທຸສ຺ສີລຠາໂວ ປເນຕ຺ຖ ປຎ຺ຈນ຺ນໍ ນິຈ຺ຈສີລານໍ ເຠເທນ ເວທິຕພ຺ໂພ. ນິຈ຺ຈານິຈ຺ເຈສຸ ປນ ຍໍ ນິຈ຺ຈເມວ ວຏ຺ຏຕິ. ອນິຈ຺ຈໍ ນວຏ຺ຏຕິ ສາວຊ຺ຊໍ ໂຫຕິ. ຕໍ ນິຈ຺ຈສີລໍ ນາມ. ຍໍ ປນ ນິຈ຺ຈໍປິ ວຏ຺ຏຕິ. ມຫນ຺ຕໍ ປຸຎ຺ຎາຠິສນ຺ທໍ ໂຫຕິ. ອນິຈ຺ຈໍປິ ວຏ຺ຏຕິ ສາວຊ຺ຊໍ ນ ໂຫຕິ. ຕໍ ອນິຈ຺ຈສີລໍນາມ. ຕຕ຺ຖ ຠິກ຺ຂຸ ຠາເວ ຐິຕສ຺ສ ຠິກ຺ຂຸສີລໍ ສາມເຓຣຠາເວ ຐິຕສ຺ສ ສາມເຓຣສີລໍ ປກຕິຄຫຏ຺ຐານໍປຎ຺ຈສີລໍ ປພ຺ພຊິຕສງ຺ເຂປຄຕານໍ ອຸປາສການໍ ຕາປສປຣິພ຺ພາຊການຎ຺ຈ ທສສີລໍ ນິຈ຺ຈສີລໍນາມ. ເຕສຎ຺ຫິ ຕໍ ຕໍ ຍຖາສກໍ ສີລໍ ນິຈ຺ຈໍ ສຸທ຺ຘໍ ກຕ຺ວາ ຣກ຺ຂິຕຸເມວ ວຏ຺ຏຕິ. ອຣກ຺ຂນ຺ຕານໍ ຠິກ຺ຂຸຠາວາທິໂກ ສາວຊ຺ໂຊ ໂຫຕິ ອສຸທ຺ໂຘ. ກສ຺ມາ, ອຕ຺ຕໂນ ອນຸຣູປສ຺ສ ອາຈາຣສ຺ສ ວິປຕ຺ຕິໂຕ. ປກຕິຄຫຏ຺ຐານໍ ປນ ອຏ຺ຐງ຺ຄຸໂປສຖສີລໍ ອນິຈ຺ຈສີລໍນາມ. ຕຎ຺ຫິ ເຕສໍ ວຸຕ຺ຕນເຍນ ນິຈ຺ຈໍປິ ວຏ຺ຏຕິ. ອນິຈ຺ຈໍປິ ວຏ຺ຏຕິ. ຕຖາ ທສສີລຎ຺ຈ. ຕຎ຺ຫິ ປກຕິ ຄຫຏ຺ຐານໍ ອນິຈ຺ຈສີລເມວ ໂຫຕິ. ຄິຫິນິວຕ຺ຖໍ ປຫາຍ ກາສາຍວຕ຺ຖຘາຣເຓນ ປພ຺ພຊິຕສງ຺ເຂປຄຕານໍ ເອວ ນິຈ຺ຈສີລໍ. ຍຖາ ຫິ ປກຕິມນຸສ຺ສານໍ ປຎ຺ຈສີລໍ ສມາທິນ຺ນໍປິ ອສມາທິນ຺ນໍປິ ນິຈ຺ຈໍ ຣກ຺ຂິຕຸເມວ ວຏ຺ຏຕິ. ວີຕິກ຺ກມິຕຸໍ ນວຏ຺ຏຕິ. ຕຖາ ປພ຺ພຊິຕເວສຘາຣີນໍ ທສສີລໍ ສມາທິນ຺ນໍປິ ອສມາທິນ຺ນໍປິ ນິຈ຺ຈໍ ຣກ຺ຂິຕຸເມວ ວຏ຺ຏຕິ. ວີຕິກ຺ກມິຕຸໍ ນວຏ຺ຏຕິ. ເວສຘາຣເຓນ ສຫ ສິທ຺ຘຕ຺ຕາຕິ.

ອຸປຣິ ວຸຈ຺ຈມານາ ສມຖວິປສ຺ສນາວເສນ ທຸວິຘາ ຠາວນາ ຠາວນານາມ. ສາ ອິຘ ອປ຺ປນໍ ອປຕ຺ຕາວ ອຘິປ຺ເປຕາ. ຘມ຺ມວິນຍປຣິ ຍຕ຺ຕິຍາ ສຫ ອນວຊ຺ຊກມ຺ມສິປ຺ປວິຊ຺ຊາຐາເນສຸ ປຣິຈຍກຣຓ ເຈຕນາປິ ເອຕ຺ເຖວ ສງ຺ຄຍ຺ຫຕິ. ຣຕນຕ຺ຕເຍ ປນ ມາຕາປິຕູສຸ ກຸເລເຊຏ຺ເຐສຸ ອາຈຣິເຍສຸ ຘມ຺ມິກສມຓພ຺ຣາຫ຺ມເຓສຸ ອຎ຺ເຎສຸຈ ຄຸຓວຍວຸທ຺ເຘສຸ ຍຖາຣຫໍ ປຈ຺ຈຸຏ຺ຐານໍ ວນ຺ທນໍ ອຎ຺ຊລິກຣຓໍ ສາມິຈິກຣຓໍ ວຕ຺ຕປຏິວຕ຺ຕກຣຓນ຺ຕິ ເອວມາທິສພ຺ພໍ ອປຈາຍນໍນາມ. ເຕສຎ຺ເຎວ ອຎ຺ເຎສຎ຺ຈ ອາຄນ຺ຕຸກຄມິກອທ຺ຘິການໍ ຄິລານານໍ ຊິຓ຺ຓານໍ ກິຈ຺ຈ ກຣຓີເຍສຸ ສພ຺ຣຫ຺ມຈາຣີນໍ ຈີວຣກມ຺ມາທີສຸ ປເຣສໍ ຕໍຕໍປຸຎ຺ຎ ກມ຺ເມສຸຈ ປຣິສຸທ຺ເຘນ ຫິຕຜຣຓຈິຕ຺ເຕນ ອຕ຺ຕໂນກິຈ຺ເຈສຸ ວິຍ ກາຍວາຈາຫິ ວາຍາມກຣຓໍ ເວຍ຺ຍາວຈ຺ຈໍນາມ. ອຕ຺ຕນາ ກຕສ຺ສ ຍສ຺ສກສ຺ສຈິ ປຸຎ຺ຎສ຺ສ ປເຣຫິ ສາຘາຣຓກຣຓໍ ປຕ຺ຕິທານໍນາມ. ປເຣຫິ ທິນ຺ນາຍ ປຕ຺ຕິຍາ ອນຸໂມທນໍ ອຕ຺ຕມນຕາປເວທນໍ ປຕ຺ຕາ ນຸໂມທນໍນາມ. ອທິນ຺ນສ຺ສ ປຸຎ຺ຎສ຺ສ ອນຸໂມທນໍ ປນ ອນຸໂມທນເມວ ໂຫຕິ. ນ ປຕ຺ຕານຸໂມທນໍ. ປຕ຺ຕິຍາເອວ ອຠາວໂຕ. ປຕ຺ຕິຈ ທຸວິຘາ ອຸທ຺ທິສິກາ ອນຸທ຺ທິສິກາຕິ. ຕຕ຺ຖ ອຕ຺ຕານໍ ອຸທ຺ທິສິກໍ ອນຸໂມທນ຺ຕສ຺ເສວ ທິຏ຺ຐຘມ຺ມເວທນີຍໍ ຊາຕນ຺ຕິ ເວທິຕພ຺ພໍ. ອິທໍ ປນ ທ຺ວຍໍ ທານປຸຎ຺ເຎສຸເອວ ວິເສສໂຕ ປາກຏໍ. ຕຎ຺ຫິ ອຸທ຺ທິສກໍ ກຕ຺ວາ ເທວຕານໍວາ ປຣທຕ຺ຕຸປຊີວິເປຕານໍວາ ເວມານິກເປຕານໍວາ ວິນິປາຕິກາສຸຣານໍວາ ທິນ຺ນໍ ອນຸໂມທິຕຎ຺ຈ ເຕສໍ ຕງ຺ຂເຓເອວ ທິຏ຺ຐຘມ຺ມ ເວທນີຍໍ ຊາຕນ຺ຕິ. ອຕ຺ຖຫິຕ ປຏິສໍຍຸຕ຺ຕາຍ ຘມ຺ມກຖາຍ ໂຍນິໂສ ມນສິກາເຣ ຐຕ຺ວາ ສວນຎ຺ຈ ກຖນຎ຺ຈ ຘມ຺ມສວນໍ ຘມ຺ມ ເທສນາຈນາມ. ນິຣວຊ຺ຊກມ຺ມສິປ຺ປວິຊ຺ຊາຐານານໍ ສວນກຖນເຈຕນາຈ ເອຕ຺ເຖວສງ຺ຄຍ຺ຫນ຺ຕິ.

ນຕ຺ຖິ ທິນ຺ນໍ ນຕ຺ຖິຍິຏ຺ຐນ຺ຕິອາທິນຍປວຕ຺ຕາຍ ທສວຕ຺ຖຸກາຍ ມິຈ຺ຉາ ທິຏ຺ຐິຍາວາ ອິສ຺ສຣນິມ຺ມານາທິທິຏ຺ຐິຍາວາ ທິຏ຺ຐມງ຺ຄລາທິທິຏ຺ຐິຍາວາ ວິສຸທ຺ຘໍ ກຕ຺ວາ ເຕຫິ ເຕຫິ ວຕ຺ຖູຫິວາ ຍຸຕ຺ຕີຫິວາ ກາຣເຓຫິວາ ກມ຺ມສກຕາ ຎາຓສງ຺ຂາຕາຍ ສມ຺ມາທິຏ຺ຐິຍາ ໂວທານກຣຓໍ ທິຏ຺ຐຸຊຸກມ຺ມໍນາມາຕິ. ຍຕ຺ຖ ປນ ຕິວິຘເມວ ປຸຎ຺ຎກ຺ຣິຍວຕ຺ຖຸ ອາຄຕໍ. ຕຕ຺ຖ ປຕ຺ຕິທານານຸໂມທນານິ ທາເນ ສງ຺ຄຍ຺ຫນ຺ຕິ. ອິສ຺ສາມຈ຺ເຉຣານໍ ປຏິປກ຺ຂຠາເວນ ຕໍ ສຠາວຕ຺ຕາ. ອປຈາຍນເວຍ຺ຍາວຈ຺ຈານິ ສີເລ ສງ຺ຄຍ຺ຫນ຺ຕິ. ເຕສໍ ຈາຣິຕ຺ຕ ສີລຕ຺ຕາ. ເສສານິ ຕີຓິ ຠາວນາມເຍ ສງ຺ຄຍ຺ຫນ຺ຕິ. ຕໍ ສຠາວຕ຺ຕາ. ກມ຺ມຏ຺ຐານວິນິມຸຕ຺ໂຕ ຘມ຺ໂມນາມ ນຕ຺ຖີຕິ ຫິ ວຸຕ຺ຕໍ. ທິຏ຺ຐຸຊຸກມ຺ມຎ຺ຈ ຎາຓ ວຑ຺ຒນເມວາຕິ. ຕີສ຺ເວວວາ ເອຕໍ ສງ຺ຄຍ຺ຫຕິ. ທິຏ຺ຐຸຊຸກມ຺ມໍ ສພ຺ເພສໍ ນິຍມ ລກ຺ຂຓນ຺ຕິຕິ ອຏ຺ຐກຖາຍໍ ວຸຕ຺ຕໍ. ສຕິເຍວ ຫິ ກມ຺ມສກຕາຎາເຓ ທານາທີນິ ຕີຓິ ສມ຺ປຊ຺ຊນ຺ຕີຕິ. ມໂນກມ຺ມເມວາຕິ ມນສ຺ມິໍເອວ ກມ຺ມປຖ ກິຈ຺ຈສິທ຺ຘິໂຕ ມໂນກມ຺ມໍເອວ.

[໑໕໘] ວິຠາວນິຍໍ ປນ

‘‘ວິຎ຺ຎຕ຺ຕິສມຸຏ຺ຐາປກຕ຺ຕາ ຠາເວນ ກາຍ ທ຺ວາຣາທີສຸ ອປ຺ປວຕ຺ຕນໂຕຕິ’’ ວຸຕ຺ຕໍ. ຕໍ ນ ສຸນ຺ທຣໍ.

ນ ຫິ ວິຎ຺ຎຕ຺ຕິສມຸຏ຺ຐາປກໍ ອຠິຎ຺ຎາກຸສລໍ ກາຍທ຺ວາຣາທີສຸ ປວຕ຺ຕມານໍປິ ກາຍວຈີກມ຺ມສງ຺ຂ຺ຍໍ ຄຈ຺ຉຕິ, ກາຍວາຈານໍ ກມ຺ມປຖ ອງ຺ຄຠາວາສມ຺ຠວໂຕຕິ. ຕຎ຺ຈ ຠາວນາມຍນ຺ຕິ ທານສີລວເສນ ອປ຺ປວຕ຺ຕນໂຕ. ເກວລໍ ຠາວນາກມ຺ມວິເສສຕ຺ຕາ ຕຎ຺ຈ ມຫຄ຺ຄຕ ກຸສລໍ ຠາວນາກມ຺ມ ເມວ ໂຫຕິ. ຍໍ ປນ ປຏິສມ຺ຠິທາ ມຄ຺ເຄ ປຖມຊ຺ຌາເນນ ນີວຣຓານໍ. ທຸຕີເຍນ ວິຕກ຺ກວິຈາຣານໍ. ຕຕີເຍນ ປີຕິຍາ. ຈຕຸຕ຺ເຖນ ສຸຂທຸກ຺ຂານໍ ປຫານໍ ສີລໍ. ເວຣມຓິ ສີລໍ. ເຈຕນາ ສີລໍ. ສໍວໂຣ ສີລໍ. ອວີຕິກ຺ກໂມ ສີລນ຺ຕິ ວຸຕ຺ຕໍ. ຕໍ ປຣິຍາເຍນ ວຸຕ຺ຕນ຺ຕິ ເວທິຕພ຺ພໍ. ອປ຺ປນາປຕ຺ຕນ຺ຕິ ຠາວນາ ພເລນ ອາຣມ຺ມເຓ ອນຸປວິສິຕ຺ວາ ອຈລຏ຺ຐິຕິຠາເວນ ປວຕ຺ຕນໂຕ ອປ຺ປນາປຕ຺ຕໍ ກມ຺ມໍ ໂຫຕິ.

[໑໕໙] ວິຠາວນິຍໍ ປນ

‘‘ປຸພ຺ພຠາຄປວຕ຺ຕານໍ ກາມາວຈຣຠາວໂຕຕິ’’ ກາຣຓໍ ວຸຕ຺ຕໍ. ຕໍ ນ ສຸນ຺ທຣໍ.

ນ ຫິ ເຕສໍ ກາມາວຈຣຕາມຕ຺ຕໍ ອປ຺ປນາປຕ຺ຕິຍາ ກາຣຓໍ ໂຫຕີຕິ. ຌານງ຺ຄເຠເທນາຕິ ວຸຕ຺ຕໍ. ຌານເຠເທນາຕິ ປນ ວຕ຺ຕພ຺ພໍ. ຌານງ຺ຄເຠເທນາຕິວາ ຌານງ຺ຄສມຸທາຍເຠເທນາຕິ ອຕ຺ໂຖ, ຌານເຠເທນ ອິຈ຺ເຈວ ວຸຕ຺ຕໍ ໂຫຕິ. ກຸສລກມ຺ມໍ

໑໕໓. ເອຕ຺ຖາຕິ ເອຕສ຺ມິໍ ປາກຏ຺ຐານຈຕຸກ຺ເກ. ອຸທ຺ຘຈ຺ຈຣຫິຕນ຺ຕິ ອຸທ຺ຘຈ຺ຈສຫຄຕເຈຕນາວຊ຺ຊິຕໍ. ກສ຺ມາ ປນ ອຸທ຺ຘຈ຺ຈເຈຕນາ ອິຘ ປຊ຺ຊິຕາຕິ. ປຏິສນ຺ຘິອນາກຑ຺ຒນໂຕ. ກຖໍ ວິຎ຺ຎາຍຕີຕິ ເຈ. ຘມ຺ມສງ຺ຄເຫ ທສ຺ສເນນ ປຫາຕພ຺ເພສຸ ຕໍ ອວຕ຺ວາ ຠາວນາຍ ປຫາຕພ຺ເພສຸ ເອວ ວຸຕ຺ຕຕ຺ຕາ. ຍຖາຫ-ຈຕ຺ຕາໂຣ ທິຏ຺ຐິຄຕສມ຺ປຍຸຕ຺ຕຈິຕ຺ຕຸປ຺ປາທາ ວິຈິກິຈ຺ຉາສຫຄໂຕ ຈິຕ຺ຕຸປ຺ປາໂທ, ອິເມ ຘມ຺ມາ ທສ຺ສເນນ ປຫາຕພ຺ພາຕິຈ, ອຸທ຺ຘຈ຺ຈສຫຄໂຕ ຈິຕ຺ຕຸປ຺ປາໂທ, ອິເມຘມ຺ມາ ຠາວນາຍປຫາ ຕພ຺ພາຕິຈ, ເສສາ ປນ ຈຕ຺ຕາໂຣ ທິຏ຺ຐິຄຕວິປ຺ປຍຸຕ຺ຕຈິຕ຺ຕຸປ຺ປາທາ ທ຺ເວ ປຏິຆສມ຺ປຍຸຕ຺ຕຈິຕ຺ຕຸປ຺ປາທາຈ ສິຍາ ທສ຺ສເນນປຫາຕພ຺ພາ ສິຍາ ຠາວນາຍ ປຫາຕພ຺ພາຕິ ຕຕ຺ຖ ວຸຕ຺ຕາ. ກຖຎ຺ຈ ວິຎ຺ຎາຍຕິ. ໂຍ ທສ຺ສເນນປຫາຕພ຺ເພສຸ ນ ວຸຕ຺ໂຕ, ໂສ ອກຸສລຘມ຺ໂມ ປຏິສນ຺ຘິໍ ນາກຑ຺ຒຕີຕິ. ປຏ຺ຐາເນ ທສ຺ສເນນປຫາຕພ຺ພຘມ຺ເມສຸເອວ ນານາກ຺ຂຓິກ ກມ຺ມປຈ຺ຈຍສ຺ສ ອຸທ຺ຘຏຕ຺ຕາ ອິຕຣຕ຺ຖ ຕສ຺ສ ອນຸທ຺ຘຏຕ຺ຕາຕິ. ຍຖາຫ-ສຫຊາຕາ ທສ຺ສເນນປຫາຕພ຺ພາ ເຈຕນາ ສມ຺ປຍຸຕ຺ຕການໍ ຘມ຺ມານໍ ຈິຕ຺ຕສມຸຏ຺ຐານານຎ຺ຈ ຣູປານໍ ກມ຺ມປຈ຺ຈເຍນປຈ຺ຈໂຍ. ນານາກ຺ຂຓິກາ ທສ຺ສເນນ ປຫາຕພ຺ພາ ເຈຕນາ ວິປາການໍ ຂນ຺ຘານໍ ກຏຕ຺ຕາຈ ຣູປານໍ ກມ຺ມປຈ຺ຈເຍນ ປຈ຺ຈໂຍຕິຈ ສຫຊາຕາ ຠາວນາຍ ປຫາຕພ຺ພາ ເຈຕນາສມ຺ປຍຸຕ຺ຕການໍຘມ຺ມານໍ ຈິຕ຺ຕາສມຸຏ຺ຐານານຎ຺ຈຣູປານໍ ກມ຺ມປຈ຺ຈເຍນ ປຈ຺ຈໂຍຕິຈ. ນຈ ນານາກ຺ຂຓິກ ກມ຺ມປຈ຺ຈຍສຕ຺ຕິຍາ ວິນາ ວິປາກຸປ຺ປາທນໍນາມ ອຕ຺ຖີຕິ. ຍທິເອວໍ ສາ ປວຕ຺ຕິວິປາກໍປິ ນຊເນຕີຕິ ສກ຺ກາ ວຕ຺ຕຸນ຺ຕິເຈ.ນ. ປຏິສມ຺ຠິທາວິຠງ຺ເຄ ຕສ຺ສາ ວິປາກສ຺ສ ອຸທ຺ຘຏຕ຺ຕາ. ຍຖາຫ-ກຕເມ ຘມ຺ມາ ອກຸສລາ. ຍສ຺ມິໍ ສມເຍ ອກຸສລໍ ຈິຕ຺ຕໍ ອຸປ຺ປນ຺ນໍ ໂຫຕິ ອຸເປກ຺ຂາສຫຄຕໍ ອຸທ຺ຘຈ຺ຈສມ຺ປຍຸຕ຺ຕໍ ຣູປາຣມ຺ມຓໍວາ.ລ. ອິເມ ຘມ຺ມາ ອກຸສລາ. ອິເມສຸ ຘມ຺ເມສຸ ຎາຓໍ ຘມ຺ມປຏິສມ຺ຠິທາ. ເຕສໍ ວິປາເກ ຎາຓໍ ອຕ຺ຖປຏິສມ຺ຠິທາຕິ. ເຕນາຫ ປວຕ຺ຕິຍໍ ປນ ສພ຺ພໍປິ ທ຺ວາທສວິຘນ຺ຕິອາທິ.

[໑໖໐] ຍໍ ປນ ວິຠາວນິຍໍ

‘‘ອຘິໂມກ຺ຂວິຣເຫນ ສພ຺ພທຸພ຺ພລໍປິ ວິຈິກິຈ຺ຉາສຫຄຕໍ ປຏິສນ຺ຘິໍ ອາກຑ຺ຒຕິ. ອຘິໂມກ຺ຂສມ຺ປໂຍເຄນ ຕໂຕ ພລວນ຺ຕໍປິ ອຸທ຺ຘຈ຺ຈສຫຄຕໍ ນາກຑ຺ຒຕີຕິ’’ ວຸຕ຺ຕໍ. ຕໍ ນ ສຸນ຺ທຣໍ.

ນ ຫິ ອຘິໂມກ຺ຂວິຣຫມຕ຺ເຕນ ວິຈິກິຈ຺ຉາສຫຄຕໍ ສພ຺ພທຸພ຺ພລນ຺ຕິຈ ອຘິໂມກ຺ຂສມ຺ປໂຍຄມຕ຺ເຕນ ອຸທ຺ຘຈ຺ຈສຫຄຕໍ ຕໂຕ ພລວນ຺ຕນ຺ຕິຈ ສກ຺ກາ ວຕ຺ຕຸໍ. ສຕ຺ຖຣິ ກງ຺ຂຕິ ຘມ຺ເມ ກງ຺ຂຕີຕິ ເອວມາທິນາ ນເຍນ ວຸຕ຺ຕາຍ ວິຈິກິຈ຺ຉາຍ ອຕ຺ຕໂນ ວິສເຍ ມຫາຫຕ຺ຖິນາຄສ຺ສ ວິຍ ພລວຕຣຕ຺ຕາ ອຕິວິຍ ກາຬກຘມ຺ມຕ຺ຕາຈາຕິ. ຕຖາ ຫິສາ ເອກນ຺ເຕນ ທສ຺ສເນນປຫາຕພ຺ເພສຸ ປຘານຠາເວນ ວຸຕ຺ຕາ. ຕໂຕເຍວຈ ປຏິສນ຺ຘິອາກຑ຺ຒນໍປິ ຕສ຺ສາ ວິຎ຺ຎາຕພ຺ພໍ ໂຫຕີຕິ. ສຠາວວິຣຸທ຺ຘຕ຺ຕາເຍວ ປນ ວິຈິກິຈ຺ຉາສຫຄຕໍ ອຘິໂມກ຺ຂຣຫິຕໍ ໂຫຕີຕິ ຍຸຕ຺ຕໍ. ຕສ຺ມາ ອຸທ຺ຘຈ຺ຈສຫຄຕເມວ ສພ຺ພທຸພ຺ພລນ຺ຕິ ເວທິຕພ຺ພໍ. ສພ຺ພຕ຺ຖາປີຕິ ສຸຄຕິທຸຄ຺ຄຕິວເສນ ສພ຺ພສ຺ມິໍປິ. ຍຖາຣຫນ຺ຕິ ເຕສຸ ໂລເກສຸ ລທ຺ຘວຕ຺ຖຸທ຺ວາຣານຸຣູປໍ. ວິປຈ຺ຈຕີຕິ ວິປາເຈຕິ ວິປກ຺ກຠາວໍ ອາປາເທຕິ. ສພ຺ພໍປິວາທ຺ວາທສວິຘໍ ອກຸສລກມ຺ມໍ ສຕ຺ຕາ ກຸສລປາການິ ຫຸຕ຺ວາ ວິປຈ຺ຈຕິ, ວິປກ຺ກຠາວໍ ຄຈ຺ຉຕີຕິ ອຕ຺ໂຖ.

ຍສ຺ມາ ກຸສລກມ຺ມານິ ອປາຍຠູມິຍໍປິ ປວຕ຺ຕິຍໍ ມຫາສມ຺ປຕ຺ຕິໂຍ ສມຸຏ຺ຐາເປຕ຺ວາ ມຫິທ຺ຘິການໍ ນາຄສຸປຓ຺ຓາທີນໍ ສນ຺ຕາເນ ສຍເມວ ອຕ຺ຕໂນວິປາກສ຺ສ ໂອກາສໍ ກຕ຺ວາ ສຸຂວິປາກໍ ຊນຍນ຺ຕິ. ອຎ຺ເຎສໍປິ ອາປາຍິການໍ ເຕນ ເຕນ ກາຣເຓນ ອິຏ຺ຐາຣມ຺ມຓ ສມາໂຍເຄ ສຕິ ອຕ຺ຕໂນ ວິປາກສ຺ສ ໂອກາສໍ ລຠິຕ຺ວາ ສຸຂວິປາກໍ ຊນຍນ຺ຕິ. ຕສ຺ມາ ຕຖາປວຕ຺ຕິຍຎ຺ຈາຕິອາທິ ມາຫ. ນ ຫິ ຕານິ ສຸຂວິປາການິ ອກຸສກມ຺ມສ຺ສ ວິປາການິ ຠວິຕຸໍ ອຣຫນ຺ຕິ. ວຸຕ຺ເຕຎ຺ເຫຕໍ ວິຠງ຺ເຄ ອຏ຺ຐານເມຕໍ ອນວກາໂສ, ຍໍ ກາຍທຸຈ຺ຈຣິຕສ຺ສ ອິຏ຺ໂຐ ກນ຺ໂຕ ມນາໂປ ວິປາໂກ ນິພ຺ພຕ຺ເຕຍ຺ຍາຕິອາທິ. ຕຕ຺ຖ ມຫາວິປາການິ ສຸຄຕິ ກາມໂລເກ ອເຫຕຸການິ ອຏ຺ຐປິ ສພ຺ພສ຺ມິໍ ກາມໂລເກ ເຕສຸຈ ປຎ຺ຈຈກ຺ຂຸວິຎ຺ຎາຓ ໂສຕວິຎ຺ຎາຓ ສມ຺ປຏິຈ຺ຉນ ສນ຺ຕີຣຓ ຍຸຄຬານິ ຣູປໂລເກ ວິປຈ຺ຈຕີຕິ ວຸຕ຺ຕໍ ຍຖາຣຫໍ ວິປຈ຺ຈຕີຕິ. ຣູປາວຈຣ ກຸສລຎ຺ຫິ ກມ຺ມສມຸຏ຺ຐານຣູປານິ ຊນຍນ຺ຕໍປິ ສຍໍ ວິປຈ຺ຈມານໍ ອາຣມ຺ມຓນ຺ຕເຣ ອຎ຺ຎຠູມິກ ວິປາກຠາເວນ ນວິປຈ຺ຈຕິ. ກາມວິຣາຄຠາວນາຠາເວນ ປນ ອປ຺ປນາປຕ຺ຕ ກມ຺ມ ວິເສສຕ຺ຕາ ກາມຕຓ຺ຫາຍ ອວິສຍຠູເຕ ນິມິຕ຺ຕາ ຣມ຺ມເຓ ອຕ຺ຕນາ ສພ຺ພໂສ ສທິເສນ ມຫຄ຺ຄຕຠາວປຕ຺ເຕນ ຣູປ ວິປາກຠາເວເນວ ວິປຈ຺ຈຕິ. ຕສ຺ມາ ຣູປໂລເກປິ ຕານິ ປຎ຺ຈວິປາການິ ກາມາວຈຣກຸສລສ຺ເສວາຕິ ເວທິຕພ຺ພານີຕິ. ທ຺ວີສຸ ກມ຺ມສ຺ສ ວິປຈ຺ຈນຏ຺ຐາເນສຸ ປຏິສນ຺ຘິນາມ ມຫນ຺ຕໍຐານໍ ໂຫຕິ. ຕສ຺ມາ ຕທາ ວິປຈ຺ຈນ຺ຕໍ ກມ຺ມໍ ອຕ຺ຕໂນ ສາມຕ຺ຖິຍານຸຣູປໍ ນາຕິຫີນໍ ວິປາກໍ ຊເນຕຸໍ ສກ຺ໂກຕິ. ປວຕ຺ຕິຍໍ ປນ ນານາຐາເນສຸ ນານາກິຈ຺ເຈຫິ ວິປຈ຺ຈຕິ. ຕສ຺ມາ ຕທາ ວິປຈ຺ຈນ຺ຕໍ ກມ຺ມໍ ອຕ຺ຕໂນ ສາມຕ຺ຖິຍານຸຣູປໍ ວິປຈ຺ເຈຕຸໍ ນສກ຺ໂກຕິ. ປຎ຺ຈວິຎ຺ຎາຓຏ຺ຐານາທີສຸ ປຣິຕ຺ຕເກສຸ ວິປຈ຺ຈມານໍ ຐານາ ນຸຣູປໍ ວິປຈ຺ຈຕິ. ຕທາຣມ຺ມຓຏ຺ຐາເນ ວິປຈ຺ຈມານໍ ເຍຠຸຍ຺ເຍນ ຊວນາ ນຸຣູປໍ ວິປຈ຺ຈຕິ. ຕສ຺ມາ ໂສຬສກມຄ຺ໂຄ ທ຺ວາທສກມຄ຺ໂຄ ອເຫຕຸ ກຏ຺ຐກນ຺ຕິ ເອວໍເອເກກສ຺ສ ກມ຺ມສ຺ສ ວິປາກປ຺ປເຠໂທ ປວຕ຺ໂຕຕິຕໍ ປເຠທໍທສ຺ເສຕຸໍ ຕຕ຺ຖາປີຕິອາທິມາຫ.

ກຸສລໍ ທຸວິຘໍ ສມ຺ປຊານກຕໍ ອສມ຺ປຊານກຕນ຺ຕິ. ຕຕ຺ຖ ກມ຺ມາ ຍູຫນກາເລ ອນ຺ຕມໂສ ເຫຏ຺ຐາ ວຸຕ຺ຕໍ ທິຏ຺ຐຸຊຸກມ຺ມຎາຓໍປິ ສຸຏ຺ຐຸ ໂຍເຊຕ຺ວາ ກຕໍ ສມ຺ປຊານກຕໍນາມ. ຍຖາຫ-ກມ຺ມຎ຺ຈ ກມ຺ມຜລຎ຺ຈ ສທ຺ທຫິຕ຺ວາ ກຕໍ ສມ຺ປຊານກຕໍ ນາມາຕິ. ທິຏ຺ຐຸຊຸກມ຺ມຎາຓ ມຕ຺ຕໍປິ ອໂຍເຊຕ຺ວາ ຕໍ ອສມ຺ປຊານກຕໍ ນາມ. ຍຖາຫ-ກມ຺ມໍປິ ກມ຺ມຜລມ຺ປິ ອຊານິຕ຺ວາ ກຕໍ ອສມ຺ປຊານກຕໍ ນາມາຕິ. ຕຕ຺ຖ ສມ຺ປຊານກຕໍ ຕິເຫຕຸກໍ ໂຫຕິ. ອສມ຺ປຊານກຕໍ ທຸເຫຕຸກໍ. ຍຖາຫ-ສມ຺ປຊານກຣຓໍ ປນ ຈຕຸຎາຓສມ຺ປຍຸຕ຺ເຕຫິ ໂຫຕິ. ອສມ຺ປຊານ ກຣຓໍ ຈຕູຫິ ຎາຓວິປ຺ປຍຸຕ຺ເຕຫີຕິ. ຕຕ຺ຖ ເອກເມກໍ ອຸກ຺ກຏ຺ຐໍ ໂອມກນ຺ຕິ ທຸວິຘໍ ໂຫຕິ. ຕຕ຺ຖ ກຸສລສມເຍ ປຣິຍຸຏ຺ຐິເຕ ນີວຣຓຘມ຺ເມວາ ອຕ຺ຕຸກ຺ກໍສນ ປຣວມ຺ຠນາທິເກ ປາປຘມ຺ເມວາ ສຸຏ຺ຐຸ ໂສເຘຕ຺ວາ ກຕໍ ອຸກ຺ກຏ຺ຐໍ ນາມ. ອໂສເຘຕ຺ວາ ກຕໍ ເຕຫິໂວກິຓ຺ຓໍ ໂອມກໍນາມ. ອປິຈ, ຍໍ ກຕ຺ວາ ປຈ຺ຉາ ລາຠາ ວຕ ເມ. ນຈ ວຕ ເມ ອລາຠາ. ສຸລທ຺ຘໍ ວຕ ເມ. ນຈ ວຕ ເມ ທຸລ຺ລທ຺ຘໍ. ຍສ຺ສ ເມ ອີທິສໍ ປຸຎ຺ຎໍ ປສຸຕນ຺ຕິ ເອວໍ ປຸນປ຺ປຸນໍ ອນຸໂມທິຕໍ. ຕໍ ອຸກ຺ກຏ຺ຐໍ. ຍໍ ກຕ຺ວາ ປຈ຺ຉາ ເຍນເກນຈິ ກາຣເຓນ ທຸຏ຺ຐຸກຕໍ ມຍາຕິ ວິປ຺ປຏິສາໂຣ ອຸປ຺ປຊ຺ຊຕິ. ຕໍໂອມກໍ. ເອວໍ ຈຕຸພ຺ພິຘສ຺ສ ກມ຺ມສ຺ສ ວເສນ ຈຕຸພ຺ພິຘໍ ວິປາກ ໂກຏ຺ຐາສໍ ວິຠຊິຕ຺ວາ ທສ຺ເສຕຸໍ ຕຖາປີຕິອາທິ ມາຫ. ຕຕ຺ຖາປີຕິ ຕສ຺ມິໍ ກາມາວຈຣກຸສເລປິ. ຕິເຫຕຸກມຸກ຺ກຏ຺ຐນ຺ຕິ ອຸກ຺ກຏ຺ຐຠູຕໍ ປຓີຕຠູຕໍ ຈຕຸພ຺ພິຘໍ ຕິເຫຕຸກໍ. ຕິເຫຕຸກປຏິສນ຺ຘິນ຺ຕິ ຈຕຸພ຺ພິຘໍ ຕິເຫຕຸກ ປຏິສນ຺ຘິວິປາກໍ. ເອຕ຺ຖຈ ເອກເຈຕນາ ເອກເມວ ປຏິສນ຺ຘິໍ ເທຕິ. ປວຕ຺ຕິວິປາກໍ ປນ ອສງ຺ຂ຺ເຍຍ຺ເຍສຸປິ ຠເວສຸ ເທຕິເຍວ. ເອຕ຺ຖ ສິຍາ –

ເອກປຸປ຺ຜໍ ຍຊິຕ຺ວານ, ສຫສ຺ສກປ຺ປໂກຏິໂຍ;

ເທເວສຸຈ ມນຸສ຺ເສສຸ, ເສເສນ ປຣິນິພ຺ພຸໂຕຕິ ຫິ ວຸຕ຺ຕໍ.

ຕສ຺ມາ ເອກາ ເຈຕນາ ເອກເມວ ປຏິສນ຺ຘິໍ ເທຕີຕິ ອິທໍ ນ ຍຸຊ຺ຊຕີຕິ. ນ ນ ຍຸຊ຺ຊຕິ. ປຸພ຺ພາປຣເຈຕນາຫິ ສທ຺ຘິໍ ສຫສ຺ສກປ຺ປ ໂກຏິ ປຣິມາຓສ຺ສ ວຕ຺ຕພ຺ພຕ຺ຕາ. ຈິຕ຺ຕຎ຺ຫິນາມ ເອກຈ຺ຉຣກ຺ຂເຓປິ ອເນກສຕ ສຫສ຺ສ ໂກຏິສງ຺ຂໍ ອຸປ຺ປຊ຺ຊຕິ. ຕໂຕຈິຣຕເຣກາເລວຕ຺ຕພ຺ພເມວ ນຕ຺ຖີຕິ. ສຫສ຺ສ ກປ຺ປໂກຏິໂຍຕິ ຈ ສຫສ຺ສອາຍຸກປ຺ປໂກຏິໂຍ ສຫສ຺ສ ອຕ຺ຕຠາວໂກຏິໂຍຕິ ເນຕ຺ຕິອຏ຺ຐກຖາຍໍ ວຸຕ຺ຕໍ. ປຸພ຺ພາປຣເຈຕນານຎ຺ຈ ປຏິສນ຺ຘິທານຠາໂວ ໂກສລສໍຍຸຕ຺ຕເກນ ທີເປຕພ຺ໂພ. ເອກປິຓ຺ຑປາຕທານສ຺ມິໍຫິ ເອກາເຈຕນາທ຺ເວ ປຏິສນ຺ຘິໂຍ ນ ເທຕິ. ປຸພ຺ພປຈ຺ຉິມເຈຕນາວເສນ ສຕ຺ຕກ຺ຂຕ຺ຕຸໍ ສຄ຺ເຄ ສຕ຺ຕກ຺ຂຕ຺ຕຸໍ ເສຏ຺ຐິກຸເລ ນິພ຺ພຕ຺ໂຕຕິ ຫິ ສໍຍຸຕ຺ຕຏ຺ຐກຖາຍໍ ວຸຕ຺ຕໍ. ຕິເຫຕຸ ກໍປິ ກມ຺ມໍ ປຏິປກ຺ເຂຫິ ອຠິຠຸຍ຺ຍມານໍ ວິຫຕສາມຕ຺ຖິຍໍ ຫຸຕ຺ວາ ຕິເຫຕຸກວິປາກໍ ຊເນຕຸໍ ນ ສກ຺ໂກຕິ. ນຈ ຕໍ ອຕິທຸພ຺ພລໍປິ ສມານໍ ໂກສລ຺ລສງ຺ຂາເຕນ ຎາເຓນ ຍຸຕ຺ຕຕ຺ຕາ ອຕິພ຺ຍາມຸຬ຺ຫປຈ຺ຈຍ ຠູຫໍ ຊຈ຺ຈນ຺ຘາທິວິປຕ຺ຕິສຫິຕໍ ອເຫຕຸກວິປາກໍ ຊເນຕີຕິ ວຸຕ຺ຕໍ ຕິເຫຕຸກໂມມກນ຺ຕິອາທິ. ທ຺ວາທສວິປາການິວິປຈ຺ຈຕິ. ອຍໍ ທ຺ວາທ ສກມຄ຺ໂຄນາມ ອເຫຕຸກວິປາກາເນວ ວິປຈ຺ຈຕິ. ອິທໍ ອເຫຕຸ ກຏ຺ຐກໍນາມ. ເອວໍ ຕິປິຏກຈູຬນາຄຕ຺ເຖຣວາທວເສນ ວິປາກປ຺ປວຕ຺ຕິໍ ທສ຺ເສຕ຺ວາ ອິທານິ ໂມຣວາປິວາສິ ມຫາທຕ຺ຕຕ຺ເຖຣວາທໍ ທສ຺ເສຕຸໍ ຄາຖມາຫ. ໂສ ຫິ ເຖໂຣວິປາການໍ ອສງ຺ຂາຣິກຕາ ສສງ຺ຂາຣິກຕາຈ ກມ຺ມວເສເນວ ສິທ຺ຘາປິ ກຕ຺ວາ ອສງ຺ຂາຣໍ ກມ຺ມໍ ສສງ຺ຂາຣວິປາການິ ນ ປຈ຺ຈຕິ. ສສງ຺ຂາຣໍກມ຺ມໍ ອສງ຺ຂາຣວິປາການິ ນວຈ຺ຈຕີຕິ ວທຕິ.

ຍຖາ ມຸຂນິມິຕ຺ຕໍ ນາມ ມຸເຂ ສນ຺ນິສິນ຺ເນ ສນ຺ນິສີທຕິ. ຈລນ຺ເຕ ຈລຕິ. ເອວໍ ປໂຍເຄນ ອສາຘນີຍານໍ ວິປາການໍ ຕິກ຺ຂມນ຺ທຕາ ວິເສສຠູໂຕ ສງ຺ຂາຣເຠໂທ ກມ຺ມວເສເນວ ວຕ຺ຕພ຺ໂພ. ນ ປໂຍຄວເສນ. ອິຕຣຖາ ກມ຺ມວິເສເສນ ຕິກ຺ຂມນ຺ທຊາຕານໍ ເຕສໍ ສນ຺ນິຫິຕປຈ຺ຈຍມຕ຺ເຕນ ມນ຺ທຕິກ຺ຂຕາປຕ຺ຕິນາມ ສິຍາຕິ. ອເຫຕຸ ກວິປາການໍ ປນ ປຣິທຸພ຺ພລຕ຺ຕາ ອປຣິພ຺ຍຕ຺ໂຕວ ຕິກ຺ຂມນ຺ທຕາ ວິເສໂສຕິ ອຸຠຍກມ຺ມນິພ຺ພຕ຺ຕນ຺ຕິ ອຘິປ຺ປາໂຍ. ຍສ຺ມາ ປນ ເຕສໍ ສສງ຺ຂາຣາສງ຺ຂາຣຠາໂວ ປຏິສນ຺ຘິວເສນວາ ຕທາຣມ຺ມຓວເສນວາ ອຸປ຺ປຕ຺ຕິກາເລ ປຸພ຺ພປໂຍຄສງ຺ຂາຕສ຺ສ ປຈ຺ຈຍວິເສສສ຺ສ ຠາວາຠາເວນ ວຕ຺ຕຸໍ ຍຸຕ຺ໂຕ. ນ ກມ຺ມາຄມນວເສນ, ນ ຫິ ກມ຺ມຠເວ ສງ຺ຂາໂຣ ຠວນ຺ຕເຣ ວິປາການິ ວິເສເສຕຸໍ ຍຸຕ຺ໂຕ. ຕສ຺ມາ ອິມໍ ວາທໍ ເກຈິວາທໍນາມ ກໂຣນ຺ໂຕ ເກຈນາຕິ ອາຫ.

ອິມສ຺ມິໍ ເກຈິວາເທ ອສງ຺ຂາຣິກກມ຺ເມ ສສງ຺ຂາຣິກ ວິປາການິ ສສງ຺ຂາຣິກກມ຺ເມຈ ອສງ຺ຂາຣິກວິປາການິ ວຊ຺ເຊຕ຺ວາ ຈຕູສຸ ຕິເຫ ຕຸກຸກ຺ກຏ຺ເຐສຸ ກມ຺ເມສຸ ອສງ຺ຂາຣິກທ຺ວເຍ ວິປາການິ ປຏິສນ຺ຘິຍໍ ທ຺ເວ, ປວຕ຺ຕິຍໍ ທ຺ວາທສ. ສສງ຺ຂາຣິກທ຺ວເຍ ປຏິສນ຺ຘິຍໍ ທ຺ເວ, ປວຕ຺ຕິຍໍ ທ຺ວາທສ. ຈຕູສຸ ທ຺ວິເຫຕຸໂກມກກມ຺ເມສຸ ອສງ຺ຂາຣິກທ຺ວເຍ ປຏິສນ຺ຘິຍໍ ທ຺ເວ, ປວຕ຺ຕິຍໍ ທສ. ສສງ຺ຂາຣິກທ຺ວເຍ ປຏິສນ຺ຘິຍໍ ທ຺ເວ, ປວຕ຺ຕິຍໍ ທສ. ຕຖາ ຈຕູສຸ ທ຺ວິເຫຕຸກຸກ຺ກຏ຺ເຐສຸ. ຈຕູສຸ ທ຺ວິເຫຕຸໂກມເກສຸ ປນ ປຏິສນ຺ຘິຍໍ ເອກໍ ອເຫຕຸກໍ ປວຕ຺ຕິຍໍ ອຏ຺ຐອເຫຕຸການີຕິ ເອວໍ ວິປາການໍ ທ຺ເວ ທ຺ວາທສກມຄ຺ຄາ ຈຕ຺ຕາໂຣ ທສກມຄ຺ຄາ ເອກໍ ອເຫຕຸກຏ຺ຐກຎ຺ຈ ໂຫນ຺ຕິ, ຕໍສພ຺ພໍ ສງ຺ຄເຫຕ຺ວາ ທສ຺ເສຕຸໍ ເຕສນ຺ຕິ ຄາຖມາຫ.

ເຕສນ຺ຕິ ເຕສໍ ເກສຎ຺ຈິ ເຖຣານໍ ວາເທ. ອຏ຺ຐສາລິນິຍໍ ປນ ຕິເຫຕຸເກນ ກມ຺ເມນ ປຏິສນ຺ຘິຕິເຫຕຸກາວ ໂຫຕິ. ນ ທຸເຫຕຸກາ ນຈອເຫຕຸກາ. ທຸເຫຕຸເກນ ກມ຺ເມນ ປຏິສນ຺ຘິ ທຸເຫຕຸກາປິ ໂຫຕິ ອເຫຕຸກາປິ. ຕິເຫຕຸກາ ປນ ນໂຫຕີຕິ ເອວໍ ປວຕ຺ໂຕ ມຫາຘມ຺ມຣກ຺ຂິຕຕ຺ເຖຣວາໂທປິ ອາຄໂຕ. ຕຕ຺ຖ ຍຖາ ທຸເຫຕຸເກນ ຫີເນນ ກມ຺ເມນ ອເຫຕຸກາ ປຏິສນ຺ຘິ ອວສ຺ສໍ ອິຈ຺ຉິຕພ຺ພາ ໂຫຕິ. ຕຖາ ຕິເຫຕຸເກນປິ ຫີເນນ ກມ຺ເມນ ທຸເຫຕຸກາປິ ປຏິສນ຺ຘິ ອວສ຺ສໍ ອິຈ຺ຉິຕພ຺ພາເຍວາຕິ ກຕ຺ວາ ອິຘ ອຍໍວາໂທ ເຖເຣນ ນ ຄຫິໂຕຕິ ເວທິຕພ຺ໂພ. ປຏິສມ຺ຠິທາມຄ຺ເຄ ປນ-ຄຕິສມ຺ປຕ຺ຕິຍາ ຎາຓສມ຺ປຍຸຕ຺ເຕ ອຏ຺ຐນ຺ນໍ ເຫຕູນໍ ປຈ຺ຈຍາ ອຸປປຕ຺ຕິ ໂຫຕິ. ກຸສລສ຺ສ ກມ຺ມສ຺ສ ຊວນກ຺ຂເຓ ຕໂຍ ເຫຕູ ກຸສລາ. ນິກນ຺ຕິກ຺ຂເຓ ທ຺ເວ ເຫຕູ ກຸສລາ. ປຏິສນ຺ຘິກ຺ຂເຓ ຕໂຍ ເຫຕູ ອພ຺ຍາກຕາຕິຈ ຄຕິ ສມ຺ປຕ຺ຕິຍາ ຎາຓ ວິປ຺ປຍຸຕ຺ເຕ ຉນ຺ນໍ ເຫຕູນໍ ປຈ຺ຈຍາ ອຸປປຕ຺ຕິ ໂຫຫິ. ກຸສລສ຺ສ ກມ຺ມສ຺ສ ຊວນກ຺ຂເຓ ທ຺ເວ ເຫຕູ ກຸສລາ. ນິກນ຺ຕິກ຺ຂເຓ ທ຺ເວ ເຫຕູ ອກຸສລາ. ປຏິສນ຺ຘິກ຺ຂເຓ ທ຺ເວ ເຫຕູ ອພ຺ຍາກຕາຕິຈ ເອວໍ ຕິເຫຕຸເກນ ກມ຺ເມນ ປຏິສນ຺ຘິ ຕິເຫຕຸກາວ ວຸຕ຺ຕາ. ທ຺ວິເຫຕຸເກນ ກມ຺ເມນ ທ຺ວິເຫຕຸກາວ. ນ ປນ ຄຕິສມ຺ປຕ຺ຕິຍາ ຎາຓວິປ຺ປຍຸຕ຺ເຕ ສຕ຺ຕນ຺ນໍ ເຫຕູນໍ ປຈ຺ຈຍາຕິອາທິນາ ຕິເຫຕຸເກນ ກມ຺ເມນ ທ຺ວິເຫຕຸກາ ປຏິສນ຺ຘິ ວຸຕ຺ຕາ. ນຈ ຈຕຸນ຺ນໍ ເຫຕູນໍ ປຈ຺ຈຍາຕິອາທິນາ ທ຺ວິເຫຕຸເກນ ກມ຺ເມນ ອເຫຕຸກາ ປຏິສນ຺ຘີຕິ.

ຕຕ຺ຖ ປນ ຕີສຸ ຂເຓສຸ ສຫຊາຕ ເຫຕູນໍ ວເສນ ເຫຕຸ ມູລໂກວ ອຍໍ ເທສນາວາໂຣຕິ ກຕ຺ວາ ອໂນກາສຕາຍ ອເຫຕຸກປຏິສນ຺ຘິ ຕຕ຺ຖ ນວຸຕ຺ຕາ. ນ ປນ ອລພ຺ຠມານຕາຍ. ທ຺ວິເຫຕຸກ ປຏິສນ຺ຘິ ປນ ອໂນກາສາເຍວ ນໂຫຕິ. ອລພ຺ຠ ມານຕ຺ຕາເຍວ ສາ ນວຸຕ຺ຕາຕິ ສກ຺ກາ ວິຎ຺ຎາຕຸໍ. ຕສ຺ມາ ຍຸຕ຺ຕິໂຕ ປາຬິເຍວ ພລວຕຣາຕິ ກຕ຺ວາ ມຫາຘມ຺ມຣກ຺ຂິຕຕ຺ເຖຣວາໂທວ ປາຬິຍາ ສເມຕີຕິ ປຏິສມ຺ຠິທາມຄ຺ຄຏ຺ຐກຖາຍໍ ວຸຕ຺ໂຕ. ຏີກາກາຣາ ປນ ກມ຺ມສຣິກ຺ຂກ ວິປາກທສ຺ສນຕ຺ຖໍ ສາວເສສ ປາໂຐວ ມຫາເຖເຣນ ວຸຕ຺ໂຕຕິ ອິຈ຺ຉນ຺ຕິ. ເອວຎ຺ຈ ກຕ຺ວາ ອຏ຺ຐສາລິນິຍໍປິ ຕິປິຏກຈູຬນາຄຕ຺ເຖຣວາໂທວ ປມາຓໍ ກຕ຺ວາ ວຸຕ຺ໂຕຕິ.

ວິຠາວນິຍໍ ອິທານິ ເອກາຍ ເຈຕນາຍ ທ຺ວາທສວິປາການິ ເອຕ຺ເຖວ ທສກມຄ຺ໂຄປິ ອເຫຕຸກຏ຺ຐກມ຺ປິຕິ ອາຄຕສ຺ສ ໂມຣວາປິວາສິ ມຫາຘມ຺ມຣກ຺ຂິຕຕ຺ເຖຣສ຺ສາຕິ ປາໂຐ.

ໂມຣວາປິວາສິມຫາທຕ຺ຕຕ຺ເຖຣສ຺ສາຕິ ປນ ວຕ຺ຕພ຺ໂພ. ມຫາຘມ຺ມ ຣກ຺ຂິຕຕ຺ເຖຣວາໂທປິ ປນ ເອຕ຺ຖ ເອກເທເສນ ສງ຺ຄຫິໂຕເຍວ. ຕສ຺ມິໍປິ ຫິ ອສງ຺ຂາຣິກໍ ກມ຺ມໍ ອສງ຺ຂາຣິກວິປາກເມວ ເທຕິ. ໂນ ສສງ຺ຂາຣິກໍ. ສສງ຺ຂາຣິກໍ ກມ຺ມໍ ສສງ຺ຂາຣິກວິປາກເມວ ເທຕິ. ໂນ ອສງ຺ຂາຣິກນ຺ຕິ ອາຄຕເມວາຕິ. [ກາມາວຈຣກມ຺ມໍ]

໑໕໔. ຣູປາວຈຣກມ຺ເມ ປຣິຕ຺ຕນ຺ຕິ ທຸວິຘໍ ປຣິຕ຺ຕໍ ອປຄຸຓຕາ ຍວາ ຫີນຕາຍວາ. ຕຕ຺ຖ ຍໍ ປຓີເຕຫິ ຉນ຺ທາທີຫິ ຍຸຕ຺ຕໍປິ ອຠາວິຕໍ ໂຫຕິ ປຏິລທ຺ຘມຕ຺ຕໍ, ຕໍ ອປຄຸຓຕາຍ ປຣິຕ຺ຕໍນາມ. ຍໍ ສນ຺ຘາຍ ຍໍ ອປຄຸຓໍ ໂຫຕິ, ອຸປຣິ ຌານສ຺ສ ປຈ຺ຈໂຍ ຠວິຕຸໍ ນ ສກ຺ໂກຕິ, ອິທໍ ປຣິຕ຺ຕໍນາມາຕິ ອຏ຺ຐສາລິນິຍໍ ວຸຕ຺ຕໍ. ຍໍ ປນ ສຸຠາວິຕໍປິ ສມານໍ ຫີເນຫິ ຉນ຺ທາທີຫິ ຍຸຕ຺ຕໍ ໂຫຕິ. ຕໍ ຫີນຕາຍ ປຣິຕ຺ຕໍນາມ. ຍໍ ສນ຺ຘາຍ ຍສ຺ສ ອາຍູຫນກ຺ຂເຓ ຉນ຺ໂທວາ ຫີໂນ ໂຫຕິ. ວີຣິຍໍວາ, ຈິຕ຺ຕໍວາ, ວີມໍສາວາ, ຕໍ ຫີນໍນາມາຕິ ຕຕ຺ເຖວ ວຸຕ຺ຕໍ. ມຊ຺ຌິມໍປິ ທຸວິຘໍ. ຕຕ຺ຖ ນາຕິປຄຸຓ ຕາຍ ມຊ຺ຌິມໍ ສນ຺ຘາຍ ນາຕິສຸຠາວິໂຕ ມຊ຺ຌິໂມຕິ ວິສຸທ຺ຘິມຄ຺ເຄ ວຸຕ຺ຕໍ. ມຊ຺ຌິເມຫິ ຉນ຺ທາທີຫິ ຍຸຕ຺ຕຕາຍ ມຊ຺ຌິມໍ ສນ຺ຘາຍ ຍສ຺ສ ອາຍູຫນກ຺ຂເຓ ເຕ ຘມ຺ມາ ມຊ຺ຌິມາ ໂຫນ຺ຕິ. ຕໍ ມຊ຺ຌິມນ຺ຕິ ອຏ຺ຐ ສາລິນິຍໍ ວຸຕ຺ຕໍ. ປຓີຕໍປິ ທຸວິຘໍ. ຕຕ຺ຖ ອຕິປຄຸຓຕາຍ ປຓີຕໍ ສນ຺ຘາຍ ສຸຠາວິໂຕ ວສິປ຺ປຕ຺ໂຕ ປຓີໂຕຕິ ວິສຸທ຺ຘິມຄ຺ເຄ ວຸຕ຺ຕໍ. ປຓີເຕຫິ ປນ ຉນ຺ທາທີຫິ ຍຸຕ຺ຕຕາຍ ປຓີຕໍ ສນ຺ຘາຍ ຍສ຺ສ ອາຍູຫນກ຺ຂເຓ ເຕ ຘມ຺ມາ ປຓີຕາ ໂຫນ຺ຕິ. ຕໍ ປຓີຕນ຺ຕິ ອຏ຺ຐສາລິນິຍໍ ວຸຕ຺ຕໍ. ຕຕ຺ຖ ຍານິ ອປຄຸຓຕາທິ ວເສນ ປຣິຕ຺ຕາທີນິ ວຸຕ຺ຕານິ, ຕານິ ອິຘ ນາຘິປ຺ເປຕານິ. ຍານິ ປນ ຫີນາທີຫິ ຉນ຺ທາທີຫິ ຍຸຕ຺ຕຕາຍ ປຣິຕ຺ຕາທີນິ ວຸຕ຺ຕານິ, ຕາເນວ ອິຘາຘິປ຺ເປຕານິ. ອິມາເນວ ຫິ ຕິວິຘາສຸ ຠູມີສຸ ຕິວິຘໍ ພ຺ຣຫ຺ມຸປປຕ຺ຕິເຠທໍ ສາເຘນ຺ຕີຕິ. ອິຕ຺ຖີນໍ ຌາເນສຸ ວສີປຕ຺ຕານໍປິ ຉນ຺ທາທີນໍ ອປຓີຕຕາຍ ມຫາພ຺ຣຫ຺ເມສຸ ອນຸປ຺ປຊ຺ຊນຎ຺ເຈຕ຺ຖ ສາຘກໍ. ເຕເນວຈ ອຏ຺ຐກຖາຍໍ ຉນ຺ທາທິວເສນ ສິທ຺ຘານິ ຫີນ ມຊ຺ຌິມ ປຓີຕານິ ອຏ຺ຐາຣສປເຠເທນ ວິຠຊິຕ຺ວາ ອິມານິ ອຏ຺ຐາຣສ ກມ຺ມທ຺ວາຣານິ ນາມ ອິເມຫິ ປຠາວິຕຕ຺ຕາ ອິເມສໍ ວເສນ ອຏ຺ຐາຣສຂຕ຺ຕິຍາ ອຏ຺ຐາຣສ ພ຺ຣາຫ຺ມຓາ ອຏ຺ຐາຣສ ເວສ຺ສາ ອຏ຺ຐາຣສ ສຸທ຺ທາ ອຏ຺ຐຈຕ຺ຕາ ລີສ ໂຄຕ຺ຕ ຈຣຓານິ ເວທິຕພ຺ພານີຕິ ວຸຕ຺ຕໍ. ເອເຕນ ຫິ ເທວານໍປິ ພ຺ຣຫ຺ມູນໍປິ ລພ຺ຠມານໍ ອຸປປຕ຺ຕິເຠທໍ ອຸປລກ຺ເຂຕີຕິ.

[໑໖໑] ວິຠາວນິຍໍ ປນ

‘‘ປຏິລທ຺ຘມຕ຺ຕໍ ອນາເສວິຕໍ ປຣິຕ຺ຕນ຺ຕິ ອວິເສສໂຕວ ອຏ຺ຐກຖາຍໍ ວຸຕ຺ຕໍ. ຕຖາ ນາຕິ ສຸຠາວິຕໍ ອມຣິປຸຓ຺ຓວສີຠາວໍ ມຊ຺ຌິມໍ. ອຕິວິຍສຸຠາວິຕໍ ປນ ສພ຺ພໂສ ປຣິປຸຓ຺ຓ ວສີຠາວໍ ປຓີຕ’’ນ຺ຕິ ວຸຕ຺ຕໍ. ຕໍ ສພ຺ພໍ ອິຘ ນຍຸຊ຺ຊຕິເຍວ.

ຕຎ຺ຫິ ອຸປຣິ ຌານສ຺ສ ປຈ຺ຈໂຍ ຠວິຕຸໍ ສມຕ຺ຖາສມຕ຺ຖໍວາ ຫານ ຠາຄິຍຕາທິ ວິເສສໍ ວາ ສນ຺ຘາຍ ວຸຕ຺ຕໍ. ນ ປນ ອຸປປຕ຺ຕິ ເຠທຊນກ ວິເສສນ຺ຕິ.

[໑໖໒] ຍຎ຺ຈ ຕຕ຺ຖ

‘‘ອາຈຣິເຍນ ປເນຕ຺ຖ ປຣິຕ຺ຕໍປິ ອີສກໍ ລທ຺ຘາເສວນເມວ ອຘິປ຺ເປຕນ຺ຕິ ທິສ຺ສຕິ. ຕຖາ ຫາເນນ ນາມຣູປປຣິຈ຺ເຉເທ-

ສມານາເສວເນ ລທ຺ເຘ, ວິຊ຺ຊມາເນ ມຫພ຺ພເລ;

ອລທ຺ຘາ ຕາທິສໍ ເຫຕຸ, ມຠິຎ຺ຎາ ນ ວິປຈ຺ຈຕີຕິ.

ສມານຠູມິກໂຕວ ອາເສວນ ລາເຠນ ພລວ ຠາວໂຕ ມຫຄ຺ຄຕຘມ຺ມານໍ ວິປາກທານໍ ວຕ຺ວາ ຕທຠາວໂຕ ອຠິຎ຺ຎາຍ ອວິປຈ຺ຈນໍ ວຸຕ຺ຕ’’ນ຺ຕິ ວຸຕ຺ຕໍ. ຕໍປິ ວິຈາເຣຕພ຺ພເມວ.

ຍຖາ ຫິ ອຣິຍມຄ຺ຄເຈຕນາ ອຕ຺ຕນາ ສມານຠູມກຊວນໂຕ ອລທ຺ຘາເສວນາປິ ສມານາ ວິປາກໍ ນ ເທຕີຕິ ນຕ຺ຖິ. ຕຖາ ອາທິ ກມ຺ມິກວີຖິຍໍ ເອກວາຣມຕ຺ຕຠູຕາ ສພ຺ພສມາປຕ຺ຕິ ວີຖີສຸຈ ສພ຺ພປຖ ມຠູຕາ ມຫຄ຺ຄຕເຈຕນາປິ ສມານຠູມກຘມ຺ມໂຕ ອລທ຺ຘາເສວນ ຕາຍ ທຸພ຺ພລຕ຺ຕາ ວິປາກໍ ນເທຕີຕິ ນຕ຺ຖີຕິ ນ ນ ສກ຺ກາ ວິຎ຺ຎາຕຸນ຺ຕິ. ເອຕ຺ຖ ສິຍາ- ຕສ຺ເສວ ຣູປາວຈຣສ຺ສ ກຸສລສ຺ສ ກມ຺ມສ຺ສ ກຕຕ຺ຕາ ອຸປຈິຕຕ຺ຕາ ວິປາກໍ.ລ. ປຖມໍ ຌານໍ ອຸປສມ຺ປຊ຺ຊ ວິຫຣຕີຕິ ວຸຕ຺ຕໍ. ນ ຈ ສາ ເຈຕນາ ອຸປຈິຕານາມ ໂຫຕິ. ສມານຠູມກ ຘມ຺ມໂຕ ອລທ຺ຘາເສວນຕ຺ຕາຕິ.ນ. ມຄ຺ຄເຈຕນາຍປິ ອວິປາກຕາປຕ຺ຕິໂຕ. ສາປິຫິ ຕສ຺ເສວ ໂລກຸຕ຺ຕຣສ຺ສ ກຸສລສ຺ສ ຌານສ຺ສ ກຕຕ຺ຕາ ຠາວິຕຕ຺ຕາ ວິປາກໍ. ລ. ປຖມໍ ຌານໍ ອຸປສມ຺ປຊ຺ຊ ວິຫຣຕີຕິ ວຸຕ຺ຕາ. ນຈ ສາປິ ສມານຠູມກຘມ຺ມໂຕ ລທ຺ຘາເສວນາ ໂຫຕີຕິ. ອຸຠຍຕ຺ຖ ປນ ປຖມສມນ຺ນາຫາຣໂຕ ປຏ຺ຐາຍ ອຸປຈິນິຕ຺ວາ ຠາເວຕ຺ວາ ອາຄຕຕ຺ຕາ ອສມານຠູມິກ ຊວເນຫິປິ ລທ຺ຘາເສວນ ຠາວໍ ປຏິຈ຺ຈ ອຸປຈິຕຕາ ຠາວິຕຕາຈ ວຸຕ຺ຕາຕິ ສກ຺ກາ ວຕ຺ຕຸນ຺ຕິ. ຕສ຺ມາ ອາທິ ກມ຺ມິກຠູຕາປິ ມຫຄ຺ຄຕເຈຕນາ ມຣຓາ ສນ຺ເນ ລທ຺ຘາ ອພ຺ຠຸຓ຺ຫາ ອາສນ຺ນກມ຺ມຠູຕາ ວິປາກໍ ນເທຕີຕິ ນ ວຕ຺ຕພ຺ພາ. ອຠິຎ຺ຎາເຈຕນາ ຈ ສມານຠູມເກຫິປິ ນານາວຊ຺ຊນວີຖິຊວເນຫິ ສຸຏ຺ຐຸຕຣໍ ລທ຺ຘາເສວນຕ຺ຕາ ຕິກ຺ຂຕຣຠູຕາ ກຖໍ ທຸພ຺ພລານາມ ສິຍາ. ເຕເນວ ອຍໍ ວາໂທ ອນຸຏີກາຍໍ ປຏິກ຺ຂິຕ຺ໂຕ. ວຸຕ຺ຕຎ຺ຫິ ຕຕ຺ຖ ເກຈິ ປນ ສມານ ຠູມກໂຕ ອາເສວນລາເຠນ ພລວນ຺ຕານິ ຌານານີຕິ ຕານິ ວິປາກໍ ເທນ຺ຕິ. ອຠິຎ຺ຎາ ປນ ສຕິປິ ຌານຠາເວ ຕທຠາວໂຕ ຕສ຺ມິໍ ຕສ຺ມິໍ ອາຣມ຺ມເຓ ອາຄນ຺ຕຸກຕ຺ຕາວາ ທຸພ຺ພລາ. ຕສ຺ມາ ວິປາກໍ ນ ເທນ຺ຕີຕິ ວທນ຺ຕິ. ຕໍ ອກາຣຓໍ. ປຸນປ຺ປຸນໍ ປຣິກມ຺ມວເສນ ອຠິຎ຺ຎາ ຍປິ ວສີຠາວສມ຺ຠວໂຕຕິ. ຈຕຸຕ຺ຖຊ຺ຌານສມາຘິສ຺ສ ປນ ອານິສໍສຠູຕາ ອຠິຎ຺ຎາເຈຕນາ ຕສ຺ສ ຜລສທິສາ ຜລຏ຺ຐາເນ ຐິຕາ, ຕສ຺ມາ ສາ ວິປາກໍ ນເທຕີຕິ ອິຈ຺ຉນ຺ຕິ ຏີກາກາຣາ. ຕສ຺ສ ປນ ອິທ຺ຘິ ວິກຸພ຺ພນາທິກິຈ຺ຈໍ ວິປຈ຺ຈນກິຈ຺ຈໂຕປິ ມຫນ຺ຕຕຣໍ ໂຫຕິ. ສພ຺ພຖາ ເມນຈ ວິກຸພ຺ພນາທິກິຈ຺ຈໍ ສາເຘນ຺ຕິຍາ ວິປຈ຺ຈນຖາເມປິ ເຕນ ຖາເມນ ສຫ ປຣິກ຺ຂຍໍ ຄຈ຺ຉຕິ. ຕສ຺ມາ ສາ ປຸນ ວິປາກໍ ນເທຕີຕິປິ ຍຸຊ຺ຊຕິເຍວ. ປຎ຺ຈມຊ຺ຌານນ຺ຕິ ອຠິຎ຺ຎາຠາວໍ ອປຕ຺ຕໍ ປຣິຕ຺ຕາທິເຠເທນ ຕິວິຘໍ ປຎ຺ຈມຊ຺ຌານໍ. ຕເທວາຕິ ປຎ຺ຈມຌານເມວ. ສຎ຺ຎາວິຣາຄໍ ຠາເວຕ຺ວາຕິ ຈິຕ຺ເຕ ສຕິ ຣຊ຺ຊນ ທຸສ຺ສນ ມຸຍ຺ຫນານິ ໂຫນ຺ຕິ. ຕສ຺ມິໍ ອສຕິ ທິຏ຺ຐຘມ຺ມນິພ຺ພານປ຺ປຕ຺ໂຕນາມ ໂຫຕີຕິ ເອວໍ ຈິຕ຺ເຕ ເອວ ອາທີນວໍ ທິສ຺ວາ ອຈິຕ຺ຕກຠວປຕ຺ຖນາ ສຫິຕໍ ວາໂຍກສິເຓວາ ເກສຎ຺ຈິ ມເຕນ ປຣິຈ຺ຉິນ຺ນາກາສ ກສິເຓວາ ສຎ຺ຎາວິຣາຄໍ ຠາເວຕ຺ວາ. ອສຎ຺ຎສຕ຺ເຕສຸ ອຸປ຺ປຊ຺ຊນ຺ຕີຕິ ເຍນ ເຍນ ອິຣິຍາປເຖນ ອິຘ ມຣນ຺ຕິ, ເຕເນວ ຕຕ຺ຖ ອຸປ຺ປຊ຺ຊນ຺ຕິ. ກມ຺ມກິຣິຍວາທິຕິຕ຺ຖິຍາ ເອວາຕິ ອຘິປ຺ປາໂຍ. ນ ຫິ ອກມ຺ມກິຣິຍວາທີນໍ ຌານຠາວນາ ນາມ ອຕ຺ຖີຕິ. ອນາຄາມິໂນ ປນ ສຸທ຺ຘາວາເສສຸ ອຸປ຺ປຊ຺ຊນ຺ຕີຕິ ສຸທ຺ຘາວາເສສຸ ປນ ອນາຄາມິໂນ ເອວ ອຸປ຺ປຊ຺ຊນ຺ຕິ. ນ ອຎ຺ເຎ ສກທາຄາມິອາທໂຍຕິ ອຕ຺ໂຖ. ເອເຕນ ອນາຄາມີນໍ ອຎ຺ຎສ຺ມິໍປິ ພ຺ຣຫ຺ມໂລເກ ອຸປ຺ປຕ຺ຕິ ອປ຺ປຏິສິທ຺ຘາ ໂຫຕິ. ອນາຄາມີສຸຈ ສທ຺ຘາຘິໂກ ອວິເຫສຸ ອຸປ຺ປຊ຺ຊຕິ, ວີຣິຍາຘິໂກ ອຕປ຺ເປສຸ. ສຕາຘິໂກ ສຸທສ຺ເສສຸ. ສມາຘາຘິໂກ ສຸທສ຺ສີສຸ. ປຎ຺ຎາຘິໂກ ອກນິຏ຺ເຐສູຕິ. ຍຖາກ຺ກມໍ ຠາເວຕ຺ວາ ຍຖາກ຺ກມໍ ອຣູເປສຸ ອຸປ຺ປຊ຺ຊນ຺ຕີຕິ ໂຍຊນາ. ເອຕ຺ຖຈ ປຖມຊ຺ຌານໍ ປຣິຕ຺ຕໍ ຠາເວຕ຺ວາຕິອາທິ ສພ຺ພໍ ປຖມຊ຺ຌານາທີນໍ ຍຖາ ສກໍ ວິປຈ຺ຈນຠູມິ ວວຕ຺ຖານວເສນ ວຸຕ຺ຕໍ. ສມາປຕ຺ຕິລາຠິໂນ ປນ ປຸຖຸຊ຺ຊນ ໂສຕາປນ຺ນ ສກທາຄາມິໂນ ອຕ຺ຕນາ ລທ຺ຘສມາປຕ຺ຕີນໍ ວິປຈ຺ຈນຠູມີສຸ ອິຈ຺ຉິຕຠູມິຍໍ ນິພ຺ພຕ຺ຕນ຺ຕິ. ເຕສຸ ປຸຖຸຊ຺ຊໂນ ນິກນ຺ຕິຍາ ສຕິ ກາມໂລເກປິ ນິພ຺ພຕ຺ຕຕິເຍວ. ອິຕເຣ ປນ ຌາເນ ອປຣິ ຫີເນ ສຕິ ກາມໂລເກປິ ນິພ຺ພຕ຺ຕຕິເຍວ. ອິຕເຣ ປນ ຌາເນ ອປຣິຫີເນ ສຕິ ກາມຠເວ ນິກນ຺ຕິນາມ ເຕສໍ ນ ສມ຺ຠວຕີຕິ ປຣິຫີນຊ຺ຌານາເອວ ຕຕ຺ຖ ນິພ຺ພຕ຺ຕນ຺ຕິ.

[໑໖໓] ວິຠາວນິຍໍ ປນ

ເຕສໍປິ ໂສຕາປນ຺ນສກທາຄາມີນໍ ນິກນ຺ຕິວເສນ ກາມຠເວນິພ຺ພຕ຺ຕິໍ ອິຈ຺ຉນ຺ເຕນ ‘‘ຕຖາ ກາມຠເວປິ ກາມາວຈຣ ກມ຺ມພເລນ. ອິຊ຺ຌຕິ ຠິກ຺ຂເວ ສີລວໂຕ ເຈໂຕປຓິຘິ ວິສຸທ຺ຘຕ຺ຕາຕິ ຫິ ວຸຕ຺ຕ’’ນ຺ຕິ ວຸຕ຺ຕໍ. ຕໍ ນ ຍຸຊ຺ຊຕິ.

ເຕຫິ ຌາເນ ອປຣິຫີເນ ເອກນ຺ເຕນ ພ຺ຣຫ຺ມໂລກຄາມິໂນເອວ ໂຫນ຺ຕິ. ຍໂຕ ເຕ ຌານອນາຄາມິໂນນາມາຕິ ວຸຈ຺ຈນ຺ຕິ. ຌານປຣິ ຫານິຈ ເຕສໍ ຕໍຕໍ ປລິໂພຘ ວເສເນວ ໂຫຕິ. ນ ປນ ກາມ ຣາຄາທິວເສນ. ກສ຺ມາ, ມຄ຺ຄສຫາເຍນ ຌາເນນ ສຸຏ຺ຐຸ ວິກ຺ຂມ຺ຠິຕຕ຺ຕາ. ວຸຕ຺ຕຎ຺ເຫຕໍ ອງ຺ຄຸຕ຺ຕເຣ-ສຫທສ຺ສນຸປ຺ປາທາ ຠິກ຺ຂເວ ອຣິຍສາວກສ຺ສ ຕີຓິ ສໍໂຍຊນານິ ມຫີຍນ຺ຕິ.ລ. ໂສ ວິວິຈ຺ເຈວ.ລ. ປຖມໍ ຌານໍ ອຸປສມ຺ປຊ຺ຊ ວິຫຣຕິ. ຕສ຺ມິໍ ເຈ ສມເຍ ຠິກ຺ຂເວ ອຣິຍສາວໂກ ກາລງ຺ກເຣຍ຺ຍ. ນຕ຺ຖິ ຕສ຺ສ ສໍໂຍຊນໍ. ເຍນ ສໍໂຍຊເນນ ສໍຍຸຕ຺ໂຕ ອຣິຍສາວໂກ ປຸນ ຍິມໍ ໂລກໍ ອາຄຈ຺ເຉຍ຺ຍາຕິ. ເອຕ຺ຖຈ ຕສ຺ມິໍ ເຈ ສມເຍຕິອາທິນາ ໂສ ລທ຺ຘຊ຺ຌານໍ ອປຣິຫາເປຕ຺ວາ ເຈ ກາລງ຺ກໂຣຕິ. ເອກນ຺ເຕນ ພ຺ຣຫ຺ມໂລກເມວ ຄມິສ຺ສຕິ. ປຣິຫາເປນ຺ຕສ຺ສ ປນ ຕໍ ສໍໂຍຊນໍ ປາກຕິເມວາຕິ ທສ຺ເສຕິ. ປຏິສມ຺ຠິທາມຄ຺ຄຏ຺ຐກຖາຍຎ຺ຈ ຌານລາຠີນໍ ປນ ອນາຄາມິສ຺ສຈ ພ຺ຣຫ຺ມໂລເກເຍວ ປຏິສນ຺ຘິທານໂຕ ປຈ຺ຈໂຍ ນໂຫຕີຕິ ວຸຕ຺ຕໍ. ຕຕ຺ຖ ຌານລາຠີນນ຺ຕິ ມຫຄ຺ຄຕຊ຺ຌານລາຠີນໍ ໂສຕາປນ຺ນ ສກທາຄາມີນໍ. ປຈ຺ຈໂຍ ນໂຫຕີຕິ ເຕສໍ ວິປສ຺ສນານິກນ຺ຕິ ຕຓ຺ຫາ ກາມສຸຄຕິປຏິສນ຺ຘິຍາ ນ ໂຫຕີຕິ ອຕ຺ໂຖ.

ຕສ຺ມາ ເຕສໍ ທ຺ວິນ຺ນໍ ເສຂານໍ ກຸປ຺ປຘມ຺ມານໍປິ ສຕໍ ຌາເນ ວິຊ຺ຊມາເນ ກາມຠເວ ນິກນ຺ຕິ ນາມ ນຕ຺ຖີຕິ ເວທິຕພ຺ພໍ. ອນາຄາມິສ຺ສ ປນ ນິທ຺ທາຍນ຺ຕສ຺ເສວ ສຕ຺ເຖນ ຄີວໍ ຉິນ຺ທິຕ຺ວາ ມາຣີຍມານສ຺ສປິ ຌານໍ ອລຠິຕ຺ວາ ຈວນໍນາມ ນຕ຺ຖິ. ໂສ ຫິ ສມາຘິສ຺ມິໍ ປຣິປູຣກາຣີຕິ ວຸຕ຺ໂຕ. ອິຕ຺ຖິໂຍ ປນ ອຏ຺ຐສມາປຕ຺ຕິໂຍ ລຠິຕ຺ວາ ອນນ຺ຕເຣ ຠເວ ອກນິຏ຺ເຐ ນິພ຺ພຕ຺ຕມານາປິ ອຘິປຕິຠູເຕສຸ ມຫາພ຺ຣຫ຺ເມສຸ ນ ນິພ຺ພຕ຺ຕນ຺ຕິ. ຫີນຊ຺ຌາສຍຕ຺ຕາ ປຸໂຣຫິຕ ປາຣິສຊ຺ເຊສຸເອວ ນິພ຺ພຕ຺ຕນ຺ຕິ. ຕຖາຫິ ອຏ຺ຐກຖາສຸ ຍໍ ອິຕ຺ຖີ ພ຺ຣຫ຺ມຕ຺ຕໍ ກເຣຍ຺ຍ, ເນຕໍ ຐານໍ ວິຊ຺ຊຕີຕິ ສຸຕ຺ຕປທສ຺ສ ອຕ຺ຖວຈເນ ພ຺ຣຫ຺ມຕ຺ຕນ຺ຕິ ມຫາພ຺ຣຫ຺ມຕ຺ຕໍ ອຘິປ຺ເປຕໍ. ອິຕ຺ຖີ ຈ ອິຘ ຌານໍ ຠາເວຕ຺ວາ ກາລໍ ກຕ຺ວາ ພ຺ຣຫ຺ມປາຣິສຊ຺ຊານໍ ສຫພ຺ຍຕໍ ອຸປປຊ຺ຊຕິ, ນ ມຫາພ຺ຣຫ຺ມານນ຺ຕິ ວຸຕ຺ຕໍ. ພ຺ຣຫ຺ມປາຣິສຊ຺ຊານນ຺ຕິ ເຈຕ຺ຖ ພ຺ຣຫ຺ມປຸໂຣຫິຕານໍປິ ສງ຺ຄຫຓໍ ເວທິຕພ຺ພໍ. ເຕ ຫິ ພ຺ຣຫ຺ມານໍ ປຣິສຠູຕາ ໂຫນ຺ຕີຕິ. ວຸຕ຺ຕຎ຺ເຫຕໍ ສໍຍຸຕ຺ຕເກ –

ອຖໂຂ ຠິກ຺ຂເວ ສິຂີຠຄວາ ອຠິຕຸໍ ຠິກ຺ຂຸໍ ອາມນ຺ເຕສິ. ປຏິຠາຕຸ ຕໍ ພ຺ຣາຫ຺ມຓ ພ຺ຣຫ຺ມຸໂນຈ ພ຺ຣຫ຺ມປຣິສາຍຈ ພ຺ຣຫ຺ມປາຣິສຊ຺ຊານຎ຺ຈ ຘມ຺ມິກຖາຕິ.

ປຣິສຠາເວຈ ສຕິ ປຣິສາສຸ ຊາຕາປິນາມ ໂຫນ຺ຕີຕິ. ຕຕ຺ຖ ພ຺ຣຫ຺ມຸໂນຕິ ມຫາພ຺ຣຫ຺ມຸໂນ. ພ຺ຣຫ຺ມປຣິສາຍາຕິ ພ຺ຣຫ຺ມປຸໂຣຫິຕ ຄຓສ຺ສາຕິ ອຕ຺ໂຖ. ນນຸ ພ຺ຣຫ຺ມປາຣິສຊ຺ຊານນ຺ຕິ ວຸຕ຺ຕຕ຺ຕາ ນ ມຫາພ຺ຣຫ຺ມານນ຺ຕິ ເອຕ຺ເຖວ ເຕສໍ ສງ຺ຄຫຓໍ ຍຸຕ຺ຕນ຺ຕິ ເຈ. ນ. ຍໍ ອິຕ຺ຖີ ສກ຺ກຕ຺ຕໍ ກເຣຍ຺ຍ, ມາຣຕ຺ຕໍ ກເຣຍ຺ຍ, ພ຺ຣຫ຺ມຕ຺ຕໍ ກເຣຍ຺ຍ, ເນຕໍຐານໍ ວິຊ຺ຊຕີຕິ ເອວໍ ອຘິປຕິ ຠູເຕຫິ ສກ຺ກາທີຫິ ສຫ ວຸຕ຺ຕຕ຺ຕາ ອິຘ ອຘິປຕິປຏິກ຺ຂິປນສ຺ເສວ ສມ຺ຠວໂຕ. ເຕເນວ ຫິ ເນຕ຺ຕິຍໍ-ອິຕ຺ຖີ ມຫາພ຺ຣຫ຺ມາ ສິຍາຕິ, ເນຕໍ ຐານໍ ວິຊ຺ຊຕີຕິ ວຸຕ຺ຕໍ. ເອຕ຺ຕາວຕາ ເວຫປ຺ຜລາທີສຸ ອຸປຣິພ຺ຣຫ຺ມໂລເກສຸປິ ປຸໂຣຫິຕປາຣິສຊ຺ຊພ຺ຣຫ຺ມານໍ ອຕ຺ຖິຕາ ສິທ຺ຘາ ໂຫຕິ. ເຕເນວ ສໍຍຸຕ຺ຕຏ຺ຐກຖາຍໍ ເຖຣານຎ຺ຫິ ຠຓ຺ຑຄາຫກທຫຣາ ວິຍ ພ຺ຣຫ຺ມານໍປິ ປາຣິສຊ຺ຊພ຺ຣຫ຺ມາໂນ ນາມ ໂຫນ຺ຕີຕິ ວຸຕ຺ຕໍ.

ວິຠາວນິຍໍ ປນ

‘‘ອິຕ຺ຖິໂຍປິ ປນ ອຣິຍາວາ ອນຣິຍາວາ ອຏ຺ຐສມາປຕ຺ຕິລາ ຠິນິໂຍ ພ຺ຣຫ຺ມປາຣິສຊ຺ເຊສຸເຍວ ນິພ຺ພຕ຺ຕນ຺ຕີຕິ ອຏ຺ຐກຖາຍໍ ວຸຕ຺ຕ’’ນ຺ຕິ ວຸຕ຺ຕໍ.

ຕຕ຺ຖ ພ຺ຣຫ຺ມປາຣິສຊ຺ເຊສຸເຍວາຕິ ອກນິຏ຺ເຐ ນິພ຺ພຕ຺ຕມານາປິ ພ຺ຣຫ຺ມານໍ ປຣິຈາຣິກ ພ຺ຣຫ຺ເມສຸເອວ ນິພ຺ພຕ຺ຕນ຺ຕິ. ນ ມຫາພ຺ຣຫ຺ເມສູຕິ ອຕ຺ໂຖ ທຏ຺ຐພ຺ໂພ.

ມຓິມຎ຺ຊູສາຍໍ ປນ

ພ຺ຣຫ຺ມປາຣິສຊ຺ເຊສຸເຍວ ນິພ຺ພຕ຺ຕນ຺ຕິ, ນ ພ຺ຣຫ຺ມປຸໂຣຫິຕາທີສູຕິ ວຸຕ຺ຕໍ. ຕໍ ນ ຄເຫຕພ຺ພໍ.

ຍຎ຺ຈ ຕຕ຺ຖ

ສາມາວຕິຍາທີນໍ ປຖມໍ ພ຺ຣຫ຺ມປາຣິສຊ຺ເຊສຸ ນິພ຺ພຕ຺ຕນໍ ວຸຕ຺ຕໍ. ຕໍປິ ອຏ຺ຐກຖາຍ ນ ສເມຕິ.

ຍສ຺ມາ ປນ ຕາ ອິມສ຺ມິໍ ອຕ຺ຕຠາເວ ອຣິຍຜລານິ ສຈ຺ຉາກໍສຸ. ຕສ຺ມາ ຕຕ຺ຖ ອນາຄາມິນິໂຍ ສຸທ຺ຘາວາເສສຸ ອຸປ຺ປນ຺ນາ. ອິຕຣາ ກາຈິ ຕາວຕິໍເສສຸ ກາຈິ ປຣນິມ຺ມິຕວສວຕ຺ຕີສຸ ອຸປ຺ປນ຺ນາ ອິຈ຺ເຈວ ອຸທານຏ຺ຐກຖາຍໍ ວຸຕ຺ຕນ຺ຕິ. ອປິເຈຕ຺ຖ ເວຫປ຺ຜເລ ອກນິຏ຺ເຐ ຈຕຸຕ຺ຖາຣຸປ຺ເປຕິ ຕີສຸ ຠວຄ຺ເຄສຸ ນິພ຺ພຕ຺ຕາ ອຣິຍາ ອຎ຺ຎຕ຺ຖ ນຸປ຺ປຊ຺ຊນ຺ຕິ. ເສສພ຺ຣຫ຺ມໂລເກສຸ ນິພ຺ພຕ຺ຕາ ເຫຏ຺ຐາຠູມີສຸ ນຸປ຺ປຊ຺ຊນ຺ຕີຕິ. [ກມ຺ມຈຕຸກ຺ກໍ].

໑໕໕. ອາຍຸກ຺ຂເຍນ ມຣຓໍ ກມ຺ມກ຺ຂເຍນ ມຣຓນ຺ຕິອາທິນາ ໂຍເຊຕພ຺ພໍ. ຕຕ຺ຖ ອປຣິກ຺ຂີເຓເຍວ ກມ຺ມານຸຠາເວ ຕສ຺ມິໍ ຕສ຺ມິໍ ສຕ຺ຕນິກາເຍ ຍຖານິຍມິຕສ຺ສ ອາຍຸປຣິມາຓສ຺ສ ປຣິກ຺ຂເຍນ ປຣິປຸຓ຺ເຓນ ມຣຓໍ ອາຍຸກ຺ຂຍ ມຣຓໍນາມ. ຕສ຺ມິໍ ຕສ຺ມິໍ ຠເວ ທຸພ຺ພເລນ ກມ຺ເມນ ນິພ຺ພຕ຺ຕສ຺ສ ສຕ຺ຕສ຺ສ ອປຣິກ຺ຂີເຓເຍວ ອາຍຸປຣິມາເຓ ເກວລໍ ກມ຺ມສຕ຺ຕິປຣິກ຺ຂເຍນ ອນ຺ຕຣາວ ມຣຓໍ ກມ຺ມກ຺ຂຍ ມຣຓໍນາມ. ຕທຸຠຍສ຺ສ ສມໍ ປຣິກ຺ຂເຍນ ມຣຓໍ ອຸຠຍກ຺ຂຍ ມຣຓໍນາມ. ຘຣມາເນປິ ຕທຸຠເຍ ປຸຣິມຠເວສຸວາ ອິມສ຺ມິໍວາຠເວ ກເຕນ ອຸປຆາຕກກມ຺ເມນ ອຊ຺ຌຕ຺ຕພຫິທ຺ຘາຠູເຕ ນານາໂຣຄາພາຘ ປຖວີປເວສ ອສນິປາຕາທິເກ ຊີວິຕນ຺ຕຣາເຍ ສມຸຏ຺ຐາເປຕ຺ວາ ທຸສ຺ສິມາຣກລາພຸຣາຊາທີນໍວິຍ ອນ຺ຕຣາວ ອຸປໂຣຘິຕ ຂນ຺ຘສນ຺ຕານສ຺ສ ສຕ຺ຕສ຺ສ ມຣຓໍ ອຸປຈ຺ເຉທກ ມຣຓໍນາມ. ນນຸ ເຈຕ຺ຖ ມຣນ຺ຕານໍ ນາມ ສພ຺ເພສໍປິ ຕໍຕໍຠວໍ ຊເນນ຺ຕໍ ກມ຺ມໍ ຂິຍ຺ຍຕິເຍວ. ອຖກສ຺ມາ ອິຕເຣປິ ວຸຕ຺ຕາຕິ. ວຸຈ຺ຈເຕ, ສຣສວເສເນວ ຫິ ກມ຺ມສາມຕ຺ຖິຍສ຺ສ ຂໂຍ ອິຘ ກມ຺ມກ຺ຂໂຍຕິ ອຘິປ຺ເປໂຕ. ເຍ ປນ ທສວສ຺ສ ວີສຕິວສ຺ສ ຍາວ ອສງ຺ຂ຺ເຍຍ຺ຍ ວສ຺ສາທິ ວເສນ ນານາອາຍຸກປ຺ປວິຘາຍກາ ຕສ຺ມິໍ ຕສ຺ມິໍ ສຕ຺ຕນິກາເຍ ສພ຺ພຊນ ສາຘາຣຓາ ສຕ຺ຕານໍ ອຊ຺ຌຕ຺ຕພຫິທ຺ຘສມ຺ຠູຕາ ອຸຕຸອາຫາຣານາມ ໂຫນ຺ຕິ. ເຕ ຕສ຺ສ ຕສ຺ສ ອາຍຸກປ຺ປສ຺ສ ຐິຕິກຣາ ວຸທ຺ຘິກຣາ ຫານິກຣາຈາຕິ ຕິວິຘາ ໂຫນ຺ຕິ. ຕຕ຺ຖ ອກຸສລມູເລສຸ ວຑ຺ຒມາເນສຸ ຫານິກຣາ ວຑ຺ຒນ຺ຕິ. ກຸສລມູເລສຸ ວຑ຺ຒມາເນສຸ ພຸທ຺ຘິກຣາ ວຑ຺ຒນ຺ຕິ. ອຸຠຍມູເລສຸ ສມໍ ຐິເຕສຸ ຐິຕິກຣາ ສມໍ ປວຕ຺ຕນ຺ຕິ. ເຕສໍ ວເສນ ສຕ຺ຕານໍ ອາຍຸກປ຺ໂປ ກຕ຺ຖຈິ ສທາ ຐິຕິຠາໂຄ ໂຫຕິ. ກຕ຺ຖຈິ ກທາຈິ ຫານິຠາໂຄ ກທາຈິ ວຸທ຺ຘິຠາໂຄ ໂຫຕິ. ຕໂຍປິ ເຈເຕ ຐິຕິກຣາທໂຍ ຕໍຕໍສຕ຺ຕນິກາຍໍ ອຊ຺ໂຌຕ຺ຖຣມານາ ອາຍຸໍ ປຣິຈ຺ຉິນ຺ທນ຺ຕາ ປວຕ຺ຕນ຺ຕີຕິ ອສງ຺ຂ຺ເຍຍ຺ຍາຍຸກ ສໍວຕ຺ຕນິກໍ ຈກ຺ກວຕ຺ຕິສມ຺ປຕ຺ຕິ ສໍວຕ຺ຕນິກຎ຺ຈ ກມ຺ມໍ ທສວສ຺ສິເກ ກາເລ ວິປຈ຺ຈມານໍ ຕທນຸຣູປໍເອວ ໂຠຄຎ຺ຈ ອິສ຺ສຣິຍຎ຺ຈ ທຕ຺ວາ ທສວເສນ ຂິຍ຺ຍຕິ. ຕໍ ຕໍ ສຕ຺ຕນິກາຍ ປຣິຍາປນ຺ນາ ສຕ຺ຕາ ສນ຺ຕານຠູຕາ ຣູປຘມ຺ມາ ສພ຺ພຎ຺ຎຸ ພຸທ຺ຘານໍ ຂນ຺ຘສນ຺ຕານ ຠູຕາປິ ຕຄ຺ຄຕິກາ ຕທນູວຕ຺ຕິກາ ເອວ ຫຸຕ຺ວາ ປຣິຓມນ຺ຕິ ອຎ຺ຎຕ຺ຣ ອິທ຺ຘິມຍ ວິຊ຺ຊາມຍ ຣສາຍນວິຘິ ຊີວິຕ ສງ຺ຂາຣ ວິທູຫີຕິ. ວຸຕ຺ຕຎ຺ເຫຕໍ ມຫາປທານສຸຕ຺ຕຏ຺ຐກຖາຍໍ –

ສພ຺ເພປິ ສພ຺ພຎ຺ຎຸພຸທ຺ຘາ ອສງ຺ຂ຺ເຍຍ຺ຍາຍຸກາ. ກສ຺ມາ ເຕ ອສງ຺ຂ຺ເຍຍ຺ຍໍ ນ ອຏ຺ຐໍສູຕິ. ອຸຕຸໂຠຊນວິປຕ຺ຕິຍາ. ອຸຕຸໂຠຊນວເສນ ຫິ ອາຍຸ ຫາຍຕິປິ ວຑ຺ຒຕິປີຕິ.

ຕສ຺ມາ ປຘານນິສ຺ສຍຠູເຕສຸ ທ຺ວິສມຸຏ຺ຐານິກ ຣູປຘມ຺ເມສຸ ຕໍ ຕໍ ອາຍຸກປ຺ປວເສນ ປຣິຓມນ຺ເຕສຸ ຊິຍ຺ຍມາເນສຸ ຍາວມຫນ຺ຕໍປິ ກມ຺ມໍ ອຕ຺ຕໂນ ວິປາກາຘິຏ຺ຐານສ຺ສ ອຠາວາ ຂິຍ຺ຍຕິເຍວ. ໂສຈສ຺ສ ຂໂຍ ນ ສຣເສນ ໂຫຕິ. ອຖໂຂ ອາຍຸສງ຺ຂາຣວິປຕ຺ຕິຍາ ເອວ ໂຫຕີຕິ ອິຘ ອາຍຸກ຺ຂໂຍ ວິສຸໍ ຄຫິໂຕຕິ. ເອສນໂຍ ອຸປຈ຺ເຉທກມຣເຓປິ ເນຕພ຺ໂພ. ຕຕ຺ຖ ອຸປຈ຺ເຉທກມຣຓນ຺ຕິ ອກາລມຣຓໍ ວຸຈ຺ຈຕິ. ຕຎ຺ຫິປວຕ຺ຕມານໍ ອຸປຈ຺ເຉທກກມ຺ມຸນາວາ ປວຕ຺ຕຕິ. ອຎ຺ເຎຫິວາ ອເນກ ສຫສ຺ເສຫິ ກາຣເຓຫິ. ຕານິ ປນ ປາຬິຍໍ ມູລເຠທໂຕ ສໍຂິປິຕ຺ວາ ອຏ຺ຐຘາ ວຸຕ຺ຕານິ. ກຕມານິ ປນ ຕານີຕິ. ອຕ຺ຖິ ວາຕສມຸຏ຺ຐານາ ອາພາຘາ. ອຕ຺ຖິ ວິຕ຺ຕສມຸຏ຺ຐານາ. ອຕ຺ຖິ ເສມ຺ຫ ສມຸຏ຺ຐານາ. ອຕ຺ຖິ ສນ຺ນິປາຕິກາ. ອຕ຺ຖິ ອຸຕຸສມຸຏ຺ຐານາ. ອຕ຺ຖິ ວິສມປຣິຫາຣຊາ. ອຕ຺ຖິ ໂອປກ຺ກມິກາ. ອຕ຺ຖິ ກມ຺ມວິປາກຊາ ອາພາຘາຕິ. ຕຕ຺ຖ ກມ຺ມວິປາກຊາ ເກຈິ ອຸປປີຬກກມ຺ມຊາເກຈິ ອຸປຈ຺ເຉທກກມ຺ມຊາ. ຍສ຺ມາ ປນ ວາໂຕ ກຸປ຺ປມາໂນ ສີຕຸຓ຺ຫາທີຫິ ທສຫິ ກາຣເຓຫິ ກຸປ຺ປຕິ. ເຕສຸຈ ເອກເມວ ກມ຺ມ ວິປາກຊໍ ໂຫຕິ. ເສສານິ ປນ ອກມ຺ມວິປາກຊານີຕິ ມິລິນ຺ທ ປຎ຺ເຫ ວຸຕ຺ຕໍ. ຍສ຺ມາຈ ກມ຺ມວິປາກຊາປິ ອາພາຘາ ອຸປ຺ປຊ຺ຊມານາ ວາຕ ກຸປ຺ປນາທີຫິ ວິນາ ນ ອຸປ຺ປຊ຺ຊນ຺ຕິ. ຕສ຺ມາ ເກຈິ ວາຕສມຸຏ຺ຐານາທໂຍປິ ກມ຺ມວິປາກຊາ ໂຫນ຺ຕິເຍວາຕິ ທຏ຺ຐພ຺ພາ.

ຕຕ຺ຖ ສນ຺ນິປາຕິກາຕິ ວາຕາທີນໍ ທ຺ວິນ຺ນໍ ຕິຓ຺ຓໍວາ ສນ຺ນິປຕິຕານໍ ວເສນ ປວຕ຺ຕາ. ເຍ ປນ ໂລເກ ສຕ຺ຕານໍ ປໂຍຄມຸຕ຺ຕາ ສຍໍ ຊາຕາ ນານາຠຍຸປທ຺ທວາ. ເຕ ອຸຕຸສມຸຏ຺ຐາເນສຸ ສງ຺ຄຫິຕາຕິ ທຏ຺ຐພ຺ພາ. ວິສມປຣິຫາຣຊາຕິ ອນິສມ຺ມກາຣີນໍ ອເນກວິເຘ ວິສເມ ວິປຕ຺ຕິມຸເຂ ອຕ຺ຕານໍ ປໂຍຊນ຺ຕານໍ ຕໂຕ ຕໂຕວາ ຕຕ຺ຖ ຕຕ຺ຖ ວາ ປຕນ ປກ຺ຂລນາທິວເສນ ປວຕ຺ຕາ. ໂອປກ຺ກມິກາຕິ ອຕ຺ຕນາວາ ປເຣຫິ ຣາຊໂຈຣເວຣີຫິວາ ອມນຸສ຺ສວາຬຍກ຺ຂເທວຕາຫິວາ ວາຬມິຄາທີຫິວາ ກຕານໍ ປໂຍຄານໍ ວເສນ ປວຕ຺ຕາ. ກຸປ຺ປິຕາ ຫິ ເທວຕາ ສກລໍ ຣຊ຺ຊໍວາ ຣຏ຺ຐໍວາ ທີປກໍວາ ເອກປ຺ປຫາເຣນ ອເສສໍ ກຕ຺ວາ ວິນາເສນ຺ຕິ ທຓ຺ຑກຣຏ຺ຐ ມຊ຺ຌຣຏ຺ຐ ກລິງ຺ຄຣຏ຺ຐ ມາຕງ຺ຄຣຏ຺ເຐສຸ ວິຍ. ອເນກສຫສ຺ເສວາ ວາຬຍກ຺ເຂ ວິສ຺ສຊ຺ຊນ຺ຕິ ເວສາລິຍໍ ວິຍ. ຣກ຺ຂເສວາ ວິສ຺ສຊ຺ຊນ຺ຕິ ສຸວຓ຺ຓຠູມິຍໍວິຍ. ວຸຕ຺ຕຎ຺ເຫຕໍ ອງ຺ຄຸຕ຺ຕເຣ ຍກ຺ຂາ ວາເຬ ອມນຸສ຺ເສ ໂອສ຺ສຊ຺ຊນ຺ຕິ. ເຕນ ພຫຸມນຸສ຺ສາ ກາລໍ ກໂຣນ຺ຕີຕິ. ອຏ຺ຐກຖາຍໍປິ ຍກ຺ຂາຕິ ຍກ຺ຂາຘິປຕິໂນ. ວາເຬ ອມນຸສ຺ເສ ໂອສ຺ສຊ຺ຊນ຺ຕີຕິ ຈຓ຺ເຑ ຍກ຺ເຂ ມນຸສ຺ສປເຖ ວິສ຺ສຊ຺ຊນ຺ຕິ. ເຕ ລທ຺ໂຘກາສາ ມຫາຊນໍ ຊີວິຕກ຺ຂຍໍ ປາເປນ຺ຕີຕິ ວຸຕ຺ຕໍ. ຕຕ຺ຖ ວິສ຺ສຊ຺ຊນ຺ຕີຕິ ວິສມາຈາຣ ພຫຸເລ ມນຸສ຺ເສ ທິສ຺ວາ ຠິນ຺ນສທ຺ຘາ ຍກ຺ຂເສນາປຕິໂນ ມນຸສ຺ສານໍ ອຕ຺ຖາຍ ປຸພ຺ເພວິຍ ອາຣກ຺ຂໍນ ຄຓ຺ຫນ຺ຕີຕິ ອຕ຺ໂຖ. ຊນປທນຄຣນິຄມຄາເມສຸເຈວ ຕສ຺ມິໍ ຕສ຺ມິໍ ປຸຄ຺ຄເລຈ ວຕ຺ຕພ຺ພເມວ ນຕ຺ຖິ. ອງ຺ຄຸຕ຺ຕເຣ ວຸຕ຺ຕາ ສຕ຺ຖທຸພ຺ຠິກ຺ຂໂຣຄ ກປ຺ປາປິ ອິຘ ວຕ຺ຕພ຺ພາຕິ. ກມ຺ມວິປາກຊາຕິ ອຸປປີຬໂກປຆາຕການໍ ກມ຺ມານໍ ວິປຈ຺ຈນວເສນ ປວຕ຺ຕາ ອາພາຘາຕິ ອຕ຺ໂຖ. ເອວໍ ອກາລມຣຓໍ ອຸປຈ຺ເຉທກມ຺ມຸນາວາ ອຎ຺ເຎຫິວາ ອເນກສຫສ຺ເສຫິ ກາຣເຓຫິ ໂຫຕີຕິ. ເຍຫິ ເກຈິ ໂລເກ ທິສ຺ສນ຺ຕິ. ປາຓຫຣາ ຊີວິຕວິນາສກາ ນານາໂຣຄາວາ ນານາພາຘາວາ ນານາຠຍາ ນິວາ ນານາ ທຓ຺ຑາວາ ນານາ ອຸປທ຺ທວຸ ປສຄ຺ຄາວາ. ສພ຺ເພ ເຕ ສກກມ຺ມ ສມຸຏ຺ຐິຕາເອວ ອຕ຺ຕໂນ ສາຘາຣຓາຕິ ນຕ຺ຖິ. ປຣກມ຺ມສມຸຏ຺ຐິຕາປິ ອຕ຺ຕໂນ ສາຘາຣຓາເອວ. ສກກມ຺ມສມຸຏ຺ຐິຕາປິ ປເຣສໍ ສາຘາຣຓາເອວ. ກມ຺ເມນ ວິນາ ຍໂຕ ກຸໂຕຈິ ສມຸຏ຺ຐິຕາປິ ອຕ຺ຕໂນ ວາ ປເຣສໍວາ ສາຘາຣຓາເອວ. ສພ຺ພສາຘາຣຓກມ຺ມສມຸຏ຺ຐິເຕສຸ ວຕ຺ຕພ຺ພເມວ ນຕ຺ຖິ. ຍຖາຫ-ວິສຸທ຺ຘິມຄ຺ເຄ.

ຍຖາ ຈຕຸມຫາປເຖ ຖປິເຕ ລກ຺ຂມ຺ຫິ ສພ຺ພທິສາຫິ ອາຄຕາ ສຣສຕ຺ຕິໂຕມຣປາສາຓາທໂຍ ນິປຕນ຺ຕິ. ເອວໍ ກາເຍປິ ສພ຺ພຸປທ຺ທວາ ນິປຕນ຺ຕີຕິ.

ເຍສຸຈ ຣຊ຺ຊຣຏ຺ຐາທີສຸ ເຕ ອຸປ຺ປຊ຺ຊນ຺ຕິ. ຕຕ຺ຖ ເຍຊນາ ອຸປາຍ ກຸສລາວາ ນ ໂຫນ຺ຕິ. ນຈ ປຏິກາຣກຸສລາ. ນາປິ ປຣິຫາຣ ກຸສລາ. ກມ຺ມຎ຺ຈ ເຍສໍ ທຸພ຺ພລໍ ໂຫຕິ. ອຸປ຺ປນ຺ໂນ ອນຕ຺ໂຖ ພລ ວາ. ເຕຊນາ ວິນາປິ ອຸປຈ຺ເຉທກກມ຺ມຸນາ ຕໂຕ ນ ມຸຈ຺ຈນ຺ຕິ. ມຣຓໍ ວາ ມຣຓມຕ຺ຕໍວາ ທຸກ຺ຂໍ ປາປຸຓນ຺ຕິເຍວ. ກລ຺ຍາຓຠູຕໍປິ ຫິ ກມ຺ມໍ ອຕ຺ຕໂນ ພລວຕຣໍ ຍໂຕກຸໂຕຈິ ສມຸຏ຺ຐິຕໍ ໂຣຄໍວາ ອາພາຘໍ ວາ ຠຍໍວາ ທຓ຺ຑໍວາ ອຸປທ຺ທວຸປສຄ຺ຄໍວາ ປຏິພາຫິຕຸໍ ນສກ຺ໂກຕິ. ໂຣຄາທໂຍເອວ ຕໍເຂເປນ຺ຕາ ປວຕ຺ຕນ຺ຕິ. ຍຖາ ຫິ ອຸທກໍ ອຕ຺ຕໂນ ພລວຕຣໍ ອຄ຺ຄິໍ ປຏິພາຫິຕຸໍ ນ ສກ຺ໂກຕິ. ອຄ຺ຄິເອວ ຕໍ ເຂເປນ຺ໂຕ ປວຕ຺ຕຕີຕິ ເອວໍ ສມ຺ປທມິທໍ ທຏ຺ຐພ຺ພໍ. ອິເມສຎ຺ຈ ສຕ຺ຕານໍ ປກຕິຍາປິ ກມ຺ມສ຺ສ ທຸພ຺ພລຠາໂວ ມຫານິທ຺ເທເສ ຊຣາ ສຸຕ຺ຕນິທ຺ເທເສນ ວິສຸທ຺ຘິ ມຄ຺ເຄຈ ມຣຓສ຺ສຕິ ນິທ຺ເທເສ ອາຍຸ ທຸພ຺ພລໂຕຕິ ປທສ຺ສ ນິທ຺ເທເສ ນ ທີເປຕພ຺ໂພ. ຍຖາຫ –

ອາຍຸນາເມຕໍ ອພລໍ ທຸພ຺ພລໍ. ຕຖາ ຫິ ສຕ຺ຕານໍ ຊີວິຕໍ ອສ຺ສາສປສ຺ສາສຸປນິພນ຺ຘຎ຺ເຈວ ອິຣິຍາປຖຸປນິພນ຺ຘຎ຺ຈ ສີຕຸຓ຺ຫຸ ປນິພນ຺ຘຎ຺ຈ ມຫາຠູຕຸປນິພນ຺ຘຎ຺ຈ ອາຫາຣຸປນິພນ຺ຘຎ຺ຈາຕິອາທິ.

ຕຖາ ກາຍພຫຸສາຘາຣຓໂຕ ອນິມິຕ຺ຕໂຕຕິ ອິເມສໍ ປທານໍ ນິທ຺ເທເສນປິ ປາກໂຏເຍວ. ກມ຺ມນິພ຺ພຕ຺ຕສ຺ສ ຫິ ອາຍຸໂນ ຕິຓຄ຺ເຄ ອຸສ຺ສາວພິນ຺ທຸສ຺ເສວ ປຣິທຸພ຺ພລຠາເວ ປາຬິຍໍ ອຏ຺ຐກຖາ ຍຎ຺ຈ ວຸຕ຺ເຕ ກມ຺ມສາປິ ຕເຖວ ປຣິທຸພ຺ພລຕາ ສິທ຺ຘາ ໂຫຕີຕິ. ເອວຎ຺ເຈຕໍ ສມ຺ປຏິຈ຺ຉິຕພ຺ພໍ. ອິຕຣຖາ ສພ຺ພໍ ປຸພ຺ເພກຕເຫຕຸທິຏ຺ຐິນາມ ສິຍາ. ຍຖາຫ –

ອິເຘກຈ຺ໂຈ ສມໂຓວາ ພ຺ຣາຫ຺ມໂຓວາ ເອວໍວາທີ ໂຫຕິ ເອວໍ ທິຏ຺ຐີ. ຍໍ ກິຎ຺ຈາຍໍປຸຣິສປຸຄ຺ຄໂລ ປຏິສໍເວເທຕິ ສຸຂໍວາ ທຸກ຺ຂໍວາ ອທຸກ຺ຂມສຸຂໍວາ. ສພ຺ພໍ ຕໍ ປຸພ຺ເພກຕເຫຕູຕິ.

ອຍຎ຺ຈ ອຕ຺ໂຖ ມິລິນ຺ທປຎ຺ເຫ ຕີສຸ ຐາເນສຸ ວິຕ຺ຖາຣໂຕ ອາຄໂຕ. ຍຖາວຸຕ຺ເຕຫິ ປນ ອເນກສຫສ຺ເສຫິ ກາຣເຓຫິ ປວຕ຺ຕມຣຓໍປິ ອກາລມຣຓຕາສາມຎ຺ເຎນ ອິຘ ອຸປຈ຺ເຉທກມຣເຓ ສງ຺ຄຫິຕນ຺ຕິ ທຏ຺ຐພ຺ພໍ.

ວິຠາວນິຍໍ

‘‘ອິທໍ ປນ ເນຣຍິການໍ ອຸຕ຺ຕຣກຸຣຸວາສິນໍ ເກສຎ຺ຈິ ເທວານຎ຺ຈ ນໂຫຕີຕິ’’ ວຸຕ຺ຕໍ.

ຍຖາ ປນ ມຫາຏີກາຍໍ ເກສຎ຺ຈິ ເປຕານໍ ອິໂຕ ຎາຕເກ ຫິ ທິນ຺ນໍ ປຸຎ຺ຎປຕ຺ຕິ ອນຸໂມທິຕ຺ວາ ຕງ຺ຂເຓເຍວ ຈວິຕ຺ວາ ສຸຄຕິຍໍ ນິພ຺ພຕ຺ຕານໍ ກຸສລຠູຕໍ ອຸປຈ຺ເຉທກໍ ວຸຕ຺ຕໍ. ຕຖາ ເກສຎ຺ຈິ ເນຣຍິ ການໍປິ ຍມຣຎ຺ໂຎ ສມນຸຍຸຎ຺ຊນກາລາທີສຸ ອຕ຺ຕນາ ກຕປຸຎ຺ຎໍ ອນຸສ຺ສຣິຕ຺ວາ ຕງ຺ຂເຓເຍວ ຈວິຕ຺ວາ ສຸຄຕິຍໍ ນິພ຺ພຕ຺ຕານໍ ອຸປຈ຺ເຉ ທກມຣຓໍນາມ ນ ນ ສກ຺ກາ ວຕ຺ຕຸໍ. ເກສຎ຺ຈິ ຕາວຕິໍສາທີນໍ ເທວານຎ຺ຈ ຕໍ ອຸປຈ຺ເຉທກມຣຓໍ ໂຫຕິເຍວ. ຕຖາ ຫິ ສຸພ຺ຣຫ຺ມເທວ ປຸຕ຺ຕ ສໍຍຸຕ຺ຕຏ຺ຐກຖາຍໍ ອຖ ຣຸກ຺ຂໍ ອຠິຣຸຬ຺ຫາ ອຸປຈ຺ເຉທກກມ຺ມາທິ ວເສນເອກປ຺ປຫາເຣເນວ ກາລງ຺ກຕ຺ວາ ອວີຈິມ຺ຫິ ນິພ຺ພຕ຺ຕາຕິ ວຸຕ຺ຕໍ. ຕຕ຺ຖ ຣຸກ຺ຂນ຺ຕິ ຕາວຕິໍເສ ປາຣິຈ຺ຉຕ຺ຕກຣຸກ຺ຂໍ. ອຠິຣຸຬ຺ຫາຕິ ອາຣຸຬ຺ຫາ ປຎ຺ຈ ສຕເທວຈ຺ຉຣາໂຍ. ມໂນປໂທສິກ ຂິຏ຺ຏາປໂທສິກ ເທວານໍ ມຣຓໍ ມຫາໂພຘິສຕ຺ຕານໍ ທິຆາຍຸເກ ເທວໂລເກວາ ພ຺ຣຫ຺ມໂລເກວາ ນິພ຺ພຕ຺ຕານໍ ອຘິມຸຕ຺ຕິ ກາລງ຺ກິຣິຍາ ຉນ຺ນຕ຺ເຖຣໂຄຘິກຕ຺ເຖຣາທີນໍວິຍ ສຍເມວ ສຕ຺ຖໍ ອາຫຣິຕ຺ວາ ປຣິນິພ຺ພາຍນ຺ຕານໍ ມຣຓຎ຺ຈ ເອຕ຺ເຖວ ສງ຺ຄຍ຺ຫຕີຕິ ທຏ຺ຐພ຺ພໍ. ຕຖາຈາຕິ ເຕຫິ ປກາເຣຫິຈ. ມຣນ຺ຕານໍ ຉນ຺ນໍ ທ຺ວາຣານໍ ອຎ຺ຎຕຣສ຺ມິໍ ປຈ຺ຈຸປຏ຺ຐາຕີຕິ ສມ຺ພນ຺ໂຘ. ມຣຓກາເລຕິ ມຣຓາສນ຺ນກາເລ. ຍຖາຣຫນ຺ຕິ ສຸຄຕິທຸຄ຺ຄຕິຄາມີນໍ ອຣຫານຸຣູປໍ. ເຍປນ ຂີຓາສວາ ກຕ຺ຖຈິ ນຸປ຺ປຊ຺ຊນ຺ຕິ. ເຕສຸ ສຸກ຺ຂວິປສ຺ສການໍ ປກຕິຍາ ຍໂຖ ປຏ຺ຐິຕໍ ນາມຣູປ ເມວ ອນ຺ຕິມ ຊວນານໍ ອາຣມ຺ມຓໍໂຫຕິ. ສມາປຕ຺ຕິລາຠີນໍ ປນ ຌານສມນນ຺ຕເຣ ປຣິນິພ຺ພາຍນ຺ຕານໍ ກສິຓນິມິຕ຺ຕາທິກໍ. ປຈ຺ຈເວກ຺ຂນສມນນ຺ຕເຣ ປຣິນິພ຺ພາຍນ຺ຕານໍ ຌານງ຺ຄານິ ອຠິຎ຺ຎາສມນນ຺ຕເຣ ປຣິນິພ຺ພາຍນ຺ຕານໍ ອຕ຺ຕໂນ ກຣຊຣູປໍ. ຊີວິຕ ສມສີສີນໍ ປນ ອຄ຺ຄມຄ຺ຄສ຺ສ ປຈ຺ຈເວກ຺ຂນສມນນ຺ຕເຣ ປຣິນິພ຺ພາຍນ຺ຕານໍ ມຄ຺ຄງ຺ຄາທິນິ ອນ຺ຕິມຊວນານໍ ອາຣມ຺ມຓໍ ໂຫຕີຕິ. ປຣິນິພ຺ພານຈຸຕິຈິຕ຺ຕສ຺ສ ປນ ສພ຺ເພສໍປິ ອາທິໂຕ ອຕ຺ຕໂນ ອຕ຺ຕໂນ ປຏິສນ຺ຘິຍາຍຖາຄຫິຕໍ ກມ຺ມາທີສຸ ອຎ຺ຎຕຣເມວ ອາຣມ຺ມຓໍ ໂຫຕີຕິ ທຏ຺ຐພ຺ພໍ. ເຍປນ ອເນໂຊສນ຺ຕິ ມາຣພ຺ຠຍໍ ກາລມກຣີມຸນີຕິ ອິມໍ ສຸຕ຺ຕປທໍ ທິສ຺ວາ ນິພ຺ພານເມວ ຠຄວໂຕ ປຣິນິພ຺ພານຈຸຕິຍາ ອາຣມ຺ມຓນ຺ຕິ ວທນ຺ຕິ. ເຕ ເຕນ ສຍເມວ ອຠິຘມ຺ເມ ອາຣມ຺ມຓຕ຺ຕິເກສຸ ອຕ຺ຕໂນ ອໂກວິທຕໍ ທສ຺ເສນ຺ຕິ. ຍຖາຫ –

ກຕເມ ຘມ຺ມາ ປຣິຕ຺ຕາຣມ຺ມຓາ, ສພ຺ໂພ ກາມາວຈຣວິປາໂກ ກ຺ຣິຍມໂນຘາຕຸ ກ຺ຣິຍາເຫຕຸກ ມໂນວິຎ຺ຎາຓ ຘາຕຸ ໂສມນສ຺ສສຫຄຕາ. ອິເມ ຘມ຺ມາ ປຣິຕ຺ຕາຣມ຺ມຓາຕິ.

ຍສ຺ມາ ປນ ປຣິນິພ຺ພານໍນາມ ສນ຺ຕິ ອຕ຺ຖາເຍວ ໂຫຕິ. ອຊ຺ຌາສໂຍ ຈສ຺ສ ເອກນ຺ເຕນ ສນ຺ຕິນິນ຺ໂນເຍວ ໂຫຕິ. ຕສ຺ມາ ອເນໂຊສນ຺ຕິ ມາຣພ຺ຠາຕິ ສຸຕ຺ຕປທໍ ວຸຕ຺ຕໍ. ຕຖາ ຫິ ອຏ຺ຐກຖາຍໍ ສນ຺ຕິມາຣພ຺ຠາຕິ ອນຸປາທິເສສໍ ນິພ຺ພານໍ ອາຣພ຺ຠ ປຏິຈ຺ຈ ສນ຺ຘາຍາຕິ ວຸຕ຺ຕໍ. ນ ປນ ວຸຕ຺ຕໍ ອາຣພ຺ຠ ອາລມ຺ພິຕ຺ວາ ອາຣມ຺ມຓໍ ກຕ຺ວາຕິ. ເຖຣຄາຖຏ຺ຐກຖາຍໍ ປນ ສນ຺ຕິມາຣພ຺ຠາຕິ ສນ຺ຕິໍ ອນຸປາທິເສສໍ ນິພ຺ພານໍ ອາຣມ຺ມຓໍ ກຕ຺ວາຕິ ວຸຕ຺ຕໍ. ຕໍ ມຫາປຣິນິພ຺ພານປາຬິຍາ ຕທຏ຺ຐກຖາຍຈ ນສເມຕິ. ຕາສຸ ຫິ ຠຄວໂຕ ປຣິນິພ຺ພານໍ ຌານງ຺ຄ ປຈ຺ຈເວກ຺ຂນສມນນ຺ຕຣນ຺ຕິ ວຸຕ຺ຕໍ. ເອຕ຺ຖຈ ປຸຣິມານິ ທ຺ເວ ສມນນ຺ຕຣານິ ປຣິນິພ຺ພານສຸຕ຺ຕຏ຺ຐກຖາສຸ ວຸຕ຺ຕານິ. ອຠິຎ຺ຎາສມນນ຺ຕຣໍ ອຸທານຏ຺ຐກຖາທິສຸ ອາຄຕໍ. ຍຖາຫ-ວຸຏ຺ຐຫິຕ຺ວາ ປຣິນິພ຺ພາຍີຕິ ອິທ຺ຘິຈິຕ຺ຕໂຕ ວຸຏ຺ຐຫິຕ຺ວາ ຠວງ຺ຄຈິຕ຺ເຕນ ປຣິນິພ຺ພາຍີຕິ. ອຄ຺ຄມຄ຺ຄສ຺ສ ປຈ຺ຈເວກ຺ຂນສມນນ຺ຕຣໍ ປຸຄ຺ຄລປຎ຺ຎຕ຺ຕິຏ຺ຐກຖາທີສຸ ອາຄຕໍ. ຍຖາຫ-ເອກູນວີສຕິ ເມ ປຈ຺ຈເວກ຺ຂນຎ຺ຎາເຓ ປຕິຏ຺ຐາຍ ຠວງ຺ຄໍ ໂອຕຣິຕ຺ວາ ປຣິນິພ຺ພາຍຕີຕິ. ສໍຍຸຕ຺ຕຏ຺ຐກຖາຍໍ ປນ ອຣຫຕ຺ຕມຄ຺ຄານນ຺ຕຣໍ ຜລໍ. ຜລານນ຺ຕຣໍ ຠວງ຺ຄໂຕ ວຸຏ຺ຐາຍ ປຈ຺ຈເວກ຺ຂນໍ. ຕໍ ປນ ປຣິປຸຓ຺ຓໍວາ ໂຫຕິ ອປຣິປຸຓ຺ຓໍວາ. ຕິຂິເຓນ ອສິນາ ສີເສ ຉິຊ຺ຊມາເນປິ ເອກໍວາ ທ຺ເວວາ ປຈ຺ຈເວກ຺ຂນານິ ອຸປ຺ປຊ຺ຊນ຺ຕິເຍວາຕິ ວຸຕ຺ຕໍ.

[໑໖໔] ວິຠາວນິຍໍ ປນ

ເອວໍ ວວຕ຺ຖານໍ ອກຕ຺ວາ ຍໍ ວຸຕ຺ຕໍ. ‘‘ກຕ຺ຖຈິ ປນ ອນຸປ຺ປຊ຺ຊມານສ຺ສ ຂີຓາສວສ຺ສ ຍໂຖປຏ຺ຐິຕໍ ນາມຣູປຘມ຺ມາທິກເມວ ຈຸຕິປຣິໂຍສານານໍ ໂຄຈຣຠາວໍ ຄຈ຺ຉຕິ. ນ ກມ຺ມ ກມ຺ມນິ ມິຕ຺ຕາທໂຍຕິ.’’ ຕໍ ນ ສຸນ຺ທຣໍ.

ນ ຫິ ຕສ຺ສ ຈຸຕິຈິຕ຺ຕໍ ກມ຺ມກມ຺ມນິມິຕ຺ຕາທໂຍ ອາຣມ຺ມຓໍ ນກໂຣຕິ. ນຈ ຈຸຕິຍາ ຄຫິຕານິ ກມ຺ມາທີນິນາມ ສພ຺ພສຕ຺ຕານໍປິ ຠວນ຺ຕຣສ຺ສ ອຕ຺ຖາຍ ຠວນ຺ຕີຕິ. ອຠິມຸຂີຠູຕນ຺ຕິ ກມ຺ມນ຺ຕຣສ຺ສ ໂອກາສໍ ອທຕ຺ວາ ອຕ຺ຕໂນ ໂອກາສໍ ກຕ຺ວາ ປຈ຺ຈຸປຏ຺ຐິຕໍ. ກມ຺ມໍວາ ປຈ຺ຈຸປຏ຺ຐາຕີຕິ ສມ຺ພນ຺ໂຘ. ອຸປລທ຺ຘປຸພ຺ພນ຺ຕິ ຕສ຺ສ ກມ຺ມສ຺ສ ອາຣມ຺ມຓ ຠູຕານິ ເທຍ຺ຍຘມ຺ມ ວຕ຺ຖາທີນິ ປຣປາຓາທີນິຈ ສນ຺ຘາຍ ວຸຕ຺ຕໍ. ອຸປກຣຓຠູຕນ຺ຕິ ກມ຺ມສິທ຺ຘິຍາ ອຸປກຣຓຠູຕານິ ປຣິວາຣຠູຕານິຈ ປຏິຄ຺ຄາຫກາທີນິ ອາວຸຘຠຓ຺ຑາທິນິຈ ສນ຺ຘາຍ ວຸຕ຺ຕໍ. ຍສ຺ມາຈ ລກ຺ຂຓ ສໍຍຸຕ຺ເຕ ຄວາທີນິ ວຘິຕ຺ວາ ຣາສິກຕານິ ອຏ຺ຐິປຸຎ຺ຊາທີນິ ກມ຺ມນິມິຕ຺ຕານິ ຫຸຕ຺ວາ ອຸປຏ຺ຐຫນ຺ຕີຕິ ອຏ຺ຐກຖາຍໍ ວຸຕ຺ຕໍ. ຕສ຺ມາ ກມ຺ມສມ຺ພນ຺ຘານິ ຍານິ ການິຈິ ວຕ຺ຖູນິ ວາ ອາຣມ຺ມຓານິວາ ອິຘ ອຸປກຣເຓ ສງ຺ຄຫິ ຕານີຕິ ທຏ຺ຐພ຺ພານິ. ອຸປລຠິຕພ຺ພນ຺ຕິ ທຸຄ຺ຄຕິນິມິຕ຺ຕໍ ສນ຺ຘາຍ ວຸຕ຺ຕໍ. ອຸປໂຠຄຠູຕນ຺ຕິ ສຸຄຕິນິມິຕ຺ຕໍ. ອຸຠຍໍປິ ວາ ຍໍ ກາຍປຏິພທ຺ຘໍ ຫຸຕ຺ວາ ລຠິຕພ຺ພໍ ໂຫຕິ. ຕໍ ອຸປລຠິຕພ຺ພໍນາມ. ອປຏິພທ຺ຘໍ ຫຸຕ຺ວາ ເກວລໍ ສຸຂທຸກ຺ຂານຸຠວນຕ຺ຖາຍ ລຠິຕພ຺ພໍ ອຸປໂຠຄ ຠູຕໍນາມ. ເອຕ຺ຖຈ ອຄ຺ຄິຊາລ ໂລຫກຸມ຺ຠິ ນິຣຍປາລ ນິຣຍສຸນຂາທີນິ ນິຣຍນິມິຕ຺ຕໍ. ຕໍ ປນ ເກສຎ຺ຈິ ຊນານໍ ອຕ຺ຕໂນ ວສນຏ຺ຐາເນວິຍ ອຸປຏ຺ຐາຕິ. ເກສຎ຺ຈິ ຕໂຕ ຕໂຕ ອາຄນ຺ຕ຺ວາ ອຕ຺ຕານໍ ສໍປຣິວາເຣນ຺ຕໍ ວິຍ ອຸປຏ຺ຐາຕິ. ຍຖາຫ-ຕສ຺ສ ຄິລານເສຍ຺ຍາຍ ນິປ຺ປນ຺ນສ຺ສ ນິຣໂຍ ອຸປຏ຺ຐາຕິ. ໂສຓຄິຣິປາທໂຕ ມຫນ຺ຕາ ມຫນ຺ຕາ ສຸນຂາ ອາຄນ຺ຕ຺ວາ ຂາທິຕຸກາມາວິຍ ສໍປຣິວາເຣສຸນ຺ຕິ. ຕຖາ ເທວ ນິມິຕ຺ເຕປິ. ຍຖາຫ-ນນ຺ທວນ ຈິຕ຺ຕລຕາວນ ມິສ຺ສກວນ ຜາຣຸສກວນ ວິມານານິເຈວ ເທວນາຏການິຈ ປຣິວາເຣຕ຺ວາ ຐິຕານິວິຍ ອເຫສຸນ຺ຕິ. ເກສຎ຺ຈິ ປນ ສຍໍ ຕຕ຺ຖ ຕຕ຺ຖ ປຕ຺ວາ ທິຏ຺ຐໍວິຍ ອຸປຏ຺ຐາຕິ. ກມ຺ພລຍານສທິໂສ ມາຕຸກຸຈ຺ຉິວຓ຺ໂຓ ມນຸສ຺ສນິມິຕ຺ຕໍ. ປພ຺ພຕປາທ ວນສຓ຺ຑ ນຣກປປາຕາທີນິ ຕິຣຈ຺ຉານຄຕານໍ ນິມິຕ຺ຕານີຕິ. ກມ຺ມພເລນາຕິ ອິທານິ ປຏິສນ຺ຘິໍ ຊເນຕຸໍ ປຈ຺ຈຸປຏ຺ຐິຕສ຺ສ ກມ຺ມສ຺ສ ອານຸຠາເວນ. ອິທຎ຺ຈ ເຍຠຸຍ຺ຍວເສນ ວຸຕ຺ຕໍ. ປກຕິຍາ ປນ ອາຈິຓ຺ຓ ຠູຕໍວາ ຕງ຺ຂຓກຕໍວາ ປເຣນ ສຣາປິຕໍວາ ສຍເມວ ອນຸສ຺ສຣິຕໍວາ ປກຕິຍາວ ກຸກ຺ກຸຈ຺ຈໍວາ ໂສມນສ຺ສໍວາ ຊເນຕ຺ວາ ຐິຕໍວາ ກມ຺ມໍວາ ຕສ຺ສນິມິຕ຺ຕໍວາ ອຎ຺ເຎນປິ ກາຣຓພເລນ ປຈ຺ຈຸປຏ຺ຐາຕິເຍ ວາຕິ ທຏ຺ຐພ຺ພໍ. ຕເມວ ຕໂຕປຏ຺ຐິຕໍ ອາຣມ຺ມຓໍ ອາຣພ຺ຠາຕິ ອິທຎ຺ຈ ເຍຠຸຍ຺ຍວເສນ ວຸຕ຺ຕໍ. ຕໂຕ ຫິ ເກສຎ຺ຈິ ປຖມໍ ກມ຺ມພເລນວາ ກາຣຓນ຺ຕເຣນວາ ປາປປກ຺ຂິເຍສຸ ອຸປຏ຺ຐຫນ຺ເຕສຸ ປຸນ ທຸຏ຺ຐ ຄາມຓິ ຣຎ຺ໂຎ ວິຍ ປຸພ຺ພກຕໍ ພລວນ຺ຕໍ ປຸຎ຺ຎໍ ອນຸສ຺ສຣນ຺ຕານໍວາ ໂສຓຕ຺ເຖຣ ວິຕຸ ວິຍ ຕງ຺ຂເຓເຍວ ປສາທຊນກໍ ປຸຎ຺ຎໍ ກໂຣນ຺ຕານໍວາ ປຈ຺ຉາ ກລ຺ຍາຓປກ຺ຂິຍານິ ອຸປຏ຺ຐຫນ຺ຕິ. ຕຖາ ເກສຎ຺ຈິ ປຖມໍ ກລ຺ຍາຓ ປກ຺ຂິເຍສຸ ອຸປຏ຺ຐຫນ຺ເຕສຸ ຘມ຺ມາໂສກຣຎ຺ໂຎ ວິຍ ປຈ຺ຉາ ເກນຈິ ກາຣເຓນ ໂທມນສ຺ສໍ ອຸປ຺ປາເທຕ຺ວາ ປາປກມ຺ມສ຺ສ ໂອກາສໍ ກໂຣນ຺ຕານໍ ປາປປກ຺ຂິຍານິ ອຸປຏ຺ຐຫນ຺ຕີຕິ. ວິປຈ຺ຈມານກ ກມ຺ມານຸຣູປນ຺ຕິ ຍສ຺ສ ວິປຈ຺ຈມານກໍ ກມ຺ມໍ ກຸສລໍ ໂຫຕິ. ຕສ຺ສ ປຣິສຸທ຺ຘໍ ກຸສລຈິຕ຺ຕສນ຺ຕານໍ ອຠິຓ຺ຫໍ ປວຕ຺ຕຕິ. ຍສ຺ສ ຕໍ ອກຸສລໍ ໂຫຕິ. ຕສ຺ສ ອຸປກິລິຏ຺ຐໍ ອກຸສລ ຈິຕ຺ຕສນ຺ຕານໍ ອຠິຓ຺ຫໍ ປວຕ຺ຕຕີຕິ ອຕ຺ໂຖ. ຕຖາ ຫິ ອຏ຺ຐກຖາຍໍປິ ສຸຄຕິຄາມີນໍ ກຸສລຸປ຺ປຕ຺ຕິ ເຫຕຸຠູຕໍ ປຓີຕໍ ອາຣມ຺ມຓໍ ອາປາຕມາຄຈ຺ຉຕີຕິຈ ທຸຄ຺ຄຕິຄາມີນໍ ອກຸສລຸປ຺ປຕ຺ຕິ ເຫຕຸຠູຕໍ ຫີນາຣມ຺ມຓໍ ອາປາຕ ມາຄຈ຺ຉຕີ ຕິຈ ວຸຕ຺ຕໍ. ມູລຏີກາຍໍ ມຫາຏີກາຍຎ຺ຈ ອາສນ຺ເນ ອກຸສລໍ ທຸຄ຺ຄຕິຍໍ ກຸສລຎ຺ຈ ສຸຄຕິຍໍ ປຏິສນ຺ຘິຍາ ອຸປນິສ຺ສໂຍ ໂຫຕີຕິ ວຸຕ຺ຕໍ. ເອຕ຺ຖ ສິຍາ, ຍທາ ເທວຈ຺ຉຣາທີນິ ສຄ຺ຄນິມິຕ຺ຕານິ ອຸປຏ຺ຐຫນ຺ຕິ. ຕທາ ຕານິ ຕຓ຺ຫາຍ ອສ຺ສາເທນ຺ຕສ຺ເສວ ສໂຕ ຈວນ຺ຕສ຺ສ ກຖນ຺ຕິ. ວຸຈ຺ຈເຕ. ອຸປກິລິຏ຺ຐໍເຍວ ຕສ຺ສ ຈິຕ຺ຕໍ. ຕສ຺ມາ ທຸຄ຺ຄຕິເອວ ຕສ຺ສ ປາຏິກງ຺ຂິຕພ຺ພາຕິ ວທນ຺ຕິ. ຍສ຺ມາ ປນ ປຏິສມ຺ຠິທາ ມຄ຺ເຄ ຕາທິສິຍາ ຕຓ຺ຫາຍ ກຸສລກມ຺ມສ຺ສ ສຫກາຣິ ກາຣຓ ຠາໂວ ວຸຕ຺ໂຕ. ຍຖາຫ-ນິກນ຺ຕິກ຺ຂເຓ ທ຺ເວ ເຫຕູ ອກຸສລາຕິ. ຕສ຺ມາ ສຸຄຕິຠວນິພ຺ພຕ຺ຕເນປິ ອຍໍ ຕຓ຺ຫາ ເອກນ຺ເຕນ ກຸສລ ກມ຺ມສ຺ສ ນິຍາມກສຫກາຣິປຈ຺ຈຍຠູຕາຕິ ກຕ຺ວາ ຕສ຺ສ ຕານິວາ ເທວຈ຺ຉຣາທີນິ ກຸສລກມ຺ມ ກມ຺ມນິມິຕ຺ຕານິວາ ອສ຺ສາເທນ຺ຕສ຺ເສວ ສໂຕ ຈວນ຺ຕສ຺ສ ສາຕຓ຺ຫາ ຕທຸປຕ຺ຖມ຺ຠິກາເອວ ຠວິຕຸໍ ອຣຫຕິ. ນ ຕໍ ປຏິພາຫິກາຕິ ສກ຺ກາ ວິຎ຺ຎາຕຸໍ. ຍຎ຺ຈ ນິມິຕ຺ຕສ຺ສາທຄຘິຕໍວາ ຠິກ຺ຂເວ ວິຎ຺ຎາຓໍ ຕິຏ຺ຐມານໍ ຕິຏ຺ຐຕິ, ອນຸພ຺ຍຎ຺ຊນສ຺ສາທຄຘິຕໍ ວາ. ຕສ຺ມິໍ ເຈ ຠິກ຺ຂເວ ສມເຍ ກາລງ຺ກເຣຍ຺ຍ, ຐານເມຕໍ ວິຊ຺ຊຕິ. ຍໍ ທ຺ວິນ຺ນໍຄຕີນໍ ອຎ຺ຎຕຣຄຕິໍ ຄຈ຺ເຉຍ຺ຍ, ນິຣຍໍວາ ຕິຣຈ຺ຉານ ໂຍນິໍວາຕິອາທິຕ຺ຕປຣິຍາເຍ ວຸຕ຺ຕໍ. ຕໍປິ ອຕ຺ຕໂນ ປເຣສໍ ວາ ຫຕ຺ຖປາທາທີສຸ ຄຘິຕໍ ຕຓ຺ຫໍ ສນ຺ຘາຍ ວຸຕ຺ຕໍ. ນກມ຺ມາທີສູຕິ ສກ຺ກາ ວຕ຺ຕຸນ຺ຕິ. ອຸປລຠິຕພ຺ພ ຠວານຸຣູປນ຺ຕິ ອຸປລຠິຕພ຺ໂພ ຠໂວ ຍທິ ສຸຄຕິຠໂວ ໂຫຕິ, ຕໍ ອສ຺ສາທນາກາເຣນ. ຍທິ ທຸຄ຺ຄຕິຠໂວ ໂຫຕິ, ຕໍ ອນສ຺ສາທນາກາເຣນາຕິ ເອວໍ ອຸປລຠິ ຕພ຺ພສ຺ສ ຠວສ຺ສ ອນຸຣູປໍ. ຕຕ຺ໂຖຓຕໍວາຕິ ຕສ຺ມິໍ ຍໂຖ ປຏ຺ຐິເຕ ອາຣມ຺ມເຓ ໂອຓມນ຺ຕໍເອວ. ຕຖາ ຫິ ພາລປຓ຺ຑິຕສຸຕ຺ເຕ ຕານິສ຺ສ ຕສ຺ມິໍ ສມເຍ ໂອລມ຺ພນ຺ຕິ ອຊ຺ໂຌລມ຺ພນ຺ຕິ ອຠິປ຺ປລມ຺ພນ຺ຕີຕິ ວຸຕ຺ຕໍ. ຕຕ຺ຖ ຕານິສ຺ສາຕິ ອສ຺ສ ປຸຄ຺ຄລສ຺ສ ຕານິ ປຸຎ຺ຎາປຸຎ຺ຎ ກມ຺ມານິ. ກມ຺ມສີເສນ ວຸຕ຺ຕານິ ກມ຺ມນິມິຕ຺ຕ ຄຕິນິມິຕ຺ຕານິຈ. ໂອລມ຺ພນ຺ຕີຕິ ຕສ຺ສ ຈິຕ຺ຕສນ຺ຕານໍ ອຕ຺ຕນິເອວ ໂອຓມນ຺ຕໍ ອຊ຺ໂຌຓມນ຺ຕໍ ອຠິມຸຂີຠູຕໍ ກຕ຺ວາ ລມ຺ພນ຺ຕິ ປລມ຺ພນ຺ຕິ. ພນ຺ຘິຕ຺ວາ ອາກຑ຺ຒນ຺ຕານິ ວິຍ ອຸປຏ຺ຐຫນ຺ຕີຕິ ອຕ຺ໂຖ. ເອວໍ ປນ ເຕສຸ ຕຖາ ໂອລມ຺ພນ຺ເຕສຸ ຕໍຈິຕ຺ຕສນ຺ຕານໍ ເຕສຸ ນິນ຺ນໂປຓປພ຺ຠາຣເມວ ໂຫຕີຕິ ວຸຕ຺ຕໍ ຕຕ຺ໂຖຓຕໍວາຕິ. ຕຖາ ຫິ ອຏ຺ຐກຖາຍໍ ກິເລສພລວິນາມິຕໍ ສຸຕ຺ວາ ຕເທວໍ ປວຕ຺ຕມານໍ ຕຓ຺ຫາອວິຊ຺ຊານໍ ອປ຺ປຫີນຕ຺ຕາ ອວິຊ຺ຊາຍ ປຏິຈ຺ຉາ ທິຕາທີນເວ ຕສ຺ມິໍ ວິສເຍ ຕຓ຺ຫາ ນາເມຕິ ສຫຊາຕ ສງ຺ຂາຣາ ຂິປນ຺ຕີຕິ ວຸຕ຺ຕໍ. ຕຕ຺ຖ ຕນ຺ຕິ ວິຎ຺ຎາຓໍ. ຈິຕ຺ຕສນ຺ຕານໍ ອິຈ຺ເຈວ ອຕ຺ໂຖ. ຕສ຺ມິໍວິສເຍຕິ ກມ຺ມາທິອາຣມ຺ມເຓ. ຕຓ຺ຫານາເມຕີຕິ ວຏ຺ຏມູລກ ຕຓ຺ຫາ ຕໍ ຕສ຺ມິໍ ໂອຓມນ຺ຕໍ ກຕ຺ວາ ນິໂຍເຊຕີຕິ ອຕ຺ໂຖ.

[໑໖໕] ວິຠາວນິຍໍ ປນ

‘‘ຕຕ຺ໂຖຓຕໍວາຕິ ຕສ຺ມິໍ ອຸປປຊ຺ຊິຕພ຺ພຠເວ ໂອຓຕໍ ວິຍ ໂອຓຕໍເອວ ວາ’’ຕິ ວຸຕ຺ຕໍ. ຕໍ ອຏ຺ຐກຖາຍ ນ ສເມຕິ.

ອຠິຓ຺ຫນ຺ຕິ ນິຣນ຺ຕຣໍ. ຕຖາປວຕ຺ຕິ ປນ ສຓິກໍ ມຣນ຺ຕານໍ ເອວ ລພ຺ຠຕິ. ລຫຸກ ມຣເຓນ ມຣນ຺ຕານໍ ປນ ນ ລພ຺ຠຕີຕິ ວຸຕ຺ຕໍ. ພາຫຸລ຺ເລນາຕິ

[໑໖໖] ຍໍ ປນ ວິຠາວນິຍໍ

‘‘ພາຫຸລ຺ເລນາຕິເອຕ຺ຖ ອຘິປ຺ປາໂຍ ເຍຠຸຍ຺ເຍນ ຠວນ຺ຕເຣຕິ ເອຕ຺ຖ ວຸຕ຺ຕນເຍນ ທຏ຺ຐພ຺ໂພ’’ຕິ ວຸຕ຺ຕໍ. ຕໍ ນ ຍຸຊ຺ຊຕິ.

ນ ຫິ ຕສ຺ມິໍ ວຸຕ຺ຕານໍ ອສຎ຺ຎິສຕ຺ຕານໍ ຈິຕ຺ຕສນ຺ຕານສ຺ສ ອຠິຓ຺ຫປ຺ປຄຕ຺ຕິປສງ຺ໂຄນາມ ອຕ຺ຖິ. ຈິຕ຺ຕສນ຺ຕານສ຺ເສວ ເຕສໍ ອຠາວໂຕຕິ. ອິທານິ ອປເຣນ ປກາເຣນ ກມ຺ມຸ ປຏ຺ຐານໍ ທສ຺ເສຕຸໍ ຕເມວວາ ປນ.ລ. ທ຺ວາຣປຕ຺ຕໍ ໂຫຕີຕິ ວຸຕ຺ຕໍ. ຕຕ຺ຖ ອຠິນວກຣຓວເສນ ທ຺ວາຣປ຺ປຕ຺ຕໍ ໂຫຕີຕິ ປຸພ຺ເພ ກຕສຎ຺ຎໍ ອຊເນຕ຺ວາ ຕງ຺ຂເຓ ເອວ ກຣຓາກາຣໍ ຊເນຕ຺ວາ ອຕ຺ຕານໍ ອຠິນວໍ ວິຍ ກຕ຺ວາ ມໂນທ຺ວາເຣ ຕໍສທິສຊວນປ຺ປວຕ຺ຕິວເສນ ປຕ຺ຕໍ ປາຕຸຠູຕໍ ໂຫຕີຕິ ອຕ຺ໂຖ. ຍຖາ ຫິ ອິມສ຺ມິໍຠເວປວຕ຺ຕໍ ກິຎ຺ຈິ ປາກຏໍ ກມ຺ມໍ ອສຸກສ຺ມິໍ ກາເລ ອິທໍນາມມຍາກຕນ຺ຕິ ເອວໍ ປຸພ຺ເພກຕສຎ຺ຎໍ ຊເນຕ຺ວາປິ ອຸປຏ຺ຐາຕິ. ນ ຕຖາ ຠວນ຺ຕເຣ ປວຕ຺ຕໍ ຠວປຏິຈ຺ຉນ຺ນໍຎ຺ຈ ອິມສ຺ມິໍ ຠເວ ປວຕ຺ຕໍ ອປາກຏຎ຺ຈາຕິ. ອປິຈ, ອິເຘກຈ຺ເຈ ພຸທ຺ຘາທີສຸ ຕີສຸ ວຕ຺ຖຸສຸ ທານປູຊາທິວເສນ ອາຈິຓ຺ຓພຫຸລາ ໂຫນ຺ຕິ. ເຕ ມຣຓນ຺ຕິ ກາພາຘພເລນ ວິສີທປ຺ປຕ຺ຕາ ກິຎ຺ຈິ ທຸກ຺ຂໍອຊານິຕ຺ວາ ວິສີທນ຺ຕເຣ ປຸພ຺ເພ ວິຍ ຠິກ຺ຂຸສງ຺ຆສ຺ສ ທານໍ ເທນ຺ຕາເຈຕິຍໍ ວນ຺ທນ຺ຕາ ປູຊໍ ກໂຣນ຺ຕາ ວິປ຺ປສນ຺ນຈິຕ຺ຕາ ປໂມທຈິຕ຺ຕາ ເອວ ໂຫນ຺ຕິ. ຕພ຺ພິປຣີເຕນ ປາປກມ຺ມພຫຸລາປິ ວຕ຺ຕພ຺ພາຕິ. ອິທໍປິ ທ຺ວາຣປຕ຺ຕເມວາຕິ. ສພ຺ພຎ຺ເຈຕໍ ລກ຺ຂຓ ສໍຍຸຕ຺ຕຏ຺ຐກຖາຍ ທີເປຕພ຺ພໍ. ຕຕ຺ຖ ອສິໂລມເປຕາທິ ປຕ຺ຖູສຸ ຕສ຺ສ ອຸກ຺ຂິຕ຺ຕາສິກຠາໂວວ ນິມິຕ຺ຕໍ ອໂຫສີຕິ ຈ. ຕສ຺ສ ສຕ຺ຕິຍາ ວິຊ຺ຌນກ ຠາໂວວ ນິມິຕ຺ຕໍ ອໂຫສີຕິຈ. ຕສ຺ສ ອຸສຸນາ ວິຊ຺ຌນກຠາໂວວ ນິມິຕ຺ຕໍ ອໂຫສີຕິຈ. ຕສ຺ສ ປໂຕທສູຈິຍາ ວິຊ຺ຌນກຠາໂວວ ນິມິຕ຺ຕໍ ອໂຫສີຕິຈ. ຕສ຺ສ ສູຈີຫິ ປໂຕທນທຸກ຺ຂໍ ປຈ຺ຈນຸຠວິຕຸໍ ກມ຺ມເມວ ນິມິຕ຺ຕໍ ກຕ຺ວາ ສູຈິໂລມເປໂຕ ຊາໂຕຕິຈ ເອວໍ ພຫຸໍທ຺ວາຣ ປຕ຺ຕວເສນ ກມ຺ມຸປຏ຺ຐານໍ ວຸຕ຺ຕນ຺ຕິ. ຕຕ຺ຖ ຫິ ຕສ຺ສ ອຸກ຺ຂິຕ຺ຕາສິກ ຠາໂວວ ນິມິຕ຺ຕໍ ອໂຫສີຕິ ຕສ຺ສ ນິຣເຍ ປຈິຕ຺ວາ ປຸນ ອາສນ຺ນ ມຣຓສ຺ສ ຕໍກມ຺ມໍ ຕທາ ຕສ຺ສ ອຸກ຺ຂິຕ຺ຕາສິກສຎ຺ຎໍ ຊເນຕ຺ວາ ທ຺ວາຣ ປຕ຺ຕວເສນ ນິມິຕ຺ຕໍ ອໂຫສີຕິ ອຕ຺ໂຖ. ເອສນໂຍ ເສເສສຸປີຕິ. ໂສຈ ທ຺ວາຣປ຺ປຕ຺ຕາກາໂຣ ກມ຺ມໂກຏ຺ຐາສິໂກ ເອວ ໂຫຕິ. ຕສ຺ສ ສຕ຺ຕສ຺ສຈ ອປາກໂຏນາມ ນຕ຺ຖີຕິ ຕສ຺ສ ປຏິສນ຺ຘິຍາ ຄຫຓໂຍຄ຺ຍຕາ ຊາຕາຕິ. ປຈ຺ຈາສນ຺ນ ມຣຓສ຺ສາຕິ ອນ຺ຕິມ ຊວນປວຕ຺ຕິວເສນ ປຸນ ອາສນ຺ນມຣຓສ຺ສ. ວີຖິຈິຕ຺ຕາ ວສາເນວາຕິ ກາມຠວໂຕ ຈວິຕ຺ວາ ກາມຠເວເຍວ ອຸປ຺ປຊ຺ຊມານານໍ ຊວນ ປຣິໂຍສານານໍວາ ຕທາຣມ຺ມຓ ປຣິໂຍສານານໍວາ ວີຖິຈິຕ຺ຕານໍ ອວສາເນ. ອິຕເຣສໍ ປນ ຊວນປຣິໂຍສານານໍເອວ ວີຖິຈິຕ຺ຕານໍ ອວສາເນຕິ ອຕ຺ໂຖ. ອຍມຕ຺ໂຖ ອຏ຺ຐກຖາຍໍປິ ວຸຕ຺ໂຕເຍວ. ຍຖາຫ-ຕໍ ອາຣພ຺ຠ ອຸປ຺ປນ຺ນາຍ ຕທາຣມ຺ມຓປຣິໂຍສານາຍ ສຸທ຺ຘາຍວາ ຊວນວີຖິຍາ ອນນ຺ຕຣໍ ຈຸຕິຈິຕ຺ຕໍ ອຸປ຺ປຊ຺ຊຕີຕິ.

[໑໖໗] ວິຠາວນິຍໍ ປນ

‘‘ຕຕ຺ຖ ກາມຠວໂຕ ຈວິຕ຺ວາ ຕຕ຺ເຖວ ອຸປ຺ປຊ຺ຊມານານໍ ຕທາຣມ຺ມຓປຣິໂຍສານານິ ເສສານໍ ຊວນປຣິໂຍສານານີຕິ ຘມ຺ມານຸສາຣຓິຍໍ ວຸຕ຺ຕ’’ນ຺ຕິ ວຸຕ຺ຕໍ. ຕໍ ນ ສຸນ຺ທຣໍ.

ອຏ຺ຐກຖາຍຎ຺ຫິ ປຣິປຸຓ຺ຓໍ ກຕ຺ວາ ວຸຕ຺ເຕ ກິໍອປຣິປຸຓ຺ຓາຍ ຘມ຺ມາ ນຸສາຣຓິຍາຕິ. ຠວງ຺ຄກ຺ຂເຍວາຕິ ຠວງ຺ຄາວສາເນວາ ອິຈ຺ເຈວຕ຺ໂຖ. ຍທິ ທຸວິຘປີຖິຈິຕ຺ຕໂຕ ປຣໍ ປຎ຺ຈໂວກາເຣ ວຕ຺ຖຸຣູປໍ ຈຕຸໂວກາເຣ ຈິຕ຺ຕສນ຺ຕານໍ ທ຺ວິຈິຕ຺ຕກ຺ຂຓາຍຸເສສໍ ໂຫຕິ. ຕທາ ເອກສ຺ສ ຠວງ຺ຄສ຺ສ ອວສາເນຕິ ວຸຕ຺ຕໍ ໂຫຕິ. ເອຕ຺ຖຈ ໂສມນສ຺ສ ປຏິສນ຺ຘິກສ຺ສ ໂທມນສ຺ສຈິຕ຺ເຕນ ຈວນ຺ຕສ຺ສ ອາຄນ຺ຕຸກຠວງ຺ຄ ສມ຺ຠໂວ. ຕໍ ສມ຺ຠເວຈ ສຕິ ອຎ຺ຎຠວງ຺ຄສມ຺ຠໂວປິ ອວາຣິ ໂຕຕິ ສຸວຸຕ຺ຕເມຕໍ ຠວງ຺ຄກ຺ຂເຍວາຕິ. ຕສ຺ມິໍນິຣຸທ຺ຘາວສາເນຕິ ຕສ຺ມິໍ ນິຣຸທ຺ເຘ ຕສ຺ສ ນິຣຸທ຺ຘສ຺ສ ອວສາເນ. ເຍ ປນ ໂລເກ ຈຸຕິ ປຏິສນ຺ຘີນໍ ອນ຺ຕເຣ ເອໂກ ອນ຺ຕຣາຠໂວນາມ ອຕ຺ຖິ. ຍຕ຺ຖ ອຸປ຺ປນ຺ໂນ ສຕ຺ໂຕ ທິພ຺ພຈກ຺ຂຸໂກ ວິຍ ອິທ຺ຘິມາ ວິຍ ຈ ຂເຓນ ອິຈ຺ຉິຕໍ ຐານໍ ຄນ຺ຕຸໍ ສມຕ຺ໂຖ. ອິໂຕ ຈຸຕາ ເກຈິ ຕຕ຺ຖ ອຸປ຺ປຊ຺ຊິຕ຺ວາ ມາຕາປິຕຸ ສມາຄມາທີນິ ອາຄເມນ຺ຕາ ສຕ຺ຕາຫໍວາ ອຕິເຣກ ສຕ຺ຕາຫໍວາ ຕິຏ຺ຐນ຺ຕີຕິ ລທ຺ຘິໍ ຄຓ຺ຫນ຺ຕິ. ເຕສໍ ຕໍນິເສເຘຕຸໍ ຕສ຺ສານນ຺ຕຣເມວາຕິ ວຸຕ຺ຕໍ. ສວຕ຺ຖຸກໍ ປຎ຺ຈໂວກາເຣ ອວຕ຺ຖຸກເມວວາ ຈຕຸໂວກາເຣ. ຍຖາຣຫນ຺ຕິ ກຸສລຠູຕສ຺ສວາ ອກຸສລຠູຕສ຺ສ ວາ ສງ຺ຂາຣສ຺ສ ອຣຫານຸຣູປໍ. ອວິຊ຺ຊາຕຓ຺ຫານຸສຍາ ກຸສລຠູຕສ຺ສ ອປ຺ປຫີນຏ຺ເຐນ ອກຸສລຠູຕສ຺ສ ປນ ສຫຊາຕຠາເວນາປິ ປຣິວາຣຠູຕາ ມູລຠູຕາຈ ໂຫນ຺ຕີຕິ ອຕ຺ໂຖ. ປຣິຍຸຏ຺ຐານາວຕ຺ຖໍ ອປຕ຺ວາ ກຸສລາພ຺ຍາກຕຈິຕ຺ຕສນ຺ຕາເນນປິ ອວິຣຸທ຺ຘຠາເວນ ອນຸຣູປໍ. ອນຸພນ຺ຘມາໂນວາ ເສຕິ, ອນຸອນຸວານິຣນ຺ຕຣໍ ເສຕີຕິ ອນຸສໂຍ. ອນຸສຍຠູຕາຍ ອວິຊ຺ຊາຍ ປຣິກ຺ຂິຕ຺ໂຕຕິ ອວິຊ຺ຊານຸສຍປຣິກ຺ຂິຕ຺ໂຕ. ຕຓ຺ຫານຸສໂຍ ມູລໍ ເອຕສ຺ສາຕິ ຕຓ຺ຫານຸສຍ ມູລໂກ. ອວິຊ຺ຊານຸສຍ ມູລເກນ ຕຓ຺ຫານຸສຍ ປຣິກ຺ຂິຕ຺ເຕນາຕິ ປນ ວຸຕ຺ເຕ ສຸຏ຺ຐຸຕຣໍ ຍຸຊ຺ຊຕິ. ອວິຊ຺ຊາ ຫິ ຕຓ຺ຫາຍປິ ມູລຠູຕາ ໂຫຕິ. ຕາຍ ປຏິຈ຺ຉາທິຕາທີນເວ ເອວ ອາຣມ຺ມເຓ ຕຓ຺ຫາປວຕ຺ຕິສມ຺ຠວໂຕ. ຕຓ຺ຫາ ຈ ປນ ສຫກາຣິ ກາຣຓ ຠາເວນ ຕໍ ຕໍ ສງ຺ຂາຣໍ ນິໂຍເຊນ຺ຕີ ປວຕ຺ຕຕີຕິ ສງ຺ຂາຣສ຺ສ ປຣິວາຣຠູຕາ ພລວອາສນ຺ນ ສຫາຍຠູຕາ ໂຫຕີຕິ.

ເອຕ຺ຖຈ ອກຸສລກມ຺ມ ສຫຊາຕານໍວາ ກມ຺ມນິກນ຺ຕິ ນິມິຕ຺ຕນິກນ຺ຕິ ສຫຊາຕານໍວາ ວິປ຺ປຏິສາຣ ສຫ ຊາຕານໍວາ ມຣຓາສນ຺ນ ຊວນ ສຫຊາຕານໍວາ ອວິຊ຺ຊາຕຓ຺ຫານໍປິ ຘມ຺ມໂຕ ອນຸສຍສທິສຕາຍ ອນຸສຍ ໂວຫາຣສມ຺ຠໂວ ເວທິຕພ຺ໂພ. ອປິຈ, ອນຸສຍານາມ ປຏິສນ຺ຘິຊນເນ ກຸສລສງ຺ຂາຣສ຺ສປິ ພລວສຫາຍຠູຕາ ໂຫນ຺ຕິ. ຕສ຺ມາ ອິຘ ເອກນ຺ຕານຸສຍຠູຕາເອວ ປຣິຍຕ຺ຕາຕິ ກິໍສຫຊາຕານໍ ຄຫເຓນາຕິ. ເຕເນວ ອຏ຺ຐກຖາຍໍປິ ຕຓ຺ຫາ ອວິຊ຺ຊານໍ ອປ຺ປຫີນຕ຺ຕາຕິ ເອວໍ ອປ຺ປຫີນສທ຺ເທນ ເອກນ຺ຕານຸສຍາເອວ ຄຫິຕາຕິ. ສງ຺ຂາເຣນາຕິ ປຏິສນ຺ຘິຊນກກມ຺ມສງ຺ຂາເຕນ ເຈຕນາສງ຺ຂາເຣນ. ຕໍ ສຫຊາຕຜສ຺ສາທິຘມ຺ມສມູເຫນປິວາ. ໂສປິ ຫິ ອຸປນິສ຺ສຍຠາເວ ນ ປຏິສນ຺ຘິໍ ຊເນຕິເຍວາຕິ. ອຖວາ, ສງ຺ຂາເຣນາຕິ ມຣຓສນ຺ນ ຊວນວິຎ຺ຎາຓ ສຫຊາເຕນ ເຈຕນາສງ຺ຂາເຣນ. ຕໍ ສຫຊາຕ ຜສ຺ສາທິຘມ຺ມສມູເຫນປິວາ. ຕທຸຠຍໍປິ ຫິ ກມ຺ມາທິວິສເຍ ຂິປນກ ສງ຺ຂາຣຠາເວນ ປຏິສນ຺ຘິໍ ຊເນຕີຕິ. ຕຖາ ຫິ ອຏ຺ຐກຖາຍໍ ຕຓ຺ຫາ ອວິຊ຺ຊານໍ ອປ຺ປຫີນຕ຺ຕາ ອວິຊ຺ຊາຍ ປຏິຈ຺ຉາທິຕາທີນເວ ຕສ຺ມິໍ ວິສເຍ ຕຓ຺ຫາ ນາເມຕິ. ສຫຊາຕສງ຺ຂາຣາ ຂິປນ຺ຕີຕິ ວຸຕ຺ຕໍ. ມູລຏີກາຍຎ຺ຈ ສຫຊາຕສງ຺ຂາຣາຕິ ຈຸຕິອາສນ຺ນຊວນວິຎ຺ຎາຓສຫຊາຕາ ເຈຕນາ. ສພ຺ເພປິວາ ຜສ຺ສາທໂຍຕິ ວຸຕ຺ຕໍ. ສກເລນ ປນ ວຈເນນ ອຄ຺ຄມຄ຺ເຄນ ອປ຺ປຫີນາ ອວິຊ຺ຊາກມ຺ມາທິວິສເຍວາ ຠວນ຺ຕເຣວາ ອາທີນວໍ ປຏິຈ຺ຉາເທຕິ, ຕຖາ ຣູປາເຍວ ຕຓ຺ຫາ ຕທຸຠຍສ຺ມິໍ ຈິຕ຺ຕສນ຺ຕານໍ ນາເມຕິ. ຍຖາວຸຕ຺ຕສງ຺ຂາຣາ ຕໍ ຕຕ຺ຖ ຂິປນ຺ຕິ. ຕສ຺ມິໍ ອຠິນວ ວິຎ຺ຎາຓປາຕຸຠາວໍ ສາເຘນ຺ຕີຕິ ທສ຺ເສຕີຕິ.

ສມ຺ປຍຸຕ຺ເຕຫິ ປຣິຄ຺ຄຍ຺ຫມານນ຺ຕິ ຜສ຺ສາທີຫິ ສມ຺ປຍຸຕ຺ຕຘມ຺ເມຫິ ປຣິວາເຣຕ຺ວາ ຄຍ຺ຫມານໍ. ສຫຊາຕານນ຺ຕິ ນາມຣູປຘມ຺ມານໍ. ອຘິຏ຺ຐານ ຠາເວນາຕິ ນິສ຺ສຍຠາເວນ. ປຸພ຺ພງ຺ຄມຠູຕນ຺ຕິ ປຘານຠູຕໍ. ປທ ທ຺ວເຍນ ວິຊານນຘາຕຸຍາ ອຕິວິຍ ມຫານຸຠາວຠາວໍ ທສ຺ເສຕິ. ຍຖາ ຫິ ໂລເກ ເອກສ຺ມິໍ ມຫານຸຠາເວ ປຸຣິສວິເສເສ ຊາຍມາເນ ປຣິວາຣຠູຕາ ສຫຊາຕຊນາຈ ຕສ຺ສ ອຸປໂຠຄ ປຣິໂຠຄຠູຕາ ປາສາທກປ຺ປຣຸກ຺ຂາທໂຍວ ເຕນ ສຫ ຊາຍນ຺ຕິ. ເອວໍ ສມ຺ປທມິທໍ ທຏ຺ຐພ຺ພໍ. ຠວນ຺ຕຣປຏິສນ຺ຘານວເສນາຕິ ເອກສ຺ມິໍຠເວ ນິຣຸທ຺ເຘ ເຕນ ສຫ ນິຣນ຺ຕຣໍ ກຕ຺ວາ ຠວນ຺ຕຣສ຺ສ ປຏິສນ຺ທຫນ ວເສນ. ອຸປ຺ປຊ຺ຊມານເມວ ປຕິຏ຺ຐາຕິ ນ ປຸຣິມຠເວ ອຸປ຺ປຊ຺ຊິຕ຺ວາ ອນິຣຸຊ຺ຌິຕ຺ວາ ຐິຕິຠາເວນ ຄນ຺ຕ຺ວາ ຠວນ຺ຕເຣ ປຕິຏ຺ຐາຕີຕິ ອຘິປ຺ປາໂຍ. ນ ຫິ ອຸປ຺ປນ຺ນຸປ຺ປນ຺ນາ ຘມ຺ມາ ປກຕິກາເລປິ ເທສນ຺ຕຣໍວາ ຂຓນ຺ຕຣໍວາສງ຺ກນ຺ຕາ ນາມ ອຕ຺ຖິ. ກຸໂຕ ມຣຓກາເລ ຠວນ຺ຕຣໍ. ຍຎ຺ຈ ອນມຕຄ຺ໂຄ ຍໍ ຠິກ຺ຂເວ ສໍສາໂຣ. ປຸພ຺ພໂກຏິ ນປຎ຺ຎາຍຕິ ອວິຊ຺ຊານີວຣຓານໍ ສຕ຺ຕານໍ ຕຓ຺ຫາສໍໂຍຊນານໍ ສນ຺ຘາວຕໍ ສໍສຣຕນ຺ຕິ ວຸຕ຺ຕໍ, ຕໍປິ ປຣິຍາເຍນ ວຸຕ຺ຕໍ. ເຍສຎ຺ຫິ ອວິຊ຺ຊາ ຕຓ຺ຫາສງ຺ຂາຣານໍ ວເສນ ຠວນ຺ຕເຣ ປຏິສນ຺ຘິ ປາຕຸຠວຕິ. ເຕຈ ປຸພ຺ເພ ຍສ຺ສ ສນ຺ຕາເນ ປວຕ຺ຕນ຺ຕິ, ໂສ ເຕສໍ ເຫຕຸຜລສມ຺ພນ຺ເຘນ ຠວນ຺ຕຣໍ ສນ຺ຘາວຕິ ສໍສຣຕີຕິ ວຸຈ຺ຈຕີຕິ. ຕໂຕເຍວຈ ຕສ຺ສາ ປຏິສນ຺ຘິຍາ ປຸຣິມຠວປຣິ ຍາປນ຺ເນຫິ ເຫຕູຫິ ວິນາ ອນຸປ຺ປຊ຺ຊນໍປິ ສິທ຺ຘໍ ໂຫຕີຕິ. ປຏິໂຆສ ປທີປມຸທ຺ຘາທີນິ ເຈຕ຺ຖ ນິທສ຺ສນານີຕິ.

ເອຕ຺ຖາຕິ ມຣຓຸປ຺ປຕ຺ຕິຏ຺ຐາເນ. ມນ຺ທປ຺ປວຕ຺ຕານີຕິ ກມ຺ມທຸພ຺ພລຠາເວນ ວຕ຺ຖຸທຸພ຺ພລຠາເວນຈ ມນ຺ທໍ ຫຸຕ຺ວາ ປວຕ຺ຕານິ. ຕສ຺ມາ ປຈ຺ຈຸປ຺ປນ຺ນາ ລມ຺ພຓກາ ລພ຺ຠຕີຕິ ສມ຺ພນ຺ໂຘ. ຘຣນ຺ເຕສ຺ເວວາຕິ ຕິຏ຺ຐນ຺ເຕສຸ ເອວ. ປຏິສນ຺ຘິ ຠວງ຺ຄານໍປີຕິ ປຏິສນ຺ຘິຍາປິ ກຕິປຍຠວງ຺ຄານໍປິ. ອິຕິ ກຕ຺ວາຕິ ອິມິນາ ກາຣເຓນ. ກາມຎ຺ເຈຕ຺ຖ ອຏ຺ຐກຖາຍໍ ຄຕິນິມິຕ຺ຕໍນາມ ນິພ຺ພຕ຺ຕນກໂອກາເສ ເອໂກ ວຓ຺ໂຓ ອຸປຏ຺ຐາຕີຕິ ວຕ຺ວາ ສພ຺ເພສຸ ຄຕິນິມິຕ຺ຕວາເຣສຸ ຄຠິນິມິຕ຺ຕໍ ວຓ຺ຓາຍຕນເມວ ມໂນທ຺ວາຣ ຄຫິຕເມວ ປຈ຺ຈຸປ຺ປນ຺ນເມວຈ ທສ຺ສິຕໍ. ຕຖາປິ ຉເທວໂລກໂຕ ອຕ຺ຕໂນ ສນ຺ຕິກໍ ອາຄເຕ ທິພ຺ພຣເຖເຍວ ຄຕິນິມິຕ຺ຕໍ ກຕ຺ວາ ຈວນ຺ຕານໍ ຘມ຺ມິກອຸປາສກ ທຸຏ຺ຐຄາມຓິ ອຠຍຣາຊາທີນໍ ວເສນ ຕໍປິ ກມ຺ມນິມິຕ຺ຕໍວິຍ ຉພ຺ພິຘໍປິ ຉທ຺ວາຣຄຫິຕໍປິ ປຈ຺ຈຸປ຺ປນ຺ນມຕີຕໍປິ ສມ຺ຠວຕີຕິ ອຘິປ຺ປາເຍນ ຕໍກມ຺ມນິມິຕ຺ເຕນ ນິພ຺ພິເສສໍ ກຕ຺ວາ ກາມາວຈຣປຏິສນ຺ຘິຍາ.ລ. ອຸປລພ຺ຠຕີຕິ ວຸຕ຺ຕໍ. ຕຖາ ຈວນ຺ຕາ ຫິ ທິພ຺ພວຓ຺ໂຓປິ ເທວຕານໍ ອານຸຠາເວນ ຈກ຺ຂຸນາ ທິຏ຺ໂຐເຍວ ໂຫຕິ. ທິພ຺ໂພ ຣຖສທ຺ໂທວາ ຕູຣິຍສທ຺ໂທວາ ວຈນສທ຺ໂທວາ ໂສເຕນ ສຸໂຕເຍວ. ທິພ຺ພຄນ຺ໂຘປິ ຆາເນນ ຆາຍິໂຕເຍວ. ນິຣຍໂຕ ອຸຄ຺ຄເຕນ ອຄ຺ຄິຊາເລນ ທຍ຺ຫມານກາເຍນ ຈວນ຺ຕານໍ ເທວທຕ຺ຕ ນນ຺ທຍກ຺ຂ ນນ຺ທມາຓ ວກາທີນໍ ຂຸຣຈກ຺ເກ ອາສຊ຺ຊມານານໍ ມິຕ຺ຕວິນ຺ທກາທີນຎ຺ຈ ວເສນ ໂຜຏ຺ຐພ຺ພໍປິ ສມ຺ຠວຕິເຍວ. ຣສຘມ຺ມາປິ ຍຖາ ສມ຺ຠວໍ ໂຍເຊຕພ຺ພາຕິ. ວຸຕ຺ຕຎ຺ຈ ສຈ຺ຈສງ຺ເຂເປ –

ປຎ຺ຈທ຺ວາເຣ ສິຍາ ສນ຺ຘິ, ວິນາ ກມ຺ມໍ ທ຺ວິໂຄຈເຣຕິ.

