📜

ນໂມ ຕສ຺ສ ຠຄວໂຕ ອຣຫໂຕ ສມ຺ມາສມ຺ພຸທ຺ຘສ຺ສ

ຂຸທ຺ທກນິກາເຍ

ເຖຣຄາຖາປາຬິ

ນິທານຄາຖາ

ສີຫານໍວ ນທນ຺ຕານໍ, ທາຐີນໍ ຄິຣິຄພ຺ຠເຣ;

ສຸຓາຖ ຠາວິຕຕ຺ຕານໍ, ຄາຖາ ອຕ຺ຖູປນາຍິກາ [ອຕ຺ຕູປນາຍິກາ (ສີ. ກ.)].

ຍຖານາມາ ຍຖາໂຄຕ຺ຕາ, ຍຖາຘມ຺ມວິຫາຣິໂນ;

ຍຖາຘິມຸຕ຺ຕາ ສປ຺ປຎ຺ຎາ, ວິຫຣິໍສຸ ອຕນ຺ທິຕາ.

ຕຕ຺ຖ ຕຕ຺ຖ ວິປສ຺ສິຕ຺ວາ, ຜຸສິຕ຺ວາ ອຈ຺ຈຸຕໍ ປທໍ;

ກຕນ຺ຕໍ ປຈ຺ຈເວກ຺ຂນ຺ຕາ, ອິມມຕ຺ຖມຠາສິສຸໍ.

໑. ເອກກນິປາໂຕ

໑. ປຐມວຄ຺ໂຄ

໑. ສຸຠູຕິຕ຺ເຖຣຄາຖາ

.

‘‘ຉນ຺ນາ ເມ ກຸຏິກາ ສຸຂາ ນິວາຕາ, ວສ຺ສ ເທວ ຍຖາສຸຂໍ;

ຈິຕ຺ຕໍ ເມ ສຸສມາຫິຕໍ ວິມຸຕ຺ຕໍ, ອາຕາປີ ວິຫຣາມິ ວສ຺ສ ເທວາ’’ຕິ.

ອິຕ຺ຖໍ ສຸທໍ [ອິຕ຺ຖໍ ສຸມໍ (ກ. ອຏ຺ຐ.)] ອາຍສ຺ມາ ສຸຠູຕິຕ຺ເຖໂຣ ຄາຖໍ ອຠາສິຕ຺ຖາຕິ.

໒. ມຫາໂກຏ຺ຐິກຕ຺ເຖຣຄາຖາ

.

‘‘ອຸປສນ຺ໂຕ ອຸປຣໂຕ, ມນ຺ຕຠາຓີ ອນຸທ຺ຘໂຕ;

ຘຸນາຕິ ປາປເກ ຘມ຺ເມ, ທຸມປຕ຺ຕໍວ ມາລຸໂຕ’’ຕິ.

ອິຕ຺ຖໍ ສຸທໍ ອາຍສ຺ມາ ມຫາໂກຏ຺ຐິໂກ [ມຫາໂກຏ຺ຐິໂຕ (ສີ. ສ຺ຍາ.)] ເຖໂຣ ຄາຖໍ ອຠາສິຕ຺ຖາຕິ.

໓. ກງ຺ຂາເຣວຕຕ຺ເຖຣຄາຖາ

.

‘‘ປຎ຺ຎໍ ອິມໍ ປສ຺ສ ຕຖາຄຕານໍ, ອຄ຺ຄິ ຍຖາ ປຊ຺ຊລິໂຕ ນິສີເຖ;

ອາໂລກທາ ຈກ຺ຂຸທທາ ຠວນ຺ຕິ, ເຍ ອາຄຕານໍ ວິນຍນ຺ຕິ ກງ຺ຂ’’ນ຺ຕິ.

ອິຕ຺ຖໍ ສຸທໍ ອາຍສ຺ມາ ກງ຺ຂາເຣວໂຕ ເຖໂຣ ຄາຖໍ ອຠາສິຕ຺ຖາຕິ.

໔. ປຸຓ຺ຓຕ຺ເຖຣຄາຖາ

.

‘‘ສມ຺ຠິເຣວ ສມາເສຖ, ປຓ຺ຑິເຕຫຕ຺ຖທສ຺ສິຠິ;

ອຕ຺ຖໍ ມຫນ຺ຕໍ ຄມ຺ຠີຣໍ, ທຸທ຺ທສໍ ນິປຸຓໍ ອຓຸໍ;

ຘີຣາ ສມຘິຄຈ຺ຉນ຺ຕິ, ອປ຺ປມຕ຺ຕາ ວິຈກ຺ຂຓາ’’ຕິ.

ອິຕ຺ຖໍ ສຸທໍ ອາຍສ຺ມາ ປຸຓ຺ໂຓ ມນ຺ຕາຓິປຸຕ຺ໂຕ [ມນ຺ຕານິປຸຕ຺ໂຕ (ສ຺ຍາ. ກ.)] ເຖໂຣ ຄາຖໍ ອຠາສິຕ຺ຖາຕິ.

໕. ທພ຺ພຕ຺ເຖຣຄາຖາ

.

‘‘ໂຍ ທຸທ຺ທມິໂຍ ທເມນ ທນ຺ໂຕ, ທພ຺ໂພ ສນ຺ຕຸສິໂຕ ວິຕິຓ຺ຓກງ຺ໂຂ;

ວິຊິຕາວີ ອເປຕເຠຣໂວ ຫິ, ທພ຺ໂພ ໂສ ປຣິນິພ຺ພຸໂຕ ຐິຕຕ຺ໂຕ’’ຕິ.

ອິຕ຺ຖໍ ສຸທໍ ອາຍສ຺ມາ ທພ຺ໂພ ເຖໂຣ ຄາຖໍ ອຠາສິຕ຺ຖາຕິ.

໖. ສີຕວນິຍຕ຺ເຖຣຄາຖາ

.

‘‘ໂຍ ສີຕວນໍ ອຸປຄາ ຠິກ຺ຂຸ, ເອໂກ ສນ຺ຕຸສິໂຕ ສມາຫິຕຕ຺ໂຕ;

ວິຊິຕາວີ ອເປຕໂລມຫໍໂສ, ຣກ຺ຂໍ ກາຍຄຕາສຕິໍ ຘິຕິມາ’’ຕິ.

ອິຕ຺ຖໍ ສຸທໍ ອາຍສ຺ມາ ສີຕວນິໂຍ ເຖໂຣ ຄາຖໍ ອຠາສິຕ຺ຖາຕິ.

໗. ຠລ຺ລິຍຕ຺ເຖຣຄາຖາ

.

‘‘ໂຍປານຸທີ ມຈ຺ຈຸຣາຊສ຺ສ ເສນໍ, ນຬເສຕຸໍວ ສຸທຸພ຺ພລໍ ມໂຫໂຆ;

ວິຊິຕາວີ ອເປຕເຠຣໂວ ຫິ, ທນ຺ໂຕ ໂສ ປຣິນິພ຺ພຸໂຕ ຐິຕຕ຺ໂຕ’’ຕິ.

ອິຕ຺ຖໍ ສຸທໍ ອາຍສ຺ມາ ຠລ຺ລິໂຍ ເຖໂຣ ຄາຖໍ ອຠາສິຕ຺ຖາຕິ.

໘. ວີຣຕ຺ເຖຣຄາຖາ

.

‘‘ໂຍ ທຸທ຺ທມິໂຍ ທເມນ ທນ຺ໂຕ, ວີໂຣ ສນ຺ຕຸສິໂຕ ວິຕິຓ຺ຓກງ຺ໂຂ;

ວິຊິຕາວີ ອເປຕໂລມຫໍໂສ, ວີໂຣ ໂສ ປຣິນິພ຺ພຸໂຕ ຐິຕຕ຺ໂຕ’’ຕິ.

ອິຕ຺ຖໍ ສຸທໍ ອາຍສ຺ມາ ວີໂຣ ເຖໂຣ ຄາຖໍ ອຠາສິຕ຺ຖາຕິ.

໙. ປິລິນ຺ທວຈ຺ຉຕ຺ເຖຣຄາຖາ

.

‘‘ສ຺ວາຄຕໍ ນ ທຸຣາຄຕໍ [ນາປຄຕໍ (ສີ. ສ຺ຍາ.)], ນຍິທໍ ທຸມນ຺ຕິຕໍ ມມ;

ສໍວິຠຕ຺ເຕສຸ ຘມ຺ເມສຸ, ຍໍ ເສຏ຺ຐໍ ຕທຸປາຄມິ’’ນ຺ຕິ.

ອິຕ຺ຖໍ ສຸທໍ ອາຍສ຺ມາ ປິລິນ຺ທວຈ຺ໂຉ [ປິລິນ຺ທິວຈ຺ໂຉ (ສີ.)] ເຖໂຣ ຄາຖໍ ອຠາສິຕ຺ຖາຕິ.

໑໐. ປຸຓ຺ຓມາສຕ຺ເຖຣຄາຖາ

໑໐.

‘‘ວິຫຣິ ອເປກ຺ຂໍ ອິຘ ວາ ຫຸຣໍ ວາ, ໂຍ ເວທຄູ ສມິໂຕ ຍຕຕ຺ໂຕ;

ສພ຺ເພສຸ ຘມ຺ເມສຸ ອນູປລິຕ຺ໂຕ, ໂລກສ຺ສ ຊຎ຺ຎາ ອຸທຍພ຺ພຍຎ຺ຈາ’’ຕິ.

ອິຕ຺ຖໍ ສຸທໍ ອາຍສ຺ມາ ປຸຓ຺ຓມາໂສ ເຖໂຣ ຄາຖໍ ອຠາສິຕ຺ຖາຕິ.

ວຄ຺ໂຄ ປຐໂມ ນິຏ຺ຐິໂຕ.

ຕສ຺ສຸທ຺ທານໍ –

ສຸຠູຕິ ໂກຏ຺ຐິໂກ ເຖໂຣ, ກງ຺ຂາເຣວຕສມ຺ມໂຕ;

ມນ຺ຕາຓິປຸຕ຺ໂຕ ທພ຺ໂພ ຈ, ສີຕວນິໂຍ ຈ ຠລ຺ລິໂຍ;

ວີໂຣ ປິລິນ຺ທວຈ຺ໂຉ ຈ, ປຸຓ຺ຓມາໂສ ຕໂມນຸໂທຕິ.

໒. ທຸຕິຍວຄ຺ໂຄ

໑. ຈູຬວຈ຺ຉຕ຺ເຖຣຄາຖາ

໑໑.

‘‘ປາໂມຊ຺ຊພຫຸໂລ ຠິກ຺ຂຸ, ຘມ຺ເມ ພຸທ຺ຘປ຺ປເວທິເຕ;

ອຘິຄຈ຺ເຉ ປທໍ ສນ຺ຕໍ, ສງ຺ຂາຣູປສມໍ ສຸຂ’’ນ຺ຕິ.

… ຈູຬວຈ຺ໂຉ [ຈູລຄວຈ຺ໂຉ (ສີ.)] ເຖໂຣ….

໒. ມຫາວຈ຺ຉຕ຺ເຖຣຄາຖາ

໑໒.

‘‘ປຎ຺ຎາພລີ ສີລວຕູປປນ຺ໂນ, ສມາຫິໂຕ ຌານຣໂຕ ສຕີມາ;

ຍທຕ຺ຖິຍໍ ໂຠຊນໍ ຠຸຎ຺ຊມາໂນ, ກງ຺ເຂຖ ກາລໍ ອິຘ ວີຕຣາໂຄ’’ຕິ.

… ມຫາວຈ຺ໂຉ [ມຫາຄວຈ຺ໂຉ (ສີ.)] ເຖໂຣ….

໓. ວນວຈ຺ຉຕ຺ເຖຣຄາຖາ

໑໓.

‘‘ນີລພ຺ຠວຓ຺ຓາ ຣຸຈິຣາ, ສີຕວາຣີ ສຸຈິນ຺ຘຣາ;

ອິນ຺ທໂຄປກສຎ຺ຉນ຺ນາ, ເຕ ເສລາ ຣມຍນ຺ຕິ ມ’’ນ຺ຕິ.

… ວນວຈ຺ໂຉ ເຖໂຣ….

໔. ສິວກສາມເຓຣຄາຖາ

໑໔.

‘‘ອຸປຊ຺ຌາໂຍ ມໍ ອວຈ, ອິໂຕ ຄຈ຺ຉາມ ສີວກ;

ຄາເມ ເມ ວສຕິ ກາໂຍ, ອຣຎ຺ຎໍ ເມ ຄໂຕ ມໂນ;

ເສມານໂກປິ ຄຈ຺ຉາມິ, ນຕ຺ຖິ ສງ຺ໂຄ ວິຊານຕ’’ນ຺ຕິ.

… ສິວໂກ ສາມເຓໂຣ….

໕. ກຸຓ຺ຑຘານຕ຺ເຖຣຄາຖາ

໑໕.

‘‘ປຎ຺ຈ ຉິນ຺ເທ ປຎ຺ຈ ຊເຫ, ປຎ຺ຈ ຈຸຕ຺ຕຣິ ຠາວເຍ;

ປຎ຺ຈສງ຺ຄາຕິໂຄ ຠິກ຺ຂຸ, ໂອຆຕິຓ຺ໂຓຕິ ວຸຈ຺ຈຕີ’’ຕິ.

… ກຸຓ຺ຑຘາໂນ ເຖໂຣ….

໖. ເພລຏ຺ຐສີສຕ຺ເຖຣຄາຖາ

໑໖.

‘‘ຍຖາປິ ຠທ຺ໂທ ອາຊຎ຺ໂຎ, ນງ຺ຄລາວຕ຺ຕນີ ສິຂີ;

ຄຈ຺ຉຕິ ອປ຺ປກສິເຣນ, ເອວໍ ຣຕ຺ຕິນ຺ທິວາ ມມ;

ຄຈ຺ຉນ຺ຕິ ອປ຺ປກສິເຣນ, ສຸເຂ ລທ຺ເຘ ນິຣາມິເສ’’ຕິ.

… ເພລຏ຺ຐສີໂສ ເຖໂຣ….

໗. ທາສກຕ຺ເຖຣຄາຖາ

໑໗.

‘‘ມິທ຺ຘີ ຍທາ ໂຫຕິ ມຫຄ຺ຆໂສ ຈ, ນິທ຺ທາຍິຕາ ສມ຺ປຣິວຕ຺ຕສາຍີ;

ມຫາວຣາໂຫວ ນິວາປປຸຏ຺ໂຐ, ປຸນປ຺ປຸນໍ ຄພ຺ຠມຸເປຕິ ມນ຺ໂທ’’ຕິ.

… ທາສໂກ ເຖໂຣ….

໘. ສິງ຺ຄາລປິຕຸຕ຺ເຖຣຄາຖາ

໑໘.

‘‘ອຫຸ ພຸທ຺ຘສ຺ສ ທາຍາໂທ, ຠິກ຺ຂຸ ເຠສກຬາວເນ;

ເກວລໍ ອຏ຺ຐິສຎ຺ຎາຍ, ອຜຣີ ປຖວິໍ [ປຐວິໍ (ສີ. ສ຺ຍາ.)] ອິມໍ;

ມຎ຺ເຎຫໍ ກາມຣາຄໍ ໂສ, ຂິປ຺ປເມວ ປຫິສ຺ສຕີ’’ຕິ [ປຫີຍຠິ (ສພ຺ພຕ຺ຖ ປາຬິຍໍ)].

… ສິງ຺ຄາລປິຕາ [ສີຄາລປິຕາ (ສີ.)] ເຖໂຣ….

໙. ກຸລຕ຺ເຖຣຄາຖາ

໑໙.

[ຘ. ປ. ໘໐, ໑໔໕ ຘມ຺ມປເທປິ] ‘‘ອຸທກໍ ຫິ ນຍນ຺ຕິ ເນຕ຺ຕິກາ, ອຸສຸກາຣາ ນມຍນ຺ຕິ [ທມຍນ຺ຕິ (ກ.)] ເຕຊນໍ;

ທາຣຸໍ ນມຍນ຺ຕິ ຕຈ຺ຉກາ, ອຕ຺ຕານໍ ທມຍນ຺ຕິ ສຸພ຺ພຕາ’’ຕິ.

… ກຸໂລ [ກຸຓ຺ຑໂລ (ສີ.), ກຸໂຬ (ສ຺ຍາ. ກ.)] ເຖໂຣ….

໑໐. ອຊິຕຕ຺ເຖຣຄາຖາ

໒໐.

‘‘ມຣເຓ ເມ ຠຍໍ ນຕ຺ຖິ, ນິກນ຺ຕິ ນຕ຺ຖິ ຊີວິເຕ;

ສນ຺ເທຫໍ ນິກ຺ຂິປິສ຺ສາມິ, ສມ຺ປຊາໂນ ປຏິສ຺ສໂຕ’’ຕິ [ປຕິສ຺ສໂຕຕິ (ສີ. ສ຺ຍາ.)].

… ອຊິໂຕ ເຖໂຣ ….

ວຄ຺ໂຄ ທຸຕິໂຍ ນິຏ຺ຐິໂຕ.

ຕສ຺ສຸທ຺ທານໍ –

ຈູຬວຈ຺ໂຉ ມຫາວຈ຺ໂຉ, ວນວຈ຺ໂຉ ຈ ສີວໂກ;

ກຸຓ຺ຑຘາໂນ ຈ ເພລຏ຺ຐິ, ທາສໂກ ຈ ຕໂຕປຣິ;

ສິງ຺ຄາລປິຕິໂກ ເຖໂຣ, ກຸໂລ ຈ ອຊິໂຕ ທສາຕິ.

໓. ຕຕິຍວຄ຺ໂຄ

໑. ນິຄ຺ໂຣຘຕ຺ເຖຣຄາຖາ

໒໑.

‘‘ນາຫໍ ຠຍສ຺ສ ຠາຍາມິ, ສຕ຺ຖາ ໂນ ອມຕສ຺ສ ໂກວິໂທ;

ຍຕ຺ຖ ຠຍໍ ນາວຕິຏ຺ຐຕິ, ເຕນ ມຄ຺ເຄນ ວຊນ຺ຕິ ຠິກ຺ຂໂວ’’ຕິ.

… ນິຄ຺ໂຣໂຘ ເຖໂຣ….

໒. ຈິຕ຺ຕກຕ຺ເຖຣຄາຖາ

໒໒.

‘‘ນີລາ ສຸຄີວາ ສິຂິໂນ, ໂມຣາ ກາຣມ຺ຠິຍໍ [ກາຣໍວິຍໍ (ສີ.), ກາຣວິຍໍ (ສ຺ຍາ.)] ອຠິນທນ຺ຕິ;

ເຕ ສີຕວາຕກີຬິຕາ [ສີຕວາຕກທ຺ທິຕກລິຕາ (ສີ.), ສີຕວາຕກລິຕາ (ສ຺ຍາ.)], ສຸຕ຺ຕໍ ຌາຍໍ [ຌານໍ (ສ຺ຍາ.), ຌາຍິໍ (?)] ນິໂພເຘນ຺ຕີ’’ຕິ.

… ຈິຕ຺ຕໂກ ເຖໂຣ….

໓. ໂຄສາລຕ຺ເຖຣຄາຖາ

໒໓.

‘‘ອຫໍ ໂຂ ເວຬຸຄຸມ຺ພສ຺ມິໍ, ຠຸຕ຺ວານ ມຘຸປາຍສໍ;

ປທກ຺ຂິຓໍ ສມ຺ມສນ຺ໂຕ, ຂນ຺ຘານໍ ອຸທຍພ຺ພຍໍ;

ສານຸໍ ປຏິຄມິສ຺ສາມິ, ວິເວກມນຸພ຺ຣູຫຍ’’ນ຺ຕິ.

… ໂຄສາໂລ ເຖໂຣ….

໔. ສຸຄນ຺ຘຕ຺ເຖຣຄາຖາ

໒໔.

‘‘ອນຸວສ຺ສິໂກ ປພ຺ພຊິໂຕ, ປສ຺ສ ຘມ຺ມສຸຘມ຺ມຕໍ;

ຕິສ຺ໂສ ວິຊ຺ຊາ ອນຸປ຺ປຕ຺ຕາ, ກຕໍ ພຸທ຺ຘສ຺ສ ສາສນ’’ນ຺ຕິ.

… ສຸຄນ຺ໂຘ ເຖໂຣ….

໕. ນນ຺ທິຍຕ຺ເຖຣຄາຖາ

໒໕.

‘‘ໂອຠາສຊາຕໍ ຜລຄໍ, ຈິຕ຺ຕໍ ຍສ຺ສ ອຠິຓ຺ຫໂສ;

ຕາທິສໍ ຠິກ຺ຂຸມາສຊ຺ຊ, ກຓ຺ຫ ທຸກ຺ຂໍ ນິຄຈ຺ຉສີ’’ຕິ.

… ນນ຺ທິໂຍ ເຖໂຣ….

໖. ອຠຍຕ຺ເຖຣຄາຖາ

໒໖.

‘‘ສຸຕ຺ວາ ສຸຠາສິຕໍ ວາຈໍ, ພຸທ຺ຘສ຺ສາທິຈ຺ຈພນ຺ຘຸໂນ;

ປຈ຺ຈພ຺ຍຘິໍ ຫິ ນິປຸຓໍ, ວາລຄ຺ຄໍ ອຸສຸນາ ຍຖາ’’ຕິ.

… ອຠໂຍ ເຖໂຣ….

໗. ໂລມສກງ຺ຄິຍຕ຺ເຖຣຄາຖາ

໒໗.

‘‘ທພ຺ພໍ ກຸສໍ ໂປຏກິລໍ, ອຸສີຣໍ ມຸຎ຺ຊປພ຺ພຊໍ;

ອຸຣສາ ປນຸທິສ຺ສາມິ, ວິເວກມນຸພ຺ຣູຫຍ’’ນ຺ຕິ.

… ໂລມສກງ຺ຄິໂຍ ເຖໂຣ….

໘. ຊມ຺ພຸຄາມິກປຸຕ຺ຕຕ຺ເຖຣຄາຖາ

໒໘.

‘‘ກຈ຺ຈິ ໂນ ວຕ຺ຖປສຸໂຕ, ກຈ຺ຈິ ໂນ ຠູສນາຣໂຕ;

ກຈ຺ຈິ ສີລມຍໍ ຄນ຺ຘໍ, ກິໍ ຕ຺ວໍ ວາຍສິ [ກຈ຺ຈິ ສີລມຍໍ ຄນ຺ຘໍ, ຕ຺ວໍ ວາສິ (ສ຺ຍາ.)] ເນຕຣາ ປຊາ’’ຕິ.

… ຊມ຺ພຸຄາມິກປຸຕ຺ໂຕ ເຖໂຣ….

໙. ຫາຣິຕຕ຺ເຖຣຄາຖາ

໒໙.

‘‘ສມຸນ຺ນມຍມຕ຺ຕານໍ, ອຸສຸກາໂຣວ ເຕຊນໍ;

ຈິຕ຺ຕໍ ອຸຊຸໍ ກຣິຕ຺ວານ, ອວິຊ຺ຊໍ ຠິນ຺ທ ຫາຣິຕາ’’ຕິ.

… ຫາຣິໂຕ ເຖໂຣ….

໑໐. ອຸຕ຺ຕິຍຕ຺ເຖຣຄາຖາ

໓໐.

‘‘ອາພາເຘ ເມ ສມຸປ຺ປນ຺ເນ, ສຕິ ເມ ອຸທປຊ຺ຊຖ;

ອາພາໂຘ ເມ ສມຸປ຺ປນ຺ໂນ, ກາໂລ ເມ ນປ຺ປມຊ຺ຊິຕຸ’’ນ຺ຕິ.

… ອຸຕ຺ຕິໂຍ ເຖໂຣ….

ວຄ຺ໂຄ ຕຕິໂຍ ນິຏ຺ຐິໂຕ.

ຕສ຺ສຸທ຺ທານໍ –

ນິຄ຺ໂຣໂຘ ຈິຕ຺ຕໂກ ເຖໂຣ, ໂຄສາລເຖໂຣ ສຸຄນ຺ໂຘ;

ນນ຺ທິໂຍ ອຠໂຍ ເຖໂຣ, ເຖໂຣ ໂລມສກງ຺ຄິໂຍ;

ຊມ຺ພຸຄາມິກປຸຕ຺ໂຕ ຈ, ຫາຣິໂຕ ອຸຕ຺ຕິໂຍ ອິສີຕິ.

໔. ຈຕຸຕ຺ຖວຄ຺ໂຄ

໑. ຄຫ຺ວຣຕີຣິຍຕ຺ເຖຣຄາຖາ

໓໑.

‘‘ຜຸຏ຺ໂຐ ຑໍເສຫິ ມກເສຫິ, ອຣຎ຺ຎສ຺ມິໍ ພ຺ຣຫາວເນ;

ນາໂຄ ສໍຄາມສີເສວ, ສໂຕ ຕຕ຺ຣາຘິວາສເຍ’’ຕິ.

… ຄຫ຺ວຣຕີຣິໂຍ ເຖໂຣ….

໒. ສຸປ຺ປິຍຕ຺ເຖຣຄາຖາ

໓໒.

‘‘ອຊຣໍ ຊີຣມາເນນ, ຕປ຺ປມາເນນ ນິພ຺ພຸຕິໍ;

ນິມິຍໍ [ນິມ຺ມິສ຺ສໍ (ສີ.), ນິຣາມິສໍ (ສ຺ຍາ.), ນິມິເນຍ຺ຍໍ (?)] ປຣມໍ ສນ຺ຕິໍ, ໂຍຄກ຺ເຂມໍ ອນຸຕ຺ຕຣ’’ນ຺ຕິ.

… ສຸປ຺ປິໂຍ ເຖໂຣ….

໓. ໂສປາກຕ຺ເຖຣຄາຖາ

໓໓.

‘‘ຍຖາປິ ເອກປຸຕ຺ຕສ຺ມິໍ, ປິຍສ຺ມິໍ ກຸສລີ ສິຍາ;

ເອວໍ ສພ຺ເພສຸ ປາເຓສຸ, ສພ຺ພຕ຺ຖ ກຸສໂລ ສິຍາ’’ຕິ.

… ໂສປາໂກ ເຖໂຣ….

໔. ໂປສິຍຕ຺ເຖຣຄາຖາ

໓໔.

‘‘ອນາສນ຺ນວຣາ ເອຕາ, ນິຈ຺ຈເມວ ວິຊານຕາ;

ຄາມາ ອຣຎ຺ຎມາຄມ຺ມ, ຕໂຕ ເຄຫໍ ອຸປາວິສິ [ອຸປາວິສິໍ (ສີ.)];

ຕໂຕ ອຸຏ຺ຐາຍ ປກ຺ກາມິ, ອນາມນ຺ເຕຕ຺ວາ [ອນາມນ຺ຕິຍ (ສີ.)] ໂປສິໂຍ’’ຕິ.

… ໂປສິໂຍ ເຖໂຣ….

໕. ສາມຎ຺ຎການິຕ຺ເຖຣຄາຖາ

໓໕.

‘‘ສຸຂໍ ສຸຂຕ຺ໂຖ ລຠເຕ ຕທາຈຣໍ, ກິຕ຺ຕິຎ຺ຈ ປປ຺ໂປຕິ ຍສສ຺ສ ວຑ຺ຒຕິ;

ໂຍ ອຣິຍມຏ຺ຐງ຺ຄິກມຎ຺ຊສໍ ອຸຊຸໍ, ຠາເວຕິ ມຄ຺ຄໍ ອມຕສ຺ສ ປຕ຺ຕິຍາ’’ຕິ.

… ສາມຎ຺ຎການິຕ຺ເຖໂຣ….

໖. ກຸມາປຸຕ຺ຕຕ຺ເຖຣຄາຖາ

໓໖.

‘‘ສາຘຸ ສຸຕໍ ສາຘຸ ຈຣິຕກໍ, ສາຘຸ ສທາ ອນິເກຕວິຫາໂຣ;

ອຕ຺ຖປຸຈ຺ຉນໍ ປທກ຺ຂິຓກມ຺ມໍ, ເອຕໍ ສາມຎ຺ຎມກິຎ຺ຈນສ຺ສາ’’ຕິ.

… ກຸມາປຸຕ຺ໂຕ ເຖໂຣ….

໗. ກຸມາປຸຕ຺ຕສຫາຍກຕ຺ເຖຣຄາຖາ

໓໗.

‘‘ນານາຊນປທໍ ຍນ຺ຕິ, ວິຈຣນ຺ຕາ ອສຎ຺ຎຕາ;

ສມາຘິຎ຺ຈ ວິຣາເຘນ຺ຕິ, ກິໍສຸ ຣຏ຺ຐຈຣິຍາ ກຣິສ຺ສຕິ;

ຕສ຺ມາ ວິເນຍ຺ຍ ສາຣມ຺ຠໍ, ຌາເຍຍ຺ຍ ອປຸຣກ຺ຂໂຕ’’ຕິ.

… ກຸມາປຸຕ຺ຕຕ຺ເຖຣສ຺ສ ສຫາຍໂກ ເຖໂຣ….

໘. ຄວມ຺ປຕິຕ຺ເຖຣຄາຖາ

໓໘.

‘‘ໂຍ ອິທ຺ຘິຍາ ສຣຠຸໍ ອຏ຺ຐເປສິ, ໂສ ຄວມ຺ປຕິ ອສິໂຕ ອເນໂຊ;

ຕໍ ສພ຺ພສງ຺ຄາຕິຄຕໍ ມຫາມຸນິໍ, ເທວາ ນມສ຺ສນ຺ຕິ ຠວສ຺ສ ປາຣຄຸ’’ນ຺ຕິ.

… ຄວມ຺ປຕິຕ຺ເຖໂຣ….

໙. ຕິສ຺ສຕ຺ເຖຣຄາຖາ

໓໙.

[ສໍ. ນິ. ໑.໒໑, ໙໗]‘‘ສຕ຺ຕິຍາ ວິຍ ໂອມຏ຺ໂຐ, ຑຍ຺ຫມາໂນວ [ຑຍ຺ຫມາເນວ (ສພ຺ພຕ຺ຖ)] ມຕ຺ຖເກ;

ກາມຣາຄປ຺ປຫານາຍ, ສໂຕ ຠິກ຺ຂຸ ປຣິພ຺ພເຊ’’ຕິ.

… ຕິສ຺ໂສ ເຖໂຣ….

໑໐. ວຑ຺ຒມານຕ຺ເຖຣຄາຖາ

໔໐.

‘‘ສຕ຺ຕິຍາ ວິຍ ໂອມຏ຺ໂຐ, ຑຍ຺ຫມາໂນວ ມຕ຺ຖເກ;

ຠວຣາຄປ຺ປຫານາຍ, ສໂຕ ຠິກ຺ຂຸ ປຣິພ຺ພເຊ’’ຕິ.

… ວຑ຺ຒມາໂນ ເຖໂຣ….

ວຄ຺ໂຄ ຈຕຸຕ຺ໂຖ ນິຏ຺ຐິໂຕ.

ຕສ຺ສຸທ຺ທານໍ –

ຄຫ຺ວຣຕີຣິໂຍ ສຸປ຺ປິໂຍ, ໂສປາໂກ ເຈວ ໂປສິໂຍ;

ສາມຎ຺ຎການິ ກຸມາປຸຕ຺ໂຕ, ກຸມາປຸຕ຺ຕສຫາຍໂກ;

ຄວມ຺ປຕິ ຕິສ຺ສຕ຺ເຖໂຣ, ວຑ຺ຒມາໂນ ມຫາຍໂສຕິ.

໕. ປຎ຺ຈມວຄ຺ໂຄ

໑. ສິຣິວຑ຺ຒຕ຺ເຖຣຄາຖາ

໔໑.

‘‘ວິວຣມນຸປຕນ຺ຕິ ວິຊ຺ຊຸຕາ, ເວຠາຣສ຺ສ ຈ ປຓ຺ຑວສ຺ສ ຈ;

ນຄວິວຣຄໂຕ ຈ ຌາຍຕິ, ປຸຕ຺ໂຕ ອປ຺ປຏິມສ຺ສ ຕາທິໂນ’’ຕິ.

… ສິຣິວຑ຺ໂຒ ເຖໂຣ….

໒. ຂທິຣວນິຍຕ຺ເຖຣຄາຖາ

໔໒.

‘‘ຈາເລ ອຸປຈາເລ ສີສູປຈາເລ ( ) [(ຈາລາ ອຸປຈາລາ, ສີສູປຈາລາ) (ກ.)] ປຕິສ຺ສຕາ [ປຏິສ຺ສຕິກາ (ສ຺ຍາ. ກ.)] ນຸ ໂຂ ວິຫຣຖ;

ອາຄໂຕ ໂວ ວາລໍ ວິຍ ເວຘີ’’ຕິ.

… ຂທິຣວນິໂຍ ເຖໂຣ….

໓. ສຸມງ຺ຄລຕ຺ເຖຣຄາຖາ

໔໓.

‘‘ສຸມຸຕ຺ຕິໂກ ສຸມຸຕ຺ຕິໂກ ສາຫຸ, ສຸມຸຕ຺ຕິໂກມ຺ຫິ ຕີຫິ ຂຸຊ຺ຊເກຫິ;

ອສິຕາສຸ ມຍາ ນງ຺ຄລາສຸ, ມຍາ ຂຸທ຺ທກຸທ຺ທາລາສຸ ມຍາ.

ຍທິປິ ອິຘເມວ ອິຘເມວ, ອຖ ວາປິ ອລເມວ ອລເມວ;

ຌາຍ ສຸມງ຺ຄລ ຌາຍ ສຸມງ຺ຄລ, ອປ຺ປມຕ຺ໂຕ ວິຫຣ ສຸມງ຺ຄລາ’’ຕິ.

… ສຸມງ຺ຄໂລ ເຖໂຣ….

໔. ສານຸຕ຺ເຖຣຄາຖາ

໔໔.

[ສໍ. ນິ. ໑.໒໓໙] ‘‘ມຕໍ ວາ ອມ຺ມ ໂຣທນ຺ຕິ, ໂຍ ວາ ຊີວໍ ນ ທິສ຺ສຕິ;

ຊີວນ຺ຕໍ ມໍ ອມ຺ມ ປສ຺ສນ຺ຕີ, ກສ຺ມາ ມໍ ອມ຺ມ ໂຣທສີ’’ຕິ.

… ສານຸຕ຺ເຖໂຣ….

໕. ຣມຓີຍວິຫາຣິຕ຺ເຖຣຄາຖາ

໔໕.

‘‘ຍຖາປິ ຠທ຺ໂທ ອາຊຎ຺ໂຎ, ຂລິຕ຺ວາ ປຕິຕິຏ຺ຐຕິ;

ເອວໍ ທສ຺ສນສມ຺ປນ຺ນໍ, ສມ຺ມາສມ຺ພຸທ຺ຘສາວກ’’ນ຺ຕິ.

… ຣມຓີຍວິຫາຣິຕ຺ເຖໂຣ….

໖. ສມິທ຺ຘິຕ຺ເຖຣຄາຖາ

໔໖.

‘‘ສທ຺ຘາຍາຫໍ ປພ຺ພຊິໂຕ, ອຄາຣສ຺ມານຄາຣິຍໍ;

ສຕິ ປຎ຺ຎາ ຈ ເມ ວຸຑ຺ຒາ, ຈິຕ຺ຕຎ຺ຈ ສຸສມາຫິຕໍ;

ກາມໍ ກຣສ຺ສຸ ຣູປານິ, ເນວ ມໍ ພ຺ຍາຘຍິສ຺ສສີ’’ຕິ [ພາຘຍິສ຺ສສີຕິ (ສີ.), ພ຺ຍາຖຍິສ຺ສສີຕິ (?)].

… ສມິທ຺ຘິຕ຺ເຖໂຣ….

໗. ອຸຊ຺ຊຍຕ຺ເຖຣຄາຖາ

໔໗.

‘‘ນໂມ ເຕ ພຸທ຺ຘ ວີຣຕ຺ຖຸ, ວິປ຺ປມຸຕ຺ໂຕສິ ສພ຺ພຘິ;

ຕຸຍ຺ຫາປທາເນ ວິຫຣໍ, ວິຫຣາມິ ອນາສໂວ’’ຕິ.

… ອຸຊ຺ຊໂຍ ເຖໂຣ….

໘. ສຎ຺ຊຍຕ຺ເຖຣຄາຖາ

໔໘.

‘‘ຍໂຕ ອຫໍ ປພ຺ພຊິໂຕ, ອຄາຣສ຺ມານຄາຣິຍໍ;

ນາຠິຊານາມິ ສງ຺ກປ຺ປໍ, ອນຣິຍໍ ໂທສສໍຫິຕ’’ນ຺ຕິ.

… ສຎ຺ຊໂຍ ເຖໂຣ….

໙. ຣາມເຓຍ຺ຍກຕ຺ເຖຣຄາຖາ

໔໙.

‘‘ຈິຫຈິຫາຠິນທິເຕ [ວິຫວິຫາຠິນທິເຕ (ສີ. ສ຺ຍາ.)], ສິປ຺ປິກາຠິຣຸເຕຫິ ຈ;

ນ ເມ ຕໍ ຜນ຺ທຕິ ຈິຕ຺ຕໍ, ເອກຕ຺ຕນິຣຕໍ ຫິ ເມ’’ຕິ.

… ຣາມເຓຍ຺ຍໂກ ເຖໂຣ….

໑໐. ວິມລຕ຺ເຖຣຄາຖາ

໕໐.

‘‘ຘຣຓີ ຈ ສິຎ຺ຈຕິ ວາຕິ, ມາລຸໂຕ ວິຊ຺ຊຸຕາ ຈຣຕິ ນເຠ;

ອຸປສມນ຺ຕິ ວິຕກ຺ກາ, ຈິຕ຺ຕໍ ສຸສມາຫິຕໍ ມມາ’’ຕິ.

… ວິມໂລ ເຖໂຣ….

ວຄ຺ໂຄ ປຎ຺ຈໂມ ນິຏ຺ຐິໂຕ.

ຕສ຺ສຸທ຺ທານໍ –

ສິຣີວຑ຺ໂຒ ເຣວໂຕ ເຖໂຣ, ສຸມງ຺ຄໂລ ສານຸສວ຺ຫໂຍ;

ຣມຓີຍວິຫາຣີ ຈ, ສມິທ຺ຘິອຸຊ຺ຊຍສຎ຺ຊຍາ;

ຣາມເຓຍ຺ໂຍ ຈ ໂສ ເຖໂຣ, ວິມໂລ ຈ ຣຓຎ຺ຊໂຫຕິ.

໖. ຉຏ຺ຐວຄ຺ໂຄ

໑. ໂຄຘິກຕ຺ເຖຣຄາຖາ

໕໑.

‘‘ວສ຺ສຕິ ເທໂວ ຍຖາ ສຸຄີຕໍ, ຉນ຺ນາ ເມ ກຸຏິກາ ສຸຂາ ນິວາຕາ;

ຈິຕ຺ຕໍ ສຸສມາຫິຕຎ຺ຈ ມຍ຺ຫໍ, ອຖ ເຈ ປຕ຺ຖຍສິ ປວສ຺ສ ເທວາ’’ຕິ.

… ໂຄຘິໂກ ເຖໂຣ….

໒. ສຸພາຫຸຕ຺ເຖຣຄາຖາ

໕໒.

‘‘ວສ຺ສຕິ ເທໂວ ຍຖາ ສຸຄີຕໍ, ຉນ຺ນາ ເມ ກຸຏິກາ ສຸຂາ ນິວາຕາ;

ຈິຕ຺ຕໍ ສຸສມາຫິຕຎ຺ຈ ກາເຍ, ອຖ ເຈ ປຕ຺ຖຍສິ ປວສ຺ສ ເທວາ’’ຕິ.

… ສຸພາຫຸຕ຺ເຖໂຣ….

໓. ວລ຺ລິຍຕ຺ເຖຣຄາຖາ

໕໓.

‘‘ວສ຺ສຕິ ເທໂວ ຍຖາ ສຸຄີຕໍ, ຉນ຺ນາ ເມ ກຸຏິກາ ສຸຂາ ນິວາຕາ;

ຕສ຺ສໍ ວິຫຣາມິ ອປ຺ປມຕ຺ໂຕ, ອຖ ເຈ ປຕ຺ຖຍສິ ປວສ຺ສ ເທວາ’’ຕິ.

… ວລ຺ລິໂຍ ເຖໂຣ….

໔. ອຸຕ຺ຕິຍຕ຺ເຖຣຄາຖາ

໕໔.

‘‘ວສ຺ສຕິ ເທໂວ ຍຖາ ສຸຄີຕໍ, ຉນ຺ນາ ເມ ກຸຏິກາ ສຸຂາ ນິວາຕາ;

ຕສ຺ສໍ ວິຫຣາມິ ອທຸຕິໂຍ, ອຖ ເຈ ປຕ຺ຖຍສິ ປວສ຺ສ ເທວາ’’ຕິ.

… ອຸຕ຺ຕິໂຍ ເຖໂຣ….

໕. ອຎ຺ຊນວນິຍຕ຺ເຖຣຄາຖາ

໕໕.

‘‘ອາສນ຺ທິໍ ກຸຏິກໍ ກຕ຺ວາ, ໂອຄຍ຺ຫ ອຎ຺ຊນໍ ວນໍ;

ຕິສ຺ໂສ ວິຊ຺ຊາ ອນຸປ຺ປຕ຺ຕາ, ກຕໍ ພຸທ຺ຘສ຺ສ ສາສນ’’ນ຺ຕິ.

… ອຎ຺ຊນວນິໂຍ ເຖໂຣ….

໖. ກຸຏິວິຫາຣິຕ຺ເຖຣຄາຖາ

໕໖.

‘‘ໂກ ກຸຏິກາຍໍ ຠິກ຺ຂຸ ກຸຏິກາຍໍ, ວີຕຣາໂຄ ສຸສມາຫິຕຈິຕ຺ໂຕ;

ເອວໍ ຊານາຫິ ອາວຸໂສ, ອໂມຆາ ເຕ ກຸຏິກາ ກຕາ’’ຕິ.

… ກຸຏິວິຫາຣິຕ຺ເຖໂຣ….

໗. ທຸຕິຍກຸຏິວິຫາຣິຕ຺ເຖຣຄາຖາ

໕໗.

‘‘ອຍມາຫຸ ປຸຣາຓິຍາ ກຸຏິ, ອຎ຺ຎໍ ປຕ຺ຖຍເສ ນວໍ ກຸຏິໍ;

ອາສໍ ກຸຏິຍາ ວິຣາຊຍ, ທຸກ຺ຂາ ຠິກ຺ຂຸ ປຸນ ນວາ ກຸຏີ’’ຕິ.

… ທຸຕິຍກຸຏິວິຫາຣິຕ຺ເຖໂຣ….

໘. ຣມຓີຍກຸຏິກຕ຺ເຖຣຄາຖາ

໕໘.

‘‘ຣມຓີຍາ ເມ ກຸຏິກາ, ສທ຺ຘາເທຍ຺ຍາ ມໂນຣມາ;

ນ ເມ ອຕ຺ໂຖ ກຸມາຣີຫິ, ເຍສໍ ອຕ຺ໂຖ ຕຫິໍ ຄຈ຺ຉຖ ນາຣິໂຍ’’ຕິ.

… ຣມຓີຍກຸຏິໂກ ເຖໂຣ….

໙. ໂກສລວິຫາຣິຕ຺ເຖຣຄາຖາ

໕໙.

‘‘ສທ຺ຘາຍາຫໍ ປພ຺ພຊິໂຕ, ອຣຎ຺ເຎ ເມ ກຸຏິກາ ກຕາ;

ອປ຺ປມຕ຺ໂຕ ຈ ອາຕາປີ, ສມ຺ປຊາໂນ ປຕິສ຺ສໂຕ’’ຕິ [ປຏິສ຺ສໂຕຕິ (ກ.)].

… ໂກສລວິຫາຣິຕ຺ເຖໂຣ….

໑໐. ສີວລິຕ຺ເຖຣຄາຖາ

໖໐.

‘‘ເຕ ເມ ອິຊ຺ຌິໍສຸ ສງ຺ກປ຺ປາ, ຍທຕ຺ໂຖ ປາວິສິໍ ກຸຏິໍ;

ວິຊ຺ຊາວິມຸຕ຺ຕິໍ ປຈ຺ເຈສໍ, ມານານຸສຍມຸຊ຺ຊຫ’’ນ຺ຕິ.

… ສີວລິຕ຺ເຖໂຣ….

ວຄ຺ໂຄ ຉຏ຺ໂຐ ນິຏ຺ຐິໂຕ.

ຕສ຺ສຸທ຺ທານໍ –

ໂຄຘິໂກ ຈ ສຸພາຫຸ ຈ, ວລ຺ລິໂຍ ອຸຕ຺ຕິໂຍ ອິສິ;

ອຎ຺ຊນວນິໂຍ ເຖໂຣ, ທຸເວ ກຸຏິວິຫາຣິໂນ;

ຣມຓີຍກຸຏິໂກ ຈ, ໂກສລວ຺ຫຍສີວລີຕິ.

໗. ສຕ຺ຕມວຄ຺ໂຄ

໑. ວປ຺ປຕ຺ເຖຣຄາຖາ

໖໑.

‘‘ປສ຺ສຕິ ປສ຺ໂສ ປສ຺ສນ຺ຕໍ, ອປສ຺ສນ຺ຕຎ຺ຈ ປສ຺ສຕິ;

ອປສ຺ສນ຺ໂຕ ອປສ຺ສນ຺ຕໍ, ປສ຺ສນ຺ຕຎ຺ຈ ນ ປສ຺ສຕີ’’ຕິ.

… ວປ຺ໂປ ເຖໂຣ….

໒. ວຊ຺ຊິປຸຕ຺ຕຕ຺ເຖຣຄາຖາ

໖໒.

‘‘ເອກກາ ມຍໍ ອຣຎ຺ເຎ ວິຫຣາມ, ອປວິທ຺ຘໍວ ວນສ຺ມິໍ ທາຣຸກໍ;

ຕສ຺ສ ເມ ພຫຸກາ ປິຫຍນ຺ຕິ, ເນຣຍິກາ ວິຍ ສຄ຺ຄຄາມິນ’’ນ຺ຕິ.

… ວຊ຺ຊິປຸຕ຺ໂຕ ເຖໂຣ….

໓. ປກ຺ຂຕ຺ເຖຣຄາຖາ

໖໓.

‘‘ຈຸຕາ ປຕນ຺ຕິ ປຕິຕາ, ຄິທ຺ຘາ ຈ ປຸນຣາຄຕາ;

ກຕໍ ກິຈ຺ຈໍ ຣຕໍ ຣມ຺ມໍ, ສຸເຂນນ຺ວາຄຕໍ ສຸຂ’’ນ຺ຕິ.

… ປກ຺ໂຂ ເຖໂຣ….

໔. ວິມລໂກຓ຺ຑຎ຺ຎຕ຺ເຖຣຄາຖາ

໖໔.

‘‘ທຸມວ຺ຫຍາຍ ອຸປ຺ປນ຺ໂນ, ຊາໂຕ ປຓ຺ຑຣເກຕຸນາ;

ເກຕຸຫາ ເກຕຸນາເຍວ, ມຫາເກຕຸໍ ປຘໍສຍີ’’ຕິ.

… ວິມລໂກຓ຺ຑຎ຺ໂຎ ເຖໂຣ….

໕. ອຸກ຺ເຂປກຕວຈ຺ຉຕ຺ເຖຣຄາຖາ

໖໕.

‘‘ອຸກ຺ເຂປກຕວຈ຺ຉສ຺ສ, ສງ຺ກລິຕໍ ພຫູຫິ ວສ຺ເສຫິ;

ຕໍ ຠາສຕິ ຄຫຏ຺ຐານໍ, ສຸນິສິນ຺ໂນ ອຸຬາຣປາໂມຊ຺ໂຊ’’ຕິ.

… ອຸກ຺ເຂປກຕວຈ຺ໂຉ ເຖໂຣ….

໖. ເມຆິຍຕ຺ເຖຣຄາຖາ

໖໖.

‘‘ອນຸສາສິ ມຫາວີໂຣ, ສພ຺ພຘມ຺ມານ ປາຣຄູ;

ຕສ຺ສາຫໍ ຘມ຺ມໍ ສຸຕ຺ວານ, ວິຫາສິໍ ສນ຺ຕິເກ ສໂຕ;

ຕິສ຺ໂສ ວິຊ຺ຊາ ອນຸປ຺ປຕ຺ຕາ, ກຕໍ ພຸທ຺ຘສ຺ສ ສາສນ’’ນ຺ຕິ.

… ເມຆິໂຍ ເຖໂຣ….

໗. ເອກຘມ຺ມສວນີຍຕ຺ເຖຣຄາຖາ

໖໗.

‘‘ກິເລສາ ຌາປິຕາ ມຍ຺ຫໍ, ຠວາ ສພ຺ເພ ສມູຫຕາ;

ວິກ຺ຂີໂຓ ຊາຕິສໍສາໂຣ, ນຕ຺ຖິ ທານິ ປຸນພ຺ຠໂວ’’ຕິ.

… ເອກຘມ຺ມສວນີໂຍ ເຖໂຣ….

໘. ເອກຸທານິຍຕ຺ເຖຣຄາຖາ

໖໘.

[ອຸທາ. ໓໗; ປາຈິ. ໑໕໓] ‘‘ອຘິເຈຕໂສ ອປ຺ປມຊ຺ຊໂຕ, ມຸນິໂນ ໂມນປເຖສຸ ສິກ຺ຂໂຕ;

ໂສກາ ນ ຠວນ຺ຕິ ຕາທິໂນ, ອຸປສນ຺ຕສ຺ສ ສທາ ສຕີມໂຕ’’ຕິ.

… ເອກຸທານິໂຍ ເຖໂຣ….

໙. ຉນ຺ນຕ຺ເຖຣຄາຖາ

໖໙.

‘‘ສຸຕ຺ວານ ຘມ຺ມໍ ມຫໂຕ ມຫາຣສໍ, ສພ຺ພຎ຺ຎຸຕຎ຺ຎາຓວເຣນ ເທສິຕໍ;

ມຄ຺ຄໍ ປປຊ຺ຊິໍ [ປປຊ຺ຊໍ (ກ.)] ອມຕສ຺ສ ປຕ຺ຕິຍາ, ໂສ ໂຍຄກ຺ເຂມສ຺ສ ປຖສ຺ສ ໂກວິໂທ’’ຕິ.

… ຉນ຺ໂນ ເຖໂຣ….

໑໐. ປຸຓ຺ຓຕ຺ເຖຣຄາຖາ

໗໐.

‘‘ສີລເມວ ອິຘ ອຄ຺ຄໍ, ປຎ຺ຎວາ ປນ ອຸຕ຺ຕໂມ;

ມນຸສ຺ເສສຸ ຈ ເທເວສຸ, ສີລປຎ຺ຎາຓໂຕ ຊຍ’’ນ຺ຕິ.

… ປຸຓ຺ໂຓ ເຖໂຣ….

ວຄ຺ໂຄ ສຕ຺ຕໂມ ນິຏ຺ຐິໂຕ.

ຕສ຺ສຸທ຺ທານໍ

ວປ຺ໂປ ຈ ວຊ຺ຊິປຸຕ຺ໂຕ ຈ, ປກ຺ໂຂ ວິມລໂກຓ຺ຑຎ຺ໂຎ;

ອຸກ຺ເຂປກຕວຈ຺ໂຉ ຈ, ເມຆິໂຍ ເອກຘມ຺ມິໂກ;

ເອກຸທານິຍຉນ຺ນາ ຈ, ປຸຓ຺ຓຕ຺ເຖໂຣ ມຫພ຺ພໂລຕິ.

໘. ອຏ຺ຐມວຄ຺ໂຄ

໑. ວຈ຺ຉປາລຕ຺ເຖຣຄາຖາ

໗໑.

‘‘ສຸສຸຂຸມນິປຸຓຕ຺ຖທສ຺ສິນາ, ມຕິກຸສເລນ ນິວາຕວຸຕ຺ຕິນາ;

ສໍເສວິຕວຸທ຺ຘສີລິນາ [ສໍເສວິຕພຸທ຺ຘສີລິນາ (ກ.)], ນິພ຺ພານໍ ນ ຫິ ເຕນ ທຸລ຺ລຠ’’ນ຺ຕິ.

… ວຈ຺ຉປາໂລ ເຖໂຣ….

໒. ອາຕຸມຕ຺ເຖຣຄາຖາ

໗໒.

‘‘ຍຖາ ກຬີໂຣ ສຸສຸ ວຑ຺ຒິຕຄ຺ໂຄ, ທຸນ຺ນິກ຺ຂໂມ ໂຫຕິ ປສາຂຊາໂຕ;

ເອວໍ ອຫໍ ຠຣິຍາຍານິຕາຍ, ອນຸມຎ຺ຎໍ ມໍ ປພ຺ພຊິໂຕມ຺ຫິ ທານີ’’ຕິ.

… ອາຕຸໂມ ເຖໂຣ….

໓. ມາຓວຕ຺ເຖຣຄາຖາ

໗໓.

‘‘ຊິຓ຺ຓຎ຺ຈ ທິສ຺ວາ ທຸຂິຕຎ຺ຈ ພ຺ຍາຘິຕໍ, ມຕຎ຺ຈ ທິສ຺ວາ ຄຕມາຍຸສງ຺ຂຍໍ;

ຕໂຕ ອຫໍ ນິກ຺ຂມິຕູນ ປພ຺ພຊິໍ, ປຫາຍ ກາມານິ ມໂນຣມານີ’’ຕິ.

… ມາຓໂວ ເຖໂຣ….

໔. ສຸຍາມນຕ຺ເຖຣຄາຖາ

໗໔.

‘‘ກາມຈ຺ຉນ຺ໂທ ຈ ພ຺ຍາປາໂທ, ຖິນມິທ຺ຘຎ຺ຈ [ຖີນມິທ຺ຘຎ຺ຈ (ສີ. ສ຺ຍາ.)] ຠິກ຺ຂຸໂນ;

ອຸທ຺ຘຈ຺ຈໍ ວິຈິກິຈ຺ຉາ ຈ, ສພ຺ພໂສວ ນ ວິຊ຺ຊຕີ’’ຕິ.

… ສຸຍາມໂນ ເຖໂຣ….

໕. ສຸສາຣທຕ຺ເຖຣຄາຖາ

໗໕.

‘‘ສາຘຸ ສຸວິຫິຕານ ທສ຺ສນໍ, ກງ຺ຂາ ຉິຊ຺ຊຕິ ພຸທ຺ຘິ ວຑ຺ຒຕິ;

ພາລມ຺ປິ ກໂຣນ຺ຕິ ປຓ຺ຑິຕໍ, ຕສ຺ມາ ສາຘຸ ສຕໍ ສມາຄໂມ’’ຕິ.

… ສຸສາຣໂທ ເຖໂຣ….

໖. ປິຍຎ຺ຊຫຕ຺ເຖຣຄາຖາ

໗໖.

‘‘ອຸປ຺ປຕນ຺ເຕສຸ ນິປເຕ, ນິປຕນ຺ເຕສຸ ອຸປ຺ປເຕ;

ວເສ ອວສມາເນສຸ, ຣມມາເນສຸ ໂນ ຣເມ’’ຕິ.

… ປິຍຎ຺ຊໂຫ ເຖໂຣ….

໗. ຫຕ຺ຖາໂຣຫປຸຕ຺ຕຕ຺ເຖຣຄາຖາ

໗໗.

‘‘ອິທໍ ປຸເຣ ຈິຕ຺ຕມຈາຣິ ຈາຣິກໍ, ເຍນິຈ຺ຉກໍ ຍຕ຺ຖກາມໍ ຍຖາສຸຂໍ;

ຕທຊ຺ຊຫໍ ນິຄ຺ຄເຫສ຺ສາມິ ໂຍນິໂສ, ຫຕ຺ຖິປ຺ປຠິນ຺ນໍ ວິຍ ອງ຺ກຸສຄ຺ຄໂຫ’’ຕິ.

… ຫຕ຺ຖາໂຣຫປຸຕ຺ໂຕ ເຖໂຣ….

໘. ເມຓ຺ຑສິຣຕ຺ເຖຣຄາຖາ

໗໘.

‘‘ອເນກຊາຕິສໍສາຣໍ, ສນ຺ຘາວິສ຺ສໍ ອນິພ຺ພິສໍ;

ຕສ຺ສ ເມ ທຸກ຺ຂຊາຕສ຺ສ, ທຸກ຺ຂກ຺ຂນ຺ໂຘ ອປຣທ຺ໂຘ’’ຕິ.

… ເມຓ຺ຑສິໂຣ ເຖໂຣ….

໙. ຣກ຺ຂິຕຕ຺ເຖຣຄາຖາ

໗໙.

‘‘ສພ຺ໂພ ຣາໂຄ ປຫີໂນ ເມ, ສພ຺ໂພ ໂທໂສ ສມູຫໂຕ;

ສພ຺ໂພ ເມ ວິຄໂຕ ໂມໂຫ, ສີຕິຠູໂຕສ຺ມິ ນິພ຺ພຸໂຕ’’ຕິ.

… ຣກ຺ຂິໂຕ ເຖໂຣ….

໑໐. ອຸຄ຺ຄຕ຺ເຖຣຄາຖາ

໘໐.

‘‘ຍໍ ມຍາ ປກຕໍ ກມ຺ມໍ, ອປ຺ປໍ ວາ ຍທິ ວາ ພຫຸໍ;

ສພ຺ພເມຕໍ ປຣິກ຺ຂີຓໍ, ນຕ຺ຖິ ທານິ ປຸນພ຺ຠໂວ’’ຕິ.

… ອຸຄ຺ໂຄ ເຖໂຣ….

ວຄ຺ໂຄ ອຏ຺ຐໂມ ນິຏ຺ຐິໂຕ.

ຕສ຺ສຸທ຺ທານໍ –

ວຈ຺ຉປາໂລ ຈ ໂຍ ເຖໂຣ, ອາຕຸໂມ ມາຓໂວ ອິສິ;

ສຸຍາມໂນ ສຸສາຣໂທ, ເຖໂຣ ໂຍ ຈ ປິຍຎ຺ຊໂຫ;

ອາໂຣຫປຸຕ຺ໂຕ ເມຓ຺ຑສິໂຣ, ຣກ຺ຂິໂຕ ອຸຄ຺ຄສວ຺ຫໂຍຕິ.

໙. ນວມວຄ຺ໂຄ

໑. ສມິຕິຄຸຕ຺ຕຕ຺ເຖຣຄາຖາ

໘໑.

‘‘ຍໍ ມຍາ ປກຕໍ ປາປໍ, ປຸພ຺ເພ ອຎ຺ຎາສຸ ຊາຕິສຸ;

ອິເຘວ ຕໍ ເວທນີຍໍ, ວຕ຺ຖຸ ອຎ຺ຎໍ ນ ວິຊ຺ຊຕີ’’ຕິ.

… ສມິຕິຄຸຕ຺ໂຕ ເຖໂຣ….

໒. ກສ຺ສປຕ຺ເຖຣຄາຖາ

໘໒.

‘‘ເຍນ ເຍນ ສຸຠິກ຺ຂານິ, ສິວານິ ອຠຍານິ ຈ;

ເຕນ ປຸຕ຺ຕກ ຄຈ຺ຉສ຺ສຸ, ມາ ໂສກາປຫໂຕ ຠວາ’’ຕິ.

… ກສ຺ສໂປ ເຖໂຣ….

໓. ສີຫຕ຺ເຖຣຄາຖາ

໘໓.

‘‘ສີຫປ຺ປມຕ຺ໂຕ ວິຫຣ, ຣຕ຺ຕິນ຺ທິວມຕນ຺ທິໂຕ;

ຠາເວຫິ ກຸສລໍ ຘມ຺ມໍ, ຊຫ ສີຆໍ ສມຸສ຺ສຍ’’ນ຺ຕິ.

… ສີໂຫ ເຖໂຣ….

໔. ນີຕຕ຺ເຖຣຄາຖາ

໘໔.

‘‘ສພ຺ພຣຕ຺ຕິໍ ສຸປິຕ຺ວານ, ທິວາ ສງ຺ຄຓິເກ ຣໂຕ;

ກຸທາສ຺ສຸ ນາມ ທຸມ຺ເມໂຘ, ທຸກ຺ຂສ຺ສນ຺ຕໍ ກຣິສ຺ສຕີ’’ຕິ.

… ນີໂຕ ເຖໂຣ….

໕. ສຸນາຄຕ຺ເຖຣຄາຖາ

໘໕.

‘‘ຈິຕ຺ຕນິມິຕ຺ຕສ຺ສ ໂກວິໂທ, ປວິເວກຣສໍ ວິຊານິຍ;

ຌາຍໍ ນິປໂກ ປຕິສ຺ສໂຕ, ອຘິຄຈ຺ເຉຍ຺ຍ ສຸຂໍ ນິຣາມິສ’’ນ຺ຕິ.

… ສຸນາໂຄ ເຖໂຣ….

໖. ນາຄິຕຕ຺ເຖຣຄາຖາ

໘໖.

‘‘ອິໂຕ ພຫິທ຺ຘາ ປຸຖຸ ອຎ຺ຎວາທິນໍ, ມຄ຺ໂຄ ນ ນິພ຺ພານຄໂມ ຍຖາ ອຍໍ;

ອິຕິສ຺ສຸ ສງ຺ຆໍ ຠຄວານຸສາສຕິ, ສຕ຺ຖາ ສຍໍ ປາຓິຕເລວ ທສ຺ສຍ’’ນ຺ຕິ.

… ນາຄິໂຕ ເຖໂຣ….

໗. ປວິຏ຺ຐຕ຺ເຖຣຄາຖາ

໘໗.

‘‘ຂນ຺ຘາ ທິຏ຺ຐາ ຍຖາຠູຕໍ, ຠວາ ສພ຺ເພ ປທາລິຕາ;

ວິກ຺ຂີໂຓ ຊາຕິສໍສາໂຣ, ນຕ຺ຖິ ທານິ ປຸນພ຺ຠໂວ’’ຕິ.

… ປວິຏ຺ໂຐ ເຖໂຣ….

໘. ອຊ຺ຊຸນຕ຺ເຖຣຄາຖາ

໘໘.

‘‘ອສກ຺ຂິໍ ວຕ ອຕ຺ຕານໍ, ອຸທ຺ຘາຕຸໍ ອຸທກາ ຖລໍ;

ວຸຍ຺ຫມາໂນ ມໂຫເຆວ, ສຈ຺ຈານິ ປຏິວິຊ຺ຌຫ’’ນ຺ຕິ.

… ອຊ຺ຊຸໂນ ເຖໂຣ….

໙. (ປຐມ)-ເທວສຠຕ຺ເຖຣຄາຖາ

໘໙.

‘‘ອຸຕ຺ຕິຓ຺ຓາ ປງ຺ກປລິປາ, ປາຕາລາ ປຣິວຊ຺ຊິຕາ;

ມຸຕ຺ໂຕ ໂອຆາ ຈ ຄນ຺ຖາ ຈ, ສພ຺ເພ ມານາ ວິສໍຫຕາ’’ຕິ.

… ເທວສໂຠ ເຖໂຣ….

໑໐. ສາມິທຕ຺ຕຕ຺ເຖຣຄາຖາ

໙໐.

‘‘ປຎ຺ຈກ຺ຂນ຺ຘາ ປຣິຎ຺ຎາຕາ, ຕິຏ຺ຐນ຺ຕິ ຉິນ຺ນມູລກາ;

ວິກ຺ຂີໂຓ ຊາຕິສໍສາໂຣ, ນຕ຺ຖິ ທານິ ປຸນພ຺ຠໂວ’’ຕິ.

… ສາມິທຕ຺ໂຕ ເຖໂຣ….

ວຄ຺ໂຄ ນວໂມ ນິຏ຺ຐິໂຕ.

ຕສ຺ສຸທ຺ທານໍ –

ເຖໂຣ ສມິຕິຄຸຕ຺ໂຕ ຈ, ກສ຺ສໂປ ສີຫສວ຺ຫໂຍ;

ນີໂຕ ສຸນາໂຄ ນາຄິໂຕ, ປວິຏ຺ໂຐ ອຊ຺ຊຸໂນ ອິສິ;

ເທວສໂຠ ຈ ໂຍ ເຖໂຣ, ສາມິທຕ຺ໂຕ ມຫພ຺ພໂລຕິ.

໑໐. ທສມວຄ຺ໂຄ

໑. ປຣິປຸຓ຺ຓກຕ຺ເຖຣຄາຖາ

໙໑.

‘‘ນ ຕຖາ ມຕໍ ສຕຣສໍ, ສຸຘນ຺ນໍ ຍໍ ມຍຊ຺ຊ ປຣິຠຸຕ຺ຕໍ;

ອປຣິມິຕທສ຺ສິນາ ໂຄຕເມນ, ພຸທ຺ເຘນ ເທສິໂຕ ຘມ຺ໂມ’’ຕິ.

… ປຣິປຸຓ຺ຓໂກ ເຖໂຣ….

໒. ວິຊຍຕ຺ເຖຣຄາຖາ

໙໒.

‘‘ຍສ຺ສາສວາ ປຣິກ຺ຂີຓາ, ອາຫາເຣ ຈ ອນິສ຺ສິໂຕ;

ສຸຎ຺ຎຕາ ອນິມິຕ຺ໂຕ ຈ, ວິໂມກ຺ໂຂ ຍສ຺ສ ໂຄຈໂຣ;

ອາກາເສວ ສກຸນ຺ຕານໍ, ປທໍ ຕສ຺ສ ທຸຣນ຺ນຍ’’ນ຺ຕິ.

… ວິຊໂຍ ເຖໂຣ….

໓. ເອຣກຕ຺ເຖຣຄາຖາ

໙໓.

‘‘ທຸກ຺ຂາ ກາມາ ເອຣກ, ນ ສຸຂາ ກາມາ ເອຣກ;

ໂຍ ກາເມ ກາມຍຕິ, ທຸກ຺ຂໍ ໂສ ກາມຍຕິ ເອຣກ;

ໂຍ ກາເມ ນ ກາມຍຕິ, ທຸກ຺ຂໍ ໂສ ນ ກາມຍຕິ ເອຣກາ’’ຕິ.

… ເອຣໂກ ເຖໂຣ….

໔. ເມຕ຺ຕຊິຕ຺ເຖຣຄາຖາ

໙໔.

‘‘ນໂມ ຫິ ຕສ຺ສ ຠຄວໂຕ, ສກ຺ຍປຸຕ຺ຕສ຺ສ ສິຣີມໂຕ;

ເຕນາຍໍ ອຄ຺ຄປ຺ປຕ຺ເຕນ, ອຄ຺ຄຘມ຺ໂມ [ອຄ຺ໂຄ ຘມ຺ໂມ (ສີ.)] ສຸເທສິໂຕ’’ຕິ.

… ເມຕ຺ຕຊິ ເຖໂຣ….

໕. ຈກ຺ຂຸປາລຕ຺ເຖຣຄາຖາ

໙໕.

‘‘ອນ຺ໂຘຫໍ ຫຕເນຕ຺ໂຕສ຺ມິ, ກນ຺ຕາຣທ຺ຘານປກ຺ຂນ຺ໂທ [ປກ຺ຂນ຺ໂນ (ສີ.), ປກ຺ກນ຺ໂຕ (ສ຺ຍາ. ສີ. ອຏ຺ຐ.)];

ສຍມາໂນປິ ຄຈ຺ຉິສ຺ສໍ, ນ ສຫາເຍນ ປາເປນາ’’ຕິ.

… ຈກ຺ຂຸປາໂລ ເຖໂຣ….

໖. ຂຓ຺ຑສຸມນຕ຺ເຖຣຄາຖາ

໙໖.

‘‘ເອກປຸປ຺ຜໍ ຈຊິຕ຺ວານ, ອສີຕິ [ອສີຕິໍ (ສີ.)] ວສ຺ສໂກຏິໂຍ;

ສຄ຺ເຄສຸ ປຣິຈາເຣຕ຺ວາ, ເສສເກນມ຺ຫິ ນິພ຺ພຸໂຕ’’ຕິ.

… ຂຓ຺ຑສຸມໂນ ເຖໂຣ….

໗. ຕິສ຺ສຕ຺ເຖຣຄາຖາ

໙໗.

‘‘ຫິຕ຺ວາ ສຕປລໍ ກໍສໍ, ໂສວຓ຺ຓໍ ສຕຣາຊິກໍ;

ອຄ຺ຄຫິໍ ມຕ຺ຕິກາປຕ຺ຕໍ, ອິທໍ ທຸຕິຍາຠິເສຈນ’’ນ຺ຕິ.

… ຕິສ຺ໂສ ເຖໂຣ….

໘. ອຠຍຕ຺ເຖຣຄາຖາ

໙໘.

‘‘ຣູປໍ ທິສ຺ວາ ສຕິ ມຸຏ຺ຐາ, ປິຍໍ ນິມິຕ຺ຕໍ ມນສິກໂຣໂຕ;

ສາຣຕ຺ຕຈິຕ຺ໂຕ ເວເທຕິ, ຕຎ຺ຈ ອຊ຺ໂຌສ ຕິຏ຺ຐຕິ;

ຕສ຺ສ ວຑ຺ຒນ຺ຕິ ອາສວາ, ຠວມູໂລປຄາມິໂນ’’ຕິ [ຠວມູລາ ຠວຄາມິໂນຕິ (ສີ. ກ.)].

… ອຠໂຍ ເຖໂຣ….

໙. ອຸຕ຺ຕິຍຕ຺ເຖຣຄາຖາ

໙໙.

‘‘ສທ຺ທໍ ສຸຕ຺ວາ ສຕິ ມຸຏ຺ຐາ, ປິຍໍ ນິມິຕ຺ຕໍ ມນສິກໂຣໂຕ;

ສາຣຕ຺ຕຈິຕ຺ໂຕ ເວເທຕິ, ຕຎ຺ຈ ອຊ຺ໂຌສ ຕິຏ຺ຐຕິ;

ຕສ຺ສ ວຑ຺ຒນ຺ຕິ ອາສວາ, ສໍສາຣໍ ອຸປຄາມິໂນ’’ຕິ.

… ອຸຕ຺ຕິໂຍ ເຖໂຣ….

໑໐. (ທຸຕິຍ)-ເທວສຠຕ຺ເຖຣຄາຖາ

໑໐໐.

‘‘ສມ຺ມປ຺ປຘານສມ຺ປນ຺ໂນ, ສຕິປຏ຺ຐານໂຄຈໂຣ;

ວິມຸຕ຺ຕິກຸສຸມສຎ຺ຉນ຺ໂນ, ປຣິນິພ຺ພິສ຺ສຕ຺ຍນາສໂວ’’ຕິ.

… ເທວສໂຠ ເຖໂຣ….

ວຄ຺ໂຄ ທສໂມ ນິຏ຺ຐິໂຕ.

ຕສ຺ສຸທ຺ທານໍ –

ປຣິປຸຓ຺ຓໂກ ຈ ວິຊໂຍ, ເອຣໂກ ເມຕ຺ຕຊີ ມຸນິ;

ຈກ຺ຂຸປາໂລ ຂຓ຺ຑສຸມໂນ, ຕິສ຺ໂສ ຈ ອຠໂຍ ຕຖາ;

ອຸຕ຺ຕິໂຍ ຈ ມຫາປຎ຺ໂຎ, ເຖໂຣ ເທວສໂຠປິ ຈາຕິ.

໑໑. ເອກາທສມວຄ຺ໂຄ

໑. ເພລຏ຺ຐານິກຕ຺ເຖຣຄາຖາ

໑໐໑.

‘‘ຫິຕ຺ວາ ຄິຫິຕ຺ຕໍ ອນໂວສິຕຕ຺ໂຕ, ມຸຂນງ຺ຄລີ ໂອທຣິໂກ ກຸສີໂຕ;

ມຫາວຣາໂຫວ ນິວາປປຸຏ຺ໂຐ, ປຸນປ຺ປຸນໍ ຄພ຺ຠມຸເປຕິ ມນ຺ໂທ’’ຕິ.

… ເພລຏ຺ຐານິໂກ ເຖໂຣ….

໒. ເສຕຸຈ຺ຉຕ຺ເຖຣຄາຖາ

໑໐໒.

‘‘ມາເນນ ວຎ຺ຈິຕາເສ, ສງ຺ຂາເຣສຸ ສໍກິລິສ຺ສມານາເສ;

ລາຠາລາເຠນ ມຖິຕາ, ສມາຘິໍ ນາຘິຄຈ຺ຉນ຺ຕີ’’ຕິ.

… ເສຕຸຈ຺ໂຉ ເຖໂຣ….

໓. ພນ຺ຘຸຣຕ຺ເຖຣຄາຖາ

໑໐໓.

‘‘ນາຫໍ ເອເຕນ ອຕ຺ຖິໂກ, ສຸຂິໂຕ ຘມ຺ມຣເສນ ຕປ຺ປິໂຕ;

ປິຕ຺ວາ [ປີຕ຺ວານ (ສີ. ສ຺ຍາ.)] ຣສຄ຺ຄມຸຕ຺ຕມໍ, ນ ຈ ກາຫາມິ ວິເສນ ສນ຺ຖວ’’ນ຺ຕິ.

… ພນ຺ຘຸໂຣ [ພນ຺ຘໂນ (ກ.)] ເຖໂຣ….

໔. ຂິຕກຕ຺ເຖຣຄາຖາ

໑໐໔.

‘‘ລຫຸໂກ ວຕ ເມ ກາໂຍ, ຜຸຏ຺ໂຐ ຈ ປີຕິສຸເຂນ ວິປຸເລນ;

ຕູລມິວ ເອຣິຕໍ ມາລຸເຕນ, ປິລວຕີວ ເມ ກາໂຍ’’ຕິ.

… ຂິຕໂກ ເຖໂຣ….

໕. ມລິຕວມ຺ຠຕ຺ເຖຣຄາຖາ

໑໐໕.

‘‘ອຸກ຺ກຓ຺ຐິໂຕປິ ນ ວເສ, ຣມມາໂນປິ ປກ຺ກເມ;

ນ ຕ຺ເວວານຕ຺ຖສໍຫິຕໍ, ວເສ ວາສໍ ວິຈກ຺ຂໂຓ’’ຕິ.

… ມລິຕວມ຺ໂຠ ເຖໂຣ….

