📜

ນໂມ ຕສ຺ສ ຠຄວໂຕ ອຣຫໂຕ ສມ຺ມາສມ຺ພຸທ຺ຘສ຺ສ

ຂຸທ຺ທກນິກາເຍ

ອປທານ-ອຏ຺ຐກຖາ

(ທຸຕິໂຍ ຠາໂຄ)

ເຖຣາປທານໍ

໒. ສີຫາສນິຍວຄ຺ໂຄ

໑. ສີຫາສນທາຍກຕ຺ເຖຣອປທານວຓ຺ຓນາ

ນິພ຺ພຸເຕ ໂລກນາຖມ຺ຫີຕິອາທິກໍ ອາຍສ຺ມໂຕ ສີຫາສນທາຍກຕ຺ເຖຣສ຺ສ ອປທານໍ. ອຍມ຺ປິ ປຸຣິມພຸທ຺ເຘສຸ ກຕາຘິກາໂຣ ຕຕ຺ຖ ຕຕ຺ຖ ຠເວ ປຸຎ຺ຎານິ ອຸປຈິນນ຺ໂຕ ສິທ຺ຘຕ຺ຖສ຺ສ ຠຄວໂຕ ກາເລ ວິຠວສມ຺ປນ຺ເນ ສທ຺ຘາສມ຺ປນ຺ເນ ເອກສ຺ມິໍ ກຸເລ ນິພ຺ພຕ຺ໂຕ, ຘຣມາເນ ຠຄວຕິ ເທວໂລເກ ວສິຕ຺ວາ ນິພ຺ພຸເຕ ຠຄວຕິ ອຸປ຺ປນ຺ນຕ຺ຕາ ວິຎ຺ຎຸຕໍ ປຕ຺ໂຕ ຠຄວໂຕ ສາຣີຣິກເຈຕິຍໍ ທິສ຺ວາ ‘‘ອໂຫ ເມ ອລາຠາ, ຠຄວໂຕ ຘຣມາເນ ກາເລ ອສມ຺ປຕ຺ໂຕ’’ຕິ ຈິນ຺ເຕຕ຺ວາ ເຈຕິເຍ ຈິຕ຺ຕໍ ປສາເທຕ຺ວາ ໂສມນສ຺ສຊາໂຕ ສພ຺ພຣຕນມຍໍ ເທວຕານິມ຺ມິຕສທິສໍ ຘມ຺ມາສເນ ສີຫາສນໍ ກາເຣຕ຺ວາ ຊີວມານກພຸທ຺ຘສ຺ສ ວິຍ ປູເຊສິ. ຕສ຺ສຸປຣິ ເຄຫມ຺ປິ ທິພ຺ພວິມານມິວ ກາເຣສິ, ປາທຏ຺ຐປນປາທປີຐມ຺ປິ ກາເຣສິ. ເອວໍ ຍາວຊີວໍ ທີປຘູປປຸປ຺ຜຄນ຺ຘາທີຫິ ອເນກວິຘໍ ປູຊໍ ກຕ຺ວາ ຕໂຕ ຈຸໂຕ ເທວໂລເກ ນິພ຺ພຕ຺ໂຕ ຉ ກາມສຄ຺ເຄ ອປຣາປຣໍ ທິພ຺ພສມ຺ປຕ຺ຕິໍ ອນຸຠວິຕ຺ວາ ມນຸສ຺ເສສຸ ຈກ຺ກວຕ຺ຕິສມ຺ປຕ຺ຕິໍ ອເນກກ຺ຂຕ຺ຕຸໍ ອນຸຠວິຕ຺ວາ ສງ຺ຂ຺ຍາຕິກ຺ກນ຺ຕໍ ປເທສຣຊ຺ຊສມ຺ປຕ຺ຕິຎ຺ຈ ອນຸຠວິຕ຺ວາ ກສ຺ສປສ຺ສ ຠຄວໂຕ ສາສເນ ປພ຺ພຊິຕ຺ວາ ສມຓຘມ຺ມໍ ກຕ຺ວາ ເອຕ຺ຖນ຺ຕເຣ ເທວມນຸສ຺ເສສຸ ສໍສຣນ຺ໂຕ ອິມສ຺ມິໍ ພຸທ຺ຘຸປ຺ປາເທ ເອກສ຺ມິໍ ວິຠວສມ຺ປນ຺ເນ ກຸເລ ນິພ຺ພຕ຺ຕິຕ຺ວາ ວິຎ຺ຎຸຕໍ ປຕ຺ໂຕ ສຕ຺ຖຸ ຘມ຺ມເທສນໍ ສຸຕ຺ວາ ປຏິລທ຺ຘສທ຺ໂຘ ປພ຺ພຊິຕ຺ວາ ລທ຺ຘູປສມ຺ປໂທ ກມ຺ມຏ຺ຐານໍ ຄເຫຕ຺ວາ ຆເຏນ຺ໂຕ ວາຍມນ຺ໂຕ ນຈິຣສ຺ເສວ ອຣຫຕ຺ຕໍ ປາປຸຓິ.

໑. ເອວໍ ປຕ຺ຕອຣຫຕ຺ຕຜໂລ ອຕ຺ຕໂນ ປຸພ຺ພກມ຺ມໍ ສຣິຕ຺ວາ ໂສມນສ຺ສໍ ອຸປ຺ປາເທຕ຺ວາ ປຸພ຺ພຈຣິຕາປທານໍ ປກາເສນ຺ໂຕ ນິພ຺ພຸເຕ ໂລກນາຖມ຺ຫີຕິອາທິມາຫ. ຕຕ຺ຖ ໂລກສ຺ສ ນາໂຖ ປຘາໂນຕິ ໂລກນາໂຖ, ໂລກຕ຺ຕຍສາມີຕິ ອຕ຺ໂຖ. ໂລກນາເຖ ສິທ຺ຘຕ຺ຖມ຺ຫິ ນິພ຺ພຸເຕຕິ ສມ຺ພນ຺ໂຘ. ວິຕ຺ຖາຣິເຕ ປາວຈເນຕິ ປາວຈເນ ປິຏກຕ຺ຕເຍ ວິຕ຺ຖາຣິເຕ ປຕ຺ຖເຏ ປາກເຏຕິ ອຕ຺ໂຖ. ພາຫຸຊຎ຺ຎມ຺ຫິ ສາສເນຕິ ສິກ຺ຂຕ຺ຕຍສງ຺ຄຫິເຕ ພຸທ຺ຘສາສເນ ອເນກສຕສຫສ຺ສໂກຏິຂີຓາສວສງ຺ຂາເຕຫິ ພຫຸຊເນຫິ ຎາເຕ ອຘິຄເຕຕິ ອຕ຺ໂຖ.

໒-໓. ປສນ຺ນຈິຕ຺ໂຕ ສຸມໂນຕິ ຕທາ ອຫໍ ພຸທ຺ຘສ຺ສ ຘຣມານກາເລ ອສມ຺ປຕ຺ໂຕ ນິພ຺ພຸເຕ ຕສ຺ມິໍ ເທວໂລກາ ຈວິຕ຺ວາ ມນຸສ຺ສໂລກໍ ອຸປປນ຺ໂນ ຕສ຺ສ ຠຄວໂຕ ສາຣີຣິກຘາຕຸເຈຕິຍໍ ທິສ຺ວາ ປສນ຺ນຈິຕ຺ໂຕ ສທ຺ຘາສມ຺ປຍຸຕ຺ຕມໂນ ສຸນ຺ທຣມໂນ ‘‘ອໂຫ ມມາຄມນໍ ສ຺ວາຄມນ’’ນ຺ຕິ ສຎ຺ຊາຕປສາທພຫຸມາໂນ ‘‘ມຍາ ນິພ຺ພານາຘິຄມາຍ ເອກໍ ປຸຎ຺ຎໍ ກາຕຸໍ ວຏ຺ຏຕີ’’ຕິ ຈິນ຺ເຕຕ຺ວາ ຠຄວໂຕ ເຈຕິຍສມີເປ ຠຄວນ຺ຕໍ ອຸທ຺ທິສ຺ສ ຫິຣຎ຺ຎສຸວຓ຺ຓຣຕນາທີຫິ ອລງ຺ກຣິຕ຺ວາວ ສີຫາສນໍ ອກາສິ. ຕຕ຺ຣ ນິສິນ຺ນສ຺ສ ປາທຏ຺ຐປນຕ຺ຖາຍ ປາທປີຐຎ຺ຈ ກາເຣສິ. ສີຫາສນສ຺ສ ອເຕມນຕ຺ຖາຍ ຕສ຺ສຸປຣິ ຆຣຎ຺ຈ ກາເຣສິ. ເຕນ ວຸຕ຺ຕໍ – ‘‘ສີຫາສນມກາສຫໍ…ເປ… ຆຣໍ ຕຕ຺ຖ ອກາສຫ’’ນ຺ຕິ. ເຕນ ຈິຕ຺ຕປ຺ປສາເທນາຕິ ຘຣມານສ຺ສ ວິຍ ຠຄວໂຕ ສີຫາສນໍ ມຍາ ກຕໍ, ເຕນ ຈິຕ຺ຕປ຺ປສາເທນ. ຕຸສິຕໍ ອຸປປຊ຺ຊຫນ຺ຕິ ຕຸສິຕຠວເນ ອຸປປຊ຺ຊິນ຺ຕິ ອຕ຺ໂຖ.

໔. ອາຍາເມນ ຈຕຸພ຺ພີສາຕິ ຕຕ຺ຣຸປປນ຺ນສ຺ສ ເທວຠູຕສ຺ສ ສໂຕ ມຍ຺ຫໍ ສຸກຕໍ ປຸຎ຺ເຎນ ນິພ຺ພຕ຺ຕິຕໍ ປາຕຸຠູຕໍ ອາຍາເມນ ອຸຈ຺ຈໂຕ ຈຕຸພ຺ພີສໂຍຊນໍ ວິຕ຺ຖາເຣນ ຕິຣິຍໂຕ ຈຕຸທ຺ທສໂຍຊນໍ ຕາວເທວ ນິພ຺ພຕ຺ຕິກ຺ຂເຓເຍວ ອາສິ ອໂຫສີຕິ ອຕ຺ໂຖ. ເສສໍ ສຸວິຎ຺ເຎຍ຺ຍເມວ.

໙. ຈຕຸນ຺ນວຸເຕ ອິໂຕ ກປ຺ເປຕິ ອິໂຕ ກປ຺ປໂຕ ຈຕຸນວຸເຕ ກປ຺ເປ ຍໍ ກມ຺ມໍ ອກຣິໍ ອກາສິໍ, ຕທາ ຕໂຕ ປຏ຺ຐາຍ ປຸຎ຺ຎພເລນ ກຎ຺ຈິ ທຸຄ຺ຄຕິໍ ນາຠິຊານາມິ, ນ ອນຸຠູຕປຸພ຺ພາ ກາຈິ ທຸຄ຺ຄຕີຕິ ອຕ຺ໂຖ.

໑໐. ເຕສຕ຺ຕຕິມ຺ຫິໂຕ ກປ຺ເປຕິ ອິໂຕ ກປ຺ປໂຕ ເຕສຕ຺ຕຕິກປ຺ເປ. ອິນ຺ທນາມາ ຕໂຍ ຊນາຕິ ອິນ຺ທນາມກາ ຕໂຍ ຈກ຺ກວຕ຺ຕິຣາຊາໂນ ເອກສ຺ມິໍ ກປ຺ເປ ຕີສຸ ຊາຕີສຸ ອິນ຺ໂທ ນາມ ຈກ຺ກວຕ຺ຕີ ຣາຊາ ອໂຫສິນ຺ຕິ ອຕ຺ໂຖ. ທ຺ເວສຕ຺ຕຕິມ຺ຫິໂຕ ກປ຺ເປຕິ ອິໂຕ ທ຺ເວສຕ຺ຕຕິກປ຺ເປ. ສຸມນນາມກາ ຕໂຍ ຊນາ ຕິກ຺ຂຕ຺ຕຸໍ ຈກ຺ກວຕ຺ຕິຣາຊາໂນ ອເຫສຸໍ.

໑໑. ສມສຕ຺ຕຕິໂຕ ກປ຺ເປຕິ ອິໂຕ ກປ຺ປໂຕ ອນູນາຘິເກ ສຕ຺ຕຕິເມ ກປ຺ເປ ວຣຸຓນາມກາ ວຣຸໂຓ ຈກ຺ກວຕ຺ຕີຕິ ເອວໍນາມກາ ຕໂຍ ຈກ຺ກວຕ຺ຕິຣາຊາໂນ ຈກ຺ກຣຕນສມ຺ປນ຺ນາ ຈຕຸທີປມ຺ຫິ ອິສ຺ສຣາ ອເຫສຸນ຺ຕິ ອຕ຺ໂຖ. ເສສໍ ສຸວິຎ຺ເຎຍ຺ຍເມວາຕິ.

ສີຫາສນທາຍກຕ຺ເຖຣອປທານວຓ຺ຓນາ ສມຕ຺ຕາ.

໒. ເອກຕ຺ຖມ຺ຠິກຕ຺ເຖຣອປທານວຓ຺ຓນາ

ສິທ຺ຘຕ຺ຖສ຺ສ ຠຄວໂຕຕິອາທິກໍ ອາຍສ຺ມໂຕ ເອກຕ຺ຖມ຺ຠທາຍກເຖຣສ຺ສ ອປທານໍ. ອຍມ຺ປິ ປຸຣິມພຸທ຺ເຘສຸ ກຕາຘິກາໂຣ ຕຕ຺ຖ ຕຕ຺ຖ ຠເວ ວິວຏ຺ຏູປນິສ຺ສຍານິ ປຸຎ຺ຎານິ ອຸປຈິນນ຺ໂຕ ສິທ຺ຘຕ຺ຖສ຺ສ ຠຄວໂຕ ກາເລ ວນກມ຺ມິໂກ ຫຸຕ຺ວາ ເອກສ຺ມິໍ ວິຠວສມ຺ປນ຺ເນ ກຸເລ ນິພ຺ພຕ຺ໂຕ. ຕສ຺ມິໍ ສມເຍ ສພ຺ເພ ສທ຺ຘາ ປສນ຺ນາ ອຸປາສກາ ເອກຈ຺ຉນ຺ທາ ‘‘ຠຄວໂຕ ອຸປຏ຺ຐານສາລໍ ກໂຣມາ’’ຕິ ທພ຺ພສມ຺ຠາຣຕ຺ຖາຍ ວນໍ ປວິສິຕ຺ວາ ຕໍ ອຸປາສກໍ ທິສ຺ວາ ‘‘ອມ຺ຫາກໍ ເອກໍ ຖມ຺ຠໍ ເທຖາ’’ຕິ ຍາຈິໍສຸ. ໂສ ຕໍ ປວຕ຺ຕິໍ ສຸຕ຺ວາ ‘‘ຕຸມ຺ເຫ ມາ ຈິນ຺ຕຍິຕ຺ຖາ’’ຕິ ເຕ ສພ຺ເພ ອຸຍ຺ໂຍເຊຕ຺ວາ ເອກໍ ສາຣມຍໍ ຖມ຺ຠໍ ຄເຫຕ຺ວາ ສຕ຺ຖຸ ທສ຺ເສຕ຺ວາ ເຕສໍເຍວ ອທາສິ. ໂສ ເຕເນວ ໂສມນສ຺ສຊາໂຕ ຕເທວ ມູລໍ ກຕ຺ວາ ອຎ຺ຎານິ ທານາທີນິ ປຸຎ຺ຎານິ ກຕ຺ວາ ຕໂຕ ຈຸໂຕ ເທວໂລເກ ນິພ຺ພຕ຺ໂຕ ອປຣາປຣໍ ຉສຸ ກາມາວຈເຣສຸ ທິພ຺ພສມ຺ປຕ຺ຕິໂຍ ອນຸຠວິຕ຺ວາ ມນຸສ຺ເສສຸ ຈ ອຄ຺ຄຈກ຺ກວຕ຺ຕິສມ຺ປຕ຺ຕິໍ ອເນກວາຣໍ ອນຸຠວິຕ຺ວາ ອສງ຺ຂ຺ເຍຍ຺ຍໍ ປເທສຣຊ຺ຊສມ຺ປຕ຺ຕິຎ຺ຈ ອນຸຠວິຕ຺ວາ ອິມສ຺ມິໍ ພຸທ຺ຘຸປ຺ປາເທ ສທ຺ຘາສມ຺ປນ຺ເນ ເອກສ຺ມິໍ ກຸເລ ນິພ຺ພຕ຺ໂຕ ມາຕາປິຕູຫິ ສທ຺ຘິໍ ຠຄວໂຕ ສນ຺ຕິເກ ຘມ຺ມໍ ສຸຕ຺ວາ ປຏິລທ຺ຘສທ຺ໂຘ ປພ຺ພຊິຕ຺ວາ ລທ຺ຘູປສມ຺ປໂທ ກມ຺ມຏ຺ຐານໍ ຄເຫຕ຺ວາ ມນສິກໂຣນ຺ໂຕ ນຈິຣສ຺ເສວ ອຣຫາ ອໂຫສິ.

໑໓. ໂສ ເອວໍ ປຕ຺ຕອຣຫຕ຺ໂຕ ອຕ຺ຕໂນ ປຸພ຺ພກມ຺ມໍ ສຣິຕ຺ວາ ໂສມນສ຺ສຊາໂຕ ປຸພ຺ພຈຣິຕາປທານໍ ປກາເສນ຺ໂຕ ສິທ຺ຘຕ຺ຖສ຺ສາຕິອາທິມາຫ. ຕຕ຺ຖ ສິທ຺ຘຕ຺ຖສ຺ສ ຠຄວໂຕ ຠຄ຺ຍສມ຺ປນ຺ນສ຺ສ ສມ຺ມາສມ຺ພຸທ຺ຘສ຺ສ. ມຫາປູຄຄໂຓຕິ ມຫາອຸປາສກສມູໂຫ ອຫຸ ອໂຫສີຕິ ອຕ຺ໂຖ. ສຣຓໍ ຄຕາ ຈ ເຕ ພຸທ຺ຘນ຺ຕິ ‘‘ພຸທ຺ຘໍ ສຣຓ’’ນ຺ຕິ ຄຕາ ຠຊິໍສຸ ຊານິໍສຸ ວາ ເຕ ອຸປາສກາ. ຕຖາຄຕໍ ສທ຺ທຫນ຺ຕິ ພຸທ຺ຘຄຸຓໍ ອຕ຺ຕໂນ ຈິຕ຺ຕສນ຺ຕາເນ ຐເປນ຺ຕີຕິ ອຕ຺ໂຖ.

໑໔. ສພ຺ເພ ສງ຺ຄມ຺ມ ມນ຺ເຕຕ຺ວາຕິ ສພ຺ເພ ສມາຄມ຺ມ ສນ຺ນິປຕິຕ຺ວາ ມນ຺ເຕຕ຺ວາ ອຎ຺ຎມຎ຺ຎໍ ສຎ຺ຎາເປຕ຺ວາ ເອກຈ຺ຉນ຺ທາ ຫຸຕ຺ວາ ມາຬໍ ອຸປຏ຺ຐານສາລໍ ສຕ຺ຖຸໂນ ອຕ຺ຖາຍ ກຸພ຺ພນ຺ຕິ ກໂຣນ຺ຕີຕິ ອຕ຺ໂຖ. ທພ຺ພສມ຺ຠາເຣສຸ ເອກຕ຺ຖມ຺ຠໍ ອລຠນ຺ຕາ ພ຺ຣຫາວເນ ມຫາວເນ ວິຈິນນ຺ຕີຕິ ສມ຺ພນ຺ໂຘ.

໑໕. ເຕຫໍ ອຣຎ຺ເຎ ທິສ຺ວານາຕິ ອຫໍ ເຕ ອຸປາສເກ ອຣຎ຺ເຎ ທິສ຺ວານ ຄຓໍ ສມູຫໍ ອຸປຄມ຺ມ ສມີປໍ ຄນ຺ຕ຺ວາ ອຎ຺ຊລິໍ ປຄ຺ຄເຫຕ຺ວານ ທສງ຺ຄຸລິສໂມຘານໍ ອຎ຺ຊລິໍ ສິຣສິ ກຕ຺ວາ ອຫໍ ຄຓໍ ອຸປາສກສມູຫໍ ‘‘ຕຸມ຺ເຫ ອິມໍ ວນໍ ກິມຕ຺ຖໍ ອາຄຕຕ຺ຖາ’’ຕິ ຕທາ ຕສ຺ມິໍ ກາເລ ປຣິປຸຈ຺ຉິນ຺ຕິ ສມ຺ພນ຺ໂຘ.

໑໖. ເຕ ສີລວນ຺ໂຕ ອຸປາສກາ ເມ ມຍາ ປຸຏ຺ຐາ ‘‘ມາຬໍ ມຍໍ ກຕ຺ຕຸກາມາ ຫຸຕ຺ວາ ເອກຕ຺ຖມ຺ໂຠ ອມ຺ເຫຫິ ນ ລພ຺ຠຕີ’’ຕິ ວິຍາກໍສຸ ວິເສເສນ ກຖຍິໍສູຕິ ສມ຺ພນ຺ໂຘ.

໑໗. ມມໍ ມຍ຺ຫໍ ເອກຕ຺ຖມ຺ຠໍ ເທຖ, ອຫໍ ຕໍ ທສ຺ສາມິ ສຕ຺ຖຸໂນ ສນ຺ຕິກໍ ອຫໍ ຖມ຺ຠໍ ອາຫຣິສ຺ສາມິ, ເຕ ຠວນ຺ໂຕ ຖມ຺ຠຫຣເຓ ອປ຺ໂປສ຺ສຸກ຺ກາ ອຸສ຺ສາຫຣຫິຕາ ຠວນ຺ຕູຕິ ສມ຺ພນ຺ໂຘ.

໒໔. ຍໍ ຍໍ ໂຍນຸປປຊ຺ຊາມີຕິ ຍໍ ຍໍ ໂຍນິໍ ເທວຕ຺ຕໍ ອຖ ມານຸສໍ ອຸປຄຈ຺ຉາມີຕິ ອຕ຺ໂຖ. ຠຸມ຺ມຕ຺ເຖ ວາ ອຸປໂຍຄວຈນໍ, ຍສ຺ມິໍ ຍສ຺ມິໍ ເທວໂລເກ ວາ ມນຸສ຺ສໂລເກ ວາຕິ ອຕ຺ໂຖ. ເສສໍ ອຸຕ຺ຕານຕ຺ຖເມວາຕິ.

ເອກຕ຺ຖມ຺ຠິກຕ຺ເຖຣອປທານວຓ຺ຓນາ ສມຕ຺ຕາ.

໓. ນນ຺ທຕ຺ເຖຣອປທານວຓ຺ຓນາ

ປທຸມຸຕ຺ຕຣສ຺ສ ຠຄວໂຕຕິອາທິກໍ ອາຍສ຺ມໂຕ ນນ຺ທຕ຺ເຖຣສ຺ສ ອປທານໍ. ອຍມ຺ປິ ປຸຣິມພຸທ຺ເຘສຸ ກຕາຘິກາໂຣ ຕຕ຺ຖ ຕຕ຺ຖ ຠເວ ວິວຏ຺ຏູປນິສ຺ສຍານິ ປຸຎ຺ຎານິ ອຸປຈິນນ຺ໂຕ ປທຸມຸຕ຺ຕຣສ຺ສ ຠຄວໂຕ ກາເລ ຫໍສວຕີນຄເຣ ເອກສ຺ມິໍ ກຸເລ ນິພ຺ພຕ຺ຕິຕ຺ວາ ວິຎ຺ຎຸຕໍ ປຕ຺ໂຕ ຠຄວໂຕ ສນ຺ຕິເກ ຘມ຺ມໍ ສຸຓນ຺ໂຕ ສຕ຺ຖາຣໍ ເອກໍ ຠິກ຺ຂຸໍ ອິນ຺ທ຺ຣິເຍສຸ ຄຸຕ຺ຕທ຺ວາຣານໍ ອຄ຺ຄຏ຺ຐາເນ ຐເປນ຺ຕໍ ທິສ຺ວາ ສຍໍ ຕໍ ຐານນ຺ຕຣໍ ປຕ຺ເຖນ຺ໂຕ ຠຄວໂຕ ຠິກ຺ຂຸສງ຺ຆສ຺ສ ຈ ປູຊາສກ຺ກາຣພຫຸລໍ ມຫາທານໍ ປວຕ຺ເຕຕ຺ວາ ‘‘ອຫໍ, ຠນ຺ເຕ, ອນາຄເຕ ຕຸມ຺ຫາທິສສ຺ສ ພຸທ຺ຘສ຺ສ ເອວຣູໂປ ສາວໂກ ຠເວຍ຺ຍ’’ນ຺ຕິ ປຓິຘານໍ ອກາສິ.

ໂສ ຕໂຕ ປຏ຺ຐາຍ ເທວມນຸສ຺ເສສຸ ສໍສຣນ຺ໂຕ ອຕ຺ຖທສ຺ສິສ຺ສ ຠຄວໂຕ ກາເລ ຘມ຺ມຕາຍ ນາມ ນທິຍາ ມຫນ຺ໂຕ ກຈ຺ຉໂປ ຫຸຕ຺ວາ ນິພ຺ພຕ຺ໂຕ ເອກທິວສໍ ສຕ຺ຖາຣໍ ນທິໍ ຕຣິຕຸໍ ຕີເຣ ຐິຕໍ ທິສ຺ວາ ສຍໍ ຠຄວນ຺ຕໍ ຕາເຣຕຸກາໂມ ສຕ຺ຖຸ ປາທມູເລ ນິປຊ຺ຊິ. ສຕ຺ຖາ ຕສ຺ສ ອຊ຺ຌາສຍໍ ຎຕ຺ວາ ປິຏ຺ຐິໍ ອຠິຣຸຫິ. ໂສ ຫຏ຺ຐຕຸຏ຺ໂຐ ເວເຄນ ໂສຕໍ ຉິນ຺ທນ຺ໂຕ ສີຆຕຣໍ ປຣຕີຣໍ ປາເປສິ. ຠຄວາ ຕສ຺ສ ອນຸໂມທນໍ ວທນ຺ໂຕ ຠາວິນິໍ ສມ຺ປຕ຺ຕິໍ ກເຖຕ຺ວາ ປກ຺ກາມິ.

ໂສ ເຕນ ປຸຎ຺ຎກມ຺ເມນ ສຸຄຕີສຸເຍວ ສໍສຣນ຺ໂຕ ອິມສ຺ມິໍ ພຸທ຺ຘຸປ຺ປາເທ ກປິລວຕ຺ຖຸສ຺ມິໍ ສຸທ຺ໂຘທນມຫາຣາຊສ຺ສ ອຄ຺ຄມເຫສິຍາ ມຫາປຊາປຕິໂຄຕມິຍາ ກຸຈ຺ຉິມ຺ຫິ ນິພ຺ພຕ຺ໂຕ, ຕສ຺ສ ນາມຄ຺ຄຫຓທິວເສ ຎາຕິສງ຺ຆໍ ນນ຺ທຍນ຺ໂຕ ຊາໂຕຕິ ‘‘ນນ຺ໂທ’’ຕ຺ເວວ ນາມໍ ອກໍສຸ. ຕສ຺ສ ວຍປ຺ປຕ຺ຕກາເລ ຠຄວາ ປວຕ຺ຕິຕວຣຘມ຺ມຈກ຺ໂກ ໂລການຸຄ຺ຄຫໍ ກໂຣນ຺ໂຕ ອນຸກ຺ກເມນ ກປິລວຕ຺ຖຸໍ ຄນ຺ຕ຺ວາ ຎາຕິສມາຄເມ ໂປກ຺ຂຣວສ຺ສໍ ອຏ຺ຐຸປ຺ປຕ຺ຕິໍ ກຕ຺ວາ ເວສ຺ສນ຺ຕຣຊາຕກໍ (ຊາ. ໒.໒໒.໑໖໕໕ ອາທໂຍ) ກເຖຕ຺ວາ ທຸຕິຍທິວເສ ປິຓ຺ຑາຍ ປວິຏ຺ໂຐ ‘‘ອຸຕ຺ຕິຏ຺ເຐ ນປ຺ປມຊ຺ເຊຍ຺ຍາ’’ຕິ (ຘ. ປ. ໑໖໘) ຄາຖາຍ ປິຕຣໍ ໂສຕາປຕ຺ຕິຜເລ ປຕິຏ຺ຐາເປຕ຺ວາ ນິເວສນໍ ຄນ຺ຕ຺ວາ ‘‘ຘມ຺ມຎ຺ຈເຣ ສຸຈຣິຕ’’ນ຺ຕິ (ຘ. ປ. ໑໖໙) ຄາຖາຍ ມຫາປຊາປຕິໍ ໂສຕາປຕ຺ຕິຜເລ ຣາຊານໍ ສກທາຄາມິຜເລ ປຕິຏ຺ຐາເປຕ຺ວາ ຕຕິຍທິວເສ ນນ຺ທກຸມາຣສ຺ສ ອຠິເສກເຄຫປເວສນອາວາຫມງ຺ຄເລສຸ ວຕ຺ຕມາເນສຸ ປິຓ຺ຑາຍ ປາວິສິ. ສຕ຺ຖາ ນນ຺ທກຸມາຣສ຺ສ ຫຕ຺ເຖ ປຕ຺ຕໍ ທຕ຺ວາ ມງ຺ຄລໍ ວຕ຺ວາ ຕສ຺ສ ຫຕ຺ຖໂຕ ປຕ຺ຕໍ ອຄ຺ຄເຫຕ຺ວາວ ວິຫາຣໍ ຄໂຕ, ຕໍ ປຕ຺ຕຫຕ຺ຖໍ ວິຫາຣໍ ອາຄຕໍ ອນິຈ຺ຉມານໍເຍວ ປພ຺ພາເຊຕ຺ວາ ຕຖາປພ຺ພາຊິຕຕ຺ຕາເຍວ ອນຠິຣຕິຍາ ປີຬິຕໍ ຎຕ຺ວາ ອຸປາເຍນ ຕສ຺ສ ຕໍ ອນຠິຣຕິໍ ວິໂນເທສິ. ໂສ ໂຍນິໂສ ປຏິສງ຺ຂາຍ ວິປສ຺ສນໍ ປຏ຺ຐເປຕ຺ວາ ນຈິຣສ຺ເສວ ອຣຫຕ຺ຕໍ ປາປຸຓິ. ເຖໂຣ ປຸນ ທິວເສ ຠຄວນ຺ຕໍ ອຸປສງ຺ກມິຕ຺ວາ ເອວມາຫ – ‘‘ຍໍ ເມ, ຠນ຺ເຕ, ຠຄວາ ປາຏິໂຠໂຄ ປຎ຺ຈນ຺ນໍ ອຈ຺ຉຣາສຕານໍ ປຏິລາຠາຍ ກກຸຏປາທານໍ, ມຸຎ຺ຈາມຫໍ, ຠນ຺ເຕ, ຠຄວນ຺ຕໍ ເອຕສ຺ມາ ປຏິສ຺ສວາ’’ຕິ. ຠຄວາປິ ‘‘ຍເທວ ເຕ, ນນ຺ທ, ອນຸປາທາຍ ອາສເວຫິ ຈິຕ຺ຕໍ ວິມຸຕ຺ຕໍ, ຕທາຫໍ ມຸຕ຺ໂຕ ເອຕສ຺ມາ ປຏິສ຺ສວາ’’ຕິ ອາຫ. ອຖສ຺ສ ຠຄວາ ສວິເສສໍ ອິນ຺ທ຺ຣິເຍສຸ ຄຸຕ຺ຕທ຺ວາຣຕໍ ຎຕ຺ວາ ຕໍ ຄຸຓໍ ວິຠາເວນ຺ໂຕ ‘‘ເອຕທຄ຺ຄໍ, ຠິກ຺ຂເວ, ມມ ສາວການໍ ຠິກ຺ຂູນໍ ອິນ຺ທ຺ຣິເຍສຸ ຄຸຕ຺ຕທ຺ວາຣານໍ ຍທິທໍ ນນ຺ໂທ’’ຕິ (ອ. ນິ. ໑.໒໑໙, ໒໓໐) ອິນ຺ທ຺ຣິເຍສຸ ຄຸຕ຺ຕທ຺ວາຣຠາເວນ ນໍ ເອຕທຄ຺ເຄ ຐເປສິ. ເຖໂຣ ຫິ ‘‘ອິນ຺ທ຺ຣິຍາສໍວຣໍ ນິສ຺ສາຍ ອິມໍ ວິປ຺ປກາຣໍ ປຕ຺ໂຕ, ຕມຫໍ ສຸຏ຺ຐຸ ນິຄ຺ຄຓ຺ຫິສ຺ສາມີ’’ຕິ ອຸສ຺ສາຫຊາໂຕ ພລວຫິໂຣຕ຺ຕປ຺ໂປ ຕຕ຺ຖ ຈ ກຕາຘິກາຣຕ຺ຕາ ອິນ຺ທ຺ຣິຍສໍວເຣ ອຸກ຺ກໍສປາຣມິໍ ອຄມາສິ.

໒໗. ເອວໍ ໂສ ເອຕທຄ຺ຄຏ຺ຐານໍ ປຕ຺ວາ ອຕ຺ຕໂນ ປຸພ຺ພກມ຺ມໍ ສຣິຕ຺ວາ ໂສມນສ຺ສປ຺ປຕ຺ໂຕ ປຸພ຺ພຈຣິຕາປທານໍ ປກາເສນ຺ໂຕ ປທຸມຸຕ຺ຕຣສ຺ສ ຠຄວໂຕຕິອາທິມາຫ. ວຕ຺ຖໍ ໂຂມໍ ມຍາ ທິນ຺ນນ຺ຕິ ໂຂມຣຏ຺ເຐ ຊາຕໍ ວຕ຺ຖໍ ຠຄວຕິ ຈິຕ຺ຕປ຺ປສາເທນ ຄາຣວພຫຸມາເນນ ມຍາ ປຣມສຸຂຸມໍ ໂຂມວຕ຺ຖໍ ທິນ຺ນນ຺ຕິ ອຕ຺ໂຖ. ສຍມ຺ຠຸສ຺ສາຕິ ສຍເມວ ຠູຕສ຺ສ ຊາຕສ຺ສ ອຣິຍາຍ ຊາຕິຍາ ນິພ຺ພຕ຺ຕສ຺ສ. ມເຫສິໂນຕິ ມຫນ຺ເຕ ສີລສມາຘິປຎ຺ຎາວິມຸຕ຺ຕິວິມຸຕ຺ຕິຎາຓທສ຺ສນກ຺ຂນ຺ເຘ ເອສິ ຄເວສີຕິ ມເຫສິ, ຕສ຺ສ ມເຫສິໂນ ສຍມ຺ຠຸສ຺ສ ຈີວຣຕ຺ຖາຍ ໂຂມວຕ຺ຖໍ ມຍາ ທິນ຺ນນ຺ຕິ ສມ຺ພນ຺ໂຘ.

໒໘. ຕໍ ເມ ພຸທ຺ໂຘ ວິຍາກາສີຕິ ເອຕ຺ຖ ຕນ຺ຕິ ສາມ຺ຍຕ຺ເຖ ອຸປໂຍຄວຈນໍ, ຕສ຺ສ ວຕ຺ຖທາຍກສ຺ສ ເມ ທານຜລໍ ວິເສເສນ ອກາສິ ກເຖສິ ພຸທ຺ໂຘຕິ ອຕ຺ໂຖ. ຊລຊຸຕ຺ຕມນາມໂກຕິ ປທຸມຸຕ຺ຕຣນາມໂກ. ‘‘ຊລຣຸຕ຺ຕມນາຍໂກ’’ຕິປິ ປາໂຐ, ຕສ຺ສ ຊລມານານໍ ເທວພ຺ຣຫ຺ມານໍ ອຸຕ຺ຕມນາຍໂກ ປຘາໂນຕິ ອຕ຺ໂຖ. ອິມິນາ ວຕ຺ຖທາເນນາຕິ ອິມິນາ ວຕ຺ຖທານສ຺ສ ນິສ຺ສນ຺ເທນ ຕ຺ວໍ ອນາຄເຕ ເຫມວຓ຺ໂຓ ສຸວຓ຺ຓວຓ຺ໂຓ ຠວິສ຺ສສິ.

໒໙. ທ຺ເວ ສມ຺ປຕ຺ຕິໍ ອນຸໂຠຕ຺ວາຕິ ທິພ຺ພມນຸສ຺ສສງ຺ຂາຕາ ທ຺ເວ ສມ຺ປຕ຺ຕິໂຍ ອນຸຠວິຕ຺ວາ. ກຸສລມູເລຫິ ໂຈທິໂຕຕິ ກຸສລາວຍເວຫິ ກຸສລໂກຏ຺ຐາເສຫິ ໂຈທິໂຕ ເປສິໂຕ, ‘‘ຕ຺ວໍ ອິມິນາ ປຸຎ຺ເຎນ ສຕ຺ຖຸ ກຸລໍ ປສວາຫີ’’ຕິ ເປສິໂຕ ວິຍາຕິ ອຕ຺ໂຖ. ‘‘ໂຄຕມສ຺ສ ຠຄວໂຕ ກນິຏ຺ໂຐ ຕ຺ວໍ ຠວິສ຺ສສີ’’ຕິ ພ຺ຍາກາສີຕິ ສມ຺ພນ຺ໂຘ.

໓໐. ຣາຄຣຕ຺ໂຕ ສຸຂສີໂລຕິ ກິເລສກາເມຫິ ຣຕ຺ໂຕ ອລ຺ລີໂນ ກາຍສຸຂຈິຕ຺ຕສຸຂານຸຠວນສຠາໂວ. ກາເມສຸ ເຄຘມາຍຸໂຕຕິ ວຕ຺ຖຸກາເມສຸ ເຄຘສງ຺ຂາຕາຍ ຕຓ຺ຫາຍ ອາຍຸໂຕ ໂຍຊິໂຕຕິ ອຕ຺ໂຖ. ພຸທ຺ເຘນ ໂຈທິໂຕ ສນ຺ໂຕ, ຕທາ ຕ຺ວນ຺ຕິ ຍສ຺ມາ ກາເມສຸ ເຄຘິໂຕ, ຕທາ ຕສ຺ມາ ຕ຺ວໍ ອຕ຺ຕໂນ ຠາຕຸເກນ ໂຄຕມພຸທ຺ເຘນ ໂຈທິໂຕ ປພ຺ພຊ຺ຊາຍ ອຸຍ຺ໂຍຊິໂຕ ຕສ຺ສ ສນ຺ຕິເກ ປພ຺ພຊິສ຺ສສີຕິ ສມ຺ພນ຺ໂຘ.

໓໑. ປພ຺ພຊິຕ຺ວານ ຕ຺ວໍ ຕຕ຺ຖາຕິ ຕສ຺ມິໍ ໂຄຕມສ຺ສ ຠຄວໂຕ ສາສເນ ຕ຺ວໍ ປພ຺ພຊິຕ຺ວາ ກຸສລມູເລນ ມູລຠູເຕນ ປຸຎ຺ຎສມ຺ຠາເຣນ ໂຈທິໂຕ ຠາວນາຍໍ ນິໂຍຊິໂຕ ສພ຺ພາສເວ ສກລາສເວ ປຣິຎ຺ຎາຍ ຊານິຕ຺ວາ ປຊຫິຕ຺ວາ ອນາມໂຍ ນິທ຺ທຸກ຺ໂຂ ນິພ຺ພາຍິສ຺ສສິ ອທສ຺ສນໍ ປາເປສ຺ສສິ, ອປຓ຺ຓຕ຺ຕິກຠາວໍ ຄມິສ຺ສສີຕິ ອຕ຺ໂຖ.

໓໒. ສຕກປ຺ປສຫສ຺ສມ຺ຫີຕິ ອິໂຕ ກປ຺ປໂຕ ປຸພ຺ເພ ສຕກປ຺ປາຘິເກ ສຫສ຺ສເມ ກປ຺ປມ຺ຫິ ເຈຬນາມກາ ຈຕ຺ຕາໂຣ ຈກ຺ກວຕ຺ຕິຣາຊາໂນ ອເຫສຸນ຺ຕິ ອຕ຺ໂຖ. ສຏ຺ຐິ ກປ຺ປສຫສ຺ສານີຕິ ກປ຺ປສຫສ຺ສານິ ສຏ຺ຐິ ຈ ອຕິກ຺ກມິຕ຺ວາ ເຫຏ຺ຐາ ເອກສ຺ມິໍ ກປ຺ເປ ຈຕ຺ຕາໂຣ ຊນາ ອຸປເຈຬາ ນາມ ຈກ຺ກວຕ຺ຕິຣາຊາໂນ ຈຕູສຸ ຊາຕີສຸ ອເຫສຸນ຺ຕິ ອຕ຺ໂຖ.

໓໓. ປຎ຺ຈກປ຺ປສຫສ຺ສມ຺ຫີຕິ ປຎ຺ຈກປ຺ປາຘິເກ ສຫສ຺ສເມ ກປ຺ປມ຺ຫິ ເຈຬາ ນາມ ຈຕ຺ຕາໂຣ ຊນາ ຈກ຺ກວຕ຺ຕິຣາຊາໂນ ສຕ຺ຕຫິ ຣຕເນຫິ ສມ຺ປນ຺ນາ ສມງ຺ຄີຠູຕາ ຊມ຺ພຸທີປອປຣໂຄຍານອຸຕ຺ຕຣກຸຣຸປຸພ຺ພວິເທຫທີປສງ຺ຂາເຕ ຈຕຸທີປມ຺ຫິ ອິສ຺ສຣາ ປຘານາ ວິສຸໍ ອເຫສຸນ຺ຕິ ອຕ຺ໂຖ. ເສສໍ ວຸຕ຺ຕນຍເມວາຕິ.

ນນ຺ທຕ຺ເຖຣອປທານວຓ຺ຓນາ ສມຕ຺ຕາ.

໔. ຈູຬປນ຺ຖກຕ຺ເຖຣອປທານວຓ຺ຓນາ

ປທຸມຸຕ຺ຕໂຣ ນາມ ຊິໂນຕິອາທິກໍ ອາຍສ຺ມໂຕ ຈູຬປນ຺ຖກຕ຺ເຖຣສ຺ສ ອປທານໍ. ອຍມ຺ປິ ປຸຣິມພຸທ຺ເຘສຸ ກຕາຘິກາໂຣ ຕຕ຺ຖ ຕຕ຺ຖ ຠເວ ວິວຏ຺ຏູປນິສ຺ສຍານິ ປຸຎ຺ຎານິ ອຸປຈິນນ຺ໂຕ ປທຸມຸຕ຺ຕຣສ຺ສ ຠຄວໂຕ ກາເລ ຍເທຕ຺ຖ ອຏ຺ຐຸປ຺ປຕ຺ຕິວເສນ ວຕ຺ຕພ຺ພໍ, ຕໍ ອຏ຺ຐກນິປາເຕ ມຫາປນ຺ຖກວຕ຺ຖຸສ຺ມິໍ (ເຖຣຄາ. ໕໑໐ ອາທໂຍ) ວຸຕ຺ຕເມວ. ອຍໍ ປນ ວິເສໂສ – ມຫາປນ຺ຖກຕ຺ເຖໂຣ ອຣຫຕ຺ຕໍ ປຕ຺ວາ ຜລສມາປຕ຺ຕິສຸເຂນ ວີຕິນາເມນ຺ໂຕ ຈິນ຺ເຕສິ – ‘‘ກຖໍ ນຸ ໂຂ ສກ຺ກາ ຈູຬປນ຺ຖກມ຺ປິ ອິມສ຺ມິໍ ສຸເຂ ປຕິຏ຺ຐາເປຕຸ’’ນ຺ຕິ. ໂສ ອຕ຺ຕໂນ ອຍ຺ຍກໍ ຘນເສຏ຺ຐິໍ ອຸປສງ຺ກມິຕ຺ວາ ອາຫ – ‘‘ສເຈ, ມຫາເສຏ຺ຐິ, ອນຸຊານາຖ, ອຫໍ ຈູຬປນ຺ຖກໍ ປພ຺ພາເຊຍ຺ຍ’’ນ຺ຕິ. ‘‘ປພ຺ພາເຊຖ, ຠນ຺ເຕ’’ຕິ. ເຖໂຣ ຕໍ ປພ຺ພາເຊສິ. ໂສ ທສສຸ ສີເລສຸ ປຕິຏ຺ຐິໂຕ ຠາຕຸ ສນ຺ຕິເກ –

‘‘ປທຸມໍ ຍຖາ ໂກກນທໍ ສຸຄນ຺ຘໍ, ປາໂຕ ສິຍາ ຜຸລ຺ລມວີຕຄນ຺ຘໍ;

ອງ຺ຄີຣສໍ ປສ຺ສ ວິໂຣຈມານໍ, ຕປນ຺ຕມາທິຈ຺ຈມິວນ຺ຕລິກ຺ເຂ’’ຕິ. (ສໍ. ນິ. ໑.໑໒໓; ອ. ນິ. ໕.໑໙໕) –

ຄາຖໍ ອຸຄ຺ຄຓ຺ຫນ຺ໂຕ ຈຕູຫິ ມາເສຫິ ອຸຄ຺ຄເຫຕຸໍ ນາສກ຺ຂິ, ຄຫິຕມ຺ປິ ຫທເຍ ນ ຕິຏ຺ຐຕິ. ອຖ ນໍ ມຫາປນ຺ຖໂກ, ‘‘ຈູຬປນ຺ຖກ, ຕ຺ວໍ ອິມສ຺ມິໍ ສາສເນ ອຠພ຺ໂພ, ຈຕູຫິ ມາເສຫິ ເອກໍ ຄາຖມ຺ປິ ຄເຫຕຸໍ ນ ສກ຺ໂກສິ, ປພ຺ພຊິຕກິຈ຺ຈໍ ປນ ຕ຺ວໍ ກຖໍ ມຕ຺ຖກໍ ປາເປສ຺ສສິ, ນິກ຺ຂມ ອິໂຕ’’ຕິ ໂສ ເຖເຣນ ປຓາມິໂກ ທ຺ວາຣໂກຏ຺ຐກສມີເປ ໂຣທມາໂນ ອຏ຺ຐາສິ.

ເຕນ ຈ ສມເຍນ ສຕ຺ຖາ ຊີວກມ຺ພວເນ ວິຫຣຕິ. ອຖ ຊີວໂກ ປຸຣິສໍ ເປເສສິ – ‘‘ຄຈ຺ຉ, ປຎ຺ຈຫິ ຠິກ຺ຂຸສເຕຫິ ສທ຺ຘິໍ ສຕ຺ຖາຣໍ ນິມນ຺ເຕຫີ’’ຕິ. ເຕນ ຈ ສມເຍນ ອາຍສ຺ມາ ມຫາປນ຺ຖໂກ ຠຕ຺ຕຸທ຺ເທສໂກ ໂຫຕິ. ໂສ ‘‘ປຎ຺ຈນ຺ນໍ ຠິກ຺ຂຸສຕານໍ ຠິກ຺ຂໍ ປຏິຈ຺ຉຖາ’’ຕິ ວຸຕ຺ໂຕ ‘‘ຈູຬປນ຺ຖກໍ ຐເປຕ຺ວາ ເສສານໍ ປຏິຈ຺ຉາມີ’’ຕິ ອາຫ. ຕໍ ສຸຕ຺ວາ ຈູຬປນ຺ຖໂກ ຠິຍ຺ໂຍໂສມຕ຺ຕາຍ ໂທມນສ຺ສປ຺ປຕ຺ໂຕ ອໂຫສິ. ສຕ຺ຖາ ຕສ຺ສ ຈິຕ຺ຕກ຺ເຂທໍ ຎຕ຺ວາ ‘‘ຈູຬປນ຺ຖໂກ ມຍາ ກເຕນ ອຸປາເຍນ ພຸຊ຺ຌິສ຺ສຕີ’’ຕິ ຕສ຺ສ ອວິທູຣຏ຺ຐາເນ ອຕ຺ຕານໍ ທສ຺ເສຕ຺ວາ ‘‘ກິໍ, ປນ຺ຖກ, ໂຣທສີ’’ຕິ ປຸຈ຺ຉິ. ‘‘ຠາຕາ ມໍ, ຠນ຺ເຕ, ປຓາເມຕີ’’ຕິ ອາຫ. ‘‘ປນ຺ຖກ, ມາ ຈິນ຺ຕຍິ, ມມ ສາສເນ ຕຸຍ຺ຫໍ ປພ຺ພຊ຺ຊາ, ເອຫິ ອິມໍ ຄເຫຕ຺ວາ ‘ຣໂຊຫຣຓໍ, ຣໂຊຫຣຓ’ນ຺ຕິ ມນສິ ກໂຣຫີ’’ຕິ ອິທ຺ຘິຍາ ສຸທ຺ຘໍ ໂຈຬກ຺ຂຓ຺ຑໍ ອຠິສງ຺ຂຣິຕ຺ວາ ອທາສິ. ໂສ ສຕ຺ຖາຣາ ທິນ຺ນໍ ໂຈຬກ຺ຂຓ຺ຑໍ ‘‘ຣໂຊຫຣຓໍ, ຣໂຊຫຣຓ’’ນ຺ຕິ ຫຕ຺ເຖນ ປຣິມຊ຺ຊນ຺ໂຕ ນິສີທິ. ຕສ຺ສ ຕໍ ປຣິມຊ຺ຊນ຺ຕສ຺ສ ກິລິຏ຺ຐຘາຕຸກໍ ຊາຕໍ, ປຸນ ປຣິມຊ຺ຊນ຺ຕສ຺ສ ອຸກ຺ຂລິປຣິປຸຎ຺ຉນສທິສໍ ຊາຕໍ. ໂສ ຎາຓປຣິປາກຕ຺ຕາ ເອວໍ ຈິນ຺ເຕສິ – ‘‘ອິທໍ ໂຈຬກ຺ຂຓ຺ຑໍ ປກຕິຍາ ປຣິສຸທ຺ຘໍ, ອິມໍ ອຸປາທິຓ຺ຓກສຣີຣໍ ນິສ຺ສາຍ ກິລິຏ຺ຐໍ ອຎ຺ຎຖາ ຊາຕໍ, ຕສ຺ມາ ອນິຈ຺ຈໍ ຍຖາເປຕໍ, ເອວໍ ຈິຕ຺ຕມ຺ປີ’’ຕິ ຂຍວຍໍ ປຏ຺ຐເປຕ຺ວາ ຕສ຺ມິໍເຍວ ນິມິຕ຺ເຕ ຌານານິ ນິພ຺ພຕ຺ເຕຕ຺ວາ ຌານປາທກໍ ກຕ຺ວາ ວິປສ຺ສນໍ ປຏ຺ຐເປຕ຺ວາ ສຫ ປຏິສມ຺ຠິທາຫິ ອຣຫຕ຺ຕໍ ປາປຸຓິ. ອຣຫຕ຺ຕປຕ຺ຕສ຺ເສວສ຺ສ ເຕປິຏກໍ ປຎ຺ຈາຠິຎ຺ຎາ ຈ ອາຄມິໍສຸ.

ສຕ຺ຖາ ເອກູເນຫິ ປຎ຺ຈຠິກ຺ຂຸສເຕຫິ ສທ຺ຘິໍ ຄນ຺ຕ຺ວາ ຊີວກສ຺ສ ນິເວສເນ ປຎ຺ຎຕ຺ເຕ ອາສເນ ນິສີທິ. ຈູຬປນ຺ຖໂກ ປນ ອຕ຺ຕໂນ ຠິກ຺ຂາຍ ອປ຺ປຏິຈ຺ຉິຕຕ຺ຕາ ເອວ ນ ຄໂຕ. ຊີວໂກ ຍາຄຸໍ ທາຕຸໍ ອາຣຠິ. ສຕ຺ຖາ ຫຕ຺ເຖນ ປຕ຺ຕໍ ປິທຫິ. ‘‘ກສ຺ມາ, ຠນ຺ເຕ, ນ ຄຓ຺ຫຖາ’’ຕິ ວຸຕ຺ເຕ ‘‘ວິຫາເຣ ເອໂກ ຠິກ຺ຂຸ ອຕ຺ຖິ, ຊີວກາ’’ຕິ. ໂສ ປຸຣິສໍ ເປເສສິ – ‘‘ຄຈ຺ຉ, ຠເຓ, ວິຫາເຣ ນິສິນ຺ນໍ ອຍ຺ຍໍ ຄເຫຕ຺ວາ ເອຫີ’’ຕິ. ຈູຬປນ຺ຖກຕ຺ເຖໂຣປິ ຣູເປນ ກິຣິຍາຍ ຈ ເອກມ຺ປິ ເອເກນ ອສທິສໍ ຠິກ຺ຂຸສຫສ຺ສໍ ນິມ຺ມິນິຕ຺ວາ ນິສີທິ. ໂສ ປຸຣິໂສ ວິຫາເຣ ຠິກ຺ຂູນໍ ພຫຸຠາວໍ ທິສ຺ວາ ຄນ຺ຕ຺ວາ ຊີວກສ຺ສ ກເຖສິ – ‘‘ອິມສ຺ມາ ຠິກ຺ຂຸສງ຺ຆາ ວິຫາເຣ ຠິກ຺ຂຸສງ຺ໂຆ ພຫຸຕໂຣ, ປກ຺ໂກສິຕພ຺ພໍ ອຍ຺ຍໍ ນ ຊານາມີ’’ຕິ. ຊີວໂກ ສຕ຺ຖາຣໍ ປຸຈ຺ຉິ – ‘‘ໂກ ນາໂມ, ຠນ຺ເຕ, ວິຫາເຣ ນິສິນ຺ໂນ ຠິກ຺ຂູ’’ຕິ? ‘‘ຈູຬປນ຺ຖໂກ ນາມ, ຊີວກາ’’ຕິ. ‘‘ຄຈ຺ຉ, ຠເຓ, ‘ຈູຬປນ຺ຖໂກ ນາມ ກຕໂຣ’ຕິ ປຸຈ຺ຉິຕ຺ວາ ຕໍ ອາເນຫີ’’ຕິ. ໂສ ວິຫາຣໍ ຄນ຺ຕ຺ວາ ‘‘ຈູຬປນ຺ຖໂກ ນາມ ກຕໂຣ, ຠນ຺ເຕ’’ຕິ ປຸຈ຺ຉິ. ‘‘ອຫໍ ຈູຬປນ຺ຖໂກ, ອຫໍ ຈູຬປນ຺ຖໂກ’’ຕິ ເອກປ຺ປຫາເຣນ ຠິກ຺ຂຸສຫສ຺ສມ຺ປິ ກເຖສິ. ໂສ ປຸນາຄນ຺ຕ຺ວາ ຕໍ ປວຕ຺ຕິໍ ຊີວກສ຺ສ ອາໂຣເຈສິ ຊີວໂກ ປຏິວິທ຺ຘສຈ຺ຈຕ຺ຕາ ‘‘ອິທ຺ຘິມາ ມຎ຺ເຎ, ອຍ຺ໂຍ’’ຕິ ນຍໂຕ ຎຕ຺ວາ ‘‘ຄຈ຺ຉ, ຠເຓ, ປຐມໍ ກເຖນ຺ຕໍ ອຍ຺ຍເມວ ‘ຕຸມ຺ເຫ ສຕ຺ຖາ ປກ຺ໂກສຕີ’ຕິ ວຕ຺ວາ ຈີວຣກຓ຺ເຓ ຄຓ຺ຫາຫີ’’ຕິ ອາຫ. ໂສ ວິຫາຣໍ ຄນ຺ຕ຺ວາ ຕຖາ ອກາສິ. ຕາວເທວ ນິມ຺ມິຕຠິກ຺ຂູ ອນ຺ຕຣຘາຍິໍສຸ. ໂສ ເຖຣໍ ຄເຫຕ຺ວາ ອຄມາສິ.

ສຕ຺ຖາ ຕສ຺ມິໍ ຂເຓ ຍາຄຸຎ຺ຈ ຂຊ຺ຊກາທິເຠທຎ຺ຈ ປຏິຄ຺ຄຓ຺ຫິ. ກຕຠຕ຺ຕກິຈ຺ໂຈ ຠຄວາ ອາຍສ຺ມນ຺ຕໍ ຈູຬປນ຺ຖກໍ ອາຓາເປສິ ‘‘ອນຸໂມທນໍ ກໂຣຫີ’’ຕິ. ໂສ ປຠິນ຺ນປຏິສມ຺ຠິໂທ ສິເນຣຸໍ ຄເຫຕ຺ວາ ມຫາສມຸທ຺ທໍ ມນ຺ເຖນ຺ໂຕ ວິຍ ເຕປິຏກໍ ພຸທ຺ຘວຈນໍ ສງ຺ໂຂເຠນ຺ໂຕ ສຕ຺ຖຸ ອຊ຺ຌາສຍໍ ຄຓ຺ຫນ຺ໂຕ ອນຸໂມທນໍ ອກາສິ. ທສພເລ ຠຕ຺ຕກິຈ຺ຈໍ ກຕ຺ວາ ວິຫາຣໍ ຄເຕ ຘມ຺ມສຠາຍໍ ກຖາ ອຸທປາທິ ‘ອໂຫ ພຸທ຺ຘານໍ ອານຸຠາໂວ, ຍຕ຺ຣ ຫິ ນາມ ຈຕ຺ຕາໂຣ ມາເສ ເອກຄາຖໍ ຄເຫຕຸໍ ອສກ຺ໂກນ຺ຕມ຺ປິ ລຫຸເກນ ຂເຓເນວ ເອວໍ ມຫິທ຺ຘິກໍ ອກໍສູ’ຕິ, ຕຖາ ຫິ ຊີວກສ຺ສ ນິເວສເນ ນິສິນ຺ໂນ ຠຄວາ ‘ເອວໍ ຈູຬປນ຺ຖກສ຺ສ ຈິຕ຺ຕໍ ສມາຫິຕໍ, ວີຖິປຏິປນ຺ນາ ວິປສ຺ສນາ’ຕິ ຎຕ຺ວາ ຍຖານິສິນ຺ໂນເຍວ ອຕ຺ຕານໍ ທສ຺ເສຕ຺ວາ, ‘ປນ຺ຖກ, ເນວາຍໍ ປິໂລຕິກາ ກິລິຏ຺ຐາ ຣຊານຸກິຓ຺ຓາ, ອິໂຕ ປນ ອຎ຺ໂຎປິ ອຣິຍສ຺ສ ວິນເຍ ສໍກິເລໂສ ຣໂຊ’ຕິ ທສ຺ເສນ຺ໂຕ –

‘‘ຣາໂຄ ຣໂຊ ນ ຈ ປນ ເຣຓຸ ວຸຈ຺ຈຕິ, ຣາຄສ຺ເສຕໍ ອຘິວຈນໍ ຣໂຊຕິ;

ເອຕໍ ຣຊໍ ວິປ຺ປຊຫິຕ຺ວາ ຠິກ຺ຂໂວ, ວິຫຣນ຺ຕິ ເຕ ວິຄຕຣຊສ຺ສ ສາສເນ.

‘‘ໂທໂສ ຣໂຊ…ເປ… ວິຄຕຣຊສ຺ສ ສາສເນ.

‘‘ໂມໂຫ ຣໂຊ…ເປ… ວິຄຕຣຊສ຺ສ ສາສເນ’’ຕິ. (ມຫານິ. ໒໐໙; ຈູຬນິ. ອຸທຍມາຓວປຸຈ຺ຉານິທ຺ເທສ ໗໔) –

ອິມາ ຕິສ຺ໂສ ຄາຖາໂຍ ອຠາສິ. ຄາຖາປຣິໂຍສາເນ ຈູຬປນ຺ຖໂກ ສຫປຏິສມ຺ຠິທາຫິ ອຣຫຕ຺ຕໍ ປາປຸຓີຕິ. ສຕ຺ຖາ ເຕສໍ ຠິກ຺ຂູນໍ ກຖາສລ຺ລາປໍ ສຸຕ຺ວາ ອາຄນ຺ຕ຺ວາ ພຸທ຺ຘາສເນ ນິສີທິຕ຺ວາ ‘‘ກິໍ ວເທຖ, ຠິກ຺ຂເວ’’ຕິ ປຸຈ຺ຉິຕ຺ວາ ‘‘ອິມໍ ນາມ, ຠນ຺ເຕ’’ຕິ ວຸຕ຺ເຕ ‘‘ຠິກ຺ຂເວ, ຈູຬປນ຺ຖເກນ ອິທານິ ມຍ຺ຫໍ ໂອວາເທ ຐຕ຺ວາ ໂລກຸຕ຺ຖຣທາຍຊ຺ຊໍ ລທ຺ຘໍ, ປຸພ຺ເພ ປນ ໂລກິຍທາຍຊ຺ຊໍ ລທ຺ຘ’’ນ຺ຕິ ວຕ຺ວາ ເຕຫິ ຍາຈິໂຕ ຈູຬເສຏ຺ຐິຊາຕກໍ (ຊາ. ໑.໑.໔) ກເຖສິ. ອປຣຠາເຄ ນໍ ສຕ຺ຖາ ອຣິຍຄຓປຣິວຸໂຕ ຘມ຺ມາສເນ ນິສິນ຺ໂນ ມໂນມຍໍ ກາຍໍ ອຠິນິມ຺ມິນນ຺ຕານໍ ຠິກ຺ຂູນໍ ເຈໂຕວິວຏ຺ຏກຸສລານຎ຺ຈ ອຄ຺ຄຏ຺ຐາເນ ຐເປສິ.

໓໕. ເອວໍ ໂສ ປຕ຺ຕເອຕທຄ຺ຄຏ຺ຐາໂນ ອຕ຺ຕໂນ ປຸພ຺ພກມ຺ມໍ ສຣິຕ຺ວາ ປີຕິໂສມນສ຺ສວເສນ ປຸພ຺ພຈຣິຕາປທານໍ ປກາເສນ຺ໂຕ ປທຸມຸຕ຺ຕໂຣ ນາມ ຊິໂນຕິອາທິມາຫ. ຕຕ຺ຖ ປຸຣິມປທທ຺ວຍໍ ວຸຕ຺ຕຕ຺ຖເມວ. ຄຓມ຺ຫາ ວູປກຏ຺ໂຐ ໂສຕິ ໂສ ປທຸມຸຕ຺ຕໂຣ ນາມ ສຕ຺ຖາ ຄຓມ຺ຫາ ມຫຕາ ຠິກ຺ຂຸສມູຫໂຕ ວູປກຏ຺ໂຐ ວິສຸໍ ຠູໂຕ ວິເວກໍ ອຸປຄໂຕ. ຕທາ ມມ ຕາປສກາເລ ຫິມວນ຺ເຕ ຫິມາລຍປພ຺ພຕສມີເປ ວສິ ວາສໍ ກປ຺ເປສິ, ຈຕູຫິ ອິຣິຍາປເຖຫິ ວິຫາສີຕິ ອຕ຺ໂຖ.

໓໖. ອຫມ຺ປິ…ເປ… ຕທາຕິ ຍທາ ໂສ ຠຄວາ ຫິມວນ຺ຕໍ ອຸປຄນ຺ຕ຺ວາ ວສິ, ຕທາ ອຫມ຺ປິ ຫິມວນ຺ຕສມີເປ ກຕອສ຺ສເມ ອາ ສມນ຺ຕໂຕ ກາຍຈິຕ຺ຕປີຬາສງ຺ຂາຕາ ປຣິສ຺ສຍາ ສມນ຺ຕິ ເອຕ຺ຖາຕິ ອສ຺ສໂມຕິ ລທ຺ຘນາເມ ອຣຎ຺ຎາວາເສ ວສາມີຕິ ສມ຺ພນ຺ໂຘ. ອຈິຣາຄຕໍ ມຫາວີຣນ຺ຕິ ອຈິຣໍ ອາຄຕໍ ມຫາວີຣິຍວນ຺ຕໍ ໂລກນາຍກໍ ປຘານໍ ຕໍ ຠຄວນ຺ຕໍ ອຸເປສິນ຺ຕິ ສມ຺ພນ຺ໂຘ, ອາຄຕກ຺ຂເຓເຍວ ອຸປາຄມິນ຺ຕິ ອຕ຺ໂຖ.

໓໗. ປຸປ຺ຜຈ຺ຉຕ຺ຕໍ ຄເຫຕ຺ວານາຕິ ເອວໍ ອຸປຄຈ຺ຉນ຺ໂຕ ຈ ປທຸມຸປ຺ປລປຸປ຺ຜາທີຫິ ຉາທິຕໍ ປຸປ຺ຜມຍໍ ຉຕ຺ຕໍ ຄເຫຕ຺ວາ ນຣາສຠໍ ນຣານໍ ເສຏ຺ຐໍ ຠຄວນ຺ຕໍ ຉາເທນ຺ໂຕ ອຸປຄຈ຺ຉິໍ ສມີປໍ ຄໂຕສ຺ມີຕິ ອຕ຺ໂຖ. ສມາຘິໍ ສມາປຊ຺ຊນ຺ຕນ຺ຕິ ຣູປາວຈຣສມາຘິຊ຺ຌານໍ ສມາປຊ຺ຊນ຺ຕໍ ອປ຺ເປຕ຺ວາ ນິສິນ຺ນສ຺ສ ອນ຺ຕຣາຍໍ ອຫໍ ອກາສິນ຺ຕິ ສມ຺ພນ຺ໂຘ.

໓໘. ອຸໂຠ ຫຕ຺ເຖຫິ ປຄ຺ຄຍ຺ຫາຕິ ຕໍ ສຸສຊ຺ຊິຕໍ ປຸປ຺ຜຈ຺ຉຕ຺ຕໍ ທ຺ວີຫິ ຫຕ຺ເຖຫິ ອຸກ຺ຂິປິຕ຺ວາ ອຫໍ ຠຄວໂຕ ອທາສິນ຺ຕິ ສມ຺ພນ຺ໂຘ. ປຏິຄ຺ຄເຫສີຕິ ຕໍ ມຍາ ທິນ຺ນໍ ປຸປ຺ຜຈ຺ຉຕ຺ຕໍ ປທຸມຸຕ຺ຕໂຣ ຠຄວາ ສມ຺ປຏິຈ຺ຉິ, ສາທຣໍ ສາທິຍີຕິ ອຕ຺ໂຖ.

໔໑. ສຕປຕ຺ຕຉຕ຺ຕໍ ປຄ຺ຄຍ຺ຫາຕິ ເອເກກສ຺ມິໍ ປທຸມປຸປ຺ເຜ ສຕສຕປຕ຺ຕານໍ ວເສນ ສຕປຕ຺ເຕຫິ ປທຸມປຸປ຺ເຜຫິ ຉາທິຕໍ ປຸປ຺ຜຈ຺ຉຕ຺ຕໍ ປກາເຣນ ອາທເຣນ ຄເຫຕ຺ວາ ຕາປໂສ ມມ ອທາສີຕິ ອຕ຺ໂຖ. ຕມຫໍ ກິຕ຺ຕຍິສ຺ສາມີຕິ ຕໍ ຕາປສໍ ອຫໍ ກິຕ຺ຕຍິສ຺ສາມິ ປາກຏໍ ກຣິສ຺ສາມີຕິ ອຕ຺ໂຖ. ມມ ຠາສໂຕ ຠາສມານສ຺ສ ວຈນໍ ສຸໂຓຖ ມນສິ ກໂຣຖ.

໔໒. ປຎ຺ຈວີສຕິກປ຺ປານີຕິ ອິມິນາ ປຸປ຺ຜຈ຺ຉຕ຺ຕທາເນນ ປຎ຺ຈວີສຕິວາເຣ ຕາວຕິໍສຠວເນ ສກ຺ໂກ ຫຸຕ຺ວາ ເທວຣຊ຺ຊໍ ກຣິສ຺ສຕີຕິ ສມ຺ພນ຺ໂຘ. ຈຕຸຕ຺ຕິໍສຕິກ຺ຂຕ຺ຕຸຎ຺ຈາຕິ ຈຕຸຕ຺ຕິໍສຕິວາເຣ ມນຸສ຺ສໂລເກ ຈກ຺ກວຕ຺ຕີ ຣາຊາ ຠວິສ຺ສຕິ.

໔໓. ຍໍ ຍໍ ໂຍນິນ຺ຕິ ມນຸສ຺ສໂຍນິອາທີສຸ ຍໍ ຍໍ ຊາຕິໍ ສໍສຣຕິ ຄຈ຺ຉຕິ ອຸປປຊ຺ຊຕິ. ຕຕ຺ຖ ຕຕ຺ຖ ໂຍນິຍໍ ອພ຺ໂຠກາເສ ສຸຎ຺ຎຏ຺ຐາເນ ປຕິຏ຺ຐນ຺ຕໍ ນິສິນ຺ນໍ ຐິຕໍ ວາ ປທຸມໍ ຘາຣຍິສ຺ສຕິ ອຸປຣິ ຉາທຍິສ຺ສຕີຕິ ອຕ຺ໂຖ.

໔໕. ປກາສິເຕ ປາວຈເນຕິ ເຕນ ຠຄວໂຕ ສກລປິຏກຕ຺ຕເຍ ປກາສິເຕ ທີປິເຕ ມນຸສ຺ສຕ຺ຕໍ ມນຸສ຺ສຊາຕິໍ ລຠິສ຺ສຕິ ອຸປປຊ຺ຊິສ຺ສຕິ. ມໂນມຍມ຺ຫິ ກາຍມ຺ຫີຕິ ມເນນ ຌານຈິຕ຺ເຕນ ນິພ຺ພຕ຺ໂຕຕິ ມໂນມໂຍ, ຍຖາ ຈິຕ຺ຕໍ ປວຕ຺ຕຕິ, ຕຖາ ກາຍໍ ປວຕ຺ເຕຕິ ຈິຕ຺ຕຄຕິກໍ ກໂຣຕີຕິ ອຕ຺ໂຖ. ຕມ຺ຫິ ມໂນມເຍ ກາຍມ຺ຫິ ໂສ ຕາປໂສ ຈູຬປນ຺ຖໂກ ນາມ ຫຸຕ຺ວາ ອຸຕ຺ຕໂມ ອຄ຺ໂຄ ຠວິສ຺ສຕີຕິ ອຕ຺ໂຖ. ເສສໍ ເຫຏ຺ຐາ ວຸຕ຺ຕຕ຺ຕາ ອຸຕ຺ຕານຕ຺ຕາ ຈ ສຸວິຎ຺ເຎຍ຺ຍເມວ.

໕໒. ສຣິໍ ໂກກນທໍ ອຫນ຺ຕິ ອຫໍ ຠຄວໂຕ ນິມ຺ມິຕໂຈຬກໍ ປຣິມຊ຺ຊນ຺ໂຕ ໂກກນທໍ ປທຸມໍ ສຣິນ຺ຕິ ອຕ຺ໂຖ. ຕຕ຺ຖ ຈິຕ຺ຕໍ ວິມຸຈ຺ຈິ ເມຕິ ຕສ຺ມິໍ ໂກກນເທ ປທຸເມ ມຍ຺ຫໍ ຈິຕ຺ຕໍ ອຘິມຸຈ຺ຈິ ອລ຺ລີໂນ, ຕໂຕ ອຫໍ ອຣຫຕ຺ຕໍ ປາປຸຓິນ຺ຕິ ສມ຺ພນ຺ໂຘ.

໕໓. ອຫໍ ມໂນມເຍສຸ ຈິຕ຺ຕຄຕິເກສຸ ກາເຍສຸ ສພ຺ພຕ຺ຖ ສພ຺ເພສຸ ປາຣມິໍ ປຣິໂຍສານໍ ຄໂຕ ປຕ຺ໂຕຕິ ສມ຺ພນ຺ໂຘ. ເສສໍ ວຸຕ຺ຕນຍເມວາຕິ.

ຈູຬປນ຺ຖກຕ຺ເຖຣອປທານວຓ຺ຓນາ ສມຕ຺ຕາ.

໕. ປິລິນ຺ທວຈ຺ຉຕ຺ເຖຣອປທານວຓ຺ຓນາ

ນິພ຺ພຸເຕ ໂລກນາຖມ຺ຫີຕິອາທິກໍ ອາຍສ຺ມໂຕ ປິລິນ຺ທວຈ຺ຉຕ຺ເຖຣສ຺ສ ອປທານໍ. ອຍມ຺ປິ ປຸຣິມພຸທ຺ເຘສຸ ກຕາຘິກາໂຣ ຕຕ຺ຖ ຕຕ຺ຖ ຠເວ ວິວຏ຺ຏູປນິສ຺ສຍານິ ປຸຎ຺ຎານິ ອຸປຈິນນ຺ໂຕ ປທຸມຸຕ຺ຕຣສ຺ສ ຠຄວໂຕ ກາເລ ຫໍສວຕີນຄເຣ ມຫາໂຠຄກຸເລ ນິພ຺ພຕ຺ໂຕ ເຫຏ຺ຐາ ວຸຕ຺ຕນເຍນ ສຕ຺ຖຸ ສນ຺ຕິເກ ຘມ຺ມໍ ສຸຓນ຺ໂຕ ສຕ຺ຖາຣໍ ເອກໍ ຠິກ຺ຂຸໍ ເທວຕານໍ ປິຍມນາປຠາເວນ ອຄ຺ຄຏ຺ຐາເນ ຐເປນ຺ຕໍ ທິສ຺ວາ ຕໍ ຐານນ຺ຕຣໍ ປຕ຺ເຖຕ຺ວາ ຍາວຊີວໍ ກຸສລໍ ກຕ຺ວາ ຕໂຕ ຈຸໂຕ ເທວມນຸສ຺ເສສຸ ສໍສຣນ຺ໂຕ ສຸເມຘສ຺ສ ຠຄວໂຕ ກາເລ ກຸລເຄເຫ ນິພ຺ພຕ຺ໂຕ. ປຣິນິພ຺ພຸເຕ ຠຄວຕິ ຕສ຺ສ ຖູປໍ ປູເຊຕ຺ວາ ສງ຺ຆສ຺ສ ມຫາທານໍ ປວຕ຺ເຕຕ຺ວາ ຕໂຕ ຈວິຕ຺ວາ ເທວມນຸສ຺ເສສຸ ອຸຠຍສມ຺ປຕ຺ຕິໂຍ ອນຸຠວິຕ຺ວາ ອນຸປ຺ປນ຺ເນ ພຸທ຺ເຘ ຈກ຺ກວຕ຺ຕີ ຣາຊາ ຫຸຕ຺ວາ ມຫາຊນໍ ປຎ຺ຈສີເລສຸ ປຕິຏ຺ຐາເປຕ຺ວາ ສຄ຺ຄປຣາຍນໍ ອກາສິ. ໂສ ອນຸປ຺ປນ຺ເນເຍວ ອມ຺ຫາກໍ ຠຄວຕິ ສາວຕ຺ຖິຍໍ ພ຺ຣາຫ຺ມຓກຸເລ ນິພ຺ພຕ຺ຕິ, ປິລິນ຺ໂທຕິສ຺ສ ນາມໍ ອກໍສຸ. ວຈ຺ໂຉຕິ ໂຄຕ຺ຕໍ. ໂສ ອປຣຠາເຄ ປິລິນ຺ທວຈ຺ໂຉຕິ ປຎ຺ຎາຍິຕ຺ຖ. ສໍສາເຣ ປນ ສໍເວຄພຫຸລຕາຍ ປຣິພ຺ພາຊກປພ຺ພຊ຺ຊໍ ປພ຺ພຊິຕ຺ວາ ຈູຬຄນ຺ຘາຣໍ ນາມ ວິຊ຺ຊໍ ສາເຘຕ຺ວາ ຕາຍ ວິຊ຺ຊາຍ ອາກາສຈາຣີ ປຣຈິຕ຺ຕວິທູ ຈ ຫຸຕ຺ວາ ຣາຊຄເຫ ລາຠຄ຺ຄຍສຄ຺ຄປຕ຺ໂຕ ປຏິວສຕິ.

ອຖ ອມ຺ຫາກໍ ຠຄວາ ອຠິສມ຺ພຸທ຺ໂຘ ຫຸຕ຺ວາ ອນຸກ຺ກເມນ ຣາຊຄຫໍ ອຸປຄໂຕ. ຕໂຕ ປຏ຺ຐາຍ ພຸທ຺ຘານຸຠາເວນ ຕສ຺ສ ສາ ວິຊ຺ຊາ ນ ສມ຺ປຊ຺ຊຕິ, ອຕ຺ຕໂນ ກິຈ຺ຈໍ ນ ສາເຘຕິ. ໂສ ຈິນ຺ເຕສິ – ‘‘ສຸຕໍ ໂຂ ປເນຕໍ ອາຈຣິຍປາຈຣິຍານໍ ຠາສມານານໍ ‘ຍຕ຺ຖ ມຫາຄນ຺ຘາຣວິຊ຺ຊາ ຘຣຕິ, ຕຕ຺ຖ ຈູຬຄນ຺ຘາຣວິຊ຺ຊາ ນ ສມ຺ປຊ຺ຊຕີ’ຕິ ສມຓສ຺ສ ປນ ໂຄຕມສ຺ສ ອາຄຕກາລໂຕ ປຏ຺ຐາຍ ນາຍໍ ມມ ວິຊ຺ຊາ ສມ຺ປຊ຺ຊຕິ, ນິສ຺ສໍສຍໍ ສມໂຓ ໂຄຕໂມ ມຫາຄນ຺ຘາຣວິຊ຺ຊໍ ຊານາຕິ, ຍໍນູນາຫໍ ຕໍ ປຍິຣຸປາສິຕ຺ວາ ຕສ຺ສ ສນ຺ຕິເກ ຕໍ ວິຊ຺ຊໍ ປຣິຍາປຸເຓຍ຺ຍ’’ນ຺ຕິ. ໂສ ຠຄວນ຺ຕໍ ອຸປສງ຺ກມິຕ຺ວາ ເອຕທໂວຈ – ‘‘ອຫໍ, ມຫາສມຓ, ຕວ ສນ຺ຕິເກ ເອກໍ ວິຊ຺ຊໍ ປຣິຍາປຸຓິຕຸກາໂມ, ໂອກາສໍ ເມ ກໂຣຫີ’’ຕິ. ‘‘ເຕນ ຫິ ມມ ສນ຺ຕິເກ ປພ຺ພຊາຫີ’’ຕິ ອາຫ. ໂສ ‘‘ວິຊ຺ຊາຍ ປຣິກມ຺ມໍ ປພ຺ພຊ຺ຊາ’’ຕິ ມຎ຺ຎມາໂນ ປພ຺ພຊິ. ຕສ຺ສ ຠຄວາ ຘມ຺ມໍ ກເຖຕ຺ວາ ຈຣິຕານຸກູລໍ ກມ຺ມຏ຺ຐານໍ ອທາສິ. ໂສ ອຸປນິສ຺ສຍສມ຺ປນ຺ນຕາຍ ນຈິຣສ຺ເສວ ວິປສ຺ສນໍ ປຏ຺ຐເປຕ຺ວາ ອຣຫຕ຺ຕໍ ປາປຸຓິ.

໕໕. ຍາ ປນ ປຸຣິມຊາຕິຍໍ ຕສ຺ໂສວາເທ ຐຕ຺ວາ ສຄ຺ເຄ ນິພ຺ພຕ຺ຕາ ເທວຕາ, ຕາ ກຕຎ຺ຎຸຕໍ ນິສ຺ສາຍ ຕສ຺ມິໍ ສຎ຺ຊາຕພຫຸມານາ ສາຍໍ ປາຕໍ ເຖຣໍ ປຍິຣຸປາສິຕ຺ວາ ຄຈ຺ຉນ຺ຕິ. ຕສ຺ມາ ນໍ ຠຄວາ ເທວຕານໍ ອຕິວິຍ ປິຍມນາປຠາເວນ ອຄ຺ຄຠາເວ ຐເປສິ ‘‘ເອຕທຄ຺ຄໍ, ຠິກ຺ຂເວ, ມມ ສາວການໍ ຠິກ຺ຂູນໍ ເທວຕານໍ ປິຍມນາປານໍ ຍທິທໍ ປິລິນ຺ທວຈ຺ໂຉ’’ຕິ (ອ. ນິ. ໑.໒໐໙, ໒໑໕). ເອວໍ ໂສ ປຕ຺ຕອຄ຺ຄຏ຺ຐາໂນ ອຕ຺ຕໂນ ປຸພ຺ພກມ຺ມໍ ອນຸສ຺ສຣິຕ຺ວາ ປີຕິໂສມນສ຺ສວເສນ ປຸພ຺ພຈຣິຕາປທານໍ ປກາເສນ຺ໂຕ ນິພ຺ພຸເຕ ໂລກນາຖມ຺ຫີຕິອາທິມາຫ.

ຕຕ຺ຖ ກາມຣູປາຣູປໂລກສ຺ສ ນາໂຖ ປຘາໂນຕິ ໂລກນາໂຖ. ເມຘາ ວຸຈ຺ຈນ຺ຕິ ສພ຺ພຎ຺ຎຸຕຎ຺ຎາຓອນາວຣຓຎາຓາທໂຍ, ສຸນ຺ທຣາ, ປສຏ຺ຐາ ວາ ເມຘາ ຍສ຺ສ ໂສ ສຸເມໂຘ, ອຄ຺ໂຄ ຈ ໂສ ປຸຄ຺ຄໂລ ຈາຕິ ອຄ຺ຄປຸຄ຺ຄໂລ, ຕສ຺ມິໍ ສຸເມເຘ ໂລກນາຍເກ ອຄ຺ຄປຸຄ຺ຄເລ ຂນ຺ຘປຣິນິພ຺ພາເນນ ນິພ຺ພຸເຕ ສຕີຕິ ສມ຺ພນ຺ໂຘ. ປສນ຺ນຈິຕ຺ໂຕ ສຸມໂນຕິ ສທ຺ຘາຍ ປສາທິຕຈິຕ຺ໂຕ ໂສມນສ຺ເສນ ສຸນ຺ທຣມໂນ ອຫໍ ຕສ຺ສ ສຸເມຘສ຺ສ ຠຄວໂຕ ຖູປປູຊໍ ເຈຕິຍປູຊໍ ອກາສິນ຺ຕິ ອຕ຺ໂຖ.

໕໖. ເຍ ຈ ຂີຓາສວາ ຕຕ຺ຖາຕິ ຕສ຺ມິໍ ສມາຄເມ ເຍ ຈ ຂີຓາສວາ ປຫີນກິເລສາ ຉຬຠິຎ຺ຎາ ຉຫິ ອຠິຎ຺ຎາຫິ ສມນ຺ນາຄຕາ ມຫິທ຺ຘິກາ ມຫນ຺ເຕຫິ ອິທ຺ຘີຫິ ສມນ຺ນາຄຕາ ສນ຺ຕິ, ເຕ ສພ຺ເພ ຂີຓາສເວ ອຫໍ ຕຕ຺ຖ ສມາເນຕ຺ວາ ສຸຏ຺ຐຸ ອາທເຣນ ອາເນຕ຺ວາ ສງ຺ຆຠຕ຺ຕໍ ສກລສງ຺ຆສ຺ສ ທາຕພ຺ພຠຕ຺ຕໍ ອກາສິໍ ເຕສໍ ໂຠເຊສິນ຺ຕິ ອຕ຺ໂຖ.

໕໗. ອຸປຏ຺ຐາໂກ ຕທາ ອຫູຕິ ຕທາ ມມ ສງ຺ຆຠຕ຺ຕທານກາເລ ສຸເມຘສ຺ສ ຠຄວໂຕ ນາເມນ ສຸເມໂຘ ນາມ ອຸປຏ຺ຐາກສາວໂກ ອຫຸ ອໂຫສີຕິ ອຕ຺ໂຖ. ໂສ ສາວໂກ ມຍ຺ຫໍ ປູຊາສກ຺ກາຣໍ ອນຸໂມທິຕ຺ຖ ອນຸໂມທິໂຕ ອານິສໍສໍ ກເຖສີຕິ ອຕ຺ໂຖ.

໕໘. ເຕນ ຈິຕ຺ຕປ຺ປສາເທນາຕິ ເຕນ ຖູປປູຊາກຣຓວເສນ ອຸປ຺ປນ຺ເນນ ຈິຕ຺ຕປ຺ປສາເທນ ເທວໂລເກ ທິພ຺ພວິມານໍ ອຸປປຊ຺ຊິໍ ອຸປຄໂຕ ອສ຺ມີຕິ ອຕ຺ໂຖ, ຕຕ຺ຖ ນິພ຺ພຕ຺ໂຕມ຺ຫີຕິ ວຸຕ຺ຕໍ ໂຫຕິ. ຉຬາສີຕິສຫສ຺ສານີຕິ ຕສ຺ມິໍ ວິມາເນ ຉ ອສີຕິສຫສ຺ສານິ ເທວຈ຺ຉຣາໂຍ ເມ ມຍ຺ຫໍ ຈິຕ຺ຕໍ ຣມິໍສຸ ຣມາເປສຸນ຺ຕິ ສມ຺ພນ຺ໂຘ.

໕໙. ມເມວ ອນຸວຕ຺ຕນ຺ຕີຕິ ຕາ ອຈ຺ຉຣາໂຍ ສພ຺ພກາເມຫິ ທິພ຺ເພຫິ ຣູປາທິວຕ຺ຖຸກາເມຫິ ອຸປຏ຺ຐຫນ຺ຕິໂຍ ມມໍ ເອວ ອນຸວຕ຺ຕນ຺ຕິ ມມ ວຈນໍ ອນຸກໂຣນ຺ຕິ ສທາ ນິຈ຺ຈກາລນ຺ຕິ ອຕ຺ໂຖ. ເສສໍ ສຸວິຎ຺ເຎຍ຺ຍເມວາຕິ.

ປິລິນ຺ທວຈ຺ຉຕ຺ເຖຣອປທານວຓ຺ຓນາ ສມຕ຺ຕາ.

໖. ຣາຫຸລຕ຺ເຖຣອປທານວຓ຺ຓນາ

ປທຸມຸຕ຺ຕຣສ຺ສ ຠຄວໂຕຕິອາທິກໍ ອາຍສ຺ມໂຕ ຣາຫຸລຕ຺ເຖຣສ຺ສ ອປທານໍ. ອຍມ຺ປິ ອາຍສ຺ມາ ປຸຣິມຊິນວເຣສຸ ກຕາຘິກາໂຣ ຕຕ຺ຖ ຕຕ຺ຖ ຠເວ ວິວຏ຺ຏູປນິສ຺ສຍານິ ປຸຎ຺ຎານິ ອຸປຈິນນ຺ໂຕ ປທຸມຸຕ຺ຕຣສ຺ສ ຠຄວໂຕ ກາເລ ກຸລເຄເຫ ນິພ຺ພຕ຺ໂຕ ວິຎ຺ຎຸຕໍ ປຕ຺ວາ ສຕ຺ຖຸ ຘມ຺ມເທສນໍ ສຸຓນ຺ໂຕ ສຕ຺ຖາຣໍ ເອກໍ ຠິກ຺ຂຸໍ ສິກ຺ຂາກາມານໍ ອຄ຺ຄຏ຺ຐາເນ ຐເປນ຺ຕໍ ທິສ຺ວາ ສຍມ຺ປິ ຕໍ ຐານນ຺ຕຣໍ ປຕ຺ເຖນ຺ໂຕ ເສນາສນວິໂສຘນວິຊ຺ໂຊຕນາທິກໍ ອຸຬາຣໍ ປຸຎ຺ຎໍ ກຕ຺ວາ ປຓິຘານໍ ອກາສິ. ໂສ ຕໂຕ ຈວິຕ຺ວາ ເທວມນຸສ຺ເສສຸ ສໍສຣນ຺ໂຕ ອຸຠຍສມ຺ປຕ຺ຕິໂຍ ອນຸຠວິຕ຺ວາ ອິມສ຺ມິໍ ພຸທ຺ຘຸປ຺ປາເທ ອມ຺ຫາກໍ ໂພຘິສຕ຺ຕໍ ປຏິຈ຺ຈ ຍໂສຘຣາຍ ເທວິຍາ ກຸຈ຺ຉິມ຺ຫິ ນິພ຺ພຕ຺ຕິຕ຺ວາ ຣາຫຸໂລຕິ ລທ຺ຘນາໂມ ມຫຕາ ຂຕ຺ຕິຍປຣິວາເຣນ ວຑ຺ຒິ. ຕສ຺ສ ປພ຺ພຊ຺ຊາວິຘານໍ ຂນ຺ຘເກ (ມຫາວ. ໑໐໕) ອາຄຕເມວ. ໂສ ປພ຺ພຊິຕ຺ວາ ສຕ຺ຖຸ ສນ຺ຕິເກ ອເນເກຫິ ສຸຕ຺ຕປເທຫິ ສຸລທ຺ໂຘວາໂທ ປຣິປກ຺ກຎາໂຓ ວິປສ຺ສນໍ ອຸສ຺ສຸກ຺ກາເປຕ຺ວາ ອຣຫຕ຺ຕໍ ປາປຸຓິ. ອຣຫາ ປນ ຫຸຕ຺ວາ ອຕ຺ຕໂນ ປຏິປຕ຺ຕິໍ ປຈ຺ຈເວກ຺ຂິຕ຺ວາ ອຎ຺ຎໍ ພ຺ຍາກໂຣນ຺ໂຕ –

‘‘ອຸຠເຍເນວ ສມ຺ປນ຺ໂນ, ຣາຫຸລຠທ຺ໂທຕິ ມໍ ວິທູ;

ຍຎ຺ຈມ຺ຫິ ປຸຕ຺ໂຕ ພຸທ຺ຘສ຺ສ, ຍຎ຺ຈ ຘມ຺ເມສຸ ຈກ຺ຂຸມາ.

‘‘ຍຎ຺ຈ ເມ ອາສວາ ຂີຓາ, ຍຎ຺ຈ ນຕ຺ຖິ ປຸນພ຺ຠໂວ;

ອຣຫາ ທກ຺ຂິເຓຍ຺ໂຍມ຺ຫິ, ເຕວິຊ຺ໂຊ ອມຕທ຺ທໂສ.

‘‘ກາມນ຺ຘາ ຊາລປຈ຺ຉນ຺ນາ, ຕຓ຺ຫາຉທນຉາທິຕາ;

ປມຕ຺ຕພນ຺ຘຸນາ ພນ຺ຘາ, ມຈ຺ຉາວ ກຸມິນາ ມຸເຂ.

‘‘ຕໍ ກາມໍ ອຫມຸຊ຺ຌິຕ຺ວາ, ເຉຕ຺ວາ ມາຣສ຺ສ ພນ຺ຘນໍ;

ສມູລໍ ຕຓ຺ຫມພ຺ພຸຍ຺ຫ, ສີຕິຠູໂຕສ຺ມິ ນິພ຺ພຸໂຕ’’ຕິ. (ເຖຣຄາ. ໒໙໕-໒໙໘);

ຈຕສ຺ໂສ ຄາຖາ ອຠາສິ. ຕຕ຺ຖ ອຸຠເຍເນວ ສມ຺ປນ຺ໂນຕິ ຊາຕິສມ຺ປທາ ປຏິປຕ຺ຕິສມ຺ປທາຕິ ອຸຠຍສມ຺ປຕ຺ຕິຍາປິ ສມ຺ປນ຺ໂນ ສມນ຺ນາຄໂຕ. ຣາຫຸລຠທ຺ໂທຕິ ມໍ ວິທູຕິ ‘‘ຣາຫຸລຠທ຺ໂທ’’ຕິ ມໍ ສພ຺ຣຫ຺ມຈາຣິໂນ ສຎ຺ຊານນ຺ຕິ. ຕສ຺ສ ຫິ ຊາຕສາສນໍ ສຸຕ຺ວາ ໂພຘິສຕ຺ເຕນ, ‘‘ຣາຫຸ, ຊາໂຕ, ພນ຺ຘນໍ ຊາຕ’’ນ຺ຕິ ວຸຕ຺ຕວຈນໍ ອຸປາທາຍ ສຸທ຺ໂຘທນມຫາຣາຊາ ‘‘ຣາຫຸໂລ’’ຕິ ນາມໍ ຄຓ຺ຫິ. ຕຕ຺ຖ ອາທິໂຕ ປິຕຣາ ວຸຕ຺ຕປຣິຍາຍເມວ ຄເຫຕ຺ວາ ອາຫ – ‘‘ຣາຫຸລຠທ຺ໂທຕິ ມໍ ວິທູ’’ຕິ. ຠທ຺ໂທຕິ ປສໍສາວຈນເມວ. ອປຣຠາເຄ ສຕ຺ຖາ ຕໍ ສິກ຺ຂາກາມຠາເວນ ອຄ຺ຄຏ຺ຐາເນ ຐເປສິ ‘‘ເອຕທຄ຺ຄໍ, ຠິກ຺ຂເວ, ມມ ສາວການໍ ຠິກ຺ຂູນໍ ສິກ຺ຂາກາມານໍ ຍທິທໍ ຣາຫຸໂລ’’ຕິ (ອ. ນິ. ໑.໒໐໙).

໖໘. ເອວໍ ໂສ ປຕ຺ຕເອຕທຄ຺ຄຏ຺ຐາໂນ ອຕ຺ຕໂນ ປຸພ຺ພກມ຺ມໍ ສຣິຕ຺ວາ ໂສມນສ຺ສຊາໂຕ ປຸພ຺ພຈຣິຕາປທານໍ ປກາເສນ຺ໂຕ ປທຸມຸຕ຺ຕຣສ຺ສ ຠຄວໂຕຕິອາທິມາຫ. ສຕ຺ຕຠູມິມ຺ຫິ ປາສາເທຕິ ປສາທໍ ໂສມນສ຺ສໍ ຊເນຕີຕິ ປາສາໂທ. ອຸປຣູປຣິ ຐິຕາ ສຕ຺ຕ ຠູມິໂຍ ຍສ຺ມິໍ ປາສາເທ ໂສຍໍ ສຕ຺ຕຠູມິ, ຕສ຺ມິໍ ສຕ຺ຕຠູມິມ຺ຫິ ປາສາເທ. ອາທາສໍ ສນ຺ຖຣິໍ ອຫນ຺ຕິ ອາທາສຕລໍ ນິປ຺ຜາເທຕ຺ວາ ໂລກເຊຏ຺ຐສ຺ສ ຠຄວໂຕ ຕາທິໂນ ອຫໍ ສນ຺ຖຣໍ ອທາສິໍ, ສນ຺ຖຣິຕ຺ວາ ປູເຊສິນ຺ຕິ ອຕ຺ໂຖ.

໖໙. ຂີຓາສວສຫສ຺ເສຫີຕິ ອຣຫນ຺ຕສຫສ຺ເສຫິ ປຣິກິຓ຺ໂຓ ປຣິວຸໂຕ. ທ຺ວິປທິນ຺ໂທ ທ຺ວິປທານໍ ອິນ຺ໂທ ສາມິ ນຣາສໂຠ ມຫາມຸນິ ຄນ຺ຘກຸຏິໍ ເຕຫິ ສຫ ອຸປາຄມິ ປາວິສີຕິ ອຕ຺ໂຖ.

໗໐. ວິໂຣເຈນ຺ໂຕ ຄນ຺ຘກຸຏິນ຺ຕິ ຕໍ ຄນ຺ຘກຸຏິໍ ໂສຠຍມາໂນ ເທວານໍ ເທໂວ ເທວເທໂວ ນຣານໍ ອາສໂຠ ນຣາສໂຠ ເຊຏ຺ໂຐ ສຕ຺ຖາ ຠິກ຺ຂຸສງ຺ຆມຊ຺ເຌ ນິສີທິຕ຺ວາ ອິມາ ພ຺ຍາກຣຓຄາຖາໂຍ ອຠາສຖ ກເຖສີຕິ ສມ຺ພນ຺ໂຘ.

໗໑. ເຍນາຍໍ ໂຊຕິຕາ ເສຍ຺ຍາຕິ ເຍນ ອຸປາສເກນ ອຍໍ ປາສາທສງ຺ຂາຕາ ເສຍ຺ຍາ ໂຊຕິຕາ ປຠາສິຕາ ປຊ຺ຊລິຕາ. ອາທາໂສວ ກໍສໂລຫມຍໍ ອາທາສຕລໍ ອິວ ສຸຏ຺ຐຸ ສມໍ ກຕ຺ວາ ສນ຺ຖຕາ. ຕໍ ອຸປາສກໍ ກິຕ຺ຕຍິສ຺ສາມິ ປາກຏໍ ກຣິສ຺ສາມີຕິ ອຕ຺ໂຖ. ເສສໍ ສຸວິຎ຺ເຎຍ຺ຍເມວ.

໘໑. ອຏ຺ຐານເມຕໍ ຍໍ ຕາທີຕິ ຍໍ ເຍນ ກາຣເຓນ ຕາທີ ອິຏ຺ຐານິຏ຺ເຐສຸ ອກມ຺ປິຍສຠາວຕ຺ຕາ ຕາທີ ອຄາເຣ ຆຣາວາເສ ຣຕິໍ ອລ຺ລີນຠາວໍ ອຊ຺ຌຄາ ປາປຸຓິ, ເອຕໍ ກາຣຓໍ ອຏ຺ຐານໍ ອກາຣຓນ຺ຕິ ອຕ຺ໂຖ.

໘໒. ນິກ຺ຂມິຕ຺ວາ ອຄາຣສ຺ມາຕິ ຆຣາວາສໂຕ ນິກ຺ຂມິຕ຺ວາ ຕໍ ຕິຓທລມິວ ປຣິຈ຺ຈຊິຕ຺ວາ ສຸພ຺ພໂຕ ສຸສິກ຺ຂິໂຕ ປພ຺ພຊິສ຺ສຕິ. ຣາຫຸໂລ ນາມ ນາເມນາຕິ ສຸທ຺ໂຘທນມຫາຣາເຊນ ເປສິຕໍ ກຸມາຣສ຺ສ ຊາຕສາສນໍ ສຸຕ຺ວາ ປິຕຣາ ສິທ຺ຘຕ຺ເຖນ, ‘‘ຣາຫຸ ຊາໂຕ, ພນ຺ຘນໍ ຊາຕ’’ນ຺ຕິ ວຸຕ຺ຕນາມຕ຺ຕາ ຣາຫຸໂລ ນາມາຕິ ອຕ຺ໂຖ. ‘‘ຍຖາ ຈນ຺ທສູຣິຍານໍ ວິມານປຠາຍ ກິລິຏ຺ຐກຣເຓນ ຣາຫຸ ອສຸຣິນ຺ໂທ ອຸເປຕິ ຄຈ຺ຉຕິ, ເອວເມວາຍໍ ມມ ອຠິນິກ຺ຂມນປພ຺ພຊ຺ຊາທີນໍ ອນ຺ຕຣາຍໍ ກໂຣນ຺ໂຕຣິວ ຊາໂຕ’’ຕິ ອຘິປ຺ປາເຍນ, ‘‘ຣາຫຸ ຊາໂຕຕິ ອາຫາ’’ຕິ ທຏ຺ຐພ຺ພໍ. ອຣຫາ ໂສ ຠວິສ຺ສຕີຕິ ໂສ ຕາທິໂສ ອຸປນິສ຺ສຍສມ຺ປນ຺ໂນ ວິປສ຺ສນາຍໍ ຍຸຕ຺ຕປ຺ປຍຸຕ຺ໂຕ ອຣຫາ ຂີຓາສໂວ ຠວິສ຺ສຕີຕິ ອຕ຺ໂຖ.

໘໓. ກິກີວ ອຓ຺ຑໍ ຣກ຺ເຂຍ຺ຍາຕິ ອຓ຺ຑໍ ພີຊໍ ຣກ຺ຂມານາ ກິກີ ສກຸຓີ ອິວ ອປ຺ປມຕ຺ໂຕ ສີລໍ ຣກ຺ເຂຍ຺ຍ, ຈາມຣີ ວິຍ ວາລຘິນ຺ຕິ ວາລໍ ຣກ຺ຂມານາ ກຓ຺ຑເກສຸ ວາເລ ລຄ຺ຄນ຺ເຕ ຠິນ຺ທນຠເຍນ ອນາກຑ຺ຒິຕ຺ວາ ມຣມານາ ຈາມຣີ ວິຍ ຊີວິຕມ຺ປິ ປຣິຈ຺ຈຊິຕ຺ວາ ສີລໍ ອຠິນ຺ທິຕ຺ວາ ຣກ຺ເຂຍ຺ຍ. ນິປໂກ ສີລສມ຺ປນ຺ໂນຕິ ເນປກ຺ກໍ ວຸຈ຺ຈຕິ ປຎ຺ຎາ, ເຕນ ເນປກ຺ເກນ ສມນ຺ນາຄໂຕ ນິປໂກ ຂຓ຺ຑຉິທ຺ທາທິຠາວໍ ອປາເປຕ຺ວາ ຣກ຺ຂຓໂຕ ສີລສມ຺ປນ຺ໂນ ຠວິສ຺ສຕີຕິ ເອວໍ ໂສ ຠຄວາ ພ຺ຍາກຣຓມກາສິ. ໂສ ເອວໍ ປຕ຺ຕອຣຫຕ຺ຕຜໂລ ເອກທິວສໍ ວິເວກຏ຺ຐາເນ ນິສິນ຺ໂນ ໂສມນສ຺ສວເສນ ເອວໍ ຣກ຺ຂິໍ ມຫາມຸນີຕິອາທິມາຫ. ຕໍ ສຸວິຎ຺ເຎຍ຺ຍເມວາຕິ.

ຣາຫຸລຕ຺ເຖຣອປທານວຓ຺ຓນາ ສມຕ຺ຕາ.

໗. ອຸປເສນວງ຺ຄນ຺ຕປຸຕ຺ຕຕ຺ເຖຣອປທານວຓ຺ຓນາ

ປທຸມຸຕ຺ຕຣໍ ຠຄວນ຺ຕນ຺ຕິອາທິກໍ ອາຍສ຺ມໂຕ ອຸປເສນວງ຺ຄນ຺ຕປຸຕ຺ຕຕ຺ເຖຣສ຺ສ ອປທານໍ. ອຍມ຺ປິ ປຸຣິມພຸທ຺ເຘສຸ ກຕາຘິກາໂຣ ຕຕ຺ຖ ຕຕ຺ຖ ຠເວ ວິວຏ຺ຏູປນິສ຺ສຍານິ ປຸຎ຺ຎານິ ອຸປຈິນນ຺ໂຕ ປທຸມຸຕ຺ຕຣສ຺ສ ຠຄວໂຕ ກາເລ ຫໍສວຕີນຄເຣ ກຸລເຄເຫ ນິພ຺ພຕ຺ຕິຕ຺ວາ ວຍປ຺ປຕ຺ໂຕ ສຕ຺ຖຸ ສນ຺ຕິກໍ ຄນ຺ຕ຺ວາ ຘມ຺ມໍ ສຸຓນ຺ໂຕ ສຕ຺ຖາຣໍ ເອກໍ ຠິກ຺ຂຸໍ ສມນ຺ຕປາສາທິການໍ ອຄ຺ຄຏ຺ຐາເນ ຐເປນ຺ຕໍ ທິສ຺ວາ ສຕ຺ຖຸ ອຘິກາຣກມ຺ມໍ ກຕ຺ວາ ຕໍ ຐານນ຺ຕຣໍ ປຕ຺ເຖຕ຺ວາ ຍາວຊີວໍ ກຸສລໍ ກຕ຺ວາ ເທວມນຸສ຺ເສສຸ ສໍສຣນ຺ໂຕ ອິມສ຺ມິໍ ພຸທ຺ຘຸປ຺ປາເທ ນາລກຄາເມ ຣູປສາຣີ ພ຺ຣາຫ຺ມຓິຍາ ກຸຈ຺ຉິມ຺ຫິ ນິພ຺ພຕ຺ຕິ, ອຸປເສໂນຕິສ຺ສ ນາມໍ ອໂຫສິ. ໂສ ວຍປ຺ປຕ຺ໂຕ ຕໂຍ ເວເທ ອຸຄ຺ຄຓ຺ຫິຕ຺ວາ ສຕ຺ຖຸ ສນ຺ຕິເກ ຘມ຺ມໍ ສຸຕ຺ວາ ປຏິລທ຺ຘສທ຺ໂຘ ປພ຺ພຊິຕ຺ວາ ອຸປສມ຺ປທາຍ ເອກວສ຺ສິໂກ ‘‘ອຣິຍຄພ຺ຠໍ ວຑ຺ເຒມີ’’ຕິ ເອກໍ ກຸລປຸຕ຺ຕໍ ອຕ຺ຕໂນ ສນ຺ຕິເກ ອຸປສມ຺ປາເທຕ຺ວາ ເຕນ ສທ຺ຘິໍ ສຕ຺ຖຸ ສນ຺ຕິກໍ ຄໂຕ. ສຕ຺ຖາຣາ ຈສ຺ສ ຕສ຺ສ ອວສ຺ສິກສ຺ສ ຠິກ຺ຂຸໂນ ສທ຺ຘິວິຫາຣິກຠາວໍ ສຸຕ຺ວາ ‘‘ອຕິລຫຸໍ ໂຂ ຕ຺ວໍ, ໂມຆປຸຣິສ, ພາຫຸລ຺ລາຍ ອາວຕ຺ໂຕ’’ຕິ (ມຫາວ. ໗໕) ຄຣຫິໂຕ ‘‘ອິທານາຫໍ ຍທິ ປຣິສໍ ນິສ຺ສາຍ ສຕ຺ຖາຣາ ຄຣຫິໂຕ, ປຣິສໍເຍວ ປນ ນິສ຺ສາຍ ສຕ຺ຖຸ ປສາທໍ ກຣິສ຺ສາມີ’’ຕິ ວິປສ຺ສນາຍ ກມ຺ມໍ ກໂຣນ຺ໂຕ ນຈິຣສ຺ເສວ ອຣຫຕ຺ຕໍ ປາປຸຓິ. ອຣຫາ ປນ ຫຸຕ຺ວາ ສຍມ຺ປິ ສພ຺ເພ ຘຸຕງ຺ຄຘມ຺ເມ ສມາທາຍ ວຕ຺ຕຕິ, ອຎ຺ເຎປິ ຕທຕ຺ຖາຍ ສມາທເປສິ, ເຕນ ນໍ ຠຄວາ ສມນ຺ຕປາສາທິການໍ ອຄ຺ຄຏ຺ຐາເນ ຐເປສິ. ໂສ ອປເຣນ ສມເຍນ ໂກສມ຺ພິຍໍ ກລເຫ ອຸປ຺ປນ຺ເນ ຠິກ຺ຂຸສງ຺ເຆ ຈ ທ຺ວິຘາຠູເຕ ເອເກນ ຠິກ຺ຂຸນາ ຕໍ ກລຫໍ ປຣິວຊ຺ຊິຕຸກາເມນ ‘‘ເອຕຣຫິ ໂຂ ກລໂຫ ອຸປ຺ປນ຺ໂນ, ຠິກ຺ຂຸສງ຺ໂຆ ຈ ທ຺ວິຘາຠູໂຕ, ກຖໍ ນຸ ໂຂ ມຍາ ປຏິປຊ຺ຊິຕພ຺ພ’’ນ຺ຕິ ປຸຏ຺ໂຐ ວິເວກວາສໂຕ ປຏ຺ຐາຍ ຕສ຺ສ ປຏິປຕ຺ຕິໍ ກເຖສິ. ເອວໍ ເຖໂຣ ຕສ຺ສ ຠິກ຺ຂຸໂນ ໂອວາທທານາປເທເສນ ອຕ຺ຕໂນ ຕຖາ ປຏິປນ຺ນຠາວໍ ທີເປນ຺ໂຕ ອຎ຺ຎໍ ພ຺ຍາກາສິ.