ມຫາຏີກາຍໍປິ ອຍມຕ຺ໂຖ ວຸຕ຺ໂຕເຍວ. ຍທາ ປນ ອນ຺ຕິມ ຊວນວີຖິໂຕ ປຸພ຺ພຠາເຄ ຍໂຖປຏ຺ຐິຕໍ ຄຕິນິມິຕ຺ຕໍ ອນ຺ຕິມຊວນສ຺ສ ອາຣມ຺ມຓໍ ໂຫຕິ. ຕທາ ຕໍ ອຕີຕໍປິ ໂຫຕິເຍວາຕິ. ອຏ຺ຐກຖາຍໍ ປນ ສນ຺ຕຕິວເສນ ຕສ຺ສ ປຈ຺ຈຸປ຺ປນ຺ນຕາວ ວຸຕ຺ຕາ. ຕຖາ ວຓ຺ຓາຣມ຺ມຓຠາໂວ ມໂນທ຺ວາເຣນ ຄຫິຕຠາໂວຈ ເຍຠຸຍ຺ເຍນ ວຸຕ຺ໂຕຕິ ເວທິຕພ຺ໂພ. ອິຕຣຖາ ກມ຺ມນິມິຕ຺ຕໍປິ ປຈ຺ຈຸປ຺ປນ຺ນຠູຕໍ ປຎ຺ຈທ຺ວາເຣເອວ ອຏ຺ຐກຖາຍໍ ທສ຺ສິຕນ຺ຕິ ຕໍປິ ມໂນທ຺ວາຣຄຫິຕໍ ປຈ຺ຈຸປ຺ປນ຺ນຠູຕໍ ປຎ຺ຈາຣມ຺ມຓໍວາ ຘມ຺ມາຣມ຺ມຓໍວາ ນສມ຺ຠວຕີຕິ ວຕ຺ຕພ຺ພໍ ສິຍາ. ນຈ ສກ຺ກາ ຕຖາ ວຕ຺ຕຸໍ. ກສ຺ມາ, ຈກ຺ຂຸໍ ອນິຈ຺ຈໂຕ ທຸກ຺ຂໂຕ ອນຕ຺ຕໂຕ ວິປສ຺ສນ຺ຕີຕິອາທິນາ ປຏ຺ຐາເນ ວຸຕ຺ຕສ຺ສ ຉຬາຣມ຺ມຓ ຠູຕສ຺ສ ປຸເຣຊາຕປຈ຺ຈຍສ຺ສ ມໂນທ຺ວາຣິກ ມຣຓາສນ຺ນ ຊວນານມ຺ປິ ອິຈ຺ຉິຕພ຺ພຕ຺ຕາ. ຕໂຕເຍວຈ ຕທນຸພນ຺ຘາຍ ປຏິສນ຺ຘິຍາປິ ສມ຺ຠວ ໂຕຕິ.

[໑໖໘] ວິຠາວນິຍໍ ປນ

ຕຖາ ອວິຈາເຣຕ຺ວາ ຍໍວຸຕ຺ຕໍ ‘‘ປຈ຺ຈຸປ຺ປນ຺ນາຣມ຺ມເຓສຸ ອາປາຕມາຄເຕສຸ ມໂນທ຺ວາເຣ ຄຕິນິມິຕ຺ຕວເສນ ປຎ຺ຈທ຺ວາເຣ ກມ຺ມນິມິຕ຺ຕວເສນາ’’ຕິ. ຕໍ ນ ສຸນ຺ທຣໍ.

[໑໖໙] ຍຎ຺ຈ ຕຕ຺ຖ

‘‘ຉທ຺ວາຣຄຫິຕນ຺ຕິ ກມ຺ມນິມິຕ຺ຕໍ ຉທ຺ວາຣຄຫິຕໍ ຄຕິນິມິຕ຺ຕໍ ຉຏ຺ຐທ຺ວາຣຄຫິຕນ຺ຕິ ຍຖາສມ຺ຠວໍ ໂຍເຊຕພ຺ພ’’ນ຺ຕິ ວຸຕ຺ຕໍ. ຕໍປິ ນ ຍຸຊ຺ຊຕິ.

ເອວຎ຺ຫິ ສຕິ ກມ຺ມໍ ວິຍ ຄຕິນິມິຕ຺ຕໍປິ ເຖເຣນ ຠິນ຺ທິຕ຺ວາ ວຸຕ຺ຕໍ ສິຍາ. ນຈ ຕໍ ວຸຕ຺ຕນເຍນ ປຎ຺ຈທ຺ວາຣຄຫິຕໍ ນ ສມ຺ຠວຕີຕິ.

[໑໗໐] ຍຎ຺ຈ ຕຕ຺ຖ

ອຏ຺ຐກຖາຍໍ ມູລ ຏີກາທີສຸຈ ເຍຠຸຍ຺ຍວເສນ ວຸຕ຺ຕໍ ສາວເສສປາຐໍ ອວິຈາເຣຕ຺ວາ ‘‘ອຏ຺ຐກຖາຍໍ ປນ ຄຕິນິມິຕ຺ຕໍ ມໂນທ຺ວາເຣ ອາປາຕມາຄຈ຺ຉຕີຕິ ວຸຕ຺ຕຕ຺ຕາ ຕທາຣມ຺ມຓາຍຈ ປຎ຺ຈທ຺ວາຣິກປຏິສນ຺ຘິຍາ ອທສ຺ສິຕຕ຺ຕາ ມູລຏີກາທີສຸຈ ກມ຺ມ ພເລນ ອຸປຏ຺ຐາປິຕໍ ວຓ຺ຓາຍຕນໍ ສຸປິນໍ ປສ຺ສນ຺ຕສ຺ສວິຍ ທິພ຺ພ ຈກ຺ຂຸສ຺ສ ວິຍຈ ມໂນທ຺ວາເຣເຍວ ໂຄຈຣຠາວໍ ຄຈ຺ຉຕີຕິ ນິຍເມຕ຺ວາ ວຸຕ຺ຕຕ຺ຕາ ເຕສໍ ວຈນໍ ນສມ຺ປຏິຈ຺ຉນ຺ຕິ ອາຈຣິຍາ’’ຕິ ວຸຕ຺ຕໍ. ຕຕ຺ຖປິ ອສມ຺ປຏິຈ຺ຉນ຺ຕານໍ ອຎ຺ຎໍ ກາຣຓໍ ນຕ຺ຖິ ອຎ຺ຎຕ຺ຣ ອວິຈາຣຓາຍາຕິ.

ປຈ຺ຈຸປ຺ປນ຺ນມຕີຕນ຺ຕິ ເອຕ຺ຖ ຍສ຺ສ ຊວນາວສານາຍ ປຎ຺ຈທ຺ວາຣິກວີຖິຍາ ຈວນໍ ໂຫຕິ. ຕສ຺ສ ປຏິສນ຺ຘິຍາ ທ຺ວິນ຺ນຎ຺ຈ ຠວງ຺ຄານໍ ປຈ຺ຈຸປ຺ປນ຺ນາ ຣມ຺ມຓຕາ ອຸປລພ຺ຠຕິ. ຍສ຺ສ ຕທາຣມ຺ມຓາວສານາຍ, ຕສ຺ສ ປຏິສນ຺ຘິຍາ ເອວ. ຍສ຺ສ ປນ ຊວນາວສານາຍ ປຈ຺ຈຸປ຺ປນ຺ນາຣມ຺ມຓາຍ ມໂນທ຺ວາຣິກວີຖິຍາ ຈວນໍ ໂຫຕິ, ຕສ຺ສ ປຏິສນ຺ຘິຍາ ຉນ຺ນຎ຺ຈ ຠວງ຺ຄານໍ. ຍສ຺ສ ປນ ຕທາຣຓາວສານາຍ, ຕສ຺ສ ປຏິສນ຺ຘິຍາ ຈຕຸນ຺ນຎ຺ຈ ຠວງ຺ຄານນ຺ຕິ. ເອຕ຺ຖຈ ອາຣມ຺ມເຓ ພຫຸຕຣາຍຸເກ ພລວນ຺ເຕປິ ວຕ຺ຖຸທຸພ຺ພລຠາເວ ສຕິ ກາມສຕ຺ຕານໍປິ ຊວນາວສານາ ວີຖິ ໂຫຕິເຍວາຕິ ທຏ຺ຐພ຺ພໍ. ອຏ຺ຐກຖາຍໍ ປນ ຕທາຣມ຺ມຓາວສານາຍ ເອວ ໂຍຊິຕຕ຺ຕາ ມໂນທ຺ວາເຣ ປຏິສນ຺ຘິໂຕ ປຣໍ ຈຕຸນ຺ນໍ ຠວງ຺ຄານໍ ປຎ຺ຈທ຺ວາເຣ ປຏິສນ຺ຘິຍາເອວ ປຈ຺ຈຸປ຺ປນ຺ນາຣມ຺ມຓຕາ ວຸຕ຺ຕາ. ຕທາຣມ຺ມຓ ປຣິໂຍສານາຍວາ ສຸທ຺ຘາຍວາ ຊວນວີຖິຍາຕິ ວຸຕ຺ຕຕ຺ຕາ ປນ ອິຘ ຊວນາວສານາປິ ໂຍຊິຕາຕິ ເວທິຕພ຺ພາ.

[໑໗໑] ວິຠາວນິຍໍ ປນ

ເອວໍ ອວິຈາເຣຕ຺ວາ ຍໍ ວຸຕ຺ຕໍ ‘‘ມໂນທ຺ວາເຣ ຕາວ ປຏິສນ຺ຘິຍາ ຈຕຸນ຺ນໍ ຠວງ຺ຄານຎ຺ຈ ປຎ຺ຈທ຺ວາເຣ ປຏິສນ຺ຘິຍາເອວ ປຈ຺ຈຸປ຺ປນ຺ນາຣມ຺ມຓຕາ ລພ຺ຠຕີ’’ຕິອາທິ. ຕໍ ອນຸປປນ຺ນໍ.

ເອຕ຺ຖຈ ຍສ຺ມາ ປຏິສນ຺ຘິຊນກສ຺ເສວ ກມ຺ມສ຺ສ ອາຣມ຺ມຓໍວາ ອຸປກຣຓໍວາ ກມ຺ມນິມິຕ຺ຕນ຺ຕິ ອຘິປ຺ເປຕໍ. ປຎ຺ຈທ຺ວາຣິກກມ຺ມຎ຺ຈ ປຏິສນ຺ຘິຊນກເມວ ນ ໂຫຕິ. ຕສ຺ມາ ຕທາ ປຏິສນ຺ຘິຊນກໍ ກມ຺ມໍ ປຸຣິມຠາເຄເອວ ມໂນທ຺ວາຣວເສນ ສິທ຺ຘໍ ໂຫຕິ. ຕສ຺ສຈ ອາຣມ຺ມຓຠູຕເມວ ອຸປກຣຓຠູຕເມວວາ ເອກນ຺ເຕນ ກມ຺ມນິມິຕ຺ຕໍນາມ ໂຫຕິ. ຍໍ ປນ ປຎ຺ຈທ຺ວາຣິກສ຺ສ ອນ຺ຕິມຊວນສ຺ສ ອາຣມ຺ມຓໍ ໂຫຕິ. ຕໍ ປຸຣິເມນ ນິຣຸທ຺ເຘນ ອາຣມ຺ມເຓນ ວຕ຺ຖຸໂຕ ອຠິນ຺ນຕ຺ຕາວາ ຕສ຺ສທິສຕ຺ຕາວາ ກມ຺ມນິມິຕ຺ຕນ຺ເຕວ ວຸຈ຺ຈຕີຕິ. ຕຖາ ຫິ ວຸຕ຺ຕໍ ມູລຏີກາຍໍ ປຎ຺ຈທ຺ວາເຣ ອາປາຕໍ ອາຄຈ຺ຉນ຺ຕໍ ປຈ຺ຈຸປ຺ປນ຺ນໍ ກມ຺ມນິມິຕ຺ຕໍ ອາສນ຺ນກຕກມ຺ມາຣມ຺ມຓ ສນ຺ຕຕິຍໍ ອຸປ຺ປນ຺ນໍ ຕໍສທິສຎ຺ຈ ທຏ຺ຐພ຺ພນ຺ຕິ. ຕຕ຺ຖ ເຍສຸ ເທຍ຺ຍຘມ຺ມວຕ຺ຖູສຸ ເຈຕິຍາທີສຸວາ ເຍຫິ ສຕ຺ຖາທີຫິວາ ປຸພ຺ເພ ກມ຺ມໍ ສິທ຺ຘໍ. ເຕສໍ ປຈ຺ຈກ຺ເຂ ຘຣມານຕໍ ສນ຺ຘາຍ ສນ຺ຕຕິຍໍ ອຸປ຺ປນ຺ນນ຺ຕິ ວຸຕ຺ຕໍ. ເຕຫິ ສທິ ສວຕ຺ຖູນໍ ຘຣມານຕໍ ສນ຺ຘາຍ ຕໍສທິສຎ຺ຈາຕິ ວຸຕ຺ຕໍ. ສທິສວຕ຺ຖູນິປິ ຫິ ກມ຺ມສ຺ສ ລທ຺ໂຘກາສກາຣຓານິ ໂຫນ຺ຕິເຍວ. ຍຖາ ຕໍ ອິໂຕ ປຣິຕ຺ຕເກນ ປາປກມ຺ເມນ ນິຣເຍ ອຸສ຺ສທສາມນ຺ເຕ ນິພ຺ພຕ຺ຕານໍ ປຸພ຺ເພ ປຸຎ຺ຎກຣຓກາເລ ລທ຺ຘນິມິຕ຺ຕສທິສໍ ນິຣຍຄ຺ຄິຊາລານໍ ສທ຺ທໍ ສຸຕ຺ວາວາ ວຓ຺ຓໍ ທິສ຺ວາວາ ປຸຎ຺ຎໍ ສຣິຕ຺ວາ ຈວິຕ຺ວາ ສຄ຺ເຄ ນິພ຺ພຕ຺ຕານໍ ອຄ຺ຄິຊາລານິ ວິຍາຕິ.

[໑໗໒] ວິຠາວນິຍໍ ປນ

ມູລຏີກາປາຐໍ ອວິຈາເຣຕ຺ວາ ຕໍສທິສຎ຺ຈາຕິເອຕ຺ຖ ນຏ຺ຐຈກາຣໍ ປາຐໍ ທິສ຺ວາ ‘‘ມໂນທ຺ວາຣິກ ຊວນານໍ ອາຣມ຺ມຓຠູເຕນ ສຫ ສມານຕ຺ຕາ ຕເທກສນ຺ຕຕິປຕິຕໍ ຈຸຕິອາສນ຺ນຊວນຄຫິ ຕໍປິ ປຈ຺ຈຸປ຺ປນ຺ນໍ ວຓ຺ຓາທິກໍ ກມ຺ມນິມິຕ຺ຕ ຠາເວນ ວຸຕ຺ຕ’’ນ຺ຕິ ວຸຕ຺ຕໍ. ຕໍ ອນຸປປນ຺ນເມວ.

ອປິຈ, ອຏ຺ຐກຖາຍໍ ອປຣສ຺ສ ມຣຓສມເຍ ຎາຕກາ ອຍໍ ຕາຕ ຕວຕ຺ຖາຍ ພຸທ຺ຘປູຊາ ກຣີຍຕິ. ຈິຕ຺ຕໍ ປສາເທຫີຕິ ວຕ຺ວາ ປຸປ຺ຜທາມຘຊປຏາກາທິວເສນ ຣູປາຣມ຺ມຓໍວາ ຘມ຺ມສວນຕູຣິຍປູຊາທິ ວເສນ ສທ຺ທາຣມ຺ມຓໍວາ ຘູມວາສຄນ຺ຘາທິວເສນ ຄນ຺ຘາຣມ຺ມຓໍວາ ອິທໍ ຕາວ ສາຍສ຺ສຸ, ຕວຕ຺ຖາຍ ທາຕພ຺ພໍ ເທຍ຺ຍຘມ຺ມນ຺ຕິ ວຕ຺ວາ ມຘຸຜາຓິ ຕາທິວເສນ ຣສາຣມ຺ມຓໍວາ ອິທໍ ຕາວ ຜຸສສ຺ສຸ, ຕວຕ຺ຖາຍ ທາຕພ຺ພໍ ເທຍ຺ຍຘມ຺ມນ຺ຕິ ວຕ຺ວາ ຈີນປຏ ໂສມາຣປຏາທິວເສນ ໂຜຏ຺ຐພ຺ພາ ຣມ຺ມຓໍວາ ປຎ຺ຈທ຺ວາເຣ ອຸປສໍຫຣນ຺ຕີຕິ ວຸຕ຺ຕໍ. ຕຕ຺ຖ ຣູປສທ຺ທຄນ຺ຘາຣມ຺ມຓານິ ສນ຺ຘາຍ ຏີກາຍໍ ສນ຺ຕຕິຍໍ ອຸປ຺ປນ຺ນນ຺ຕິ ວຸຕ຺ຕໍ. ຣສໂຜຏ຺ຐພ຺ພາ ຣມ຺ມຓານິ ສນ຺ຘາຍ ຕໍສທິສຎ຺ຈາຕິ ວຸຕ຺ຕໍ. ຕານິ ຫິ ປຖມໍ ສາຍິຕ ຜຸສິຕານິ ອຎ຺ຎານິ ໂຫນ຺ຕິ. ປຈ຺ຉາ ທິນ຺ນານິ ອຎ຺ຎານີຕິ ເອຕ຺ຖຈ ເອວໍ ອຸປສໍຫຏານິ ຣູປາຣມ຺ມຓາທີນິ ປຖມໍ ປຎ຺ຈທ຺ວາເຣນ ຄເຫຕ຺ວາ ອຈວິຕ຺ວາ ປຈ຺ຉາ ປຸນ ອຕ຺ຖິ ທານິ ເອວຣູປານີຕິ ສຸທ຺ເຘນ ມໂນທ຺ວາເຣນ ຄເຫຕ຺ວາ ຈວນ຺ຕານໍ ຕານິ ມໂນທ຺ວາຣຄຫິຕານິ ປຈ຺ຈຸປ຺ປນ຺ນຠູຕານິ ກມ຺ມນິມິຕ຺ຕານິ ໂຫນ຺ຕີຕິ ເວທິຕພ຺ພານີຕິ. ປຖມຕຕີຍາຣຸປ຺ປ ປຏິສນ຺ຘີນໍ ປຎ຺ຎຕ຺ຕິ ຠູຕໍ ທຸຕີຍຈຕຸຕ຺ຖາຣຸປ຺ປປຏິສນ຺ຘີນໍ ມຫຄ຺ຄຕຠູຕນ຺ຕິ ວຸຕ຺ຕໍ ຍຖາຣຫນ຺ຕິ. ອາຣຸປ຺ເປສຸ ອຸປຣິຠູມິນິພ຺ພຕ຺ຕານໍ ອຣູປີນໍ ເຫຏ຺ຐິມຊ຺ຌານານິ ປຏິປສ຺ສມ຺ຠນ຺ຕິ. ນ ຈ ເຕ ຕານິ ປຸນ ອາຍູຫນ຺ຕີຕິ ວຸຕ຺ຕໍ ເຫຏ຺ຐິມາຣຸປ຺ປ ວຊ຺ຊິຕາຕິ. ປມາທປກ຺ເຂ ປຕິຕ຺ວາ ວິສ຺ສຏ຺ຐຊ຺ຌານານໍ ຕໂຕເຍວຈ ອປ຺ປຫີເນຫິ ໂອຣມ຺ຠາວິຍ ສໍໂຍຊເນຫິ ເຫຏ຺ຐຠາຄໍ ອາກຑ຺ຒິຕ ມານສານໍ ກາມຠເວ ອຸປ຺ປຊ຺ຊມານານໍ ເຕສໍ ຖເປຕ຺ວາ ຕິເຫຕຸ ກຸກ຺ກຏ຺ຐຠູຕໍ ອຸປຈາຣຊ຺ຌານເຈຕນໍ ອຎ຺ຎໍ ທຸພ຺ພລກມ຺ມໍ ໂອກາສໍ ນລຠຕີຕິ ວຸຕ຺ຕໍ ຕຖາ ກາມຕິເຫຕຸກາຕິ. ຕຖາ ຫິ ອງ຺ຄຸຕ຺ຕຣຏ຺ຐ ກຖາຍໍ-ນ ຫິ ຕສ຺ສ ອຸປຈາຣຊ຺ຌານໂຕ ພລວຕຣໍນາມ ກມ຺ມໍ ອຕ຺ຖີຕິ ວຸຕ຺ຕໍ. ຏີກາຍຎ຺ຈ ນ ຫິ ຕສ຺ສ.ລ. ອຕ຺ຖີຕິ ອິມິນາ ຕໂຕ ຈວນ຺ຕານໍ ອຸປຈາຣຊ຺ຌານເມວ ປຏິສນ຺ຘິຊນກໍ ກມ຺ມນ຺ຕິ ທີເປຕີຕິ ວຸຕ຺ຕນ຺ຕິ. ຣູປາວຈຣປຏິສນ຺ຘິ ປນ ເຕສໍ ນຕ຺ຖິເຍວ. ເອວຎ຺ຈ ກຕ຺ວາ ຍມເກອຣູປຘາຕຸຍາ ຈຸຕສ຺ສ ອຣູປຘາຕຸໍ ອຸປປຊ຺ຊນ຺ຕສ຺ສາຕິວາ ອຣູປ ຘາຕຸຍາ ຈຸຕສ຺ສ ກາມຘາຕຸໍ ອຸປປຊ຺ຊນ຺ຕສ຺ສາຕິວາ ວຸຕ຺ຕໍ. ນ ປນ ວຸຕ຺ຕໍ ອຣູປຘາຕຸຍາ ຈຸຕສ຺ສ ຣູປຘາຕຸໍ ອຸປປຊ຺ຊນ຺ຕສ຺ສາຕິ. ຣູປ ໂລກໂຕ ຈວນ຺ຕານໍ ປນ ອຎ຺ຎໍ ທຸພ຺ພລກມ຺ມໍ ໂອກາສໍ ນລຠຕີຕິ ນວຕ຺ຕພ຺ພໍ. ເອວໍສນ຺ເຕປິ ສຸຏ຺ຐຸ ວິກ຺ຂມ຺ຠິຕນີວຣຓານໍ ເຕສໍ ອປ຺ປນາ ປຕ຺ຕຊ຺ຌານວິເສເສນ ສຸປຣິຠາວິຕຈິຕ຺ຕສນ຺ຕານຕ຺ຕາ ຊຈ຺ຈນ຺ຘາທິວິປຕ຺ຕິ ຊນກໍ ທ຺ວິເຫຕຸໂກມກກມ຺ມໍປິ ໂອກາສໍ ນ ລຠຕິ. ກຸໂຕ ອປາຍຄາມິກມ຺ມນ຺ຕິ ວຸຕ຺ຕໍ ອເຫຕຸກ ຣຫິຕາ ສິຍຸນ຺ຕິ.

[໑໗໓] ວິຠາວນິຍໍ ປນ

‘‘ອຸປຈາຣຊ຺ຌານາ ນຸຠາເວເນວ ທຸເຫຕຸກ ຕິເຫຕຸກ ປຏິສນ຺ຘິໂຍ ສິຍຸ’’ນ຺ຕິ ວຸຕ຺ຕໍ. ຕໍ ວິຈາເຣຕພ຺ພໍ.

ຍທິ ຫິ ຕໍ ປຏິສນ຺ຘິທານໍ ສນ຺ຘາຍ ວຸຕ຺ຕໍ ສິຍາ. ທຸເຫຕຸກປຏິ ສນ຺ຘິ ນ ຍຸຊ຺ຊຕິ. ນ ຫິ ສຸຏ຺ຐຸ ວິກ຺ຂມ຺ຠິຕນີວຣຓານໍ ອປ຺ປນາວີຖິຍໍ ປວຕ຺ຕໍ ອຸປຈາຣຊ຺ຌານໍ ຕິເຫຕຸໂກມກໍນາມ ສມ຺ຠວຕີຕິ. ອຖ ກມ຺ມນ຺ຕຣສ຺ສ ອຸປຕ຺ຖມ຺ຠນໍ ສນ຺ຘາຍ ວຸຕ຺ຕໍ ສິຍາ. ສຍໍ ພລວຕຣສ຺ສປິ ສໂຕ ປຏິສນ຺ຘິໍ ອທຕ຺ວາ ທຸພ຺ພລສ຺ສ ກມ຺ມນ຺ຕຣສ຺ສ ອຸປຕ຺ຖມ຺ຠເນ ກາຣຓໍ ນຕ຺ຖີຕິ. ຍສ຺ມາ ປນ ຣູປພ຺ຣຫ຺ມານໍ ອຸປຈາຣຊ຺ຌານໂຕ ອຎ຺ຎານິປິ ກາຍວຈີມໂນກມ຺ມກຸສລານິ ອຸປ຺ປຊ຺ຊນ຺ຕິເຍວ ຕານິເຍວຈ ການິຈິ ຕິເຫຕຸໂກມການິປິ ການິຈິ ທ຺ວິເຫຕຸກຸກ຺ກຏ຺ຐານິປິ ຠວນ຺ຕິ. ໂອຬາຣິການໍ ປນ ນີວຣຓານໍ ສຸຏ຺ຐຸ ວິກ຺ຂມ຺ຠິຕຕ຺ຕາ ສວິປຕ຺ຕິກປຏິ ສນ຺ຘິຊນການິ ທ຺ວິເຫຕຸໂກມການິ ເຕສໍ ນຸປ຺ປຊ຺ຊນ຺ຕິ. ອປຣປຣິຍາຍ ຠູຕານິຈ ຕາທິສານິ ເຕສໍ ໂອກາສໍ ນລພ຺ຠນ຺ຕິ. ນານາຣມ຺ມເຓສຸຈ ເນສໍ ຉນ຺ໂທວາ ນິກນ຺ຕິວາ ປວຕ຺ຕຕິເຍວ. ເຍນ ນານາກມ຺ມານິປິ ວິປຈ຺ຈິຕຸໍ ໂອກາສໍ ລຠນ຺ຕິ. ເຍນຈ ເຕ ຈກ຺ຂຸ ໂສຕທ຺ວາເຣຫິປິ ຕໂຕ ຈວນ຺ຕິ. ຕສ຺ມາ ເອຕ຺ຖ ອຸປຈາຣຊ຺ຌາເນນ ກາຣຓໍ ອວຕ຺ວາ ວຸຕ຺ຕນເຍເນວ ຕໍກາຣຓໍ ວຕ຺ຕຸໍ ຍຸຕ຺ຕນ຺ຕິ ທຏ຺ຐພ຺ພໍ. ກາມຕິເຫຕຸມ຺ຫາ ຈຸຕິຍາ ປຣໍ ສພ຺ພາ ວີສຕິ ປຏິສນ຺ຘິໂຍ ສິຍຸໍ. ອິຕຣາ ທຸເຫຕຸກາເຫຕຸກຈຸຕິໂຕ ປຣໍ ກາເມສ຺ເວວ ຠເວສຸ ທສປຏິສນ຺ຘິໂຍ ສິຍຸນ຺ຕິ ໂຍຊນາ. ເອວໍ ປຏິສນ຺ຘິກ຺ຂເຓ ວິສຍປ຺ປວຕ຺ຕິຍາ ສຫ ວີຖິມຸຕ຺ຕຈິຕ຺ຕານໍ ປວຕ຺ຕາກາຣໍ ທສ຺ເສຕ຺ວາ ອິທານິ ປວຕ຺ຕິກາເລ ປຣໍປຣຠເວສຸຈ ທສ຺ເສຕຸໍ ອິຈ຺ເຈວນ຺ຕິອາທິມາຫ. ປຏິສນ຺ຘິນິໂຣຘານນ຺ຕຣໂຕຕິ ປຏິສນ຺ຘິຍາ ນິໂຣຘສ຺ສ ຠງ຺ຄສ຺ສ ອນນ຺ຕຣກາລໂຕ. ຕເມວຈິຕ຺ຕນ຺ຕິ ຕສ຺ສທິເສ ຕພ຺ໂພຫາໂຣ ທຏ຺ຐພ຺ໂພ. ຍຖາ ຕານິເຍວ ໂອສຘານີຕິ. ຍາວ ຈຸຕິຈິຕ຺ຕຸປ຺ປາທາຕິ ເອຕ຺ຖ ຈຸຕິຄ຺ຄຫເຓນ ຕທາສນ຺ນ ວີຖິຈິຕ຺ຕານມ຺ປິ ຄຫຓໍ ທຏ຺ຐພ຺ພໍ. ອສຕິ ວີຖິຈິຕ຺ຕຸປ຺ປາເທຕິ ອນ຺ຕຣນ຺ຕຣາ ວີຖິຈິຕ຺ຕານໍ ອຸປ຺ປຕ຺ຕິຍາ ອສຕິ. ຠວສ຺ສອງ຺ຄຠາເວນາຕິ ອຸປປຕ຺ຕິຠວສ຺ສ ອວິຈ຺ເຉທ ກາຣຓຠາເວນ. ຕສ຺ມິໍຕິ ອວຕ຺ຕມາເນ ປຈ຺ຉາຊາຕປຈ຺ຈຍຣຫິຕານໍ ຣູປຘມ຺ມານໍ ວສ຺ໂສທກ ຣຫິຕານໍ ຕຣຸຓສສ຺ສານໍ ວິຍ ມິລາຕ ຠາວປຕ຺ຕິຍາ ອຸປປຕ຺ຕິຠໂວ ໂອຈ຺ຉິຊ຺ຊຕີຕິ. ຈຸຕິຈິຕ຺ຕໍ ຫຸຕ຺ວາ ນິຣຸຊ຺ຌຕິ ຕເມວ ຈິຕ຺ຕນ຺ຕິ ສມ຺ພນ຺ໂຘ. ຍຖາກ຺ກມໍ ເອວ ປຣິວຕ຺ຕນ຺ຕາ ປວຕ຺ຕນ຺ຕີຕິ ຍາວ ປຣິນິພ຺ພານຈຸຕິຍາ ຍຖາກ຺ກມໍ ປຣິວຕ຺ຕນ຺ຕາ ປວຕ຺ຕນ຺ຕິເອວ. ນ ປນ ປຣສມເຍ ວິຍ ກທາຈິ ກຕ຺ຖຈິ ນິວຕ຺ຕິໍ ປາປຸຓນ຺ຕີຕິ ອຕ຺ໂຖ.

[໑໗໔] ວິຠາວນິຍໍ ປນ

‘‘ຍາວ ວຏ຺ຏ ມູລ ສມຸຈ຺ເຉທາ’’ຕິ ວຸຕ຺ຕໍ, ວຏ຺ຏມູລສມຸຈ຺ເຉໂທ ວຸຈ຺ຈຕິ ອຣຫຕ຺ຕມຄ຺ໂຄ. ຕໂຕ ປຣໍປິ ຍາວຂນ຺ຘປຣິນິພ຺ພານາ ປວຕ຺ຕນ຺ຕິເຍວ.

ອິຫາຕິ ອິມສ຺ມິໍ ຠເວ. ອິຈ຺ຈຍນ຺ຕິ ອິຕິ ອຍໍ. ອິຕິສທ຺ໂທ ອາທິອຕ຺ໂຖ. ຍຖາ ອິຫ ປຏິສນ຺ຘິຈ ຠວງ຺ຄຎ຺ຈ ອາວຊ຺ຊນາທິ ວີຖິໂຍຈ ຈຸຕິຈາຕິ ອຍໍ ຈິຕ຺ຕສນ຺ຕຕິ ປວຕ຺ຕຕິ. ຕຖາ ປຸນ ຠວນ຺ຕເຣປິ ສນ຺ຘິຠວງ຺ຄາທິກາ ອຍໍຈິຕ຺ຕສນ຺ຕຕິ ປຣິວຕ຺ຕຕິ ປຣິວຕ຺ຕມານາ ປວຕ຺ຕຕີຕິ ອຕ຺ໂຖ. ອິທານິ ຍສ຺ສ ວິປສ຺ສນາ ມຄ຺ຄຜລນິພ຺ພານສ຺ສ ອຕ຺ຖາຍ ຈິຕ຺ຕເຈຕສິການໍ ປເຠທປວຕ຺ຕິສງ຺ຄຫາ ປຏ຺ຐປິຍນ຺ຕິ. ຕທຕ຺ຖໍ ທສ຺ເສນ຺ໂຕ ຄາຖມາຫ. ຕຕ຺ຖ ປຏິສງ຺ຂາຍາຕິ ປຏິສງ຺ຂານ ສງ຺ຂາເຕນ ວິປສ຺ສນາ ຎາເຓນ ປຸນປ຺ປຸນໍ ຎຕ຺ວາ. ເອຕນ຺ຕິ ຍຖາວຸຕ຺ຕໍ ຈິຕ຺ຕເຈຕສິການໍ ປເຠທປວຕ຺ຕິວິຘານໍ. ອຘຸວນ຺ຕິ ອນິຈ຺ຈໍ. ອຘິຄນ຺ຕ຺ວາຕິ ອຘິຄມສງ຺ຂາເຕນ ຈຕຸມຄ຺ຄຎ຺ຎາເຓນ ປຕິລຠິຕ຺ວາ ສຈ຺ຉິກຕ຺ວາ. ປທນ຺ຕິ ສອຸປາທິເສສໍ ນິພ຺ພານໍ. ພຸຘາຕິ ປຓ຺ຑິຕາ. ສຸຏ຺ຐຸ ອນຸສຍ ມຕ຺ຕໍປິ ອເສເສຕ຺ວາ ເສສກິເລເສຫິ ສທ຺ຘິໍ ອຸຈ຺ຉິນ຺ນໍ ຍຖາ ວຸຕ຺ເຕສຸ ຈິຕ຺ຕເຈຕສິເກສຸ ອຘິສຍິຕໍ ຕຓ຺ຫາສິເນຫ ສງ຺ຂາຕໍ ພນ຺ຘນໍ ເອເຕຫີຕິ ສຸສມຸຈ຺ຉິນ຺ນ ສິເນຫ ພນ຺ຘນາ. ສມນ຺ຕິ ວູປສມນ຺ຕິ ວຏ຺ຏທຸກ຺ຂສນ຺ຕາປາ ເອຕສ຺ມິນ຺ຕິ ສໂມ. ອນຸປາທິເສສນິພ຺ພານໍ. ເອສ຺ສນ຺ຕີຕິ ຄມິສ຺ສນ຺ຕິ. ຈິຣາຍາຕິ ຈິຣກາລໍ. ສຸນ຺ທຣໍ ອຘິຄມາວຫໍ ສີລ ຘຸຕງ຺ຄສງ຺ຂາຕໍ ວຕໍ ເອເຕສນ຺ຕິ ສຸພ຺ພຕາ. ສຸປຣິສຸທ຺ຘສີລສລ຺ເລຂ ວຸຕ຺ຕິໂນຕິ ອຕ຺ໂຖ. ຈິຣາຍ ສຸພ຺ພຕາ ພຸຘາ ເອຕໍ ອຘຸວໍ ປຏິສງ຺ຂາຍ ອຈ຺ຈຸຕໍ ປທໍ ອຘິຄນ຺ຕ຺ວາ ສຸສມຸຈ຺ຉິນ຺ນສິເນຫພນ຺ຘນາ ສມໍ ເອສ຺ສນ຺ຕີຕິ ໂຍຊນາ.

ອິຕິ ປຣມຕ຺ຖທີປນິຍານາມ ອຠິຘມ຺ມຕ຺ຖສງ຺ຄຫສ຺ສ

ຈຕຸຕ຺ຖວຓ຺ຓນາຍ ວີຖິມຸຕ຺ຕ ສງ຺ຄຫສ຺ສ

ປຣມຕ຺ຖທີປນາ ນິຏ຺ຐິຕາ.

ຣູປ ສງ຺ຄຫ ປຣມຕ຺ຖທີປນີ

໑໕໖. ເອວໍ ຈິຕ຺ຕເຈຕສິເກ ທ຺ວີຫິ ປເຠທປ຺ປວຕ຺ຕີຫິ ທສ຺ເສຕ຺ວາ ອິທານິ ຍຖານຸປ຺ປຕ຺ຕໍ ຣູປໍ ທສ຺ເສນ຺ໂຕ ອາທິຄາຖ ມາຫ. ຕຕ຺ຖ ເອຕໍ ປຣິມາຓໍ ອສ຺ສາຕິ ເອຕ຺ຕາວໍ. ເຕນ ເອຕ຺ຕວຕາ. ນິປາຕປທໍວາ ເອຕໍ. ຫິ ສທ຺ໂທ ປທປູຣເຓ. ປເຠໂທຈ ປວຕ຺ຕິຈ ປເຠທປ຺ປວຕ຺ຕິໂຍ. ຕາຫິ ສຫ ເຍ ວຕ຺ຕນ຺ຕິ ເຕ ສປ຺ປເຠທປ຺ປວຕ຺ຕິກາ. ເອຕ຺ຕາວຕາ ສປ຺ປເຠທປ຺ປວຕ຺ຕິກາ ຈິຕ຺ຕເຈຕສິກາ ຘມ຺ມາ ມຍາ ວິຠຕ຺ຕາ. ອິທານິ ຣູປໍ ປວຸຈ຺ຈຕີຕິ ໂຍຊນາ. ສງ຺ເຂປໂຕ ອຸທ຺ທິສນໍ ກຖນໍ ສມຸທ຺ເທໂສ. ສມຸທ຺ທິຏ຺ຐສ຺ສ ຣູປສ຺ສ ປຸນ ວິຠຊນໍ ວິຠາໂຄ. ສມຸຏ຺ຐາຕິ ຣູປໍ ເອເຕນາຕິ ສມຸຏ຺ຐານໍ. ກມ຺ມາທິ. ກລາ ວຸຈ຺ຈນ຺ຕິ ອວຍວາ. ຕາ ອປ຺ເປນ຺ຕິ ປວິສນ຺ຕິ ເອຕ຺ຖາຕິ ກລາໂປ. ປິຓ຺ຑີຕິ ອຕ຺ໂຖ. ປວຕ຺ຕິກ຺ກມໂຕຕິ ອຸປ຺ປຕ຺ຕິກ຺ກມໂຕ. ສລກ຺ຂຓໂຕ ສສມ຺ຠາຣໂຕຈ ມຫນ຺ຕານິ ຫຸຕ຺ວາ ຠວນ຺ຕິ ປາຕຸຠວນ຺ຕີຕິ ມຫາຠູຕານິ. ຕານິ ຫິ ອຕ຺ຕໂນ ສຠາວໂຕປິ ມຫນ຺ຕານິເອວ ຫຸຕ຺ວາ ປາຕຸຠວນ຺ຕິ ອຸປາທາຣູປານິ ອຸປາທາຍາຕິ.

[໑໗໕] ວິຠາວນິຍໍ ປນ ມຫາຏີກາຍຎ຺ຈ

‘‘ສສມ຺ຠາຣຘາຕຸວເສນາຕິ’’ ວຸຕ຺ຕໍ. ຕໍ ອນຸປປນ຺ນໍ.

ນ ຫິ ສສມ຺ຠາຣວຕ຺ຖຸວເສເນວ ເຕສໍ ອຍໍ ໂວຫາໂຣ ປວຕ຺ໂຕຕິ ສກ຺ກາ ວຕ຺ຕຸໍ. ນຈ ສລກ຺ຂຓໂຕ ມຫຕ຺ເຕນ ວິນາ ເຕສໍ ສສມ຺ຠາຣໂຕ ມຫຕ຺ຕໍນາມ ສມ຺ຠວຕີຕິ. ຕສ຺ມາ ຍໍ ເຕສໍ ອິນ຺ທ຺ຣິຍານິນ຺ທ຺ຣິຍພທ຺ຘສນ຺ຕາເນສຸ ປຖວິປພ຺ພຕາທິວເສນ ສມຸທ຺ເທ ມຈ຺ຉກຈ຺ຉປາທິວເສນ ສສມ຺ຠາຣໂຕ ມຫຕ຺ຕໍ. ຕໍປິ ສລກ຺ຂຓມຫຕ຺ຕມູລກເມວາຕິ ທຏ຺ຐພ຺ພໍ. ມຫາຠູຕາຕິວາ ໂລເກ ວິສໍວາທ ກຏ຺ເຐນ ມາຍາກາຣາວາ ອາວິສນຄຫເຓສຸ ອຈິນ຺ເຕຍ຺ຍຏ຺ຐານຏ຺ເຐນ ຍກ຺ຂາທໂຍວາ ວຎ຺ຈກຏ຺ເຐນ ຍກ຺ຂິນິໂຍວາ ວຸຈ຺ຈນ຺ຕິ. ເຕເນວຏ຺ເຐນ ເຕຫິ ສທິສຕ຺ຕາ ອິມານິປິ ມຫາຠູຕາວິຍາຕິ ມຫາຠູຕານິ. ອຸຠຍຕ຺ຖປິຈ ມຫນ຺ຕານິ ອຠູຕານິ ອພ຺ຠຸຕານິວາ ເອເຕສູຕິ ນິພ຺ພຈນໍ ຍຸຊ຺ຊຕິເຍວ.

[໑໗໖] ວິຠາວນິຍໍ ປນ

ຍກ຺ຂິນິໍ ວິສຸໍ ອຸປມາມຕ຺ຕໍ ກຕ຺ວາ ‘‘ມນາປວຓ຺ຓສຓ຺ຐານາ ທີຫິວາ ສຕ຺ຕານໍ ວຎ຺ຈິກາ ຍກ຺ຂິນີອາທໂຍ ວິຍ ມນາປ ອິຕ຺ຖິປຸຣິສຣູປທສ຺ສນາທິນາ ສຕ຺ຕານໍ ວຎ຺ຈກຕ຺ຕາ ມຫນ຺ຕານິ ອຠູຕານິ ເອເຕສູຕິ ມຫາຠູຕາຕິ’’ ວຸຕ຺ຕໍ. ຕໍ ອຏ຺ຐກຖາ ຍ ນ ສເມຕິ.

ອຏ຺ຐກຖາຍຎ຺ຫິ ມຫາຠູຕສາມຎ຺ຎໂຕຕິ ປທສ຺ສ ວິຕ຺ຖາເຣ ເອວ ມາຍາກາໂຣ ຍກ຺ໂຂ ຍກ຺ຂິນີຕິ ຕໂຍ ມຫາຠູຕາ ວຸຕ຺ຕາຕິ. ຈຕຸນ຺ນຎ຺ຈມຫາຠູຕານນ຺ຕິ ອຸປໂຍຄຕ຺ເຖ ສາມິວຈນໍ. ອຸປາທາຍາຕິ ທຬ຺ຫໍ ນິສ຺ສາຍ. ປວຕ຺ຕນ຺ຕິ ປາຐເສໂສ. ອຸປາທາຍ ຣູປນ຺ຕິວາ ສມາສປທໍ ທຏ຺ຐພ຺ພໍ.

[໑໗໗] ວິຠາວນິຍໍ ປນ

‘‘ອຸປາທາຍ ປວຕ຺ຕໍ ຣູປໍ ອຸປາທາຣູປນ຺ຕິ’’ ວຸຕ຺ຕໍ. ຕໍ ອິຘ ນ ຍຸຊ຺ຊຕິ.

ນ ຫິ ອິມສ຺ມິໍ ປາເຐ ກຕ຺ຖຈິ ຍກາຣວິຣໂຫ ທິຏ຺ໂຐ. ຕຖາ ຫິ ມູລຏີກາຍໍ ອຸປາທາຍຕິ ນິສ຺ສຍຕີຕິ ອຸປາທາຍໍ. ຕເມວ ຣູປນ຺ຕິປິ ວຸຕ຺ຕໍ. ປຖຍຕີຕິ ປຖວີ. ສຫຊາຕຣູປານໍ ປຕິຏ຺ຐານ ຠາເວນ ປກ຺ຂາຍຕິ ອຸປຏ຺ຐາຕີຕິ ອຕ຺ໂຖ. ປຸຖຸ ມຫນ຺ຕີ ຫຸຕ຺ວາ ຊາຍຕີຕິປິ ປຖວີ. ປກາເຣນ ຖວີຍຕິ ສພ຺ເພສໍ ຣູປສມ຺ຠາຣານໍ ອຘິຏ຺ຐານຕ຺ຕາ. ອຍໍ ເຕສໍ ອຘິຏ຺ຐານາ ປຕິຏ຺ຐານາ ວຕ຺ຖຸຠູຕາ ຠູມິ ຠູຕາຕິອາທິນາ ນານາປ຺ປກາເຣນ ຄຸຓປເທນ ອຠິຕ຺ຖວີຍຕີຕິ ປຖວີ. ສາເອວ ນິສຕ຺ຕນິຊີວຏ຺ເຐນ ຘາຕູຕິ ປຖວີຘາຕຸ. ອາເປຕິ ສຫຊາຕຣູປານິ ພ຺ຍາເປຕ຺ວາ ຕິຏ຺ຐຕິ, ອປ຺ປາຍຕິ ວາ ຕານິ ສຸຏ຺ຐຸ ພ຺ຣູເຫຕິ ວຑ຺ເຒຕີຕິ ອາໂປ. ຕານິວາ ອວິປ຺ປກິຓ຺ຓານິ ກຕ຺ວາ ຠຸໂສ ປາຕິ ຣກ຺ຂຕິ, ປິວຕິວາ ວິວນ຺ໂຕ ວິຍ ຕານິ ສງ຺ຄຓ຺ຫຕິ ສມ຺ປິຓ຺ເຑຕີຕິ ອາໂປ. ໂສເຍວ ຘາຕູຕິ ອາໂປຘາຕຸ. ເຕ ຊຕິ ຕິກ຺ຂຠາເວນ ສມຸຊ຺ຊລນ຺ໂຕ ວິຍ ສຫຊາຕຘມ຺ມານໍ ມຊ຺ເຌ ປກາສຕິ, ເຕເຊຕິວາ ນິເສຕິ ສຫຊາຕຘມ຺ເມ ຕິກ຺ຂຖາມ ພເລ ກໂຣຕິ, ປຣິປາເຈຕິວາ ອຸສ຺ມາເປຕີຕິ ເຕໂຊ, ໂສ ເອວ ຘາຕູຕິ ເຕໂຊຘາຕຸ. ວາຍຕິ ສມີເຣຕິ ເທສນ຺ຕຣຸປ຺ປຕ຺ຕິ ເຫຕຸຠາເວນ ຠູຕສງ຺ຆາຏໍ ເທສນ຺ຕຣໍ ຄເມຕີຕິ ວາໂຍ. ວາຍຕິ ວາ ສຫຊາຕຘມ຺ເມ ອປຕມາເນ ກຕ຺ວາ ວຫຕີຕິ ວາໂຍ. ໂສເອວ ຘາຕູຕິ ວາໂຍຘາຕຸ. ຕຕ຺ຖ ກກ຺ຂຬລກ຺ຂຓາ ປຖວີ. ອາພນ຺ຘນລກ຺ຂໂຓ ອາໂປ. ອຸຓ຺ຫຕ຺ຕລກ຺ຂໂຓ ເຕໂຊ. ວິຕ຺ຖມ຺ຠນລກ຺ຂໂຓ ວາໂຍ. ເອຕ຺ຖ ສິຍາ, ກສ຺ມາ ປຖວີ ກກ຺ຂຬລກ຺ຂຓາຕິ ວຸຕ຺ຕາ. ນນຸ ສາ ມຸທຸຠູຕາປິ ໂຫຕີຕິ. ສຈ຺ຈໍ, ມຸທຸຠູຕາປິ ປນ ສາ ເສສຠູຕຕ຺ຕຍໍ ອຸປາທາຍ ກກ຺ຂຬາ ຕ຺ເວວ ສງ຺ຂ຺ຍໍ ຄຈ຺ຉຕິ. ອຎ຺ຎມຎ຺ຎໍ ອຸປາທາເຍວ ປນ ອຍໍມຸທຸ ອຍໍ ກກ຺ຂຬາຕິ ຠວຕິ. ເຕເນວ ມຸທຸກກ຺ຂຬານໍ ທີຆຣສ຺ສານໍ ວິຍ ອນວຏ຺ຐານຕາ ໂຫຕິ. ມຸທຸຠູຕາປິ ຫິ ຕໂຕ ມຸທຸຕຣໍ ປຕ຺ວາ ກກ຺ຂຬານາມ ຊາຕາ. ກກ຺ຂຬາປິ ກກ຺ຂຬຕຣໍ ປຕ຺ວາ ມຸທຸຠູຕານາມ ຊາຕາຕິ. ອາພນ຺ຘນລກ຺ຂໂຓ ອາໂປຕິ ວຸຕ຺ໂຕ. ໂສຈ ປກຕິອຸທເກ ອຘິມຕ຺ໂຕຕິ ປກຕິອຸທກໍ ພທ຺ຘໍ ຆນີຠູຕເມວ ສິຍາຕິ ເຈ. ນ. ອາພນ຺ຘິຕພ຺ພາຍ ປຖວິຍາ ຕຕ຺ຖ ປຣິທຸພ຺ພລຕ຺ຕາຕິ, ຍຕ຺ຖ ປນ ປຖວີ ພລວຕີ ໂຫຕິ ຕຕ຺ເຖວ ໂສ ພທ຺ຘຕຣໍ ອາພນ຺ຘຕີຕິ. ອຸຓ຺ຫຕ຺ຕ ລກ຺ຂໂຓ ເຕໂຊຕິ ວຸຕ຺ໂຕ. ເອວຎ຺ຈສຕິ ສີຕຠາໂວ ເຕໂຊເຍວ ນ ສິຍາຕິ ເຈ. ນ. ອຸສຕິ ທຫຕິ ປຣິປາເຈຕິ ປຣິຓ ຕຠາວໍ ຄເມຕີຕິ ອຸຓ຺ໂຫນາມ. ສີຕຠາໂວຈ ທຫຕິ ປຣິປາເຈຕິ ຕພ຺ຠາວໍ ຄເມຕິເຍວາຕິ. ວຸຕ຺ຕຎ຺ຈ ມູລຏີກາຍໍ ເຕໂຊເອວ ຫິ ສີຕໍ. ຫິມປາຕສມຍາທີສຸ ສີຕສ຺ສ ປຣິປາຈກຕາທສ຺ສນ ໂຕຕິ. ວິຕ຺ຖມ຺ຠນ ລກ຺ຂໂຓ ວາໂຍຕິ ວຸຕ຺ໂຕ. ໂສ ປນ ຆນ ຖທ຺ເຘສຸ ສິລາຖມ຺ຠາທີສຸ ນລພ຺ຠຕີຕິ ເຈ. ນ. ຕຕ຺ຖ ຫິ ປຖວີ ອຕ຺ຕນາ ສຫຊາຕວາຍຸວິຕ຺ຖມ຺ຠນໍ ລຠິຕ຺ວາ ຖາມປ຺ປຕ຺ຕາ ຖິຣຕຣປ຺ປຕ຺ຕາຈ ຫຸຕ຺ວາ ວຫຕີຕິ. ຈກ຺ຂຕີຕິ ຈກ຺ຂຸ. ສມວິສມໍ ອາຈິກ຺ຂຕິ ສມວິສມຊານນສ຺ສ ຕມ຺ມູລກຕ຺ຕາ. ຣູປໍວາ ອສ຺ສາເທຕິ ອາປາຕໍ ອາຄຕາຄຕສ຺ສ ຣູປສ຺ສ ອນິຣາກຣຓໂຕ. ຕໍວາ ວິຠາເວຕີຕິ ອຕ຺ໂຖ. ສຸຓາຕີຕິ ໂສຕໍ. ສຸຓນ຺ຕິ ສຸຍ຺ຍນ຺ຕິວາ ເອເຕ ນາຕິ ໂສຕໍ. ຆາຍຕີຕິ ຆານໍ. ຆາຍນ຺ຕິ ຆາຍິຍນ຺ຕິວາ ເອເຕນາຕິ ຆານໍ. ຊີວິຕນິມິຕ຺ຕໍ ຣໂສ ຊີວິຕນ຺ຕິ ວຸຈ຺ຈຕິ. ຕສ຺ມິໍ ນິນ຺ນຕາຍ ຕໍ ອວ຺ຫາຍຕີຕິ ຊິວ຺ຫາ. ອຖວາ. ຊີວິຕໍ ວຫຕິ ເອຕາຍວາ ຕໍ ວຫນ຺ຕິ ປວຕ຺ເຕນ຺ຕິ ຊີວິຕວຸຕ຺ຕິສມ຺ປາທນຕ຺ຕາຕິ ຊິວ຺ຫາ. ຊີຕິວາ ຊໂຍ ປຣາຊໂຍວາ ວຸຈ຺ຈຕິ. ຕທຸຠຍໍ ວຫຕິ ວຫນ຺ຕິວາ ເອຕາຍາຕິ ຊິວ຺ຫາ. ສສມ຺ຠາຣຊິວ຺ຫາ. ຍຖາຫ –

ປຸຣິສສ຺ສ ຫິ ຊາຕສ຺ສ, ກຸທາຣີ ຊາຍເຕ ມຸເຂ;

ຍາຍ ຉິນ຺ທຕິ ອຕ຺ຕານໍ, ນໂຣ ທຸພ຺ຠາສິຕໍ ຠຓນ຺ຕິ.

ອິຘ ປນ ຕໍ ສຫຈຣິຕຕ຺ຕາ ຊິວ຺ຫາຕິ ປສາທຣູປໂມ ວຸຈ຺ຈຕິ. ກຸຈ຺ຉິຕານໍ ເກສາທີນໍ ປາປຘມ຺ມານຎ຺ຈ ອາໂຍ ອຸປ຺ປຕ຺ຕິຏ຺ຐານນ຺ຕິ ກາໂຍ. ສສມ຺ຠາຣກາໂຍ. ອິຘ ປນ ຕໍ ສຫຈຣິໂຕ ປສາທ ກາໂຍເອວ ອຘິປ຺ເປໂຕ. ປສີທນ຺ຕີຕິ ປສາທາ. ປສີທນ຺ຕິ ວາ ເອຕ຺ຖ ຈນ຺ທມຓ຺ຑລາທີນິ ອາຣມ຺ມຓນິມິຕ຺ຕານິ ຕຕ຺ຖ ສໍສີທມານານິ ວິຍ ສຣູປໂຕ ສນ຺ທິສ຺ສນ຺ຕີຕິ ປສາທາ, ສຸປຣິສຸທ຺ຘອາທາສມຓ຺ຑສທິສາ ກມ຺ມຊມຓ຺ຑາ. ອິເມ ປນ ປຎ຺ຈ ທຏ຺ຐຸກາມຕາທິ ນິທານ ກມ຺ມສມຸຏ຺ຐານ ຠູຕປສາທ ລກ຺ຂຓາ ຣູປາທິ ອຠິຆາຕາຣຫ ຠູຕປສາທລກ຺ຂຓາ ວາ ຈກ຺ຂຸປສາທາທໂຍ ທຏ຺ຐພ຺ພາ. ຕຕ຺ຖ ຈກ຺ຂຸ ຕາວ ເສຕມຓ຺ຑລ ປຣິກ຺ຂິຕ຺ຕສ຺ສ ກຓ຺ຫມຓ຺ຑລສ຺ສ ມຊ຺ເຌ ອູກາສິຣປມາເຓ ອຕິມຸເຂ ຐິຕານໍ ສຣີຣສຓ຺ຐານຸປ຺ປຕ຺ຕິ ປເທສຠູເຕ ທິຏ຺ຐມຓ຺ຑເລ ເຕລມິວ ສຕ຺ຕປິຈຸປຏລານິ ສຕ຺ຕອກ຺ຂິປຏລານິ ພ຺ຍາເປຕ຺ວາ ຕິຏ຺ຐຕິ. ໂສຕໍ ໂສຕພິລພ຺ຠນ຺ຕເຣ ອງ຺ຄຸລິເວຐນາກາຣໍ ອຸປຈິຕຕນຸຕມ຺ພໂລມໍ ປເທສໍ ພ຺ຍາເປຕ຺ວາ ຕິຏ຺ຐຕິ. ຆານໍ ນາສິກພ຺ຠນ຺ຕເຣ ອຊປທສຓ຺ຐານໍ ປເທສໍ ພ຺ຍາເປຕ຺ວາ ຕິຏ຺ຐຕິ. ຊິວ຺ຫາ ສສມ຺ຠາຣ ຊິວ຺ຫາມຊ຺ເຌ ອຸປ຺ປລ ທລຄ຺ຄ ສຓ຺ຐານໍ ປເທສໍ ພ຺ຍາເປຕ຺ວາ ຕິຏ຺ຐຕິ. ກາໂຍ ປນ ມຫນ຺ຕິ ຍາ ກປ຺ປາສ ປຏລວຏ຺ຏິຍໍ ອາສິຕ຺ຕເຕລໍວິຍ ຖເປຕ຺ວາ ປາຈກ ເຕຊສ຺ສ ປຕິຏ຺ຐານຏ຺ຐານໍ ເກສຄ຺ຄ ໂລມຄ຺ຄ ນຂຄ຺ຄ ສຸກ຺ຂຈມ຺ມານິຈ ອວເສສໍ ສກລສຣີຣໍ ພ຺ຍາເປຕ຺ວາ ຕິຏ຺ຐຕີຕິ. ເຕ ປນ ປຎ຺ຈ ຍຖາຣຫໍ ປຎ຺ຈທ຺ວາຣິກຈິຕ຺ຕານໍ ວຕ຺ຖຸທ຺ວາຣຠາວໍ ສາເຘນ຺ຕິ. ເຕສຸຈ ເອເກກສ຺ສ ຈຕສ຺ໂສ ຈຕສ຺ໂສ ຘາຕຸໂຍ ສນ຺ຘາຣຓອາພນ຺ຘນ ປຣິປາຈນ ສມຸທີຣຓ ກິຈ຺ເຈຫິ ອຸປກາຣໍ ກໂຣນ຺ຕິ. ຍຖາຂຕ຺ຕິ ຍກຸມາຣສ຺ສ ຈຕສ຺ໂສ ຘາຕິໂຍ ຘາຣຓ ນຫາປນ ມຓ຺ຑນ ພີຊນ ກິຈ຺ເຈຫີຕິ. ອຸຕຸຈິຕ຺ຕາຫາຣາຈ ນໍ ອຸປຕ຺ຖມ຺ເຠນ຺ຕິ. ຍຖາ ຕໍ ຂຕ຺ຕິຍກຸມາຣໍ ປິຕຸ ເຊຏ຺ຐຠາຕຸ ເຊຏ຺ຐຠຄິນິໂຍວິຍ. ອາຍຸຈ ນໍ ສຸຏ຺ຐຸ ອນຸປາເລຕິ. ຍຖາ ຕໍ ຂຕ຺ຕິຍກຸມາຣໍ ທິສາປາໂມກ຺ໂຂ ຣາຊສມ຺ມໂຕ ມຫາຠິສກ຺ໂກວິຍ. ວຓ຺ຓາທໂຍຈ ນໍ ປຣິວາເຣນ຺ຕິ. ຍຖາ ຕໍ ຂຕ຺ຕິຍກຸມາຣໍ ສຫຊາຕາ ອມຈ຺ຈປຸຕ຺ຕາ ວິຍາຕິ. ຍສ຺ມາ ປນ ສຕ຺ຕານໍ ຈິຕ຺ຕໍ ນາມ ວິຈິຕ຺ຕໍ ໂຫຕິ. ຈິຕ຺ຕວິຈິຕ຺ຕຕາຍ ສຎ຺ຎາວິຈິຕ຺ຕາ. ສຎ຺ຎາວິຈິຕ຺ຕຕາຍ ຕຓ຺ຫາວິຈິຕ຺ຕາ. ຕຓ຺ຫາວິຈິຕ຺ຕ ຕາຍ ກມ຺ມານິ ວິຈິຕ຺ຕານິ. ກມ຺ມວິຈິຕ຺ຕຕາຍ ກມ຺ມສມຸຏ຺ຐານານິ ຠູຕານິ ວິຈິຕ຺ຕານິ. ຠູຕວິຈິຕ຺ຕຕາຍ ອິເມ ປສາທາ ວິຈິຕ຺ຕາ. ອຎ຺ຎມຎ຺ຎໍ ອສທິສາ ໂຫນ຺ຕິ. ເຕຫິ ປສາທມຓ຺ຑຠູຕາປິ ສມານາ ເກຈິ ຣູປສ຺ເສວ ອຠິຆາຕາຣຫາ ໂຫນ຺ຕິ, ນ ສທ຺ທາທີນໍ. ເກຈິ ສທ຺ທາທີນໍ ເອວ, ນ ຣູປສ຺ສາຕິ. ຕສ຺ມາ ເຕສໍ ອຎ຺ຎມຎ຺ຎຎ຺ຈ ອຎ຺ຎຣູເປຫິຈ ລກ຺ຂຓໂຕ ອສໍມິສ຺ສຕາ ເວທິຕພ຺ພາຕິ.

ຣູປຍຕີຕິ ຣູປໍ. ວຓ຺ຓວິເສສໍ ອາປຊ຺ຊິຕ຺ວາ ຫທຍງ຺ຄຕຠາວໍ ປກາເສຕິ. ປກຕິຍາປິ ວາ ຍໍກິຎ຺ຈິທພ຺ພໍ ສມວິສມໍວາ ປກາເສ ຕີຕິ ອຕ຺ໂຖ. ສປ຺ປຕິ ໂສຕວິຎ຺ເຎຍ຺ຍຠາວໍ ຄຈ຺ຉຕີຕິ ສທ຺ໂທ. ສທ຺ທຍຕີຕິ ສທ຺ໂທ. ຕໍ ຕໍ ອຕ຺ຖໍວາ ອຕ຺ຕໂນ ວຕ຺ຖຸໍວາ ອາຈິກ຺ຂຕີຕິ ອຕ຺ໂຖ. ສທຕິວາ ຕໍ ຕໍ ທິສໍວາ ເທສໍວາ ຂເຓນ ວິສ຺ສຣຕິ ວິປ຺ຜຣຕີຕິ ສທ຺ໂທ. ຄນ຺ຘຍຕີຕິ ຄນ຺ໂຘ. ອຕ຺ຕໂນ ວຕ຺ຖຸໍສູເຈຕີຕິ ອຕ຺ໂຖ. ຄຈ຺ຉຕີຕິ ໂຄ. ວາໂຕ. ເຕນ ຘາຣີຍຕີຕິ ຄນ຺ໂຘ. ຣສີຍຕິ ອສ຺ສາທີຍຕີຕິ ຣໂສ. ຣສນ຺ຕິວາ ຕໍ ອສ຺ສາເທນ຺ຕີຕິ ຣໂສ. ຜຸສີຍຕີຕິ ໂຜຏ຺ຐພ຺ພໍ. ຜຸສນຎ຺ເຈຕ຺ຖ ປສາເທນ ສຫ ຆຏ຺ຏນໍ ກລາປນ຺ຕຣຠູເຕຫິ ສທ຺ຘິໍ ປຏິຫນນຎ຺ຈ ເວທິຕພ຺ພໍ. ຕທຸຠຍໍປິ ອາໂປ ຘາຕຸຍາ ນຕ຺ຖີຕິ ວຸຕ຺ຕໍ ອາໂປຘາຕຸວິວຊ຺ຊິຕນ຺ຕິ. ກສ຺ມາ ປນ ຕໍ ຕສ຺ສາ ນຕ຺ຖິ. ນນຸ ສີຕຕາວາ ທ຺ຣວຕາວາ ຜຸສິຕ຺ວາ ຄຍ຺ຫຕີຕິ. ວຸຈ຺ຈເຕ, ສີຕຕາ ຫິ ເຕໂຊເຍວ, ນ ອາໂປ. ຍທິ ຫິ ສາ ອາໂປເຍວ ສິຍາ. ປກ຺ກຸມິເຕ ສນ຺ຕຕ຺ເຕ ໂລຫຣເສປິສ຺ສ ສີຕຕາ ລພ຺ຠມານາ ສິຍາ. ໂສ ຫິ ຣໂສ ອາປາຘິໂກ ໂຫຕີຕິ. ເອວໍ ປນ ນລພ຺ຠຕິ. ຕສ຺ມາ ສາ ເຕໂຊເຍວ, ນ ອາໂປຕິ. ອປິຈ, ສີຕຸຓ຺ຫານໍ ເອກສ຺ມິໍ ກລາເປ ສຫ ອປ຺ປວຕ຺ຕນໂຕ ໂອຣປາຣານໍ ວິຍ ເຕສໍ ອນວຏ຺ຐານໂຕຈ ວິຎ຺ຎາຍຕິ. ນ ຫິ ສີຕກລາເປ ອຸຓ຺ຫໍ, ອຸຓ຺ຫກລາເປວາ ສີຕໍ ສຫ ປວຕ຺ຕຕິ. ຍສ຺ມິໍຈ ວຕ຺ຖຸມ຺ຫິ ປຸພ຺ເພ ສີຕສຎ຺ຎາ ສຓ຺ຐາຕິ. ປຈ຺ຉາ ຕໂຕ ສີຕຕເຣ ອາຄເຕ ຕສ຺ມິໍເຍວ ປຸນ ອຸຓ຺ຫສຎ຺ຎາ ສຓ຺ຐາຕິ. ປຸພ຺ເພ ອຸຓ຺ຫສຎ຺ຎາຍໍປິ ເອເສວ ນໂຍ. ຕຖາ ອຸຓ຺ເຫ ມນ຺ເທ ສີຕສຎ຺ຎາ ສຓ຺ຐາຕິ. ສີເຕ ມນ຺ເທ ອຸຓ຺ຫສຎ຺ຎາຕິ.

ອຖ ປນ ທ຺ຣວຠາວຠູໂຕ ອາໂປ ຜຸສິຕ຺ວາ ຄຍ຺ຫຕິ. ອໂຍ ປິຓ຺ຑາທີສຸ ອາພນ຺ຘນຠູໂຕປິ ຜຸສິຕ຺ວາວ ຄຍ຺ເຫຍ຺ຍ. ເອວຎ຺ຈ ສຕິ ຍຖາ ເຕສຸ ອິຕຣານິ ຕີຓິ ຠູຕານິ ວິນາ ອິຕຣີຕເຣນ ວິສຸໍ ວິສຸໍ ກາຍິກ ສຸຂທຸກ຺ຂານໍ ອາຣມ຺ມຓຠູຕານິ ໂຫນ຺ຕິ. ຕຖາ ໂສປິ ວິນາ ອິຕເຣຫິ ວິສຸໍ ກາຍິກສຸຂທຸກ຺ຂານໍ ອາຣມ຺ມຓຠູໂຕເອວ ສິຍາ. ນ ປນ ໂຫຕິ. ຍຎ຺ຫິ ຕານິ ອໂຍປິຓ຺ຑາທີນິ ຜຸສນ຺ຕານໍ ກາຍິກໍ ສຸຂໍວາ ທຸກ຺ຂໍວາ ອຸປ຺ປຊ຺ຊຕິ, ຕໍ ສຓ຺ຫຖທ຺ຘຕາ ວເສນວາ ອຸປ຺ປຊ຺ຊຕິ. ສີຕຸຓ຺ຫຕາວເສນວາ ອພ຺ຠນ຺ຕຣຖມ຺ຠນສ຺ສ ມນ຺ທຄາຬ຺ຫຕາວເສນວາ. ໂນ ອຎ຺ຎຖາຕິ. ຕສ຺ມາ ປຸຣິມຠາເຄ ຕີຓິ ຠູຕານິ ຜຸສິຕ຺ວາວາ ວຓ຺ຓໍ ທິສ຺ວາວາ ປຈ຺ຉາ ຠາເຄ ສຸທ຺ເຘນ ມໂນ ວິຎ຺ຎາຓສນ຺ຕາເນນ ທີຆຣສ຺ສາທິສຓ຺ຐານໍວາ ຣຕ຺ຕິຍໍ ອລາຕຈກ຺ກໍ ວາ ຕໍຕໍຉິທ຺ທວິວຣໍວາ ຊານນ຺ຕາ ວິຍ ປຖມໍ ທ຺ຣວຕາສຫິຕານິ ວິລີນານິ ມຸທູນິ ຕີຓິ ຠູຕານິ ປຖວິໍ ເອວ ວາ ຜຸສິຕ຺ວາ ປຈ຺ຉາ ສຸທ຺ເຘນ ມໂນ ວິຎ຺ຎາຓສນ຺ຕາເນນ ວິສຸໍ ທ຺ຣວຠາວໍ ອທ຺ທຕິນ຺ຕຠາວໍ ຊານນ຺ຕິ. ເອວໍ ສນ຺ເຕປິ ຕໍ ຜຸສິຕ຺ວາ ຊານນ຺ຕາ ອິຈ຺ເຈວ ມຎ຺ຎນ຺ຕິ ອວິເສສວິທຸໂນຕິ. ຄຸນ຺ນໍ ອຠິຓ຺ຫໍ ຈຣຓຏ຺ຐານໍ ໂຄຈໂຣ. ໂຄຈຣສທິສຕ຺ຕາ ອິຘ ໂຄຈໂຣ. ໂຄຕິວາ ອິຘ ຈກ຺ຂາທີນິ ອິນ຺ທ຺ຣິຍານິ ວຸຈ຺ຈນ຺ຕິ. ຕານິ ວິຎ຺ຎາຓາຘິຏ຺ຐິຕານິ ຫຸຕ຺ວາ ເອເຕສຸ ຈຣນ຺ຕິ. ເອຕານິວາເຕສຸ ຈຣນ຺ຕິ ປວຕ຺ຕນ຺ຕິ ຆຏ຺ເຏນ຺ຕີຕິ ໂຄຈຣາ. ເຕເຍວ ອິຘ ເອກຕ຺ຕໍ ອຸປເນຕ຺ວາ ໂຄຈຣຣູປນ຺ຕິ ວຸຕ຺ຕໍ. ອິມານິປນ ປຎ຺ຈ ຍຖາກ຺ກມໍ ຈກ຺ຂາທີສຸ ປຏິຫນນ ລກ຺ຂຓານິ ຣູປາທີນີຕິ ເວທິຕພ຺ພານິ.

ອິຕ຺ຖີ ວຸຈ຺ຈຕິ ອວິສທາກາຣສຓ຺ຐິຕໍ ຂນ຺ຘປຎ຺ຈກໍ. ຍສ຺ສ ປນ ຘມ຺ມສ຺ສ ອານຸຠາເວນ ຕໍ ຕຖາ ສຓ຺ຐາຕິ ປວຕ຺ຕຕິ. ໂສ ອິຕ຺ຖິ ຍາ ຠາໂວຕິ ອິຕ຺ຖຕ຺ຕໍ. ປຸຣິໂສ ວຸຈ຺ຈຕິ ວິສທາກາຣສຓ຺ຐິຕໍ ຂນ຺ຘປຎ຺ຈກໍ. ເສສໍ ວຸຕ຺ຕນຍເມວ. ຕຕ຺ຖ ອິຕ຺ຖິລິງ຺ຄ ອິຕ຺ຖິນິມິຕ຺ຕ ອິຕ຺ຖິ ກຸຕ຺ຕ ອິຕ຺ຖາກປ຺ປານໍ ເຫຕຸຠາວ ລກ຺ຂຓໍ ອິຕ຺ຖຕ຺ຕໍ. ປຸຣິສລິງ຺ຄ ປຸຣິສນິມິຕ຺ຕ ປຸຣິສກຸຕ຺ຕ ປຸຣິສາກປ຺ປານໍ ເຫຕຸຠາວ ລກ຺ຂຓໍ ປຸຣິສຕ຺ຕໍ. ຕຕ຺ຖ ລິງ຺ຄນ຺ຕິ ປຘານງ຺ຄຠູຕໍ ມຫາສຓ຺ຐານໍ. ນິມິຕ຺ຕນ຺ຕິ ປຈ຺ຈງ຺ຄຠູຕໍ ຂຸທ຺ທກສຓ຺ຐານໍ. ກຸຕ຺ຕນ຺ຕິ ກີຬາລິລາທິ ກ຺ຣິຍາວິເສໂສ. ອາກປ຺ໂປຕິ ຄມນາທິໂກ ອາກາຣວິກາໂຣ. ສພ຺ເພເປເຕ ຂນ຺ຘປຎ຺ຈກສ຺ສ ປວຕ຺ຕິວິເສສາເອວ. ເຍ ສທ຺ທສຕ຺ເຖສຸ ລິງ຺ຄນ຺ຕິ ວຸຈ຺ຈນ຺ຕິ. ເຍສຎ຺ຈ ວເສນ ອຍໍ ອິຕ຺ຖີເອວ, ນ ປຸຣິໂສ. ອຍໍ ປຸຣິໂສເອວ, ນ ອິຕ຺ຖີຕິ ສຎ຺ຊານນ຺ຕິ. ຍສ຺ມາ ປເນຕ຺ຖ ສຓ຺ຐານາທີນໍ ອວິສທາທິຠາໂວເອວ ອຕ຺ຖໂຕ ອິຕ຺ຖິປຸຣິສຕາ ໂຫຕິ. ຕທຸຠຍມຸຕ຺ຕຠາໂວຈ ນປຸໍສກຕາ. ໂສຈ ອກ຺ຂຣປທ ສງ຺ຂາເຕສຸ ວຈເນສຸ ຈ ວຈນຕ຺ເຖສຸຈ ຍຖາຣຫໍ ສນ຺ທິສ຺ສຕິເຍວ. ຕສ຺ມາ ອິນ຺ທ຺ຣິຍຣຫິເຕສຸປິ ປເທສຸຈ ຣຸກ຺ຂາທີສຸ ປທຕ຺ເຖສຸຈ ປຣິຍາເຍນ ອິຕ຺ຖິປຸມນປຸໍສກຕາສິທ຺ຘິ ເວທິຕພ຺ພາຕິ.

[໑໗໘] ຍໍ ປນ ວິຠາວນິຍໍ

‘‘ອິຕ຺ຖີນໍ ອງ຺ຄຊາຕໍ ອິຕ຺ຖິລິງ຺ຄ’’ນ຺ຕິ ວຸຕ຺ຕໍ. ຕໍ ນ ສຸນ຺ທຣໍ.

ນ ຫິ ກຕ຺ຖຈິ ປາຬິຍໍ ອຏ຺ຐກຖາສຸຈ ນິມິຕ຺ຕສທ຺ໂທວິຍ ລິງ຺ຄສທ຺ໂທ ອງ຺ຄຊາເຕ ປາກໂຏ ທິຏ຺ໂຐຕິ.

[໑໗໙] ຍຎ຺ຈ ຕຕ຺ຖ

‘‘ອິຕ຺ຖິສຓ຺ຐານໍ ອິຕ຺ຖາກປ຺ໂປ’’ຕິ ວຸຕ຺ຕໍ. ຕໍປິ ນ ສຸນ຺ທຣໍ.

ນ ຫິ ລິງ຺ຄສທ຺ໂທ ວິຍ ອາກປ຺ປສທ຺ໂທ ສຓ຺ຐາເນ ປາກໂຏ ທິຏ຺ໂຐຕິ. ເສສໍປນ ຕຕ຺ຖ ວຸຕ຺ຕໍ ຍໍກິຎ຺ຈິ ອຏ຺ຐກຖາຍ ອສເມນ຺ຕໍປິ ເຕນ ປຣິຍາເຍນ ຍຸຊ຺ຊຕິເຍວ. ຠວນ຺ຕິ ປວຕ຺ຕນ຺ຕິ ຕໍສຫິເຕ ຂນ຺ຘສນ຺ຕາເນ ເອສາ ອິຕ຺ຖີ, ເອໂສ ປຸຣິໂສຕິ ເອວໍ ປວຕ຺ຕາ ສທ຺ທ ພຸທ຺ຘິໂຍ ເອເຕນາຕິ ຠາໂວ ຠວນ຺ຕິວາ ປາຕຸຠວນ຺ຕິ ຕໍສຫິເຕ ຂນ຺ຘສນ຺ຕາເນ ລິງ຺ຄາທີນິ ເອຕສ຺ມິໍ ສຕີຕິ ຠາໂວ. ໂສ ເອວ ຣູປນ຺ຕິ ຠາວຣູປໍ. ຫທນ຺ຕິ ສຕ຺ຕາ ຕໍຕໍອຕ຺ຖໍວາ ອນຕ຺ຖໍວາ ປູເຣນ຺ຕິ ເອເຕນາຕິ ຫທຍໍ. ຫທນ຺ຕິວາ ສຕ຺ຕາ ອິໂຕ ນານາວິກກ຺ເກ ໂອສຊນ຺ຕິ ມຸຎ຺ຈນ຺ຕີຕິ ຫທຍໍ. ຫຣນ຺ຕິວາ ປຣິຫຣນ຺ຕິ ຕໍ ສຕ຺ຕາ ຊີວິຕໍວິຍ ທຍນ຺ຕິ ຣກ຺ຂນ຺ຕິຈາຕິ ຫທຍໍ. ວສນ຺ຕິ ນິວສນ຺ຕິ ຈິຕ຺ຕເຈຕ ສິກາຘມ຺ມາ ເອຕ຺ຖາຕິ ວຕ຺ຖຸ. ຫທຍຎ຺ຈ ຕໍ ວຕ຺ຖຸຈາຕິ ຫທຍວຕ຺ຖຸ. ຘາຕຸທ຺ວຍນິສ຺ສຍລກ຺ຂຓໍ ວຕ຺ຖຸຣູປໍ. ຕໍ ປນ ຫທຍໂກສພ຺ຠນ຺ຕເຣ ອຑ຺ຒປສຕມຕ຺ຕໍ ໂລຫິຕໍ ພ຺ຍາເປຕ຺ວາ ຕິຏ຺ຐຕີຕິ ເວທິຕພ຺ພໍ. ຘມ຺ມສງ຺ຄຓິຍໍ ປນ ເທສນາເຠທຣກ຺ຂນຕ຺ຖໍ ອວຕ຺ວາ ປຏ຺ຐາເນເອວ ຕໍ ວຸຕ຺ຕໍ. ຍຖາຫ-ວຕ຺ຖຸ ກຸສລານໍ ຂນ຺ຘານໍ ນິສ຺ສຍປຈ຺ຈເຍນ ປຈ຺ຈໂຍ. ວຕ຺ຖຸ ອກຸສລານໍ ຂນ຺ຘານໍ ນິສ຺ສຍປຈ຺ຈເຍນ ປຈ຺ຈໂຍຕິອາທິ. ເອຕ຺ຖຈ ຉຫິ ວຕ຺ຖູຫິ ອຎ຺ຎໍ ວຕ຺ຖຸນາມ ນຕ຺ຖິ. ເຕສຸຈ ປຸຣິມານິ ປຎ຺ຈ ກຸສລາທີນໍ ນິສ຺ສຍາເອວ ນ ໂຫນ຺ຕິ. ຕສ຺ມາ ເຕສໍ ນິສ຺ສຍຠາເວນ ຕຕ຺ຖ ວຸຕ຺ຕໍ ວຕ຺ຖຸນາມ ວິສຸໍ ເອກໍ ວຕ຺ຖຸຣູປເມວາຕິ ສິທ຺ຘນ຺ຕິ.

[໑໘໐] ວິຠາວນິຍໍ ປນ

ຍໍ ຣູປໍ ນິສ຺ສາຍາຕິ ປາຐສ຺ສ ອຸທ຺ຘຏຕ຺ຕາ ຣູປສາມຎ຺ຎປສງ຺ໂຄ ໂຫຕີຕິ ຕໍ ວິໂສເຘຕຸໍ ຍຸຕ຺ຕິນາມ ວຸຕ຺ຕາ. ປຏ຺ຐາເນ ປນ ພຫູສຸ ອນຎ຺ຎສາຘາຣເຓສຸ ຐາເນສຸ ວຕ຺ຖຸນາເມນ ວິເສເສຕ຺ວາ ວຸຕ຺ຕຕ຺ຕາ ໂສປສງ຺ໂຄ ນຕ຺ຖິເຍວາຕິ ທຏ຺ຐພ຺ພໍ.

ຊີວນ຺ຕິ ສຫຊາຕຘມ຺ມາ ເຍນາຕິ ຊີວິຕໍ. ເຕສໍ ຊີວເນ ອາຘິປຈ຺ຈໂຍເຄນ ເຕສຸ ອິນ຺ທໍ ອິສ຺ສຣໍ ອຕ຺ຕານໍ ກໂຣຕີຕິ ອິນ຺ທ຺ຣິຍໍ. ຊີວິຕຎ຺ຈ ຕໍ ອິນ຺ທ຺ຣິຍຎ຺ຈາຕິ ຊີວິຕິນ຺ທ຺ຣິຍໍ. ສຫຊາຕາ ນຸປາລນ ລກ຺ຂຓໍ ຊີວິຕິນ຺ທ຺ຣິຍໍ. ຍຖາ ຫິ ພີຊນິພ຺ພຕ຺ຕານິ ອຸປ຺ປລາທີນິ ພີເຊວິນຏ຺ເຐປິ ອຸທການຸປາລິຕານິ ຈິຣໍປິ ກາລໍ ຊີວນ຺ຕິ. ເອວເມວໍ ນິຣຸທ຺ຘ ກມ຺ມນິພ຺ພຕ຺ຕານິ ກມ຺ມຊຣູປານິ ກມ຺ເມ ອສນ຺ເຕປິ ຊີວິຕານຸປາລິຕານິ ສນ຺ຕຕິວເສນ ວສ຺ສສຕໍປິ ວສ຺ສສຫສ຺ສໍປິ ກປ຺ປໍປິ ໂສຬສກປ຺ປສຫສ຺ສານິປິ ຊີວນ຺ຕິເຍວ, ຕຖາ ຫິ ຊີວິຕຣຫິຕານິ ອິຕຣຣູປານິ ຊີວນ຺ຕານິນາມ ນໂຫນ຺ຕິ. ຕານິ ຫິ ເຍນ ເອເກນ ຈິຕ຺ເຕນວາ ອຸຕຸນາວາ ອາຫາເຣນວາ ຊາຍນ຺ຕິ. ຕສ຺ມິໍ ນິຣຸທ຺ເຘ ນິຣຸຊ຺ຌນ຺ຕິ, ປຣໍ ມຸຫຸຕ຺ຕມຕ຺ຕໍປິ ສນ຺ຕານໍ ຆເຏຕຸໍ ນສກ຺ໂກນ຺ຕິ. ເຕສຸ ຫິ ຈິຕ຺ຕຊຣູປານໍ ສນ຺ຕຕິປຈ຺ຈຸປ຺ປນ຺ນໍ ເອກວີຖິ ເອກຊວນວາຣ ເອກສມາປຕ຺ຕິວາເຣນ ປຣິຈ຺ຉິນ຺ນໍ ໂຫຕິ. ອຸຕຸຊາຫາຣຊານຎ຺ຈ ສຠາເຄກ ອຸຕຸອາຫາຣ ວເສນ ປຣິຈ຺ຉິນ຺ນໍ ໂຫຕິ. ກມ຺ມຊຣູປານໍ ປນ ວິສຸໍ ສນ຺ຕຕິປຈ຺ຈຸປ຺ປນ຺ນໍນາມ ນຕ຺ຖິ. ເຕສໍ ເອກຠວປຣິຈ຺ຉິນ຺ນໍ ອທ຺ຘາປຈ຺ຈຸປ຺ປນ຺ນເມວ ໂຫຕີຕິ. ຍທິ ເອວໍ ອຣູປຘມ຺ມານໍ ກຖນ຺ຕິ. ເຕຫິ ຊີວິຕໂຍເຄນ ຊີວນ຺ຕາເອວ ໂຫນ຺ຕິ. ເອວໍສນ຺ເຕປິ ເຕສໍ ສນ຺ຕຕິປຈ຺ຈຸປ຺ປນ຺ນໍ ທິສ຺ສຕີຕິ. ວຸຈ຺ຈເຕ, ອຣູປຘມ຺ເມສຸ ວິປາການິ ຕາວ ກມ຺ມຊຣູປສທິສານິ. ຕານິປິ ຫິ ອສຕິ ວີຖິຈິຕ຺ຕຸປ຺ປາເທ ຍາວຊີວໍປິ ເອກສນ຺ຕຕິວເສນ ປວຕ຺ຕິສ຺ສນ຺ຕິເຍວ. ອິຕຣານິ ປນ ຍສ຺ສ ອາຣມ຺ມຓສ຺ສ ອາປາຕາຄຕຕ຺ຕາ ອຸປ຺ປຊ຺ຊນ຺ຕິ. ຕສ຺ມິໍ ນິຣຸທ຺ເຘ ຕທຠາເວປິ ຕທາຣມ຺ມຓາ ພຫູ ຈິຕ຺ຕສນ຺ຕຕິໂຍ ຊີວິຕສ຺ສອທ຺ຘານຜຣຓານຸຠາເວນ ປວຕ຺ຕນ຺ຕິເຍວ. ອປິຈ, ຍາວຂນ຺ຘປຣິນິພ຺ພານາ ອນນ຺ຕຣປຈ຺ຈຍຸປນິພນ຺ເຘນ ອພ຺ໂພຈ຺ຉິນ຺ນໍ ປວຕ຺ຕມານາຍ ຈິຕ຺ຕສນ຺ຕຕິຍາວເສນປິ ອຍມຕ຺ໂຖ ວຕ຺ຕພ຺ໂພ. ເຕເນວ ຫິ ກິເລສສີສໍ ອວິຊ຺ຊາ. ປວຕ຺ຕສີສໍ ຊີວິຕິນ຺ທ຺ຣິຍນ຺ຕິ ວຸຕ຺ຕໍ.

[໑໘໑] ວິຠາວນິຍໍ ປນ

ອາຫາຣຊາທີນໍ ອາຫາຣາທິເຍວ ອຸປ຺ປຕ຺ຕິຍາປິ ຐິຕິຍາປິ ກາຣຓໍ ໂຫຕິ. ກສ຺ມາ, ຕງ຺ຂເຓ ຘຣມານຕ຺ຕາ. ກມ຺ມ ຊານໍ ປນ ກມ຺ມໍ ອຸປ຺ປຕ຺ຕິຍາເອວ ກາຣຓໍ, ນ ຐິຕິຍາ. ກສ຺ມາ, ຕງ຺ຂຓາຠາວໂຕ. ຊີວິເຕນ ປນ ອນຸປາລິຕຕ຺ຕາ ເອວ ເຕສໍ ຂຓຏ຺ຐິຕິ ສິທ຺ຘາຕິ ອິມິນາ ຘິປ຺ປາເຍນ ຍໍ ວຸຕ຺ຕໍ ‘‘ຍຖາສກໍ ຂຓມຕ຺ຕຏ຺ຐາຍີນໍປິ ຫິ ສຫຊາຕານໍ ປວຕ຺ຕິເຫຕຸຠາເວນ ອນຸປາລກໍ. ນ ຫິ ເຕສໍ ກມ຺ມໍເຍວ ຐິຕິກາຣຓໍ ໂຫຕິ. ອາຫາຣຊາທີນໍ ອາຫາຣາທິ ວິຍ ກມ຺ມສ຺ສ ຕງ຺ຂຓາຠາວ ໂຕຕິ’’. ຕໍ ນ ຍຸຕ຺ຕໍ.

ຘມ຺ມານຎ຺ຫິ ຂຓຏ຺ຐິຕິນາມ ເອກກລາປຄຕສຫຊາຕປຈ຺ຈຍາ ຍຕ຺ຕາເອວ ໂຫຕິ. ນ ນານາກລາປຄຕຊນກປຈ຺ຈຍາຍຕ຺ຕາ. ອິຕຣຖາ ອຸປ຺ປາທກ຺ຂເຓ ລພ຺ຠມານານໍ ອຸປຈຍສນ຺ຕຕີນໍ ວິຍ ຐິຕິກ຺ຂເຓ ລພ຺ຠມານາຍ ຊຣຕາຍປິ ກຸໂຕຈິສມຸຏ຺ຐານຕາ ປາຬິຍໍ ວຸຕ຺ຕາ ສິຍາຕິ. ອປິຈ, ຂຓຏ຺ຐິຕິນາມ ສຠາວສິທ຺ຘາເອວ. ນ ຫິ ອຸປ຺ປນ຺ນາ ຘມ຺ມາ ປຈ຺ຈຍເວກລ຺ເລນ ອຕ຺ຕໂນ ຂເຓສຸ ປຣິປຸຓ຺ຓໍ ອຏ຺ຐຕ຺ວາ ອນ຺ຕຣາວ ຠິຊ຺ຊນ຺ຕີຕິ ອຕ຺ຖິ. ນຈ ປຈ຺ຈຍາຘິມຕ຺ເຕນ ອຕິເຣ ກຕຣໍ ຕິຏ຺ຐນ຺ຕີຕິ ອຕ຺ຖິ. ຕສ຺ມາ ຂຓຏ຺ຐິຕິຍໍ ອຸປຕ຺ຖມ຺ຠຍມານາປິ ອາຫາຣາທໂຍ ອນຸປາລຍມານຎ຺ຈ ຊີວິຕໍ ປຈ຺ຉາ ພລວຣູປສນ຺ຕຕິ ປວຕ຺ຕິອຕ຺ຖາຍເອວ ອຸປຕ຺ຖມ຺ເຠນ຺ຕິ ປາເລຕິຈ. ນ ຂຓຏ຺ຐິຕິປວຕ຺ຕິຍາຕິ. ເອຕ຺ຕາວຕາ ສພ຺ເພສໍປິ ຂຓຏ຺ຐິຕິນາມ ຘຣມານຊນກາຍຕ຺ຕາ ວາ ຊີວິຕາຍຕ຺ຕາວາ ນໂຫຕີຕິ ສິທ຺ຘໍ ໂຫຕິ. ຍທິ ປນ ຕໍ ສນ຺ຕຕິປວຕ຺ຕິເມວ ສນ຺ຘາຍ ວຸຕ຺ຕໍ ສິຍາ, ເອວໍສຕິ ຍຸຊ຺ເຊຍ຺ຍາຕິ. ອຏ຺ຐ ກຖາຍໍປິ ສນ຺ເຕປິຈ ອນຸປາລນ ລກ຺ຂຓາທິມ຺ຫິ ວິຘາເນ ອຕ຺ຖິກ຺ຂເຓເຍວ ຕໍ ເຕຘມ຺ເມ ປາເລຕີຕິອາທິວຈເນ ຍຖາສນ຺ຕຕິຏ຺ຐິຕິ ລພ຺ຠຕິ. ຕຖາ ວິຈາເຣຕ຺ວາ ຄເຫຕພ຺ພາຕິ. ອິທໍ ປນ ປາຈກຄ຺ຄິນາ ສຫ ສກລໍ ອຸປາທິນ຺ນກສຣີຣໍ ພ຺ຍາເປຕ຺ວາ ຕິຏ຺ຐຕີຕິ. ກພຬໍ ກຣີຍຕີຕິ ກພຬີກາໂຣ. ອາຫຣີຍຕິ ອຊ຺ໂຌຫຣີຍຕີຕິ ອາຫາໂຣ. ກພຬີກາໂຣຈ ໂສ ອາຫາໂຣຈາຕິ ກພຬີກາຣາຫາໂຣ. ກພຬີກາໂຣ ອາຫາໂຣຕິປິ ປາໂຐ. ອິທຎ຺ຈ ສວຕ຺ຖຸກ ວຈນໍ ທຏ຺ຐພ຺ພໍ. ອຖວາ, ກພຬີກາຣາຫາຣຠກ຺ຂານໍ ສຕ຺ຕານໍ ອຕ຺ຕຠາວໍ ຠຸໂສ ຫຣຕິ ອທ຺ຘານໍ ປວຕ຺ເຕຕີຕິ ອາຫາໂຣ. ຂຊ຺ຊ ໂຠຊ຺ຊາທິເກ ກພຬີກາເຣ ອາຫາໂຣ ຕນ຺ນິສ຺ສິຕຕ຺ຕາ ຕປ຺ປຣິຍາ ປນ຺ນຕ຺ຕາຈາຕິ ກພຬີກາຣາຫາໂຣ. ອິມສ຺ມິໍອຕ຺ເຖ ສຕິ ນິພ຺ພຕ຺ຕິຕ ໂອຊາ ເອວ ລພ຺ຠຕິ. ອຕ຺ຖໂຕ ປນ ອງ຺ຄມງ຺ຄານຸສາຣິໂນ ຣສສ຺ສ ສາຣຠູໂຕ ອຸປຕ຺ຖມ຺ຠພລກາໂຣ ຠູຕນິສ຺ສິໂຕ ປຣມສິນິທ຺ຘສິ ເນໂຫ ອິຘ ອາຫາຣຣູປໍນາມ. ຕຕ຺ຖ ອງ຺ຄມງ຺ຄານຸສາຣິໂນ ຣສສ຺ສາຕິ ອຊ຺ໂຌຫຣິຕ຺ວາ ອາມາສເຍ ປຕິຏ຺ຐິຕານິ ອາຫາຣວຕ຺ຖູນິ ປາຈກເຕເຊນ ວິເວຈິຕານິ ຣສາທິຠາເວນ ປຎ຺ຈຘາ ວິຠາຄໍ ຄຈ຺ຉນ຺ຕິ. ຕຕ຺ຖ ປຓີຕ ສິນິທ຺ຘ ລຫຸກ ສິເນຫ ໂກຏ຺ຐາໂສ ຣໂສນາມ. ເຍ ໂລເກ ຣສຘາຕູຕິ ວຸຈ຺ຈຕິ. ໂສ ປາຈກ ເຕຊພເລນ ຕໂຕ ອຸຕ຺ຕຣິຕ຺ວາ ຣສຫຣຓິຘມນິຊາລານຸສາເຣນ ເຫຏ຺ຐາຈ ອຸທ຺ຘຎ຺ຈ ສກລສຣີເຣ ອງ຺ຄມງ຺ຄານິ ອນຸສຣນ຺ໂຕ ອນຸຜຣນ຺ໂຕ ອງ຺ຄມງ຺ຄານຸສາຣີຕິ ວຸຈ຺ຈຕິ. ຕສ຺ສ ສາຣຠູໂຕ ອຸປຕ຺ຖມ຺ຠໍ ພລໍ ກໂຣຕີຕິ ອຸປຕ຺ຖມ຺ຠພລກາໂຣ. ໂສ ຫິ ອາມາສເຍ ປຕິຏ຺ຐິຕ ມຕ຺ໂຕວ ສກລສຣີເຣ ຠູເຕສຸ ອຸປຕ຺ຖມ຺ຠກພລໍ ຊເນຕີຕິ.

[໑໘໒] ວິຠາວນິຍໍ ປນ

‘‘ອງ຺ຄມງ຺ຄາ ນສາຣິ ຣສຫຣ ສງ຺ຂາຕາຕິ’’ ປາໂຐ. ໂສ ທຸປ຺ປາໂຐ.

ຕໍ ປນ ເສນ຺ທ຺ຣິຍກາໂຍປຕ຺ຖມ຺ຠນລກ຺ຂຓໍ ອາຫາຣຣູປໍ. ໂອຊາລກ຺ຂຓໍ ວາ. ຕຕ຺ຖ ອຸທຍຕິ ປສວຕີຕິ ໂອຊາ. ອວສທ຺ໂທວາ ຣກ຺ຂເຓ. ຣກ຺ຂຓຎ຺ເຈຕ຺ຖ ອຸປຕ຺ຖມ຺ຠນເມວ. ອວຕິ ຊເນຕິຈາຕິ ໂອຊາ. ກິໍ ອວຕິ. ອຕ຺ຕໂນ ນິສ຺ສຍວຕ຺ຖຸໍ. ກິໍຈ ຊເນຕິ. ອາຫາຣສມຸຏ຺ຐານຣູປໍ. ອຸທຍານນ຺ຕຣໍ ຣູປໍ ຊເນຕີຕິ ໂອຊາຕິປິ ວທນ຺ຕິ. ອຎ຺ຎາປເທສຣຫິເຕນ ກກ຺ຂຬຕ຺ຕາທິນາ ອຕ຺ຕໂນ ຠາເວນ ສິທ຺ຘໍ ຣູປໍ ສຠາວຣູປໍ. ອຸປ຺ປາທາທິນາ ອນິຈ຺ຈຕາທິນາຈ ສງ຺ຂຫລກ຺ຂເຓນ ສຫິຕໍ ຣູປໍ ສລກ຺ຂຓຣູປໍ. ອຸຊຸກໂຕວ ກມ຺ມາທີຫິ ປຈ຺ຈເຍຫິ ນິປ຺ຜາທິຕໍ ຣູປໍ ນິປ຺ຜນ຺ນຣູປໍ. ຣຸປ຺ປນລກ຺ຂຓສມ຺ປນ຺ນໍ ນິປ຺ປຣິຍາຍຣູປໍ ຣູປຣູປໍ. ຍຖາ ທຸກ຺ຂທຸກ຺ຂໍ ອຊ຺ຌຕ຺ຕອຊ຺ຌຕ຺ຕນ຺ຕິ. ສງ຺ຂຕລກ຺ຂຓຍຸຕ຺ຕ ຕາຍ ອນິຈ຺ຈຕາທິກໍ ລກ຺ຂຓຕ຺ຕຍໍ ອາໂຣເປຕ຺ວາ ສມ຺ມສນາຣຫໍ ຣູປໍ ສມ຺ມສນຣູປໍ. ເຕ ເຕ ທພ຺ພສມ຺ຠາຣາວາ ຣູປກລາປາວາ ວິສຸໍວິສຸໍ ຠຸໂສ ກາສນ຺ຕິ ປກາສນ຺ຕິ ເອເຕນາຕິ ອາກາໂສ. ນິສຕ຺ຕ ນິຊີວຏ຺ເຐນ ຘາຕຸ. ອາກາສສງ຺ຂາຕາ ຘາຕູຕິ ອາກາສຘາຕຸ. ປຣິໂຕ ສມນ຺ຕໂຕ ຉິນ຺ທຕິ ກລາປນ຺ຕຣຠູຕານິ ກລາປນ຺ຕຣ ຠູເຕຫິ ສທ຺ຘິໍ ອສໍມິສ຺ສໍ ເອກຕ຺ຕໍ ອນຸປຄມນໍ ກໂຣຕີຕິ ປຣິຈ຺ເຉໂທ. ເຕຫິວາ ປຣິຈ຺ຉິນ຺ທີຍຕິ ອຕ຺ຕໂນວາ ປເຣສໍວາ ອກຕ຺ວາມຊ຺ເຌ ວິສຸໍ ຖປີຍຕິ. ເຕສໍວາ ຉິທ຺ທວິວຣມຕ຺ຕຠູໂຕ. ນ ວິສຸໍ ເອໂກ ອຸປ຺ປາທສຫິໂຕ ສຠາວຘມ຺ໂມ. ນາປິ ກສ຺ສຈິ ຣູປກລາປສ຺ສ ປກ຺ຂຠູໂຕຕິ ປຣິຈ຺ເຉໂທ. ວິກາຣລກ຺ຂຓຣູປານິ ຫິ ອສຠາວຘມ຺ມຠູຕານິປິ ຕໍຕໍ ຣູປກລາເປສຸ ສນ຺ທິສ຺ສມານຕາ ຕໍຕໍຣູປກລາປປກ຺ຂິການິເອວ ໂຫນ຺ຕິ. ອຍໍ ປນ ເຕຫິ ຣູປ ກລາເປຫິ ສພ຺ພໂສ ວິມຸຕ຺ຕຠາເວນ ພຫິຠູຕຕ຺ຕາ ກສ຺ສຈິ ຣູປ ກລາປສ຺ສ ປກ຺ຂຠູໂຕ ນ ໂຫຕີຕິ. ອສຠາວຘມ຺ມຕ຺ຕາຈ ປນ ເກນຈິ ຣູເປນ ຜຸສນ ປຣິຍາໂຍປິ ຕສ຺ສ ສພ຺ພໂສ ນຕ຺ຖີຕິ ກຕ຺ວາ ໂສ ອສໍຜຸຏ຺ຐໍ ຈຕູຫິ ມຫາຠູເຕຫີຕິ ປາຬິຍໍ ວຸຕ຺ໂຕ. ອຏ຺ຐກຖາຍໍ ປນ ຆນປິຓ຺ຑວຕ຺ຖູສຸ ປຏິຆໂຜຏ຺ຐພ຺ພສຠາວານໍ ນານາ ກລາປຄຕຠູຕານໍ ອຎ຺ຎມຎ຺ຎສໍຜຸຏ຺ຐຕາ ອຕ຺ຖີຕິ ກຕ຺ວາ ອສໍຜຸຏ຺ຐໍ ຈຕູຫິ ມຫາຠູເຕຫີຕິ ເອເຕຫິ ອສໍຜຸຏ຺ຐໍ ອຊຏາກາສໍ ກໍຖິຕນ຺ຕິ ວຸຕ຺ຕໍ. ຏີກາຍໍ ປນ ອຍໍ ນິທ຺ເທໂສ ອຊຏາກາສນິທ຺ເທໂສ ນໂຫຕິ, ປຣິຈ຺ເຉທຣູປນິທ຺ເທໂສເຍວ. ໂສຈ ຆນປິຓ຺ຑ ວຕ຺ຖູສຸເອວ ເວທິຕພ຺ໂພ. ເຕສຸຈ ຠູຕານໍ ອສໍຜຸຏ຺ຐຕານາມ ນຕ຺ຖິ. ຕສ຺ມາ ຠູຕານໍ ອຎ຺ຎມຎ຺ຎອພ຺ຍາປິຕາ ເອກຕ຺ຕໍ ອນຸປຄຕຕາເອວ. ຕຕ຺ຖ ອສໍຜຸຏ຺ຐຕານາມ ຍຸຕ຺ຕາ ສິຍາຕິ ອຘິປ຺ປາເຍນ ອພ຺ຍາປິກຕາ ຫິ ອສໍຜຸຏ຺ຐຕາຕິ ວຸຕ຺ຕໍ. ອຕ຺ຖໂຕ ປນ ນານາກລາປຄຕານໍ ຠູຕານໍ ປຣິຍນ຺ຕຕາ ສງ຺ຂາໂຕ ອນ຺ຕຣາຬຘມ຺ໂມ. ຣູປປຣິຈ຺ເຉທລກ຺ຂຓໍ ປຣິຈ຺ເຉທຣູປໍ. ຍາ ປນ ຈລມາເນນ ກາຍງ຺ເຄນ ອຕ຺ຕານຎ຺ຈ ອຕ຺ຕສມງ຺ຄິໂນ ປຸຄ຺ຄລສ຺ສ ອຘິປ຺ປາຍຎ຺ຈ ປຈ຺ຈກ຺ເຂ ຐິເຕ ຊເນ ວິຎ຺ຎາເປຕິ ປາກຏໍ ກຕ຺ວາ ທສ຺ເສຕິ. ສຍຎ຺ຈ ເຕນ ກາຍງ຺ເຄນ ເຕຫິ ຊເນຫິ ວິຎ຺ຎາຍຕິ. ສາ ກາຍວິຎ຺ຎຕ຺ຕິນາມ. ຍາ ອຸຈ຺ຈາຣີຍມາເນນ ວາຈງ຺ເຄນ ສທ຺ເທນ ອຕ຺ຕານຎ຺ຈ ອຕ຺ຕສມງ຺ຄິໂນ ປຸຄ຺ຄລສ຺ສ ອຘິປ຺ປາຍຎ຺ຈ ໂສຕປເຖ ຐິເຕ ຊເນ ວິຎ຺ຎາເປຕິ. ສຍຎ຺ຈ ເຕນວາຈງ຺ເຄນ ເຕຫິ ຊເນຫິ ວິຎ຺ຎາຍຕິ. ສາ ວຈີວິຎ຺ຎຕ຺ຕິນາມ. ອຖວາ, ວິຎ຺ຎາເປນ຺ຕິ ຊນາ ວິຎ຺ຎາຍນ຺ຕິວາ ຊເນຫິ ອຎ຺ຎມຎ຺ຎສ຺ສ ຈິຕ຺ຕານິ ເອຕາຍາຕິ ວິຎ຺ຎຕ຺ຕິ. ສສມ຺ຠາເຣ ອງ຺ຄປຈ຺ຈງ຺ຄຠູເຕ ກາເຍ ປວຕ຺ຕາ ວິຎ຺ຎຕ຺ຕິ ກາຍວິຎ຺ຎຕ຺ຕິ. ໂຈປນ ກາຍສງ຺ຂາໂຕ ກາໂຍ ເອວວາ ວິຎ຺ຎຕ຺ຕິ ກາຍວິຎ຺ຎຕ຺ຕິ. ຈິຕ຺ຕຊສທ຺ທສງ຺ຂາຕາຍ ວາຈາຍ ປວຕ຺ຕາ ວິຎ຺ຎຕ຺ຕິ ວຈີວິຎ຺ຎຕ຺ຕິ. ໂຈປນວາຈາ ສງ຺ຂາຕາ ວາຈາ ເອວວາ ວິຎ຺ຎຕ຺ຕິ ວຈີວິຎ຺ຎຕ຺ຕິ. ຕຕ຺ຖ ຈິຕ຺ຕວເສນ ຍໍກິຎ຺ຈິ ກາຍງ຺ຄວິກາຣໍ ກໂຣນ຺ຕສ຺ສ ຕໍຕໍອງ຺ຄໍ ສນ຺ຕມ຺ຠນ຺ຕາ ສນ຺ຘາເຣນ຺ຕາ ຈາເລນ຺ຕາ ອງ຺ຄມງ຺ຄານຸສາຣິສງ຺ຂາຕາ ຈິຕ຺ຕຊວາຕກລາປາ ຕໍຕໍອງ຺ຄໍ ປູເຣຕ຺ວາ ອຸປ຺ປຊ຺ຊນ຺ຕິ. ອຸປ຺ປຊ຺ຊນ຺ຕາຈ ຍຖາວາ ຕຖາວາ ອນຸປ຺ປຊ຺ຊິຕ຺ວາ ຍສ຺ສ ເຕຫິ ຈິຕ຺ຕຊວາຕກລາເປຕິ ສຫຊາຕສ຺ສ ໂຈປນກາຍສ຺ສ ອານຸຠາເວນ ສພ຺ເພ ເຕ ກລາປາ ຍຖາຘິປ຺ເປຕທິສາຠິມຸຂາເອວ ອຸປ຺ປຊ຺ຊນ຺ຕິ. ອຍໍ ໂຈປນກາຍສງ຺ຂາໂຕ ອາກາຣວິກາໂຣ ກາຍວິຎ຺ຎຕ຺ຕິ ນາມ. ນິຍາມກສທິສີ ຫິ ອຍໍ ກາຍວິຎ຺ຎຕ຺ຕິ. ເຕຈ ນາວາສທິ ສາຕິ. ຍຖາ ຫິ ນິຍາມໂກ ນາວາຍ ມູລຠາເຄ ຐຕ຺ວາ ເອກໍ ມຫາຜິຍໍ ທຬ຺ຫໍ ຄເຫຕ຺ວາ ນທິໂສເຕ ຈາເຣຕ຺ວາ ສກລໍ ມຫານາວໍ ອິຈ຺ຉິຕທິສາຠິມຸຂໍ ນິໂຍເຊຕິ. ນ ຍໍວາ ຕໍວາ ທິສໍ ຄນ຺ຕຸໍ ເທຕິ. ເອວໍ ສມ຺ປທມິທໍ ທຏ຺ຐພ຺ພໍ. ເອກຈິຕ຺ຕກ຺ຂຓິກາ ຫິ ວິຎ຺ຎຕ຺ຕິ ເຕສໍ ມູລຠາເຄເອວ ລພ຺ຠມານາ ເຕ ຍຖາຘິປ຺ເປຕທິສາຠິມຸເຂ ເອວໍ ກຕ຺ວາ ນິໂຍເຊຕີຕິ ສາ ນິຍາມກສທິສີ ໂຫຕີຕິ. ເອຕ຺ຖຈ ຍເທຕໍ ອຏ຺ຐກຖາຍໍ. ເອກຊວນວີຖິຍໍ ສຕ຺ຕສຸ ຊວເນສຸ ປຖມ ຊວນສມຸຏ຺ຐິຕາ ວາໂຍຘາຕຸ ອຕ຺ຕນາ ສຫຊາຕຣູປກາຍໍ ສໍຖມ຺ເຠຕຸໍ ສນ຺ຘາເຣຕຸໍ ສກ຺ໂກຕິ. ອປຣາປຣໍ ປນ ຈາເລຕຸໍ ນສກ຺ໂກຕິ. ທຸຕີຍາທີສຸປິ ເອເສວ ນໂຍ. ສຕ຺ຕມຈິຕ຺ເຕນ ປນ ສມຸຏ຺ຐິຕາ ວາໂຍຘາຕຸ ເຫຏ຺ຐາ ຉຫິຈິຕ຺ເຕຫິ ສມຸຏ຺ຐິຕໍ ວາໂຍຘາຕຸໍ ອຸປຕ຺ຖມ຺ຠນປຈ຺ຈຍໍ ລຠິຕ຺ວາອຕ຺ຕນາສຫຊາຕໍ ຣູປກາຍໍ ສໍຖມ຺ເຠຕຸໍ ສນ຺ຘາເຣຕຸໍ ຈາເລຕຸໍ ອຠິກ຺ກມາເປຕຸໍ ສກ຺ໂກຕີຕິ ວຸຕ຺ຕໍ. ຕໍ ອຠິກ຺ກມາມີຕິ ກາຍໍ ປຄ຺ຄຓ຺ຫນ຺ຕານໍ ອເນກສຫສ຺ເສສຸ ຊວນ ວາເຣສຸ ປວຕ຺ຕມາເນສຸ ຍສ຺ມິໍວາເຣ ຈລນສງ຺ຂາຕໍ ເທສນ຺ຕຣປາປນໍ ຊາຍຕິ, ຕໍ ສນ຺ຘາຍ ວຸຕ຺ຕໍ. ນ ຫິ ກຕິປຍຊວນວາເຣຫິ ຈລນໍ ຊາຍຕິ. ຍທິ ຊາເຍຍ຺ຍ, ອິທ຺ຘິມນ຺ຕານໍ ອິທ຺ຘິຍາຄມນໍ ວິຍ ສພ຺ເພສໍປິ ສີຆຕຣໍ ຄມນໍ ປຎ຺ຎາເຍຍ຺ຍ. ກສ຺ມາ, ເອກຈ຺ຉຣກ຺ຂເຓປິ ອເນກໂກຏິສຕສຫສ຺ສຈິກ຺ກປວຕ຺ຕິຍາ ສມ຺ຠວໂຕ. ອຍຎ຺ຈ ອຕ຺ໂຖ ອຸປຣິ ອກ຺ຂຣຸປ຺ປຕ຺ຕິວິຈາຣຓາຍໍ ປາກໂຏ ຠວິສ຺ສຕີຕິ. ຕສ຺ມາ ຕໂຕ ປຸຣິມວາເຣສຸ ສໍຖມ຺ຠນສນ຺ຘາຣຓານິເອວ ສມ຺ປຊ຺ຊນ຺ຕີຕິ ເວທິຕພ຺ພໍ. ຍາ ເຈຕ຺ຖ ສຕ຺ຕຍຸຄສກໂຏປມາ ວຸຕ຺ຕາ, ສາປິ ນານາຊວນວີຖີສຸ ສມຸຏ຺ຐິຕານໍ ວາໂຍຘາຕູນໍ ອປຣາປຣໍ ອຸປຕ຺ຖມ຺ຠເນຈ ຍຸຊ຺ຊຕິເຍວ. ຕຖາ ຫິ ຈລນຈິຕ຺ຕຊຣູປສນ຺ຕຕິຍໍ ປວຕ຺ຕານິ ອຸຕຸຊຣູປສງ຺ຆາຏານິປິ ວິຎ຺ຎຕ຺ຕິສຫິຕານິ ວິຍ ຕທາກາຣວນ຺ຕານິ ສເວຄານິ ສວິປ຺ຜາຣານິເອວ ປວຕ຺ຕນ຺ຕິ. ຕສ຺ມາ ປຸພ຺ພາປຣປວຕ຺ຕານໍ ນານາ ຊວນວີຖີນໍ ອນ຺ຕຣນ຺ຕຣາ ຠວງ຺ຄສມເຍສຸປິ ອຠິກ຺ກມນາທິກໍ ຈລນໍ ສມ຺ປຊ຺ຊຕິເຍວ. ເອກາພທ຺ຘປວຕ຺ຕານິຈ ຈຕຸສມຸຏ຺ຐານິກຣູປານິນາມ ເອກສ຺ສ ວິສເຍ ອິຕຣານິ ເອກສມຸຏ຺ຐານານິ ວິຍ ສພ຺ພໂສ ຕທນຸ ປຣິວຕ຺ຕີນິ ໂຫນ຺ຕີຕິ ຈິຕ຺ຕເຊ ຈລນ຺ເຕ ອິຕຣານິປິ ຈລນ຺ຕິ ເຍວາຕິ ທຏ຺ຐພ຺ພໍ. ຈລນຎ຺ເຈຕ຺ຖ ປຈ຺ຉິມປຈ຺ຉິມານໍ ຣູປກລາປສງ຺ຆາຏານໍ ປຸຣິມ ປຸຣິມານໍ ອຸປ຺ປນ຺ນເທສໂຕ ເທສນ຺ຕເຣ ຍຖາປວຕ຺ຕສນ຺ນິເວສາກາເຣນ ອປຣາປຣໍ ອຸປ຺ປຊ຺ຊມານໍ ເວທິຕພ຺ພໍ. ນ ຫິ ຣູປາຣູປຘມ຺ມານໍ ອຸປ຺ປນ຺ນ ເທເສ ອນິຣຸຊ຺ຌິຕ຺ວາ ເກສຄ຺ຄມຕ຺ຕໍປິ ເທສນ຺ຕຣ ສງ຺ກມນໍນາມ ອຕ຺ຖິ. ອິຕຣຖາ ຂຓິກຘມ຺ມຕາ ອພ຺ຍາປາຣຘມ຺ມຕາ ອວສວຕ຺ຕິຕາຈ ເຕສໍ ນສິຍາຕິ. ຍໍກິຎ຺ຈິ ວຈີເຠທໍ ກໂຣນ຺ຕສ຺ສ ກຓ຺ຐຏ຺ຐານາທິ ຄຕອຸປາທິນ຺ນກ ປຖວີຘາຕູສຸ ຈລມານກຓ຺ຐປເທສາທິຄຕຈິຕ຺ຕຊ ປຖວີຘາຕູນໍ ສງ຺ຆຏ຺ຏນສງ຺ຂາເຕນ ຐານກຣຓສນ຺ນິປາເຕນ ສເຫວໂຍ ວຈີໂຆສສງ຺ຂາໂຕ ຈິຕ຺ຕຊສທ຺ໂທ ຊາຍຕິ. ໂສ ເຍນ ອຕ຺ຕນາ ສຫ ຊາເຕນ ອາກາຣວິກາເຣນ ຍຖາຘິປ຺ປາຍໍ ຕໍຕໍ ວຓ຺ຓວິເສສຕ຺ຕໍ ອຸປຄຈ຺ຉຕິ. ເຍນຈ ສຸຓນ຺ຕານໍ ຕໍຕໍອຕ຺ຖໂຊຕໂກ ອກ຺ຂຣສນ຺ນິປາຕຠູໂຕ ປທພ຺ຍຎ຺ຊນວິເສໂສ ອຸປລພ຺ຠຕິ. ໂສ ໂຈປນວາຈາສງ຺ຂາໂຕ ອາກາຣວິກາໂຣ ວຈີວິຎ຺ຎຕ຺ຕິນາມ. ອຏ຺ຐກຖາຍໍ ປນ ຕສ຺ສາ ປນ ຈິຕ຺ຕສມຸຏ຺ຐານາຍ ປຖວີຘາຕຸຍາ ອຸປາທິນ຺ນຆຏ຺ຏນສ຺ສ ປຈ຺ຈຍຠູໂຕ ເອໂກ ອາກາຣວິກາໂຣ ວຈີ ວິຎ຺ຎຕ຺ຕິນາມາຕິ ວຸຕ຺ຕໍ. ຕຕ຺ຖ ອຸປາທິນ຺ນຆຏ຺ຏນສ຺ສ ປຈ຺ຈຍຠູໂຕຕິ ກມ຺ມຊຠູຕາຍ ຈຕຸຊຠູຕາຍເອວວາ ອຸປາທິນ຺ນປຖວີຘາຕຸຍາ ສຫຆຏ຺ຏນໍ ປຏິຈ຺ຈ ສທ຺ທວິເສສປວຕ຺ຕິຍາ ປຈ຺ຈຍຠູໂຕຕິ ອຕ຺ໂຖ. ຆຏ຺ຏນສ຺ສ ປຈ຺ຈໂຍ ປນ ຈລມານກຓ຺ຐປເທສາທິວິກາຣຠູໂຕ ກາຍງ຺ຄວິເສໂສເອວ ສິຍາ. ວິກາຣທ຺ວຍຎ຺ຈ ອສໍມິສ຺ສໍ ກຕ຺ວາ ເວທິຕພ຺ພນ຺ຕິ. ເອຕ຺ຖຈ ອຸປາທິນ຺ນກປຖວີຫິ ສຫ ຆຏ຺ຏນໍ ຈິຕ຺ຕຊປຖວີນໍ ກິຈ຺ຈໍ. ຍໍ ປນ ຕາສໍ ຍຖາວາ ຕຖາວາ ອຆຏ຺ເຏຕ຺ວາ ຍຖາ ອິຈ຺ຉິຕກ຺ຂຣໍ ສມ຺ປຊ຺ຊຕິ. ຕຖາ ຆຏ຺ຏນປກາຣວິຘານໍ. ອິທໍ ກາຍວິຎ຺ຎຕ຺ຕິຍາ ກິຈ຺ຈໍ. ຆຏ຺ຏເນນ ສເຫວ ອຸປ຺ປນ຺ນສທ຺ທານໍ ຕໍຕໍວຓ຺ຓຕ຺ຕ ປຕ຺ຕິຍາ ວິທຫນເມວ ວຈີວິຎ຺ຎຕ຺ຕິຍາ ກິຈ຺ຈໍ. ກຸມ຺ຠຖຸນຕລໍ ວິຍຈ ອຸປາທິນ຺ນກປຖວີ. ປຫຣຓຫຕ຺ໂຖ ວິຍ ຈິຕ຺ຕຊປຖວີ. ຫຕ຺ຖປຣິ ວຕ຺ຕນ ວິກາໂຣ ວິຍ ກາຍວິຎ຺ຎຕ຺ຕິ. ສທ຺ທວິກາໂຣ ວິຍ ວຈີວິຎ຺ຎຕ຺ຕິ. ກຸມ຺ຠຖຸນສ຺ສ ນານາສທ຺ທປເຠໂທວິຍ ນານາວຓ຺ຓເຠໂທຕິ. ເອຕ຺ຖຈ ຍເທຕໍ ອຏ຺ຐກຖາຍໍ ອິທໍ ວກ຺ຂາມິ ເອຕໍ ວກ຺ຂາມີຕິ ອຸປ຺ປຊ຺ຊມານໍ ຈິຕ຺ຕໍ ອຏ຺ຐຣູປານິ ສມຸຏ຺ຐາເປຕິ. ເຕສໍ ອພ຺ຠນ຺ຕເຣ ຈິຕ຺ຕ ສມຸຏ຺ຐານາ ປຖວີຘາຕຸ ອຸປາທິນ຺ນກໍ ຆຏ຺ຏຍມານາວ ອຸປ຺ປຊ຺ຊຕິ. ເຕນ ຘາຕຸຆຏ຺ຏເນນ ສເຫວ ສທ຺ໂທ ອຸປ຺ປຊ຺ຊຕີຕິຈ ປຸຣິມຈິຕ຺ຕສມຸຏ຺ຐາ ນາຍ ອຸປຕ຺ຖມ຺ຠນກິຈ຺ຈໍປິ ນຕ຺ຖີຕິຈ ວຸຕ຺ຕໍ. ຕໍປິ ອເນກສເຕສຸ ຊວນວາເຣສຸ ປວຕ຺ຕມາເນສຸ ຍສ຺ມິໍວາເຣ ປຣິພ຺ຍຕ຺ຕໍ ອກ຺ຂຣໍ ປວຕ຺ຕຕິ, ຕໍ ສນ຺ຘາຍ ວຸຕ຺ຕນ຺ຕິ ຄເຫຕພ຺ພໍ. ເຕເນວ ຫິ ມູລ ຏີກາຍໍ ອຸປຕ຺ຖມ຺ຠນກິຈ຺ຈໍ ນຕ຺ຖິ ລທ຺ຘາເສວເນນ ຈິຕ຺ເຕເນວ ຆຏ຺ຏນສ຺ສ ພລວຠາວໂຕຕິ ວຸຕ຺ຕໍ. ເອຕ຺ຖຈ ລທ຺ຘາເສວເນນາຕິ ເອເຕນ ປຸພ຺ພຠາເຄ ນານາຊວນວີຖີຫິ ລທ຺ຘາເສວນຠາວໍ ທສ຺ເສຕິ. ປຖມ ຊວນຈິຕ຺ຕສ຺ສປິ ລທ຺ຘາເສວນຕາຍ ອຘິປ຺ເປຕຕ຺ຕາ. ນຈ ເອກຊວນ ວາຣມຕ຺ເຕນ ປຣິພ຺ຍຕ຺ຕໍ ເອກກ຺ຂຣໍ ສມ຺ປຊ຺ຊຕີຕິ ສກ຺ກາ ວິຎ຺ຎາຕຸໍ. ກສ຺ມາ, ຕສ຺ສ ເອກທ຺ວິອຈ຺ຉຣກ຺ຂຓມຕ຺ເຕນ ກາເລນ ວຕ຺ຕພ຺ພຕ຺ຕາ ເອກຈ຺ຉຣກ຺ຂເຓຈ ອເນກສຕສຫສ຺ສານໍ ຊວນວີຖີນໍ ປວຕ຺ຕິສມ຺ຠວໂຕ. ວຸຕ຺ຕຎ຺ຈ –

ເອກມຕ຺ຕາ ຕໂຍ ຣສ຺ສາ, ທ຺ວິມຕ຺ຕາ ທີຆມຸຈ຺ຈເຣ;

ຕິມຕ຺ໂຕ ຕຸ ຄີໂຕ ເຎຍ຺ໂຍ, ພ຺ຍຎ຺ຊນາ ອຑ຺ຒມຕ຺ຕິກາຕິ.

ມິລິນ຺ທປຎ຺ເຫຈ ສາຘິເກ ວີຫິວາຫສເຕ ວີຫິພີຊານິ ເອກຈ຺ຉຣກ຺ຂເຓ ອຸປ຺ປນ຺ນສ຺ສ ຈິຕ຺ຕສ຺ສ ກລໍປິ ນອຸເປນ຺ຕິ. ກລຠາຄໍປິ ນອຸເປນ຺ຕີຕິ ທີປິຕໍ. ເອກກ຺ຂຣໍ ອຸຈ຺ຈາເຣນ຺ຕສ຺ສຈ ຕຕ຺ຕກໍປິ ກາລໍ ອຸຈ຺ຈາຣຓຈິຕ຺ຕພ຺ຍາປາໂຣ ສນ຺ທິສ຺ສຕິເຍວ. ນຈ ປຣມຕ຺ຖໂຕ ເອກເມວ ສທ຺ທໍ ອຸຈ຺ຈາເຣມີຕິວາ ສຸໂຓມີຕິວາ ສກ຺ກາ ນິຍເມຕ຺ວາ ອຸຈ຺ຈາເຣຕຸໍ ໂສຕຸຎ຺ຈ. ຕຖາ ນິຍເມນ຺ຕສ຺ສປິ ສທ຺ທານໍ ປຸພ຺ພາປຣໂຕ ອເນກສຕສຫສ຺ສສ຺ເສວ ອຸຈ຺ຈາຣຓ ສວນ ສມ຺ຠວໂຕ. ເອກເມວາຕິ ອຠິມາໂນ ປນ ສມູຫຆນ ສນ຺ຕຕິຆເນຫິ ປຏິຈ຺ຉນ຺ນຕ຺ຕາເອວ ໂຫຕີຕິ ທຏ຺ຐພ຺ພໍ. ເສສເມຕ຺ຖ ກາຍວິຎ຺ຎຕ຺ຕິຍໍ ວຸຕ຺ຕນ ເຍນ ຍຖາສມ຺ຠວໍ ເວທິຕພ຺ພນ຺ຕິ. ເອຕ຺ຖຈ ວິຎ຺ຎຕ຺ຕິສທ຺ໂທ ກາເຍນ ວິຎ຺ຎາເປຕິ ວາຈາຍ ວິຎ຺ຎາເປຕີຕິອາທິສຸ ໂພຘນຕ຺ໂຖ. ສຸທິນ຺ນ ກຓ຺ເຑ ຕິກ຺ຂຕ຺ຕຸໍ ວິຎ຺ຎາເປຕີຕິອາທີສຸ ປວຕ຺ຕນຕ຺ໂຖ. ອິຘ ປນ ທຸວິໂຘປິ ຍຸຊ຺ຊຕິ. ເອວຎ຺ຫິ ສຕິ ປຣໍ ໂພເຘຕຸກາມຕາຣຫິ ເຕສຸ ສພ຺ເພສຸ ກາຍງ຺ຄວາຈງ຺ຄໂຈປເນສຸປິ ປວຕ຺ຕກວິຎ຺ຎຕ຺ຕິຍາ ລພ຺ຠມານຕາ ເວທິຕພ຺ພາ ໂຫຕີຕິ. ມູລຏີກາຍໍ ປນ ປຣໍ ໂພເຘຕຸກາມຕາຍ ວິນາປິ ອຠິກ຺ກມນາທິປວຕ຺ຕເນນ ໂສ ຈິຕ຺ຕ ສຫຠູວິກາໂຣ ອຘິປ຺ປາຍໍ ວິຎ຺ຎາເປຕິ. ສຍຎ຺ຈ ວິຎ຺ຎາຍຕີຕິ ທ຺ວິຘາປິ ວິຎ຺ຎຕ຺ຕິເຍວາຕິ ວຸຕ຺ຕໍ, ຕຕ຺ຖ ທ຺ວີສຸ ໂພຘນວິຎ຺ຎຕ຺ຕີສຸ ປຸຣິມາ ກາຍວິຎ຺ຎຕ຺ຕິ ອງ຺ຄປຈ຺ຈງ຺ຄສ຺ສ ຈລມານວຓ຺ຓໍ ຈກ຺ຂຸວິຎ຺ຎາຓວີຖິຍາ ຈລມານງ຺ຄປຈ຺ຈງ຺ຄໍ ກາຍວິຎ຺ຎາຓວີຖິຍາ ຄເຫຕ຺ວາ ປຈ຺ຉາ ສຸທ຺ເຘນ ມໂນທ຺ວາຣິກຊວເນນເອວ ວິຎ຺ຎາຍຕິ ປຈ຺ຉິມາຈ ວຈີວິຎ຺ຎຕ຺ຕິ ອຸຈ຺ຈາຣິຍມານໍ ສທ຺ທໍ ໂສຕວິຎ຺ຎາຓວີຖິຍາ ຄເຫຕ຺ວາ ປຈ຺ຉາ ສຸທ຺ເຘນ ມໂນທ຺ວາຣິກຊວເນນເອວ ວິຎ຺ຎາຍຕິ, ນ ປຎ຺ຈທ຺ວາຣິກຊວເນນ. ສາ ຫິ ອຕ຺ຕານໍ ຊານນ຺ເຕເອວ ປຣສຕ຺ເຕ ອຕ຺ຕນາ ສມງ຺ຄິໂນ ປຸຄ຺ຄລສ຺ສ ຈິຕ຺ຕໍ ວິຎ຺ຎາເປຕິ, ນ ອຊານນ຺ເຕ. ຎາປກ ເຫຕຸ ຫິ ນາມ ອຕ຺ຕານໍ ຊານນ຺ເຕເອວ ຎາເປຕພ຺ພໍ ຎາເປຕິ, ໂນ ອຊານນ຺ເຕ. ເອວຎ຺ຈ ກຕ຺ວາ ກາຍງ຺ຄ ໂຈປນໍ ທິສ຺ວາວາ ປຣາມສິຕ຺ວາວາ ສທ຺ທໍ ສຸຕ຺ວາວາ ປຣສ຺ສ ຕໍຕໍອຘິປ຺ປາຍໍ ຊານນ຺ຕານໍ ຕິຣຈ຺ຉານ ຄຕານໍປິ ປຖຘໍ ວິຎ຺ຎຕ຺ຕິຊານນໍ ສິທ຺ຘໍ ຠວຕິ. ຕໍຊານເນນ ວິນາ ອຘິປ຺ປາຍຊານນສ຺ສ ອສມ຺ຠວໂຕ. ວິຎ຺ຎຕ຺ຕິໍ ຊານນ຺ຕານໍຈ ປຸຣິມສິທ຺ຘສງ຺ເກຕ ສມ຺ພນ຺ຘ ຊານເນນ ວິນາ ອຘິປ຺ປາຍຊານນໍ ນ ສມ຺ຠວຕີຕິ ມຊ຺ເຌ ວິສຸໍ ປຸພ຺ພສງ຺ເກຕ ສມ຺ພນ຺ຘຄຫນໍປິ ອິຈ຺ຉນ຺ຕິ, ທ຺ວີສຸ ປນ ປວຕ຺ຕກວິຎ຺ຎຕ຺ຕີສຸ ປຣໍ ອຠິກ຺ກມນ຺ຕໍ ຈກ຺ຂຸວິຎ຺ຎາຓວີຖິຍາ ທິສ຺ວາ ອຠິກ຺ກມນວິຎ຺ຎຕ຺ຕິຎ຺ຈ ອຠິກ຺ກມນຈິຕ຺ຕຎ຺ຈ ມໂນວິຎ຺ຎາຓວີຖິຍາ ຊານນ຺ຕິ. ເອສນໂຍ ປຏິກ຺ກມນາທີສຸ. ຕຖາ ປຣສ຺ສ ກຖໍ ໂສຕວິຎ຺ຎາຓວີຖິຍາ ສຸຕ຺ວາ ກຖນວິຎ຺ຎຕ຺ຕິຎ຺ຈ ກຖນຈິຕ຺ຕຎ຺ຈ ມໂນວິຎ຺ຎາຓວີຖິຍາ ຊານນ຺ຕິ. ປຣໍ ຣຕ຺ຕຈິຕ຺ເຕນ ກາຍງ຺ຄໍ ຈາເລນ຺ຕໍ ທິສ຺ວາ ຈລນວິຎ຺ຎຕ຺ຕິຎ຺ຈ ຣາຄຈິຕ຺ຕຎ຺ຈ ຊານນ຺ຕິ. ຣຕ຺ຕສ຺ສ ກຖໍ ສຸຕ຺ວາ ກຖນ ວິຎ຺ຎຕ຺ຕິຎ຺ຈ ຣາຄຈິຕ຺ຕຎ຺ຈ ຊານນ຺ຕິ. ເອສນໂຍ ສພ຺ພາສຸ ກາຍິກວາຈສິກກ຺ຣິຍາສູຕິ. ລຫຸໂນ ຠາໂວ ລຫຸຕາ. ມຸທຸໂນ ຠາໂວ ມຸທຸຕາ. ກມ຺ມນິ ສາຘຸ ກມ຺ມຎ຺ຎໍ. ກມ຺ມໂຍຄ຺ຍນ຺ຕິ ອຕ຺ໂຖ. ກມ຺ມຎ຺ຎສ຺ສ ຠາໂວ ກມ຺ມຎ຺ຎຕາ.

ອທນ຺ຘຕາລກ຺ຂຓາ ຣູປສ຺ສ ລຫຸຕາ. ອຖທ຺ຘຕາ ລກ຺ຂຓາ ຣູປສ຺ສ ມຸທຸຕາ. ສຣີຣກ຺ຣິຍານຸກູລກມ຺ມຎ຺ຎຠາວລກ຺ຂຓາ ຣູປສ຺ສ ກມ຺ມຎ຺ຎຕາ. ອຎ຺ຎມຎ຺ຎໍ ອວິຊຫນ຺ຕິໂຍປິ ເອຕາ ວິຣຸທ຺ຘປຈ຺ຈຍສປ຺ປາຍ ປຈ຺ຈຍານໍ ວເສນ ອສໍມິສ຺ສໂຕ ເວທິຕພ຺ພາ. ຕຖາ ຫິ ອຕ຺ຕໂນ ກາຍວິຣຸທ຺ຘໍ ອຸຕຸໍວາ ອາຫາຣໍວາ ຈິຕ຺ຕກ຺ຣິຍໍວາ ເສວນ຺ຕານໍ ສຣີຣຄຕາ ຘາຕຸໂຍ ກທາຈິ ສກລສຣີຣໍວາ ສຣີເຣກເທສໍວາ ໂຂເຠຕ຺ວາ ວິເສສໂຕ ປູຕິມຸຂ ສປ຺ປສງ຺ຂາຕອາໂປ ປຣິຍຸຏ຺ຐານໍ ກຕ຺ວາ ກາຍໍ ອສຍ຺ຫຠາຣໍ ວິຍ ຄຣຸໍ ຠາຣິຍໍ ກໂຣນ຺ຕິ. ອິຣິຍາ ປຖປຣິວຕ຺ຕເນ ກາຍຠາຣິຍນິມິຕ຺ຕໍ ທຸກ຺ຂໍ ອຸປ຺ປາເທນ຺ຕິ. ຕທາຣູປສ຺ສ ລຫຸຕາ ນປວຕ຺ຕຕິ. ປຸນ ອຕ຺ຕໂນ ສຣີຣສປ຺ປາຍໍ ອຸຕຸໍວາ ອາຫາຣໍວາ ຈິຕ຺ຕກິຣິຍໍວາ ເສວນ຺ຕານໍ ໂສ ຘາຕຸກ຺ໂຂໂຠ ວູປສມ຺ມຕິ. ກາໂຍ ສລ຺ລຫຸໂກ ໂຫຕິ. ອິຣິຍາປຖປຣິວຕ຺ຕເນ ກາຍ ຠາຣິຍນິມິຕ຺ຕໍ ທຸກ຺ຂໍນາມ ນຕ຺ຖິ. ຕທາ ສາ ປວຕ຺ຕຕິ. ເອສນໂຍ ເສສາສຸປິ. ວິເສສນໂຕ ປເນຕ຺ຖ ມຸທຸຠາຍໍ ກຏ຺ຐມຸຂສປ຺ປສງ຺ຂາຕ ປຖວີປຣິຍຸຏ຺ຐານໍ ກຕ຺ວາ ສຸກ຺ຂກຏ຺ຐໍວິຍ ກາຍໍ ຖທ຺ຘໍ ກກ຺ຂຬໍກໂຣນ຺ຕິ. ອິຣິຍາປຖປຣິວຕ຺ຕເນ ອງ຺ຄມງ຺ຄານໍຉິຊ຺ຊນຠິຊ຺ຊນາກາຣປຕ຺ຕໍ ຖທ຺ຘໍ ກກ຺ຂຬນິມິຕ຺ຕໍ ທຸກ຺ຂໍ ອຸປ຺ປາເທນ຺ຕີຕິ ວຕ຺ຕພ຺ພໍ. ກມ຺ມຎ຺ຎຕາຍໍ ສຕ຺ຖມຸຂສປ຺ປສງ຺ຂາຕ ວາໂຍ ປຣິຍຸຏ຺ຐານໍ ວາໂຍວິສມໍ ກຕ຺ວາ ທາມຣິກໂຈຣປຣິຍຸຏ຺ຐິຕໍ ປຈ຺ຈນ຺ຕຣຏ຺ຐໍ ວິຍ ກາຍໍ ວິວຏ຺ຏມານໍ ກໂຣນ຺ຕິ, ສພ຺ພອິຣິຍາປເຖສຸ ສຸຂໍນາມ ນຕ຺ຖີຕິ ວຕ຺ຕພ຺ພໍ. ເຕໂຊຘາຕຸ ປນ ຕາສໍ ສພ຺ພາສໍປິ ມູລຠູຕາ ໂຫຕີຕິ ເວທິຕພ຺ພາ.

ອິມາ ປນ ອໂຣຄິໂນ ກລ຺ລຠາໂວວິຍ ສຸປຣິມທ຺ທິຕຈມ຺ມສ຺ສ ມຸທຸຠາໂວວິຍ ສຸທນ຺ຘສຸວຓ຺ຓສ຺ສ ກມ຺ມກ຺ຂມຠາໂວວິຍ ຣູປກາຍສ຺ສ ອິຣິຍາປຖປຣິວຕ຺ຕເນ ສລ຺ລຫຸກຕາທິວເສນ ສນ຺ທິສ຺ສມານາ ວິເສສາກາຣາ ໂຫນ຺ຕີຕິ ກຕ຺ວາ ວິກາຣຣູປໍ ນາມ. ຈຍນໍ ຈໂຍ. ປິຓ຺ຑວເສນ ອຠິນິພ຺ພຕ຺ຕີຕິ ອຕ຺ໂຖ. ອາທິໂຕ ອຸປຣິໂຕຈ ຈໂຍ ອຸປຈໂຍ. ປຖມາຠິນິພ຺ພຕ຺ຕິ ອຸປຣຸປຣິວຑ຺ຒິຈາຕິ ອຕ຺ໂຖ. ອຍຎ຺ຫິ ອຸປສທ຺ໂທ ອຸປຎ຺ຎຕ຺ຕນ຺ຕິອາທີສຸ ວິຍ ປຖມຕ຺ໂຖ ອຸປສິຕ຺ຕນ຺ຕິອາທີສຸ ວິຍຈ ອຸປຣິ ອຕ຺ໂຖຕິ. ວຸຕ຺ຕຎ຺ຈ ມູລຏີກາຍໍ ອຸປສທ຺ໂທ ປຖມຕ຺ໂຖ ອຸປຣິອຕ຺ໂຖຈ ໂຫຕີຕິ. ເຕເນວຫິ ປາຬິຍໍ ໂຍ ອາຍຕນານໍ ອາຈໂຍ, ໂສ ຣູປສ຺ສ ອຸປຈໂຍ. ໂຍຣູປສ຺ສ ອຸປຈໂຍ, ສາ ຣູປສ຺ສ ສນ຺ຕຕີຕິ ວຸຕ຺ຕໍ. ຕນນໍ ວິຕ຺ຖາຣຓໍ ຕຕິ. ສມ຺ພນ຺ຘາ ຕຕິ ປຸນປ຺ປຸນໍວາ ຕຕິ ສນ຺ຕຕິ. ຍຖາ ປວຕ຺ຕານໍ ອາຍຕນານໍ ອທ຺ຘານປູຣຓວເສນ ປວຕ຺ຕີຕິ ອຕ຺ໂຖ. ຕຕ຺ຖ ຄພ຺ຠເສຍ຺ຍການໍ ສຕ຺ຕານໍ ປຏິສນ຺ຘິກ຺ຂເຓ ຣູປານໍ ອຸປ຺ປາໂທ ປຖມານິພ຺ພຕ຺ຕິອຕ຺ເຖນ ອຸປຈໂຍນາມ. ຕໂຕ ປຣໍ ຍາວ ສພ຺ພປຖມໍ ອຸປ຺ປນ຺ນານໍ ຈກ຺ຂຸ ໂສຕ ຆານຊິວ຺ຫານໍ ອຸປ຺ປາໂທ, ເອຕ຺ຖນ຺ຕເຣ ຣູປານໍ ອຸປ຺ປາໂທ ອຸປຣິ ວຑ຺ຒິອຕ຺ເຖນ ອຸປຈໂຍນາມ. ຕໂຕ ປຣໍ ຍາວຊີວໍ ຈຕຸສນ຺ຕຕິຣູປານໍ ອຸປ຺ປາໂທ ສນ຺ຕຕິນາມ. ວຸຕ຺ຕຎ຺ເຫຕໍ ອຏ຺ຐກຖາຍໍ ນທີຕີເຣ ນິຂາຕກູປສ຺ມິໍ ອຸທກຸຄ຺ຄມນກາໂລວິຍ ອາຈໂຍ ນິພ຺ພຕ຺ຕິ. ປຣິປຸຓ຺ຓກາໂລວິຍ ອຸປຈໂຍ ວຑ຺ຒິ. ອຊ຺ໂຌຕ຺ຖຣິຕ຺ວາ ຄມນກາໂລ ວິຍ ສນ຺ຕຕິ ປວຕ຺ຕີຕິ.

ວິຠາວນິຍໍ ປນ

ປຏິສນ຺ຘິໂຕ ປຏ຺ຐາຍ ຍາວຈກ຺ຂາທິ ທສການໍ ອຸປ຺ປຕ຺ຕິ. ເອຕ຺ຖນ຺ຕເຣ ຣູປຸປ຺ປາໂທ ອຸປຈໂຍນາມ. ຕໂຕ ປຣໍ ສນ຺ຕຕິ ນາມາຕິ ວຸຕ຺ຕໍ. ຕໍປິ ເຕນ ປຣິຍາເຍນ ຍຸຊ຺ຊຕິເຍວ.

ສໍເສທໂຊປວາຕິການໍ ປນ ປຏິສນ຺ຘິກ຺ຂເຓ ຣູປານໍ ອຸປ຺ປາໂທ ປຖມາ ຠິນິພ຺ພຕ຺ຕິ ອຕ຺ເຖນ ປຣິປຸຓ຺ຓ ວຑ຺ຒິ ອຕ຺ເຖນຈ ອຸປຈໂຍ ນາມ, ຕໂຕ ປຣໍ ຣູປານໍ ອຸປ຺ປາໂທ ສນ຺ຕຕິນາມ. ອປິຈ, ຕິສມຸຏ຺ຐານິກ ຣູປານໍປິ ວິສຸໍ ວິສຸໍ ສນ຺ຕຕິປຈ຺ຈຸປ຺ປນ຺ນໍນາມ ອຕ຺ຖິ. ຕສ຺ສຈ ເອເກກສ຺ສ ນິພ຺ພຕ຺ຕິ ວຑ຺ຒິ ປວຕ຺ຕິ ວເສນ ຕິສ຺ໂສ ຕິສ຺ໂສອວຕ຺ຖາ ໂຫນ຺ຕິ. ຕຕ຺ຖ ເອເກກສນ຺ຕຕິຍໍ ອາທິມ຺ຫິ ສນ຺ຕຕິສີສຣູປານໍ ສພ຺ພປຖມໍ ອຸປ຺ປາໂທ ນິພ຺ພຕ຺ຕິນາມ. ຕໂຕ ວຑ຺ຒນຣູປານໍ ອຸປ຺ປາໂທ ວຑ຺ຒີນາມ. ວຑ຺ຒເນ ສມຕ຺ເຕ ອວຑ຺ຒິຕ຺ວາ ປພນ຺ຘຏ຺ຐິຕິວເສນ ວຕ຺ຕນວເສນອຸປ຺ປາໂທປວຕ຺ຕິນາມ. ຕຕ຺ຖ ຈ ນິພ຺ພຕ຺ຕິວຑ຺ຒິໂຍ ອຸປຈໂຍນາມ. ປວຕ຺ຕິສນ຺ຕຕິ ນາມ. ສງ຺ເຂປໂຕ ປນ ໂລເກ ສພ຺ພາສຸ ອິນ຺ທ຺ຣິຍານິນ຺ທ຺ຣິຍພທ຺ຘຣູປປວຕ຺ຕີສຸ ສນ຺ທິສ຺ສມາເນ ຊາຍນ ວຑ຺ຒນ ປວຕ຺ຕນສງ຺ຂາເຕ ອວຕ຺ຖາເຠເທ ທິສ຺ວາ ອຸປຈຍສນ຺ຕ ຕິໂຍ ເວທິຕພ຺ພາ. ຕຕ຺ຣາຍໍ ນໂຍ-ຣຸກ຺ຂຕິຓາທີນິວາ ສາຂາ ປຕ຺ຕປຸປ຺ຜຜລາທີນິວາ ອາທິມ຺ຫິ ຊາຍນ຺ຕິ. ຊາຍິຕ຺ວາ ວຑ຺ຒນ຺ຕິ. ວຑ຺ຒເນ ສມຕ຺ເຕ ອວຑ຺ຒິຕ຺ວາ ປພນ຺ຘວເສນ ປວຕ຺ຕິຕ຺ວາ ຠິຊ຺ຊນ຺ຕີຕິ. ຊີຣຓໍ ຊຣາ, ຊີຣນ຺ຕິ ຊິຓ຺ຓຠາວໍ ຄຈ຺ຉນ຺ຕິ ເອຕາຍາຕິ ຊຣາ. ສາເຍວ ຊຣຕາ. ອຸປ຺ປາທຊຣາຠງ຺ເຄຫິ ນິຈ຺ຈລຕິ ນກມ຺ປຕີຕິ ນິຈ຺ໂຈ ອສງ຺ຂຕ ຘມ຺ໂມ. ນ ນິຈ຺ໂຈ ອນິຈ຺ໂຈ, ສງ຺ຂຕຘມ຺ໂມ. ອນິຈ຺ຈສ຺ສ ຠາໂວ ອນິຈ຺ຈຕາ, ຠງ຺ໂຄ.

[໑໘໓] ວິຠາວນິຍໍ ປນ

‘‘ນິຈ຺ຈຘຸວຠາເວນ ນ ອິຈ຺ຈໍ ອນຸຄນ຺ຕພ຺ພນ຺ຕິ ອນິຈ຺ຈ’’ນ຺ຕິ ວຸຕ຺ຕໍ. ຕໍ ນ ສຸນ຺ທຣໍ.

ນິຈ຺ຈສທ຺ໂທ ຫິ ສາສເນ ໂລເກຈ ປາກໂຏ. ໂສ ເອວ ອິຘ ນກາຣຍຸຕ຺ໂຕ ອນິຈ຺ໂຈຕິ ວຸຕ຺ໂຕຕິ. ລກ຺ຂີຍນ຺ຕິ ສລ຺ລກ຺ຂີຍນ຺ຕິ ວິນິຈ຺ຉີຍນ຺ຕິ ຘມ຺ມາ ອິເມ ສງ຺ຂຕາຕິ ເອເຕນາຕິ ລກ຺ຂຓໍ. ສງ຺ຂຕ ຠາວຊານນນິມິຕນ຺ຕິ ອຕ຺ໂຖ. ຍຖາຫ- ອງ຺ຄຸຕ຺ຕເຣ ຕີຓິ ມານິ ຠິກ຺ຂເວ ສງ຺ຂຕສ຺ສ ສງ຺ຂຕລກ຺ຂຓານິ. ກຕມານິ ຕີຓິ, ອຸປ຺ປາໂທ ປຎ຺ຎາຍຕິ, ວໂຍ ປຎ຺ຎາຍຕິ, ຐິຕສ຺ສ ອຎ຺ຎຖຕ຺ຕໍ ປຎ຺ຎາຍຕີຕິ. ນນຸ ປາຬິຍໍ ຊາຕິນາມ ອາຄຕາ. ຕສ຺ມາ ສາປິ ອິຘ ວຕ຺ຕພ຺ພາຕິ ວຸຕ຺ຕໍ ຊາຕິຣູປເມວາຕິອາທິ. ເອຕ຺ຖາຕິ ຣູປສມຸທ຺ເທເສ. ຊນນໍ ປາຕຸຠວນໍ ຊາຕິ. ຊາຍນ຺ຕິວາ ເອຕາຍາຕິ ຊາຕິ, ອຸປຈຍ ສນ຺ຕຕິ ນາເມນປວຸຈ຺ຈຕິ ຕສ຺ສາຊາຕິຍາຕຖາ ອວຕ຺ຖາເຠທໂຍຄໂຕຕິ ອຘິປ຺ປາໂຍ. ສາ ຫິ ອາທິໂຕ ປຏິສນ຺ຘິຣູປານິ ປາຕຸຠວນ຺ຕານິ ກໂຣຕິ. ປຸນ ອປຣິປຸຓ຺ຓານິຈ ອາຍຕນານິ ປູເຣຕິ. ປູຣິຕານິ ຈ ທີຆໍປິ ອທ຺ຘານໍ ອພ຺ໂພຈ຺ຉິນ຺ນໍ ກຕ຺ວາ ປວຕ຺ເຕຕິ ປພນ຺ຘຍຕີຕິ. ເອກາ ທສວິຘໍປີຕິ ມຫາຠູຕາທິຠາເວນ ເອກຕ຺ຕໍ ອຸປນຍນວເສນ ເອກາ ທສປເຠທໍປິ. ກຖໍ ສຣູປວເສນ ອຏ຺ຐວີສຕິວິຘໍ ໂຫຕີຕິ ປຸຈ຺ຉິຕ຺ວາ ຠູຕປ຺ປສາທ ວິສຍາຕິອາທິນາ ເອກາທສວິຘສ຺ເສວ ສຣູປໂຕ ທສ຺ສນໍ ອນ຺ໂຕຄຘເຠທານໍ ປຸພ຺ເພ ວຸຕ຺ຕຠາເວນ ສຸປາກຏຕ຺ຕາຕິ ທຏ຺ຐພ຺ພໍ. ເຕນາຫ-ອຏ຺ຐາຣສວິຘນ຺ຕິ.

ຈຕ຺ຕາຣິ ຠູຕານິ ປຎ຺ຈປສາທາ ອຄຫິຕຄຫເຓນ ຈຕ຺ຕາໂຣ ວິສຍາ ໂຄຈຣາ. ທຸວິໂຘ ຠາໂວ. ເອກໍ ຫທຍໍ. ອິຕິ ອິທໍ ໂສຬສວິຘໍ ຣູປໍ ຊີວິຕາຫາຣຣູເປຫິ ສຫ ອຏ຺ຐາຣສວິຘໍ ໂຫຕິ ຕຖາ ເອໂກ ປຣິຈ຺ເຉໂທ. ທຸວິຘາ ວິຎ຺ຎຕ຺ຕິ. ອຄຫິຕຄຫເຓນ ຕິວິໂຘ ວິກາໂຣ. ຈຕຸພ຺ພິຘໍ ລກ຺ຂຓນ຺ຕິ ທສ ອນິປ຺ຜນ຺ນາຈາຕິ ຣູປໍ ສຣູປໂຕ ອຏ຺ຐວີສຕິວິຘໍ ຠເວຕິ ໂຍຊນາ. ເອຕ຺ຖຈ ປຈ຺ຉິມານິ ທສຣູປານິ ສຠາວໂຕ ອນຸປລພ຺ຠມານຕ຺ຕາ ປຈ຺ຈເຍຫິ ນິປ຺ຜາທິຕານິ ຣູປານິ ນ ໂຫນ຺ຕີຕິ ອນິປ຺ຜນ຺ນານິ ນາມ. ອປິ ເຈຕ຺ຖ ອຠິຘມ຺ເມ ວິສຸໍ ອຸທ຺ທິຏ຺ຐານິ ນິທ຺ທິຏ຺ຐານິຈ ເອຕານິ ສຠາວໂຕ ອນຸປລພ຺ຠມານານີຕິ ວາ ປຣມຕ຺ຖໂຕ ອວິຊ຺ຊມານານີຕິວາ ນສກ຺ກາ ວຕ຺ຕຸໍ. ໂວຫາຣສິທ຺ຘ ມຕ຺ຕຠາວໍ ອຕິກ຺ກມ຺ມ ຕາທິເສນ ສຸທ຺ຘຘມ຺ມຄຕິຍາ ສິທ຺ເຘນ ປຣມຕ຺ຖ ລກ຺ຂເຓນ ອຸປລທ຺ຘຕ຺ຕາ. ອິຕຣຖາ ນິພ຺ພຕ຺ຕິລກ຺ຂຓຣຫິຕໍ ອສງ຺ຂຕ ນິພ຺ພານໍປິ ສຠາວໂຕ ອນຸປລພ຺ຠມານໍ ປຣມຕ຺ຖໂຕ ອວິຊ຺ຊມານຎ຺ຈ ນາມ ສິຍາຕິ. ຕສ຺ມາ ນິພ຺ພຕ຺ຕິ ລກ຺ຂຓຣຫິຕຕ຺ຕາເອວ ເອຕານິ ອນິປ຺ຜນ຺ນານິນາມ. ນ ສຠາວໂຕ ອນຸປລພ຺ຠມານຕ຺ຕາຕິ ຍຸຕ຺ຕໍ ສິຍາຕິ. [ຣູປສມຸທ຺ເທໂສ]

໑໕໗. ຣູປວິຠາເຄສພ຺ພຎ຺ຈ ປນ ເອຕໍ ຍຖາສມຸທ຺ທິຏ຺ຐໍ ອຏ຺ຐວີສຕິ ວິຘໍ ຣູປໍ ອເຫຕຸກຏ຺ເຐນ ເອກວິຘເມວ. ນ ສເຫຕຸກາ ເຫຕຸກ ວເສນ ທຸວິຘໍ. ຕຖາສປ຺ປຈ຺ຈຍຏ຺ເຐນ ເອກວິຘເມວ. ນ ສປ຺ປຈ຺ຈຍາປຈ຺ຈຍ ວເສນ ທຸວິຘນ຺ຕິ ເອວໍ ປວຕ຺ຕໍ ເອກວິຘນຍໍ ຕາວ ທສ຺ເສຕຸໍ ສພ຺ພຎ຺ຈາຕິອາທິມາຣທ຺ຘໍ.

[໑໘໔] ວິຠາວນິຍໍ ປນ

ເອກວິຘນໂຍປິ ຣູປວິຠາໂຄເອວາຕິ ກຕ຺ວາ ‘‘ຍຖາ ອຸທ຺ທິຏ຺ຐ ຣູປານໍ ເອກວິຘາທິນຍໍ ທສ຺ສນຕ຺ຖໍ ສພ຺ພຎ຺ຈ ປເນຕນ຺ຕິອາທິ ວຸຕ຺ຕ’’ນ຺ຕິ ວຸຕ຺ຕໍ. ຕໍ ນ ສເມຕິ.

ວກ຺ຂຕິ ຫິ –

ອຊ຺ຌຕ຺ຕິກາທິເຠເທນ, ວິຠຊນ຺ຕິ ຍຖາຣຫນ຺ຕິ.

ເອເຕນ ອຊ຺ຌຕ຺ຕິກາທິເຠໂທ ເອວ ຣູປວິຠາໂຄນາມາຕິ ວິຎ຺ຎາຍຕິ.

ຕຕ຺ຖ ສພ຺ພໍປິ ຣູປໍ ເຫຕຸສມ຺ປໂຍຄາ ຠາວໂຕ ອເຫຕຸກ ເມວ, ນ ກິຎ຺ຈິ ສເຫຕຸກໍ. ກິຎ຺ຈິ ອເຫຕຸກນ຺ຕິ ເອວໍ ວິຠາໂຄ ອຕ຺ຖີຕິ ອຘິປ຺ປາໂຍ. ສປ຺ປຈ຺ຈຍໍ ສາສວໍ ສງ຺ຂຕໍ ໂລກິຍນ຺ຕິ ປາໂຐ. ສປ຺ປຈ຺ຈຍໍ ສງ຺ຂຕໍ ໂລກິຍໍ ສາສວນ຺ຕິ ປນ ຍຸຕ຺ໂຕ. ປາຬິຍໍປິ ຕຖາ ທິຏ຺ຐຕ຺ຕາ ສຠາຄຍຸຄຬສມ຺ຠວໂຕຈາຕິ. ອິຕຣານິ ປນ ປາຬິກເມນ ອສເມນ຺ຕານິປິ ສຠາຄ ຍຸຄຬຕ຺ຕາ ຠາຄໂຕ ຍຸຕ຺ຕານິເອວ. ຕຕ຺ຖ ອຕ຺ຕໂນ ຊນເກນ ປຈ຺ຈເຍນ ສເຫວ ວຕ຺ຕຕີຕິ ສປຈ຺ຈຍໍ. ປຈ຺ຈເຍຫິ ສງ຺ຄມ຺ມ ກຣີຍຕີຕິ ສງ຺ຂຕໍ. ປຎ຺ຈຸປາທາ ນກ຺ຂນ຺ຘສງ຺ຂາເຕ ໂລເກເອວ ປຣິຍາປນ຺ນນ຺ຕິ ໂລກິຍໍ. ອຕ຺ຕານໍ ອາຣພ຺ຠ ປວຕ຺ເຕຫິ ອາສເວຫິ ສເຫວ ວຕ຺ຕຕີຕິ ສາສວໍ. ອກນິຏ຺ຐ ພ຺ຣຫ຺ມສນ຺ຕານ ຠູຕໍປິ ຣູປໍ ກາມຕຓ຺ຫາ ວິສຍຠາເວນ ກາເມເອວ ປຣິຍາປນ຺ນຕ຺ຕາ ກາມາວຈຣໍ. ນຕ຺ຖິ ອຕ຺ຕນາ ຄຫິຕໍ ກິຎ຺ຈິ ອາຣມ຺ມຓໍນາມ ອສ຺ສາຕິ ອນາຣມ຺ມຓໍ. ໂຍ ຘມ຺ໂມ ອຎ຺ເຎນ ປໂຍເຄນ ປຫີໂນປິ ສມຸທຍປຫາເນ ອສຕິ ອປຫີໂນວ ໂຫຕິ. ປຸນ ອວສ຺ສໍ ອຸປ຺ປຊ຺ຊມານຕ຺ຕາ. ອປ຺ປຫີໂນປິ ຕສ຺ມິໍ ສຕິ ປຫີໂນວ ໂຫຕິ. ປຸນ ອນຸປ຺ປຊ຺ຊມານຕ຺ຕາ. ຕາທິໂສ ຘມ຺ໂມ ປຫານວາຍາມສ຺ສ ອຏ຺ຐານຕ຺ຕາ ອປ຺ປຫາຕພ຺ໂພນາມ. ຣູປໍປິ ເອທິສເມວ ໂຫຕີຕິ ວຸຕ຺ຕໍ ອປ຺ປຫາຕພ຺ພ ເມວາຕິ. ອຏ຺ຐານຕ຺ຕາ ປຫານ ວາຍາມໍ ນ ອຣຫຕີຕິ ອຕ຺ໂຖ. ອຖວາ, ວິນາ ສມຸທຍປຫາເນນ ປຫາຕຸໍ ອສກ຺ກຸເຓຍ຺ໂຍຕິ ອຕ຺ໂຖ. ຍທິ ເອວໍ ຣູປໍ ຠິກ຺ຂເວ ນ ຕຸມ຺ຫາກໍ. ຕໍ ປຊຫຖ. ຕໍ ໂວ ປຫີນໍ ທີຆຣຕ຺ຕໍ ອຕ຺ຖາຍ ຫິຕາຍ ສຸຂາຍ ຠວິສ຺ສຕີຕິ ອິທໍ ກຖນ຺ຕິ. ຕໍປິ ຕພ຺ພິສຍສ຺ສ ຣາຄສ຺ສ ປຫານໍ ສນ຺ຘາຍ ວຸຕ຺ຕນ຺ຕິ ທຏ຺ຐພ຺ພໍ. ຍຖາຫ –

ຣູເປ ໂຂ ຣາຘ ໂຍ ຉນ຺ໂທ, ໂຍ ຣາໂຄ, ຍານນ຺ທີ, ຍາ ຕຓ຺ຫາ, ຕໍ ປຊຫຖ. ເອວໍ ຕໍຣູປໍ ປຫີນໍ ຠວິສ຺ສຕິ ອຸຈ຺ຉິນ຺ນມູລໍ ຕາລາວຕ຺ຖຸກຕໍ ອນຠາວໍກຕໍ ອາຍຕິໍ ອນຸປ຺ປາທຘມ຺ມນ຺ຕິ.

ອຍໍ ນໂຍ ອຎ຺ເຎສຸປິ ກຸສລາທີສຸ ອປ຺ປຫາຕພ຺ເພສຸ ເວທິຕພ຺ໂພຕິ. ເອວສທ຺ໂທ ເຈຕ຺ຖ ປຸຣິມປເທສຸປິ ໂຍເຊຕພ຺ໂພ. ອິຕິສທ຺ໂທ ອາທິອຕ຺ໂຖ, ປກາຣຕ຺ໂຖວາ. ເຕນ ປາຬິຍໍ ອາຄຕໍ ນ ເຫຕຸ ເຫຕຸວິປ຺ປຍຸຕ຺ຕນ຺ຕິອາທິໍ ສງ຺ຄຓ຺ຫາຕິ. ຕສ຺ສ ຕສ຺ສ ປຸຄ຺ຄລສ຺ສ ອຕ຺ຕຠາວປຣິຍາປນ຺ໂນ ຘມ຺ມສມູໂຫ ອຊ຺ຌຕ຺ຕໍນາມ. ຕສ຺ມິໍປິຈ ຍຕ຺ຖ ຕຓ຺ຫາຍ ອຕິເຣກຕຣໍ ທຬ຺ຫປຣິຄ຺ຄໂຫ ໂຫຕິ. ໂສ ຈກ຺ຂາທິໂກ ຈິຕ຺ເຕນ ສຫ ຉພ຺ພິໂຘ ຘມ຺ໂມ ອຊ຺ຌຕ຺ຕິໂກ ນາມ. ອຊ຺ຌຕ຺ເຕ ວິທິໂຕ ປາກໂຏຕິ ກຕ຺ວາ. ຕຖາ ຫິ ໂສ ອຊ຺ຌຕ຺ຕຊ຺ຌຕ຺ຕນ຺ຕິປິ ວຸຕ຺ໂຕ. ອິຕຣານິ ປນ ຣູປາທິນິ ຜສ຺ສາທີນິຈ ຕທຸປາທາຍ ຕຓ຺ຫາປຣິຄ຺ຄຫສ຺ສ ມນ຺ທຕ຺ຕາ ພາຫິຣານິ ນາມ. ຍຖາ ຫິ ໂລເກ ມຓິວາ ສຸວຓ຺ຓໍວາ ຣຊຕໍວາ ພຫິເຄເຫ ນິທຫິຕ຺ວາ ຖປິຕໍ ໂຫຕິ. ປຈ຺ຉິວາ ສຸປ຺ປໍວາ ຆໂຏວາ ສຣາໂວວາ ອນ຺ໂຕ ເຄເຫ ຖປິໂຕ. ຕຕ຺ຖ ປຈ຺ຉິມານິ ຉຑ຺ເຑຕ຺ວາປິ ປຸຣິມານິ ຣກ຺ຂນ຺ຕິ. ຕສ຺ມາ ຕາເນວ ຕຓ຺ຫາປຣິຄ຺ຄຫທຬ຺ຫຕາຍ ອນ຺ໂຕປຣິໂຠຄາຕ຺ເວວ ວຸຈ຺ຈນ຺ຕິ. ປຈ຺ຉິມານິ ປນ ພາຫິຣ ປຣິໂຠຄາຕ຺ເວວ. ເອວໍ ສມ຺ປທມິທໍ ທຏ຺ຐພ຺ພໍ. ອິຘປິ ຫິ ຍທິ ສກ຺ກຸເຓຍ຺ຍ. ຣູປາທີນິ ຜສ຺ສາທິນິຈ ສພ຺ພານິ ຉຑ຺ເຑຕ຺ວາປິ ຈກ຺ຂາທິກໍ ຉພ຺ພິຘເມວ ອວສ຺ສໍ ຣກ຺ຂິສ຺ສນ຺ຕີຕິ. ອິຕິ ຕຓ຺ຫາ ປຣິຄ຺ຄຫສ຺ສ ທຬ຺ຫມນ຺ທຕາ ວເສເນວ ເຕສໍ ທ຺ວິນ຺ນໍ ອຊ຺ຌຕ຺ຕິກ ພາຫິຣຕາ ວຸຕ຺ຕາ. ນ ປວຕ຺ຕິເທສວເສນາຕິ ນິຏ຺ຐເມຕ຺ຖ ຄນ຺ຕພ຺ພໍ.

[໑໘໕] ຍໍ ປນ ວິຠາວນິຍໍ

‘‘ອຊ຺ຌຕ຺ຕິກຣູປໍ ອຕ຺ຖຠາວສງ຺ຂາຕໍ ອຕ຺ຕານໍ ອຘິກິຈ຺ຈ ອຸທ຺ທິສ຺ສ ປວຕ຺ຕຕ຺ຕາ. ກາມໍ ອຎ຺ເຎປິ ອຊ຺ຌຕ຺ຕສມ຺ຠູຕາ ອຕ຺ຖິ. ຣຸຬ຺ຫີວເສນ ປນ ຈກ຺ຂາທິກເມວ ອຊ຺ຌຕ຺ຕິກນ຺ຕິ’’ ວຸຕ຺ຕໍ. ຕໍ ນ ສຸນ຺ທຣໍ.

[໑໘໖] ຍຎ຺ຈ ຕຕ຺ຖ

‘‘ອຕ຺ຕສງ຺ຂາຕໍປາ ຈິຕ຺ຕໍ ອຘິກິຈ຺ຈ ຕສ຺ສ ທ຺ວາຣຠາເວນ ປວຕ຺ຕຕີຖິ ອຊ຺ຌຕ຺ຕໍ. ຕເທວ ອຊ຺ຌຕ຺ຕິກນ຺ຕິ’’ ວຸຕ຺ຕໍ. ຕໍປິ ນ ສຸນ຺ທຣໍ.

ຕສ຺ມິໍ ອຕ຺ເຖ ຫິ ສຕິ ຈິຕ຺ຕສ຺ສ ອຊ຺ຌຕ຺ຕຕາ ນ ສມ຺ປຊ຺ຊຕິ. ອຊ຺ຌຕ຺ຕຘມ຺ມ ອຊ຺ຌຕ຺ຕິກມ຺ໂມນຎ຺ຈ ອວິເສໂສ ອາປຊ຺ຊຕີຕິ.

ຍໍ ປນ ຕຕ຺ຖ

ອຖວາ ຍທິ ມຍໍ ນ ໂຫມ, ຕ຺ວໍ ກຏ຺ຐກລິງ຺ຄຣູປໂມ ຠວິສ຺ສຕີຕິ ວທນ຺ຕາ ວິຍ ອຕ຺ຕຠາວສ຺ສ ສາຕິສຍໍ ອຸປກາຣກຕ຺ຕາ ຈກ຺ຂາທິເນວ ວິເສສໂຕ ອຊ຺ຌຕ຺ຕິການີຕິ ວຸຕ຺ຕໍ. ຕໍ ຍຸຕ຺ຕຕຣໍ.