໖. ສຸເຫມນ຺ຕຕ຺ເຖຣຄາຖາ

໑໐໖.

‘‘ສຕລິງ຺ຄສ຺ສ ອຕ຺ຖສ຺ສ, ສຕລກ຺ຂຓຘາຣິໂນ;

ເອກງ຺ຄທສ຺ສີ ທຸມ຺ເມໂຘ, ສຕທສ຺ສີ ຈ ປຓ຺ຑິໂຕ’’ຕິ.

… ສຸເຫມນ຺ໂຕ ເຖໂຣ….

໗. ຘມ຺ມສວຕ຺ເຖຣຄາຖາ

໑໐໗.

‘‘ປພ຺ພຊິໍ ຕຸລຍິຕ຺ວານ, ອຄາຣສ຺ມານຄາຣິຍໍ;

ຕິສ຺ໂສ ວິຊ຺ຊາ ອນຸປ຺ປຕ຺ຕາ, ກຕໍ ພຸທ຺ຘສ຺ສ ສາສນ’’ນ຺ຕິ.

… ຘມ຺ມສໂວ ເຖໂຣ….

໘. ຘມ຺ມສວປິຕຸຕ຺ເຖຣຄາຖາ

໑໐໘.

‘‘ສ ວີສວສ຺ສສຕິໂກ, ປພ຺ພຊິໍ ອນຄາຣິຍໍ;

ຕິສ຺ໂສ ວິຊ຺ຊາ ອນຸປ຺ປຕ຺ຕາ, ກຕໍ ພຸທ຺ຘສ຺ສ ສາສນ’’ນ຺ຕິ.

… ຘມ຺ມສວປິຕຸ ເຖໂຣ….

໙. ສງ຺ຆຣກ຺ຂິຕຕ຺ເຖຣຄາຖາ

໑໐໙.

‘‘ນ ນູນາຍໍ ປຣມຫິຕານຸກມ຺ປິໂນ, ຣໂຫຄໂຕ ອນຸວິຄເຓຕິ ສາສນໍ;

ຕຖາຫຍໍ ວິຫຣຕິ ປາກຕິນ຺ທ຺ຣິໂຍ, ມິຄີ ຍຖາ ຕຣຸຓຊາຕິກາ ວເນ’’ຕິ.

… ສງ຺ຆຣກ຺ຂິໂຕ ເຖໂຣ….

໑໐. ອຸສຠຕ຺ເຖຣຄາຖາ

໑໑໐.

‘‘ນຄາ ນຄຄ຺ເຄສຸ ສຸສໍວິຣູຬ຺ຫາ, ອຸທຄ຺ຄເມເຆນ ນເວນ ສິຕ຺ຕາ;

ວິເວກກາມສ຺ສ ອຣຎ຺ຎສຎ຺ຎິໂນ, ຊເນຕິ ຠິຍ຺ໂຍ ອຸສຠສ຺ສ ກລ຺ຍຕ’’ນ຺ຕິ.

… ອຸສໂຠ ເຖໂຣ….

ວຄ຺ໂຄ ເອກາທສໂມ ນິຏ຺ຐິໂຕ.

ຕສ຺ສຸທ຺ທານໍ –

ເພລຏ຺ຐານິໂກ ເສຕຸຈ຺ໂຉ, ພນ຺ຘຸໂຣ ຂິຕໂກ ອິສິ;

ມລິຕວມ຺ໂຠ ສຸເຫມນ຺ໂຕ, ຘມ຺ມສໂວ ຘມ຺ມສວປິຕາ;

ສງ຺ຆຣກ຺ຂິຕຕ຺ເຖໂຣ ຈ, ອຸສໂຠ ຈ ມຫາມຸນີຕິ.

໑໒. ທ຺ວາທສມວຄ຺ໂຄ

໑. ເຊນ຺ຕຕ຺ເຖຣຄາຖາ

໑໑໑.

‘‘ທຸປ຺ປພ຺ພຊ຺ຊໍ ເວ ທຸຣຘິວາສາ ເຄຫາ, ຘມ຺ໂມ ຄມ຺ຠີໂຣ ທຸຣຘິຄມາ ໂຠຄາ;

ກິຈ຺ຉາ ວຸຕ຺ຕິ ໂນ ອິຕຣີຕເຣເນວ, ຍຸຕ຺ຕໍ ຈິນ຺ເຕຕຸໍ ສຕຕມນິຈ຺ຈຕ’’ນ຺ຕິ.

… ເຊນ຺ໂຕ ເຖໂຣ….

໒. ວຈ຺ຉໂຄຕ຺ຕຕ຺ເຖຣຄາຖາ

໑໑໒.

‘‘ເຕວິຊ຺ໂຊຫໍ ມຫາຌາຍີ, ເຈໂຕສມຖໂກວິໂທ;

ສທຕ຺ໂຖ ເມ ອນຸປ຺ປຕ຺ໂຕ, ກຕໍ ພຸທ຺ຘສ຺ສ ສາສນ’’ນ຺ຕິ.

… ວຈ຺ຉໂຄຕ຺ໂຕ ເຖໂຣ….

໓. ວນວຈ຺ຉຕ຺ເຖຣຄາຖາ

໑໑໓.

‘‘ອຈ຺ໂຉທິກາ ປຸຖຸສິລາ,ໂຄນງ຺ຄຸລມິຄາຍຸຕາ;

ອມ຺ພຸເສວາລສຎ຺ຉນ຺ນາ, ເຕ ເສລາ ຣມຍນ຺ຕິ ມ’’ນ຺ຕິ.

… ວນວຈ຺ໂຉ ເຖໂຣ….

໔. ອຘິມຸຕ຺ຕຕ຺ເຖຣຄາຖາ

໑໑໔.

‘‘ກາຍທຸຏ຺ຐຸລ຺ລຄຣຸໂນ, ຫິຍ຺ຍມານມ຺ຫິ [ຫີຍມານມ຺ຫິ (ສີ.)] ຊີວິເຕ;

ສຣີຣສຸຂຄິທ຺ຘສ຺ສ, ກຸໂຕ ສມຓສາຘຸຕາ’’ຕິ.

… ອຘິມຸຕ຺ໂຕ ເຖໂຣ….

໕. ມຫານາມຕ຺ເຖຣຄາຖາ

໑໑໕.

‘‘ເອສາວຫິຍ຺ຍເສ ປພ຺ພເຕນ, ພຫຸກຸຏຊສລ຺ລກິເກນ [ສລ຺ລກິເຕນ (ສີ.), ສລ຺ລຣິເກນ (ສ຺ຍາ.)];

ເນສາທເກນ ຄິຣິນາ, ຍສສ຺ສິນາ ປຣິຈ຺ຉເທນາ’’ຕິ.

… ມຫານາໂມ ເຖໂຣ….

໖. ປາຣາປຣິຍຕ຺ເຖຣຄາຖາ

໑໑໖.

‘‘ຉຜສ຺ສາຍຕເນ ຫິຕ຺ວາ, ຄຸຕ຺ຕທ຺ວາໂຣ ສຸສໍວຸໂຕ;

ອຆມູລໍ ວມິຕ຺ວານ, ປຕ຺ໂຕ ເມ ອາສວກ຺ຂໂຍ’’ຕິ.

… ປາຣາປຣິໂຍ [ປາຣາສຣິໂຍ (ສີ.), ປາຣໍປຣິໂຍ (ກ.)] ເຖໂຣ ….

໗. ຍສຕ຺ເຖຣຄາຖາ

໑໑໗.

‘‘ສຸວິລິຕ຺ໂຕ ສຸວສໂນ,ສພ຺ພາຠຣຓຠູສິໂຕ;

ຕິສ຺ໂສ ວິຊ຺ຊາ ອຊ຺ຌຄມິໍ, ກຕໍ ພຸທ຺ຘສ຺ສ ສາສນ’’ນ຺ຕິ.

… ຍໂສ ເຖໂຣ….

໘. ກິມິລຕ຺ເຖຣຄາຖາ

໑໑໘.

‘‘ອຠິສຕ຺ໂຕວ ນິປຕຕິ, ວໂຍ ຣູປໍ ອຎ຺ຎມິວ ຕເຖວ ສນ຺ຕໍ;

ຕສ຺ເສວ ສໂຕ ອວິປ຺ປວສໂຕ, ອຎ຺ຎສ຺ເສວ ສຣາມິ ອຕ຺ຕານ’’ນ຺ຕິ.

… ກິມິໂລ [ກິມ຺ພິໂລ (ສີ. ສ຺ຍາ.)] ເຖໂຣ….

໙. ວຊ຺ຊິປຸຕ຺ຕຕ຺ເຖຣຄາຖາ

໑໑໙.

‘‘ຣຸກ຺ຂມູລຄຫນໍ ປສກ຺ກິຍ, ນິພ຺ພານໍ ຫທຍສ຺ມິໍ ໂອປິຍ;

ຌາຍ ໂຄຕມ ມາ ຈ ປມາໂທ, ກິໍ ເຕ ພິຬິພິຬິກາ ກຣິສ຺ສຕີ’’ຕິ.

… ວຊ຺ຊິປຸຕ຺ໂຕ ເຖໂຣ….

໑໐. ອິສິທຕ຺ຕຕ຺ເຖຣຄາຖາ

໑໒໐.

‘‘ປຎ຺ຈກ຺ຂນ຺ຘາ ປຣິຎ຺ຎາຕາ, ຕິຏ຺ຐນ຺ຕິ ຉິນ຺ນມູລກາ;

ທຸກ຺ຂກ຺ຂໂຍ ອນຸປ຺ປຕ຺ໂຕ,ປຕ຺ໂຕ ເມ ອາສວກ຺ຂໂຍ’’ຕິ.

… ອິສິທຕ຺ໂຕ ເຖໂຣ….

ວຄ຺ໂຄ ທ຺ວາທສໂມ ນິຏ຺ຐິໂຕ.

ຕສ຺ສຸທ຺ທານໍ

ເຊນ຺ໂຕ ຈ ວຈ຺ຉໂຄຕ຺ໂຕ ຈ, ວຈ຺ໂຉ ຈ ວນສວ຺ຫໂຍ;

ອຘິມຸຕ຺ໂຕ ມຫານາໂມ, ປາຣາປຣິໂຍ ຍໂສປິ ຈ;

ກິມິໂລ ວຊ຺ຊິປຸຕ຺ໂຕ ຈ, ອິສິທຕ຺ໂຕ ມຫາຍໂສຕິ.

ເອກກນິປາໂຕ ນິຏ຺ຐິໂຕ.

ຕຕ຺ຣຸທ຺ທານໍ –

ວີສຸຕ຺ຕຣສຕໍ ເຖຣາ, ກຕກິຈ຺ຈາ ອນາສວາ;

ເອກເກວ ນິປາຕມ຺ຫິ, ສຸສງ຺ຄີຕາ ມເຫສິຠີຕິ.

໒. ທຸກນິປາໂຕ

໑. ປຐມວຄ຺ໂຄ

໑. ອຸຕ຺ຕຣຕ຺ເຖຣຄາຖາ

໑໒໑.

‘‘ນຕ຺ຖິ ໂກຈິ ຠໂວ ນິຈ຺ໂຈ, ສງ຺ຂາຣາ ວາປິ ສສ຺ສຕາ;

ອຸປ຺ປຊ຺ຊນ຺ຕິ ຈ ເຕ ຂນ຺ຘາ, ຈວນ຺ຕິ ອປຣາປຣໍ.

໑໒໒.

‘‘ເອຕມາທີນໍ ຎຕ຺ວາ, ຠເວນມ຺ຫິ ອນຕ຺ຖິໂກ;

ນິສ຺ສໂຏ ສພ຺ພກາເມຫິ, ປຕ຺ໂຕ ເມ ອາສວກ຺ຂໂຍ’’ຕິ.

ອິຕ຺ຖໍ ສຸທໍ ອາຍສ຺ມາ ອຸຕ຺ຕໂຣ ເຖໂຣ ຄາຖາໂຍ ອຠາສິຕ຺ຖາຕິ.

໒. ປິຓ຺ໂຑລຠາຣທ຺ວາຊຕ຺ເຖຣຄາຖາ

໑໒໓.

‘‘ນຍິທໍ ອນເຍນ ຊີວິຕໍ, ນາຫາໂຣ ຫທຍສ຺ສ ສນ຺ຕິໂກ;

ອາຫາຣຏ຺ຐິຕິໂກ ສມຸສ຺ສໂຍ, ອິຕິ ທິສ຺ວານ ຈຣາມິ ເອສນໍ.

໑໒໔.

‘‘ປງ຺ໂກຕິ ຫິ ນໍ ປເວທຍຸໍ, ຍາຍໍ ວນ຺ທນປູຊນາ ກຸເລສຸ;

ສຸຂຸມໍ ສລ຺ລໍ ທຸຣຸພ຺ພຫໍ, ສກ຺ກາໂຣ ກາປຸຣິເສນ ທຸຊ຺ຊໂຫ’’ຕິ.

ອິຕ຺ຖໍ ສຸທໍ ອາຍສ຺ມາ ປິຓ຺ໂຑລຠາຣທ຺ວາໂຊ ເຖໂຣ ຄາຖາໂຍ ອຠາສິຕ຺ຖາຕິ.

໓. ວລ຺ລິຍຕ຺ເຖຣຄາຖາ

໑໒໕.

‘‘ມກ຺ກໂຏ ປຎ຺ຈທ຺ວາຣາຍໍ, ກຸຏິກາຍໍ ປສກ຺ກິຍ;

ທ຺ວາເຣນ ອນຸປຣິເຍຕິ, ຆຏ຺ຏຍນ຺ໂຕ ມຸຫຸໍ ມຸຫຸໍ.

໑໒໖.

‘‘ຕິຏ຺ຐ ມກ຺ກຏ ມາ ຘາວິ, ນ ຫິ ເຕ ຕໍ ຍຖາ ປຸເຣ;

ນິຄ຺ຄຫີໂຕສິ ປຎ຺ຎາຍ, ເນວ ທູຣໍ ຄມິສ຺ສຕີ’’ຕິ.

… ວລ຺ລິໂຍ ເຖໂຣ….

໔. ຄງ຺ຄາຕີຣິຍຕ຺ເຖຣຄາຖາ

໑໒໗.

‘‘ຕິຓ຺ຓໍ ເມ ຕາລປຕ຺ຕານໍ, ຄງ຺ຄາຕີເຣ ກຸຏີ ກຕາ;

ຉວສິຕ຺ໂຕວ ເມ ປຕ຺ໂຕ, ປໍສຸກູລຎ຺ຈ ຈີວຣໍ.

໑໒໘.

‘‘ທ຺ວິນ຺ນໍ ອນ຺ຕຣວສ຺ສານໍ, ເອກາ ວາຈາ ເມ ຠາສິຕາ;

ຕຕິເຍ ອນ຺ຕຣວສ຺ສມ຺ຫິ, ຕໂມຂນ຺ໂຘ [ຕໂມກ຺ຂນ຺ໂຘ (ສີ. ສ຺ຍາ.)] ປທາລິໂຕ’’ຕິ.

… ຄງ຺ຄາຕີຣິໂຍ ເຖໂຣ….

໕. ອຊິນຕ຺ເຖຣຄາຖາ

໑໒໙.

‘‘ອປິ ເຈ ໂຫຕິ ເຕວິຊ຺ໂຊ, ມຈ຺ຈຸຫາຍີ ອນາສໂວ;

ອປ຺ປຎ຺ຎາໂຕຕິ ນໍ ພາລາ, ອວຊານນ຺ຕິ ອຊານຕາ.

໑໓໐.

‘‘ໂຍ ຈ ໂຂ ອນ຺ນປານສ຺ສ, ລາຠີ ໂຫຕີຘ ປຸຄ຺ຄໂລ;

ປາປຘມ຺ໂມປິ ເຈ ໂຫຕິ, ໂສ ເນສໍ ໂຫຕິ ສກ຺ກໂຕ’’ຕິ.

… ອຊິໂນ ເຖໂຣ….

໖. ເມຬຊິນຕ຺ເຖຣຄາຖາ

໑໓໑.

‘‘ຍທາຫໍ ຘມ຺ມມສ຺ໂສສິໍ, ຠາສມານສ຺ສ ສຕ຺ຖຸໂນ;

ນ ກງ຺ຂມຠິຊານາມິ, ສພ຺ພຎ຺ຎູອປຣາຊິເຕ.

໑໓໒.

‘‘ສຕ຺ຖວາເຫ ມຫາວີເຣ, ສາຣຖີນໍ ວຣຸຕ຺ຕເມ;

ມຄ຺ເຄ ປຏິປທາຍໍ ວາ, ກງ຺ຂາ ມຍ຺ຫໍ ນ ວິຊ຺ຊຕີ’’ຕິ.

… ເມຬຊິໂນ ເຖໂຣ….

໗. ຣາຘຕ຺ເຖຣຄາຖາ

໑໓໓.

[ຘ. ປ. ໑໓ ຘມ຺ມປເທ] ‘‘ຍຖາ ອຄາຣໍ ທຸຈ຺ຉນ຺ນໍ, ວຸຏ຺ຐີ ສມຕິວິຊ຺ຌຕິ;

ເອວໍ ອຠາວິຕໍ ຈິຕ຺ຕໍ, ຣາໂຄ ສມຕິວິຊ຺ຌຕິ.

໑໓໔.

[ຘ. ປ. ໑໔ ຘມ຺ມປເທ] ‘‘ຍຖາ ອຄາຣໍ ສຸຈ຺ຉນ຺ນໍ, ວຸຑ຺ຒີ ນ ສມຕິວິຊ຺ຌຕິ;

ເອວໍ ສຸຠາວິຕໍ ຈິຕ຺ຕໍ, ຣາໂຄ ນ ສມຕິວິຊ຺ຌຕີ’’ຕິ.

… ຣາໂຘ ເຖໂຣ….

໘. ສຸຣາຘຕ຺ເຖຣຄາຖາ

໑໓໕.

‘‘ຂີຓາ ຫິ ມຍ຺ຫໍ ຊາຕິ, ວຸສິຕໍ ຊິນສາສນໍ;

ປຫີໂນ ຊາລສງ຺ຂາໂຕ, ຠວເນຕ຺ຕິ ສມູຫຕາ.

໑໓໖.

‘‘ຍສ຺ສຕ຺ຖາຍ ປພ຺ພຊິໂຕ, ອຄາຣສ຺ມານຄາຣິຍໍ;

ໂສ ເມ ອຕ຺ໂຖ ອນຸປ຺ປຕ຺ໂຕ, ສພ຺ພສໍໂຍຊນກ຺ຂໂຍ’’ຕິ.

… ສຸຣາໂຘ ເຖໂຣ….

໙. ໂຄຕມຕ຺ເຖຣຄາຖາ

໑໓໗.

‘‘ສຸຂໍ ສຸປນ຺ຕິ ມຸນໂຍ, ເຍ ອິຕ຺ຖີສຸ ນ ພຊ຺ຌເຣ;

ສທາ ເວ ຣກ຺ຂິຕພ຺ພາສຸ, ຍາສຸ ສຈ຺ຈໍ ສຸທຸລ຺ລຠໍ.

໑໓໘.

‘‘ວຘໍ ຈຣິມ຺ຫ ເຕ ກາມ, ອນຓາ ທານິ ເຕ ມຍໍ;

ຄຈ຺ຉາມ ທານິ ນິພ຺ພານໍ, ຍຕ຺ຖ ຄນ຺ຕ຺ວາ ນ ໂສຈຕີ’’ຕິ.

… ໂຄຕໂມ ເຖໂຣ….

໑໐. ວສຠຕ຺ເຖຣຄາຖາ

໑໓໙.

‘‘ປຸພ຺ເພ ຫນຕິ ອຕ຺ຕານໍ, ປຈ຺ຉາ ຫນຕິ ໂສ ປເຣ;

ສຸຫຕໍ ຫນ຺ຕິ ອຕ຺ຕານໍ, ວີຕໍເສເນວ ປກ຺ຂິມາ.

໑໔໐.

‘‘ນ ພ຺ຣາຫ຺ມໂຓ ພຫິວຓ຺ໂຓ, ອນ຺ໂຕ ວຓ຺ໂຓ ຫິ ພ຺ຣາຫ຺ມໂຓ;

ຍສ຺ມິໍ ປາປານິ ກມ຺ມານິ, ສ ເວ ກຓ຺ໂຫ ສຸຊມ຺ປຕີ’’ຕິ.

… ວສໂຠ ເຖໂຣ….

ວຄ຺ໂຄ ປຐໂມ ນິຏ຺ຐິໂຕ.

ຕສ຺ສຸທ຺ທານໍ –

ອຸຕ຺ຕໂຣ ເຈວ ປິຓ຺ໂຑໂລ, ວລ຺ລິໂຍ ຕີຣິໂຍ ອິສິ;

ອຊິໂນ ຈ ເມຬຊິໂນ, ຣາໂຘ ສຸຣາໂຘ ໂຄຕໂມ;

ວສເຠນ ອິເມ ໂຫນ຺ຕິ, ທສ ເຖຣາ ມຫິທ຺ຘິກາຕິ.

໒. ທຸຕິຍວຄ຺ໂຄ

໑. ມຫາຈຸນ຺ທຕ຺ເຖຣຄາຖາ

໑໔໑.

‘‘ສຸສ຺ສູສາ ສຸຕວທ຺ຘນີ, ສຸຕໍ ປຎ຺ຎາຍ ວທ຺ຘນໍ;

ປຎ຺ຎາຍ ອຕ຺ຖໍ ຊານາຕິ, ຎາໂຕ ອຕ຺ໂຖ ສຸຂາວໂຫ.

໑໔໒.

‘‘ເສເວຖ ປນ຺ຕານິ ເສນາສນານິ, ຈເຣຍ຺ຍ ສໍໂຍຊນວິປ຺ປໂມກ຺ຂໍ;

ສເຈ ຣຕິໍ ນາຘິຄຈ຺ເຉຍ຺ຍ ຕຕ຺ຖ, ສງ຺ເຆ ວເສ ຣກ຺ຂິຕຕ຺ໂຕ ສຕິມາ’’ຕິ.

… ມຫາຈຸນ຺ໂທ ເຖໂຣ….

໒. ໂຊຕິທາສຕ຺ເຖຣຄາຖາ

໑໔໓.

‘‘ເຍ ໂຂ ເຕ ເວຐມິສ຺ເສນ [ເວຆມິສ຺ເສນ (ສີ. ສ຺ຍາ.), ເວ ຄມິສ຺ເສນ, ເວຂມິສ຺ເສນ (ກ.)], ນານຕ຺ເຕນ ຈ ກມ຺ມຸນາ;

ມນຸສ຺ເສ ອຸປຣຸນ຺ຘນ຺ຕິ, ຜຣຸສູປກ຺ກມາ ຊນາ;

ເຕປິ ຕຕ຺ເຖວ ກີຣນ຺ຕິ, ນ ຫິ ກມ຺ມໍ ປນສ຺ສຕິ.

໑໔໔.

‘‘ຍໍ ກໂຣຕິ ນໂຣ ກມ຺ມໍ, ກລ຺ຍາຓໍ ຍທິ ປາປກໍ;

ຕສ຺ສ ຕສ຺ເສວ ທາຍາໂທ, ຍໍ ຍໍ ກມ຺ມໍ ປກຸພ຺ພຕີ’’ຕິ.

… ໂຊຕິທາໂສ ເຖໂຣ….

໓. ເຫຣຎ຺ຎການິຕ຺ເຖຣຄາຖາ

໑໔໕.

‘‘ອຈ຺ຈຍນ຺ຕິ ອໂຫຣຕ຺ຕາ, ຊີວິຕໍ ອຸປຣຸຊ຺ຌຕິ;

ອາຍຸ ຂີຍຕິ ມຈ຺ຈານໍ, ກຸນ຺ນທີນໍວ ໂອທກໍ.

໑໔໖.

‘‘ອຖ ປາປານິ ກມ຺ມານິ, ກຣໍ ພາໂລ ນ ພຸຊ຺ຌຕິ;

ປຈ຺ຉາສ຺ສ ກຏຸກໍ ໂຫຕິ, ວິປາໂກ ຫິສ຺ສ ປາປໂກ’’ຕິ.

… ເຫຣຎ຺ຎການິຕ຺ເຖໂຣ….

໔. ໂສມມິຕ຺ຕຕ຺ເຖຣຄາຖາ

໑໔໗.

‘‘ປຣິຕ຺ຕໍ ທາຣຸມາຣຸຍ຺ຫ, ຍຖາ ສີເທ ມຫຓ຺ຓເວ;

ເອວໍ ກຸສີຕມາຄມ຺ມ, ສາຘຸຊີວີປິ ສີທຕິ;

ຕສ຺ມາ ຕໍ ປຣິວຊ຺ເຊຍ຺ຍ, ກຸສີຕໍ ຫີນວີຣິຍໍ.

໑໔໘.

‘‘ປວິວິຕ຺ເຕຫິ ອຣິເຍຫິ, ປຫິຕຕ຺ເຕຫິ ຌາຍິຠິ;

ນິຈ຺ຈໍ ອາຣທ຺ຘວີຣິເຍຫິ, ປຓ຺ຑິເຕຫິ ສຫາວເສ’’ຕິ.

… ໂສມມິຕ຺ໂຕ ເຖໂຣ….

໕. ສພ຺ພມິຕ຺ຕຕ຺ເຖຣຄາຖາ

໑໔໙.

‘‘ຊໂນ ຊນມ຺ຫິ ສມ຺ພທ຺ໂຘ [ສມ຺ພທ຺ໂຘ (ສ຺ຍາ. ກ.)], ຊນເມວສ຺ສິໂຕ ຊໂນ;

ຊໂນ ຊເນນ ເຫຐີຍຕິ, ເຫເຐຕິ ຈ [ໂພຘິຍຕິ, ພາເຘຕິ ຈ (ກ.)] ຊໂນ ຊນໍ.

໑໕໐.

‘‘ໂກ ຫິ ຕສ຺ສ ຊເນນຕ຺ໂຖ, ຊເນນ ຊນິເຕນ ວາ;

ຊນໍ ໂອຫາຍ ຄຈ຺ຉໍ ຕໍ, ເຫຐຍິຕ຺ວາ [ພາຘຍິຕ຺ວາ (ກ.)] ພຫຸໍ ຊນ’’ນ຺ຕິ.

… ສພ຺ພມິຕ຺ໂຕ ເຖໂຣ….

໖. ມຫາກາຬຕ຺ເຖຣຄາຖາ

໑໕໑.

‘‘ກາຬີ ອິຕ຺ຖີ ພ຺ຣຫຕີ ຘງ຺ກຣູປາ, ສຕ຺ຖິຎ຺ຈ ເຠຕ຺ວາ ອປຣຎ຺ຈ ສຕ຺ຖິໍ;

ພາຫຎ຺ຈ ເຠຕ຺ວາ ອປຣຎ຺ຈ ພາຫໍ, ສີສຎ຺ຈ ເຠຕ຺ວາ ທຘິຖາລກໍວ;

ເອສາ ນິສິນ຺ນາ ອຠິສນ຺ທຫິຕ຺ວາ.

໑໕໒.

‘‘ໂຍ ເວ ອວິທ຺ວາ ອຸປຘິໍ ກໂຣຕິ, ປຸນປ຺ປຸນໍ ທຸກ຺ຂມຸເປຕິ ມນ຺ໂທ;

ຕສ຺ມາ ປຊານໍ ອຸປຘິໍ ນ ກຍິຣາ, ມາຫໍ ປຸນ ຠິນ຺ນສິໂຣ ສຍິສ຺ສ’’ນ຺ຕິ [ປສ຺ສິສ຺ສນ຺ຕິ (ກ.)].

… ມຫາກາໂຬ ເຖໂຣ….

໗. ຕິສ຺ສຕ຺ເຖຣຄາຖາ

໑໕໓.

‘‘ພຫູ ສປຕ຺ເຕ ລຠຕິ, ມຸຓ຺ໂຑ ສງ຺ຆາຏິປາຣຸໂຕ;

ລາຠີ ອນ຺ນສ຺ສ ປານສ຺ສ, ວຕ຺ຖສ຺ສ ສຍນສ຺ສ ຈ.

໑໕໔.

‘‘ເອຕມາທີນວໍ ຎຕ຺ວາ, ສກ຺ກາເຣສຸ ມຫພ຺ຠຍໍ;

ອປ຺ປລາໂຠ ອນວສ຺ສຸໂຕ, ສໂຕ ຠິກ຺ຂຸ ປຣິພ຺ພເຊ’’ຕິ.

… ຕິສ຺ໂສ ເຖໂຣ….

໘. ກິມິລຕ຺ເຖຣຄາຖາ

໑໕໕.

‘‘ປາຈີນວໍສທາຍມ຺ຫິ, ສກ຺ຍປຸຕ຺ຕາ ສຫາຍກາ;

ປຫາຍານປ຺ປເກ ໂຠເຄ, ອຸຎ຺ຉາປຕ຺ຕາຄເຕ ຣຕາ.

໑໕໖.

‘‘ອາຣທ຺ຘວີຣິຍາ ປຫິຕຕ຺ຕາ, ນິຈ຺ຈໍ ທຬ຺ຫປຣກ຺ກມາ;

ຣມນ຺ຕິ ຘມ຺ມຣຕິຍາ, ຫິຕ຺ວານ ໂລກິຍໍ ຣຕິ’’ນ຺ຕິ.

… ກິມິໂລ [ກິມ຺ພິໂລ (ສີ. ສ຺ຍາ. ປີ.)] ເຖໂຣ….

໙. ນນ຺ທຕ຺ເຖຣຄາຖາ

໑໕໗.

‘‘ອໂຍນິໂສ ມນສິກາຣາ, ມຓ຺ຑນໍ ອນຸຍຸຎ຺ຊິສໍ;

ອຸທ຺ຘໂຕ ຈປໂລ ຈາສິໍ, ກາມຣາເຄນ ອຏ຺ຏິໂຕ.

໑໕໘.

‘‘ອຸປາຍກຸສເລນາຫໍ, ພຸທ຺ເຘນາທິຈ຺ຈພນ຺ຘຸນາ;

ໂຍນິໂສ ປຏິປຊ຺ຊິຕ຺ວາ, ຠເວ ຈິຕ຺ຕໍ ອຸທພ຺ພຫິ’’ນ຺ຕິ.

… ນນ຺ໂທ ເຖໂຣ….

໑໐. ສິຣິມຕ຺ເຖຣຄາຖາ

໑໕໙.

‘‘ປເຣ ຈ ນໍ ປສໍສນ຺ຕິ, ອຕ຺ຕາ ເຈ ອສມາຫິໂຕ;

ໂມຆໍ ປເຣ ປສໍສນ຺ຕິ, ອຕ຺ຕາ ຫິ ອສມາຫິໂຕ.

໑໖໐.

‘‘ປເຣ ຈ ນໍ ຄຣຫນ຺ຕິ, ອຕ຺ຕາ ເຈ ສຸສມາຫິໂຕ;

ໂມຆໍ ປເຣ ຄຣຫນ຺ຕິ, ອຕ຺ຕາ ຫິ ສຸສມາຫິໂຕ’’ຕິ.

… ສິຣິມາ ເຖໂຣ….

ວຄ຺ໂຄ ທຸຕິໂຍ ນິຏ຺ຐິໂຕ.

ຕສ຺ສຸທ຺ທານໍ –

ຈຸນ຺ໂທ ຈ ໂຊຕິທາໂສ ຈ, ເຖໂຣ ເຫຣຎ຺ຎການິ ຈ;

ໂສມມິຕ຺ໂຕ ສພ຺ພມິຕ຺ໂຕ, ກາໂລ ຕິສ຺ໂສ ຈ ກິມິໂລ [ກິມ຺ພິໂລ (ສີ. ສ຺ຍາ. ປີ.), ຉນ຺ທລກ຺ຂຓານຸໂລມໍ];

ນນ຺ໂທ ຈ ສິຣິມາ ເຈວ, ທສ ເຖຣາ ມຫິທ຺ຘິກາຕິ.

໓. ຕຕິຍວຄ຺ໂຄ

໑. ອຸຕ຺ຕຣຕ຺ເຖຣຄາຖາ

໑໖໑.

‘‘ຂນ຺ຘາ ມຍາ ປຣິຎ຺ຎາຕາ, ຕຓ຺ຫາ ເມ ສຸສມູຫຕາ;

ຠາວິຕາ ມມ ໂພຊ຺ຌງ຺ຄາ, ປຕ຺ໂຕ ເມ ອາສວກ຺ຂໂຍ.

໑໖໒.

‘‘ໂສຫໍ ຂນ຺ເຘ ປຣິຎ຺ຎາຍ, ອພ຺ພຫິຕ຺ວານ [ອພ຺ພຸຫິຕ຺ວານ (ກ.)] ຊາລິນິໍ;

ຠາວຍິຕ຺ວານ ໂພຊ຺ຌງ຺ເຄ, ນິພ຺ພາຍິສ຺ສໍ ອນາສໂວ’’ຕິ.

… ອຸຕ຺ຕໂຣ ເຖໂຣ….

໒. ຠທ຺ທຊິຕ຺ເຖຣຄາຖາ

໑໖໓.

‘‘ປນາໂທ ນາມ ໂສ ຣາຊາ, ຍສ຺ສ ຍູໂປ ສຸວຓ຺ຓໂຍ;

ຕິຣິຍໍ ໂສຬສຸພ຺ເພໂຘ [ໂສຬສປພ຺ເພໂຘ (ສີ. ອຏ຺ຐ.), ໂສຬສພ຺ພາໂຓ (?)], ອຸພ຺ຠມາຫຸ [ອຸທ຺ຘມາຫຸ (ສີ.), ອຸຈ຺ຈມາຫຸ (ສ຺ຍາ.)] ສຫສ຺ສຘາ.

໑໖໔.

‘‘ສຫສ຺ສກຓ຺ໂຑ ສຕເຄຓ຺ຑຸ, ຘຊາລຸ ຫຣິຕາມໂຍ;

ອນຈ຺ຈຸໍ ຕຕ຺ຖ ຄນ຺ຘພ຺ພາ, ຉສຫສ຺ສານິ ສຕ຺ຕຘາ’’ຕິ.

… ຠທ຺ທຊິຕ຺ເຖໂຣ….

໓. ໂສຠິຕຕ຺ເຖຣຄາຖາ

໑໖໕.

‘‘ສຕິມາ ປຎ຺ຎວາ ຠິກ຺ຂຸ, ອາຣທ຺ຘພລວີຣິໂຍ;

ປຎ຺ຈ ກປ຺ປສຕານາຫໍ, ເອກຣຕ຺ຕິໍ ອນຸສ຺ສຣິໍ.

໑໖໖.

‘‘ຈຕ຺ຕາໂຣ ສຕິປຏ຺ຐາເນ, ສຕ຺ຕ ອຏ຺ຐ ຈ ຠາວຍໍ;

ປຎ຺ຈ ກປ຺ປສຕານາຫໍ, ເອກຣຕ຺ຕິໍ ອນຸສ຺ສຣິ’’ນ຺ຕິ.

… ໂສຠິໂຕ ເຖໂຣ….

໔. ວລ຺ລິຍຕ຺ເຖຣຄາຖາ

໑໖໗.

‘‘ຍໍ ກິຈ຺ຈໍ ທຬ຺ຫວີຣິເຍນ, ຍໍ ກິຈ຺ຈໍ ໂພທ຺ຘຸມິຈ຺ຉຕາ;

ກຣິສ຺ສໍ ນາວຣຊ຺ຌິສ຺ສໍ [ນາວຣຸຊ຺ຌິສ຺ສໍ (ກ. ສີ. ກ.)], ປສ຺ສ ວີຣິຍໍ ປຣກ຺ກມ.

໑໖໘.

‘‘ຕ຺ວຎ຺ຈ ເມ ມຄ຺ຄມກ຺ຂາຫິ, ອຎ຺ຊສໍ ອມໂຕຄຘໍ;

ອຫໍ ໂມເນນ ໂມນິສ຺ສໍ, ຄງ຺ຄາໂສໂຕວ ສາຄຣ’’ນ຺ຕິ.

… ວລ຺ລິໂຍ ເຖໂຣ….

໕. ວີຕໂສກຕ຺ເຖຣຄາຖາ

໑໖໙.

‘‘ເກເສ ເມ ໂອລິຂິສ຺ສນ຺ຕິ, ກປ຺ປໂກ ອຸປສງ຺ກມິ;

ຕໂຕ ອາທາສມາທາຍ, ສຣີຣໍ ປຈ຺ຈເວກ຺ຂິສໍ.

໑໗໐.

‘‘ຕຸຈ຺ໂຉ ກາໂຍ ອທິສ຺ສິຕ຺ຖ, ອນ຺ຘກາໂຣ ຕໂມ ພ຺ຍຄາ;

ສພ຺ເພ ໂຈຬາ ສມຸຈ຺ຉິນ຺ນາ, ນຕ຺ຖິ ທານິ ປຸນພ຺ຠໂວ’’ຕິ.

… ວີຕໂສໂກ ເຖໂຣ….

໖. ປຸຓ຺ຓມາສຕ຺ເຖຣຄາຖາ

໑໗໑.

‘‘ປຎ຺ຈ ນີວຣເຓ ຫິຕ຺ວາ, ໂຍຄກ຺ເຂມສ຺ສ ປຕ຺ຕິຍາ;

ຘມ຺ມາທາສໍ ຄເຫຕ຺ວານ, ຎາຓທສ຺ສນມຕ຺ຕໂນ.

໑໗໒.

‘‘ປຈ຺ຈເວກ຺ຂິໍ ອິມໍ ກາຍໍ, ສພ຺ພໍ ສນ຺ຕຣພາຫິຣໍ;

ອຊ຺ຌຕ຺ຕຎ຺ຈ ພຫິທ຺ຘາ ຈ, ຕຸຈ຺ໂຉ ກາໂຍ ອທິສ຺ສຖາ’’ຕິ.

… ປຸຓ຺ຓມາໂສ ເຖໂຣ….

໗. ນນ຺ທກຕ຺ເຖຣຄາຖາ

໑໗໓.

‘‘ຍຖາປິ ຠທ຺ໂທ ອາຊຎ຺ໂຎ, ຂລິຕ຺ວາ ປຕິຕິຏ຺ຐຕິ;

ຠິຍ຺ໂຍ ລທ຺ທານ ສໍເວຄໍ, ອທີໂນ ວຫເຕ ຘຸຣໍ.

໑໗໔.

‘‘ເອວໍ ທສ຺ສນສມ຺ປນ຺ນໍ, ສມ຺ມາສມ຺ພຸທ຺ຘສາວກໍ;

ອາຊານີຍໍ ມໍ ຘາເຣຖ, ປຸຕ຺ຕໍ ພຸທ຺ຘສ຺ສ ໂອຣສ’’ນ຺ຕິ.

… ນນ຺ທໂກ ເຖໂຣ….

໘. ຠຣຕຕ຺ເຖຣຄາຖາ

໑໗໕.

‘‘ເອຫິ ນນ຺ທກ ຄຈ຺ຉາມ, ອຸປຊ຺ຌາຍສ຺ສ ສນ຺ຕິກໍ;

ສີຫນາທໍ ນທິສ຺ສາມ, ພຸທ຺ຘເສຏ຺ຐສ຺ສ ສມ຺ມຸຂາ.

໑໗໖.

‘‘ຍາຍ ໂນ ອນຸກມ຺ປາຍ, ອມ຺ເຫ ປພ຺ພາຊຍີ ມຸນິ;

ໂສ ໂນ ອຕ຺ໂຖ ອນຸປ຺ປຕ຺ໂຕ, ສພ຺ພສໍໂຍຊນກ຺ຂໂຍ’’ຕິ.

… ຠຣໂຕ ເຖໂຣ….

໙. ຠາຣທ຺ວາຊຕ຺ເຖຣຄາຖາ

໑໗໗.

‘‘ນທນ຺ຕິ ເອວໍ ສປ຺ປຎ຺ຎາ, ສີຫາວ ຄິຣິຄພ຺ຠເຣ;

ວີຣາ ວິຊິຕສງ຺ຄາມາ, ເຊຕ຺ວາ ມາຣໍ ສວາຫນິໍ [ສວາຫນໍ (ພຫູສຸ)].

໑໗໘.

‘‘ສຕ຺ຖາ ຈ ປຣິຈິຓ຺ໂຓ ເມ, ຘມ຺ໂມ ສງ຺ໂຆ ຈ ປູຊິໂຕ;

ອຫຎ຺ຈ ວິຕ຺ໂຕ ສຸມໂນ, ປຸຕ຺ຕໍ ທິສ຺ວາ ອນາສວ’’ນ຺ຕິ.

… ຠາຣທ຺ວາໂຊ ເຖໂຣ….

໑໐. ກຓ຺ຫທິນ຺ນຕ຺ເຖຣຄາຖາ

໑໗໙.

‘‘ອຸປາສິຕາ ສປ຺ປຸຣິສາ, ສຸຕາ ຘມ຺ມາ ອຠິຓ຺ຫໂສ;

ສຸຕ຺ວານ ປຏິປຊ຺ຊິສ຺ສໍ, ອຎ຺ຊສໍ ອມໂຕຄຘໍ.

໑໘໐.

‘‘ຠວຣາຄຫຕສ຺ສ ເມ ສໂຕ, ຠວຣາໂຄ ປຸນ ເມ ນ ວິຊ຺ຊຕິ;

ນ ຈາຫຸ ນ ຈ ເມ ຠວິສ຺ສຕິ, ນ ຈ ເມ ເອຕຣຫິ ວິຊ຺ຊຕີ’’ຕິ.

… ກຓ຺ຫທິນ຺ໂນ ເຖໂຣ….

ວຄ຺ໂຄ ຕຕິໂຍ ນິຏ຺ຐິໂຕ.

ຕສ຺ສຸທ຺ທານໍ –

ອຸຕ຺ຕໂຣ ຠທ຺ທຊິຕ຺ເຖໂຣ, ໂສຠິໂຕ ວລ຺ລິໂຍ ອິສິ;

ວີຕໂສໂກ ຈ ໂຍ ເຖໂຣ, ປຸຓ຺ຓມາໂສ ຈ ນນ຺ທໂກ;

ຠຣໂຕ ຠາຣທ຺ວາໂຊ ຈ, ກຓ຺ຫທິນ຺ໂນ ມຫາມຸນີຕິ.

໔. ຈຕຸຕ຺ຖວຄ຺ໂຄ

໑. ມິຄສິຣຕ຺ເຖຣຄາຖາ

໑໘໑.

‘‘ຍໂຕ ອຫໍ ປພ຺ພຊິໂຕ, ສມ຺ມາສມ຺ພຸທ຺ຘສາສເນ;

ວິມຸຈ຺ຈມາໂນ ອຸຄ຺ຄຈ຺ຉິໍ, ກາມຘາຕຸໍ ອຸປຈ຺ຈຄໍ.

໑໘໒.

‘‘ພ຺ຣຫ຺ມຸໂນ ເປກ຺ຂມານສ຺ສ, ຕໂຕ ຈິຕ຺ຕໍ ວິມຸຈ຺ຈິ ເມ;

ອກຸປ຺ປາ ເມ ວິມຸຕ຺ຕີຕິ, ສພ຺ພສໍໂຍຊນກ຺ຂຍາ’’ຕິ.

… ມິຄສິໂຣ ເຖໂຣ….

໒. ສິວກຕ຺ເຖຣຄາຖາ

໑໘໓.

‘‘ອນິຈ຺ຈານິ ຄຫການິ, ຕຕ຺ຖ ຕຕ຺ຖ ປຸນປ຺ປຸນໍ;

ຄຫກາຣໍ [ຄຫກາຣກໍ (ສີ. ປີ.)] ຄເວສນ຺ໂຕ, ທຸກ຺ຂາ ຊາຕິ ປຸນປ຺ປຸນໍ.

໑໘໔.

‘‘ຄຫກາຣກ ທິຏ຺ໂຐສິ, ປຸນ ເຄຫໍ ນ ກາຫສິ;

ສພ຺ພາ ເຕ ຜາສຸກາ ຠຄ຺ຄາ, ຖູຓິກາ [ຖູຓິຣາ (ປີ. ກ.), ຘຸຓິຣາ (ສ຺ຍາ.)] ຈ ວິທາລິຕາ [ປທາລິຕາ (ສີ. ສ຺ຍາ.)];

ວິມຣິຍາທິກຕໍ ຈິຕ຺ຕໍ, ອິເຘວ ວິຘມິສ຺ສຕີ’’ຕິ.

… ສິວໂກ [ສີວໂກ (ສີ.)] ເຖໂຣ….

໓. ອຸປວາຓຕ຺ເຖຣຄາຖາ

໑໘໕.

‘‘ອຣຫໍ ສຸຄໂຕ ໂລເກ, ວາເຕຫາພາຘິໂຕ [… ພາຘິໂຕ (ກ.)] ມຸນິ;

ສເຈ ອຸຓ຺ໂຫທກໍ ອຕ຺ຖິ, ມຸນິໂນ ເທຫິ ພ຺ຣາຫ຺ມຓ.

໑໘໖.

‘‘ປູຊິໂຕ ປູຊເນຍ຺ຍານໍ [ປູຊນີຍານໍ (ສີ.)], ສກ຺ກເຣຍ຺ຍານ ສກ຺ກໂຕ;

ອປຈິໂຕປເຈຍ຺ຍານໍ [ອປຈນີຍານໍ (ສີ.), ອປຈິເນຍ຺ຍານໍ (ສ຺ຍາ.)], ຕສ຺ສ ອິຈ຺ຉາມິ ຫາຕເວ’’ຕິ.

… ອຸປວາໂຓ ເຖໂຣ….

໔. ອິສິທິນ຺ນຕ຺ເຖຣຄາຖາ

໑໘໗.

‘‘ທິຏ຺ຐາ ມຍາ ຘມ຺ມຘຣາ ອຸປາສກາ, ກາມາ ອນິຈ຺ຈາ ອິຕິ ຠາສມານາ;

ສາຣຕ຺ຕຣຕ຺ຕາ ມຓິກຸຓ຺ຑເລສຸ, ປຸຕ຺ເຕສຸ ທາເຣສຸ ຈ ເຕ ອເປກ຺ຂາ.

໑໘໘.

‘‘ອທ຺ຘາ ນ ຊານນ຺ຕິ ຍໂຕຘ ຘມ຺ມໍ, ກາມາ ອນິຈ຺ຈາ ອິຕິ ຈາປິ ອາຫຸ;

ຣາຄຎ຺ຈ ເຕສໍ ນ ພລຕ຺ຖິ ເຉຕ຺ຕຸໍ, ຕສ຺ມາ ສິຕາ ປຸຕ຺ຕທາຣໍ ຘນຎ຺ຈາ’’ຕິ.

… ອິສິທິນ຺ໂນ ເຖໂຣ….

໕. ສມ຺ພຸລກຈ຺ຈານຕ຺ເຖຣຄາຖາ

໑໘໙.

‘‘ເທໂວ ຈ ວສ຺ສຕິ ເທໂວ ຈ ຄຬຄຬາຍຕິ,

ເອກໂກ ຈາຫໍ ເຠຣເວ ພິເລ ວິຫຣາມິ;

ຕສ຺ສ ມຍ຺ຫໍ ເອກກສ຺ສ ເຠຣເວ ພິເລ ວິຫຣໂຕ,

ນຕ຺ຖິ ຠຍໍ ວາ ຉມ຺ຠິຕຕ຺ຕໍ ວາ ໂລມຫໍໂສ ວາ.

໑໙໐.

‘‘ຘມ຺ມຕາ ມມສາ ຍສ຺ສ ເມ, ເອກກສ຺ສ ເຠຣເວ ພິເລ;

ວິຫຣໂຕ ນຕ຺ຖິ ຠຍໍ ວາ, ຉມ຺ຠິຕຕ຺ຕໍ ວາ ໂລມຫໍໂສ ວາ’’ຕິ.

… ສມ຺ພຸລກຈ຺ຈາໂນ [ສມ຺ພຫຸລກຈ຺ຈາໂນ (ກ.)] ເຖໂຣ….

໖. ນິຕກຕ຺ເຖຣຄາຖາ

໑໙໑.

[ອຸທາ. ໓໔ ອຸທາເນປິ] ‘‘ກສ຺ສ ເສລູປມໍ ຈິຕ຺ຕໍ, ຐິຕໍ ນານຸປກມ຺ປຕິ;

ວິຣຕ຺ຕໍ ຣຊນີເຍສຸ, ກຸປ຺ປນີເຍ ນ ກຸປ຺ປຕິ;

ຍສ຺ເສວໍ ຠາວິຕໍ ຈິຕ຺ຕໍ, ກຸໂຕ ຕໍ ທຸກ຺ຂເມສ຺ສຕິ.

໑໙໒.

‘‘ມມ ເສລູປມໍ ຈິຕ຺ຕໍ, ຐິຕໍ ນານຸປກມ຺ປຕິ;

ວິຣຕ຺ຕໍ ຣຊນີເຍສຸ, ກຸປ຺ປນີເຍ ນ ກຸປ຺ປຕິ;

ມເມວໍ ຠາວິຕໍ ຈິຕ຺ຕໍ, ກຸໂຕ ມໍ ທຸກ຺ຂເມສ຺ສຕີ’’ຕິ.

… ນິຕໂກ [ຂິຕໂກ (ສີ. ສ຺ຍາ.)] ເຖໂຣ….

໗. ໂສຓໂປຏິຣິຍຕ຺ເຖຣຄາຖາ

໑໙໓.

‘‘ນ ຕາວ ສຸປິຕຸໍ ໂຫຕິ, ຣຕ຺ຕິ ນກ຺ຂຕ຺ຕມາລິນີ;

ປຏິຊຄ຺ຄິຕຸເມເວສາ, ຣຕ຺ຕິ ໂຫຕິ ວິຊານຕາ.

໑໙໔.

‘‘ຫຕ຺ຖິກ຺ຂນ຺ຘາວປຕິຕໍ, ກຸຎ຺ຊໂຣ ເຈ ອນຸກ຺ກເມ;

ສງ຺ຄາເມ ເມ ມຕໍ ເສຍ຺ໂຍ, ຍຎ຺ເຈ ຊີເວ ປຣາຊິໂຕ’’ຕິ.

… ໂສໂຓ ໂປຏິຣິໂຍ [ເສລິສ຺ສຣິໂຍ (ສີ.), ໂປຏ຺ຏິຣິຍປຸຕ຺ໂຕ (ສ຺ຍາ.)] ເຖໂຣ ….

໘. ນິສຠຕ຺ເຖຣຄາຖາ

໑໙໕.

‘‘ປຎ຺ຈ ກາມຄຸເຓ ຫິຕ຺ວາ, ປິຍຣູເປ ມໂນຣເມ;

ສທ຺ຘາຍ ຆຣາ ນິກ຺ຂມ຺ມ, ທຸກ຺ຂສ຺ສນ຺ຕກໂຣ ຠເວ.

໑໙໖.

‘‘ນາຠິນນ຺ທາມິ ມຣຓໍ, ນາຠິນນ຺ທາມິ ຊີວິຕໍ;

ກາລຎ຺ຈ ປຏິກງ຺ຂາມິ, ສມ຺ປຊາໂນ ປຕິສ຺ສໂຕ’’ຕິ.

… ນິສໂຠ ເຖໂຣ….

໙. ອຸສຠຕ຺ເຖຣຄາຖາ

໑໙໗.

‘‘ອມ຺ພປລ຺ລວສງ຺ກາສໍ, ອໍເສ ກຕ຺ວານ ຈີວຣໍ;

ນິສິນ຺ໂນ ຫຕ຺ຖິຄີວາຍໍ, ຄາມໍ ປິຓ຺ຑາຍ ປາວິສິໍ.

໑໙໘.

‘‘ຫຕ຺ຖິກ຺ຂນ຺ຘໂຕ ໂອຣຸຍ຺ຫ, ສໍເວຄໍ ອລຠິໍ ຕທາ;

ໂສຫໍ ທິຕ຺ໂຕ ຕທາ ສນ຺ໂຕ, ປຕ຺ໂຕ ເມ ອາສວກ຺ຂໂຍ’’ຕິ.

… ອຸສໂຠ ເຖໂຣ….

໑໐. ກປ຺ປຏກຸຣຕ຺ເຖຣຄາຖາ

໑໙໙.

‘‘ອຍມິຕິ ກປ຺ປໂຏ ກປ຺ປຏກຸໂຣ, ອຈ຺ຉາຍ ອຕິຠຣິຕາຍ [ອຕິຠຣິຍາຍ (ສີ. ກ.), ອຈ຺ຈໍ ຠຣາຍ (ສ຺ຍາ.)];

ອມຕຆຏິກາຍໍ ຘມ຺ມກຏມຕ຺ໂຕ [ຘມ຺ມກຏປຕ຺ໂຕ (ສ຺ຍາ. ກ. ອຏ຺ຐ.), ຘມ຺ມກຏມຄ຺ໂຄ (ສີ. ອຏ຺ຐ.)], ກຕປທໍ ຌານານິ ໂອເຈຕຸໍ.

໒໐໐.

‘‘ມາ ໂຂ ຕ຺ວໍ ກປ຺ປຏ ປຈາເລສິ, ມາ ຕ຺ວໍ ອຸປກຓ຺ຓມ຺ຫິ ຕາເຬສ຺ສໍ;

ຫິ [ນ ວາ (ກ.)] ຕ຺ວໍ ກປ຺ປຏ ມຕ຺ຕມຎ຺ຎາສິ, ສງ຺ຆມຊ຺ຌມ຺ຫິ ປຈລາຍມາໂນຕິ.

… ກປ຺ປຏກຸໂຣ ເຖໂຣ….

ວຄ຺ໂຄ ຈຕຸຕ຺ໂຖ ນິຏ຺ຐິໂຕ.

ຕສ຺ສຸທ຺ທານໍ –

ມິຄສິໂຣ ສິວໂກ ຈ, ອຸປວາໂນ ຈ ປຓ຺ຑິໂຕ;

ອິສິທິນ຺ໂນ ຈ ກຈ຺ຈາໂນ, ນິຕໂກ ຈ ມຫາວສີ;

ໂປຏິຣິຍປຸຕ຺ໂຕ ນິສໂຠ, ອຸສໂຠ ກປ຺ປຏກຸໂຣຕິ.

໕. ປຎ຺ຈມວຄ຺ໂຄ

໑. ກຸມາຣກສ຺ສປຕ຺ເຖຣຄາຖາ

໒໐໑.

‘‘ອໂຫ ພຸທ຺ຘາ ອໂຫ ຘມ຺ມາ, ອໂຫ ໂນ ສຕ຺ຖຸ ສມ຺ປທາ;

ຍຕ຺ຖ ເອຕາທິສໍ ຘມ຺ມໍ, ສາວໂກ ສຈ຺ຉິກາຫິ’’ຕິ.

໒໐໒.

‘‘ອສງ຺ເຂຍ຺ເຍສຸ ກປ຺ເປສຸ, ສກ຺ກາຍາຘິຄຕາ ອຫູ;

ເຕສມຍໍ ປຈ຺ຉິມໂກ, ຈຣິໂມຍໍ ສມຸສ຺ສໂຍ;

ຊາຕິມຣຓສໍສາໂຣ, ນຕ຺ຖິ ທານິ ປຸນພ຺ຠໂວ’’ຕິ.

… ກຸມາຣກສ຺ສໂປ ເຖໂຣ….

໒. ຘມ຺ມປາລຕ຺ເຖຣຄາຖາ

໒໐໓.

‘‘ໂຍ ຫເວ ທຫໂຣ ຠິກ຺ຂຸ, ຍຸຎ຺ຊຕິ ພຸທ຺ຘສາສເນ;

ຊາຄໂຣ ສ ຫິ ສຸຕ຺ເຕສຸ [ປຕິສຸຕ຺ເຕສຸ (ສີ. ກ.)], ອໂມຆໍ ຕສ຺ສ ຊີວິຕໍ.

໒໐໔.

‘‘ຕສ຺ມາ ສທ຺ຘຎ຺ຈ ສີລຎ຺ຈ, ປສາທໍ ຘມ຺ມທສ຺ສນໍ;

ອນຸຍຸຎ຺ເຊຖ ເມຘາວີ, ສຣໍ ພຸທ຺ຘານ ສາສນ’’ນ຺ຕິ.

… ຘມ຺ມປາໂລ ເຖໂຣ….

໓. ພ຺ຣຫ຺ມາລິຕ຺ເຖຣຄາຖາ

໒໐໕.

‘‘ກສ຺ສິນ຺ທ຺ຣິຍານິ ສມຖງ຺ຄຕານິ, ອສ຺ສາ ຍຖາ ສາຣຖິນາ ສຸທນ຺ຕາ;

ປຫີນມານສ຺ສ ອນາສວສ຺ສ, ເທວາປິ ກສ຺ສ [ຕສ຺ສ (ພຫູສຸ)] ປິຫຍນ຺ຕິ ຕາທິໂນ’’ຕິ.

໒໐໖.

[ຘ. ປ. ໙໔ ຘມ຺ມປເທປິ] ‘‘ມຍ຺ຫິນ຺ທ຺ຣິຍານິ ສມຖງ຺ຄຕານິ, ອສ຺ສາ ຍຖາ ສາຣຖິນາ ສຸທນ຺ຕາ;

ປຫີນມານສ຺ສ ອນາສວສ຺ສ, ເທວາປິ ມຍ຺ຫໍ ປິຫຍນ຺ຕິ ຕາທິໂນ’’ຕິ.

… ພ຺ຣຫ຺ມາລິ ເຖໂຣ….

໔. ໂມຆຣາຊຕ຺ເຖຣຄາຖາ

໒໐໗.

‘‘ຉວິປາປກ ຈິຕ຺ຕຠທ຺ທກ, ໂມຆຣາຊ ສຕຕໍ ສມາຫິໂຕ;

ເຫມນ຺ຕິກສີຕກາລຣຕ຺ຕິໂຍ [ເຫມນ຺ຕິກກາລຣຕ຺ຕິໂຍ (ກ.)], ຠິກ຺ຂຸ ຕ຺ວໍສິ ກຖໍ ກຣິສ຺ສສິ’’.

໒໐໘.

‘‘ສມ຺ປນ຺ນສສ຺ສາ ມຄຘາ, ເກວລາ ອິຕິ ເມ ສຸຕໍ;

ປລາລຈ຺ຉນ຺ນໂກ ເສຍ຺ຍໍ, ຍຖຎ຺ເຎ ສຸຂຊີວິໂນ’’ຕິ.

… ໂມຆຣາຊາ ເຖໂຣ….

໕. ວິສາຂປຎ຺ຈາລປຸຕ຺ຕຕ຺ເຖຣຄາຖາ

໒໐໙.

‘‘ນ ອຸກ຺ຂິເປ ໂນ ຈ ປຣິກ຺ຂິເປ ປເຣ, ໂອກ຺ຂິເປ ປາຣຄຕໍ ນ ເອຣເຍ;

ຈຕ຺ຕວຓ຺ຓໍ ປຣິສາສຸ ພ຺ຍາຫເຣ, ອນຸທ຺ຘໂຕ ສມ຺ມິຕຠາຓິ ສຸພ຺ພໂຕ.

໒໑໐.

‘‘ສຸສຸຂຸມນິປຸຓຕ຺ຖທສ຺ສິນາ, ມຕິກຸສເລນ ນິວາຕວຸຕ຺ຕິນາ;

ສໍເສວິຕວຸທ຺ຘສີລິນາ, ນິພ຺ພານໍ ນ ຫິ ເຕນ ທຸລ຺ລຠ’’ນ຺ຕິ.

… ວິສາໂຂ ປຎ຺ຈາລປຸຕ຺ໂຕ ເຖໂຣ ….

໖. ຈູຬກຕ຺ເຖຣຄາຖາ

໒໑໑.

‘‘ນທນ຺ຕິ ໂມຣາ ສຸສິຂາ ສຸເປຂຸຓາ, ສຸນີລຄີວາ ສຸມຸຂາ ສຸຄຊ຺ຊິໂນ;

ສຸສທ຺ທລາ ຈາປິ ມຫາມຫີ ອຍໍ, ສຸພ຺ຍາປິຕມ຺ພຸ ສຸວລາຫກໍ ນຠໍ.

໒໑໒.

‘‘ສຸກລ຺ລຣູໂປ ສຸມນສ຺ສ ຌາຍຕໍ [ຌາຍິຕໍ (ສ຺ຍາ. ກ.)], ສຸນິກ຺ກໂມ ສາຘຸ ສຸພຸທ຺ຘສາສເນ;

ສຸສຸກ຺ກສຸກ຺ກໍ ນິປຸຓໍ ສຸທຸທ຺ທສໍ, ຜຸສາຫິ ຕໍ ອຸຕ຺ຕມມຈ຺ຈຸຕໍ ປທ’’ນ຺ຕິ.

… ຈູຬໂກ [ຈູລໂກ (ສີ. ອຏ຺ຐ.)] ເຖໂຣ….

໗. ອນູປມຕ຺ເຖຣຄາຖາ

໒໑໓.

‘‘ນນ຺ທມານາຄຕໍ ຈິຕ຺ຕໍ, ສູລມາໂຣປມານກໍ;

ເຕນ ເຕເນວ ວຊສິ, ເຍນ ສູລໍ ກລິງ຺ຄຣໍ.

໒໑໔.

‘‘ຕາຫໍ ຈິຕ຺ຕກລິໍ ພ຺ຣູມິ, ຕໍ ພ຺ຣູມິ ຈິຕ຺ຕທຸພ຺ຠກໍ;

ສຕ຺ຖາ ເຕ ທຸລ຺ລໂຠ ລທ຺ໂຘ, ມານຕ຺ເຖ ມໍ ນິໂຍຊຍີ’’ຕິ.

… ອນູປໂມ ເຖໂຣ….

໘. ວຊ຺ຊິຕຕ຺ເຖຣຄາຖາ

໒໑໕.

‘‘ສໍສຣໍ ທີຆມທ຺ຘານໍ, ຄຕີສຸ ປຣິວຕ຺ຕິສໍ;

ອປສ຺ສໍ ອຣິຍສຈ຺ຈານິ, ອນ຺ຘຠູໂຕ [ອນ຺ຘີຠູໂຕ (ກ.)] ປຸຖຸຊ຺ຊໂນ.

໒໑໖.

‘‘ຕສ຺ສ ເມ ອປ຺ປມຕ຺ຕສ຺ສ, ສໍສາຣາ ວິນຬີກຕາ;

ສພ຺ພາ ຄຕີ ສມຸຈ຺ຉິນ຺ນາ, ນຕ຺ຖິ ທານິ ປຸນພ຺ຠໂວ’’ຕິ.

… ວຊ຺ຊິໂຕ ເຖໂຣ….

໙. ສນ຺ຘິຕຕ຺ເຖຣຄາຖາ

໒໑໗.

‘‘ອສ຺ສຕ຺ເຖ ຫຣິໂຕຠາເສ, ສໍວິຣູຬ຺ຫມ຺ຫິ ປາທເປ;

ເອກໍ ພຸທ຺ຘຄຕໍ ສຎ຺ຎໍ, ອລຠິຕ຺ຖໍ [ອລຠິໍ ຫໍ (ກ.)] ປຕິສ຺ສໂຕ.

໒໑໘.

‘‘ເອກຕິໍເສ ອິໂຕ ກປ຺ເປ, ຍໍ ສຎ຺ຎມລຠິໍ ຕທາ;

ຕສ຺ສາ ສຎ຺ຎາຍ ວາຫສາ, ປຕ຺ໂຕ ເມ ອາສວກ຺ຂໂຍ’’ຕິ.

… ສນ຺ຘິໂຕ ເຖໂຣ….

ວຄ຺ໂຄ ປຎ຺ຈໂມ ນິຏ຺ຐິໂຕ.

ຕສ຺ສຸທ຺ທານໍ

ກຸມາຣກສ຺ສໂປ ເຖໂຣ, ຘມ຺ມປາໂລ ຈ ພ຺ຣຫ຺ມາລິ;

ໂມຆຣາຊາ ວິສາໂຂ ຈ, ຈູຬໂກ ຈ ອນູປໂມ;

ວຊ຺ຊິໂຕ ສນ຺ຘິໂຕ ເຖໂຣ, ກິເລສຣຊວາຫໂນຕິ.

ທຸກນິປາໂຕ ນິຏ຺ຐິໂຕ.

ຕຕ຺ຣຸທ຺ທານໍ –

ຄາຖາທຸກນິປາຕມ຺ຫິ, ນວຸຕິ ເຈວ ອຏ຺ຐ ຈ;

ເຖຣາ ເອກູນປຎ຺ຎາສໍ, ຠາສິຕາ ນຍໂກວິທາຕິ.

໓. ຕິກນິປາໂຕ

໑. ອງ຺ຄຓິກຠາຣທ຺ວາຊຕ຺ເຖຣຄາຖາ

໒໑໙.

‘‘ອໂຍນິ ສຸທ຺ຘິມນ຺ເວສໍ, ອຄ຺ຄິໍ ປຣິຈຣິໍ ວເນ;

ສຸທ຺ຘິມຄ຺ຄໍ ອຊານນ຺ໂຕ, ອກາສິໍ ອມຣໍ ຕປໍ [ອກາສິໍ ອປຣໍ ຕປໍ (ສ຺ຍາ.), ອກາສິໍ ອມຕໍ ຕປໍ (ກ.)].

໒໒໐.

‘‘ຕໍ ສຸເຂນ ສຸຂໍ ລທ຺ຘໍ, ປສ຺ສ ຘມ຺ມສຸຘມ຺ມຕໍ;

ຕິສ຺ໂສ ວິຊ຺ຊາ ອນຸປ຺ປຕ຺ຕາ, ກຕໍ ພຸທ຺ຘສ຺ສ ສາສນໍ.

໒໒໑.

‘‘ພ຺ຣຫ຺ມພນ຺ຘຸ ປຸເຣ ອາສິໍ, ອິທານິ ໂຂມ຺ຫິ ພ຺ຣາຫ຺ມໂຓ;

ເຕວິຊ຺ໂຊ ນ຺ຫາຕໂກ [ນຫາຕໂກ (ສີ. ອຏ຺ຐ.)] ຈມ຺ຫິ, ໂສຕ຺ຕິໂຍ ຈມ຺ຫິ ເວທຄູ’’ຕິ.

… ອງ຺ຄຓິກຠາຣທ຺ວາໂຊ ເຖໂຣ….

໒. ປຈ຺ຈຍຕ຺ເຖຣຄາຖາ

໒໒໒.

‘‘ປຎ຺ຈາຫາຫໍ ປພ຺ພຊິໂຕ, ເສໂຂ ອປ຺ປຕ຺ຕມານໂສ,

ວິຫາຣໍ ເມ ປວິຏ຺ຐສ຺ສ, ເຈຕໂສ ປຓິຘີ ອຫຸ.

໒໒໓.

‘‘ນາສິສ຺ສໍ ນ ປິວິສ຺ສາມິ, ວິຫາຣໂຕ ນ ນິກ຺ຂເມ;

ນປິ ປສ຺ສໍ ນິປາເຕສ຺ສໍ, ຕຓ຺ຫາສລ຺ເລ ອນູຫເຕ.

໒໒໔.

‘‘ຕສ຺ສ ເມວໍ ວິຫຣໂຕ, ປສ຺ສ ວີຣິຍປຣກ຺ກມໍ;

ຕິສ຺ໂສ ວິຊ຺ຊາ ອນຸປ຺ປຕ຺ຕາ, ກຕໍ ພຸທ຺ຘສ຺ສ ສາສນ’’ນ຺ຕິ.

… ປຈ຺ຈໂຍ ເຖໂຣ….

໓. ພາກຸລຕ຺ເຖຣຄາຖາ

໒໒໕.

‘‘ໂຍ ປຸພ຺ເພ ກຣຓີຍານິ, ປຈ຺ຉາ ໂສ ກາຕຸມິຈ຺ຉຕິ;

ສຸຂາ ໂສ ຘໍສເຕ ຐານາ, ປຈ຺ຉາ ຈ ມນຸຕປ຺ປຕິ.

໒໒໖.

‘‘ຍຎ຺ຫິ ກຍິຣາ ຕຎ຺ຫິ ວເທ, ຍໍ ນ ກຍິຣາ ນ ຕໍ ວເທ;

ອກໂຣນ຺ຕໍ ຠາສມານໍ, ປຣິຊານນ຺ຕິ ປຓ຺ຑິຕາ.

໒໒໗.

‘‘ສຸສຸຂໍ ວຕ ນິພ຺ພານໍ, ສມ຺ມາສມ຺ພຸທ຺ຘເທສິຕໍ;

ອໂສກໍ ວິຣຊໍ ເຂມໍ, ຍຕ຺ຖ ທຸກ຺ຂໍ ນິຣຸຊ຺ຌຕີ’’ຕິ.

… ພາກຸໂລ [ພາກ຺ກຸໂລ (ສີ.)] ເຖໂຣ….

໔. ຘນິຍຕ຺ເຖຣຄາຖາ

໒໒໘.

‘‘ສຸຂໍ ເຈ ຊີວິຕຸໍ ອິຈ຺ເຉ, ສາມຎ຺ຎສ຺ມິໍ ອເປກ຺ຂວາ;

ສງ຺ຆິກໍ ນາຕິມຎ຺ເຎຍ຺ຍ, ຈີວຣໍ ປານໂຠຊນໍ.

໒໒໙.

‘‘ສຸຂໍ ເຈ ຊີວິຕຸໍ ອິຈ຺ເຉ, ສາມຎ຺ຎສ຺ມິໍ ອເປກ຺ຂວາ;

ອຫິ ມູສິກໂສພ຺ຠໍວ, ເສເວຖ ສຍນາສນໍ.

໒໓໐.

‘‘ສຸຂໍ ເຈ ຊີວິຕຸໍ ອິຈ຺ເຉ, ສາມຎ຺ຎສ຺ມິໍ ອເປກ຺ຂວາ;

ອິຕຣີຕເຣນ ຕຸສ຺ເສຍ຺ຍ, ເອກຘມ຺ມຎ຺ຈ ຠາວເຍ’’ຕິ.

… ຘນິໂຍ ເຖໂຣ….

໕. ມາຕງ຺ຄປຸຕ຺ຕຕ຺ເຖຣຄາຖາ

໒໓໑.

‘‘ອຕິສີຕໍ ອຕິອຸຓ຺ຫໍ, ອຕິສາຍມິທໍ ອຫຸ;

ອິຕິ ວິສ຺ສຏ຺ຐກມ຺ມນ຺ເຕ, ຂຓາ ອຈ຺ເຈນ຺ຕິ ມາຓເວ.

໒໓໒.

‘‘ໂຍ ຈ ສີຕຎ຺ຈ ອຸຓ຺ຫຎ຺ຈ, ຕິຓາ ຠິຍ຺ໂຍ ນ ມຎ຺ຎຕິ;

ກຣໍ ປຸຣິສກິຈ຺ຈານິ, ໂສ ສຸຂາ ນ ວິຫາຍຕິ.

໒໓໓.

‘‘ທພ຺ພໍ ກຸສໍ ໂປຏກິລໍ, ອຸສີຣໍ ມຸຎ຺ຊປພ຺ພຊໍ;

ອຸຣສາ ປນຸທິສ຺ສາມິ, ວິເວກມນຸພ຺ຣູຫຍ’’ນ຺ຕິ.

… ມາຕງ຺ຄປຸຕ຺ໂຕ ເຖໂຣ….

໖. ຂຸຊ຺ຊໂສຠິຕຕ຺ເຖຣຄາຖາ

໒໓໔.

‘‘ເຍ ຈິຕ຺ຕກຖີ ພຫຸສ຺ສຸຕາ, ສມຓາ ປາຏລິປຸຕ຺ຕວາສິໂນ;

ເຕສຎ຺ຎຕໂຣຍມາຍຸວາ, ທ຺ວາເຣ ຕິຏ຺ຐຕິ ຂຸຊ຺ຊໂສຠິໂຕ.

໒໓໕.

‘‘ເຍ ຈິຕ຺ຕກຖີ ພຫຸສ຺ສຸຕາ, ສມຓາ ປາຏລິປຸຕ຺ຕວາສິໂນ;

ເຕສຎ຺ຎຕໂຣຍມາຍຸວາ, ທ຺ວາເຣ ຕິຏ຺ຐຕິ ມາລຸເຕຣິໂຕ.

໒໓໖.

‘‘ສຸຍຸທ຺ເຘນ ສຸຍິຏ຺ເຐນ, ສງ຺ຄາມວິຊເຍນ ຈ;

ພ຺ຣຫ຺ມຈຣິຍານຸຈິຓ຺ເຓນ, ເອວາຍໍ ສຸຂເມຘຕີ’’ຕິ.

… ຂຸຊ຺ຊໂສຠິໂຕ ເຖໂຣ….

໗. ວາຣຓຕ຺ເຖຣຄາຖາ

໒໓໗.

‘‘ໂຍຘ ໂກຈິ ມນຸສ຺ເສສຸ, ປຣປາຓານິ ຫິໍສຕິ;

ອສ຺ມາ ໂລກາ ປຣມ຺ຫາ ຈ, ອຸຠຍາ ຘໍສເຕ ນໂຣ.

໒໓໘.

‘‘ໂຍ ຈ ເມຕ຺ເຕນ ຈິຕ຺ເຕນ, ສພ຺ພປາຓານຸກມ຺ປຕິ;

ພຫຸຎ຺ຫິ ໂສ ປສວຕິ, ປຸຎ຺ຎໍ ຕາທິສໂກ ນໂຣ.

໒໓໙.

‘‘ສຸຠາສິຕສ຺ສ ສິກ຺ເຂຖ, ສມຓູປາສນສ຺ສ ຈ;

ເອກາສນສ຺ສ ຈ ຣໂຫ, ຈິຕ຺ຕວູປສມສ຺ສ ຈາ’’ຕິ.

… ວາຣໂຓ ເຖໂຣ….

໘. ວສ຺ສິກຕ຺ເຖຣຄາຖາ

໒໔໐.

‘‘ເອໂກປິ ສທ຺ໂຘ ເມຘາວີ, ອສ຺ສທ຺ຘານີຘ ຎາຕິນໍ;

ຘມ຺ມຏ຺ໂຐ ສີລສມ຺ປນ຺ໂນ, ໂຫຕິ ອຕ຺ຖາຍ ພນ຺ຘຸນໍ.