໘໖. ໂສ ເອວໍ ປຕ຺ຕເອຕທຄ຺ຄຏ຺ຐາໂນ ອຕ຺ຕໂນ ປຸພ຺ພກມ຺ມໍ ສຣິຕ຺ວາ ໂສມນສ຺ສວເສນ ປຸພ຺ພຈຣິຕາປທານໍ ປກາເສນ຺ໂຕ ປທຸມຸຕ຺ຕຣໍ ຠຄວນ຺ຕນ຺ຕິອາທິມາຫ. ປພ຺ຠາຣມ຺ຫິ ນິສີທນ຺ຕນ຺ຕິ ປຸຣໂຕ ຠາຣໍ ນມິຕໍ ໂອນມິຕນ຺ຕິ ປພ຺ຠາຣໍ ວິເວກກາມໍ ວນມຊ຺ເຌ ສຍໍຊາຕປພ຺ພຕປພ຺ຠາເຣ ນິສິນ຺ນໍ ນຣຸຕ຺ຕມໍ ຠຄວນ຺ຕໍ ອຫໍ ອຸປຄຈ຺ຉິໍ ສມີປໍ ຄໂຕຕິ ອຕ຺ໂຖ.

໘໗. ກຓິກາຣປຸປ຺ຜ ທິສ຺ວາຕິ ຕຖາ ອຸປຄຈ຺ຉນ຺ໂຕ ຕສ຺ມິໍ ປເທເສ ສຸປຸປ຺ຜິຕໍ ກຓິກາຣໍ ທິສ຺ວາ. ວຓ຺ເຏ ເຉຕ຺ວານຫໍ ຕທາຕິ ຕສ຺ມິໍ ຕຖາຄຕສ຺ສ ທິຏ຺ຐກາເລ ຕໍ ປຸປ຺ຜໍ ວຓ຺ເຏ ວຓ຺ຏສ຺ມິໍ ເຉຕ຺ວານ ຉິນ຺ທິຕ຺ວານ. ອລງ຺ກຣິຕ຺ວາ ຉຕ຺ຕມ຺ຫີຕິ ເຕນ ປຸປ຺ເຜນ ຉຕ຺ຕໍ ຉາເທຕ຺ວາ. ພຸທ຺ຘສ຺ສ ອຠິໂຣປຍິນ຺ຕິ ປພ຺ຠາເຣ ນິສິນ຺ນສ຺ສ ພຸທ຺ຘສ຺ສ ມຸທ຺ຘນິ ອກາສິນ຺ຕິ ອຕ຺ໂຖ.

໘໘. ປິຓ຺ຑປາຕຎ຺ຈ ປາທາສິນ຺ຕິ ຕສ຺ມິໍເຍວ ນິສິນ຺ນສ຺ສ ຠຄວໂຕ ປິຓ຺ຑປາຕໍ ປກາເຣນ ອທາສິໍ ໂຠເຊສິນ຺ຕິ ອຕ຺ໂຖ. ປຣມນ຺ນໍ ສຸໂຠຊນນ຺ຕິ ສຸນ຺ທຣໂຠຊນສງ຺ຂາຕໍ ປຣມນ຺ນໍ ອຸຕ຺ຕມາຫາຣໍ. ພຸທ຺ເຘນ ນວເມ ຕຕ຺ຖາຕິ ຕສ຺ມິໍ ວິເວກຏ຺ຐາເນ ພຸທ຺ເຘນ ສຫ ນວເມ ອຏ຺ຐ ສມເຓ ສມິຕປາເປ ຂີຓາສວຠິກ຺ຂູ ໂຠເຊສິນ຺ຕິ ອຕ຺ໂຖ.

ຍໍ ວທນ຺ຕິ ສຸເມໂຘຕິ ຍໍ ໂຄຕມສມ຺ມາສມ຺ພຸທ຺ຘໍ ຠູຣິປຎ຺ຎໍ ປຖວິສມານໍ ປຎ຺ຎໍ ສຸເມຘໍ ສຸນ຺ທຣໍ ສພ຺ພຎ຺ຎຸຕາທິປຎ຺ຎວນ຺ຕໍ. ສຸເມໂຘ ອິຕິ ສຸນ຺ທຣປຎ຺ໂຎ ອິຕິ ວທນ຺ຕິ ປຓ຺ຑິຕາ ອິໂຕ ກປ຺ປໂຕ ສຕສຫສ຺ເສ ກປ຺ເປ ເອໂສ ໂຄຕໂມ ສມ຺ມາສມ຺ພຸທ຺ໂຘ ຠວິສ຺ສຕີຕິ ສມ຺ພນ຺ໂຘ. ເສສໍ ສຸວິຎ຺ເຎຍ຺ຍເມວາຕິ.

ອຸປເສນວງ຺ຄນ຺ຕປຸຕ຺ຕຕ຺ເຖຣອປທານວຓ຺ຓນາ ສມຕ຺ຕາ.

໘. ຣຏ຺ຐປາລຕ຺ເຖຣອປທານວຓ຺ຓນາ

ປທຸມຸຕ຺ຕຣສ຺ສ ຠຄວໂຕຕິອາທິກໍ ອາຍສ຺ມໂຕ ຣຏ຺ຐປາລຕ຺ເຖຣສ຺ສ ອປທານໍ. ອຍມ຺ປາຍສ຺ມາ ປຸຣິມພຸທ຺ເຘສຸ ກຕາຘິກາໂຣ ຕຕ຺ຖ ຕຕ຺ຖ ຠເວ ວິວຏ຺ຏູປນິສ຺ສຍານິ ປຸຎ຺ຎານິ ອຸປຈິນນ຺ໂຕ ປທຸມຸຕ຺ຕຣສ຺ສ ຠຄວໂຕ ອຸປ຺ປຕ຺ຕິໂຕ ປຸເຣຕຣເມວ ຫໍສວຕີນຄເຣ ຄຫປຕິມຫາສາລກຸເລ ນິພ຺ພຕ຺ຕິຕ຺ວາ ວຍປ຺ປຕ຺ໂຕ ປິຕຸ ອຈ຺ຈເຍນ ຆຣາວາເສ ປຕິຏ຺ຐິໂຕ ຣຕນໂກຏ຺ຐາຄາຣກມ຺ມິເກນ ທສ຺ສິຕໍ ອປຣິມາຓໍ ວໍສານຸຄຕໍ ຘນໍ ທິສ຺ວາ ‘‘ອິມໍ ເອຕ຺ຕກໍ ຘນຣາສິໍ ມຍ຺ຫໍ ປິຕຸອຍ຺ຍກປຍ຺ຍກາທໂຍ ອຕ຺ຕນາ ສທ຺ຘິໍ ຄເຫຕ຺ວາ ຄນ຺ຕຸໍ ນາສກ຺ຂິໍສຸ, ມຍາ ປນ ຄເຫຕ຺ວາ ຄນ຺ຕຸໍ ວຏ຺ຏຕີ’’ຕິ ຈິນ຺ເຕຕ຺ວາ ກປຓທ຺ຘິກາທີນໍ ມຫາທານໍ ອທາສິ. ໂສ ອຠິຎ຺ຎາລາຠິໍ ເອກໍ ຕາປສໍ ອຸປສງ຺ກມິຕ຺ວາ ເຕນ ເທວໂລກາຘິປຈ຺ເຈ ນິໂຍຊິໂຕ ຍາວຊີວໍ ປຸຎ຺ຎານິ ກຕ຺ວາ ຕໂຕ ຈຸໂຕ ເທວໂລເກ ນິພ຺ພຕ຺ຕິຕ຺ວາ ທິພ຺ພສມ຺ປຕ຺ຕິໍ ອນຸຠວນ຺ໂຕ ຕຕ຺ຖ ຍາວຕາຍຸກໍ ຐຕ຺ວາ ຕໂຕ ຈຸໂຕ ມນຸສ຺ສໂລເກ ຠິນ຺ນໍ ຣຏ຺ຐໍ ສນ຺ຘາເຣຕຸໍ ສມຕ຺ຖສ຺ສ ກຸລສ຺ສ ເອກປຸຕ຺ຕໂກ ຫຸຕ຺ວາ ນິພ຺ພຕ຺ຕິ. ເຕນ ສມເຍນ ປທຸມຸຕ຺ຕໂຣ ຠຄວາ ໂລເກ ອຸປ຺ປຊ຺ຊິຕ຺ວາ ປວຕ຺ຕິຕວຣຘມ຺ມຈກ຺ໂກ ເວເນຍ຺ຍສຕ຺ເຕ ນິພ຺ພານມຫານຄຣສງ຺ຂາຕໍ ເຂມນ຺ຕຠູມິໍ ສມ຺ປາເປສິ. ອຖ ໂສ ກຸລປຸຕ຺ໂຕ ອນຸກ຺ກເມນ ວິຎ຺ຎຸຕໍ ປຕ຺ໂຕ ເອກທິວສໍ ອຸປາສເກຫິ ສທ຺ຘິໍ ວິຫາຣໍ ຄນ຺ຕ຺ວາ ສຕ຺ຖາຣໍ ຘມ຺ມໍ ເທເສນ຺ຕໍ ທິສ຺ວາ ປສນ຺ນຈິຕ຺ໂຕ ປຣິສປຣິຍນ຺ເຕ ນິສີທິ.

ເຕນ ໂຂ ປນ ສມເຍນ ສຕ຺ຖາ ເອກໍ ຠິກ຺ຂຸໍ ສທ຺ຘາປພ຺ພຊິຕານໍ ອຄ຺ຄຏ຺ຐາເນ ຐເປສິ. ໂສ ຕໍ ທິສ຺ວາ ປສນ຺ນມານໂສ ສຕສຫສ຺ສຠິກ຺ຂຸປຣິວຸຕສ຺ສ ຠຄວໂຕ ສຕ຺ຕາຫໍ ມຫາທານໍ ທຕ຺ວາ ຕໍ ຐານໍ ປຕ຺ເຖສິ. ສຕ຺ຖາ ອນນ຺ຕຣາເຍນ ສມິຊ຺ຌນຠາວໍ ທິສ຺ວາ ‘‘ອຍໍ ອນາຄເຕ ໂຄຕມສ຺ສ ນາມ ສມ຺ມາສມ຺ພຸທ຺ຘສ຺ສ ສາສເນ ສທ຺ຘາປພ຺ພຊິຕານໍ ອຄ຺ໂຄ ຠວິສ຺ສຕີ’’ຕິ ພ຺ຍາກາສິ. ໂສ ສຕ຺ຖາຣໍ ຠິກ຺ຂຸສງ຺ຆຎ຺ຈ ວນ຺ທິຕ຺ວາ ອຸຏ຺ຐາຍາສນາ ປກ຺ກາມິ. ໂສ ຍາວຕາຍຸກໍ ປຸຎ຺ຎານິ ກຕ຺ວາ ຕໂຕ ຈວິຕ຺ວາ ເທວມນຸສ຺ເສສຸ ສໍສຣນ຺ໂຕ ອິໂຕ ທ຺ເວນວຸເຕ ກປ຺ເປ ຜຸສ຺ສສ຺ສ ຠຄວໂຕ ກາເລ ສຕ຺ຖຸ ເວມາຕິເກສຸ ຕີສຸ ຣາຊປຸຕ຺ເຕສຸ ສຕ຺ຖາຣໍ ອຸປຏ຺ຐຫນ຺ເຕສຸ ເຕສໍ ປຸຎ຺ຎກິຣິຍາສຸ ສຫາຍກິຈ຺ຈໍ ອກາສິ. ເອວໍ ຕຕ຺ຖ ຕຕ຺ຖ ຠເວ ພຫຸໍ ກຸສລໍ ອຸປຈິນິຕ຺ວາ ສຸຄຕີສຸເຍວ ສໍສຣນ຺ໂຕ ອິມສ຺ມິໍ ພຸທ຺ຘຸປ຺ປາເທ ກຸຣຸຣຏ຺ເຐ ຖຸລ຺ລໂກຏ຺ຐິກນິຄເມ ຣຏ຺ຐປາລເສຏ຺ຐິໂນ ເຄເຫ ນິພ຺ພຕ຺ຕິ, ຕສ຺ສ ຠິນ຺ນໍ ຣຏ຺ຐໍ ສນ຺ຘາເຣຕຸໍ ສມຕ຺ຖກຸເລ ນິພ຺ພຕ຺ຕຕ຺ຕາ ຣຏ຺ຐປາໂລຕິ ວໍສານຸຄຕເມວ ນາມໍ ອໂຫສິ. ໂສ ມຫຕາ ປຣິວາເຣນ ວຑ຺ຒນ຺ໂຕ ອນຸກ຺ກເມນ ໂຍພ຺ພນປ຺ປຕ຺ໂຕ ມາຕາປິຕູຫິ ປຕິຣູເປນ ທາເຣນ ສໍໂຍຊິໂຕ ມຫນ຺ເຕ ຈ ຍເສ ປຕິຏ຺ຐາປິໂຕ ທິພ຺ພສມ຺ປຕ຺ຕິສທິສສມ຺ປຕ຺ຕິໍ ປຈ຺ຈນຸໂຠຕິ.

ອຖ ຠຄວາ ກຸຣຸຣຏ຺ເຐ ຊນປທຈາຣິກໍ ຈຣນ຺ໂຕ ຖຸລ຺ລໂກຏ຺ຐິກໍ ອນຸປາປຸຓິ. ຕໍ ສຸຕ຺ວາ ຣຏ຺ຐປາໂລ ກຸລປຸຕ຺ໂຕ ສຕ຺ຖາຣໍ ອຸປສງ຺ກມິຕ຺ວາ ສຕ຺ຖຸ ສນ຺ຕິເກ ຘມ຺ມໍ ສຸຕ຺ວາ ປຏິລທ຺ຘສທ຺ໂຘ ປພ຺ພຊິຕຸກາໂມ ສຕ຺ຕາຫໍ ຠຕ຺ຕຈ຺ເຉທໍ ກຕ຺ວາ ກິຈ຺ເຉນ ກສິເຣນ ມາຕາປິຕໂຣ ອນຸຊານາເປຕ຺ວາ ສຕ຺ຖາຣໍ ອຸປສງ຺ກມິຕ຺ວາ ປພ຺ພຊ຺ຊໍ ຍາຈິຕ຺ວາ ສຕ຺ຖຸ ອາຓຕ຺ຕິຍາ ອຎ຺ຎຕຣສ຺ສ ສນ຺ຕິເກ ປພ຺ພຊິຕ຺ວາ ໂຍນິໂສມນສິກາເຣນ ກມ຺ມໍ ກໂຣນ຺ໂຕ ວິປສ຺ສນໍ ວຑ຺ເຒຕ຺ວາ ອຣຫຕ຺ຕໍ ປາປຸຓິ. ອຣຫຕ຺ຕໍ ປນ ປຕ຺ວາ ສຕ຺ຖາຣໍ ອນຸຊານາເປຕ຺ວາ ມາຕາປິຕໂຣ ປສ຺ສິຕຸໍ ຖຸລ຺ລໂກຏ຺ຐິກໍ ຄນ຺ຕ຺ວາ ຕຕ຺ຖ ສປທານໍ ປິຓ຺ຑາຍ ຈຣນ຺ໂຕ ປິຕຸ ນິເວສເນ ອາຠິໂທສິກໍ ກຸມ຺ມາສໍ ລຠິຕ຺ວາ ຕໍ ອມຕໍ ວິຍ ປຣິຠຸຎ຺ຊນ຺ໂຕ ປິຕຣາ ນິມນ຺ຕິໂຕ ສ຺ວາຕນາຍ ອຘິວາເສຕ຺ວາ ທຸຕິຍທິວເສ ປິຕຸ ນິເວສເນ ປິຓ຺ຑປາຕໍ ປຣິຠຸຎ຺ຊິຕ຺ວາ ອລງ຺ກຕປຏິຍຕ຺ເຕ ອິຕ຺ຖາຄາຣຊເນ ອຸປຄນ຺ຕ຺ວາ ‘‘ກີທິສາ ນາມ ຕາ, ອຍ຺ຍປຸຕ຺ຕ, ອຈ຺ຉຣາໂຍ, ຍາສໍ ຕ຺ວໍ ເຫຕຸ ພ຺ຣຫ຺ມຈຣິຍໍ ຈຣສີ’’ຕິອາທີນິ (ມ. ນິ. ໒.໓໐໑) ວຕ຺ວາ ປໂລຠນກມ຺ມໍ ກາຕຸໍ ອາຣທ຺ເຘ ຕສ຺ສາຘິປ຺ປາຍໍ ວິປຣິວຕ຺ເຕຕ຺ວາ ອນິຈ຺ຈຕາທິປຏິສໍຍຸຕ຺ຕໍ ຘມ຺ມໍ ກເຖນ຺ໂຕ –

‘‘ປສ຺ສ ຈິຕ຺ຕກຕໍ ພິມ຺ພໍ, ອຣຸກາຍໍ ສມຸສ຺ສິຕໍ;

ອາຕຸຣໍ ພຫຸສງ຺ກປ຺ປໍ, ຍສ຺ສ ນຕ຺ຖິ ຘຸວໍ ຐິຕິ.

‘‘ປສ຺ສ ຈິຕ຺ຕກຕໍ ຣູປໍ, ມຓິນາ ກຸຓ຺ຑເລນ ຈ;

ອຏ຺ຐິໍ ຕເຈນ ໂອນທ຺ຘໍ, ສຫ ວຕ຺ເຖຫິ ໂສຠຕິ.

‘‘ອລຕ຺ຕກກຕາ ປາທາ, ມຸຂໍ ຈຸຓ຺ຓກມກ຺ຂິຕໍ;

ອລໍ ພາລສ຺ສ ໂມຫາຍ, ໂນ ຈ ປາຣຄເວສິໂນ.

‘‘ອຏ຺ຐາປທກຕາ ເກສາ, ເນຕ຺ຕາ ອຎ຺ຊນມກ຺ຂິຕາ;

ອລໍ ພາລສ຺ສ ໂມຫາຍ, ໂນ ຈ ປາຣຄເວສິໂນ.

‘‘ອຎ຺ຊນີວ ນວາ ຈິຕ຺ຕາ, ປູຕິກາໂຍ ອລງ຺ກໂຕ;

ອລໍ ພາລສ຺ສ ໂມຫາຍ, ໂນ ຈ ປາຣຄເວສິໂນ.

‘‘ໂອທຫິ ມິຄໂວ ປາສໍ, ນາສທາ ວາຄຸຣໍ ມິໂຄ;

ຠຸຕ຺ວາ ນິວາປໍ ຄຈ຺ຉາມ, ກນ຺ທນ຺ເຕ ມິຄພນ຺ຘເກ.

‘‘ຉິນ຺ໂນ ປາໂສ ມິຄວສ຺ສ, ນາສທາ ວາຄຸຣໍ ມິໂຄ;

ຠຸຕ຺ວາ ນິວາປໍ ຄຈ຺ຉາມ, ໂສຈນ຺ເຕ ມິຄລຸທ຺ທເກ’’ຕິ. (ມ. ນິ. ໒.໓໐໒; ເຖຣຄາ. ໗໖໙-໗໗໕);

ອິມາ ຄາຖາໂຍ ອຠາສິ. ອິມາ ຄາຖາ ວຕ຺ວາ ເວຫາສໍ ອພ຺ຠຸຄ຺ຄນ຺ຕ຺ວາ ຣຎ຺ໂຎ ໂກຣພ຺ຍສ຺ສ ມິຄາຊິນວນຸຍ຺ຍາເນ ມງ຺ຄລສິລາປຏ຺ເຏ ນິສີທິ. ເຖຣສ຺ສ ກິຣ ປິຕາ ສຕ຺ຕສຸ ທ຺ວາຣໂກຏ຺ຐເກສຸ ອຄ຺ຄຬໍ ທາເປຕ຺ວາ ມລ຺ເລ ອາຓາເປສິ ‘‘ນິກ຺ຂມິຕຸໍ ມາ ເທຖ, ກາສາຍານິ ອປເນຕ຺ວາ ເສຕການິ ນິວາສາເປຖາ’’ຕິ. ຕສ຺ມາ ເຖໂຣ ອາກາເສນ ອຄມາສິ. ອຖ ຣາຊາ ໂກຣພ຺ໂຍ ເຖຣສ຺ສ ຕຕ຺ຖ ນິສິນ຺ນຠາວໍ ສຸຕ຺ວາ ຕໍ ອຸປສງ຺ກມິຕ຺ວາ ສມ຺ໂມທນີຍໍ ກຖໍ ສາຣຓີຍໍ ວີຕິສາເຣຕ຺ວາ ‘‘ອິຘ, ໂຠ ຣຏ຺ຐປາລ, ປພ຺ພຊນ຺ໂຕ ພ຺ຍາຘິປາຣິຊຸຎ຺ຎໍ ວາ ຊຣາໂຠຄຎາຕິປາຣິຊຸຎ຺ຎໍ ວາ ປຕ຺ໂຕ ປພ຺ພຊຕິ, ຕ຺ວໍ ປນ ກິຎ຺ຈິປິ ປາຣິຊຸຎ຺ຎໍ ອນຸປຄໂຕ ເອວ ກສ຺ມາ ປພ຺ພຊສີ’’ຕິ ປຸຈ຺ຉິ. ອຖສ຺ສ ເຖໂຣ ‘‘ອຸປນິຍ຺ຍຕິ ໂລໂກ ອທ຺ຘຸໂວ, ອຕາໂຓ ໂລໂກ ອນຠິສ຺ສໂຣ, ອສຣໂຓ ໂລໂກ ສພ຺ພໍ ປຫາຍ ຄມນີຍໍ, ອູໂນ ໂລໂກ ອຕິຕ຺ໂຕ ຕຓ຺ຫາທາໂສ’’ຕິ (ມ. ນິ. ໒.໓໐໕) ອິເມສໍ ຈຕຸນ຺ນໍ ຘມ຺ມຸທ຺ເທສານໍ ອຕ຺ຕນາ ວິທິຕຠາວໍ ກເຖຕ຺ວາ ຕສ຺ສາ ເທສນາຍ ອນຸຄີຕິໍ ກເຖນ຺ໂຕ –

‘‘ປສ຺ສາມິ ໂລເກ ສຘເນ ມນຸສ຺ເສ, ລທ຺ຘານ ວິຕ຺ຕໍ ນ ທທນ຺ຕິ ໂມຫາ;

ລຸທ຺ຘາ ຘນໍ ສນ຺ນິຈຍໍ ກໂຣນ຺ຕິ, ຠິຍ຺ໂຍວ ກາເມ ອຠິປຕ຺ຖຍນ຺ຕິ.

‘‘ຣາຊາ ປສຍ຺ຫປ຺ປຖວິໍ ວິເຊຕ຺ວາ, ສສາຄຣນ຺ຕໍ ມຫິມາວສນ຺ໂຕ;

ໂອຣໍ ສມຸທ຺ທສ຺ສ ອຕິຕ຺ຕຣູໂປ, ປາຣໍ ສມຸທ຺ທສ຺ສປິ ປຕ຺ຖເຍຖ.

‘‘ຣາຊາ ຈ ອຎ຺ເຎ ຈ ພຫູ ມນຸສ຺ສາ, ອວີຕຕຓ຺ຫາ ມຣຓໍ ອຸເປນ຺ຕິ;

ອູນາວ ຫຸຕ຺ວານ ຊຫນ຺ຕິ ເທຫໍ, ກາເມຫິ ໂລກມ຺ຫິ ນ ຫຕ຺ຖິ ຕິຕ຺ຕິ.

‘‘ກນ຺ທນ຺ຕິ ນໍ ຎາຕີ ປກິຣິຍ ເກເສ, ‘ອໂຫ ວຕາ ໂນ ອມຣາ’ຕິ ຈາຫຸ;

ວຕ຺ເຖນ ນໍ ປາຣຸຕໍ ນີຫຣິຕ຺ວາ, ຈິຕໍ ສໂມຘາຍ ຕໂຕ ຑຫນ຺ຕິ.

‘‘ໂສ ຑຍ຺ຫຕິ ສູເລຫິ ຕຸຊ຺ຊມາໂນ, ເອເກນ ວຕ຺ເຖນ ປຫາຍ ໂຠເຄ;

ນ ມີຍມານສ຺ສ ຠວນ຺ຕິ ຕາຓາ, ຎາຕີ ຈ ມິຕ຺ຕາ ອຖ ວາ ສຫາຍາ.

‘‘ທາຍາທກາ ຕສ຺ສ ຘນໍ ຫຣນ຺ຕິ, ສຕ຺ໂຕ ປນ ຄຈ຺ຉຕິ ເຍນ ກມ຺ມໍ;

ນ ມີຍມານໍ ຘນມນ຺ເວຕິ ກິຎ຺ຈິ, ປຸຕ຺ຕາ ຈ ທາຣາ ຈ ຘນຎ຺ຈ ຣຏ຺ຐໍ.

‘‘ນ ທີຆມາຍຸໍ ລຠເຕ ຘເນນ, ນ ຈາປິ ວິຕ຺ເຕນ ຊຣໍ ວິຫນ຺ຕິ;

ອປ຺ປໍ ຫິທໍ ຊີວິຕມາຫຸ ຘີຣາ, ອສສ຺ສຕໍ ວິປ຺ປຣິຓາມຘມ຺ມໍ.

‘‘ອຑ຺ຒາ ທລິທ຺ທາ ຈ ຜຸສນ຺ຕິ ຜສ຺ສໍ, ພາໂລ ຈ ຘີໂຣ ຈ ຕເຖວ ຜຸຏ຺ໂຐ;

ພາໂລ ຫິ ພາລ຺ຍາ ວຘິໂຕວ ເສຕິ, ຘີໂຣ ຈ ໂນ ເວຘຕິ ຜສ຺ສຜຸຏ຺ໂຐ.

‘‘ຕສ຺ມາ ຫິ ປຎ຺ຎາວ ຘເນນ ເສຍ຺ຍາ, ຍາຍ ໂວສານມິຘາຘິຄຈ຺ຉຕິ;

ອພ຺ໂຍສິຕຕ຺ຕາ ຫິ ຠວາຠເວສຸ, ປາປານິ ກມ຺ມານິ ກໂຣຕິ ໂມຫາ.

‘‘ອຸເປຕິ ຄພ຺ຠຎ຺ຈ ປຣຎ຺ຈ ໂລກໍ, ສໍສາຣມາປຊ຺ຊປຣມ຺ປຣາຍ;

ຕສ຺ສປ຺ປປຎ຺ໂຎ ອຠິສທ຺ທຫນ຺ໂຕ, ອຸເປຕິ ຄພ຺ຠຎ຺ຈ ປຣຎ຺ຈ ໂລກໍ.

‘‘ໂຈໂຣ ຍຖາ ສນ຺ຘິມຸເຂ ຄຫີໂຕ, ສກມ຺ມຸນາ ຫຎ຺ຎຕິ ປາປຘມ຺ໂມ;

ເອວໍ ປຊາ ເປຈ຺ຈ ປຣມ຺ຫິ ໂລເກ, ສກມ຺ມຸນາ ຫຎ຺ຎຕິ ປາປຘມ຺ໂມ.

‘‘ກາມາ ຫິ ຈິຕ຺ຣາ ມຘຸຣາ ມໂນຣມາ, ວິຣູປຣູເປນ ມເຖນ຺ຕິ ຈິຕ຺ຕໍ;

ອາທີນວໍ ກາມຄຸເຓສຸ ທິສ຺ວາ, ຕສ຺ມາ ອຫໍ ປພ຺ພຊິໂຕມ຺ຫິ ຣາຊ.

‘‘ທຸມປ຺ຜລານີວ ປຕນ຺ຕິ ມາຓວາ, ທຫຣາ ຈ ວຸຑ຺ຒາ ຈ ສຣີຣເຠທາ;

ເອຕມ຺ປິ ທິສ຺ວານ ປພ຺ພຊິໂຕມ຺ຫິ ຣາຊ, ອປຓ຺ຓກໍ ສາມຎ຺ຎເມວ ເສຍ຺ໂຍ.

‘‘ສທ຺ຘາຍາຫໍ ປພ຺ພຊິໂຕ, ອຸເປໂຕ ຊິນສາສເນ;

ອວຎ຺ຌາ ມຍ຺ຫໍ ປພ຺ພຊ຺ຊາ, ອນໂຓ ຠຸຎ຺ຊາມິ ໂຠຊນໍ.

‘‘ກາເມ ອາທິຕ຺ຕໂຕ ທິສ຺ວາ, ຊາຕຣູປານິ ສຕ຺ຖໂຕ;

ຄພ຺ຠາໂວກ຺ກນ຺ຕິໂຕ ທຸກ຺ຂໍ, ນິຣເຍສຸ ມຫພ຺ຠຍໍ.

‘‘ເອຕມາທີນວໍ ຎຕ຺ວາ, ສໍເວຄໍ ອລຠິໍ ຕທາ;

ໂສຫໍ ວິທ຺ໂຘ ຕທາ ສນ຺ໂຕ, ສມ຺ປຕ຺ໂຕ ອາສວກ຺ຂຍໍ.

‘‘ປຣິຈິຓ຺ໂຓ ມຍາ ສຕ຺ຖາ, ກຕໍ ພຸທ຺ຘສ຺ສ ສາສນໍ;

ໂອຫິໂຕ ຄຣຸໂກ ຠາໂຣ, ຠວເນຕ຺ຕິ ສມູຫຕາ.

‘‘ຍສ຺ສຕ຺ຖາຍ ປພ຺ພຊິໂຕ, ອຄາຣສ຺ມານຄາຣິຍໍ;

ໂສ ເມ ອຕ຺ໂຖ ອນຸປ຺ປຕ຺ໂຕ, ສພ຺ພສໍໂຍຊນກ຺ຂໂຍ’’ຕິ. (ເຖຣຄາ. ໗໗໖-໗໙໓) –

ອິມາ ຄາຖາ ອໂວຈ. ເອວໍ ເຖໂຣ ຣຎ຺ໂຎ ໂກຣພ຺ຍສ຺ສ ຘມ຺ມໍ ເທເສຕ຺ວາ ສຕ຺ຖຸ ສນ຺ຕິກເມວ ຄໂຕ. ສຕ຺ຖາ ຈ ອປຣຠາເຄ ອຣິຍຄຓມຊ຺ເຌ ນິສິນ຺ໂນ ເຖຣໍ ສທ຺ຘາປພ຺ພຊິຕານໍ ອຄ຺ຄຏ຺ຐາເນ ຐເປສິ.

໙໗-໘. ເອວໍ ໂສ ເຖໂຣ ປຕ຺ຕເອຕທຄ຺ຄຏ຺ຐາໂນ ປຸພ຺ພກມ຺ມໍ ສຣິຕ຺ວາ ໂສມນສ຺ສຊາໂຕ ປຸພ຺ພຈຣິຕາປທານໍ ປກາເສນ຺ໂຕ ປທຸມຸຕ຺ຕຣສ຺ສ ຠຄວໂຕຕິອາທິມາຫ. ວຣນາໂຄ ມຍາ ທິນ຺ໂນຕິ ຕສ຺ສ ຠຄວໂຕ ຣູປກາເຍ ປສີທິຕ຺ວາ ວໂຣ ອຸຕ຺ຕໂມ ເສຏ຺ໂຐ ອີສາທນ຺ໂຕ ຣຖີສາສທິສທນ຺ໂຕ ອຸຣູຬ຺ຫວາ ຠາຣວໂຫ ຣາຊາຣໂຫ ວາ. ເສຕຈ຺ຉຕ຺ໂຕປໂສຠິໂຕຕິ ຫຕ຺ຖິກ຺ຂນ຺ເຘ ອຸສ຺ສາປິຕເສຕຈ຺ຉຕ຺ເຕນ ອຸປເສວິໂຕ ໂສຠມາໂນ. ປຸນປິ ກິໍ ວິສິຏ຺ໂຐ ວຣນາໂຄ? ສກປ຺ປໂນ ຫຕ຺ຖາລງ຺ກາຣສຫິໂຕ. ສງ຺ຆາຣາມໍ ພຸທ຺ຘປ຺ປມຸຂສ຺ສ ຠິກ຺ຂຸສງ຺ຆສ຺ສ ວສນຕ຺ຖາຍ ອາຣາມໍ ວິຫາຣໍ ອກາຣຍິໍ ກາເຣສິໍ.

໙໙. ຈຕຸປຎ຺ຎາສສຫສ຺ສານີຕິ ຕສ຺ມິໍ ກາຣາປິເຕ ວິຫາຣພ຺ຠນ຺ຕເຣ ຈຕຸປຎ຺ຎາສສຫສ຺ສານິ ປາສາທານິ ຈ ອຫໍ ອກາຣຍິໍ ກາເຣສິນ຺ຕິ ອຕ຺ໂຖ. ມໂຫຆທານໍ ກຣິຕ຺ວານາຕິ ສພ຺ພປຣິກ຺ຂາຣສຫິຕໍ ມໂຫຆສທິສໍ ມຫາທານໍ ສຊ຺ເຊຕ຺ວາ ມເຫສິໂນ ມຸນິໂນ ນິຍ຺ຍາເທສິນ຺ຕິ ອຕ຺ໂຖ.

໑໐໐. ອນຸໂມທິ ມຫາວີໂຣຕິ ຈຕຸຣາສງ຺ຂ຺ເຍຍ຺ຍສຕສຫສ຺ເສສຸ ກປ຺ເປສຸ ອພ຺ໂພຈ຺ຉິນ຺ນອຸສ຺ສາຫສງ຺ຂາເຕນ ວີຣິເຍນ ມຫາວີໂຣ ສຍມ຺ຠູ ສຍເມວ ຠູໂຕ ຊາໂຕ ລທ຺ຘສພ຺ພຎ຺ຎຸຕຎ຺ຎາໂຓ ອຄ຺ໂຄ ເສຏ຺ໂຐ ປຸຄ຺ຄໂລ ອນຸໂມທິ ວິຫາຣານຸໂມທນໍ ອກາສິ. ສພ຺ເພ ຊເນ ຫາສຍນ຺ໂຕຕິ ສກລານນ຺ຕາປຣິມາເຓ ເທວມນຸສ຺ເສ ຫາສຍນ຺ໂຕ ສນ຺ຕຸຏ຺ເຐ ກຸຣຸມາໂນ ອມຕນິພ຺ພານປຏິສໍຍຸຕ຺ຕໍ ຈຕຸສຈ຺ຈຘມ຺ມເທສນໍ ເທເສສິ ປກາເສສິ ວິວຣິ ວິຠຊິ ອຸຕ຺ຕານີ ອກາສີຕິ ອຕ຺ໂຖ.

໑໐໑. ຕໍ ເມ ວິຍາກາສີຕິ ຕໍ ມຍ຺ຫໍ ກຕປຸຎ຺ຎໍ ພລໍ ວິເສເສນ ປາກຏໍ ອກາສິ. ຊລຊຸຕ຺ຕມນາມໂກຕິ ຊເລ ຊາຕໍ ຊລຊໍ ປທຸມໍ, ປທຸມຸຕ຺ຕຣນາມໂກຕິ ອຕ຺ໂຖ. ‘‘ຊລນຸຕ຺ຕມນາຍໂກ’’ຕິປິ ປາໂຐ. ຕຕ຺ຖ ອຕ຺ຕໂນ ປຠາຍ ຊລນ຺ຕີຕິ ຊລນາ, ຈນ຺ທິມສູຣິຍເທວພ຺ຣຫ຺ມາໂນ, ເຕສໍ ຊລນານໍ ອຸຕ຺ຕໂມຕິ ຊລນຸຕ຺ຕໂມ. ສພ຺ພສຕ຺ຕານໍ ນາຍໂກ ອຸຕ຺ຕໂມຕິ ນາຍໂກ, ສມ຺ຠາຣວນ຺ເຕ ສຕ຺ເຕ ນິພ຺ພານໍ ເນຕິ ປາເປຕີຕິ ວາ ນາຍໂກ, ຊລນຸຕ຺ຕໂມ ຈ ໂສ ນາຍໂກ ຈາຕິ ຊລນຸຕ຺ຕມນາຍໂກ. ຠິກ຺ຂຸສງ຺ເຆ ນິສີທິຕ຺ວາຕິ ຠິກ຺ຂຸສງ຺ຆສ຺ສ ມຊ຺ເຌ ນິສິນ຺ໂນ ອິມາ ຄາຖາ ອຠາສຖ ປາກຏໍ ກຕ຺ວາ ກເຖສີຕິ ອຕ຺ໂຖ. ເສສໍ ອຸຕ຺ຕານຕ຺ຖເມວາຕິ.

ຣຏ຺ຐປາລຕ຺ເຖຣອປທານວຓ຺ຓນາ ສມຕ຺ຕາ.

໙. ໂສປາກຕ຺ເຖຣອປທານວຓ຺ຓນາ

ປພ຺ຠາຣໍ ໂສຘຍນ຺ຕສ຺ສາຕິອາທິກໍ ອາຍສ຺ມໂຕ ໂສປາກຕ຺ເຖຣສ຺ສ ອປທານໍ. ອຍມ຺ປິ ປຸຣິມພຸທ຺ເຘສຸ ກຕາຘິກາໂຣ ຕຕ຺ຖ ຕຕ຺ຖ ຠເວ ວິວຏ຺ຏູປນິສ຺ສຍານິ ປຸຎ຺ຎານິ ອຸປຈິນນ຺ໂຕ ສິທ຺ຘຕ຺ຖສ຺ສ ຠຄວໂຕ ກາເລ ອຎ຺ຎຕຣສ຺ສ ກຸຏຸມ຺ພິກສ຺ສ ປຸຕ຺ໂຕ ຫຸຕ຺ວາ ນິພ຺ພຕ຺ຕິ. ເອກທິວສໍ ສຕ຺ຖາຣໍ ທິສ຺ວາ ພີຊປູຣຜລານິ ສຕ຺ຖຸ ອຸປເນສິ, ປຣິຠຸຎ຺ຊິ ຠຄວາ ຕສ຺ສານຸກມ຺ປໍ ອຸປາທາຍ. ໂສ ຠິກ຺ຂຸ ສຕ຺ຖຣິ ສງ຺ເຆ ຈ ອຠິປ຺ປສນ຺ໂນ ສລາກຠຕ຺ຕໍ ປຏ຺ຐເປຕ຺ວາ ສງ຺ຆຸທ຺ເທສວເສນ ຕິຓ຺ຓໍ ຠິກ຺ຂູນໍ ຍາວຕາຍຸກໍ ຂີຣຠຕ຺ຕໍ ອທາສິ. ໂສ ເຕຫິ ປຸຎ຺ເຎຫິ ອປຣາປຣໍ ເທວມນຸສ຺ເສສຸ ສມ຺ປຕ຺ຕິໂຍ ອນຸຠວນ຺ໂຕ ເອກທາ ມນຸສ຺ສໂຍນິຍໍ ນິພ຺ພຕ຺ໂຕ ເອກສ຺ສ ປຈ຺ເຈກພຸທ຺ຘສ຺ສ ຂີຣຠຕ຺ຕໍ ອທາສິ.

ເອວໍ ຕຕ຺ຖ ຕຕ຺ຖ ປຸຎ຺ຎານິ ກຕ຺ວາ ສຸຄຕີສຸເຍວ ປຣິພ຺ຠມນ຺ໂຕ ອິມສ຺ມິໍ ພຸທ຺ຘຸປ຺ປາເທ ປຸຣິມກມ຺ມນິສ຺ສນ຺ເທນ ສາວຕ຺ຖິຍໍ ອຎ຺ຎຕຣາຍ ທຸຄ຺ຄຕິຕ຺ຖິຍາ ກຸຈ຺ຉິມ຺ຫິ ປຏິສນ຺ຘິໍ ຄຓ຺ຫິ. ສາ ຕໍ ທສມາເສ ກຸຈ຺ຉິນາ ປຣິຫຣິຕ຺ວາ ປຣິປກ຺ເກ ຄພ຺ເຠ ວິຊາຍນກາເລ ວິຊາຍິຕຸໍ ອສກ຺ໂກນ຺ຕີ ມຸຈ຺ຉໍ ອາປຊ຺ຊິຕ຺ວາ ພຫຸເວລໍ ມຕາ ວິຍ ນິປຊ຺ຊິ. ຎາຕກາ ‘‘ມຕາ’’ຕິ ສຎ຺ຎາຍ ສຸສານໍ ເນຕ຺ວາ ຈິຕກໍ ອາໂຣເປຕ຺ວາ ເທວຕານຸຠາເວນ ວາຕວຸຏ຺ຐິຍາ ອຸຏ຺ຐິຕາຍ ອຄ຺ຄິໍ ອທຕ຺ວາ ປກ຺ກມິໍສຸ. ທາຣໂກ ປຈ຺ຉິມຠວິກຕ຺ຕາ ເທວຕານຸຠາເວເນວ ອໂຣໂຄ ຫຸຕ຺ວາ ມາຕຸກຸຈ຺ຉິໂຕ ນິກ຺ຂມິ. ມາຕາ ປນ ກາລມກາສິ. ເທວຕາ ມນຸສ຺ສຣູເປນຸປຄມ຺ມ ຕໍ ຄເຫຕ຺ວາ ສຸສານໂຄປກສ຺ສ ເຄເຫ ຐເປຕ຺ວາ ກຕິປາຫໍ ກາລໍ ປຕິຣູເປນ ອາຫາເຣນ ໂປເສສິ. ຕໂຕ ປຣໍ ສຸສານໂຄປໂກ ອຕ຺ຕໂນ ປຸຕ຺ຕໍ ກຕ຺ວາ ວຑ຺ເຒສິ. ໂສ ຕຖາ ວຑ຺ເຒນ຺ໂຕ ຕສ຺ສ ປຸຕ຺ເຕນ ສຸປ຺ປິເຍນ ນາມ ທາຣເກນ ສທ຺ຘິໍ ກີຬນ຺ໂຕ ວິຈຣິ. ຕສ຺ສ ສຸສາເນ ຊາຕສໍວຑ຺ຒຠາວໂຕ ໂສປາໂກຕິ ສມຎ຺ຎາ ອໂຫສິ.

ອເຖກທິວສໍ ສຕ຺ຕວສ຺ສິກໍ ຕໍ ຠຄວາ ປຈ຺ຈູສເວລາຍໍ ຎາຓຊາລໍ ປຕ຺ຖຣິຕ຺ວາ ເວເນຍ຺ຍພນ຺ຘເວ ໂອໂລເກນ຺ໂຕ ຎາຓຊາລສ຺ສ ອນ຺ໂຕຄຕໍ ທິສ຺ວາ ສຸສານຏ຺ຐານໍ ອຄມາສິ. ທາຣໂກ ປຸພ຺ພເຫຕຸນາ ໂຈທິຍມາໂນ ປສນ຺ນມານໂສ ສຕ຺ຖາຣໍ ອຸປສງ຺ກມິຕ຺ວາ ວນ຺ທິຕ຺ວາ ອຏ຺ຐາສິ. ສຕ຺ຖາ ຕສ຺ສ ຘມ຺ມໍ ກເຖສິ. ໂສ ຘມ຺ມໍ ສຸຕ຺ວາ ປພ຺ພຊ຺ຊໍ ຍາຈິຕ຺ວາ ປິຕຣາ ‘‘ອນຸຎ຺ຎາໂຕສີ’’ຕິ ວຸຕ຺ໂຕ ປິຕຣໍ ສຕ຺ຖຸ ສນ຺ຕິກໍ ອາເນສິ. ຕສ຺ສ ປິຕາ ສຕ຺ຖາຣໍ ວນ຺ທິຕ຺ວາ ‘‘ອິມໍ ທາຣກໍ ປພ຺ພາເຊຖ, ຠນ຺ເຕ’’ຕິ ອນຸຊານິ, ຕໍ ປພ຺ພາເຊຕ຺ວາ ຠຄວາ ເມຕ຺ຕາຠາວນາຍ ນິໂຍເຊສິ. ໂສ ເມຕ຺ຕາກມ຺ມຏ຺ຐານໍ ຄເຫຕ຺ວາ ສຸສາເນ ວິຫຣນ຺ໂຕ ນຈິຣສ຺ເສວ ເມຕ຺ຕາຌານໍ ປາທກໍ ກຕ຺ວາ ວິປສ຺ສນໍ ວຑ຺ເຒຕ຺ວາ ອຣຫຕ຺ຕໍ ສຈ຺ຉາກາສິ. ອຣຫາ ຫຸຕ຺ວາປິ ອຎ຺ເຎສໍ ໂສສານິກຠິກ຺ຂູນໍ ເມຕ຺ຕາຠາວນາວິຘິໍ ທສ຺ເສນ຺ໂຕ ‘‘ຍຖາປິ ເອກປຸຕ຺ຕສ຺ມິ’’ນ຺ຕິ (ເຖຣຄາ. ໓໓) ຄາຖໍ ອຠາສິ. ອິທໍ ວຸຕ຺ຕໍ ໂຫຕິ – ຍຖາ ເອກປຸຕ຺ຕເກ ປິເຍ ມນາເປ ມາຕາ ປິຕາ ຈ ກຸສລີ ເອກນ຺ຕຫິເຕສີ ຠເວຍ຺ຍ, ເອວໍ ປຸຣຕ຺ຖິມາທິເຠທາສຸ ສພ຺ພາສຸ ທິສາສຸ ກາມຠວາທິເຠເທສຸ ວາ ສພ຺ເພສຸ ຠເວສຸ ທຫຣາທິເຠທາສຸ ສພ຺ພາສຸ ອວຕ຺ຖາສຸປິ ຐິເຕສຸ ສພ຺ເພສຸ ສຕ຺ເຕສຸ ເອກນ຺ຕຫິເຕສິຕາຍ ກຸສລີ ຠເວຍ຺ຍ ‘‘ມິຕ຺ໂຕ, ອຸທາສິໂນ, ປຈ຺ຈຕ຺ຖິໂກ’’ຕິ ສີມໍ ອກຕ຺ວາ ສີມາຍ ສມ຺ເຠທວເສນ ສພ຺ພຕ຺ຖ ເອກຣສໍ ເມຕ຺ຕໍ ຠາເວຍ຺ຍາຕິ ອິມໍ ປນ ຄາຖໍ ວຕ຺ວາ ‘‘ສເຈ ຕຸມ຺ເຫ ອາຍສ຺ມນ຺ໂຕ ເອວໍ ເມຕ຺ຕໍ ຠາເວຍ຺ຍາຖ, ເຍ ເຕ ຠຄວຕາ ‘ສຸຂໍ ສຸປຕີ’ຕິອາທິນາ (ອ. ນິ. ໑໑.໑໕; ປຣິ. ໓໓໑; ມິ. ປ. ໔.໔.໖) ເອກາທສ ເມຕ຺ຕານິສໍສາ ຈ ວຸຕ຺ຕາ, ເອກໍເສນ ເຕສໍ ຠາຄິໂນ ຠວຖາ’’ຕິ ໂອວາທໍ ອທາສິ.

໑໑໒. ເອວໍ ໂສ ປຕ຺ຕຜລາຘິຄໂມ ອຕ຺ຕໂນ ກຕປຸຎ຺ຎໍ ປຈ຺ຈເວກ຺ຂິຕ຺ວາ ສຎ຺ຊາຕໂສມນສ຺ໂສ ປຸພ຺ພຈຣິຕາປທານໍ ທສ຺ເສນ຺ໂຕ ປພ຺ຠາຣໍ ໂສຘຍນ຺ຕສ຺ສາຕິອາທິມາຫ. ຕຕ຺ຖ ປພ຺ຠາຣນ຺ຕິ ສິລາປພ຺ພຕສ຺ສ ວິເວກຏ຺ຐານໍ, ຕໍ ປພ຺ພຊິຕານຸຣູປຕ຺ຕາ ອິຏ຺ຐກປາກາຣໍ ກຕ຺ວາ ທ຺ວາຣກວາຏໍ ໂຍເຊຕ຺ວາ ຠິກ຺ຂູນໍ ວສນຕ຺ຖາຍ ອທາສິ, ປກາເຣນ ຠໂຣ ປຕ຺ເຖຕພ຺ໂພຕິ ປພ຺ຠາໂຣ, ຕໍ ໂສຘຍນ຺ຕສ຺ສ ມມ ສນ຺ຕິກໍ ສິທ຺ຘຕ຺ໂຖ ນາມ ຠຄວາ ອາຄຈ຺ຉິ ປາປຸຓິ.

໑໑໓. ພຸທ຺ຘໍ ອຸປຄຕໍ ທິສ຺ວາຕິ ເອວໍ ມມ ສນ຺ຕິກໍ ອາຄຕໍ ທິສ຺ວາ ຕາທິໂນ ອິຏ຺ຐານິຏ຺ເຐສຸ ອກມ຺ປິຍສຠາວຕ຺ຕາ ຕາທິຄຸຓຍຸຕ຺ຕສ຺ສ ໂລກເຊຏ຺ຐສ຺ສ ພຸທ຺ຘສ຺ສ ສນ຺ຖຣໍ ຕິຓປຓ຺ຓາທິສນ຺ຖຣໍ ກຏ຺ຐຕ຺ຖຣໍ ປຎ຺ຎາເປຕ຺ວາ ນິຏ຺ຐາເປຕ຺ວາ ປຸປ຺ຜາສນໍ ປຸປ຺ຜມຍໍ ອາສນໍ ອຫໍ ອທາສິໍ.

໑໑໔. ປຸປ຺ຜາສເນ ນິສີທິຕ຺ວາຕິ ຕສ຺ມິໍ ປຎ຺ຎຕ຺ເຕ ປຸປ຺ຜາສເນ ນິສີທິຕ຺ວາ ໂລກນາຍໂກ ສິທ຺ຘຕ຺ໂຖ ຠຄວາ. ມມຎ຺ຈ ຄຕິມຎ຺ຎາຍາຕິ ມຍ຺ຫໍ ຄຕິໍ ອາຍຕິໍ ອຸປ຺ປຕ຺ຕິຏ຺ຐານໍ ອຎ຺ຎາຍ ຊານິຕ຺ວາ ອນິຈ຺ຈຕໍ ອນິຈ຺ຈຠາວໍ ອຸທາຫຣິ ກເຖສິ.

໑໑໕. ອນິຈ຺ຈາ ວຕ ສງ຺ຂາຣາຕິ ວຕ ເອກນ຺ເຕນ ສງ຺ຂາຣາ ປຈ຺ຈເຍຫິ ສເມຈ຺ຈ ສມາຄນ຺ຕ຺ວາ ກຣີຍມານາ ສພ຺ເພ ສປ຺ປຈ຺ຈຍຘມ຺ມາ ຫຸຕ຺ວາ ອຠາວຏ຺ເຐນ ອນິຈ຺ຈາ. ອຸປ຺ປາທວຍຘມ຺ມິໂນຕິ ອຸປ຺ປຊ຺ຊິຕ຺ວາ ວິນສ຺ສນສຠາວາ ອຸປ຺ປຊ຺ຊິຕ຺ວາ ປາຕຸຠວິຕ຺ວາ ເອເຕ ສງ຺ຂາຣາ ນິຣຸຊ຺ຌນ຺ຕິ ວິນສ຺ສນ຺ຕີຕິ ອຕ຺ໂຖ. ເຕສໍ ວູປສໂມ ສຸໂຂຕິ ເຕສໍ ສງ຺ຂາຣານໍ ວິເສເສນ ອຸປສໂມ ສຸໂຂ, ເຕສໍ ວູປສມກຣໍ ນິພ຺ພານເມວ ເອກນ຺ຕສຸຂນ຺ຕິ ອຕ຺ໂຖ.

໑໑໖. ອິທໍ ວຕ຺ວານ ສພ຺ພຎ຺ຎູຕິ ສພ຺ພຘມ຺ມຊານນໂກ ຠຄວາ ໂລການໍ ເຊຏ຺ໂຐ ວຸຑ຺ໂຒ ນຣານໍ ອາສໂຠ ປຘາໂນ ວີໂຣ ອິທໍ ອນິຈ຺ຈປຏິສໍຍຸຕ຺ຕໍ ຘມ຺ມເທສນໍ ວຕ຺ວານ ກເຖຕ຺ວາ ອມ຺ພເຣ ອາກາເສ ຫໍສຣາຊາ ອິວ ນຠໍ ອາກາສໍ ອພ຺ຠຸຄ຺ຄມີຕິ ສມ຺ພນ຺ໂຘ.

໑໑໗. ສກໍ ທິຏ຺ຐິໍ ອຕ຺ຕໂນ ລທ຺ຘິໍ ຂນ຺ຕິໍ ຣຸຈິໍ ອຊ຺ຌາສຍໍ ຊຫິຕ຺ວານ ປຫາຍ. ຠາວຍານິຈ຺ຈສຎ຺ຎຫນ຺ຕິ ອນິຈ຺ເຈ ອນິຈ຺ຈນ຺ຕິ ປວຕ຺ຕສຎ຺ຎໍ ອຫໍ ຠາວຍິໍ ວຑ຺ເຒສິໍ ມນສິ ອກາສິໍ. ຕຕ຺ຖ ກາລໍ ກໂຕ ອຫນ຺ຕິ ຕຕ຺ຖ ຕິສ຺ສໍ ຊາຕິຍໍ ຕໂຕ ຊາຕິໂຕ ອຫໍ ກາລໍ ກໂຕ ມໂຕ.

໑໑໘. ທ຺ເວ ສມ຺ປຕ຺ຕີ ອນຸໂຠຕ຺ວາຕິ ມນຸສ຺ສສມ຺ປຕ຺ຕິທິພ຺ພສມ຺ປຕ຺ຕິສງ຺ຂາຕາ ທ຺ເວ ສມ຺ປຕ຺ຕິໂຍ ອນຸຠວິຕ຺ວາ. ສຸກ຺ກມູເລນ ໂຈທິໂຕຕິ ປຸຣາຓກຸສລມູເລນ, ມູລຠູເຕນ ກຸສເລນ ວາ ໂຈທິໂຕ ສຎ຺ໂຈທິໂຕ. ປຈ຺ຉິເມ ຠເວ ສມ຺ປຕ຺ເຕຕິ ປຣິໂຍສາເນ ຠເວ ສມ຺ປຕ຺ເຕ ປາປຸຓິເຕ. ສປາກໂຍນຸປາຄມິນ຺ຕິ ສກໍ ປຈິຕຠຕ຺ຕໍ ສປາກໍ ໂຍນິໍ ອຸປາຄມິໍ. ຍສ຺ສ ກຸລສ຺ສ ອຕ຺ຕໂນ ປຈິຕຠຕ຺ຕໍ ອຎ຺ເຎຫິ ອຠຸຎ຺ຊນີຍໍ, ຕສ຺ມິໍ ຈຓ຺ຑາລກຸເລ ນິພ຺ພຕ຺ໂຕສ຺ມີຕິ ອຕ຺ໂຖ. ອຖ ວາ ສາ ວຸຈ຺ຈຕິ ສຸນໂຂ, ສຸນໂຂຈ຺ຉິຏ຺ຐຠຕ຺ຕຠຸຎ຺ຊນກຈຓ຺ຑາລກຸເລ ຊາໂຕຕິ ອຕ຺ໂຖ. ເສສໍ ອຸຕ຺ຕານຕ຺ຖເມວາຕິ.

ໂສປາກຕ຺ເຖຣອປທານວຓ຺ຓນາ ສມຕ຺ຕາ.

໑໐. ສຸມງ຺ຄລຕ຺ເຖຣອປທານວຓ຺ຓນາ

ອາຫຸຕິໍ ຍິຏ຺ຐຸກາໂມຕິອາທິກໍ ອາຍສ຺ມໂຕ ສຸມງ຺ຄລຕ຺ເຖຣສ຺ສ ອປທານໍ. ອຍມ຺ປາຍສ຺ມາ ປຸຣິມພຸທ຺ເຘສຸ ກຕາຘິກາໂຣ ຕຕ຺ຖ ຕຕ຺ຖ ຠເວ ວິວຏ຺ຏູປນິສ຺ສຍານິ ປຸຎ຺ຎານິ ອຸປຈິນນ຺ໂຕ ປິຍທສ຺ສິສ຺ສ ຠຄວໂຕ ກາເລ ຣຸກ຺ຂເທວຕາ ຫຸຕ຺ວາ ນິພ຺ພຕ຺ຕິ. ໂສ ເອກທິວສໍ ສຕ຺ຖາຣໍ ນ຺ຫຕ຺ວາ ເອກຈີວຣໍ ຐິຕໍ ທິສ຺ວາ ໂສມນສ຺ສປ຺ປຕ຺ໂຕ ອປ຺ໂຜເຏສິ. ໂສ ເຕນ ປຸຎ຺ເຎນ ເທວມນຸສ຺ເສສຸ ສໍສຣນ຺ໂຕ ອິມສ຺ມິໍ ພຸທ຺ຘຸປ຺ປາເທ ສາວຕ຺ຖິຍາ ອວິທູເຣ ອຎ຺ຎຕຣສ຺ມິໍ ຄາມເກ ຕາທິເສນ ກມ຺ມນິສ຺ສນ຺ເທນ ທລິທ຺ທກຸເລ ນິພ຺ພຕ຺ຕິ, ຕສ຺ສ ສຸມງ຺ຄໂລຕິ ນາມໍ ອໂຫສິ. ໂສ ວຍປ຺ປຕ຺ໂຕ ຂຸຊ຺ຊກາສິຕນງ຺ຄລກຸທ຺ທາລປຣິກ຺ຂາໂຣ ຫຸຕ຺ວາ ກສິຍາ ຊີວິກໍ ກປ຺ເປສິ. ໂສ ເອກທິວສໍ ຣຎ຺ຎາ ປເສນທິນາ ໂກສເລນ ຠຄວໂຕ ຠິກ຺ຂຸສງ຺ຆສ຺ສ ຈ ມຫາທາເນ ປວຕ຺ຕິຍມາເນ ທານູປກຣຓານິ ຄເຫຕ຺ວາ ອາຄຈ຺ຉນ຺ເຕຫິ ມນຸສ຺ເສຫິ ສທ຺ຘິໍ ທຘິຆຏໍ ຄເຫຕ຺ວາ ອາຄໂຕ ຠິກ຺ຂູນໍ ສກ຺ກາຣສມ຺ມານໍ ທິສ຺ວາ ‘‘ອິເມ ສມຓາ ສກ຺ຍປຸຕ຺ຕິຍາ ສຸຂຸມວຕ຺ຖນິວຕ຺ຖາ ສຸໂຠຊນານິ ຠຸຎ຺ຊິຕ຺ວາ ນິວາເຕສຸ ເສນາສເນສຸ ວິຫຣນ຺ຕິ, ຍໍນູນາຫມ຺ປິ ປພ຺ພເຊຍ຺ຍ’’ນ຺ຕິ ຈິນ຺ເຕຕ຺ວາ ອຎ຺ຎຕຣໍ ມຫາເຖຣໍ ອຸປສງ຺ກມິຕ຺ວາ ອຕ຺ຕໂນ ປພ຺ພຊາຘິປ຺ປາຍໍ ນິເວເທສິ. ໂສ ຕໍ ກຣຸຓາຍນ຺ໂຕ ປພ຺ພາເຊຕ຺ວາ ກມ຺ມຏ຺ຐານໍ ອາຈິກ຺ຂິ. ໂສ ອຣຎ຺ເຎ ວິຫຣນ຺ໂຕ ເອກກວິຫາເຣ ນິພ຺ພິນ຺ໂນ ອຸກ຺ກຓ຺ຐິໂຕ ຫຸຕ຺ວາ ວິພ຺ຠມິຕຸກາໂມ ຎາຕິຄາມໍ ຄຈ຺ຉນ຺ໂຕ ອນ຺ຕຣາມຄ຺ເຄ ກຈ຺ຉໍ ພນ຺ຘິຕ຺ວາ ເຂຕ຺ຕໍ ກສນ຺ເຕ ກິລິຏ຺ຐວຕ຺ຖນິວຕ຺ເຖ ສມນ຺ຕໂຕ ຣໂຊກິຓ຺ຓສຣີເຣ ວາຕາຕເປນ ສຸສ຺ສນ຺ເຕ ເຂຕ຺ຕໍ ກສ຺ສເກ ມນຸສ຺ເສ ທິສ຺ວາ ‘‘ມຫນ຺ຕໍ ວຕິເມ ສຕ຺ຕາ ຊີວິກນິມິຕ຺ຕໍ ທຸກ຺ຂໍ ປຈ຺ຈນຸຠວນ຺ຕີ’’ຕິ ສໍເວຄໍ ປຏິລຠິ. ຎາຓສ຺ສ ປຣິປາກຄຕຕ຺ຕາ ຈສ຺ສ ຍຖາຄຫິຕໍ ກມ຺ມຏ຺ຐານໍ ອຸປຏ຺ຐາສິ. ໂສ ອຎ຺ຎຕຣໍ ຣຸກ຺ຂມູລໍ ອຸປຄນ຺ຕ຺ວາ ວິເວກໍ ລຠິຕ຺ວາ ໂຍນິໂສມນສິກໂຣນ຺ໂຕ ວິປສ຺ສນໍ ວຑ຺ເຒຕ຺ວາ ມຄ຺ຄປຏິປາຏິຍາ ອຣຫຕ຺ຕໍ ປາປຸຓິ.

໑໒໔. ເອວໍ ໂສ ປຕ຺ຕອຣຫຕ຺ຕຜໂລ ອຕ຺ຕໂນ ປຸພ຺ພກມ຺ມໍ ສຣິຕ຺ວາ ໂສມນສ຺ສວເສນ ປຸພ຺ພຈຣິຕາປທານໍ ປກາເສນ຺ໂຕ ອາຫຸຕິໍ ຍິຏ຺ຐຸກາໂມຫນ຺ຕິອາທິມາຫ. ຕຕ຺ຖ ອາຫຸຕິນ຺ຕິ ອນ຺ນປານາທິອເນກວິຘໍ ປູຊາສກ຺ກາຣູປກຣຓໍ. ຍິຏ຺ຐຸກາໂມຕິ ຍຊິຕຸກາໂມ, ທານໍ ທາຕຸກາໂມ ອຫໍ. ປຏິຍາເທຕ຺ວານ ໂຠຊນນ຺ຕິ ອາຫາຣໍ ປຏິຍາເທຕ຺ວາ ນິປ຺ຜາເທຕ຺ວາ. ພ຺ຣາຫ຺ມເຓ ປຏິມາເນນ຺ໂຕຕິ ປຏິຄ຺ຄາຫເກ ສຸທ຺ຘປພ຺ພຊິເຕ ປຣິເຍສນ຺ໂຕ. ວິສາເລ ມາຬເກ ຐິໂຕຕິ ປຣິສຸທ຺ຘປຓ຺ຑຣປຸລິນຕລາຠິຣາເມ ວິປຸເລ ມາຬເກ ຐິໂຕ.

໑໒໕-໗. ອຖທ຺ທສາສິໍ ສມ຺ພຸທ຺ຘນ຺ຕິອາທີສຸ ມຫາຍສໍ ມຫາປຣິວາຣໍ ສພ຺ພໂລກໍ ສກລສຕ຺ຕໂລກໍ ວິເນຕານໍ ວິເສເສນ ເນຕາຣໍ ນິພ຺ພານສມ຺ປາປກໍ ສຍມ຺ຠຸໍ ສຍເມວ ຠູຕໍ ອນາຈຣິຍກໍ ອຄ຺ຄປຸຄ຺ຄລໍ ເສຏ຺ຐປຸຄ຺ຄລໍ ຠຄວນ຺ຕໍ ຠຄ຺ຍວນ຺ຕາທິຄຸຓຍຸຕ຺ຕໍ ຊຸຕິມນ຺ຕໍ ນີລປີຕາທິປຠາສມ຺ປນ຺ນໍ ສາວເກຫິ ປຸຣກ຺ຂຕໍ ປຣິວາຣິຕໍ ອາທິຈ຺ຈມິວ ສູຣິຍມິວ ໂຣຈນ຺ຕໍ ໂສຠມານໍ ຣຖິຍໍ ວີຖິຍໍ ປຏິປນ຺ນກໍ ຄຈ຺ຉນ຺ຕໍ ປິຍທສ຺ສິໍ ນາມ ສມ຺ພຸທ຺ຘໍ ອທ຺ທສິນ຺ຕິ ສມ຺ພນ຺ໂຘ. ອຎ຺ຊລິໍ ປຄ຺ຄເຫຕ຺ວານາຕິ ພນ຺ຘຎ຺ຊລິປຸຏໍ ສິຣສິ ກຕ຺ວາ ສກໍ ຈິຕ຺ຕໍ ອຕ຺ຕໂນ ຈິຕ຺ຕໍ ປສາທຍິໍ ອິຕ຺ຖມ຺ຠູຕສ຺ສ ຠຄວໂຕ ຄຸເຓ ປສາເທສິໍ ປສນ຺ນມກາສິນ຺ຕິ ອຕ຺ໂຖ. ມນສາວ ນິມນ຺ເຕສິນ຺ຕິ ຈິຕ຺ເຕນ ປວາເຣສິໍ. ອາຄຈ຺ຉຕຸ ມຫາມຸນີຕິ ມຫິໂຕ ປູຊາຣໂຫ ມຸນິ ຠຄວາ ມມ ນິເວສນໍ ອາຄຈ຺ຉຕຸ.

໑໒໘. ມມ ສງ຺ກປ຺ປມຎ຺ຎາຍາຕິ ມຍ຺ຫໍ ຈິຕ຺ຕສງ຺ກປ຺ປໍ ຎຕ຺ວາ ໂລເກ ສຕ຺ຕໂລເກ ອນຸຕ຺ຕໂຣ ອຸຕ຺ຕຣວິຣຫິໂຕ ສຕ຺ຖາ ຂີຓາສວສຫສ຺ເສຫິ ອຣຫນ຺ຕສຫສ຺ເສຫິ ປຣິວຸໂຕ ມມ ທ຺ວາຣໍ ມຍ຺ຫໍ ເຄຫທ຺ວາຣໍ ອຸປາຄມິ ສມ຺ປາປຸຓິ.

໑໒໙. ຕສ຺ສ ສມ຺ປຕ຺ຕສ຺ສ ສຕ຺ຖຸໂນ ເອວໍ ນມກ຺ກາຣມກາສິໍ. ປຸຣິສາຊຎ຺ຎ ປຸຣິສານໍ ອາຊຎ຺ຎ, ເສຏ຺ຐ, ມມ ນມກ຺ກາໂຣ ເຕ ຕຸຍ຺ຫໍ ອຕ຺ຖຸ ຠວຕຸ. ປຸຣິສຸຕ຺ຕມ ປຸຣິສານໍ ອຸຕ຺ຕມ ອຘິກຄຸຓວິສິຏ຺ຐ ເຕ ຕຸຍ຺ຫໍ ມມ ນມກ຺ກາໂຣ ອຕ຺ຖຸ. ປາສາທໍ ປສາທຊນກໍ ມມ ນິເວສນໍ ອຠິຣຸຫິຕ຺ວາ ສີຫາສເນ ອຸຕ຺ຕມາສເນ ນິສີທຕນ຺ຕິ ອາຍາຈິນ຺ຕິ ອຕ຺ໂຖ.

໑໓໐. ທນ຺ໂຕ ທນ຺ຕປຣິວາໂຣຕິ ສຍໍ ທ຺ວາຣຕ຺ຕເຍນ ທນ຺ໂຕ ຕຖາ ທນ຺ຕາຫິ ຠິກ຺ຂຸຠິກ຺ຂຸນີອຸປາສກອຸປາສິກາສງ຺ຂາຕາຫິ ຈຕູຫິ ປຣິສາຫິ ປຣິວາຣິໂຕ. ຕິຓ຺ໂຓ ຕາຣຍຕໍ ວໂຣຕິ ສຍໍ ຕິຓ຺ໂຓ ສໍສາຣໂຕ ອຸຕ຺ຕິຓ຺ໂຓ ນິກ຺ຂນ຺ໂຕ ຕາຣຍຕໍ ຕາຣຍນ຺ຕານໍ ວິສິຏ຺ຐປຸຄ຺ຄລານໍ ວໂຣ ອຸຕ຺ຕໂມ ຠຄວາ ມມາຣາຘເນນ ປາສາທໍ ອຠິຣຸຫິຕ຺ວາ ປວຣາສເນ ອຸຕ຺ຕມາສເນ ນິສີທິ ນິສຊ຺ຊໍ ກປ຺ເປສິ.

໑໓໑. ຍໍ ເມ ອຕ຺ຖິ ສເກ ເຄເຫຕິ ອຕ຺ຕໂນ ເຄເຫ ຍໍ ອາມິສໍ ປຈ຺ຈຸປຏ຺ຐິຕໍ ສມ຺ປາທິຕໍ ຣາສິກຕໍ ອຕ຺ຖິ. ຕາຫໍ ພຸທ຺ຘສ຺ສ ປາທາສິນ຺ຕິ ພຸທ຺ຘສ຺ສ ພຸທ຺ຘປ຺ປມຸຂສ຺ສ ສງ຺ຆສ຺ສ ຕໍ ອາມິສໍ ປາທາສິໍ ປ-ກາເຣນ ອາທເຣນ ວາ ອທາສິນ຺ຕິ ອຕ຺ໂຖ. ປສນ຺ໂນ ເສຫິ ປາຓິຠີຕິ ອຕ຺ຕໂນ ທ຺ວີຫິ ຫຕ຺ເຖຫິ ປສ຺ສນ຺ນຈິຕ຺ໂຕ ຄເຫຕ຺ວາ ປາທາສິນ຺ຕິ ອຕ຺ໂຖ.

໑໓໒. ປສນ຺ນຈິຕ຺ໂຕ ປສາທິຕມນສງ຺ກປ຺ໂປ ສຸມໂນ ສຸນ຺ທຣມໂນ. ເວທຊາໂຕ ຊາຕເວໂທ ອຸປ຺ປນ຺ນໂສມນສ຺ໂສ ກຕຎ຺ຊລີ ສິຣສິ ຐປິຕອຎ຺ຊລິປຸໂຏ ພຸທ຺ຘເສຏ຺ຐໍ ນມສ຺ສາມິ ເສຏ຺ຐສ຺ສ ພຸທ຺ຘສ຺ສ ປຓາມໍ ກໂຣມີຕິ ອຕ຺ໂຖ. ອໂຫ ພຸທ຺ຘສ຺ສຸຬາຣຕາຕິ ປຏິວິທ຺ຘຈຕຸສຈ຺ຈສ຺ສ ສຕ຺ຖຸໂນ ອຸຬາຣຕາ ມຫນ຺ຕຠາໂວ ອໂຫ ອຈ຺ຉຣິຍນ຺ຕິ ອຕ຺ໂຖ.

໑໓໓. ອຏ຺ຐນ຺ນໍ ປຍິຣູປາສຕນ຺ຕິ ປຍິຣຸປາສນ຺ຕານໍ ຠຸຎ຺ຊໍ ຠຸຎ຺ຊນ຺ຕານໍ ອຏ຺ຐນ຺ນໍ ອຣິຍປຸຄ຺ຄລານໍ ອນ຺ຕເຣ ຂີຓາສວາ ອຣຫນ຺ໂຕວ ພຫູຕິ ອຕ຺ໂຖ. ຕຸຍ຺ເຫເວໂສ ອານຸຠາໂວຕິ ເອໂສ ອາກາສຈຣຓອຸມ຺ມຸຊ຺ຊນນິມຸຊ຺ຊນາທິອານຸຠາໂວ ຕຸຍ຺ເຫວ ຕຸຍ຺ຫໍ ເອວ ອານຸຠາໂວ, ນາຎ຺ເຎສໍ. ສຣຓໍ ຕໍ ອຸເປມຫນ຺ຕິ ຕໍ ອິຕ຺ຖມ຺ຠູຕໍ ຕຸວໍ ສຣຓໍ ຕາຓໍ ເລຓໍ ປຣາຍນນ຺ຕິ ອຸເປມິ ຄຈ຺ຉາມິ ຊານາມິ ວາຕິ ອຕ຺ໂຖ.

໑໓໔. ໂລກເຊຏ຺ໂຐ ນຣາສໂຠ ປິຍທສ຺ສີ ຠຄວາ ຠິກ຺ຂຸສງ຺ຆມຊ຺ເຌ ນິສີທິຕ຺ວາ ອິມາ ພ຺ຍາກຣຓຄາຖາ ອຠາສຖ ກເຖສີຕິ ອຕ຺ໂຖ. ເສສໍ ສຸວິຎ຺ເຎຍ຺ຍເມວາຕິ.

ສຸມງ຺ຄລຕ຺ເຖຣອປທານວຓ຺ຓນາ ສມຕ຺ຕາ.

ທຸຕິຍສ຺ສ ສີຫາສນວຄ຺ຄສ຺ສ ວຓ຺ຓນາ ສມຕ຺ຕາ.

໓. ສຸຠູຕິວຄ຺ໂຄ

໑. ສຸຠູຕິຕ຺ເຖຣອປທານວຓ຺ຓນາ

ຫິມວນ຺ຕສ຺ສາວິທູເຣຕິອາທິກໍ ອາຍສ຺ມໂຕ ສຸຠູຕິຕ຺ເຖຣສ຺ສ ອປທານໍ. ອຍມ຺ປິ ປຸຣິມພຸທ຺ເຘສຸ ກຕາຘິກາໂຣ ຕຕ຺ຖ ຕຕ຺ຖ ຠເວ ວິວຏ຺ຏູປນິສ຺ສຍານິ ປຸຎ຺ຎານິ ອຸປຈິນນ຺ໂຕ ອິໂຕ ກປ຺ປສຕສຫສ຺ສມຕ຺ຖເກ ອນຸປ຺ປນ຺ເນເຍວ ປທຸມຸຕ຺ຕເຣ ຠຄວຕິ ໂລກນາເຖ ຫໍສວຕີນຄເຣ ອຎ຺ຎຕຣສ຺ສ ພ຺ຣາຫ຺ມຓມຫາສາລສ຺ສ ເອກປຸຕ຺ຕໂກ ຫຸຕ຺ວາ ນິພ຺ພຕ຺ຕິ, ຕສ຺ສ ນນ຺ທມາຓໂວຕິ ນາມໍ ອກໍສຸ. ໂສ ວຍປ຺ປຕ຺ໂຕ ຕໂຍ ເວເທ ອຸຄ຺ຄຓ຺ຫິຕ຺ວາ ຕຕ຺ຖ ສາຣໍ ອປສ຺ສນ຺ໂຕ ອຕ຺ຕໂນ ປຣິວາຣຠູເຕຫິ ຈຕຸຈຕ຺ຕາລີສາຍ ມາຓວສຫສ຺ເສຫິ ສທ຺ຘິໍ ປພ຺ພຕປາເທ ອິສິປພ຺ພຊ຺ຊໍ ປພ຺ພຊິຕ຺ວາ ອຏ຺ຐ ສມາປຕ຺ຕິໂຍ ປຎ຺ຈາຠິຎ຺ຎາໂຍ ຈ ນິພ຺ພຕ຺ເຕສິ. ອນ຺ເຕວາສິການມ຺ປິ ກມ຺ມຏ຺ຐານໍ ອາຈິກ຺ຂິ. ເຕປິ ນຈິຣສ຺ເສວ ຌານລາຠິໂນ ອເຫສຸໍ.

ເຕນ ຈ ສມເຍນ ປທຸມຸຕ຺ຕໂຣ ຠຄວາ ໂລເກ ອຸປ຺ປຊ຺ຊິຕ຺ວາ ຫໍສວຕີນຄຣໍ ອຸປນິສ຺ສາຍ ວິຫຣນ຺ໂຕ ເອກທິວສໍ ປຈ຺ຈູສສມເຍ ໂລກໍ ໂວໂລເກນ຺ໂຕ ນນ຺ທຕາປສສ຺ສ ອນ຺ເຕວາສິກຊຏິລານໍ ອຣຫຕ຺ຕູປນິສ຺ສຍໍ, ນນ຺ທຕາປສສ຺ສ ຈ ທ຺ວີຫງ຺ເຄຫິ ສມນ຺ນາຄຕສ຺ສ ສາວກຏ຺ຐານນ຺ຕຣສ຺ສ ປຕ຺ຖນໍ ທິສ຺ວາ ປາໂຕວ ສຣີຣປຏິຊຄ຺ຄນໍ ກຕ຺ວາ ປຸພ຺ພຓ຺ຫສມເຍ ປຕ຺ຕຈີວຣມາທາຍ ອຎ຺ຎໍ ກຎ຺ຈິ ອນາມນ຺ເຕຕ຺ວາ ສີໂຫ ວິຍ ເອກຈໂຣ ນນ຺ທຕາປສສ຺ສ ອນ຺ເຕວາສິເກສຸ ຜລາຜລຕ຺ຖາຍ ຄເຕສຸ ‘‘ພຸທ຺ຘຠາວໍ ເມ ຊານາຕູ’’ຕິ ປສ຺ສນ຺ຕສ຺ເສວ ນນ຺ທຕາປສສ຺ສ ອາກາສໂຕ ໂອຕຣິຕ຺ວາ ປຖວິຍໍ ປຕິຏ຺ຐາສິ. ນນ຺ທຕາປໂສ ພຸທ຺ຘານຸຠາວຎ຺ເຈວ ລກ຺ຂຓປາຣິປູຣິຎ຺ຈ ທິສ຺ວາ ລກ຺ຂຓມນ຺ເຕ ສມ຺ມສິຕ຺ວາ ‘‘ອິເມຫິ ລກ຺ຂເຓຫິ ສມນ຺ນາຄໂຕ ນາມ ອຄາຣໍ ອຊ຺ຌາວສນ຺ໂຕ ຣາຊາ ໂຫຕິ ຈກ຺ກວຕ຺ຕີ, ປພ຺ພຊນ຺ໂຕ ໂລເກ ວິວຏຈ຺ເຉໂທ ສພ຺ພຎ຺ຎູ ພຸທ຺ໂຘ ໂຫຕິ, ອຍໍ ປຸຣິສາຊານີໂຍ ນິສ຺ສໍສຍໍ ພຸທ຺ໂຘ’’ຕິ ຎຕ຺ວາ ປຈ຺ຈຸຄ຺ຄມນໍ ກຕ຺ວາ ປຎ຺ຈປຕິຏ຺ຐິເຕນ ວນ຺ທິຕ຺ວາ ອາສນໍ ປຎ຺ຎາເປຕ຺ວາ ອທາສິ. ນິສີທິ ຠຄວາ ປຎ຺ຎຕ຺ເຕ ອາສເນ. ນນ຺ທຕາປໂສປິ ອຕ຺ຕໂນ ອນຸຈ຺ຉວິກໍ ອາສນໍ ຄເຫຕ຺ວາ ເອກມນ຺ຕໍ ນິສີທິ. ຕສ຺ມິໍ ສມເຍ ຈຕຸຈຕ຺ຕາລີສສຫສ຺ສຊຏິລາ ປຓີຕປຓີຕານິ ໂອຊວນ຺ຕານິ ຜລາຜລານິ ຄເຫຕ຺ວາ ອາຈຣິຍສ຺ສ ສນ຺ຕິກໍ ສມ຺ປຕ຺ຕາ ພຸທ຺ຘານຎ຺ເຈວ ອາຈຣິຍສ຺ສ ຈ ນິສິນ຺ນາກາຣໍ ໂອໂລເກຕ຺ວາ ອາຫໍສຸ – ‘‘ອາຈຣິຍ, ມຍໍ ‘ອິມສ຺ມິໍ ໂລເກ ຕຸມ຺ເຫຫິ ມຫນ຺ຕຕໂຣ ນຕ຺ຖີ’ຕິ ວິຈຣາມ, ອຍໍ ປນ ປຸຣິໂສ ຕຸມ຺ເຫຫິ ມຫນ຺ຕຕໂຣ ມຎ຺ເຎ’’ຕິ. ນນ຺ທຕາປໂສ – ‘‘ຕາຕາ, ກິໍ ວເທຖ, ຕຸມ຺ເຫ ສາສເປນ ສທ຺ຘິໍ ອຏ຺ຐສຏ຺ຐິໂຍຊນສຕສຫສ຺ສຸພ຺ເພຘໍ ສິເນຣຸໍ ອຸປເມຕຸໍ ອິຈ຺ຉຖ, ສພ຺ພຎ຺ຎຸພຸທ຺ເຘນ ສທ຺ຘິໍ ມາ ມໍ ອຸປມິຕ຺ຖາ’’ຕິ ອາຫ. ອຖ ເຕ ຕາປສາ – ‘‘ສເຈ ອຍໍ ໂອຣໂກ ອຠວິສ຺ສ, ນ ອມ຺ຫາກໍ ອາຈຣິໂຍ ເອວໍ ອຸປມໍ ອາຫເຣຍ຺ຍ. ຍາວ ມຫາວຕາຍໍ ປຸຣິສາຊານີໂຍ’’ຕິ ປາເທສຸ ນິປຕິຕ຺ວາ ສິຣສາ ວນ຺ທິໍສຸ. ອຖ ເຕ ອາຈຣິໂຍ ອາຫ – ‘‘ຕາຕາ, ອມ຺ຫາກໍ ພຸທ຺ຘານໍ ອນຸຈ຺ຉວິໂກ ເທຍ຺ຍຘມ຺ໂມ ນຕ຺ຖິ, ຠຄວາ ຈ ຠິກ຺ຂາຈາຣເວລາຍໍ ອິຘາຄໂຕ, ຕສ຺ມາ ມຍໍ ຍຖາພລໍ ເທຍ຺ຍຘມ຺ມໍ ທສ຺ສາມ, ຕຸມ຺ເຫຫິ ຍໍ ຍໍ ປຓີຕໍ ຜລາຜລໍ ອາຠຕໍ, ຕໍ ຕໍ ອາຫຣຖາ’’ຕິ ອາຫຣາເປຕ຺ວາ ສຫຕ຺ເຖເນວ ໂຘວິຕ຺ວາ ສຍໍ ຕຖາຄຕສ຺ສ ປຕ຺ເຕ ປຕິຏ຺ຐາເປສິ. ສຕ຺ຖາຣາ ຜລາຜເລ ປຏິຄ຺ຄຫິຕມຕ຺ເຕ ເທວຕາ ທິພ຺ໂພຊໍ ປກ຺ຂິປິໍສຸ. ຕາປໂສ ອຸທກມ຺ປິ ສຍເມວ ປຣິສ຺ສາເວຕ຺ວາ ອທາສິ. ຕໂຕ ໂຠຊນກິຈ຺ຈໍ ນິຏ຺ຐາເປຕ຺ວາ ນິສິນ຺ເນ ສຕ຺ຖຣິ ສພ຺ເພ ອນ຺ເຕວາສິເກ ປກ຺ໂກສິຕ຺ວາ ສຕ຺ຖຸ ສນ຺ຕິເກ ສາຣຓີຍໍ ກຖໍ ກເຖນ຺ໂຕ ນິສີທິ. ສຕ຺ຖາ ‘‘ຠິກ຺ຂຸສງ຺ໂຆ ອາຄຈ຺ຉຕູ’’ຕິ ຈິນ຺ເຕສິ. ສຕ຺ຖຸ ຈິຕ຺ຕໍ ຎຕ຺ວາ ສຕສຫສ຺ສມຕ຺ຕາ ຂີຓາສວາ ອາຄນ຺ຕ຺ວາ ສຕ຺ຖາຣໍ ວນ຺ທິຕ຺ວາ ອຏ຺ຐໍສຸ.

ອຖ ນນ຺ທຕາປໂສ ອນ຺ເຕວາສິເກ ອາມນ຺ເຕສິ – ‘‘ຕາຕາ, ພຸທ຺ຘານໍ ນິສິນ຺ນາສນມ຺ປິ ນີຈໍ, ສມຓສຕສຫສ຺ສສ຺ສປິ ອາສນໍ ນຕ຺ຖິ. ຕຸມ຺ເຫຫິ ອຊ຺ຊ ອຸຬາຣໍ ຠຄວໂຕ ຠິກ຺ຂຸສງ຺ຆສ຺ສ ຈ ສກ຺ກາຣໍ ກາຕຸໍ ວຏ຺ຏຕິ, ປພ຺ພຕປາທໂຕ ວຓ຺ຓຄນ຺ຘສມ຺ປນ຺ນານິ ປຸປ຺ຜານິ ອາຫຣຖາ’’ຕິ ອາຫ. ອຈິນ຺ເຕຍ຺ຍຕ຺ຕາ ອິທ຺ຘິວິສຍສ຺ສ ເຕ ມຸຫຸຕ຺ເຕເນວ ວຓ຺ຓຄນ຺ຘຣສສມ຺ປນ຺ນານິ ປຸປ຺ຜານິ ອາຫຣິຕ຺ວາ ພຸທ຺ຘານໍ ໂຍຊນປ຺ປມາຓໍ ປຸປ຺ຜາສນໍ ປຎ຺ຎາເປສຸໍ. ອຄ຺ຄສາວການໍ ຕິຄາວຸຕໍ, ເສສຠິກ຺ຂູນໍ ອຑ຺ຒໂຍຊນາທິເຠທໍ, ສງ຺ຆນວກສ຺ສ ອຸສຠມຕ຺ຕໍ ປຎ຺ຎາເປສຸໍ. ເອວໍ ປຎ຺ຎຕ຺ເຕສຸ ອາສເນສຸ ນນ຺ທຕາປໂສ ຕຖາຄຕສ຺ສ ປຸຣໂຕ ອຎ຺ຊລິໍ ປຄ຺ຄຍ຺ຫ ຐິໂຕ, ‘‘ຠນ຺ເຕ, ອມ຺ຫາກໍ ທີຆຣຕ຺ຕໍ ຫິຕາຍ ສຸຂາຍ ອິມໍ ປຸປ຺ຜາສນໍ ອາຣຸຍ຺ຫ ນິສີທຖາ’’ຕິ ອາຫ. ນິສີທິ ຠຄວາ ປຸປ຺ຜາສເນ. ເອວໍ ນິສິນ຺ເນ ສຕ຺ຖຣິ ສຕ຺ຖຸ ອາກາຣໍ ຎຕ຺ວາ ຠິກ຺ຂູ ອຕ຺ຕໂນ ອຕ຺ຕໂນ ປຕ຺ຕາສເນ ນິສີທິໍສຸ. ນນ຺ທຕາປໂສ ມຫນ຺ຕໍ ປຸປ຺ຜຈ຺ຉຕ຺ຕໍ ຄເຫຕ຺ວາ ຕຖາຄຕສ຺ສ ມຕ຺ຖເກ ຘາເຣນ຺ໂຕ ອຏ຺ຐາສິ. ສຕ຺ຖາ ‘‘ຕາປສານໍ ອຍໍ ສກ຺ກາໂຣ ມຫປ຺ຜໂລ ໂຫຕູ’’ຕິ ນິໂຣຘສມາປຕ຺ຕິໍ ສມາປຊ຺ຊິ. ສຕ຺ຖຸ ສມາປນ຺ນຠາວໍ ຎຕ຺ວາ ຠິກ຺ຂູປິ ສມາປຕ຺ຕິໍ ສມາປຊ຺ຊິໍສຸ. ຕຖາຄເຕ ສຕ຺ຕາຫໍ ນິໂຣຘໍ ສມາປຊ຺ຊິຕ຺ວາ ນິສິນ຺ເນ ອນ຺ເຕວາສິກາ ຠິກ຺ຂາຈາຣກາເລ ສມ຺ປຕ຺ເຕ ວນມູລຜລາຜລໍ ປຣິຠຸຎ຺ຊິຕ຺ວາ ເສສກາເລ ພຸທ຺ຘານໍ ອຎ຺ຊລິໍ ປຄ຺ຄຍ຺ຫ ອຏ຺ຐໍສຸ. ນນ຺ທຕາປໂສ ປນ ຠິກ຺ຂາຈາຣມ຺ປິ ອຄນ຺ຕ຺ວາ ປຸປ຺ຜຈ຺ຉຕ຺ຕໍ ຘາເຣນ຺ໂຕເຍວ ສຕ຺ຕາຫໍ ປີຕິສຸເຂເນວ ວີຕິນາເມສິ.

ສຕ຺ຖາ ນິໂຣຘໂຕ ວຸຏ຺ຐາຍ ອຣຓວິຫາຣິອງ຺ເຄນ ທກ຺ຂິເຓຍ຺ຍງ຺ເຄນ ຈາຕິ ທ຺ວີຫິ ອງ຺ເຄຫິ ສມນ຺ນາຄຕໍ ເອກໍ ສາວກໍ ‘‘ອິສິຄຓສ຺ສ ປຸປ຺ຜາສນານຸໂມທນໍ ກໂຣຫີ’’ຕິ ອາຓາເປສິ. ໂສ ຈກ຺ກວຕ຺ຕິຣຎ຺ໂຎ ສນ຺ຕິກາ ປຏິລທ຺ຘມຫາລາໂຠ ມຫາໂຍໂຘ ວິຍ ຕຸຏ຺ຐມານໂສ ອຕ຺ຕໂນ ວິສເຍ ຐຕ຺ວາ ເຕປິຏກໍ ພຸທ຺ຘວຈນໍ ສມ຺ມສິຕ຺ວາ ອນຸໂມທນມກາສິ. ຕສ຺ສ ເທສນາວສາເນ ສຕ຺ຖາ ສຍໍ ຘມ຺ມໍ ເທເສສິ. ສຕ຺ຖຸ ເທສນາວສາເນ ສພ຺ເພປິ ຈຕຸຈຕ຺ຕາລີສສຫສ຺ສຕາປສາ ອຣຫຕ຺ຕໍ ປາປຸຓິໍສຸ. ສຕ຺ຖາ – ‘‘ເອຖ ຠິກ຺ຂໂວ’’ຕິ ຫຕ຺ຖໍ ປສາເຣສິ. ເຕສໍ ຕາວເທວ ເກສມສ຺ສູ ອນ຺ຕຣຘາຍິໍສຸ. ອຏ຺ຐ ປຣິກ຺ຂາຣາ ສຣີເຣ ປຏິມຸກ຺ກາວ ອເຫສຸໍ. ເຕ ສຏ຺ຐິວສ຺ສິກຕ຺ເຖຣາ ວິຍ ສຕ຺ຖາຣໍ ປຣິວາຣຍິໍສຸ. ນນ຺ທຕາປໂສ ປນ ວິກ຺ຂິຕ຺ຕຈິຕ຺ຕຕາຍ ວິເສສໍ ນາຘິຄຎ຺ຉິ. ຕສ຺ສ ກິຣ ອຣຓວິຫາຣິຕ຺ເຖຣສ຺ສ ຘມ຺ມໍ ໂສຕຸໍ ອາຣທ຺ຘກາລໂຕ ປຏ຺ຐາຍ – ‘‘ອໂຫ ວຕາຫມ຺ປິ ອນາຄເຕ ເອກສ຺ສ ພຸທ຺ຘສ຺ສ ສາສເນ ອິມິນາ ສາວເກນ ລທ຺ຘຄຸຓໍ ລເຠຍ຺ຍ’’ນ຺ຕິ ຈິຕ຺ຕໍ ອຸທປາທິ. ໂສ ເຕນ ວິຕກ຺ເກນ ມຄ຺ຄຜລປຏິເວຘໍ ກາຕຸໍ ນາສກ຺ຂິ. ຕຖາຄຕໍ ປນ ວນ຺ທິຕ຺ວາ ອຎ຺ຊລິໍ ປຄ຺ຄຍ຺ຫ ສມ຺ມຸເຂ ຐິໂຕ ເອວມາຫ – ‘‘ຠນ຺ເຕ, ເຍນ ຠິກ຺ຂຸນາ ອິສິຄຓສ຺ສ ປຸປ຺ຜາສນານຸໂມທນາ ກຕາ, ໂກ ນາມາຍໍ ຕຸມ຺ຫາກໍ ສາສເນ’’ຕິ? ‘‘ອຣຓວິຫາຣິອງ຺ເຄນ ຈ ທກ຺ຂິເຓຍ຺ຍງ຺ເຄນ ຈ ເອຕທຄ຺ຄຏ຺ຐານໍ ປຕ຺ໂຕ ເອໂສ ຠິກ຺ຂູ’’ຕິ. ‘‘ຠນ຺ເຕ, ຍ຺ວາຍໍ ມຍາ ສຕ຺ຕາຫໍ ປຸປ຺ຜຈ຺ຉຕ຺ຕໍ ຘາເຣນ຺ເຕນ ສກ຺ກາໂຣ ກໂຕ, ເຕນ ອຘິກາເຣນ ອຎ຺ຎໍ ສມ຺ປຕ຺ຕິໍ ນ ປຕ຺ເຖມິ, ອນາຄເຕ ປນ ເອກສ຺ສ ພຸທ຺ຘສ຺ສ ສາສເນ ອຍໍ ເຖໂຣ ວິຍ ທ຺ວີຫງ຺ເຄຫິ ສມນ຺ນາຄໂຕ ສາວໂກ ຠເວຍ຺ຍ’’ນ຺ຕິ ປຕ຺ຖນໍ ອກາສິ.

ສຕ຺ຖາ ‘‘ສມິຊ຺ຌິສ຺ສຕິ ນຸ ໂຂ ອິມສ຺ສ ຕາປສສ຺ສ ປຕ຺ຖນາ’’ຕິ ອນາຄຕໍສຎາຓໍ ເປເສຕ຺ວາ ໂອໂລເກນ຺ໂຕ ກປ຺ປສຕສຫສ຺ສໍ ອຕິກ຺ກມິຕ຺ວາ ສມິຊ຺ຌນກຠາວໍ ທິສ຺ວາ, ‘‘ຕາປສ, ນ ເຕ ອຍໍ ປຕ຺ຖນາ ໂມຆໍ ຠວິສ຺ສຕິ, ອນາຄເຕ ກປ຺ປສຕສຫສ຺ສໍ ອຕິກ຺ກມິຕ຺ວາ ໂຄຕໂມ ນາມ ພຸທ຺ໂຘ ອຸປ຺ປຊ຺ຊິສ຺ສຕິ, ຕສ຺ສ ສນ຺ຕິເກ ສມິຊ຺ຌິສ຺ສຕີ’’ຕິ ຘມ຺ມກຖໍ ກເຖຕ຺ວາ ຠິກ຺ຂຸສງ຺ຆປຣິວຸໂຕ ອາກາສໍ ປກ຺ຂນ຺ທິ. ນນ຺ທຕາປໂສ ຍາວ ຈກ຺ຂຸປຖໍ ນ ສມຕິກ຺ກມຕິ, ຕາວ ສຕ຺ຖຸ ຠິກ຺ຂຸສງ຺ຆສ຺ສ ຈ ອຎ຺ຊລິໍ ປຄ຺ຄເຫຕ຺ວາ ອຏ຺ຐາສິ. ໂສ ອປຣຠາເຄ ກາເລນ ກາລໍ ສຕ຺ຖາຣໍ ອຸປສງ຺ກມິຕ຺ວາ ຘມ຺ມໍ ສຸຓິຕ຺ວາ ອປຣິຫີນຊ຺ຌາໂນວ ກາລໍ ກຕ຺ວາ ພ຺ຣຫ຺ມໂລເກ ນິພ຺ພຕ຺ໂຕ. ຕໂຕ ປນ ຈຸໂຕ ອປຣານິປິ ປຎ຺ຈ ຊາຕິສຕານິ ປພ຺ພຊິຕ຺ວາ ອາຣຎ຺ຎໂກວ ອໂຫສິ, ກສ຺ສປສມ຺ມາສມ຺ພຸທ຺ຘກາເລປິ ປພ຺ພຊິຕ຺ວາ ອາຣຎ຺ຎໂກ ຫຸຕ຺ວາ ຄຕປຈ຺ຈາຄຕວຕ຺ຕໍ ປູເຣສິ. ເອຕໍ ກິຣ ວຕ຺ຕໍ ອປຣິປູເຣຕ຺ວາ ມຫາສາວກຠາວໍ ປາປຸຓນ຺ຕາ ນາມ ນຕ຺ຖິ, ຄຕປຈ຺ຈາຄຕວຕ຺ຕໍ ປນ ອາຄມຏ຺ຐກຖາສຸ ວຸຕ຺ຕນເຍເນວ ເວທິຕພ຺ພໍ. ໂສ ວີສຕິວສ຺ສສຫສ຺ສານິ ຄຕປຈ຺ຈາຄຕວຕ຺ຕໍ ປູເຣຕ຺ວາ ກາລໍ ກຕ຺ວາ ຕາວຕິໍສເທວໂລເກ ນິພ຺ພຕ຺ຕິ.

ເອວໍ ໂສ ຕາວຕິໍສຠວເນ ອປຣາປຣໍ ອຸປ຺ປຊ຺ຊນວເສນ ທິພ຺ພສມ຺ປຕ຺ຕິໍ ອນຸຠວິຕ຺ວາ ຕໂຕ ຈຸໂຕ ມນຸສ຺ສໂລເກ ອເນກສຕກ຺ຂຕ຺ຕຸໍ ຈກ຺ກວຕ຺ຕິຣາຊາ ປເທສຣາຊາ ຈ ຫຸຕ຺ວາ ອຸຬາຣໍ ມນຸສ຺ສສມ຺ປຕ຺ຕິໍ ອນຸຠວິຕ຺ວາ ອມ຺ຫາກໍ ຠຄວໂຕ ອຸປ຺ປນ຺ນກາເລ ສາວຕ຺ຖິຍໍ ສຸມນເສຏ຺ຐິສ຺ສ ເຄເຫ ອນາຖປິຓ຺ຑິກສ຺ສ ກນິຏ຺ໂຐ ຫຸຕ຺ວາ ນິພ຺ພຕ຺ຕິ. ສຸຠູຕີຕິສ຺ສ ນາມໍ ອໂຫສິ.

ເຕນ ຈ ສມເຍນ ອມ຺ຫາກໍ ຠຄວາ ໂລເກ ອຸປ຺ປຊ຺ຊິຕ຺ວາ ປວຕ຺ຕິຕວຣຘມ຺ມຈກ຺ໂກ ອນຸປຸພ຺ເພນ ຣາຊຄຫໍ ຄນ຺ຕ຺ວາ ຕຕ຺ຖ ເວຬຸວນປຏິຄ຺ຄຫຓາທິນາ ໂລການຸຄ຺ຄຫໍ ກໂຣນ຺ໂຕ ຣາຊຄຫໍ ອຸປນິສ຺ສາຍ ສີຕວເນ ວິຫາສິ. ຕທາ ອນາຖປິຓ຺ຑິໂກ ເສຏ຺ຐິ ສາວຕ຺ຖິຍໍ ອຸຏ຺ຐານກໍ ຠຓ຺ຑໍ ຄເຫຕ຺ວາ ອຕ຺ຕໂນ ສຫາຍສ຺ສ ຣາຊຄຫເສຏ຺ຐິໂນ ເຄຫໍ ຄນ຺ຕ຺ວາ ພຸທ຺ຘຸປ຺ປາທໍ ສຸຕ຺ວາ ສຕ຺ຖາຣໍ ສີຕວເນ ວິຫຣນ຺ຕໍ ອຸປສງ຺ກມິຕ຺ວາ ປຐມທສ຺ສເນເນວ ໂສຕາປຕ຺ຕິຜເລ ປຕິຏ຺ຐາຍ ສຕ຺ຖາຣໍ ສາວຕ຺ຖິໍ ອາຄມນຕ຺ຖາຍ ຍາຈິຕ຺ວາ ຕໂຕ ປຎ຺ຈຈຕ຺ຕາລີສໂຍຊເນ ມຄ຺ເຄ ໂຍຊເນ ໂຍຊເນ ສຕສຫສ຺ສປຣິຈ຺ຈາເຄນ ວິຫາເຣ ປຕິຏ຺ຐາເປຕ຺ວາ ສາວຕ຺ຖິຍໍ ອຏ຺ຐກຣີສປ຺ປມາຓໍ ເຊຕສ຺ສ ກຸມາຣສ຺ສ ອຸຍ຺ຍານຠູມິໍ ໂກຏິສນ຺ຖາເຣນ ກິຓິຕ຺ວາ ຕຕ຺ຖ ຠຄວໂຕ ວິຫາຣໍ ກາເຣຕ຺ວາ ອທາສິ. ວິຫາຣມຫທິວເສ ອຍໍ ສຸຠູຕິກຸຏຸມ຺ພິໂກ ອນາຖປິຓ຺ຑິກເສຏ຺ຐິນາ ສທ຺ຘິໍ ຄນ຺ຕ຺ວາ ຘມ຺ມໍ ສຸຓນ຺ໂຕ ສທ຺ຘໍ ປຏິລຠິຕ຺ວາ ປພ຺ພຊິ. ໂສ ອຸປສມ຺ປນ຺ໂນ ທ຺ເວ ມາຕິກາ ປຄຸຓາ ກຕ຺ວາ ກມ຺ມຏ຺ຐານໍ ກຖາເປຕ຺ວາ ອຣຎ຺ເຎ ສມຓຘມ຺ມໍ ກໂຣນ຺ໂຕ ເມຕ຺ຕາຌານໍ ນິພ຺ພຕ຺ເຕຕ຺ວາ ຕໍ ປາທກໍ ກຕ຺ວາ ວິປສ຺ສນໍ ວຑ຺ເຒຕ຺ວາ ອຣຫຕ຺ຕໍ ປາປຸຓິ.

ໂສ ຘມ຺ມໍ ເທເສນ຺ໂຕ ຍສ຺ມາ ສຕ຺ຖາຣາ ເທສິຕນິຍາເມນ ອໂນທິສ຺ສກໍ ກຕ຺ວາ ເທເສຕິ, ຕສ຺ມາ ອຣຓວິຫາຣີນໍ ອຄ຺ໂຄ ນາມ ຊາໂຕ. ຍສ຺ມາ ຈ ປິຓ຺ຑາຍ ຈຣນ຺ໂຕ ຆເຣ ຆເຣ ເມຕ຺ຕາຌານໍ ສມາປຊ຺ຊິຕ຺ວາ ວຸຏ຺ຐາຍ ຠິກ຺ຂໍ ປຏິຄ຺ຄຓ຺ຫາຕິ ‘‘ເອວໍ ທາຍການໍ ມຫປ຺ຜລໍ ຠວິສ຺ສຕີ’’ຕິ, ຕສ຺ມາ ທກ຺ຂິເຓຍ຺ຍານໍ ອຄ຺ໂຄ ນາມ ຊາໂຕ. ເຕນ ນໍ ຠຄວາ ‘‘ເອຕທຄ຺ຄໍ, ຠິກ຺ຂເວ, ມມ ສາວການໍ ຠິກ຺ຂູນໍ ອຣຓວິຫາຣີນໍ ທກ຺ຂິເຓຍ຺ຍານຎ຺ຈ ຍທິທໍ ສຸຠູຕີ’’ຕິ (ອ. ນິ. ໑.໑໙໘, ໒໐໑) ທ຺ວຍງ຺ຄສມນ຺ນາຄເຕ ອຄ຺ຄຏ຺ຐາເນ ຐເປສິ. ເອວມຍໍ ມຫາເຖໂຣ ອຕ຺ຕນາ ປູຣິຕປາຣມີນໍ ຜລສ຺ສ ມຕ຺ຖກໍ ອຣຫຕ຺ຕໍ ປຕ຺ວາ ໂລເກ ອຠິຎ຺ຎາໂຕ ອຠິລກ຺ຂິໂຕ ຫຸຕ຺ວາ ພຫຸຊນຫິຕາຍ ຊນປທຈາຣິກໍ ຈຣນ຺ໂຕ ອນຸປຸພ຺ເພນ ຣາຊຄຫໍ ອຄມາສິ.

ຣາຊາ ພິມ຺ພິສາໂຣ ເຖຣສ຺ສ ອາຄມນໍ ສຸຕ຺ວາ ອຸປສງ຺ກມິຕ຺ວາ ວນ຺ທິຕ຺ວາ ‘‘ອິເຘວ, ຠນ຺ເຕ, ວສຖ, ວສນຏ຺ຐານໍ ໂວ ກຣິສ຺ສາມີ’’ຕິ ວຕ຺ວາ ປກ຺ກນ຺ໂຕ ວິສ຺ສຣິ. ເຖໂຣ ເສນາສນໍ ອລຠນ຺ໂຕ ອພ຺ໂຠກາເສ ວີຕິນາເມສິ. ເຖຣສ຺ສານຸຠາເວນ ເທໂວ ນ ວສ຺ສຕິ. ມນຸສ຺ສາ ອວຸຏ຺ຐິຕາຍ ອຸປທ຺ທຸຕາ ຣຎ຺ໂຎ ນິເວສນທ຺ວາເຣ ອຸກ຺ກຸຏ຺ຐິໍ ອກໍສຸ. ຣາຊາ ‘‘ເກນ ນຸ ໂຂ ກາຣເຓນ ເທໂວ ນ ວສ຺ສຕີ’’ຕິ ວີມໍສນ຺ໂຕ ‘‘ເຖຣສ຺ສ ອພ຺ໂຠກາສວາເສນ ມຎ຺ເຎ ນ ວສ຺ສຕີ’’ຕິ ຈິນ຺ເຕຕ຺ວາ ຕສ຺ສ ປຓ຺ຓກຸຏິໍ ກາຣາເປຕ຺ວາ ‘‘ອິມິສ຺ສໍ, ຠນ຺ເຕ, ປຓ຺ຓກຸຏິຍໍ ວສຖາ’’ຕິ ວຕ຺ວາ ວນ຺ທິຕ຺ວາ ປກ຺ກາມິ. ເຖໂຣ ກຸຏິໍ ປວິສິຕ຺ວາ ຕິຓສນ຺ຖາຣເກ ປລ຺ລງ຺ເກນ ນິສີທິ. ຕທາ ເທໂວ ໂຖກໍ ໂຖກໍ ຜຸສາຍຕິ, ນ ສມ຺ມາຘາຣໍ ອນຸປເວຈ຺ຉຕິ. ອຖ ເຖໂຣ ໂລກສ຺ສ ອວຸຏ຺ຐິກຠຍໍ ວິຘມິຕຸກາໂມ ອຕ຺ຕໂນ ອຊ຺ຌຕ຺ຕິກພາຫິຣວຕ຺ຖຸກສ຺ສ ປຣິສ຺ສຍສ຺ສ ອຠາວໍ ປເວເທນ຺ໂຕ ‘‘ຉນ຺ນາ ເມ ກຸຏິກາ’’ຕິ (ເຖຣຄາ. ໑) ຄາຖມາຫ. ຕສ຺ສຕ຺ໂຖ ເຖຣຄາຖາຍໍ ວຸຕ຺ໂຕເຍວ.

ກສ຺ມາ ປເນເຕ ມຫາເຖຣາ ອຕ຺ຕໂນ ຄຸເຓ ປກາເສນ຺ຕີຕິ? ອິມິນາ ທີເຆນ ອທ຺ຘຸນາ ອນຘິຄຕປຸພ຺ພໍ ປຣມຄມ຺ຠີຣໍ ອຕິວິຍ ສນ຺ຕໍ ປຓີຕໍ ອຕ຺ຕນາ ອຘິຄຕໂລກຸຕ຺ຕຣຘມ຺ມໍ ປຈ຺ຈເວກ຺ຂິຕ຺ວາ ປີຕິເວຄສມຸສ຺ສາຫິຕອຸທານທີປນຕ຺ຖໍ ສາສນສ຺ສ ນິຍ຺ຍານິກຠາວວິຠາວນຕ຺ຖຎ຺ຈ ປຣມປ຺ປິຈ຺ຉາ ອຣິຍາ ອຕ຺ຕໂນ ຄຸເຓ ປກາເສນ຺ຕິ. ຍຖາ ຕໍ ໂລກນາໂຖ ໂພຘເນຍ຺ຍານໍ ອຊ຺ຌາສຍວເສນ ‘‘ທສພລສມນ຺ນາຄໂຕ, ຠິກ຺ຂເວ, ຕຖາຄໂຕ ຈຕຸເວສາຣຊ຺ຊວິສາຣໂທ’’ຕິອາທິນາ (ອ. ນິ. ໑໐.໒໑; ມ. ນິ. ໑. ໑໔໘ ອຕ຺ຖໂຕ ສມານໍ) ອຕ຺ຕໂນ ຄຸເຓ ປກາເສຕິ. ເອວມຍໍ ເຖຣສ຺ສ ອຎ຺ຎາພ຺ຍາກຣຓຄາຖາປິ ອໂຫສີຕິ.