ຕຖາ ອຸປກາຣາຕິສຍຕ຺ຕາເອວ ຫິ ເຕສຸ ສຕ຺ຕານໍ ປຣິຄ຺ຄຫ ທຬ຺ຫຕາ ໂຫຕີຕິ. ສຕ຺ຕວິຘໍປິ ທ຺ວາຣຣູປໍນາມ. ຍຖາກ຺ກມໍ ວີຖິ ຈິຕ຺ຕານໍ ປາຓາຕິປາຕາທິກມ຺ມານຎ຺ຈ ປວຕ຺ຕິມຸຂຕ຺ຕາ. ຕຕ຺ຖ ປນ ປຎ຺ຈ ວິຘໍ ປສາທຣູປໍ ອຸປປຕ຺ຕິທ຺ວາຣໍນາມ. ວິຎ຺ຎຕ຺ຕິທ຺ວຍໍ ກມ຺ມທ຺ວາຣໍນາມາຕິ ໂອຬາຣິກຣູປໍ ປກຕິຍາ ຖູລສຠາວຕ຺ຕາ ຆຏ຺ຏນສງ຺ຂາຕສ຺ສຈ ອຕ຺ຕໂນ ກິຈ຺ຈສ຺ສ ໂອຬາຣິກຕ຺ຕາ. ສນ຺ຕິເກຣູປໍ ທູເຣ ປວຕ຺ຕສ຺ສປິ ສີຆຕຣໍ ຎາເຓນ ຄຫຓໂຍຄ຺ຍຕ຺ຕາ. ສປ຺ປຏິຆຣູປຎ຺ຈາຕິ ເອຕ຺ຖ ປຏິຫນນໍ ປຏິໂຆ. ໂສ ທຸວິໂຘ ວິສຍວິສຍີນໍ ປຏິຆຏ຺ຏນໍ ມຫາ ຠູຕານໍ ອຎ຺ຎມຎ຺ຎປຏິຆຏ຺ຏນນ຺ຕິ. ຕຕ຺ຖ ເຍນ ປຏິຆຏ຺ຏເນນ ປສາທ ທ຺ວາຣານໍ ຠວງ຺ຄສ຺ສຈ ວິກາຣປ຺ປຕ຺ຕິ ໂຫຕິ. ອິທໍ ວິສຍວິສຍີນໍ ປຏິຆຏ຺ຏນໍນາມ. ເຍນ ຣຸປ຺ປນລກ຺ຂຓານໍ ຣູປຘມ຺ມານໍ ຣຸປ຺ປນ ກຸປ຺ປນ ຆຏ຺ຏນ ປີຬນ ຠິຊ຺ຊນາທໂຍ ປວຕ຺ຕນ຺ຕິ. ອິທໍ ມຫາຠູຕານໍ ອຎ຺ຎມຎ຺ຎປຏິຆຏ຺ຏນໍ ນາມ. ປຏິເຆນ ສຫ ວຕ຺ຕຕີຕິ ສປ຺ປຏິຆໍ.

[໑໘໗] ວິຠາວນິຍໍ ປນ

‘‘ໂຍ ສຍໍ ນິສ຺ສຍວເສນຈ ສມ຺ປຕ຺ຕານໍ ອສມ຺ປຕ຺ຕານຎ຺ຈ ປຏິມຸຂຠາໂວ ອຎ຺ຎມຎ຺ຎປຕນໍ. ໂສ ປຏິໂຆ ວິຍາຕິ ປຏິໂຆ. ຍຖາຫິ ປຏິຆາເຕ ສຕິ ທຸພ຺ພລສ຺ສ ຈລນໍ ໂຫຕິ. ເອວໍ ອຎ຺ຎມຎ຺ຎປຏິມຸຂຠາເວ ສຕິ ອຣູປສຠາວຕ຺ຕາ ທຸພ຺ພລສ຺ສ ຠວງ຺ຄສ຺ສ ຈລນໍ ໂຫຕີຕິ’’ ເອວໍ ມຫາຠູຕຆຏ຺ຏນໍ ອຸປມາມຕ຺ຕໍ ກຕ຺ວາ ວິສຍວິສຍິຆຏ຺ຏນເມວ ຄຫິຕໍ. ຕໍ ອນຸປປນ຺ນໍ.

ເອວຎ຺ຫິ ສຕິ ຍານິ ໂລເກ ອຊ຺ຌຕ຺ຕພຫິທ຺ຘາສນ຺ຕາເນສຸ ຆຏ຺ຏນານິ ທິສ຺ສນ຺ຕິ. ເຍສໍ ວເສນ ຣູປຘມ຺ເມສຸ ອຎ຺ຎມຎ຺ຎໍ ລຄ຺ຄນ ພນ຺ຘນ ຖມ຺ຠນ ຘາຣຓ ຈລນາທີນິວາ ວຑ຺ຒນ ຫາຍນ ເຉທນ ເຠທນ ວິລີນ ວິກິຣຓາທີນິວາ ປວຕ຺ຕນ຺ຕິ. ຕານິ ອິຘ ອສງ຺ຄຫິຕານິ ສິຍຸໍ. ນຈ ຕານິ ອນຸຄ຺ຄຫ ອຸປຆາຕ ວເສນ ປວຕ຺ຕິຠູຕ ສນ຺ນິປາຕ ສງ຺ຂາຕໍ ຆຏ຺ຏນໍວິນາ ອຎ຺ຎປກາຣານິເອວ ສກ຺ກາ ຠວິຕຸນ຺ຕິ. ອິຕຣໍ ໂສຬສວິຘໍ ວຸຕ຺ຕປຏິປກ຺ຂວເສນ ສຸຂຸມຣູປໍ ທູເຣຣູປໍ ອປຏິຆຣູປຎ຺ຈ. ອຸປາທິນ຺ນຣູປໍ ນາມ ກຕ຺ຖຈິ ຍໍກິຎ຺ຈິ ສຣີຣຏ຺ຐກຣູປໍ ວຸຈ຺ຈຕິ. ກຕ຺ຖຈິ ກມ຺ມສມຸຏ຺ຐານ ເມວ ຕທຸຠຍໍປິ ຕຓ຺ຫາທິຏ຺ຐີຫິ ຕຸສໍ ອາທິນ຺ນປຣາມຏ຺ຐຕ຺ຕາ ອຸປາທິນ຺ນໍ ນາມ ນິປ຺ປຣິຍາຍໂຕ ປນ ກມ຺ມສມຸຏ຺ຐານເມວ ອຸປາທິນ຺ນໍນາມ. ກສ຺ມາ ຕສ຺ເສວ ສຕ຺ຕສນ຺ຕາເນ ນິຈ຺ຈກາລໍ ປວຕ຺ຕິວເສນ ສາຕິສຍໍ ຠຸສໍ ອາທິນ຺ນຄຫິຕປຣາມຏ຺ຐຕາສມ຺ຠວໂຕຕິ ວຸຕ຺ຕໍ ກມ຺ມຊໍອຸປາທິນ຺ນຣູປນ຺ຕິ. ເອຕໍ ມມາຕິອາທິນາ ຕຓ຺ຫາທິຏ຺ຐີຫິ ຠຸສໍ ອາທິຍຕີຕິ ອຸປາທິນ຺ນໍ. ອຏ຺ຐກຖາຍໍ ປນ ຕຓ຺ຫາທິຏ຺ຐີຫິ ອຸເປເຕນ ກມ຺ມຸນາ ອຕ຺ຕໂນ ຜລຠາເວນ ອາທິນ຺ນໍ ຄຫິຕນ຺ຕິ ອິມມຕ຺ຖໍ ທສ຺ເສຕິ. ສຫ ນິທສ຺ສເນນ ສນິທສ຺ສນໍ. ນິທສ຺ສນນ຺ຕິ ຈກ຺ຂຸວິຎ຺ຎາເຓນ ທຏ຺ຐພ຺ພຠາໂວ ວຸຈ຺ຈຕິ. ໂສ ປນ ຘມ຺ມໂຕ ອນຎ຺ຎຕ຺ເຕປິ ອຎ຺ເຎ ວິຍ ກຕ຺ວາ ອຸປຈຣີຍຕິ. ເອວຎ຺ຫິ ສຕິ ອຕ຺ຖວິເສສໂພໂຘ ໂຫຕີຕິ. ນິທສ຺ສນນ຺ຕິວາ ຈກ຺ຂຸວິຎ຺ຎາຓກິຈ຺ຈໍ ວຸຈ຺ຈຕິ. ເຕນ ສຫ ວຕ຺ຕຕີຕິ ສນິທສ຺ສນນ຺ຕິປິ ຍຸຊ຺ຊຕິເຍວ. ຈກ຺ຂາທິທ຺ວຍໍ ອສມ຺ປຕ຺ຕວເສນ ໂຄຈຣຄ຺ຄາຫິກໍ. ຆານາທິຕ຺ຕຍໍ ສມ຺ປຕ຺ຕວເສນ ໂຄຈຣຄ຺ຄາຫິກນ຺ຕິ ປຎ຺ຈວິຘໍປິ ໂຄຈຣຄ຺ຄາຫິກຣູປນ຺ຕິ ໂຍຊນາ. ຕຕ຺ຖ ປສາເທ ອລ຺ລີຍິຕ຺ວາ ລຄ຺ຄິຕ຺ວາ ອຸປ຺ປນ຺ນໍ ອາຣມ຺ມຓໍ ສມ຺ປຕ຺ຕໍນາມ. ເກສຄ຺ຄມຕ຺ຕໍປິ ມຸຎ຺ຈິຕ຺ວາ ອຸປ຺ປນ຺ນໍ ອສມ຺ປຕ຺ຕໍນາມ. ກສ຺ມາ ປເນຕ຺ຖ ຈກ຺ຂາທິທ຺ວຍໍ ອສມ຺ປຕ຺ຕເມວ ຄຓ຺ຫາຕິ. ຆານາທິຕ຺ຕຍໍ ສມ຺ປຕ຺ຕເມວາຕິ, ປຈ຺ຈຍວິເສສໂຕ. ອາໂລໂກ ຫິ ຣູປຄຫເຓ ຈກ຺ຂຸສ຺ສ ປຈ຺ຈໂຍ. ອາກາໂສຈ ສທ຺ທຄຫເຓ ໂສຕສ຺ສາຕິ ຈກ຺ຂຸຣູເປສຸຈ ອຎ຺ຎມຎ຺ຎໍ ລຄ຺ຄິຕ຺ວາ ອຸປ຺ປຊ຺ຊມາເນສຸ ອາໂລກປຣິວາຣສ຺ສ ໂອກາໂສ ນຕ຺ຖິ. ຕຖາ ໂສຕສທ຺ເທສຸຈ ອາກາສປຣິວາຣສ຺ສາຕິ. ວາຍຸອາປປຖວິໂຍ ປນ ຆານາທິຕ຺ຕຍສ຺ສ ຄນ຺ຘາທິຄຫເຓ ປຈ຺ຈຍາ ໂຫນ຺ຕິ. ຕຕ຺ຖ ວາຍຸນາມ ຄນ຺ຘາກຑ຺ຒນໂກ ນາສວາໂຕເຍວ, ໂສຈ ສມ຺ປຕ຺ຕສ຺ເສວ ປຈ຺ຈໂຍ. ອາໂປນາມ ຊິວ຺ຫາເຕມນໂກ ອາໂປ, ໂສປິ ສມ຺ປຕ຺ຕສ຺ເສວ ປຈ຺ຈໂຍ. ນ ຫິ ຣໂສ ສຸກ຺ຂຊິວ຺ຫາຍ ຜຣຕີຕິ. ປຖວີຈ ຆຏ຺ຏນຕ຺ຖາຍ ປຈ຺ຈໂຍ. ນ ຫິ ທຸພ຺ພລປຖວີສນ຺ນິສ຺ສໂຍ ອາໂລໂກວາ ຣໂຊວາກາເຍ ປຕມາໂນປິ ປສາເທ ຆຏ຺ເຏຕີຕິ. ອິຕິ ປຈ຺ຈຍວິເສສໂຕ ເຕສໍ ສມ຺ປຕ຺ຕາສມ຺ປຕ຺ຕວເສນ ຄຫຓ ວິເສໂສ ໂຫຕີຕິ. ຕຕ຺ຖ ຈກ຺ຂຸສ຺ສ ຕາວ ອສມ຺ປຕ຺ຕຄຫຓໍ ປາກຏໍ. ຕຎ຺ຫິ ສມີເປ ອກ຺ຂິວຓ຺ຓໍວາ ຠມຸກມູລໍວາ ນປສ຺ສຕິ. ທູເຣ ປນ ມຫນ຺ຕໍ ຈນ຺ທມຓ຺ຑລາທິກໍວາ ຜລິກາທິຕິໂຣຫິຕໍວາ ວຓ຺ຓໍ ປສ຺ສຕິ. ທິສາເທສວວຕ຺ຖານຎ຺ຈສ຺ສ ປຎ຺ຎາຍຕີຕິ. ໂສຕສ຺ສ ປນ ກຖນ຺ຕິ, ຕຕ຺ຖ ຫິ ທູເຣ ສທ຺ໂທ ຈິເຣນ ສຸຍ຺ຍມາໂນ ທິສ຺ສຕິ ປຈ຺ຉິມທິສາຠາເຄ ອຸປ຺ປນ຺ໂນປິ ສທ຺ໂທ ອນ຺ຕຣາ ມຫນ຺ເຕ ເຈຕິຍາທິເກ ອນ຺ຕຣິເຕ ສຕິ ທກ຺ຂິຓປສ຺ສໂຕວາ ສຸຍ຺ຍຕິ. ອຸຕ຺ຕຣປສ຺ສໂຕວາ. ອສຸຍ຺ຍມາໂນວາ ໂຫຕີຕິ. ວຸຈ຺ຈເຕ, ອຸປ຺ປນ຺ໂນ ສທ຺ທສງ຺ຆາໂຏ ອາສນ຺ເນ ຐິຕານໍ ອາທິໂຕ ປຏ຺ຐາຍ ຍາວ ອວສານາ ກເມນ ປາກຏີຠູໂຕ ໂຫຕິ. ປຏິຆຏ຺ຏນານິຆໍໂສຈ ພລວາ ໂຫຕິ. ອຫໍ ສຸໂຓມີຕິ ປວຕ຺ຕາ ສລ຺ລກ຺ຂຓວີຖິໂຍ ສີຆຕຣໍ ນິຣນ຺ຕຣໍ ວິຍ ປວຕ຺ຕນ຺ຕິ. ທູເຣ ຐິຕານໍ ປນ ປຏິຆຏ຺ຏນານິຆໍໂສ ມນ຺ທຕໂຣ ໂຫຕິ. ອາທິໂຕ ອປາກໂຏ. ມຊ຺ເຌວາ ອວສາເນວາ ປິຓ຺ຑວເສນ ປາກຏີຠູໂຕ. ສລ຺ລກ຺ຂຓວີຖິໂຍ ຈິເຣນ ປເຣນ ປວຕ຺ຕນ຺ຕິ. ຕສ຺ມາ ເຕສໍ ລຫຸໍ ສຸໂຕ. ຈິເຣນ ສຸໂຕຕິ ອຕິມາໂນ ໂຫຕີຕິ. ອປິຈ, ສທ຺ໂທນາມ ນິສ຺ສຍຘາຕຸປຣໍປຣາຍ ປວຕ຺ຕິຕ຺ວາ ທູຣໍປິ ເທສໍ ຄຈ຺ຉຕິເຍວ. ເອວໍ ຄຈ຺ຉນ຺ໂຕຈ ຄຕຄຕຏ຺ຐາເນເອວ ຐຕ຺ວາ ສວນູປຈາເຣ ຐິຕານໍ ໂສຕສຫສ຺ສໍປິ ຆຏ຺ເຏຕິ. ມຫນ຺ເຕ ປນ ເຈຕິຍາທິເກ ອນ຺ຕຣິເຕ ສຕິ ຍໂຕ ອາກາໂສ ອຸຊຸໍ ວິວໂຏ ໂຫຕິ. ຕໂຕ ທກ຺ຂິຓປສ຺ສໂຕວາ ອຸຕ຺ຕຣປສ຺ສໂຕວາ ຄຕຄຕຐານໂຕວໂສຕໍ ຆຏ຺ເຏຕິ. ມນ຺ທຕໂຣ ປນ ສທ຺ໂທອສຸຍ຺ຍ ມາໂນປິ ໂຫຕິ. ເອວໍ ຄຈ຺ຉນ຺ໂຕຈ ຍາວ ໂສຕປສາເທ ອລ຺ລີຍິຕ຺ວາ ນຸປ຺ປຊ຺ຊຕິ. ຕາວ ອສມ຺ປຕ຺ໂຕເຍວ ໂຫຕິ. ໂຍ ປນ ອລ຺ລີ ຍິຕ຺ວາ ອຸປ຺ປຊ຺ຊຕິ. ໂສ ສມ຺ປຕ຺ໂຕນາມ ໂຫຕິ. ນ ໂສ ສຸຍ຺ຍຕີຕິ. ຍທິ ປນ ໂສຕໍ ສມ຺ປຕ຺ຕວິສຍໍ ສິຍາ. ຍຖາ ອນ຺ໂຕ ກຸຈ຺ຉິຄໂຕ ຄນ຺ໂຘ ພຫິ ນຆາຍິຍຕິ. ຕຖາ ອນ຺ໂຕ ກຸຈ຺ຉິຄໂຕ ສທ຺ໂທປິ ພຫິ ນສຸເຍຍ຺ຍ. ຄນ຺ຘສ຺ສ ວິຍ ທິສາເທສວວຕ຺ຖານໍ ວິສ຺ສນ ສິຍາຕິ.

[໑໘໘] ວິຠາວນິຍໍ ປນ

‘‘ຄນ຺ຕ຺ວາ ວິສຍເທສໍ ຕໍ, ຜຣິຕ຺ວາ ຄຓ຺ຫຕີຕິ ເຈ. ອຘິຏ຺ຐານ ວິຘາ ເນປິ, ຕສ຺ສ ໂສ ໂຄຈໂຣ ສິຍາ.’’ ຕິປິ ວິຈາຣິຕໍ. ຕໍ ນ ສຸນ຺ທຣໍ.

ນ ຫິ ຈກ຺ຂາທິທ຺ວຍສ຺ສ ພຫິທ຺ຘາ ວິສຍເທສຄມນສງ຺ໂຄ ອຕ຺ຖີຕິ. ໂຄຈຣໍ ຄຓ຺ຫາຕີຕິ ໂຄຈຣຄ຺ຄາຫິກໍ. ປສາທ ມຓ຺ຑຠູຕຕ຺ຕາ ອາປາຕມາຄຕໍ ອາຣມ຺ມຓນິມິຕ຺ຕໍ ສມ຺ປຏິຈ຺ຉຕີຕິ ອຕ຺ໂຖ.

ວິຠາວນິຍໍ ປນ

ວິຎ຺ຎາຓາຘິຏ຺ຐິຕໍ ຫຸຕ຺ວາ ຕໍຕໍ ໂຄຈຣຄຫຓ ສຠາວຕ຺ຕາຕິ ວຸຕ຺ຕໍ.

ວຓ຺ໂຓຕິ ຣູປາຣມ຺ມຓສ຺ເສຕໍ ນາມໍ. ໂອຊາຕິ ອາຫາຣ ຣູປ ມາຫ. ວິນິຠຸຊ຺ຊຕີຕິ ວິນິພ຺ໂຠໂຄ. ຐານໂຕ ເທສໂຕ ອຸປ຺ປຕ຺ຕິກາຣຓໂຕ ວິສຸໍວິສຸໍ ວວຕ຺ຖປີຍຕີຕິ ອຕ຺ໂຖ. ນວິນິພ຺ໂຠ ໂຄຕິ ອວິນິພ຺ໂຠໂຄ. ໂສ ເອວ ຣູປນ຺ຕິ ອວິນິພ຺ໂຠຄຣູປໍ. ອາຈຣິຍານນ຺ທຕ຺ເຖເຣນປເນຕ຺ຖ ຄນ຺ຘຣສໂອຊາ ກຕ຺ຖຈິ ວິນີຠຸຕ຺ຕາ ທິສ຺ສນ຺ຕີຕິ ປຎ຺ຈວິຘເມວ ອວິນິພ຺ໂຠຄຣູປໍ ອິຈ຺ຉິຕໍ. ຕໍ ປຣໂຕ ອາຄມິສ຺ສຕີຕິ. [ຣູປວິຠາໂຄ].

໑໕໘. ກມ຺ມນ຺ຕິ ເອກາ ເຈຕນາເອວ. ສາເຍວ ຫິ ປຏ຺ຐາເນ ນານາກ຺ຂຓິກ ກມ຺ມປຈ຺ຈຍຠາເວນ ວຸຕ຺ຕາ. ຍຖາຫ-ນານາກ຺ຂຓິກາ ກຸສລາກຸສລາ ເຈຕນາ ວິປາການໍ ຂນ຺ຘານໍ ກຏຕ຺ຕາຈ ຣູປານໍ ກມ຺ມປຈ຺ຈເຍນ ປຈ຺ຈໂຍຕິ. ຈິຕ຺ຕນ຺ຕິ ປນ ສສມ຺ປຍຸຕ຺ຕຘມ຺ມໍ ອຘິປ຺ເປຕໍ. ປຏ຺ຐາເນ ເຈຕສິກຘມ຺ມານໍປິ ຣູປສມຸຏ຺ຐາປນຠາເວນ ວຸຕ຺ຕຕ຺ຕາ. ຍຖາຫ-ເຫຕູ ເຫຕຸສມ຺ປຍຸຕ຺ຕການໍ ຘມ຺ມານໍ ຕໍ ສມຸຏ຺ຐານານຎ຺ຈ ຣູປານໍ ເຫຕຸ ປຈ຺ຈເຍນ ປຈ຺ຈໂຍຕິອາທິ. ອຸຕູຕິ ເຕໂຊເຍວ. ໂສ ຫິ ກປ຺ປສຓ຺ຐາປນວເສນ ສກລໍ ໂອກາສ ໂລກໍປິ ນານາສຣີຣສຓ຺ຐາປນວເສນ ສກ ລໍ ຣູປມຍໍ ກາຍໍ ສຕ຺ຕໂລກໍປິ ນານາຣຸກ຺ຂຕິຓາທີນໍ ອພ຺ຠປຏລເມຆວຸຏ຺ຐິຊລອຄ຺ຄິ ວາຕາທີນຎ຺ຈ ສຓ຺ຐາປນວເສນ ສກລໍ ສງ຺ຂາຣໂລກໍປິ ອຸທຍຕິ ປສວຕິ ຊເນຕິ ວຑ຺ເຒຕິ. ຕສ຺ມາ ອຸຕູຕິ ວຸຈ຺ຈຕີຕິ. ອຣຕິ ຄຈ຺ຉຕິ ປວຕ຺ຕຕີຕິ ອຸຕູຕິປິ ວທນ຺ຕິ. ອາຫາໂຣຕິ ໂອຊາເອວ. ຣູປວິຣາຄຠາວນາຠູຕໍ ອຣູປກຸສລໍ ກມ຺ມຊຣູປໍ ນຊເນຕີຕິ ວຸຕ຺ຕໍ ປຎ຺ຈວີສຕິວິຘໍປີຕິ. ອຕິສງ຺ຂຕນ຺ຕິ ອຕີຕກາເລ ຍຖາກາ ລນ຺ຕເຣ ຣູປໍ ຊເນຕິ, ຕຖາ ວິເສເສຕ຺ວາ ສຸຏ຺ຐຸກຕໍ. ອຊ຺ຌຕ຺ຕິ ກສນ຺ຕາເນຕິ ວຸຕ຺ຕໍ, ອຊ຺ຌຕ຺ຕສນ຺ຕາເນຕິ ປນ ວຕ຺ຕພ຺ພໍ. ອຊ຺ຌຕ຺ຕ ເມວ ອຊ຺ຌຕ຺ຕິກນ຺ຕິວາ ອິກສທ຺ທສ຺ສ ອຕ຺ໂຖ ທຏ຺ຐພ຺ໂພ. ປຏິສນ຺ຘິມຸປາທາຍາຕິ ປຏິສນ຺ຘິຈິຕ຺ຕສ຺ສ ອຸປ຺ປາທກ຺ຂຓໍ ອຸປາທາຍ. ຂເຓຂເຓຕິ ເອເກກສ຺ສ ຈິຕ຺ຕສ຺ສ ຕີສຸ ຕີສຸ ຂເຓສຸ. ອາຈຣິຍານນ຺ທຕ຺ເຖໂຣ ປນ ສພ຺ເພສໍປິ ຈຕຸສມຸຏ຺ຐານິກຣູປານໍ ເອເກກສ຺ສ ຈິຕ຺ຕສ຺ສ ອຸປ຺ປາທກ຺ຂເຓເອວ ອຸປ຺ປາທໍ ຠງ຺ຄກ຺ຂເຓເອວ ນິໂຣຘຎ຺ຈ ອາຫ. ອຫໍ ປນສ຺ສາ ຘິປ຺ປາໂຍ-ສພ຺ພານິປິ ຈຕຸສມຸຏ຺ຐານິກຣູປານິ ຈິຕ຺ຕສ຺ສ ອຸປ຺ປາທກ຺ຂເຓເອວ ອຸປ຺ປຊ຺ຊນ຺ຕິ, ນ ຠງ຺ຄກ຺ຂເຓ. ຍຖາຫ –

ຍສ຺ສວາ ປນ ສມຸທຍສຈ຺ຈໍ ນິຣຸຊ຺ຌຕິ, ຕສ຺ສ ທຸກ຺ຂສຈ຺ຈໍ ອຸປ຺ປຊ຺ຊຕີຕິ. ໂນຕິ.

ຕຖາ ຕານິ ຈິຕ຺ຕສ຺ສ ຠງ຺ຄກ຺ຂເຓເອວ ນິຣຸຊ຺ຌນ຺ຕິ. ນ ອຸປ຺ປາທກ຺ຂເຓ. ຍຖາຫ –

ຍສ຺ສ ກຸສລາ ຘມ຺ມາ ອກຸສລາ ຘມ຺ມາ ອຸປ຺ປຊ຺ຊນ຺ຕິ, ຕສ຺ສ ອພ຺ຍາກຕາ ຘມ຺ມາ ນິຣຸຊ຺ຌນ຺ຕີຕິ. ໂນຕິ.

ອຣູປຠວໍ ສນ຺ຘາຍ ເອຕໍ ຍມກທ຺ວຍໍ ວຸຕ຺ຕໍ. ຣູປານິ ປນ ຈິຕ຺ຕສ຺ສ ຠງ຺ຄກ຺ຂເຓປິ ອຸປ຺ປຊ຺ຊນ຺ຕິ. ອຸປ຺ປາທກ຺ຂເຓປິ ນິຣຸຊ຺ຌນ຺ຕີຕິ ເຈ. ນ. ເອວຎ຺ຫິ ສຕິ –

ຍສ຺ສວາ ປນ ສມຸທຍສຈ຺ຈໍ ນິຣຸຊ຺ຌຕິ, ຕສ຺ສ ທຸກ຺ຂສຈ຺ຈໍ ອຸປ຺ປຊ຺ຊຕີຕິ. ອຣູເປ ຕຓ຺ຫາຍ ຠງ຺ຄກ຺ຂເຓ ເຕສໍ ສມຸທຍສຈ຺ຈໍ ນິຣຸຊ຺ຌຕິ. ໂນຈ ເຕສໍ ທຸກ຺ຂສຈ຺ຈໍ ອຸປ຺ປຊ຺ຊຕິ. ປຎ຺ຈໂວກາເຣ ຕຓ຺ຫາຍ ຠງ຺ຄກ຺ຂເຓ ເຕສໍ ສມຸທຍສຈ຺ຈຎ຺ຈ ນິຣຸຊ຺ຌຕິ, ທຸກ຺ຂສຈ຺ຈຎ຺ຈ ອຸປ຺ປຊ຺ຊຕີຕິຈ.

ອິຕຣຕ຺ຖຈ

ອຣູເປ ກຸສລານໍ ອຸປ຺ປາທກ຺ຂເຓ ເຕສໍ ກຸສລາ ຘມ຺ມາ ອຸປ຺ປຊ຺ຊນ຺ຕິ. ໂນຈ ເຕສໍ ອພ຺ຍາກຕາ ຘມ຺ມາ ນິຣຸຊ຺ຌນ຺ຕິ. ປຎ຺ຈໂວກາເຣ ກຸສລານໍ ອຸປ຺ປາທກ຺ຂເຓ ເຕສໍ ກຸສລາ ຘມ຺ມາຈ ອຸປ຺ປຊ຺ຊນ຺ຕິ. ອພ຺ຍາກຕາ ຘມ຺ມາຈ ນິຣຸຊ຺ຌນ຺ຕີຕິຈ.

ເອວໍ ປຣິປຸຓ຺ຓປຎ຺ຫາເອວ ອຸທ຺ຘຏາ ສິຍຸໍ. ໂນຕິ ປນ ປຏິເສໂຘວ ອຸທ຺ຘໂຏ. ຕສ຺ມາ ນຍິທໍ ອຣູປຠວໍ ສນ຺ຘາຍ ວຸຕ຺ຕນ຺ຕິ ສກ຺ກາ ວຕ຺ຕຸນ຺ຕິ. ຈິຕ຺ຕຊຣູປໍ ສນ຺ຘາຍ ວຸຕ຺ຕນ຺ຕິ ເຈ. ຕມ຺ປິ ນ. ກມ຺ມຊຣູປສ຺ສ ວິຄຫເຓ ວິໂຣຘສ຺ສ ຍມກປາຐນ຺ຕຣສ຺ສ ອຠາວໂຕ. ອນຸໂລມສ຺ເສວຈ ຠາວໂຕ. ຍຖາຫ –

ຍສ຺ສວາປນ ຍຕ຺ຖ ມນິນ຺ທ຺ຣິຍໍ ນ ອຸປ຺ປຊ຺ຊຕິ. ຕສ຺ສ ຕຕ຺ຖ ຊີວິຕິນ຺ທ຺ຣິຍໍ ນອຸປ຺ປຊ຺ຊຕີຕິ. ອສຎ຺ຎສຕ຺ຕານໍ ເຕສໍ ຕຕ຺ຖ ມນິນ຺ທ຺ຣິຍໍ ນ ອຸປ຺ປຊ຺ຊຕິ. ໂນຈ ເຕສໍ ຕຕ຺ຖ ຊີວິຕິນ຺ທ຺ຣິຍໍ ນ ອຸປ຺ປຊ຺ຊຕິ.

ສພ຺ເພສໍ ຈວນ຺ຕານໍ ປວຕ຺ເຕ ຈິຕ຺ຕສ຺ສ ຠງ຺ຄກ຺ຂເຓ ເຕສໍ ຕຕ຺ຖ ມນິນ຺ທ຺ຣິຍຎ຺ຈ ນອຸປ຺ປຊ຺ຊຕິ. ຊີວິຕິນ຺ທ຺ຣິຍຎ຺ຈ ນອຸປ຺ປຊ຺ຊຕີຕິ.

ເອຕ຺ຖ ຫິ ອສຎ຺ຎສຕ຺ຕານນ຺ຕິ ເອເຕນ ຣູປຊີວິຕິນ຺ທ຺ຣິຍ ເມວ ວຸຕ຺ຕໍ. ຍທິຈ ຕໍ ຈິຕ຺ຕສ຺ສ ຠງ຺ຄກ຺ຂເຓປິ ອຸປ຺ປຊ຺ເຊຍ຺ຍ, ປຸຣິມໂກຏ຺ຐາເສ ປວຕ຺ເຕ ຈິຕ຺ຕສ຺ສ ຠງ຺ຄກ຺ຂເຓ ອສຎ຺ຎສຕ຺ຕານໍ ເຕສໍ.ລ. ຊີວິຕິນ຺ທ຺ຣິຍໍ ນອຸປ຺ປຊ຺ຊຕີຕິ ວຸຕ຺ຕໍ ສິຍາ, ປຈ຺ຉິມໂກຏ຺ຐາເສຈ ສພ຺ເພສໍ ຈວນ຺ຕານໍ ອິຈ຺ເຈວ ວຸຕ຺ຕໍ ສິຍາຕິ. ປຈ຺ຉິມໂກຏ຺ຐາເສ ປນ ອຣູປ ຊີວິຕິນ຺ທ຺ຣິຍໍ ສນ຺ຘາຍ ວຸຕ຺ຕນ຺ຕິ ເຈ. ນ. ຕຖາ ຄຫຓຕ຺ຖໍ ຍມກ ປາຐນ຺ຕຣາຠາວໂຕ ສພ຺ພຎ຺ຎຸວິສເຍຈ ຐາເນ ປາຬິໂຍ ສໍສນ຺ທິຕ຺ວາ ພລວຕິຍາ ປາຬິຍຸຕ຺ຕິຍາເອວ ຐາຕພ຺ພໂຕຕິ. ຍສ຺ມາຈ ຣູປຘມ຺ມາ ນາມ ທນ຺ຘປວຕ຺ຕິໂນ ໂຫນ຺ຕິ. ອຣູປຘມ຺ມາ ລຫຸປວຕ຺ຕິໂນ ຐິຕິກ຺ຂໂຓຈ ເຕສໍ ວິສຸໍ ຄຓນູປໂຄ ນຕ຺ຖິ. ຕສ຺ມາ ອຎ຺ໂຎເຍວ ຣູປ ຘມ຺ມານໍ ຂຓປພນ຺ໂຘ. ອຎ຺ໂຎ ອຣູປຘມ຺ມານໍ. ຕຕ຺ຖ ສພ຺ເພປິ ຣູປຘມ຺ມາ ເອກຈິຕ຺ຕກ຺ຂຓປຣິມາເຓນ ອຕ຺ຕໂນ ອຸປ຺ປາທກ຺ຂເຓນ ຍຸຕ຺ຕາ ຂເຓ ຂເຓ ນິຣນ຺ຕຣເມວ ອຸປ຺ປຊ຺ຊນ຺ຕິ. ປຏິສນ຺ຘິໂຕ ປຏ຺ຐາຍ ສຫຸປ຺ປນ຺ນຕ຺ຕາຈ ປນ ທ຺ວິນ຺ນໍ ເຕສໍ ອຸປ຺ປາທາທິວາ ນິໂຣຘນ຺ໂຕວາ ຍາວຊີວໍປິສເຫວ ໂຫຕີຕິປິ ຕສ຺ສ ອຘິປ຺ປາໂຍຕິ. ຍມກ ປາຬິໂຍ ປນ ນານາຕ຺ຖາ, ນານາພ຺ຍຎ຺ຊນາ, ຄມ຺ຠີໂຣຈ ສຕ຺ຖຸ ອຘິປ຺ປາໂຍ. ຕສ຺ມາ ສຸຏ຺ຐຸ ວິຈາເຣຕ຺ວາ ສລ຺ລກ຺ເຂຕພ຺ໂພ. ນ ປນ ຘມ຺ມຕາ ເອສາ ຍມກສ຺ສ. ຍທິທໍ ຍຖາລາຠໂຍຊນາຕິ ກຕ຺ວາ ອຕ຺ຕໂນ ອຘິປ຺ປາເຍ ຐຕ຺ວາ ທິຏ຺ຐໍ ທິຏ຺ຐໍ ຍມກປາຐໍ ຍຖາລາຠໂຍ ຊນາຍເອວ ສກ຺ກາ ໂຍເຊຕຸນ຺ຕິ. ຣູປວິຣາຄຠາວນາວິເສສຠູຕໍ ອຣູປກຸສລໍ ຕສ຺ມິໍ ໂລເກ ຣູປສຫິຕໍ ປຏິສນ຺ຘິໍ ນຊເນຕິ. ສຸທ຺ຘອຣູປເມວ ຊເນຕິ. ຕສ຺ມາ ຣູປສນ຺ຕຕິສີສສ຺ສ ສພ຺ພໂສ ອຠາວາ ຕຕ຺ຣຸປ຺ປນ຺ນານິ ສພ຺ພານິ ຉຈຕ຺ຕາລີສຈິຕ຺ຕານິ ຣູປໍ ຊເນຕຸໍ ນ ນ ສກ຺ໂກນ຺ຕິ. ອຣູປວິປາກາ ປນ ຕຕ຺ເຖວ ນິຍມຸປ຺ປນ຺ນາຕິ ອຣູປປາກສ຺ເສວ ຄຫຓໍ ກຕໍ, ເຕເນວ ອຏ຺ຐກຖາຍໍ, ອຎ຺ຎານິປິ ພຫູນິ ອາຣຸປ຺ເປ ອຸປ຺ປນ຺ນານິ ອໂນກາສຕ຺ຖາ ຣູປໍ ນສມຸຏ຺ຐາເປນ຺ຕີຕິ ວຸຕ຺ຕໍ ຕຕ຺ຖ ອໂນກາສຕານາມ ອາທິໂຕ ປຏ຺ຐາຍ ອຸປ຺ປນ຺ນສ຺ສ ຣູປສນ຺ຕຕິສີສສ຺ສ ອຠາໂວ ເອວ ທຏ຺ຐພ຺ໂພຕິ.

[໑໘໙] ວິຠາວນິຍໍ ປນ

‘‘ຣູປວິຣາຄຠາວນານິພ຺ພຕ຺ຕຕ຺ຕາ ເຫຕຸໂນ ຕພ຺ພິຘຸຣຕາຍາ’’ຕິປິ ກາຣຓໍ ວຸຕ຺ຕໍ. ຕໍ ອກາຣຓໍ.

ຣູປາຣູປວິຣາຄຠາວນາຠູຕມຄ຺ຄນິພ຺ພຕ຺ຕສ຺ສ ໂລກຸຕ຺ຕຣວິປາກສ຺ສ ຣູໂປກາເສ ສຕິ ຣູປຊນກຕາທສ຺ສນໂຕຕິ. ຌານງ຺ຄວິຣເຫນ ອງ຺ຄທຸພ຺ພລານິປິ ຣູປໍ ນ ຊເນນ຺ຕີຕິ ທ຺ວິປຎ຺ຈວິຎ຺ຎາຓຄຫຓໍ ກຕໍ. ອິຕຣາ ນິປິ ປນ ປນ຺ນຣສກາມຣູປ ປຏິສນ຺ຘິຈິຕ຺ຕານິ ຂີຓາສວານໍ ປຣິນິພ຺ພານຈຸຕິ ຈິຕ຺ຕນ຺ຕິ ອິມານິ ຈິຕ຺ຕານິ ຣູປໍ ນ ສມຸຏ຺ຐາເປນ຺ຕິເຍວ. ເອວໍສນ຺ເຕປິ ຕານິ ສພ຺ພານິປິ ຠວງ຺ຄກາເລ ອຂີຓາສວານຎ຺ຈ ຈຸຕິກາເລ ສມຸຏ຺ຐາເປນ຺ຕີຕິ ເຕສໍ ອິຘ ອຄຫຓໍ ທຏ຺ຐພ຺ພໍ.

[໑໙໐] ວິຠາວນິຍໍ ປນ

ປຏິສນ຺ຘິຈິຕ຺ຕໍ ປນ ຈຸຕິຈິຕ຺ຕຎ຺ຈ ເອກູນວີສຕິ ຠວງ຺ຄສ຺ເສວ ອນ຺ໂຕຄຘຕ຺ຕາ ຈິຕ຺ຕນ຺ຕຣໍ ນ ໂຫຕີຕິ ນ ຕສ຺ສ ວຊ຺ຊນໍ ກຕ’’ນ຺ຕິ ວຸຕ຺ຕໍ. ຕຕ຺ຖ ເອກູນວີສຕິ ຠວງ຺ຄສ຺ເສວາຕິ ນ ວຕ຺ຕພ຺ພໍ.

ອຣູປວິປາກສ຺ສ ສຣູປໂຕ ວຊ຺ຊິຕຕ຺ຕາຕິ. ກສ຺ມາ ປນ ຍຖາ ວຸຕ຺ຕານິ ປນ຺ນຣສ ປຏິສນ຺ຘິຈິຕ຺ຕານິ ປຏິສນ຺ຘິກ຺ຂເຓ ຣູປໍ ນ ສມຸຏ຺ຐາເປນ຺ຕີຕິ, ປຣິທຸພ຺ພລຕ຺ຕາ. ຈິຕ຺ຕຎ຺ຫິນາມ ອຸປ຺ປາທກ຺ຂເຓເອວ ປຣິປຸຓ຺ຓໍ ປຈ຺ຈຍໍ ລຠິຕ຺ວາ ພລວໍ ໂຫຕິ. ຣູປຎ຺ຈ ຐິຕິກ຺ຂເຓວ.

ຕສ຺ມາ ອຕ຺ຕໂນ ພລວນ຺ຕກ຺ຂເຓ ອຸປ຺ປຊ຺ຊມານຠາເວນ ທຸພ຺ພລໍ ວຕ຺ຖຸໍ ນິສ຺ສາຍ ອຸປ຺ປນ຺ນຕ຺ຕາ ສຍໍປິ ປຣິທຸພ຺ພລໍ ໂຫຕີຕິ ສພ຺ພານິປິ ຕານິ ຕທາ ຣູປໍ ນສມຸຏ຺ຐາ ເປນ຺ຕີຕິ. ເອຕ຺ຖຈ ເກຈິ ອນນ຺ຕຣາເສວນາທິປຈ຺ຈຍາ ຈິຕ຺ຕສ຺ສ ອຸປ຺ປາທກ຺ຂເຓເອວ ຜຣນ຺ຕິ. ຣູປສ຺ສ ປນ ອຸປຕ຺ຖມ຺ຠກຠູຕາ ອຸຕຸອາຫາຣາ ປຈ຺ຉາຊາຕປຈ຺ຈຍຘມ຺ມາຈ ຐິຕິກ຺ຂເຓເອວຜຣນ຺ຕີຕິ ເຕສໍ ຍຖາກ຺ກມໍ ອຸປ຺ປາທກ຺ຂເຓ ຐິຕິກ຺ຂເຓຈ ປຣິປຸຓ຺ຓປຈ຺ຈຍລາໂຠ ເວທິຕພ຺ໂພ.

[໑໙໑] ວິຠາວນິຍໍ ປນ

‘‘ປຈ຺ຉາຊາຕ ປຈ຺ຈຍຣຫິຕໍ ປນ ອາຫາຣາທີຫິຈ ອນຸປຕ຺ຖທ຺ຘໍ ທຸພ຺ພລວຕ຺ຖຸໍ ນິສ຺ສາຍ ປວຕ຺ຕຕ຺ຕາ ອຕ຺ຕໂນຈ ອາຄນ຺ຕຸກຕາຍ ກມ຺ມຊຣູເປຫິຈ ຈິຕ຺ຕສມຸຏ຺ຐານຣູປານໍ ຐານໍ ຄເຫຕ຺ວາ ຐິຕຕ຺ຕາ’’ຕິ ກາຣຓໍ ວຸຕ຺ຕໍ. ຕຕ຺ຖ ປຈ຺ຉາຊາຕ ປຈ຺ຈຍ ຣຫິຕນ຺ຕິ ອິທໍ ວິຈາເຣຕພ຺ພໍ.

ປຏິສນ຺ຘິຈິຕ຺ຕສ຺ສ ຐິຕິກ຺ຂເຓ ປຈ຺ຉາຊາຕ ປຈ຺ຈຍ ຣຫິຕສ຺ສ ປິອຸຕຸສ຺ສ ຣູປຊນກຠາວສ຺ສ ວກ຺ຂມານຕ຺ຕາ. ນ ຫິ ອຕ຺ຕນາ ອວິຊ຺ຊມານໍ ປຈ຺ຉິມຈິຕ຺ຕໍ ປຸຣິມຈິຕ຺ຕກ຺ຂເຓ ຐິຕສ຺ສ ກສ຺ສຈິ ຣູປສ຺ສ ປຈ຺ຉາຊາຕ ປຈ຺ຈໂຍ ໂຫຕິ. ອຕ຺ຖິ ປຈ຺ຈເຍກເທສຕ຺ຕາ ຕສ຺ສ ປຈ຺ຈຍສ຺ສາຕິ. ຂີຓາສວານໍ ຈຸຕິຈິຕ຺ຕໍ ປນ ປກຕິຍາວ ວູປສນ຺ຕວຏ຺ຏມູເລ ສນ຺ຕາເນ ປວຕ຺ຕຕ຺ຕາ ສນ຺ຕຕຣໍ ໂຫຕິ. ປຸນ ອາຍຸສງ຺ຂາຣານໍ ປຣິກ຺ຂເຍນ ທຸພ຺ພລຕເຣ ປຣິຍນ຺ຕຄເຕ ຈ ວຕ຺ຖຸມ຺ຫິ ນິສ຺ສິຕຕ຺ຕາ ທຸພ຺ພລຕຣຎ຺ຈ ໂຫຕີຕິ ຕໍ ຣູປໍ ນສມຸຏ຺ຐາເປຕີຕິ, ອາຈຣິຍານນ຺ທຕ຺ເຖໂຣ ປນ ສພ຺ພສຕ຺ຕານໍປິ ຈຸຕິຈິຕ຺ຕໍ ຣູປໍ ນສມຸຏ຺ຐາເປຕີຕິ ອິຈ຺ຉຕິ. ຍຖາຫ-ຂີຓາສວານໍ ຈຸຕິຈິຕ຺ຕນ຺ຕິ ວິເສເສຕ຺ວາ ວຸຕ຺ຕໍ.

ກາມາວຈຣານໍ ປຈ຺ຉິມຈິຕ຺ຕສ຺ສ ອຸປ຺ປາທກ຺ຂເຓ ຍສ຺ສ ຈິຕ຺ຕສ຺ສ ອນນ຺ຕຣາ ກາມາວຈຣານໍ ປຈ຺ຉິມຈິຕ຺ຕໍ ອຸປ຺ປຊ຺ຊິສ຺ສຕິ. ຣູປາວຈເຣ ອຣູປາວຈເຣ ປຈ຺ຉິມຠວິການໍ ເຍຈ ຣູປາວຈຣໍ ອຣູປາວຈຣໍ ອຸປປຊ຺ຊິຕ຺ວາ ປຣິນິພ຺ພາຍິສ຺ສນ຺ຕິ, ເຕສໍ, ຈວນ຺ຕານໍ ເຕສໍ ວຈີ ສງ຺ຂາໂຣ ນິຣຸຊ຺ຌິສ຺ສຕິ, ໂນຈ ເຕສໍ ກາຍສງ຺ຂາໂຣ ນິຣຸຊ຺ຌຕີຕິ –

ປນ ວຈນໂຕ ອຎ຺ເຎສໍປິ ຈຸຕິຈິຕ຺ຕໍ ຣູປໍ ນສມຸຏ຺ຐາເປຕີຕິ ວິຎ຺ຎາຍຕິ. ນ ຫິ ຣູປສມຸຏ຺ຐາປກ ຈິຕ຺ຕສ຺ສ ຄພ຺ຠຄມນາທິ ວິນິພທ຺ຘາຠາເວ ກາຍສງ຺ຂາຣາສມຸຏ຺ຐາປນໍ ອຕ຺ຖິ, ນ ຈ ຍຸຕ຺ຕໍ ຈຸໂຕຈ ຈິຕ຺ຕສມຸຏ຺ຐານຎ຺ຈສ຺ສ ປວຕ຺ຕຕີຕິ. ນາປິ ຈຸຕິຈິຕ຺ຕໍ ຣູປໍ ສມຸຏ຺ຐາເປຕີຕິ ປາຬິ ອຕ຺ຖີຕິ.

ອນຸຏີກາຍໍ ປນ

ຕສ຺ມິໍ ປາເຐ ເຕສໍ ຈວນ຺ຕານໍ ໂນຈ ກາຍສງ຺ຂາໂຣ ນິຣຸຊ຺ຌຕີຕິ ວຈນໍ ນ ເກວລໍ ຈຸຕິຈິຕ຺ຕສ຺ເສວ ຣູປສມຸຏ຺ຐາປນາຠາວໍ ສາເຘຕິ, ອຖໂຂ ຕໂຕ ປຸຣິມານໍ ສພ຺ເພສໍ ມຣຓາສນ຺ນ ຈິຕ຺ຕານໍ ຣູປສມຸຏ຺ຐາປນາຠາວໍປິ ສາເຘຕິເຍວາຕິ ທີເປຕິ. ຈຸຕິ ຈິຕ຺ຕສ຺ມິໍຫິ ກາຍສງ຺ຂາຣສ຺ສ ນິໂຣເຘ ປຏິສິທ຺ເຘ ຕໂຕ ປຸພ຺ເພ ຍາວ ສຕ຺ຕຣສມຈິຕ຺ຕາ ເອຕ຺ຖນ຺ຕເຣ ຕສ຺ສ ອຸປ຺ປາໂທປິ ປຏິສິທ຺ໂຘເອວ ໂຫຕີຕິ. ສພ຺ພຎ຺ເຈຕໍ ວິຈາເຣຕພ຺ພໍ.

ກາຍສງ຺ຂາໂຣຕິ ຫິ ອສ຺ສາສປສ຺ສາໂສ ວຸຈ຺ຈຕິ. ໂສຈ ສຸຏ຺ຐຸ ໂອຬາຣິໂກ ຣູປຘມ຺ໂມຕິ ນຈຸຕິຈິຕ຺ເຕ ຕນ຺ນິໂຣຘາຠາວ ວຈເນນ ອິຕຣານິ ສຸຂຸມານິປິ ຣູປານິ ຈຸຕິຈິຕ຺ຕໍ ນຊເນຕີຕິ ສກ຺ກາ ວຕ຺ຕຸໍ.

[໑໙໒] ຍຎ຺ຈ ຕຕ຺ຖ

ນ ຫິ ຣູປສມຸຏ຺ຐາປກຈິຕ຺ຕສ຺ສ ຄພ຺ຠຄມນາທິ ວິນິພທ຺ຘາຠາເວ ກາຍສງ຺ຂາຣາສມຸຏ຺ຐາປນໍ ອຕ຺ຖີຕິ ວຸຕ຺ຕໍ. ຕໍປິ ນ ຍຸຊ຺ຊຕິ.

ຕານິເອວ ຫິ ຄພ຺ຠຄມນາທີນິ ອິມສ຺ສຕ຺ຖສ຺ສ ສາຘການິ ຠວິຕຸໍ ອຣຫນ຺ຕິ ໂອຬາຣິກສ຺ສ ກາຍສງ຺ຂາຣສ຺ສ ອສມຸຏ຺ຐາປກໍປິ ຈິຕ຺ຕໍ ອິຕຣໍ ສຸຂຸມຣູປໍ ປນ ສມຸຏ຺ຐາເປຕິເຍວາຕິ.

[໑໙໓] ຍໍປິ ຕຕ຺ຖ

ນ ຈ ຍຸຕ຺ຕໍ ຈຸໂຕຈ ຈິຕ຺ຕສມຸຏ຺ຐານຎ຺ຈສ຺ສ ປວຕ຺ຕຕີຕິ ວຸຕ຺ຕໍ. ຕໍປິ ອກາຣຓໍ.

ນ ຫິ ຈຸຕິໂຕ ປຣໍ ກຕິປຍຂຓມຕ຺ຕໍ ຈິຕ຺ຕຊຣູປປວຕ຺ຕິຍາ ໂກຈິ ວິໂຣໂຘ ອຕ຺ຖີຕິ.

ຍຎ຺ຈ ຕຕ຺ຖ

ນາປິ ຈຸຕິຈິຕ຺ຕໍ ຣູປໍ ສມຸຏ຺ຐາເປຕີຕິ ປາຬິ ອຕ຺ຖີຕິ ວຸຕ຺ຕໍ. ຕຕ຺ຖປິ ຈຸຕິຈິຕ຺ຕໍ ຣູປໍ ນສມຸຏ຺ຐາເປຕີຕິປິ ນຕ຺ຖິ, ອຎ຺ຎຕ຺ຣ ກາຍສງ຺ຂາຣາຕິ ນ ນ ສກ຺ກາ ວຕ຺ຕຸນ຺ຕິ.

ເອວໍ ປນ ຍຸຕ຺ຕໍ ສິຍາ, ຍຖາ ຣູປຘມ຺ມາ ອາທິໂຕ ປຏິສນ຺ຘິກາເລ ເອກຈິຕ຺ຕກ຺ຂຓມຕ຺ເຕ ປຈ຺ຈຍປຣິຕ຺ຕຕາຍວາ ອຕ຺ຕໂນ ທນ຺ຘວຸຕ຺ຕິ ຕາຍວາ ທຸພ຺ພລາ ໂຫນ຺ຕິ, ຕຖາ ປຣິໂຍສາເນປິ ມຣຓກາເລ ປຣິກ຺ຂີຍມານປຈ຺ຈຍຕາຍວາ ນິໂຣຘາສນ຺ນຕາຍວາ ປຣິທຸພ຺ພລາເອວ ໂຫນ຺ຕີຕິ ສກ຺ກາ ວຕ຺ຕຸໍ. ຕສ຺ມາ ວຕ຺ຖຸສ຺ສ ອາທິອນ຺ຕນິສ຺ສິຕານິ ປຏິສນ຺ຘິຈຸຕິຈິຕ຺ຕານິ ສມທຸພ຺ພລານິເອວ ໂຫນ຺ຕີຕິ ສກ຺ກາ ວິຎ຺ຎາຕຸນ຺ຕິ.

ວິຠາວນິຍໍ ປນ

ອຠິຘມ຺ມຕ຺ຖວິກາສນິຍຎ຺ຈ ປາຬິວິໂຣຘໍ ມຎ຺ຎມາໂນ ກິຎ຺ຈິມຕ຺ຕມ຺ປິ ອວິຈາເຣຕ຺ວາ ຏີກາສຸ ວຸຕ຺ຕນຍເມວ ສຸຏ຺ຐຸ ວິກາສຍິຕ຺ວາ ຄໂຕຕິ.

ປຖມຠວງ຺ຄມຸປາທາຍາຕິ ປຖມ ຠວງ຺ຄຈິຕ຺ຕສ຺ສ ອຸປ຺ປາທກ຺ຂຓໂຕ ປຏ຺ຐາຍ. ຊາຍນ຺ຕເມວາຕິ ອຸປ຺ປາທກ຺ຂເຓ ອຸປ຺ປາທກ຺ຂເຓ ອຸປ຺ປຊ຺ຊ ມານເມວ, ນ ຕິຏ຺ຐນ຺ຕໍ. ນຈ ຠິຊ຺ຊມານນ຺ຕິ ອຕ຺ໂຖ. ກາຣຓໍ ວຸຕ຺ຕເມວ. ຕຕ຺ຖາຕິ ຕສ຺ມິໍ ປຎ຺ຈສຕ຺ຕຕິວິເຘ ຈິຕ຺ເຕ. ອປ຺ປນາຊວນນ຺ຕິ ອຠິຎ຺ຎາທ຺ວຍວຊ຺ຊິຕໍ ຉພ຺ພີສຕິວິຘໍ ອປ຺ປນາຊວນຈິຕ຺ຕໍ. ອິຣິຍາປຖນ຺ຕິ ຄມນວຊ຺ຊິຕໍ ຕິວິຘໍປິ ອິຣິຍາປຖໍ.

[໑໙໔] ວິຠາວນິຍໍ ປນ

‘‘ຄມນາທີ’’ຕິ ວຸຕ຺ຕໍ. ຕໍ ນ ຍຸຊ຺ຊຕິ.

ນ ຫິ ອງ຺ຄປຈ຺ຈງ຺ຄານໍ ຈລນຜນ຺ທນມຕ຺ຕໍປິ ວິຎ຺ຎຕ຺ຕິຍາ ວິນາ ສິຊ຺ຌຕິ. ກຸໂຕ ຄມນໍ. ນຈ ຍຖາວຸຕ຺ຕໍ ອປ຺ປນາຊວນໍ ວິຎ຺ຎຕ຺ຕິໍ ສມຸຏ຺ຐາເປຕຸໍ ສກ຺ໂກຕີຕິ. ປິ ສທ຺ເທນ ຕໍ ນເກວລໍ ຣູປສມຸຏ຺ຐາປກມຕ຺ຕໍຕິ ທສ຺ເສຕິ. ສນ຺ນາເມຕີຕິ ສນ຺ຘາເຣຕິ ອຍເມວວາ ປາໂຐ ສິຍາ, ວກ຺ຂມາເນຫິ ຈິຕ຺ເຕຫິ ອຠິສງ຺ຂຕໍ ຍຖາປວຕ຺ຕໍ ອິຣິຍາປຖໍ ອປຕມານໍ ອຈລມານໍ ຘາເຣຕິ ອຸປຕ຺ຖມ຺ເຠຕີຕິ ອຕ຺ໂຖ. ອຸປຕ຺ຖມ຺ຠນຎ຺ເຈຕ຺ຖ ຍຖາປວຕ຺ຕສ຺ສ ອິຣິຍາປຖສ຺ສ ຣກ຺ຂນມຕ຺ຕໍ ທຏ຺ຐພ຺ພໍ. ນອຸກ຺ຂິປິຕ຺ວາ ວິຍ ອຠິນີຫຣຓໍ. ອິຕຣຖາ ຖມ຺ຠນວິຎ຺ຎຕ຺ຕິຍາ ປສງ຺ໂຄ ສິຍາຕິ. ເອຕ຺ຖຈ ຍຖານິສິນ຺ນສ຺ສວາ ຐິຕສ຺ສວາ ຠວງ຺ຄ ຈິຕ຺ເຕ ອພ຺ໂພກິຓ຺ເຓ ປວຕ຺ຕມາເນ ອງ຺ຄານິ ໂອສີທນ຺ຕິ ປຕນ຺ຕິ. ນ ຕຖາ ອິມສ຺ມິໍ ຉພ຺ພີສຕິວິເຘ ຊາຄຣຓຈິຕ຺ເຕ ວກ຺ຂມາເນສຸຈທ຺ວຕ຺ຕິໍສ ວິເຘສຸ ຊາຄຣຓຈິຕ຺ເຕສຸປວຕ຺ຕມາເນສຸ. ເຕສຸ ປນ ປວຕ຺ຕມາເນສຸ ອງ຺ຄານິ ອຸປຕ຺ຖທ຺ຘານິ ໂຫນ຺ຕິ. ນ ໂອສີທນ຺ຕິ ນ ປຕນ຺ຕິ. ປຸພ຺ເພ ຍຖາ ຖປິຕາເນວ ປວຕ຺ຕນ຺ຕີຕິ ເວທິຕພ຺ພໍ.

[໑໙໕] ວິຠາວນິຍໍ ປນ

‘‘ນ ເອວ ເມເຕສຸ ທ຺ວຕ຺ຕິໍສວິເຘສຸ ວກ຺ຂມາເນສຸ ຈ ຉພ຺ພີສຕິ ຍາ ຊາຄຣຓຈິຕ຺ເຕສຸ ປວຕ຺ຕມາເນສູ’’ຕິ ປາໂຐ.

ນ ເອວເມເຕສຸ ຉພ຺ພີສຕິຍາ ຊາຄຣຓຈິຕ຺ເຕສຸ ວກ຺ຂມາເນ ສຸຈ ທ຺ວຕ຺ຕິໍສ ວິເຘສຸ ປວຕ຺ຕມາເນສູຕິ ປນ ປາໂຐ ຍຸຕ຺ໂຕ. ໂວຏ຺ຐພ຺ພນນ຺ຕິ ມໂນທ຺ວາເຣ ອາວຊ຺ຊນມາຫ. ນ ຫິ ປຎ຺ຈທ຺ວາຣິການິ ຊວນ ຈິຕ຺ຕານິປິ ວິຎ຺ຎຕ຺ຕິໍ ສມຸຏ຺ຐາເປນ຺ຕິ. ອິຣິຍາປຖຸປຕ຺ຖມ຺ຠນ ມຕ຺ຕໍ ວາ ປິສທ຺ເທນ ຄຫິຖໍ ສນ຺ຘາຍ ໂວຏ຺ຐພ຺ພນາທີນິ ປຎ຺ຈທ຺ວາຣິການິປິ ຄຫິຕານິຕິ ທຏ຺ຐພ຺ພໍ. ເອຕ຺ຖຈ ອິຣິຍາປໂຖນາມ ຄມນາທິນາ ເຕນ ເຕນ ອວຕ຺ຖາວິເສເສນ ປວຕ຺ຕາ ຣູປຘມ຺ມາເອວ. ເອວໍ ສນ຺ເຕປິ ກິຎ຺ຈິຈິຕ຺ຕໍ ຣູປ ສາມຎ຺ຎເມວ ຊເນຕິ ນ ຕໂຕປຣໍ. ກິຎ຺ຈິ ອຎ຺ຎຈິຕ຺ຕສ຺ສ ວເສນ ຍຖາປວຕ຺ຕໍ ອິຣິຍາປຖໍ ຣກ຺ຂິຕຸໍເອວ ສກ຺ໂກຕິ, ນ ອປ຺ປວຕ຺ຕໍ ອິຣິຍາປຖໍ ປວຕ຺ເຕຕຸໍ. ກິຎ຺ຈິ ວິຎ຺ຎຕ຺ຕິໍ ສມຸຏ຺ຐາເປຕ຺ວາ ອປ຺ປວຕ຺ຕຎ຺ຈ ອິຣິຍາປຖໍ ປວຕ຺ເຕຕຸໍ ສກ຺ໂກຕິ. ອຎ຺ຎານິຈ ກາຍິກ ວາຈສິກ ວິກາຣານິ ຊເນຕຸໍ ສກ຺ໂກຕິ. ຍານິຈ ຈິຕ຺ຕານິ ອຸຕ຺ຕຣກິຈ຺ຈໍ ຊເນຕຸໍ ສກ຺ໂກນ຺ຕິ. ຕານິ ເຫຏ຺ຐິມເຫຏ຺ຐິມໍ ກິຈ຺ຈໍ ຊເນຕຸໍ ສກ຺ໂກນ຺ຕິເຍວາຕິ ທສ຺ສນຕ຺ຖໍ ອຍໍ ວິຠາໂຄ ກໂຕຕິ ເວທິຕພ຺ໂພ.

[໑໙໖] ຍໍ ປນ ວິຠາວນິຍໍ

‘‘ຍໍປນ ຈິຕ຺ຕໍ ວິຎ຺ຎຕ຺ຕິຊນກໍ, ຕໍ ເອກໍສໂຕ ອິຣິຍາປຖຸ ປຕ຺ຖມ຺ຠກໍ. ອິຣິຍາ ປຖສ຺ສ ວິຎ຺ຎຕ຺ຕິຍາ ສຫ ອວິນາຠາວໂຕ’’ຕິ ວຸຕ຺ຕໍ. ຕໍ ນ ຍຸຊ຺ຊຕິ.

ອິຘ ຫິ ອິຣິຍາປຖຸປຕ຺ຖມ຺ຠນໍນາມ ວິຎ຺ຎຕ຺ຕິຣຫິຕເມວາ ຘິປ຺ເປຕໍ, ນ ວິຎ຺ຎຕ຺ຕິສຫິຕໍ. ອິຕຣຖາ ອປ຺ປນາຊວນານໍປິ ວິຎ຺ຎຕ຺ຕິຊນກຕາ ອາປຊ຺ເຊຍ຺ຍາຕິ. ໂສມນສ຺ສຊວນານິ ເຕຣສາຕິ ຫສິຕຸປ຺ປາເທນ ສທ຺ຘິໍ ໂລຠມູລໂຕ ມຫາ ກຸສລໂຕ ມຫາ ກ຺ຣິຍໂຕ ຈ ຈຕ຺ຕາຣິຈຕ຺ຕາຣີຕິ ເຕຣສ ໂສມນສ຺ສຊວນານິ. ເຕສຸປນ ກຸສລາ ກຸສລໂຕ ອຏ຺ຐປຸຖຸຊ຺ຊນານໍ. ທິຏ຺ຐິວິປ຺ປຍຸຕ຺ຕາ ກຸສລກຸສລໂຕ ຉເສກ຺ຂານໍ. ກ຺ຣິຍໂຕ ປຎ຺ຈຂີຓາສວານນ຺ຕິ ທຏ຺ຐພ຺ພໍ. ສພ຺ພໍ ກາຍວຈີມໂນກມ຺ມໍ ຎາຓປຸພ຺ພງ຺ຄມໍ ຎາຓານຸປຣິວຕ຺ຕນ຺ຕິ ວຈນໂຕ ວິຈາຣຓກິຈ຺ຈຣຫິໂຕ ຫສິຕຸປ຺ປາໂທ ສພ຺ພຎ຺ຎຸພຸທ຺ຘານໍ ນສມ຺ຠວຕີຕິ ເອວໍ ປວຕ຺ໂຕ ວາໂທ ອຏ຺ຐກຖາຍໍ ປຏິກ຺ຂິຕ຺ໂຕເຍວ. ຕສ຺ມິໍວາເທ ຫິ ສຕິ ອິຕເຣສໍປິ ອເຫຕຸກຈິຕ຺ຕານໍ ຎາຓວິປ຺ປຍຸຕ຺ຕມຫາ ກ຺ຣິຍຊວນານຎ຺ຈ ພຸທ຺ຘານໍ ອສມ຺ຠໂວ ອາປຊ຺ຊຕິ. ຕສ຺ມາ ເຕສໍ ຫສິຕຸປ຺ປາທຈິຕ຺ເຕນ ປວຕ຺ຕສ຺ສ ສິຕກມ຺ມສ຺ສ ປຸພ຺ພາປຣປວຕ຺ຕານໍ ຎາຓານໍ ວເສນ ຎາຓປຸພ຺ພງ຺ຄມຕາ ຎາຓານຸປຣິວຕ຺ຕຕາ ຈ ເວທິຕພ຺ພາຕິ. ສີຕຸຓ຺ໂຫຕຸ ສມຎ຺ຎາຕາຕິ ອິທໍ ສີຕໍ ອິທໍ ອຸຓ຺ຫນ຺ຕິ ເອວໍ ສພ຺ພ ໂລກິຍມຫາຊເນຫິ ສຸຏ຺ຐຸ ປຣິຈ຺ຉິນ຺ທິຕ຺ວາ ຎາຕາ. ຐິຕິປ຺ປຕ຺ຕາວາຕິ ອຕ຺ຕໂນ ຐິຕິຠາວໍ ຐິຕິກ຺ຂຓໍວາ ປຕ຺ຕາເອວ. ນ ປນ ຈິຕ຺ຕມິວ ຊາຍນ຺ຕ ມຕ຺ຕາຕິ ອຕ຺ໂຖ. ກາຣຓໍ ວຸຕ຺ຕເມວ.

[໑໙໗] ຍໍ ປນ ວິຠາວນິຍໍ

‘‘ປຈ຺ຉາຊາຕາທິປຈ຺ຈຍຸປຕ຺ຖມ຺ຠລາເຠນ ຐິຕິກ຺ຂເຓເອວ ອຸຕຸໂອຊານໍ ພລວຠາໂວຕິ ວຸຕ຺ຕໍ ເຕໂຊຘາຕຸ ຐິຕິປ຺ປຕ຺ຕາຕິອາທິ’’. ຕຕ຺ຖ ປຈ຺ຉາຊາຕປຈ຺ຈຍວຈນໍ ເຫຏ຺ຐາ ວິຈາຣິຕເມວ.

ອປິຈ, ຍທິ ອຸຕຸໂນ ພລວຠາໂວ ຣູປຸປ຺ປາທນຎ຺ຈ ປຈ຺ຉາຊາຕປຈ຺ຈຍາຍຕ຺ຕໍ ສິຍາ. ເອວໍ ສຕິ ໂສ ປຏິສນ຺ຘິຈິຕ຺ຕສ຺ສ ຐິຕິກ຺ຂເຓ ຣູປໍ ນ ສມຸຏ຺ຐາເປຍ຺ຍ, ຕທາ ປຈ຺ຉາຊາຕປຈ຺ຈຍສ຺ເສວ ອຠາວໂຕ. ວກ຺ຂຕິຈ ຐິຕິກາລມຸປາທາຍ ອຸຕຸສມຸຏ຺ຐານາຕິ. ເອຕ຺ຖຈ ຐິຕິກາລນ຺ຕິ ປຏິສນ຺ຘິຈິຕ຺ຕສ຺ສ ຐີຕິກາໂລ ວຸຕ຺ໂຕຕິ. ຕສ຺ມາ ປຈ຺ຉາຊາຕປຈ຺ຈຍວຈນໍ ວິຈາເຣຕ຺ວາ ສມ຺ປຏິຈ຺ຉິຕພ຺ພນ຺ຕິ. ໂອຊາສງ຺ຂາໂຕ ອາຫາໂຣຕິ ກມ຺ມສມຸຏ຺ຐານາທິວເສນ ຈຕຸພ຺ພິໂຘ ອຊ຺ຌຕ຺ຕສນ຺ຕານ ຄໂຕອສິຕປີຕຂາຍິຕສາຍິຕວເສນ ຈຕຸພ຺ພິໂຘ, ພຫິທ຺ຘສນ຺ຕາ ນຄໂຕຈ ໂອຊາສງ຺ຂາໂຕ ທຸວິຘາຫາໂຣ. ຕທຸຠຍາປິຈ ສໍສຄ຺ຄ ວເສນ ລທ຺ຘຸປຕ຺ຖມ຺ຠາ ເອວຣູປໍ ສມຸຏ຺ຐາເປນ຺ຕີຕິ ວຸຕ຺ຕໍ ອຊ຺ໂຌຫຣຓ ກາເລຕິ. ເອຕ຺ຖຈ ພຫິທ຺ຘາສມ຺ຠູເຕນ ອຸຕຸນາ ສຫ ອຊ຺ຌຕ຺ຕ ສມ຺ຠູຕານໍ ຈຕຸສມຸຏ຺ຐານານໍ ອຸຕຸໂອຊານໍ ວິຍ ພຫິທ຺ຘາສມ຺ຠູຕາຍ ໂອຊາຍປິ ອຊ຺ຌຕ຺ຕໍ ຣູປສມຸຏ຺ຐານໍ ສພ຺ພອຏ຺ຐກຖາສຸ ວຸຕ຺ຕໍ.

ຍຖາຫ-ມຊ຺ຌິມຏ຺ຐກຖາຍໍ

ກພຬີກາຣາຫາໂຣ ຕາວ ມຸເຂ ຖປິຕມຕ຺ໂຕ ເອວ ອຏ຺ຐຣູປານິ ສມຸຏ຺ຐາເປຕິ. ທນ຺ຕວິຈຸຓ຺ຓິຕໍ ປນ ອຊ຺ໂຌຫຣີຍມານໍ ເອເກກໍ ສິຕ຺ຖໍ ອຏ຺ຐ ອຏ຺ຐ ຣູປານິ ສມຸຏ຺ຐາເປຕີຕິ.

ອາຈຣິຍຘມ຺ມປາລຕ຺ເຖເຣນ ປນ ຍທິ ພຫິທ຺ຘສມ຺ຠູຕາ ໂອຊາ ຣູປໍ ສມຸຏ຺ຐາເປຍ຺ຍ, ເອວໍ ສຕິ ຍຖາ ພຫິທ຺ຘສມ຺ຠູໂຕ ອຸຕຸ ອຊ຺ຌຕ຺ຕຎ຺ຈ ພຫິທ຺ຘາຈ ຣູປໍ ສມຸຏ຺ຐາເປຕິ. ຕຖາ ສາ ພຫິທ຺ຘາປິ ຣູປໍ ສມຸຏ຺ຐາເປຍ຺ຍ. ນ ປນ ສມຸຏ຺ຐາເປຕິ. ຕສ຺ມາ ສາ ອຊ຺ຌຕ຺ຕໍ ປຕ຺ວາປິ ຣູປໍ ນ ສມຸຏ຺ຐາ ເປຕິເຍວ. ເອກນ຺ເຕນ ປນ ອຊ຺ຌຕ຺ຕໂອຊາເອວ ສມຸຏ຺ຐາເປຕິ. ສາ ປນ ຕສ຺ສາ ອຸປຕ຺ຖມ຺ຠນປຈ຺ຈໂຍເອວ ໂຫຕີຕິ ອຘິປ຺ປາເຍນ ມຸເຂ ຖປິຕມຕ຺ໂຕເອວ. ນ ສງ຺ຂາທິໂຕ. ຕຕ຺ຕເກນປິ ອພ຺ຠນ຺ຕຣສ຺ສ ປຈ຺ຈໂຍ ໂຫຕິເຍວ, ເກນາຫ ອຏ຺ຐ ອຏ຺ຐ ຣູປານິ ສມຸຏ຺ຐາເປຕີຕິ ມຊ຺ຌິມຏີກາຍໍ ວຸຕ຺ຕໍ. ຍສ຺ມາ ປນ ອຸປາທິນ຺ນກາ ອຸຕຸ ໂອຊານາມ ສຸຏ຺ຐຸ ປຓີຕຣູປາ ໂຫນ຺ຕິ, ຕສ຺ມາ ພຫິທ຺ຘາ ໂອຊາປິ ອຊ຺ຌຕ຺ຕໍ ປຕ຺ວາ ເຕນ ອຸຕຸນາ ສຸຏ຺ຐຸ ເສທິຍມານາ ຕາຍຈ ໂອຊາຍ ສຸຏ຺ຐຸ ອຸປຕ຺ຖມ຺ຠີຍ ມານາ ສຣີເຣ ເມທສິເນຫຸປຈຍວເສນ ຣູປໍ ສມຸຏ຺ຐາເປຕິເຍວາຕິ ຍຸຕ຺ຕໍ. ອຊ຺ໂຌຫຣຓກາເລຕິ ອິທຎ຺ຈ ສຸຏ຺ຐຸ ພລວຠາວປ຺ປຕ຺ຕ ກາລໍ ສນ຺ຘາຍ ວຸຕ຺ຕໍ. ວິສຸທ຺ຘິມຄ຺ເຄ ປນ ມາຕຣາ ປຣິຠຸຕ຺ຕາຫາໂຣປິ ທາຣກສ຺ສ ສຣຣໍ ຜຣິຕ຺ວາ ຣູປໍ ສມຸຏ຺ຐາເປຕິ. ສຣີເຣ ມກ຺ຂິຕາຫາ ໂຣປິ ຣູປໍ ສມຸຏ຺ຐາເປຕີຕິ ວຸຕ຺ຕໍ. ມຸເຂ ຖປິຕມຕ຺ໂຕເອວ ອຏ຺ຐຣູປານິ ສມຸຏ຺ຐາເປຕີຕິຈ ປຸພ຺ເພ ວຸຕ຺ຕນ຺ຕິ. ຐານ ປຕ຺ໂຕວາຕິ ອຕ຺ຕໂນ ຐິຕິກ຺ຂຓໍ ປຕ຺ໂຕເອວ. ເອຕ຺ຖຈ ຈຕູສຸ ສມຸຏ຺ຐາເນສຸ ອຸຕຸເອວ ມຫນ຺ໂຕ ມຫາຖາໂມ ມຫາວິປ຺ຜາໂຣຈ ໂຫຕິ. ໂສ ຫິ ສກລສ຺ສປິ ໂອກາສໂລກສ຺ສ ພຫິທ຺ຘາ ສງ຺ຂາຣໂລກສ຺ສຈ ສມຸຏ຺ຐາ ປໂກ ວິນາສໂກ ຈ ໂຫຕິ. ສຕ຺ຕໂລກສ຺ສຈ ໂສເອວ ມຫນ຺ໂຕ ອຊ຺ຌຕ຺ຕສມ຺ຠາຣຠູໂຕ ໂຫຕິ. ອິຕຣານິ ປນ ຕີຓິ ຕສ຺ສ ປຣິວາຣມຕ຺ຕານິເອວ ສມ຺ປຊ຺ຊນ຺ຕີຕິ.

ຫທຍ ອິນ຺ທ຺ຣິຍ ຣູປານິ ກມ຺ມຊາເນວ, ນ ຈິຕ຺ຕຊາທິນິ. ຍທິເອວໍ ວິປ຺ປສນ຺ນານິ ໂຂ ເຕ ອາວຸໂສ ສາຣິປຸຕ຺ຕ ອິນ຺ທ຺ຣິຍານິ. ກຕເຣນ ຕ຺ວໍ ເອຕຣຫິ ວິຫາເຣນ ວິຫຣສີຕິ ກສ຺ມາ ວຸຕ຺ຕນ຺ຕິ. ອິນ຺ທ຺ຣິຍສມ຺ຠາຣານໍ ວຓ຺ຓານໍ ສມາປຕ຺ຕິ ຈິຕ຺ຕສມຸຏ຺ຐິຕານໍ ວິສທວິປ຺ປສນ຺ນຕາວເສນ ອຸປຈຣິ ຕຕ຺ຕາຕິ. ຕຖາ ຫິ ເອກາພທ຺ຘປວຕ຺ຕານິ ຈຕຸຊຣູປານິ ເອກສ຺ມິໍ ວິປ຺ປສນ຺ເນ ສພ຺ພານິ ວິປ຺ປສນ຺ນາເນວ ໂຫນ຺ຕິ. ມິລາເຕຈ ມິລາຕາເນວາຕິ. ອຸຕຸຈິຕ຺ຕາຫາຣາ ປນ ເຕສໍ ນວນ຺ນໍ ອຸປຕ຺ຖມ຺ຠນປຈ຺ຈຍາ ໂຫນ຺ຕີຕິ ເວທິຕພ຺ພໍ. ເອຕ຺ຖ ຈ ອຸປ຺ປລປທຸມານິ ວິຍ ກມ຺ມຊຣູປານິ ທຏ຺ຐພ຺ພານິ. ເຕສໍ ພີຊໍ ວິຍ ກມ຺ມໍ. ກທ຺ທໂມທການິ ວິຍ ອຸຕຸອາຫາຣາທີນິ. ວິຎ຺ຎຕ຺ຕິ ທ຺ວຍໍ ຈິຕ຺ຕຊເມວ. ຕຖາ ຫິ ຕໍ ຈິຕ຺ຕສຫຠູ ຈິຕ຺ຕານຸປຣິວຕ຺ຕິຘມ຺ເມສຸ ຠຄວຕາ ນິທ຺ທິຏ຺ຐນ຺ຕິ. ສທ຺ໂທຈິຕ຺ໂຕຕຸໂຊຕິ ກສ຺ມາ ວຸຕ຺ຕໍ. ນນຸນິຘິກຓ຺ຑສຸຕ຺ເຕ ສຸວຓ຺ຓຕາ ສຸສຣຕາ ສຸສຓ຺ຐານໍ ສຸຣູປຕາຕິອາທິນາ ຕາທິເສນ ກມ຺ມວິເສເສນ ສທ຺ທສມ຺ປຕ຺ຕິນາມ ວຸຕ຺ຕາຕິ. ສຈ຺ຈໍ, ກມ຺ມວິເສເສນ ປນ ຍຖາ ສຸວິສໂທ ສຸມຘຸໂຣ ສທ຺ໂທ ປວຕ຺ຕຕິ, ຕຖາ ຐານກຣຓຄຕານໍ ອຸປາທິນ຺ນກສຣີຣານໍ ສຸສຓ຺ຐິຕຕາ ວາຕ ເສມ຺ຫາທີຫິ ອປລິພຸທ຺ຘຕາຈ ໂຫຕິ. ຕສ຺ມາ ຕມ຺ມູລິກາສທ຺ທສມ຺ປຕ຺ຕິ ກມ຺ມຜເລສຸ ປກ຺ຂິປິຕ຺ວາ ສຸສຣຕາຕິ ວຸຕ຺ຕາ. ນ ເອກນ຺ເຕນ ສທ຺ທສ຺ສ ກມ຺ມຊນິຕຕ຺ຕາຕິ ເວທິຕພ຺ພາ.

ລຫຸຕາທິຕ຺ຕຍໍ ອຸຕຸຈິຕ຺ຕາຫາເຣຫິ ສມ຺ໂຠຕີຕິ ກສ຺ມາ ວຸຕ຺ຕໍ. ນນຸ ອປ຺ປາພາຘສໍວຕ຺ຕນິກາ ເອສາ ມາຓວ ປຏິປທາ, ຍທິທໍ ອວິຫິໍສາຕິ ວຸຕ຺ຕໍ. ອປ຺ປາພາຘ ປຈ຺ຈຍສມຸຏ຺ຐິຕຎ຺ຈ ເອຕໍ ຣູປຕ຺ຕຍໍ. ຕຖາ ຫິ ທນ຺ຘຕ຺ຕາທິ ກຣ ຘາຕຸກ຺ໂຂຕ ປຏິປກ຺ຂປຈ຺ຈຍ ສມຸຏ຺ຐານຕາ ເອຕສ຺ສ ວຸຕ຺ຕາຕິ. ວຸຈ຺ຈເຕ, ກມ຺ມຊຣູປານິນາມ ອຸທເກ ປກ຺ຂິຕ຺ຕານິ ສຕປາກເຕລານິ ວິຍ ປກຕິຍາວ ກມ຺ມານຸຣູປໍ ລຫຸ ມຸທຸ ກມ຺ມຎ຺ຎ ຠູຕານິ ໂຫນ຺ຕິ. ຕສ຺ມາ ເຕສໍ ວິສຸໍ ລຫຸຕາທິ ວິກາໂຣນາມ ນຕ຺ຖິ. ຍໂຕ ເຕສໍ ເອກສ຺ມິໍຠເວ ເອກາອທ຺ຘາ ປຈ຺ຈຸປ຺ປນ຺ນຕາວ ລພ຺ຠຕີຕິ. ເອວຎ຺ຈ ກຕ຺ວາ ຍມເກສຸປິ ເຕສໍ ກາລເຠໂທ ປຏິສນ຺ຘິວຸຕິປຣິຈ຺ຉິນ຺ເນນ ອທ຺ຘາ ປຈ຺ຈຸປ຺ປນ຺ເນເນວ ຄຫິໂຕຕິ. ຍສ຺ມາ ປນ ຈິຕ຺ຕໍນາມ ນານານີວຣຓເຠທວເສນວາ ສຸຂ ທຸກ຺ຂ ປີຕິ ປສ຺ສທ຺ຘິ ສທ຺ຘາ ປຎ຺ຎາທິ ວເສນວາ ນານາ ຂເຓສຸ ນານາ ອວຕ຺ຖາ ຍຸຕ຺ຕໍ ໂຫຕິ. ຕຖາ ອຸຕຸອາຫາຣາຈ ສປ຺ປາຍາ ສປ຺ປາຍເຠທວເສນ. ຕສ຺ມາ ເຕຫິ ຕີຫິ ສມຸຏ຺ຐິຕ ຣູປານິເອວ ນານາຂເຓສຸ ຄຣຸກລຫຸກາທິ ວເສນ ນານາວິກາຣຍຸຕ຺ຕານິ ໂຫນ຺ຕິ. ຍໂຕ ເຕສໍ ສນ຺ຕຕິ ສມຍ ວເສນ ກາລເຠໂທ ລພ຺ຠຕິ. ເອວຎ຺ຈ ກຕ຺ວາ ຍມເກສຸປິ ອກມ຺ມຊານໍ ປວຕ຺ຕິກາເລ ຂຓສນ຺ຕຕິວເສນປິ ກາລເຠໂທ ຄຫິໂຕຕິ. ນນຸ ກມ຺ມວິປາກຊາ ອາພາຘາຕິ ວຸຕ຺ຕໍ. ສຕິຈ ກມ຺ມ ສມຸຏ຺ຐາເນ ອາພາຘຣູເປ ຕໂຕວຸຏ຺ຐານຠູໂຕ ກມ຺ມໂຊ ລຫຸຕາທິ ຄຸໂຓປິ ວິສຸໍ ລພ຺ຠມາໂນ ສິຍາຕິ. ນ. ເຍສຎ຺ຫິ ວເສນ ອິມສ຺ມິໍ ສຣີເຣ ກມ຺ມວິປາກຊານາມ ອາພາຘາ ອຸປ຺ປຊ຺ຊນ຺ຕິ. ຕານິ ອຸປປີຬກຸປ ຆາຕກກມ຺ມານິປິ ຄຕິກາລປໂຍຄ ວິປຕ຺ຕິໂຍ ລຠມານານິ ເອວ ສຣີຣຏ຺ຐກາ ປຖວາທໂຍ ວາຕປິຕ຺ຕາທໂຍຈ ອຸຕຸສມຸຏ຺ຐານາ ຘາຕຸໂຍ ໂຂເຠຕ຺ວາ ນານາພາເຘ ອຸປ຺ປາເທນ຺ຕິ. ອຸຕຸສມຸຏ຺ຐານາສຸ ປນ ຂຸພ຺ຠິຕາສຸ ອິຕຣານິ ຕທນຸຄຕິການິ ເອວ ໂຫນ຺ຕິ. ເຕເນວ ຫິ ສີເຕນປິ ຣຸປ຺ປຕິ, ອຸຓ຺ເຫນປິ ຣຸປ຺ປຕິ, ຊິຄຈ຺ຉາຍປິ ຣຸປ຺ປຕິ, ວິປາສາຍປິ ຣຸປ຺ປຕີຕິອາທິນາ ອຸຕຸປຘາໂນວ ຣູປຘມ຺ມານໍ ຣຸປ຺ປນປຈ຺ຈໂຍ ວຸຕ຺ໂຕຕິ. ຕສ຺ມາ ເກວລໍ ກມ຺ມສມຸຏ຺ຐາໂນ ອາພາໂຘນາມ ນຕ຺ຖິ. ຍໂຕ ຍຖາວຸຕ຺ໂຕ ກມ຺ມໂຊ ລຫຸຕາທິຄຸໂຓນາມ ວິສຸໍ ລພ຺ຠມາໂນ ສິຍາຕິ.

ຍສ຺ມາ ປນ ອວິຫິໍສາ ກມ຺ມນິພ຺ພຕ຺ຕາ ສຕ຺ຕາ ເຕສໍ ອຸປປີຬກາທີນໍ ກມ຺ມານໍ ສຸວິທູຣຕາຍເຈວ ສຣີຣໂກຏ຺ຐາສານໍ ຆນສິນິທ຺ຘສຓ຺ຐິຕິຍາ ທຸກ຺ໂຂຠນິຍຕາຍຈ ນິພ຺ພຕ຺ຕຠເວ ນິຣາພາຘາ ໂຫນ຺ຕິ. ຕສ຺ມາ ຕທຕ຺ຖໍ ສນ຺ຘາຍ ອປ຺ປາພາຘສໍວຕ຺ຕນິກາ ເອສາ ມາຓວປຏິປທາ. ຍທິທໍ ອວິຫິໍສາຕິ ວຸຕ຺ຕໍ, ນ ປນ ອປ຺ປາພາຘນິມິຕ຺ຕສ຺ສ ລຫຸຕາທິຕ຺ຕຍສ຺ສ ກມ຺ມສມຸຏ຺ຐານຕາຍ. ເອວຎ຺ຈ ກຕ຺ວາ ຣູປກຓ຺ເຑນ ກມ຺ມສ຺ສກຏຕ຺ຕາຣູເປສຸ ເອວ ເອຕໍ ຣູປຕ຺ຕຍໍ ນິທ຺ທິຏ຺ຐນ຺ຕິ ທຏ຺ຐພ຺ພໍ. ຣູປກລາປານາມ ເອກສ຺ມິໍ ປຣມາຓຸສ຺ມິໍປິ ພຫຸວິຘາ ຫຸຕ຺ວາ ປວຕ຺ຕນ຺ຕິ. ຕສ຺ມາ ຈຕຸຊຣູປ ກລາເປສຸ ຆນຠາເວນ ປວຕ຺ຕມາເນສຸ ກລາປນ຺ຕຣຠູຕາ ອາກາສຘາຕຸປິ ທິສ຺ສມານາເອວ ໂຫຕີຕິ ກຕ຺ວາ ຈຕຸເຊສຸ ຕສ຺ສາ ຄຫຓໍ ກຕໍ. ກາມໍ ສພ຺ພານິປິ ອນິປ຺ຜນ຺ນຣູປານິ ເກນຈິ ປຈ຺ຈເຍນ ອນິປ຺ຜາທິຕານິ ໂຫນ຺ຕິ. ເຕສຸ ປນ ນ ຕຖາ ລກ຺ຂຓຣູປານິ. ຍຖາ ອິຕຣານິ ຈິຕ຺ຕາທິ ປຈ຺ຈຍ ວິເສເສນ ທິສ຺ສມານ ວິເສສານິ ໂຫນ຺ຕີຕິ ວຸຕ຺ຕໍ ລກ຺ຂຓຣູປານິ ນ ກຸໂຕຈິ ຊາຍນ຺ຕີຕິ. ຊາຍມານາທິ ຣູປານນ຺ຕິ ຊາຍມານ ຊິຍ຺ຍມານ ມິຍ຺ຍມານານໍ ຣູປກລາປານໍ. ສຠາວຕ຺ຕາຕິ ຊາຕິຊຣາມຣຓສງ຺ຂາຕລກ຺ຂຓສຠາວມຕ຺ຕຕ຺ຕາ. ເອຕ຺ຖຈ ຣູປກຓ຺ເຑ ອຸຕຸສມຸຏ຺ຐານນ຺ຕິ ຈ ອາຫາຣສມຸຏ຺ຐານນ຺ຕິ ຈ ວຸຕ຺ຕໍ ນຕ຺ຖິ. ປຏ຺ຐາເນ ເອວ ວຸຕ຺ຕໍ.

ເອຕ຺ຖ ສິຍາ, ຊຣຕາ ອນິຈ຺ຈຕາ ປາຬິຍເມວ ນ ກຸໂຕຈິ ສມຸຏ຺ຐານາຕິ ວຸຕ຺ຕາ. ຕສ຺ມາ ອິຘປິ ຕາສໍ ນກຸໂຕຈິ ສມຸຏ຺ຐາເນສຸ ຄຫຓໍ ຍຸຕ຺ຕໍ. ອຸປຈຍສນ຺ຕຕິໂຍ ປນ ປາຬິຍໍປິ ກຸໂຕຈິ ສມຸຏ຺ຐາເນສຸ ວຸຕ຺ຕາ. ອຏ຺ຐກຖາຍໍປິ ຕາຫິ ສທ຺ຘິໍ ວິສຕິ ກມ຺ມຊຣູປານິ ສຕ຺ຕຣສ ຈິຕ຺ຕຊຣູປານິ ຈຸທ຺ທສ ອຸຕຸຊຣູປານິ ເຕຣສ ອາຫາຣຊ ຣູປານິ ວຸຕ຺ຕານິ. ຕສ຺ມາ ອິຘ ຕາສໍ ນກຸໂຕຈິສມຸຏ຺ຐານຕາ ນວຕ຺ຕພ຺ພາຕິ. ວຸຈ຺ຈເຕ, ຣູປຊນການໍ ຊນນພ຺ຍາປາໂຣນາມ ອຕ຺ຕນາ ຊນິຕຣູປານໍ ອຸປ຺ປາທກ຺ຂເຓ ເອວ ຜຣຕິ. ນ-ຕໂຕ ປຣໍ, ຕສ຺ມາ ຕສ຺ມິໍ ຂເຓ ລພ຺ຠມານາ ອຸປຈຍສນ຺ຕຕິໂຍເຍວ ກຸໂຕຈິ ຊາຕປຣິຍາຍໍ ອຣຫນ຺ຕິ, ນ ຊຣຕາ ອນິຈ຺ຈຕາໂຍຕິ ກຕ຺ວາ ປາຬິຍໍ ອຏ຺ຐກຖາ ຍໍຈ ຕາສໍເອວ ກຸໂຕຈິ ສມຸຏ຺ຐາເນສຸ ຄຫຓໍ ກຕໍ. ອປິຈ, ປຸພ຺ເພ ອຊາຕາ ຘມ຺ມາ ປຈ຺ຈເຍ ສຕິ ຊາຍນ຺ຕິ. ອສຕິ ນ ຊາຍນ຺ຕີຕິ ອຕ຺ຖິ. ຊາຕາ ປນ ຘມ຺ມາ ປຈ຺ຈເຍ ສຕິ ຊິຍ຺ຍນ຺ຕິ, ມິຍ຺ຍນ຺ຕິ. ອສຕິ ນຊິຍ຺ຍນ຺ຕິ ນມິຍ຺ຍນ຺ຕີຕິ ນຕ຺ຖິ, ຕສ຺ມາ ປຸຣິມານໍ ທ຺ວິນ຺ນໍ ປວຕ຺ຕິ ເອກນ຺ເຕນ ປຈ຺ຈຍາຍຕ຺ຕາ ໂຫຕິ. ປຈ຺ຉິມານໍ ທ຺ວິນ຺ນໍ ປວຕ຺ຕິ ປນ ເອກນ຺ເຕນ ປຈ຺ຈຍ ນິຣເປກ຺ຂາ ໂຫຕີຕິ ອິມິນາ ປຣິຍາເຍນ ຕາສໍ ເຕສຸ ຄຫຓໍ ອຄຫຓຎ຺ຈ ເວທິຕພ຺ພໍ. ຍໍ ປນ ສຸຕ຺ຕປເທສຸ ຊຣາມຣຓໍ ຠິກ຺ຂເວ ສງ຺ຂຕໍ ປຏິຈ຺ຈ ສມຸປ຺ປນ຺ນນ຺ຕິ ວຸຕ຺ຕໍ. ຕໍ ຊາຕິຍາ ສຕິເອວ ຕທຸຠຍໍ ປຎ຺ຎາຍຕິ. ອສຕິ ນ ປຎ຺ຎາຍຕີຕິ ອິມິນາ ປຣິຍາເຍນ ວຸຕ຺ຕນ຺ຕິ ເວທິຕພ຺ພໍ. ອິຘ ປນ ປຸພ຺ເພ ວຸຕ຺ຕນເຍນ ອິຕຣ ອນິປ຺ຜນ຺ນຣູປານິ ວິຍ ຈຕ຺ຕາຣິປິ ເອຕານິ ຈິຕ຺ຕາທິປຈ຺ຈຍວິເສເສນ ທິສ຺ສມານວິເສສານິ ນ ໂຫນ຺ຕີຕິ ຈຕຸນ຺ນໍປິ ນ ກຸໂຕຈິ ຊາຕຕາ ວຸຕ຺ຕາ. ເອວໍສນ຺ເຕປິ ສາຣຕຣໍ ປາຬິນຍໍ ອຕິຘາວນ຺ໂຕ ວິຍ ໂຫຕີຕິ ອຸປຈຍສນ຺ຕ ຕີນໍ ກຸໂຕຈິ ສມຸຏ຺ຐາເນສຸ ສງ຺ຄໂຫເອວ ເສຍ຺ໂຍຕິ. [ຣູປສມຸຏ຺ຐານນໂຍ]

໑໕໙. ເອໂກ ເອວ ຊາຕິ ສງ຺ຂາໂຕ ອຸປ຺ປາໂທ ເອເຕສນ຺ຕິ ເອກຸປ຺ປາທາ. ເອໂກເອວ ອນິຈ຺ຈຕາສງ຺ຂາໂຕ ນິໂຣໂຘ ເອເຕສນ຺ຕິ ເອກນິໂຣຘາ. ເອກສທ຺ໂທ ເຈຕ຺ຖ ສງ຺ຂາເນ ປວຕ຺ໂຕ. ຕສ຺ມາ ເຕນ ຍານິ ຣູປານິ ເອກາຍເອວ ຊາຕິຍາ ຊາຍນ຺ຕິ. ເອກາຍ ເອວ ອນິຈ຺ຈຕາຍ ນິຣຸຊ຺ຌນ຺ຕິ. ເຕສໍ ປິຓ຺ຑິ ອິຘ ຣູປກລາໂປນາມາຕິ ທສ຺ເສຕິ. ເຍ ປນ ກລາປຄຕ ຣູປຄຓນາຍ ເອກສ຺ມິໍ ກລາເປປິ ອເນການິ ຊາຕິອາທີນິ ກປ຺ເປນ຺ຕິ, ເຕສໍ ມູລຏີກາຍ ນສເມຕິ. ຍຸຕ຺ຕິຈ ນຕ຺ຖິ. ວຸຕ຺ຕຎ຺ຫິ ຕຕ຺ຖ ເອເກກກລາປ ປຣິຍາປນ຺ນານໍ ຣູປານໍ ສເຫວ ອຸປ຺ປາທາທິປວຕ຺ຕິໂຕ ເອເກກກລາປສ຺ສ ອຸປ຺ປາທາທໂຍ ເອເກກາວ ໂຫນ຺ຕີຕິ ຍຖາ ເອເກກສ຺ສ ກລາປສ຺ສ ຊີວິຕິນ຺ທ຺ຣິຍໍ ກລາປາ ນຸປາລກໍ ອຸປາທາຍ ຣູປນ຺ຕິ ວຸຈ຺ຈຕິ. ເອວໍ ກລາປຸປ຺ປາທາທິ ສຠາວາ ຊາຕິອາທໂຍ ອຸປາທາຍຣູປານິຈ຺ເຈວ ວຸຈ຺ຈນ຺ຕິ. ເອວໍ ວິກາຣປຣິຈ຺ເຉທ ຣູປານິຈ ໂຍເຊຕພ຺ພານີຕິ. ຍທິຈ ໂຍ ອາຍຕນານໍ ອາຈໂຍ. ໂສ ຣູປສ຺ສ ອຸປຈໂຍຕິຈ ໂຍ ຣູປສ຺ສ ອຸປຈໂຍ. ສາຣູປສ຺ສ ສນ຺ຕຕີຕິຈ ວຸຕ຺ຕຕ຺ຕາ ຕານິ ຊາຕິອາທີນິ ລກ຺ຂຓຣູປານິ ວິສຸໍວິສຸໍ ຣູປານໍເອວ, ນກລາປສ຺ສາຕິ ວຸຈ຺ເຈຍ຺ຍຸໍ. ຈຕຸນ຺ນໍ ມຫາຠູຕານໍ ອຸປາທາຍ ປສາໂທ ຣູປີນໍ ຘມ຺ມານໍ ອາຍູຕິອາທິນາ ວຸຕ຺ຕຕ຺ຕາ ຈກ຺ຂາທິ ຊີວິຕາທີນິປິ ເອກສ຺ມິໍ ກລາເປ ອເນການິເອວ ອາປຊ຺ເຊຍ຺ຍຸໍ. ຕສ຺ມາ ຕຖາ ກປ຺ປນໍ ອກຕ຺ວາ ເອກສ຺ມິໍ ກລາເປ ອຎ຺ຎານິ ອຸປາທາຣູປານິ ວິຍ ລກ຺ຂຓຣູປານິປິ ເອເກການິເອວາຕິ ນິຏ຺ຐໍ ຄນ຺ຕພ຺ພນ຺ຕິ.

ເອໂກ ສມາໂນ ມຫາຠູຕສງ຺ຂາໂຕ ນິສ຺ສໂຍ ເອເຕສນ຺ຕິ ເອກນິສ຺ສຍາ. ເອຕ຺ຖ ປນ ສມານຕ຺ເຖ ເອກສທ຺ໂທ ຍຸຕ຺ໂຕ. ຈຕຸນ຺ນໍ ຠູຕານໍ ນິສ຺ສຍຕາສມ຺ຠວໂຕ. ຍານິຈເອກຸປ຺ປາທຕາທີຫິຕີຫິລກ຺ຂເຓຫິ ຍຸຕ຺ຕານິ. ຕານິ ເອກນ຺ເຕນ ສຫວຸຕ຺ຕີນິ ນາມ ໂຫນ຺ຕີຕິ ວຸຕ຺ຕໍ ສຫວຸຕ຺ຕິໂນຕິ. ທສປຣິມາຓານິອສ຺ສາຕິທສກໍ. ທສນ຺ນໍ ສມູໂຫ ວາ ທສກໍ. ຈກ຺ຂຸນາ ອຸປລກ຺ຂິຕໍ ທສກນ຺ຕິ ຈກ຺ຂຸທສກໍ. ຈກ຺ຂຸປຘານໍວາ ທສກໍ ຈກ຺ຂຸທສກໍ. ເອສນໂຍ ເສເສສຸປິ. ຍສ຺ມາ ປນ ຈິຕ຺ຕໂຊ ສທ຺ໂທ ວິຎ຺ຎຕ຺ຕິວິກາເຣນ ວິນາ ນປວຕ຺ຕຕິ. ວິຎ຺ຎຕ຺ຕິວິກາໂຣຈ ເຕນ ສທ຺ເທນ ວິນາ ນປວຕ຺ຕຕິ. ຕສ຺ມາ ຈິຕ຺ຕຊໍ ສທ຺ທນວກໍວາ ວຈີວິຎ຺ຎຕ຺ຕິນວກໍວາ ນສມ຺ຠວຕີຕິ ອຘິປ຺ປາເຍນ ວຈີວິຎ຺ຎຕ຺ຕິ ສທ຺ເທ ຫິ ຈ ສຫວຈີວິຎ຺ຎຕ຺ຕິ ທສກນ຺ຕິ ວຸຕ຺ຕໍ. ເອຕ຺ຖ ປນ ວິຎ຺ຎຕ຺ຕິ ວິກາໂຣ ສທ຺ເທນ ວິນາ ນປວຕ຺ຕຕີຕິ ອິທໍ ຕາວ ຍຸຊ຺ຊຕິ. ຍາ ຕາຍ ວາຈາຍ ວິຎ຺ຎຕ຺ຕິ ວິຎ຺ຎາປນາ ວິຎ຺ຎາປິຕຕ຺ຕໍ. ອິທໍ ຕໍຣູປໍ ວຈີວິຎ຺ຎຕ຺ຕີຕິ ຫິ ວຸຕ຺ຕໍ. ວິຎ຺ຎຕ຺ຕິວິກາຣຣຫິຕໍ ປນ ຈິຕ຺ຕຊໍ ສທ຺ທນວກໍ. ອຏ຺ຐກຖາສຸ ອາຄຕເມວ. ຍຖາຫ-ປຏິຈ຺ຈສມຸປ຺ປາທ ນິທ຺ເທເສສຸ ປຏິສນ຺ຘິກ຺ຂຓໂຕ ອຸທ຺ຘໍ ປວຕ຺ຕອຸຕຸໂຕເຈວ ຈິຕ຺ຕໂຕຈ ສທ຺ທນວກນ຺ຕິ.

ມຫາອຏ຺ຐກຖາ ນເຍນ ວິຎ຺ຎຕ຺ຕິ ຣຫິໂຕ ວິຕກ຺ກ ວິປ຺ຜາຣ ສທ຺ໂທນາມ ອໂສຕ ວິຎ຺ເຎຍ຺ໂຍ ຈິຕ຺ຕໂຊ ສທ຺ໂທ ລພ຺ຠຕິ. ໂສ ປນ ສງ຺ຄຫກາເຣນ ປຏິສິທ຺ໂຘ. ຍຖາຫ-ປຏ຺ຐາເນປິ ຈິຕ຺ຕສມຸຏ຺ຐານໍ ສທ຺ທາຍຕນໍ ໂສຕວິຎ຺ຎາຓສ຺ສ ອາຣມ຺ມຓປຈ຺ຈເຍນ ປຈ຺ຈໂຍຕິ ອາວຕໍ. ຕສ຺ມາ ວິນາ ວິຎ຺ຎຕ຺ຕິຆຏ຺ຏນາຍ ອຸປ຺ປຊ຺ຊມາໂນ ອໂສຕ ວິຎ຺ເຎຍ຺ໂຍ ວິຕກ຺ກວິປ຺ຜາຣສທ຺ໂທນາມ ນຕ຺ຖີຕິ. ວິສຸທ຺ຘິມຄ຺ເຄ ອສ຺ສາສ ປສ຺ສາເສ ຈິຕ຺ຕຊໍ ສທ຺ທນວກໍ ວຸຕ຺ຕໍ. ຍຖາຫ-ຈິຕ຺ຕເຊ ອສ຺ສາສ ປສ຺ສາສ ໂກຏ຺ຐາເສປິ ໂອຊຏ຺ຐມກຎ຺ເຈວ ສທ຺ໂທຈາຕິ ນວາຕິ, ສທ຺ທນວເກຈ ອາຄເຕ ສທ຺ທລຫຸຕາທິ ທ຺ວາທສກໍປິ ອາຄຕເມວ ໂຫຕິ. ຕສ຺ມາ ສຸທ຺ຘຏ຺ຐກໍ, ສທ຺ທນວກໍ, ກາຍວິຎ຺ຎຕ຺ຕິ ນາກໍ, ວຈີວິຎ຺ຎຕ຺ຕິ ທສກໍ, ລຫຸຕາເທກາ ທສກໍ, ສທ຺ທລຫຸຕາທິທ຺ວາທສກໍ, ກາຍວິຎ຺ຎຕ຺ຕິ ລຫຸຕາທິ ທ຺ວາທສກໍ, ວຈີວິຎ຺ຎຕ຺ຕິສທ຺ທລຫຸຕາທິ ເຕ ຣສກນ຺ຕິ ອຏ຺ຐຈິຕ຺ຕຊກລາປາ ປຈ຺ເຈຕພ຺ພາຕິ. ສຈ຺ຈສງ຺ເຂເປ ປນ ສທ຺ທ ລຫຸຕາທິ ທ຺ວາທສກໍ ວິສຸໍ ອຄເຫຕ຺ວາ ຈິຕ຺ຕຊ ກລາປາ ສຕ຺ເຕວ ວຸຕ຺ຕາ.

ຏີກາສຸ ປນສ຺ສ ໂປຣາຓຏີກາຍໍ

ມຫາຏ຺ຐກຖານເຍນ ວິຎ຺ຎຕ຺ຕິຣຫິເຕ ອໂສຕ ວິຎ຺ເຎຍ຺ເຍ ວິຕກ຺ກ ວິປ຺ຜາຣສທ຺ເທ ສທ຺ທນວກໍ ທສ຺ເສຕ຺ວາ ປຸນ ວາທນ຺ຕຣໍ ທສ຺ເສນ຺ເຕນ. ອປິຈ, ມຫາຊນສນ຺ນິປາຕສ຺ສ ທູຣໂຕ ອປຎ຺ຎາຍມານກ຺ຂຣປທພ຺ຍຎ຺ຊນຕ຺ໂຖ ຈິຕ຺ຕສມຸຏ຺ຐານນິໂຆສສທ຺ໂທ ອວິຎ຺ຎຕ຺ຕິໂກ ເອວາຕິ ວທນ຺ຕິ. ຕຖາ ມິຄປກ຺ຂີນໍຈ ອຎ຺ຎມຎ຺ຎໍ ຠາສໍ ອຊານນ຺ຕານໍ ອນ຺ຘທມິຬາທິນໍ ອວິຎ຺ຎຕ຺ຕິໂກ ຈິຕ຺ຕສມຸຏ຺ຐານສທ຺ໂທ ອຕ຺ຖີຕິ ວຸຕ຺ຕໍ.

ຕຕ຺ຖ ວິຎ຺ຎຕ຺ຕິຣຫິໂຕ ອໂສຕວິຎ຺ເຎຍ຺ໂຍ ວິຕກ຺ກວິປ຺ຜາຣ ສທ຺ໂທ ອຏ຺ຐສາລິນິຍໍ ປຏິກ຺ຂິຕ຺ໂຕ. ມຫາຊນສນ຺ນິປາຕສ຺ສ ຈິຕ຺ຕ ສມຸຏ຺ຐານ ນິໂຆສສທ຺ໂທປິ ອາສນ຺ເນ ຐິຕານໍ ປຎ຺ຎາຍມານກ຺ຂຣປທ ພ຺ຍຎ຺ຊນຕ຺ໂຖ ສວິຎ຺ຎຕ຺ຕິໂກເອວ ໂຫຕິ. ອິຕຣຖາ ສພ຺ເພປິ ຈິຕ຺ຕ ຊສທ຺ທາ ທູຣຕເຣ ຐິຕານໍ ອປຎ຺ຎາຍມານ ປທພ຺ຍຎ຺ຊນາເອວ ໂຫນ຺ຕີຕິ ສພ຺ເພປິ ວິຎ຺ຎຕ຺ຕິຣຫິຕາ ສິຍຸນ຺ຕິ. ນຈ ມິຄປກ຺ຂິອາທີນໍ ຈິຕ຺ຕໂຊ ສທ຺ໂທ ວິຎ຺ຎຕ຺ຕິຣຫິໂຕ ໂຫຕິ. ສມານຊາຕິຍານໍ ປເຣສໍ ອຘິປ຺ປາຍຕ຺ຖ ວິຎ຺ຎາປນໂຕຕິ.

ປຈ຺ຉິມ ຏີກາຍໍ ປນສ຺ສ

ສທ຺ທນວກໍ ປເນຕ຺ຖ ອຈ຺ຉຣາ ສງ຺ຆາຕ ປາຓິປ຺ປຫາຣາທິ ສທ຺ທ ສຫິຕໍ ອຏ຺ຐກເມວາຕິ ວຸຕ຺ຕໍ. ຕໍປິ ນ ຍຸຕ຺ຕໍ.

ຕາທິໂສ ຫິ ສທ຺ໂທ ຈິຕ຺ຕປຈ຺ຈໂຍ ອຸຕຸສມຸຏ຺ຐາໂນເອວ. ຕສ຺ມາ ວິສຸທ຺ຘິມຄ຺ເຄ ວຸຕ຺ຕນເຍນ ອສ຺ສາສປສ຺ສາເສວາ ອວຈີໂຆເສສຸ ກທາຈິ ຈິຕ຺ຕສຫິເຕສຸ ອຸກ຺ກາສິຕ ຂິປິຕ ວມິຕ ຉຑ຺ຑິຕສທ຺ທາທີສຸ ປິວາ ເອຕໍ ສທ຺ທນວກໍ ເວທິຕພ຺ພນ຺ຕິ. ອຸຕຸຊກລາເປສຸ ປຈ຺ຉິມາ ທ຺ເວປິ ກສ຺ມາ ພຫິທ຺ຘາ ນລພ຺ຠນ຺ຕິ. ນນຸ ພຫິທ຺ຘາປິ ຣູປານໍ ລຫຸ ຄຣຸ ມຸທຸ ຖທ຺ຘ ກມ຺ມຎ຺ຎຕາ ທິສ຺ສນ຺ຕີຕິ. ສຈ຺ຈໍ, ຕາ ປນ ຠູຕານໍ ໂອມຕ຺ຕາຘິມຕ຺ຕ ວເສນ ໂຫນ຺ຕິ, ນ ປນ ລຫຸຕາທິຕ຺ຕຍວເສນາຕິ ທຏ຺ຐພ຺ພໍ. ກສ຺ມາ ປນ ອາກາສຘາຕຸຈ ລກ຺ຂຓຣູປານິຈ ຣູປກລາເປສຸ ນຄຫິຕານີຕິ ວຸຕ຺ຕໍ ກລາປານນ຺ຕິອາທິ. ອາກາສຘາຕຸກລາປານໍ ປຣິຈ຺ເຉທ ມຕ຺ຕຕ຺ຕາ ກສ຺ສຈິ ຣູປກລາປສ຺ສ ອງ຺ຄຠູຕາ ອວຍວຠູຕາ ນ ໂຫຕິ, ລກ຺ຂຓຣູປານິຈ ສພ຺ເພສໍປິ ກລາປານໍ ອຸປ຺ປາທາທິ ລກ຺ຂຓ ມຕ຺ຕຕ຺ຕາ ວິກາຣຣູປານິ ວິຍ ກລາປານໍ ເຠທກຣານິ ອງ຺ຄຠູຕານິ ກລາປວິເສສປຎ຺ຎາປນສ຺ສ ກາຣຓຠູຕານິ ນ ໂຫນ຺ຕິ. ຕສ຺ມາ ຕານິ ເຕສຸ ນຄຫິຕານີຕິ ທສ຺ເສຕິ. ເອເຕນ ເອກຸປ຺ປາທາຕິອາທິນາ ປຸພ຺ເພ ວຸຕ຺ຕນິຍໂມ ນິປ຺ຜນ຺ນຣູປານຎ຺ເຎວ, ນ ອນິປ຺ຜນ຺ນຣູປານໍ. ເຕສໍ ປນ ກລາປ ເຠທ ກຣຓ ເມວ ກລາປງ຺ຄນ຺ຕິ ຈ ທີເປຕິ. ເອວຎ຺ຈ ກຕ຺ວາ ເອກນິໂຣຘງ຺ຄຣຫິຕສ຺ສປິ ວິຎ຺ຎຕ຺ຕິທ຺ວຍສ຺ສ ກລາປເຠທ ກຣຕ຺ຕາເອວ ເຕສຸ ຄຫຓໍ ສຸຏ຺ຐຸ ອຸປປນ຺ນໍ ໂຫຕີຕິ ເວທິຕພ຺ພນ຺ຕິ. [ກລາປໂຍຊນາ]

໑໖໐. ຍຖາຣຫນ຺ຕິ ສຠາວກາ ຠາວການໍ ປຣິປຸຓ຺ຓາປຣິ ປຸຓ຺ຓິນ຺ທ຺ຣິຍານຎ຺ຈ ອຣຫານຸຣູປໂຕ. ອນູນານີຕິ ປຣິປຸຓ຺ຓານິ. ນຎ຺ຫິ ອິທໍ ນາມຣູປໍ ກາມໂລເກ ປວຕ຺ຕິຍໍ ນ ລພ຺ຠຕີຕິ ອຕ຺ຖີຕິ.

[໑໙໘] ວິຠາວນິຍໍ ປນ

‘‘ຍຖາຣຫນ຺ຕິ ສຠາວກປຣິປຸຓ຺ຓາຍຕນານໍ ອນຸຣູປໂຕ’’ຕິ ວຸຕ຺ຕໍ, ຕໍ ນ ສຸນ຺ທຣໍ.

ນ ຫິ ອນູນານີຕິ ອິທໍ ປຸຄ຺ຄລວເສນ ວິເສສນໍ ໂຫຕີຕິ. ສໍເສທຊານຎ຺ເຈວໂອປປາຕິການຎ຺ຈາຕິ ເອຕ຺ຖ ມຫາສີຫນາທສຸຕ຺ເຕ-

ຈຕສ຺ໂສ ໂຂ ອິມາ ສາຣິປຸຕ຺ຕ ໂຍນິໂຍ. ກຕມາ ຈຕສ຺ໂສ, ອຓ຺ຑຊາ ໂຍນິ ຊລາພຸຊາ ໂຍນິ ສໍເສທຊາໂຍນິ ໂອປປາຕິກາ ໂຍນີຕິ. ເຍ ໂຂ ເຕ ສາຣິປຸຕ຺ຕ ສຕ຺ຕາ ອຓ຺ຑໂກສໍ ອຠິນິພ຺ຠິຊ຺ຊ ອຠິນິພ຺ຠິຊ຺ຊ ຊາຍນ຺ຕິ, ອຍໍ ວຸຈ຺ຈຕິ ສາຣິປຸຕ຺ຕ ອຓ຺ຑຊາ ໂຍນິ. ເຍ ໂຂ ເຕ ສາຣິປຸຕ຺ຕ ສຕ຺ຕາ ວຕ຺ຖິໂກສໍ ອຠິນິພ຺ຠິຊ຺ຊ ອຠິນິພ຺ຠິຊ຺ຊ ຊາຍນ຺ຕິ. ອຍໍ ວຸຈ຺ຈຕິ ສາຣິປຸຕ຺ຕ ຊລາພຸຊາ ໂຍນິ. ເຍ ໂຂ ເຕສາຣິ ປຸຕ຺ຕສຕ຺ຕາປູຕິມຈ຺ເຉວາ ຊາຍນ຺ຕິ. ປູຕິກຸຓເປວາ ປູຕິກຸມ຺ມາເສວາ ຈນ຺ທນິກາຍວາ ໂອຬິຄລ຺ເລວາ ຊາຍນ຺ຕິ, ອຍໍ ວຸຈ຺ຈຕິ ສາຣິປຸຕ຺ຕ ສໍເສທຊາ ໂຍນິ. ເທວາ ເນຣກາ ເອກຈ຺ເຈ ຈ ມນຸສ຺ສາ ເອກຈ຺ເຈຈ ວິນິປາຕິກາ ອຍໍ ວຸຈ຺ຈຕິ ສາຣິປຸຕ຺ຕ ໂອປປາຕິກາ ໂຍນີຕິ ວຸຕ຺ຕໍ.

ອຏ຺ຐກຖາຍຎ຺ຈ ອຓ຺ເຑ ຊາຕາ ອຓ຺ຑຊາ. ຊລາພຸມ຺ຫິ ຊາຕາ ຊລາພຸຊາ. ສໍເສເທ ຊາຕາ ສໍເສທຊາ. ວິນາ ເອເຕຫິ ກາຣເຓຫິ ອຸປ຺ປຕ຺ຕິຕ຺ວາ ວິຍ ນິພ຺ພຕ຺ຕາ ອຠິນິພ຺ພຕ຺ຕາຕິ ໂອປປາຕິກາ. ອຠິນິພ຺ຠິຊ຺ຊ ຊາຍນ຺ຕີຕິ ຠິນ຺ທິຕ຺ວາ ນິກ຺ຂມນວເສນ ຊາຍນ຺ຕິ. ປູຕິ ກຸຓເປຕິອາທີຫິ ອນິຏ຺ຐຏ຺ຐານາເນວ ທສ຺ສິຕານິ. ອິຏ຺ເຐສຸ ສປ຺ປິ ເຕລມຘຸຜາຓິຕາທີສຸ ສຕ຺ຕາ ຊາຍນ຺ຕິເອວາຕິ ວຸຕ຺ຕໍ. ເອຕ຺ຖຈ ປຸຣິເມສຸ ທ຺ວີສຸ ປາຬິນເຍນ ອຓ຺ຑໍ ວຸຈ຺ຈຕິ ອຓ຺ຑໂກໂສ. ຊລາພຸວຸຈ຺ຈຕິ ວຕ຺ຖິໂກໂສ, ຕໂຕ ຊາຕາ ວິຊາຕາ ນິກ຺ຂນ຺ຕາຕິ ອຓ຺ຑຊາ ຊລາພຸຊາຕິຈ ວຸຈ຺ຈນ຺ຕີຕິ ເວທິຕພ຺ພາ. ຕຕ຺ຖ ຊຣໍ ຊີຣຓໍ ເຠທໍ ຍາຕິ ອຸເປຕີຕິ ຊລາພູຕິ ສທ຺ທນີຕິຍໍ ວຸຕ຺ຕໍ. ຊລໍ ວຸຈ຺ຈຕິ ກລລໍ. ຕໍ ອາວຸນາຕິ ປຏິຈ຺ຉາເທຕິ ອວຕິວາ ຣກ຺ຂຕີຕິ ຊລາພຸ, ຄພ຺ຠປລິເວຐນາສໂຍ. ສໍສີທນ຺ຕິ ເອຕ຺ຖາຕິ ສໍເສໂທ. ປູຕິມຈ຺ຉາ ທິໂກ ສປ຺ປິເຕລາທິໂກ ປທຸມຄພ຺ຠເວຬຸຄພ຺ຠຣຸກ຺ຂສຸສິຣປຸປ຺ຜຜລາທິ ໂກຈ ອລ຺ລກິລິນ຺ນປເທໂສ. ອຸປປຕ຺ຕິກ຺ຂເຓເອວ ປຣິປຸຓ຺ຓອງ຺ຄປຈ຺ຈງ຺ຄຕ຺ຕາ ຕໂຕ ຕໂຕ ອຸປ຺ປຕິຕ຺ວາ ວິຍ ຊາຍນ຺ຕີຕິ ໂອປປາຕິກາ.

ວິຠາວນິຍໍ ປນ

ອຓ຺ຑຊາທໂຍປິ ອຓ຺ຑໂກສາທິມ຺ຫິ ໂອກ຺ກມນ຺ຕາ ອຸປ຺ປຕນ຺ຕາ ເອວ ນາມ ໂຫນ຺ຕີຕິ ເຕສໍປິ ໂອປປາຕິກຕ຺ຕປສງ຺ຄໍ ມຎ຺ຎມາໂນ ອຸປປາໂຕ ເນສໍ ອຕ຺ຖີຕິ ໂອປປາຕິກາຕິ ວຕ຺ວາ ອຸກ຺ກໍສຄຕິ ປຣິຈ຺ເຉທວເສນ ເຈຕ຺ຖ ວິສິຏ຺ຐໂອປປາໂຕ ຄຫິໂຕ. ຍຖາ ອຠິຣູປສ຺ສ ກຎ຺ຎາ ທາຕພ຺ພາຕິ ວທຕິ.

ອຸກ຺ກຏ຺ຐວເສນາຕິ ປຣິປຸຓ຺ຓາຍຕນຠາວສງ຺ຂາເຕນ ອຸກ຺ກໍສຕາເວນ, ຕຕ຺ຖ ໂອປປາຕິກາ ອງ຺ຄປຈ຺ຈງ຺ເຄຫິ ສຫ ສພ຺ພໂສ ປຣິປຸຓ຺ເຓນ ອຕ຺ຕຠາເວນ ຊາຍນ຺ຕິ. ປຸນ ເຕສໍ ວຑ຺ຒນກິຈ຺ຈໍ ນຕ຺ຖິ. ສໍເສທຊານໍ ປນ ອາຍຕນານິ ເອວ ປຣິປຸຓ຺ຓານິ ໂຫນ຺ຕິ. ອງ຺ຄປຈ຺ຈງ຺ຄານິ ປນ ປຸນ ວຑ຺ຒິຕ຺ວາເອວ ປຣິປຸຓ຺ຓານິ ຊາຕານີຕິ ເວທິຕພ຺ພໍ. ໂອມກວເສນາຕິ ອວກໍສວເສນ. ຈກ຺ຂຸໂສຕຆານຠາວເສການິກທາຈິປິ ນ ລພ຺ຠນ຺ຕິ ຊາຕິພຘິຣ ຊຈ຺ຈຆານການໍ ອຠາວການຎ຺ຈ ສມ຺ຠວໂຕຕິ ອປ຺ໂປໂຍ. ຕຕ຺ຖ ຕານິ ສພ຺ພານິປິ ສຸຄຕິ ທຸຄ຺ຄຕິ ຊາຕິຍານໍ ອເຫຕຸກສໍເສທຊານໍ ກທາຈິ ນລພ຺ຠນ຺ຕິ. ສຸຄຕິຍໍ ປນ ໂອປປາຕິກຠາໂວນາມ ເສຏ຺ໂຐ ອຕ຺ຕຠາວ ປຏິລາໂຠຕິ ນເຍນ ເກນຈິ ໂອມເກນ ກມ຺ເມນ ລພ຺ຠຕິ. ຕສ຺ມາ ສຸຄຕິຊາຕິ ຍານໍ ໂອປປາຕິການໍ ອປຣິປຸຓ຺ຓິນ຺ທ຺ຣິຍຕານາມ ນຕ຺ຖິ ອຎ຺ຎຕ຺ຣ ອຠາວເກຫິ ອາທິກປ຺ປິເກຫິຕິ. ທຸຄ຺ຄຕິຊາຕິຍານໍປິ ປນ ເຕສໍ ກທາຈິ ຈກ຺ຂຸ ໂສຕ ຠາວ ເວກລ຺ລຕາເອວ ວຕ຺ຕພ຺ພາ. ນ ຆານເວກລ຺ລຕາ. ກາມຘາຕຸຍໍ ປນ ອຆານໂກ ໂອປປາຕິໂກ ນຕ຺ຖີຕິ ຫິ ອຏ຺ຐ ກຖາຍໍ ວຸຕ຺ຕໍ. ຊິວ຺ຫາເວກລ຺ລຕານາມ ສພ຺ເພສໍປິ ນຕ຺ຖິ ເຍວາຕິ ເວທິຕພ຺ພໍ. ຕຖາ ຫິ ຘມ຺ມຫທຍວິຠງ຺ເຄ –

ກາມຘາຕຸຍາ ອຸປປຕ຺ຕິກ຺ຂເຓ ກສ຺ສຈິ ເອກາທສາ ຍຕນານິ ປາຕຸຠວນ຺ຕິ. ກສ຺ສຈິ ທສ. ກສ຺ສຈິອປຣານິ ທສ. ກສ຺ສຈິ ນວ. ກສ຺ສຈິ ສຕ຺ຕາຍຕນານິ ປາຕຸຠວນ຺ຕີຕິ ວຸຕ຺ຕໍ.

ຕຕ຺ຖ ກາມຘາຕຸຍນ຺ຕິ ກາມໂລເກ. ອຸປປຕ຺ຕິກ຺ຂເຓຕິ ປຏິສນ຺ຘິຈິຕ຺ຕສ຺ສ ອຸປ຺ປາທກ຺ຂເຓ. ກສ຺ສຈິ ເອກາທສາ ຍຕນານີຕິອາທິສຸ ຈຕູສຸ ວາກ຺ເຍສຸ ສໍເສທໂຊປປາຕິກາ ວຸຕ຺ຕາ. ກສ຺ສຈິ ສຕ຺ຕາຍຕນານີຕິ ເອຕ຺ຖ ປນ ຄພ຺ຠເສຍ຺ຍໂກວ ວຸຕ຺ໂຕ. ຕຕ຺ຖ ຍສ຺ມາ ສຕ຺ຕາຍຕນໍ ນາມ ປຏິສນ຺ຘິກ຺ຂເຓ ນ ລພ຺ຠຕິ. ປວຕ຺ຕິ ກາເລເຍວ ລພ຺ຠຕິ. ຕສ຺ມາ ເອກາທສຍຕນານີຕິ ວຸຕ຺ຕໍ. ກສ຺ສຈິ ທສາຕິ ຈກ຺ຂຸເວກລ຺ລວເສນ. ກສ຺ສຈິ ອປຣານິ ທສາຕິ ໂສຕ ເວກລ຺ລວເສນ. ກສ຺ສຈິ ນວາຕິ ຈກ຺ຂຸໂສຕ ທ຺ວຍ ເວກລ຺ລ ວເສນ ວຸຕ຺ຕໍ. ຍທິຈ ອຆານໂກ ໂອປປາຕິໂກນາມ ສິຍາ. ຕທາ ສຸທ຺ຘຊຈ຺ຈຆານເກນ ສທ຺ຘິໍ ຕໂຍ ທສກວາຣາ ວຸຕ຺ຕາ ສິຍຸໍ. ຕຖາ ຊຈ຺ຈນ຺ຘຆານກ ຊຈ຺ຈພຘິຣຆານເກຫິ ສທ຺ຘິໍ ຕໂຍ ນວກວາຣາ ເອໂກຈ ອຏ຺ຐກວາໂຣ ວຸຕ຺ໂຕ ສິຍາ ຕິຓ຺ຓໍ ວິປນ຺ນານໍ ວເສນ. ຕຖາ ອວຸຕ຺ຕຕ຺ຕາ ປນ ນຕ຺ຖິ ອຆານໂກ ໂອປປາຕິ ໂກຕິ ວິຎ຺ຎາຍຕີຕິ. ຕສ຺ມິໍ ປນ ວິຠງ຺ເຄ ອິນ຺ທ຺ຣິຍວາເຣ ນປຸໍສການໍ ໂອປປາຕິການນ຺ຕິ ອວຸຕ຺ຕຕ຺ຕາ ຖເປຕ຺ວາ ອາທິກປ຺ປິເກ ອຠາວໂກປິ ໂອປປາຕິໂກ ນຕ຺ຖິເຍວາຕິ. ປາຬິຍໍ ອວຸຕ຺ຕໍປິ ປນ ສໍເສທຊານໍ ວຸຕ຺ຕປກາຣໍ ຈກ຺ຂາທິເວກລ຺ລໍ ອຏ຺ຐກຖາວເສນ ເວທິຕພ຺ພໍ. ຍຖາຫ-ສຕ຺ຕຕິ ອຸກ຺ກໍສໂຕວ ຣູປານິ ສໍເສທໂຊປປາຕ ໂຍນີສຸ. ອຖວາ, ອວກໍສໂຕ ຕິໍສາຕິ. ຕຕ຺ຖ ຕິໍສາຕິ ຊິວ຺ຫາກາຍ ວຕ຺ຖຸ ທສການໍ ວເສນ ຕິໍສຣູປານີຕິ ຈ ວຸຕ຺ຕໍ. ອິທຎ຺ຫິ ວຈນໍ ສໍເສທຊານໍ ວເສນ ວຸຕ຺ຕນ຺ຕິ ມຫາຏີກາຍໍ ວຸຕ຺ຕໍ. ອາຈຣິຍາ ນນ຺ທຕ຺ເຖເຣນ ປນ ຍມເກ ຆານຊິວ຺ຫານໍ ອຎ຺ຎມຎ຺ຎໍ ອວິນາຠາວ ວຸຕ຺ຕິຕາ ວຸຕ຺ຕາຕິ ຊິວ຺ຫາ ເວກລ຺ລຕາ ວິຍ ຆານເວກລ຺ລຕາປິ ນຕ຺ຖີຕິ ອິຈ຺ຉິຕໍ. ອິນ຺ທ຺ຣິຍ ຍມເກ ປນ –

ຍສ຺ສວາ ປນ ອິຕ຺ຖິນ຺ທ຺ຣິຍໍ ອຸປ຺ປຊ຺ຊຕິ, ຕສ຺ສ ຆານິນ຺ທ຺ຣິຍໍ ອຸປ຺ປຊ຺ຊຕີຕິ. ອຆານການໍ ອິຕ຺ຖີນໍ ອຸປປຊ຺ຊນ຺ຕີນໍ ຕາສໍ ອິຕ຺ຖິນ຺ທ຺ຣິຍໍ ອຸປ຺ປຊ຺ຊຕິ, ໂນຈ ຕາສງ຺ຆານິນ຺ທ຺ຣິຍໍ ອຸປ຺ປຊ຺ຊຕີຕິຈ. ຍສ຺ສວາ ປນ ປຸຣິສິນ຺ທ຺ຣິຍໍ ອຸປ຺ປຊ຺ຊຕິ, ຕສ຺ສ ຆານິນ຺ທ຺ຣິຍໍ ອຸປ຺ປຊ຺ຊຕີຕິ. ອຆານການໍ ປຸຣິສານໍ ອຸປປຊ຺ຊນ຺ຕານໍ ເຕສໍ ປຸຣິສິນ຺ທ຺ຣິຍໍ ອຸປ຺ປຊ຺ຊຕິ, ໂນຈ ເຕສໍ ຆານິນ຺ທ຺ຣິຍໍ ອຸປ຺ປຊ຺ຊຕີຕິຈ ວຸຕ຺ຕໍ.

ຕສ຺ມາ ອຏ຺ຐກຖາຍໍ ວຸຕ຺ຕນເຍນ ຆານເວກລ຺ລຕາປິ ອຕ຺ຖີຕິ ຍຸຕ຺ຕໍ.

ວິຠາວນິຍໍ ປນ

ອປເຣ ປນ ຍມເກ ຆານຊິວ຺ຫານໍ ສຫຈາຣິຕາ ວຸຕ຺ຕາຕິ ອຊິວ຺ຫສ຺ສ ອສມ຺ຠວໂຕ ອຆານກສ຺ສປິ ອຠາວເມວ ວຓ຺ເຓນ຺ຕິ. ຕຕ຺ຖາປິ ຍຖາ ຈກ຺ຂຸໂສຕານິ ຣູປຠເວ ຆານ ຊິວ຺ຫາຫິ ວິນາ ປວຕ຺ຕນ຺ຕິ. ນ ເອວໍ ຆານຊິວ຺ຫາ ອຎ຺ຎມຎ຺ຎໍ ວິນາ ປວຕ຺ຕນ຺ຕິ. ທ຺ວິນ຺ນໍປິ ຣູປຠເວ ອນຸປ຺ປຊ຺ຊນໂຕຕິ ເອວໍ ວິສຸໍ ວິສຸໍ ກາມຠເວ ອປວຕ຺ຕິ ວເສນ ເຕສໍ ສຫຈາຣິຕາ ວຸຕ຺ຕາຕິ ນ ນ ສກ຺ກາ ວຕ຺ຕຸນ຺ຕິ ວຸຕ຺ຕໍ. ຕໍ ຍຸຕ຺ຕໍ.

ໂອກາສວາເຣ ຫິ ເອກນ຺ຕສຫຈາຣິຕາ ວຸຕ຺ຕມຕ຺ເຕນ ປຸຄ຺ຄເລສຸ ເອກນ຺ຕສຫຈາຣິຕາ ນ ສກ຺ກາ ວຕ຺ຕຸນ຺ຕິ. ຄພ຺ເຠ ມາຕຸກຸຈ຺ຉິມ຺ຫິ ເສນ຺ຕີຕິ ຄພ຺ຠເສຍ຺ຍກາ. ຣູປາທີສຸ ຂນ຺ເຘສຸ ສຎ຺ຊນ຺ຕິ ລຄ຺ຄນ຺ຕີຕິ ສຕ຺ຕາ. ຍຖາຫ-ຣູເປ ໂຂ ຣາຘ ໂຍ ຉນ຺ໂທ, ໂຍ ຣາໂຄ, ຍາ ນນ຺ທິ, ຍາ ຕຓ຺ຫາ, ຕຕ຺ຣ ສຕ຺ໂຕ, ຕຕ຺ຣ ວິສຕ຺ໂຕ, ເຕນ ສຕ຺ໂຕຕິ ວຸຈ຺ຈຕີຕິອາທິ. ຄພ຺ຠເສຍ຺ຍາຈ ເຕ ສຕ຺ຕາຈາຕິ ສມາໂສ. ອຓ຺ຑຊາເຈວ ຊລາພຸຊາຈ. ຕີຓິທສການິ ປາຕຸ ຠວນ຺ຕິ. ຍານິ ກລລນ຺ຕິ ວຸຈ຺ຈນ຺ຕິ. ຠາວທສກໍ ກທາຈິ ນລພ຺ຠຕິ ນປຸໍສກສ຺ສາຕິ ອຘິປ຺ປາໂຍ. ເອວຎ຺ຈກຕ຺ວາ ຘມ຺ມຫທຍວິຠງ຺ເຄ ຄພ຺ຠເສຍ຺ຍການໍ ສຕ຺ຕານໍ ອເຫຕຸການໍ ນປຸໍສການໍ ອຸປປຕ຺ຕິກ຺ຂເຓ ຈຕ຺ຕາຣິນ຺ທ຺ຣິຍານິ ປາຕຸຠວນ຺ຕິ ກາຍິນ຺ທ຺ຣິຍໍ ມນິນ຺ທ຺ຣິຍໍ ຊີວິຕິນ຺ທ຺ຣິຍໍ ອຸເປກ຺ຂິນ຺ທ຺ຣິຍນ຺ຕິ ວຸຕ຺ຕໍ. ຕໂຕປຣນ຺ຕິ ຄພ຺ຠເສຍ຺ຍການໍ ປຏິສນ຺ຘິກ຺ຂຓໂຕ ປຣໍ. ປວຕ຺ຕິກາເລຕິ ເອກທສເມ ສຕ຺ຕາເຫ. ຕຖາ ຫິ ກຖາວຕ຺ຖຸອຏ຺ຐກຖາຍໍ ເສສານິ ຈຕ຺ຕາຣິ ສຕ຺ຕສຕ຺ຕຕິ ຣຕ຺ຕິມ຺ຫິ ຊາຍນ຺ຕີຕິ ວຸຕ຺ຕໍ. ຕຕ຺ຖ ເສສານີຕິ ກາຍາຍຕນ ມນາຍຕນໂຕ ອວເສສານິ ຈຕ຺ຕາຣິ ຈກ຺ຂຸໂສຕຆານຊິວ຺ຫາ ຍຕນານິ. ສຕ຺ຕສຕ຺ຕຕິຣຕ຺ຕິມ຺ຫີຕິ ເອກາທສມສຕ຺ຕາຫສ຺ສ ປຣິໂຍສານຣຕ຺ຕິມ຺ຫິ. ອຍຎ຺ຈ ອຕ຺ໂຖ ຍມກຏີກາຍ ທີເປຕພ຺ໂພ. ວຸຕ຺ຕຎ຺ຫິ ຕຕ຺ຖ –

ຄພ຺ຠເສຍ຺ຍກສ຺ສ ປຈ຺ຉິມຠວິກສ຺ສ ອຸປປຊ຺ຊນ຺ຕສ຺ສ ເອກທສ ມສຕ຺ຕາຫາ ໂອຣໂຕ ຐິຕສ຺ສ ຣູປາຍຕນໍ ນຸປ຺ປຊ຺ຊິສ຺ສຕິ, ໂນຈ ຈກ຺ຂາຍຕນໍ ນຸປ຺ປຊ຺ຊິສ຺ສຕີຕິ.

ຍໍ ປນ ຍສ຺ສວາ ປນ ຍຕ຺ຖ ຣູປາຍຕນໍ ອຸປ຺ປຊ຺ຊິຕ຺ຖ, ຕສ຺ສ ຕຕ຺ຖ ຆານາຍຕນໍ ອຸປ຺ປຊ຺ຊຕີຕິ. ກາມາວຈຣາ ຈວນ຺ຕານໍ ອຆານການໍ ກາມາວຈຣໍ ອຸປປຊ຺ຊນ຺ຕານໍ ຣູປາວຈຣານໍ ເຕສໍ ຕຕ຺ຖ ຣູປາຍຕນໍ ອຸປ຺ປຊ຺ຊິຕ຺ຖ. ໂນຈ ເຕສໍ ຕຕ຺ຖ ຆານາຍຕນໍ ອຸປ຺ປຊ຺ຊຕີຕິ ເອຕ຺ຖ ອຆານການໍ ກາມາວຈຣໍ ອຸປປຊ຺ຊນ຺ຕານນ຺ຕິ ວຸຕ຺ຕໍ.

ຕໍ ເຍ ເອກາທສມສຕ຺ຕາຫາ ໂອຣໂຕ ກາລງ຺ກຣິສ຺ສນ຺ຕິ. ເຕສໍ ຆານາຍຕນານິພ຺ພຕ຺ຕກກມ຺ເມນ ຄຫິຕປຏິສນ຺ຘິການໍ ວເສນ ວຸຕ຺ຕນ຺ຕິຈ ວຸຕ຺ຕໍ. ເອຕ຺ຖຈ ຈກ຺ຂຸຆາເນສຸ ວຸຕ຺ເຕສຸ ໂສຕຊິວ຺ຫາ ອວຸຕ຺ຕາປິ ອຕ຺ຖໂຕ ສິທ຺ຘາເອວ ໂຫນ຺ຕີຕິ.

[໑໙໙] ຍໍ ປນ ວິຠາວນິຍໍ

‘‘ປວຕ຺ຕິກາເລຕິ ສຕ຺ຕເມ ສຕ຺ຕາເຫຕິ’’ ວຸຕ຺ຕໍ. ຕໍ ນ ຄເຫຕພ຺ພໍ.

ອຏ຺ຐກຖາ ວິໂຣຘໂຕ ອີທິເສສຸ ຈ ຐາເນສຸ ອຏ຺ຐກຖາ ປມາຓໂຕຕິ.

[໒໐໐] ຍຎ຺ຈ ຕຕ຺ຖ

‘‘ຏີກາກາຣມເຕນ ເອກາທສເມ ສຕ຺ຕາເຫ ວາຕິ’’ ວຸຕ຺ຕໍ. ຕມ຺ປິ ນ ສຸນ຺ທຣໍ.

ນຫິ ອຏ຺ຐກຖາຍໍ ນິທ຺ທິຏ຺ຐໂຕ ວຸຕ຺ໂຕ ວິນິຈ຺ຉໂຍ ຏີກາກາຣ ມໂຕນາມ ສກ຺ກາ ວຕ຺ຕຸນ຺ຕິ.

[໒໐໑] ຍຎ຺ຈ ຕຕ຺ຖ

‘‘ກເມນາຕິ ຈກ຺ຂຸທສກປາຕຸຠາວໂຕ ສຕ຺ຕາຫາຕິກ຺ກເມນ ໂສຕທສກໍ. ຕໂຕ ສຕ຺ຕາຫາຕິກ຺ກເມນ ຆານ ທສກໍ. ຕໂຕ ສຕ຺ຕາຫາ ຕິກ຺ກເມນ ຊິວ຺ຫາທສກນ຺ຕິ ເອວໍ ອນຸກ຺ກເມນາຕິ ວຸຕ຺ຕໍ’’. ຕໍປິ ນ ທຏ຺ຐພ຺ພ.

ຍຖາວຸຕ຺ຕ ອຏ຺ຐກຖາວິໂຣຘຕ຺ຕາ ເອວ.

[໒໐໒] ຍໍປິ ຕຕ຺ຖ

‘‘ອຏ຺ຐກຖາຍໍປິ ຫິ ອຍມຕ຺ໂຖ ທສ຺ສິໂຕ ວາ’’ຕິ ວຸຕ຺ຕໍ. ຕໍປິ ນ ຍຸຕ຺ຕໍ.

ນ ຫິ ສານາມ ອຏ຺ຐກຖາ ອຕ຺ຖິ. ຍຕ຺ຖ ອີທິໂສ ອຸປ຺ປຕ຺ຕິກ຺ກໂມ ທສ຺ສິໂຕ ສິຍາ. ນນຸ ປຏິຈ຺ຈສມຸປ຺ປາທຏ຺ຐກຖາສຸ ຄພ຺ຠເລຍ຺ຍກວເສນວາ ປຸຣິມໍຠວຈກ຺ກໍ ວຸຕ຺ຕໍ. ອນຸປຸພ຺ພປວຕ຺ຕິທີປນໂຕຕິ ວຸຕ຺ຕນ຺ຕິ ເຈ.ນ. ຕຎ຺ຫິ ວິຎ຺ຎາຓາທີນໍ ປຎ຺ຈນ຺ນໍ ອງ຺ຄານໍ ປຈ຺ຈຍປຈ຺ຈຍຸປ຺ປນ຺ນຠາວປວຕ຺ຕິກ຺ກເມນ ປາຬິຍໍ ອາຄຕໍ ປຎ຺ຈປທໍ ສນ຺ຘາຍ ວຸຕ຺ຕນ຺ຕິ. ອາຍຕນນິທ຺ເທສຏ຺ຐກຖາສຸ ປນ ໂສ ປຏິກ຺ຂິຕ຺ໂຕເຍວ. ນຈ ອຏ຺ຐກຖາສຸ ປຏິກ຺ຂິຕ຺ໂຕ ອຸປ຺ປຕ຺ຕິກ຺ກໂມ ເຖເຣນ ອິຘ ກເມນາຕິ ອິມິນາ ປາເຐນ ທສ຺ສິໂຕຕິ ສກ຺ກາ ວຕ຺ຕຸນ຺ຕິ. ຕສ຺ມາ ກເມນາຕິ ອິຘປິ ເທສນກ຺ກເມນາຕິ ອຕ຺ໂຖ. ເທສິຕານີຕິ ສມ຺ພນ຺ໂຘຈ ເວທິຕພ຺ໂພ.

ສຈ຺ຈສງ຺ເຂປ ຏີກາຍໍ ປນ

ສາຂາວຕ຺ຖໍ ອຕິກ຺ກມ຺ມ ປຈ຺ຉາ ສຕ຺ຕເມ ສຕ຺ຕາເຫ ຈກ຺ຂຸ ໂສຕຆານຊິວ຺ຫາທສກາຈ ອຸປ຺ປຊ຺ຊນ຺ຕິ. ຏີກາກາໂຣປນ ເອກາທສເມ ສຕ຺ຕາເຫຕິ ອາຫາຕິ ວຸຕ຺ຕໍ. ຕໍປິ ນຍຸຊ຺ຊຕິ ເຍວາຕິ.

ເອຕ຺ຖ ຈ ກລລາທີນໍ ອຸປ຺ປຕ຺ຕິກ຺ກໂມ ສໍຍຸຕ຺ຕເກ ວຸຕ຺ໂຕ. ຍຖາຫ –

ປຖມໍ ກລລໍ ໂຫຕິ, ກລລາ ໂຫຕິ ອພ຺ພຸທໍ;

ອພ຺ພຸທາ ຊາຍເຕ ເປສິ, ເປສິຍາ ນິພ຺ພຕ຺ຕເຕ ຆໂນ;

ຆນາ ປສາຂາ ຊາຍນ຺ຕິ, ເກສາ ໂລມາ ນຂາປິຈາຕິ.

ອຏ຺ຐກຖາຍຎ຺ຈ ວຸຕ຺ຕໍ. ຕຕ຺ຖ ປຖມນ຺ຕິ ປຖເມນ ປຏິສນ຺ຘິວິຎ຺ຎາເຓນ ຕິສ຺ໂສຕິ ວາ ຜຸສ຺ໂສຕິວາ ນາມໍ ນຕ຺ຖິ. ອຖໂຂ ຕີຫິ ຊາຕິອຸຓ຺ຓໍສູຫິ ກຕສຸຕ຺ຕຄ຺ເຄ ສຓ຺ຐິຕເຕລພິນ຺ທຸປມາຓໍ ກລລໍ ໂຫຕິ. ຍໍ ສນ຺ຘາຍ ວຸຕ຺ຕໍ –

ຕິລເຕລສ຺ສ ຍຖາ ພິນ຺ທຸ, ສປ຺ປິມຓ຺ໂຑ ອນາວິໂລ;

ເອວໍ ວຓ຺ຓປຏິຠາຄໍ, ກລລໍ ສໍປວຸຈ຺ຈຕີຕິ.

ກລລາ ໂຫຕິ ອພ຺ພຸທນ຺ຕິ ຕສ຺ມາ ກລລາ ສຕ຺ຕາຫຈ຺ຈເຍນ ມໍສໂຘວນອຸທກວຓ຺ຓໍ ອພ຺ພຸທໍນາມ ໂຫຕິ, ກລລນ຺ຕິ ນາມໍ ອນ຺ຕ ຣຘາຍຕິ. ວຸຕ຺ຕໍປິ ເຈຕໍ –

ສຕ຺ຕາຫໍ ກລລໍ ໂຫຕິ, ປຣິປກ຺ກສມູຫກໍ;

ວິວຕ຺ຕມານໍ ຕພ຺ຠາວໍ, ອພ຺ພຸທໍນາມ ຊາຍຕີຕິ.

ອພ຺ພຸທາ ຊາຍເຕ ເປສີຕິ ຕສ຺ມາປິ ອພ຺ພຸທາ ສຕ຺ຕາຫຈ຺ຈເຍນ ວິລີນ ຕິປຸສທິສາ ເປສິນາມ ສຎ຺ຊາຍຕິ. ສາ ມຣິຈຜາຓິເຕນ ທີເປຕພ຺ພາ. ຄາມທາຣກາ ຫິ ສຸປກ຺ການິ ມຣິຈານິ ຄເຫຕ຺ວາ ສາຏກນ຺ຕເຣ ຠຓ຺ຑິກໍ ກຕ຺ວາ ປີເຬຕ຺ວາ ມຓ຺ຑໍ ອາທາຍ ກປາເລ ປກ຺ຂິປິຕ຺ວາ ອາຕເປ ຖເປນ຺ຕິ. ຕໍ ສຸກ຺ຂມານໍ ສຸກ຺ຂມານໍ ສພ຺ພຠາເຄຫິ ມຸຈ຺ຈຕິ. ເອວຣູປາ ເປສິ ໂຫຕິ. ອພ຺ພຸທນ຺ຕິ ນາມໍ ອນ຺ຕຣຘາຍຕິ. ວຸຕ຺ຕໍປິ ເຈຕໍ –

ສຕ຺ຕາຫໍ ອພ຺ພຸທໍ ໂຫຕິ, ປຣິປກ຺ກສມູຫກໍ;

ວິວຕ຺ຕມານໍ ຕພ຺ຠາວໍ, ເປສິນາມ ປຊາຍຕີຕິ.

ເປສິຍາ ນິພ຺ພຕ຺ຕເຕ ຆໂນຕິ ຕໂຕ ເປສິໂຕ ສຕ຺ຕາຫຈ຺ຈ ເຍນ ກຸກ຺ກຸຏຓ຺ຑສຓ຺ຐາໂນ ຆໂນນາມ ມໍສເປສິ ປິຓ຺ໂຑ ນິພ຺ພຕ຺ຕຕິ. ເປສີຕິນາມໍ ອນ຺ຕຣຘາຍຕິ. ວຸຕ຺ຕໍປິ ເຈຕໍ –

ສຕ຺ຕາຫໍ ເປສິ ຠວຕິ, ປຣິປກ຺ກໍ ສມູຫກໍ;

ວິວຕ຺ຕມານໍ ຕພ຺ຠາວໍ, ຆໂນຕິນາມ ຊາຍຕີຕິ;

ຍຖາ ກຸກ຺ກຸຏິຍາ ອຓ຺ຑໍ, ສມນ຺ຕໍ ປຣິມຓ຺ຑລໍ;

ເອວໍ ຆນສ຺ສ ສຓ຺ຐານໍ, ນິພ຺ພຕ຺ຕໍ ກມ຺ມປຈ຺ຈຍາຕິຈ.

ຆນາ ປສາຂາ ຊາຍນ຺ຕີຕິ ປຎ຺ຈເມ ສຕ຺ຕາເຫ ທ຺ວິນ຺ນໍ ຫຕ຺ຖປາທານໍ ສີສສ຺ສຈ ອຕ຺ຖາຍ ປຎ຺ຈປີຬກາ ຊາຍນ຺ຕິ. ຍໍ ສນ຺ຘາເຍຕໍ ວຸຕ຺ຕໍປຎ຺ຈເມ ໂຂ ຠິກ຺ຂເວ ສຕ຺ຕາເຫ ປຎ຺ຈປີຬກາ ຊາຍນ຺ຕິ. ສຓ຺ຐນ຺ຕິ ກມ຺ມ ໂຕຕິ. ເກສາ ໂລມາ ນຂາປິຈາຕິ ທ຺ວາຈຕ຺ຕາລີສເມ ສຕ຺ຕາເຫ ເອຕານິ ຊາຍນ຺ຕີຕິ. ເອຕ຺ຖ ຈ ຉຏ຺ຐສຕ຺ຕາຫາທໂຍ ຉສຕ຺ຕາຫາ ປສາທນິສ຺ສຍານໍ ອງ຺ຄປຈ຺ຈງ຺ຄານໍ ອນຸກ຺ກເມນ ວຑ຺ຒິຕ຺ວາ ປຣິຓຕກາລາ ໂຫນ຺ຕິ. ຈກ຺ຂາທີນິ ປນ ເອກາທສມ ສຕ຺ຕາຫສ຺ສ ປຣິໂຍ ສານທິວເສ ເອກໂຕ ຊາຍນ຺ຕີຕິ ນິຏ຺ຐເມຕ຺ຖ ຄນ຺ຕພ຺ພໍ. ຍໍ ປເນຕ຺ຖ ຕິລເຕລສ຺ສ ຍຖາພິນ຺ທູຕິອາທິນາ ກລລສ຺ສ ວຓ຺ຓສຓ຺ຐານໍ ວຸຕ຺ຕໍ. ຕໍ ໂຖກໍ ວຑ຺ຒິຕໍ ສນ຺ຘາຍ ວຸຕ຺ຕໍ. ນ ປຏິສນ຺ຘິກ຺ຂເຓ ປວຕ຺ຕມານໍ. ນ ຫິ ຕທາ ຕາທິສໍ ປກຕິຈກ຺ຂຸນາ ທິຏ຺ຐໍ ວຓ຺ຓຊາຕໍວາ ສຓ຺ຐານໍວາ ຕສ຺ສ ປຎ຺ຎາເຍຍ຺ຍາຕິ. ອນຸມານໂຕ ປນ ເອວໍ ເວທິຕພ຺ພໍ. ເອກາຍ ອູກາຍ ສຕ຺ຕໂມ ຠາໂຄ ລິກ຺ຂານາມ. ລິກ຺ຂາຍ ຉຕ຺ຕິໍສຕິໂມ ຠາໂຄ ຣຖເຣຓຸນາມ. ຣຖເຣຓຸສ຺ສ ຉຕ຺ຕິໍສຕິໂມ. ຕຊ຺ຊາຣີ ນາມ. ຕຊ຺ຊາຣິຍາ ຉຕ຺ຕິໍສຕິໂມ ອຓຸນາມ. ອຓຸສ຺ສ ຉຕ຺ຕິໍສຕິໂມ ຠາໂຄ ປຣມາຓຸນາມ. ໂສ ປນ ອາກາສໂກຏ຺ຐາສິໂກ ມໍສຈກ຺ຂຸສ຺ສ ອາປາຕໍ ນາຄຈ຺ຉຕິ. ທິພ຺ພຈກ຺ຂຸສ຺ເສວ ອາຄຈ຺ຉຕີຕິ ອຏ຺ຐກຖາຍໍ ວຸຕ຺ຕໍ. ເຕສໍ ຉຕ຺ຕິໍສ ປຣິມາໂນ ອຓຸ ປນ ຕິຕ຺ຕິຈ຺ຉິທ຺ທ ຕາລຈ຺ຉິທ຺ເທຫິ ປວິຏ຺ຐສູຣິຍຣສ຺ມີສຸ ວຏ຺ຏິວຏ຺ຏິ ຫຸຕ຺ວາ ປຣິພ຺ຠມນ຺ໂຕ ປຎ຺ຎາຍຕີຕິ ວຸຕ຺ຕໍ. ສກລໍ ປນ ກລາປຕ຺ຕຍປຣິມາຓມຕ຺ຕຠູຕໍ ປຏິສນ຺ຘິກ຺ຂເຓ ປຣມາຓຸໂຕປິ ປຣິຕ຺ຕກເມວ ສິຍາ. ໂສ ຫິ ສນ຺ຕານານຸພນ຺ຘວເສນ ປວຕ຺ຕຕ຺ຕາ ຂເຓ ຂເຓ ອຸປຈິຕຣູປກລາປສມູໂຫເອວ ໂຫຕີຕິ ເຫຏ຺ຐິມ ໂກຏິຍາ ເອກູນປຎ຺ຎາສກລາປປຣິມາໂຓເອວ ສິຍາ. ຕໂຕ ປຣິຕ຺ຕເກ ສຕິ ສນ຺ຕານ ຆຏນສ຺ເສວ ອສມ຺ຠວໂຕຕິ. ຍໍ ປນ ມຫາຏີກາຍໍ ເຕ ປນ ກລາປາ ປຣມາຓຸປຣິມາຓາ ໂຫນ຺ຕີຕິ ວຸຕ຺ຕໍ. ຕໍ ຘາຕູນໍ ຈຸຓ຺ຓມນສິກາຣານຸຣູປມຕ຺ຕວເສນ ວຸຕ຺ຕນ຺ຕິ ຄເຫຕພ຺ພໍ. ທຸຕີຍຈິຕ຺ຕນ຺ຕິ ປຖມ ຠວງ຺ຄຈິຕ຺ຕໍ. ຐິຕິກາລນ຺ຕິ ປຏິສນ຺ຘິ ຈິຕ຺ຕສ຺ສ ຐິຕິກາລໍ. ໂອຊາຜຣຓມຸປາທາຍາຕິ ຄພ຺ຠເສຍ຺ຍການໍ ຕາວ ອພ຺ພຸທຠາວ ເປສິຠາວ ຆນຠາວາທິ ປຕ຺ຕກາເລ ມາຕຸຍາ ອາມາສຍຄຕາຍ ອຊ຺ໂຌຫຏາຫາຣ ສິເນຫຠູຕາຍ ໂອຊາຍ ຊລາພຸມູລາ ນຸສາເຣນ ວຕ຺ຖຸສ຺ມິໍ ຜຣຓກາລໍ ອຸປາທາຍ, ຍຖາຫ –

ຍຎ຺ຈສ຺ສ ຠຸຎ຺ຊຕິ ມາຕາ, ອນ຺ນໍ ປານຎ຺ຈ ໂຠຊນໍ;

ເຕນ ໂສ ຕຕ຺ຖ ຍາເປຕິ, ມາຕຸກຸຈ຺ຉິຄໂຕ ຕິໂຣຕິ.

ອຏ຺ຐກຖາຍຎ຺ຈ ເຕນ ໂສ ຕຕ຺ຖ ຍາເປຕີຕິ ຕສ຺ສ ຫິ ນາຕິໂຕ ອຸຏ຺ຐິໂຕ ນາໂຬ ມາຕຸອຸທຣ ປຏເລນ ເອກາພທ຺ໂຘ ໂຫຕິ. ໂສ ອຸປ຺ປລທຓ຺ຑໂກ ວິຍ ຉິທ຺ໂທ. ເຕນ ອາຫາຣຣໂສ ສໍສຣິຕ຺ວາ ອາຫາຣສມຸຏ຺ຐານຣູປໍ ສມຸຏ຺ຐາເປຕິ. ເອວໍ ໂສ ທສມາເສ ຍາເປຕິ. ມາຕຸກຸຈ຺ຉິຄໂຕ ຕິໂຣຕິ ມາຕຸຍາ ຕິໂຣ ກຸຈ຺ຉິຄໂຕ. ມາຕຸກຸຈ຺ຉິຍາ ອພ຺ຠນ຺ຕຣຄໂຕຕິ ອຕ຺ໂຖຕິ ວຸຕ຺ຕໍ. ຕຕ຺ຖ ປນ ນາຠິນາຬສ຺ສ ອຸຏ຺ຐິຕກາລໍ ສນ຺ຘາຍ ນາຕິໂຕ ອຸຏ຺ຐິໂຕ ນາໂຬຕິ ວຸຕ຺ຕນ຺ຕິ ຄເຫຕພ຺ພໍ. ນ ຫິ ອພ຺ພຸທາທິກາເລ ຕສ຺ສ ນາຕິນາໂຬນາມ ອຸຏ຺ຐິໂຕ ສິຍາຕິ. ສໍເສທໂຊປປາຕິການໍ ປນ ຍໍກິຎ຺ຈິ ລທ຺ຘໍວາ ອຕ຺ຕໂນ ເຂຬໍວາ ອຊ຺ໂຌຫຣຓກາເລ ໂອຊາຜຣຓໍ ອຸປາທາຍ. ເຕນ ວຸຕ຺ຕໍ ໂອຊາຜຣຓມຸປາທາຍອາຫາຣສມຸຏ຺ຐານາຕິ. ຈຸຕິຈິຕ຺ໂຕປຣິ ສຕ຺ຕຣສມຈິຕ຺ຕສ຺ສາຕິ ຈຸຕິຈິຕ຺ຕໂຕ ອຸປຣິ ປຸພ຺ພກາເລ ສຕ຺ຕຣສມສ຺ສ ຠວງ຺ຄຈິຕ຺ຕສ຺ສ. ກມ຺ມຊຣູປານິ ນ ອຸປ຺ປຊ຺ຊນ຺ຕິ ເຕສໍ ຕໂຕ ປຏ຺ຐາຍ ອນຸປ຺ປນ຺ນຕ຺ຕາເຍວ ຕໂຕ ສຕ຺ຕ ຣສມໍ ຈຸຕິຈິຕ຺ຕໍນາມ ໂຫຕິ. ໂນ ອຎ຺ຎຖາຕິ. ປຸເຣຕຣນ຺ຕິ ຕສ຺ສ ສຕ຺ຕຣສມສ຺ສ ຈິຕ຺ຕສ຺ສ ອຸປ຺ປາທກ຺ຂຓໍເອວ ສນ຺ຘາຍ ວຸຕ຺ຕໍ. ຕໂຕປຣນ຺ຕິ ຈຸຕິຈິຕ຺ຕໂຕ ປຣສ຺ມິໍ ໂສຬສຈິຕ຺ຕກ຺ຂຓປຣິມາເຓ ຂເຓ. ຈິຕ຺ຕຊາຫາຣຊຣູປຎ຺ຈາຕິ ຈິຕ຺ຕຊຣູປສນ຺ຕານໍ ອາຫາຣຊ ຣູປສນ຺ຕານຎ຺ຈ ໂວຈ຺ຉິຊ຺ຊຕິ ອນຸປາທິນ຺ນກສນ຺ຕາເນ ເຕສໍ ອຸປ຺ປຕ຺ຕິຍາ ອສມ຺ຠວໂຕ. ຍເມຕ຺ຖ ວຕ຺ຕພ຺ພໍ ຕໍ ຣູປສມຸຏ຺ຐາເນ ວຸຕ຺ຕເມວ. ຠາວທສກໍນາມ ກາມຣາຄນິທານກມ຺ມສມຸຏ຺ຐານໍ ໂຫຕີຕິ ຕພ຺ພິຣາຄ ຠາວນາກມ຺ມນິພ຺ພຕ຺ເຕ ຣູປໂລເກ ຕສ຺ສ ອລາໂຠ ວຸຕ຺ໂຕ. ອາຫາຣຊກລາປານິຈ ນ ລພ຺ຠນ຺ຕິ ອຊ຺ໂຌຫຏາ ຫາຣາ ຠາວໂຕ, ຕໂຕເຍວຈ ສຣີຣຄຕສ຺ສ ອຊ຺ຌຕ຺ຕາຫາຣສ຺ສປິ ຣູປສມຸຏ຺ຐານາ ຠາວໂຕ. ອາຈຣິຍານນ຺ທຕ຺ເຖໂຣ ປນ ຕຕ຺ຖ ລພ຺ຠມານ ຣູປກລາເປສຸປິ ຄນ຺ຘຣສານໍ ໂອຊາຍຈ ອຠາວໍ ວຓ຺ເຓຕິ. ຣູປຘາຕຸຍາ ອຸປປຕ຺ຕິກ຺ຂເຓ ປຎ຺ຈາຍຕນານິ ປາຕຸຠວນ຺ຕິ ຈກ຺ຂາຍຕນໍ ຣູປາຍຕນໍ, ໂສຕາ ຍຕນໍ, ມນາ ຍຕນໍ, ຘມ຺ມາຍຕນນ຺ຕິ ຈ, ປຎ຺ຈຘາຕຸໂຍ ປາຕຸຠວນ຺ຕິ ຈກ຺ຂຸຘາຕຸ, ຣູປຘາຕຸ, ໂສຕຘາຕຸ, ມໂນວິຎ຺ຎາຓ ຘາຕຸ, ຘມ຺ມຘາຕູຕິຈ, ຕໂຍ ອາຫາຣາ ປາຕຸຠວນ຺ຕິ ຜສ຺ສາຫາໂຣ, ມໂນສຎ຺ເຈຕນາ ຫາໂຣ, ວິຎ຺ຎາຓາ ຫາໂຣຕິ ຈ ວິຠງ຺ເຄວຸຕ຺ຕຕ຺ຕາ. ເອຕ຺ຖຈ ປາຬິຍໍ ຣູປໂລເກ ໂຜຏ຺ຐພ຺ເພ ປຏິກ຺ຂິຕ຺ເຕປິ ກິຈ຺ຈນ຺ຕຣສພ຺ຠາວາ ມຫາຠູຕານໍ ຕຕ຺ຖ ປຏິລາໂຠ ອວາຣິໂຕ ເອວ ໂຫຕິ. ຄນ຺ຘາທີນໍ ປນ ກິຈ຺ຈນ຺ຕຣເມວ ນຕ຺ຖິ. ເຍນ ເຕ ຘມ຺ມມຕ຺ຕຠາເວປິ ຕິຏ຺ເຐຍ຺ຍໍ ຕສ຺ມາ ເຕສໍ ອວຈນໍ ຕຕ຺ຖ ອຠາວເມວ ທີເປຕີຕິ ອາຈຣິຍສ຺ສ ອຘິປ຺ປາໂຍ. ຕຖາ ປນ ຠູຕຈຕຸກ຺ກໍ ຕຕ຺ຖ ອຕ຺ຖິເຍວ, ຍຖາຫ-ອສຎ຺ຎສຕ຺ຕານໍ ເອກໍ ມຫາຠູຕໍ ປຏິຈ຺ຈ ຕໂຍ ມຫາຠູຕາຕິອາທິ. ໂຜຏ຺ຐພ຺ພາຍຕນໍ ປນ ໂຜຏ຺ຐພ຺ພ ຘາຕຸຈ ຕຕ຺ຖ ປຏິກ຺ຂິຕ຺ຕາ. ຕສ຺ມາ ສພ຺ເພສໍ ສຠາວຘມ຺ມານໍ ຘມ຺ມຠາເວ ສມາເນປິ ເຍນ ກິຈ຺ຈວິເສເສນ ຄນ຺ໂຘ ຣໂສ ໂຜຏ຺ຐພ຺ພໍ ກພຬີກາຣາຫາໂຣຕິຈ ວຸຈ຺ຈຕິ. ຕສ຺ສ ນຕ຺ຖິຕາຍ ເຕສໍ ເຕນ ນາເມ ນ ຕຕ຺ຖ ອນຸປລພ຺ຠມານຕໍ ສນ຺ຘາຍ ວິຠງ຺ເຄ ກຖາວຕ຺ຖຸມ຺ຫິ ຍມເກ ສູຕິ ສພ຺ພຕ຺ຖ ເຕສໍ ຕຕ຺ຖ ປຏິກ຺ເຂໂປ. ມຫາຠູຕານໍ ປນ ນິສນ຺ທ ຘມ຺ມມຕ຺ຕຠາເວນ ວິຊ຺ຊມານານໍ ເຕສໍ ຘມ຺ມາຍຕນຘມ຺ມຘາຕູສຸ ອນຸປເວໂສຕິ ຍຸຕ຺ໂຕ ສິຍາຕິ ວທນ຺ຕິ. ຕີຓິທສການິ ຊີວິຕນວກຎ຺ຈາຕິ ເອຕ຺ຖ ອາຈຣິຍານນ຺ທ ມຕິຍາ ຈກ຺ຂຸສຕ຺ຕກໍ ໂສຕສຕ຺ຕກໍ ວຕ຺ຖຸສຕ຺ຕກນ຺ຕິ ເອວໍ ຕີຓິ ສຕ຺ຕການິ ຊີວິຕຉກ຺ກຎ຺ຈາຕິ ວຕ຺ຕພ຺ພໍ. ອຠິຣິຈ຺ຉຕີຕິ ອລພ຺ຠມາເນ ປຖມໍ ວຊ຺ຊິເຕ ຕຕ຺ຖ ລພ຺ຠມານຕາວເສນ ອວສິສ຺ສຕິ. ອຕິເຣກໍວາ ໂຫຕີຕິ ອຕ຺ໂຖ. ເອຕ຺ຖຈ ຣູປໂລເກ ວິຍ ກາມໂລເກ ຊີວິຕນວກໍ ກສ຺ມາ ວິສຸໍ ນ ວຸຕ຺ຕນ຺ຕິ. ຣູປໂລເກ ປນ ອາຫາຣຸປຕ຺ຖມ຺ຠກສ຺ສ ອຎ຺ຎສ຺ສຈ ສກລສຣີຣພ຺ຍາປິໂນ ອນຸປາລກ ຊີວິຕສ຺ສ ອຠາວາ ເອຕເທວ ຕທຸຠຍຏ຺ຐາເນ ຐຕ຺ວາ ສກລສຣີຣໍ ອນຸປາເລຕີຕິ ປາກຏໍ ຕຕ຺ຖ ຊີວິຕນວກນ຺ຕິ ວິສຸໍ ວຸຕ຺ຕໍ. ກາມໂລເກ ປນ ອຎ຺ຎານິ ອຸປຕ຺ຖມ຺ຠກາ ນຸປາລການິ ພຫູນິ ປາກຏານິຈ ໂຫນ຺ຕິ. ຕສ຺ມາ ຊີວິຕນວກໍ ອປາກຏນ຺ຕິ ກຕ຺ວາ ວິສຸໍ ນ ວຸຕ຺ຕໍ ສິຍາ. ກາມໂລເກປິ ປນ ເອຕໍ ອສິຕາທິປາຈກຄ຺ຄິວເສນ ຕສ຺ເສວຈ ອຸທຍຠູຕສ຺ສ ສກລສຣີ ຣານຸປາລກສ຺ສ ອຸສ຺ມາສງ຺ຂາຕສ຺ສ ກາຍຄ຺ຄິໂນ ວເສນ ປາກຏເມວ. ຍໍ ສນ຺ຘາຍ –

ອາຍຸ ອຸສ຺ມາຈ ວິຎ຺ຎາຓໍ, ຍທາ ກາຍໍ ຊຫນ຺ຕິມໍ;

ອປວິທ຺ໂຘ ຕທາ ເສຕິ, ນິຣຕ຺ຖໍວ ກລິງ຺ຄຣນ຺ຕິ ວຸຕ຺ຕໍ.

ຕຕ຺ຖ ອາຍູຕິ ເຕສຸ ທ຺ວີສຸ ອຄ຺ຄີສຸ ປຕິຏ຺ຐິຕໍ ຊີວິຕເມວ ວຸຈ຺ຈຕິ. ອຸສ຺ມາຕິ ເຕ ທ຺ເວ ອຄ຺ຄໂຍ ວຸຈ຺ຈນ຺ຕິ. ເຍສຸ ຕິກ຺ຂມນ຺ທວເສນ ວິສມ ຠູເຕສຸ ກາເຍ ນານາພາຘາ ອຸປ຺ປຊ຺ຊນ຺ຕິ. ຍຖາຫ-ພຫ຺ວາພາໂຘ ໂຫຕິ ພຫ຺ວາຕງ຺ໂກ. ວິສມເວປາກິນິຍາ ຄຫຓິຍາ ສມນ຺ນາ ຄໂຕ ໂຫຕິ ອຕິອຸຓ຺ຫາຍອຕິສີຕລາຍາຕິ. ສມຠູເຕສຸ ປນ ສຕ຺ຕາ ນິຣາພາຘາ ໂຫນ຺ຕິ. ຍຖາຫ-ອປ຺ປາພາໂຘ ໂຫຕິ. ອປ຺ປາຕງ຺ໂກ. ສມເວປາກິນິຍາຄຫຓິຍາ ສມນ຺ນາຄໂຕໂຫຕິ. ນາຕິສີຕາຍ ນຈ຺ຈຸຓ຺ຫາຍ ມຊ຺ຌິມາຍ ປຘານກ຺ຂມາຍາຕິ. ເກຈິ ປນ ອສິຕາທິປາຈກຄ຺ຄິສ຺ມິໍ ເອວ ເອຕໍມຎ຺ຎນ຺ຕິ. ເຖເຣນຈນາມຣູປປຣິຈ຺ເຉເທຊີວິຕນວກໍ ນາມ, ຣູປໂລເກ ວິສຸໍ ສິຍາຕິ ວຸຕ຺ຕໍ.