໒໔໑.

‘‘ນິຄ຺ຄຍ຺ຫ ອນຸກມ຺ປາຍ, ໂຈທິຕາ ຎາຕໂຍ ມຍາ;

ຎາຕິພນ຺ຘວເປເມນ, ກາຣໍ ກຕ຺ວານ ຠິກ຺ຂຸສຸ.

໒໔໒.

‘‘ເຕ ອພ຺ຠຕີຕາ ກາລງ຺ກຕາ, ປຕ຺ຕາ ເຕ ຕິທິວໍ ສຸຂໍ;

ຠາຕໂຣ ມຍ຺ຫໍ ມາຕາ ຈ, ໂມທນ຺ຕິ ກາມກາມິໂນ’’ຕິ.

… ວສ຺ສິໂກ [ປສ຺ສິໂກ (ສີ. ສ຺ຍາ. ປີ.)] ເຖໂຣ….

໙. ຍໂສຊຕ຺ເຖຣຄາຖາ

໒໔໓.

‘‘ກາລປພ຺ພງ຺ຄສງ຺ກາໂສ, ກິໂສ ຘມນິສນ຺ຖໂຕ;

ມຕ຺ຕຎ຺ຎູ ອນ຺ນປານມ຺ຫິ, ອທີນມນໂສ ນໂຣ’’.

໒໔໔.

‘‘ຜຸຏ຺ໂຐ ຑໍເສຫິ ມກເສຫິ, ອຣຎ຺ຎສ຺ມິໍ ພ຺ຣຫາວເນ;

ນາໂຄ ສງ຺ຄາມສີເສວ, ສໂຕ ຕຕ຺ຣາຘິວາສເຍ.

໒໔໕.

‘‘ຍຖາ ພ຺ຣຫ຺ມາ ຕຖາ ເອໂກ, ຍຖາ ເທໂວ ຕຖາ ທຸເວ;

ຍຖາ ຄາໂມ ຕຖາ ຕໂຍ, ໂກລາຫລໍ ຕຕຸຕ຺ຕຣິ’’ນ຺ຕິ.

… ຍໂສໂຊ ເຖໂຣ….

໑໐. ສາຏິມຕ຺ຕິຍຕ຺ເຖຣຄາຖາ

໒໔໖.

‘‘ອຫຸ ຕຸຍ຺ຫໍ ປຸເຣ ສທ຺ຘາ, ສາ ເຕ ອຊ຺ຊ ນ ວິຊ຺ຊຕິ;

ຍໍ ຕຸຍ຺ຫໍ ຕຸຍ຺ຫເມເວຕໍ, ນຕ຺ຖິ ທຸຈ຺ຈຣິຕໍ ມມ.

໒໔໗.

‘‘ອນິຈ຺ຈາ ຫິ ຈລາ ສທ຺ທາ, ເອວໍ ທິຏ຺ຐາ ຫິ ສາ ມຍາ;

ຣຊ຺ຊນ຺ຕິປິ ວິຣຊ຺ຊນ຺ຕິ, ຕຕ຺ຖ ກິໍ ຊິຍ຺ຍເຕ ມຸນິ.

໒໔໘.

‘‘ປຈ຺ຈຕິ ມຸນິໂນ ຠຕ຺ຕໍ, ໂຖກໍ ໂຖກໍ ກຸເລ ກຸເລ;

ປິຓ຺ຑິກາຍ ຈຣິສ຺ສາມິ, ອຕ຺ຖິ ຊງ຺ຆພລໍ [ຊງ຺ຆາພລໍ (ສີ.)] ມມາ’’ຕິ.

… ສາຏິມຕ຺ຕິໂຍ ເຖໂຣ….

໑໑. ອຸປາລິຕ຺ເຖຣຄາຖາ

໒໔໙.

‘‘ສທ຺ຘາຍ ອຠິນິກ຺ຂມ຺ມ, ນວປພ຺ພຊິໂຕ ນໂວ;

ມິຕ຺ເຕ ຠເຊຍ຺ຍ ກລ຺ຍາເຓ, ສຸທ຺ຘາຊີເວ ອຕນ຺ທິເຕ.

໒໕໐.

‘‘ສທ຺ຘາຍ ອຠິນິກ຺ຂມ຺ມ, ນວປພ຺ພຊິໂຕ ນໂວ;

ສງ຺ຆສ຺ມິໍ ວິຫຣໍ ຠິກ຺ຂຸ, ສິກ຺ເຂຖ ວິນຍໍ ພຸໂຘ.

໒໕໑.

‘‘ສທ຺ຘາຍ ອຠິນິກ຺ຂມ຺ມ, ນວປພ຺ພຊິໂຕ ນໂວ;

ກປ຺ປາກປ຺ເປສຸ ກຸສໂລ, ຈເຣຍ຺ຍ ອປຸຣກ຺ຂໂຕ’’ຕິ.

… ອຸປາລິຕ຺ເຖໂຣ….

໑໒. ອຸຕ຺ຕຣປາລຕ຺ເຖຣຄາຖາ

໒໕໒.

‘‘ປຓ຺ຑິຕໍ ວຕ ມໍ ສນ຺ຕໍ, ອລມຕ຺ຖວິຈິນ຺ຕກໍ;

ປຎ຺ຈ ກາມຄຸຓາ ໂລເກ, ສມ຺ໂມຫາ ປາຕຍິໍສຸ ມໍ.

໒໕໓.

‘‘ປກ຺ຂນ຺ໂທ ມາຣວິສເຍ, ທຬ຺ຫສລ຺ລສມປ຺ປິໂຕ;

ອສກ຺ຂິໍ ມຈ຺ຈຸຣາຊສ຺ສ, ອຫໍ ປາສາ ປມຸຈ຺ຈິຕຸໍ.

໒໕໔.

‘‘ສພ຺ເພ ກາມາ ປຫີນາ ເມ, ຠວາ ສພ຺ເພ ປທາລິຕາ [ວິທາລິຕາ (ສີ. ປີ. ອຏ຺ຐ.)];

ວິກ຺ຂີໂຓ ຊາຕິສໍສາໂຣ, ນຕ຺ຖິ ທານິ ປຸນພ຺ຠໂວ’’ຕິ.

… ອຸຕ຺ຕຣປາໂລ ເຖໂຣ….

໑໓. ອຠິຠູຕຕ຺ເຖຣຄາຖາ

໒໕໕.

‘‘ສຸຓາຖ ຎາຕໂຍ ສພ຺ເພ, ຍາວນ຺ເຕຕ຺ຖ ສມາຄຕາ;

ຘມ຺ມໍ ໂວ ເທສຍິສ຺ສາມິ, ທຸກ຺ຂາ ຊາຕິ ປຸນປ຺ປຸນໍ.

໒໕໖.

[ສໍ. ນິ. ໑.໑໘໕] ‘‘ອາຣມ຺ຠຖ [ອາຣຠຖ (ສີ. ສ຺ຍາ.), ອາຣພ຺ຠຖ (ກ.)] ນິກ຺ກມຖ, ຍຸຎ຺ຊຖ ພຸທ຺ຘສາສເນ;

ຘຸນາຖ ມຈ຺ຈຸໂນ ເສນໍ, ນຬາຄາຣໍວ ກຸຎ຺ຊໂຣ.

໒໕໗.

‘‘ໂຍ ອິມສ຺ມິໍ ຘມ຺ມວິນເຍ, ອປ຺ປມຕ຺ໂຕ ວິຫສ຺ສຕິ [ວິເຫສ຺ສຕິ (ສ຺ຍາ. ປີ.)];

ປຫາຍ ຊາຕິສໍສາຣໍ, ທຸກ຺ຂສ຺ສນ຺ຕໍ ກຣິສ຺ສຕີ’’ຕິ.

… ອຠິຠູໂຕ ເຖໂຣ….

໑໔. ໂຄຕມຕ຺ເຖຣຄາຖາ

໒໕໘.

‘‘ສໍສຣໍ ຫິ ນິຣຍໍ ອຄຈ຺ຉິສ຺ສໍ, ເປຕໂລກມຄມໍ ປຸນປ຺ປຸນໍ;

ທຸກ຺ຂມມ຺ຫິປິ ຕິຣຈ຺ຉານໂຍນິຍໍ, ເນກຘາ ຫິ ວຸສິຕໍ ຈິຣໍ ມຍາ.

໒໕໙.

‘‘ມານຸໂສປິ ຈ ຠໂວຠິຣາຘິໂຕ, ສຄ຺ຄກາຍມຄມໍ ສກິໍ ສກິໍ;

ຣູປຘາຕຸສຸ ອຣູປຘາຕຸສຸ, ເນວສຎ຺ຎິສຸ ອສຎ຺ຎິສຸຏ຺ຐິຕໍ.

໒໖໐.

‘‘ສມ຺ຠວາ ສຸວິທິຕາ ອສາຣກາ, ສງ຺ຂຕາ ປຈລິຕາ ສເທຣິຕາ;

ຕໍ ວິທິຕ຺ວາ ມຫມຕ຺ຕສມ຺ຠວໍ, ສນ຺ຕິເມວ ສຕິມາ ສມຊ຺ຌຄ’’ນ຺ຕິ.

… ໂຄຕໂມ ເຖໂຣ….

໑໕. ຫາຣິຕຕ຺ເຖຣຄາຖາ

໒໖໑.

‘‘ໂຍ ປຸພ຺ເພ ກຣຓີຍານິ, ປຈ຺ຉາ ໂສ ກາຕຸມິຈ຺ຉຕິ;

ສຸຂາ ໂສ ຘໍສເຕ ຐານາ, ປຈ຺ຉາ ຈ ມນຸຕປ຺ປຕິ.

໒໖໒.

‘‘ຍຎ຺ຫິ ກຍິຣາ ຕຎ຺ຫິ ວເທ, ຍໍ ນ ກຍິຣາ ນ ຕໍ ວເທ;

ອກໂຣນ຺ຕໍ ຠາສມານໍ, ປຣິຊານນ຺ຕິ ປຓ຺ຑິຕາ.

໒໖໓.

‘‘ສຸສຸຂໍ ວຕ ນິພ຺ພານໍ, ສມ຺ມາສມ຺ພຸທ຺ຘເທສິຕໍ;

ອໂສກໍ ວິຣຊໍ ເຂມໍ, ຍຕ຺ຖ ທຸກ຺ຂໍ ນິຣຸຊ຺ຌຕີ’’ຕິ.

… ຫາຣິໂຕ ເຖໂຣ….

໑໖. ວິມລຕ຺ເຖຣຄາຖາ

໒໖໔.

‘‘ປາປມິຕ຺ເຕ ວິວຊ຺ເຊຕ຺ວາ, ຠເຊຍ຺ຍຸຕ຺ຕມປຸຄ຺ຄລໍ;

ໂອວາເທ ຈສ຺ສ ຕິຏ຺ເຐຍ຺ຍ, ປຕ຺ເຖນ຺ໂຕ ອຈລໍ ສຸຂໍ.

໒໖໕.

‘‘ປຣິຕ຺ຕໍ ທາຣຸມາຣຸຍ຺ຫ, ຍຖາ ສີເທ ມຫຓ຺ຓເວ;

ເອວໍ ກຸສີຕມາຄມ຺ມ, ສາຘຸຊີວີປິ ສີທຕິ;

ຕສ຺ມາ ຕໍ ປຣິວຊ຺ເຊຍ຺ຍ, ກຸສີຕໍ ຫີນວີຣິຍໍ.

໒໖໖.

‘‘ປວິວິຕ຺ເຕຫິ ອຣິເຍຫິ, ປຫິຕຕ຺ເຕຫິ ຌາຍິຠິ;

ນິຈ຺ຈໍ ອາຣທ຺ຘວີຣິເຍຫິ, ປຓ຺ຑິເຕຫິ ສຫາວເສ’’ຕິ.

… ວິມໂລ ເຖໂຣ….

ຕິກນິປາໂຕ ນິຏ຺ຐິໂຕ.

ຕຕ຺ຣຸທ຺ທານໍ –

ອງ຺ຄຓິໂກ ຠາຣທ຺ວາໂຊ, ປຈ຺ຈໂຍ ພາກຸໂລ ອິສິ;

ຘນິໂຍ ມາຕງ຺ຄປຸຕ຺ໂຕ, ໂສຠິໂຕ ວາຣໂຓ ອິສິ.

ວສ຺ສິໂກ ຈ ຍໂສໂຊ ຈ, ສາຏິມຕ຺ຕິຍຸປາລິ ຈ;

ອຸຕ຺ຕຣປາໂລ ອຠິຠູໂຕ, ໂຄຕໂມ ຫາຣິໂຕປິ ຈ.

ເຖໂຣ ຕິກນິປາຕມ຺ຫິ, ນິພ຺ພາເນ ວິມໂລ ກໂຕ;

ອຏ຺ຐຕາລີສ ຄາຖາໂຍ, ເຖຣາ ໂສຬສ ກິຕ຺ຕິຕາຕິ.

໔. ຈຕຸກນິປາໂຕ

໑. ນາຄສມາລຕ຺ເຖຣຄາຖາ

໒໖໗.

‘‘ອລງ຺ກຕາ ສຸວສນາ, ມາລິນີ ຈນ຺ທນຸສ຺ສທາ;

ມຊ຺ເຌ ມຫາປເຖ ນາຣີ, ຕຸຣິເຍ ນຈ຺ຈຕິ ນຏ຺ຏກີ.

໒໖໘.

‘‘ປິຓ຺ຑິກາຍ ປວິຏ຺ໂຐຫໍ, ຄຈ຺ຉນ຺ໂຕ ນໍ ອຸທິກ຺ຂິສໍ;

ອລງ຺ກຕໍ ສຸວສນໍ, ມຈ຺ຈຸປາສໍວ ໂອຑ຺ຑິຕໍ.

໒໖໙.

‘‘ຕໂຕ ເມ ມນສີກາໂຣ, ໂຍນິໂສ ອຸທປຊ຺ຊຖ;

ອາທີນໂວ ປາຕຸຣຫຸ, ນິພ຺ພິທາ ສມຕິຏ຺ຐຖ [ສມ຺ປຕິຏ຺ຐຖ (ກ.)].

໒໗໐.

‘‘ຕໂຕ ຈິຕ຺ຕໍ ວິມຸຈ຺ຈິ ເມ, ປສ຺ສ ຘມ຺ມສຸຘມ຺ມຕໍ;

ຕິສ຺ໂສ ວິຊ຺ຊາ ອນຸປ຺ປຕ຺ຕາ, ກຕໍ ພຸທ຺ຘສ຺ສ ສາສນ’’ນ຺ຕິ.

… ນາຄສມາໂລ ເຖໂຣ….

໒. ຠຄຸຕ຺ເຖຣຄາຖາ

໒໗໑.

‘‘ອຫໍ ມິທ຺ເຘນ ປກໂຕ, ວິຫາຣາ ອຸປນິກ຺ຂມິໍ;

ຈງ຺ກມໍ ອຠິຣຸຫນ຺ໂຕ, ຕຕ຺ເຖວ ປປຕິໍ ຉມາ.

໒໗໒.

‘‘ຄຕ຺ຕານິ ປຣິມຊ຺ຊິຕ຺ວາ, ປຸນປາຣຸຍ຺ຫ ຈງ຺ກມໍ;

ຈງ຺ກເມ ຈງ຺ກມິໍ ໂສຫໍ, ອຊ຺ຌຕ຺ຕໍ ສຸສມາຫິໂຕ.

໒໗໓.

‘‘ຕໂຕ ເມ ມນສີກາໂຣ, ໂຍນິໂສ ອຸທປຊ຺ຊຖ;

ອາທີນໂວ ປາຕຸຣຫຸ, ນິພ຺ພິທາ ສມຕິຏ຺ຐຖ.

໒໗໔.

‘‘ຕໂຕ ຈິຕ຺ຕໍ ວິມຸຈ຺ຈິ ເມ, ປສ຺ສ ຘມ຺ມສຸຘມ຺ມຕໍ;

ຕິສ຺ໂສ ວິຊ຺ຊາ ອນຸປ຺ປຕ຺ຕາ, ກຕໍ ພຸທ຺ຘສ຺ສ ສາສນ’’ນ຺ຕິ.

… ຠຄຸຕ຺ເຖໂຣ….

໓. ສຠິຍຕ຺ເຖຣຄາຖາ

໒໗໕.

[ຘ. ປ. ໖ ຘມ຺ມປເທປິ] ‘‘ປເຣ ຈ ນ ວິຊານນ຺ຕິ, ມຍເມຕ຺ຖ ຍມາມເສ;

ເຍ ຈ ຕຕ຺ຖ ວິຊານນ຺ຕິ, ຕໂຕ ສມ຺ມນ຺ຕິ ເມຘຄາ.

໒໗໖.

‘‘ຍທາ ຈ ອວິຊານນ຺ຕາ, ອິຣິຍນ຺ຕ຺ຍມຣາ ວິຍ;

ວິຊານນ຺ຕິ ຈ ເຍ ຘມ຺ມໍ, ອາຕຸເຣສຸ ອນາຕຸຣາ.

໒໗໗.

‘‘ຍໍ ກິຎ຺ຈິ ສິຖິລໍ ກມ຺ມໍ, ສໍກິລິຏ຺ຐຎ຺ຈ ຍໍ ວຕໍ;

ສງ຺ກສ຺ສຣໍ ພ຺ຣຫ຺ມຈຣິຍໍ, ນ ຕໍ ໂຫຕິ ມຫປ຺ຜລໍ.

໒໗໘.

‘‘ຍສ຺ສ ສພ຺ຣຫ຺ມຈາຣີສຸ, ຄາຣໂວ ນູປລພ຺ຠຕິ;

ອາຣກາ ໂຫຕິ ສທ຺ຘມ຺ມາ, ນຠໍ ປຸຖວິຍາ ຍຖາ’’ຕິ.

… ສຠິໂຍ ເຖໂຣ….

໔. ນນ຺ທກຕ຺ເຖຣຄາຖາ

໒໗໙.

‘‘ຘິຣຕ຺ຖຸ ປູເຣ ທຸຄ຺ຄນ຺ເຘ, ມາຣປກ຺ເຂ ອວສ຺ສຸເຕ;

ນວໂສຕານິ ເຕ ກາເຍ, ຍານິ ສນ຺ທນ຺ຕິ ສພ຺ພທາ.

໒໘໐.

‘‘ມາ ປຸຣາຓໍ ອມຎ຺ຎິຕ຺ໂຖ, ມາສາເທສິ ຕຖາຄເຕ;

ສຄ຺ເຄປິ ເຕ ນ ຣຊ຺ຊນ຺ຕິ, ກິມງ຺ຄໍ ປນ [ກິມງ຺ຄ ປນ (ສີ.)] ມານຸເສ.

໒໘໑.

‘‘ເຍ ຈ ໂຂ ພາລາ ທຸມ຺ເມຘາ, ທຸມ຺ມນ຺ຕີ ໂມຫປາຣຸຕາ;

ຕາທິສາ ຕຕ຺ຖ ຣຊ຺ຊນ຺ຕິ, ມາຣຂິຕ຺ຕມ຺ຫິ ພນ຺ຘເນ.

໒໘໒.

‘‘ເຍສໍ ຣາໂຄ ຈ ໂທໂສ ຈ, ອວິຊ຺ຊາ ຈ ວິຣາຊິຕາ;

ຕາທີ ຕຕ຺ຖ ນ ຣຊ຺ຊນ຺ຕິ, ຉິນ຺ນສຸຕ຺ຕາ ອພນ຺ຘນາ’’ຕິ.

… ນນ຺ທໂກ ເຖໂຣ….

໕. ຊມ຺ພຸກຕ຺ເຖຣຄາຖາ

໒໘໓.

‘‘ປຎ຺ຈປຎ຺ຎາສວສ຺ສານິ, ຣໂຊຊລ຺ລມຘາຣຍິໍ;

ຠຸຎ຺ຊນ຺ໂຕ ມາສິກໍ ຠຕ຺ຕໍ, ເກສມສ຺ສຸໍ ອໂລຈຍິໍ.

໒໘໔.

‘‘ເອກປາເທນ ອຏ຺ຐາສິໍ, ອາສນໍ ປຣິວຊ຺ຊຍິໍ;

ສຸກ຺ຂຄູຖານິ ຈ ຂາທິໍ, ອຸທ຺ເທສຎ຺ຈ ນ ສາທິຍິໍ.

໒໘໕.

‘‘ເອຕາທິສໍ ກຣິຕ຺ວານ, ພຫຸໍ ທຸຄ຺ຄຕິຄາມິນໍ;

ວຸຍ຺ຫມາໂນ ມໂຫເຆນ, ພຸທ຺ຘໍ ສຣຓມາຄມໍ.

໒໘໖.

‘‘ສຣຓຄມນໍ ປສ຺ສ, ປສ຺ສ ຘມ຺ມສຸຘມ຺ມຕໍ;

ຕິສ຺ໂສ ວິຊ຺ຊາ ອນຸປ຺ປຕ຺ຕາ, ກຕໍ ພຸທ຺ຘສ຺ສ ສາສນ’’ນ຺ຕິ.

… ຊມ຺ພຸໂກ ເຖໂຣ….

໖. ເສນກຕ຺ເຖຣຄາຖາ

໒໘໗.

‘‘ສ຺ວາຄຕໍ ວຕ ເມ ອາສິ, ຄຍາຍໍ ຄຍຜຄ຺ຄຸຍາ;

ຍໍ ອທ຺ທສາສິໍ ສມ຺ພຸທ຺ຘໍ, ເທເສນ຺ຕໍ ຘມ຺ມມຸຕ຺ຕມໍ.

໒໘໘.

‘‘ມຫປ຺ປຠໍ ຄຓາຈຣິຍໍ, ອຄ຺ຄປຕ຺ຕໍ ວິນາຍກໍ;

ສເທວກສ຺ສ ໂລກສ຺ສ, ຊິນໍ ອຕຸລທສ຺ສນໍ.

໒໘໙.

‘‘ມຫານາຄໍ ມຫາວີຣໍ, ມຫາຊຸຕິມນາສວໍ;

ສພ຺ພາສວປຣິກ຺ຂີຓໍ, ສຕ຺ຖາຣມກຸໂຕຠຍໍ.

໒໙໐.

‘‘ຈິຣສໍກິລິຏ຺ຐໍ ວຕ ມໍ, ທິຏ຺ຐິສນ຺ທານພນ຺ຘິຕໍ [ສນ຺ຘິຕໍ (ສີ. ສ຺ຍາ.), ສນ຺ທິຕໍ (ປີ. ສີ. ອຏ຺ຐ.)];

ວິໂມຈຍິ ໂສ ຠຄວາ, ສພ຺ພຄນ຺ເຖຫິ ເສນກ’’ນ຺ຕິ.

… ເສນໂກ ເຖໂຣ….

໗. ສມ຺ຠູຕຕ຺ເຖຣຄາຖາ

໒໙໑.

‘‘ໂຍ ທນ຺ຘກາເລ ຕຣຕິ, ຕຣຓີເຍ ຈ ທນ຺ຘເຍ;

ອໂຍນິ [ອໂຍນິໂສ (ສ຺ຍາ.)] ສໍວິຘາເນນ, ພາໂລ ທຸກ຺ຂໍ ນິຄຈ຺ຉຕິ.

໒໙໒.

‘‘ຕສ຺ສຕ຺ຖາ ປຣິຫາຍນ຺ຕິ, ກາຬປກ຺ເຂວ ຈນ຺ທິມາ;

ອາຍສກ຺ຍຎ຺ຈ [ອາຍສສ຺ຍຎ຺ຈ (ສີ.)] ປປ຺ໂປຕິ, ມິຕ຺ເຕຫິ ຈ ວິຣຸຊ຺ຌຕິ.

໒໙໓.

‘‘ໂຍ ທນ຺ຘກາເລ ທນ຺ເຘຕິ, ຕຣຓີເຍ ຈ ຕາຣເຍ;

ໂຍນິໂສ ສໍວິຘາເນນ, ສຸຂໍ ປປ຺ໂປຕິ ປຓ຺ຑິໂຕ.

໒໙໔.

‘‘ຕສ຺ສຕ຺ຖາ ປຣິປູເຣນ຺ຕິ, ສຸກ຺ກປກ຺ເຂວ ຈນ຺ທິມາ;

ຍໂສ ກິຕ຺ຕິຎ຺ຈ ປປ຺ໂປຕິ, ມິຕ຺ເຕຫິ ນ ວິຣຸຊ຺ຌຕີ’’ຕິ.

… ສມ຺ຠູໂຕ ເຖໂຣ….

໘. ຣາຫຸລຕ຺ເຖຣຄາຖາ

໒໙໕.

‘‘ອຸຠເຍເນວ ສມ຺ປນ຺ໂນ, ຣາຫຸລຠທ຺ໂທຕິ ມໍ ວິທູ;

ຍຎ຺ຈມ຺ຫິ ປຸຕ຺ໂຕ ພຸທ຺ຘສ຺ສ, ຍຎ຺ຈ ຘມ຺ເມສຸ ຈກ຺ຂຸມາ.

໒໙໖.

‘‘ຍຎ຺ຈ ເມ ອາສວາ ຂີຓາ, ຍຎ຺ຈ ນຕ຺ຖິ ປຸນພ຺ຠໂວ;

ອຣຫາ ທກ຺ຂິເຓຍ຺ໂຍມ຺ຫິ, ເຕວິຊ຺ໂຊ ອມຕທ຺ທໂສ.

໒໙໗.

‘‘ກາມນ຺ຘາ ຊາລປຈ຺ຉນ຺ນາ, ຕຓ຺ຫາຉາທນຉາທິຕາ;

ປມຕ຺ຕພນ຺ຘຸນາ ພທ຺ຘາ, ມຈ຺ຉາວ ກຸມິນາມຸເຂ.

໒໙໘.

‘‘ຕໍ ກາມໍ ອຫມຸຊ຺ຌິຕ຺ວາ, ເຉຕ຺ວາ ມາຣສ຺ສ ພນ຺ຘນໍ;

ສມູລໍ ຕຓ຺ຫມພ຺ພຸຍ຺ຫ, ສີຕິຠູໂຕສ຺ມິ ນິພ຺ພຸໂຕ’’ຕິ.

… ຣາຫຸໂລ ເຖໂຣ….

໙. ຈນ຺ທນຕ຺ເຖຣຄາຖາ

໒໙໙.

‘‘ຊາຕຣູເປນ ສຎ຺ຉນ຺ນາ [ປຈ຺ຉນ຺ນາ (ສີ.)], ທາສີຄຓປຸຣກ຺ຂຕາ;

ອງ຺ເກນ ປຸຕ຺ຕມາທາຍ, ຠຣິຍາ ມໍ ອຸປາຄມິ.

໓໐໐.

‘‘ຕຎ຺ຈ ທິສ຺ວານ ອາຍນ຺ຕິໍ, ສກປຸຕ຺ຕສ຺ສ ມາຕຣໍ;

ອລງ຺ກຕໍ ສຸວສນໍ, ມຈ຺ຈຸປາສໍວ ໂອຑ຺ຑິຕໍ.

໓໐໑.

‘‘ຕໂຕ ເມ ມນສີກາໂຣ, ໂຍນິໂສ ອຸທປຊ຺ຊຖ;

ອາທີນໂວ ປາຕຸຣຫຸ, ນິພ຺ພິທາ ສມຕິຏ຺ຐຖ.

໓໐໒.

‘‘ຕໂຕ ຈິຕ຺ຕໍ ວິມຸຈ຺ຈິ ເມ, ປສ຺ສ ຘມ຺ມສຸຘມ຺ມຕໍ;

ຕິສ຺ໂສ ວິຊ຺ຊາ ອນຸປ຺ປຕ຺ຕາ, ກຕໍ ພຸທ຺ຘສ຺ສ ສາສນ’’ນ຺ຕິ.

… ຈນ຺ທໂນ ເຖໂຣ….

໑໐. ຘມ຺ມິກຕ຺ເຖຣຄາຖາ

໓໐໓.

[ຊາ. ໑.໑໐.໑໐໒ ຊາຕເກປິ] ‘‘ຘມ຺ໂມ ຫເວ ຣກ຺ຂຕິ ຘມ຺ມຈາຣິໍ, ຘມ຺ໂມ ສຸຈິຓ຺ໂຓ ສຸຂມາວຫຕິ;

ເອສານິສໍໂສ ຘມ຺ເມ ສຸຈິຓ຺ເຓ, ນ ທຸຄ຺ຄຕິໍ ຄຈ຺ຉຕິ ຘມ຺ມຈາຣີ.

໓໐໔.

[ຊາ. ໑.໑໕.໓໘໕] ‘‘ນຫິ ຘມ຺ໂມ ອຘມ຺ໂມ ຈ, ອຸໂຠ ສມວິປາກິໂນ;

ອຘມ຺ໂມ ນິຣຍໍ ເນຕິ, ຘມ຺ໂມ ປາເປຕິ ສຸຄ຺ຄຕິໍ.

໓໐໕.

‘‘ຕສ຺ມາ ຫິ ຘມ຺ເມສຸ ກເຣຍ຺ຍ ຉນ຺ທໍ, ອິຕິ ໂມທມາໂນ ສຸຄເຕນ ຕາທິນາ;

ຘມ຺ເມ ຐິຕາ ສຸຄຕວຣສ຺ສ ສາວກາ, ນີຍນ຺ຕິ ຘີຣາ ສຣຓວຣຄ຺ຄຄາມິໂນ.

໓໐໖.

‘‘ວິປ຺ໂຜຏິໂຕ ຄຓ຺ຑມູໂລ, ຕຓ຺ຫາຊາໂລ ສມູຫໂຕ;

ໂສ ຂີຓສໍສາໂຣ ນ ຈຕ຺ຖິ ກິຎ຺ຈນໍ,

ຈນ຺ໂທ ຍຖາ ໂທສິນາ ປຸຓ຺ຓມາສິຍ’’ນ຺ຕິ.

… ຘມ຺ມິໂກ ເຖໂຣ….

໑໑. ສປ຺ປກຕ຺ເຖຣຄາຖາ

໓໐໗.

‘‘ຍທາ ພລາກາ ສຸຈິປຓ຺ຑຣຈ຺ຉທາ, ກາຬສ຺ສ ເມຆສ຺ສ ຠເຍນ ຕຊ຺ຊິຕາ;

ປເລຫິຕິ ອາລຍມາລເຍສິນີ, ຕທາ ນທີ ອຊກຣຓີ ຣເມຕິ ມໍ.

໓໐໘.

‘‘ຍທາ ພລາກາ ສຸວິສຸທ຺ຘປຓ຺ຑຣາ, ກາຬສ຺ສ ເມຆສ຺ສ ຠເຍນ ຕຊ຺ຊິຕາ;

ປຣິເຍສຕິ ເລຓມເລຓທສ຺ສິນີ, ຕທາ ນທີ ອຊກຣຓີ ຣເມຕິ ມໍ.

໓໐໙.

‘‘ກໍ ນຸ ຕຕ຺ຖ ນ ຣເມນ຺ຕິ, ຊມ຺ພຸໂຍ ອຸຠໂຕ ຕຫິໍ;

ໂສເຠນ຺ຕິ ອາປຄາກູລໍ, ມມ ເລຓສ຺ສ [ມຫາເລຓສ຺ສ (ສ຺ຍາ. ກ.)] ປຈ຺ຉໂຕ.

໓໑໐.

‘‘ຕາ ມຕມທສງ຺ຆສຸປ຺ປຫີນາ,

ເຠກາ ມນ຺ທວຕີ ປນາທຍນ຺ຕິ;

‘ນາຊ຺ຊ ຄິຣິນທີຫິ ວິປ຺ປວາສສມໂຍ,

ເຂມາ ອຊກຣຓີ ສິວາ ສຸຣມ຺ມາ’’’ຕິ.

… ສປ຺ປໂກ ເຖໂຣ….

໑໒. ມຸທິຕຕ຺ເຖຣຄາຖາ

໓໑໑.

‘‘ປພ຺ພຊິໍ ຊີວິກຕ຺ໂຖຫໍ, ລທ຺ຘານ ອຸປສມ຺ປທໍ;

ຕໂຕ ສທ຺ຘໍ ປຏິລຠິໍ, ທຬ຺ຫວີຣິໂຍ ປຣກ຺ກມິໍ.

໓໑໒.

‘‘ກາມໍ ຠິຊ຺ຊຕຸຍໍ ກາໂຍ, ມໍສເປສີ ວິສີຍຣຸໍ [ວິສິຍນ຺ຕຸ (ກ.)];

ອຸໂຠ ຊຓ຺ຓຸກສນ຺ຘີຫິ, ຊງ຺ຆາໂຍ ປປຕນ຺ຕຸ ເມ.

໓໑໓.

‘‘ນາສິສ຺ສໍ ນ ປິວິສ຺ສາມິ, ວິຫາຣາ ຈ ນ ນິກ຺ຂເມ;

ນປິ ປສ຺ສໍ ນິປາເຕສ຺ສໍ, ຕຓ຺ຫາສລ຺ເລ ອນູຫເຕ.

໓໑໔.

‘‘ຕສ຺ສ ເມວໍ ວິຫຣໂຕ, ປສ຺ສ ວີຣິຍປຣກ຺ກມໍ;

ຕິສ຺ໂສ ວິຊ຺ຊາ ອນຸປ຺ປຕ຺ຕາ, ກຕໍ ພຸທ຺ຘສ຺ສ ສາສນ’’ນ຺ຕິ.

… ມຸທິໂຕ ເຖໂຣ….

ຈຕຸກ຺ກນິປາໂຕ ນິຏ຺ຐິໂຕ.

ຕຕ຺ຣຸທ຺ທານໍ –

ນາຄສມາໂລ ຠຄຸ ຈ, ສຠິໂຍ ນນ຺ທໂກປິ ຈ;

ຊມ຺ພຸໂກ ເສນໂກ ເຖໂຣ, ສມ຺ຠູໂຕ ຣາຫຸໂລປິ ຈ.

ຠວຕິ ຈນ຺ທໂນ ເຖໂຣ, ທເສເຕ [ອິທານິ ນເວວ ເຖຣາ ທິສ຺ສນ຺ຕິ] ພຸທ຺ຘສາວກາ;

ຘມ຺ມິໂກ ສປ຺ປໂກ ເຖໂຣ, ມຸທິໂຕ ຈາປິ ເຕ ຕໂຍ;

ຄາຖາໂຍ ທ຺ເວ ຈ ປຎ຺ຎາສ, ເຖຣາ ສພ຺ເພປິ ເຕຣສາຕິ [ອິທານິ ທ຺ວາທເສວ ເຖຣາ ທິສ຺ສນ຺ຕິ].

໕. ປຎ຺ຈກນິປາໂຕ

໑. ຣາຊທຕ຺ຕຕ຺ເຖຣຄາຖາ

໓໑໕.

‘‘ຠິກ຺ຂຸ ສິວຖິກໍ [ສີວຖິກໍ (ສີ. ສ຺ຍາ. ປີ.)] ຄນ຺ຕ຺ວາ, ອທ຺ທສ ອິຕ຺ຖິມຸຊ຺ຌິຕໍ;

ອປວິທ຺ຘໍ ສຸສານສ຺ມິໍ, ຂຊ຺ຊນ຺ຕິໍ ກິມິຫີ ຜຸຏໍ.

໓໑໖.

‘‘ຍຎ຺ຫິ ເອເກ ຊິຄຸຈ຺ຉນ຺ຕິ, ມຕໍ ທິສ຺ວານ ປາປກໍ;

ກາມຣາໂຄ ປາຕຸຣຫຸ, ອນ຺ໂຘວ ສວຕີ [ວສຕີ (ສີ.)] ອຫຸໍ.

໓໑໗.

‘‘ໂອຣໍ ໂອທນປາກມ຺ຫາ, ຕມ຺ຫາ ຐານາ ອປກ຺ກມິໍ;

ສຕິມາ ສມ຺ປຊາໂນຫໍ, ເອກມນ຺ຕໍ ອຸປາວິສິໍ.

໓໑໘.

‘‘ຕໂຕ ເມ ມນສີກາໂຣ, ໂຍນິໂສ ອຸທປຊ຺ຊຖ;

ອາທີນໂວ ປາຕຸຣຫຸ, ນິພ຺ພິທາ ສມຕິຏ຺ຐຖ.

໓໑໙.

‘‘ຕໂຕ ຈິຕ຺ຕໍ ວິມຸຈ຺ຈິ ເມ, ປສ຺ສ ຘມ຺ມສຸຘມ຺ມຕໍ;

ຕິສ຺ໂສ ວິຊ຺ຊາ ອນຸປ຺ປຕ຺ຕາ, ກຕໍ ພຸທ຺ຘສ຺ສ ສາສນ’’ນ຺ຕິ.

… ຣາຊທຕ຺ໂຕ ເຖໂຣ….

໒. ສຸຠູຕຕ຺ເຖຣຄາຖາ

໓໒໐.

‘‘ອໂຍເຄ ຍຸຎ຺ຊມຕ຺ຕານໍ, ປຸຣິໂສ ກິຈ຺ຈມິຈ຺ຉໂກ [ກິຈ຺ຈມິຈ຺ຉໂຕ (ສີ.), ກິຈ຺ຈມິຈ຺ຉຍໍ (ກຕ຺ຖຈິ)];

ຈຣໍ ເຈ ນາຘິຄຈ຺ເຉຍ຺ຍ, ‘ຕໍ ເມ ທຸພ຺ຠຄລກ຺ຂຓໍ’.

໓໒໑.

‘‘ອພ຺ພູຬ຺ຫໍ ອຆຄຕໍ ວິຊິຕໍ, ເອກຎ຺ເຈ ໂອສ຺ສເຊຍ຺ຍ ກລີວ ສິຍາ;

ສພ຺ພານິປິ ເຈ ໂອສ຺ສເຊຍ຺ຍ ອນ຺ໂຘວ ສິຍາ, ສມວິສມສ຺ສ ອທສ຺ສນໂຕ.

໓໒໒.

‘‘ຍຎ຺ຫິ ກຍິຣາ ຕຎ຺ຫິ ວເທ, ຍໍ ນ ກຍິຣາ ນ ຕໍ ວເທ;

ອກໂຣນ຺ຕໍ ຠາສມານໍ, ປຣິຊານນ຺ຕິ ປຓ຺ຑິຕາ.

໓໒໓.

[ຘ. ປ. ໕໑ ຘມ຺ມປເທປິ] ‘‘ຍຖາປິ ຣຸຈິຣໍ ປຸປ຺ຜໍ, ວຓ຺ຓວນ຺ຕໍ ອຄນ຺ຘກໍ;

ເອວໍ ສຸຠາສິຕາ ວາຈາ, ອຜລາ ໂຫຕິ ອກຸພ຺ພໂຕ.

໓໒໔.

[ຘ. ປ. ໕໒] ‘‘ຍຖາປິ ຣຸຈິຣໍ ປຸປ຺ຜໍ, ວຓ຺ຓວນ຺ຕໍ ສຸຄນ຺ຘກໍ [ສຄນ຺ຘກໍ (ສີ. ສ຺ຍາ. ປີ.)];

ເອວໍ ສຸຠາສິຕາ ວາຈາ, ສຜລາ ໂຫຕິ ກຸພ຺ພໂຕ’’ຕິ [ສກຸພ຺ພໂຕ (ສີ. ປີ.), ສຸກຸພ຺ພໂຕ (ສ຺ຍາ.)].

… ສຸຠູໂຕ ເຖໂຣ….

໓. ຄິຣິມານນ຺ທຕ຺ເຖຣຄາຖາ

໓໒໕.

‘‘ວສ຺ສຕິ ເທໂວ ຍຖາ ສຸຄີຕໍ, ຉນ຺ນາ ເມ ກຸຏິກາ ສຸຂາ ນິວາຕາ;

ຕສ຺ສໍ ວິຫຣາມິ ວູປສນ຺ໂຕ, ອຖ ເຈ ປຕ຺ຖຍສີ ປວສ຺ສ ເທວ.

໓໒໖.

‘‘ວສ຺ສຕິ ເທໂວ ຍຖາ ສຸຄີຕໍ, ຉນ຺ນາ ເມ ກຸຏິກາ ສຸຂາ ນິວາຕາ;

ຕສ຺ສໍ ວິຫຣາມິ ສນ຺ຕຈິຕ຺ໂຕ, ອຖ ເຈ ປຕ຺ຖຍສີ ປວສ຺ສ ເທວ.

໓໒໗.

‘‘ວສ຺ສຕິ ເທໂວ…ເປ… ຕສ຺ສໍ ວິຫຣາມິ ວີຕຣາໂຄ…ເປ….

໓໒໘.

‘‘ວສ຺ສຕິ ເທໂວ…ເປ… ຕສ຺ສໍ ວິຫຣາມິ ວີຕໂທໂສ…ເປ….

໓໒໙.

‘‘ວສ຺ສຕິ ເທໂວ…ເປ… ຕສ຺ສໍ ວິຫຣາມິ ວີຕໂມໂຫ;

ອຖ ເຈ ປຕ຺ຖຍສີ ປວສ຺ສ ເທວາ’’ຕິ.

… ຄິຣິມານນ຺ໂທ ເຖໂຣ….

໔. ສຸມນຕ຺ເຖຣຄາຖາ

໓໓໐.

‘‘ຍໍ ປຕ຺ຖຍາໂນ ຘມ຺ເມສຸ, ອຸປຊ຺ຌາໂຍ ອນຸຄ຺ຄຫິ;

ອມຕໍ ອຠິກງ຺ຂນ຺ຕໍ, ກຕໍ ກຕ຺ຕພ຺ພກໍ ມຍາ.

໓໓໑.

‘‘ອນຸປ຺ປຕ຺ໂຕ ສຈ຺ຉິກໂຕ, ສຍໍ ຘມ຺ໂມ ອນີຕິໂຫ;

ວິສຸທ຺ຘິຎາໂຓ ນິກ຺ກງ຺ໂຂ, ພ຺ຍາກໂຣມິ ຕວນ຺ຕິເກ.

໓໓໒.

‘‘ປຸພ຺ເພນິວາສໍ ຊານາມິ, ທິພ຺ພຈກ຺ຂຸ ວິໂສຘິຕໍ;

ສທຕ຺ໂຖ ເມ ອນຸປ຺ປຕ຺ໂຕ, ກຕໍ ພຸທ຺ຘສ຺ສ ສາສນໍ.

໓໓໓.

‘‘ອປ຺ປມຕ຺ຕສ຺ສ ເມ ສິກ຺ຂາ, ສຸສ຺ສຸຕາ ຕວ ສາສເນ;

ສພ຺ເພ ເມ ອາສວາ ຂີຓາ, ນຕ຺ຖິ ທານິ ປຸນພ຺ຠໂວ.

໓໓໔.

‘‘ອນຸສາສິ ມໍ ອຣິຍວຕາ, ອນຸກມ຺ປິ ອນຸຄ຺ຄຫິ;

ອໂມໂຆ ຕຸຍ຺ຫໂມວາໂທ, ອນ຺ເຕວາສິມ຺ຫິ ສິກ຺ຂິໂຕ’’ຕິ.

… ສຸມໂນ ເຖໂຣ….

໕. ວຑ຺ຒຕ຺ເຖຣຄາຖາ

໓໓໕.

‘‘ສາຘູ ຫິ ກິຣ ເມ ມາຕາ, ປໂຕທໍ ອຸປທໍສຍິ;

ຍສ຺ສາຫໍ ວຈນໍ ສຸຕ຺ວາ, ອນຸສິຏ຺ໂຐ ຊເນຕ຺ຕິຍາ;

ອາຣທ຺ຘວີຣິໂຍ ປຫິຕຕ຺ໂຕ, ປຕ຺ໂຕ ສມ຺ໂພຘິມຸຕ຺ຕມໍ.

໓໓໖.

‘‘ອຣຫາ ທກ຺ຂິເຓຍ຺ໂຍມ຺ຫິ, ເຕວິຊ຺ໂຊ ອມຕທ຺ທໂສ;

ເຊຕ຺ວາ ນມຸຈິໂນ ເສນໍ, ວິຫຣາມິ ອນາສໂວ.

໓໓໗.

‘‘ອຊ຺ຌຕ຺ຕຎ຺ຈ ພຫິທ຺ຘາ ຈ, ເຍ ເມ ວິຊ຺ຊິໍສຸ ອາສວາ;

ສພ຺ເພ ອເສສາ ອຸຈ຺ຉິນ຺ນາ, ນ ຈ ອຸປ຺ປຊ຺ຊເຣ ປຸນ.

໓໓໘.

‘‘ວິສາຣທາ ໂຂ ຠຄິນີ, ເອຕມຕ຺ຖໍ ອຠາສຍິ;

‘ອປິຫາ ນູນ ມຍິປິ, ວນໂຖ ເຕ ນ ວິຊ຺ຊຕິ’.

໓໓໙.

‘‘ປຣິຍນ຺ຕກຕໍ ທຸກ຺ຂໍ, ອນ຺ຕິໂມຍໍ ສມຸສ຺ສໂຍ;

ຊາຕິມຣຓສໍສາໂຣ, ນຕ຺ຖິ ທານິ ປຸນພ຺ຠໂວ’’ຕິ.

… ວຑ຺ໂຒ ເຖໂຣ….

໖. ນທີກສ຺ສປຕ຺ເຖຣຄາຖາ

໓໔໐.

‘‘ອຕ຺ຖາຍ ວຕ ເມ ພຸທ຺ໂຘ, ນທິໍ ເນຣຎ຺ຊຣໍ ອຄາ;

ຍສ຺ສາຫໍ ຘມ຺ມໍ ສຸຕ຺ວານ, ມິຈ຺ຉາທິຏ຺ຐິໍ ວິວຊ຺ຊຍິໍ.

໓໔໑.

‘‘ຍຊິໍ ອຸຈ຺ຈາວເຈ ຍຎ຺ເຎ, ອຄ຺ຄິຫຸຕ຺ຕໍ ຊຸຫິໍ ອຫໍ;

‘ເອສາ ສຸທ຺ຘີ’ຕິ ມຎ຺ຎນ຺ໂຕ, ອນ຺ຘຠູໂຕ [ອນ຺ຘີຠູໂຕ (ກ.)] ປຸຖຸຊ຺ຊໂນ.

໓໔໒.

‘‘ທິຏ຺ຐິຄຫນປກ຺ຂນ຺ໂທ [ປກ຺ຂນ຺ໂຕ (ສີ.), ປກ຺ຂນ຺ໂນ (ສ຺ຍາ. ປີ.)], ປຣາມາເສນ ໂມຫິໂຕ;

ອສຸທ຺ຘິໍ ມຎ຺ຎິສໍ ສຸທ຺ຘິໍ, ອນ຺ຘຠູໂຕ ອວິທ຺ທສຸ.

໓໔໓.

‘‘ມິຈ຺ຉາທິຏ຺ຐິ ປຫີນາ ເມ, ຠວາ ສພ຺ເພ ປທາລິຕາ [ວິທາລິຕາ (ກ.)];

ຊຸຫາມິ ທກ຺ຂິເຓຍ຺ຍຄ຺ຄິໍ, ນມສ຺ສາມິ ຕຖາຄຕໍ.

໓໔໔.

‘‘ໂມຫາ ສພ຺ເພ ປຫີນາ ເມ, ຠວຕຓ຺ຫາ ປທາລິຕາ;

ວິກ຺ຂີໂຓ ຊາຕິສໍສາໂຣ, ນຕ຺ຖິ ທານິ ປຸນພ຺ຠໂວ’’ຕິ.

… ນທີກສ຺ສໂປ ເຖໂຣ….

໗. ຄຍາກສ຺ສປຕ຺ເຖຣຄາຖາ

໓໔໕.

‘‘ປາໂຕ ມຊ຺ຌນ຺ຫິກໍ ສາຍໍ, ຕິກ຺ຂຕ຺ຕຸໍ ທິວສສ຺ສຫໍ;

ໂອຕຣິໍ ອຸທກໍ ໂສຫໍ, ຄຍາຍ ຄຍຜຄ຺ຄຸຍາ.

໓໔໖.

‘‘‘ຍໍ ມຍາ ປກຕໍ ປາປໍ, ປຸພ຺ເພ ອຎ຺ຎາສຸ ຊາຕິສຸ;

ຕໍ ທານີຘ ປວາເຫມິ’, ເອວໍທິຏ຺ຐິ ປຸເຣ ອຫຸໍ.

໓໔໗.

‘‘ສຸຕ຺ວາ ສຸຠາສິຕໍ ວາຈໍ, ຘມ຺ມຕ຺ຖສຫິຕໍ ປທໍ;

ຕຖໍ ຍາຖາວກໍ ອຕ຺ຖໍ, ໂຍນິໂສ ປຈ຺ຈເວກ຺ຂິສໍ;

໓໔໘.

‘‘ນິນ຺ຫາຕສພ຺ພປາໂປມ຺ຫິ, ນິມ຺ມໂລ ປຍໂຕ ສຸຈິ;

ສຸທ຺ໂຘ ສຸທ຺ຘສ຺ສ ທາຍາໂທ, ປຸຕ຺ໂຕ ພຸທ຺ຘສ຺ສ ໂອຣໂສ.

໓໔໙.

‘‘ໂອຄຍ຺ຫຏ຺ຐງ຺ຄິກໍ ໂສຕໍ, ສພ຺ພປາປໍ ປວາຫຍິໍ;

ຕິສ຺ໂສ ວິຊ຺ຊາ ອຊ຺ຌຄມິໍ, ກຕໍ ພຸທ຺ຘສ຺ສ ສາສນ’’ນ຺ຕິ.

… ຄຍາກສ຺ສໂປ ເຖໂຣ….

໘. ວກ຺ກລິຕ຺ເຖຣຄາຖາ

໓໕໐.

‘‘ວາຕໂຣຄາຠິນີໂຕ ຕ຺ວໍ, ວິຫຣໍ ການເນ ວເນ;

ປວິຏ຺ຐໂຄຈເຣ ລູເຂ, ກຖໍ ຠິກ຺ຂຸ ກຣິສ຺ສສິ.

໓໕໑.

‘‘ປີຕິສຸເຂນ ວິປຸເລນ, ຜຣມາໂນ ສມຸສ຺ສຍໍ;

ລູຂມ຺ປິ ອຠິສມ຺ໂຠນ຺ໂຕ, ວິຫຣິສ຺ສາມິ ການເນ.

໓໕໒.

‘‘ຠາເວນ຺ໂຕ ສຕິປຏ຺ຐາເນ, ອິນ຺ທ຺ຣິຍານິ ພລານິ ຈ;

ໂພຊ຺ຌງ຺ຄານິ ຈ ຠາເວນ຺ໂຕ, ວິຫຣິສ຺ສາມິ ການເນ.

໓໕໓.

‘‘ອາຣທ຺ຘວີຣິເຍ ປຫິຕຕ຺ເຕ, ນິຈ຺ຈໍ ທຬ຺ຫປຣກ຺ກເມ [ອາຣທ຺ຘວີຣິໂຍ ປຫິຕຕ຺ໂຕ, ນິຈ຺ຈໍ ທຬ຺ຫປຣກ຺ກໂມ (ສີ.)];

ສມຄ຺ເຄ ສຫິເຕ ທິສ຺ວາ, ວິຫຣິສ຺ສາມິ ການເນ.

໓໕໔.

‘‘ອນຸສ຺ສຣນ຺ໂຕ ສມ຺ພຸທ຺ຘໍ, ອຄ຺ຄໍ ທນ຺ຕໍ ສມາຫິຕໍ;

ອຕນ຺ທິໂຕ ຣຕ຺ຕິນ຺ທິວໍ, ວິຫຣິສ຺ສາມິ ການເນ’’ຕິ.

… ວກ຺ກລິຕ຺ເຖໂຣ….

໙. ວິຊິຕເສນຕ຺ເຖຣຄາຖາ

໓໕໕.

‘‘ໂອລຄ຺ເຄສ຺ສາມິ ເຕ ຈິຕ຺ຕ, ອາຓິທ຺ວາເຣວ ຫຕ຺ຖິນໍ;

ນ ຕໍ ປາເປ ນິໂຍເຊສ຺ສໍ, ກາມຊາລ [ກາມຊາລໍ (ສ຺ຍາ.)] ສຣີຣຊ [ສຣີຣຊໍ (ສ຺ຍາ. ກ.)].

໓໕໖.

‘‘ຕ຺ວໍ ໂອລຄ຺ໂຄ ນ ຄຈ຺ຉສິ [ນ ຄຎ຺ຉິສິ (ປີ)], ທ຺ວາຣວິວຣໍ ຄໂຊວ ອລຠນ຺ໂຕ;

ນ ຈ ຈິຕ຺ຕກລິ ປຸນປ຺ປຸນໍ, ປສກ຺ກ [ປສຫໍ (ສີ. ສ຺ຍາ. ປີ.)] ປາປຣໂຕ ຈຣິສ຺ສສິ.

໓໕໗.

‘‘ຍຖາ ກຸຎ຺ຊຣໍ ອທນ຺ຕໍ, ນວຄ຺ຄຫມງ຺ກຸສຄ຺ຄໂຫ;

ພລວາ ອາວຕ຺ເຕຕິ ອກາມໍ, ເອວໍ ອາວຕ຺ຕຍິສ຺ສໍ ຕໍ.

໓໕໘.

‘‘ຍຖາ ວຣຫຍທມກຸສໂລ, ສາຣຖິ ປວໂຣ ທເມຕິ ອາຊຎ຺ຎໍ;

ເອວໍ ທມຍິສ຺ສໍ ຕໍ, ປຕິຏ຺ຐິໂຕ ປຎ຺ຈສຸ ພເລສຸ.

໓໕໙.

‘‘ສຕິຍາ ຕໍ ນິພນ຺ຘິສ຺ສໍ, ປຍຸຕ຺ໂຕ ເຕ ທເມສ຺ສາມິ [ປຍຕຕ຺ໂຕ ໂວທເປສ຺ສາມິ (ສີ.)];

ວີຣິຍຘຸຣນິຄ຺ຄຫິໂຕ, ນ ຍິໂຕ ທູຣໍ ຄມິສ຺ສເສ ຈິຕ຺ຕາ’’ຕິ.

… ວິຊິຕເສໂນ ເຖໂຣ….

໑໐. ຍສທຕ຺ຕຕ຺ເຖຣຄາຖາ

໓໖໐.

‘‘ອຸປາຣມ຺ຠຈິຕ຺ໂຕ ທຸມ຺ເມໂຘ, ສຸຓາຕິ ຊິນສາສນໍ;

ອາຣກາ ໂຫຕິ ສທ຺ຘມ຺ມາ, ນຠໂສ ປຖວີ ຍຖາ.

໓໖໑.

‘‘ອຸປາຣມ຺ຠຈິຕ຺ໂຕ ທຸມ຺ເມໂຘ, ສຸຓາຕິ ຊິນສາສນໍ;

ປຣິຫາຍຕິ ສທ຺ຘມ຺ມາ, ກາຬປກ຺ເຂວ ຈນ຺ທິມາ.

໓໖໒.

‘‘ອຸປາຣມ຺ຠຈິຕ຺ໂຕ ທຸມ຺ເມໂຘ, ສຸຓາຕິ ຊິນສາສນໍ;

ປຣິສຸສ຺ສຕິ ສທ຺ຘມ຺ເມ, ມຈ຺ໂຉ ອປ຺ໂປທເກ ຍຖາ.

໓໖໓.

‘‘ອຸປາຣມ຺ຠຈິຕ຺ໂຕ ທຸມ຺ເມໂຘ, ສຸຓາຕິ ຊິນສາສນໍ;

ນ ວິຣູຫຕິ ສທ຺ຘມ຺ເມ, ເຂຕ຺ເຕ ພີຊໍວ ປູຕິກໍ.

໓໖໔.

‘‘ໂຍ ຈ ຕຸຏ຺ເຐນ ຈິຕ຺ເຕນ, ສຸຓາຕິ ຊິນສາສນໍ;

ເຂເປຕ຺ວາ ອາສເວ ສພ຺ເພ, ສຈ຺ຉິກຕ຺ວາ ອກຸປ຺ປຕໍ;

ປປ຺ປຸຍ຺ຍ ປຣມໍ ສນ຺ຕິໍ, ປຣິນິພ຺ພາຕິນາສໂວ’’ຕິ.

… ຍສທຕ຺ໂຕ ເຖໂຣ….

໑໑. ໂສຓກຸຏິກຓ຺ຓຕ຺ເຖຣຄາຖາ

໓໖໕.

‘‘ອຸປສມ຺ປທາ ຈ ເມ ລທ຺ຘາ, ວິມຸຕ຺ໂຕ ຈມ຺ຫິ ອນາສໂວ;

ໂສ ຈ ເມ ຠຄວາ ທິຏ຺ໂຐ, ວິຫາເຣ ຈ ສຫາວສິໍ.

໓໖໖.

‘‘ພຫຸເທວ ຣຕ຺ຕິໍ ຠຄວາ, ອພ຺ໂຠກາເສຕິນາມຍິ;

ວິຫາຣກຸສໂລ ສຕ຺ຖາ, ວິຫາຣໍ ປາວິສີ ຕທາ.

໓໖໗.

‘‘ສນ຺ຖຣິຕ຺ວານ ສງ຺ຆາຏິໍ, ເສຍ຺ຍໍ ກປ຺ເປສິ ໂຄຕໂມ;

ສີໂຫ ເສລຄຸຫາຍໍວ, ປຫີນຠຍເຠຣໂວ.

໓໖໘.

‘‘ຕໂຕ ກລ຺ຍາຓວາກ຺ກຣໂຓ, ສມ຺ມາສມ຺ພຸທ຺ຘສາວໂກ;

ໂສໂຓ ອຠາສິ ສທ຺ຘມ຺ມໍ, ພຸທ຺ຘເສຏ຺ຐສ຺ສ ສມ຺ມຸຂາ.

໓໖໙.

‘‘ປຎ຺ຈກ຺ຂນ຺ເຘ ປຣິຎ຺ຎາຍ, ຠາວຍິຕ຺ວານ ອຎ຺ຊສໍ;

ປປ຺ປຸຍ຺ຍ ປຣມໍ ສນ຺ຕິໍ, ປຣິນິພ຺ພິສ຺ສຕ຺ຍນາສໂວ’’ຕິ.

… ໂສໂຓ ກຸຏິກຓ຺ຓເຖໂຣ….

໑໒. ໂກສິຍຕ຺ເຖຣຄາຖາ

໓໗໐.

‘‘ໂຍ ເວ ຄຣູນໍ ວຈນຎ຺ຎຸ ຘີໂຣ, ວເສ ຈ ຕມ຺ຫິ ຊນເຍຖ ເປມໍ;

ໂສ ຠຕ຺ຕິມາ ນາມ ຈ ໂຫຕິ ປຓ຺ຑິໂຕ, ຎຕ຺ວາ ຈ ຘມ຺ເມສຸ ວິເສສິ ອສ຺ສ.

໓໗໑.

‘‘ຍໍ ອາປທາ ອຸປ຺ປຕິຕາ ອຸຬາຣາ, ນກ຺ຂມ຺ຠຍນ຺ເຕ ປຏິສງ຺ຂຍນ຺ຕໍ;

ໂສ ຖາມວາ ນາມ ຈ ໂຫຕິ ປຓ຺ຑິໂຕ, ຎຕ຺ວາ ຈ ຘມ຺ເມສຸ ວິເສສິ ອສ຺ສ.

໓໗໒.

‘‘ໂຍ ເວ ສມຸທ຺ໂທວ ຐິໂຕ ອເນໂຊ, ຄມ຺ຠີຣປຎ຺ໂຎ ນິປຸຓຕ຺ຖທສ຺ສີ;

ອສໍຫາຣິໂຍ ນາມ ຈ ໂຫຕິ ປຓ຺ຑິໂຕ, ຎຕ຺ວາ ຈ ຘມ຺ເມສຸ ວິເສສິ ອສ຺ສ.

໓໗໓.

‘‘ພຫຸສ຺ສຸໂຕ ຘມ຺ມຘໂຣ ຈ ໂຫຕິ, ຘມ຺ມສ຺ສ ໂຫຕິ ອນຸຘມ຺ມຈາຣີ;

ໂສ ຕາທິໂສ ນາມ ຈ ໂຫຕິ ປຓ຺ຑິໂຕ, ຎຕ຺ວາ ຈ ຘມ຺ເມສຸ ວິເສສິ ອສ຺ສ.

໓໗໔.

‘‘ອຕ຺ຖຎ຺ຈ ໂຍ ຊານາຕິ ຠາສິຕສ຺ສ, ອຕ຺ຖຎ຺ຈ ຎຕ຺ວານ ຕຖາ ກໂຣຕິ;

ອຕ຺ຖນ຺ຕໂຣ ນາມ ສ ໂຫຕິ ປຓ຺ຑິໂຕ, ຎຕ຺ວາ ຈ ຘມ຺ເມສຸ ວິເສສິ ອສ຺ສາ’’ຕິ.

… ໂກສິໂຍ ເຖໂຣ….

ປຎ຺ຈກນິປາໂຕ ນິຏ຺ຐິໂຕ.

ຕຕ຺ຣຸທ຺ທານໍ –

ຣາຊທຕ຺ໂຕ ສຸຠູໂຕ ຈ, ຄິຣິມານນ຺ທສຸມນາ;

ວຑ຺ໂຒ ຈ ກສ຺ສໂປ ເຖໂຣ, ຄຍາກສ຺ສປວກ຺ກລີ.

ວິຊິໂຕ ຍສທຕ຺ໂຕ ຈ, ໂສໂຓ ໂກສິຍສວ຺ຫໂຍ;

ສຏ຺ຐິ ຈ ປຎ຺ຈ ຄາຖາໂຍ, ເຖຣາ ຈ ເອຕ຺ຖ ທ຺ວາທສາຕິ.

໖. ຉກ຺ກນິປາໂຕ

໑. ອຸຣຸເວຬກສ຺ສປຕ຺ເຖຣຄາຖາ

໓໗໕.

‘‘ທິສ຺ວານ ປາຏິຫີຣານິ, ໂຄຕມສ຺ສ ຍສສ຺ສິໂນ;

ນ ຕາວາຫໍ ປຓິປຕິໍ, ອິສ຺ສາມາເນນ ວຎ຺ຈິໂຕ.

໓໗໖.

‘‘ມມ ສງ຺ກປ຺ປມຎ຺ຎາຍ, ໂຈເທສິ ນຣສາຣຖິ;

ຕໂຕ ເມ ອາສິ ສໍເວໂຄ, ອພ຺ຠຸໂຕ ໂລມຫໍສໂນ.

໓໗໗.

‘‘ປຸພ຺ເພ ຊຏິລຠູຕສ຺ສ, ຍາ ເມ ສິທ຺ຘິ ປຣິຕ຺ຕິກາ;

ຕາຫໍ ຕທາ ນິຣາກຕ຺ວາ [ນິຣໍກຕ຺ວາ (ສ຺ຍາ. ກ.)], ປພ຺ພຊິໍ ຊິນສາສເນ.

໓໗໘.

‘‘ປຸພ຺ເພ ຍຎ຺ເຎນ ສນ຺ຕຸຏ຺ໂຐ, ກາມຘາຕຸປຸຣກ຺ຂໂຕ;

ປຈ຺ຉາ ຣາຄຎ຺ຈ ໂທສຎ຺ຈ, ໂມຫຎ຺ຈາປິ ສມູຫນິໍ.

໓໗໙.

‘‘ປຸພ຺ເພນິວາສໍ ຊານາມິ, ທິພ຺ພຈກ຺ຂຸ ວິໂສຘິຕໍ;

ອິທ຺ຘິມາ ປຣຈິຕ຺ຕຎ຺ຎູ, ທິພ຺ພໂສຕຎ຺ຈ ປາປຸຓິໍ.

໓໘໐.

‘‘ຍສ຺ສ ຈຕ຺ຖາຍ ປພ຺ພຊິໂຕ, ອຄາຣສ຺ມານຄາຣິຍໍ;

ໂສ ເມ ອຕ຺ໂຖ ອນຸປ຺ປຕ຺ໂຕ, ສພ຺ພສໍໂຍຊນກ຺ຂໂຍ’’ຕິ.

… ອຸຣຸເວຬກສ຺ສໂປ ເຖໂຣ….

໒. ເຕກິຈ຺ຉກາຣິຕ຺ເຖຣຄາຖາ

໓໘໑.

‘‘ອຕິຫິຕາ ວີຫິ, ຂລຄຕາ ສາລີ;

ນ ຈ ລເຠ ປິຓ຺ຑໍ, ກຖມຫໍ ກສ຺ສໍ.

໓໘໒.

‘‘ພຸທ຺ຘມປ຺ປເມຍ຺ຍໍ ອນຸສ຺ສຣ ປສນ຺ໂນ;

ປີຕິຍາ ຜຸຏສຣີໂຣ ໂຫຫິສິ ສຕຕມຸທຄ຺ໂຄ.

໓໘໓.

‘‘ຘມ຺ມມປ຺ປເມຍ຺ຍໍ ອນຸສ຺ສຣ ປສນ຺ໂນ;

ປີຕິຍາ ຜຸຏສຣີໂຣ ໂຫຫິສິ ສຕຕມຸທຄ຺ໂຄ.

໓໘໔.

‘‘ສງ຺ຆມປ຺ປເມຍ຺ຍໍ ອນຸສ຺ສຣ ປສນ຺ໂນ;

ປີຕິຍາ ຜຸຏສຣີໂຣ ໂຫຫິສິ ສຕຕມຸທຄ຺ໂຄ.

໓໘໕.

‘‘ອພ຺ໂຠກາເສ ວິຫຣສິ, ສີຕາ ເຫມນ຺ຕິກາ ອິມາ ຣຕ຺ໂຍ;

ມາ ສີເຕນ ປເຣໂຕ ວິຫຎ຺ຎິຕ຺ໂຖ, ປວິສ ຕ຺ວໍ ວິຫາຣໍ ຜຸສິຕຄ຺ຄຬໍ.

໓໘໖.

‘‘ຜຸສິສ຺ສໍ ຈຕສ຺ໂສ ອປ຺ປມຎ຺ຎາໂຍ, ຕາຫິ ຈ ສຸຂິໂຕ ວິຫຣິສ຺ສໍ;

ນາຫໍ ສີເຕນ ວິຫຎ຺ຎິສ຺ສໍ, ອນິຎ຺ຊິໂຕ ວິຫຣນ຺ໂຕ’’ຕິ.

… ເຕກິຈ຺ຉກາຣີ [ເຕກິຈ຺ຉການິ (ສີ. ສ຺ຍາ. ປີ.)] ເຖໂຣ….

໓. ມຫານາຄຕ຺ເຖຣຄາຖາ

໓໘໗.

‘‘ຍສ຺ສ ສພ຺ຣຫ຺ມຈາຣີສຸ, ຄາຣໂວ ນູປລພ຺ຠຕິ;

ປຣິຫາຍຕິ ສທ຺ຘມ຺ມາ, ມຈ຺ໂຉ ອປ຺ໂປທເກ ຍຖາ.

໓໘໘.

‘‘ຍສ຺ສ ສພ຺ຣຫ຺ມຈາຣີສຸ, ຄາຣໂວ ນູປລພ຺ຠຕິ;

ນ ວິຣູຫຕິ ສທ຺ຘມ຺ເມ, ເຂຕ຺ເຕ ພີຊໍວ ປູຕິກໍ.

໓໘໙.

‘‘ຍສ຺ສ ສພ຺ຣຫ຺ມຈາຣີສຸ, ຄາຣໂວ ນູປລພ຺ຠຕິ;

ອາຣກາ ໂຫຕິ ນິພ຺ພານາ [ນິພ຺ພາຓາ (ສີ.)], ຘມ຺ມຣາຊສ຺ສ ສາສເນ.

໓໙໐.

‘‘ຍສ຺ສ ສພ຺ຣຫ຺ມຈາຣີສຸ, ຄາຣໂວ ອຸປລພ຺ຠຕິ;

ນ ວິຫາຍຕິ ສທ຺ຘມ຺ມາ, ມຈ຺ໂຉ ພວ຺ໂຫທເກ [ພຫ຺ໂວທເກ (ສີ.), ພໂຫທເກ (ສ຺ຍາ.)] ຍຖາ.

໓໙໑.

‘‘ຍສ຺ສ ສພ຺ຣຫ຺ມຈາຣີສຸ, ຄາຣໂວ ອຸປລພ຺ຠຕິ;

ໂສ ວິຣູຫຕິ ສທ຺ຘມ຺ເມ, ເຂຕ຺ເຕ ພີຊໍວ ຠທ຺ທກໍ.

໓໙໒.

‘‘ຍສ຺ສ ສພ຺ຣຫ຺ມຈາຣີສຸ, ຄາຣໂວ ອຸປລພ຺ຠຕິ;

ສນ຺ຕິເກ ໂຫຕິ ນິພ຺ພານໍ [ນິພ຺ພາຓໍ (ສີ.)], ຘມ຺ມຣາຊສ຺ສ ສາສເນ’’ຕິ.

… ມຫານາໂຄ ເຖໂຣ….

໔. ກຸລ຺ລຕ຺ເຖຣຄາຖາ

໓໙໓.

‘‘ກຸລ຺ໂລ ສິວຖິກໍ ຄນ຺ຕ຺ວາ, ອທ຺ທສ ອິຕ຺ຖິມຸຊ຺ຌິຕໍ;

ອປວິທ຺ຘໍ ສຸສານສ຺ມິໍ, ຂຊ຺ຊນ຺ຕິໍ ກິມິຫີ ຜຸຏໍ.

໓໙໔.

‘‘ອາຕຸຣໍ ອສຸຈິໍ ປູຕິໍ, ປສ຺ສ ກຸລ຺ລ ສມຸສ຺ສຍໍ;

ອຸຄ຺ຆຣນ຺ຕໍ ປຄ຺ຆຣນ຺ຕໍ, ພາລານໍ ອຠິນນ຺ທິຕໍ.

໓໙໕.

‘‘ຘມ຺ມາທາສໍ ຄເຫຕ຺ວານ, ຎາຓທສ຺ສນປຕ຺ຕິຍາ;

ປຈ຺ຈເວກ຺ຂິໍ ອິມໍ ກາຍໍ, ຕຸຈ຺ຉໍ ສນ຺ຕຣພາຫິຣໍ.

໓໙໖.

‘‘ຍຖາ ອິທໍ ຕຖາ ເອຕໍ, ຍຖາ ເອຕໍ ຕຖາ ອິທໍ;

ຍຖາ ອໂຘ ຕຖາ ອຸທ຺ຘໍ, ຍຖາ ອຸທ຺ຘໍ ຕຖາ ອໂຘ.

໓໙໗.

‘‘ຍຖາ ທິວາ ຕຖາ ຣຕ຺ຕິໍ, ຍຖາ ຣຕ຺ຕິໍ ຕຖາ ທິວາ;

ຍຖາ ປຸເຣ ຕຖາ ປຈ຺ຉາ, ຍຖາ ປຈ຺ຉາ ຕຖາ ປຸເຣ.

໓໙໘.

‘‘ປຎ຺ຈງ຺ຄິເກນ ຕຸຣິເຍນ, ນ ຣຕີ ໂຫຕິ ຕາທິສີ;

ຍຖາ ເອກຄ຺ຄຈິຕ຺ຕສ຺ສ, ສມ຺ມາ ຘມ຺ມໍ ວິປສ຺ສໂຕ’’ຕິ.

… ກຸລ຺ໂລ ເຖໂຣ….

໕. ມາລຸກ຺ຍປຸຕ຺ຕຕ຺ເຖຣຄາຖາ

໓໙໙.

‘‘ມນຸຊສ຺ສ ປມຕ຺ຕຈາຣິໂນ, ຕຓ຺ຫາ ວຑ຺ຒຕິ ມາລຸວາ ວິຍ;

ໂສ ປ຺ລວຕີ [ປ຺ລວຕິ (ສີ. ປີ. ກ.), ປຣິປ຺ລວຕິ (ສ຺ຍາ.)] ຫຸຣາ ຫຸຣໍ, ຜລມິຈ຺ຉໍວ ວນສ຺ມິ ວານໂຣ.

໔໐໐.

‘‘ຍໍ ເອສາ ສຫເຕ [ສຫຕິ (ປີ. ກ.)] ຊມ຺ມີ, ຕຓ຺ຫາ ໂລເກ ວິສຕ຺ຕິກາ;

ໂສກາ ຕສ຺ສ ປວຑ຺ຒນ຺ຕິ, ອຠິວຏ຺ຐໍວ [ອຠິວຸຏ຺ຐໍວ (ສ຺ຍາ.), ອຠິວຑ຺ຒໍວ (ກ.)] ພີຣຓໍ.

໔໐໑.

‘‘ໂຍ ເຈຕໍ ສຫເຕ [ສຫຕິ (ປີ. ກ.)] ຊມ຺ມິໍ, ຕຓ຺ຫໍ ໂລເກ ທຸຣຈ຺ຈຍໍ;

ໂສກາ ຕມ຺ຫາ ປປຕນ຺ຕິ, ອຸທພິນ຺ທູວ ໂປກ຺ຂຣາ.

໔໐໒.

‘‘ຕໍ ໂວ ວທາມິ ຠທ຺ທໍ ໂວ, ຍາວນ຺ເຕຕ຺ຖ ສມາຄຕາ;

ຕຓ຺ຫາຍ ມູລໍ ຂຓຖ, ອຸສີຣຕ຺ໂຖວ ພີຣຓໍ;

ມາ ໂວ ນຬໍວ ໂສໂຕວ, ມາໂຣ ຠຎ຺ຊິ ປຸນປ຺ປຸນໍ.

໔໐໓.

‘‘ກໂຣຖ ພຸທ຺ຘວຈນໍ, ຂໂຓ ໂວ ມາ ອຸປຈ຺ຈຄາ;

ຂຓາຕີຕາ ຫິ ໂສຈນ຺ຕິ, ນິຣຍມ຺ຫິ ສມປ຺ປິຕາ.

໔໐໔.

‘‘ປມາໂທ ຣໂຊ ປມາໂທ [ສພ຺ພທາ (ສີ. ກ.), ສຸຕ຺ຕນິປາຕຏ຺ຐກຖາຍໍ ອຸຏ຺ຐານສຸຕ຺ຕວຓ຺ຓນາ ໂອໂລເກຕພ຺ພາ], ປມາທານຸປຕິໂຕ ຣໂຊ;

ອປ຺ປມາເທນ ວິຊ຺ຊາຍ, ອພ຺ພເຫ ສລ຺ລມຕ຺ຕໂນ’’ຕິ.