໑. ເອວໍ ໂສ ປຕ຺ຕອຣຫຕ຺ຕຜໂລ ປຕ຺ຕເອຕທຄ຺ຄຏ຺ຐາໂນ ຈ ອຕ຺ຕໂນ ປຸພ຺ພກມ຺ມໍ ສຣິຕ຺ວາ ໂສມນສ຺ສຊາໂຕ ປຸພ຺ພຈຣິຕາປທານໍ ປກາເສນ຺ໂຕ ຫິມວນ຺ຕສ຺ສາວິທູເຣຕິອາທິມາຫ. ຕຕ຺ຖ ຫິມວນ຺ຕສ຺ສາຕິ ຫິມາລຍປພ຺ພຕສ຺ສ ອວິທູເຣ ອາສນ຺ເນ ສມີເປ ປພ຺ພຕປາເທ ມນຸສ຺ສານໍ ຄມນາຄມນສມ຺ປນ຺ເນ ສຎ຺ຈຣຓຏ຺ຐາເນຕິ ອຕ຺ໂຖ. ນິສໂຠ ນາມ ປພ຺ພໂຕຕິ ປພ຺ພຕານໍ ເຊຏ຺ຐຕ຺ຕາ ນາເມນ ນິສໂຠ ນາມ ເສລມຍປພ຺ພໂຕ ອໂຫສີຕິ ສມ຺ພນ຺ໂຘ. ອສ຺ສໂມ ສຸກໂຕ ມຍ຺ຫນ຺ຕິ ຕຕ຺ຖ ປພ຺ພເຕ ມຍ຺ຫໍ ວສນຕ຺ຖາຍ ອສ຺ສໂມ ອຣຎ຺ຎາວາໂສ ສຸຏ຺ຐຸ ກໂຕ. ກຸຏິຣຕ຺ຕິຏ຺ຐານທິວາຏ຺ຐານວຕິປຣິກ຺ເຂປາທິວເສນ ສຸນ຺ທຣາກາເຣນ ກໂຕຕິ ອຕ຺ໂຖ. ປຓ຺ຓສາລາ ສຸມາປິຕາຕິ ປຓ຺ເຓຫິ ຉາທິຕາ ສາລາ ມຍ຺ຫໍ ນິວາສນຕ຺ຖາຍ ສຸຏ຺ຐຸ ມາປິຕາ ນິຏ຺ຐາປິຕາຕິ ອຕ຺ໂຖ.

໒. ໂກສິໂຍ ນາມ ນາເມນາຕິ ມາຕາປິຕູຫິ ກຕນາມເຘຍ຺ເຍນ ໂກສິໂຍ ນາມ. ອຸຄ຺ຄຕາປໂນ ປາກຏຕໂປ ໂຆຣຕໂປ. ເອກາກິໂຍ ອຎ຺ເຎສໍ ອຠາວາ ອຫໍ ເອວ ເອໂກ. ອທຸຕິໂຍ ທຸຕິຍຕາປສຣຫິໂຕ ຊຏິໂລ ຊຏາຘາຣີ ຕາປໂສ ຕທາ ຕສ຺ມິໍ ກາເລ ນິສເຠ ປພ຺ພເຕ ວສາມິ ວິຫຣາມີຕິ ສມ຺ພນ຺ໂຘ.

໓. ຜລໍ ມູລຎ຺ຈ ປຓ຺ຓຎ຺ຈ, ນ ຠຸຎ຺ຊາມິ ອຫໍ ຕທາຕິ ຕທາ ຕສ຺ມິໍ ນິສຠປພ຺ພເຕ ວສນກາເລ ຕິຓ຺ຑຸກາທິຜລໍ ມຸຬາລາທິມູລໍ, ກາຣປຓ຺ຓາທິປຓ຺ຓຎ຺ຈ ຣຸກ຺ຂໂຕ ໂອຈິນິຕ຺ວາ ນ ຠຸຎ຺ຊາມີຕິ ອຕ຺ໂຖ. ເອວໍ ສຕິ ກຖໍ ຊີວຕີຕິ ຕໍ ທສ຺ເສນ຺ໂຕ ປວຕ຺ຕໍວ ສຸປາຕາຫນ຺ຕິ ອາຫ. ຕຕ຺ຖ ປວຕ຺ຕໍ ສຍເມວ ຊາຕໍ ສຸປາຕໍ ອຕ຺ຕໂນ ຘມ຺ມຕາຍ ປຕິຕໍ ປຓ຺ຓາທິກໍ ນິສ຺ສາຍ ອາຫາຣໍ ກຕ຺ວາ ອຫໍ ຕາວເທ ຕສ຺ມິໍ ກາເລ ຊີວາມິ ຊີວິກໍ ກປ຺ເປມີຕິ ສມ຺ພນ຺ໂຘ. ‘‘ປວຕ຺ຕປຓ຺ຑຸປຓ຺ຓານີ’’ຕິ ວາ ປາໂຐ, ຕສ຺ສ ສຍເມວ ປຕິຕານິ ປຓ຺ຑຸປຓ຺ຓານິ ຣຸກ຺ຂປຕ຺ຕານິ ອຸປນິສ຺ສາຍ ຊີວາມີຕິ ອຕ຺ໂຖ.

໔. ນາຫໍ ໂກເປມິ ອາຊີວນ຺ຕິ ອຫໍ ຊີວິຕໍ ຈຊມາໂນປິ ປຣິຈ຺ຈາຄໍ ກຸຣຸມາໂນປິ ຕຓ຺ຫາວເສນ ຜລມູລາທິອາຫາຣປຣິເຍສນາຍ ສມ຺ມາ ອາຊີວໍ ນ ໂກເປມິ ນ ນາເສມີຕິ ສມ຺ພນ຺ໂຘ. ອາຣາເຘມິ ສກໍ ຈິຕ຺ຕນ຺ຕິ ສກໍ ຈິຕ຺ຕໍ ອຕ຺ຕໂນ ມນໍ ອປ຺ປິຈ຺ຉຕາຍ ສນ຺ຕຸຏ຺ຐິຍາ ຈ ອາຣາເຘມິ ປສາເທມິ. ວິວຊ຺ເຊມິ ອເນສນນ຺ຕິ ເວຊ຺ຊກມ຺ມທູຕກມ຺ມາທິວເສນ ອເນສນໍ ອຍຸຕ຺ຕປຣິເຍສນໍ ວິວຊ຺ເຊມິ ທູຣໍ ກໂຣມິ.

໕. ຣາຄູປສໍຫິຕໍ ຈິຕ຺ຕນ຺ຕິ ຍທາ ຍສ຺ມິໍ ກາເລ ມມ ຣາເຄນ ສມ຺ປຍຸຕ຺ຕໍ ຈິຕ຺ຕໍ ອຸປ຺ປຊ຺ຊຕິ, ຕທາ ສຍເມວ ອຕ຺ຕນາເຍວ ປຈ຺ຈເວກ຺ຂາມິ ຎາເຓນ ປຏິເວກ຺ຂິຕ຺ວາ ວິໂນເທມິ. ເອກຄ຺ໂຄ ຕໍ ທເມມຫນ຺ຕິ ອຫໍ ເອກສ຺ມິໍ ກມ຺ມຏ຺ຐານາຣມ຺ມເຓ ອຄ຺ໂຄ ສມາຫິໂຕ ຕໍ ຣາຄຈິຕ຺ຕໍ ທເມມິ ທມນໍ ກໂຣມິ.

໖. ຣຊ຺ຊເສ ຣຊ຺ຊນີເຍ ຈາຕິ ຣຊ຺ຊນີເຍ ອລ຺ລີຍິຕພ຺ເພ ຣູປາຣມ຺ມຓາທິວຕ຺ຖຸສ຺ມິໍ ຣຊ຺ຊເສ ອລ຺ລີໂນ ອສິ ຠວສິ. ທຸສ຺ສນີເຍ ຈ ທຸສ຺ສເສຕິ ທູສິຕພ຺ເພ ໂທສກຣຓວຕ຺ຖຸສ຺ມິໍ ທູສໂກ ອສິ. ມຸຍ຺ຫເສ ໂມຫນີເຍ ຈາຕິ ໂມຫິຕພ຺ເພ ໂມຫກຣຓວຕ຺ຖຸສ຺ມິໍ ໂມຍ຺ຫສິ ມູຬ຺ໂຫ ອສິ ຠວສິ. ຕສ຺ມາ ຕຸວໍ ວນາ ວນໂຕ ອຣຎ຺ຎວາສໂຕ ນິກ຺ຂມສ຺ສຸ ອປຄຈ຺ຉາຫີຕິ ເອວໍ ອຕ຺ຕານໍ ທເມມີຕິ ສມ຺ພນ຺ໂຘ.

໒໔. ຕິມ຺ພຣູສກວຓ຺ຓາໂຠຕິ ສຸວຓ຺ຓຕິມ຺ພຣູສກວຓ຺ຓາໂຠ, ຊມ຺ໂພນທສຸວຓ຺ຓວຓ຺ໂຓຕິ ອຕ຺ໂຖ. ເສສໍ ສຸວິຎ຺ເຎຍ຺ຍເມວາຕິ.

ສຸຠູຕິຕ຺ເຖຣອປທານວຓ຺ຓນາ ສມຕ຺ຕາ.

໒. ອຸປວານຕ຺ເຖຣອປທານວຓ຺ຓນາ

ປທຸມຸຕ຺ຕໂຣ ນາມ ຊິໂນຕິອາທິກໍ ອາຍສ຺ມໂຕ ອຸປວານຕ຺ເຖຣສ຺ສ ອປທານໍ. ອຍມ຺ປາຍສ຺ມາ ປຸຣິມພຸທ຺ເຘສຸ ກຕາຘິກາໂຣ ຕຕ຺ຖ ຕຕ຺ຖ ຠເວ ວິວຏ຺ຏູປນິສ຺ສຍານິ ປຸຎ຺ຎານິ ອຸປຈິນນ຺ໂຕ ປທຸມຸຕ຺ຕຣສ຺ສ ຠຄວໂຕ ກາເລ ທລິທ຺ທກຸເລ ນິພ຺ພຕ຺ຕິຕ຺ວາ ວິຎ຺ຎຸຕໍ ປຕ຺ໂຕ ຠຄວຕິ ປຣິນິພ຺ພຸເຕ ຕສ຺ສ ຘາຕຸໍ ຄເຫຕ຺ວາ ມນຸສ຺ສເທວນາຄຄຣຸຬກຸມ຺ຠຓ຺ຑຍກ຺ຂຄນ຺ຘພ຺ເພຫິ ສຕ຺ຕຣຕນມເຍ ສຕ຺ຕໂຍຊນິເກ ຖູເປ ກເຕ ຕຕ຺ຖ ສຸໂຘຕໍ ອຕ຺ຕໂນ ອຸຕ຺ຕຣສາຏກໍ ເວຬຄ຺ເຄ ລຄ຺ເຄຕ຺ວາ ອາພນ຺ຘິຕ຺ວາ ຘຊໍ ກຕ຺ວາ ປູຊໍ ອກາສິ. ຕໍ ຄເຫຕ຺ວາ ອຠິສມ຺ມຕໂກ ນາມ ຍກ຺ຂເສນາປຕິ ເທເວຫິ ເຈຕິຍປູຊາຣກ຺ຂຓຕ຺ຖໍ ຐປິໂຕ ອທິສ຺ສມານກາໂຍ ຕໍ ອາກາເສ ຘາເຣນ຺ໂຕ ເຈຕິຍໍ ຕິກ຺ຂຕ຺ຕຸໍ ປທກ຺ຂິຓໍ ອກາສິ. ໂສ ຕໍ ທິສ຺ວາ ຠິຍ຺ໂຍໂສມຕ຺ຕາຍ ປສນ຺ນມານໂສ ຫຸຕ຺ວາ ເຕນ ປຸຎ຺ຎກມ຺ເມນ ເທວມນຸສ຺ເສສຸ ສໍສຣນ຺ໂຕ ອິມສ຺ມິໍ ພຸທ຺ຘຸປ຺ປາເທ ສາວຕ຺ຖິຍໍ ພ຺ຣາຫ຺ມຓກຸເລ ນິພ຺ພຕ຺ຕິຕ຺ວາ ອຸປວາໂນຕິ ລທ຺ຘນາໂມ ວຍປ຺ປຕ຺ໂຕ ເຊຕວນປຏິຄ຺ຄຫເຓ ພຸທ຺ຘານຸຠາວໍ ທິສ຺ວາ ປຏິລທ຺ຘສທ຺ໂຘ ປພ຺ພຊິຕ຺ວາ ວິປສ຺ສນາຍ ກມ຺ມໍ ກໂຣນ຺ໂຕ ອຣຫຕ຺ຕໍ ປຕ຺ວາ ຉຬຠິຎ຺ໂຎ ອໂຫສິ. ຍທາ ຠຄວໂຕ ອຜາສຸ ອໂຫສິ, ຕທາ ເຖໂຣ ອຸຓ຺ໂຫທກໍ ຕຖາຣູປໍ ປານກຎ຺ຈ ເຠສຊ຺ຊໍ ຠຄວໂຕ ອຸປນາເມສິ. ເຕນສ຺ສ ສຕ຺ຖຸໂນ ໂຣໂຄ ວູປສມິ. ຕສ຺ສ ຠຄວາ ອນຸໂມທນໍ ອກາສິ.

໕໒. ເອວໍ ໂສ ປຕ຺ຕອຣຫຕ຺ຕຜໂລ ອຘິຄຕເອຕທຄ຺ຄຏ຺ຐາໂນ ອຕ຺ຕໂນ ປຸພ຺ພກມ຺ມໍ ສຣິຕ຺ວາ ໂສມນສ຺ສວເສນ ປຸພ຺ພຈຣິຕາປທານໍ ປກາເສນ຺ໂຕ ປທຸມຸຕ຺ຕໂຣ ນາມ ຊິໂນຕິອາທິມາຫ. ຕຕ຺ຖ ສພ຺ເພສໍ ໂລກິຍໂລກຸຕ຺ຕຣຘມ຺ມານໍ ປາຣຄູ ປຣິໂຍສານໍ ນິພ຺ພານໍ ຄໂຕ ປຕ຺ໂຕ ປທຸມຸຕ຺ຕໂຣ ນາມ ຊິໂນ ຊິຕປຎ຺ຈມາໂຣ ຠຄວາ ອຄ຺ຄິກ຺ຂນ຺ໂຘ ອິວ ຉພ຺ພຓ຺ຓາ ພຸທ຺ຘຣໍສິໂຍ ຊລິຕ຺ວາ ສພ຺ພໂລກໍ ຘມ຺ມປຊ຺ໂຊເຕນ ໂອຠາເສຕ຺ວາ ສມ຺ພຸທ຺ໂຘ ສຸຏ຺ຐຸ ພຸທ຺ໂຘ ອວິຊ຺ຊານິທ຺ທູປຄຕາຍ ປຊາຍ ສວາສນາຍ ກິເລສນິທ຺ທາຍ ປຏິພຸທ຺ໂຘ ວິກສິຕເນຕ຺ຕປງ຺ກໂຊ ປຣິນິພ຺ພຸໂຕ ຂນ຺ຘປຣິນິພ຺ພາເນນ ນິພ຺ພຸໂຕ ອທສ຺ສນໍ ຄໂຕຕິ ສມ຺ພນ຺ໂຘ.

໕໗. ຊງ຺ຆາຕິ ເຈຕິຍກຣຓກາເລ ອຸປຈິນິຕພ຺ພານໍ ອິຏ຺ຐການໍ ຐປນຕ຺ຖາຍ, ນິພນ຺ຘິຍມານໂສປານປນ຺ຕິ.

໘໘. ສຸໂຘຕໍ ຣຊເກນາຫນ຺ຕິ ວຕ຺ຖໂຘວເກນ ປຸຣິເສນ ສຸຏ຺ຐຸ ໂຘວິຕໍ ສຸວິສຸທ຺ຘກຕໍ, ອຸຕ຺ຕເຣຍ຺ຍປຏໍ ມມ ອຸຕ຺ຕຣສາຏກໍ ອຫໍ ເວຬຄ຺ເຄ ລຄ຺ຄິຕ຺ວາ ຘຊໍ ກຕ຺ວາ ອຸກ຺ຂິປິໍ, ອມ຺ພເຣ ອາກາເສ ອຸສ຺ສາເປສິນ຺ຕິ ອຕ຺ໂຖ. ເສສໍ ສຸວິຎ຺ເຎຍ຺ຍເມວາຕິ.

ອຸປວານຕ຺ເຖຣອປທານວຓ຺ຓນາ ສມຕ຺ຕາ.

໓. ຕິສຣຓຄມນິຍຕ຺ເຖຣອປທານວຓ຺ຓນາ

ນຄເຣ ພນ຺ຘຸມຕິຍາຕິອາທິກໍ ອາຍສ຺ມໂຕ ຕິສຣຓຄມນິຍຕ຺ເຖຣສ຺ສ ອປທານໍ. ອຍມ຺ປິ ປຸຣິມພຸທ຺ເຘສຸ ກຕາຘິກາໂຣ ຕຕ຺ຖ ຕຕ຺ຖ ຠເວ ວິວຏ຺ຏູປນິສ຺ສຍານິ ປຸຎ຺ຎານິ ອຸປຈິນນ຺ໂຕ ວິປສ຺ສິສ຺ສ ຠຄວໂຕ ກາເລ ພນ຺ຘຸມຕີນຄເຣ ກຸລເຄເຫ ນິພ຺ພຕ຺ຕິຕ຺ວາ ອນ຺ຘມາຕາປິຕໂຣ ອຸປຏ຺ຐາສິ. ໂສ ເອກທິວສໍ ຈິນ຺ເຕສິ – ‘‘ອຫໍ ມາຕາປິຕໂຣ ອຸປຏ຺ຐຫນ຺ໂຕ ປພ຺ພຊິຕຸໍ ນ ລຠາມິ, ຍໍນູນາຫໍ ຕີຓິ ສຣຓານິ ຄຓ຺ຫິສ຺ສາມິ, ເອວໍ ທຸຄ຺ຄຕິໂຕ ໂມເຈສ຺ສາມີ’’ຕິ ນິສຠໍ ນາມ ວິປສ຺ສິສ຺ສ ຠຄວໂຕ ອຄ຺ຄສາວກໍ ອຸປສງ຺ກມິຕ຺ວາ ຕີຓິ ສຣຓານິ ຄຓ຺ຫິ. ໂສ ຕານິ ວສ຺ສສຕສຫສ຺ສານິ ຣກ຺ຂິຕ຺ວາ ເຕເນວ ກມ຺ເມນ ຕາວຕິໍສຠວເນ ນິພ຺ພຕ຺ໂຕ, ຕໂຕ ປຣໍ ເທວມນຸສ຺ເສສຸ ສໍສຣນ຺ໂຕ ອຸຠຍສມ຺ປຕ຺ຕິໂຍ ອນຸຠວິຕ຺ວາ ອິມສ຺ມິໍ ພຸທ຺ຘຸປ຺ປາເທ ສາວຕ຺ຖິນຄເຣ ມຫາສາລກຸເລ ນິພ຺ພຕ຺ໂຕ ວິຎ຺ຎຸຕໍ ປຕ຺ໂຕ ສຕ຺ຕວສ຺ສິໂກວ ທາຣເກຫິ ປຣິວຸໂຕ ເອກໍ ສງ຺ຆາຣາມໍ ອຄມາສິ. ຕຕ຺ຖ ເອໂກ ຂີຓາສວຕ຺ເຖໂຣ ຕສ຺ສ ຘມ຺ມໍ ເທເສຕ຺ວາ ສຣຓານິ ອທາສິ. ໂສ ຕານິ ຄເຫຕ຺ວາ ປຸພ຺ເພ ອຕ຺ຕໂນ ຣກ຺ຂິຕານິ ສຣຓານິ ສຣິຕ຺ວາ ວິປສ຺ສນໍ ວຑ຺ເຒຕ຺ວາ ອຣຫຕ຺ຕໍ ປາປຸຓິ. ຕໍ ອຣຫຕ຺ຕປ຺ປຕ຺ຕໍ ຠຄວາ ອຸປສມ຺ປາເທສິ.

໑໐໖. ໂສ ອຣຫຕ຺ຕປ຺ປຕ຺ໂຕ ອຸປສມ຺ປນ຺ໂນ ຫຸຕ຺ວາ ອຕ຺ຕໂນ ປຸພ຺ພກມ຺ມໍ ສຣິຕ຺ວາ ໂສມນສ຺ສວເສນ ປຸພ຺ພຈຣິຕາປທານໍ ປກາເສນ຺ໂຕ ນຄເຣ ພນ຺ຘຸມຕິຍາຕິອາທິມາຫ. ຕຕ຺ຖ ມາຕຸ ອຸປຏ຺ຐາໂກ ອຫຸນ຺ຕິ ອຫໍ ມາຕາປິຕູນໍ ອຸປຏ຺ຐາໂກ ຠຣໂກ ພນ຺ຘຸມຕີນຄເຣ ອໂຫສິນ຺ຕິ ສມ຺ພນ຺ໂຘ.

໑໐໘. ຕມນ຺ຘກາຣປິຫິຕາຕິ ໂມຫນ຺ຘກາເຣນ ປິຫິຕາ ຉາທິຕາ. ຕິວິຘຄ຺ຄີຫິ ຑຍ຺ຫເຣຕິ ຣາຄຄ຺ຄິໂທສຄ຺ຄິໂມຫຄ຺ຄິສງ຺ຂາເຕຫິ ຕີຫິ ອຄ຺ຄີຫິ ຑຍ຺ຫເຣ ຑຍ຺ຫນ຺ຕິ ສພ຺ເພ ສຕ຺ຕາຕິ ສມ຺ພນ຺ໂຘ.

໑໑໔. ອຏ຺ຐ ເຫຕູ ລຠາມຫນ຺ຕິ ອຏ຺ຐ ກາຣຓານິ ສຸຂສ຺ສ ປຈ຺ຈຍຠູຕານິ ກາຣຓານິ ລຠາມິ ອຫນ຺ຕິ ອຕ຺ໂຖ. ເສສໍ ສຸວິຎ຺ເຎຍ຺ຍເມວາຕິ.

ຕິສຣຓຄມນິຍຕ຺ເຖຣອປທານວຓ຺ຓນາ ສມຕ຺ຕາ.

໔. ປຎ຺ຈສີລສມາທານິຍຕ຺ເຖຣອປທານວຓ຺ຓນາ

ນຄເຣ ຈນ຺ທວຕິຍາຕິອາທິກໍ ອາຍສ຺ມໂຕ ປຎ຺ຈສີລສມາທານິຍຕ຺ເຖຣສ຺ສ ອປທານໍ. ອຍມ຺ປິ ປຸຣິມພຸທ຺ເຘສຸ ກຕາຘິກາໂຣ ຕຕ຺ຖ ຕຕ຺ຖ ຠເວ ວິວຏ຺ຏູປນິສ຺ສຍານິ ປຸຎ຺ຎານິ ອຸປຈິນນ຺ໂຕ ອໂນມທສ຺ສິສ຺ສ ຠຄວໂຕ ກາເລ ເອກສ຺ມິໍ ກຸເລ ນິພ຺ພຕ຺ໂຕ ປຸຣິມຠເວ ກຕາກຸສລກມ຺ມານຸຣູເປນ ທລິທ຺ໂທ ຫຸຕ຺ວາ ອປ຺ປນ຺ນປານໂຠຊໂນ ປເຣສໍ ຠຕິໍ ກຕ຺ວາ ຊີວນ຺ໂຕ ສໍສາເຣ ອາທີນວໍ ຎຕ຺ວາ ປພ຺ພຊິຕຸກາໂມປິ ປພ຺ພຊ຺ຊໍ ອລຠມາໂນ ອໂນມທສ຺ສິສ຺ສ ຠຄວໂຕ ສາວກສ຺ສ ນິສຠຕ຺ເຖຣສ຺ສ ສນ຺ຕິເກ ປຎ຺ຈ ສິກ຺ຂາປທານິ ສມາທິຍິ. ທີຆາຍຸກກາເລ ອຸປ຺ປນ຺ນຕ຺ຕາ ວສ຺ສສຕສຫສ຺ສານິ ສີລໍ ປຣິປາເລສິ. ເຕນ ກມ຺ເມນ ໂສ ເທວມນຸສ຺ເສສຸ ສໍສຣນ຺ໂຕ ອິມສ຺ມິໍ ພຸທ຺ຘຸປ຺ປາເທ ເວສາລິຍໍ ມຫາໂຠຄກຸເລ ນິພ຺ພຕ຺ໂຕ. ມາຕາປິຕໂຣ ສີລໍ ສມາທິຍນ຺ເຕ ທິສ຺ວາ ອຕ຺ຕໂນ ສີລໍ ສຣິຕ຺ວາ ວິປສ຺ສນໍ ວຑ຺ເຒຕ຺ວາ ອຣຫຕ຺ຕໍ ປຕ຺ວາ ປພ຺ພຊິ.

໑໓໔. ໂສ ອຕ຺ຕໂນ ປຸພ຺ພກມ຺ມໍ ສຣິຕ຺ວາ ໂສມນສ຺ສຊາໂຕ ອຸທານວເສນ ປຸພ຺ພຈຣິຕາປທານໍ ປກາເສນ຺ໂຕ ນຄເຣ ຈນ຺ທວຕິຍາຕິອາທິມາຫ. ຠຕໂກ ອາສຫໍ ຕທາຕິ ຕທາ ມມ ປຸຎ຺ຎກຣຓກາເລ ອຫໍ ຠຕໂກ ຠຕິຍາ ກມ຺ມກາຣໂກ ອາສິໍ ອໂຫສິໍ. ປຣກມ຺ມາຍເນ ຍຸຕ຺ໂຕຕິ ຠຕິຍາ ປເຣສໍ ກມ຺ມກຣເຓ ອາຍຸຕ຺ໂຕ ໂຍຊິໂຕ ໂອກາສາຠາເວນ ສໍສາຣໂຕ ມຸຈ຺ຈນຕ຺ຖາຍ ອຫໍ ປພ຺ພຊ຺ຊໍ ນ ລຠາມິ.

໑໓໕. ມຫນ຺ຘກາຣປິຫິຕາຕິ ມຫນ຺ເຕຫິ ກິເລສນ຺ຘກາເຣຫິ ປິຫິຕາ ສໍວຸຕາ ຖກິຕາ. ຕິວິຘຄ຺ຄີຫິ ຑຍ຺ຫເຣຕິ ນຣກຄ຺ຄິເປຕຄ຺ຄິສໍສາຣຄ຺ຄິສງ຺ຂາເຕຫິ ຕີຫິ ອຄ຺ຄີຫິ ຑຍ຺ຫນ຺ຕິ. ອຫໍ ປນ ເກນ ອຸປາເຍນ ເກນ ກາຣເຓນ ວິສໍຍຸຕ຺ໂຕ ຠເວຍ຺ຍນ຺ຕິ ອຕ຺ໂຖ.

໑໓໖. ເທຍ຺ຍຘມ຺ໂມ ອນ຺ນປານາທິທາຕພ຺ພຍຸຕ຺ຕກໍ ວຕ຺ຖຸ ມຍ຺ຫໍ ນຕ຺ຖິ, ຕສ຺ສາຠາເວນ ອຫໍ ວຣາໂກ ທຸກ຺ຂິໂຕ ຠຕໂກ ຠຕິຍາ ຊີວນໂກ ຍໍນູນາຫໍ ປຎ຺ຈສີລໍ ຣກ຺ເຂຍ຺ຍໍ ປຣິປູຣຍນ຺ຕິ ປຎ຺ຈສີລໍ ສມາທິຍິຕ຺ວາ ປຣິປູເຣນ຺ໂຕ ຍໍນູນ ຣກ຺ເຂຍ຺ຍໍ ສາຘຸກໍ ຠທ຺ທກໍ ສຸນ຺ທຣໍ ກຕ຺ວາ ປຣິປາເລຍ຺ຍນ຺ຕິ ອຕ຺ໂຖ.

໑໔໘. ສ຺ວາຫໍ ຍສມນຸຠວິນ຺ຕິ ໂສ ອຫໍ ເທວມນຸສ຺ເສສຸ ມຫນ຺ຕໍ ຍສໍ ອນຸຠວິໍ ເຕສໍ ສີລານໍ ວາຫສາ ອານຸຠາເວນາຕິ ອຕ຺ໂຖ. ກປ຺ປໂກຏິມ຺ປິ ເຕສໍ ສີລານໍ ຜລໍ ກິຕ຺ເຕນ຺ໂຕ ເອກໂກຏ຺ຐາສເມວ ກິຕ຺ຕເຍ ປາກຏໍ ກເຣຍ຺ຍນ຺ຕິ ອຕ຺ໂຖ. ເສສໍ ສຸວິຎ຺ເຎຍ຺ຍເມວາຕິ.

ປຎ຺ຈສີລສມາທານິຍຕ຺ເຖຣອປທານວຓ຺ຓນາ ສມຕ຺ຕາ.

໕. ອນ຺ນສໍສາວກຕ຺ເຖຣອປທານວຓ຺ຓນາ

ສຸວຓ຺ຓວຓ຺ຓໍ ສມ຺ພຸທ຺ຘນ຺ຕິອາທິກໍ ອາຍສ຺ມໂຕ ອນ຺ນສໍສາວກຕ຺ເຖຣສ຺ສ ອປທານໍ. ອຍມ຺ປິ ປຸຣິມພຸທ຺ເຘສຸ ກຕາຘິກາໂຣ ຕຕ຺ຖ ຕຕ຺ຖ ຠເວ ວິວຏ຺ຏູປນິສ຺ສຍານິ ປຸຎ຺ຎານິ ອຸປຈິນນ຺ໂຕ ສິທ຺ຘຕ຺ຖສ຺ສ ຠຄວໂຕ ກາເລ ເອກສ຺ມິໍ ກຸລເຄເຫ ນິພ຺ພຕ຺ໂຕ ປິຓ຺ຑາຍ ຈຣນ຺ຕໍ ທ຺ວຕ຺ຕິໍສມຫາປຸຣິສລກ຺ຂຓພ຺ຍາມປ຺ປຠາມຓ຺ຑໂລປໂສຠິຕໍ ຠຄວນ຺ຕໍ ທິສ຺ວາ ປສນ຺ນມານໂສ ຠຄວນ຺ຕໍ ນິມນ຺ເຕຕ຺ວາ ເຄຫໍ ເນຕ຺ວາ ວຣອນ຺ນປາເນນ ສນ຺ຕປ຺ເປຕ຺ວາ ສມ຺ປວາເຣຕ຺ວາ ໂຠເຊສິ. ໂສ ເຕເນວ ຈິຕ຺ຕປ຺ປສາເທນ ຕໂຕ ຈຸໂຕ ເທວໂລເກ ນິພ຺ພຕ຺ຕິຕ຺ວາ ທິພ຺ພສມ຺ປຕ຺ຕິໍ ອນຸຠວິຕ຺ວາ ຕໂຕ ຈວິຕ຺ວາ ມນຸສ຺ສໂລເກ ນິພ຺ພຕ຺ຕິຕ຺ວາ ມນຸສ຺ສສມ຺ປຕ຺ຕິໍ ອນຸຠວິຕ຺ວາ ຕໂຕ ອປຣາປຣໍ ເທວມນຸສ຺ສສມ຺ປຕ຺ຕິໂຍ ອນຸຠວິຕ຺ວາ ອິມສ຺ມິໍ ພຸທ຺ຘຸປ຺ປາເທ ເອກສ຺ມິໍ ກຸເລ ນິພ຺ພຕ຺ໂຕ ສາສເນ ປສີທິຕ຺ວາ ປພ຺ພຊິຕ຺ວາ ວິປສ຺ສນໍ ວຑ຺ເຒຕ຺ວາ ອຣຫຕ຺ຕໍ ປາປຸຓິ. ໂສ ປຸພ຺ເພ ກຕປຸຎ຺ຎນາມວເສນ ອນ຺ນສໍສາວກຕ຺ເຖໂຣຕິ ປາກຏນາໂມ ອໂຫສິ.

໑໕໕-໖. ໂສ ອປຣຠາເຄ ອຕ຺ຕໂນ ປຸພ຺ພກມ຺ມໍ ສຣິຕ຺ວາ ໂສມນສ຺ສຊາໂຕ ‘‘ເອວໍ ມຍາ ອິມິນາ ປຸຎ຺ຎສມ຺ຠາຣານຸຠາເວນ ປຕ຺ຕໍ ອຣຫຕ຺ຕ’’ນ຺ຕິ ອຕ຺ຕໂນ ປຸພ຺ພຈຣິຕາປທານໍ ອຸທານວເສນ ປກາເສນ຺ໂຕ ສຸວຓ຺ຓວຓ຺ຓນ຺ຕິອາທິມາຫ. ຕຕ຺ຖ ສຸວຓ຺ຓສ຺ສ ວຓ຺ໂຓ ວິຍ ວຓ຺ໂຓ ຍສ຺ສ ຠຄວໂຕ ໂສຍໍ ສຸວຓ຺ຓວຓ຺ໂຓ, ຕໍ ສຸວຓ຺ຓວຓ຺ຓໍ ສມ຺ພຸທ຺ຘໍ ສິທ຺ຘຕ຺ຖນ຺ຕິ ອຕ຺ໂຖ. ຄຈ຺ຉນ຺ຕໍ ອນ຺ຕຣາປເຓຕິ ເວສ຺ສານໍ ອາປຓປນ຺ຕີນໍ ອນ຺ຕຣວີຖິຍໍ ຄຈ຺ຉມານໍ. ກຎ຺ຈນຄ຺ຆິຍສໍກາສນ຺ຕິ ສຸວຓ຺ຓໂຕຣຓສທິສໍ ພາຕ຺ຕິໍສວຣລກ຺ຂຓໍ ທ຺ວຕ຺ຕິໍສວຣລກ຺ຂເຓຫິ ສມ຺ປນ຺ນໍ ໂລກປຊ຺ໂຊຕໍ ສກລໂລກທີປຠູຕໍ ອປ຺ປເມຍ຺ຍໍ ປມາຓວິຣຫິຕໍ ອໂນປມໍ ອຸປມາວິຣຫິຕໍ ຊຸຕິນ຺ຘຣໍ ປຠາຘາຣໍ ນີລປີຕາທິຉພ຺ພຓ຺ຓພຸທ຺ຘຣໍສິໂຍ ຘາຣກໍ ສິທ຺ຘຕ຺ຖໍ ທິສ຺ວາ ປຣມໍ ອຸຕ຺ຕມໍ ປີຕິໍ ອລຕ຺ຖໍ ອລຠິນ຺ຕິ ສມ຺ພນ຺ໂຘ. ເສສໍ ສຸວິຎ຺ເຎຍ຺ຍເມວາຕິ.

ອນ຺ນສໍສາວກຕ຺ເຖຣອປທານວຓ຺ຓນາ ສມຕ຺ຕາ.

໖. ຘູປທາຍກຕ຺ເຖຣອປທານວຓ຺ຓນາ

ສິທ຺ຘຕ຺ຖສ຺ສ ຠຄວໂຕຕິອາທິກໍ ອາຍສ຺ມໂຕ ຘູປທາຍກຕ຺ເຖຣສ຺ສ ອປທານໍ. ອຍມ຺ປິ ປຸຣິມພຸທ຺ເຘສຸ ກຕາຘິກາໂຣ ຕຕ຺ຖ ຕຕ຺ຖ ຠເວ ວິວຏ຺ຏູປນິສ຺ສຍານິ ປຸຎ຺ຎານິ ອຸປຈິນນ຺ໂຕ ສິທ຺ຘຕ຺ຖສ຺ສ ຠຄວໂຕ ກາເລ ກຸລເຄເຫ ນິພ຺ພຕ຺ໂຕ ສິທ຺ຘຕ຺ເຖ ຠຄວຕິ ຈິຕ຺ຕໍ ປສາເທຕ຺ວາ ຕສ຺ສ ຠຄວໂຕ ຄນ຺ຘກຸຏິຍໍ ຈນ຺ທນາຄຣຸກາຬານຸສາຣິອາທິນາ ກເຕຫິ ອເນເກຫິ ຘູເປຫິ ຘູປປູຊໍ ອກາສິ. ໂສ ເຕນ ປຸຎ຺ເຎນ ເທເວສຸ ຈ ມນຸສ຺ເສສຸ ຈ ອຸຠຍສມ຺ປຕ຺ຕິໂຍ ອນຸຠວນ຺ໂຕ ນິພ຺ພຕ຺ຕນິພ຺ພຕ຺ຕຠເວ ປູຊນີໂຍ ຫຸຕ຺ວາ ອິມສ຺ມິໍ ພຸທ຺ຘຸປ຺ປາເທ ເອກສ຺ມິໍ ກຸລເຄເຫ ນິພ຺ພຕ຺ໂຕ ປຸຎ຺ຎສມ຺ຠາຣານຸຠາເວນ ສາສເນ ປພ຺ພຊິຕ຺ວາ ວິປສ຺ສນໍ ວຑ຺ເຒຕ຺ວາ ອຣຫຕ຺ຕໍ ປຕ຺ວາ ກຕຘູປປູຊາປຸຎ຺ຎຕ຺ຕາ ນາເມນ ຘູປທາຍກຕ຺ເຖໂຣຕິ ສພ຺ພຕ຺ຖ ປາກໂຏ. ໂສ ປຕ຺ຕອຣຫຕ຺ຕຜໂລ ອຕ຺ຕໂນ ປຸພ຺ພກມ຺ມໍ ສຣິຕ຺ວາ ໂສມນສ຺ສຊາໂຕ ປຸພ຺ພຈຣິຕາປທານໍ ທສ຺ເສນ຺ໂຕ ສິທ຺ຘຕ຺ຖສ຺ສ ຠຄວໂຕຕິອາທິມາຫ. ສິທ຺ໂຘ ປຣິປຸຓ຺ໂຓ ສພ຺ພຎ຺ຎຸຕຎ຺ຎາຓາທິຄຸຓສງ຺ຂາໂຕ ອຕ຺ໂຖ ປໂຍຊນໍ ຍສ຺ສ ຠຄວໂຕ ໂສຍໍ ສິທ຺ຘຕ຺ໂຖ, ຕສ຺ສ ສິທ຺ຘຕ຺ຖສ຺ສ ຠຄວໂຕ ຠຄ຺ຍາທິຄຸຓວນ຺ຕສ຺ສ ໂລກເຊຏ຺ຐສ຺ສ ສກລໂລກຸຕ຺ຕມສ຺ສ ຕາທິໂນ ອິຏ຺ຐານິຏ຺ເຐສຸ ຕາທິສສ຺ສ ອຈລສຠາວສ຺ສາຕິ ອຕ຺ໂຖ. ເສສໍ ອຸຕ຺ຕານຕ຺ຖເມວາຕິ.

ຘູປທາຍກຕ຺ເຖຣອປທານວຓ຺ຓນາ ສມຕ຺ຕາ.

໗. ປຸລິນປູຊກຕ຺ເຖຣອປທານວຓ຺ຓນາ

ວິປສ຺ສິສ຺ສ ຠຄວໂຕຕິອາທິກໍ ອາຍສ຺ມໂຕ ປຸລິນປູຊກຕ຺ເຖຣສ຺ສ ອປທານໍ. ອຍມ຺ປິ ປຸຣິມພຸທ຺ເຘສຸ ກຕາຘິກາໂຣ ຕຕ຺ຖ ຕຕ຺ຖ ຠເວ ວິວຏ຺ຏູປນິສ຺ສຍານິ ປຸຎ຺ຎານິ ອຸປຈິນນ຺ໂຕ ວິປສ຺ສິສ຺ສ ຠຄວໂຕ ກາເລ ເອກສ຺ມິໍ ກຸເລ ນິພ຺ພຕ຺ໂຕ ສາສເນ ປສນ຺ນຈິຕ຺ໂຕ ເຈຕິຍງ຺ຄຓໂພຘິຍງ຺ຄເຓສຸ ປຸຣາຓວາລຸກໍ ອປເນຕ຺ວາ ນວໍ ມຸຕ຺ຕາທລສທິສປຓ຺ຑຣປຸລິນໍ ໂອກິຣິຕ຺ວາ ມາຬກໍ ອລງ຺ກຣິ. ເຕນ ກມ຺ເມນ ໂສ ເທວໂລເກ ນິພ຺ພຕ຺ໂຕ ຕຕ຺ຖ ທິພ຺ເພຫິ ຣຕເນຫິ ວິຊ຺ໂຊຕມາເນ ອເນກໂຍຊເນ ກນກວິມາເນ ທິພ຺ພສມ຺ປຕ຺ຕິໍ ອນຸຠວິຕ຺ວາ ຕໂຕ ຈຸໂຕ ມນຸສ຺ສໂລເກ ສຕ຺ຕຣຕນສມ຺ປນ຺ໂນ ຈກ຺ກວຕ຺ຕີ ຣາຊາ ຫຸຕ຺ວາ ມນຸສ຺ສສມ຺ປຕ຺ຕິໍ ອນຸຠວິຕ຺ວາ ອປຣາປຣໍ ສໍສຣນ຺ໂຕ ອິມສ຺ມິໍ ພຸທ຺ຘຸປ຺ປາເທ ວິຠວສມ຺ປນ຺ເນ ເອກສ຺ມິໍ ກຸເລ ນິພ຺ພຕ຺ໂຕ ສາສເນ ປສນ຺ໂນ ປພ຺ພຊິຕ຺ວາ ວິປສ຺ສນໍ ວຑ຺ເຒຕ຺ວາ ອຣຫຕ຺ຕໍ ປາປຸຓິ. ໂສ ອຕ຺ຕໂນ ກຕປຸຎ຺ຎນາມສທິເສນ ນາເມນ ປຸລິນປູຊກຕ຺ເຖໂຣຕິ ປາກໂຏ.

໑໖໕. ໂສ ອຕ຺ຕໂນ ປຸພ຺ພກມ຺ມໍ ສຣິຕ຺ວາ ໂສມນສ຺ສຊາໂຕ ປຸພ຺ພຈຣິຕາປທານໍ ທສ຺ເສນ຺ໂຕ ວິປສ຺ສິສ຺ສ ຠຄວໂຕຕິອາທິມາຫ. ຕຕ຺ຖ ວິວິຘໍ ປສ຺ສຕີຕິ ວິປສ຺ສີ, ວິວິຈ຺ຈ ປສ຺ສຕີຕິ ວາ ວິປສ຺ສີ, ວິວິເຘ ອຕ຺ຕຕ຺ຖປຣຕ຺ຖາທິເຠເທ ອຕ຺ເຖ ປສ຺ສຕີຕິ ວາ ວິປສ຺ສີ, ວິວິເຘ ໂວຫາຣປຣມຕ຺ຖາທິເຠເທ ປສ຺ສຕີຕິ ວາ ວິປສ຺ສີ, ຕສ຺ສ ວິປສ຺ສິສ຺ສ ໂພຘິຍາ ປາທປຸຕ຺ຕເມ ອຸຕ຺ຕເມ ໂພຘິຣຸກ຺ຂມຓ຺ຑລມາຬເກ ປຸຣາຓປຸລິນໍ ວາລຸກໍ ຉຑ຺ເຑຕ຺ວາ ສຸທ຺ຘໍ ປຓ຺ຑຣໍ ປຸລິນໍ ອາກິຣິໍ ສນ຺ຖຣິໍ. ເສສໍ ສຸວິຎ຺ເຎຍ຺ຍເມວາຕິ.

ປຸລິນປູຊກຕ຺ເຖຣອປທານວຓ຺ຓນາ ສມຕ຺ຕາ.

໘. ອຸຕ຺ຕິຍຕ຺ເຖຣອປທານວຓ຺ຓນາ

ຈນ຺ທຠາຄານທີຕີເຣຕິອາທິກໍ ອາຍສ຺ມໂຕ ອຸຕ຺ຕິຍຕ຺ເຖຣສ຺ສ ອປທານໍ. ອຍມ຺ປິ ປຸຣິມພຸທ຺ເຘສຸ ກຕາຘິກາໂຣ ຕຕ຺ຖ ຕຕ຺ຖ ຠເວ ວິວຏ຺ຏູປນິສ຺ສຍານິ ປຸຎ຺ຎານິ ອຸປຈິນນ຺ໂຕ ສິທ຺ຘຕ຺ຖສ຺ສ ຠຄວໂຕ ກາເລ ຈນ຺ທຠາຄານທິຍໍ ສຸສຸມາໂຣ ຫຸຕ຺ວາ ນິພ຺ພຕ຺ໂຕ ນທີຕີຣໍ ອຸປຄຕໍ ຠຄວນ຺ຕໍ ທິສ຺ວາ ປສນ຺ນຈິຕ຺ໂຕ ປາຣໍ ເນຕຸກາໂມ ຕີຣສມີເປເຍວ ນິປຊ຺ຊິ. ຠຄວາ ຕສ຺ສ ອນຸກມ຺ປາຍ ປິຏ຺ຐິຍໍ ປາເທ ຐເປສິ. ໂສ ຕຸຏ຺ໂຐ ອຸທຄ຺ໂຄ ປີຕິເວເຄນ ມຫຸສ຺ສາໂຫ ຫຸຕ຺ວາ ໂສຕໍ ຉິນ຺ທນ຺ໂຕ ສີເຆນ ຊເວນ ຠຄວນ຺ຕໍ ປຣຕີຣໍ ເນສິ. ຠຄວາ ຕສ຺ສ ຈິຕ຺ຕປ຺ປສາທໍ ຎຕ຺ວາ ‘‘ອຍໍ ອິໂຕ ຈຸໂຕ ເທວໂລເກ ນິພ຺ພຕ຺ຕິສ຺ສຕິ, ຕໂຕ ປຏ຺ຐາຍ ສຸຄຕີສຸເຍວ ສໍສຣນ຺ໂຕ ອິໂຕ ຈຕຸນ຺ນວຸຕິກປ຺ເປ ອມຕໍ ປາປຸຓິສ຺ສຕີ’’ຕິ ພ຺ຍາກຣິຕ຺ວາ ປກ຺ກາມິ.

ໂສ ຕຖາ ສຸຄຕີສຸເຍວ ສໍສຣນ຺ໂຕ ອິມສ຺ມິໍ ພຸທ຺ຘຸປ຺ປາເທ ສາວຕ຺ຖິຍໍ ອຎ຺ຎຕຣສ຺ສ ພ຺ຣາຫ຺ມຓສ຺ສ ປຸຕ຺ໂຕ ຫຸຕ຺ວາ ນິພ຺ພຕ຺ຕິ, ອຸຕ຺ຕິໂຍຕິສ຺ສ ນາມໍ ອກໍສຸ. ໂສ ວຍປ຺ປຕ຺ໂຕ ‘‘ອມຕໍ ປຣິເຍສິສ຺ສາມີ’’ຕິ ປຣິພ຺ພາຊໂກ ຫຸຕ຺ວາ ເອກທິວສໍ ຠຄວນ຺ຕໍ ທິສ຺ວາ ອຸປສງ຺ກມິຕ຺ວາ ວນ຺ທິຕ຺ວາ ຘມ຺ມໍ ສຸຕ຺ວາ ປຏິລທ຺ຘສທ຺ໂຘ ຫຸຕ຺ວາ ສາສເນ ປພ຺ພຊິຕ຺ວາ ສີລທິຏ຺ຐີນໍ ອວິໂສຘິຕຕ຺ຕາ ວິເສສໍ ນິພ຺ພຕ຺ເຕຕຸໍ ອສກ຺ໂກນ຺ໂຕ ອຎ຺ຎໍ ຠິກ຺ຂຸໍ ວິເສສໍ ນິພ຺ພຕ຺ເຕຕ຺ວາ ອຎ຺ຎໍ ພ຺ຍາກໂຣນ຺ຕໍ ທິສ຺ວາ ສຕ຺ຖາຣໍ ອຸປສງ຺ກມິຕ຺ວາ ສງ຺ເຂເປນ ໂອວາທໍ ຍາຈິ. ສຕ຺ຖາປິ ຕສ຺ສ, ‘‘ຕສ຺ມາຕິຫ ຕ຺ວໍ, ອຸຕ຺ຕິຍ, ອາທິເມວ ວິໂສເຘຫີ’’ຕິອາທິນາ (ສໍ. ນິ. ໕.໓໘໒) ສງ຺ເຂເປເນວ ໂອວາທໍ ອທາສິ. ໂສ ສຕ຺ຖຸ ໂອວາເທ ຐຕ຺ວາ ວິປສ຺ສນໍ ອາຣຠິ. ຕສ຺ສ ອາຣທ຺ຘວິປສ຺ສກສ຺ສ ອາພາໂຘ ອຸປ຺ປຊ຺ຊິ. ອຸປ຺ປນ຺ເນ ອາພາເຘ ຊາຕສໍເວໂຄ ວີຣິຍາຣມ຺ຠວຕ຺ຖຸໍ ຎຕ຺ວາ ວິປສ຺ສນໍ ວຑ຺ເຒຕ຺ວາ ອຣຫຕ຺ຕໍ ປາປຸຓິ.

໑໖໙. ເອວໍ ໂສ ກຕສມ຺ຠາຣານຸຣູເປນ ປຕ຺ຕອຣຫຕ຺ຕຜໂລ ອຕ຺ຕໂນ ປຸພ຺ພກມ຺ມໍ ສຣິຕ຺ວາ ໂສມນສ຺ສຊາໂຕ ປຸພ຺ພຈຣິຕາປທານໍ ປກາເສນ຺ໂຕ ຈນ຺ທຠາຄານທີຕີເຣຕິອາທິມາຫ. ຕຕ຺ຖ ຈນ຺ທຠາຄານທີຕີເຣຕິ ປຣິສຸທ຺ຘປຓ຺ຑຣປຸລິນຕເລຫິ ຈ ປຠາສມ຺ປນ຺ນປສນ຺ນມຘຸໂຣທກປຣິປຸຓ຺ຓຕາຍ ຈ ຈນ຺ທປ຺ປຠາກິຣຓສສ຺ສິຣີກາຠາ ນທມານາ ສທ຺ທໍ ກຸຣຸມານາ ຄຈ຺ຉຕີຕິ ຈນ຺ທຠາຄານທີ, ຕສ຺ສາ ຈນ຺ທຠາຄານທິຍາ ຕີເຣ ສຸສຸມາໂຣ ອໂຫສິນ຺ຕິ ສມ຺ພນ຺ໂຘ. ຕຕ຺ຖ ສຸສຸມາໂຣຕິ ຂຸທ຺ທກມຈ຺ຉຄຸມ຺ເພ ຂຓ຺ຑາຂຓ຺ຑິກໍ ກໂຣນ຺ໂຕ ມາເຣຕີຕິ ສຸສຸມາໂຣ, ຈຓ຺ຑມຈ຺ໂຉ ກຸມ຺ຠີໂລຕິ ອຕ຺ໂຖ. ສໂຠຊນປສຸໂຕຫນ຺ຕິ ອຫໍ ສໂຠຊເນ ສກໂຄຈເຣ ປສຸໂຕ ພ຺ຍາວໂຏ. ນທີຕິຕ຺ຖໍ ອຄຈ຺ຉຫນ຺ຕິ ຠຄວໂຕ ອາຄມນກາເລ ອຫໍ ນທີຕິຕ຺ຖໍ ອຄຈ຺ຉິໍ ປຕ຺ໂຕມ຺ຫິ.

໑໗໐. ສິທ຺ຘຕ຺ໂຖ ຕມ຺ຫິ ສມເຍຕິ ຕສ຺ມິໍ ມມ ຕິຕ຺ຖຄມນກາເລ ສິທ຺ຘຕ຺ໂຖ ຠຄວາ ອຄ຺ຄປຸຄ຺ຄໂລ ສພ຺ພສຕ຺ເຕສຸ ເຊຏ຺ໂຐ ເສຏ຺ໂຐ ສຍມ຺ຠູ ສຍເມວ ຠູໂຕ ຊາໂຕ ພຸທ຺ຘຠູໂຕ ໂສ ຠຄວາ ນທິໍ ຕຣິຕຸກາໂມ ນທີຕີຣໍ ອຸປາຄມິ.

໑໗໒. ເປຕ຺ຕິກໍ ວິສຍໍ ມຍ຺ຫນ຺ຕິ ມຍ຺ຫໍ ປິຕຸປິຕາມຫາທີຫິ ປຣມ຺ປຣານີຕໍ, ຍທິທໍ ສມ຺ປຕ຺ຕສມ຺ປຕ຺ຕມຫານຸຠາວານໍ ຕຣຓນ຺ຕິ ອຕ຺ໂຖ.

໑໗໓. ມມ ອຸຄ຺ຄຊ຺ຊນໍ ສຸຕ຺ວາຕິ ມຍ຺ຫໍ ອຸຄ຺ຄຊ຺ຊນໍ ອາຣາຘນໍ ສຸຕ຺ວາ ມຫາມຸນິ ຠຄວາ ອຠິຣຸຫີຕິ ສມ຺ພນ຺ໂຘ. ເສສໍ ອຸຕ຺ຕານຕ຺ຖເມວາຕິ.

ອຸຕ຺ຕິຍຕ຺ເຖຣອປທານວຓ຺ຓນາ ສມຕ຺ຕາ.

໙. ເອກຎ຺ຊລິກຕ຺ເຖຣອປທານວຓ຺ຓນາ

ສຸວຓ຺ຓວຓ຺ຓນ຺ຕິອາທິກໍ ອາຍສ຺ມໂຕ ເອກຎ຺ຊລິກຕ຺ເຖຣສ຺ສ ອປທານໍ. ອຍມ຺ປິ ປຸຣິມພຸທ຺ເຘສຸ ກຕາຘິກາໂຣ ຕຕ຺ຖ ຕຕ຺ຖ ຠເວ ວິວຏ຺ຏູປນິສ຺ສຍານິ ປຸຎ຺ຎານິ ອຸປຈິນນ຺ໂຕ ວິປສ຺ສິສ຺ສ ຠຄວໂຕ ກາເລ ເອກສ຺ມິໍ ກຸລເຄເຫ ນິພ຺ພຕ຺ໂຕ ວິຎ຺ຎຸຕໍ ປຕ຺ໂຕ ຣຕນຕ຺ຕເຍ ປສນ຺ໂນ ປິຓ຺ຑາຍ ຈຣນ຺ຕໍ ວິປສ຺ສິໍ ຠຄວນ຺ຕໍ ທິສ຺ວາ ປສນ຺ນມານໂສ ອຎ຺ຊລິໍ ປຄ຺ຄເຫຕ຺ວາ ອຏ຺ຐາສິ. ໂສ ເຕນ ປຸຎ຺ຎກມ຺ເມນ ເທວມນຸສ຺ເສສຸ ສໍສຣນ຺ໂຕ ສພ຺ພຕ຺ຖ ປູຊນີໂຍ ຫຸຕ຺ວາ ອຸຠຍສມ຺ປຕ຺ຕິໂຍ ອນຸຠວິຕ຺ວາ ອິມສ຺ມິໍ ພຸທ຺ຘຸປ຺ປາເທ ວິຠວສມ຺ປນ຺ເນ ກຸເລ ນິພ຺ພຕ຺ຕິຕ຺ວາ ສາສເນ ປສີທິຕ຺ວາ ປພ຺ພຊິຕ຺ວາ ວິປສ຺ສນໍ ວຑ຺ເຒຕ຺ວາ ອຣຫຕ຺ເຕ ປຕິຏ຺ຐາສິ. ປຸພ຺ເພ ກຕປຸຎ຺ຎວເສນ ເອກຎ຺ຊລິກຕ຺ເຖໂຣຕິ ປາກໂຏ.

໑໘໐. ໂສ ອຕ຺ຕໂນ ປຸພ຺ພກມ຺ມໍ ສຣິຕ຺ວາ ຕໍ ຫຕ຺ຖຕເລ ອາມລກໍ ວິຍ ທິສ຺ວາ ອຸທານວເສນ ປຸພ຺ພຈຣິຕາປທານໍ ປກາເສນ຺ໂຕ ສຸວຓ຺ຓວຓ຺ຓນ຺ຕິອາທິມາຫ. ວິປສ຺ສິໍ ສຕ຺ຖວາຫຄ຺ຄນ຺ຕິ ວາຓິເຊ ກນ຺ຕາຣາ ວຫຕິ ຕາເຣຕີຕິ ສຕ຺ຖວາໂຫ. ວາຬກນ຺ຕາຣາ ໂຈຬກນ຺ຕາຣາ ທຸພ຺ຠິກ຺ຂກນ຺ຕາຣາ ນິຣຸທກກນ຺ຕາຣາ ຍກ຺ຂກນ຺ຕາຣາ ອປ຺ປຠກ຺ຂກນ຺ຕາຣາ ຈ ຕາເຣຕິ ອຸຕ຺ຕາເຣຕິ ປຕາເຣຕິ ນິຕ຺ຕາເຣຕິ ເຂມນ຺ຕຠູມິໍ ປາເປຕີຕິ ອຕ຺ໂຖ. ໂກ ໂສ? ວາຓິຊເຊຏ຺ຐໂກ. ສຕ຺ຖວາຫສທິສຕ຺ຕາ ອຍມ຺ປິ ຠຄວາ ສຕ຺ຖວາໂຫ. ຕຖາ ຫິ ໂສ ຕິວິຘໍ ໂພຘິໍ ປຕ຺ຖຍນ຺ເຕ ກຕປຸຎ຺ຎສມ຺ຠາເຣ ສຕ຺ເຕ ຊາຕິກນ຺ຕາຣາ ຊຣາກນ຺ຕາຣາ ພ຺ຍາຘິກນ຺ຕາຣາ ມຣຓກນ຺ຕາຣາ ໂສກປຣິເທວທຸກ຺ຂໂທມນສ຺ສຸປາຍາສກນ຺ຕາຣາ ຈ ສພ຺ພສ຺ມາ ສໍສາຣກນ຺ຕາຣາ ຈ ຕາເຣຕິ ອຸຕ຺ຕາເຣຕິ ປຕາເຣຕິ ນິຕ຺ຕາເຣຕິ ນິພ຺ພານຖລໍ ປາເປຕີຕິ ອຕ຺ໂຖ. ສຕ຺ຖວາໂຫ ຈ ໂສ ອຄ຺ໂຄ ເສຏ຺ໂຐ ປຘາໂນ ຈາຕິ ສຕ຺ຖວາຫຄ຺ໂຄ, ຕໍ ສຕ຺ຖວາຫຄ຺ຄໍ ວິປສ຺ສິໍ ສມ຺ພຸທ຺ຘນ຺ຕິ ສມ຺ພນ຺ໂຘ. ນຣວຣໍ ວິນາຍກນ຺ຕິ ນຣານໍ ອນ຺ຕເຣ ອສິຖິລປຣກ຺ກໂມຕິ ນຣວີໂຣ, ຕໍ. ວິເສເສນ ກຕປຸຎ຺ຎສມ຺ຠາເຣ ສຕ຺ເຕ ເນຕິ ນິພ຺ພານປຸຣໍ ປາເປຕີຕິ ວິນາຍໂກ, ຕໍ.

໑໘໑. ອທນ຺ຕທມນໍ ຕາທິນ຺ຕິ ຣາຄໂທສໂມຫາທິກິເລສສມ຺ປຍຸຕ຺ຕຕ຺ຕາ ກາຍວຈີມໂນທ຺ວາເຣຫິ ອທນ຺ເຕ ສຕ຺ເຕ ທເມຕີຕິ ອທນ຺ຕທມໂນ, ຕໍ. ອິຏ຺ຐານິຏ຺ເຐສຸ ອກມ຺ປິຍຕາທິຄຸຓຍຸຕ຺ໂຕຕິ ຕາທີ, ຕໍ. ມຫາວາທິໍ ມຫາມຕິນ຺ຕິ ສກສມຍປຣສມຍວາທີນໍ ອນ຺ຕເຣ ອຕ຺ຕນາ ສມຘິກປຸຄ຺ຄລວິຣຫິຕຕ຺ຕາ ມຫາວາທີ, ມຫຕີ ປຖວິສມານາ ເມຣຸສມານາ ຈ ມຕິ ຍສ຺ສ ໂສ ມຫາມຕິ, ຕໍ ມຫາວາທິໍ ມຫາມຕິໍ ສມ຺ພຸທ຺ຘນ຺ຕິ ອິມິນາ ຕຸລ຺ຍາຘິກຣຓໍ. ເສສໍ ສຸວິຎ຺ເຎຍ຺ຍເມວາຕິ.

ເອກຎ຺ຊລິກຕ຺ເຖຣອປທານວຓ຺ຓນາ ສມຕ຺ຕາ.

໑໐. ໂຂມທາຍກຕ຺ເຖຣອປທານວຓ຺ຓນາ

ນຄເຣ ພນ຺ຘຸມຕິຍາຕິອາທິກໍ ອາຍສ຺ມໂຕ ໂຂມທາຍກຕ຺ເຖຣສ຺ສ ອປທານໍ. ອຍມ຺ປິ ປຸຣິມພຸທ຺ເຘສຸ ກຕາຘິກາໂຣ ຕຕ຺ຖ ຕຕ຺ຖ ຠເວ ວິວຏ຺ຏູປນິສ຺ສຍານິ ປຸຎ຺ຎານິ ອຸປຈິນນ຺ໂຕ ວິປສ຺ສິສ຺ສ ຠຄວໂຕ ກາເລ ເອກສ຺ມິໍ ກຸລເຄເຫ ນິພ຺ພຕ຺ໂຕ ວຍປ຺ປຕ຺ໂຕ ສາສເນ ອຠິປ຺ປສນ຺ໂນ ຣຕນຕ຺ຕຍມາມໂກ ວິປສ຺ສິສ຺ສ ຠຄວໂຕ ສນ຺ຕິເກ ຘມ຺ມໍ ສຸຕ຺ວາ ປສນ຺ນມານໂສ ໂຂມທຸສ຺ເສນ ປູຊໍ ອກາສິ. ໂສ ຕເທວ ມູລໍ ກຕ຺ວາ ຍາວຊີວໍ ປຸຎ຺ຎານິ ກຕ຺ວາ ຕໂຕ ເທວໂລເກ ນິພ຺ພຕ຺ໂຕ. ຉສຸ ເທເວສຸ ອປຣາປຣໍ ທິພ຺ພສຸຂໍ ອນຸຠວິຕ຺ວາ ຕໂຕ ຈວິຕ຺ວາ ມນຸສ຺ສໂລເກ ຈກ຺ກວຕ຺ຕິອາທິອເນກວິຘມນຸສ຺ສສມ຺ປຕ຺ຕິໍ ອນຸຠວິຕ຺ວາ ປຣິປາກຄເຕ ປຸຎ຺ຎສມ຺ຠາເຣ ອິມສ຺ມິໍ ພຸທ຺ຘຸປ຺ປາເທ ກຸລເຄເຫ ນິພ຺ພຕ຺ໂຕ ວຍປ຺ປຕ຺ໂຕ ສຕ຺ຖຸ ສນ຺ຕິເກ ຘມ຺ມໍ ສຸຕ຺ວາ ປຏິລທ຺ຘສທ຺ໂຘ ປພ຺ພຊິຕ຺ວາ ວິປສ຺ສນໍ ວຑ຺ເຒຕ຺ວາ ນຈິຣສ຺ເສວ ອຣຫຕ຺ຕໍ ປາປຸຓິ. ກຕປຸຎ຺ຎນາເມນ ໂຂມທາຍກຕ຺ເຖໂຣຕິ ປາກໂຏ.

໑໘໔. ໂສ ອຕ຺ຕໂນ ປຸພ຺ພກມ຺ມໍ ສຣິຕ຺ວາ ໂສມນສ຺ສຊາໂຕ ປຸພ຺ພຈຣິຕາປທານໍ ທສ຺ເສນ຺ໂຕ ນຄເຣ ພນ຺ຘຸມຕິຍາຕິອາທິມາຫ. ຕຕ຺ຖ ພນ຺ຘຸ ວຸຈ຺ຈຕິ ຎາຕໂກ, ເຕ ພນ຺ຘູ ຍສ຺ມິໍ ນຄເຣ ອຎ຺ຎມຎ຺ຎໍ ສງ຺ຆຏິຕາ ວສນ຺ຕິ, ຕໍ ນຄຣໍ ‘‘ພນ຺ຘຸມຕີ’’ຕິ ວຸຈ຺ຈຕິ. ໂຣເປມິ ພີຊສມ຺ປທນ຺ຕິ ທານສີລາທິປຸຎ຺ຎພີຊສມ຺ປຕ຺ຕິໍ ໂຣເປມິ ປຏ຺ຐເປມີຕິ ອຕ຺ໂຖ.

ໂຂມທາຍກຕ຺ເຖຣອປທານວຓ຺ຓນາ ສມຕ຺ຕາ.

ຕຕິຍສ຺ສ ສຸຠູຕິວຄ຺ຄສ຺ສ ວຓ຺ຓນາ ສມຕ຺ຕາ.

ຈຕຸຠາຓວາຣວຓ຺ຓນາ ນິຏ຺ຐິຕາ.

໔. ກຸຓ຺ຑຘານວຄ຺ໂຄ

໑. ກຸຓ຺ຑຘານຕ຺ເຖຣອປທານວຓ຺ຓນາ

ສຕ຺ຕາຫໍ ປຏິສລ຺ລີນນ຺ຕິອາທິກໍ ອາຍສ຺ມໂຕ ກຸຓ຺ຑຘານຕ຺ເຖຣສ຺ສ ອປທານໍ. ອຍມ຺ປິ ປຸຣິມພຸທ຺ເຘສຸ ກຕາຘິກາໂຣ ຕຕ຺ຖ ຕຕ຺ຖ ຠເວ ວິວຏ຺ຏູປນິສ຺ສຍານິ ປຸຎ຺ຎານິ ອຸປຈິນນ຺ໂຕ ປທຸມຸຕ຺ຕຣສ຺ສ ຠຄວໂຕ ກາເລ ຫໍສວຕີນຄເຣ ກຸລເຄເຫ ນິພ຺ພຕ຺ໂຕ ວຸຕ຺ຕນເຍນ ຠຄວນ຺ຕໍ ອຸປສງ຺ກມິຕ຺ວາ ຘມ຺ມໍ ສຸຓນ຺ໂຕ ສຕ຺ຖາຣໍ ເອກໍ ຠິກ຺ຂຸໍ ປຐມໍ ສລາກໍ ຄຓ຺ຫນ຺ຕານໍ ອຄ຺ຄຏ຺ຐາເນ ຐເປນ຺ຕໍ ທິສ຺ວາ ຕໍ ຐານນ຺ຕຣໍ ປຕ຺ເຖຕ຺ວາ ຕທນຸຣູປໍ ປຸຎ຺ຎໍ ກໂຣນ຺ໂຕ ວິຈຣິ. ໂສ ເອກທິວສໍ ປທຸມຸຕ຺ຕຣສ຺ສ ຠຄວໂຕ ນິໂຣຘສມາປຕ຺ຕິໂຕ ວຸຏ຺ຐາຍ ນິສິນ຺ນສ຺ສ ມໂນສິລາຈຸຓ຺ຓປິຎ຺ຊຣໍ ມຫນ຺ຕໍ ກທລິຜລກຓ຺ຓິກໍ ອຸປເນສິ, ຕໍ ຠຄວາ ປຏິຄ຺ຄເຫຕ຺ວາ ປຣິຠຸຎ຺ຊິ. ໂສ ເຕນ ປຸຎ຺ຎກມ຺ເມນ ເອກາທສກ຺ຂຕ຺ຕຸໍ ເທເວສຸ ເທວຣຊ຺ຊໍ ກາເຣສິ. ຈຕຸວີສຕິວາເຣ ຈ ຣາຊາ ອໂຫສິ ຈກ຺ກວຕ຺ຕີ.

ໂສ ເອວໍ ອປຣາປຣໍ ປຸຎ຺ຎານິ ກຕ຺ວາ ເທວມນຸສ຺ເສສຸ ສໍສຣນ຺ໂຕ ກສ຺ສປພຸທ຺ຘກາເລ ຠຸມ຺ມເທວຕາ ຫຸຕ຺ວາ ນິພ຺ພຕ຺ຕິ. ທີຆາຍຸກພຸທ຺ຘານຎ຺ຈ ນາມ ນ ອນ຺ວທ຺ຘມາສິໂກ ອຸໂປສໂຖ ໂຫຕິ. ຕຖາ ຫິ ວິປສ຺ສິສ຺ສ ຠຄວໂຕ ຉພ຺ພສ຺ສນ຺ຕເຣ ຉພ຺ພສ຺ສນ຺ຕເຣ ອຸໂປສໂຖ ອໂຫສິ, ກສ຺ສປທສພໂລ ປນ ຉຏ຺ເຐ ຉຏ຺ເຐ ມາເສ ປາຕິໂມກ຺ຂໍ ໂອສາເຣສິ, ຕສ຺ສ ປາຕິໂມກ຺ຂສ຺ສ ໂອສາຣຓກາເລ ທິສາວາສິກາ ທ຺ເວ ສຫາຍກາ ຠິກ຺ຂູ ‘‘ອຸໂປສຖໍ ກຣິສ຺ສາມາ’’ຕິ ຄຈ຺ຉນ຺ຕິ. ອຍໍ ຠຸມ຺ມເທວຕາ ຈິນ຺ເຕສິ – ‘‘ອິເມສໍ ທ຺ວິນ຺ນໍ ຠິກ຺ຂູນໍ ເມຕ຺ຕິ ອຕິວິຍ ທຬ຺ຫາ, ກິໍ ນຸ ໂຂ ເຠທເກ ສຕິ ຠິຊ຺ເຊຍ຺ຍ, ນ ຠິຊ຺ເຊຍ຺ຍາ’’ຕິ. ເຕສໍ ໂອກາສໍ ໂອໂລກຍມານາ ເຕສໍ ອວິທູເຣ ຄຈ຺ຉຕິ.

ອເຖໂກ ເຖໂຣ ເອກສ຺ສ ຫຕ຺ເຖ ປຕ຺ຕຈີວຣໍ ທຕ຺ວາ ສຣີຣວຬຎ຺ຊນຕ຺ຖໍ ອຸທກຜາສຸກຏ຺ຐານໍ ຄນ຺ຕ຺ວາ ໂຘຕຫຕ຺ຖປາໂທ ຫຸຕ຺ວາ ຄຸມ຺ພສມີປໂຕ ນິກ຺ຂມຕິ. ຠຸມ຺ມເທວຕາ ຕສ຺ສ ເຖຣສ຺ສ ປຈ຺ຉໂຕ ປຈ຺ຉໂຕ ອຸຕ຺ຕມຣູປາ ອິຕ຺ຖີ ຫຸຕ຺ວາ ເກເສ ວິຘຸນິຕ຺ວາ ສໍວິຘາຍ ພນ຺ຘນ຺ຕີ ວິຍ ປິຏ຺ຐິຍໍ ປໍສຸໍ ປຸຎ຺ຉມານາ ວິຍ ສາຏກໍ ສໍວິຘາຍ ນິວາສຍມານາ ວິຍ ຈ ຫຸຕ຺ວາ ເຖຣສ຺ສ ປທານຸປທິກາ ຫຸຕ຺ວາ ຄຸມ຺ພໂຕ ນິກ຺ຂນ຺ຕາ. ເອກມນ຺ເຕ ຐິໂຕ ສຫາຍກຕ຺ເຖໂຣ ຕໍ ກາຣຓໍ ທິສ຺ວາວ ໂທມນສ຺ສຊາໂຕ ‘‘ນຏ຺ໂຐ ທານິ ເມ ອິມິນາ ຠິກ຺ຂຸນາ ສທ຺ຘິໍ ທີຆຣຕ຺ຕານຸຄໂຕ ສິເນໂຫ, ສຈາຫໍ ເອວໍວິຘຠາວໍ ຊາເນຍ຺ຍໍ, ເອຕ຺ຕກໍ ກາລໍ ອິມິນາ ສທ຺ຘິໍ ວິສ຺ສາສໍ ນ ກເຣຍ຺ຍ’’ນ຺ຕິ ຈິນ຺ເຕຕ຺ວາ ອາຄຈ຺ຉນ຺ຕໍເຍວ ນໍ ‘‘ຄຓ຺ຫາຫາວຸໂສ, ຕຸຍ຺ຫໍ ປຕ຺ຕຈີວຣໍ, ຕາທິເສນ ປາເປນ ສທ຺ຘິໍ ເອກມຄ຺ເຄນ ນ ຄຈ຺ຉາມີ’’ຕິ ອາຫ. ຕໍ ກຖໍ ສຸຕ຺ວາ ຕສ຺ສ ລຊ຺ຊິຠິກ຺ຂຸໂນ ຫທຍໍ ຕິຂິຓສຕ຺ຕິໍ ຄເຫຕ຺ວາ ວິທ຺ຘໍ ວິຍ ອໂຫສິ. ຕໂຕ ນໍ ອາຫ – ‘‘ອາວຸໂສ, ກິນ຺ນາເມຕໍ ວທສິ, ອຫໍ ເອຕ຺ຕກໍ ກາລໍ ທຸກ຺ກຏມຕ຺ຕມ຺ປິ ອາປຕ຺ຕິໍ ນ ຊານາມິ, ຕ຺ວໍ ປນ ມໍ ອຊ຺ຊ ‘ປາໂປ’ຕິ ວທສິ, ກິໍ ເຕ ທິຏ຺ຐນ຺ຕິ, ກິໍ ອຎ຺ເຎນ ທິຏ຺ເຐນ, ກິໍ ຕ຺ວໍ ເອວໍວິເຘນ ອລງ຺ກຕປຏິຍຕ຺ເຕນ ມາຕຸຄາເມນ ສທ຺ຘິໍ ເອກຏ຺ຐາເນ ຫຸຕ຺ວາ ນິກ຺ຂນ຺ໂຕ’’ຕິ? ‘‘ນຕ຺ເຖຕໍ, ອາວຸໂສ, ມຍ຺ຫໍ, ນາຫໍ ເອວຣູປໍ ມາຕຸຄາມໍ ປສ຺ສາມີ’’ຕິ ຕສ຺ສ ຍາວຕຕິຍໍ ກເຖນ຺ຕສ຺ສາປິ ອິຕໂຣ ເຖໂຣ ກຖໍ ອສທ຺ທຫິຕ຺ວາ ອຕ຺ຕນາ ທິຏ຺ຐກາຣຓໍເຍວ ຠູຕຕ຺ຕໍ ກຕ຺ວາ ຄຓ຺ຫນ຺ໂຕ ເຕນ ສທ຺ຘິໍ ເອກມຄ຺ເຄນ ອຄນ຺ຕ຺ວາ ອຎ຺ເຎນ ມຄ຺ເຄນ ສຕ຺ຖຸ ສນ຺ຕິກໍ ຄໂຕ. ອິຕໂຣປິ ຠິກ຺ຂຸ ອຎ຺ເຎນ ມຄ຺ເຄນ ສຕ຺ຖຸ ສນ຺ຕິກໍເຍວ ຄໂຕ.

ຕໂຕ ຠິກ຺ຂຸສງ຺ຆສ຺ສ ອຸໂປສຖາຄາຣໍ ປວິສນເວລາຍ ໂສ ຠິກ຺ຂຸ ຕໍ ຠິກ຺ຂຸໍ ອຸໂປສຖຄ຺ເຄ ທິສ຺ວາ ສຎ຺ຊານິຕ຺ວາ ‘‘ອິມສ຺ມິໍ ອຸໂປສຖຄ຺ເຄ ເອວຣູໂປ ນາມ ປາປຠິກ຺ຂຸ ອຕ຺ຖິ, ນາຫໍ ເຕນ ສທ຺ຘິໍ ອຸໂປສຖໍ ກຣິສ຺ສາມີ’’ຕິ ນິກ຺ຂມິຕ຺ວາ ພຫິ ອຏ຺ຐາສິ. ອຖ ຠຸມ຺ມເທວຕາ ‘‘ຠາຣິຍໍ ມຍາ ກມ຺ມໍ ກຕ’’ນ຺ຕິ ມຫລ຺ລກອຸປາສກວຓ຺ເຓນ ຕສ຺ສ ສນ຺ຕິກໍ ຄນ຺ຕ຺ວາ – ‘‘ກສ຺ມາ, ຠນ຺ເຕ, ອຍ຺ໂຍ ອິມສ຺ມິໍ ຐາເນ ຐິໂຕ’’ຕິ ອາຫ. ‘‘ອຸປາສກ, ອິມໍ ອຸໂປສຖຄ຺ຄໍ ເອໂກ ປາປຠິກ຺ຂຸ ປວິຏ຺ໂຐ, ‘ອຫໍ ເຕນ ສທ຺ຘິໍ ອຸໂປສຖໍ ນ ກໂຣມີ’ຕິ ພຫິ ຐິໂຕມ຺ຫີ’’ຕິ. ‘‘ຠນ຺ເຕ, ມາ ເອວໍ ຄຓ຺ຫຖ, ປຣິສຸທ຺ຘສີໂລ ເອສ ຠິກ຺ຂຸ, ຕຸມ຺ເຫຫິ ທິຏ຺ຐມາຕຸຄາໂມ ນາມ ອຫໍ. ມຍາ ຕຸມ຺ຫາກໍ ວີມໍສນຕ຺ຖາຍ ‘ທຬ຺ຫາ ນຸ ໂຂ ອິເມສໍ ເຖຣານໍ ເມຕ຺ຕິ, ໂນ ທຬ຺ຫາ’ຕິ ຠິຊ຺ຊນາຠິຊ຺ຊນຠາວໍ ໂອໂລເກນ຺ເຕນ ຕໍ ກມ຺ມໍ ກຕ’’ນ຺ຕິ. ‘‘ໂກ ປນ ຕ຺ວໍ, ສປ຺ປຸຣິສາ’’ຕິ? ‘‘ອຫໍ ເອກາ ຠຸມ຺ມເທວຕາ, ຠນ຺ເຕ’’ຕິ. ເທວປຸຕ຺ໂຕ ກເຖນ຺ໂຕເຍວ ທິພ຺ພານຸຠາເວນ ຐຕ຺ວາ ເຖຣສ຺ສ ປາທມູເລ ປຕິຕ຺ວາ ‘‘ມຍ຺ຫໍ, ຠນ຺ເຕ, ຂມຖ, ເຖຣສ຺ສ ເອໂສ ໂທໂສ ນຕ຺ຖິ, ອຸໂປສຖໍ ກໂຣຖາ’’ຕິ ເຖຣໍ ຍາຈິຕ຺ວາ ອຸໂປສຖຄ຺ຄໍ ປເວເສສິ. ໂສ ເຖໂຣ ອຸໂປສຖໍ ຕາວ ເອກຏ຺ຐາເນ ອກາສິ. ມິຕ຺ຕສນ຺ຖວວເສນ ປນ ປຸນ ເຕນ ສທ຺ຘິໍ ນ ເອກຏ຺ຐາເນ ວສິ. ອິມສ຺ສ ເຖຣສ຺ສ ໂທສໍ ນ ກເຖສິ. ອປຣຠາເຄ ຈຸທິຕກຕ຺ເຖໂຣ ປນ ວິປສ຺ສນາຍ ກມ຺ມໍ ກໂຣນ຺ໂຕ ອຣຫຕ຺ຕໍ ປາປຸຓິ.

ຠຸມ຺ມເທວຕາ ຕສ຺ສ ກມ຺ມສ຺ສ ນິສ຺ສນ຺ເທນ ເອກໍ ພຸທ຺ຘນ຺ຕຣໍ ອປາຍໂຕ ນ ມຸຈ຺ຈິຕ຺ຖ. ສເຈ ປນ ກາເລນ ກາລໍ ມນຸສ຺ສຕ຺ຕໍ ອາຄຈ຺ຉຕິ, ອຎ຺ເຎນ ເຍນ ເກນຈິ ກໂຕ ໂທໂສ ຕສ຺ເສວ ອຸປຣິ ປຕຕິ. ໂສ ອມ຺ຫາກໍ ຠຄວໂຕ ອຸປ຺ປນ຺ນກາເລ ສາວຕ຺ຖິຍໍ ພ຺ຣາຫ຺ມຓກຸເລ ນິພ຺ພຕ຺ຕິ, ຘານມາຓໂວຕິສ຺ສ ນາມໍ ອກໍສຸ. ໂສ ວຍປ຺ປຕ຺ໂຕ ຕໂຍ ເວເທ ອຸຄ຺ຄຓ຺ຫິຕ຺ວາ ມຫລ຺ລກກາເລ ສຕ຺ຖຸ ຘມ຺ມເທສນໍ ສຸຕ຺ວາ ປຏິລທ຺ຘສທ຺ໂຘ ສາສເນ ປພ຺ພຊິ. ຕສ຺ສ ອຸປສມ຺ປນ຺ນທິວສໂຕ ປຏ຺ຐາຍ ເອກາ ອລງ຺ກຕປຏິຍຕ຺ຕາ ອິຕ຺ຖີ ຕສ຺ມິໍ ຄາມໍ ປວິສນ຺ເຕ ສທ຺ຘິໍເຍວ ປວິສຕິ, ນິກ຺ຂມນ຺ເຕ ນິກ຺ຂມຕິ, ວິຫາຣໍ ປວິສນ຺ເຕປິ ສທ຺ຘິໍ ປວິສຕິ, ຕິຏ຺ຐນ຺ເຕປິ ຕິຏ຺ຐຕີຕິ ເອວໍ ນິຈ຺ຈານຸພນ຺ຘາ ປຎ຺ຎາຍຕິ. ເຖໂຣ ຕໍ ນ ປສ຺ສຕິ. ຕສ຺ສ ປນ ປຸຣິມກມ຺ມສ຺ສ ນິສ຺ສນ຺ເທນ ສາ ອຎ຺ເຎສໍ ອຸປຏ຺ຐາສິ.

ຄາເມ ຍາຄຸຠິກ຺ຂໍ ທທມານາ ອິຕ຺ຖິໂຍ, ‘‘ຠນ຺ເຕ, ອຍໍ ເອໂກ ຍາຄຸອຸຬຸງ຺ໂກ ຕຸມ຺ຫາກໍ, ເອໂກ ອິມິສ຺ສາ ອມ຺ຫາກໍ ສຫາຍິກາຍາ’’ຕິ ປຣິຫາສໍ ກໂຣນ຺ຕິ. ເຖຣສ຺ສ ມຫຕີ ວິເຫສາ ໂຫຕິ. ວິຫາຣຄຕມ຺ປິ ນໍ ສາມເຓຣາ ເຈວ ທຫຣຠິກ຺ຂູ ຈ ປຣິວາເຣຕ຺ວາ ‘‘ຘາໂນ ໂກຓ຺ໂຑ ຊາໂຕ’’ຕິ ປຣິຫາສໍ ກໂຣນ຺ຕິ. ອຖສ຺ສ ເຕເນວ ກາຣເຓນ ກຸຓ຺ຑຘາໂນ ເຖໂຣຕິ ນາມໍ ຊາຕໍ. ໂສ ອຸຏ຺ຐາຍ ສມຸຏ຺ຐາຍ ເຕຫິ ກຣິຍມານໍ ເກຬິໍ ສຫິຕຸໍ ອສກ຺ໂກນ຺ໂຕ ອຸມ຺ມາທໍ ຄເຫຕ຺ວາ ‘‘ຕຸມ຺ເຫ ໂກຓ຺ຑາ, ຕຸມ຺ຫາກໍ ອຸປຊ຺ຌາໂຍ ໂກຓ຺ໂຑ, ອາຈຣິໂຍ ໂກຓ຺ໂຑ’’ຕິ ວທຕິ. ອຖ ນໍ ສຕ຺ຖຸ ອາໂຣເຈສຸໍ – ‘‘ກຸຓ຺ຑຘາໂນ, ຠນ຺ເຕ, ທຫຣສາມເຓເຣຫິ ສທ຺ຘິໍ ເອວໍ ຜຣຸສວາຈໍ ວທຕີ’’ຕິ. ສຕ຺ຖາ ຕໍ ປກ຺ໂກສາເປຕ຺ວາ ‘‘ສຈ຺ຈໍ ກິຣ ຕ຺ວໍ, ຘານ, ທຫຣສາມເຓເຣຫິ ສທ຺ຘິໍ ຜຣຸສວາຈໍ ວທສີ’’ຕິ ປຸຈ຺ຉິ. ເຕນ ‘‘ສຈ຺ຈໍ ຠຄວາ’’ຕິ ວຸຕ຺ເຕ – ‘‘ກສ຺ມາ ເອວໍ ວທສີ’’ຕິ ອາຫ. ‘‘ຠນ຺ເຕ, ນິພທ຺ຘໍ ວິເຫສໍ ສຫິຕຸໍ ອສກ຺ໂກນ຺ໂຕ ເອວໍ ກເຖມີ’’ຕິ. ‘‘ຕ຺ວໍ ປຸພ຺ເພ ກຕກມ຺ມໍ ຍາວຊ຺ຊທິວສາ ຊີຣາເປຕຸໍ ນ ສກ຺ໂກສິ, ປຸນ ເອວໍ ຜຣຸສວາຈໍ ມາ ວທ ຠິກ຺ຂູ’’ຕິ ວຕ຺ວາ ອາຫ –

‘‘ມາໂວຈ ຜຣຸສໍ ກຎ຺ຈິ, ວຸຕ຺ຕາ ປຏິວເທຍ຺ຍຸ ຕໍ;

ທຸກ຺ຂາ ຫິ ສາຣມ຺ຠກຖາ, ປຏິທຓ຺ຑາ ຜຸເສຍ຺ຍຸ ຕໍ.

‘‘ສເຈ ເນເຣສິ ອຕ຺ຕານໍ, ກໍໂສ ອຸປຫໂຕ ຍຖາ;

ເອສ ປຕ຺ໂຕສິ ນິພ຺ພານໍ, ສາຣມ຺ໂຠ ເຕ ນ ວິຊ຺ຊຕີ’’ຕິ. (ຘ. ປ. ໑໓໓-໑໓໔) –

ອິມຎ຺ຈ ປນ ຕສ຺ສ ເຖຣສ຺ສ ມາຕຸຄາເມນ ສທ຺ຘິໍ ວິຈຣຓຠາວໍ ໂກສລຣຎ຺ໂຎປິ ກຖຍິໍສຸ. ຣາຊາ ‘‘ຄຈ຺ຉຖ, ຠເຓ, ນໍ ວີມໍສຖາ’’ຕິ ເປເສຕ຺ວາ ສຍມ຺ປິ ມນ຺ເທເນວ ປຣິວາເຣນ ສທ຺ຘິໍ ເຖຣສ຺ສ ສນ຺ຕິກໍ ຄນ຺ຕ຺ວາ ເອກມນ຺ເຕ ໂອໂລເກນ຺ໂຕ ອຏ຺ຐາສິ. ຕສ຺ມິໍ ຂເຓ ເຖໂຣ ສູຈິກມ຺ມໍ ກໂຣນ຺ໂຕ ນິສິນ຺ໂນ ໂຫຕິ. ສາປິ ອິຕ຺ຖີ ອວິທູເຣ ຐາເນ ຐິຕາ ວິຍ ປຎ຺ຎາຍຕິ.

ຣາຊາ ຕໍ ທິສ຺ວາ ‘‘ອຕ຺ຖິ ຕໍ ກາຣຓ’’ນ຺ຕິ ຕສ຺ສາ ຐິຕຏ຺ຐານໍ ອຄມາສິ. ສາ ຕສ຺ມິໍ ອາຄຈ຺ຉນ຺ເຕ ເຖຣສ຺ສ ວສນປຓ຺ຓສາລໍ ປວິຏ຺ຐາ ວິຍ ອໂຫສິ. ຣາຊາປິ ຕາຍ ສທ຺ຘິໍ ເອວ ປຓ຺ຓສາລາຍໍ ປວິສິຕ຺ວາ ສພ຺ພຕ຺ຖ ໂອໂລເກນ຺ໂຕ ອທິສ຺ວາ ‘‘ນາຍໍ ມາຕຸຄາໂມ, ເຖຣສ຺ສ ເອໂກ ກມ຺ມວິປາໂກ’’ຕິ ສຎ຺ຎໍ ກຕ຺ວາ ປຐມໍ ເຖຣສ຺ສ ສມີເປນ ຄຈ຺ຉນ຺ໂຕປິ ເຖຣໍ ອວນ຺ທິຕ຺ວາ ຕສ຺ສ ກາຣຓສ຺ສ ອຠູຕຠາວໍ ຎຕ຺ວາ ປຓ຺ຓສາລໂຕ ນິກ຺ຂມິຕ຺ວາ ເຖຣໍ ວນ຺ທິຕ຺ວາ ເອກມນ຺ເຕ ນິສິນ຺ໂນ ‘‘ກຈ຺ຈິ, ຠນ຺ເຕ, ປິຓ຺ຑເກນ ນ ກິລມຖາ’’ຕິ ປຸຈ຺ຉິ. ເຖໂຣ ‘‘ວຏ຺ຏຕິ, ມຫາຣາຊາ’’ຕິ ອາຫ. ‘‘ຊານາມຫໍ, ຠນ຺ເຕ, ອຍ຺ຍສ຺ສ ກຖໍ, ເອວຣູເປນຸປກ຺ກິເລເສນ ສທ຺ຘິໍ ຈຣນ຺ຕານໍ ຕຸມ຺ຫາກໍ ເກ ນາມ ປສີທິສ຺ສນ຺ຕິ, ອິໂຕ ປຏ຺ຐາຍ ໂວ ກຕ຺ຖຈິ ຄມນກິຈ຺ຈໍ ນຕ຺ຖິ. ອຫໍ ຈຕູຫິ ປຈ຺ຈເຍຫິ ອຸປຏ຺ຐຫິສ຺ສາມິ, ຕຸມ຺ເຫ ໂຍນິໂສມນສິກາເຣ ມາ ປມຊ຺ຊິຕ຺ຖາ’’ຕິ ວຕ຺ວາ ນິພທ຺ຘຠິກ຺ຂໍ ປຏ຺ຐເປສິ. ເຖໂຣ ຣາຊານໍ ອຸປຕ຺ຖມ຺ຠກໍ ລຠິຕ຺ວາ ໂຠຊນສປ຺ປາເຍນ ເອກຄ຺ຄຈິຕ຺ໂຕ ຫຸຕ຺ວາ ວິປສ຺ສນໍ ວຑ຺ເຒຕ຺ວາ ອຣຫຕ຺ຕໍ ປາປຸຓິ. ຕໂຕ ປຏ຺ຐາຍ ສາ ອິຕ຺ຖີ ອນ຺ຕຣຘາຍິ.

ຕທາ ມຫາສຸຠທ຺ທາ ອຸຄ຺ຄນຄເຣ ມິຈ຺ຉາທິຏ຺ຐິກຸເລ ວສມານາ ‘‘ສຕ຺ຖາ ມໍ ອນຸກມ຺ປຕູ’’ຕິ ອຸໂປສຖງ຺ຄໍ ອຘິຏ຺ຐາຍ ນິຣາມຄນ຺ຘາ ຫຸຕ຺ວາ ອຸປຣິປາສາທຕເລ ຐິຕາ ‘‘ອິມານິ ປຸປ຺ຜານິ ອນ຺ຕເຣ ອຏ຺ຐຕ຺ວາ ທສພລສ຺ສ ມຕ຺ຖເກ ວິຕານໍ ຫຸຕ຺ວາ ຕິຏ຺ຐນ຺ຕຸ, ທສພໂລ ອິມາຍ ສຎ຺ຎາຍ ສ຺ເວ ປຎ຺ຈຫິ ຠິກ຺ຂຸສເຕຫິ ສທ຺ຘິໍ ມຍ຺ຫໍ ຠິກ຺ຂໍ ຄຓ຺ຫຕູ’’ຕິ ສຈ຺ຈກິຣິຍໍ ກຕ຺ວາ ອຏ຺ຐ ສຸມນປຸປ຺ຜມຸຏ຺ຐິໂຍ ວິສ຺ສຊ຺ເຊສິ. ປຸປ຺ຜານິ ຄນ຺ຕ຺ວາ ຘມ຺ມເທສນາເວລາຍ ສຕ຺ຖຸ ມຕ຺ຖເກ ວິຕານໍ ຫຸຕ຺ວາ ອຏ຺ຐໍສຸ. ສຕ຺ຖາ ຕໍ ສຸມນປຸປ຺ຜວິຕານໍ ທິສ຺ວາ ຈິຕ຺ເຕເນວ ສຸຠທ຺ທາຍ ຠິກ຺ຂໍ ອຘິວາເສຕ຺ວາ ປຸນທິວເສ ອຣຸເຓ ອຸຏ຺ຐິເຕ ອານນ຺ທຕ຺ເຖຣໍ ອາຫ – ‘‘ອານນ຺ທ, ມຍໍ ອຊ຺ຊ ທູຣໍ ຠິກ຺ຂາຈາຣໍ ຄມິສ຺ສາມ, ປຸຖຸຊ຺ຊນານໍ ອທຕ຺ວາ ອຣິຍານໍເຍວ ສລາກໍ ເທຫີ’’ຕິ. ເຖໂຣ ຠິກ຺ຂູນໍ ອາໂຣເຈສິ – ‘‘ອາວຸໂສ, ສຕ຺ຖາ ອຊ຺ຊ ທູຣໍ ຠິກ຺ຂາຈາຣໍ ຄມິສ຺ສຕິ. ປຸຖຸຊ຺ຊນາ ມາ ຄຓ຺ຫນ຺ຕຸ, ອຣິຍາວ ສລາກໍ ຄຓ຺ຫນ຺ຕູ’’ຕິ. ກຸຓ຺ຑຘານຕ຺ເຖໂຣ – ‘‘ອາຫຣາວຸໂສ, ສລາກ’’ນ຺ຕິ ປຐມໍເຍວ ຫຕ຺ຖໍ ປສາເຣສິ. ອານນ຺ໂທ ‘‘ສຕ຺ຖາ ຕາທິສານໍ ຠິກ຺ຂູນໍ ສລາກໍ ນ ທາເປຕິ, ອຣິຍານໍເຍວ ທາເປຕີ’’ຕິ ວິຕກ຺ກໍ ອຸປ຺ປາເທຕ຺ວາ ຄນ຺ຕ຺ວາ ສຕ຺ຖຸ ອາໂຣເຈສິ. ສຕ຺ຖາ ‘‘ອາຫຣາເປນ຺ຕສ຺ສ ສລາກໍ ເທຫີ’’ຕິ ອາຫ. ເຖໂຣ ຈິນ຺ເຕສິ – ‘‘ສເຈ ກຸຓ຺ຑຘານສ຺ສ ສລາກາ ທາຕຸໍ ນ ຍຸຕ຺ຕາ, ອຖ ສຕ຺ຖາ ປຏິພາເຫຍ຺ຍ, ຠວິສ຺ສຕິ ເອຕ຺ຖ ກາຣຓ’’ນ຺ຕິ ‘‘ກຸຓ຺ຑຘານສ຺ສ ສລາກໍ ທສ຺ສາມີ’’ຕິ ຄມນໍ ອຠິນີຫຣິ. ກຸຓ຺ຑຘາໂນ ຕສ຺ສ ປຸຣາຄມນາ ເອວ ອຠິຎ຺ຎາປາທກໍ ຈຕຸຕ຺ຖຊ຺ຌານໍ ສມາປຊ຺ຊິຕ຺ວາ ອິທ຺ຘິຍາ ອາກາເສ ຐຕ຺ວາ ‘‘ອາຫຣາວຸໂສ ອານນ຺ທ, ສຕ຺ຖາ ມໍ ຊານາຕິ, ມາທິສໍ ຠິກ຺ຂຸໍ ປຐມໍ ສລາກໍ ຄຓ຺ຫນ຺ຕໍ ນ ສຕ຺ຖາ ວາເຣຕີ’’ຕິ ຫຕ຺ຖໍ ປສາເຣຕ຺ວາ ສລາກໍ ຄຓ຺ຫິ. ສຕ຺ຖາ ຕໍ ອຏ຺ຐຸປ຺ປຕ຺ຕິໍ ກຕ຺ວາ ເຖຣໍ ອິມສ຺ມິໍ ສາສເນ ປຐມໍ ສລາກໍ ຄຓ຺ຫນ຺ຕານໍ ອຄ຺ຄຏ຺ຐາເນ ຐເປສິ. ຍສ຺ມາ ອຍໍ ເຖໂຣ ຣາຊານໍ ອຸປຕ຺ຖມ຺ຠໍ ລຠິຕ຺ວາ ສປ຺ປາຍາຫາຣປຏິລາເຠນ ສມາຫິຕຈິຕ຺ໂຕ ວິປສ຺ສນາຍ ກມ຺ມໍ ກໂຣນ຺ໂຕ ອຸປນິສ຺ສຍສມ຺ປນ຺ນຕາຍ ຉຬຠິຎ຺ໂຎ ອໂຫສິ. ເອວໍຠູຕສ຺ສາປິ ອິມສ຺ສ ເຖຣສ຺ສ ຄຸເຓ ອຊານນ຺ຕາ ເຍ ປຸຖຸຊ຺ຊນາ ຠິກ຺ຂູ ‘‘ອຍໍ ປຐມໍ ສລາກໍ ຄຓ຺ຫຕິ, ກິໍ ນຸ ໂຂ ເອຕ’’ນ຺ຕິ ວິມຕິໍ ອຸປ຺ປາເທນ຺ຕິ. ເຕສໍ ຕໍ ວິມຕິວິຘມນຕ຺ຖໍ ເຖໂຣ ອາກາສໍ ອພ຺ຠຸຄ຺ຄນ຺ຕ຺ວາ ອິທ຺ຘິປາຏິຫາຣິຍໍ ທສ຺ເສຕ຺ວາ ອຎ຺ຎາປເທເສນ ອຎ຺ຎໍ ພ຺ຍາກໂຣນ຺ໂຕ ‘‘ປຎ຺ຈ ຉິນ຺ເທ’’ຕິ ຄາຖໍ ອຠາສິ.

໑. ເອວໍ ໂສ ປູຣິຕປຸຎ຺ຎສມ຺ຠາຣານຸຣູເປນ ອຣຫາ ຫຸຕ຺ວາ ປຕ຺ຕເອຕທຄ຺ຄຏ຺ຐາໂນ ອຕ຺ຕໂນ ປຸພ຺ພກມ຺ມໍ ສຣິຕ຺ວາ ໂສມນສ຺ສວເສນ ປຸພ຺ພຈຣິຕາປທານໍ ປກາເສນ຺ໂຕ ສຕ຺ຕາຫໍ ປຏິສລ຺ລີນນ຺ຕິອາທິມາຫ. ຕຕ຺ຖ ສຕ຺ຖາຫໍ ສຕ຺ຕທິວສໍ ນິໂຣຘສມາປຕ຺ຕິວິຫາເຣນ ປຏິສລ຺ລີນໍ ວິເວກຠູຕນ຺ຕິ ອຕ຺ໂຖ. ເສສໍ ອຸຕ຺ຕານຕ຺ຖເມວາຕິ.

ກຸຓ຺ຑຘານຕ຺ເຖຣອປທານວຓ຺ຓນາ ສມຕ຺ຕາ.

໒. ສາຄຕຕ຺ເຖຣອປທານວຓ຺ຓນາ

ໂສຠິໂຕ ນາມ ນາເມນາຕິອາທິກໍ ອາຍສ຺ມໂຕ ສາຄຕຕ຺ເຖຣສ຺ສ ອປທານໍ. ອຍມ຺ປິ ປຸຣິມພຸທ຺ເຘສຸ ກຕາຘິກາໂຣ ຕຕ຺ຖ ຕຕ຺ຖ ຠເວ ວິວຏ຺ຏູປນິສ຺ສຍານິ ປຸຎ຺ຎານິ ອຸປຈິນນ຺ໂຕ ປທຸມຸຕ຺ຕຣສ຺ສ ຠຄວໂຕ ກາເລ ເອກສ຺ມິໍ ພ຺ຣາຫ຺ມຓກຸເລ ນິພ຺ພຕ຺ໂຕ ສພ຺ພສິປ຺ເປສຸ ນິປ຺ຜຕ຺ຕິໍ ປຕ຺ໂຕ ນາເມນ ໂສຠິໂຕ ນາມ ຫຸຕ຺ວາ ຕິຓ຺ຓໍ ເວທານໍ ປາຣຄູ ສນິຆຓ຺ຑຸເກຏຸຠານໍ ສາກ຺ຂຣປ຺ປເຠທານໍ ອິຕິຫາສປຎ຺ຈມານໍ ປທໂກ ເວຍ຺ຍາກຣໂຓ ໂລກາຍຕມຫາປຸຣິສລກ຺ຂເຓສຸ ອນວໂຍ. ໂສ ເອກທິວສໍ ປທຸມຸຕ຺ຕຣໍ ຠຄວນ຺ຕໍ ທ຺ວຕ຺ຕິໍສມຫາປຸຣິສລກ຺ຂຓສິຣິຍາ ໂສຠມານໍ ອຸຍ຺ຍານທ຺ວາເຣນ ຄຈ຺ຉນ຺ຕໍ ທິສ຺ວາ ອຕີວ ປສນ຺ນມານໂສ ອເນເກຫິ ອຸປາເຍຫິ ອເນເກຫິ ຄຸຓວຓ຺ເຓຫິ ໂຖມນໍ ອກາສິ. ຠຄວາ ຕສ຺ສ ໂຖມນໍ ສຸຕ຺ວາ ‘‘ອນາຄເຕ ໂຄຕມສ຺ສ ຠຄວໂຕ ສາສເນ ສາຄໂຕ ນາມ ສາວໂກ ຠວິສ຺ສຕີ’’ຕິ ພ຺ຍາກຣຓໍ ອທາສິ. ໂສ ຕໂຕ ປຏ຺ຐາຍ ປຸຎ຺ຎານິ ກໂຣນ຺ໂຕ ຍາວຕາຍຸກໍ ຐຕ຺ວາ ຕໂຕ ຈຸໂຕ ເທວໂລເກ ນິພ຺ພຕ຺ໂຕ. ກປ຺ປສຕສຫສ຺ສເທວມນຸສ຺ເສສຸ ອຸຠຍສມ຺ປຕ຺ຕິໂຍ ອນຸຠວິຕ຺ວາ ອິມສ຺ມິໍ ພຸທ຺ຘຸປ຺ປາເທ ເອກສ຺ມິໍ ກຸລເຄເຫ ນິພ຺ພຕ຺ໂຕ. ຕສ຺ສ ມາຕາປິຕໂຣ ໂສມນສ຺ສໍ ວຑ຺ເຒນ຺ໂຕ ສຸຊາໂຕ ອາຄໂຕຕິ ສາຄໂຕຕິ ນາມໍ ກຣິໍສຸ. ໂສ ສາສເນ ປສີທິຕ຺ວາ ປພ຺ພຊິຕ຺ວາ ວິປສ຺ສນໍ ວຑ຺ເຒຕ຺ວາ ອຣຫຕ຺ຕໍ ປຕ຺ໂຕ.

໑໗. ເອວໍ ໂສ ປຸຎ຺ຎສມ຺ຠາຣານຸຣູເປນ ປຕ຺ຕອຣຫຕ຺ຕຜໂລ ອຕ຺ຕໂນ ປຸພ຺ພກມ຺ມໍ ສຣິຕ຺ວາ ໂສມນສ຺ສຊາໂຕ ປຸພ຺ພຈຣິຕາປທານໍ ປກາເສນ຺ໂຕ ໂສຠິໂຕ ນາມ ນາເມນາຕິອາທິມາຫ. ຕຕ຺ຖ ຕທາ ປຸຎ຺ຎສມ຺ຠາຣສ຺ສ ປຣິປູຣຓສມເຍ ນາເມນ ໂສຠິໂຕ ນາມ ພ຺ຣາຫ຺ມໂຓ ອໂຫສິນ຺ຕິ ສມ຺ພນ຺ໂຘ.

໒໑. ວິປຖາ ອຸທ຺ຘຣິຕ຺ວານາຕິ ວິຣຸທ຺ຘປຖາ ກຸມຄ຺ຄາ, ອຸປ຺ປຖາ ວາ ອຸທ຺ຘຣິຕ຺ວາ ອປເນຕ຺ວາ. ປຖໍ ອາຈິກ຺ຂເສຕິ, ຠນ຺ເຕ, ສພ຺ພຎ຺ຎຸ ຕຸວໍ ປຖໍ ສປ຺ປຸຣິສມຄ຺ຄໍ ນິພ຺ພານາຘິຄມນຸປາຍໍ ອາຈິກ຺ຂເສ ກເຖສິ ເທເສສິ ວິຠຊິ ອຸຕ຺ຕານິໍ ອກາສີຕິ ອຕ຺ໂຖ. ເສສໍ ອຸຕ຺ຕານຕ຺ຖເມວາຕິ.

ສາຄຕຕ຺ເຖຣອປທານວຓ຺ຓນາ ສມຕ຺ຕາ.

໓. ມຫາກຈ຺ຈານຕ຺ເຖຣອປທານວຓ຺ຓນາ

ປທຸມຸຕ຺ຕຣນາຖສ຺ສາຕິອາທິກໍ ອາຍສ຺ມໂຕ ກຈ຺ຈານຕ຺ເຖຣສ຺ສ ອປທານໍ. ອຍມ຺ປິ ປຸຣິມພຸທ຺ເຘສຸ ກຕາຘິກາໂຣ ຕຕ຺ຖ ຕຕ຺ຖ ຠເວ ວິວຏ຺ຏູປນິສ຺ສຍານິ ປຸຎ຺ຎານິ ອຸປຈິນນ຺ໂຕ ປທຸມຸຕ຺ຕຣສ຺ສ ຠຄວໂຕ ກາເລ ຄຫປຕິມຫາສາລກຸລເຄເຫ ນິພ຺ພຕ຺ເຕຕ຺ວາ ວຸທ຺ຘິປ຺ປຕ຺ໂຕ ເອກທິວສໍ ສຕ຺ຖຸ ສນ຺ຕິເກ ຘມ຺ມໍ ສຸຓນ຺ໂຕ ສຕ຺ຖາຣໍ ເອກໍ ຠິກ຺ຂຸໍ ສໍຂິຕ຺ເຕນ ຠາສິຕສ຺ສ ວິຕ຺ຖາເຣນ ອຕ຺ຖໍ ວິຠຊນ຺ຕານໍ ອຄ຺ຄຏ຺ຐາເນ ຐເປນ຺ຕໍ ທິສ຺ວາ ສຍມ຺ປິ ຕໍ ຐານນ຺ຕຣໍ ປຕ຺ເຖນ຺ໂຕ ທານາທີນິ ປຸຎ຺ຎານິ ກຕ຺ວາ ເທວມນຸສ຺ເສສຸ ສໍສຣນ຺ໂຕ ສຸເມຘສ຺ສ ຠຄວໂຕ ກາເລ ວິຊ຺ຊາຘໂຣ ຫຸຕ຺ວາ ອາກາເສນ ຄຈ຺ຉນ຺ໂຕ ສຕ຺ຖາຣໍ ເອກສ຺ມິໍ ວນສຓ຺ເຑ ນິສິນ຺ນໍ ທິສ຺ວາ ປສນ຺ນມານໂສ ກຓິກາຣປຸປ຺ເຜຫິ ປູຊໍ ອກາສິ.