ວິສຸທ຺ຘິມຄ຺ເຄ ປນ ເສເສສຸ ຈຕຸສມຸຏ຺ຐາເນສຸ ອຏ຺ຐສຸ ຊີວິຕນວ ກຎ຺ເຈວ ຕີຓິ ໂອຊຏ຺ຐມການິ ຈາຕິ ເຕຕ຺ຕິໍສ ເຕຕ຺ຕິໍສ ຣູປານິ ປາກຏານິ ໂຫນ຺ຕີຕິ ວຸຕ຺ຕໍ. ຕຕ຺ຖ ອຏ຺ຐສູຕິ ປາຈກຄ຺ຄິອສ຺ສາສ ປສ຺ສາສວຊ຺ຊິເຕສຸ ຕີສຸ ເຕໂຊໂກຏ຺ຐາເສສຸ ປຎ຺ຈສຸ ວາໂຍ ໂກຏ຺ຐາເສສູຕິ ອຏ຺ຐສຸ. ອິຕິ ກາມໂລເກປິ ສກລສຣີຣພ຺ຍາປີສຸ ເຕໂຊວາໂຍ ໂກຏ຺ຐາເສສຸ ລພ຺ຠມານຕ຺ຕາ ເອຕໍ ສກລ ສຣີເຣເອວ ທຏ຺ຐພ຺ພນ຺ຕິ. ເອຕ຺ຖ ສິຍາ, ກສ຺ມາ ປເນຕ຺ຖ ກາມໂລເກ ວິຍ ຣູປໂລເກ ຣູປກລາປານໍ ນິໂຣຘກ຺ກໂມ ນ ວຸຕ຺ໂຕຕິ. ວິເສສາຠາວໂຕ, ຣູປໂລເກປິ ຫິ ມຣຓກາເລ ປນ ຈຸຕິຈິຕ຺ໂຕ ປຣິ ສຕ຺ຕຣສມຈິຕ຺ຕສ຺ສ ຐິຕິກາລ ມຸປາທາຍ ກມ຺ມຊຣູປານິ ນຸປ຺ປຊ຺ຊນ຺ຕີຕິອາທິໂກ ນິໂຣຘກ຺ກໂມ ກາມໂລກສທິໂສເຍວ. ເກວລໍ ປເນຕ຺ຖ ອາຫາຣຊຣູປ ນິໂຣໂຘນາມ ນຕ຺ຖິ, ຕຖາ ກເຬວຣ ນິກ຺ເຂໂປຈ. ຕສ຺ມາ ຕຕ຺ຖປິ ຈຸຕິຈິຕ຺ຕໂຕ ປຣໍ ໂສຬສຈິຕ຺ຕກ຺ຂຓ ປຣິມາເຓ ເອກສ຺ມິໍ ຂເຓ ຈິຕ຺ຕຊຣູປສນ຺ຕານໍ ໂວຈ຺ຉິຊ຺ຊຕິ. ຕໂຕ ປຣໍ ອຸຕຸສມຸຏ຺ຐານຣູປປຣໍປຣາ ເອກທ຺ວິຕິ ອຈ຺ຉຣາກາລມຕ຺ຕໍປິ ປວຕ຺ຕິຕ຺ວາ ໂວຈ຺ຉິຊ຺ຊຕີຕິ ຍຸຕ຺ຕໍ. ນຈ ເອຕ຺ຕກມຕ຺ເຕນ ກາເລນ ປວຕ຺ຕມານາຍປິ ຣູປສນ຺ຕຕິຍາ ມຕກເຬວຣໍນາມ ສກ຺ກາ ລທ຺ຘຸໍ. ປສ຺ສນ຺ຕານໍ ເອກກ຺ຂເຓນ ວິຍ ສຣີຣສ຺ສ ອນ຺ຕຣຘານສ຺ສ ປຎ຺ຎາຍນໂຕຕິ. ຍຖາຈ ຣູປໂລເກ, ຕຖາ ກາມໂລເກປິ ອຸປປຕ຺ຕິເທວານໍ ອຎ຺ເຎສຎ຺ຈ ໂອປປາຕິການນ຺ຕິ. ເຕສຎ຺ຫິ ສຣີຣານິ ປຏິສນ຺ຘິກ຺ຂເຓເຍວ ສພ຺ພໂສ ປຣິປຸຓ຺ເຓນ ກມ຺ມຊກາເຍນ ນິພ຺ພຕ຺ຕຕ຺ຕາ ກມ຺ມຊຣູເປຫິ ຆນປູຣິຕານິ ສລ຺ລຫຸກຠຣານິ ຈ ໂຫນ຺ຕິ. ອິຕຣຣູປານິ ກມ຺ມຊຣູເປສຸ ປຕິຏ຺ຐາຍ ປວຕ຺ຕນ຺ຕິ. ຕສ຺ມາ ເຕສໍ ຈຸຕິກາເລ ກມ຺ມຊຣູເປສຸ ນິຣຸທ຺ເຘສຸ ຕານິ ຕິນ຺ນ ປຕິຏ຺ຐານິ ຫຸຕ຺ວາ ຈິຣໍ ສນ຺ຕານໍ ຆຏ຺ເຏຕຸໍ ນສກ຺ໂກນ຺ຕິ. ໂຖກໍ ປວຕ຺ຕິຕ຺ວາ ສພ຺ພໂສ ນິຣຸຊ຺ຌນ຺ຕິ. ສຣີຣນິກ຺ເຂໂປນາມ ເຕສໍ ນຕ຺ຖີຕິ ທຏ຺ຐພ຺ພໍ.

[໒໐໓] ຍໍ ປນ ວິຠາວນິຍໍ

‘‘ມຣຓກາເລ ປນ ພ຺ຣຫ຺ມານໍ ສຣີຣນິກ຺ເຂປາຠາວໂຕ ສພ຺ເພສໍປິ ຕິສມຸຏ຺ຐານານິ ທ຺ວິສມຸຏ຺ຐານານິຈ ສເຫວ ນິຣຸຊ຺ຌນ຺ຕີ’’ຕິ ວຸຕ຺ຕໍ. ຕໍ ນ ສຸນ຺ທຣໍ.

ເອວຎ຺ຫິ ສຕິ ສພ຺ເພສໍ ຣູປພ຺ຣຫ຺ມານໍ ມຣຓາສນ຺ນຈິຕ຺ຕານິ ຣູປໍ ນສມຸຏ຺ຐາເປນ຺ຕີຕິ ອາປຊ຺ຊຕິ. ນ ຫິ ມຣຓາສນ຺ນ ຈິຕ຺ຕ ສມຸຏ຺ຐິຕານິ ຣູປານິ ກມ຺ມຊຣູເປຫິ ສເຫວ ນິຣຸຊ຺ຌນ຺ຕີຕິ ສກ຺ກາ ວຕ຺ຕຸນ຺ຕິ. ຍຖາຈຕານິ ກມ຺ມຊຣູປນິໂຣຘໂຕ ໂຖກໍ ປວຕ຺ຕິຕ຺ວາ ນິຣຸຊ຺ຌນ຺ຕິ. ຕຖາ ອຸຕຸຊຣູປານິປິ ຈິຕ຺ຕຊຣູປນິໂຣຘໂຕ ໂຖກໍ ປວຕ຺ຕິຕ຺ວາ ນິຣຸຊ຺ຌນ຺ຕີຕິ ນ ນ ສກ຺ກາ ວິຎ຺ຎາຕຸໍ. ນຈ ຕາວຕ຺ຕເກນ ກາເລນ ເຕສຸ ປວຕ຺ຕ ມາເນສຸປິ ສຣີຣນິກ຺ເຂໂປນາມ ສກ຺ກາ ຠວິຕຸນ຺ຕິ. ພ຺ຣຫ຺ມານໍ ປນ ຖິນ ມິທ຺ຘາທີນໍ ນີວຣຓຊາຕິຍານໍ ອຕ຺ຖິຕາຍ ຕທນຸຣູປໍ ຈິຕ຺ຕຊຣູປານໍ ຕທນຸຄຕິການຎ຺ຈ ອຸຕຸຊຣູປານໍ ລຫຸກຄຣຸກຕາທິວິກາໂຣ ນ ນ ສມ຺ຠວຕີຕິ ລຫຸຕາທິຕ຺ຕຍໍປິ ຄເຫຕ຺ວາ ວຸຕ຺ຕໍ ເຕວີສຣູເປສູຕິ. ຆານາທິຕ຺ຕຍຠາວທ຺ວຍວຊ຺ຊານິ ເຕວີສຣູປານິ ໂຫນ຺ຕິ. ຕານິເຍວ ຈກ຺ຂຸ ໂສຕວຕ຺ຖຸ ວິຎ຺ຎຕ຺ຕິທ຺ວຍວຊ຺ຊານິ ອສຎ຺ຎີນໍ ສຕ຺ຕຣເສວ ຣູປານິ ໂຫນ຺ຕີຕິ ໂຍຊນາ. ອສຎ຺ຎີນໍ ປນ ຄຣຸລຫຸຕາທິປກາໂຣ ຈິນ຺ເຕ ຕພ຺ໂພ. ນ ວາ ຈິນ຺ເຕຕພ຺ໂພ ຣູປຘມ຺ມານໍ ຣຸປ຺ປນວິກາຣສ຺ສ ພຫຸກາຣຓຕ຺ຕາຕິ. ອຸປປຕ຺ຕິຍນ຺ຕິ ກາມຣູປາສຎ຺ຎີນໍ ປຏິສນ຺ຘິຍາ ອຸປ຺ປາທກ຺ຂເຓ. ອຸປ຺ປາທກ຺ຂໂຓເອວ ຫິ ເອກນ຺ເຕນ ອຸປປຕ຺ຕິຂໂຓນາມ ໂຫຕີຕິ. ປວຕ຺ເຕຕູຕິ ປຏິສນ຺ຘິຍາ ຐິຕິກ຺ຂຓໂຕ ປຏ຺ຐາຍ ສກເລ ປວຕ຺ຕິກາເລ ປນ ນກິຎ຺ຈິປິ ນລພ຺ຠຕິ. ລພ຺ຠຕິເຍວາຕິ ອຘິປ຺ປາໂຍ. ນ ຫິ ອິທໍນາມ ຣູປໍ ປວຕ຺ເຕ ນລພ຺ຠຕິ. ປຏິສນ຺ຘິຍໍເອວ ລພ຺ຠຕີຕິ ອຕ຺ຖີຕິ. [ຣູປປວຕ຺ຕິກ຺ກໂມ]

໑໖໑. ເອວໍ ຈິຕ຺ຕເຈຕສິກ ຣູປສງ຺ຄຫໍ ກຕ຺ວາ ອິທານິ ຍຖາ ນຸປ຺ປຕ຺ຕໍ ນິພ຺ພານສງ຺ຄຫໍ ກໂຣນ຺ໂຕ ນິພ຺ພານໍປນາຕິອາທິ ມາຫ. ນິພ຺ພານໍ ປນ ນິພ຺ພານນ຺ຕິ ປວຸຈ຺ຈຕີຕິ ສມ຺ພນ຺ໂຘ. ໂລກຸຕ຺ຕຣສງ຺ຂາຕນ຺ຕິ ໂລກຸຕ຺ຕຣນ຺ຕິ ຠຄວຕາ ກຖິຕໍ, ຍຖາຫ-ກຕເມ ຘມ຺ມາ ໂລກຸຕ຺ຕຣາ. ຈຕ຺ຕາໂຣຈ ອຣິຍມຄ຺ຄາ ຈຕ຺ຕາຣິຈ ສາມຎ຺ຎຜລານິ ອສງ຺ຂຕາຈ ຘາຕຸ, ອິເມ ຘມ຺ມາ ໂລກຸຕ຺ຕຣາຕິ. ເອເຕນ ນິພ຺ພານສ຺ສ ປຎ຺ຎຕ຺ຕິມຕ຺ຕຠາວໍ ນິວຕ຺ເຕຕິ. ນ ຫິ ໂລກໂວຫາຣສິທ຺ຘາ ປຎ຺ຎຕ຺ຕິ ໂລກຸຕ຺ຕຣານາມ ສກ຺ກາ ຠວິຕຸນ຺ຕິ. ຈຕຸມຄ຺ຄຎາເຓນ ສຈ຺ຉິກາຕພ຺ພນ຺ຕິ ຈກ຺ຂຸມນ຺ເຕນ ຈນ຺ທມຓ຺ຑລໍວິຍ ຈກ຺ຂຸນາ ປຏິລທ຺ຘມຄ຺ຄຎາເຓຫິ ອຣິຍຊເນຫິ ຈຕູຫິ ອຣິຍມຄ຺ຄຎາເຓຫິ ປຈ຺ຈກ຺ຂໂຕ ທຏ຺ຐພ຺ພໍ. ປຏິວິຊ຺ຌິຕພ຺ພນ຺ຕິ ອຕ຺ໂຖ. ຕຕ຺ຖ ຈຕຸມຄ຺ຄຎາເຓນາຕິ ເອເຕນ ຕາທິ ສມ຺ຫາ ປຏິປຕ຺ຕິມຄ຺ຄໂຕ ວິມຸຂານໍ ອນ຺ຘປຸຖຸຊ຺ຊນານໍ ຊຈ຺ຈນ຺ຘານໍ ວິຍ ຈນ຺ທ ມຓ຺ຑລສ຺ສ ຕສ຺ສ ອວິສຍຠາວໍ ທສ຺ເສຕິ. ນ ຈ ຊຈ຺ຈນ຺ຘານໍ ຈກ຺ຂຸມ຺ຫິ ອນຸປລທ຺ຘມຕ຺ເຕນ ຈນ຺ທມຓ຺ຑລໍ ນຕ຺ຖິນາມ ໂຫຕີຕິ. ສຈ຺ຉິກາຕພ຺ພນ຺ຕິ ເອເຕນ ປຣມຕ຺ຖໂຕ ວິຊ຺ຊມານຠາວໍ ທສ຺ເສຕິ. ຍຎ຺ຫິ ກິຎ຺ຈິ ປຣມຕ຺ຖໂຕ ວິຊ຺ຊມານໍ ນໂຫຕິ. ຕໍ ສຣູປໂຕ ກສ຺ສ ປຈ຺ຈກ຺ຂໍນາມ ຠວິສ຺ສຕີຕິ. ຕທຸຠເຍນ ປນສ຺ສ ປຎ຺ຎວນ຺ຕານໍ ກລ຺ຍາຓກປຸຖຸຊ຺ຊນານໍ ອນຸມານໂຕ ສິທ຺ຘຕໍ ທີເປຕິ, ນ ຫິ ອນຸມານໂຕປິ ອຕ຺ຕໂນ ພຸທ຺ຘິຍໍ ອສິທ຺ຘສ຺ສ ອປາກຏສ຺ສ ສຈ຺ຉິກິຣິຍາຍ ວາຍາໂມປິນາມ ອຕ຺ຖິ. ເຍນ ສຈ຺ຉິກິຣິຍາ ສິທ຺ຘິຍາຕິ. ເອວໍ ນິພ຺ພານສ຺ສ ປຣມຕ຺ຖໂຕ ວິຊ຺ຊມານຕໍ ທສ຺ເສຕ຺ວາ ອິທານິ ເກວລໍ ວິຊ຺ຊມານມຕ຺ຕເມວ ນ ໂຫຕິ. ອຖໂຂ ມຫາເຕຊວນ຺ຕໍ ມໂຫຊວນ຺ຕຎ຺ຈ ຕໍ ໂຫຕີຕິ ທສ຺ເສຕຸໍ ມຄ຺ຄຜລານມາລມ຺ພຓຠູຕນ຺ຕິ ວຸຕ຺ຕໍ. ເອເຕນ ນິພ຺ພາເນນ ວິນາມຄ຺ຄ ຜລານໍ ອກິຈ຺ຈສິທ຺ຘິໍ ທສ຺ເສຕິ. ຕໂຕ ຕສ຺ສ ມຫາເຕຊວນ຺ຕ ຕໍ ມໂຫຊວນ຺ຕຕຎ຺ຈ ທີເປຕິ. ຍຖາ ຫິ ມຫິທ຺ຘິໂກ ເອໂກ ຣາຊາ ໂຫຕິ. ຕສ຺ສ ຣຏ຺ເຐ ເອກສ຺ມິໍ ມຫາຄາເມ ເອໂກ ຄາມໂຠຊໂກ ເອໂກຈ ໂຈຣເຊຏ຺ຐໂກ ມຫາປຣິວາໂຣ ວສຕິ. ເຕຈ ອຎ຺ຎມຎ຺ຎໍ ວຘາຍ ປຣິສກ຺ກນ຺ຕາ ວິຈຣນ຺ຕິ. ຕຕ຺ຖ ຄາມໂຠຊໂກ ນຄຣໍ ຄນ຺ຕ຺ວາ ຣາຊານໍ ອຸປຏ຺ຐຫິ. ໂສ ນ ຈິຣສ຺ເສວ ຣາຊວລ຺ລໂຠ ໂຫຕິ. ຣາຊໂຕ ມຫຕິໍ ອາຓໍ ລຠຕິ. ຕໍ ສຸຕ຺ວາ ໂຈຣເຊຏ຺ຐໂກ ອິທານິ ອິຘວສນ຺ຕສ຺ສ ມມຊີວິຕໍ ນຕ຺ຖີຕິ ອຕ຺ຕໂນ ປຣິວາເຣນ ສທ຺ຘິໍ ອຏ຺ຏວິໍ ປວິຏ຺ໂຐ. ຄາມໂຠຊໂກຈ ຕໍອຏ຺ຏວິໍ ປວິຏ຺ຐໍປິ ມຸຎ຺ຈິຕຸໍ ອທຕ຺ວາ ຄເຫຕ຺ວາ ວຘິ. ເອວໍ ສມ຺ປທມິທໍ ທຏ຺ຐພ຺ພໍ. ມຫິທ຺ຘິກຣາຊາ ວິຍ ຫິ ນິພ຺ພານໍ. ຄາມ ໂຠຊໂກ ວິຍ ຎາຓໍ. ໂຈຣເຊຏ຺ຐໂກ ວິຍ ໂມໂຫ. ປຣິວາຣ ໂຈຣາ ວິຍ ເສສກິເລສາ. ປຸພ຺ເພ ຣຎ຺ໂຎ ອນຸປຏ຺ຐາ ນກາເລ ຄາມໂຠຊໂກ ວິຍ ປຸຖຸຊ຺ຊນຎາຓໍ. ອຸປຏ຺ຐານກາເລ ຄາມ ໂຠຊໂກ ວິຍ ມຄ຺ຄຎາຓນ຺ຕິ. ຕຓ຺ຫາ ປວຕ຺ຕມານາ ອຊ຺ຌຕ຺ຕພຫິທ຺ຘາທິ ເຠເທສຸ ຂນ຺ຘາທິຘມ຺ເມສຸ ວິນນ຺ຘມານາວ ປວຕ຺ຕຕິ. ຍຖາຫ –

ອນ຺ໂຕຊຏາ ພຫິຊຏາ, ຊຏາຍ ຊຏິຕາ ປຊາຕິ.

ຕສ຺ມາ ສາ ເວຬຸຄຸມ຺ເພ ເວຬຸສາຂາ ວິຍ ວິນນຏ຺ເຐນ ສໍສິພ຺ພນຏ຺ເຐນ ວານສມຎ຺ຎໍ ລຠຕີຕິ ວຸຕ຺ຕໍ ວານສງ຺ຂາຕາຍຕຓ຺ຫາຍາຕິ. ນິກ຺ຂນ຺ຕຕ຺ຕາຕິ ນິສ຺ສຏຕ຺ຕາ. ຕສ຺ສາ ວິສຍຠາວໍ ອຕິກ຺ກມິຕ຺ວາ ຐິຕຕ຺ຕາຕິ ອຕ຺ໂຖ. ເອເຕນ ວານໂຕ ນິກ຺ຂນ຺ຕນ຺ຕິ ນິພ຺ພານນ຺ຕິ ອິມມຕ຺ຖໍ ທສ຺ເສຕິ. ສຠາວໂຕຕິ ສນ຺ຕິລກ຺ຂເຓນ. ອຊ຺ຌຕ຺ຕສມ຺ຠູຕານໍ ຕິວິຘວຏ຺ຏສນ຺ຕາປານໍ ນິພ຺ພຸຕິອຕ຺ເຖນ. ເຕສໍ ສພ຺ພໂສ ອຠາວຏ຺ເຐນາຕິ ອຕ຺ໂຖ. ເອກວິຘໍປີຕິ ຍຖາ ຈິຕ຺ຕໍ ສຠາວໂຕ ເອກວິຘໍປິ ຊາຕິຘມ຺ມຕ຺ຕາ ຊາຕິຠູມິສມ຺ປໂຍຄາທິ ເຠເທນ ກາລ ທິສາເທສປຸຄ຺ຄລເຠເທນຈ ວຕ຺ຖຸໂຕ ຠິນ຺ນເມວ ໂຫຕິ. ນ ຕຖາ ອິທໍ ນິພ຺ພານໍ. ອິທໍ ປນ ສຠາວໂຕປິ ວຕ຺ຖຸໂຕປິ ອຠິນ຺ນເມວ ຫຸຕ຺ວາ ເອກວິຘໍ ໂຫຕິ. ອິທຎ຺ຫິ ອນມຕຄ຺ເຄ ສໍສາເຣ ອຕີເຕ ເອຕຣຫິ ອນາຄເຕຈ ປຣິນິພ຺ພຸຕານໍ ພຸທ຺ຘານໍວາ ປຈ຺ເຈກພຸທ຺ຘານໍວາ ພຸທ຺ຘສາວການໍວາ ສພ຺ເພສໍປິ ເອກເມວ ໂຫຕິ. ກສ຺ມາ, ອນິທ຺ທິສິຕພ຺ພຘມ຺ມຕ຺ຕາ. ວິຎ຺ຎາຓໍ ອນິທສ຺ສນໍ ອນນ຺ຕໍ ສພ຺ພໂຕປຠນ຺ຕິ ຫິ ຠຄວຕາ ວຸຕ຺ຕໍ. ຕຕ຺ຖ ວິຎ຺ຎາຓນ຺ຕິ ສງ຺ຂຕຘມ຺ມານໍ ຂຍນິໂຣຘຠາເວນ ສິທ຺ຘຕ຺ຕາ ເອຕໍ ຕພ຺ຠາເວນເອວ ສຸຏ຺ຐຸ ອຠິພ຺ຍຕ຺ຕໍ ກຕ຺ວາ ຎາຕພ຺ພໍ. ອນິທສ຺ສນນ຺ຕິ ອນິມິຕ຺ຕຘມ຺ມຕ຺ຕາ ພາລປຸຖຸຊ຺ຊນານໍ ທສ຺ສນວິສຍຠູເຕນ ເກນຈິນິມິຕ຺ເຕນ ນິທສ຺ສິຕຸໍວາ ກາລເຠເທນ ທິສາເທສປຸຄ຺ຄລສນ຺ຕານ ເຠເທນ ຫີນປຓີຕາທິເຠເທນ ຈ ຠິນ຺ນໍ ກຕ຺ວາ ນິທສ຺ສິຕຸໍວາ ນາຣຫຕີຕິ ອຕ຺ໂຖ. ອນນ຺ຕນ຺ຕິ ປຸພ຺ພນ຺ຕາປຣນ຺ຕວິຣຫິຕໍ. ສພ຺ພໂຕປຠນ຺ຕິ ວຏ຺ຏທຸກ຺ຂປຏິປກ຺ຂສິທ຺ເຘຫິ ອນນ຺ເຕຫິ ຄຸໂຓຠາເສຫິ ສພ຺ພໂຕ ປຠາວນ຺ຕນ຺ຕິ ອຕ຺ໂຖ. ຕຖາ ອນິທ຺ທິສິຕພ຺ພຘມ຺ມຕ຺ຕາຈ ປນ ອນມຕຄ຺ເຄ ສໍສາເຣ ສພ຺ພາສຸຈ ທິສາສຸ ອສຸກສ຺ມິໍ ນາມ ກາເລ ອສຸກາຍນາມ ທິສາຍ ນຕ຺ຖີຕິ ນວຕ຺ຕພ຺ພໍ. ກສ຺ມາ, ອຣິຍມຄ຺ຄໍ ຠາເວນ຺ເຕນ ຍທາ ກທາຈິ ຍຕ຺ຖ ກຕ຺ຖຈິ ອວສ຺ສໍ ອຘິຄນ຺ຕພ຺ພຕາວເສນ ສພ຺ພທາ ສພ຺ພຕ຺ຖ ຈ ລພ຺ຠມານຕ຺ຕາ. ວຸຕ຺ຕຎ຺ເຫຕໍ ວິນເຍ, ອງ຺ຄຸຕ຺ຕເຣ, ອຸທາເນຈ –

ເສຍ຺ຍຖາປິ ຠິກ຺ຂເວ ຍາກາຈິ ໂລເກ ສວນ຺ຕິໂຍ ມຫາສມຸທ຺ທໍ ອປ຺ເປນ຺ຕິ. ຍາຈ ອນ຺ຕລິກ຺ຂາ ຘາຣາ ປປຕນ຺ຕິ. ນ ເຕນ ມຫາສມຸທ຺ທສ຺ສ ອູນຕ຺ຕໍວາ ປູຣຕ຺ຕໍວາ ປຎ຺ຎາຍຕິ. ເອວ ເມວ ໂຂ ຠິກ຺ຂເວ ພຫູເຈປິ ຠິກ຺ຂູ ອນຸປາທິເສສາຍ ນິພ຺ພານ ຘາຕຸຍາ ປຣິນິພ຺ພາຍນ຺ຕິ. ນ ເຕນ ນິພ຺ພານຘາຕຸຍາ ອູນຕ຺ຕໍ ວາ ປູຣຕ຺ຕໍວາ ປຎ຺ຎາຍຕີຕິ.

ອຏ຺ຐກຖາສຸຈ ນ ເຕນ ນິພ຺ພານຘາຕຸຍາ ອູນຕ຺ຕໍວາ ປູຣຕ຺ຕໍວາ ປຎ຺ຎາຍຕີຕິ ອສງ຺ຂ຺ເຍຍ຺ເຍປິ ມຫາກປ຺ເປ ພຸທ຺ເຘສຸ ອນຸປ຺ປຊ຺ຊນ຺ເຕສຸ ເອກສຕ຺ໂຕປິ ປຣິນິພ຺ພາຕຸໍ ນສກ຺ໂກຕິ. ຕທາປິ ຕຸຈ຺ຉາ ນິພ຺ພານ ຘາຕູຕິ ນສກ຺ກາ ວຕ຺ຕຸໍ. ພຸທ຺ຘກາເລ ປນ ເອເກກສ຺ມິໍ ສມາຄເມ ອສງ຺ຂ຺ເຍຍ຺ຍາປິ ສຕ຺ຕາ ອມຕໍ ອາຣາເຘນ຺ຕິ. ຕທາປິ ນສກ຺ກາ ວຕ຺ຕຸໍ ປູຣາ ນິພ຺ພານຘາຕູຕິ ວຸຕ຺ຕໍ. ພ຺ຣຫ຺ມນິມນ຺ຕນສຸຕ຺ເຕຈ ວິຎ຺ຎາຓໍ ອນິທສ຺ສນໍ ອນນ຺ຕໍ ສພ຺ພໂຕປຠນ຺ຕິ ວຸຕ຺ຕໍ. ອຏ຺ຐກຖາຍຎ຺ຈ ສພ຺ພໂຕປຠນ຺ຕິ ສພ຺ພໂຕ ປຠາສມ຺ປນ຺ນໍ. ນິພ຺ພານໂຕ ຫິ ອຎ຺ໂຎ ໂກຈິ ຘມ຺ໂມ ປຠສ຺ສຣຕໂຣວາ ໂຊຕິວນ຺ຕຕໂຣວາ ປຣິສຸທ຺ຘຕໂຣວາ ປຓ຺ຑຣ ຕໂຣວາ ນຕ຺ຖິ. ສພ຺ພໂຕວາ ປຠູຕເມວ ໂຫຕິ. ນກຕ຺ຖຈິ ນຕ຺ຖີຕິ ສພ຺ພໂຕປຕໍ. ປຸຣຕ຺ຖິມທິສາທີສຸ ຫິ ອສຸກທິສາຍໍນາມ ນິພ຺ພານໍ ນຕ຺ຖີຕິ ນວຕ຺ຕພ຺ພນ຺ຕິ ວຸຕ຺ຕໍ.

ເອວໍສນ຺ເຕປິ ເອຕໍ ນິຣຸທ຺ຘເຕກາລິກຘມ຺ມ ສນ຺ນິສ຺ສເຍນ ວິຎ຺ຎາຍ ມານຕ຺ຕາ ນິຣຸທ຺ຘຘມ຺ມເຠເທນ ຠິນ຺ນໍ ກຕ຺ວາ ອຸປຈຣິຕຸໍ ລພ຺ຠຕີຕິ ວຸຕ຺ຕໍ ສອຸປາທິເສສາຕິອາທິ. ຕຕ຺ຖ ອຸປາທີຍຕິ ຕຓ຺ຫາທິຏ຺ຐີຫິ ຠຸສໍ ຄຓ຺ຫີຍຕີຕິ ອຸປາທິ. ອຸປາທິນ຺ນຂນ຺ຘປຎ຺ຈກໍ. ໂສເຍວ ເອກເທເສນວາ ອນວເສເສນວາ ປຫີເນຫິ ກມ຺ມກິເລເສຫິ ເສໂສຕິ ອຸປາທິເສໂສ. ສໍວິຊ຺ຊຕິ ຕສ຺ມິໍ ສນ຺ຕາເນ ອຸປາທິເສໂສ ຍສ຺ສາ ອຘິຄຕກາເລຕິ ສອຸປາທິເສສາ. ນິພ຺ພານຘາຕູຕິ ນິພ຺ພູຕິສ ຠາໂວ. ສອຸປາທິເສສາຈ ສາ ນິພ຺ພານຘາຕຸຈາຕິ ສມາໂສ. ນຕ຺ຖິ ຕສ຺ມິໍ ສນ຺ຕາເນ ອຸປາທິເສໂສ ຍສ຺ສາ ອຘິຄຕກາເລຕິ ອນຸປາທິເສສາ, ອນຸປາທິເສສາຈ ສາ ນິພ຺ພານຘາຕຸຈາຕິ ວິຄ຺ຄໂຫ. ວຸຕ຺ຕຎ຺ເຫຕໍ ອິຕິ ວຸຕ຺ຕເກ-ທ຺ເວ ມາ ຠິກ຺ຂເວ ນິພ຺ພານຘາຕຸໂຍ. ກຕມາ ທ຺ເວ, ສອຸປາທິເສສາຈ ນິພ຺ພານຘາຕຸ, ອນຸປາທິເສສາຈ ນິພ຺ພານຘາຕູຕິອາທິ. ຕຕ຺ຖ ປຸຣິມາ ກິເລສນິພ຺ພານໍນາມ. ປຈ຺ຉິມາ ຂນ຺ຘນິພ຺ພານໍນາມ. ປຸຣິມາວາ ທິຏ຺ຐຘມ຺ມິກ ນິພ຺ພານໍນາມ. ປຈ຺ຉິມາ ສມ຺ປຣາຍິກ ນິພ຺ພານໍນາມ. ຍຖາຫ-ເອກາ ຫິ ຘາຕຸ ອິຘ ທິຏ຺ຐຘມ຺ມິກາ ສອຸປາທິເສສາ ຠວເນຕ຺ຕິ ສງ຺ຂຍາ. ອນຸປາທິເສສາ ປນ ສມ຺ປຣາຍິກາຕິ. ອງ຺ຄຸຕ຺ຕເຣ ປນ ສຕ຺ຕນິປາເຕ ອຸຠໂຕຠາຄວິມຸຕ຺ຕ ປຎ຺ຎາປິ ມຸຕ຺ຕານໍ ທ຺ວິນ຺ນໍ ຂີຓາສວານໍ ຂນ຺ຘຸປາທິເສສວເສນ ກາຍສກ຺ຂິທິຏ຺ຐິປຕ຺ຕ ສທ຺ຘາວິມຸຕ຺ຕຘມ຺ມານຸສາຣີສງ຺ຂາຕານໍ ຈຕຸນ຺ນໍ ເສກ຺ຂານໍ ອາຣທ຺ຘວິປສ຺ສ ກສ຺ສຈ ໂຍຄີກລ຺ຍາຓປຸຖຸຊ຺ຊນສ຺ສ ກິເລສຸ ປາທິເສສວເສນ ສອຸປາທິເສສຕາ ອນຸປາທິເສສຕາຈ ວຸຕ຺ຕາ. ຕຕ຺ເຖວ ນວນິປາເຕ ອນ຺ຕຣາປຣິນິພ຺ພາຍີ, ອຸປຫຈ຺ຈປຣິນິພ຺ພາຍີ, ອສງ຺ຂາຣປຣິນິພ຺ພາຍີ, ສສງ຺ຂາຣປຣິນິພ຺ພາຍີ, ອຸທ຺ຘໍ ໂສຕອກນິຏ຺ຐຄາມີຕິ ປຎ຺ຈນ຺ນໍ ອນາຄາມີນໍ ສກທາຄາມິສ຺ສ ຕິຓ຺ຓໍ ໂສຕາປນ຺ນານນ຺ຕິ ນວນ຺ນໍ ເສກ຺ຂປຸຄ຺ຄລານໍ ກິເລສຸປາທິເສສວເສນ ສອຸປາທິເສສຕາ ວຸຕ຺ຕາ.

ເນຕ຺ຕິຍໍ ປນ ອຣຫຕ຺ຕຜລໍປິ ສອຸປາທິເສສນິພ຺ພານນ຺ຕິ ວຸຕ຺ຕໍ. ຕໍ ອິຘ ນາຘິປ຺ເປຕໍ. ເອຕ຺ຖຈ ມຄ຺ຄກ຺ຂເຓ ກິເລສານໍ ຂໂຍ ສອຸປາທິ ເສສໍນາມ. ຈຸຕິ ອນນ຺ຕເຣ ຂນ຺ຘານໍ ອນຸປ຺ປາໂທ ອນຸປາທິເສສໍນາມ. ຍສ຺ມາ ປນ ປຏິສນ຺ຘິວນ຺ຘານາມ ກິເລເສສຸ ສຕິເອວ ຊາຍນ຺ຕິ. ອສຕິ ນຊາຍນ຺ຕິ, ຕສ຺ມາ ເຕປິ ກິເລສກ຺ຂເຍນ ສເຫວ ຂິຍ຺ຍນ຺ຕິ. ຍາວຈຸຕິຍາ ປວຕ຺ຕມານໍ ປຈ຺ຈຸປ຺ປນ຺ນຂນ຺ຘສນ຺ຕານໍ ປນ ຂີຓາສວສ຺ສປິ ປຸຣິມຠເວ ປວຕ຺ຕກມ຺ມກິເລສານໍ ຜລນິສນ຺ທຠູຕໍ ສພ຺ພສຕ຺ຕານໍ ຘມ຺ມ ຕາສິທ຺ຘໍ. ຕສ຺ມາ ຕໍ ຂີເຓສຸປິ ກິເລເສສຸ ຍາວຈຸຕິຍາ ປວຕ຺ຕ ຕິເຍວ. ຈຸຕິກ຺ຂເຓ ຕສ຺ສ ນິໂຣໂຘປິ ຘມ຺ມຕານິໂຣໂຘ ເອວ. ໂຍ ປນ ຕທນນ຺ຕເຣ ປຸນຠວສ຺ສ ອນຸປ຺ປາໂທ. ໂສ ກິເລສກ຺ຂເຍນ ສເຫວ ສິທ຺ໂຘ. ນ ເກວລໍ ຕທນນ຺ຕເຣ ປຸນ ຠວສ຺ເສວ. ຕໂຕ ປຣໍປິ ອນມຕຄ຺ຄ ສໍສາເຣ ຠວປຣໍປຣາຍ ອນຸປ຺ປາໂທປິ ເຕນ ສເຫວ ສິທ຺ໂຘ. ສພ຺ພຎ຺ເຈຕໍ ເອກເມວ ນິພ຺ພານໍ. ເອວໍສນ຺ເຕປິ ຂນ຺ຘາວເສສສ຺ສ ຠາວາ ຠາວເລສໍ ອຸປາທາຍ ອຍໍ ເຠໂທ ວຸຕ຺ໂຕຕິ ວຸຕ຺ຕໍ ທຸວິຘໍ ໂຫຕິ ກາຣຓປຣິຍາເຍນາຕິ ທຸວິຘ ປຎ຺ຎາປນສ຺ສ ກາຣຓເລເສນາຕິ ອຕ຺ໂຖ.

ຍສ຺ມາ ປນ ສງ຺ຂຕຘມ຺ມານາມ ສປລິໂພຘຘມ຺ມຕ຺ຕາ ນານາປລິໂພເຘຫິ ນິຈ຺ຈກາລໍ ຊນໍ ປີເຬນ຺ຕິ. ສນ຺ຕສຸຂໍນາມ ລທ຺ຘຸໍ ນເທນ຺ຕິ. ສນິມິຕ຺ຕ ຘມ຺ມຕ຺ຕາຈ ກິເລສານໍ ຊຣາມຣຓາທີນຎ຺ຈ ສພ຺ເພສໍ ອນຕ຺ຖານໍ ວຕ຺ຖຸ ຠູຕາ ຠູມິຠູຕາ ໂຫນ຺ຕິ. ສປຓິຫິຕຘມ຺ມຕ຺ຕາຈ ສພ຺ພທຸກ຺ຂານໍ ມູລຠູຕໍ ອາສາທຸກ຺ຂໍນາມ ນິຈ຺ຈກາລໍປິ ຊເນນ຺ຕິ. ຕສ຺ມາ ຕປ຺ປຏິປກ຺ຂສິທ຺ເຘນ ຄຸຓເຠເທນ ຕິວິຘໍເຠທໍ ທສ຺ເສຕຸໍ ສຸຎ຺ຎຕນ຺ຕິອາທິ ມາຫ. ຕຕ຺ຖ ສພ຺ພປລິໂພຘ ວິວິຕ຺ຕຕ຺ຕາ ສຸຎ຺ຎຕໍ. ສກ຺ກາຍທິຏ຺ຐິຍາ ຫິ ສຕິ ພາລານໍ ຍຕ຺ຕກາ ປາປກມ຺ມປລິໂພຘາ ອປາຍ ທຸກ຺ຂປລິໂພຘາຈ ສນ຺ທິສ຺ສນ຺ຕິ. ປຓ຺ຑິຕານໍຈ ຕໂຕ ອຕ຺ຕານໍ ຣກ຺ຂນຕ຺ຖໍ ຍຕ຺ຕກາ ກລ຺ຍາຓກມ຺ມປລິໂພຘາ ສນ຺ທິສ຺ສນ຺ຕິ. ສກ຺ກາຍທິຏ຺ຐິນິໂຣໂຘເຍວ ສພ຺ເພ ເຕ ສກ຺ກາຍທິຏ຺ຐິມູລເກ ປລິໂພເຘ ນິໂຣເຘຕຸໍ ສກ຺ໂກຕິ. ນ ວິນາ ເຕນ ອຎ຺ໂຎ ໂກຈິ. ຕສ຺ມາ ໂສນິໂຣໂຘ ເຕຫິ ປລິໂພເຘຫິ ວິວິຕ຺ໂຕ ໂຫຕິ, ຕຖາ ຣາຄກ຺ຂໂຍເຍວ ຣາຄມູລເກ ປລິໂພເຘ ນິໂຣເຘຕຸໍ ສກ຺ໂກຕິ. ນ ວິນາ ເຕນ ອຎ຺ໂຎ ໂກຈິ. ໂທສກ຺ຂໂຍເຍວ ໂທສມູລເກ. ໂມຫກ຺ຂໂຍເຍວ ໂມຫມູລເກຕິອາທິ ວຕ຺ຕພ຺ພໍ. ອິຕິ ນິພ຺ພານໍ ສພ຺ພປລິ ໂພເຘຫິ ວິວິຕ຺ຕຕ຺ຕາ ສຸຎ຺ຎຕໍນາມ.

ນິມິຕ຺ຕໍ ວຸຈ຺ຈຕິ ອຸປ຺ປາທປວຕ຺ຕມູລໂກ ໂອຬາຣິກາກາໂຣ. ເຍນ ສມນ຺ນາຄຕາ ສງ຺ຂຕຘມ຺ມາ ສພ຺ເພສໍ ກິເລສານໍ ຊຣາມຣຓານຎ຺ຈ ວຕ຺ຖຸຠູຕາ ຠູມິຠູຕາ ໂຫນ຺ຕິ. ຕຖາ ສພ຺ເພສໍ ມາຣານໍ ສພ຺ເພສໍ ເວຣານໍ ສພ຺ເພສໍ ໂຣຄາທິ ອນຕ຺ຖານໍ ວຕ຺ຖຸຠູຕາ ຠູມິຠູຕາ ໂຫນ຺ຕິ. ຍໂຕ ເຕ ມາຣເຘຍ຺ຍາຕິປິ ມຈ຺ຈຸເຘຍ຺ຍາຕິປິ ວຸຈ຺ຈນ຺ຕິ. ກາລ ທິສາ ເທສ ສນ຺ຕານາທິ ເຠເທນ ຫີນປຓີຕາທິ ເຠເທນຈ ເຠທໍ ຄຈ຺ຉນ຺ຕິ. ນິພ຺ພານໍ ປນ ສພ຺ເພສໍ ນິມິຕ຺ຕຘມ຺ມານໍ ຂຍນິໂຣຘຠາເວນ ສິທ຺ຘຕ຺ຕາ ນຕ຺ຖິ. ຕສ຺ມິໍ ນິມິຕ຺ຕນ຺ຕິ ອນິມິຕ຺ຕໍ. ຕຎ຺ຫິ ສພ຺ເພສໍ ກິເລ ສາທີນໍ ອນຕ຺ຖານໍ ວຕ຺ຖຸຠູເຕ ນິມິຕ຺ຕຘມ຺ເມ ວິທ຺ຘໍເສຕ຺ວາ ເຕສໍ ອນຕ຺ຖານໍ ອຠາວໍ ສາເຘນ຺ຕໍ ນິຈ຺ຈໍ ຕິຏ຺ຐຕິ. ນຈ ຕໍ ກາລເຠເທນ ຠິນ຺ນໍ ໂຫຕິ. ອິທໍ ອຕີເຕ ອສຸກກປ຺ເປ ອສຸກພຸທ຺ຘສ຺ສ ນິພ຺ພານໍ, ອິທໍ ອນາຄເຕ, ອິທໍ ເອຕຣຫີຕິ. ນາປິ ທິສາເຠເທນ ຠິນ຺ນໍ. ອິທໍ ທສສຸ ທິສາສຸ ອສຸກາຍນາມ ທິສາຍ ນິພ຺ພານໍ, ອິທໍ ອສຸກາຍ ນາມາຕິ. ນຈາປິ ເທສເຠເທນວາ ສນ຺ຕານເຠເທນວາ ຠິນ຺ນໍ. ອິທໍ ມນຸສ຺ສໂລເກ ອິທໍ ເທວໂລເກ ອິທໍ ພ຺ຣຫ຺ມໂລເກຕິ ວາ ອິທໍ ມນຸສ຺ສານໍ ອິທໍ ເທວານໍ ອິທໍ ພ຺ຣຫ຺ມານນ຺ຕິວາຕິ. ຕຖາ ປຓີຕາທິ ເຠເທນ ຠິນ຺ນໍ ນ ໂຫຕິ. ອິທໍ ສພ຺ພຎ຺ຎຸພຸທ຺ຘານໍ. ອິທໍ ປຈ຺ເຈກພຸທ຺ຘານໍ. ອິທໍ ພຸທ຺ຘສາວການນ຺ຕິ.

ປຓິຫິຕໍ, ປຓິຘານໍ, ປຓິຘິ, ປຕ຺ຖນາ, ອາສາ, ຊີຆຈ຺ຉາ, ປິປາສາຕິ ອຕ຺ຖໂຕ ເອກໍ. ສງ຺ຂຕຘມ຺ມາຈ ລພ຺ຠມານາປິ ຠິຊ຺ຊນຘມ຺ມຕ຺ຕາ ປຸນປ຺ປຸນໍ ລທ຺ຘຸໍ ອາສາ ທຸກ຺ຂໍນາມ ວຑ຺ເຒນ຺ຕິ. ອາສາທຸກ຺ຂສ຺ສ ປຣິຍນ຺ໂຕນາມ ນຕ຺ຖິ. ສພ຺ພຎ຺ຈ ທຸກ຺ຂໍ ອາສາມູລກໍ ໂຫຕິ. ອາສາສທິສໍ ທຸກ຺ຂນິທານໍນາມ ນຕ຺ຖິ, ນິພ຺ພານໍ ປນ ສຍໍ ປິປາສວິນຍຘມ຺ມຕ຺ຕາ ອາສາສງ຺ຂາຕໍ ສພ຺ພໍ ຕຓ຺ຫາປຓິຘິໍວາ ຉນ຺ທປຓິຘິໍວາ ວິເນນ຺ຕໍ ວິຘເມນ຺ຕໍ ວຕ຺ຕຕີຕິ ນຕ຺ຖິ. ຕສ຺ມິໍ ປຓິຫິຕນ຺ຕິ ອປ຺ປຓີຫິຕໍ. ເອຕ຺ຖຈ ທຸວິຘໍ ສຸຂໍ ເວທຍິຕສຸຂໍ ສນ຺ຕິສຸຂນ຺ຕິ. ຕຕ຺ຖ ມນຸສ຺ສ ທິພ຺ພ ພ຺ຣຫ຺ມ ສມ຺ປຕ຺ຕິໂຍ ລຠິຕ຺ວາ ອນຸຠວນວເສນ ປວຕ຺ຕໍ ປີຕິໂສມນສ຺ສ ສຸຂໍ ເວທຍິຕສຸຂໍນາມ. ຕໍ ປນ ຂເຓຂເຓ ວິຊ຺ຊຸວິຍ ຠິຊ຺ຊນຘມ຺ມໍ. ສມ຺ປຕ຺ຕິໂຍຈ ອນິຈ຺ຈຘມ຺ມາ. ສພ຺ເພ ເຕ ອປຣິຍນ຺ຕໍ ອາສາທຸກ຺ຂໍ ຠິຍ຺ໂຍ ວຑ຺ເຒນ຺ຕິເຍວ. ຕສ຺ມາ ສພ຺ພໍ ເວທຍິຕສຸຂໍນາມ ອາສາ ທຸກ຺ຂຊນກຕ຺ຕາ ເອກນ຺ເຕນ ທຸກ຺ຂເມວ ໂຫຕິ. ຍຖາຫ-ຍໍກິຎ຺ຈິ ເວທຍິຕໍ, ສພ຺ພໍ ຕໍ ທຸກ຺ຂສ຺ມິນ຺ຕິ. ຘມ຺ມເສນາປຕິນາຈ ກຕມໍ ຕໍ ອາວຸໂສ ສາຣິປຸຕ຺ຕ ນິພ຺ພາເນ ສຸຂໍ, ຍເທຕ຺ຖ ເວທຍິຕໍ ນຕ຺ຖີຕິ ປຸຏ຺ເຐນ ເອຕເທເວຕ຺ຖ ອາວຸໂສ ນິພ຺ພາເນ ສຸຂໍ, ຍເທຕ຺ຖ ເວທຍິຕໍ ນຕ຺ຖີຕິ ວຸຕ຺ຕໍ. ສນ຺ຕິສຸຂໍນາມ ອຕ຺ຕນິ ອຸປ຺ປນ຺ນານໍວາ ອຸປ຺ປຊ຺ຊິຕຸໍ ປຈ຺ຈຸປຏ຺ຐິ ຕານໍວາ ກິເລສາທີນໍ ອປາຍທຸກ຺ຂາທີນຎ຺ຈ ອຕ຺ຕໂນ ສມ຺ມາປໂຍຄໍ ປຏິຈ຺ຈ ວິມຸຈ຺ຈນສຸຂໍ. ເອຕເທເວຕ຺ຖ ເອກນ຺ຕສຸຂໍ ອຈລສຸຂໍ. ເອຕສ຺ມິຎ຺ຫິ ອສຕິ ປຸຖຸຊ຺ຊນານໍ ມນຸສ຺ສ ທິພ຺ພພ຺ຣຫ຺ມສມ຺ປຕ຺ຕິໂຍ ອນຸຠວນ຺ຕານໍປິ ອວສ຺ສໍ ປຕ຺ຕພ຺ພຏ຺ເຐນ ປຈ຺ຈຸປຏ຺ຐິຕາເນວ ໂຫນ຺ຕິ ອວິຈິນິຣຍ ຠຍາທີນີຕິ. ຕສ຺ມາ ສພ຺ພສ຺ສ ເວທຍິຕສຸຂມູລກສ຺ສ ອາສາທຸກ຺ຂສ຺ສ ສນ຺ຕິສຸຂທີປກໍ ອິທໍ ອປ຺ປຓິຫິຕປທໍ ນິພ຺ພານສ຺ສ ເອກໍ ມຫນ຺ຕໍ ຄຸຓປທໍ ໂຫຕີຕິ.

ອາກາຣ ເຠເທນາຕິ ຕິວິຘສ຺ສ ສຸຎ຺ຎຕາທິກສ຺ສ ຄຸຓໂກຏ຺ຐາສສ຺ສ ເຠເທນ. ເອຕ຺ຖຈ ຍເທຕໍ ອນມຕຄ຺ເຄ ສໍສາເຣ ອຊ຺ຌຕ຺ຕໍ ອນຸສຍິຕ຺ວາ ອາຄຕານໍ ກິເລສານໍ ມຄ຺ຄກ຺ຂເຓ ອຊ຺ຌຕ຺ຕເມວ ນິຣຸຊ຺ຌນໍ ຂິຍ຺ຍນໍ. ຕໍ ຂຍຘາຕຸ ນິໂຣຘຘາຕຸ ສງ຺ຂາຕໍ ເອກໍ ຘມ຺ມາຍຕນໍ ໂຫຕິ. ເອກາ ຘມ຺ມຘາຕຸ ໂຫຕິ. ເອໂກ ປຣມຕ຺ຖຘມ຺ໂມ ໂຫຕິ. ຂຍຏ຺ເຐນ ນິໂຣຘຏ຺ເຐນ ສຠາວໂຕ ວິຊ຺ຊມານຕ຺ຕາ, ນ ຫິ ຕໍ ປຎ຺ຎຕ຺ຕິຣູປໍ ໂຫຕິ. ກາເຍ ຎາເຓຈ ສຣູປໂຕ ອຸປລທ຺ຘຕ຺ຕາ, ທຸວິຘຎ຺ຫິ ນິພ຺ພານສ຺ສ ສຈ຺ຉິກຣຓໍ ກາຍສຈ຺ຉິກຣຓໍ ຎາຓສຈ຺ຉິກຣຓຎ຺ຈ. ຍຖາຫ-ຉນ຺ທຊາໂຕ ອຸສ຺ສຫຕິ. ອຸສ຺ສຫິຕ຺ວາ ຕຸເລຕິ. ຕຸລຍິຕ຺ວາ ປທຫຕິ. ປຫິຕຕ຺ໂຕ ສມາໂນ ກາເຍນເຈວ ປຣມຕ຺ຖສຈ຺ຈໍ ສຈ຺ຉິກໂຣຕິ. ປຎ຺ຎາຍຈ ຕໍ ປຏິວິຊ຺ຌ ປສ຺ສຕີຕິ. ຕຕ຺ຖ ອນມຕຄ຺ເຄ ສໍສາເຣ ອຊ຺ຌຕ຺ຕໍ ນິຈ຺ຈໍ ສນ຺ຕາເປຕ຺ວາ ປຣິທຍ຺ຫິຕ຺ວາ ອາຄຕານໍ ກິເລສານໍ ມຄ຺ຄກ຺ຂເຓ ອຊ຺ຌຕ຺ຕເມວ ນິຣຸຊ຺ຌນໍ ນິພ຺ພາຍນໍ ກາຍສຈ຺ຉິກຣຓໍນາມ. ເອວໍ ກາເຍນ ສຈ຺ຉິກຕ຺ວາ ປຸນ ປຈ຺ຈເວກ຺ຂນ຺ໂຕ ອຊ຺ຌຕ຺ຕໍ ຕໍ ນິຣຸຊ຺ຌນໍ ຎາເຓນ ປຈ຺ຈກ຺ຂໂຕ ປສ຺ສຕິ. ນິຣຸທ຺ຘາ ເມ ກິເລສາຕິ ຊານາຕິ, ອິທໍ ຎາຓສຈ຺ຉິກຣຓໍນາມ. ເຕສຸ ກາຍ ສຈ຺ຉິກຣຓໍ ອນນ຺ຕໍ ອປຣິມາຓໍ ວຏ຺ຏທຸກ຺ຂໍ ເຂເປຕິ. ຎາຓສຈ຺ຉິກຣຓໍ ອນປ຺ປກໍ ປີຕິໂສມນສ຺ສໍ ອຸປ຺ປາເທຕິ. ປຎ຺ຎຕ຺ຕິຘມ຺ເມສຸ ເອວ ຣູປໍ ສຈ຺ຉິກຣຓໍນາມ ນຕ຺ຖີຕິ. ຕສ຺ສ ປນ ນິຣຸຊ຺ຌນສ຺ສ ສຸຎ຺ຎຕຘມ຺ມຕ຺ຕາ ມນ຺ທພຸທ຺ຘີນໍ ຕສ຺ມິໍ ຕຸຈ຺ຉສຎ຺ຎາ ນິຣຕ຺ຖກສຎ຺ຎາ ສຓ຺ຐາຕິ. ອນິມິຕ຺ຕ ຘມ຺ມຕ຺ຕາ ຕສ຺ມິໍ ອຠາວມຕ຺ຕສຎ຺ຎາ ປຣມຕ຺ຖໂຕ ອວິຊ຺ຊມານສຎ຺ຎາ ສຓ຺ຐາຕິ. ອປ຺ປຓິຫິຕຘມ຺ມຕ຺ຕາ ຕຓ຺ຫາວສິກາ ຊນາ ຕສ຺ມິໍ ສຸຂໍ ນາມ ກິຎ຺ຈິ ນຕ຺ຖີຕິ ມຎ຺ຎນ຺ຕິ.

ເຍ ປນ ຍຖາວຸຕ຺ຕໍ ຂຍນິໂຣຘມຕ຺ຕໍ ນິພ຺ພານໍນາມ ນໂຫຕິ. ຕຎ຺ຫິ ອຠາວມຕ຺ຕໍ ປຎ຺ຎຕ຺ຕິຣູປໍ ໂຫຕິ. ນິພ຺ພານຎ຺ຈນາມ ຄມ຺ຠີຣາທີນໍ ອນນ຺ຕຄຸຓານໍ ວຕ຺ຖຸ ໂຫຕິ, ນຈ ອຠາວມຕ຺ຕໍ ເຕສໍ ວຕ຺ຖຸ ຠວິຕຸໍ ອຣຫຕິ. ນິພ຺ພານໍ ປຣມໍ ສຸຂນ຺ຕິ ວຸຕ຺ຕໍ. ນຈ ອຠາວມຕ຺ເຕ ກິຎ຺ຈິ ສຸຂໍນາມ ສກ຺ກາລທ຺ຘຸໍ. ຕສ຺ມາ ໂຍ ຕສ຺ສ ຂຍນິໂຣຘສ຺ສ ປຈ຺ຈໂຍ ອຕ຺ຖິ. ຍສ຺ສຈ ອານຸຠາເວນ ໂສ ຂຍນິໂຣໂຘ ສິຊ຺ຌຕິ. ເອຕ ເທວ ນິພ຺ພານໍ ນາມາຕິ ອິຈ຺ຉນ຺ຕິ. ເຕສໍປິ ວຏ຺ຏທຸກ຺ຂ ສນ຺ຕິໂຕ ອຕິເຣກປໂຍຊນໍນາມ ນລພ຺ຠຕິ. ນິພ຺ພານສ຺ສຈ ຄຸຓປທານິ ນາມ ອນນ຺ຕານໍ ວຏ຺ຏຘມ຺ມານໍ ປຏິປກ຺ຂວເສນ ສິຊ຺ຌນ຺ຕິ, ໂນ ອຎ຺ຎຖາ. ຕສ຺ມາ ຍຕ຺ຕການິ ອຄຸຓປທານິ ວຏ຺ຏຘມ຺ເມສຸ ລພ຺ຠນ຺ຕິ, ຕຕ຺ຕການິ ເຕສໍ ຂຍ ນິໂຣເຘ ອນນ຺ຕານິ ຄຸຓປທານິ ຫຸຕ຺ວາ ສິຊ຺ຌນ຺ຕິ. ໂຍ ຂຍນິໂຣໂຘປິ ຕາວ ວິສຸໍ ຘມ຺ມຠາເວນວິຎ຺ຎາຕຸໍ ທຸກ຺ກໂຣຄມ຺ຠີໂຣ ໂຫຕິ. ຍໂຕ ຕໍ ອຠາວມຕ຺ຕໍ ປຎ຺ຎຕ຺ຕິຣູປໍ ມຎ຺ຎນ຺ຕິ. ຄຸຓປທານໍ ປນສ຺ສ ຄມ຺ຠີຣຠາເວ ວຕ຺ຕພ຺ພເມວນຕ຺ຖິ. ສນ຺ຕິສຸຂຎ຺ຈ ນາມ ວຏ຺ຏທຸກ຺ຂານໍ ວູປສນ຺ຕຕາເອວ. ເຕສໍ ວູປສໂມ ສຸໂຂຕິ ຫິ ວຸຕ຺ຕໍ. ວູປສນ຺ຕຕາຕິຈ ເຕສໍ ສພ຺ພໂສ ຂຍນິໂຣໂຘເອວາຕິ ວຏ຺ຏທຸກ຺ຂປຣິຍາປນ຺ນານໍ ສພ຺ພ ເວທຍີຕສຸຂານໍ ອຸກ຺ກໍສຄຕາ ຕສ຺ສ ຂຍນິໂຣຘສ຺ສ ປຣມສຸຂຕາ ສິທ຺ຘາ ໂຫຕີຕິ. ຕສ຺ສ ປນ ປຣມຕ຺ຖໂຕ ວິຊ຺ຊມານຠາເວ ຕາວ ອິທໍ ສຸຕ຺ຕໍ.

ອຕ຺ຖິ ຠິກ຺ຂເວ ອຊາຕໍ ອຠູຕໍ ອກຕໍ ອສງ຺ຂຕໍ. ໂນ ເຈ ຕໍ ຠິກ຺ຂເວ ອຠວິສ຺ສ ອຊາຕໍ ອຠູຕໍ ອກຕໍ ອສງ຺ຂຕໍ, ນ ຍິມສ຺ສ ຊາຕສ຺ສ ຠູຕສ຺ສ ກຕສ຺ສ ສງ຺ຂຕສ຺ສ ນິສ຺ສຣຓໍ ປຎ຺ຎາເຍຖ. ຍສ຺ມາຈ ໂຂ ຠິກ຺ຂເວ ອຕ຺ຖິ ອຊາຕໍ ອຠູຕໍ ອກຕໍ ອສງ຺ຂຕໍ, ຕສ຺ມາ ຊາຕສ຺ສ ຠູຕສ຺ສ ກຕສ຺ສ ສງ຺ຂຕສ຺ສ ນິສ຺ສຣຓໍ ປຎ຺ຎາຍຕີຕິ.

ຕຕ຺ຖ ອຊານນໍ ອຊາຕໍ. ຊາຕິກ຺ຂໂຍຕິ ອຕ຺ໂຖ. ອຠວນໍ ອຠູຕໍ. ອຠາໂວຕິ ອຕ຺ໂຖ. ອກຣຓໍ ອກຕໍ. ອສງ຺ຂຣຓໍ ອສງ຺ຂຕໍ. ອຸປ຺ປາເທຕຸໍວາ ປວຕ຺ເຕຕຸໍວາ ສງ຺ຂາຣທຸກ຺ຂສ຺ສ ອຠາໂວຕິ ອຕ຺ໂຖ. ຊາຕິກ຺ຂໂຍຕິວາ ວິສຸໍ ເອກາ ຘມ຺ມຘາຕຸ ໂຫຕິ. ຕສ຺ມາ ວິສຸໍ ຘມ຺ມຠາວໍ ສນ຺ຘາຍ ນຕ຺ຖິ ຊາຕໍ ເອຕ຺ຖາຕິ ອຊາຕນ຺ຕີປິ ຍຸຊ຺ຊຕິເຍວ. ອິທໍ ວຸຕ຺ຕໍ ໂຫຕິ, ສງ຺ຂຕຘມ຺ມານາມ ປຈ຺ຈເຍ ສຕິ ຊາຍນ຺ຕິ. ອສຕິ ນ ຊາຍນ຺ຕີຕິ ຊາຕໍ ວິຍ ອຊາຕໍປິ ເຕສໍ ອຕ຺ຖິ. ປຣມຕ຺ຖໂຕ ວິຊ຺ຊມານໍ ໂຫຕີຕິ ອຕ຺ໂຖ. ຍທິຈ ອຊາຕໍນາມ ນຕ຺ຖິ, ຊາຕເມວ ອຕ຺ຖິ. ເອວໍສຕິ ອຕ຺ຕນິ ກິເລສານໍ ອຊາຕຕ຺ຖາຍ ສມ຺ມາ ປຏິປຊ຺ຊນ຺ຕານໍປິ ສພ຺ເພ ກິເລສຘມ຺ມາ ຊາຕາເຍວ ສິຍຸໍ. ໂນ ອຊາຕາ. ກສ຺ມາ, ອຊາຕສ຺ສນາມ ນຕ຺ຖິຕາຍາຕິ. ເອສນໂຍ ສພ຺ເພສຸ ທຸຈ຺ຈຣິຕຘມ຺ເມສຸ ອປາຍທຸກ຺ຂວຏ຺ຏທຸກ຺ເຂສຸ, ທິຏ຺ຐຘມ຺ເມຈ ສພ຺ເພສຸ ໂຣຄາພາຘຠຍຸປທ຺ທເວສຸ. ເອວຎ຺ຈ ສຕິ ໂລເກ ສພ຺ເພ ປຸຣິສກາຣາ ປຸຣິສຖາມາ ປຸຣິສປຣກ຺ກມາ ນິຣຕ຺ຖກາ ເອວ ສິຍຸນ຺ຕິ ອິມມຕ຺ຖໍ ສນ຺ຘາຍ ໂນ ເຈຕໍ ຠິກ຺ຂເວ.ລ. ປຎ຺ຎາເຍຖາຕິ ວຸຕ຺ຕໍ. ຍສ຺ມາ ປນ ອຊາຕໍນາມ ເອກນ຺ເຕນ ອຕ຺ຖິເຍວ. ຕສ຺ມາ ອຕ຺ຕນິ ອຊາຕຕ຺ຖາຍ ສມ຺ມາປຏິປຊ຺ຊນ຺ຕານໍ ເຕ ເອກນ຺ເຕນ ນຊາຍນ຺ຕິ. ເອວໍ ສຕິ ສພ຺ເພ ປຸຣິສກາຣາ ປຸຣິສຖາມາ ປຸຣິສປຣກ຺ກມາ ສຕ຺ຖກາ ເອວ ໂຫນ຺ຕີຕິ ອິມມຕ຺ຖໍ ສນ຺ຘາຍ ຍສ຺ມາຈ ໂຂ ຠິກ຺ຂເວຕິອາທິ ວຸຕ຺ຕໍ. ເອຕ຺ຕາວຕາ ອວິຊ຺ຊານິໂຣຘາ ສງ຺ຂາຣ ນິໂຣໂຘ. ສງ຺ຂາຣນິໂຣຘາ ວິຎ຺ຎາຓນິໂຣໂຘ.ລ. ທຸກ຺ຂກ຺ຂນ຺ຘສ຺ສ ນິໂຣໂຘ ໂຫຕີຕິ ເອວໍ ວຸຕ຺ຕສ຺ສ ນິໂຣຘສ຺ສ ປຣມຕ຺ຖໂຕ ວິຊ຺ຊມານຠາວໍ ທສ຺ເສຕິ. ອຕ຺ຖິ ສທ຺ທສ຺ສ ວິຊ຺ຊມານຕ຺ຖວຈນຕ຺ຕາ. ຕຕ຺ຖ ນິໂຣໂຘ ທຸວິໂຘ ຊາຕນິໂຣໂຘ ອຊາຕນິໂຣໂຘຕິ. ຕຕ຺ຖ ອຸປ຺ປຊ຺ຊິຕ຺ວາ ນິໂຣໂຘ ຊາຕນິໂຣໂຘນາມ. ມຈ຺ຈູຕິຈ ມຣຓນ຺ຕິຈ ເອຕສ຺ເສວນາມໍ. ອຊ຺ຌຕ຺ຕປຣິຍາ ປນ຺ນານໍ ກິເລສາທີນໍ ອຸປ຺ປາທສ຺ສປິ ສພ຺ພໂສ ອຠາໂວ ອຊາຕ ນິໂຣນາມ. ໂຍ ສພ຺ພສງ຺ຂາຣສມໂຖ ສພ຺ພຸປຘິນິສ຺ສຄ຺ໂຄ ຕຓ຺ຫກ຺ຂໂຍ ວິຣາໂຄ ນິໂຣໂຘ ນິພ຺ພານນ຺ຕິ ວຸຈ຺ຈຕິ. ອຍມິຘາຘິປ຺ເປໂຕ, ອຍເມວ ຫິ ສພ຺ພປລິໂພເຘຫິ ສຸຎ຺ຎຕ຺ຕາ ສຸຎ຺ຎໂຕນາມ. ກິເລສານໍ ຊາຣາມຣຓາທີນຎ຺ຈ ວຕ຺ຖຸຠູຕສ຺ສ ນິມິຕ຺ຕສ຺ສ ອຠາວາ ອນິມິຕ຺ໂຕນາມ. ສພ຺ພທຸກ຺ຂານໍ ນິທານຠູຕສ຺ສ ອາສາທຸກ຺ຂສ຺ສ ອຠາວາ ອປ຺ປຓິຫິໂຕນາມ. ເຕນ ວຸຕ຺ຕໍ ສຸຎ຺ຎຕໍອນິມິຕ຺ຕໍ ອປ຺ປຓິຫິຕຎ຺ເຈຕິ ຕິວິຘໍ ໂຫຕີຕິ. ປທນ຺ຕິອາທິ ນິພ຺ພານສ຺ສ ເວວຈນານິ. ຕຎ຺ຫິ ວິສຸໍ ອສໍມິສ຺ໂສ ເກວໂລ ອຸປລພ຺ຠມາໂນ ເອໂກ ປຣມຕ຺ຖ ຘມ຺ໂມຕິ ປທໍ ນາມ. ໂກຏ຺ຐາສຕ຺ໂຖ ຫິ ປທສທ຺ໂທ. ຍຖາ ປທໂສ ຘມ຺ມໍ ວາເຈຍ຺ຍາຕິ. ຈວນາຠາເວນ ອຈ຺ຈຸຕໍ. ປຸພ຺ພນ຺ຕາປຣນ຺ເຕ ອຕິກ຺ກມ຺ມ ປວຕ຺ຕຕ຺ຕາ ອຈ຺ຈນ຺ຕໍ. ສງ຺ຂຣຓກິຈ຺ຈຣຫິຕຕ຺ຕາ ອສງ຺ຂຕໍ. ອຕ຺ຕໂນ ອຸຕ຺ຕຣິຕຣສ຺ສ ກສ຺ສຈິ ຘມ຺ມສ຺ສ ອຠາວໂຕ ອນຸຕ຺ຕຣນ຺ຕິ. ວານມຸຕ຺ຕາ ຕຓ຺ຫາ ວິມຸຕ຺ຕາ, ມຫນ຺ເຕ ສີລກ຺ຂນ຺ຘາທິເກ ຘມ຺ເມ ເອສິໍສຸ ອຘິຄຈ຺ຉິໍສູຕິ ມເຫສໂຍ, ພຸທ຺ຘາ.

ອິຕິ ປຣມຕ຺ຖທີປນິຍານາມ ອຠິຘມ຺ມຕ຺ຖສງ຺ຄຫສ຺ສ

ຈຕຸຕ຺ຖວຓ຺ຓນາຍ ຣູປນິພ຺ພານ ສງ຺ຄຫສ຺ສ

ປຣມຕ຺ຖທີປນາ ນິຏ຺ຐິຕາ.

ສມຸຈ຺ຈຍ ສງ຺ຄຫ ປຣມຕ຺ຖທີປນີ

໑໖໒. ເອວໍ ຉຫິ ປຣິຈ຺ເຉເທຫິ ຈຕ຺ຕາໂຣ ປຣມຕ຺ເຖ ທສ຺ເສຕ຺ວາ ອິທານິ ເຕສໍ ຕໍຕໍຣາສິສງ຺ຂາຕໍ ສມຸຈ຺ຈຍໍ ທສ຺ເສນ຺ໂຕ ອາທິຄາຖ ມາຫ. ເຍ ສລກ຺ຂຓາ ທ຺ວາສຕ຺ຕຕິວິຘາ ວຕ຺ຖຸຘມ຺ມາ ມຍາ ວຸຕ຺ຕາ. ອິທານິ ເຕສໍ ສມຸຈ຺ຈຍໍ ຍຖາໂຍຄໍ ປວກ຺ຂາມີຕິ ໂຍຊນາ. ຕຕ຺ຖ ສລກ຺ຂຓາວຕ຺ຖຸຘມ຺ມາຕິ ປເທຫິ ທສວິຘານິ ອນິປ຺ຜນ຺ນຣູປານິ ປຏິກ຺ຂິປຕິ. ນ ຫິ ຕານິ ອຕ຺ຕໂນ ອາເວນິກຠູເຕນ ສຠາວ ລກ຺ຂເຓນ ອນິຈ຺ຈຕາທິ ສາມຎ຺ຎລກ຺ຂເຓນຈ ສລກ຺ຂຓານິ ໂຫນ຺ຕິ. ເອກນ຺ຕປຣມຕ຺ຖຕາຍ ອຠາວໂຕ. ຕໂຕເຍວຈ ວຕ຺ຖຸຘມ຺ມາຈ ນໂຫນ຺ຕິ. ສຣູປໂຕ ອນຸປລພ຺ຠມານຕ຺ຕາ. ທພ຺ພວາຈໂກ ຫິ ອິຘ ວຕ຺ຖຸສທ຺ໂທ. ທພ຺ພຎ຺ຈນາມ ອິຘ ສຣູປໂຕ ລພ຺ຠມາໂນ ສຠາໂວ ເອວ. ເອເຕນ ນິພ຺ພານສ຺ສປິ ມຄ຺ຄຜລ ປຈ຺ຈເວກ຺ຂນຎາເຓສຸ ສຣູປໂຕ ລພ຺ຠມານ ສຠາວຕາ ວຸຕ຺ຕາ ໂຫຕິ. ອນິປ຺ຜນ຺ນຣູປານໍ ວິຍ ຈ ວຕ຺ຖຸຘມ຺ມ ສນ຺ນິສ຺ສເຍນ ທິສ຺ສມານຘມ຺ມມຕ຺ຕຠາວໍ ວາ ປຎ຺ຎຕ຺ຕິຘມ຺ມານໍ ວິຍ ປຣິກປ຺ປິຕາກາຣມຕ຺ຕຠາວໍວາ ສສວິສາຓ ກຈ຺ຉປໂລມາທີນໍ ວິຍ ສພ຺ພໂສ ອຠູຕ ປຣິກປ຺ປິຕ ມຕ຺ຕຠາວໍວາ ນິວາເຣຕີຕິ ເວທິຕພ຺ພໍ. ເອຕ຺ຖຈ ທ຺ວາສຕ຺ຕຕິວິຘາສລກ຺ຂຓາວຕ຺ຖຸຘມ຺ມາຕິ ວຈເນ ປໂຍຊນໍ ນທິສ຺ສຕິ. ເຕສຸ ຫິ ທ຺ວາສຕ຺ຕຕິວິເຘສຸ ເອກຈ຺ເຈ ເອວ ຘມ຺ມາ ປຸຣິເມສຸ ຕີສຸ ສງ຺ຄເຫສຸ ອາຄຕາ. ປຈ຺ຉິເມຈ ສພ຺ພສງ຺ຄເຫ ອນິປ຺ຜນ຺ນຣູປານິປິ ອຘິປ຺ເປຕານິເອວາຕິ. ເອຕ຺ຖຈ ວຕ຺ຖຸຘມ຺ມາສລກ຺ຂຓາຕິ ປເທຫິ ອນິປ຺ຜນ຺ນຣູປານໍ ສລກ຺ຂຓຕາ ປຏິກ຺ຂິປເນ ຍໍ ວຕ຺ຕພ຺ພໍ. ຕໍ ຣູປສມຸທ຺ເທສ ທີປນິຍໍ ວຸຕ຺ຕເມວາຕິ. ເອກນ຺ຕາກຸສລຊາຕິຍານໍ ອາສວ ຈຕຸກ຺ກາທີນໍ ສງ຺ຄໂຫ ອກຸສລສງ຺ຄໂຫ, ນ ອກຸສລ ສມ຺ປຍຸຕ຺ຕຕ຺ຕາເຍວ ອກຸສລຠູຕານໍ ຈິຕ຺ຕຜສ຺ສາທີນນ຺ຕິ. ກຸສລາ ກຸສລາພ຺ຍາກຕມິສ຺ສການໍ ສງ຺ຄໂຫ ມິສ຺ສກສງ຺ຄໂຫ.

ໂພຘິ ວຸຈ຺ຈຕິ ຈຕູສຸ ມຄ຺ເຄສຸ ຎາຓໍ, ພຸຊ຺ຌນ຺ຕິ ເອຕາຍາຕິ ກຕ຺ວາ. ໂພຘິຍາ ປກ຺ຂາ ໂພຘິປກ຺ຂາ. ໂພຘິສມ຺ຠາຣາຕິ ອຕ຺ໂຖ. ໂພຘິ ປກ຺ເຂສຸ ຠວາ ອນ຺ໂຕຄຘາຕິ ໂພຘິປກ຺ຂິຍາ. ເຕສໍ ສງ຺ຄໂຫຕິ ໂພຘິປກ຺ຂິຍສງ຺ຄໂຫ. ສພ຺ເພສໍ ອນວເສສານໍ ປຣມຕ຺ຖຘມ຺ມານໍ ສງ຺ຄໂຫ ສພ຺ພສງ຺ຄໂຫ. ຈິຣປາຣິວາສິຍຏ຺ເຐນ ມທນິຍຏ຺ເຐນຈ ອາສວ ສທິສຕ຺ຕາ ອາສວາ. ຍທິຈ ຕທຸຠຍຏ຺ເຐນ ອາສວານາມ ສິຍຸໍ. ອິເມ ໂລຠາທໂຍ ເອວ ອາສວານາມ ສິຍຸໍ. ປຸປ຺ຜາສວາທໂຍ ຫິ ໂລເກ ຉ ປຎ຺ຈ ຣຕ຺ຕິມຕ຺ຕໍ ວາ ສຕ຺ຕຏ຺ຐຣຕ຺ຕິມຕ຺ຕໍ ວາ ສຍໍປິ ກຸມ຺ເຠສຸ ປຣິວາສໍ ຄຓ຺ຫນ຺ຕິ. ກຸມ຺ເຠຈ ປຣິວາສໍ ຄາຫາເປນ຺ຕິ. ອິເມ ປນ ອນມຕຄ຺ເຄ ສໍສາເຣ ສຍໍປິ ສຕ຺ຕສນ຺ຕາເນ ປຣິວາສໍ ຄຓ຺ຫນ຺ຕິ. ສຕ຺ຕສນ຺ຕານຎ຺ຈ ປຣິວາສໍ ຄາຫາເປນ຺ຕິ. ສກລໍ ສຕ຺ຕສນ຺ຕານໍ ສທາ ອາສວປູຣິຕເມວ ໂຫຕິ. ຍຖາຫ-ຈກ຺ຂຸໍ ໂລເກ ປິຍຣູປໍ ສາຕຣູປໍ ເອຕ຺ເຖສາ ຕຓ຺ຫາ ອຸປ຺ປຊ຺ຊມານາ ອຸປ຺ປຊ຺ຊຕິ. ເອຕ຺ຖ ນິວີສມານາ ນິວີສຕີຕິອາທິ. ຕຕ຺ຖ ເອສາ ຕຓ຺ຫາ ປຣິຍຸຏ຺ຐານວເສນ ອຸປ຺ປຊ຺ຊມານາ ເອຕ຺ເຖວ ອຸປ຺ປຊ຺ຊຕິ. ອຸປ຺ປຊ຺ຊິຕ຺ວາຈ ປຸນ ອນຸສຍຠາເວນ ປຣິວາສໍ ກຕ຺ວາ ນິວີສມານາ ເອຕ຺ເຖວ ນິວີສຕີຕິ ອຕ຺ໂຖ. ຍາວຈ ອຣິຍມຄ຺ຄໂຘວນໍ ນລພ຺ຠຕິ. ຕາວ ສນ຺ຕານໍ ຄູຖປູຣິຕກູປໍ ວິຍ ທຸພ຺ພິໂສຘໍ ກຕ຺ວາ ປວຕ຺ຕຕິ. ປຸປ຺ຜາສວາທໂຍຈ ມທໍ ຊເນນ຺ຕາ ມຸຫຸຕ຺ຕເມວ ຊເນນ຺ຕິ. ອິເມ ປນ ຍາວ ອຣິຍມຄ຺ຄໍ ນລຠຕິ. ຕາວ ນິຈ຺ຈມທໍ ຊເນນ຺ຕິ. ຕສ຺ມາ ເອກນ຺ເຕນ ອິເມເຍວ ຈິຣປາຣິວາສິຍຏ຺ເຐນ ມທນິ ຍຏ຺ເຐນຈ ອາສວານາມ ຠວິຕຸໍ ອຣຫນ຺ຕີຕິ.

ວິສນ຺ທນຏ຺ເຐນວາ ອາສວສທິສຕ຺ຕາ ອາສວາ, ຍຖາ ຫິ ກຸຘິຕ ກຸຏ຺ຐິໂນ ມຫາວຓມຸເຂຫິ ຍູສສງ຺ຂາໂຕ ອາສໂວ ວິສນ຺ທິຕ຺ວາ ປິໂລຕິກຂຓ຺ຑານິ ທູເສຕິ, ເອວໍ ອິເມປິ ຉຫິທ຺ວາເຣຫິ ວິສນ຺ທິຕ຺ວາ ຉຬາຣມ຺ມຓານິທູເສນ຺ຕີຕິ. ອາຍຕໍວາ ສໍສາຣທຸກ຺ຂໍ ສວນ຺ຕິປສວນ຺ຕິ ວຑ຺ເຒນ຺ຕີຕິ ອາສວາ. ອຖວາ, ຠວໂຕ ອາຠວຄ຺ຄາ ຘມ຺ມໂຕ ອາໂຄຕ຺ຣຕຸມ຺ຫາ ສວນ຺ຕິ ອາຣມ຺ມຓກຣຓວເສນ ປວຕ຺ຕນ຺ຕີຕິ ອາສວາ. ອາສທ຺ທສ຺ສ ອວຘິອຕ຺ຖໂຊຕກຕ຺ຕາ. ອວຘິຈ ທຸວິໂຘ ມຣິຍາທວິສໂຍ ອຠິວິຘິວິສໂຍຈາຕິ ຕຕ຺ຖ ຍສ຺ສ ສມ຺ພນ຺ຘິນີກ຺ຣິຍາ ອວຘິຠູຕໍ ອຕ຺ຕານໍ ພຫິກຕ຺ວາ ປວຕ຺ຕຕິ. ໂສ ມຣິຍາທວິສໂຍ ນາມ. ຍຖາ ອາປາຕລິປຸຕ຺ຕາ ເທໂວ ວຸຏ຺ໂຐຕິ. ຍສ຺ສ ສມ຺ພນ຺ຘິນີກ຺ຣິຍາ ອວຘິຠູຕໍ ອຕ຺ຕານໍ ພ຺ຍາເປຕ຺ວາ ອນ຺ໂຕ ກຕ຺ວາ ປວຕ຺ຕຕິ, ໂສ ອຠິວິຘິວິສໂຍນາມ. ຍຖາ ອາພ຺ຣຫ຺ມໂລກາ ຠຄວໂຕ ກິຕ຺ຕິສທ຺ໂທ ອພ຺ຠຸຄ຺ຄໂຕຕິ. ອິຘ ປນ ອຠິວິຘິວິສໂຍ ທຏ຺ຐພ຺ໂພ. ຕສ຺ມາ ຠວຄ຺ຄຎ຺ຈ ໂຄຕ຺ຣຠຸຎ຺ຈ ພ຺ຍາເປຕ຺ວາ ອນ຺ໂຕ ກຕ຺ວາ ສວນ຺ຕີຕິ ອຕ຺ໂຖ ເວທິຕພ຺ໂພ.

[໒໐໔] ວິຠາວນິຍໍ ປນ

ອວຘິຈ ມຣິຍາທອຠິວິຘິວເສນ ທຸວິໂຘຕິ ວຕ຺ວາ ປຸນ ຕໍ ວິຠາເວນ຺ໂຕ ‘‘ຕຕ຺ຖ ອາປາຕລິປຸຕ຺ຕາ ເທໂວ ວຸຏ຺ໂຐຕິອາທີສຸວິຍ ກ຺ຣິຍໍ ພຫິກຕ຺ວາ ປວຕ຺ໂຕ ມຣິຍາໂທ. ອາຠວຄ຺ຄາສທ຺ໂທ ອພ຺ຠຸຄ຺ຄໂຕຕິອາທີສຸວິຍ ກ຺ຣິຍໍ ພ຺ຍາເປຕ຺ວາ ປວຕ຺ໂຕ ອຠິວິຘີ’’ຕິ ວທຕິ. ຕໍ ນ ຍຸຊ຺ຊຕິ.

ນ ຫິ ອວວິຘິວິສຍຠູໂຕ ຠວຄ຺ໂຄ ໂລກຕ຺ຕຍພ຺ຍາປກໍ ສທ຺ທສ຺ສ ອພ຺ຠຸຄ຺ຄມນກ຺ຣິຍໍ ພ຺ຍາເປຕ຺ວາ ປວຕ຺ຕຕິ. ນຈ ອວຘິຠູໂຕ ອຕ຺ໂຖ ກ຺ຣິຍໍ ພຫິວາ ອນ຺ໂຕວາ ກຕ຺ວາ ປວຕ຺ຕຕີຕິ ຍຸຕ຺ໂຕ. ກ຺ຣິຍາເອວ ປນ ຕໍ ພຫິວາ ອນ຺ໂຕວາ ກຕ຺ວາ ປວຕ຺ຕຕີຕິ ຍຸຕ຺ໂຕ. ເອວຎ຺ຈ ກຕ຺ວາ ມູລຏີກາຍໍ-ທຸວິໂຘຫິ ອວຘິ ອຠິວິຘິວິສໂຍ ອນຠິວິຘິວິສໂຍຈ. ອຠິວິຘິວິສຍໍ ກ຺ຣິຍາພ຺ຍາເປຕ຺ວາ ປວຕ຺ຕຕິ, ອາຠວຄ຺ຄາ ຠຄວໂຕ ຍໂສ ຄໂຕຕິ. ອິຕຣໍ ພຫິກຕ຺ວາ, ອາປາຕລິປຸຕ຺ຕາ ວຸຏ຺ໂຐ ເທໂວຕິ. ກາເມຕິ ອິຈ຺ຉຕີຕິ ກາໂມ. ໂສເອວ ອາສໂວຕິ ກາມາສໂວ. ກາມີຍຕິວາ ໂອຬາຣິເກນ ກາເມນ ອິຈ຺ຉີຍຕີຕິ ກາໂມ. ປຎ຺ຈກາມຄຸຓມຸເຂນ ເທສິໂຕ ສພ຺ໂພ ກາມາວຈຣຘມ຺ໂມ. ອິຘ ປນ ຕໍ ນາເມນ ຕທາຣມ຺ມຓາ ຕຓ຺ຫາເອວ ອຘິປ຺ເປຕາ, ກາໂມເອວ ອາສໂວຕິ ກາມາສໂວ. ກາມາວຈຣຘມ຺ເມສຸ ອສ຺ສາທນາຠິນນ຺ທນ ວເສນ ປວຕ຺ໂຕ ກາມຣາໂຄ. ເຖເຣນ ປນ ອຍມຕ຺ໂຖວ ອິຈ຺ຉິໂຕ. ວກ຺ຂຕິ ຫິ ກາມຠວ ນາເມນ ຕພ຺ພຕ຺ຖຸກາ ຕຓ຺ຫາ ອຘິປ຺ເປຕາຕິ.

[໒໐໕] ວິຠາວນິຍໍ ປນ

ປຸຣິມຕ຺ໂຖວ ວຸຕ຺ໂຕ. ໂສ ອນຸປປນ຺ໂນ, ເຖຣມຕານຸຄຕສ຺ສ ອິຘາຘິປ຺ເປຕສ຺ສ ອຕ຺ຖສ຺ສ ອວຸຕ຺ຕຕ຺ຕາ.

ຠວາສໂວຕິ ເອຕ຺ຖ ທຸວິໂຘ ຠໂວ ກມ຺ມຠໂວ ອຸປປຕ຺ຕິຠໂວ ຈ. ຕຕ຺ຖ ມຫຄ຺ຄຕກຸສລຘມ຺ມາ ກມ຺ມຠໂວ. ຕໍນິພ຺ພຕ຺ຕາ ວິປາກ ຘມ຺ມາ ອຸປປຕ຺ຕິຠໂວ. ອິຘປິ ຠວສທ຺ເທນ ຕທາຣມ຺ມຓາ ຕຓ຺ຫາເອວ ອຘິປ຺ເປຕາ. ຠໂວເອວ ອາສໂວຕິ ຠວາສໂວ. ຕສ຺ມິໍ ທຸວິເຘ ຠເວ ນິກນ຺ຕິວເສນ ປວຕ຺ໂຕ ຣູປາຣູປຣາໂຄ.

[໒໐໖] ຍໍ ປນ ວິຠາວນິຍໍ

‘‘ສສ຺ສຕ ທິຏ຺ຐິສຫຄໂຕຈ ຣາໂຄ ເອຕ຺ເຖວ ສງ຺ຄຍ຺ຫຕີ’’ຕິ ວຸຕ຺ຕໍ. ຕໍ ນ ຍຸຕ຺ຕໍ.

ຠວາສໂວ ຈຕູສຸ ທິຏ຺ຐິຄຕ ວິປ຺ປຍຸຕ຺ຕ ໂລຠສຫຄເຕສຸ ຈິຕ຺ຕຸປ຺ປາເທສຸ ອຸປ຺ປຊ຺ຊຕີຕິ ຫິ ອຏ຺ຐກຖາກຓ຺ເຑ ວຸຕ຺ຕໍ. ຍຕ຺ຖ ປນ ກາມຕຓ຺ຫາ ຠວຕຓ຺ຫາ ວິຠວຕຓ຺ຫາຕິ ອາຄຕໍ. ຕຕ຺ເຖວ ສສ຺ສຕທິຏ຺ຐິ ສຫຄໂຕ ຣາໂຄ ຍາກາຈິ ກຸສລາກຸສລ ກມ຺ມຠວນິກນ຺ຕິ ຍາກາຈິ ອຸປປຕ຺ຕິຠວປຕ຺ຖນາ. ສພ຺ພາ ຠວຕຓ຺ຫາຍໍ ສງ຺ຄຫິຕາຕິ ຍຸຕ຺ຕາ. ອິຘ ປນ ຍຖາວຸຕ຺ຕໍ ຠວາສວໍ ຖເປຕ຺ວາ ສພ຺ໂພ ໂລໂຠ ກາມາສເວ ເອວ ສງ຺ຄຫິໂຕຕິ ຍຸຕ຺ໂຕຕິ.

[໒໐໗] ເອເຕເນວ ຍຎ຺ຈ ຕຕ຺ຖ ວຸຕ຺ຕໍ.

‘‘ຕຕິໂຍ ຠາທິຏ຺ຐິສຫຄໂຕ’’ຕິ. ຕໍປິ ປຏິກ຺ຂິຕ຺ຕໍ ໂຫຕິ.

ຍາກາຈິ ທິຏ຺ຐິ ທິຏ຺ຐາສໂວ. ໂຍໂກຈິ ໂມໂຫ ອວິຊ຺ຊາສໂວ. ເອຕ຺ຖ ສິຍາ, ກສ຺ມາ ອິເມ ເອວ ອາສວາຕິ ວຸຕ຺ຕາ. ນນຸ ອຎ຺ເຎປິ ມານາທໂຍ ຈິຣປາຣິວາສິຍຏ຺ຐາທິຍຸຕ຺ຕາ ເອວ ໂຫນ຺ຕີຕິ. ສຈ຺ຈໍ. ອິເມສຸ ປນ ກາມາສເວ ປຣິວຸຏ຺ເຐ ສຕິ ສພ຺ເພກາມວິສຍາ ມານາທໂຍ ປຣິວຸຏ຺ຐາເອວ ໂຫນ຺ຕິ. ຕສ຺ມິໍ ວິມຸຕ຺ເຕ ວິມຸຕ຺ຕາເອວ, ຕຖາ ຠວາສເວ ປຣິວຸຏ຺ເຐ ສຕິ ຠວວິສຍາ. ທິຏ຺ຐາສເວຈ ປຣິວຸຏ຺ເຐ ສຕິ ທິຏ຺ຐິວິສຍາຕິ. ອວິຊ຺ຊາປນ ເຕສໍ ຕິຓ຺ຓໍປິ ມູລຠູຕາຕິ. ອິຕິ ອິເມ ເອວ ປາຣິວາສິຍຏ຺ຐາທີສຸ ປຘານຠູຕາ ໂຫນ຺ຕິ. ອິຕເຣ ປນ ຕທນຸພນ຺ຘມຕ຺ຕາເອວ ສມ຺ປຊ຺ຊນ຺ຕີຕິ ນ ເຕ ອາສວາຕິ ວິສຸໍ ວຕ຺ຕຸໍ ອຣຫນ຺ຕີຕິ. ອຕ຺ຕນິ ປຕິຕໍ ຊນໍ ອນສ຺ສາສິກໍ ກຕ຺ວາ ອຊ຺ໂຌຕ຺ຖ ຣນ຺ໂຕ ຫນຕິ ມາເຣຕີຕິ ໂອໂຆ. ປກຕິມໂຫໂຆ. ຕຖາ ອວຫນນຏ຺ເຐນ ທຸຕ຺ຕຣຏ຺ເຐນຈ ໂອຆສທິສາຕິ ໂອຆາ. ຍທິຈ ອວຫຎ຺ຎນຏ຺ເຐຈ ທຸຕ຺ຕຣຏ຺ເຐນຈ ໂອຆານາມ ສິຍຸນ຺ຕິອາທິໂກ ປສງ຺ໂຄ ມານາທີນຎ຺ຈ ໂອຆຠາວ ປຣິຫາໂຣ ວຸຕ຺ຕ ນເຍນ ເວທິຕພ຺ໂພ.

ວຏ຺ຏສ຺ມິໍວາ ຠວຍນ຺ຕເກວາ ສຕ຺ເຕ ໂຍເຊນ຺ຕີຕິ ໂຍຄາ. ຠວນ຺ຕຣຈຸຕິຍາ ສຫ ຠວນ຺ຕຣປຏິສນ຺ຘິໍ ຄນ຺ເຕນ຺ຕິ ຆເຏນ຺ຕີຕິ ຄນ຺ຖາ. ອຠິຊ຺ຌາຕິ ສພ຺ພສ຺ສ ຣາຄສ຺ເສຕໍ ນາມໍ. ຕສ຺ມາ ຣູປາຣູປ ຣາຄາປິ ເອຕ຺ຖ ສງ຺ຄຫິຕາຕິ ທຏ຺ຐພ຺ພາ. ພ຺ຍາປາໂທຕິປິ ສພ຺ໂພ ໂທໂສ ເອວ. ອິທໍ ສຈ຺ຈາຕິ ນິເວໂສຕິ ອິທເມວ ສຈ຺ຈໍ, ໂມຆມຎ຺ຎນ຺ຕິ ປວຕ຺ໂຕ ມິຈ຺ຉາຠິນິເວໂສ. ວຏ຺ຏທຸກ຺ຂໂຕ ວິມຸຕ຺ຕິຍາ ອມຄ຺ຄຠູຕໍເຍວ ໂຄສີລໂຄວຕາທິກໍ ປຣໂຕ ອາມສນໍ ຕຖາ ຕຖາ ກປ຺ເປຕ຺ວາ ຄຫຓໍ ສີລພ຺ພຕປຣາມາໂສ. ເອຕ຺ຖຈ ປຣໂຕຕິ ຠູຕສຠາວປຈ຺ຈນິກໂຕຕິ ອຕ຺ໂຖ. ກາຍສທ຺ໂທ ປນ ສພ຺ພຕ຺ຖ ຣູປກາເຍ ນາມກາເຍຈ ປວຕ຺ໂຕຕິ ອຕິຕກາເຍນ ປຈ຺ຈຸປ຺ປນ຺ນ ກາຍໍ ປຈ຺ຈຸປ຺ປນ຺ນກາເຍນຈ ອນາຄຕກາຍໍ ຄນ຺ເຖຕິ ຆເຏຕີຕິ ກາຍຄນ຺ໂຖ. ອຖວາ, ກາເຍ ຄຓ຺ໂຐຕິ ກາຍຄຓ຺ໂຐ. ອຊ຺ຌຕ຺ຕ ຄຓ຺ໂຐຕິ ອຕ຺ໂຖ. ນິຄຓ຺ໂຐນາຏປຸຕ຺ໂຕຕິອາທີສຸວິຍ ຄຓ຺ຐສທ຺ໂທ ຄຓ຺ຐິຍໍ ປວຕ຺ໂຕ. ຠຸສໍ ອາທິຍນ຺ຕິ ອມຸຎ຺ຈນຄາຫໍ ຄຓ຺ຫນ຺ຕີຕິ ອຸປາທານານິ. ກິເລສຠູໂຕ ກາໂມເອວ ອຸປາທານໍ ກາມຸ ປາທານໍ. ວຕ຺ຖຸຠູຕໍວາ ກາມໍ ອຸປາທິຍຕີຕິ ກາມຸປາທານໍ.

ທ຺ວາສຏ຺ຐິທິຏ຺ຐິໂຍ ຕິວິຘ ມຫາທິຏ຺ຐິໂຍ ອຎ຺ຎາປິວາ ສາສເນ ໂລເກຈ ສນ຺ທິສ຺ສມານາ ວິປຣີຕຄາຫຠູຕາ ທິຏ຺ຐິໂຍ ທິຏ຺ຐຸປາທານໍ. ຍຖາຄຫິຕໍວາ ປຸຣິມທິຏ຺ຐິໍ ອິທເມວ ສຈ຺ຈໍ ໂມຆມຎ຺ຎນ຺ຕິ ອຸປາທິຍຕີຕິ ທິຏ຺ຐຸປາທານໍ. ໂຄຓກຸກ຺ກຸຣາທີນໍ ຕໍຕໍປກຕິຈາຣິຕ຺ຕໍ ສີລໍ ນາມ. ຕເມວ ສຸຏ຺ຐຸໍ ສມາທິນ຺ນໍ ວຕໍນາມ. ຕທຸຠຍໍ ສໍສາຣມຸຕ຺ຕິຍາ ມຄ຺ໂຄຕິ ທຬ຺ຫຄຫຓໍ ສີລພ຺ພຕຸ ປາທານໍ ນາມ. ອຕ຺ຕວາທຸປາທານນ຺ຕິ ເອຕ຺ຖ ອຕ຺ຕາ ວຸຈ຺ຈຕິ ປຣິກປ຺ປພຸທ຺ຘິຍາ ຄຫິໂຕ ເອເກກສ຺ມິໍ ສຕ຺ຕ ສນ຺ຕາເນ ປຘານິສ຺ສໂຣ. ຍໍ ໂລກິຍມຫາຊນາ ສຕ຺ໂຕຕິວາ ປຸຄ຺ຄໂລຕິວາ ຊີໂວຕິວາ ຕຖາຄໂຕຕິວາ ໂລໂກຕິວາ ສຎ຺ຊານນ຺ຕິ. ຍຎ຺ຈ ນານາຕິຕ຺ຖິຍາ ອິສ຺ສຣນິມ຺ມິຕໍວາ ອຘິຈ຺ຈສມຸປ຺ປນ຺ນໍວາ ອຈ຺ຈນ຺ຕສສ຺ສຕໍວາ ເອກຈ຺ຈສສ຺ສຕໍວາ ອຸຈ຺ເຉທໍວາ ປຎ຺ຎເປນ຺ຕີຕິ. ຕໍ ອຕ຺ຕານໍ ອຠິວທນ຺ຕິເຈວ ອຸປາທິຍນ຺ຕິຈ ສຕ຺ຕາ ເອເຕນາຕິ ອຕ຺ຕວາ ທຸປາທານໍ. ວີສຕິວິຘາ ສກ຺ກາຍທິຏ຺ຐິ. ຕຕ຺ຖ ອຠິວທນ຺ຕີຕິ ວິສິຏ຺ຐໍ ປຘານໍ ກຕ຺ວາ ວທນ຺ຕິ. ອຸປາທິຍນ຺ຕີຕິ ທຬ຺ຫໍ ອາທິຍນ຺ຕິ. ຍຖາຫ –

ຕຕ຺ຖ ກຕມາ ສກ຺ກາຍທິຏ຺ຐິ. ອິຘ ອສ຺ສຸຕວາ ປຸຖຸຊ຺ຊໂນ ຣູປໍ ອຕ຺ຕໂຕ ສມນຸປສ຺ສຕິ. ຣູປວນ຺ຕໍວາ ອຕ຺ຕານໍ. ອຕ຺ຕນິ ວາ ຣູປໍ. ຣູປສ຺ມິໍວາ ອຕ຺ຕານໍ. ເວທນໍ ອຕ຺ຕໂຕ ສມນຸປສ຺ສຕິ. ເວທນາວນ຺ຕໍວາ ອຕ຺ຕານໍ. ອຕ຺ຕນິວາ ເວທນໍ. ເວທນາປວາ ອຕ຺ຕານໍ. ສຎ຺ຎໍ. ສງ຺ຂາເຣ. ວິຎ຺ຎາຓນ຺ຕິ.

ຕຕ຺ຖ ຣູປໍ ອຕ຺ຕໂຕ ສມນຸປສ຺ສຕີຕິ ຣູປເມວ ອຕ຺ຕາຕິ ຄຓ຺ຫາຕິ. ຣູປວນ຺ຕໍວາ ອຕ຺ຕານນ຺ຕິ ອຕ຺ຕາ ເມ ຣູປວາຕິ ຄຓ຺ຫາຕິ. ອຕ຺ຕນິ ວາ ຣູປນ຺ຕິ ອຕ຺ຕານໍ ປຏິຈ຺ຈ ຣູປໍ ຕິຏ຺ຐຕີຕິ ຄຓ຺ຫາຕິ. ຣູປສ຺ມິໍວາ ອຕ຺ຕານນ຺ຕິ ຣູປໍ ປຏິຈ຺ຈ ອຕ຺ຕາ ຕິຏ຺ຐຕີຕິ ຄຓ຺ຫາຕິ. ກຖໍ ຣູປກາຍໍ ອຸທ຺ທິສ຺ສ ອຊ຺ຊ ອຫໍ ຖທ຺ໂຘມ຺ຫີຕິ ວາ ອຊ຺ຊ ອຫໍ ມຸທຸໂກມ຺ຫີຕິວາ ວທນ຺ໂຕ ປຖວິ ສງ຺ຂາຕໍ ຣູປໍ ອຕ຺ຕໂຕ ສມນຸປສ຺ສຕິນາມ. ອຊ຺ຊ ມມ ກາໂຍ ຖທ຺ໂຘຕິວາ ມຸທູຕິວາ ວທນ຺ໂຕ ເສສຘມ຺ເມວາ ຘມ຺ມມຸຕ຺ຕກໍວາ ອຕ຺ຕານໍ ຄເຫຕ຺ວາ ຕໍ ອຕ຺ຕານໍ ປຖວີວນ຺ຕໍ ສມນຸປສ຺ສຕິນາມ. ອຊ຺ຊ ຖທ຺ຘຠາໂວວາ ມຸທຸຠາໂວວາ ມຍິ ຊາໂຕຕິ ວທນ຺ໂຕ ອຕ຺ຕນິ ປຖວິໍສ ມນຸປສ຺ສຕິນາມ. ອຊ຺ຊາຫໍ ຖທ຺ຘຠາເວ ຐິໂຕມ຺ຫິ ມຸທຸຠາເວ ຐິໂຕ ມ຺ຫີຕິ ວທນ຺ໂຕປຖວິມ຺ຫິ ອຕ຺ຕານໍ ສມນຸສ຺ສຕິນາມ. ອຍໍ ປຖວິມ຺ຫິ ຈຕຸຣາວຕ຺ຖິກາຍ ສໍກ຺ກາຍທິຏ຺ຐິຍາ ປວຕ຺ຕາກາໂຣ. ເສເສສຸ ສຕ຺ຕວີສຕິຣູເປສຸ ຍຖາສມ຺ຠວໍ ວຕ຺ຕພ຺ໂພ. ອຫໍ ມຣາມິ ມຣິສ຺ສາມີຕິອາທິນາ ຫິ ອນິຈ຺ຈຕາຍໍປິ ສາທິຏ຺ຐິ ປວຕ຺ຕຕິເຍວ. ເສສຣູເປສຸ ວຕ຺ຕພ຺ພໍ ນຕ຺ຖິ. ອິທໍ ນາມ ອຫໍ ປຸພ຺ເພ ສໍຠຸຎ຺ຊິໍ. ອຊ຺ຊ ສໍຠຸຎ຺ຊາມິ. ປຣໂຕ ສໍຠຸຎ຺ຊິສ຺ສາມີຕິວາ ສຸຂິໂຕມ຺ຫິ ທຸກ຺ຂິໂຕມ຺ຫີຕິວາ ເວທນໍ ອຕ຺ຕໂຕ ສມນຸປສ຺ສຕິ. ອຊ຺ຊ ມມ ກາໂຍ ສຸຂິໂຕ ທຸກ຺ຂິໂຕຕິວາ ມມຈິຕ຺ຕໍ ສຸຂິຕໍ ທຸກ຺ຂິຕນ຺ຕິວາ ອຕ຺ຕານໍ ເວທນາວນ຺ຕໍ ສມນຸປສ຺ສຕິ. ອຊ຺ຊສຸຂໍວາ ທຸກ຺ຂໍວາ ມຍິຊາຕນ຺ຕິ ອຕ຺ຕນິ ເວທນໍ ສມນຸປສ຺ສຕິ. ອຊ຺ຊາຫໍ ສຸຂິຕ ຠາເວ ຐິໂຕມ຺ຫິ ທຸກ຺ຂິຕຠາເວ ຐິໂຕມ຺ຫີຕິ ເວທນາຍ ອຕ຺ຕານໍ ສມນຸປສ຺ສຕີຕິ.

ສຎ຺ຎາຍ ສພ຺ເພສຸຈ ປຎ຺ຎາສມຕ຺ເຕສຸ ສງ຺ຂາເຣສຸ ວິສຸໍ ວິສຸໍ ວິຕ຺ຖາເຣຕ຺ວາ ວຕ຺ຕພ຺ໂພ. ອຫໍ ປສ຺ສາມີຕິ ຈກ຺ຂຸວິຎ຺ຎາຓໍ ອຕ຺ຕໂຕ ສມນຸປສ຺ສຕິ. ທສ຺ສນໍ ເມຕິ ອຕ຺ຕານໍ ວິຎ຺ຎາຓວນ຺ຕໍ ສມນຸປສ຺ສຕິ. ມຍິທສ຺ສນໍນາມ ອຕ຺ຖີຕິ ອຕ຺ຕນິ ວິຎ຺ຎາຓໍ ສມນຸປສ຺ສຕິ, ອຫໍ ທສ຺ສເນ ສມຕ຺ໂຖມ຺ຫີຕິ ວິຎ຺ຎາຓສ຺ມິໍ ອຕ຺ຕານໍ ສມນຸປສ຺ສຕິ. ເອເສ ວນໂຍ ເສເສສຸ ປຎ຺ຈສຸ ວິຎ຺ຎາເຓສູຕິ. ອຫ ມສ຺ມິ ອຫໍ ເອໂກ ສຕ຺ໂຕ ເອໂກປຸຄ຺ຄໂລ ເອໂກ ຊີໂວ ເອໂກ ໂລໂກ ເອໂກ ນໂຣ ມນຸສ຺ໂສ ເທໂວສກ຺ໂກ ພ຺ຣຫ຺ມາຕິວາ ອຫໍຄຈ຺ຉາມິ ອຫໍ ຕິຏ຺ຐາມິ ອຫໍ ນິສີທາມິ ອຫໍ ນິປ຺ປຊ຺ຊາມິ ອຫໍ ສມິຎ຺ເຊມິ ປສາເຣມີຕິອາທິນາ ວາ ຂນ຺ຘປຎ຺ຈກໍວາ ເອກເມກໍວາ ຂນ຺ຘໍ ສມູຫໂຕ ຄເຫຕ຺ວາ ປວຕ຺ຕິປິ ວຕ຺ຕພ຺ພາ. ອປຣິຎ຺ຎາຕວຕ຺ຖຸການຎ຺ຫິ ເອກມຸຫຸຕ຺ຕ ມຕ຺ເຕປິ ຍໍກິຎ຺ຈິ ອຕ຺ຕໂນວາ ປຣສ຺ສວາ ອຕ຺ຕປຏິສໍຍຸຕ຺ຕວຈນໍ ກເຖນ຺ຕານໍ ຈິຕ຺ຕໍວາ ວຈນໍວາ ຍຖາວຸຕ຺ເຕ ຣູປາຣູປຘມ຺ເມ ກທາຈິ ອຕ຺ຕໂຕ ອຸປາທິຍິຕ຺ວາ ປວຕ຺ຕຕິ. ກທາຈິ ອຕ຺ຕປຣິວາຣ ຠາເວນ. ກທາຈິ ອຕ຺ຕນິສ຺ສິຕຠາເວນ. ກທາຈິ ອຕ຺ຕນິສ຺ສຍຠາເວນ. ກທາຈິ ເອເກກຘມ຺ມວເສນ. ກທາຈິ ສມູຫຘມ຺ມວເສນາຕິ.

ຍສ຺ມາ ປນ ອຕ຺ຕນິມິຕ຺ຕໍນາມ ວສວຕ຺ຕນາກາຣໍ ປຏິຈ຺ຈ ອຸປຏ຺ຐາຕິ. ວສວຕ຺ຕນາ ກາໂຣຈ ຣູປາຣູປຘມ຺ມານໍ ປຈ຺ຈຍາຍຕ຺ຕ ວຸຕ຺ຕິກຕ຺ຕໍ ຂຓິ ກຕ຺ຕຎ຺ຈ ສຸຏ຺ຐຸ ປສ຺ສນ຺ຕານໍ ນຕ຺ຖິ. ຕສ຺ມາ ປຣິຎ຺ຎາຕວຕ຺ຕຸການໍ ອຕ຺ຕ ປຏິສໍຍຸຕ຺ຕວຈນໍ ກເຖນ຺ຕານໍປິ ຈິຕ຺ຕໍ ປທຸມິນິປຕ຺ເຕ ອຸທກພິນ຺ທຸ ວິຍ ເຕສຸ ຘມ຺ເມສຸ ອລຄ຺ຄິຕ຺ວາເອວ ປວຕ຺ຕຕີຕິ ເວທິຕພ຺ພໍ. ສຕ຺ຕານໍ ຈິຕ຺ຕສນ຺ຕາເນ ກຸສເລ ຘມ຺ເມ ອນຸປ຺ປນ຺ເນວາ ອຸປ຺ປາເທຕຸໍ ອຸປ຺ປນ຺ເນວາ ວາ ເສຕຸໍ ອທຕ຺ວາ ນີວາເຣນ຺ຕີຕິ ນີວຣຓານິ. ກາມນຏ຺ເຐນ ກາໂມ, ຉນ຺ທນຏ຺ເຐນຉນ຺ໂທຕິ ກາມຈ຺ຉນ຺ໂທ. ພລວຣາໂຄ. ໂສເອວນີວຣຓນ຺ຕິ ກາມຈ຺ຉນ຺ທນີວຣຓໍ. ປຏ຺ຐາເນອາຣຸປ຺ເປກາມຈ຺ຉນ຺ທໍ ນີວຣຓໍ ປຏິຈ຺ຈອຸທ຺ຘຈ຺ຈນີວຣຓນ຺ຕິ ວຸຕ຺ຕຕ຺ຕາ ປນ ຖເປຕ຺ວາ ຣູປາຣູປຣາເຄ ອວເສໂສ ສພ຺ໂພໂລໂຠ ກາມຈ຺ຉນ຺ເທ ອສງ຺ຄຫິໂຕນາມ ນຕ຺ຖິ. ຌານປຏິປກ຺ຂຠາໂວປນ ປຎ຺ຈກາມຄຸຓິກຣາຄສ຺ເສວ ໂຫຕີຕິ ເວທິຕພ຺ໂພ. ພ຺ຍາປຊ຺ຊນໍ ພ຺ຍາປາໂທ. ຈິຕ຺ຕສ຺ສ ປູຕິຠາໂວຕິ ອຕ຺ໂຖ. ໂຍໂກຈິໂທໂສ. ກສ຺ມາ ປເນຕ຺ຖ ຖິນມິທ຺ຘ ນີວຣຓນ຺ຕິ ຈ ອຸທ຺ຘຈ຺ຈ ກຸກ຺ກຸຈ຺ຈ ນີວຣຓນ຺ຕິ ຈ ທ຺ເວ ທ຺ເວ ຘມ຺ມາ ເອກໍ ນີວຣຓໍ ກຕ຺ວາ ວຸຕ຺ຕາຕິ. ກິຈ຺ຈໂຕ ປຈ຺ຈຍໂຕ ປຏິປກ຺ຂໂຕຈ ສທິສຕ຺ຕາ. ຕຖາ ຫິ ກິຈ຺ຈໂຕ ຕາວ ຖິນມິທ຺ຘທ຺ວຍໍ ຈິຕ຺ຕຸປ຺ປາທານໍ ລີນຠາວາ ປາທນກິຈ຺ຈໍ. ອຸທ຺ຘຈ຺ຈກຸກ຺ກຸຈ຺ຈທ຺ວຍໍ ອວູປສນ຺ຕຠາວາປາທນກິຈ຺ຈໍ. ປຈ຺ຈຍໂຕ ປຸຣິມທ຺ວຍໍ ຕນ຺ທິວິຊມ຺ຠິ ຕຕາປຈ຺ຈຍໍ. ປຈ຺ຉິມທ຺ວຍໍ ຎາຕິພ຺ຍສນາທິວິຕກ຺ກປຈ຺ຈຍໍ. ປຏິປກ຺ຂໂຕ ປຸຣິມທ຺ວຍໍ ວີຣິຍປຏິປກ຺ຂໍ. ປຈ຺ຉິມທ຺ວຍໍ ສມຖປຏິປກ຺ຂນ຺ຕິ.

ອນຸເສນ຺ຕີຕິ ອນຸສຍາ. ອນຸຣູປໍ ກາຣຓໍ ລຠິຕ຺ວາ ອຸປ຺ປຊ຺ຊນ຺ຕີຕິ ອຕ຺ໂຖ. ອນຸອນຸ ເສນ຺ຕີຕິວາ ອນຸສຍາ. ຍາວ ມຄ຺ຄໍ ນປຏິລຠຕິ. ຕາວ ອນ຺ຕຣາ ອປຣິກ຺ຂິຍ຺ຍມານາ ຫຸຕ຺ວາ ກາຣຓລາເຠ ສຕິ ປຸນປ຺ປຸນໍ ອຸປ຺ປຊ຺ຊນ຺ຕີຕິ ອຕ຺ໂຖ. ອຸປ຺ປຊ຺ຊນຎ຺ເຈຕ຺ຖ ອປ຺ປຫີນຏ຺ເຐນ ອຸປ຺ປຊ຺ຊນາ ຣຫຠາໂວ ເວທິຕພ຺ໂພ. ນ ປນ ສຣູປໂຕ ອຸປ຺ປຕ຺ຕິ, ກຖໍ ວິຎ຺ຎາ ຍຕີຕິ ເຈ. ຍສ຺ສ ກາມຣາຄານຸສໂຍ ອຸປ຺ປຊ຺ຊຕິ, ຕສ຺ເສວ ປຏິຆານຸສໂຍ ອຸປ຺ປຊ຺ຊຕີຕິ ວຸຕ຺ຕຕ຺ຕາ. ເອວຎ຺ຈ ກຕ຺ວາ ປາຬິຍໍ ປຸຖຸຊ຺ຊນສ຺ສ ສຕ຺ຕປິ ອນຸສຍາ ອນຸສຍວາເຣ ສຫ ອນຸເສນ຺ຕີຕິ ອຸປ຺ປຊ຺ຊນວາເຣ ສຫ ອຸປ຺ປຊ຺ຊນ຺ຕີຕິ ວຸຕ຺ຕາ. ຍຖາຫ ປຸຖຸຊ຺ຊນສ຺ສ ອວິຊ຺ຊານຸສໂຍຈ ອນຸເສຕິ. ກາມຣາຄ. ປຏິຆ. ມານ. ທິຏ຺ຐິ. ວິຈິກິຈ຺ຉາ. ຠວຣາຄນຸສໂຍຈ ອນຸເສຕີຕິ. ຕຖາ ອຸປ຺ປຊ຺ຊນວາເຣປີຕິ.

ອປິຈ, ສຣູປໂຕ ປຣິຍຸຏ຺ຐານໍ ອປຕ຺ວາ ສນ຺ຕາເນ ປວຕ຺ຕມາເນຫິ ກຸສລາກຸສລາ ພ຺ຍາກຕຈິຕ຺ຕຸປ຺ປາເທຫິ ສຫ ອນຸຣູປາ ອວິຣຸທ຺ຘາ ຫຸຕ຺ວາ ເສນ຺ຕິ. ວິສຸໍ ສມ຺ປຍຸຕ຺ຕຘມ຺ມຠາເວນ ອວຸຏ຺ຐິຕາ ຫຸຕ຺ວາ ສຍິຕາ ໂຫນ຺ຕີຕິ ອນຸສຍາ. ອນຸ ອນຸ ເສນ຺ຕີຕິວາ ອນຸສຍາ. ປກຕິຍາ ຍຖານຸສຍິເຕສຸເອວ ກາມຣາຄາທີສຸ ປຸນປ຺ປຸນໍ ອຸປ຺ປຊ຺ຊິຕ຺ວາ ທິຄຸຓ ຕິຄຸຓາທິ ວເສນ ປຸນປ຺ປຸນໍ ເສນ຺ຕິ. ສຍນາກາເຣນ ອຸປຣຸປຣິ ປລິເວເຐນ຺ຕີຕິ ອຕ຺ໂຖ.

ຕີສຸ ຣາຄາທີນໍ ອວຕ຺ຖາສຸ ປຖມາວຕ຺ຖາຍ ຐິຕານໍ ກາມຣາຄາ ທີນເມຕໍ ອຘິວຈນໍ. ຕິສ຺ໂສ ຫິ ອວຕ຺ຖາ ອນຸສຍາວຕ຺ຖາ ປຣິຍຸຏ຺ຐານາວຕ຺ຖາ ວີຕິກ຺ກມາວຕ຺ຖາຕິ. ຕຕ຺ຖ ເຍ ກາມຣາຄາທໂຍ ອຸປ຺ປຊ຺ຊິຕ຺ວາ ກາຍງ຺ຄວາຈງ຺ຄໍ ຈາເລນ຺ຕິ, ເຕສໍ ຕຖາປວຕ຺ຕາ ອວຕ຺ຖາ ວີຕິກ຺ກມາວຕ຺ຖານາມ. ເຍ ມນສ຺ມິໍ ເອວ ຊວນຈິຕ຺ຕສຫຊາຕາ ຫຸຕ຺ວາ ປວຕ຺ຕນ຺ຕິ, ເຕສໍ ຕຖາປວຕ຺ຕາ ອວຕ຺ຖາ ປຣິຍຸຏ຺ຐານາວຕ຺ຖານາມ. ເຍ ປນ ຊວນສຫຊາຕຠາວໍປິ ອປຕ຺ວາ ວາສນາຘາຕຸໂຍ ວິຍ ຈິກ຺ກສນ຺ຕານາ ນຸສຍິຕາ ຫຸຕ຺ວາ ປຣິຍຸຏ຺ຐານປ຺ປຕ຺ຕິຍາ ພີຊຠາເວນ ຕິຏ຺ຐນ຺ຕິ, ສຸຠນິມິຕ຺ຕາທິເກຈ ອາຣມ຺ມເຓ ອາປາຕມາຄເຕ ເຍສໍ ວເສນ ອາວຊ຺ຊນໍ ຣາຄາທິປາຕຸຠາວຕ຺ຖາຍ ອໂຍນິໂສ ຠວງ຺ຄໍ ອາວຏ຺ເຏຕິ, ອຠາວິຕຎ຺ຈ ຈິຕ຺ຕໍ ເຍສໍ ວເສນ ທມຖໍ ນອຸເປຕິ, ເຕສໍ ຕຖາ ປວຕ຺ຕາ ອວຕ຺ຖາ ອນຸສຍາວຕ຺ຖານາມ. ຕທວຕ຺ຖິກາ ກາມຣາຄາທໂຍ ອນຸສຍານາມ. ເຕ ປນ ອປຣມຕ຺ຖຠູຕາປິ ນ ໂຫນ຺ຕິ. ເອກນ຺ຕປຣມຕ຺ຖຊາຕິກຕ຺ຕາ. ນຈ ກຸສລາພ຺ຍາກຕຠູຕາ ເອກນ຺ຕາກຸສລຊາຕິກຕ຺ຕາ. ນາປິ ກຸສລາພ຺ຍາກຕວິຣຸທ຺ຘາ, ວິສຸໍ ສມ຺ປຍຸຕ຺ຕຘມ຺ມຠາເວນ ອນຸປລທ຺ຘຕ຺ຕາ. ນາປິ ກາລຕ຺ຕຍວິນິມຸຕ຺ຕາ, ເຕກາລິກຘມ຺ມສນ຺ນິສ຺ສເຍນ ປວຕ຺ຕນໂຕ. ຍທາ ປນ ເຕ ສມຸຏ຺ຐ ຫິຕ຺ວາ ປຣິຍຸຏ຺ຐານຠາວໍ ຄຈ຺ຉນ຺ຕິ, ຕທາ ວິສຸໍ ສມ຺ປຍຸຕ຺ຕຘມ຺ມ ຠາວຎ຺ຈ ຄຈ຺ຉນ຺ຕິ. ສາຣມ຺ມຓາທິຠາໂວຈ ເຕສໍ ປຣິພ຺ຍຕ຺ໂຕ ໂຫຕິ. ເອຕທຕ຺ຖໍ ສນ຺ຘາຍ ກຖາວຕ຺ຖຸມ຺ຫິ ເຕສໍ ສາຣມ຺ມຓຘມ຺ມຠາໂວ ສງ຺ຂາຣກ຺ຂນ຺ຘຠາໂວຈ ປຕິຏ຺ຐາປິໂຕ ໂຫຕີຕິ.

ຍຖາ ປນ ຜລຘາຣິມ຺ຫິ ຣຸກ຺ຂມ຺ຫິ ວິສກຓ຺ຏເກ ທິນ຺ເນ ຣຸກ຺ຂານຸສຍິໂຕ ຜລຸປ຺ປຕ຺ຕິຍາ ປຈ຺ຈຍຠູໂຕ ສິເນໂຫ ປຣິກ຺ຂຍໍ ຄຈ຺ຉຕິ. ສມເຍ ອຸປ຺ປຊ຺ຊິສ຺ສມານານິ ຜລານິ ນຸປ຺ປຊ຺ຊນ຺ຕິ. ເອວໍ ສານຸສເຍ ຈິຕ຺ຕ ສນ຺ຕາເນ ຍສ຺ມິໍ ຂເຓ ມຄ຺ໂຄ ປາຕຸຠວຕິ, ຕສ຺ມິໍ ສຫມຄ຺ຄຸປ຺ປາທາ ໂສ ໂສ ອນຸສໂຍ ປຣິກ຺ຂຍໍ ຄຈ຺ຉຕິ. ປຣິກ຺ຂີຓສ຺ສ ປນ ປຸນ ປຣິຍຸຏ຺ຐານໍນາມ ນຕ຺ຖິ, ກຸໂຕ ວີຕິກ຺ກໂມຕິ ອິມມຕ຺ຖໍ ສນ຺ຘາຍ ມຄ຺ໂຄ ອນາຄຕສາມຎ຺ຎໍ ກິເລສຊາຕໍ ປຊຫຕີຕິ ຕຕ຺ຖ ຕຕ຺ຖ ວຸຕ຺ໂຕ. ຕຕ຺ຖ ອນາຄຕສາມຎ຺ຎນ຺ຕິ ອນາຄຕສມ຺ມຕໍ, ນ ເອກນ຺ຕ ອນາຄຕໍ. ເຕເນວ ຫິ ອຏ຺ຐກຖາຍໍ ມຄ຺ໂຄ ເຍກິເລເສ ປຊຫຕິ, ເຕ ອຕີຕາກິວາ ອນາຄຕາຕິວາ ປຈ຺ຈຸປ຺ປນ຺ນາຕິວາ ນວຕ຺ຕພ຺ພາຕິ ວຸຕ຺ຕໍ. ເອເຕນຈ ມຄ຺ໂຄ ກິເລສມຸເຂນ ຍານິ ກຸສລາກຸສລກມ຺ມານິຈ ອຸປາທິນ຺ນກຂນ຺ຘປຎ຺ຈເກຈ ປຊຫຕິ, ເຕ ອຕີຕາຕິວາອນາຄຕາຕິວາ ປຈ຺ຈຸປ຺ປນ຺ນາຕິວາ ນວຕ຺ຕພ຺ພາຕິ ທີເປຕິ. ຍທິ ເອວໍ ມຄ຺ເຄນ ປຫີນາ ສພ຺ເພ ເຕຠູມກຘມ຺ມາ ກາລວິມຸຕ຺ຕານາມ ອຕງ຺ຂຕາ ນາມ ອປຈ຺ຈຍານາມ ສິຍຸນ຺ຕິ.ນ. ເຕກາລິກຊາຕິກຕ຺ຕາ ສງ຺ຂຕ ສປຈ຺ຈຍຊາຕິກຕ຺ຕາ ຈ. ເຕ ຫິ ມຄ຺ເຄ ອນຸປ຺ປນ຺ເນ ອິເມ ນາມຘມ຺ມາ ອຸປ຺ປຊ຺ຊິສ຺ສນ຺ຕິ ນິຣຸຊ຺ຌິສ຺ສນ຺ຕີຕິ ເອວໍ ສງ຺ຂຕລກ຺ຂຓໍ ອາຫຈ຺ຈ ຎາເຓນ ຄຫິຕຕ຺ຕາ ລກ຺ຂຓວເສນ ເຕຠູມກາທິຠາວໍ ຠຊນ຺ຕີຕິ. ເອວຎ຺ຈ ກຕ຺ວາ ວິສຸໍ ສມ຺ປຍຸຕ຺ຕຘມ຺ມຠາວໍ ອປຕ຺ຕານໍ ອນຸສຍາວຕ຺ຖາຍ ວາ ວາສນາວຕ຺ຖາຍວາ ກມ຺ມສມງ຺ຄີຕາວຕ຺ຖາຍວາ ອາສຍຊ຺ຌາສຍາ ຘິມຸຕ຺ຕິຈຣິຕວຕ຺ຖາສຸວາ ຐິຕານໍ ສຠາວານໍ ຊາຕິວເສນ ປຣມຕ຺ຖ ຘມ຺ມຕາ ອກຸສລາທິຕາຈ ປຈ຺ເຈຕພ຺ພາ ໂຫຕີຕິ.

[໒໐໘] ວິຠາວນິຍໍ ປນ

‘‘ອປ຺ປຫີນາ ຫິ ກິເລສາ ກາຣຓລາເຠ ສຕິ ອຸປ຺ປຊ຺ຊນາ ຣຫາ ສນ຺ຕາເນ ອນຸອນຸສຍິຕາ ວິຍ ໂຫນ຺ຕີຕິ ຕທວຕ຺ຖາ ອນຸສຍາຕິ ວຸຈ຺ຈນ຺ຕິ. ເຕ ປນ ນິປ຺ປຣິຍາຍໂຕ ອນາຄຕ ກິເລສາ. ອຕີຕປຈ຺ຈຸປ຺ປນ຺ນາປິ ຕໍສຠາວຕ຺ຕາ ຕຖາ ວຸຈ຺ຈນ຺ຕີ’’ຕິ ວຸຕ຺ຕໍ. ຕຕ຺ຖ ອນຸສຍານາມ ສນ຺ຕາເນ ກທາຈິປິ ອນຸປ຺ປນ຺ນ ປຸພ຺ພາ ອນາຄຕ ກິເລສາ ເອວາຕິ ກຕ຺ວາ ສນ຺ຕາເນ ອນຸ ອນຸສຍິຕາ ວິຍ ໂຫນ຺ຕີຕິ ວຸຕ຺ຕໍ. ຕໍ ນ ຍຸຊ຺ຊຕິ.

ນ ຫິ ເຕ ອນຸອນຸສຍິຕາ ວິຍ ໂຫນ຺ຕິ. ເອກນ຺ເຕນ ອນຸສຍິຕາເອວ ໂຫນ຺ຕີຕິ.

[໒໐໙] ຍຎ຺ຈ ຕຕ຺ຖ

‘‘ເຕ ປນ ນິປ຺ປຣິຍາຍໂຕ ອນາຄຕກິເລສາ’’ຕິ ວຸຕ຺ຕໍ. ຕໍປິ ນ ຍຸຕ຺ຕໍ.

ນ ຫິ ມຄ຺ເຄນ ອປ຺ປຫີນາ ອນຸສຍາ ອນາຄຕານາມ ໂຫນ຺ຕິ. ປຫີນາປິຈ ນິປ຺ປຣິຍາຍໂຕ ອນາຄຕາຕິ ນສກ຺ກາ ວຕ຺ຕຸໍ. ອນາຄຕ ສາມຎ຺ຎສ຺ສ ອຘິປ຺ເປຕຕ຺ຕາຕິ. ເອເຕນ ອຕີຕປຈ຺ຈຸປ຺ປນ຺ນາປິ ຕໍສຠາວຕ຺ຕາຕຖາ ວຸຈ຺ຈນ຺ຕີຕິ ອິທໍວິປຏິກ຺ຂິຕ຺ຕໍ ໂຫຕິ. ອປິຈ, ອຸປ຺ປາທຏ຺ຐິຕິຠງ຺ຄ ປຕ຺ຕານໍເອວ ເອກນ຺ເຕນ ເຕກາລິກຕາ ໂຫຕີຕິ ຕທປຕ຺ຕານໍ ອນຸສຍານໍ ປຈ຺ຈຸປ຺ປນ຺ນຕາ ປຣິຍາໂຍວ ວຕ຺ຕຸໍ ຍຸຕ຺ໂຕ. ເອວຎ຺ຈ ກຕ຺ວາ ປາຬິຍໍ ຍສ຺ສ ກາມຣາຄນຸສໂຍ ອຸປ຺ປຊ຺ຊຕິ, ຕສ຺ສ ປຏິຆານຸສໂຍ ອຸປ຺ປຊ຺ຊຕີຕິອາທິນາ ປຈ຺ຈຸປ຺ປນ຺ນກາລິໂກ ອຸປ຺ປາທວາໂຣ ເອວ ວຸຕ຺ໂຕ, ນ ນິໂຣຘວາໂຣ, ນຈ ອຕີຕານາຄຕ ວາຣາຕິ. ຍໍ ປນ ປຏິສມ຺ຠິທາມຄ຺ເຄ ຫຎ຺ຈິ ປຈ຺ຈຸປ຺ປນ຺ເນ ກິເລເສ ປຊຫຕິ. ເຕນ ຫິ ຣຕ຺ໂຕ ຣາຄໍ ປຊຫຕິ, ທຸຏ຺ໂຐ ໂທສໍ, ມຸຬ຺ໂຫ ໂມຫນ຺ຕິ ວຸຕ຺ຕໍ. ຕໍ ປຣິຍຸຏ຺ຐານປຕ຺ຕານໍ ເອກນ຺ຕປຈ຺ຈຸປ຺ປນ຺ນກ຺ຂຓໍ ສນ຺ຘາຍ ວຸຕ຺ຕນ຺ຕິ ທຏ຺ຐພ຺ພໍ. ເຕເນວ ຫິ ອຏ຺ຐກຖາຍໍ ວຕ຺ຕມານຸປ຺ປນ຺ນໍ ຠຸຕ຺ວາ ວິຄຕຸປ຺ປນ຺ນໍ ໂອກາສກຕຸປ຺ປນ຺ນໍ ສມຸທາຈາຣຸປ຺ປນ຺ນນ຺ຕິ ຈຕຸພ຺ພິຘໍ ອຸປ຺ປນ຺ນໍ ນ ມຄ຺ຄວຊ຺ຌໍ. ຠູມິລທ຺ຘຸປ຺ປນ຺ນໍ ອາຣມ຺ມຓາ ຘິຄ຺ຄຫິ ຕຸປ຺ປນ຺ນໍ ອວິກ຺ຂມ຺ຠິຕຸປ຺ປນ຺ນໍ ອສມຸຄ຺ຆາຏິຕຸປ຺ປນ຺ນນ຺ຕິ ຈຕຸພ຺ພິຘໍ ມຄ຺ຄວຊ຺ຌນ຺ຕິ ວຸຕ຺ຕໍ. ຕຕ຺ຖ ວຕ຺ຕມານຸປ຺ປນ຺ນໍ ສມຸທາ ຈາຣຸປ຺ປນ຺ນນ຺ຕິ ອິທໍ ທ຺ວຍໍ ຂຓປຈ຺ຈຸປ຺ປນ຺ນເມວ. ຠຸຕ຺ວາວິຄຕຸປ຺ປນ຺ນໍ ອຕີຕເມວ. ໂອກາສ ກຕຸປ຺ປນ຺ນໍ ອນາຄຕເມວ. ຕທຸຠຍໍ ປນ ປຈ຺ຈຸປ຺ປນ຺ນສມີປຕ຺ຕາ ອຸປ຺ປນ຺ນນ຺ຕິ ວຸຕ຺ຕໍ. ສມີປປຈ຺ຈຸປ຺ປນ຺ນນ຺ຕິ ວຸຕ຺ຕໍ ໂຫຕິ.

ຠູມິລທ຺ຘຸປ຺ປນ຺ນໍນາມ ອຕ຺ຕໂນ ຂນ຺ເຘສຸ ອນຸສຍິຕານໍ ມຄ຺ເຄນ ອປ຺ປຫີນານໍ ອນຸສຍານໍເອວ ນາມໍ. ອາຣມ຺ມຓາຘິຄ຺ຄຫິຕຸປ຺ປນ຺ນໍ ນາມ ສຸຠນິມິຕ຺ຕາທິເກ ອາຣມ຺ມເຓ ສກິໍ ຊວິຕ຺ວາ ຍາວ ຕມ຺ມູລໂກ ປຣິຍຸຏ຺ຐານເວໂຄ ນ ວູປສມ຺ມຕິ, ຕາວ ອຘິມຕ຺ຕຖາມຄຕ ຠາເວນ ຐິຕານໍ ເຕສຎ຺ເຎວ ນາມໍ. ອນຸສຍາ ຫິ ນາມ ອນມຕຄ຺ເຄ ສໍສາເຣ ປຸນປ຺ປຸນໍ ປຣິຍຸຏ຺ຐານປຕ຺ຕານໍ ກິເລສານໍ ວເສນ ອຸປຣຸປຣິ ຖິຣ ຕຣ ທຬ຺ຫຕຣ ປຕ຺ຕິຍາ ປກຕິຍາປິ ຖາມຄຕາເອວນາມ ໂຫນ຺ຕິ. ນ ເຍນວາ ເຕນວາ ວາຍາເມນ ປຊຫິຕຸໍ ສກ຺ກຸເຓຍ຺ຍາ. ເອວໍ ສນ຺ເຕປິ ຍທາ ໂຍ ໂຍ ອນຸສໂຍ ປຈ຺ຈຍລາເຠນ ປຣິຍຸຏ຺ຐານ ພຫຸໂລ ໂຫຕິ, ຕທາ ໂສ ໂສ ວິເສເສນ ອຘິມຕ຺ຕຖາມ ຄຕຠາວໍ ປຕ຺ວາ ຐິໂຕ ໂຫຕິ. ຍທາ ໂຍ ໂຍ ປຏິປກ຺ຂຘມ຺ມ ສມາທາເນນ ນິຄ຺ຄຫປຕ຺ໂຕ ໂຫຕິ, ຕທາ ໂສ ໂສ ມນ຺ທຖາມ ຄຕຠາວໍ ປຕ຺ວາ ຐິໂຕ ໂຫຕີຕິ. ອວິກ຺ຂມ຺ຠິຕຸປ຺ປນ຺ນໍນາມ ສມຖ ວິປສ຺ສນາຫິ ສຸຏ຺ຐຸອນິຄ຺ຄຫິຕານໍ ເຕສຎ຺ເຎວ ນາມໍ. ອສມຸຄ຺ຆາຏິ ຕຸປ຺ປນ຺ນໍນາມ ມຄ຺ເຄນ ອປ຺ປຫີນານໍ ຠູມິລທ຺ຘານໍ ເຕສໍເອວ ນາມນ຺ຕິ. ຍສ຺ມາ ປນ ໂລກຸຕ຺ຕຣຘມ຺ມານາມ ກິເລສານໍ ອຈ຺ຈນ຺ຕປຏິປກ຺ຂາ ໂຫນ຺ຕີຕິ ເຫຏ຺ຐິມາ ມຄ຺ຄຏ຺ຐຜລຏ຺ຐາ ເສກ຺ຂາ ອຕ຺ຕໂນ ມຄ຺ຄຜລກ຺ຂເຓສຸ ອຸປຣິ ມຄ຺ຄາຊ຺ເຌຫິປິ ອນຸສເຍຫິ ສານຸສຍາຕິວາ ນິຣານຸສຍາຕິວາ ຖາມວຕາຕິວາ ອຖາມຄຕາຕິວາ ນວຕ຺ຕພ຺ພາ. ຕສ຺ມາ ອນຸສຍານໍ ຕາທິເສ ປຈ຺ຈຸປ຺ປນ຺ນ ຠາເວ ສຕິປິ ຫຎ຺ຈິ ປຈ຺ຈຸປ຺ປນ຺ເນ ກິເລເສ ປຊຫຕິ. ເຕນຫິ ຖາມຄໂຕ ອນຸສຍໍ ປຊຫຕີຕິ ວຸຕ຺ຕ ໂທໂສ ນຕ຺ຖີຕິ ເວທິຕພ຺ໂພຕິ. ກາມຣາໂຄເອວ ອນຸສໂຍ ກາມຣາຄານຸສໂຍ.

ສໍໂຍເຊນ຺ຕິ ພນ຺ຘນ຺ຕີຕິ ສໍໂຍຊນານິ, ຕານິ ປນ ສກ຺ກາຍທິຏ຺ຐິ ວິຈິກິຈ຺ຉາ ສີລພ຺ພຕປຣາມາໂສ ກາມຈ຺ຉນ຺ໂທ ພ຺ຍາປາໂທຕິ ປຎ຺ຈ ໂອຣມ຺ຠາຄິຍານິ. ຣູປຣາໂຄ ອຣູປຣາໂຄ ມາໂນ ອຸທ຺ຘຈ຺ຈໍ ອວິຊ຺ຊາຕິ ປຎ຺ຈ ອຸທ຺ຘໍຠາຄິຍານີຕິ ສຸຕ຺ຕນ຺ເຕ ອຠິຘມ຺ເມຈ ທສສໍໂຍຊນານິ ອາຄຕານິ. ອິຕຣານິ ປນ ອຠິຘມ຺ເມເອວ ອາຄຕານີຕິ ຕໂຕ ວິເສສກຣຓຕ຺ຖໍ ສຸຕ຺ຕນ຺ເຕຕິ ວຸຕ຺ຕໍ. ກໂມ ປນ ທ຺ວິນ຺ນໍປິ ປາຬິຍາ ນສເມຕິ. ສຠາຄ ຘມ຺ມສງ຺ຄຫວເສນ ປນ ອິຘ ອຎ຺ຎຖາ ກໂມ ວຸຕ຺ໂຕ ສິຍາຕິ. ຈິຕ຺ຕໍ ກິລິສ຺ສນ຺ຕິ ວິພາເຘນ຺ຕິ ອຸປຕາເປນ຺ຕິຈາຕິ ກິເລສາ. ກິລິສ຺ສນ຺ຕິວາ ມລີນຠາວໍ ນິຫີນຠາວຎ຺ຈ ຄຈ຺ຉນ຺ຕິ ສຕ຺ຕາ ເອເຕຫີຕິ ກິເລສາ. ກາມຠວນາເມນາຕິ ວຕ຺ຖຸກາມທີປເກນ ກາມນາເມນ ຣູປາຣູປຠວທີປເກນ ຈ ຠວນາເມນ. ຕາທິສໍ ກາມ ຠວສງ຺ຂາຕໍ ອາຣມ຺ມຓຠູຕໍ ວຕ຺ຖຸ ເອຕິສ຺ສາຕິ ຕພ຺ພຕ຺ຖຸກາ. ຕຖາ ປວຕ຺ຕນ຺ຕິ ສີລພ຺ພຕານິ ປຣໂຕ ອາມສນາກາເຣນ ອິທໍ ເມ ສຈ຺ຈໍ ໂມຆມຎ຺ຎນ຺ຕິ ອຠິນິວິສນາກາເຣນ ຂນ຺ເຘສຸ ອຕ຺ຕາຠິນິເວສາກາເຣນຈ ປວຕ຺ຕໍ. ວຕ຺ຖຸໂຕຕິ ສຠາວຘມ຺ມໂຕ. ອຍໍ ປາປສງ຺ຄໂຫ ອກຸສລງ຺ຄໂຫ ນວຘາ ວຸຕ຺ໂຕຕິ ໂຍຊນາ. [ອກຸສລສງ຺ຄໂຫ]

໑໖໓. ມິສ຺ສກ ສງ຺ຄເຫ ປາຓາຕິປາຕາທີນິ ປາປກມ຺ມານິ ກໂຣນ຺ຕານໍປິ ຈິຕ຺ຕສ຺ສ ອາຣມ຺ມເຓ ອຸຊຸກຣຓໍນາມ ຌາເນນ ວິນາ ນ ສິຊ຺ຌຕີຕິ ວຸຕ຺ຕໍ ສຕ຺ຕຌານງ຺ຄານີຕິ. ກລ຺ຍາເຓວາ ປາປເກວາ ອາຣມ຺ມເຓ ອຸຊຸກໍ ຈິຕ຺ຕປຏິປາທນສງ຺ຂາຕສ຺ສ ອຸປນິຊ຺ຌາຍນ ກິຈ຺ຈສ຺ສ ອງ຺ຄານີຕິ ອຕ຺ໂຖ. ຕຕ຺ຖ ໂທມນສ຺ສໍ ອກຸສລຊ຺ຌານງ຺ຄໍ. ເສສານິ ກຸສລາກຸສລາພ຺ຍາກຕານີຕິ. ກລ຺ຍາຓກມ຺ມ ປາປກມ຺ມສງ຺ຂາຕາສຸ ສຸຄຕິ ທຸຄ຺ຄຕິ ວິວຏ຺ຏສງ຺ຂາຕາສຸຈ ນານາທິສາສຸ ຕໍຕໍທິສາຕິ ມຸຂປ຺ປວຕ຺ຕິສງ຺ຂາຕາ ຈິຕ຺ຕສ຺ສ ຄຕິນາມ ສມ຺ມາວາ ມິຈ຺ຉາວາ ປວຕ຺ເຕຫິ ທສ຺ສນາທີຫິ ເອວ ສິຊ຺ຌຕີຕິ ວຸຕ຺ຕໍ ທ຺ວາທສມຄ຺ຄງ຺ຄານີຕິ. ຈິຕ຺ຕສ຺ສ ອຸຊຸຄຕິຍາວາ ວງ຺ກຄຕິຍາວາ ຄມນສ຺ສ ປຖງ຺ຄານິ ອຸປາຍງ຺ຄານີຕິ ອຕ຺ໂຖ. ຕຕ຺ຖ ມິຈ຺ຉາທິຏ຺ຐິ ມິຈ຺ຉາສງ຺ກປ຺ປ ມິຈ຺ຉາວາຍາມ ມິຈ຺ຉາສມາຘໂຍ ປາປກມ຺ມ ທຸຄ຺ຄຕິຠວ ສງ຺ຂາຕາສຸ ອຫິຕທິສາສຸ ຈິຕ຺ຕສ຺ສ ວງ຺ກຄຕິຍາ ຄມນສ຺ສ ອຸປາຍງ຺ຄານິ, ອິຕຣານິ ກລ຺ຍາຓກມ຺ມ ສຸຄຕິຠວ ວິວຏ຺ຏຘມ຺ມສງ຺ຂາຕາສຸ ຫິຕທິສາສຸ ອຸຊຸຄຕິຍາຕິ ທຏ຺ຐພ຺ພໍ. ຕຕ຺ຖ ປາຓາຕິປາຕກມ຺ເມ ວິຕກ຺ກ ວິຈາຣ ໂທມນສ຺ເສກຄ຺ຄຕາ ສງ຺ຂາຕໍ ຈຕຸຣງ຺ຄິກຊ຺ຌານໍ ມິຈ຺ຉາສງ຺ກປ຺ປ ມິຈ຺ຉາວາຍາມ ມິຈ຺ຉາສມາຘິ ສງ຺ຂາໂຕ ຕິຍງ຺ຄີກມຄ຺ໂຄຈ ເວທິຕພ຺ໂພ. ເອວໍ ເສເສສຸ ສຸຈຣິຕທຸຈ຺ຈຣິຕກມ຺ເມສຸ ຌານມຄ຺ຄາ ອຸທ຺ຘຣິຕພ຺ພາ. ວິຠງ຺ເຄ ປນ ສຸຕ຺ຕນ຺ເຕສຸຈ ມິຈ຺ຉາວາຈາ ມິຈ຺ຉາກມ຺ມນ຺ໂຕ ມິຈ຺ຉາອາຊີໂວ ມິຈ຺ຉາສຕີຕິ ອິເມປິ ຈຕ຺ຕາໂຣ ອາຄຕາ. ອິເມ ປນ ວິສຸໍ ເຈຕສິກຘມ຺ມາ ນໂຫນ຺ຕິ. ຕຖາ ຕຖາ ປວຕ຺ຕານໍ ຈຕຸນ຺ນໍ ຂນ຺ຘານໍ ອຘິວຈນນ຺ຕິ ກຕ຺ວາ ອິຘ ນຄຫິຕາ.

[໒໑໐] ຍໍ ປນ ວິຠາວນິຍໍ

‘‘ສຸຄຕິ ທຸຄ຺ຄຕີນໍ ນິພ຺ພານສ຺ສ ຈ ອຠິມຸຂໍ ປາປນໂຕ ມຄ຺ຄາ; ເຕສໍ ປຖຠູຕານິ ອງ຺ຄານິ ມງ຺ຄານີ’’ຕິ ວຸຕ຺ຕໍ; ຕໍ ນ ສຸນ຺ທຣໍ;

ນ ຫິ ອງ຺ຄານິ ມຄ຺ຄານໍ ປຖຠູຕານິນາມ ໂຫນ຺ຕິ; ມຄ຺ຄສທ຺ໂທເຍວ ປຖປຣິຍາໂຍ ອຏ຺ຐກຖາສຸ ວຸຕ຺ໂຕ ນ ອງ຺ຄສທ຺ໂທຕິ;

[໒໑໑] ຍຎ຺ຈ ຕຕ຺ຖ

‘‘ມຄ຺ຄສ຺ສວາ ອຏ຺ຐງ຺ຄິກສ຺ສ ອງ຺ຄານິ ມຄ຺ຄງ຺ຄານີ’’ຕິ ວຸຕ຺ຕໍ. ຕໍປິ ອນຸປປນ຺ນໍ.

ອິຘ ຫິ ກຕ຺ຖຈິ ຈິຕ຺ເຕ ຕິຍງ຺ຄິໂກ ກຕ຺ຖຈິ ຈຕຸຣງ຺ຄິໂກຕິອາທິນາ ນານາມຄ຺ໂຄວ ອຘິປ຺ເປໂຕຕິ. ອາຘິປຈ຺ຈຏ຺ເຐນ ອິນ຺ທ຺ຣິຍານິ. ກິຎ຺ຈ ອາຘິປຈ຺ຈໍ. ອຕ຺ຕາຘີນວຸຕ຺ຕິເກ ຘມ຺ເມ ອຕ຺ຕໂນ ຄຕິຍໍ ສພ຺ພໂສ ວຕ຺ເຕຕຸໍ ສມຕ຺ຖຠາໂວ. ອິຕິ ເຕສຸ ເຕສຸ ກິຈ຺ເຈສຸ ອຕ຺ຕໂນ ອາຘິປຈ຺ຈສງ຺ຂາຕໍ ອິນ຺ທຏ຺ຐໍ ກໂຣນ຺ຕິ ສາເຘນ຺ຕີຕິ ອິນ຺ທ຺ຣິຍານິ. ອິນ຺ທຏ຺ຐໍ ກາເຣນ຺ຕີຕິປິ ອິນ຺ທ຺ຣິຍານິ. ອິສ຺ສຣາ ອຘິປຕິໂນຕິ ວຸຕ຺ຕໍ ໂຫຕິ. ຕຕ຺ຖ ປຎ຺ຈຈກ຺ຂາທີນິ ທສ຺ສນາທິກິຈ຺ເຈສຸ ຈກ຺ຂຸວິຎ຺ຎາຓາທີນໍ ອິສ຺ສຣາໂຫນ຺ຕິ. ພລວທຸພ຺ພລມນ຺ທ ຕິກ຺ຂາທີສຸ ອຕ຺ຕາກາຣານຸວຕ຺ຕາປນໂຕ. ຠາວທ຺ວຍໍ ອິຕ຺ຖາກາຣາທິວເສນ ປວຕ຺ຕິຍໍ ຈຕຸສມຸຏ຺ຐານິກ ຣູປານໍ ສກລຂນ຺ຘປຎ຺ຈກສ຺ເສວ ວາ ອິສ຺ສໂຣ ໂຫຕິ. ອຎ຺ຎຖາ ອປ຺ປວຕ຺ຕິໂຕ. ຕຖາ ຫິ ຍສ຺ມິໍ ສນ຺ຕາເນ ປຏິສນ຺ຘິຍໍ ອິຕ຺ຖິຠາໂວ ປວຕ຺ຕຕິ. ຕສ຺ມິໍ ສພ຺ເພ ກມ຺ມາທິປຈ຺ຈຍາ ຈຕຸສມຸຏ຺ຐານຣູປສນ຺ຕຕິໍ ສມຸຏ຺ຐາເປນ຺ຕາ ອິຕ຺ຖາກາຣສຫິຕເມວ ສມຸຏ຺ຐາເປນ຺ຕິ, ໂນ ອຎ຺ຎຖາ. ຉນ຺ທຈິຕ຺ຕາຘິປ຺ປາຍາປິ ຕສ຺ມິໍ ມນ຺ທາກາຣສຫິຕາວ ປວຕ຺ຕນ຺ຕິ. ຕພ຺ພິປຣີເຕນ ປຸຣິສສນ຺ຕານໍ ເວທິຕພ຺ພໍ. ຊີວິຕທ຺ວຍໍ ຣູປາ ຣູປສນ຺ຕຕີນໍ ຣຕ຺ຕິ ທິວ ມາສ ສໍວຈ຺ຉຣານຸກ຺ກເມນ ອທ຺ຘານຜຣເຓ ສຫຊາຕຘມ຺ມານໍ ອິສ຺ສໂຣ ໂຫຕິ. ເຕສໍ ຕທາຍຕ຺ຕວຸຕ຺ຕິ ກຕ຺ຕາ. ມໂນ ວິຊານນກິຈ຺ເຈ. ເວທນາປຎ຺ຈກໍ ຕຖາ ຕຖາ ອາຣມ຺ມຓຣສານຸຠວເນ. ສທ຺ຘາ ອາຣມ຺ມຓາວີມຸຈ຺ຈເນ. ວີຣິຍໍ ກມ຺ມນິ ອລີນ ວຸຕ຺ຕິຠາເວ. ສຕິ ອາຣມ຺ມຓຸປຏ຺ຐາເນ. ສມາຘິ ອາຣມ຺ມເຓ ນິຈ຺ຈລຏ຺ຐິ ຕິຍໍ. ປຎ຺ຎາ ອສມ຺ໂມຫກິຈ຺ເຈ ສມ຺ປຍຸຕ຺ຕຘມ຺ມານໍ ອິສ຺ສໂຣ ໂຫຕິ. ອນຎ຺ຎາຠິຠວນີຍຠາເວນ ປວຕ຺ຕນໂຕ. ຍຖາ ຫິ ສິລາຍໍ ປຖວີ ສຫຊາເຕຫິ ອນຠິຠວນີຍາ ໂຫຕິ. ອຕ຺ຕນາວເຕ ອຠິຠວິຕ຺ວາ ວິສຸໍ ອວິຊ຺ຊມາເນວິຍ ກຕ຺ວາ ປວຕ຺ຕຕິ. ຍຖາ ຈ ອຸທເກ ອາໂປ ອຄ຺ຄິມ຺ຫິ ເຕໂຊ ວາເຕ ວາໂຍ. ເອວໍ ສມ຺ປທມິທໍ ທຏ຺ຐພ຺ພໍ.

ອຎ຺ຎາຍິຕ຺ຖ ປຏິວິຊ຺ຌິຕ຺ຖາຕິ ອຎ຺ຎາຕໍ. ນ ອຎ຺ຎາຕໍ ອນຎ຺ຎາຕໍ. ຈຕຸສຈ຺ຈຘມ຺ໂມ. ອມຕໍວາ ປທໍ. ອນຎ຺ຎາຕໍ ຎສ຺ສາມິ ຊານິສ຺ສາມີຕິ ອນຎ຺ຎາຕຎ຺ຎສ຺ສາມິ. ອາຂ຺ຍາຕິກໍປິ ຫິ ປທໍ ສຎ຺ຎາສທ຺ທຠາເວ ຐິຕໍ ນາມິກຏ຺ຐາເນ ຕິຏ຺ຐຕິ. ຍຖາ ມກ຺ຂລິໂຄສາໂລ ເອຫິປສ຺ສິ ໂກຕິ. ເອວຎ຺ຫິ ສຕິ ຕສ຺ສ ປທນ຺ຕເຣນ ສຫ ສມາສຠາໂວ ນວິຣຸຊ຺ຌຕີຕິ. ອນຎ຺ຎາຕຎ຺ຎສ຺ສາມີຕິ ເອວໍ ປຏິປນ຺ນສ຺ສ ອິນ຺ທ຺ຣິຍໍ ອນຎ຺ຎາ ຕຎ຺ຎສ຺ສາມີຕິນ຺ທ຺ຣິຍໍ. ອາທິມນສິກາຣໂຕ ປຏ຺ຐາຍ ຕາທິເສນ ອຸສ຺ສາເຫນ ສຫ ວິປສ຺ສນໍ ອາຣຠນ຺ຕສ຺ສ ຕສ຺ມິໍ ອຸສ຺ສາເຫ ອປຏິປສ຺ສທ຺ເຘເຍວ ໂສຕາມຕ຺ຕິມຄ຺ຄໍ ປຏິລຠນ຺ຕສ຺ສ ອິນ຺ທ຺ຣິຍນ຺ຕິ ວຸຕ຺ຕໍ ໂຫຕິ. ອາຊານາຕີຕິ ອຎ຺ຎໍ. ຕເມວ ອິນ຺ທ຺ຣິຍນ຺ຕິ ອຎ຺ຎິນ຺ທ຺ຣິຍໍ, ປຖມມຄ຺ເຄນ ອນຎ຺ຎາຕໍ ຎຕ຺ວາປິ ກິເລສປ຺ປຫານກິຈ຺ຈສ຺ສ ອປຣິນິຏ຺ຐິຕຕ຺ຕາ ຕສ຺ສ ຊານນກິຈ຺ຈສ຺ສ ວິປ຺ປກຕຠາເວນ ຍຖາ ທິຏ຺ເຐ ຕສ຺ມິໍ ຈຕຸສຈ຺ຈຘມ຺ເມ ອມຕປເທເອວ ວາ ປຸນປ຺ປຸນໍ ຊານນກິຈ຺ຈ ຍຸຕ຺ຕານໍ ອິນ຺ທ຺ຣິຍນ຺ຕິ ວຸຕ຺ຕໍ ໂຫຕິ. ອຎ຺ຎາຕາວິນ຺ທ຺ຣິຍນ຺ຕິ ອຎ຺ຎາ ຕາວິໂນ ປຣິນິຏ຺ຐິຕ ອາຊານນ ກິຈ຺ຈສ຺ສ ຂີຓາສວສ຺ສ ອິນ຺ທ຺ຣິຍນ຺ຕິ ອຎ຺ຎາຕາວິນ຺ທ຺ຣິຍໍ. ຕິວິຘໍ ເປຕໍ ຕຖາຣູເປ ຊານເນ ສມ຺ປຍຸຕ຺ຕ ຘມ຺ມານໍ ອິສ຺ສໂຣ ໂຫຕີຕິ ເວທິຕພ຺ພໍ.

ຕຕ຺ຖ ອິເມສໍ ສຕ຺ຕານໍ ປາກເຏ ຣູປກາເຍ ອຕ຺ຕຄາຫທຬ຺ຫຕ຺ຕໍ ຕພ຺ພິມຸຕ຺ຕິຈ ອິເມສໍ ອປຣິຎ຺ຎາຍ ປຣິຎ຺ຎາຍຈ ໂຫຕີຕິ ທີເປຕຸໍ ອາທິໂຕ ປຎ຺ຈ ປສາທິນ຺ທ຺ຣິຍານິ ວຸຕ຺ຕານິ. ຕສ຺ສ ອຕ຺ຕສ຺ສ ອິຕ຺ຖິປຸມ ຕາເຠໂທ ອິເມສໍ ວເສນ ໂຫຕິ. ຕສ຺ມິໍ ວາ ອິຕ຺ຖິປຸຣິສ ຄາໂຫ ຕພ຺ພິມຸຕ຺ຕິຈ ອິເມສໍ ອປຣິຎ຺ຎາຍ ປຣິຎ຺ຎາຍຈ ໂຫຕີຕິ ທີເປຕຸໍ ກທນນ຺ຕຣໍ ຠາວິນ຺ທ຺ຣິຍທ຺ວຍໍ ວຸຕ຺ຕໍ. ໂສຈ ອຕ຺ຕາ ອິມສ຺ສ ວເສນ ຊີວສຎ຺ຎໍ ລຠຕິ. ຕສ຺ມິໍວາ ຊີວຄາໂຫ ຕພ຺ພິມຸຕ຺ຕິຈ ອິມສ຺ສ ອປຣິຎ຺ຎາຍ ປຣິຎ຺ຎາຍຈ ໂຫຕີຕິ ທີເປຕຸໍ ຕທນນ຺ຕຣໍ ຊີວິຕິນ຺ທ຺ຣິຍໍ ວຸຕ຺ຕໍ. ອິທໍ ປນ ຠາວິນ຺ທ຺ຣິຍໂຕ ປຸເຣ ວຕ຺ຕພ຺ພໍປິ ຣູປາຣູປ ມິສ຺ສກຕ຺ຕາ ອິຘ ວຸຕ຺ຕນ຺ຕິ ທຏ຺ຐພ຺ພໍ. ນາມກາເຍ ອຕ຺ຕຄາຫທຬ຺ຫຕ຺ຕໍ ຕພ຺ພິມຸຕ຺ຕິຈ ອິມສ຺ສ ອປຣິຎ຺ຎາຍ ປຣິຎ຺ຎາຍຈ ໂຫຕີຕິ ທີເປຕຸໍ ນາມິນ຺ທ຺ຣິເຍສຸ ມນິນ຺ທ຺ຣິຍໍ ອາທິໂຕ ວຸຕ຺ຕໍ. ໂສຈ ອຣູປີ ອຕ຺ຕາ ອິເມສໍ ວເສນ ສໍກິລິຏ຺ໂຐ ວິປ຺ຜນ຺ທິໂຕຈ ໂຫຕິ. ຕສ຺ມິໍວາ ສຸຂິຕທຸກ຺ຂິຕຄາໂຫ ຕພ຺ພິມຸຕ຺ຕິຈ ອິເມສໍ ອປຣິຎ຺ຎາຍ ປຣິຎ຺ຎາຍຈ ໂຫຕີຕິ ທີເປຕຸໍ ຕທນນ຺ຕຣໍ ເປທນິນ຺ທ຺ຣິຍປຎ຺ຈກໍ ວຸຕ຺ຕໍ. ຕສ຺ສ ສໍກິລິຏ຺ຐສ຺ສ ໂວທານປ຺ປຕ຺ຕິຍາ ຕໍຕໍຄາຫວິມຸຕ຺ຕິຍາວາ ປຏິປຕ຺ຕິທສ຺ສນຕ຺ຖໍ ຕທນນ຺ຕຣໍ ສທ຺ຘາທິປຎ຺ຈິນ຺ທ຺ຣິຍໍ ວຸຕ຺ຕໍ. ຕາຍ ປຏິປຕ຺ຕິຍາ ໂວທານປ຺ປຕ຺ຕິ ຍາ ອາທິ ມຊ຺ຌ ປຣິໂຍສານ ທສ຺ສນຕ຺ຖໍ ອນ຺ເຕ ຕີຓິ ໂລກຸຕ຺ຕຣິນ຺ທ຺ຣິຍານິ ວຸຕ຺ຕານີຕິ.

[໒໑໒] ວິຠາວນິຍໍ ປນ

‘‘ເອຕ຺ຕາວຕາ ອຘິປ຺ເປຕຕ຺ຖສິທ຺ຘີຕິ ອຎ຺ເຎສໍ ອຄຫຓນ຺ຕິ’’ ວຸຕ຺ຕໍ. ຕໍ ນ ຍຸຊ຺ຊຕິ.

ນຫິ ສນ຺ເຕສຸປິ ອຎ຺ເຎສຸ ອິນ຺ທ຺ຣິຍຠາວາຣເຫສຸ ຘມ຺ເມສຸ ເອຕ຺ຕາວຕາ ອຘິປ຺ເປຕຕ຺ຖສິທ຺ຘິຍາ ເຕສໍ ອຎ຺ເຎສໍ ຠຄວໂຕ ເຖຣສ຺ສຈ ອຄຫຓນ຺ຕິ ຍຸຕ຺ຕໍ ວຕ຺ຕຸໍ. ອິນ຺ທ຺ຣິຍຠາວາຣຫສ຺ສ ອຎ຺ຎສ຺ສ ອສມ຺ຠວໂຕ. ຍທິ ຫິ ສມ຺ຠເວຍ຺ຍ, ສຕໍປິ ສຫສ຺ສໍປິ ຄຓ຺ຫິສ຺ສຕິເຍວາຕິ. ພລິຍນ຺ຕິ ອຸປ຺ປນ຺ນຸປ຺ປນ຺ເນ ປຏິປກ຺ຂຘມ຺ເມ ສຫນ຺ຕິ ມທ຺ທນ຺ຕີຕິ ພລານິ. ຍຖາ ອພລານໍ ພລິຍນ຺ຕິ. ມທ຺ທນ຺ເຕນໍ ປຣິສ຺ສຍາຕິ. ເອຕ຺ຖຈ ອພລາຕິ ທຸພ຺ພລາ. ນນ຺ຕິ ຫີນວີຣິຍໍ ຊນໍ. ພລິຍນ຺ຕີຕິ ພລສາ ກໂຣນ຺ຕິ ອຊ຺ໂຌຕ຺ຖຣນ຺ຕິ. ປຣິສ຺ສຍາຕິ ອພລາ ຣາຄາທິ ປຣິສ຺ສຍາຕິ ອຕ຺ໂຖ. ອປິຈ, ປຏິປກ຺ຂຘມ຺ເມຫິ ອກມ຺ປິຍຏ຺ເຐນ ອກ຺ໂຂ ຠຓິຍຏ຺ເຐນ ພລານິນາມ. ຕສ຺ມາ ອສ຺ສທ຺ຘິຍສງ຺ຂາເຕນ ປຏິປກ຺ຂຘມ຺ເມນ ກມ຺ເປຕຸໍ ອສກ຺ກຸເຓຍ຺ຍຕາ ສທ຺ຘາພລໍນາມ. ໂກສຊ຺ຊສງ຺ຂາເຕນ ກມ຺ເປຕຸໍ ອສກ຺ກຸເຓຍ຺ຍຕາ ວີຣິຍພລໍນາມ. ມຸຏ຺ຐສຈ຺ເຈນ ກມ຺ເປຕຸໍ ອສກ຺ກຸເຓຍ຺ຍຕາສຕິພລໍນາມ. ອຸທ຺ຘຈ຺ເຈນ ກມ຺ເປຕຸໍ ອສກ຺ກຸເຓຍ຺ຍຕາສມາຘິພລໍນາມ. ອວິຊ຺ຊາຍກມ຺ເປຕຸໍ ອສກ຺ກຸເຓຍ຺ຍຕາ ປຎ຺ຎາພລໍ ນາມ. ເສສທຸກທ຺ວຍໍ ປນ ອຎ຺ຎມຎ຺ຎໍ ປຏິປກ຺ເຂນໂຍເຊຕພ຺ພໍ.

[໒໑໓] ວິຠາວນິຍໍ ປນ

ປາປພລທຸກໍ ປຏິປກ຺ເຂນ ໂຍເຊຕຸໍ ນລພ຺ຠຕີຕິ ກຕ຺ວາ ‘‘ອຫິຣິກາໂນຕ຺ຕປ຺ປທ຺ວຍໍ ປນ ສມ຺ປຍຸຕ຺ຕຘມ຺ເມສຸ ຖິຣຠາເວ ເນວາຕິ’’ ວຸຕ຺ຕໍ. ຕໍ ນ ສຸນ຺ທຣໍ.

ສມ຺ປຍຸຕ຺ຕຘມ຺ເມສຸ ຖິຣຠາໂວຕິຈ ປຏິປກ຺ເຂຫິ ອກມ຺ປິຍຕາ ຕິຈ ອຕ຺ຖໂຕ ນານຕ຺ຕາຠາວໂຕຕິ. ວີຣິຍສມາຘິພລານິ ກຸສລາກຸສລາພ຺ຍາກຕານິ. ອຫິຣິກາໂນຕ຺ຕປ຺ປານິ ອກຸສລພລານິ. ເສສານິ ກຸສລາພ຺ຍາກຕານີຕິ. ອຘິປຕີຕິ ເອຕ຺ຖ ປຕີຕິ ສາມິ ອິສ຺ສໂຣ. ໂສ ປນ ປເທສ ອິສ຺ສໂຣ ສກລິສ຺ສໂຣຕິ ທຸວິໂຘ. ຕຕ຺ຖ ອິນ຺ທ຺ຣິຍານິ ປເຣສໍ ວິສເຍ ສຍໍ ປຣວເສ ວຕ຺ຕິຕ຺ວາ ອຕ຺ຕໂນ ວິສເຍເອວ ປເຣຫິ ອຕ຺ຕໂນ ວເສ ວຕ຺ຕາເປນ຺ຕີຕິ ປເທສິສ຺ສຣາ ນາມ. ປຸພ຺ພາຕິ ສງ຺ຂາຣວເສນ ປຸພ຺ພາຄມນວເສນ ວາ ວິເສເສຕ຺ວາ ປວຕ຺ຕໍ ອຘິປຕິຏ຺ຐານໍ ປຕ຺ວາ ປນ ອຎ຺ໂຎ ທຸຕິໂຍ ອິສ຺ສໂຣນາມ ນຕ຺ຖິ. ຕສ຺ມາ ອຘິໂກ ປຕີຕິ ອຘິປຕິ. ອຕ຺ຕາ ຘີນວຸຕ຺ຕີນໍ ປຕີຕິ ອຘິປຕີຕິຈ ວທນ຺ຕິ.

ຉນ຺ໂທເອວ ອຘິປຕີຕິ ຉນ຺ທາຘິປຕິ. ຉນ຺ທວໂຕ ກິໍນາມ ກມ຺ມໍ ນສິຊ຺ຌຕີຕິ ເອວໍ ປຸພ຺ພາຠິສງ຺ຂາຣວເສນວາ ປຸພ຺ເພ ອຕີຕຠເວສຸ ສຸຏ຺ຐຸ ອາເສວິຕຉນ຺ທາຄມນວເສນວາ ເຕສຸ ເຕສຸ ກລ຺ຍາຓ ປາປກມ຺ເມສຸ ສມ຺ປຍຸຕ຺ຕຘມ຺ເມ ມໂຫໂຆວິຍ ຕິຓປຓ຺ຓກສເຏ ອຕ຺ຕປຣາຘີເນ ນິຈ຺ຈໍ ປຄ຺ຄຫິຕຘຸເຣ ກຕ຺ວາ ປວຕ຺ໂຕ ກຕ຺ຕຸກມ຺ຍຕາ ຉນ຺ໂທ. ເອສ ນໂຍ ເສເສສຸປິ. ນນຸ ເຈຕ຺ຖ ປຈ຺ຉິມາ ຕໂຍ ຘມ຺ມາ ອຘິປຕິຠາວໍ ຄຓ຺ຫນ຺ຕາ ອິນ຺ທ຺ຣິຍຠາວໍ ອວິຊຫິຕ຺ວາວ ຄຓ຺ຫນ຺ຕີຕິ ອຘິປຕິຠູຕາວ ສມານາ ອິນ຺ທ຺ຣິຍກິຈ຺ຈວເສນ ປຣວເສປິ ວຕ຺ຕນ຺ຕີຕິ. ສຈ຺ຈໍ, ອຎ຺ຎໍ ປນ ອຘິປຕິກິຈ຺ຈໍ, ອຎ຺ຎໍ ອິນ຺ທ຺ຣິຍກິຈ຺ຈນ຺ຕິ ນຕ຺ເຖຕ຺ຖ ໂທໂສຕິ. ຍຖາ ຫິ ຣາຊາ ຈກ຺ກວຕ຺ຕີ ເອກສ຺ສ ອຕ຺ຕໂນ ປຸໂຣຫິຕສ຺ສ ສນ຺ຕິເກ ເອກໍ ທິພ຺ພວິຊ຺ຊໍ ຄຓ຺ຫາຕິ. ນ ເອຕ຺ຕາວຕາ ຣາຊາ ຈກ຺ກວຕ຺ຕິນາມ ນໂຫຕິ. ນຈ ວິຊ຺ຊາເຫຕຸ ອຎ຺ຎສ຺ສ ວເສນ ວຕ຺ຕຕິ. ອຎ຺ຎຎ຺ຫິ ຈກ຺ກວຕ຺ຕິ ຣຊ຺ຊກິຈ຺ຈໍ, ອຎ຺ຎໍ ວິຊ຺ຊາຄຫຓ ກິຈ຺ຈນ຺ຕິ. ເອວໍ ສມ຺ປທມິທໍ ທຏ຺ຐພ຺ພໍ. ຕຕ຺ຖ ອຘິປຕິກິຈ຺ຈໍນາມ ຕໍຕໍກິຈ຺ຈ ວິເສສໍ ອນເປກ຺ຂິຕ຺ວາ ອຕຸລ຺ຍພເລນ ອຠິຠວິຕ຺ວາ ສຫຊາຕ ຘມ຺ເມ ອຕ຺ຕໂນ ອຕ຺ຕໂນ ກິຈ຺ເຈສຸ ອນິວຕ຺ຕມາເນ ກຕ຺ວາ ຘຸຣ ວາຫິຕາ. ອິນ຺ທ຺ຣິຍກິຈ຺ຈໍ ປນ ວິຊານນາທິກິຈ຺ຈໍ ອາຣພ຺ຠ ປວຸຈ຺ຈຕີຕິ.