… ມາລຸກ຺ຍປຸຕ຺ໂຕ [ມາລຸງ຺ກ຺ຍປຸຕ຺ໂຕ (ສີ. ສ຺ຍາ. ປີ.)] ເຖໂຣ….

໖. ສປ຺ປທາສຕ຺ເຖຣຄາຖາ

໔໐໕.

‘‘ປຓ຺ຓວີສຕິວສ຺ສານິ, ຍໂຕ ປພ຺ພຊິໂຕ ອຫໍ;

ອຈ຺ຉຣາສງ຺ຆາຕມຕ຺ຕມ຺ປິ, ເຈໂຕສນ຺ຕິມນຊ຺ຌຄໍ.

໔໐໖.

‘‘ອລທ຺ຘາ ຈິຕ຺ຕສ຺ເສກຄ຺ຄໍ, ກາມຣາເຄນ ອຏ຺ຏິໂຕ [ອທ຺ທິໂຕ (ສ຺ຍາ. ສີ. ອຏ຺ຐ.), ອຑ຺ຑິໂຕ (ກ.)];

ພາຫາ ປຄ຺ຄຍ຺ຫ ກນ຺ທນ຺ໂຕ, ວິຫາຣາ ອຸປນິກ຺ຂມິໍ [ນູປນິກ຺ຂມິໍ (ສພ຺ພຕ຺ຖ), ທຸປນິກ຺ຂມິໍ (?)].

໔໐໗.

‘‘ສຕ຺ຖໍ ວາ ອາຫຣິສ຺ສາມິ, ໂກ ອຕ຺ໂຖ ຊີວິເຕນ ເມ;

ກຖໍ ຫິ ສິກ຺ຂໍ ປຈ຺ຈກ຺ຂໍ, ກາລໍ ກຸພ຺ເພຖ ມາທິໂສ.

໔໐໘.

‘‘ຕທາຫໍ ຂຸຣມາທາຍ, ມຎ຺ຈກມ຺ຫິ ອຸປາວິສິໍ;

ປຣິນີໂຕ ຂຸໂຣ ອາສິ, ຘມນິໍ ເຉຕ຺ຕຸມຕ຺ຕໂນ.

໔໐໙.

‘‘ຕໂຕ ເມ ມນສີກາໂຣ, ໂຍນິໂສ ອຸທປຊ຺ຊຖ;

ອາທີນໂວ ປາຕຸຣຫຸ, ນິພ຺ພິທາ ສມຕິຏ຺ຐຖ.

໔໑໐.

‘‘ຕໂຕ ຈິຕ຺ຕໍ ວິມຸຈ຺ຈິ ເມ, ປສ຺ສ ຘມ຺ມສຸຘມ຺ມຕໍ;

ຕິສ຺ໂສ ວິຊ຺ຊາ ອນຸປ຺ປຕ຺ຕາ, ກຕໍ ພຸທ຺ຘສ຺ສ ສາສນ’’ນ຺ຕິ.

… ສປ຺ປທາໂສ ເຖໂຣ….

໗.ກາຕິຍານຕ຺ເຖຣຄາຖາ

໔໑໑.

‘‘ອຸຏ຺ເຐຫິ ນິສີທ ກາຕິຍານ, ມາ ນິທ຺ທາພຫຸໂລ ອຫຸ ຊາຄຣສ຺ສຸ;

ມາ ຕໍ ອລສໍ ປມຕ຺ຕພນ຺ຘຸ, ກູເຏເນວ ຊິນາຕຸ ມຈ຺ຈຸຣາຊາ.

໔໑໒.

‘‘ເສຍ຺ຍຖາປິ [ສຍຖາປິ (ສີ. ປີ.)] ມຫາສມຸທ຺ທເວໂຄ, ເອວໍ ຊາຕິຊຣາຕິວຕ຺ຕເຕ ຕໍ;

ໂສ ກໂຣຫິ ສຸທີປມຕ຺ຕໂນ ຕ຺ວໍ, ນ ຫິ ຕາຓໍ ຕວ ວິຊ຺ຊເຕວ ອຎ຺ຎໍ.

໔໑໓.

‘‘ສຕ຺ຖາ ຫິ ວິເຊສິ ມຄ຺ຄເມຕໍ, ສງ຺ຄາ ຊາຕິຊຣາຠຍາ ອຕີຕໍ;

ປຸພ຺ພາປຣຣຕ຺ຕມປ຺ປມຕ຺ໂຕ, ອນຸຍຸຎ຺ຊສ຺ສຸ ທຬ຺ຫໍ ກໂຣຫິ ໂຍຄໍ.

໔໑໔.

‘‘ປຸຣິມານິ ປມຸຎ຺ຈ ພນ຺ຘນານິ, ສງ຺ຆາຏິຂຸຣມຸຓ຺ຑຠິກ຺ຂໂຠຊີ;

ມາ ຂິຑ຺ຑາຣຕິຎ຺ຈ ມາ ນິທ຺ທໍ, ອນຸຍຸຎ຺ຊິຕ຺ຖ ຌາຍ ກາຕິຍານ.

໔໑໕.

‘‘ຌາຍາຫິ ຊິນາຫິ ກາຕິຍານ, ໂຍຄກ຺ເຂມປເຖສຸ ໂກວິໂທສິ;

ປປ຺ປຸຍ຺ຍ ອນຸຕ຺ຕຣໍ ວິສຸທ຺ຘິໍ, ປຣິນິພ຺ພາຫິສິ ວາຣິນາວ ໂຊຕິ.

໔໑໖.

‘‘ປຊ຺ໂຊຕກໂຣ ປຣິຕ຺ຕຣໍໂສ, ວາເຕນ ວິນມ຺ຍເຕ ລຕາວ;

ເອວມ຺ປິ ຕຸວໍ ອນາທິຍາໂນ, ມາຣໍ ອິນ຺ທສໂຄຕ຺ຕ ນິທ຺ຘຸນາຫິ;

ໂສ ເວທຍິຕາສຸ ວີຕຣາໂຄ, ກາລໍ ກງ຺ຂ ອິເຘວ ສີຕິຠູໂຕ’’ຕິ.

… ກາຕິຍາໂນ ເຖໂຣ….

໘. ມິຄຊາລຕ຺ເຖຣຄາຖາ

໔໑໗.

‘‘ສຸເທສິໂຕ ຈກ຺ຂຸມຕາ, ພຸທ຺ເຘນາທິຈ຺ຈພນ຺ຘຸນາ;

ສພ຺ພສໍໂຍຊນາຕີໂຕ, ສພ຺ພວຏ຺ຏວິນາສໂນ.

໔໑໘.

‘‘ນິຍ຺ຍານິໂກ ອຸຕ຺ຕຣໂຓ, ຕຓ຺ຫາມູລວິໂສສໂນ;

ວິສມູລໍ ອາຆາຕນໍ, ເຉຕ຺ວາ ປາເປຕິ ນິພ຺ພຸຕິໍ.

໔໑໙.

‘‘ອຎ຺ຎາຓມູລເຠທາຍ, ກມ຺ມຍນ຺ຕວິຆາຏໂນ;

ວິຎ຺ຎາຓານໍ ປຣິຄ຺ຄເຫ, ຎາຓວຊິຣນິປາຕໂນ.

໔໒໐.

‘‘ເວທນານໍ ວິຎ຺ຎາປໂນ, ອຸປາທານປ຺ປໂມຈໂນ;

ຠວໍ ອງ຺ຄາຣກາສຸໍວ, ຎາເຓນ ອນຸປສ຺ສໂນ [ອນຸປສ຺ສໂກ (ສີ. ປີ.)].

໔໒໑.

‘‘ມຫາຣໂສ ສຸຄມ຺ຠີໂຣ, ຊຣາມຈ຺ຈຸນິວາຣໂຓ;

ອຣິໂຍ ອຏ຺ຐງ຺ຄິໂກ ມຄ຺ໂຄ, ທຸກ຺ຂູປສມໂນ ສິໂວ.

໔໒໒.

‘‘ກມ຺ມໍ ກມ຺ມນ຺ຕິ ຎຕ຺ວານ, ວິປາກຎ຺ຈ ວິປາກໂຕ;

ປຏິຈ຺ຈຸປ຺ປນ຺ນຘມ຺ມານໍ, ຍຖາວາໂລກທສ຺ສໂນ;

ມຫາເຂມງ຺ຄໂມ ສນ຺ໂຕ, ປຣິໂຍສານຠທ຺ທໂກ’’ຕິ.

… ມິຄຊາໂລ ເຖໂຣ….

໙. ປຸໂຣຫິຕປຸຕ຺ຕເຊນ຺ຕຕ຺ເຖຣຄາຖາ

໔໒໓.

‘‘ຊາຕິມເທນ ມຕ຺ໂຕຫໍ, ໂຠຄອິສ຺ສຣິເຍນ ຈ;

ສຓ຺ຐານວຓ຺ຓຣູເປນ, ມທມຕ຺ໂຕ ອຈາຣິຫໍ.

໔໒໔.

‘‘ນາຕ຺ຕໂນ ສມກໍ ກຎ຺ຈິ, ອຕິເຣກໍ ຈ ມຎ຺ຎິສໍ;

ອຕິມານຫໂຕ ພາໂລ, ປຕ຺ຖທ຺ໂຘ ອຸສ຺ສິຕທ຺ຘໂຊ.

໔໒໕.

‘‘ມາຕຣໍ ປິຕຣຎ຺ຈາປິ, ອຎ຺ເຎປິ ຄຣຸສມ຺ມເຕ;

ນ ກຎ຺ຈິ ອຠິວາເທສິໍ, ມານຕ຺ຖທ຺ໂຘ ອນາທໂຣ.

໔໒໖.

‘‘ທິສ຺ວາ ວິນາຍກໍ ອຄ຺ຄໍ, ສາຣຖີນໍ ວຣຸຕ຺ຕມໍ;

ຕປນ຺ຕມິວ ອາທິຈ຺ຈໍ, ຠິກ຺ຂຸສງ຺ຆປຸຣກ຺ຂຕໍ.

໔໒໗.

‘‘ມານໍ ມທຎ຺ຈ ຉຑ຺ເຑຕ຺ວາ, ວິປ຺ປສນ຺ເນນ ເຈຕສາ;

ສິຣສາ ອຠິວາເທສິໍ, ສພ຺ພສຕ຺ຕານມຸຕ຺ຕມໍ.

໔໒໘.

‘‘ອຕິມາໂນ ຈ ໂອມາໂນ, ປຫີນາ ສຸສມູຫຕາ;

ອສ຺ມິມາໂນ ສມຸຈ຺ຉິນ຺ໂນ, ສພ຺ເພ ມານວິຘາ ຫຕາ’’ຕິ.

… ເຊນ຺ໂຕ ປຸໂຣຫິຕປຸຕ຺ໂຕ ເຖໂຣ….

໑໐. ສຸມນຕ຺ເຖຣຄາຖາ

໔໒໙.

‘‘ຍທາ ນໂວ ປພ຺ພຊິໂຕ, ຊາຕິຍາ ສຕ຺ຕວສ຺ສິໂກ;

ອິທ຺ຘິຍາ ອຠິໂຠຕ຺ວານ, ປນ຺ນຄິນ຺ທໍ ມຫິທ຺ຘິກໍ.

໔໓໐.

‘‘ອຸປຊ຺ຌາຍສ຺ສ ອຸທກໍ, ອໂນຕຕ຺ຕາ ມຫາສຣາ;

ອາຫຣາມິ ຕໂຕ ທິສ຺ວາ, ມໍ ສຕ຺ຖາ ເອຕທພ຺ຣວິ’’.

໔໓໑.

‘‘ສາຣິປຸຕ຺ຕ ອິມໍ ປສ຺ສ, ອາຄຈ຺ຉນ຺ຕໍ ກຸມາຣກໍ;

ອຸທກກຸມ຺ຠມາທາຍ, ອຊ຺ຌຕ຺ຕໍ ສຸສມາຫິຕໍ.

໔໓໒.

‘‘ປາສາທິເກນ ວຕ຺ເຕນ, ກລ຺ຍາຓອິຣິຍາປໂຖ;

ສາມເຓໂຣນຸຣຸທ຺ຘສ຺ສ, ອິທ຺ຘິຍາ ຈ ວິສາຣໂທ.

໔໓໓.

‘‘ອາຊານີເຍນ ອາຊຎ຺ໂຎ, ສາຘຸນາ ສາຘຸກາຣິໂຕ;

ວິນີໂຕ ອນຸຣຸທ຺ເຘນ, ກຕກິຈ຺ເຈນ ສິກ຺ຂິໂຕ.

໔໓໔.

‘‘ໂສ ປຕ຺ວາ ປຣມໍ ສນ຺ຕິໍ, ສຈ຺ຉິກຕ຺ວາ ອກຸປ຺ປຕໍ;

ສາມເຓໂຣ ສ ສຸມໂນ, ມາ ມໍ ຊຎ຺ຎາຕິ ອິຈ຺ຉຕີ’’ຕິ.

… ສຸມໂນ ເຖໂຣ….

໑໑. ນ຺ຫາຕກມຸນິຕ຺ເຖຣຄາຖາ

໔໓໕.

‘‘ວາຕໂຣຄາຠິນີໂຕ ຕ຺ວໍ, ວິຫຣໍ ການເນ ວເນ;

ປວິທ຺ຘໂຄຈເຣ ລູເຂ, ກຖໍ ຠິກ຺ຂຸ ກຣິສ຺ສສິ’’.

໔໓໖.

‘‘ປີຕິສຸເຂນ ວິປຸເລນ, ຜຣິຕ຺ວານ ສມຸສ຺ສຍໍ;

ລູຂມ຺ປິ ອຠິສມ຺ໂຠນ຺ໂຕ, ວິຫຣິສ຺ສາມິ ການເນ.

໔໓໗.

‘‘ຠາເວນ຺ໂຕ ສຕ຺ຕ ໂພຊ຺ຌງ຺ເຄ, ອິນ຺ທ຺ຣິຍານິ ພລານິ ຈ;

ຌານໂສຂຸມ຺ມສມ຺ປນ຺ໂນ [ຌານສຸຂຸມສມ຺ປນ຺ໂນ (ສ຺ຍາ. ກ.)], ວິຫຣິສ຺ສໍ ອນາສໂວ.

໔໓໘.

‘‘ວິປ຺ປມຸຕ຺ຕໍ ກິເລເສຫິ, ສຸທ຺ຘຈິຕ຺ຕໍ ອນາວິລໍ;

ອຠິຓ຺ຫໍ ປຈ຺ຈເວກ຺ຂນ຺ໂຕ, ວິຫຣິສ຺ສໍ ອນາສໂວ.

໔໓໙.

‘‘ອຊ຺ຌຕ຺ຕຎ຺ຈ ພຫິທ຺ຘາ ຈ, ເຍ ເມ ວິຊ຺ຊິໍສຸ ອາສວາ;

ສພ຺ເພ ອເສສາ ອຸຈ຺ຉິນ຺ນາ, ນ ຈ ອຸປ຺ປຊ຺ຊເຣ ປຸນ.

໔໔໐.

‘‘ປຎ຺ຈກ຺ຂນ຺ຘາ ປຣິຎ຺ຎາຕາ, ຕິຏ຺ຐນ຺ຕິ ຉິນ຺ນມູລກາ;

ທຸກ຺ຂກ຺ຂໂຍ ອນຸປ຺ປຕ຺ໂຕ, ນຕ຺ຖິ ທານິ ປຸນພ຺ຠໂວ’’ຕິ.

… ນ຺ຫາຕກມຸນິຕ຺ເຖໂຣ….

໑໒. ພ຺ຣຫ຺ມທຕ຺ຕຕ຺ເຖຣຄາຖາ

໔໔໑.

‘‘ອກ຺ໂກຘສ຺ສ ກຸໂຕ ໂກໂຘ, ທນ຺ຕສ຺ສ ສມຊີວິໂນ;

ສມ຺ມທຎ຺ຎາ ວິມຸຕ຺ຕສ຺ສ, ອຸປສນ຺ຕສ຺ສ ຕາທິໂນ.

໔໔໒.

‘‘ຕສ຺ເສວ ເຕນ ປາປິໂຍ, ໂຍ ກຸທ຺ຘໍ ປຏິກຸຊ຺ຌຕິ;

ກຸທ຺ຘໍ ອປ຺ປຏິກຸຊ຺ຌນ຺ໂຕ, ສງ຺ຄາມໍ ເຊຕິ ທຸຊ຺ຊຍໍ.

໔໔໓.

[ສໍ. ນິ. ໑.໑໘໘, ໒໕໐] ‘‘ອຸຠິນ຺ນມຕ຺ຖໍ ຈຣຕິ, ອຕ຺ຕໂນ ຈ ປຣສ຺ສ ຈ;

ປຣໍ ສງ຺ກຸປິຕໍ ຎຕ຺ວາ, ໂຍ ສໂຕ ອຸປສມ຺ມຕິ.

໔໔໔.

[ສໍ. ນິ. ໑.໑໘໘, ໒໕໐] ‘‘ອຸຠິນ຺ນໍ ຕິກິຈ຺ຉນ຺ຕໍ ຕໍ, ອຕ຺ຕໂນ ຈ ປຣສ຺ສ ຈ;

ຊນາ ມຎ຺ຎນ຺ຕິ ພາໂລຕິ, ເຍ ຘມ຺ມສ຺ສ ອໂກວິທາ.

໔໔໕.

‘‘ອຸປ຺ປຊ຺ເຊ ເຕ ສເຈ ໂກໂຘ, ອາວຊ຺ຊ ກກຈູປມໍ;

ອຸປ຺ປຊ຺ເຊ ເຈ ຣເສ ຕຓ຺ຫາ, ປຸຕ຺ຕມໍສູປມໍ ສຣ.

໔໔໖.

‘‘ສເຈ ຘາວຕິ ຈິຕ຺ຕໍ ເຕ, ກາເມສຸ ຈ ຠເວສຸ ຈ;

ຂິປ຺ປໍ ນິຄ຺ຄຓ຺ຫ ສຕິຍາ, ກິຏ຺ຐາທໍ ວິຍ ທຸປ຺ປສຸ’’ນ຺ຕິ;

… ພ຺ຣຫ຺ມທຕ຺ໂຕ ເຖໂຣ….

໑໓. ສິຣິມຓ຺ຑຕ຺ເຖຣຄາຖາ

໔໔໗.

[ອຸທາ. ໔໕; ຈູຬວ. ໓໘໕; ປຣິ. ໓໓໙] ‘‘ຉນ຺ນມຕິວສ຺ສຕິ, ວິວຏໍ ນາຕິວສ຺ສຕິ;

ຕສ຺ມາ ຉນ຺ນໍ ວິວເຣຖ, ເອວໍ ຕໍ ນາຕິວສ຺ສຕິ.

໔໔໘.

[ສໍ. ນິ. ໑.໖໖; ເນຕ຺ຕິ. ໑໘] ‘‘ມຈ຺ຈຸນາພ຺ຠຫໂຕ ໂລໂກ, ຊຣາຍ ປຣິວາຣິໂຕ;

ຕຓ຺ຫາສລ຺ເລນ ໂອຕິຓ຺ໂຓ, ອິຈ຺ຉາຘູປາຍິໂຕ ສທາ.

໔໔໙.

‘‘ມຈ຺ຈຸນາພ຺ຠຫໂຕ ໂລໂກ, ປຣິກ຺ຂິຕ຺ໂຕ ຊຣາຍ ຈ;

ຫຎ຺ຎຕິ ນິຈ຺ຈມຕ຺ຕາໂຓ, ປຕ຺ຕທຓ຺ໂຑວ ຕກ຺ກໂຣ.

໔໕໐.

‘‘ອາຄຈ຺ຉນ຺ຕຄ຺ຄິຂນ຺ຘາວ, ມຈ຺ຈຸ ພ຺ຍາຘິ ຊຣາ ຕໂຍ;

ປຈ຺ຈຸຄ຺ຄນ຺ຕຸໍ ພລໍ ນຕ຺ຖິ, ຊໂວ ນຕ຺ຖິ ປລາຍິຕຸໍ.

໔໕໑.

‘‘ອໂມຆໍ ທິວສໍ ກຍິຣາ, ອປ຺ເປນ ພຫຸເກນ ວາ;

ຍໍ ຍໍ ວິຊຫເຕ [ວິຣຫເຕ (ສີ. ປີ.), ວິວຫເຕ (ສ຺ຍາ.)] ຣຕ຺ຕິໍ, ຕທູນໍ ຕສ຺ສ ຊີວິຕໍ.

໔໕໒.

‘‘ຈຣໂຕ ຕິຏ຺ຐໂຕ ວາປິ, ອາສີນສຍນສ຺ສ ວາ;

ອຸເປຕິ ຈຣິມາ ຣຕ຺ຕິ, ນ ເຕ ກາໂລ ປມຊ຺ຊິຕຸ’’ນ຺ຕິ.

… ສິຣິມຓ຺ໂຑ [ສິຣິມນ຺ໂທ (ສີ.)] ເຖໂຣ….

໑໔. ສພ຺ພກາມິຕ຺ເຖຣຄາຖາ

໔໕໓.

‘‘ທ຺ວິປາທໂກຍໍ ອສຸຈິ, ທຸຄ຺ຄນ຺ໂຘ ປຣິຫີຣຕິ [ປຣິຫຣຕິ (ກ.)];

ນານາກຸຓປປຣິປູໂຣ, ວິສ຺ສວນ຺ໂຕ ຕໂຕ ຕໂຕ.

໔໕໔.

‘‘ມິຄໍ ນິລີນໍ ກູເຏນ, ພຬິເສເນວ ອມ຺ພຸຊໍ;

ວານຣໍ ວິຍ ເລເປນ, ພາຘຍນ຺ຕິ ປຸຖຸຊ຺ຊນໍ.

໔໕໕.

‘‘ຣູປາ ສທ຺ທາ ຣສາ ຄນ຺ຘາ, ໂຜຏ຺ຐພ຺ພາ ຈ ມໂນຣມາ;

ປຎ຺ຈ ກາມຄຸຓາ ເອເຕ, ອິຕ຺ຖິຣູປສ຺ມິ ທິສ຺ສເຣ.

໔໕໖.

‘‘ເຍ ເອຕາ ອຸປເສວນ຺ຕິ, ຣຕ຺ຕຈິຕ຺ຕາ ປຸຖຸຊ຺ຊນາ;

ວຑ຺ເຒນ຺ຕິ ກຏສິໍ ໂຆຣໍ, ອາຈິນນ຺ຕິ ປຸນພ຺ຠວໍ.

໔໕໗.

‘‘ໂຍ ເຈຕາ ປຣິວຊ຺ເຊຕິ, ສປ຺ປສ຺ເສວ ປທາ ສິໂຣ;

ໂສມໍ ວິສຕ຺ຕິກໍ ໂລເກ, ສໂຕ ສມຕິວຕ຺ຕຕິ.

໔໕໘.

‘‘ກາເມສ຺ວາທີນວໍ ທິສ຺ວາ, ເນກ຺ຂມ຺ມໍ ທຏ຺ຐຸ ເຂມໂຕ;

ນິສ຺ສໂຏ ສພ຺ພກາເມຫິ, ປຕ຺ໂຕ ເມ ອາສວກ຺ຂໂຍ’’ຕິ.

… ສພ຺ພກາມິຕ຺ເຖໂຣ….

ຉກ຺ກນິປາໂຕ ນິຏ຺ຐິໂຕ.

ຕຕ຺ຣຸທ຺ທານໍ –

ອຸຣຸເວຬກສ຺ສໂປ ຈ, ເຖໂຣ ເຕກິຈ຺ຉກາຣິ ຈ;

ມຫານາໂຄ ຈ ກຸລ຺ໂລ ຈ, ມາລຸກ຺ໂຍ [ມາລຸໂຕ (ສີ. ກ.), ມາລຸງ຺ກ຺ໂຍ (ສ຺ຍາ.)] ສປ຺ປທາສໂກ.

ກາຕິຍາໂນ ມິຄຊາໂລ, ເຊນ຺ໂຕ ສຸມນສວ຺ຫໂຍ;

ນ຺ຫາຕມຸນິ ພ຺ຣຫ຺ມທຕ຺ໂຕ, ສິຣິມຓ຺ໂຑ ສພ຺ພກາມີ ຈ;

ຄາຖາໂຍ ຈຕຸຣາສີຕິ, ເຖຣາ ເຈຕ຺ຖ ຈຕຸທ຺ທສາຕິ.

໗. ສຕ຺ຕກນິປາໂຕ

໑. ສຸນ຺ທຣສມຸທ຺ທຕ຺ເຖຣຄາຖາ

໔໕໙.

‘‘ອລງ຺ກຕາ ສຸວສນາ, ມາລຘາຣີ [ມາລາຠາຣີ (ສີ.), ມາລຠາຣີ (ສ຺ຍາ.)] ວິຠູສິຕາ;

ອລຕ຺ຕກກຕາປາທາ, ປາທຸກາຣຸຍ຺ຫ ເວສິກາ.

໔໖໐.

‘‘ປາທຸກາ ໂອຣຸຫິຕ຺ວານ, ປຸຣໂຕ ປຎ຺ຊລີກຕາ;

ສາ ມໍ ສຓ຺ເຫນ ມຸທຸນາ, ມ຺ຫິຕປຸພ຺ພໍ [ມິຫິຕປຸພ຺ພໍ (ສີ.)] ອຠາສຖ’’.

໔໖໑.

‘‘ຍຸວາສິ ຕ຺ວໍ ປພ຺ພຊິໂຕ, ຕິຏ຺ຐາຫິ ມມ ສາສເນ;

ຠຸຎ຺ຊ ມານຸສເກ ກາເມ, ອຫໍ ວິຕ຺ຕໍ ທທາມິ ເຕ;

ສຈ຺ຈໍ ເຕ ປຏິຊານາມິ, ອຄ຺ຄິໍ ວາ ເຕ ຫຣາມຫໍ.

໔໖໒.

‘‘ຍທາ ຊິຓ຺ຓາ ຠວິສ຺ສາມ, ອຸໂຠ ທຓ຺ຑປຣາຍນາ;

ອຸໂຠປິ ປພ຺ພຊິສ຺ສາມ, ອຸຠຍຕ຺ຖ ກຏຄ຺ຄໂຫ’’.

໔໖໓.

‘‘ຕຎ຺ຈ ທິສ຺ວານ ຍາຈນ຺ຕິໍ, ເວສິກໍ ປຎ຺ຊລີກຕໍ;

ອລງ຺ກຕໍ ສຸວສນໍ, ມຈ຺ຈຸປາສໍວ ໂອຑ຺ຑິຕໍ.

໔໖໔.

‘‘ຕໂຕ ເມ ມນສີກາໂຣ…ເປ… ນິພ຺ພິທາ ສມຕິຏ຺ຐຖ.

໔໖໕.

‘‘ຕໂຕ ຈິຕ຺ຕໍ ວິມຸຈ຺ຈິ ເມ…ເປ… ກຕໍ ພຸທ຺ຘສ຺ສ ສາສນ’’ນ຺ຕິ.

… ສຸນ຺ທຣສມຸທ຺ໂທ ເຖໂຣ….

໒. ລກຸຓ຺ຑກຠທ຺ທິຍຕ຺ເຖຣຄາຖາ

໔໖໖.

ປເຣ ອມ຺ພາຏກາຣາເມ, ວນສຓ຺ຑມ຺ຫິ ຠທ຺ທິໂຍ;

ສມູລໍ ຕຓ຺ຫມພ຺ພຸຍ຺ຫ, ຕຕ຺ຖ ຠທ຺ໂທວ ຌາຍຕິ [ຠທ຺ໂທ’ຘິຌາຍາຍຕິ (ສີ.), ຠທ຺ໂທ ຌິຍາຍຕິ (ສ຺ຍາ. ສີ. ອຏ຺ຐ.)].

໔໖໗.

‘‘ຣມນ຺ເຕເກ ມຸທິງ຺ເຄຫິ [ມຸຕິງ຺ເຄຫິ (ສີ. ອຏ຺ຐ.)], ວີຓາຫິ ປຓເວຫິ ຈ;

ອຫຎ຺ຈ ຣຸກ຺ຂມູລສ຺ມິໍ, ຣໂຕ ພຸທ຺ຘສ຺ສ ສາສເນ.

໔໖໘.

‘‘ພຸທ຺ໂຘ ເຈ [ພຸທ຺ໂຘ ຈ (ສພ຺ພຕ຺ຖ)] ເມ ວຣໍ ທຊ຺ຊາ, ໂສ ຈ ລພ຺ເຠຖ ເມ ວໂຣ;

ຄຓ຺ເຫຫໍ ສພ຺ພໂລກສ຺ສ, ນິຈ຺ຈໍ ກາຍຄຕໍ ສຕິໍ.

໔໖໙.

‘‘ເຍ ມໍ ຣູເປນ ປາມິໍສຸ, ເຍ ຈ ໂຆເສນ ອນ຺ວຄູ;

ຉນ຺ທຣາຄວສູເປຕາ, ນ ມໍ ຊານນ຺ຕິ ເຕ ຊນາ.

໔໗໐.

‘‘ອຊ຺ຌຕ຺ຕຎ຺ຈ ນ ຊານາຕິ, ພຫິທ຺ຘາ ຈ ນ ປສ຺ສຕິ;

ສມນ຺ຕາວຣໂຓ ພາໂລ, ສ ເວ ໂຆເສນ ວຸຍ຺ຫຕິ.

໔໗໑.

‘‘ອຊ຺ຌຕ຺ຕຎ຺ຈ ນ ຊານາຕິ, ພຫິທ຺ຘາ ຈ ວິປສ຺ສຕິ;

ພຫິທ຺ຘາ ຜລທສ຺ສາວີ, ໂສປິ ໂຆເສນ ວຸຍ຺ຫຕິ.

໔໗໒.

‘‘ອຊ຺ຌຕ຺ຕຎ຺ຈ ປຊານາຕິ, ພຫິທ຺ຘາ ຈ ວິປສ຺ສຕິ;

ອນາວຣຓທສ຺ສາວີ, ນ ໂສ ໂຆເສນ ວຸຍ຺ຫຕີ’’ຕິ.

… ລກຸຓ຺ຑກຠທ຺ທິໂຍ ເຖໂຣ….

໓. ຠທ຺ທຕ຺ເຖຣຄາຖາ

໔໗໓.

‘‘ເອກປຸຕ຺ໂຕ ອຫໍ ອາສິໍ, ປິໂຍ ມາຕຸ ປິໂຍ ປິຕຸ;

ພຫູຫິ ວຕຈຣິຍາຫິ, ລທ຺ໂຘ ອາຍາຈນາຫິ ຈ.

໔໗໔.

‘‘ເຕ ຈ ມໍ ອນຸກມ຺ປາຍ, ອຕ຺ຖກາມາ ຫິເຕສິໂນ;

ອຸໂຠ ປິຕາ ຈ ມາຕາ ຈ, ພຸທ຺ຘສ຺ສ ອຸປນາມຍຸໍ’’.

໔໗໕.

‘‘ກິຈ຺ຉາ ລທ຺ໂຘ ອຍໍ ປຸຕ຺ໂຕ, ສຸຂຸມາໂລ ສຸເຂຘິໂຕ;

ອິມໍ ທທາມ ເຕ ນາຖ, ຊິນສ຺ສ ປຣິຈາຣກໍ’’.

໔໗໖.

‘‘ສຕ຺ຖາ ຈ ມໍ ປຏິຄ຺ຄຍ຺ຫ, ອານນ຺ທໍ ເອຕທພ຺ຣວິ;

‘ປພ຺ພາເຊຫິ ອິມໍ ຂິປ຺ປໍ, ເຫສ຺ສຕ຺ຍາຊານິໂຍ ອຍໍ.

໔໗໗.

‘‘ປພ຺ພາເຊຕ຺ວານ ມໍ ສຕ຺ຖາ, ວິຫາຣໍ ປາວິສີ ຊິໂນ;

ອໂນຄ຺ຄຕສ຺ມິໍ ສູຣິຍສ຺ມິໍ, ຕໂຕ ຈິຕ຺ຕໍ ວິມຸຈ຺ຈິ ເມ.

໔໗໘.

‘‘ຕໂຕ ສຕ຺ຖາ ນິຣາກຕ຺ວາ, ປຏິສລ຺ລານວຸຏ຺ຐິໂຕ;

‘ເອຫິ ຠທ຺ທາ’ຕິ ມໍ ອາຫ, ສາ ເມ ອາສູປສມ຺ປທາ.

໔໗໙.

‘‘ຊາຕິຍາ ສຕ຺ຕວສ຺ເສນ, ລທ຺ຘາ ເມ ອຸປສມ຺ປທາ;

ຕິສ຺ໂສ ວິຊ຺ຊາ ອນຸປ຺ປຕ຺ຕາ, ອໂຫ ຘມ຺ມສຸຘມ຺ມຕາ’’ຕິ.

… ຠທ຺ໂທ ເຖໂຣ….

໔. ໂສປາກຕ຺ເຖຣຄາຖາ

໔໘໐.

‘‘ທິສ຺ວາ ປາສາທຉາຍາຍໍ, ຈງ຺ກມນ຺ຕໍ ນຣຸຕ຺ຕມໍ;

ຕຕ຺ຖ ນໍ ອຸປສງ຺ກມ຺ມ, ວນ຺ທິສ຺ສໍ [ວນ຺ທິສໍ (ສີ. ປີ.)] ປຸຣິສຸຕ຺ຕມໍ.

໔໘໑.

‘‘ເອກໍສໍ ຈີວຣໍ ກຕ຺ວາ, ສໍຫຣິຕ຺ວານ ປາຓໂຍ;

ອນຸຈງ຺ກມິສ຺ສໍ ວິຣຊໍ, ສພ຺ພສຕ຺ຕານມຸຕ຺ຕມໍ.

໔໘໒.

‘‘ຕໂຕ ປຎ຺ເຫ ອປຸຈ຺ຉິ ມໍ, ປຎ຺ຫານໍ ໂກວິໂທ ວິທູ;

ອຈ຺ຉມ຺ຠີ ຈ ອຠີໂຕ ຈ, ພ຺ຍາກາສິໍ ສຕ຺ຖຸໂນ ອຫໍ.

໔໘໓.

‘‘ວິສ຺ສຊ຺ຊິເຕສຸ ປຎ຺ເຫສຸ, ອນຸໂມທິ ຕຖາຄໂຕ;

ຠິກ຺ຂຸສງ຺ຆໍ ວິໂລເກຕ຺ວາ, ອິມມຕ຺ຖໍ ອຠາສຖ’’.

໔໘໔.

‘‘ລາຠາ ອງ຺ຄານໍ ມຄຘານໍ, ເຍສາຍໍ ປຣິຠຸຎ຺ຊຕິ;

ຈີວຣໍ ປິຓ຺ຑປາຕຎ຺ຈ, ປຈ຺ຈຍໍ ສຍນາສນໍ;

ປຈ຺ຈຸຏ຺ຐານຎ຺ຈ ສາມີຈິໍ, ເຕສໍ ລາຠາ’’ຕິ ຈາພ຺ຣວິ.

໔໘໕.

‘‘ອຊ຺ຊຕຄ຺ເຄ ມໍ ໂສປາກ, ທສ຺ສນາໂຍປສງ຺ກມ;

ເອສາ ເຈວ ເຕ ໂສປາກ, ຠວຕຸ ອຸປສມ຺ປທາ’’.

໔໘໖.

‘‘ຊາຕິຍາ ສຕ຺ຕວສ຺ໂສຫໍ, ລທ຺ຘານ ອຸປສມ຺ປທໍ;

ຘາເຣມິ ອນ຺ຕິມໍ ເທຫໍ, ອໂຫ ຘມ຺ມສຸຘມ຺ມຕາ’’ຕິ.

… ໂສປາໂກ ເຖໂຣ….

໕. ສຣຠງ຺ຄຕ຺ເຖຣຄາຖາ

໔໘໗.

‘‘ສເຣ ຫຕ຺ເຖຫິ ຠຎ຺ຊິຕ຺ວາ, ກຕ຺ວານ ກຸຏິມຈ຺ຉິສໍ;

ເຕນ ເມ ສຣຠງ຺ໂຄຕິ, ນາມໍ ສມ຺ມຸຕິຍາ ອຫຸ.

໔໘໘.

‘‘ນ ມຍ຺ຫໍ ກປ຺ປເຕ ອຊ຺ຊ, ສເຣ ຫຕ຺ເຖຫິ ຠຎ຺ຊິຕຸໍ;

ສິກ຺ຂາປທາ ໂນ ປຎ຺ຎຕ຺ຕາ, ໂຄຕເມນ ຍສສ຺ສິນາ.

໔໘໙.

‘‘ສກລໍ ສມຕ຺ຕໍ ໂຣຄໍ, ສຣຠງ຺ໂຄ ນາທ຺ທສໍ ປຸພ຺ເພ;

ໂສຍໍ ໂຣໂຄ ທິຏ຺ໂຐ, ວຈນກເຣນາຕິເທວສ຺ສ.

໔໙໐.

‘‘ເຍເນວ ມຄ຺ເຄນ ຄໂຕ ວິປສ຺ສີ, ເຍເນວ ມຄ຺ເຄນ ສິຂີ ຈ ເວສ຺ສຠູ;

ກກຸສນ຺ຘໂກຓາຄມໂນ ຈ ກສ຺ສໂປ, ເຕນຎ຺ຊເສນ ອຄມາສິ ໂຄຕໂມ.

໔໙໑.

‘‘ວີຕຕຓ຺ຫາ ອນາທານາ, ສຕ຺ຕ ພຸທ຺ຘາ ຂໂຍຄຘາ;

ເຍຫາຍໍ ເທສິໂຕ ຘມ຺ໂມ, ຘມ຺ມຠູເຕຫິ ຕາທິຠິ.

໔໙໒.

‘‘ຈຕ຺ຕາຣິ ອຣິຍສຈ຺ຈານິ, ອນຸກມ຺ປາຍ ປາຓິນໍ;

ທຸກ຺ຂໍ ສມຸທໂຍ ມຄ຺ໂຄ, ນິໂຣໂຘ ທຸກ຺ຂສງ຺ຂໂຍ.

໔໙໓.

‘‘ຍສ຺ມິໍ ນິວຕ຺ຕເຕ [ຍສ຺ມິໍ ນ ນິພ຺ພຕ຺ຕເຕ (ກ.)] ທຸກ຺ຂໍ, ສໍສາຣສ຺ມິໍ ອນນ຺ຕກໍ;

ເຠທາ ອິມສ຺ສ ກາຍສ຺ສ, ຊີວິຕສ຺ສ ຈ ສງ຺ຂຍາ;

ອຎ຺ໂຎ ປຸນພ຺ຠໂວ ນຕ຺ຖິ, ສຸວິມຸຕ຺ໂຕມ຺ຫິ ສພ຺ພຘີ’’ຕິ.

… ສຣຠງ຺ໂຄ ເຖໂຣ….

ສຕ຺ຕກນິປາໂຕ ນິຏ຺ຐິໂຕ.

ຕຕ຺ຣຸທ຺ທານໍ –

ສຸນ຺ທຣສມຸທ຺ໂທ ເຖໂຣ, ເຖໂຣ ລກຸຓ຺ຑຠທ຺ທິໂຍ;

ຠທ຺ໂທ ເຖໂຣ ຈ ໂສປາໂກ, ສຣຠງ຺ໂຄ ມຫາອິສິ;

ສຕ຺ຕເກ ປຎ຺ຈກາ ເຖຣາ, ຄາຖາໂຍ ປຎ຺ຈຕິໍສຕີຕິ.

໘. ອຏ຺ຐກນິປາໂຕ

໑. ມຫາກຈ຺ຈາຍນຕ຺ເຖຣຄາຖາ

໔໙໔.

‘‘ກມ຺ມໍ ພຫຸກໍ ນ ກາຣເຍ, ປຣິວຊ຺ເຊຍ຺ຍ ຊນໍ ນ ອຸຍ຺ຍເມ;

ໂສ ອຸສ຺ສຸກ຺ໂກ ຣສານຸຄິທ຺ໂຘ, ອຕ຺ຖໍ ຣິຎ຺ຈຕິ ໂຍ ສຸຂາຘິວາໂຫ.

໔໙໕.

‘‘ປງ຺ໂກຕິ ຫິ ນໍ ອເວທຍຸໍ, ຍາຍໍ ວນ຺ທນປູຊນາ ກຸເລສຸ;

ສຸຂຸມໍ ສລ຺ລໍ ທຸຣຸພ຺ພຫໍ, ສກ຺ກາໂຣ ກາປຸຣິເສນ ທຸຊ຺ຊໂຫ.

໔໙໖.

‘‘ນ ປຣສ຺ສຸປນິຘາຍ, ກມ຺ມໍ ມຈ຺ຈສ຺ສ ປາປກໍ;

ອຕ຺ຕນາ ຕໍ ນ ເສເວຍ຺ຍ, ກມ຺ມພນ຺ຘູຫິ ມາຕິຍາ.

໔໙໗.

‘‘ນ ປເຣ ວຈນາ ໂຈໂຣ, ນ ປເຣ ວຈນາ ມຸນິ;

ອຕ຺ຕາ ຈ ນໍ ຍຖາເວທິ [ຍຖາ ເວຕ຺ຕິ (ສີ.)], ເທວາປິ ນໍ ຕຖາ ວິທູ.

໔໙໘.

‘‘ປເຣ ຈ ນ ວິຊານນ຺ຕິ, ມຍເມຕ຺ຖ ຍມາມເສ;

ເຍ ຈ ຕຕ຺ຖ ວິຊານນ຺ຕິ, ຕໂຕ ສມ຺ມນ຺ຕິ ເມຘຄາ.

໔໙໙.

‘‘ຊີວເຕ ວາປິ ສປ຺ປຎ຺ໂຎ, ອປິ ວິຕ຺ຕປຣິກ຺ຂໂຍ;

ປຎ຺ຎາຍ ຈ ອລາເຠນ [ອຠາເວນ (ສີ. ອຏ຺ຐ.)], ວິຕ຺ຕວາປິ ນ ຊີວຕິ.

໕໐໐.

‘‘ສພ຺ພໍ ສຸຓາຕິ ໂສເຕນ, ສພ຺ພໍ ປສ຺ສຕິ ຈກ຺ຂຸນາ;

ນ ຈ ທິຏ຺ຐໍ ສຸຕໍ ຘີໂຣ, ສພ຺ພໍ ອຸຊ຺ຌິຕຸມຣຫຕິ.

໕໐໑.

‘‘ຈກ຺ຂຸມາສ຺ສ ຍຖາ ອນ຺ໂຘ, ໂສຕວາ ພຘິໂຣ ຍຖາ;

ປຎ຺ຎວາສ຺ສ ຍຖາ ມູໂຄ, ພລວາ ທຸພ຺ພໂລຣິວ;

ອຖ ອຕ຺ເຖ ສມຸປ຺ປນ຺ເນ, ສເຍຖ [ປສ຺ເສຖ (ກ.)] ມຕສາຍິກ’’ນ຺ຕິ.

… ມຫາກຈ຺ຈາຍໂນ ເຖໂຣ….

໒. ສິຣິມິຕ຺ຕຕ຺ເຖຣຄາຖາ

໕໐໒.

‘‘ອກ຺ໂກຘໂນນຸປນາຫີ, ອມາໂຍ ຣິຕ຺ຕເປສຸໂຓ;

ສ ເວ ຕາທິສໂກ ຠິກ຺ຂຸ, ເອວໍ ເປຈ຺ຈ ນ ໂສຈຕິ.

໕໐໓.

‘‘ອກ຺ໂກຘໂນນຸປນາຫີ, ອມາໂຍ ຣິຕ຺ຕເປສຸໂຓ;

ຄຸຕ຺ຕທ຺ວາໂຣ ສທາ ຠິກ຺ຂຸ, ເອວໍ ເປຈ຺ຈ ນ ໂສຈຕິ.

໕໐໔.

‘‘ອກ຺ໂກຘໂນນຸປນາຫີ, ອມາໂຍ ຣິຕ຺ຕເປສຸໂຓ;

ກລ຺ຍາຓສີໂລ ໂສ [ໂຍ (ສ຺ຍາ.)] ຠິກ຺ຂຸ, ເອວໍ ເປຈ຺ຈ ນ ໂສຈຕິ.

໕໐໕.

‘‘ອກ຺ໂກຘໂນນຸປນາຫີ, ອມາໂຍ ຣິຕ຺ຕເປສຸໂຓ;

ກລ຺ຍາຓມິຕ຺ໂຕ ໂສ ຠິກ຺ຂຸ, ເອວໍ ເປຈ຺ຈ ນ ໂສຈຕິ.

໕໐໖.

‘‘ອກ຺ໂກຘໂນນຸປນາຫີ, ອມາໂຍ ຣິຕ຺ຕເປສຸໂຓ;

ກລ຺ຍາຓປຎ຺ໂຎ ໂສ ຠິກ຺ຂຸ, ເອວໍ ເປຈ຺ຈ ນ ໂສຈຕິ.

໕໐໗.

‘‘ຍສ຺ສ ສທ຺ຘາ ຕຖາຄເຕ, ອຈລາ ສຸປ຺ປຕິຏ຺ຐິຕາ;

ສີລຎ຺ຈ ຍສ຺ສ ກລ຺ຍາຓໍ, ອຣິຍກນ຺ຕໍ ປສໍສິຕໍ.

໕໐໘.

‘‘ສງ຺ເຆ ປສາໂທ ຍສ຺ສຕ຺ຖິ, ອຸຊຸຠູຕຎ຺ຈ ທສ຺ສນໍ;

‘ອທລິທ຺ໂທ’ຕິ ຕໍ ອາຫຸ, ອໂມຆໍ ຕສ຺ສ ຊີວິຕໍ.

໕໐໙.

‘‘ຕສ຺ມາ ສທ຺ຘຎ຺ຈ ສີລຎ຺ຈ, ປສາທໍ ຘມ຺ມທສ຺ສນໍ;

ອນຸຍຸຎ຺ເຊຖ ເມຘາວີ, ສຣໍ ພຸທ຺ຘານ ສາສນ’’ນ຺ຕິ.

… ສິຣິມິຕ຺ໂຕ ເຖໂຣ….

໓. ມຫາປນ຺ຖກຕ຺ເຖຣຄາຖາ

໕໑໐.

‘‘ຍທາ ປຐມມທ຺ທກ຺ຂິໍ, ສຕ຺ຖາຣມກຸໂຕຠຍໍ;

ຕໂຕ ເມ ອຫຸ ສໍເວໂຄ, ປສ຺ສິຕ຺ວາ ປຸຣິສຸຕ຺ຕມໍ.

໕໑໑.

‘‘ສິຣິໍ ຫຕ຺ເຖຫິ ປາເທຫິ, ໂຍ ປຓາເມຍ຺ຍ ອາຄຕໍ;

ເອຕາທິສໍ ໂສ ສຕ຺ຖາຣໍ, ອາຣາເຘຕ຺ວາ ວິຣາຘເຍ.

໕໑໒.

‘‘ຕທາຫໍ ປຸຕ຺ຕທາຣຎ຺ຈ, ຘນຘຎ຺ຎຎ຺ຈ ຉຑ຺ຑຍິໍ;

ເກສມສ຺ສູນິ ເຉເທຕ຺ວາ, ປພ຺ພຊິໍ ອນຄາຣິຍໍ.

໕໑໓.

‘‘ສິກ຺ຂາສາຊີວສມ຺ປນ຺ໂນ, ອິນ຺ທ຺ຣິເຍສຸ ສຸສໍວຸໂຕ;

ນມສ຺ສມາໂນ ສມ຺ພຸທ຺ຘໍ, ວິຫາສິໍ ອປຣາຊິໂຕ.

໕໑໔.

‘‘ຕໂຕ ເມ ປຓິຘີ ອາສິ, ເຈຕໂສ ອຠິປຕ຺ຖິໂຕ;

ນ ນິສີເທ ມຸຫຸຕ຺ຕມ຺ປິ, ຕຓ຺ຫາສລ຺ເລ ອນູຫເຕ.

໕໑໕.

‘‘ຕສ຺ສ ເມວໍ ວິຫຣໂຕ, ປສ຺ສ ວີຣິຍປຣກ຺ກມໍ;

ຕິສ຺ໂສ ວິຊ຺ຊາ ອນຸປ຺ປຕ຺ຕາ, ກຕໍ ພຸທ຺ຘສ຺ສ ສາສນໍ.

໕໑໖.

‘‘ປຸພ຺ເພນິວາສໍ ຊານາມິ, ທິພ຺ພຈກ຺ຂຸ ວິໂສຘິຕໍ;

ອຣຫາ ທກ຺ຂິເຓຍ຺ໂຍມ຺ຫິ, ວິປ຺ປມຸຕ຺ໂຕ ນິຣູປຘິ.

໕໑໗.

‘‘ຕໂຕ ຣຕ຺ຍາ ວິວສາເນ [ວິວສເນ (ສີ. ສ຺ຍາ.)], ສູຣິຍສ຺ສຸຄ຺ຄມນໍ ປຕິ;

ສພ຺ພໍ ຕຓ຺ຫໍ ວິໂສເສຕ຺ວາ, ປລ຺ລງ຺ເກນ ອຸປາວິສິ’’ນ຺ຕິ.

… ມຫາປນ຺ຖໂກ ເຖໂຣ….

ອຏ຺ຐກນິປາໂຕ ນິຏ຺ຐິໂຕ.

ຕຕ຺ຣຸທ຺ທານໍ –

ມຫາກຈ຺ຈາຍໂນ ເຖໂຣ, ສິຣິມິຕ຺ໂຕ ມຫາປນ຺ຖໂກ;

ເອເຕ ອຏ຺ຐນິປາຕມ຺ຫິ, ຄາຖາໂຍ ຈຕຸວີສຕີຕິ.

໙. ນວກນິປາໂຕ

໑. ຠູຕຕ຺ເຖຣຄາຖາ

໕໑໘.

‘‘ຍທາ ທຸກ຺ຂໍ ຊຣາມຣຓນ຺ຕິ ປຓ຺ຑິໂຕ, ອວິທ຺ທສູ ຍຕ຺ຖ ສິຕາ ປຸຖຸຊ຺ຊນາ;

ທຸກ຺ຂໍ ປຣິຎ຺ຎາຍ ສໂຕວ ຌາຍຕິ, ຕໂຕ ຣຕິໍ ປຣມຕຣໍ ນ ວິນ຺ທຕິ.

໕໑໙.

‘‘ຍທາ ທຸກ຺ຂສ຺ສາວຫນິໍ ວິສຕ຺ຕິກໍ, ປປຎ຺ຈສງ຺ຆາຕທຸຂາຘິວາຫິນິໍ;

ຕຓ຺ຫໍ ປຫນ຺ຕ຺ວານ ສໂຕວ ຌາຍຕິ, ຕໂຕ ຣຕິໍ ປຣມຕຣໍ ນ ວິນ຺ທຕິ.

໕໒໐.

‘‘ຍທາ ສິວໍ ທ຺ເວຈຕຸຣງ຺ຄຄາມິນໍ, ມຄ຺ຄຸຕ຺ຕມໍ ສພ຺ພກິເລສໂສຘນໍ;

ປຎ຺ຎາຍ ປສ຺ສິຕ຺ວ ສໂຕວ ຌາຍຕິ, ຕໂຕ ຣຕິໍ ປຣມຕຣໍ ນ ວິນ຺ທຕິ.

໕໒໑.

‘‘ຍທາ ອໂສກໍ ວິຣຊໍ ອສງ຺ຂຕໍ, ສນ຺ຕໍ ປທໍ ສພ຺ພກິເລສໂສຘນໍ;

ຠາເວຕິ ສຎ຺ໂຎຊນພນ຺ຘນຈ຺ຉິທໍ, ຕໂຕ ຣຕິໍ ປຣມຕຣໍ ນ ວິນ຺ທຕິ.

໕໒໒.

‘‘ຍທາ ນເຠ ຄຊ຺ຊຕິ ເມຆທຸນ຺ທຸຠິ, ຘາຣາກຸລາ ວິຫຄປເຖ ສມນ຺ຕໂຕ;

ຠິກ຺ຂູ ຈ ປພ຺ຠາຣຄໂຕວ ຌາຍຕິ, ຕໂຕ ຣຕິໍ ປຣມຕຣໍ ນ ວິນ຺ທຕິ.

໕໒໓.

‘‘ຍທາ ນທີນໍ ກຸສຸມາກຸລານໍ, ວິຈິຕ຺ຕ-ວາເນຍ຺ຍ-ວຏໍສການໍ;

ຕີເຣ ນິສິນ຺ໂນ ສຸມໂນວ ຌາຍຕິ, ຕໂຕ ຣຕິໍ ປຣມຕຣໍ ນ ວິນ຺ທຕິ.

໕໒໔.

‘‘ຍທາ ນິສີເຖ ຣຫິຕມ຺ຫິ ການເນ, ເທເວ ຄຬນ຺ຕມ຺ຫິ ນທນ຺ຕິ ທາຐິໂນ;

ຠິກ຺ຂູ ຈ ປພ຺ຠາຣຄໂຕວ ຌາຍຕິ, ຕໂຕ ຣຕິໍ ປຣມຕຣໍ ນ ວິນ຺ທຕິ.

໕໒໕.

‘‘ຍທາ ວິຕກ຺ເກ ອຸປຣຸນ຺ຘິຍຕ຺ຕໂນ, ນຄນ຺ຕເຣ ນຄວິວຣໍ ສມສ຺ສິໂຕ;

ວີຕທ຺ທໂຣ ວີຕຂິໂລວ ຌາຍຕິ, ຕໂຕ ຣຕິໍ ປຣມຕຣໍ ນ ວິນ຺ທຕິ.

໕໒໖.

‘‘ຍທາ ສຸຂີ ມລຂິລໂສກນາສໂນ, ນິຣຄ຺ຄໂຬ ນິພ຺ພນໂຖ ວິສລ຺ໂລ;

ສພ຺ພາສເວ ພ຺ຍນ຺ຕິກໂຕວ ຌາຍຕິ, ຕໂຕ ຣຕິໍ ປຣມຕຣໍ ນ ວິນ຺ທຕີ’’ຕິ.

… ຠູໂຕ ເຖໂຣ….

ນວກນິປາໂຕ ນິຏ຺ຐິໂຕ.

ຕຕ຺ຣຸທ຺ທານໍ –

ຠູໂຕ ຕຖທ຺ທໂສ ເຖໂຣ, ເອໂກ ຂຄ຺ຄວິສາຓວາ;

ນວກມ຺ຫິ ນິປາຕມ຺ຫິ, ຄາຖາໂຍປິ ອິມາ ນວາຕິ.

໑໐. ທສກນິປາໂຕ

໑. ກາຬຸທາຍິຕ຺ເຖຣຄາຖາ

໕໒໗.

‘‘ອງ຺ຄາຣິໂນ ທານິ ທຸມາ ຠທນ຺ເຕ, ຜເລສິໂນ ຉທນໍ ວິປ຺ປຫາຍ;

ເຕ ອຈ຺ຈິມນ຺ໂຕວ ປຠາສຍນ຺ຕິ, ສມໂຍ ມຫາວີຣ ຠາຄີ ຣສານໍ.

໕໒໘.

‘‘ທຸມານິ ຜຸລ຺ລານິ ມໂນຣມານິ, ສມນ຺ຕໂຕ ສພ຺ພທິສາ ປວນ຺ຕິ;

ປຕ຺ຕໍ ປຫາຍ ຜລມາສສານາ [ຜລມາສມາໂນ (ກ.)], ກາໂລ ອິໂຕ ປກ຺ກມນາຍ ວີຣ.

໕໒໙.

‘‘ເນວາຕິສີຕໍ ນ ປນາຕິອຸຓ຺ຫໍ, ສຸຂາ ອຸຕຸ ອທ຺ຘນິຍາ ຠທນ຺ເຕ;

ປສ຺ສນ຺ຕຸ ຕໍ ສາກິຍາ ໂກຬິຍາ ຈ, ປຈ຺ຉາມຸຂໍ ໂຣຫິນິຍໍ ຕຣນ຺ຕໍ.

໕໓໐.

‘‘ອາສາຍ ກສເຕ ເຂຕ຺ຕໍ, ພີຊໍ ອາສາຍ ວປ຺ປຕິ;

ອາສາຍ ວາຓິຊາ ຍນ຺ຕິ, ສມຸທ຺ທໍ ຘນຫາຣກາ;

ຍາຍ ອາສາຍ ຕິຏ຺ຐາມິ, ສາ ເມ ອາສາ ສມິຊ຺ຌຕຸ.

໕໓໑.

[ສໍ. ນິ. ໑.໑໙໘] ‘‘ປຸນປ຺ປຸນໍ ເຈວ ວປນ຺ຕິ ພີຊໍ, ປຸນປ຺ປຸນໍ ວສ຺ສຕິ ເທວຣາຊາ;

ປຸນປ຺ປຸນໍ ເຂຕ຺ຕໍ ກສນ຺ຕິ ກສ຺ສກາ, ປຸນປ຺ປຸນໍ ຘຎ຺ຎມຸເປຕິ ຣຏ຺ຐໍ.

໕໓໒.

[ສໍ. ນິ. ໑.໑໙໘] ‘‘ປຸນປ຺ປຸນໍ ຍາຈນກາ ຈຣນ຺ຕິ, ປຸນປ຺ປຸນໍ ທານປຕີ ທທນ຺ຕິ;

ປຸນປ຺ປຸນໍ ທານປຕີ ທທິຕ຺ວາ, ປຸນປ຺ປຸນໍ ສຄ຺ຄມຸເປນ຺ຕິ ຐານໍ.

໕໓໓.

‘‘ວີໂຣ ຫເວ ສຕ຺ຕຍຸຄໍ ປຸເນຕິ, ຍສ຺ມິໍ ກຸເລ ຊາຍຕິ ຠູຣິປຎ຺ໂຎ;

ມຎ຺ຎາມຫໍ ສກ຺ກຕິ ເທວເທໂວ, ຕຍາ ຫິ ຊາໂຕ [ຕຍາຠິຊາໂຕ (ສີ.)] ມຸນິ ສຈ຺ຈນາໂມ.

໕໓໔.

‘‘ສຸທ຺ໂຘທໂນ ນາມ ປິຕາ ມເຫສິໂນ, ພຸທ຺ຘສ຺ສ ມາຕາ ປນ ມາຍນາມາ;

ຍາ ໂພຘິສຕ຺ຕໍ ປຣິຫຣິຍ ກຸຈ຺ຉິນາ, ກາຍສ຺ສ ເຠທາ ຕິທິວມ຺ຫິ ໂມທຕິ.

໕໓໕.

‘‘ສາ ໂຄຕມີ ກາລກຕາ ອິໂຕ ຈຸຕາ, ທິພ຺ເພຫິ ກາເມຫິ ສມງ຺ຄິຠູຕາ;

ສາ ໂມທຕິ ກາມຄຸເຓຫິ ປຎ຺ຈຫິ, ປຣິວາຣິຕາ ເທວຄເຓຫິ ເຕຫິ.

໕໓໖.

‘‘ພຸທ຺ຘສ຺ສ ປຸຕ຺ໂຕມ຺ຫິ ອສຍ຺ຫສາຫິໂນ, ອງ຺ຄີຣສສ຺ສປ຺ປຏິມສ຺ສ ຕາທິໂນ;

ປິຕຸປິຕາ ມຍ຺ຫໍ ຕຸວໍສິ ສກ຺ກ, ຘມ຺ເມນ ເມ ໂຄຕມ ອຍ຺ຍໂກສີ’’ຕິ.

… ກາຬຸທາຍີ ເຖໂຣ….

໒. ເອກວິຫາຣິຍຕ຺ເຖຣຄາຖາ

໕໓໗.

‘‘ປຸຣໂຕ ປຈ຺ຉໂຕ ວາປິ, ອປໂຣ ເຈ ນ ວິຊ຺ຊຕິ;

ອຕີວ ຜາສຸ ຠວຕິ, ເອກສ຺ສ ວສໂຕ ວເນ.

໕໓໘.

‘‘ຫນ຺ທ ເອໂກ ຄມິສ຺ສາມິ, ອຣຎ຺ຎໍ ພຸທ຺ຘວຓ຺ຓິຕໍ;

ຜາສຸ [ຜາສຸໍ (ສ຺ຍາ. ປີ.)] ເອກວິຫາຣິສ຺ສ, ປຫິຕຕ຺ຕສ຺ສ ຠິກ຺ຂຸໂນ.

໕໓໙.

‘‘ໂຍຄີ-ປີຕິກຣໍ ຣມ຺ມໍ, ມຕ຺ຕກຸຎ຺ຊຣເສວິຕໍ;

ເອໂກ ອຕ຺ຕວສີ ຂິປ຺ປໍ, ປວິສິສ຺ສາມິ ການນໍ.

໕໔໐.

‘‘ສຸປຸປ຺ຜິເຕ ສີຕວເນ, ສີຕເລ ຄິຣິກນ຺ທເຣ;

ຄຕ຺ຕານິ ປຣິສິຎ຺ຈິຕ຺ວາ, ຈງ຺ກມິສ຺ສາມິ ເອກໂກ.

໕໔໑.

‘‘ເອກາກິໂຍ ອທຸຕິໂຍ, ຣມຓີເຍ ມຫາວເນ;

ກທາຫໍ ວິຫຣິສ຺ສາມິ, ກຕກິຈ຺ໂຈ ອນາສໂວ.

໕໔໒.

‘‘ເອວໍ ເມ ກຕ຺ຕຸກາມສ຺ສ, ອຘິປ຺ປາໂຍ ສມິຊ຺ຌຕຸ;

ສາຘິຍິສ຺ສາມຫໍເຍວ, ນາຎ຺ໂຎ ອຎ຺ຎສ຺ສ ກາຣໂກ.

໕໔໓.

‘‘ເອສ ພນ຺ຘາມິ ສນ຺ນາຫໍ, ປວິສິສ຺ສາມິ ການນໍ;

ນ ຕໂຕ ນິກ຺ຂມິສ຺ສາມິ, ອປ຺ປຕ຺ໂຕ ອາສວກ຺ຂຍໍ.

໕໔໔.

‘‘ມາລຸເຕ ອຸປວາຍນ຺ເຕ, ສີເຕ ສຸຣຠິຄນ຺ຘິເກ [ຄນ຺ຘເກ (ສ຺ຍາ. ປີ. ກ.)];

ອວິຊ຺ຊໍ ທາລຍິສ຺ສາມິ, ນິສິນ຺ໂນ ນຄມຸທ຺ຘນິ.

໕໔໕.

‘‘ວເນ ກຸສຸມສຎ຺ຉນ຺ເນ, ປພ຺ຠາເຣ ນູນ ສີຕເລ;

ວິມຸຕ຺ຕິສຸເຂນ ສຸຂິໂຕ, ຣມິສ຺ສາມິ ຄິຣິພ຺ພເຊ.

໕໔໖.

‘‘ໂສຫໍ ປຣິປຸຓ຺ຓສງ຺ກປ຺ໂປ, ຈນ຺ໂທ ປນ຺ນຣໂສ ຍຖາ;

ສພ຺ພາສວປຣິກ຺ຂີໂຓ, ນຕ຺ຖິ ທານິ ປຸນພ຺ຠໂວ’’ຕິ.

… ເອກວິຫາຣິໂຍ ເຖໂຣ….

໓. ມຫາກປ຺ປິນຕ຺ເຖຣຄາຖາ

໕໔໗.

‘‘ອນາຄຕໍ ໂຍ ປຏິກຈ຺ຈ [ປຏິຄຈ຺ຈ (ສີ.)] ປສ຺ສຕິ, ຫິຕຎ຺ຈ ອຕ຺ຖໍ ອຫິຕຎ຺ຈ ຕໍ ທ຺ວຍໍ;

ວິທ຺ເທສິໂນ ຕສ຺ສ ຫິເຕສິໂນ ວາ, ຣນ຺ຘໍ ນ ປສ຺ສນ຺ຕິ ສເມກ຺ຂມານາ.

໕໔໘.

[ປຏິ. ມ. ໑.໑໖໐ ປຏິສມ຺ຠິທາມຄ຺ເຄ] ‘‘ອານາປານສຕີ ຍສ຺ສ, ປຣິປຸຓ຺ຓາ ສຸຠາວິຕາ;

ອນຸປຸພ຺ພໍ ປຣິຈິຕາ, ຍຖາ ພຸທ຺ເຘນ ເທສິຕາ;

ໂສມໍ ໂລກໍ ປຠາເສຕິ, ອພ຺ຠາ ມຸຕ຺ໂຕວ ຈນ຺ທິມາ.

໕໔໙.

‘‘ໂອທາຕໍ ວຕ ເມ ຈິຕ຺ຕໍ, ອປ຺ປມາຓໍ ສຸຠາວິຕໍ;

ນິພ຺ພິທ຺ຘໍ ປຄ຺ຄຫີຕຎ຺ຈ, ສພ຺ພາ ໂອຠາສເຕ ທິສາ.

໕໕໐.

‘‘ຊີວເຕ ວາປິ ສປ຺ປຎ຺ໂຎ, ອປິ ວິຕ຺ຕປຣິກ຺ຂໂຍ;

ປຎ຺ຎາຍ ຈ ອລາເຠນ, ວິຕ຺ຕວາປິ ນ ຊີວຕິ.

໕໕໑.

‘‘ປຎ຺ຎາ ສຸຕວິນິຈ຺ຉິນີ, ປຎ຺ຎາ ກິຕ຺ຕິສິໂລກວທ຺ຘນີ;

ປຎ຺ຎາສຫິໂຕ ນໂຣ ອິຘ, ອປິ ທຸກ຺ເຂສຸ ສຸຂານິ ວິນ຺ທຕິ.

໕໕໒.

‘‘ນາຍໍ ອຊ຺ຊຕໂນ ຘມ຺ໂມ, ນຈ຺ເຉໂຣ ນປິ ອພ຺ຠຸໂຕ;

ຍຕ຺ຖ ຊາເຍຖ ມີເຍຖ, ຕຕ຺ຖ ກິໍ ວິຍ ອພ຺ຠຸຕໍ.

໕໕໓.

‘‘ອນນ຺ຕຣໍ ຫິ ຊາຕສ຺ສ, ຊີວິຕາ ມຣຓໍ ຘຸວໍ;

ຊາຕາ ຊາຕາ ມຣນ຺ຕີຘ, ເອວໍຘມ຺ມາ ຫິ ປາຓິໂນ.

໕໕໔.

‘‘ນ ເຫຕທຕ຺ຖາຍ ມຕສ຺ສ ໂຫຕິ, ຍໍ ຊີວິຕຕ຺ຖໍ ປຣໂປຣິສານໍ;

ມຕມ຺ຫິ ຣຸຓ຺ຓໍ ນ ຍໂສ ນ ໂລກ຺ຍໍ, ນ ວຓ຺ຓິຕໍ ສມຓພ຺ຣາຫ຺ມເຓຫິ.

໕໕໕.

‘‘ຈກ຺ຂຸໍ ສຣີຣໍ ອຸປຫນ຺ຕິ ເຕນ [ອຸປຫນ຺ຕິ ຣຸຓ຺ຓໍ (ສີ.), ອຸປຫນ຺ຕິ ໂຣຓ຺ຓໍ (ສ຺ຍາ. ປີ.)], ນິຫີຍຕິ ວຓ຺ຓພລໍ ມຕີ ຈ;

ອານນ຺ທິໂນ ຕສ຺ສ ທິສາ ຠວນ຺ຕິ, ຫິເຕສິໂນ ນາສ຺ສ ສຸຂີ ຠວນ຺ຕິ.

໕໕໖.

‘‘ຕສ຺ມາ ຫິ ອິຈ຺ເຉຍ຺ຍ ກຸເລ ວສນ຺ເຕ, ເມຘາວິໂນ ເຈວ ພຫຸສ຺ສຸເຕ ຈ;

ເຍສໍ ຫິ ປຎ຺ຎາວິຠເວນ ກິຈ຺ຈໍ, ຕຣນ຺ຕິ ນາວາຍ ນທິໍວ ປຸຓ຺ຓ’’ນ຺ຕິ.

… ມຫາກປ຺ປິໂນ ເຖໂຣ….

໔. ຈູຬປນ຺ຖກຕ຺ເຖຣຄາຖາ

໕໕໗.

‘‘ທນ຺ຘາ ມຍ຺ຫໍ ຄຕີ ອາສິ, ປຣິຠູໂຕ ປຸເຣ ອຫໍ;

ຠາຕາ ຈ ມໍ ປຓາເມສິ, ‘ຄຈ຺ຉ ທານິ ຕຸວໍ ຆຣໍ’.

໕໕໘.

‘‘ໂສຫໍ ປຓາມິໂຕ ສນ຺ໂຕ [ຠາຕາ (ອຏ຺ຐ.)], ສງ຺ຆາຣາມສ຺ສ ໂກຏ຺ຐເກ;

ທຸມ຺ມໂນ ຕຕ຺ຖ ອຏ຺ຐາສິໍ, ສາສນສ຺ມິໍ ອເປກ຺ຂວາ.

໕໕໙.

‘‘ຠຄວາ ຕຕ຺ຖ ອາຄຈ຺ຉິ [ອາຄຎ຺ຉິ (ສີ. ປີ.)], ສີສໍ ມຍ຺ຫໍ ປຣາມສິ;

ພາຫາຍ ມໍ ຄເຫຕ຺ວານ, ສງ຺ຆາຣາມໍ ປເວສຍິ.

໕໖໐.

‘‘ອນຸກມ຺ປາຍ ເມ ສຕ຺ຖາ, ປາທາສິ ປາທປຸຎ຺ຉນິໍ;

‘ເອຕໍ ສຸທ຺ຘໍ ອຘິຏ຺ເຐຫິ, ເອກມນ຺ຕໍ ສ຺ວຘິຏ຺ຐິຕໍ’.

໕໖໑.

‘‘ຕສ຺ສາຫໍ ວຈນໍ ສຸຕ຺ວາ, ວິຫາສິໍ ສາສເນ ຣໂຕ;

ສມາຘິໍ ປຏິປາເທສິໍ, ອຸຕ຺ຕມຕ຺ຖສ຺ສ ປຕ຺ຕິຍາ.

໕໖໒.

‘‘ປຸພ຺ເພນິວາສໍ ຊານາມິ, ທິພ຺ພຈກ຺ຂຸ ວິໂສຘິຕໍ;

ຕິສ຺ໂສ ວິຊ຺ຊາ ອນຸປ຺ປຕ຺ຕາ, ກຕໍ ພຸທ຺ຘສ຺ສ ສາສນໍ.

໕໖໓.

‘‘ສຫສ຺ສກ຺ຂຕ຺ຕຸມຕ຺ຕານໍ, ນິມ຺ມິນິຕ຺ວານ ປນ຺ຖໂກ;

ນິສີທມ຺ພວເນ ຣມ຺ເມ, ຍາວ ກາລປ຺ປເວທນາ.

໕໖໔.

‘‘ຕໂຕ ເມ ສຕ຺ຖາ ປາເຫສິ, ທູຕໍ ກາລປ຺ປເວທກໍ;

ປເວທິຕມ຺ຫິ ກາລມ຺ຫິ, ເວຫາສາທຸປສງ຺ກມິໍ [ເວຫາສານຸປສງ຺ກມິໍ (ສ຺ຍາ. ກ.)].

໕໖໕.

‘‘ວນ຺ທິຕ຺ວາ ສຕ຺ຖຸໂນ ປາເທ, ເອກມນ຺ຕໍ ນິສີທຫໍ;

ນິສິນ຺ນໍ ມໍ ວິທິຕ຺ວານ, ອຖ ສຕ຺ຖາ ປຏິຄ຺ຄຫິ.

໕໖໖.

‘‘ອາຍາໂຄ ສພ຺ພໂລກສ຺ສ, ອາຫຸຕີນໍ ປຏິຄ຺ຄໂຫ;

ປຸຎ຺ຎກ຺ເຂຕ຺ຕໍ ມນຸສ຺ສານໍ, ປຏິຄຓ຺ຫິຕ຺ຖ ທກ຺ຂິຓ’’ນ຺ຕິ.

… ຈູຬປນ຺ຖໂກ ເຖໂຣ….

໕. ກປ຺ປຕ຺ເຖຣຄາຖາ

໕໖໗.

‘‘ນານາກຸລມລສມ຺ປຸຓ຺ໂຓ, ມຫາອຸກ຺ກາຣສມ຺ຠໂວ;

ຈນ຺ທນິກໍວ ປຣິປກ຺ກໍ, ມຫາຄຓ຺ໂຑ ມຫາວໂຓ.

໕໖໘.

‘‘ປຸພ຺ພຣຸຫິຣສມ຺ປຸຓ຺ໂຓ, ຄູຖກູເປນ ຄາຬ຺ຫິໂຕ [ຄູຖກູເປ ນິຄາຬ຺ຫິໂຕ (ສ຺ຍາ. ປີ. ກ.)];

ອາໂປປຄ຺ຆຣໂຓ ກາໂຍ, ສທາ ສນ຺ທຕິ ປູຕິກໍ.

໕໖໙.

‘‘ສຏ຺ຐິກຓ຺ຑຣສມ຺ພນ຺ໂຘ, ມໍສເລປນເລປິໂຕ;

ຈມ຺ມກຎ຺ຈຸກສນ຺ນທ຺ໂຘ, ປູຕິກາໂຍ ນິຣຕ຺ຖໂກ.

໕໗໐.

‘‘ອຏ຺ຐິສງ຺ຆາຕຆຏິໂຕ, ນ຺ຫາຣຸສຸຕ຺ຕນິພນ຺ຘໂນ;

ເນເກສໍ ສໍຄຕີຠາວາ, ກປ຺ເປຕິ ອິຣິຍາປຖໍ.

໕໗໑.

‘‘ຘຸວປ຺ປຍາໂຕ ມຣຓາຍ, ມຈ຺ຈຸຣາຊສ຺ສ ສນ຺ຕິເກ;

ອິເຘວ ຉຑ຺ຑຍິຕ຺ວານ, ເຍນກາມງ຺ຄໂມ ນໂຣ.

໕໗໒.