ໂສ ເຕນ ປຸຎ຺ຎກມ຺ເມນ ອປຣາປຣໍ ສຸຄຕີສຸເຍວ ປຣິວຕ຺ເຕຕ຺ວາ ກສ຺ສປທສພລສ຺ສ ກາເລ ພາຣາຓສິຍໍ ກຸລຆເຣ ນິພ຺ພຕ຺ຕິຕ຺ວາ ປຣິນິພ຺ພຸເຕ ຠຄວຕິ ສຸວຓ຺ຓເຈຕິຍກຣຓຏ຺ຐານໍ ທສສຫສ຺ສຄ຺ຆນິກາຍ ສຸວຓ຺ຓິຏ຺ຐກາຍ ປູຊໍ ກຕ຺ວາ ‘‘ຠຄວາ ມຍ຺ຫໍ ນິພ຺ພຕ຺ຕນິພ຺ພຕ຺ຕຏ຺ຐາເນ ສຣີຣໍ ສຸວຓ຺ຓວຓ຺ຓໍ ໂຫຕູ’’ຕິ ປຕ຺ຖຣໍ ອກາສິ. ຕໂຕ ຍາວຊີວໍ ກຸສລໍ ກຕ຺ວາ ເອກໍ ພຸທ຺ຘນ຺ຕຣໍ ເທວມນຸສ຺ເສສຸ ສໍສຣິຕ຺ວາ ອິມສ຺ມິໍ ພຸທ຺ຘຸປ຺ປາເທ ອຸຊ຺ເຊນິຍໍ ຣຎ຺ໂຎ ຈຓ຺ຑປຊ຺ໂຊຕສ຺ສ ປຸໂຣຫິຕສ຺ສ ເຄເຫ ນິພ຺ພຕ຺ຕິ, ຕສ຺ສ ນາມຄ຺ຄຫຓທິວເສ ມາຕາປິຕໂຣ ‘‘ອມ຺ຫາກໍ ປຸຕ຺ໂຕ ສຸວຓ຺ຓວຓ຺ໂຓ ອຕ຺ຕໂນ ນາມໍ ຄເຫຕ຺ວາ ອາຄໂຕ’’ຕິ ກຎ຺ຈນມາຓໂວຕ຺ເວວ ນາມໍ ກຣິໍສຸ. ໂສ ວຸທ຺ຘິມນ຺ວາຍ ຕໂຍ ເວເທ ອຸຄ຺ຄຓ຺ຫິຕ຺ວາ ປິຕຸ ອຈ຺ຈເຍນ ປຸໂຣຫິຕຏ຺ຐານໍ ລຠິ. ໂສ ໂຄຕ຺ຕວເສນ ກຈ຺ຈາໂນຕິ ປຎ຺ຎາຍິຕ຺ຖ.

ຣາຊາ ຈຓ຺ຑປຊ຺ໂຊໂຕ ພຸທ຺ຘຸປ຺ປາທໍ ສຸຕ຺ວາ, ‘‘ອາຈຣິຍ, ຕ຺ວໍ ຕຕ຺ຖ ຄນ຺ຕ຺ວາ ສຕ຺ຖາຣໍ ອິຘາເນຫີ’’ຕິ ເປເສສິ. ໂສ ອຕ຺ຕຏ຺ຐໂມ ສຕ຺ຖຸ ສນ຺ຕິກໍ ອຸປຄໂຕ. ຕສ຺ສ ສຕ຺ຖາ ຘມ຺ມໍ ເທເສສິ. ເທສນາປຣິໂຍສາເນ ໂສ ສຕ຺ຕຫິ ຊເນຫິ ສທ຺ຘິໍ ສຫປຏິສມ຺ຠິທາຫິ ອຣຫຕ຺ເຕ ປຕິຏ຺ຐາສິ. ອຖ ສຕ຺ຖາ ‘‘ເອຖ, ຠິກ຺ຂໂວ’’ຕິ ຫຕ຺ຖໍ ປສາເຣສິ. ເຕ ຕາວເທວ ທ຺ວງ຺ຄຸລມຕ຺ຕເກສມສ຺ສຸກາ ອິທ຺ຘິມຍປຕ຺ຕຈີວຣຘຣາ ວສ຺ສສຏ຺ຐິກຕ຺ເຖຣາ ວິຍ ອເຫສຸໍ. ເອວໍ ເຖໂຣ ສທຕ຺ຖໍ ນິປ຺ຜາເທຕ຺ວາ, ‘‘ຠນ຺ເຕ, ຣາຊາ ປຊ຺ໂຊໂຕ ຕຸມ຺ຫາກໍ ປາເທ ວນ຺ທິຕຸໍ ຘມ຺ມຎ຺ຈ ໂສຕຸໍ ອິຈ຺ຉຕີ’’ຕິ ສຕ຺ຖຸ ອາໂຣເຈສິ. ສຕ຺ຖາ ‘‘ຕ຺ວໍເຍວ ຠິກ຺ຂຸ ຕຕ຺ຖ ຄຈ຺ຉ, ຕຍິ ຄເຕປິ ຣາຊາ ປສີທິສ຺ສຕີ’’ຕິ ອາຫ. ເຖໂຣ ອຕ຺ຕຏ຺ຐໂມ ຕຕ຺ຖ ຄນ຺ຕ຺ວາ ຣາຊານໍ ປສາເທຕ຺ວາ ອວນ຺ຕີສຸ ສາສນໍ ປຕິຏ຺ຐາເປຕ຺ວາ ປຸນ ສຕ຺ຖຸ ສນ຺ຕິກເມວ ຄໂຕ.

໓໑. ເອວໍ ໂສ ປຕ຺ຕອຣຫຕ຺ຕຜໂລ ‘‘ເອຕທຄ຺ຄໍ, ຠິກ຺ຂເວ, ມມ ສາວການໍ ສໍຂິຕ຺ເຕນ ຠາສິຕສ຺ສ ວິຕ຺ຖາເຣນ ອຕ຺ຖໍ ວິຠຊນ຺ຕານໍ ຍທິທໍ ມຫາກຈ຺ຈາໂນ’’ຕິ (ອ. ນິ. ໑.໑໘໘, ໑໙໗) ເອຕທຄ຺ຄຏ຺ຐານໍ ປຕ຺ວາ ອຕ຺ຕໂນ ປຸພ຺ພກມ຺ມໍ ສຣິຕ຺ວາ ປຸພ຺ພຈຣິຕາປທານໍ ປກາເສນ຺ໂຕ ປທຸມຸຕ຺ຕຣນາຖສ຺ສາຕິອາທິມາຫ. ຕຕ຺ຖ ປທຸມໍ ນາມ ເຈຕິຍນ຺ຕິ ປທຸເມຫິ ຉາທິຕຕ຺ຕາ ວາ ປທຸມາກາເຣຫິ ກຕຕ຺ຕາ ວາ ຠຄວໂຕ ວສນຄນ຺ຘກຸຏິວິຫາໂຣວ ປູຊນີຍຠາເວນ ເຈຕິຍໍ, ຍຖາ ‘‘ໂຄຕມກເຈຕິຍໍ, ອາຬວກເຈຕິຍ’’ນ຺ຕິ ວຸຕ຺ເຕ ເຕສໍ ຍກ຺ຂານໍ ນິວສນຏ຺ຐານໍ ປູຊນີຍຏ຺ຐານຕ຺ຕາ ເຈຕິຍນ຺ຕິ ວຸຈ຺ຈຕິ, ເອວມິທໍ ຠຄວໂຕ ວສນຏ຺ຐານໍ ເຈຕິຍນ຺ຕິ ວຸຈ຺ຈຕິ, ນ ຘາຕຸນິຘາຍກເຈຕິຍນ຺ຕິ ເວທິຕພ຺ພໍ. ນ ຫິ ອປຣິນິພ຺ພຸຕສ຺ສ ຠຄວໂຕ ສຣີຣຘາຕູນໍ ອຠາວາ ຘາຕຸເຈຕິຍໍ ອກຣິ. ສິລາສນໍ ກາຣຍິຕ຺ວາຕິ ຕສ຺ສາ ປທຸມນາມິກາຍ ຄນ຺ຘກຸຏິຍາ ປຸປ຺ຜາຘາຣຕ຺ຖາຍ ເຫຏ຺ຐາ ຜລິກມຍໍ ສິລາສນໍ ກາເຣຕ຺ວາ. ສຸວຓ຺ເຓນາຠິເລປຍິນ຺ຕິ ຕໍ ສິລາສນໍ ຊມ຺ໂພນທສຸວຓ຺ເຓນ ອຠິວິເສເສນ ເລປຍິໍ ຉາເທສິນ຺ຕິ ອຕ຺ໂຖ.

໓໒. ຣຕນາມຍໍ ສຕ຺ຕຫິ ຣຕເນຫິ ກຕໍ ຉຕ຺ຕໍ ປຄ຺ຄຍ຺ຫ ມຸທ຺ຘນິ ຘາເຣຕ຺ວາ ວາຬພີຊນິຎ຺ຈ ເສຕປວຣຈາມຣິຎ຺ຈ ປຄ຺ຄຍ຺ຫ ພຸທ຺ຘສ຺ສ ອຠິໂຣປຍິໍ. ໂລກພນ຺ຘຸສ຺ສ ຕາທິໂນຕິ ສກລໂລກພນ຺ຘຸສທິສສ຺ສ ຕາທິຄຸຓສມງ຺ຄິສ຺ສ ພຸທ຺ຘສ຺ສ ຘາເຣສິນ຺ຕິ ອຕ຺ໂຖ. ເສສໍ ອຸຕ຺ຕານຕ຺ຖເມວາຕິ.

ມຫາກຈ຺ຈານຕ຺ເຖຣອປທານວຓ຺ຓນາ ສມຕ຺ຕາ.

໔. ກາຬຸທາຍິຕ຺ເຖຣອປທານວຓ຺ຓນາ

ປທຸມຸຕ຺ຕຣພຸທ຺ຘສ຺ສາຕິອາທິກໍ ອາຍສ຺ມໂຕ ກາຬຸທາຍິຕ຺ເຖຣສ຺ສ ອປທານໍ. ອຍມ຺ປິ ປຸຣິມພຸທ຺ເຘສຸ ກຕາຘິກາໂຣ ຕຕ຺ຖ ຕຕ຺ຖ ຠເວ ວິວຏ຺ຏູປນິສ຺ສຍານິ ປຸຎ຺ຎານິ ອຸປຈິນນ຺ໂຕ ປທຸມຸຕ຺ຕຣສ຺ສ ຠຄວໂຕ ກາເລ ຫໍສວຕີນຄເຣ ກຸລເຄເຫ ນິພ຺ພຕ຺ໂຕ ສຕ຺ຖຸ ຘມ຺ມເທສນໍ ສຸຓນ຺ໂຕ ສຕ຺ຖາຣໍ ເອກໍ ຠິກ຺ຂຸໍ ກຸລປ຺ປສາທການໍ ຠິກ຺ຂູນໍ ອຄ຺ຄຏ຺ຐາເນ ຐເປນ຺ຕໍ ທິສ຺ວາ ຕຊ຺ຊໍ ອຠິນີຫາຣໍ ກຕ຺ວາ ຕໍ ຐານນ຺ຕຣໍ ປຕ຺ເຖສິ.

ໂສ ຍາວຊີວໍ ກຸສລໍ ກຕ຺ວາ ເທວມນຸສ຺ເສສຸ ສໍສຣນ຺ໂຕ ອມ຺ຫາກໍ ໂພຘິສຕ຺ຕສ຺ສ ມາຕຸກຸຈ຺ຉິຍໍ ປຏິສນ຺ຘິຄ຺ຄຫຓທິວເສ ກປິລວຕ຺ຖຸສ຺ມິໍເຍວ ອມຈ຺ຈເຄເຫ ປຏິສນ຺ຘິໍ ຄຓ຺ຫິ, ໂພຘິສຕ຺ເຕນ ສທ຺ຘິໍ ເອກທິວສໍເຍວ ຊາໂຕຕິ ຕໍ ທິວສໍເຍວ ນໍ ທຸກູລຈຸມ຺ພຏເກ ນິປຊ຺ຊາເປຕ຺ວາ ໂພຘິສຕ຺ຕສ຺ສ ອຸປຏ຺ຐານຕ຺ຖາຍ ນຍິໍສຸ. ໂພຘິສຕ຺ເຕນ ຫິ ສທ຺ຘິໍ ໂພຘິຣຸກ຺ໂຂ, ຣາຫຸລມາຕາ, ຈຕ຺ຕາໂຣ ນິຘີ, ອາໂຣຫນຫຕ຺ຖີ, ອສ຺ສກຓ຺ຑໂກ, ອານນ຺ໂທ, ຉນ຺ໂນ, ກາຬຸທາຍີຕິ ອິເມ ສຕ຺ຕ ເອກທິວເສ ຊາຕຕ຺ຕາ ສຫຊາຕາ ນາມ ອເຫສຸໍ. ອຖສ຺ສ ນາມຄ຺ຄຫຓທິວເສ ສກລນຄຣສ຺ສ ອຸທຄ຺ຄຈິຕ຺ຕທິວເສ ຊາຕຕ຺ຕາ ອຸທາຍິຕ຺ເວວ ນາມໍ ອກໍສຸ. ໂຖກໍ ກາຬຘາຕຸກຕ຺ຕາ ປນ ກາຬຸທາຍີຕິ ປຎ຺ຎາຍິຕ຺ຖ. ໂສ ໂພຘິສຕ຺ເຕນ ສທ຺ຘິໍ ກຸມາຣກີຬໍ ກີຬນ຺ໂຕ ວຸທ຺ຘິໍ ອຄມາສິ.

ອປຣຠາເຄ ໂລກນາເຖ ມຫາຠິນິກ຺ຂມນໍ ນິກ຺ຂມິຕ຺ວາ ອນຸກ຺ກເມນ ສພ຺ພຎ຺ຎຸຕໍ ປຕ຺ວາ ປວຕ຺ຕິຕວຣຘມ຺ມຈກ຺ເກ ຣາຊຄຫໍ ອຸປນິສ຺ສາຍ ເວຬຸວເນ ວິຫຣນ຺ເຕ ສຸທ຺ໂຘທນມຫາຣາຊາ ຕໍ ປວຕ຺ຕິໍ ສຸຕ຺ວາ ປຸຣິສສຫສ຺ສປຣິວາຣໍ ເອກໍ ອມຈ຺ຈໍ ‘‘ປຸຕ຺ຕໍ ເມ ອິຘາເນຫີ’’ຕິ ເປເສສິ. ໂສ ຘມ຺ມເທສນາເວລາຍໍ ສຕ຺ຖຸ ສນ຺ຕິກໍ ຄນ຺ຕ຺ວາ ປຣິສປຣິຍນ຺ເຕ ຐິໂຕ ຘມ຺ມໍ ສຸຕ຺ວາ ສປຣິວາໂຣ ອຣຫຕ຺ຕໍ ປາປຸຓິ. ອຖ ເນ ສຕ຺ຖາ ‘‘ເອຖ, ຠິກ຺ຂໂວ’’ຕິ ຫຕ຺ຖໍ ປສາເຣສິ. ສພ຺ເພ ຕງ຺ຂຓຎ຺ເຎວ ອິທ຺ຘິມຍປຕ຺ຕຈີວຣຘຣາ ວສ຺ສສຏ຺ຐິກຕ຺ເຖຣາ ວິຍ ອເຫສຸໍ. ອຣຫຕ຺ຕປ຺ປຕ຺ຕິໂຕ ປຏ຺ຐາຍ ປນ ອຣິຍາ ມຊ຺ຌຕ຺ຕາວ ໂຫນ຺ຕິ. ຕສ຺ມາ ຣຎ຺ຎາ ປຫິຕສາສນໍ ທສພລສ຺ສ ນ ກເຖສິ. ຣາຊາ ‘‘ເນວ ຄໂຕ ອາຄຈ຺ຉຕິ, ນ ສາສນໍ ສຸຍ຺ຍຕີ’’ຕິ ອປຣໍ ອມຈ຺ຈໍ ປຸຣິສສຫສ຺ເສຫິ ເປເສສິ. ຕສ຺ມິມ຺ປິ ຕຖາ ປຏິປນ຺ເນ ອປຣມ຺ປິ ເປເສສີຕິ ເອວໍ ນວຫິ ປຸຣິສສຫສ຺ເສຫິ ສທ຺ຘິໍ ນວ ອມຈ຺ເຈ ເປເສສິ. ສພ຺ເພ ອຣຫຕ຺ຕໍ ປຕ຺ວາ ຕຸຓ຺ຫີ ອເຫສຸໍ.

ອຖ ຣາຊາ ຈິນ຺ເຕສິ – ‘‘ເອຕ຺ຕກາ ຊນາ ມຍິ ສິເນຫາຠາເວນ ທສພລສ຺ສ ອິຘາຄມນຕ຺ຖາຍ ນ ກິຎ຺ຈິ ກຖຍິໍສຸ, ອຍໍ ໂຂ ອຸທາຍິ ທສພເລນ ສມວໂຍ, ສຫປໍສຸກີຬິໂກ, ມຍິ ຈ ສິເນໂຫ ອຕ຺ຖິ, ອິມໍ ເປເສສ຺ສາມີ’’ຕິ ຕໍ ປກ຺ໂກສາເປຕ຺ວາ, ‘‘ຕາຕ, ຕ຺ວໍ ປຸຣິສສຫສ຺ສປຣິວາໂຣ ຣາຊຄຫໍ ຄນ຺ຕ຺ວາ ທສພລໍ ອິຘາເນຫີ’’ຕິ ວຕ຺ວາ ເປເສສິ. ໂສ ປນ ຄຈ຺ຉນ຺ໂຕ ‘‘ສຈາຫໍ, ເທວ, ປພ຺ພຊິຕຸໍ ລຠິສ຺ສາມິ, ເອວາຫໍ ຠຄວນ຺ຕໍ ອິຘາເນສ຺ສາມີ’’ຕິ ວຕ຺ວາ ‘‘ຍໍ ກິຎ຺ຈິ ກຕ຺ວາ ມມ ປຸຕ຺ຕໍ ທສ຺ເສຫີ’’ຕິ ວຸຕ຺ໂຕ ຣາຊຄຫໍ ຄນ຺ຕ຺ວາ ສຕ຺ຖຸ ຘມ຺ມເທສນເວລາຍໍ ປຣິສປຣິຍນ຺ເຕ ຐິໂຕ ຘມ຺ມໍ ສຸຕ຺ວາ ສປຣິວາໂຣ ອຣຫຕ຺ຕໍ ປຕ຺ວາ ເອຫິຠິກ຺ຂຸຠາເວ ປຕິຏ຺ຐາສິ. ອຣຫຕ຺ຕໍ ປນ ປຕ຺ວາ ‘‘ນ ຕາວາຍໍ ທສພລສ຺ສ ກຸລນຄຣໍ ຄນ຺ຕຸໍ ກາໂລ, ວສນ຺ເຕ ປນ ອຸປຄເຕ ປຸປ຺ຜິເຕ ວນສຓ຺ເຑ ຫຣິຕຕິຓສຎ຺ຉນ຺ນາຍ ຠູມິຍາ ຄມນກາໂລ ຠວິສ຺ສຕີ’’ຕິ ກາລໍ ປຏິມາເນນ຺ໂຕ ວສນ຺ເຕ ສມ຺ປຕ຺ເຕ ສຕ຺ຖຸ ກຸລນຄຣໍ ຄນ຺ຕຸໍ ຄມນມຄ຺ຄວຓ຺ຓໍ ສໍວຓ຺ເຓນ຺ໂຕ –

‘‘ອງ຺ຄາຣິໂນ ທານິ ທຸມາ ຠທນ຺ເຕ, ຜເລສິໂນ ຉທນໍ ວິປ຺ປຫາຍ;

ເຕ ອຈ຺ຈິມນ຺ໂຕວ ປຠາສຍນ຺ຕິ, ສມໂຍ ມຫາວີຣ ຠາຄີ ຣຖານໍ.

‘‘ທຸມານິ ຜຸລ຺ລານິ ມໂນຣມານິ, ສມນ຺ຕໂຕ ສພ຺ພທິສາ ປວນ຺ຕິ;

ປຕ຺ຕໍ ປຫາຍ ຜລມາສສານາ, ກາໂລ ອິໂຕ ປກ຺ກມນາຍ ວີຣ.

‘‘ເນວາຕິສີຕໍ ນ ປນາຕິອຸຓ຺ຫໍ, ສຸຂາ ອຸຕຸ ອທ຺ຘນິຍາ ຠທນ຺ເຕ;

ປສ຺ສນ຺ຕຸ ຕໍ ສາກິຍາ ໂກຬິຍາ ຈ, ປຈ຺ຉາມຸຂໍ ໂຣຫິນິຍໍ ຕຣນ຺ຕໍ.

‘‘ອາສາຍ ກສເຕ ເຂຕ຺ຕໍ, ພີຊໍ ອາສາຍ ວປ຺ປຕິ;

ອາສາຍ ວາຓິຊາ ຍນ຺ຕິ, ສມຸທ຺ທໍ ຘນຫາຣກາ;

ຍາຍ ອາສາຍ ຕິຏ຺ຐາມິ, ສາ ເມ ອາສາ ສມິຊ຺ຌຕຸ. (ເຖຣຄາ. ໕໒໗-໕໓໐);

‘‘ນາຕິສີຕໍ ນາຕິອຸຓ຺ຫໍ, ນາຕິທຸພ຺ຠິກ຺ຂຉາຕກໍ;

ສທ຺ທລາ ຫຣິຕາ ຠູມິ, ເອສ ກາໂລ ມຫາມຸນິ. (ອ. ນິ. ອຏ຺ຐ. ໑.໑.໒໒໕);

‘‘ປຸນປ຺ປຸນຎ຺ເຈວ ວປນ຺ຕິ ພີຊໍ, ປຸນປ຺ປຸນໍ ວສ຺ສຕິ ເທວຣາຊາ;

ປຸນປ຺ປຸນໍ ເຂຕ຺ຕໍ ກສນ຺ຕິ ກສ຺ສກາ, ປຸນປ຺ປຸນໍ ຘຎ຺ຎມຸເປຕິ ຣຏ຺ຐໍ.

‘‘ປຸນປ຺ປຸນໍ ຍາຈນກາ ຈຣນ຺ຕິ, ປຸນປ຺ປຸນໍ ທານປ຺ປຕີ ທທນ຺ຕິ;

ປຸນປ຺ປຸນໍ ທານປ຺ປຕີ ທທິຕ຺ວາ, ປຸນປ຺ປຸນໍ ສຄ຺ຄມຸເປນ຺ຕິ ຐານໍ.

‘‘ວີໂຣ ຫເວ ສຕ຺ຕຍຸຄໍ ປຸເນຕິ, ຍສ຺ມິໍ ກຸເລ ຊາຍຕິ ຠູຣິປຎ຺ໂຎ;

ມຎ຺ຎາມຫໍ ສກ຺ກຕິ ເທວເທໂວ, ຕຍາ ຫິ ຊາໂຕ ມຸນິ ສຈ຺ຈນາໂມ.

‘‘ສຸທ຺ໂຘທໂນ ນາມ ປິຕາ ມເຫສິໂນ, ພຸທ຺ຘສ຺ສ ມາຕາ ປນ ມາຍນາມາ;

ຍາ ໂພຘິສຕ຺ຕໍ ປຣິຫຣິຍ ກຸຈ຺ຉິນາ, ກາຍສ຺ສ ເຠທາ ຕິທິວມ຺ຫິ ໂມທຕິ.

‘‘ສາ ໂຄຕມີ ກາລກຕາ ອິໂຕ ຈຸຕາ, ທິພ຺ເພຫິ ກາເມຫິ ສມງ຺ຄິຠູຕາ;

ສາ ໂມທຕິ ກາມຄຸເຓຫິ ປຎ຺ຈຫິ, ປຣິວາຣິຕາ ເທວຄເຓຫິ ເຕຫີ’’ຕິ. (ເຖຣຄາ. ໕໓໑-໕໓໕);

ອິມາ ຄາຖາ ອຠາສິ. ຕຕ຺ຖ ອງ຺ຄາຣິໂນຕິ ອງ຺ຄາຣານິ ວິຍາຕິ ອງ຺ຄາຣານິ. ອງ຺ຄາຣານິ ຣຕ຺ຕປວາຬວຓ຺ຓານິ ຣຸກ຺ຂານໍ ປຸປ຺ຜຜລານິ, ຕານິ ເອເຕສໍ ສນ຺ຕີຕິ ອງ຺ຄາຣິໂນ, ອຠິໂລຫິຕກຸສຸມກິສລເຍຫິ ອງ຺ຄາຣວຸຏ຺ຐິສມ຺ປຣິກິຓ຺ຓາ ວິຍາຕິ ອຕ຺ໂຖ. ທານີຕິ ອິມສ຺ມິໍ ກາເລ. ທຸມາຕິ ຣຸກ຺ຂາ. ຠທນ຺ເຕຕິ ຠທ຺ທໍ ອນ຺ເຕ ເອຕສ຺ສາຕິ, ‘‘ຠທນ຺ເຕ’’ຕິ ເອກສ຺ສ ທ-ກາຣສ຺ສ ໂລປໍ ກຕ຺ວາ ວຸຈ຺ຈຕິ. ຄຸຓວິເສສຍຸຕ຺ໂຕ, ຄຸຓວິເສສຍຸຕ຺ຕານຎ຺ຈ ອຄ຺ຄຠູໂຕ ສຕ຺ຖາ. ຕສ຺ມາ, ຠທນ຺ເຕຕິ ສຕ຺ຖຸ ອາລປນເມວ, ປຈ຺ຈຕ຺ຕວຈນຎ຺ເຈຕໍ ເອກາຣນ຺ຕໍ ‘‘ສຸຄເຕ ປຏິກມ຺ເມ ສຸເຂ ທຸກ຺ເຂ ຊີເວ’’ຕິອາທີສຸ ວິຍ. ອິຘ ປນ ສມ຺ໂພຘນຏ຺ເຐ ທຏ຺ຐພ຺ພໍ. ເຕນ ວຸຕ຺ຕໍ, ‘‘ຠທນ຺ເຕຕິ ອາລປນ’’ນ຺ຕິ. ‘‘ຠທ຺ທສທ຺ເທນ ສມານຕ຺ຖໍ ປທນ຺ຕຣເມກ’’ນ຺ຕິ ເກຈິ. ຜລານິ ເອສນ຺ຕີຕິ ຜເລສິໂນ. ອເຈຕເນປິ ຫິ ສເຈຕນກິຣິຍໍ ອາຫ. ເອວໍ ເຖເຣນ ຍາຈິໂຕ ຠຄວາ ຕຕ຺ຖ ຄມເນ ພຫູນໍ ວິເສສາຘິຄມນໍ ທິສ຺ວາ ວີສຕິສຫສ຺ສຂີຓາສວປຣິວຸໂຕ ຣາຊຄຫໂຕ ອຕຸຣິຕຈາຣິກາວເສນ ກປິລວຕ຺ຖຸຄາມິມຄ຺ຄໍ ປຏິປຊ຺ຊິ. ເຖໂຣ ອິທ຺ຘິຍາ ກປິລວຕ຺ຖຸໍ ຄນ຺ຕ຺ວາ ຣຎ຺ໂຎ ປຸຣໂຕ ອາກາເສ ຐິໂຕວ ອທິຏ຺ຐປຸພ຺ພເວສໍ ທິສ຺ວາ ຣຎ຺ຎາ ‘‘ໂກສິ ຕ຺ວ’’ນ຺ຕິ ປຸຈ຺ຉິໂຕ ‘‘ອມຈ຺ຈປຸຕ຺ຕໍ ຕຍາ ຠຄວໂຕ ສນ຺ຕິກໍ ເປສິຕໍ ມໍ ນ ຊານາສິ, ຕ຺ວໍ ເອວໍ ປນ ຊານາຫີ’’ຕິ ທສ຺ເສນ຺ໂຕ –

‘‘ພຸທ຺ຘສ຺ສ ປຸຕ຺ໂຕມ຺ຫິ ອສຍ຺ຫສາຫິໂນ, ອງ຺ຄີຣສສ຺ສປ຺ປຏິມສ຺ສ ຕາທິໂນ;

ປິຕຸປິຕາ ມຍ຺ຫໍ ຕຸວໍສິ ສກ຺ກ, ຘມ຺ເມນ ເມ ໂຄຕມ ອຍ຺ຍໂກສີ’’ຕິ. (ເຖຣຄາ. ໕໓໖) –

ຄາຖມາຫ.

ຕຕ຺ຖ ພຸທ຺ຘສ຺ສ ປຸຕ຺ໂຕມ຺ຫີຕິ ສພ຺ພຎ຺ຎຸພຸທ຺ຘສ຺ສ ໂອຣສ຺ສ ປຸຕ຺ໂຕ ອມ຺ຫິ. ອສຍ຺ຫສາຫິໂນຕິ ອຠິສມ຺ໂພຘິໂຕ ປຸພ຺ເພ ຐເປຕ຺ວາ ມຫາໂພຘິສຕ຺ຕໍ ອຎ຺ເຎຫິ ສຫິຕຸໍ ວຫິຕຸໍ ອສກ຺ກຸເຓຍ຺ຍຕ຺ຕາ ອສຍ຺ຫສ຺ສ ສກລສ຺ສ ໂພຘິສມ຺ຠາຣສ຺ສ ມຫາກາຣຸຓິກາຘິກາຣສ຺ສ ຈ ສຫນໂຕ ວຫນໂຕ, ຕໂຕ ປຣມ຺ປິ ອຎ຺ເຎຫິ ສຫິຕຸໍ ອຠິຠວິຕຸໍ ອສກ຺ກຸເຓຍ຺ຍຕ຺ຕາ ອສຍ຺ຫານໍ ປຎ຺ຈນ຺ນໍ ມາຣານໍ ສຫນໂຕ ອຠິຠວນໂຕ, ອາສຍານຸສຍຈຣິຕາຘິມຸຕ຺ຕິອາທິວິຠາຄາວໂພຘເນນ ຍຖາຣຫໍ ເວເນຍ຺ຍານໍ ທິຏ຺ຐຘມ຺ມິກສມ຺ປຣາຍິກປຣມຕ຺ເຖຫິ ອນຸສາສນີສງ຺ຂາຕສ຺ສ ອຎ຺ເຎຫິ ອສຍ຺ຫສ຺ສ ພຸທ຺ຘກິຈ຺ຈສ຺ສ ສຫນໂຕ, ຕຕ຺ຖ ວາ ສາຘຸກາຣິຠາວໂຕ ອສຍ຺ຫສາຫິໂນ. ອງ຺ຄີຣສສ຺ສາຕິ ອງ຺ຄີກຕສີລາທິສມ຺ປຕ຺ຕິກສ຺ສ. ອງ຺ຄມງ຺ເຄຫິ ນິຈ຺ຉຣຓກໂອຠາສສ຺ສາຕິ ອປເຣ. ເກຈິ ປນ ‘‘ອງ຺ຄີຣໂສ, ສິທ຺ຘຕ຺ໂຖຕິ ທ຺ເວ ນາມານິ ປິຕຣາເຍວ ຄຫິຕານີ’’ຕິ ວທນ຺ຕິ. ອປ຺ປຏິມສ຺ສາຕິ ອນູປມສ຺ສ. ອິຏ຺ຐານິຏ຺ເຐສຸ ຕາທິລກ຺ຂຓປ຺ປຕ຺ຕິຍາ ຕາທິໂນ. ປິຕຸປິຕາ ມຍ຺ຫໍ ຕຸວໍສີຕິ ອຣິຍຊາຕິວເສນ ມຍ຺ຫໍ ປິຕຸ ສມ຺ມາສມ຺ພຸທ຺ຘສ຺ສ ໂລກໂວຫາເຣນ ຕ຺ວໍ ປິຕາ ອສິ. ສກ຺ກາຕິ ຊາຕິວເສນ ຣາຊານໍ ອາລປຕິ. ຘມ຺ເມນາຕິ ສຠາເວນ ອຣິຍຊາຕິ ໂລກິຍຊາຕີຕິ ທ຺ວິນ຺ນໍ ຊາຕີນໍ ສຠາວສໂມຘາເນນ. ໂຄຕມາຕິ ຣາຊານໍ ໂຄຕ຺ເຕນ ອາລປຕິ. ອຍ຺ຍໂກສີຕິ ປິຕາມໂຫ ອສິ. ເອຕ຺ຖ ຈ ‘‘ພຸທ຺ຘສ຺ສ ປຸຕ຺ໂຕມ຺ຫີ’’ຕິອາທິໍ ວທນ຺ໂຕ ເຖໂຣ ອຎ຺ຎໍ ພ຺ຍາກາສິ.

ເອວໍ ປນ ອຕ຺ຕານໍ ຊານາເປຕ຺ວາ ຫຏ຺ຐຕຸຏ຺ເຐນ ຣຎ຺ຎາ ມຫາຣເຫ ປລ຺ລງ຺ເກ ນິສີທາເປຕ຺ວາ ອຕ຺ຕໂນ ປຏິຍາທິຕສ຺ສ ນານຄ຺ຄຣສໂຠຊນສ຺ສ ປຕ຺ຕໍ ປູເຣຕ຺ວາ ທິນ຺ເນ ຄມນາກາຣໍ ທສ຺ເສສິ. ‘‘ກສ຺ມາ, ຠນ຺ເຕ, ຄນ຺ຕຸກາມຕ຺ຖ, ຠຸຎ຺ຊຖາ’’ຕິ ຈ ວຸຕ຺ເຕ, ‘‘ສຕ຺ຖຸ ສນ຺ຕິກໍ ຄນ຺ຕ຺ວາ ຠຸຎ຺ຊິສ຺ສາມີ’’ຕິ. ‘‘ກຫໍ ປນ ສຕ຺ຖາ’’ຕິ? ‘‘ວີສຕິສຫສ຺ສຠິກ຺ຂຸປຣິວາໂຣ ຕຸມ຺ຫາກໍ ທສ຺ສນຕ຺ຖາຍ ມຄ຺ຄໍ ປຏິປນ຺ໂນ’’ຕິ. ‘‘ຕຸມ຺ເຫ ອິມໍ ປິຓ຺ຑປາຕໍ ຠຸຎ຺ຊຖ, ອຎ຺ຎໍ ຠຄວໂຕ ຫຣິສ຺ສຖ. ຍາວ ຈ ມມ ປຸຕ຺ໂຕ ອິມໍ ນຄຣໍ ສມ຺ປາປຸຓາຕິ, ຕາວສ຺ສ ອິໂຕ ປິຓ຺ຑປາຕໍ ຫຣຖາ’’ຕິ ວຸຕ຺ເຕ ເຖໂຣ ຠຕ຺ຕກິຈ຺ຈໍ ກຕ຺ວາ ຣຎ຺ໂຎ ປຣິສາຍ ຈ ຘມ຺ມໍ ກເຖຕ຺ວາ ສຕ຺ຖຸ ອາຄມນໂຕ ປຸເຣຕຣເມວ ສກລຣາຊນິເວສນໍ ຣຕນຕ຺ຕເຍ ອຠິປ຺ປສນ຺ນໍ ກໂຣນ຺ໂຕ ສພ຺ເພສໍ ປສ຺ສນ຺ຕານໍເຍວ ສຕ຺ຖຸ ອາຫຣິຕພ຺ພຠຕ຺ຕປຸຓ຺ຓໍ ປຕ຺ຕໍ ອາກາເສ ວິສ຺ສຊ຺ເຊຕ຺ວາ ສຍມ຺ປິ ເວຫາສໍ ອພ຺ຠຸຄ຺ຄນ຺ຕ຺ວາ ປິຓ຺ຑປາຕໍ ອຸປນາເມຕ຺ວາ ສຕ຺ຖຸ ຫຕ຺ເຖ ຐເປສິ. ສຕ຺ຖາ ຕໍ ປິຓ຺ຑປາຕໍ ປຣິຠຸຎ຺ຊິ. ເອວໍ ສຏ຺ຐິໂຍຊນມຄ຺ເຄ ທິວເສ ທິວເສ ໂຍຊນໍ ຄຈ຺ຉນ຺ຕສ຺ສ ຠຄວໂຕ ຣາຊເຄຫໂຕເຍວ ປິຓ຺ຑປາຕໍ ອາຫຣິຕ຺ວາ ອທາສິ. ອຖ ນໍ ຠຄວາ ‘‘ອຍໍ ມຍ຺ຫໍ ປິຕຸໂນ ສກລນິເວສນໍ ປສາເທຕີ’’ຕິ ‘‘ເອຕທຄ຺ຄໍ, ຠິກ຺ຂເວ, ມມ ສາວການໍ ກຸລປ຺ປສາທການໍ ຠິກ຺ຂູນໍ ຍທິທໍ ກາຬຸທາຍີ’’ຕິ (ອ. ນິ. ໑.໒໑໙, ໒໒໕) ກຸລປ຺ປສາທການໍ ອຄ຺ຄຏ຺ຐາເນ ຐເປສິ.

໔໘-໙. ເອວໍ ໂສ ກຕປຸຎ຺ຎສມ຺ຠາຣານຸຣູເປນ ອຣຫຕ຺ຕໍ ປຕ຺ວາ ປຕ຺ຕເອຕທຄ຺ຄຏ຺ຐາໂນ ອຕ຺ຕໂນ ປຸພ຺ພກມ຺ມໍ ສຣິຕ຺ວາ ໂສມນສ຺ສວເສນ ປຸພ຺ພຈຣິຕາປທານໍ ປກາເສນ຺ໂຕ ປທຸມຸຕ຺ຕຣສ຺ສ ພຸທ຺ຘສ຺ສາຕິອາທິມາຫ. ອທ຺ຘານໍ ປຏິປນ຺ນສ຺ສາຕິ ອປຣຣຏ຺ຐໍ ຄມນຕ຺ຖາຍ ທູຣມຄ຺ຄໍ ປຏິປຊ຺ຊນ຺ຕສ຺ສ. ຈຣໂຕ ຈາຣິກໍ ຕທາຕິ ອນ຺ໂຕມຓ຺ຑລໍ ມຊ຺ເຌມຓ຺ຑລໍ ພຫິມຓ຺ຑລນ຺ຕິ ຕີຓິ ມຓ຺ຑລານິ ຕທາ ຈາຣິກໍ ຈຣໂຕ ຈຣນ຺ຕສ຺ສ ປທຸມຸຕ຺ຕຣພຸທ຺ຘສ຺ສ ຠຄວໂຕ ສຸຜຸລ຺ລໍ ສຸຏ຺ຐຸ ຜຸລ຺ລໍ ປໂພຘິຕໍ ຄຍ຺ຫ ຄເຫຕ຺ວາ ນ ເກວລເມວ ປທຸມໍ, ອຸປ຺ປລຎ຺ຈ ມລ຺ລິກໍ ວິກສິຕໍ ອຫໍ ຄຍ຺ຫ ອຸໂຠຫິ ຫຕ຺ເຖຫິ ຄເຫຕ຺ວາ ປູເຣສິນ຺ຕິ ສມ຺ພນ຺ໂຘ. ປຣມນ຺ນໍ ຄເຫຕ຺ວານາຕິ ປຣມໍ ອຸຕ຺ຕມໍ ເສຏ຺ຐໍ ມຘຸຣໍ ສພ຺ພສຸປກ຺ກໍ ສາລິໂອທນໍ ຄເຫຕ຺ວາ ສຕ຺ຖຸໂນ ອທາສິໍ ໂຠເຊສິນ຺ຕິ ອຕ຺ໂຖ.

໙໗. ສກ຺ຍານໍ ນນ຺ທິຊນໂນຕິ ສກ຺ຍຣາຊກຸລານໍ ຠຄວໂຕ ຎາຕີນໍ ອາໂຣຫປຣິຓາຫຣູປໂຍພ຺ພນວຈນາລປນສມ຺ປຕ຺ຕິຍາ ນນ຺ທໍ ຕຸຏ຺ຐິໍ ຊເນນ຺ໂຕ ອຸປ຺ປາເທນ຺ໂຕ. ຎາຕິພນ຺ຘຸ ຠວິສ຺ສຕີຕິ ຎາໂຕ ປາກໂຏ ພນ຺ຘຸ ຠວິສ຺ສຕິ. ເສສໍ ສຸວິຎ຺ເຎຍ຺ຍເມວາຕິ.

ກາຬຸທາຍິຕ຺ເຖຣອປທານວຓ຺ຓນາ ສມຕ຺ຕາ.

໕. ໂມຆຣາຊຕ຺ເຖຣອປທານວຓ຺ຓນາ

ອຕ຺ຖທສ຺ສີ ຕຸ ຠຄວາຕິອາທິກໍ ອາຍສ຺ມໂຕ ໂມຆຣາຊຕ຺ເຖຣສ຺ສ ອປທານໍ. ອຍມ຺ປິ ປຸຣິມພຸທ຺ເຘສຸ ກຕາຘິກາໂຣ ຕຕ຺ຖ ຕຕ຺ຖ ຠເວ ວິວຏ຺ຏູປນິສ຺ສຍານິ ປຸຎ຺ຎານິ ອຸປຈິນນ຺ໂຕ ປທຸມຸຕ຺ຕຣສ຺ສ ຠຄວໂຕ ກາເລ ກຸລເຄເຫ ນິພ຺ພຕ຺ຕິຕ຺ວາ ວິຎ຺ຎຸຕໍ ປຕ຺ໂຕ ເອກທິວສໍ ສຕ຺ຖຸ ສນ຺ຕິເກ ຘມ຺ມໍ ສຸຓນ຺ໂຕ ສຕ຺ຖາຣໍ ເອກໍ ຠິກ຺ຂຸໍ ລູຂຈີວຣຘຣານໍ ອຄ຺ຄຏ຺ຐາເນ ຐເປນ຺ຕໍ ທິສ຺ວາ ຕໍ ຐານນ຺ຕຣໍ ອາກງ຺ຂນ຺ໂຕ ປຓິຘານໍ ກຕ຺ວາ ຕຕ຺ຖ ຕຕ຺ຖ ຠເວ ປຸຎ຺ຎານິ ກໂຣນ຺ໂຕ ອຕ຺ຖທສ຺ສິສ຺ສ ຠຄວໂຕ ກາເລ ປຸນ ພ຺ຣາຫ຺ມຓກຸເລ ນິພ຺ພຕ຺ຕິຕ຺ວາ ພ຺ຣາຫ຺ມຓານໍ ວິຊ຺ຊາສິປ຺ເປສຸ ນິປ຺ຜຕ຺ຕິໍ ຄໂຕ ເອກທິວສໍ ອຕ຺ຖທສ຺ສິໍ ຠຄວນ຺ຕໍ ຠິກ຺ຂຸສງ຺ຆປຣິວຸຕໍ ຣຖິຍໍ ຄຈ຺ຉນ຺ຕໍ ທິສ຺ວາ ປສນ຺ນມານໂສ ປຎ຺ຈປຕິຏ຺ຐິເຕນ ວນ຺ທິຕ຺ວາ ສິຣສິ ອຎ຺ຊລິໍ ກຕ຺ວາ ‘‘ຍາວຕາ ຣູປິໂນ ສຕ຺ຖາ’’ຕິອາທີຫິ ຉຫິ ຄາຖາຫິ ອຠິຕ຺ຖວິຕ຺ວາ ຠາຊນໍ ປູເຣຕ຺ວາ ມຘຸໍ ອຸປເນສິ. ສຕ຺ຖາ ຕໍ ປຏິຄ຺ຄເຫຕ຺ວາ ອນຸໂມທນໍ ອກາສິ. ໂສ ເຕນ ປຸຎ຺ຎກມ຺ເມນ ເທວມນຸສ຺ເສສຸ ສໍສຣນ຺ໂຕ ກສ຺ສປຠຄວໂຕ ກາເລ ກຏ຺ຐວາຫນສ຺ສ ນາມ ຣຎ຺ໂຎ ອມຈ຺ໂຈ ຫຸຕ຺ວາ ນິພ຺ພຕ຺ໂຕ ເຕນ ສຕ຺ຖຸ ອານຍນຕ຺ຖາຍ ເປສິໂຕ ສຕ຺ຖຸ ສນ຺ຕິກໍ ຄນ຺ຕ຺ວາ ຘມ຺ມໍ ສຸຕ຺ວາ ປຏິລທ຺ຘສທ຺ໂຘ ປພ຺ພຊິຕ຺ວາ ວີສຕິວສ຺ສສຫສ຺ສານິ ສມຓຘມ຺ມໍ ກຕ຺ວາ ຕໂຕ ຈຸໂຕ ເອກໍ ພຸທ຺ຘນ຺ຕຣໍ ສຸຄຕີສຸເຍວ ປຣິວຕ຺ເຕນ຺ໂຕ ອິມສ຺ມິໍ ພຸທ຺ຘຸປ຺ປາເທ ພ຺ຣາຫ຺ມຓກຸເລ ນິພ຺ພຕ຺ຕິຕ຺ວາ ໂມຆຣາຊາຕິ ລທ຺ຘນາໂມ ພາວຣີຍພ຺ຣາຫ຺ມຓສ຺ສ ສນ຺ຕິເກ ອຸຄ຺ຄຫິຕສິປ຺ໂປ ສໍເວຄຊາໂຕ ຕາປສປພ຺ພຊ຺ຊໍ ປພ຺ພຊິຕ຺ວາ ຕາປສສຫສ຺ສປຣິວາໂຣ ອຊິຕາທີຫິ ສທ຺ຘິໍ ສຕ຺ຖຸ ສນ຺ຕິກໍ ເປສິໂຕ ເຕສໍ ປນ຺ນຣສໂມ ຫຸຕ຺ວາ ປຎ຺ຫໍ ປຸຈ຺ຉິຕ຺ວາ ວິສ຺ສຊ຺ຊນປຣິໂຍສາເນ ອຣຫຕ຺ຕໍ ປາປຸຓິ. ອຣຫຕ຺ຕໍ ປນ ປຕ຺ວາ ສຕ຺ຖລູຂໍ ສຸຕ຺ຕລູຂໍ ຣຊນລູຂນ຺ຕິ ວິເສເສນ ຕິວິເຘນປິ ລູເຂນ ສມນ຺ນາຄຕໍ ປໍສຸກູລໍ ຘາເຣສິ. ເຕນ ນໍ ສຕ຺ຖາ ລູຂຈີວຣຘຣານໍ ອຄ຺ຄຏ຺ຐາເນ ຐເປສິ.

໖໔. ເອວໍ ໂສ ປຓິຘານານຸຣູເປນ ອຣຫຕ຺ຕຜລໍ ປຕ຺ວາ ອຕ຺ຕໂນ ປຸພ຺ພສມ຺ຠາຣໍ ທິສ຺ວາ ປຸພ຺ພກມ຺ມາປທານໍ ປກາເສນ຺ໂຕ ອຕ຺ຖທສ຺ສີ ຕຸ ຠຄວາຕິອາທິມາຫ. ຕໍ ສພ຺ພໍ ອຸຕ຺ຕານຕ຺ຖເມວ.

໗໓. ປຸຏກໍ ປູຣຍິຕ຺ວານາຕິ ປຸຏກໍ ວຸຈ຺ຈຕິ ວາຣກໍ, ຆຏໍ ວາ. ອເນຬກໍ ນິທ຺ໂທສໍ ມກ຺ຂິກຓ຺ຑວິຣຫິຕໍ ຂຸທ຺ທມຘຸນາ ຆຏໍ ປູເຣຕ຺ວາ ຕໍ ອຸໂຠຫິ ຫຕ຺ເຖຫິ ປຄ຺ຄຍ຺ຫ ປກາເຣນ ອາທເຣນ ຄເຫຕ຺ວາ ມເຫສິໂນ ຠຄວໂຕ ອຸປເນສິນ຺ຕິ ສມ຺ພນ຺ໂຘ. ເສສໍ ສຸວິຎ຺ເຎຍ຺ຍເມວາຕິ.

ໂມຆຣາຊຕ຺ເຖຣອປທານວຓ຺ຓນາ ສມຕ຺ຕາ.

໖. ອຘິມຸຕ຺ຕຕ຺ເຖຣອປທານວຓ຺ຓນາ

ນິພ຺ພຸເຕ ໂລກນາຖມ຺ຫີຕິອາທິກໍ ອາຍສ຺ມໂຕ ອຘິມຸຕ຺ຕຕ຺ເຖຣສ຺ສ ອປທານໍ (ເຖຣຄາ. ອຏ຺ຐ. ໒.ອຘິມຸຕ຺ຕຕ຺ເຖຣຄາຖາວຓ຺ຓນາ). ອຍມ຺ປິ ປຸຣິມພຸທ຺ເຘສຸ ກຕາຘິກາໂຣ ຕຕ຺ຖ ຕຕ຺ຖ ຠເວ ວິວຏ຺ຏູປນິສ຺ສຍານິ ປຸຎ຺ຎານິ ອຸປຈິນນ຺ໂຕ ອຕ຺ຖທສ຺ສິມ຺ຫິ ໂລກນາເຖ ປຣິນິພ຺ພຸເຕ ເອກສ຺ມິໍ ກຸລເຄເຫ ນິພ຺ພຕ຺ໂຕ ຣຕນຕ຺ຕເຍ ປສນ຺ໂນ ຠິກ຺ຂຸສງ຺ຆໍ ນິມນ຺ເຕຕ຺ວາ ອຸຈ຺ຉູຫິ ມຓ຺ຑປໍ ກາເຣຕ຺ວາ ມຫາທານໍ ປວຕ຺ເຕຕ຺ວາ ປຣິໂຍສາເນ ສນ຺ຕິປທໍ ປຓິເຘສິ. ໂສ ຕໂຕ ຈຸໂຕ ເທເວສຸ ຈ ມນຸສ຺ເສສຸ ຈ ອຸຠຍສມ຺ປຕ຺ຕິໂຍ ອນຸຠວິຕ຺ວາ ອິມສ຺ມິໍ ພຸທ຺ຘຸປ຺ປາເທ ເອກສ຺ມິໍ ກຸລເຄເຫ ນິພ຺ພຕ຺ໂຕ ສາສເນ ປສີທິຕ຺ວາ ສທ຺ຘາຍ ປຕິຏ຺ຐິຕຕ຺ຕາ ອຘິມຸຕ຺ຕຕ຺ເຖໂຣຕິ ປາກໂຏ.

໘໔. ເອວໍ ກຕສມ຺ຠາຣວເສນ ອຣຫຕ຺ຕໍ ປຕ຺ວາ ອຕ຺ຕໂນ ປຸພ຺ພກມ຺ມໍ ສຣິຕ຺ວາ ໂສມນສ຺ສຊາໂຕ ປຸພ຺ພຈຣິຕາປທານໍ ປກາເສນ຺ໂຕ ນິພ຺ພຸເຕ ໂລກນາຖມ຺ຫີຕິອາທິມາຫ. ຕໍ ສພ຺ພໍ ອຸຕ຺ຕານຕ຺ຖເມວາຕິ.

ອຘິມຸຕ຺ຕຕ຺ເຖຣອປທານວຓ຺ຓນາ ສມຕ຺ຕາ.

໗. ລສຸຓທາຍກຕ຺ເຖຣອປທານວຓ຺ຓນາ

ຫິມວນ຺ຕສ຺ສາວິທູເຣຕິອາທິກໍ ອາຍສ຺ມໂຕ ລສຸຓທາຍກຕ຺ເຖຣສ຺ສ ອປທານໍ. ເອໂສປາຍສ຺ມາ ປຸຣິມພຸທ຺ເຘສຸ ກຕາຘິກາໂຣ ຕຕ຺ຖ ຕຕ຺ຖ ຠເວ ວິວຏ຺ຏູປນິສ຺ສຍານິ ປຸຎ຺ຎານິ ອຸປຈິນນ຺ໂຕ ວິປສ຺ສິສ຺ສ ຠຄວໂຕ ກາເລ ເອກສ຺ມິໍ ກຸລເຄເຫ ນິພ຺ພຕ຺ຕິຕ຺ວາ ວິຎ຺ຎຸຕໍ ປຕ຺ໂຕ ຆຣາວາເສ ອາທີນວໍ ທິສ຺ວາ ເຄຫໍ ປຫາຍ ຕາປສປພ຺ພຊ຺ຊໍ ປພ຺ພຊິຕ຺ວາ ຫິມວນ຺ຕໍ ນິສ຺ສາຍ ວເນ ວສນ຺ໂຕ ພຫູນິ ລສຸຓານິ ໂຣເປຕ຺ວາ ຕເທວ ວນມູລຜລຎ຺ຈ ຂາທນ຺ໂຕ ວິຫາສິ. ໂສ ພຫູນິ ລສຸຓານິ ກາເຊນາທາຍ ມນຸສ຺ສປຖໍ ອາຫຣິຕ຺ວາ ປສນ຺ໂນ ທານໍ ທຕ຺ວາ ພຸທ຺ຘປ຺ປມຸຂສ຺ສ ຠິກ຺ຂຸສງ຺ຆສ຺ສ ເຠສຊ຺ຊຕ຺ຖາຍ ທຕ຺ວາ ຄຈ຺ຉຕິ. ເອວໍ ໂສ ຍາວຊີວໍ ປຸຎ຺ຎານິ ກຕ຺ວາ ເຕເນວ ປຸຎ຺ຎພເລນ ເທວມນຸສ຺ເສສຸ ສໍສຣນ຺ໂຕ ອຸຠຍສມ຺ປຕ຺ຕິໍ ອນຸຠວິຕ຺ວາ ກເມນ ອິມສ຺ມິໍ ພຸທ຺ຘຸປ຺ປາເທ ອຸປ຺ປນ຺ໂນ ປຏິລທ຺ຘສທ຺ໂຘ ປພ຺ພຊິຕ຺ວາ ວິປສ຺ສນໍ ວຑ຺ເຒຕ຺ວາ ນຈິຣສ຺ເສວ ອຣຫຕ຺ຕໍ ປຕ຺ໂຕ ປຸພ຺ພກມ຺ມວເສນ ລສຸຓທາຍກຕ຺ເຖໂຣຕິ ປາກໂຏ.

໘໙. ອຕ຺ຕໂນ ປຸພ຺ພກມ຺ມໍ ສຣິຕ຺ວາ ໂສມນສ຺ສຊາໂຕ ປຸພ຺ພຈຣິຕາປທານໍ ປກາເສນ຺ໂຕ ຫິມວນ຺ຕສ຺ສາວິທູເຣຕິອາທິມາຫ. ຕຕ຺ຖ ຫິມາລຍປພ຺ພຕສ຺ສ ປຣິໂຍສາເນ ມນຸສ຺ສານໍ ສຎ຺ຈຣຓຏ຺ຐາເນ ຍທາ ວິປສ຺ສີ ຠຄວາ ອຸທປາທິ, ຕທາ ອຫໍ ຕາປໂສ ອໂຫສິນ຺ຕິ ສມ຺ພນ຺ໂຘ. ລສຸຓໍ ອຸປຊີວາມີຕິ ຣຕ຺ຕລສຸຓໍ ໂຣເປຕ຺ວາ ຕເທວ ໂຄຈຣໍ ກຕ຺ວາ ຊີວິກໍ ກປ຺ເປມີຕິ ອຕ຺ໂຖ. ເຕນ ວຸຕ຺ຕໍ ‘‘ລສຸຓໍ ມຍ຺ຫໂຠຊນ’’ນ຺ຕິ.

໙໐. ຂາຣິໂຍ ປູຣຍິຕ຺ວານາຕິ ຕາປສຠາຊນານິ ລສຸເຓນ ປູຣຍິຕ຺ວາ ກາເຊນາທາຍ ສງ຺ຆາຣາມໍ ສງ຺ຆສ຺ສ ວສນຏ຺ຐານໍ ເຫມນ຺ຕາທີສຸ ຕີສຸ ກາເລສຸ ສງ຺ຆສ຺ສ ຈຕູຫິ ອິຣິຍາປເຖຫິ ວສນວິຫາຣໍ ອຄຈ຺ຉິໍ ອຄມາສິນ຺ຕິ ອຕ຺ໂຖ. ຫຏ຺ໂຐ ຫຏ຺ເຐນ ຈິຕ຺ເຕນາຕິ ອຫໍ ສນ຺ຕຸຏ຺ໂຐ ໂສມນສ຺ສຍຸຕ຺ຕຈິຕ຺ເຕນ ສງ຺ຆສ຺ສ ລສຸຓໍ ອທາສິນ຺ຕິ ອຕ຺ໂຖ.

໙໑. ວິປສ຺ສິສ຺ສ…ເປ… ນິຣຕສ຺ສຫນ຺ຕິ ນຣານໍ ອຄ຺ຄສ຺ສ ເສຏ຺ຐສ຺ສ ອສ຺ສ ວິປສ຺ສິສ຺ສ ຠຄວໂຕ ສາສເນ ນິຣໂຕ ນິສ຺ເສເສນ ຣໂຕ ອຫນ຺ຕິ ສມ຺ພນ຺ໂຘ. ສງ຺ຆສ຺ສ…ເປ… ໂມທຫນ຺ຕິ ອຫໍ ສງ຺ຆສ຺ສ ລສຸຓທານໍ ທຕ຺ວາ ສຄ຺ຄມ຺ຫິ ສຸຏ຺ຐຸ ອຄ຺ຄສ຺ມິໍ ເທວໂລເກ ອາຍຸກປ຺ປໍ ທິພ຺ພສມ຺ປຕ຺ຕິໍ ອນຸຠວມາໂນ ໂມທິໍ, ສນ຺ຕຸຏ຺ໂຐ ຠວາມີຕິ ອຕ຺ໂຖ. ເສສໍ ສຸວິຎ຺ເຎຍ຺ຍເມວາຕິ.

ລສຸຓທາຍກຕ຺ເຖຣອປທານວຓ຺ຓນາ ສມຕ຺ຕາ.

໘. ອາຍາຄທາຍກຕ຺ເຖຣອປທານວຓ຺ຓນາ

ນິພ຺ພຸເຕ ໂລກນາຖມ຺ຫີຕິອາທິກໍ ອາຍສ຺ມໂຕ ອາຍາຄທາຍກຕ຺ເຖຣສ຺ສ ອປທານໍ. ອຍມ຺ປິ ປຸຣິມພຸທ຺ເຘສຸ ກຕາຘິກາໂຣ ຕຕ຺ຖ ຕຕ຺ຖ ຠເວ ວິວຏ຺ຏູປນິສ຺ສຍານິ ປຸຎ຺ຎານິ ອຸປຈິນນ຺ໂຕ ສິຂິສ຺ສ ຠຄວໂຕ ປຣິນິພ຺ພຸຕກາເລ ເອກສ຺ມິໍ ກຸລເຄເຫ ນິພ຺ພຕ຺ໂຕ ສາສເນ ປສນ຺ໂນ ວຑ຺ຒກີນໍ ມູລໍ ທຕ຺ວາ ອຕິມໂນຫຣໍ ທີຆໍ ໂຠຊນສາລໍ ກາຣາເປຕ຺ວາ ຠິກ຺ຂຸສງ຺ຆໍ ນິມນ຺ເຕຕ຺ວາ ປຓີເຕນາຫາເຣນ ໂຠເຊຕ຺ວາ ມຫາທານໍ ທຕ຺ວາ ຈິຕ຺ຕໍ ປສາເທສິ. ໂສ ຍາວຕາຍຸກໍ ປຸຎ຺ຎານິ ກຕ຺ວາ ເທວມນຸສ຺ເສສຸເຍວ ສໍສຣນ຺ໂຕ ອຸຠຍສມ຺ປຕ຺ຕິໍ ອນຸຠວິຕ຺ວາ ອິມສ຺ມິໍ ພຸທ຺ຘຸປ຺ປາເທ ກຸລເຄເຫ ນິພ຺ພຕ຺ໂຕ ປຏິລທ຺ຘສທ຺ໂຘ ປພ຺ພຊິຕ຺ວາ ຆເຏນ຺ໂຕ ວາຍມນ຺ໂຕ ວິປສ຺ສນໍ ວຑ຺ເຒຕ຺ວາ ນ ຈິຣສ຺ເສວ ອຣຫຕ຺ຕໍ ປາປຸຓິ. ປຸພ຺ເພ ກຕປຸຎ຺ຎວເສນ ອາຍາຄຕ຺ເຖໂຣຕິ ປາກໂຏ.

໙໔. ເອວໍ ໂສ ກຕປຸຎ຺ຎສມ຺ຠາຣວເສນ ອຣຫຕ຺ຕໍ ປຕ຺ວາ ອຕ຺ຕນາ ປຸພ຺ເພ ກຕກຸສລກມ຺ມໍ ສຣິຕ຺ວາ ໂສມນສ຺ສຊາໂຕ ປຸພ຺ພຈຣິຕາປທານໍ ປກາເສນ຺ໂຕ ນິພ຺ພຸເຕ ໂລກນາຖມ຺ຫີຕິອາທິມາຫ. ຕຕ຺ຖ ນິພ຺ພຸເຕຕິ ວທຕໍ ‘‘ມຍໍ ພຸທ຺ຘາ’’ຕິ ວທນ຺ຕານໍ ອນ຺ຕເຣ ວເຣ ອຸຕ຺ຕເມ ສິຂິມ຺ຫິ ຠຄວຕິ ປຣິນິພ຺ພຸເຕຕິ ອຕ຺ໂຖ. ຫຏ຺ໂຐ ຫຏ຺ເຐນ ຈິຕ຺ເຕນາຕິ ສທ຺ຘຕາຍ ຫຏ຺ຐປຫຏ຺ໂຐ ໂສມນສ຺ສຍຸຕ຺ຕຈິຕ຺ຕຕາຍ ປຫຏ຺ເຐນ ຈິຕ຺ເຕນ ອຸຕ຺ຕມໍ ຖູປໍ ເສຏ຺ຐໍ ເຈຕິຍໍ ອວນ຺ທິໍ ປຓາມຍິນ຺ຕິ ອຕ຺ໂຖ.

໙໕. ວຑ຺ຒກີຫິ ກຖາເປຕ຺ວາຕິ ‘‘ໂຠຊນສາລາຍ ປມາຓໍ ກິຕ຺ຕກ’’ນ຺ຕິ ປມາຓໍ ກຖາເປຕ຺ວາຕິ ອຕ຺ໂຖ. ມູລໍ ທຕ຺ວານຫໍ ຕທາຕິ ຕທາ ຕສ຺ມິໍ ກາເລ ອຫໍ ກມ຺ມກຣຓຕ຺ຖາຍ ເຕສໍ ວຑ຺ຒກີນໍ ມູລໍ ທຕ຺ວາ ອາຍາຄໍ ອາຍຕໍ ທີຆໍ ໂຠຊນສາລໍ ອຫໍ ສນ຺ຕຸຏ຺ໂຐ ໂສມນສ຺ສຈິຕ຺ເຕນ ກາຣເປສຫໍ ກາຣາເປສິໍ ອຫນ຺ຕິ ອຕ຺ໂຖ. ເສສໍ ສຸວິຎ຺ເຎຍ຺ຍເມວາຕິ.

໙໗. ອາຍາຄສ຺ສ ອິທໍ ຜລນ຺ຕິ ໂຠຊນສາລທານສ຺ສ ອິທໍ ວິປາກນ຺ຕິ ອຕ຺ໂຖ.

ອາຍາຄທາຍກຕ຺ເຖຣອປທານວຓ຺ຓນາ ສມຕ຺ຕາ.

໙. ຘມ຺ມຈກ຺ກິກຕ຺ເຖຣອປທານວຓ຺ຓນາ

ສິທ຺ຘຕ຺ຖສ຺ສ ຠຄວໂຕຕິອາທິກໍ ອາຍສ຺ມໂຕ ຘມ຺ມຈກ຺ກິກຕ຺ເຖຣສ຺ສ ອປທານໍ. ອຍມ຺ປິ ປຸຣິມພຸທ຺ເຘສຸ ກຕາຘິກາໂຣ ຕຕ຺ຖ ຕຕ຺ຖ ຠເວ ວິວຏ຺ຏູປນິສ຺ສຍານິ ປຸຎ຺ຎານິ ອຸປຈິນນ຺ໂຕ ສິທ຺ຘຕ຺ຖສ຺ສ ຠຄວໂຕ ກາເລ ເອກສ຺ມິໍ ກຸລເຄເຫ ນິພ຺ພຕ຺ໂຕ ວຸທ຺ຘິປ຺ປຕ຺ໂຕ ປຸຕ຺ຕທາເຣຫິ ວຑ຺ຒິໂຕ ວິຠວສມ຺ປນ຺ໂນ ມຫາໂຠໂຄ, ໂສ ຣຕນຕ຺ຕເຍ ປສນ຺ໂນ ສທ຺ຘາຊາໂຕ ຘມ຺ມສຠາຍໍ ຘມ຺ມາສນສ຺ສ ປິຏ຺ຐິໂຕ ຣຕນມຍໍ ຘມ຺ມຈກ຺ກໍ ກາເຣຕ຺ວາ ປູເຊສິ. ໂສ ເຕນ ປຸຎ຺ຎກມ຺ເມນ ເທວມນຸສ຺ເສສຸ ນິພ຺ພຕ຺ຕຏ຺ຐາເນສຸ ສກ຺ກສມ຺ປຕ຺ຕິໍ ຈກ຺ກວຕ຺ຕິສມ຺ປຕ຺ຕິຎ຺ຈ ອນຸຠວິຕ຺ວາ ກເມນ ອິມສ຺ມິໍ ພຸທ຺ຘຸປ຺ປາເທ ເອກສ຺ມິໍ ກຸລເຄເຫ ອຸປ຺ປນ຺ໂນ ວິຠວສມ຺ປນ຺ໂນ ສຎ຺ຊາຕສທ຺ໂຘ ປພ຺ພຊິຕ຺ວາ ວິປສ຺ສນໍ ວຑ຺ເຒຕ຺ວາ ນຈິຣສ຺ເສວ ອຣຫຕ຺ຕໍ ປຕ຺ວາ ປຸພ຺ເພ ກຕກຸສລນາມສທິສນາເມນ ຘມ຺ມຈກ຺ກິກຕ຺ເຖໂຣຕິ ປາກໂຏ ຊາໂຕ ອໂຫສິ.

໑໐໒. ໂສ ປຸຎ຺ຎສມ຺ຠາຣານຸຣູເປນ ປຕ຺ຕອຣຫຕ຺ຕຜໂລ ອຕ຺ຕໂນ ປຸພ຺ພກມ຺ມໍ ສຣິຕ຺ວາ ຊາຕໂສມນສ຺ໂສ ປຸພ຺ພຈຣິຕາປທານໍ ປກາເສນ຺ໂຕ ສິທ຺ຘຕ຺ຖສ຺ສ ຠຄວໂຕຕິອາທິມາຫ. ສີຫາສນສ຺ສ ສມ຺ມຸຂາຕິ ສີຫສ຺ສ ຠຄວໂຕ ນິສິນ຺ນສ຺ສ ສມ຺ມຸຂາ ພຸທ຺ຘາສນສ຺ສ ອຠິມຸຂຏ຺ຐາເນຕິ ອຕ຺ໂຖ, ຘມ຺ມຈກ຺ກໍ ເມ ຐປິຕນ຺ຕິ ມຍາ ຘມ຺ມຈກ຺ກາກາເຣນ ອຸຠໂຕ ສີຫຣູປໍ ທສ຺ເສຕ຺ວາ ມຊ຺ເຌ ອາທາສສທິສໍ ກາເຣຕ຺ວາ ກຕໍ ຘມ຺ມຈກ຺ກໍ ຐປິຕໍ ປູຊິຕໍ. ກິໍ ຠູຕໍ? ວິຎ຺ຎູຫິ ເມຘາວີຫິ ‘‘ອຕີວ ສຸນ຺ທຣ’’ນ຺ຕິ ວຓ຺ຓິຕໍ ໂຖມິຕໍ ສຸກຕໍ ຘມ຺ມຈກ຺ກນ຺ຕິ ສມ຺ພນ຺ໂຘ.

໑໐໓. ຈາຣຸວຓ຺ໂຓວ ໂສຠາມີຕິ ສຸວຓ຺ຓວຓ຺ໂຓ ອິວ ໂສຠາມິ ວິໂຣຈາມີຕິ ອຕ຺ໂຖ. ‘‘ຈຕຸວຓ຺ເຓຫິ ໂສຠາມີ’’ຕິປິ ປາໂຐ, ຕສ຺ສ ຂຕ຺ຕິຍພ຺ຣາຫ຺ມຓເວສ຺ສສຸທ຺ທຊາຕິສງ຺ຂາເຕຫິ ຈຕູຫິ ວຓ຺ເຓຫິ ໂສຠາມິ ວິໂຣຈາມີຕິ ອຕ຺ໂຖ. ສໂຍຄ຺ຄພລວາຫໂນຕິ ສຸວຓ຺ຓສິວິກາທີຫິ ໂຍຄ຺ເຄຫິ ຈ ເສນາປຕິມຫາມຕ຺ຕາທີຫິ ເສວເກຫິ ພເລຫິ ຈ ຫຕ຺ຖິອສ຺ສຣຖສງ຺ຂາເຕຫິ ວາຫເນຫິ ຈ ສຫິໂຕຕິ ອຕ຺ໂຖ. ພຫຸຊ຺ຊນາ ພຫໂວ ມນຸສ຺ສາ ອນຸຍນ຺ຕາ ມມານຸວຕ຺ຕນ຺ຕາ ນິຈ຺ຈໍ ນິຈ຺ຈກາລໍ ປຣິວາເຣນ຺ຕີຕິ ສມ຺ພນ຺ໂຘ. ເສສໍ ສຸວິຎ຺ເຎຍ຺ຍເມວາຕິ.

ຘມ຺ມຈກ຺ກິກຕ຺ເຖຣອປທານວຓ຺ຓນາ ສມຕ຺ຕາ.

໑໐. ກປ຺ປຣຸກ຺ຂິຍຕ຺ເຖຣອປທານວຓ຺ຓນາ

ສິທ຺ຘຕ຺ຖສ຺ສ ຠຄວໂຕຕິອາທິກໍ ອາຍສ຺ມໂຕ ກປ຺ປຣຸກ຺ຂິຍຕ຺ເຖຣສ຺ສ ອປທານໍ (ເຖຣຄາ. ອຏ຺ຐ. ໒.໕໗໖). ອຍມ຺ປິ ປຸຣິມພຸທ຺ເຘສຸ ກຕາຘິກາໂຣ ເຕສຸ ເຕສຸ ຠເວສຸ ນິພ຺ພານາຘິຄມູປາຍຠູຕານິ ປຸຎ຺ຎານິ ອຸປຈິນນ຺ໂຕ ສິທ຺ຘຕ຺ຖສ຺ສ ຠຄວໂຕ ກາເລ ວິຠວສມ຺ປນ຺ເນ ເອກສ຺ມິໍ ກຸເລ ນິພ຺ພຕ຺ໂຕ ມຫທ຺ຘໂນ ມຫາໂຠໂຄ ສຕ຺ຖຣິ ປສນ຺ໂນ ສຕ຺ຕຫິ ຣຕເນຫິ ວິຈິຕ຺ຕໍ ສຸວຓ຺ຓມຍໍ ກປ຺ປຣຸກ຺ຂໍ ກາເຣຕ຺ວາ ສິທ຺ຘຕ຺ຖສ຺ສ ຠຄວໂຕ ເຈຕິຍສ຺ສ ສມ຺ມຸເຂ ຐເປຕ຺ວາ ປູເຊສິ. ໂສ ເອວຣູປໍ ປຸຎ຺ຎໍ ກຕ຺ວາ ຍາວຕາຍຸກໍ ຐຕ຺ວາ ຕໂຕ ຈຸໂຕ ສຸຄຕີສຸເຍວ ສໍສຣນ຺ໂຕ ກເມນ ອິມສ຺ມິໍ ພຸທ຺ຘຸປ຺ປາເທ ເອກສ຺ມິໍ ກຸລເຄເຫ ນິພ຺ພຕ຺ໂຕ ວິຎ຺ຎຸຕໍ ປຕ຺ໂຕ ຆຣາວາສໍ ສຓ຺ຐເປຕ຺ວາ ຣຕນຕ຺ຕເຍ ປສນ຺ໂນ ຘມ຺ມໍ ສຸຕ຺ວາ ປຏິລທ຺ຘສທ຺ໂຘ ສຕ຺ຖຸ ອາຣາເຘຕ຺ວາ ປພ຺ພຊິໂຕ ນຈິຣສ຺ເສວ ອຣຫຕ຺ຕໍ ປຕ຺ວາ ປຸພ຺ເພ ກຕກຸສລນາເມນ ກປ຺ປຣຸກ຺ຂິຍຕ຺ເຖໂຣຕິ ປາກໂຏ ອໂຫສິ.

໑໐໘. ໂສ ເອວໍ ປຕ຺ຕອຣຫຕ຺ຕຜໂລ ອຕ຺ຕໂນ ປຸພ຺ພກມ຺ມໍ ສຣິຕ຺ວາ ໂສມນສ຺ສວເສນ ປຸພ຺ພຈຣິຕາປທານໍ ປກາເສນ຺ໂຕ ສິທ຺ຘຕ຺ຖສ຺ສ ຠຄວໂຕຕິອາທິມາຫ. ຖູປເສຏ຺ຐສ຺ສ ສມ຺ມຸຂາຕິ ເສຏ຺ຐສ຺ສ ອຸຕ຺ຕມສ຺ສ ຘາຕຸນິຫິຕຖູປສ຺ສ ເຈຕິຍສ຺ສ ສມ຺ມຸຂຏ຺ຐາເນ ວິຈິຕ຺ຕທຸສ຺ເສ ອເນກວຓ຺ເຓຫິ ວິສເມນ ວິສທິເສນ ຈິຕ຺ເຕນ ມໂນຫເຣ ຈິນປຏ຺ຏໂສມາຣປຏ຺ຏາທິເກ ທຸສ຺ເສ. ລເຄຕ຺ວາ ໂອລຄ຺ເຄຕ຺ວາ ກປ຺ປຣຸກ຺ຂໍ ຐເປສິໍ ອຫໍ ປຕິຏ຺ຐເປສິນ຺ຕິ ອຕ຺ໂຖ. ເສສໍ ອຸຕ຺ຕານຕ຺ຖເມວາຕິ.

ກປ຺ປຣຸກ຺ຂິຍຕ຺ເຖຣອປທານວຓ຺ຓນາ ສມຕ຺ຕາ.

ຈຕຸຕ຺ຖວຄ຺ຄວຓ຺ຓນາ ສມຕ຺ຕາ.

໕. ອຸປາລິວຄ຺ໂຄ

໑. ຠາຄິເນຍ຺ຍຸປາລິຕ຺ເຖຣອປທານວຓ຺ຓນາ

ຂີຓາສວສຫສ຺ເສຫີຕິອາທິກໍ ອາຍສ຺ມໂຕ ອຸປາລິຕ຺ເຖຣສ຺ສ ຠາຄິເນຍ຺ຍຸປາລິຕ຺ເຖຣສ຺ສ ອປທານໍ. ເອໂສ ຫິ ເຖໂຣ ປຸຣິມພຸທ຺ເຘສຸ ກຕາຘິກາໂຣ ຕສ຺ມິໍ ຕສ຺ມິໍ ຠເວ ປຸຎ຺ຎານິ ອຸປຈິນນ຺ໂຕ ປທຸມຸຕ຺ຕຣສ຺ສ ຠຄວໂຕ ກາເລ ເອກສ຺ມິໍ ກຸເລ ນິພ຺ພຕ຺ໂຕ ວຸທ຺ຘິມນ຺ວາຍ ຆຣາວາເສ ອາທີນວໍ ທິສ຺ວາ ເຄຫໍ ປຫາຍ ອິສິປພ຺ພຊ຺ຊໍ ປພ຺ພຊິຕ຺ວາ ປຎ຺ຈາຠິຎ຺ຎາອຏ຺ຐສມາປຕ຺ຕິລາຠີ ຫຸຕ຺ວາ ຫິມວນ຺ເຕ ວາສໍ ກປ຺ເປສິ. ຕສ຺ມິໍ ສມເຍ ປທຸມຸຕ຺ຕໂຣ ຠຄວາ ວິເວກກາໂມ ຫິມວນ຺ຕໍ ປາວິສິ. ຕາປໂສ ຠຄວນ຺ຕໍ ປຸຓ຺ຓຈນ຺ທມິວ ວິໂຣຈມານໍ ທູຣໂຕວ ທິສ຺ວາ ປສນ຺ນມານໂສ ອຊິນຈມ຺ມໍ ອໍເສ ກຕ຺ວາ ອຎ຺ຊລິໍ ປຄ຺ຄຍ຺ຫ ວນ຺ທິຕ຺ວາ ຐິຕໂກວ ທສນຂສໂມຘານຎ຺ຊລິໍ ສິຣສິ ປຕິຏ຺ຐເປຕ຺ວາ ອເນກາຫິ ອຸປມາຫິ ອເນເກຫິ ຖຸຕິວຈເນຫິ ຠຄວນ຺ຕໍ ໂຖເມສິ. ຕໍ ສຸຕ຺ວາ ຠຄວາ – ‘‘ອຍໍ ຕາປໂສ ອນາຄເຕ ໂຄຕມສ຺ສ ນາມ ຠຄວໂຕ ສາສເນ ປພ຺ພຊິຕ຺ວາ ວິນເຍ ຕິຂິຓປຎ຺ຎານໍ ອຄ຺ໂຄ ຠວິສ຺ສຕີ’’ຕິ ພ຺ຍາກຣຓມທາສິ. ໂສ ຍາວຕາຍຸກໍ ຐຕ຺ວາ ອປຣິຫີນຊ຺ຌາໂນ ພ຺ຣຫ຺ມໂລເກ ນິພ຺ພຕ຺ຕິ. ຕໂຕ ຈຸໂຕ ເທວມນຸສ຺ເສສຸ ສໍສຣນ຺ໂຕ ສມ຺ປຕ຺ຕິໂຍ ອນຸຠວິຕ຺ວາ ອິມສ຺ມິໍ ພຸທ຺ຘຸປ຺ປາເທ ກປິລວຕ຺ຖຸນຄເຣ ອຸປາລິຕ຺ເຖຣສ຺ສ ຠາຄິເນຍ຺ໂຍ ຫຸຕ຺ວາ ນິພ຺ພຕ຺ຕິ. ໂສ ກເມນ ວຸທ຺ຘິປ຺ປຕ຺ໂຕ ມາຕຸລສ຺ສ ອຸປາລິຕ຺ເຖຣສ ສນ຺ຕິເກ ປພ຺ພຊິຕ຺ວາ ກມ຺ມຏ຺ຐານໍ ຄເຫຕ຺ວາ ວິປສ຺ສນໍ ວຑ຺ເຒຕ຺ວາ ນຈິຣສ຺ເສວ ອຣຫາ ອໂຫສິ. ໂສ ອຕ຺ຕໂນ ອາຈຣິຍສ຺ສ ສມີເປ ວສິຕຕ຺ຕາ ວິນຍປຎ຺ເຫ ຕິຂິຓຎາໂຓ ອໂຫສິ. ອຖ ຠຄວາ ‘‘ເອຕທຄ຺ຄໍ, ຠິກ຺ຂເວ, ມມ ສາວການໍ ຠິກ຺ຂູນໍ ວິນຍປຎ຺ເຫ ຕິຂິຓປຎ຺ຎານໍ ຠິກ຺ຂູນໍ ຍທິທໍ ຠາຄິເນຍ຺ຍຸປາລີ’’ຕິ ຕໍ ເອຕທຄ຺ຄຏ຺ຐາເນ ຐເປສິ.

໑. ໂສ ເອວໍ ເອຕທຄ຺ຄຏ຺ຐານໍ ປຕ຺ວາ ອຕ຺ຕໂນ ປຸພ຺ພກມ຺ມໍ ສຣິຕ຺ວາ ໂສມນສ຺ສຊາໂຕ ປຸພ຺ພຈຣິຕາປທານໍ ປກາເສນ຺ໂຕ ຂີຓາສວສຫສ຺ເສຫີຕິອາທິມາຫ. ຕຕ຺ຖ ອາ ສມນ຺ຕໂຕ ຍາວຠວຄ຺ຄາ ສວນ຺ຕິ ປວຕ຺ຕນ຺ຕີຕິ ອາສວາ. ກາມາສວາທໂຍ ຈຕ຺ຕາໂຣ ອາສວາ, ເຕ ຂີຓາ ໂສສິຕາ ວິໂສສິຕາ ວິທ຺ຘໍສິຕາ ເຍຫິ ເຕຕິ ຂີຓາສວາ, ເຕເຍວ ສຫສ຺ສາ ຂີຓາສວສຫສ຺ສາ, ເຕຫິ ຂີຓາສວສຫສ຺ເສຫິ. ປເຣໂຕ ປຣິວຸໂຕ ໂລກນາຍໂກ ໂລກສ຺ສ ນິພ຺ພານປາປນໂກ ວິເວກໍ ອນຸຍຸຕ຺ໂຕ ປຏິສລ຺ລິຕຸໍ ເອກີຠວິຕຸໍ ຄຈ຺ຉເຕຕິ ສມ຺ພນ຺ໂຘ.

໒. ອຊິເນນ ນິວຕ຺ໂຖຫນ຺ຕິ ອຫໍ ອຊິນມິຄຈມ຺ເມນ ປຏິຈ຺ຉນ຺ໂນ, ອຊິນຈມ຺ມວສໂນຕິ ອຕ຺ໂຖ. ຕິທຓ຺ຑປຣິຘາຣໂກຕິ ກຸຓ຺ຑິກຏ຺ຐປນຕ຺ຖາຍ ຕິທຓ຺ຑໍ ຄເຫຕ຺ວາ ຘາເຣນ຺ໂຕຕິ ອຕ຺ໂຖ. ຠິກ຺ຂຸສງ຺ເຆນ ປຣິພ຺ຍູຬ຺ຫໍ ປຣິວາຣິຕໍ ໂລກນາຍກໍ ອທ຺ທສນ຺ຕິ ສມ຺ພນ຺ໂຘ. ເສສໍ ປາກຏເມວາຕິ.

ຠາຄິເນຍ຺ຍຸປາລິຕ຺ເຖຣອປທານວຓ຺ຓນາ ສມຕ຺ຕາ.

໒. ໂສຓໂກຬິວິສຕ຺ເຖຣອປທານວຓ຺ຓນາ

ອໂນມທສ຺ສິສ຺ສ ມຸນິໂນຕິອາທິກໍ ອາຍສ຺ມໂຕ ໂກຬິວິສຕ຺ເຖຣສ຺ສ ອປທານໍ. ອຍມ຺ປິ ປຸຣິມພຸທ຺ເຘສຸ ກຕາຘິກາໂຣ ຕຕ຺ຖ ຕຕ຺ຖ ຠເວ ວິວຏ຺ຏູປນິສ຺ສຍານິ ປຸຎ຺ຎານິ ອຸປຈິນນ຺ໂຕ ອໂນມທສ຺ສິສ຺ສ ຠຄວໂຕ ກາເລ ເອກສ຺ມິໍ ກຸລເຄເຫ ນິພ຺ພຕ຺ໂຕ ວຍປ຺ປຕ຺ໂຕ ປຸຕ຺ຕທາເຣຫິ ວຑ຺ຒິໂຕ ວິຠວສມ຺ປນ຺ໂນ ຠຄວໂຕ ຈງ຺ກມນຕ຺ຖາຍ ໂສຠນໍ ຈງ຺ກມໍ ກາເຣຕ຺ວາ ສຸຘາປຣິກມ຺ມໍ ກາເຣຕ຺ວາ ອາທາສຕລມິວ ສມໍ ວິຊ຺ໂຊຕມານໍ ກຕ຺ວາ ທີປຘູປປຸປ຺ຜາທີຫິ ສຊ຺ເຊຕ຺ວາ ຠຄວໂຕ ນິຍ຺ຍາເທຕ຺ວາ ພຸທ຺ຘປ຺ປມຸຂໍ ຠິກ຺ຂຸສງ຺ຆໍ ປຓີເຕນາຫາເຣນ ປູເຊສິ. ໂສ ເອວໍ ຍາວຊີວໍ ປຸຎ຺ຎານິ ກຕ຺ວາ ຕໂຕ ຈວິຕ຺ວາ ເທວໂລເກ ນິພ຺ພຕ຺ໂຕ. ຕຕ຺ຖ ປາຬິຍາ ວຸຕ຺ຕນເຍນ ທິພ຺ພສມ຺ປຕ຺ຕິໍ ອນຸຠວິຕ຺ວາ ອນ຺ຕຣາ ໂອກ຺ກາກກຸລປ຺ປສຸໂຕຕິ ຕໍ ສພ຺ພໍ ປາຬິຍາ ວຸຕ຺ຕານຸສາເຣນ ເວທິຕພ຺ພໍ. ປຈ຺ຉິມຠເວ ປນ ໂກລິຍຣາຊວໍເສ ຊາໂຕ ວຍປ຺ປຕ຺ໂຕ ໂກຏິອຄ຺ຆນກສ຺ສ ກຓ຺ຓປິຬນ຺ຘນສ຺ສ ຘາຣິຕຕ຺ຕາ ໂກຏິກຓ຺ໂຓຕິ, ກຸຏິກຓ຺ໂຓຕິ ຈ ປາກໂຏ ອໂຫສິ. ໂສ ຠຄວຕິ ປສນ຺ໂນ ຘມ຺ມໍ ສຸຕ຺ວາ ປຏິລທ຺ຘສທ຺ໂຘ ປພ຺ພຊິຕ຺ວາ ວິປສ຺ສນໍ ວຑ຺ເຒຕ຺ວາ ນຈິຣສ຺ເສວ ອຣຫຕ຺ຕໍ ປາປຸຓິ.

໒໕. ໂສ ອຣຫາ ຫຸຕ຺ວາ ອຕ຺ຕໂນ ປຸພ຺ພກມ຺ມໍ ສຣິຕ຺ວາ ໂສມນສ຺ສຊາໂຕ ປຸພ຺ພຈຣິຕາປທານໍ ປກາເສນ຺ໂຕ ອໂນມທສ຺ສິສ຺ສ ມຸນິໂນຕິອາທິມາຫ. ຕຕ຺ຖ ອໂນມທສ຺ສິສ຺ສາຕິ ອໂນມໍ ອລາມກໍ ສຸນ຺ທຣໍ ທສ຺ສນໍ ທ຺ວຕ຺ຕິໍສມຫາປຸຣິສລກ຺ຂຓປຏິມຓ຺ຑິຕຕ຺ຕາ ພ຺ຍາມປ຺ປຠາມຓ຺ຑໂລປໂສຠິຕຕ຺ຕາ ອາໂຣຫປຣິຓາເຫນ ສມນ຺ນາຄຕຕ຺ຕາ ຈ ທສ຺ສນີຍໍ ສຣີຣໍ ຍສ຺ສ ຠຄວໂຕ ໂສ ອໂນມທສ຺ສີ, ຕສ຺ສ ອໂນມທສ຺ສິສ຺ສ ມຸນິໂນຕິ ອຕ຺ໂຖ. ຕາທິໂນຕິ ອິຏ຺ຐານິຏ຺ເຐສຸ ອກມ຺ປິຍສຠາວສ຺ສ. ສຸຘາຍ ເລປນໍ ກຕ຺ວາຕິ ສຸຘາຍ ອວລິຕ຺ຕໍ ກຕ຺ວາ ທີປຘູປປຸປ຺ຜຘຊປຏາກາທີຫິ ຈ ອລງ຺ກຕໍ ຈງ຺ກມໍ ກາຣຍິໍ ອກາສິນ຺ຕິ ອຕ຺ໂຖ. ເສສຄາຖານໍ ອຕ຺ໂຖ ປາຬິຍາ ອນຸສາເຣນ ສຸວິຎ຺ເຎຍ຺ໂຍວ.

໓໕. ປຣິວາຣສມ຺ປຕ຺ຕິຘນສມ຺ປຕ຺ຕິສງ຺ຂາຕໍ ຍສໍ ຘາເຣຕີຕິ ຍໂສຘໂຣ, ສພ຺ເພ ເອເຕ ສຕ຺ຕສຕ຺ຕຕິຈກ຺ກວຕ຺ຕິຣາຊາໂນ ຍໂສຘຣນາເມນ ເອກນາມກາຕິ ສມ຺ພນ຺ໂຘ.

໕໒. ອງ຺ຄີຣໂສຕິ ອງ຺ຄໂຕ ສຣີຣໂຕ ນິຄ຺ຄຕາ ຣສ຺ມິ ຍສ຺ສ ໂສ ອງ຺ຄີຣໂສ, ຉນ຺ທໂທສໂມຫຠຍາຄຕີຫິ ວາ ປາປາຈາຣວເສນ ວາ ຈຕຸຣາປາຍໍ ນ ຄຈ຺ຉຕີຕິ ນາໂຄ, ມຫນ຺ໂຕ ປູຊິໂຕ ຈ ໂສ ນາໂຄ ເຈຕິ ມຫານາໂຄ. ເສສໍ ອຸຕ຺ຕານຕ຺ຖເມວາຕິ.

ໂກຬິວິສຕ຺ເຖຣອປທານວຓ຺ຓນາ ສມຕ຺ຕາ.

໓. ກາຬິໂຄຘາປຸຕ຺ຕຠທ຺ທິຍຕ຺ເຖຣອປທານວຓ຺ຓນາ

ປທຸມຸຕ຺ຕຣສມ຺ພຸທ຺ຘນ຺ຕິອາທິກໍ ອາຍສ຺ມໂຕ ຠທ຺ທິຍສ຺ສ ກາຬິໂຄຘາປຸຕ຺ຕຕ຺ເຖຣສ຺ສ ອປທານໍ. ອຍມ຺ປິ ປຸຣິມພຸທ຺ເຘສຸ ກຕາຘິກາໂຣ ຕຕ຺ຖ ຕຕ຺ຖ ຠເວ ວິວຏ຺ຏູປນິສ຺ສຍານິ ປຸຎ຺ຎານິ ອຸປຈິນນ຺ໂຕ ປທຸມຸຕ຺ຕຣສ຺ສ ຠຄວໂຕ ກາເລ ວິຠວສມ຺ປນ຺ເນ ເອກສ຺ມິໍ ກຸເລ ນິພ຺ພຕ຺ໂຕ ວຸທ຺ຘິປ຺ປຕ຺ໂຕ ປຸຕ຺ຕທາເຣຫິ ວຑ຺ຒິໂຕ ນຄຣວາສິໂນ ປຸຎ຺ຎານິ ກໂຣນ຺ເຕ ທິສ຺ວາ ສຍມ຺ປິ ປຸຎ຺ຎານິ ກາຕຸກາໂມ ພຸທ຺ຘປ຺ປມຸຂໍ ຠິກ຺ຂຸສງ຺ຆໍ ນິມນ຺ເຕຕ຺ວາ ຖູລປຏລິກາທິອເນການິ ມຫາຣຫານິ ສຍນານິ ປຎ຺ຎາເປຕ຺ວາ ຕຕ຺ຖ ນິສິນ຺ເນ ຠຄວຕິ ສສງ຺ເຆ ປຓີເຕນາຫາເຣນ ໂຠເຊຕ຺ວາ ມຫາທານໍ ອທາສິ. ໂສ ເອວໍ ຍາວຕາຍຸກໍ ປຸຎ຺ຎານິ ກຕ຺ວາ ເທວມນຸສ຺ເສສຸ ອຸຠຍສມ຺ປຕ຺ຕິໂຍ ອນຸຠວິຕ຺ວາ ອປຣຠາເຄ ອິມສ຺ມິໍ ພຸທ຺ຘຸປ຺ປາເທ ກາຬິໂຄຘາຍ ນາມ ເທວິຍາ ປຸຕ຺ໂຕ ຫຸຕ຺ວາ ນິພ຺ພຕ຺ຕິ. ໂສ ວິຎ຺ຎຸຕໍ ປຕ຺ໂຕ ອາໂຣຫປຣິຓາຫຫຕ຺ຖປາທຣູປສມ຺ປຕ຺ຕິຍາ ຠທ຺ທຕ຺ຕາ ຈ ກາຬິໂຄຘາຍ ເທວິຍາ ປຸຕ຺ຕຕ຺ຕາ ຈ ຠທ຺ທິໂຍ ກາຬິໂຄຘາປຸຕ຺ໂຕຕິ ປາກໂຏ. ສຕ຺ຖຣິ ປສີທິຕ຺ວາ ມາຕາປິຕໂຣ ອາຣາເຘຕ຺ວາ ປພ຺ພຊິຕ຺ວາ ນຈິຣສ຺ເສວ ອຣຫາ ອໂຫສິ.

໕໔. ໂສ ອຣຫາ ຫຸຕ຺ວາ ອຕ຺ຕໂນ ປຸພ຺ພກມ຺ມໍ ສຣິຕ຺ວາ ໂສມນສ຺ສຊາໂຕ ປຸພ຺ພຈຣິຕາປທານໍ ປກາເສນ຺ໂຕ ປທຸມຸຕ຺ຕຣສມ຺ພຸທ຺ຘນ຺ຕິອາທິມາຫ. ຕໍ ເຫຏ຺ຐາ ວຸຕ຺ຕຕ຺ຖເມວ. ເມຕ຺ຕຈິຕ຺ຕນ຺ຕິ ມິຊ຺ຊຕິ ສິເນຫຕິ ນນ຺ທຕິ ສພ຺ພສຕ຺ເຕຕິ ເມຕ຺ຕາ, ເມຕ຺ຕາຍ ສຫຄຕໍ ຈິຕ຺ຕໍ ເມຕ຺ຕຈິຕ຺ຕໍ, ຕໍ ຍສ຺ສ ຠຄວໂຕ ອຕ຺ຖີຕິ ເມຕ຺ຕຈິຕ຺ໂຕ, ຕໍ ເມຕ຺ຕຈິຕ຺ຕໍ. ມຫາມຸນິນ຺ຕິ ສກລຠິກ຺ຂູນໍ ມຫນ຺ຕຕ຺ຕາ ມຫາມຸນິ, ຕໍ ປທຸມຸຕ຺ຕຣໍ ສມ຺ພຸທ຺ຘນ຺ຕິ ສມ຺ພນ຺ໂຘ. ຊນຕາ ສພ຺ພາຕິ ສພ຺ໂພ ຊນກາໂຍ, ສພ຺ພນຄຣວາສິໂນຕິ ອຕ຺ໂຖ. ສພ຺ພໂລກຄ຺ຄນາຍກນ຺ຕິ ສກລໂລກສ຺ສ ອຄ຺ຄໍ ເສຏ຺ຐໍ ນິພ຺ພານສ຺ສ ນຍນໂຕ ປາປນໂຕ ນາຍກໍ ປທຸມຸຕ຺ຕຣສມ຺ພຸທ຺ຘໍ ຊນຕາ ອຸເປຕິ ສມີປໍ ຄຈ຺ຉຕີຕິ ສມ຺ພນ຺ໂຘ.

໕໕. ສຕ຺ຕຸກຎ຺ຈ ພທ຺ຘກຎ຺ຈາຕິ ພທ຺ຘສຕ຺ຕຸອພທ຺ຘສຕ຺ຕຸສງ຺ຂາຕໍ ອາມິສໍ. ອຖ ວາ ຠຕ຺ຕປູປຂຊ຺ຊໂຠຊ຺ຊຍາຄຸອາທໂຍ ຍາວກາລິກຕ຺ຕາ ອາມິສໍ ປານໂຠຊນຎ຺ຈ ຄເຫຕ຺ວາ ປຸຎ຺ຎກ຺ເຂຕ຺ເຕ ອນຸຕ຺ຕເຣ ສຕ຺ຖຸໂນ ທທນ຺ຕີຕິ ສມ຺ພນ຺ໂຘ.

໕໘. ອາສນໍ ພຸທ຺ຘຍຸຕ຺ຕກນ຺ຕິ ພຸທ຺ຘໂຍຄ຺ຄໍ ພຸທ຺ຘາຣຫໍ ພຸທ຺ຘານຸຈ຺ຉວິກໍ ສຕ຺ຕຣຕນມຍໍ ອາສນນ຺ຕິ ອຕ຺ໂຖ. ເສສໍ ນຍານຸໂຍເຄນ ສຸວິຎ຺ເຎຍ຺ຍເມວາຕິ.

ກາຬິໂຄຘາປຸຕ຺ຕຠທ຺ທິຍຕ຺ເຖຣອປທານວຓ຺ຓນາ ສມຕ຺ຕາ.

໔. ສນ຺ນິຏ຺ຐາປກຕ຺ເຖຣອປທານວຓ຺ຓນາ

ອຣຎ຺ເຎ ກຸຏິກໍ ກຕ຺ວາຕິອາທິກໍ ອາຍສ຺ມໂຕ ສນ຺ນິຏ຺ຐາປກຕ຺ເຖຣສ຺ສ ອປທານໍ. ອຍມ຺ປິ ປຸຣິມພຸທ຺ເຘສຸ ກຕາຘິກາໂຣ ຕຕ຺ຖ ຕຕ຺ຖ ຠເວ ວິວຏ຺ຏູປນິສ຺ສຍານິ ປຸຎ຺ຎານິ ອຸປຈິນນ຺ໂຕ ປທຸມຸຕ຺ຕຣສ຺ສ ຠຄວໂຕ ກາເລ ກຸລເຄເຫ ນິພ຺ພຕ຺ໂຕ ວິຎ຺ຎຸຕໍ ປຕ຺ໂຕ ຆຣພນ຺ຘເນນ ພທ຺ໂຘ ຆຣາວາເສ ອາທີນວໍ ທິສ຺ວາ ວຕ຺ຖຸກາມກິເລສກາເມ ປຫາຍ ຫິມວນ຺ຕສ຺ສ ອວິທູເຣ ປພ຺ພຕນ຺ຕເຣ ອຣຎ຺ຎວາສໍ ກປ຺ເປສິ. ຕສ຺ມິໍ ກາເລ ປທຸມຸຕ຺ຕໂຣ ຠຄວາ ວິເວກກາມຕາຍ ຕໍ ຐານໍ ປາປຸຓິ. ອຖ ໂສ ຕາປໂສ ຠຄວນ຺ຕໍ ທິສ຺ວາ ປສນ຺ນມານໂສ ວນ຺ທິຕ຺ວາ ນິສີທນຕ຺ຖາຍ ຕິຓສນ຺ຖຣໍ ປຎ຺ຎາເປຕ຺ວາ ອທາສິ. ຕຕ຺ຖ ນິສິນ຺ນໍ ຠຄວນ຺ຕໍ ອເນເກຫິ ມຘຸເຣຫິ ຕິຓ຺ຑຸກາທີຫິ ຜລາຜເລຫິ ສນ຺ຕປ຺ເປສິ. ໂສ ເຕນ ປຸຎ຺ຎກມ຺ເມນ ຕໂຕ ຈຸໂຕ ເທເວສຸ ຈ ມນຸສ຺ເສສຸ ຈ ອປຣາປຣໍ ສໍສຣນ຺ໂຕ ທ຺ເວ ສມ຺ປຕ຺ຕິໂຍ ອນຸຠວິຕ຺ວາ ອິມສ຺ມິໍ ພຸທ຺ຘຸປ຺ປາເທ ເອກສ຺ມິໍ ກຸລເຄເຫ ນິພ຺ພຕ຺ໂຕ ສທ຺ຘາສມ຺ປນ຺ໂນ ປພ຺ພຊິໂຕ ວິປສ຺ສນໍ ວຑ຺ເຒຕ຺ວາ ນຈິຣສ຺ເສວ ອຣຫາ ອໂຫສິ. ຂຸຣຄ຺ເຄ ອຣຫຕ຺ຕຜລປ຺ປຕ຺ຕິຍໍ ວິຍ ນິຣຸສ຺ສາເຫເນວ ສນ຺ຕິປທສງ຺ຂາເຕ ນິພ຺ພາເນ ສຸຏ຺ຐຸ ຐິຕຕ຺ຕາ ສນ຺ນິຏ຺ຐາປກຕ຺ເຖໂຣຕິ ປາກໂຏ.

໗໐. ອຣຫາ ປນ ຫຸຕ຺ວາ ອຕ຺ຕໂນ ປຸພ຺ພກມ຺ມໍ ສຣິຕ຺ວາ ໂສມນສ຺ສຊາໂຕ ປຸພ຺ພຈຣິຕາປທານໍ ປກາເສນ຺ໂຕ ອຣຎ຺ເຎ ກຸຏິກໍ ກຕ຺ວາຕິອາທິມາຫ. ຕຕ຺ຖ ອຣຎ຺ເຎຕິ ສີຫພ຺ຍຄ຺ຆາທີນໍ ຠເຍນ ມນຸສ຺ສາ ເອຕ຺ຖ ນ ຣຊ຺ຊນ຺ຕິ ນ ຣມນ຺ຕິ ນ ອລ຺ລີຍນ຺ຕີຕິ ອຣຎ຺ຎໍ, ຕສ຺ມິໍ ອຣຎ຺ເຎ. ກຸຏິກນ຺ຕິ ຕິຓຈ຺ຉທນກຸຏິກໍ ກຕ຺ວາ ປພ຺ພຕນ຺ຕເຣ ວສາມິ ວາສໍ ກປ຺ເປສິນ຺ຕິ ອຕ຺ໂຖ. ລາເຠນ ຈ ອລາເຠນ ຈ ຍເສນ ຈ ອຍເສນ ຈ ສນ຺ຕຸຏ຺ໂຐ ວິຫາສິນ຺ຕິ ສມ຺ພນ຺ໂຘ.

໗໒. ຊລຊຸຕ຺ຕມນາມກນ຺ຕິ ຊເລ ຊາຕໍ ຊລຊໍ, ປທຸມໍ, ຊລຊໍ ອຸຕ຺ຕມໍ ຊລຊຸຕ຺ຕມໍ, ຊລຊຸຕ຺ຕເມນ ສມານໍ ນາມໍ ຍສ຺ສ ໂສ ຊລຊຸຕ຺ຕມນາມໂກ, ຕໍ ຊລຊຸຕ຺ຕມນາມກໍ ພຸທ຺ຘນ຺ຕິ ອຕ຺ໂຖ. ເສສໍ ປາຬິນຍານຸໂຍເຄນ ສຸວິຎ຺ເຎຍ຺ຍເມວາຕິ.

ສນ຺ນິຏ຺ຐາປກຕ຺ເຖຣອປທານວຓ຺ຓນາ ສມຕ຺ຕາ.

໕. ປຎ຺ຈຫຕ຺ຖິຍຕ຺ເຖຣອປທານວຓ຺ຓນາ

ສຸເມໂຘ ນາມ ສມ຺ພຸທ຺ໂຘຕິອາທິກໍ ອາຍສ຺ມໂຕ ປຎ຺ຈຫຕ຺ຖິຍຕ຺ເຖຣສ຺ສ ອປທານໍ. ອຍມ຺ປິ ປຸຣິມພຸທ຺ເຘສຸ ກຕາຘິກາໂຣ ຕຕ຺ຖ ຕຕ຺ຖ ຠເວ ວິວຏ຺ຏູປນິສ຺ສຍານິ ປຸຎ຺ຎານິ ອຸປຈິນນ຺ໂຕ ສຸເມຘສ຺ສ ຠຄວໂຕ ກາເລ ເອກສ຺ມິໍ ກຸລເຄເຫ ນິພ຺ພຕ຺ໂຕ ວິຎ຺ຎຸຕໍ ປຕ຺ວາ ຣຕນຕ຺ຕເຍ ປສນ຺ໂນ ວິຫາສິ. ຕສ຺ມິໍ ສມເຍ ປຎ຺ຈອຸປ຺ປລຫຕ຺ຖານິ ອາເນສຸໍ. ໂສ ເຕຫິ ປຎ຺ຈອຸປ຺ປລຫຕ຺ເຖຫິ ວີຖິຍໍ ຈຣມານໍ ສຸເມຘໍ ຠຄວນ຺ຕໍ ປູເຊສິ. ຕານິ ຄນ຺ຕ຺ວາ ອາກາເສ ວິຕານໍ ຫຸຕ຺ວາ ຉາຍໍ ກຸຣຸມານານິ ຕຖາຄເຕເນວ ສທ຺ຘິໍ ຄຈ຺ຉິໍສຸ. ໂສ ຕໍ ທິສ຺ວາ ໂສມນສ຺ສຊາໂຕ ປີຕິຍາ ຜຸຏ຺ຐສຣີໂຣ ຍາວຊີວໍ ຕເທວ ປຸຎ຺ຎໍ ອນຸສ຺ສຣິຕ຺ວາ ຕໂຕ ຈຸໂຕ ເທວໂລເກ ນິພ຺ພຕ຺ໂຕ ອປຣາປຣໍ ສໍສຣນ຺ໂຕ ອິມສ຺ມິໍ ພຸທ຺ຘຸປ຺ປາເທ ເອກສ຺ມິໍ ກຸລເຄເຫ ນິພ຺ພຕ຺ໂຕ ວິຎ຺ຎຸຕໍ ປຕ຺ໂຕ ສທ຺ຘາຊາໂຕ ປພ຺ພຊິຕ຺ວາ ວິປສ຺ສນໍ ວຑ຺ເຒຕ຺ວາ ນຈິຣສ຺ເສວ ອຣຫາ ອໂຫສິ. ກຕກຸສລນາເມນ ປຎ຺ຈຫຕ຺ຖິຍຕ຺ເຖໂຣຕິ ປາກໂຏ.

໗໗. ໂສ ອຕ຺ຕໂນ ປຸພ຺ພກມ຺ມໍ ສຣິຕ຺ວາ ປຈ຺ຈກ຺ຂໂຕ ປຎ຺ຎາຍ ທິຏ຺ຐປຸພ຺ພຈຣິຕາປທານໍ ປກາເສນ຺ໂຕ ສຸເມໂຘ ນາມ ສມ຺ພຸທ຺ໂຘຕິອາທິມາຫ. ຕຕ຺ຖ ສຸເມໂຘຕິ ສຸນ຺ທຣາ ເມຘາ ຈຕຸສຈ຺ຈປຏິເວຘປຏິສມ຺ຠິທາທໂຍ ປຎ຺ຎາ ຍສ຺ສ ໂສ ຠຄວາ ສຸເມໂຘ ສມ຺ພຸທ຺ໂຘ ອນ຺ຕຣາປເຓ ອນ຺ຕຣວີຖິຍໍ ຄຈ຺ຉຕີຕິ ສມ຺ພນ຺ໂຘ. ໂອກ຺ຂິຕ຺ຕຈກ຺ຂູຕິ ອໂຘຂິຕ຺ຕຈກ຺ຂຸ. ມິຕຠາຓີຕິ ປມາຓໍ ຎຕ຺ວາ ຠຓນສີໂລ, ປມາຓໍ ຊານິຕ຺ວາ ຘມ຺ມໍ ເທເສສີຕິ ອຕ຺ໂຖ. ເສສໍ ສຸວິຎ຺ເຎຍ຺ຍເມວາຕິ.

ປຎ຺ຈຫຕ຺ຖິຍຕ຺ເຖຣອປທານວຓ຺ຓນາ ສມຕ຺ຕາ.