ອາຫຣນ຺ຕິ ສຫຊາຕາທິປຈ຺ຈຍສາມຎ຺ຎໂຕ ອຕິເຣເກນ ອສາຘາຣຓປຈ຺ຈຍສຕ຺ຕິວິເສເສນ ຫຣນ຺ຕິ ປວຕ຺ເຕນ຺ຕີຕິ ອາຫາຣາ. ອາຫຣນ຺ຕິວາ ອຊ຺ຌຕ຺ຕສມ຺ຠູຕາ ເຕ ເຕ ປຈ຺ຈຍຘມ຺ມາ ປຈ຺ຈຍຸປ຺ປນ຺ນຘມ຺ມາຈ ອຕ຺ຕານຎ຺ເຈວ ອຕ຺ຕໂນ ອຕ຺ຕໂນ ປຈ຺ຈຍກິຈ຺ຈໍ ປຈ຺ຈຍຸປ຺ປນ຺ນກິຈ຺ຈຎ຺ຈ ສຸຏ຺ຐຸ ຫຣນ຺ຕິ ວຫນ຺ຕິ ເອເຕຫີຕິ ອາຫາຣາ. ຍຖາຫສພ຺ເພ ສຕ຺ຕາ ອາຫາຣຏ຺ຐິຕິກາຕິ. ເອຕ຺ຖຈ ສພ຺ເພ ສຕ຺ຕາຕິ ເອເຕນ ສພ຺ເພ ອຊ຺ຌຕ຺ຕສມ຺ຠູຕາ ປຈ຺ຈຍປຈ຺ຈຍຸປ຺ປນ຺ນຘມ຺ມາ ວຸຕ຺ຕາ. ອາຫາຣຏ຺ຐິຕິກາຕິ ປຈ຺ຈຍຏ຺ຐິຕິກາ. ຍຖາຣຫໍ ຈຕຸວີສຕິປຈ຺ຈເຍຫິ ຐິຕິສຠາວາຕິ ອຕ຺ໂຖ. ນນຸເຈຕ຺ຖ ປຈ຺ຈຍາຫາໂຣວ ວຸຕ຺ໂຕ. ນ ອາຫາຣປຈ຺ຈໂຍ. ອິຘ ປນ ຈຕຸພ຺ພິໂຘ ອາຫາຣປຈ຺ຈຍຘມ຺ໂມວ ວຸຕ຺ໂຕຕິ. ສຈ຺ຈໍ, ປຈ຺ຈຍຏ຺ເຐນ ປນ ອາຫາຣນາມການໍ ສພ຺ເພສໍ ຈຕຸວີສຕິປຈ຺ຈຍຘມ຺ມານໍ ມຊ຺ເຌ ເຍຘມ຺ມາ ຈຕ຺ຕາໂຣ ອາຫາຣາຕິ ວິເສເສຕ຺ວາ ວຸຕ຺ຕາ. ເຕ ເຕສໍ ປຈ຺ຈຍາຫາຣານໍປິ ອາຫາຣຠູຕາຕິ ສິທ຺ຘາ ໂຫນ຺ຕີຕິ. ອິມສ຺ມິໍ ອຕ຺ເຖ ຈຕຸນ຺ນໍ ອາຫາຣານໍ ມຫນ຺ຕ ຠາໂວ ປາກໂຏ ໂຫຕີຕິ.

ຕຕ຺ຖ ຍຖາ ຍວພີຊານໍວາ ສາລິພີຊານໍວາ ອານຸຠາໂວ ນາມ ກຬິຣງ຺ກຸຣານໍ ອຸປ຺ປາທານ ປຘານໍ ໂຫຕິ. ຕໂຕປຣໍ ປນ ສສ຺ສຠາວໍ ປຕ຺ວາ ຉ ປຎ຺ຈ ມາເສ ວຑ຺ຒິຍາວາ ຐິຕິຍາວາ ປຖວິ ຣສອາໂປຣສານໍ ອານຸຠາໂວ ປຘານໍ ໂຫຕິ. ເອວເມວໍ ກພຬີ ກາຣາຫາຣູປຊີວີນໍ ກາມສຕ຺ຕານໍ ກມ຺ມສ຺ສ ອານຸຠາໂວນາມ ປຏິສນ຺ຘິຣູປຸປ຺ປາທເນ ປຘານໍ ໂຫຕິ. ຕໂຕປຣໍ ປນ ຍາວຕາຍຸກໍ ວຑ຺ຒີຍາວາຐິຕິຍາວາ ອຸຕຸອາຫາຣານໍ ອານຸຠາໂວ ປຘານໍ ໂຫຕິ. ກມ຺ມຊຣູປານິ ຫິ ຍາວ ອາສນ຺ນມຣຓາ ປວຕ຺ຕມານານິປິ ອຸຕຸອາຫາເຣຫິ ອນຸຄ຺ຄຫິຕານິເອວ ປວຕ຺ຕນ຺ຕິ. ອຸຕຸຈ ອາຫາຣຸ ປຕ຺ຖມ຺ຠິໂຕເຍວ ອຕ຺ຕໂນ ກິຈ຺ຈໍ ກໂຣຕິ. ຕສ຺ມາ ເຕສໍ ສຕ຺ຕານໍ ຈຕຸສນ຺ຕຕິຣູປໍ ກພຬີກາຣາຫາເຣນ ອນຸປຕ຺ຖມ຺ຠີຍມານໍ ຈິຣໍ ນປວຕ຺ຕຕິ. ອຸປຕ຺ຖມ຺ຠີຍມານໍເອວ ຍາວຕາຍຸກໍ ປວຕ຺ຕຕິ. ຍຖາຈ ສກຸຓາວາ ຑໍສມກສາ ທໂຍວາ ຕຸຓ຺ເຑນ ອາຫາຣໍ ຄເຫຕ຺ວາ ອຕ຺ຕຠາວໍ ໂປເສນ຺ຕິ. ຕຸຓ຺ເຑ ອສນ຺ເຕ ອາຫາຣໍ ອລຠນ຺ຕາ ມຣນ຺ຕິ. ເອວເມວ ອິເມ ສຕ຺ຕາ ຜສ຺ເສນ ອາຣມ຺ມເຓສຸ ຣສໍ ຄເຫຕ຺ວາ ເວທນາສງ຺ຂາຕໍ ອຸປໂຠຄປຣິໂຠຄໍ ສມ຺ປາເທຕ຺ວາ ຕຓ຺ຫາເວປຸລ຺ລໍ ປຕ຺ວາ ຕິວິຘໍ ວຏ຺ຏໍ ປູເຣຕ຺ວາ ຍາວຊ຺ຊຕນາປິ ວຏ຺ເຏ ອນຸກຓ຺ຐມານາ ປວຕ຺ຕນ຺ຕິ.

ຍທິ ຫິ ຜສ຺ໂສນາມ ນ ສິຍາ, ອາຣມ຺ມຓຣສໍ ອລຠິຕ຺ວາ ເວທນາ ປຣິໂຠຄຣຫິເຕນ ຕຓ຺ຫຸປ຺ປຕ຺ຕິຍາ ໂອກາໂສ ນຕ຺ຖີຕິ ຕິວິຘວຏ຺ຏເມວ ນສິຍາຕິ. ຍຖາຈ ເຕ ສກຸຓາທໂຍ ປກ຺ເຂ ວິຍູຫິຕ຺ວາ ອນ຺ຕຣາ ອປຕມານາ ຣຸກ຺ຂໂຕ ຣຸກ຺ຂໍ ວນໂຕ ວນໍ ວິຈຣິຕ຺ວາ ອຕ຺ຕານໍ ຍາເປນ຺ຕິ. ປກ຺ເຂສຸ ອສນ຺ເຕສຸ ຄມນໍ ອສມ຺ປາເທນ຺ຕາ ປຕິຕ຺ວາ ມຣນ຺ຕິ. ເອວເມວໍ ອິເມ ສຕ຺ຕາ ອາຍູຫນລກ຺ຂຓາຍ ເຈຕນາຍ ເຈຕຍິຕ຺ວາ ກມ຺ມສມງ຺ຄິຕໍ ສມ຺ປາເທຕ຺ວາ ຠວໂຕ ຠວໍ ວິຈຣິຕ຺ວາ ຍາວຊ຺ຊຕນາ ວຏ຺ເຏ ສໍສຣນ຺ຕິ. ຍທິ ຫິ ເຈຕນານາມ ນ ສິຍາ, ກມ຺ມວຏ຺ຏສ຺ສ ອຠາໂວ. ຕທຠາເວຈ ວິປາກວຏ຺ຏສ຺ສ ອຠາໂວ. ຕທຠາເວຈ ຕທນຸສຍິຕສ຺ສ ກິເລສວຏ຺ຏສ຺ສ ອຠາໂວຕິ ວຏ຺ຏໍນາມ ນ ສິຍາຕິ. ຍຖາຈ ເຕ ສກຸຓາທໂຍ ຈກ຺ຂຸນາ ໂຄຈຣຏ຺ຐານໍວາ ຕໍຕໍທິສາຠາຄໍວາ ວິຠາເວຕ຺ວາ ຍາວຊີວໍ ອຕ຺ຕານໍ ຍາເປນ຺ຕິ. ຈກ຺ຂຸສ຺ມິໍ ອສນ຺ເຕ ກິຎ຺ຈິຄເຫຕພ຺ພວຕ຺ຖຸໍວາ ຄນ຺ຕພ຺ພຏ຺ຐານໍວາ ອລຠິຕ຺ວາ ຕຕ຺ເຖວ ມຣນ຺ຕິ. ເອວເມວໍ ສມ຺ປຍຸຕ຺ຕາ ຘມ຺ມາ ອາຣມ຺ມຓວິຊານລກ຺ຂເຓນ ວິຎ຺ຎາເຓນ ຕໍຕໍອາຣມ຺ມຓໍ ລຠິຕ຺ວາ ຕສ຺ມິໍ ຕສ຺ມິໍ ຜສ຺ສາທໂຍ ອຸປ຺ປາເທຕ຺ວາ ຕິວິຘໍ ວຏ຺ຏໍ ວຏ຺ເຏນ຺ຕິ. ຍທິ ຫິ ວິຎ຺ຎາຓໍນາມ ນ ສິຍາ, ຜສ຺ສາທີນໍ ອາຣມ຺ມຓລາໂຠເຍວ ນຕ຺ຖີຕິ ວຏ຺ຏເມວ ນ ສິຍາຕິ. ເຕນາຫ ຈຕ຺ຕາໂຣ ອາຫາຣາ.ລ. ວິຎ຺ຎາຓໍ ຈຕຸຕ຺ຖນ຺ຕິ. ສໍຍຸຕ຺ຕເກຈ –

ຈຕ຺ຕາໂຣເມ ຠິກ຺ຂເວ ອາຫາຣາ ຠູຕານໍ ວາ ສຕ຺ຕານໍ ຐິຕິຍາ ສມ຺ຠເວສີນໍວາ ສຕ຺ຕານໍ ອນຸຄ຺ຄຫາຍ ກພຬີກາໂຣ ອາຫາໂຣ ໂອຬາຣິໂກວາ ສຸຂຸໂມວາ, ຜສ຺ໂສ ທຸຕີໂຍ, ມໂນສຎ຺ເຈຕນາ ຕຕີຍາ, ວິຎ຺ຎາຓໍ ຈຕຸຕ຺ຖນ຺ຕິ ວຸຕ຺ຕໍ.

ຕຕ຺ຖ ຠູຕານນ຺ຕິ ວຸທ຺ຘິປ຺ປຕ຺ຕານໍ. ສມ຺ຠເວສີນນ຺ຕິ ກລລາທິ ກາເລ ຐິຕານໍ. ຈຕຸນ຺ນໍປນ ອາຫາຣານໍ ຍຖາສມ຺ຠວໍ ອນມຕຄ຺ເຄ ສໍສາຣວຏ຺ເຏວາ ຕສ຺ມິໍ ຕສ຺ມິໍ ຠເວວາ ຐິຕິຍາວາ ອນຸຄ຺ຄຫາຍວາ ປວຕ຺ຕິ ອາກາໂຣ ວຸຕ຺ຕນເຍນ ເວທິຕພ຺ໂພ. ອຏ຺ຐກຖາຍໍ ປນ ໂກປເນຕ຺ຖ ອາຫາໂຣ. ກິໍ ອາຫາເຣຕີຕິ. ກພຬີກາຣາ ຫາໂຣ ໂອຊຏ຺ຐມກຣູປານິ ອາຫາເຣຕິ. ຜສ຺ສາຫາໂຣ ຕິສ຺ໂສ ເວທນາ. ມໂນສຎ຺ເຈຕນາຫາໂຣ ຕໂຍ ຠເວ. ວິຎ຺ຎາຓາ ຫາໂຣ ປຏິສນ຺ຘິນາມຣູປນ຺ຕິ ວຸຕ຺ຕໍ. ຕໍ ປາກຏຜລວເສນ ວຸຕ຺ຕນ຺ຕິ ທຏ຺ຐພ຺ພໍ. ໂອຊຏ຺ຐມກຣູປຸປ຺ປາທນໍ ປນ ກພຬີກາຣາຫາຣສ຺ສ ມຫນ຺ຕໍ ກິຈ຺ຈໍ ນໂຫຕິ. ຈຕຸສນ຺ຕຕິຣູປຸປຕ຺ຖມ຺ຠນເມວ ມຫນ຺ຕໍ. ເຕເນວ ຫິ ປາຬິຍໍ ຐິຕິຍາຕິຈ ອນຸຄ຺ຄຫາຍາຕິຈ ວຸຕ຺ຕໍ.

ອປິຈ ຍຖາ ອຸປນິສ຺ສຍາເສວນປຈ຺ຈຍາ ສຸຕ຺ຕນ຺ຕິ ກປຣິຍາຍາ ອຠິຘມ຺ມປຣິຍາຍາຕິຈ ທຸວິຘາ ໂຫນ຺ຕິ. ຕຖາ ອາຫາຣປຈ຺ຈໂຍປິ ທຸວິໂຘ. ຕຕ຺ຖ ຍໍ ວຸຕ຺ຕໍ ມໂນສຎ຺ເຈຕນາຫາໂຣ ຕໂຍຠເວຕິ. ຕໍ ສຸຕ຺ຕນ຺ຕິກປຣິຍາຍໍ ສນ຺ຘາຍ ວຸຕ຺ຕໍ. ນຫິ ປຏ຺ຐາເນ ອຣູປາ ຫາຣາ ອສຫຊາຕານໍ ຘມ຺ມານໍ ອາຫາຣຏ຺ເຐນ ປຈ຺ຈຍານາມ ໂຫນ຺ຕີຕິ. ປຎ຺ຈວິຎ຺ຎາເຓສຸ ຌານງ຺ຄານິ ນລພ຺ຠນ຺ຕິ. ຕານິ ຫິ ທຸພ຺ພລກິຈ຺ຈຏ຺ຐານວຕ຺ຖຸກຕ຺ຕາ ຣູປາທີສຸ ອຠິນິປາຕມຕ຺ຕານິ ໂຫນ຺ຕີຕິ ນ ເຕສຸ ວິຊ຺ຊມານາ ເວທນາ ເອກຄ຺ຄຕາ ຌານກິຈ຺ຈໍ ສາເຘນ຺ຕີຕິ. ວິຕກ຺ກປຈ຺ຉິມກໍ ຌານນ຺ຕິຈ ວຸຕ຺ຕໍ. ຌານງ຺ຄານໍ ນາຍກຠູໂຕຈ ວິຕກ຺ໂກ ເຕສຸ ນຕ຺ຖີຕິ ຕຕ຺ຖ ຕາເວທນາ ເອກຄ຺ຄຕາໂຍ ຕໍ ນ ສາເຘນ຺ຕີຕິ. ວີຣິຍຸປຕ຺ຖມ຺ຠຣຫິຕາ ຘມ຺ມາ ສມ຺ປຍຸຕ຺ຕຘມ຺ເມສຸ ຖິຣຠາວປ຺ປຕ຺ຕາ ນໂຫນ຺ຕີຕິ ອວີຣິເຍສຸ ໂສຬສາເຫຕຸກຈິຕ຺ເຕສຸ ສມາຘິພລກິຈ຺ຈໍ ນ ສາເຘຕິ. ວີຣິຍປຈ຺ຉິມກໍ ພລນ຺ຕິ ຫິ ວຸຕ຺ຕນ຺ຕິ ອາຫ ອວີຣິເຍສຸ ພລານິ ນລພ຺ຠນ຺ຕີຕິ. ເຫຕຸຣຫິຕາ ຈ ຘມ຺ມາ ວຏ຺ຏສ຺ສ ວິວຏ຺ຏສ຺ສຈ ປຕ຺ຕິຍາ ປຖຠາວໍ ນຄຈ຺ຉນ຺ຕິ. ເຫຕຸປຈ຺ຉິມໂກ ມຄ຺ໂຄຕິ ຫິ ວຸຕ຺ຕນ຺ຕິ ອາຫ ອເຫຕຸເກສຸ ມຄ຺ຄງ຺ຄານິ ນ ລພ຺ຠນ຺ຕີຕິ. ວິຈິກິຈ຺ຉາສມ຺ປຍຸຕ຺ເຕຈິຕ຺ເຕ ເອກຄ຺ຄຕາ ອຘິໂມກ຺ຂຣຫິ ຕຕ຺ຕາ ເອກນ຺ເຕນ ສໍສປ຺ປນສຠາວາຍ ວິຈິກິຈ຺ຉາຍ ອຠິຠູຕຕ຺ຕາ ຈ ມຄ຺ຄິນ຺ທ຺ຣິຍພລຠາວາຍ ພລວຕີ ນໂຫຕີຕິ ວຸຕ຺ຕໍ ວິຈິກິຈ຺ຉາ ຈິຕ຺ເຕ ເອກຄ຺ຄຕາ ມຄ຺ຄິນ຺ທ຺ຣິຍພລຠາວໍ ນ ຄຈ຺ຉຕີຕິ. ທ຺ວິເຫຕຸກ ຕິເຫຕຸກ ຊວເນສ຺ເວວາຕິ ເອຕ຺ຖ ທ຺ວິເຫຕຸກ ຕິເຫຕຸກສທ຺ເທນ ໂມມູຫທ຺ວຍຫສນຊວນານິ ນິວຕ຺ເຕຕິ. ຊວນສທ຺ເທນ ຕິຠູມການິ ທ຺ວິເຫຕຸກຕິເຫຕຸກວິປາການິ ນິວຕ຺ເຕຕິ.

[໒໑໔] ວິຠາວນິຍໍ ປນ

‘‘ທ຺ວິເຫຕຸກຕິເຫຕຸກຄຫເຓນ ເອກເຫຕຸເກສຸ ອຘິປຕີນໍ ອຠາວໍ ທສ຺ເສຕີ’’ຕິ ວຸຕ຺ຕໍ, ຊວນຠາວສາມຎ຺ຎຕ຺ຕາ ປນ ຫສນຈິຕ຺ເຕປິ ເຕສໍ ອຠາໂວ ທສ຺ເສຕພ຺ໂພເຍວ ໂຫຕີຕິ.

ຍຖາສມ຺ຠວນ຺ຕິ ລທ຺ຘປຸພ຺ພາຕິ ສງ຺ຂາຣສ຺ສ ລທ຺ຘປຸພ຺ພາຄມສ຺ສ ຈ ເອເກກສ຺ສ ອຘິປຕິໂນ ສມ຺ຠວານຸຣູປໍ ເອໂກວ ລພ຺ຠຕິ. ນ ທຸຕິໂຍ. ອິຕຣຖາ ອຘິປຕິເອວ ນສິຍາຕິ. ເອວຎ຺ຈ ກຕ຺ວາ ປຏ຺ຐາເນ ຍຖາ ອິນ຺ທ຺ຣິຍປຈ຺ຈຍວິຠງ຺ເຄ ອຣູປິໂນອິນ຺ທ຺ຣິຍາ ສມ຺ປຍຸຕ຺ຕການໍຘມ຺ມານໍ ຕໍສມຸຏ຺ຐານານຎ຺ຈ ຣູປານໍ ອິນ຺ທ຺ຣິຍປຈ຺ຈເຍນ ປຈ຺ຈໂຍຕິ ວຸຕ຺ຕໍ. ນ ຕຖາ ອຘິປຕິປຈ຺ຈຍວິຠງ຺ເຄ. ຕຕ຺ຖ ປນ ຉນ຺ທາຘິປຕິ ຉນ຺ທສມ຺ປຍຸຕ຺ຕການນ຺ຕິອາທິນາ ເອເກກາຘິປຕິ ວິຠາຄວເສເນວ ວຸຕ຺ຕນ຺ຕິ. ເອວຎ຺ຫິ ສຕິ ອຘິປຕິ ອິນ຺ທ຺ຣິຍານໍ ວິເສໂສ ປາກໂຏ ໂຫຕີຕິ. ນເວຣິຕາຕິ ນວ ອີຣິຕາ ກຖິຕາ. ກຸສລາ ກຸສລາ ພ຺ຍາກເຕຫິ ສມາກິຓ຺ໂຓ ກຸສລາທິ ສມາກິຓ຺ໂຓ. [ມິສ຺ສກສງ຺ຄໂຫ]

໑໖໔. ຈຕ຺ຕາຣິ ສຈ຺ຈານິ ພຸຊ຺ຌຕີຕິ ໂພຘິ. ພຸຊ຺ຌນ຺ຕິວາ ຕານິ ຕໍ ສມງ຺ຄິໂນ ເອຕາຍາຕິ ໂພຘິ. ຈຕຸມຄ຺ຄຎາຓໍ. ວຸຕ຺ຕຎ຺ເຫຕໍ ມຫາ ນິທ຺ເທເສ ໂພຘິ ວຸຈ຺ຈຕິ ຈຕູສຸ ມຄ຺ເຄສຸ-ຎາຓນ຺ຕິ. ປກ຺ໂຂຕິ ໂກຏ຺ຐາໂສ ສມ຺ຠາໂຣ. ໂພຘິຍາ ປກ຺ເຂ ຠວາຕິ ໂພຘິປກ຺ຂິຍາ. ອຘິສີລາ ຘິຈິຕ຺ຕາ ຘິປຎ຺ຎາ ສງ຺ຂາຕາສຸ ຕີສຸ ສິກ຺ຂາສຸ ປຣິຍາປນ຺ນານໍ ສຕ຺ຖຸສາສນຘມ຺ມານໍ ເອຕໍນາມໍ. ເຕ ປນ ໂກຏ຺ຐາສໂຕ ສຕ຺ຕ ວິຘາ ໂຫນ຺ຕີຕິ ອາຫ ຈຕ຺ຕາໂຣສຕິປຏ຺ຐານາຕິອາທິ. ສມ຺ປຍຸຕ຺ຕ ຘມ຺ເມສຸ ປມຸຂາ ປຘານາ ຫຸຕ຺ວາ ກາຍາທີສຸ ອາຣມ຺ມເຓສຸ ຕິຏ຺ຐນ຺ຕິ ນານາຣມ຺ມເຓສຸ ຈິຕ຺ຕຄມນໍ ນິວຕ຺ເຕຕ຺ວາ ເຕສ຺ເວວ ກາຍາທີສຸ ຈິຕ຺ຕ ນິພນ຺ຘນວເສນ ປວຕ຺ຕນ຺ຕີຕິ ປຏ຺ຐານານິ. ສຕິເອວ ປຏ຺ຐານານີຕິ ສຕິ ປຏ຺ຐານານິ. ຈຕ຺ຕາຣິສຕິປຏ຺ຐານານີຕິ ວຕ຺ຕພ຺ເພ ຘມ຺ມຠາວໍ ອເປກ຺ຂິຕ຺ວາ ຈຕ຺ຕາໂຣສຕິປຏ຺ຐານາ ຕິວຸຕ຺ຕນ຺ຕິ ທຏ຺ຐພ຺ພໍ. ກາເຍອນຸປສ຺ສນາ ກາຍາ ນຸປສ຺ສນາ. ຣູປກາເຍ ຣູປສມູເຫ ອສ຺ສາສປສ຺ສາສາທິກສ຺ສ ອວຍວກາຍສ຺ສ ຕໍຕໍກາຍຠາເວນວາ ອນິຈ຺ຈາທິຠາເວນວາ ຍາວ ຕສ຺ມິໍ ຕສ຺ມິໍ ກາເຍ ສມ຺ໂມໂຫ ປຫິຍ຺ຍຕິ. ຕາວ ປຸນປ຺ປຸນໍ ນິຣນ຺ຕຣໍ ສມນຸປສ຺ສນາຕິ ອຕ຺ໂຖ. ນວປ຺ປເຠທາສຸ ເວທນາສຸ ສຸຂເວທນາທິ ກາຍອວຍວເວທນາຍ ຕໍຕໍ ເວທນາຠາເວນ ອຸທຍພ຺ພຍວເສນ ຈ ອນຸປສ຺ສນາ ເວທນານຸປສ຺ສນາ. ໂສຬສ ປເຠເທສຸ ສຣາຄາ ທີສຸ ຈິຕ຺ເຕສຸ ສຣາຄາທິກສ຺ສ ອວຍວຈິຕ຺ຕສ຺ສ ຕໍຕໍ ຈິຕ຺ຕຠາເວນ ອຸທຍພ຺ພຍວເສນຈ ອນຸປສ຺ສນາ ຈິຕ຺ຕານຸປສ຺ສນາ. ປຎ຺ຈປເຠເທສຸ ນີວຣຓາທີສຸ ຘມ຺ເມສຸ ກາມຈ຺ຉນ຺ທາທິກສ຺ສ ອວຍວຘມ຺ມສ຺ສ ຕໍ ຕໍ ຘມ຺ມຠາເວນ ອຸທຍພ຺ພຍວເສນຈ ອນຸປສ຺ສນາ ຘມ຺ມານຸປສ຺ສນາ.

[໒໑໕] ຍໍ ປນ ວິຠາວນິຍໍ

‘‘ກຸຈ຺ຉິຕານໍ ເກສາທີນໍ ອາໂຍຕິ ກາໂຍ. ອສ຺ສາສ ປສ຺ສາສານໍວາ ສມູໂຫ ກາໂຍ’’ຕິ ວຸຕ຺ຕໍ. ຕໍ ນ ສຸນ຺ທຣ ເມວ.

[໒໑໖] ຍຎ຺ຈ ຕຕ຺ຖ

‘‘ກາຍສ຺ສ ອນຸປສ຺ສນາ ກາຍານຸປສ຺ສນາ’’ຕິ ວຸຕ຺ຕໍ. ຕໍປິ ນ ສຸນ຺ທຣໍ.

ກາເຍ ກາຍານຸປສ຺ສີ ວິຫຣຕີຕິ ຫິ ວຸຕ຺ຕໍ. ເອເຕນ ຫິ ກາເຍ ອນຸປສ຺ສນາ ກາຍານຸປສ຺ສນາຕິ ອຍມຕ຺ໂຖວ ປຘານໂຕ ທສ຺ສິໂຕຕິ.

[໒໑໗] ຍຎ຺ຈ ຕຕ຺ຖ

‘‘ເວທນານໍ ວເສນ ອນຸປສ຺ສນາ’’ຕິ ວຸຕ຺ຕໍ. ຕໍປິ ນ ສຸນ຺ທຣໍ. ເວທນາສຸ ເວທນານຸປສ຺ສີຕິ ຫິ ວຸຕ຺ຕໍ. ຕຖາ ຈິຕ຺ຕານຸປສ຺ສນາ ປເທປິ.

[໒໑໘] ຍໍປິ ຕຕ຺ຖ

‘‘ສຎ຺ຎາສງ຺ຂາຣານໍ ຘມ຺ມານໍ ຠິນ຺ນລກ຺ຂຓານເມວ ອນຸປສ຺ສນາ ຘມ຺ມານຸປສ຺ສນາ’’ຕິ ວຸຕ຺ຕໍ. ຕໍປິ ນ ສຸນ຺ທຣເມວ.

ນ ຫິ ກຕ຺ຖຈິ ປາຬິຍໍ ສຎ຺ຎາສງ຺ຂາຣາວ ວິເສເສຕ຺ວາ ຘມ຺ມາຕິ ວຸຕ຺ຕາ ອຕ຺ຖີຕິ. ປາຬິຍຎ຺ຫິ ຉນີວຣຓາ ປຖມໍ ຘມ຺ມາຕິ ວຸຕ຺ຕາ. ຕໂຕ ປຎ຺ຈຸປາທານກ຺ຂນ຺ຘາ. ຕໂຕ ທ຺ວາທສາຍຕນານິ. ຕໂຕ ສຕ຺ຕໂພຊ຺ຌງ຺ຄາ. ຕໂຕ ຈຕ຺ຕາຣິ ສຈ຺ຈານີຕິ. ຍທິເອວໍ ເອກາຍ ຘມ຺ມານຸປສ຺ສນາຍ ວຸຕ຺ຕາຍ ອິຕຣາປິ ສິທ຺ຘາຕິ ສຕິປຏ຺ຐານໍ ເອກເມວ ວຕ຺ຕພ຺ພໍ, ນ ຈຕ຺ຕາໂຣຕິ.ນ. ໂຍ ຫິ ຘມ຺ມານຸປສ຺ສນາຍໍ ຣູປກ຺ຂນ຺ໂຘ ວຸຕ຺ໂຕ. ໂສ ຣຸປ຺ປນລກ຺ຂຓານຸປສ຺ສນວເສນ ວຸຕ຺ໂຕ. ຣຸປ຺ປນລກ຺ຂຓຎ຺ຫິ ນິພ຺ພຕ຺ຕິຕປຣ ມຕ຺ຖຘມ຺ໂມ. ໂສຈ ຕຖາ ອນຸປສ຺ສນ຺ຕສ຺ສ ວິເສສໂຕ ສຸຂຸມສ຺ສ ອຕ຺ຕວິປລ຺ລາສສ຺ສ ປຫານາຍ ໂຫຕີຕິ. ກາໂຍຕິ ປນ ຕໍຕໍ ສມູຫຠູຕຣູປຘມ຺ມວເສນ ເວທິຕພ຺ໂພ. ນຣຸປ຺ປນລກ຺ຂຓວເສນ. ນຈ ຕໍຕໍ ກາຍຠາເວນ ຄຫິໂຕ ຕໍຕໍ ຣູປຘມ຺ມສມູໂຫ ນິພ຺ພຕ຺ຕິຕ ປຣມຕ຺ຖຘມ຺ໂມນາມ ໂຫຕິ. ປຎ຺ຎຕ຺ຕິມິສ຺ສກຕ຺ຕາ. ໂສຈ ຕຖາ ອນຸປສ຺ສນ຺ຕສ຺ສ ວິເສສໂຕ ໂອຬາຣິກສ຺ສ ສຸຠາທິ ວິປລ຺ລາສສ຺ສ ປຫານາຍ ໂຫຕີຕິ. ຕຖາ ເວທນາຈິຕ຺ເຕສຸປິ ໂອຬາຣິກວິປລ຺ລາໂສ ສຸຂຸມວິປລ຺ລາໂສຕິ ທ຺ເວ ທ຺ເວ ວິປລ຺ລາສາ ໂຫນ຺ຕິ. ຕຕ຺ຖ ອຕ຺ຕຸປນິພນ຺ຘາ ນິຈ຺ຈສຸຂ ວິປລ຺ລາສາ ໂອຬາຣິກາ. ອຕ຺ຕວິປລ຺ລາໂສ ສຸຂຸໂມ. ຕຕ຺ຖ ເວທນາ ຈິຕ຺ຕາ ນຸປສ຺ສນາ ໂອຬາຣິກວິປລ຺ລາສານໍ ປຫານາຍ ວິສຸໍ ວຸຕ຺ຕາ. ຘມ຺ເມສຸ ເວທນາກ຺ຂນ຺ຘວິຎ຺ຎາຓກ຺ຂນ຺ຘາ ສຸຂຸມ ວິປລ຺ລາສ ປຫານາຍາຕິ. ຕສ຺ມາ ຈຕ຺ຕາໂຣວ ສຕິປຏ຺ຐານາ ວຕ຺ຕພ຺ພາຕິ. ສມ຺ມາ ປທຫນ຺ຕິ ເອເຕຫີຕິ ສມ຺ມປ຺ປຘານານິ. ກາມໍ ຕໂຈຈ ນ຺ຫາຣຸຈ, ອຏ຺ຐິຈ ອວສິສ຺ສຕຸ. ອຸປສ຺ສຸສ຺ສຕຸ ເມ ສຣີເຣ ມໍສໂລຫິຕໍ. ຍນ຺ຕໍ ປຸຣິສຖາເມນ ປຸຣິສປຣກ຺ກເມນ ປຕ຺ຕພ຺ພໍ. ນ ຕໍ ອປຕ຺ວາ ວີຣິຍສ຺ສ ສຓ຺ຐານໍ ຠວິສ຺ສຕີຕິ ເອວໍ ອນິວຕ຺ຕນວຸຕ຺ຕິ ວເສນ ປວຕ຺ຕສ຺ສ ສມ຺ມາວາຍາມສ຺ສ ເອຕໍ ນາມໍ. ໂສ ປນ ຕຖາ ປວຕ຺ໂຕ ເອໂກປິ ສມາໂນ ກິຈ຺ຈສິທ຺ຘິວເສນ ຈຕຸຘາ ໂຫຕີຕິ. ວຸຕ຺ຕໍ ອຸປ຺ປນ຺ນານນ຺ຕິອາທິ.

ຕຕ຺ຖ ອຸປ຺ປນ຺ນານໍປາປການນ຺ຕິ ອສຸກສ຺ມິໍ ກາເລ ເທເສ ຐາເນ ວາ ອຫໍ ອິທຎ຺ຈິທຎ຺ຈ ນາມ ປາປໍ ອກາສິໍ, ອິທຎ຺ຈິທຎ຺ຈນາມ ມຍ຺ຫໍ ອຸປ຺ປນ຺ນນ຺ຕິ ເອວໍ ອຕ຺ຕໂນ ສນ຺ຕາເນ ອຸປ຺ປນ຺ນຠາເວນ ວິທິຕານໍ ອກຸສລານໍ. ປຫານາຍາຕິ ເຕສໍ ອຕ຺ຕໂນ ສນ຺ຕາເນ ອຊ຺ຊຕຄ຺ເຄ ຍາວປຣິນິພ຺ພານາປຸນ ອນຸປ຺ປາທຘມ຺ມຕາປາທນກຣຓຕ຺ຖໍ. ວາຍາໂມຕິ ສີລ ປູຣຓ ສມຖ ວິປສ຺ສນາຠາວນາກມ຺ເມສຸ ທຬ຺ຫໍ ວາຍາໂມ. ອນຸປ຺ປນ຺ນານນ຺ຕິ ອຕ຺ຕໂນ ສນ຺ຕາເນ ອຸປ຺ປນ຺ນປຸພ຺ພນ຺ຕິ ອວິທິຕານໍ ປຣສນ຺ຕາເນສຸວາ ສຸຕ຺ຕນ຺ເຕສຸວາ ທິສ຺ວາວາ ສຸຕ຺ວາວາ ວິທິຕານໍ. ອນຸປ຺ປາທາຍາຕິ ເຍສໍ ອກຸສລ ມູລານໍ ອຕ຺ຖິຕາຍ ອິເມສໍ ສຕ຺ຕານໍ ອີທິສານິ ກິເລສຊາຕານິ ວາ ປາປກມ຺ມານິວາ ອຸປ຺ປຊ຺ຊນ຺ຕິ. ຕານິ ມຍິ ວິຊ຺ຊນ຺ຕິເອວ. ອຫໍປິ ເຕຫິ ກິເລເສຫິວາ ກມ຺ເມຫິວາ ອປຣິມຸຕ຺ໂຕເຍວ. ອຫໍປິ ສ຺ເວວາ ປຣສຸເວວາ ຠວນ຺ຕເຣສຸວາ ຕານິ ອຕ຺ຕໂນ ສນ຺ຕາເນ ອຸປ຺ປາເທສ຺ສາ ມິເຍວາຕິ ເອວໍ ປຈ຺ຈເວກ຺ຂິຕ຺ວາ ເຕສໍ ອກຸສລມູລານໍ ອຕ຺ຕໂນ ສນ຺ຕາເນ ອຸປ຺ປຕ຺ຕິຍາ ປຈ຺ຈຍສມຸຈ຺ຉິນ຺ທນຕ຺ຖໍ. ອນຸປ຺ປນ຺ນານໍກຸສລານນ຺ຕິ ຈຕຸຠູມເກສຸ ກຸສລຘມ຺ເມສຸ ສຕ຺ຕວິສຸທ຺ຘິປເຠເທສຸ ອິເມນາມ ວິສຸທ຺ຘິຘມ຺ມາ ມຍາ ອປ຺ປຕ຺ຕາ ອນຘິຄຕາເອວ ໂຫນ຺ຕີຕິ ເອວໍ ຎຕ຺ວາ ສມເຍ ອນຕິກ຺ກນ຺ເຕເອວ ອປ຺ປຕ຺ຕານໍ ອນຘິຄຕານໍ ອຸປຣິ ວິສຸທ຺ຘິຘມ຺ມານໍ ອຘິຄມນຕ຺ຖາຍ.

ອຸປ຺ປນ຺ນານໍ ກຸສລານໍ ຠິຍ຺ໂຍ ຠາວາຍາຕິ ຍານິ ສີລາທີນິ ກຸສລານິ ມຍິ ອຸປ຺ປນ຺ນານິ. ຕານິ ຍາວ ນິຍາມໍ ນໂອກ຺ກມນ຺ຕິ, ຕາວ ມຍ຺ຫໍ ເອຕານີຕິ ວຕ຺ຕຸໍ ນາຣຫນ຺ຕິ. ສ຺ເວວາ ປຣສຸເວວາ ຠວນ຺ຕຣໍ ປຕ຺ວາວາ ຠິຊ຺ຊິສ຺ສນ຺ຕິ ເຍວາຕິ ເອວໍ ປຈ຺ຈເວກ຺ຂິຕ຺ວາ ອຕ຺ຕໂນ ສນ຺ຕາເນ ອຸປ຺ປນ຺ນານໍ ເຕສໍ ສພ຺ພໂສ ອກຸປ຺ປຘມ຺ມຕາປາທນວເສນ ສຸຏ຺ຐຸຕຣໍ ວຑ຺ຒນຕ຺ຖາຍ. ເອເຕສຸ ປນ ຈຕູສຸ ມຸເຂສຸ ເຍນ ເກນຈິ ເອເກນ ມຸເຂນ ອຸປ຺ປນ຺ໂນ ວາຍາໂມ ຈຕຸກິຈ຺ຈສາຘໂກເອວ ໂຫຕີຕິ ເວທິຕພ຺ໂພ. ອຏ຺ຐກຖາຍໍ ປນ ມຄ຺ຄກ຺ຂເຓ ເອວ ເອກສ຺ສ ຕສ຺ສ ຈຕຸກິຈ຺ຈສາຘກຕາ ວຸຕ຺ຕາຕິ.

ອິຊ຺ຌນໍ ອິທ຺ຘິ, ຕສ຺ສ ຕສ຺ສ ໂຍຄກມ຺ມສ຺ສ ສິທ຺ຘິ ສມິທ຺ຘິ ນິພ຺ພຕ຺ຕີຕິ ອຕ຺ໂຖ. ສາ ປນ ສງ຺ເຂປໂຕ ອຠິຎ຺ເຎຍ຺ຍານໍ ຘມ຺ມານໍ ອຠິຎ຺ຎາສິທ຺ຘິ, ປຣິຎ຺ເຎຍ຺ຍານໍ ປຣິຎ຺ຎາສິທ຺ຘິ, ປຫາຕພ຺ພານໍ ປຫານສິທ຺ຘິ, ສຈ຺ຉິກາ ຕພ຺ພານໍ ສຈ຺ຉິກຣຓສິທ຺ຘິ, ຠາເວຕພ຺ພານໍ ຠາວນາສິທ຺ຘີຕິ ປຎ຺ຈວິຘາ ໂຫຕິ. ອິຊ຺ຌຕີຕິວາ ອິທ຺ຘິ ສຕ຺ຖຸສາສເນ ໂຍຄກມ຺ເມນ ອິຊ຺ຌນ຺ຕານໍ ສພ຺ເພສໍ ມຫຄ຺ຄຕ ໂລກຸຕ຺ຕຣຘມ຺ມານໍ ນາມໍ. ປຊ຺ຊຕິ ເອເຕນາຕິ ປາໂທ. ອິທ຺ຘິຍາ ປາໂທຕິ ອິທ຺ຘິປາໂທ. ອິທ຺ຘິປຕ຺ຕິຍາ ພລວຸປາໂຍ ປຘານກາຣຓນ຺ຕິ ວຸຕ຺ຕໍ ໂຫຕິ. ໂສ ປນ ຈຕຸນ຺ນໍ ອຘິປຕິຘມ຺ມານໍ ວເສນ ຈຕຸຘາ ໂຫຕີຕິ ວຸຕ຺ຕໍ ຈຕ຺ຕາໂຣ ອິທ຺ຘິປາທາຕິອາທິ. ອຘິປຕິຠູໂຕ ຉນ຺ໂທວ ອິທ຺ຘິປາໂທຕິ ຉນ຺ທິທ຺ຘິປາໂທ. ເອສນໂຍ ເສເສສຸປີຕິ. ເອຕ຺ຖຈ ສພ຺ເພ ມຫຄ຺ຄຕານຸຕ຺ຕຣຠູຕາ ອຸຕ຺ຕຣິມນຸສ຺ສ ຘມ຺ມານາມ ນປາກຕິເກນ ຉນ຺ເທນວາ ວີຣິເຍນວາ ຈິຕ຺ເຕນວາ ປຎ຺ຎາຍ ວາ ອຘິຄນ຺ຕພ຺ພາ ໂຫນ຺ຕິ. ເຍນ ເກນຈິ ປລິໂພເຘນ ປຏິພາຫິຕຸໍ ອສກ຺ກຸເຓຍ຺ເຍນ ອຘິປຕິຠາວປຕ຺ເຕນ ຉນ຺ທາທິນາເອວ ອຘິຄນ຺ຕພ຺ພາ. ຕສ຺ມາ ອິເມ ຈຕ຺ຕາໂຣ ຘມ຺ມາ ອຘິປຕິຠູຕາວ ອິຘ ອຘິປ຺ເປຕາຕິ ທຏ຺ຐພ຺ພາຕິ.

[໒໑໙] ຍໍປນ ວິຠາວນິຍໍ

‘‘ອິຊ຺ຌຕິ ອຘິຏ຺ຐານາທິກໍ ເອຕາຍາຕິ ອິທ຺ຘິ, ອິທ຺ຘິວິຘຎ຺ຎາຓໍ. ອິທ຺ຘິຍາ ປາໂທ ອິທ຺ຘິປາໂທ’’ຕິ ວຸຕ຺ຕໍ. ຕໍ ສໍຍຸຕ຺ຕເກ ກຕມາຈ ຠິກ຺ຂເວ ອິທ຺ຘິ. ອິຘ ຠິກ຺ຂເວ ຠິກ຺ຂຸ ອເນກວິຫິຕໍ ອິທ຺ຘິວິຘໍ ປຈ຺ຈນຸໂຠຕິ. ເອໂກປິ ຫຸຕ຺ວາ ພຫຸຘາ ໂຫຕິ.ລ. ຍາວ ພ຺ຣຫ຺ມໂລກາປິ ກາເຍນ ວສໍ ວຕ຺ເຕຕິ. ອຍໍ ວຸຈ຺ຈຕິ ຠິກ຺ຂເວ ອິທ຺ຘີຕິ ອິມາຍ ປາຬິຍາ ສເມຕິ. ເອວໍສນ຺ເຕປິ ອິຘ ອຠິຘມ຺ມປຣິຍາໂຍວ ອຘິປ຺ເປໂຕຕິ ຕໍ ນ ຍຸຊ຺ຊຕິເຍວ.

ວິຠງ຺ເຄ ປນ ປຖມວາເຣ ໂລກິຍ ໂລກຸຕ຺ຕຣມິສ຺ສກາ ຈິຕ຺ຕ ເຈຕສິກຣາສີເອວ ອິທ຺ຘິປາທາຕິ ວຸຕ຺ຕາ. ອຏ຺ຐກຖາຍຎ຺ຈ-ປຖມຊ຺ຌານ ປຣິກມ຺ມໍຫິ ອິທ຺ຘິປາໂທນາມ. ປຖມຊ຺ຌານໍ ອິທ຺ຘິນາມ.ລ. ເນວສຎ຺ຎາ ນາສຎ຺ຎາຍຕນຊ຺ຌານປຣິກມ຺ມໍ ອິທ຺ຘິປາໂທນາມ. ເນວສຎ຺ຎານາສຎ຺ຎາ ຍຕນຊ຺ຌານໍ ອິທ຺ຘິນາມ. ໂສຕາປຕ຺ຕິມຄ຺ຄສ຺ສ ວິປສ຺ສນາ ອິທ຺ຘິປາໂທ ນາມ. ໂສຕາປຕ຺ຕິມຄ຺ໂຄ ອິທ຺ຘິນາມ.ລ. ອຣຫຕ຺ຕມຄ຺ຄສ຺ສ ວິປສ຺ສນາ ອິທ຺ຘິປາໂທນາມ. ອຣຫຕ຺ຕມຄ຺ໂຄ ອິທ຺ຘິນາມາຕິຈ. ປຖມຊ຺ຌານໍ ອິທ຺ຘິປາໂທນາມ. ທຸຕິຍຊ຺ຌານໍ ອິທ຺ຘິນາມ. ລ. ອາກິຎ຺ຈຎ຺ຎາຍຕນຊ຺ຌານໍ ອິທ຺ຘິ ປາໂທນາມ. ເນວສຎ຺ຎາ ນາສຎ຺ຎາ ຍຕນຊ຺ຌານໍ ອິທ຺ຘິນາມ. ໂສຕາ ປຕ຺ຕິມຄ຺ໂຄ ອິທ຺ຘິປາໂທນາມ. ສກທາຄາມິມຄ຺ໂຄ ອິທ຺ຘິນາມ.ລ. ອຣຫຕ຺ຕມຄ຺ໂຄ ອິທ຺ຘິນາມາຕິ ຈ ວຸຕ຺ຕໍ. ຕໍຕໍ ປາທກຊ຺ຌານໍ ອິທ຺ຘິປາໂທນາມ. ຕໂຕ ຕໂຕ ວຸຏ຺ຐຫິຕ຺ວາ ອຸປ຺ປາທິຕມຄ຺ໂຄ ອິທ຺ຘິນາມາຕິປິ ວຕ຺ຕຸໍ ວຏ຺ຏຕິເຍວ. ອິຘ ປນ ອຸຕ຺ຕຣຈູຬຠາຊນິເຍ ອາຄຕນເຍນ ຈຕ຺ຕາໂຣ ອຘິປຕິຘມ຺ມາເອວ ອິທ຺ຘິປາທາຕິ ວຸຕ຺ຕາ.

ຕຕ຺ຖ ປນ ໂລກຸຕ຺ຕຣຠູຕາເອວ ອຘິປ຺ເປຕາ. ອິຘ ໂລກິຍ ໂລກຸຕ຺ຕຣ ມິສ຺ສກຠູຕາຕິ. ອິນ຺ທ຺ຣິຍພລານິ ອຕ຺ຖໂຕ ເຫຏ຺ຐາ ວຸຕ຺ຕາເນວ. ປາກຏຏ຺ຐານໂຕ ປນ ຈຕູສຸ ໂສຕາປຕ຺ຕິຍງ຺ເຄສຸ ສທ຺ຘາຍ ຖາໂມ ເວທິຕພ຺ໂພ. ຍຖາຫ-ກຕ຺ຖ ຠິກ຺ຂເວ ສທ຺ຘິນ຺ທ຺ຣິຍໍ ທຏ຺ຐພ຺ພໍ. ຈຕູສຸ ໂສຕາປຕ຺ຕິຍງ຺ເຄສຸ ເອຕ຺ຖ ສທ຺ຘິນ຺ທ຺ຣິຍໍ ທຏ຺ຐພ຺ພນ຺ຕິ. ຈຕູສຸ ສມ຺ມປ຺ປຘາເນສຸ ວີຣິຍສ຺ສ. ຍຖາຫ-ກຕ຺ຖ ຠິກ຺ຂເວ ວີຣິຍິນ຺ທ຺ຣິຍໍ ທຏ຺ຐພ຺ພໍ. ຈຕູສຸ ສມ຺ມປ຺ປຘາເນສຸ ເອຕ຺ຖ ວີຣິຍິນ຺ທ຺ຣິຍໍ ທຏ຺ຐພ຺ພນ຺ຕິ. ຈຕູສຸ ສຕິປຏ຺ຐາເນສຸ ສຕິຍາ. ຍຖາຫ-ກຕ຺ຖ ຠິກ຺ຂເວສຕິນ຺ທ຺ຣິຍໍ ທຏ຺ຐພ຺ພໍ. ຈຕູສຸ ສຕິປຏ຺ຐາເນສຸເອຕ຺ຖ ສຕິນ຺ທ຺ຣິຍໍ ທຏ຺ຐພ຺ພນ຺ຕິ. ຈຕູສຸ ຌາເນສຸ ສມາຘິສ຺ສ. ຍຖາຫ-ກຕ຺ຖ ຠິກ຺ຂເວ ສມາຘິນ຺ທ຺ຣິຍໍ ທຏ຺ຐພ຺ພໍ. ຈຕູສຸ ຌາເນສຸ ເອຕ຺ຖ ສມາຘິນ຺ທ຺ຣິຍໍ ທຏ຺ຐພ຺ພນ຺ຕິ. ຈຕູສຸ ອຣິຍສຈ຺ເຈສຸ ປຎ຺ຎາຍ ຖາໂມ ເວທິຕພ຺ໂພ. ຍຖາຫ-ກຕ຺ຖ ຠິກ຺ຂເວ ປຎ຺ຎິນ຺ທ຺ຣິຍໍ ທຏ຺ຐພ຺ພໍ. ຈຕູສຸ ອຣິຍສຈ຺ເຈສຸ ເອຕ຺ຖ ປຎ຺ຎິນ຺ທ຺ຣິຍໍ ທຏ຺ຐພ຺ພນ຺ຕິ. ສມ຺ໂພຘິ ວຸຈ຺ຈຕິ ຈຕູສຸ ມຄ຺ເຄສຸ ຎາຓໍ, ສມນ຺ຕໂຕ ພຸຊ຺ຌຕິ ປຏິວິຊ຺ຌຕິ ພຸຊ຺ຌນ຺ຕິ ວາ ເອຕາຍາຕິ ກຕ຺ວາ. ສາ ຫິ ຈຕຸສຈ຺ຈຘມ຺ມໍ ພຸຊ຺ຌມານາ ເອກກ຺ຂເຓ ໂສຬສຫິ ອຕ຺ເຖຫິ ສທ຺ຘິໍ ສມນ຺ຕໂຕ ພຸຊ຺ຌຕິ, ນ ເອກເທສ ໂຕຕິ ຕສ຺ສາ ສມ຺ໂພຘິຍາ ສມຸຏ຺ຐາປນຏ຺ເຐນ ສມ຺ໂພຘິຍາ ອງ຺ໂຄ ສຫກາຣີພລວປຈ຺ຈໂຍຕິ ສມ຺ໂພຊ຺ຌງ຺ໂຄ. ສຕິເອວ ສມ຺ໂພຊ຺ຌງ຺ໂຄ ສຕິສມ຺ໂພຊ຺ຌງ຺ໂຄ. ສາ ຫິ ກາຍາທີສຸ ຈຕູສຸ ອຕ຺ຕໂນ ໂຄຈເຣສຸ ຠາວນາວເສນ ສຸຏ຺ຐຸສໍວຑ຺ຒມານາ ອນຸປຸພ຺ເພນ ສພ຺ພປມາທ ປກ຺ຂໍ ວິຘເມຕ຺ວາ ສພ຺ພໍ ອປ຺ປມາທປກ຺ຂຎ຺ຈ ປູເຣຕ຺ວາ ຈຕຸມຄ຺ຄຎ຺ຎາຓ ສງ຺ຂາຕໍ ສມ຺ໂພຘິໍ ສມຸຏ຺ຐາເປຕີຕິ. ວິປສ຺ສນາຍ ຠູມິຠູເຕ ອຊ຺ຌຕ຺ຕ ພຫິທ຺ຘາຘມ຺ເມ ວິຈິນາຕິ ກກ຺ຂຬຕ຺ຕຜຸສນາທີຫິ ອນິຈ຺ຈຕາທີຫິຈ ວິວິຘາ ກາເຣຫິ ຈຸຓ຺ຓວິຈຸຓ຺ຓໍ ກຸຣຸມາໂນວິຍ ເຕສຸ ທຏ຺ຐພ຺ພາກາຣໍ ອເສສໍ ອຸປຘາເຣຕີຕິ ຘມ຺ມວິຈໂຍ. ໂສເອວ ສມ຺ໂພຊ຺ຌງ຺ໂຄຕິ ຘມ຺ມວິຈຍ ສມ຺ໂພຊ຺ຌງ຺ໂຄ. ໂສປິ ຫິ ອຕ຺ຕໂນ ໂຄຈຣຠູເຕສຸ ເຕສຸ ຘມ຺ເມສຸ ຠາວນາວເສນ ສຸຏ຺ຐຸສໍວຑ຺ຒມາໂນ ອນຸປຸພ຺ເພນ ສພ຺ພໍສມ຺ໂມຫ ປກ຺ຂໍ ວິຘເມຕ຺ວາ ສພ຺ພໍ ອສມ຺ໂມຫປກ຺ຂໍ ປູເຣຕ຺ວາ ສຍໍ ຈຕຸມຄ຺ຄຎາຓ ສມ຺ໂພຘິ ຫຸຕ຺ວາ ສມຸຏ຺ຐຫຕີຕິ. ສມ຺ມປ຺ປຘານວີຣິຍເມວ ສມ຺ໂພຊ຺ຌງ຺ໂຄຕິ ວີຣິຍສມ຺ໂພຊ຺ຌງ຺ໂຄ. ຕມ຺ປິ ຫິ ຈຕຸພ຺ພິເຘສຸ ອຕ຺ຕໂນ ໂຄຈເຣສຸ ຠາວນາວເສນ ສຸຏ຺ຐຸ ສໍວຑ຺ຒມານໍ ອນຸປຸພ຺ເພນ ສພ຺ພໍ ກຸສເລສຸ ຘມ຺ເມສຸ ລີນສງ຺ໂກຈ ໂກສຊ຺ຊປກ຺ຂໍ ກິເລສຊາຕໍ ວິຘເມຕ຺ວາ ສພ຺ພໍ ຘຸຣສໍປຄ຺ຄຫປກ຺ຂໍ ປູເຣຕ຺ວາ ວຸຕ຺ຕປ຺ປກາຣໍ ສມ຺ໂພຘິໍ ສມຸຏ຺ຐາ ເປຕີຕິ.

ປີຕິເຍວ ສມ຺ໂພຊ຺ຌງ຺ໂຄ ປີຕິ ສມ຺ໂພຊ຺ຌງ຺ໂຄ. ສາປິ ຫິ ວຸຕ຺ຕປ຺ປກາເຣສຸ ໂຄຈເຣສຸ ສຸຏ຺ຐຸ ສໍວຑ຺ຒມານາ ກຸສເລສຸ ຘມ຺ເມສຸ ສພ຺ພໍ ຈິຕ຺ຕສ຺ສ ອຣຕິອຸກ຺ກຓ຺ຐປກ຺ຂໍ ວິຘເມຕ຺ວາ ສພ຺ພໍ ຘມ຺ມຣຕິ ຘມ຺ມນນ຺ທິຘມ຺ມາຣາມ ປກ຺ຂໍ ປູເຣຕ຺ວາ ວຸຕ຺ຕປ຺ປກາຣໍ ສມ຺ໂພຘິໍ ສມຸຏ຺ຐາເປຕິ. ປສ຺ສທ຺ຘິເອວ ສມ຺ໂພຊ຺ຌງ຺ໂຄ ປສ຺ສທ຺ຘິ ສມ຺ໂພຊ຺ຌງ຺ໂຄ. ສາປິ ຫິ ວຸຕ຺ຕປກາເຣສຸ ໂຄຈເຣສຸ ຠາວນາວເສນ ສຸຏ຺ຐຸ ສໍວຑ຺ຒມານາ ສພ຺ພໍ ຈິຕ຺ຕສ຺ສ ສາຣມ຺ຠ ທຣຖປກ຺ຂໍ ວິຘເມຕ຺ວາ ສພ຺ພໍ ວູປສນ຺ຕສີຕລປກ຺ຂໍ ປູເຣຕ຺ວາ ວຸຕ຺ຕປ຺ປກາຣໍ ສມ຺ໂພຘິໍ ສມຸຏ຺ຐາເປຕິ. ສມາຘິເອວ ສມ຺ໂພຊ຺ຌງ຺ໂຄຕິ ສມາຘິ ສມ຺ໂພຊ຺ຌງ຺ໂຄ. ຕສ຺ສ ສມ຺ໂພຘິສມຸຏ຺ຐາປນຕາ ປາກຏາ. ຕຕ຺ຣມຊ຺ຌຕ຺ຕຕາ ສງ຺ຂາຕາ ອຸເປກ຺ຂາເອວ ສມ຺ໂພຊ຺ຌງ຺ໂຄຕິ ອຸເປກ຺ຂາ ສມ຺ໂພຊ຺ຌງ຺ໂຄ. ສາປິຫິ ວຸຕ຺ຕປ຺ປກາເຣສຸ ສຕິອາທີນໍ ໂຄຈເຣສຸ ຠາວນາວເສນ ສຸຏ຺ຐຸ ສໍວຑ຺ຒມານາ ສພ຺ພໍ ຈິຕ຺ຕສ຺ສ ລີນຸທ຺ຘຈ຺ຈປກ຺ຂໍ ວິຘເມຕ຺ວາ ສມວາຫິຕປກ຺ຂໍ ປູເຣຕ຺ວາ ວຸຕ຺ຕປ຺ປກາຣໍ ສມ຺ໂພຘິໍ ສມຸຏ຺ຐາເປຕີຕິ. ສມ຺ມາ ອວິປຣີຕໂຕ ທສ຺ສນໍ ສມ຺ມາທິຏ຺ຐິ. ສາ ປນ ທຸກ຺ເຂ ຎາຓໍ, ທຸກ຺ຂສມຸທເຍ ຎາຓໍ, ທຸກ຺ຂນິໂຣເຘ ຎາຓໍ, ທຸກ຺ຂນິໂຣ ຘຄາມິນິປຏິປທາຍ ຎາຓນ຺ຕິ ຈຕຸພ຺ພິຘາ ໂຫຕິ. ສມ຺ມາ ອວິປຣີຕໂຕ ສໍກປ຺ປນໍ ສມ຺ມາສງ຺ກປ຺ໂປ. ຍຖາ ສມ຺ມາທິຏ຺ຐິ ທຏ຺ຐພ຺ພສຠາເວສຸ ຜຣມານາ ປວຕ຺ຕຕິ ຕຖາ ຕສ຺ສາ ສໍວິຘານນ຺ຕິ ອຕ຺ໂຖ. ເຕເນວ ຫິ ໂສ ປຎ຺ຎາກ຺ຂນ຺ເຘ ສງ຺ຄຫິໂຕຕິ. ຍຖາຫ-ຍາຈາວຸໂສ ວິສາຂ ສມ຺ມາທິຏ຺ຐິ, ໂຍຈ ສມ຺ມາສງ຺ກປ຺ໂປ, ອິເມ ຘມ຺ມາ ປຎ຺ຎາກ຺ຂນ຺ເຘ ສງ຺ຄຫິຕາຕິ. ສມ຺ມາວາຈາ ທໂຍ ປຸພ຺ເພ ວຸຕ຺ຕຕ຺ຖາເຍວ. ສມ຺ມາ ວາຍມນ຺ຕິ ເອເກນາຕິ ສມ຺ມາວາຍາໂມ. ຈຕຸກິຈ຺ຈສາຘກໍ ສມ຺ມປ຺ປຘານ ວີຣິຍໍ. ປສ຺ສທ຺ຘິທ຺ວຍໍ ປສ຺ສທ຺ຘິສາມຎ຺ເຎນ ເອກໍ ກຕ຺ວາ ຈຸທ຺ທເສເຕ ສຠາວໂຕຕິ ວຸຕ຺ຕໍ. ສຕ຺ຕຘາຕິ ວຸຕ຺ຕປ຺ປກາຣານໍ ສຕິປຏ຺ຐານຈຕຸກ຺ກ ສມ຺ມປ຺ປຘານຈຕຸກ຺ກາທີນໍ ວເສນ ສຕ຺ຕຘາ. ອິທານິ ເຕສໍ ຈຸທ຺ທສນ຺ນໍ ກິຈ຺ຈານໍ ຐານເຠທໍ ທສ຺ເສຕຸໍ ສງ຺ກປ຺ປປສ຺ສທ຺ຘິຈາຕິອາທິມາຫ.

[໒໒໐] ຍໍປນ ວິຠາວນິຍໍ

‘‘ສຕ຺ຕຘາ ຕຕ຺ຖ ສງ຺ຄໂຫຕິ ວຕ຺ວາ ປຸນ ຕໍ ທສ຺ເສຕຸໍ ສງ຺ກປ຺ປປສ຺ສທ຺ຘິຈາຕິອາທິມາຫາ’’ຕິ ວຸຕ຺ຕໍ. ຕໍ ນ ຍຸຊ຺ຊຕິ.

ນ ຫິ ຕຕ຺ຖ ສຕ຺ຕ ສຣູປໍ ລພ຺ຠຕີຕິ. ສງ຺ກປ຺ໂປ ວິຣຕິຕ຺ຕຍຎ຺ຈ ເອກໍ ມຄ຺ຄງ຺ຄຏ຺ຐານໍ ປາປຸຓາຕິ. ປສ຺ສທ຺ຘິຈ ປີຕິຈ ອຸເປກ຺ຂາຈ ເອກໍ ໂພຊ຺ຌງ຺ຄຏ຺ຐານໍ. ຉນ຺ໂທຈ ຈິຕ຺ຕຎ຺ຈ ເອກໍ ອິທ຺ຘິປາທຏ຺ຐານນ຺ຕິ ເອວໍ ນວຘມ຺ມາ ເອກຏ຺ຐານິກາ ໂຫນ຺ຕິ. ເອກໍ ວີຣິຍໍ ຈຕຸສມ຺ມປ຺ປຘານ ອິທ຺ຘິ ປາທິນ຺ທ຺ຣິຍ ພລໂພຊ຺ຌງ຺ຄ ມຄ຺ຄງ຺ຄ ວເສນ ນວຏ຺ຐານິກໍ. ເອກາ ສຕິ ຈຕຸສຕິປຏ຺ຐານ ອິນ຺ທ຺ຣິຍ ພລ ໂພຊ຺ຌງ຺ຄ ມຄ຺ຄງ຺ຄ ວເສນ ອຏ຺ຐຏ຺ຐານິກາ. ເອໂກ ສມາຘິ ອິນ຺ທ຺ຣິຍ ພລ ໂພຊ຺ຌງ຺ຄ ມຄ຺ຄງ຺ຄ ວເສນ ຈຕຸຏ຺ຐານິໂກ. ເອກາປຎ຺ຎາ ອິທ຺ຘິປາທິນ຺ທ຺ຣິຍ ພລ ໂພຊ຺ຌງ຺ຄ ມຄ຺ຄງ຺ຄ ວເສນ ປຎ຺ຈຏ຺ຐານິກາ. ເອກາ ສທ຺ຘາ ອິນ຺ທ຺ຣິຍ ພລ ວເສນ ທຸຏ຺ຐານິກາຕິ. ເຕ ປນ ສຕ຺ຕຕິໍສ ປເຠທາ ຘມ຺ມາ ປຸພ຺ພຠາເຄ ນານາຣມ຺ມຓາ ນານາຂຓິກາຈ ໂຫນ຺ຕິ. ມຄ຺ຄຜເລສຸ ປນ ນວຏ຺ຐານິກໍ ວີຣິຍໍ ເອກເມວ ນິພ຺ພານໍ ອາຣມ຺ມຓໍກຕ຺ວາ ນວສຸຐາເນສຸ ອຕ຺ຕ ປຏິປກ຺ຂານໍ ປາປ ຘມ຺ມານໍ ປຈ຺ຈຍ ຍມຸຄ຺ຆາຕວເສນ ນວ ກິຈ຺ຈານິ ສາຘຍມານໍ ເອກເມວ ປວຕ຺ຕຕິ. ເອສ ນໂຍ ອຏ຺ຐຏ຺ຐານິກາທີສຸ. ຕສ຺ມາ ເຕ ເອກກ຺ຂເຓ ເອກຈິຕ຺ເຕ ສພ຺ເພ ເອກໂຕ ອຸປລພ຺ຠນ຺ຕີຕິ ວຸຕ຺ຕໍ ສພ຺ເພ ໂລກຸຕ຺ຕເຣ ໂຫນ຺ຕີຕິ. ນວາສງ຺ກປ຺ປ ປີຕິໂຍຕິ ເອຕ຺ຖ ວາສທ຺ໂທ ກ຺ວຈິ ສທ຺ທຕ຺ໂຖ. ສງ຺ກປ຺ໂປ ກ຺ວຈິ ທຸຕີຍຊ຺ຌານິກາ ທິເກປີຕິຈ ກ຺ວຈິ ຈຕຸຕ຺ຖຊ຺ຌານິກາທິເກ ໂລກຸຕ຺ຕເຣ ນໂຫນ຺ຕີຕິ ອຕ຺ໂຖ.

ໂລກິເຍປີຕິ ສີລວິໂສຘນາທິວເສນ ປວຕ຺ເຕ ກາມາ ວຈຣກຸສລາທິເກ ໂລກິຍກຸສລ ກ຺ຣິຍຈິຕ຺ຕຸປ຺ປາເທປິ. ຍຖາ ໂຍຄນ຺ຕິ ສີລວິໂສຘນກມ຺ມ ສມຖກມ຺ມນາມຣູປປຣິຄ຺ຄຫາທິກມ຺ເມສຸ ຍຸຊ຺ຊິຕພ຺ພານໍ ວິຣຕິຕ຺ຕຍາທີນໍ ອນຸຣູປໍ. ຉພ຺ພິສຸທ຺ຘິປວຕ຺ຕິຍນ຺ຕິ ສີລ ວິສຸທ຺ຘາທີນໍ ຉນ຺ນໍ ວິສຸທ຺ຘີນໍ ອນຸກ຺ກເມນ ປວຕ຺ຕິກາເລ. ເອເຕນ ທິຏ຺ເຐວ ຘມ຺ເມ ມຄ຺ຄຜລປຕິຏ຺ຐາຠາວຕ຺ຖາຍ ປູຣິເຕ ຈຕຸປາຣິສຸທ຺ຘິ ສີເລປິ ສທ຺ຘາສຕິອາທໂຍ ໂພຘິປກ຺ຂິເຍສຸ ສງ຺ຄຫິຕາ ເອວ ໂຫນ຺ຕິ. ຕຖາ ມຄ຺ຄປາທກຕ຺ຖາຍ ອຸປ຺ປາທິເຕສຸ ມຫຄ຺ຄຕຊ຺ຌາເນສຸ ມີຕິ ທສ຺ເສຕິ. ຕຖາ ຫິ ໂພຊ຺ຌງ຺ຄສໍຍຸຕ຺ຕເກ –

ເອວໍ ຠາວິໂຕ ໂຂ ກຸຓ຺ຑລິຍ ອິນ຺ທ຺ຣິຍສໍວໂຣ ຕີຓິ ສຸຈຣິຕານິ ປຣິປູເຣຕິ. ເອວໍ ຠາວິຕານິ ຕີຓິ ສຸຈຣິຕານິ ຈຕ຺ຕາໂຣ ສຕິປຏ຺ຐາເນ ປຣິປູເຣນ຺ຕິ. ເອວໍ ຠາວິຕາ ຈຕ຺ຕາໂຣ ສຕິປຏ຺ຐານາ ສຕ຺ຕ ໂພຊ຺ຌງ຺ເຄ ປຣິປູເຣນ຺ຕິ. ເອວໍ ຠາວິຕາ ສຕ຺ຕ ໂພຊ຺ຌງ຺ເຄ ວິຊ຺ຊາວິມຸຕ຺ຕິໂຍ ປຣິປູເຣນ຺ຕີຕິ ວຸຕ຺ຕໍ.

ອຏ຺ຐກຖາຍໍປິ ນເກວລໍ ພລວວິປສ຺ສນາ ມຄ຺ຄຜເລສຸເອວ ໂພຊ຺ຌງ຺ເຄ ອຸທ຺ຘຣນ຺ຕິ. ວິປສ຺ສນາປາທກ ກສິຓຊ຺ຌານ ອານາປາຓາ ສຸກ ພ຺ຣຫ຺ມວິຫາຣຊ຺ຌາເນສຸປິ ອຸທ຺ຘຣນ຺ຕີຕິ ວຸຕ຺ຕໍ. [ໂພຘິປກ຺ຂິຍສງ຺ຄໂຫ]

໑໖໕. ສພ຺ພສງ຺ຄເຫ ປຎ຺ຈກ຺ຂນ຺ຘາຕິ ປຎ຺ຈ ຣາສໂຍ. ອຕີຕາທິ ເຠທ ຠິນ຺ນານໍ ຣູປານໍ ຂນ຺ໂຘ ຣາສີຕິ ຣູປກ຺ຂນ຺ໂຘ. ເອກສ຺ມິໍ ຣຸປ຺ປນ ລກ຺ຂເຓ ຣາສິໍ ກຕ຺ວາ ຎາເຓນ ປຣິຄ຺ຄຫິຕາ ຣູປຘມ຺ມາເອວ. ຕຖາ ເອກສ຺ມິໍ ເວທຍິຕລກ຺ຂເຓ ສຎ຺ຊານນ ລກ຺ຂເຓ ຣາສິໍ ກຕ຺ວາ ປຣິຄ຺ຄຫິຕາ ອຕີຕາທິເຠທຠິນ຺ນາ ເວທນາສຎ຺ຎາໂຍ ເວທນາກ຺ຂນ຺ໂຘ ສຎ຺ຎາກ຺ຂນ຺ໂຘ ຈນາມ. ສງ຺ຂໂຣນ຺ຕີຕິ ສງ຺ຂາຣາ. ຜສ຺ສ ເຈຕນາ ທໂຍ. ເຕຫິ ຉສຸວາ ອຸປປຕ຺ຕິທ຺ວາເຣສຸ ຕີສຸວາ ກມ຺ມທ຺ວາເຣສຸ ເອກໂຕ ສງ຺ຄມ຺ມ ສມາຄມ຺ມ ຜຸສນເຈຕຍິຕາທີຫິ ອຕ຺ຕໂນ ອຕ຺ຕໂນ ກິຈ຺ເຈຫິ ທສ຺ສນສວນາທີນິ ສາຘາຣຓກິຈ຺ຈານິວາ ກາຍິກ ວາຈສິກມານສິການິວາ ສຍນ ນິສຊ຺ຊຏ຺ຐານ ຄມນ ກຖນ ຈິນ຺ຕນາທີນິ ສພ຺ພານິ ກິຈ຺ຈານິ ກໂຣນ຺ຕິ ວິທຫນ຺ຕີຕິ. ວຸຕ຺ຕຎ຺ເຫຕໍ ສໍຍຸຕ຺ຕເກ –

ກິຎ຺ຈ ຠິກ຺ຂເວ ສງ຺ຂາເຣ ວເທຖ. ສງ຺ຂຕໍ ອຠິສງ຺ຂໂຣນ຺ຕີຕິ ໂຂ ຠິກ຺ຂເວ ຕສ຺ມາ ສງ຺ຂາຣາຕິ ວຸຈ຺ຈນ຺ຕິ. ກິຎ຺ຈ ສງ຺ຂຕໍ ອຠິ ສງ຺ຂໂຣນ຺ຕິ, ຣູປໍ ຣູປຕ຺ຖາຍ ສງ຺ຂຕໍ ອຠິສງ຺ຂໂຣນ຺ຕິ. ເວທນໍ ເວທນຕ຺ຖາຍ ສງ຺ຂຕໍ ອຠິສງ຺ຂໂຣນ຺ຕິ. ສຎ຺ຎໍ ສຎ຺ຎຕ຺ຖາຍ ສງ຺ຂຕ ອຠິສງ຺ຂໂຣນ຺ຕິ. ສງ຺ຂາເຣ ສງ຺ຂາຣຕ຺ຖາຍ ສງ຺ຂຕ ມຠິສງ຺ຂໂຣນ຺ຕິ. ວິຎ຺ຎາຓໍ ວິຎ຺ຎາຓຕ຺ຖາຍ ສງ຺ຂຕ ມຠິ ສງ຺ຂໂຣນ຺ຕີຕິ. ສງ຺ຂຕ ມຠິສງ຺ຂໂຣນ຺ຕີຕິ ໂຂ ຠິກ຺ຂເວ ຕສ຺ມາ ສງ຺ຂາຣາຕິ ວຸຈ຺ຈນ຺ຕີຕິ.

ຕຕ຺ຖ ຣູປໍ ຣູປຕ຺ຖາຍ ສງ຺ຂຕມຠິສງ຺ຂໂຣນ຺ຕີຕິ ຍສ຺ມິໍ ຍສ຺ມິໍ ກາເລ ສຍນ ນິສຊ຺ຊາທິວເສນ ປວຕ຺ຕາ ຍາ ຍາ ຣູປວິກຕິ ອິຈ຺ຉີຍຕິ, ຕສ຺ມິໍຕສ຺ມິໍ ກາເລ ຕສ຺ສາ ຕສ຺ສາ ຣູປວິກຕິຍາ ຊາຕຕ຺ຖາຍ ອິຣິຍາປຖ ປຣິວຕ຺ຕນາທິ ວເສນ ຕໍ ຕໍ ຣູປວິກຕິໍ ສງ຺ຂຕໍ ອຠິສງ຺ຂໂຣນ຺ຕີຕິ ອຕ຺ໂຖ. ຂຊ຺ຊໂຠຊ຺ຊາທິກໍ ວຕ຺ຖາລງ຺ກາຣາທິກໍ ມຎ຺ຈ ປີຐ ເຄຫ ຣຖາທິກໍ ສພ຺ພໍ ອຸປໂຠຄ ປຣິໂຠຄຠູຕໍ ພາຫິຣ ຣູປໍປິ ຄເຫຕ຺ວາ ໂຍເຊຕຸໍ ວຏ຺ຏຕິເຍວ. ເວທນນ຺ຕິ ທິຏ຺ຐຘມ຺ມິກໍ ສມ຺ປຣາຍິກຎ຺ຈ ສພ຺ພໍປິ ເວທນໍ. ຕຕ຺ຖ ທິຏ຺ຐຘມ຺ມິກໍ ເວທນໍ ສງ຺ຂຕໍ ອຠິສງ຺ຂໂຣນ຺ຕາ ຈິຕ຺ຕກມ຺ມນຈ຺ຈຄີຕາທີນິ ຕໍ ຕໍ ເວທນຸປກຣຓານິ ສມ຺ປາທນ ວເສນ ສມ຺ປຣາຍິກຎ຺ຈ ອຠິສງ຺ຂໂຣນ຺ຕາ ມານຸສກໍວາ ທິພ຺ພໍວາ ຕໍຕໍ ເວທນໍ ປຕ຺ເຖຕ຺ວາ ທານ ສີລາທິ ສມ຺ປາທນ ວເສນ ອຠິສງ຺ຂໂຣນ຺ຕິ. ເອສນໂຍ ເສເສສຸປິ. ສງ຺ຂາເຣສຸ ປນ ຜສ຺ສໍ ຜສ຺ສຕ຺ຖາຍ ເຈຕນໍ ເຈຕນຕ຺ຖາຍາຕິອາທິນາ ທານໍ ທານຕ຺ຖາຍ ສີລໍ ສີລຕ຺ຖາຍ ປາຓາຕິປາຕໍ ປາຓາຕິປາຕຕ຺ຖາຍາຕິອາທິນາ ວາ ສພ຺ພໍ ໂລກປວຕ຺ຕິໍ ຎຕ຺ວາ ວິຕ຺ຖາເຣຕພ຺ພາຕິ. ເອຕ຺ຖ ສິຍາ, ກສ຺ມາ ສງ຺ຂາເຣສຸ ປາກຏາ ເຈຕນາທໂຍ ວິຕກ຺ກາທໂຍ ໂລຠາທໂຍ ສທ຺ຘາສຕິປຎ຺ຎາທໂຍຈ ຘມ຺ເມ ວິສຸໍ ວິສຸໍ ຂນ຺ຘຠາເວນ ອວຕ຺ວາ ເວທນາສຎ຺ຎາວ ວຸຕ຺ຕາຕິ. ວຸຈ຺ຈເຕ.

ຍຖາ ຫິ ເຉໂກ ມຫາຠິສກ຺ໂກ ເຠສຊ຺ຊມູລານິ ຄເຫຕ຺ວາ ຈຸຓ຺ຓໍ ກໂຣນ຺ໂຕ ເຕສຸ ມູເລສຸ ອິມານິ ຖູລານິປິ ມຸທູນິ ໂຫນ຺ຕິ. ອິມານິ ຂຸທ຺ທການິປິ ກກ຺ຂຬານິ ໂຫນ຺ຕີຕິ ຎຕ຺ວາ ຕໂຕ ປຖມຕຣໍ ກກ຺ຂຬານິ ວິສຸໍ ອຸທ຺ຘຣິຕ຺ວາ ສຸຏ຺ຐຸ ໂກຏ຺ເຏຕ຺ວາ ຈຸຓ຺ຓໍ ກໂຣຕິ. ເສສານິ ປນ ສພ຺ພານິ ມຸທູນິ ເອກໂຕ ກຕ຺ວາ ໂກຏ຺ເຏຕ຺ວາ ຈຸຓ຺ຓໍ ກໂຣຕິ. ຕໂຕ ອຸຠຍານິ ມິສ຺ເສຕ຺ວາ ສິລາຍໍ ປິເສຕ຺ວາ ເຠສຊ຺ຊກມ຺ເມ ອຸປເນຕິ. ເອວໍ ກໂຣນ຺ໂຕ ນກິລມຕິ. ເອວເມວໍ ຠຄວາປິ ນາມຣູປຘມ຺ເມສຸ ຕິລກ຺ຂຓໍ ອາໂຣເປຕ຺ວາ ນິຈ຺ຈສຸຂອຕ຺ຕ ວິປລ຺ລາສານໍ ປຫານຕ຺ຖາຍ ອນຸຍຸຎ຺ຊນ຺ຕາ ເທວມນຸສ຺ສາ ວິຠາເຄ ອກເຕ ຕີສຸ ຘມ຺ເມສຸ ກິລມິສ຺ສນ຺ຕີຕິ ຎຕ຺ວາ ນາມຘມ຺ເມສຸ ເວທນາສຎ຺ຎາຈິຕ຺ຕສງ຺ຂາເຕ ຕໂຍ ຘມ຺ເມ ວິສຸໍ ອຸທ຺ຘຣິຕ຺ວາ ເອກເມກໍ ຂນ຺ຘໍ ນາມ ກຕ຺ວາ ເທເສສິ. ຕຖາ ຫິ ຍຖາ ມຈ຺ຉານາມ ອຸທເກ ສຕິ ອຸກ຺ກຓ຺ຐິຕາ ນາມ ນຕ຺ຖິ. ອສຕິ ປນ ເອກນ຺ເຕນ ອຸກ຺ກຓ຺ຐິຕາເຍວ ໂຫນ຺ຕິ. ຍຖາວາ ມຘຸກຣາວາ ຠມຣາວາ ຍສ຺ມິໍ ວເນ ປຸປ຺ຜຣສ ຜລຣເສ ລຠນ຺ຕິ, ຕຕ຺ຖ ອຸກ຺ກຓ຺ຐິຕານາມ ນຕ຺ຖິ. ອລຠມານາ ປນ ເອກນ຺ເຕນ ອຸກ຺ກຓ຺ຐິຕາເອວ ໂຫນ຺ຕິ. ເອວເມວ ອິເມສໍ ສຕ຺ຕານໍ ສຸຂ ສຎ຺ຎິເຕສຸ ປຕິສຣເຓສຸ ເວທນາສທິສໍ ປຕິສຣຓໍນາມ ນຕ຺ຖິ. ມນຸສ຺ສເທວພ຺ຣຫ຺ມສມ຺ປຕ຺ຕິໂຍ ອສ຺ສາເທນ຺ຕາປິ ສຸຂເວທນຕ຺ຖາຍເອວ ອສ຺ສາເທນ຺ຕິ. ຍທິຈ ຕາຫິ ວິນາ ຍຖິຈ຺ຉິຕໍ ສຸຂເວທນໍ ລເຠຍ຺ຍຸໍ. ໂກນາມ ຕາ ສາທິຍິສ຺ສຕິ. ຕຖາ ຜສ຺ສເຈຕນາທີຫິ ວິຕກ຺ກວິຈາຣວີຣິຍາທີຫິ ໂລຠໂທສາທີຫິ ສທ຺ຘາສຕິປຎ຺ຎາທີຫິ ຈ ສງ຺ຂາຣກ຺ຂນ຺ຘຘມ຺ເມຫິ ທິຏ຺ຐຘມ຺ມິກໍ ສມ຺ປຣາຍິກຎ຺ຈ ຍໍກິຎ຺ຈິ ສງ຺ຂຕໍ ອຠິສງ຺ຂໂຣນ຺ຕາປິ ສຸຂເວທນຕ຺ຖາຍເອວ ອຠິສງ຺ຂໂຣນ຺ຕິ. ຍທິຈ ຕາທິເສນ ອຠິສງ຺ຂຣເຓນ ວິນາປິ ຍຖິຈ຺ຉິຕໍ ສຸຂໍ ລເຠຍ຺ຍຸໍ, ເຕຫິ ຘມ຺ເມຫິ ອຕ຺ໂຖ ນຕ຺ຖີຕິ ໂກນາມ ເຕ ຘມ຺ເມ ອຠິສງ຺ຂຣິສ຺ສຕີຕິ.

ອິຕິ ສຸຂສຎ຺ຎິເຕສຸ ຘມ຺ເມສຸ ເວທນານາມ ອິເມສໍ ສຕ຺ຕານໍ ປຣມຸກ຺ກໍສຄຕໍ ສຸຂສຎ຺ຎິຕຏ຺ຐານໍ ໂຫຕິ. ຕສ຺ມາ ຠຄວາ ຕໍ ວິສຸໍ ເອກໍ ຂນ຺ຘໍ ກຕ຺ວາ ຂນ຺ຘເທສນໍ ເທເສຕີຕິ. ຕຖາ ອິເມສໍ ສຕ຺ຕານໍ ອຕ຺ຕສຎ຺ຎິເຕສຸ ປຕິສຣເຓສຸ ສຎ຺ຎາສທິສໍ ປຕິສຣຓໍ ນາມ ນຕ຺ຖິ. ຕຖາ ຫິ ຕສ຺ມິໍ ຕສ຺ມິໍ ສຕ຺ຕນິກາເຍ ອຸປ຺ປນ຺ນາ ເຕ ເຕ ສຕ຺ຕາ ອຕ຺ຕາໂນ ອຕ຺ຕໂນ ວິສເຍສຸ ສພ຺ພໍ ຊານິຕພ຺ພໍ ສຎ຺ຎາຍ ສຎ຺ຊານິຕ຺ວາ ວິຎ຺ຎຸຕ຺ຕໍ ອາປຊ຺ຊນ຺ຕິ. ຕຖາ ວິຎ຺ຎຸຕ຺ຕໍ ອາປຊ຺ຊນ຺ຕາ ຍຕ຺ຕກໍ ປເຣ ຊານນ຺ຕິ. ຕຕ຺ຕກໍ ມຍໍປິ ຊານາມ. ໂກ ອມ຺ຫາກໍ ອຸຕ຺ຕຣິຕໂຣຕິ ເອວໍ ໂລເກ ຎາຓສມ຺ມຠໍ ສຎ຺ຎໍ ປຣມໍ ອຕ຺ຕານໍ ກຕ຺ວາ ວິຈຣນ຺ຕິ. ອິຕິ ອຕ຺ຕສຎ຺ຎິເຕສຸ ຘມ຺ເມສຸ ສຎ຺ຎານາມ ອິເມສໍ ສຕ຺ຕານໍ ປຣມຸກ຺ກໍ ສຄຕໍ ອຕ຺ຕສຎ຺ຎິຕຏ຺ຐານໍ ໂຫຕິ. ຕສ຺ມາ ຠຄວາຕໍປິ ວິສຸໍ ເອກໍ ຂນ຺ຘໍ ກຕ຺ວາ ຂນ຺ຘເທສນໍ ເທເສຕີຕິ. ຕຖາ ອິເມສໍ ສຕ຺ຕານໍ ນິຈ຺ຈສຎ຺ຎິເຕສຸ ປຕິສຣເຓສຸ ຈິຕ຺ຕສທິສໍ ປຕິສໍຣຓໍ ນາມ ນຕ຺ຖິ. ຕຖາ ຫິ ສຕ຺ຕາ ສຸຂໍ ທຸກ຺ຂໍນາມ ອນິຈ຺ຈໍ ສຸຂປຕ຺ຕານໍ ທຸກ຺ຂໍ ນຕ຺ຖິ. ທຸກ຺ຂ ປຕ຺ຕານໍ ສຸຂໍ ນຕ຺ຖີຕິວາ. ສຎ຺ຎານາມ ອນິຈ຺ຈາ, ກທາຈິ ປມຸສ຺ສຕິ ກທາຈິ ນປມຸສ຺ສຕີຕິວາ. ວີຣິຍໍນາມ ອນິຈ຺ຈໍ. ກທາຈິ ອາຣຠຕິ, ກທາຈິ ນ ອາຣຠຕີຕິວາ. ໂລໂຠນາມ ອນິຈ຺ໂຈ. ກທາຈິ ອຸປ຺ປຊ຺ຊຕິ, ກທາຈິ ນອຸປ຺ປຊ຺ຊຕີຕິວາ. ໂທໂສນາມ ອນິຈ຺ໂຈ. ກທາຈິ ອຸປ຺ປຊ຺ຊຕິ, ກທາຈິ ນ ອຸປ຺ປຊ຺ຊຕີຕິວາ. ສທ຺ຘານາມ ອນິຈ຺ຈາ. ກທາຈິ ປສນ຺ນຈິຕ຺ໂຕ ໂຫຕິ, ກທາຈິ ອປ຺ປສນ຺ນຈິຕ຺ໂຕ ໂຫຕີຕິວາ. ປຎ຺ຎານາມ ອນິຈ຺ຈາ. ຊານິຕພ຺ພໍປິ ກທາຈິ ຊານາຕິ, ກທາຈິ ນ ຊານາຕີຕິວາ ເອວໍ ເຈຕສິກຘມ຺ມານໍ ອນິຈ຺ຈ ຠາໂວນາມ ເກສຎ຺ຈິ ໂລກິຍຊນານໍປິ ປາກໂຏ ໂຫຕິ. ນ ປນ ຈິຕ຺ຕສ຺ສ. ນ ຫິ ສຕ຺ຕາ ຈິຕ຺ຕໍນາມ ອນິຈ຺ຈໍ. ກທາຈິ ອຸປ຺ປຊ຺ຊຕິ, ກທາຈິ ນ ອຸປ຺ປຊ຺ຊຕີຕິ ຄຓ຺ຫນ຺ຕິ. ຕໍ ປນ ສຍໍ ນິຈ຺ຈໍ ປວຕ຺ຕມານໍ ຫຸຕ຺ວາ ກທາຈິ ສຸເຂນ ຍຸຕ຺ຕໍ ໂຫຕິ, ກທາຈິ ທຸກ຺ເຂນາຕິອາທິນາ ຕສ຺ມິໍ ນິຈ຺ຈສຎ຺ຎເມວ ອຸປ຺ປາເທນ຺ຕີຕິ. ອິຕິ ຈິຕ຺ຕໍນາມ ນິຈ຺ຈສຎ຺ຎິເຕສຸ ຘມ຺ເມສຸ ປຣມຸກ຺ກໍ ສຄຕໍ ນິຈ຺ຈສຎ຺ຎິຕຏ຺ຐານໍ ໂຫຕິ. ຕສ຺ມາ ຠຄວາ ຕໍປິ ວິສຸໍ ເອກໍ ຂນ຺ຘໍ ກຕ຺ວາ ຂນ຺ຘເທສນໍ ເທເສຕີຕິ.

[໒໒໑] ຍໍປນ ວິຠາວນິຍໍ

‘‘ຠາຊນ ໂຠຊນ ພ຺ຍຎ຺ຊນ ຠຕ຺ຕກາຣກ ຠຸຎ຺ຊກ ວິກປ຺ປວເສນ ປຎ຺ເຈວ ວຸຕ຺ຕາ’’ຕິ ວຕ຺ວາ ຕໍ ວິຠາວນ຺ເຕນ ‘‘ຣູປຎ຺ຫິ ເວທນາ ນິສ຺ສຍຕ຺ຕາ ຠາຊນຏ຺ຐານິຍໍ. ເວທນາ ຠຸຎ຺ຊິຕພ຺ພຕ຺ຕາ ໂຠຊນຏ຺ຐານິຍາ. ສຎ຺ຎາ ເວທນສ຺ສາທ ລາຠ ເຫຕຸຕ຺ຕາ ພ຺ຍຎ຺ຊນຏ຺ຐານິຍາ. ສງ຺ຂາຣາ ອຠິສງ຺ຂຣຓໂຕ ຠຕ຺ຕກາຣກຏ຺ຐານິຍາ. ວິຎ຺ຎາຓໍ ອຸປຠຸຎ຺ຊກຕ຺ຕາ ຠຸຎ຺ຊກຏ຺ຐານິຍໍ. ເອຕ຺ຕາວຕາຈ ອຘິປ຺ເປ ຕຕ຺ຖສິທ຺ຘີຕິ ປຎ຺ເຈວ ວຸຕ຺ຕາ’’ຕິ ວຸຕ຺ຕໍ. ຕໍ ສາຣໂຕ ນທຏ຺ຐພ຺ພໍ.

ນ ຫິ ຕໍ ອຏ຺ຐກຖາຍໍ ເອຕປ຺ປຣມວິນິຈ຺ຉເຍ ອາຄຕໍ. ອຸປມາທີປເນເອວ ອາຄຕໍ. ນ ຈ ຠຄວຕາ ຠາຊນາທິວິກປ຺ປສິທ຺ຘິມຕ຺ຕໍ ອຸທ຺ທິສ຺ສ ປຎ຺ເຈວ ຂນ຺ຘາ ວຸຕ຺ຕາຕິ ສກ຺ກາ ວຕ຺ຕຸໍ. ຕຖາສິທ຺ຘສ຺ສ ອຕ຺ຖສ຺ສ ປໂຍຊນາຠາວໂຕຕິ.

[໒໒໒] ຍຎ຺ຈ ຕຕ຺ຖ

‘‘ເທສນາກ຺ກເມປິ ອິທເມວ ກາຣຓໍ. ຍຕ຺ຖ ຠຸຎ຺ຊຕິ, ຍຎ຺ຈ ຠຸຎ຺ຊຕິ, ເຍນຈ ຠຸຎ຺ຊຕິ, ໂຍຈ ໂຠຊໂກ, ໂຍຈ ຠຸຎ຺ຊິຕາ. ເຕສໍ ອນຸກ຺ກເມນ ທສ຺ເສຕຸກາມຕ຺ຕາ’’ຕິ ວຸຕ຺ຕໍ. ຕໍປິ ອສາຣໍ.

ຈຕຸນ຺ນໍ ອຸປາທານານໍ ວິສຍຠູຕາ ຂນ຺ຘາ ອຸປາທານກ຺ຂນ຺ຘາ. ສພ຺ພ ສຠາຄຘມ຺ມ ປຣິຍາທານວເສນ ສາສວາ ອນາສວາຈ ຘມ຺ມາ ປຎ຺ຈກ຺ຂນ຺ຘາຕິ ວຸຕ຺ຕາ, ວິປສ຺ສນາ ຠູມິປຣິຄ຺ຄຫວເສນ ສາສວາເອວ ປຎ຺ຈຸປາທານກ຺ຂນ຺ຘາຕິ ວຸຕ຺ຕາ. ອາຍຕນ຺ຕິ ອຕ຺ຕໂນ ຜລຸປ຺ປຕ຺ຕິຍາ ຠຸສໍ ອຸສ຺ສຫນ຺ຕາ ວິຍ ໂຫນ຺ຕີຕິ ອາຍຕນານິ. ອາຍຕນສທ຺ໂທ ປນ ຉສຸ ອຊ຺ຌຕ຺ຕິເກສຸ ທ຺ວາຣຘມ຺ເມສຸ ປວຕ຺ຕມາໂນ ສຎ຺ຊາຕິເທສຏ຺ເຐນ ນິວາສຏ຺ຐານຏ຺ເຐນ ອາກຣຏ຺ເຐນ, ຉສຸ ພາຫິເຣສຸ ອາຣມ຺ມຓຘມ຺ເມສຸ ປວຕ຺ຕມາໂນ ສໂມສຣຓຏ຺ເຐນ, ອຸຠຍຕ຺ຖປິ ກາຣຓຏ຺ເຐນ ປວຕ຺ຕຕິ. ຕຕ຺ຖ ຈິຕ຺ຕ ເຈຕສິກາ ຘມ຺ມາ ເອກສ຺ມິໍວາ ຠເວ ອນມຕຄ຺ເຄວາ ສໍສາເຣ ປຸນປ຺ປຸນໍ ສຫ ຊາຍມານາ ຈກ຺ຂາທີສຸ ຉສຸ ທ຺ວາຣປເທເສສຸເອວ ຊາຍນ຺ຕິ, ນ ອຎ຺ຎຕ຺ຖ. ສນ຺ຕານານຸພນ຺ຘວເສນ ນິວສນ຺ຕາປິ ເຕສ຺ເວວ ນິວສນ຺ຕິ, ນ ອຎ຺ຎຕ຺ຖ. ອາກິຣິຕ຺ວາ ຖປິຕາ ວິຍ ປວຕ຺ຕມານາປິ ເຕສ຺ເວວ ປວຕ຺ຕນ຺ຕິ, ນ ອຎ຺ຎຕ຺ຖ. ຕສ຺ມາ ຈກ຺ຂາທີນິ ຉສຎ຺ຊາຕິເທສຏ຺ເຐນ ນິວາສຏ຺ຐານຏ຺ເຐນ ອາກຣຏ຺ເຐນຈ ອາຍຕນານິນາມ. ເທວາຍຕນໍ ວິຍ ອຘິຏ຺ຐານຏ຺ເຐນາຕິປິ ວຕ຺ຕຸໍ ວຏ຺ຏຕິເຍວ.

ຍຖາຈ ສມ຺ປນ຺ນປຸປ຺ຜຜເລສຸ ເຂເມສຸ ຣຸກ຺ເຂສຸ ຕໂຕ ຕໂຕ ປກ຺ຂິໂນ ນິລິນຕ຺ຖາຍ ອາຫາຣຕ຺ຖາຍຈ ນິຈ຺ຈໍ ສໂມສຣນ຺ຕິ. ເອວໍ ຣູປາທີສຸ ຉສຸຐາເນສຸ ຕໂຕ ຕໂຕ ຈິຕ຺ຕເຈຕສິກາ ຘມ຺ມາ ອາຣມ຺ມຓກຣຓຕ຺ຖາຍ ນິຈ຺ຈໍ ສໂມສຣນ຺ຕິ. ຕສ຺ມາ ຣູປາທີນິ ຉ ສໂມສຣຓຏ຺ເຐນ ອາຍຕນານິນາມ. ຕທຸຠຍານິ ປນ ເຕສໍ ຈິຕ຺ຕ ເຈຕສິການໍ ກາຣຓຏ຺ເຐນ ອາຍຕນານິນາມ. ຈກ຺ຂຸຈ ຕໍ ອາຍຕນຎ຺ຈາຕິ ຈກ຺ຂາຍຕນໍ. ເອວໍ ເສສານິ. ຕຕ຺ຖ ຈກ຺ຂຸໂສຕານິ ສຕ຺ຕານໍ ຫິຕກ຺ຣິຍາສຸ ພຫຸປກາຣຕ຺ຕາ ກາມຣູປ ພ຺ຍາປິຕຕ຺ຕາ ຈ ປາກຏານີຕິອາທິມ຺ຫິ ວຸຕ຺ຕານິ. ເຕຫິ ອາສນ຺ນຕ຺ຕາ ຕທນນ຺ຕຣໍ ຆານໍ. ຕໂຕ ຊິວ຺ຫາຕິ ອິມານິ ຈຕ຺ຕາຣິ ປເທສາຍຕນານິນາມ. ຕໂຕ ສກລກາຍພ຺ຍາປໂກ ກາໂຍ. ຕໂຕ ເຕສໍ ສພ຺ເພສໍ ໂຄຈຣວິສຍຄ຺ຄາຫກໍ ມໂນຕິ. ເສສານິ ປນ ເຕສໍ ວິສຍຕ຺ຕາ ຕທນຸກ຺ກເມເນວ ວຸຕ຺ຕານີຕິ.

ກສ຺ສຈິ ປນ ປຸຄ຺ຄລສ຺ສວາ ສຕ຺ຕສ຺ສວາ ມນຸສ຺ສສ຺ສວາ ເທວສ຺ສວາ ພ຺ຣຫ຺ມຸໂນວາ ວເສ ອວຕ຺ຕິຕ຺ວາ ອຕ຺ຕໂນເອວ ສຠາວໍ ຘາເຣນ຺ຕີຕິ ຘາຕຸໂຍ. ວິສຸໍ ວິສຸໍ ວວຕ຺ຖິຕສຠາວຕ຺ຕາວາ ຍຖາສຠາວໍ ຘາຣີຍນ຺ຕິ ສລ຺ລກ຺ຂີຍນ຺ຕິ ວວຕ຺ຖປີຍນ຺ຕີຕິ ຘາຕຸໂຍ. ອປິຈ, ນິສ຺ສຕ຺ຕ ນິຊ຺ຊີວຏ຺ເຐນ ຘາຕຸໂຍ. ຕຕ຺ຖ ນິສ຺ສຕ຺ຕຏ຺ເຐນາຕິ ສຕ຺ຕາກາຣາ ຠາວຏ຺ເຐນ ສຕ຺ຕກິຈ຺ຈາຠາວຏ຺ເຐນ. ໂກ ປເນຕ຺ຖ ສຕ຺ຕາກາໂຣ ກິໍ ສຕ຺ຕກິຈ຺ຈນ຺ຕິ. ຊີວໂຍໂຄ ສຕ຺ຕາກາໂຣ. ອີຫາຈ ພ຺ຍາປາໂຣ ຈ ສຕ຺ຕກິຈ຺ຈໍ. ນິຊ຺ຊີວຏ຺ເຐນາຕິ ເອກສ຺ມິໍ ຠເວ ຍາວ ນມຣຕິ. ຠວປຣໍປຣາຍວາ ຍາວ ສໍສາໂຣ ນ ນິວຕ຺ຕຕິ. ຕາວ ອຠິຊ຺ຊມາໂນ ອຈ຺ຉິຊ຺ຊມາໂນ ເອໂກວ ວຕ຺ຕຕີຕິ ເອວໍ ຄຫິຕສ຺ສ ຊີວສ຺ສ ອຠາວຏ຺ເຐນ. ຈກ຺ຂາທໂຍຈ ຘມ຺ມາ ສພ຺ພໂສ ສຕ຺ຕາກາຣຣຫິຕາ ສຕ຺ຕ ກິຈ຺ຈຣຫິຕາຈ ໂຫນ຺ຕິ. ນຈ ສຍໍ ຊີວານາມ ໂຫນ຺ຕິ. ນາປິ ຊີວໂຍຄາຕິ. ອິຕິ ນິສ຺ສຕ຺ຕຏ຺ເຐນ ນິຊ຺ຊີວຏ຺ເຐນຈເຕຘາຕຸໂຍນາມາຕິ. ເຕສໍ ປນ ທຏ຺ຐພ຺ພາກາໂຣ ອຏ຺ຐກຖາຍໍ ວຸຕ຺ໂຕ. ຍຖາຫ-ເຠຣິຕລໍ ວິຍ ຈກ຺ຂຸຘາຕຸ ທຏ຺ຐພ຺ພາ. ທຓ຺ໂຑ ວິຍ ຣູປຘາຕຸ. ສທ຺ໂທວິຍ ຈກ຺ຂຸວິຎ຺ຎາຓຘາຕຸ. ຕຖາ ອາທາສຕລໍ ວິຍ ຈກ຺ຂຸຘາຕຸ. ມຸຂໍ ວິຍ ຣູປຘາຕຸ. ມຸຂນິມິຕ຺ຕໍ ວິຍ ຈກ຺ຂຸວິຎ຺ຎາຓຘາຕຸ. ອຖວາ, ອຸຈ຺ຉຸຍນ຺ຕ ກິລຍນ຺ຕໍ ວິຍ ຈກ຺ຂຸຘາຕຸ. ຍນ຺ຕຈກ຺ກຍຏ຺ຐິ ວິຍ ຣູປຘາຕຸ. ອຸຈ຺ຉຸຣສ ເຕລານິ ວິຍ ຈກ຺ຂຸວິຎ຺ຎາຓຘາຕຸ. ຕຖາ ອຘຣາຣຓິ ວິຍ ຈກ຺ຂຸຘາຕຸ. ອຸຕ຺ຕຣາຣຓິ ວິຍ ຣູປຘາຕຸ. ອຄ຺ຄິ ວິຍ ຈກ຺ຂຸວິຎ຺ຎາຓຘາຕຸ. ເອສນໂຍ ໂສຕວິຎ຺ຎາຓຘາຕຸອາທີສຸ. ມໂນຘາຕຸ ປນ ຍຖາສມ຺ຠວໂຕ ຈກ຺ຂຸວິຎ຺ຎາຓຘາຕຸອາທີນໍ ປຸເຣຈຣານຸຈຣາ ວິຍ ທຏ຺ຐພ຺ພາ.

ຘມ຺ມຘາຕຸຍາ ເວທນາກ຺ຂນ຺ໂຘ ສລ຺ລມິວ ສູລມິວຈ ທຏ຺ຐພ຺ໂພ. ສຎ຺ຎາ ສງ຺ຂາຣກ຺ຂນ຺ຘາ ເວທນາສລ຺ລ ສູລໂຍຄາ ອາຕຸຣາ ວິຍ ທຏ຺ຐພ຺ພາ. ປຸຖຸຊ຺ຊນານໍວາ ສຎ຺ຎາ ອາສາ ທຸກ຺ຂຊນນໂຕ ຣິຕ຺ຕມຸຏ຺ຐິ ວິຍ ອຍຖາຠຸຈ຺ຈນິມິຕ຺ຕຄາຫໂຕ ວນມິໂຄວິຍ. ສງ຺ຂາຣາ ປຏິສນ຺ຘິຍໍ ປກ຺ຂິປນໂຕ ອງ຺ຄາຣກາສຸຍໍ ຂິປນປຸຣິສາ ວິຍ. ຊາຕິທຸກ຺ຂານຸພນ຺ຘໂຕ ຣາຊປຸຣິສານຸພນ຺ຘໂຈໂຣ ວິຍ. ສພ຺ພານຕ຺ຖາວຫສ຺ສ ຂນ຺ຘສນ຺ຕານສ຺ສ ເຫຕຸໂຕ ວິສຣຸກ຺ຂພີຊານິ ວິຍ. ຣູປໍ ນານາວິຘຸປທ຺ທວນິມິຕ຺ຕໂຕ ຂຸຣ ຈກ຺ກໍວິຍ ທຏ຺ຐພ຺ພໍ. ອສງ຺ຂຕາປິຘາຕຸ ອມຕໂຕ ສນ຺ຕໂຕ ເຂມໂຕ ຈ ທຏ຺ຐພ຺ພາ. ກສ຺ມາ, ສພ຺ພານຕ຺ຖປຏິປກ຺ຂຠູຕຕ຺ຕາ. ມໂນວິຎ຺ຎາຓຘາຕຸ ຄຫິຕາຣມ຺ມຓໍ ມຸຎ຺ຈິຕ຺ວາປິ ອຎ຺ຎໍ ຄເຫຕ຺ວາ ປວຕ຺ຕນໂຕ ວນມກ຺ກໂຏ ວິຍ, ທຸທ຺ທມນໂຕ ອສ຺ສຂລຸງ຺ໂຄ ວິຍ, ຍຕ຺ຖ ກາມນິປາຕິໂຕ ເວຫາສໍ ຂິຕ຺ຕທຓ຺ໂຑ ວິຍ, ໂລຠໂທສາທິ ນານາປ຺ປກາຣ ກິເລສໂຍຄໂຕ ຣງ຺ຄນໂຏ ວິຍ ທຏ຺ຐພ຺ພາຕິ. ອຣິຍສຈ຺ຈານີຕິ ເອຕ຺ຖ ສນ຺ຕສ຺ສ ຘມ຺ມສ຺ສ ຠາໂວ ສຈ຺ຈໍ. ສນ຺ຕສ຺ສາຕິ ຠູຕສ຺ສ ຕຖສ຺ສ ອວິປຣີຕສ຺ສ. ອປິຈ, ເກນຏ຺ເຐນ ສຈ຺ຈນ຺ຕິ. ຕຖຏ຺ເຐນ ອວິຕຖຏ຺ເຐນ ອນຎ຺ຎຖຏ຺ເຐນ. ຍຎ຺ຫິ ຈກ຺ຂຸສ຺ສ ທຸກ຺ຂຕ຺ຕໍ, ຕໍ ຕຖໍ ໂຫຕິ ອວິຕຖໍ ອນຎ຺ຎຖໍ. ທຸກ຺ຂທຸກ຺ຂ ສງ຺ຂາຣທຸກ຺ຂ ວິປຣິຓາມທຸກ຺ຂ ສງ຺ຂາເຕຫິ ຕີຫິ ທຸກ຺ເຂຫິ ຕໍ ສມງ຺ຄິປຸຄ຺ຄລສ຺ສ ອຠິຓ຺ຫປີຬນໂຕ. ຕຕ຺ຖ ສງ຺ຂາຣທຸກ຺ຂໍ ນາມ ກມ຺ມຊານໍ ອຸປ຺ປຕ຺ຕິຍາ ປເຄວ ຕໍຕໍກມ຺ມາ ຠິສງ຺ຂຣຓທຸກ຺ຂໍ. ຕຖາ ອຸຕຸຊາທີນໍ ອຸປ຺ປຕ຺ຕິຍາ ປເຄວ ຕໍຕໍ ອຸຕຸຈິຕ຺ຕາຫາຣານໍ ອຠິສງ຺ຂຣຓທຸກ຺ຂໍ.

ຈກ຺ຂຸ ຫິ ນາມ ຣູປິພ຺ຣຫ຺ມານໍປິ ປຸຣິມຠເວ ຌານຠາວນາ ສງ຺ຂາຕໍ ມຫນ຺ຕໍ ກມ຺ມາຠິສງ຺ຂຣຓ ທຸກ຺ຂໍ ອນຸຠວນ຺ຕານໍເຍວ ອຸປ຺ປຊ຺ຊຕິ. ໂນ ອຎ຺ຎຖາ. ກາມສຕ຺ຕານໍ ປນ ປຸຣິມຠເວ ກມ຺ມສງ຺ຂາຣທຸກ຺ຂໍ ອນຸຠວິຕ຺ວາ ອຸປ຺ປນ຺ນໍປິ ຍາວຊີວໍ ປວຕ຺ຕິຍາ ອາຫາຣາທິສງ຺ຂາຣທຸກ຺ຂຎ຺ຈ ປຏິຊຄ຺ຄນ ທຸກ຺ຂຎ຺ຈ ອນຸຠວນ຺ຕານຎ຺ເຎວ ປວຕ຺ຕຕິ, ໂນ ອຎ຺ຎຖາ. ປວຕ຺ຕມານຎ຺ຈ ປຈ຺ຈຍເວກລ຺ເລວາ ຊາເຕ ອນ຺ຕຣາເຍວາ ອາຄເຕ ຍທາກທາຈິ ຠິຊ຺ຊຕິ. ມຣຓກາລໍ ປຕ຺ວາ ປນ ເອກນ຺ເຕນ ຠິຊ຺ຊຕິເຍວ. ຕສ຺ມາ ຕໍ ອສ຺ສາເທຕ຺ວາ ຕທຕ຺ຖາຍ ກມ຺ມໍວາ ອາຫາຣາທິປຈ຺ຈຍໍວາ ປຏິຊຄ຺ຄນໍ ວາ ສງ຺ຂໂຣນ຺ຕານໍ ອນມຕຄ຺ເຄ ສໍສາເຣ ສງ຺ຂາຣທຸກ຺ຂສ຺ສ ປຣິຍນ຺ໂຕນາມ ນຕ຺ຖິ. ອິຕິ ສພ຺ພໍ ຈກ຺ຂຸ ອປຣິຍນ຺ເຕນ ສງ຺ຂາຣທຸກ຺ເຂນ ປຸຄ຺ຄລໍ ອຠິຓ຺ຫໍ ປີເຬຕິເຍວ. ອິທມສ຺ສ ສງ຺ຂາຣທຸກ຺ຂໍ. ອິທໍ ຈກ຺ຂຸ ນາມ ປຈ຺ຈຍເວກລ຺ເລວາ ຊາເຕ ອນ຺ຕຣາເຍວາ ອາຄເຕ ຍທາ ກທາຈິ ຠິຊ຺ຊນຊາຕິກໍ. ຕສ຺ມາ ຕສ຺ສ ຠິຊ຺ຊນຠເຍນ ປເຄວ ປຈ຺ຈຍ ສມ຺ປາທນທຸກ຺ຂໍ ຣກ຺ຂາວຣຓຄຸຕ຺ຕິສໍວິຘານທຸກ຺ຂໍ ຠິຊ຺ຊນນິມິຕ຺ຕານິ ທິສ຺ວາ ວາ ຠິຊ຺ຊມາເນວາ ຠິນ຺ເນວາ ໂສຈນປຣິເທວນາທິທຸກ຺ຂຎ຺ຈ ວິປຣິຓາມ ທຸກ຺ຂໍນາມ. ອິຕິ ສພ຺ພໍ ຈກ຺ຂຸ ອປຣິຍນ຺ເຕນ ວິປຣິຓາມທຸກ຺ເຂນ ປຸຄ຺ຄລໍ ອຠິຓ຺ຫໍ ປີເຬຕິເຍວ. ອິທມສ຺ສ ວິປຣິຓາມທຸກ຺ຂໍ. ທຸກ຺ຂທຸກ຺ຂໍ ປນ ຕທຸຠເຍນ ທຸກ຺ເຂນ ສເຫວ ສິຊ຺ຌຕິ. ເອວໍ ຈກ຺ຂຸ ທຸກ຺ຂທຸກ຺ຂ ສງ຺ຂາຣ ທຸກ຺ຂ ວິປຣິຓາມ ທຸກ຺ຂສງ຺ຂາເຕຫິ ຕີຫິ ທຸກ຺ເຂຫິ ຕໍ ສມງ຺ຄິປຸຄ຺ຄລໍ ອຠິຓ຺ຫໍ ປີເຬຕິເຍວ. ຍຎ຺ຈ ຕສ຺ສ ຕຖາປີຬນໍ, ຕໍ ຕຖໍ ໂຫຕິ, ອວິຕຖໍ, ອນຎ຺ຎຖໍ. ຕສ຺ມາ ຈກ຺ຂຸ ທຸກ຺ຂສຈ຺ຈໍນາມ. ເອສ ນໂຍ ໂສຕາທີສຸ ເຕຠູມກຘມ຺ເມສຸ.

ເສສສຈ຺ເຈສຸປິ ຍໍ ໂລຠສ຺ເສວ ທຸກ຺ຂສມຸທຍຕ຺ຕໍ. ຍໍ ນິພ຺ພານສ຺ເສວ ທຸກ຺ຂນິໂຣຘຕ຺ຕໍ. ຍໍ ອຏ຺ຐງ຺ຄິກມຄ຺ຄສ຺ເສວ ທຸກ຺ຂນິໂຣຘມຄ຺ຄຕ຺ຕໍ ຕໍ ກຖໍ ໂຫຕີຕິອາທິນາ ວຕ຺ຕພ຺ພໍ. ຍາວຈ ໂລໂຠ ນ ປຫິຍ຺ຍຕິ. ຕາວ ຈກ຺ຂາທີນິ ອສ຺ສາເທຕິເຍວ. ຍາວຈ ຕານິ ອສ຺ສາເທຕິ. ຕາວ ເຕສໍ ປວຕ຺ຕິຍາ ກມ຺ມາທີນິ ສງ຺ຂໂຣນ຺ຕິເຍວ. ຍາວຈ ກມ຺ມາທີນິ ສງ຺ຂໂຣນ຺ຕິ. ຕາວ ຈກ຺ຂາທີນິ ປວຕ຺ຕນ຺ຕິເຍວ. ຍາວຈຕານິ ປວຕ຺ຕນ຺ຕິ. ຕາວ ເຕສໍ ວຸຕ຺ຕປ຺ປກາເຣຫິ ສງ຺ຂາຣ ທຸກ຺ຂາທີຫິ ນມຸຈ຺ຈຕິເຍວ. ຕສ຺ມາ ໂລຠສ຺ສ ທຸກ຺ຂສມຸທຍຕ຺ຕໍ ຕຖໍ ໂຫຕິ. ຈກ຺ຂາທີສຸຈ ປວຕ຺ຕມາເນສຸ ວຸຕ຺ຕປ຺ປກາຣໍ ສພ຺ພໍ ທຸກ຺ຂໍ ອາຄຈ຺ຉຕິເຍວ. ອປວຕ຺ຕມາເນສຸ ນາຄຈ຺ຉຕິ. ຕສ຺ມາ ເຕສໍ ປວຕ຺ຕິນິໂຣຘຠູຕສ຺ສ ນິພ຺ພານສ຺ເສວ ທຸກ຺ຂນິໂຣຘຕ຺ຕໍ ຕຖໍ ໂຫຕິ. ຕຖາ ໂລຠປຫານໂຕ ອຎ຺ໂຎ ທຸກ຺ຂມຸຕ຺ຕິມຄ຺ໂຄນາມ ນຕ຺ຖິ. ອຏ຺ຐງ຺ຄິກມຄ຺ໂຄຈ ອຸປ຺ປຊ຺ຊ ມາໂນ ເອກນ຺ເຕນ ຕໍ ປຊຫຕິ. ຕສ຺ມາ ອຏ຺ຐງ຺ຄິກມຄ຺ຄສ຺ເສວ ທຸກ຺ຂນິໂຣຘມຄ຺ຄຕ຺ຕໍ ຕຖໍ ໂຫຕິ, ອວິຕຖໍ, ອນຎ຺ຎຖນ຺ຕິ.

ເອວໍສນ຺ເຕປິ ສຈ຺ຈສທ຺ໂທ ປຣິຍາຍ ສຈ຺ເຈສຸປິ ວຕ຺ຕຕີຕິ ວຸຕ຺ຕໍ ຈຕ຺ຕາຣິອຣິຍສຈ຺ຈານີຕິ. ຕຕ຺ຖ ທຸກ຺ຂສຈ຺ເຈ ຕາວ ສກ຺ກາຍປຣິຍາ ປນ຺ນາ ອຊ຺ຌຕ຺ຕຘມ຺ມາເອວ ອຣິຍສຈ຺ຈໍນາມ. ເຕເຍວ ຫິ ອສ຺ມິມານສ຺ສ ອຘິຏ຺ຐານຠູຕາ ຫຸຕ຺ວາ ຍາວຕໍ ມານໍ ນ ສມູຫນຕິ. ຕາວ ທຸກ຺ຂກິຈ຺ຈໍ ກໂຣນ຺ຕິ. ທຸກ຺ຂປຣິຎ຺ຎາຈນາມ ຍາວເທວ ອສ຺ມິມານສມຸຄ຺ຆາຕາຍ ໂຫຕິ. ອສ຺ມິມາໂນຈ ເຕສ຺ເວວ ອຊ຺ຌຕ຺ຕຘມ຺ເມສຸ ນິວິສຕີຕິ ເຕສຸ ປຣິຎ຺ຎາເຕສຸ ປຣິຎ຺ຎາກິຈ຺ຈໍ ສິທ຺ຘເມວ ໂຫຕີຕິ. ຕພ຺ພິປຣີ ເຕນ ປນ ອນິນ຺ທ຺ຣິຍ ພທ຺ຘຘມ຺ມາ ມຄ຺ຄຜລຘມ຺ມາຈ ອຏ຺ຐງ຺ຄິກວຊ຺ຊາ ອຸທຍພ຺ພຍ ປີຬນໂຕ ສງ຺ຂາຣທຸກ຺ຂວິປຣິຓາມທຸກ຺ເຂຫິຈ ອປຣິມຸຕ຺ຕຕ຺ຕາ ທຸກ຺ຂສຈ຺ຈໍ ນາມ. ສມຸທຍສຈ຺ເຈ ເອໂກ ໂລໂຠເຍວ ອຣິຍສຈ຺ຈໍນາມ. ໂສຫິ ອຕ຺ຕສມງ຺ຄິໂນ ສຕ຺ເຕ ອຕ຺ຕນິຈ ອາຣມ຺ມຓຘມ຺ເມສຸຈ ອສ຺ສາທໍ ຊນຍິຕ຺ວາ ນິຈ຺ຈໍ ວຏ຺ຏທຸກ຺ຂໂຕ ອນຸກ຺ກຓ຺ຐມາເນ ກໂຣຕີຕິ ເຕສໍ ໂລຠສທິໂສ ອຎ຺ໂຎ ຎາຕິວາ ມິຕ຺ໂຕວາ ສຫາໂຍວາ ອຕ຺ຕາວາ ອຕ຺ຕນິຍໍວາ ນຕ຺ຖິວິຍ ຂາຍຕິ. ຕສ຺ມາ ຕໍສທິໂສ ອຎ຺ໂຎ ໂກຈິ ວຏ຺ຏທຸກ຺ຂສໍວິຘາຍໂກນາມ ນຕ຺ຖິ. ຕຎ຺ຈ ປຊຫິຕຸໍ ສກ຺ໂກນ຺ຕສ຺ສ ອຎ຺ໂຎ ທຸຊ຺ຊໂຫນາມ ນຕ຺ຖິ. ອວເສສາປນ ສພ຺ເພປິ ສາສວາ ກຸສລາກຸສລຘມ຺ມາ ສມຸທຍສຈ຺ຈໍນາມ.

ເອຕ຺ຖ ສິຍາ, ນນຸ ອວິຊ຺ຊາປິ ສພ຺ພສ຺ສ ວຏ຺ຏທຸກ຺ຂສ຺ສ ມູລຠາເວນ ວຸຕ຺ຕາຕິ ສາປິ ສມຸທເຍ ອຣິຍສຈ຺ເຈເອວ ວຕ຺ຕພ຺ພາຕິ. ວຸຈ຺ຈເຕ, ຍຖາຫິ ເອໂກ ເຉໂກ ອຸຍ຺ຍານປາໂລ ສມ຺ປຕ຺ຕິຍຸຕ຺ຕໍ ຠູມິ ຠາຄໍ ລຠິຕ຺ວາ ອຕ຺ຕໂນ ຎາຓພເລນ ຠູມິຠາຄຎ຺ຈ ນານາພີຊານິຈ ອຠິສງ຺ຂຣິຕ຺ວາ ນນ຺ທນສທິສໍ ອຸຍ຺ຍານໍ ມາເປສິ. ຕຕ຺ຖ ຠູມິ ອຸຍ຺ຍານ ປາລສ຺ສ ພີຊານໍ ຣຸກ຺ຂານຎ຺ຈ ປຕິຏ຺ຐານກິຈ຺ຈໍ ສາເຘຕິ. ພີຊານິຈ ອງ຺ກຸຣຸປ຺ປາທນກິຈ຺ຈໍ ສາເຘນ຺ຕິ, ອຸຍ຺ຍານປາໂລເຍວ ປນ ສພ຺ພກິຈ຺ຈານິ ສາເຘຕິ. ໂສ ຫິ ຠູມິຍໍ ພີເຊສຸ ຣຸກ຺ເຂສຸຈ ຍໍຍໍ ກຕ຺ຕພ຺ພໍ ໂຫຕິ. ຕໍ ສພ຺ພໍ ກໂຣຕິ. ມເມຕນ຺ຕິ ປຣິຄ຺ຄຓ຺ຫາຕິ ຣກ຺ຂຕິ. ຕໂຕ ອຸປ຺ປນ຺ເນ ໂຠເຄ ຠຸຎ຺ຊຕິ. ຕສ຺ມາ ໂກ ອິທໍ ມາເປສິ, ກສ຺ເສທໍ ອຸຍ຺ຍານນ຺ຕິ ວຸຕ຺ເຕ ອຸຍ຺ຍານປາໂລເຍວ ມາເປສິ. ຕສ຺ເສທໍ ອຸຍ຺ຍານໍ ອິຈ຺ເຈວ ວຸຈ຺ຈຕິ. ນ ຠູມິໍ ມາເປສິ. ພີຊານິ ມາເປນ຺ຕິ. ເຕສໍ ອິທໍ ອຸຍ຺ຍານນ຺ຕິ ວຸຈ຺ຈຕິ. ກາ ປນ ອຸຍ຺ຍານສມ຺ປຕ຺ຕິຍາ ປຈ຺ຈຍປຣໍປຣາຕິ ວຸຕ຺ເຕ ປນ ຠູມິເອວ ອາທິໂຕ ວຕ຺ຕພ຺ພາ. ນ ອຸຍ຺ຍານປາໂລ. ນຈ ພີຊານີຕິ. ເອວໍ ສມ຺ປທມິທໍ ທຏ຺ຐພ຺ພໍ. ປຏິຈ຺ຈສມຸປ຺ປາທ ນຍຎ຺ຫິ ປຕ຺ວາ ປຈ຺ຈຍປຣໍ ປຣວເສນ ທຸກ຺ຂ ຘມ຺ມານໍ ປວຕ຺ຕິ ນິວຕ຺ຕິວິຘາເນ ອວິຊ຺ຊາເອວ ອາທິ ປຠວປຘານຠູຕາ ໂຫຕິ, ນ ຕຓ຺ຫາ. ສຈ຺ຈເທສນາຍໍ ປນ ເຕສໍ ນິພ຺ພຕ຺ຕກຘມ຺ມວິຘາເນ ຕຓ຺ຫາເອວ ສາມິເຊຏ຺ຐກ ປຘານຠູຕາ ໂຫຕິ. ນ ອວິຊ຺ຊາຕິ ນຕ຺ຖິ ສມຸທຍາຣິຍສຈ຺ຈຠາເວ ອວິຊ຺ຊາຍ ໂອກາໂສຕິ ທຏ຺ຐພ຺ໂພ. ກິເລສານໍ ຕທງ຺ຄນິໂຣຘວິກ຺ຂມ຺ຠນ ນິໂຣຘາ ນິໂຣຘສຈ຺ຈໍນາມ. ນິພ຺ພານໍ ນິໂຣຘາຣິຍສຈ຺ຈໍນາມ. ຉສຸ ໂລກິຍວິສຸທ຺ຘີສຸ ມຄ຺ຄງ຺ຄານິ ມຄ຺ຄສຈ຺ຈໍ ນາມ. ອຏ຺ຐງ຺ຄິໂກ ໂລກຸຕ຺ຕຣມຄ຺ໂຄເອວ ມຄ຺ຄອຣິຍສຈ຺ຈໍນາມາຕິ.

ອຣິຍສທ຺ໂທ ເຈຕ຺ຖ ກຕ຺ຖຈິ ກທາຈິ ເກສຎ຺ຈິ ກຸໂຕຈິ ກຖຎ຺ຈິ ອວິຕຖຠາເວນ ອຸຕ຺ຕມຕ຺ຖວາຈໂກຕິ. ວິຠາວນິຍໍ ປນ ອຏ຺ຐກຖາຍໍ ວຸຕ຺ຕນເຍນ ສຈ຺ຈສທ຺ທສ຺ສ ອຕ຺ໂຖ ວິຠາວິໂຕ ທຸກ຺ຂໍອຣິຍ ສຈ຺ຈນ຺ຕິ ເອຕ຺ຖ ປີຬນຏ຺ໂຐ, ສງ຺ຂຕຏ຺ໂຐ, ສນ຺ຕາປຏ຺ໂຐ, ວິປຣິຓາມຏ຺ໂຐຕິ ອິເມຫິ ຈຕູຫິ ອຕ຺ເຖຫິ ຈກ຺ຂາທິກສ຺ສ ເອເກກສ຺ສ ເຕຠູມກຘມ຺ມສ຺ສ ທຸກ຺ຂສຈ຺ຈຕາ ເວທິຕພ຺ພາ. ຕຕ຺ຖ ສງ຺ຂຕຏ຺ຐ ວິປຣິຓາມຏ຺ຐາ ປຸພ຺ເພ ສງ຺ຂາຣ ທຸກ຺ຂວິປຣິຓາມທຸກ຺ເຂສຸ ວຸຕ຺ຕນຍາເອວ. ປທຕ຺ຖໂຕປນ ປຈ຺ຈເຍຫິ ສງ຺ຂຣີຍຕີຕິ ສງ຺ຂໂຕ. ປເຄວ ກມ຺ມາທິປຈ຺ຈຍາຠິສງ຺ຂຣຓທຸກ຺ເຂນ ວິນາ ນ ອຸປ຺ປຊ຺ຊຕິ, ນປວຕ຺ຕຕີຕິ ວຸຕ຺ຕໍ ໂຫຕິ. ວິຣູໂປ ຫຸຕ຺ວາ ປຣິຓາໂມ ວິປຣິຓາໂມ. ປຣິຫານິເຈວ ປຣິເຠໂທຈ. ປີຬນຏ຺ໂຐຕິ ເອຕ຺ຖ ປີຬິຕພ຺ພນ຺ຕິ ປີຬນໍ. ປີເຬຕີຕິ ປີຬນໍ. ປີຬີຍເຕ ປີຬນໍ. ອຕ຺ໂຖຕິ ສຠາໂວ. ປີຬນໍ ອຕ຺ໂຖ ຍສ຺ສາຕິ ວິຄ຺ຄໂຫ. ຕຕ຺ຖ ຍຖາ ເອກິສ຺ສາ ທຸຄ຺ຄຕິຕ຺ຖິຍາ ກຸຈ຺ຉິມ຺ຫິ ປຸຕ຺ໂຕ ອຸປ຺ປຊ຺ຊຕິ. ໂສຈ ນານາໂຣເຄຫິ ສຍໍ ນິຈ຺ຈໍ ປີຬິໂຕ ຫຸຕ຺ວາ ປຏິຊຄ຺ຄນທຸກ຺ເຂຫິ ມາຕຣຎ຺ຈ ນິຈ຺ຈໍ ປີເຬຕິເຍວ. ຍຎ຺ຈ ຕສ຺ສາ ກຸຈ຺ຉິມ຺ຫິ ຕາທິສສ຺ສ ປຸຕ຺ຕສ຺ສ ອຸປ຺ປຊ຺ຊນໍ, ຕຎ຺ຈ ຕສ຺ສາ ອິຕ຺ຖິຍາ ປີຬນກິຈ຺ຈເມວ ໂຫຕິ. ເອວເມວໍ ເຍ ຈກ຺ຂາທໂຍ ຘມ຺ມາ ຊຣາມຣເຓຫິ ນິຈ຺ຈໍ ປີຬີຍນ຺ຕິ, ເຕ ປຏິຊຄ຺ຄນທຸກ຺ເຂຫິ ຕໍ ສມງ຺ຄີນໍ ປຸຄ຺ຄລໍ ນິຈ຺ຈໍ ປີເຬນ຺ຕິເຍວ. ຍຎ຺ຈ ຕສ຺ສ ສນ຺ຕາເນ ເຕສໍ ອຸປ຺ປຊ຺ຊນໍ, ຕຎ຺ຈ ຕສ຺ສ ປີຬນກິຈ຺ຈເມວາຕິ. ຍຖາຫໂຍ ຠິກ຺ຂເວ ຈກ຺ຂຸສ຺ສ ອຸປ຺ປາໂທ ຐິຕິ ອຠິນິພ຺ພຕ຺ຕິ ປາຕຸຠາໂວ. ທຸກ຺ຂສ຺ເສໂສ ອຸປ຺ປາໂທ. ໂຣຄານໍ ຐິຕິ ຊຣາມຣຓສ຺ສ ປາຕຸຠາໂວ. ໂຍ ຠິກ຺ຂເວ ໂສຕສ຺ສ ຆານສ຺ສ ຊິວ຺ຫາຍ ກາຍສ຺ສ ມນສ຺ສ ອຸປ຺ປາໂທຕິອາທິ.

ສນ຺ຕາປຏ຺ໂຐຕິ ຣາຄຄ຺ຄິອາທີຫິ ເອກາທສຫິ ອຄ຺ຄີຫິ ຠຸສໍ ປຣິທຍ຺ຫນຏ຺ໂຐ. ຍຖາຫ –

ຈກ຺ຂຸໍ ອາທິຕ຺ຕໍ. ເກນ ອາທິຕ຺ຕໍ. ຣາຄຄ຺ຄິນາ ອາທິຕ຺ຕໍ. ໂທສຄ຺ຄິນາ. ໂມຫຄ຺ຄິນາ. ຊາຕິຍາ. ຊຣາຍ. ມຣເຓນ. ໂສເກນ. ປຣິເທເວນ. ທຸກ຺ເຂນ. ໂທມນສ຺ເສນ. ອຸປາຍາເສນ ອາທິຕ຺ຕນ຺ຕິ ວທາມິ. ໂສຕໍ ອາທິຕ຺ຕໍ. ຆານໍ ອາທິຕ຺ຕໍ. ຊິວ຺ຫາ ອາທິຕ຺ຕາ. ກາໂຍ ອາທິຕ຺ໂຕ. ມໂນ ອາທິຕ຺ໂຕຕິ.

ອາທິປນໍ ສນ຺ຕາປນໍ ປຣິທຍ຺ຫນນ຺ຕິ ອິຘ ອຕ຺ຖໂຕ ເອກນ຺ຕິ. ເອຕ຺ຖ ສິຍາ, ອຣິຍມຄ຺ໂຄປິ ຈິຣກາລໍ ປາຣມິຕາຠິສງ຺ຂຣຓທຸກ຺ເຂນ ອນ຺ຕິມຠເວຈ ສີລາທິວິສຸທ຺ຘິຠາວນາຠິສງ຺ຂຣຓທຸກ຺ເຂນ ປຸຄ຺ຄລໍ ສຸສໍ ປີເຬຕິເຍວ. ຕຖາ ວິປຣິຓາມຘມ຺ໂມຈ. ຕສ຺ມາ ໂສປິ ປິຬນາທິອຕ຺ເຖນ ທຸກ຺ຂສຈ຺ຈສງ຺ຄໂຫ ສິຍາຕິ.ນ. ສພ຺ພທຸກ຺ຂສນ຺ຕິ ວໍຫຕ຺ຕາ. ໂສ ຫິ ວຸຕ຺ຕປ຺ປກາຣໍ ອຠິສງ຺ຂຣຓທຸກ຺ຂໍ ປຣິປຸຓ຺ຓໍ ອນຸຠູຕສ຺ສ ປຸຄ຺ຄລສ຺ສ ສກິໍ ອຸປ຺ປຊ຺ຊມາໂນ ສພ຺ພໍ ກິເລສຊາຕໍ ເຂເປນ຺ໂຕ ອຸປ຺ປຊ຺ຊຕິ. ນິຣຸຊ຺ຌມາໂນຈ ສພ຺ພໍ ອາຍຕິໍ ອນມຕຄ຺ເຄ ສໍສາເຣ ວຏ຺ຏທຸກ຺ຂໍ ວູປສເມນ຺ໂຕ ນິຣຸຊ຺ຌຕິ. ວູປສນ຺ຕໍຈ ອນາຄຕ ທຸກ຺ຂໍ ອຸປາທາຍ ວຸຕ຺ຕປ຺ປກາຣໍ ອຠິສງ຺ຂຣຓທຸກ຺ຂໍ ຄຓນຸປຄໍ ນໂຫຕິ. ຠິຊ຺ຊນ຺ໂຕຈ ອນຸຕ຺ຕຣໍ ວິມຸຕ຺ຕິສຸຂໍ ທຕ຺ວາວ ຠິຊ຺ຊຕິ. ຕສ຺ມາ ຕສ຺ສ ວິປຣິຓາມປຈ຺ຈຍາປິ ປຸຄ຺ຄລສ຺ສ ກາຈິ ຫານິນາມ ນຕ຺ຖີຕິ ນ ໂສ ທຸກ຺ຂສຈ຺ຈສງ຺ຄໂຫຕິ. ໂລກິຍຘມ຺ມາ ປນ ອຸປ຺ປຊ຺ຊມານາ ປວຕ຺ຕ ມານາຈ ປຸພ຺ເພ ວຸຕ຺ຕປກາເຣຫິ ສງ຺ຂາຣທຸກ຺ເຂຫິ ຠຸສໍ ປີເຬຕ຺ວາ ເອວ ອຸປ຺ປຊ຺ຊນ຺ຕິ ປວຕ຺ຕນ຺ຕິຈ. ນິຣຸຊ຺ຌມານາ ມຫນ຺ຕໍ ປຣິຬາຫທຸກ຺ຂໍ ຊເນຕ຺ວາ ອປຣິຍນ຺ເຕ ຂຸຣຈກ຺ກສທິເສ ວຏ຺ຏທຸກ຺ຂຍນ຺ເຕ ປຸຄ຺ຄລໍ ໂຍເຊນ຺ຕາວ ນິຣຸຊ຺ຌນ຺ຕິ. ຕສ຺ມາ ເຕເອວ ປີຬນາທິອຕ຺ເຖຫິ ເອກນ຺ຕທຸກ຺ຂາ ໂຫນ຺ຕີຕິ. ເອເຕນ ນິພ຺ພານສ຺ສປິ ສມ຺ປາປກປຈ຺ຈຍາຠິສງ຺ຂຣຓເລສໍ ຄເຫຕ຺ວາ ທຸກ຺ຂສຈ຺ຈຕ຺ຕປສງ຺ໂຄ ນິວຕ຺ຕິໂຕ ໂຫຕີຕິ.

ທຸກ຺ຂສມຸທໂຍ ອຣິຍສຈ຺ຈນ຺ຕິ ເອຕ຺ຖ ຠວາຠວສງ຺ຂາຕໍ ທຸກ຺ຂກ຺ຂນ຺ຘໍ ສມຸເທຕິ. ປຸນປ຺ປຸນໍ ອພ຺ໂພຈ຺ຉິນ຺ນໍ ກຕ຺ວາ ອຸທຍຕິ ອຸຏ຺ຐາເປຕິ ວຑ຺ເຒຕິວາຕິ ທຸກ຺ຂສມຸທໂຍ, ອາຍູຫນຏ຺ໂຐ, ນິທານຏ຺ໂຐ, ສໍໂຍຄຏ຺ໂຐ, ປລິໂພຘຏ຺ໂຐຕິ ຈຕູຫິ ອຕ຺ເຖຫິ ໂລຠສ຺ສ ທຸກ຺ຂສມຸທຍຕາ ເວທິຕພ຺ພາ. ຕຕ຺ຖ ອາຍູຫນຏ຺ໂຐຕິ ຠວາຠວ ສງ຺ຂາຕສ຺ສ ເອເກກສ຺ມິໍ ຠເວປິ ວຕ຺ຖຸກາມປຏິສໍຍຸຕ຺ຕສ຺ສ ທຸກ຺ຂກ຺ຂນ຺ຘສ຺ສ ຠິຍ຺ໂຍ ປຣິພ຺ຍູຫນຏ຺ໂຐ ຣາສິກຣຓຏ຺ໂຐ ນິທານຏ຺ໂຐຕິ ຕເທວ ນິຣນ຺ຕຣໍ ກຕ຺ວາ ອນຸປ຺ປທານຏ຺ໂຐ ນິຍ຺ຍາຕນຏ຺ໂຐຕິ ວຸຕ຺ຕໍ ໂຫຕິ. ສໍໂຍຄຏ຺ໂຐຕິ ທຸກ຺ຂກ຺ຂນ຺ຘສ຺ມິໍເອວ ທຬ຺ຫໍ ພນ຺ຘນຏ຺ໂຐ. ປລິໂພຘຏ຺ໂຐຕິ ຕໂຕ ຕສ຺ສ ຕສ຺ສ ມຸຈ຺ຈນຸປາຍສ຺ສ ນີວາຣຓ ວເສນ ປລິພຸນ຺ຘນຏ຺ໂຐ ອຸປຣຸນ຺ຘນຏ຺ໂຐຕິ ອຕ຺ໂຖ. ທຸກ຺ຂນິໂຣໂຘ ອຣິຍສຈ຺ຈນ຺ຕິ ເອຕ຺ຖ ວຏ຺ຏທຸກ຺ຂສ຺ສ ນິຣຸຊ຺ຌນໍ ອນຸປ຺ປາທ ຘມ຺ມຕາປຕ຺ຕິ ວເສນ ຂິຍ຺ຍານໍ ທຸກ຺ຂນິໂຣໂຘ. ທຸກ຺ຂໍ ວາ ນິຣຸຊ຺ຌຕິ ນປວຕ຺ຕຕິ ເອຕສ຺ມິນ຺ຕິ ທຸກ຺ຂນິໂຣໂຘ. ນິສ຺ສຣຓຏ຺ໂຐ ວິເວກຏ຺ໂຐ, ອສງ຺ຂຕຏ຺ໂຐ, ອມຕຏ຺ໂຐຕິ ຈຕູຫິ ອຕ຺ເຖຫິ ນິພ຺ພານສ຺ສ ທຸກ຺ຂນິໂຣຘຕາ ເວທິຕພ຺ພາ. ຕຕ຺ຖ ນິສ຺ສຣຓຏ຺ໂຐຕິ ນິສ຺ສຣຓ ວິມຸຕ຺ຕິຍາ ວິມຸຈ຺ຈນຏ຺ໂຐ. ວິເວກຏ຺ໂຐຕິ ວຏ຺ຏທຸກ຺ຂປລິໂພຘໂຕ ວິວິຈ຺ຈນຏ຺ໂຐ. ອສງ຺ຂຕຏ຺ໂຐຕິ ສງ຺ຂາຣທຸກ຺ຂສ຺ສ ອຠາວຏ຺ໂຐ. ອມຕຏ຺ໂຐຕິ ມຣຓທຸກ຺ຂສ຺ສ ອຠາວຏ຺ໂຐຕິ.

ທຸກ຺ຂນິໂຣຘຄາມິນິປຏິປທາຕິ ເອຕ຺ຖ ທຸກ຺ຂນິໂຣຘໍ ຄເມຕິ ສມ຺ປາເປຕີຕິ ທຸກ຺ຂນິໂຣຘຄາມິນີ. ອຕ຺ຕໂນ ສນ຺ຕາເນ ປຏິລາຠກຣຓ ວເສນ ປຏິປຊ຺ຊິຕພ຺ພາຕິ ປຏິປທາ. ທຸກ຺ຂນິໂຣຘຄາມິນີຈ ສາ ປຏິປທາ ຈາຕິ ວິຄ຺ຄໂຫ. ນິຍ຺ຍານຏ຺ໂຐ, ເຫຕ຺ວຏ຺ໂຐ, ທສ຺ສນຏ຺ໂຐ, ອຘິປເຕຍ຺ຍຏ຺ໂຐຕິ ຈຕູຫິ ອຕ຺ເຖຫິ ອຏ຺ຐງ຺ຄິກມຄ຺ຄສ຺ສ ທຸກ຺ຂນິໂຣຘມຄ຺ຄຕາ ເວທິຕພ຺ພາ. ຕຕ຺ຖ ນິຍ຺ຍານຏ຺ໂຐຕິ ອວິຊ຺ຊາປຈ຺ຈຍາ ສງ຺ຂາຣາຕິອາທິກໍ ວຏ຺ຏໂສຕໍ ປຏິນິວຕ຺ເຕຕ຺ວາ ອວິຊ຺ຊານິໂຣຘາ ສງ຺ຂາຣນິໂຣໂຘຕິອາທິກໍ ວຏ຺ຏປຏິໂສຕໍ ອຠິມຸຂໍ ນິຄ຺ຄມນຏ຺ໂຐ. ເຫຕ຺ວຏ຺ໂຐຕິ ສພ຺ເພສໍ ອຣິຍຄຸຓານໍ ສຸປ຺ປຕິຏ຺ຐິຕຠາວ ສາຘນຏ຺ໂຐ. ທສ຺ສນຏ຺ໂຐຕິ ອຎ຺ຎາຓອທສ຺ສນສງ຺ຂາຕສ຺ສ ສມ຺ໂມຫສ຺ສ ປຫານ ວເສນ ຈຕຸສຈ຺ຈຘມ຺ມສ຺ສ ປຏິວິຊ຺ຌນຏ຺ໂຐ. ອຘິປເຕຍ຺ຍຏ຺ໂຐຕິ ຕຓ຺ຫາ ທາສພ຺ຍວິມຸຕ຺ຕິຍາ ຠູຊິສ຺ສຠາວປຕ຺ຕິວເສນ ສຍເມວ ອຕ຺ຕໂນ ອຘິປຕິ ຫຸຕ຺ວາ ວິໂຣຈນຏ຺ໂຐ. ໂລກິຍມຄ຺ຄາ ຫິ ຕຓ຺ຫາຍ ອາຣມ຺ມຓຠາເວ ຐິຕາ ຕຓ຺ຫາທາສພ຺ຍໍ ນາຕິວຕ຺ຕນ຺ຕີຕິ. ເອຕ຺ຖຈ ອິເມ ສຕ຺ຕານາມ ເອກນ຺ເຕນ ທຸກ຺ຂປຏິກູລາ ໂຫນ຺ຕິ ທຸກ຺ຂຠີຣຸກາ. ເຍຈ ອຕ຺ຕນິ ທຸກ຺ຂໍ ຊເນນ຺ຕິ. ເຕສຸ ເວຣິສຎ຺ຎໍ ອຸປ຺ປາເທນ຺ຕິ. ອຕ຺ຕໂນ ປນ ເອກນ຺ຕທຸກ຺ຂໍວາ ເອກນ຺ຕທຸກ຺ຂຊນກໍວາ ເຕ ນຊານນ຺ຕິ. ຕສ຺ມາ ເຕ ອຕ຺ຕໂນ ທຸກ຺ຂມຸຕ຺ຕິຍາ ຍໍ ຍໍ ກມ຺ມໍ ອາຍູຫນ຺ຕິ. ຕໍ ຕໍ ອຕ຺ຕໂນ ທຸກ຺ຂວຑ຺ຒິຍາເອວ ສມ຺ປຊ຺ຊຕິ. ກິໍ ປນ ເອກນ຺ຕທຸກ຺ຂໍ, ກິໍຈ ເອກນ຺ຕ ທຸກ຺ຂຊນກນ຺ຕິ. ອຕີຕານາຄຕປຈ຺ຈຸປ຺ປນ຺ນຠູຕາ ອຕ຺ຕໂນ ອຕ຺ຕໂນ ອຕ຺ຕຫາວປຣິຍາປນ຺ນາ ເຕຠູມກຘມ຺ມາເອວ ອຕ຺ຕໂນ ອຕ຺ຕໂນ ເອກນ຺ຕທຸກ຺ຂານາມ. ກສ຺ມາ, ເຕຫິ ມຸຕ຺ເຕເອວ ສພ຺ພທຸກ຺ເຂຫິ ມຸຈ຺ຈນໂຕ, ອມຸຕ຺ເຕຈ ອມຸຈ຺ຈນໂຕຕິ. ອຕ຺ຕໂນ ຕຓ຺ຫາເອວ ອຕ຺ຕໂນ ເອກນ຺ຕທຸກ຺ຂຊນກໍນາມ. ກສ຺ມາ, ຕາຍ ປຫີນາຍເອວ ເອກນ຺ຕ ທຸກ຺ເຂຫິ ມຸຈ຺ຈນໂຕ, ອປຫີນາຍຈ ອມຸຈ຺ຈນໂຕຕິ.

ຕຖາ ອິເມ ສຕ຺ຕາ ເອກນ຺ເຕນ ສຸຂກາມາ ໂຫນ຺ຕິ ສຸຂາຠິນນ຺ທິໂນ. ເຍຈ ອຕ຺ຕນິ ສຸຂໍ ຊເນນ຺ຕິ. ເຕສຸ ປິຍມິຕ຺ຕສຎ຺ຎໍ ອຸປ຺ປາເທນ຺ຕິ. ອຕ຺ຕໂນປນ ເອກນ຺ຕສຸຂໍວາ ເອກນ຺ຕສຸຂມຄ຺ຄໍວາເຕ ນຊານນ຺ຕິ. ຕສ຺ມາ ເຕ ອຕ຺ຕໂນ ສຸຂວຑ຺ຒິຍາ ຍໍ ຍໍ ກມ຺ມໍ ອາຍູຫນ຺ຕິ. ຕໍ ຕໍ ອຕ຺ຕໂນ ທຸກ຺ຂວຑ຺ຒິຍາເອວ ສມ຺ປຊ຺ຊຕິ. ກິໍ ປນ ເອກນ຺ຕສຸຂໍ ໂກຈ ເອກນ຺ຕ ສຸຂມຄ຺ໂຄຕິ. ເອກນ຺ຕທຸກ຺ຂຘມ຺ມສ຺ສ ອຠາໂວເອວ ອຕ຺ຕໂນ ເອກນ຺ຕ ສຸຂໍນາມ. ເອກນ຺ຕທຸກ຺ຂຊນກສ຺ສ ປຫານມຄ຺ໂຄເອວ ອຕ຺ຕໂນ ເອກນ຺ຕ ສຸຂມຄ຺ໂຄນາມາຕິ ອິມມຕ຺ຖໍ ທສ຺ເສນ຺ໂຕ ອິມານິ ຈຕຸສຈ຺ຈປທານິ ກເຖສີຕິ ເວທິຕພ຺ພໍ.

[໒໒໓] ຍໍ ປນ ວິຠາວນິຍໍ

‘‘ທຸກ຺ຂສ຺ສ ອນຸປ຺ປາທນິໂຣໂຘ ເອຕ຺ຖ ເອເຕນາຕິວາ ທຸກ຺ຂນິໂຣໂຘ’’ຕິ ວຸຕ຺ຕໍ. ຕຕ຺ຖ ເອເຕນາຕິ ອິທໍ ນຍຸຊ຺ຊຕິ.

ນ ຫິ ນິພ຺ພານໍ ທຸກ຺ຂສ຺ສ ອນຸປ຺ປາທນິໂຣຘ ກ຺ຣິຍາສາຘເນ ທຸກ຺ເຂນ ສຫກາຣີ ກາຣຓໍ ໂຫຕີຕິ. ເສສເຈຕສິກາຕິ ເວທນາ ສຎ຺ຎາຫິ ເສສາ ປຎ຺ຎາສ ເຈຕສິກາ. ອຕີຕາທິວເສນ ຕິວິຘ ຠິນ຺ນານໍ ອຊ຺ຌຕ຺ຕາທິ ໂອຬາຣິກາທິ ຫີນາທິ ທູຣາທິວເສນ ທຸວິຘຠິນ຺ນານຎ຺ຈ ຘມ຺ມານໍ ຣາສຏ຺ເຐນ ຂນ຺ຘໂວຫາໂຣ ໂຫຕິ. ນິພ຺ພານສ຺ສ ປນ ຕາທິ ໂສ ເຠໂທ ນຕ຺ຖີຕິ ວຸຕ຺ຕໍ ເຠທາຠາເວນາຕິອາທິ. ຕຎ຺ຫິ ອຕີຕາທິເກ ຕິວິຘເຠເທ ເອກໍປິ ນ ໂຫຕິ. ກສ຺ມາ. ອນິທ຺ທິສິຕພ຺ພ ຘມ຺ມຕ຺ຕາ. ຕຎ຺ຫິ ເຕກາລິກຘມ຺ມານໍ ຂຍວິຣາຄນິໂຣຘຠູໂຕ ອນິມິຕ຺ຕ ຘມ຺ໂມເຍວ ໂຫຕິ. ຕສ຺ມາ ອິທໍ ອຕີເຕ ອສຸກພຸທ຺ຘກາເລ ນິພ຺ພານໍ. ອິທໍ ອນາຄເຕ. ອິທໍ ເອຕຣຫີຕິ ເອວໍ ກາລເຠເທນ ນິທ຺ທິສິຕພ຺ພໍ ນໂຫຕິ. ຕຖາ ທິສາ ເທສຐານເຠເທນ ປຣິນິພ຺ພຸຕປຸຄ຺ຄລເຠເທນ ຈ. ເກວລໍ ປນ ອນມຕຄ຺ເຄ ສໍສາຣວຏ຺ເຏ ຍຕ຺ຕການິ ອນຕ຺ຖ ປທານິ ທິສ຺ສນ຺ຕິ. ຕປ຺ປຏິປກ຺ຂສິທ຺ເຘຫິ ຄຸຓປເທຫິເອວ ຕໍ ກເຖ ຕພ຺ພນ຺ຕິ. ທຸເກສຸ ປນ ອຊ຺ຌຕ຺ຕທຸກໍ ປຕ຺ວາ ຕໍ ພຫິທ຺ຘາເອວ ໂຫຕິ. ນ ອຊ຺ຌຕ຺ຕໍ. ໂອຬາຣິກທຸກໍ ປຕ຺ວາ ສຸຂຸມເມວ ໂຫຕິ, ນ ໂອຬາຣິກໍ. ຫີນທຸກໍ ປຕ຺ວາ ປຓີຕເມວ ໂຫຕິ, ນ ຫີນໍ. ທູເຣ ທຸກໍ ປຕ຺ວາ ທູເຣເອວ ໂຫຕິ, ນ ສນ຺ຕິເກຕິ. ຂນ຺ຘສງ຺ຄຫນິສ຺ສຏນ຺ຕິ ຂນ຺ຘສງ຺ຄຫໂຕ ວິມຸຕ຺ຕໍ.

ທ຺ວາຣາລມ຺ພຓເຠເທນາຕິ ທ຺ວາຣຉກ຺ກ ອາຣມ຺ມຓຉກ຺ການໍ ເຠເທນ. ອາຍຕນານິ ທ຺ວາທສ ຠວນ຺ຕີຕິ ໂຍຊນາ. ເອຕ຺ຖຈ ທ຺ວາຣຉກ຺ກໍ ຘມ຺ມາຣມ຺ມຓໍເອວາຕິ ເສສຘມ຺ມາລມ຺ພຓໍ ສນ຺ຘາຍ ອາຣມ຺ມຓຉກ຺ກໍ ວຸຕ຺ຕນ຺ຕິ ທຏ຺ຐພ຺ພໍ. ທ຺ວາຣາ.ລ. ປຣິຍາເຍນາຕິ ຉນ຺ນໍ ທ຺ວາຣານໍ ຉນ຺ນໍ ອາລມ຺ພຓານໍ ເຕສຸ ທ຺ວາຣາລມ຺ພເຓສຸ ອຸປ຺ປນ຺ນານໍ ວິຎ຺ຎາຓານຎ຺ຈ ກເມນ ຘາຕຸໂຍ ອຏ຺ຐາຣສ ຠວນ຺ຕີຕິ ໂຍຊນາ. ເອຕ຺ຖປິ ທ຺ວາຣຉກ຺ເກ ມໂນທ຺ວາຣໍ ວິຎ຺ຎາເຓກເທສເມວ ໂຫຕິ. ທ຺ວາຣຉກ຺ກໍ ວິຎ຺ຎາຓສຕ຺ຕກຎ຺ຈ ຘມ຺ມາ ລມ຺ພເຓກເທສເມວາຕິ. ມຄ຺ໂຄ ໂລກຸຕ຺ຕໂຣ ມຄ຺ໂຄນາມ ມໂຕຕິ ໂຍຊນາ. ມຄ຺ຄຍຸຕ຺ຕາ ເອກູນຕິໍສຘມ຺ມາ ຜລຠູຕາຈ ສຕ຺ຕຕິໍສ ຘມ຺ມາ ຈຕຸສຈ຺ຈ ວິນິສ຺ສຏາ ຈຕູຫິ ອຣິຍສຈ຺ເຈຫິ ວິນິສ຺ສຏາ ວິມຸຕ຺ຕາ. ຍເມຕ຺ຖ ວຕ຺ຕພ຺ພໍ, ຕໍ ເຫຏ຺ຐາ ວຸຕ຺ຕເມວາຕິ.

ອິຕິ ປຣມຕ຺ຖທີປນິຍານາມ ອຠິຘມ຺ມຕ຺ຖສງ຺ຄຫສ຺ສ

ຈຕຸຕ຺ຖວຓ຺ຓນາຍ ສມຸຈ຺ຈຍ ສງ຺ຄຫສ຺ສ

ປຣມຕ຺ຖທີປນາ ນິຏ຺ຐິຕາ.

ປຈ຺ຈຍ ສງ຺ຄຫ ປຣມຕ຺ຖທີປນີ

໑໖໖. ເອວໍ ສຕ຺ຕຫິ ປຣິຈ຺ເຉເທຫິ ປຖມສ຺ສ ນາມຣູປປຣິຈ຺ເຉທ ຎາຓສ຺ສ ວິຘານໍ ທສ຺ເສຕ຺ວາ ອິທານິ ທຸຕີຍສ຺ສ ປຈ຺ຈຍປຣິຄ຺ຄຫຎາຓສ຺ສ ວິຘານໍ ທສ຺ເສນ຺ໂຕ ເຍສໍສງ຺ຂຕຘມ຺ມານນ຺ຕິອາທິ ມາຫ. ອິທານິ ເຍສໍ ສງ຺ຂຕຘມ຺ມານໍ ສງ຺ຂຕາສງ຺ຂຕຠູຕາ ເຍຘມ຺ມາ ຍຖາ ເຍຫິ ເຫຕາທີຫິ ປຈ຺ຈຍາກາເຣຫິ ປຈ຺ຈຍາ ອຸປກາຣກາ ໂຫນ຺ຕິ. ຕໍ ວິຠາຄໍ ເຕສໍ ສງ຺ຂຕຘມ຺ມານໍ ປຈ຺ຈຍຸປ຺ປນ຺ນຠູຕານໍ ວິຠາຄຎ຺ຈ ເຕສໍ ປຈ຺ຈຍຘມ຺ມານໍ ວິຠາຄຎ຺ຈ ເຕສໍປຈ຺ຈຍາກາຣານໍ ອິຫ ວິຠາຄຎ຺ຈ ອິມສ຺ມິໍ ວຸຈ຺ຈມາເນ ປຈ຺ຈຍສງ຺ຄເຫ ຍຖາຣຫໍ ປວກ຺ຂາມີຕິ ໂຍຊນາ.

[໒໒໔] ວິຠາວນິຍໍ ປນ

‘‘ປຈ຺ຈເຍ ທສ຺ເສຕຸ’’ນ຺ຕິ ວຸຕ຺ຕໍ. ຕໍ ຕໍ ວິຠາຄນ຺ຕິ ອິມິນາ ນ ສເມຕິ.

[໒໒໕] ຍຎ຺ຈ ຕຕ຺ຖ

‘‘ອິຫ ອິມສ຺ມິໍ ສມຸຈ຺ຈຍ ສງ຺ຄຫານນ຺ຕເຣ ຐາເນ’’ຕິ ອິຫ ສທ຺ທສ຺ສ ອຕ຺ຖວິຠາວນໍ ວຸຕ຺ຕໍ. ຕໍປິ ນ ຍຸຊ຺ຊຕິ.

ເອຕສ຺ມິຎ຺ຫິ ອຕ຺ເຖ ສຕິ ອິທານິ ສທ຺ໂທ ນິຣຕ຺ຖໂກ ໂຫຕີຕິ, ປຏິຈ຺ຈ ຜລໍ ສມຸປ຺ປຊ຺ຊຕິ ເອຕສ຺ມາຕິ ປຏິຈ຺ຈສມຸປ຺ປາໂທ. ຕຕ຺ຖ ປຏິຈ຺ຈາຕິ ອວິນາ, ອມຸຎ຺ຈິຕ຺ວາຕິ ອຕ຺ໂຖ. ອວິຊ຺ຊາທິໂກ ປຈ຺ຈຍຘມ຺ໂມຕິ ວຓ຺ເຓນ຺ຕິ. ອຖວາ, ສມຸປ຺ປຊ຺ຊນໍ ສມຸປ຺ປາໂທ. ສຫຊາຕຘມ຺ເມຫິ ສເຫວ ກລາປວເສນ ອຠິນິພ຺ພຕ຺ຕິ ປາຕຸຠາໂວຕິ ອຕ຺ໂຖ. ຍຖາສກໍ ປຈ຺ຈຍໍ ປຏິຈ຺ຈ ເຕນ ອວິນາຠາວີຫຸຕ຺ວາ ສມຸປ຺ປາໂທ ປຏິຈ຺ຈ ສມຸປ຺ປາໂທ, ອຕ຺ຖໂຕ ປນ ສພ຺ເພສໍ ປຈ຺ຈຍປຈ຺ຈຍຸປ຺ປນ຺ນຠູຕານໍ ສງ຺ຂຕ ຘມ຺ມານໍ ປຈ຺ຈຍາຍຕ຺ຕວຸຕ຺ຕິຕາສງ຺ຂາຕໍ ສພ຺ພສງ຺ຂຕສາຘາຣຓໍ ເອກໍ ສາມຎ຺ຎລກ຺ຂຓໍ. ຍໍ ອິທປ຺ປຈ຺ຈຍຕາຕິຈ ວຸຈ຺ຈຕິ. ຕຕ຺ຖຈ ອິທປ຺ປຈ຺ຈຍ ຕາຕິ ອຍໍ ອິມສ຺ສ ປຈ຺ຈໂຍ ອຍໍ ອິມສ຺ສ ປຈ຺ຈໂຍຕິ ເອວໍ ນິທ຺ທິສິຕພ຺ໂພ ອຍໍ ປຈ຺ຈໂຍ ເອເຕສນ຺ຕິ ອິທປ຺ປຈ຺ຈຍາ. ສງ຺ຂຕຘມ຺ມາ. ອິທປ຺ປຈ຺ຈຍານໍ ຠາໂວ ອິທປ຺ປຈ຺ຈຍຕາ. ຍຖາວຸຕ຺ຕ ສາມຎ຺ຎລກ຺ຂຓໍ ເອວາຕິ ອຕ຺ໂຖ ເວທິຕພ຺ໂພ, ນ ປຏິຈ຺ຈ ຜລໍ ສມຸປ຺ປຊ຺ຊຕິ ເອຕສ຺ມາຕິ ປຏິຈ຺ຈສມຸປ຺ປາໂທ. ອວິຊ຺ຊາທິໂກ ປຈ຺ຈຍຘມ຺ໂມຕິຈ ອິເມສໍ ປຈ຺ຈຍາ ອິທປ຺ປຈ຺ຈຍາ. ອິທປ຺ປຈ຺ຈຍາເອວ ອິທປ຺ປຈ຺ຈຍຕາຕິຈ. ວິສຸທ຺ຘິມຄ຺ເຄ ປນ ສມຸປ຺ປຊ຺ຊນໍ ສມຸປ຺ປາໂທຕິ ອຍມຕ຺ໂຖ ປຏິກ຺ຂິຕ຺ໂຕ. ປາຬິຍໍ ປນ ອຍເມວ ອຘິປ຺ເປໂຕ ວິຍ ທິສ຺ສຕິ. ຍຖາຫ –

ກຕໂມຈ ຠິກ຺ຂເວ ປຏິຈ຺ຈສມຸປ຺ປາໂທ. ຊາຕິປຈ຺ຈຍາ ຠິກ຺ຂເວ ຊຣາມຣຓໍ, ອຸປ຺ປາທາວາ ຕຖາຄຕານໍ ອນຸປ຺ປາທາວາ ຕຖາຄຕານໍ ຐິຕາວ ສາ ຘາຕຸ, ຘມ຺ມຏ຺ຐິຕຕາ ຘມ຺ມນິຍາມຕາ ອິທປ຺ປຈ຺ຈຍຕາຕິ.ລ. ອວິຊ຺ຊາປຈ຺ຈຍາ ສງ຺ຂາຣາ ອຸປ຺ປາທາວາ.ລ. ອິທປ຺ປຈ຺ຈຍຕາ. ອິຕິ ໂຂ ຠິກ຺ຂເວ ຕຕ຺ຣ ຕຖຕາ ອວິຕຖຕາ ອນຎ຺ຎຖຕາ ອິທປ຺ປຈ຺ຈຍຕາ. ອຍໍ ວຸຈ຺ຈຕິ ຠິກ຺ຂເວ ປຏິຈ຺ຈສມຸປ຺ປາໂທຕິ.

ເອຕ຺ຖ ຫິ ຐິຕາວ ສາ ຘາຕູຕິອາທິນາ ຕຕ຺ຣ ຕຖຕາ ອວິຕຖຕາຕິອາທິນາຈ ຍຖາວຸຕ຺ຕໍ ອິທປ຺ປຈ຺ຈຍຕາ ສງ຺ຂາຕໍ ສາມຎ຺ຎ ລກ຺ຂຓເມວ ປຏິຈ຺ຈສມຸປ຺ປາໂທນາມາຕິ ທສ຺ເສຕິ. ນ ເຈຕ຺ຖ ຠາວສາຘເນ ກເຕ ສຕິ ປຏິຈ຺ຈສທ຺ເທນ ສຫ ສມຸປ຺ປາທສທ຺ທສ຺ສ ອສມານກຕ຺ຕຸຕາສງ຺ຂາໂຕ ພ຺ຍຎ຺ຊນຍຸຕ຺ຕິວິໂຣໂຘ ອຕ຺ຖິ. ໂຍ ປຏິຈ຺ຈ ກ຺ຣິຍາຍ ກຕ຺ຕາ, ຕສ຺ເສວ ສມຸປ຺ປາທກ຺ຣິຍາຍປິ ກຕ຺ຕຸຕາ ສມ຺ຠວໂຕ. ນ ຫິ ກ຺ຣິຍານາມ ກຕ຺ຕຸຣຫິຕາສມ຺ຠວຕີຕິ. ສງ຺ຂຕຘມ຺ເມສຸຈ ຄມ຺ຠີເຣສຸ ສຕິ ອນິຈ຺ຈຕາທິລກ຺ຂຓໍ ວິຍ ອິທໍປິ ສງ຺ຂຕລກ຺ຂຓໍ ຄມ຺ຠີຣເມວ ໂຫຕີຕິ ນຍິຘ ຄມ຺ຠີຣວຈນວິໂຣໂຘ ສມ຺ຠວຕິ. ອຖໂຂ ສງ຺ຂຕຘມ຺ມໂຕ ສງ຺ຂຕລກ຺ຂຓເມວ ຄມ຺ຠີຣຕຣໍ ໂຫຕີຕິ. ຕາທິເສນ ປນ ສາມຎ຺ຎລກ຺ຂເຓນ ສມ຺ປນ຺ນາ ຍຖາວຸຕ຺ຕາ ອວິຊ຺ຊາທໂຍ ສງ຺ຂຕຘມ຺ມາ ປຏິຈ຺ຈສມຸປ຺ປນ຺ນານາມ. ຍຖາຫ-ກຕເມຈ ຠິກ຺ຂເວ ປຏິຈ຺ຈສມຸປ຺ປນ຺ນາຘມ຺ມາ ຊຣາມຣຓໍ ຠິກ຺ຂເວ ປຏິຈ຺ຈສມຸປ຺ປນ຺ນໍ.ລ. ອວິຊ຺ຊາ ຠິກ຺ຂເວ ປຏິຈ຺ຈສມຸປ຺ປນ຺ນາຕິ. ອິຕິ ສພ຺ເພສໍ ປຈ຺ຈຍປຈ຺ຈຍຸປ຺ປນ຺ນ ຠູຕານໍ ສງ຺ຂຕຘມ຺ມານໍ ປຈ຺ຈຍາ ສຕ຺ຕ ວຸຕ຺ຕິຕາສງ຺ຂາໂຕ ປຏິຈ຺ຈສມຸປ຺ປາໂທຈ ໂສ ນີຍຕິ ຎາຍຕິ ປຏິວິຊ຺ຌີຍຕີຕິ ກຕ຺ວາ ນໂຍຈາຕິ ປຏິຈ຺ຈສມຸປ຺ປາທນໂຍ. ປຐເປຕິ ສງ຺ຂຕຘມ຺ເມ ນານາປກາເຣຫິ ປຈ຺ຈຍເຠເທຫິ ປວຕ຺ເຕຕິ ເທເສຕິ ເອຕ຺ຖາຕິ ປຏ຺ຐານໍ. ມຫາປກຣຓໍ. ປຏ຺ຐາເນ ເທສິໂຕ ນໂຍ ປຏ຺ຐານນໂຍ.

ຕສ຺ມິໍ ຕສ຺ມິໍ ປຈ຺ຈຍຘມ຺ເມ ຠາເວ ວິຊ຺ຊມາເນ ສຕິ ເຕ ເຕ ຠວນ຺ຕິ ສີເລນາຕິ ຕພ຺ຠາວຠາວິໂນ. ສງ຺ຂຕຘມ຺ມາ. ເຕສໍ ຠາໂວ ຕພ຺ຠາວຠາວິຠາໂວ, ອິມສ຺ມິໍ ສຕິ ອິທໍ ໂຫຕິ. ອິມສ຺ສ ອຸປ຺ປາທາ ອິທໍ ອຸປ຺ປຊ຺ຊຕີຕິ ເອວໍ ປວຕ຺ໂຕ ສງ຺ຂຕຘມ຺ມນິຍາໂມ. ຕພ຺ຠາວຠາວິຠາໂວເອວ ອາກາໂຣ ຕພ຺ຠາວຠາວິຠາວາກາໂຣ. ໂສ ເອວ ຕພ຺ຠາວຠາວິຠາວາກາຣມຕ຺ຕໍ. ມຕ຺ຕສທ຺ເທນ ເຫຕາທິປຈ຺ຈຍ ສຕ຺ຕິນິຍມໍ ນິວຕ຺ເຕຕິ. ເຕນ ອຸປລກ຺ຂິໂຕ ນໂຍ ປຏິຈ຺ຈສມຸປ຺ປາທ ນໂຍ. ອາຫຈ຺ຈປຈ຺ຈຍຏ຺ຐິຕິໍ ອາຣພ຺ຠາຕິ ເອຕ຺ຖ ເຫຕຸ ອາຣມ຺ມຓາ ທິວເສນ ຕຖາຕຖາ ອຸປກາຣກຕາສງ຺ຂາໂຕ ປຈ຺ຈຍສຕ຺ຕິ ວິເສໂສ ອາຫຈ຺ຈປຈ຺ຈຍຏ຺ຐິຕິນາມ. ໂສ ຫິ ອວິຊ຺ຊາປຈ຺ຈຍາ ສງ຺ຂາຣາຕິອາທີສຸ ວິຍ ປຈ຺ຈຍຘມ຺ມຸທ຺ຘາຣມຕ຺ເຕ ອຏ຺ຐຕ຺ວາ ເຫຕຸປຈ຺ຈໂຍ ອາຣມ຺ມຓປຈ຺ຈໂຫຕິອາທິນາ ປຈ຺ຈຍສຕ຺ຕິ ວິເສສຸທ຺ຘາຣວເສນ ອາຫຈ຺ຈ ມຕ຺ຖກໍ ປາເປຕ຺ວາ ເທສິຕຕ຺ຕາ ອາຫຈ຺ຈປຈ຺ຈຍຏ຺ຐິຕີຕິ ວຸຈ຺ຈຕິ. ປຈ຺ຈຍຘມ຺ມາ ຕິຏ຺ຐນ຺ຕິ ອຕ຺ຕໂນ ປຈ຺ຈຍຸປ຺ປນ຺ນາຠິສງ຺ຂຣຓ ກິຈ຺ຈໍ ປຕ຺ວາ ອໂນສກ຺ກມານາ ຫຸຕ຺ວາ ປວຕ຺ຕນ຺ຕິ ເອຕາຍາຕິ ກຕ຺ວາ. ອາຣພ຺ຠາຕິ ປຏິຈ຺ຈ. ວຸຈ຺ຈຕີຕິ ຠຄວຕາ ກຖີຍຕິ.