‘‘ອວິຊ຺ຊາຍ ນິວຸໂຕ ກາໂຍ, ຈຕຸຄນ຺ເຖນ ຄນ຺ຖິໂຕ;

ໂອຆສໍສີທໂນ ກາໂຍ, ອນຸສຍຊາລໂມຕ຺ຖໂຕ.

໕໗໓.

‘‘ປຎ຺ຈນີວຣເຓ ຍຸຕ຺ໂຕ, ວິຕກ຺ເກນ ສມປ຺ປິໂຕ;

ຕຓ຺ຫາມູເລນານຸຄໂຕ, ໂມຫຈ຺ຉາທນຉາທິໂຕ.

໕໗໔.

‘‘ເອວາຍໍ ວຕ຺ຕເຕ ກາໂຍ, ກມ຺ມຍນ຺ເຕນ ຍນ຺ຕິໂຕ;

ສມ຺ປຕ຺ຕິ ຈ ວິປຕ຺ຍນ຺ຕາ, ນານາຠາໂວ ວິປຊ຺ຊຕິ.

໕໗໕.

‘‘ເຍມໍ ກາຍໍ ມມາຍນ຺ຕິ, ອນ຺ຘພາລາ ປຸຖຸຊ຺ຊນາ;

ວຑ຺ເຒນ຺ຕິ ກຏສິໍ ໂຆຣໍ, ອາທິຍນ຺ຕິ ປຸນພ຺ຠວໍ.

໕໗໖.

‘‘ເຍມໍ ກາຍໍ ວິວຊ຺ເຊນ຺ຕິ, ຄູຖລິຕ຺ຕໍວ ປນ຺ນຄໍ;

ຠວມູລໍ ວມິຕ຺ວານ, ປຣິນິພ຺ພິສ຺ສນ຺ຕິນາສວາ’’ຕິ [ປຣິນິພ຺ພນ຺ຕຸນາສວາ (ສີ.)].

… ກປ຺ໂປ ເຖໂຣ….

໖. ວງ຺ຄນ຺ຕປຸຕ຺ຕອຸປເສນຕ຺ເຖຣຄາຖາ

໕໗໗.

‘‘ວິວິຕ຺ຕໍ ອປ຺ປນິຄ຺ໂຆສໍ, ວາຬມິຄນິເສວິຕໍ;

ເສເວ ເສນາສນໍ ຠິກ຺ຂຸ, ປຏິສລ຺ລານກາຣຓາ.

໕໗໘.

‘‘ສງ຺ກາຣປຸຎ຺ຊາ ອາຫຕ຺ວາ [ອາຫິຕ຺ວາ (ກ.)], ສຸສານາ ຣຖິຍາຫິ ຈ;

ຕໂຕ ສງ຺ຆາຏິກໍ ກຕ຺ວາ, ລູຂໍ ຘາເຣຍ຺ຍ ຈີວຣໍ.

໕໗໙.

‘‘ນີຈໍ ມນໍ ກຣິຕ຺ວານ, ສປທານໍ ກຸລາ ກຸລໍ;

ປິຓ຺ຑິກາຍ ຈເຣ ຠິກ຺ຂຸ, ຄຸຕ຺ຕທ຺ວາໂຣ ສຸສໍວຸໂຕ.

໕໘໐.

‘‘ລູເຂນປິ ວາ [ລູເຂນປິ ຈ (ພຫູສຸ)] ສນ຺ຕຸສ຺ເສ, ນາຎ຺ຎໍ ປຕ຺ເຖ ຣສໍ ພຫຸໍ;

ຣເສສຸ ອນຸຄິທ຺ຘສ຺ສ, ຌາເນ ນ ຣມຕີ ມໂນ.

໕໘໑.

‘‘ອປ຺ປິຈ຺ໂຉ ເຈວ ສນ຺ຕຸຏ຺ໂຐ, ປວິວິຕ຺ໂຕ ວເສ ມຸນິ;

ອສໍສຏ຺ໂຐ ຄຫຏ຺ເຐຫິ, ອນາຄາເຣຫິ ຈູຠຍໍ.

໕໘໒.

‘‘ຍຖາ ຊໂຬ ວ ມູໂຄ ວ, ອຕ຺ຕານໍ ທສ຺ສເຍ ຕຖາ;

ນາຕິເວລໍ ສມ຺ຠາເສຍ຺ຍ, ສງ຺ຆມຊ຺ຌມ຺ຫິ ປຓ຺ຑິໂຕ.

໕໘໓.

‘‘ນ ໂສ ອຸປວເທ ກຎ຺ຈິ, ອຸປຆາຕໍ ວິວຊ຺ຊເຍ;

ສໍວຸໂຕ ປາຕິໂມກ຺ຂສ຺ມິໍ, ມຕ຺ຕຎ຺ຎູ ຈສ຺ສ ໂຠຊເນ.

໕໘໔.

‘‘ສຸຄ຺ຄຫີຕນິມິຕ຺ຕສ຺ສ, ຈິຕ຺ຕສ຺ສຸປ຺ປາທໂກວິໂທ;

ສມໍ ອນຸຍຸຎ຺ເຊຍ຺ຍ, ກາເລນ ຈ ວິປສ຺ສນໍ.

໕໘໕.

‘‘ວີຣິຍສາຕຈ຺ຈສມ຺ປນ຺ໂນ, ຍຸຕ຺ຕໂຍໂຄ ສທາ ສິຍາ;

ນ ຈ ອປ຺ປຕ຺ວາ ທຸກ຺ຂນ຺ຕໍ, ວິສ຺ສາສໍ ເອຍ຺ຍ ປຓ຺ຑິໂຕ.

໕໘໖.

‘‘ເອວໍ ວິຫຣມານສ຺ສ, ສຸທ຺ຘິກາມສ຺ສ ຠິກ຺ຂຸໂນ;

ຂີຍນ຺ຕິ ອາສວາ ສພ຺ເພ, ນິພ຺ພຸຕິຎ຺ຈາຘິຄຈ຺ຉຕີ’’ຕິ.

… ອຸປເສໂນ ວງ຺ຄນ຺ຕປຸຕ຺ໂຕ ເຖໂຣ….

໗. (ອປຣ)-ໂຄຕມຕ຺ເຖຣຄາຖາ

໕໘໗.

‘‘ວິຊາເນຍ຺ຍ ສກໍ ອຕ຺ຖໍ, ອວໂລເກຍ຺ຍາຖ ປາວຈນໍ;

ຍຎ຺ເຈຕ຺ຖ ອສ຺ສ ປຕິຣູປໍ, ສາມຎ຺ຎໍ ອຊ຺ຌຸປຄຕສ຺ສ.

໕໘໘.

‘‘ມິຕ຺ຕໍ ອິຘ ຈ ກລ຺ຍາຓໍ, ສິກ຺ຂາ ວິປຸລໍ ສມາທານໍ;

ສຸສ຺ສູສາ ຈ ຄຣູນໍ, ເອຕໍ ສມຓສ຺ສ ປຕິຣູປໍ.

໕໘໙.

‘‘ພຸທ຺ເຘສຸ ສຄາຣວຕາ, ຘມ຺ເມ ອປຈິຕິ ຍຖາຠູຕໍ;

ສງ຺ເຆ ຈ ຈິຕ຺ຕິກາໂຣ, ເອຕໍ ສມຓສ຺ສ ປຕິຣູປໍ.

໕໙໐.

‘‘ອາຈາຣໂຄຈເຣ ຍຸຕ຺ໂຕ, ອາຊີໂວ ໂສຘິໂຕ ອຄາຣຍ຺ໂຫ;

ຈິຕ຺ຕສ຺ສ ຈ ສຓ຺ຐປນໍ, ເອຕໍ ສມຓສ຺ສ ປຕິຣູປໍ.

໕໙໑.

‘‘ຈາຣິຕ຺ຕໍ ອຖ ວາຣິຕ຺ຕໍ, ອິຣິຍາປຖິຍໍ ປສາທນິຍໍ;

ອຘິຈິຕ຺ເຕ ຈ ອາໂຍໂຄ, ເອຕໍ ສມຓສ຺ສ ປຕິຣູປໍ.

໕໙໒.

‘‘ອາຣຎ຺ຎການິ ເສນາສນານິ, ປນ຺ຕານິ ອປ຺ປສທ຺ທານິ;

ຠຊິຕພ຺ພານິ ມຸນິນາ, ເອຕໍ ສມຓສ຺ສ ປຕິຣູປໍ.

໕໙໓.

‘‘ສີລຎ຺ຈ ພາຫຸສຈ຺ຈຎ຺ຈ, ຘມ຺ມານໍ ປວິຈໂຍ ຍຖາຠູຕໍ;

ສຈ຺ຈານໍ ອຠິສມໂຍ, ເອຕໍ ສມຓສ຺ສ ປຕິຣູປໍ.

໕໙໔.

‘‘ຠາເວຍ຺ຍ ຈ ອນິຈ຺ຈນ຺ຕິ, ອນຕ຺ຕສຎ຺ຎໍ ອສຸຠສຎ຺ຎຎ຺ຈ;

ໂລກມ຺ຫິ ຈ ອນຠິຣຕິໍ, ເອຕໍ ສມຓສ຺ສ ປຕິຣູປໍ.

໕໙໕.

‘‘ຠາເວຍ຺ຍ ຈ ໂພຊ຺ຌງ຺ເຄ, ອິທ຺ຘິປາທານິ ອິນ຺ທ຺ຣິຍານິ ພລານິ;

ອຏ຺ຐງ຺ຄມຄ຺ຄມຣິຍໍ, ເອຕໍ ສມຓສ຺ສ ປຕິຣູປໍ.

໕໙໖.

‘‘ຕຓ຺ຫໍ ປຊເຫຍ຺ຍ ມຸນິ, ສມູລເກ ອາສເວ ປທາເລຍ຺ຍ;

ວິຫເຣຍ຺ຍ ວິປ຺ປມຸຕ຺ໂຕ, ເອຕໍ ສມຓສ຺ສ ປຕິຣູປ’’ນ຺ຕິ.

… ໂຄຕໂມ ເຖໂຣ….

ທສກນິປາໂຕ ນິຏ຺ຐິໂຕ.

ຕຕ຺ຣຸທ຺ທານໍ –

ກາຬຸທາຍີ ຈ ໂສ ເຖໂຣ, ເອກວິຫາຣີ ຈ ກປ຺ປິໂນ;

ຈູຬປນ຺ຖໂກ ກປ຺ໂປ ຈ, ອຸປເສໂນ ຈ ໂຄຕໂມ;

ສຕ຺ຕິເມ ທສເກ ເຖຣາ, ຄາຖາໂຍ ເຈຕ຺ຖ ສຕ຺ຕຕີຕິ.

໑໑. ເອກາທສນິປາໂຕ

໑. ສໍກິຈ຺ຈຕ຺ເຖຣຄາຖາ

໕໙໗.

‘‘ກິໍ ຕວຕ຺ໂຖ ວເນ ຕາຕ, ອຸຊ຺ຊຸຫາໂນວ ປາວຸເສ;

ເວຣມ຺ຠາ ຣມຓີຍາ ເຕ, ປວິເວໂກ ຫິ ຌາຍິນໍ.

໕໙໘.

‘‘ຍຖາ ອພ຺ຠານິ ເວຣມ຺ໂຠ, ວາໂຕ ນຸທຕິ ປາວຸເສ;

ສຎ຺ຎາ ເມ ອຠິກິຣນ຺ຕິ, ວິເວກປຏິສຎ຺ຎຸຕາ.

໕໙໙.

‘‘ອປຓ຺ຑໂຣ ອຓ຺ຑສມ຺ຠໂວ, ສີວຖິກາຍ ນິເກຕຈາຣິໂກ;

ອຸປ຺ປາທຍເຕວ ເມ ສຕິໍ, ສນ຺ເທຫສ຺ມິໍ ວິຣາຄນິສ຺ສິຕໍ.

໖໐໐.

‘‘ຍຎ຺ຈ ອຎ຺ເຎ ນ ຣກ຺ຂນ຺ຕິ, ໂຍ ຈ ອຎ຺ເຎ ນ ຣກ຺ຂຕິ;

ສ ເວ ຠິກ຺ຂຸ ສຸຂໍ ເສຕິ, ກາເມສຸ ອນເປກ຺ຂວາ.

໖໐໑.

‘‘ອຈ຺ໂຉທິກາ ປຸຖຸສິລາ, ໂຄນງ຺ຄຸລມິຄາຍຸຕາ;

ອມ຺ພຸເສວາລສຎ຺ຉນ຺ນາ, ເຕ ເສລາ ຣມຍນ຺ຕິ ມໍ.

໖໐໒.

‘‘ວສິຕໍ ເມ ອຣຎ຺ເຎສຸ, ກນ຺ທຣາສຸ ຄຸຫາສຸ ຈ;

ເສນາສເນສຸ ປນ຺ເຕສຸ, ວາຬມິຄນິເສວິເຕ.

໖໐໓.

‘‘‘ອິເມ ຫຎ຺ຎນ຺ຕຸ ວຊ຺ຌນ຺ຕຸ, ທຸກ຺ຂໍ ປປ຺ໂປນ຺ຕຸ ປາຓິໂນ’;

ສງ຺ກປ຺ປໍ ນາຠິຊານາມິ, ອນຣິຍໍ ໂທສສໍຫິຕໍ.

໖໐໔.

‘‘ປຣິຈິຓ຺ໂຓ ມຍາ ສຕ຺ຖາ, ກຕໍ ພຸທ຺ຘສ຺ສ ສາສນໍ;

ໂອຫິໂຕ ຄຣຸໂກ ຠາໂຣ, ຠວເນຕ຺ຕິ ສມູຫຕາ.

໖໐໕.

‘‘ຍສ຺ສ ຈຕ຺ຖາຍ [ຍສ຺ສຕ຺ຖາຍ (ສີ.)] ປພ຺ພຊິໂຕ, ອຄາຣສ຺ມານຄາຣິຍໍ;

ໂສ ເມ ອຕ຺ໂຖ ອນຸປ຺ປຕ຺ໂຕ, ສພ຺ພສໍໂຍຊນກ຺ຂໂຍ.

໖໐໖.

‘‘ນາຠິນນ຺ທາມິ ມຣຓໍ, ນາຠິນນ຺ທາມິ ຊີວິຕໍ;

ກາລຎ຺ຈ ປຏິກງ຺ຂາມິ, ນິພ຺ພິສໍ ຠຕໂກ ຍຖາ.

໖໐໗.

‘‘ນາຠິນນ຺ທາມິ ມຣຓໍ, ນາຠິນນ຺ທາມິ ຊີວິຕໍ;

ກາລຎ຺ຈ ປຏິກງ຺ຂາມິ, ສມ຺ປຊາໂນ ປຕິສ຺ສໂຕ’’ຕິ.

… ສໍກິຈ຺ໂຈ ເຖໂຣ….

ເອກາທສນິປາໂຕ ນິຏ຺ຐິໂຕ.

ຕຕ຺ຣຸທ຺ທານໍ –

ສໍກິຈ຺ຈເຖໂຣ ເອໂກວ, ກຕກິຈ຺ໂຈ ອນາສໂວ;

ເອກາທສນິປາຕມ຺ຫິ, ຄາຖາ ເອກາທເສວ ຈາຕິ.

໑໒. ທ຺ວາທສກນິປາໂຕ

໑. ສີລວຕ຺ເຖຣຄາຖາ

໖໐໘.

‘‘ສີລເມວິຘ ສິກ຺ເຂຖ, ອສ຺ມິໍ ໂລເກ ສຸສິກ຺ຂິຕໍ;

ສີລໍ ຫິ ສພ຺ພສມ຺ປຕ຺ຕິໍ, ອຸປນາເມຕິ ເສວິຕໍ.

໖໐໙.

‘‘ສີລໍ ຣກ຺ເຂຍ຺ຍ ເມຘາວີ, ປຕ຺ຖຍາໂນ ຕໂຍ ສຸເຂ;

ປສໍສໍ ວິຕ຺ຕິລາຠຎ຺ຈ, ເປຈ຺ຈ ສຄ຺ເຄ ປໂມທນໍ [ເປຈ຺ຈ ສຄ຺ເຄ ຈ ໂມທນໍ (ສີ. ປີ.)].

໖໑໐.

‘‘ສີລວາ ຫິ ພຫູ ມິຕ຺ເຕ, ສຎ຺ຎເມນາຘິຄຈ຺ຉຕິ;

ທຸສ຺ສີໂລ ປນ ມິຕ຺ເຕຫິ, ຘໍສເຕ ປາປມາຈຣໍ.

໖໑໑.

‘‘ອວຓ຺ຓຎ຺ຈ ອກິຕ຺ຕິຎ຺ຈ, ທຸສ຺ສີໂລ ລຠເຕ ນໂຣ;

ວຓ຺ຓໍ ກິຕ຺ຕິໍ ປສໍສຎ຺ຈ, ສທາ ລຠຕິ ສີລວາ.

໖໑໒.

‘‘ອາທິ ສີລໍ ປຕິຏ຺ຐາ ຈ, ກລ຺ຍາຓານຎ຺ຈ ມາຕຸກໍ;

ປມຸຂໍ ສພ຺ພຘມ຺ມານໍ, ຕສ຺ມາ ສີລໍ ວິໂສຘເຍ.

໖໑໓.

‘‘ເວລາ ຈ ສໍວຣໍ ສີລໍ [ສໍວໂຣ ສີລໍ (ສີ.), ສໍວຣສີລໍ (ສີ. ອຏ຺ຐ.)], ຈິຕ຺ຕສ຺ສ ອຠິຫາສນໍ;

ຕິຕ຺ຖຎ຺ຈ ສພ຺ພພຸທ຺ຘານໍ, ຕສ຺ມາ ສີລໍ ວິໂສຘເຍ.

໖໑໔.

‘‘ສີລໍ ພລໍ ອປ຺ປຏິມໍ, ສີລໍ ອາວຸຘມຸຕ຺ຕມໍ;

ສີລມາຠຣຓໍ ເສຏ຺ຐໍ, ສີລໍ ກວຈມພ຺ຠຸຕໍ.

໖໑໕.

‘‘ສີລໍ ເສຕຸ ມເຫສກ຺ໂຂ, ສີລໍ ຄນ຺ໂຘ ອນຸຕ຺ຕໂຣ;

ສີລໍ ວິເລປນໍ ເສຏ຺ຐໍ, ເຍນ ວາຕິ ທິໂສທິສໍ.

໖໑໖.

‘‘ສີລໍ ສມ຺ພລເມວຄ຺ຄໍ, ສີລໍ ປາເຖຍ຺ຍມຸຕ຺ຕມໍ;

ສີລໍ ເສຏ຺ໂຐ ອຕິວາໂຫ, ເຍນ ຍາຕິ ທິໂສທິສໍ.

໖໑໗.

‘‘ອິເຘວ ນິນ຺ທໍ ລຠຕິ, ເປຈ຺ຈາປາເຍ ຈ ທຸມ຺ມໂນ;

ສພ຺ພຕ຺ຖ ທຸມ຺ມໂນ ພາໂລ, ສີເລສຸ ອສມາຫິໂຕ.

໖໑໘.

‘‘ອິເຘວ ກິຕ຺ຕິໍ ລຠຕິ, ເປຈ຺ຈ ສຄ຺ເຄ ຈ ສຸມ຺ມໂນ;

ສພ຺ພຕ຺ຖ ສຸມໂນ ຘີໂຣ, ສີເລສຸ ສຸສມາຫິໂຕ.

໖໑໙.

‘‘ສີລເມວ ອິຘ ອຄ຺ຄໍ, ປຎ຺ຎວາ ປນ ອຸຕ຺ຕໂມ;

ມນຸສ຺ເສສຸ ຈ ເທເວສຸ, ສີລປຎ຺ຎາຓໂຕ ຊຍ’’ນ຺ຕິ.

… ສີລໂວ ເຖໂຣ….

໒. ສຸນີຕຕ຺ເຖຣຄາຖາ

໖໒໐.

‘‘ນີເຈ ກຸລມ຺ຫິ ຊາໂຕຫໍ, ທລິທ຺ໂທ ອປ຺ປໂຠຊໂນ;

ຫີນກມ຺ມໍ [ຫີນໍ ກມ຺ມໍ (ສ຺ຍາ.)] ມມໍ ອາສິ, ອໂຫສິໍ ປຸປ຺ຜຉຑ຺ຑໂກ.

໖໒໑.

‘‘ຊິຄຸຈ຺ຉິໂຕ ມນຸສ຺ສານໍ, ປຣິຠູໂຕ ຈ ວມ຺ຠິໂຕ;

ນີຈໍ ມນໍ ກຣິຕ຺ວານ, ວນ຺ທິສ຺ສໍ ພຫຸກໍ ຊນໍ.

໖໒໒.

‘‘ອຖທ຺ທສາສິໍ ສມ຺ພຸທ຺ຘໍ, ຠິກ຺ຂຸສງ຺ຆປຸຣກ຺ຂຕໍ;

ປວິສນ຺ຕໍ ມຫາວີຣໍ, ມຄຘານໍ ປຸຣຸຕ຺ຕມໍ.

໖໒໓.

‘‘ນິກ຺ຂິປິຕ຺ວານ ພ຺ຍາຠງ຺ຄິໍ, ວນ຺ທິຕຸໍ ອຸປສງ຺ກມິໍ;

ມເມວ ອນຸກມ຺ປາຍ, ອຏ຺ຐາສິ ປຸຣິສຸຕ຺ຕໂມ.

໖໒໔.

‘‘ວນ຺ທິຕ຺ວາ ສຕ຺ຖຸໂນ ປາເທ, ເອກມນ຺ຕໍ ຐິໂຕ ຕທາ;

ປພ຺ພຊ຺ຊໍ ອຫມາຍາຈິໍ, ສພ຺ພສຕ຺ຕານມຸຕ຺ຕມໍ.

໖໒໕.

‘‘ຕໂຕ ກາຣຸຓິໂກ ສຕ຺ຖາ, ສພ຺ພໂລການຸກມ຺ປໂກ;

‘ເອຫິ ຠິກ຺ຂູ’ຕິ ມໍ ອາຫ, ສາ ເມ ອາສູປສມ຺ປທາ.

໖໒໖.

‘‘ໂສຫໍ ເອໂກ ອຣຎ຺ຎສ຺ມິໍ, ວິຫຣນ຺ໂຕ ອຕນ຺ທິໂຕ;

ອກາສິໍ ສຕ຺ຖຸວຈນໍ, ຍຖາ ມໍ ໂອວທີ ຊິໂນ.

໖໒໗.

‘‘ຣຕ຺ຕິຍາ ປຐມໍ ຍາມໍ, ປຸພ຺ພຊາຕິມນຸສ຺ສຣິໍ;

ຣຕ຺ຕິຍາ ມຊ຺ຌິມໍ ຍາມໍ, ທິພ຺ພຈກ຺ຂຸໍ ວິໂສຘຍິໍ [ທິພ຺ພຈກ຺ຂຸ ວິໂສຘິຕໍ (ກ.)];

ຣຕ຺ຕິຍາ ປຈ຺ຉິເມ ຍາເມ, ຕໂມຂນ຺ຘໍ ປທາລຍິໍ.

໖໒໘.

‘‘ຕໂຕ ຣຕ຺ຍາ ວິວສາເນ, ສູຣິຍສ຺ສຸຄ຺ຄມນໍ ປຕິ;

ອິນ຺ໂທ ພ຺ຣຫ຺ມາ ຈ ອາຄນ຺ຕ຺ວາ, ມໍ ນມສ຺ສິໍສຸ ປຎ຺ຊລີ.

໖໒໙.

‘‘‘ນໂມ ເຕ ປຸຣິສາຊຎ຺ຎ, ນໂມ ເຕ ປຸຣິສຸຕ຺ຕມ;

ຍສ຺ສ ເຕ ອາສວາ ຂີຓາ, ທກ຺ຂິເຓຍ຺ໂຍສິ ມາຣິສ’.

໖໓໐.

‘‘ຕໂຕ ທິສ຺ວານ ມໍ ສຕ຺ຖາ, ເທວສງ຺ຆປຸຣກ຺ຂຕໍ;

ສິຕໍ ປາຕຸກຣິຕ຺ວານ, ອິມມຕ຺ຖໍ ອຠາສຖ.

໖໓໑.

[ສຸ. ນິ. ໖໖໐ ສຸຕ຺ຕນິປາເຕປິ] ‘‘‘ຕເປນ ພ຺ຣຫ຺ມຈຣິເຍນ, ສໍຍເມນ ທເມນ ຈ;

ເອເຕນ ພ຺ຣາຫ຺ມໂຓ ໂຫຕິ, ເອຕໍ ພ຺ຣາຫ຺ມຓມຸຕ຺ຕມ’’’ນ຺ຕິ.

… ສຸນີໂຕ ເຖໂຣ….

ທ຺ວາທສກນິປາໂຕ ນິຏ຺ຐິໂຕ.

ຕຕ຺ຣຸທ຺ທານໍ –

ສີລວາ ຈ ສຸນີໂຕ ຈ, ເຖຣາ ທ຺ເວ ເຕ ມຫິທ຺ຘິກາ;

ທ຺ວາທສມ຺ຫິ ນິປາຕມ຺ຫິ, ຄາຖາໂຍ ຈຕຸວີສຕີຕິ.

໑໓. ເຕຣສນິປາໂຕ

໑. ໂສຓໂກຬິວິສຕ຺ເຖຣຄາຖາ

໖໓໒.

‘‘ຍາຫຸ ຣຏ຺ເຐ ສມຸກ຺ກຏ຺ໂຐ, ຣຎ຺ໂຎ ອງ຺ຄສ຺ສ ປທ຺ຘຄູ [ປຕ຺ຖຄູ (ສ຺ຍາ.), ປຏ຺ຐຄູ (ກ.)];

ສ຺ວາຊ຺ຊ ຘມ຺ເມສຸ ອຸກ຺ກຏ຺ໂຐ, ໂສໂຓ ທຸກ຺ຂສ຺ສ ປາຣຄູ.

໖໓໓.

‘‘ປຎ຺ຈ ຉິນ຺ເທ ປຎ຺ຈ ຊເຫ, ປຎ຺ຈ ຈຸຕ຺ຕຣິ ຠາວເຍ;

ປຎ຺ຈສງ຺ຄາຕິໂຄ ຠິກ຺ຂຸ, ໂອຆຕິຓ຺ໂຓຕິ ວຸຈ຺ຈຕິ.

໖໓໔.

‘‘ອຸນ຺ນຬສ຺ສ ປມຕ຺ຕສ຺ສ, ພາຫິຣາສສ຺ສ [ພາຫິຣາສຍສ຺ສ (ກ.)] ຠິກ຺ຂຸໂນ;

ສີລໍ ສມາຘິ ປຎ຺ຎາ ຈ, ປາຣິປູຣິໍ ນ ຄຈ຺ຉຕິ.

໖໓໕.

‘‘ຍຎ຺ຫິ ກິຈ຺ຈໍ ອປວິທ຺ຘໍ [ຕທປວິທ຺ຘໍ (ສີ. ສ຺ຍາ.)], ອກິຈ຺ຈໍ ປນ ກຣີຍຕິ;

ອຸນ຺ນຬານໍ ປມຕ຺ຕານໍ, ເຕສໍ ວຑ຺ຒນ຺ຕິ ອາສວາ.

໖໓໖.

‘‘ເຍສຎ຺ຈ ສຸສມາຣທ຺ຘາ, ນິຈ຺ຈໍ ກາຍຄຕາ ສຕິ;

ອກິຈ຺ຈໍ ເຕ ນ ເສວນ຺ຕິ, ກິຈ຺ເຈ ສາຕຈ຺ຈກາຣິໂນ;

ສຕານໍ ສມ຺ປຊານານໍ, ອຕ຺ຖໍ ຄຈ຺ຉນ຺ຕິ ອາສວາ.

໖໓໗.

‘‘ອຸຊຸມຄ຺ຄມ຺ຫິ ອກ຺ຂາເຕ, ຄຈ຺ຉຖ ມາ ນິວຕ຺ຕຖ;

ອຕ຺ຕນາ ໂຈທຍຕ຺ຕານໍ, ນິພ຺ພານມຠິຫາຣເຍ.

໖໓໘.

‘‘ອຈ຺ຈາຣທ຺ຘມ຺ຫິ ວີຣິຍມ຺ຫິ, ສຕ຺ຖາ ໂລເກ ອນຸຕ຺ຕໂຣ;

ວີໂຓປມໍ ກຣິຕ຺ວາ ເມ, ຘມ຺ມໍ ເທເສສິ ຈກ຺ຂຸມາ;

ຕສ຺ສາຫໍ ວຈນໍ ສຸຕ຺ວາ, ວິຫາສິໍ ສາສເນ ຣໂຕ.

໖໓໙.

‘‘ສມຖໍ ປຏິປາເທສິໍ, ອຸຕ຺ຕມຕ຺ຖສ຺ສ ປຕ຺ຕິຍາ;

ຕິສ຺ໂສ ວິຊ຺ຊາ ອນຸປ຺ປຕ຺ຕາ, ກຕໍ ພຸທ຺ຘສ຺ສ ສາສນໍ.

໖໔໐.

‘‘ເນກ຺ຂມ຺ເມ [ນິກ຺ຂເມ (ກ.), ເນກ຺ຂມ຺ມໍ (ມຫາວ. ໒໔໔; ອ. ນິ. ໖.໕໕)] ອຘິມຸຕ຺ຕສ຺ສ, ປວິເວກຎ຺ຈ ເຈຕໂສ;

ອພ຺ຍາປຊ຺ຌາຘິມຸຕ຺ຕສ຺ສ [ອພ຺ຍາປຊ຺ຌາຘິມ຺ຫຕ຺ຕສ຺ສ (ກ.)], ອຸປາທານກ຺ຂຍສ຺ສ ຈ.

໖໔໑.

‘‘ຕຓ຺ຫກ຺ຂຍາຘິມຸຕ຺ຕສ຺ສ, ອສມ຺ໂມຫຎ຺ຈ ເຈຕໂສ;

ທິສ຺ວາ ອາຍຕນຸປ຺ປາທໍ, ສມ຺ມາ ຈິຕ຺ຕໍ ວິມຸຈ຺ຈຕິ.

໖໔໒.

‘‘ຕສ຺ສ ສມ຺ມາ ວິມຸຕ຺ຕສ຺ສ, ສນ຺ຕຈິຕ຺ຕສ຺ສ ຠິກ຺ຂຸໂນ;

ກຕສ຺ສ ປຏິຈໂຍ ນຕ຺ຖິ, ກຣຓີຍໍ ນ ວິຊ຺ຊຕິ.

໖໔໓.

‘‘ເສໂລ ຍຖາ ເອກຆໂນ [ເອກຆໂນ (ກ.)], ວາເຕນ ນ ສມີຣຕິ;

ເອວໍ ຣູປາ ຣສາ ສທ຺ທາ, ຄນ຺ຘາ ຜສ຺ສາ ຈ ເກວລາ.

໖໔໔.

‘‘ອິຏ຺ຐາ ຘມ຺ມາ ອນິຏ຺ຐາ ຈ, ນປ຺ປເວເຘນ຺ຕິ ຕາທິໂນ;

ຐິຕໍ ຈິຕ຺ຕໍ ວິສຎ຺ຎຸຕ຺ຕໍ, ວຍຎ຺ຈສ຺ສານຸປສ຺ສຕີ’’ຕິ.

… ໂສໂຓ ໂກຬິວິໂສ ເຖໂຣ….

ເຕຣສນິປາໂຕ ນິຏ຺ຐິໂຕ.

ຕຕ຺ຣຸທ຺ທານໍ –

ໂສໂຓ ໂກຬິວິໂສ ເຖໂຣ, ເອໂກເຍວ ມຫິທ຺ຘິໂກ;

ເຕຣສມ຺ຫິ ນິປາຕມ຺ຫິ, ຄາຖາໂຍ ເຈຕ຺ຖ ເຕຣສາຕິ.

໑໔. ຈຸທ຺ທສກນິປາໂຕ

໑. ຂທິຣວນິຍເຣວຕຕ຺ເຖຣຄາຖາ

໖໔໕.

‘‘ຍທາ ອຫໍ ປພ຺ພຊິໂຕ, ອຄາຣສ຺ມານຄາຣິຍໍ;

ນາຠິຊານາມິ ສງ຺ກປ຺ປໍ, ອນຣິຍໍ ໂທສສໍຫິຕໍ.

໖໔໖.

‘‘‘ອິເມ ຫຎ຺ຎນ຺ຕຸ ວຊ຺ຌນ຺ຕຸ, ທຸກ຺ຂໍ ປປ຺ໂປນ຺ຕຸ ປາຓິໂນ’;

ສງ຺ກປ຺ປໍ ນາຠິຊານາມິ, ອິມສ຺ມິໍ ທີຆມນ຺ຕເຣ.

໖໔໗.

‘‘ເມຕ຺ຕຎ຺ຈ ອຠິຊານາມິ, ອປ຺ປມາຓໍ ສຸຠາວິຕໍ;

ອນຸປຸພ຺ພໍ ປຣິຈິຕໍ, ຍຖາ ພຸທ຺ເຘນ ເທສິຕໍ.

໖໔໘.

‘‘ສພ຺ພມິຕ຺ໂຕ ສພ຺ພສໂຂ, ສພ຺ພຠູຕານຸກມ຺ປໂກ;

ເມຕ຺ຕຈິຕ຺ຕຎ຺ຈ [ເມຕ຺ຕໍ ຈິຕ຺ຕໍ (ສີ. ສ຺ຍາ.)] ຠາເວມິ, ອພ຺ຍາປຊ຺ຊຣໂຕ [ອພ຺ຍາປຊ຺ຌຣໂຕ (ສີ. ສ຺ຍາ.)] ສທາ.

໖໔໙.

‘‘ອສໍຫີຣໍ ອສໍກຸປ຺ປໍ, ຈິຕ຺ຕໍ ອາໂມທຍາມຫໍ;

ພ຺ຣຫ຺ມວິຫາຣໍ ຠາເວມິ, ອກາປຸຣິສເສວິຕໍ.

໖໕໐.

‘‘ອວິຕກ຺ກໍ ສມາປນ຺ໂນ, ສມ຺ມາສມ຺ພຸທ຺ຘສາວໂກ;

ອຣິເຍນ ຕຸຓ຺ຫີຠາເວນ, ອຸເປໂຕ ໂຫຕິ ຕາວເທ.

໖໕໑.

‘‘ຍຖາປິ ປພ຺ພໂຕ ເສໂລ, ອຈໂລ ສຸປ຺ປຕິຏ຺ຐິໂຕ;

ເອວໍ ໂມຫກ຺ຂຍາ ຠິກ຺ຂຸ, ປພ຺ພໂຕວ ນ ເວຘຕິ.

໖໕໒.

‘‘ອນງ຺ຄຓສ຺ສ ໂປສສ຺ສ, ນິຈ຺ຈໍ ສຸຈິຄເວສິໂນ;

ວາລຄ຺ຄມຕ຺ຕໍ ປາປສ຺ສ, ອພ຺ຠມຕ຺ຕໍວ ຂາຍຕິ.

໖໕໓.

‘‘ນຄຣໍ ຍຖາ ປຈ຺ຈນ຺ຕໍ, ຄຸຕ຺ຕໍ ສນ຺ຕຣພາຫິຣໍ;

ເອວໍ ໂຄເປຖ ອຕ຺ຕານໍ, ຂໂຓ ໂວ ມາ ອຸປຈ຺ຈຄາ.

໖໕໔.

‘‘ນາຠິນນ຺ທາມິ ມຣຓໍ, ນາຠິນນ຺ທາມິ ຊີວິຕໍ;

ກາລຎ຺ຈ ປຏິກງ຺ຂາມິ, ນິພ຺ພິສໍ ຠຕໂກ ຍຖາ.

໖໕໕.

‘‘ນາຠິນນ຺ທາມິ ມຣຓໍ…ເປ… ສມ຺ປຊາໂນ ປຕິສ຺ສໂຕ.

໖໕໖.

‘‘ປຣິຈິຓ຺ໂຓ ມຍາ ສຕ຺ຖາ, ກຕໍ ພຸທ຺ຘສ຺ສ ສາສນໍ;

ໂອຫິໂຕ ຄຣຸໂກ ຠາໂຣ, ຠວເນຕ຺ຕິ ສມູຫຕາ.

໖໕໗.

‘‘ຍສ຺ສ ຈຕ຺ຖາຍ ປພ຺ພຊິໂຕ, ອຄາຣສ຺ມານຄາຣິຍໍ;

ໂສ ເມ ອຕ຺ໂຖ ອນຸປ຺ປຕ຺ໂຕ, ສພ຺ພສໍໂຍຊນກ຺ຂໂຍ.

໖໕໘.

‘‘ສມ຺ປາເທຖປ຺ປມາເທນ, ເອສາ ເມ ອນຸສາສນີ;

ຫນ຺ທາຫໍ ປຣິນິພ຺ພິສ຺ສໍ, ວິປ຺ປມຸຕ຺ໂຕມ຺ຫິ ສພ຺ພຘີ’’ຕິ.

… ຂທິຣວນິຍເຣວໂຕ ເຖໂຣ….

໒. ໂຄທຕ຺ຕຕ຺ເຖຣຄາຖາ

໖໕໙.

‘‘ຍຖາປິ ຠທ຺ໂທ ອາຊຎ຺ໂຎ, ຘຸເຣ ຍຸຕ຺ໂຕ ຘຸຣສ຺ສໂຫ [ຘຸຣາສໂຫ (ອຏ຺ຐ.)];

ມຖິໂຕ ອຕິຠາເຣນ, ສໍຍຸຄໍ ນາຕິວຕ຺ຕຕິ.

໖໖໐.

‘‘ເອວໍ ປຎ຺ຎາຍ ເຍ ຕິຕ຺ຕາ, ສມຸທ຺ໂທ ວາຣິນາ ຍຖາ;

ນ ປເຣ ອຕິມຎ຺ຎນ຺ຕິ, ອຣິຍຘມ຺ໂມວ ປາຓິນໍ.

໖໖໑.

‘‘ກາເລ ກາລວສໍ ປຕ຺ຕາ, ຠວາຠວວສໍ ຄຕາ;

ນຣາ ທຸກ຺ຂໍ ນິຄຈ຺ຉນ຺ຕິ, ເຕຘ ໂສຈນ຺ຕິ ມາຓວາ [ມານວາ (ສີ.)].

໖໖໒.

‘‘ອຸນ຺ນຕາ ສຸຂຘມ຺ເມນ, ທຸກ຺ຂຘມ຺ເມນ ໂຈນຕາ;

ທ຺ວເຍນ ພາລາ ຫຎ຺ຎນ຺ຕິ, ຍຖາຠູຕໍ ອທສ຺ສິໂນ.

໖໖໓.

‘‘ເຍ ຈ ທຸກ຺ເຂ ສຸຂສ຺ມິຎ຺ຈ, ມຊ຺ເຌ ສິພ຺ພິນິມຈ຺ຈຄູ;

ຐິຕາ ເຕ ອິນ຺ທຂີໂລວ, ນ ເຕ ອຸນ຺ນຕໂອນຕາ.

໖໖໔.

‘‘ນ ເຫວ ລາເຠ ນາລາເຠ, ນ ຍເສ ນ ຈ ກິຕ຺ຕິຍາ;

ນ ນິນ຺ທາຍໍ ປສໍສາຍ, ນ ເຕ ທຸກ຺ເຂ ສຸຂມ຺ຫິ.

໖໖໕.

‘‘ສພ຺ພຕ຺ຖ ເຕ ນ ລິມ຺ປນ຺ຕິ, ອຸທພິນ຺ທຸວ ໂປກ຺ຂເຣ;

ສພ຺ພຕ຺ຖ ສຸຂິຕາ ຘີຣາ, ສພ຺ພຕ຺ຖ ອປຣາຊິຕາ.

໖໖໖.

‘‘ຘມ຺ເມນ ຈ ອລາໂຠ ໂຍ, ໂຍ ຈ ລາໂຠ ອຘມ຺ມິໂກ;

ອລາໂຠ ຘມ຺ມິໂກ ເສຍ຺ໂຍ, ຍໍ ເຈ ລາໂຠ ອຘມ຺ມິໂກ.

໖໖໗.

‘‘ຍໂສ ຈ ອປ຺ປພຸທ຺ຘີນໍ, ວິຎ຺ຎູນໍ ອຍໂສ ຈ ໂຍ;

ອຍໂສວ ເສຍ຺ໂຍ ວິຎ຺ຎູນໍ, ນ ຍໂສ ອປ຺ປພຸທ຺ຘິນໍ.

໖໖໘.

‘‘ທຸມ຺ເມເຘຫິ ປສໍສາ ຈ, ວິຎ຺ຎູຫິ ຄຣຫາ ຈ ຍາ;

ຄຣຫາວ ເສຍ຺ໂຍ ວິຎ຺ຎູຫິ, ຍໍ ເຈ ພາລປ຺ປສໍສນາ.

໖໖໙.

‘‘ສຸຂຎ຺ຈ ກາມມຍິກໍ, ທຸກ຺ຂຎ຺ຈ ປວິເວກິຍໍ;

ປວິເວກທຸກ຺ຂໍ ເສຍ຺ໂຍ, ຍໍ ເຈ ກາມມຍໍ ສຸຂໍ.

໖໗໐.

‘‘ຊີວິຕຎ຺ຈ ອຘມ຺ເມນ, ຘມ຺ເມນ ມຣຓຎ຺ຈ ຍໍ;

ມຣຓໍ ຘມ຺ມິກໍ ເສຍ຺ໂຍ, ຍໍ ເຈ ຊີເວ ອຘມ຺ມິກໍ.

໖໗໑.

‘‘ກາມໂກປປ຺ປຫີນາ ເຍ, ສນ຺ຕຈິຕ຺ຕາ ຠວາຠເວ;

ຈຣນ຺ຕິ ໂລເກ ອສິຕາ, ນຕ຺ຖິ ເຕສໍ ປິຍາປິຍໍ.

໖໗໒.

‘‘ຠາວຍິຕ຺ວານ ໂພຊ຺ຌງ຺ເຄ, ອິນ຺ທ຺ຣິຍານິ ພລານິ ຈ;

ປປ຺ປຸຍ຺ຍ ປຣມໍ ສນ຺ຕິໍ, ປຣິນິພ຺ພນ຺ຕິນາສວາ’’ຕິ.

… ໂຄທຕ຺ໂຕ ເຖໂຣ….

ຈຸທ຺ທສກນິປາໂຕ ນິຏ຺ຐິໂຕ.

ຕຕ຺ຣຸທ຺ທານໍ –

ເຣວໂຕ ເຈວ ໂຄທຕ຺ໂຕ, ເຖຣາ ທ຺ເວ ເຕ ມຫິທ຺ຘິກາ;

ຈຸທ຺ທສມ຺ຫິ ນິປາຕມ຺ຫິ, ຄາຖາໂຍ ອຏ຺ຐວີສຕີຕິ.

໑໕. ໂສຬສກນິປາໂຕ

໑. ອຎ຺ຎາສິໂກຓ຺ຑຎ຺ຎຕ຺ເຖຣຄາຖາ

໖໗໓.

‘‘ເອສ ຠິຍ຺ໂຍ ປສີທາມິ, ສຸຕ຺ວາ ຘມ຺ມໍ ມຫາຣສໍ;

ວິຣາໂຄ ເທສິໂຕ ຘມ຺ໂມ, ອນຸປາທາຍ ສພ຺ພໂສ.

໖໗໔.

‘‘ພຫູນິ ໂລເກ ຈິຕ຺ຣານິ, ອສ຺ມິໍ ປຖວິມຓ຺ຑເລ;

ມເຖນ຺ຕິ ມຎ຺ເຎ ສງ຺ກປ຺ປໍ, ສຸຠໍ ຣາຄູປສໍຫິຕໍ.

໖໗໕.

‘‘ຣຊມຸຫຕຎ຺ຈ ວາເຕນ, ຍຖາ ເມໂຆປສມ຺ມເຍ;

ເອວໍ ສມ຺ມນ຺ຕິ ສງ຺ກປ຺ປາ, ຍທາ ປຎ຺ຎາຍ ປສ຺ສຕິ.

໖໗໖.

[ຘ. ປ. ໒໗໗ ຘມ຺ມປເທ] ‘‘ສພ຺ເພ ສງ຺ຂາຣາ ອນິຈ຺ຈາຕິ, ຍທາ ປຎ຺ຎາຍ ປສ຺ສຕິ;

ອຖ ນິພ຺ພິນ຺ທຕິ ທຸກ຺ເຂ, ເອສ ມຄ຺ໂຄ ວິສຸທ຺ຘິຍາ.

໖໗໗.

[ຘ. ປ. ໒໗໘ ຘມ຺ມປເທ] ‘‘ສພ຺ເພ ສງ຺ຂາຣາ ທຸກ຺ຂາຕິ, ຍທາ ປຎ຺ຎາຍ ປສ຺ສຕິ

ອຖ ນິພ຺ພິນ຺ທຕິ ທຸກ຺ເຂ, ເອສ ມຄ຺ໂຄ ວິສຸທ຺ຘິຍາ.

໖໗໘.

[ຘ. ປ. ໒໗໙ ຘມ຺ມປເທ] ‘‘ສພ຺ເພ ຘມ຺ມາ ອນຕ຺ຕາຕິ, ຍທາ ປຎ຺ຎາຍ ປສ຺ສຕິ;

ອຖ ນິພ຺ພິນ຺ທຕິ ທຸກ຺ເຂ, ເອສ ມຄ຺ໂຄ ວິສຸທ຺ຘິຍາ.

໖໗໙.

‘‘ພຸທ຺ຘານຸພຸທ຺ໂຘ ໂຍ ເຖໂຣ, ໂກຓ຺ຑຎ຺ໂຎ ຕິພ຺ພນິກ຺ກໂມ;

ປຫີນຊາຕິມຣໂຓ, ພ຺ຣຫ຺ມຈຣິຍສ຺ສ ເກວລີ.

໖໘໐.

‘‘ໂອຆປາໂສ ທຬ຺ຫຂິໂລ [ທຬ຺ໂຫ ຂິໂລ (ສ຺ຍາ. ກ.)], ປພ຺ພໂຕ ທຸປ຺ປທາລໂຍ;

ເຉຕ຺ວາ ຂິລຎ຺ຈ ປາສຎ຺ຈ, ເສລໍ ເຠຕ຺ວານ [ເຉຕ຺ວານ (ກ.)] ທຸພ຺ຠິທໍ;

ຕິຓ຺ໂຓ ປາຣງ຺ຄໂຕ ຌາຍີ, ມຸຕ຺ໂຕ ໂສ ມາຣພນ຺ຘນາ.

໖໘໑.

‘‘ອຸທ຺ຘໂຕ ຈປໂລ ຠິກ຺ຂຸ, ມິຕ຺ເຕ ອາຄມ຺ມ ປາປເກ;

ສໍສີທຕິ ມໂຫຆສ຺ມິໍ, ອູມິຍາ ປຏິກຸຊ຺ຊິໂຕ.

໖໘໒.

‘‘ອນຸທ຺ຘໂຕ ອຈປໂລ, ນິປໂກ ສໍວຸຕິນ຺ທ຺ຣິໂຍ;

ກລ຺ຍາຓມິຕ຺ໂຕ ເມຘາວີ, ທຸກ຺ຂສ຺ສນ຺ຕກໂຣ ສິຍາ.

໖໘໓.

‘‘ກາລປພ຺ພງ຺ຄສງ຺ກາໂສ, ກິໂສ ຘມນິສນ຺ຖໂຕ;

ມຕ຺ຕຎ຺ຎູ ອນ຺ນປານສ຺ມິໍ, ອທີນມນໂສ ນໂຣ.

໖໘໔.

‘‘ຜຸຏ຺ໂຐ ຑໍເສຫິ ມກເສຫິ, ອຣຎ຺ຎສ຺ມິໍ ພ຺ຣຫາວເນ;

ນາໂຄ ສງ຺ຄາມສີເສວ, ສໂຕ ຕຕ຺ຣາຘິວາສເຍ.

໖໘໕.

‘‘ນາຠິນນ຺ທາມິ ມຣຓໍ…ເປ… ນິພ຺ພິສໍ ຠຕໂກ ຍຖາ.

໖໘໖.

‘‘ນາຠິນນ຺ທາມິ ມຣຓໍ…ເປ… ສມ຺ປຊາໂນ ປຕິສ຺ສໂຕ.

໖໘໗.

‘‘ປຣິຈິຓ຺ໂຓ ມຍາ ສຕ຺ຖາ…ເປ… ຠວເນຕ຺ຕິ ສມູຫຕາ.

໖໘໘.

‘‘ຍສ຺ສ ຈຕ຺ຖາຍ ປພ຺ພຊິໂຕ, ອຄາຣສ຺ມານຄາຣິຍໍ;

ໂສ ເມ ອຕ຺ໂຖ ອນຸປ຺ປຕ຺ໂຕ, ກິໍ ເມ ສທ຺ຘິວິຫາຣິນາ’’ຕິ.

… ອຎ຺ຎາສິໂກຓ຺ຑຎ຺ໂຎ [ອຎ຺ຎາໂກຓ຺ຑຎ຺ໂຎ (ສີ. ສ຺ຍາ.)] ເຖໂຣ….

໒. ອຸທາຍິຕ຺ເຖຣຄາຖາ

໖໘໙.

[ອ. ນິ. ໖.໔໓] ‘‘ມນຸສ຺ສຠູຕໍ ສມ຺ພຸທ຺ຘໍ, ອຕ຺ຕທນ຺ຕໍ ສມາຫິຕໍ;

ອິຣິຍມານໍ ພ຺ຣຫ຺ມປເຖ, ຈິຕ຺ຕສ຺ສູປສເມ ຣຕໍ.

໖໙໐.

‘‘ຍໍ ມນຸສ຺ສາ ນມສ຺ສນ຺ຕິ, ສພ຺ພຘມ຺ມານ ປາຣຄຸໍ;

ເທວາປິ ຕໍ ນມສ຺ສນ຺ຕິ, ອິຕິ ເມ ອຣຫໂຕ ສຸຕໍ.

໖໙໑.

‘‘ສພ຺ພສໍໂຍຊນາຕີຕໍ, ວນາ ນິພ຺ພນມາຄຕໍ;

ກາເມຫິ ເນກ຺ຂມ຺ມຣຕໍ [ນິກ຺ຂມ຺ມຣຕໍ (ກ.)], ມຸຕ຺ຕໍ ເສລາວ ກຎ຺ຈນໍ.

໖໙໒.

‘‘ສ ເວ ອຈ຺ຈຣຸຈິ ນາໂຄ, ຫິມວາວຎ຺ເຎ ສິລຸຈ຺ຈເຍ;

ສພ຺ເພສໍ ນາຄນາມານໍ, ສຈ຺ຈນາໂມ ອນຸຕ຺ຕໂຣ.

໖໙໓.

‘‘ນາຄໍ ໂວ ກິຕ຺ຕຍິສ຺ສາມິ, ນ ຫິ ອາຄຸໍ ກໂຣຕິ ໂສ;

ໂສຣຈ຺ຈໍ ອວິຫິໍສາ ຈ, ປາທາ ນາຄສ຺ສ ເຕ ທຸເວ.

໖໙໔.

‘‘ສຕິ ຈ ສມ຺ປຊຎ຺ຎຎ຺ຈ, ຈຣຓາ ນາຄສ຺ສ ເຕປເຣ;

ສທ຺ຘາຫຕ຺ໂຖ ມຫານາໂຄ, ອຸເປກ຺ຂາເສຕທນ຺ຕວາ.

໖໙໕.

‘‘ສຕິ ຄີວາ ສິໂຣ ປຎ຺ຎາ, ວີມໍສາ ຘມ຺ມຈິນ຺ຕນາ;

ຘມ຺ມກຸຈ຺ຉິສມາວາໂສ, ວິເວໂກ ຕສ຺ສ ວາລຘິ.

໖໙໖.

‘‘ໂສ ຌາຍີ ອສ຺ສາສຣໂຕ, ອຊ຺ຌຕ຺ຕໍ ສຸສມາຫິໂຕ;

ຄຈ຺ຉໍ ສມາຫິໂຕ ນາໂຄ, ຐິໂຕ ນາໂຄ ສມາຫິໂຕ.

໖໙໗.

‘‘ສຍໍ ສມາຫິໂຕ ນາໂຄ, ນິສິນ຺ໂນປິ ສມາຫິໂຕ;

ສພ຺ພຕ຺ຖ ສໍວຸໂຕ ນາໂຄ, ເອສາ ນາຄສ຺ສ ສມ຺ປທາ.

໖໙໘.

‘‘ຠຸຎ຺ຊຕິ ອນວຊ຺ຊານິ, ສາວຊ຺ຊານິ ນ ຠຸຎ຺ຊຕິ;

ຆາສມຈ຺ຉາທນໍ ລທ຺ຘາ, ສນ຺ນິຘິໍ ປຣິວຊ຺ຊຍໍ.

໖໙໙.

‘‘ສໍໂຍຊນໍ ອຓຸໍ ຖູລໍ, ສພ຺ພໍ ເຉຕ຺ວານ ພນ຺ຘນໍ;

ເຍນ ເຍເນວ ຄຈ຺ຉຕິ, ອນປກ຺ໂຂວ ຄຈ຺ຉຕິ.

໗໐໐.

‘‘ຍຖາປິ ອຸທເກ ຊາຕໍ, ປຸຓ຺ຑຣີກໍ ປວຑ຺ຒຕິ;

ໂນປລິປ຺ປຕິ ໂຕເຍນ, ສຸຈິຄນ຺ຘໍ ມໂນຣມໍ.

໗໐໑.

‘‘ຕເຖວ ຈ ໂລເກ ຊາໂຕ, ພຸທ຺ໂຘ ໂລເກ ວິຫຣຕິ;

ໂນປລິປ຺ປຕິ ໂລເກນ, ໂຕເຍນ ປທຸມໍ ຍຖາ.

໗໐໒.

‘‘ມຫາຄິນິ ປຊ຺ຊລິໂຕ, ອນາຫາໂຣປສມ຺ມຕິ;

ອງ຺ຄາເຣສຸ ຈ ສນ຺ເຕສຸ, ນິພ຺ພຸໂຕຕິ ປວຸຈ຺ຈຕິ.

໗໐໓.

‘‘ອຕ຺ຖສ຺ສາຍໍ ວິຎ຺ຎາປນີ, ອຸປມາ ວິຎ຺ຎູຫິ ເທສິຕາ;

ວິຎ຺ຎິສ຺ສນ຺ຕິ ມຫານາຄາ, ນາຄໍ ນາເຄນ ເທສິຕໍ.

໗໐໔.

‘‘ວີຕຣາໂຄ ວີຕໂທໂສ, ວີຕໂມໂຫ ອນາສໂວ;

ສຣີຣໍ ວິຊຫໍ ນາໂຄ, ປຣິນິພ຺ພິສ຺ສຕ຺ຍນາສໂວ’’ຕິ.

… ອຸທາຍີ ເຖໂຣ….

ໂສຬສກນິປາໂຕ ນິຏ຺ຐິໂຕ.

ຕຕ຺ຣຸທ຺ທານໍ –

ໂກຓ຺ຑຎ຺ໂຎ ຈ ອຸທາຍີ ຈ, ເຖຣາ ທ຺ເວ ເຕ ມຫິທ຺ຘິກາ;

ໂສຬສມ຺ຫິ ນິປາຕມ຺ຫິ, ຄາຖາໂຍ ທ຺ເວ ຈ ຕິໍສ ຈາຕິ.

໑໖. ວີສຕິນິປາໂຕ

໑. ອຘິມຸຕ຺ຕຕ຺ເຖຣຄາຖາ

໗໐໕.

‘‘ຍຎ຺ຎຕ຺ຖໍ ວາ ຘນຕ຺ຖໍ ວາ, ເຍ ຫນາມ ມຍໍ ປຸເຣ;

ອວເສສໍ [ອວເສ ຕໍ (ສີ. ອຏ຺ຐ. ມູລປາໂຐ), ອວເສສານໍ (ອຏ຺ຐ.?)] ຠຍໍ ໂຫຕິ, ເວຘນ຺ຕິ ວິລປນ຺ຕິ ຈ.

໗໐໖.

‘‘ຕສ຺ສ ເຕ ນຕ຺ຖິ ຠີຕຕ຺ຕໍ, ຠິຍ຺ໂຍ ວຓ຺ໂຓ ປສີທຕິ;

ກສ຺ມາ ນ ປຣິເທເວສິ, ເອວຣູເປ ມຫພ຺ຠເຍ.

໗໐໗.

‘‘ນຕ຺ຖິ ເຈຕສິກໍ ທຸກ຺ຂໍ, ອນເປກ຺ຂສ຺ສ ຄາມຓິ;

ອຕິກ຺ກນ຺ຕາ ຠຍາ ສພ຺ເພ, ຂີຓສໍໂຍຊນສ຺ສ ເວ.

໗໐໘.

‘‘ຂີຓາຍ ຠວເນຕ຺ຕິຍາ, ທິຏ຺ເຐ ຘມ຺ເມ ຍຖາຕເຖ;

ຠຍໍ ມຣເຓ ໂຫຕິ, ຠາຣນິກ຺ເຂປເນ ຍຖາ.

໗໐໙.

‘‘ສຸຈິຓ຺ຓໍ ພ຺ຣຫ຺ມຈຣິຍໍ ເມ, ມຄ຺ໂຄ ຈາປິ ສຸຠາວິໂຕ;

ມຣເຓ ເມ ຠຍໍ ນຕ຺ຖິ, ໂຣຄານມິວ ສງ຺ຂເຍ.

໗໑໐.

‘‘ສຸຈິຓ຺ຓໍ ພ຺ຣຫ຺ມຈຣິຍໍ ເມ, ມຄ຺ໂຄ ຈາປິ ສຸຠາວິໂຕ;

ນິຣສ຺ສາທາ ຠວາ ທິຏ຺ຐາ, ວິສໍ ປິຕ຺ວາວ [ປີຕ຺ວາວ (ສີ.)] ຉຑ຺ຑິຕໍ.

໗໑໑.

‘‘ປາຣຄູ ອນຸປາທາໂນ, ກຕກິຈ຺ໂຈ ອນາສໂວ;

ຕຸຏ຺ໂຐ ອາຍຸກ຺ຂຍາ ໂຫຕິ, ມຸຕ຺ໂຕ ອາຆາຕນາ ຍຖາ.

໗໑໒.

‘‘ອຸຕ຺ຕມໍ ຘມ຺ມຕໍ ປຕ຺ໂຕ, ສພ຺ພໂລເກ ອນຕ຺ຖິໂກ;

ອາທິຕ຺ຕາວ ຆຣາ ມຸຕ຺ໂຕ, ມຣຓສ຺ມິໍ ນ ໂສຈຕິ.

໗໑໓.

‘‘ຍທຕ຺ຖິ ສງ຺ຄຕໍ ກິຎ຺ຈິ, ຠໂວ ວາ ຍຕ຺ຖ ລພ຺ຠຕິ;

ສພ຺ພໍ ອນິສ຺ສຣໍ ເອຕໍ, ອິຕິ ວຸຕ຺ຕໍ ມເຫສິນາ.

໗໑໔.

‘‘ໂຍ ຕໍ ຕຖາ ປຊານາຕິ, ຍຖາ ພຸທ຺ເຘນ ເທສິຕໍ;

ນ ຄຓ຺ຫາຕິ ຠວໍ ກິຎ຺ຈິ, ສຸຕຕ຺ຕໍວ ອໂຍຄຸຬໍ.

໗໑໕.

‘‘ນ ເມ ໂຫຕິ ‘ອໂຫສິ’ນ຺ຕິ, ‘ຠວິສ຺ສ’ນ຺ຕິ ນ ໂຫຕິ ເມ;

ສງ຺ຂາຣາ ວິຄມິສ຺ສນ຺ຕິ, ຕຕ຺ຖ ກາ ປຣິເທວນາ.

໗໑໖.

‘‘ສຸທ຺ຘໍ ຘມ຺ມສມຸປ຺ປາທໍ, ສຸທ຺ຘໍ ສງ຺ຂາຣສນ຺ຕຕິໍ;

ປສ຺ສນ຺ຕສ຺ສ ຍຖາຠູຕໍ, ນ ຠຍໍ ໂຫຕິ ຄາມຓິ.

໗໑໗.

‘‘ຕິຓກຏ຺ຐສມໍ ໂລກໍ, ຍທາ ປຎ຺ຎາຍ ປສ຺ສຕິ;

ມມຕ຺ຕໍ ໂສ ອສໍວິນ຺ທໍ, ‘ນຕ຺ຖິ ເມ’ຕິ ນ ໂສຈຕິ.

໗໑໘.

‘‘ອຸກ຺ກຓ຺ຐາມິ ສຣີເຣນ, ຠເວນມ຺ຫິ ອນຕ຺ຖິໂກ;

ໂສຍໍ ຠິຊ຺ຊິສ຺ສຕິ ກາໂຍ, ອຎ຺ໂຎ ຈ ນ ຠວິສ຺ສຕິ.

໗໑໙.

‘‘ຍໍ ໂວ ກິຈ຺ຈໍ ສຣີເຣນ, ຕໍ ກໂຣຖ ຍທິຈ຺ຉຖ;

ນ ເມ ຕປ຺ປຈ຺ຈຍາ ຕຕ຺ຖ, ໂທໂສ ເປມຎ຺ຈ ເຫຫິຕິ’’.

໗໒໐.

ຕສ຺ສ ຕໍ ວຈນໍ ສຸຕ຺ວາ, ອພ຺ຠຸຕໍ ໂລມຫໍສນໍ;

ສຕ຺ຖານິ ນິກ຺ຂິປິຕ຺ວານ, ມາຓວາ ເອຕທພ຺ຣວຸໍ.

໗໒໑.

‘‘ກິໍ ຠທນ຺ເຕ ກຣິຕ຺ວານ, ໂກ ວາ ອາຈຣິໂຍ ຕວ;

ກສ຺ສ ສາສນມາຄມ຺ມ, ລພ຺ຠເຕ ຕໍ ອໂສກຕາ’’.

໗໒໒.

‘‘ສພ຺ພຎ຺ຎູ ສພ຺ພທສ຺ສາວີ, ຊິໂນ ອາຈຣິໂຍ ມມ;

ມຫາກາຣຸຓິໂກ ສຕ຺ຖາ, ສພ຺ພໂລກຕິກິຈ຺ຉໂກ.

໗໒໓.

‘‘ເຕນາຍໍ ເທສິໂຕ ຘມ຺ໂມ, ຂຍຄາມີ ອນຸຕ຺ຕໂຣ;

ຕສ຺ສ ສາສນມາຄມ຺ມ, ລພ຺ຠເຕ ຕໍ ອໂສກຕາ’’.

໗໒໔.

ສຸຕ຺ວານ ໂຈຣາ ອິສິໂນ ສຸຠາສິຕໍ, ນິກ຺ຂິປ຺ປ ສຕ຺ຖານິ ຈ ອາວຸຘານິ ຈ;

ຕມ຺ຫາ ຈ ກມ຺ມາ ວິຣມິໍສຸ ເອເກ, ເອເກ ຈ ປພ຺ພຊ຺ຊມໂຣຈຍິໍສຸ.

໗໒໕.

ເຕ ປພ຺ພຊິຕ຺ວາ ສຸຄຕສ຺ສ ສາສເນ, ຠາເວຕ຺ວ ໂພຊ຺ຌງ຺ຄພລານິ ປຓ຺ຑິຕາ;

ອຸທຄ຺ຄຈິຕ຺ຕາ ສຸມນາ ກຕິນ຺ທ຺ຣິຍາ, ຜຸສິໍສຸ ນິພ຺ພານປທໍ ອສງ຺ຂຕນ຺ຕິ.

…ອຘິມຸຕ຺ໂຕ ເຖໂຣ….

໒. ປາຣາປຣິຍຕ຺ເຖຣຄາຖາ

໗໒໖.

‘‘ສມຓສ຺ສ ອຫຸ ຈິນ຺ຕາ, ປາຣາປຣິຍສ຺ສ ຠິກ຺ຂຸໂນ;

ເອກກສ຺ສ ນິສິນ຺ນສ຺ສ, ປວິວິຕ຺ຕສ຺ສ ຌາຍິໂນ.

໗໒໗.

‘‘ກິມານຸປຸພ຺ພໍ ປຸຣິໂສ, ກິໍ ວຕໍ ກິໍ ສມາຈາຣໍ;

ອຕ຺ຕໂນ ກິຈ຺ຈກາຣີສ຺ສ, ນ ຈ ກຎ຺ຈິ ວິເຫຐເຍ.

໗໒໘.

‘‘ອິນ຺ທ຺ຣິຍານິ ມນຸສ຺ສານໍ, ຫິຕາຍ ອຫິຕາຍ ຈ;

ອຣກ຺ຂິຕານິ ອຫິຕາຍ, ຣກ຺ຂິຕານິ ຫິຕາຍ ຈ.

໗໒໙.

‘‘ອິນ຺ທ຺ຣິຍາເນວ ສາຣກ຺ຂໍ, ອິນ຺ທ຺ຣິຍານິ ຈ ໂຄປຍໍ;

ອຕ຺ຕໂນ ກິຈ຺ຈກາຣີສ຺ສ, ນ ຈ ກຎ຺ຈິ ວິເຫຐເຍ.

໗໓໐.

‘‘ຈກ຺ຂຸນ຺ທ຺ຣິຍໍ ເຈ ຣູເປສຸ, ຄຈ຺ຉນ຺ຕໍ ອນິວາຣຍໍ;

ອນາທີນວທສ຺ສາວີ, ໂສ ທຸກ຺ຂາ ນ ຫິ ມຸຈ຺ຈຕິ.

໗໓໑.

‘‘ໂສຕິນ຺ທ຺ຣິຍໍ ເຈ ສທ຺ເທສຸ, ຄຈ຺ຉນ຺ຕໍ ອນິວາຣຍໍ;

ອນາທີນວທສ຺ສາວີ, ໂສ ທຸກ຺ຂາ ນ ຫິ ມຸຈ຺ຈຕິ.

໗໓໒.

‘‘ອນິສ຺ສຣຓທສ຺ສາວີ, ຄນ຺ເຘ ເຈ ປຏິເສວຕິ;

ນ ໂສ ມຸຈ຺ຈຕິ ທຸກ຺ຂມ຺ຫາ, ຄນ຺ເຘສຸ ອຘິມຸຈ຺ຉິໂຕ.

໗໓໓.

‘‘ອມ຺ພິລໍ ມຘຸຣຄ຺ຄຎ຺ຈ, ຕິຕ຺ຕກຄ຺ຄມນຸສ຺ສຣໍ;

ຣສຕຓ຺ຫາຍ ຄຘິໂຕ, ຫທຍໍ ນາວພຸຊ຺ຌຕິ.

໗໓໔.

‘‘ສຸຠານ຺ຍປ຺ປຏິກູລານິ, ໂຜຏ຺ຐພ຺ພານິ ອນຸສ຺ສຣໍ;

ຣຕ຺ໂຕ ຣາຄາຘິກຣຓໍ, ວິວິຘໍ ວິນ຺ທເຕ ທຸຂໍ.

໗໓໕.

‘‘ມນໍ ເຈເຕຫິ ຘມ຺ເມຫິ, ໂຍ ນ ສກ຺ໂກຕິ ຣກ຺ຂິຕຸໍ;

ຕໂຕ ນໍ ທຸກ຺ຂມນ຺ເວຕິ, ສພ຺ເພເຫເຕຫິ ປຎ຺ຈຫິ.

໗໓໖.

‘‘ປຸພ຺ພໂລຫິຕສມ຺ປຸຓ຺ຓໍ, ພຫຸສ຺ສ ກຸຓປສ຺ສ ຈ;

ນຣວີຣກຕໍ ວຄ຺ຄຸໍ, ສມຸຄ຺ຄມິວ ຈິຕ຺ຕິຕໍ.

໗໓໗.

‘‘ກຏຸກໍ ມຘຸຣສ຺ສາທໍ, ປິຍນິພນ຺ຘນໍ ທຸຂໍ;

ຂຸຣໍວ ມຘຸນາ ລິຕ຺ຕໍ, ອຸລ຺ລິຫໍ ນາວພຸຊ຺ຌຕິ.

໗໓໘.

‘‘ອິຕ຺ຖິຣູເປ ອິຕ຺ຖິສເຣ, ໂຜຏ຺ຐພ຺ເພປິ ຈ ອິຕ຺ຖິຍາ;

ອິຕ຺ຖິຄນ຺ເຘສຸ ສາຣຕ຺ໂຕ, ວິວິຘໍ ວິນ຺ທເຕ ທຸຂໍ.

໗໓໙.

‘‘ອິຕ຺ຖິໂສຕານິ ສພ຺ພານິ, ສນ຺ທນ຺ຕິ ປຎ຺ຈ ປຎ຺ຈສຸ;

ເຕສມາວຣຓໍ ກາຕຸໍ, ໂຍ ສກ຺ໂກຕິ ວີຣິຍວາ.

໗໔໐.

‘‘ໂສ ອຕ຺ຖວາ ໂສ ຘມ຺ມຏ຺ໂຐ, ໂສ ທກ຺ໂຂ ໂສ ວິຈກ຺ຂໂຓ;

ກເຣຍ຺ຍ ຣມມາໂນປິ, ກິຈ຺ຈໍ ຘມ຺ມຕ຺ຖສໍຫິຕໍ.

໗໔໑.

‘‘ອໂຖ ສີທຕິ ສຎ຺ຎຸຕ຺ຕໍ, ວຊ຺ເຊ ກິຈ຺ຈໍ ນິຣຕ຺ຖກໍ;

‘ນ ຕໍ ກິຈ຺ຈ’ນ຺ຕິ ມຎ຺ຎິຕ຺ວາ, ອປ຺ປມຕ຺ໂຕ ວິຈກ຺ຂໂຓ.

໗໔໒.

‘‘ຍຎ຺ຈ ອຕ຺ເຖນ ສຎ຺ຎຸຕ຺ຕໍ, ຍາ ຈ ຘມ຺ມຄຕາ ຣຕິ;

ຕໍ ສມາທາຍ ວຕ຺ເຕຖ, ສາ ຫິ ເວ ອຸຕ຺ຕມາ ຣຕິ.

໗໔໓.

‘‘ອຸຈ຺ຈາວເຈຫຸປາເຍຫິ, ປເຣສມຠິຊິຄີສຕິ;

ຫນ຺ຕ຺ວາ ວຘິຕ຺ວາ ອຖ ໂສຈຍິຕ຺ວາ, ອາໂລປຕິ ສາຫສາ ໂຍ ປເຣສໍ.

໗໔໔.

‘‘ຕຈ຺ຉນ຺ໂຕ ອາຓິຍາ ອາຓິໍ, ນິຫນ຺ຕິ ພລວາ ຍຖາ;

ອິນ຺ທ຺ຣິຍານິນ຺ທ຺ຣິເຍເຫວ, ນິຫນ຺ຕິ ກຸສໂລ ຕຖາ.

໗໔໕.

‘‘ສທ຺ຘໍ ວີຣິຍໍ ສມາຘິຎ຺ຈ, ສຕິປຎ຺ຎຎ຺ຈ ຠາວຍໍ;

ປຎ຺ຈ ປຎ຺ຈຫິ ຫນ຺ຕ຺ວານ, ອນີໂຆ ຍາຕິ ພ຺ຣາຫ຺ມໂຓ.

໗໔໖.

‘‘ໂສ ອຕ຺ຖວາ ໂສ ຘມ຺ມຏ຺ໂຐ, ກຕ຺ວາ ວາກ຺ຍານຸສາສນິໍ;

ສພ຺ເພນ ສພ຺ພໍ ພຸທ຺ຘສ຺ສ, ໂສ ນໂຣ ສຸຂເມຘຕີ’’ຕິ.

…ປາຣາປຣິໂຍ ເຖໂຣ….

໓. ເຕລການິຕ຺ເຖຣຄາຖາ

໗໔໗.

‘‘ຈິຣຣຕ຺ຕໍ ວຕາຕາປີ, ຘມ຺ມໍ ອນຸວິຈິນ຺ຕຍໍ;

ສມໍ ຈິຕ຺ຕສ຺ສ ນາລຕ຺ຖໍ, ປຸຈ຺ຉໍ ສມຓພ຺ຣາຫ຺ມເຓ.

໗໔໘.

‘‘‘ໂກ ໂສ ປາຣງ຺ຄໂຕ ໂລເກ, ໂກ ປຕ຺ໂຕ ອມໂຕຄຘໍ;

ກສ຺ສ ຘມ຺ມໍ ປຏິຈ຺ຉາມິ, ປຣມຕ຺ຖວິຊານນໍ’.

໗໔໙.

‘‘ອນ຺ໂຕວງ຺ກຄໂຕ ອາສິ, ມຈ຺ໂຉວ ຆສມາມິສໍ;

ພທ຺ໂຘ ມຫິນ຺ທປາເສນ, ເວປຈິຕ຺ຍສຸໂຣ ຍຖາ.

໗໕໐.

‘‘ອຎ຺ຉາມິ ນໍ ນ ມຸຎ຺ຈາມິ, ອສ຺ມາ ໂສກປຣິທ຺ທວາ;

ໂກ ເມ ພນ຺ຘໍ ມຸຎ຺ຈໍ ໂລເກ, ສມ຺ໂພຘິໍ ເວທຍິສ຺ສຕິ.

໗໕໑.

‘‘ສມຓໍ ພ຺ຣາຫ຺ມຓໍ ວາ ກໍ, ອາທິສນ຺ຕໍ ປຠງ຺ຄຸນໍ.

ກສ຺ສ ຘມ຺ມໍ ປຏິຈ຺ຉາມິ, ຊຣາມຈ຺ຈຸປວາຫນໍ.

໗໕໒.

‘‘ວິຈິກິຈ຺ຉາກງ຺ຂາຄນ຺ຖິຕໍ, ສາຣມ຺ຠພລສຎ຺ຎຸຕໍ;

ໂກຘປ຺ປຕ຺ຕມນຕ຺ຖທ຺ຘໍ, ອຠິຊປ຺ປປ຺ປທາຣຓໍ.

໗໕໓.