໖. ປທຸມຈ຺ຉທນິຍຕ຺ເຖຣອປທານວຓ຺ຓນາ

ນິພ຺ພຸເຕ ໂລກນາຖມ຺ຫີຕິອາທິກໍ ອາຍສ຺ມໂຕ ປທຸມຈ຺ຉທນິຍຕ຺ເຖຣສ຺ສ ອປທານໍ. ອຍມ຺ປິ ປຸຣິມພຸທ຺ເຘສຸ ກຕປຸຎ຺ຎສມ຺ຠາໂຣ ຕຕ຺ຖ ຕຕ຺ຖ ຠເວ ວິວຏ຺ຏູປນິສ຺ສຍານິ ປຸຎ຺ຎານິ ອຸປຈິນນ຺ໂຕ ວິປສ຺ສິສ຺ສ ຠຄວໂຕ ກາເລ ເອກສ຺ມິໍ ກຸລເຄເຫ ນິພ຺ພຕ຺ໂຕ ວິຎ຺ຎຸຕໍ ປຕ຺ໂຕ ຣຕນຕ຺ຕເຍ ປສນ຺ໂນ ປຣິນິພ຺ພຸຕສ຺ສ ວິປສ຺ສິສ຺ສ ຠຄວໂຕ ຈິຕກໍ ປທຸມປຸປ຺ເຜຫິ ປູເຊສິ. ໂສ ເຕເນວ ຈິຕ຺ຕປ຺ປສາເທນ ຍາວຕາຍຸກໍ ຐຕ຺ວາ ຕໂຕ ສຸຄຕີສຸເຍວ ສໍສຣນ຺ໂຕ ທິພ຺ພສມ຺ປຕ຺ຕິໍ ມນຸສ຺ສສມ຺ປຕ຺ຕິຎ຺ຈາຕິ ທ຺ເວ ສມ຺ປຕ຺ຕິໂຍ ອເນກກ຺ຂຕ຺ຕຸໍ ອນຸຠວິຕ຺ວາ ອິມສ຺ມິໍ ອມ຺ຫາກໍ ສມ຺ມາສມ຺ພຸທ຺ຘກາເລ ເອກສ຺ມິໍ ກຸລເຄເຫ ນິພ຺ພຕ຺ໂຕ ວິຎ຺ຎຸຕໍ ປຕ຺ໂຕ ສຕ຺ຖຣິ ປສີທິຕ຺ວາ ສາສເນ ປພ຺ພຊິໂຕ ຆເຏນ຺ໂຕ ວາຍມນ຺ໂຕ ນຈິຣສ຺ເສວ ອຣຫາ ອໂຫສິ. ຕສ຺ສ ຣຕ຺ຕິຏ຺ຐານທິວາຏ຺ຐານາທີສຸ ຕຕ຺ຖ ຕຕ຺ຖ ວິຫຣນ຺ຕສ຺ສ ວິຫາໂຣ ປທຸມປຸປ຺ເຜຫິ ຉາທີຍຕິ, ເຕນ ໂສ ປທຸມຈ຺ຉທນິຍຕ຺ເຖໂຣຕິ ປາກໂຏ.

໘໓. ອຕ຺ຕໂນ ປຸພ຺ພກມ຺ມໍ ສຣິຕ຺ວາ ໂສມນສ຺ສວເສນ ປຸພ຺ພຈຣິຕາປທານໍ ປກາເສນ຺ໂຕ ນິພ຺ພຸເຕ ໂລກນາຖມ຺ຫີຕິອາທິມາຫ. ຕຕ຺ຖ ນິພ຺ພຸເຕຕິ ຂນ຺ຘປຣິນິພ຺ພາເນນ ປຣິນິພ຺ພຸເຕ ສຕ຺ຖຣິ, ວິປສ຺ສິສ຺ສ ສມ຺ມາສມ຺ພຸທ຺ຘສ຺ສ ສຣີເຣ ຈິຕມານິຍມາເນ ຈິຕເກ ອາໂຣປິເຕ ສຸຜຸລ຺ລໍ ປທຸມກລາປໍ ອຫໍ ຄເຫຕ຺ວາ ຈິຕກໍ ອາໂຣປຍິໍ ປູເຊສິນ຺ຕິ ອຕ຺ໂຖ. ເສສຄາຖາສຸ ເຫຏ຺ຐາ ວຸຕ຺ຕນຍຕ຺ຕາ ອຸຕ຺ຕານຕ຺ຖເມວາຕິ.

ປທຸມຈ຺ຉທນິຍຕ຺ເຖຣອປທານວຓ຺ຓນາ ສມຕ຺ຕາ.

໗. ສຍນທາຍກຕ຺ເຖຣອປທານວຓ຺ຓນາ

ສິທ຺ຘຕ຺ຖສ຺ສ ຠຄວໂຕຕິອາທິກໍ ອາຍສ຺ມໂຕ ສຍນທາຍກຕ຺ເຖຣສ຺ສ ອປທານໍ. ອຍມ຺ປິ ປຸຣິມພຸທ຺ເຘສຸ ກຕາຘິກາໂຣ ຕຕ຺ຖ ຕຕ຺ຖ ຠເວ ວິວຏ຺ຏູປນິສ຺ສຍານິ ປຸຎ຺ຎານິ ອຸປຈິນນ຺ໂຕ ສິທ຺ຘຕ຺ຖສ຺ສ ຠຄວໂຕ ກາເລ ອຎ຺ຎຕຣສ຺ມິໍ ກຸເລ ນິພ຺ພຕ຺ໂຕ ວິຎ຺ຎຸຕໍ ປຕ຺ໂຕ ສຕ຺ຖຣິ ປສີທິຕ຺ວາ ຫຕ຺ຖິທຓ຺ຑສຸວຓ຺ຓາທີຫິ ສຍນຕ຺ຖາຍ ມຎ຺ຈໍ ກາເຣຕ຺ວາ ອນຄ຺ເຆຫິ ວິຈິຕ຺ຕຕ຺ຖຣເຓຫິ ອຕ຺ຖຣິຕ຺ວາ ຠຄວນ຺ຕໍ ປູເຊສິ. ໂສ ຠຄວາ ຕສ຺ສານຸກມ຺ປາຍ ປຏິຄ຺ຄເຫຕ຺ວາ ອນຸຠວິ. ໂສ ເຕນ ປຸຎ຺ຎກມ຺ເມນ ທິພ຺ພມນຸສ຺ສສມ຺ປຕ຺ຕິໂຍ ອນຸຠວິຕ຺ວາ ອິມສ຺ມິໍ ພຸທ຺ຘຸປ຺ປາເທ ເອກສ຺ມິໍ ກຸລເຄເຫ ນິພ຺ພຕ຺ໂຕ ວິຎ຺ຎຸຕໍ ປຕ຺ວາ ສຕ຺ຖຸ ສາສເນ ປສນ຺ໂນ ປພ຺ພຊິຕ຺ວາ ວິປສ຺ສນໍ ອາຣຠິຕ຺ວາ ນຈິຣສ຺ເສວ ອຣຫາ ອໂຫສິ. ປຸພ຺ເພ ກຕປຸຎ຺ຎນາເມນ ສຍນທາຍກຕ຺ເຖໂຣຕິ ປາກໂຏ.

໘໘. ໂສ ເອກທິວສໍ ອຕ຺ຕໂນ ປຸພ຺ພກມ຺ມໍ ສຣິຕ຺ວາ ໂສມນສ຺ສຊາໂຕ ປຸພ຺ພຈຣິຕາປທານໍ ປກາເສນ຺ໂຕ ສິທ຺ຘຕ຺ຖສ຺ສ ຠຄວໂຕຕິອາທິມາຫ. ຕໍ ສພ຺ພໍ ປາຬິນຍານຸສາເຣນ ສຸວິຎ຺ເຎຍ຺ຍເມວາຕິ.

ສຍນທາຍກຕ຺ເຖຣອປທານວຓ຺ຓນາ ສມຕ຺ຕາ.

໘. ຈງ຺ກມນທາຍກຕ຺ເຖຣອປທານວຓ຺ຓນາ

ອຕ຺ຖທສ຺ສິສ຺ສ ມຸນິໂນຕິອາທິກໍ ອາຍສ຺ມໂຕ ຈງ຺ກມນທາຍກຕ຺ເຖຣສ຺ສ ອປທານໍ. ອຍມ຺ປາຍສ຺ມາ ປຸຣິມພຸທ຺ເຘສຸ ກຕາຘິກາໂຣ ເຕສຸ ເຕສຸ ຠເວສຸ ວິວຏ຺ຏູປນິສ຺ສຍານິ ປຸຎ຺ຎານິ ອຸປຈິນນ຺ໂຕ ອຕ຺ຖທສ຺ສິສ຺ສ ຠຄວໂຕ ກາເລ ເອກສ຺ມິໍ ກຸລເຄເຫ ນິພ຺ພຕ຺ໂຕ ວິຎ຺ຎຸຕໍ ປຕ຺ໂຕ ສຕ຺ຖຣິ ປສີທິຕ຺ວາ ອຸຈ຺ຈວຕ຺ຖຸກໍ ສຸຘາປຣິກມ຺ມກຕໍ ຣຊຕຣາສິສທິສໍ ໂສຠມານໍ ຈງ຺ກມໍ ກາເຣຕ຺ວາ ມຸຕ຺ຕທລສທິສໍ ເສຕປຸລິນໍ ອຕ຺ຖຣິຕ຺ວາ ຠຄວໂຕ ອທາສິ. ປຏິຄ຺ຄເຫສິ ຠຄວາ, ຈງ຺ກມໍ ປຏິຄ຺ຄເຫຕ຺ວາ ຈ ປນ ສຸຂໍ ກາຍຈິຕ຺ຕສມາຘິໍ ອປ຺ເປຕ຺ວາ ‘‘ອຍໍ ອນາຄເຕ ໂຄຕມສ຺ສ ຠຄວໂຕ ສາສເນ ສາວໂກ ຠວິສ຺ສຕີ’’ຕິ ພ຺ຍາກາສິ. ໂສ ເຕນ ປຸຎ຺ຎກມ຺ເມນ ເທວມນຸສ຺ເສສຸ ອປຣາປຣໍ ສໍສຣນ຺ໂຕ ທ຺ເວ ສມ຺ປຕ຺ຕິໂຍ ອນຸຠວິຕ຺ວາ ອິມສ຺ມິໍ ພຸທ຺ຘຸປ຺ປາເທ ເອກສ຺ມິໍ ກຸລເຄເຫ ນິພ຺ພຕ຺ໂຕ ວຸທ຺ຘິປ຺ປຕ຺ໂຕ ສທ຺ຘາສມ຺ປນ຺ໂນ ສາສເນ ປພ຺ພຊິຕ຺ວາ ນຈິຣສ຺ເສວ ອຣຫຕ຺ຕໍ ປຕ຺ວາ ກຕປຸຎ຺ຎນາເມນ ຈງ຺ກມນທາຍກຕ຺ເຖໂຣຕິ ປາກໂຏ ອໂຫສິ.

໙໓. ໂສ ເອກທິວສໍ ອຕ຺ຕນາ ປຸພ຺ເພ ກຕປຸຎ຺ຎກມ຺ມໍ ສຣິຕ຺ວາ ໂສມນສ຺ສຊາໂຕ ປຸພ຺ພຈຣິຕາປທານໍ ປກາເສນ຺ໂຕ ອຕ຺ຖທສ຺ສິສ຺ສ ມຸນິໂນຕິອາທິມາຫ. ຕຕ຺ຖ ອຕ຺ຖທສ຺ສິສ຺ສາຕິ ອຕ຺ຖໍ ປໂຍຊນໍ ວຸທ຺ຘິໍ ວິຣູຬ຺ຫິໍ ນິພ຺ພານໍ ທກ຺ຂຕິ ປສ຺ສຕີຕິ ອຕ຺ຖທສ຺ສີ, ອຖ ວາ ອຕ຺ຖໍ ນິພ຺ພານໍ ທສ຺ສນສີໂລ ຊານນສີໂລຕິ ອຕ຺ຖທສ຺ສີ, ຕສ຺ສ ອຕ຺ຖທສ຺ສິສ຺ສ ມຸນິໂນ ໂມເນນ ຎາເຓນ ສມນ຺ນາຄຕສ຺ສ ຠຄວໂຕ ມໂນຣມໍ ມນລ຺ລີນໍ ຠາວນີຍໍ ມນສິ ກາຕພ຺ພໍ ຈງ຺ກມໍ ກາເຣສິນ຺ຕິ ສມ຺ພນ຺ໂຘ. ເສສໍ ວຸຕ຺ຕນຍານຸສາເຣເນວ ສຸວິຎ຺ເຎຍ຺ຍເມວາຕິ.

ຈງ຺ກມນທາຍກຕ຺ເຖຣອປທານວຓ຺ຓນາ ສມຕ຺ຕາ.

໙. ສຸຠທ຺ທຕ຺ເຖຣອປທານວຓ຺ຓນາ

ປທຸມຸຕ຺ຕໂຣ ໂລກວິທູຕິອາທິກໍ ອາຍສ຺ມໂຕ ສຸຠທ຺ທຕ຺ເຖຣສ຺ສ ອປທານໍ. ອຍມ຺ປິ ປຸຣິມພຸທ຺ເຘສຸ ກຕາຘິກາໂຣ ຕຕ຺ຖ ຕຕ຺ຖ ຠເວ ນິພ຺ພານາຘິຄມນຕ຺ຖາຍ ປຸຎ຺ຎານິ ອຸປຈິນນ຺ໂຕ ປທຸມຸຕ຺ຕຣສ຺ສ ຠຄວໂຕ ກາເລ ວິຠວສມ຺ປນ຺ເນ ສທ຺ຘາສມ຺ປນ຺ເນ ເອກສ຺ມິໍ ກຸລເຄເຫ ນິພ຺ພໂຕ ວິຎ຺ຎຸຕໍ ປຕ຺ວາ ຆຣພນ຺ຘເນນ ພທ຺ໂຘ ຣຕນຕ຺ຕເຍ ປສນ຺ໂນ ປຣິນິພ຺ພານມຎ຺ເຈ ນິປນ຺ນໍ ປທຸມຸຕ຺ຕຣໍ ຠຄວນ຺ຕໍ ທິສ຺ວາ ສນ຺ນິປຕິຕາ ທສສຫສ຺ສຈກ຺ກວາຬເທວຕາໂຍ ຈ ທິສ຺ວາ ປສນ຺ນມານໂສ ນິຄ຺ຄຸຓ຺ຑິເກຏກນີລກາໂສກາສິຕາທິອເນເກຫິ ສຸຄນ຺ຘປຸປ຺ເຜຫິ ປູເຊສິ. ໂສ ເຕນ ປຸຎ຺ຎກມ຺ເມນ ຍາວຕາຍຸກໍ ຐຕ຺ວາ ຕໂຕ ຈວິຕ຺ວາ ຕຸສິຕາທີສຸ ທິພ຺ພສມ຺ປຕ຺ຕິໂຍ ອນຸຠວິຕ຺ວາ ຕໂຕ ມນຸສ຺ເສສຸ ມນຸສ຺ສສມ຺ປຕ຺ຕິໂຍ ອນຸຠວິຕ຺ວາ ນິພ຺ພຕ຺ຕນິພ຺ພຕ຺ຕຏ຺ຐາເນສຸ ຈ ສຸຄນ຺ເຘຫິ ປຸປ຺ເຜຫິ ປູຊິໂຕ ອໂຫສິ. ອິມສ຺ມິໍ ປນ ພຸທ຺ຘຸປ຺ປາເທ ເອກສ຺ມິໍ ວິຠວສມ຺ປນ຺ເນ ກຸເລ ນິພ຺ພຕ຺ຕິຕ຺ວາ ວິຎ຺ຎຸຕໍ ປຕ຺ໂຕ ກາເມສຸ ອາທີນວໍ ທິສ຺ວາປິ ຍາວ ພຸທ຺ຘສ຺ສ ຠຄວໂຕ ປຣິນິພ຺ພານກາໂລ ຕາວ ອລທ຺ຘພຸທ຺ຘທສ຺ສໂນ ຠຄວໂຕ ປຣິນິພ຺ພານມຎ຺ເຈ ນິປນ຺ນກາເລເຍວ ປພ຺ພຊິຕ຺ວາ ອຣຫຕ຺ຕໍ ປາປຸຓິ. ປຸພ຺ເພ ກຕປຸຎ຺ຎນາເມນ ສຸຠທ຺ໂທຕິ ປາກໂຏ ອໂຫສິ.

໑໐໑. ໂສ ອຕ຺ຕໂນ ປຸພ຺ພກມ຺ມໍ ສຣິຕ຺ວາ ໂສມນສ຺ສວເສນ ປຸພ຺ພຈຣິຕາປທານໍ ປກາເສນ຺ໂຕ ປທຸມຸຕ຺ຕໂຣ ໂລກວິທູຕິອາທິມາຫ. ຕໍ ອຸຕ຺ຕານຕ຺ຖເມວ. ສຸຓາຖ ມມ ຠາສໂຕ…ເປ… ນິພ຺ພາຍິສ຺ສຕິນາສໂວຕິ ອິທໍ ປຣິນິພ຺ພານມຎ຺ເຈ ນິປນ຺ໂນວ ປທຸມຸຕ຺ຕໂຣ ຠຄວາ ພ຺ຍາກາສິ.

ປຎ຺ຈມຠາຓວາຣວຓ຺ຓນາ ສມຕ຺ຕາ.

໑໑໕. ໂສ ອຕ຺ຕໂນ ປຏິປຕ຺ຕິໍ ທສ຺ເສນ຺ໂຕ ປຸພ຺ພກມ຺ເມນ ສໍຍຸຕ຺ໂຕຕິອາທິມາຫ. ເອກຄ຺ໂຄຕິ ເອກຄ຺ຄຈິຕ຺ໂຕ. ສຸສມາຫິໂຕຕິ ສຸຏ຺ຐຸ ສມາຫິໂຕ, ສນ຺ຕກາຍຈິຕ຺ໂຕຕິ ອຕ຺ໂຖ. ພຸທ຺ຘສ຺ສ ໂອຣໂສ ປຸຕ຺ໂຕຕິ ພຸທ຺ຘສ຺ສ ອຸຣສາ ຫທເຍນ ນິຄ຺ຄຕໂອວາທານຸສາສນິໍ ສຸຕ຺ວາ ປຕ຺ຕອຣຫຕ຺ຕຜໂລຕິ ອຕ຺ໂຖ. ຘມ຺ມໂຊມ຺ຫິ ສຸນິມ຺ມິໂຕຕິ ຘມ຺ມໂຕ ກມ຺ມຏ຺ຐານຘມ຺ມໂຕ ຊາໂຕ ອຣິຍາຍ ຊາຕິຍາ ສຸນິມ຺ມິໂຕ ສຸຏ຺ຐຸ ນິປ຺ຜາທິຕສພ຺ພກິຈ຺ໂຈ ອມ຺ຫິ ຠວາມີຕິ ອຕ຺ໂຖ.

໑໑໖. ຘມ຺ມຣາຊໍ ອຸປຄມ຺ມາຕິ ຘມ຺ເມນ ສພ຺ພສຕ຺ຕານໍ ຣາຊານໍ ອິສ຺ສຣຠູຕໍ ຠຄວນ຺ຕໍ ອຸປຄນ຺ຕ຺ວາ ສມີປໍ ຄນ຺ຕ຺ວາຕິ ອຕ຺ໂຖ. ອປຸຈ຺ຉິໍ ປຎ຺ຫມຸຕ຺ຕມນ຺ຕິ ອຸຕ຺ຕມໍ ຂນ຺ຘາຍຕນຘາຕຸສຈ຺ຈສມຸປ຺ປາທາທິປຏິສໍຍຸຕ຺ຕໍ ປຎ຺ຫໍ ອປຸຈ຺ຉິນ຺ຕິ ອຕ຺ໂຖ. ກຖຍນ຺ໂຕ ຈ ເມ ປຎ຺ຫນ຺ຕິ ເອໂສ ອມ຺ຫາກໍ ຠຄວາ ເມ ມຍ຺ຫໍ ປຎ຺ຫໍ ກຖຍນ຺ໂຕ ພ຺ຍາກໂຣນ຺ໂຕ. ຘມ຺ມໂສຕໍ ອຸປານຍີຕິ ອນຸປາທິເສສນິພ຺ພານຘາຕຸສງ຺ຂາຕໍ ຘມ຺ມໂສຕໍ ຘມ຺ມປວາຫໍ ອຸປານຍິ ປາວິສີຕິ ອຕ຺ໂຖ.

໑໑໘. ຊລຊຸຕ຺ຕມນາຍໂກຕິ ປທຸມຸຕ຺ຕຣນາມໂກ ມ-ກາຣສ຺ສ ຍ-ກາຣໍ ກຕ຺ວາ ກຕໂວຫາໂຣ. ນິພ຺ພາຍິ ອນຸປາທາໂນຕິ ອຸປາທາເນ ປຎ຺ຈກ຺ຂນ຺ເຘ ອຄ຺ຄເຫຕ຺ວາ ນິພ຺ພາຍິ ນ ປຎ຺ຎາຍິ ອທສ຺ສນໍ ອຄມາສິ, ມນຸສ຺ສໂລກາທີສຸ ກຕ຺ຖຈິປິ ອປຕິຏ຺ຐິໂຕຕິ ອຕ຺ໂຖ. ທີໂປວ ເຕລສງ຺ຂຍາຕິ ວຏ຺ຏິເຕລານໍ ສງ຺ຂຍາ ອຠາວາ ປທີໂປ ອິວ ນິພ຺ພາຍີຕິ ສມ຺ພນ຺ໂຘ.

໑໑໙. ສຕ຺ຕໂຍຊນິກໍ ອາສີຕິ ຕສ຺ສ ປຣິນິພ຺ພຸຕສ຺ສ ປທຸມຸຕ຺ຕຣສ຺ສ ຠຄວໂຕ ຣຕນມຍໍ ຖູປໍ ສຕ຺ຕໂຍຊນຸພ຺ເພຘໍ ອາສິ ອໂຫສີຕິ ອຕ຺ໂຖ. ຘຊໍ ຕຕ຺ຖ ອປູເຊສິນ຺ຕິ ຕຕ຺ຖ ຕສ຺ມິໍ ເຈຕິເຍ ສພ຺ພຠທ຺ທໍ ສພ຺ພໂຕ ຠທ຺ທໍ ສພ຺ພໂສ ມໂນຣມໍ ຘຊໍ ປູເຊສິນ຺ຕິ ອຕ຺ໂຖ.

໑໒໐. ກສ຺ສປສ຺ສ ຈ ພຸທ຺ຘສ຺ສາຕິ ປທຸມຸຕ຺ຕຣສ຺ສ ຠຄວໂຕ ກາລໂຕ ປຏ຺ຐາຍ ອາຄຕສ຺ສ ເທວມນຸສ຺ເສສຸ ສໍສຣໂຕ ເມ ມຍ຺ຫໍ ໂອຣໂສ ປຸຕ຺ໂຕ ຕິສ຺ໂສ ນາມ ກສ຺ສປສ຺ສ ສມ຺ມາສມ຺ພຸທ຺ຘສ຺ສ ອຄ຺ຄສາວໂກ ຊິນສາສເນ ພຸທ຺ຘສາສເນ ທາຍາໂທ ອາສິ ອໂຫສີຕິ ສມ຺ພນ຺ໂຘ.

໑໒໑. ຕສ຺ສ ຫີເນນ ມນສາຕິ ຕສ຺ສ ມມ ປຸຕ຺ຕສ຺ສ ຕິສ຺ສສ຺ສ ອຄ຺ຄສາວກສ຺ສ ຫີເນນ ລາມເກນ ມນສາ ຈິຕ຺ເຕນ ອຠທ຺ທກໍ ອສຸນ຺ທຣໍ ອຍຸຕ຺ຕກໍ ‘‘ອນ຺ຕໂກ ປຈ຺ຉິໂມ’’ຕິ ວາຈໍ ວຈນໍ ອຠາສິໍ ກເຖສິນ຺ຕິ ອຕ຺ໂຖ. ເຕນ ກມ຺ມວິປາເກນາຕິ ເຕນ ອຣຫນ຺ຕຠກ຺ຂານສງ຺ຂາຕສ຺ສ ອກຸສລກມ຺ມສ຺ສ ວິປາເກນ. ປຈ຺ຉິເມ ອທ຺ທສໍ ຊິນນ຺ຕິ ປຈ຺ຉິເມ ປຣິໂຍສາເນ ປຣິນິພ຺ພານກາເລ ມລ຺ລານໍ ອຸປວຕ຺ຕເນ ສາລວເນ ປຣິນິພ຺ພານມຎ຺ເຈ ນິປນ຺ນໍ ຊິນໍ ຊິຕສພ຺ພມາຣໍ ອມ຺ຫາກໍ ໂຄຕມສມ຺ມາສມ຺ພຸທ຺ຘໍ ອທ຺ທສໍ ອຫນ຺ຕິ ອຕ຺ໂຖ. ‘‘ປຈ຺ຉາ ເມ ອາສິ ຠທ຺ທກ’’ນ຺ຕິປິ ປາໂຐ. ຕສ຺ສ ປຈ຺ຉາ ຕສ຺ສ ຠຄວໂຕ ອວສານກາເລ ນິພ຺ພານາສນ຺ນກາເລ ເມ ມຍ຺ຫໍ ຠທ຺ທກໍ ສຸນ຺ທຣໍ ຈຕຸສຈ຺ຈປຏິວິຊ຺ຌນໍ ອາສິ ອໂຫສີຕິ ອຕ຺ໂຖ.

໑໒໒. ປພ຺ພາເຊສິ ມຫາວີໂຣຕິ ມຫາວີຣິໂຍ ສພ຺ພສຕ຺ຕຫິໂຕ ກຣຸຓາຍຸຕ຺ໂຕ ຊິຕມາໂຣ ມຸນິ ມລ຺ລານໍ ອຸປວຕ຺ຕເນ ສາລວເນ ປຈ຺ຉິເມ ສຍເນ ປຣິນິພ຺ພານມຎ຺ເຈ ສຍິໂຕວ ມໍ ປພ຺ພາເຊສີຕິ ສມ຺ພນ຺ໂຘ.

໑໒໓. ອຊ຺ເຊວ ທານິ ປພ຺ພຊ຺ຊາຕິ ອຊ຺ຊ ເອວ ຠຄວໂຕ ປຣິນິພ຺ພານທິວເສເຍວ ມມ ປພ຺ພຊ຺ຊາ, ຕຖາ ອຊ຺ຊ ເອວ ອຸປສມ຺ປທາ, ອຊ຺ຊ ເອວ ທ຺ວິປທຸຕ຺ຕມສ຺ສ ສມ຺ມຸຂາ ປຣິນິພ຺ພານໍ ອໂຫສີຕິ ສມ຺ພນ຺ໂຘ. ເສສໍ ສຸວິຎ຺ເຎຍ຺ຍເມວາຕິ.

ສຸຠທ຺ທຕ຺ເຖຣອປທານວຓ຺ຓນາ ສມຕ຺ຕາ.

໑໐. ຈຸນ຺ທຕ຺ເຖຣອປທານວຓ຺ຓນາ

ສິທ຺ຘຕ຺ຖສ຺ສ ຠຄວໂຕຕິອາທິກໍ ອາຍສ຺ມໂຕ ຈຸນ຺ທຕ຺ເຖຣສ຺ສ ອປທານໍ. ອຍມ຺ປິ ປຸຣິມພຸທ຺ເຘສຸ ກຕປຸຎ຺ຎສມ຺ຠາໂຣ ຕຕ຺ຖ ຕຕ຺ຖ ຠເວ ວິວຏ຺ຏູປນິສ຺ສຍານິ ປຸຎ຺ຎານິ ອຸປຈິນນ຺ໂຕ ສິທ຺ຘຕ຺ຖສ຺ສ ຠຄວໂຕ ກາເລ ວິຠວສມ຺ປນ຺ເນ ກຸເລ ນິພ຺ພຕ຺ໂຕ ວິຎ຺ຎຸຕໍ ປຕ຺ວາ ສຕ຺ຖຣິ ປສີທິຕ຺ວາ ສຕ຺ຕຣຕນມຍໍ ສຸວຓ຺ຓຄ຺ຆິຍໍ ກາເຣຕ຺ວາ ສຸມນປຸປ຺ເຜຫິ ຉາເທຕ຺ວາ ຠຄວນ຺ຕໍ ປູເຊສິ. ຕານິ ປຸປ຺ຜານິ ອາກາສໍ ສມຸຄ຺ຄນ຺ຕ຺ວາ ວິຕານາກາເຣນ ອຏ຺ຐໍສຸ. ອຖ ນໍ ຠຄວາ ‘‘ອນາຄເຕ ໂຄຕມສ຺ສ ນາມ ຠຄວໂຕ ສາສເນ ຈຸນ຺ໂທ ນາມ ສາວໂກ ຠວິສ຺ສຕີ’’ຕິ ພ຺ຍາກາສິ. ໂສ ເຕນ ປຸຎ຺ຎກມ຺ເມນ ຕໂຕ ຈຸໂຕ ເທວໂລເກ ອຸປປນ຺ໂນ ກເມນ ຉສຸ ກາມາວຈຣເທເວສຸ ສຸຂໍ ອນຸຠວິຕ຺ວາ ມນຸສ຺ເສສຸ ຈກ຺ກວຕ຺ຕິອາທິສມ຺ປຕ຺ຕິໂຍ ຈ ອນຸຠວິຕ຺ວາ ອິມສ຺ມິໍ ພຸທ຺ຘຸປ຺ປາເທ ພ຺ຣາຫ຺ມຓກຸເລ ຣູປສາຣິຍາ ປຸຕ຺ໂຕ ສາຣິປຸຕ຺ຕຕ຺ເຖຣສ຺ສ ກນິຏ຺ໂຐ ຫຸຕ຺ວາ ນິພ຺ພຕ຺ຕິ. ຕສ຺ສ ວິຎ຺ຎຸຕໍ ປຕ຺ຕສ຺ສ ອາໂຣຫປຣິຓາຫຣູປວຍານໍ ສຸນ຺ທຣຕາຍ ສກາຣສ຺ສ ຈກາຣໍ ກຕ຺ວາ ຈຸນ຺ໂທຕິ ນາມໍ ກຣິໍສຸ. ໂສ ວຍປ຺ປຕ຺ໂຕ ຆຣາວາເສ ອາທີນວໍ ປພ຺ພຊ຺ຊາຍ ຈ ອານິສໍສໍ ທິສ຺ວາ ຠາຕຸຕ຺ເຖຣສ຺ສ ສນ຺ຕິເກ ປພ຺ພຊິຕ຺ວາ ວິປສ຺ສນໍ ວຑ຺ເຒຕ຺ວາ ນຈິຣສ຺ເສວ ອຣຫຕ຺ຕໍ ປາປຸຓິ.

໑໒໕. ໂສ ປຕ຺ຕອຣຫຕ຺ຕຜໂລ ເອກທິວສໍ ອຕ຺ຕໂນ ປຸພ຺ພກມ຺ມໍ ສຣິຕ຺ວາ ໂສມນສ຺ສຊາໂຕ ປຸພ຺ພຈຣິຕາປທານໍ ປກາເສນ຺ໂຕ ສິທ຺ຘຕ຺ຖສ຺ສ ຠຄວໂຕຕິອາທິມາຫ. ຕໍ ເຫຏ຺ຐາ ວຸຕ຺ຕຕ຺ຖເມວ. ອຄ຺ຆິຍນ຺ຕິອາທໂຍປິ ອຸຕ຺ຕານຕ຺ຖາເຍວ.

໑໒໘. ວິຕິຓ຺ຓກງ຺ໂຂ ສມ຺ພຸທ຺ໂຘຕິ ວິເສເສນ ມຄ຺ຄາຘິຄເມນ ວິຈິກິຈ຺ຉາຍ ເຂປິຕຕ຺ຕາ ວິຕິຓ຺ຓກງ຺ໂຂ ອສໍສໂຍ ສມ຺ພຸທ຺ໂຘ. ຕິຓ຺ໂຓເຆຫິ ປຸຣກ຺ຂໂຕຕິ ກາໂມຆາທີນໍ ຈຕຸນ຺ນໍ ໂອຆານໍ ຕິຓ຺ຓຕ຺ຕາ ອຕິກ຺ກນ຺ຕຕ຺ຕາ ໂອຆຕິຓ຺ເຓຫິ ຂີຓາສເວຫິ ປຸຣກ຺ຂໂຕ ປຣິວາຣິໂຕຕິ ອຕ຺ໂຖ. ພ຺ຍາກຣຓຄາຖາ ອຸຕ຺ຕານຕ຺ຖາເຍວ.

໑໓໙. ອຸປຏ຺ຐຫິໍ ມຫາວີຣນ຺ຕິ ອຸຕ຺ຕມຕ຺ຖສ຺ສ ນິພ຺ພານສ຺ສ ປຕ຺ຕິຍາ ປາປຸຓນຕ຺ຖາຍ ກປ຺ປສຕສຫສ຺ສາຘິເກສຸ ຈຕຸຣາສງ຺ຂ຺ເຍຍ຺ເຍສຸ ກປ຺ເປສຸ ປາຣມິໂຍ ປູເຣນ຺ເຕນ ກຕວີຣິຍຕ຺ຕາ ມຫາວີຣໍ ພຸທ຺ຘໍ ອຸປຏ຺ຐຫິໍ ອຸປຏ຺ຐານໍ ອກາສິນ຺ຕິ ອຕ຺ໂຖ. ອຎ຺ເຎ ຈ ເປສເລ ພຫູຕິ ນ ເກວລເມວ ພຸທ຺ຘໍ ອຸປຏ຺ຐຫິໍ, ເປສເລ ປິຍສີເລ ສີລວນ຺ເຕ ອຎ຺ເຎ ຈ ພຫຸອຄ຺ຄປ຺ປຕ຺ເຕ ສາວເກ, ເມ ມຍ຺ຫໍ ຠາຕຣໍ ສາຣິປຸຕ຺ຕຕ຺ເຖຣຎ຺ຈ ອຸປຏ຺ຐຫິນ຺ຕິ ສມ຺ພນ຺ໂຘ.

໑໔໐. ຠາຕຣໍ ເມ ອຸປຏ຺ຐຫິຕ຺ວາຕິ ມຍ຺ຫໍ ຠາຕຣໍ ອຸປຏ຺ຐຫິຕ຺ວາ ວຕ຺ຕປຏິວຕ຺ຕໍ ກຕ຺ວາ ຕສ຺ສ ປຣິນິພ຺ພຸຕກາເລ ຠຄວໂຕ ປຐມໍ ປຣິນິພ຺ພຸຕຕ຺ຕາ ຕສ຺ສ ຘາຕຸໂຍ ຄເຫຕ຺ວາ ປຕ຺ຕມ຺ຫິ ໂອກິຣິຕ຺ວາ ໂລກເຊຏ຺ຐສ຺ສ ນຣານໍ ອາສຠສ຺ສ ພຸທ຺ຘສ຺ສ ອຸປນາເມສິໍ ອທາສິນ຺ຕິ ອຕ຺ໂຖ.

໑໔໑. ອຸໂຠ ຫຕ຺ເຖຫິ ປຄ຺ຄຍ຺ຫາຕິ ຕໍ ມຫາ ທິນ຺ນໍ ຘາຕຸໍ ໂສ ຠຄວາ ອຕ຺ຕໂນ ອຸໂຠຫິ ຫຕ຺ເຖຫິ ປກາເຣນ ຄເຫຕ຺ວາ ຕໍ ຘາຕຸໍ ສໍສຸຏ຺ຐຸ ທສ຺ສຍນ຺ໂຕ ອຄ຺ຄສາວກໍ ສາຣິປຸຕ຺ຕຕ຺ເຖຣໍ ກິຕ຺ຕຍິ ປກາເສສີຕິ ອຕ຺ໂຖ. ເສສໍ ອຸຕ຺ຕານຕ຺ຖເມວາຕິ.

ຈຸນ຺ທຕ຺ເຖຣອປທານວຓ຺ຓນາ ສມຕ຺ຕາ.

ປຎ຺ຈມວຄ຺ຄວຓ຺ຓນາ ສມຕ຺ຕາ.

໖. ພີຊນິວຄ຺ໂຄ

໑. ວິຘູປນທາຍກຕ຺ເຖຣອປທານວຓ຺ຓນາ

ປທຸມຸຕ຺ຕຣພຸທ຺ຘສ຺ສາຕິອາທິກໍ ອາຍສ຺ມໂຕ ວິຘູປນທາຍກຕ຺ເຖຣສ຺ສ ອປທານໍ. ອຍມ຺ປິ ປຸຣິມຊິນວເຣສຸ ປູຣິຕປຸຎ຺ຎສມ຺ຠາໂຣ ຕຕ຺ຖ ຕຕ຺ຖ ຠເວ ວິວຏ຺ຏູປນິສ຺ສຍານິ ປຸຎ຺ຎານິ ອຸປຈິນນ຺ໂຕ ປທຸມຸຕ຺ຕຣສ຺ສ ຠຄວໂຕ ກາເລ ເອກສ຺ມິໍ ກຸລເຄເຫ ນິພ຺ພຕ຺ໂຕ ວິຎ຺ຎຸຕໍ ປຕ຺ໂຕ ວິຠວສມ຺ປນ຺ໂນ ສທ຺ຘາຊາໂຕ ຠຄວຕິ ປສນ຺ໂນ ຄິມ຺ຫກາເລ ສຸວຓ຺ຓຣຊຕມຸຕ຺ຕາມຓິມຍໍ ພີຊນິໍ ກາເຣຕ຺ວາ ຠຄວໂຕ ອທາສິ. ໂສ ເຕນ ປຸຎ຺ຎກມ຺ເມນ ເທເວສຸ ຈ ມນຸສ຺ເສສຸ ຈ ສໍສຣນ຺ໂຕ ທ຺ເວ ສມ຺ປຕ຺ຕິໂຍ ອນຸຠວິຕ຺ວາ ອິມສ຺ສ ອມ຺ຫາກໍ ສມ຺ມາສມ຺ພຸທ຺ຘສ຺ສ ອຸປ຺ປນ຺ນກາເລ ເອກສ຺ມິໍ ກຸລເຄເຫ ນິພ຺ພຕ຺ໂຕ ຆຣພນ຺ຘເນນ ພນ຺ຘິຕ຺ວາ ຆຣາວາເສ ອາທີນວໍ ທິສ຺ວາ ປພ຺ພຊ຺ຊາຍ ຈ ອານິສໍສໍ ທິສ຺ວາ ສທ຺ຘາສມ຺ປນ຺ໂນ ສາສເນ ປພ຺ພຊິຕ຺ວາ ວິປສ຺ສນໍ ວຑ຺ເຒຕ຺ວາ ນຈິຣສ຺ເສວ ອຣຫາ ອໂຫສິ.

໑. ໂສ ‘‘ເກນ ມຍາ ປຸຎ຺ຎກມ຺ເມນ ອຍໍ ໂລກຸຕ຺ຕຣສມ຺ປຕ຺ຕິ ລທ຺ຘາ’’ຕິ ອຕ຺ຕໂນ ປຸພ຺ພກມ຺ມໍ ອນຸສ຺ສຣນ຺ໂຕ ຕໍ ປຈ຺ຈກ຺ຂໂຕ ຎຕ຺ວາ ປຸພ຺ພຈຣິຕາປທານໍ ປກາເສນ຺ໂຕ ປທຸມຸຕ຺ຕຣພຸທ຺ຘສ຺ສາຕິອາທິມາຫ. ຕໍ ເຫຏ຺ຐາ ວຸຕ຺ຕຕ຺ຖເມວ. ພີຊນິກາ ມຍາ ທິນ຺ນາຕິ ວິເສເສນ ສນ຺ຕາປຍນ຺ຕານໍ ສຕ຺ຕານໍ ສນ຺ຕາປໍ ນິພ຺ພາເປນ຺ຕິ ສີຕລໍ ວາຕໍ ຊເນຕີຕິ ພີຊນີ, ພີຊນີເຍວ ພີຊນິກາ, ສາ ສຕ຺ຕຣຕນມຍາ ວິຊ຺ໂຊຕມານາ ພີຊນິກາ ມຍາ ກາຣາເປຕ຺ວາ ທິນ຺ນາຕິ ອຕ຺ໂຖ.

ວິຘູປນທາຍກຕ຺ເຖຣອປທານວຓ຺ຓນາ ສມຕ຺ຕາ.

໒. ສຕຣໍສິຕ຺ເຖຣອປທານວຓ຺ຓນາ

ອຸຈ຺ຈິຍໍ ເສລມາຣຸຍ຺ຫາຕິອາທິກໍ ອາຍສ຺ມໂຕ ສຕຣໍສິຕ຺ເຖຣສ຺ສ ອປທານໍ. ອຍມ຺ປິ ປຸຣິມພຸທ຺ເຘສຸ ກຕາຘິກາໂຣ ຕຕ຺ຖ ຕຕ຺ຖ ຠເວ ວິວຏ຺ຏູປນິສ຺ສຍານິ ປຸຎ຺ຎານິ ອຸປຈິນນ຺ໂຕ ປທຸມຸຕ຺ຕຣສ຺ສ ຠຄວໂຕ ກາເລ ພ຺ຣາຫ຺ມຓກຸເລ ນິພ຺ພຕ຺ໂຕ ວິຎ຺ຎຸຕໍ ປຕ຺ໂຕ ສກ຺ກຏພ຺ຍາກຣເຓ ເວທຕ຺ຕເຍ ຈ ປາຣງ຺ຄໂຕ ຆຣາວາສໍ ປຫາຍ ອຣຎ຺ຎໍ ປວິສິຕ຺ວາ ອິສິປພ຺ພຊ຺ຊໍ ປພ຺ພຊິຕ຺ວາ ຫິມວນ຺ເຕ ວາສໍ ກປ຺ເປສິ. ຕສ຺ມິໍ ສມເຍ ປທຸມຸຕ຺ຕໂຣ ຠຄວາ ວິເວກກາມຕາຍ ອຸຈ຺ຈໍ ເອກໍ ປພ຺ພຕໍ ອາຣຸຍ຺ຫ ຊລິຕຄ຺ຄິກ຺ຂນ຺ໂຕ ວິຍ ນິສີທິ. ຕໍ ຕຖານິສິນ຺ນໍ ຠຄວນ຺ຕໍ ທິສ຺ວາ ຕາປໂສ ໂສມນສ຺ສຊາໂຕ ອຎ຺ຊລິໍ ປຄ຺ຄຍ຺ຫ ອເນເກຫິ ກາຣເຓຫິ ໂຖເມສິ. ໂສ ເຕນ ປຸຎ຺ຎກມ຺ເມນ ຕໂຕ ຈຸໂຕ ຉສຸ ກາມາວຈຣເທເວສຸ ທິພ຺ພສມ຺ປຕ຺ຕິໍ ອນຸຠວິຕ຺ວາ ຕໂຕ ມນຸສ຺ສໂລເກ ສຕຣໍສີ ນາມ ຈກ຺ກວຕ຺ຕີ ຣາຊາ ຫຸຕ຺ວາ ນິພ຺ພຕ຺ຕິ. ຕມ຺ປິ ສມ຺ປຕ຺ຕິໍ ອເນກກ຺ຂຕ຺ຕຸໍ ອນຸຠວິຕ຺ວາ ອິມສ຺ມິໍ ພຸທ຺ຘຸປ຺ປາເທ ເອກສ຺ມິໍ ກຸລເຄເຫ ນິພ຺ພຕ຺ໂຕ ປຸພ຺ພປຸຎ຺ຎສມ຺ຠາຣວເສນ ຎາຓສ຺ສ ປຣິປກ຺ກຕ຺ຕາ ສຕ຺ຕວສ຺ສິໂກວ ປພ຺ພຊິຕ຺ວາ ອຣຫຕ຺ຕໍ ປາປຸຓິ.

໘-໙. ໂສ ‘‘ອຫໍ ເກນ ກມ຺ເມນ ສຕ຺ຕວສ຺ສິໂກວ ສນ຺ຕິປທໍ ອນຸປ຺ປຕ຺ໂຕສ຺ມີ’’ຕິ ສຣມາໂນ ປຸພ຺ພກມ຺ມໍ ຎາເຓນ ປຈ຺ຈກ຺ຂໂຕ ທິສ຺ວາ ໂສມນສ຺ສຊາໂຕ ປຸພ຺ພຈຣິຕາປທານໍ ອຸທານວເສນ ປກາເສນ຺ໂຕ ອຸຈ຺ຈິຍໍ ເສລມາຣຸຍ຺ຫາຕິອາທິມາຫ. ຕຕ຺ຖ ອຸຈ຺ຈິຍນ຺ຕິ ອຸຈ຺ຈໍ ເສລມຍໍ ປພ຺ພຕໍ ອາຣຸຍ຺ຫ ນິສີທິ ປທຸມຸຕ຺ຕໂຣຕິ ສມ຺ພນ຺ໂຘ. ປພ຺ພຕສ຺ສາວິທູຣມ຺ຫີຕິ ຠຄວໂຕ ນິສິນ຺ນສ຺ສ ປພ຺ພຕສ຺ສ ອາສນ຺ນຏ຺ຐາເນຕິ ອຕ຺ໂຖ. ພ຺ຣາຫ຺ມໂຓ ມນ຺ຕປາຣຄູຕິ ມນ຺ຕສງ຺ຂາຕສ຺ສ ເວທຕ຺ຕຍສ຺ສ ປາຣໍ ປຣິໂຍສານໍ ໂກຏິໍ ຄໂຕ ເອໂກ ພ຺ຣາຫ຺ມໂຓຕິ ອຕ຺ໂຖ, ອຎ຺ຎໍ ວິຍ ອຕ຺ຕານໍ ນິທ຺ທິສຕິ ອຍໍ ມນ຺ຕປາຣຄູຕິ. ອຸປວິຏ຺ຐໍ ມຫາວີຣນ຺ຕິ ຕສ຺ມິໍ ປພ຺ພເຕ ນິສິນ຺ນໍ ວີຣວນ຺ຕໍ ຊິນໍ, ກິໍ ວິສິຏ຺ຐໍ? ເທວເທວໍ ສກລຉກາມາວຈຣພ຺ຣຫ຺ມເທວານໍ ອຕິເທວໍ ນຣາສຠໍ ນຣານໍ ອາສຕໍ ເສຏ຺ຐໍ ໂລກນາຍກໍ ສກລສຕ຺ຕໂລກໍ ນຍນ຺ຕໍ ນິພ຺ພານໍ ປາເປນ຺ຕໍ ອຫໍ ອຎ຺ຊລິໍ ທສນຂສໂມຘານຎ຺ຊລິປຸຏໍ ສິຣສິ ມຸທ຺ຘນິ ປຄ຺ຄເຫຕ຺ວານ ປຕິຏ຺ຐເປຕ຺ວາ ສນ຺ຖວິໍ ສຸຏ຺ຐຸໍ ໂຖເມສິນ຺ຕິ ສມ຺ພນ຺ໂຘ.

໑໒. ອຠາສຖາຕິ ‘‘ເຍນາຍໍ ອຎ຺ຊລີ ທິນ຺ໂນ…ເປ… ອຣຫາ ໂສ ຠວິສ຺ສຕີ’’ຕິ ພ຺ຍາກາສິ. ເສສໍ ອຸຕ຺ຕານຕ຺ຖເມວາຕິ.

ສຕຣໍສິຕ຺ເຖຣອປທານວຓ຺ຓນາ ສມຕ຺ຕາ.

໓. ສຍນທາຍກຕ຺ເຖຣອປທານວຓ຺ຓນາ

ປທຸມຸຕ຺ຕຣພຸທ຺ຘສ຺ສາຕິອາທິກໍ ອາຍສ຺ມໂຕ ສຍນທາຍກຕ຺ເຖຣສ຺ສ ອປທານໍ. ອຍມ຺ປິ ປຸຣິມພຸທ຺ເຘສຸ ກຕາຘິກາໂຣ ຕຕ຺ຖ ຕຕ຺ຖ ຠເວ ວິວຏ຺ຏູປນິສ຺ສຍານິ ປຸຎ຺ຎານິ ອຸປຈິນນ຺ໂຕ ປທຸມຸຕ຺ຕຣສ຺ສ ຠຄວໂຕ ກາເລ ເອກສ຺ມິໍ ກຸລເຄເຫ ນິພ຺ພຕ຺ໂຕ ວິຎ຺ຎຸຕໍ ປຕ຺ໂຕ ຆຣາວາສໍ ສຓ຺ຐເປຕ຺ວາ ສຸຂມນຸຠວນ຺ໂຕ ສຕ຺ຖຸ ຘມ຺ມເທສນໍ ສຸຕ຺ວາ ສຕ຺ຖຣິ ປສນ຺ໂນ ທນ຺ຕສຸວຓ຺ຓຣຊຕມຸຕ຺ຕມຓິມຍໍ ມຫາຣຫໍ ມຎ຺ຈໍ ກາຣາເປຕ຺ວາ ຈີນປຏ຺ຏກມ຺ພລາທີນິ ອຕ຺ຖຣິຕ຺ວາ ສຍນຕ຺ຖາຍ ຠຄວໂຕ ອທາສິ. ຠຄວາ ຕສ຺ສ ອນຸຄ຺ຄຫໍ ກໂຣນ຺ໂຕ ຕຕ຺ຖ ສຍິ. ໂສ ເຕນ ປຸຎ຺ຎກມ຺ເມນ ເທວມນຸສ຺ເສສຸ ສໍສຣນ຺ໂຕ ຕທນຸຣູປໍ ອາກາສຄມນສຸຂເສຍ຺ຍາທິສຸຂໍ ອນຸຠວິຕ຺ວາ ອິມສ຺ມິໍ ພຸທ຺ຘຸປ຺ປາເທ ວິຠວສມ຺ປນ຺ເນ ເອກສ຺ມິໍ ກຸເລ ນິພ຺ພຕ຺ຕິຕ຺ວາ ວິຎ຺ຎຸຕໍ ປາປຸຓິຕ຺ວາ ສຕ຺ຖຸ ຘມ຺ມເທສນໍ ສຸຕ຺ວາ ປສນ຺ນມານໂສ ປພ຺ພຊິຕ຺ວາ ວິປສ຺ສນ຺ໂຕ ນຈິຣສ຺ເສວ ອຣຫາ ອໂຫສິ.

໒໐. ໂສ ອຕ຺ຕໂນ ປຸພ຺ພກມ຺ມໍ ສຣິຕ຺ວາ ໂສມນສ຺ສຊາໂຕ ປຸພ຺ພຈຣິຕາປທານໍ ປກາເສນ຺ໂຕ ປທຸມຸຕ຺ຕຣພຸທ຺ຘສ຺ສາຕິອາທິມາຫ. ຕໍ ເຫຏ຺ຐາ ວຸຕ຺ຕຕ຺ຖເມວ.

໒໑. ສຸເຂຕ຺ເຕ ພີຊສມ຺ປທາຕິ ຍຖາ ຕິຓກຈວຣຣຫິເຕ ກທ຺ທມາທິສມ຺ປນ຺ເນ ສຸເຂຕ຺ເຕ ວຸຕ຺ຕພີຊານິ ສາທຸຜລານິ ນິປ຺ຜາເທນ຺ຕິ, ເອວເມວ ຣາຄໂທສາທິທິຍຑ຺ຒສຫສ຺ສກິເລສສງ຺ຂາຕຕິຓກຈວຣຣຫິເຕ ສຸທ຺ຘສນ຺ຕາເນ ປຸຎ຺ຎກ຺ເຂຕ຺ເຕ ວຸຕ຺ຕທານານິ ອປ຺ປານິປິ ສມານານິ ມຫປ຺ຜລານິ ໂຫນ຺ຕີຕິ ອຕ຺ໂຖ. ເສສໍ ສຸວິຎ຺ເຎຍ຺ຍເມວາຕິ.

ສຍນທາຍກຕ຺ເຖຣອປທານວຓ຺ຓນາ ສມຕ຺ຕາ.

໔. ຄນ຺ໂຘທກິຍຕ຺ເຖຣອປທານວຓ຺ຓນາ

ປທຸມຸຕ຺ຕຣພຸທ຺ຘສ຺ສາຕິອາທິກໍ ອາຍສ຺ມໂຕ ຄນ຺ໂຘທກິຍຕ຺ເຖຣສ຺ສ ອປທານໍ. ອຍມ຺ປິ ປຸຣິມມຸນິວເຣສຸ ກຕາຘິກາໂຣ ຕຕ຺ຖ ຕຕ຺ຖ ຠເວ ວິວຏ຺ຏູປນິສ຺ສຍານິ ປຸຎ຺ຎານິ ອຸປຈິນນ຺ໂຕ ປທຸມຸຕ຺ຕຣສ຺ສ ຠຄວໂຕ ກາເລ ກຸລເຄເຫ ນິພ຺ພຕ຺ໂຕ ປຣິນິພ຺ພຸເຕ ຠຄວຕິ ນຄຣວາສິໂນ ໂພຘິປູຊໍ ກຸຣຸມາເນ ທິສ຺ວາ ວິຈິຕ຺ຕຆເຏ ຈນ຺ທນກປ຺ປຸຣາຄຣຸອາທິມິສ຺ສກສຸຄນ຺ໂຘທເກນ ປູເຣຕ຺ວາ ໂພຘິຣຸກ຺ຂໍ ອຠິສິຎ຺ຈິ. ຕສ຺ມິໍ ຂເຓ ເທໂວ ມຫາຘາຣາຫິ ປວສ຺ສິ. ຕທາ ໂສ ອສນິເວເຄນ ກາລໍ ກໂຕ. ເຕເນວ ປຸຎ຺ຎກມ຺ເມນ ເທວໂລເກ ນິພ຺ພຕ຺ຕິ, ຕຕ຺ເຖວ ຐິໂຕ ‘‘ອໂຫ ພຸທ຺ໂຘ, ອໂຫ ຘມ຺ໂມ’’ຕິອາທິຄາຖາໂຍ ອຠາສິ. ເອວໍ ໂສ ເທວມນຸສ຺ເສສຸ ສມ຺ປຕ຺ຕິໂຍ ອນຸຠວິຕ຺ວາ ສພ຺ພປຣິຬາຫວິປ຺ປມຸຕ຺ໂຕ ນິພ຺ພຕ຺ຕນິພ຺ພຕ຺ຕຏ຺ຐາເນ ສີຕິຠາວມຸປຄໂຕ ສຸຂິໂຕ ອິມສ຺ມິໍ ພຸທ຺ຘຸປ຺ປາເທ ກຸລເຄເຫ ນິພ຺ພຕ຺ໂຕ ວິຎ຺ຎຸຕໍ ປຕ຺ໂຕ ສຕ຺ຖຣິ ປສນ຺ໂນ ປພ຺ພຊິຕ຺ວາ ກມ຺ມຏ຺ຐານໍ ອາຣຠິຕ຺ວາ ວິປສ຺ສນ຺ໂຕ ນຈິຣສ຺ເສວ ອຣຫຕ຺ຕໍ ປາປຸຓິ. ປຸພ຺ເພ ກຕປຸຎ຺ເຎນ ຄນ຺ໂຘທກິຍຕ຺ເຖໂຣຕິ ປາກໂຏ ອໂຫສິ.

໒໕. ໂສ ເອກທິວສໍ ອຕ຺ຕໂນ ປຸພ຺ພກມ຺ມໍ ສຣິຕ຺ວາ ໂສມນສ຺ສຊາໂຕ ປຸພ຺ພຈຣິຕາປທານໍ ປກາເສນ຺ໂຕ ປທຸມຸຕຣສ຺ສາຕິອາທິມາຫ. ຕໍ ວຸຕ຺ຕຕ຺ຖເມວ. ມຫາໂພຘິມໂຫ ອຫູຕິ ມຫາໂພຘິຣຸກ຺ຂສ຺ສ ປູຊາ ອໂຫສີຕິ ອຕ຺ໂຖ. ວິຈິຕ຺ຕໍ ຆຏມາທາຍາຕິ ອເນເກຫິ ຈິຕ຺ຕກມ຺ມສຸວຓ຺ຓກມ຺ເມຫິ ວິຈິຕ຺ຕໍ ໂສຠມານໍ ຄນ຺ໂຘທກປຸຓ຺ຓໍ ຆຏໍ ຄເຫຕ຺ວາຕິ ອຕ຺ໂຖ. ຄນ຺ໂຘທກມທາສຫນ຺ຕິ ຄນ຺ໂຘທກໍ ອທາສິໍ, ອຫໍ ຄນ຺ໂຘທເກນ ອຠິສິຎ຺ຈິນ຺ຕິ ອຕ຺ໂຖ.

໒໖. ນ຺ຫານກາເລ ຈ ໂພຘິຍາຕິ ໂພຘິຍາ ປູຊາກຣຓສມເຍຕິ ອຕ຺ໂຖ. ເສສໍ ອຸຕ຺ຕານຕ຺ຖເມວາຕິ.

ຄນ຺ໂຘທກິຍຕ຺ເຖຣອປທານວຓ຺ຓນາ ສມຕ຺ຕາ.

໕. ໂອປວຍ຺ຫຕ຺ເຖຣອປທານວຓ຺ຓນາ

ປທຸມຸຕ຺ຕຣພຸທ຺ຘສ຺ສາຕິອາທິກໍ ອາຍສ຺ມໂຕ ໂອປວຍ຺ຫຕ຺ເຖຣສ຺ສ ອປທານໍ. ອຍມ຺ປິ ປຸຣິມພຸທ຺ເຘສຸ ກຕາຘິກາໂຣ ຕຕ຺ຖ ຕຕ຺ຖ ຠເວ ວິວຏ຺ຏູປນິສ຺ສຍານິ ປຸຎ຺ຎານິ ອຸປຈິນນ຺ໂຕ ປທຸມຸຕ຺ຕຣຊິນາທິຈ຺ເຈ ໂລເກ ປາຕຸຠູເຕ ເອກສ຺ມິໍ ວິຠວສມ຺ປນ຺ນກຸເລ ນິພ຺ພຕ຺ໂຕ ວຸທ຺ຘິມນ຺ວາຍ ມຫທ຺ຘໂນ ມຫາໂຠໂຄ ຆຣາວາສໍ ວສມາໂນ ສາສເນ ປສນ຺ໂນ ສຕ຺ຖຣິ ປສາທພຫຸມາໂນ ອາຊານີເຍນ ສິນ຺ຘເວນ ປູຊໍ ອກາສິ, ປູເຊຕ຺ວາ ຈ ປນ ‘‘ພຸທ຺ຘາທີນໍ ສມຓານໍ ຫຕ຺ຖິອສ຺ສາທໂຍ ນ ກປ຺ປນ຺ຕິ, ກປ຺ປິຍຠຓ຺ຑໍ ທສ຺ສາມີ’’ຕິ ຈິນ຺ເຕຕ຺ວາ ຕໍ ອຄ຺ຆາເປຕ຺ວາ ຕທຄ຺ຆນເກນ ກຫາປເຓນ ກປ຺ປິຍໍ ກປ຺ປາສິກກມ຺ພລໂກຊວາທິກໍ ຈີວຣໍ ກປ຺ປູຣຕກ຺ໂກລາທິກໍ ເຠສຊ຺ຊປຣິກ຺ຂາຣຎ຺ຈ ອທາສິ. ໂສ ເຕນ ປຸຎ຺ຎກມ຺ເມນ ຍາວຕາຍຸກໍ ຐຕ຺ວາ ຕໂຕ ຈຸໂຕ ເທເວສຸ ຈ ມນຸສ຺ເສສຸ ຈ ຫຕ຺ຖິອສ຺ສາທິອເນກວາຫນສມ຺ປນ຺ໂນ ສຸຂໍ ອນຸຠວິຕ຺ວາ ອິມສ຺ມິໍ ພຸທ຺ຘຸປ຺ປາເທ ເອກສ຺ມິໍ ກຸລເຄເຫ ນິພ຺ພຕ຺ໂຕ ວິຎ຺ຎຸຕໍ ປຕ຺ໂຕ ສທ຺ຘາສມ຺ປນ຺ໂນ ສາສເນ ປພ຺ພຊິຕ຺ວາ ກມ຺ມຏ຺ຐານໍ ຄເຫຕ຺ວາ ວິປສ຺ສນໍ ວຑ຺ເຒຕ຺ວາ ມຄ຺ຄປຏິປາຏິຍາ ອຣຫຕ຺ເຕ ປຕິຏ຺ຐາສິ, ປຸພ຺ເພ ກຕປຸຎ຺ຎສມ຺ຠາຣວເສນ ໂອປວຍ຺ຫຕ຺ເຖໂຣຕິ ປາກໂຏ ອໂຫສິ.

໓໓. ໂສ ‘‘ເກນ ນຸ ໂຂ ກາຣເຓນ ອິທໍ ມຍາ ສນ຺ຕິປທໍ ອຘິຄຕ’’ນ຺ຕິ ອຸປຘາເຣນ຺ໂຕ ປຸພ຺ພກມ຺ມໍ ຎາເຓນ ປຈ຺ຈກ຺ຂໂຕ ຎຕ຺ວາ ໂສມນສ຺ສຊາໂຕ ປຸພ຺ພຈຣິຕາປທານໍ ອຸທານວເສນ ປກາເສນ຺ໂຕ ປທຸມຸຕ຺ຕຣພຸທ຺ຘສ຺ສາຕິອາທິມາຫ. ຕໍ ວຸຕ຺ຕຕ຺ຖເມວ. ອາຊານີຍມທາສຫນ຺ຕິ ອາຊານີຍໍ ອຸຕ຺ຕມຊາຕິສິນ຺ຘວໍ ອຫໍ ອທາສິໍ ປູເຊສິນ຺ຕິ ອຕ຺ໂຖ.

໓໕. ສປຕ຺ຕຠາໂຣຕິ ສສ຺ສ ອຕ຺ຕໂນ ປຕ຺ຕານິ ອຏ຺ຐ ປຣິກ຺ຂາຣານິ ຠາຣານິ ຍສ຺ສ ໂສ ສປຕ຺ຕຠາໂຣ, ອຏ຺ຐປຣິກ຺ຂາຣຍຸຕ຺ໂຕຕິ ອຕ຺ໂຖ.

໓໖. ຂມນີຍມທາສຫນ຺ຕິ ຂມນີຍໂຍຄ຺ຄໍ ຈີວຣາທິກປ຺ປິຍປຣິກ຺ຂາຣນ຺ຕິ ອຕ຺ໂຖ.

໔໐. ຈຣິໂມຕິ ປຣິໂຍສາໂນ ໂກຏິປ຺ປຕ຺ໂຕ ຠໂວຕິ ອຕ຺ໂຖ. ເສສໍ ສຸວິຎ຺ເຎຍ຺ຍເມວາຕິ.

ໂອປວຍ຺ຫຕ຺ເຖຣອປທານວຓ຺ຓນາ ສມຕ຺ຕາ.

໖. ສປຣິວາຣາສນຕ຺ເຖຣອປທານວຓ຺ຓນາ

ປທຸມຸຕ຺ຕຣພຸທ຺ຘສ຺ສາຕິອາທິກໍ ອາຍສ຺ມໂຕ ສປຣິວາຣາສນຕ຺ເຖຣສ຺ສ ອປທານໍ. ໂສປິ ປຸຣິມພຸທ຺ເຘສຸ ກຕາຘິກາໂຣ ຕຕ຺ຖ ຕຕ຺ຖ ຠເວສຸ ວິວຏ຺ຏູປນິສ຺ສຍານິ ປຸຎ຺ຎານິ ອຸປຈິນນ຺ໂຕ ປທຸມຸຕ຺ຕຣສ຺ສ ຠຄວໂຕ ກາເລ ວິຠວສມ຺ປນ຺ເນ ກຸລເຄເຫ ນິພ຺ພຕ຺ໂຕ ວຸທ຺ຘິປ຺ປຕ຺ໂຕ ສທ຺ຘາຊາໂຕ ສາສເນ ປສນ຺ໂນ ທານຜລໍ ສທ຺ທຫນ຺ໂຕ ນານຄ຺ຄຣສໂຠຊເນນ ຠຄວໂຕ ປິຓ຺ຑປາຕໍ ອທາສິ, ທຕ຺ວາ ຈ ປນ ໂຠຊນສາລາຍໍ ໂຠຊນຕ຺ຖາຍ ນິສິນ຺ນາສນໍ ຊາຕິສຸມນມລ຺ລິກາທີຫິ ອລງ຺ກຣິ. ຠຄວາ ຈ ຠຕ຺ຕານຸໂມທນມກາສິ. ໂສ ເຕນ ປຸຎ຺ຎກມ຺ເມນ ເທວມນຸສ຺ເສສຸ ສໍສຣນ຺ໂຕ ອເນກວິຘໍ ສມ຺ປຕ຺ຕິໍ ອນຸຠວິຕ຺ວາ ອິມສ຺ມິໍ ພຸທ຺ຘຸປ຺ປາເທ ວິຠວສມ຺ປນ຺ເນ ກຸລເຄເຫ ນິພ຺ພຕ຺ໂຕ ວຸທ຺ຘິມນ຺ວາຍ ສທ຺ໂຘ ປສນ຺ໂນ ປພ຺ພຊິຕ຺ວາ ນ ຈິຣສ຺ເສວ ອຣຫາ ອໂຫສິ.

໔໓. ໂສ ເອວໍ ປຕ຺ຕສນ຺ຕິປໂທ ‘‘ເກນ ນຸ ໂຂ ປຸຎ຺ເຎນ ອິທໍ ສນ຺ຕິປທໍ ອນຸປ຺ປຕ຺ຕ’’ນ຺ຕິ ຎາເຓນ ອຸປຘາເຣນ຺ໂຕ ປຸພ຺ພກມ຺ມໍ ທິສ຺ວາ ໂສມນສ຺ສຊາໂຕ ປຸພ຺ພຈຣິຕາປທານໍ ປກາເສນ຺ໂຕ ປທຸມຸຕ຺ຕຣພຸທ຺ຘສ຺ສາຕິອາທິມາຫ. ຕໍ ວຸຕ຺ຕຕ຺ຖເມວ. ປິຓ຺ຑປາຕໍ ອທາສຫນ຺ຕິ ຕຕ຺ຖ ຕຕ຺ຖ ລທ຺ຘານໍ ປິຓ຺ຑານໍ ກພຬໍ ກພຬໍ ກຕ຺ວາ ປາຕພ຺ພໂຕ ຂາທິຕພ຺ພໂຕ ອາຫາໂຣ ປິຓ຺ຑປາໂຕ, ຕໍ ປິຓ຺ຑປາຕໍ ຠຄວໂຕ ອທາສິໍ, ຠຄວນ຺ຕໍ ໂຠເຊສິນ຺ຕິ ອຕ຺ໂຖ.

໔໔. ອກິຕ຺ຕຍິ ປິຓ຺ຑປາຕນ຺ຕິ ມຍາ ທິນ຺ນປິຓ຺ຑປາຕສ຺ສ ຄຸຓໍ ອານິສໍສໍ ປກາເສສີຕິ ອຕ຺ໂຖ.

໔໘. ສໍວຸໂຕ ປາຕິໂມກ຺ຂສ຺ມິນ຺ຕິ ປາຕິໂມກ຺ຂສໍວຣສີເລນ ສໍວຸໂຕ ປິຫິໂຕ ປຏິຈ຺ຉນ຺ໂນຕິ ອຕ຺ໂຖ. ອິນ຺ທ຺ຣິເຍສຸ ຈ ປຎ຺ຈສູຕິ ຈກ຺ຂຸນ຺ທ຺ຣິຍາທີສຸ ປຎ຺ຈສຸ ອິນ຺ທ຺ຣິເຍສຸ ຣູປາທີຫິ ໂຄປິໂຕ ອິນ຺ທ຺ຣິຍສໍວຣສີລຎ຺ຈ ໂຄປິໂຕຕິ ອຕ຺ໂຖ. ເສສໍ ສຸວິຎ຺ເຎຍ຺ຍເມວາຕິ.

ສປຣິວາຣາສນຕ຺ເຖຣອປທານວຓ຺ຓນາ ສມຕ຺ຕາ.

໗. ປຎ຺ຈທີປກຕ຺ເຖຣອປທານວຓ຺ຓນາ

ປທຸມຸຕ຺ຕຣພຸທ຺ຘສ຺ສາຕິອາທິກໍ ອາຍສ຺ມໂຕ ປຎ຺ຈທີປກຕ຺ເຖຣສ຺ສ ອປທານໍ. ອຍມ຺ປິ ປຸຣິມພຸທ຺ເຘສຸ ກຕາຘິກາໂຣ ອຸປ຺ປນ຺ນຸປ຺ປນ຺ນຠເວສຸ ວິວຏ຺ຏູປນິສ຺ສຍານິ ປຸຎ຺ຎານິ ອຸປຈິນນ຺ໂຕ ປທຸມຸຕ຺ຕຣສ຺ສ ຠຄວໂຕ ກາເລ ກຸລເຄເຫ ນິພ຺ພຕ຺ໂຕ ວຸທ຺ຘິມນ຺ວາຍ ຆຣາວາເສ ວສນ຺ໂຕ ຠຄວໂຕ ຘມ຺ມໍ ສຸຕ຺ວາ ສມ຺ມາທິຏ຺ຐິຍໍ ປຕິຏ຺ຐິໂຕ ສທ຺ໂຘ ປສນ຺ໂນ ມຫາຊເນຫິ ໂພຘິປູຊໍ ກຍິຣມານໍ ທິສ຺ວາ ສຍມ຺ປິ ໂພຘິໍ ປຣິວາເຣຕ຺ວາ ທີປໍ ຊາເລຕ຺ວາ ປູເຊສິ. ໂສ ເຕນ ປຸຎ຺ຎກມ຺ເມນ ເທວມນຸສ຺ເສສຸ ສໍສຣນ຺ໂຕ ຈກ຺ກວຕ຺ຕິສມ຺ປຕ຺ຕິອາທໂຍ ອນຸຠວິຕ຺ວາ ສພ຺ພຕ຺ເຖວ ອຸປ຺ປນ຺ນຠເວ ຊລມາໂນ ໂຊຕິສມ຺ປນ຺ນວິມານາທີສຸ ວສິຕ຺ວາ ອິມສ຺ມິໍ ພຸທ຺ຘຸປ຺ປາເທ ເອກສ຺ມິໍ ວິຠວສມ຺ປນ຺ເນ ກຸລເຄເຫ ນິພ຺ພຕ຺ໂຕ ວຸທ຺ຘິປ຺ປຕ຺ໂຕ ສທ຺ຘາຊາໂຕ ປພ຺ພຊິຕ຺ວາ ນຈິຣສ຺ເສວ ອຣຫາ ອໂຫສິ, ທີປປູຊານິສ຺ສນ຺ເທນ ທີປກຕ຺ເຖໂຣຕິ ປາກໂຏ.

໕໐. ໂສ ເອກທິວສໍ ອຕ຺ຕໂນ ປຸພ຺ພກມ຺ມໍ ສຣິຕ຺ວາ ໂສມນສ຺ສຊາໂຕ ປຸພ຺ພຈຣິຕາປທານໍ ປກາເສນ຺ໂຕ ປທຸມຸຕ຺ຕຣພຸທ຺ຘສ຺ສາຕິອາທິມາຫ. ຕໍ ວຸຕ຺ຕຕ຺ຖເມວ. ອຸຊຸທິຏ຺ຐິ ອໂຫສຫນ຺ຕິ ວງ຺ກໍ ມິຈ຺ຉາທິຏ຺ຐິໍ ຉຑ຺ເຑຕ຺ວາ ອຸຊຸ ອວງ຺ກໍ ນິພ຺ພານາຠິມຸຂໍ ປາປຸຓນສມ຺ມາທິຏ຺ຐິ ອໂຫສິນ຺ຕິ ອຕ຺ໂຖ.

໕໑. ປທີປທານໍ ປາທາສິນ຺ຕິ ເອຕ຺ຖ ປກາເຣນ ທິພ຺ພຕິ ໂຊຕຕີຕິ ປທີໂປ, ຕສ຺ສ ທານໍ ປທີປທານໍ, ຕໍ ອທາສິໍ ປທີປປູຊໍ ອກາສິນ຺ຕິ ອຕ຺ໂຖ. ເສສໍ ສພ຺ພຕ຺ຖ ອຸຕ຺ຕານຕ຺ຖເມວາຕິ.

ປຎ຺ຈທີປກຕ຺ເຖຣອປທານວຓ຺ຓນາ ສມຕ຺ຕາ.

໘. ຘຊທາຍກຕ຺ເຖຣອປທານວຓ຺ຓນາ

ປທຸມຸຕ຺ຕຣພຸທ຺ຘສ຺ສາຕິອາທິກໍ ອາຍສ຺ມໂຕ ຘຊທາຍກຕ຺ເຖຣສ຺ສ ອປທານໍ. ອຍມ຺ປິ ປຸຣິມພຸທ຺ເຘສຸ ກຕາຘິກາໂຣ ຕຕ຺ຖ ຕຕ຺ຖ ຠເວ ວິວຏ຺ຏູປນິສ຺ສຍານິ ປຸຎ຺ຎານິ ອຸປຈິນນ຺ໂຕ ປທຸມຸຕ຺ຕຣສ຺ສ ຠຄວໂຕ ກາເລ ເອກສ຺ມິໍ ກຸລເຄເຫ ນິພ຺ພຕ຺ໂຕ ວຸທ຺ຘິມນ຺ວາຍ ສຕ຺ຖຣິ ປສີທິຕ຺ວາ ສຸນ຺ທເຣຫິ ອເນເກຫິ ວຕ຺ເຖຫິ ຘຊໍ ກາຣາເປຕ຺ວາ ຘຊປູຊໍ ອກາສິ. ໂສ ເຕນ ປຸຎ຺ຎກມ຺ເມນ ອຸປ຺ປນ຺ນຸປ຺ປນ຺ນຠເວ ອຸຈ຺ຈກຸເລ ນິພ຺ພຕ຺ໂຕ ປູຊນິໂຍ ອໂຫສິ. ອປຣຠາເຄ ອິມສ຺ມິໍ ພຸທ຺ຘຸປ຺ປາເທ ເອກສ຺ມິໍ ກຸລເຄເຫ ນິພ຺ພຕ຺ໂຕ ວຸທ຺ຘິມນ຺ວາຍ ປຸຕ຺ຕທາເຣຫິ ວຑ຺ຒິຕ຺ວາ ມຫາໂຠໂຄ ຍສວາ ສທ຺ຘາຊາໂຕ ສຕ຺ຖຣິ ປສນ຺ໂນ ຆຣາວາສໍ ປຫາຍ ປພ຺ພຊິຕ຺ວາ ນຈິຣສ຺ເສວ ອຣຫາ ອໂຫສິ.

໕໗. ໂສ ປຕ຺ຕອຣຫຕ຺ຕຜໂລ ປຸພ຺ພກມ຺ມໍ ສຣິຕ຺ວາ ໂສມນສ຺ສຊາໂຕ ອຕ຺ຕໂນ ປຸພ຺ພຈຣິຕາປທານໍ ປກາເສນ຺ໂຕ ປທຸມຸຕ຺ຕຣພຸທ຺ຘສ຺ສາຕິອາທິມາຫ. ຕສ຺ສຕ຺ໂຖ ປຸພ຺ເພ ວຸຕ຺ໂຕເຍວ. ຫຏ຺ໂຐ ຫຏ຺ເຐນ ຈິຕ຺ເຕນາຕິ ໂສມນສ຺ສສຫຄຕຈິຕ຺ຕຍຸຕ຺ຕຕ຺ຕາ ຫຏ຺ໂຐ ປຣິປຸຓ຺ຓຣູປກາໂຍ ສທ຺ຘາສມ຺ປຍຸຕ຺ຕຈິຕ຺ຕຕາຍ ຫຏ຺ເຐນ ຈິຕ຺ເຕນ ສນ຺ຕຸຏ຺ເຐນ ຈິຕ຺ເຕນາຕິ ອຕ຺ໂຖ. ຘຊມາໂຣປຍິໍ ອຫນ຺ຕິ ຘຸນາຕິ ກມ຺ປຕິ ຈລຕີຕິ ຘຊໍ, ຕໍ ຘຊໍ ອາໂຣປຍິໍ ເວຬຄ຺ເຄ ລຄ຺ເຄຕ຺ວາ ປູເຊສິນ຺ຕິ ອຕ຺ໂຖ.

໕໘-໙. ປຕິຕປຕ຺ຕານິ ຄຓ຺ຫິຕ຺ວາຕິ ປຕິຕານິ ໂພຘິປຕ຺ຕານິ ຄເຫຕ຺ວາ ອຫໍ ພຫິ ຉຑ຺ເຑສິນ຺ຕິ ອຕ຺ໂຖ. ອນ຺ໂຕສຸທ຺ຘໍ ພຫິສຸທ຺ຘນ຺ຕິ ອນ຺ໂຕ ຈິຕ຺ຕສນ຺ຕານນາມກາຍໂຕ ຈ ພຫິ ຈກ຺ຂຸໂສຕາທິຣູປກາຍໂຕ ຈ ສຸທ຺ຘິໍ ອຘິ ວິເສເສນ ມຸຕ຺ຕໍ ກິເລສໂຕ ວິມຸຕ຺ຕໍ ອນາສວໍ ສມ຺ພຸທ຺ຘໍ ວິຍ ສມ຺ມຸຂາ ອຸຕ຺ຕມໍ ໂພຘິໍ ອວນ຺ທິໍ ປຓາມມກາສິນ຺ຕິ ອຕ຺ໂຖ. ເສສໍ ສພ຺ພຕ຺ຖ ອຸຕ຺ຕານຕ຺ຖເມວາຕິ.

ຘຊທາຍກຕ຺ເຖຣອປທານວຓ຺ຓນາ ສມຕ຺ຕາ.

໙. ປທຸມຕ຺ເຖຣອປທານວຓ຺ຓນາ

ຈຕຸສຈ຺ຈໍ ປກາເສນ຺ໂຕຕິອາທິກໍ ອາຍສ຺ມໂຕ ປທຸມຕ຺ເຖຣສ຺ສ ອປທານໍ. ອຍມ຺ປິ ປຸຣິມພຸທ຺ເຘສຸ ກຕກຸສລສມ຺ຠາໂຣ ປທຸມຸຕ຺ຕຣມຸນິນາ ຘມ຺ມປຊ຺ໂຊເຕ ໂຊຕມາເນ ເອກສ຺ມິໍ ກຸລເຄເຫ ນິພ຺ພຕ຺ໂຕ ຆຣາວາສໍ ສຓ຺ຐເປຕ຺ວາ ໂຠຄສມ຺ປນ຺ໂນຕິ ປາກໂຏ. ໂສ ສຕ຺ຖຣິ ປສີທິຕ຺ວາ ມຫາຊເນນ ສທ຺ຘິໍ ຘມ຺ມໍ ສຸຓນ຺ໂຕ ຘເຊນ ສຫ ປທຸມກລາປໍ ຄເຫຕ຺ວາ ອຏ຺ຐາສິ, ສຘຊໍ ຕໍ ປທຸມກລາປໍ ອາກາສມຸກ຺ຂິປິໍ, ຕໍ ອຈ຺ຉຣິຍໍ ທິສ຺ວາ ອຕິວິຍ ໂສມນສ຺ສຊາໂຕ ອໂຫສິ. ໂສ ຍາວຊີວໍ ກຸສລໍ ກຕ຺ວາ ຊີວິຕປຣິໂຍສາເນ ສຄ຺ເຄ ນິພ຺ພຕ຺ໂຕ ຘຊມິວ ຉກາມາວຈເຣ ປາກໂຏ ປູຊິໂຕ ຈ ທິພ຺ພສມ຺ປຕ຺ຕິມນຸຠວິຕ຺ວາ ມນຸສ຺ເສສຸ ຈ ຈກ຺ກວຕ຺ຕິສມ຺ປຕ຺ຕິມນຸຠວິຕ຺ວາ ອິມສ຺ມິໍ ພຸທ຺ຘຸປ຺ປາເທ ວິຠວສມ຺ປນ຺ເນ ສທ຺ຘາສມ຺ປນ຺ເນ ເອກສ຺ມິໍ ກຸລເຄເຫ ນິພ຺ພຕ຺ໂຕ ວຸທ຺ຘິມນ຺ວາຍ ສທ຺ຘາຊາໂຕ ປຎ຺ຈວສ຺ສິໂກວ ປພ຺ພຊິຕ຺ວາ ນຈິຣສ຺ເສວ ອຣຫາ ຫຸຕ຺ວາ ກຕປຸຎ຺ຎນາເມນ ປທຸມຕ຺ເຖໂຣຕິ ປາກໂຏ.

໖໗. ອຕ຺ຕໂນ ປຸພ຺ພກມ຺ມໍ ສຣິຕ຺ວາ ໂສມນສ຺ສຊາໂຕ ປຸພ຺ພຈຣິຕາປທານໍ ປກາເສນ຺ໂຕ ຈຕຸສຈ຺ຈໍ ປກາເສນ຺ໂຕຕິອາທິມາຫ. ຕຕ຺ຖ ສຈ຺ຈນ຺ຕິ ຕຖໍ ອວິຕຖໍ ອວິປຣີຕໍ ສຈ຺ຈໍ, ທຸກ຺ຂສມຸທຍນິໂຣຘມຄ຺ຄວເສນ ຈຕ຺ຕາຣິ ສຈ຺ຈານິ ສມາຫຏານີຕິ ຈຕຸສຈ຺ຈໍ, ຕໍ ຈຕຸສຈ຺ຈໍ ປກາເສນ຺ໂຕ ໂລເກ ປາກຏໍ ກໂຣນ຺ໂຕຕິ ອຕ຺ໂຖ. ວຣຘມ຺ມປ຺ປວຕ຺ຕໂກຕິ ອຸຕ຺ຕມຘມ຺ມປ຺ປວຕ຺ຕໂກ ປກາສໂກຕິ ອຕ຺ໂຖ. ອມຕໍ ວຸຏ຺ຐິນ຺ຕິ ອມຕມຫານິພ຺ພານວຸຏ຺ຐິຘາຣໍ ປວສ຺ສນ຺ໂຕ ປຄ຺ຆຣນ຺ໂຕ ສເທວກໍ ໂລກໍ ເຕເມນ຺ໂຕ ສພ຺ພກິເລສປຣິຬາຫໍ ນິພ຺ພາເປນ຺ໂຕ ຘມ຺ມວສ຺ສໍ ວສ຺ສຕີຕິ ອຕ຺ໂຖ.

໖໘. ສຘຊໍ ປທຸມໍ ຄຍ຺ຫາຕິ ຘເຊນ ສຫ ເອກໂຕ ກຕ຺ວາ ປທຸມໍ ປທຸມກລາປໍ ຄເຫຕ຺ວາຕິ ອຕ຺ໂຖ. ອຑ຺ຒໂກເສ ຐິໂຕ ອຫນ຺ຕິ ອຸໂຠ ອຸກ຺ຂິປິຕ຺ວາ ຐິໂຕ ອຫນ຺ຕິ ອຕ຺ໂຖ. ເສສໍ ສພ຺ພຕ຺ຖ ອຸຕ຺ຕານຕ຺ຖເມວາຕິ.

ປທຸມຕ຺ເຖຣອປທານວຓ຺ຓນາ ສມຕ຺ຕາ.

໑໐. ອສນໂພຘິຍຕ຺ເຖຣອປທານວຓ຺ຓນາ

ຊາຕິຍາ ສຕ຺ຕວສ຺ໂສຫນ຺ຕິອາທິກໍ ອາຍສ຺ມໂຕ ອສນໂພຘິຍຕ຺ເຖຣສ຺ສ ອປທານໍ. ອຍມ຺ປິ ປຸຣິມພຸທ຺ເຘສຸ ກຕາຘິກາໂຣ ຕຕ຺ຖ ຕຕ຺ຖ ຠເວ ວິວຏ຺ຏູປນິສ຺ສຍານິ ປຸຎ຺ຎານິ ອຸປຈິນນ຺ໂຕ ຕິສ຺ສສ຺ສ ຠຄວໂຕ ກາເລ ອຎ຺ຎຕຣສ຺ມິໍ ກຸລເຄເຫ ນິພ຺ພຕ຺ໂຕ ວຸທ຺ຘິປ຺ປຕ຺ໂຕ ສຸຂປ຺ປຕ຺ໂຕ ສາສເນ ປສນ຺ໂນ ອສນໂພຘິໂຕ ຜລໍ ຄເຫຕ຺ວາ ຕໂຕ ວຸຏ຺ຐິຕໂພຘິຕຣຸເຓ ຄເຫຕ຺ວາ ໂພຘິໍ ໂຣເປສິ, ຍຖາ ນ ວິນສ຺ສຕິ ຕຖາ ອຸທກາສິຎ຺ຈນາທິກມ຺ເມນ ຣກ຺ຂິຕ຺ວາ ປູເຊສິ. ໂສ ເຕນ ປຸຎ຺ເຎນ ເທວມນຸສ຺ເສສຸ ສມ຺ປຕ຺ຕິໂຍ ອນຸຠວິຕ຺ວາ ອິມສ຺ມິໍ ພຸທ຺ຘຸປ຺ປາເທ ກຸລເຄເຫ ນິພ຺ພຕ຺ໂຕ ປຣິປກ຺ກສມ຺ຠາຣຕ຺ຕາ ສຕ຺ຕວສ຺ສິໂກວ ສມາໂນ ປພ຺ພຊິຕ຺ວາ ຂຸຣຄ຺ເຄເຍວ ອຣຫຕ຺ຕໍ ປາປຸຓິ, ປຸຣາກຕປຸຎ຺ຎນາເມນ ອສນໂພຘິຍຕ຺ເຖໂຣຕິ ປາກໂຏ.

໗໘. ໂສ ປຸພ຺ພສມ຺ຠາຣມນຸສ຺ສຣິຕ຺ວາ ໂສມນສ຺ສຊາໂຕ ປຸພ຺ພຈຣິຕາປທານໍ ປກາເສນ຺ໂຕ ຊາຕິຍາ ສຕ຺ຕວສ຺ໂສຫນ຺ຕິອາທິມາຫ. ຕຕ຺ຖ ຊາຕິຍາຕິ ມາຕຸຄພ຺ຠໂຕ ນິກ຺ຂນ຺ຕກາລໂຕ ປຏ຺ຐາຍາຕິ ອຕ຺ໂຖ. ສຕ຺ຕວສ຺ໂສ ປຣິປຸຓ຺ຓສຣໂທ ອຫໍ ໂລກນາຍກໍ ຕິສ຺ສໍ ຠຄວນ຺ຕໍ ອທ຺ທສນ຺ຕິ ສມ຺ພນ຺ໂຘ. ປສນ຺ນຈິຕ຺ໂຕ ສຸມໂນຕິ ປກາເຣນ ປສນ຺ນອນາລຸຬິຕອວິກມ຺ປິຕຈິຕ຺ໂຕ, ສຸມໂນ ສຸນ຺ທຣມໂນ ໂສມນສ຺ສສຫຄຕຈິຕ຺ໂຕຕິ ອຕ຺ໂຖ.

໗໙. ຕິສ຺ສສ຺ສາຫໍ ຠຄວໂຕຕິ ຕິກ຺ຂຕ຺ຕຸໍ ຊາໂຕຕິ ຕິສ຺ໂສ, ໂສ ມາຕຸຄພ຺ຠໂຕ, ມນຸສ຺ສຊາຕິໂຕ, ປຎ຺ຈກ຺ຂນ຺ຘໂຕ ຈ ມຸຕ຺ໂຕ ຫຸຕ຺ວາ ຊາໂຕ ນິພ຺ພຕ຺ໂຕ ພຸທ຺ໂຘ ຊາໂຕຕິ ອຕ຺ໂຖ. ຕສ຺ສ ຕິສ຺ສສ຺ສ ຠຄວໂຕ ຕາທິໂນ, ໂລກເຊຏ຺ຐສ຺ສ ອສນໂພຘິໍ ອຸຕ຺ຕມໍ ໂຣປຍິນ຺ຕິ ສມ຺ພນ຺ໂຘ.

໘໐. ອສໂນ ນາມເຘຍ຺ເຍນາຕິ ນາມປຎ຺ຎຕ຺ຕິຍາ ນາມສຎ຺ຎາຍ ອສໂນ ນາມ ອສນຣຸກ຺ໂຂ ໂພຘິ ອໂຫສີຕິ ອຕ຺ໂຖ. ຘຣຓີຣຸຫປາທໂປຕິ ວລ຺ລິຣຸກ຺ຂປພ຺ພຕຄງ຺ຄາສາຄຣາທໂຍ ຘາເຣຕີຕິ ຘຣຓີ, ກາ ສາ? ປຖວີ, ຕສ຺ສໍ ຣຸຫຕິ ປຕິຏ຺ຐຫຕີຕິ ຘຣຓີຣຸໂຫ, ປາເທນ ປິວຕີຕິ ປາທໂປ, ປາທສງ຺ຂາເຕນ ມູເລນ ສິຎ຺ຈິໂຕທກໍ ປິວຕິ ອາໂປຣສໍ ສິເນຫໍ ຘາເຣຕີຕິ ອຕ຺ໂຖ. ຘຣຓີຣຸໂຫ ຈ ໂສ ປາທໂປ ຈາຕິ ຘຣຓີຣຸຫປາທໂປ, ຕໍ ອຸຕ຺ຕມໍ ອສນໍ ໂພຘິໍ ປຎ຺ຈ ວສ຺ສານິ ປຣິຈຣິໍ ໂປເສສິນ຺ຕິ ອຕ຺ໂຖ.

໘໑. ປຸປ຺ຜິຕໍ ປາທປໍ ທິສ຺ວາຕິ ຕໍ ມຍາ ໂປສິຕໍ ອສນໂພຘິຣຸກ຺ຂໍ ປຸປ຺ຜິຕໍ ອຈ຺ຉຣໂຍຄ຺ຄຠູຕປຸປ຺ຜຕ຺ຕາ ອພ຺ຠຸຕໍ ໂລມຫໍສກຣຓໍ ທິສ຺ວາ ສກໍ ກມ຺ມໍ ອຕ຺ຕໂນ ກມ຺ມໍ ປກິຕ຺ເຕນ຺ໂຕ ປກາເຣນ ກຖຍນ຺ໂຕ ພຸທ຺ຘເສຏ຺ຐສ຺ສ ສນ຺ຕິກໍ ອຄມາສິນ຺ຕິ ອຕ຺ໂຖ. ເສສໍ ສພ຺ພຕ຺ຖ ອຸຕ຺ຕານຕ຺ຖເມວາຕິ.

ອສນໂພຘິຍຕ຺ເຖຣອປທານວຓ຺ຓນາ ສມຕ຺ຕາ.

ຉຏ຺ຐວຄ຺ຄວຓ຺ຓນາ ສມຕ຺ຕາ.

໗. ສກຈິນ຺ຕນິຍວຄ຺ໂຄ

໑. ສກຈິນ຺ຕນິຍຕ຺ເຖຣອປທານວຓ຺ຓນາ

ປວນໍ ການນໍ ທິສ຺ວາຕິອາທິກໍ ອາຍສ຺ມໂຕ ສກຈິນ຺ຕນິຍຕ຺ເຖຣສ຺ສ ອປທານໍ. ອຍມ຺ປິ ປຸຣິມພຸທ຺ເຘສຸ ກຕາຘິກາໂຣ ຕຕ຺ຖ ຕຕ຺ຖ ຠເວ ວິວຏ຺ຏູປນິສ຺ສຍານິ ປຸຎ຺ຎານິ ອຸປຈິນນ຺ໂຕ ວິປສ຺ສິສ຺ສ ຠຄວໂຕ ກາເລ ເອກສ຺ມິໍ ກຸລເຄເຫ ນິພ຺ພຕ຺ໂຕ ວຸທ຺ຘິມນ຺ວາຍ ຕສ຺ສ ຠຄວໂຕ ອາຍຸປຣິໂຍສາເນ ອຸປ຺ປນ຺ໂນ ຘຣມານໍ ຠຄວນ຺ຕໍ ອປາປຸຓິຕ຺ວາ ປຣິນິພ຺ພຸຕກາເລ ອິສິປພ຺ພຊ຺ຊໍ ປພ຺ພຊິຕ຺ວາ ຫິມວນ຺ເຕ ວສນ຺ໂຕ ວິເວກໍ ຣມຓີຍໍ ເອກໍ ວນໍ ປຕ຺ວາ ຕຕ຺ເຖເວກາຍ ກນ຺ທຣາຍ ປຸລິນເຈຕິຍໍ ກຕ຺ວາ ຠຄວຕິ ສຎ຺ຎໍ ກຕ຺ວາ ສຘາຕຸກສຎ຺ຎຎ຺ຈ ກຕ຺ວາ ວນປຸປ຺ເຜຫິ ປູເຊຕ຺ວາ ນມສ຺ສມາໂນ ປຣິຈຣິ. ໂສ ເຕນ ປຸຎ຺ຎກມ຺ເມນ ເທວມນຸສ຺ເສສຸ ສໍສຣນ຺ໂຕ ທ຺ວີສຸ ອຄ຺ຄໍ ອຄ຺ຄສມ຺ປຕ຺ຕິໍ ອຄ຺ຄຎ຺ຈ ຈກ຺ກວຕ຺ຕິສມ຺ປຕ຺ຕິໍ ອນຸຠວິຕ຺ວາ ອິມສ຺ມິໍ ພຸທ຺ຘຸປ຺ປາເທ ເອກສ຺ມິໍ ກຸລເຄເຫ ນິພ຺ພຕ຺ໂຕ ວິຠວສມ຺ປນ຺ໂນ ສທ຺ຘາສມ຺ປນ຺ໂນ ສຕ຺ຖຣິ ປສີທິຕ຺ວາ ປພ຺ພຊິຕ຺ວາ ອຣຫາ ຉຬຠິຎ຺ໂຎ ອໂຫສິ.

໑. ໂສ ອຕ຺ຕໂນ ປຸພ຺ພກມ຺ມໍ ສຣິຕ຺ວາ ໂສມນສ຺ສຊາໂຕ ປຸພ຺ພຈຣິຕາປທານໍ ປກາເສນ຺ໂຕ ປວນໍ ການນໍ ທິສ຺ວາຕິອາທິມາຫ. ຕຕ຺ຖ ປວນນ຺ຕິ ປກາເຣນ ວນໍ ປຕ຺ຖຏໍ ວິຕ຺ຖິຓ຺ຓໍ ຄຫນຠູຕນ຺ຕິ ປວນໍ. ການນໍ ອວກຸຈ຺ຉິຕໍ ອານນໍ ອວຫນໍ ສຕຕໍ ສີຫພ຺ຍຄ຺ຆຍກ຺ຂຣກ຺ຂສມທ຺ທຫຕ຺ຖິອສ຺ສສຸປຓ຺ຓອຸຣເຄຫິ ວິຫງ຺ຄຄຓສທ຺ທກຸກ຺ກຸຏໂກກິເລຫິ ວາ ພຫລນ຺ຕິ ການນໍ, ຕໍ ການນສງ຺ຂາຕໍ ປວນໍ ມນຸສ຺ສສທ຺ທວິຣຫິຕຕ຺ຕາ ອປ຺ປສທ຺ທໍ ນິສ຺ສທ຺ທນ຺ຕິ ອຕ຺ໂຖ. ອນາວິລນ຺ຕິ ນ ອາວິລໍ ອຸປທ຺ທວຣຫິຕນ຺ຕິ ອຕ຺ໂຖ. ອິສີນໍ ອນຸຈິຓ຺ຓນ຺ຕິ ພຸທ຺ຘປຈ຺ເຈກພຸທ຺ຘອຣຫນ຺ຕຂີຓາສວສງ຺ຂາຕານໍ ອິສີນໍ ອນຸຈິຓ຺ຓໍ ນິເສວິຕນ຺ຕິ ອຕ຺ໂຖ. ອາຫຸຕີນໍ ປຏິຄ຺ຄຫນ຺ຕິ ອາຫຸນໍ ວຸຈ຺ຈຕິ ປູຊາສກ຺ກາຣໍ ປຏິຄ຺ຄຫໍ ເຄຫສທິສນ຺ຕິ ອຕ຺ໂຖ.

໒. ຖູປໍ ກຕ຺ວານ ເວຬຸນາຕິ ເວຬຸເປສິກາຫິ ເຈຕິຍໍ ກຕ຺ວາຕິ ອຕ຺ໂຖ. ນານາປຸປ຺ຜໍ ສໂມກິຣິນ຺ຕິ ຈມ຺ປກາທີຫິ ອເນເກຫິ ປຸປ຺ເຜຫິ ສໂມກິຣິໍ ປູເຊສິນ຺ຕິ ອຕ຺ໂຖ. ສມ຺ມຸຂາ ວິຍ ສມ຺ພຸທ຺ຘນ຺ຕິ ສຊີວມານສ຺ສ ສມ຺ພຸທ຺ຘສ຺ສ ສມ຺ມຸຂາ ອິວ ນິມ຺ມິຕໍ ອຸປ຺ປາທິຕໍ ເຈຕິຍໍ ອຫໍ ອຠິ ວິເສເສນ ວນ຺ທິໍ ປຓາມມກາສິນ຺ຕິ ອຕ຺ໂຖ. ເສສໍ ສຸວິຎ຺ເຎຍ຺ຍເມວາຕິ.

ສກຈິນ຺ຕນິຍຕ຺ເຖຣອປທານວຓ຺ຓນາ ສມຕ຺ຕາ.

໒. ອໂວປຸປ຺ຜິຍຕ຺ເຖຣອປທານວຓ຺ຓນາ

ວິຫາຣາ ອຠິນິກ຺ຂມ຺ມາຕິອາທິກໍ ອາຍສ຺ມໂຕ ອໂວປຸປ຺ຜິຍຕ຺ເຖຣສ຺ສ ອປທານໍ. ອຍມ຺ປິ ປຸຣິມພຸທ຺ເຘສຸ ກຕາຘິກາໂຣ ຕຕ຺ຖ ຕຕ຺ຖ ຠເວ ວິວຏ຺ຏູປນິສ຺ສຍານິ ປຸຎ຺ຎານິ ອຸປຈິນນ຺ໂຕ ສິຂິສ຺ສ ຠຄວໂຕ ກາເລ ກຸລເຄເຫ ນິພ຺ພຕ຺ໂຕ ວິຎ຺ຎຸຕໍ ປຕ຺ໂຕ ສທ຺ຘາສມ຺ປນ຺ໂນ ຘມ຺ມໍ ສຸຕ຺ວາ ໂສມນສ຺ສປ຺ປຕ຺ໂຕ ນານາປຸປ຺ຜານິ ອຸໂຠຫິ ຫຕ຺ເຖຫິ ຄເຫຕ຺ວາ ພຸທ຺ຘສ຺ສ ອຸປຣິ ອພ຺ຠຸກ຺ກິຣິ. ໂສ ເຕນ ປຸຎ຺ເຎນ ເທວມນຸສ຺ເສສຸ ສໍສຣນ຺ໂຕ ສຄ຺ຄສມ຺ປຕ຺ຕິຎ຺ຈ ຈກ຺ກວຕ຺ຕິສມ຺ປຕ຺ຕິຎ຺ຈ ອນຸຠວິຕ຺ວາ ສພ຺ພຕ຺ຖ ປູຊິໂຕ ອິມສ຺ມິໍ ພຸທ຺ຘຸປ຺ປາເທ ເອກສ຺ມິໍ ກຸລເຄເຫ ນິພ຺ພໂຕ ວຸທ຺ຘິປ຺ປຕ຺ໂຕ ສາສເນ ປສີທິຕ຺ວາ ປພ຺ພຊິຕ຺ວາ ນຈິຣສ຺ເສວ ອຣຫາ ອໂຫສິ. ອາ ສມນ຺ຕໂຕ ກາສຕິ ທິປ຺ປຕີຕິ ອາກາໂສ, ຕສ຺ມິໍ ອາກາເສ ປຸປ຺ຜານໍ ອວກິຣິຕຕ຺ຕາ ອໂວປຸປ຺ຜິຍຕ຺ເຖໂຣຕິ ປາກໂຏ.

໗. ເອວໍ ປຕ຺ຕສນ຺ຕິປໂທ ອຕ຺ຕໂນ ປຸພ຺ພກມ຺ມໍ ສຣິຕ຺ວາ ໂສມນສ຺ສຊາໂຕ ປຸພ຺ພຈຣິຕາປທານໍ ປກາເສນ຺ໂຕ ວິຫາຣາ ອຠິນິກ຺ຂມ຺ມາຕິອາທິມາຫ. ຕຕ຺ຖ ວິຫາຣາຕິ ວິເສເສນ ຫຣຕິ ຈຕູຫິ ອິຣິຍາປເຖຫິ ອປຕນ຺ຕໍ ອຕ຺ຕຠາວໍ ອາຫຣຕິ ປວຕ຺ເຕຕິ ເອຕ຺ຖາຕິ ວິຫາໂຣ, ຕສ຺ມາ ວິຫາຣາ ອຠິ ວິເສເສນ ນິກ຺ຂມ຺ມ ນິກ຺ຂມິຕ຺ວາ. ອພ຺ຠຸຏ຺ຐາສິ ຈ ຈງ຺ກເມຕິ ຈງ຺ກມນຕ຺ຖາຍ ສຏ຺ຐິຣຕເນ ຈງ຺ກເມ ອຠິວິເສເສນ ອຸຏ຺ຐາສິ, ອຠິຣຸຫີຕິ ອຕ຺ໂຖ. ຈຕຸສຈ຺ຈໍ ປກາເສນ຺ໂຕຕິ ຕສ຺ມິໍ ຈງ຺ກເມ ຈງ຺ກມນ຺ໂຕ ທຸກ຺ຂສມຸທຍນິໂຣຘມຄ຺ຄສຈ຺ຈສງ຺ຂາຕໍ ຈຕຸສຈ຺ຈໍ ປກາເສນ຺ໂຕ ປາກຏໍ ກໂຣນ຺ໂຕ ອມຕໍ ປທໍ ນິພ຺ພານໍ ເທເສນ຺ໂຕ ວິຠຊນ຺ໂຕ ອຸຕ຺ຕານີກໂຣນ຺ໂຕ ຕສ຺ມິໍ ຈງ຺ກເມຕິ ສມ຺ພນ຺ໂຘ.

໘. ສິຂິສ຺ສ ຄິຣມຎ຺ຎາຍ, ພຸທ຺ຘເສຏ຺ຐສ຺ສ ຕາທິໂນຕິ ເສຏ຺ຐສ຺ສ ຕາທິຄຸຓສມງ຺ຄິສ຺ສ ສິຂິສ຺ສ ພຸທ຺ຘສ຺ສ ຄິຣໍ ສທ຺ທໍ ໂຆສໍ ອຎ຺ຎາຍ ຊານິຕ຺ວາ. ນານາປຸປ຺ຜໍ ຄເຫຕ຺ວານາຕິ ນາຄປຸນ຺ນາຄາທິອເນການິ ປຸປ຺ຜານິ ຄເຫຕ຺ວາ ອາຫຣິຕ຺ວາ. ອາກາສມ຺ຫິ ສໂມກິຣິນ຺ຕິ ຈງ຺ກມນ຺ຕສ຺ສ ຠຄວໂຕ ມຸທ຺ຘນິ ອາກາເສ ໂອກິຣິໍ ປູເຊສິໍ.

໙. ເຕນ ກມ຺ເມນ ທ຺ວິປທິນ຺ທາຕິ ທ຺ວິປທານໍ ເທວພ຺ຣຫ຺ມມນຸສ຺ສານໍ ອິນ຺ທ ປຘານຠູຕ. ນຣາສຠ ນຣານໍ ອາສຠຠູຕ. ປຕ຺ໂຕມ຺ຫິ ອຈລໍ ຐານນ຺ຕິ ຕຸມ຺ຫາກໍ ສນ຺ຕິເກ ປພ຺ພຊິຕ຺ວາ ອຈລໍ ຐານໍ ນິພ຺ພານໍ ປຕ຺ໂຕ ອມ຺ຫິ ຠວາມິ. ຫິຕ຺ວາ ຊຍປຣາຊຍນ຺ຕິ ທິພ຺ພມນຸສ຺ສສມ຺ປຕ຺ຕິສງ຺ຂາຕໍ ຊຍຎ຺ຈ ຈຕຸຣາປາຍທຸກ຺ຂສງ຺ຂາຕໍ ປຣາຊຍຎ຺ຈ ຫິຕ຺ວາ ຉຑ຺ເຑຕ຺ວາ ນິພ຺ພານໍ ປຕ຺ໂຕສ຺ມີຕິ ອຕ຺ໂຖ. ເສສໍ ສຸວິຎ຺ເຎຍ຺ຍເມວາຕິ.

ອໂວປຸປ຺ຜິຍຕ຺ເຖຣອປທານວຓ຺ຓນາ ສມຕ຺ໂຕ.

໓. ປຈ຺ຈາຄມນິຍຕ຺ເຖຣອປທານວຓ຺ຓນາ

ສິນ຺ຘຸຍາ ນທິຍາ ຕີເຣຕິອາທິກໍ ອາຍສ຺ມໂຕ ປຈ຺ຈາຄມນິຍຕ຺ເຖຣສ຺ສ ອປທານໍ. ອຍມ຺ປິ ປຸຣິມພຸທ຺ເຘສຸ ກຕາຘິກາໂຣ ຕຕ຺ຖ ຕຕ຺ຖ ຠເວ ວິວຏ຺ຏູປນິສ຺ສຍານິ ປຸຎ຺ຎານິ ອຸປຈິນນ຺ໂຕ ວິປສ຺ສິສ຺ສ ຠຄວໂຕ ກາເລ ສິນ຺ຘຸຍາ ຄງ຺ຄາຍ ສມີເປ ຈກ຺ກວາກໂຍນິຍໍ ນິພ຺ພຕ຺ໂຕ ປຸພ຺ພສມ຺ຠາຣຍຸຕ຺ຕຕ຺ຕາ ປາຓິໂນ ອຂາທນ຺ໂຕ ເສວາລເມວ ຠກ຺ຂຍນ຺ໂຕ ຈຣຕິ. ຕສ຺ມິໍ ສມເຍ ວິປສ຺ສິຠຄວາ ສຕ຺ຕານຸຄ຺ຄຫໍ ກໂຣນ຺ໂຕ ຕຕ຺ຖ ອຄມາສິ. ຕສ຺ມິໍ ຂເຓ ໂສ ຈກ຺ກວາໂກ ວິຊ຺ໂຊຕມານໍ ຠຄວນ຺ຕໍ ທິສ຺ວາ ປສນ຺ນມານໂສ ຕຸຓ຺ເຑນ ສາລຣຸກ຺ຂໂຕ ສາລປຸປ຺ຜໍ ຉິນ຺ທິຕ຺ວາ ອາຄມ຺ມ ປູເຊສິ. ໂສ ເຕເນວ ຈິຕ຺ຕປ຺ປສາເທນ ຕໂຕ ຈຸໂຕ ເທວໂລເກ ອຸປ຺ປນ຺ໂນ ອປຣາປຣໍ ຉກາມາວຈຣສມ຺ປຕ຺ຕິໍ ອນຸຠວິຕ຺ວາ ຕໂຕ ຈຸໂຕ ມນຸສ຺ສໂລເກ ອຸປ຺ປຊ຺ຊິຕ຺ວາ ຈກ຺ກວຕ຺ຕິສມ຺ປຕ຺ຕິອາທໂຍ ອນຸຠວິຕ຺ວາ ອິມສ຺ມິໍ ພຸທ຺ຘຸປ຺ປາເທ ເອກສ຺ມິໍ ກຸລເຄເຫ ນິພ຺ພຕ຺ໂຕ ວິຎ຺ຎຸຕໍ ປຕ຺ໂຕ ປຸພ຺ພຈຣິຕວເສນ ສຕ຺ຖຣິ ປສນ຺ໂນ ປພ຺ພຊິຕ຺ວາ ນຈິຣສ຺ເສວ ອຣຫາ ອໂຫສິ, ຈກ຺ກວາໂກ ຫຸຕ຺ວາ ຠຄວນ຺ຕໍ ທິສ຺ວາ ກຕ຺ຖຈິ ຄນ຺ຕ຺ວາ ປຸປ຺ຜມາຫຣິຕ຺ວາ ປູຊິຕຕ຺ຕາ ປຸພ຺ພປຸຎ຺ຎນາເມນ ປຈ຺ຈາຄມນິຍຕ຺ເຖໂຣຕິ ປາກໂຏ.