ອຸຠຍໍ ປນ ໂວມິສ຺ສິຕ຺ວາ ປປຎ຺ເຈນ຺ຕິ ອາຈຣິຍາຕິ ອິທໍ ປຏິຈ຺ຈ ສມຸປ຺ປາທໍ ປປຎ຺ເຈນ຺ເຕ ສນ຺ຘາຍ ວຸຕ຺ຕໍ. ເຕຫິ ຕໍ ປປຎ຺ຈຍນ຺ຕາ ປຏ຺ຐານ ນຍໍປິ ອາຫຣິຕ຺ວາ ປປຎ຺ເຈນ຺ຕີຕິ. ຍຖາ ສູຣິໂຍ ອຸທຍນ຺ໂຕ ອນ຺ຘກາເຣ ວິຘເມຕ຺ວາ ທພ຺ພສມ຺ຠາເຣ ມຫາຊນສ຺ສ ປາກເຏ ກໂຣຕິ. ເອວເມວໍ ອຸປ຺ປນ຺ນໍ ຈຕຸສຈ຺ຈຎາຓໍ ອວິຊ຺ຊນ຺ຘກາຣໍ ວິຘມິຕ຺ວາ ຈຕຸສຈ຺ຈ ຘມ຺ມໍ ວິທຕິ ປາກຏໍ ກໂຣຕີຕິ ວິຊ຺ຊາ. ຕປ຺ປຏິປກ຺ຂຕ຺ຕາ ໂມໂຫ ອວິຊ຺ຊານາມ. ໂສ ຫິ ອຸປ຺ປຊ຺ຊມາໂນ ຘມ຺ເມສຸ ອຎ຺ຎາຓອທສ຺ສນ ສງ຺ຂາຕໍ ອນ຺ຘກາຣໍ ຊເນຕ຺ວາວ ອຸປ຺ປຊ຺ຊຕິ. ປຏິຈ຺ຈ ຜລໍ ເອຕິ ອາຄຈ຺ຉຕິ ເອຕສ຺ມາ ເອເຕນາຕິ ວາ ປຈ຺ຈໂຍ. ອວິຊ຺ຊາຈ ສາ ປຈ຺ຈໂຍ ຈາຕິ ອວິຊ຺ຊາປຈ຺ຈໂຍ. ຕສ຺ມາ ອວິຊ຺ຊາປຈ຺ຈຍາ ສງ຺ຂາຣາ ສມ຺ຠວນ຺ຕີຕິ ສມ຺ພນ຺ໂຘ. ສງ຺ຂຕໍ ກາຍວຈີມໂນກມ຺ມໍ ອຠິສງ຺ຂໂຣນ຺ຕິ ສຕ຺ຕາ ເອເຕຫີຕິ ສງ຺ຂາຣາ. ວິຊານາຕີຕິ ວິຎ຺ຎາຓໍ. ວິຊານນ຺ຕິ ສຕ຺ຕາ ເອເຕນາຕິ ວາ ວິຎ຺ຎາຓໍ. ອາຣມ຺ມເຓ ນມຕີຕິ ນາມໍ. ຣຸປ຺ປຕິ ວິກາຣໍ ອາປຊ຺ຊຕີຕິ ຣູປໍ. ອຘິຏ຺ຐານຏ຺ເຐນ ອາຍຕນໍ. ເທວານໍ ເທວາຍຕນມິວ. ຜຸສຕີຕິ ຜສ຺ໂສ. ຜຸສນ຺ຕິ ສມ຺ປຍຸຕ຺ຕກາ ຘມ຺ມາ ເອເຕນາຕິ ວາ ຜສ຺ໂສ. ເວທຍຕີຕິ ເວທນາ. ເວທຍນ຺ຕິ ປຈ຺ຈນຸຠວນ຺ຕິ ສຕ຺ຕາ ເອຕາຍາຕິວາ ເວທນາ. ຕສ຺ສຕິ ປຣິຕສ຺ສຕີຕິ ຕຓ຺ຫາ. ນິຈ຺ຈປິປາສວເສນ ອາຣມ຺ມຓເຫຕຸ ນິຈ຺ຈໍ ຈຎ຺ຈລຕິ ປຕ຺ເຖຕິ ວາຕິ ອຕ຺ໂຖ. ຕສ຺ສນ຺ຕິ ປຣິຕສ຺ສນ຺ຕິ ຈຎ຺ຈລນ຺ຕິ ສຕ຺ຕາ ເອຕາຍາຕິ ວາ ຕຓ຺ຫາ. ອຸປາທິຍຕີຕິ ອຸປາທານໍ. ອມຸຎ຺ຈຄາຫໍ ຄຓ຺ຫາຕີຕິ ອຕ຺ໂຖ. ອຸປາທິຍນ຺ຕິ ສຕ຺ຕາ ເອເຕນາຕິ ວາ ອຸປາທານໍ.

ຠວຕິ ວຑ຺ຒຕີຕິ ຠໂວ. ຠວນ຺ຕິ ຊາຍນ຺ຕິ ວຑ຺ຒນ຺ຕິ ສຸຂທຸກ຺ຂານິ ເອເຕນາຕິ ວາ ຠໂວ. ຊນນໍ ຊາຕິ. ຊາຍນ຺ຕິ ປາຕຸຠວນ຺ຕິ ສງ຺ຂຕ ຘມ຺ມາ ເອຕາຍາຕິ ວາ ຊາຕິ. ຊີຣຓໍ ຊຣາ. ຊີຣນ຺ຕິ ຊິຓ຺ຓຠາວໍ ຄຈ຺ຉນ຺ຕິ ເອຕາຍາຕິ ວາ ຊຣາ. ໂສຈນໍ ໂສໂກ. ໂສຈນ຺ຕິ ຈິຕ຺ຕປຣິຬາຫໍ ຄຈ຺ຉນ຺ຕິ ເອເຕນາຕິ ວາ ໂສໂກ. ປຣິເທວນໍ ປຣິເທໂວ. ຕໍ ຕໍ ປວຕ຺ຕິໍ ປຣິກິຕ຺ເຕຕ຺ວາ ເທວນ຺ຕິ ກນ຺ທນ຺ຕິ ເອເຕນາຕິ ວາ ປຣິເທໂວ. ຂມິຕຸໍ ສຫິຕຸໍ ທຸກ຺ກຣນ຺ຕິ ທຸກ຺ຂໍ. ທຸມ຺ມນສ຺ສ ວິຣູປຈິຕ຺ຕສ຺ສ ຠາໂວ ໂທມນສ຺ສໍ. ຠຸໂສ ອາຍາສນໍ ອຸປາຍາໂສ. ອາຍາສນນ຺ຕິ ອນສ຺ສາສນໍ. ວິສີທນນ຺ຕິ ອຕ຺ໂຖ. ເອວນ຺ຕິ ອິມິນາ ຍຖາວຸຕ຺ເຕນ. ອວິຊ຺ຊາທິ ສງ຺ຂາຣາທິປຈ຺ຈຍປຈ຺ຈຍຸປ຺ປນ຺ນ ປຣໍປຣວິຘິນາ ສມຸທໂຍ ໂຫຕີຕິ ສມ຺ພນ຺ໂຘ. ເອຕສ຺ສເກວລສ຺ສທຸກ຺ຂກ຺ຂນ຺ຘສ຺ສາຕິ ອວິຊ຺ຊາທິກສ຺ສ ເອຕສ຺ສ ສກລສ຺ສ ທຸກ຺ຂຣາສິສ຺ສ ເກນຈິ ສຸເຂນ ອສໍມິສ຺ສສ຺ສ ວາ ທຸກ຺ຂຣາສິສ຺ສ ອຠິນິພ຺ພຕ຺ຕິ ໂຫຕີຕິ ອຕ຺ໂຖ. ເອຕ຺ຖຈ ທຸວິໂຘ ປຏິຈ຺ຈສມຸປ຺ປາທນໂຍ ສຸຕ຺ຕນ຺ຕິກນໂຍ ອຠິຘມ຺ມນໂຍຕິ. ຕຕ຺ຖ ສຸຕ຺ຕນ຺ຕິກນເຍນ ຕາວ ອວິຊ຺ຊາ ຈຕຸພ຺ພິຘາ ທຸກ຺ຂປຏິຈ຺ຉາທິກາ ສມຸທຍປຏິຈ຺ຉາທິກາ ນິໂຣຘປຏິຈ຺ຉາທິກາ ມຄ຺ຄປຏິຈ຺ຉາທິກາຈາຕິ. ອຠິຘມ຺ມນເຍນ ປນ ປຸພ຺ພນ຺ຕປຏິຈ຺ຉາທິກາ ອປຣນ຺ຕ ປຏິຈ຺ຉາທິກາ ປຸພ຺ພນ຺ຕາປຣນ຺ຕປຏິຈ຺ຉາທິກາ ປຏິຈ຺ຈສມຸປ຺ປາທປຏິຈ຺ຉາທິກາຕິ ຈຕູຫິ ສທ຺ຘິໍ ອຏ຺ຐ ວິຘາຕິ ເວທິຕພ຺ພາ.

ສງ຺ຂາຣາ ສຸຕ຺ຕນ຺ຕິກນເຍນ ສາສວາ ກຸສລາກຸສລເຈຕນາ ອປຸຎ຺ຎາຠິສງ຺ຂາໂຣ ປຸຎ຺ຎາຠິສງ຺ຂາໂຣ ອາເນຎ຺ຊາ ຠິສງ຺ຂາໂຣຕິ ປນ ຕິວິຘາ ໂຫນ຺ຕິ. ຕຕ຺ຖ ທ຺ວາທສ ອກຸສລເຈຕນາ ອປຸຎ຺ຎາຕິ ສງ຺ຂາໂຣນາມ. ກາມຣູປ ກຸສລເຈຕນາ ປຸຎ຺ຎາຠິສງ຺ຂາໂຣນາມ. ອຣູປກຸສລເຈຕນາ ອາເນຎ຺ຊາຕິສງ຺ຂາໂຣນາມ. ອຠິຘມ຺ມນເຍນ ປນ ສພ຺ພາປິ ໂລກິຍໂລກຸຕ຺ຕຣຠູຕາ ກຸສລາກຸສລເຈຕນາ ສງ຺ຂາຣານາມ. ກິຣິຍເຈຕນາ ປນ ສພ຺ພາປິ ວິຠງ຺ເຄ ນຄຫິຕາ. ອຏ຺ຐກຖາຍຎ຺ຈ ກິຣິຍຘມ຺ມານໍ ປນ ຍສ຺ມາ ເນວ ອວິຊ຺ຊາ ນ ກຸສລາ ກຸສລມູລານິ ອຸປນິສ຺ສຍປຈ຺ຈຍຕ຺ຕໍ ລຠນ຺ຕິ. ຕສ຺ມາ ກິຣິຍວເສນ ປຈ຺ຈຍາກາໂຣ ນວຸຕ຺ໂຕຕິ ວຸຕ຺ຕໍ. ອວິຊ຺ຊາຈ ກຸສລາກຸສລມູລາ ນິຈ ກິຣິຍຘມ຺ມານໍ ອຸປນິສ຺ສຍ ປຈ຺ຈຍາ ນ ໂຫນ຺ຕິ. ຕສ຺ມາ ກິຣິຍຘມ຺ມາ ປຏິຈ຺ຈສມຸປ຺ປາທເທສນາຍໍ ນຄຫິຕາຕິ ວຸຕ຺ຕໍ ໂຫຕິ. ສໍຍຸຕ຺ເຕປິ ຍໂຕ ໂຂ ຠິກ຺ຂເວ ຠິກ຺ຂຸໂນ ອວິຊ຺ຊາ ປຫີນາ ໂຫຕິ. ວິຊ຺ຊາອຸປ຺ປນ຺ນາ. ໂສ ອວິຊ຺ຊາ ວິຣາຄາ ວິຊ຺ຊຸປ຺ປາທາ ເນວ ປຸຎ຺ຎາຠິສງ຺ຂາຣໍ ອຠິສງ຺ຂໂຣຕິ. ນ ອປຸຎ຺ຎາຠິສງ຺ຂາຣໍ. ນ ອາເນຎ຺ຊາຠິສງ຺ຂາຣໍ ອຠິສງ຺ຂໂຣຕີຕິ ວຸຕ຺ຕໍ. ອຕ຺ຕໂນ ອນຸຣູປປຈ຺ຈຍວເສນ ປນ ເຕສໍປິ ປຏິຈ຺ຈ ສມຸປ຺ປາໂທ ອວາຣິໂຕເຍວ. ນຫິ ໂກຈິ ປຏິຈ຺ຈສມຸປ຺ປາທຣຫິໂຕ ສງ຺ຂຕຘມ຺ໂມນາມ ອຕ຺ຖີຕິ. ເອສ ນໂຍ ວິຎ຺ຎາຓາທີສຸປີຕິ. ວິຎ຺ຎາຓນ຺ຕິ ພາຕ຺ຕິໍສວິຘໍ ໂລກິຍວິປາກວິຎ຺ຎາຓໍ ສຸຕ຺ຕນ຺ຕິກນເຍນ. ອຠິຘມ຺ມນເຍນ ປນ ກິຣິຍຈິຕ຺ຕວຊ຺ຊິຕໍ ເອກູນສຕ຺ຕຕິວິຘໍ ໂລກິຍໂລກຸຕ຺ຕຣວິຎ຺ຎາຓໍ. ນາມຣູປນ຺ຕິ ໂລກິຍ ວິຎ຺ຎາຓ ສຫຊາຕໍ ເວທນາທິຂນ຺ຘຕ຺ຕຍໍ ປຏິສນ຺ຘິຍໍ ກມ຺ມຊຣູປໍ ປວຕ຺ຕິຍໍ ຈິຕ຺ຕຊ ຣູປຎ຺ຈ ສຸຕ຺ຕນ຺ຕິກນເຍນ. ອຠິຘມ຺ມນເຍນ ປນ ສພ຺ພໍ ກຸສລາກຸສລ ວິປາກສມ຺ປຍຸຕ຺ຕໍ ຂນ຺ຘຕ຺ຕຍໍ ວຸຕ຺ຕປ຺ປກາຣຣູປຎ຺ຈ. ອຏ຺ຐກຖາຍໍ ປນ ລທ຺ຘປຈ຺ຉາຊາຕປຈ຺ຈຍໍ ສພ຺ພໍປິ ຈຕຸສມຸຏ຺ຐານຣູປໍ ຄຫິຕເມວ.

[໒໒໖] ວິຠາວນິຍໍ ປນ

‘‘ຕທຸຠຍໍປິ ອິຘ ປຏິສນ຺ຘິວິຎ຺ຎາຓສຫຄຕ’’ນ຺ຕິ ວຸຕ຺ຕໍ. ຕໍ ອນຸປປນ຺ນໍ.

ສຬາຍຕນນ຺ຕິ ຉ ອຊ຺ຌຕ຺ຕິກາຍຕນານິ ເອວ ສພ຺ພຕ຺ຖ ປາຬິຍໍ ວິຠຕ຺ຕານິ. ເອກຈ຺ເຈ ປນ ອາຈຣິຍາ ພາຫິຣາຍຕນານິ ຜສ຺ສສ຺ສ ປຈ຺ຈຍາ ໂຫນ຺ຕີຕິ ກຕ຺ວາ ຕານິປິ ອິຘ ຄຓ຺ຫນ຺ຕິ. ຕໍປິ ນິທານວຄ຺ຄ ປາຬິຍາ ສເມຕິເຍວ. ຍຖາຫ –

ກຕໂມຈ ຠິກ຺ຂເວ ໂລກສ຺ສ ສມຸທໂຍ. ຈກ຺ຂຸຎ຺ຈ ປຏິຈ຺ຈ ຣູເປຈ ອຸປ຺ປຊ຺ຊຕິ ຈກ຺ຂຸວິຎ຺ຎາຓໍ. ຕິຓ຺ຓໍ ສງ຺ຄຕິ ຜສ຺ໂສ. ຜສ຺ສປຈ຺ຈຍາ ເວທນາ. ເວທນາປຈ຺ຈຍາ ຕຓ຺ຫາ.ລ. ໂທມນສ຺ສຸປາຍາສາ ສມ຺ຠວນ຺ຕີຕິ ອຍໍ ໂລກສ຺ສ ສມຸທໂຍ. ໂສຕຎ຺ຈ.ລ. ມນຎ຺ຈ ປຏິຈ຺ຈ ຘມ຺ເມຈ ອຸປ຺ປຊ຺ຊຕິ ມໂນວິຎ຺ຎາຓໍ. ຕິຓ຺ຓໍ ສງ຺ຄຕິ ຜສ຺ໂສ.ລ. ໂລກສ຺ສ ສມຸທໂຍຕິ.

ຜສ຺ສເວທນາທໂຍປິ ນຍທ຺ວເຍ ຕໍ ຕໍ ວິຎ຺ຎາຓສມ຺ປຍຸຕ຺ຕາ ເວທິຕພ຺ພາ. ຕຓ຺ຫຸປາທານານິ ປາກຏານິ. ຠໂວ ທຸວິໂຘ ກມ຺ມຠໂວ ອຸປປຕ຺ຕິຠໂວຈ. ໂລກິຍກຸສລາກຸສລຠູຕາ ເຈຕນາຈ. ເຈຕນາສມ຺ປຍຸຕ຺ຕາ ອຠິຊ຺ຌາທໂຍ ອນຠິຊ຺ຌາທໂຍຈ ກມ຺ມຠໂວ. ຍຖາຫ-ສພ຺ພໍປິ ຠວຄາມິກມ຺ມໍ ກມ຺ມຠໂວຕິ. ກມ຺ມນິພ຺ພຕ຺ຕາ ປນ ສພ຺ເພປິ ໂລກິຍວິປາກກ຺ຂນ຺ຘາ ສພ຺ພານິຈ ກມ຺ມຊຣູປານິ ອຸປປຕ຺ຕິຠໂວ ສຸຕ຺ຕນ຺ຕິກນເຍນ. ອຠິຘມ຺ມນເຍນ ປນ ໂລກຸຕ຺ຕຣ ຂນ຺ຘາປິ ວິຠງ຺ເຄ ອາຄຕາເອວ. ຊາຕິຊຣາມຣຓານິ ສພ຺ເພສໍ ສງ຺ຂຕ ຘມ຺ມານໍ ລກ຺ຂຓປຕ຺ຕານິ. ໂສກາທີສຸ ຎາຕິພ຺ຍສນາທີຫິ ຜຸຏ຺ຐສ຺ສ ໂສຈນາກາເຣນ ປວຕ຺ຕາ ໂທມນສ຺ສເວທນາ ໂສໂກນາມ. ໂຣທນາກາເຣນ ປວຕ຺ໂຕ ອນິຏ຺ໂຐ ຈິຕ຺ຕຊສທ຺ໂທ ປຣິເທໂວນາມ. ກາຍິກາ ທຸກ຺ຂເວທນາ ທຸກ຺ຂໍນາມ. ເຈຕສິກາ ທຸກ຺ຂເວທນາ ໂທມນສ຺ສໍນາມ. ຎາຕິພ຺ຍສນາທິນິມິຕ຺ຕໍ ສໍສີທນວິສີທນາກາຣປວຕ຺ໂຕ ໂທໂສ ອຸປາຍາໂສນາມ. ອຍເມຕ຺ຖ ວິຠາໂຄ. ເຍສໍ ປນ ຂນ຺ຘທຸກ຺ເຂ ອວິຊ຺ຊາ ອປ຺ປຫີນາ ໂຫຕິ. ເຕສໍ ອິຕຣສຈ຺ເຈສຸປິ ສາ ອປ຺ປຫີນາເອວ ໂຫຕີຕິ ເຕ ຂນ຺ຘປວຕ຺ຕິຍໍເອວ ສຸຂສຎ຺ຎໍ ລຠນ຺ຕິ. ຂນ຺ຘນິໂຣເຘ ທຸກ຺ຂສຎ຺ຎໍ. ຂນ຺ຘປວຕ຺ຕິມຄ຺ເຄເອວ ສຸຂມຄ຺ຄສຎ຺ຎໍ ລຠນ຺ຕິ. ຂນ຺ຘນິໂຣຘມຄ຺ເຄ ທຸກ຺ຂມຄ຺ຄສຎ຺ຎໍ. ຕສ຺ມາ ຂນ຺ຘປວຕ຺ຕິປຈ຺ຈຍຠູຕາ ປຸຎ຺ຎາ ປຸຎ຺ຎາເນຎ຺ຊາຠິສງ຺ຂາຣຘມ຺ມາເອວ ເຕສໍ ອວິຊ຺ຊານິວຸຏານໍ ສຸຂກາມານໍ ທຸກ຺ຂປຏິກູລານໍ ສຕ຺ຕານໍ ປຏິສຣຓາ ໂຫນ຺ຕີຕິ ວຸຕ຺ຕໍ ອວິຊ຺ຊາປຈ຺ຈ ຍາສງ຺ຂາຣາຕິ. ເອຕ຺ຖຈ ວິເສສໂຕ ປຈ຺ຈຸປ຺ປນ຺ນຂນ຺ຘປຏິຈ຺ຉາທິກາຍ ອວິຊ຺ຊາຍ ທຸຈ຺ຈຣິຕຠູຕາ ອປຸຎ຺ຎາຠິສງ຺ຂາຣາ ສມ຺ຠວນ຺ຕິ. ອນາຄຕ ຂນ຺ຘປຏິຈ຺ຉາທິກາຍ ອວິຊ຺ຊາຍ ສຸຈຣິຕຠູຕາ ປຸຎ຺ຎາເນຎ຺ຊາຠິສງ຺ຂາຣາ ສມ຺ຠວນ຺ຕີຕິ ເວທິຕພ຺ພາ. ສງ຺ຂາເຣສຸ ສຕິ ອປ຺ປຫີນຠວຕຓ຺ຫານໍ ສຕ຺ຕານໍ ຈຸຕິອນນ຺ຕຣໍ ປຸນຠວາຠິນິພ຺ພຕ຺ຕິຍາ ໂກຈິ ວິພນ຺ໂຘ ນາມ ນຕ຺ຖິ. ຕສ຺ມາ ສງ຺ຂາຣປຈ຺ຈຍາ ວິຎ຺ຎາຓໍ ນາມຣູປໍ ສຬາຍຕນໍ ຜສ຺ໂສ ເວທນາຕິ ອິເມ ອຕ຺ຕຠາວສຎ຺ຎິຕາ ປຎ຺ຈຘມ຺ມາ ຠວນ຺ຕເຣ ປາຕຸ ຠວນ຺ຕິ. ຕຕ຺ຖ ປນ ວິຎ຺ຎາຓເມວ ປຘານໍ ເຊຏ຺ຐກໍ ໂຫຕີຕິ ວຸຕ຺ຕໍ. ສງ຺ຂາຣປຈ຺ຈຍາວິຎ຺ຎາຓນ຺ຕິ ວິຎ຺ຎາເຓຈ ສຕິ ຕສ຺ສ ອຸທຍຠູຕານໍ ນາມຣູປານໍ ອຸປ຺ປຕ຺ຕິຍາ ວິພນ຺ໂຘນາມ ນຕ຺ຖີຕິ ວຸຕ຺ຕໍ. ວິຎ຺ຎາຓປຈ຺ຈຍານາມ ຣູປນ຺ຕິ. ເອຕ຺ຕາວຕາ ສາມຎ຺ຎໂຕ ປຣິປຸຓ຺ໂຓນາມ ກາໂຍ ຣູປ ກາໂຍຈ ວຸຕ຺ໂຕ ໂຫຕິ. ເອວໍສນ຺ເຕປິ ເຕສຸ ທ຺ວີສຸ ກາເຍສຸ ເຍຘມ຺ມາ ສຕ຺ຕປຎ຺ຎຕ຺ຕິຍາ ປຘານງ຺ຄຠູຕາ ໂຫນ຺ຕິ. ເຍຫິຈ ຜສ຺ສາ ທີນິ ອຸປຣິ ອງ຺ຄານິ ອາຄຕານິ ໂຫນ຺ຕິ. ເຍສຸຈ ສຕ຺ຕາ ອຕ຺ຕຄາຫໍ ທຬ຺ຫຕຣໍ ຄຓ຺ຫນ຺ຕິ. ເຕ ວິສຸໍ ນີຫຣິຕ຺ວາ ທສ຺ເສຕຸໍ ນາມຣູປປຈ຺ຈຍາ ສຬາຍຕນນ຺ຕິ ວຸຕ຺ຕໍ. ນາມຣູເປ ສຕິ ເຕສໍປິ ອຸປ຺ປຕ຺ຕິຍາ ວິພນ຺ໂຘ ນຕ຺ຖິເຍວ. ສຬາຍຕນສມຸຏ຺ຐິໂຕຈ ຜສ຺ໂສ ສຬາຍຕເນ ສຕິ ເອກນ຺ເຕນ ສມ຺ຠວຕີຕິ ວຸຕ຺ຕໍ ສຬາຍຕນປຈ຺ຈຍາຜສ຺ໂສຕິ. ຜສ຺ສສມຸຏ຺ຐິຕາຈ ເວທນາ ຜສ຺ເສ ສຕິ ເອກນ຺ເຕນ ສມ຺ຠວຕິເຍວາຕິ ວຸຕ຺ຕໍ ຜສ຺ສປຈ຺ຈຍາເວທນາຕິ. ສຸຂເວທນາສທິໂສ ຕຓ຺ຫາຍ ອວສ຺ສໂຍນາມ ນຕ຺ຖີຕິ ວຸຕ຺ຕໍ ເວທນາປຈ຺ຈຍາຕຓ຺ຫາຕິ. ກາມຸປາທານຎ຺ຈນາມ ເອກສ຺ມິໍ ອາຣມ຺ມເຓ ປຸນປ຺ປຸນໍ ສມຸທາຈຣິຕ຺ວາ ທຬ຺ຫຕ຺ຕປ຺ປຕ຺ຕາ ຕຓ຺ຫາເອວ, ທິຏ຺ຐິໂຍຈ ອຕ຺ຕນິຈ ອຕ຺ຕໂນ ອາຣມ຺ມເຓສຸຈ ອສ຺ສາທນ ຂມນ ໂຣຈນ ຠູຕາຍ ຕຓ຺ຫາຍ ວເສນ ທຬ຺ຫຕ຺ຕໍ ອາປຊ຺ຊນ຺ຕີຕິ ວຸຕ຺ຕໍ ຕຓ຺ຫາປຈ຺ຈຍາອຸປາທານນ຺ຕິ. ອຸປາທິຍນ຺ຕາຈ ຕສ຺ສ ຕສ຺ສ ອຸປາທານິຍສ຺ສ ອຕ຺ຖສ຺ສ ຫິຕວຸຑ຺ຒິສຎ຺ຎິຕໍ ຕໍຕໍ ກມ຺ມຠວໍ ອາຍູຫນ຺ຕິເຍວາຕິ ວຸຕ຺ຕໍ ອຸປາທານປຈ຺ຈຍາຠໂວຕິ. ຠວສທ຺ໂທ ເຫຕ຺ຖ ວຑ຺ຒິປຣິຍາໂຍ. ຍຖາ –

ສຸວິຊາໂນ ຠວໍ ໂຫຕິ, ທຸວິຊາໂນ ປຣາຠໂວຕິ.

ກມ຺ມຠເວ ສຕິ ເອກນ຺ເຕນ ປຸນຠໂວປິ ສມ຺ຠວຕີຕິ ວຸຕ຺ຕໍ ຠວປຈ຺ຈຍາຊາຕີຕິ. ຊາຕິຍາຈ ສຕິ ເອກນ຺ເຕນ ຊຣາມຣຓໍ ໂຫຕິເຍວາຕິ ວຸຕ຺ຕໍ ຊາຕິປຈ຺ຈຍາຊຣາມຣຓນ຺ຕິ. ອຍເມຕ຺ຖ ຕພ຺ຠາວຠາວິຠາວວິຘິ. ໂສກາທິວຈນຎ຺ເຈຕ຺ຖ ອີທິເສນ ຕພ຺ຠາວ ຠາວິຠາເວນ ປວຕ຺ຕສ຺ສ ສກລສ຺ສ ວຏ຺ຏຘມ຺ມສ຺ສ ອາທີນວຣາສິທສ຺ສ ນຕ຺ຖໍ ວຸຕ຺ຕນ຺ຕິ. ເອຕ຺ຖາຕິ ອິມສ຺ມິໍ ປຈ຺ຈຍສງ຺ຄເຫ. ຕຕ຺ຖາຕິ ຕສ຺ມິໍ ປຏິຈ຺ຈສມຸປ຺ປາທນເຍ. ອທ຺ຘານວນ຺ເຕ ຘມ຺ເມ ຠຸໂສ ຘາເຣຕີຕິ ອທ຺ຘາ. ກາໂລ. ໂສ ຫິ ເຕກາລິເກ ຘມ຺ເມ ສນ຺ຕານານຸປພນ຺ຘວເສນ ກປ຺ປປຣໍປຣາ ວສ຺ສ ອຸຕຸ ມາສ ປກ຺ຂ ຣຕ຺ຕິ ທິວ ປຣໍປຣາຈ ຫຸຕ຺ວາ ອປຕມາເນ ຘາເຣນ຺ໂຕ ວິຍ ອຸປຏ຺ຐາຕີຕິ. ອຖວາ, ຠຸໂສ ທຫນ຺ຕິ ຕິຏ຺ຐນ຺ຕິ ປວຕ຺ຕນ຺ຕິ ເຕກາລິກາ ຘມ຺ມາ ເອຕ຺ຖາຕິ ອທ຺ຘາ. ກາໂລເຍວ. ໂສ ປນ ສຍໍ ອຠິນ຺ໂນປິ ເຠທວນ຺ເຕ ຘມ຺ເມ ອຸປາທາຍ ຠິນ຺ໂນ ວິຍ ອຸປຈຣິຕຸໍ ຍຸຕ຺ໂຕຕິ ວຸຕ຺ຕໍ ຕໂຍອທ຺ຘາຕິ.

[໒໒໗] ຍໍ ປນ ວິຠາວນິຍໍ

‘‘ອຕຕິ ສຕຕໍ ຄຈ຺ຉຕິ ປວຕ຺ຕຕີຕິ ອທ຺ຘາຕິ ວຸຕ຺ຕໍ’’. ຕໍ ນ ສຸນ຺ທຣໍ.

ເອວຎ຺ຫິ ສຕິ ອທ຺ຘານນ຺ຕິ ນສິຊ຺ຌຕິ. ຍຖາ ອທ຺ຘານມຄ຺ຄປຏິປນ຺ໂນຕິ. ອງ຺ຄານີຕິ ອວຍວປຘານງ຺ຄານິ. ປຘານສມ຺ຠາຣາຕິ ວຸຕ຺ຕໍ ໂຫຕິ. ອາກາຣາຕິ ອວຍວໂກຏ຺ຐາສາ. ໂກຏ຺ຐາສຕ຺ໂຖ ເຫຕ຺ຖ ອາກາຣສທ຺ໂທ. ຍຖາ ທ຺ວຕ຺ຕິໍສາກາຣາຕິ. ອາກິຣນ຺ຕິ ຕຕ຺ຖ ຕຕ຺ຖ ປກິຣິຕ຺ວາ ຖປິຕາ ວິຍ ໂຫນ຺ຕີຕິ ອາກາຣາຕິປິ ວທນ຺ຕິ. ສນ຺ຘີຕິ ທ຺ວິນ຺ນໍ ທ຺ວິນ຺ນໍ ສງ຺ເຂປານໍ ສງ຺ຆຏນຏ຺ຐານໍ. ສງ຺ເຂປາຕິ ປຘານຘມ຺ມສງ຺ຄຫາ. ວຏ຺ຏນ຺ຕິ ປຸນປ຺ປຸນໍ ອາວຏ຺ຏນ຺ຕີຕິ ວຏ຺ຏານິ. ມູລຍນ຺ຕິ ສພ຺ເພປິ ວຏ຺ຏຘມ຺ມາ ເອຕ຺ຖ ຕິຏ຺ຐນ຺ຕິ ຕທາຍຕ຺ຕວຸຕ຺ຕິຕາຍາຕິ ມູລານິ. ປຕິຏ຺ຐາ. ປຠວາຕິ ອຕ຺ໂຖ. ຍສ຺ມາ ເອໂກ ປຸຣິໂສ ເອກາຍ ອງ຺ຄຸລິຍາ ສມຸທ຺ໂທ ທກໍ ຄເຫຕ຺ວາ ມຫາຊນສ຺ສ ມຸເຂ ປກ຺ຂິປິຕ຺ວາ ຈຕູສຸ ມຫາສມຸທ຺ເທສຸ ອຸທກສ຺ສ ໂລຓຠາວໍ ສຎ຺ຎາເປນ຺ໂຕ ວິຍ ຠຄວາປິ ອວິຊ຺ຊາ ປຈ຺ຈຍາ ສງ຺ຂາຣາຕິອາທິນາ ເອກເມວ ປຈ຺ຈຸປ຺ປນ຺ນຠວໍ ປຣິປຸຓ຺ຓໍ ເທເສຕ຺ວາ ອນມຕຄ຺ຄສ຺ສ ສກລສ຺ສ ສໍສາຣວຏ຺ຏສ຺ສ ປວຕ຺ຕິໍ ຎາເປສິ. ປຣິປຸຓ຺ຓໍ ເທເສນ຺ເຕນຈ ນາມ ຕສ຺ສ ເອກສ຺ສ ຠວສ຺ສ ເຫຕຸຈ ເທເສຕພ຺ໂພ ໂຫຕິ. ຜລຎ຺ຈ ເທເສຕພ຺ພໍ ໂຫຕິ. ຕຕ຺ຖ ເຫຕູ ນາມ ປຸຣິມຠເວ ສິທ຺ຘາ ອວິຊ຺ຊາ ສງ຺ຂາຣາ. ຜລໍນາມ ອນາຄຕຠເວ ຊາຕິ. ອິຕິ ເອກຠວວິສຍາປິ ອຍໍ ເທສນາ ເອກເທເສນ ອຕີຕານາຄຕ ສາຘາຣຓາຈ ໂຫຕີຕິ ວຸຕ຺ຕໍ ອວິຊ຺ຊາສງ຺ຂາຣາອຕີໂຕອທ຺ຘາຕິອາທິ. ເອຕ຺ຖຈ ອທ຺ຘຸໂນ ອທ຺ຘາວນ຺ຕານຎ຺ຈ ອເຠທໍ ວິຍ ກຕ຺ວາ ວຈນໍ ຘມ຺ມໂຕ ວິສຸໍ ອທ຺ຘາສງ຺ຂາຕສ຺ສ ກາລສ຺ສ ອຠາວໍ ທສ຺ເສຕິ. ກາໂລເຍວ ໂລກໍ ປວຕ຺ເຕຕິ ນິວຕ຺ເຕຕີຕິ ປວຕ຺ຕໍ ມິຈ຺ຉາວາທຎ຺ຈ ນີວາເຣຕິ. ນ ຫິ ສຍໍ ອຠາວຠູໂຕ ກາໂລ ກສ຺ສຈິ ປວຕ຺ຕໂກ ນິວຕ຺ຕໂກຈ ຠວິຕຸໍ ຍຸຕ຺ໂຕຕິ. ກສ຺ມາ ປເນຕ຺ຖ ເອກເມກສ຺ສ ປຈ຺ຈຸປ຺ປນ຺ນສ຺ສ ອຕ຺ຕຠາວສ຺ສ ປວຕ຺ຕິໍ ທສ຺ເສນ຺ໂຕ ຠຄວາ ອຕີຕຠເວ ເຫຕຸຎ຺ຈ ອນາຄຕຠເວ ຜລຎ຺ຈ ທສ຺ເສຕີຕິ. ອເຫຕຸວິສມເຫຕຸທິຏ຺ຐີນໍ ນີວາຣຓຕ຺ຖໍ ອຕີຕເຫຕຸ ທສ຺ສນໍ. ອຸຈ຺ເຉທທິຏ຺ຐິ ນີວາຣຓຕ຺ຖໍ ອນາຄຕຜລທສ຺ສນໍ. ສສ຺ສຕ ທິຏ຺ຐິນີວາຣຓຕ຺ຖໍ ອຸຠຍທສ຺ສນນ຺ຕິ ທຏ຺ຐພ຺ພໍ. ຕຕ຺ຖ ອເຫຕຸ ອປຈ຺ຈຍາ ສຕ຺ຕາ ປວຕ຺ຕນ຺ຕິ ນິວຕ຺ຕນ຺ຕິ ສໍກິລິສ຺ສນ຺ຕິ ວິສຸຊ຺ຌນ຺ຕີຕິ ປວຕ຺ຕາ ທິຏ຺ຐິ ອເຫຕຸທິຏ຺ຐິນາມ. ພ຺ຣຫ຺ມາ ປຊາປຕິ ອິສ຺ສຣນິມ຺ມານາທິວເສນ ອຠູຕ ເຫຕຸທສ຺ສນໍ ວິສມເຫຕຸທິຏ຺ຐິນາມ. ສຕ຺ຕາ ມຣເຓ ອຸຈ຺ຉິຊ຺ຊນ຺ຕິ, ອນາຄເຕ ຊາຕິນາມ ນຕ຺ຖີຕິ ປວຕ຺ຕາ ທິຏ຺ຐິ ອຸຈ຺ເຉທທິຏ຺ຐິນາມ. ອຕ຺ຕານິຈ຺ໂຈ ຘຸໂວ, ໂສວ ຠວໂຕ ຠວໍ ສນ຺ຘາວຕິ ສໍສຣຕີຕິ ປວຕ຺ຕາ ທິຏ຺ຐິ ສສ຺ສຕທິຏ຺ຐິນາມ. ເອວໍ ນິຈ຺ໂຈ ຫຸຕ຺ວາ ສນ຺ຘາວນ຺ໂຕປນ ອວິຊ຺ຊາທີຫິ ສາເຘຕພ຺ໂພ ນໂຫຕິ. ຕສ຺ມາ ອວິຊ຺ຊາສງ຺ຂາເຣຫິ ຠວນ຺ຕເຣ ປຸນ ວິຎ຺ຎາຓຸປ຺ປຕ຺ຕິໍ ວທນ຺ເຕນ ສສ຺ສຕທິຏ຺ຐິ ນີວາຣິຕາ ໂຫຕີຕິ.

ກສ຺ມາ ປເນຕ຺ຖ ໂສກາທໂຍ ອງ຺ເຄສຸ ນຄຫິຕາຕິ. ຊາຕິຍາ ສຕິ ໂສກາທໂຍ ເອກນ຺ເຕນ ສມ຺ຠວນ຺ຕີຕິ ເອວໍ ຕພ຺ຠາວ ຠາວິຠາວ ລກ຺ຂຓສ຺ສ ອຠາວໂຕ. ສຕິປິ ຫິ ຊາຕິຍາ ຣູປ ໂລເກ ອຣູປໂລເກຈ ເຕ ນ ສມ຺ຠວນ຺ຕິ. ກາມໂລເກປິ ເກສຎ຺ຈິ ນ ສມ຺ຠວນ຺ຕິເຍວາຕິ. ຍທິເອວໍ ກິມຕ຺ຖໍ ເຕສໍ ວຈນນ຺ຕິ. ຊາຕິຍາວາ ອວິຊ຺ຊາທິກສ຺ສວາ ວຸຕ຺ຕປ຺ປກາຣສ຺ສ ສກລສ຺ສ ວຏ຺ຏປວຕ຺ຕສ຺ສ ມຫາອາທີນວຣາສິທສ຺ສນຕ຺ຖນ຺ຕິ ທສ຺ເສຕຸໍ ໂສກາທິວຈນໍ ປເນຕ຺ຖ ນິສ຺ສນ຺ທ ຜລນິທສ຺ສນນ຺ຕິ ວຸຕ຺ຕໍ. ຕຕ຺ຖ ນິສ຺ສນ຺ທຜລນິທສ຺ສນນ຺ຕິ ຊາຕິຍາ ມຫາອາທີນວ ຣາສິສງ຺ຂາຕສ຺ສ ອຸທຍຜລສ຺ສ ນິທສ຺ສນນ຺ຕິ ອຕ຺ໂຖ. ກສ຺ມາ ປນ ອິມສ຺ສ ປຈ຺ຈຸປ຺ປນ຺ນ ຠວສ຺ສ ອຕີຕປຈ຺ຈຍາ ທ຺ເວ ອວິຊ຺ຊາ ສງ຺ຂາຣາ ເອວ ປາຬິຍໍ ວຸຕ຺ຕາ. ກິໍ ປນ ເຕ ເອວ ທ຺ເວ ອິມສ຺ສ ປຈ຺ຈຍາ ໂຫນ຺ຕີຕິ. ອຎ຺ເຎປິ ໂຫນ຺ຕິເຍວ. ອຖ ກສ຺ມາ ເຕ ປາຬິຍໍ ນ ວຸຕ຺ຕາຕິ. ອວຸຕ຺ຕານໍປິ ເຕສໍ ອຕ຺ຖໂຕ ລທ຺ຘຕ຺ຕາຕິ. ກຖຎ຺ຈ ເຕ ອວຸຕ຺ຕາປິ ລທ຺ຘາຕິ. ຕພ຺ຠາວ ຠາວິຠາວລກ຺ຂເຓນ ຕທວິນາຠາວິຠາວລກ຺ຂເຓນຈ ລທ຺ຘາຕິ ທສ຺ເສນ຺ໂຕ ອວິຊ຺ຊາສງ຺ຂາຣຄ຺ຄຫເຓນາຕິອາທິ ມາຫ. ເອສ ນໂຍ ປຣຕ຺ຖປິ. ຕຕ຺ຖ ອວິຊ຺ຊາ ສງ຺ຂາຣຄ຺ຄຫເຓນາຕິ ປາຬິຍໍ ອາທິໂຕ ວຸຕ຺ເຕນ ອວິຊ຺ຊາສງ຺ຂາຣ ວຈເນນ. ຕຓ຺ຫຸປາທານຠວາປິ ຄຫິຕາ ຠວນ຺ຕີຕິ ອວິຊ຺ຊາຠາເວ ຠາວໂຕ, ອຠາເວຈ ອຠາວໂຕ ອວິຊ຺ຊາຄຫເຓນ ຕຓ຺ຫຸປາທານານິປິ ຄຫິຕານິ ຠວນ຺ຕິ. ສງ຺ຂາຣຠາເວຈ ຠາວໂຕ, ອຠາເວຈ ອຠາວໂຕ ສງ຺ຂາຣຄ຺ຄຫເຓນ ກມ຺ມຠໂວປິ ຄຫິໂຕ ຠວຕີຕິ ອຕ຺ໂຖ.

ວິຠາວນິຍໍ ປນ

ກິເລສຠາວສາມຎ຺ຎໂຕ ອວິຊ຺ຊາຄຫເຓນ ຕຓ຺ຫຸປາທານານິ. ກມ຺ມຠາວ ສາມຎ຺ຎໂຕ ສງ຺ຂາຣຄ຺ຄຫເຓນ ກມ຺ມຠໂວ ຄຫິໂຕຕິ ວຸຕ຺ຕໍ. ຕໍປິ ຍຸຊ຺ຊຕິ.

ຕຖາ ອວິຊ຺ຊາ ສງ຺ຂາຣາ ຄຫິຕາ ຠວນ຺ຕີຕິ ສມ຺ພນ຺ໂຘ. ຕທວິນາ ຠາວິຠາເວນ ຕຓ຺ຫຸປາທານວຈເນນ ອວິຊ຺ຊາຈ ຠວວຈເນນ ສງ຺ຂາຣາຈ ຄຫິຕາຕິ ອຕ຺ໂຖ. ລກ຺ຂຓຘມ຺ມານໍ ລກ຺ຂິຕພ຺ພຘມ຺ເມຫິ ອວິນາຠາວິຠາວໂຕ ຕທວິນາຠາວິຠາເວນ ຊາຕິຊຣາ.ລ. ຄຫິຕນ຺ຕິ ວຸຕ຺ຕໍ. ອິຕິກຕ຺ວາຕິ ອິມິນາ ກາຣເຓນ. ວີສຕາກາຣາ ຠວນ຺ຕີຕິ ສມ຺ພນ຺ໂຘ. ປຖມໍ ເຫຕຸປຎ຺ຈກໍ ເອໂກ ສງ຺ເຂໂປ. ທຸຕີຍໍ ຜລປຎ຺ຈກໍ ເອໂກ. ຕຕີຍໍ ເຫຕຸປຎ຺ຈກໍ ເອໂກ. ຈຕຸຕ຺ຖໍ ຜລປຎ຺ຈກໍ ເອໂກ ສງ຺ເຂໂປຕິ ຈຕຸສງ຺ເຂປາ ໂຫນ຺ຕິ. ຈຕ຺ຕາໂຣ ສງ຺ຄຫາ ໂຫນ຺ຕີຕິ ອຕ຺ໂຖ. ຈຕູສຸ ປນ ສງ຺ເຂເປສຸ ສິທ຺ເຘສຸ ປຖເມນ ທຸຕີຍສ຺ສ ທຸຕີເຍນ ຕຕີຍສ຺ສ ຕຕີເຍນ ຈຕຸຕ຺ຖສ຺ສາຕິ ເອວໍ ຕິສ຺ໂສ ສນ຺ຘິໂຍປິ ສິຊ຺ຌນ຺ຕິເຍວາຕິ ວຸຕ຺ຕໍ ຕິສນ຺ຘິ ຈຕຸສງ຺ເຂປາຈ ຠວນ຺ຕີຕິ. ເອຕ຺ຖຈ ເຫຕຸປຎ຺ຈກໍ ຜລປຎ຺ຈກນ຺ຕິ ເອຕໍ ໂລກສ຺ສ ປາກຏໂວຫາຣວເສນ ວຸຕ຺ຕໍ. ເຫຕຸຜລ ສທ຺ທາ ປນ ປຈ຺ຈຍປຈ຺ຈຍຸປ຺ປນ຺ນປຣິຍາຍາ ເອວ ໂຫນ຺ຕີຕິ ທຸຕີຍປຎ຺ຈກສ຺ສ ປຖມໍ ອຸປາທາຍ ຜລປຎ຺ຈກຕາ ຕຕີຍໍ ອຸປາທາຍ ເຫຕຸປຎ຺ຈກຕາຈ ນ ນ ສມ຺ຠວຕິ. ຕຖາ ຕຕີຍສ຺ສປິ ຈຕຸຕ຺ຖໍ ອຸປາທາຍ ເຫຕຸປຎ຺ຈກຕາ ທຸຕີຍໍ ອຸປາທາຍ ຜລປຎ຺ຈກຕາຈາຕິ. ເອວຎ຺ຫິ ສຕິ ເຫຕຸໂຕ ຜລເມວ ສິຍາ. ນ ຜລໂຕ ເຫຕູຕິ ໂຈທນາ ອໂນກາສາເອວ ໂຫຕີຕິ. ທ຺ວີສຸ ປນ ເຫຕຸປຎ຺ຈເກສຸ ສງ຺ຂາຣກມ຺ມຠວານໍ ວິເສໂສ ອຏ຺ຐກຖາຍໍ ວຸຕ຺ໂຕເຍວ. ຍຖາຫ-ທານໍ ທສ຺ສາມີຕິ ຈິຕ຺ຕໍ ອຸປ຺ປາເທຕ຺ວາ ມາສໍປິ ສໍວຈ຺ຉຣໍປິ ທານຸປກຣຓານິ ສຊ຺ຊນ຺ຕສ຺ສ ອຸປ຺ປນ຺ນາ ປຸຣິມເຈຕນາໂຍ ອາຍູຫນສງ຺ຂາຣານາມ. ປຏິຄ຺ຄາຫການໍ ປນ ຫຕ຺ເຖ ທກ຺ຂິຓໍ ປຕິຏ຺ຐາປຍໂຕ ອຸປ຺ປນ຺ນາ ເຈຕນາ ຠໂວຕິ ວຸຈ຺ຈຕິ. ເອກາວຊ຺ຊເນສຸວາ ຉສຸ ຊວເນສຸ ເຈຕນາ ອາຍູຫນ ສງ຺ຂາຣານາມ. ສຕ຺ຕມຊວນເຈຕນາ ຠໂວ. ຍາກາຈິວາ ປນ ເຈຕນາ ຠໂວ. ຕໍສມ຺ປຍຸຕ຺ຕາ ອາຍູຫນ ສງ຺ຂາຣານາມາຕິ. ກມ຺ມຠໂວ ອຸປປຕ຺ຕິຠໂວຕິ ທ຺ເວ ຠວາ ທ຺ວາທສສຸ ອງ຺ເຄສຸ ເອກສ຺ເສວ ຠວ ອງ຺ຄສ຺ສ ອວຍວານາມ ໂຫນ຺ຕີຕິ ວຸຕ຺ຕໍ ກມ຺ມຠວສງ຺ຂາໂຕຠເວ ກເທໂສຕິອາທິ. ເອຕ຺ຖຈ ສງ຺ຂາຣກມ຺ມຠວານໍ ວິເສໂສ ວຸຕ຺ຕ ນເຍເນວ ເວທິຕພ຺ໂພ.

[໒໒໘] ຍໍ ປນ ວິຠາວນິຍໍ

‘‘ກມ຺ມຠວສງ຺ຂາໂຕ ຠເວກເທໂສຕິ ເອຕ຺ຖ ອາຍຕິໍ ປຏິສນ຺ຘິຍາ ປຈ຺ຈຍເຈຕນາ ສງ຺ຂາຣາຕິ ເວທິຕພ຺ພາ’’ຕິ ວຸຕ຺ຕໍ. ຕໍ ອິຘ ນ ຍຸຊ຺ຊຕິ.

ເຕສໍ ທ຺ວິນ຺ນໍປິ ທ຺ວີສຸ ເຫຕຸປຎ຺ຈເກສຸ ສງ຺ຄຫິຕຕ຺ຕາຕິ. ຍຖາ ຣຸຕປາຬິນເຍນວາ ເອຕໍ ວຸຕ຺ຕນ຺ຕິ ທຏ຺ຐພ຺ພໍ. ອວເສສາຈາຕິ ອິທໍ ຊາຕິຊຣາມຣເຓຫິ ສທ຺ຘິໍ ວິຎ຺ຎາຓາທິຜລປຎ຺ຈກໍ ສນ຺ຘາຍ ວຸຕ຺ຕໍ. ເອຕ຺ຖຈ ຍເທຕໍ ປຸພ຺ເພ ຊາຕິຊຣາມຣຓຄ຺ຄຫເຓນ ວິຎ຺ຎາຓາທິ ຜລ ປຎ຺ຈກໍ ຄຫິຕໍ. ຕໍ ອຕ຺ຖໂຕ ອຸປປຕ຺ຕິຠໂວເອວ. ນຫິ ຜລປຎ຺ຈກໂຕ ອຎ຺ໂຎ ອຸປປຕ຺ຕິຠໂວນາມ ອຕ຺ຖີຕິ. ເອວໍ ສນ຺ເຕປິ ຘມ຺ມວິຠາຄ ຣກ຺ຂຓຕ຺ຖໍ ອຸປປຕ຺ຕິຠວສທ຺ເທນ ຈຕຸຕ຺ຖປຎ຺ຈກໍ ຄຫິຕນ຺ຕິ ຍຸຕ຺ຕໍ. ທ຺ວາທສສຸ ອງ຺ເຄສຸ ອວິຊ຺ຊານາມ ໂມໂຫ. ໂສຈ ອກຸສລມູລໍ. ຕຓ຺ຫານາມ ໂລໂຠ. ໂສຈ ອກຸສລ ມູລນ຺ຕິ ວຸຕ຺ຕໍ ອວິຊ຺ຊາ ຕຓ຺ຫາວເສນ ທ຺ເວ ມູລານີຕິ. ອຖວາ, ມູລນ຺ຕິ ສີສໍ. ທ຺ເວ ວຏ຺ຏສີສານີຕິ ອຕ຺ໂຖ. ອຏ຺ຐກຖາຍໍ ປນ ປຸຣິມໍ ປຎ຺ຈກທ຺ວຍໍ ເອກໍ ຠວຈກ຺ກໍ ປຈ຺ຉິມໍ ປຎ຺ຈກທ຺ວຍໍ ເອກໍ ຠວຈກ຺ກນ຺ຕິ ກຕ຺ວາ ປຸຣິມໍ ອວິຊ຺ຊາມູລໍ. ຕຎ຺ຈ ທິຏ຺ຐິຈຣິຕານໍວາ ອປາຍຄາມີນໍວາ ຈກ຺ກໍ. ປຈ຺ຉິມໍ ຕຓ຺ຫາມູລໍ. ຕຎ຺ຈ ຣາຄຈຣິຕານໍວາ ສຸຄຕິຄາມີນໍວາ ຈກ຺ກນ຺ຕິ ທສ຺ສິຕໍ. ຈກ຺ກນ຺ຕິ ປນ ຍໂຕ ປຏ຺ຐາຍ ວຏ຺ຏສນ຺ຕານສ຺ສ ອາຣພ຺ໂຠ ໂຫຕິ. ຕສ຺ມິໍ ປຸນ ອາຄເຕເອວ ຈກ຺ກໍນາມ ສິຍາ. ຕສ຺ມາ ອິຘ ທຸຕີເຍນ ເຫຕຸຜລ ຍຸຄເຬນ ສທ຺ຘິໍ ສພ຺ພໍ ເອກເມວ ຈກ຺ກນ຺ຕິ ຍຸຕ຺ຕໍ.

ກສ຺ມາ ປເນຕ຺ຖ ອາຄມນສມ຺ຠາເຣສຸ ອວິຊ຺ຊາເອວ ສີສໍ ກຕ຺ວາ ວຸຕ຺ຕາ. ຄມນສມ຺ຠາເຣສຸຈ ຕຓ຺ຫາເອວ. ນນຸ ອຸຠຍຕ຺ຖ ອຸຠຍໍປິ ສີສໍ ກຕ຺ວາ ວຕ຺ຕພ຺ພນ຺ຕິ. ວຸຈ຺ຈເຕ, ສຸຂເວທນາສທິໂສ ຫິ ຕຓ຺ຫາຍ ອາຫາໂຣນາມ ນຕ຺ຖິ. ຕສ຺ມາ ເວທນງ຺ຄໂຕ ປຣໍ ວຏ຺ຏງ຺ຄໍ ຆເຏນ຺ເຕນ ເວທນາ ນຸຣູປາຕຓ຺ຫາເອວ ວຕ຺ຕພ຺ພາ. ນ ອວິຊ຺ຊາຕິ ຄມນສມ຺ຠາເຣສຸ ຕາວ ອວິຊ຺ຊາຍ ໂອກາໂສ ນຕ຺ຖິ. ສພ຺ພປຖມໍ ອາຣພ຺ຠຏ຺ຐາເນຈ ສພ຺ພປຘານາ ອວິຊ຺ຊາເອວ ວຕ຺ຕພ຺ພາ ໂຫຕິ. ສາຈ ສງ຺ຂາຣຸປ຺ປາທເນ ອວິຣຊ຺ຌນກງ຺ຄຠູຕາຕິ ນ ເຕສໍ ອນ຺ຕເຣ ເອກສ຺ສ ອງ຺ຄສ຺ສ ອຕ຺ຖາຍ ກິຎ຺ຈິ ວຕ຺ຕພ຺ພໍ ອຕ຺ຖີຕິ ອາຄມນສມ຺ຠາເຣສຸ ຕຓ຺ຫາຍ ໂອກາໂສ ນຕ຺ຖີຕິ. ອຍຎ຺ຫິ ປຏິຈ຺ຈສມຸປ຺ປາທເທສນານາມ ປຘານງ຺ຄປຣິຄ຺ຄຫ ວເສນ ປວຕ຺ຕາ. ນ ລພ຺ຠມານ ສພ຺ພຘມ຺ມ ປຣິຄ຺ຄຫ ວເສນາຕິ.

ຍໍ ປນ ວິຠາວນິຍໍ

ປຸພ຺ພນ຺ຕສ຺ສ ອວິຊ຺ຊາມູລໍ. ອປຣນ຺ຕສ຺ສ ຕຓ຺ຫາມູລນ຺ຕິ ວຸຕ຺ຕໍ.

ຕຕ຺ຖ ປຸພ຺ພນ຺ຕສ຺ສາຕິ ປຸພ຺ພສ຺ສ ເຫຕຸຜລໂກຏ຺ຐາສສ຺ສ. ອປຣນ຺ຕສ຺ສາຕິ ປຈ຺ຉິມສ຺ສ ເຫຕຸຜລ ໂກຏ຺ຐາສສ຺ສາຕິ ອຕ຺ໂຖຕິ. ກສ຺ມາ ປເນຕານິ ທ຺ເວມູລານິນາມ ໂຫນ຺ຕີຕິ ອາຫ –

ເຕສເມວຈ ມູລານໍ, ນິໂຣເຘນ ນິຣຸຊ຺ຌຕີຕິ.

ເຕສໍ ສມຸທເຍນ ສກລວຏ຺ຏໍ ສມຸເທຕິ. ນິໂຣເຘນຈ ນິຣຸຊ຺ຌຕິ. ຕສ຺ມາ ຕານິ ທ຺ເວມູລານິນາມາຕິ ວຸຕ຺ຕໍ ໂຫຕິ. ເກຈິ ປນ ປຏິໂລມ ປຏິຈ຺ຈສມຸປ຺ປາທ ທສ຺ສນເມຕນ຺ຕິ ວທນ຺ຕິ. ປຏິໂລມ ປຏິຈ຺ຈ ສມຸປ຺ປາໂທນາມ ອວິຊ຺ຊານິໂຣຘາ ສງ຺ຂາຣນິໂຣໂຘ ສງ຺ຂາຣນິໂຣຘາ ວິຎ຺ຎາຓນິໂຣໂຘຕິອາທິໂກ ນິໂຣຘວາໂຣ. ອິທານິ ໂສກາທິ ວຈນໍ ນ ເກວລໍ ນິສ຺ສນ຺ທຜລ ນິທສ຺ສນຕ຺ຖເມວ ໂຫຕິ. ອຖໂຂ ຊຣາມຣເຓນ ສທ຺ຘິໍ ເອກໍ ອງ຺ຄໍ ຫຸຕ຺ວາ ອຸປຣິ ວຏ຺ຏມູລຘມ຺ມປຏິປາທການໍ ທຸກ຺ຂຘມ຺ມານໍ ນິທສ຺ສນຕ຺ຖໍປິ ໂຫຕີຕິ ທສ຺ເສນ຺ໂຕ ຊຣາມຣຓ ມຸຈ຺ຉາຍາຕິອາທິ ມາຫ. ຕຕ຺ຖ ມຸຈ຺ຉາສທ຺ເທນ ໂສກາທີນໍ ຄຫຓໍ. ເຕປິ ຫິ ສຍໍ ອາສວສມ຺ຠູຕາ ຫຸຕ຺ວາ ປຸນ ອາສວຸປ຺ປາທາຍ ປຈ຺ຈຍາ ໂຫນ຺ຕີຕິ ເອເຕນ ເຕສໍ ຊຣາມຣຓງ຺ເຄ ຄຫຓໍ ສິທ຺ຘໍ ຠວຕິ. ຊຣາມຣຓມຸຈ຺ຉາຍ ອຠິຓ຺ຫໂສ ປີຬິຕານໍ ພາລານໍ ອາສວາ ອຠິຓ຺ຫໂສ ສມຸປ຺ປຊ຺ຊນ຺ຕິ. ອາສວານໍສມຸປ຺ປາທາອວິຊ຺ຊາຈ ປວຑ຺ຒຕິ. ອາສວສມຸທຍາ ອວິຊ຺ຊາສມຸທໂຍຕິ ຫິ ວຸຕ຺ຕໍ. ເອວຎ຺ຈ ສຕິ ອວິຊ຺ຊາປຈ຺ຈຍາ ສງ຺ຂາຣາຕິ ປຸນ ອາພນ຺ຘເມວ ວຏ຺ຏນ຺ຕິ ອຕ຺ໂຖ. ເອຕ຺ຖຈ –

ນານາ ພ຺ຍສນຜຸຏ຺ຐສ຺ສ, ໂສກາທີນໍ ປວຕ຺ຕິໂຕ;

ອວິຊ຺ຊາ ຕຓ຺ຫາ ວຑ຺ຒນ຺ຕິ, ຍໂຕ ວຏ຺ຏໍ ປວຕ຺ຕຕີ ຕິປິ.

ວຕ຺ຕພ຺ພໍ. ຍຖາຫ-ກຕໂມຈ ຠິກ຺ຂເວ ທຸກ຺ຂສ຺ສ ວິປາໂກ. ສມ຺ໂມຫເວປກ຺ກໍ ວາຫໍ ຠິກ຺ຂເວ ທຸກ຺ຂໍ ວທາມິ. ປຣິເຍຏ຺ຐິເວປກ຺ກໍວາຕິ ຕຕ຺ຖ ສມ຺ໂມໂຫ ອວິຊ຺ຊາ. ປຣິເຍຏ຺ຐິ ຕຓ຺ຫາ. ຕທຸຠຍໍ ວິປາກໍ ເອຕສ຺ສາຕິ ກຕ຺ວາຊຣາມຣຓໂສກາທິກໍ ທຸກ຺ຂໍ ສມ຺ໂມຫເວປກ຺ກໍ ປຣິເຍຏ຺ຐິເວປກ຺ກນ຺ຕິຈ ວຸຈ຺ຈຕີຕິ. ຕຕ຺ຖ ສມ຺ໂມໂຫນາມ ຎາຕິພ຺ຍສນາ ທິນາ ຜຸຏ຺ໂຐໂສຈຕິ ປຣິເທວຕິ ອຸຣຕາຬິ ກນ຺ທຕິ, ສມ຺ໂມຫໍ ອາປຊ຺ຊຕີຕິ ເອວໍ ອາຄໂຕ ສມ຺ໂມໂຫ. ປຣິຍິຏ຺ຐິນາມ ຍຖາ ຊິຄຈ຺ຉາຕິ ປີຬິໂຕ. ໂຠຊນໍ ປຕ຺ເຖຕິ ປຣິເຍສຕິ ປິປາສາຠິປີຬິໂຕ. ປາຓິຍໍ ປຕ຺ເຖຕິ ປຣິເຍສຕິ, ເອວໍ ເກນຈິ ທຸກ຺ເຂນ ຜຸຏ຺ໂຐ ສຸຂໍ ປຕ຺ເຖຕິ ປຣິເຍສຕີຕິ ເອວໍ ປວຕ຺ຕາ ປຣິຍິຏ຺ຐິຕຓ຺ຫາ. ເອຕ຺ຖ ປນ ຍສ຺ມາ ຊຣາມຣຓສທິສໍ ມຫນ຺ຕໍ ວິສຏໍ ນິຍຕຎ຺ຈ ອິມສ຺ສ ໂລກສ຺ສ ທຸກ຺ຂຏ຺ຐານໍນາມ ນຕ຺ຖິ. ທຸກ຺ຂນິສ຺ສຣຓຕ຺ຖຎ຺ຈ ສຕ຺ຖຸສາສນໍ. ຕສ຺ມາ ອຍໍ ປຏິຈ຺ຈສມຸປ຺ປາທເທສນາ ຊຣາມຣຓນິທານາ ໂຫຕິ. ຍຖາຫ-ກິຈ຺ຉໍ ວຕາຍໍ ໂລໂກ ອາປນ຺ໂນ ຊາຍຕິຈ ຊິຍ຺ຍຕິຈ ມິຍ຺ຍຕິຈ ຈວຕິຈ ອຸປປຊ຺ຊຕິຈ. ອຖຈ ປນິມສ຺ສໍ ທຸກ຺ຂສ຺ສ ນິສ຺ສຣຓໍ ນປ຺ປຊານາຕິ ຊຣາມຣຓສ຺ສາຕິອາທິ. ເຍສຸ ປນ ອງ຺ເຄສຸ ອາທິໂຕ ປຏ຺ຐາຍ ຎາເຕສຸ ຊຣາມຣຓໍ ສມູລໍ ຂນິຕ຺ວາ ຕໂຕ ອຕ຺ຕານໍ ໂມເຈຕຸໍ ສກ຺ໂກຕິ. ຕານິ ທສ຺ເສຕຸໍ ຊາຕິອາທີນິ ປຸຣິມານິ ອງ຺ຄານິ ເທສິຕານິ. ອປິຈ. ເອກສ຺ມິໍ ຠເວ ຐຕ຺ວາ ອາຄມນສມ຺ຠາເຣຫິຈ ຄມນສມ຺ຠາເຣຫິຈ ອາຄຕິຍາຈ ຄຕິຍາຈ ສທ຺ຘິໍ ອຕ຺ຕຠາວນິພ຺ພຕ຺ຕິຍາ ທສ຺ສິຕາຍ ອຕີເຕ ອນາຄເຕຈ ສກລສໍສາເຣ ຕສ຺ມິໍ ຕສ຺ມິໍ ຠເວ ຕສ຺ສ ຕສ຺ສ ອຕ຺ຕຠາວສ຺ສ ນິພ຺ພຕ຺ຕິ ທສ຺ສິຕາເອວ ໂຫຕິ. ສພ຺ພານິຈ ທິຏ຺ຐິຄຕານິ ນິວຕ຺ຕິຕານິ. ຠວຈກ຺ກຎ຺ຈ ອນາທິມນ຺ຕໍ ຫຸຕ຺ວາ ອາພນ຺ຘຕິເຍວ. ຕສ຺ມາ ຊຣາມຣຓວຈເນນວາ ໂສກາທິວຈເນນວາ ອວິຊ຺ຊໍ ອຈິນ຺ເຕຕ຺ວາ ວຏ຺ຏປວຕ຺ຕສ຺ສ ມຫາອາທີນວຣາສິທສ຺ສນເມວ ປຈ຺ເຈຕພ຺ພນ຺ຕິ. ອິຈ຺ເຈວນ຺ຕິອາທິ ນິຄມນໍ. ອິຈ຺ເຈວໍ ອວິຊ຺ຊາປຈ຺ຈຍາ ສງ຺ຂາຣາຕິອາທິນາ ນເຍນ ປຐເປສີຕິ ສມ຺ພນ຺ໂຘ. ອິຈ຺ເຈວໍ ອາພນ຺ຘໍ ອນາທິກໍ ເຕຠູມກໍ ວຏ຺ຏນ຺ຕິປິ ໂຍເຊນ຺ຕິ.

ຕຕ຺ຖ ອິຈ຺ເຈວໍ ອາພນ຺ຘນ຺ຕິ ຊຣາມຣຓມຸຈ຺ຉາຍາຕິອາທິນາ ວຸຕ຺ຕ ນເຍນ ປຸນປ຺ປຸນໍ ອາພນ຺ຘໍ. ອນາທິກນ຺ຕິ ກສ຺ມາ ວຸຕ຺ຕໍ. ນນຸ ອວິຊ຺ຊາ ອາທິມ຺ຫິ ວຸຕ຺ຕາຕິ. ວຸຈ຺ຈເຕ, ວຏ຺ຏສ຺ສ ອາທິຠູຕຕ຺ຕາ ສາ ອາທິມ຺ຫິ ວຸຕ຺ຕາ ນ ໂຫຕິ. ວຏ຺ຏກຖາຍ ສີສ ຠູຕຕ຺ຕາເອວ ສາ ອາທິມ຺ຫິ ວຸຕ຺ຕາ. ເອວໍ ວຸຕ຺ຕາຍ ປນ ຕາຍ ວຏ຺ຏສ຺ສ ອນາທິກຠາໂວປິ ທສ຺ສິໂຕ. ອວິຊ຺ຊາ ຫິ ນາມ ພຫິທ຺ຘາ ນ ລພ຺ຠຕິ. ສຕ຺ຕສນ຺ຕາເນ ເອວ ລພ຺ຠຕີຕິ ປຈ຺ຈກ຺ຂໂຕວ ສິທ຺ຘເມຕໍ. ຕສ຺ມາ ອິຘ ອຕີຕຠເວ ອວິຊ຺ຊາຍ ສິທ຺ຘາຍ ຕສ຺ສາອຘິຏ຺ຐານຠູໂຕ ອຕ຺ຕຠາໂວປິ ຕສ຺ມິໍ ຠເວ ສິຊ຺ຌຕິເຍວ. ສິຊ຺ຌນ຺ໂຕ ຈ ອິມສ຺ສໍ ທສໂນຍໍ ວຸຕ຺ຕ ນເຍນ ອຎ຺ຎາຍ ອວິຊ຺ຊາຍ ເອວ ສິຊ຺ຌຕິ, ນ ອຎ຺ຎຖາ. ເອວຎ຺ຈ ສຠິ ປຸນ ຕສ຺ສປິ ອຘິຏ຺ຐານຠູໂຕ ອຕ຺ຕຠາໂວ ສິຊ຺ຌຕິເຍວາຕິ ອວິຊ຺ຊາ ອຕ຺ຕຠາໂວຈາຕິ ອຸຠຍໍ ເປຕໍ ອນວຏ຺ຐິຕໍ ອນາທິກເມວ ໂຫຕີຕິ. ວຏ຺ຏສ຺ສ ປນ ຕິວິຘສ຺ສປິ ປຘານປຈ຺ຈຍຠູຕຕ຺ຕາ ສາ ວຏ຺ຏກຖາຍ ສີສຠູຕາ ໂຫຕິ. ຍທິ ສາ ວຏ຺ຏສ຺ສ ອາທິຠູຕາ ນ ໂຫຕິ. ອຖ ຕສ຺ສາປິ ປຈ຺ຈໂຍ ວຕ຺ຕພ຺ໂພຕິ. ສຈ຺ຈໍ. ຕສ຺ສາ ປນ ປຈ຺ຈເຍ ວຸຕ຺ເຕປິ ຕສ຺ສ ປຈ຺ຈຍສ຺ສປິ ປຈ຺ຈໂຍ ວຕ຺ຕພ຺ໂພຕິ ອາຄຈ຺ຉຕິເຍວ. ເອວຎ຺ຈ ສຕິ ຕສ຺ສ ຕສ຺ສາຕິ ນິຏ຺ຐານເມວ ນປຎ຺ຎາ ເຍຍ຺ຍາຕິ. ອຎ຺ຎຕ຺ຖ ປນ ວຸຕ຺ໂຕເຍວ. ຍຖາຫ-ອາສວສມຸທຍາ ອວິຊ຺ຊາສມຸທໂຍຕິ. ຍຖາຈາຫ-ອວິຊ຺ຊໍ ປາຫໍ ຠິກ຺ຂເວ ສາຫາຣໍ ສນິທານໍ ວທາມິ. ໂກຈສ຺ສາ ອາຫາໂຣ. ປຎ຺ຈນີວຣຓາ ຕິສ຺ສ ວຈນີຍນ຺ຕິ. ຍຖາຈາຫ-ອວິຊ຺ຊາ ປຈ຺ຈໂຍ, ສງ຺ຂາຣາ ປຈ຺ຈຍຸປ຺ປນ຺ນາ. ອຸຠຍເມຕໍ ປຏິຈ຺ຈ ສມຸປ຺ປນ຺ນນ຺ຕິ. ປຐເປສີຕິ ປຎ຺ຎາເປສິ ເທເສສີຕິ ອຕ຺ໂຖ. [ປຏິຈ຺ຈສມຸປ຺ປາທນໂຍ.]

໑໖໗. ອິທານິ ປຏ຺ຐານນຍໍ ທສ຺ເສຕຸໍ ເຫຕຸປຈ຺ຈໂຍຕິອາທິ ອາຣທ຺ຘໍ. ຕຕ຺ຖເຫຕຸຈ ໂສ ປຈ຺ຈໂຍຈາຕິ ເຫຕຸປຈ຺ຈໂຍ, ເຫຕຸ ຫຸຕ຺ວາ ປຈ຺ຈໂຍ ເຫຕຸຠາເວນ ປຈ຺ຈໂຍຕິ ວຸຕ຺ຕໍ ໂຫຕິ. ຕຕ຺ຖ ເກນຏ຺ເຐນ ເຫຕູຕິ ມູລຏ຺ເຐນ, ໂກຈ ມູລຏ຺ໂຐຕິ. ຣຸກ຺ຂານໍ ຣຸກ຺ຂມູລສ຺ສ ວິຍ ຠູມິຍໍ ສຫຊາຕຘມ຺ມານໍ ອາຣມ຺ມເຓສຸ ສຸປ຺ປຕິຏ຺ຐິ ຕຠາວສາຘນຏ຺ໂຐ ມູລຏ຺ໂຐນາມ. ສຫຊາຕຘມ຺ມານໍ ກຸສລາທິ ຠາວສາຘນຏ຺ໂຐ ມູລຏ຺ໂຐນາມາຕິປິ ວທນ຺ຕິ. ຍໍ ປເນຕ຺ຖ ວຕ຺ຕພ຺ພໍ. ຕໍ ເຫຏ຺ຐາ ວຸຕ຺ຕເມວ. ສທ຺ທຕ຺ຖໂຕ ປນ ຫິໂນນ຺ຕິ ວຸທ຺ຘິວິຣຸຬ຺ຫິເວປຸລ຺ລປຕ຺ຕິວເສນ ສຸຏ຺ຐຸ ປຕິຏ຺ຐຫນ຺ຕິ ສຫຊາຕຘມ຺ມາ ເອຕ຺ຖ ເອເຕນວາ ອາຣມ຺ມເຓ ທຬ຺ຫນິປາຕິນາ ຖາມພລສມ຺ປນ຺ເນນາຕິ ເຫຕຸ. ປຈ຺ຈຍ ສທ຺ໂທ ປນ ອຸປກາຣກຏ຺ໂຐ. ອຸປກາຣໂກຕິຈ ສຍໍ ຍາທິເສນ ສຠາເວນ ອຸປລພ຺ຠມາເນ ອນຸປ຺ປນ຺ນາວາ ຘມ຺ມາ ອຸປ຺ປຊ຺ຊນ຺ຕິ. ອຸປ຺ປນ຺ນາວາ ຕິຏ຺ຐນ຺ຕິ ຐິຕາວາ ອຸປຣຸປຣິວຸທ຺ຘິວິຣຸຬ຺ຫິຍາ ປຈ຺ຈຍຕ຺ຕໍ ອຸປຄຈ຺ຉນ຺ຕິ. ຕາທິ ເສນສຠາເວນ ອຸປລທ຺ຘິເຍວ. ນຫິ ສຠາວຘມ຺ເມສຸ ອີຫາວາ ພ຺ຍາປາໂຣວາ ອຸປລພ຺ຠຕິ. ເຍນ ກຕ຺ຕາວາ ກາເຣຕາວາ ອຸປລພ຺ເຠຍ຺ຍາຕິ. ຕຖາ ອຸປລທ຺ຘິຍໍ ປນ ສຕິ ອນຸຣູປານໍ ປຈ຺ຈຍຸປ຺ປນ຺ນຘມ຺ມານໍ ອນຸປ຺ປນ຺ນານໍວາ ອຸປ຺ປຊ຺ຊນໂຕ ອຸປ຺ປນ຺ນານໍວາ ຐິຕິຠາວປຕ຺ຕິໂຕ ຐິຕານໍ ວາ ອຸປຣຸປຣິວຸທ຺ຘິວິຣຸຬ຺ຫິຍາ ປຈ຺ຈຍຕ຺ຕຸປຄມນໂຕ ສຸຏ຺ຐຸ ກຣານ຺ໂຕ ວິຍ ສາເຘນ຺ໂຕ ວິຍ ໂຫຕີຕິ ກຕ຺ວາ ອຸປກາຣໂກ ຕ຺ເວວ ວຸຈ຺ຈຕີຕິ. ອິຕິ ອາຣມ຺ມເຓ ຖິຣຠາວວຸທ຺ຘິ ວິຣຸຬ຺ຫິຠາວສາຘນ ສງ຺ຂາເຕນ ມູລຠາເວນ ອຸປກາຣກາ ຉເຫຕຸຘມ຺ມາ ເຫຕຸປຈ຺ຈໂຍ ນາມ.

ອາຣມນ຺ຕິ ຈິຕ຺ຕເຈຕສິກາ ຘມ຺ມາ ສຸຏ຺ຐຸ ຣຕິໍ ອນຸຠວນ຺ຕາ ວິຍ ອຊ຺ໂຌລມ຺ພມານາ ປວຕ຺ຕນ຺ຕິ ເອຕ຺ຖາຕິ ອາຣມ຺ມຓໍ. ອາຣມ຺ມຓຠາເນວ ອຸປກາຣກາ ຉຬາຣມ຺ມຓຘມ຺ມາ ອາຣມ຺ມຓປຈ຺ຈໂຍ. ອຘິປຕິ ສທ຺ທຕ຺ໂຖ ເຫຏ຺ຐາ ວຸຕ຺ໂຕເຍວ. ອຘິປຕິ ຠາເວນ ອຸປກາຣໂກ ຘມ຺ໂມ ອຘິປຕິປຈ຺ຈໂຍ. ໂສ ທຸວິໂຘ ອາຣມ຺ມຓາຘິປຕິ ສຫາຊາຕາຘິປຕິວເສນ. ອາຣມ຺ມຓຘມ຺ມາປິ ຫິ ເກຈິ ຄຣຸກຕາ ອຕ຺ຕໂນ ອາຣມ຺ມຓິກຘມ຺ເມ ສາມິໂນ ວິຍ ທາເສ ອຕ຺ຕໂນ ວເສວຕ຺ຕຍມານາ ອຕ຺ຕນິ ນິຈ຺ຈໍ ນິນ຺ນໂປຓປພ຺ຠາເຣເອວ ກໂຣນ຺ຕີຕິ. ນຕ຺ຖິ ອນ຺ຕຣໍ ເອຕສ຺ສາຕິ ອນນ຺ຕໂຣ, ອນນ຺ຕຣຠາເວນ ອຸປກາຣໂກ ຘມ຺ໂມ ອນນ຺ຕຣປຈ຺ຈໂຍ. ສຸຏ຺ຐຸ ອນນ຺ຕຣຠາເວນ ອຸປກາຣໂກ ຘມ຺ໂມ ສມນນ຺ຕຣປຈ຺ຈໂຍ. ອິເມສໍ ທ຺ວິນ຺ນໍ ປຈ຺ຈຍານໍ ຘມ຺ມໂຕ ວິເສໂສ ນຕ຺ຖິ. ອຕ຺ຖໂຕ ປນ ປຸຣິມຈິຕ຺ເຕ ນິຣຸທ຺ເຘປິ ປຈ຺ຉາ ສນ຺ຕານໍ ອຸຈ຺ຉິຊ຺ຊິຕຸໍ ອທຕ຺ວາ ສນ຺ຕານານຸພນ຺ຘວເສນ ສາຣມ຺ມຓຘມ຺ມ ຠາເວນ ອຕ຺ຕສທິສສ຺ສ ຘມ຺ມນ຺ຕຣສ຺ສ ອຸປ຺ປາທນໍ ອນນ຺ຕຣປຈ຺ຈຍຕາ. ຘມ຺ມນ຺ຕເຣ ອຸປ຺ປາທິຍມາເນປິ ຍໍກິຎ຺ຈິ ຘມ຺ມໍ ອນຸປ຺ປາເທຕ຺ວາ ປຏິສນ຺ຘາທີນໍ ກິຈ຺ຈຏ຺ຐານານໍ ປຏິປາຏິຍາ ຈິຕ຺ຕນິຍາມໍ ນາມ ສາເຘຕ຺ວາ ອນຸຣູປສ຺ເສວ ຘມ຺ມນ຺ຕຣສ຺ສ ອຸປ຺ປາທນໍ ສມນນ຺ຕຣປຈ຺ຈຍຕາຕິ. ເອວຎ຺ຫິ ສຕິ ນິໂຣຘາ ວຸຏ຺ຐຫນ຺ຕສ຺ສ ອສຎ຺ຎສຕ຺ຕາ ຈວນ຺ຕສ຺ສຈ ປຸຣິມປຈ຺ຉິມຠາຄປວຕ຺ຕານໍ ຈິຕ຺ຕຸປ຺ປາທານໍປິ ອນນ຺ຕຣຕາ ສມນນ຺ຕຣຕາຈ ອຸປປນ຺ນາ ໂຫຕີຕິ. ນຫິ ອຠາວ ຠູໂຕ ອນ຺ຕເຣ ກາໂລ ເຕສໍ ອນ຺ຕຣໍ ກໂຣຕິນາມ. ນຈ ອຎ຺ຎສນ຺ຕານຠູໂຕ ອນ຺ຕເຣ ຣູປຘມ຺ໂມ. ອຎ຺ຎຎ຺ຫິ ຣູປສນ຺ຕານໍ, ອຎ຺ຎໍ ອຣູປສນ຺ຕານໍ. ອຏ຺ຐກຖາຍໍ ປນ ກາລານນ຺ຕຣຕາ ສມນນ຺ຕຣປຈ຺ຈໂຍຕິ ວາທໍ ປຏິກ຺ຂິປິຕ຺ວາ ສຓ຺ຐານາຠາວໂຕ ສຸຏ຺ຐຸ ອນນ຺ຕຣາຕິ ສມນນ຺ຕຣາຕິ ວຸຕ຺ຕໍ. ເອເຕນ ຍຖາສຓ຺ຐານວນ຺ຕານໍ ຣູປຘມ຺ມານໍ ອນນ຺ຕຣຕານາມ ມຊ຺ເຌ ປຣິຈ຺ເຉທສຫິຕາເຍວ ໂຫຕິ. ນ ຕຖາ ສຓ຺ຐານຣຫິຕານໍ ອຣູປຘມ຺ມານໍ. ຕສ຺ມາ ປຸຣິມປຈ຺ຉິມານໍ ເຕສໍ ເອກີຠູຕານໍ ວິຍ ປວຕ຺ຕິສມນນ຺ຕຣຕານາມ. ຕຖາ ປວຕ຺ຕນ ສມຕ຺ຖຕາ ສມນນ຺ຕຣປຈ຺ຈຍຕາຕິ ທສ຺ເສຕິ.

ເຍ ປນ ຘມ຺ມາ ອຕ຺ຕນິ ຊາເຕ ເອວ ຊາຍນ຺ຕິ, ໂນ ອຊາເຕ. ອຕ຺ຕນາ ສເຫວຈ ຊາຍນ຺ຕິ, ໂນ ປຸເຣ ປຈ຺ຉາຈ, ເຕສໍ ຊາຕຕ຺ຖາຍ ວິຍ ສຍໍ ເຕຫິ ສຫ ຊາຕຠາເວນ ອຸປກາຣໂກ ຘມ຺ໂມ ສຫຊາຕປຈ຺ຈໂຍ. ປກາສສ຺ສ ປທີໂປ ວິຍ. ປທີປຊາລຎ຺ຫິ ອຸປ຺ປຊ຺ຊມານໍ ປກາສສງ຺ຂາເຕນ ອາໂລເກນ ສເຫວ ອຸປ຺ປຊ຺ຊຕີຕິ. ອຎ຺ຎມຎ຺ຎໍ ອຸປຕ຺ຖມ຺ຠນ຺ຕໍ ຕິທຓ຺ຑໍ ວິຍ ອຎ຺ຎມຎ຺ຎໍ ອຸປຕ຺ຖມ຺ຠນວເສນ ອຸປກາຣໂກ ຘມ຺ໂມ ອຎ຺ຎມຎ຺ຎປຈ຺ຈໂຍ. ເອວຎ຺ຈ ສຕິ ອິມສ຺ສ ປຈ຺ຈຍສ຺ສ ປຸຣິເມນ ສຫ ວິເສໂສ ປາກໂຏ ໂຫຕິ. ນຫິ ສຫ ຊາຕສທ຺ໂທ ເອວຣູປໍ ອຎ຺ຎມຎ຺ໂຎປຕ຺ຖມ຺ຠນໍ ໂພເຘຕີຕິ. ນິສ຺ສຍນ຺ຕິ ເອຕ຺ຖາຕິ ນິສ຺ສໂຍ. ນິສ຺ສຍຠາເວນ ອຸປກາຣໂກ ຘມ຺ໂມ ນິສ຺ສຍປຈ຺ຈໂຍ. ໂສ ປນ ສຫຊາຕນິສ຺ສໂຍ ວຕ຺ຖຸປຸເຣຊາຕ ນິສ຺ສໂຍຕິ ທຸວິໂຘ ໂຫຕິ. ຕຕ຺ຖ ສຫຊາໂຕວ ສມາໂນ ປຏໂກຏ຺ຐໂກ ວິຍ ຈິຕ຺ຕກມ຺ມານໍ ປຕິຏ຺ຐາຠາເວນ ອຸປກາຣໂກ ຘມ຺ໂມ ສຫຊາຕນິສ຺ສໂຍ. ປຖວີ ວິຍ ຕິຓຣຸກ຺ຂາທີນໍ ປຸເຣ ຊາໂຕ ຫຸຕ຺ວາ ອຘິຏ຺ຐານຠາເວນ ອຸປກາຣໂກ ວຕ຺ຖຸປຸເຣຊາຕ ນິສ຺ສໂຍ. ພລວຕໂຣ ປນ ນິສ຺ສໂຍ ອຸປນິສ຺ສໂຍ. ຍຖາ ຫິ ສາລິຠຕ຺ຕສ຺ສ ອຸປ຺ປຕ຺ຕິຍາ ສູໂທວາ ອຸກ຺ຂລິວາກຏ຺ຐໍວາ ອຄ຺ຄິວານິສ຺ສໂຍ ເອວ ໂຫຕິ, ນ ອຸປນິສ຺ສໂຍ. ສາລິເຂຕ຺ຕວຸຏ຺ຐິຘາຣາ ເອວ ປນ ອຸປນິສ຺ສໂຍ, ນ ຫິ ຕາສຸອສຕິ ຠຕ຺ຕຸປ຺ປຕ຺ຕິຍາ ສູທາທີນໍປິ ຖາໂມນາມ ອຕ຺ຖີຕິ. ຕຖາ ຍຫິໍ ປຈ຺ຈເຍ ອສຕິ ນິສ຺ສຍຘມ຺ມາປິ ນຕ຺ຖິ. ກຸໂຕ ນິສ຺ສິຕຘມ຺ມາ. ໂສ ປຈ຺ຈໂຍ ນິສ຺ສຍໂຕປິ ພລວຕຣຏ຺ເຐນ ອຸປນິສ຺ສໂຍຕິ ວຸຈ຺ຈຕີຕິ.

ໂສ ປນ ອາຣມ຺ມຓູປນິສ຺ສໂຍ ອນນ຺ຕຣູປນິສ຺ສໂຍ ປກຕູປນິສ຺ສໂຍຕິ ຕິວິໂຘ ໂຫຕິ. ຕຕ຺ຖ ຄຣຸກຕາ ອາຣມ຺ມຓ ຘມ຺ມາ ຄຣຸກຕຕ຺ຕາເອວ ອຘິປຕິຠູຕາ ພລວ ນິສ຺ສຍຠູຕາຈ ໂຫນ຺ຕິ. ອນນ຺ຕຣປຈ຺ຈຍຘມ຺ມາຈ ເຕຫິ ວິນາ ຈິຕ຺ຕສນ຺ຕານປວຕ຺ຕິຍາ ເອວ ອຠາວໂຕ ພລວນິສ຺ສຍາເອວ ໂຫນ຺ຕິ. ປກຕູປນິສ຺ສໂຍຕິ ເອຕ຺ຖ ປນ ປກໂຕ ອຸປນິສ຺ສໂຍຕິ ປກຕູປນິສ຺ສໂຍ. ປກໂຕຕິຈ ຍຖາ ກເຕ ສຕິ ອນຸຣູເປ ກາເລ ຕສ຺ມິໍສນ຺ຕາເນ ເອກນ຺ເຕນ ປຈ຺ຈຍຸປ຺ປນ຺ນຘມ຺ມາ ປາຕຸຠວນ຺ຕິ, ຕຖາ ສຸຏ຺ຐຸ ກໂຕຕິ ອຕ຺ໂຖ. ກຣຓຎ຺ເຈຕ຺ຖ ສທ຺ຘາ ສີລໍ ສຸຕໍ ຈາໂຄ ປຎ຺ຎາຕິຈ ຣາໂຄ ໂທໂສ ໂມໂຫ ມາໂນ ທິຏ຺ຐິ ປຕ຺ຖນາຕິຈ ວຸຕ຺ຕານໍ ຘມ຺ມານໍ ອຕ຺ຕໂນ ສນ຺ຕາເນ ປຸພ຺ພຠາເຄ ວຸຕ຺ຕປ຺ປກາເຣນ ສຸຏ຺ຐຸ ອຸປ຺ປາທນໍ. ກາຍິກໍ ສຸຂໍ ກາຍິກໍ ທຸກ຺ຂໍ ປຸຄ຺ຄໂລ ອຸຕຸ ໂຠຊນໍ ເສນາສນນ຺ຕິ ເອວໍ ວຸຕ຺ຕານໍ ຘມ຺ມານໍ ສຸຏ຺ຐຸ ອຸປເສວນຎ຺ຈ ເວທິຕພ຺ພໍ.

ປຸເຣຕຣໍ ອຸປ຺ປຊ຺ຊິຕ຺ວາ ວຕ຺ຕມານຠາເວນ ອຸປກາຣໂກ ຘມ຺ໂມ ປຸເຣຊາຕປຈ຺ຈໂຍ. ໂສ ທຸວິໂຘ ອາຣມ຺ມຓປຸເຣຊາຕ ນິສ຺ສຍ ປຸເຣຊາຕ ວເສນ. ນິສ຺ສຍາຣມ຺ມຓຘມ຺ມາ ເອວ ຫິ ເກຈິ ປຸເຣຊາຕ ຕາມຕ຺ຕວິສິຏ຺ຐາ ປຸເຣຊາຕປຈ຺ຈໂຍຕິ ວຸຕ຺ຕາຕິ. ອາຈຣິຍານນ຺ທຕ຺ເຖເຣນ ປນ ນິສ຺ສຍາຣມ຺ມຓາກາຣາທີຫິ ວິສິຏ຺ຐາ ປຸເຣຊາຕາກາເຣນ ອຸປກາຣກຕາ ປຸເຣຊາຕປຈ຺ຈຍຕາຕິ ວຸຕ຺ຕໍ. ເອວໍ ສນ຺ເຕປິ ປຸເຣ ຊາຕຕາວິສິຏ຺ເຐຫິ ນິສ຺ສຍາຣມ຺ມຓສຕ຺ຕິວິເສເສຫິ ອຎ຺ໂຎ ວິສຸໍ ປຸເຣຊາຕສຕ຺ຕິວິເສໂສນາມ ນທິສ຺ສຕິເຍວ. ປຸເຣ ໂຣເປຕ຺ວາ ຊາຕານໍ ຣຸກ຺ຂໂປຕການໍ ວິຍ ປຈ຺ຉາ ອາສິຎ຺ຈິຍມານໍ ອຸທກໍ ປຸເຣ ຊາຕານໍ ຈຕຸສມຸຏ຺ຐານິກຣູປຘມ຺ມານໍ ວຸທ຺ຘວິຣຸຬ຺ຫຠາວຎ຺ຈ ປຈ຺ຉາປິ ອຕ຺ຕນາ ສທິສສ຺ສ ຣູປສນ຺ຕານສ຺ສ ປວຕ຺ຕິຍາ ປຈ຺ຈຍຠາວຎ຺ຈ ປາເປຕ຺ວາ ອຸປຕ຺ຖມ຺ຠນວເສນ ອຸປກາຣໂກ ປຈ຺ຉາຊາໂຕ ອຣູປຘມ຺ໂມ ປຈ຺ຉາ ຊາຕປຈ຺ຈໂຍ. ອຏ຺ຐກຖາຍໍ ປນ ຄິຊ຺ຌໂປຕກສຣີຣານໍ ອາຫາຣາສາ ເຈຕນາວິຍາຕິ ວຸຕ຺ຕໍ. ມູລຏີກາຍຎ຺ຈ ເອເຕນ ມໂນສຎ຺ເຈ ຕນາຫາຣວເສນ ປວຕ຺ຕມາເນຫິ ອຣູປຘມ຺ເມຫິ ຣູປກາຍສ຺ສ ອຸປຕ຺ຖມ຺ຠິຕ ຠາວໍ ທສ຺ເສຕິ, ເຕເນວ ອາຫາຣາສາ ວິຍາຕິ ອວຕ຺ວາ ເຈຕນາຄຫຓໍ ກໂຣຕີຕິ ວຸຕ຺ຕໍ. ສາ ປນ ປຈ຺ຉາຊາຕາ ສສມ຺ປຍຸຕ຺ຕາ ອາຫາຣາສາ ເຈຕນາ ປຸເຣຊາຕານໍ ເຕສໍ ຄິຊ຺ຌສຣີຣຣູປານໍ ຈິຣກາລໍ ກພຬີກາຣາຫາເຣນ ວິນາປິ ອມິລາຕ ຠາວໍ ອຸປຣູປຣິຈ ວຸທ຺ຘວິຣຸຬ຺ຫຣູປສນ຺ຕານຸປ຺ປຕ຺ຕິຍາ ປຈ຺ຈຍຠາວໍ ປາເປຕ຺ວາ ອຸປຕ຺ຖມ຺ຠຕິເຍວ. ຍສ຺ມາ ສຸປາກເຏນ ປຈ຺ຉາຊາຕປຈ຺ຈເຍກ ເທເສນ ສກລສ຺ສ ປຈ຺ຉາຊາຕປຈ຺ຈຍສ຺ສ ສາຘນຕ຺ຖາຍ ອຍໍ ອຸປມາ ອິຘ ວຸຕ຺ຕາ ວິຍ ທິສ຺ສຕິ. ເຈຕນາ ຄຫຓຎ຺ຈ ປຈ຺ຉາຊາຕ ປຈ຺ຈຍໍ ປຕ຺ວາປິ ເຈຕນາເອວ ປຘານາ ຊາຕາຕິ ທສ຺ສນຕ຺ຖໍ ຄຫິຕນ຺ຕິ ນ ນ ສກ຺ກາ ວຕ຺ຕຸໍ. ເອວຎ຺ຫິ ສຕິ ປຈ຺ຉາຊາຕສ຺ສ ອຕ຺ຖສ຺ສ ປຈ຺ຉາ ຊາຕາຍ ເອວ ອຸປມາຍ ສາຘນໍ ອຸປປນ຺ນໍ ໂຫຕີຕິ. ຍຖາວຸຕ຺ຕ ຏີກາປາເຐປິ ອຍມຕ຺ໂຖ ລພ຺ຠຕິເຍວ.

ອາເສວນ຺ຕິ ຕໍ ສຸຏ຺ຐຸ ຠຊນ຺ຕິ ອປຣາປຣໍ ອຸປ຺ປຊ຺ຊມານາ ຘມ຺ມາ ສຸຏ຺ຐຸ ເສວມານາ ວິຍ ຠຊມານາ ວິຍ ຕສ຺ສ ປຸຣິມສ຺ສ ສພ຺ພປາຣິປູຣໍ ອາກາຣໍ ຄເຫຕ຺ວາ ເອວ ປຸນປ຺ປຸນໍ ປວຕ຺ຕນ຺ຕີຕິ ອາເສວນໍ. ອາເສເວຕິວາ ເຕ ຘມ຺ເມ ອຕ຺ຕໂນ ປຣິວາສໍ ສຸຏ຺ຐຸ ຄາຫາເປຕິ. ວຑ຺ເຒຕີຕິວາ ອາເສວນໍ. ອປິຈ ກຸສລາທິຠາເວນ ອຕ຺ຕນາ ສທິສສ຺ສ ປໂຍເຄນ ກຣຓີຍສ຺ສ ອນນ຺ຕຣຘມ຺ມສ຺ສ ປຸນປ຺ປຸນໍ ກຣຓໍ ປວຕ຺ຕນໍ ອຕ຺ຕສທິສສ຺ສວາ ອຕ຺ຕສທິສຠາວາປາທນໍ ວາສນໍ ອາເສວນຏ຺ໂຐຕິ ມູລຏີກາຍໍ ວຸຕ຺ຕໍ. ຕຕ຺ຖ ປໂຍເຄນ ກຣຓີຍສ຺ສາຕິ ເອເຕນ ອາວຊ຺ຊນທ຺ວຍຎ຺ຈ ສພ຺ພວິປາກຘມ຺ເມຈ ນິວຕ຺ເຕຕິ. ນຫິ ອາວຊ຺ຊນ ທ຺ວຍສ຺ສ ທ຺ວຕ຺ຕິກ຺ຂຕ຺ຕຸໍ ປວຕ຺ຕມານສ຺ສປິ ວຑ຺ເຒຕຸໍວາ ຫາເປຕຸໍວາ ປໂຍເຄນ ກຣຓີຍຕານາມ ອຕ຺ຖິ ປຣິທຸພ຺ພລຕ຺ຕາ. ວິປາເກສຸຈ ອຣິຍຜລານິ ປຣິກມ຺ມປໂຍເຄນ ກຣຓີຍານິປິ ມຄ຺ຄເຈຕນານຸຠາເວນ ວິນາ ເກວເລນ ເຕນ ປໂຍເຄເນວ ສາເຘຕພ຺ພານິ ນ ໂຫນ຺ຕິ. ເກວລໍ ກມ຺ມເວເຄນ ສນ຺ຕາເນ ປາຕິເຕສຸ ໂລກິຍວິປາເກສຸ ວຕ຺ຕພ຺ພເມວ ນຕ຺ຖີຕິ. ປຸນປ຺ປຸນໍ ກຣຓໍ ປວຕ຺ຕນນ຺ຕິ ອຸປຣຸປຣິ ປຄຸຓ ພລວຠາວາປາທເນນ ສຫ ປວຕ຺ຕນໍ ສນ຺ຘາຍ ວຸຕ຺ຕໍ. ເອວຎ຺ຫິ ສຕິ ປຣິຍຕ຺ຕິຘມ຺ມ ວິຊ຺ຊາສິປ຺ປຸຄ຺ຄຫເຓສຸ ປຸຣິມາຠິໂຍໂຄ ວິຍ ອາເສວນຏ຺ເຐນ ອນນ຺ຕເຣ ປວຕ຺ຕານໍ ສຊາຕິຍານໍ ຘມ຺ມານໍ ປຄຸຓພລວຠາວາຍ ອຸປກາຣໂກ ຘມ຺ໂມ ອາເສວນປຈ຺ຈໂຍ ນາມາຕິ ສິທ຺ຘໍ ໂຫຕີຕິ.

ກາຍງ຺ຄວາຈງ຺ຄຈິຕ຺ຕງ຺ຄາຠິສງ຺ຂຣຓຠູເຕນ ຈິຕ຺ຕປ຺ປໂຍຄສງ຺ຂາເຕ ນ ກິຣິຍາຠາເວນ ອຸປກາຣໂກ ຘມ຺ໂມ ກມ຺ມປຈ຺ຈໂຍ. ໂສ ທຸວິໂຘ ສຫຊາຕນານາກ຺ຂຓິກວເສນ. ຕຕ຺ຖ ເຊຏ຺ຐສິສ຺ສ ມຫາ ວຑ຺ຒກິອາທໂຍ ວິຍ ສກິຈ຺ຈປຣກິຈ຺ຈສາຘນວເສນ ປວຕ຺ຕາ ສພ຺ພາປິ ສຫຊາຕເຈຕນາ ສຫຊາຕປຈ຺ຈໂຍ. ຍຖາ ປນ ອິຕ຺ຖິປຸຣິສານໍ ສກິໍ ສນ຺ນິປາຕປ຺ປໂຍໂຄ ກາມສຸຂານຸຠວນກິຈ຺ຈຎ຺ຈ ກາລນ຺ຕເຣ ປຸຕ຺ຕປາຕຸຠາວຕ຺ຖາຍວຕ຺ຖຸມ຺ຫິ ພີຊນິຘານ ກິຈ຺ຈຎ຺ຈ ສມ຺ປາເທຕິ. ເອວເມວໍ ຍຖາວຸຕ຺ຕາຠິສງ຺ຂຣຓກິຈ຺ຈຎ຺ຈ ຕທຠິສງ຺ຂຣຓເວຄຊນິຕໍ ກາລນ຺ຕເຣ ວິປາກກຏຕ຺ຕາຣູປານໍ ປາຕຸຠາວຕ຺ຖາຍ ສນ຺ຕາເນ ກິຣິຍາ ວິເສສນິຘານ ກິຈ຺ຈຎ຺ຈ ສມ຺ປາເທຕ຺ວາ ນິຣຸທ຺ຘາ ກຸສລາກຸສລ ເຈຕນາ ນານາກ຺ຂຓິກກມ຺ມປຈ຺ຈໂຍນາມ. ວິປຈ຺ຈນມຕ຺ຕຠາເວນ ອຸປກາຣໂກ ຘມ຺ໂມ ວິປາກປຈ຺ຈໂຍ. ວິປຈ຺ຈນ ຠາໂວຈ ນາມ ໂລເກ ສພ຺ເພສໍ ປຸປ຺ຜຜລາທີນໍ ສຸຏ຺ຐຸ ວິປກ຺ກຠາວໍ ປຕ຺ຕກາເລ ສພ຺ພາກາເຣນ ມນ຺ທຠາໂວ ໂຫຕິ. ເອວໍ ນິຣຸສ຺ສາຫສນ຺ຕ ຠາວສງ຺ຂາເກນ ມນ຺ທມນ຺ທາກາເຣນ ສນ຺ຕາເນ ປາຕຸຠາໂວ. ຕໂຕເຍວຈ ວິປາການໍ ປວຕ຺ຕິ ອວິຠູຕາ ໂຫຕິ. ສພ຺ພຣຕ຺ຕິໍ ນິທ຺ທາຍນ຺ຕສ຺ສ ປຸຣິມຠວສິທ຺ເຘ ກມ຺ມາທິ ອາຣມ຺ມເຓ ປວຕ຺ຕານິປິ ຕານິ ວຸຏ຺ຐິຕກາເລ ກິຎ຺ຈິຊານນຈິຕ຺ຕ ປວຕ຺ຕິຍາ ປຈ຺ຈຍາ ນໂຫນ຺ຕີຕິ. ປຎ຺ຈວິຎ຺ຎາຓາທີນິ ປນ ປຈ຺ຉາຊານນຈິຕ຺ຕ ປວຕ຺ຕິຍາ ປຈ຺ຈຍາ ໂຫນ຺ຕານິປິ ວຕ຺ຖາຣມ຺ມຓ ຆຏ຺ຏນານຸຠາວ ພເລນ ສເຫວ ໂຫນ຺ຕິ. ນ ເຕສໍ ອຸສ຺ສາຫພ຺ຍາປາຣມຕ຺ຕ ວເສນາຕິ ທຏ຺ຐພ຺ພໍ.

ອຣູປິໂນ ຕໂຍ ອາຫາຣາ ສຫຊາຕຘມ຺ມານໍ ຊນນຏ຺ເຐນ ອຸປຕ຺ຖມ຺ຠນຏ຺ເຐນຈ, ກພຬີກາຣາຫາໂຣ ປນ ອິມສ຺ສ ຈຕຸສມຸຏ຺ຐານິ ກສ຺ສ ກາຍສ຺ສ ອຸປຕ຺ຖມ຺ຠນຏ຺ເຐເນວ ອຸປກາຣກຕາ ອາຫາຣປຈ຺ຈໂຍ. ອປິຈ, ອາຫາຣຏ຺ໂຐນາມ ອຸປຕ຺ຖມ຺ຠນປ຺ປຘາໂນ ໂຫຕິ. ເຕເນວ ຫິ ປາຬິຍໍ ກພຬີກາໂຣ ອາຫາໂຣ ອາຫາຣສມຸຏ຺ຐານສ຺ສ ຣູປສ຺ສ ອາຫາຣປຈ຺ຈເຍນ ປຈ຺ຈໂຍຕິ ອວຕ຺ວາ ອິມສ຺ສ ກາຍສ຺ສ ອາຫາຣປຈ຺ຈເຍນ ປຈ຺ຈໂຍຕ຺ເວວ ວຸຕ຺ຕໍ. ຕສ຺ມາ ອຣູປາຫາຣານໍປິ ອາຫາຣຏ຺ໂຐ ອຸປຕ຺ຖມ຺ຠນວເສເນວ ເວທິຕພ຺ໂພ. ຊນຍນ຺ຕາປິ ຫິ ອາຫາຣາ ອຕ຺ຕນາ ຊນິຕານຎ຺ຈ ຕທຎ຺ເຎສຎ຺ຈສນ຺ຕານຏ຺ຐິຕິຍາ ປຈ຺ຈຍຠາວຕ຺ຖາຍ ອຸປຕ຺ຖມ຺ຠເນນ ສເຫວ ຊເນນ຺ຕີຕິ.

ອິສ຺ສຣິຍຏ຺ເຐນ ອຸປກາຣໂກ ຘມ຺ໂມ ອິນ຺ທ຺ຣິຍປຈ຺ຈໂຍ. ໂສ ຕິວິໂຘ ສຫຊາຕາທິວເສນ. ຕຕ຺ຖ ສຫຊາຕຘມ຺ມານໍ ອຕ຺ຕໂນ ອຕ຺ຕໂນ ກິຈ຺ເຈສຸ ອິສ຺ສຣຠູຕາ ອຣູປິນ຺ທ຺ຣິຍຘມ຺ມາ ສຫຊາຕິນ຺ທ຺ຣິຍປຈ຺ຈໂຍ. ປຈ຺ຉາ ຊາຕານໍ ປຎ຺ຈວິຎ຺ຎາຓ ຘມ຺ມານໍ ທສ຺ສນາທິ ກິຈ຺ເຈສຸ ອິສ຺ສຣຠູຕາ ປຸເຣ ຊາຕາ ປຎ຺ຈປສາທິນ຺ທ຺ຣິຍຘມ຺ມາ ປຸເຣ ຊາຕິນ຺ທ຺ຣິຍປຈ຺ຈໂຍ. ສຫຊາຕານໍ ກຏຕ຺ຕາຣູປານໍ ຈິຣຕຣປວຕ຺ຕິຍໍ ອິສ຺ສຣຠູຕໍ ຣູປຊີວິຕໍ ຣູປຊີວິຕິນ຺ທ຺ຣິຍປຈ຺ຈໂຍ. ກສ຺ມາ ປເນຕ຺ຖ ຠາວິນ຺ທ຺ຣິຍທ຺ວຍໍ ອິຘ ນ ຄຫິຕນ຺ຕິ. ວຸຈ຺ຈເຕ, ຍສ຺ສ ຊນກຕ຺ຕໍວາ ອຸປຕ຺ຖມ຺ຠກຕ຺ຕໍວາ ອນຸປາລກຕ຺ຕໍວາ ອຕ຺ຖິ. ໂສ ປຈ຺ຈຍຘມ຺ໂມນາມ. ຠາວທ຺ວຍສ຺ສ ປນ ສຫຊາຕ ຘມ຺ມານໍ ອຕ຺ຖາຍ ເອຕໍ ຕຍໍປິ ນຕ຺ຖິ. ເກວລໍ ປນ ຕໍສຫິເຕ ສນ຺ຕາເນ ກມ຺ມາທີຫິ ອຕ຺ຕໂນ ອຕ຺ຕໂນ ປຈ຺ຈເຍຫິ ປວຕ຺ຕມານານໍ ຈຕຸສມຸຏ຺ຐານິກຘມ຺ມານໍ ອິຕ຺ຖາກາຣາທິວເສເນວ ໂຍ ປວຕ຺ຕິນິຍໂມ ອຕ຺ຖິ, ໂສ ຠາວຣູປາ ນຸຠາເວນ ສິທ຺ໂຘ. ຕສ຺ມາ ເຕສໍ ຘມ຺ມານໍ ຕາທິເສ ນິຍາມກິຈ຺ເຈ ອິສ຺ສຣຕ຺ຕາເຍວ ທ຺ວຍໍ ອິນ຺ທ຺ຣິຍໍນາມ ໂຫຕິ. ນ ອິນ຺ທ຺ຣິຍປຈ຺ຈຍຕ຺ເຕ ນາຕິ ຕໍ ອິຘ ນຄຫິຕນ຺ຕິ ທຏ຺ຐພ຺ພໍ. ອາຣມ຺ມຓໍ ອຸປຄນ຺ຕ຺ວາ ຕສ຺ມິໍ ຠຸສໍ ທຬ຺ຫໍ ນິປຕິຕ຺ວາ ວິຍ ຌາຍນຏ຺ເຐນ ໂອໂລກນຏ຺ເຐນ ອຸປກາຣໂກ ຘມ຺ໂມ ຌານປຈ຺ຈໂຍ. ທຸຄ຺ຄຕິ ສຸຄຕິ ນິພ຺ພານ ສມ຺ປາປກຏ຺ເຐນ ອຸປກາຣໂກ ຘມ຺ໂມ ມຄ຺ຄປຈ຺ຈໂຍ. ເອຕ຺ຖຈ ເຍນເຍນ ສມ຺ມາທສ຺ສນາທິນາ ລກ຺ຂຓວິເສເສນ ສມ຺ປນ຺ນຕ຺ຕາ ກຸສລຠູຕາ ສມ຺ມາທິຏ຺ຐາທໂຍ ສຸຄຕິ ນິພ຺ພານ ສມ຺ປາປກຏ຺ເຐນ ມຄ຺ຄປຈ຺ຈຍານາມ ໂຫນ຺ຕິ. ອພ຺ຍາກຕຠູຕານໍປິ ເຕສໍ ໂສ ໂສ ລກ຺ຂຓວິເສໂສ ອຕ຺ຖິເຍວາຕິ ເຕສມ຺ປິ ເຕເນວຏ຺ເຐນ ມຄ຺ຄປຈ຺ຈຍຕາ ວຸຕ຺ຕາຕິ ທຏ຺ຐພ຺ພາ. ສຕິປິ ມຄ຺ຄງ຺ຄານໍ ຕໍຕໍ ສມ຺ປາປກຏ຺ເຐນຈ ອຸປກາຣກຕ຺ເຕ ຕໍສມຸຏ຺ຐິຕານໍ ຣູປຘມ຺ມານໍ ໂສ ອຕ຺ໂຖ ນ ປາປຸຓາຕິ. ເຕສໍ ປນ ມຄ຺ຄປຈ຺ຈຍຘມ຺ເມຫິ ສມຸຏ຺ຐິຕຕ຺ຕາເຍວ ມຄ຺ຄປຈ຺ຈຍຸປ຺ປນ຺ນຕາ ປຈ຺ເຈຕພ຺ພາ. ເອສນໂຍ ເຫຕຸກມ຺ມິນ຺ທ຺ຣິຍຌານ ປຈ຺ຈເຍສຸປີຕິ.

ເອກຸປ຺ປາທຕາທີຫິ ປກາເຣຫິ ສມໍ ເອກີຠູໂຕ ວິຍ ຫຸຕ຺ວາ ອຎ຺ຎມຎ຺ຎຍຸຕ຺ຕຠາເວນ ອຸປກາຣໂກ ຘມ຺ໂມ ສມ຺ປຍຸຕ຺ຕປຈ຺ຈໂຍ. ສມາເນປິ ສຫຊາຕຠາເວນ ນິສ຺ສຍ ນິສ຺ສິຕ ຠາເວນຈ ຍຸຕ຺ຕຠາເວ ເອກຸປ຺ປາທຕາທິກສ຺ສ ສມ຺ປໂຍຄລກ຺ຂຓສ຺ສ ວິຣຫໂຕ ວິປ຺ປຍຸຕ຺ຕຠາເວນ ອຸປກາຣໂກ ຘມ຺ໂມ ວິປ຺ປຍຸຕ຺ຕປຈ຺ຈໂຍ. ຍຕ຺ຖ ສມ຺ປຍຸຕ຺ຕາ ສງ຺ກາ ສມ຺ຠວຕິ, ຕຕ຺ເຖວ ຕທາສງ຺ກາ ວິຄມນຕ຺ຖໍ ອຍໍ ວິປ຺ປຍຸຕ຺ຕປຈ຺ຈໂຍນາມ ວຸຕ຺ໂຕຕິ ຕທາສງ຺ຂາ ຣຫິເຕສຸ ອາຣມ຺ມຓານນ຺ຕຣາທີສຸ ວິປ຺ປຍຸຕ຺ຕປຈ຺ຈຍປສງ຺ໂຄ ນຕ຺ຖີຕິ ເວທິຕພ຺ໂພ. ເຫຏ຺ຐາວຸຕ຺ຕປ຺ປກາເຣສຸ ເອວ ປຈ຺ຈຍຘມ຺ເມສຸ ໂຍ ໂຍ ອຕ຺ຖິຕາ ສງ຺ຂາເຕນ ຂຓປຈ຺ຈຸປ຺ປນ຺ນ ສມງ຺ຄິຠາເວນ ຕາທິສສ຺ເສວ ຂຓປຈ຺ຈຸປ຺ປນ຺ນ ສມງ຺ຄິໂນ ຘມ຺ມສ຺ສ ສຫຊາຕາທິວເສນ ອຸປກາຣໂກ ໂສ ໂສ ອຕ຺ຖິປຈ຺ຈໂຍ. ຍສ຺ມິໍ ວິຊ຺ຊາມາເນ ສຕິ ອຎ຺ໂຎ ອຸປ຺ປຊ຺ຊິຕຸໍ ໂອກາສໍ ນລຠຕິ. ໂສ ຕສ຺ສ ອຎ຺ຎສ຺ສ ໂອກາສທານ ສງ຺ຂາເຕນ ສຍໍ ອນ຺ຕຣຫິຕຠາເວນ ອຸປກາຣໂກ ຘມ຺ໂມ ນຕ຺ຖິປຈ຺ຈໂຍ. ອຍໍປິ ວິສຸໍ ສຕ຺ຕິວິເສໂສ ນ ໂຫຕິ. ເຕເນວ ຈິຕ຺ເຕນ ຄຈ຺ຉຕິ ນິສີທຕິ ຕິຏ຺ຐຕີຕິອາທິນາ ປຈ຺ຉິມຈິຕ຺ເຕ ຐິຕານໍປິ ປຸຣິມຈິຕ຺ຕໍ ວຕ຺ຕຕິເຍວາຕິ ໂລກສ຺ສ ອຠິມາໂນ ໂຫຕິ. ຕສ຺ມາ ຍຕ຺ຖ ອຕ຺ຖິຕາສງ຺ກາ ສມ຺ຠວຕິ. ຕຕ຺ຖ ຕທາສງ຺ກາ ນິວຕ຺ຕນຕ຺ຖໍ ອຍໍ ປຈ຺ຈໂຍ ວຸຕ຺ໂຕຕິ ເວທິຕພ຺ໂພ.

ວິນາສໍ ຄໂຕ ວິຄໂຕ. ຍສ຺ມິໍ ອວິຄເຕ ອຎ຺ໂຎ ອຸປ຺ປຊ຺ຊິຕຸໍ ໂອກາສໍ ນລຠຕິ, ໂສ ຕສ຺ສ ໂອກາສທານສງ຺ຂາເຕນ ສຍໍ ວິຄຕຠາເວນ ອຸປກາຣໂກ ຘມ຺ໂມ ວິຄຕປຈ຺ຈໂຍ. ວຕ຺ຕມານຕາ ສງ຺ຂາເຕນ ອວິຄຕຠາເວນ ຕາທິສສ຺ເສວ ຘມ຺ມສ຺ສ ອຸປກາຣໂກ ຘມ຺ໂມ ອວິຄຕປຈ຺ຈໂຍ. ປຸຣິມປຈ຺ຈຍ ທຸກເມວ ເຈຕ຺ຖ ນານຕ຺ຖ ປສງ຺ຄນິວຕ຺ຕນຕ຺ຖໍ ຎາຓວິສທຕ຺ຖຎ຺ຈ ປຣິຍາຍນ຺ຕເຣນ ວິຄຕທຸກໍນາມ ກຕ຺ວາ ເທສິຕນ຺ຕິ ເວທິຕພ຺ພໍ. ຕຖາ ຫິ ອຕ຺ຖີຕິ ໂຂ ກຈ຺ຈານ ອຍເມໂກ ອນ຺ໂຕ. ນຕ຺ຖີຕິ ອຍໍ ທຸຕີໂຍ ອນ຺ໂຕຕິອາທິນາ ນານາອຕ຺ຖທີປກາ ອຕ຺ຖິ ນຕ຺ຖິ ສທ຺ທາ ສາສເນ ໂລເກຈ ທິສ຺ສນ຺ຕິ. ປຸພ຺ເພ ວຸຕ຺ຕສ຺ເສວ ຈ ອຕ຺ຖສ຺ສ ປຸນ ປຣິຍາຍນ຺ຕເຣນ ວຈນໍ ໂສຕູນໍ ຎາຓວິສທຕ຺ຖາຍ ໂຫຕີຕິ. ຏີກາກາຣາ ປນ ພຫຸໍ ເຕສໍ ປຈ຺ຈຍ ທຸການໍ ນານຕ຺ຖສມ຺ຠວໍ ວຓ຺ເຓນ຺ຕິເຍວາຕິ. [ປຈ຺ຈຍຸທ຺ເທໂສ]

໑໖໘. ອິທານິ ຍຖາ ອຸທ຺ທິຏ຺ເຐ ຈຕຸວີສຕິປຈ຺ຈເຍ ປຖມໍ ຉຫິ ຣາສີຫິ ສງ຺ຄເຫຕ຺ວາ ປຸນ ຣາສີນໍ ອນຸກ຺ກເມນ ເຕສໍ ປຈ຺ຈຍານໍ ນິທ຺ເທສໍ ທສ຺ເສນ຺ໂຕ ຉຘານາມນ຺ຕຸນາມສ຺ສາຕິ ຄາຖາທ຺ວຍ ມາຫ. ນາມໍ ນາມສ຺ສ ຉຘາ ຉພ຺ພິເຘຫິ ປຈ຺ຈເຍຫິ ປຈ຺ຈໂຍ ໂຫຕິ. ນາມໍ ນາມຣູປີນໍ ປຎ຺ຈຘາ. ປຸນ ນາມໍ ຣູປສ຺ສ ເອກຘາ, ຣູປໍ ນາມສ຺ສ ເອກຘາເອວ. ປຎ຺ຎຕ຺ຕິນາມຣູປານິ ນາມສ຺ສ ທຸວິຘາ, ທ຺ວຍໍ ນາມຣູປໍ ທ຺ວຍສ຺ເສວ ນາມຣູປສ຺ສ ນວຘາຕິ ເອວໍ ຉກ຺ກປຎ຺ຈກາທິວເສນ ປຈ຺ຈຍາ ຉພ຺ພິຘາ ໂຫນ຺ຕິ. ກຖໍ ໂຫນ຺ຕີຕິ ໂຍຊນາ.

[໒໒໙] ຍໍປນ ວິຠາວນິຍໍ

‘‘ປຎ຺ຎຕ຺ຕິນາມຣູປານິ ນາມສ຺ສ ທ຺ວິຘາ ທ຺ວິປກາຣາ ປຈ຺ຈຍາ ໂຫນ຺ຕີຕິ ວຸຕ຺ຕໍ’’. ຕໍ ນ ສຸນ຺ທຣໍ.

ປຈ຺ຈຍກຖາ ຫິ ນາມ ປຈ຺ຈຍໂຕ ປຈ຺ຈຍຸປ຺ປນ຺ນໂຕ ປຈ຺ຈຍສຕ຺ຕິໂຕຕິ ຕີຫິ ປກາເຣຫິ ວຸຕ຺ຕາເຍວ ສຸວຸຕ຺ຕາ ໂຫຕີຕິ. ຍສ຺ມາ ປນ ອນນ຺ຕຣາທິປຈ຺ຈຍານາມ ຈິຕ຺ຕສນ຺ຕານສ຺ສ ອວິຈ຺ເຉທາຍ ກິຈ຺ຈຏ຺ຐານານຸກ຺ກມປຏິປາທນາຍ ເອວ ຈ ໂຫນ຺ຕິ. ຕສ຺ມາ ກຸສລາທີສຸ ອຣູປຘມ຺ເມສຸ ໂຍໂກຈິ ຘມ຺ໂມ ຍສ຺ສ ກສ຺ສຈິ ອວິຣຸທ຺ຘສ຺ສ ຘມ຺ມສ຺ສ ປຈ຺ຈໂຍ ນ ນ ໂຫຕີຕິ ວຸຕ຺ຕໍ ອນນ຺ຕຣນິຣຸທ຺ຘາຈິຕ຺ຕເຈຕສິກາຘມ຺ມາຕິອາທິ. ຕຕ຺ຖ ອວິຣຸທ຺ຘສ຺ສາຕິເອເຕນ ອຎ຺ຎມຎ຺ຎວິຣຸທ຺ຘານໍ ກຸສລາກຸສລານໍ ໂສມນສ຺ສໂທມນສ຺ສານຎ຺ຈ ອຎ຺ຎມຎ຺ຎໍ ອນນ຺ຕຣ ປຈ຺ຈຍປຏິກ຺ເຂໂປ ເວທິຕພ຺ໂພ. ປຏຸປ຺ປນ຺ນານນ຺ຕິ ປຸນຸປ຺ປນ຺ນານໍ ປຏິປາຏິຍາ ອຸປ຺ປນ຺ນານໍວາ. ປຸນປ຺ປຸນໍ ສນ຺ຕານປຣິຠາວນາວເສນ ປວຕ຺ໂຕ ອາເສວນປຈ຺ຈໂຍນາມ, ເກວລໍ ປໂຍຄສາຘນີເຍສຸ ຊວເວຄ ສຫິເຕສຸ ຈິຕ຺ຕຸປ຺ປາເທສຸ ເອວ ລພ຺ຠຕີຕິ ວຸຕ຺ຕໍ ປຸຣິມານິ ຊວນານີຕິອາທິ. ຕຕ຺ຖ ຊວນານີຕິ ມຄ຺ຄຜລຊວນວຊ຺ຊານິ ໂລກິຍ ກຸສລາ ກຸສລກ຺ຣິຍຊວນານິ ປຈ຺ຉິມານໍຊວນານນ຺ຕິ ຜລຊວນວຊ຺ຊານໍ ກຸສລາກຸສລກ຺ຣິຍຊວນານໍ. ຠິນ຺ນຊາຕິກາ ຫິ ຘມ຺ມາ ອຎ຺ຎມຎ຺ຎໍ ສພ຺ພາກາຣປາຣິປູຣໍ ປຣິວາສໍນາມ ຄເຫຕຸໍວາ ຄາຫາເປຕຸໍປາ ນ ສກ຺ໂກນ຺ຕິ. ຍທິ ສກ຺ກຸເຓຍ຺ຍຸໍ, ຊາຕິມຕ຺ເຕນປິ ຘມ຺ມາ ປຸພ຺ພາປຣໍ ອຠິນ຺ນາເອວ ສິຍຸນ຺ຕິ. ຕສ຺ມາ ຠິນ຺ນຊາຕິກໍ ຜລຊວນໍ ມຄ຺ຄໂຕ ປຣິວາສໍ ຄເຫຕຸໍ ນ ສກ຺ໂກຕິ. ມຄ຺ໂຄປິ ອຕ຺ຕໂນ ປຣິວາສໍ ຜລສ຺ສ ທາຕຸໍ ນ ສກ຺ໂກຕິ. ຜລຈິຕ຺ຕານິຈ ປຣິກມ຺ມປໂຍຄພເລນ ຊວນ ກິຈ຺ຈານິ ໂຫນ຺ຕິ, ນ ອຎ຺ຎມຎ຺ຎໍ ປຣິວາສທານ ຄຫຓ ພເລນາຕິ. ຍສ຺ມາ ກາມາວຈຣຠາວໂຕ ມຫຄ຺ຄຕາ ນຸຕ຺ຕຣ ຠາວປ຺ປຕ຺ຕິນາມ ອາເສວນພເລນ ໂຫຕິ, ຕສ຺ມາ ໂຄຕ຺ຣຠຸ ຌານ ມຄ຺ຄານໍ ຠູມິ ເຠໂທ ອິຘ ອປ຺ປມາຓນ຺ຕິ ທຏ຺ຐພ຺ພໍ.

ເຫຕຸ.ລ. ນາມຣູປານນ຺ຕິ ເອຕ຺ຖ ເຫຕຸມຄ຺ຄງ຺ຄານິ ອເຫຕຸກວຊ຺ຊິຕານໍ, ຌານງ຺ຄານິ ປຎ຺ຈວິຎ຺ຎາຓວຊ຺ຊິຕານໍ ສຫຊາຕານໍ ນາມຣູປານໍ. ສຫຊາຕຣູປລກ຺ຂຓໍ ປນ ສຍເມວ ວກ຺ຂຕິ. ເຈຕນານາມ ປວຕ຺ຕມານາ ທ຺ເວ ກິຈ຺ຈານິ ສາເຘຕິ ສຫຊາຕານໍ ສໍວິຘານຎ຺ຈ ອາຍຕິໍ ວິປາກປາຕຸ ຠາວຕ຺ຖາຍ ຕສ຺ມິໍ ສນ຺ຕາເນ ອຕ຺ຕໂນ ປວຕ຺ຕາ ກາຣສງ຺ຂາຕ ພີຊນິຘານຎ຺ຈາຕິ. ຕຕ຺ຖ ສໍວິຘານກິຈ຺ຈໍ ສພ຺ພເຈຕນາ ສາຘາຣຓໍ ໂຫຕິ. ພີຊນິຘານກິຈ຺ຈໍ ປນ ກຸສລາກຸສລຠາວປ຺ປຕ຺ຕາຍເອວ ເຈຕນາຍ ໂຫຕີຕິ ວຸຕ຺ຕໍ ສຫຊາຕາເຈຕນາຕິອາທິ. ຕຕ຺ຖ ສຫຊາຕາເຈຕນາຕິ ອນ຺ຕມໂສ ປຎ຺ຈວິຎ຺ຎາຓ ສຫຊາຕາປິ ເຈຕນາ. ສາປິ ຫິ ສຫຊາຕານໍ ສໍວິທຫນສງ຺ຂາເຕນ ກມ຺ມຠາເວນ ປວຕ຺ຕຕ຺ຕາ ກມ຺ມໍເອວນາມ ໂຫຕີຕິ. ຍສ຺ມາ ອຕ຺ຕໂນ ປວຕ຺ຕາກາຣສງ຺ຂາຕສ຺ສ ວິປາກພີຊສ຺ສ ນິທຫນໍນາມ, ນ ຕາວເທວ ພີຊກິຈ຺ຈໍ ສມ຺ປາເທຕິ. ອມ຺ພພີຊາທີນິ ວິຍ ປຣິຓຕຠາວໍ ປຕ຺ວາ ຂຓນ຺ຕເຣເອວ ສມ຺ປາເທຕີຕິ ວຸຕ຺ຕໍ ນານາກ຺ຂຓິກາ ເຈຕນາຕິອາທິ. ຕຕ຺ຖ ນານາກ຺ຂຓິກາເຈຕນາຕິ ອຕ຺ຕໂນ ປຈ຺ຈຍຸປ຺ປນ຺ນຘມ຺ມ ປວຕ຺ຕິກ຺ຂຓໂຕ ວິສຸໍ ຠູເຕ ອຕີຕກາເລ ສິທ຺ຘາ ກຸສລາ ກຸສລເຈຕນາ. ກຸສລາກຸສລເຈຕນາຕິວາ ປາໂຐ ສິຍາ.

ວິປາກກ຺ຂນ຺ຘາອຎ຺ຎມຎ຺ຎໍສຫຊາຕານໍຣູປານນ຺ຕິ ເອຕ຺ຖ ອຎ຺ຎມຎ຺ຎສ຺ສຈ ສຫຊາຕຣູປານຎ຺ຈາຕິ ອຕ຺ໂຖ. ຍຖານາມ ປຸເຣ ຊາຕາ ສາລຣຸກ຺ຂໂປຕກາ ປຈ຺ຉາ ອນຸວສ຺ສໍ ວສ຺ສນ຺ຕານໍ ວຸຏ຺ຐິຘາຣານໍ ວເສນ ວຸທ຺ຘິໍ ວິຣຸຬ຺ຫິໍ ເວປຸລ຺ລໍ ປຕ຺ວາ ຕສ຺ມິໍ ຐາເນ ຍາວກປ຺ປາວສານາປິ ມຫນ຺ຕສ຺ສ ສາລວນສຓ຺ຑສ຺ສ ປວຕ຺ຕິຍາ ປຈ຺ຈຍາ ໂຫນ຺ຕິ. ເອວໍ ປຏິສນ຺ຘິກ຺ຂຓໂຕ ປຏ຺ຐາຍ ປຸຣິມຈິຕ຺ຕກ຺ຂເຓສຸ ອຸປ຺ປນ຺ນາ ສກລສຣີເຣ ກມ຺ມຊກາໂຍ ຈິຕ຺ຕຊກາໂຍ ອຸຕຸຊກາໂຍ ອາຫາຣຊ ກາໂຍຕິ ສພ຺ເພ ສກລສຣີຣຏ຺ຐກາ ຈຕຸສມຸຏ຺ຐານິກ ຣູປຘມ຺ມາ ປຈ຺ຉາຊາຕານໍ ປຖມຠວງ຺ຄາທີນໍ ຈິຕ຺ຕເຈຕສິການໍ ວເສນ ວຸທ຺ຘິໍ ວິຣຸຬ຺ຫິໍ ເວປຸລ຺ລໍ ປຕ຺ວາ ອຸປຣຸປຣິ ຈຕຸສມຸຏ຺ຐານິກ ຣູປປຣໍປຣາປວຕ຺ຕິຍາ ປຈ຺ຈຍຕ຺ຕໍ ອຸປຄຈ຺ຉນ຺ຕີຕິ ວຸຕ຺ຕໍ ປຈ຺ຉາຊາຕາ ຈິຕ຺ຕເຈຕສິກາ ຘມ຺ມາຕິອາທິ. ຕຕ຺ຖ ປຸເຣຊາຕສ຺ສາຕິ ອາຕີຕານນ຺ຕຣຈິຕ຺ເຕ ຊາຕສ຺ສາຕິ ວທນ຺ຕິ. ຍາວ ອຏ຺ຐມຈິຕ຺ຕາວາ ປຸເຣຊາຕສ຺ສ. ເອຕ຺ຕໂກ ຫິ ກາໂລ ຣູປຘມ຺ມານໍ ວຑ຺ຒນກາໂລນາມ. ຕໂຕປຣໍ ຫາຍນກາເລ ປຈ຺ຉາຊາເຕນ ປໂຍຊນໍ ນຕ຺ຖີຕິ. ຍາວ ໂສຬສມຈິຕ຺ຕາ ເອວ ວາ ປຸເຣຊາຕສ຺ສ. ຍທຄ຺ເຄນ ຫິ ມຣຓາສນ຺ນກາເລ ວຕ຺ຖຸຣູປໍ ຈຸຕິຈິຕ຺ຕສ຺ສ ປຸເຣຊາຕປຈ຺ຈຍຕໍ ອຸປຄຈ຺ຉຕິ. ຕທຄ຺ເຄນ ຈຸຕິຈິຕ຺ຕໍປິ ຕສ຺ສ ວຕ຺ຖຸຣູປສ຺ສ ປຈ຺ຉາຊາຕປຈ຺ຈໂຍ ນ ໂຫຕີຕິ ນວຕ຺ຕພ຺ໂພ. ຕຖາ ເສສຣູປານຎ຺ຈ. ຍຖາ ຫິ ອຸປຕ຺ຖມ຺ຠນ຺ໂຕ ອາຫາໂຣ ວຑ຺ຒນປກ຺ເຂ ຐິຕເມວ ອຸປຕ຺ຖມ຺ຠຕິ. ຫາຍນປກ຺ເຂ ຐິຕໍ ນຸປຕ຺ຖມ຺ຠຕີຕິ ນຕ຺ຖິ. ຕທາປິ ຕທນຸຣູປສ຺ສ ອຸປຕ຺ຖມ຺ຠນສ຺ສ ອິຈ຺ຉິຕພ຺ພຕ຺ຕາ. ເອວມຍໍປີຕິ.

ອຣູປຘມ຺ມານໍ ອານຸຠາໂວນາມ ມຫາວິປ຺ຜາໂຣ ໂຫຕິ. ຕສ຺ມາ ເຕ ກາເຍກເທເສ ວຕ຺ຖຸມ຺ຫິ ອຸປ຺ປນ຺ນາປິ ສກລໍ ອິມໍ ຈຕຸຊກາຍໍ ອຸປຕ຺ຖມ຺ເຠຕຸໍ ສກ຺ໂກນ຺ຕິເຍວາຕິ ວຸຕ຺ຕໍ ອິມສ຺ສກາຍສ຺ສາຕິ. ຈກ຺ຂາທີນິ ປສາທວຕ຺ຖູນິ ຣູປາທີຫິ ສຫລທ຺ຘຆຏ຺ຏນານິເອວ ວິຎ຺ຎາຓສ຺ສ ອາຘາຣຠາວໍ ຄຈ຺ຉນ຺ຕິ. ຆຏ຺ຏນຎ຺ຈ ຐິຕິປຕ຺ຕກາເລເອວາຕິ ເຕສໍ ນິຈ຺ຈກາລໍປິ ອຕ຺ຕໂນ ວິຎ຺ຎາຓສ຺ສ ປຸເຣຊາຕປຈ຺ຈຍຕາ ສິທ຺ຘິ ໂຫຕິ. ວິຎ຺ຎາຓຎ຺ຈນາມ ປຎ຺ຈໂວກາຣຠເວ ວຕ຺ຖຸນິສ຺ສເຍນ ວິນາ ອຸປ຺ປຊ຺ຊິຕຸໍ ນສກ຺ໂກຕີຕິ, ຍທາ ປຸເຣຊາຕໍວາ ວຑ຺ຒນປກ຺ເຂ ຐິຕໍວາ ວຕ຺ຖຸໍ ນ ລຠຕິ, ຕທາ ປຏິສນ຺ຘິກາເລວາ ມຣຓາສນ຺ນກາເລວາ ຍໍ ຍໍ ລຠຕິ, ຕໍ ຕໍ ນິສ຺ສາຍ ອຸປ຺ປຊ຺ຊຕິເຍວ. ຍທາ ປນ ປຸເຣ ຊາຕໍ ສຸຏ຺ຐຸ ພລວນ຺ຕຎ຺ຈ ວຕ຺ຖຸໍ ລຠຕິ, ຕທາ ຕເທວ ນິສ຺ສາຍ ປວຕ຺ຕຕິ. ຕຎ຺ຈ ນິຍມໂຕ ປວຕ຺ຕິກາເລເອວ ລພ຺ຠຕິ, ໂນ ປຏິສນ຺ຘິກາເລ. ນຫິ ຕທາ ວິຎ຺ຎາຓປຈ຺ຈເຍນ ອຸປ຺ປນ຺ນໍ ວຕ຺ຖຸປຸເຣຊາຕໍ ຠວິຕຸໍ ສກ຺ໂກຕີຕິ ວຸຕ຺ຕໍ ຉວຕ຺ຖູນິ ປວຕ຺ຕິຍນ຺ຕິ.

ປຎ຺ຈາລມ຺ພຓານິຈ ປຎ຺ຈວິຎ຺ຎາຓວີຖິຍາຕິ ອິທໍ ນິຍມສິທ຺ຘິຄຫຓ ວເສນ ວຸຕ຺ຕໍ. ສພ຺ພານິ ປນ ປຈ຺ຈຸປ຺ປນ຺ນຠູຕານິ ນິປ຺ຜນ຺ນຣູປານິ ມໂນວິຎ຺ຎາຓ ວີຖິຍາ ປຸເຣຊາຕປຈ຺ຈຍາ ໂຫນ຺ຕິເຍວ. ເອວຎ຺ຈ ກຕ຺ວາ ປຏ຺ຐາເນ ປຈ຺ຈຸປ຺ປນ຺ໂນ ຘມ຺ໂມ ປຈ຺ຈຸປ຺ປນ຺ນສ຺ສ ຘມ຺ມສ຺ສ ປຸເຣຊາຕປຈ຺ຈເຍນ ປຈ຺ຈໂຍ. ອາຣມ຺ມຓປຸເຣຊາຕໍ ຈກ຺ຂຸໍ ອນິຈ຺ຈໂຕ ທຸກ຺ຂໂຕ ອນຕ຺ຕໂຕ ວິປສ຺ສຕິ. ໂສຕໍ, ຆານໍ, ຊິວ຺ຫໍ, ກາຍໍ, ຣູເປ, ສທ຺ເທ, ຄນ຺ເຘ, ຣເສ, ໂຜຏ຺ຐພ຺ເພ, ວຕ຺ຖຸໍ, ປຈ຺ຈຸປ຺ປນ຺ເນ ຂນ຺ເຘ ອນິຈ຺ຈໂຕ ທຸກ຺ຂໂຕ ອນຕ຺ຕໂຕ ວິປສ຺ສຕິ, ປຈ຺ຈຸປ຺ປນ຺ນໍ ຈກ຺ຂຸໍ ອສ຺ສາເທຕິ ອຠິນນ຺ທຕີຕິອາທິ ວຸຕ຺ຕໍ. ອຏ຺ຐກຖາຍຎ຺ຈ ອຸປ຺ປາທກ຺ຂຓໍ ອຕິກ຺ກມິຕ຺ວາ ຐິຕິປຕ຺ຕໍ ອຏ຺ຐາຣສວິຘໍ ຣູປເມວ ປຸເຣຊາຕປຈ຺ຈໂຍຕິ ວຸຕ຺ຕນ຺ຕິ. ເອຕ຺ຖຈ ກິຎ຺ຈາປິ ປຏ຺ຐາເນ ປຈ຺ຈຸປ຺ປນ຺ນາຣມ຺ມຓໍ ປຏິສນ຺ຘິຈິຕ຺ຕໍ ປຈ຺ຈຸປ຺ປນ຺ນາຣມ຺ມຓສ຺ສ ຠວງ຺ຄສ຺ສອນນ຺ຕຣປຈ຺ຈເຍນ ປຈ຺ຈໂຍຕິ ເອວໍ ປຏິສນ຺ຘິຠວງ຺ຄານໍປິ ປຈ຺ຈຸປ຺ປນ຺ນາຣມ຺ມຓຕາຍ ວຸຕ຺ຕຕ຺ຕາ ປຈ຺ຈຸປ຺ປນ຺ນຠູຕານິ ກມ຺ມນິມິຕ຺ຕ ຄຕິນິມິຕ຺ຕານິ ອາຣພ຺ຠ ປວຕ຺ຕິ ກາເລ ປຏິສນ຺ຘິຈິຕ຺ຕານໍປິ ອາຣມ຺ມຓປຸເຣຊາຕໍ ລພ຺ຠມານໍ ວິຍ ທິສ຺ສຕິ. ເອວໍສນ຺ເຕປິ ປຸເຣຊາຕປຈ຺ຈຍສ຺ສ ປຈ຺ຈນິເຍ ປຏິສນ຺ຘິກ຺ຂເຓ ວິປາກາ ພ຺ຍາກໂຕ ເອໂກ ຂນ຺ໂຘຕິອາທິນາ ປາຬິຍໍເອວ ຕໍ ປຏິກ຺ຂິຕ຺ຕນ຺ຕິ. ເອຕ຺ຖຈ ອາຣຸປ຺ເປ ວິຍ ປຏິສນ຺ຘິກ຺ຂເຓປິ ວຕ຺ຖຸປຸເຣ ຊາຕສ຺ສ ອຠາວາ ອປຣິພ຺ຍຕ຺ຕຕ຺ຕາວາ ຕສ຺ສ ອາຣມ຺ມຓສ຺ສ ອາຣມ຺ມຓມຕ຺ຕຠາເວເອວ ຐິຕຕ຺ຕາ ປຏິກ຺ຂິຕ຺ຕນ຺ຕິ ກາຣຓໍ ວທນ຺ຕິ. ອາຣມ຺ມຓເມວຄຣຸກຕນ຺ຕິ ປຈ຺ຈເວກ຺ຂນວເສນ ອສ຺ສາທນາທິວເສນຈ ຄຣຸກຕໍ ອິຏ຺ຐາຣມ຺ມຓ ມາຫ. ຕຎ຺ຈ ໂຂ ຕສ຺ສຕສ຺ສ ປຸຄ຺ຄລສ຺ສ ອິຈ຺ຉາວເສນ ເວທິຕພ຺ພໍ. ຄູຖກຸຓປາທີນິປິ ຫິ ຕທຠິນນ຺ທນ຺ຕານໍ ກິມິມກ຺ຂິກ ສຸນຂ ຄິຊ຺ຌ ກາກາທີນໍ ຄຣຸກຕານິເອວ ອາຣມ຺ມຓານິ ໂຫນ຺ຕີຕິ.

[໒໓໐] ຍໍ ປນ ວິຠາວນິຍໍ

‘‘ຄຣຸກຕນ຺ຕິ ຄຣຸໍ ກຕ຺ວາ ປຈ຺ຈເວກ຺ຂິຕ’’ນ຺ຕິອາທິ ວຸຕ຺ຕໍ. ຕໍ ອນຸປປນ຺ນໍ.

ຈກ຺ຂຸໍ ຄຣຸໍ ກຕ຺ວາ ອສ຺ສາເທຕິ ອຠິນນ຺ທຕີຕິອາທິນາ ອສ຺ສາ ທນາທິວເສນປິ ອສ຺ສ ນິທ຺ເທສສ຺ສ ປວຕ຺ຕຕ຺ຕາຕິ. ຣາຄາທໂຍ ປນ ຘມ຺ມາຕິ ເອເຕນ ຣາໂຄ ໂທໂສ ໂມໂຫ ມາໂນ ທິຏ຺ຐິ ປຕ຺ຖນາຕິ ເອວໍ ວຸຕ຺ເຕຫິ ຘມ຺ເມຫິ ສຫ ທສ ອກຸສລກມ຺ມປຖາ ປຎ຺ຈອນນ຺ຕຣິຍ ກມ຺ມານິຈ ຄຫິຕານິ ໂຫນ຺ຕິ. ຕຕ຺ຖ ອນນ຺ຕຣິຍວຊ຺ຊານິ ຕານິ ສມຕິກ຺ກມມຸເຂນ ຍຖາຣຫໍ ອຊ຺ຌຕ຺ຕໍ ສພ຺ເພສໍ ຈຕຸຠູມກ ກຸສລານໍ ອນນ຺ຕຣິຍກມ຺ມານິ ປນ ກາມາວຈຣກຸສລານເມວ ອຸປ຺ປຕ຺ຕິຍາ ພລວນິສ຺ສຍາ ໂຫນ຺ຕິ. ຕານິເຍວຈ ສພ຺ພານິ ຍຖາຣຫໍ ອຊ຺ຌຕ຺ຕຎ຺ຈ ພຫິທ຺ຘາຈ ຣາຄາທີນໍ ປາຓາຕິປາຕາທີນຎ຺ຈ ສພ຺ເພສໍ ອກຸສລານໍ ກາຍິກສຸຂທຸກ຺ຂາທີນຎ຺ຈ ອພ຺ຍາກຕຘມ຺ມານໍ ອຸປ຺ປຕ຺ຕິຍາ ພລວ ນິສ຺ສຍາ ໂຫນ຺ຕິ. ສທ຺ຘາທໂຍຕິ ເອເຕນ ສທ຺ຘາ ສີລໍ ສຸຕໍ ຈາໂຄ ປຎ຺ຎາຕິ ເອວໍ ວຸຕ຺ເຕຫິ ຘມ຺ເມຫິ ສຫ ສພ຺ເພ ທານສີລາທໂຍ ຈຕຸຠູມກກຸ ສລານໍ ຣາຄາທິ ອກຸສລານໍ ສຸຂທຸກ຺ຂາທິຈຕຸຠູມກ ອພ຺ຍາກຕາ ນຎ຺ຈ ອຸປ຺ປຕ຺ຕິຍາ ພລວນິສ຺ສຍາ ໂຫນ຺ຕີຕິ. ສຸຂໍ ທຸກ຺ຂໍ ປຸຄ຺ຄໂລ ໂຠຊນໍ ອຸຕຸເສນາສນນ຺ຕິ ເອເຕນ ນິພ຺ພານວຊ຺ຊາ ສພ຺ເພ ຈຕຸຠູມກາ ພ຺ຍາກຕາ ຄຫິຕາ, ເຕປິ ຫິ ຍຖາຣຫໍ ອຊ຺ຌຕ຺ຕຎ຺ຈ ພຫິທ຺ຘາຈ ກຸສລາກຸສລາ ພ຺ຍາກຕຘມ຺ມານໍ ອຸປ຺ປຕ຺ຕິຍາ ພລວນິສ຺ສຍາ ໂຫນ຺ຕີຕິ. ກມ຺ມໍວິປາການນ຺ຕິ ເອຕ຺ຖ ສຸຏ຺ຐຸ ພລວໍ ກມ຺ມໍ ອຘິປ຺ເປຕໍ, ນ ທຸພ຺ພລນ຺ຕິ. ກສ຺ມາ ປເນຕ຺ຖ ຣູປຘມ຺ມາ ປຈ຺ຈຍຸປ຺ປນ຺ເນສຸ ນ ຄຫິຕາ. ນນຸ ເຕສໍປິ ພຫິທ຺ຘາ ຣຸກ຺ຂຕິຓາທີນໍ ວຸທ຺ຘິວິຣຸຬ຺ຫິ ເວປຸລ຺ລຕ຺ຖາຍ ອຊ຺ຌຕ຺ຕຎ຺ຈ ອາໂຣຄ຺ຍາທິອຕ຺ຖາຍ ປຖວິຣສ ອາໂປຣສ ວສ຺ໂສທກ ພິຊມູລເຠສຊ຺ຊາທໂຍ ພລວນິສ຺ສຍາ ໂຫນ຺ຕີຕິ. ອຍໍ ປນຕ຺ໂຖ ມູລຏີກາຍໍ ກຖິໂຕເຍວ. ວຸຕ຺ຕຎ຺ຫິ ຕຕ຺ຖ –

ນຫິ ຣູປາພ຺ຍາກຕໍ ປກຕູປນິສ຺ສຍໍ ລຠຕິ. ອເຈຕເນນ ຣູປສນ຺ຕາເນນ ປກຕສ຺ເສວ ອຠາວໂຕ. ຍຖາ ຫິ ອຣູປສນ຺ຕາເນນ ກຕ຺ຕຸຠູເຕນ ສທ຺ຘາທໂຍ ນິປ຺ຜາທິຕາ ອຸຕຸໂຠຊນາທໂຍຈ ອຸປເສວິຕາ. ນ ເອວໍ ຣູປສນ຺ຕາເນນ. ຍສ຺ມິຎ຺ຈ ອຸຕຸພີຊາທິເກ ກມ຺ມາທິເກຈ ສຕິ ຣູປໍ ປວຕ຺ຕຕິ. ນ ຕໍ ເຕນ ຣູເປນ ປກຕໍ ໂຫຕິ. ສເຈຕນສ຺ເສວ ຫິ ອຸປ຺ປາທນຸປເສວນປໂຍຄວເສນ ເຈຕນໍ ປກປ຺ປນໍ ປກຣຓໍ. ຣູປຎ຺ຈ ອເຈຕນນ຺ຕິ.

ອິທໍ ວຸຕ຺ຕໍ ໂຫຕິ, ທຸວິຘໍ ສນ຺ຕານໍ ຣູປສນ຺ຕານໍ ອຣູປສນ຺ຕານນ຺ຕິ. ຕຕ຺ຖ ເຍນ ສນ຺ຕາເນນ ປຸພ຺ເພ ກິຎ຺ຈິ ສຸຏ຺ຐຸອຸປ຺ປາທິຕໍວາ ໂຫຕິ ອຸປເສວິຕໍວາ, ຕສ຺ເສວ ປຸພ຺ເພ ອຕ຺ຕນາ ອຸປ຺ປາທິຕຸປເສວິຕາ ຘມ຺ມາ ກາລນ຺ຕເຣ ອຕ຺ຕໂນ ອຸປນິສ຺ສຍປຈ຺ຈຍາ ໂຫນ຺ຕິ. ປກຣຓສງ຺ຂາຕຎ຺ຈ ຕຖາ ອຸປ຺ປາທນຸປເສວນໍນາມ ສເຈຕເນ ອຣູປສນ຺ຕາເນເອວ ລພ຺ຠຕິ, ນ ອເຈຕເນ ຣູປສນ຺ຕາເນຕິ. ຕສ຺ມາ ຣູປຘມ຺ມາ ອຸປນິສ຺ສຍໍນາມ ນລພ຺ຠນ຺ຕີຕິ. ອິມສ຺ມິໍ ສຕິ ອິທໍ ໂຫຕິ, ອສຕິ ນ ໂຫຕີຕິ ເອວໍ ວຸຕ຺ເຕນ ສຸຕ຺ຕນ຺ຕິກປຣິຍາເຍນ ປນ ອຸປນິສ຺ສໂຍ ນາມ ຣູປຘມ຺ມານໍ ມຊ຺ເຌປິ ວຕ຺ຕພ຺ໂພເຍວາຕິ.

[໒໓໑] ວິຠາວນິຍໍ ປນ

‘‘ຍຖາຣຫໍ ອຊ຺ຌຕ຺ຕຎ຺ຈ ພຫິທ຺ຘາຈ ຣາຄາທໂຍ.ລ. ເສນາສນຎ຺ຈາຕິ’’ ວິໂຍເຊຕ຺ວາ ‘‘ຣາຄາທໂຍ ຫິ ອຊ຺ຌຕ຺ຕໍ ນິປ຺ຜາທິກາ. ປຸຄ຺ຄລາທໂຍ ພຫິທ຺ຘາ ເສວິຕາຕິ’’ ວຸຕ຺ຕໍ. ຕໍ ນສຸນ຺ທຣໍ.

ນ ຫິ ອຕ຺ຕໂນ ປຣສ຺ສຈ ອຸປ຺ປນ຺ນາ ຣາຄາທໂຍ ປຣສ຺ສ ອຕ຺ຕໂນ ຈ ສນ຺ຕາເນ ຣາຄາທີນໍ ພລວນິສ຺ສຍາ ນ ໂຫນ຺ຕິ. ສມານຈ຺ຉນ຺ທານໍ ອິຕ຺ຖິ ປຸຣິສາທີນໍ ມໂນປໂທສິກ ເທວາທີນຎ຺ເຈຕ຺ຖ ຣາຄາທໂຍ ນິທສ຺ສນໍ.

[໒໓໒] ຍາຈ ຕຕ຺ຖ

‘‘ຍຖາຐິຕວເສນ ໂຍຊນໍ’’ ກຕ຺ວາ ‘‘ອຕ຺ຕໂນຫິ ຣາຄາທໂຍ’’ຕິອາທິນາ ອຕ຺ຖວິຠາວນາ ກຕາ. ສາປິ ອນຸປປນ຺ນາເຍວ.

ຕາຍ ຫິ ອຕ຺ຕໂນ ຣາຄາທໂຍ ສທ຺ຘາທໂຍຈ ອຊ຺ຌຕ຺ຕໍ ກຸສລາທີນໍ ອຕ຺ຕໂນ ສທ຺ຘາໂຍ ປນ ພຫິທ຺ຘາ ກຸສລສ຺ສາຕິ ເອວໍ ອປຣິປຸຓ຺ຓສ຺ສ ອຕ຺ຖສ຺ສ ວິຠາວິຕຕ຺ຕາຕິ.

[໒໓໓] ຍຎ຺ຈ

‘ຕຕ຺ຖາ’ຕິອາທິນາ ອຕ຺ຕໂນຣາຄາທໂຍນິສ຺ສາຍອຊ຺ຌຕ຺ຕໍ ກຸສລາກຸສລານເມວ ອຸປ຺ປຕ຺ຕິວິຘານໍ ວຸຕ຺ຕໍ. ຕໍປິ ອນຸປປນ຺ນເມວ.

ນຍທສ຺ສນມຕ຺ຕຠູຕໍປິ ຫິ ສໍວຓ຺ຓນາວາກ຺ຍໍນາມ ນຍມຸຂໍ ປຣິປຸຓ຺ຓໍ ກຕ຺ວາ ວຕ຺ຕພ຺ພໍ ໂຫຕີຕິ. ຄຣຸກຕໍອາຣມ຺ມຓນ຺ຕິ ເອຕ຺ຖ ສພ຺ພໍ ໂລກິຍກຸສລໍ ເຫຏ຺ຐິມມຄ຺ຄຜລນິພ຺ພານານິ ຈ ກາມາວຈຣ ກຸສລສ຺ສ ອຣຫຕ຺ຕມຄ຺ຄຜລນິພ຺ພານານິ ຈຕຸນ຺ນໍ ຎາຓສມ຺ປຍຸຕ຺ຕ ມຫາກ຺ຣິຍຊວນານໍ. ນິພ຺ພານໍ ອຏ຺ຐວິຘໂລກຸຕ຺ຕຣສ຺ສ ຖເປຕ຺ວາ ປຏິຆທ຺ວຍ ໂມມູຫ ທ຺ວຍ ທຸກ຺ຂສຫຄຕ ກາຍວິຎ຺ຎາຓານິ ອວເສສໍ ສພ຺ພໍ ໂລກິຍ ກຸສລາກຸສລາພ຺ຍາກຕຘມ຺ມຊາຕໍ ໂລຠສຫຄຕຈິຕ຺ຕສ຺ສາຕິ ເອວໍ ປຈ຺ຈຍ ປຈ຺ຈຍຸປ຺ປນ຺ນ ວິຠາໂຄ ເວທິຕພ຺ໂພ.

[໒໓໔] ຍໍ ປນ ວິຠາວນິຍໍ

‘‘ຄຣຸກ ຕໍອາລມ຺ພຓນ຺ຕິ ປຈ຺ຈເວກ຺ຂນອສ຺ສາທາທິນາ ຄຣຸກຕໍ ອາຣມ຺ມຓ’’ນ຺ຕິ ວຕ຺ວາ ຕໍ ວິຠາເວນ຺ເຕນ ‘‘ຕຎ຺ຫິ ຌານມຄ຺ຄ ຜລວິປສ຺ສນາ ນິພ຺ພານາທິເຠທໍ ປຈ຺ຈເວກ຺ຂນ ອສ຺ສາທາທິມຄ຺ຄຜລາທິຘມ຺ເມ ອຕ຺ຕາຘີເນ ກໂຣຕີຕິ ອາຣມ຺ມຓາຘິປຕິນາມາ’’ຕິ ວຸຕ຺ຕໍ. ຕໍ ນ ສຸນ຺ທຣໍ.

ທານ ສີລ ອຸໂປສຖກມ຺ມ ປຸພ຺ເພ ສຸຈິຓ຺ຓໂຄຕ຺ຣຠຸ ໂວທານ ມຄ຺ຄຜລ ນິພ຺ພານານິເຈວ ຣາຄທິຏ຺ຐິຈກ຺ຂຸໂສຕາທີນິຈາຕິ ປນ ວຕ຺ຕພ຺ພໍ. ວິປສ຺ສນາຕິຈ ອິທໍ ໂຄຕ຺ຣຠຸໂວທານານິເຍວ ສນ຺ຘາຍ ວຸຕ຺ຕໍ ສິຍາ. ນຈ ຕານິ ນິພ຺ພານາຣມ຺ມຓານິ ວິປສ຺ສນານາມ ໂຫນ຺ຕີຕິ. ສຫຊາຕານໍນາມຣູປານນ຺ຕິ ທ຺ວິເຫຕຸກ ຕິເຫຕຸກ ຊວນສຫ ຊາຕານນ຺ຕິ ອຘິປ຺ປາໂຍ. ອຎ຺ຎມຎ຺ຎໍ ສຫຊາຕ ຣູປານຎ຺ຈາຕິ ອຎ຺ຎມຎ຺ຎສ຺ສຈ ປຏິສນ຺ຘິກ຺ຂເຓ ກມ຺ມສມຸຏ຺ຐານຣູປານໍ ປວຕ຺ຕິຍໍ ຈິຕ຺ຕ ສມຸຏ຺ຐານຣູປານຎ຺ຈ. ເອສ ນໂຍ ປຣຕ຺ຖປິ. ປຎ຺ຈໂວກາຣຠເວ ປຏິສນ຺ຘິກ຺ຂເຓ ວິຎ຺ຎາຓໍ ວຕ຺ຖຸນາ ວິນາ ປຕິຏ຺ຐໍ ນລຠຕິ. ວຕ຺ຖຸຈເຕນ ວິນາ ປຕິຏ຺ຐໍ ນລຠຕີຕິ ວຸຕ຺ຕໍ ປຏິສນ຺ຘິກ຺ຂເຓ ວຕ຺ຖຸວິປາກາ ອຎ຺ຎມຎ຺ຎນ຺ຕິ. ອຎ຺ຎມຎ຺ຎປຈ຺ຈເຍ ໂຍ ອຕ຺ຕໂນ ອຸປຕ຺ຖມ຺ຠກໍ ປຈ຺ຈຸປຕ຺ຖມ຺ຠຕິ. ໂສເອວ ປຈ຺ຈຍຸປ຺ປນ຺ນຠາວໍ ຄຈ຺ຉຕິ. ຈິຕ຺ຕສມຸຏ຺ຐານ ຣູປານິຈ ຈິຕ຺ຕໍ ກິຎ຺ຈິ ອຸປຕ຺ຖມ຺ເຠຕຸໍ ນສກ຺ໂກນ຺ຕິ. ຕຖາ ອຸປາທາຣູປານິຈ ມຫາຠູເຕຕິ ວຸຕ຺ຕໍ ຈິຕ຺ຕເຈຕສິກາຘມ຺ມາອຎ຺ຎມຎ຺ຎນ຺ຕິອາທິ.

[໒໓໕] ວິຠາວນິຍໍ ປນ

‘‘ຍສ຺ມາ ປນ ອຎ຺ຎມຎ຺ຎຸວຕ຺ຖມ຺ຠນວເສເນວ ອຎ຺ຎມຎ຺ຎປຈ຺ຈຍຕາ. ນ ສຫຊາຕມຕ຺ຕໂຕຕິ ປວຕ຺ຕິຍໍ ຣູປໍ ນາມານໍ ອຎ຺ຎມຎ຺ຎປຈ຺ຈໂຍ ນ ໂຫຕິ. ຕສ຺ມາ ວຸຕ຺ຕໍ ຈິຕ຺ຕເຈຕສິກາ ຘມ຺ມາ ອຎ຺ຎມຎ຺ຎນ຺ຕິ’’ ວຸຕ຺ຕໍ. ຕຕ຺ຖ ນ ສຫຊາຕມຕ຺ຕໂຕຕິ ເອເຕນ ຍທິ ສຫຊາຕມຕ຺ຕໂຕ ອຎ຺ຎມຎ຺ຎປຈ຺ຈຍຕາສິຍາ. ເອວໍສຕິ ປວຕ຺ຕິຍໍ ຣູປໍ ນາມານໍ ອຎ຺ຎມຎ຺ຎປຈ຺ຈໂຍ ສິຍາຕິ ອນຸຎ຺ຎາຕໍ ໂຫຕິ. ສຫຊາຕປຈ຺ຈເຍປິ ປນ ປວຕ຺ຕິຍໍ ຣູປໍ ນາມານໍ ປຈ຺ຈໂຍ ນໂຫຕິເຍວ. ຕສ຺ມາ ນ ສຸນ຺ທຣເມຕນ຺ຕິ.

ຉວຕ຺ຖູນິ ສຕ຺ຕນ຺ນໍ ວິຎ຺ຎາຓຘາຕູນນ຺ຕິ ເອຕ຺ຖ ວຕ຺ຖຸສຫຊາຕ ນິສ຺ສໂຍ ວຕ຺ຖຸປຸເຣຊາຕນິສ຺ສໂຍ ວຕ຺ຖາຣມ຺ມຓປຸເຣຊາຕນິສ຺ສໂຍຕິ ຕິວິໂຘ ວຕ຺ຖຸນິສ຺ສໂຍ. ຕຕ຺ຖ ປຏິສນ຺ຘິກ຺ຂເຓ ວຕ຺ຖຸ ວິປາການໍ ຂນ຺ຘານໍ ວຕ຺ຖຸສຫຊາຕນິສ຺ສໂຍ. ຍໍ ປນ ປວຕ຺ຕິຍໍ ປຸເຣຊາຕໍ, ວຕ຺ຖຸໍ ນິສ຺ສາຍ ຈິຕ຺ຕໍ ອຸປ຺ປຊ຺ຊຕິ, ຕໍ ຕສ຺ສ ຈິຕ຺ຕສ຺ສ ວຕ຺ຖຸປຸເຣຊາຕນິສ຺ສໂຍນາມ. ຍໍ ປນ ປຸເຣຊາຕໍ ວຕ຺ຖຸ ຍສ຺ສ ຈິຕ຺ຕສ຺ສ ນິສ຺ສໂຍເຈວ ໂຫຕິ ອາຣມ຺ມຓຎ຺ຈ, ຕໍ ຕສ຺ສ ວຕ຺ຖາຣມ຺ມຓ ປຸເຣຊາຕນິສ຺ສໂຍນາມ. ວຸຕ຺ຕຎ຺ເຫຕໍ ປຏ຺ຐາເນ ອາຣມ຺ມຓ ນິສ຺ສຍ ປຸເຣຊາຕວິປ຺ປຍຸຕ຺ຕ ອຕ຺ຖິອວິຄຕນ຺ຕິ ຕີຓີຕິ. ກຖຎ຺ຈ ຕໍ ຈິຕ຺ຕສ຺ສ ນິສ຺ສໂຍຈ ອາຣມ຺ມຓຎ຺ຈ ໂຫຕີຕິ. ປຈ຺ຈຸປ຺ປນ຺ນໍ ວຕ຺ຖຸໍ ອາຣພ຺ຠ ສມ຺ມສນວເສນວາ ອສ຺ສາທນາທິວເສນວາ ອິທ຺ຘິວິຘກິຈ຺ຈາຘິຏ຺ຐານວເສນວາ ຈິຕ຺ຕໍ ອຸປ຺ປຊ຺ຊຕິ, ເອວໍ ຕໍ ຈິຕ຺ຕສ຺ສ ນິສ຺ສໂຍຈ ອາຣມ຺ມຓຎ຺ຈ ໂຫຕີຕິ. ວຸຕ຺ຕຎ຺ເຫຕໍ ປຏ຺ຐາເນ-ອຊ຺ຌຕ຺ຕໍ ວຕ຺ຖຸໍ ອນິຈ຺ຈໂຕ ທຸກ຺ຂໂຕ ວິປສ຺ສຕິ, ອສ຺ສາເທຕິ. ອຠິນນ຺ທຕິ. ຕໍ ອາຣພ຺ຠ ຣາໂຄ ອຸປ຺ປຊ຺ຊຕິ, ທິຏ຺ຐິ ອຸປ຺ປຊ຺ຊຕິ, ວິຈິກິຈ຺ຉາ ອຸປ຺ປຊ຺ຊຕິ, ອຸທ຺ຘຈ຺ຈໍ ອຸປ຺ປຊ຺ຊຕິ. ໂທມນສ຺ສໍ ອຸປ຺ປຊ຺ຊຕີຕິ.

ເອຕ຺ຖ ປນ ອາຈຣິຍາ ອິມໍ ວຕ຺ຖາຣມ຺ມຓປຸເຣຊາຕນິສ຺ສຍໍນາມ ມຣຓາສນ຺ນກາເລເອວ ວາຈນາມຄ຺ຄໍ ອາໂຣປຍິໍສຸ. ອຍໍປເນຕ຺ຖ ເຕສໍ ອຘິປ຺ປາໂຍ. ອຏ຺ຐກຖາຍໍ ຕາວ ອນິຏ຺ເຐ ຐາເນ ອາວຊ຺ຊເນນ ວິນາ ວີຖິຈິຕ຺ຕານໍ ປວຕ຺ຕິ ປຏິສິທ຺ຘາ ໂຫຕິ. ຕຖາ ເອກາວຊ຺ຊນວີຖິ ຍຎ຺ຈ ຈິຕ຺ຕານໍ ອາຣມ຺ມຓໍນາມ ຘມ຺ມໂຕຈ ກາລໂຕຈ ອຠິນ຺ນເມວ ອິຈ຺ຉນ຺ຕິ ອຏ຺ຐກຖາຈຣິຍາ. ປກຕິກາເລຈ ຈິຕ຺ຕານິນາມ ປຈ຺ເຈກ ວຕ຺ຖຸນິສ຺ສຍານິ ໂຫນ຺ຕິ. ຕສ຺ມາ ຍທາ ປຈ຺ຈຸປ຺ປນ຺ນໍ ອຊ຺ຌຕ຺ຕໍ ວຕ຺ຖຸໍ ອາຣພ຺ຠອນິຈ຺ຈາທິວເສນ ສມ຺ມສນ຺ຕິ, ເອຕໍ ມມາຕິວາ ອສ຺ສາເທນ຺ຕິ, ຕທາຍໍ ວຕ຺ຖຸ ອາວຊ຺ຊິຕໍ ໂຫຕິ. ຊວນານິປິ ຕເທວ ຄຓ຺ຫນ຺ຕິ. ນ ອຕ຺ຕໂນ ອຕ຺ຕໂນ ນິສ຺ສຍວຕ຺ຖູນິ. ຍທິ ຫິ ຕານິວາ ອຎ຺ຎໍວາ ອາຣມ຺ມຓໍ ຄຓ຺ເຫຍ຺ຍຸໍ. ນິຣາວຊ຺ຊນານິນາມ ຊວນານິ ໂຫນ຺ຕິ. ກສ຺ມາ, ອາວຊ຺ຊເນນ ອາວຊ຺ຊິຕໍ ອຄເຫຕ຺ວາ ອຎ຺ຎໍ ຄເຫຕ຺ວາ ປວຕ຺ຕນໂຕຕິ. ຠິນ຺ນາ ຣມ຺ມຓານິຈນາມ ໂຫນ຺ຕິ. ປຈ຺ຉາ ອຸປ຺ປນ຺ນານິ ປຈ຺ເຈກວຕ຺ຖູນິວາ ອຎ຺ຎໍວາ ຄເຫຕ຺ວາ ປວຕ຺ຕນໂຕຕິ. ນຈ ຕຖາ ສກ຺ກາ ຠວິຕຸໍ ອຏ຺ຐກຖາ ວິໂຣຘໂຕ. ຕສ຺ມາ ໂສ ວຕ຺ຖາຣມ຺ມຓ ປຸເຣຊາຕປຈ຺ຈໂຍ ປກຕິ ກາເລ ນ ສກ຺ກາ ລທ຺ຘຸນ຺ຕິ. ມຣຓາສນ຺ນກາເລ ປນ ສພ຺ພານິ ອາວຊ຺ຊນາທີນິ ຈິຕ຺ຕານິ ເອກເມວ ວຕ຺ຖຸໍ ນິສ຺ສາຍ ປວຕ຺ຕນ຺ຕີຕິ ຕໍ ອາຣພ຺ຠ ປວຕ຺ຕານໍ ອາວຊ຺ຊນາທີນໍ ເຕສໍ ຕເທວ ວຕ຺ຖຸຈ ອາຣມ຺ມຓຎ຺ຈ ໂຫຕິ. ເອວຎ຺ຫິ ສຕິ ເຕສໍ ນິຣາວຊ຺ຊນຕາວາ ຠິນ຺ນາຣມ຺ມຓຕາວາ ນຕ຺ຖີຕິ ອຍໍ ເຕສໍ ອຘິປ຺ປາໂຍຕິ.