‘‘ຕຓ຺ຫາຘນຸສມຸຏ຺ຐານໍ, ທ຺ເວ ຈ ປນ຺ນຣສາຍຸຕໍ [ທ຺ເວຘາປນ຺ນຣສາຍຸຕໍ (?)];

ປສ຺ສ ໂອຣສິກໍ ພາຬ຺ຫໍ, ເຠຕ຺ວານ ຍທິ [ຍທ (ສີ. ອຏ຺ຐ.) ຫທິ (?) ‘‘ຫທເຍ’’ຕິ ຕໍສໍວຓ຺ຓນາ] ຕິຏ຺ຐຕິ.

໗໕໔.

‘‘ອນຸທິຏ຺ຐີນໍ ອປ຺ປຫານໍ, ສງ຺ກປ຺ປປຣເຕຊິຕໍ;

ເຕນ ວິທ຺ໂຘ ປເວຘາມິ, ປຕ຺ຕໍວ ມາລຸເຕຣິຕໍ.

໗໕໕.

‘‘ອຊ຺ຌຕ຺ຕໍ ເມ ສມຸຏ຺ຐາຍ, ຂິປ຺ປໍ ປຈ຺ຈຕິ ມາມກໍ;

ຉຜສ຺ສາຍຕນີ ກາໂຍ, ຍຕ຺ຖ ສຣຕິ ສພ຺ພທາ.

໗໕໖.

‘‘ຕໍ ນ ປສ຺ສາມິ ເຕກິຈ຺ຉໍ, ໂຍ ເມຕໍ ສລ຺ລມຸທ຺ຘເຣ;

ນານາຣຊ຺ເຊນ ສຕ຺ເຖນ [ນາຣຄ຺ເຄນ ນ ສຕ຺ເຖນ (?)], ນາຎ຺ເຎນ ວິຈິກິຈ຺ຉິຕໍ.

໗໕໗.

‘‘ໂກ ເມ ອສຕ຺ໂຖ ອວໂຓ, ສລ຺ລມພ຺ຠນ຺ຕຣປສ຺ສຍໍ;

ອຫິໍສໍ ສພ຺ພຄຕ຺ຕານິ, ສລ຺ລໍ ເມ ອຸທ຺ຘຣິສ຺ສຕິ.

໗໕໘.

‘‘ຘມ຺ມປ຺ປຕິ ຫິ ໂສ ເສຏ຺ໂຐ, ວິສໂທສປ຺ປວາຫໂກ;

ຄມ຺ຠີເຣ ປຕິຕສ຺ສ ເມ, ຖລໍ ປາຓິຎ຺ຈ ທສ຺ສເຍ.

໗໕໙.

‘‘ຣຫເທຫມສ຺ມິ ໂອຄາຬ຺ໂຫ, ອຫາຣິຍຣຊມຕ຺ຕິເກ;

ມາຍາອຸສູຍສາຣມ຺ຠ, ຖິນມິທ຺ຘມປຕ຺ຖເຏ.

໗໖໐.

‘‘ອຸທ຺ຘຈ຺ຈເມຆຖນິຕໍ, ສໍໂຍຊນວລາຫກໍ;

ວາຫາ ວຫນ຺ຕິ ກຸທ຺ທິຏ຺ຐິໍ [ທຸທ຺ທິຏ຺ຐິໍ (ສີ. ຘ. ປ. ໓໓໙)], ສງ຺ກປ຺ປາ ຣາຄນິສ຺ສິຕາ.

໗໖໑.

‘‘ສວນ຺ຕິ ສພ຺ພຘິ ໂສຕາ, ລຕາ ອຸພ຺ຠິຊ຺ຊ ຕິຏ຺ຐຕິ;

ເຕ ໂສເຕ ໂກ ນິວາເຣຍ຺ຍ, ຕໍ ລຕໍ ໂກ ຫິ ເຉຈ຺ຉຕິ.

໗໖໒.

‘‘ເວລໍ ກໂຣຖ ຠທ຺ທນ຺ເຕ, ໂສຕານໍ ສນ຺ນິວາຣຓໍ;

ມາ ເຕ ມໂນມໂຍ ໂສໂຕ, ຣຸກ຺ຂໍວ ສຫສາ ລຸເວ.

໗໖໓.

‘‘ເອວໍ ເມ ຠຍຊາຕສ຺ສ, ອປາຣາ ປາຣເມສໂຕ;

ຕາໂຓ ປຎ຺ຎາວຸໂຘ ສຕ຺ຖາ, ອິສິສງ຺ຆນິເສວິໂຕ.

໗໖໔.

‘‘ໂສປາຓໍ ສຸຄຕໍ ສຸທ຺ຘໍ, ຘມ຺ມສາຣມຍໍ ທຬ຺ຫໍ;

ປາທາສິ ວຸຍ຺ຫມານສ຺ສ, ‘ມາ ຠາຍີ’ຕິ ຈ ມພ຺ຣວິ.

໗໖໕.

‘‘ສຕິປຏ຺ຐານປາສາທໍ, ອາຣຸຍ຺ຫ ປຈ຺ຈເວກ຺ຂິສໍ;

ຍໍ ຕໍ ປຸພ຺ເພ ອມຎ຺ຎິສ຺ສໍ, ສກ຺ກາຍາຠິຣຕໍ ປຊໍ.

໗໖໖.

‘‘ຍທາ ຈ ມຄ຺ຄມທ຺ທກ຺ຂິໍ, ນາວາຍ ອຠິຣູຫນໍ;

ອນຘິຏ຺ຐາຍ ອຕ຺ຕານໍ, ຕິຕ຺ຖມທ຺ທກ຺ຂິມຸຕ຺ຕມໍ.

໗໖໗.

‘‘ສລ຺ລໍ ອຕ຺ຕສມຸຏ຺ຐານໍ, ຠວເນຕ຺ຕິປ຺ປຠາວິຕໍ;

ເອເຕສໍ ອປ຺ປວຕ຺ຕາຍ [ອປ຺ປວຕ຺ຕິຍາ (?)], ເທເສສິ ມຄ຺ຄມຸຕ຺ຕມໍ.

໗໖໘.

‘‘ທີຆຣຕ຺ຕານຸສຍິຕໍ, ຈິຣຣຕ຺ຕມຘິຏ຺ຐິຕໍ;

ພຸທ຺ໂຘ ເມປານຸທີ ຄນ຺ຖໍ, ວິສໂທສປ຺ປວາຫໂນ’’ຕິ.

…ເຕລການິ ເຖໂຣ….

໔. ຣຏ຺ຐປາລຕ຺ເຖຣຄາຖາ

໗໖໙.

[ມ. ນິ. ໒.໓໐໒] ‘‘ປສ຺ສ ຈິຕ຺ຕກຕໍ ພິມ຺ພໍ, ອຣຸກາຍໍ ສມຸສ຺ສິຕໍ;

ອາຕຸຣໍ ພຫຸສງ຺ກປ຺ປໍ, ຍສ຺ສ ນຕ຺ຖິ ຘຸວໍ ຐິຕິ.

໗໗໐.

‘‘ປສ຺ສ ຈິຕ຺ຕກຕໍ ຣູປໍ, ມຓິນາ ກຸຓ຺ຑເລນ ຈ;

ອຏ຺ຐິໍ ຕເຈນ ໂອນທ຺ຘໍ, ສຫ ວຕ຺ເຖຫິ ໂສຠຕິ.

໗໗໑.

‘‘ອລຕ຺ຕກກຕາ ປາທາ, ມຸຂໍ ຈຸຓ຺ຓກມກ຺ຂິຕໍ;

ອລໍ ພາລສ຺ສ ໂມຫາຍ, ໂນ ຈ ປາຣຄເວສິໂນ.

໗໗໒.

‘‘ອຏ຺ຐປທກຕາ ເກສາ, ເນຕ຺ຕາ ອຎ຺ຊນມກ຺ຂິຕາ;

ອລໍ ພາລສ຺ສ ໂມຫາຍ, ໂນ ຈ ປາຣຄເວສິໂນ.

໗໗໓.

‘‘ອຎ຺ຊນີວ ນວາ ຈິຕ຺ຕາ, ປູຕິກາໂຍ ອລງ຺ກໂຕ;

ອລໍ ພາລສ຺ສ ໂມຫາຍ, ໂນ ຈ ປາຣຄເວສິໂນ.

໗໗໔.

‘‘ໂອທຫິ ມິຄໂວ ປາສໍ, ນາສທາ ວາຄຸຣໍ ມິໂຄ;

ຠຸຕ຺ວາ ນິວາປໍ ຄຈ຺ຉາມ, ກນ຺ທນ຺ເຕ ມິຄພນ຺ຘເກ.

໗໗໕.

‘‘ຉິນ຺ໂນ ປາໂສ ມິຄວສ຺ສ, ນາສທາ ວາຄຸຣໍ ມິໂຄ;

ຠຸຕ຺ວາ ນິວາປໍ ຄຈ຺ຉາມ, ໂສຈນ຺ເຕ ມິຄລຸທ຺ທເກ.

໗໗໖.

‘‘ປສ຺ສາມິ ໂລເກ ສຘເນ ມນຸສ຺ເສ, ລທ຺ຘານ ວິຕ຺ຕໍ ນ ທທນ຺ຕິ ໂມຫາ;

ລຸທ຺ຘາ ຘນໍ ສນ຺ນິຈຍໍ ກໂຣນ຺ຕິ, ຠິຍ຺ໂຍວ ກາເມ ອຠິປຕ຺ຖຍນ຺ຕິ.

໗໗໗.

‘‘ຣາຊາ ປສຍ຺ຫປ຺ປຖວິໍ ວິເຊຕ຺ວາ, ສສາຄຣນ຺ຕໍ ມຫິມາວສນ຺ໂຕ;

ໂອຣໍ ສມຸທ຺ທສ຺ສ ອຕິຕ຺ຕຣູໂປ, ປາຣໍ ສມຸທ຺ທສ຺ສປິ ປຕ຺ຖເຍຖ.

໗໗໘.

‘‘ຣາຊາ ຈ ອຎ຺ເຎ ຈ ພຫູ ມນຸສ຺ສາ, ອວີຕຕຓ຺ຫາ ມຣຓໍ ອຸເປນ຺ຕິ;

ອູນາວ ຫຸຕ຺ວານ ຊຫນ຺ຕິ ເທຫໍ, ກາເມຫິ ໂລກມ຺ຫິ ນ ຫຕ຺ຖິ ຕິຕ຺ຕິ.

໗໗໙.

‘‘ກນ຺ທນ຺ຕິ ນໍ ຎາຕີ ປກິຣິຍ ເກເສ, ອໂຫ ວຕາ ໂນ ອມຣາຕິ ຈາຫຸ;

ວຕ຺ເຖນ ນໍ ປາຣຸຕໍ ນີຫຣິຕ຺ວາ, ຈິຕໍ ສໂມຘາຍ ຕໂຕ ຑຫນ຺ຕິ.

໗໘໐.

‘‘ໂສ ຑຍ຺ຫຕິ ສູເລຫິ ຕຸຊ຺ຊມາໂນ, ເອເກນ ວຕ຺ເຖນ [ເອເຕນ ຄຕ຺ເຖນ (ກ.)] ປຫາຍ ໂຠເຄ;

ນ ມີຍມານສ຺ສ ຠວນ຺ຕິ ຕາຓາ, ຎາຕີ ຈ ມິຕ຺ຕາ ອຖ ວາ ສຫາຍາ.

໗໘໑.

‘‘ທາຍາທກາ ຕສ຺ສ ຘນໍ ຫຣນ຺ຕິ, ສຕ຺ໂຕ ປນ ຄຈ຺ຉຕິ ເຍນ ກມ຺ມໍ;

ນ ມີຍມານໍ ຘນມນ຺ເວຕິ [ມນ຺ວິຕິ (ກ.)] ກິຎ຺ຈິ, ປຸຕ຺ຕາ ຈ ທາຣາ ຈ ຘນຎ຺ຈ ຣຏ຺ຐໍ.

໗໘໒.

‘‘ນ ທີຆມາຍຸໍ ລຠເຕ ຘເນນ, ນ ຈາປິ ວິຕ຺ເຕນ ຊຣໍ ວິຫນ຺ຕິ;

ອປ຺ປປ຺ປໍ ຫິທໍ ຊີວິຕມາຫຸ ຘີຣາ, ອສສ຺ສຕໍ ວິປ຺ປຣິຓາມຘມ຺ມໍ.

໗໘໓.

‘‘ອຑ຺ຒາ ທລິທ຺ທາ ຈ ຜຸສນ຺ຕິ ຜສ຺ສໍ, ພາໂລ ຈ ຘີໂຣ ຈ ຕເຖວ ຜຸຏ຺ໂຐ;

ພາໂລ ຫິ ພາລ຺ຍາ ວຘິໂຕວ ເສຕິ, ຘີໂຣ ຈ ໂນ ເວຘຕິ ຜສ຺ສຜຸຏ຺ໂຐ.

໗໘໔.

‘‘ຕສ຺ມາ ຫິ ປຎ຺ຎາວ ຘເນນ ເສຍ຺ຍາ, ຍາຍ ໂວສານມິຘາຘິຄຈ຺ຉຕິ;

ອພ຺ໂຍສິຕຕ຺ຕາ ຫິ ຠວາຠເວສຸ, ປາປານິ ກມ຺ມານິ ກໂຣຕິ ໂມຫາ.

໗໘໕.

‘‘ອຸເປຕິ ຄພ຺ຠຎ຺ຈ ປຣຎ຺ຈ ໂລກໍ, ສໍສາຣມາປຊ຺ຊ ປຣມ຺ປຣາຍ;

ຕສ຺ສປ຺ປປຎ຺ໂຎ ອຠິສທ຺ທຫນ຺ໂຕ, ອຸເປຕິ ຄພ຺ຠຎ຺ຈ ປຣຎ຺ຈ ໂລກໍ.

໗໘໖.

‘‘ໂຈໂຣ ຍຖາ ສນ຺ຘິມຸເຂ ຄຫີໂຕ, ສກມ຺ມຸນາ ຫຎ຺ຎຕິ ປາປຘມ຺ໂມ;

ເອວໍ ປຊາ ເປຈ຺ຈ ປຣມ຺ຫິ ໂລເກ, ສກມ຺ມຸນາ ຫຎ຺ຎຕິ ປາປຘມ຺ໂມ.

໗໘໗.

‘‘ກາມາ ຫິ ຈິຕ຺ຣາ ມຘຸຣາ ມໂນຣມາ, ວິຣູປຣູເປນ ມເຖນ຺ຕິ ຈິຕ຺ຕໍ;

ອາທີນວໍ ກາມຄຸເຓສຸ ທິສ຺ວາ, ຕສ຺ມາ ອຫໍ ປພ຺ພຊິໂຕມ຺ຫິ ຣາຊ.

໗໘໘.

‘‘ທຸມປ຺ຜລານີວ ປຕນ຺ຕິ ມາຓວາ, ທຫຣາ ຈ ວຸຑ຺ຒາ ຈ ສຣີຣເຠທາ;

ເອຕມ຺ປິ ທິສ຺ວາ ປພ຺ພຊິໂຕມ຺ຫິ ຣາຊ, ອປຓ຺ຓກໍ ສາມຎ຺ຎເມວ ເສຍ຺ໂຍ.

໗໘໙.

‘‘ສທ຺ຘາຍາຫໍ ປພ຺ພຊິໂຕ, ອຸເປໂຕ ຊິນສາສເນ;

ອວຊ຺ຌາ ມຍ຺ຫໍ ປພ຺ພຊ຺ຊາ, ອນໂຓ ຠຸຎ຺ຊາມິ ໂຠຊນໍ.

໗໙໐.

‘‘ກາເມ ອາທິຕ຺ຕໂຕ ທິສ຺ວາ, ຊາຕຣູປານິ ສຕ຺ຖໂຕ;

ຄພ຺ຠໂວກ຺ກນ຺ຕິໂຕ ທຸກ຺ຂໍ, ນິຣເຍສຸ ມຫພ຺ຠຍໍ.

໗໙໑.

‘‘ເອຕມາທີນວໍ ຎຕ຺ວາ, ສໍເວຄໍ ອລຠິໍ ຕທາ;

ໂສຫໍ ວິທ຺ໂຘ ຕທາ ສນ຺ໂຕ, ສມ຺ປຕ຺ໂຕ ອາສວກ຺ຂຍໍ.

໗໙໒.

‘‘ປຣິຈິຓ຺ໂຓ ມຍາ ສຕ຺ຖາ, ກຕໍ ພຸທ຺ຘສ຺ສ ສາສນໍ;

ໂອຫິໂຕ ຄຣຸໂກ ຠາໂຣ, ຠວເນຕ຺ຕິ ສມູຫຕາ.

໗໙໓.

‘‘ຍສ຺ສຕ຺ຖາຍ ປພ຺ພຊິໂຕ, ອຄາຣສ຺ມານຄາຣິຍໍ;

ໂສ ເມ ອຕ຺ໂຖ ອນຸປ຺ປຕ຺ໂຕ, ສພ຺ພສໍໂຍຊນກ຺ຂໂຍ’’ຕິ.

… ຣຏ຺ຐປາໂລ ເຖໂຣ….

໕. ມາລຸກ຺ຍປຸຕ຺ຕຕ຺ເຖຣຄາຖາ

໗໙໔.

[ສໍ. ນິ. ໔.໙໕] ‘‘ຣູປໍ ທິສ຺ວາ ສຕິ ມຸຏ຺ຐາ, ປິຍໍ ນິມິຕ຺ຕໍ ມນສິ ກໂຣໂຕ;

ສາຣຕ຺ຕຈິຕ຺ໂຕ ເວເທຕິ, ຕຎ຺ຈ ອຊ຺ໂຌສ຺ສ ຕິຏ຺ຐຕິ.

໗໙໕.

‘‘ຕສ຺ສ ວຑ຺ຒນ຺ຕິ ເວທນາ, ອເນກາ ຣູປສມ຺ຠວາ;

ອຠິຊ຺ຌາ ຈ ວິເຫສາ ຈ, ຈິຕ຺ຕມສ຺ສູປຫຎ຺ຎຕິ;

ເອວມາຈິນໂຕ ທຸກ຺ຂໍ, ອາຣາ ນິພ຺ພານ [ນິພ຺ພານໍ (ສີ.)] ວຸຈ຺ຈຕິ.

໗໙໖.

‘‘ສທ຺ທໍ ສຸຕ຺ວາ ສຕິ ມຸຏ຺ຐາ, ປິຍໍ ນິມິຕ຺ຕໍ ມນສິ ກໂຣໂຕ;

ສາຣຕ຺ຕຈິຕ຺ໂຕ ເວເທຕິ, ຕຎ຺ຈ ອຊ຺ໂຌສ຺ສ ຕິຏ຺ຐຕິ.

໗໙໗.

‘‘ຕສ຺ສ ວຑ຺ຒນ຺ຕິ ເວທນາ, ອເນກາ ສທ຺ທສມ຺ຠວາ;

ອຠິຊ຺ຌາ ຈ ວິເຫສາ ຈ, ຈິຕ຺ຕມສ຺ສູປຫຎ຺ຎຕິ;

ເອວມາຈິນໂຕ ທຸກ຺ຂໍ, ອາຣາ ນິພ຺ພານ ວຸຈ຺ຈຕິ.

໗໙໘.

‘‘ຄນ຺ຘໍ ຆຕ຺ວາ ສຕິ ມຸຏ຺ຐາ, ປິຍໍ ນິມິຕ຺ຕໍ ມນສິ ກໂຣໂຕ;

ສາຣຕ຺ຕຈິຕ຺ໂຕ ເວເທຕິ, ຕຎ຺ຈ ອຊ຺ໂຌສ຺ສ ຕິຏ຺ຐຕິ.

໗໙໙.

‘‘ຕສ຺ສ ວຑ຺ຒນ຺ຕິ ເວທນາ, ອເນກາ ຄນ຺ຘສມ຺ຠວາ;

ອຠິຊ຺ຌາ ຈ ວິເຫສາ ຈ, ຈິຕ຺ຕມສ຺ສູປຫຎ຺ຎຕິ;

ເອວມາຈິນໂຕ ທຸກ຺ຂໍ, ອາຣາ ນິພ຺ພານ ວຸຈ຺ຈຕິ.

໘໐໐.

‘‘ຣສໍ ໂຠຕ຺ວາ ສຕິ ມຸຏ຺ຐາ, ປິຍໍ ນິມິຕ຺ຕໍ ມນສິ ກໂຣໂຕ;

ສາຣຕ຺ຕຈິຕ຺ໂຕ ເວເທຕິ, ຕຎ຺ຈ ອຊ຺ໂຌສ຺ສ ຕິຏ຺ຐຕິ.

໘໐໑.

‘‘ຕສ຺ສ ວຑ຺ຒນ຺ຕິ ເວທນາ, ອເນກາ ຣສສມ຺ຠວາ;

ອຠິຊ຺ຌາ ຈ ວິເຫສາ ຈ, ຈິຕ຺ຕມສ຺ສູປຫຎ຺ຎຕິ;

ເອວມາຈິນໂຕ ທຸກ຺ຂໍ, ອາຣາ ນິພ຺ພານ ວຸຈ຺ຈຕິ.

໘໐໒.

‘‘ຜສ຺ສໍ ຜຸສ຺ສ ສຕິ ມຸຏ຺ຐາ, ປິຍໍ ນິມິຕ຺ຕໍ ມນສິ ກໂຣໂຕ;

ສາຣຕ຺ຕຈິຕ຺ໂຕ ເວເທຕິ, ຕຎ຺ຈ ອຊ຺ໂຌສ຺ສ ຕິຏ຺ຐຕິ.

໘໐໓.

‘‘ຕສ຺ສ ວຑ຺ຒນ຺ຕິ ເວທນາ, ອເນກາ ຜສ຺ສສມ຺ຠວາ;

ອຠິຊ຺ຌາ ຈ ວິເຫສາ ຈ, ຈິຕ຺ຕມສ຺ສູປຫຎ຺ຎຕິ;

ເອວມາຈິນໂຕ ທຸກ຺ຂໍ, ອາຣາ ນິພ຺ພານ ວຸຈ຺ຈຕິ.

໘໐໔.

‘‘ຘມ຺ມໍ ຎຕ຺ວາ ສຕິ ມຸຏ຺ຐາ, ປິຍໍ ນິມິຕ຺ຕໍ ມນສິ ກໂຣໂຕ;

ສາຣຕ຺ຕຈິຕ຺ໂຕ ເວເທຕິ, ຕຎ຺ຈ ອຊ຺ໂຌສ຺ສ ຕິຏ຺ຐຕິ.

໘໐໕.

‘‘ຕສ຺ສ ວຑ຺ຒນ຺ຕິ ເວທນາ, ອເນກາ ຘມ຺ມສມ຺ຠວາ;

ອຠິຊ຺ຌາ ຈ ວິເຫສາ ຈ, ຈິຕ຺ຕມສ຺ສູປຫຎ຺ຎຕິ;

ເອວມາຈິນໂຕ ທຸກ຺ຂໍ, ອາຣາ ນິພ຺ພານ ວຸຈ຺ຈຕິ.

໘໐໖.

‘‘ນ ໂສ ຣຊ຺ຊຕິ ຣູເປສຸ, ຣູປໍ ທິສ຺ວາ ປຕິສ຺ສໂຕ;

ວິຣຕ຺ຕຈິຕ຺ໂຕ ເວເທຕິ, ຕຎ຺ຈ ນາຊ຺ໂຌສ຺ສ ຕິຏ຺ຐຕິ.

໘໐໗.

‘‘ຍຖາສ຺ສ ປສ຺ສໂຕ ຣູປໍ, ເສວໂຕ ຈາປິ ເວທນໍ;

ຂີຍຕິ ໂນປຈີຍຕິ, ເອວໍ ໂສ ຈຣຕີ ສໂຕ;

ເອວໍ ອປຈິນໂຕ ທຸກ຺ຂໍ, ສນ຺ຕິເກ ນິພ຺ພານ ວຸຈ຺ຈຕິ.

໘໐໘.

‘‘ນ ໂສ ຣຊ຺ຊຕິ ສທ຺ເທສຸ, ສທ຺ທໍ ສຸຕ຺ວາ ປຕິສ຺ສໂຕ;

ວິຣຕ຺ຕຈິຕ຺ໂຕ ເວເທຕິ, ຕຎ຺ຈ ນາຊ຺ໂຌສ຺ສ ຕິຏ຺ຐຕິ.

໘໐໙.

‘‘ຍຖາສ຺ສ ສຸຓໂຕ ສທ຺ທໍ, ເສວໂຕ ຈາປິ ເວທນໍ;

ຂີຍຕິ ໂນປຈີຍຕິ, ເອວໍ ໂສ ຈຣຕີ ສໂຕ;

ເອວໍ ອປຈິນໂຕ ທຸກ຺ຂໍ, ສນ຺ຕິເກ ນິພ຺ພານ ວຸຈ຺ຈຕິ.

໘໑໐.

‘‘ນ ໂສ ຣຊ຺ຊຕິ ຄນ຺ເຘສຸ, ຄນ຺ຘໍ ຆຕ຺ວາ ປຕິສ຺ສໂຕ;

ວິຣຕ຺ຕຈິຕ຺ໂຕ ເວເທຕິ, ຕຎ຺ຈ ນາຊ຺ໂຌສ຺ສ ຕິຏ຺ຐຕິ.

໘໑໑.

‘‘ຍຖາສ຺ສ ຆາຍໂຕ ຄນ຺ຘໍ, ເສວໂຕ ຈາປິ ເວທນໍ;

ຂີຍຕິ ໂນປຈີຍຕິ, ເອວໍ ໂສ ຈຣຕີ ສໂຕ;

ເອວໍ ອປຈິນໂຕ ທຸກ຺ຂໍ, ສນ຺ຕິເກ ນິພ຺ພານ ວຸຈ຺ຈຕິ.

໘໑໒.

‘‘ນ ໂສ ຣຊ຺ຊຕິ ຣເສສຸ, ຣສໍ ໂຠຕ຺ວາ ປຕິສ຺ສໂຕ;

ວິຣຕ຺ຕຈິຕ຺ໂຕ ເວເທຕິ, ຕຎ຺ຈ ນາຊ຺ໂຌສ຺ສ ຕິຏ຺ຐຕິ.

໘໑໓.

‘‘ຍຖາສ຺ສ ສາຍຣໂຕ ຣສໍ, ເສວໂຕ ຈາປິ ເວທນໍ;

ຂີຍຕິ ໂນປຈີຍຕິ, ເອວໍ ໂສ ຈຣຕີ ສໂຕ;

ເອວໍ ອປຈິນໂຕ ທຸກ຺ຂໍ, ສນ຺ຕິເກ ນິພ຺ພານ ວຸຈ຺ຈຕິ.

໘໑໔.

‘‘ນ ໂສ ຣຊ຺ຊຕິ ຜສ຺ເສສຸ, ຜສ຺ສໍ ຜຸສ຺ສ ປຕິສ຺ສໂຕ;

ວິຣຕ຺ຕຈິຕ຺ໂຕ ເວເທຕິ, ຕຎ຺ຈ ນາຊ຺ໂຌສ຺ສ ຕິຏ຺ຐຕິ.

໘໑໕.

‘‘ຍຖາສ຺ສ ຜຸສໂຕ ຜສ຺ສໍ, ເສວໂຕ ຈາປິ ເວທນໍ;

ຂີຍຕິ ໂນປຈີຍຕິ, ເອວໍ ໂສ ຈຣຕີ ສໂຕ;

ເອວໍ ອປຈິນໂຕ ທຸກ຺ຂໍ, ສນ຺ຕິເກ ນິພ຺ພານ ວຸຈ຺ຈຕິ.

໘໑໖.

‘‘ນ ໂສ ຣຊ຺ຊຕິ ຘມ຺ເມສຸ, ຘມ຺ມໍ ຎຕ຺ວາ ປຕິສ຺ສໂຕ;

ວິຣຕ຺ຕຈິຕ຺ໂຕ ເວເທຕິ, ຕຎ຺ຈ ນາຊ຺ໂຌສ຺ສ ຕິຏ຺ຐຕິ.

໘໑໗.

‘‘ຍຖາສ຺ສ ວິຊານໂຕ ຘມ຺ມໍ, ເສວໂຕ ຈາປິ ເວທນໍ;

ຂີຍຕິ ໂນປຈີຍຕິ, ເອວໍ ໂສ ຈຣຕີ ສໂຕ;

ເອວໍ ອປຈິນໂຕ ທຸກ຺ຂໍ, ສນ຺ຕິເກ ນິພ຺ພານ ວຸຈ຺ຈຕິ’’.

… ມາລຸກ຺ຍປຸຕ຺ໂຕ ເຖໂຣ….

໖. ເສລຕ຺ເຖຣຄາຖາ

໘໑໘.

‘‘ປຣິປຸຓ຺ຓກາໂຍ ສຸຣຸຈິ, ສຸຊາໂຕ ຈາຣຸທສ຺ສໂນ;

ສຸວຓ຺ຓວຓ຺ໂຓສິ ຠຄວາ, ສຸສຸກ຺ກທາໂຐສິ ວີຣິຍວາ [ສຸສຸກ຺ກທາໂຐ ວິຣີຍວາ (ສີ.)].

໘໑໙.

‘‘ນຣສ຺ສ ຫິ ສຸຊາຕສ຺ສ, ເຍ ຠວນ຺ຕິ ວິຍຎ຺ຊນາ;

ສພ຺ເພ ເຕ ຕວ ກາຍສ຺ມິໍ, ມຫາປຸຣິສລກ຺ຂຓາ.

໘໒໐.

‘‘ປສນ຺ນເນຕ຺ໂຕ ສຸມຸໂຂ, ພ຺ຣຫາ ອຸຊຸ ປຕາປວາ;

ມຊ຺ເຌ ສມຓສງ຺ຆສ຺ສ, ອາທິຈ຺ໂຈວ ວິໂຣຈສິ.

໘໒໑.

‘‘ກລ຺ຍາຓທສ຺ສໂນ ຠິກ຺ຂຸ, ກຎ຺ຈນສນ຺ນິຠຕ຺ຕໂຈ;

ກິໍ ເຕ ສມຓຠາເວນ, ເອວໍ ອຸຕ຺ຕມວຓ຺ຓິໂນ.

໘໒໒.

‘‘ຣາຊາ ອຣຫສິ ຠວິຕຸໍ, ຈກ຺ກວຕ຺ຕີ ຣເຖສໂຠ;

ຈາຕຸຣນ຺ໂຕ ວິຊິຕາວີ, ຊມ຺ພຸສຓ຺ຑສ຺ສ [ຊມ຺ພຸມຓ຺ຑສ຺ສ (ກ.)] ອິສ຺ສໂຣ.

໘໒໓.

‘‘ຂຕ຺ຕິຍາ ໂຠຄີ ຣາຊາໂນ [ໂຠຄາ ຣາຊາໂນ (ສີ. ກ.), ໂຠຊຣາຊາໂນ (ສ຺ຍາ.)], ອນຸຍນ຺ຕາ ຠວນ຺ຕິ ເຕ;

ຣາຊາຠິຣາຊາ [ຣາຊາຘິຣາຊາ (ສີ. ກ.)] ມນຸຊິນ຺ໂທ, ຣຊ຺ຊໍ ກາເຣຫິ ໂຄຕມ’’.

໘໒໔.

‘‘ຣາຊາຫມສ຺ມິ ເສລ, (ເສລາຕິ ຠຄວາ) ຘມ຺ມຣາຊາ ອນຸຕ຺ຕໂຣ;

ຘມ຺ເມນ ຈກ຺ກໍ ວຕ຺ເຕມິ, ຈກ຺ກໍ ອປ຺ປຏິວຕ຺ຕິຍໍ’’.

໘໒໕.

‘‘ສມ຺ພຸທ຺ໂຘ ປຏິຊານາສິ, (ອິຕິ ເສໂລ ພ຺ຣາຫ຺ມໂຓ) ຘມ຺ມຣາຊາ ອນຸຕ຺ຕໂຣ;

‘ຘມ຺ເມນ ຈກ຺ກໍ ວຕ຺ເຕມິ’, ອິຕິ ຠາສຖ ໂຄຕມ.

໘໒໖.

‘‘ໂກ ນຸ ເສນາປຕິ ໂຠໂຕ, ສາວໂກ ສຕ຺ຖຸຣນ຺ວໂຍ [ອນ຺ວໂຍ (ສີ.)];

ໂກ ເຕຕມນຸວຕ຺ເຕຕິ, ຘມ຺ມຈກ຺ກໍ ປວຕ຺ຕິຕໍ’’.

໘໒໗.

‘‘ມຍາ ປວຕ຺ຕິຕໍ ຈກ຺ກໍ, (ເສລາຕິ ຠຄວາ) ຘມ຺ມຈກ຺ກໍ ອນຸຕ຺ຕຣໍ;

ສາຣິປຸຕ຺ໂຕ ອນຸວຕ຺ເຕຕິ, ອນຸຊາໂຕ ຕຖາຄຕໍ.

໘໒໘.

‘‘ອຠິຎ຺ເຎຍ຺ຍໍ ອຠິຎ຺ຎາຕໍ, ຠາເວຕພ຺ພຎ຺ຈ ຠາວິຕໍ;

ປຫາຕພ຺ພໍ ປຫີນໍ ເມ, ຕສ຺ມາ ພຸທ຺ໂຘສ຺ມິ ພ຺ຣາຫ຺ມຓ.

໘໒໙.

‘‘ວິນຍສ຺ສຸ ມຍິ ກງ຺ຂໍ, ອຘິມຸຎ຺ຈສ຺ສຸ ພ຺ຣາຫ຺ມຓ;

ທຸລ຺ລຠໍ ທສ຺ສນໍ ໂຫຕິ, ສມ຺ພຸທ຺ຘານໍ ອຠິຓ຺ຫໂສ.

໘໓໐.

‘‘ເຍສໍ ເວ ທຸລ຺ລໂຠ ໂລເກ, ປາຕຸຠາໂວ ອຠິຓ຺ຫໂສ;

ໂສຫໍ ພ຺ຣາຫ຺ມຓ ພຸທ຺ໂຘສ຺ມິ, ສລ຺ລກຕ຺ໂຕ [ສລ຺ລກນ຺ໂຕ (ສີ.)] ອນຸຕ຺ຕໂຣ.

໘໓໑.

‘‘ພ຺ຣຫ຺ມຠູໂຕ ອຕິຕຸໂລ, ມາຣເສນປ຺ປມທ຺ທໂນ;

ສພ຺ພາມິຕ຺ເຕ ວເສ [ວສີ (ສ຺ຍາ. ກ., ມ. ນິ. ໒.໓໙໙; ສຸ. ນິ. ໙໖໖)] ກຕ຺ວາ, ໂມທາມິ ອກຸໂຕຠໂຍ’’.

໘໓໒.

‘‘ອິທໍ ໂຠນ຺ໂຕ ນິສາເມຖ, ຍຖາ ຠາສຕິ ຈກ຺ຂຸມາ;

ສລ຺ລກຕ຺ໂຕ ມຫາວີໂຣ, ສີໂຫວ ນທຕີ ວເນ.

໘໓໓.

‘‘ພ຺ຣຫ຺ມຠູຕໍ ອຕິຕຸລໍ, ມາຣເສນປ຺ປມທ຺ທນໍ;

ໂກ ທິສ຺ວາ ນປ຺ປສີເທຍ຺ຍ, ອປິ ກຓ຺ຫາຠິຊາຕິໂກ.

໘໓໔.

‘‘ໂຍ ມໍ ອິຈ຺ຉຕິ ອນ຺ເວຕຸ, ໂຍ ວາ ນິຈ຺ຉຕິ ຄຈ຺ຉຕຸ;

ອິຘາຫໍ ປພ຺ພຊິສ຺ສາມິ, ວຣປຎ຺ຎສ຺ສ ສນ຺ຕິເກ’’.

໘໓໕.

‘‘ເອຕໍ ເຈ ຣຸຈ຺ຈຕິ ໂຠໂຕ, ສມ຺ມາສມ຺ພຸທ຺ຘສາສນໍ;

ມຍມ຺ປິ ປພ຺ພຊິສ຺ສາມ, ວຣປຎ຺ຎສ຺ສ ສນ຺ຕິເກ.

໘໓໖.

‘‘ພ຺ຣາຫ຺ມຓາ ຕິສຕາ ອິເມ, ຍາຈນ຺ຕິ ປຎ຺ຊລີກຕາ;

‘ພ຺ຣຫ຺ມຈຣິຍໍ ຈຣິສ຺ສາມ, ຠຄວາ ຕວ ສນ຺ຕິເກ’’’.

໘໓໗.

‘‘ສ຺ວາຂາຕໍ ພ຺ຣຫ຺ມຈຣິຍໍ, (ເສລາຕິ ຠຄວາ) ສນ຺ທິຏ຺ຐິກມກາລິກໍ;

ຍຕ຺ຖ ອໂມຆາ ປພ຺ພຊ຺ຊາ, ອປ຺ປມຕ຺ຕສ຺ສ ສິກ຺ຂໂຕ’’.

໘໓໘.

‘‘ຍໍ ຕໍ ສຣຓມາຄມ຺ຫ [ສຣຓມາຄມ຺ມ (ສພ຺ພຕ຺ຖ)], ອິໂຕ ອຏ຺ຐເມ [ອຏ຺ຐມິ (ສ຺ຍາ. ກ.)] ຈກ຺ຂຸມ;

ສຕ຺ຕຣຕ຺ເຕນ ຠຄວາ, ທນ຺ຕາມ຺ຫ ຕວ ສາສເນ.

໘໓໙.

‘‘ຕຸວໍ ພຸທ຺ໂຘ ຕຸວໍ ສຕ຺ຖາ, ຕຸວໍ ມາຣາຠິຠູ ມຸນິ;

ຕຸວໍ ອນຸສເຍ ເຉຕ຺ວາ, ຕິຓ຺ໂຓ ຕາເຣສິມໍ ປຊໍ.

໘໔໐.

‘‘ອຸປຘີ ເຕ ສມຕິກ຺ກນ຺ຕາ, ອາສວາ ເຕ ປທາລິຕາ;

ສີໂຫວ ອນຸປາທາໂນ, ປຫີນຠຍເຠຣໂວ.

໘໔໑.

‘‘ຠິກ຺ຂໂວ ຕິສຕາ ອິເມ, ຕິຏ຺ຐນ຺ຕິ ປຎ຺ຊລີກຕາ;

ປາເທ ວີຣ ປສາເຣຫິ, ນາຄາ ວນ຺ທນ຺ຕຸ ສຕ຺ຖຸໂນ’’ຕິ.

… ເສໂລ ເຖໂຣ….

໗. ກາຬິໂຄຘາປຸຕ຺ຕຠທ຺ທິຍຕ຺ເຖຣຄາຖາ

໘໔໒.

‘‘ຍາຕໍ ເມ ຫຕ຺ຖິຄີວາຍ, ສຸຂຸມາ ວຕ຺ຖາ ປຘາຣິຕາ;

ສາລີນໍ ໂອທໂນ ຠຸຕ຺ໂຕ, ສຸຈິມໍສູປເສຈໂນ.

໘໔໓.

‘‘ໂສຊ຺ຊ ຠທ຺ໂທ ສາຕຕິໂກ, ອຸຎ຺ຉາປຕ຺ຕາຄເຕ ຣໂຕ;

ຌາຍຕິ ອນຸປາທາໂນ, ປຸຕ຺ໂຕ ໂຄຘາຍ ຠທ຺ທິໂຍ.

໘໔໔.

‘‘ປໍສຸກູລີ ສາຕຕິໂກ, ອຸຎ຺ຉາປຕ຺ຕາຄເຕ ຣໂຕ;

ຌາຍຕິ ອນຸປາທາໂນ, ປຸຕ຺ໂຕ ໂຄຘາຍ ຠທ຺ທິໂຍ.

໘໔໕.

‘‘ປິຓ຺ຑປາຕີ ສາຕຕິໂກ…ເປ….

໘໔໖.

‘‘ເຕຈີວຣີ ສາຕຕິໂກ…ເປ….

໘໔໗.

‘‘ສປທານຈາຣີ ສາຕຕິໂກ…ເປ….

໘໔໘.

‘‘ເອກາສນີ ສາຕຕິໂກ…ເປ….

໘໔໙.

‘‘ປຕ຺ຕປິຓ຺ຑີ ສາຕຕິໂກ…ເປ….

໘໕໐.

‘‘ຂລຸປຈ຺ຉາຠຕ຺ຕີ ສາຕຕິໂກ…ເປ….

໘໕໑.

‘‘ອາຣຎ຺ຎິໂກ ສາຕຕິໂກ…ເປ….

໘໕໒.

‘‘ຣຸກ຺ຂມູລິໂກ ສາຕຕິໂກ…ເປ….

໘໕໓.

‘‘ອພ຺ໂຠກາສີ ສາຕຕິໂກ…ເປ….

໘໕໔.

‘‘ໂສສານິໂກ ສາຕຕິໂກ…ເປ….

໘໕໕.

‘‘ຍຖາສນ຺ຖຕິໂກ ສາຕຕິໂກ…ເປ….

໘໕໖.

‘‘ເນສຊ຺ຊິໂກ ສາຕຕິໂກ…ເປ….

໘໕໗.

‘‘ອປ຺ປິຈ຺ໂຉ ສາຕຕິໂກ…ເປ….

໘໕໘.

‘‘ສນ຺ຕຸຏ຺ໂຐ ສາຕຕິໂກ…ເປ….

໘໕໙.

‘‘ປວິວິຕ຺ໂຕ ສາຕຕິໂກ…ເປ….

໘໖໐.

‘‘ອສໍສຏ຺ໂຐ ສາຕຕິໂກ…ເປ….

໘໖໑.

‘‘ອາຣທ຺ຘວີຣິໂຍ ສາຕຕິໂກ…ເປ….

໘໖໒.

‘‘ຫິຕ຺ວາ ສຕປລໍ ກໍສໍ, ໂສວຓ຺ຓໍ ສຕຣາຊິກໍ;

ອຄ຺ຄຫິໍ ມຕ຺ຕິກາປຕ຺ຕໍ, ອິທໍ ທຸຕິຍາຠິເສຈນໍ.

໘໖໓.

‘‘ອຸຈ຺ເຈ ມຓ຺ຑລິປາກາເຣ, ທຬ຺ຫມຏ຺ຏາລໂກຏ຺ຐເກ;

ຣກ຺ຂິໂຕ ຂຄ຺ຄຫຕ຺ເຖຫິ, ອຸຕ຺ຕສໍ ວິຫຣິໍ ປຸເຣ.

໘໖໔.

‘‘ໂສຊ຺ຊ ຠທ຺ໂທ ອນຸຕ຺ຣາສີ, ປຫີນຠຍເຠຣໂວ;

ຌາຍຕິ ວນໂມຄຍ຺ຫ, ປຸຕ຺ໂຕ ໂຄຘາຍ ຠທ຺ທິໂຍ.

໘໖໕.

‘‘ສີລກ຺ຂນ຺ເຘ ປຕິຏ຺ຐາຍ, ສຕິໍ ປຎ຺ຎຎ຺ຈ ຠາວຍໍ;

ປາປຸຓິໍ ອນຸປຸພ຺ເພນ, ສພ຺ພສໍໂຍຊນກ຺ຂຍ’’ນ຺ຕິ.

… ຠທ຺ທິໂຍ ກາຬິໂຄຘາຍ ປຸຕ຺ໂຕ ເຖໂຣ….

໘. ອງ຺ຄຸລິມາລຕ຺ເຖຣຄາຖາ

໘໖໖.

‘‘ຄຈ຺ຉໍ ວເທສິ ສມຓ ‘ຏ຺ຐິໂຕມ຺ຫິ’, ມມຎ຺ຈ ພ຺ຣູສິ ຐິຕມຏ຺ຐິໂຕຕິ;

ປຸຈ຺ຉາມິ ຕໍ ສມຓ ເອຕມຕ຺ຖໍ, ‘ກຖໍ ຐິໂຕ ຕ຺ວໍ ອຫມຏ຺ຐິໂຕມ຺ຫິ’’’.

໘໖໗.

‘‘ຐິໂຕ ອຫໍ ອງ຺ຄຸລິມາລ ສພ຺ພທາ, ສພ຺ເພສຸ ຠູເຕສຸ ນິຘາຍ ທຓ຺ຑໍ;

ຕຸວຎ຺ຈ ປາເຓສຸ ອສຎ຺ຎໂຕສິ, ຕສ຺ມາ ຐິໂຕຫໍ ຕຸວມຏ຺ຐິໂຕສິ’’.

໘໖໘.

‘‘ຈິຣສ຺ສໍ ວຕ ເມ ມຫິໂຕ ມເຫສີ, ມຫາວນໍ ສມໂຓ ປຈ຺ຈປາທິ [ປຈ຺ຈຸປາທິ (ສພ຺ພຕ຺ຖ)];

ໂສຫໍ ຈຊິສ຺ສາມິ ສຫສ຺ສປາປໍ, ສຸຕ຺ວານ ຄາຖໍ ຕວ ຘມ຺ມຍຸຕ຺ຕໍ’’.

໘໖໙.

ອິຈ຺ເຈວ ໂຈໂຣ ອສິມາວຸຘຎ຺ຈ, ໂສພ຺ເຠ ປປາເຕ ນຣເກ ອນ຺ວກາສິ [ອກິຣິ (ມ. ນິ. ໒.໓໔໙)];

ອວນ຺ທິ ໂຈໂຣ ສຸຄຕສ຺ສ ປາເທ, ຕຕ຺ເຖວ ປພ຺ພຊ຺ຊມຍາຈິ ພຸທ຺ຘໍ.

໘໗໐.

ພຸທ຺ໂຘ ຈ ໂຂ ກາຣຸຓິໂກ ມເຫສິ, ໂຍ ສຕ຺ຖາ ໂລກສ຺ສ ສເທວກສ຺ສ;

‘ຕເມຫິ ຠິກ຺ຂູ’ຕິ ຕທາ ອໂວຈ, ເອເສວ ຕສ຺ສ ອຫຸ ຠິກ຺ຂຸຠາໂວ.

໘໗໑.

‘‘ໂຍ ຈ ປຸພ຺ເພ ປມຊ຺ຊິຕ຺ວາ, ປຈ຺ຉາ ໂສ ນປ຺ປມຊ຺ຊຕິ;

ໂສມໍ ໂລກໍ ປຠາເສຕິ, ອພ຺ຠາ ມຸຕ຺ໂຕວ ຈນ຺ທິມາ.

໘໗໒.

‘‘ຍສ຺ສ ປາປໍ ກຕໍ ກມ຺ມໍ, ກຸສເລນ ປິຘີຍຕິ [ປິຖີຍຕິ (ສີ. ສ຺ຍາ.)];

ໂສມໍ ໂລກໍ ປຠາເສຕິ, ອພ຺ຠາ ມຸຕ຺ໂຕວ ຈນ຺ທິມາ.

໘໗໓.

‘‘ໂຍ ຫເວ ທຫໂຣ ຠິກ຺ຂຸ, ຍຸຎ຺ຊຕິ ພຸທ຺ຘສາສເນ;

ໂສມໍ ໂລກໍ ປຠາເສຕິ, ອພ຺ຠາ ມຸຕ຺ໂຕວ ຈນ຺ທິມາ.

໘໗໔.

[ທິສາ ຫິ (ສ຺ຍາ. ກ., ມ. ນິ. ໒.໓໕໒)] ‘‘ທິສາປິ ເມ ຘມ຺ມກຖໍ ສຸຓນ຺ຕຸ, ທິສາປິ ເມ ຍຸຎ຺ຊນ຺ຕຸ ພຸທ຺ຘສາສເນ;

ທິສາປິ ເມ ເຕ ມນຸເຊ ຠຊນ຺ຕຸ, ເຍ ຘມ຺ມເມວາທປຍນ຺ຕິ ສນ຺ໂຕ.

໘໗໕.

‘‘ທິສາ ຫິ ເມ ຂນ຺ຕິວາທານໍ, ອວິໂຣຘປ຺ປສໍສິນໍ;

ສຸຓນ຺ຕຸ ຘມ຺ມໍ ກາເລນ, ຕຎ຺ຈ ອນຸວິຘີຍນ຺ຕຸ.

໘໗໖.

‘‘ນ ຫິ ຊາຕຸ ໂສ ມມໍ ຫິໍເສ, ອຎ຺ຎໍ ວາ ປນ ກິຎ຺ຈນໍ [ກຎ຺ຈິນໍ (ສີ. ສ຺ຍາ.), ກຎ຺ຈນໍ (?)];

ປປ຺ປຸຍ຺ຍ ປຣມໍ ສນ຺ຕິໍ, ຣກ຺ເຂຍ຺ຍ ຕສຖາວເຣ.

໘໗໗.

[ເຖຣຄາ. ໑໙] ‘‘ອຸທກຎ຺ຫິ ນຍນ຺ຕິ ເນຕ຺ຕິກາ, ອຸສຸກາຣາ ນມຍນ຺ຕິ [ທມຍນ຺ຕິ (ກ.)] ເຕຊນໍ;

ທາຣຸໍ ນມຍນ຺ຕິ [ທມຍນ຺ຕິ (ກ.)] ຕຈ຺ຉກາ, ອຕ຺ຕານໍ ທມຍນ຺ຕິ ປຓ຺ຑິຕາ.

໘໗໘.

‘‘ທຓ຺ເຑເນເກ ທມຍນ຺ຕິ, ອງ຺ກຸເສຠິ ກສາຫິ ຈ;

ອທຓ຺ເຑນ ອສຕ຺ເຖນ, ອຫໍ ທນ຺ໂຕມ຺ຫິ ຕາທິນາ.

໘໗໙.

‘‘‘ອຫິໍສໂກ’ຕິ ເມ ນາມໍ, ຫິໍສກສ຺ສ ປຸເຣ ສໂຕ;

ອຊ຺ຊາຫໍ ສຈ຺ຈນາໂມມ຺ຫິ, ນ ນໍ ຫິໍສາມິ ກິຎ຺ຈນໍ [ກຎ຺ຈິນໍ (ສີ. ສ຺ຍາ.), ກຎ຺ຈນໍ (?)].

໘໘໐.

‘‘ໂຈໂຣ ອຫໍ ປຸເຣ ອາສິໍ, ອງ຺ຄຸລິມາໂລຕິ ວິສ຺ສຸໂຕ;

ວຸຍ຺ຫມາໂນ ມໂຫເຆນ, ພຸທ຺ຘໍ ສຣຓມາຄມໍ.

໘໘໑.

‘‘ໂລຫິຕປາຓິ ປຸເຣ ອາສິໍ, ອງ຺ຄຸລິມາໂລຕິ ວິສ຺ສຸໂຕ;

ສຣຓຄມນໍ ປສ຺ສ, ຠວເນຕ຺ຕິ ສມູຫຕາ.

໘໘໒.

‘‘ຕາທິສໍ ກມ຺ມໍ ກຕ຺ວານ, ພຫຸໍ ທຸຄ຺ຄຕິຄາມິນໍ;

ຜຸຏ຺ໂຐ ກມ຺ມວິປາເກນ, ອນໂຓ ຠຸຎ຺ຊາມິ ໂຠຊນໍ.

໘໘໓.

‘‘ປມາທມນຸຍຸຎ຺ຊນ຺ຕິ, ພາລາ ທຸມ຺ເມຘິໂນ ຊນາ;

ອປ຺ປມາທຎ຺ຈ ເມຘາວີ, ຘນໍ ເສຏ຺ຐໍວ ຣກ຺ຂຕິ.

໘໘໔.

‘‘ມາ ປມາທມນຸຍຸຎ຺ເຊຖ, ມາ ກາມຣຕິສນ຺ຖວໍ [ສນ຺ຘວໍ (ກ.)];

ອປ຺ປມຕ຺ໂຕ ຫິ ຌາຍນ຺ໂຕ, ປປ຺ໂປຕິ ປຣມໍ ສຸຂໍ.

໘໘໕.

‘‘ສ຺ວາຄຕໍ ນາປຄຕໍ, ເນຕໍ ທຸມ຺ມນ຺ຕິຕໍ ມມ;

ສວິຠຕ຺ເຕສຸ ຘມ຺ເມສຸ, ຍໍ ເສຏ຺ຐໍ ຕທຸປາຄມໍ.

໘໘໖.

‘‘ສ຺ວາຄຕໍ ນາປຄຕໍ, ເນຕໍ ທຸມ຺ມນ຺ຕິຕໍ ມມ;

ຕິສ຺ໂສ ວິຊ຺ຊາ ອນຸປ຺ປຕ຺ຕາ, ກຕໍ ພຸທ຺ຘສ຺ສ ສາສນໍ.

໘໘໗.

‘‘ອຣຎ຺ເຎ ຣຸກ຺ຂມູເລ ວາ, ປພ຺ພເຕສຸ ຄຸຫາສຸ ວາ;

ຕຕ຺ຖ ຕຕ຺ເຖວ ອຏ຺ຐາສິໍ, ອຸພ຺ພິຄ຺ຄມນໂສ ຕທາ.

໘໘໘.

‘‘ສຸຂໍ ສຍາມິ ຐາຍາມິ, ສຸຂໍ ກປ຺ເປມິ ຊີວິຕໍ;

ອຫຕ຺ຖປາໂສ ມາຣສ຺ສ, ອໂຫ ສຕ຺ຖານຸກມ຺ປິໂຕ.

໘໘໙.

‘‘ພ຺ຣຫ຺ມຊຈ຺ໂຈ ປຸເຣ ອາສິໍ, ອຸທິຈ຺ໂຈ ອຸຠໂຕ ອຫຸ;

ໂສຊ຺ຊ ປຸຕ຺ໂຕ ສຸຄຕສ຺ສ, ຘມ຺ມຣາຊສ຺ສ ສຕ຺ຖຸໂນ.

໘໙໐.

‘‘ວີຕຕຓ຺ໂຫ ອນາທາໂນ, ຄຸຕ຺ຕທ຺ວາໂຣ ສຸສໍວຸໂຕ;

ອຆມູລໍ ວຘິຕ຺ວານ, ປຕ຺ໂຕ ເມ ອາສວກ຺ຂໂຍ.

໘໙໑.

‘‘ປຣິຈິຓ຺ໂຓ ມຍາ ສຕ຺ຖາ, ກຕໍ ພຸທ຺ຘສ຺ສ ສາສນໍ;

ໂອຫິໂຕ ຄຣຸໂກ ຠາໂຣ, ຠວເນຕ຺ຕິ ສມູຫຕາ’’ຕິ.

… ອງ຺ຄຸລິມາໂລ ເຖໂຣ….

໙. ອນຸຣຸທ຺ຘຕ຺ເຖຣຄາຖາ

໘໙໒.

‘‘ປຫາຍ ມາຕາປິຕໂຣ, ຠຄິນີ ຎາຕິຠາຕໂຣ;

ປຎ຺ຈ ກາມຄຸເຓ ຫິຕ຺ວາ, ອນຸຣຸທ຺ໂຘວ ຌາຍຕຸ.

໘໙໓.

‘‘ສເມໂຕ ນຈ຺ຈຄີເຕຫິ, ສມ຺ມຕາຬປ຺ປໂພຘໂນ;

ນ ເຕນ ສຸທ຺ຘິມຊ຺ຌຄໍ [ສຸທ຺ຘມຊ຺ຌຄາ (ສີ. ກ.), ສຸທ຺ຘິມຊ຺ຌຄມາ (ສ຺ຍາ.)], ມາຣສ຺ສ ວິສເຍ ຣໂຕ.

໘໙໔.

‘‘ເອຕຎ຺ຈ ສມຕິກ຺ກມ຺ມ, ຣໂຕ ພຸທ຺ຘສ຺ສ ສາສເນ;

ສພ຺ໂພຆໍ ສມຕິກ຺ກມ຺ມ, ອນຸຣຸທ຺ໂຘວ ຌາຍຕິ.

໘໙໕.

‘‘ຣູປາ ສທ຺ທາ ຣສາ ຄນ຺ຘາ, ໂຜຏ຺ຐພ຺ພາ ຈ ມໂນຣມາ;

ເອເຕ ຈ ສມຕິກ຺ກມ຺ມ, ອນຸຣຸທ຺ໂຘວ ຌາຍຕິ.

໘໙໖.

‘‘ປິຓ຺ຑປາຕປຏິກ຺ກນ຺ໂຕ, ເອໂກ ອທຸຕິໂຍ ມຸນິ;

ເອສຕິ ປໍສຸກູລານິ, ອນຸຣຸທ຺ໂຘ ອນາສໂວ.

໘໙໗.

‘‘ວິຈິນີ ອຄ຺ຄຫີ ໂຘວິ, ຣຊຍີ ຘາຣຍີ ມຸນິ;

ປໍສຸກູລານິ ມຕິມາ, ອນຸຣຸທ຺ໂຘ ອນາສໂວ.

໘໙໘.

‘‘ມຫິຈ຺ໂຉ ຈ ອສນ຺ຕຸຏ຺ໂຐ, ສໍສຏ຺ໂຐ ໂຍ ຈ ອຸທ຺ຘໂຕ;

ຕສ຺ສ ຘມ຺ມາ ອິເມ ໂຫນ຺ຕິ, ປາປກາ ສໍກິເລສິກາ.

໘໙໙.

‘‘ສໂຕ ຈ ໂຫຕິ ອປ຺ປິຈ຺ໂຉ, ສນ຺ຕຸຏ຺ໂຐ ອວິຆາຕວາ;

ປວິເວກຣໂຕ ວິຕ຺ໂຕ, ນິຈ຺ຈມາຣທ຺ຘວີຣິໂຍ.

໙໐໐.

‘‘ຕສ຺ສ ຘມ຺ມາ ອິເມ ໂຫນ຺ຕິ, ກຸສລາ ໂພຘິປກ຺ຂິກາ;

ອນາສໂວ ຈ ໂສ ໂຫຕິ, ອິຕິ ວຸຕ຺ຕໍ ມເຫສິນາ.

໙໐໑.

‘‘ມມ ສງ຺ກປ຺ປມຎ຺ຎາຍ, ສຕ຺ຖາ ໂລເກ ອນຸຕ຺ຕໂຣ;

ມໂນມເຍນ ກາເຍນ, ອິທ຺ຘິຍາ ອຸປສງ຺ກມິ.

໙໐໒.

‘‘ຍທາ ເມ ອຫຸ ສງ຺ກປ຺ໂປ, ຕໂຕ ອຸຕ຺ຕຣິ ເທສຍິ;

ນິປ຺ປປຎ຺ຈຣໂຕ ພຸທ຺ໂຘ, ນິປ຺ປປຎ຺ຈມເທສຍິ.

໙໐໓.

‘‘ຕສ຺ສາຫໍ ຘມ຺ມມຎ຺ຎາຍ, ວິຫາສິໍ ສາສເນ ຣໂຕ;

ຕິສ຺ໂສ ວິຊ຺ຊາ ອນຸປ຺ປຕ຺ຕາ, ກຕໍ ພຸທ຺ຘສ຺ສ ສາສນໍ.

໙໐໔.

‘‘ປຎ຺ຈປຎ຺ຎາສວສ຺ສານິ, ຍໂຕ ເນສຊ຺ຊິໂກ ອຫໍ;

ປຎ຺ຈວີສຕິວສ຺ສານິ, ຍໂຕ ມິທ຺ຘໍ ສມູຫຕໍ.

໙໐໕.

[ທີ. ນິ. ໒.໒໒໒] ‘‘ນາຫຸ ອສ຺ສາສປສ຺ສາສາ, ຐິຕຈິຕ຺ຕສ຺ສ ຕາທິໂນ;

ອເນໂຊ ສນ຺ຕິມາຣພ຺ຠ, ຈກ຺ຂຸມາ ປຣິນິພ຺ພຸໂຕ.

໙໐໖.

[ທີ. ນິ. ໒.໒໒໒] ‘‘ອສລ຺ລີເນນ ຈິຕ຺ເຕນ, ເວທນໍ ອຊ຺ຌວາສຍິ;

ປຊ຺ໂຊຕສ຺ເສວ ນິພ຺ພານໍ, ວິໂມກ຺ໂຂ ເຈຕໂສ ອຫຸ.

໙໐໗.

‘‘ເອເຕ ປຈ຺ຉິມກາ ທານິ, ມຸນິໂນ ຜສ຺ສປຎ຺ຈມາ;

ນາຎ຺ເຎ ຘມ຺ມາ ຠວິສ຺ສນ຺ຕິ, ສມ຺ພຸທ຺ເຘ ປຣິນິພ຺ພຸເຕ.

໙໐໘.

‘‘ນຕ຺ຖິ ທານິ ປຸນາວາໂສ, ເທວກາຍສ຺ມິ ຊາລິນິ;

ວິກ຺ຂີໂຓ ຊາຕິສໍສາໂຣ, ນຕ຺ຖິ ທານິ ປຸນພ຺ຠໂວ.

໙໐໙.

‘‘ຍສ຺ສ ມຸຫຸຕ຺ເຕນ ສຫສ຺ສຘາ, ໂລໂກ ສໍວິທິໂຕ ສພ຺ຣຫ຺ມກປ຺ໂປ;

ວສີ ອິທ຺ຘິຄຸເຓ ຈຸຕູປປາເຕ, ກາເລ ປສ຺ສຕິ ເທວຕາ ສ ຠິກ຺ຂຸ [ສຠິກ຺ຂຸໂນ (ສີ. ກ.)].

໙໑໐.

‘‘ອນ຺ນຠາໂຣ [ອນ຺ນຫາໂຣ (ສີ.)] ປຸເຣ ອາສິໍ, ທລິທ຺ໂທ ຆາສຫາຣໂກ;

ສມຓໍ ປຏິປາເທສິໍ, ອຸປຣິຏ຺ຐໍ ຍສສ຺ສິນໍ.

໙໑໑.

‘‘ໂສມ຺ຫິ ສກ຺ຍກຸເລ ຊາໂຕ, ອນຸຣຸທ຺ໂຘຕິ ມໍ ວິທູ;

ອຸເປໂຕ ນຈ຺ຈຄີເຕຫິ, ສມ຺ມຕາຬປ຺ປໂພຘໂນ.

໙໑໒.

‘‘ອຖທ຺ທສາສິໍ ສມ຺ພຸທ຺ຘໍ, ສຕ຺ຖາຣໍ ອກຸໂຕຠຍໍ;

ຕສ຺ມິໍ ຈິຕ຺ຕໍ ປສາເທຕ຺ວາ, ປພ຺ພຊິໍ ອນຄາຣິຍໍ.

໙໑໓.

‘‘ປຸພ຺ເພນິວາສໍ ຊານາມິ, ຍຕ຺ຖ ເມ ວຸສິຕໍ ປຸເຣ;

ຕາວຕິໍເສສຸ ເທເວສຸ, ອຏ຺ຐາສິໍ ສກ຺ກຊາຕິຍາ [ສຕຊາຕິຍາ (ສີ.)].

໙໑໔.

‘‘ສຕ຺ຕກ຺ຂຕ຺ຕຸໍ ມນຸສ຺ສິນ຺ໂທ, ອຫໍ ຣຊ຺ຊມກາຣຍິໍ;

ຈາຕຸຣນ຺ໂຕ ວິຊິຕາວີ, ຊມ຺ພຸສຓ຺ຑສ຺ສ ອິສ຺ສໂຣ;

ອທຓ຺ເຑນ ອສຕ຺ເຖນ, ຘມ຺ເມນ ອນຸສາສຍິໍ.

໙໑໕.

‘‘ອິໂຕ ສຕ຺ຕ ຕໂຕ ສຕ຺ຕ, ສໍສາຣານິ ຈຕຸທ຺ທສ;

ນິວາສມຠິຊານິສ຺ສໍ, ເທວໂລເກ ຐິຕາ ຕທາ.

໙໑໖.

‘‘ປຎ຺ຈງ຺ຄິເກ ສມາຘິມ຺ຫິ, ສນ຺ເຕ ເອໂກທິຠາວິເຕ;

ປຏິປ຺ປສ຺ສທ຺ຘິລທ຺ຘມ຺ຫິ, ທິພ຺ພຈກ຺ຂຸ ວິສຸຊ຺ຌິ ເມ.

໙໑໗.

‘‘ຈຸຕູປປາຕໍ ຊານາມິ, ສຕ຺ຕານໍ ອາຄຕິໍ ຄຕິໍ;

ອິຕ຺ຖຠາວຎ຺ຎຖາຠາວໍ, ຌາເນ ປຎ຺ຈງ຺ຄິເກ ຐິໂຕ.

໙໑໘.

‘‘ປຣິຈິຓ຺ໂຓ ມຍາ ສຕ຺ຖາ…ເປ… ຠວເນຕ຺ຕິ ສມູຫຕາ.

໙໑໙.

‘‘ວຊ຺ຊີນໍ ເວຬຸວຄາເມ, ອຫໍ ຊີວິຕສງ຺ຂຍາ;

ເຫຏ຺ຐໂຕ ເວຬຸຄຸມ຺ພສ຺ມິໍ, ນິພ຺ພາຍິສ຺ສໍ ອນາສໂວ’’ຕິ.

… ອນຸຣຸທ຺ໂຘ ເຖໂຣ….

໑໐. ປາຣາປຣິຍຕ຺ເຖຣຄາຖາ

໙໒໐.

ສມຓສ຺ສ ອຫຸ ຈິນ຺ຕາ, ປຸປ຺ຜິຕມ຺ຫິ ມຫາວເນ;

ເອກຄ຺ຄສ຺ສ ນິສິນ຺ນສ຺ສ, ປວິວິຕ຺ຕສ຺ສ ຌາຍິໂນ.

໙໒໑.

‘‘ອຎ຺ຎຖາ ໂລກນາຖມ຺ຫິ, ຕິຏ຺ຐນ຺ເຕ ປຸຣິສຸຕ຺ຕເມ;

ອິຣິຍໍ ອາສິ ຠິກ຺ຂູນໍ, ອຎ຺ຎຖາ ທານິ ທິສ຺ສຕິ.

໙໒໒.

‘‘ສີຕວາຕປຣິຕ຺ຕານໍ, ຫິຣິໂກປີນຉາທນໍ;

ມຕ຺ຕຏ຺ຐິຍໍ ອຠຸຎ຺ຊິໍສຸ, ສນ຺ຕຸຏ຺ຐາ ອິຕຣີຕເຣ.

໙໒໓.

‘‘ປຓີຕໍ ຍທິ ວາ ລູຂໍ, ອປ຺ປໍ ວາ ຍທິ ວາ ພຫຸໍ;

ຍາປນຕ຺ຖໍ ອຠຸຎ຺ຊິໍສຸ, ອຄິທ຺ຘາ ນາຘິມຸຈ຺ຉິຕາ.

໙໒໔.

‘‘ຊີວິຕານໍ ປຣິກ຺ຂາເຣ, ເຠສຊ຺ເຊ ອຖ ປຈ຺ຈເຍ;

ນ ພາຬ຺ຫໍ ອຸສ຺ສຸກາ ອາສຸໍ, ຍຖາ ເຕ ອາສວກ຺ຂເຍ.

໙໒໕.

‘‘ອຣຎ຺ເຎ ຣຸກ຺ຂມູເລສຸ, ກນ຺ທຣາສຸ ຄຸຫາສຸ ຈ;

ວິເວກມນຸພ຺ຣູຫນ຺ຕາ, ວິຫໍສຸ ຕປ຺ປຣາຍນາ.

໙໒໖.

‘‘ນີຈາ ນິວິຏ຺ຐາ ສຸຠຣາ, ມຸທູ ອຕ຺ຖທ຺ຘມານສາ;

ອພ຺ຍາເສກາ ອມຸຂຣາ, ອຕ຺ຖຈິນ຺ຕາ ວສານຸຄາ.

໙໒໗.

‘‘ຕໂຕ ປາສາທິກໍ ອາສິ, ຄຕໍ ຠຸຕ຺ຕໍ ນິເສວິຕໍ;

ສິນິທ຺ຘາ ເຕລຘາຣາວ, ອໂຫສິ ອິຣິຍາປໂຖ.

໙໒໘.

‘‘ສພ຺ພາສວປຣິກ຺ຂີຓາ, ມຫາຌາຍີ ມຫາຫິຕາ;

ນິພ຺ພຸຕາ ທານິ ເຕ ເຖຣາ, ປຣິຕ຺ຕາ ທານິ ຕາທິສາ.

໙໒໙.

‘‘ກຸສລານຎ຺ຈ ຘມ຺ມານໍ, ປຎ຺ຎາຍ ຈ ປຣິກ຺ຂຍາ;

ສພ຺ພາກາຣວຣູເປຕໍ, ລຸຊ຺ຊເຕ ຊິນສາສນໍ.

໙໓໐.

‘‘ປາປການຎ຺ຈ ຘມ຺ມານໍ, ກິເລສານຎ຺ຈ ໂຍ ອຸຕຸ;

ອຸປຏ຺ຐິຕາ ວິເວກາຍ, ເຍ ຈ ສທ຺ຘມ຺ມເສສກາ.

໙໓໑.

‘‘ເຕ ກິເລສາ ປວຑ຺ຒນ຺ຕາ, ອາວິສນ຺ຕິ ພຫຸໍ ຊນໍ;

ກີຬນ຺ຕິ ມຎ຺ເຎ ພາເລຫິ, ອຸມ຺ມຕ຺ເຕຫິວ ຣກ຺ຂສາ.

໙໓໒.

‘‘ກິເລເສຫາຠິຠູຕາ ເຕ, ເຕນ ເຕນ ວິຘາວິຕາ;

ນຣາ ກິເລສວຕ຺ຖູສຸ, ສສງ຺ຄາເມວ ໂຆສິເຕ.

໙໓໓.

‘‘ປຣິຈ຺ຈຊິຕ຺ວາ ສທ຺ຘມ຺ມໍ, ອຎ຺ຎມຎ຺ເຎຫິ ຠຓ຺ຑເຣ;

ທິຏ຺ຐິຄຕານິ ອນ຺ເວນ຺ຕາ, ອິທໍ ເສຍ຺ໂຍຕິ ມຎ຺ຎເຣ.

໙໓໔.

‘‘ຘນຎ຺ຈ ປຸຕ຺ຕໍ ຠຣິຍຎ຺ຈ, ຉຑ຺ຑຍິຕ຺ວານ ນິຄ຺ຄຕາ;

ກຏຈ຺ຉຸຠິກ຺ຂເຫຕູປິ, ອກິຈ຺ຉານິ ນິເສວເຣ.

໙໓໕.

‘‘ອຸທຣາວເທຫກໍ ຠຸຕ຺ວາ, ສຍນ຺ຕຸຕ຺ຕານເສຍ຺ຍກາ;

ກຖໍ ວຕ຺ເຕນ຺ຕິ [ກຖາ ວຑ຺ເຒນ຺ຕິ (ສີ. ກ.)] ປຏິພຸທ຺ຘາ, ຍາ ກຖາ ສຕ຺ຖຸຄຣຫິຕາ.

໙໓໖.

‘‘ສພ຺ພກາຣຸກສິປ຺ປານິ, ຈິຕ຺ຕິໍ ກຕ຺ວານ [ຈິຕ຺ຕີກຕ຺ວານ (ສີ.), ຈິຕ຺ຕໍ ກຕ຺ວານ (ສ຺ຍາ.)] ສິກ຺ຂເຣ;

ອວູປສນ຺ຕາ ອຊ຺ຌຕ຺ຕໍ, ສາມຎ຺ຎຕ຺ໂຖຕິ ອຈ຺ຉຕິ [ຕິຣິຎ຺ຈຕິ (?)].

໙໓໗.

‘‘ມຕ຺ຕິກໍ ເຕລຈຸຓ຺ຓຎ຺ຈ, ອຸທກາສນໂຠຊນໍ;

ຄິຫີນໍ ອຸປນາເມນ຺ຕິ, ອາກງ຺ຂນ຺ຕາ ພຫຸຕ຺ຕຣໍ.

໙໓໘.

‘‘ທນ຺ຕໂປນໍ ກປິຕ຺ຖຎ຺ຈ, ປຸປ຺ຜໍ ຂາທນິຍານິ ຈ;

ປິຓ຺ຑປາເຕ ຈ ສມ຺ປນ຺ເນ, ອມ຺ເພ ອາມລການິ ຈ.

໙໓໙.

‘‘ເຠສຊ຺ເຊສຸ ຍຖາ ເວຊ຺ຊາ, ກິຈ຺ຈາກິຈ຺ເຈ ຍຖາ ຄິຫີ;

ຄຓິກາວ ວິຠູສາຍໍ, ອິສ຺ສເຣ ຂຕ຺ຕິຍາ ຍຖາ.

໙໔໐.

‘‘ເນກຕິກາ ວຎ຺ຈນິກາ, ກູຏສກ຺ຂີ ອປາຏຸກາ;

ພຫູຫິ ປຣິກປ຺ເປຫິ, ອາມິສໍ ປຣິຠຸຎ຺ຊເຣ.

໙໔໑.

‘‘ເລສກປ຺ເປ ປຣິຍາເຍ, ປຣິກປ຺ເປນຸຘາວິຕາ;

ຊີວິກຕ຺ຖາ ອຸປາເຍນ, ສງ຺ກຑ຺ຒນ຺ຕິ ພຫຸໍ ຘນໍ.

໙໔໒.

‘‘ອຸປຏ຺ຐາເປນ຺ຕິ ປຣິສໍ, ກມ຺ມໂຕ ໂນ ຈ ຘມ຺ມໂຕ;

ຘມ຺ມໍ ປເຣສໍ ເທເສນ຺ຕິ, ລາຠໂຕ ໂນ ຈ ອຕ຺ຖໂຕ.

໙໔໓.

‘‘ສງ຺ຆລາຠສ຺ສ ຠຓ຺ຑນ຺ຕິ, ສງ຺ຆໂຕ ປຣິພາຫິຣາ;

ປຣລາໂຠປຊີວນ຺ຕາ, ອຫິຣີກາ ນ ລຊ຺ຊເຣ.

໙໔໔.

‘‘ນານຸຍຸຕ຺ຕາ ຕຖາ ເອເກ, ມຸຓ຺ຑາ ສງ຺ຆາຏິປາຣຸຕາ;

ສມ຺ຠາວນໍເຍວິຈ຺ຉນ຺ຕິ, ລາຠສກ຺ກາຣມຸຈ຺ຉິຕາ.

໙໔໕.