໑໓. ອຕ຺ຕໂນ ປຸພ຺ພກມ຺ມໍ ສຣິຕ຺ວາ ໂສມນສ຺ສຊາໂຕ ປຸພ຺ພຈຣິຕາປທານໍ ປກາເສນ຺ໂຕ ສິນ຺ຘຸຍາ ນທິຍາ ຕີເຣຕິອາທິມາຫ. ສີຕິ ສທ຺ທໍ ກຸຣຸມານາ ຘຸນາຕິ ກມ຺ປຕີຕິ ສິນ຺ຘຸ, ນທຕິ ສທ຺ທໍ ກໂຣນ຺ໂຕ ຄຈ຺ຉຕີຕິ ນທິ. ຈກ຺ກວາໂກ ອຫໍ ຕທາຕິ ຈກ຺ກໍ ສີຆໍ ຄຈ຺ຉນ຺ຕໍ ອິວ ອຸທເກ ວາ ຖເລ ວາ ອາກາເສ ວາ ສີຆໍ ວາຕິ ຄຈ຺ຉຕີຕິ ຈກ຺ກວາໂກ. ຕທາ ວິປສ຺ສິໍ ຠຄວນ຺ຕໍ ທສ຺ສນກາເລ ອຫໍ ຈກ຺ກວາໂກ ອໂຫສິນ຺ຕິ ອຕ຺ໂຖ. ສຸທ຺ຘເສວາລຠກ຺ໂຂຫນ຺ຕິ ອຎ຺ຎໂຄຈຣອມິສ຺ສຕ຺ຕາ ສຸທ຺ຘເສວາລເມວ ຂາທນ຺ໂຕ ອຫໍ ວສາມິ. ປາເປສຸ ຈ ສຸສຎ຺ຎໂຕຕິ ປຸພ຺ພວາສນາວເສນ ປາປກຣເຓ ສຸຏ຺ຐຸ ສຎ຺ຎໂຕ ຕີຫິ ທ຺ວາເຣຫິ ສຎ຺ຎໂຕ ສຸສິກ຺ຂິໂຕ.

໑໔. ອທ຺ທສໍ ວິຣຊໍ ພຸທ຺ຘນ຺ຕິ ຣາຄໂທສໂມຫວິຣຫິຕຕ຺ຕາ ວິຣຊໍ ນິກ຺ກິເລສໍ ພຸທ຺ຘໍ ອທ຺ທສໍ ອທ຺ທກ຺ຂິໍ. ຄຈ຺ຉນ຺ຕໍ ອນິລຎ຺ຊເສຕິ ອນິລຎ຺ຊເສ ອາກາສປເຖ ຄຈ຺ຉນ຺ຕໍ ພຸທ຺ຘໍ. ຕຸຓ຺ເຑນ ມຍ຺ຫໍ ມຸຂຕຸຓ຺ເຑນ ຕາລໍ ສາລປຸປ຺ຜໍ ປຄ຺ຄຍ຺ຫ ປຄ຺ຄເຫຕ຺ວາ ວິປສ຺ສິສ຺ສາຠິໂຣປຍິໍ ວິປສ຺ສິສ຺ສ ຠຄວໂຕ ປູເຊສິນ຺ຕິ ອຕ຺ໂຖ. ເສສໍ ສຸວິຎ຺ເຎຍ຺ຍເມວາຕິ.

ປຈ຺ຈາຄມນິຍຕ຺ເຖຣອປທານວຓ຺ຓນາ ສມຕ຺ຕາ.

໔. ປຣປ຺ປສາທກຕ຺ເຖຣອປທານວຓ຺ຓນາ

ອຸສຠໍ ປວຣໍ ວີຣນ຺ຕິອາທິກໍ ອາຍສ຺ມໂຕ ປຣປ຺ປສາທກຕ຺ເຖຣສ຺ສ ອປທານໍ. ອຍມ຺ປິ ປຸຣິມພຸທ຺ເຘສຸ ກຕາຘິກາໂຣ ຕຕ຺ຖ ຕຕ຺ຖ ຠເວ ວິວຏ຺ຏູປນິສ຺ສຍານິ ປຸຎ຺ຎານິ ອຸປຈິນນ຺ໂຕ ສິທ຺ຘຕ຺ຖສ຺ສ ຠຄວໂຕ ກາເລ ພ຺ຣາຫ຺ມຓກຸເລ ນິພ຺ພຕ຺ໂຕ ຕິຓ຺ຓໍ ເວທານໍ ປາຣຄູ ອິຕິຫາສປຎ຺ຈມານໍ ປທໂກ ເວຍ຺ຍາກຣໂຓ ສນິຆຓ຺ຑຸເກຏຸຠານໍ ສາກ຺ຂຣປ຺ປເຠທານໍ ໂລກາຍຕມຫາປຸຣິສລກ຺ຂເຓສຸ ອນວໂຍ ນາເມນ ເສລພ຺ຣາຫ຺ມໂຓຕິ ປາກໂຏ ສິທ຺ຘຕ຺ຖໍ ຠຄວນ຺ຕໍ ທິສ຺ວາ ທ຺ວຕ຺ຕິໍສມຫາປຸຣິສລກ຺ຂເຓຫິ ອສີຕິອນຸພ຺ຍຎ຺ຊເນຫິ ຈາຕິ ສຍໍ ໂສຠມານໍ ທິສ຺ວາ ປສນ຺ນມານໂສ ອເນເກຫິ ກາຣເຓຫິ ອເນກາຫິ ອຸປມາຫິ ໂຖມນໍ ປກາເສສິ. ໂສ ເຕນ ປຸຎ຺ຎກມ຺ເມນ ເທວໂລເກ ສກ຺ກມາຣາທໂຍ ຉ ກາມາວຈຣສມ຺ປຕ຺ຕິໂຍ ອນຸຠວິຕ຺ວາ ມນຸສ຺ເສສຸ ຈກ຺ກວຕ຺ຕິສມ຺ປຕ຺ຕິໍ ອນຸຠວິຕ຺ວາ ອິມສ຺ມິໍ ພຸທ຺ຘຸປ຺ປາເທ ວິຠວສມ຺ປນ຺ເນ ເອກສ຺ມິໍ ກຸລເຄເຫ ນິພ຺ພຕ຺ໂຕ ວິຎ຺ຎຸຕໍ ປຕ຺ໂຕ ສຕ຺ຖຣິ ປສີທິສ຺ວາ ປພ຺ພຊິໂຕ ນຈິຣສ຺ເສວ ຈຕຸປຏິສມ຺ຠິທາຉຬຠິຎ຺ຎປ຺ປຕ຺ໂຕ ມຫາຂີຓາສໂວ ອໂຫສິ, ພຸທ຺ຘສ຺ສ ຖຸຕິຍາ ສຕ຺ຕານໍ ສພ຺ເພສໍ ຈິຕ຺ຕປ຺ປສາທກຣຓໂຕ ປຣປ຺ປສາທກຕ຺ເຖໂຣຕິ ປາກໂຏ.

໒໐. ເອກທິວສໍ ອຕ຺ຕໂນ ປຸພ຺ພກມ຺ມໍ ສຣິຕ຺ວາ ໂສມນສ຺ສຊາໂຕ ປຸພ຺ພຈຣິຕາປທານໍ ປກາເສນ຺ໂຕ ອຸສຠໍ ປວຣໍ ວີຣນ຺ຕິອາທິມາຫ. ຕຕ຺ຖ ອຸສຠນ຺ຕິ ວສໂຠ ນິສໂຠ ວິສໂຠ ອາສໂຠຕິ ຈຕ຺ຕາໂຣ ເຊຏ຺ຐປຸງ຺ຄວາ. ຕຕ຺ຖ ຄວສຕເຊຏ຺ຐໂກ ວສໂຠ, ຄວສຫສ຺ສເຊຏ຺ຐໂກ ນິສໂຠ, ຄວສຕສຫສ຺ສເຊຏ຺ຐໂກ ວິສໂຠ, ຄວໂກຏິສຕສຫສ຺ສເຊຏ຺ຐໂກ ອາສໂຠຕິ ຈ ຍສ຺ສ ກສ຺ສຈິ ຖຸຕິໍ ກໂຣນ຺ຕາ ພ຺ຣາຫ຺ມຓປຓ຺ຑິຕາ ພຫຸສ຺ສຸຕາ ອຕ຺ຕໂນ ອຕ຺ຕໂນ ປຎ຺ຎາວເສນ ຖຸຕິໍ ກໂຣນ຺ຕິ, ພຸທ຺ຘານໍ ປນ ສພ຺ພາກາເຣນ ຖຸຕິໍ ກາຕຸໍ ສມຕ຺ໂຖ ເອໂກປິ ນຕ຺ຖິ. ອປ຺ປເມຍ຺ໂຍ ຫິ ພຸທ຺ໂຘ. ວຸຕ຺ຕຎ຺ເຫຕໍ –

‘‘ພຸທ຺ໂຘປິ ພຸທ຺ຘສ຺ສ ຠເຓຍ຺ຍ ວຓ຺ຓໍ, ກປ຺ປມ຺ປິ ເຈ ອຎ຺ຎມຠາສມາໂນ;

ຂີເຍຖ ກປ຺ໂປ ຈິຣທີຆມນ຺ຕເຣ, ວຓ຺ໂຓ ນ ຂີເຍຖ ຕຖາຄຕສ຺ສາ’’ຕິ. (ທີ. ນິ. ອຏ຺ຐ. ໑.໓໐໔; ໓.໑໔໑; ມ. ນິ. ອຏ຺ຐ. ໒.໔໒໕; ອຸທາ. ອຏ຺ຐ. ໕໓) –

ອາທິກໍ. ອຍມ຺ປິ ພ຺ຣາຫ຺ມໂຓ ມຸຂາຣູຬ຺ຫວເສນ ເອກປສີທນວເສນ ‘‘ອາສຠ’’ນ຺ຕິ ວຕ຺ຕພ຺ເພ ‘‘ອຸສຠ’’ນ຺ຕິອາທິມາຫ. ວຣິຕພ຺ໂພ ປຕ຺ເຖຕພ຺ໂພຕິ ວໂຣ. ອເນເກສຸ ກປ຺ປສຕສຫສ຺ເສສຸ ກຕວີຣິຍຕ຺ຕາ ວີໂຣ. ມຫນ຺ຕໍ ສີລກ຺ຂນ຺ຘາທິກໍ ເອສຕິ ຄເວສຕີຕິ ມເຫສີ, ຕໍ ມເຫສິໍ ພຸທ຺ຘໍ. ວິເສເສນ ກິເລສຂນ຺ຘມາຣາທໂຍ ມາເຣ ຊິຕວາຕິ ວິຊິຕາວີ, ຕໍ ວິຊິຕາວິນໍ ສມ຺ພຸທ຺ຘໍ. ສຸວຓ຺ຓສ຺ສ ວຓ຺ໂຓ ອິວ ວຓ຺ໂຓ ຍສ຺ສ ສມ຺ພຸທ຺ຘສ຺ສ ໂສ ສຸວຓ຺ຓວຓ຺ໂຓ, ຕໍ ສຸວຓ຺ຓວຓ຺ຓໍ ສມ຺ພຸທ຺ຘໍ ທິສ຺ວາ ໂກ ນາມ ສຕ຺ໂຕ ນປ຺ປສີທຕີຕິ.

ປຣປ຺ປສາທກຕ຺ເຖຣອປທານວຓ຺ຓນາ ສມຕ຺ຕາ.

໕. ຠິສທາຍກຕ຺ເຖຣອປທານວຓ຺ຓນາ

ເວສ຺ສຠູ ນາມ ນາເມນາຕິອາທິກໍ ອາຍສ຺ມໂຕ ຠິສທາຍກຕ຺ເຖຣສ຺ສ ອປທານໍ. ອຍມ຺ປິ ປຸຣິມພຸທ຺ເຘສຸ ກຕາຘິກາໂຣ ຕຕ຺ຖ ຕຕ຺ຖ ຠເວ ວິວຏ຺ຏູປນິສ຺ສຍານິ ປຸຎ຺ຎານິ ອຸປຈິນນ຺ໂຕ ເວສ຺ສຠຸສ຺ສ ຠຄວໂຕ ກາເລ ຫິມວນ຺ຕສ຺ມິໍ ຫຕ຺ຖິໂຍນິຍໍ ນິພ຺ພຕ຺ໂຕ ຕສ຺ມິໍ ປຏິວສຕິ. ຕສ຺ມິໍ ສມເຍ ເວສ຺ສຠູ ຠຄວາ ວິເວກກາໂມ ຫິມວນ຺ຕມຄມາສິ. ຕໍ ທິສ຺ວາ ໂສ ຫຕ຺ຖິນາໂຄ ປສນ຺ນມານໂສ ຠິສມຸຬາລໍ ຄເຫຕ຺ວາ ຠຄວນ຺ຕໍ ໂຠເຊສິ. ໂສ ເຕນ ປຸຎ຺ຎກມ຺ເມນ ຫຕ຺ຖິໂຍນິໂຕ ຈຸໂຕ ເທວໂລເກ ອຸປ຺ປຊ຺ຊິຕ຺ວາ ຕຕ຺ຖ ຉ ກາມາວຈຣສມ຺ປຕ຺ຕິໂຍ ອນຸຠວິຕ຺ວາ ມນຸສ຺ສຕ຺ຕມາຄໂຕ ມນຸສ຺ເສສຸ ຈກ຺ກວຕ຺ຕິສມ຺ປຕ຺ຕິອາທໂຍ ອນຸຠວິຕ຺ວາ ອິມສ຺ມິໍ ພຸທ຺ຘຸປ຺ປາເທ ມຫາໂຠເຄ ອຎ຺ຎຕຣສ຺ມິໍ ກຸເລ ນິພ຺ພຕ຺ໂຕ ປຸພ຺ພວາສນາພເລນ ສຕ຺ຖຣິ ປສນ຺ໂນ ປພ຺ພຊິຕ຺ວາ ນຈິຣສ຺ເສວ ອຣຫາ ອໂຫສິ, ໂສ ປຸພ຺ເພ ກຕກຸສລນາເມນ ຠິສທາຍກຕ຺ເຖໂຣຕິ ປາກໂຏ.

໒໙. ໂສ ອຕ຺ຕໂນ ປຸພ຺ພກມ຺ມໍ ສຣິຕ຺ວາ ປຸພ຺ພຈຣິຕາປທານໍ ທສ຺ເສນ຺ໂຕ ເວສ຺ສຠູ ນາມ ນາເມນາຕິອາທິມາຫ. ຕຕ຺ຖ ເວສ຺ສຠູຕິ ເວສ຺ສໍ ຠຸນາຕິ ອຕິກ຺ກມຕີຕິ ເວສ຺ສຠູ. ອຖ ວາ ເວສ຺ເສ ວາຓິຊກມ຺ເມ ວາ ກາມຣາຄາທິເກ ວາ ກຸສລາທິກມ຺ເມ ວາ ວຕ຺ຖຸກາມກິເລສກາເມ ວາ ຠຸນາຕິ ອຠິຠວຕີຕິ ເວສ຺ສຠູ, ໂສ ນາເມນ ເວສ຺ສຠູ ນາມ ຠຄວາ. ອິສີນໍ ຕຕິໂຍ ອຫູຕິ ກຸສລຘມ຺ເມ ເອສຕິ ຄເວສຕີຕິ ອິສິ, ‘‘ວິປສ຺ສີ, ສິຂີ, ເວສ຺ສຠູ’’ຕິ ວຸຕ຺ຕຕ຺ຕາ ຕຕິໂຍ ອິສິ ຕຕິໂຍ ຠຄວາ ອຫຸ ອໂຫສີຕິ ອຕ຺ໂຖ. ການນໍ ວນໂມຄ຺ຄຍ຺ຫາຕິ ການນສງ຺ຂາຕໍ ວນໍ ໂອຄຍ຺ຫ ໂອຄເຫຕ຺ວາ ປາວິສີຕິ ອຕ຺ໂຖ.

໓໐. ຠິສມຸຬາລໍ ຄຓ຺ຫິຕ຺ວາຕິ ທ຺ວິປທຈຕຸປ຺ປທານໍ ຉາຕກໍ ຠິສຕິ ຫິໍສຕິ ວິນາເສຕີຕິ ຠິສໍ, ໂກ ໂສ? ປທຸມກນ຺ໂທ, ຠິສຎ຺ຈ ມຸຬາລຎ຺ຈ ຠິສມຸຬາລໍ, ຕໍ ຠິສມຸຬາລໍ ຄເຫຕ຺ວາຕິ ອຕ຺ໂຖ.

໓໑. ກເຣນ ຈ ປຣາມຏ຺ໂຐຕິ ຕໍ ມຍາ ທິນ຺ນທານໍ, ເວສ຺ສຠູວຣພຸທ຺ຘິນາ ອຸຕ຺ຕມພຸທ຺ຘິນາ ເວສ຺ສຠຸນາ ກເຣນ ຫຕ຺ຖຕເລນ ປຣາມຏ຺ໂຐ ກຕສມ຺ຜສ຺ໂສ ອໂຫສິ. ສຸຂາຫໍ ນາຠິຊານາມິ, ສມໍ ເຕນ ກຸໂຕຕ຺ຕຣິນ຺ຕິ ເຕນ ສຸເຂນ ສມໍ ສຸຂໍ ນາຠິຊານາມິ, ຕໂຕ ອຸຕ຺ຕຣິໍ ຕໂຕ ປຣໍ ຕໂຕ ອຘິກໍ ສຸຂໍ ກຸໂຕຕິ ອຕ຺ໂຖ. ເສສໍ ນຍານຸສາເຣນ ສຸວິຎ຺ເຎຍ຺ຍນ຺ຕິ.

ຠິສທາຍກຕ຺ເຖຣອປທານວຓ຺ຓນາ ສມຕ຺ຕາ.

໖. ສຸຈິນ຺ຕິຕຕ຺ເຖຣອປທານວຓ຺ຓນາ

ຄິຣິທຸຄ຺ຄຈໂຣ ອາສິນ຺ຕິອາທິກໍ ອາຍສ຺ມໂຕ ສຸຈິນ຺ຕິຕຕ຺ເຖຣສ຺ສ ອປທານໍ. ອຍມ຺ປິ ປຸຣິມພຸທ຺ເຘສຸ ກຕາຘິກາໂຣ ຕຕ຺ຖ ຕຕ຺ຖ ຠເວ ວິວຏ຺ຏູປນິສ຺ສຍານິ ປຸຎ຺ຎານິ ອຸປຈິນນ຺ໂຕ ອຕ຺ຖທສ຺ສິສ຺ສ ຠຄວໂຕ ກາເລ ຫິມວນ຺ຕປ຺ປເທເສ ເນສາທກຸເລ ອຸປ຺ປນ຺ໂນ ມິຄສູກຣາທໂຍ ວຘິຕ຺ວາ ຂາທນ຺ໂຕ ວິຫຣຕິ. ຕທາ ໂລກນາໂຖ ໂລການຸຄ຺ຄຫໍ ສຕ຺ຕານຸທ຺ທຍຕຎ຺ຈ ປຏິຈ຺ຈ ຫິມວນ຺ຕມຄມາສິ. ຕທາ ໂສ ເນສາໂທ ຠຄວນ຺ຕໍ ທິສ຺ວາ ປສນ຺ນມານໂສ ອຕ຺ຕໂນ ຂາທນຕ຺ຖາຍ ອານີຕໍ ວຣມຘຸຣມໍສໍ ອທາສິ. ປຏິຄ຺ຄເຫສິ ຠຄວາ ຕສ຺ສານຸກມ຺ປາຍ, ຕໍ ຠຸຎ຺ຊິຕ຺ວາ ອນຸໂມທນໍ ວຕ຺ວາ ປກ຺ກາມິ. ໂສ ເຕເນວ ປຸຎ຺ເຎນ ເຕເນວ ໂສມນສ຺ເສນ ຕໂຕ ຈຸໂຕ ສຸຄຕີສຸ ສໍສຣນ຺ໂຕ ຉ ກາມາວຈຣສມ຺ປຕ຺ຕິໂຍ ອນຸຠວິຕ຺ວາ ມນຸສ຺ເສສຸ ຈກ຺ກວຕ຺ຕິສມ຺ປຕ຺ຕິອາທໂຍ ອນຸຠວິຕ຺ວາ ອິມສ຺ມິໍ ພຸທ຺ຘຸປ຺ປາເທ ກຸລເຄເຫ ນິພ຺ພຕ຺ໂຕ ສຕ຺ຖຣິ ປສີທິຕ຺ວາ ປພ຺ພຊິໂຕ ນຈິຣສ຺ເສວ ອຣຫາ ອໂຫສິ.

໓໖. ຈຕຸປຏິສມ຺ຠິທາປຎ຺ຈາຠິຎ຺ຎາທິເຠທໍ ປຕ຺ວາ ອຕ຺ຕໂນ ປຸພ຺ພກມ຺ມໍ ສຣິຕ຺ວາ ໂສມນສ຺ສຊາໂຕ ປຸພ຺ພຈຣິຕາປທານໍ ປກາເສນ຺ໂຕ ຄິຣິທຸຄ຺ຄຈໂຣ ອາສິນ຺ຕິອາທິມາຫ. ຄິຣຕິ ສທ຺ທໍ ກໂຣຕີຕິ ຄິຣິ, ໂກ ໂສ? ສິລາປໍສຸມຍປພ຺ພໂຕ, ທຸຏ຺ຐຸ ທຸກ຺ເຂນ ຄມນີຍໍ ທຸຄ຺ຄໍ, ຄິຣີຫິ ທຸຄ຺ຄໍ ຄິຣິທຸຄ຺ຄໍ, ທຸຄ຺ຄໂມຕິ ອຕ຺ໂຖ. ຕສ຺ມິໍ ຄິຣິທຸຄ຺ເຄ ປພ຺ພຕນ຺ຕເຣ ຈໂຣ ຈຣຓສີໂລ ອາສິໍ ອໂຫສິໍ. ອຠິຊາໂຕວ ເກສຣີຕິ ອຠິ ວິເສເສນ ຊາໂຕ ນິພ຺ພຕ຺ໂຕ ເກສຣີວ ເກສຣສີໂຫ ອິວ ຄິຣິທຸຄ຺ຄສ຺ມິໍ ຈຣາມີຕິ ອຕ຺ໂຖ.

໔໐. ຄິຣິທຸຄ຺ຄໍ ປວິສິໍ ອຫນ຺ຕິ ອຫໍ ຕທາ ເຕນ ມໍສທາເນນ ປີຕິໂສມນສ຺ສຊາໂຕ ປພ຺ພຕນ຺ຕຣໍ ປາວິສິໍ. ເສສໍ ອຸຕ຺ຕານຕ຺ຖເມວາຕິ.

ສຸຈິນ຺ຕິຕຕ຺ເຖຣອປທານວຓ຺ຓນາ ສມຕ຺ຕາ.

໗. ວຕ຺ຖທາຍກຕ຺ເຖຣອປທານວຓ຺ຓນາ

ປກ຺ຂິຊາໂຕ ຕທາ ອາສິນ຺ຕິອາທິກໍ ອາຍສ຺ມໂຕ ວຕ຺ຖທາຍກຕ຺ເຖຣສ຺ສ ອປທານໍ. ອຍມ຺ປິ ປຸຣິມພຸທ຺ເຘສຸ ກຕາຘິກາໂຣ ຕຕ຺ຖ ຕຕ຺ຖ ຠເວ ວິວຏ຺ຏູປນິສ຺ສຍານິ ປຸຎ຺ຎານິ ອຸປຈິນນ຺ໂຕ ອຕ຺ຖທສ຺ສິສ຺ສ ຠຄວໂຕ ກາເລ ສຸປຓ຺ຓໂຍນິຍໍ ນິພ຺ພຕ຺ໂຕ ຄນ຺ຘມາທນປພ຺ພຕໍ ຄຈ຺ຉນ຺ຕໍ ອຕ຺ຖທສ຺ສິໍ ຠຄວນ຺ຕໍ ທິສ຺ວາ ປສນ຺ນມານໂສ ສຸປຓ຺ຓວຓ຺ຓໍ ວິຊຫິຕ຺ວາ ມາຓວກວຓ຺ຓໍ ນິມ຺ມິນິຕ຺ວາ ມຫຄ຺ຆໍ ທິພ຺ພວຕ຺ຖໍ ອາທາຍ ຠຄວນ຺ຕໍ ປູເຊສິ. ໂສປິ ຠຄວາ ປຏິຄ຺ຄເຫຕ຺ວາ ອນຸໂມທນໍ ວຕ຺ວາ ປກ຺ກາມິ. ໂສ ເຕເນວ ໂສມນສ຺ເສນ ວີຕິນາເມຕ຺ວາ ຍາວຕາຍຸກໍ ຐຕ຺ວາ ຕໂຕ ຈຸໂຕ ເທວໂລເກ ນິພ຺ພຕ຺ໂຕ ຕຕ຺ຖ ອປຣາປຣໍ ສໍສຣນ຺ໂຕ ປຸຎ຺ຎານິ ອນຸຠວິຕ຺ວາ ຕໂຕ ມນຸສ຺ເສສຸ ມນຸສ຺ສສມ຺ປຕ຺ຕິນ຺ຕິ ສພ຺ພຕ຺ຖ ມຫຄ຺ຆໍ ວຕ຺ຖາຠຣຓໍ ລທ຺ຘໍ, ຕໂຕ ອຸປ຺ປນ຺ນຸປ຺ປນ຺ນຠເວ ວຕ຺ຖຈ຺ຉາຍາຍ ຄຕຄຕຏ຺ຐາເນ ວສນ຺ໂຕ ອິມສ຺ມິໍ ພຸທ຺ຘຸປ຺ປາເທ ເອກສ຺ມິໍ ກຸລເຄເຫ ນິພ຺ພຕ຺ໂຕ ວິຎ຺ຎຸຕໍ ປຕ຺ໂຕ ສຕ຺ຖຣິ ປສີທິຕ຺ວາ ປພ຺ພຊິໂຕ ນຈິຣສ຺ເສວ ຉຬຠິຎ຺ຎປ຺ປຕ຺ຕຂີຓາສໂວ ອໂຫສິ, ປຸພ຺ເພ ກຕປຸຎ຺ຎນາເມນ ວຕ຺ຖທາຍກຕ຺ເຖໂຣຕິ ປາກໂຏ.

໔໕. ໂສ ອຕ຺ຕໂນ ປຸພ຺ພກມ຺ມໍ ສຣິຕ຺ວາ ໂສມນສ຺ສຊາໂຕ ປຸພ຺ພຈຣິຕາປທານໍ ປກາເສນ຺ໂຕ ປກ຺ຂິຊາໂຕ ຕທາ ອາສິນ຺ຕິອາທິມາຫ. ຕຕ຺ຖ ປກ຺ຂິຊາໂຕຕິ ປກ຺ຂນ຺ທຕິ ອຸປລວຕິ ສກຸໂຓ ເອເຕນາຕິ ປກ຺ຂໍ, ປກ຺ຂມສ຺ສ ອຕ຺ຖີຕິ ປກ຺ຂີ, ປກ຺ຂິໂຍນິຍໍ ຊາໂຕ ນິພ຺ພຕ຺ໂຕຕິ ອຕ຺ໂຖ. ສຸປຓ຺ໂຓຕິ ສຸນ຺ທຣໍ ປຓ຺ຓໍ ປຕ຺ຕໍ ຍສ຺ສ ໂສ ສຸປຓ຺ໂຓ, ວາຕຄ຺ຄາຫສຸວຓ຺ຓວຓ຺ຓຊລມານປຕ຺ຕມຫາຠາໂຣຕິ ອຕ຺ໂຖ. ຄຣຸຬາຘິໂປຕິ ນາເຄ ຄຓ຺ຫນຕ຺ຖາຍ ຄຣຸໍ ຠາຣໍ ປາສາຓໍ ຄິຬນ຺ຕີຕິ ຄຣຸຬາ, ຄຣຸຬານໍ ອຘິໂປ ຣາຊາຕິ ຄຣຸຬາຘິໂປ, ວິຣຊໍ ພຸທ຺ຘໍ ອທ຺ທສາຫນ຺ຕິ ສມ຺ພນ຺ໂຘ.

ວຕ຺ຖທາຍກຕ຺ເຖຣອປທານວຓ຺ຓນາ ສມຕ຺ຕາ.

໘. ອມ຺ພທາຍກຕ຺ເຖຣອປທານວຓ຺ຓນາ

ອໂນມທສ຺ສີ ຠຄວາຕິອາທິກໍ ອາຍສ຺ມໂຕ ອມ຺ພທາຍກຕ຺ເຖຣສ຺ສ ອປທານໍ. ອຍມ຺ປິ ປຸຣິມພຸທ຺ເຘສຸ ກຕາຘິກາໂຣ ຕຕ຺ຖ ຕຕ຺ຖ ຠເວ ວິວຏ຺ຏູປນິສ຺ສຍານິ ປຸຎ຺ຎານິ ອຸປຈິນນ຺ໂຕ ອໂນມທສ຺ສິສ຺ສ ຠຄວໂຕ ກາເລ ວານຣໂຍນິຍໍ ນິພ຺ພຕ຺ໂຕ ຫິມວນ຺ເຕ ກປິຣາຊາ ຫຸຕ຺ວາ ປຏິວສຕິ. ຕສ຺ມິໍ ສມເຍ ອໂນມທສ຺ສີ ຠຄວາ ຕສ຺ສານຸກມ຺ປາຍ ຫິມວນ຺ຕມຄມາສິ. ອຖ ໂສ ກປິຣາຊາ ຠຄວນ຺ຕໍ ທິສ຺ວາ ປສນ຺ນມານໂສ ສຸມຘຸຣໍ ອມ຺ພຜລໍ ຂຸທ຺ທມຘຸນາ ອທາສິ. ອຖ ຠຄວາ ຕສ຺ສ ປສ຺ສນ຺ຕສ຺ເສວ ຕໍ ສພ຺ພໍ ປຣິຠຸຎ຺ຊິຕ຺ວາ ອນຸໂມທນໍ ວຕ຺ວາ ປກ຺ກາມິ. ອຖ ໂສ ໂສມນສ຺ສສມ຺ປນ຺ນຫທໂຍ ເຕເນວ ປີຕິໂສມນສ຺ເສນ ຍາວຕາຍຸກໍ ຐຕ຺ວາ ຕໂຕ ຈຸໂຕ ເທວໂລເກ ນິພ຺ພຕ຺ໂຕ ອປຣາປຣໍ ຕຕ຺ຖ ທິພ຺ພສຸຂມນຸຠວິຕ຺ວາ ມນຸສ຺ເສສຸ ຈ ມນຸສ຺ສສມ຺ປຕ຺ຕິໍ ອນຸຠວິຕ຺ວາ ອິມສ຺ມິໍ ພຸທ຺ຘຸປ຺ປາເທ ວິຠວສມ຺ປນ຺ເນ ເອກສ຺ມິໍ ກຸລເຄເຫ ນິພ຺ພຕ຺ໂຕ ສຕ຺ຖຣິ ປສີທິຕ຺ວາ ປພ຺ພຊິຕ຺ວາ ນຈິຣສ຺ເສວ ຉຬຠິຎ຺ຎປ຺ປຕ຺ໂຕ ອໂຫສິ. ປຸພ຺ພປຸຎ຺ຎນາເມນ ອມ຺ພທາຍກຕ຺ເຖໂຣຕິ ປາກໂຏ.

໕໓. ໂສ ອປຣຠາເຄ ອຕ຺ຕນາ ກຕກຸສລພີຊໍ ທິສ຺ວາ ໂສມນສ຺ສຊາໂຕ ອຕ຺ຕໂນ ປຸພ຺ພຈຣິຕາປທານໍ ປກາເສນ຺ໂຕ ອໂນມທສ຺ສີ ຠຄວາຕິອາທິມາຫ. ເມຕ຺ຕາຍ ອຜຣິ ໂລເກ, ອປ຺ປມາເຓ ນິຣູປຘີຕິ ໂສ ຠຄວາ ສພ຺ພໂລເກ ອປ຺ປມາເຓ ສຕ຺ເຕ ‘‘ສຸຂີ ໂຫນ຺ຕູ’’ຕິອາທິນາ ນິຣຸປຘິ ອຸປຘິວິຣຫິຕໍ ກຕ຺ວາ ເມຕ຺ຕາຍ ເມຕ຺ຕຈິຕ຺ເຕນ ອຜຣິ ປຕ຺ຖຣິ ວຑ຺ເຒສີຕິ ອຕ຺ໂຖ.

໕໔. ກປິ ອຫໍ ຕທາ ອາສິນ຺ຕິ ຕທາ ຕສ຺ສາຄມນກາເລ ກປິຣາຊາ ອໂຫສິນ຺ຕິ ອຕ຺ໂຖ.

ອມ຺ພທາຍກຕ຺ເຖຣອປທານວຓ຺ຓນາ ສມຕ຺ຕາ.

໙. ສຸມນຕ຺ເຖຣອປທານວຓ຺ຓນາ

ສຸມໂນ ນາມ ນາເມນາຕິອາທິກໍ ອາຍສ຺ມໂຕ ສຸມນຕ຺ເຖຣສ຺ສ ອປທານໍ. ອຍມ຺ປິ ປຸຣິມພຸທ຺ເຘສຸ ກຕາຘິກາໂຣ ຕຕ຺ຖ ຕຕ຺ຖ ຠເວ ວິວຏ຺ຏູປນິສ຺ສຍານິ ປຸຎ຺ຎານິ ອຸປຈິນນ຺ໂຕ ສິຂິສ຺ສ ຠຄວໂຕ ກາເລ ມາລາກາຣສ຺ສ ກຸລເຄເຫ ນິພ຺ພຕ຺ໂຕ ວຸທ຺ຘິມນ຺ວາຍ ສທ຺ຘາຊາໂຕ ຠຄວຕິ ປສນ຺ນມານໂສ ສຸມນມາລາມຸຏ຺ຐິໂຍ ຄເຫຕ຺ວາ ອຸໂຠຫິ ຫຕ຺ເຖຫິ ປູເຊສິ. ໂສ ເຕນ ປຸຎ຺ເຎນ ເທວມນຸສ຺ເສສຸ ທ຺ເວ ສມ຺ປຕ຺ຕິໂຍ ອນຸຠວິຕ຺ວາ ອິມສ຺ມິໍ ພຸທ຺ຘຸປ຺ປາເທ ເອກສ຺ມິໍ ກຸລເຄເຫ ນິພ຺ພຕ຺ໂຕ ວຸທ຺ຘິມນ຺ວາຍ ປຸຕ຺ຕທາເຣຫິ ວຑ຺ຒິຕ຺ວາ ສຸມນນາເມນ ປາກໂຏ ສຕ຺ຖຣິ ປສີທິຕ຺ວາ ປພ຺ພຊິໂຕ ນຈິຣສ຺ເສວ ອຣຫາ ອໂຫສິ.

໖໒. ໂສ ອຣຫາ ຫຸຕ຺ວາ ອຕ຺ຕໂນ ປຸພ຺ພກມ຺ມໍ ສຣິຕ຺ວາ ໂສມນສ຺ສຊາໂຕ ອຕ຺ຕໂນ ປຸພ຺ພຈຣິຕາປທານໍ ປກາເສນ຺ໂຕ ສຸມໂນ ນາມ ນາເມນາຕິອາທິມາຫ. ສຸນ຺ທຣໍ ມນໍ ຈິຕ຺ຕໍ ຍສ຺ສ ໂສ ສຸມໂນ. ສທ຺ຘາປສາທພຫຸມາເນນ ຍຸຕ຺ໂຕ ນາເມນ ສຸມໂນ ນາມ ມາລາກາໂຣ ຕທາ ອຫໍ ອໂຫສິໍ.

໖໓. ສິຂິໂນ ໂລກພນ຺ຘຸໂນຕິ ສິຂາ ມຸທ຺ຘາ ກາສຕີຕິ ສິຂີ. ອຖ ວາ ສມ຺ປຍຸຕ຺ຕສມ຺ປໂຍເຄ ຂາທຕິ ວິທ຺ຘໍເສຕີຕິ ສິຂີ, ກາ ສາ? ອຄ຺ຄິສິຂາ, ອຄ຺ຄິສິຂາ ວິຍ ສິຂາຍ ທິປ຺ປນໂຕ ສິຂີ. ຍຖາ ອຄ຺ຄິສິຂາ ໂຊຕຕິ ປາກຏາ ໂຫຕິ, ສິຂີ ປຕ຺ຕຕິຓກຏ຺ຐປລາສາທິເກ ທຫຕິ, ເອວມຍມ຺ປິ ຠຄວາ ນີລປີຕາທິຣໍສີຫິ ໂຊຕຕິ ສກລໂລກສນ຺ນິວາເສ ປາກໂຏ ໂຫຕິ. ສກສນ຺ຕານຄຕສພ຺ພກິເລເສ ໂສເສຕິ ວິທ຺ຘໍເສຕິ ຌາເປຕີຕິ ໂວຫາຣນາມໍ ນາມກມ຺ມໍ ນາມເຘຍ຺ຍໍ, ຕສ຺ສ ສິຂິໂນ. ສກລໂລກສ຺ສ ພນ຺ຘຸຎາຕໂກຕິ ໂລກພນ຺ຘຸ, ຕສ຺ສ ສິຂິໂນ ໂລກພນ຺ຘຸໂນ ຠຄວໂຕ ສຸມນປຸປ຺ຜໍ ອຠິໂຣປຍິໍ ປູເຊສິນ຺ຕິ ອຕ຺ໂຖ.

ສຸມນຕ຺ເຖຣອປທານວຓ຺ຓນາ ສມຕ຺ຕາ.

໑໐. ປຸປ຺ຜຈງ຺ໂກຏິຍຕ຺ເຖຣອປທານວຓ຺ຓນາ

ອຠີຕຣູປໍ ສີຫໍ ວາຕິອາທິກໍ ອາຍສ຺ມໂຕ ປຸປ຺ຜຈງ຺ໂກຏິຍຕ຺ເຖຣສ຺ສ ອປທານໍ. ອຍມ຺ປິ ປຸຣິມພຸທ຺ເຘສຸ ກຕາຘິກາໂຣ ຕຕ຺ຖ ຕຕ຺ຖ ຠເວ ວິວຏ຺ຏູປນິສ຺ສຍານິ ປຸຎ຺ຎານິ ອຸປຈິນນ຺ໂຕ ສິຂິສ຺ສ ຠຄວໂຕ ກາເລ ເອກສ຺ມິໍ ກຸລເຄເຫ ນິພ຺ພຕ຺ໂຕ ວິຎ຺ຎຸຕໍ ປຕ຺ໂຕ ມຫາວິຠວສມ຺ປນ຺ໂນ ສຕ຺ຖຣິ ປສີທິຕ຺ວາ ປສນ຺ນາກາຣໍ ທສ຺ເສນ຺ໂຕ ສຸວຓ຺ຓວຓ຺ຓໍ ອໂນຊປຸປ຺ຜໂມຈິນິຕ຺ວາ ຈງ຺ໂກຏກໍ ປູເຣຕ຺ວາ ຠຄວນ຺ຕໍ ປູເຊຕ຺ວາ ‘‘ຠຄວາ, ອິມສ຺ສ ນິສ຺ສນ຺ເທນ ນິພ຺ພຕ຺ຕນິພ຺ພຕ຺ຕຏ຺ຐາເນ ສຸວຓ຺ຓວຓ຺ໂຓ ປູຊນີໂຍ ຫຸຕ຺ວາ ນິພ຺ພານໍ ປາປຸເຓຍ຺ຍ’’ນ຺ຕິ ປຕ຺ຖນມກາສິ. ໂສ ເຕນ ປຸຎ຺ຎກມ຺ເມນ ເທວມນຸສ຺ເສສຸ ນິພ຺ພຕ຺ໂຕ ສພ຺ພຕ຺ຖ ປູຊິໂຕ ສຸວຓ຺ຓວຓ຺ໂຓ ອຠິຣູໂປ ອໂຫສິ. ໂສ ອປຣຠາເຄ ອິມສ຺ມິໍ ພຸທ຺ຘຸປ຺ປາເທ ວິຠວສມ຺ປນ຺ເນ ເອກສ຺ມິໍ ກຸລເຄເຫ ນິພ຺ພຕ຺ໂຕ ວຸທ຺ຘິປ຺ປຕ຺ໂຕ ສຕ຺ຖຣິ ປສີທິຕ຺ວາ ປພ຺ພຊິໂຕ ວິປສ຺ສນໍ ວຑ຺ເຒຕ຺ວາ ນຈິຣສ຺ເສວ ອຣຫາ ອໂຫສິ.

໖໘-໙. ໂສ ປຕ຺ຕອຣຫຕ຺ຕຜໂລ ອຕ຺ຕໂນ ປຸພ຺ພກມ຺ມໍ ສຣິຕ຺ວາ ໂສມນສ຺ສຊາໂຕ ປຸພ຺ພຈຣິຕາປທານໍ ປກາເສນ຺ໂຕ ອຠີຕຣູປໍ ສີຫໍ ວາຕິອາທິມາຫ. ຕຕ຺ຖ ສີຫນ຺ຕິ ທ຺ວິປທຈຕຸປ຺ປທາທໂຍ ສຕ຺ເຕ ອຠິຠວຕິ ອຊ຺ໂຌຕ຺ຖຣຕີຕິ ສີໂຫ, ອຠີຕຣູໂປ ອຠີຕສຠາໂວ, ຕໍ ອຠີຕຣູປໍ ສີຫໍ ອິວ ນິສິນ຺ນໍ ປູເຊສິນ຺ຕິ ສມ຺ພນ຺ໂຘ. ປກ຺ຂີນໍ ອຄ຺ຄໍ ຄຣຸຬຣາຊໍ ອິວ ປວຣໍ ອຸຕ຺ຕມໍ ພ຺ຍຄ຺ຆຣາຊໍ ອິວ ອຠິ ວິເສເສນ ຊາຕໍ ສພ຺ພສີຫານໍ ວິເສສໍ ເກສຣສີຫໍ ອິວ ຕິໂລກສ຺ສ ສຣຓໍ ສິຂິໍ ສມ຺ມາສມ຺ພຸທ຺ຘໍ. ກິໍ ຠູຕໍ? ອເນຊໍ ນິກ຺ກິເລສໍ ຂນ຺ຘມາຣາທີຫິ ອປຣາຊິຕໍ ນິສິນ຺ນໍ ສິຂິນ຺ຕິ ສມ຺ພນ຺ໂຘ. ມາຣຓານຄ຺ຄນ຺ຕິ ສພ຺ພກິເລສານໍ ມາຣເຓ ໂສສເນ ວິທ຺ຘໍສເນ ອຄ຺ຄໍ ເສຏ຺ຐໍ ກິເລເສ ມາເຣນ຺ຕານໍ ປຈ຺ເຈກພຸທ຺ຘພຸທ຺ຘສາວການໍ ວິຊ຺ຊມານານມ຺ປິ ເຕສໍ ອຄ຺ຄນ຺ຕິ ອຕ຺ໂຖ. ຠິກ຺ຂຸສງ຺ຆປຸຣກ຺ຂຕໍ ປຣິວາຣິຕໍ ປຣິວາເຣຕ຺ວາ ນິສິນ຺ນໍ ສິຂິນ຺ຕິ ສມ຺ພນ຺ໂຘ.

໗໐. ຈງ຺ໂກຏເກ ຐເປຕ຺ວານາຕິ ອຸຕ຺ຕມໍ ອໂນຊປຸປ຺ຜໍ ກຣຓ຺ຑເກ ປູເຣຕ຺ວາ ສິຂີສມ຺ພຸທ຺ຘໍ ເສຏ຺ຐໍ ສໂມກິຣິໍ ປູເຊສິນ຺ຕິ ອຕ຺ໂຖ.

ປຸປ຺ຜຈງ຺ໂກຏິຍຕ຺ເຖຣອປທານວຓ຺ຓນາ ສມຕ຺ຕາ.

ສຕ຺ຕມວຄ຺ຄວຓ຺ຓນາ ສມຕ຺ຕາ.

໘. ນາຄສມາລວຄ຺ໂຄ

໑. ນາຄສມາລຕ຺ເຖຣອປທານວຓ຺ຓນາ

ອາປາຏລິໍ ອຫໍ ປຸປ຺ຜນ຺ຕິອາທິກໍ ອາຍສ຺ມໂຕ ນາຄສມາລຕ຺ເຖຣສ຺ສ ອປທານໍ. ອຍມ຺ປິ ປຸຣິມພຸທ຺ເຘສຸ ກຕາຘິກາໂຣ ຕຕ຺ຖ ຕຕ຺ຖ ຠເວ ວິວຏ຺ຏູປນິສ຺ສຍານິ ປຸຎ຺ຎານິ ອຸປຈິນນ຺ໂຕ ສິຂິສ຺ສ ຠຄວໂຕ ກາເລ ເອກສ຺ມິໍ ກຸລເຄເຫ ນິພ຺ພຕ຺ໂຕ ວິຎ຺ຎຸຕໍ ປຕ຺ໂຕ ຆຣາວາສໍ ສຓ຺ຐເປຕ຺ວາ ຕຖາຣູປສຊ຺ຊນສໍສຄ຺ຄສ຺ສ ອລາເຠນ ສຕ຺ຖຣິ ຘຣມານກາເລ ທສ຺ສນສວນປູຊາກມ຺ມມກຣິຕ຺ວາ ປຣິນິພ຺ພຸຕກາເລ ຕສ຺ສ ຠຄວໂຕ ສາຣີຣິກຘາຕຸໍ ນິທຫິຕ຺ວາ ກຕເຈຕິຍມ຺ຫິ ຈິຕ຺ຕໍ ປສາເທຕ຺ວາ ປາຏລິປຸປ຺ຜໍ ປູເຊຕ຺ວາ ໂສມນສ຺ສໍ ອຸປ຺ປາເທຕ຺ວາ ຍາວຕາຍຸກໍ ຐຕ຺ວາ ເຕເນວ ໂສມນສ຺ເສນ ຕໂຕ ກາລໍ ກໂຕ ຕຸສິຕາທີສຸ ຉສຸ ເທວໂລເກສຸ ສຸຂມນຸຠວິຕ຺ວາ ອປຣຠາເຄ ມນຸສ຺ເສສຸ ມນຸສ຺ສສມ຺ປຕ຺ຕິໍ ອນຸຠວິຕ຺ວາ ອິມສ຺ມິໍ ພຸທ຺ຘຸປ຺ປາເທ ກຸລເຄເຫ ນິພ຺ພຕ຺ໂຕ ວິຎ຺ຎຸຕໍ ປຕ຺ໂຕ ນາຄຣຸກ຺ຂປລ຺ລວໂກມຬສທິສສຣີຣຕ຺ຕາ ນາຄສມາໂລຕິ ມາຕາປິຕູຫິ ກຕນາມເຘຍ຺ໂຍ ຠຄວຕິ ປສນ຺ໂນ ປພ຺ພຊິຕ຺ວາ ນຈິຣສ຺ເສວ ອຣຫາ ອໂຫສິ.

໑. ໂສ ປຈ຺ຉາ ອຕ຺ຕໂນ ປຸພ຺ພກມ຺ມໍ ສຣິຕ຺ວາ ໂສມນສ຺ສຊາໂຕ ປຸພ຺ພຈຣິຕາປທານໍ ປກາເສນ຺ໂຕ ອາປາຏລິໍ ອຫໍ ປຸປ຺ຜນ຺ຕິອາທິມາຫ. ຕຕ຺ຖ ອາປາຏລິນ຺ຕິ ອາ ສມນ຺ຕໂຕ, ອາທເຣນ ວາ ປາຏລິປຸປ຺ຜໍ ຄເຫຕ຺ວາ ອຫໍ ຖູປມ຺ຫິ ອຠິໂຣເປສິໍ ປູເຊສິນ຺ຕິ ອຕ຺ໂຖ. ອຸຊ຺ຌິຕໍ ສຸມຫາປເຖຕິ ສພ຺ພນຄຣວາສີນໍ ວນ຺ທນປູຊນຕ຺ຖາຍ ມຫາປເຖ ນຄຣມຊ຺ເຌ ວີຖິຍໍ ອຸຊ຺ຌິຕໍ ອຸຏ຺ຐາປິຕໍ, ອິຏ຺ຐກກມ຺ມສຸຘາກມ຺ມາທີຫິ ນິປ຺ຜາທິຕນ຺ຕິ ອຕ຺ໂຖ. ເສສໍ ເຫຏ຺ຐາ ວຸຕ຺ຕນຍຕ຺ຕາ ອຸຕ຺ຕານຕ຺ຖຕ຺ຕາ ຈ ສຸວິຎ຺ເຎຍ຺ຍເມວາຕິ.

ນາຄສມາລຕ຺ເຖຣອປທານວຓ຺ຓນາ ສມຕ຺ຕາ.

໒. ປທສຎ຺ຎກຕ຺ເຖຣອປທານວຓ຺ຓນາ

ອກ຺ກນ຺ຕຎ຺ຈ ປທໍ ທິສ຺ວາຕິອາທິກໍ ອາຍສ຺ມໂຕ ປທສຎ຺ຎກຕ຺ເຖຣສ຺ສ ອປທານໍ. ອຍມ຺ປິ ປຸຣິມພຸທ຺ເຘສຸ ກຕາຘິກາໂຣ ອຸປ຺ປນ຺ນຸປ຺ປນ຺ນຠເວ ວິວຏ຺ຏູປນິສ຺ສຍານິ ປຸຎ຺ຎານິ ອຸປຈິນນ຺ໂຕ ຕິສ຺ສສ຺ສ ຠຄວໂຕ ກາເລ ເອກສ຺ມິໍ ສທ຺ຘາສມ຺ປນ຺ເນ ອຸປາສກເຄເຫ ນິພ຺ພຕ຺ໂຕ ວິຎ຺ຎຸຕໍ ປຕ຺ໂຕ ຣຕນຕ຺ຕເຍ ປສນ຺ໂນ ຠຄວຕາ ຕສ຺ສ ອນຸກມ຺ປາຍ ທສ຺ສິຕໍ ປທເຈຕິຍໍ ທິສ຺ວາ ປສນ຺ໂນ ໂລມຫຏ຺ຐຊາໂຕ ວນ຺ທນປູຊນາທິພຫຸມານມກາສິ. ໂສ ເຕເນວ ສຸເຂຕ຺ເຕ ສຸກເຕນ ປຸຎ຺ເຎນ ຕໂຕ ຈຸໂຕ ສຄ຺ເຄ ນິພ຺ພຕ຺ໂຕ ຕຕ຺ຖ ທິພ຺ພສຸຂມນຸຠວິຕ຺ວາ ອປຣຠາເຄ ມນຸສ຺ເສສຸ ຊາໂຕ ມນຸສ຺ສສມ຺ປຕ຺ຕິໍ ສພ຺ພມນຸຠວິຕ຺ວາ ອິມສ຺ມິໍ ພຸທ຺ຘຸປ຺ປາເທ ວິຠວສມ຺ປນ຺ນກຸເລ ນິພ຺ພຕ຺ໂຕ ວຸທ຺ຘິມນ຺ວາຍ ສທ຺ຘາຊາໂຕ ປພ຺ພຊິຕ຺ວາ ນຈິຣສ຺ເສວ ອຣຫາ ອໂຫສິ, ປຸຣາກຕປຸຎ຺ຎນາເມນ ປທສຎ຺ຎກຕ຺ເຖໂຣຕິ ປາກໂຏ.

໕. ໂສ ເອກທິວສໍ ອຕ຺ຕໂນ ປຸພ຺ພກມ຺ມໍ ສຣິຕ຺ວາ ປຸພ຺ພຈຣິຕາປທານໍ ປກາເສນ຺ໂຕ ອກ຺ກນ຺ຕຎ຺ຈ ປທໍ ທິສ຺ວາຕິອາທິມາຫ. ຕຕ຺ຖ ອກ຺ກນ຺ຕນ຺ຕິ ອກ຺ກມິຕໍ ທສ຺ສິຕໍ. ສພ຺ພພຸທ຺ຘານໍ ສພ຺ພທາ ຈຕຸຣງ຺ຄຸໂລປຣິເຍວ ຄມນໍ, ອຍໍ ປນ ຕສ຺ສ ສທ຺ຘາສມ຺ປນ຺ນຕໍ ຎຕ຺ວາ ‘‘ເອໂສ ອິມໍ ປສ຺ສຕູ’’ຕິ ປທເຈຕິຍໍ ທສ຺ເສສິ, ຕສ຺ມາ ໂສ ຕສ຺ມິໍ ປສີທິຕ຺ວາ ວນ຺ທນປູຊນາທິສກ຺ກາຣມກາສີຕິ ອຕ຺ໂຖ. ເສສໍ ສພ຺ພຕ຺ຖ ອຸຕ຺ຕານຕ຺ຖເມວາຕິ.

ປທສຎ຺ຎກຕ຺ເຖຣອປທານວຓ຺ຓນາ ສມຕ຺ຕາ.

໓. ພຸທ຺ຘສຎ຺ຎກຕ຺ເຖຣອປທານວຓ຺ຓນາ

ທຸມຄ຺ເຄ ປໍສຸກູລິກນ຺ຕິອາທິກໍ ອາຍສ຺ມໂຕ ພຸທ຺ຘສຎ຺ຎກຕ຺ເຖຣສ຺ສ ອປທານໍ. ອຍມ຺ປິ ປຸຣິມພຸທ຺ເຘສຸ ກຕາຘິກາໂຣ ຕຕ຺ຖ ຕຕ຺ຖ ຠເວ ວິວຏ຺ຏູປນິສ຺ສຍານິ ປຸຎ຺ຎານິ ອຸປຈິນນ຺ໂຕ ຕິສ຺ສສ຺ສ ຠຄວໂຕ ກາເລ ເອກສ຺ມິໍ ກຸລເຄເຫ ນິພ຺ພຕ຺ໂຕ ວຸທ຺ຘິປ຺ປຕ຺ໂຕ ສທ຺ຘາຊາໂຕ ທຸມຄ຺ເຄ ລຄ຺ຄິຕໍ ຠຄວໂຕ ປໍສຸກູລຈີວຣໍ ທິສ຺ວາ ປສນ຺ນມານໂສ ‘‘ອຣຫທ຺ຘຊ’’ນ຺ຕິ ຈິນ຺ເຕຕ຺ວາ ວນ຺ທນປູຊນາທິສກ຺ກາຣມກາສິ. ໂສ ເຕນ ປຸຎ຺ຎກມ຺ເມນ ເທວມນຸສ຺ສສມ຺ປຕ຺ຕິມນຸຠວິຕ຺ວາ ອິມສ຺ມິໍ ພຸທ຺ຘຸປ຺ປາເທ ວິຠວສມ຺ປນ຺ເນ ເອກສ຺ມິໍ ກຸລເຄເຫ ນິພ຺ພຕ຺ໂຕ ສທ຺ຘາຊາໂຕ ປພ຺ພຊິຕ຺ວາ ນຈິຣສ຺ເສວ ອຣຫາ ອໂຫສິ.

໙. ໂສ ປຕ຺ຕອຣຫຕ຺ຕາຘິຄໂມ ອຕ຺ຕໂນ ປຸພ຺ພກມ຺ມໍ ສຣິຕ຺ວາ ໂສມນສ຺ສຊາໂຕ ປຸພ຺ພຈຣິຕາປທານໍ ປກາເສນ຺ໂຕ ທຸມຄ຺ເຄ ປໍສຸກູລິກນ຺ຕິອາທິມາຫ. ຕຕ຺ຖ ຘຸນາຕິ ກມ຺ປຕີຕິ ທຸໂມ. ທຸຫຕິ ປູເຣຕິ ອາກາສຕລນ຺ຕິ ວາ ທຸໂມ, ທຸມສ຺ສ ອຄ຺ໂຄ ໂກຏີຕິ ທຸມຄ຺ໂຄ, ຕສ຺ມິໍ ທຸມຄ຺ເຄ. ປໍສຸມິວ ປຏິກ຺ກູລຠາວໍ ອມນຸຎ຺ຎຠາວໍ ອຸລຕິ ຄຈ຺ຉຕີຕິ ປໍສຸກູລໍ, ປໍສຸກູລເມວ ປໍສຸກູລິກໍ, ສຕ຺ຖຸໂນ ປໍສຸກູລໍ ທຸມຄ຺ເຄ ລຄ຺ຄິຕໍ ທິສ຺ວາ ອຫໍ ອຎ຺ຊລິໍ ປຄ຺ຄເຫຕ຺ວາ ຕໍ ປໍສຸກູລໍ ອວນ຺ທິໍ ປຓາມມກາສິນ຺ຕິ ອຕ຺ໂຖ. ຕນ຺ຕິ ນິປາຕມຕ຺ຕໍ. ເສສໍ ສພ຺ພຕ຺ຖ ອຸຕ຺ຕານຕ຺ຖເມວາຕິ.

ພຸທ຺ຘສຎ຺ຎກຕ຺ເຖຣອປທານວຓ຺ຓນາ ສມຕ຺ຕາ.

໔. ຠິສາລຸວທາຍກຕ຺ເຖຣອປທານວຓ຺ຓນາ

ການນໍ ວນໂມຄ຺ຄຍ຺ຫາຕິອາທິກໍ ອາຍສ຺ມໂຕ ຠິສາລຸວທາຍກຕ຺ເຖຣສ຺ສ ອປທານໍ. ອຍມ຺ປິ ປຸຣິມພຸທ຺ເຘສຸ ກຕາຘິກາໂຣ ຕຕ຺ຖ ຕຕ຺ຖ ຠເວ ວິວຏ຺ຏູປນິສ຺ສຍານິ ປຸຎ຺ຎານິ ອຸປຈິນນ຺ໂຕ ວິປສ຺ສິສ຺ສ ຠຄວໂຕ ກາເລ ຫິມວນ຺ຕສ຺ສ ສມີເປ ອຣຎ຺ຎາວາເສ ວສນ຺ໂຕ ວນມູລຜລາຫາໂຣ ວິເວກວເສນາຄຕໍ ວິປສ຺ສິໍ ຠຄວນ຺ຕໍ ທິສ຺ວາ ປສນ຺ນມານໂສ ປຎ຺ຈຠິສາລຸເວ ອທາສິ. ຠຄວາ ຕສ຺ສ ຈິຕ຺ຕໍ ປສາເທຕຸໍ ປສ຺ສນ຺ຕສ຺ເສວ ປຣິຠຸຎ຺ຊິ. ໂສ ເຕນ ຈິຕ຺ຕປ຺ປສາເທນ ກາລໍ ກຕ຺ວາ ຕຸສິຕາທີສຸ ສມ຺ປຕ຺ຕິມນຸຠວິຕ຺ວາ ປຈ຺ຉາ ມນຸສ຺ສສມ຺ປຕ຺ຕິຎ຺ຈ ອນຸຠວິຕ຺ວາ ອິມສ຺ມິໍ ພຸທ຺ຘຸປ຺ປາເທ ເອກສ຺ມິໍ ກຸລເຄເຫ ນິພ຺ພຕ຺ໂຕ ວິຠວສມ຺ປຕ຺ຕິໍ ປຕ຺ໂຕ ຕໍ ປຫາຍ ສາສເນ ປພ຺ພຊິໂຕ ນຈິຣສ຺ເສວ ອຣຫຕ຺ຕໍ ປາປຸຓິ.

໑໓. ໂສ ຕໂຕ ອຕ຺ຕໂນ ປຸພ຺ພກມ຺ມໍ ສຣິຕ຺ວາ ໂສມນສ຺ສຊາໂຕ ປຸພ຺ພຈຣິຕາປທານໍ ປກາເສນ຺ໂຕ ການນໍ ວນໂມຄ຺ຄຍ຺ຫາຕິອາທິມາຫ. ຕໍ ເຫຏ຺ຐາ ວຸຕ຺ຕຕ຺ຖເມວ. ວສາມິ ວິປິເນ ອຫນ຺ຕິ ວິເວກວາໂສ ອຫໍ ວສາມີຕິ ສມ຺ພນ຺ໂຘ. ເສສໍ ອຸຕ຺ຕານຕ຺ຖເມວາຕິ.

ຠິສາລຸວທາຍກຕ຺ເຖຣອປທານວຓ຺ຓນາ ສມຕ຺ຕາ.

ຉຏ຺ຐຠາຓວາຣວຓ຺ຓນາ ນິຏ຺ຐິຕາ.

໕. ເອກສຎ຺ຎກຕ຺ເຖຣອປທານວຓ຺ຓນາ

ຂຓ຺ໂຑ ນາມາສິ ນາເມນາຕິອາທິກໍ ອາຍສ຺ມໂຕ ເອກສຎ຺ຎກຕ຺ເຖຣສ຺ສ ອປທານໍ. ອຍມ຺ປິ ປຸຣິມພຸທ຺ເຘສຸ ກຕາຘິກາໂຣ ຕຕ຺ຖ ຕຕ຺ຖ ຠເວ ວິວຏ຺ຏູປນິສ຺ສຍານິ ປຸຎ຺ຎານິ ອຸປຈິນນ຺ໂຕ ວິປສ຺ສິສ຺ສ ຠຄວໂຕ ກາເລ ກຸລເຄເຫ ນິພ຺ພຕ຺ໂຕ ວິຎ຺ຎຸຕໍ ປຕ຺ໂຕ ຣຕນຕ຺ຕເຍ ປສນ຺ນມານໂສ ຕສ຺ສ ສຕ຺ຖຸໂນ ຂຓ຺ຑໍ ນາມ ອຄ຺ຄສາວກໍ ຠິກ຺ຂາຍ ຈຣມານໍ ທິສ຺ວາ ສທ຺ທຫິຕ຺ວາ ປິຓ຺ຑປາຕມທາສິ. ໂສ ເຕນ ປຸຎ຺ຎກມ຺ເມນ ເທວມນຸສ຺ສສມ຺ປຕ຺ຕິໂຍ ອນຸຠວິຕ຺ວາ ອິມສ຺ມິໍ ພຸທ຺ຘຸປ຺ປາເທ ສາວຕ຺ຖິຍໍ ເອກສ຺ມິໍ ກຸລເຄເຫ ນິພ຺ພຕ຺ໂຕ ວິຎ຺ຎຸຕໍ ປຕ຺ໂຕ ສຕ຺ຖຸ ຘມ຺ມເທສນໍ ສຸຕ຺ວາ ປຏິລທ຺ຘສທ຺ໂຘ ປພ຺ພຊິຕ຺ວາ ນຈິຣສ຺ເສວ ອຣຫາ ອໂຫສິ. ໂສ ເອກທິວສໍ ປິຓ຺ຑປາຕສ຺ສ ສຎ຺ຎໍ ມນສິກຣິຕ຺ວາ ປຏິລທ຺ຘວິເສສຕ຺ຕາ ເອກສຎ຺ຎກຕ຺ເຖໂຣຕິ ປາກໂຏ.

໑໘. ໂສ ອປຣຠາເຄ ອຕ຺ຕໂນ ປຸພ຺ພກມ຺ມໍ ສຣິຕ຺ວາ ໂສມນສ຺ສຊາໂຕ ປຸພ຺ພຈຣິຕາປທານໍ ປກາເສນ຺ໂຕ ຂຓ຺ໂຑ ນາມາສິ ນາເມນາຕິອາທິມາຫ. ຕຕ຺ຖ ຕສ຺ສ ອຄ຺ຄສາວກຕ຺ເຖຣສ຺ສ ກິເລສານໍ ຂຓ຺ຑິຕຕ຺ຕາ ຂຓ຺ໂຑຕິ ນາມໍ. ເສສໍ ສພ຺ພຕ຺ຖ ອຸຕ຺ຕານເມວາຕິ.

ເອກສຎ຺ຎກຕ຺ເຖຣອປທານວຓ຺ຓນາ ສມຕ຺ຕາ.

໖. ຕິຓສນ຺ຖຣທາຍກຕ຺ເຖຣອປທານວຓ຺ຓນາ

ຫິມວນ຺ຕສ຺ສາວິທູເຣຕິອາທິກໍ ອາຍສ຺ມໂຕ ຕິຓສນ຺ຖຣທາຍກຕ຺ເຖຣສ຺ສ ອປທານໍ. ອຍມ຺ປິ ປຸຣິມພຸທ຺ເຘສຸ ກຕາຘິກາໂຣ ຕຕ຺ຖ ຕຕ຺ຖ ຠເວ ວິວຏ຺ຏູປນິສ຺ສຍານິ ປຸຎ຺ຎານິ ອຸປຈິນນ຺ໂຕ ຕິສ຺ສສ຺ສ ຠຄວໂຕ ກາເລ ເອກສ຺ມິໍ ກຸລເຄເຫ ນິພ຺ພຕ຺ໂຕ ພຸທ຺ຘຸປ຺ປາທໂຕ ປເຄວ ອຸປ຺ປນ຺ນຕ຺ຕາ ຆຣາວາສໍ ປຫາຍ ຕາປສປພ຺ພຊ຺ຊໍ ປພ຺ພຊິຕ຺ວາ ຫິມວນ຺ຕສ຺ສ ອວິທູເຣ ເອກໍ ສຣໍ ນິສ຺ສາຍ ປຏິວສຕິ. ຕສ຺ມິໍ ສມເຍ ຕິສ຺ໂສ ຠຄວາ ຕສ຺ສານຸກມ຺ປາຍ ອາກາເສນ ອຄມາສິ. ອຖ ໂຂ ໂສ ຕາປໂສ ອາກາສໂຕ ໂອຣຸຍ຺ຫ ຐິຕໍ ຕໍ ຠຄວນ຺ຕໍ ທິສ຺ວາ ປສນ຺ນມານໂສ ຕິຓໍ ລາຍິຕ຺ວາ ຕິຓສນ຺ຖຣໍ ກຕ຺ວາ ນິສີທາເປຕ຺ວາ ພຫຸມານາທເຣນ ປຎ຺ຈປຕິຏ຺ຐິເຕນ ວນ຺ທິຕ຺ວາ ປຏິກຸຏິໂກ ຫຸຕ຺ວາ ປກ຺ກາມິ. ໂສ ຍາວຕາຍຸກໍ ຐຕ຺ວາ ຕໂຕ ຈວິຕ຺ວາ ເທວມນຸສ຺ເສສຸ ສໍສຣນ຺ໂຕ ອເນກວິຘສມ຺ປຕ຺ຕິໍ ອນຸຠວິຕ຺ວາ ອິມສ຺ມິໍ ພຸທ຺ຘຸປ຺ປາເທ ເອກສ຺ມິໍ ກຸລເຄເຫ ນິພ຺ພຕ຺ໂຕ ວຸທ຺ຘິປ຺ປຕ຺ໂຕ ສຕ຺ຖຣິ ປສີທິຕ຺ວາ ປພ຺ພຊິໂຕ ນຈິຣສ຺ເສວ ອຣຫາ ອໂຫສິ.

໒໒. ໂສ ອປຣຠາເຄ ອຕ຺ຕໂນ ປຸພ຺ພກມ຺ມໍ ສຣິຕ຺ວາ ໂສມນສ຺ສຊາໂຕ ປຸພ຺ພຈຣິຕາປທານໍ ປກາເສນ຺ໂຕ ຫິມວນ຺ຕສ຺ສາວິທູເຣຕິອາທິມາຫ. ຕໍ ເຫຏ຺ຐາ ວຸຕ຺ຕຕ຺ຖເມວ. ມຫາຊາຕສ຺ສໂຣຕິ ເອຕ຺ຖ ປນ ສຣນ຺ຕິ ເອຕ຺ຖ ປານີຍຕ຺ຖິກາ ທ຺ວິປທຈຕຸປ຺ປທາທໂຍ ສຕ຺ຕາຕິ ສຣໍ, ອຖ ວາ ສຣນ຺ຕິ ເອຕ຺ຖ ນທີກນ຺ທຣາທໂຍຕິ ສຣໍ, ມຫນ຺ໂຕ ຈ ໂສ ສຍເມວ ຊາຕຕ຺ຕາ ສໂຣ ເຈຕິ ມຫາຊາຕສ຺ສໂຣ. ອໂນຕຕ຺ຕຉທ຺ທນ຺ຕທຫາທໂຍ ວິຍ ອປາກຏນາມຕ຺ຕາ ‘‘ມຫາຊາຕສ຺ສໂຣ’’ຕິ ວຸຕ຺ໂຕຕິ ທຏ຺ຐພ຺ໂພ. ສຕປຕ຺ເຕຫິ ສຎ຺ຉນ຺ໂນຕິ ເອເກກສ຺ມິໍ ປຸປ຺ເຜ ສຕສຕປຕ຺ຕານໍ ວເສນ ສຕປຕ຺ໂຕ, ສຕປຕ຺ຕເສຕປທຸເມຫິ ສຎ຺ຉນ຺ໂນ ຄຫນີຠູໂຕຕິ ອຕ຺ໂຖ. ນານາສກຸຓມາລໂຍຕິ ອເນເກ ຫໍສກຸກ຺ກຸຏກຸກ຺ກຸຫເທຓ຺ຑິຠາທໂຍ ເອກໂຕ ກຸຓນ຺ຕິ ສທ຺ທໍ ກໂຣນ຺ຕີຕິ ສກຸຓາຕິ ລທ຺ຘນາມານໍ ປກ຺ຂີນໍ ອາລໂຍ ອາຘາຣຠູໂຕຕິ ອຕ຺ໂຖ. ເສສໍ ສພ຺ພຕ຺ຖ ອຸຕ຺ຕານຕ຺ຖເມວາຕິ.

ຕິຓສນ຺ຖຣທາຍກຕ຺ເຖຣອປທານວຓ຺ຓນາ ສມຕ຺ຕາ.

໗. ສູຈິທາຍກຕ຺ເຖຣອປທານວຓ຺ຓນາ

ຕິໍສກປ຺ປສຫສ຺ສມ຺ຫີຕິອາທິກໍ ອາຍສ຺ມໂຕ ສູຈິທາຍກຕ຺ເຖຣສ຺ສ ອປທານໍ. ອຍມ຺ປິ ປຸຣິມຊິນວເຣສຸ ກຕາຘິກາໂຣ ຕຕ຺ຖ ຕຕ຺ຖ ຠເວ ວິວຏ຺ຏູປນິສ຺ສຍານິ ປຸຎ຺ຎານິ ອຸປຈິນນ຺ໂຕ ສຸເມຘສ຺ສ ຠຄວໂຕ ກາເລ ເອກສ຺ມິໍ ກຸລເຄເຫ ນິພ຺ພຕ຺ໂຕ ວຸທ຺ຘິມນ຺ວາຍ ຠຄວໂຕ ຈີວຣກມ຺ມໍ ກາຕຸໍ ປຎ຺ຈ ສູຈິໂຍ ອທາສິ. ໂສ ເຕນ ປຸຎ຺ເຎນ ເທວມນຸສ຺ເສສຸ ປຸຎ຺ຎມນຸຠວິຕ຺ວາ ວິຈຣນ຺ໂຕ ອຸປ຺ປນ຺ນຸປ຺ປນ຺ນຠເວ ຕິກ຺ຂປຎ຺ໂຎ ຫຸຕ຺ວາ ປາກໂຏ ອິມສ຺ມິໍ ພຸທ຺ຘຸປ຺ປາເທ ເອກສ຺ມິໍ ກຸລເຄເຫ ນິພ຺ພຕ຺ໂຕ ວຸທ຺ຘິມນ຺ວາຍ ສຕ຺ຖຣິ ປສີທິຕ຺ວາ ປພ຺ພຊນ຺ໂຕ ຕິກ຺ຂປຎ຺ຎຕາຍ ຂຸຣຄ຺ເຄເຍວ ອຣຫຕ຺ຕໍ ປາປຸຓິ.

໓໐. ໂສ ອປຣຠາເຄ ປຸຎ຺ຎໍ ປຈ຺ຈເວກ຺ຂນ຺ໂຕ ຕໍ ທິສ຺ວາ ໂສມນສ຺ສຊາໂຕ ປຸພ຺ພຈຣິຕາປທານໍ ປກາເສນ຺ໂຕ ຕິໍສກປ຺ປສຫສ຺ສມ຺ຫີຕິອາທິມາຫ. ອນ຺ຕຣນ຺ຕຣໍ ປເນຕ຺ຖ ສຸວິຎ຺ເຎຍ຺ຍເມວ.

໓໑. ປຎ຺ຈສູຈີ ມຍາ ທິນ຺ນາຕິ ເອຕ຺ຖ ສູຈຕິ ຉິທ຺ທໍ ກໂຣຕິ ວິຊ຺ຌຕີຕິ ສູຈິ, ປຎ຺ຈມຕ຺ຕາ ສູຈີ ປຎ຺ຈສູຈີ ມຍາ ທິນ຺ນາຕິ ອຕ຺ໂຖ. ເສສໍ ສຸວິຎ຺ເຎຍ຺ຍເມວາຕິ.

ສູຈິທາຍກຕ຺ເຖຣອປທານວຓ຺ຓນາ ສມຕ຺ຕາ.

໘. ປາຏລິປຸປ຺ຜິຍຕ຺ເຖຣອປທານວຓ຺ຓນາ

ສຸວຓ຺ຓວຓ຺ຓໍ ສມ຺ພຸທ຺ຘນ຺ຕິອາທິກໍ ອາຍສ຺ມໂຕ ປາຏລິປຸປ຺ຜິຍຕ຺ເຖຣສ຺ສ ອປທານໍ. ອຍມ຺ປິ ປຸຣິມຊິນວເຣສຸ ກຕາຘິກາໂຣ ຕຕ຺ຖ ຕຕ຺ຖ ຠເວ ວິວຏ຺ຏູປນິສ຺ສຍານິ ປຸຎ຺ຎານິ ອຸປຈິນນ຺ໂຕ ຕິສ຺ສສ຺ສ ຠຄວໂຕ ກາເລ ເອກສ຺ມິໍ ກຸລເຄເຫ ເສຏ຺ຐິປຸຕ຺ໂຕ ຫຸຕ຺ວາ ນິພ຺ພຕ຺ໂຕ ວຸທ຺ຘິປ຺ປຕ຺ໂຕ ກຸສລາກຸສລຎ຺ຎູ ສຕ຺ຖຣິ ປສີທິຕ຺ວາ ປາຏລິປຸປ຺ຜໍ ຄເຫຕ຺ວາ ສຕ຺ຖຸ ປູເຊສິ. ໂສ ເຕນ ປຸຎ຺ເຎນ ພຫຸຘາ ສຸຂສມ຺ປຕ຺ຕິໂຍ ອນຸຠວນ຺ໂຕ ເທວມນຸສ຺ເສສຸ ສໍສຣນ຺ໂຕ ອິມສ຺ມິໍ ພຸທ຺ຘຸປ຺ປາເທ ກຸລເຄເຫ ນິພ຺ພຕ຺ໂຕ ວຸທ຺ຘິມນ຺ວາຍ ສຕ຺ຖຣິ ປສນ຺ໂນ ປພ຺ພຊິຕ຺ວາ ນຈິຣສ຺ເສວ ອຣຫາ ອໂຫສິ.

໓໖. ໂສ ອປຣຠາເຄ ອຕ຺ຕໂນ ປຸພ຺ພກມ຺ມໍ ສຣິຕ຺ວາ ໂສມນສ຺ສຊາໂຕ ປຸພ຺ພຈຣິຕາປທານໍ ປກາເສນ຺ໂຕ ສຸວຓ຺ຓວຓ຺ຓໍ ສມ຺ພຸທ຺ຘນ຺ຕິອາທິມາຫ. ຕຕ຺ຖ ອນ຺ຕຣາປເຓຕິ ອາ ສມນ຺ຕໂຕ ຫິຣຎ຺ຎສຸວຓ຺ຓາທິກໍ ຠຓ຺ຑໍ ປເຓນ຺ຕິ ວິກ຺ກິຓນ຺ຕິ ປຕ຺ຖຣນ຺ຕິ ເອຕ຺ຖາຕິ ອາປຓໍ, ອາປຓສ຺ສ ອນ຺ຕຣໍ ວີຖີຕິ ອນ຺ຕຣາປຓໍ, ຕສ຺ມິໍ ອນ຺ຕຣາປເຓ. ສຸວຓ຺ຓວຓ຺ຓໍ ກຎ຺ຈນຄ຺ຆິຍສໍກາສໍ ທ຺ວຕ຺ຕິໍສວຣລກ຺ຂຓໍ ສມ຺ພຸທ຺ຘໍ ທິສ຺ວາ ປາຏລິປຸປ຺ຜໍ ປູເຊສິນ຺ຕິ ອຕ຺ໂຖ. ເສສໍ ສພ຺ພຕ຺ຖ ອຸຕ຺ຕານຕ຺ຖເມວາຕິ.

ປາຏລິປຸປ຺ຜິຍຕ຺ເຖຣອປທານວຓ຺ຓນາ ສມຕ຺ຕາ.

໙. ຐິຕຎ຺ຊລິຍຕ຺ເຖຣອປທານວຓ຺ຓນາ

ມິຄລຸທ຺ໂທ ປຸເຣ ອາສິນ຺ຕິອາທິກໍ ອາຍສ຺ມໂຕ ຐິຕຎ຺ຊລິຍຕ຺ເຖຣສ຺ສ ອປທານໍ. ອຍມ຺ປິ ປຸຣິມພຸທ຺ເຘສຸ ກຕາຘິກາໂຣ ຕຕ຺ຖ ຕຕ຺ຖຸປ຺ປນ຺ນຠເວ ວິວຏ຺ຏູປນິສ຺ສຍານິ ປຸຎ຺ຎານິ ອຸປຈິນນ຺ໂຕ ຕິສ຺ສສ຺ສ ຠຄວໂຕ ກາເລ ປຸຣາກເຕນ ເອເກນ ກມ຺ມຈ຺ຉິທ຺ເທນ ເນສາທໂຍນິຍໍ ນິພ຺ພຕ຺ຕິຕ຺ວາ ວິຎ຺ຎຸຕໍ ປຕ຺ໂຕ ມິຄສູກຣາທໂຍ ມາເຣຕ຺ວາ ເນສາທກມ຺ເມນ ອຣຎ຺ເຎ ວາສໍ ກປ຺ເປສິ. ຕສ຺ມິໍ ສມເຍ ຕິສ຺ໂສ ຠຄວາ ຕສ຺ສານຸກມ຺ປາຍ ຫິມວນ຺ຕໍ ອຄມາສິ. ໂສ ຕໍ ທ຺ວຕ຺ຕິໍສວຣລກ຺ຂເຓຫິ ອສີຕານຸພ຺ຍຎ຺ຊນພ຺ຍາມປ຺ປຠາຫິ ຈ ຊລມານໍ ຠຄວນ຺ຕໍ ທິສ຺ວາ ໂສມນສ຺ສຊາໂຕ ປຓາມໍ ກຕ຺ວາ ຄນ຺ຕ຺ວາ ປຓ຺ຓສນ຺ຖເຣ ນິສີທິ. ຕສ຺ມິໍ ຂເຓ ເທໂວ ຄຊ຺ຊນ຺ໂຕ ອສນິ ປຕິ, ຕໂຕ ມຣຓສມເຍ ພຸທ຺ຘມນຸສ຺ສຣິຕ຺ວາ ປຸນຎ຺ຊລິມກາສິ. ໂສ ເຕນ ປຸຎ຺ເຎນ ສຸເຂຕ຺ເຕ ກຕກຸສລຕ຺ຕາ ອກຸສລວິປາກໍ ປຏິພາຫິຕ຺ວາ ສຄ຺ເຄ ນິພ຺ພຕ຺ໂຕ ກາມາວຈຣສມ຺ປຕ຺ຕິໂຍ ອນຸຠວິຕ຺ວາ ມນຸສ຺ເສສຸ ມນຸສ຺ສສມ຺ປຕ຺ຕິໂຍ ຈ ອນຸຠວິຕ຺ວາ ອປຣຠາເຄ ອິມສ຺ມິໍ ພຸທ຺ຘຸປ຺ປາເທ ເອກສ຺ມິໍ ກຸລເຄເຫ ນິພ຺ພຕ຺ໂຕ ວຸທ຺ຘິມນ຺ວາຍ ປຸຣາກຕວາສນາຍ ສຕ຺ຖຣິ ປສີທິຕ຺ວາ ປພ຺ພຊິໂຕ ນຈິຣສ຺ເສວ ອຣຫາ ອໂຫສິ.

໔໒. ໂສ ຕໂຕ ປຣໍ ອຕ຺ຕໂນ ປຸພ຺ພກມ຺ມໍ ສຣິຕ຺ວາ ໂສມນສ຺ສຊາໂຕ ປຸພ຺ພຈຣິຕາປທານໍ ປກາເສນ຺ໂຕ ມິຄລຸທ຺ໂທ ປຸເຣ ອາສິນ຺ຕິອາທິມາຫ. ຕຕ຺ຖ ມິຄລຸທ຺ໂທຕິ ມິຄານໍ ມາຣຓໍ ອຸປຄຈ຺ຉຕີຕິ ມິຄລຸທ຺ໂທ. ມິຄນ຺ຕິ ສີຆໍ ວາຕເວເຄນ ຄຈ຺ຉນ຺ຕິ ຘາວນ຺ຕີຕິ ມິຄາ, ເຕສໍ ມິຄານໍ ມາຣເຓ ລຸທ຺ໂທ ທາຣຸໂຓ ໂລຠີຕິ ມິຄລຸທ຺ໂທ. ໂສ ອຫໍ ປຸເຣ ຠຄວໂຕ ທສ຺ສນສມເຍ ມິຄລຸທ຺ໂທ ອາສິໍ ອໂຫສິນ຺ຕິ ອຕ຺ໂຖ. ອຣຎ຺ເຎ ການເນຕິ ອຣຕິ ຄຈ຺ຉຕິ ມິຄສມູໂຫ ເອຕ຺ຖາຕິ ອຣຎ຺ຎໍ, ອຖ ວາ ອາ ສມນ຺ຕໂຕ ຣຊ຺ຊນ຺ຕິ ຕຕ຺ຖ ວິເວກາຠິຣຕາ ພຸທ຺ຘປຈ຺ເຈກພຸທ຺ຘາທໂຍ ມຫາສາຣປ຺ປຕ຺ຕາ ສປ຺ປຸຣິສາຕິ ອຣຎ຺ຎໍ. ກາ ກຸຈ຺ຉິຕາກາເຣນ ວາ ຠຍານກາກາເຣນ ວາ ນທນ຺ຕິ ສທ຺ທໍ ກໂຣນ຺ຕິ, ອານນ຺ຕິ ວິນ຺ທນ຺ຕີຕິ ວາ ການນໍ, ຕສ຺ມິໍ ອຣຎ຺ເຎ ການເນ ມິຄລຸທ຺ໂທ ປຸເຣ ອາສິນ຺ຕິ ສມ຺ພນ຺ໂຘ. ຕຕ຺ຖ ອທ຺ທສໍ ສມ຺ພຸທ຺ຘນ຺ຕິ ຕຕ຺ຖ ຕສ຺ມິໍ ອຣຎ຺ເຎ ອຸປຄຕໍ ສມ຺ພຸທ຺ຘໍ ອທ຺ທສໍ ອທ຺ທກ຺ຂິນ຺ຕິ ອຕ຺ໂຖ. ທສ຺ສນໍ ປຸເຣ ອໂຫສິ ອວິທູເຣ, ຕສ຺ມາ ມໂນທ຺ວາຣານຸສາເຣນ ຈກ຺ຂຸວິຎ຺ຎາຓໍ ປຸເຣຈາຣິກໍ ກາຍວິຎ຺ຎາຓສມງ຺ຄິໍ ປາເປຕິ ອປ຺ເປຕີຕິ ອຕ຺ໂຖ.

໔໔. ຕໂຕ ເມ ອສນີປາໂຕຕິ ອາ ສມນ຺ຕໂຕ ສນນ຺ໂຕ ຄຊ຺ຊນ຺ໂຕ ປຕຕີຕິ ອສນິ, ອສນິຍາ ປາໂຕ ປຕນໍ ອສນີປາໂຕ, ເທວທຓ຺ໂຑຕິ ອຕ຺ໂຖ. ເສສໍ ສພ຺ພຕ຺ຖ ອຸຕ຺ຕານຕ຺ຖເມວາຕິ.

ຐິຕຎ຺ຊລິຍຕ຺ເຖຣອປທານວຓ຺ຓນາ ສມຕ຺ຕາ.

໑໐. ຕິປທຸມິຍຕ຺ເຖຣອປທານວຓ຺ຓນາ

ປທຸມຸຕ຺ຕໂຣ ນາມ ຊິໂນຕິອາທິກໍ ອາຍສ຺ມໂຕ ຕິປທຸມິຍຕ຺ເຖຣສ຺ສ ອປທານໍ. ອຍມ຺ປິ ປຸຣິມພຸທ຺ເຘສຸ ກຕາຘິກາໂຣ ຕຕ຺ຖ ຕຕ຺ຖ ຠເວ ວິວຏ຺ຏູປນິສ຺ສຍານິ ປຸຎ຺ຎານິ ອຸປຈິນນ຺ໂຕ ປທຸມຸຕ຺ຕຣສ຺ສ ຠຄວໂຕ ກາເລ ຫໍສວຕິຍໍ ມາລາກາຣກຸລເຄເຫ ນິພ຺ພຕ຺ໂຕ ວຸທ຺ຘິປ຺ປຕ຺ໂຕ ມາລາກາຣກມ຺ມໍ ກຕ຺ວາ ວສນ຺ໂຕ ເອກທິວສໍ ອເນກວິຘານິ ຊລຊຖລຊປຸປ຺ຜານິ ຄເຫຕ຺ວາ ຣຎ຺ໂຎ ສນ຺ຕິກໍ ຄນ຺ຕຸກາໂມ ເອວໍ ຈິນ຺ເຕສິ – ‘‘ຣາຊາ ອິມານິ ຕາວ ປຸປ຺ຜານິ ທິສ຺ວາ ປສນ຺ໂນ ສຫສ຺ສໍ ວາ ຘນໍ ຄາມາທິກໍ ວາ ທເທຍ຺ຍ, ໂລກນາຖໍ ປນ ປູເຊຕ຺ວາ ນິພ຺ພານາມຕຘນໍ ລຠາມິ, ກິໍ ເມ ເອເຕສຸ ສຸນ຺ທຣ’’ນ຺ຕິ ເຕນ ‘‘ຠຄວນ຺ຕໍ ປູເຊຕ຺ວາ ສຄ຺ຄໂມກ຺ຂສມ຺ປຕ຺ຕິໂຍ ນິປ຺ຜາເທຕຸໍ ວຏ຺ຏຕີ’’ຕິ ຈິນ຺ເຕຕ຺ວາ ວຓ຺ຓວນ຺ຕໍ ອຕີວ ຣຕ຺ຕປຸປ຺ຜຕ຺ຕຍໍ ຄເຫຕ຺ວາ ປູເຊສິ. ຕານິ ຄນ຺ຕ຺ວາ ອາກາສໍ ຉາເທຕ຺ວາ ປຕ຺ຖຣິຕ຺ວາ ອຏ຺ຐໍສຸ. ນຄຣວາສິໂນ ອຈ຺ຉຣິຍພ຺ຠຸຕຈິຕ຺ຕຊາຕາ ເຈລຸກ຺ເຂປສຫສ຺ສານິ ປວຕ຺ຕຍິໍສຸ. ຕໍ ທິສ຺ວາ ຠຄວາ ອນຸໂມທນໍ ອກາສິ. ໂສ ເຕນ ປຸຎ຺ເຎນ ເທວມນຸສ຺ເສສຸ ສມ຺ປຕ຺ຕິໂຍ ອນຸຠວິຕ຺ວາ ອິມສ຺ມິໍ ພຸທ຺ຘຸປ຺ປາເທ ຄຫປຕິກຸເລ ນິພ຺ພຕ຺ໂຕ ວຸທ຺ຘິມນ຺ວາຍ ສຕ຺ຖຣິ ປສີທິຕ຺ວາ ຘມ຺ມໍ ສຸຕ຺ວາ ປຏິລທ຺ຘສທ຺ໂຘ ປພ຺ພຊິຕ຺ວາ ນຈິຣສ຺ເສວ ອຣຫາ ອໂຫສິ.

໔໘. ໂສ ອຕ຺ຕໂນ ປຸພ຺ພກມ຺ມໍ ສຣິຕ຺ວາ ໂສມນສ຺ສຊາໂຕ ປຸພ຺ພຈຣິຕາປທານໍ ປກາເສນ຺ໂຕ ປທຸມຸຕ຺ຕໂຣ ນາມ ຊິໂນຕິອາທິມາຫ. ຕສ຺ສຕ຺ໂຖ ເຫຏ຺ຐາ ວຸຕ຺ໂຕວ. ສພ຺ພຘມ຺ມານ ປາຣຄູຕິ ສພ຺ເພສໍ ນວໂລກຸຕ຺ຕຣຘມ຺ມານໍ ປາຣໍ ນິພ຺ພານໍ ຄໂຕ ປຈ຺ຈກ຺ຂໍ ກໂຕຕິ ອຕ຺ໂຖ. ທນ຺ໂຕ ທນ຺ຕປຣິວຸໂຕຕິ ສຍໍ ກາຍວາຈາທີຫິ ທນ຺ໂຕ ເອຕທຄ຺ເຄ ຐປິເຕຫິ ສາວເກຫິ ປຣິວຸໂຕຕິ ອຕ຺ໂຖ. ເສສໍ ສພ຺ພຕ຺ຖ ສມ຺ພນ຺ຘວເສນ ອຸຕ຺ຕານຕ຺ຖເມວາຕິ.

ຕິປທຸມິຍຕ຺ເຖຣອປທານວຓ຺ຓນາ ສມຕ຺ຕາ.

ອຏ຺ຐມວຄ຺ຄວຓ຺ຓນາ ສມຕ຺ຕາ.

໙. ຕິມິຣວຄ຺ໂຄ

໑. ຕິມິຣປຸປ຺ຜິຍຕ຺ເຖຣອປທານວຓ຺ຓນາ

ຈນ຺ທຠາຄານທີຕີເຣຕິອາທິກໍ ອາຍສ຺ມໂຕ ຕິມິຣປຸປ຺ຜິຍຕ຺ເຖຣສ຺ສ ອປທານໍ. ກາ ອຸປ຺ປຕ຺ຕິ? ອຍມ຺ປິ ປຸຣິມພຸທ຺ເຘສຸ ກຕາຘິກາໂຣ ຕຕ຺ຖ ຕຕ຺ຖ ຠເວ ວິວຏ຺ຏູປນິສ຺ສຍານິ ປຸຎ຺ຎານິ ອຸປຈິນນ຺ໂຕ ສິທ຺ຘຕ຺ຖສ຺ສ ຠຄວໂຕ ກາເລ ເອກສ຺ມິໍ ກຸລເຄເຫ ນິພ຺ພຕ຺ໂຕ ວຸທ຺ຘິປ຺ປຕ຺ໂຕ ຆຣາວາສໍ ສຓ຺ຐເປຕ຺ວາ ວສນ຺ໂຕ ກາເມສຸ ອາທີນວໍ ທິສ຺ວາ ຆຣາວາສໍ ປຫາຍ ຕາປສປພ຺ພຊ຺ຊໍ ປພ຺ພຊິຕ຺ວາ ຈນ຺ທຠາຄາຍ ນທິຍາ ສມີເປ ວສຕິ, ວິເວກກາມຕາຍ ຫິມວນ຺ຕໍ ຄນ຺ຕ຺ວາ ນິສິນ຺ນໍ ສິທ຺ຘຕ຺ຖໍ ຠຄວນ຺ຕໍ ທິສ຺ວາ ວນ຺ທິຕ຺ວາ ຕສ຺ສ ຄຸຓໍ ປສີທິຕ຺ວາ ຕິມິຣປຸປ຺ຜໍ ຄເຫຕ຺ວາ ປູເຊສິ. ໂສ ເຕນ ປຸຎ຺ເຎນ ເທເວສຸ ຈ ມນຸສ຺ເສສຸ ຈ ສມ຺ປຕ຺ຕິມນຸຠວນ຺ໂຕ ສໍສຣິຕ຺ວາ ອິມສ຺ມິໍ ພຸທ຺ຘຸປ຺ປາເທ ເອກສ຺ມິໍ ກຸລເຄເຫ ນິພ຺ພຕ຺ໂຕ ວຸທ຺ຘິມນ຺ວາຍ ສຕ຺ຖຣິ ປສີທິຕ຺ວາ ປພ຺ພຊິໂຕ ນຈິຣສ຺ເສວ ອຣຫາ ອໂຫສິ.

໑. ໂສ ອປຣຠາເຄ ປຸພ຺ພກມ຺ມໍ ສຣິຕ຺ວາ ໂສມນສ຺ສຊາໂຕ ປຸພ຺ພຈຣິຕາປທານໍ ປກາເສນ຺ໂຕ ຈນ຺ທຠາຄານທີຕີເຣຕິອາທິມາຫ. ຕສ຺ສຕ຺ໂຖ ເຫຏ຺ຐາ ວຸຕ຺ໂຕວ. ອນຸໂຠຕໍ ວຊາມຫນ຺ຕິ ຄງ຺ຄາຍ ອາສນ຺ເນ ວສນຠາເວນ ສພ຺ພຕ຺ຖ ຣມ຺ມຠາເວນ ຄງ຺ຄາໂຕ ເຫຏ຺ຐາ ໂສຕານຸສາເຣນ ອຫໍ ວຊາມິ ຄຈ຺ຉາມິ ຕຕ຺ຖ ຕຕ຺ຖ ວສາມີຕິ ອຕ຺ໂຖ. ນິສິນ຺ນໍ ສມຓໍ ທິສ຺ວາຕິ ສມິຕປາປຕ຺ຕາ ໂສສິຕປາປຕ຺ຕາ ສມຓສງ຺ຂາຕໍ ສມ຺ມາສມ຺ພຸທ຺ຘໍ ທິສ຺ວາຕິ ອຕ຺ໂຖ.

໒. ເອວໍ ຈິນ຺ເຕສຫໍ ຕທາຕິ ອຍໍ ຠຄວາ ສຍໍ ຕິຓ຺ໂຓ ສພ຺ພສຕ຺ເຕ ຕາຣຍິສ຺ສຕິ ສໍສາຣໂຕ ອຸຕ຺ຕາເຣຕິ ສຍໍ ກາຍທ຺ວາຣາທີຫິ ທມິໂຕ ອຍໍ ຠຄວາ ປເຣ ທເມຕິ.

໓. ສຍໍ ອສ຺ສຕ຺ໂຖ ອສ຺ສາສມ຺ປຕ຺ໂຕ, ກິເລສປຣິຬາຫໂຕ ມຸຕ຺ໂຕ ສພ຺ພສຕ຺ເຕ ອສ຺ສາເສຕິ, ສນ຺ຕຠາວໍ ອາປາເປຕິ. ສຍໍ ສນ຺ໂຕ ສນ຺ຕກາຍຈິຕ຺ໂຕ ປເຣສໍ ສນ຺ຕກາຍຈິຕ຺ຕໍ ປາເປຕິ. ສຍໍ ມຸຕ຺ໂຕ ສໍສາຣໂຕ ມຸຈ຺ຈິໂຕ ປເຣ ສໍສາຣໂຕ ໂມຈຍິສ຺ສຕິ. ໂສ ອຍໍ ຠຄວາ ສຍໍ ນິພ຺ພຸໂຕ ກິເລສຄ຺ຄີຫິ ນິພ຺ພຸໂຕ ປເຣສມ຺ປິ ກິເລສຄ຺ຄີຫິ ນິພ຺ພາເປສ຺ສຕີຕິ ອຫໍ ຕທາ ເອວໍ ຈິນ຺ເຕສິນ຺ຕິ ອຕ຺ໂຖ.

໔. ຄເຫຕ຺ວາ ຕິມິຣປຸປ຺ຜນ຺ຕິ ສກລໍ ວນນ຺ຕໍ ນີລກາຬຣໍສີຫິ ອນ຺ຘກາຣໍ ວິຍ ກຸຣຸມານໍ ຂາຍຕີຕິ ຕິມິຣໍ ປຸປ຺ຜໍ ຕໍ ຄເຫຕ຺ວາ ກຓ຺ຓິກາວຓ຺ຏໍ ຄເຫຕ຺ວາ ມຕ຺ຖເກ ສີສສ຺ສ ອຸປຣິ ອາກາເສ ໂອກິຣິໍ ປູເຊສິນ຺ຕິ ອຕ຺ໂຖ. ເສສໍ ອຸຕ຺ຕານຕ຺ຖເມວາຕິ.

ຕິມິຣປຸປ຺ຜິຍຕ຺ເຖຣອປທານວຓ຺ຓນາ ສມຕ຺ຕາ.

໒. ຄຕສຎ຺ຎກຕ຺ເຖຣອປທານວຓ຺ຓນາ

ຊາຕິຍາ ສຕ຺ຕວສ຺ໂສຫນ຺ຕິອາທິກໍ ອາຍສ຺ມໂຕ ຄຕສຎ຺ຎກຕ຺ເຖຣສ຺ສ ອປທານໍ. ອຍມ຺ປິ ປຸຣິມພຸທ຺ເຘສຸ ກຕາຘິກາໂຣ ຕຕ຺ຖ ຕຕ຺ຖ ຠເວ ວິວຏ຺ຏູປນິສ຺ສຍານິ ປຸຎ຺ຎານິ ອຸປຈິນນ຺ໂຕ ຕິສ຺ສສ຺ສ ຠຄວໂຕ ກາເລ ເອກສ຺ມິໍ ກຸລເຄເຫ ນິພ຺ພຕ຺ໂຕ ປຸຣາກຕວາສນາວເສນ ສທ຺ຘາຊາໂຕ ສຕ຺ຕວສ຺ສິກກາເລເຍວ ປພ຺ພຊິໂຕ ຠຄວໂຕ ປຓາມກຣເຓເນວ ປາກໂຏ ອໂຫສິ. ໂສ ເອກທິວສໍ ອຕີວ ນີລມຓິປ຺ປຠານິ ນງ຺ຄລກສິຕຏ຺ຐາເນ ອຸຏ຺ຐິຕສຕ຺ຕປຸປ຺ຜານິ ຄເຫຕ຺ວາ ອາກາເສ ປູເຊສິ. ໂສ ຍາວຕາຍຸກໍ ສມຓຘມ຺ມໍ ກຕ຺ວາ ເຕນ ປຸຎ຺ເຎນ ເທວມນຸສ຺ເສສຸ ສໍສຣນ຺ໂຕ ອິມສ຺ມິໍ ພຸທ຺ຘຸປ຺ປາເທ ເອກສ຺ມິໍ ກຸລເຄເຫ ນິພ຺ພຕ຺ໂຕ ວິຎ຺ຎຸຕໍ ປຕ຺ໂຕ ສຕ຺ຖຣິ ປສີທິຕ຺ວາ ປພ຺ພຊິໂຕ ນຈິຣສ຺ເສວ ອຣຫາ ອໂຫສິ.

໑໐. ໂສ ອປຣຠາເຄ ອຕ຺ຕໂນ ປຸພ຺ພກມ຺ມໍ ສຣິຕ຺ວາ ໂສມນສ຺ສຊາໂຕ ປຸພ຺ພຈຣິຕາປທານໍ ປກາເສນ຺ໂຕ ຊາຕິຍາ ສຕ຺ຕວສ຺ໂສຫນ຺ຕິອາທິມາຫ. ຕຕ຺ຖ ຊາຕິຍາ ສຕ຺ຕວສ຺ໂສຕິ ມາຕຸຄພ຺ຠໂຕ ນິກ຺ຂນ຺ຕກາລໂຕ ປຏ຺ຐາຍ ປຣິປຸຓ຺ຓສຕ຺ຕວສ຺ສິໂກຕິ ອຕ຺ໂຖ. ປພ຺ພຊິໍ ອນຄາຣິຍນ຺ຕິ ອຄາຣສ຺ສ ຫິຕໍ ອາຄາຣິຍໍ ກສິວາຓິຊ຺ຊາທິກມ຺ມໍ ນຕ຺ຖິ ອາຄາຣິຍນ຺ຕິ ອນຄາຣິຍໍ, ພຸທ຺ຘສາສເນ ປພ຺ພຊິໍ ອຫນ຺ຕິ ອຕ຺ໂຖ.

໑໒. ສຸຄຕານຸຄຕໍ ມຄ຺ຄນ຺ຕິ ພຸທ຺ເຘນ ຄຕໍ ມຄ຺ຄໍ. ອຖ ວາ ສຸຄເຕນ ເທສິຕໍ ຘມ຺ມານຸຘມ຺ມປຏິປຕ຺ຕິປູຣຓວເສນ ຫຏ຺ຐມານໂສ ຕຸຏ຺ຐຈິຕ຺ໂຕ ປູເຊຕ຺ວາຕິ ສມ຺ພນ຺ໂຘ. ເສສໍ ສພ຺ພຕ຺ຖ ອຸຕ຺ຕານຕ຺ຖເມວາຕິ.

ຄຕສຎ຺ຎກຕ຺ເຖຣອປທານວຓ຺ຓນາ ສມຕ຺ຕາ.

໓. ນິປນ຺ນຎ຺ຊລິກຕ຺ເຖຣອປທານວຓ຺ຓນາ

ຣຸກ຺ຂມູເລ ນິສິນ຺ໂນຫນ຺ຕິອາທິກໍ ອາຍສ຺ມໂຕ ນິປນ຺ນຎ຺ຊລິກຕ຺ເຖຣສ຺ສ ອປທານໍ. ອຍມ຺ປິ ປຸຣິມພຸທ຺ເຘສຸ ກຕາຘິກາໂຣ ອເນເກສຸ ຠເວສຸ ວິວຏ຺ຏູປນິສ຺ສຍານິ ປຸຎ຺ຎານິ ອຸປຈິນນ຺ໂຕ ຕິສ຺ສສ຺ສ ຠຄວໂຕ ກາເລ ກຸລເຄເຫ ນິພ຺ພຕ຺ໂຕ ວຸທ຺ຘິປ຺ປຕ຺ໂຕ ປພ຺ພຊິຕ຺ວາ ຣຸກ຺ຂມູລິກງ຺ຄໍ ປູຣຍມາໂນ ອຣຎ຺ເຎ ວິຫຣຕິ. ຕສ຺ມິໍ ສມເຍ ຂໂຣ ອາພາໂຘ ອຸປ຺ປຊ຺ຊິ, ເຕນ ປີຬິໂຕ ປຣມກາຣຸຎ຺ຎປ຺ປຕ຺ໂຕ ອໂຫສິ. ຕທາ ຠຄວາ ຕສ຺ສ ກາຣຸຎ຺ເຎນ ຕຕ຺ຖ ອຄມາສິ. ອຖ ໂສ ນິປນ຺ນໂກວ ອຸຏ຺ຐິຕຸໍ ອສກ຺ໂກນ຺ໂຕ ສິຣສິ ອຎ຺ຊລິໍ ກຕ຺ວາ ຠຄວໂຕ ປຓາມໍ ອກາສິ. ໂສ ຕໂຕ ຈຸໂຕ ຕຸສິຕຠວເນ ອຸປ຺ປນ຺ໂນ ຕຕ຺ຖ ສມ຺ປຕ຺ຕິມນຸຠວິຕ຺ວາ ເອວໍ ຉ ກາມາວຈຣສມ຺ປຕ຺ຕິໂຍ ອນຸຠວິຕ຺ວາ ອິມສ຺ມິໍ ພຸທ຺ຘຸປ຺ປາເທ ເອກສ຺ມິໍ ກຸລເຄເຫ ນິພ຺ພຕ຺ໂຕ ວຸທ຺ຘິປ຺ປຕ຺ໂຕ ສຕ຺ຖຣິ ປສີທິຕ຺ວາ ປພ຺ພຊິໂຕ ນຈິຣສ຺ເສວ ອຣຫາ ອໂຫສິ, ປຸຣາກຕປຸຎ຺ຎວເສນ ນິປນ຺ນຎ຺ຊລິກຕ຺ເຖໂຣຕິ ປາກໂຏ.

໑໖. ໂສ ອປຣຠາເຄ ອຕ຺ຕໂນ ປຸຎ຺ຎສມ຺ປຕ຺ຕິໂຍ ໂອໂລເກຕ຺ວາ ໂສມນສ຺ສຊາໂຕ ປຸພ຺ພຈຣິຕາປທານໍ ປກາເສນ຺ໂຕ ຣຸກ຺ຂມູເລ ນິສິນ຺ໂນຫນ຺ຕິອາທິມາຫ. ຕຕ຺ຖ ຣຸຫຕິ ປຏິຣຸຫຕິ ອຸທ຺ຘມຸທ຺ຘໍ ອາໂຣຫຕີຕິ ຣຸກ຺ໂຂ, ຕສ຺ສ ຣຸກ຺ຂສ຺ສ ມູເລ ສມີເປຕິ ອຕ຺ໂຖ. ພ຺ຍາຘິໂຕ ປຣເມນ ຈາຕິ ປຣເມນ ອຘິເກນ ຂເຣນ ກກ຺ຂເຬນ ພ຺ຍາຘິນາ ໂຣເຄນ ພ຺ຍາຘິໂຕ, ພ຺ຍາຘິນາ ອຫໍ ສມນ຺ນາຄໂຕຕິ ອຕ຺ໂຖ. ປຣມກາຣຸຎ຺ຎປ຺ປຕ຺ໂຕມ຺ຫີຕິ ປຣມໍ ອຘິກໍ ກາຣຸຎ຺ຎໍ ທີນຠາວໍ ທຸກ຺ຂິຕຠາວໍ ປຕ຺ໂຕມ຺ຫິ ອຣຎ຺ເຎ ການເນຕິ ສມ຺ພນ຺ໂຘ.

໒໐. ປຎ຺ເຈວາສຸໍ ມຫາສິຂາຕິ ສິຣສິ ປິຬນ຺ຘນຕ຺ເຖນ ສິຂາ ວຸຈ຺ຈຕິ ຈູຬາ. ມຓີຕິ ໂຊຕມານໍ ມກຸຏໍ ຕສ຺ສ ອຕ຺ຖີຕິ ສິໂຂ, ຈກ຺ກວຕ຺ຕິໂນ ເອກນາມກາ ປຎ຺ເຈວ ຈກ຺ກວຕ຺ຕິໂນ ອາສຸໍ ອເຫສຸນ຺ຕິ ອຕ຺ໂຖ. ເສສໍ ສພ຺ພຕ຺ຖ ອຸຕ຺ຕານຕ຺ຖເມວາຕິ.

ນິປນ຺ນຎ຺ຊລິກຕ຺ເຖຣອປທານວຓ຺ຓນາ ສມຕ຺ຕາ.