ຕຕ຺ຖ ປນ ຍທິ ອາວຊ຺ຊເນນ ອາວຊ຺ຊິຕໍ ວຕ຺ຖຸໍ ອຄເຫຕ຺ວາ ອຕ຺ຕໂນ ອຕ຺ຕໂນ ນິສ຺ສຍວຕ຺ຖູນິ ຄຓ຺ເຫຍ຺ຍຸໍ. ນິຣາວຊ຺ຊນານິນາມ ຊວນານິ ຠເວຍ຺ຍຸນ຺ຕິ ອິທໍ ຕາວ ນ ຍຸຊ຺ຊຕິ. ອາວຊ຺ຊເນນ ອາວຊ຺ຊິ ຕປ຺ປກາຣສ຺ເສວ ຄຫຓໂຕ. ຍຖາ ຫິ ອາວຊ຺ຊນໍປິ ວຕ຺ຖຸນ຺ຕ຺ເວວ ອາວຊ຺ຊຕິ. ຕຖາ ຊວນານິຈ ວຕ຺ຖຸນ຺ຕ຺ເວວ ຊວນ຺ຕິ. ໂນ ອຎ຺ຎຖາຕິ ນຕ຺ຖິ ຊວນານໍ ນິຣາວຊ຺ຊນຕາຕິ. ຍຖາ ຈ ນິຣາວຊ຺ຊນຕາ ນຕ຺ຖິ, ຕຖາ ຠິນ຺ນາຣມ຺ມຓຕາປິ ເຕສໍ ນຕ຺ຖິເຍວ. ກສ຺ມາ, ວິຠາຄສ຺ສ ອສມ຺ຠວໂຕ. ນຫິ ສນ຺ຕຕິຆນວເສນ ເອກີຠູຕມິວ ປຸພ຺ພາປຣໍ ປວຕ຺ຕ ມາເນສຸ ພຫູສຸ ວຕ຺ຖຸສຸ ເອກເມກໍ ວຕ຺ຖຸໍ ອິທເມວາຕິ ວິສຸໍ ກຕ຺ວາ ອາວຊ຺ຊນໍວາຊວນານິວາ ຄເຫຕຸໍ ສກ຺ໂກນ຺ຕິ. ນຈ ຕຖາ ອສກ຺ກຸເຓຍ຺ເຍສຸ ຐາເນສຸ ເອກນ຺ເຕນ ຘມ຺ມໂຕວາ ກາລໂຕວາ ຠິນ຺ນາ ຣມ຺ມຓຕານາມ ສກ຺ກາ ລທ຺ຘຸນ຺ຕິ ອິຕິ ຠິນ຺ນາຣມ຺ມຓຕາປິ ເຕສໍ ນຕ຺ຖິ ເຍວາຕິ. ເອຕ຺ຕາວຕາ ອິມສ຺ສ ວຕ຺ຖາຣມ຺ມຓປຸເຣຊາຕນິສ຺ສຍ ວິຘານສ຺ສ ປກຕິກາເລປິ ລພ຺ຠມານຕາ ສາຘິຕາ ໂຫຕີຕິ.

ອປິຈ, ສພ຺ພໍ ປຈ຺ຈຸປ຺ປນ຺ນໍ ອຕ຺ຕໂນ ຣູປກາຍໍ ອາຣພ຺ຠ ຣູປໍ ເມ ອນິຈ຺ຈນ຺ຕິວາ ເອຕໍ ມມາຕິວາ ສມນຸປສ຺ສນ຺ຕານໍ ອຊ຺ຌຕ຺ຕຣູເປສຸ ອິທໍ ນາມຣູປໍ ຕສ຺ສຈິຕ຺ຕສ຺ສ ອາຣມ຺ມຓໍ ນໂຫຕີຕິ ນວຕ຺ຕພ຺ພໍ. ອາຣມ຺ມຓ ຠູເຕສຸ ປນ ເຕສຸ ກິຎ຺ຈິ ອາຣມ຺ມຓມຕ຺ຕໍ ກິຎ຺ຈິ ອາຣມ຺ມຓປຸເຣຊາຕໍ ກິຎ຺ຈິ ວຕ຺ຖາຣມ຺ມຓປຸເຣຊາຕໍ ໂຫຕີຕິ ສກ຺ກາ ວຕ຺ຕຸນ຺ຕິ. ກພຬີ ກາໂຣ ອາຫາໂຣຕິ ກາມາວຈຣສຕ຺ຕານໍ ປຏິສນ຺ຘິໂຕ ປຏ຺ຐາຍ ອຸປ຺ປນ຺ໂນ ຈຕຸສມຸຏ຺ຐານິກ ຣູປາຫາໂຣເຈວ ພຫິທ຺ຘາຫາໂຣຈ. ຄພ຺ຠເສຍ຺ຍການຎ຺ຫິ ຍາວ ມາຕຸຍາ ອາຫາຣຜຣຓໍ ນລພ຺ຠຕິ, ຕາວ ກລລາທິກາເລສຸ ຕິສມຸຏ຺ຐານິໂກ ອຊ຺ຌຕ຺ຕາຫາໂຣເຍວ ອຸປຕ຺ຖມ຺ຠນກິຈ຺ຈໍ ສາເຘຕິ. ວຸຕ຺ຕຎ຺ເຫຕໍ ປຏ຺ຐາເນ-ປຏິສນ຺ຘິກ຺ຂເຓ ກພຬີກາໂຣ ອາຫາໂຣ ອິມສ຺ສ ກາຍສ຺ສ ອາຫາຣປຈ຺ຈເຍນ ປຈ຺ຈໂຍຕິ, ໂອຊຏ຺ຐມກຣູປສມຸຏ຺ຐາປນໍ ປນສ຺ສ ພຫິທ຺ຘາຫາຣຸປຕ຺ຖມ຺ຠນໍ ລທ຺ຘກາເລເຍວາຕິ ທຏ຺ຐພ຺ພໍ. ຍທິເອວໍ –

ຍຎ຺ຈສ຺ສ ຠຸຎ຺ຊຕິ ມາຕາ, ອນ຺ນໍ ປານຎ຺ຈ ໂຠຊນໍ. ເຕນ ໂສ ຕຕ຺ຖ ຍາເປຕິ, ມາຕຸກຸຈ຺ຉິຄໂຕ ຕິໂຣຕິ

ກສ຺ມາ ວຸຕ຺ຕນ຺ຕິ. ປາກຏາຫາເຣນ ຕສ຺ສ ຍກ຺ຂສ຺ສ ໂພຘນຕ຺ຖນ຺ຕິ. ອິມສ຺ສກາຍສ຺ສາຕິ ຄພ຺ຠເສຍ຺ຍການໍ ຕາວ ປຏິສນ຺ຘິຈິຕ຺ຕສ຺ສ ອຸປ຺ປາທກ຺ຂເຓ ເອກສມຸຏ຺ຐານິກສ຺ສ ຐິຕິຠງ຺ຄກ຺ຂເຓສຸ ທ຺ວິສມຸຏ຺ຐານິ ກສ຺ສ ຕໂຕປຣໍ ຕິສມຸຏ຺ຐານິກສ຺ສ ໂອຊາຜຣຓກາເລ ຈຕຸສມຸຏ຺ຐານິກສ຺ສຈ ກາຍສ຺ສ. ອິຕເຣສໍປິ ຍຖາສມ຺ຠວໍ ວຕ຺ຕພ຺ພໍ. ຣູປໂລເກ ປນ ວິນາປິ ທຸວິເຘນ ໂອຊາຫາຣກິຈ຺ເຈນ ອປ຺ປນາປຕ຺ຕ ກມ຺ມວິເສເສນ ສິທ຺ຘສ຺ສ ສຸຈິຣໍປິ ອທ຺ຘານໍ ຜຣິຕຸໍ ສມຕ຺ຖສ຺ສ ຣູປ ຊີວິຕິນ຺ທ຺ຣິຍສ຺ສ ຕຖາຣູປານຎ຺ຈ ຠວງ຺ຄປຣິຍາປນ຺ນານໍ ອຣູປາຫາຣານໍ ວເສນ ອເນກກປ຺ປານິປິ ອຕ຺ຕຠາວສ຺ສ ປວຕ຺ຕິ ເວທິຕພ຺ພາ. ເອເຕນຸປາເຍນ ກມ຺ມຊກາຍພຫຸຕເຣສຸ ເທເວສຸ ເປຕນິຣເຍສຸຈ ສຸຈິຣໍປິ ກາລໍ ພຫິທ຺ຘາຫາເຣນ ວິນາ ອຕ຺ຕຠາວສ຺ສ ປວຕ຺ຕິ ວຕ຺ຕພ຺ພາ. ເຕສຸ ປນ ອຊ຺ຌຕ຺ຕາຫາໂຣປິ ລພ຺ຠຕິເຍວາຕິ ກິຎ຺ຈາປິ ໂອກ຺ກນ຺ຕິກ຺ຂເຓ ວິປາກກ຺ຂນ຺ຘາປິ ວຕ຺ຖຸສ຺ສ ວິປ຺ປຍຸຕ຺ຕປຈ຺ຈຍາ ໂຫນ຺ຕິ. ເຕ ປນ ຈິຕ຺ຕເຈຕສິກາຘມ຺ມາ ສຫຊາຕຣູປານນ຺ຕິ ເອຕ຺ຖ ສງ຺ຄຍ຺ຫິສ຺ສນ຺ຕີຕິ ກຕ຺ວາ ໂອກ຺ກນ຺ຕິກ຺ຂເຓວຕ຺ຖຸວິປາການນ຺ຕິ ວຸຕ຺ຕໍ.

ສພ຺ພຖາຕິ ສພ຺ພປກາຣໍ ສຫຊາຕນ຺ຕິອາທິນາ ໂຍເຊຕພ຺ພໍ. ປກາໂຣຈ ຕິວິໂຘ ໂຫຕິ ສຫຊາຕປຈ຺ຈໂຍຕິອາທິວເສນ ເວທິຕພ຺ໂພ. ຣູປຊີວິຕມິຈ຺ຈຍນ຺ຕິ ເອວໍ ໂປຣາເຓຫິ ວຸຕ຺ໂຕ ອຍໍ ອຕ຺ຖິປຈ຺ຈໂຍ ອວິຄຕປຈ຺ຈໂຍຈາຕິ ໂຍເຊຕພ຺ພໍ. ນນຸ ກພຬີກາຣາຫາໂຣ ຣູປຊີວິຕິນ຺ທ຺ຣິຍຎ຺ຈ ສຫຊາເຕ ສງ຺ຄເຫຕພ຺ພໍ. ເອວຎ຺ຫິ ສຕິ ຕິວິໂຘວ ອຕ຺ຖິປຈ຺ຈໂຍ ສິຍາຕິ.ນ. ສຫຊນນສງ຺ຂາຕສ຺ສ ສຫຸປ຺ປາທນລກ຺ຂຓສ຺ສ ອຠາວາ. ສຫຸປ຺ປາທນລກ຺ຂໂຓ ຫິ ສຫຊາຕປຈ຺ຈໂຍ. ກພຬີກາຣາຫາໂຣຈ ໂອຊຏ຺ຐມກຣູປານິ ອຸປ຺ປາເທນ຺ໂຕປິ ອຕ຺ຕໂນ ຐິຕິກ຺ຂເຓເອວ ອຸປ຺ປາເທຕິ, ໂນ ອຸປ຺ປາທກ຺ຂເຓ. ຍຖາຈ ມຫາຠູຕາ ສຫຊາຕຣູປານິ ອຸປຕ຺ຖມ຺ຠນ຺ຕາ ອຕ຺ຕນາ ສຫ ອຸປ຺ປາທນປຸພ຺ພກາເອວ ອຸປຕ຺ຖມ຺ຠນ຺ຕິ, ນ ຕຖາ ໂສ ອາຫາໂຣ. ໂສ ປນ ວິນາວ ສຫຸປ຺ປາທນກິຈ຺ເຈນ ສຫຊາຕານິປິ ອສຫຊາຕານິປິ ອຸປຕ຺ຖມ຺ຠຕີຕິ ຣູປຊີວິຕໍປິ ສຫ ອຸປ຺ປາທນກິຈ຺ເຈນ ວິນາວ ສຫ ຊາຕຣູປານິ ອນຸປາເລຕິ. ອິຕິ ອິເມ ທ຺ເວປິ ຘມ຺ມາ ສຫຊາຕ ລກ຺ຂຓາຠາວາເອວ ສຫຊາຕປຈ຺ຈເຍ ອສງ຺ຄຫິຕາ. ອິທານິ ສພ຺ເພປິ ຈຕຸວີສຕິປຈ຺ຈຍາ ສງ຺ຄຍ຺ຫມານາ ຈຕ຺ຕາໂຣປຈ຺ຈຍາ ໂຫນ຺ຕີຕິ ທສ຺ເສຕຸໍ ອາຣມ຺ມຓູປນິສ຺ສຍ.ລ. ສໂມຘານໍ ຄຈ຺ຉນ຺ຕີຕິ ວຸຕ຺ຕໍ. ຕຕ຺ຣາຍໍ ສໂມຘານວິຘິ, ຈຕຸວີສຕິຍາ ປຈ຺ຈເຍສຸ ອຘິປຕິ ປຈ຺ຈໂຍ ຕາວ ທຸວິໂຘ ອາຣມ຺ມຓສຫຊາຕວເສນ. ຕຕ຺ຖ ອາຣມ຺ມຓາຘິປຕິ ຕີສຸ ກມ຺ມວຊ຺ເຊສຸ ສໂມຘານໍ ຄຈ຺ຉຕິ. ອາຣມ຺ມຓ ມຕ຺ຕໍປິ ຫິ ກມ຺ເມນ ສຫ ສໂມຘານໍ ນຄຈ຺ຉຕິ. ກຸໂຕ ອຘິປຕິ ຠູຕນ຺ຕິ.

ເອຕ຺ຖ ສິຍາ, ກສ຺ມາ ອາຣມ຺ມຓມຕ຺ຕໍປິ.ລ. ນ ຄຈ຺ຉຕີຕິ ວຸຕ຺ຕໍ. ນນຸ ກມ຺ມາຣມ຺ມຓາປິ ປຏິສນ຺ຘິຠວງ຺ຄຈຸຕິໂຍ ໂຫນ຺ຕີຕິ. ສຈ຺ຈໍ. ເອຕ຺ຖ ປນ ມູລຏີກາຍໍ ກມ຺ມໍ ປນ ຕສ຺ມິໍ ກເຕ ປວຕ຺ຕມານານໍ ກຕູປຈິຕ ຠາເວນ ກມ຺ມປຈ຺ຈໂຍ ໂຫຕິ. ນ ອາຣມ຺ມຓາກາເຣນ. ວິສຍ ມຕ຺ຕຕາວເສນຈ ອາຣມ຺ມຓປຈ຺ຈໂຍ ໂຫຕິ. ນ ສນ຺ຕານວິເສສນໍ ກຕ຺ວາ ຜລຸປ຺ປາທນສງ຺ຂາເຕນ ກມ຺ມປຈ຺ຈຍາກາເຣນ. ຕສ຺ມາ ເຕ ປຈ຺ຈຍາກາຣວິສຠາຄຕ຺ຕາ ສຫ ຆຏນໍ ນຄຈ຺ຉນ຺ຕີຕິ ວິສຊ຺ຊິຕນ຺ຕິ. ສຫຊາຕາຘິປຕິ ປນ ອຕ຺ຖິປຈ຺ຈເຍ. ນິສ຺ສຍປຈ຺ຈໂຍ ຕິວິໂຘ ສຫຊາໂຕ ວຕ຺ຖຸປຸເຣຊາໂຕ ວຕ຺ຖາຣມ຺ມຓປຸເຣຊາໂຕຕິ. ຕຕ຺ຖ ປຸຣິມາ ທ຺ເວ ອຕ຺ຖິປຈ຺ຈເຍ, ປຈ຺ຉິໂມ ປນ ທ຺ວີສຸ ອາຣມ຺ມຓຕ຺ຖິ ປຈ຺ຈເຍສຸ. ໂສ ເຈ ຄຣຸກໂຕ ໂຫຕິ ອຸປນິສ຺ສເຍປີຕິ. ປຸເຣຊາຕປຈ຺ຈໂຍ ຕິວິໂຘ ອາຣມ຺ມຓປຸເຣຊາໂຕ ວຕ຺ຖຸປຸເຣ ຊາໂຕ ວຕ຺ຖາຣມ຺ມຓປຸເຣຊາໂຕຕິ. ຕຕ຺ຖ ວຕ຺ຖຸປຸເຣຊາໂຕ ອຕ຺ຖິປຈ຺ຈເຍ. ອິຕເຣ ທ຺ເວ ທ຺ວີສຸ ອາຣມ຺ມຓຕ຺ຖິປຈ຺ຈເຍສຸ. ເຕເຈ ຄຣຸກຕາ ໂຫນ຺ຕິ. ອຸປນິສ຺ສເຍປີຕິ. ກມ຺ມປຈ຺ຈໂຍ ທຸວິໂຘ ສຫຊາໂຕ ນານາກ຺ຂຓິໂກຕິ. ຕຕ຺ຖ ສຫຊາໂຕ ອຕ຺ຖິປຈ຺ຈເຍ. ນານາກ຺ຂຓິໂກ ປນ ທຸວິໂຘ ພລວາ ທຸພ຺ພໂລຈ. ຕຕ຺ຖຈ ພລວາ ທຸວິໂຘ ອກາລິໂກ ກາລິໂກຈ, ຕທຸຠຍາປິ ອຸປນິສ຺ສເຍ. ທຸພ຺ພໂລ ປນ ວິສຸໍ ກມ຺ມປຈ຺ຈໂຍເຍວ. ສພ຺ໂພ ອາຫາຣປຈ຺ຈໂຍ ສພ຺ໂພຈ ອິນ຺ທ຺ຣິຍປຈ຺ຈໂຍ ອຕ຺ຖິປຈ຺ຈເຍ.

ວິປ຺ປຍຸຕ຺ຕປຈ຺ຈໂຍ ຈຕຸພ຺ພິໂຘ ສຫຊາໂຕ ວຕ຺ຖຸປຸເຣຊາໂຕ ວຕ຺ຖາຣມ຺ມຓປຸເຣຊາໂຕ ປຈ຺ຉາຊາໂຕຕິ. ຕຕ຺ຖ ປຸຣິມາ ທ຺ເວ ປຈ຺ຉິໂມຈ ອຕ຺ຖິປຈ຺ຈເຍ. ຕຕີໂຍ ປນ ທ຺ວີສຸ ອາຣມ຺ມຓຕ຺ຖິ ປຈ຺ຈເຍສຸ. ໂສ ເຈ ຄຣຸກໂຕ ໂຫຕິ, ອຸປນິສ຺ສເຍປີຕິ. ເສເສສຸ ປນ ສຕ຺ຕຣສປຈ຺ຈເຍສຸ ເຫຕຸ, ສຫຊາຕ, ອຎ຺ຎມຎ຺ຎ, ວິປາກ, ຌານ, ມຄ຺ຄ, ສມ຺ປຍຸຕ຺ຕ, ອວິຄຕວເສນ ອຏ຺ຐປຈ຺ຈຍາ ປຈ຺ຉາ ຊາໂຕຈ ອຕ຺ຖິປຈ຺ຈເຍ. ອນນ຺ຕຣ ສມນນ຺ຕຣ ອາເສວນ ນຕ຺ຖິ ວິຄຕ ວເສນ ປຎ຺ຈປຈ຺ຈຍາ ອຸປນິສ຺ສເຍຕິ. ອິຕິ ສພ຺ເພປິ ຈຕຸວີສຕິປຈ຺ຈຍາ ສຠາຄສງ຺ຄຫວເສນ ສໍຂິປ຺ປມານາ ອາຣມ຺ມຓາທີສຸ ຈຕູສຸ ປຈ຺ຈເຍສຸ ສໂມຘານໍ ຄຈ຺ຉນ຺ຕີຕິ.

[໒໓໖] ວິຠາວນິຍໍ ປນ

ເຕສຸ ຈຕູສຸ ເອເກກສ຺ມິໍປິ ສພ຺ເພ ຈຕຸວີສຕິປຈ຺ຈຍາ ສໂມຘານໍ ຄຈ຺ຉນ຺ຕີຕິ ອິມິນາ ອຘິປ຺ປາເຍນ ຍໍ ວຸຕ຺ຕໍ ‘‘ນຫິ ໂສ ໂກຈິປຈ຺ຈໂຍຕິ’’ອາທິ. ຕໍ ສພ຺ພໍປິ ອາຈຣິຍສ຺ສ ມຕິມຕ຺ຕເມວ.

[໒໓໗] ຍຎ຺ຫິ ຕຕ຺ຖ

‘‘ນຫິ ໂສ ໂກຈິປຈ຺ຈໂຍ ອຕ຺ຖິ. ໂຍ ຈິຕ຺ຕເຈຕສິ ການໍ ອາຣມ຺ມຓຠາວໍ ນຄຈ຺ເຉຍ຺ຍາຕິ’’ ວຸຕ຺ຕໍ, ຕໍ ຕາວ ນ ຍຸຊ຺ຊຕິ. ນຫິ ອິຘ ຘມ຺ມສຣູປມຕ຺ເຕນ ສໂມຘານໍ ອຘິປ຺ເປຕໍ. ປຈ຺ຈຍຏ຺ເຐນ ສເຫວ ອຘິປ຺ເປຕໍ. ນຈ ເຫຕາທິປຈ຺ຈຍຏ຺ໂຐ ອາຣມ຺ມຓາທິປຈ຺ຈຍຏ຺ໂຐ ໂຫຕີຕິ. ເອສນໂຍ ‘‘ສກ ສກປຈ຺ຈຍຸປ຺ປນ຺ນສ຺ສຈ ອຸປນິສ຺ສຍຠາວໍ ນຄຈ຺ຉຕີຕິ’’ ເອຕ຺ຖາປິ.

ເອຕ຺ຖ ປນ ໂຍ ສກສກປຈ຺ຈຍຸປ຺ປນ຺ນສ຺ສ ອຸປນິສ຺ສຍຠາວໍ ນຄຈ຺ຉຕິ. ນຫິ ໂສ ໂກຈິ ປຈ຺ຈໂຍ ອຕ຺ຖີຕິ ໂຍຊນາ.

[໒໓໘] ຍຎ຺ຈ ຕຕ຺ຖ

‘‘ກມ຺ມເຫຕຸກຕ຺ຕາຈ ໂລກປ຺ປວຕ຺ຕິຍາ ຜລເຫຕູປຈາຣ ວເສນ ສພ຺ເພປິ ກມ຺ມສຠາວໍ ນາຕິວຕ຺ຕນ຺ຕີຕິ’’ ວຸຕ຺ຕໍ.

[໒໓໙] ຍຎ຺ຈ

‘‘ເຕຈ ປຣມຕ຺ຖໂຕ ໂລກສມ຺ມຸຕິວເສນຈ ວິຊ຺ຊມານາ ເຍວາຕິ’’ ວຸຕ຺ຕໍ. ຕທຸຠຍໍ ປນ ສພ຺ພໂສ ສາສນຍຸຕ຺ຕິ ຍາປິ ວິຣຸທ຺ຘເມວາຕິ.

ເອຕ຺ຖາຕິ ເອຕສ຺ມິໍ ປຏ຺ຐານນເຍ. ສພ຺ພຕ຺ຖາປີຕິ ສພ຺ເພສຸ ສຫ ຊາຕສຠາເຄສຸ ປຈ຺ຈເຍສຸ. ຍສ຺ມາ ປນ ປຏິສນ຺ຘິວິຎ຺ຎາຓໍນາມ ນາມຣູປານໍ ອຎ຺ຎມຎ຺ຎປຏິພທ຺ຘໂອກາເສ ຈຸຕິປຣິຈ຺ຉິນ຺ນສ຺ສ ສກລສ຺ສ ຕສ຺ສ ຕສ຺ສ ຠວສ຺ສ ສີສຠູຕໍ ພີຊຠູຕຎ຺ຈ ໂຫຕິ. ຍໂຕ ສກລກາຍຠູຕສ຺ສ ນານາຣູປາຣູປສນ຺ຕານສ຺ສ ນິພ຺ພຕ຺ຕິ ໂຫຕິ. ພີຊໂຕ ວິຍ ມຫາຣຸກ຺ຂສ຺ສ. ຍຖາຫ –

ວິຎ຺ຎາຓຎ຺ຈ ຫິ ອານນ຺ທ ມາຕຸກຸຈ຺ຉິສ຺ມິໍ ນ ໂອກ຺ກມິສ຺ສຖ. ອປິນຸໂຂ ນາມຣູປໍ ມາຕຸກຸຈ຺ຉິສ຺ມິໍ ສມຸຈ຺ຈິສ຺ສຖາຕິ. ໂນ ເຫຕໍ ຠນ຺ເຕ. ວິຎ຺ຎາຓຎ຺ຈ ຫິ ອານນ຺ທ ມາຕຸກຸຈ຺ຉິສ຺ມິໍ ໂອກ຺ກມິຕ຺ວາ ໂວກ຺ກມິສ຺ສຖ. ອປິນຸໂຂ ນາມຣູປໍ ອິຕ຺ຖຕ຺ຕາຍ ອຠິນິພ຺ພຕ຺ຕິສ຺ສຖາຕິ. ໂນເຫຕໍ ຠນ຺ເຕ. ວິຎ຺ຎາຓຎ຺ຈ ຫິ ອານນ຺ທ ທຫຣສ຺ເສວ ສໂຕ ໂວຈ຺ຉິຊ຺ຊິສ຺ສຖ ກຸມາຣສ຺ສວາ ກຸມາຣິກາຍວາ. ອປິນຸໂຂ ນາມຣູປໍ ວຸທ຺ຘິໍ ວິຣຸຬ຺ຫິໍ ເວປຸລ຺ລໍ ອາປຊ຺ຊິສ຺ສຖາຕິ. ໂນເຫຕໍ ຠນ຺ເຕ. ຕສ຺ມາ ຫິ ອານນ຺ທ ເອເສວ ເຫຕຸ ເອສ ນິທານໍ ເອສ ສມຸທໂຍ ເອສ ປຈ຺ຈໂຍ ນາມຣູປສ຺ສ. ຍທິທໍ ວິຎ຺ຎາຓນ຺ຕິ.

ຕຕ຺ຖ ສມຸຈ຺ຈິສ຺ສຖາຕິ ວຑ຺ຒິສ຺ສຖ. ນາມຣູປຎ຺ຫິ ວິຎ຺ຎາຓສ຺ສ ວຑ຺ຒິເຍວາຕິ. ໂວກ຺ກມິສ຺ສຖາຕິ ຠິຊ຺ຊິສ຺ສຖ. ອິຕ຺ຖຕ຺ຖາຍາຕິ ອີທິສສ຺ສ ອຕ຺ຕຠາວສ຺ສ ອຕ຺ຖາຍາຕິ ອຕ຺ໂຖ. ວຸທ຺ຘິໍ ວິຣຸຬ຺ຫິໍ ເວປຸລ຺ລນ຺ຕິ ປຖມວຍວເສນ ວຸທ຺ຘິໍ. ມຊ຺ຌິມວຍວເສນ ວິຣຸຬ຺ຫິໍ. ປຈ຺ຉິມວຍວເສນ ເວປຸລ຺ລນ຺ຕິ ອຏ຺ຐກຖາຍໍ ວຸຕ຺ຕໍ. ຕສ຺ມາ ປຏິສນ຺ຘິກ຺ຂເຓ ຣູປຸປ຺ປຕ຺ຕິຍາ ເອກນ຺ເຕນ ວິຎ຺ຎາຓປຈ຺ຈຍຕາ ເວທິຕພ຺ພາ. ເອວໍ ອຸປ຺ປນ຺ນຎ຺ຈ ປເນຕໍ ປຏິສນ຺ຘິຣູປໍ ປຸນ ສຍໍ ຕສ຺ມິໍ ຠເວ ຍາວ ຈຸຕິຍາ ປວຕ຺ຕມານານໍ ສພ຺ພາສໍ ຈຕຸສມຸຏ຺ຐານິກຣູປສນ຺ຕຕີນໍ ສິຕ ຠູຕໍ ພີຊຠູຕຎ຺ຈ ໂຫຕິ. ອຕິພລວນ຺ຕໍປິ ຫິ ຈິຕ຺ຕໍ ປຸຣິມຸປ຺ປນ຺ນາຍ ຣູປປເວຓິຍາ ອສຕິ ຣູປໍ ຊເນຕຸໍ ນສກ຺ໂກຕິ. ເອວໍ ອຸຕຸ ອາຫາຣາປີຕິ. ຕໂຕເຍວ ຫິ ອຣູປຠເວ ກາມາວຈຣາທີນິ ຣູປຊນກຈິຕ຺ຕານິປິ ຕຕ຺ຖ ຣູປໍ ນຊເນນ຺ຕີຕິ. ອສຎ຺ຎສຕ຺ເຕປິ ອຸຕຸ ສມຸຏ຺ຐານຣູປສນ຺ຕຕິໂຍ ປຖມຸປ຺ປນ຺ນາຍ ກມ຺ມຊຣູປສນ຺ຕຕິຍາ ວິຊ຺ຊ ມານຕ຺ຕາເອວ ອຸປ຺ປຊ຺ຊນ຺ຕີຕິ. ວຸຕ຺ຕຎ຺ຫິ ວິຠງ຺ຄຏີກາຍໍ ອຣູປໍ ປນ ຣູປສ຺ສ ໂອກາໂສ ນ ໂຫຕີຕິ ຍສ຺ມິໍ ຣູເປ ສຕິ ຈິຕ຺ຕໍ ອຎ຺ຎໍ ຣູປໍ ອຸປ຺ປາເທຍ຺ຍ. ຕເທວ ຕຕ຺ຖ ນຕ຺ຖີຕິ ອຕ຺ໂຖ. ປຸຣິມຣູປສ຺ສາປິ ຫິ ປຈ຺ຈຍຠາໂວ ອຕ຺ຖິ ປຸຕ຺ຕສ຺ສ ປິຕິສທິສຕາທສ຺ສນໂຕຕິ. ເອຕ຺ຖຈ ປຸຕ຺ຕສ຺ສ ປິຕິສທິສຕາທສ຺ສນໂຕຕິ ເອເຕນ ອິມມຕ຺ຖໍ ທສ຺ເສຕິ. ຍຖາ ຕິຓຣຸກ຺ຂານໍ ພີຊຠາວສງ຺ຂາຕໍ ນິຍາມຣູປໍນາມ ອຕ຺ຖິ. ຍສ຺ສ ອານຸຠາເວນ ຕນ຺ນິພ຺ພຕ຺ຕາຕິຓຣຸກ຺ຂາ ວຑ຺ຒນ຺ຕາ ຍຖາວາ ຕຖາວາ ອວຑ຺ຒິຕ຺ວາອຕ຺ຕນາ ສມານພີເຊຫິເອວ ຕິຓຣຸກ຺ເຂຫິ ສພ຺ພໂສ ສທິສາ ກາຣໍ ຄເຫຕ຺ວາ ວຑ຺ຒນ຺ຕິ. ເອວເມວໍ ຄພ຺ຠເສຍ຺ຍການໍ ສຕ຺ຕານໍ ໂຍນິ ຠາວສງ຺ຂາຕໍ ນິຍາມ ຣູປໍນາມ ອຕ຺ຖິ. ຍສ຺ສານຸຠາເວນ ເຕ ສມານ ຊາຕິເກຫິເອວ ກຸເລຫິ ວິເສສໂຕ ມາຕາປິຕູຫິ ເອວ ສພ຺ພໂສ ສທິສຣູປສຓ຺ຐານາ ໂຫນ຺ຕິ. ອິຕິ ພີຊນິຍາໂມ ວິຍ ໂຍນິນິຍາໂມປິ ໂຫຕິ. ໂສຈ ປຏິສນ຺ຘິຣູປສ຺ເສວ ອານຸຠາໂວຕິ ເວທິຕພ຺ໂພ.

ອປິຈ, ອຍໍ ໂຍນິນິຍາໂມນາມ ກລລກາລາທີສຸ ປຸຕ຺ຕານໍ ສຣີເຣສຸ ມາຕາປິຕູຫິ ສມຸທາຄຕໍ ອຸຕຸຊຣູປສນ຺ຕານໍເອວ. ຍສ຺ສ ອານຸຠາເວນ ຕໍສນ຺ຕານໍ ສມານຊາຕິກສຕ຺ຕສຓ຺ຐານສທິສໍ ອຕ຺ຕໂນ ຎາຕິກຸລສທິສຎ຺ຈ ໂຫຕິ. ຍຖາຫິອິຕ຺ຖິຠາວາທິຣູປໍ ສຕ຺ຕານໍ ອິຕ຺ຖິລິງ຺ຄາທີນິ ພີຊຣູປຎ຺ຈ ຕິຓຣຸກ຺ຂານໍ ຕໍຕໍວຓ຺ຓສຓ຺ຐານາ ທີນິ ນິຍາເມຕິ. ເອວໍ ໂຍນິຣູປໍ ນານາຊາຕິວເສນ ສຕ຺ຕານໍ ນິຍາມກໍ ວວຕ຺ຖາປກໍ ໂຫຕີຕິ. ເອຕ຺ຕາວຕາ ປວຕ຺ຕິຍໍ ຖເປຕ຺ວາ ຈິຕ຺ຕຊຣູປໍ ສພ຺ເພສໍ ຕິສມຸຏ຺ຐານິກຣູປານໍ ອຸປ຺ປຕ຺ຕິຍາ ຈິຕ຺ຕນິຣເປກ຺ຂຕາ ປຸຣິມຸປ຺ປນ຺ນ ຣູປປເວຓິ ປຏິພທ຺ຘຕາຈ ສາຘິຕາ ໂຫຕິ. ເຕເນວຈ ເຕສໍ ຈິຕ຺ຕສ຺ສ ຐິຕິຠງ຺ຄກ຺ຂເຓສຸປິ ຈິຕ຺ຕຣຫິເຕ ນິໂຣຘສມາປຕ຺ຕິ ກາເລປິ ອຸປ຺ປຕ຺ຕິ ໂຫຕີຕິ. ເຕນ ວຸຕ຺ຕໍ ສຫຊາຕຣູປນ຺ຕິ ປເນຕ຺ຖາຕິອາທິ. ອິຕີຕິອາທິ ນິຄມນໍ. ຕຕ຺ຖ ສມ຺ຠວໍຕິ ຍຖາ ສມ຺ຠວໍ. ສມ຺ຠວາຕິວາ ສມ຺ຠູຕາ. ອຊ຺ຌຕ຺ຕຎ຺ຈາຕິ ອຊ຺ຌຕ຺ຕຠູຕາຈ. ພຫິທ຺ຘາຈາຕິ ພຫິທ຺ຘາຠູຕາຈ. ສງ຺ຂຕາຕິ ສງ຺ຂຕຠູຕາ. ອສງ຺ຂຕາຕິ ອສງ຺ຂຕຠູຕາ. ເອວໍ ເຕກາລິກາຈ ກາລມຸຕ຺ຕາຈ ອຊ຺ຌຕ຺ຕພຫິທ຺ຘາ ສມ຺ຠູຕາຈ. ຕຖາ ສງ຺ຂຕາສງ຺ຂຕຠູຕາຈ ປຎ຺ຎຕ຺ຕິ ນາມຣູປານໍ ວເສນ ຕິວິຘາ ຐິຕາ ຘມ຺ມາ ປຏ຺ຐາເນ ສພ຺ພຖາ ຈຕຸວີສຕິ ປຈ຺ຈຍານາມ ໂຫນ຺ຕີຕິ ໂຍຊນາ. ເອຕ຺ຖຈ ຕິວິຘາ ຐິຕານໍ ຘມ຺ມານໍ ເຕກາລິກາທິຠາເວ ສຕິ ຈຕຸວີສຕິປຈ຺ຈຍານໍປິ ຍຖາສມ຺ຠວໍ ເຕກາລິກາທິເຠໂທ ສິທ຺ໂຘ ໂຫຕິ. ຕຕ຺ຖ ອາຣມ຺ມຓອຘິປຕິ ອຸປນິສ຺ສຍປຈ຺ຈຍາ ເຕກາລິກາ ກາລມຸຕ຺ຕາຈ ໂຫນ຺ຕິ.

[໒໔໐] ວິຠາວນິຍໍ ປນ

‘‘ອາຣມ຺ມຓອຘິປຕິອຸປນິສ຺ສຍປຈ຺ຈຍານໍ ຕິກາລິການນ຺ຕິ’’ ວຸຕ຺ຕໍ. ຕໍ ນ ຍຸຊ຺ຊຕິ.

ປຎ຺ຎຕ຺ຕິນິພ຺ພານານໍປິ ກາລມຸຕ຺ຕານໍ ເຕສຸ ປວິຏ຺ຐຕ຺ຕາຕິ. ຕຕ຺ຖ ອິມສ຺ມິໍ ຠເວ ອຠິນວານໍ ຘນຘຎ຺ຎໂຠຄານໍວາ ວິຊ຺ຊາສິປ຺ປສຸຕປຣິ ຍຕ຺ຕີນໍວາ ສີລສມາຘິປຎ຺ຎານໍວາ ຠວນ຺ຕເຣ ຠວສມ຺ປຕ຺ຕິໂຠຄ ສມ຺ປຕ຺ຕິ ມຄ຺ຄຜລສມ຺ປຕ຺ຕີນໍວາ ປຏິລາຠຕ຺ຖາຍ ປຸພ຺ພໂຍຄໍ ກໂຣນ຺ຕສ຺ສ ອນາຄຕານໍ ຕາສໍ ອຸປນິສ຺ສຍປຈ຺ຈຍຕາ ເວທິຕພ຺ພາ. ປຏ຺ຐາເນ ປນ ອນາຄຕໍ ຈກ຺ຂຸສມ຺ປທໍ ປຕ຺ຖຍມາໂນ ໂສຕ, ຆານ, ຊິວ຺ຫາ, ກາຍສມ຺ປທໍ, ວຓ຺ຓສມ຺ປທໍ, ສທ຺ທ, ຄນ຺ຘ, ຣສ, ໂຜຏ຺ຐພ຺ພສມ຺ປທໍ ປຕ຺ຖຍມາໂນ ອນາຄເຕ ຂນ຺ເຘ ປຕ຺ຖຍມາໂນ ທານໍ ເທຕິ ສີລໍ ສມາທິຍຕີຕິອາທິນາ ຠວນ຺ຕຣປຣິຍາປນ຺ນາເອວ ສມ຺ປຕ຺ຕິໂຍ ວຸຕ຺ຕາ. ຕາ ປນ ທານາທີນໍ ກມ຺ມານໍ ອນຸຣູປວເສນ ວຸຕ຺ຕາຕິ ທຏ຺ຐພ຺ພາ. ກມ຺ມປຈ຺ຈໂຍ ປນ ປຈ຺ຈຸປ຺ປນ຺ນາຕີຕວເສນ ທ຺ວິກາລິໂກ. ອນນ຺ຕຣ ສມນນ຺ຕຣ ອາເສວນ ນຕ຺ຖິ ວິຄຕ ປຈ຺ຈຍາ ອຕີຕກາລິກາ. ເສສາ ປນ຺ນຣສ ປຈ຺ຈຍາ ປຈ຺ຈຸປ຺ປນ຺ນກາລິກາຕິ. ອຊ຺ຌຕ຺ຕພຫິທ຺ຘາທຸເກ ອາຣມ຺ມຓາ ຘິປຕິ ສຫຊາຕ ອຎ຺ຎມຎ຺ຎ ນິສ຺ສຍ ອຸປນິສ຺ສຍ ປຸເຣຊາຕ ອາຫາຣ ອຕ຺ຖິ ອວິຄຕາ ອຊ຺ຌຕ຺ຕພຫິທ຺ຘາ ໂຫນ຺ຕິ. ເສສາ ຈຸທ຺ທສ ປຈ຺ຈຍາ ອຊ຺ຌຕ຺ຕາວ. ອາຣມ຺ມຓ ອຘິປຕິ ອຸປນິສ຺ສຍາ ສງ຺ຂຕາ ອສງ຺ຂຕາຈ ໂຫນ຺ຕິ. ເສສາ ສງ຺ຂຕາວາຕິ. ປຎ຺ຈວິຘໍປິອຣູປນ຺ຕິ ປວຸຈ຺ຈຕິ. ກສ຺ມາ, ກທາຈິປິ ຣູປສງ຺ຂາຕໍ ສຓ຺ຐານຕ຺ຖໍ ອນຸປຄມນໂຕ ນາມນ຺ຕິຈ ປວຸຈ຺ຈຕິ. ກສ຺ມາ, ອຘິວຈນສງ຺ຂາຕນາມາຠິຘານວເສເນວ ສຸຓນ຺ເຕຫິ ຄເຫຕພ຺ພຠາວຸປຄມນໂຕຕິ.

໑໖໙. ປຎ຺ຎປີຍຕີຕິ ປຎ຺ຎຕ຺ຕິ. ອຍໍປິ ເອໂກ ວຈນຕ຺ໂຖຕິ ໂລກິຍມຫາຊເນຫິ ຖປີຍຕິ. ໂວຫຣີຍຕິ ເຈວ ສມ຺ປຏິຈ຺ຉີ ຍຕິຈາຕິ ອຕ຺ໂຖ. ໂຍໂກຈິ ສມ຺ມຸຕິສຈ຺ຈຠູໂຕ ພ຺ຍຎ຺ຊນຕ຺ໂຖ. ຕຖາ ປຎ຺ຎາເປຕພ຺ພາ ອຕ຺ຖາ ປຎ຺ຎປີຍນ຺ຕິ ເອຕາຍາຕິ ປຎ຺ຎຕ຺ຕິ. ພ຺ຍຎ຺ຊນຕ຺ຖໂຊຕໂກ ປຎ຺ຎຕ຺ຕິສທ຺ໂທຕິ ເອວໍ ທຸວິຘາ ປຎ຺ຎຕ຺ຕີຕິ ວຸຕ຺ຕໍ ຕໂຕອວເສສາ.ລ. ທຸວິຘາໂຫຕີຕິ. ຕຕ຺ຖ ປຎ຺ຎາປີຍຕ຺ຕາ ປຎ຺ຎຕ຺ຕີຕິ ອຕ຺ຖ ປຎ຺ຎຕ຺ຕິມາຫ. ປຎ຺ຎາປນໂຕປຎ຺ຎຕ຺ຕີຕິ ສທ຺ທປຎ຺ຎຕ຺ຕິໍ. ຕໍຕໍຠູຕວິປຣິຓາມາກາຣນ຺ຕິ ປຖວິຍາທີນໍ ເຕສໍ ເຕສໍ ມຫາຠູຕານໍ ອຘິມຕ຺ຕຠາວປ຺ປກາຣສງ຺ຂາຕໍ ຕຖາ ຕຖາ ປຣິຓາ ມາກາຣໍ. ປວຕ຺ຕິວິເສສາກາຣນ຺ຕິ ອຕ຺ໂຖ. ອຸປາທາຍາຕິ ປຏິຈ຺ຈ. ນິສ຺ສາຍ. ປຖມໍ ຈິຕ຺ເຕນ ຄເຫຕ຺ວາຕິ ອຕ຺ໂຖ. ຕຖາຕຖາ ປຎ຺ຎຕ຺ຕາຕິ ອຍໍ ປຖວີນາມ ອຍໍ ປພ຺ພໂຕນາມາຕິ ເອວມາທິ ນເຍນ ມຫາຊເນນ ປຎ຺ຎຕ຺ຕາ, ກຖິຕາ, ໂວຫຣິຕາຕິ ອຕ຺ໂຖ. ປຖວິປພ຺ພຕາທິກາຕິອາທິສທ຺ເທນ ນທິ ສມຸທ຺ທາທິກາໂຍ ສງ຺ຄຓ຺ຫຕິ. ອຍໍ ສມູຫປຎ຺ຎຕ຺ຕິນາມ.

[໒໔໑] ວິຠາວນິຍໍ ປນ

‘‘ສຓ຺ຐານປຎ຺ຎຕ຺ຕີຕິ’’ ວຸຕ຺ຕາ. ສາ ຍຸຕ຺ຕາ ວິຍ ນທິສ຺ສຕິ.

ນຫິ ອິຘ ສຓ຺ຐານໍ ປຘານໍ ໂຫຕີຕິ. ສມ຺ຠາຣສນ຺ນິເວສາກາຣນ຺ຕິ ກຏ຺ຐາທີນໍ ສມ຺ຠາຣານໍ ຕຖາ ຕຖາ ສນ຺ນິເວສາກາຣໍ. ເອຕ຺ຖາປິ ອາທິສທ຺ເທນ ນາວາທໂຍ ສງ຺ຄຓ຺ຫຕິ. ອຍໍ ສຓ຺ຐານ ປຎ຺ຎຕ຺ຕິ. ກຏ຺ຐາທໂຍ ເອວ ຫິ ເຄຫາກາເຣນ ສຓ຺ຐິຕາ ເຄຫນ຺ຕິ ຣຖາກາເຣນ ສຓ຺ຐິຕາ ຣໂຖຕິ ວຸຈ຺ຈນ຺ຕີຕິ.

[໒໔໒] ວິຠາວນິຍໍ ປນ

‘‘ສມູຫປຎ຺ຎຕ຺ຕີຕິ’’ ວຸຕ຺ຕໍ. ຕໍ ນ ຍຸຊ຺ຊຕິ.

ນຫິ ອິຘ ສມູໂຫ ປຘານນ຺ຕິ. ປຸຣິສປຸຄ຺ຄລາທິກາ ສຕ຺ຕປຎ຺ຎຕ຺ຕິ ອຸປາທາປຎ຺ຎຕ຺ຕີຕິປິ ວຸຈ຺ຈຕິ. ຈນ຺ທາວຏ຺ຏນາທິກນ຺ຕິ ຈນ຺ທສູຣິຍາທີນໍ ສິເນຣຸໍ ປທກ຺ຂິຓໍ ກຕ຺ວາ ອາວຏ຺ຏນາທິກໍ. ຍໂຕ ຈນ຺ທິມສູຣິຍາ ອຸເທນ຺ຕິ, ສາ ປຸພ຺ພທິສານາມ. ປຸພ຺ພຕຣໍ ລທ຺ຘປ຺ປກາສຕ຺ຕາ. ຍຕ຺ຖ ປນ ອຕ຺ຖໍ ຄຈ຺ຉນ຺ຕິ, ສາ ປຈ຺ຉິມທິສານາມ. ປຈ຺ຉາລທ຺ຘປກາສຕ຺ຕາ. ຕາສໍ ທກ຺ຂິຓປສ຺ສາ ທິສາ ວຸຑ຺ຒິອຕ຺ເຖນ ທກ຺ຂິຓທິສານາມ. ອິຕຣາ ປນ ອຸຈ຺ຈຕຣຏ຺ເຐນ ອຸຕ຺ຕຣາທິສາຕິ ວຸຈ຺ຈຕິ. ຍທາ ສູຣິໂຍ ອຸເທຕິ, ຕທາ ສກລສ຺ສ ອຫສ຺ສ ປຸພ຺ພຠາຄຕ຺ຕາ ປຸພ຺ພນ຺ໂຫຕິ ວຸຈ຺ຈຕີຕິ. ເອວມາທິກາ ທິສາ ປຎ຺ຎຕ຺ຕິ ກາລປຎ຺ຎຕ຺ຕິໂຍນາມ. ອາທິສທ຺ເທນ ຖລນິນ຺ນາທິກາ ເທສປຎ຺ຎຕ຺ຕິ ສງ຺ຄຫິຕາຕິ. ອສມ຺ຜຸຏ຺ຐາກາຣນ຺ຕິ ມຫາຠູຕານໍ ອຎ຺ຎມຎ຺ຎໍ ອສມ຺ຜຸສນາກາຣໍ. ອຍໍ ອາກາສປຎ຺ຎຕ຺ຕິນາມ. ຕໍ ຕໍ ຠູຕນິມິຕ຺ຕນ຺ຕິ ປຖວີກສິຓາທິກໍ ອຸທ຺ຘຸມາຕກາທິກຎ຺ຈ ຠູຕນິມິຕ຺ຕໍ. ນີລກສິຓາທິກໍ ວຓ຺ຓນິມິຕ຺ຕຎ຺ຈ ເອຕ຺ເຖວ ສງ຺ຄຍ຺ຫຕິ. ຠາວນາ ວິເສສນ຺ຕິ ປຣິກມ຺ມາທິກໍ ຠາວນາວິເສສໍຈ. ເອເຕນ ປຣິກມ຺ມນິມິຕ຺ຕ ອຸຄ຺ຄຫນິມິຕ຺ຕ ປຏິຠາຄນິມິຕ຺ຕານໍ ສິທ຺ຘກາຣຓໍ ວທຕິ. ອຍໍ ນິມິຕ຺ຕປຎ຺ຎຕ຺ຕິນາມ.

ເອວມາທິເຠທາຕິ ເອຕ຺ຖ ອາທິສທ຺ເທນ ອຏ຺ຐກຖາຍໍ ອາຄຕາ ອຸປາທາປຎ຺ຎຕ຺ຕິ ອຸປນິຘາປຎ຺ຎຕ຺ຕິອາທໂຍ ສງ຺ຄຫິຕາ. ປຣມຕ຺ຖໂຕ ອວິຊ຺ຊມານາປີຕິ ເອເຕນ ສມ຺ມຸຕິໂຕ ລທ຺ຘຠາວໍ ທສ຺ເສຕິ. ເຕເນວ ຫິ ຕາສໍ ວິຊ຺ຊມານຠາວໍ ຄເຫຕ຺ວາ ຕຖາ ຕຖາ ໂວຫຣນ຺ຕານໍ ມຸສາວາໂທນາມ ນໂຫຕີຕິ. ອຕ຺ຖຈ຺ຉາຍາກາເຣນາຕິ ຕໍ ຕໍ ຠູຕາທີນໍ ປຣມຕ຺ຖານໍ ສມູຫສຓ຺ຐານາທິຉາຍາກາເຣນ. ອຕ຺ຖຈ຺ຉາ ຍາກາເຣນາຕິວາ ສທ຺ທາຠິເຘຍ຺ຍສງ຺ຂາເຕນ ທພ຺ພປຏິພິມ຺ພາກາເຣນ ສວິຄ຺ຄຫາກາເຣນາຕິ ອຕ຺ໂຖ, ຕໍຕໍອຸປາທາຍາຕິ ປຣມຕ຺ຖຘມ຺ມານໍ ຕໍຕໍປວຕ຺ຕິວິເສສໍ ອຸປາທາຍ. ອຸປນິຘາຍາຕິ ໂອລຸມ຺ພິຍ. ປຣິກປ຺ປິຍມານາຕິ ປຣິກປ຺ປພຸທ຺ຘິຍາ ປຣິກປ຺ເປຕ຺ວາ ຄຍ຺ຫມານາ. ເອຕ຺ຖ ປນ ເອວມາທິປເຠທາ ອາລມ຺ພຓຠູຕາ ປຣິກປ຺ປິຍມານາ ສພ຺ພາ ປຎ຺ຎຕ຺ຕິ ປຎ຺ຎາປີຍຕີຕິ ອຕ຺ເຖນ ປຎ຺ຎຕ຺ຕີຕິ ໂຍຊນາ. ສງ຺ຂາຍຕີຕິ ຄຓີຍຕິ. ຄຓນຸປຄໍ ກຕ຺ວາ ຖປີຍຕີຕິ ອຕ຺ໂຖ. ສມຎ຺ຎາຍຕີຕິ ສມ຺ມນ຺ນີຍຕິ. ນາມໍ, ນາມກມ຺ມໍ, ນາມເຘຍ຺ຍໍ, ນິຣຸຕ຺ຕິ, ພ຺ຍຎ຺ຊນໍ, ອຠິລາໂປຕິ ອິເມ ຉ ນາມ ນາມກມ຺ມາ. ຕຕ຺ຖ ອຕ຺ເຖ ນມຕີຕິ ນາມໍ. ອຕ຺ຖວິສຍໍ ເອວ ຫຸຕ຺ວາ ປວຕ຺ຕຕີຕິ ອຕ຺ໂຖ. ອຕ຺ຕນິຈ ອຕ຺ຖໍ ນາເມຕີຕິ ນາມໍ. ປິຏກຕ຺ຕຍສງ຺ຂາເຕ ຫິ ນາເມ ສຕິ ຕທຸຄ຺ຄຓ຺ຫນ຺ຕານໍ ສພ຺ເພ ຕທຕ຺ຖາ ປເທປເທ ວາກ຺ເຍວາກ຺ເຍ ອາຄຈ຺ຉນ຺ຕິ ເຍວາຕິ.

ອປິຈ ສຸຓນ຺ຕານໍ ຎາຓໍ ຕໍຕໍອຕ຺ຖາຠິມຸຂໍ ນາເມຕີຕິ ນາມໍ ນາມຄຫຓວເສນ ກຕ຺ຕພ຺ພຕ຺ຕາ ນາມເມວ ກມ຺ມນ຺ຕິ ນາມກມ຺ມໍ. ຘີຍຕິ ຘາຣີຍຕີຕິ ເຘຍ຺ຍໍ. ນາມເມວ ເຘຍ຺ຍນ຺ຕິ ນາມເຘຍ຺ຍໍ. ອວິທິຕປກ຺ເຂ ຐິໂຕ ອຕ຺ໂຖ ເອຕາຍ ຕໂຕ ນີຫຣິຕ຺ວາ ວຸຈ຺ຈຕິ ກຖີຍຕີຕິ ນິຣຸຕ຺ຕິ. ອຕ຺ຖສ຺ສ ພ຺ຍຎ຺ຊນໂຕ ປາກຏກຣຓໂຕ ພ຺ຍຎ຺ຊນໍ. ອຠິພ຺ຍຕ຺ຕໍ ກຕ຺ວາ ລປີຍຕິ ກຖີຍຕິ ອຕ຺ໂຖ ເອເຕນາຕິ ອຠິລາໂປ. ເອຕ຺ຖຈ ວຓ຺ຓປຎ຺ຎຕ຺ຕິ, ອກ຺ຂຣປຎ຺ຎຕ຺ຕິ, ສຣປຎ຺ຎຕ຺ຕິ, ທີຆປຎ຺ຎຕ຺ຕິ, ຣສ຺ສ ປຎ຺ຎຕ຺ຕິ. ພ຺ຍຎ຺ຊນວຄ຺ຄໂຆສາໂຆສປຎ຺ຎຕ຺ຕິ, ລິງ຺ຄປຎ຺ຎຕ຺ຕິ. ປທປຎ຺ຎຕ຺ຕິ, ວາກ຺ຍປຎ຺ຎຕ຺ຕິໂຍປິ ເອຕສ຺ເສວ ປເຠທາຕິ ທຏ຺ຐພ຺ພາ. ປຣມຕ຺ຖໂຕ ວິຊ຺ຊມາເນສຸ ອຕ຺ເຖສຸ ປວຕ຺ຕາ ປຎ຺ຎຕ຺ຕິ ວິຊ຺ຊມານປຎ຺ຎຕ຺ຕິ ນາມ. ອວິຊ຺ຊ ມາເນສຸ ຠູມິປພ຺ພຕາທີສຸ ປວຕ຺ຕາ ປຎ຺ຎຕ຺ຕິ ອວິຊ຺ຊມານປຎ຺ຎຕ຺ຕິ ນາມ. ເອຕາ ເອວ ສມາສຏ຺ຐານໍ ປຕ຺ວາ ທ຺ວິປທສໍໂຍຄວເສນ ອິຕຣາ ຈຕສ຺ໂສປິ ໂຫນ຺ຕີຕິ ທສ຺ເສຕຸໍ ຕຕ຺ຖາຕິອາທິ ວຸຕ຺ຕໍ. ເອຕາຍ ປຎ຺ຎາເປນ຺ຕີຕິ ເອເຕນ ວິຊ຺ຊມານໍ ອຕ຺ຖໍ ປຎ຺ຎເປນ຺ຕິ ເອຕາຍາຕິ ວິຊ຺ຊມານປຎ຺ຎຕ຺ຕີຕິ ອິມມຕ຺ຖໍ ວທຕິ. ເອສນໂຍ ປຣຕ຺ຖປິ. ຉ ອຠິຎ຺ຎາ ອສ຺ສາຕິ ຉຬຠິຎ຺ໂຎຕິ ກຕ຺ວາ ວິເສສນຠູຕານໍ ຉນ຺ນໍ ອຠິຎ຺ຎານໍ ວິຊ຺ຊມານຕ຺ຕາ ວິເສສິຕພ຺ພຠູຕສ຺ສ ປຸຄ຺ຄລສ຺ສ ອວິຊ຺ຊມານຕ຺ຕາ ຉຬ ຠິຎ຺ໂຎຕິ ວິຊ຺ຊມາເນນອວິຊ຺ຊມານປຎ຺ຎຕ຺ຕິ ນາມ. ອິຕ຺ຖີ ອວິຊ຺ຊມານາ ສທ຺ໂທ ວິຊ຺ຊມາໂນຕິ ອິຕ຺ຖິຍາສທ຺ໂທ ອິຕ຺ຖິສທ຺ໂທຕິ ອວິຊ຺ຊມາເນນ ວິຊ຺ຊມານ ປຎ຺ຎຕ຺ຕິ ນາມ. ຈກ຺ຂຸຈ ຈກ຺ຂຸວິຎ຺ຎາຓຎ຺ຈ ອຸຠຍໍປິ ວິຊ຺ຊາມານນ຺ຕິ ຈກ຺ຂຸສ຺ມິໍ ວິຎ຺ຎາຓໍ ຈກ຺ຂຸວິຎ຺ຎາຓນ຺ຕິ ວິຊ຺ຊມາເນນວິຊ຺ຊມານປຎ຺ຎຕ຺ຕິ ນາມ. ຣາຊາຈ ປຸຕ຺ໂຕຈ ທ຺ເວປິ ອວິຊ຺ຊມານາເອວາຕິ ຣຎ຺ໂຎ ປຸຕ຺ໂຕ ຣາຊປຸຕ຺ໂຕຕິ ອວິຊ຺ຊມາເນນອວິຊ຺ຊມານປຎ຺ຎຕ຺ຕິນາມາຕິ ອິມມຕ຺ຖໍ ທສ຺ເສນ຺ໂຕ ອຸຠິນ຺ນນ຺ຕິອາທິມາຫ.

ເອຕ຺ຖ ປນ ວຈນໂຕ ຈ ວຈນຕ຺ຖໂຕຈ ວິນິມຸຕ຺ຕາ ສທ຺ທສຠາວາ ນາມປຎ຺ຎຕ຺ຕິນາມ ວິສຸໍ ນຕ຺ຖີຕິ ວທນ຺ຕິ. ຕໍ ນ ຍຸຊ຺ຊຕິ. ອຕ຺ຖໂຊຕກ ຠາເວນ ວິສຸໍ ສິທ຺ຘຕ຺ຕາ. ສທ຺ໂທ ຫິ ນາມ ອກ຺ຂຣປທພ຺ຍຎ຺ຊນຠາວໍ ອຸປຄໂຕເຍວ ອຕ຺ຖໂຊຕເນ ສມຕ຺ໂຖ ໂຫຕິ. ປຣມຕ຺ຖ ສທ຺ໂທຈ ຂຓິໂກ ຈຸຓ຺ຓວິຈຸຓ຺ຓຠູໂຕ ຕພ຺ຠາວໍ ອຸປຄໂຕ ນໂຫຕີຕິ. ຕສ຺ມາ ສທ຺ທສຠາວານາມ ປຎ຺ຎຕ຺ຕິນາມ ວິສຸໍ ອຕ຺ຖິເຍວ. ອຕ຺ຖິຠາໂວຈສ຺ສາ ວຈນສທ຺ທໍ ສຸຕ຺ວາ ອນນ຺ຕເຣ ອກ຺ຂຣ ປທ ພ຺ຍຎ຺ຊນໂຄຈຣຈິຕ຺ຕສ຺ສ ຕທນນ຺ຕເຣຈ ຕທຕ຺ຖວິຊານນຈິຕ຺ຕສ຺ສ ປວຕ຺ຕິຍາ ປາກໂຏຕິ ທສ຺ເສນ຺ໂຕ ຄາຖາທ຺ວຍໍ ອາຫ. ຕຕ຺ຖ ວຈີໂຆສາ ນຸສາເຣນາຕິ ອຸຈ຺ຈາຣິຍມານສທ຺ທສງ຺ຂາຕສ຺ສ ວຈີໂຆສສ຺ສ ອາຣມ຺ມຓກຣຓສງ຺ຂາເຕນ ອນຸສາເຣນ ອຸປ຺ປນ຺ນາຍ ໂສຕວິຎ຺ຎາຓ ວີຖິຍາ ປວຕ຺ຕິຍາ ອນນ຺ຕເຣ ອຸປ຺ປນ຺ນສ຺ສ ມໂນທ຺ວາຣສ຺ສ ໂຄຈຣ ຠູຕາ ສາຍໍ ປຎ຺ຎຕ຺ຕີຕິ ສມ຺ພນ຺ໂຘ. ກີທິສີ ປນ ສາຍໍ ປຎ຺ຎຕ຺ຕີຕິ ອາຫ ອຕ຺ຖາຍສ຺ສາ.ລ. ຕໂຕປຣນ຺ຕິ. ຕຕ຺ຖ ຕໂຕປຣນ຺ຕິ ຕໂຕ ນາມປຎ຺ຎຕ຺ຕາຣມ຺ມຓສ຺ສ ມໂນທ຺ວາຣສ຺ສ ອຸປ຺ປຕ຺ຕິໂຕ ປຣໍ ອຕ຺ຖາ ວິຎ຺ຎາຍນ຺ຕີຕິ ສມ຺ພນ຺ໂຘ. ຍສ຺ສາ ນາມປຎ຺ຎຕ຺ຕິຍາ ອນຸສາເຣນ ປຣມຕ຺ຖປຎ຺ຎຕ຺ຕິຠູຕາ ອຕ຺ຖາ ວິຎ຺ຎາຍນ຺ຕິ. ສາ ອຍໍ ປຎ຺ຎຕ຺ຕິ ໂລກສງ຺ເກຕນິມ຺ມິຕາຕິ ວິຎ຺ເຎຍ຺ຍາຕິ ໂຍຊນາ.

ເອຕ຺ຖຈ ໂສຕວິຎ຺ຎາຓວີຖິຍາຕິ ເອຕ຺ຖ ອຕີຕສທ຺ທມຕ຺ຕາ ຣມ຺ມຓາ ຕທນຸວຕ຺ຕິການາມ ມໂນວິຎ຺ຎາຓວີຖິປິ ສງ຺ຄຫິຕາຕິ ທຏ຺ຐພ຺ພາ. ວຸຕ຺ຕຎ຺ຫິ ສາຣຕ຺ຖທີປນິຍໍ-ເຕນ ວຸຕ຺ຕວຈເນ ຍຕ຺ຕການິ ອກ຺ຂຣານິ ໂຫນ຺ຕິ. ເຕສຸ ເອກເມກໍ ປຈ຺ຈຸປ຺ປນ຺ນໍ ອຕີຕຎ຺ຈ ຄເຫຕ຺ວາ ໂສຕ ວິຎ຺ຎາຓວີຖິຍາ ມໂນວິຎ຺ຎາຓວີຖິຍາຈ ອຸປ຺ປຊ຺ຊິຕ຺ວາ ນິຣຸທ຺ຘາຍ ອວສາເນ ຕານິ ອກ຺ຂຣານິ ສມ຺ປິຓ຺ເຑຕ຺ວາ ອກ຺ຂຣສມູຫໍ ຄເຫຕ຺ວາ ເອກາ ມໂນວິຎ຺ຎາຓວີຖິ ອຸປ຺ປຊ຺ຊິຕ຺ວາ ນິຣຸຊ຺ຌຕິ. ຕທນນ຺ຕຣໍ ອຍໍ ອກ຺ຂຣສມູໂຫ ເອຕສ຺ສ ນາມນ຺ຕິ ນາມປຎ຺ຎຕ຺ຕິຄຫຓວເສນ ອປຣາຍ ມໂນວິຎ຺ຎາຓ ວີຖິຍາ ອຸປ຺ປຊ຺ຊິຕ຺ວາ ນິຣຸທ຺ຘາຍ ຕທນນ຺ຕຣໍ ອຸປ຺ປນ຺ນາຍ ມໂນວິຎ຺ຎາຓ ວີຖິຍາ ອຍເມຕສ຺ສ ອຕ຺ໂຖຕິ ປກຕິຍາ ຕທຕ຺ຖວິຊານນໍ ສມ຺ຠວຕີຕິ. ມຓິສາຣມຎ຺ຊູສາຍໍ ປນ ຕທນຸວຕ຺ຕິກວີຖິໂຕ ປຣໍ ເອກໍ ວິນິຈ຺ຉຍວີຖິໍ ວິຎ຺ຎຕ຺ຕິຄຫຓວີຖິຎ຺ຈ ວທຕິ. ຕໂຕ ປຣໍ ເອກກ຺ຂເຣ ສທ຺ເທ ເອກຕ຺ຖໂຊຕິກາຍ ນາມປຎ຺ຎຕ຺ຕິຍາ ຄຫຓໍ ໂຫຕິ. ຍາ ວທນ຺ຕສ຺ສ ປຸພ຺ພຠາເຄ ມນສາ ວວຕ຺ຖາປິໂຕ ປຎ຺ຎຕ຺ຕິສທ຺ໂທນາມ ວຸຈ຺ຈຕິ. ຕໂຕປຣໍ ຕທຕ຺ຖຄຫຓນ຺ຕິ. ອີທິເສສຸ ປນ ຐາເນສຸ ຕຕ຺ຖ ຕຕ຺ຖ ຊວນວີຖິວາຣານໍ ປຏິປາຏິກຖນໍນາມ ປຘານປາກຏຄຫຓວເສເນວາຕິ ທຏ຺ຐພ຺ພໍ. ເອກຈ຺ຉຣກ຺ຂເຓ ອເນກ ໂກຏິສຕສຫສ຺ສານິ ຈິຕ຺ຕານິ ອຸປ຺ປຊ຺ຊນ຺ຕີຕິ ຫິ ວຸຕ຺ຕໍ. ຕຖາ –

ເອກມຕ຺ໂຕ ຠເວ ຣສ຺ໂສ, ທ຺ວິມຕ຺ໂຕ ທີຆມຸຈ຺ຈເຕ;

ຕິມຕ຺ໂຕຕຸປ຺ລຸໂຕ ເຎຍ຺ໂຍ, ພ຺ຍຎ຺ຊນໍ ອທ຺ຘມຕ຺ຕິກນ຺ຕິຈໍ.

ນ ຈ ປຣມຕ຺ຖສທ຺ທສງ຺ຆາຏານໍ ສຕສຫສ຺ສໍປິ ເອກກ຺ຂຣໍນາມ ຠວິຕຸໍ ປໂຫຕິ. ຕສ຺ມາ ອິຘ ພຫຸໍ ວິຈາຣຓາ ອມ຺ເຫຫິ ນກຕາຕິ.

ອິຕິ ປຣມຕ຺ຖທີປນິຍານາມ ອຠິຘມ຺ມຕ຺ຖສງ຺ຄຫສ຺ສ

ຈຕຸຕ຺ຖວຓ຺ຓນາຍ ອຏ຺ຐມສ຺ສ ປຈ຺ຈຍສງ຺ຄຫສ຺ສ

ປຣມຕ຺ຖທີປນາ ນິຏ຺ຐິຕາ.

ກມ຺ມຏ຺ຐານ ສງ຺ຄຫ ປຣມຕ຺ຖທີປນີ

໑໗໐. ເອວໍ ອຏ຺ຐຫິ ປຣິຈ຺ເຉເທຫິ ສປຈ຺ຈຍປເຠທໍ ນາມຣູປ ວິຠາຄໍ ທສ຺ເສຕ຺ວາ ອິທານິ ວິທິຕນາມຣູປ ວິຠາຄສ຺ສ ກມ຺ມຏ຺ຐານວິຘານໍ ທສ຺ເສນ຺ໂຕ ສມຖວິປສ຺ສນານນ຺ຕິອາທິ ມາຫ. ອິໂຕ ປຈ຺ຈຍ ສງ຺ຄຫໂຕ ປຣໍ ສມຖວິປສ຺ສນານໍ ຠາວນານໍ ທຸວິຘໍປິ ກມ຺ມຏ຺ຐານໍ ຍຖາກ຺ກມໍ ປວກ຺ຂາມີຕິ ໂຍຊນາ. ຕຕ຺ຖ ກິເລເສ ອຎ຺ເຎປິວາ ວິຕກ຺ກາທໂຍ ໂອຬາຣິກຘມ຺ເມ ສເມຕີຕິ ສມໂຖ. ຕຖາ ປວຕ຺ໂຕ ເອກຄ຺ຄຕາສງ຺ຂາໂຕ ສມາຘິ. ວິເສເສນ ປສ຺ສນ຺ຕິ ເອຕາຍາຕິ ວິປສ຺ສນາ. ອນິຈ຺ຈານຸປສ຺ສນາທິກາ ຠາວນາປຎ຺ຎາ. ຕາຍ ຫິ ໂຍຄິໂນ ຂນ຺ເຘສຸ ໂລກິຍມຫາຊເນນ ປສ຺ສິຕໍ ອິຕ຺ຖິປຸຣິສາທິກໍ ນິຈ຺ຈສຸຂາທິກຎ຺ຈ ອຕິກ຺ກມິຕ຺ວາ ວິເສເສນ ອນິຈ຺ຈາທິກເມວ ປສ຺ສນ຺ຕີຕິ. ຠາເວຕພ຺ພາຕິ ຠາວນາ. ຠາເວນ຺ຕິວາ ຈິຕ຺ຕສນ຺ຕານໍ ເອຕາຫີຕິ ຠາວນາ. ກິຣິຍາ ກມ຺ມໍ. ຕິຏ຺ຐຕິ ເອຕ຺ຖາຕິ ຐານໍ. ກມ຺ມສ຺ສ ຐານນ຺ຕິ ກມ຺ມຏ຺ຐານໍ. ວີຣິຍາຣພ຺ຠສງ຺ຂາຕສ຺ສ ໂຍຄກມ຺ມສ຺ສ ປວຕ຺ຕິຏ຺ຐານນ຺ຕິ ອຕ຺ໂຖ. ກສິຓມຓ຺ຑລາທິກໍ ກສິຓຠາວນາທິກຎ຺ຈ. ອາທິມຊ຺ຌ ປຣິໂຍສານານຎ຺ຫິ ສມຸທາຍຠູກໍ ເອກເມຕໍ ປຖວີກສິຓ ຠາວນາທິກໍ ຠາວນາກມ຺ມໍປິ ອຕ຺ຕໂນ ອວຍວຠູຕສ຺ສ ໂຍຄ ກມ຺ມສ຺ສ ປວຕ຺ຕິຏ຺ຐານໍ ສມ຺ຠວຕີຕິ.

ວິຠາວນິຍໍ ປນ

ອຸຕ຺ຕຣຸຕ຺ຕຣ ໂຍຄກມ຺ມສ຺ສ ປທຏ຺ຐານຕາຍ ກມ຺ມຏ຺ຐານຠູຕໍ ຠາວນາວິຘິຎ຺ຈາຕິປິ ວຸຕ຺ຕໍ. ຕມ຺ປິ ຍຸຊ຺ຊຕິເຍວ.

ໂຍຄກມ຺ມເມວວາ ສຸຂວິເສສານໍ ອຘິຏ຺ຐານຏ຺ເຐນຐານນ຺ຕິ ກມ຺ມຏ຺ຐານໍ. ຕຕ຺ຖາຕິ ຕສ຺ມິໍ ທຸວິເຘປິ ກມ຺ມຏ຺ຐາເນ. ສມຖສງ຺ຄເຫຕິ ສມຖ ກມ຺ມຏ຺ຐານສງ຺ຄເຫ. ທສກສິຓານີຕິ ທສກສິຓມຓ຺ຑລານິ ກສິຓຊ຺ຌານານິຈ. ຕທຸຠຍານິປິ ຫິ ໂຍຄານຸໂຍຄສງ຺ຂາຕສ຺ສ ສມຖ ກມ຺ມສ຺ສ ປວຕ຺ຕິຏ຺ຐານຕ຺ຕາ ສມຖກມ຺ມຏ຺ຐານານິນາມ ໂຫນ຺ຕີຕິ. ທສອສຸຠາຕິ ທສອສຸຠວຕ຺ຖູນິ ອສຸຠຊ຺ຌານານິຈ. ທສອນຸສ຺ສຕິ ໂຍຕິ ພຸທ຺ຘຄຸຓາທີນິ ທສອນຸສ຺ສຕິຏ຺ຐານານິ ອນຸສ຺ສຣຓສຕິ ໂຍຈ. ເສສານິປິ ຍຖານຸຣູປໍ ວຕ຺ຕພ຺ພານີຕິ. ຈຣຓໍ ຈຣິຍາ. ສມຸທາຈຣຓນ຺ຕິ ອຕ຺ໂຖ. ປວຕ຺ຕິພຫຸລຕາຕິ ວຸຕ຺ຕໍ ໂຫຕິ. ຣາຄສ຺ສ ຈຣິຍາ ຣາຄຈຣິຍາ. ຣາຄຈຣິຕາຕິ ປາໂຐ, ໂສ ອຏ຺ຐກຖາຍໍ ນຕ຺ຖິ, ປຸຄ຺ຄລຏ຺ຐາເນເອວ ໂສ ຍຸຕ຺ໂຕຕິ. ເອສນໂຍ ເສເສສຸປິ.

[໒໔໓] ໂຍ ປນ ວິຠາວນິຍໍ

ຈຣິຍານໍ ສໍສຄ຺ຄເຠໂທ ວຸຕ຺ໂຕ. ໂສ ອິຘ ນາຘິປ຺ເປໂຕ.

ນຫິ ກມ຺ມຏ຺ຐານານໍນາມ ສໍສຄ຺ຄຈຣິຕສ຺ສປິ ເອກສ຺ສ ທ຺ເວ ຕີຓິ ທາຕພ຺ພານິ ໂຫຕີຕິ. ເຕເນວ ຫິ ໂສ ເຠໂທ ອຏ຺ຐກຖາຍໍ ນຄຣຸກໂຕຕິ. ສພ຺ພາປິ ອປ຺ປນາຍ ປຸພ຺ພຠາຄປວຕ຺ຕາ ກາມາວຈຣ ຠາວນາ ປຣິກມ຺ມຠາວນານາມ. ສາ ປນ ອປ຺ປນາຍ ອາສນ຺ເນ ທູເຣຕິ ທຸວິຘາ ໂຫຕິ. ຕຕ຺ຖ ຍາ ອາສນ຺ເນ, ສາ ອປ຺ປນໍ ອຸເປຈ຺ຈ ສມີເປ ຐຕ຺ວາ ປວຕ຺ຕຕ຺ຕາ ອຸປຈາຣຠາວນາຕິ ວຸຈ຺ຈຕິ. ອິຕຣາ ປນ ປຣິກມ຺ມ ຠາວນາເອວນາມ. ອິຕິ ປຣິກມ຺ມຠາວນາປິ ສມານາ ປຸພ຺ພາປຣວິເສສ ປາກຏຠາວຕ຺ຖໍ ອຏ຺ຐກຖາສຸ ທ຺ວີຫິ ນາເມຫິ ຄຫິຕາຕິ ວຸຕ຺ຕໍ ປຣິກມ຺ມຠາວນາ.ລ. ຕິສ຺ໂສຠາວນາຕິ ຕາສໍ ປນ ວິເສໂສ ປຣໂຕ ອາຄມິສ຺ສຕິ. ປຣິກມ຺ມນິມິຕ຺ຕນ຺ຕິ ປຣິກມ຺ມຠາວນາຍ ອາຣມ຺ມຓຠູຕໍ ກສິຓມຓ຺ຑລາທິນິມິຕ຺ຕໍ. ຕຎ຺ຈ ຕສ຺ສາ ອາຣມ຺ມຓ ຠາເວນ ເອກໍປິ ສມານໍ ປຸພ຺ພາປຣວິເສສປາກຏຠາວຕ຺ຖໍ ປຣິກມ຺ມນິມິຕ຺ຕໍ ອຸຄ຺ຄຫນິມິຕ຺ຕນ຺ຕິ ທ຺ວິຘາ ຠິນ຺ທິຕ຺ວາ ວຸຕ຺ຕໍ. ເຕສໍປິ ວິເສໂສ ອາຄມິສ຺ສຕິ. ວິທຕ຺ຖິຈຕຸຣງ຺ຄຸລສງ຺ຂາເຕນ ປຣິຕ຺ຕປມາເຓນວາ ຂລ ມຓ຺ຑລາທິສງ຺ຂາເຕນ ມຫນ຺ຕປມາເຓນວາ ກຕໍ ອກຕໍວາ ປຖວີ ມຓ຺ຑລຕລເມວ ອເສສຜຣິຕພ຺ພຏ຺ເຐນ ກສິຓນ຺ຕິ ປຖວີກສິຓໍ. ສກລສທ຺ທປຣິຍາໂຍ ຫິ ກສິຓສທ຺ໂທ. ຍຖາ ກສິເຓນ ຊມ຺ພຸທີປສ຺ສາຕິ. ຕສ຺ມາ ຍຕ຺ຕເກ ປຖວີຕເລ ນິມິຕ຺ຕໍ ຄຓ຺ຫາຕິ, ຕຕ຺ຕກໍ ຈິຕ຺ເຕນ ອເສສໍ ຜຣິຕ຺ວາ ເອວ ຄເຫຕພ຺ພໍ ໂຫຕິ. ນ ປນ ຕສ຺ສ ເອກເທເສ ຐຕ຺ວາຕິ, ເຕນ ວຸຕ຺ຕໍ ປຖວີມຓ຺ຑລຕລເມວ ອເສສຜຣິຕພ຺ພຏ຺ເຐນ ກສິຓນ຺ຕິ ປຖວີກສິຓນ຺ຕິ. ເອສນໂຍ ເສສກສິເຓສຸປີຕິ. ເອຕ຺ຖຈ, ອວິຠູຕວຓ຺ຓາຍ ປຖວິຍາ ເອກ ຕລຠາເວນສນ຺ນິວິຏ຺ຐາສຓ຺ຐານປຎ຺ຎຕ຺ຕິອິຘປຖວີກສິຓໍນາມ. ຕຖາ ອາໂປກສິຓໍ ເຕໂຊກສິຓຎ຺ຈ. ຜຸຏ຺ຐຏ຺ຐາເນ ຈິຕ຺ເຕນ ສຓ຺ຐານໍ ກຕ຺ວາ ຄຫິຕາ ວາຍຸວຏ຺ຏິ ວາໂຍກສິຓໍນາມ. ນີລວຓ຺ຓວິສິຏ຺ຐາເອກາ ສຓ຺ຐານປຎ຺ຎຕ຺ຕິ ນີລກສິຓໍນາມ. ຕຖາ ປີຕໂລຫິໂຕ ທາຕກສິຓານິປິ. ຈນ຺ທສູຣິຍອຄ຺ໂຄຠາສວິສິຏ຺ຐາ ກຕ຺ຖຈິ ທິສ຺ສມານາ ສຓ຺ຐານປຎ຺ຎຕ຺ຕິ ອາໂລກກສິຓໍນາມ. ຕິຕ຺ຕິຉິທ຺ທວາຕ ປານຉິທ຺ທາທີສຸ ທິສ຺ສມານາ ອາກາສວິສິຏ຺ຐາ ສຓ຺ຐານປຎ຺ຎຕ຺ຕິ ອາກາສກສິຓໍນາມາຕິ. ອຕິວິຍ ຘຸມາຕໍ ສຸນຠາວໍ ຄຕນ຺ຕິ ອຸທ຺ຘຸມາຕໍ. ຕເທວ ກຸຈ຺ຉິຕຕ຺ຕາ ອຸທ຺ຘຸມາຕກໍ. ຕຖາຠູຕສ຺ສ ຉວສຣີຣສ຺ເສຕໍ ນາມໍ. ຕເທວ ປູຕິຠາວໍ ຄຕກາເລ ປຸຣິມວຓ຺ຓໍ ວິຊຫິຕ຺ວາ ປຸນ ນີລຠາວໍ ປຕ຺ຕໍ ວິນີລກໍ. ຕເທວ ປຸນ ປຈ຺ຈິຕ຺ວາ ຕໂຕ ຕໂຕ ວິສນ຺ທມານປຸພ຺ພຍຸຕ຺ຕໍ ວິປຸພ຺ພກໍ. ຍຸທ຺ຘຠູມິຍາທີສຸ ສຕ຺ເຖນ ມຊ຺ເຌ ຉິນ຺ທິຕ຺ວາ ຖປິຕໍ ວິຣູປຉິນ຺ນສຣີຣໍ ວິຈ຺ຉິນ຺ນກໍນາມ. ໂສຓ ສິງ຺ຄາລາທີຫິ ວິວິຘາກາເຣນ ຂາຍິຕປເທສຍຸຕ຺ຕໍ ສຣີຣໍ ວິກ຺ຂາຍິຕກໍນາມ. ໂສຓສິງ຺ຄາລາທີຫິ ເອວ ຂຓ຺ຑາຂຓ຺ຑິກໍ ກຕ຺ວາ ອປກຑ຺ຒິຕ຺ວາ ຕໂຕ ຕໂຕ ຂິຕ຺ຕອງ຺ຄປຈ຺ຈງ຺ຄຍຸຕ຺ຕໍ ສຣີຣໍ ວິຕ຺ຕກ຺ຂິກໍ ນາມ. ອງ຺ຄປຈ຺ຈງ຺ເຄສຸ ສຕ຺ເຖນ ຫນິຕ຺ວາ ຂຓ຺ຑາຂຓ຺ຑິກໍ ກຕ຺ວາ ຕໂຕ ຕໂຕ ຂິຕ຺ຕອງ຺ຄປຈ຺ຈງ຺ຄຍຸຕ຺ຕໍ ສຣີຣໍ ຫຕວິກ຺ຂິຕ຺ຕກໍນາມ. ປຄ຺ຆຣິຕ ໂລຫິຕສຣີຣໍ ໂລຫິຕກໍ ນາມ. ປຸຬຸວປຣິປູຣໍ ສຣີຣໍ ປຸຬຸວກໍ. ສກໂລ ອຏ຺ຐິສງ຺ຆາໂຏວາ ເອກເມກໍວາ ອຏ຺ຐິ ອຏ຺ຐິກໍ ນາມ. ປຸນປ຺ປຸນໍ ນິຣນ຺ຕຣໍ ສຣຓໍ ອນຸສ຺ສຕິ. ພຸທ຺ຘຄຸຓສ຺ສ ອນຸສ຺ສຕິ ພຸທ຺ຘານຸສ຺ສຕິ. ເອສ ນໂຍ ເສສາສຸປີຕິ. ຕຕ຺ຖ ອຣຫຕາທິຄຸໂຓ ພຸທ຺ຘຄຸໂຓນາມ. ສ຺ວກ຺ຂາຕຕາທິຄຸໂຓ ຘມ຺ມຄຸໂຓນາມ. ສຸປ຺ປຏິປນ຺ນຕາທິຄຸໂຓ ສງ຺ຆຄຸໂຓ ນາມ. ອຕ຺ຕໂນ ສີລສ຺ສ ອຂຓ຺ຑຕາທິ ຄຸໂຓ ສີລຄຸໂຓນາມ. ອຕ຺ຕໂນ ທານສ຺ສ ວິຄຕມລມຈ຺ເຉຣຕາທິ ຄຸໂຓ ຈາຄຄຸໂຓນາມ. ອຕ຺ຕານໍ ເທວຕ຺ຕໍວາ ສກ຺ກຕ຺ຕໍວາ ພ຺ຣຫ຺ມຕ຺ຕໍວາ ວຫິຕຸໍ ສມຕ຺ຖາ ອຕ຺ຕໂນ ສທ຺ຘາທິຄຸຓາ ເທວຕາຄຸຓານາມ. ວຕ຺ຕ ປຏິປຕ຺ຕິວເສນວາ ຘຸຕງ຺ຄສມາທານວເສນວາ ຌານສມາປຕ຺ຕິວເສນວາ ວິປສ຺ສນາວເສນວາ ອຕ຺ຕໂນ ສນ຺ຕາເນ ຈິຣໍວິກາລໍ ວິກ຺ຂມ຺ຠິຕານໍ ກາມຣາຄາທີນໍ ວູປສໂມ ອຕ຺ຕນາອຘິຄຕນິພ຺ພານຎ຺ຈ ອຸປສໂມນາມ. ເອກຠວປຣິຍາປນ຺ນສ຺ສ ອຕ຺ຕໂນ ຂນ຺ຘສນ຺ຕານສ຺ສ ເຠໂທ ມຣຓໍ ນາມ. ເກສກາຍາທີນໍ ນານາກາຍານໍ ສມູຫຠູໂຕ ອຍໍ ກາໂຍ ກາໂຍນາມ. ອຕ຺ຕນິ ນິຣນ຺ຕຣໍ ປວຕ຺ຕມານາ ອສ຺ສາສ ປສ຺ສາສາ ອານາປາຓໍນາມ. ມິຊ຺ຊຕິ ສິນິຍ຺ຫຕີຕິ ເມຕ຺ຕາ. ຍໍ ອາຣພ຺ຠ ອຸປ຺ປຊ຺ຊຕິ. ຕສ຺ສ ຫິຕສຸຂໍ ອວິປ຺ປກິຓ຺ຓໍ ກຕ຺ວາ ສງ຺ຄຓ຺ຫຕີຕິ ອຕ຺ໂຖ. ມິຕ຺ຕສ຺ສວາ ເອສາ ມິຕ຺ເຕສຸວາ ຠວາຕິ ເມຕ຺ຕາ. ອຕ຺ຖໂຕ ປນ ປຣສຕ຺ຕານໍ ຫິຕູປສໍຫາຣວເສນ ປວຕ຺ໂຕ ອໂທໂສເອວ. ປຣສຕ຺ຕານໍ ຫິຕູປສໍຫາຣ ຫິຕໂມທນ ອຫິຕາປນຍນສງ຺ຂາຕໍ ພ຺ຍາປາຣຕ຺ຕຍໍ ປຫາຍ ເຕສໍ ກມ຺ມສກຕານຸພ຺ຣູຫນວເສນ ອຸປປຕ຺ຕິໂຕ ຍຸຕ຺ຕິໂຕ ເປກ຺ຂຕີຕິ ອຸເປກ຺ຂາ. ຕຖາ ປວຕ຺ຕາ ຕຕ຺ຣມຊ຺ຌຕ຺ຕຕາເອວ. ອປ຺ປມາເຓສຸສຕ຺ເຕສຸ ຠວາຕິ ອປ຺ປມຎ຺ຎາ. ນ ຫິ ເອຕ຺ຕເກສຸ ເອວ ສຕ຺ເຕສຸ ເອຕາ ປວຕ຺ເຕຕພ຺ພາ. ນ ຕໂຕ ອຎ຺ເຎສູຕິ ເອວໍ ເອຕາສໍ ວິສຍປຣິຈ຺ເຉໂທນາມ ອຕ຺ຖີຕິ. ເອວໍສນ຺ເຕປິ ອາທິກມ຺ມິ ເກນ ອາທິໂຕ ເອກສ຺ມິໍ ປຸຄ຺ຄເລ ອຕ຺ຕໂນ ຠາວນາຈິຕ຺ຕໍ ລທ຺ຘາເສວນໍ ລທ຺ຘວິເສສຎ຺ຈ ກຕ຺ວາ ປຈ຺ຉາ ທ຺ວີສຸ ຕີສູຕິອາທິນາ ວຑ຺ຒິຕ຺ວາ ສີມສມ຺ເຠໂທຈ ໂອຘິໂສຜຣຓ ອໂນຘິໂສຜຣຓ ທິສາຜຣຓານິວ ກຕ຺ຕພ຺ພານີຕິ. ຍໍ ປນ ວິຠງ຺ເຄ ເມຕ຺ຕາສຫຄເຕນ ເຈຕສາ ເອກໍ ທິສໍ ຜຣິຕ຺ວາ ວິຫຣຕີຕິອາທິນາ ປຏິສມ຺ຠິທາມຄ຺ເຄຈ ສພ຺ເພສຕ຺ຕາ ອເວຣາ ໂຫນ຺ຕູຕິອາທິນາ ເມຕ຺ຕາວິຘານໍ ນາມ ວຸຕ຺ຕໍ. ຕໍ ເມຕ຺ຕາຌາເນ ວສີຠາວປ຺ປຕ຺ຕານໍ ວເສນ ວຸຕ຺ຕນ຺ຕິ ທຏ຺ຐພ຺ພໍ. ເອຕາ ປນ ວິເສເສນ ໂທສປກ຺ຂິການໍ ກິເລສານໍ ອຸຊຸປຏິປກ຺ຂຠູຕາ ໂຫນ຺ຕີຕິ ຕໍສມງ຺ຄິໂນຈ ນິຈ຺ຈໍ ໂສມ຺ມຫທຍຠາເວນ ພ຺ຣຫ຺ມສທິ ສຕ຺ຕາ ພ຺ຣຫ຺ມາໂນນາມ. ເຕສໍ ວິຫາໂຣຕິ ພ຺ຣຫ຺ມວິຫາໂຣ. ເສຏ຺ຐານໍວາ ເສຏ຺ຐຠູໂຕວາ ວິຫາໂຣຕິ ພ຺ຣຫ຺ມວິຫາໂຣຕິ. ອາຫາເຣຕິ ອສິຕ ປີຕ ຂາຍິຕ ສາຍິຕ ວເສນ ຈຕຸປ຺ປເຠເທ ອຊ຺ໂຌຫຏາຫາເຣ. ປຏິກູລສຎ຺ຎາຕິ ອາຫາຣເຫຕຸ ອນຸຠວິຕພ຺ພານໍ ທຸກ຺ຂຘມ຺ມານໍ ປຈ຺ຈເວກ຺ຂນວເສນ ສຣສປຏິກູລຕາ ປຈ຺ຈເວກ຺ຂນວເສນ ອາສຍນິຘານ ປກ຺ກາປກ຺ກຜລນິສ຺ສນ຺ທປຈ຺ຈເວກ຺ຂນ ວເສນ ຈ ຕຕ຺ຖ ນິກນ຺ຕິ ປຫານສຎ຺ຎາ. ຈຕຸຘາຕຸວວຕ຺ຖານນ຺ຕິ ສຣີຣຄຕານໍ ປຖວິອາທີນໍ ຈຕຸນ຺ນໍ ມຫາຘາຕູນໍ ສລກ຺ຂຓາ ທິວເສນ ວິສຸໍ ວິສຸໍ ປຣິຈ຺ຉິນ຺ທິຕ຺ວາ ສມນຸປສ຺ສນໍ. ຕຎ຺ຫິ ຈຕສ຺ໂສ ຘາຕຸໂຍ ວວຕ຺ຖປິຍນ຺ຕິ ວິນິຈ຺ຉິຍນ຺ຕິ ສລ຺ລກ຺ຂິຍນ຺ຕິ ເອເຕນາຕິ ຈຕຸຘາຕຸວວຕ຺ຖານນ຺ຕິ ວຸຈ຺ຈຕີຕິ. ອສຸຠສຎ຺ຎາ ຠາເວຕພ຺ພາ ຣາຄສ຺ສປຫານາຍາຕິ ວຈນໂຕ ທສອສຸຠາ.ລ. ຣາຄຈຣິຕສ຺ສ ສປ຺ປາຍາຕິ ວຸຕ຺ຕໍ. ຕຕ຺ຖ ຣາເຄນ ຈຣຕີຕິ ຣາຄຈຣິໂຕ. ໂສ ຫິ ກາມໍ ກທາຈິ ໂທເສນ ຈຣຕິ. ກທາຈິ ໂມເຫນ. ກທາຈິ ສທ຺ຘາທີສຸປິ ອຎ຺ຎຕເຣນ. ຣາໂຄ ປນສ຺ສ ອຸສ຺ສນ຺ໂນ. ຕສ຺ມາ ອຸສ຺ສນ຺ເນນ ຣາເຄນ ໂສ ຣາຄຈຣິໂຕຕິ ສງ຺ຂ຺ຍໍ ຄຈ຺ຉຕີຕິ. ເອສນໂຍ ເສເສສຸປິ. ເມຕ຺ຕາ ຠາເວຕພ຺ພາ ພ຺ຍາປາທສ຺ສ ປຫານາຍາຕິ ວຈນໂຕ ເມຕ຺ຕາທີນໍ ຕິຓ຺ຓໍ ພ຺ຣຫ຺ມວິຫາຣານໍ ຍຖາກ຺ກມໍ ພ຺ຍາປາທວິຫິໍສາ ອຣຕີນໍ ນິສ຺ສຣຓຕາວຈນໂຕ ສຸປຣິສຸທ຺ຘານຎ຺ຈ ວຓ຺ຓກສິຓານໍ ໂທສວຕ຺ຖຸຕ຺ຕາຠາວໂຕ ຈຕສ຺ໂສອປ຺ປມຎ຺ຎາໂຍ.ລ. ໂທສຈຣິຕສ຺ສາຕິ ວຸຕ຺ຕໍ. ເອຕ຺ຖຈ ອາທິກມ຺ມິກສ຺ເສວາຍໍ ຈຣິຍວິຠາໂຄ. ອຸເປກ຺ຂາຈ ອາທິກມ຺ມິກສ຺ສ ນສມ຺ຠວຕິ. ວກ຺ຂຕິຫິ ອຸເປກ຺ຂາປຎ຺ຈມຊ຺ຌານິກາຕິ. ຕສ຺ມາ ຍສ຺ສ ປຸຣິມາ ຕິສ຺ໂສ ສປ຺ປາຍາ. ຕສ຺ສ ຕທນຸຄຕິກາ ອຸເປກ຺ຂາປິ ສປ຺ປາຍານາມ ໂຫຕີຕິ ກຕ຺ວາ ຈຕສ຺ໂສ ອປ຺ປມຎ຺ຎາໂຍຕິ ວຸຕ຺ຕນ຺ຕິ ທຏ຺ຐພ຺ພໍ. ອິຕຣຖາ ນິສ຺ສຣຓຎ຺ເຫຕໍ ຣາຄສ຺ສ. ຍທິທໍ ອຸເປກ຺ຂາ ເຈໂຕ ວິມຸຕ຺ຕີຕິ ວຈນໂຕ ອຸເປກ຺ຂາ ຣາຄຈຣິຕສ຺ສາຕິ ວຕ຺ຕພ຺ພໍ ສິຍາຕິ. ນີລາທີນິຈ ຈຕ຺ຕາຣິ ກສິຓານີຕິ ອິທຎ຺ຈ ມນາປິຍຣູປານິ ນີລາທີນິ ສນ຺ຘາຍ ວຸຕ຺ຕໍ. ອມນາປິຍານິ ປນ ຕານິ ຣາຄຈຣິຕສ຺ເສວ ສປ຺ປາຍານີຕິ. ອານາປາຓສຕິ ຠາເວຕພ຺ພາ ວິຕກ຺ກຸປຈ຺ເຉທາຍາຕິ ວຈນໂຕ ອານາປາຓໍວິຕກ຺ກຈຣິຕສ຺ສາຕິ ວຸຕ຺ຕໍ. ໂມຫຈຣິໂຕ ປນ ປກຕິຍາ ປມາທພຫຸໂລ ໂຫຕິ ວິກ຺ຂິຕ຺ຕຈິຕ຺ໂຕຈ. ອານາປາຓຎ຺ຈນາມ ນິຣນ຺ຕຣໍ ປວຕ຺ຕມານໍ ຕສ຺ສ ສຕິໍ ອຸປ຺ປາເທນ຺ຕໍ ວິຍ ປວຕ຺ຕຕີຕິ ຕໍ ໂມຫຈຣິຕສ຺ສສປ຺ປາຍນ຺ຕິ ວຸຕ຺ຕໍ ສິຍາ.

[໒໔໔] ວິຠາວນິຍໍ ປນ

ພຸທ຺ຘິວິສຍຠາເວນ ໂມຫປຏິປກ຺ຂຕ຺ຕາຕິ ກາຣຓໍ ວຸຕ຺ຕໍ. ຕໍ ຍຸຕ຺ຕໍ ວິຍ ນ ທິສ຺ສຕິ.

ເອວຎ຺ຫິ ສຕິ ໂສ ພຸທ຺ຘິຈຣິເຕນ ສຫ ວຕ຺ຕພ຺ໂພ ສິຍາຕິ. ກາມຎ຺ຈ ພຸທ຺ຘຄຸຓາທໂຍປິ ເອກນ຺ເຕນ ພຸທ຺ຘິວິສຍາເອວ ໂຫນ຺ຕິ. ເຕ ປນ ວິເສສໂຕ ສທ຺ຘໍ ອຸປພ຺ຣູຫຍນ຺ຕີຕິ ວຸຕ຺ຕໍ ພຸທ຺ຘານຸສ຺ສຕິ ອາທໂຍ.ລ. ສທ຺ຘາຈຣິຕສ຺ສາຕິ. ປຣມຕ຺ຖໂຕ ສຸຂຸມຕຣານິ ມຣຓາທີນິ ວິປຸລພຸທ຺ຘີນໍ ເອວ ວິສຍານາມ ໂຫນ຺ຕີຕິ ວຸຕ຺ຕໍ ມຣຓ. ລ. ພຸທ຺ຘິຈຣິຕສ຺ສາຕິ. ເສສານິປນສພ຺ພານິປີຕິ ຈຕ຺ຕາຣິ ຠູຕ ກສິຓານິ ທ຺ເວ ອາໂລກາກາສກສິຓານິ ຈຕ຺ຕາໂຣ ອາຣຸປ຺ປາຈາຕິ ທສວິຘານິ ກມ຺ມຏ຺ຐານານິ. ຕຕ຺ຖາປີຕິ ເຕສຸ ທສສຸ ເສສ ກມ຺ມຏ຺ຐາເນສຸປິ. ປຸຖຸລໍ ຂລມຓ຺ຑລາທິປມາຓໍ ໂມຫຈຣິຕສ຺ສ ສປ຺ປາຍໍ. ສມ຺ພາຘສ຺ມິຎ຺ຫິ ໂອກາເສ ຈິຕ຺ຕໍ ຠິຍ຺ໂຍ ສໍໂມຫໍ ອາປຊ຺ຊຕີຕິ. ຂຸທ຺ທກໍ ວິທຕ຺ຖິຈຕຸຣງ຺ຄຸລປມາຓໍ ວິຕກ຺ກຈຣິຕສ຺ເສວ ສປ຺ປາຍໍ. ມຫນ຺ຕຎ຺ຫິ ວິຕກ຺ກສນ຺ຘາວນສ຺ສ ປຈ຺ຈໂຍ ໂຫຕີຕິ. ຕຕ຺ຖຈ ວິຕກ຺ກຈຣິຕສ຺ເສວາຕິ ເອຕ຺ຖ ເອວສທ຺ໂທ ຂຸທ຺ທກນ຺ຕິປເທ ຍຸຊ຺ຊຕິ. ວິຕກ຺ກຈຣິຕສ຺ສ ຂຸທ຺ທກເມວ ສປ຺ປາຍໍ. ນ ປຸຖຸລນ຺ຕິ. ສພ຺ພຎ຺ເຈຕໍ ອຸຊຸວິປຈ຺ຈນິກວເສນເຈວ ອຕິສປ຺ປາຍຕາຍຈ ວຸຕ຺ຕໍ. ຣາຄາທີນໍ ປນ ອວິກ຺ຂມ຺ຠິກາ ສທ຺ຘາທີນຎ຺ຈ ອນຸປກາຣິກາ ກຸສລຠາວນານາມ ນຕ຺ຖີຕິປິ ອຏ຺ຐກຖາຍໍ ວຸຕ຺ຕໍ. ສພ຺ພຕ຺ຖາປີຕິ ສພ຺ເພສຸປິ ຈຕ຺ຕາລີສ ກມ຺ມຏ຺ຐາເນສຸ. ປຣິກມ຺ມຠາວນາ ລພ຺ຠເຕວ ປຣິກມ຺ເມນ ວິນາ ເອກສ຺ສປິ ກມ຺ມຏ຺ຐານສ຺ສ ອສມ຺ປຊ຺ຊນໂຕ. ທສສຸກມ຺ມຏ຺ຐາເນສຸອຸປຈາຣຠາວນາວ ສມ຺ປຊ຺ຊຕິ ນຕ຺ຖິ ອປ຺ປນາ. ກສ຺ມາ ອິຕິ ເຈ. ພຸທ຺ຘ ຘມ຺ມ ສງ຺ຆ ສີລ ຈາຄ ເທວຕາ ອຸປສມ ຄຸຓານໍ ຕາວ ຄມ຺ຠີຣຕາຍ ນານາປ຺ປກາຣຄຸຓາ ນຸສ຺ສຣຓາຘິມຸຕ຺ຕຕາຍຄາຕິ ຫິ ອຏ຺ຐກຖາຍໍ ວຸຕ຺ຕໍ. ຕຕ຺ຖ ຄມ຺ຠີຣ ຕາຍາຕິ ເອເຕນ ເອເກກສ຺ສປິ ຄຸຓປທສ຺ສ ຄມ຺ຠີຣຕ຺ຕາ ຕພ຺ພິສໂຍ ສມາຘິ ມຫາສມຸທ຺ເທ ສສໂກ ວິຍ ຕຕ຺ຖ ອປ຺ປນໍ ປຕ຺ວາ ນິຈ຺ຈລຠາເວນ ປຕິຏ຺ຐາຕຸໍ ນສກ຺ໂກຕີຕິ ທສ຺ເສຕິ. ນານາປ຺ປກາຣ ຄຸຓານຸສ຺ສຣຓາຘິມຸຕ຺ຕຕາຍວາຕິ ເອເຕນ ເຕສໍ ຄຸຓານໍ ອຕປ຺ປ ນິຍສຠາວຕ຺ຕາ ເອຕ຺ຕເກເອວ ຄຸຓປເທ ຐຕ຺ວາ ອປ຺ປນໍ ປາເປສ຺ສາມີຕິ ອຕ຺ຕໂນ ຈິຕ຺ຕໍ ສນ຺ຘາເຣຕຸໍປິ ນສກ຺ໂກຕີຕິ ທສ຺ເສຕີຕິ. ເສເສສຸ ປນ ມຣຓສຎ຺ຎາວວຕ຺ຖາເນສຸ ມຣຓໍ ຕາວ ສຠາວ ຘມ຺ມຕ຺ຕາ ສໍເວຊນີຍຘມ຺ມຕ຺ຕາຈ ອິຕຣານິຈ ທ຺ເວ ສຠາວຘມ຺ມຕາຍ ຄມ຺ຠີຣຕ຺ຕາ ອປ຺ປນາຍ ປຕິຏ຺ຐາ ນໂຫນ຺ຕີຕິ. ຍທິເອວໍ ກສ຺ມາ ໂລກຸຕ຺ຕຣຊ຺ຌານານິ ອຕິຄມ຺ຠີເຣ ນິພ຺ພານສງ຺ຂາເຕ ສຠາວຘມ຺ເມ ອປ຺ປນໍ ປາປຸຓນ຺ຕິ. ທຸຕີຍຈຕຸຕ຺ຖາຣຸປ຺ປຊ຺ຌານານິຈ ປຖມຕຕີຍາຣຸປ຺ປ ສງ຺ຂາເຕ ສຠາວຘມ຺ເມຕິ. ວຸຈ຺ຈເຕ, ໂລກຸຕ຺ຕຣຊ຺ຌານານິ ຕາວ ວິສຸທ຺ຘິໂຕ ສມ຺ມສນຎາຓໂຕຈ ປຏ຺ຐາຍ ອນຸກ຺ກເມນ ອຸປຣຸປຣິປວຕ຺ຕານໍ ວິສຸທ຺ຘິຠາວນານໍ ພເລນ ອຕິຄມ຺ຠີເຣປິ ນິພ຺ພານສງ຺ຂາເຕ ສຠາວຘມ຺ເມ ອປ຺ປນາຠາເວນ ປຕິຏ຺ຐາຕຸໍ ສກ຺ໂກນ຺ຕິ. ອາຣຸປ຺ປຊ຺ຌານານິຈ ອປ຺ປນາປຕ຺ຕສ຺ເສວ ປຎ຺ຈມຊ຺ຌານສມາຘິສ຺ສ ອຸທຍມຕ຺ຕານິ ໂຫນ຺ຕີຕິ ອາຣມ຺ມຓສມຕິກ຺ກມນມຕ຺ຕກຣເຓນ ສຠາວຘມ຺ເມປິ ອາຣມ຺ມເຓ ອປ຺ປນາຠາເວນ ປຕິຏ຺ຐາຕຸໍ ສກ຺ໂກນ຺ຕີຕິ. ຕຕ຺ຖາປີຕິ ເຕສຸ ສມຕິໍສອປ຺ປນາກມ຺ມຏ຺ຐາເນສຸປິ. ປຎ຺ຈກຊ຺ຌາເນ ນິຍຸຕ຺ຕານິ ປຎ຺ຈກຊ຺ຌານິ ການິ. ຌານປຎ຺ຈກສ຺ສ ອາຣມ຺ມຓຠາວໂຍຄ຺ຍານີຕິ ວຸຕ຺ຕໍໂຫຕິ. ປຏິກູລາຣມ຺ມຓານິນາມ ອຕິອນິຏ຺ຐານິ ລູຂານິ ຈິຕ຺ຕຣຠິຊນເນ ປຣິທຸພ຺ພລານິ ໂຫນ຺ຕີຕິ ນ ຕານິ ອຕ຺ຕນິ ຈິຕ຺ຕໍ ໂຣເຈຕ຺ວາ ຖເປຕຸໍ ສກ຺ໂກນ຺ຕິ. ຕສ຺ມາ ວິຕກ຺ເກນ ວິນາ ຈິຕ຺ຕໍ ຕຕ຺ຖ ເອກຄ຺ຄໍ ຫຸຕ຺ວາ ນ ຕິຏ຺ຐຕິ. ວິຕກ຺ກພເລເນວ ຕິຏ຺ຐຕີຕິ ວຸຕ຺ຕໍ ທສອສຸຠາ.ລ. ປຖມຊ຺ຌານິກາຕິ. ຍທິເອວໍ ກຖໍ ເຕສຸ ໂສມນສ຺ສຊ຺ຌານໍ ໂຫຕີຕິ ນີວຣຓສນ຺ຕາປໍ ປຫານພເລນເຈວ ຕໍ ຕໍ ອານິສໍສທສ຺ສນ ຎາຓພເລນຈ. ພ຺ຍາຘິທຸກ຺ຂປີຬິຕສ຺ສ ໂຣຄິໂນ ວມນວິເຣຈນປວຕ຺ຕິຍໍ ວິຍ ພຫຸໍ ທານິ ເວຕ຺ຕນໍ ລຠິສ຺ສາມີຕິ ອານິສໍສທສ຺ສາວິໂນ ປຸປ຺ຜຈ຺ຉຏ຺ຏກສ຺ສ ຄູຖຣາສິທສ຺ສເນ ວິຍ ຈາຕິ ທຏ຺ຐພ຺ພໍ. ເມຕ຺ຕາທໂຍ ຕໂຍ ພ຺ຣຫ຺ມວິຫາຣາ ໂທມນສ຺ສສມຸຏ຺ຐິຕານໍ ພ຺ຍາປາທວິຫິໍ ສາອຣຕີນໍ ນິສ຺ສຣຓຠູຕາ ໂຫນ຺ຕີຕິ ນ ເຕ ກທາຈິ ໂສມນສ຺ເສນ ວິນາ ອປ຺ປນໍ ປາປຸຓນ຺ຕີຕິ ວຸຕ຺ຕໍ ເມຕ຺ຕາທໂຍ ຕໂຍ ຈຕຸກ຺ກຊ຺ຌານິກາຕິ. ອຸເປກ຺ຂາ ປນ ສຕ຺ເຕສຸ ສພ຺ພໂສ ອຸທາສິນປກ຺ເຂ ຐຕ຺ວາ ຠາວິຕພ຺ພຕ຺ຕາ ກທາຈິປິ ອຸເປກ຺ຂາເວທນາຍ ວິນາ ອປ຺ປນໍ ນປາປຸຓາຕີຕິ ວຸຕ຺ຕໍ ອຸເປກ຺ຂາປຎ຺ຈມຊ຺ຌານິກາຕິ. ຈຕ຺ຕາໂຣປນອາຣຸປ຺ປາຕິ ກສິຓຸຄ຺ຆາຏິມາກາສາທີນິ ຈຕ຺ຕາຣິ ອາຣຸປ຺ປາຣມ຺ມຓານິ. ສພ຺ພຕ຺ຖາປີຕິ ສພ຺ເພສຸປິ ຈຕ຺ຕາລີສກມ຺ມຏ຺ຐາເນສຸ. ຍຖາຣຫນ຺ຕິ ຕໍຕໍອາຣມ຺ມຓານຸຣູປໍ. ອາຣມ຺ມເຓນ ວິນາ ປຣິກມ຺ມໍນາມ ນ ສິຊ຺ຌຕິ. ອາຣມ຺ມຓສ຺ສ ສຸຏ຺ຐຸ ທຬ຺ຫວິຠູຕຄຫຓສງ຺ຂາເຕນ ອຸຄ຺ຄເຫນ ວິນາ ອາຣມ຺ມຓສມ຺ປຕ຺ຕິ ນາມ ນຕ຺ຖິ. ອສຕິຈ ອາຣມ຺ມຓສມ຺ປຕ຺ຕິຍາ ອຸປຈາຣຊ຺ຌານໍປິ ຕາວ ນ ສມ຺ປຊ຺ຊຕິ. ປເຄວ ອປ຺ປນາຌານນ຺ຕິ ວຸຕ຺ຕໍ ປຣິກມ຺ມນິມິຕ຺ຕໍ.ລ. ລພ຺ຠນ຺ເຕວາຕິ. ຕຕ຺ຖ ສພ຺ພຕ຺ຖາປີຕິ ສພ຺ເພສຸປິ ຈຕ຺ຕາລີສກມ຺ມຏ຺ຐາເນສຸ. ຍຖາຣຫນ຺ຕິ ຕໍຕໍກມ຺ມຏ຺ຐານານຸຣູປໍ. ປຣິຍາເຍນາຕິ ອິທໍ ປນ ກສ຺ສຈິ ອາຣມ຺ມຓສ຺ສ ຈກ຺ຂຸນາ ປສ຺ສນ຺ຕສ຺ເສວ ອວິຠູຕຕຣຕ຺ຕາ ວຸຕ຺ຕໍ. ຍຕ຺ຖ ປນ ປຖມໍ ສຠາວຘມ຺ມໍ ຄຓ຺ຫິຕ຺ວາ ປຈ຺ຉາ ຕາທິເສ ຕທາກາເຣ ຕໍສຓ຺ຐາເນ ປຎ຺ຎຕ຺ຕາຣມ຺ມເຓ ອຸປຈາໂຣວາ ອປ຺ປນາວາ ປວຕ຺ຕຕິ. ຕຕ຺ເຖວ ປຏິຠາຄນິມິຕ຺ຕໍນາມ ລພ຺ຠຕີຕິ ວຸຕ຺ຕໍ ປຏິຠາຄ ນິມິຕ຺ຕໍປນາຕິອາທິ. ວຸຕ຺ຕເມວຕ຺ຖໍ ທຬ຺ຫໍ ກໂຣນ຺ໂຕ ຕຕ຺ຖຫີຕິອາທິມາຫ. ເອວໍ ສມຖກມ຺ເມ ປຖມໍ ອຸຄ຺ຄຫໂກສລ຺ລໍ ທສ຺ເສຕ຺ວາ ອິທານິ ອາທິໂຕ ປຏ຺ຐາຍ ຠາວນາວິຘານໍ ທສ຺ເສນ຺ໂຕ ກຖນ຺ຕິອາທິ ມາຫ. ນິມິຕ຺ຕໍ ອຸຄ຺ຄຓ຺ຫນ຺ຕສ຺ສາຕິ ອາຣມ຺ມຓສ຺ສ ຍຖາ ສຓ຺ຐິຕໍ ອາກາຣໍ ຈິຕ຺ເຕ ອຸປຣຸປຣິ ວິຠູຕໍ ກຕ຺ວາ ຄຓ຺ຫນ຺ຕສ຺ສ ສມນຸປສ຺ສນ຺ຕສ຺ສ. ສາຈຠາວນາຕິ ອຸຄ຺ຄຫຓາກາເຣນ ປວຕ຺ຕ ຊວນວີຖິປຣໍປຣສງ຺ຂາຕາ ສາ ຈິຕ຺ຕຠາວນາ ປຣິກມ຺ມຠາວນາ ນາມ. ປຸນປ຺ປຸນໍ ກຣຓວເສນ ວຑ຺ຒນາກາຣສຓ຺ຐິຕຕ຺ຕາ. ສມຸຄ຺ຄຫິຕໍ ໂຫຕີຕິ ວຕ຺ວາ ຍຖາ ສຸຏ຺ຐຸ ອຸຄ຺ຄຫິຕໍ ສມຸຄ຺ຄຫິຕໍນາມ ໂຫຕິ ຕໍ ທສ຺ເສຕຸໍ ຈກ຺ຂຸນາປສ຺ສນ຺ຕສ຺ເສວມໂນທ຺ວາຣສ຺ສ ອາປາຕມາຄຕນ຺ຕິ ວຸຕ຺ຕໍ. ຕຕ຺ຖ ມໂນທ຺ວາຣສ຺ສອາປາຕມາຄຕນ຺ຕິ ຈກ຺ຂູນິ ນິມ຺ມິລິຕ຺ວາວາ ອຎ຺ຎສ຺ມິໍ ຐາເນ ຐຕ຺ວາວາ ອາວຊ຺ຊນ຺ຕສ຺ສ ຈກ຺ຂຸນາ ທິຏ຺ຐສທິສໍ ມໂນທ຺ວາເຣ ປຈ຺ຈຸປຏ຺ຐິຕໍ ໂຫຕິ. ອຸຄ຺ຄຫນິມິຕ຺ຕໍນາມ. ສຸຏ຺ຐຸ ອວິນສ຺ສມານໍ ກຕ຺ວາ ຄຫິຕຕ຺ຕາ. ສາຈ ຠາວນາ ສມາຘິຍຕິ. ນ ຕາວ ຠາວນນ຺ຕຣຠາວໍ ປາປຸຓາຕີຕິ ອຘິປ຺ປາໂຍ. ຕຖາ ສມາຫິຕສ຺ສາຕິ ເຕນ ມຕ຺ຖກປຕ຺ເຕນ ປຣິກມ຺ມສມາຘິນາ ສມາຫິຕສ຺ສ ເອຕສ຺ສ ໂຍຄິໂນ. ຕໂຕປຣນ຺ຕິ ອຸຄ຺ຄຫນິມິຕ຺ຕຸປ຺ປຕ຺ຕິ ໂຕ ປຣໍ. ຠາວນມນຸຍຸຎ຺ຊນ຺ຕສ຺ສ ຈິຕ຺ເຕ ສນ຺ນິສິນ຺ນນ຺ຕິ ສມ຺ພນ຺ໂຘ. ຕຕ຺ຖ ອນຸຍຸຎ຺ຊນ຺ຖສ຺ສາຕິ ນິຣນ຺ຕຣໍ ປທຫນ຺ຕສ຺ສ. ຕປ຺ປຏິຠາຄນ຺ຕິ ສຠາວ ຘມ຺ມຠູເຕນ ເຕນ ອຸຄ຺ຄຫນິມິຕ຺ເຕນ ສທິສໍ. ວຕ຺ຖຸຘມ຺ມວິມຸຈ຺ຈິຕນ຺ຕິ ເມຆວລາຫກນ຺ຕຣໂຕວາ ຣາຫຸມຸຂໂຕວາ ນິກ຺ຂນ຺ຕຈນ຺ທມຓ຺ຑລໍ ວິຍ ສຠາວຘມ຺ມຠູຕາ ອຸຄ຺ຄຫນິມິຕ຺ຕໂຕ ວິມຸຈ຺ຈິຕ຺ວາ ວິສຸໍ ອຸປຏ຺ຐິຕໍ. ຕໂຕເຍວ ປຎ຺ຎຕ຺ຕິສງ຺ຂາຕໍ ນິມິຕ຺ຕປຎ຺ຎຕ຺ຕິອິຕິ ກຖິຕໍ. ຠາວນາ ມຍນ຺ຕິ ເກວລໍ ຠາວນາຈິຕ຺ຕພເລນ ປສິທ຺ຘໍ. ອາລມ຺ພຓນ຺ຕິ ຕເທວ ສມຸຄ຺ຄຫິຕໍ ນິມິຕ຺ຕາລມ຺ພຓໍ ຈິຕ຺ເຕສນ຺ນິສນ຺ນໍສມປ຺ປິຕໍໂຫຕີຕິ ມໂນທ຺ວາຣິກຈິຕ຺ຕສນ຺ຕາເນ ສນ຺ນິສິນ຺ນໍ ນິຈ຺ຈລຠາເວນ ສຓ຺ຐິຕໍ ຫຸຕ຺ວາ ສຸຏ຺ຐຸ ອປ຺ປິຕໍ ປເວສິຕໍ ໂຫຕິ. ຕນ຺ຕິ ນິມິຕ຺ຕາລມ຺ພຓໍ ປວຸຈ຺ຈຕີຕິ ສມ຺ພນ຺ໂຘ. ຍສ຺ມາ ຈນ຺ທມຓ຺ຑລາທິກສ຺ສ ວິຍ ຕສ຺ສ ນິມິຕ຺ຕາລມ຺ພຓສ຺ສ ປຣິສຸທ຺ຘປຣິໂຍທາຕຠາເວນ ອຸປຏ຺ຐິຕຕານາມ ກິເລສມລວິກ຺ຂມ຺ຠເນນ ປຣິສຸທ຺ຘປຣິໂຍທາຕຠາວໍ ປຕ຺ວາ ໂອຠາສຊາຕສ຺ສ ຈິຕ຺ຕສ຺ສ ວເສເນວ ໂຫຕິ. ນ ຕສ຺ສ ອາລມ຺ພຓສ຺ສ ວເສນ. ນຫິ ປຎ຺ຎຕ຺ຕິ ຘມ຺ເມ ຕາທິໂສ ຄຸໂຓນາມ ອຸປລພ຺ຠຕີຕິ. ຕສ຺ມາ ປຏິຠາຄ ນິມິຕ຺ເຕ ສມຸປ຺ປນ຺ເນ ນີວຣຓສງ຺ຂາຕານໍ ປຏິພນ຺ຘກຘມ຺ມານໍ ວິກ຺ຂມ຺ຠິຕຕາ ສິທ຺ຘາ ໂຫຕີຕິ ວຸຕ຺ຕໍ ຕໂຕປຏ຺ຐາຍາຕິອາທິ. ປຏິພນ຺ຘນ຺ຕິ ນີວາເຣນ຺ຕິ ນິສ຺ສຣຓປກ຺ຂິກໍ ຈິຕ຺ຕໍ ປາເຕນ຺ຕີຕິ ປຏິພນ຺ຘາ. ນີວຣຓ ຘມ຺ມາ. ວິເສເສນ ປຫີນາ ປຏິພນ຺ຘາ ເອຕາຍາຕິ ປຏິພນ຺ຘວິປ຺ປຫີນາ. ສມາເສວນ຺ຕສ຺ສາຕິ ສຸຏ຺ຐຸ ອາເສວນ຺ຕສ຺ສ. ສຕ຺ຕວິຘໍ ນິມິຕ຺ຕ ຣກ຺ຂຓວິຘານໍ ສມ຺ປາເທຕ຺ວາ ຈກ຺ກວຕ຺ຕິຄພ຺ຠໍ ວິຍ ສຸຏ຺ຐຸ ຣກ຺ຂິຕ຺ວາ ປຸນປ຺ປຸນໍ ຠາວນາວເສນ ເສວນ຺ຕສ຺ສາຕິ ອຕ຺ໂຖ.

ອາວາໂສ ໂຄຈໂຣ ຠສ຺ສໍ, ປຸຄ຺ຄໂລ ໂຠຊນໍ ອຸຕຸ;

ອິຣິຍາປໂຖຕິ ສຕ຺ເຕ ເຕ, ອສປ຺ປາເຍ ວິວຊ຺ຊເຍ.

ສປ຺ປາເຍ ສຕ຺ຕ ເສເວຖ, ເອວຎ຺ຫິ ປຏິປຊ຺ຊໂຕ;

ນຈິເຣເນວ ກາເລນ, ໂຫຕິ ກສ຺ສຈິ ອປ຺ປນາຕິ ຫິ ວຸຕ຺ຕໍ.

ຣູປາວຈຣປຖມຊ຺ຌານໍອປ຺ເປຕີຕິ ກາມຕຓ຺ຫາຍ ວິສຍຠາວໍ ອຕິກ຺ກມິຕ຺ວາ ສາຕິສຍໍ ສຓ຺ຫສຸຂຸມຠາວປ຺ປຕ຺ຕໍ ອຸປຈາຣຊ຺ຌານໂຕ ສຕຄຸເຓນວາ ສຫສ຺ສຄຸເຓນວາ ຖິຣຕຣຊ຺ຌານງ຺ຄຍຸຕ຺ຕໍ ຣູປາວຈຣ ສງ຺ຂາຕໍ ປຖມຊ຺ຌານໍ ຕສ຺ມິໍ ນິມິຕ຺ເຕ ອນຸປວິສິຕ຺ວາ ວິຍ ວຕ຺ຕຕີຕິ ອຕ຺ໂຖ. ຕເມວ ປຖມຊ຺ຌານໍ ວສີຠູຕໍ ກຕ຺ວາຕິ ສມ຺ພນ຺ໂຘ. ປຎ຺ຈສຸ ວສີຕາສຸ ປນ ປຖມຊ຺ຌານໂຕ ວຸຏ຺ຐາຍ ປຖມໍ ວິຕກ຺ກໍ ອາວຊ຺ຊຕິ. ຕໂຕ ວິຈາຣໍ. ຕໂຕ ປີຕິໍ. ຕໂຕ ສຸຂໍ. ຕໂຕ ສມາຘິໍ. ຕໂຕ ປຸນ ວິຕກ຺ກໍ. ຕໂຕ ວິຈາຣນ຺ຕິ ເອວໍ ປຸນປ຺ປຸນໍ ຌານງ຺ຄານິ ອາວຊ຺ຊນ຺ຕສ຺ສ ຍທາ ຕໍຕໍຌານງ຺ຄາລມ຺ພຓາ ຈິຕ຺ຕວາຣາ ອນ຺ຕຣນ຺ຕຣາ ກຕິປຍຠວງ຺ເຄຫິ ອນ຺ຕຣິຕາ ຫຸຕ຺ວາ ນິຣນ຺ຕຣຠູຕາ ວິຍ ປວຕ຺ຕນ຺ຕິ. ຕທາ ອາວຊ຺ຊນ ປຈ຺ຈເວກ຺ຂນ ວສິຕາໂຍ ວສີຠູຕານາມ ໂຫນ຺ຕິ. ເອຕາ ປນ ສພ຺ພຎ຺ຎຸພຸທ຺ຘານໍ ມຕ຺ຖກປ຺ປຕ຺ຕາ ໂຫນ຺ຕິ. ເຕສຎ຺ຫິ ຍມກປາຏິ ຫາຣິຍາທິກາເລສຸ ລຫຸກປວຕ຺ຕິໍ ອິຈ຺ຉນ຺ຕານໍ ຕໍຕໍຌານງ຺ຄາ ຣມ຺ມຓາຈິຕ຺ຕວາຣາປິ ຈຕຸປຎ຺ຈຊວນິກາເອວ ປວຕ຺ຕນ຺ຕິ. ອນ຺ຕຣຠວງ຺ຄານິປິ ປຈ຺ຉິມວາຣສ຺ສ ອຸປຈາຣ ຠູຕານິ ຠວງ຺ຄ ຈລນ ສງ຺ຂາຕານິ ທ຺ເວເອວ ປວຕ຺ຕນ຺ຕິ. ຍຕ຺ຖ ອປຣໍ ຌານງ຺ຄໍ ອາປາຕ ມາຄຈ຺ຉຕິ. ນຫິ ອາຣມ຺ມເຓ ອາປາຕໍ ອນາຄເຕ ຠວງ຺ຄໍ ຈລຕິ. ນຈ ວິນາ ຠວງ຺ຄຈລເນນ ອາວຊ຺ຊນຸປ຺ປຕ຺ຕິນາມ ອຕ຺ຖີຕິ. ຖເປຕ຺ວາ ສພ຺ພຎ຺ຎຸພຸທ຺ເຘ ອຎ຺ເຎສໍ ວສິຠາວປຕ຺ຕານໍປິ ອນ຺ຕຣນ຺ຕຣາ ຠວງ຺ຄຈາເຣ ຄຓນານາມ ນຕ຺ຖີຕິ ປຏິສມ຺ຠິທາມຄ຺ຄຏ຺ຐກຖາຍໍ ວຸຕ຺ຕໍ. ວິສຸທ຺ຘິມຄ຺ເຄ ປນ ອຍໍ ປນ ມຕ຺ຖກປ຺ປຕ຺ຕາວສີ ຠຄວໂຕ ຍມກປາຏິຫາຣິຍກາເລ ລພ຺ຠຕິ. ອຎ຺ເຎສໍວາ ເອວຣູເປ ກາເລຕິ ວຸຕ຺ຕໍ. ຌານສ຺ສ ສີຆຕຣໍ ສມາປຊ຺ຊນສມຕ຺ຖຕາ ສມາປຊ຺ຊນວສີນາມ. ເຕເນວ ຫິ ປາຬິຍໍ ສມາປຊ຺ຊເນ ທນ຺ຘາຍິຕຕ຺ຕໍ ນຕ຺ຖີຕິ ວຸຕ຺ຕໍ. ເອສນໂຍ ເສສາສຸປີຕິ. ຕຖາ ສມາປຊ຺ຊິຕໍ ຌານໍ ອຈ຺ຉຣາມຕ຺ຕາທິວເສນ ອຕິປຣິຕ຺ຕກໍປິ ຂຓໍ ຖເປຕຸໍ ສມຕ຺ຖຕາ ອຘິຏ຺ຐານວສີນາມ. ສມາປຊ຺ຊິຕຊ຺ຌານໂຕ ສີຆຕຣໍ ວຸຏ຺ຐາຕຸໍ ສມຕ຺ຖຕາ ວຸຏ຺ຐານວສີນາມ. ປຈ຺ຈເວກ຺ຂນວສີ ປນ ອາວຊ຺ຊນວສິຍາ ສິທ຺ຘາຍ ສິທ຺ຘາເອວ ໂຫຕີຕິ.

ວິຠາວນິຍໍ ປນ

ຍຕ຺ຕກໍ ກາລໍ ອິຈ຺ຉຕິ. ຕຕ຺ຕກໍ ຈິຣຕຣໍ ຌານໍ ຖເປຕຸໍ ສມຕ຺ຖຕາ ອຘິຏ຺ຐານວສິຕານາມາຕິປິ ວຸຕ຺ຕໍ. ຕຖາ ປຣິຈ຺ຉິນ຺ນ ກາລໂຕ ອນ຺ໂຕ ອວຸຏ຺ຐຫິຕ຺ວາ ຍຖາປຣິຈ຺ຉິນ຺ນກາລວເສເນວ ວຸຏ຺ຐານສມຕ຺ຖຕາ ວຸຏ຺ຐານວສິຕານາມາຕິ. ຕໍປິ ຍຸຊ຺ຊຕິເຍວ.

ປາຬິຍຎ຺ຫິ ປຖມຊ຺ຌານໍ ຍຕ຺ຖິຈ຺ຉກໍ ຍທິຈ຺ຉກໍ ຍາວຕິຈ຺ຉກໍ ອຘິຏ຺ຐາຕິ. ອຘິຏ຺ຐານາຍ ທນ຺ຘາຍິຕຕ຺ຕໍ ນຕ຺ຖີຕິອາທິນາ ສີຆຕຣໍວາ ໂຫຕຸ. ຈິຣຕຣໍວາ. ຍຕ຺ຕກໍ ກາລໍ ຌານໍ ຖເປຕຸໍວາ ຍຕ຺ຕເກ ກາເລ ຕໂຕ ອຸຏ຺ຐາຕຸໍວາ ອິຈ຺ຉຕິ. ຕຕ຺ຕກໍ ກາລໍ ອນູນໍວາ ອນຘິກໍວາ ກຕ຺ວາ ອຘິຏ຺ຐາຕຸໍວາ ວຸຏ຺ຐາຕຸໍວາ ສມຕ຺ຖຕາປິ ທສ຺ສິຕາເຍວ ໂຫຕີຕິ. ເອວຎ຺ຈສຕິ ວຸຏ຺ຐານວສິຕາປິ ອຘິຏ຺ຐານວສິຕາຍ ສິທ຺ຘາຍ ສິທ຺ຘາເອວາຕິ ຕາສໍ ທ຺ວິນ຺ນໍ ວິເສສກປ຺ປນາປິ ນິປ຺ປໂຍຊນາ ໂຫຕີຕິ ທຏ຺ຐພ຺ພາ. ວສນໍ ວສີ. ສມຕ຺ຖຕາຕິ ອຕ຺ໂຖ. ອິສ຺ສຣ ຠາໂວຕິ ວຸຕ຺ຕໍ ໂຫຕິ. ວສີເອວ ວສິຕາ. ຍຖາ ເທໂວເອວ ເທວຕາຕິ. ກຕ຺ວາ ປທຫໂຕຕິ ສມ຺ພນ຺ໂຘ. ວິຕກ຺ກາທິກໍ ໂອຬາຣິກງ຺ຄໍ ປຫານາຍາຕິ ເອຕ຺ຖ ປຖມຊ຺ຌານໍ ຕາວ ວສີຠູຕໍ ກຕ຺ວາ ຐິຕສ຺ສ ວິຕກ຺ໂກ ໂອຬາຣິກໂຕ ອຸປຏ຺ຐາຕິ. ຕທາ ອໂຫວຕເມ ອວິຕກ຺ກໍ ຌານໍ ອສ຺ສາຕິ ເອວມສ຺ສ ອຊ຺ຌາສໂຍ ສຓ຺ຐາຕິ. ຕທາ ອວິຕກ຺ກໍ ຌານໍ ສມາປຊ຺ຊິສ຺ສາມີຕິ ປຸນ ຕສ຺ມິໍ ປຏິຠາຄນິມິຕ຺ເຕ ປຣິກມ຺ມໍ ກໂຣນ຺ຕສ຺ສ ສາ ຠາວນາ ວິຕກ຺ກວິຣາຄຠາວນານາມ ໂຫຕິ. ສາປິ ຍາວ ວິຕກ຺ເກ ນິກນ຺ຕິ ນ ປຣິຍາທິຍຕິ, ຕາວ ປຣິກມ຺ມຠາວນານາມ. ປຣິຍາທິນ຺ນາຍ ປນ ວິຕກ຺ກນິກນ຺ຕິຍາ ອຸປຈາຣ ຠາວນານາມ ໂຫຕິ. ເອສນໂຍ ເສສຊ຺ຌານຸປຈາເຣສຸປິ. ເອວໍ ຕໍຕໍຌານງ຺ຄວິຣາຄຠາວນາພເລນ ວິຕກ຺ກາທິກສ຺ສ ໂອຬາຣິກສ຺ສ ຕສ຺ສ ຕສ຺ສ ຌານງ຺ຄສ຺ສ ປຊຫນຕ຺ຖາຍ. ວິຈາຣາທິສຸຂຸມງ຺ຄຸປ຺ປຕ຺ຕິຍາຕິ ວິຈາຣາທີນໍ ສຸຂຸມານໍ ຈຕຸນ຺ນໍ ຕິຓ຺ຓໍ ທ຺ວິນ຺ນໍ ປຸນ ທ຺ວິນ຺ນໍວາ ຌານງ຺ຄານໍ ເຕນ ເຕນ ວິຕກ຺ກາທິນາ ໂອຬາຣິເກນ ອງ຺ເຄນ ວິນາ ປຸນ ອຸປ຺ປຕ຺ຕິຍາ. ປາຫໂຕຕິ ປທຫນ຺ຕສ຺ສ. ປຘານນາມກໍ ອາຕາປວີຣິຍໍ ກໂຣນ຺ຕສ຺ສາຕິ ອຕ຺ໂຖ. ທຸຕີຍຊ຺ຌານາທໂຍຕິ ທຸຕີຍຊ຺ຌານາທີນິ ເສສຣູປາວຈຣຊ຺ຌານານິ. ຍຖາຣຫນ຺ຕິ ອິທໍ ທ຺ວາວີສກມ຺ມຏ຺ຐາເນສຸ ທຸຕີຍຊ຺ຌານາທີນໍ ອນຸຣູປານິ ກສິຓອານາປາຓານິ ສນ຺ຘາຍ ວຸຕ຺ຕໍ. ອວເສເສສຸ ປນ ອຏ຺ຐາຣສກມ຺ມຏ຺ຐາເນສຸ ຍສ຺ມາ ອຣູປຊ຺ຌານານິ ນາມ ອາຣມ຺ມຓາຕິກ຺ກມນວເສເນວ ປວຕ຺ຕນ຺ຕິ. ຕທຕິກ຺ກມນຕ຺ຖຎ຺ຈ ກສິຓຸຄ຺ຆາຏນໍນາມ ໂຫຕິ. ຕສ຺ມາ ເຍສຸ ຕທຸຄ຺ຆາຏນໍ ສມ຺ຠວຕິ. ຕານິເຍວ ກສິຓານິ ທສ຺ເສຕຸໍ ອາກາສວຊ຺ຊິຕກສິເຓສູຕິ ວຸຕ຺ຕໍ. ອາກາສກສິຓຎ຺ຫິ ອຸຄ຺ຆາຏີຍມານໍປິ ອາກາສ ເມວ ໂຫຕີຕິ ນຕ຺ຖິ ຕຕ຺ຖ ຕທຕິກ຺ກມນສມ຺ຠໂວຕິ. ອຸຄ຺ຆາເຏຕ຺ວາຕິ ຍຖາທິຏ຺ເຐ ກສິຓນິມິຕ຺ເຕ ກສິຓນິມິຕ຺ຕສຎ຺ຎໍ ອກຕ຺ວາ ຕຕ຺ຖ ອາກາສໍ ອນນ຺ຕໍ ອາກາສໍ ອນນ຺ຕນ຺ຕິ ອາກາສສຎ຺ຎໍ ປວຕ຺ເຕນ຺ຕສ຺ສ ຈິຕ຺ເຕ ຕໍກສິຓນິມິຕ຺ຕໍ ອນ຺ຕຣຘາຍຕິ. ຕປ຺ປມາຓໍ ອາກາສເມວ ອຸປຏ຺ຐາຕິ. ເອວໍ ກສິຓສຎ຺ຎາວິຘມເນນ ອາກາສສຎ຺ຎາປວຕ຺ຕເນນຈ ຍໍກິຎ຺ຈິ ກສິຓໍ ອຸຄ຺ຆາເຏຕ຺ວາ ວິໂຍເຊຕ຺ວາຕິ ອຕ຺ໂຖ. ລທ຺ຘໍ ອາກາສໍ ອາຣພ຺ຠາຕິ ປາຏ຺ຐເສເສນ ສມ຺ພນ຺ໂຘ. ເອສນໂຍ ປຖມາ ຣຸປ຺ປວິຎ຺ຎາຓນ຺ຕິອາທີສຸປິ. ອນນ຺ຕວເສນາຕິ ອນນ຺ຕໍ ອາກາສນ຺ຕິ ເອວໍ ປວຕ຺ຕມນສິກາຣວເສນ. ສນ຺ຕເມຕໍ ປຓີຕເມຕນ຺ຕິ ປຣິກມ຺ມໍ ກໂຣນ຺ຕສ຺ສາຕິ ເອຕ຺ຖ ຕຖາ ສມ຺ຠາເວຕ຺ວາ ປຣິກມ຺ມໍ ກໂຣນ຺ຕສ຺ສປິ ອາຣມ຺ມຓສ຺ສ ສມຕິກ຺ກນ຺ຕຕ຺ຕາ ອຸປຣິ ຌານໍ ໂຫຕິເຍວາຕິ ວຸຕ຺ຕໍ ຈຕຸຕ຺ຖາຣຸປ຺ປມປ຺ເປຕີຕິ. ປຣິກມ຺ມໍກຕ຺ວາຕິ ໂສ ຠຄວາ ອິຕິປິ ອຣຫນ຺ຕິອາທິນາ ສມນຸສ຺ສຣຓປຣິກມ຺ມໍ ກຕ຺ວາ. ຕສ຺ມິນ຺ຕິ ຕສ຺ມິໍ ພຸທ຺ຘຄຸຓາທິເກ ອາລມ຺ພເຓ. ຠູມຕ຺ເຖ ເຈຕໍ ຠຸມ຺ມວຈນໍ. ນິມິຕ຺ເຕຕິ ຕສ຺ສ ອາຣມ຺ມຓສ຺ສ ອາກາຣສງ຺ຂາເຕ ນິມິຕ຺ເຕ. ຠາວລກ຺ຂເຓ ເຈຕໍ ຠຸມ຺ມວຈນໍ. ສາຘຸກມຸຄ຺ຄຫິເຕຕິ ອາຣມ຺ມຓສ຺ສ ວິຠູຕຕຣ ວເສນວາ ຈິຕ຺ຕສ຺ສ ຕສ຺ມິໍ ນິນ຺ນໂປຓປພ຺ຠາຣວເສນວາ ສຸຏ຺ຐຸ ອຸຄ຺ຄຫິເຕ. ອຸປຈາໂຣຈ ສມ຺ປຊ຺ຊຕິ ອຣິຍສາວການໍ ທິຏ຺ຐສຈ຺ຈານນ຺ຕິ ອຘິປ຺ປາໂຍ. ອິຕເຣສໍປິ ວາ ມຣຓສຎ຺ຎາວວຕ຺ຖາເນສູຕິ. ເອຕ຺ຖຈ ນີວຣຓວິກ຺ຂມ຺ຠເນນ ຌານງ຺ຄປາຕຸຠາເວນຈອຸປຈາຣສມ຺ປທາ ເວທິຕພ຺ພາ. ເອວໍ ຈຕ຺ຕາລີສກມ຺ມຏ຺ຐາເນສຸຍຖາຣຫໍສມຖຊ຺ຌານານໍ ປວຕ຺ຕິໍ ທສ຺ເສຕ຺ວາອິທານິເຕສຸສມຖຊ຺ຌາເນສຸກສິຓຊ຺ຌານານໍ ນິສນ຺ທຠູຕໍອຠິຎ຺ຎາ ປວຕ຺ຕິໍ ທສ຺ເສຕຸໍ ອຠິຎ຺ຎາວເສນປວຕ຺ຕມານນ຺ຕິອາທິ ວຸຕ຺ຕໍ. ຕຕ຺ຖ ໂຍ ກຕາຘິກາໂຣ ໂຫຕິ. ອາສນ຺ນຠເວ ສມຖຊ຺ຌາເນສຸ ກຕາຠິໂຍໂຄວາ ໂຫຕິ, ປູຣິຕໂພຘິສມ຺ຠາໂຣ ມຫາປຸຣິສ ຊາຕິໂກວາ. ຕສ຺ສ ອຏ຺ຐວິເຘສຸ ນວວິເຘສຸວາ ສມຖຊ຺ຌາເນສຸສິຊ຺ຌ ມາເນສຸ ອຠິຎ຺ຎາປິ ສິຊ຺ຌຕິເຍວ. ຣູປຊ຺ຌານມຕ຺ເຕສຸປິ ສິຊ຺ຌນ຺ເຕສຸ ສິຊ຺ຌຕິ ເຍວາຕິປິ ວທນ຺ຕິ. ເຕເນວ ຫິ ອຏ຺ຐສາລິນິຍໍ ວິສຸທ຺ຘິມຄ຺ເຄຈ ອາຣຸປ຺ປຊ຺ຌານານໍປຈ຺ຈຍຠາວໍອນຸປຄຕສ຺ສປິອາກາສກສິຓຊ຺ຌານສ຺ສ ອຠິຎ຺ຎາປາທກຕາສມ຺ຠໂວ ວຸຕ຺ໂຕຕິ. ທີຆນິກາຍຏ຺ຐກຖາຍໍ ປນ ນຫິ ອຏ຺ຐສຸ ສມາປຕ຺ຕີສຸ ຈຸທ຺ທສຫາກາເຣຫິ ຈິຓ຺ຓວສີຠາວໍ ວິນາ ອຸປຣິ ອຠິຎ຺ຎາຘິຄໂມ ໂຫຕີຕິ ວຸຕ຺ຕໍ. ຕໍ ປນ ຖເປຕ຺ວາ ປຸຣິສ ວິເສເສ ອວເສສານໍ ພຫູນໍ ອາທິກມ຺ມິກກຸລປຸຕ຺ຕານໍ ສາຘາຣຓວເສນ ວຸຕ຺ຕນ຺ຕິ ຍຸຕ຺ຕໍ. ເຕເນວ ຫິ ວິສຸທ຺ຘິມຄ຺ເຄ ອິເມຫິ ປນ ຈຸທ຺ທສຫິ ອາກາເຣຫິ ຈິຕ຺ຕໍ ອປຣິທເມຕ຺ວາ ປຸພ຺ເພ ອຠາວິຕຠາວໂນ ອາທິກມ຺ມິໂກ ໂຍຄາວຈໂຣ ອິທ຺ຘິວິກຸພ຺ພນໍ ສມ຺ປາເທສ຺ສຕີຕິ ເນຕໍ ຐານໍ ວິຊ຺ຊຕີຕິ ວຸຕ຺ຕໍ. ຕສ຺ມາ ຕາທິສານໍ ອຏ຺ຐສຸ ສມາປຕ຺ຕີສຸ ຈິຓ຺ຓວສີຠາວານໍ ອຠິຎ຺ຎາກມ຺ເມ ອາທິກມ຺ມິກກຸລປຸຕ຺ຕານໍ ກສິຓາ ນຸໂລມໂຕ ກສິຓປຏິໂລມໂຕຕິອາທິນາ ນເຍນ ວຸຕ຺ເຕຫິ ຈຸທ຺ທສຫິ ອາກາເຣຫິ ອຕ຺ຕໂນ ຣູປປຎ຺ຈມຊ຺ຌານຈິຕ຺ຕໍ ປຣິທເມຕ຺ວາ ຕິກ຺ຂໍ ສູຣໍ ອຠິນີຫາຣກ຺ຂມໍ ກຕ຺ວາ ອິທານິ ອິທ຺ຘິວິກຸພ຺ພນໍ ກຣິສ຺ສາ ມີຕິ ອາຣຠນ຺ຕານໍ ອຠິຎ຺ຎາວເສນ ປວຕ຺ຕມານໍ ປນ ຣູປາວຈຣປຎ຺ຈ ມຊ຺ຌານໍ ຣູປາທີສຸ ຉສຸ ອາລມ຺ພເຓສຸ ຍຖາຣຫໍ ອປ຺ເປຕີຕິ ໂຍຊນາ ເວທິຕພ຺ພາ. ອຠິຎ຺ຎາປາທກປຎ຺ຈມຊ຺ຌານາ ວຸຏ຺ຐຫິຕ຺ວາຕິ ອຠິຎ຺ຎາຍ ປາທກຕ຺ຖາຍ ຍໍອຠິຎ຺ຎາຊາຕິກໍ ຣູປາວຈຣປຎ຺ຈມຊ຺ຌານໍ ສພ຺ພປຖມໍ ສມາປຊ຺ຊິຍຕິ. ຕໂຕ ຠວງ຺ຄປວຕ຺ຕິວເສນ ວຸຏ຺ຐຫິຕ຺ວາ. ອຘິຏ຺ຐາຕພ຺ພນ຺ຕິ ອຘິຏ຺ເຐຍ຺ຍໍ. ສວຕ຺ຖຸກໍ ສຕຣູປສຫສ຺ສຣູປາທິກໍ ນິມ຺ມິຕຣູປໍ. ຕໍ ອຘິຏ຺ເຐຍ຺ຍໍ ອາທິ ຍສ຺ສ ອວຕ຺ຖຸກສ຺ສ ອາວິຠາວຕິໂຣຠາວາທິກສ຺ສ ກມ຺ມສ຺ສາຕິ ອຘິຏ຺ເຐຍ຺ຍາທິກໍ. ອາວຊ຺ຊິຕ຺ວາ ປຣິກມ຺ມໍກໂຣນ຺ຕສ຺ສາຕິ ເອຕ຺ຖ ອິທ຺ຘິວິເຘ ຕາວ ຍໍຍໍສຕາທິກໍ ນິມ຺ມິຕຣູປໍວາ ອາວິຠາວາທິກໍ ນິມ຺ມິຕກມ຺ມໍວາ ນິປ຺ຜາເທຕຸໍ ອິຈ຺ຉຕິ. ຕໍ ຕໍ ອວຊ຺ຊິຕ຺ວາ ສລ຺ລກ຺ເຂຕ຺ວາ ສຕໍ ໂຫມິ ສຫສ຺ສໍ ໂຫມີຕິວາ ສຕໍ ໂຫຕຸ ສຫສ຺ສໍ ໂຫຕູຕິວາ ອິທຎ຺ຈິທຎ຺ຈ ໂຫຕຸ ເອວຎ຺ເຈວຎ຺ຈ ໂຫຕູຕິວາ ປຣິກມ຺ມໍ ກໂຣນ຺ຕສ຺ສ. ທິພ຺ພໂສຕາທີສຸ ປນ ຍໍ ຍໍ ອາຣມ຺ມຓໍ ໂສຕຸໍວາ ປສ຺ສິຕຸໍວາ ຊານິຕຸໍວາ ອນຸສ຺ສຣິຕຸໍວາ ອິຈ຺ຉຕິ. ຕໍ ຕໍ ສລ຺ລກ຺ເຂຕ຺ວາ ອສຸກສ຺ສ ອສຸການໍວາ ສທ຺ທໍ ສຸໂຓມີຕິອາທິນາ ປຣິກມ຺ມໍ ກໂຣນ຺ຕສ຺ສ. ອຏ຺ຐກຖາຍໍ ປນ ປຣິກມ຺ມໍ ກຕ຺ວາ ປຸນ ປາທກຊ຺ຌານສມາປຊ຺ຊນໍ ອາຄຕເມວ. ຍຖາຫ ອຠິຎ຺ຎາປາທກຊ຺ຌານໍ ສມາປຊ຺ຊິຕ຺ວາ ວຸຏ຺ຐາຍ ສເຈ ສຕໍ ອິຈ຺ຉຕິ. ສຕໍ ໂຫມີຕິ ປຣິກມ຺ມໍ ກຕ຺ວາ ປຸນ ອຠິຎ຺ຎາປາທກໍ ຌານໍ ສມາປຊ຺ຊິຕ຺ວາ ວຸຏ຺ຐາຍ ອຘິຏ຺ຐາຕິ. ອຘິຏ຺ຐານຈິຕ຺ເຕນ ສເຫວ ສຕໍ ໂຫຕີຕິ. ຕຕ຺ຖຈ ອາທິໂຕ ປາທກຊ຺ຌານສມາປຊ຺ຊນໍ ປຣິກມ຺ມ ຈິຕ຺ຕສ຺ສ ສມາທານຕ຺ຖາຍ ໂຫຕິ. ປຈ຺ຉິມໍ ປນ ອຠິຎ຺ຎາຍ ອນຸ ພລປ຺ປທານຕ຺ຖາຍາຕິ. ຕຖາ ຫິ ປາທກຊ຺ຌານພເລນ ສຸຏ຺ຐຸ ສມາຫິຕໍ ປຣິກມ຺ມຈິຕ຺ຕໍນາມ ອຕ຺ຕໂນ ວິສເຍ ອຠິຎ຺ຎາຈິຕ຺ຕຄຕິກໍ ໂຫຕິ. ປຸພ຺ເພນິວາສານຸສ຺ສຣຓກາເລ ເຕເນວ ຈິຕ຺ເຕນ ຕສ຺ມິໍ ຠເວ ອຕີຕໍ ຘມ຺ມຊາຕໍ ຍາວ ປຏິສນ຺ຘິຍາ ຊານາຕິ. ເຕເນວ ຫິ ອຏ຺ຐກຖາຍໍ ຕໍສມ຺ປຍຸຕ຺ຕໍ ຎາຓໍ ປຣິກມ຺ມສມາຘິຎາຓນ຺ຕິ ວຸຕ຺ຕໍ. ອຕີຕໍສຎາຓນ຺ຕິປິ ວຸຈ຺ຈຕີຕິ. ເສສາຠິຎ຺ຎາສຸປິ ຕສ຺ສ ຎາຓສ຺ສ ວິສຍວິເສໂສ ຍຖາຣຫໍ ວຕ຺ຕພ຺ໂພຕິ. ເຖເຣນ ປນ ປຈ຺ຉິມໍ ປາທກຊ຺ຌານສມາປຊ຺ຊນໍນາມ ນ ສພ຺ເພສໍ ໂຫຕິ. ນ ຫິ ອຠິຎ຺ຎາສຸ ວສີຠາວປຕ຺ຕານໍ ປຸນ ປາທກຊ຺ຌາເນນ ກິຈ຺ຈໍ ອຕ຺ຖີຕິ ກຕ຺ວາ ຕໍ ອິຘ ນຄຫິຕນ຺ຕິ ທຏ຺ຐພ຺ພໍ. ຣູປາທີສຸອາລມ຺ພເຓສຸຍຖາຣຫມປ຺ເປຕີຕິ ເອຕ຺ຖ ອິທ຺ຘິວິຘຎາຓໍ ຕາວ ເຕກາລິກຠູເຕສຸ ຉສຸ ອາຣມ຺ມເຓສຸ ປວຕ຺ຕຕິ. ຕຎ຺ຫິ ຣູປາທີສຸ ຉສຸ ອາຣມ຺ມຓຘມ຺ເມສຸ ຍໍ ຍໍ ນິປ຺ຜາເທຕິ. ຕໍ ຕໍ ອາຣມ຺ມຓໍ ກຕ຺ວາ ປວຕ຺ຕຕິ. ປາທກຊ຺ຌານຈິຕ຺ຕໍ ປນ ກາຍຄຕິກໍ ອຘິຏ຺ຐຫິຕ຺ວາ ທິສ຺ສມາເນນກາເຍນ ອາກາເສຄມນກາເລ ອຕີຕໍ ປາທກຊ຺ຌານຈິຕ຺ຕໍ ອາຣພ຺ຠ ປວຕ຺ຕຕິ. ກາຍໍ ຈິຕ຺ຕຄຕິກໍ ອຘິຏ຺ຐຫິຕ຺ວາ ອທິສ຺ສມາເນນ ກາເຍນ ຄມນກາເລ ປຈ຺ຈຸປ຺ປນ຺ນໍ ຣູປກາຍໍ ອາຣພ຺ຠ ປວຕ຺ຕຕິ. ຕຖາປວຕ຺ຕມານສ຺ສ ປນ ຕສ຺ສ ຎາຓສ຺ສ ກິຎ຺ຈິຣູປໍ ອາຣມ຺ມຓ ມຕ຺ຕໍ ໂຫຕິ. ກິຎ຺ຈິ ອາຣມ຺ມຓປຸເຣຊາຕໍ. ກິຎ຺ຈິ ວຕ຺ຖາຣມ຺ມຓ ປຸເຣຊາຕໍ ໂຫຕີຕິ ທຏ຺ຐພ຺ພໍ. ອນາຄເຕ ອິທໍນາມ ໂຫຕູຕິ ອຘິຏ຺ຐານ ກາເລ ອນາຄຕໍ ຕໍຕໍຣູປຘມ຺ມໍ ອາຣພ຺ຠ ປວຕ຺ຕຕີຕິ. ປຈ຺ຈຸປ຺ປນ຺ໂນ ສທ຺ໂທ ທິພ຺ພໂສຕສ຺ສ ອາຣມ຺ມຓໍ ໂຫຕິ. ອຕີເຕ ສຕ຺ຕທິວສານິ ອນາຄເຕ ສຕ຺ຕທິວສານີຕິ ເອຕ຺ຖນ຺ຕເຣ ກາເລ ອຕີຕາ ນາຄຕປຈ຺ຈຸປ຺ປນ຺ນຠູຕໍ ປຣສ຺ສຈິຕ຺ຕໍ ຈຕ຺ຕາໂຣວາ ຂນ຺ຘາ ເຈໂຕປຣິຍ ຎາຓສ຺ສ. ຈິຕ຺ຕຎ຺ຫິ ຊານນ຺ໂຕ ຕໍ ສມ຺ປຍຸຕ຺ຕຘມ຺ມໍປິ ອິຈ຺ຉນ຺ໂຕ ຊານິສ຺ສຕິເຍວ. ເອວຎ຺ຈ ກຕ຺ວາ ປຏ຺ຐາເນ ກຸສລາ ຂນ຺ຘາ ເຈໂຕ ປຣິຍຎາຓສ຺ສ ຍຖາກມ຺ມຸປຄຎາຓສ຺ສ ອາຣມ຺ມຓປຈ຺ຈເຍນ ປຈ຺ຈໂຍຕິ ຎາຓທ຺ວຍໍ ເອກໂຕ ກຕ຺ວາ ວຸຕ຺ຕໍ. ເອຕ຺ຖຈ ອຏ຺ຐກຖາຍໍ ຕາວ ປຣຈິຕ຺ຕສ຺ສ ປຈ຺ຈຸປ຺ປນ຺ນາລມ຺ພຓຕານາມ ສນ຺ຕຕິວເສນວາ ອທ຺ຘາ ວເສນວາ ໂຍຊິຕາ. ຍທິ ຫິ ຂຓິກວເສນ ໂຍເຊຍ຺ຍ. ອາວຊ຺ຊເນ ປຈ຺ຈຸປ຺ປນ຺ນໍ ຍໍກິຎ຺ຈິ ເອກໍ ຈິຕ຺ຕໍ ອາວຊ຺ເຊຕ຺ວາ ນິຣຸທ຺ເຘ ຊວນານິປິ ຕເທວ ອາວຊ຺ຊເນນ ສທ຺ຘິໍ ນິຣຸທ຺ຘໍ ອຕີຕໍ ຄຓ຺ຫນ຺ຕີຕິ ຕານິ ກາລໂຕ ອາວຊ຺ຊເນນ ສຫ ຠິນ຺ນາລມ຺ພຓານິ ນາມ ໂຫນ຺ຕິ. ນຈ ອນິຏ຺ເຐ ມຄ຺ຄຜລວີຖິໂຕ ອຎ຺ຎສ຺ມິໍ ຐາເນ ກາລມຕ຺ເຕນາປິ ເຕສໍ ເຕນ ສຫ ຠິນ຺ນາລມ຺ພຓຕາ ອຏ຺ຐກຖາຈຣິເຍຫິ ອນຸ ມຕາຕິ. ຕສ຺ມາ ອີທິເສສຸ ຐາເນສຸ ປຈ຺ຈຸປ຺ປນ຺ນໍນາມ ສນ຺ຕຕິວເສນ ອທ຺ຘາວເສນຈ ຄເຫຕຸໍ ຍຸຕ຺ຕນ຺ຕິ. ມູລຏີກາຍໍ ປນ ຂຓິກປຈ຺ຈຸປ຺ປນ຺ນ ວເສເນວ ໂຍຊິຕໍ. ນຫິ ອຠິຘມ຺ເມ ອຕີຕາຣມ຺ມຓຕ຺ຕິກໍ ສນ຺ຕຕິ ອທ຺ຘານວເສເນວ ວຸຕ຺ຕນ຺ຕິ ສກ຺ກາ ວຕ຺ຕຸໍ. ອິຕຣຖາ ປຈ຺ຈຸປ຺ປນ຺ໂນ ຘມ຺ໂມ ປຈ຺ຈຸປ຺ປນ຺ນສ຺ສ ຘມ຺ມສ຺ສ ອນນ຺ຕຣປຈ຺ຈເຍນ ປຈ຺ຈໂຍ ອາເສວນປຈ຺ຈເຍນ ປຈ຺ຈໂຍຕິ ວຕ຺ຕພ຺ໂພ ສິຍາ. ນ ຕຸ ວຸຕ຺ໂຕ. ອຕີໂຕ ຘມ຺ໂມ ປຈ຺ຈຸປ຺ປນ຺ນສ຺ສ ຘມ຺ມສ຺ສ ອນນ຺ຕຣປຈ຺ຈເຍນ ປຈ຺ຈໂຍ ອາເສວນປຈ຺ຈເຍນ ປຈ຺ຈໂຍຕິຈ຺ເຈວ ປນ ວຸຕ຺ໂຕ, ຕສ຺ມາ ອາວຊ຺ຊນາທີນິ ສພ຺ພານິ ຈິຕ຺ຕານິ ປຈ຺ເຈກໍ ອຕ຺ຕນາ ຂຓວເສນ ສຫຸປ຺ປນ຺ນານິ ປຣສ຺ສ ຈິຕ຺ຕານິຄຓ຺ຫນ຺ຕີຕິ ຍຸຕ຺ຕໍ, ນຈ ຕານິ ຘມ຺ມໂຕ ຠິນ຺ນາ ລມ຺ພຓານິນາມ ໂຫນ຺ຕິ. ຄຫຓາ ກາຣສ຺ສ ອຠິນ຺ນຕ຺ຕາ. ອາວຊ຺ຊນໍປິ ຫິ ຈິຕ຺ຕນ຺ເຕວ ອາວຊ຺ຊຕິ. ຊວນານິຈ ຈິຕ຺ຕໍ ຈິຕ຺ຕນ຺ເຕວ ຊວນ຺ຕິ. ຕານິຈ ສພ຺ພານິ ຈິຕ຺ຕານິເອວ ໂຫນ຺ຕີຕິ. ອຕີຕານນ຺ຕຣ ຈຸຕິໂຕ ປນ ປຏ຺ຐາຍ ອຕີຕາ ຂນ຺ຘາ ຂນ຺ຘຸປນິ ພນ຺ຘາ ນາມ ໂຄຕ຺ຕກສິຓ ນິມິຕ຺ຕາທິກາ ປຎ຺ຎຕ຺ຕິໂຍ ນິພ຺ພານຎ຺ຈ ປຸພ຺ເພນິວາສຎາຓສ຺ສ ອາຣມ຺ມຓໍ ໂຫຕິ. ປຈ຺ຈຸປ຺ປນ຺ນໍ ຣູປາຣມ຺ມຓໍ ທິພ຺ພຈກ຺ຂຸສ຺ສາຕິ ເອວໍ ຣູປາທີສຸ ຉສຸ ອາລມ຺ພເຓສຸ ຍຖາຣຫ ມປ຺ເປຕີຕິ. ອິທານິ ອຠິຎ຺ຎາວເສນ ປວກ຺ຂສ຺ສ ຕສ຺ສ ປຎ຺ຈມຊ຺ຌານສ຺ສ ກິຈ຺ຈເຠເທນ ປເຠທໍ ທສ຺ເສຕຸໍ ອິທ຺ຘິວິຘນ຺ຕິອາທິຄາຖ ມາຫ. ຕຕ຺ຖ ຍໍ ຍໍ ອຘິຏ຺ຐາຕິ. ຍຖາ ຍຖາຈ ອຘິຏ຺ຐາຕິ. ຕສ຺ສ ຕສ຺ສ ຕຖາ ຕຖາວາ ອິຊ຺ຌນ ສງ຺ຂາໂຕ ວິໂຘ ໂກຏ຺ຐາໂສ ປກາໂຣວາ ເອຕສ຺ສາຕິ ອິທ຺ຘິວິຘໍ. ຕໍ ປນ ຕິວິຘໍ ອຘິຏ຺ຐາ ນິທ຺ຘິ ວິກຸພ຺ພນິທ຺ຘິ ມໂນມຍິທ຺ຘິ ວເສນ. ຕຕ຺ຖ ອຕ຺ຕໂນ ປກຕິວຓ຺ຓໍ ອວິຊຫິຕ຺ວາ ຕສ຺ເສວ ສຕ ສຫສ຺ສາທິ ພຫຸຠາວ ກຣຓ ວເສນວາ ອາກາສຄມນາທິວເສນ ວາ ພຫິທ຺ຘາ ນານາວຓ຺ຓ ປາຏິຫາຣິຍ ທສ຺ສນ ວເສນວາ ປວຕ຺ຕິຕາ ອິທ຺ຘິ ອຘິຏ຺ຐານິທ຺ຘິນາມ. ປກຕິວຓ຺ຓໍ ປນ ວິຊຫິຕ຺ວາ ອຕ຺ຕານເມວ ກຸມາຣວຓ຺ຓນາຄວຓ຺ຓາທິກໍ ກຕ຺ວາ ທສ຺ສນວເສນ ປວຕ຺ຕິຕາ ອິທ຺ຘິ ວິກຸພ຺ພນິທ຺ຘິນາມ. ອຕ຺ຕໂນ ສຣີຣພ຺ຠນ຺ຕເຣ ອຎ຺ຎໍ ສພ຺ພໂສ ອຕ຺ຕນາ ສທິສໍ ສຣີຣໍ ນິມ຺ມິນິຕ຺ວາ ນີຫຣິຕ຺ວາ ທສ຺ສນວເສນ ປວຕ຺ຕິຕາ ອິທ຺ຘິ ມໂນມຍິທ຺ຘິນາມ. ທິເວ ຠວໍ ທິພ຺ພໍ. ເທວໂລເກ ຊາຕນ຺ຕິ ອຕ຺ໂຖ. ທິພ຺ພຎ຺ຈ ຕໍ ໂສຕຎ຺ຈາຕິ ທິພ຺ພໂສຕໍ. ເທວານໍ ອຸຬາຣກມ຺ມນິພ຺ພຕ຺ຕາ ທູເຣປິ ປຏິຈ຺ຉນ຺ເນປິ ອາຣມ຺ມຓສມ຺ປຏິຈ຺ຉນສມຕ຺ຖໍ ປສາທໂສຕໍ. ທິພ຺ພໂສຕສທິສຕ຺ຕາ ປນ ອິທໍ ອຠິຎ຺ຎາຎາຓໍປິ ທິພ຺ພໂສຕນ຺ຕິ ວຸຈ຺ຈຕິ. ກສິຓຊ຺ຌານ ສງ຺ຂາເຕນວາ ທິພ຺ພວິຫາເຣນ ປຏິລທ຺ຘຕ຺ຕາ ສຍຎ຺ຈ ຕສ຺ມິໍ ທິພ຺ພວິຫາເຣ ປຣິຍາປນ຺ນຕ຺ຕາ ທິພ຺ພຎ຺ຈ ຕໍ ໂສຕຎ຺ຈາຕິ ທິພ຺ພໂສຕໍ. ປຣສ຺ສ ຈິຕ຺ຕໍ ວິຊານນ຺ຕິ ເອເຕນາຕິ ປຣຈິຕ຺ຕວິຊານນໍ. ຕເທວ ເຈໂຕປຣິຍາຍນ຺ຕິ ປຣິຈ຺ຉິຊ຺ຊ ຊານນ຺ຕິ ເອເຕນາຕິ ກຕ຺ວາ ເຈໂຕປຣິຍຎາຓນ຺ຕິປິ ວຸຈ຺ຈຕິ. ປຸພ຺ເພ ນິວາໂສ ວຸຈ຺ຈຕິ ອຕີຕຠເວສຸ ອຕ຺ຕໂນ ຉສຸ ທ຺ວາເຣສຸ ອາປາຕໍ ອາຄຕາ ສຸຏ຺ຐຸ ວິທິຕາ ຘມ຺ມາ. ປຸພ຺ເພ ອຕີຕຊາຕີສຸ ໂຄຈຣ ນິວາສວເສນ ນິວສິໍສຸ ອຕ຺ຕໂນ ຉທ຺ວາຣິການິ ຈິຕ຺ຕານິ ເອຕ຺ຖາຕິ ກຕ຺ວາ. ສພ຺ພຎ຺ຎຸພຸທ຺ຘານໍ ປນ ປເຣສໍ ຉທ຺ວາຣຄຫິຕາປິ ຘມ຺ມາ ປຸພ຺ເພ ນິວາໂສ ໂຫຕິເຍວ, ປຸພ຺ເພ ນິວາສສ຺ສ ອນຸສ຺ສຣຓໍ ປຸພ຺ເພນິວາສານຸສ຺ສຕິ. ອິຘ ປນ ຕໍ ສມ຺ປຍຸຕ຺ຕຎາຓໍ ອຘິປ຺ເປຕໍ. ປຸພ຺ເພ ວຸຕ຺ຕນເຍນ ທິພ຺ພຎ຺ຈ ຕໍ ຈກ຺ຂຸຈາຕິ ທິພ຺ພຈກ຺ຂຸ. ຕໍ ສທິສຕ຺ຕາ ອິທໍ ອຠິຎ຺ຎາຎາຓໍປິ ທິພ຺ພຈກ຺ຂູຕິ ວຸຈ຺ຈຕິ. ທິພ຺ພວິຫາຣ ວເສນ ປຏິລທ຺ຘຕ຺ຕາ ສຍຎ຺ຈ ທິພ຺ພວິຫາຣສນ຺ນິສ຺ສິຕຕ຺ຕາ ທິພ຺ພຎ຺ຈ ຕໍ ຈກ຺ຂຸຈາຕິ ທິພ຺ພຈກ຺ຂຸ. ຍຖາກມ຺ມຸປຄຎາຓໍ ອນາຄຕໍສຎາຓນ຺ຕິ ອິມານິ ທ຺ເວ ຎາຓານິ ອິມສ຺ເສວ ປຣິຠຓ຺ຑຎາຓານິນາມ. ນຫິ ເຕສໍ ປຏິລາຠຕ຺ຖາຍ ວິສຸໍ ຈິຕ຺ຕປຣິທມນປຣິກມ຺ມໍນາມ ອຕ຺ຖິ. ທິພ຺ພຈກ຺ຂຸຎາເຓ ປຏິລທ຺ເຘ ເຕສໍປິ ປຏິລທ຺ຘຕ຺ຕາຕິ. ຕຕ຺ຖ ທິພ຺ພຈກ຺ຂຸນາ ນິຣເຍສຸ ທຸກ຺ຂໍ ເທເວສຸວາ ສຸຂໍ ອນຸຠວນ຺ເຕ ສຕ຺ເຕ ທິສ຺ວາ ເຕສໍ ອຕີຕໍ ກມ຺ມໍ ຊານິສ຺ສາມີຕິ ປຣິກມ຺ມໍ ກໂຣນ຺ຕສ຺ສ ຕໍ ກມ຺ມາຣມ຺ມຓໍ ຍຖາກມ຺ມຸປຄຎາຓໍ ປວຕ຺ຕຕິ. ຕໂຕ ຈວິຕ຺ວາ ກຕ຺ຖ ຠວິສ຺ສນ຺ຕີຕິ ເຕສໍ ອນາຄເຕ ປວຕ຺ຕິໍ ປສ຺ສິສ຺ສາມີຕິ ປຣິກມ຺ມໍ ກໂຣນ຺ຕສ຺ສ ເຕສໍ ອນາຄຕຂນ຺ຘາຣມ຺ມຓໍ ອນາຄຕໍສຎາຓໍ ປວຕ຺ຕຕິ. ປຸພ຺ເພ ນິວາສານຸສ຺ສຕິ ຎາຓໍ ວິຍຈ ສພ຺ພໍປິ ອນາຄຕຘມ຺ມຊາຕໍ ເອຕສ຺ສ ອາຣມ຺ມຓໍ ໂຫຕິເຍວ. ເອຕຎ຺ຫິ ອຕ຺ຕໂນ ວິສເຍ ສພ຺ພຎ຺ຎຸຕຎາຓຄຕິກນ຺ຕິ ອຏ຺ຐກຖາຍໍ ວຸຕ຺ຕໍ.

ວິຠາວນິຍໍ ປນ

ອນາຄເຕ ສຕ຺ຕທິວສໂຕ ປຏ຺ຐາຍ ຈິຕ຺ຕເຈຕສິກຘມ຺ມາ ທຸຕີຍທິວສໂຕ ປຏ຺ຐາຍ ຍໍກິຎ຺ຈິ ອາຣມ຺ມຓໍ ເອຕສ຺ສ ວິສໂຍຕິ ອຘິປ຺ເປຕໍ. ຕມ຺ປິ ຍຸຕ຺ຕໍວິຍ ທິສ຺ສຕິ.