‘‘ເອວໍ ນານປ຺ປຍາຕມ຺ຫິ, ນ ທານິ ສຸກຣໍ ຕຖາ;

ອຜຸສິຕໍ ວາ ຜຸສິຕຸໍ, ຜຸສິຕໍ ວານຸຣກ຺ຂິຕຸໍ.

໙໔໖.

‘‘ຍຖາ ກຓ຺ຏກຏ຺ຐານມ຺ຫິ, ຈເຣຍ຺ຍ ອນຸປາຫໂນ;

ສຕິໍ ອຸປຏ຺ຐເປຕ຺ວານ, ເອວໍ ຄາເມ ມຸນີ ຈເຣ.

໙໔໗.

‘‘ສຣິຕ຺ວາ ປຸພ຺ພເກ ໂຍຄີ, ເຕສໍ ວຕ຺ຕມນຸສ຺ສຣໍ;

ກິຎ຺ຈາປິ ປຈ຺ຉິໂມ ກາໂລ, ຜຸເສຍ຺ຍ ອມຕໍ ປທໍ.

໙໔໘.

‘‘ອິທໍ ວຕ຺ວາ ສາລວເນ, ສມໂຓ ຠາວິຕິນ຺ທ຺ຣິໂຍ;

ພ຺ຣາຫ຺ມໂຓ ປຣິນິພ຺ພາຍີ, ອິສິ ຂີຓປຸນພ຺ຠໂວ’’ຕິ.

… ປາຣາປຣິໂຍ [ປາຣາສຣິໂຍ (ສ຺ຍາ.)] ເຖໂຣ….

ວີສຕິນິປາໂຕ ນິຏ຺ຐິໂຕ.

ຕຕ຺ຣຸທ຺ທານໍ –

ອຘິມຸຕ຺ໂຕ ປາຣາປຣິໂຍ, ເຕລການິ ຣຏ຺ຐປາໂລ;

ມາລຸກ຺ຍເສໂລ ຠທ຺ທິໂຍ, ອງ຺ຄຸລິ ທິພ຺ພຈກ຺ຂຸໂກ.

ປາຣາປຣິໂຍ ທເສເຕ, ວີສມ຺ຫິ ປຣິກິຕ຺ຕິຕາ;

ຄາຖາໂຍ ທ຺ເວ ສຕາ ໂຫນ຺ຕິ, ປຎ຺ຈຕາລີສ [໒໔໔ ຄາຖາໂຍເຍວ ທິສ຺ສນ຺ຕິ] ອຸຕ຺ຕຣິນ຺ຕິ.

໑໗. ຕິໍສນິປາໂຕ

໑. ຜຸສ຺ສຕ຺ເຖຣຄາຖາ

໙໔໙.

ປາສາທິເກ ພຫູ ທິສ຺ວາ, ຠາວິຕຕ຺ເຕ ສຸສໍວຸເຕ;

ອິສິ ປຓ຺ຑຣສໂຄຕ຺ໂຕ [ປຓ຺ຑຣສ຺ສ ໂຄຕ຺ໂຕ (ສີ.)], ອປຸຈ຺ຉິ ຜຸສ຺ສສວ຺ຫຍໍ.

໙໕໐.

‘‘ກິໍຉນ຺ທາ ກິມຘິປ຺ປາຍາ, ກິມາກປ຺ປາ ຠວິສ຺ສເຣ;

ອນາຄຕມ຺ຫິ ກາລມ຺ຫິ, ຕໍ ເມ ອກ຺ຂາຫິ ປຸຈ຺ຉິໂຕ’’.

໙໕໑.

‘‘ສຸໂຓຫິ ວຈນໍ ມຍ຺ຫໍ, ອິສິປຓ຺ຑຣສວ຺ຫຍ;

ສກ຺ກຈ຺ຈໍ ອຸປຘາເຣຫິ, ອາຈິກ຺ຂິສ຺ສາມ຺ຍນາຄຕໍ.

໙໕໒.

‘‘ໂກຘນາ ອຸປນາຫີ ຈ, ມກ຺ຂີ ຖມ຺ຠີ ສຐາ ພຫູ;

ອຸສ຺ສຸກີ ນານາວາທາ ຈ, ຠວິສ຺ສນ຺ຕິ ອນາຄເຕ.

໙໕໓.

‘‘ອຎ຺ຎາຕມານິໂນ ຘມ຺ເມ, ຄມ຺ຠີເຣ ຕີຣໂຄຈຣາ;

ລຫຸກາ ອຄຣຸ ຘມ຺ເມ, ອຎ຺ຎມຎ຺ຎມຄາຣວາ.

໙໕໔.

‘‘ພຫູ ອາທີນວາ ໂລເກ, ອຸປ຺ປຊ຺ຊິສ຺ສນ຺ຕ຺ຍນາຄເຕ;

ສຸເທສິຕໍ ອິມໍ ຘມ຺ມໍ, ກິເລເສສ຺ສນ຺ຕິ [ກິເລສິສ຺ສນ຺ຕິ (ສີ.), ກິລິສິສ຺ສນ຺ຕິ (ສ຺ຍາ. ກ.)] ທຸມ຺ມຕີ.

໙໕໕.

‘‘ຄຸຓຫີນາປິ ສງ຺ຆມ຺ຫິ, ໂວຫຣນ຺ຕາ ວິສາຣທາ;

ພລວນ຺ໂຕ ຠວິສ຺ສນ຺ຕິ, ມຸຂຣາ ອສ຺ສຸຕາວິໂນ.

໙໕໖.

‘‘ຄຸຓວນ຺ໂຕປິ ສງ຺ຆມ຺ຫິ, ໂວຫຣນ຺ຕາ ຍຖາຕ຺ຖໂຕ;

ທຸພ຺ພລາ ເຕ ຠວິສ຺ສນ຺ຕິ, ຫິຣີມນາ ອນຕ຺ຖິກາ.

໙໕໗.

‘‘ຣຊຕໍ ຊາຕຣູປຎ຺ຈ, ເຂຕ຺ຕໍ ວຕ຺ຖຸມເຊຬກໍ;

ທາສິທາສຎ຺ຈ ທຸມ຺ເມຘາ, ສາທິຍິສ຺ສນ຺ຕ຺ຍນາຄເຕ.

໙໕໘.

‘‘ອຸຊ຺ຌານສຎ຺ຎິໂນ ພາລາ, ສີເລສຸ ອສມາຫິຕາ;

ອຸນ຺ນຬາ ວິຈຣິສ຺ສນ຺ຕິ, ກລຫາຠິຣຕາ ມຄາ.

໙໕໙.

‘‘ອຸທ຺ຘຕາ ຈ ຠວິສ຺ສນ຺ຕິ, ນີລຈີວຣປາຣຸຕາ;

ກຸຫາ ຖທ຺ຘາ ລປາ ສິງ຺ຄີ, ຈຣິສ຺ສນ຺ຕ຺ຍຣິຍາ ວິຍ.

໙໖໐.

‘‘ເຕລສຓ຺ເຐຫິ ເກເສຫິ, ຈປລາ ອຎ຺ຊນກ຺ຂິກາ;

ຣຖິຍາຍ ຄມິສ຺ສນ຺ຕິ, ທນ຺ຕວຓ຺ຓິກປາຣຸຕາ.

໙໖໑.

‘‘ອເຊຄຸຈ຺ຉໍ ວິມຸຕ຺ເຕຫິ, ສຸຣຕ຺ຕໍ ອຣຫທ຺ຘຊໍ;

ຊິຄຸຈ຺ຉິສ຺ສນ຺ຕິ ກາສາວໍ, ໂອທາເຕສຸ ສມຸຈ຺ຉິຕາ [ໂອທາເຕ ສຸສມຸຈ຺ຉິຕາ (ສີ.)].

໙໖໒.

‘‘ລາຠກາມາ ຠວິສ຺ສນ຺ຕິ, ກຸສີຕາ ຫີນວີຣິຍາ;

ກິຈ຺ຉນ຺ຕາ ວນປຕ຺ຖານິ, ຄາມນ຺ເຕສຸ ວສິສ຺ສເຣ.

໙໖໓.

‘‘ເຍ ເຍ ລາຠໍ ລຠິສ຺ສນ຺ຕິ, ມິຈ຺ຉາຊີວຣຕາ ສທາ;

ເຕ ເຕວ ອນຸສິກ຺ຂນ຺ຕາ, ຠຊິສ຺ສນ຺ຕິ ອສໍຍຕາ.

໙໖໔.

‘‘ເຍ ເຍ ອລາຠິໂນ ລາຠໍ, ນ ເຕ ປຸຊ຺ຊາ ຠວິສ຺ສເຣ;

ສຸເປສເລປິ ເຕ ຘີເຣ, ເສວິສ຺ສນ຺ຕິ ນ ເຕ ຕທາ.

໙໖໕.

‘‘ມິລກ຺ຂຸຣຊນໍ ຣຕ຺ຕໍ [ປິລກ຺ຂຣຊນໍ ຣຕ຺ຕໍ (?)], ຄຣຫນ຺ຕາ ສກໍ ຘຊໍ;

ຕິຕ຺ຖິຍານໍ ຘຊໍ ເກຈິ, ຘາຣິສ຺ສນ຺ຕ຺ຍວທາຕກໍ.

໙໖໖.

‘‘ອຄາຣໂວ ຈ ກາສາເວ, ຕທາ ເຕສໍ ຠວິສ຺ສຕິ;

ປຏິສງ຺ຂາ ຈ ກາສາເວ, ຠິກ຺ຂູນໍ ນ ຠວິສ຺ສຕິ.

໙໖໗.

‘‘ອຠິຠູຕສ຺ສ ທຸກ຺ເຂນ, ສລ຺ລວິທ຺ຘສ຺ສ ຣຸປ຺ປໂຕ;

ປຏິສງ຺ຂາ ມຫາໂຆຣາ, ນາຄສ຺ສາສິ ອຈິນ຺ຕິຍາ.

໙໖໘.

‘‘ຉທ຺ທນ຺ໂຕ ຫິ ຕທາ ທິສ຺ວາ, ສຸຣຕ຺ຕໍ ອຣຫທ຺ຘຊໍ;

ຕາວເທວ ຠຓີ ຄາຖາ, ຄໂຊ ອຕ຺ໂຖປສໍຫິຕາ’’.

໙໖໙.

[ຘ. ປ. ໙; ຊາ. ໑.໒.໑໔໑; ໑.໑໖.໑໒໒] ‘‘ອນິກ຺ກສາໂວ ກາສາວໍ, ໂຍ ວຕ຺ຖໍ ປຣິຘສ຺ສຕິ [ປຣິທຫິສ຺ສຕິ (ສີ. ສ຺ຍາ.)];

ອເປໂຕ ທມສຈ຺ເຈນ, ນ ໂສ ກາສາວມຣຫຕິ.

໙໗໐.

‘‘ໂຍ ຈ ວນ຺ຕກາສາວສ຺ສ, ສີເລສຸ ສຸສມາຫິໂຕ;

ອຸເປໂຕ ທມສຈ຺ເຈນ, ສ ເວ ກາສາວມຣຫຕິ.

໙໗໑.

‘‘ວິປນ຺ນສີໂລ ທຸມ຺ເມໂຘ, ປາກໂຏ ກາມກາຣິໂຍ;

ວິພ຺ຠນ຺ຕຈິຕ຺ໂຕ ນິສ຺ສຸກ຺ໂກ, ນ ໂສ ກາສາວມຣຫຕິ.

໙໗໒.

‘‘ໂຍ ຈ ສີເລນ ສມ຺ປນ຺ໂນ, ວີຕຣາໂຄ ສມາຫິໂຕ;

ໂອທາຕມນສງ຺ກປ຺ໂປ, ສ ເວ ກາສາວມຣຫຕິ.

໙໗໓.

‘‘ອຸທ຺ຘໂຕ ອຸນ຺ນໂຬ ພາໂລ, ສີລໍ ຍສ຺ສ ນ ວິຊ຺ຊຕິ;

ໂອທາຕກໍ ອຣຫຕິ, ກາສາວໍ ກິໍ ກຣິສ຺ສຕິ.

໙໗໔.

‘‘ຠິກ຺ຂູ ຈ ຠິກ຺ຂຸນິໂຍ ຈ, ທຸຏ຺ຐຈິຕ຺ຕາ ອນາທຣາ;

ຕາທີນໍ ເມຕ຺ຕຈິຕ຺ຕານໍ, ນິຄ຺ຄຓ຺ຫິສ຺ສນ຺ຕ຺ຍນາຄເຕ.

໙໗໕.

‘‘ສິກ຺ຂາເປນ຺ຕາປິ ເຖເຣຫິ, ພາລາ ຈີວຣຘາຣຓໍ;

ນ ສຸຓິສ຺ສນ຺ຕິ ທຸມ຺ເມຘາ, ປາກຏາ ກາມກາຣິຍາ.

໙໗໖.

‘‘ເຕ ຕຖາ ສິກ຺ຂິຕາ ພາລາ, ອຎ຺ຎມຎ຺ຎໍ ອຄາຣວາ;

ນາທິຍິສ຺ສນ຺ຕຸປຊ຺ຌາເຍ, ຂຬຸງ຺ໂກ ວິຍ ສາຣຖິໍ.

໙໗໗.

‘‘ເອວໍ ອນາຄຕທ຺ຘານໍ, ປຏິປຕ຺ຕິ ຠວິສ຺ສຕິ;

ຠິກ຺ຂູນໍ ຠິກ຺ຂຸນີນຎ຺ຈ, ປຕ຺ເຕ ກາລມ຺ຫິ ປຈ຺ຉິເມ.

໙໗໘.

‘‘ປຸຣາ ອາຄຈ຺ຉເຕ ເອຕໍ, ອນາຄຕໍ ມຫພ຺ຠຍໍ;

ສຸພ຺ພຈາ ໂຫຖ ສຂິລາ, ອຎ຺ຎມຎ຺ຎໍ ສຄາຣວາ.

໙໗໙.

‘‘ເມຕ຺ຕຈິຕ຺ຕາ ກາຣຸຓິກາ, ໂຫຖ ສີເລສຸ ສໍວຸຕາ;

ອາຣທ຺ຘວີຣິຍາ ປຫິຕຕ຺ຕາ, ນິຈ຺ຈໍ ທຬ຺ຫປຣກ຺ກມາ.

໙໘໐.

‘‘ປມາທໍ ຠຍໂຕ ທິສ຺ວາ, ອປ຺ປມາທຎ຺ຈ ເຂມໂຕ;

ຠາເວຖຏ຺ຐງ຺ຄິກໍ ມຄ຺ຄໍ, ຜຸສນ຺ຕາ ອມຕໍ ປທ’’ນ຺ຕິ.

… ຜຸສ຺ໂສ ເຖໂຣ….

໒. ສາຣິປຸຕ຺ຕຕ຺ເຖຣຄາຖາ

໙໘໑.

‘‘ຍຖາຈາຣີ ຍຖາສໂຕ ສຕີມາ, ຍຕສງ຺ກປ຺ປຊ຺ຌາຍິ ອປ຺ປມຕ຺ໂຕ;

ອຊ຺ຌຕ຺ຕຣໂຕ ສມາຫິຕຕ຺ໂຕ, ເອໂກ ສນ຺ຕຸສິໂຕ ຕມາຫຸ ຠິກ຺ຂຸໍ.

໙໘໒.

‘‘ອລ຺ລໍ ສຸກ຺ຂໍ ວາ ຠຸຎ຺ຊນ຺ໂຕ, ນ ພາຬ຺ຫໍ ສຸຫິໂຕ ສິຍາ;

ອູນູທໂຣ ມິຕາຫາໂຣ, ສໂຕ ຠິກ຺ຂຸ ປຣິພ຺ພເຊ.

໙໘໓.

‘‘ຈຕ຺ຕາໂຣ ປຎ຺ຈ ອາໂລເປ, ອຠຸຕ຺ວາ ອຸທກໍ ປິເວ;

ອລໍ ຜາສຸວິຫາຣາຍ, ປຫິຕຕ຺ຕສ຺ສ ຠິກ຺ຂຸໂນ.

໙໘໔.

‘‘ກປ຺ປິຍໍ ຕໍ ເຈ ຉາເທຕິ, ຈີວຣໍ ອິທມຕ຺ຖິກໍ [ອິທມຕ຺ຖິຕໍ (ສີ.)];

ອລໍ ຜາສຸວິຫາຣາຍ, ປຫິຕຕ຺ຕສ຺ສ ຠິກ຺ຂຸໂນ.

໙໘໕.

‘‘ປລ຺ລງ຺ເກນ ນິສິນ຺ນສ຺ສ, ຊຓ຺ຓຸເກ ນາຠິວສ຺ສຕິ;

ອລໍ ຜາສຸວິຫາຣາຍ, ປຫິຕຕ຺ຕສ຺ສ ຠິກ຺ຂຸໂນ.

໙໘໖.

[ສໍ. ນິ. ໔.໒໕໓; ອິຕິວຸ. ໕໓] ‘‘ໂຍ ສຸຂໍ ທຸກ຺ຂໂຕ ອທ຺ທ, ທຸກ຺ຂມທ຺ທກ຺ຂິ ສລ຺ລໂຕ;

ອຸຠຍນ຺ຕເຣນ [ອຸຠຍມນ຺ຕເຣ (ສີ.)] ນາໂຫສິ, ເກນ ໂລກສ຺ມິ ກິໍ ສິຍາ.

໙໘໗.

‘‘ມາ ເມ ກທາຈິ ປາປິຈ຺ໂຉ, ກຸສີໂຕ ຫີນວີຣິໂຍ;

ອປ຺ປສ຺ສຸໂຕ ອນາທໂຣ, ເກນ ໂລກສ຺ມິ ກິໍ ສິຍາ.

໙໘໘.

‘‘ພຫຸສ຺ສຸໂຕ ຈ ເມຘາວີ, ສີເລສຸ ສຸສມາຫິໂຕ;

ເຈໂຕສມຖມນຸຍຸຕ຺ໂຕ, ອປິ ມຸທ຺ຘນິ ຕິຏ຺ຐຕຸ.

໙໘໙.

‘‘ໂຍ ປປຎ຺ຈມນຸຍຸຕ຺ໂຕ, ປປຎ຺ຈາຠິຣໂຕ ມໂຄ;

ວິຣາຘຍີ ໂສ ນິພ຺ພານໍ, ໂຍຄກ຺ເຂມໍ ອນຸຕ຺ຕຣໍ.

໙໙໐.

‘‘ໂຍ ຈ ປປຎ຺ຈໍ ຫິຕ຺ວານ, ນິປ຺ປປຎ຺ຈປເຖ ຣໂຕ;

ອາຣາຘຍີ ໂສ ນິພ຺ພານໍ, ໂຍຄກ຺ເຂມໍ ອນຸຕ຺ຕຣໍ.

໙໙໑.

[ຘ. ປ. ໙໘] ‘‘ຄາເມ ວາ ຍທິ ວາຣຎ຺ເຎ, ນິນ຺ເນ ວາ ຍທິ ວາ ຖເລ;

ຍຕ຺ຖ ອຣຫນ຺ໂຕ ວິຫຣນ຺ຕິ, ຕໍ ຠູມິຣາມເຓຍ຺ຍກໍ.

໙໙໒.

‘‘ຣມຓີຍານິ ອຣຎ຺ຎານິ, ຍຕ຺ຖ ນ ຣມຕີ ຊໂນ;

ວີຕຣາຄາ ຣມິສ຺ສນ຺ຕິ, ນ ເຕ ກາມຄເວສິໂນ.

໙໙໓.

[ຘ. ປ. ໗໖] ‘‘ນິຘີນໍວ ປວຕ຺ຕາຣໍ, ຍໍ ປສ຺ເສ ວຊ຺ຊທສ຺ສິນໍ;

ນິຄ຺ຄຍ຺ຫວາທິໍ ເມຘາວິໍ, ຕາທິສໍ ປຓ຺ຑິຕໍ ຠເຊ;

ຕາທິສໍ ຠຊມານສ຺ສ, ເສຍ຺ໂຍ ໂຫຕິ ນ ປາປິໂຍ.

໙໙໔.

[ຘ. ປ. ໗໗] ‘‘ໂອວເທຍ຺ຍານຸສາເສຍ຺ຍ, ອສພ຺ຠາ ຈ ນິວາຣເຍ;

ສຕຎ຺ຫິ ໂສ ປິໂຍ ໂຫຕິ, ອສຕໍ ໂຫຕິ ອປ຺ປິໂຍ.

໙໙໕.

‘‘ອຎ຺ຎສ຺ສ ຠຄວາ ພຸທ຺ໂຘ, ຘມ຺ມໍ ເທເສສິ ຈກ຺ຂຸມາ;

ຘມ຺ເມ ເທສິຍມານມ຺ຫິ, ໂສຕໂມເຘສິມຕ຺ຖິໂກ;

ຕໍ ເມ ອໂມຆໍ ສວນໍ, ວິມຸຕ຺ໂຕມ຺ຫິ ອນາສໂວ.

໙໙໖.

‘‘ເນວ ປຸພ຺ເພນິວາສາຍ, ນປິ ທິພ຺ພສ຺ສ ຈກ຺ຂຸໂນ;

ເຈໂຕປຣິຍາຍ ອິທ຺ຘິຍາ, ຈຸຕິຍາ ອຸປປຕ຺ຕິຍາ;

ໂສຕຘາຕຸວິສຸທ຺ຘິຍາ, ປຓິຘີ ເມ ນ ວິຊ຺ຊຕິ [ກຖາ. ໓໗໘].

໙໙໗.

‘‘ຣຸກ຺ຂມູລໍວ ນິສ຺ສາຍ, ມຸຓ຺ໂຑ ສງ຺ຆາຏິປາຣຸໂຕ;

ປຎ຺ຎາຍ ອຸຕ຺ຕໂມ ເຖໂຣ, ອຸປຕິສ຺ໂສວ [ອຸປຕິສ຺ໂສ ຈ (ສີ. ກ.)] ຌາຍຕິ.

໙໙໘.

‘‘ອວິຕກ຺ກໍ ສມາປນ຺ໂນ, ສມ຺ມາສມ຺ພຸທ຺ຘສາວໂກ;

ອຣິເຍນ ຕຸຓ຺ຫີຠາເວນ, ອຸເປໂຕ ໂຫຕິ ຕາວເທ.

໙໙໙.

[ອຸທາ. ໒໔] ‘‘ຍຖາປິ ປພ຺ພໂຕ ເສໂລ, ອຈໂລ ສຸປ຺ປຕິຏ຺ຐິໂຕ;

ເອວໍ ໂມຫກ຺ຂຍາ ຠິກ຺ຂຸ, ປພ຺ພໂຕວ ນ ເວຘຕິ.

໑໐໐໐.

‘‘ອນງ຺ຄຓສ຺ສ ໂປສສ຺ສ, ນິຈ຺ຈໍ ສຸຈິຄເວສິໂນ;

ວາລຄ຺ຄມຕ຺ຕໍ ປາປສ຺ສ, ອພ຺ຠມຕ຺ຕໍວ ຂາຍຕິ.

໑໐໐໑.

‘‘ນາຠິນນ຺ທາມິ ມຣຓໍ, ນາຠິນນ຺ທາມິ ຊີວິຕໍ;

ນິກ຺ຂິປິສ຺ສໍ ອິມໍ ກາຍໍ, ສມ຺ປຊາໂນ ປຕິສ຺ສໂຕ.

໑໐໐໒.

‘‘ນາຠິນນ຺ທາມິ ມຣຓໍ, ນາຠິນນ຺ທາມິ ຊີວິຕໍ;

ກາລຎ຺ຈ ປຏິກງ຺ຂາມິ, ນິພ຺ພິສໍ ຠຕໂກ ຍຖາ.

໑໐໐໓.

‘‘ອຸຠເຍນ ມິທໍ ມຣຓເມວ, ນາມຣຓໍ ປຈ຺ຉາ ວາ ປຸເຣ ວາ;

ປຏິປຊ຺ຊຖ ມາ ວິນສ຺ສຖ, ຂໂຓ ໂວ ມາ ອຸປຈ຺ຈຄາ.

໑໐໐໔.

‘‘ນຄຣໍ ຍຖາ ປຈ຺ຈນ຺ຕໍ, ຄຸຕ຺ຕໍ ສນ຺ຕຣພາຫິຣໍ;

ເອວໍ ໂຄເປຖ ອຕ຺ຕານໍ, ຂໂຓ ໂວ ມາ ອຸປຈ຺ຈຄາ;

ຂຓາຕີຕາ ຫິ ໂສຈນ຺ຕິ, ນິຣຍມ຺ຫິ ສມປ຺ປິຕາ.

໑໐໐໕.

‘‘ອຸປສນ຺ໂຕ ອຸປຣໂຕ, ມນ຺ຕຠາຓີ [ມຕ຺ຕຠາຓີ (ສີ.)] ອນຸທ຺ຘໂຕ;

ຘຸນາຕິ ປາປເກ ຘມ຺ເມ, ທຸມປຕ຺ຕໍວ ມາລຸໂຕ.

໑໐໐໖.

‘‘ອຸປສນ຺ໂຕ ອຸປຣໂຕ, ມນ຺ຕຠາຓີ ອນຸທ຺ຘໂຕ;

ອປ຺ປາສິ [ອພ຺ພຫິ (ສ຺ຍາ.), ອຠາສິ (?)] ປາປເກ ຘມ຺ເມ, ທຸມປຕ຺ຕໍວ ມາລຸໂຕ.

໑໐໐໗.

‘‘ອຸປສນ຺ໂຕ ອນາຍາໂສ, ວິປ຺ປສນ຺ໂນ ອນາວິໂລ;

ກລ຺ຍາຓສີໂລ ເມຘາວີ, ທຸກ຺ຂສ຺ສນ຺ຕກໂຣ ສິຍາ.

໑໐໐໘.

‘‘ນ ວິສ຺ສເສ ເອກຕິເຍສຸ ເອວໍ, ອຄາຣິສຸ ປພ຺ພຊິເຕສຸ ຈາປິ;

ສາຘູປິ ຫຸຕ຺ວາ ນ ອສາຘຸ ໂຫນ຺ຕິ, ອສາຘຸ ຫຸຕ຺ວາ ປຸນ ສາຘຸ ໂຫນ຺ຕິ.

໑໐໐໙.

‘‘ກາມຈ຺ຉນ຺ໂທ ຈ ພ຺ຍາປາໂທ, ຖິນມິທ຺ຘຎ຺ຈ ຠິກ຺ຂຸໂນ;

ອຸທ຺ຘຈ຺ຈໍ ວິຈິກິຈ຺ຉາ ຈ, ປຎ຺ເຈເຕ ຈິຕ຺ຕເກລິສາ.

໑໐໑໐.

‘‘ຍສ຺ສ ສກ຺ກຣິຍມານສ຺ສ, ອສກ຺ກາເຣນ ຈູຠຍໍ;

ສມາຘິ ນ ວິກມ຺ປຕິ, ອປ຺ປມາທວິຫາຣິໂນ.

໑໐໑໑.

‘‘ຕໍ ຌາຍິນໍ ສາຕຕິກໍ, ສຸຂຸມທິຏ຺ຐິວິປສ຺ສກໍ;

ອຸປາທານກ຺ຂຍາຣາມໍ, ອາຫຸ ສປ຺ປຸຣິໂສ ອິຕິ.

໑໐໑໒.

‘‘ມຫາສມຸທ຺ໂທ ປຖວີ, ປພ຺ພໂຕ ອນິໂລປິ ຈ;

ອຸປມາຍ ນ ຍຸຊ຺ຊນ຺ຕິ, ສຕ຺ຖຸ ວຣວິມຸຕ຺ຕິຍາ.

໑໐໑໓.

‘‘ຈກ຺ການຸວຕ຺ຕໂກ ເຖໂຣ, ມຫາຎາຓີ ສມາຫິໂຕ;

ປຖວາປຄ຺ຄິສມາໂນ, ນ ຣຊ຺ຊຕິ ນ ທຸສ຺ສຕິ.

໑໐໑໔.

‘‘ປຎ຺ຎາປາຣມິຕໍ ປຕ຺ໂຕ, ມຫາພຸທ຺ຘິ ມຫາມຕິ;

ອຊໂຬ ຊຬສມາໂນ, ສທາ ຈຣຕິ ນິພ຺ພຸໂຕ.

໑໐໑໕.

‘‘ປຣິຈິຓ຺ໂຓ ມຍາ ສຕ຺ຖາ…ເປ… ຠວເນຕ຺ຕິ ສມູຫຕາ.

໑໐໑໖.

‘‘ສມ຺ປາເທຖປ຺ປມາເທນ, ເອສາ ເມ ອນຸສາສນີ;

ຫນ຺ທາຫໍ ປຣິນິພ຺ພິສ຺ສໍ, ວິປ຺ປມຸຕ຺ໂຕມ຺ຫິ ສພ຺ພຘີ’’ຕິ.

… ສາຣິປຸຕ຺ໂຕ ເຖໂຣ….

໓. ອານນ຺ທຕ຺ເຖຣຄາຖາ

໑໐໑໗.

‘‘ປິສຸເຓນ ຈ ໂກຘເນນ ຈ, ມຈ຺ຉຣິນາ ຈ ວິຠູຕນນ຺ທິນາ;

ສຂິຕໍ ນ ກເຣຍ຺ຍ ປຓ຺ຑິໂຕ, ປາໂປ ກາປຸຣິເສນ ສງ຺ຄໂມ.

໑໐໑໘.

‘‘ສທ຺ເຘນ ຈ ເປສເລນ ຈ, ປຎ຺ຎວຕາ ພຫຸສ຺ສຸເຕນ ຈ;

ສຂິຕໍ ກເຣຍ຺ຍ ປຓ຺ຑິໂຕ, ຠທ຺ໂທ ສປ຺ປຸຣິເສນ ສງ຺ຄໂມ.

໑໐໑໙.

‘‘ປສ຺ສ ຈິຕ຺ຕກຕໍ ພິມ຺ພໍ…ເປ… ຍສ຺ສ ນຕ຺ຖິ ຘຸວໍ ຐິຕິ.

໑໐໒໐.

‘‘ປສ຺ສ ຈິຕ຺ຕກຕໍ ພິມ຺ພໍ…ເປ… ວຕ຺ເຖຫິ ໂສຠຕິ.

໑໐໒໑.

‘‘ອລຕ຺ຕກກຕາ …ເປ… ໂນ ຈ ປາຣຄເວສິໂນ.

໑໐໒໒.

‘‘ອຏ຺ຐປທກຕາ…ເປ… ໂນ ຈ ປາຣຄເວສິໂນ.

໑໐໒໓.

‘‘ອຎ຺ຊນີວ ນວາ…ເປ… ໂນ ຈ ປາຣຄເວສິໂນ.

໑໐໒໔.

‘‘ພຫຸສ຺ສຸໂຕ ຈິຕ຺ຕກຖີ, ພຸທ຺ຘສ຺ສ ປຣິຈາຣໂກ;

ປນ຺ນຠາໂຣ ວິສຎ຺ຎຸຕ຺ໂຕ, ເສຍ຺ຍໍ ກປ຺ເປຕິ ໂຄຕໂມ.

໑໐໒໕.

‘‘ຂີຓາສໂວ ວິສຎ຺ຎຸຕ຺ໂຕ, ສງ຺ຄາຕີໂຕ ສຸນິພ຺ພຸໂຕ;

ຘາເຣຕິ ອນ຺ຕິມໍ ເທຫໍ, ຊາຕິມຣຓປາຣຄູ.

໑໐໒໖.

‘‘ຍສ຺ມິໍ ປຕິຏ຺ຐິຕາ ຘມ຺ມາ, ພຸທ຺ຘສ຺ສາທິຈ຺ຈພນ຺ຘຸໂນ;

ນິພ຺ພານຄມເນ ມຄ຺ເຄ, ໂສຍໍ ຕິຏ຺ຐຕິ ໂຄຕໂມ.

໑໐໒໗.

‘‘ທ຺ວາສີຕິ ພຸທ຺ຘໂຕ ຄຓ຺ຫິໍ, ທ຺ເວ ສຫສ຺ສານິ ຠິກ຺ຂຸໂຕ;

ຈຕຸຣາສີຕິສຫສ຺ສານິ, ເຍ ເມ ຘມ຺ມາ ປວຕ຺ຕິໂນ.

໑໐໒໘.

‘‘ອປ຺ປສ຺ສຸຕາຍໍ ປຸຣິໂສ, ພລິພທ຺ໂທວ ຊີຣຕິ;

ມໍສານິ ຕສ຺ສ ວຑ຺ຒນ຺ຕິ, ປຎ຺ຎາ ຕສ຺ສ ນ ວຑ຺ຒຕິ.

໑໐໒໙.

‘‘ພຫຸສ຺ສຸໂຕ ອປ຺ປສ຺ສຸຕໍ, ໂຍ ສຸເຕນາຕິມຎ຺ຎຕິ;

ອນ຺ໂຘ ປທີປຘາໂຣວ, ຕເຖວ ປຏິຠາຕິ ມໍ.

໑໐໓໐.

‘‘ພຫຸສ຺ສຸຕໍ ອຸປາເສຍ຺ຍ, ສຸຕຎ຺ຈ ນ ວິນາສເຍ;

ຕໍ ມູລໍ ພ຺ຣຫ຺ມຈຣິຍສ຺ສ, ຕສ຺ມາ ຘມ຺ມຘໂຣ ສິຍາ.

໑໐໓໑.

‘‘ປຸພ຺ພາປຣຎ຺ຎູ ອຕ຺ຖຎ຺ຎູ, ນິຣຸຕ຺ຕິປທໂກວິໂທ;

ສຸຄ຺ຄຫີຕຎ຺ຈ ຄຓ຺ຫາຕິ, ອຕ຺ຖຎ຺ໂຈປປຣິກ຺ຂຕິ.

໑໐໓໒.

‘‘ຂນ຺ຕ຺ຍາ ຉນ຺ທິກໂຕ [ຂນ຺ຕິຍາ ຉນ຺ທິໂຕ (?)] ໂຫຕິ, ອຸສ຺ສຫິຕ຺ວາ ຕຸເລຕິ ຕໍ;

ສມເຍ ໂສ ປທຫຕິ, ອຊ຺ຌຕ຺ຕໍ ສຸສມາຫິໂຕ.

໑໐໓໓.

‘‘ພຫຸສ຺ສຸຕໍ ຘມ຺ມຘຣໍ, ສປ຺ປຎ຺ຎໍ ພຸທ຺ຘສາວກໍ;

ຘມ຺ມວິຎ຺ຎາຓມາກງ຺ຂໍ, ຕໍ ຠເຊຖ ຕຖາວິຘໍ.

໑໐໓໔.

‘‘ພຫຸສ຺ສຸໂຕ ຘມ຺ມຘໂຣ, ໂກສາຣກ຺ໂຂ ມເຫສິໂນ;

ຈກ຺ຂຸ ສພ຺ພສ຺ສ ໂລກສ຺ສ, ປູຊນີໂຍ ພຫຸສ຺ສຸໂຕ.

໑໐໓໕.

‘‘ຘມ຺ມາຣາໂມ ຘມ຺ມຣໂຕ, ຘມ຺ມໍ ອນຸວິຈິນ຺ຕຍໍ;

ຘມ຺ມໍ ອນຸສ຺ສຣໍ ຠິກ຺ຂຸ, ສທ຺ຘມ຺ມາ ນ ປຣິຫາຍຕິ.

໑໐໓໖.

‘‘ກາຍມຈ຺ເຉຣຄຣຸໂນ [ຄຣຸໂກ (ສີ.)], ຫິຍ຺ຍມາເນ [ຫິຍ຺ຍມາໂນ (ສີ.)] ອນຸຏ຺ຐເຫ;

ສຣີຣສຸຂຄິທ຺ຘສ຺ສ, ກຸໂຕ ສມຓຜາສຸຕາ.

໑໐໓໗.

‘‘ນ ປກ຺ຂນ຺ຕິ ທິສາ ສພ຺ພາ, ຘມ຺ມາ ນ ປຏິຠນ຺ຕິ ມໍ;

ຄເຕ ກລ຺ຍາຓມິຕ຺ຕມ຺ຫິ, ອນ຺ຘກາຣໍວ ຂາຍຕິ.

໑໐໓໘.

‘‘ອພ຺ຠຕີຕສຫາຍສ຺ສ, ອຕີຕຄຕສຕ຺ຖຸໂນ;

ນຕ຺ຖິ ເອຕາທິສໍ ມິຕ຺ຕໍ, ຍຖາ ກາຍຄຕາ ສຕິ.

໑໐໓໙.

‘‘ເຍ ປຸຣາຓາ ອຕີຕາ ເຕ, ນເວຫິ ນ ສເມຕິ ເມ;

ສ຺ວຊ຺ຊ ເອໂກວ ຌາຍາມິ, ວສ຺ສຸເປໂຕວ ປກ຺ຂິມາ.

໑໐໔໐.

‘‘ທສ຺ສນາຍ ອຠິກ຺ກນ຺ເຕ, ນານາເວຣຊ຺ຊເກ ພຫູ;

ມາ ວາຣຍິຕ຺ຖ ໂສຕາໂຣ, ປສ຺ສນ຺ຕຸ ສມໂຍ ມມໍ.

໑໐໔໑.

‘‘ທສ຺ສນາຍ ອຠິກ຺ກນ຺ເຕ, ນານາເວຣຊ຺ຊເກ ປຸຖຸ;

ກໂຣຕິ ສຕ຺ຖາ ໂອກາສໍ, ນ ນິວາເຣຕິ ຈກ຺ຂຸມາ.

໑໐໔໒.

‘‘ປຓ຺ຓວີສຕິວສ຺ສານິ, ເສຂຠູຕສ຺ສ ເມ ສໂຕ;

ນ ກາມສຎ຺ຎາ ອຸປ຺ປຊ຺ຊິ, ປສ຺ສ ຘມ຺ມສຸຘມ຺ມຕໍ.

໑໐໔໓.

‘‘ປຓ຺ຓວີສຕິວສ຺ສານິ, ເສຂຠູຕສ຺ສ ເມ ສໂຕ;

ນ ໂທສສຎ຺ຎາ ອຸປ຺ປຊ຺ຊິ, ປສ຺ສ ຘມ຺ມສຸຘມ຺ມຕໍ.

໑໐໔໔.

‘‘ປຓ຺ຓວີສຕິວສ຺ສານິ, ຠຄວນ຺ຕໍ ອຸປຏ຺ຐຫິໍ;

ເມຕ຺ເຕນ ກາຍກມ຺ເມນ, ຉາຍາວ ອນປາຍິນີ [ອນຸປາຍິນີ (ສ຺ຍາ. ກ.)].

໑໐໔໕.

‘‘ປຓ຺ຓວີສຕິວສ຺ສານິ, ຠຄວນ຺ຕໍ ອຸປຏ຺ຐຫິໍ;

ເມຕ຺ເຕນ ວຈີກມ຺ເມນ, ຉາຍາວ ອນປາຍິນີ.

໑໐໔໖.

‘‘ປຓ຺ຓວີສຕິວສ຺ສານິ, ຠຄວນ຺ຕໍ ອຸປຏ຺ຐຫິໍ;

ເມຕ຺ເຕນ ມໂນກມ຺ເມນ, ຉາຍາວ ອນປາຍິນີ.

໑໐໔໗.

‘‘ພຸທ຺ຘສ຺ສ ຈງ຺ກມນ຺ຕສ຺ສ, ປິຏ຺ຐິໂຕ ອນຸຈງ຺ກມິໍ;

ຘມ຺ເມ ເທສິຍມານມ຺ຫິ, ຎາຓໍ ເມ ອຸທປຊ຺ຊຖ.

໑໐໔໘.

‘‘ອຫໍ ສກຣຓີໂຍມ຺ຫິ, ເສໂຂ ອປ຺ປຕ຺ຕມານໂສ;

ສຕ຺ຖຸ ຈ ປຣິນິພ຺ພານໍ, ໂຍ ອມ຺ຫໍ ອນຸກມ຺ປໂກ.

໑໐໔໙.

‘‘ຕທາສິ ຍໍ ຠິໍສນກໍ, ຕທາສິ ໂລມຫໍສນໍ;

ສພ຺ພາກາຣວຣູເປເຕ, ສມ຺ພຸທ຺ເຘ ປຣິນິພ຺ພຸເຕ.

໑໐໕໐.

‘‘ພຫຸສ຺ສຸໂຕ ຘມ຺ມຘໂຣ, ໂກສາຣກ຺ໂຂ ມເຫສິໂນ;

ຈກ຺ຂຸ ສພ຺ພສ຺ສ ໂລກສ຺ສ, ອານນ຺ໂທ ປຣິນິພ຺ພຸໂຕ.

໑໐໕໑.

‘‘ພຫຸສ຺ສຸໂຕ ຘມ຺ມຘໂຣ, ໂກສາຣກ຺ໂຂ ມເຫສິໂນ;

ຈກ຺ຂຸ ສພ຺ພສ຺ສ ໂລກສ຺ສ, ອນ຺ຘກາເຣ ຕໂມນຸໂທ.

໑໐໕໒.

‘‘ຄຕິມນ຺ໂຕ ສຕິມນ຺ໂຕ, ຘິຕິມນ຺ໂຕ ຈ ໂຍ ອິສິ;

ສທ຺ຘມ຺ມຘາຣໂກ ເຖໂຣ, ອານນ຺ໂທ ຣຕນາກໂຣ.

໑໐໕໓.

‘‘ປຣິຈິຓ຺ໂຓ ມຍາ ສຕ຺ຖາ, ກຕໍ ພຸທ຺ຘສ຺ສ ສາສນໍ;

ໂອຫິໂຕ ຄຣຸໂກ ຠາໂຣ, ນຕ຺ຖິ ທານິ ປຸນພ຺ຠໂວ’’ຕິ.

… ອານນ຺ໂທ ເຖໂຣ….

ຕິໍສນິປາໂຕ ນິຏ຺ຐິໂຕ.

ຕຕ຺ຣຸທ຺ທານໍ –

ຜຸສ຺ໂສປຕິສ຺ໂສ ອານນ຺ໂທ, ຕໂຍຕິເມ ປກິຕ຺ຕິຕາ;

ຄາຖາໂຍ ຕຕ຺ຖ ສງ຺ຂາຕາ, ສຕໍ ປຎ຺ຈ ຈ ອຸຕ຺ຕຣີຕິ;

໑໘. ຈຕ຺ຕາລີສນິປາໂຕ

໑. ມຫາກສ຺ສປຕ຺ເຖຣຄາຖາ

໑໐໕໔.

‘‘ນ ຄເຓນ ປຸຣກ຺ຂໂຕ ຈເຣ, ວິມໂນ ໂຫຕິ ສມາຘິ ທຸລ຺ລໂຠ;

ນານາຊນສງ຺ຄໂຫ ທຸໂຂ, ອິຕິ ທິສ຺ວານ ຄຓໍ ນ ໂຣຈເຍ.

໑໐໕໕.

‘‘ນ ກຸລານິ ອຸປພ຺ພເຊ ມຸນິ, ວິມໂນ ໂຫຕິ ສມາຘິ ທຸລ຺ລໂຠ;

ໂສ ອຸສ຺ສຸກ຺ໂກ ຣສານຸຄິທ຺ໂຘ, ອຕ຺ຖໍ ຣິຎ຺ຈຕິ ໂຍ ສຸຂາວໂຫ.

໑໐໕໖.

‘‘ປງ຺ໂກຕິ ຫິ ນໍ ອເວທຍຸໍ, ຍາຍໍ ວນ຺ທນປູຊນາ ກຸເລສຸ;

ສຸຂຸມໍ ສລ຺ລ ທຸຣຸພ຺ພຫໍ, ສກ຺ກາໂຣ ກາປຸຣິເສນ ທຸຊ຺ຊໂຫ.

໑໐໕໗.

‘‘ເສນາສນມ຺ຫາ ໂອຣຸຍ຺ຫ, ນຄຣໍ ປິຓ຺ຑາຍ ປາວິສິໍ;

ຠຸຎ຺ຊນ຺ຕໍ ປຸຣິສໍ ກຸຏ຺ຐິໍ, ສກ຺ກຈ຺ຈໍ ຕໍ ອຸປຏ຺ຐຫິໍ.

໑໐໕໘.

‘‘ໂສ ເມ [ຕໍ (ສີ. ກ.)] ປກ຺ເກນ ຫຕ຺ເຖນ, ອາໂລປໍ ອຸປນາມຍິ;

ອາໂລປໍ ປກ຺ຂິປນ຺ຕສ຺ສ, ອງ຺ຄຸລິ ເຈຕ຺ຖ [ເປຕ຺ຖ (ສີ. ກ.)] ຉິຊ຺ຊຖ.

໑໐໕໙.

‘‘ກຸຏ຺ຏມູລຎ຺ຈ [ກຸຑ຺ຑມູລຎ຺ຈ (ສີ. ສ຺ຍາ.)] ນິສ຺ສາຍ, ອາໂລປໍ ຕໍ ອຠຸຎ຺ຊິສໍ;

ຠຸຎ຺ຊມາເນ ວາ ຠຸຕ຺ເຕ ວາ, ເຊຄຸຈ຺ຉໍ ເມ ນ ວິຊ຺ຊຕິ.

໑໐໖໐.

‘‘ອຸຕ຺ຕິຏ຺ຐປິຓ຺ໂຑ ອາຫາໂຣ, ປູຕິມຸຕ຺ຕຎ຺ຈ ໂອສຘໍ;

ເສນາສນໍ ຣຸກ຺ຂມູລໍ, ປໍສຸກູລຎ຺ຈ ຈີວຣໍ;

ຍສ຺ເສເຕ ອຠິສມ຺ຠຸຕ຺ວາ [ອຠິຠຸຎ຺ຊຕິ (?)], ສ ເວ ຈາຕຸທ຺ທິໂສ ນໂຣ.

໑໐໖໑.

‘‘ຍຕ຺ຖ ເອເກ ວິຫຎ຺ຎນ຺ຕິ, ອາຣຸຫນ຺ຕາ ສິລຸຈ຺ຈຍໍ;

ຕສ຺ສ ພຸທ຺ຘສ຺ສ ທາຍາໂທ, ສມ຺ປຊາໂນ ປຕິສ຺ສໂຕ;

ອິທ຺ຘິພເລນຸປຕ຺ຖທ຺ໂຘ, ກສ຺ສໂປ ອຠິຣູຫຕິ.

໑໐໖໒.

‘‘ປິຓ຺ຑປາຕປຏິກ຺ກນ຺ໂຕ, ເສລມາຣຸຍ຺ຫ ກສ຺ສໂປ;

ຌາຍຕິ ອນຸປາທາໂນ, ປຫີນຠຍເຠຣໂວ.

໑໐໖໓.

‘‘ປິຓ຺ຑປາຕປຏິກ຺ກນ຺ໂຕ, ເສລມາຣຸຍ຺ຫ ກສ຺ສໂປ;

ຌາຍຕິ ອນຸປາທາໂນ, ຑຍ຺ຫມາເນສຸ ນິພ຺ພຸໂຕ.

໑໐໖໔.

‘‘ປິຓ຺ຑປາຕປຏິກ຺ກນ຺ໂຕ, ເສລມາຣຸຍ຺ຫ ກສ຺ສໂປ;

ຌາຍຕິ ອນຸປາທາໂນ, ກຕກິຈ຺ໂຈ ອນາສໂວ.

໑໐໖໕.

‘‘ກເຣຣິມາລາວິຕຕາ, ຠູມິຠາຄາ ມໂນຣມາ;

ກຸຎ຺ຊຣາຠິຣຸທາ ຣມ຺ມາ, ເຕ ເສລາ ຣມຍນ຺ຕິ ມໍ.

໑໐໖໖.

‘‘ນີລພ຺ຠວຓ຺ຓາ ຣຸຈິຣາ, ວາຣິສີຕາ ສຸຈິນ຺ຘຣາ;

ອິນ຺ທໂຄປກສຎ຺ຉນ຺ນາ, ເຕ ເສລາ ຣມຍນ຺ຕິ ມໍ.

໑໐໖໗.

‘‘ນີລພ຺ຠກູຏສທິສາ, ກູຏາຄາຣວຣູປມາ;

ວາຣຓາຠິຣຸທາ ຣມ຺ມາ, ເຕ ເສລາ ຣມຍນ຺ຕິ ມໍ.

໑໐໖໘.

‘‘ອຠິວຸຏ຺ຐາ ຣມ຺ມຕລາ, ນຄາ ອິສິຠິ ເສວິຕາ;

ອພ຺ຠຸນ຺ນທິຕາ ສິຂີຫິ, ເຕ ເສລາ ຣມຍນ຺ຕິ ມໍ.

໑໐໖໙.

‘‘ອລໍ ຌາຍິຕຸກາມສ຺ສ, ປຫິຕຕ຺ຕສ຺ສ ເມ ສໂຕ;

ອລໍ ເມ ອຕ຺ຖກາມສ຺ສ [ອຕ຺ຕກາມສ຺ສ (?)], ປຫິຕຕ຺ຕສ຺ສ ຠິກ຺ຂຸໂນ.

໑໐໗໐.

‘‘ອລໍ ເມ ຜາສຸກາມສ຺ສ, ປຫິຕຕ຺ຕສ຺ສ ຠິກ຺ຂຸໂນ;

ອລໍ ເມ ໂຍຄກາມສ຺ສ, ປຫິຕຕ຺ຕສ຺ສ ຕາທິໂນ.

໑໐໗໑.

‘‘ອຸມາປຸປ຺ເຜນ ສມານາ, ຄຄນາວພ຺ຠຉາທິຕາ;

ນານາທິຊຄຓາກິຓ຺ຓາ, ເຕ ເສລາ ຣມຍນ຺ຕິ ມໍ.

໑໐໗໒.

‘‘ອນາກິຓ຺ຓາ ຄຫຏ຺ເຐຫິ, ມິຄສງ຺ຆນິເສວິຕາ;

ນານາທິຊຄຓາກິຓ຺ຓາ, ເຕ ເສລາ ຣມຍນ຺ຕິ ມໍ.

໑໐໗໓.

‘‘ອຈ຺ໂຉທິກາ ປຸຖຸສິລາ, ໂຄນງ຺ຄຸລມິຄາຍຸຕາ;

ອມ຺ພຸເສວາລສຎ຺ຉນ຺ນາ, ເຕ ເສລາ ຣມຍນ຺ຕິ ມໍ.

໑໐໗໔.

‘‘ນ ປຎ຺ຈງ຺ຄິເກນ ຕຸຣິເຍນ, ຣຕິ ເມ ໂຫຕິ ຕາທິສີ;

ຍຖາ ເອກຄ຺ຄຈິຕ຺ຕສ຺ສ, ສມ຺ມາ ຘມ຺ມໍ ວິປສ຺ສໂຕ.

໑໐໗໕.

‘‘ກມ຺ມໍ ພຫຸກໍ ນ ກາຣເຍ, ປຣິວຊ຺ເຊຍ຺ຍ ຊນໍ ນ ອຸຍ຺ຍເມ;

ອຸສ຺ສຸກ຺ໂກ ໂສ ຣສານຸຄິທ຺ໂຘ, ອຕ຺ຖໍ ຣິຎ຺ຈຕິ ໂຍ ສຸຂາວໂຫ.

໑໐໗໖.

‘‘ກມ຺ມໍ ພຫຸກໍ ນ ກາຣເຍ, ປຣິວຊ຺ເຊຍ຺ຍ ອນຕ຺ຕເນຍ຺ຍເມຕໍ;

ກິຈ຺ຉຕິ ກາໂຍ ກິລມຕິ, ທຸກ຺ຂິໂຕ ໂສ ສມຖໍ ນ ວິນ຺ທຕິ.

໑໐໗໗.

‘‘ໂອຏ຺ຐປ຺ປຫຕມຕ຺ເຕນ, ອຕ຺ຕານມ຺ປິ ນ ປສ຺ສຕິ;

ປຕ຺ຖທ຺ຘຄີໂວ ຈຣຕິ, ອຫໍ ເສຍ຺ໂຍຕິ ມຎ຺ຎຕິ.

໑໐໗໘.

‘‘ອເສຍ຺ໂຍ ເສຍ຺ຍສມານໍ, ພາໂລ ມຎ຺ຎຕິ ອຕ຺ຕານໍ;

ນ ຕໍ ວິຎ຺ຎູ ປສໍສນ຺ຕິ, ປຕ຺ຖທ຺ຘມານສໍ ນຣໍ.

໑໐໗໙.

‘‘ໂຍ ຈ ເສຍ຺ໂຍຫມສ຺ມີຕິ, ນາຫໍ ເສຍ຺ໂຍຕິ ວາ ປນ;

ຫີໂນ ຕໍສທິໂສ [ຕີໂນຫໍ ສທິໂສ (ສ຺ຍາ.)] ວາຕິ, ວິຘາສຸ ນ ວິກມ຺ປຕິ.

໑໐໘໐.

‘‘ປຎ຺ຎວນ຺ຕໍ ຕຖາ ຕາທິໍ, ສີເລສຸ ສຸສມາຫິຕໍ;

ເຈໂຕສມຖມນຸຕ຺ຕໍ, ຕຎ຺ເຈ ວິຎ຺ຎູ ປສໍສເຣ.

໑໐໘໑.

‘‘ຍສ຺ສ ສພ຺ຣຫ຺ມຈາຣີສຸ, ຄາຣໂວ ນູປລພ຺ຠຕິ;

ອາຣກາ ໂຫຕິ ສທ຺ຘມ຺ມາ, ນຠໂຕ ປຸຖວີ ຍຖາ.

໑໐໘໒.

‘‘ເຍສຎ຺ຈ ຫິຣິ ໂອຕ຺ຕປ຺ປໍ, ສທາ ສມ຺ມາ ອຸປຏ຺ຐິຕໍ;

ວິຣູຬ຺ຫພ຺ຣຫ຺ມຈຣິຍາ ເຕ, ເຕສໍ ຂີຓາ ປຸນພ຺ຠວາ.

໑໐໘໓.

‘‘ອຸທ຺ຘໂຕ ຈປໂລ ຠິກ຺ຂຸ, ປໍສຸກູເລນ ປາຣຸໂຕ;

ກປີວ ສີຫຈມ຺ເມນ, ນ ໂສ ເຕນຸປໂສຠຕິ.

໑໐໘໔.

‘‘ອນຸທ຺ຘໂຕ ອຈປໂລ, ນິປໂກ ສໍວຸຕິນ຺ທ຺ຣິໂຍ;

ໂສຠຕິ ປໍສຸກູເລນ, ສີໂຫວ ຄິຣິຄພ຺ຠເຣ.

໑໐໘໕.

‘‘ເອເຕ ສມ຺ພຫຸລາ ເທວາ, ອິທ຺ຘິມນ຺ໂຕ ຍສສ຺ສິໂນ;

ທສເທວສຫສ຺ສານິ, ສພ຺ເພ ເຕ ພ຺ຣຫ຺ມກາຍິກາ.

໑໐໘໖.

‘‘ຘມ຺ມເສນາປຕິໍ ວີຣໍ, ມຫາຌາຍິໍ ສມາຫິຕໍ;

ສາຣິປຸຕ຺ຕໍ ນມສ຺ສນ຺ຕາ, ຕິຏ຺ຐນ຺ຕິ ປຎ຺ຊລີກຕາ.

໑໐໘໗.

‘‘‘ນໂມ ເຕ ປຸຣິສາຊຎ຺ຎ, ນໂມ ເຕ ປຸຣິສຸຕ຺ຕມ;

ຍສ຺ສ ເຕ ນາຠິຊານາມ, ຍມ຺ປິ ນິສ຺ສາຍ ຌາຍຕິ [ຌາຍສິ (ກ. ອຏ຺ຐ.)].

໑໐໘໘.

‘‘‘ອຈ຺ເຉຣໍ ວຕ ພຸທ຺ຘານໍ, ຄມ຺ຠີໂຣ ໂຄຈໂຣ ສໂກ;

ເຍ ມຍໍ ນາຠິຊານາມ, ວາລເວຘິສມາຄຕາ’.

໑໐໘໙.

‘‘ຕໍ ຕຖາ ເທວກາເຍຫິ, ປູຊິຕໍ ປູຊນາຣຫໍ;

ສາຣິປຸຕ຺ຕໍ ຕທາ ທິສ຺ວາ, ກປ຺ປິນສ຺ສ ສິຕໍ ອຫຸ.

໑໐໙໐.

‘‘ຍາວຕາ ພຸທ຺ຘເຂຕ຺ຕມ຺ຫິ, ຐປຍິຕ຺ວາ ມຫາມຸນິໍ;

ຘຸຕຄຸເຓ ວິສິຏ຺ໂຐຫໍ, ສທິໂສ ເມ ນ ວິຊ຺ຊຕິ.

໑໐໙໑.

‘‘ປຣິຈິຓ຺ໂຓ ມຍາ ສຕ຺ຖາ, ກຕໍ ພຸທ຺ຘສ຺ສ ສາສນໍ;

ໂອຫິໂຕ ຄຣຸໂກ ຠາໂຣ, ນຕ຺ຖິ ທານິ ປຸນພ຺ຠໂວ.

໑໐໙໒.

‘‘ນ ຈີວເຣ ນ ສຍເນ, ໂຠຊເນ ນຸປລິມ຺ປຕິ;

ໂຄຕໂມ ອນປ຺ປເມຍ຺ໂຍ, ມຸຬາລປຸປ຺ຜໍ ວິມລໍວ;

ອມ຺ພຸນາ ເນກ຺ຂມ຺ມນິນ຺ໂນ, ຕິຠວາຠິນິສ຺ສໂຏ.

໑໐໙໓.

‘‘ສຕິປຏ຺ຐານຄີໂວ ໂສ, ສທ຺ຘາຫຕ຺ໂຖ ມຫາມຸນິ;

ປຎ຺ຎາສີໂສ ມຫາຎາຓີ, ສທາ ຈຣຕິ ນິພ຺ພຸໂຕ’’ຕິ.

… ມຫາກສ຺ສໂປ ເຖໂຣ….

ຈຕ຺ຕາລີສນິປາໂຕ ນິຏ຺ຐິໂຕ.

ຕຕ຺ຣຸທ຺ທານໍ –

ຈຕ຺ຕາລີສນິປາຕມ຺ຫິ, ມຫາກສ຺ສປສວ຺ຫໂຍ;

ເອໂກວ ເຖໂຣ ຄາຖາໂຍ, ຈຕ຺ຕາສີລ ທຸເວປິ ຈາຕິ.

໑໙. ປຎ຺ຎາສນິປາໂຕ

໑. ຕາລປຸຏຕ຺ເຖຣຄາຖາ

໑໐໙໔.

‘‘ກທາ ນຸຫໍ ປພ຺ພຕກນ຺ທຣາສຸ, ເອກາກິໂຍ ອທ຺ທຸຕິໂຍ ວິຫສ຺ສໍ;

ອນິຈ຺ຈໂຕ ສພ຺ພຠວໍ ວິປສ຺ສໍ, ຕໍ ເມ ອິທໍ ຕໍ ນຸ ກທາ ຠວິສ຺ສຕິ.

໑໐໙໕.

‘‘ກທາ ນຸຫໍ ຠິນ຺ນປຏນ຺ຘໂຣ ມຸນິ, ກາສາວວຕ຺ໂຖ ອມໂມ ນິຣາໂສ;

ຣາຄຎ຺ຈ ໂທສຎ຺ຈ ຕເຖວ ໂມຫໍ, ຫນ຺ຕ຺ວາ ສຸຂີ ປວນຄໂຕ ວິຫສ຺ສໍ.

໑໐໙໖.

‘‘ກທາ ອນິຈ຺ຈໍ ວຘໂຣຄນີຬໍ, ກາຍໍ ອິມໍ ມຈ຺ຈຸຊຣາຍຸປທ຺ທຸຕໍ;

ວິປສ຺ສມາໂນ ວີຕຠໂຍ ວິຫສ຺ສໍ, ເອໂກ ວເນ ຕໍ ນຸ ກທາ ຠວິສ຺ສຕິ.

໑໐໙໗.

‘‘ກທາ ນຸຫໍ ຠຍຊນນິໍ ທຸຂາວຫໍ, ຕຓ຺ຫາລຕໍ ພຫຸວິຘານຸວຕ຺ຕນິໍ;

ປຎ຺ຎາມຍໍ ຕິຂິຓມສິໍ ຄເຫຕ຺ວາ, ເຉຕ຺ວາ ວເສ ຕມ຺ປິ ກທາ ຠວິສ຺ສຕິ.

໑໐໙໘.

‘‘ກທາ ນຸ ປຎ຺ຎາມຍມຸຄ຺ຄເຕຊໍ, ສຕ຺ຖໍ ອິສີນໍ ສຫສາທິຍິຕ຺ວາ;

ມາຣໍ ສເສນໍ ສຫສາ ຠຎ຺ຊິສ຺ສໍ, ສີຫາສເນ ຕໍ ນຸ ກທາ ຠວິສ຺ສຕິ.

໑໐໙໙.

‘‘ກທາ ນຸຫໍ ສພ຺ຠິ ສມາຄເມສຸ, ທິຏ຺ໂຐ ຠເວ ຘມ຺ມຄຣູຫິ ຕາທິຠິ;

ຍາຖາວທສ຺ສີຫິ ຊິຕິນ຺ທ຺ຣິເຍຫິ, ປຘານິໂຍ ຕໍ ນຸ ກທາ ຠວິສ຺ສຕິ.

໑໑໐໐.

‘‘ກທາ ນຸ ມໍ ຕນ຺ທິ ຂຸທາ ປິປາສາ, ວາຕາຕປາ ກີຏສຣີສປາ ວາ;

ນ ພາຘຍິສ຺ສນ຺ຕິ ນ ຕໍ ຄິຣິພ຺ພເຊ, ອຕ຺ຖຕ຺ຖິຍໍ ຕໍ ນຸ ກທາ ຠວິສ຺ສຕິ.

໑໑໐໑.

‘‘ກທາ ນຸ ໂຂ ຍໍ ວິທິຕໍ ມເຫສິນາ, ຈຕ຺ຕາຣິ ສຈ຺ຈານິ ສຸທຸທ຺ທສານິ;

ສມາຫິຕຕ຺ໂຕ ສຕິມາ ອຄຈ຺ຉໍ, ປຎ຺ຎາຍ ຕໍ ຕໍ ນຸ ກທາ ຠວິສ຺ສຕິ.

໑໑໐໒.

‘‘ກທາ ນຸ ຣູເປ ອມິເຕ ຈ ສທ຺ເທ, ຄນ຺ເຘ ຣເສ ຜຸສິຕພ຺ເພ ຈ ຘມ຺ເມ;

ອາທິຕ຺ຕໂຕຫໍ ສມເຖຫິ ຍຸຕ຺ໂຕ, ປຎ຺ຎາຍ ທຈ຺ຉໍ ຕທິທໍ ກທາ ເມ.

໑໑໐໓.

‘‘ກທາ ນຸຫໍ ທຸພ຺ພຈເນນ ວຸຕ຺ໂຕ, ຕໂຕນິມິຕ຺ຕໍ ວິມໂນ ນ ເຫສ຺ສໍ;

ອໂຖ ປສຕ຺ໂຖປິ ຕໂຕນິມິຕ຺ຕໍ, ຕຸຏ຺ໂຐ ນ ເຫສ຺ສໍ ຕທິທໍ ກທາ ເມ.

໑໑໐໔.

‘‘ກທາ ນຸ ກຏ຺ເຐ ຈ ຕິເຓ ລຕາ ຈ, ຂນ຺ເຘ ອິເມຫໍ ອມິເຕ ຈ ຘມ຺ເມ;

ອຊ຺ຌຕ຺ຕິກາເນວ ຈ ພາຫິຣານິ ຈ, ສມໍ ຕຸເລຍ຺ຍໍ ຕທິທໍ ກທາ ເມ.

໑໑໐໕.

‘‘ກທາ ນຸ ມໍ ປາວຸສກາລເມໂຆ, ນເວນ ໂຕເຍນ ສຈີວຣໍ ວເນ;

ອິສິປ຺ປຍາຕມ຺ຫິ ປເຖ ວຊນ຺ຕໍ, ໂອວສ຺ສເຕ ຕໍ ນຸ ກທາ ຠວິສ຺ສຕິ.

໑໑໐໖.

‘‘ກທາ ມຍູຣສ຺ສ ສິຂຓ຺ຑິໂນ ວເນ, ທິຊສ຺ສ ສຸຕ຺ວາ ຄິຣິຄພ຺ຠເຣ ຣຸຕໍ;

ປຈ຺ຈຸຏ຺ຐຫິຕ຺ວາ ອມຕສ຺ສ ປຕ຺ຕິຍາ, ສໍຈິນ຺ຕເຍ ຕໍ ນຸ ກທາ ຠວິສ຺ສຕິ.

໑໑໐໗.

‘‘ກທາ ນຸ ຄງ຺ຄໍ ຍມຸນໍ ສຣສ຺ສຕິໍ, ປາຕາລຂິຕ຺ຕໍ ວຬວາມຸຂຎ຺ຈ [ພລວາມຸຂຎ຺ຈ (ກ.)];

ອສຊ຺ຊມາໂນ ປຕເຣຍ຺ຍມິທ຺ຘິຍາ, ວິຠິໍສນໍ ຕໍ ນຸ ກທາ ຠວິສ຺ສຕິ.

໑໑໐໘.

‘‘ກທາ ນຸ ນາໂຄວ ອສງ຺ຄຈາຣີ, ປທາລເຍ ກາມຄຸເຓສຸ ຉນ຺ທໍ;

ນິພ຺ພຊ຺ຊຍໍ ສພ຺ພສຸຠໍ ນິມິຕ຺ຕໍ, ຌາເນ ຍຸໂຕ ຕໍ ນຸ ກທາ ຠວິສ຺ສຕິ.

໑໑໐໙.

‘‘ກທາ ອິຓຏ຺ໂຏວ ທລິທ຺ທໂກ [ທຬິທ຺ທໂກ (ສີ.)] ນິຘິໍ, ອາຣາຘຍິຕ຺ວາ ຘນິເກຫິ ປີຬິໂຕ;

ຕຸຏ຺ໂຐ ຠວິສ຺ສໍ ອຘິຄມ຺ມ ສາສນໍ, ມເຫສິໂນ ຕໍ ນຸ ກທາ ຠວິສ຺ສຕິ.

໑໑໑໐.

‘‘ພຫູນິ ວສ຺ສານິ ຕຍາມ຺ຫິ ຍາຈິໂຕ, ‘ອຄາຣວາເສນ ອລໍ ນຸ ເຕ ອິທໍ’;

ຕໍ ທານິ ມໍ ປພ຺ພຊິຕໍ ສມານໍ, ກິໍກາຣຓາ ຈິຕ຺ຕ ຕຸວໍ ນ ຍຸຎ຺ຊສິ.

໑໑໑໑.

‘‘ນນຸ ອຫໍ ຈິຕ຺ຕ ຕຍາມ຺ຫິ ຍາຈິໂຕ, ‘ຄິຣິພ຺ພເຊ ຈິຕ຺ຣຉທາ ວິຫງ຺ຄມາ’;

ມຫິນ຺ທໂຆສຕ຺ຖນິຕາຠິຄຊ຺ຊິໂນ, ເຕ ຕໍ ຣເມສ຺ສນ຺ຕິ ວນມ຺ຫິ ຌາຍິນໍ.

໑໑໑໒.

‘‘ກຸລມ຺ຫິ ມິຕ຺ເຕ ຈ ປິເຍ ຈ ຎາຕເກ, ຂິຑ຺ຑາຣຕິໍ ກາມຄຸຓຎ຺ຈ ໂລເກ;

ສພ຺ພໍ ປຫາຍ ອິມມຊ຺ຌຸປາຄໂຕ, ອໂຖປິ ຕ຺ວໍ ຈິຕ຺ຕ ນ ມຍ຺ຫ ຕຸສ຺ສສິ.

໑໑໑໓.

‘‘ມເມວ ເອຕໍ ນ ຫິ ຕ຺ວໍ ປເຣສໍ, ສນ຺ນາຫກາເລ ປຣິເທວິເຕນ ກິໍ;

ສພ຺ພໍ ອິທໍ ຈລມິຕິ ເປກ຺ຂມາໂນ, ອຠິນິກ຺ຂມິໍ ອມຕປທໍ ຊິຄີສໍ.

໑໑໑໔.

‘‘ສຸຍຸຕ຺ຕວາທີ ທ຺ວິປທານມຸຕ຺ຕໂມ, ມຫາຠິສກ຺ໂກ ນຣທມ຺ມສາຣຖິ [ສາຣຖີ (ສີ.)];

‘ຈິຕ຺ຕໍ ຈລໍ ມກ຺ກຏສນ຺ນິຠໍ ອິຕິ, ອວີຕຣາເຄນ ສຸທຸນ຺ນິວາຣຍໍ’.

໑໑໑໕.

‘‘ກາມາ ຫິ ຈິຕ຺ຣາ ມຘຸຣາ ມໂນຣມາ, ອວິທ຺ທສູ ຍຕ຺ຖ ສິຕາ ປຸຖຸຊ຺ຊນາ;

ເຕ ທຸກ຺ຂມິຈ຺ຉນ຺ຕິ ປຸນພ຺ຠເວສິໂນ, ຈິຕ຺ເຕນ ນີຕາ ນິຣເຍ ນິຣາກຕາ.

໑໑໑໖.

‘‘‘ມຍູຣໂກຎ຺ຈາຠິຣຸຕມ຺ຫິ ການເນ, ທີປີຫິ ພ຺ຍຄ຺ເຆຫິ ປຸຣກ຺ຂໂຕ ວສໍ;

ກາເຍ ອເປກ຺ຂໍ ຊຫ ມາ ວິຣາຘຍ’, ອິຕິສ຺ສຸ ມໍ ຈິຕ຺ຕ ປຸເຣ ນິຍຸຎ຺ຊສິ.

໑໑໑໗.

‘‘‘ຠາເວຫິ ຌານານິ ຈ ອິນ຺ທ຺ຣິຍານິ ຈ, ພລານິ ໂພຊ຺ຌງ຺ຄສມາຘິຠາວນາ;

ຕິສ຺ໂສ ຈ ວິຊ຺ຊາ ຜຸສ ພຸທ຺ຘສາສເນ’, ອິຕິສ຺ສຸ ມໍ ຈິຕ຺ຕ ປຸເຣ ນິຍຸຎ຺ຊສິ.

໑໑໑໘.

‘‘‘ຠາເວຫິ ມຄ຺ຄໍ ອມຕສ຺ສ ປຕ຺ຕິຍາ, ນິຍ຺ຍານິກໍ ສພ຺ພທຸຂກ຺ຂໂຍຄຘໍ;

ອຏ຺ຐງ຺ຄິກໍ ສພ຺ພກິເລສໂສຘນໍ’, ອິຕິສ຺ສຸ ມໍ ຈິຕ຺ຕ ປຸເຣ ນິຍຸຎ຺ຊສິ.

໑໑໑໙.

‘‘‘ທຸກ຺ຂນ຺ຕິ ຂນ຺ເຘ ປຏິປສ຺ສ ໂຍນິໂສ, ຍໂຕ ຈ ທຸກ຺ຂໍ ສມຸເທຕິ ຕໍ ຊຫ;

ອິເຘວ ທຸກ຺ຂສ຺ສ ກໂຣຫິ ອນ຺ຕໍ’, ອິຕິສ຺ສຸ ມໍ ຈິຕ຺ຕ ປຸເຣ ນິຍຸຎ຺ຊສິ.

໑໑໒໐.

‘‘‘ອນິຈ຺ຈໍ ທຸກ຺ຂນ຺ຕິ ວິປສ຺ສ ໂຍນິໂສ, ສຸຎ຺ຎໍ ອນຕ຺ຕາຕິ ອຆໍ ວຘນ຺ຕິ ຈ;

ມໂນວິຈາເຣ ອຸປຣຸນ຺ຘ ເຈຕໂສ’, ອິຕິສ຺ສຸ ມໍ ຈິຕ຺ຕ ປຸເຣ ນິຍຸຎ຺ຊສິ.

໑໑໒໑.

‘‘‘ມຸຓ຺ໂຑ ວິຣູໂປ ອຠິສາປມາຄໂຕ, ກປາລຫຕ຺ໂຖວ ກຸເລສຸ ຠິກ຺ຂສຸ;

ຍຸຎ຺ຊສ຺ສຸ ສຕ຺ຖຸວຈເນ ມເຫສິໂນ’, ອິຕິສ຺ສຸ ມໍ ຈິຕ຺ຕ ປຸເຣ ນິຍຸຎ຺ຊສິ.

໑໑໒໒.

‘‘‘ສຸສໍວຸຕຕ຺ໂຕ ວິສິຂນ຺ຕເຣ ຈຣໍ, ກຸເລສຸ ກາເມສຸ ອສງ຺ຄມານໂສ;

ຈນ຺ໂທ ຍຖາ ໂທສິນປຸຓ຺ຓມາສິຍາ’, ອິຕິສ຺ສຸ ມໍ ຈິຕ຺ຕ ປຸເຣ ນິຍຸຎ຺ຊສິ.

໑໑໒໓.

‘‘‘ອາຣຎ຺ຎິໂກ ໂຫຫິ ຈ ປິຓ຺ຑປາຕິໂກ, ໂສສານິໂກ ໂຫຫິ ຈ ປໍສຸກູລິໂກ;

ເນສຊ຺ຊິໂກ ໂຫຫິ ສທາ ຘຸເຕ ຣໂຕ’, ອິຕິສ຺ສຸ ມໍ ຈິຕ຺ຕ ປຸເຣ ນິຍຸຎ຺ຊສິ.

໑໑໒໔.

‘‘ໂຣເປຕ຺ວ ຣຸກ຺ຂານິ ຍຖາ ຜເລສີ, ມູເລ ຕຣຸໍ ເຉຕ຺ຕຸ ຕເມວ ອິຈ຺ຉສິ;

ຕຖູປມໍ ຈິຕ຺ຕມິທໍ ກໂຣສິ, ຍໍ ມໍ ອນິຈ຺ຈມ຺ຫິ ຈເລ ນິຍຸຎ຺ຊສິ.

໑໑໒໕.

‘‘ອຣູປ ທູຣງ຺ຄມ ເອກຈາຣິ, ນ ເຕ ກຣິສ຺ສໍ ວຈນໍ ອິທານິຫໍ;

ທຸກ຺ຂາ ຫິ ກາມາ ກຏຸກາ ມຫພ຺ຠຍາ, ນິພ຺ພານເມວາຠິມໂນ ຈຣິສ຺ສໍ.