໔. ອໂຘປຸປ຺ຜິຍຕ຺ເຖຣອປທານວຓ຺ຓນາ

ອຠິຠູ ນາມ ໂສ ຠິກ຺ຂູຕິອາທິກໍ ອາຍສ຺ມໂຕ ອໂຘປຸປ຺ຜິຍຕ຺ເຖຣສ຺ສ ອປທານໍ. ອຍມ຺ປິ ປຸຣິມພຸທ຺ເຘສຸ ກຕາຘິກາໂຣ ອເນເກສຸ ຠເວສຸ ວິວຏ຺ຏູປນິສ຺ສຍານິ ປຸຎ຺ຎານິ ອຸປຈິນນ຺ໂຕ ສິຂິສ຺ສ ຠຄວໂຕ ກາເລ ກຸລເຄເຫ ນິພ຺ພຕ຺ໂຕ ວຸທ຺ຘິປ຺ປຕ຺ໂຕ ຆຣາວາສໍ ສຓ຺ຐເປຕ຺ວາ ອປຣຠາເຄ ກາເມສຸ ອາທີນວໍ ທິສ຺ວາ ຕໍ ປຫາຍ ອິສິປພ຺ພຊ຺ຊໍ ປພ຺ພຊິຕ຺ວາ ປຎ຺ຈາຠິຎ຺ຎາອຏ຺ຐສມາປຕ຺ຕິລາຠີ ອິທ຺ຘີສຸ ຈ ວສີຠາວໍ ປຕ຺ວາ ຫິມວນ຺ຕສ຺ມິໍ ປຏິວສຕິ. ຕສ຺ສ ສິຂິສ຺ສ ຠຄວໂຕ ອຠິຠູ ນາມ ອຄ຺ຄສາວໂກ ວິເວກາຠິຣໂຕ ຫິມວນ຺ຕມຄມາສິ. ອຖ ໂສ ຕາປໂສ ຕໍ ອຄ຺ຄສາວກຕ຺ເຖຣໍ ທິສ຺ວາ ເຖຣສ຺ສ ຐິຕປພ຺ພຕໍ ອາຣຸຫນ຺ໂຕ ປພ຺ພຕສ຺ສ ເຫຏ຺ຐາຕລໂຕ ສຸຄນ຺ຘານິ ວຓ຺ຓສມ຺ປນ຺ນານິ ສຕ຺ຕ ປຸປ຺ຜານິ ຄເຫຕ຺ວາ ປູເຊສິ. ອຖ ໂສ ເຖໂຣ ຕສ຺ສານຸໂມທນມກາສິ. ໂສປິ ຕາປໂສ ສກສ຺ສມໍ ອຄມາສິ. ຕຕ຺ຖ ເອເກນ ອຊຄເຣນ ປີຬິໂຕ ອປຣຠາເຄ ອປຣິຫີນຊ຺ຌາໂນ ເຕເນວ ອຸປທ຺ທເວນ ອຸປທ຺ທຸໂຕ ກາລໍ ກຕ຺ວາ ພ຺ຣຫ຺ມໂລກປຣາຍໂນ ຫຸຕ຺ວາ ພ຺ຣຫ຺ມສມ຺ປຕ຺ຕິໍ ຉກາມາວຈຣສມ຺ປຕ຺ຕິຎ຺ຈ ອນຸຠວິຕ຺ວາ ມນຸສ຺ເສສຸ ມນຸສ຺ສສມ຺ປຕ຺ຕິໂຍ ຈ ເຂເປຕ຺ວາ ອິມສ຺ມິໍ ພຸທ຺ຘຸປ຺ປາເທ ເອກສ຺ມິໍ ກຸລເຄເຫ ນິພ຺ພຕ຺ໂຕ ວຸທ຺ຘິປ຺ປຕ຺ໂຕ ຠຄວໂຕ ຘມ຺ມໍ ສຸຕ຺ວາ ປສນ຺ນມານໂສ ປພ຺ພຊິຕ຺ວາ ນຈິຣສ຺ເສວ ອຣຫາ ອໂຫສິ. ໂສ ອປຣຠາເຄ ອຕ຺ຕໂນ ກຕປຸຎ຺ຎນາເມນ ອໂຘປຸປ຺ຜິຍຕ຺ເຖໂຣຕິ ປາກໂຏ.

໒໒. ໂສ ເອກທິວສໍ ອຕ຺ຕໂນ ປຸພ຺ພກມ຺ມໍ ສຣິຕ຺ວາ ໂສມນສ຺ສຊາໂຕ ປຸພ຺ພຈຣິຕາປທານໍ ປກາເສນ຺ໂຕ ອຠິຠູ ນາມ ໂສ ຠິກ຺ຂູຕິອາທິມາຫ. ຕຕ຺ຖ ສີລສມາຘີຫິ ປເຣ ອຠິຠວຕີຕິ ອຠິຠູ, ຂນ຺ຘມາຣາທິມາເຣ ອຠິຠວຕິ ອຊ຺ໂຌຕ຺ຖຣຕີຕິ ວາ ອຠິຠູ, ສສນ຺ຕານປຣສນ຺ຕານຄຕກິເລເສ ອຠິຠວຕິ ວິເຫເສຕິ ວິທ຺ຘໍເສຕີຕິ ວາ ອຠິຠູ. ຠິກ຺ຂນສີໂລ ຍາຈນສີໂລຕິ ຠິກ຺ຂຸ, ຉິນ຺ນຠິນ຺ນປຏຘໂຣຕິ ວາ ຠິກ຺ຂຸ. ອຠິຠູ ນາມ ອຄ຺ຄສາວໂກ ໂສ ຠິກ຺ຂູຕິ ອຕ຺ໂຖ, ສິຂິສ຺ສ ຠຄວໂຕ ອຄ຺ຄສາວໂກຕິ ສມ຺ພນ຺ໂຘ.

໒໗. ອຊຄໂຣ ມໍ ປີເຬສີຕິ ຕຖາຣູປໍ ສີລສມ຺ປນ຺ນໍ ຌານສມ຺ປນ຺ນໍ ຕາປສໍ ປຸພ຺ເພ ກຕປາເປນ ເວເຣນ ຈ ມຫນ຺ໂຕ ອຊຄຣສປ຺ໂປ ປີເຬສິ. ໂສ ເຕເນວ ອຸປທ຺ທເວນ ອຸປທ຺ທຸໂຕ ອປຣິຫີນຊ຺ຌາໂນ ກາລໍ ກຕ຺ວາ ພ຺ຣຫ຺ມໂລກປຣາຍໂຓ ອາສິ. ເສສໍ ສພ຺ພຕ຺ຖ ອຸຕ຺ຕານເມວາຕິ.

ອໂຘປຸປ຺ຜິຍຕ຺ເຖຣອປທານວຓ຺ຓນາ ສມຕ຺ຕາ.

໕. ຣໍສິສຎ຺ຎກຕ຺ເຖຣອປທານວຓ຺ຓນາ

ປພ຺ພເຕ ຫິມວນ຺ຕມ຺ຫີຕິອາທິກໍ ອາຍສ຺ມໂຕ ຣໍສິສຎ຺ຎກຕ຺ເຖຣສ຺ສ ອປທານໍ. ອຍມ຺ປິ ປຸຣິມພຸທ຺ເຘສຸ ກຕາຘິກາໂຣ ເຕສຸ ເຕສຸ ຠເວສຸ ວິວຏ຺ຏູປນິສ຺ສຍານິ ປຸຎ຺ຎານິ ອຸປຈິນນ຺ໂຕ ວິປສ຺ສິສ຺ສ ຠຄວໂຕ ກາເລ ກຸລເຄເຫ ນິພ຺ພຕ຺ໂຕ ວຸທ຺ຘິມນ຺ວາຍ ຆຣາວາສໍ ສຓ຺ຐເປຕ຺ວາ ກາເມສຸ ອາທີນວໍ ທິສ຺ວາ ຆຣາວາສໍ ປຫາຍ ຕາປສປພ຺ພຊ຺ຊໍ ປພ຺ພຊິຕ຺ວາ ອຊິນຈມ຺ມຘໂຣ ຫິມວນ຺ຕມ຺ຫິ ວາສໍ ກປ຺ເປສິ. ຕສ຺ມິໍ ສມເຍ ວິປສ຺ສີ ຠຄວາ ຫິມວນ຺ຕມຄມາສິ. ອຖ ໂສ ຕາປໂສ ຕມຸປຄຕໍ ຠຄວນ຺ຕໍ ທິສ຺ວາ ຕສ຺ສ ຠຄວໂຕ ສຣີຣໂຕ ນິກ຺ຂນ຺ຕຉພ຺ພຓ຺ຓພຸທ຺ຘຣໍສີສຸ ປສີທິຕ຺ວາ ອຎ຺ຊລິໍ ປຄ຺ຄຍ຺ຫ ປຎ຺ຈງ຺ເຄນ ນມກ຺ກາຣມກາສິ. ໂສ ເຕເນວ ປຸຎ຺ເຎນ ອິໂຕ ຈຸໂຕ ຕຸສິຕາທີສຸ ທິພ຺ພສມ຺ປຕ຺ຕິໂຍ ອນຸຠວິຕ຺ວາ ອປຣຠາເຄ ມນຸສ຺ສສມ຺ປຕ຺ຕິໂຍ ຈ ອນຸຠວິຕ຺ວາ ອິມສ຺ມິໍ ພຸທ຺ຘຸປ຺ປາເທ ກຸລເຄເຫ ນິພ຺ພຕ຺ໂຕ ວຸທ຺ຘິມນ຺ວາຍ ຆຣາວາສໍ ສຓ຺ຐເປຕ຺ວາ ຕຕ຺ຖາທີນວໍ ທິສ຺ວາ ເຄຫໍ ປຫາຍ ປພ຺ພຊິຕ຺ວາ ນຈິຣສ຺ເສວ ອຣຫາ ອໂຫສິ.

໓໐. ໂສ ອປຣຠາເຄ ອຕ຺ຕໂນ ປຸພ຺ພກມ຺ມໍ ສຣິຕ຺ວາ ໂສມນສ຺ສຊາໂຕ ປຸພ຺ພຈຣິຕາປທານໍ ປກາເສນ຺ໂຕ ປພ຺ພເຕ ຫິມວນ຺ຕມ຺ຫີຕິອາທິມາຫ. ຕຕ຺ຖ ປພ຺ພເຕຕິ ປກາເຣນ ພ຺ຣູຫຕິ ວຑ຺ເຒຕີຕິ ປພ຺ພໂຕ, ຫິໂມ ອສ຺ສ ອຕ຺ຖີຕິ ຫິມວນ຺ໂຕ, ຫິມວນ຺ໂຕ ຈ ໂສ ປພ຺ພໂຕ ຈາຕິ ຫິມວນ຺ຕປພ຺ພໂຕ. ຫິມວນ຺ຕປພ຺ພເຕຕິ ວຕ຺ຕພ຺ເພ ຄາຖາວຈນສຸຂຕ຺ຖໍ ‘‘ປພ຺ພເຕ ຫິມວນ຺ຕມ຺ຫີ’’ຕິ ວຸຕ຺ຕໍ. ຕສ຺ມິໍ ຫິມວນ຺ຕມ຺ຫິ ປພ຺ພເຕ ວາສໍ ກປ຺ເປສິໍ ປຸເຣ ອຫນ຺ຕິ ສມ຺ພນ຺ໂຘ. ເສສໍ ສພ຺ພຕ຺ຖ ນຍານຸສາເຣນ ອຸຕ຺ຕານເມວາຕິ.

ຣໍສິສຎ຺ຎກຕ຺ເຖຣອປທານວຓ຺ຓນາ ສມຕ຺ຕາ.

໖. ທຸຕິຍຣໍສິສຎ຺ຎກຕ຺ເຖຣອປທານວຓ຺ຓນາ

ປພ຺ພເຕ ຫິມວນ຺ຕມ຺ຫີຕິອາທິກໍ ອາຍສ຺ມໂຕ ທຸຕິຍຣໍສິສຎ຺ຎກຕ຺ເຖຣສ຺ສ ອປທານໍ. ອຍມ຺ປິ ປຸຣິມພຸທ຺ເຘສຸ ກຕກຸສໂລ ອຸປ຺ປນ຺ນຸປ຺ປນ຺ນຠເວ ວິວຏ຺ຏູປນິສ຺ສຍານິ ປຸຎ຺ຎານິ ອຸປຈິນນ຺ໂຕ ຜຸສ຺ສສ຺ສ ຠຄວໂຕ ກາເລ ກຸລເຄເຫ ນິພ຺ພຕ຺ໂຕ ວຸທ຺ຘິປ຺ປຕ຺ໂຕ ຆຣາວາສໍ ສຓ຺ຐເປຕ຺ວາ ຕຕ຺ຖ ໂທສໍ ທິສ຺ວາ ຕໍ ປຫາຍ ຕາປສປພ຺ພຊ຺ຊໍ ປພ຺ພຊິຕ຺ວາ ຫິມວນ຺ຕປພ຺ພເຕ ວສນ຺ໂຕ ວາກຈີຣນິວສໂນ ວິເວກສຸເຂນ ວິຫຣຕິ. ຕສ຺ມິໍ ສມເຍ ໂສ ຜຸສ຺ສໍ ຠຄວນ຺ຕໍ ຕໍ ປເທສໍ ສມ຺ປຕ຺ຕໍ ທິສ຺ວາ ຕສ຺ສ ສຣີຣໂຕ ນິກ຺ຂນ຺ຕຉພ຺ພຓ຺ຓພຸທ຺ຘຣໍສິໂຍ ອິໂຕ ຈິໂຕ ວິຘາວນ຺ຕິໂຍ ທຓ຺ຑທີປິການິກ຺ຂນ຺ຕວິປ຺ຜຸຣນ຺ຕມິວ ທິສ຺ວາ ຕສ຺ມິໍ ປສນ຺ໂນ ອຎ຺ຊລິໍ ປຄ຺ຄເຫຕ຺ວາ ວນ຺ທິຕ຺ວາ ຈິຕ຺ຕໍ ປສາເທຕ຺ວາ ເຕເນວ ປີຕິໂສມນສ຺ເສນ ກາລໍ ກຕ຺ວາ ຕຸສິຕາທີສຸ ນິພ຺ພຕ຺ໂຕ ຕຕ຺ຖ ຉ ກາມາວຈຣສມ຺ປຕ຺ຕິໂຍ ຈ ອນຸຠວິຕ຺ວາ ອປຣຠາເຄ ມນຸສ຺ສສມ຺ປຕ຺ຕິໂຍ ຈ ອນຸຠວິຕ຺ວາ ອິມສ຺ມິໍ ພຸທ຺ຘຸປ຺ປາເທ ກຸລເຄເຫ ນິພ຺ພຕ຺ໂຕ ວຸທ຺ຘິປ຺ປຕ຺ໂຕ ປຸພ຺ພວາສນາວເສນ ປພ຺ພຊິຕ຺ວາ ນຈິຣສ຺ເສວ ອຣຫາ ອໂຫສິ.

໓໕. ໂສ ອປຣຠາເຄ ປຸພ຺ພກມ຺ມໍ ສຣິຕ຺ວາ ໂສມນສ຺ສຊາໂຕ ປຸພ຺ພຈຣິຕາປທານໍ ປກາເສນ຺ໂຕ ປພ຺ພເຕ ຫິມວນ຺ຕມ຺ຫີຕິອາທິມາຫ. ຕໍ ສພ຺ພໍ ອຸຕ຺ຕານຕ຺ຖເມວາຕິ.

ທຸຕິຍຣໍສິສຎ຺ຎກຕ຺ເຖຣອປທານວຓ຺ຓນາ ສມຕ຺ຕາ.

໗. ຜລທາຍກຕ຺ເຖຣອປທານວຓ຺ຓນາ

ປພ຺ພເຕ ຫິມວນ຺ຕມ຺ຫີຕິອາທິກໍ ອາຍສ຺ມໂຕ ຜລທາຍກຕ຺ເຖຣສ຺ສ ອປທານໍ. ອຍມ຺ປິ ປຸຣິມພຸທ຺ເຘສຸ ກຕກຸສລສມ຺ຠາໂຣ ຕຕ຺ຖ ຕຕ຺ຖ ຠເວ ວິວຏ຺ຏູປນິສ຺ສຍານິ ປຸຎ຺ຎານິ ອຸປຈິນນ຺ໂຕ ຜຸສ຺ສສ຺ສ ຠຄວໂຕ ກາເລ ເອກສ຺ມິໍ ກຸລເຄເຫ ນິພ຺ພຕ຺ໂຕ ສຸຂປ຺ປຕ຺ໂຕ ຕໍ ສພ຺ພໍ ປຫາຍ ຕາປສປພ຺ພຊ຺ຊໍ ປພ຺ພຊິຕ຺ວາ ຂຣາຊິນຈມ຺ມຘາຣີ ຫຸຕ຺ວາ ວິຫຣຕິ. ຕສ຺ມິຎ຺ຈ ສມເຍ ຜຸສ຺ສໍ ຠຄວນ຺ຕໍ ຕຕ຺ຖ ສມ຺ປຕ຺ຕໍ ທິສ຺ວາ ປສນ຺ນມານໂສ ມຘຸຣານິ ຜລານິ ຄເຫຕ຺ວາ ໂຠເຊສິ. ໂສ ເຕເນວ ກຸສເລນ ເທວໂລກາທີສຸ ປຸຎ຺ຎສມ຺ປຕ຺ຕິໂຍ ອນຸຠວິຕ຺ວາ ອິມສ຺ມິໍ ພຸທ຺ຘຸປ຺ປາເທ ເອກສ຺ມິໍ ກຸລເຄເຫ ນິພ຺ພຕ຺ໂຕ ວຸທ຺ຘິມນ຺ວາຍ ສຕ຺ຖຣິ ປສີທິຕ຺ວາ ປພ຺ພຊິຕ຺ວາ ນຈິຣສ຺ເສວ ອຣຫາ ອໂຫສິ.

໓໙. ໂສ ອປຣຠາເຄ ອຕ຺ຕໂນ ປຸພ຺ພກມ຺ມໍ ອນຸສ຺ສຣິຕ຺ວາ ປຸພ຺ພຈຣິຕາປທານໍ ປກາເສນ຺ໂຕ ປພ຺ພເຕ ຫິມວນ຺ຕມ຺ຫີຕິອາທິມາຫ. ຕໍ ສພ຺ພໍ ເຫຏ຺ຐາ ວຸຕ຺ຕນຍຕ຺ຕາ ອຸຕ຺ຕານຕ຺ຖເມວາຕິ.

ຜລທາຍກຕ຺ເຖຣອປທານວຓ຺ຓນາ ສມຕ຺ຕາ.

໘. ສທ຺ທສຎ຺ຎກຕ຺ເຖຣອປທານວຓ຺ຓນາ

ປພ຺ພເຕ ຫິມວນ຺ຕມ຺ຫີຕິອາທິກໍ ອາຍສ຺ມໂຕ ສທ຺ທສຎ຺ຎກຕ຺ເຖຣສ຺ສ ອປທານໍ. ອຍມ຺ປິ ປຸຣິມພຸທ຺ເຘສຸ ກຕາຘິກາໂຣ ຕຕ຺ຖ ຕຕ຺ຖ ຠເວ ວິວຏ຺ຏູປນິສ຺ສຍານິ ປຸຎ຺ຎານິ ອຸປຈິນນ຺ໂຕ ຜຸສ຺ສສ຺ສ ຠຄວໂຕ ກາເລ ເອກສ຺ມິໍ ກຸລເຄເຫ ນິພ຺ພຕ຺ໂຕ ວຸທ຺ຘິປ຺ປຕ຺ໂຕ ສທ຺ຘາຊາໂຕ ຕາປສປພ຺ພຊ຺ຊໍ ປພ຺ພຊິຕ຺ວາ ຫິມວນ຺ຕມ຺ຫິ ອຣຎ຺ຎາວາເສ ວສນ຺ໂຕ ອຕ຺ຕໂນ ອນຸກມ຺ປາຍ ອຸປຄຕສ຺ສ ຠຄວໂຕ ຘມ຺ມໍ ສຸຕ຺ວາ ຘມ຺ເມສຸ ຈິຕ຺ຕໍ ປສາເທຕ຺ວາ ຍາວຕາຍຸກໍ ຐຕ຺ວາ ອປຣຠາເຄ ກາລໍ ກຕ຺ວາ ຕຸສິຕາທີສຸ ຉສຸ ກາມາວຈຣສມ຺ປຕ຺ຕິໂຍ ຈ ມນຸສ຺ເສສຸ ມນຸສ຺ສສມ຺ປຕ຺ຕິໂຍ ຈ ອນຸຠວິຕ຺ວາ ອິມສ຺ມິໍ ພຸທ຺ຘຸປ຺ປາເທ ເອກສ຺ມິໍ ກຸລເຄເຫ ນິພ຺ພຕ຺ໂຕ ວຸທ຺ຘິມນ຺ວາຍ ສທ຺ຘາຊາໂຕ ປພ຺ພຊິຕ຺ວາ ວິປສ຺ສນໍ ວຑ຺ເຒຕ຺ວາ ອຣຫຕ຺ຕໍ ປາປຸຓິ.

໔໓. ໂສ ອປຣຠາເຄ ອຕ຺ຕໂນ ປຸພ຺ພກມ຺ມໍ ສຣິຕ຺ວາ ໂສມນສ຺ສຊາໂຕ ປຸພ຺ພຈຣິຕາປທານໍ ປກາເສນ຺ໂຕ ປພ຺ພເຕ ຫິມວນ຺ຕມ຺ຫີຕິອາທິມາຫ. ຕໍ ສພ຺ພໍ ອຸຕ຺ຕານຕ຺ຖເມວາຕິ.

ສທ຺ທສຎ຺ຎກຕ຺ເຖຣອປທານວຓ຺ຓນາ ສມຕ຺ຕາ.

໙. ໂພຘິສິຎ຺ຈກຕ຺ເຖຣອປທານວຓ຺ຓນາ

ວິປສ຺ສິສ຺ສ ຠຄວໂຕຕິອາທິກໍ ອາຍສ຺ມໂຕ ໂພຘິສິຎ຺ຈກຕ຺ເຖຣສ຺ສ ອປທານໍ. ອຍມ຺ປິ ປຸຣິມພຸທ຺ເຘສຸ ກຕາຘິກາໂຣ ອເນກາສຸ ຊາຕີສຸ ວິວຏ຺ຏູປນິສ຺ສຍານິ ປຸຎ຺ຎານິ ອຸປຈິນນ຺ໂຕ ວິປສ຺ສິສ຺ສ ຠຄວໂຕ ກາເລ ກຸລເຄເຫ ນິພ຺ພຕ຺ໂຕ ສາສເນ ປພ຺ພຊິຕ຺ວາ ວຕ຺ຕປຏິປຕ຺ຕິຍາ ສາສນໍ ໂສຠຍນ຺ໂຕ ມຫາຊເນ ໂພຘິປູຊໍ ກຸຣຸມາເນ ທິສ຺ວາ ອເນການິ ປຸປ຺ຜານິ ສຸຄນ຺ໂຘທການິ ຈ ຄາຫາເປຕ຺ວາ ປູເຊສິ. ໂສ ເຕນ ປຸຎ຺ເຎນ ເທວໂລເກ ນິພ຺ພຕ຺ໂຕ ຉ ກາມາວຈຣສມ຺ປຕ຺ຕິໂຍ ອນຸຠວິຕ຺ວາ ອິມສ຺ມິໍ ພຸທ຺ຘຸປ຺ປາເທ ກຸລເຄເຫ ນິພ຺ພຕ຺ໂຕ ວຸທ຺ຘິມນ຺ວາຍ ສທ຺ຘາຊາໂຕ ປພ຺ພຊິຕ຺ວາ ນຈິຣສ຺ເສວ ອຣຫາ ອໂຫສິ.

໔໖. ໂສ ອຣຫາ ຫຸຕ຺ວາ ຌານຜລສຸເຂນ ວີຕິນາເມຕ຺ວາ ປຸພ຺ພກມ຺ມໍ ສຣິຕ຺ວາ ໂສມນສ຺ສຊາໂຕ ປຸພ຺ພຈຣິຕາປທານໍ ປກາເສນ຺ໂຕ ວິປສ຺ສິສ຺ສ ຠຄວໂຕຕິອາທິມາຫ. ຕຕ຺ຖ ວິເສສໍ ປຣມຕ຺ຖໍ ນິພ຺ພານໍ ປສ຺ສຕີຕິ ວິປສ຺ສີ, ວິເສເສນ ຠພ຺ພາຠພ຺ພຊເນ ປສ຺ສຕີຕິ ວາ ວິປສ຺ສີ, ວິປສ຺ສນ຺ໂຕ ຈຕຸສຈ຺ຈໍ ປສ຺ສນທກ຺ຂນສີໂລຕິ ວາ ວິປສ຺ສີ, ຕສ຺ສ ວິປສ຺ສິສ຺ສ ຠຄວໂຕ ມຫາໂພຘິມໂຫ ອຫູຕິ ສມ຺ພນ຺ໂຘ. ຕຕ຺ຣາປິ ມຫາໂພຘີຕິ ໂພຘິ ວຸຈ຺ຈຕິ ຈຕູສຸ ມຄ຺ເຄສຸ ຎາຓໍ, ຕເມຕ຺ຖ ນິສິນ຺ໂນ ຠຄວາ ປຏິວິຊ຺ຌຕີຕິ ກຓິກາຣປາທປຣຸກ຺ໂຂປິ ໂພຘິຈ຺ເຈວ ວຸຈ຺ຈຕິ, ມຫິໂຕ ຈ ໂສ ເທວພ຺ຣຫ຺ມນຣາສຸເຣຫິ ໂພຘິ ເຈຕິ ມຫາໂພຘິ, ມຫໂຕ ພຸທ຺ຘສ຺ສ ຠຄວໂຕ ໂພຘີຕິ ວາ ມຫາໂພຘິ, ຕສ຺ສ ມໂຫ ປູຊາ ອໂຫສີຕິ ອຕ຺ໂຖ. ເສສໍ ສພ຺ພຕ຺ຖ ອຸຕ຺ຕານຕ຺ຖເມວາຕິ.

ໂພຘິສິຎ຺ຈກຕ຺ເຖຣອປທານວຓ຺ຓນາ ສມຕ຺ຕາ.

໑໐. ປທຸມປຸປ຺ຜິຍຕ຺ເຖຣອປທານວຓ຺ຓນາ

ໂປກ຺ຂຣວນໍ ປວິຏ຺ໂຐຕິອາທິກໍ ອາຍສ຺ມໂຕ ປທຸມປຸປ຺ຜິຍຕ຺ເຖຣສ຺ສ ອປທານໍ. ອຍມ຺ປິ ປຸຣິມພຸທ຺ເຘສຸ ກຕາຘິກາໂຣ ຕຕ຺ຖ ຕຕ຺ຖ ຠເວ ວິວຏ຺ຏູປນິສ຺ສຍານິ ປຸຎ຺ຎານິ ອຸປຈິນນ຺ໂຕ ຜຸສ຺ສສ຺ສ ຠຄວໂຕ ກາເລ ເອກສ຺ມິໍ ກຸລເຄເຫ ນິພ຺ພຕ຺ໂຕ ວຸທ຺ຘິມນ຺ວາຍ ປທຸມສມ຺ປນ຺ນໍ ເອກໍ ໂປກ຺ຂຣຓິໍ ປວິສິຕ຺ວາ ຠິສມຸຬາເລ ຂາທນ຺ໂຕ ໂປກ຺ຂຣຓິຍາ ອວິທູເຣ ຄຈ຺ຉມານໍ ຜຸສ຺ສໍ ຠຄວນ຺ຕໍ ທິສ຺ວາ ປສນ຺ນມານໂສ ຕໂຕ ປທຸມານິ ໂອຈິນິຕ຺ວາ ອາກາເສ ອຸກ຺ຂິປິຕ຺ວາ ຠຄວນ຺ຕໍ ປູເຊສິ, ຕານິ ປຸປ຺ຜານິ ອາກາເສ ວິຕານໍ ຫຸຕ຺ວາ ອຏ຺ຐໍສຸ. ໂສ ຠິຍ຺ໂຍໂສມຕ຺ຕາຍ ປສນ຺ນມານໂສ ປພ຺ພຊິຕ຺ວາ ວຕ຺ຕປຏິປຕ຺ຕິສາໂຣ ສມຓຘມ຺ມໍ ປູເຣຕ຺ວາ ຕໂຕ ຈຸໂຕ ຕຸສິຕຠວນມລໍ ກຸຣຸມາໂນ ວິຍ ຕຕ຺ຖ ອຸປ຺ປຊ຺ຊິຕ຺ວາ ກເມນ ຉ ກາມາວຈຣສມ຺ປຕ຺ຕິໂຍ ຈ ມນຸສ຺ສສມ຺ປຕ຺ຕິໂຍ ຈ ອນຸຠວິຕ຺ວາ ອິມສ຺ມິໍ ພຸທ຺ຘຸປ຺ປາເທ ກຸລເຄເຫ ນິພ຺ພຕ຺ໂຕ ວຸທ຺ຘິປ຺ປຕ຺ໂຕ ສທ຺ຘາຊາໂຕ ປພ຺ພຊິຕ຺ວາ ນຈິຣສ຺ເສວ ອຣຫາ ອໂຫສິ.

໕໑. ໂສ ອປຣຠາເຄ ອຕ຺ຕໂນ ປຸພ຺ພກມ຺ມໍ ສຣິຕ຺ວາ ໂສມນສ຺ສຊາໂຕ ປຸພ຺ພຈຣິຕາປທານໍ ປກາເສນ຺ໂຕ ໂປກ຺ຂຣວນໍ ປວິຏ຺ໂຐຕິອາທິມາຫ. ຕຕ຺ຖ ປກາເຣນ ນຬທຓ຺ຑປຕ຺ຕາທີຫິ ຂຣນ຺ຕີຕິ ໂປກ຺ຂຣາ, ໂປກ຺ຂຣານໍ ສມຸຏ຺ຐິຕຏ຺ເຐນ ສມູຫນ຺ຕິ ໂປກ຺ຂຣວນໍ, ປທຸມຄຈ຺ຉສຓ຺ເຑຫິ ມຓ຺ຑິຕໍ ມຊ຺ຌໍ ປວິຏ຺ໂຐ ອຫນ຺ຕິ ອຕ຺ໂຖ. ເສສໍ ສພ຺ພຕ຺ຖ ອຸຕ຺ຕານເມວາຕິ.

ປທຸມປຸປ຺ຜິຍຕ຺ເຖຣອປທານວຓ຺ຓນາ ສມຕ຺ຕາ.

ນວມວຄ຺ຄວຓ຺ຓນາ ສມຕ຺ຕາ.

໑໐. ສຸຘາວຄ຺ໂຄ

໑. ສຸຘາປິຓ຺ຑິຍຕ຺ເຖຣອປທານວຓ຺ຓນາ

ປູຊາຣເຫ ປູຊຍໂຕຕິອາທິກໍ ອາຍສ຺ມໂຕ ສຸຘາປິຓ຺ຑິຍຕ຺ເຖຣສ຺ສ ອປທານໍ. ອຍມ຺ປິ ປຸຣິມພຸທ຺ເຘສຸ ກຕາຘິກາໂຣ ຕຕ຺ຖ ຕຕ຺ຖ ຠເວ ວິວຏ຺ຏູປນິສ຺ສຍານິ ປຸຎ຺ຎານິ ອຸປຈິນນ຺ໂຕ ສິທ຺ຘຕ຺ຖສ຺ສ ຠຄວໂຕ ກາເລ ຠຄວຕິ ຘຣມາເນ ປຸຎ຺ຎໍ ກາຕຸມສກ຺ໂກນ຺ໂຕ ປຣິນິພ຺ພຸເຕ ຠຄວຕິ ຕສ຺ສ ຘາຕຸໍ ນິທຫິຕ຺ວາ ເຈຕິເຍ ກຣີຍມາເນ ສຸຘາປິຓ຺ຑມທາສິ. ໂສ ເຕນ ປຸຎ຺ເຎນ ຈຕຸນ຺ນວຸຕິກປ຺ປໂຕ ປຏ຺ຐາຍ ເອຕ຺ຖນ຺ຕເຣ ຈຕຸຣາປາຍມທິສ຺ວາ ເທວມນຸສ຺ສສມ຺ປຕ຺ຕິໂຍ ອນຸຠວິຕ຺ວາ ອິມສ຺ມິໍ ພຸທ຺ຘຸປ຺ປາເທ ເອກສ຺ມິໍ ກຸລເຄເຫ ນິພ຺ພຕ຺ໂຕ ວິຎ຺ຎຸຕໍ ປຕ຺ວາ ສຕ຺ຖຣິ ປສີທິຕ຺ວາ ປພ຺ພຊິໂຕ ນຈິຣສ຺ເສວ ອຣຫາ ອໂຫສິ.

໑-໒. ໂສ ອປຣຠາເຄ ອຕ຺ຕໂນ ປຸພ຺ພກມ຺ມໍ ສຣິຕ຺ວາ ໂສມນສ຺ສຊາໂຕ ອຕ຺ຕໂນ ປຸພ຺ພຈຣິຕາປທານໍ ປກາເສນ຺ໂຕ ປູຊາຣເຫຕິອາທິມາຫ. ຕຕ຺ຖ ປູຊາຣຫາ ນາມ ພຸທ຺ຘປຈ຺ເຈກພຸທ຺ຘອຣິຍສາວກາຈຣິຍຸປຊ຺ຌາຍມາຕາປິຕຸຄຣຸອາທໂຍ, ເຕສຸ ປູຊາຣເຫສຸ ມາລາທິປທຸມວຕ຺ຖາຠຣຓຈຕຸປຈ຺ຈຍາທີຫິ ປູຊຍໂຕ ປູຊຍນ຺ຕສ຺ສ ປຸຄ຺ຄລສ຺ສ ປຸຎ຺ຎໂກຏ຺ຐາສໍ ສຫສ຺ສສຕສຫສ຺ສາທິວເສນ ສງ຺ຂ຺ຍໍ ກາຕຸໍ ເກນຈິ ມຫານຸຠາເວນາປິ ນ ສກ຺ກາຕິ ອຕ຺ໂຖ. ນ ເກວລເມວ ຘຣມາເນ ພຸທ຺ຘາທໂຍ ປູຊຍໂຕ, ປຣິນິພ຺ພຸຕສ຺ສາປິ ຠຄວໂຕ ເຈຕິຍປຏິມາໂພຘິອາທີສຸປິ ເອເສວ ນໂຍ.

໓. ຕໍ ທີເປຕຸໍ ຈຕຸນ຺ນມປິ ທີປານນ຺ຕິອາທິມາຫ. ຕຕ຺ຖ ຈຕຸນ຺ນມປິ ທີປານນ຺ຕິ ຊມ຺ພຸທີປອປຣໂຄຍານອຸຕ຺ຕຣກຸຣຸປຸພ຺ພວິເທຫສງ຺ຂາຕານໍ ຈຕຸນ຺ນໍ ທີປານໍ ຕທນຸຄຕານໍ ທ຺ວິສຫສ຺ສປຣິຕ຺ຕທີປານຎ຺ຈ ເອກໂຕ ກຕ຺ວາ ສກລຈກ຺ກວາຬຄພ຺ເຠ ອິສ຺ສຣໍ ຈກ຺ກວຕ຺ຕິຣຊ຺ຊໍ ກເຣຍ຺ຍາຕິ ອຕ຺ໂຖ. ເອກິສ຺ສາ ປູຊນາເຍຕນ຺ຕິ ຘາຕຸຄພ຺ເຠ ເຈຕິເຍ ກຕາຍ ເອກິສ຺ສາ ປູຊາຍ ເອຕໍ ສກລຊມ຺ພຸທີເປ ສຕ຺ຕຣຕນາທິກໍ ສກລໍ ຘນໍ. ກລໍ ນາຄ຺ຆຕິ ໂສຬສິນ຺ຕິ ເຈຕິເຍ ກຕປູຊາຍ ໂສຬສກ຺ຂຕ຺ຕຸໍ ວິຠຕ຺ຕສ຺ສ ໂສຬສມໂກຏ຺ຐາສສ຺ສ ນ ອຄ຺ຆຕີຕິ ອຕ຺ໂຖ.

໔. ສິທ຺ຘຕ຺ຖສ຺ສ…ເປ… ຜລິຕນ຺ຕເຣຕິ ນຣານໍ ອຄ຺ຄສ຺ສ ເສຏ຺ຐສ຺ສ ສິທ຺ຘຕ຺ຖສ຺ສ ຠຄວໂຕ ເຈຕິເຍ ຘາຕຸຄພ຺ຠມ຺ຫິ ສຸຘາກມ຺ເມ ກຣີຍມາເນ ປຣິຈ຺ເຉທານໍ ອຸຠິນ຺ນມນ຺ຕເຣ ເວມຊ຺ເຌ, ອຖ ວາ ປຸປ຺ຜທານຏ຺ຐານານໍ ອນ຺ຕເຣ ຜລນ຺ຕິຍາ ມຍາ ສຸຘາປິຓ຺ໂຑ ທິນ຺ໂນ ມກ຺ຂິໂຕຕິ ສມ຺ພນ຺ໂຘ. ເສສໍ ສພ຺ພຕ຺ຖ ອຸຕ຺ຕານເມວາຕິ.

ສຸຘາປິຓ຺ຑິຍຕ຺ເຖຣອປທານວຓ຺ຓນາ ສມຕ຺ຕາ.

໒. ສຸຈິນ຺ຕິກຕ຺ເຖຣອປທານວຓ຺ຓນາ

ຕິສ຺ສສ຺ສ ໂລກນາຖສ຺ສາຕິອາທິກໍ ອາຍສ຺ມໂຕ ສຸຈິນ຺ຕິກຕ຺ເຖຣສ຺ສ ອປທານໍ. ອຍມ຺ປິ ປຸຣິມພຸທ຺ເຘສຸ ກຕາຘິກາໂຣ ອເນກາສຸ ຊາຕີສຸ ນິພ຺ພານາຘິຄມາຍ ປຸຎ຺ຎໍ ອຸປຈິນິຕ຺ວາ ຕິສ຺ສສ຺ສ ຠຄວໂຕ ກາເລ ເອກສ຺ມິໍ ກຸລເຄເຫ ນິພ຺ພຕ຺ໂຕ ວຸທ຺ຘິມນ຺ວາຍ ສຕ຺ຖຣິ ປສີທິຕ຺ວາ ສຕ຺ຖຸ ນິສີທນຕ຺ຖາຍ ປຣິສຸທ຺ຘໍ ສິລິຏ຺ຐໍ ກຏ຺ຐມຍມນຄ຺ຆປີຐມທາສິ. ໂສ ເຕນ ປຸຎ຺ຎກມ຺ເມນ ສຸຄຕິສຸຂມນຸຠວິຕ຺ວາ ຕຕ຺ຖ ຕຕ຺ຖ ສໍສຣນ຺ໂຕ ອິມສ຺ມິໍ ພຸທ຺ຘຸປ຺ປາເທ ເອກສ຺ມິໍ ກຸລເຄເຫ ນິພ຺ພຕ຺ໂຕ ວຸທ຺ຘິມນ຺ວາຍ ສຕ຺ຖຣິ ປສີທິຕ຺ວາ ປພ຺ພຊິໂຕ ນຈິຣສ຺ເສວ ອຣຫາ ອໂຫສິ.

໘. ໂສ ປຕ຺ຕອຣຫຕ຺ຕຜໂລ ປຸພ຺ພກມ຺ມໍ ສຣິຕ຺ວາ ໂສມນສ຺ສຊາໂຕ ປຸພ຺ພຈຣິຕາປທານໍ ປກາເສນ຺ໂຕ ຕິສ຺ສສ຺ສ ໂລກນາຖສ຺ສາຕິອາທິມາຫ. ຕໍ ສພ຺ພໍ ອຸຕ຺ຕານຕ຺ຖເມວາຕິ.

ສຸຈິນ຺ຕິກຕ຺ເຖຣອປທານວຓ຺ຓນາ ສມຕ຺ຕາ.

໓. ອຑ຺ຒເຈຬກຕ຺ເຖຣອປທານວຓ຺ຓນາ

ຕິສ຺ສສ຺ສາຫໍ ຠຄວໂຕຕິອາທິກໍ ອາຍສ຺ມໂຕ ອຑ຺ຒເຈຬກຕ຺ເຖຣສ຺ສ ອປທານໍ. ອຍມ຺ປິ ເຖໂຣ ປຸຣິມພຸທ຺ເຘສຸ ກຕາຘິກາໂຣ ຕຕ຺ຖ ຕຕ຺ຖ ຠເວ ວິວຏ຺ຏູປນິສ຺ສຍານິ ປຸຎ຺ຎານິ ອຸປຈິນນ຺ໂຕ ຕິສ຺ສສ຺ສ ຠຄວໂຕ ກາເລ ເອເກນາກຸສເລນ ກມ຺ເມນ ທຸຄ຺ຄຕກຸລເຄເຫ ນິພ຺ພຕ຺ໂຕ ວຸທ຺ຘິມນ຺ວາຍ ສທ຺ຘມ຺ມເທສນໍ ຎຕ຺ວາ ປສນ຺ນມານໂສ ຈີວຣຕ຺ຖາຍ ອຑ຺ຒຠາຄໍ ເອກໍ ທຸສ຺ສມທາສິ. ໂສ ເຕເນວ ປີຕິໂສມນສ຺ເສນ ກາລໍ ກຕ຺ວາ ສຄ຺ເຄ ນິພ຺ພຕ຺ໂຕ ຉ ກາມາວຈຣສມ຺ປຕ຺ຕິມນຸຠວິຕ຺ວາ ຕໂຕ ຈຸໂຕ ມນຸສ຺ເສສຸ ມນຸສ຺ສສມ຺ປຕ຺ຕີນໍ ອຄ຺ຄຠູຕໍ ຈກ຺ກວຕ຺ຕິສມ຺ປຕ຺ຕິໍ ອນຸຠວິຕ຺ວາ ອິມສ຺ມິໍ ພຸທ຺ຘຸປ຺ປາເທ ເອກສ຺ມິໍ ອທ຺ຘກຸເລ ນິພ຺ພຕ຺ໂຕ ວຸທ຺ຘິປ຺ປຕ຺ໂຕ ສຕ຺ຖຸ ຘມ຺ມເທສນໍ ສຸຕ຺ວາ ປສນ຺ນມານໂສ ປພ຺ພຊິຕ຺ວາ ນຈິຣສ຺ເສວ ອຣຫາ ອໂຫສິ.

໑໔. ໂສ ອປຣຠາເຄ ອຕ຺ຕໂນ ປຸພ຺ພກມ຺ມໍ ສຣິຕ຺ວາ ໂສມນສ຺ສຊາໂຕ ປຸພ຺ພຈຣິຕາປທານໍ ປກາເສນ຺ໂຕ ຕິສ຺ສສ຺ສາຫໍ ຠຄວໂຕຕິອາທິມາຫ. ຕໍ ສພ຺ພໍ ອຸຕ຺ຕານຕ຺ຖເມວາຕິ.

ອຑ຺ຒເຈຬກຕ຺ເຖຣອປທານວຓ຺ຓນາ ສມຕ຺ຕາ.

໔. ສູຈິທາຍກຕ຺ເຖຣອປທານວຓ຺ຓນາ

ກມ຺ມາໂຣຫໍ ປຸເຣ ອາສິນ຺ຕິອາທິກໍ ອາຍສ຺ມໂຕ ສູຈິທາຍກຕ຺ເຖຣສ຺ສ ອປທານໍ. ອຍມ຺ປິ ປຸຣິມພຸທ຺ເຘສຸ ກຕາຘິກາໂຣ ອນ຺ຕຣນ຺ຕຣາ ກຸສລພີຊານິ ປູເຣນ຺ໂຕ ວິປສ຺ສິສ຺ສ ຠຄວໂຕ ກາເລ ອນ຺ຕຣນ຺ຕຣາ ກເຕນ ເອເກນ ກມ຺ມຈ຺ຉິທ຺ເທນ ກມ຺ມາຣກຸເລ ນິພ຺ພຕ຺ໂຕ ວຸທ຺ຘິມນ຺ວາຍ ສກສິປ຺ເປສຸ ນິປ຺ຜຕ຺ຕິໍ ປຕ຺ໂຕ ສຕ຺ຖຸ ຘມ຺ມເທສນໍ ສຸຕ຺ວາ ປສນ຺ນມານໂສ ຈີວຣສິພ຺ພນຕ຺ຖາຍ ສູຈິທານມທາສິ, ເຕນ ປຸຎ຺ເຎນ ທິພ຺ພສມ຺ປຕ຺ຕິໍ ອນຸຠວິຕ຺ວາ ອປຣຠາເຄ ມນຸສ຺ເສສຸ ອຸປ຺ປນ຺ໂນ ຈກ຺ກວຕ຺ຕາທໂຍ ສມ຺ປຕ຺ຕິໂຍ ຈ ອນຸຠວນ຺ໂຕ ອຸປ຺ປນ຺ນຸປ຺ປນ຺ນຠເວ ຕິກ຺ຂປຎ຺ໂຎ ວຊີຣຎາໂຓ ອໂຫສິ. ໂສ ກເມນ ອິມສ຺ມິໍ ພຸທ຺ຘຸປ຺ປາເທ ນິພ຺ພຕ຺ໂຕ ວຸທ຺ຘິປ຺ປຕ຺ໂຕ ມຫທ຺ຘໂນ ສທ຺ຘາຊາໂຕ ຕິກ຺ຂປຎ຺ໂຎ ອໂຫສິ. ໂສ ເອກທິວສໍ ສຕ຺ຖຸ ຘມ຺ມເທສນໍ ສຸຕ຺ວາ ຘມ຺ມານຸສາເຣນ ຎາຓໍ ເປເສຕ຺ວາ ນິສິນ຺ນາສເນເຍວ ອຣຫາ ອໂຫສິ.

໑໙. ໂສ ອຣຫາ ສມາໂນ ອຕ຺ຕໂນ ປຸພ຺ພກມ຺ມໍ ສຣິຕ຺ວາ ໂສມນສ຺ສຊາໂຕ ປຸພ຺ພຈຣິຕາປທານໍ ປກາເສນ຺ໂຕ ກມ຺ມາໂຣຫໍ ປຸເຣ ອາສິນ຺ຕິອາທິມາຫ. ຕຕ຺ຖ ກມ຺ມາໂຣຕິ ອໂຍກມ຺ມໂລຫກມ຺ມາທິນາ ກມ຺ເມນ ຊີວຕິ ຣຸຫຕິ ວຸທ຺ຘິໍ ວິຣູຬ຺ຫິໍ ອາປຊ຺ຊຕີຕິ ກມ຺ມາໂຣ, ປຸພ຺ເພ ປຸຎ຺ຎກຣຓກາເລ ກມ຺ມາໂຣ ອາສິໍ ອໂຫສິນ຺ຕິ ອຕ຺ໂຖ. ເສສໍ ສພ຺ພຕ຺ຖ ອຸຕ຺ຕານເມວາຕິ.

ສູຈິທາຍກຕ຺ເຖຣອປທານວຓ຺ຓນາ ສມຕ຺ຕາ.

໕. ຄນ຺ຘມາລິຍຕ຺ເຖຣອປທານວຓ຺ຓນາ

ສິທ຺ຘຕ຺ຖສ຺ສ ຠຄວໂຕຕິອາທິກໍ ອາຍສ຺ມໂຕ ຄນ຺ຘມາລິຍຕ຺ເຖຣສ຺ສ ອປທານ. ອຍມ຺ປິ ປຸຣິມພຸທ຺ເຘສຸ ກຕາຘິກາໂຣ ສິທ຺ຘຕ຺ຖສ຺ສ ຠຄວໂຕ ກາເລ ກຸລເຄເຫ ນິພ຺ພຕ຺ໂຕ ມຫທ຺ຘໂນ ມຫາໂຠໂຄ ອໂຫສິ. ໂສ ສຕ຺ຖຣິ ປສີທິຕ຺ວາ ຈນ຺ທນາຄຣຸກປ຺ປູຣກສ຺ສຕຸຣາທີນິ ອເນການິ ສຸຄນ຺ຘານິ ວຑ຺ເຒຕ຺ວາ ສຕ຺ຖຸ ຄນ຺ຘຖູປໍ ກາເຣສິ. ຕສ຺ສຸປຣິ ສຸມນປຸປ຺ເຜຫິ ຉາເທສິ, ພຸທ຺ຘຎ຺ຈ ອຏ຺ຐງ຺ຄນມກ຺ກາຣໍ ອກາສິ. ໂສ ເຕນ ປຸຎ຺ຎກມ຺ເມນ ເທວມນຸສ຺ເສສຸ ສມ຺ປຕ຺ຕິໂຍ ອນຸຠວິຕ຺ວາ ອິມສ຺ມິໍ ພຸທ຺ຘຸປ຺ປາເທ ວິຠວສມ຺ປນ຺ເນ ເອກສ຺ມິໍ ກຸລເຄເຫ ນິພ຺ພຕ຺ໂຕ ວຸທ຺ຘິມນ຺ວາຍ ສຕ຺ຖຣິ ປສີທິຕ຺ວາ ປພ຺ພຊິໂຕ ນຈິຣສ຺ເສວ ອຣຫາ ອໂຫສິ.

໒໔. ໂສ ອປຣຠາເຄ ອຕ຺ຕໂນ ປຸພ຺ພກມ຺ມໍ ສຣິຕ຺ວາ ໂສມນສ຺ສຊາໂຕ ປຸພ຺ພຈຣິຕາປທານໍ ປກາເສນ຺ໂຕ ສິທ຺ຘຕ຺ຖສ຺ສ ຠຄວໂຕຕິອາທິມາຫ. ຕໍ ສພ຺ພໍ ອຸຕ຺ຕານຕ຺ຖເມວາຕິ.

ຄນ຺ຘມາລິຍຕ຺ເຖຣອປທານວຓ຺ຓນາ ສມຕ຺ຕາ.

໖. ຕິປຸປ຺ຜິຍຕ຺ເຖຣອປທານວຓ຺ຓນາ

ມິຄລຸທ຺ໂທ ປຸເຣ ອາສິນ຺ຕິອາທິກໍ ອາຍສ຺ມໂຕ ຕິປຸປ຺ຜິຍຕ຺ເຖຣສ຺ສ ອປທານໍ. ອຍມ຺ປິ ປຸຣິມພຸທ຺ເຘສຸ ກຕາຘິກາໂຣ ອນ຺ຕຣາ ເກນຈິ ອກຸສລຈ຺ຉິທ຺ເທນ ວິປສ຺ສິສ຺ສ ຠຄວໂຕ ກາເລ ເນສາທກຸເລ ນິພ຺ພຕ຺ໂຕ ມິຄລຸທ຺ໂທ ຫຸຕ຺ວາ ອຣຎ຺ເຎ ວິຫຣຕິ. ຕທາ ວິປສ຺ສິສ຺ສ ຠຄວໂຕ ປາຏລິໂພຘິໍ ສມ຺ປຸຓ຺ຓປຕ຺ຕປລ຺ລວໍ ຫຣິຕວຓ຺ຓໍ ນີໂລຠາສໍ ມໂນຣມໍ ທິສ຺ວາ ຕີຫິ ປຸປ຺ເຜຫິ ປູເຊຕ຺ວາ ປຸຣາຓປຕ຺ຕໍ ຉຑ຺ເຑຕ຺ວາ ຠຄວໂຕ ສມ຺ມຸຂາ ວິຍ ປາຏລິມຫາໂພຘິໍ ວນ຺ທິ. ໂສ ເຕນ ປຸຎ຺ເຎນ ຕໂຕ ຈຸໂຕ ເທວໂລເກ ອຸປ຺ປນ຺ໂນ ຕຕ຺ຖ ທິພ຺ພສມ຺ປຕ຺ຕິໍ ອປຣາປຣໍ ອນຸຠວິຕ຺ວາ ຕໂຕ ຈຸໂຕ ມນຸສ຺ເສສຸ ຊາໂຕ ຕຕ຺ຖ ຈກ຺ກວຕ຺ຕິສມ຺ປຕ຺ຕິອາທໂຍ ອນຸຠວິຕ຺ວາ ອິມສ຺ມິໍ ພຸທ຺ຘຸປ຺ປາເທ ເອກສ຺ມິໍ ກຸລເຄເຫ ນິພ຺ພຕ຺ໂຕ ວຸທ຺ຘິມນ຺ວາຍ ສຕ຺ຖຸ ຘມ຺ມເທສນໍ ສຸຕ຺ວາ ປຏິລທ຺ຘໂສມນສ຺ສຫທໂຍ ເຄຫໍ ປຫາຍ ປພ຺ພຊິຕ຺ວາ ນຈິຣສ຺ເສວ ອຣຫາ ອໂຫສິ.

໓໑. ໂສ ເອວໍ ສິທ຺ຘິປ຺ປຕ຺ໂຕ ອຕ຺ຕໂນ ປຸພ຺ພກມ຺ມໍ ສຣິຕ຺ວາ ໂສມນສ຺ສຊາໂຕ ປຸພ຺ພຈຣິຕາປທານໍ ປກາເສນ຺ໂຕ ມິຄລຸທ຺ໂທ ປຸເຣ ອາສິນ຺ຕິອາທິມາຫ. ຕຕ຺ຖ ມຣຓາຍ ຄຈ຺ຉຕິ ປາປຸຓາຕີຕິ ມິໂຄ, ອຖ ວາ ມຄຍມາໂນ ອິຫຕິ ປວຕ຺ຕຕີຕິ ມິໂຄ, ມິຄານໍ ມາຣເຓ ລຸທ຺ໂທ ໂລຠີ ເຄໂຘຕິ ມິຄລຸທ຺ໂທ, ປຸເຣ ມຍ຺ຫໍ ປຸຎ຺ຎກຣຓສມເຍ ການນສງ຺ຂາເຕ ມຫາອຣຎ຺ເຎ ມິຄລຸທ຺ໂທ ອາສິນ຺ຕິ ສມ຺ພນ຺ໂຘ. ປາຏລິໍ ຫຣິຕໍ ທິສ຺ວາຕິ ຕຕ຺ຖ ປກາເຣນ ຕເລນ ຣຕ຺ຕວຓ຺ເຓນ ຠວຕີຕິ ປາຏລິ, ປຸປ຺ຜານໍ ຣຕ຺ຕວຓ຺ຓຕາຍ ປາຏລີຕິ ໂວຫາໂຣ, ປຕ຺ຕານໍ ຫຣິຕຕາຍ ຫຣິຕໍ ນີລວຓ຺ຓໍ ປາຏລິໂພຘິໍ ທິສ຺ວາຕິ ອຕ຺ໂຖ. ເສສໍ ສພ຺ພຕ຺ຖ ອຸຕ຺ຕານຕ຺ຖເມວາຕິ.

ຕິປຸປ຺ຜິຍຕ຺ເຖຣອປທານວຓ຺ຓນາ ສມຕ຺ຕາ.

໗. ມຘຸປິຓ຺ຑິກຕ຺ເຖຣອປທານວຓ຺ຓນາ

ວິວເນ ການເນ ທິສ຺ວາຕິອາທິກໍ ອາຍສ຺ມໂຕ ມຘຸປິຓ຺ຑິກຕ຺ເຖຣສ຺ສ ອປທານໍ. ອຍມ຺ປິ ປຸຣິມພຸທ຺ເຘສຸ ກຕາຘິກາໂຣ ຕຕ຺ຖ ຕຕ຺ຖ ຠເວ ວິວຏ຺ຏູປນິສ຺ສຍານິ ປຸຎ຺ຎານິ ອຸປຈິນນ຺ໂຕ ສິທ຺ຘຕ຺ຖສ຺ສ ຠຄວໂຕ ກາເລ ເນສາທໂຍນິຍໍ ນິພ຺ພຕ຺ໂຕ ມຫາອຣຎ຺ເຎ ປຏິວສຕິ. ຕທາ ວິເວກາຠິຣຕິຍາ ສມ຺ປຕ຺ຕໍ ສິທ຺ຘຕ຺ຖໍ ຠຄວນ຺ຕໍ ທິສ຺ວາ ສມາຘິໂຕ ວຸຏ຺ຐິຕສ຺ສ ຕສ຺ສ ສຸມຘຸຣໍ ມຘຸມທາສິ. ຕຕ຺ຖ ຈ ປສນ຺ນມານໂສ ວນ຺ທິຕ຺ວາ ປກ຺ກາມິ. ໂສ ເຕເນວ ປຸຎ຺ເຎນ ສມ຺ປຕ຺ຕິໍ ອນຸຠວນ຺ໂຕ ເທວມນຸສ຺ເສສຸ ສໍສຣິຕ຺ວາ ອິມສ຺ມິໍ ພຸທ຺ຘຸປ຺ປາເທ ກຸລເຄເຫ ນິພ຺ພຕ຺ໂຕ ວຸທ຺ຘິປ຺ປຕ຺ໂຕ ສຕ຺ຖຣິ ປສີທິຕ຺ວາ ປພ຺ພຊິໂຕ ນຈິຣສ຺ເສວ ອຣຫາ ອໂຫສິ.

໓໗. ໂສ ອປຣຠາເຄ ອຕ຺ຕໂນ ປຸພ຺ພກມ຺ມໍ ສຣິຕ຺ວາ ໂສມນສ຺ສຊາໂຕ ປຸພ຺ພຈຣິຕາປທານໍ ປກາເສນ຺ໂຕ ວິວເນ ການເນ ທິສ຺ວາຕິອາທິມາຫ. ຕຕ຺ຖ ວິວເນຕິ ວິເສເສນ ວນໍ ປຕ຺ຖຏໍ ວິວນໍ, ຫຕ຺ຖິອສ຺ສຣຖສທ຺ເທຫິ ເຠຣິສທ຺ເທຫິ ຈ ວຕ຺ຖຸກາມກິເລສກາເມຫິ ຈ ວິຄຕໍ ພ຺ຍາປຄຕນ຺ຕິ ອຕ຺ໂຖ, ການນສງ຺ຂາເຕ ມຫາອຣຎ຺ເຎ ວິວເນຕິ ສມ຺ພນ຺ໂຘ. ໂອສຘິໍວ ວິໂຣຈນ຺ຕນ຺ຕິ ຠວວຑ຺ຒກິຊນານໍ ອິຈ຺ຉິຕິຈ຺ຉິຕໍ ນິປ຺ຜາເທຕີຕິ ໂອສຘໍ. ໂອຊານິພ຺ພຕ຺ຕິກາຣຓໍ ປຏິຈ຺ຈ ຍາຍ ຕາຣກາຍ ອຸຄ຺ຄຕາຍ ອຸທ຺ຘຣນ຺ຕິ ຄຓ຺ຫນ຺ຕີຕິ ສາ ໂອສຘິ. ໂອສຘິຕາຣກາ ອິວ ວິໂຣຈນ຺ຕີຕິ ວຕ຺ຕພ຺ເພ ຄາຖາພນ຺ຘສຸຂຕ຺ຖໍ ‘‘ໂອສຘິໍວ ວິໂຣຈນ຺ຕ’’ນ຺ຕິ ຈ ວຸຕ຺ຕໍ. ເສສໍ ສພ຺ພຕ຺ຖ ອຸຕ຺ຕານເມວາຕິ.

ມຘຸປິຓ຺ຑິກຕ຺ເຖຣອປທານວຓ຺ຓນາ ສມຕ຺ຕາ.

໘. ເສນາສນທາຍກຕ຺ເຖຣອປທານວຓ຺ຓນາ

ສິທ຺ຘຕ຺ຖສ຺ສ ຠຄວໂຕຕິອາທິກໍ ອາຍສ຺ມໂຕ ເສນາສນທາຍກຕ຺ເຖຣສ຺ສ ອປທານໍ. ອຍມ຺ປິ ປຸຣິມພຸທ຺ເຘສຸ ກຕາຘິກາໂຣ ຕຕ຺ຖ ຕຕ຺ຖ ຠເວ ວິວຏ຺ຏູປນິສ຺ສຍານິ ປຸຎ຺ຎານິ ອຸປຈິນນ຺ໂຕ ສິທ຺ຘຕ຺ຖສ຺ສ ຠຄວໂຕ ກາເລ ກຸລເຄເຫ ນິພ຺ພຕ຺ໂຕ ວຸທ຺ຘິປ຺ປຕ຺ໂຕ ສຕ຺ຖຣິ ປສີທິຕ຺ວາ ອຕ຺ຕໂນ ວສນຏ຺ຐານໍ ວນນ຺ຕຣໍ ສມ຺ປຕ຺ຕສ຺ສ ຠຄວໂຕ ປຓາມໍ ກຕ຺ວາ ປຓ຺ຓສນ຺ຖຣໍ ສນ຺ຖຣິຕ຺ວາ ອທາສິ. ຠຄວໂຕ ນິສິນ຺ນຏ຺ຐານສ຺ສ ສມນ຺ຕໂຕ ຠິຕ຺ຕິປຣິຈ຺ເຉທໍ ກຕ຺ວາ ປຸປ຺ຜປູຊມກາສິ. ໂສ ເຕນ ປຸຎ຺ເຎນ ເທວມນຸສ຺ເສສຸ ສໍສຣນ຺ໂຕ ອຸຠຍສມ຺ປຕ຺ຕິໂຍ ອນຸຠວິຕ຺ວາ ອິມສ຺ມິໍ ພຸທ຺ຘຸປ຺ປາເທ ກຸລເຄເຫ ນິພ຺ພຕ຺ໂຕ ວຸທ຺ຘິປ຺ປຕ຺ໂຕ ສຕ຺ຖຣິ ປສີທິຕ຺ວາ ປພ຺ພຊິໂຕ ນຈິຣສ຺ເສວ ອຣຫາ ອໂຫສິ.

໔໕. ໂສ ອປຣຠາເຄ ອຕ຺ຕໂນ ປຸພ຺ພກມ຺ມໍ ສຣິຕ຺ວາ ໂສມນສ຺ສຊາໂຕ ອຕ຺ຕໂນ ປຸພ຺ພຈຣິຕາປທານໍ ທສ຺ເສນ຺ໂຕ ສິທ຺ຘຕ຺ຖສ຺ສ ຠຄວໂຕຕິອາທິມາຫ. ຕໍ ສພ຺ພໍ ເຫຏ຺ຐາ ວຸຕ຺ຕນຍຕ຺ຕາ ອຸຕ຺ຕານຕ຺ຖເມວາຕິ.

ເສນາສນທາຍກຕ຺ເຖຣອປທານວຓ຺ຓນາ ສມຕ຺ຕາ.

໙. ເວຍ຺ຍາວຈ຺ຈກຣຕ຺ເຖຣອປທານວຓ຺ຓນາ

ວິປສ຺ສິສ຺ສ ຠຄວໂຕຕິອາທິກໍ ອາຍສ຺ມໂຕ ເວຍ຺ຍາວຈ຺ຈກຣຕ຺ເຖຣສ຺ສ ອປທານໍ. ຕສ຺ສ ອຸປ຺ປຕ຺ຕິອາທໂຍ ເຫຏ຺ຐາ ວຸຕ຺ຕນິຍາເມເນວ ທຏ຺ຐພ຺ພາ.

ເວຍ຺ຍາວຈ຺ຈກຣຕ຺ເຖຣອປທານວຓ຺ຓນາ ສມຕ຺ຕາ.

໑໐. ພຸທ຺ຘຸປຏ຺ຐາກຕ຺ເຖຣອປທານວຓ຺ຓນາ

ວິປສ຺ສິສ຺ສ ຠຄວໂຕຕິອາທິກໍ ອາຍສ຺ມໂຕ ພຸທ຺ຘຸປຏ຺ຐາກຕ຺ເຖຣສ຺ສ ອປທານໍ. ອຍມ຺ປິ ປຸຣິມພຸທ຺ເຘສຸ ກຕາຘິກາໂຣ ຕຕ຺ຖ ຕຕ຺ຖ ຠເວ ວິວຏ຺ຏູປນິສ຺ສຍານິ ປຸຎ຺ຎານິ ອຸປຈິນນ຺ໂຕ ວິປສ຺ສິສ຺ສ ຠຄວໂຕ ກາເລ ສງ຺ຂຘມກກຸເລ ນິພ຺ພຕ຺ໂຕ ວຸທ຺ຘິມນ຺ວາຍ ອຕ຺ຕໂນ ສິປ຺ເປ ສງ຺ຂຘມເນ ເຉໂກ ອໂຫສິ, ນິຈ຺ຈກາລໍ ຠຄວໂຕ ສງ຺ຂໍ ຘເມຕ຺ວາ ສງ຺ຂສທ຺ເທເນວ ປູເຊສິ. ໂສ ເຕນ ປຸຎ຺ເຎນ ເທວມນຸສ຺ເສສຸ ສໍສຣນ຺ໂຕ ສພ຺ພຕ຺ຖ ປາກໂຏ ມຫາໂຆໂສ ມຫານາທີ ມຘຸຣສ຺ສໂຣ ອໂຫສິ, ອິມສ຺ມິໍ ພຸທ຺ຘຸປ຺ປາເທ ເອກສ຺ມິໍ ປາກຏກຸເລ ນິພ຺ພຕ຺ໂຕ ວຸທ຺ຘິປ຺ປຕ຺ໂຕ ມຘຸຣສ຺ສໂຣຕິ ປາກໂຏ, ສຕ຺ຖຣິ ປສີທິຕ຺ວາ ປພ຺ພຊິໂຕ ນຈິຣສ຺ເສວ ອຣຫາ ອໂຫສິ, ອປຣຠາເຄ ມຘຸຣສ຺ສຣຕ຺ເຖໂຣຕິ ປາກໂຏ.

໕໑. ໂສ ເອກທິວສໍ ອຕ຺ຕໂນ ປຸພ຺ພກມ຺ມໍ ສຣິຕ຺ວາ ໂສມນສ຺ສຊາໂຕ ປຸພ຺ພຈຣິຕາປທານໍ ປກາເສນ຺ໂຕ ວິປສ຺ສິສ຺ສ ຠຄວໂຕຕິອາທິມາຫ. ຕໍ ເຫຏ຺ຐາ ວຸຕ຺ຕເມວ. ອໂຫສິໍ ສງ຺ຂຘມໂກຕິ ສໍ ສຸຏ຺ຐຸ ຂນນ຺ໂຕ ຄຈ຺ຉຕີຕິ ສງ຺ໂຂ, ສມຸທ຺ທຊລປຣິຍນ຺ເຕ ຈຣມາໂນ ຄຈ຺ຉຕິ ວິຈຣຕີຕິ ອຕ຺ໂຖ. ຕໍ ສງ຺ຂໍ ຘມຕິ ໂຆສໍ ກໂຣຕີຕິ ສງ຺ຂຘມໂກ, ໂສຫໍ ສງ຺ຂຘມໂກວ ອໂຫສິນ຺ຕິ ອຕ຺ໂຖ. ເສສໍ ສພ຺ພຕ຺ຖ ອຸຕ຺ຕານເມວາຕິ.

ພຸທ຺ຘຸປຏ຺ຐາກຕ຺ເຖຣອປທານວຓ຺ຓນາ ສມຕ຺ຕາ.

ທສມວຄ຺ຄວຓ຺ຓນາ ສມຕ຺ຕາ.

໑໑. ຠິກ຺ຂທາຍິວຄ຺ໂຄ

໑. ຠິກ຺ຂາທາຍກຕ຺ເຖຣອປທານວຓ຺ຓນາ

ສຸວຓ຺ຓວຓ຺ຓໍ ສມ຺ພຸທ຺ຘນ຺ຕິອາທິກໍ ອາຍສ຺ມໂຕ ຠິກ຺ຂາທາຍກຕ຺ເຖຣສ຺ສ ອປທານໍ. ອຍມ຺ປິ ປຸຣິມຊິນວເຣສຸ ກຕາຘິກາໂຣ ຕຕ຺ຖ ຕຕ຺ຖ ຠເວ ວິວຏ຺ຏູປນິສ຺ສຍານິ ປຸຎ຺ຎານິ ອຸປຈິນນ຺ໂຕ ສິທ຺ຘຕ຺ຖສ຺ສ ຠຄວໂຕ ກາເລ ເອກສ຺ມິໍ ກຸລເຄເຫ ນິພ຺ພຕ຺ໂຕ ວຸທ຺ຘິມນ຺ວາຍ ວິຠວສມ຺ປນ຺ໂນ ສທ຺ຘາຊາໂຕ ວິຫາຣໂຕ ນິກ຺ຂມິຕ຺ວາ ປິຓ຺ຑາຍ ຈຣມານໍ ສິທ຺ຘຕ຺ຖໍ ຠຄວນ຺ຕໍ ທິສ຺ວາ ປສນ຺ນມານໂສ ອາຫາຣມທາສິ. ຠຄວາ ຕໍ ປຏິຄ຺ຄເຫຕ຺ວາ ອນຸໂມທນໍ ວຕ຺ວາ ປກ຺ກາມິ. ໂສ ເຕເນວ ກຸສເລນ ຍາວຕາຍຸກໍ ຐຕ຺ວາ ອາຍຸປຣິໂຍສາເນ ເທວໂລເກ ນິພ຺ພຕ຺ໂຕ ຕຕ຺ຖ ຉ ກາມາວຈຣສມ຺ປຕ຺ຕິໂຍ ອນຸຠວິຕ຺ວາ ມນຸສ຺ເສສຸ ຈ ມນຸສ຺ສສມ຺ປຕ຺ຕິມນຸຠວິຕ຺ວາ ອິມສ຺ມິໍ ພຸທ຺ຘຸປ຺ປາເທ ກຸລເຄເຫ ນິພ຺ພຕ຺ໂຕ ວຸທ຺ຘິມນ຺ວາຍ ສທ຺ຘາຊາໂຕ ປພ຺ພຊິຕ຺ວາ ນຈິຣສ຺ເສວ ອຣຫາ ອໂຫສິ.

໑. ໂສ ອປຣຠາເຄ ອຕ຺ຕໂນ ປຸພ຺ພກມ຺ມໍ ອນຸສ຺ສຣິຕ຺ວາ ໂສມນສ຺ສຊາໂຕ ປຸພ຺ພຈຣິຕາປທານໍ ປກາເສນ຺ໂຕ ສຸວຓ຺ຓວຓ຺ຓໍ ສມ຺ພຸທ຺ຘນ຺ຕິອາທິມາຫ. ຕໍ ສພ຺ພໍ ເຫຏ຺ຐາ ວຸຕ຺ຕນຍເມວ. ປວຣາ ອຠິນິກ຺ຂນ຺ຕນ຺ຕິ ປກາເຣນ ວຣິຕພ຺ພໍ ປຕ຺ເຖຕພ຺ພນ຺ຕິ ປວຣໍ, ຣມ຺ມຠູຕໂຕ ວິເວກຠູຕໂຕ ສກວິຫາຣໂຕ ອຠິ ວິເສເສນ ນິກ຺ຂນ຺ຕນ຺ຕິ ອຕ຺ໂຖ. ວານາ ນິພ຺ພານມາຄຕນ຺ຕິ ວານໍ ວຸຈ຺ຈຕິ ຕຓ຺ຫາ, ຕໂຕ ນິກ຺ຂນ຺ຕຕ຺ຕາ ນິພ຺ພານໍ, ວານນາມໍ ຕຓ຺ຫໍ ປຘານໍ ກຕ຺ວາ ສພ຺ພກິເລເສ ປຫາຍ ນິພ຺ພານໍ ປຕ຺ຕນ຺ຕິ ອຕ຺ໂຖ.

໒. ກຏຈ຺ຉຸຠິກ຺ຂໍ ທຕ຺ວານາຕິ ກຣຕເລນ ຄເຫຕພ຺ພາ ທພ຺ພິ ກຏຈ຺ຉຸ, ຠິກ຺ຂີຍຕິ ອາຍາຈີຍຕີຕິ ຠິກ຺ຂາ, ອຠິ ວິເສເສນ ຂາທິຕພ຺ພາ ຠກ຺ຂິຕພ຺ພາຕິ ວາ ຠິກ຺ຂາ, ກຏຈ຺ຉຸນາ ຄເຫຕພ຺ພາ ຠິກ຺ຂາ ກຏຈ຺ຉຸຠິກ຺ຂາ, ທພ຺ພິຍາ ຠຕ຺ຕໍ ທຕ຺ວາຕິ ອຕ຺ໂຖ. ເສສໍ ສພ຺ພຕ຺ຖ ອຸຕ຺ຕານຕ຺ຖເມວາຕິ.

ຠິກ຺ຂາທາຍກຕ຺ເຖຣອປທານວຓ຺ຓນາ ສມຕ຺ຕາ.

໒. ຎາຓສຎ຺ຎິກຕ຺ເຖຣອປທານວຓ຺ຓນາ

ສຸວຓ຺ຓວຓ຺ຓໍ ສມ຺ພຸທ຺ຘນ຺ຕິອາທິກໍ ອາຍສ຺ມໂຕ ຎາຓສຎ຺ຎິກຕ຺ເຖຣສ຺ສ ອປທານໍ. ກາ ອຸປ຺ປຕ຺ຕິ? ອຍມ຺ປິ ປຸຣິມພຸທ຺ເຘສຸ ກຕາຘິກາໂຣ ຕຕ຺ຖ ຕຕ຺ຖ ຠເວ ວິວຏ຺ຏູປນິສ຺ສຍານິ ປຸຎ຺ຎານິ ອຸປຈິນນ຺ໂຕ ສິທ຺ຘຕ຺ຖສ຺ສ ຠຄວໂຕ ກາເລ ກຸລເຄເຫ ນິພ຺ພຕ຺ໂຕ ວຸທ຺ຘິມນ຺ວາຍ ສທ຺ຘາຊາໂຕ ສທ຺ຘມ຺ມສ຺ສວເນ ສາທໂຣ ສາລໂຍ ຠຄວໂຕ ຘມ຺ມເທສນານຸສາເຣນ ຎາຓໍ ເປເສຕ຺ວາ ໂຆສປມາຓຕ຺ຕາ ຠຄວໂຕ ຎາເຓ ປສນ຺ໂນ ປຎ຺ຈງ຺ຄອຏ຺ຐງ຺ຄນມກ຺ກາຣວເສນ ປຓາມໍ ກຕ຺ວາ ປກ຺ກາມິ. ໂສ ຕໂຕ ຈຸໂຕ ເທວໂລເກສຸ ອຸປ຺ປນ຺ໂນ ຕຕ຺ຖ ຉ ກາມາວຈເຣ ທິພ຺ພສມ຺ປຕ຺ຕິມນຸຠວນ຺ໂຕ ຕໂຕ ຈວິຕ຺ວາ ມນຸສ຺ສໂລເກ ຊາໂຕ ຕຕ຺ຖຄ຺ຄຠູຕາ ຈກ຺ກວຕ຺ຕິສມ຺ປທາທໂຍ ອນຸຠວິຕ຺ວາ ອິມສ຺ມິໍ ພຸທ຺ຘຸປ຺ປາເທ ວິຠວສມ຺ປນ຺ເນ ເອກສ຺ມິໍ ກຸລເຄເຫ ນິພ຺ພຕ຺ໂຕ ວຸທ຺ຘິມນ຺ວາຍ ສຕ຺ຖຣິ ປສີທິຕ຺ວາ ປພ຺ພຊິໂຕ ນຈິຣສ຺ເສວ ອຣຫາ ອໂຫສິ.

໗. ໂສ ອປຣຠາເຄ ອຕ຺ຕໂນ ປຸພ຺ພກມ຺ມໍ ສຣິຕ຺ວາ ໂສມນສ຺ສຊາໂຕ ປຸພ຺ພຈຣິຕາປທານໍ ປກາເສນ຺ໂຕ ສຸວຓ຺ຓວຓ຺ຓໍ ສມ຺ພຸທ຺ຘນ຺ຕິອາທິມາຫ. ຕໍ ວຸຕ຺ຕຕ຺ຖເມວ. ນິສຠາຊານິຍໍ ຍຖາຕິ ຄວສຕສຫສ຺ສເຊຏ຺ໂຐ ນິສໂຠ, ນິສໂຠ ຈ ໂສ ອາຊານິໂຍ ເສຏ຺ໂຐ ອຸຕ຺ຕໂມ ເຈຕິ ນິສຠາຊານິໂຍ. ຍຖາ ນິສຠາຊານິໂຍ, ຕເຖວ ຠຄວາຕິ ອຕ຺ໂຖ. ໂລກວິສຍສຎ຺ຎາຕໍ ປຎ຺ຎຕ຺ຕິວເສນ ເອວໍ ວຸຕ຺ຕໍ. ອນຸປເມຍ຺ໂຍ ຫິ ຠຄວາ. ເສສໍ ສພ຺ພຕ຺ຖ ອຸຕ຺ຕານຕ຺ຖເມວາຕິ.

ຎາຓສຎ຺ຎິກຕ຺ເຖຣອປທານວຓ຺ຓນາ ສມຕ຺ຕາ.

໓. ອຸປ຺ປລຫຕ຺ຖິຍຕ຺ເຖຣອປທານວຓ຺ຓນາ

ຕິວຣາຍໍ ນິວາສີຫນ຺ຕິອາທິກໍ ອາຍສ຺ມໂຕ ອຸປ຺ປລຫຕ຺ຖກຕ຺ເຖຣສ຺ສ ອປທານໍ. ອຍມ຺ປິ ປຸຣິມຊິນວເຣສຸ ກຕກຸສໂລ ຕຕ຺ຖ ຕຕ຺ຖ ຠເວ ວິວຏ຺ຏູປນິສ຺ສຍານິ ປຸຎ຺ຎານິ ອຸປຈິນນ຺ໂຕ ສິທ຺ຘຕ຺ຖສ຺ສ ຠຄວໂຕ ກາເລ ມາລາກາຣກຸເລ ນິພ຺ພຕ຺ໂຕ ວຸທ຺ຘິມນ຺ວາຍ ມາລາກາຣກມ຺ເມນ ອເນການິ ປຸປ຺ຜານິ ວິກ຺ກິຓນ຺ໂຕ ຊີວຕິ. ອເຖກທິວສໍ ປຸປ຺ຜານິ ຄເຫຕ຺ວາ ຈຣນ຺ໂຕ ຠຄວນ຺ຕໍ ຣຕນຄ຺ຆິກມິວ ຈຣມານໍ ທິສ຺ວາ ຣຕ຺ຕຸປ຺ປລກລາເປນ ປູເຊສິ. ໂສ ຕໂຕ ຈຸໂຕ ເຕເນວ ປຸຎ຺ເຎນ ສຸຄຕີສຸ ປຸຎ຺ຎມນຸຠວິຕ຺ວາ ອິມສ຺ມິໍ ພຸທ຺ຘຸປ຺ປາເທ ກຸລເຄເຫ ນິພ຺ພຕ຺ໂຕ ວຸທ຺ຘິມນ຺ວາຍ ສທ຺ຘາຊາໂຕ ປພ຺ພຊິຕ຺ວາ ນຈິຣສ຺ເສວ ອຣຫາ ອໂຫສິ.

໑໓. ໂສ ອປຣຠາເຄ ອຕ຺ຕໂນ ປຸພ຺ພກມ຺ມໍ ສຣິຕ຺ວາ ໂສມນສ຺ສຊາໂຕ ປຸພ຺ພຈຣິຕາປທານໍ ປກາເສນ຺ໂຕ ຕິວຣາຍໍ ນິວາສີຫນ຺ຕິອາທິມາຫ. ຕຕ຺ຖ ຕິວຣາຕິ ຕີຫິ ວາເຣຫິ ກາຣິຕໍ ສຎ຺ຈຣິຕໍ ປຏິຈ຺ຉນ຺ນໍ ນຄຣໍ, ຕສ຺ສໍ ຕິວຣາຍໍ ນິວາສີ, ວສນສີໂລ ນິວາສນຏ຺ຐານເຄເຫ ວາ ວສນ຺ໂຕ ອຫນ຺ຕິ ອຕ຺ໂຖ. ອໂຫສິໍ ມາລິໂກ ຕທາຕິ ຕທາ ນິພ຺ພານຕ຺ຖາຍ ປຸຎ຺ຎສມ຺ຠາຣກຣຓສມເຍ ມາລິໂກ ມາລາກາໂຣວ ປຸປ຺ຜານິ ກຍວິກ຺ກຍໍ ກຕ຺ວາ ຊີວນ຺ໂຕ ອໂຫສິນ຺ຕິ ອຕ຺ໂຖ.

໑໔. ປຸປ຺ຜຫຕ຺ຖມທາສຫນ຺ຕິ ສິທ຺ຘຕ຺ຖໍ ຠຄວນ຺ຕໍ ທິສ຺ວາ ອຸປ຺ປລກລາປໍ ອທາສິໍ ປູເຊສິນ຺ຕິ ອຕ຺ໂຖ. ເສສໍ ສພ຺ພຕ຺ຖ ອຸຕ຺ຕານຕ຺ຖເມວາຕິ.

ອຸປ຺ປລຫຕ຺ຖກຕ຺ເຖຣອປທານວຓ຺ຓນາ ສມຕ຺ຕາ.

໔. ປທປູຊກຕ຺ເຖຣອປທານວຓ຺ຓນາ

ສິທ຺ຘຕ຺ຖສ຺ສ ຠຄວໂຕຕິອາທິກໍ ອາຍສ຺ມໂຕ ປທປູຊກຕ຺ເຖຣສ຺ສ ອປທານໍ. ອຍມ຺ປິ ປຸຣິມພຸທ຺ເຘສຸ ກຕາຘິກາໂຣ ສິທ຺ຘຕ຺ຖສ຺ສ ຠຄວໂຕ ກາເລ ກຸລເຄເຫ ນິພ຺ພຕ຺ໂຕ ວຸທ຺ຘິມນ຺ວາຍ ສຕ຺ຖຣິ ປສນ຺ໂນ ສຸມນປຸປ຺ເຜນ ປາທມູເລ ປູເຊສິ. ໂສ ເຕນ ປຸຎ຺ເຎນ ເທວມນຸສ຺ເສສຸ ສໍສຣນ຺ໂຕ ສກ຺ກສມ຺ປຕ຺ຕິໍ ອນຸຠວິຕ຺ວາ ອິມສ຺ມິໍ ພຸທ຺ຘຸປ຺ປາເທ ເອກສ຺ມິໍ ກຸລເຄເຫ ນິພ຺ພຕ຺ໂຕ ວຸທ຺ຘິມນ຺ວາຍ ສຕ຺ຖຣິ ປສີທິຕ຺ວາ ປພ຺ພຊິໂຕ ວິປສ຺ສນໍ ວຑ຺ເຒຕ຺ວາ ອຣຫຕ຺ຕຜເລ ປຕິຏ຺ຐາສິ.

໑໙. ໂສ ອປຣຠາເຄ ອຕ຺ຕໂນ ປຸພ຺ພກມ຺ມໍ ສຣິຕ຺ວາ ໂສມນສ຺ສຊາໂຕ ປຸພ຺ພຈຣິຕາປທານໍ ປກາເສນ຺ໂຕ ສິທ຺ຘຕ຺ຖສ຺ສ ຠຄວໂຕຕິອາທິມາຫ. ຊາຕິປຸປ຺ຜມທາສຫນ຺ຕິ ຊາຕິສຸມນປຸປ຺ຜໍ ອທາສິໍ ອຫນ຺ຕິ ວຕ຺ຕພ຺ເພ ຄາຖາພນ຺ຘສຸຂຕ຺ຖໍ ສຸມນສທ຺ທສ຺ສ ໂລປໍ ກຕ຺ວາ ວຸຕ຺ຕໍ. ຕຕ຺ຖ ຊາຕິຍາ ນິພ຺ພຕ຺ໂຕ ວິກສມາໂນເຍວ ສຸມນໍ ຊນານໍ ໂສມນສ຺ສໍ ກໂຣຕີຕິ ສຸມນໍ, ປຸປ຺ຜນຏ຺ເຐນ ວິກສນຏ຺ເຐນ ປຸປ຺ຜໍ, ສຸມນຎ຺ຈ ຕໍ ປຸປ຺ຜຎ຺ຈາຕິ ສຸມນປຸປ຺ຜໍ, ຕານິ ສຸມນປຸປ຺ຜານິ ສິທ຺ຘຕ຺ຖສ຺ສ ຠຄວໂຕ ອຫໍ ປູເຊສິນ຺ຕິ ອຕ຺ໂຖ. ເສສໍ ສພ຺ພຕ຺ຖ ອຸຕ຺ຕານເມວາຕິ.

ປທປູຊກຕ຺ເຖຣອປທານວຓ຺ຓນາ ສມຕ຺ຕາ.

໕. ມຸຏ຺ຐິປຸປ຺ຜິຍຕ຺ເຖຣອປທານວຓ຺ຓນາ

ສຸທສ຺ສໂນ ນາມ ນາເມນາຕິອາທິກໍ ອາຍສ຺ມໂຕ ມຸຏ຺ຐິປຸປ຺ຜິຍຕ຺ເຖຣສ຺ສ ອປທານໍ. ອຍມ຺ປິ ປຸຣິມພຸທ຺ເຘສຸ ກຕາຘິກາໂຣ ຕຕ຺ຖ ຕຕ຺ຖ ຠເວ ວິວຏ຺ຏູປນິສ຺ສຍານິ ປຸຎ຺ຎານິ ອຸປຈິນນ຺ໂຕ ປທຸມຸຕ຺ຕຣສ຺ສ ຠຄວໂຕ ກາເລ ມາລາກາຣກຸເລ ນິພ຺ພຕ຺ໂຕ ວຸທ຺ຘິມນ຺ວາຍ ສກສິປ຺ເປ ນິປ຺ຜຕ຺ຕິໍ ປຕ຺ໂຕ ເອກທິວສໍ ຠຄວນ຺ຕໍ ທິສ຺ວາ ປສນ຺ນມານໂສ ຊາຕິສຸມນປຸປ຺ຜານິ ອຸໂຠຫິ ຫຕ຺ເຖຫິ ຠຄວໂຕ ປາທມູເລ ໂອກິຣິຕ຺ວາ ປູເຊສິ. ໂສ ເຕນ ກຸສລສມ຺ຠາເຣນ ເທວມນຸສ຺ເສສຸ ສໍສຣນ຺ໂຕ ອຸໂຠ ສມ຺ປຕ຺ຕິໂຍ ອນຸຠວິຕ຺ວາ ອິມສ຺ມິໍ ພຸທ຺ຘຸປ຺ປາເທ ກຸລເຄເຫ ນິພ຺ພຕ຺ໂຕ ວຸທ຺ຘິປ຺ປຕ຺ໂຕ ປຸພ຺ພວາສນາວເສນ ສຕ຺ຖຣິ ປສີທິຕ຺ວາ ປພ຺ພຊິໂຕ ນຈິຣສ຺ເສວ ອຣຫາ ອໂຫສິ.

໑໔-໒໕. ໂສ ອປຣຠາເຄ ອຕ຺ຕໂນ ປຸພ຺ພກມ຺ມໍ ອນຸສ຺ສຣິຕ຺ວາ ໂສມນສ຺ສຊາໂຕ ປຸພ຺ພຈຣິຕາປທານໍ ປກາເສນ຺ໂຕ ສຸທສ຺ສໂນ ນາມ ນາເມນາຕິອາທິມາຫ. ຕຕ຺ຖ ສຸທສ຺ສໂນຕິ ອາໂຣຫປຣິຓາຫຣູປສຓ຺ຐານໂຍພ຺ພຎ຺ຎໂສຠເນນ ສຸນ຺ທໂຣ ທສ຺ສໂນຕິ ສຸທສ຺ສໂນ, ນາເມນ ສຸທສ຺ສໂນ ນາມ ມາລາກາໂຣ ຫຸຕ຺ວາ ຊາຕິສຸມນປຸປ຺ເຜຫິ ປທຸມຸຕ຺ຕຣໍ ຠຄວນ຺ຕໍ ປູເຊສິນ຺ຕິ ອຕ຺ໂຖ. ເສສໍ ສພ຺ພຕ຺ຖ ອຸຕ຺ຕານເມວາຕິ.

ມຸຏ຺ຐິປຸປ຺ຜິຍຕ຺ເຖຣອປທານວຓ຺ຓນາ ສມຕ຺ຕາ.

໖. ອຸທກປູຊກຕ຺ເຖຣອປທານວຓ຺ຓນາ

ສຸວຓ຺ຓວຓ຺ຓໍ ສມ຺ພຸທ຺ຘນ຺ຕິອາທິກໍ ອາຍສ຺ມໂຕ ອຸທກປູຊກຕ຺ເຖຣສ຺ສ ອປທານໍ. ອຍມ຺ປິ ປຸຣິມຊິນວເຣສຸ ປູຣິຕກຸສລສຎ຺ຈໂຍ ຕຕ຺ຖ ຕຕ຺ຖ ຠເວ ວິວຏ຺ຏູປນິສ຺ສຍານິ ປຸຎ຺ຎານິ ປຣິປູຣິຍມາໂນ ປຸທຸມຸຕ຺ຕຣສ຺ສ ຠຄວໂຕ ກາເລ ເອກສ຺ມິໍ ກຸລເຄເຫ ນິພ຺ພຕ຺ໂຕ ວຸທ຺ຘິມນ຺ວາຍ ກຸສລາກຸສລໍ ຊານນ຺ໂຕ ປທຸມຸຕ຺ຕຣສ຺ສ ຠຄວໂຕ ອາກາເສ ຄຈ຺ຉໂຕ ນິກ຺ຂນ຺ຕຉພ຺ພຓ຺ຓພຸທ຺ຘຣໍສີສຸ ປສນ຺ໂນ ອຸໂຠຫິ ຫຕ຺ເຖຫິ ອຸທກໍ ຄເຫຕ຺ວາ ປູເຊສິ. ເຕນ ປູຊິຕໍ ອຸທກໍ ຣຊຕພຸພ຺ພຸລໍ ວິຍ ອາກາເສ ອຏ຺ຐາສິ. ໂສ ອຠິປ຺ປສນ຺ໂນ ເຕເນວ ໂສມນສ຺ເສນ ຕຸສິຕາທີສຸ ນິພ຺ພຕ຺ໂຕ ທິພ຺ພສມ຺ປຕ຺ຕິໂຍ ອນຸຠວິຕ຺ວາ ອປຣຠາເຄ ມນຸສ຺ສສມ຺ປຕ຺ຕິໂຍ ຈ ອນຸຠວິຕ຺ວາ ອິມສ຺ມິໍ ພຸທ຺ຘຸປ຺ປາເທ ກຸລເຄເຫ ນິພ຺ພຕ຺ໂຕ ວິຎ຺ຎຸຕໍ ປຕ຺ໂຕ ສຕ຺ຖຣິ ປສີທິຕ຺ວາ ປພ຺ພຊິໂຕ ນຈິຣສ຺ເສວ ອຣຫາ ອໂຫສິ.

໒໙. ໂສ ອປຣຠາເຄ ອຕ຺ຕໂນ ປຸພ຺ພກມ຺ມໍ ສຣິຕ຺ວາ ໂສມນສ຺ສຊາໂຕ ປຸພ຺ພຈຣິຕາປທານໍ ປກາເສນ຺ໂຕ ສຸວຓ຺ຓວຓ຺ຓໍ ສມ຺ພຸທ຺ຘນ຺ຕິອາທິມາຫ. ຕໍ ເຫຏ຺ຐາ ວຸຕ຺ຕເມວ. ຆຕາສນໍວ ຊລິຕນ຺ຕິ ຆຕໍ ວຸຈ຺ຈຕິ ສປ຺ປິ, ຆຕສ຺ສ ອາສນໍ ອາຘາຣນ຺ຕິ ຆຕາສນໍ, ອຄ຺ຄິ, ອຖ ວາ ຕໍ ອສຕິ ຠຸຎ຺ຊຕີຕິ ຆຕາສນໍ, ອຄ຺ຄິເຍວ. ຍຖາ ຆເຕ ອາສິຕ຺ເຕ ອຄ຺ຄິມ຺ຫິ ອຄ຺ຄິສິຂາ ອຕີວ ຊລຕິ, ເອວໍ ອຄ຺ຄິກ຺ຂນ຺ຘໍ ອິວ ຊລມານໍ ຠຄວນ຺ຕນ຺ຕິ ອຕ຺ໂຖ. ອາທິຕ຺ຕໍວ ຫຸຕາສນນ຺ຕິ ຫຸຕໍ ວຸຈ຺ຈຕິ ປູຊາສກ຺ກາເຣ, ຫຸຕສ຺ສ ປູຊາສກ຺ກາຣສ຺ສ ອາສນນ຺ຕິ ຫຸຕາສນໍ, ຊລມານໍ ສູຣິຍໍ ອິວ ທ຺ວຕ຺ຕິໍສມຫາປຸຣິສລກ຺ຂເຓຫິ ພ຺ຍາມປ຺ປຠາມຓ຺ຑເລຫິ ວິຊ຺ໂຊຕມານໍ ສຸວຓ຺ຓວຓ຺ຓໍ ສມ຺ພຸທ຺ຘໍ ອນິລຎ຺ຊເສ ອາກາເສ ຄຈ຺ຉນ຺ຕໍ ອທ຺ທສນ຺ຕິ ສມ຺ພນ຺ໂຘ. ເສສໍ ສພ຺ພຕ຺ຖ ອຸຕ຺ຕານເມວາຕິ.

ອຸທກປູຊກຕ຺ເຖຣອປທານວຓ຺ຓນາ ສມຕ຺ຕາ.

໗. ນຬມາລິຍຕ຺ເຖຣອປທານວຓ຺ຓນາ

ປທຸມຸຕ຺ຕຣພຸທ຺ຘສ຺ສາຕິອາທິກໍ ອາຍສ຺ມໂຕ ນຬມາລິຍຕ຺ເຖຣສ຺ສ ອປທານໍ. ເອໂສປິ ປຸຣິມຊິນວເຣສຸ ກຕາຘິກາໂຣ ອເນກາສຸ ຊາຕີສຸ ວິວຏ຺ຏູປນິສ຺ສຍານິ ກຸສລກມ຺ມານິ ອຸປຈິນນ຺ໂຕ ປທຸມຸຕ຺ຕຣສ຺ສ ຠຄວໂຕ ກາເລ ກຸລເຄເຫ ນິພ຺ພຕ຺ໂຕ ວຸທ຺ຘິມນ຺ວາຍ ຆຣາວາສໍ ສຓ຺ຐເປຕ຺ວາ ກາເມ ອາທີນວໍ ທິສ຺ວາ ເຄຫໍ ປຫາຍ ຕາປສປພ຺ພຊ຺ຊໍ ປພ຺ພຊິຕ຺ວາ ຫິມວນ຺ເຕ ວສນ຺ໂຕ ຕຕ຺ຖາຄຕໍ ຠຄວນ຺ຕໍ ທິສ຺ວາ ປສນ຺ໂນ ວນ຺ທິຕ຺ວາ ຕິຓສນ຺ຖຣໍ ສນ຺ຖຣິຕ຺ວາ ຕຕ຺ຖ ນິສິນ຺ນສ຺ສ ຠຄວໂຕ ນຬມາເລຫິ ພີຊນິໍ ກຕ຺ວາ ພີເຊຕ຺ວາ ອທາສິ. ປຏິຄ຺ຄເຫສິ ຠຄວາ ຕສ຺ສານຸກມ຺ປາຍ, ອນຸໂມທນຎ຺ຈ ອກາສິ. ໂສ ເຕນ ປຸຎ຺ເຎນ ເທວມນຸສ຺ເສສຸ ສໍສຣນ຺ໂຕ ອຸປ຺ປນ຺ນຸປ຺ປນ຺ນຠເວ ປຣິຬາຫສນ຺ຕາປວິວຊ຺ຊິໂຕ ກາຍຈິຕ຺ຕເຈຕສິກສຸຂປ຺ປຕ຺ໂຕ ອເນກສຸຂມນຸຠວິຕ຺ວາ ອິມສ຺ມິໍ ພຸທ຺ຘຸປ຺ປາເທ ເອກສ຺ມິໍ ກຸລເຄເຫ ນິພ຺ພຕ຺ໂຕ ວຸທ຺ຘິມນ຺ວາຍ ປຸພ຺ພວາສນາພເລນ ສຕ຺ຖຣິ ປສນ຺ໂນ ປພ຺ພຊິຕ຺ວາ ນຈິຣສ຺ເສວ ອຣຫາ ອໂຫສິ.

໓໖. ໂສ ອປຣຠາເຄ ອຕ຺ຕໂນ ປຸພ຺ພກມ຺ມໍ ສຣິຕ຺ວາ ໂສມນສ຺ສຊາໂຕ ປຸພ຺ພຈຣິຕາປທານໍ ປກາເສນ຺ໂຕ ປທຸມຸຕ຺ຕຣພຸທ຺ຘສ຺ສາຕິອາທິມາຫ. ຕໍ ເຫຏ຺ຐາ ວຸຕ຺ຕເມວ.

໓໗. ນຬມາລໍ ຄເຫຕ຺ວານາຕິ ນຬຕິ ອສາໂຣ ນິສ຺ສາໂຣ ຫຸຕ຺ວາ ເວຬຸວໍສໂຕປິ ຕນຸໂກ ສລ຺ລຫຸໂກ ຊາໂຕຕິ ນໂຬ, ນຬສ຺ສ ມາລາ ປຸປ຺ຜໍ ນຬມາລໍ, ເຕນ ນຬມາເລນ ພີຊນິໍ ກາເຣສິນ຺ຕິ ສມ຺ພນ຺ໂຘ. ພີຊິສ຺ສຕິ ຊນິສ຺ສຕິ ວາໂຕ ອເນນາຕິ ພີຊນີ, ຕໍ ພີຊນິໍ ພຸທ຺ຘສ຺ສ ອຸປນາເມສິໍ, ປຏິຄ຺ຄເຫສິນ຺ຕິ ອຕ຺ໂຖ. ເສສໍ ສພ຺ພຕ຺ຖ ອຸຕ຺ຕານເມວາຕິ.

ນຬມາລິຍຕ຺ເຖຣອປທານວຓ຺ຓນາ ສມຕ຺ຕາ.

ສຕ຺ຕມຠາຓວາຣວຓ຺ຓນາ ສມຕ຺ຕາ.

໘. ອາສນຸປຏ຺ຐາຫກຕ຺ເຖຣອປທານວຓ຺ຓນາ

ການນໍ ວນໂມຄ຺ຄຍ຺ຫາຕິອາທິກໍ ອາຍສ຺ມໂຕ ອາສນຸປຏ຺ຐາຫກຕ຺ເຖຣສ຺ສ ອປທານໍ. ອຍມ຺ປິ ປຸຣິມພຸທ຺ເຘສຸ ກຕາຘິກາໂຣ ຕຕ຺ຖ ຕຕ຺ຖ ຠເວ ວິວຏ຺ຏູປນິສ຺ສຍານິ ປຸຎ຺ຎານິ ອຸປຈິນນ຺ໂຕ ອຕ຺ຖທສ຺ສິສ຺ສ ຠຄວໂຕ ກາເລ ກຸລເຄເຫ ນິພ຺ພຕ຺ໂຕ ຆຣາວາສໍ ວສນ຺ໂຕ ຕຕ຺ຖ ໂທສໍ ທິສ຺ວາ ຆຣາວາສໍ ປຫາຍ ຕາປສປພ຺ພຊ຺ຊໍ ປພ຺ພຊິຕ຺ວາ ຫິມວນ຺ເຕ ວສນ຺ໂຕ ຕຕ຺ຖ ສມ຺ປຕ຺ຕໍ ຠຄວນ຺ຕໍ ທິສ຺ວາ ປສນ຺ໂນ ສີຫາສນໍ ອທາສິ, ຕຕ຺ຖ ນິສິນ຺ນໍ ຠຄວນ຺ຕໍ ມາລາກລາປໍ ຄເຫຕ຺ວາ ປູເຊຕ຺ວາ ຕໍ ປທກ຺ຂິຓໍ ກຕ຺ວາ ປກ຺ກາມິ. ໂສ ເຕນ ປຸຎ຺ເຎນ ເທວມນຸສ຺ເສສຸ ສໍສຣນ຺ໂຕ ນິພ຺ພຕ຺ຕນິພ຺ພຕ຺ຕຠເວ ອຸຈ຺ຈກຸລິໂກ ວິຠວສມ຺ປນ຺ໂນ ອໂຫສິ. ໂສ ກາລນ຺ຕເຣນ ອິມສ຺ມິໍ ພຸທ຺ຘຸປ຺ປາເທ ກຸລເຄເຫ ນິພ຺ພຕ຺ໂຕ ວຸທ຺ຘິມນ຺ວາຍ ສຕ຺ຖຣິ ປສີທິຕ຺ວາ ປພ຺ພຊິໂຕ ນຈິຣສ຺ເສວ ອຣຫາ ອໂຫສິ.

໔໗. ໂສ ອຣຫາ ສມາໂນ ອຕ຺ຕໂນ ປຸພ຺ພກມ຺ມໍ ສຣິຕ຺ວາ ໂສມນສ຺ສຊາໂຕ ປຸພ຺ພຈຣິຕາປທານໍ ປກາເສນ຺ໂຕ ການນໍ ວນໂມຄ຺ຄຍ຺ຫາຕິອາທິມາຫ. ຕໍ ສພ຺ພໍ ເຫຏ຺ຐາ ວຸຕ຺ຕຕ຺ຖເມວາຕິ.

ອາສນຸປຏ຺ຐາຫກຕ຺ເຖຣອປທານວຓ຺ຓນາ ສມຕ຺ຕາ.

໙. ພິຬາລິທາຍກຕ຺ເຖຣອປທານວຓ຺ຓນາ

ຫິມວນ຺ຕສ຺ສາວິທູເຣຕິອາທິກໍ ອາຍສ຺ມໂຕ ພິຬາລິທາຍກຕ຺ເຖຣສ຺ສ ອປທານໍ. ອຍມ຺ປິ ປຸຣິມຊິນວເຣສຸ ກຕາຘິກາໂຣ ຕຕ຺ຖ ຕຕ຺ຖ ຠເວ ວິວຏ຺ຏູປນິສ຺ສຍານິ ປຸຎ຺ຎານິ ອຸປຈິນນ຺ໂຕ ປທຸມຸຕ຺ຕຣສ຺ສ ຠຄວໂຕ ກາເລ ກຸລເຄເຫ ນິພ຺ພຕ຺ໂຕ ວິຎ຺ຎຸຕໍ ປຕ຺ໂຕ ຆຣາວາສໍ ວສນ຺ໂຕ ຕຕ຺ຖາທີນວໍ ທິສ຺ວາ ຆຣາວາສໍ ປຫາຍ ຕາປສປພ຺ພຊ຺ຊໍ ປພ຺ພຊິຕ຺ວາ ຫິມວນ຺ເຕ ວສນ຺ໂຕ ອຕີວ ອປ຺ປິຈ຺ຉສນ຺ຕຸຏ຺ໂຐ ອາລຸວາທີຫິ ຍາເປນ຺ໂຕ ວສຕິ. ຕທາ ປທຸມຸຕ຺ຕໂຣ ຠຄວາ ຕສ຺ສ ອນຸກມ຺ປາຍ ຕໍ ຫິມວນ຺ຕໍ ອຄມາສິ. ຕໍ ທິສ຺ວາ ປສນ຺ໂນ ວນ຺ທິຕ຺ວາ ພິຬາລິໂຍ ຄເຫຕ຺ວາ ປຕ຺ເຕ ໂອກິຣິ. ຕໍ ຕຖາຄໂຕ ຕສ຺ສານຸກມ຺ປາຍ ໂສມນສ຺ສຸປ຺ປາທຍນ຺ໂຕ ປຣິຠຸຎ຺ຊິ. ໂສ ເຕນ ກມ຺ເມນ ຕໂຕ ຈຸໂຕ ເທວມນຸສ຺ເສສຸ ອຸຠຍສມ຺ປຕ຺ຕິໂຍ ອນຸຠວິຕ຺ວາ ອິມສ຺ມິໍ ພຸທ຺ຘຸປ຺ປາເທ ກຸລເຄເຫ ນິພ຺ພຕ຺ຕິຕ຺ວາ ວຸທ຺ຘິມນ຺ວາຍ ສຕ຺ຖຣິ ປສນ຺ໂນ ສາສເນ ປພ຺ພຊິຕ຺ວາ ນຈິຣສ຺ເສວ ອຣຫາ ອໂຫສິ.

໕໓. ໂສ ອປຣຠາເຄ ອຕ຺ຕໂນ ກຸສລກມ຺ມໍ ສຣິຕ຺ວາ ໂສມນສ຺ສຊາໂຕ ປຸພ຺ພຈຣິຕາປທານໍ ປກາເສນ຺ໂຕ ຫິມວນ຺ຕສ຺ສາວິທູເຣຕິອາທິມາຫ. ຕໍ ສພ຺ພໍ ເຫຏ຺ຐາ ວຸຕ຺ຕນຍຕ຺ຕາ ອຸຕ຺ຕານຕ຺ຖເມວ. ອາລຸວກຣມ຺ຠາທໂຍ ເຕສໍ ເຕສໍ ກນ຺ທຊາຕີນໍ ນາມາເນວາຕິ.

ພິຬາລິທາຍກຕ຺ເຖຣອປທານວຓ຺ຓນາ ສມຕ຺ຕາ.

໑໐. ເຣຓຸປູຊກຕ຺ເຖຣອປທານວຓ຺ຓນາ

ສຸວຓ຺ຓວຓ຺ຓໍ ສມ຺ພຸທ຺ຘນ຺ຕິອາທິກໍ ອາຍສ຺ມໂຕ ເຣຓຸປູຊກຕ຺ເຖຣສ຺ສ ອປທານໍ. ອຍມ຺ປິ ປຸຣິມຊິນວເຣສຸ ກຕາຘິກາໂຣ ຕຕ຺ຖ ຕຕ຺ຖ ຠເວ ວິວຏ຺ຏູປນິສ຺ສຍານິ ປຸຎ຺ຎານິ ອຸປຈິນນ຺ໂຕ ວິປສ຺ສິສ຺ສ ຠຄວໂຕ ກາເລ ກຸລເຄເຫ ນິພ຺ພຕ຺ໂຕ ວຸທ຺ຘິມນ຺ວາຍ ສຕ຺ຖຣິ ປສນ຺ໂນ ວິຎ຺ຎຸຕໍ ປຕ຺ໂຕ ອຄ຺ຄິກ຺ຂນ຺ຘໍ ວິຍ ວິຊ຺ໂຊຕມານໍ ຠຄວນ຺ຕໍ ທິສ຺ວາ ປສນ຺ນມານໂສ ນາຄປຸປ຺ຜເກສຣໍ ຄເຫຕ຺ວາ ປູເຊສິ. ອຖ ຠຄວາ ອນຸໂມທນມກາສິ.