ນຫິ ຠວນ຺ຕເຣປິ ອນາວຕຘມ຺ເມ ຊານິຕຸໍ ສມຕ຺ຖໍ ເອຕໍ ອິມສ຺ມິໍ ຠເວ ອນາຄຕຘມ຺ເມ ນຊານາຕີຕິ ສກ຺ກາ ຠວິຕຸໍ. ຍຖາ ເຈຕໍ, ຕຖາ ປຸພ຺ເພນິວາສຎາຓໍປິ ອິມສ຺ມິໍ ຠເວ ປຣສນ຺ຕານຄເຕ ອຕີຕຘມ຺ເມຕິ. ປາຬິຍໍ ປນ ອຏ຺ຐກຖາສຸຈ ຠວນ຺ຕຣຄຕຘມ຺ເມຫິ ເອວ ຎາຓທ຺ວຍໍ ໂຍຊິຕໍ. ຕໍ ປນ ອສາຘາຣຓກາລວເສນ ອານຸຠາວວິເສສປາກຏຕ຺ຖໍ ໂຍຊິຕນ຺ຕິ ຍຸຕ຺ຕໍ ສິຍາຕິ. ໂຄຈຣເຠໂທຕິ ທສກສິຓາທີສຸ ໂຄຈເຣສຸ ສມຖຊ຺ຌານານໍ ປວຕ຺ຕິເຠໂທ.

ສມຖກມ຺ມຏ຺ຐານນໂຍ.

໑໗໑. ສພ຺ພໂລກິຍມຫາຊເນຫິ ຍຖາທິຏ຺ຐໍ ປຸຄ຺ຄລສຕ຺ຕອິຕ຺ຖິ ປຸຣິສາທິກໍ ນິຈ຺ຈ ຘຸວ ສຸຂ ອຕ຺ຕ ນິມິຕ຺ຕຎ຺ຈ ອຕິກ຺ກມິຕ຺ວາ ວິເສເສນ ປສ຺ສນ຺ຕິ ເອຕາຍາຕິ ວິປສ຺ສນາ. ກິຣິຍາ ກມ຺ມໍ. ຠາວນາປໂຍໂຄ. ວິປສ຺ສນາຍ ກມ຺ມໍ ວິປສ຺ສນາກມ຺ມໍ. ວິປສ຺ສນາ ເອວ ວາ ກມ຺ມນ຺ຕິ ວິປສ຺ສນາ ກມ຺ມໍ. ວິປສ຺ສນາກມ຺ມສ຺ສ ຐານໍ ອຘິຏ຺ຐານໍ ຠຸມີຕິ ວິປສ຺ສນາກມ຺ມຏ຺ຐານໍ. ຂນ຺ຘາທິຘມ຺ມຊາຕໍ. ວິປສ຺ສນາ ກມ຺ມເມວ ວາ ອຸຕ຺ຕຣຸຕ຺ຕຣສ຺ສ ຠາວນາ ວິເສສສ຺ສ ອານິສໍສວິເສສສ຺ສວາ ຐານໍ ອາສນ຺ນກາຣຓນ຺ຕິ ວິປສ຺ສນາກມ຺ມຏ຺ຐານໍ. ຕສ຺ມິໍ ວິປສ຺ສນາກມ຺ມຏ຺ຐາເນ ສຕ຺ຕວິເຘນ ວິສຸທ຺ຘິ ສງ຺ຄໂຫ ຕີຓິ ລກ຺ຂຓານີຕິອາທິນາ ສມ຺ພນ຺ໂຘ. ນິຈ຺ຈສີລເມວ ສຍຎ຺ຈ ທຸສ຺ສິລ຺ຍມລໂຕ ວິສຸທ຺ຘຕ຺ຕາ ກາຍໍ ວາຈຎ຺ຈ ຕໂຕ ວິໂສຘນໂຕ ວິສຸທ຺ຘີຕິ ສີລວິສຸທ຺ຘິ. ສຸຠາວິຕ ຈິຕ຺ຕສນ຺ຕານເມວ ສຍຎ຺ຈ ນີວຣຓມລໂຕ ວິສຸທ຺ຘຕ຺ຕາ ຕໍສມງ຺ຄິປຸຄ຺ຄລຎ຺ຈ ຕໂຕ ວິໂສຘນໂຕ ວິສຸທ຺ຘີຕິ ຈິຕ຺ຕວິສຸທ຺ຘິ. ຈິຕ຺ຕສີເສນ ເຈຕ຺ຖ ສມາຘິ ອຘິປ຺ເປໂຕ. ຘມ຺ມວວຕ຺ຖານຎາຓສງ຺ຂາຕາ ທິຏ຺ຐິເອວ ຕໍ ສມງ຺ຄິປຸຄ຺ຄລໍ ສກ຺ກາຍທິຏ຺ຐິມລໂຕ ວິໂສຘນໂຕ ວິສຸທ຺ຘີຕິ ທິຏ຺ຐິວິສຸທ຺ຘິ. ໂສຬສວິຘໍ ອຏ຺ຐວິຘໍ ກງ຺ຂໍ ວິຕຣນ຺ຕິ ອຕິກ຺ກມນ຺ຕິ ເອຕາຍາຕິ ກງ຺ຂາວິຕຣຓາ. ປຈ຺ຈຍປຣິຄ຺ຄຫຎາຓໍ. ສາ ເອວ ຕໍສມງ຺ຄິປຸຄ຺ຄລໍ ອເຫຕຸ ທິຏ຺ຐິ ວິສມເຫຕຸທິຏ຺ຐີຫິ ສທ຺ຘິໍ ຍຖາວຸຕ຺ຕາຫິ ທຸວິຘາຫິ ກງ຺ຂາຫິ ວິໂສຘນໂຕ ວິສຸທ຺ຘີຕິ ກງ຺ຂາວິຕຣຓວິສຸທ຺ຘິ. ມຄ຺ໂຄຈ ອມຄ຺ໂຄຈ ມຄ຺ຄາມຄ຺ຄາ. ຕຕ຺ຖ ຎາຓທສ຺ສນວິສຸທ຺ຘາຘິຄມນສ຺ສ ອຸປາຍຠູໂຕ ມນສິກາຣວິຘິວາ ອຣິຍມຄ຺ໂຄວາ ມຄ຺ໂຄນາມ. ຕສ຺ສ ອນຸປາຍຠູໂຕ ມນສິກາໂຣວາ ອຘິມານວຕ຺ຖູນິວາ ອມຄ຺ໂຄນາມ. ມຄ຺ຄສ຺ສ ມຄ຺ຄໂຕ ອມຄ຺ຄສ຺ສຈ ອມຄ຺ຄໂຕ ຊານນໍ ທສ຺ສນຎ຺ຈ ມຄ຺ຄາມຄ຺ຄຎາຓທສ຺ສນໍ. ຕເມວ ຕໍສມງ຺ຄີປຸຄ຺ຄລໍ ອມຄ຺ເຄ ມຄ຺ຄສຎ຺ຎາຍ ວິໂສຘນໂຕ ວິສຸທ຺ຘີຕິ ມຄ຺ຄາມຄ຺ຄຎາຓທສ຺ສນວິສຸທ຺ຘິ ນາມ. ອຸປຣິ ວິເສສໍ ປຏິປຊ຺ຊນ຺ຕິ ເອຕາຍາຕິ ປຏິປທາ. ວິປສ຺ສນາປຣໍປຣສງ຺ຂາໂຕ ປຸພ຺ພຠາຄມຄ຺ໂຄ. ປຏິປທາຠູຕໍ ຎາຓທສ຺ສນນ຺ຕິ ປຏິປທາຎາຓທສ຺ສນໍ. ຕເມວ ນິຈ຺ຈສຎ຺ຎາທິໂຕ ວິສຸທ຺ຘຕ຺ຕາ ວິສຸທ຺ຘີຕິ ປຏິປທາຎາຓທສ຺ສນວິສຸທ຺ຘິນາມ, ອຣິຍມຄ຺ຄຎາຓສງ຺ຂາຕ ຎາຓທສ຺ສນເມວ ສມ຺ໂມຫມລໂຕ ວິສຸທ຺ຘຕ຺ຕາ ວິສຸທ຺ຘີຕິ ຎາຓທສ຺ສນວິສຸທ຺ຘິນາມ. ເອຕ຺ຖຈ ສຸຕມຍາທິວເສນ ສິທ຺ຘໍ ອນຸມານ ຎາຓໍປິ ຎາຓເມວາຕິ ຕໍ ປຏິກ຺ຂິປິຕ຺ວາ ອຕ຺ຖປຈ຺ຈກ຺ຂຎາຓເມວ ຄເຫຕຸໍ ສພ຺ພຕ຺ຖ ທສ຺ສນຄຫຓໍ ກຕນ຺ຕິ ເວທິຕພ຺ພໍ. ລກ຺ຂີຍນ຺ຕິ ສລ຺ລກ຺ຂີຍນ຺ຕິ ອິເມ ອນິຈ຺ຈາເອວາຕິ ເອກນ຺ເຕນ ວິນິຈ຺ຉີຍນ຺ຕິ ຘມ຺ມາ ເອເຕນາຕິ ລກ຺ຂຓໍ ອນິຈ຺ຈຕາ ເອວ ລກ຺ຂຓນ຺ຕິ ອນິຈ຺ຈລກ຺ຂຓໍ. ປຸພ຺ພປເທ ຠາວປຈ຺ຈຍໂລໂປ. ອຎ຺ໂຎຫິ ອນິຈ຺ໂຈ, ອຎ຺ຎາ ອນິຈ຺ຈຕາຕິ. ຕຕ຺ຖ ຍຖາຄມນກ຺ຣິຍາໂຍເຄນ ປຸຣິໂສ ຄໂຕຕິ ວຸຈ຺ຈຕິ. ນ ປນ ຄມນ ກ຺ຣິຍາ ປຸຣິໂສ. ນຈ ປຸຣິໂສ ຄມນກ຺ຣິຍາ. ອຎ຺ຎາ ຫິ ກ຺ຣິຍາ, ອຎ຺ໂຎ ປຸຣິໂສ. ຕຖາ ອນິຈ຺ຈຕາໂຍເຄນ ສພ຺ໂພ ສງ຺ຂຕຘມ຺ໂມ ອນິຈ຺ໂຈຕິ ວຸຈ຺ຈຕິ. ນ ປນ ອນິຈ຺ຈຕາ ໂສ ຘມ຺ໂມ, ນຈ ໂສ ຘມ຺ໂມ ອນິຈ຺ຈຕາ. ອຎ຺ຎາ ຫິ ອນິຈ຺ຈຕາ, ອຎ຺ໂຎ ໂສ ຘມ຺ໂມຕິ. ກຕມາ ປນ ສາ ອນິຈ຺ຈຕາຕິ. ວິປຣິຓາມາ ກາໂຣ. ຊີຣຓາກາໂຣ ຠິຊ຺ຊນາກາໂຣຕິ ວຸຕ຺ຕໍ ໂຫຕິ. ຕໍ ປນ ອາກາຣໍ ທິສ຺ວາ ຕທາກາຣວນ຺ເຕ ຘມ຺ເມ ຎາຓໍ ປວຕ຺ຕຕິ ອຍໍ ຘມ຺ໂມ ອນິຈ຺ໂຈຕິ. ຕສ຺ມາ ສາ ອນິຈ຺ຈຕາເຍວ ອິຘ ລກ຺ຂຓນ຺ຕິປິ ວຸຈ຺ຈຕີຕິ. ເອສນໂຍ ເສເສສຸປິ ທ຺ວີສຸ. ຕຕ຺ຖ ປນ ອຠິຓ຺ຫສໍປຏິປີຬນາກາໂຣ ທຸກ຺ຂຕານາມ. ອວສວຕ຺ຕນາກາໂຣ ອນຕ຺ຕຕານາມາຕິ. ຍຖາວຸຕ຺ຕາຍ ປນ ອນິຈ຺ຈຕາຍ ສຫ ອນິຈ຺ຈສ຺ສ ຘມ຺ມສ຺ສ ອນິຈ຺ເຈນ ວາ ຘມ຺ເມນ ສຫ ອນິຈ຺ຈຕາຍ ອນຸອນຸປສ຺ສນາ ອນິຈ຺ຈານຸປສ຺ສນາ. ເອສ ນໂຍ ເສສາສຸປິ ທ຺ວີສຸ. ຍາວ ສຣີເຣ ຘມ຺ມານໍ ຕິວິຘລກ຺ຂຓຍຸຕ຺ຕຕາ ອຕ຺ຕໂນ ຎາເຓນ ປຎ຺ຎາຍຕິ. ຕາວ ເຕສຸ ຕິວິຘລກ຺ຂຓວິຠາວນວເສນ ປຸນປ຺ປຸນໍ ມສນໍ ອາມສນໍ ສມ຺ມສນໍ. ສມ຺ມສນາກາເຣນ ປວຕ຺ຕໍ ຎາຓໍ ສມ຺ມສນຎາຓໍ. ອຸທໂຍ ວຸຈ຺ຈຕິ ຕໍຕໍ ຂຓານຸຣູປໍ ຕໍຕໍ ປຈ຺ຈຍານຸຣູປຎ຺ຈ ນວນວານໍ ຘມ຺ມານໍ ປາຕຸ ຠາໂວ ເຈວ ອຸປຣຸປຣິ ວຑ຺ຒນຎ຺ຈ. ວໂຍ ວຸຈ຺ຈຕິ ຍຕ຺ຖ ຍຕ຺ຖ ລທ຺ຘປຈ຺ຈຍາ ນວນວາ ຘມ຺ມາ ປາຕຸຠວນ຺ຕິ ເຈວ ວຑ຺ຒນ຺ຕິຈ. ຕຕ຺ຖ ຕຕ຺ຖ ອລທ຺ຘປຈ຺ຈຍານໍ ປຸຣາຓຘມ຺ມານໍ ອນ຺ຕຣຘານໍ. ສມູຫ ສນ຺ຕຕິວເສນ ປນ ອຸທຍປກ຺ຂສ຺ສວາ ວຍປກ຺ຂສ຺ສວາ ສມນຸປສ຺ສນຎາຓໍ ອຸທຍພ຺ພຍຎາຓໍ. ເຕສຸ ປນ ທ຺ວີສຸ ປກ຺ເຂສຸ ອຸທຍໂກຏ຺ຐາໂສນາມ ອຸປຣຸປຣິ ປາກໂຏ ຫຸຕ຺ວາ ອາຄຈ຺ຉຕິ. ວຍໂກຏ຺ຐາໂສ ປນ ອປາກໂຏ. ໂສ ເອວ ຈ ອນິຈ຺ຈຕາຍ ປຣມາ ໂກຏີຕິ ຕສ຺ເສວ ສຸຏ຺ຐຸຕຣໍ ສມນຸປສ຺ສນຎາຓໍ ຠງ຺ຄຎາຓໍ. ຠງ຺ເຄ ທິຏ຺ເຐ ເອວໍ ຠິຊ຺ຊນສຠາວານໍ ຘມ຺ມານໍ ອເນກສຫສ຺ສໂສກ ທຸກ຺ຂວຕ຺ຖຸຠາເວນ ຕຖາ ຕຖາ ຠາຍິຕພ຺ພປກາຣສມນຸປສ຺ສນຎາຓໍ ຠຍຎາຓໍ ນາມ. ໂລເກ ປນ ກິຎ຺ຈິ ຠຍວຕ຺ຖຸໍ ປສ຺ສນ຺ຕາປິ ອາສນ຺ເນ ອຎ຺ຎສ຺ມິໍ ປຏິສຣເຓ ສຕິ ນ ຠາຍນ຺ຕິ. ອສຕິ ເອວ ຠາຍນ຺ຕິ. ເອວໍ ຠາຍິຕພ຺ພານໍ ເຕສໍ ສພ຺ພໂສ ອຎ຺ຎປຏິສຣຓາຠາວທສ຺ສນໍ ອາທີນວຎາຓໍ ນາມ. ກຸໂຕຈິ ປຏິສຣຓາຠາເວນ ເຕຫິ ອຸກ຺ກຓ຺ຐຕາກາຣ ສຫິຕໍ ວິປສ຺ສນາຎາຓໍ ນິພ຺ພິທາຎາຓໍນາມ. ນິພ຺ພິນ຺ທີຍມາເນຫິ ເຕຫິ ອຕ຺ຕານໍ ວິມຸຈ຺ຈິຕຸໍ ອຊ຺ຌາສຍສຫິຕໍ ວິປສ຺ສນາຎາຓໍ ມຸຈ຺ຈິຕຸກມ຺ຍຕາຎາຓໍ ນາມ. ສຸຏ຺ຐຸ ມຸຈ຺ຈິຕຸໍ ອິຈ຺ຉນ຺ຕສ຺ສ ສີຆໍ ມຸຈ຺ຈນຕ຺ຖໍ ເຕສໍ ຘມ຺ມານໍ ຈຕ຺ຕາລີສາຍ ອາກາເຣຫິ ອເນກາທີນວຣາສິ ຠາວ ປຏິສງ຺ຂານວເສນ ສຸຏ຺ຐຸວິປ຺ຜາຣຕຣໍ ປວຕ຺ຕມານໍ ວິປສ຺ສນາ ຎາຓໍ ປຏິສງ຺ຂາຎາຓໍ ນາມ. ເຕສໍ ປນ ອເນກາທີນວຣາສິຠາເວ ສຸຏ຺ຐຸ ທິຏ຺ເຐ ສງ຺ຂາເຣສຸ ນິກນ຺ຕິຍາ ປຣິຍາທິນ຺ນາຍ ອິທານິ ມຸຈ຺ຈນຸປາໂຍ ລທ຺ໂຘຕິ ອຘິມຕ຺ຕພ຺ຍາປາຣໍ ອກຕ຺ວາ ສເມນ ວາຍາເມນ ສງ຺ຂາເຣ ປຣິຄ຺ຄຓ຺ຫນ຺ຕສ຺ສ ສງ຺ຂາຣປຣິຄ຺ຄເຫ ມຊ຺ຌຕ຺ຕາກາຣສຫິຕໍ ສງ຺ຂາເຣສຸວາ ຠຍຎ຺ຈ ນນ຺ທິຎ຺ຈ ປຫາຍ ອຸທາສິນຠາວສຫິຕໍ ວິປສ຺ສນາຎາຓໍ ສງ຺ຂາຣຸເປກ຺ຂາຎາຓໍນາມ. ອຸປຣິ ມຄ຺ຄປ຺ປວຕ຺ຕິໍ ວຫິຕຸໍ ສມຕ຺ຖຠາເວນ ມຄ຺ຄຸປ຺ປຕ຺ຕິຍາ ອນຸໂລເມຫິ ຖາມພເລຫິ ສມ຺ປນ຺ນໍ ວິປສ຺ສນາຎາຓໍ ອນຸໂລມຎາຓໍ ນາມ. ເຫຏ຺ຐິມານໍວາ ຎາຓານໍຕໍ ອນຸໂລມໍ ໂຫຕິ ລກ຺ຂຓຕ຺ຕຍສ຺ສ ສຸຏ຺ຐຸຕຣໍ ວິຠາວນໂຕ. ອຸປຣິມຄ຺ຄສ຺ສວາ ອນຸໂລມໍ ໂຫຕິ ຕສ຺ສ ປຣິກມ຺ມຠາວໂຕ, ປທຏ຺ຐານຕ຺ຕາຈາຕິປິ ອນຸໂລມຎາຓໍ ນາມາຕິ. ອຕ຺ຕ ຊີວສຸຎ຺ຎຕາທສ຺ສນ ພເລນ ຂນ຺ເຘສຸ ກິເລສພນ຺ຘນໂຕ ວິມຸຈ຺ຈມາໂນ ມຄ຺ໂຄ ສຸຎ຺ຎຕາວິໂມກ຺ໂຂ ນາມ. ສງ຺ຂາຣານໍ ຍານິ ນິມິຕ຺ຕານິ ກິເລສານໍ ອວສ຺ສໂຍ ໂຫຕິ. ຕານິ ວິຘມິຕ຺ວາ ສພ຺ພໂສ ຘມ຺ມານໍ ອນາຖ ຠາວ ທສ຺ສນ ພເລນ ວິມຸຈ຺ຈມາໂນ ມຄ຺ໂຄ ອນິມິຕ຺ໂຕວິໂມກ຺ໂຂ ນາມ. ສງ຺ຂາເຣສຸ ສພ຺ພໂສ ອສ຺ສາສາຠາວ ທສ຺ສນພເລນ ວິມຸຈ຺ຈມາໂນ ມຄ຺ໂຄ ອປ຺ປຓິຫິໂຕວິໂມກ຺ໂຂນາມ. ສຸຎ຺ຎຕານຸປສ຺ສນາຕິ ອນຕ຺ຕານຸປສ຺ສນາ. ສາ ຫິ ຘມ຺ມານໍ ສມູຫຆນ ສນ຺ຕຕິຆນ ກິຈ຺ຈຆນ ອາຣມ຺ມຓຆເນສຸ ຕໍຕໍຆນ ວິນິພ຺ຠຸຊ຺ຊນ ວເສນ ປວຕ຺ຕຕ຺ຕາ ອຕ຺ຕາ ອິຕິ ຄເຫຕພ຺ພສ຺ສ ກສ຺ສຈິ ສາຣສ຺ສ ອຠາວານຸປສ຺ສນໂຕ ສຸຎ຺ຎຕານຸປສ຺ສນາຕິ ວຸຈ຺ຈຕິ. ອນິມິຕ຺ຕາ ນຸປສ຺ສນາຕິ ອນິຈ຺ຈານຸປສ຺ສນາ. ສາປິ ຫິ ສນ຺ຕຕິ ວິຈ຺ເຉທນ ວເສນ ປວຕ຺ຕຕ຺ຕາ ອຫນ຺ຕິ ຄຫິຕສ຺ສ ນິມິຕ຺ຕສ຺ສ ວິຘມນໂຕ ອນິມິຕ຺ຕານຸປສ຺ສນາຕິ ວຸຈ຺ຈຕິ. ອປຓິຫິຕານຸປສ຺ສນາຕິ ທຸກ຺ຂາ ນຸປສ຺ສນາ. ສາປິ ຫິ ມຫາອາທີນວຣາສິ ຠາວ ວິຠາວນວເສນ ປວຕ຺ຕຕ຺ຕາ ອິທໍ ມມ ເອຕໍ ມມາຕິ ຄເຫຕພ຺ພສ຺ສ ກສ຺ສຈິ ປຓິຫິຕ ຄຸຓສ຺ສ ອຠາວານຸປສ຺ສນໂຕ ອປ຺ປຓິຫິຕານຸປສ຺ສນາຕິ ວຸຈ຺ຈຕີຕິ. ປາຕິໂມກ຺ຂສໍວຣສີລນ຺ຕິ ວິນຍປຎ຺ຎຕ຺ຕິສີລໍ. ຕຎ຺ຫິ ສພ຺ພໂລ ກິຍສີລານໍ ເຊຏ຺ຐກຕ຺ຕາ ປຕິຈ ໂຫຕິ. ຈຕຸຠູມກກຸສລານໍ ອາທິປຠວຠູຕຕ຺ຕາ ມຸຂຎ຺ຈ. ອິຕິ ປຕິມຸຂຏ຺ເຐນ ປາຕິໂມກ຺ຂນ຺ຕິ ວຸຈ຺ຈຕິ. ຕເມວຈ ທຸສ຺ສິລ຺ຍມຄ຺ຄສ຺ສ ສໍວຣຓໂຕ ປິທຫນໂຕ ສໍວໂຣຕິ ວຸຈ຺ຈຕີຕິ. ເຍສໍ ຘມ຺ມານໍ ອຸປ຺ປຕ຺ຕິຍາ ຈກ຺ຂາທີນິ ອິນ຺ທ຺ຣິຍານິ ວິຜນ຺ທິຕານິ ໂຫນ຺ຕິ. ໂລລານິ ໂຫນ຺ຕິ. ຕທນຸພນ຺ຘາຈ ອກຸສລຘມ຺ມາ ອຸປ຺ປຊ຺ຊນ຺ຕິ. ເຕສໍ ອຸປ຺ປຕ຺ຕິ ມຄ຺ຄສ຺ສ ສໍວຣຓວເສນ ປວຕ຺ຕມານາ ສຕິ ອິນ຺ທ຺ຣິຍ ສໍວໂຣນາມ. ໂສ ເອວ ສີລນ຺ຕິ ອິນ຺ທ຺ຣິຍສໍວຣສີລໍ. ອາຊີວນ຺ຕິ ຊີວິຕໍ ກປ຺ເປນ຺ຕິ ເອເຕນາຕິ ອາຊີໂວ. ປຈ຺ຈຍປຣິເຍສນວາຍາໂມ. ໂສເຍວ ພຸທ຺ຘປຏິກຸຏ຺ເຐຫິ ປຸປ຺ຜທານາທີຫິ ມິຈ຺ຉາປໂຍເຄຫິ ຕິວິຘກຸຫນວຕ຺ຖຸຫິຈ ປຣິສຸທ຺ຘຕ຺ຕາ ອາຊີວປາຣິສຸທ຺ຘິນາມ. ສາ ເອວ ສີລນ຺ຕິ ສມາໂສ. ຕຖາຣູເປນ ປຣິສຸທ຺ເຘນ ຠິກ຺ຂາຈາຣາທິນາ ປໂຍເຄນ ປຏິລທ຺ຘານໍ ປຈ຺ຈຍານໍ ປຏິຄ຺ຄຫຓ ປຣິຠຸຎ຺ຊນກາເລສຸ ສມ຺ໂມຫສ຺ສ ເຄຘສ຺ສ ມທສ຺ສ ປມາທສ຺ສຈ ປຫານຕ຺ຖໍ ຕໍຕໍປໂຍຊນມຣິຍາທໍວາ ປຏິກູລລກ຺ຂຓໍວາ ຘາຕຸມຕ຺ຕລກ຺ຂຓໍວາ ປຣິຄ຺ຄຫຓ ປຈ຺ຈເວກ຺ຂນວເສນ ປວຕ຺ຕໍ ປຈ຺ຈຍເສວເນ ປຏິສງ຺ຂາຎາຓໍ ປຈ຺ຈຍ ສນ຺ນິສ຺ສິຕສີລໍນາມ. ປຣິສຸຊ຺ຌຕີຕິ ປຣິສຸທ຺ຘິ. ປຣິສຸທ຺ຘິເອວ ປາຣິສຸທ຺ຘິ. ສາ ເອວ ສີລນ຺ຕິ ສມາໂສ. ຈຕ຺ຕາຣິ ປາຣິສຸທ຺ຘິສີລານີຕິ ຈຕຸປາຣິ ສຸທ຺ຘິສີລໍ. ຈິຕ຺ຕວິສຸທ຺ຘີຕິ ເອຕ຺ຖ ຈິຕ຺ຕສທ຺ເທນ ສມາຘິ ນິທ຺ທິຏ຺ໂຐຕິ ວຸຕ຺ຕໍ ທຸວິໂຘປິສມາຘິ ຈິຕ຺ຕວິສຸທ຺ຘິນາມາຕິ. ລກ຺ຂຓຣສປຈ຺ຈຸປຏ຺ຐານປທຏ຺ຐານ ວເສນາຕິ ເອຕ຺ຖ ຘມ຺ມານໍ ປຈ຺ຈຕ຺ຕສຠາໂວ ລກ຺ຂຓໍນາມ. ອຄ຺ຄິສ຺ສ ອຸຓ຺ຫຕ຺ຕໍ ວິຍ. ເຕນ ສຠາເວນ ສາເຘຕພ຺ພໍ ກິຈ຺ຈໍວາ ສາຘນປຈ຺ຈຍາ ປຏິລທ຺ຘຄຸຓສງ຺ຂາຕາ ສມ຺ປຕ຺ຕິວາ ຣໂສນາມ. ອຄ຺ຄິສ຺ສ ປຣິວາຈນ ໂຊຕນານິ ວິຍ. ສາ ເອວ ສມ຺ປຕ຺ຕິວາ ກາຣິຍສງ຺ຂາຕໍ ຜລໍວາ ປຈ຺ຈຸປຏ຺ຐານໍນາມ. ອຄ຺ຄິສ຺ສ ຘູໂມ ວິຍ. ອຕ຺ຕໂນ ອຸປ຺ປຕ຺ຕິຍາ ອສາຘາຣຓປຈ຺ຈຍສງ຺ຂາຕໍ ອາສນ຺ນກາຣຓໍ ປທຏ຺ຐານໍນາມ. ເຕສໍ ວເສນ ນາມສ຺ສຈ ຣູປສ຺ສຈ ປຣິຄ຺ຄໂຫ ຎາເຓນ ປຣິຈ຺ຉິນ຺ທິຕ຺ວາ ຄຫຓໍ ນາມຣູປວວຕ຺ຖານໍ ທິຏ຺ຐິວິສຸທ຺ຘິນາມ. ເອຕ຺ຖຈ ປຣິຄ຺ຄໂຫ ທຸວິໂຘ ສງ຺ເຂປ ປຣິຄ຺ຄໂຫ ວິຕ຺ຖາຣປຣິຄ຺ຄໂຫຕິ. ຕຕ຺ຖ ອຊ຺ຌຕ຺ຕຘມ຺ເມ ທ຺ວິຘາ ກຕ຺ວາ ອິທໍ ນາມເມວ, ນ ຣູປໍ. ອິທໍ ຣູປເມວ, ນ ນາມໍ. ອຎ຺ຎໍ ນາມໍ ອຎ຺ຎໍ ຣູປໍ. ຕທຸຠຍໂຕຈ ອຎ຺ໂຎ ອຕ຺ຕາວາ ຊີໂວວາ ສຕ຺ໂຕວາ ປຸຄ຺ຄໂລວາ ມນຸສ຺ໂສວາ ເທໂວວາ ພ຺ຣຫ຺ມາວາ ນຕ຺ຖີຕິ ເອວໍ ປຈ຺ຈກ຺ຂໂຕ ສຸທິຏ຺ຐໍ ກຕ຺ວາ ປຣິຄ຺ຄຓ຺ຫນໍ ສງ຺ເຂປປຣິຄ຺ຄໂຫນາມ. ຎາຓຸຕ຺ຕຣິໂກຫິ ປຸຄ຺ຄໂລ ເອຕ຺ຕກມຕ຺ເຕນປິ ສກ຺ກາຍທິຏ຺ຐິໍ ວິກ຺ຂມ຺ເຠຕຸໍ ສກ຺ໂກຕິ ສທ຺ຘິໍ ສຎ຺ຎາ ຈິຕ຺ຕວິປລ຺ລາເສຫີຕິ. ຕໂຍ ຫິ ວິປລ຺ລາສາ. ຍຖາຫ-ອນຕ຺ຕນິ ອຕ຺ຕາຕິ ສຎ຺ຎາວິປລ຺ລາໂສ ຈິຕ຺ຕວິປລ຺ລາໂສ ທິຏ຺ຐິວິປລ຺ລາໂສຕິ. ຕຕ຺ຖ ສຕ຺ຖຸສາສນຘມ຺ເມ ສຸຏ຺ຐຸ ປຕິຏ຺ຐິເຕນ ສທ຺ຘາມຕ຺ເຕນປິ ທິຏ຺ຐິ ວິປລ຺ລາໂສ ວິກ຺ຂມ຺ຠິໂຕ ໂຫຕິ. ອິຕເຣ ປນ ນາມຣູປປຣິຄ຺ຄເຫ ກເຕເຍວ ວິກ຺ຂມ຺ຠິຕາ ໂຫນ຺ຕິ. ຍາວຈ ເອເຕ ທ຺ເວ ອວິກ຺ຂມ຺ຠິຕາ ໂຫນ຺ຕິ. ຕາວ ນາມຣູປປຣິຄ຺ຄໂຫຈ ອປຣິສຸທ຺ໂຘເຍວ ໂຫຕິ. ຕໍມູລິກາຈ ກິເລສຘມ຺ມາ ອວິກ຺ຂມ຺ຠິຕາ ເອວ ໂຫນ຺ຕີຕິ ອປິຈ. ຈຕຸນ຺ນໍ ອາຫາຣານໍ ວເສນ ຈຕຸຘາ, ປຎ຺ຈນ຺ນໍ ຂນ຺ຘານໍ ວເສນ ປຎ຺ຈຘາ, ຉນ຺ນໍ ຘາຕູນໍ ວເສນ ຉຘາຕິອາທິນາ ນເຍນ ນາມຣູປໍ ປຣິຄ຺ຄເຫ ຕພ຺ພເມວ. ຕຕ຺ຖ ຉ ຘາຕຸໂຍນາມ ປຖວິຘາຕຸ ອາໂປຘາຕຸ ເຕໂຊຘາຕຸ ວາໂຍຘາຕຸ ອາກາສຘາຕຸ ວິຎ຺ຎາຓຘາຕຸໂຍ. ປກ຺ກຸສາຕິ ກຸລປຸຕ຺ໂຕ ຫິ ອິມາ ຉ ຘາຕຸໂຍ ປຣິຄ຺ຄຓ຺ຫິຕ຺ວາ ອນາຄາມິຜລໍ ປຕ຺ວາ ຈປິຕ຺ວາ ສຸທ຺ຘາວາເສສຸ ນິພ຺ພຕ຺ໂຕຕິ. ຍຕ຺ຕເກ ວາ ປນ ຘມ຺ເມ ປຣິຄ຺ຄຓ຺ຫນ຺ໂຕ ອຕ຺ຕາ ເມຕິ ປວຕ຺ຕມາເນ ສຎ຺ຎາຈິຕ຺ຕທິຏ຺ຐິ ວິປລ຺ລາເສ ວິກ຺ຂມ຺ເຠຕຸໍ ສກ຺ໂກຕິ. ຕຕ຺ຕກາປິ ປຣິຄ຺ຄເຫຕພ຺ພາ ເຍວາຕິ. ອິມສ຺ມິໍ ປນ ສງ຺ຄຫປກຣເຓ ໂຍ ໂຍ ຈິຕ຺ຕເຈຕສິກ ວິຠາໂຄ ຣູປວິຠາໂຄຈ ເຫຏ຺ຐາ ວຸຕ຺ໂຕ. ຕສ຺ສ ສພ຺ພສ຺ສ ວເສນ ນາມຣູປສ຺ສ ປຣິຄ຺ຄຓ຺ຫນໍ ວິຕ຺ຖາຣປຣິຄ຺ຄໂຫນາມ. ອຍໍປນ ອາທິກມ຺ມິການໍ ອວິສໂຍ. ປຏິວິທ຺ຘຈຕຸສຈ຺ຈານໍ ປນ ອາຠິຘມ຺ມິກຕ຺ເຖຣານໍ ເອວ ວິສໂຍຕິ ເວທິຕພ຺ໂພ. ນາມຣູປໍ ປຣິຄ຺ຄຓ຺ຫນ຺ຕສ຺ສ ປນ ນາມຣູປ ມຕ຺ຕໂຕ ອຸທ຺ຘໍ ອຎ຺ຎສ຺ສ ກສ຺ສຈິ ອຠາວທສ຺ສນໂຕຈ ສຣີຣພ຺ຠນ຺ຕເຣ ຊີວສຎ຺ຎິໂຕ ອຕ຺ຕາ ອຕ຺ຖິ. ໂສ ກໂຣຕິ, ໂສ ປຏິສໍເວເທຕິ, ສໍສຣຕິ, ສນ຺ຘາວຕີຕິ ເອວໍ ປວຕ຺ຕາ ທິຏ຺ຐິ ປຫີຍຕິ. ສຸທ຺ເຘ ນາເມ ເອວວາຣູເປ ເອວວາ ປຸຄ຺ຄລສຕ຺ຕກ຺ຣິຍສຎ຺ຎິຕານໍ ອີຫາພ຺ຍາປາຣານໍ ສພ຺ພໂສ ອຠາວທສ຺ສນໂຕ ຕທຸຠຍສໍໂຍເຄເອວ ເຕສໍ ລພ຺ຠມານຕາ ທສ຺ສນໂຕຈ ຕທຸຠຍໍວາ ເອກເມກໍວາ ອຸທ຺ທິສ຺ສ ອຕ຺ຕາຕິ ປວຕ຺ຕາ ທິຏ຺ຐິ ປຫີຍຕິ. ອຕ຺ຕາ ຊີໂວ ສຕ຺ໂຕ ປຸຄ຺ຄໂລ ມນຸສ຺ໂສ ເທໂວ ພ຺ຣຫ຺ມາຕິ ເອວມາທີສຸ ໂວຫາເຣສຸຈ ໂວຫາຣ ມຕ຺ເຕ ອຏ຺ຐຕ຺ວາ ອຕ຺ຕານາມ ເອກນ຺ຕໂຕ ອຕ຺ຖິ ຊີໂວນາມ ເອກນ຺ຕໂຕ ອຕ຺ຖີຕິອາທິນາ ຕທຕ຺ຖາຠິນິເວສວເສນ ອຕິຘາວນຎ຺ຈ ປຫີຍຕີຕິ ທຏ຺ຐພ຺ພໍ. ຕທຕ຺ຖາຠິນິເວໂສຕິຈ ອຕ຺ຕານາມ ອຕ຺ຖິ ຊີໂວນາມ ອຕ຺ຖີຕິອາທິນາ ທຬ຺ຫຕຣໍ ອຠິນິເວໂສ. ອຕິຘາວນນ຺ຕິ ນາມຣູປໍ ອຕ຺ຕາຕິອາທິນາ ຄຫຓໍ. ປຈ຺ຈຍປຣິຄ຺ຄໂຫຕິ ເອຕ຺ຖປິ ທຸວິໂຘ ປຈ຺ຈຍປຣິຄ຺ຄໂຫ ສງ຺ເຂປໂຕ ວິຕ຺ຖາຣໂຕ ຈາຕິ. ຕຕ຺ຖ ວຕ຺ຖາຣມ຺ມຓວເສນ ນາມສ຺ສ ຈິຕ຺ໂຕຕຸກາຫາຣວເສນ ຣູປສ຺ສ ອວິຊ຺ຊາຕຓ຺ຫຸປາທານກມ຺ມວເສນ ຕທຸຠຍສ຺ສຈ ປຈ຺ຈຍໍ ປຣິຄ຺ຄຓ຺ຫນ຺ໂຕ ສງ຺ເຂປໂຕ ປຣິຄ຺ຄຓ຺ຫາຕິນາມ. ເຫຏ຺ຐາ ປຈ຺ຈຍສງ຺ຄເຫ ວິຠຕ຺ເຕຫິ ປຏິຈ຺ຈສມຸປ຺ປາທນຍ ປຏ຺ຐານນເຍຫິ ປຣິຄ຺ຄຓ຺ຫນ຺ໂຕ ວິຕ຺ຖາຣໂຕ ປຣິຄ຺ຄຓ຺ຫາຕິນາມ. ເອຕ຺ຖປິ ປຏ຺ຐານນເຍນ ປຣິຄ຺ຄໂຫ ອາທິກມ຺ມິການໍ ອວິສໂຍເອວ. ປຈ຺ຈຍໍ ປຣິຄ຺ຄຓ຺ຫນ຺ຕສ຺ສປນ ຍຖາວວຕ຺ຖິຕສ຺ສ ສພ຺ພສ຺ສ ນາມຣູປສ຺ສ ສພ຺ພໂສ ປຈ຺ຈຍາຍຕ຺ຕວຸຕ຺ຕິກຕາທສ຺ສນໂຕ ອເຫຕຸກທິຏ຺ຐິ ປຫີຍຕິ. ອຕ຺ຕໂນ ອນຸຣູປປຈ຺ຈຍສາມຄ຺ຄິຍາ ວິນາ ອຎ຺ຎຖາ ປວຕ຺ຕິຍາ ອທສ຺ສນໂຕ ອິສ຺ສຣນິມ຺ມານ ກາລນິມ຺ມານາທິກາ ວິສມເຫຕຸທິຏ຺ຐິຈ ປຫີຍຕິ. ເຫຕຸສມ຺ຠາຣປຈ຺ຈເຍຫິ ກມ຺ມປ຺ປວຕ຺ຕິຍາ ວິປາກປ຺ປວຕ຺ຕິຍາຈ ອຎ຺ຎສ຺ສ ກມ຺ມກາຣກສ຺ສວາ ວິປາກ ເວທກສ຺ສວາ ກຕ຺ຕຸໂນ ອຠາວທສ຺ສນໂຕ ກາຣກ ເວທກ ທິຏ຺ຐິ ປຫີຍຕິ. ອນມຕຄ຺ເຄຈ ສໍສາເຣ ຕີສຸ ອທ຺ຘາສຸ ເຫຕຸຜລ ປຣໍປຣາວເສນ ເກວລສ຺ສ ນາມຣູປມຕ຺ຕສ຺ເສວ ປວຕ຺ຕິທສ຺ສນໂຕ ອໂຫສິໍ ນຸໂຂ ອຫມຕີຕມທ຺ຘານນ຺ຕິ ເອວມາທິກາຍ ປຸຄ຺ຄລສຕ຺ຕ ວິສຍາຍ ໂສຬສວິຘາຍ ກງ຺ຂາຍຈ ອຕິກ຺ກໂມ ໂຫຕິ. ສຠາວຘມ຺ມປວຕ຺ຕິຍາຈ ສຸຏ຺ຐຸ ທິຏ຺ຐາຍ ເທສນາຘມ຺ມສ຺ສ ສຸຘມ຺ມຕາ ທສ຺ສນໂຕ ພຸທ຺ຘສຸພຸທ຺ຘຕຎ຺ຈ ທິສ຺ວາ ສຕ຺ຖຣິ ກງ຺ຂຕິ ຘມ຺ເມ ກງ຺ຂຕີຕິອາທິນຍປວຕ຺ຕາ ອຏ຺ຐວິຘາປິ ກງ຺ຂາ ປຫີຍຕີຕິ. ໂລກຸຕ຺ຕຣຘມ຺ມານໍ ສງ຺ຂຕານໍປິ ສຕໍ ອສມ຺ມສນຸປຄຕ຺ຕາ ເຕຠູມກສງ຺ຂາເຣສູຕິ ວຸຕ຺ຕໍ. ອນຸສຍສມູຫນຕ຺ຖຎ຺ຈ ສມ຺ມສນນ຺ຕິ ກຕ຺ວາ ຍຕ຺ຖ ກາມຣາຄາທໂຍ ອນຸສຍາ ອນຸເສນ຺ຕິ. ເຕເຍວ ຘມ຺ມາ ສມ຺ມສນາຣຫາ ໂຫນ຺ຕີຕິ ວຸຕ຺ຕໍ ເຕຠູມກສງ຺ຂາເຣສູຕິ. ອິມສ຺ສ ຈ ປທສ຺ສ ລກ຺ຂຓຕ຺ຕຍໍ ສມ຺ມສນ຺ຕສ຺ສາຕິ ອິມິນາ ສມ຺ພນ຺ໂຘ. ອຕີຕາທິເຠທຠິນ຺ເນສູຕິ ອຕີຕານາຄຕປຈ຺ຈຸປ຺ປນ຺ນຊ຺ຌຕ຺ຕພຫິທ຺ຘາທີຫິ ເອກາທສຫິ ເຠເທຫິ ຠິນ຺ເນສຸ. ຂນ຺ຘາທິນຍໍອາຣພ຺ຠາຕິ ປຏິສມ຺ຠິທາມຄ຺ເຄ ວິຠຕ຺ຕໍ ຂນ຺ຘປຎ຺ຈກໍ ທ຺ວາຣຉກ຺ກໍ ອາຣມ຺ມຓຉກ຺ກໍ ວິຎ຺ຎາຓຉກ຺ກໍ ຜສ຺ສຉກ຺ກໍ ເວທນາຉກ຺ກໍ ສຎ຺ຎາຉກ຺ກນ຺ຕິ ເອວມາທິກໍ ສມ຺ມສນຠູມິວິຠາຄນຍໍ ອາຣພ຺ຠ ອນຸຄນ຺ຕ຺ວາ ຕໍນຍານຸສາເຣນາຕິ ອຕ຺ໂຖ. ຕຕ຺ຖ ປນ ເຕວີສຕິຍາ ຘມ຺ມໂກຏ຺ຐາເສສຸ ຍສ຺ສ ໂຍ ໂກຏ຺ຐາໂສ ປາກໂຏ ໂຫຕິ. ເຕນ ຕໍ ຄເຫຕ຺ວາ ສມ຺ມສນໍ ອາຣຠິຕພ຺ພໍ. ສກ຺ໂກນ຺ເຕນ ປນ ສພ຺ພມ຺ປິ ຄເຫຕ຺ວາ ອາຣຠິຕພ຺ພເມວ. ກລາປວເສນສໍຂິປິຕ຺ວາຕິ ຂນ຺ຘປຎ຺ຈເກນ ເຍ ຣູປໍ ຕາວ ອຕີຕານາຄຕປຈ຺ຈຸປ຺ປນ຺ນາທິເຠທຠິນ຺ນໍປິ ສມານໍ ສພ຺ພໍ ເອກຣູປປິຓ຺ຑຠາເວນ ສໍຂິປິຕ຺ວາ ເອສ ນໂຍ ເວທນາ ທີສຸປີຕິ. ຕຕ຺ຣາຍໍ ນໂຍ. ຍໍກິຎ຺ຈິ ຣູປໍ ອຕີຕານາຄຕປຈ຺ຈຸປ຺ປນ຺ນໍ ອຊ຺ຌຕ຺ຕໍວາ ພຫິທ຺ຘາວາ ໂອຬາຣິຕໍວາ ສຸຂຸມໍວາ ຫີນໍວາ ປຓີຕໍວາ ຍໍ ທູເຣ ສນ຺ຕິເກວາ. ສພ຺ພໍ ຣູປໍ ອນິຈ຺ຈໍ ຂຍຏ຺ເຐນ ທຸກ຺ຂໍ ຠຍຏ຺ເຐນ ອນຕ຺ຕາ ອສາຣກຏ຺ເຐນ. ຍາກາຈິ ເວທນາ.ລ. ຍາກາຈິ ສຎ຺ຎາ.ລ. ເຍເກຈິ ສງ຺ຂາຣາ.ລ. ຍໍກິຎ຺ຈິ ວິຎ຺ຎາຓໍ.ລ. ສພ຺ພໍ ວິຎ຺ຎາຓໍ ອນິຈ຺ຈໍ ຂຍຏ຺ເຐນ. ທຸກ຺ຂໍ ຠຍຏ຺ເຐນ ອນຕ຺ຕາ ອສາຣກຏ຺ເຐນາຕິ. ເອຕ຺ຖຈ ສພ຺ພໍ ຣູປໍ.ລ. ສພ຺ພໍ ວິຎ຺ຎາຓນ຺ຕິ ຄຫຓເມວ ກລາປວເສນ ສງ຺ຂິປນນ຺ຕິ ທຏ຺ຐພ຺ພໍ. ອນິຈ຺ຈໍຂຍຏ຺ເຐນາຕິ ເອຕ຺ຖ ຣູປໍ ອນິຈ຺ຈໍ ຂຍຏ຺ເຐນ. ເວທນາ ອນິຈ຺ຈາ. ສຎ຺ຎາ ອນິຈ຺ຈາ. ສງ຺ຂາຣາ ອນິຈ຺ຈາ. ວິຎ຺ຎາຓໍ ອນິຈ຺ຈໍ ຂຍຏ຺ເຐນາຕິອາທິນາ ນເຍນ ສມ຺ມສິຕພ຺ພຘມ຺ມປຣິຄ຺ຄເຫນ ສເຫວ ສມ຺ມສນໍ ກາຕພ຺ພໍ. ອິຕຣຖາ ສມ຺ມສນໍ ນ ຣຸຫຕິ. ຕທຕ຺ຖສ຺ສ ປນ ປາກຏຕ຺ຕາ ອິຘ ອນິຈ຺ຈໍ ຂຍຏ຺ເຐນາຕິອາທິນາ ສມ຺ມສນປທເມວ ເຖເຣນ ຄຫິຕນ຺ຕິ ທຏ຺ຐພ຺ພໍ. ຕຕ຺ຖ ຣູປໍ ອນິຈ຺ຈໍ ຂຍຏ຺ເຐນາຕິ ຕໍຕໍຣູປໍ ຎາເຓນ ທຬ຺ຫໍ ຄເຫຕ຺ວາ ອຍໍ ປຖວິຘາຕຸ ອນິຈ຺ຈາ ຂຍຏ຺ເຐນ. ອຍໍ ອາໂປຘາຕຸ ອນິຈ຺ຈາ ຂຍຏ຺ເຐນາຕິອາທິນາ ສມ຺ມສນໍ ກາຕພ຺ພໍ. ຕຕ຺ຖ ອິມສ຺ມິໍ ກາເຍ ສພ຺ພໍ ຖທ຺ຘກ຺ຣິຍາມຕ຺ຕໍ ປຖວີນາມ. ສາຈ ກ຺ຣິຍາ ສີຕຸຓ຺ຫປຣິວຕ຺ຕິຍາວາ ປຣິວຕ຺ຕຕິ. ນານາຫາຣປຣິວຕ຺ຕິຍາ ວາ ນານາຈິຕ຺ຕປຣິວຕ຺ຕິຍາວາ ນານິຣິຍາປຖປຣິວຕ຺ຕິຍາວາ ນານາ ກາຍິກກ຺ຣິຍາ ປຣິວຕ຺ຕິຍາວາ ປຣິວຕ຺ຕຕິ. ນານາສນ຺ຕຕິ ສງ຺ກນ຺ຕິ ໂຫຕີຕິ ອຕ຺ໂຖ. ຕຕ຺ຖ ນວນວາສຸ ກ຺ຣິຍາສນ຺ຕຕີສຸ ປາຕຸໂຠນ຺ຕີສຸ ປຸພ຺ພປຸພ຺ພກ຺ຣິຍາສນ຺ຕຕິໂຍ ນສ຺ສນ຺ຕິ. ຍສ຺ມາຈ ສນ຺ຕຕິ ນາມ ຘມ຺ມໂຕ ວິສຸໍ ນຕ຺ຖິ, ຕສ຺ມາ ນວນວສນ຺ຕຕີນໍ ປາຕຸຠາໂວນາມ ນວນວກ຺ຣິຍານໍ ອຸປ຺ປຕ຺ຕິເອວ. ປຸພ຺ພປຸພ຺ພສນ຺ຕຕີນໍ ນສ຺ສນໍນາມ ປຸພ຺ພປຸພ຺ພ ກ຺ຣິຍານໍ ຠິຊ຺ຊນເມວາຕິ. ເອວໍ ອຕ຺ຕໂນ ກາເຍ ນານາຖທ຺ຘກ຺ຣິຍານໍ ປຣິວຕ຺ຕິໍ ປສ຺ສນ຺ໂຕ ປຖວິຘາຕຸຍາ ຂຍວຍໍ ປສ຺ສຕິ. ຕຎ຺ຈ ປສ຺ສນ຺ໂຕ ຕໍສຫຊາຕານໍ ຣູປານໍ ຂຍວຍໍ ປສ຺ສຕິເຍວ. ອາໂປ ນາມ ອາພນ຺ຘນກ຺ຣິຍາມຕ຺ຕໍ. ເຕໂຊນາມ ສີຕກ຺ຣິຍາມຕ຺ຕໍ ອຸຓ຺ຫ ກ຺ຣິຍາມຕ຺ຕຎ຺ຈ. ວາໂຍນາມ ວິຕ຺ຖມ຺ຠນກ຺ຣິຍາມຕ຺ຕໍ. ອິມາຈ ກ຺ຣິຍາ ຂເຓ ຂເຓ ປຣິວຕ຺ຕນ຺ຕິເຍວ. ອິມາສຎ຺ຈ, ວິສຸໍ ວິສຸໍ ສນ຺ຕຕິປຣິວຕ຺ຕິໍ ປສ຺ສນ຺ໂຕ ອາປາທີນໍ ຕໍສຫຊາຕຣູປານຎ຺ຈ ຂຍວຍໍ ປສ຺ສຕິ. ສນ຺ຕຕິປຣິວຕ຺ຕິໍ ປນ ພຫິທ຺ຘາ ຈກ຺ຂຸນາ ທິສ຺ວາ ຊານາຕິ, ສຣີຣພ຺ຠນ຺ຕເຣ ປນ ກາຍສໍຜສ຺ເສນ ຊານາຕິ. ສນ຺ຕຕິສຣີຣຠູຕານໍ ປນ ຘາຕູນໍ ຂຍວຍໍ ຎາເຓນເອວ ປສ຺ສຕິ. ຕສ຺ມາ ອຕ຺ຕໂນ ສຣີຣພ຺ຠນ຺ຕເຣ ຕໍຕໍສນ຺ຕຕິ ປຣິວຕ຺ຕິໍ ຎຕ຺ວາວາ ຕຖາ ຕຖາ ກປ຺ເປຕ຺ວາ ວາ ຣູປຘາຕູນໍ ອນິຈ຺ຈຕ຺ຕໍ ຎາເຓນ ສຸທິຏ຺ຐໍ ກຕ຺ວາ ປຸນປ຺ປຸນໍ ສມ຺ມສິຕພ຺ພໍ. ເສສຂນ຺ເຘສຸປິ ຕໍຕໍສນ຺ຕຕິນານາຕ຺ຕໍ ຎຕ຺ວາ ເວທນາທີນໍ ຂຍວຍໍ ສຸທິຏ຺ຐໍ ກຕ຺ວາ ສມ຺ມສນໍ ກາຕພ຺ພນ຺ຕິ. ຠຍຏ຺ເຐນາຕິ ຠາຍິຕພ຺ພຏ຺ເຐນ. ຍຎ຺ຫິ ອນິຈ຺ຈໍ ໂຫຕິ. ຂຓມຕ຺ເຕປິ ວິປຣິຓາມຘມ຺ມໍ. ຕໍ ເອກນ຺ເຕນ ຠາຍິຕພ຺ພເມວ. ກສ຺ມາ, ຕຎ຺ຫິ ໂຍ ອຠາຍິຕ຺ວາ ວິສ຺ສາສໍ ກໂຣຕິ. ເອຕໍ ເມຕິ ອຕ຺ຕໂນ ອງ຺ຄໍ ກຕ຺ວາ ປຣິຫຣຕິ. ຕໍ ອປຣິຍນ຺ເຕຫິ ອເນກສຫສ຺ເສຫິ ອຠິສງ຺ຂຣຓທຸກ຺ເຂຫິວາ ວິປຣິຓາມທຸກ຺ເຂຫິວາ ອຠິຓ຺ຫໍ ປີເຬຕິ. ພາຘຕິ. ອິຕິ ນານາທຸກ຺ຂຘມ຺ເມຫິ ອຠິຓ຺ຫໍ ສມ຺ປຏິປີຬນສຠາວຕ຺ຕາ ເອກນ຺ເຕນ ຠາຍິຕພ຺ພຏ຺ເຐນ ທຸກ຺ຂໍນາມາຕິ. ອຕ຺ຕປຏິປກ຺ຂຕ຺ຕາ ອນຕ຺ຕາ. ໂຍ ຫິ ອິໂຕ ອຸທ຺ຘໍ ມຍ຺ຫໍ ອພ຺ຠນ຺ຕຣິມຕໂຣນາມ ນຕ຺ຖີຕິ ເອວໍ ປຣມຊ຺ຌຕ຺ຕຠາເວນ ປຣິຄ຺ຄຫິໂຕ ໂຫຕິ. ໂສ ອຕ຺ຕາຕິ ວຸຈ຺ຈຕິ. ກຕໂມ ປນ ຕຖາປຣິຄ຺ຄຫິ ຕພ຺ໂພຕິ. ໂຍ ອຕ຺ຕໂນ ວເສ ສພ຺ພໂສ ວຕ຺ຕຕິ. ຍຖາ ວຸຕ຺ເຕຫິ ອຠິສງ຺ຂຣຓກິຈ຺ເຈຫິ ວິນາ ເກວລໍ ອຕ຺ຕໂນ ຉນ຺ເທນວາ ວເສນວາ ອຊ຺ຌາສເຍນວາ ອາຓາວິຘາເນນວາ ນິຈ຺ຈໍ ອວິຣຊ຺ຌມາໂນ ປວຕ຺ຕຕິ. ໂສ ຕຖາ ປຣິຄ຺ຄເຫຕພ຺ໂພຕິ. ຕຖາຣູໂປ ເອວ ຫິ ຘມ຺ໂມ ນິຈ຺ຈໍ ສຸຂກາມານໍ ທຸກ຺ຂປຏິກູລານໍ ສຕ຺ຕານໍ ອຕ຺ຕກິຈ຺ຈໍ ກໂຣຕິ ນາມາຕິ. ໂຍ ປນ ນິຈ຺ຈໍ ສຸຂກາມານໍ ເຕສໍ ຍຖາປວຕ຺ຕໍ ສຸຂໍ ວິທ຺ຘໍເສຕິ ວິກິເຣຕິ. ທຸກ຺ຂປຏິກູລານໍ ເຕສໍ ອຠິສງ຺ຂຣຓາທິ ມູລກໍ ນານາທຸກ຺ຂໍ ຊເນຕິ ວຑ຺ເຒຕິ. ໂສ ອຕ຺ຕປຏິປກ຺ໂຂເອວ ໂຫຕິ. ອິທຎ຺ຈ ຣູປໍ ເອທິສເມວ ໂຫຕິ. ອິຕິ ອຕ຺ຕກິຈ຺ຈສ຺ສ ອກຣຓໂຕ ອຕ຺ຕປຏິປກ຺ຂກິຈ຺ຈສ຺ສ ກຣຓໂຕຈ ຣູປໍ ອນຕ຺ຕານາມາຕິ. ກສ຺ມາ ປເນຕໍ ອຕ຺ຕໂນ ວເສ ນວຕ຺ຕຕິ ອຕ຺ຕກິຈ຺ຈໍ ນ ກໂຣຕິ ອຕ຺ຕປຏິປກ຺ຂກິຈ຺ຈໍ ກໂຣຕີຕິ ອາຫ ອສາຣກຏ຺ເຐນາຕິ. ຕຕ຺ຖ ສາໂຣນາມ ປຈ຺ຈຍສາມຄ຺ຄິຍາ ວິນາ ເກວລໍ ອຊ຺ຌາສຍມຕ຺ເຕນ ອຸປ຺ປຊ຺ຊິຕຸໍວາ ອຸປ຺ປຊ຺ຊິຕ຺ວາຈ ປຈ຺ຈຍຸປຕ຺ຖມ຺ເຠນ ວິນາ ຍທິຈ຺ຉກໍ ປຕິຏ຺ຐາຕຸໍ ວາ ສມຕ຺ຖຠາວສງ຺ຂາໂຕ ຖາມພລວິເສໂສ ວຸຈ຺ຈຕິ. ຣູປໍ ປນ ສຍໍປິ ເອວຣູໂປ ສາໂຣນາມ ນ ໂຫຕິ. ນຈ ເອວຣູເປນ ສາເຣນ ຍຸຕ຺ຕນ຺ຕິ. ນຫິ ຕສ຺ສ ປຈ຺ຈຍສາມຄ຺ຄິຍາ ວິນາ ອຸປ຺ປຊ຺ຊິຕຸໍວາ ອຸປ຺ປຊ຺ຊິຕ຺ວາປິ ປຈ຺ຈຍຸປຕ຺ຖມ຺ເຠນ ວິນາ ຂຓມຕ຺ຕໍປິ ປຕິຏ຺ຐາຕຸໍວາ ຖາໂມວາ ພລໍວາ ອຕ຺ຖິ. ຍຎ຺ຈ ອຕ຺ຕໂນ ຖາເມນ ພເລນ ວິນາ ເກວລໍ ປຈ຺ຈຍສາມຄ຺ຄິ ພເລເນວ ອຸປ຺ປຊ຺ຊຕິ. ປຈ຺ຈຍຸປຕ຺ຖມ຺ເຠເນວ ປຕິຏ຺ຐາຕິ. ຕໍ ອເນກ ສຫສ຺ສານິ ປຈ຺ຈຍາຠິສງ຺ຂຣຓທຸກ຺ຂານິ ຊເນຕ຺ວາ ເອກນ຺ເຕນ ນິຈ຺ຈໍ ອຕ຺ຕປຏິປກ຺ຂກິຈ຺ຈໍ ກໂຣຕິ, ປີເຬຕິ, ພາຘຕິເຍວາຕິ. ເອສນໂຍ ເວທນາ ອນິຈ຺ຈາ ຂຍຏ຺ເຐນາຕິອາທີສຸ. ອິຕິ ລກ຺ຂຓຕ຺ຕຍໍ ສມ຺ມ ສນ຺ຕສ຺ສາຕິ ສມ຺ພນ຺ໂຘ. ອທ຺ຘານວເສນາຕິ ເອເກກຠວປຣິຈ຺ຉິນ຺ນສ຺ສ ປວຕ຺ຕກາລສ຺ສ ວເສນ. ນຫິ ຠວນ຺ຕເຣ ອຸປ຺ປນ຺ນໍ ຂນ຺ຘປຎ຺ຈກໍ ອຎ຺ຎໍ ຠວນ຺ຕຣໍ ຄຈ຺ຉຕິ. ຕສ຺ມິໍ ຕສ຺ມິໍ ຠເວເອວ ອເສສໍ ນິຣຸຊ຺ຌຕີຕິ. ອປິຈ, ເອກສ຺ມິໍ ຠເວປິ ຕິຓ຺ຓໍ ວຍານໍ ມນ຺ທາທີນໍ ທສນ຺ນໍ ທສການໍ ສໍວຈ຺ຉຣອຸຕຸ ມາສ ປກ຺ຂຕິຖິ ອໂຫຣຕ຺ຕິ ຍາມ ປຫາຣາທີນຎ຺ຈ ວເສນ ອທ຺ຘານເຠໂທ ໂຍເຊຕພ຺ໂພ. ສນ຺ຕຕິວເສນາຕິ ສຠາເຄກສນ຺ຕານວເສນ ປວຕ຺ຕມານາຍ ຣູປສນ຺ຕຕິຍາວາ ອຣູປ ສນ຺ຕຕິຍາວາ ວເສນ. ຂຓວເສນາຕິ ຣູປາຣູປຘມ຺ມານໍ ອາຍຸ ປຣິມາຓສງ຺ຂາຕສ຺ສ ຂຓສ຺ສ ວເສນ. ເອຕ຺ຖຈ ຂຓວເສນ ສມ຺ມສນໍນາມ ສພ຺ພຎ຺ຎຸພຸທ຺ຘານໍ ເອວ ວິສໂຍ ສິຍາ, ນ ສາວການໍ. ນຫິ ເຕ ເອວໍ ປຣິຕ຺ຕເກ ຂເຓ ອຸປ຺ປາທໍວາ ນິໂຣຘໍວາ ສມ຺ປາປຸຓິຕຸໍ ສກ຺ໂກນ຺ຕີຕິ. ຕສ຺ມາ ອທ຺ຘາສນ຺ຕຕິວເສນ ສມ຺ມສນເມວ ອິຘາ ຘິປ຺ເປຕນ຺ຕິ ທຏ຺ຐພ຺ພໍ. ລກ຺ຂຓຕ຺ຕຍໍສມ຺ມສນ຺ຕສ຺ສາຕິ ເຕສຸ ເຕຠູມກ ສງ຺ຂາເຣສຸ ຘມ຺ເມສຸ ຕິລກ຺ຂຓານິ ອາໂຣເປຕ຺ວາ ເຕ ຘມ຺ເມ ປຸນປ຺ປຸນໍ ອາມສນ຺ຕສ຺ສ ປຣິມຊ຺ຊນ຺ຕສ຺ສ. ເຕສໍ ຘມ຺ມານໍ ອນິຈ຺ຈ ຊາຕິກຕໍວາ ທຸກ຺ຂຊາຕິກຕໍວາ ອນຕ຺ຕຊາຕິກຕໍວາ ຎາເຓ ສຸຏ຺ຐຸ ປາກຏໍ ກໂຣນ຺ຕສ຺ສາຕິ ອຕ຺ໂຖ. ວິເສສໂຕ ປນ ອິມສ຺ມິໍ ຎາເຓ ອນິຈ຺ຈລກ຺ຂຓທສ຺ສນເມວ ປຘານໍ. ຕສ຺ມິໍ ທິຏ຺ເຐເຍວ ອິຕຣານິ ກເມນ ທິຏ຺ຐານິ ໂຫນ຺ຕິ. ອທິຏ຺ເຐຈ ອທິຏ຺ຐານີຕິ. ຕສ຺ມາ ອາທິໂຕ ອນິຈ຺ຈລກ຺ຂຓສ຺ເສວ ສຸຏ຺ຐຸ ປາກຏຠາໂວ ອຘິປ຺ເປໂຕຕິ. ເຕສ຺ເວວາຕິ ເຕຠູມກສງ຺ຂາເຣສຸ ເອວ. ປຈ຺ຈຍວເສນາຕິ ຣູປກ຺ຂນ຺ເຘ ຕາວ ອວິຊ຺ຊາຕຓ຺ຫຸປາທານກມ຺ມາຫາຣສງ຺ຂາຕານໍ ປຈ຺ຈຍານໍ ວເສນ. ເວທນາສຎ຺ຎາສງ຺ຂາເຣສຸ ປນ ອາຫາຣຏ຺ຐາເນ ຜສ຺ໂສ ວຕ຺ຕພ຺ໂພ. ວິຎ຺ຎາເຓຈ ນາມຣູປໍ. ຕຕ຺ຣາຍໍ ນໂຍ. ອຕີຕານນ຺ຕຣຠເວ ອວິຊ຺ຊາຕຓ຺ຫຸປາທານ ກມ຺ເມສຸ ອປ຺ປຫີນວເສນ ສມຸທິເຕສຸ ອິມສ຺ມິໍ ຠເວ ປຏິສນ຺ຘິໂຕ ປຏ຺ຐາຍ ຣູປສນ຺ຕຕິໂຍ ເວທນາສຎ຺ຎາສງ຺ຂາຣ ວິຎ຺ຎາຓສນ຺ຕຕິໂຍຈ ສມຸເທນ຺ຕິ. ຍາວ ມຣຓກາລາ ຂເຓ ຂເຓ ນານາກລາປວເສນ ອຸເທນ຺ຕິ ປສວນ຺ຕິ. ເຕສຸ ປນ ຕສ຺ມິໍ ຠເວ ເອວ ປຫີນວເສນ ນິຣຸທ຺ເຘສຸ ຕາ ຣູປາຣູປສນ຺ຕຕິໂຍ ນິຣຸຊ຺ຌນ຺ຕິ. ຠວນ຺ຕເຣ ປຸນ ອນຸປ຺ປາທສງ຺ຂາຕໍ ນິໂຣຘໍ ປາປຸຓນ຺ຕິ. ເອຕ຺ຖ ປນ ຍຖາ ອຸທເກ ສຕິ ມຈ຺ຉານາມ ໂຫນ຺ຕິ, ອສຕິ ນ ໂຫນ຺ຕິ. ເອວໍ ກມ຺ມເຊສຸ ນາມຣູເປສຸ ສຕິ ອິຕຣານິ ນາມຣູປານິ ໂຫນ຺ຕິ. ອສຕິ ນ ໂຫນ຺ຕີຕິ ອິຕຣານິ ສພ຺ພານິ ກມ຺ມເຊສຸ ສງ຺ຄເຫຕ຺ວາ ກມ຺ມວເສນ ອຸທຍພ຺ພຍວິຘານໍ ຄຫິຕນ຺ຕິ ທຏ຺ຐພ຺ພໍ. ເອວໍ ອວິຊ຺ຊາຕຓ຺ຫຸປາທານກມ຺ມປຈ຺ຈຍານໍ ວເສນ ປຎ຺ຈກ຺ຂນ຺ຘສ຺ສ ອຸທຍພ຺ພຍປວຕ຺ຕິ ໂຫຕີຕິ. ກມ຺ມວເສນ ປນ ອິມສ຺ມິໍ ຠເວ ສມຸເທນ຺ຕານິປິ ປຏິສນ຺ຘິໂຕ ປຏ຺ຐາຍ ຂເຓ ຂເຓ ກພຬີກາຣາຫາຣູປຕ຺ຖມ຺ຠນໍ ລທ຺ຘາ ເອວ ຍຖາ ປວຕ຺ຕຣູປສນ຺ຕຕິໂຍ ອນຸພນ຺ຘ ມານາ ນວນວາ ຣູປສນ຺ຕຕິໂຍ ສມຸເທນ຺ຕິ. ອລທ຺ຘາ ປນ ນິຣຸຊ຺ຌນ຺ຕິ. ຕໍ ສນ຺ຕຕິຍໍ ປຸນ ອນຸປ຺ປາທສງ຺ຂາຕໍ ເອກຠວນິໂຣຘໍ ປາປຸຓນ຺ຕິ, ຍຖາ ປວຕ຺ຕສນ຺ຕຕິໂຍ ວາ ຉິຊ຺ຊນ຺ຕິ ຠິຊ຺ຊນ຺ຕິ ອນ຺ຕຣຘາຍນ຺ຕີຕິ.

ເວທນາສຎ຺ຎາສງ຺ຂາຣາ ປນ ພຫິທ຺ຘາ ອາຣມ຺ມເຓສຸ ອາປາຕາຄເຕສຸ ອາຣມ຺ມຓສມ຺ຜສ຺ສໍ ລທ຺ຘາເອວ ຉທ຺ວາຣິກາ ກຸສລາກຸສລວິປາກ ກ຺ຣິຍຠູຕາ ສມຸເທນ຺ຕິ. ນວນວາ ສນ຺ຕຕິໂຍ ປາຕຸຠວນ຺ຕິ. ອລທ຺ຘາ ປນ ນິຣຸຊ຺ຌນ຺ຕິ. ສນ຺ຕຕິໍ ນ ຆເຏນ຺ຕິ. ວິຎ຺ຎາຓໍຈ ສຫຊາຕ ນາເມຈ ວຕ຺ຖຸຣູເປຈ ປວຕ຺ຕມາເນເອວ ປວຕ຺ຕຕິ. ນິວຕ຺ຕມາເນ ນິວຕ຺ຕຕີຕິ. ຂຓວເສນາຕິ ວຸຕ຺ຕປ຺ປກາເຣ ປຈ຺ຈເຍ ອນເປກ຺ຂິຕ຺ວາ ເກວລໍ ນາມຣູປານໍ ປວຕ຺ຕິກ຺ຂຓວເສນ. ຂຓສທ຺ເທນ ເຈຕ຺ຖ ສມ຺ມສນຎາເຓ ວຸຕ຺ຕຣູປສນ຺ຕຕິ ນາມສນ຺ຕຕິໂຍປິ ຄເຫຕພ຺ພາ. ນຫິ ສາວການໍ ຎາຓໍ ຂຓວເສນ ນາມຣູປານໍ ອຸທຍໍວາ ວຍໍ ວາ ສມ຺ປາປຸຓິຕຸໍ ສກ຺ໂກຕີຕິ. ຍຖາ ປນ ຣຕ຺ຕນ຺ຘກາເຣ ອນ຺ໂຕ ເລເຓ ມຫນ຺ໂຕ ຕໂມຂນ຺ໂຘ ຊາຍຕິ. ທີປໍ ຊາເລນ຺ຕສ຺ສ ປນ ທີໂປຠາໂສ ເອກກ຺ຂເຓ ເອວ ສກລໍ ອນ຺ໂຕເລຓໍ ຜຣມາໂນ ອຸເທຕິ. ຕໂມຂນ຺ໂຘ ເວຕິ. ອາໂລກສ຺ສ ອຸທໂຍ ໂຫຕິ. ຕໂມຂນ຺ຘສ຺ສ ວໂຍ. ປຸນ ທີເປ ນິພ຺ພາປີຍມາເນ ຕໂມຂນ຺ຘສ຺ສ ອຸທໂຍ ໂຫຕິ. ອາໂລກສ຺ສ ວໂຍ. ເອວ ເມວໍ ສຣີເຣ ນານາອຸຕຸວເສນວາ ນານາຫາຣວເສນວາ ນານາຈິຕ຺ຕ ວເສນວາ ນານິຣິຍາປຖວເສນວາ ນານາປໂຍຄວເສນວາ ອຸທຍປກ຺ຂານໍ ວຍປກ຺ຂານຎ຺ຈ ນານາສນ຺ຕຕີນໍ ອຸທຍຎ຺ຈ ອຸທຍໂຕ ວຍຎ຺ຈ ວຍໂຕ ສຸທິຏ຺ຐໍ ກຕ຺ວາ ສມນຸປສ຺ສນ຺ຕສ຺ສາຕິ ອຕ຺ໂຖ. ເອວໍ ສມນຸປສ຺ສນ຺ຕສ຺ສ ປນ ອາຣທ຺ຘວິປສ຺ສກຠາວໍ ປຕ຺ຕສ຺ສ ອຸທຍພ຺ພຍ ຎາເຓ ຕິກ຺ເຂ ສູເຣ ວຫນ຺ເຕ ທສວິຘາ ວິປສ຺ສນຸປກ຺ກິເລສສງ຺ຂາຕາ ປາຣິປນ຺ຖກຘມ຺ມາ ອຸປ຺ປຊ຺ຊນ຺ຕິ. ເຕ ທສ຺ເສຕຸໍ ໂອຠາໂສຕິອາທິຄາຖ ມາຫ. ຕຕ຺ຖ ໂອຠາໂສຕິ ວິປສ຺ສນາ ຈິຕ຺ຕສມຸຏ຺ຐິໂຕ ສຣີໂຣຠາໂສ. ປີຕີຕິ ວິປສ຺ສນາຈິຕ຺ຕສມ຺ປຍຸຕ຺ຕາ ປຎ຺ຈວິຘາ ປີຕິ. ປສ຺ສທ຺ຘີຕິ ທຸວິຘາປສ຺ສທ຺ຘິ. ອຘິໂມກ຺ໂຂຕິ ສທ຺ຘາຘິໂມກ຺ໂຂ. ປຄ຺ຄໂຫຕິ ວີຣິຍໍ. ສຸຂນ຺ຕິ ໂສມນສ຺ສໍ. ຎາຓນ຺ຕິ ວິປສ຺ສນາ ຎາຓໍ. ອຸປຏ຺ຐານນ຺ຕິ ສຕິ. ອຸເປກ຺ຂາຕິ ຕຕ຺ຣມຊ຺ຌຕ຺ຕຸເປກ຺ຂາ ເຈວ ອາວຊ຺ຊນຸເປກ຺ຂາ ຈ. ນິກນ຺ຕີຕິ ໂອຠາສາທີຫິ ສຫ ວິປສ຺ສນາຍ ອາລຍໍ ກຸຣຸມານາ ສຸຂຸມາ ຕຓ຺ຫາ. ອຍເມວ ປນ ເອກນ຺ຕໂຕ ວິປສ຺ສນຸປກ຺ກິເລໂສ ໂຫຕິ. ໂອຠາສາທໂຍ ປນ ຕສ຺ສາ ວຕ຺ຖຸຠູຕຕ຺ຕາ ອຸປກ຺ກິເລສາຕິ ວຸຕ຺ຕາ. ເຕສຸ ຫິ ອຸປ຺ປຊ຺ຊມາເນສຸ ນ ວຕ ເມ ອິໂຕ ປຸພ຺ເພ ເອວຣູໂປ ໂອຠາໂສ ອຸປ຺ປນ຺ນປຸພ຺ໂພ. ເອວຣູປາ ປີຕິ.ລ. ອຸເປກ຺ຂາ ອຸປ຺ປນ຺ນປຸພ຺ພາ ອທ຺ຘາ ມຄ຺ຄໍ ປຕ຺ໂຕສ຺ມິ. ຜລໍ ປຕ຺ໂຕສ຺ມີຕິ ເອວໍ ອສ຺ສາທສຫິຕາ ອມຄ຺ເຄ ມຄ຺ຄສຎ຺ຎາ ອຜເລ ຜລສຎ຺ຎາ ອຸປ຺ປຊ຺ຊຕິ. ຕທາ ໂກຈິ ອພ຺ຍຕ຺ໂຕ ໂຍຄາວຈໂຣ ກມ຺ມຏ຺ຐານໍ ວິສ຺ສຊ຺ເຊຕ຺ວາ ອຘິມານວເສນ ວິກ຺ຂິປນ຺ໂຕ ວິຈຣຕີຕິ. ພ຺ຍຕ຺ໂຕ ປນ ຕາວເທວ ສຠິໍ ປຏິລຠິຕ຺ວາ ອິທານິ ມມ ເອເຕສຸ ໂອຠາສາທີສຸ ເອຕໍ ມມ ເອໂສ ຫ ມສ຺ມິ ເອໂສ ເມ ອຕ຺ຕາຕິ ຈິຕ຺ຕສ຺ສ ນິກາມນາກາໂຣ ປຎ຺ຎາຍຕິ. ນຈ ໂລກຸຕ຺ຕຣຘມ຺ໂມນາມ ອີທິສສ຺ສ ນິກາມນສ຺ສ ວຕ຺ຖຸ. ອທ຺ຘາ ມມ ສໍກິເລສຘມ຺ໂມ ອຸປ຺ປນ຺ໂນ. ໂສ ວຑ຺ຒມາໂນ ມໍ ນິຍ຺ຍານມຸຂໂຕ ປາເຕຕ຺ວາ ວຏ຺ຏມຸເຂ ໂຍເຊສ຺ສຕິ. ຫນ຺ທ ເຕສ຺ເວວ ລກ຺ຂຓຕ຺ຕຍໍ ອາໂຣເປຕ຺ວາ ນິກນ຺ຕິໍ ໂສເຘຕ຺ວາ ຍຖາປວຕ຺ຕໍ ວິປສ຺ສນາວີຖິໍ ປຏິປາເທສ຺ສາມີຕິ ເຕ ໂອຠາສາທໂຍ ເອວ ຕາວ ປຣິຄ຺ຄຓ຺ຫາຕິ. ອຍໍ ເມ ໂອຠາໂສ ອນິຈ຺ໂຈ ຂຍຏ຺ເຐນ ທຸກ຺ໂຂ ຠຍຏ຺ເຐນ ອນຕ຺ຕາ ອສາຣກຏ຺ເຐນາຕິອາທິນາ ສມ຺ມສຕີຕິ ອຕ຺ໂຖ. ເອວໍ ເຕ ໂອຠາສາທິເກ ວິປສ຺ສນາຍ ອຸປກ຺ກິເລສຠູເຕ ປຣິປນ຺ຖ ຘມ຺ເມ ປຣິຄ຺ຄຓ຺ຫິຕ຺ວາ ຕປ຺ປຣິຄ຺ຄຫວເສນ ເຕສຸ ນິກນ຺ຕິໍ ປຣິຍາທິ ຍິຕ຺ວາ ຐິຕສ຺ສ ອຸປ຺ປນ຺ນໍ ມຄ຺ຄາມຄ຺ຄລກ຺ຂຓວວຕ຺ຖານຎາຓໍ ມຄ຺ຄາມຄ຺ຄຎາຓ ທສ຺ສນວິສຸທ຺ຘິນາມ. ອມຄ຺ເຄສຸ ໂອຠາສາທີສຸ ມຄ຺ຄສຎ຺ຎາມລໂຕ ຍຖາ ວຸຕ຺ຕນິກນ຺ຕິມລໂຕຈ ວິສຸທ຺ຘຕ຺ຕາ. ຕຎ຺ຫິ ຎາຓໍ ເຕສຸ ນິກນ຺ຕິຍາປິ ວິກ຺ຂມ຺ຠິຕາຍ ເອວ ໂອຠາສາທິປຏິພນ຺ຘໂຕ ສຸຏ຺ຐຸ ປຣິສຸທ຺ຘໍນາມ ໂຫຕີຕິ.

[໒໔໕] ວິຠາວນິຍໍ ປນ

ອນິຈ຺ຈາທິວເສນ ໂອຠາສາທິ ປຏິພນ຺ຘປຣິຄ຺ຄຫໍ ວິສຸໍ ອວຕ຺ວາ ມຄ຺ຄາມຄ຺ຄຊານນມຕ຺ເຕເນວ ມຄ຺ຄາມຄ຺ຄຎາຓທສ຺ສນວິສຸທ຺ຘິນາມ ວຸຕ຺ຕາ. ສາ ອຏ຺ຐກຖາຍ ນ ສເມຕິ.

ຕຖາ ປຣິປນ຺ຖວິມຸຕ຺ຕສ຺ສາຕິ ຕຖາ ປຣິຄ຺ຄເຫຕ຺ວາ ຕໂຕ ວິປສ຺ສນຸປກ຺ກິເລສປຣິປນ຺ຖໂຕ ວິມຸຕ຺ຕສ຺ສ ຍາວານຸໂລມາຕິ ຍາວອນຸໂລມຎາຓາ. ຕິລກ຺ຂຓໍ ອາໂຣເປຕ຺ວາຕິ ສມ຺ພນ຺ໂຘ. ວິປສ຺ສນາປຣິປາກໍອາຄມ຺ມາຕິ ສງ຺ຂາຣຸເປກ຺ຂາຠາວໍ ປຕ຺ວາ ຕິວິຘ ວິໂມກ຺ຂມຸຂຠາວປ຺ປຕ຺ຕິຍາເຈວ ສຕ຺ຕອຣິຍປຸຄ຺ຄລວິຠາຄສ຺ສ ປຈ຺ຈຍ ຠາວປ຺ປຕ຺ຕິຍາຈ ວິປສ຺ສນາຎາຓສ຺ສ ປຣິປາກໍ ອາຄມ຺ມ ປຏິຈ຺ຈ. ອິທານິ ອປ຺ປນາ ອຸປ຺ປຊ຺ຊິສ຺ສຕີຕິ ວຕ຺ຕພ຺ພກ຺ຂເຓຕິ ສມ຺ພນ຺ໂຘ. ອປ຺ປນາ ຕິຈ ໂສຕາປຕ຺ຕິມຄ຺ຄອປ຺ປນາ. ທ຺ເວຕີຓິວິປສ຺ສນາຈິຕ຺ຕານີຕິ ຕິກ຺ຂປຎ຺ຎສ຺ສ ທ຺ເວ ວິປສ຺ສນາຈິຕ຺ຕານິ. ມນ຺ທປຎ຺ຎສ຺ສ ຕີຓິ ວິປສ຺ສນາຈິຕ຺ຕານິ. ຍໍກິຎ຺ຈີຕິ ຕີສຸ ລກ຺ຂເຓສຸ ອຎ຺ຎຕຣໍ ຍໍກິຎ຺ຈິ. ຍາສິຂາປຕ຺ຕາສານຸໂລມາສງ຺ຂາຣຸເປກ຺ຂາຕິ ມຕ຺ຖກປຕ຺ຕາ ອນຸໂລມຎາຓສຫິຕາ ຍາ ສງ຺ຂາຣຸເປກ຺ຂາ ອຕ຺ຖິ. ສາ ວຸຏ຺ຐານຄາມິນິວິປສ຺ສນາຕິຈ ວຸຈ຺ຈຕີຕິ ໂຍຊນາ. ສງ຺ຂາຣຸເປກ຺ຂາຎາຓໍ ອນຸໂລມຎາຓນ຺ຕິ ອິມານິ ທ຺ເວ ຎາຓານິ ວຸຏ຺ຐານຄາມິນິ ວິປສ຺ສນານາມາຕິ ວຸຈ຺ຈນ຺ຕີຕິ ວຸຕ຺ຕໍ ໂຫຕິ. ອິທໍ ປນ ປຣິປາກຄຕວິປສ຺ສນາ ທສ຺ສນວຈນໍ. ເອຕ຺ຖຈ ວຸຏ຺ຐານນ຺ຕິ ມຄ຺ໂຄ ວຸຈ຺ຈຕິ. ໂສ ຫິ ວິປສ຺ສນາຎາຓສ຺ສ ອາຣມ຺ມຓຠູຕ ສງ຺ຂາຣນິມິຕ຺ຕໂຕວາ ສຍໍ ສໍໂຍຊນວຕ຺ຖຸຠາວໂຕວາ ວຸຏ຺ຐາຕິ. ຕໍ ສມງ຺ຄິປຸຄ຺ຄລໍວາ ປຸຖຸຊ຺ຊນຠາວໂຕ ສມຸທຍປຫານວເສນ ວຏ຺ຏ ປວຕ຺ຕໂຕຈ ວຸຏ຺ຐາເປຕິ. ຕສ຺ມາ ວຸຏ຺ຐານນ຺ຕິ ວຸຈ຺ຈຕິ. ອວສ຺ສໍ ວຸຏ຺ຐານໍ ຄຈ຺ຉນ຺ຕິ ເອຕາຍາຕິ ວຸຏ຺ຐານຄາມິນີຕິ ເອວໍ ທ຺ວິນ຺ນໍ ຎາຓານໍ ວຸຏ຺ຐານ ຄາມິນິຠາໂວ ເວທິຕພ຺ໂພ. ຕໂຕປຣນ຺ຕິ ທ຺ວິນ຺ນໍວາ ຕິຓ຺ຓໍວາ ວິປສ຺ສນາ ຈິຕ຺ຕານໍ ປວຕ຺ຕິຍາ ປຣໍ ນິພ຺ພານໍ ອາລມ຺ພິຕ຺ວາຕິ ມຄ຺ຄສ຺ສ ອາວຊ຺ຊນຏ຺ຐານິຍໍ ຫຸຕ຺ວາ ຕສ຺ສ ປຸເຣຈຣຠາເວນ ນິພ຺ພານເມວ ອາຣມ຺ມຓໍ ກຕ຺ວາ. ຕໂຕ ເຍວຈ ຕໍ ວິປສ຺ສນານາມໍ ນລຠຕີຕິ. ປຸຖຸຊ຺ຊນ ໂຄຕ຺ຕມຠິຠວນ຺ຕນ຺ຕິ ເອເຕນ ໂຄຕ຺ຕໍ ຠວຕິ ອຠິຠວຕີຕິ ໂຄຕ຺ຣຠຸ. ໂຄຕ຺ຕນ຺ຕິ ເຈຕ຺ຖ ປຣິປຸຓ຺ຓກິເລສ ສມາໂຍເຄນ ອນຣິຍຠາວສງ຺ຂາຕາ ປຸຖຸຊ຺ຊນຊາຕິ ວຸຈ຺ຈຕີຕິ ອິມມຕ຺ຖໍ ທສ຺ເສຕິ. ອຣິຍໂຄຕ຺ຕມຠິສມ຺ໂຠນ຺ຕຎ຺ຈາຕິ ເອເຕນ ໂຄຕ຺ຕໍ ຠວຕິ ປາປຸຓາຕີຕິ ໂຄຕ຺ຣຠຸ. ໂຄຕ຺ຕນ຺ຕິຈ ຕໍຕໍ ກິເລສ ວິສຸທ຺ຘຠາວ ສງ຺ຂາຕາ ອຣິຍຊາຕິ ວຸຈ຺ຈຕີຕິ ອິມມຕ຺ຖໍ ທສ຺ເສຕິ. ມຄ຺ໂຄ ອປ຺ປນາ ວີຖິໍ ໂອຕຣຕີຕິ ສມ຺ພນ຺ໂຘ. ທຸກ຺ຂສຈ຺ຈໍປຣິຊານນ຺ໂຕຕິ ເຕຠູມກ ຘມ຺ມານໍ ເອກນ຺ຕທຸກ຺ຂຠາວໍ ປຣິຈ຺ຉິຊ຺ຊ ຊານນ຺ໂຕ. ປຣິຊານນຎ຺ເຈຕ຺ຖ ເຕສໍ ທຸກ຺ຂຠາວ ປຏິຈ຺ຉາທກສ຺ສ ສມ຺ໂມຫສ຺ສ ປຫານເມວ ທຏ຺ຐພ຺ພໍ. ສມຸທຍ ສຈ຺ຈໍປຊຫນ຺ໂຕຕິ ອຕ຺ຕໂນ ຈິຕ຺ຕສນ຺ຕາເນ ອນຸສຍຠາເວນ ປວຕ຺ຕມານໍ ຕຓ຺ຫາສງ຺ຂາຕໍ ສມຸທຍສຈ຺ຈໍ ເອກເທເສນວາ ອນວເສເສນວາ ອປຈ຺ຉາວຕ຺ຕິກໍ ກຕ຺ວາ ປຊຫນ຺ໂຕ. ນິໂຣຘສຈ຺ຈໍສຈ຺ຉິກໂຣນ຺ໂຕຕິ ຈກ຺ຂຸມາ ວິຍ ນຠມຊ຺ເຌ ວິໂຣຈມານໍ ຈນ຺ທມຓ຺ຑລໍ ອຕ຺ຕໂນ ສນ຺ຕາເນ ເອກເທສສ຺ສວາ ສກລສ຺ສວາ ກິເລສ ວຏ຺ຏສ຺ສວາ ອາຍຕິໍ ຠາວິໂນ ວິປາກວຏ຺ຏສ຺ສໍວາ ອຕ຺ຕໂນ ສນ຺ຕາເນ ປຸນ ອນຸປ຺ປາທຘມ຺ມຠາປຕ຺ຕິວເສນ ນິໂຣຘສງ຺ຂາຕໍ ນິພ຺ພານໍ ປຈ຺ຈກ຺ຂໍ ກໂຣນ຺ໂຕ. ມຄ຺ຄສຈ຺ຈໍຠາວນາວເສນາຕິ ອິໂຕ ປຸພ຺ເພ ອນມຕຄ຺ເຄ ສໍສາເຣ ອນຸປ຺ປນ຺ນປຸພ຺ພສ຺ສ ອຏ຺ຐງ຺ຄິກສ຺ສ ມຄ຺ຄສຈ຺ຈສ຺ສ ອຸປ຺ປາທນສງ຺ຂາຕາຍ ຠາວນາຍ ວເສນ. ມຄ຺ຄເຈຕນາຍ ປນ ອານນ຺ຕຣິກຜລຕ຺ຕາ ຕງ຺ຂເຓ ອປນີຕຄ຺ຄິເກ ປເທເສ ປຸນ ອຸທກໍ ອາສິຎ຺ຈິຕ຺ວາ ນິພ຺ພາເປນ຺ໂຕ ວິຍ ມຄ຺ຄານຸກູລປວຕ຺ຕິວເສນ ທຸກ຺ຂປຣິຊານນາທີນິ ຈຕ຺ຕາຣິ ກິຈ຺ຈານິ ອນຸກຸພ຺ພນ຺ຕານິ ຕໂຕປຣໍ ທ຺ເວວາ ຕີຓິວາ ຜລຈິຕ຺ຕານິ ປວຕ຺ຕນ຺ຕິ. ຕໂຕປຣໍ ຠວງ຺ຄປາໂຕ ໂຫຕີຕິ ທສ຺ເສຕຸໍ ຕໂຕປຣນ຺ຕິອາທິມາຫ. ຍຖາ ປນ ປສາທຈກ຺ຂຸນາວາ ທິພ຺ພຈກ຺ຂຸນາວາ ກິຎ຺ຈິຣູປໍ ປສ຺ສນ຺ຕສ຺ສ ຕານິ ຈກ຺ຂູນິ ຕໍ ຣູປໍ ປຈ຺ຈກ຺ຂໍ ກຕ຺ວາ ປຈ຺ຉາ ຕສ຺ສ ປຸຄ຺ຄລສ຺ສປິ ປຈ຺ຈກ຺ຂໂຕ ປາຕຸຠູຕໍ ກຕ຺ວາ ນິຣຸຊ຺ຌນ຺ຕິ. ນ ຕາວ ເຕສໍ ອຸປ຺ປຕ຺ຕິກ຺ຂເຓ ຕໍ ຣູປໍ ຕສ຺ສ ອຫໍ ອິທໍນາມ ປສ຺ສາມີຕິ ປາກຏໍ ໂຫຕິ. ປຈ຺ຉາ ປນ ປຈ຺ຈເວກ຺ຂນ ວາເຣສຸ ປວຕ຺ຕມາເນສຸເອວ ຕໍຣູປໍ ຕທນຸພນ຺ຘາຈ ນານາກາຣາ ຕສ຺ສ ປາຕຸຠູຕາ ໂຫນ຺ຕິ. ເອວເມວໍ ອິຘປິ ປຈ຺ຈເວກ຺ຂນວາເຣສຸ ປວຕ຺ຕມາເນສຸເອວ ນິພ຺ພານຎ຺ຈ ຕທນຸພນ຺ຘານິ ມຄ຺ຄຜລາທີນິຈ ປາຕຸຠວນ຺ຕີຕິ ວຸຕ຺ຕໍ ປຸນຠວງ຺ຄໍ.ລ. ປວຕ຺ຕນ຺ຕີຕິ. ອິທານິ ປຈ຺ຈເວກ຺ຂນຎາຓສ຺ສ ຠູມິໍ ທສ຺ເສຕຸໍ ມຄ຺ຄໍຜລຎ຺ຈນິພ຺ພານນ຺ຕິອາທິຄາຖ ມາຫ. ຕຕ຺ຖ ປຓ຺ຑິໂຕຕິ ອຣິຍາຍ ປຎ຺ຎາຍ ສມນ຺ນາຄໂຕ ຜລຏ຺ໂຐ. ຫີເນຕິ ປຫີເນ. ເສເສຕິ ອປຫີເນ ອຸປຣິມຄ຺ຄວຊ຺ເຌ. ອິມານິ ປນ ທ຺ເວ ປຫີນາວສິຏ຺ຐກິເລສປຈ຺ຈເວກ຺ຂນານິ ເກສຎ຺ຈິ ຊີວິຕສມສີສິປຸຄ຺ຄລານໍ ກິເລສ ວິຠາເຄສຸ ອໂກວິທານຎ຺ຈ ນລພ຺ຠນ຺ຕີຕິ ວຸຕ຺ຕໍ ປຈ຺ຈເວກ຺ຂຕິວານວາຕິ. ເອຕ຺ຖຈ ວິສຸທ຺ຘິມຄ຺ເຄ ຕາວ ສພ຺ພປຖມໍ ມຄ຺ຄປຈ຺ຈເວກ຺ຂນໍ ວຸຕ຺ຕໍ. ຕໂຕ ຜລປຈ຺ຈເວກ຺ຂນໍ. ຕໂຕ ປຫີນກິເລສປຈ຺ຈເວກ຺ຂນໍ. ຕໂຕ ອວສິຏ຺ຐກິເລສປຈ຺ຈເວກ຺ຂນໍ. ອວສາເນ ນິພ຺ພານປຈ຺ຈເວກ຺ຂນໍ ວຸຕ຺ຕໍ. ປຏິສມ຺ຠິທາມຄ຺ຄຏ຺ຐກຖາຍໍ ປນ ສພ຺ພປຖມໍ ກິເລສປຈ຺ຈເວກ຺ຂນໍ ອຘິປ຺ເປຕໍ. ວຸຕ຺ຕຎ຺ຫິ ຕຕ຺ຖ ປຈ຺ຈເວກ຺ຂເນສຸ ປຖມໍ ກິເລສປຈ຺ຈເວກ຺ຂນໍ ໂຫຕິ. ຕໂຕ ມຄ຺ຄຜລນິພ຺ພານປຈ຺ຈເວກ຺ຂນານີຕິ. ຕໍ ປນ ປາຬິຍໍ ປຈ຺ຈເວກ຺ຂນ ຎາຓສ຺ສ ນິທ຺ເທສໂຕ ປຸພ຺ເພ ປຖມໍ ຉິນ຺ນມນຸປສ຺ສເນ ປຎ຺ຎາວິມຸຕ຺ຕິ ຎາຓນ຺ຕິ ເອວໍ ວິສຸໍ ວິມຸຕ຺ຕິຎາຓສ຺ສ ອາຄຕຕ຺ຕາ ວຸຕ຺ຕໍ. ຕຕ຺ຖ ຉິນ຺ນນ຺ຕິ ເຕນ ເຕນ ມຄ຺ເຄນ ສມຸຈ຺ຉິນ຺ນໍ ກິເລສຊາຕນ຺ຕິ ອຕ຺ໂຖ. ປາຬິ ອນຸ ສາເຣນ ວຸຈ຺ຈມາເນ ປນ ປຖມໍ ປຫີນໍ ກິເລສານໍ ປຈ຺ຈເວກ຺ຂນໍ. ຕໂຕ ປຈ຺ເຈກໍ ມຄ຺ຄງ຺ຄໂພຊ຺ຌງ຺ຄາທີນໍ ປຈ຺ຈເວກ຺ຂນໍ. ຕໂຕ ເຕສໍ ອາຣມ຺ມຓຠູຕສ຺ສ ນິພ຺ພານສ຺ສ ປຈ຺ຈເວກ຺ຂນໍ. ຕໂຕ ຜລຘມ຺ມານໍ ປຈ຺ຈເວກ຺ຂນໍ. ຕໂຕ ເຕສໍ ອາຣມ຺ມຓຠູຕສ຺ສ ນິພ຺ພານສ຺ສ ປຈ຺ຈເວກ຺ຂນນ຺ຕິ ວຕ຺ຕພ຺ພໍ ໂຫຕິ. ປາຬິຍຎ຺ຫິ ປຈ຺ຈເວກ຺ຂນຎາຓນິທ຺ເທເສ ນິພ຺ພານໍ ມຄ຺ຄວາເຣປິ ຜລວາເຣປິ ທ຺ວິກ຺ຂຕ຺ຕຸໍ ອາຄຕນ຺ຕິ. ອິຕິ ນິພ຺ພານປຈ຺ຈເວກ຺ຂນໍ ນາມ ອິຕເຣສໍ ປຈ຺ຈເວກ຺ຂນານໍ ອາທິມ຺ຫິວາ ມຊ຺ເຌ ອນ຺ຕຣນ຺ຕຣາວາ ອວສາເນວາ ຍຕ຺ຖກຕ຺ຖຈິ ປວຕ຺ຕຕີຕິ ສິທ຺ຘໍ ໂຫຕິ. ຕຖາ ກິເລສປຈ຺ຈເວກ຺ຂນໍປິ ມຄ຺ຄຜລປຈ຺ຈເວກ຺ຂນານໍ ອາທິມ຺ຫິວາ ປຈ຺ຉາວາຕິ. ເອວຎ຺ຫິ ສຕິ ມຄ຺ຄໍ ຜລຎ຺ຈ ນິພ຺ພານນ຺ຕິ ອຍໍ ຄາຖາປິ ອວິຣຸທ຺ຘາ ໂຫຕີຕິ. ເອວຎ຺ຈ ກຕ຺ວາ ອຘິມານນິທ຺ເທສຏ຺ຐກຖາສຸ ໂສ ຫິ ມຄ຺ຄຜລນິພ຺ພານ ປຫີນ ກິເລສາ ວສິຏ຺ຐກິເລສ ປຈ຺ຈເວກ຺ຂເນນ ສຎ຺ຊາຕໂສມນສ຺ໂສ ອຣິຍຄຸຓປຏິເວເຘ ນິກ຺ກງ຺ໂຂຕິ ວຸຕ຺ຕໍ. ເອຕ຺ຖຈ ໂສຕາປນ຺ນສ຺ສ ປຎ຺ຈ ປຈ຺ຈເວກ຺ຂນານິ ໂຫນ຺ຕິ. ຕຖາ ສກທາຄາມິສ຺ສ ປຎ຺ຈ. ອນາຄາມິສ຺ສ ປຎ຺ຈ. ອຣຫໂຕ ປນ ອວສິຏ຺ຐກິເລໂສນາມ ນຕ຺ຖີຕິ ຈຕ຺ຕາຣີຕິ ເອກູນວີສຕິ ປຈ຺ຈເວກ຺ຂນານິ ໂຫນ຺ຕີຕິ. ອິທຎ຺ຈ ປຣິປຸຓ຺ຓ ວເສນ ລພ຺ຠມານໍ ສນ຺ຘາຍ ວຸຕ຺ຕໍ. ອປຣິປຸຓ຺ຓໍປິ ປນ ໂຫຕິເຍວ. ຕຖາ ຫິ ຈູຬທຸກ຺ຂກ຺ຂນ຺ຘສຸຕ຺ຕອຏ຺ຐກຖາຍໍ ສາ ປນ ນ ສພ຺ເພສໍ ປຣິປຸຓ຺ຓາ ໂຫຕິ. ເອໂກ ຫິ ປຫີນກິເລສເມວ ປຈ຺ຈເວກ຺ຂຕິ. ເອໂກ ອວສິຏ຺ຐກິເລສເມວ. ເອໂກ ມຄ຺ຄເມວ. ເອໂກ ຜລເມວ. ເອໂກນິພ຺ພານເມວ. ອິມາສຸ ປນ ປຎ຺ຈສຸປຈ຺ຈເວກ຺ຂນາສຸ ເອກໍວາທ຺ເວວາ ໂນ ລທ຺ຘຸໍ ນວຏ຺ຏຕີຕິ ວຸຕ຺ຕໍ. ເອວໍ ຉພ຺ພິສຸທ຺ຘິກເມນ ຠາເວຕພ຺ໂພ ຈຕຸພ຺ພິໂຘ ມຄ຺ໂຄ ຎາຓທສ຺ສນວິສຸທ຺ຘິນາມ ວຸຈ຺ຈຕີຕິ ສມ຺ພນ຺ໂຘ. ມຄ຺ຄສທ຺ເທນ ເຈຕ຺ຖ ຈຕຸພ຺ພິຘໍ ມຄ຺ຄຎາຓໍ ຕທນຸກູລປວຕ຺ຕິວເສນ ຜລຎາຓຎ຺ຈ ຄຫິຕນ຺ຕິ ທຏ຺ຐພ຺ພໍ. ເອຕ຺ຖາຕິ ວິປສ຺ສນາກມ຺ມຏ຺ຐາເນ. ຕຕ຺ຖາຕິ ເຕສຸ ອນຸປສ຺ສນາ ມຄ຺ຄຜເລສຸ. ອຠິນິວິສນໍ ອຠິນິເວໂສ. ເຫຏ຺ຐາ ສິລາປຖວິຍໍ ນິຂາຕສິເນຣຸປາທສ຺ສ ວິຍ ອຊ຺ຌຕ຺ຕຂນ຺ເຘສຸ ທຬ຺ຫໍ ຄເຫຕ຺ວາ ປວຕ຺ຕີຕິ ອຕ຺ໂຖ. ອຕ຺ຕາ ອິຕິ ອຠິນິເວໂສ ອຕ຺ຕາຠິນິເວໂສ. ຕໍ ອຕ຺ຕາຠິນິເວສໍ. ມຸຎ຺ຈນ຺ຕີຕິ ອຊ຺ຌຕ຺ຕຘມ຺ມານໍ ເກວລໍ ປຈ຺ຈຍາຍຕ຺ຕ ວຸຕ຺ຕິຕາຍ ຂຓຠງ຺ຄສ຺ສຈ ອທິຏ຺ຐຕ຺ຕາ ໂສ ອຠິນິເວໂສ ປວຕ຺ຕຕິ. ຕສ຺ມາ ຕໍ ທ຺ວຍໍ ສຸທິຏ຺ຐໍ ກຕ຺ວາ ຣູປໍ ອນຕ຺ຕາ ເວທນາ ອນຕ຺ຕາຕິອາທິນາ ປຸນປ຺ປຸນໍ ສມນຸປສ຺ສນາວເສນ ຕໍ ອຠິນິເວສໍ ວິໂມຈຍມານາຕິ ອຕ຺ໂຖ. ວິໂມກ຺ຂມຸຂໍ ໂຫຕິ, ສຸຎ຺ຎຕວິໂມກ຺ຂ ສງ຺ຂາຕສ຺ສ ມຄ຺ຄສ຺ສ ຜລສ຺ສຈ ປເວສນທ຺ວາຣຠູຕຕ຺ຕາ, ວິປລ຺ລາສ ນິມິຕ຺ຕນ຺ຕິ ວິປຣີຕວເສນ ອາສນໍ ອຸປຄມນໍ ປວຕ຺ຕນໍວາ ວິປລ຺ລາໂສ. ອນິຈ຺ເຈ ນິຈ຺ຈນ຺ຕິ ອຸປຄມນໍ ປວຕ຺ຕນໍວາຕິ ອຕ຺ໂຖ. ໂສ ເອວ ກິເລ ສຸປ຺ປຕ຺ຕິຍາ ອາສນ຺ນກາຣຓຕ຺ຕາ ນິມິຕ຺ຕນ຺ຕິ ວິປລ຺ລາສນິມິຕ຺ຕໍ. ມຸຎ຺ຈນ຺ຕີຕິ ອຊ຺ຌຕ຺ຕຘມ຺ມານໍ ຂຓຠງ຺ຄສ຺ສ ອທິຏ຺ຐຕ຺ຕາ ຕໍນິມິຕ຺ຕໍ ໂຫຕີຕິ ເຕສໍ ຂຓຠງ຺ຄໍ ສຸທິຏ຺ຐໍ ກຕ຺ວາ ຣູປໍ ອນິຈ຺ຈໍ ເວທນາ ອນິຈ຺ຈາຕິອາທິນາ ປຸນປ຺ປຸນໍ ສມນຸປສ຺ສນາວເສນ ຕໍນິມິຕ຺ຕໍ ວິໂມຈຍມານາຕິ ອຕ຺ໂຖ. ຕຓ຺ຫາປຓິຘິນ຺ຕິ ຕຓ຺ຫາເອວ ອຠິສງ຺ຄວເສນ ອາຣມ຺ມເຓ ຈິຕ຺ຕສ຺ສ ປຓິທຫນໂຕ ທຬ຺ຫໍ ຖປນໂຕ ປຓິຘີຕິ ຕຓ຺ຫາປຓິຘິ. ຕໍຕຓ຺ຫາ ປຓິຘິໍ. ມຸຎ຺ຈນ຺ຕີຕິ ອຊ຺ຌຕ຺ຕຘມ຺ມານໍ ມຫາອາທີນວຣາສິຠາວສ຺ສ ອທິຏ຺ຐຕ຺ຕາ ໂສປຓິຘິ ໂຫຕີຕິ ເຕສໍ ມຫາອາທີນວຣາສິຠາວໍ ສຸທິຏ຺ຐໍ ກຕ຺ວາ ຣູປໍທຸກ຺ຂໍ ເວທນາທຸກ຺ຂາຕິອາທິນາ ປຸນປ຺ປຸນໍ ສມນຸປສ຺ສນາວເສນ ຕໍປຓິຘິໍ ວິໂມຈຍມານາຕິ ອຕ຺ໂຖ. ຕສ຺ມາຕິ ຍສ຺ມາ ເອຕາ ວິໂມກ຺ຂມຸຂຠູຕາ ຕິສ຺ໂສ ອນຸປສ຺ສນາ ເອວໍ ວິເສສ ນາມິກາ ໂຫນ຺ຕິ. ຕສ຺ມາ. ຍສ຺ມາ ສງ຺ຂາເຣສຸ ສຸຎ຺ຎຕທສ຺ສນວເສນ ອຕ຺ຖສິທ຺ຘິນາມ ເກວລໍ ອຕ຺ຕາກິນິເວສຠູຕສ຺ສ ທິຏ຺ຐິຄາຫສ຺ສ ປຏິປກ຺ຂຠູຕສ຺ສ ຎາຓສ຺ເສວ ອານຸຠາໂວ ໂຫຕິ, ຕສ຺ມາ ຕຖາ ສມນຸປສ຺ສິຕ຺ວາ ວິມຸຎ຺ຈນ຺ຕສ຺ສ ວິປສ຺ສນາປິ ມຄ຺ໂຄປິ ສຫຊາຕຎາຓ ກິຈ຺ເຈນ ນາມໍ ລຠຕີຕິ ວຸຕ຺ຕໍ ຍທິວຸຏ຺ຐານ.ລ. ສຸຎ຺ຎໂຕວິໂມກ຺ໂຂ ນາມໂຫຕິມຄ຺ໂຄຕິ. ອນິຈ຺ຈທສ຺ສນວເສນ ອຕ຺ຖສິທ຺ຘິນາມ ນິມິຕ຺ຕາຕິ ນິເວສຠູຕສ຺ສ ມານຄາຫສ຺ສ ປຏິປກ຺ຂຠູຕາຍ ສທ຺ຘາຍປິ ອານຸຠາໂວ. ຕສ຺ມາ ຕຖາ ສມນຸປສ຺ສິຕ຺ວາ ວິມຸຈ຺ຈນ຺ຕສ຺ສ ວິປສ຺ສນາປິ ມຄ຺ໂຄປິ ສຫຊາຕສທ຺ຘາ ກິຈ຺ເຈນ ນາມໍ ລຠຕີຕິ ວຸຕ຺ຕໍ ຍທິອນິຈ຺ຈໂຕ.ລ. ອນິມິຕ຺ໂຕ ວິໂມກ຺ໂຂນາມາຕິ. ທຸກ຺ຂທສ຺ສນວເສນ ອຕ຺ຖສິທ຺ຘິນາມ ປຓິຘິສງ຺ຂາຕ ຕຓ຺ຫາຄາຫປຏິປກ຺ຂຠູຕສ຺ສ ສມາຘິສ຺ສປິ ອານຸຠາໂວ. ຕສ຺ມາ ຕຖາ ສມນຸປສ຺ສິຕ຺ວາ ວິມຸຈ຺ຈນ຺ຕສ຺ສ ວິປສ຺ສນາປິ ມຄ຺ໂຄປິ ສຫຊາຕສມາຘິກິຈ຺ເຈນ ນາມໍ ລຠຕີຕິ ວຸຕ຺ຕໍ. ຍທິ ທຸກ຺ຂໂຕ. ລ. ອປ຺ປຓິຫິໂຕ ວິໂມກ຺ໂຂນາມາຕິ. ວຸຕ຺ຕຎ຺ເຫຕໍ ປຏິສມ຺ຠິທາມຄ຺ເຄ ອນິຈ຺ຈໂຕ ມນສິກໂຣໂຕ ສທ຺ຘິນ຺ທ຺ຣິຍໍ ອຘິມຕ຺ຕໍ ໂຫຕິ. ທຸກ຺ຂໂຕ ມນສິກໂຣໂຕ ສມາຘິນ຺ທ຺ຣິຍໍ ອຘິມຕ຺ຕໍ ໂຫຕິ. ອນຕ຺ຕໂຕ ມນສິກໂຣໂຕ ປຎ຺ຎິນ຺ທ຺ຣິຍໍ ອຘິມຕ຺ຕໍ ໂຫຕີຕິ. ມຄ຺ເຄ ປນ ຕິຓ຺ຓໍ ຘມ຺ມານໍ ກິຈ຺ຈວິເສໂສນາມ ວິປສ຺ສນາຄມນວເສເນວ ສິທ຺ໂຘຕິ ວຸຕ຺ຕໍ ມຄ຺ໂຄ. ລ. ນາມານິ ລຠຕີຕິ. ຕຕ຺ຖ ສຸຎ຺ຎຕວິໂມກ຺ເຂນ ວິມຸຕ຺ໂຕ ອຣິຍສາວໂກ ໂສຕາປຕ຺ຕິມຄ຺ຄກ຺ຂເຓ ຘມ຺ມານຸສາຣີນາມ ໂຫຕິ. ມຊ຺ເຌ ຉສຸ ມຄ຺ຄຜລກ຺ຂເຓສຸ ທິຏ຺ຐິປ຺ປຕ຺ໂຕ ນາມ. ອຣຫຕ຺ຕຜລກ຺ຂເຓ ປຎ຺ຎາວິມຸຕ຺ໂຕນາມ. ອນິມິຕ຺ຕວິໂມກ຺ເຂນ ວິມຸຕ຺ໂຕ ໂສຕາປຕ຺ຕິມຄ຺ຄກ຺ຂເຓ ສທ຺ຘານຸສາຣີນາມ. ອຸປຣິ ສຕ຺ຕສຸ ຐາເນສຸ ສທ຺ຘາວິມຸຕ຺ໂຕນາມ. ອປຓິຫິຕວິໂມກ຺ເຂນ ວິມຸຕ຺ໂຕ ປນ ອຏ຺ຐສຸປິ ຐາເນສຸ ກາຍສກ຺ຂິນາມ. ໂສເຍວ ອຣູປຊ຺ຌານໍ ປາທກໍ ກຕ຺ວາ ວິມຸຕ຺ໂຕ ອຣຫຕ຺ຕຜເລ ຐິໂຕ ອຸຠໂຕຠາຄວິມຸຕ຺ໂຕ ນາມາຕິ ເອຕ຺ຕາວຕາ ຍໍ ເຫຏ຺ຐາ ວຸຕ຺ຕໍ ວິປສ຺ສນາປຣິປາກມາຄມ຺ມາຕິ ສງ຺ຂາຣຸເປກ຺ຂາຠາວໍ ປຕ຺ວາ ຕິວິຘວິໂມກ຺ຂມຸຂຠາວປ຺ປຕ຺ຕິຍາເຈວ ສຕ຺ຕອຣິຍປຸຄ຺ຄລວິຠາຄສ຺ສ ປຈ຺ຈຍຠາວປ຺ປຕ຺ຕິຍາຈ ວິປສ຺ສນາຎາຓສ຺ສ ປຣິປາກໍ ອາຄມ຺ມ ປຏິຈ຺ຈາຕິ. ຕໍ ສຣູປໂຕ ນິທ຺ທິຏ຺ຐໍ ໂຫຕີຕິ. ມຄ຺ຄວີຖິຍໍ ຜລຎ຺ຈ ມຄ຺ຄາຄມນ ວເສນ ຕຖາ ຕີຓິ ນາມານິ ລຠຕີຕິ ໂຍຊນາ. ຍຖາວຸຕ຺ຕນເຍນ ວິປສ຺ສນ຺ຕານນ຺ຕິ ຍທິ ອນຕ຺ຕໂຕ ວິປສ຺ສຕີຕິອາທິນາ ວຸຕ຺ຕປ຺ປກາຣນເຍນ ວິປສ຺ສນ຺ຕານໍ ຈຕຸນ຺ນໍ ຜລຏ຺ຐານໍ ປຸຄ຺ຄລານໍ. ຍຖາສກໍຜລນ຺ຕິ ໂສຕາປນ຺ນສ຺ສ ໂສຕາປຕ຺ຕິຜລໍ. ສກທາຄາມິສ຺ສ ສກທາຄາມິຜລນ຺ຕິອາທິນາ ນເຍນ ອຕ຺ຕໂນ ອຕ຺ຕໂນ ສນ຺ຕກຠູຕໍ ຍໍ ຍໍ ຜລໍ ວິປສ຺ສນາຄມນ ວເສເນວ ສຸຎ຺ຎຕາທິວິໂມກ຺ໂຂຕິຈ ວຸຈ຺ຈຕິ. ນມຄ຺ຄາຄມນວເສນາຕິ ອຘິປ຺ປາໂຍ. ເອຕ຺ຖຈ ວິປສ຺ສນາຄມນ ວເສນ ມຄ຺ຄສ຺ສ ອນິມິຕ຺ຕ ນາມລາໂຠນາມ ສຸຕ຺ຕນ຺ຕິກປຣິຍາເຍນ ວຸຕ຺ໂຕ. ອຠິຘມ຺ເມ ປນ ອນິມິຕ຺ໂຕ ນາມມຄ຺ໂຄ ນອາຄໂຕ. ນຫິ ໂສ ນິປ຺ປຣິຍາຍໂຕ ອນິມິຕ຺ໂຕນາມ ໂຫຕິ. ຫີນປຓີຕາທິວເສນ ວິຠາຄາຣຫສ຺ສ ສງ຺ຂາຣນິມິຕ຺ຕສ຺ສ ສພ຺ຠາວໂຕ. ເຕເນວ ຫິສ຺ສ ທຸກ຺ຂປຏິປທາ ທນ຺ຘາ ຠິຎ຺ຎາທິວເສນວາ ປາຣມິຘມ຺ມານໍ ປຣິຕ຺ຕມຫນ຺ຕາທິວເສນວາ ຫີນ ປຓີຕ ປຓີຕຕຣ ປຓີຕຕມ ວິຠາໂຄ ສນ຺ທິສ຺ສຕີຕິ. ອຏ຺ຐກຖາຍໍ ປນ ອນິຈ຺ຈານຸປສ຺ສນາ ສງ຺ຂາເຣສຸ ນິຈ຺ຈນິມິຕ຺ຕໍ ວິຘມນວເສນ ປວຕ຺ຕຕ຺ຕາ ອນິມິຕ຺ຕານຸປສ຺ສນານາມ ສມານາປິ ສຍໍ ສງ຺ຂາຣນິມິຕ຺ເຕ ປຣິຍາປນ຺ນຕ຺ຕາ ເອກນ຺ເຕນ ອຕ຺ຕໂນນາມໍ ມຄ຺ຄສ຺ສ ທາຕຸໍ ນສກ຺ໂກຕິ. ຕສ຺ມາ ມຄ຺ໂຄ ອຠິຘມ຺ມ ປຣິຍາເຍນ ອນິມິຕ຺ຕນາມໍ ນລຠຕີຕິ ວຸຕ຺ຕໍ. ສຸຕ຺ຕນ຺ຕິກປຣິຍາເຍນ ປນ ຍຖາ ປຖວິກສິຓາຣມ຺ມຓໍ ຌານໍ ປຖວິກສິຓນ຺ຕິ ວຸຈ຺ຈຕິ. ເອວໍ ສຸຎ຺ຎຕາທິນາມໍ ນິພ຺ພານໍ ອາຣມ຺ມຓໍ ກຕ຺ວາ ປວຕ຺ຕານິ ມຄ຺ຄຜລານິປິ ອາຣມ຺ມຓວເສນປິ ສຸຎ຺ຎຕາທິນາມໍ ລຠນ຺ຕິ. ອາຣມ຺ມຓກຣຓວເສນ ປນ ສມ຺ປໂຍຄວເສນວາ ປລິໂພຘກຣາຈ ນິມິຕ຺ຕກຣາຈ ປຓິຘິກຣາຈ ຣາຄາທໂຍ ກິເລສຘມ຺ມາ ເຕສຸ ນຕ຺ຖິ. ຕສ຺ມາ ຕານິ ອຎ຺ຎໍ ອາຄມນໍວາ ອາຣມ຺ມຓໍວາ ອນເປກ຺ຂິຕ຺ວາ ອຕ຺ຕໂນ ສຠາເວນປິ ສຸຎ຺ຎຕາທິນາມໍ ລຠນ຺ຕີຕິ ທສ຺ເສຕຸໍ ອາຣມ຺ມຓວເສນາຕິອາທິ ວຸຕ຺ຕໍ. ຕຕ຺ຖ ສຣສວເສນາຕິ ອຕ຺ຕໂນ ສຠາເວນ. ນາມຕ຺ຕຍນ຺ຕິ ສຸຎ຺ຎຕາທິ ນາມຕ຺ຕິກໍ. ສພ຺ພຕ຺ຖາຕິ ສພ຺ພາສຸ ມຄ຺ຄວີຖິ ຜລສມາປຕ຺ຕິວີຖີສຸ. ສພ຺ເພສໍປີຕິ ສພ຺ເພສໍປິ ມຄ຺ຄຜລານໍ. ສມເມວາຕິ ສມານເມວ. ສທິສເມວ. ເອຕ຺ຖປນາຕິ ເອເຕສຸ ປນ ຍຖາວຸຕ຺ເຕສຸ ມຄ຺ຄຜເລສຸ. ຍສ຺ມາ ສພ຺ພາທິຏ຺ຐິໂຍຈ ໂສຬສວິຘາ ວິຈິກິຈ຺ຉາຈ ອຕ຺ຕທິຏ຺ຐິມູລິກາ ເອວ ໂຫນ຺ຕິ. ອຕ຺ຕທິຏ຺ຐິຍາ ນິຣຸທ຺ຘາຍ ນິຣຸຊ຺ຌນ຺ຕິ ສພ຺ພານິຈ ອປາຍຄາມິ ກມ຺ມານິນາມ ອຕ຺ຕທິຏ຺ຐິຍາ ສຕິຍາເອວ ວິປຈ຺ຈນ຺ຕິ. ອສຕິຍາ ນ ວິປຈ຺ຈນ຺ຕິ. ທິຏ຺ຐສຈ຺ຈານຎ຺ຈ ສາ ທິຏ຺ຐິ ສພ຺ພໂສ ປຫີນາ ໂຫຕິ. ຕສ຺ມາ ໂສຕາປຕ຺ຕິມຄ຺ຄໍ.ລ. ປຫີນາປາຍ ຄມໂນຕິ ວຸຕ຺ຕໍ. ອປາຍໍ ຄຈ຺ຉນ຺ຕິ ເອເຕຫີຕິ ອປາຍຄມນານິ. ທິຏ຺ຐິວິຈິກິຈ຺ຉາວິປ຺ປຍຸຕ຺ຕາ ອກຸສລຘມ຺ມາເຈວ ປຸພ຺ເພກຕທຸຈ຺ຈຣິຕກມ຺ມານິຈ. ປຫີນານິ ອປາຍຄມນານິ ເອຕສ຺ສາຕິ ປຫີນາປາຍຄມໂນ. ປຏິວິທ຺ຘຈຕຸສຈ຺ຈານໍ ປຫີນອຕ຺ຕທິຏ຺ຐີນໍ ໂພຘິປກ຺ຂິຍຘມ຺ມາ ເອກນ຺ເຕນ ອຸປຣູປຣິ ວຑ຺ຒນປກ຺ເຂ ຐິຕາ ໂຫນ຺ຕິ. ກິເລສຘມ຺ມາ ປນ ຫາຍນປກ຺ເຂ. ຕສ຺ມາ ເຕ ອນຸກ຺ກເມນ ປຣິຫາຍິຕ຺ວາ ຄຈ຺ຉນ຺ຕາ ອຸປຣິມ ໂກຏິຍາ ສຕ຺ຕຫິ ຠເວຫິ ສພ຺ພໂສ ປຣິກ຺ຂຍໍ ຄຈ຺ຉນ຺ຕີຕິ ວຸຕ຺ຕໍ ສຕ຺ຕກ຺ຂຕ຺ຕຸປຣໂມໂສຕາປນ຺ໂນນາມ ໂຫຕີຕິ, ຕຕ຺ຖ ສຕ຺ຕກ຺ຂຕ຺ຕຸສທ຺ເທນ ສຕ຺ຕປຏິສນ຺ຘິຄຫຓວາຣາ ວຸຈ຺ຈນ຺ຕິ. ປຣໂມຕິ ອຸກ຺ກໍສປຣິຈ຺ເຉໂທ. ອິຕິ ສຕ຺ຕກ຺ຂຕ຺ຕຸໍ ປຣໂມ ເອຕສ຺ສາຕິ. ສຕ຺ຕກ຺ຂຕ຺ຕຸປຣໂມ. ໂສ ປນ ເທເວສຸ ສຕ຺ຕກ຺ຂຕ຺ຕຸ ປຣໂມ, ມນຸສ຺ເສສຸ ສຕ຺ຕກ຺ຂຕ຺ຕຸ ປຣໂມ, ອຸຠຍຕ຺ຖ ສຕ຺ຕກ຺ຂຕ຺ຕຸ ປຣໂມຕິ ຕິວິໂຘ ໂຫຕິ. ຍຖາຫ –

ກຕໂມຈ ປຸຄ຺ຄໂລ ສຕ຺ຕກ຺ຂຕ຺ຕຸປຣໂມ ອິເຘກຈ຺ໂຈ ປຸຄ຺ຄໂລ ຕິຓ຺ຓໍ ສໍໂຍຊນານໍ ປຣິກ຺ຂຍາ ໂສຕາປນ຺ໂນ ໂຫຕິ, ອວິນິປາຕຘມ຺ໂມ ນິຍໂຕ, ສມ຺ໂພຘິປຣາຍໂນ, ໂສ ສຕ຺ຕກ຺ຂຕ຺ຕຸໍ ເທເວຈ ມນຸສ຺ເສຈ ສນ຺ຘາວິຕ຺ວາ ສໍສຣິຕ຺ວາ ທຸກ຺ຂສ຺ສນ຺ຕໍ ກໂຣຕິ. ອຍໍ ວຸຈ຺ຈຕິ ປຸຄ຺ຄໂລ ສຕ຺ຕກ຺ຂຕ຺ຕຸ ປຣໂມຕິ.

ເອຕ຺ຖ ຫິ ຈ ສທ຺ໂທ ອນິຍມຕ຺ໂຖ. ເອເຕນ ໂຍຈ ເທເວເອວ ສຕ຺ຕກ຺ຂຕ຺ຕຸໍ ສໍສຣຕິ. ໂຍຈ ມນຸສ຺ເສເອວ ສຕ຺ຕກ຺ຂຕ຺ຕຸໍ ສໍສຣຕິ. ໂຍຈ ເທເວຈ ມນຸສ຺ເສຈ ມິສ຺ສກຠວ ວເສນ ສຕ຺ຕກ຺ຂຕ຺ຕຸໍ ສໍສຣຕິ. ຕິວິໂຘ ເປໂສ ສຕ຺ຕກ຺ຂຕ຺ຕຸ ປຣໂມນາມາຕິ ທສ຺ເສຕິ. ອຏ຺ຐກຖາຍໍ ປນ ມິສ຺ສກຠວ ວເສນສ຺ສ ອຕ຺ໂຖ ວຸຕ຺ໂຕ. ເອຕ຺ຖຈ ຍສ຺ມາ ມຫຄ຺ຄຕຊ຺ຌານສ຺ສຈ ອຸປຣິມຄ຺ຄ ວິປສ຺ສນາ ຍຈ ອານຸຠາວໍ ອນເປກ຺ຂິຕ຺ວາ ເກວລໍ ອິມສ຺ສ ມຄ຺ຄສ຺ສ ອານຸຠາວຄຕິຍາ ເອວ ສຕ຺ຕກ຺ຂຕ຺ຕຸປຣໂມນາມ ວຸຕ຺ໂຕ. ໂສຈ ປາຬິຍໍ ກຕເມສໍ ປຎ຺ຈນ຺ນໍ ອິຘ ນິຏ຺ຐາ. ສຕ຺ຕກ຺ຂຕ຺ຕຸປຣມສ຺ສ ໂກລໍ ໂກລສ຺ສ ເອກພີຊິສ຺ສ ສກທາຄາມິສ຺ສ ໂຍຈ ທິຏ຺ເຐວຘມ຺ເມ ອຣຫາຕິ ວຸຕ຺ຕຕ຺ຕາ ກາມຠເວເອວ ຌານຣຫິໂຕ ສຸກ຺ຂວິປສ຺ສໂກວາ ປຣິຫີນຊ຺ຌາໂນວາ ທຏ຺ຐພ຺ໂພ. ເຕເນວຈ ປຏິສມ຺ຠິທາມຄ຺ຄຏ຺ຐ ກຖາຍໍ ຕໂຍປິ ອິເມ ໂສຕາປນ຺ນາ ກາມຠວວເສນ ວຸຕ຺ຕາ. ຣູປາຣູປຠເວ ປນ ພຫຸກາປິ ປຏິສນ຺ຘິໂຍ ຄຓ຺ຫນ຺ຕີຕິ ວຸຕ຺ຕໍ. ອງ຺ຄຸຕ຺ຕຣຏ຺ຐກຖາຍຎ຺ຈ ອຏ຺ຐມໍ ຠວນ຺ຕິ ກາມຠເວ ອຏ຺ຐມໍ ປຏິສນ຺ຘິນ຺ຕິ ວຸຕ຺ຕໍ. ຕສ຺ມາ ເຍ ກາມຠເວເຍວ ສຕ຺ຕວາຣໂຕ ໂອຣໍວາ ທິຏ຺ຐຘມ຺ເມ ເຍວວາ ອຸປຣິມຄ຺ຄໍ ຄຓ຺ຫນ຺ຕິ. ເຕສໍ ຕຖາຣູໂປ ປວຕ຺ຕິວິເສໂສ ອຸປຣິ ມຄ຺ຄວິປສ຺ສນາພເລນ ສິທ຺ໂຘຕິ ເວທິຕພ຺ໂພ. ຕຖາ ຫິ ອຏ຺ຐກຖາສຸ ອຸປຣິ ຕິຓ຺ຓໍ ມຄ຺ຄານໍ ວິປສ຺ສນາ ນິຍາເມຕີຕິ ວຸຕ຺ຕໍ. ເຍ ປນ ທິຏ຺ຐຘມ຺ເມວາ ສກ຺ກອນາຖປິຓ຺ຑິກວິສາຂາທໂຍ ວິຍ ສຕ຺ຕສຸ ຠເວສຸ ຍຕ຺ຖກຕ຺ຖຈິ ຠເວວາ ຌານໍ ອຸປ຺ປາເທຕ຺ວາ ພ຺ຣຫ຺ມໂລກໍ ຄຈ຺ຉນ຺ຕິ. ເຍຈ ພ຺ຣຫ຺ມໂລເກເຍວ ໂສຕາປຕ຺ຕິມຄ຺ຄໍ ລຠິຕ຺ວາ ຕຕ຺ເຖວ ປຣິນິພ຺ພາຍນ຺ຕິ. ເຕສໍ ຕຖາຣູໂປ ປວຕ຺ຕິ ວິເສໂສ ມຫຄ຺ຄຕຊ຺ຌານພເລນ ສິທ຺ໂຘຕິ. ຍສ຺ມາຈ ປາຬິຍໍ ສຕ຺ຕກ຺ຂຕ຺ຕຸໍ ເທເວຈາຕິ ເອເຕນ ກາມຠເວ ສຕ຺ຕ ໂອປປາຕິກ ປຏິສນ຺ຘິໂຍ ທສ຺ເສຕິ. ສຕ຺ຕກ຺ຂຕ຺ຕຸໍ ມນຸສ຺ເສຈາຕິ ເອເຕນ ສຕ຺ຕ ຄພ຺ຠເສຍ຺ຍກປຏິສນ຺ຘິໂຍ ທສ຺ເສຕີຕິ ອຸຠເຍນ ຈຸທ຺ທສ ປຏິສນ຺ຘິໂຍ ທສ຺ສິຕາ ໂຫນ຺ຕິ. ຕສ຺ມາ ເຕນ ປຣິຍາເຍນ ລພ຺ຠມາເນ ຈຸທ຺ທສຠເວ ສນ຺ຘາຍ ສກ຺ກປຎ຺ຫສຸຕ຺ເຕ –

ອິໂຕ ສຕ຺ຕ ຕໂຕ ສຕ຺ຕ, ສໍສຣານິ ຈຕຸທ຺ທສາຕິ ວຸຕ຺ຕໍ. ຕຖາ ອງ຺ຄຸຕ຺ຕເຣຈ ຕິກນິປາເຕ ສເຈ ອຸທາຍິ ອານນ຺ໂທ ອວິຕຣາໂຄ ກາລໍ ກເຣຍ຺ຍ, ເຕນ ຈິຕ຺ຕປສາເທນ ສຕ຺ຕກ຺ຂຕ຺ຕຸໍ ເທເວສຸ ເທວຣຊ຺ຊໍ ກເຣຍ຺ຍ. ສຕ຺ຕກ຺ຂຕ຺ຕຸໍ ອິມສ຺ມິໍເຍວ ຊມ຺ພຸທີເປ ມຫາຣຊ຺ຊໍ ກເຣຍ຺ຍ. ອປິຈ ອຸທາຍິ ອານນ຺ໂທ ທິຏ຺ເຐວຘມ຺ເມ ປຣິນິພ຺ພາ ຍິສ຺ສຕີຕິ ວຸຕ຺ຕໍ. ເກຈິ ປນ ອິເມຫິ ສຸຕ຺ຕປເທຫິ ສຕ຺ຕກ຺ຂຕ຺ຕຸ ປຣມສ຺ສ ໂສຕາປນ຺ນສ຺ສ ກາມຠເວ ຈຸທ຺ທສ ປຏິສນ຺ຘິໂຍ ອິຈ຺ຉນ຺ຕິ. ມຫາວຄ຺ຄສໍຍຸຕ຺ຕຏີກາຍຎ຺ຈ ເກຈິ ປນ ກາມຠເວ ສຕ຺ຕກ຺ຂຕ຺ຕຸໍເອວ ອຸປ຺ປຊ຺ຊຕິ, ນ ຕໂຕ ອຸທ຺ຘນ຺ຕິ ວທນ຺ຕິ. ຕໍ ວີມໍສິຕພ຺ພນ຺ຕິ ວຸຕ຺ຕໍ. ວິຠງ຺ເຄ ປນ ຕຕ຺ຖ ຕຕ຺ຖ ອຏ຺ຐານສຸຕ຺ເຕສຸຈ ອຏ຺ຐານເມຕໍ ອນວກາໂສ ຍໍ ທິຏ຺ຐິສມ຺ປນ຺ໂນ ປຸຄ຺ຄໂລ ອຏ຺ຐມໍ ຠວໍ ນິພ຺ພຕ຺ເຕຍ຺ຍ, ເນຕໍ ຐານໍ ວິຊ຺ຊຕີຕິຈ, ອງ຺ຄຸຕ຺ຕເຣ ຉກ຺ກນິປາເຕ ອຠພ຺ໂພ ທິຏ຺ຐສມ຺ປນ຺ໂນ ປຸຄ຺ຄໂລ ອຏ຺ຐມໍ ຠວໍ ນິພ຺ພຕ຺ເຕຕຸນ຺ຕິ ຈ, ມຫານິທ຺ເທເສ ອຊິຕປຎ຺ເຫ ໂສຫາປຕ຺ຕິມຄ຺ຄຎາເຓນ ອຠິສງ຺ຂາຣວິຎ຺ຎາຓສ຺ສ, ນິໂຣເຘນ ສຕ຺ຕຠເວ ຖເປຕ຺ວາ ອນມ ຕຄ຺ເຄສໍສາເຣ ເຍ ອຸປ຺ປຊ຺ເຊຍ຺ຍຸໍ ນາມຎ຺ຈ ຣູປຎ຺ຈ, ເອຕ຺ເຖເຕ ນິຣຸຊ຺ຌນ຺ຕິ. ວູປສມນ຺ຕິ. ອຕ຺ຖໍ ຄຈ຺ຉນ຺ຕິ. ປຏິປສ຺ສມ຺ຠນ຺ຕີຕິຈ, ເອວໍ ທຬ຺ຫໍ ກຕ຺ວາ ວຸຕ຺ຕຕ຺ຕາ ຍຖາວຸຕ຺ຕນເຍເນວ ເຕສໍ ສຸຕ຺ຕປທານໍ ອຕ຺ໂຖ ເວທິຕພ຺ໂພຕິ. ຣາຄໂທສໂມຫານນ຺ຕິ ກາມຣາຄສ຺ສ ໂທສສ຺ສ ຕເທກຏ຺ຐໂມຫສ຺ສຈ. ຕນຸກຣຕ຺ຕາຕິ ຍຖາ ໂສຕາປນ຺ນສນ຺ຕາເນ ອຸປ຺ປຊ຺ຊນ຺ຕາ ຘມ຺ມິເກສຸ ກາມວຕ຺ຖູສຸ ພລວນ຺ຕາ ຫຸຕ຺ວາ ອຸປ຺ປຊ຺ຊນ຺ຕິ. ຍໂຕ ເຕສໍ ເມຖຸນວຕ຺ຖຸສມາໂຍໂຄປິ ປວຕ຺ຕຕິ, ຕຖາ ອຸປ຺ປຊ຺ຊິຕຸໍ ອສມຕ຺ເຖ ກຕ຺ວາ ສໍລິຂນວເສນ ຕນຸກຣຓໂຕ. ອຘິຈ຺ຈຸປ຺ປຕ຺ຕິວເສນຈ ປຣິຍຸຏ຺ຐານມນ຺ທຕາວເສນຈ ຕນຸກຠາວໍ ສາຘນໂຕຕິ ອຕ຺ໂຖ. ຕຕ຺ຖ ອຘິຈ຺ຈຸປ຺ປຕ຺ຕິວເສນາຕິ ກທາຈິ ຈິເຣນ ອຸປ຺ປຕ຺ຕິວເສນ. ປຣິຍຸຏ຺ຐານມນ຺ທຕາຍາຕິ ຈິເຣນ ອຸປ຺ປຊ຺ຊນ຺ຕານໍປິ ມນ຺ທຕຣໍ ປຣິຍຸຏ຺ຐານວເສນ. ມຫາສິວຕ຺ເຖເຣນ ປນ ເຕສໍປິ ເມຖຸນວຕ຺ຖຸ ສມາໂຍໂຄ ອິຈ຺ຉິໂຕ. ໂສ ມຫາຏ຺ຐກຖາຍໍ ປຏິກ຺ຂິຕ຺ໂຕ. ຍຎ຺ຈ ຉກ຺ກນິປາເຕ ມິຄາສາລວຕ຺ຖຸມ຺ຫິ ອພ຺ຣຫ຺ມຈາຣິໂນປິ ອິສິທຕ຺ຕສ຺ສ ພ຺ຣາຫ຺ມຓສ຺ສ ສກທາຄາມິຕ຺ຕໍ ຠຄວຕາ ພ຺ຍາກຕໍ, ຕໍປິ ຕສ຺ສ ອາສນ຺ນມຣຓກາເລ ອຘິຄມວເສນ ພ຺ຍາກຕນ຺ຕິ ເວທິຕພ຺ພໍ. ສກິໍເທວ ອິມໍ ໂລກໍ ອາຄນ຺ຕ຺ວາ ອາຄມນໂຕ ສກທາຄາມີນາມ ໂຫຕີຕິ ໂຍຊນາ. ຍເມຕ຺ຖ ວຕ຺ຕພ຺ພໍ, ຕໍ ເຫຏ຺ຐາ ປຖມປຣິຈ຺ເຉເທ ວຸຕ຺ຕເມວ. ອຣຫຕ຺ຕໍຠາເວຕ຺ວາຕິ ອຣຫຕ຺ຕມຄ຺ຄໍ ຠາເວຕ຺ວາຂີຓາ ຈຕ຺ຕາໂຣ ອາສວາ ຍສ຺ສາຕິ ຂີຓາສໂວ. ທກ຺ຂິຓາ ວຸຈ຺ຈຕິ ກມ຺ມຎ຺ຈ ກມ຺ມຜລຎ຺ຈ ສທ຺ທຫິຕ຺ວາ ອາຍຕິໍ ຜລປຏິລາຠຕ຺ຖາຍ ທິນ຺ນທານໍ. ທກ຺ຂນ຺ຕິ ວຑ຺ຒນ຺ຕິ ສຕ຺ຕາ ເອຕາຍາຕິ ກຕ຺ວາ. ຕາຍ ປນ ທກ຺ຂິຓາຍ ວິປຕ຺ຕິກຣານໍ ກິເລສານໍ ສພ຺ພໂສ ອຠາວໂຕ ສມ຺ປຕ຺ຕິກຣານຎ຺ຈ ສີລກ຺ຂນ຺ຘາທິຄຸຓານໍ ສພ຺ພໂສ ປຣິປຸຓ຺ຓຕ຺ຕາ ທກ຺ຂິເຓຍ຺ເຍສຸ ອຄ຺ໂຄ ເຊຏ຺ຐໂກ ຫຸຕ຺ວາ ຕໍທກ຺ຂິຓໍ ປຏິຄ຺ຄຫິຕຸໍ ອຣຫຕີຕິ ອຄ຺ຄທກ຺ຂິເຓຍ຺ໂຍ. ປຸຄ຺ຄລເຠໂທຕິ ຈຕຸນ຺ນໍ ຜລຏ຺ຐປຸຄ຺ຄລານໍ ສງ຺ເຂປເຠໂທ. ວິຕ຺ຖາຣເຠໂທ ປນ ເອວໍ ເວທິຕພ຺ໂພ, ອຏ຺ຐກຖາສຸ ຕາວ ຈຕຸວີສຕິ ໂສຕາປນ຺ນາ, ທ຺ວາທສ ສກທາຄາມິໂນ, ອຏ຺ຐຈຕ຺ຕາລີສ ອນາຄາມິໂນ, ທ຺ວາທສ ອຣຫນ຺ໂຕຕິ ຜລຏ຺ຐານໍ ຉນ຺ນວຸຕິເຠໂທ ວຸຕ຺ໂຕ. ຕຕ຺ຖ ສທ຺ຘາຘິມຸຕ຺ໂຕ ປຎ຺ຎາຘິມຸຕ຺ໂຕຕິ ທ຺ເວ ໂສຕາປນ຺ນາ ໂຫນ຺ຕິ. ເຕ ເອກພີຊີ ໂກລໍໂກໂລ ສຕ຺ຕກ຺ຂຕ຺ຕຸປຣໂມຈາຕິ ຕີຫິ ຄຸຓິຕາ ຉ. ປຸນ ຈຕູຫິ ປຏິປທາຫິ ຄຸຓິຕາ ຈຕຸວີສຕິ ໂຫນ຺ຕິ. ຕິວິຘ ວິໂມກ຺ຂຈຕຸປຏິປທານໍ ປນ ເຠເທນ ທ຺ວາທສ ສກທາຄາມິໂນ ທ຺ວາທສ ອຣຫນ຺ໂຕຈ ໂຫນ຺ຕິ. ອນາຄາມິໂນ ປນ ອວິເຫສຸ ຕາວ ຕໂຍ ອນ຺ຕຣາປຣິນິພ຺ພາຍິໂນ, ເອໂກ ອຸປຫຈ຺ຈ ປຣິນິພ຺ພາຍີ, ເອໂກ ອຸທ຺ຘໍ ໂສໂຕ ອກນິຏ຺ຐຄາມີຕິ ປຎ຺ຈ. ເຕເຍວ ສສງ຺ຂາຣປຣິນິພ຺ພາຍີ ອສງ຺ຂາຣປຣິນິພ຺ພາຍີຈາຕິ ທ຺ວີຫິ ຄຸຓິຕາ ທສ. ຕຖາ ອຕປ຺ປສຸ ທສ຺ສສຸທສ຺ສີສຸ ຕິຈຕ຺ຕາລີສ ໂຫນ຺ຕິ. ອກນິຏ຺ເຐ ປນ ອຸທ຺ຘໍໂສໂຕ ອກນິຏ຺ຐຄາມີນາມ ນຕ຺ຖີຕິ ຈຕ຺ຕາໂຣ ສສງ຺ຂາຣປຣິນິພ຺ພາຍິໂນ ຈຕ຺ຕາໂຣ ອສງ຺ຂາຣປຣິນິພ຺ພາຍິໂນຕິ ອຏ຺ຐາຕິ. ສພ຺ເພ ອຏ຺ຐຈຕ຺ຕາລີສ ໂຫນ຺ຕີຕິ. ສຸຕ຺ຕນິປາຕຏ຺ຐກຖາຍໍ ປນ ທ຺ວາທສ ໂສຕາປນ຺ນາ, ທ຺ວາທສ ສກທາຄາມິໂນ, ຈຕຸວີສຕິ ອນາຄາມິໂນ, ທ຺ເວ ອຣຫນ຺ໂຕ, ຈຕ຺ຕາໂຣ ມຄ຺ຄຏ຺ຐາຕິ ຈຕຸປຎ຺ຎາສ ໂຫນ຺ຕິ. ເຕເຍວ ສທ຺ຘາຘຸຣ ປຎ຺ຎາຘຸຣ ວເສນ ທ຺ວີຫິ ຄຸຓິຕາ ອຏ຺ຐສຕໍ ປຸຄ຺ຄລາ ໂຫນ຺ຕີຕິ ອາຄໂຕ. ເອຕ຺ຖາຕິ ເອຕສ຺ມິໍ ປຸຄ຺ຄລເຠເທ. ສພ຺ເພສໍປີຕິ ຈຕຸນ຺ນໍ ຜລຏ຺ຐານໍປິ ສາຘາຣຓາວ. ນ ນິໂຣຘສມາປຕ຺ຕິ ວິຍ ເອກຈ຺ຈານໍເອວ ສາຘາຣຓາຕິ ອຘິປ຺ປາໂຍ. ອຕິວິຍ ມມາຍິຕສ຺ສ ອຠິນິນ຺ທິ ຕສ຺ສ ອຊ຺ໂຌສິຕສ຺ສ ອຕ຺ຕໂນ ຈິຕ຺ຕສນ຺ຕານສ຺ສ ອປວຕ຺ຕິກຣຓໍ ນາມ ພຫລຣາຄວິມຸຕ຺ຕານໍເອວ ສິຊ຺ຌຕີຕິ ວຸຕ຺ຕໍ, ອນາຄາມີນຎ຺ເຈວ ອຣຫນ຺ຕານຎ຺ຈລພ຺ຠຕີຕິ. ເຕສໍປິ ອຏ຺ຐສມາປຕ຺ຕິລາຠີນໍ ກາມຣູປຠວຄຕານຎ຺ເຎວ ອິຘ ຄຫຓໍ ທຏ຺ຐພ຺ພໍ. ກສ຺ມາ, ອາທິໂຕ ປຏ຺ຐາຍ ອນຸປຸພ຺ພນິໂຣຘພເລເນວ ຄນ຺ຕພ຺ພຕ຺ຕາ. ເຕນາຫ ຕຕ຺ຖາຕິອາທິ. ຕຕ຺ຣາຍໍ ວິຘິ, ປຖມຊ຺ຌານໍ ສມາປຊ຺ຊິຕ຺ວາ ວຸຏ຺ຐາຍ ຕຕ຺ຖ ຄເຕ ສງ຺ຂາເຣ ອນິຈ຺ຈໂຕ ທຸກ຺ຂໂຕ ອນຕ຺ຕໂຕ ວິປສ຺ສຕິ. ຕໂຕ ທຸຕີຍຊ຺ຌານໍ ສມາປຊ຺ຊິຕ຺ວາ ວຸຏ຺ຐາຍ ຕຕ຺ຖຄເຕ ສງ຺ຂາເຣ ຕເຖວ ວິປສ຺ສຕິ. ຕໂຕ ຕຕີຍໍ ຌານໍ. ຕໂຕ ຈຕຸຕ຺ຖໍ ຌານໍ. ຕໂຕ ປຎ຺ຈມໍ ຌານໍ. ຕໂຕ ອາກາສານຎ຺ຈາຍຕນໍ. ຕໂຕ ວິຎ຺ຎາຓຎ຺ຈາ ຍຕນໍ ສມາປຊ຺ຊິຕ຺ວາ ວຸຏ຺ຐາຍ ຕຕ຺ຖຄເຕ ສງ຺ຂາເຣ ຕເຖວ ວິປສ຺ສຕິ. ຕໂຕ ອາກິຎ຺ຈຎ຺ຎາຍຕນໍ ສມາປຊ຺ຊິຕ຺ວາ ວຸຏ຺ຐາຍ ນານາພທ຺ຘອວິໂກປນໍ ສງ຺ຆປຕິມານນໍ ສຕ຺ຖຸປກ຺ໂກສນໍ ອທ຺ຘານ ປຣິຈ຺ເຉໂທຕິ ອິມໍ ຈຕຸພ຺ພິຘໍ ປຸພ຺ພກິຈ຺ຈໍ ກໂຣຕິ. ຕໂຕ ເນວສຎ຺ຎາ ນາສຎ຺ຎາຍຕນໍ ສມາປຊ຺ຊຕິ. ເອກໍວາ ທ຺ເວວາ ຈິຕ຺ຕວາເຣ ອຕິກ຺ກມິຕ຺ວາ ອຈິຕ຺ຕໂກ ໂຫຕິ ນິໂຣຘໍ ຜຸສຕີຕິ. ຕຕ຺ຖຕຕ຺ເຖວາຕິ ຕໂຕ ຕໂຕ ຌານໂຕ ຕສ຺ມິໍ ຕສ຺ມິໍ ວຸຏ຺ຐິຕກາເລເອວ. ວິປສ຺ສນ຺ໂຕຕິ ນິໂຣຘສ຺ສ ສມຖ ວິປສ຺ສນາ ຍຸຄນນ຺ຘພເລເນວ ປຕ຺ຕພ຺ພຕ຺ຕາ ວິປສ຺ສນາພເລນປິ ຈິຕ຺ຕສນ຺ຕານສ຺ສ ສຓ຺ຫສຸຂຸມຠາວາ ປາທນຕ຺ຖໍ ອິທໍ ປຖມຊ຺ຌານໍ ອນິຈ຺ຈນ຺ຕິອາທິນາ ນເຍນ ວິປສ຺ສນ຺ໂຕ. ຍາວອາກິຎ຺ຈຎ຺ຎາຍຕນໍຄນ຺ຕ຺ວາຕິ ຍາວ ອາກິຎ຺ຈຎ຺ຎາຍຕນຊ຺ຌານໍ, ຕາວ ສມາປຊ຺ຊນວຸຏ຺ຐານວິປສ຺ສນາວເສນ ຄນ຺ຕ຺ວາ. ອາວຊ຺ຊນາຘິຏ຺ຐານ ປຈ຺ຈເວກ຺ຂນານິເປຕ຺ຖ ອິຈ຺ຉິຕພ຺ພານິເຍວ. ເຕເນວ ຫິ ປຏິສມ຺ຠິທາມຄ຺ເຄ ປຎ຺ຈວິຘາ ວສິໂຍ ນິໂຣຘປຣິກມ຺ເມສຸ ວຸຕ຺ຕາຕິ. ຕໂຕປຣນ຺ຕິ ອາກິຎ຺ຈຎ຺ຎາຍຕນຊ຺ຌານຄເຕ ສງ຺ຂາເຣວິປສ຺ສນານນ຺ຕຣໍ, ອຘິຏ຺ຐາຕພ຺ພນ຺ຕິ ອຘິຏ຺ເຐຍ຺ຍໍ. ອຕ຺ຕໂນ ສຣີຣາພນ຺ເຘ ປຣິກ຺ຂາເຣ ຖເປຕ຺ວາ ນານາພນ຺ຘານິ ຈິວຣາທີນິ ປຣິກ຺ຂາຣານິ ອຄ຺ຄິອາທິນາ ປຣິສ຺ສເຍນ ມາວິນສ຺ສນ຺ຕູຕິວາ, ເອກສີມາຍໍ ສງ຺ຆກມ຺ເມ ກຣີຍມາເນ ສງ຺ໂຆ ມໍ ປຠິມາເນສ຺ສຕິ, ຕທາ ວຸຏ຺ຐຫາມີຕິວາ, ສຕ຺ຖາ ມໍ ເກນຈິກາຣເຓນ ປກ຺ໂກສາ ເປສ຺ສຕິ, ຕທາ ວຸຏ຺ຐຫາມີຕິວາ ອຘິຏ຺ຐານກິຈ຺ຈໍ. ອາທິສທ຺ເທນ ນິໂຣຘພ຺ຠນ຺ຕເຣເອວ ມຣຓໍ ນຸໂຂ ເມ ຠວິສ຺ສຕີຕິ ເອວໍ ປວຕ຺ໂຕ ອທ຺ຘານ ປຣິຈ຺ເຉໂທ ຄຫິໂຕ. ທ຺ວິນ຺ນໍ.ລ. ໂວຈ຺ຉິຊ຺ຊຕິຈິຕ຺ຕສນ຺ຕຕິ ຕທຕ຺ຖາຍ ອາທິໂຕ ປຏ຺ຐາຍ ຕຖາຣູປສ຺ສ ປໂຍຄວິເສສສ຺ສ ສຸຏ຺ຐຸ ກຕຕ຺ຕາ. ຕໂຕຕິ ຕສ຺ມິໍ ກາເລ. ອນາຄາມິໂນ ອນາຄາມິ ຜລຈິຕ຺ຕໍ ນິຣາວຊ຺ຊນໍປິ ນິປ຺ປຣິກມ຺ມໍປີຕິ ອຘິປ຺ປາໂຍ. ຕຖາຫິ ອາທິໂຕ ປຏ຺ຐາຍ ປຸນປ຺ປຸນໍ ປວຕ຺ຕິຕໍ ວິປສ຺ສນາປຣິກມ຺ມເມວ ຕສ຺ສ ປຣິກມ຺ມຏ຺ຐາເນ ຕິຏ຺ຐຕິ. ນ ວິສຸໍ ອາສນ຺ນປຣິກມ຺ມໍ ນາມ ອຕ຺ຖີຕິ. ປຈ຺ຈເວກ຺ຂນນ຺ຕິ ຜລປຈ຺ຈເວກ຺ຂນໍ. ເອວໍ ທຸວິຘໍ ກມ຺ມຏ຺ຐານນຍໍ ນິທ຺ທິສິຕ຺ວາ ອິທານິ ຍທຕ຺ຖໍ ໂສ ນິທ຺ທິສີຍຕິ, ຕທຕ຺ເຖ ໂສຕຸຊເນ ນິໂຍເຊນ຺ໂຕ ຠາເວ ຕພ຺ພນ຺ຕິ ຄາຖມາຫ. ຕຕ຺ຖ ປຏິປຊ຺ຊິຕພ຺ພາຕິ ປຏິປຕ຺ຕິ. ປຏິປຊ຺ຊນ຺ຕິວາ ເອຕາຍ ອຸປຣຸປຣິ ວິເສສນ຺ຕິ ປຏິປຕ຺ຕິ. ສີລາທິຘມ຺ໂມ. ຣສີຍຕິ ນິຣາມິສສຸຂານຸຠວນວເສນ ອນຸຠວີຍຕີຕິ ຣໂສ. ຌານມຄ຺ຄ ຜລຠູໂຕ ອຘິຄມຘມ຺ໂມ. ອຣຫຕ຺ຕ ຜລເມວວາ. ຕທຸຠຍໍ ປຏິຈ຺ຈ ອຸປ຺ປນ຺ນປີຕິໂສມນສ຺ສເມວວາ. ປຏິປຕ຺ຕິຍາ ຣໂສ ປຏິປຕ຺ຕິ ຣໂສ. ໂສເອວ ອສ຺ສາທິຕພ຺ພຏ຺ເຐນ ອສ຺ສາໂທ ຈາຕິ ປຏິປຕ຺ຕິ ຣສສ຺ສາໂທ. ສາສເນ ປຏິປຕ຺ຕິຣສສ຺ສາທໍ ປຕ຺ຖຍນ຺ເຕນ ຠິກ຺ຂຸນາ ອິຈ຺ເຈວໍ ມຍາ ນິທ຺ທິຏ຺ຐໍ ອຸຕ຺ຕມໍ ຠາວນາທ຺ວຍໍ ຠາເວຕພ຺ພນ຺ຕິ ສມ຺ພນ຺ໂຘ.

ອິຕິ ປຣມຕ຺ຖທີປນິຍານາມ ອຠິຘມ຺ມຕ຺ຖສງ຺ຄຫສ຺ສ

ຈຕຸຕ຺ຖວຓ຺ຓນາຍ ກມ຺ມຏ຺ຐານສງ຺ຄຫສ຺ສ

ປຣມຕ຺ຖທິປນາ ນິຏ຺ຐິຕາ.

ນິຄມ ປຣມຕ຺ຖທີປນີ

໑໗໒. ຈາຣິຕ຺ເຕນ ກຸລາຈາເຣນ ໂສຠິເຕ ຎາຕິ ມິຕ຺ຕ ຘນ ໂຠຄສມ຺ປຕ຺ຕິຍາ ວິສາເລ ກຸເລ ອຸທໂຍ ວຑ຺ຒິ ຍສ຺ສ ໂສຕິ ຈາຣິຕ຺ຕໂສຠິຕວິສາລກຸໂລທໂຍ. ເຕນ. ສທ຺ຘາຍ ອຠິວຸຑ຺ຒານໍ ປຣິສຸທ຺ຘານຎ຺ຈ ອຕ຺ຕໂນ ສີລສຸຕຈາຄາທິຄຸຓານໍ ອຸທໂຍ ວຑ຺ຒິ ເອຕສ຺ມິນ຺ຕິ ສທ຺ຘາຕິວຸຑ຺ຒປຣິສຸທ຺ຘຄຸໂຓທໂຍ. ເຕນ. ນມ຺ປວ຺ຫເຍນາຕິ ນມ຺ປນາມເກນ ອຸປາສເກນ. ປຓິຘາຍາຕິ ຠຸສໍ ນິຘາຍ ຫທເຍ ຖເປຕ຺ວາ ອຸປາທາຍ ປຏິຈ຺ຈ. ປຣານຸກມ຺ປນ຺ຕິ ປເຣສໍ ອຕ຺ຕໂນ ມນ຺ທພຸທ຺ຘີນໍ ປຈ຺ຉິມຊນານໍ ອນຸກມ຺ປໍ ອນຸທຍໍ ກາຣຸຎ຺ຎໍ ປຓິຘາຍາຕິ ສມ຺ພນ຺ໂຘ. ປຕ຺ຖິຕນ຺ຕິ ອຠິຍາຈິຕໍ. ປຸຎ຺ເຎນ ເຕນ ວິປຸເລນາຕິ ເຕນ ວິປຸເລນ ອຠິຘມ຺ມຕ຺ຖ ສງ຺ຄຫປກຣຓສ຺ສ ກຣຓປຸຎ຺ເຎນ. ຕຸມູລໂສມນ຺ຕິ ເອວໍ ນາມກໍ ວິຫາຣໍ. ວຸຕ຺ຕຎ຺ຫິ ຂຸທ຺ທສິກ຺ຂາຏີກາຍໍສີຫຬທີເປ ຕຸມູລໂສມວິຫາເຣ ສງ຺ຆສ຺ສ ປາກວຕ຺ຕໍປິ ຕາລ ປຓ຺ຓໍ ວິກ຺ກິຓິຕ຺ວາ ກຣີຍຕິ. ນ ຫິ ຕຕ຺ຖ ປຓ຺ເຓນ ອຕ຺ໂຖ ອຕ຺ຖິ. ສພ຺ເພປິ ອິຏ຺ຐກຈ຺ຉນ຺ນາ ປາສາທາທໂຍຕິ. ເອໂສ ກິຣ ວິຫາໂຣ ອາທິໂຕ ອຠຍຄິຣິຣຎ຺ໂຎ ອຄ຺ຄມເຫສິຠູຕາຍ ໂສມເທວິຍາ ກາຣາປິຕຕ຺ຕາ ຍາວຊ຺ຊຕນາປິ ໂສມວິຫາໂຣຕ຺ເວວ ປຎ຺ຎາຍິຕ຺ຖ. ຕຸມູລສທ຺ໂທ ປນ ວິປຸລສທ຺ທປຣິຍາໂຍ.

ອເຖຕ຺ຖ ວຕ຺ຕຕິ ສທ຺ໂທ, ຕຸມູໂລ ເຠຣໂວ ມຫາ;

ຫຕ຺ຖິນາເຄ ປທິນ຺ນມ຺ຫິ, ສິວີນໍ ຣຏ຺ຐວຑ຺ຒເນຕິ.

ອາທີສຸ

ວິຍ. ໂສຈ ວິຫາໂຣ ສຏ຺ຐິມຕ຺ເຕຫິ ມຫາປຣິເວເຓຫິ ສຓ຺ຐິໂຕ ໂຫຕີຕິ ອຕິວິຍ ວິປຸໂລ ມຫນ຺ໂຕ ວິຕ຺ຖິຓ຺ໂຓ ໂຫຕິ. ຕສ຺ມາ ໂສ ວິປຸລຕ຺ຕາ ມຫນ຺ຕຕ຺ຕາ ວິຕ຺ຖິຓ຺ຓຕ຺ຕາ ຕຸມູລ ໂສໂມຕິ ວຸຈ຺ຈຕິ. ຕໍ ຕຸມູລໂສມໍ. ອຕ຺ຖໂຕ ມຫາໂສມ ວິຫາຣນ຺ຕິ ວຸຕ຺ຕໍ ໂຫຕິ. ເອເຕນ ເຖໂຣ ອຕ຺ຕໂນ ອາຈຣິຍວໍສສ຺ສ ວສນ ວິຫາຣໍ ກິຕ຺ເຕຕິ. ອຕ຺ຕໂນ ວສນຏ຺ຐານໍ ປນ ນາມຣູປປຣິຈ຺ເຉເທ ກິຕ຺ຕິຕໍ. ຘຎ຺ຎາຘິວາສນ຺ຕິ ຕສ຺ມິໍ ວິຫາເຣ ອາທິກມ຺ມິກຠູຕ ມຫິນ຺ທຕ຺ເຖຣາທີນໍ ປຸຎ຺ຎວນ຺ຕຕ຺ເຖຣານໍ ອຊ຺ຌາວຸຏ຺ຐຠູຕໍ. ທີປປສາທກ ມຫາມຫິນ຺ທຕ຺ເຖຣສ຺ສ ຫິ ວໍເສ ຊາຕຕ຺ຕາ ຕສ຺ມິໍ ວິຫາເຣ ອາທິກມ຺ມິກຠູໂຕ ມຫາເຖໂຣປິ ມຫິນ຺ທຕ຺ເຖໂຣນາມາຕິ ຘາຕຸວໍເສ ວຸຕ຺ໂຕ. ອຸທິໂຕທິຕນ຺ຕິ ອຕິວິຍ ອຸທິຕໍ. ນຠມຊ຺ເຌ ປຸຓ຺ຓຈນ຺ທມຓ຺ຑລໍ ວິຍ ສກລສີຫຬທີເປ ອຕິວິຍ ອຸຄ຺ຄຕນ຺ຕິ ອຕ຺ໂຖ. ອຣິຍມຄ຺ຄປຎ຺ຎາວເສນ ປຣິຍຕ຺ຕິເວສາຣຊ຺ຊາທິ ປຎ຺ຎາວເສນວາ ອວທາເຕຫິ ປຣິໂຍທາເຕຫິ ຄຸເຓຫິ ໂສຕິຕາຕິ ປຎ຺ຎາວທາຕຄຸຓໂສຕິຕາ. ເຕ ເອວ ລຊ຺ຊີປາປຄຣຫິໂນ. ມຎ຺ຎນ຺ຕູຕິ ອນຸສ຺ສຣນ຺ຕຸ. ປຸຎ຺ຎວິຠາໂວທຍ ມງ຺ຄລາຍາຕິ ວິປຸລານໍ ປຸຎ຺ຎານໍ ວຑ຺ຒິສງ຺ຂາຕ ມງ຺ຄລຕ຺ຖາຍ. ຕຕ຺ຣາຍໍ ໂຍຊນາ, ປຸຎ຺ເຎນ ເຕນ ວິປຸເລນ ຘຎ຺ຎາຘິວາສໍ ອຸທິໂຕທິຕໍ ຕຸມູລໂສມ ວິຫາຣຎ຺ຈ ຕຕ຺ຖ ນິປາສິໂນ ມຫິນ຺ທຕ຺ເຖຣາທິເກ ປຎ຺ຎາວທາຕ ຄຸຓໂສຠິເຕ ລຊ຺ຊິຠູເຕ ຠິກ຺ຂູຈ ປຸຎ຺ຎວິຠໂວທຍມງ຺ຄລາຍ ອາຍຸກນ຺ຕໍ ມຎ຺ຎນ຺ຕຸ ປຈ຺ຉິມາ ຊນາຕິ. ອຖວາ, ຕໍວິຫາຣໍ ອຎ຺ເຎ ປຎ຺ຎາວທາຕ ຄຸຓໂສຠິຕ ລຊ຺ຊີ ຠິກ຺ຂູ ມຎ຺ຎນ຺ຕູຕິ ໂຍຊນາ. ເອເຕນ ເຖໂຣ ປຈ຺ຉິມຊນານໍ ຉສຸ ອນຸຕ຺ຕຣິຍຘມ຺ເມສຸ ອນຸສ຺ສຕານຸຕ຺ຕຣິຍສງ຺ຂາຕໍ ປຸຎ຺ຎວິເສສຎ຺ຈ ມຍໍປິ ຕາທິສຄຸຓຠາຄິໂນ ຠວິສ຺ສາມາຕິ ອຸສ຺ສາຫນຸປາຍຎ຺ຈ ປຏິປາເທສີຕິ.

ປຣມຕ຺ຖທີປນີ ນິຄມກຖາ

ເອຕ຺ຕາວຕາຈ –

ນຄເຣ ທີປຣງ຺ຄມ຺ຫິ, ຄາເມ ຕິ ນາມເກ;

ອຏ຺ຐສຸຎ຺ຎທ຺ວເຍກມ຺ຫິ, ສາເກ ຊາເຕນ ຍາ ມຍາ.

ມຸໍຣ຺ວາຄາເມ ອຣຎ຺ຎມ຺ຫິ, ລງ຺ຆຕີຕິ ວິສ຺ສຸຕາລເຍ;

ວສຕາ ມຫໂຕ ຠິກ຺ຂຸ, ຄຓສ຺ສ ຫິຕກາຣິນາ.

ປຣມຕ຺ຖທີປນີນາມ, ສງ຺ຂຕາ ສາຣທສ຺ສິນາ;

ສາເຣສີນໍ ຫິຕຕ຺ຖາຍ, ສາຣາສາຣວິເວກິນໍ.

ສຸນິຏ຺ຐິຕາ ອຍໍ ຏີກາ, ນິພ຺ຠຍາ ນິຣຸປທ຺ທວາ;

ນວປຎ຺ຈທ຺ວເຍກມ຺ຫິ, ສາເກ ໂກມຸທສາຣເທ.

ຕຖາ ກລ຺ຍາຓສງ຺ກປ຺ປາ, ສາຘູນໍ ອມຕປ຺ຜລາ;

ນິຏ຺ຐໍ ຄຈ຺ຉນ຺ຕຸ ສພ຺ເພປິ, ນິພ຺ຠຍາ ນິຣຸປທ຺ທວາ.

ຍຖາ ໂລກມ຺ຫິ ໂຊຕນ຺ຕິ, ອຸໂຠ ຈນ຺ທິມສູຣິຍາ;

ຕເຖວ ປຣມຕ຺ເຖສຸ, ອຍໍ ປຣມຕ຺ຖທີປນີ.

ປາຬິຍຕ຺ເຕສຸ ສາ ສຸຠາ, ສທ຺ທນິຣຸຕ຺ຕິທີປນີ;

ອຸໂຠ ໂລກມ຺ຫິ ໂຊຕນ຺ຕຸ, ສທ຺ຘມ຺ໂມ ຍາວ ຕິຏ຺ຐຕີຕິ.

ຕຕ຺ຖ ນຄເຣ ທີປຣງ຺ຄມ຺ຫີຕິ ທີປວາສິມຫາຊນໍ ຣຎ຺ເຊຕີຕິ ທີປຣງ຺ຄນ຺ຕິ ລທ຺ຘນາເມ ນຄເຣ. ຄາເມ ນາມເກຕິ ໂຣຫິຕມິຄານໍ ນິວາສຠູມິຕເລ ປຕິຏ຺ຐິຕຕ຺ຕາ ເອວໍນາມເກ ມຫາຄາເມ. ສາເກຕິ ກລິຍຸເຄ. ຍາ ມຍາຕິ ປຣມຕ຺ຖທີປນີນາມ ຍາຏີກາ ມຍາ ສງ຺ຂຕາຕິ ສມ຺ພນ຺ໂຘ. ລງ຺ຆຕີຕິ ວິສ຺ສຸຕາລເຍຕິ ເອວໍວິສ຺ສຸເຕ ອຣຎ຺ຎວິຫາເຣ. ສາເຣສີນນ຺ຕິ ສາຣຄເວສີນໍ. ສາຣາສາຣວິເວກິນນ຺ຕິ ອຍໍ ສາໂຣ ອຍໍ ອສາໂຣຕິ ເອວໍ ສາຣຎ຺ຈ ອສາຣຎ຺ຈວິເວ ເຈຕ຺ວາ ຊານິຕຸໍ ສມຕ຺ຖານໍ. ສາເກຕິ ກລິຍຸເຄ. ໂກມຸທສາຣ ເທຕິ ກຸມຸທປຸປ຺ຜຍຸຕ຺ເຕ ສຣທອຸຕຸ ປຣິຍາປນ຺ເນປຈ຺ຉິ ມກຕ຺ຕິກມາເສ. ອມຕປ຺ຜລາຕິ ນິພ຺ພານປໂຍຊນາ. ສຸຠາຕິ ອຕ຺ຖພ຺ຍຎ຺ຊນສມ຺ປຕ຺ຕິຍາ ໂສຠຓາ. ສທ຺ຘມ຺ໂມຕິ ຕິວິຘໍ ສຕ຺ຖຸສາສນໍ ວຸຈ຺ຈຕີຕິ.

ອິຕິ ອຠິຘມ຺ມຕ຺ຖສງ຺ຄຫປກຣຓສ຺ສ ຈຕຸຕ຺ຖສໍວຓ຺ຓນາ

ຠູຕາ ປຣມຕ຺ຖທີປນີນາມາ ຍໍຏີກາ

ສພ຺ພາກາເຣນ ນິຏ຺ຐິຕາ.