໑໑໒໖.

‘‘ນາຫໍ ອລກ຺ຂ຺ຍາ ອຫິຣິກ຺ກຕາຍ ວາ, ນ ຈິຕ຺ຕເຫຕູ ນ ຈ ທູຣກນ຺ຕນາ;

ອາຊີວເຫຕູ ຈ ອຫໍ ນ ນິກ຺ຂມິໍ, ກໂຕ ຈ ເຕ ຈິຕ຺ຕ ປຏິສ຺ສໂວ ມຍາ.

໑໑໒໗.

‘‘‘ອປ຺ປິຈ຺ຉຕາ ສປ຺ປຸຣິເສຫິ ວຓ຺ຓິຕາ, ມກ຺ຂປ຺ປຫານໍ ວູປສໂມ ທຸຂສ຺ສ’;

ອິຕິສ຺ສຸ ມໍ ຈິຕ຺ຕ ຕທາ ນິຍຸຎ຺ຊສິ, ອິທານິ ຕ຺ວໍ ຄຈ຺ຉສິ ປຸພ຺ພຈິຓ຺ຓໍ.

໑໑໒໘.

‘‘ຕຓ຺ຫາ ອວິຊ຺ຊາ ຈ ປິຍາປິຍຎ຺ຈ, ສຸຠານິ ຣູປານິ ສຸຂາ ຈ ເວທນາ;

ມນາປິຍາ ກາມຄຸຓາ ຈ ວນ຺ຕາ, ວນ຺ເຕ ອຫໍ ອາວມິຕຸໍ ນ ອຸສ຺ສເຫ.

໑໑໒໙.

‘‘ສພ຺ພຕ຺ຖ ເຕ ຈິຕ຺ຕ ວໂຈ ກຕໍ ມຍາ, ພຫູສຸ ຊາຕີສຸ ນ ເມສິ ໂກປິໂຕ;

ອຊ຺ຌຕ຺ຕສມ຺ຠໂວ ກຕຎ຺ຎຸຕາຍ ເຕ, ທຸກ຺ເຂ ຈິຣໍ ສໍສຣິຕໍ ຕຍາ ກເຕ.

໑໑໓໐.

‘‘ຕ຺ວຎ຺ເຎວ ໂນ ຈິຕ຺ຕ ກໂຣສິ ພ຺ຣາຫ຺ມໂຓ [ພ຺ຣາຫ຺ມເຓ (ສີ.), ພ຺ຣາຫ຺ມຓໍ (?) ຠາວໂລປ-ຕປ຺ປຘານຕາ ຄເຫຕພ຺ພາ], ຕ຺ວໍ ຂຕ຺ຕິໂຍ ຣາຊທສີ [ຣາຊທິສີ (ສ຺ຍາ. ກ.)] ກໂຣສິ;

ເວສ຺ສາ ຈ ສຸທ຺ທາ ຈ ຠວາມ ເອກທາ, ເທວຕ຺ຕນໍ ວາປິ ຕເວວ ວາຫສາ.

໑໑໓໑.

‘‘ຕເວວ ເຫຕູ ອສຸຣາ ຠວາມເສ, ຕ຺ວໍມູລກໍ ເນຣຍິກາ ຠວາມເສ;

ອໂຖ ຕິຣຈ຺ຉານຄຕາປິ ເອກທາ, ເປຕຕ຺ຕນໍ ວາປິ ຕເວວ ວາຫສາ.

໑໑໓໒.

‘‘ນນຸ ທຸພ຺ຠິສ຺ສສິ ມໍ ປຸນປ຺ປຸນໍ, ມຸຫຸໍ ມຸຫຸໍ ຈາຣຓິກໍວ ທສ຺ສຍໍ;

ອຸມ຺ມຕ຺ຕເກເນວ ມຍາ ປໂລຠສິ, ກິຎ຺ຈາປິ ເຕ ຈິຕ຺ຕ ວິຣາຘິຕໍ ມຍາ.

໑໑໓໓.

‘‘ອິທໍ ປຸເຣ ຈິຕ຺ຕມຈາຣິ ຈາຣິກໍ, ເຍນິຈ຺ຉກໍ ຍຕ຺ຖກາມໍ ຍຖາສຸຂໍ;

ຕທຊ຺ຊຫໍ ນິຄ຺ຄເຫສ຺ສາມິ ໂຍນິໂສ, ຫຕ຺ຖິປ຺ປຠິນ຺ນໍ ວິຍ ອງ຺ກຸສຄ຺ຄໂຫ.

໑໑໓໔.

‘‘ສຕ຺ຖາ ຈ ເມ ໂລກມິມໍ ອຘິຏ຺ຐຫິ, ອນິຈ຺ຈໂຕ ອທ຺ຘຸວໂຕ ອສາຣໂຕ;

ປກ຺ຂນ຺ທ ມໍ ຈິຕ຺ຕ ຊິນສ຺ສ ສາສເນ, ຕາເຣຫິ ໂອຆາ ມຫຕາ ສຸທຸຕ຺ຕຣາ.

໑໑໓໕.

‘‘ນ ເຕ ອິທໍ ຈິຕ຺ຕ ຍຖາ ປຸຣາຓກໍ, ນາຫໍ ອລໍ ຕຸຍ຺ຫ ວເສ ນິວຕ຺ຕິຕຸໍ [ວເສນ ວຕ຺ຕິຕຸໍ (?)];

ມເຫສິໂນ ປພ຺ພຊິໂຕມ຺ຫິ ສາສເນ, ນ ມາທິສາ ໂຫນ຺ຕິ ວິນາສຘາຣິໂນ.

໑໑໓໖.

‘‘ນຄາ ສມຸທ຺ທາ ສຣິຕາ ວສຸນ຺ຘຣາ, ທິສາ ຈຕສ຺ໂສ ວິທິສາ ອໂຘ ທິວາ;

ສພ຺ເພ ອນິຈ຺ຈາ ຕິຠວາ ອຸປທ຺ທຸຕາ, ກຸຫິໍ ຄໂຕ ຈິຕ຺ຕ ສຸຂໍ ຣມິສ຺ສສິ.

໑໑໓໗.

‘‘ຘິຕິປ຺ປຣໍ ກິໍ ມມ ຈິຕ຺ຕ ກາຫິສິ, ນ ເຕ ອລໍ ຈິຕ຺ຕ ວສານຸວຕ຺ຕໂກ;

ນ ຊາຕຸ ຠສ຺ຕໍ ອຸຠໂຕມຸຂໍ ຉຸເປ, ຘິຣຕ຺ຖຸ ປູຣໍ ນວ ໂສຕສນ຺ທນິໍ.

໑໑໓໘.

‘‘ວຣາຫເອເຓຍ຺ຍວິຄາຬ຺ຫເສວິເຕ, ປພ຺ຠາຣກຸຏ຺ເຏ ປກເຕວ ສຸນ຺ທເຣ;

ນວມ຺ພຸນາ ປາວຸສສິຕ຺ຖການເນ, ຕຫິໍ ຄຸຫາເຄຫຄໂຕ ຣມິສ຺ສສິ.

໑໑໓໙.

‘‘ສຸນີລຄີວາ ສຸສິຂາ ສຸເປຂຸນາ, ສຸຈິຕ຺ຕປຕ຺ຕຈ຺ຉທນາ ວິຫງ຺ຄມາ;

ສຸມຎ຺ຊຸໂຆສຕ຺ຖນິຕາຠິຄຊ຺ຊິໂນ, ເຕ ຕໍ ຣເມສ຺ສນ຺ຕິ ວນມ຺ຫິ ຌາຍິນໍ.

໑໑໔໐.

‘‘ວຸຏ຺ຐມ຺ຫິ ເທເວ ຈຕຸຣງ຺ຄຸເລ ຕິເຓ, ສໍປຸປ຺ຜິເຕ ເມຆນິຠມ຺ຫິ ການເນ;

ນຄນ຺ຕເຣ ວິຏປິສໂມ ສຍິສ຺ສໍ, ຕໍ ເມ ມຸທູ ເຫຫິຕິ ຕູລສນ຺ນິຠໍ.

໑໑໔໑.

‘‘ຕຖາ ຕຸ ກສ຺ສາມິ ຍຖາປິ ອິສ຺ສໂຣ, ຍໍ ລພ຺ຠຕິ ເຕນປິ ໂຫຕຸ ເມ ອລໍ;

ນ ຕາຫໍ ກສ຺ສາມິ ຍຖາ ອຕນ຺ທິໂຕ, ພິຬາຣຠສ຺ຕໍວ ຍຖາ ສຸມທ຺ທິຕໍ.

໑໑໔໒.

‘‘ຕຖາ ຕຸ ກສ຺ສາມິ ຍຖາປິ ອິສ຺ສໂຣ, ຍໍ ລພ຺ຠຕິ ເຕນປິ ໂຫຕຸ ເມ ອລໍ;

ວີຣິເຍນ ຕໍ ມຍ຺ຫ ວສານຍິສ຺ສໍ, ຄຊໍວ ມຕ຺ຕໍ ກຸສລງ຺ກຸສຄ຺ຄໂຫ.

໑໑໔໓.

‘‘ຕຍາ ສຸທນ຺ເຕນ ອວຏ຺ຐິເຕນ ຫິ, ຫເຍນ ໂຍຄ຺ຄາຈຣິໂຍວ ອຸຊ຺ຊຸນາ;

ປໂຫມິ ມຄ຺ຄໍ ປຏິປຊ຺ຊິຕຸໍ ສິວໍ, ຈິຕ຺ຕານຸຣກ຺ຂີຫິ ສທາ ນິເສວິຕໍ.

໑໑໔໔.

‘‘ອາຣມ຺ມເຓ ຕໍ ພລສາ ນິພນ຺ຘິສໍ, ນາຄໍວ ຖມ຺ຠມ຺ຫິ ທຬ຺ຫາຍ ຣຊ຺ຊຸຍາ;

ຕໍ ເມ ສຸຄຸຕ຺ຕໍ ສຕິຍາ ສຸຠາວິຕໍ, ອນິສ຺ສິຕໍ ສພ຺ພຠເວສຸ ເຫຫິສິ.

໑໑໔໕.

‘‘ປຎ຺ຎາຍ ເຉຕ຺ວາ ວິປຖານຸສາຣິນໍ, ໂຍເຄນ ນິຄ຺ຄຍ຺ຫ ປເຖ ນິເວສິຍ;

ທິສ຺ວາ ສມຸທຍໍ ວິຠວຎ຺ຈ ສມ຺ຠວໍ, ທາຍາທໂກ ເຫຫິສິ ອຄ຺ຄວາທິໂນ.

໑໑໔໖.

‘‘ຈຕຸພ຺ພິປລ຺ລາສວສໍ ອຘິຏ຺ຐິຕໍ, ຄາມຓ຺ຑລໍວ ປຣິເນສິ ຈິຕ຺ຕ ມໍ;

ນນຸ [ນູນ (ສີ.)] ສໍໂຍຊນພນ຺ຘນຈ຺ຉິທໍ, ສໍເສວເສ ກາຣຸຓິກໍ ມຫາມຸນິໍ.

໑໑໔໗.

‘‘ມິໂຄ ຍຖາ ເສຣິ ສຸຈິຕ຺ຕການເນ, ຣມ຺ມໍ ຄິຣິໍ ປາວຸສອພ຺ຠມາລິນິໍ [ມາລິໍ (?)];

ອນາກຸເລ ຕຕ຺ຖ ນເຄ ຣມິສ຺ສໍ [ຣມິສ຺ສສິ (ສ຺ຍາ. ກ.)], ອສໍສຍໍ ຈິຕ຺ຕ ປຣາ ຠວິສ຺ສສິ.

໑໑໔໘.

‘‘ເຍ ຕຸຍ຺ຫ ຉນ຺ເທນ ວເສນ ວຕ຺ຕິໂນ, ນຣາ ຈ ນາຣີ ຈ ອນຸໂຠນ຺ຕິ ຍໍ ສຸຂໍ;

ອວິທ຺ທສູ ມາຣວສານຸວຕ຺ຕິໂນ, ຠວາຠິນນ຺ທີ ຕວ ຈິຕ຺ຕ ສາວກາ’’ຕິ.

… ຕາລປຸໂຏ ເຖໂຣ….

ປຎ຺ຎາສນິປາໂຕ ນິຏ຺ຐິໂຕ.

ຕຕ຺ຣຸທ຺ທານໍ –

ປຎ຺ຎາສມ຺ຫິ ນິປາຕມ຺ຫິ, ເອໂກ ຕາລປຸໂຏ ສຸຈິ;

ຄາຖາໂຍ ຕຕ຺ຖ ປຎ຺ຎາສ, ປຸນ ປຎ຺ຈ ຈ ອຸຕ຺ຕຣີຕິ.

໒໐. ສຏ຺ຐິນິປາໂຕ

໑. ມຫາໂມຄ຺ຄລ຺ລານຕ຺ເຖຣຄາຖາ

໑໑໔໙.

‘‘ອາຣຎ຺ຎິກາ ປິຓ຺ຑປາຕິກາ, ອຸຎ຺ຉາປຕ຺ຕາຄເຕ ຣຕາ;

ທາເລມຸ ມຈ຺ຈຸໂນ ເສນໍ, ອຊ຺ຌຕ຺ຕໍ ສຸສມາຫິຕາ.

໑໑໕໐.

‘‘ອາຣຎ຺ຎິກາ ປິຓ຺ຑປາຕິກາ, ອຸຎ຺ຉາປຕ຺ຕາຄເຕ ຣຕາ;

ຘຸນາມ ມຈ຺ຈຸໂນ ເສນໍ, ນຬາຄາຣໍວ ກຸຎ຺ຊໂຣ.

໑໑໕໑.

‘‘ຣຸກ຺ຂມູລິກາ ສາຕຕິກາ, ອຸຎ຺ຉາປຕ຺ຕາຄເຕ ຣຕາ;

ທາເລມຸ ມຈ຺ຈຸໂນ ເສນໍ, ອຊ຺ຌຕ຺ຕໍ ສຸສມາຫິຕາ.

໑໑໕໒.

‘‘ຣຸກ຺ຂມູລິກາ ສາຕຕິກາ, ອຸຎ຺ຉາປຕ຺ຕາຄເຕ ຣຕາ;

ຘຸນາມ ມຈ຺ຈຸໂນ ເສນໍ, ນຬາຄາຣໍວ ກຸຎ຺ຊໂຣ.

໑໑໕໓.

‘‘ອຏ຺ຐິກງ຺ກລກຸຏິເກ, ມໍສນ຺ຫາຣຸປສິພ຺ພິເຕ;

ຘິຣຕ຺ຖຸ ປຸເຣ ທຸຄ຺ຄນ຺ເຘ, ປຣຄຕ຺ເຕ ມມາຍເສ.

໑໑໕໔.

‘‘ຄູຖຠສ຺ເຕ ຕໂຈນທ຺ເຘ, ອຸຣຄຓ຺ຑິປິສາຈິນິ;

ນວ ໂສຕານິ ເຕ ກາເຍ, ຍານິ ສນ຺ທນ຺ຕິ ສພ຺ພທາ.

໑໑໕໕.

‘‘ຕວ ສຣີຣໍ ນວໂສຕໍ, ທຸຄ຺ຄນ຺ຘກຣໍ ປຣິພນ຺ຘໍ;

ຠິກ຺ຂຸ ປຣິວຊ຺ຊຍເຕ ຕໍ, ມີຬ຺ຫໍ ຈ ຍຖາ ສຸຈິກາໂມ.

໑໑໕໖.

‘‘ເອວຎ຺ເຈ ຕໍ ຊໂນ ຊຎ຺ຎາ, ຍຖາ ຊານາມິ ຕໍ ອຫໍ;

ອາຣກາ ປຣິວຊ຺ເຊຍ຺ຍ, ຄູຖຏ຺ຐານໍວ ປາວຸເສ’’.

໑໑໕໗.

‘‘ເອວເມຕໍ ມຫາວີຣ, ຍຖາ ສມຓ ຠາສສິ;

ເອຕ຺ຖ ເຈເກ ວິສີທນ຺ຕິ, ປງ຺ກມ຺ຫິວ ຊຣຄ຺ຄໂວ.

໑໑໕໘.

‘‘ອາກາສມ຺ຫິ ຫລິທ຺ທິຍາ, ໂຍ ມຎ຺ເຎຖ ຣເຊຕເວ;

ອຎ຺ເຎນ ວາປິ ຣງ຺ເຄນ, ວິຆາຕຸທຍເມວ ຕໍ.

໑໑໕໙.

‘‘ຕທາກາສສມໍ ຈິຕ຺ຕໍ, ອຊ຺ຌຕ຺ຕໍ ສຸສມາຫິຕໍ;

ມາ ປາປຈິຕ຺ເຕ ອາສາທິ, ອຄ຺ຄິຂນ຺ຘໍວ ປກ຺ຂິມາ.

໑໑໖໐.

‘‘ປສ຺ສ ຈິຕ຺ຕກຕໍ ພິມ຺ພໍ, ອຣຸກາຍໍ ສມຸສ຺ສິຕໍ;

ອາຕຸຣໍ ພຫຸສງ຺ກປ຺ປໍ, ຍສ຺ສ ນຕ຺ຖິ ຘຸວໍ ຐິຕິ.

໑໑໖໑.

‘‘ປສ຺ສ ຈິຕ຺ຕກຕໍ ຣູປໍ, ມຓິນາ ກຸຓ຺ຑເລນ ຈ;

ອຏ຺ຐິໍ ຕເຈນ ໂອນທ຺ຘໍ, ສຫ ວຕ຺ເຖຫິ ໂສຠຕິ.

໑໑໖໒.

‘‘ອລຕ຺ຕກກຕາ ປາທາ, ມຸຂໍ ຈຸຓ຺ຓກມກ຺ຂິຕໍ;

ອລໍ ພາລສ຺ສ ໂມຫາຍ, ໂນ ຈ ປາຣຄເວສິໂນ.

໑໑໖໓.

‘‘ອຏ຺ຐປທກຕາ ເກສາ, ເນຕ຺ຕາ ອຎ຺ຊນມກ຺ຂິຕາ;

ອລໍ ພາລສ຺ສ ໂມຫາຍ, ໂນ ຈ ປາຣຄເວສິໂນ.

໑໑໖໔.

‘‘ອຎ຺ຊນີວ ນວາ ຈິຕ຺ຕາ, ປູຕິກາໂຍ ອລງ຺ກໂຕ;

ອລໍ ພາລສ຺ສ ໂມຫາຍ, ໂນ ຈ ປາຣຄເວສິໂນ.

໑໑໖໕.

‘‘ໂອທຫິ ມິຄໂວ ປາສໍ, ນາສທາ ວາຄຸຣໍ ມິໂຄ;

ຠຸຕ຺ວາ ນິວາປໍ ຄຈ຺ຉາມ, ກທ຺ທນ຺ເຕ ມິຄພນ຺ຘເກ.

໑໑໖໖.

‘‘ຉິນ຺ໂນ ປາໂສ ມິຄວສ຺ສ, ນາສທາ ວາຄຸຣໍ ມິໂຄ;

ຠຸຕ຺ວາ ນິວາປໍ ຄຈ຺ຉາມ, ໂສຈນ຺ເຕ ມິຄລຸທ຺ທເກ.

໑໑໖໗.

‘‘ຕທາສິ ຍໍ ຠິໍສນກໍ, ຕທາສິ ໂລມຫໍສນໍ;

ອເນກາກາຣສມ຺ປນ຺ເນ, ສາຣິປຸຕ຺ຕມ຺ຫິ ນິພ຺ພຸເຕ.

໑໑໖໘.

[ທີ. ນິ. ໒.໒໒໑, ໒໗໒; ສໍ. ນິ. ໑.໑໘໖; ໒.໑໔໓; ອປ. ເຖຣ ໑.໒.໑໑໕; ຊາ. ໑.໑.໙໕] ‘‘ອນິຈ຺ຈາ ວຕ ສງ຺ຂາຣາ ອຸປ຺ປາທວຍ ຘມ຺ມິໂນ.

ອຸປຊ຺ຊິຕ຺ວາ ນິຣຸຊ຺ຌນ຺ຕິ, ເຕສໍ ວູປສໂມ ສຸໂຂ.

໑໑໖໙.

‘‘ສຸຂຸມໍ ເຕ ປຏິວິຊ຺ຌນ຺ຕິ, ວາລຄ຺ຄໍ ອຸສຸນາ ຍຖາ;

ເຍ ປຎ຺ຈກ຺ຂນ຺ເຘ ປສ຺ສນ຺ຕິ, ປຣໂຕ ໂນ ຈ ອຕ຺ຕໂຕ.

໑໑໗໐.

‘‘ເຍ ຈ ປສ຺ສນ຺ຕິ ສງ຺ຂາເຣ, ປຣໂຕ ໂນ ຈ ອຕ຺ຕໂຕ;

ປຈ຺ຈພ຺ຍາຘິໍສຸ ນິປຸຓໍ, ວາລຄ຺ຄໍ ອຸສຸນາ ຍຖາ.

໑໑໗໑.

[ສໍ. ນິ. ໑.໒໑, ໙໗] ‘‘ສຕ຺ຕິຍາ ວິຍ ໂອມຏ຺ໂຐ, ຑຍ຺ຫມາໂນວ ມຕ຺ຖເກ;

ກາມຣາຄປ຺ປຫານາຍ, ສໂຕ ຠິກ຺ຂຸ ປຣິພ຺ພເຊ.

໑໑໗໒.

[ສໍ. ນິ. ໑.໒໑, ໙໗]‘‘ສຕ຺ຕິຍາ ວິຍ ໂອມຏ຺ໂຐ, ຑຍ຺ຫມາໂນວ ມຕ຺ຖເກ;

ຠວຣາຄປ຺ປຫານາຍ, ສໂຕ ຠິກ຺ຂຸ ປຣິພ຺ພເຊ’’.

໑໑໗໓.

‘‘ໂຈທິໂຕ ຠາວິຕຕ຺ເຕນ, ສຣີຣນ຺ຕິມຘາຣິນາ;

ມິຄາຣມາຕຸປາສາທໍ, ປາທງ຺ຄຸຏ຺ເຐນ ກມ຺ປຍິໍ.

໑໑໗໔.

‘‘ນຍິທໍ ສິຖິລມາຣພ຺ຠ, ນຍິທໍ ອປ຺ເປນ ຖາມສາ;

ນິພ຺ພານມຘິຄນ຺ຕພ຺ພໍ, ສພ຺ພຄນ຺ຖ-ປໂມຈນໍ.

໑໑໗໕.

‘‘ອຍຎ຺ຈ ທຫໂຣ ຠິກ຺ຂຸ, ອຍມຸຕ຺ຕມໂປຣິໂສ;

ຘາເຣຕິ ອນ຺ຕິມໍ ເທຫໍ, ເຊຕ຺ວາ ມາຣໍ ສວາຫິນິໍ [ສວາຫນໍ (ກ.)].

໑໑໗໖.

‘‘ວິວຣມນຸປຠນ຺ຕິ ວິຊ຺ຊຸຕາ, ເວຠາຣສ຺ສ ຈ ປຓ຺ຑວສ຺ສ ຈ;

ນຄວິວຣຄໂຕ ຌາຍຕິ, ປຸຕ຺ໂຕ ອປ຺ປຏິມສ຺ສ ຕາທິໂນ.

໑໑໗໗.

‘‘ອຸປສນ຺ໂຕ ອຸປຣໂຕ, ປນ຺ຕເສນາສໂນ ມຸນິ;

ທາຍາໂທ ພຸທ຺ຘເສຏ຺ຐສ຺ສ, ພ຺ຣຫ຺ມຸນາ ອຠິວນ຺ທິໂຕ.

໑໑໗໘.

‘‘ອຸປສນ຺ຕໍ ອຸປຣຕໍ, ປນ຺ຕເສນາສນໍ ມຸນິໍ;

ທາຍາທໍ ພຸທ຺ຘເສຏ຺ຐສ຺ສ, ວນ຺ທ ພ຺ຣາຫ຺ມຓ ກສ຺ສປໍ.

໑໑໗໙.

‘‘ໂຍ ຈ ຊາຕິສຕໍ ຄຈ຺ເຉ, ສພ຺ພາ ພ຺ຣາຫ຺ມຓຊາຕິໂຍ;

ໂສຕ຺ຕິໂຍ ເວທສມ຺ປນ຺ໂນ, ມນຸສ຺ເສສຸ ປຸນປ຺ປຸນໍ.

໑໑໘໐.

‘‘ອຊ຺ຌາຍໂກປິ ເຈ ອສ຺ສ, ຕິຓ຺ຓໍ ເວທານ ປາຣຄູ;

ເອຕສ຺ສ ວນ຺ທນາເຍຕໍ, ກລໍ ນາຄ຺ຆຕິ ໂສຬສິໍ.

໑໑໘໑.

‘‘ໂຍ ໂສ ອຏ຺ຐ ວິໂມກ຺ຂານິ, ປຸເຣຠຕ຺ຕໍ ອຜສ຺ສຍິ [ອປສ຺ສຍິ (ສີ. ກ.), ອຜຸສ຺ສຍິ (ສ຺ຍາ.)];

ອນຸໂລມໍ ປຏິໂລມໍ, ຕໂຕ ປິຓ຺ຑາຍ ຄຈ຺ຉຕິ.

໑໑໘໒.

‘‘ຕາທິສໍ ຠິກ຺ຂຸໍ ມາສາທິ [ມາ ຫນິ (ສີ.)], ມາຕ຺ຕານໍ ຂຓິ ພ຺ຣາຫ຺ມຓ;

ອຠິປ຺ປສາເທຫິ ມນໍ, ອຣຫນ຺ຕມ຺ຫິ ຕາທິເນ;

ຂິປ຺ປໍ ປຎ຺ຊລິໂກ ວນ຺ທ, ມາ ເຕ ວິຊຏິ ມຕ຺ຖກໍ.

໑໑໘໓.

‘‘ເນໂສ ປສ຺ສຕິ ສທ຺ຘມ຺ມໍ, ສໍສາເຣນ ປຸຣກ຺ຂໂຕ;

ອໂຘຄມໍ ຊິມ຺ຫປຖໍ, ກຸມ຺ມຄ຺ຄມນຸຘາວຕິ.

໑໑໘໔.

‘‘ກິມີວ ມີຬ຺ຫສລ຺ລິຕ຺ໂຕ, ສງ຺ຂາເຣ ອຘິມຸຈ຺ຉິໂຕ;

ປຄາຬ຺ໂຫ ລາຠສກ຺ກາເຣ, ຕຸຈ຺ໂຉ ຄຈ຺ຉຕິ ໂປຏ຺ຐິໂລ.

໑໑໘໕.

‘‘ອິມຎ຺ຈ ປສ຺ສ ອາຍນ຺ຕໍ, ສາຣິປຸຕ຺ຕໍ ສຸທສ຺ສນໍ;

ວິມຸຕ຺ຕໍ ອຸຠໂຕຠາເຄ, ອຊ຺ຌຕ຺ຕໍ ສຸສມາຫິຕໍ.

໑໑໘໖.

‘‘ວິສລ຺ລໍ ຂີຓສໍໂຍຄໍ, ເຕວິຊ຺ຊໍ ມຈ຺ຈຸຫາຍິນໍ;

ທກ຺ຂິເຓຍ຺ຍໍ ມນຸສ຺ສານໍ, ປຸຎ຺ຎກ຺ເຂຕ຺ຕໍ ອນຸຕ຺ຕຣໍ.

໑໑໘໗.

‘‘ເອເຕ ສມ຺ພຫຸລາ ເທວາ, ອິທ຺ຘິມນ຺ໂຕ ຍສສ຺ສິໂນ;

ທສ ເທວສຫສ຺ສານິ, ສພ຺ເພ ພ຺ຣຫ຺ມປຸໂຣຫິຕາ;

ໂມຄ຺ຄລ຺ລານໍ ນມສ຺ສນ຺ຕາ, ຕິຏ຺ຐນ຺ຕິ ປຎ຺ຊລີກຕາ.

໑໑໘໘.

‘‘‘ນໂມ ເຕ ປຸຣິສາຊຎ຺ຎ, ນໂມ ເຕ ປຸຣິສຸຕ຺ຕມ;

ຍສ຺ສ ເຕ ອາສວາ ຂີຓາ, ທກ຺ຂິເຓຍ຺ໂຍສິ ມາຣິສ’.

໑໑໘໙.

‘‘ປູຊິໂຕ ນຣເທເວນ, ອຸປ຺ປນ຺ໂນ ມຣຓາຠິຠູ;

ປຸຓ຺ຑຣີກໍວ ໂຕເຍນ, ສງ຺ຂາເຣນຸປລິປ຺ປຕິ.

໑໑໙໐.

‘‘ຍສ຺ສ ມຸຫຸຕ຺ເຕນ ສຫສ຺ສຘາ ໂລໂກ, ສໍວິທິໂຕ ສພ຺ຣຫ຺ມກປ຺ໂປ ວສິ;

ອິທ຺ຘິຄຸເຓ ຈຸຕຸປປາເຕ ກາເລ, ປສ຺ສຕິ ເທວຕາ ສ ຠິກ຺ຂຸ.

໑໑໙໑.

‘‘ສາຣິປຸຕ຺ໂຕວ ປຎ຺ຎາຍ, ສີເລນ ອຸປສເມນ ຈ;

ໂຍປິ ປາຣງ຺ຄໂຕ ຠິກ຺ຂຸ, ເອຕາວປຣໂມ ສິຍາ.

໑໑໙໒.

‘‘ໂກຏິສຕສຫສ຺ສສ຺ສ, ອຕ຺ຕຠາວໍ ຂເຓນ ນິມ຺ມິເນ;

ອຫໍ ວິກຸພ຺ພນາສຸ ກຸສໂລ, ວສີຠູໂຕມ຺ຫິ ອິທ຺ຘິຍາ.

໑໑໙໓.

‘‘ສມາຘິວິຊ຺ຊາວສິປາຣມີຄໂຕ, ໂມຄ຺ຄລ຺ລານໂຄຕ຺ໂຕ ອສິຕສ຺ສ ສາສເນ;

ຘີໂຣ ສມຸຈ຺ຉິນ຺ທິ ສມາຫິຕິນ຺ທ຺ຣິໂຍ, ນາໂຄ ຍຖາ ປູຕິລຕໍວ ພນ຺ຘນໍ.

໑໑໙໔.

‘‘ປຣິຈິຓ຺ໂຓ ມຍາ ສຕ຺ຖາ, ກຕໍ ພຸທ຺ຘສ຺ສ ສາສນໍ;

ໂອຫິໂຕ ຄຣຸໂກ ຠາໂຣ, ຠວເນຕ຺ຕິ ສມູຫຕາ.

໑໑໙໕.

‘‘ຍສ຺ສ ຈຕ຺ຖາຍ ປພ຺ພຊິໂຕ, ອຄາຣສ຺ມານຄາຣິຍໍ;

ໂສ ເມ ອຕ຺ໂຖ ອນຸປ຺ປຕ຺ໂຕ, ສພ຺ພສໍໂຍຊນກ຺ຂໂຍ.

໑໑໙໖.

[ມ. ນິ. ໑.໕໑໓] ‘‘ກີທິໂສ ນິຣໂຍ ອາສິ, ຍຕ຺ຖ ທຸສ຺ສີ ອປຈ຺ຈຖ;

ວິຘຸຣໍ ສາວກມາສຊ຺ຊ, ກກຸສນ຺ຘຎ຺ຈ ພ຺ຣາຫ຺ມຓໍ.

໑໑໙໗.

‘‘ສຕໍ ອາສິ ອໂຍສງ຺ກູ, ສພ຺ເພ ປຈ຺ຈຕ຺ຕເວທນາ;

ອີທິໂສ ນິຣໂຍ ອາສິ, ຍຕ຺ຖ ທຸສ຺ສີ ອປຈ຺ຈຖ;

ວິຘຸຣໍ ສາວກມາສຊ຺ຊ, ກກຸສນ຺ຘຎ຺ຈ ພ຺ຣາຫ຺ມຓໍ.

໑໑໙໘.

‘‘ໂຍ ເອຕມຠິຊານາຕິ, ຠິກ຺ຂຸ ພຸທ຺ຘສ຺ສ ສາວໂກ;

ຕາທິສໍ ຠິກ຺ຂຸມາສຊ຺ຊ, ກຓ຺ຫ ທຸກ຺ຂໍ ນິຄຈ຺ຉສິ.

໑໑໙໙.

‘‘ມຊ຺ເຌສຣສ຺ມິໍ [ສຣສ຺ສ (ສີ.), ສາຄຣສ຺ມິໍ (ກ.)] ຕິຏ຺ຐນ຺ຕິ, ວິມານາ ກປ຺ປຐາຍິໂນ;

ເວຬຸຣິຍວຓ຺ຓາ ຣຸຈິຣາ, ອຈ຺ຈິມນ຺ໂຕ ປຠສ຺ສຣາ;

ອຈ຺ຉຣາ ຕຕ຺ຖ ນຈ຺ຈນ຺ຕິ, ປຸຖຸ ນານຕ຺ຕວຓ຺ຓິໂຍ.

໑໒໐໐.

‘‘ໂຍ ເອຕມຠິຊານາຕິ…ເປ… ກຓ຺ຫ ທຸກ຺ຂໍ ນິຄຈ຺ຉສິ.

໑໒໐໑.

‘‘ໂຍ ເວ ພຸທ຺ເຘນ ໂຈທິໂຕ, ຠິກ຺ຂຸສງ຺ຆສ຺ສ ເປກ຺ຂໂຕ;

ມິຄາຣມາຕຸປາສາທໍ, ປາທງ຺ຄຸຏ຺ເຐນ ກມ຺ປຍິ.

໑໒໐໒.

‘‘ໂຍ ເອຕມຠິຊານາຕິ…ເປ… ກຓ຺ຫ ທຸກ຺ຂໍ ນິຄຈ຺ຉສິ.

໑໒໐໓.

‘‘ໂຍ ເວຊຍນ຺ຕປາສາທໍ, ປາທງ຺ຄຸຏ຺ເຐນ ກມ຺ປຍິ;

ອິທ຺ຘິພເລນຸປຕ຺ຖທ຺ໂຘ, ສໍເວເຊສິ ຈ ເທວຕາ.

໑໒໐໔.

‘‘ໂຍ ເອຕມຠິຊານາຕິ…ເປ… ກຓ຺ຫ ທຸກ຺ຂໍ ນິຄຈ຺ຉສິ.

໑໒໐໔.

‘‘ໂຍ ເອຕມຠິຊານາຕິ…ເປ… ກຓ຺ຫ ທຸກ຺ຂໍ ນິຄຈ຺ຉສິ.

໑໒໐໕.

‘‘ໂຍ ເວຊຍນ຺ຕປາສາເທ, ສກ຺ກໍ ໂສ ປຣິປຸຈ຺ຉຕິ;

ອປິ ອາວຸໂສ ຊານາສິ, ຕຓ຺ຫກ຺ຂຍວິມຸຕ຺ຕິໂຍ;

ຕສ຺ສ ສກ຺ໂກ ວິຍາກາສິ, ປຎ຺ຫໍ ປຸຏ຺ໂຐ ຍຖາຕຖໍ.

໑໒໐໖.

‘‘ໂຍ ເອຕມຠິຊານາຕິ…ເປ… ກຓ຺ຫ ທຸກ຺ຂໍ ນິຄຈ຺ຉສິ.

໑໒໐໗.

‘‘ໂຍ ພ຺ຣຫ຺ມານໍ ປຣິປຸຈ຺ຉຕິ, ສຸຘມ຺ມາຍໍ ຐິໂຕ [ສຸຘມ຺ມາຍາ’ຠິໂຕ (ສ຺ຍາ.)] ສຠໍ;

ອຊ຺ຊາປິ ຕ຺ຍາວຸໂສ ສາ ທິຏ຺ຐິ, ຍາ ເຕ ທິຏ຺ຐິ ປຸເຣ ອຫຸ;

ປສ຺ສສິ ວີຕິວຕ຺ຕນ຺ຕໍ, ພ຺ຣຫ຺ມໂລເກ ປຠສ຺ສຣໍ.

໑໒໐໘.

‘‘ຕສ຺ສ ພ຺ຣຫ຺ມາ ວິຍາກາສິ, ປຎ຺ຫໍ ປຸຏ຺ໂຐ ຍຖາຕຖໍ;

ນ ເມ ມາຣິສ ສາ ທິຏ຺ຐິ, ຍາ ເມ ທິຏ຺ຐິ ປຸເຣ ອຫຸ.

໑໒໐໙.

‘‘ປສ຺ສາມິ ວີຕິວຕ຺ຕນ຺ຕໍ, ພ຺ຣຫ຺ມໂລເກ ປຠສ຺ສຣໍ;

ໂສຫໍ ອຊ຺ຊ ກຖໍ ວຊ຺ຊໍ, ອຫໍ ນິຈ຺ໂຈມ຺ຫິ ສສ຺ສໂຕ.

໑໒໑໐.

‘‘ໂຍ ເອຕມຠິຊານາຕິ…ເປ… ກຓ຺ຫ ທຸກ຺ຂໍ ນິຄຈ຺ຉສິ.

໑໒໑໑.

‘‘ໂຍ ມຫາເນຣຸໂນ ກູຏໍ, ວິໂມກ຺ເຂນ ອຜສ຺ສຍິ [ອປສ຺ສຍິ (ສີ. ກ.)];

ວນໍ ປຸພ຺ພວິເທຫານໍ, ເຍ ຈ ຠູມິສຍາ ນຣາ.

໑໒໑໒.

‘‘ໂຍ ເອຕມຠິຊານາຕິ, ຠິກ຺ຂຸ ພຸທ຺ຘສ຺ສ ສາວໂກ;

ຕາທິສໍ ຠິກ຺ຂຸມາສຊ຺ຊ, ກຓ຺ຫ ທຸກ຺ຂໍ ນິຄຈ຺ຉສິ.

໑໒໑໓.

‘‘ນ ເວ ອຄ຺ຄິ ເຈຕຍຕິ, ອຫໍ ພາລໍ ຑຫາມີຕິ;

ພາໂລວ ຊລິຕໍ ອຄ຺ຄິໍ, ອາສຊ຺ຊ ນໍ ປຑຍ຺ຫຕິ.

໑໒໑໔.

‘‘ເອວເມວ ຕຸວໍ ມາຣ, ອາສຊ຺ຊ ນໍ ຕຖາຄຕໍ;

ສຍໍ ຑຫິສ຺ສສິ ອຕ຺ຕານໍ, ພາໂລ ອຄ຺ຄິໍວ ສມ຺ຜຸສໍ.

໑໒໑໕.

‘‘ອປຸຎ຺ຎໍ ປສວີ ມາໂຣ, ອາສຊ຺ຊ ນໍ ຕຖາຄຕໍ;

ກິໍ ນຸ ມຎ຺ຎສິ ປາປິມ, ນ ເມ ປາປໍ ວິປຈ຺ຈຕິ.

໑໒໑໖.

‘‘ກຣໂຕ ເຕ ຈີຍເຕ [ມິຍ຺ຍເຕ (ສພ຺ພຕ຺ຖ) ມ. ນິ. ໑.໕໑໓ ປສ຺ສິຕພ຺ພໍ] ປາປໍ, ຈິຣຣຕ຺ຕາຍ ອນ຺ຕກ;

ມາຣ ນິພ຺ພິນ຺ທ ພຸທ຺ຘມ຺ຫາ, ອາສໍ ມາກາສິ ຠິກ຺ຂຸສຸ.

໑໒໑໗.

‘‘ອິຕິ ມາຣໍ ອຕຊ຺ເຊສິ, ຠິກ຺ຂຸ ເຠສກຬາວເນ;

ຕໂຕ ໂສ ທຸມ຺ມໂນ ຍກ຺ໂຂ, ຕຕ຺ເຖວນ຺ຕຣຘາຍຖາ’’ຕິ.

ອິຕ຺ຖໍ ສຸທໍ ອາຍສ຺ມາ ມຫາໂມຄ຺ຄລ຺ລາໂນ [ມຫາໂມຄ຺ຄລາໂນ (ກ.)] ເຖໂຣ ຄາຖາໂຍ ອຠາສິຕ຺ຖາຕິ.

ສຏ຺ຐິນິປາໂຕ ນິຏ຺ຐິໂຕ.

ຕຕ຺ຣຸທ຺ທານໍ –

ສຏ຺ຐິກມ຺ຫິ ນິປາຕມ຺ຫິ, ໂມຄ຺ຄລ຺ລາໂນ ມຫິທ຺ຘິໂກ;

ເອໂກວ ເຖຣຄາຖາໂຍ, ອຏ຺ຐສຏ຺ຐິ ຠວນ຺ຕິ ຕາຕິ.

໒໑. ມຫານິປາໂຕ

໑. ວງ຺ຄີສຕ຺ເຖຣຄາຖາ

໑໒໑໘.

‘‘ນິກ຺ຂນ຺ຕໍ ວຕ ມໍ ສນ຺ຕໍ, ອຄາຣສ຺ມານຄາຣິຍໍ;

ວິຕກ຺ກາ ອຸປຘາວນ຺ຕິ, ປຄພ຺ຠາ ກຓ຺ຫໂຕ ອິເມ.

໑໒໑໙.

‘‘ອຸຄ຺ຄປຸຕ຺ຕາ ມຫິສ຺ສາສາ, ສິກ຺ຂິຕາ ທຬ຺ຫຘມ຺ມິໂນ [ທຬ຺ຫຘນ຺ວິໂນ (ສີ. ອຏ຺ຐ.)];

ສມນ຺ຕາ ປຣິກິເຣຍ຺ຍຸໍ, ສຫສ຺ສໍ ອປລາຍິນໍ.

໑໒໒໐.

‘‘ສເຈປິ ເອຕ຺ຕກາ [ເອຕໂຕ (ສໍ. ນິ. ໑.໒໐໙)] ຠິຍ຺ໂຍ, ອາຄມິສ຺ສນ຺ຕິ ອິຕ຺ຖິໂຍ;

ເນວ ມໍ ພ຺ຍາຘຍິສ຺ສນ຺ຕິ [ພ຺ຍາຖຍິສ຺ສນ຺ຕິ (?)], ຘມ຺ເມ ສມ຺ຫິ [ຘມ຺ເມສ຺ວມ຺ຫິ (ສ຺ຍາ. ກ.)] ປຕິຏ຺ຐິໂຕ.

໑໒໒໑.

‘‘ສກ຺ຂີ ຫິ ເມ ສຸຕໍ ເອຕໍ, ພຸທ຺ຘສ຺ສາທິຈ຺ຈພນ຺ຘຸໂນ;

ນິພ຺ພານຄມນໍ ມຄ຺ຄໍ, ຕຕ຺ຖ ເມ ນິຣໂຕ ມໂນ.

໑໒໒໒.

‘‘ເອວໍ ເຈ ມໍ ວິຫຣນ຺ຕໍ, ປາປິມ ອຸປຄຈ຺ຉສິ;

ຕຖາ ມຈ຺ຈຸ ກຣິສ຺ສາມິ, ນ ເມ ມຄ຺ຄມ຺ປິ ທກ຺ຂສິ.

໑໒໒໓.

‘‘ອຣຕິຎ຺ຈ [ອຣຕິໍ (ພຫູສຸ)] ຣຕິຎ຺ຈ ປຫາຍ, ສພ຺ພໂສ ເຄຫສິຕຎ຺ຈ ວິຕກ຺ກໍ;

ວນຖໍ ນ ກເຣຍ຺ຍ ກຸຫິຎ຺ຈິ, ນິພ຺ພນໂຖ ອວນໂຖ ສ [ນິພ຺ພນໂຖ ອຣໂຕ ສ ຫິ (ສໍ. ນິ. ໑.໒໑໐)] ຠິກ຺ຂຸ.

໑໒໒໔.

‘‘ຍມິຘ ປຖວິຎ຺ຈ ເວຫາສໍ, ຣູປຄຕໍ ຊຄໂຕຄຘໍ ກິຎ຺ຈິ;

ປຣິຊີຍຕິ ສພ຺ພມນິຈ຺ຈໍ, ເອວໍ ສເມຈ຺ຈ ຈຣນ຺ຕິ ມຸຕຕ຺ຕາ.

໑໒໒໕.

‘‘ອຸປຘີສຸ ຊນາ ຄຘິຕາເສ, ທິຏ຺ຐສຸເຕ [ທິຏ຺ເຐ ສຸເຕ (ສີ.)] ປຏິເຆ ຈ ມຸເຕ ຈ;

ເອຕ຺ຖ ວິໂນທຍ ຉນ຺ທມເນໂຊ, ໂຍ ເຫຕ຺ຖ ນ ລິມ຺ປຕິ ມຸນິ ຕມາຫຸ [ຕໍ ມຸນິມາຫຸ (ສໍ. ນິ. ໑.໒໑໐)].

໑໒໒໖.

‘‘ອຖ ສຏ຺ຐິສິຕາ ສວິຕກ຺ກາ, ປຸຖຸຊ຺ຊນຕາຍ [ປຸຖູ ຊນຕາຍ (ສໍ. ນິ. ໑.໒໑໐)] ອຘມ຺ມາ ນິວິຏ຺ຐາ;

ນ ຈ ວຄ຺ຄຄຕສ຺ສ ກຸຫິຎ຺ຈິ, ໂນ ປນ ທຸຏ຺ຐຸລ຺ລຄາຫີ [ທຸຏ຺ຐຸລ຺ລຠາຓີ (ສໍ. ນິ. ໑.໒໑໐)] ສ ຠິກ຺ຂຸ.

໑໒໒໗.

‘‘ທພ຺ໂພ ຈິຣຣຕ຺ຕສມາຫິໂຕ, ອກຸຫໂກ ນິປໂກ ອປິຫາລຸ;

ສນ຺ຕໍ ປທໍ ອຊ຺ຌຄມາ ມຸນິ, ປຏິຈ຺ຈ ປຣິນິພ຺ພຸໂຕ ກງ຺ຂຕິ ກາລໍ.

໑໒໒໘.

‘‘ມານໍ ປຊຫສ຺ສຸ ໂຄຕມ, ມານປຖຎ຺ຈ ຊຫສ຺ສຸ ອເສສໍ;

ມານປຖມ຺ຫິ ສ ມຸຈ຺ຉິໂຕ, ວິປ຺ປຏິສາຣີຫຸວາ ຈິຣຣຕ຺ຕໍ.

໑໒໒໙.

‘‘ມກ຺ເຂນ ມກ຺ຂິຕາ ປຊາ, ມານຫຕາ ນິຣຍໍ ປປຕນ຺ຕິ;

ໂສຈນ຺ຕິ ຊນາ ຈິຣຣຕ຺ຕໍ, ມານຫຕາ ນິຣຍໍ ອຸປປນ຺ນາ.

໑໒໓໐.

‘‘ນ ຫິ ໂສຈຕິ ຠິກ຺ຂຸ ກທາຈິ, ມຄ຺ຄຊິໂນ ສມ຺ມາ ປຏິປນ຺ໂນ;

ກິຕ຺ຕິຎ຺ຈ ສຸຂຎ຺ຈານຸໂຠຕິ, ຘມ຺ມທໂສຕິ ຕມາຫຸ ຕຖຕ຺ຕໍ.

໑໒໓໑.

‘‘ຕສ຺ມາ ອຂິໂລ ອິຘ [ອຂິໂລ (ສີ.), ອຂິໂລຘ (ສໍ. ນິ. ໑.໒໑໑)] ປຘານວາ, ນີວຣຓານິ ປຫາຍ ວິສຸທ຺ໂຘ;

ມານຎ຺ຈ ປຫາຍ ອເສສໍ, ວິຊ຺ຊາຍນ຺ຕກໂຣ ສມິຕາວີ.

໑໒໓໒.

‘‘ກາມຣາເຄນ ຑຍ຺ຫາມິ, ຈິຕ຺ຕໍ ເມ ປຣິຑຍ຺ຫຕິ;

ສາຘຸ ນິພ຺ພາປນໍ ພ຺ຣູຫິ, ອນຸກມ຺ປາຍ ໂຄຕມ.

໑໒໓໓.

‘‘ສຎ຺ຎາຍ ວິປຣິເຍສາ, ຈິຕ຺ຕໍ ເຕ ປຣິຑຍ຺ຫຕິ;

ນິມິຕ຺ຕໍ ປຣິວຊ຺ເຊຫິ, ສຸຠໍ ຣາຄູປສໍຫິຕໍ ( ) [(ສງ຺ຂາເຣ ປຣໂຕ ປສ຺ສ, ທຸກ຺ຂໂຕ ມາ ຈ ອຕ຺ຕໂຕ; ນິພ຺ພາເປຫິ ມຫາຣາຄໍ, ມາ ທຍ຺ຫິຕ຺ໂຖ ປຸນປ຺ປຸນໍ;) (ສີ. ສໍ. ນິ. ໑.໒໑໒) ອຸທ຺ທານຄາຖາຍໍ ເອກສຕ຺ຕຕີຕິສງ຺ຂ຺ຍາ ຈ, ເຖຣຄາຖາຏ຺ຐກຖາ ຈ ປສ຺ສິຕພ຺ພາ].

໑໒໓໔.

‘‘ອສຸຠາຍ ຈິຕ຺ຕໍ ຠາເວຫິ, ເອກຄ຺ຄໍ ສຸສມາຫິຕໍ;

ສຕິ ກາຍຄຕາ ຕ຺ຍຕ຺ຖຸ, ນິພ຺ພິທາພຫຸໂລ ຠວ.

໑໒໓໕.

‘‘ອນິມິຕ຺ຕຎ຺ຈ ຠາເວຫິ, ມານານຸສຍມຸຊ຺ຊຫ;

ຕໂຕ ມານາຠິສມຍາ, ອຸປສນ຺ໂຕ ຈຣິສ຺ສສິ.

໑໒໓໖.

‘‘ຕເມວ ວາຈໍ ຠາເສຍ຺ຍ, ຍາຍຕ຺ຕານໍ ນ ຕາປເຍ;

ປເຣ ຈ ນ ວິຫິໍເສຍ຺ຍ, ສາ ເວ ວາຈາ ສຸຠາສິຕາ.

໑໒໓໗.

‘‘ປິຍວາຈເມວ ຠາເສຍ຺ຍ, ຍາ ວາຈາ ປຏິນນ຺ທິຕາ;

ຍໍ ອນາທາຍ ປາປານິ, ປເຣສໍ ຠາສເຕ ປິຍໍ.

໑໒໓໘.

‘‘ສຈ຺ຈໍ ເວ ອມຕາ ວາຈາ, ເອສ ຘມ຺ໂມ ສນນ຺ຕໂນ;

ສຈ຺ເຈ ອຕ຺ເຖ ຈ ຘມ຺ເມ ຈ, ອາຫຸ ສນ຺ໂຕ ປຕິຏ຺ຐິຕາ.

໑໒໓໙.

‘‘ຍໍ ພຸທ຺ໂຘ ຠາສຕິ ວາຈໍ, ເຂມໍ ນິພ຺ພານປຕ຺ຕິຍາ;

ທຸກ຺ຂສ຺ສນ຺ຕກິຣິຍາຍ, ສາ ເວ ວາຈານມຸຕ຺ຕມາ.

໑໒໔໐.

‘‘ຄມ຺ຠີຣປຎ຺ໂຎ ເມຘາວີ, ມຄ຺ຄາມຄ຺ຄສ຺ສ ໂກວິໂທ;

ສາຣິປຸຕ຺ໂຕ ມຫາປຎ຺ໂຎ, ຘມ຺ມໍ ເທເສຕິ ຠິກ຺ຂຸນໍ.

໑໒໔໑.

‘‘ສງ຺ຂິຕ຺ເຕນປິ ເທເສຕິ, ວິຕ຺ຖາເຣນປິ ຠາສຕິ;

ສາລິກາຍິວ ນິຄ຺ໂຆໂສ, ປຏິຠານໍ ອຸທິຍ຺ຍຕິ [ອຸທີຣຍິ (ສີ.), ອຸທີຍ຺ຍຕິ (ສ຺ຍາ.), ອຸທຍ຺ຍຕິ (?) ອຸຏ຺ຐຫຕີຕິ ຕໍສໍວຓ຺ຓນາ].

໑໒໔໒.

‘‘ຕສ຺ສ ຕໍ ເທສຍນ຺ຕສ຺ສ, ສຸຓນ຺ຕິ ມຘຸຣໍ ຄິຣໍ;

ສເຣນ ຣຊນີເຍນ, ສວນີເຍນ ວຄ຺ຄຸນາ;

ອຸທຄ຺ຄຈິຕ຺ຕາ ມຸທິຕາ, ໂສຕໍ ໂອເຘນ຺ຕິ ຠິກ຺ຂໂວ.

໑໒໔໓.

‘‘ອຊ຺ຊ ປນ຺ນຣເສ ວິສຸທ຺ຘິຍາ, ຠິກ຺ຂູ ປຎ຺ຈສຕາ ສມາຄຕາ;

ສໍໂຍຊນພນ຺ຘນຈ຺ຉິທາ, ອນີຆາ ຂີຓປຸນພ຺ຠວາ ອິສີ.

໑໒໔໔.

‘‘ຈກ຺ກວຕ຺ຕີ ຍຖາ ຣາຊາ, ອມຈ຺ຈປຣິວາຣິໂຕ;

ສມນ຺ຕາ ອນຸປຣິເຍຕິ, ສາຄຣນ຺ຕໍ ມຫິໍ ອິມໍ.

໑໒໔໕.

‘‘ເອວໍ ວິຊິຕສງ຺ຄາມໍ, ສຕ຺ຖວາຫໍ ອນຸຕ຺ຕຣໍ;

ສາວກາ ປຍິຣຸປາສນ຺ຕິ, ເຕວິຊ຺ຊາ ມຈ຺ຈຸຫາຍິໂນ.

໑໒໔໖.

‘‘ສພ຺ເພ ຠຄວໂຕ ປຸຕ຺ຕາ, ປລາເປຕ຺ຖ ນ ວິຊ຺ຊຕິ;

ຕຓ຺ຫາສລ຺ລສ຺ສ ຫນ຺ຕາຣໍ, ວນ຺ເທ ອາທິຈ຺ຈພນ຺ຘຸນໍ.

໑໒໔໗.

‘‘ປໂຣສຫສ຺ສໍ ຠິກ຺ຂູນໍ, ສຸຄຕໍ ປຍິຣຸປາສຕິ;

ເທເສນ຺ຕໍ ວິຣຊໍ ຘມ຺ມໍ, ນິພ຺ພານໍ ອກຸໂຕຠຍໍ.

໑໒໔໘.

‘‘ສຸຓນ຺ຕິ ຘມ຺ມໍ ວິມລໍ, ສມ຺ມາສມ຺ພຸທ຺ຘເທສິຕໍ;

ໂສຠຕິ ວຕ ສມ຺ພຸທ຺ໂຘ, ຠິກ຺ຂຸສງ຺ຆປຸຣກ຺ຂໂຕ.

໑໒໔໙.

‘‘‘ນາຄນາໂມ’ສິ ຠຄວາ, ອິສີນໍ ອິສິສຕ຺ຕໂມ;

ມຫາເມໂຆວ ຫຸຕ຺ວານ, ສາວເກ ອຠິວສ຺ສສິ.

໑໒໕໐.

‘‘ທິວາ ວິຫາຣາ ນິກ຺ຂມ຺ມ, ສຕ຺ຖຸທສ຺ສນກມ຺ຍຕາ;

ສາວໂກ ເຕ ມຫາວີຣ, ປາເທ ວນ຺ທຕິ ວງ຺ຄິໂສ.

໑໒໕໑.

‘‘ອຸມ຺ມຄ຺ຄປຖໍ ມາຣສ຺ສ, ອຠິຠຸຍ຺ຍ ຈຣຕິ ປຠິຊ຺ຊ ຂີລານິ;

ຕໍ ປສ຺ສຖ ພນ຺ຘປມຸຎ຺ຈກຣໍ, ອສິຕໍວ ຠາຄໂສ ປວິຠຊ຺ຊ.

໑໒໕໒.

‘‘ໂອຆສ຺ສ ຫິ ນິຕຣຓຕ຺ຖໍ, ອເນກວິຫິຕໍ ມຄ຺ຄໍ ອກ຺ຂາສິ;

ຕສ຺ມິຎ຺ຈ ອມເຕ ອກ຺ຂາເຕ, ຘມ຺ມທສາ ຐິຕາ ອສໍຫີຣາ.

໑໒໕໓.

‘‘ປຊ຺ໂຊຕກໂຣ ອຕິວິຊ຺ຌ [ອຕິວິຊ຺ຌ ຘມ຺ມໍ (ສີ.)], ສພ຺ພຐິຕີນໍ ອຕິກ຺ກມມທ຺ທສ [ອຕິກ຺ກມມທ຺ທ (ສີ. ກ.)];

ຎຕ຺ວາ ຈ ສຈ຺ຉິກຕ຺ວາ ຈ, ອຄ຺ຄໍ ໂສ ເທສຍິ ທສທ຺ຘານໍ.

໑໒໕໔.

‘‘ເອວໍ ສຸເທສິເຕ ຘມ຺ເມ, ໂກ ປມາໂທ ວິຊານຕໍ ຘມ຺ມໍ;

ຕສ຺ມາ ຫິ ຕສ຺ສ ຠຄວໂຕ ສາສເນ, ອປ຺ປມຕ຺ໂຕ ສທາ ນມສ຺ສມນຸສິກ຺ເຂ.

໑໒໕໕.

‘‘ພຸທ຺ຘານຸພຸທ຺ໂຘ ໂຍ ເຖໂຣ, ໂກຓ຺ຑຎ຺ໂຎ ຕິພ຺ພນິກ຺ກໂມ;

ລາຠີ ສຸຂວິຫາຣານໍ, ວິເວການໍ ອຠິຓ຺ຫໂສ.

໑໒໕໖.

‘‘ຍໍ ສາວເກນ ປຕ຺ຕພ຺ພໍ, ສຕ຺ຖຸ ສາສນກາຣິນາ;

ສພ຺ພສ຺ສ ຕໍ ອນຸປ຺ປຕ຺ຕໍ, ອປ຺ປມຕ຺ຕສ຺ສ ສິກ຺ຂໂຕ.

໑໒໕໗.

‘‘ມຫານຸຠາໂວ ເຕວິຊ຺ໂຊ, ເຈໂຕປຣິຍໂກວິໂທ;

ໂກຓ຺ຑຎ຺ໂຎ ພຸທ຺ຘທາຍາໂທ, ປາເທ ວນ຺ທຕິ ສຕ຺ຖຸໂນ.

໑໒໕໘.

‘‘ນຄສ຺ສ ປສ຺ເສ ອາສີນໍ, ມຸນິໍ ທຸກ຺ຂສ຺ສ ປາຣຄຸໍ;

ສາວກາ ປຍິຣຸປາສນ຺ຕິ, ເຕວິຊ຺ຊາ ມຈ຺ຈຸຫາຍິໂນ.

໑໒໕໙.

‘‘ເຈຕສາ [ເຕ ເຈຕສາ (ສໍ. ນິ. ໑.໒໑໘)] ອນຸປຣິເຍຕິ, ໂມຄ຺ຄລ຺ລາໂນ ມຫິທ຺ຘິໂກ;

ຈິຕ຺ຕໍ ເນສໍ ສມນ຺ເວສໍ [ສມນ຺ເນສໍ (ສໍ. ນິ. ໑.໒໑໘)], ວິປ຺ປມຸຕ຺ຕໍ ນິຣູປຘິໍ.

໑໒໖໐.

‘‘ເອວໍ ສພ຺ພງ຺ຄສມ຺ປນ຺ນໍ, ມຸນິໍ ທຸກ຺ຂສ຺ສ ປາຣຄຸໍ;

ອເນກາກາຣສມ຺ປນ຺ນໍ, ປຍິຣຸປາສນ຺ຕິ ໂຄຕມໍ.

໑໒໖໑.

‘‘ຈນ຺ໂທ ຍຖາ ວິຄຕວລາຫເກ ນເຠ, ວິໂຣຈຕິ ວີຕມໂລວ ຠາຓຸມາ;

ເອວມ຺ປິ ອງ຺ຄີຣສ ຕ຺ວໍ ມຫາມຸນິ, ອຕິໂຣຈສິ ຍສສາ ສພ຺ພໂລກໍ.

໑໒໖໒.

‘‘ກາເວຍ຺ຍມຕ຺ຕາ ວິຈຣິມ຺ຫ ປຸພ຺ເພ, ຄາມາ ຄາມໍ ປຸຣາ ປຸຣໍ;

ອຖທ຺ທສາມ ສມ຺ພຸທ຺ຘໍ, ສພ຺ພຘມ຺ມານ ປາຣຄຸໍ.

໑໒໖໓.

‘‘ໂສ ເມ ຘມ຺ມມເທເສສິ, ມຸນິ ທຸກ຺ຂສ຺ສ ປາຣຄູ;

ຘມ຺ມໍ ສຸຕ຺ວາ ປສີທິມ຺ຫ, ສທ຺ຘາ [ອທ຺ຘາ (ສີ. ອຏ຺ຐ.)] ໂນ ອຸທປຊ຺ຊຖ.

໑໒໖໔.

‘‘ຕສ຺ສາຫໍ ວຈນໍ ສຸຕ຺ວາ, ຂນ຺ເຘ ອາຍຕນານິ ຈ;

ຘາຕຸໂຍ ຈ ວິທິຕ຺ວານ, ປພ຺ພຊິໍ ອນຄາຣິຍໍ.

໑໒໖໕.

‘‘ພຫູນໍ ວຕ ອຕ຺ຖາຍ, ອຸປ຺ປຊ຺ຊນ຺ຕິ ຕຖາຄຕາ;

ອິຕ຺ຖີນໍ ປຸຣິສານຎ຺ຈ, ເຍ ເຕ ສາສນກາຣກາ.

໑໒໖໖.

‘‘ເຕສໍ ໂຂ ວຕ ອຕ຺ຖາຍ, ໂພຘິມຊ຺ຌຄມາ ມຸນິ;

ຠິກ຺ຂູນໍ ຠິກ຺ຂຸນີນຎ຺ຈ, ເຍ ນິຣາມຄຕທ຺ທສາ.

໑໒໖໗.

‘‘ສຸເທສິຕາ ຈກ຺ຂຸມຕາ, ພຸທ຺ເຘນາທິຈ຺ຈພນ຺ຘຸນາ;

ຈຕ຺ຕາຣິ ອຣິຍສຈ຺ຈານິ, ອນຸກມ຺ປາຍ ປາຓິນໍ.

໑໒໖໘.

‘‘ທຸກ຺ຂໍ ທຸກ຺ຂສມຸປ຺ປາທໍ, ທຸກ຺ຂສ຺ສ ຈ ອຕິກ຺ກມໍ;

ອຣິຍໍ ຈຏ຺ຐງ຺ຄິກໍ ມຄ຺ຄໍ, ທຸກ຺ຂູປສມຄາມິນໍ.

໑໒໖໙.

‘‘ເອວເມເຕ ຕຖາ ວຸຕ຺ຕາ, ທິຏ຺ຐາ ເມ ເຕ ຍຖາ ຕຖາ;

ສທຕ຺ໂຖ ເມ ອນຸປ຺ປຕ຺ໂຕ, ກຕໍ ພຸທ຺ຘສ຺ສ ສາສນໍ.

໑໒໗໐.

‘‘ສ຺ວາຄຕໍ ວຕ ເມ ອາສິ, ມມ ພຸທ຺ຘສ຺ສ ສນ຺ຕິເກ;

ສຸວິຠຕ຺ເຕສຸ [ສວິຠຕ຺ເຕສຸ (ສີ. ກ.)] ຘມ຺ເມສຸ, ຍໍ ເສຏ຺ຐໍ ຕທຸປາຄມິໍ.

໑໒໗໑.

‘‘ອຠິຎ຺ຎາປາຣມິປ຺ປຕ຺ໂຕ, ໂສຕຘາຕຸ ວິໂສຘິຕາ;

ເຕວິຊ຺ໂຊ ອິທ຺ຘິປຕ຺ໂຕມ຺ຫິ, ເຈໂຕປຣິຍໂກວິໂທ.

໑໒໗໒.

‘‘ປຸຈ຺ຉາມິ ສຕ຺ຖາຣມໂນມປຎ຺ຎໍ, ທິຏ຺ເຐວ ຘມ຺ເມ ໂຍ ວິຈິກິຈ຺ຉານໍ ເຉຕ຺ຕາ;

ອຄ຺ຄາຬເວ ກາລມກາສິ ຠິກ຺ຂຸ, ຎາໂຕ ຍສສ຺ສີ ອຠິນິພ຺ພຸຕຕ຺ໂຕ.

໑໒໗໓.

‘‘ນິຄ຺ໂຣຘກປ຺ໂປ ອິຕິ ຕສ຺ສ ນາມໍ, ຕຍາ ກຕໍ ຠຄວາ ພ຺ຣາຫ຺ມຓສ຺ສ;

ໂສ ຕໍ ນມສ຺ສໍ ອຈຣິ ມຸຕ຺ຍເປໂຂ, ອາຣທ຺ຘວີຣິໂຍ ທຬ຺ຫຘມ຺ມທສ຺ສີ.

໑໒໗໔.

‘‘ຕໍ ສາວກໍ ສກ຺ກ ມຍມ຺ປິ ສພ຺ເພ, ອຎ຺ຎາຕຸມິຈ຺ຉາມ ສມນ຺ຕຈກ຺ຂຸ;

ສມວຏ຺ຐິຕາ ໂນ ສວນາຍ ໂສຕາ [ເຫຕຸໍ (ສີ. ສ຺ຍາ.) ສຸຕ຺ຕນິປາຕຏ຺ຐກຖາ ປສ຺ສິຕພ຺ພາ], ຕຸວໍ ໂນ ສຕ຺ຖາ ຕ຺ວມນຸຕ຺ຕໂຣສິ’’.

໑໒໗໕.

ຉິນ຺ທ ໂນ ວິຈິກິຈ຺ຉໍ ພ຺ຣູຫິ ເມຕໍ, ປຣິນິພ຺ພຸຕໍ ເວທຍ ຠູຣິປຎ຺ຎ;

ມຊ຺ເຌວ ໂນ ຠາສ ສມນ຺ຕຈກ຺ຂຸ, ສກ຺ໂກວ ເທວານ ສຫສ຺ສເນຕ຺ໂຕ.

໑໒໗໖.

‘‘ເຍ ເກຈິ ຄນ຺ຖາ ອິຘ ໂມຫມຄ຺ຄາ, ອຎ຺ຎາຓປກ຺ຂາ ວິຈິກິຈ຺ຉຐານາ;

ຕຖາຄຕໍ ປຕ຺ວາ ນ ເຕ ຠວນ຺ຕິ, ຈກ຺ຂຸຎ຺ຫິ ເອຕໍ ປຣມໍ ນຣານໍ.

໑໒໗໗.

‘‘ໂນ ເຈ ຫິ ຊາຕຸ ປຸຣິໂສ ກິເລເສ, ວາໂຕ ຍຖາ ອພ຺ຠຆນໍ ວິຫາເນ;

ຕໂມວສ຺ສ ນິວຸໂຕ ສພ຺ພໂລໂກ, ໂຊຕິມນ຺ໂຕປິ ນ ປຠາເສຍ຺ຍຸໍ [ນ ໂຊຕິມນ຺ໂຕປິ ນຣາ ຕເປຍ຺ຍຸໍ (ສຸ. ນິ. ໓໕໐)].

໑໒໗໘.

‘‘ຘີຣາ ຈ ປຊ຺ໂຊຕກຣາ ຠວນ຺ຕິ, ຕໍ ຕໍ ອຫໍ ວີຣ ຕເຖວ ມຎ຺ເຎ;

ວິປສ຺ສິນໍ ຊານມຸປາຄມິມ຺ຫ, ປຣິສາສຸ ໂນ ອາວິກໂຣຫິ ກປ຺ປໍ.

໑໒໗໙.

‘‘ຂິປ຺ປໍ ຄິຣໍ ເອຣຍ ວຄ຺ຄຸ ວຄ຺ຄຸໍ, ຫໍໂສວ ປຄ຺ຄຍ຺ຫ ສຓິກໍ ນິກູຊ;

ພິນ຺ທຸສ຺ສເຣນ ສຸວິກປ຺ປິເຕນ, ສພ຺ເພວ ເຕ ອຸຊ຺ຊຸຄຕາ ສຸໂຓມ.

໑໒໘໐.

‘‘ປຫີນຊາຕິມຣຓໍ ອເສສໍ, ນິຄ຺ຄຍ຺ຫ ໂຘນໍ ວເທສ຺ສາມິ [ປຏິເວທິຍາມິ (ສີ. ກ.)] ຘມ຺ມໍ;

ນ ກາມກາໂຣ ຫິ [ໂຫຕິ (ສີ. ກ.)] ປຸຖຸຊ຺ຊນານໍ, ສງ຺ເຂຍ຺ຍກາໂຣ ຈ [ວ (ພຫູສຸ)] ຕຖາຄຕານໍ.

໑໒໘໑.

‘‘ສມ຺ປນ຺ນເວຍ຺ຍາກຣຓໍ ຕເວທໍ, ສມຸຊ຺ຊຸປຎ຺ຎສ຺ສ ສມຸຄ຺ຄຫີຕໍ;

ອຍມຎ຺ຊລິ ປຈ຺ຉິໂມ ສຸປ຺ປຓາມິໂຕ, ມາ ໂມຫຍີ ຊານມໂນມປຎ຺ຎ.

໑໒໘໒.

‘‘ປໂຣປຣໍ ອຣິຍຘມ຺ມໍ ວິທິຕ຺ວາ, ມາ ໂມຫຍີ ຊານມໂນມວີຣິຍ;

ວາຣິໍ ຍຖາ ຆມ຺ມນິ ຆມ຺ມຕຕ຺ໂຕ, ວາຈາຠິກງ຺ຂາມິ ສຸຕໍ ປວສ຺ສ.

໑໒໘໓.

‘‘ຍທຕ຺ຖິກໍ ພ຺ຣຫ຺ມຈຣິຍໍ ອຈຣີ, ກປ຺ປາຍໂນ ກຈ຺ຈິສ຺ສຕໍ ອໂມຆໍ;

ນິພ຺ພາຍິ ໂສ ອາທຸ ສອຸປາທິເສໂສ [ອນຸປາທິເສສາ (ສີ.), ອນຸປາທິເສໂສ (ກ.)], ຍຖາ ວິມຸຕ຺ໂຕ ອຫຸ ຕໍ ສຸໂຓມ.

໑໒໘໔.

‘‘‘ອຈ຺ເຉຈ຺ຉິ ຕຓ຺ຫໍ ອິຘ ນາມຣູເປ,

(ອິຕິ ຠຄວາ) ກຓ຺ຫສ຺ສ ໂສຕໍ ທີຆຣຕ຺ຕານຸສຍິຕໍ;

ອຕາຣິ ຊາຕິໍ ມຣຓໍ ອເສສໍ’, ອິຈ຺ຈພ຺ຣວິ ຠຄວາ ປຎ຺ຈເສຏ຺ໂຐ.

໑໒໘໕.

‘‘ເອສ ສຸຕ຺ວາ ປສີທາມິ, ວໂຈ ເຕ ອິສິສຕ຺ຕມ;

ອໂມຆໍ ກິຣ ເມ ປຸຏ຺ຐໍ, ນ ມໍ ວຎ຺ເຈສິ ພ຺ຣາຫ຺ມໂຓ.

໑໒໘໖.

‘‘ຍຖາ ວາທີ ຕຖາ ກາຣີ, ອຫຸ ພຸທ຺ຘສ຺ສ ສາວໂກ;

ອຈ຺ເຉຈ຺ຉິ ມຈ຺ຈຸໂນ ຊາລໍ, ຕຕໍ ມາຍາວິໂນ ທຬ຺ຫໍ.

໑໒໘໗.

‘‘ອທ຺ທສ ຠຄວາ ອາທິໍ, ອຸປາທານສ຺ສ ກປ຺ປິໂຍ;

ອຈ຺ຈຄາ ວຕ ກປ຺ປາໂນ, ມຈ຺ຈຸເຘຍ຺ຍໍ ສຸທຸຕ຺ຕຣໍ.

໑໒໘໘.

‘‘ຕໍ ເທວເທວໍ ວນ຺ທາມິ, ປຸຕ຺ຕໍ ເຕ ທ຺ວິປທຸຕ຺ຕມ;

ອນຸຊາຕໍ ມຫາວີຣໍ, ນາຄໍ ນາຄສ຺ສ ໂອຣສ’’ນ຺ຕິ.

ອິຕ຺ຖໍ ສຸທໍ ອາຍສ຺ມາ ວງ຺ຄີໂສ ເຖໂຣ ຄາຖາໂຍ

ອຠາສິຕ຺ຖາຕິ.

ມຫານິປາໂຕ ນິຏ຺ຐິໂຕ.

ຕຕ຺ຣຸທ຺ທານໍ –

ສຕ຺ຕຕິມ຺ຫິ ນິປາຕມ຺ຫິ, ວງ຺ຄີໂສ ປຏິຠາຓວາ;

ເອໂກວ ເຖໂຣ ນຕ຺ຖຎ຺ໂຎ, ຄາຖາໂຍ ເອກສຕ຺ຕຕີຕິ.

ນິຏ຺ຐິຕາ ເຖຣຄາຖາໂຍ.

ຕຕ຺ຣຸທ຺ທານໍ –

ສຫສ຺ສໍ ໂຫນ຺ຕິ ຕາ ຄາຖາ, ຕີຓິ ສຏ຺ຐິສຕານິ ຈ;

ເຖຣາ ຈ ທ຺ເວ ສຕາ ສຏ຺ຐິ, ຈຕ຺ຕາໂຣ ຈ ປກາສິຕາ.

ສີຫນາທໍ ນທິຕ຺ວານ, ພຸທ຺ຘປຸຕ຺ຕາ ອນາສວາ;

ເຂມນ຺ຕໍ ປາປຸຓິຕ຺ວານ, ອຄ຺ຄິຂນ຺ຘາວ ນິພ຺ພຸຕາຕິ.

ເຖຣຄາຖາປາຬິ ນິຏ຺ຐິຕາ.