໖໒-໓. ໂສ ເຕນ ປຸຎ຺ເຎນ ຕໂຕ ຈຸໂຕ ເທວມນຸສ຺ເສສຸ ສໍສຣນ຺ໂຕ ອຸຠຍສມ຺ປຕ຺ຕິໂຍ ອນຸຠວິຕ຺ວາ ອຸປ຺ປນ຺ນຸປ຺ປນ຺ນຠເວ ສພ຺ພຕ຺ຖ ປູຊິໂຕ ອິມສ຺ມິໍ ພຸທ຺ຘຸປ຺ປາເທ ກຸລເຄເຫ ນິພ຺ພຕ຺ໂຕ ວິຎ຺ຎຸຕໍ ປຕ຺ໂຕ ປຸພ຺ພວາສນາພເລນ ສຕ຺ຖຣິ ປສນ຺ໂນ ສາສເນ ປພ຺ພຊິໂຕ ນຈິຣສ຺ເສວ ອຣຫາ ຫຸຕ຺ວາ ທິພ຺ພຈກ຺ຂຸນາ ອຕ຺ຕໂນ ປຸພ຺ພກມ຺ມໍ ທິສ຺ວາ ໂສມນສ຺ສຊາໂຕ ປຸພ຺ພຈຣິຕາປທານໍ ປກາເສນ຺ໂຕ ສຸວຓ຺ຓວຓ຺ຓໍ ສມ຺ພຸທ຺ຘນ຺ຕິອາທິມາຫ. ຕໍ ເຫຏ຺ຐາ ວຸຕ຺ຕຕ຺ຖເມວ. ສຕຣໍສິໍວ ຠາຓຸມນ຺ຕິ ສຕມຕ຺ຕາ ສຕປ຺ປມາຓາ ຣໍສິ ປຠາ ຍສ຺ສ ສູຣິຍສ຺ສ ໂສ ສຕຣໍສິ, ຄາຖາພນ຺ຘສຸຂຕ຺ຖໍ ສຕຣໍສີຕິ ວຸຕ຺ຕໍ, ອເນກສຕສ຺ສ ອເນກສຕສຫສ຺ສຣໍສີຕິ ອຕ຺ໂຖ. ຠາຓຸ ວຸຈ຺ຈຕິ ປຠາ, ຠາຓຸ ປຠາ ຍສ຺ສ ໂສ ຠາຓຸມາ, ຠາຓຸມສງ຺ຂາຕໍ ສູຣິຍໍ ອິວ ວິປສ຺ສິໍ ຠຄວນ຺ຕໍ ທິສ຺ວາ ສເກສຣໍ ນາຄປຸປ຺ຜໍ ຄເຫຕ຺ວາ ອຠິໂຣປຍິໍ ປູເຊສິນ຺ຕິ ອຕ຺ໂຖ. ເສສໍ ອຸຕ຺ຕານເມວາຕິ.

ເຣຓຸປູຊກຕ຺ເຖຣອປທານວຓ຺ຓນາ ສມຕ຺ຕາ.

ເອກາທສມວຄ຺ຄວຓ຺ຓນາ ສມຕ຺ຕາ.

໑໒. ມຫາປຣິວາຣວຄ຺ໂຄ

໑. ມຫາປຣິວາຣກຕ຺ເຖຣອປທານວຓ຺ຓນາ

ວິປສ຺ສີ ນາມ ຠຄວາຕິອາທິກໍ ອາຍສ຺ມໂຕ ມຫາປຣິວາຣກຕ຺ເຖຣສ຺ສ ອປທານໍ. ອຍມ຺ປິ ປຸຣິມຊິນວເຣສຸ ກຕາຘິກາໂຣ ຕຕ຺ຖ ຕຕ຺ຖ ຠເວ ວິວຏ຺ຏູປນິສ຺ສຍານິ ປຸຎ຺ຎານິ ອຸປຈິນນ຺ໂຕ ວິປສ຺ສິສ຺ສ ຠຄວໂຕ ອຸປ຺ປນ຺ນສມເຍ ຍກ຺ຂໂຍນິຍໍ ນິພ຺ພຕ຺ໂຕ ອເນກຍກ຺ຂສຕສຫສ຺ສປຣິວາໂຣ ເອກສ຺ມິໍ ຂຸທ຺ທກທີເປ ທິພ຺ພສຸຂມນຸຠວນ຺ໂຕ ວິຫຣຕິ. ຕສ຺ມິຎ຺ຈ ທີເປ ເຈຕິຍາຠິໂສຠິໂຕ ວິຫາໂຣ ອຕ຺ຖິ, ຕຕ຺ຖ ຠຄວາ ອຄມາສິ. ອຖ ໂສ ຍກ຺ຂເສນາຘິປຕິ ຕໍ ຠຄວນ຺ຕໍ ຕຕ຺ຖ ຄຕຠາວໍ ທິສ຺ວາ ທິພ຺ພວຕ຺ຖານິ ຄເຫຕ຺ວາ ຄນ຺ຕ຺ວາ ຠຄວນ຺ຕໍ ວນ຺ທິຕ຺ວາ ທິພ຺ພວຕ຺ເຖຫິ ປູເຊສິ, ສປຣິວາໂຣ ສຣຓມຄມາສິ. ໂສ ເຕນ ປຸຎ຺ຎກມ຺ເມນ ຕໂຕ ຈຸໂຕ ເທວໂລເກ ນິພ຺ພຕ຺ຕິຕ຺ວາ ຕຕ຺ຖ ຉ ກາມາວຈຣສຸຂມນຸຠວິຕ຺ວາ ຕໂຕ ຈຸໂຕ ມນຸສ຺ເສສຸ ອຄ຺ຄຈກ຺ກວຕ຺ຕິອາທິສຸຂມນຸຠວິຕ຺ວາ ອປຣຠາເຄ ອິມສ຺ມິໍ ພຸທ຺ຘຸປ຺ປາເທ ກຸລເຄເຫ ນິພ຺ພຕ຺ໂຕ ວິຎ຺ຎຸຕໍ ປຕ຺ໂຕ ສຕ຺ຖຣິ ປສີທິຕ຺ວາ ປພ຺ພຊິໂຕ ນຈິຣສ຺ເສວ ອຣຫາ ອໂຫສິ.

໑-໒. ໂສ ອປຣຠາເຄ ອຕ຺ຕໂນ ປຸພ຺ພກມ຺ມໍ ສຣິຕ຺ວາ ໂສມນສ຺ສຊາໂຕ ປຸພ຺ພຈຣິຕາປທານໍ ປກາເສນ຺ໂຕ ວິປສ຺ສີ ນາມ ຠຄວາຕິອາທິມາຫ. ຕຕ຺ຖ ວິເສສໍ ປຣມຕ຺ຖໍ ນິພ຺ພານໍ ປສ຺ສຕີຕິ ວິປສ຺ສີ, ວິວິເຘ ສຕິປຏ຺ຐານາທໂຍ ສຕ຺ຕຕິໍສໂພຘິປກ຺ຂິຍຘມ຺ເມ ປສ຺ສຕີຕິ ວາ ວິປສ຺ສີ, ວິວິເຘ ອເນກປ຺ປກາເຣ ໂພຘເນຍ຺ຍສຕ຺ເຕ ວິສຸໍ ວິສຸໍ ປສ຺ສຕີຕິ ວາ ວິປສ຺ສີ, ໂສ ວິປສ຺ສີ ຠຄວາ ທີປເຈຕິຍໍ ທີເປ ປູຊນີຍຏ຺ຐານໍ ວິຫາຣມຄມາສີຕິ ອຕ຺ໂຖ. ເສສໍ ສພ຺ພຕ຺ຖ ອຸຕ຺ຕານເມວາຕິ.

ມຫາປຣິວາຣກຕ຺ເຖຣອປທານວຓ຺ຓນາ ສມຕ຺ຕາ.

໒. ສຸມງ຺ຄລຕ຺ເຖຣອປທານວຓ຺ຓນາ

ອຕ຺ຖທສ຺ສີ ຊິນວໂຣຕິອາທິກໍ ອາຍສ຺ມໂຕ ສຸມງ຺ຄລຕ຺ເຖຣສ຺ສ ອປທານໍ. ອຍມ຺ປິ ປຸຣິມພຸທ຺ເຘສຸ ກຕາຘິກາໂຣ ຕຕ຺ຖ ຕຕ຺ຖ ຠເວ ວິວຏ຺ຏູປນິສ຺ສຍານິ ປຸຎ຺ຎານິ ອຸປຈິນນ຺ໂຕ ອຕ຺ຖທສ຺ສິສ຺ສ ຠຄວໂຕ ກາເລ ເອກສ຺ມິໍ ຕຬາກສມີເປ ຣຸກ຺ຂເທວຕາ ຫຸຕ຺ວາ ນິພ຺ພຕ຺ຕິ. ຕສ຺ມິໍ ສມເຍ ຠຄວາ ວິຫາຣໂຕ ນິກ຺ຂມິຕ຺ວາ ນຫາຍິຕຸກາໂມ ຕສ຺ສ ຕຬາກສ຺ສ ຕີຣໍ ຄນ຺ຕ຺ວາ ຕຕ຺ຖ ນ຺ຫຕ຺ວາ ເອກຈີວໂຣ ຊລມາໂນ ພ຺ຣຫ຺ມາ ວິຍ ສູຣິໂຍ ວິຍ ສຸວຓ຺ຓພິມ຺ພໍ ວິຍ ອຏ຺ຐາສິ. ອຖ ໂສ ເທວປຸຕ຺ໂຕ ໂສມນສ຺ສຊາໂຕ ປຎ຺ຊລິໂກ ໂຖມນມກາສິ, ອຕ຺ຕໂນ ທິພ຺ພຄີຕຕູຣິເຍຫິ ອຸປຫາຣຎ຺ຈ ອກາສິ. ໂສ ເຕນ ປຸຎ຺ຎກມ຺ເມນ ເທວມນຸສ຺ເສສຸ ສມ຺ປຕ຺ຕິໂຍ ອນຸຠວິຕ຺ວາ ອປຣຠາເຄ ອິມສ຺ມິໍ ພຸທ຺ຘຸປ຺ປາເທ ກຸລເຄເຫ ນິພ຺ພຕ຺ໂຕ ວິຎ຺ຎຸຕໍ ປຕ຺ໂຕ ສຕ຺ຖຣິ ປສີທິຕ຺ວາ ປພ຺ພຊິຕ຺ວາ ນຈິຣສ຺ເສວ ອຣຫາ ອໂຫສິ.

໑໑. ໂສ ປຈ຺ຉາ ປຸພ຺ພກມ຺ມໍ ສຣິຕ຺ວາ ໂສມນສ຺ສຊາໂຕ ປຸພ຺ພຈຣິຕາປທານໍ ປກາເສນ຺ໂຕ ອຕ຺ຖທສ຺ສີ ຊິນວໂຣຕິອາທິມາຫ. ຕຕ຺ຖ ປຣມຕ຺ຖໍ ນິພ຺ພານໍ ທກ຺ຂຕິ ປສ຺ສຕີຕິ ອຕ຺ຖທສ຺ສີ, ອຖ ວາ ສພ຺ພສຕ຺ຕານໍ ຈຕຸຣາຣິຍສຈ຺ຈສງ຺ຂາຕໍ ອຕ຺ຖປໂຍຊນໍ ທສ຺ສນສີໂລຕິ ອຕ຺ຖທສ຺ສີ, ກິເລເສ ອຊິນິ ຊິນາຕິ ຊິນິສ຺ສຕີຕິ ຊິໂນ. ວຣິຕພ຺ໂພ ປຕ຺ເຖຕພ຺ໂພ ສພ຺ພສຕ຺ເຕຫີຕິ ວໂຣ, ອຕ຺ຖທສ຺ສີ ຊິໂນ ຈ ໂສ ວໂຣ ຈາຕິ ອຕ຺ຖທສ຺ສີ ຊິນວໂຣ. ໂລກເຊຏ຺ໂຐຕິ ລຸຊ຺ຊຕິ ປລຸຊ຺ຊຕີຕິ ໂລໂກ, ໂລກີຍຕິ ປສ຺ສີຍຕິ ພຸທ຺ຘາທີຫິ ປາຣປ຺ປຕ຺ໂຕຕິ ວາ ໂລໂກ, ໂລໂກ ຈ ໂລໂກ ຈ ໂລໂກ ຈາຕິ ໂລໂກ. ເອກເສສສມາສວເສນ ‘‘ໂລກາ’’ຕິ ວຕ຺ຕພ຺ເພ ‘‘ໂລໂກ’’ຕິ ວຸຕ຺ໂຕ. ໂລກສ຺ສ ເຊຏ຺ໂຐ ໂລກເຊຏ຺ໂຐ, ໂສ ໂລກເຊຏ຺ໂຐ ນຣາສໂຠຕິ ອຕ຺ໂຖ. ເສສໍ ສພ຺ພຕ຺ຖ ອຸຕ຺ຕານເມວາຕິ.

ສຸມງ຺ຄລຕ຺ເຖຣອປທານວຓ຺ຓນາ ສມຕ຺ຕາ.

໓. ສຣຓຄມນິຍຕ຺ເຖຣອປທານວຓ຺ຓນາ

ອຸຠິນ຺ນໍ ເທວຣາຊູນນ຺ຕ຺ຍາທິກໍ ອາຍສ຺ມໂຕ ສຣຓຄມນິຍຕ຺ເຖຣສ຺ສ ອປທານໍ. ອຍມ຺ປິ ປຸຣິມພຸທ຺ເຘສຸ ກຕາຘິກາໂຣ ອຸປ຺ປນ຺ນຸປ຺ປນ຺ນຠເວ ວິວຏ຺ຏູປນິສ຺ສຍານິ ປຸຎ຺ຎານິ ອຸປຈິນນ຺ໂຕ ປທຸມຸຕ຺ຕເຣ ຠຄວຕິ ອຸປ຺ປນ຺ເນ ອຍໍ ຫິມວນ຺ເຕ ເທວຣາຊາ ຫຸຕ຺ວາ ນິພ຺ພຕ຺ຕິ, ຕສ຺ມິໍ ອປເຣນ ຍກ຺ຂເທວຣຎ຺ຎາ ສທ຺ຘິໍ ສງ຺ຄາມຕ຺ຖາຍ ອຸປຏ຺ຐິເຕ ທ຺ເວ ອເນກຍກ຺ຂສຫສ຺ສປຣິວາຣາ ຜລກາວຸຘາທິຫຕ຺ຖາ ສງ຺ຄາມຕ຺ຖາຍ ສມຸປພ຺ຍູຬ຺ຫາ ອເຫສຸໍ. ຕທາ ປທຸມຸຕ຺ຕໂຣ ຠຄວາ ເຕສຸ ສຕ຺ເຕສຸ ກາຣຸຎ຺ຎໍ ອຸປ຺ປາເທຕ຺ວາ ອາກາເສນ ຕຕ຺ຖ ຄນ຺ຕ຺ວາ ສປຣິວາຣານໍ ທ຺ວິນ຺ນໍ ເທວຣາຊູນໍ ຘມ຺ມໍ ເທເສສິ. ຕທາ ເຕ ສພ຺ເພ ຜລກາວຸຘານິ ຉຑ຺ເຑຕ຺ວາ ຠຄວນ຺ຕໍ ຄາຣວພຫຸມາເນນ ວນ຺ທິຕ຺ວາ ສຣຓມຄມໍສຸ. ເຕສໍ ອຍໍ ປຐມໍ ສຣຓມຄມາສິ. ໂສ ເຕນ ປຸຎ຺ເຎນ ເທວມນຸສ຺ເສສຸ ສໍສຣນ຺ໂຕ ອຸຠຍສມ຺ປຕ຺ຕິໂຍ ອນຸຠວິຕ຺ວາ ອິມສ຺ມິໍ ພຸທ຺ຘຸປ຺ປາເທ ກຸລເຄເຫ ນິພ຺ພຕ຺ໂຕ ວຸທ຺ຘິມນ຺ວາຍ ສຕ຺ຖຣິ ປສນ຺ໂນ ປພ຺ພຊິຕ຺ວາ ນຈິຣສ຺ເສວ ອຣຫາ ອໂຫສິ.

໒໐. ໂສ ອປຣຠາເຄ ປຸພ຺ພກຸສລໍ ສຣິຕ຺ວາ ໂສມນສ຺ສຊາໂຕ ປຸພ຺ພຈຣິຕາປທານໍ ປກາເສນ຺ໂຕ ອຸຠິນ຺ນໍ ເທວຣາຊູນນ຺ຕິອາທິມາຫ. ຕຕ຺ຖ ສຸຈິໂລມຂຣໂລມອາຬວກກຸມ຺ຠີຣກຸເວຣາທໂຍ ວິຍ ນາມໂຄຕ຺ເຕນ ອປາກຏາ ທ຺ເວ ຍກ຺ຂຣາຊາໂນ ອຎ຺ຎາປເທເສນ ທສ຺ເສນ຺ໂຕ ‘‘ອຸຠິນ຺ນໍ ເທວຣາຊູນ’’ນ຺ຕິອາທິມາຫ. ສງ຺ຄາໂມ ສມຸປຏ຺ຐິໂຕຕິ ສໍ ສຸຏ຺ຐຸ ຄາໂມ ກລຫຕ຺ຖາຍ ອຸປຄມນນ຺ຕິ ສງ຺ຄາໂມ, ໂສ ສງ຺ຄາໂມ ສໍ ສຸຏ຺ຐຸ ອຸປຏ຺ຐິໂຕ, ເອກຏ຺ຐາເນ ອຸປຄນ຺ຕ຺ວາ ຐິໂຕຕິ ອຕ຺ໂຖ. ອໂຫສິ ສມຸປພ຺ຍູຬ຺ໂຫຕິ ສໍ ສຸຏ຺ຐຸ ອຸປສມີເປ ຣາສິຠູໂຕຕິ ອຕ຺ໂຖ.

໒໑. ສໍເວເຊສິ ມຫາຊນນ຺ຕິ ເຕສໍ ຣາສິຠູຕານໍ ຍກ຺ຂານໍ ອາກາເສ ນິສິນ຺ໂນ ຠຄວາ ຈຕຸສຈ຺ຈຘມ຺ມເທສນາຍ ສໍ ສຸຏ຺ຐຸ ເວເຊສິ, ອາທີນວທສ຺ສເນນ ຄຓ຺ຫາເປສິ ວິຎ຺ຎາເປສິ ໂພເຘສີຕິ ອຕ຺ໂຖ. ເສສໍ ສພ຺ພຕ຺ຖ ອຸຕ຺ຕານເມວາຕິ.

ສຣຓຄມນິຍຕ຺ເຖຣອປທານວຓ຺ຓນາ ສມຕ຺ຕາ.

໔. ເອກາສນິຍຕ຺ເຖຣອປທານວຓ຺ຓນາ

ວຣຸໂຓ ນາມ ນາເມນາຕິອາທິກໍ ອາຍສ຺ມໂຕ ເອກາສນິຍຕ຺ເຖຣສ຺ສ ອປທານໍ. ອຍມ຺ປິ ປຸຣິມພຸທ຺ເຘສຸ ກຕາຘິກາໂຣ ຕຕ຺ຖ ຕຕ຺ຖ ຠເວ ວິວຏ຺ຏູປນິສ຺ສຍານິ ປຸຎ຺ຎານິ ອຸປຈິນນ຺ໂຕ ອຕ຺ຖທສ຺ສິສ຺ສ ຠຄວໂຕ ກາເລ ວຣຸໂຓ ນາມ ເທວຣາຊາ ຫຸຕ຺ວາ ນິພ຺ພຕ຺ຕິ. ໂສ ຠຄວນ຺ຕໍ ທິສ຺ວາ ປສນ຺ນມານໂສ ຄນ຺ຘມາລາທີຫິ ຄີຕວາທິເຕຫິ ຈ ອຸປຏ຺ຐຍມາໂນ ສປຣິວາໂຣ ປູເຊສິ. ຕໂຕ ອປຣຠາເຄ ຠຄວຕິ ປຣິນິພ຺ພຸເຕ ຕສ຺ສ ມຫາໂພຘິຣຸກ຺ຂໍ ພຸທ຺ຘທສ຺ສນໍ ວິຍ ສພ຺ພຕູຣິຍຕາຬາວຈເຣຫິ ສປຣິວາໂຣ ອຸປຫາຣມກາສິ. ໂສ ເຕນ ປຸຎ຺ເຎນ ຕໂຕ ກາລງ຺ກຕ຺ວາ ນິມ຺ມານຣຕິເທວໂລເກ ອຸປ຺ປຊ຺ຊິ. ເອວໍ ເທວສມ຺ປຕ຺ຕິມນຸຠວິຕ຺ວາ ມນຸສ຺ເສສຸ ຈ ມນຸສ຺ສຠູໂຕ ຈກ຺ກວຕ຺ຕິສມ຺ປຕ຺ຕິໍ ອນຸຠວິຕ຺ວາ ອິມສ຺ມິໍ ພຸທ຺ຘຸປ຺ປາເທ ກຸລເຄເຫ ນິພ຺ພຕ຺ໂຕ ວິຎ຺ຎຸຕໍ ປຕ຺ວາ ສຕ຺ຖຸ ສາສເນ ປພ຺ພຊິຕ຺ວາ ນຈິຣສ຺ເສວ ອຣຫາ ອໂຫສິ.

໓໑. ໂສ ປຈ຺ຉາ ສກກມ຺ມໍ ສຣິຕ຺ວາ ຕໍ ຕຖໂຕ ຎຕ຺ວາ ໂສມນສ຺ສຊາໂຕ ປຸພ຺ພຈຣິຕາປທານໍ ປກາເສນ຺ໂຕ ວຣຸໂຓ ນາມ ນາເມນາຕິອາທິມາຫ. ຕຕ຺ຖ ຍທາ ອຫໍ ສມ຺ໂພຘນຕ຺ຖາຍ ພຸທ຺ຘໍ ໂພຘິຎ຺ຈ ປູເຊສິໍ, ຕທາ ວຣຸໂຓ ນາມ ເທວຣາຊາ ອໂຫສິນ຺ຕິ ສມ຺ພນ຺ໂຘ.

໓໔. ຘຣຓີຣຸຫປາທປນ຺ຕິ ເອຕ຺ຖ ຣຸກ຺ຂລຕາປພ຺ພຕສຕ຺ຖຣຕນາທໂຍ ຘາເຣຕີຕິ ຘຣຓີ, ຕສ຺ມິໍ ຣຸຫຕິ ປຕິຏ຺ຐຫຕີຕິ ຘຣຓີຣຸໂຫ. ປາເທນ ປິວຕີຕິ ປາທໂປ, ສິຎ຺ຈິຕສິຎ຺ຈິໂຕທກໍ ປາເທນ ມູເລນ ປິວຕິ ຣຸກ຺ຂກ຺ຂນ຺ຘສາຂາວິຏເປຫິ ອາໂປຣສໍ ປຕ຺ຖຣິຍຕີຕິ ອຕ຺ໂຖ, ຕໍ ຘຣຓີຣຸຫປາທປໍ ໂພຘິຣຸກ຺ຂນ຺ຕິ ສມ຺ພນ຺ໂຘ.

໓໕. ສກກມ຺ມາຠິຣທ຺ໂຘຕິ ອຕ຺ຕໂນ ກຸສລກມ຺ເມນ ອຠິຣທ຺ໂຘ ປສນ຺ໂນ ອຸຕ຺ຕເມ ໂພຘິມ຺ຫິ ປສນ຺ໂນຕິ ສມ຺ພນ຺ໂຘ. ເສສໍ ສພ຺ພຕ຺ຖ ອຸຕ຺ຕານເມວາຕິ.

ເອກາສນິຍຕ຺ເຖຣອປທານວຓ຺ຓນາ ສມຕ຺ຕາ.

໕. ສຸວຓ຺ຓປຸປ຺ຜິຍຕ຺ເຖຣອປທານວຓ຺ຓນາ

ວິປສ຺ສີ ນາມ ຠຄວາຕິອາທິກໍ ອາຍສ຺ມໂຕ ສຸວຓ຺ຓປຸປ຺ຜິຍຕ຺ເຖຣສ຺ສ ອປທານໍ. ອຍມ຺ປິ ປຸຣິມຊິນວເຣສຸ ກຕາຘິກາໂຣ ຕຕ຺ຖ ຕຕ຺ຖ ຠເວ ວິວຏ຺ຏູປນິສ຺ສຍານິ ປຸຎ຺ຎານິ ອຸປຈິນນ຺ໂຕ ວິປສ຺ສິສ຺ສ ຠຄວໂຕ ກາເລ ເອກສ຺ມິໍ ຐາເນ ຠູມຏ຺ຐກເທວປຸຕ຺ໂຕ ຫຸຕ຺ວາ ນິພ຺ພຕ຺ໂຕ ຕສ຺ສ ຠຄວໂຕ ຘມ຺ມໍ ສຸຕ຺ວາ ປສນ຺ນມານໂສ ຈຕູຫິ ສຸວຓ຺ຓປຸປ຺ເຜຫິ ປູເຊສິ. ຕານິ ປຸປ຺ຜານິ ອາກາເສ ສຸວຓ຺ຓວິຕານໍ ຫຸຕ຺ວາ ຉາເທສຸໍ, ສຸວຓ຺ຓປຠາ ຈ ພຸທ຺ຘສ຺ສ ສຣີຣປຠາ ຈ ເອກໂຕ ຫຸຕ຺ວາ ມຫາໂອຠາໂສ ອໂຫສິ. ໂສ ອຕິເຣກຕຣໍ ປສນ຺ໂນ ສກຠວນໍ ຄໂຕປິ ສຣຕິເຍວ. ໂສ ເຕນ ປຸຎ຺ຎກມ຺ເມນ ຕຸສິຕຠວນາທິສຸຄຕີສຸເຍວ ສໍສຣນ຺ໂຕ ທິພ຺ພສມ຺ປຕ຺ຕິໍ ອນຸຠວິຕ຺ວາ ອິມສ຺ມິໍ ພຸທ຺ຘຸປ຺ປາເທ ກຸລເຄເຫ ນິພ຺ພຕ຺ໂຕ ວິຎ຺ຎຸຕໍ ປຕ຺ໂຕ ສຕ຺ຖຸ ຘມ຺ມເທສນໍ ສຸຕ຺ວາ ສາສເນ ອຸຣໍ ທຕ຺ວາ ປພ຺ພຊິໂຕ ນຈິຣສ຺ເສວ ອຣຫາ ອໂຫສິ.

໔໐. ໂສ ອປຣຠາເຄ ປຸພ຺ພກມ຺ມໍ ສຣິຕ຺ວາ ໂສມນສ຺ສຊາໂຕ ອຕ຺ຕໂນ ປຸພ຺ພຈຣິຕາປທານໍ ປກາເສນ຺ໂຕ ວິປສ຺ສີ ນາມ ຠຄວາຕິອາທິມາຫ. ຕໍ ເຫຏ຺ຐາ ວຸຕ຺ຕຕ຺ຖເມວ.

໔໔. ປາໂມຊ຺ຊໍ ຊນຍິຕ຺ວານາຕິ ພລວປີຕິໍ ອຸປ຺ປາເທຕ຺ວາ ‘‘ປາໂມຊ຺ຊໍ ອາໂມທນາ ປໂມທນາ ຫາໂສ ປຫາໂສ ວິຕ຺ຕິ ໂອທຄ຺ຍໍ ອຕ຺ຕມນຕາ ຈິຕ຺ຕສ຺ສາ’’ຕິອາທີສຸ (ຘ. ສ. ໙, ໘໖; ມຫານິ. ໑) ວິຍ ອຕ຺ຕມນຕາ ສກຠາວໍ ອຸປ຺ປາເທຕ຺ວາຕິ ອຕ຺ໂຖ. ເສສໍ ສພ຺ພຕ຺ຖ ອຸຕ຺ຕານເມວາຕິ.

ສຸວຓ຺ຓປຸປ຺ຜິຍຕ຺ເຖຣອປທານວຓ຺ຓນາ ສມຕ຺ຕາ.

໖. ຈິຕກປູຊກຕ຺ເຖຣອປທານວຓ຺ຓນາ

ວສາມິ ຣາຊາຍຕເນຕິອາທິກໍ ອາຍສ຺ມໂຕ ຈິຕກປູຊກຕ຺ເຖຣສ຺ສ ອປທານໍ. ອຍມ຺ປິ ປຸຣິມພຸທ຺ເຘສຸ ກຕາຘິກາໂຣ ຕໂຕ ປຣໍ ອຸປ຺ປນ຺ນຸປ຺ປນ຺ນຠເວ ວິວຏ຺ຏູປນິສ຺ສຍານິ ປຸຎ຺ຎານິ ອຸປຈິນນ຺ໂຕ ສິຂິສ຺ສ ຠຄວໂຕ ກາເລ ຣາຊາຍຕນຣຸກ຺ຂເທວຕາ ຫຸຕ຺ວາ ນິພ຺ພຕ຺ໂຕ ອນ຺ຕຣນ຺ຕຣາ ເທວຕາຫິ ສທ຺ຘິໍ ຘມ຺ມໍ ສຸຕ຺ວາ ປສນ຺ໂນ ຠຄວຕິ ປຣິນິພ຺ພຸເຕ ສປຣິວາໂຣ ຄນ຺ຘທີປຘູປປຸປ຺ຜເຠຣິອາທີນິ ຄາຫາເປຕ຺ວາ ຠຄວໂຕ ອາຬຫນຏ຺ຐານໍ ຄນ຺ຕ຺ວາ ທີປາທີນິ ປູເຊຕ຺ວາ ອເນເກຫິ ຕູຣິເຍຫິ ອເນເກຫິ ວາທິເຕຫິ ຕໍ ປູເຊສິ. ຕໂຕ ປຏ຺ຐາຍ ສກຠວນໍ ອຸປວິຏ຺ໂຐປິ ຠຄວນ຺ຕເມວ ສຣິຕ຺ວາ ສມ຺ມຸຂາ ວິຍ ວນ຺ທຕິ. ໂສ ເຕເນວ ປຸຎ຺ເຎນ ເຕນ ຈິຕ຺ຕປ຺ປສາເທນ ຣາຊາຍຕນໂຕ ກາລໍ ກໂຕ ຕຸສິຕາທີສຸ ນິພ຺ພຕ຺ໂຕ ທິພ຺ພສມ຺ປຕ຺ຕິໍ ອນຸຠວິຕ຺ວາ ຕໂຕ ມນຸສ຺ເສສຸ ມນຸສ຺ສສມ຺ປຕ຺ຕິໍ ອນຸຠວິຕ຺ວາ ອິມສ຺ມິໍ ພຸທ຺ຘຸປ຺ປາເທ ກຸລເຄເຫ ນິພ຺ພຕ຺ໂຕ ວິຎ຺ຎຸຕໍ ປຕ຺ໂຕ ຠຄວຕິ ອຸປ຺ປນ຺ນຈິຕ຺ຕປ຺ປສາໂທ ຠຄວໂຕ ສາສເນ ປພ຺ພຊິຕ຺ວາ ນຈິຣສ຺ເສວ ອຣຫາ ອໂຫສິ.

໔໙. ໂສ ອປຣຠາເຄ ອຕ຺ຕໂນ ປຸພ຺ພກມ຺ມໍ ສຣິຕ຺ວາ ໂສມນສ຺ສຊາໂຕ ປຸພ຺ພຈຣິຕາປທານໍ ປກາເສນ຺ໂຕ ວສາມິ ຣາຊາຍຕເນຕິອາທິມາຫ. ຣາຊາຍຕເນຕິ ເທວຣາຊູນໍ ອາຍຕນໍ ຣາຊາຍຕນໍ, ຕສ຺ສ ຣຸກ຺ຂສ຺ສ ນາມເຘຍ຺ໂຍ ວາ. ປຣິນິພ຺ພຸເຕ ຠຄວຕີຕິ ປຣິສມນ຺ຕໂຕ ກິຎ຺ຈິ ອນວເສເສຕ຺ວາ ຂນ຺ຘປຣິນິພ຺ພານກາເລ ປຣິນິພ຺ພານສມເຍ ປຣິນິພ຺ພານປ຺ປຕ຺ຕສ຺ສ ສິຂິໂນ ໂລກພນ຺ຘຸໂນຕິ ສມ຺ພນ຺ໂຘ.

໕໐. ຈິຕກໍ ອຄມາສຫນ຺ຕິ ຈນ຺ທນາຄຣຸເທວທາຣຸກປ຺ປູຣຕກ຺ໂກລາທິສຸຄນ຺ຘທາຣູຫິ ຈິຕໍ ຣາສິຄຕນ຺ຕິ ຈິຕໍ, ຈິຕເມວ ຈິຕກໍ, ພຸທ຺ຘຄາຣເວນ ຈິຕກໍ ປູຊນຕ຺ຖາຍ ຈິຕກສ຺ສ ສມີປໍ ອຫໍ ອຄມາສິນ຺ຕິ ອຕ຺ໂຖ. ຕຕ຺ຖ ຄນ຺ຕ຺ວາ ກຕກິຈ຺ຈໍ ທສ຺ເສນ຺ໂຕ ຕູຣິຍໍ ຕຕ຺ຖ ວາເທຕ຺ວາຕິອາທິມາຫ. ຕໍ ສພ຺ພໍ ສຸວິຎ຺ເຎຍ຺ຍເມວາຕິ.

ຈິຕກປູຊກຕ຺ເຖຣອປທານວຓ຺ຓນາ ສມຕ຺ຕາ.

໗. ພຸທ຺ຘສຎ຺ຎກຕ຺ເຖຣອປທານວຓ຺ຓນາ

ຍທາ ວິປສ຺ສີ ໂລກຄ຺ໂຄຕິອາທິກໍ ອາຍສ຺ມໂຕ ພຸທ຺ຘສຎ຺ຎກຕ຺ເຖຣສ຺ສ ອປທານໍ. ອຍມ຺ປິ ປຸຣິມພຸທ຺ເຘສຸ ກຕາຘິກາໂຣ ຕຕ຺ຖ ຕຕ຺ຖ ຠເວ ວິວຏ຺ຏູປນິສ຺ສຍານິ ປຸຎ຺ຎານິ ອຸປຈິນນ຺ໂຕ ວິປສ຺ສິສ຺ສ ຠຄວໂຕ ກາເລ ເອກສ຺ມິໍ ຠູມຏ຺ຐກວິມາເນ ເທວປຸຕ຺ໂຕ ຫຸຕ຺ວາ ນິພ຺ພຕ຺ຕິ. ຕທາ ວິປສ຺ສີ ຠຄວາ ອາຍຸສງ຺ຂາຣໍ ໂວສ຺ສຊ຺ຊິ. ອຖ ສກລທສສຫສ຺ສິໂລກຘາຕຸ ສສາຄຣປພ຺ພຕາ ປກມ຺ປິຕ຺ຖ. ຕທາ ຕສ຺ສ ເທວປຸຕ຺ຕສ຺ສ ຠວນມ຺ປິ ກມ຺ປິຕ຺ຖ. ຕສ຺ມິໍ ຂເຓ ໂສ ເທວປຸຕ຺ໂຕ ສໍສຍຊາໂຕ – ‘‘ກິໍ ນຸ ໂຂ ປຖວີກມ຺ປາຍ ນິພ຺ພຕ຺ຕີ’’ຕິ ຈິນ຺ເຕຕ຺ວາ ພຸທ຺ຘສ຺ສ ອາຍຸສງ຺ຂາຣໂວສ຺ສຊ຺ຊຠາວໍ ຎຕ຺ວາ ມຫາໂສກໍ ໂທມນສ຺ສໍ ອຸປ຺ປາເທສິ. ຕທາ ເວສ຺ສວໂຓ ມຫາຣາຊາ ອາຄນ຺ຕ຺ວາ ‘‘ມາ ຈິນ຺ຕຍິຕ຺ຖາ’’ຕິ ອສ຺ສາເສສິ. ໂສ ເທວປຸຕ຺ໂຕ ຕໂຕ ຈຸໂຕ ເຕນ ປຸຎ຺ເຎນ ເທວມນຸສ຺ເສສຸ ສໍສຣນ຺ໂຕ ອິມສ຺ມິໍ ພຸທ຺ຘຸປ຺ປາເທ ກຸລເຄເຫ ນິພ຺ພຕ຺ໂຕ ວິຎ຺ຎຸຕໍ ປຕ຺ໂຕ ຆຣາວາສໍ ປຫາຍ ປພ຺ພຊິຕ຺ວາ ນຈິຣສ຺ເສວ ອຣຫາ ອໂຫສິ.

໕໗. ໂສ ອປຣຠາເຄ ອຕ຺ຕໂນ ປຸພ຺ພກມ຺ມໍ ສຣິຕ຺ວາ ໂສມນສ຺ສຊາໂຕ ປຸພ຺ພຈຣິຕາປທານໍ ປກາເສນ຺ໂຕ ຍທາ ວິປສ຺ສີ ໂລກຄ຺ໂຄຕິອາທິມາຫ. ອາຍຸສງ຺ຂາຣໂມສ຺ສຊ຺ຊີຕິ ອາ ສມນ຺ຕໂຕ ຍຸໂນຕິ ປາເລຕິ ສຕ຺ເຕຕິ ອາຍຸ, ອາຍຸສ຺ສ ສງ຺ຂາໂຣ ຣາສິຠາໂວ ອາຍຸສງ຺ຂາໂຣ, ຕໍ ອາຍຸສງ຺ຂາຣໍ ໂອສ຺ສຊ຺ຊິ ປຣິຈ຺ຈຊິ ຊຫາສີຕິ ອຕ຺ໂຖ. ຕສ຺ມິໍ ອາຍຸສງ຺ຂາຣໂວສ຺ສຊ຺ຊເນ. ຊລເມຂລາສາຄໂຣທກເມຂລາສຫິຕາ ສກລທສສຫສ຺ສຈກ຺ກວາຬປຖວີ ກມ຺ປິຕ຺ຖາຕິ ສມ຺ພນ຺ໂຘ.

໕໘. ໂອຕຕໍ ວິຕ຺ຖຕໍ ມຍ຺ຫນ຺ຕິ ມຍ຺ຫໍ ຠວນໍ ໂອຕຕໍ ວິຕ຺ຖຕໍ ຈິຕ຺ຕໍ ວິຈິຕ຺ຕໍ ສຸຈິ ສຸປຣິສຸທ຺ຘໍ ຈິຕ຺ຕໍ ອເນເກຫິ ສຕ຺ຕຫິ ຣຕເນຫິ ວິຈິຕ຺ຕໍ ໂສຠມານໍ ປກມ຺ປິຕ຺ຖ ປກາເຣນ ກມ຺ປິຕ຺ຖາຕິ ອຕ຺ໂຖ. ເສສໍ ສພ຺ພຕ຺ຖ ອຸຕ຺ຕານເມວາຕິ.

ພຸທ຺ຘສຎ຺ຎກຕ຺ເຖຣອປທານວຓ຺ຓນາ ສມຕ຺ຕາ.

໘. ມຄ຺ຄສຎ຺ຎກຕ຺ເຖຣອປທານວຓ຺ຓນາ

ປທຸມຸຕ຺ຕຣພຸທ຺ຘສ຺ສາຕິອາທິກໍ ອາຍສ຺ມໂຕ ມຄ຺ຄສຎ຺ຎກຕ຺ເຖຣສ຺ສ ອປທານໍ. ອຍມ຺ປິ ປຸຣິມພຸທ຺ເຘສຸ ກຕາຘິກາໂຣ ຕໂຕ ໂອຣໍ ຕຕ຺ຖ ຕຕ຺ຖ ຠເວ ວິວຏ຺ຏູປນິສ຺ສຍານິ ປຸຎ຺ຎານິ ອຸປຈິນນ຺ໂຕ ປທຸມຸຕ຺ຕຣສ຺ສ ຠຄວໂຕ ກາເລ ຫິມວນ຺ເຕ ເທວປຸຕ຺ໂຕ ຫຸຕ຺ວາ ນິພ຺ພຕ຺ໂຕ ອຣຎ຺ຎໍ ຄນ຺ຕ຺ວາ ມຄ຺ຄມູຬ຺ຫານໍ ມຄ຺ຄໍ ຄເວສນ຺ຕານໍ ຕສ຺ສ ສາວການໍ ໂຠເຊຕ຺ວາ ມຄ຺ຄໍ ອາຈິກ຺ຂິ. ໂສ ເຕນ ປຸຎ຺ເຎນ ເທວມນຸສ຺ສສມ຺ປຕ຺ຕິມນຸຠວິຕ຺ວາ ອຸປ຺ປນ຺ນຸປ຺ປນ຺ນຠເວ ສພ຺ພຕ຺ຖ ອມູຬ຺ໂຫ ສຎ຺ຎວາ ອໂຫສິ. ອຖ ອິມສ຺ມິໍ ພຸທ຺ຘຸປ຺ປາເທ ກຸລເຄເຫ ນິພ຺ພຕ຺ໂຕ ວິຎ຺ຎຸຕໍ ປຕ຺ໂຕ ຆຣາວາເສ ອນລ຺ລີໂນ ປພ຺ພຊິຕ຺ວາ ນຈິຣສ຺ເສວ ອຣຫາ ອໂຫສິ.

໖໖. ໂສ ອປຣຠາເຄ ອຕ຺ຕໂນ ປຸພ຺ພກມ຺ມໍ ສຣິຕ຺ວາ ໂສມນສ຺ສຊາໂຕ ປຸພ຺ພຈຣິຕາປທານໍ ປກາເສນ຺ໂຕ ປທຸມຸຕ຺ຕຣພຸທ຺ຘສ຺ສາຕິອາທິມາຫ. ສາວກາ ວນຈາຣິໂນຕິ ຠຄວໂຕ ວຸຕ຺ຕວຈນໍ ສມ຺ມາ ອາທເຣນ ສຸຓນ຺ຕີຕິ ສາວກາ, ອຖ ວາ ຠຄວໂຕ ເທສນານຸສາເຣນ ຎາຓໍ ເປເສຕ຺ວາ ສທ຺ຘມ຺ມໍ ສຸຓນ຺ຕີຕິ ສາວກາ. ວນຈາຣິໂນ ວເນ ວິຈຣຓກາ ສາວກາ ວິປ຺ປນຏ຺ຐາ ມຄ຺ຄມູຬ຺ຫາ ມຫາອຣຎ຺ເຎ ອນ຺ຘາວ ຈກ຺ຂຸວິຣຫິຕາວ ອນຸສຸຍ຺ຍເຣ ວິຈຣນ຺ຕີຕິ ສມ຺ພນ຺ໂຘ. ເສສໍ ສພ຺ພຕ຺ຖ ອຸຕ຺ຕານເມວາຕິ.

ມຄ຺ຄສຎ຺ຎກຕ຺ເຖຣອປທານວຓ຺ຓນາ ສມຕ຺ຕາ.

໙. ປຈ຺ຈຸປຏ຺ຐານສຎ຺ຎກຕ຺ເຖຣອປທານວຓ຺ຓນາ

ອຕ຺ຖທສ຺ສິມ຺ຫິ ສຸຄເຕຕິອາທິກໍ ອາຍສ຺ມໂຕ ປຈ຺ຈຸປຏ຺ຐານສຎ຺ຎກຕ຺ເຖຣສ຺ສ ອປທານໍ. ອຍມ຺ປິ ປຸຣິມພຸທ຺ເຘສຸ ກຕາຘິກາໂຣ ຕຕ຺ຖ ຕຕ຺ຖ ຠເວ ວິວຏ຺ຏູປນິສ຺ສຍານິ ປຸຎ຺ຎານິ ອຸປຈິນນ຺ໂຕ ອຕ຺ຖທສ຺ສິສ຺ສ ຠຄວໂຕ ກາເລ ຍກ຺ຂໂຍນິຍໍ ນິພ຺ພຕ຺ໂຕ ຠຄວຕິ ຘຣມາເນ ທສ຺ສນສ຺ສ ອລທ຺ຘຕ຺ຕາ ປຈ຺ຉາ ປຣິນິພ຺ພຸເຕ ມຫາໂສກປ຺ປຕ຺ໂຕ ວິຫາສິ. ຕທາ ຫິສ຺ສ ຠຄວໂຕ ສາຄໂຕ ນາມ ອຄ຺ຄສາວໂກ ອນຸສາສນ຺ໂຕ ຠຄວໂຕ ສາຣີຣິກຘາຕຸປູຊາ ຠຄວຕິ ຘຣມາເນ ກຕປູຊາ ວິຍ ຈິຕ຺ຕປ຺ປສາທວສາ ມຫປ຺ຜລໍ ຠວຕີ’’ຕິ ວຕ຺ວາ ‘‘ຖູປໍ ກໂຣຫີ’’ຕິ ນິໂຍຊິໂຕ ຖູປໍ ກາເຣສິ, ຕໍ ປູເຊຕ຺ວາ ຕໂຕ ຈຸໂຕ ເທວມນຸສ຺ເສສຸ ສກ຺ກຈກ຺ກວຕ຺ຕິສມ຺ປຕ຺ຕິມນຸຠວິຕ຺ວາ ອິມສ຺ມິໍ ພຸທ຺ຘຸປ຺ປາເທ ສາວຕ຺ຖິຍໍ ເອກສ຺ມິໍ ກຸລເຄເຫ ນິພ຺ພຕ຺ໂຕ ວິຎ຺ຎຸຕໍ ປຕ຺ໂຕ ສຕ຺ຖຣິ ປສີທິຕ຺ວາ ປພ຺ພຊິຕ຺ວາ ນຈິຣສ຺ເສວ ອຣຫາ ອໂຫສິ.

໗໒. ໂສ ອປຣຠາເຄ ອຕ຺ຕໂນ ປຸຎ຺ຎກມ຺ມໍ ສຣິຕ຺ວາ ໂສມນສ຺ສຊາໂຕ ປຸພ຺ພຈຣິຕາປທານໍ ປກາເສນ຺ໂຕ ອຕ຺ຖທສ຺ສິມ຺ຫິ ສຸຄເຕຕິອາທິມາຫ. ຕໍ ເຫຏ຺ຐາ ວຸຕ຺ຕເມວ. ຍກ຺ຂໂຍນິໍ ອຸປປຊ຺ຊິນ຺ຕິ ເອຕ຺ຖ ປນ ອຕ຺ຕໂນ ສກາສໍ ສມ຺ປຕ຺ຕສມ຺ປຕ຺ເຕ ຂາທນ຺ຕາ ຍນ຺ຕິ ຄຈ຺ຉນ຺ຕີຕິ ຍກ຺ຂາ, ຍກ຺ຂານໍ ໂຍນິ ຊາຕີຕິ ຍກ຺ຂໂຍນິ, ຍກ຺ຂໂຍນິຍໍ ນິພ຺ພຕ຺ໂຕຕິ ອຕ຺ໂຖ.

໗໓. ທຸລ຺ລທ຺ຘໍ ວຕ ເມ ອາສີຕິ ເມ ມຍາ ລທ຺ຘຍສໍ ທຸລ຺ລທ຺ຘໍ, ພຸທ຺ຘຠູຕສ຺ສ ສຕ຺ຖຸໂນ ສກ຺ກາຣໍ ອກຕຕ຺ຕາ ວິຣາເຘຕ຺ວາ ລທ຺ຘນ຺ຕິ ອຕ຺ໂຖ. ທຸປ຺ປຠາຕນ຺ຕິ ທຸຏ຺ຐຸ ປຠາຕໍ ຣຕ຺ຕິຍາ ປຠາຕກຣຓໍ, ມຍ຺ຫໍ ນ ສຸຏ຺ຐຸໍ ປຠາຕນ຺ຕິ ອຕ຺ໂຖ. ທຸຣຸຏ຺ຐິຕນ຺ຕິ ທຸອຸຏ຺ຐິຕໍ, ສູຣິຍສ຺ສ ອຸຄ຺ຄມນໍ ມຍ຺ຫໍ ທຸອຸຄ຺ຄມນນ຺ຕິ ອຕ຺ໂຖ. ເສສໍ ສພ຺ພຕ຺ຖ ອຸຕ຺ຕານເມວາຕິ.

ປຈ຺ຈຸປຏ຺ຐານສຎ຺ຎກຕ຺ເຖຣອປທານວຓ຺ຓນາ ສມຕ຺ຕາ.

໑໐. ຊາຕິປູຊກຕ຺ເຖຣອປທານວຓ຺ຓນາ

ຊາຍໍ ຕສ຺ສ ວິປສ຺ສິສ຺ສາຕິອາທິກໍ ອາຍສ຺ມໂຕ ຊາຕິປູຊກຕ຺ເຖຣສ຺ສ ອປທານໍ. ອຍມ຺ປິ ປຸຣິມພຸທ຺ເຘສຸ ກຕາຘິກາໂຣ ຕຕ຺ຖ ຕຕ຺ຖ ຠເວ ວິວຏ຺ຏູປນິສ຺ສຍານິ ປຸຎ຺ຎານິ ອຸປຈິນນ຺ໂຕ ວິປສ຺ສິສ຺ສ ຠຄວໂຕ ກາເລ ກຸລເຄເຫ ນິພ຺ພຕ຺ໂຕ ວິຎ຺ຎຸຕໍ ປຕ຺ໂຕ ນກ຺ຂຕ຺ຕປາຐເກຫິ ວິປສ຺ສິໂພຘິສຕ຺ຕສ຺ສ ວຸຕ຺ຕລກ຺ຂຓນິມິຕ຺ຕໍ ສຸຕ຺ວາ ‘‘ອຍໍ ກິຣ ກຸມາໂຣ ພຸທ຺ໂຘ ຫຸຕ຺ວາ ສກລໂລກສ຺ສ ອຄ຺ໂຄ ເສຏ຺ໂຐ ສຸຕ຺ວາ ສພ຺ພສຕ຺ເຕ ສໍສາຣໂຕ ອຸທ຺ຘຣິສ຺ສຕີ’’ຕິ ສຸຕ຺ວາ ຕໍ ຠຄວນ຺ຕໍ ກຸມາຣກາເລເຍວ ພຸທ຺ຘສ຺ສ ວິຍ ມຫາປູຊມກາສິ. ປຈ຺ຉາ ກເມນ ກຸມາຣກາລໍ ຣາຊກຸມາຣກາລໍ ຣຊ຺ຊກາລນ຺ຕິ ກາລຕ຺ຕຍມຕິກ຺ກມ຺ມ ພຸທ຺ເຘ ຊາເຕປິ ມຫາປູຊໍ ກຕ຺ວາ ຕໂຕ ຈຸໂຕ ຕຸສິຕາທີສຸ ນິພ຺ພຕ຺ໂຕ ທິພ຺ພສຸຂມນຸຠວິຕ຺ວາ ປຈ຺ຉາ ມນຸສ຺ເສສຸ ຈກ຺ກວຕ຺ຕາທິມນຸສ຺ສສຸຂມນຸຠວິຕ຺ວາ ອິມສ຺ມິໍ ພຸທ຺ຘຸປ຺ປາເທ ກຸລເຄເຫ ນິພ຺ພຕ຺ໂຕ ສຕ຺ຕຏ຺ຐວສ຺ສກາເລເຍວ ຠຄວຕິ ປສນ຺ໂນ ປພ຺ພຊິຕ຺ວາ ວິປສ຺ສນໍ ວຑ຺ເຒຕ຺ວາ ນຈິຣສ຺ເສວ ອຣຫາ ອໂຫສິ.

໘໒. ໂສ ອປຣຠາເຄ ອຕ຺ຕໂນ ປຸພ຺ພກມ຺ມໍ ສຣິຕ຺ວາ ໂສມນສ຺ສຊາໂຕ ປຸພ຺ພຈຣິຕາປທານໍ ປກາເສນ຺ໂຕ ຊາຍໍ ຕສ຺ສ ວິປສ຺ສິສ຺ສາຕິອາທິມາຫ. ຕໍ ເຫຏ຺ຐາ ວຸຕ຺ຕຕ຺ຖເມວ.

໘໔. ເນມິຕ຺ຕານໍ ສຸຓິຕ຺ວານາຕິ ເອຕ຺ຖ ນິມິຕ຺ຕໍ ກາຣຓໍ ສຸຂທຸກ຺ຂປ຺ປຕ຺ຕິເຫຕຸໍ ຊານນ຺ຕີຕິ ເນມິຕ຺ຕາ, ເຕສໍ ເນມິຕ຺ຕານໍ ນກ຺ຂຕ຺ຕປາຐການໍ ວຈນໍ ສຸຓິຕ຺ວາຕິ ອຕ຺ໂຖ. ເສສໍ ສພ຺ພຕ຺ຖ ອຸຕ຺ຕານເມວາຕິ.

ຊາຕິປູຊກຕ຺ເຖຣອປທານວຓ຺ຓນາ ສມຕ຺ຕາ.

ທ຺ວາທສມວຄ຺ຄວຓ຺ຓນາ ສມຕ຺ຕາ.

໑໓. ເສເຣຍ຺ຍວຄ຺ໂຄ

໑. ເສເຣຍ຺ຍກຕ຺ເຖຣອປທານວຓ຺ຓນາ

ອຊ຺ຌາຍໂກ ມນ຺ຕຘໂຣຕິອາທິກໍ ອາຍສ຺ມໂຕ ເສເຣຍ຺ຍກຕ຺ເຖຣສ຺ສ ອປທານໍ. ອຍມ຺ປິ ປຸຣິມຊິນວເຣສຸ ກຕາຘິກາໂຣ ຕໂຕ ປເຣສຸ ອຕ຺ຕຠາວສຫສ຺ເສສຸ ວິວຏ຺ຏູປນິສ຺ສຍານິ ປຸຎ຺ຎານິ ອຸປຈິນນ຺ໂຕ ວິປສ຺ສິສ຺ສ ຠຄວໂຕ ກາເລ ພ຺ຣາຫ຺ມຓກຸເລ ນິພ຺ພຕ຺ໂຕ ວິຎ຺ຎຸຕໍ ປຕ຺ວາ ຕິຓ຺ຓໍ ເວທານໍ ປາຣໍ ຄນ຺ຕ຺ວາ ອິຕິຫາສາທິສກລພ຺ຣາຫ຺ມຓຘມ຺ເມສຸ ໂກຏິປ຺ປຕ຺ໂຕ ເອກສ຺ມິໍ ທິວເສ ອພ຺ໂຠກາເສ ສປຣິວາໂຣ ຐິໂຕ ຠຄວນ຺ຕໍ ທິສ຺ວາ ປສນ຺ນມານໂສ ເສເຣຍ຺ຍປຸປ຺ຜໍ ຄເຫຕ຺ວາ ອາກາເສ ຂິປນ຺ໂຕ ປູເຊສິ. ຕານິ ປຸປ຺ຜານິ ອາກາເສ ວິຕານໍ ຫຸຕ຺ວາ ສຕ຺ຕາຫໍ ຐຕ຺ວາ ປຈ຺ຉາ ອນ຺ຕຣຘາຍິໍສຸ. ໂສ ຕໍ ອຈ຺ຉຣິຍໍ ທິສ຺ວາ ອຕີວ ປສນ຺ນມານໂສ ເຕເນວ ປີຕິໂສມນສ຺ເສນ ກາລໍ ກຕ຺ວາ ຕຸສິຕາທີສຸ ນິພ຺ພຕ຺ໂຕ ຕຕ຺ຖ ທິພ຺ພສຸຂມນຸຠວິຕ຺ວາ ຕໂຕ ມນຸສ຺ສສຸຂມນຸຠວິຕ຺ວາ ອິມສ຺ມິໍ ພຸທ຺ຘຸປ຺ປາເທ ເອກສ຺ມິໍ ກຸລເຄເຫ ນິພ຺ພຕ຺ໂຕ ວິຎ຺ຎຸຕໍ ປາປຸຓິຕ຺ວາ ປຸພ຺ພວາສນາພເລນ ສຕ຺ຖຣິ ປສນ຺ໂນ ປພ຺ພຊິຕ຺ວາ ນຈິຣສ຺ເສວ ອຣຫາ ອໂຫສິ.

໑. ໂສ ອປຣຠາເຄ ປຸຣາກຕກຸສລໍ ສຣິຕ຺ວາ ໂສມນສ຺ສຊາໂຕ ປຸພ຺ພຈຣິຕາປທານໍ ປກາເສນ຺ໂຕ ອຊ຺ຌາຍໂກ ມນ຺ຕຘໂຣຕິອາທິມາຫ. ຕໍ ເຫຏ຺ຐາ ວຸຕ຺ຕຕ຺ຖເມວ.

໓. ເສເຣຍ຺ຍກໍ ຄເຫຕ຺ວານາຕິ ສິຣິເສ ຠວໍ ຊາຕິປຸປ຺ຜໍ ເສເຣຍ຺ຍໍ, ເສເຣຍ຺ຍເມວ ເສເຣຍ຺ຍກໍ, ຕໍ ເສເຣຍ຺ຍກໍ ຄເຫຕ຺ວານາຕິ ສມ຺ພນ຺ໂຘ. ຠຄວຕິ ປສນ຺ໂນ ຊາຕິສຸມນມກຸຬຈມ຺ປກາທີນິ ປຸປ຺ຜານິ ປຕິຏ຺ຐເປຕ຺ວາ ປູເຊຕຸໍ ກາລໍ ນຕ຺ຖິຕາຍ ຕຕ຺ຖ ສມ຺ປຕ຺ຕໍ ຕໍ ເສເຣຍ຺ຍກໍ ປຸປ຺ຜໍ ຄເຫຕ຺ວາ ປູເຊສິນ຺ຕິ ອຕ຺ໂຖ. ເສສໍ ສພ຺ພຕ຺ຖ ອຸຕ຺ຕານເມວາຕິ.

ເສເຣຍ຺ຍກຕ຺ເຖຣອປທານວຓ຺ຓນາ ສມຕ຺ຕາ.

໒. ປຸປ຺ຜຖູປິຍຕ຺ເຖຣອປທານວຓ຺ຓນາ

ຫິມວນ຺ຕສ຺ສາວິທູເຣຕິອາທິກໍ ອາຍສ຺ມໂຕ ປຸປ຺ຜຖູປິຍຕ຺ເຖຣສ຺ສ ອປທານໍ. ອຍມ຺ປິ ປຸຣິມພຸທ຺ເຘສຸ ກຕາຘິກາໂຣ ຕຕ຺ຖ ຕຕ຺ຖ ຠເວ ວິວຏ຺ຏູປນິສ຺ສຍານິ ປຸຎ຺ຎານິ ອຸປຈິນນ຺ໂຕ ວິປສ຺ສິພຸທ຺ຘສ຺ສ ຠຄວໂຕ ກາເລ ພ຺ຣາຫ຺ມຓກຸເລ ນິພ຺ພຕ຺ໂຕ ວິຎ຺ຎຸຕໍ ປຕ຺ວາ ສກສິປ຺ເປ ນິປ຺ຜຕ຺ຕິໍ ປຕ຺ໂຕ ຕຕ຺ຖ ສາຣໍ ອປສ຺ສນ຺ໂຕ ເຄຫໍ ປຫາຍ ຫິມວນ຺ຕໍ ປວິສິຕ຺ວາ ອຕ຺ຕນາ ສຫຄເຕຫິ ປຎ຺ຈສິສ຺ສສຫສ຺ເສຫິ ສທ຺ຘິໍ ປຎ຺ຈາຠິຎ຺ຎາ ອຏ຺ຐ ສມາປຕ຺ຕິໂຍ ນິພ຺ພຕ຺ເຕຕ຺ວາ ກຸກ຺ກຸຣນາມປພ຺ພຕສມີເປ ປຓ຺ຓສາລໍ ກາເຣຕ຺ວາ ປຏິວສຕິ. ຕທາ ພຸທ຺ຘຸປ຺ປາທຠາວໍ ສຸຕ຺ວາ ສິສ຺ເສຫິ ສຫ ພຸທ຺ຘສ຺ສ ສນ຺ຕິກໍ ຄນ຺ຕຸກາໂມ ເກນຈິ ພ຺ຍາຘິນາ ປີຬິໂຕ ປຓ຺ຓສາລໍ ປວິສິຕ຺ວາ ສິສ຺ສສນ຺ຕິກາ ພຸທ຺ຘສ຺ສານຸຠາວໍ ລກ຺ຂຓຎ຺ຈ ສຸຕ຺ວາ ປສນ຺ນມານໂສ ຫິມວນ຺ຕໂຕ ຈມ຺ປກາໂສກຕິລກເກຏກາທ຺ຍເນເກ ປຸປ຺ເຜ ອາຫຣາເປຕ຺ວາ ຖູປໍ ກຕ຺ວາ ພຸທ຺ຘໍ ວິຍ ປູເຊຕ຺ວາ ກາລໍ ກຕ຺ວາ ພ຺ຣຫ຺ມໂລກູປໂຄ ອໂຫສິ. ອຖ ເຕ ສິສ຺ສາ ຕສ຺ສ ອາຬຫນໍ ກຕ຺ວາ ພຸທ຺ຘສນ຺ຕິກໍ ຄນ຺ຕ຺ວາ ຕໍ ປວຕ຺ຕິໍ ອາໂຣເຈສຸໍ. ອຖ ຠຄວາ ພຸທ຺ຘຈກ຺ຂຸນາ ໂອໂລເກຕ຺ວາ ອນາຄຕໍສຎາເຓນ ປາກຏີກຣຓມກາສິ. ໂສ ອປຣຠາເຄ ອິມສ຺ມິໍ ພຸທ຺ຘຸປ຺ປາເທ ສາວຕ຺ຖິຍໍ ກຸລເຄເຫ ນິພ຺ພຕ຺ໂຕ ວິຎ຺ຎຸຕໍ ປຕ຺ໂຕ ປຸພ຺ພວາສນາພເລນ ສຕ຺ຖຣິ ປສນ຺ໂນ ປພ຺ພຊິຕ຺ວາ ນຈິຣສ຺ເສວ ອຣຫາ ອໂຫສິ.

໑໐. ອຖ ໂສ ອຕ຺ຕໂນ ປຸພ຺ພກຸສລໍ ສຣິຕ຺ວາ ໂສມນສ຺ສຊາໂຕ ປຸພ຺ພຈຣິຕາປທານໍ ປກາເສນ຺ໂຕ ຫິມວນ຺ຕສ຺ສາວິທູເຣຕິອາທິມາຫ. ຕໍ ເຫຏ຺ຐາ ວຸຕ຺ຕຕ຺ຖເມວ. ກຸກ຺ກຸໂຣ ນາມ ປພ຺ພໂຕຕິ ປພ຺ພຕສ຺ສ ສິຂຣໍ ກຸກ຺ກຸຣາກາເຣນ ສຸນຂາກາເຣນ ສຓ຺ຐິຕຕ຺ຕາ ‘‘ກຸກ຺ກຸຣປພ຺ພໂຕ’’ຕິ ສງ຺ຂ຺ຍໍ ຄໂຕ, ຕສ຺ສ ສມີເປ ປຓ຺ຓສາລໍ ກຕ຺ວາ ປຎ຺ຈຕາປສສຫສ຺ເສຫິ ສຫ ວສມາໂນຕິ ອຕ຺ໂຖ. ນຍານຸສາເຣນ ເສສໍ ສພ຺ພໍ ອຸຕ຺ຕານຕ຺ຖເມວາຕິ.

ປຸປ຺ຜຖູປິຍຕ຺ເຖຣອປທານວຓ຺ຓນາ ສມຕ຺ຕາ.

໓. ປາຍສທາຍກຕ຺ເຖຣອປທານວຓ຺ຓນາ

ສຸວຓ຺ຓວຓ຺ໂຓ ສມ຺ພຸທ຺ໂຘຕິອາທິກໍ ອາຍສ຺ມໂຕ ປາຍສທາຍກຕ຺ເຖຣສ຺ສ ອປທານໍ. ອຍມ຺ປິ ປຸຣິມພຸທ຺ເຘສຸ ກຕາຘິກາໂຣ ຕຕ຺ຖ ຕຕ຺ຖ ຠເວ ວິວຏ຺ຏູປນິສ຺ສຍານິ ປຸຎ຺ຎານິ ອຸປຈິນນ຺ໂຕ ວິປສ຺ສິສ຺ສ ຠຄວໂຕ ກາເລ ເອກສ຺ມິໍ ວິຠວສມ຺ປນ຺ເນ ກຸລເຄເຫ ນິພ຺ພຕ຺ໂຕ ວິຎ຺ຎຸຕໍ ປຕ຺ວາ ຆຣາວາສໍ ວສນ຺ໂຕ ຫຕ຺ຖິອສ຺ສຘນຘຎ຺ຎສຕ຺ຕຣຕນາທິວິຠວສມ຺ປນ຺ໂນ ສທ຺ຘາສມ຺ປນ຺ໂນ ກມ຺ມຜລໍ ສທ຺ທຫິຕ຺ວາ ສຫສ຺ສມຕ຺ຕາ ສຸວຓ຺ຓປາຕິໂຍ ກາເຣຕ຺ວາ ຕສ຺ມິໍ ຂີຣປາຍສສຫສ຺ສສ຺ສ ປູເຣຕ຺ວາ ຕາ ສພ຺ພາ ຄາຫາເປຕ຺ວາ ສິມ຺ພລິວນໍ ອຄມາສິ. ຕສ຺ມິໍ ສມເຍ ວິປສ຺ສີ ຠຄວາ ຉພ຺ພຓ຺ຓຣໍສິໂຍ ວິສ຺ສຊ຺ເຊຕ຺ວາ ອາກາເສ ຈງ຺ກມໍ ມາເປຕ຺ວາ ຈງ຺ກມຕິ. ໂສ ປນ ເສຏ຺ຐິ ຕໍ ອຈ຺ຉຣິຍໍ ທິສ຺ວາ ອຕີວ ປສນ຺ໂນ ປາຕິໂຍ ຐເປຕ຺ວາ ວນ຺ທິຕ຺ວາ ອາໂຣເຈສິ ປຏິຄ຺ຄຫຓາຍ. ອຖ ຠຄວາ ອນຸກມ຺ປໍ ອຸປາທາຍ ປຏິຄ຺ຄເຫສິ, ປຏິຄ຺ຄເຫຕ຺ວາ ຈ ປນ ຕສ຺ສ ໂສມນຸສ຺ສຸປ຺ປາທນຕ຺ຖໍ ສຫສ຺ສມຕ຺ເຕຫິ ຠິກ຺ຂຸສງ຺ເຆຫິ ສທ຺ຘິໍ ປຣິຠຸຎ຺ຊິ, ຕທວເສສໍ ອເນກສຫສ຺ສຠິກ຺ຂູ ປຣິຠຸຎ຺ຊິໍສຸ. ໂສ ເຕນ ປຸຎ຺ເຎນ ສຸຄຕີສຸເຍວ ສໍສຣນ຺ໂຕ ອິມສ຺ມິໍ ພຸທ຺ຘຸປ຺ປາເທ ກຸລເຄເຫ ນິພ຺ພຕ຺ໂຕ ວິຎ຺ຎຸຕໍ ປຕ຺ໂຕ ສທ຺ຘາຊາໂຕ ປພ຺ພຊິຕ຺ວາ ນຈິຣສ຺ເສວ ອຣຫາ ອໂຫສິ.

໒໖. ໂສ ອປຣຠາເຄ ອຕ຺ຕໂນ ກຸສລໍ ປຈ຺ຈເວກ຺ຂມາໂນ ຕໍ ສຣິຕ຺ວາ ໂສມນສ຺ສຊາໂຕ ປຸພ຺ພຈຣິຕາປທານໍ ປກາເສນ຺ໂຕ ສຸວຓ຺ຓວຓ຺ໂຓ ສມ຺ພຸທ຺ໂຘຕິອາທິມາຫ. ຕໍ ເຫຏ຺ຐາ ວຸຕ຺ຕເມວ.

໒໘. ຈງ຺ກມໍ ສຸສມາຣູຬ຺ໂຫຕິ ຈທິນນ຺ໂຕ ປທວິກ຺ເຂປໍ ກໂຣນ຺ໂຕ ກມຕິ ຄຈ຺ຉຕີຕິ ຈງ຺ກມໍ, ຈງ຺ກມສ຺ສ ປທວິກ຺ເຂປສ຺ສ ອາຘາຣຠູຕປຖວິປເທໂສ ຈງ຺ກມໍ ນາມາຕິ ອຕ຺ໂຖ, ເອຕໍ ຈງ຺ກມໍສຸ ວິເສເສນ ອາຣູຬ຺ໂຫຕິ ສມ຺ພນ຺ໂຘ. ອມ຺ພເຣ ອນິລາຍເນຕິ ວຣີຍຕິ ຉາທິຍຕິ ອເນນາຕິ ວຣໍ, ນ ພຣນ຺ຕິ ອມ຺ພຣໍ, ເສຕວຕ຺ຖສທິສໍ ອາກາສນ຺ຕິ ອຕ຺ໂຖ. ນຕ຺ຖິ ນິລີຍນໍ ໂຄປນໍ ເອຕ຺ຖາຕິ ອນິລໍ, ອາ ສມນ຺ຕໂຕ ຍນ຺ຕິ ຄຈ຺ຉນ຺ຕິ ອເນນ ອິທ຺ຘິມນ຺ໂຕຕິ ອາຍນໍ, ອນິລຎ຺ຈ ຕໍ ອາຍນຎ຺ເຈຕິ ອນິລາຍນໍ, ຕສ຺ມິໍ ອມ຺ພເຣ ອນິລາຍເນ ຈງ຺ກມໍ ມາປຍິນ຺ຕິ ອຕ຺ໂຖ. ເສສໍ ສພ຺ພຕ຺ຖ ອຸຕ຺ຕານເມວາຕິ.

ປາຍສທາຍກຕ຺ເຖຣອປທານວຓ຺ຓນາ ສມຕ຺ຕາ.

໔. ຄນ຺ໂຘທກິຍຕ຺ເຖຣອປທານວຓ຺ຓນາ

ນິສຊ຺ຊ ປາສາທວເຣຕິອາທິກໍ ອາຍສ຺ມໂຕ ຄນ຺ໂຘທກິຍຕ຺ເຖຣສ຺ສ ອປທານໍ. ອຍມ຺ປິ ປຸຣິມພຸທ຺ເຘສຸ ກຕາຘິກາໂຣ ຕຕ຺ຖ ຕຕ຺ຖ ຠເວ ນິພ຺ພານູປນິສ຺ສຍານິ ປຸຎ຺ຎານິ ອຸປຈິນນ຺ໂຕ ວິປສ຺ສີຠຄວໂຕ ກາເລ ເສຏ຺ຐິກຸເລ ນິພ຺ພຕ຺ໂຕ ວິຎ຺ຎຸຕໍ ປຕ຺ວາ ມຫທ຺ຘໂນ ມຫາໂຠໂຄ ທິພ຺ພສຸຂມນຸຠວນ຺ໂຕ ວິຍ ມນຸສ຺ສສຸຂມນຸຠວນ຺ໂຕ ເອກສ຺ມິໍ ທິວເສ ປາສາທວເຣ ນິສິນ຺ໂນ ໂຫຕິ. ຕທາ ຠຄວາ ສຸວຓ຺ຓມຫາເມຣຸ ວິຍ ວີຖິຍາ ວິຈຣຕິ, ຕໍ ວິຈຣມານໍ ຠຄວນ຺ຕໍ ທິສ຺ວາ ປສນ຺ນມານໂສ ຄນ຺ຕ຺ວາ ວນ຺ທິຕ຺ວາ ສຸຄນ຺ໂຘທເກນ ຠຄວນ຺ຕໍ ໂອສິຎ຺ຈມາໂນ ປູເຊສິ. ໂສ ເຕນ ປຸຎ຺ເຎນ ເທວມນຸສ຺ເສສຸ ສໍສຣນ຺ໂຕ ອິມສ຺ມິໍ ພຸທ຺ຘຸປ຺ປາເທ ເອກສ຺ມິໍ ກຸລເຄເຫ ນິພ຺ພຕ຺ໂຕ ວິຎ຺ຎຸຕໍ ປຕ຺ໂຕ ຆຣາວາເສນ ອນລ຺ລີໂນ ສຕ຺ຖຸ ສນ຺ຕິເກ ປພ຺ພຊິຕ຺ວາ ກມ຺ມຏ຺ຐານໍ ຄເຫຕ຺ວາ ວິປສ຺ສນໍ ວຑ຺ເຒຕ຺ວາ ນຈິຣສ຺ເສວ ອຣຫາ ອໂຫສິ.

໓໕. ໂສ ອປຣຠາເຄ ອຕ຺ຕໂນ ປຸພ຺ພກຸສລໍ ສຣິຕ຺ວາ ໂສມນສ຺ສຊາໂຕ ປຸພ຺ພຈຣິຕາປທານໍ ປກາເສນ຺ໂຕ ນິສຊ຺ຊ ປາສາທວເຣຕິອາທິມາຫ. ຕຕ຺ຖ ປາສາໂທຕິ ປສາທໍ ໂສມນສ຺ສໍ ຊເນຕິ ອຸປ຺ປາເທຕີຕິ ປາສາໂທ, ມາລາກມ຺ມຈິຕ຺ຕກມ຺ມສຸວຓ຺ຓກມ຺ມາທ຺ຍເນກວິຈິຕ຺ຕໍ ທິສ຺ວາ ຕຕ຺ຖ ປວິຏ຺ຐານໍ ຊນານໍ ປສາທໍ ຊນຍຕີຕິ ອຕ຺ໂຖ. ປາສາໂທ ຈ ໂສ ປຕ຺ເຖຕພ຺ພຏ຺ເຐນ ວໂຣ ຈາຕິ ປາສາທວໂຣ, ຕສ຺ມິໍ ປາສາທວເຣ ນິສຊ຺ຊ ນິສີທິຕ຺ວາ ວິປສ຺ສິໍ ຊິນວຣໍ ອທ຺ທສນ຺ຕິ ສມ຺ພນ຺ໂຘ. ເສສໍ ສພ຺ພຕ຺ຖ ອຸຕ຺ຕານເມວາຕິ.

ຄນ຺ໂຘທກິຍຕ຺ເຖຣອປທານວຓ຺ຓນາ ສມຕ຺ຕາ.

໕. ສມ຺ມຸຂາຖວິກຕ຺ເຖຣອປທານວຓ຺ຓນາ

ຊາຍມາເນ ວິປສ຺ສິມ຺ຫີຕິອາທິກໍ ອາຍສ຺ມໂຕ ສມ຺ມຸຂາຖວິກຕ຺ເຖຣສ຺ສ ອປທານໍ. ອຍມ຺ປິ ປຸຣິມພຸທ຺ເຘສຸ ກຕາຘິກາໂຣ ຕຕ຺ຖ ຕຕ຺ຖ ຠເວ ວິວຏ຺ຏູປນິສ຺ສຍານິ ປຸຎ຺ຎານິ ອຸປຈິນນ຺ໂຕ ວິປສ຺ສິສ຺ສ ຠຄວໂຕ ກາເລ ພ຺ຣາຫ຺ມຓກຸເລ ນິພ຺ພຕ຺ໂຕ ສຕ຺ຕວສ຺ສິກກາເລເຍວ ສກສິປ຺ເປ ນິປ຺ຜຕ຺ຕິໍ ປຕ຺ໂຕ ຆຣາວາສໍ ສຓ຺ຐເປຕ຺ວາ ວສນ຺ໂຕ ວິປສ຺ສິມ຺ຫິ ໂພຘິສຕ຺ເຕ ອຸປ຺ປນ຺ເນ ສພ຺ພພຸທ຺ຘານໍ ລກ຺ຂຓານິ ເວທຕ຺ຕເຍ ທິສ຺ສມານານິ ຕານິ ຣາຊປ຺ປມຸຂສ຺ສ ຊນກາຍສ຺ສ ວິປສ຺ສີໂພຘິສຕ຺ຕສ຺ສ ລກ຺ຂຓຎ຺ຈ ພຸທ຺ຘຠາວຎ຺ຈ ພ຺ຍາກຣິຕ຺ວາ ຊນານໍ ມານສໍ ນິພ຺ພາເປສິ, ອເນການິ ຈ ຖຸຕິວຈນານິ ນິເວເທສິ. ໂສ ເຕນ ກຸສລກມ຺ເມນ ຉ ກາມາວຈຣສມ຺ປຕ຺ຕິໂຍ ອນຸຠວິຕ຺ວາ ມນຸສ຺ເສສຸ ຈ ຈກ຺ກວຕ຺ຕິສມ຺ປຕ຺ຕິໂຍ ອນຸຠວິຕ຺ວາ ອິມສ຺ມິໍ ພຸທ຺ຘຸປ຺ປາເທ ກຸລເຄເຫ ນິພ຺ພຕ຺ໂຕ ວິຎ຺ຎຸຕໍ ປຕ຺ໂຕ ສທ຺ຘາຊາໂຕ ປພ຺ພຊິຕ຺ວາ ນຈິຣສ຺ເສວ ອຣຫາ ອໂຫສິ. ກຕກຸສລນາເມນ ສມ຺ມຸຂາຖວິກຕ຺ເຖໂຣຕິ ປາກໂຏ.

໔໑. ໂສ ອຕ຺ຕໂນ ປຸພ຺ພກມ຺ມໍ ສຣິຕ຺ວາ ໂສມນສ຺ສຊາໂຕ ປຸພ຺ພຈຣິຕາປທານໍ ປກາເສນ຺ໂຕ ຊາຍມາເນ ວິປສ຺ສິມ຺ຫີຕິອາທິມາຫ. ວິປສ຺ສິມ຺ຫິ ສມ຺ມາສມ຺ພຸທ຺ເຘ ຊາຍມາເນ ອຸປ຺ປຊ຺ຊມາເນ ມາຕຸກຸຈ຺ຉິໂຕ ນິກ຺ຂນ຺ເຕ ອຫໍ ປາຕຸຠູຕໍ ນິມິຕ຺ຕໍ ກາຣຓໍ ພຸທ຺ຘຠາວສ຺ສ ເຫຕຸໍ ພ຺ຍາກຣິໍ ກເຖສິໍ, ອເນການິ ອຈ຺ຉຣິຍານິ ປາກຏານິ ອກາສິນ຺ຕິ ອຕ຺ໂຖ. ເສສໍ ວຸຕ຺ຕນຍານຸສາເຣນ ສຸວິຎ຺ເຎຍ຺ຍເມວາຕິ.

ສມ຺ມຸຂາຖວິກຕ຺ເຖຣອປທານວຓ຺ຓນາ ສມຕ຺ຕາ.

໖. ກຸສຸມາສນິຍຕ຺ເຖຣອປທານວຓ຺ຓນາ

ນຄເຣ ຘຎ຺ຎວຕິຍາຕິອາທິກໍ ອາຍສ຺ມໂຕ ກຸສຸມາສນິຍຕ຺ເຖຣສ຺ສ ອປທານໍ. ອຍມ຺ປິ ປຸຣິມຊິນວເຣສຸ ກຕາຘິກາໂຣ ຕຕ຺ຖ ຕຕ຺ຖ ຠເວ ວິວຏ຺ຏູປນິສ຺ສຍານິ ປຸຎ຺ຎານິ ອຸປຈິນນ຺ໂຕ ວິປສ຺ສິສ຺ສ ຠຄວໂຕ ກາເລ ພ຺ຣາຫ຺ມຓກຸເລ ນິພ຺ພຕ຺ໂຕ ວິຎ຺ຎຸຕໍ ປຕ຺ໂຕ ມຫທ຺ຘໂນ ມຫາໂຠໂຄ ຕິຓ຺ຓໍ ເວທານໍ ປາຣໍ ຄໂຕ ພ຺ຣາຫ຺ມຓສິປ຺ເປສຸ ໂກຏິປ຺ປຕ຺ໂຕ ສກປຣສມຍກຸສໂລ ມາຕາປິຕໂຣ ປູເຊຕຸກາໂມ ປຎ຺ຈ ອຸປ຺ປລກລາເປ ອຕ຺ຕໂນ ສມີເປ ຐເປຕ຺ວາ ນິສິນ຺ໂນ ຠິກ຺ຂຸສງ຺ຆປຣິວຸຕໍ ວິປສ຺ສິໍ ຠຄວນ຺ຕໍ ອາຄຈ຺ຉນ຺ຕໍ ທິສ຺ວາ ນີລປີຕາທິຆນພຸທ຺ຘຣສ຺ມິໂຍ ຈ ທິສ຺ວາ ປສນ຺ນມານໂສ ອາສນໍ ປຎ຺ຎາເປຕ຺ວາ ຕຕ຺ຖ ຕານິ ປຸປ຺ຜານິ ສນ຺ຖຣິຕ຺ວາ ຠຄວນ຺ຕໍ ຕຕ຺ຖ ນິສີທາເປຕ຺ວາ ສກຆເຣ ມາຕຸ ອຕ຺ຖາຍ ປຏິຍຕ຺ຕານິ ສພ຺ພານິ ຂາທນີຍໂຠຊນີຍານິ ຄເຫຕ຺ວາ ສປຣິວາຣໍ ຠຄວນ຺ຕໍ ສຫຕ຺ເຖນ ສນ຺ຕປ຺ເປນ຺ໂຕ ໂຠເຊສິ. ໂຠຊນາວສາເນ ເອກໍ ອຸປ຺ປລຫຕ຺ຖໍ ອທາສິ. ເຕນ ໂສມນສ຺ສຊາໂຕ ປຕ຺ຖນໍ ອກາສິ. ຠຄວາປິ ອນຸໂມທນໍ ກຕ຺ວາ ປກາມິ. ໂສ ເຕນ ປຸຎ຺ເຎນ ເທວມນຸສ຺ເສສຸ ທ຺ເວ ສມ຺ປຕ຺ຕິໂຍ ອນຸຠວິຕ຺ວາ ອິມສ຺ມິໍ ພຸທ຺ຘຸປ຺ປາເທ ສາວຕ຺ຖິຍໍ ວິຠວສມ຺ປນ຺ເນ ເອກສ຺ມິໍ ກຸເລ ນິພ຺ພຕ຺ໂຕ ວິຎ຺ຎຸຕໍ ປຕ຺ໂຕ ໂຠຄຍເສຫິ ວຑ຺ຒິໂຕ ກາເມສຸ ອາທີນວໍ ທິສ຺ວາ ຆຣາວາສໍ ປຫາຍ ປພ຺ພຊິໂຕ ນຈິຣສ຺ເສວ ອຣຫາ ອໂຫສິ.

໖໕. ໂສ ອປຣຠາເຄ ປຸພ຺ເພ ກຕກຸສລໍ ປຸພ຺ເພນິວາສຎາເຓນ ສຣິຕ຺ວາ ໂສມນສ຺ສປ຺ປຕ຺ໂຕ ປຸພ຺ພຈຣິຕາປທານໍ ປກາເສນ຺ໂຕ ນຄເຣ ຘຎ຺ຎວຕິຍາຕິອາທິມາຫ. ຘຎ຺ຎານໍ ປຸຎ຺ຎວນ຺ຕານໍ ຂຕ຺ຕິຍພ຺ຣາຫ຺ມຓຄຫປຕິມຫາສາລານໍ ອເນເກສໍ ກຸລານໍ ອາກຣຕ຺ຕາ ຘຎ຺ຎວຕີ, ອຖ ວາ ມຸຕ຺ຕາມຓິອາທິສຕ຺ຕຣຕນານໍ ສຕ຺ຕວິຘຘຎ຺ຎານໍ ອຸປໂຠຄປຣິໂຠຄານໍ ອາກຣຕ຺ຕາ ຘຎ຺ຎວຕີ, ອຖ ວາ ຘຎ຺ຎານໍ ພຸທ຺ຘປຈ຺ເຈກພຸທ຺ຘຂີຓາສວານໍ ວສນຏ຺ຐານໍ ອາຣາມວິຫາຣາທີນໍ ອາກຣຕ຺ຕາ ຘຎ຺ຎວຕີ, ຕສ຺ສາ ຘຎ຺ຎວຕິຍາ. ນຄຣນ຺ຕິ ປຕ຺ເຖນ຺ຕິ ເອຕ຺ຖ ອຸປໂຠຄປຣິໂຠຄຕ຺ຖິກາ ຊນາຕິ ນຄຣໍ, ນ ຄຈ຺ຉຕີຕິ ວາ ນຄໍ, ຣາຊຍຸວຣາຊມຫາມຕ຺ຕາທີນໍ ວສນຏ຺ຐານໍ. ນຄໍ ຣາຕິ ອາທທາຕິ ຄຓ຺ຫາຕີຕິ ນຄຣໍ, ຣາຊາທີນໍ ວສນຏ຺ຐານສມູຫຠູຕໍ ປາກາຣປຣິຂາທີຫິ ປຣິກ຺ຂິຕ຺ຕໍ ປຣິຈ຺ຉິນ຺ນຏ຺ຐານໍ ນຄຣໍ ນາມາຕິ ອຕ຺ໂຖ. ນຄເຣ ຍທາ ອຫໍ ວິປສ຺ສິສ຺ສ ຠຄວໂຕ ສນ຺ຕິເກ ພ຺ຍາກຣຓໍ ອລຠິໍ, ຕທາ ຕສ຺ມິໍ ຘຎ຺ຎວຕິຍາ ນຄເຣ ພ຺ຣາຫ຺ມໂຓ ອໂຫສິນ຺ຕິ ສມ຺ພນ຺ໂຘ. ເສສໍ ສພ຺ພຕ຺ຖ ອຸຕ຺ຕານເມວາຕິ.

ກຸສຸມາສນິຍຕ຺ເຖຣອປທານວຓ຺ຓນາ ສມຕ຺ຕາ.

໗. ຜລທາຍກຕ຺ເຖຣອປທານວຓ຺ຓນາ

ອຊ຺ຌາຍໂກ ມນ຺ຕຘໂຣຕິອາທິກໍ ອາຍສ຺ມໂຕ ຜລທາຍກຕ຺ເຖຣສ຺ສ ອປທານໍ. ອຍມ຺ປິ ປຸຣິມພຸທ຺ເຘສຸ ກຕາຘິກາໂຣ ອເນເກສຸ ຠເວສຸ ວິວຏ຺ຏູປນິສ຺ສຍານິ ປຸຎ຺ຎານິ ອຸປຈິນນ຺ໂຕ ປທຸມຸຕ຺ຕຣສ຺ສ ຠຄວໂຕ ກາເລ ພ຺ຣາຫ຺ມຓກຸເລ ນິພ຺ພຕ຺ໂຕ ວິຎ຺ຎຸຕໍ ປຕ຺ວາ ເວທຕ຺ຕຍາທິສກສິປ຺ເປສຸ ປາຣປ຺ປຕ຺ໂຕ ອເນເກສໍ ພ຺ຣາຫ຺ມຓສຫສ຺ສານິໍ ປາໂມກ຺ໂຂ ອາຈຣິໂຍ ສກສິປ຺ປານໍ ປຣິໂຍສານໍ ອທິສ຺ວາ ຕຕ຺ຖ ຈ ສາຣໍ ອປສ຺ສນ຺ໂຕ ຆຣາວາສໍ ປຫາຍ ອິສິປພ຺ພຊ຺ຊໍ ປພ຺ພຊິຕ຺ວາ ຫິມວນ຺ຕສ຺ສ ອວິທູເຣ ອສ຺ສມໍ ກາເຣຕ຺ວາ ສຫ ສິສ຺ເສຫິ ວາສໍ ກປ຺ເປສິ, ຕສ຺ມິໍ ສມເຍ ປທຸມຸຕ຺ຕໂຣ ຠຄວາ ຠິກ຺ຂາຍ ຈຣມາໂນ ຕສ຺ສານຸກມ຺ປາຍ ຕໍ ປເທສໍ ສມ຺ປາປຸຓິ. ຕາປໂສ ຠຄວນ຺ຕໍ ທິສ຺ວາ ປສນ຺ນມານໂສ ອຕ຺ຕໂນ ອຕ຺ຖາຍ ປຸຏເກ ນິກ຺ຂິປິຕ຺ວາ ຣຸກ຺ຂຄ຺ເຄ ລຄ຺ຄິຕານິ ມຘຸຣານິ ປທຸມຜລານິ ມຘຸນາ ສຫ ອທາສິ. ຠຄວາ ຕສ຺ສ ໂສມນສ຺ສຸປ຺ປາທນຕ຺ຖໍ ປສ຺ສນ຺ຕສ຺ເສວ ປຣິຠຸຎ຺ຊິຕ຺ວາ ອາກາເສ ຐິໂຕ ຜລທານານິສໍສໍ ກເຖຕ຺ວາ ປກ຺ກາມິ.

໗໕. ໂສ ເຕນ ປຸຎ຺ເຎນ ເທວມນຸສ຺ເສສຸ ສໍສຣນ຺ໂຕ ອຸຠຍສມ຺ປຕ຺ຕິໂຍ ອນຸຠວິຕ຺ວາ ອິມສ຺ມິໍ ພຸທ຺ຘຸປ຺ປາເທ ວິຠວສມ຺ປນ຺ເນ ເອກສ຺ມິໍ ກຸລເຄເຫ ນິພ຺ພຕ຺ໂຕ ສຕ຺ຕວສ຺ສິໂກເຍວ ອຣຫຕ຺ຕໍ ປຕ຺ວາ ປຸພ຺ເພ ກຕກຸສລກມ຺ມໍ ສຣິຕ຺ວາ ໂສມນສ຺ສຊາໂຕ ປຸພ຺ພຈຣິຕາປທານໍ ປກາເສນ຺ໂຕ ອຊ຺ຌາຍໂກ ມນ຺ຕຘໂຣຕິອາທິມາຫ. ຕຕ຺ຖ ອຊ຺ເຌຕິ ຈິນ຺ເຕຕີຕິ ອຊ຺ຌາຍິ, ອຊ຺ຌາຍິເຍວ ອຊ຺ຌາຍໂກ. ເອຕ຺ຖ ຫິ ອກາໂຣ ‘‘ປຏິເສເຘ ວຸທ຺ຘິຕພ຺ຠາເວ…ເປ… ອກາໂຣ ວິຣຫປ຺ປເກ’’ຕິ ເອວໍ ວຸຕ຺ເຕສຸ ທສສຸ ອຕ຺ເຖສຸ ຕພ຺ຠາເວ ວຕ຺ຕຕິ. ສິສ຺ສານໍ ສວນຘາຣຓາທິວເສນ ຫິຕໍ ອຊ຺ເຌຕິ ຈິນ຺ເຕຕິ ສຊ຺ຌາຍໍ ກໂຣຕີຕິ ອຊ຺ຌາຍໂກ, ຈິນ຺ຕໂກຕິ ອຕ຺ໂຖ. ອາຈຣິຍສ຺ສ ສນ຺ຕິເກ ອຸຄ຺ຄຫິຕໍ ສພ຺ພໍ ມນ຺ຕໍ ມເນນ ຘາເຣຕິ ປວຕ຺ເຕຕີຕິ ມນ຺ຕຘໂຣ. ຕິຓ຺ຓໍ ເວທານ ປາຣຄູຕິ ເວທໍ ວຸຈ຺ຈຕິ ຎາຓໍ, ເວເທນ ເວທິຕພ຺ພາ ພຸຊ຺ຌິຕພ຺ພາຕິ ເວທາ, ອິຣຸເວທຍຊຸເວທສາມເວທສງ຺ຂາຕາ ຕໂຍ ຄນ຺ຖາ, ເຕສໍ ເວທານໍ ປາຣໍ ປຣິໂຍສານໍ ໂກຏິໍ ຄໂຕ ປຕ຺ໂຕຕິ ປາຣຄູ. ເສສໍ ປາກຏເມວາຕິ

ຜລທາຍກຕ຺ເຖຣອປທານວຓ຺ຓນາ ສມຕ຺ຕາ.

໘. ຎາຓສຎ຺ຎິກຕ຺ເຖຣອປທານວຓ຺ຓນາ

ປພ຺ພເຕ ຫິມວນ຺ຕມ຺ຫີຕິອາທິກໍ ອາຍສ຺ມໂຕ ຎາຓສຎ຺ຎິກຕ຺ເຖຣສ຺ສ ອປທານໍ. ອຍມ຺ປິ ປຸຣິມພຸທ຺ເຘສຸ ກຕາຘິກາໂຣ ຕສ຺ມິໍ ຕສ຺ມິໍ ອຸປ຺ປນ຺ນຸປ຺ປນ຺ເນ ຠເວ ວິວຏ຺ຏູປນິສ຺ສຍານິ ປຸຎ຺ຎານິ ອຸປຈິນນ຺ໂຕ ວິປສ຺ສິສ຺ສ ຠຄວໂຕ ກາເລ ກຸລເຄເຫ ນິພ຺ພຕ຺ໂຕ ວຸທ຺ຘິປ຺ປຕ຺ໂຕ ຆຣາວາສໍ ປຫາຍ ຕາປສປພ຺ພຊ຺ຊໍ ປພ຺ພຊິຕ຺ວາ ຫິມວນ຺ຕສ຺ສ ອວິທູເຣ ປພ຺ພຕນ຺ຕເຣ ປຓ຺ຓສາລໍ ກາເຣຕ຺ວາ ປຎ຺ຈາຠິຎ຺ຎາອຏ຺ຐສມາປຕ຺ຕິໂຍ ນິພ຺ພຕ຺ເຕຕ຺ວາ ວສນ຺ໂຕ ເອກທິວສໍ ປຣິສຸທ຺ຘໍ ປຓ຺ຑຣໍ ປຸລິນຕລໍ ທິສ຺ວາ ‘‘ອີທິສາ ປຣິສຸທ຺ຘາ ພຸທ຺ຘາ, ອີທິສໍວ ປຣິສຸທ຺ຘໍ ພຸທ຺ຘຎາຓ’’ນ຺ຕິ ພຸທ຺ຘຎ຺ຈ ຕສ຺ສ ຎາຓຎ຺ຈ ອນຸສ຺ສຣິ ໂຖເມສິ ຈ.

໘໔. ໂສ ເຕນ ປຸຎ຺ເຎນ ເທວມນຸສ຺ເສສຸ ສໍສຣນ຺ໂຕ ອຸຠຍສມ຺ປຕ຺ຕິໂຍ ອນຸຠວິຕ຺ວາ ອິມສ຺ມິໍ ພຸທ຺ຘຸປ຺ປາເທ ເອກສ຺ມິໍ ກຸລເຄເຫ ນິພ຺ພຕ຺ໂຕ ວິຎ຺ຎຸຕໍ ປຕ຺ວາ ສາສເນ ປພ຺ພຊິຕ຺ວາ ນຈິຣສ຺ເສວ ອຣຫຕ຺ຕໍ ປຕ຺ໂຕ ປຸພ຺ເພ ກຕປຸຎ຺ຎໍ ອນຸສ຺ສຣິຕ຺ວາ ໂສມນສ຺ສຊາໂຕ ປຸພ຺ພຈຣິຕາປທານໍ ປກາເສນ຺ໂຕ ‘‘ປພ຺ພເຕ ຫິມວນ຺ຕມ຺ຫີ’’ຕິອາທິມາຫ. ປຸລິນໍ ໂສຠນໍ ທິສ຺ວາຕິ ປຣິປຸຓ຺ຓກຕໍ ວິຍ ປຸລາກາເຣນ ປຣິໂສຘິຕາກາເຣນ ປວຕ຺ຕໍ ຐິຕນ຺ຕິ ປຸລິນໍ, ໂສຠນໍ ວາລຸກໍ ທິສ຺ວາ ເສຏ຺ຐໍ ພຸທ຺ຘໍ ອນຸສ຺ສຣິນ຺ຕິ ອຕ຺ໂຖ. ເສສໍ ສຸວິຎ຺ເຎຍ຺ຍເມວາຕິ.

ຎາຓສຎ຺ຎິກຕ຺ເຖຣອປທານວຓ຺ຓນາ ສມຕ຺ຕາ.

໙. ຄຓ຺ຐິປຸປ຺ຜິຍຕ຺ເຖຣອປທານວຓ຺ຓນາ

ສຸວຓ຺ຓວຓ຺ໂຓ ສມ຺ພຸທ຺ໂຘຕິອາທິກໍ ອາຍສ຺ມໂຕ ຄຓ຺ຐິປຸປ຺ຜິຍຕ຺ເຖຣສ຺ສ ອປທານໍ. ອຍມ຺ປິ ປຸຣິມພຸທ຺ເຘສຸ ກຕາຘິກາໂຣ ອເນກາສຸ ຊາຕີສຸ ກຕປຸຎ຺ຎສຎ຺ຈໂຍ ວິປສ຺ສິສ຺ສ ຠຄວໂຕ ກາເລ ເອກສ຺ມິໍ ກຸລເຄເຫ ນິພ຺ພຕ຺ໂຕ ອຸປໂຠຄປຣິໂຠເຄຫິ ອນູໂນ ເອກທິວສໍ ວິປສ຺ສິໍ ຠຄວນ຺ຕໍ ສຄຓໍ ທິສ຺ວາ ປສນ຺ນມານໂສ ລາຊາປຎ຺ຈເມຫິ ປຸປ຺ເຜຫິ ປູເຊສິ. ໂສ ເຕເນວ ຈິຕ຺ຕປ຺ປສາເທນ ຍາວຕາຍຸກໍ ຐຕ຺ວາ ຕໂຕ ເທວໂລເກ ນິພ຺ພຕ຺ໂຕ ທິພ຺ພສມ຺ປຕ຺ຕິໍ ອນຸຠວິຕ຺ວາ ອປຣຠາເຄ ມນຸສ຺ເສສຸ ມນຸສ຺ສສມ຺ປຕ຺ຕິໍ ອນຸຠວິຕ຺ວາ ອິມສ຺ມິໍ ພຸທ຺ຘຸປ຺ປາເທ ເອກສ຺ມິໍ ກຸລເຄເຫ ນິພ຺ພຕ຺ໂຕ ສທ຺ຘາຊາໂຕ ປພ຺ພຊິຕ຺ວາ ນຈິຣສ຺ເສວ ອຣຫຕ຺ຕໍ ປາປຸຓິ.

໙໑. ໂສ ເອກທິວສໍ ປຸພ຺ເພ ກຕປຸຎ຺ຎໍ ສຣິຕ຺ວາ ໂສມນສ຺ສຊາໂຕ ‘‘ອິມິນາ ກຸສເລນາຫໍ ນິພ຺ພານໍ ປຕ຺ໂຕ’’ຕິ ປຸພ຺ພຈຣິຕາປທານໍ ປກາເສນ຺ໂຕ ສຸວຓ຺ຓວຓ຺ໂຓ ສມ຺ພຸທ຺ໂຘຕິອາທິມາຫ. ຕໍ ສພ຺ພໍ ເຫຏ຺ຐາ ວຸຕ຺ຕນຍຕ຺ຕາ ອຸຕ຺ຕານຕ຺ຖເມວາຕິ.

ຄຓ຺ຐິປຸປ຺ຜິຍຕ຺ເຖຣອປທານວຓ຺ຓນາ ສມຕ຺ຕາ.

໑໐. ປທຸມປູຊກຕ຺ເຖຣອປທານວຓ຺ຓນາ

ຫິມວນ຺ຕສ຺ສາວິທູເຣຕິອາທິກໍ ອາຍສ຺ມໂຕ ປທຸມປູຊກຕ຺ເຖຣສ຺ສ ອປທານໍ. ອຍມ຺ປິ ປຸຣິມພຸທ຺ເຘສຸ ກຕາຘິກາໂຣ ຕຕ຺ຖ ຕຕ຺ຖ ຠເວ ວິວຏ຺ຏູປນິສ຺ສຍານິ ປຸຎ຺ຎານິ ອຸປຈິນນ຺ໂຕ ປທຸມຸຕ຺ຕຣສ຺ສ ຠຄວໂຕ ກາເລ ພ຺ຣາຫ຺ມຓກຸເລ ນິພ຺ພຕ຺ໂຕ ວິຎ຺ຎຸຕໍ ປຕ຺ວາ ສກສິປ຺ເປ ນິປ຺ຜຕ຺ຕິໍ ປຕ຺ວາ ຕຕ຺ຖ ສາຣໍ ອປສ຺ສນ຺ໂຕ ພຸທ຺ຘຸປ຺ປຕ຺ຕິໂຕ ປຸເຣຕຣໍ ອຸປ຺ປນ຺ນຕ຺ຕາ ໂອວາທານຸສາສນໍ ອລຠິຕ຺ວາ ຆຣາວາສໍ ປຫາຍ ອິສິປພ຺ພຊ຺ຊໍ ປພ຺ພຊິຕ຺ວາ ຫິມວນ຺ຕສ຺ສ ອວິທູເຣ ໂຄຕມກໍ ນາມ ປພ຺ພຕໍ ນິສ຺ສາຍ ອສ຺ສມໍ ກາເຣຕ຺ວາ ປຎ຺ຈາຠິຎ຺ຎາ ອຏ຺ຐ ສມາປຕ຺ຕິໂຍ ນິພ຺ພຕ຺ເຕຕ຺ວາ ຌານສຸເຂເນວ ວິຫາສິ. ຕທາ ປທຸມຸຕ຺ຕໂຣ ຠຄວາ ພຸທ຺ໂຘ ຫຸຕ຺ວາ ສຕ຺ເຕ ສໍສາຣໂຕ ອຸທ຺ຘຣນ຺ໂຕ ຕສ຺ສານຸກມ຺ປາຍ ຫິມວນ຺ຕໍ ອຄມາສິ. ຕາປໂສ ຠຄວນ຺ຕໍ ທິສ຺ວາ ປສນ຺ນມານໂສ ສກສິສ຺ເສ ສມາເນຕ຺ວາ ເຕຫິ ປທຸມປຸປ຺ຜານິ ອາຫຣາເປຕ຺ວາ ປູເຊສິ. ໂສ ເຕນ ປຸຎ຺ເຎນ ເທວມນຸສ຺ເສສຸ ສໍສຣນ຺ໂຕ ອຸຠຍສມ຺ປຕ຺ຕິໂຍ ອນຸຠວິຕ຺ວາ ອິມສ຺ມິໍ ພຸທ຺ຘຸປ຺ປາເທ ສາວຕ຺ຖິຍໍ ກຸລເຄເຫ ນິພ຺ພຕ຺ໂຕ ສທ຺ໂຘ ປສນ຺ໂນ ປພ຺ພຊິຕ຺ວາ ນຈິຣສ຺ເສວ ອຣຫາ ອໂຫສິ.

໙໗. ໂສ ອຕ຺ຕໂນ ປຸຎ຺ຎກມ຺ມໍ ສຣິຕ຺ວາ ໂສມນສ຺ສຊາໂຕ ປຸພ຺ພຈຣິຕາປທານໍ ປກາເສນ຺ໂຕ ຫິມວນ຺ຕສ຺ສາວິທູເຣຕິອາທິມາຫ. ໂຄຕໂມ ນາມ ປພ຺ພໂຕຕິ ອເນເກສໍ ຍກ຺ຂເທວຕານໍ ອາວາສຠາເວນ ອຘິຏ຺ຐານວເສນ ໂຄຕມສ຺ສ ຠວນຕ຺ຕາ ໂຄຕໂມຕິ ປາກໂຏ ອໂຫສິ. ປວຕ຺ຕຕິ ຕິຏ຺ຐຕີຕິ ປພ຺ພໂຕ. ນາຄຣຸກ຺ເຂຫິ ສຎ຺ຉນ຺ໂນຕິ ຣຸຫຕິ ຕິຏ຺ຐຕີຕິ ຣຸກ຺ໂຂ. ອຖ ວາ ປຖວິໍ ຂນນ຺ໂຕ ອຸທ຺ຘໍ ຣຸຫຕີຕິ ຣຸກ຺ໂຂ, ນານາ ອເນກປ຺ປກາຣາ ຈມ຺ປກກປ຺ປູຣນາຄອຄຣຸຈນ຺ທນາທໂຍ ຣຸກ຺ຂາຕິ ນານາຣຸກ຺ຂາ, ເຕຫິ ນານາຣຸກ຺ເຂຫິ ສຎ຺ຉນ຺ໂນ ປຣິກິຓ຺ໂຓ ໂຄຕໂມ ປພ຺ພໂຕຕິ ສມ຺ພນ຺ໂຘ. ມຫາຠູຕຄຓາລໂຍຕິ ຠວນ຺ຕິ ຊາຍນ຺ຕິ ອຸປ຺ປຊ຺ຊນ຺ຕິ ວຑ຺ຒນ຺ຕິ ຈາຕິ ຠູຕາ, ມຫນ຺ຕາ ຈ ເຕ ຠູຕາ ຈາຕິ ມຫາຠູຕາ, ມຫາຠູຕານໍ ຄໂຓ ສມູໂຫຕິ ມຫາຠູຕຄໂຓ, ມຫາຠູຕຄຓສ຺ສ ອາລໂຍ ປຕິຏ຺ຐາຕິ ມຫາຠູຕຄຓາລໂຍ.

໙໘. ເວມຊ຺ຌມ຺ຫິ ຈ ຕສ຺ສາສີຕິ ຕສ຺ສ ໂຄຕມສ຺ສ ປພ຺ພຕສ຺ສ ເວມຊ຺ເຌ ອພ຺ຠນ຺ຕເຣ ອສ຺ສໂມ ອຠິນິມ຺ມິໂຕ ນິປ຺ຜາທິໂຕ ກໂຕຕິ ອຕ຺ໂຖ. ເສສໍ ອຸຕ຺ຕານເມວາຕິ.

ປທຸມປູຊກຕ຺ເຖຣອປທານວຓ຺ຓນາ ສມຕ຺ຕາ.

ເຕຣສມວຄ຺ຄວຓ຺ຓນາ ສມຕ຺ຕາ.

໑໔. ໂສຠິຕວຄ຺ໂຄ

໑. ໂສຠິຕຕ຺ເຖຣອປທານວຓ຺ຓນາ

ປທຸມຸຕ຺ຕໂຣ ນາມ ຊິໂນຕິອາທິກໍ ອາຍສ຺ມໂຕ ໂສຠິຕຕ຺ເຖຣສ຺ສ ອປທານໍ. ອຍມ຺ປິ ປຸຣິມພຸທ຺ເຘສຸ ກຕາຘິກາໂຣ ຕຕ຺ຖ ຕຕ຺ຖ ຠເວ ວິວຏ຺ຏູປນິສ຺ສຍານິ ປຸຎ຺ຎານິ ອຸປຈິນນ຺ໂຕ ປທຸມຸຕ຺ຕຣສ຺ສ ຠຄວໂຕ ກາເລ ເອກສ຺ມິໍ ກຸລເຄເຫ ນິພ຺ພຕ຺ໂຕ ວິຎ຺ຎຸຕໍ ປຕ຺ໂຕ ຆຣາວາສໍ ສຓ຺ຐເປຕ຺ວາ ເອກທິວສໍ ສຕ຺ຖາຣາ ຘມ຺ເມ ເທສິຍມາເນ ໂສມນສ຺ເສນ ປສນ຺ນມານໂສ ນານປ຺ປກາເຣຫິ ໂຖເມສິ. ໂສ ເຕເນວ ໂສມນສ຺ເສນ ກາລໍ ກຕ຺ວາ ເທເວສຸ ນິພ຺ພຕ຺ໂຕ ຕຕ຺ຖ ທິພ຺ພສຸຂໍ ອນຸຠວິຕ຺ວາ ມນຸສ຺ເສສຸ ຈ ມນຸສ຺ສສຸຂໍ ອນຸຠວິຕ຺ວາ ອິມສ຺ມິໍ ພຸທ຺ຘຸປ຺ປາເທ ສາວຕ຺ຖິຍໍ ກຸລເຄເຫ ນິພ຺ພຕ຺ໂຕ ສຕ຺ຕວສ຺ສິໂກວ ປພ຺ພຊິຕ຺ວາ ນຈິຣສ຺ເສວ ຉຬຠິຎ຺ໂຎ ອຣຫາ ອໂຫສິ.

໑. ໂສ ອປຣຠາເຄ ອຕ຺ຕໂນ ປຸພ຺ພກມ຺ມໍ ສຣິຕ຺ວາ ໂສມນສ຺ສຊາໂຕ ປຸພ຺ພຈຣິຕາປທານໍ ປກາເສນ຺ໂຕ ປທຸມຸຕ຺ຕໂຣ ນາມ ຊິໂນຕິອາທິມາຫ. ຕໍ ສພ຺ພໍ ເຫຏ຺ຐາ ວຸຕ຺ຕນຍຕ຺ຕາ ສຸວິຎ຺ເຎຍ຺ຍເມວາຕິ.

ໂສຠິຕຕ຺ເຖຣອປທານວຓ຺ຓນາ ສມຕ຺ຕາ.

໒. ສຸທສ຺ສນຕ຺ເຖຣອປທານວຓ຺ຓນາ

ວິຕ຺ຖຕາຍ ນທີຕີເຣຕິອາທິກໍ ອາຍສ຺ມໂຕ ສຸທສ຺ສນຕ຺ເຖຣສ຺ສ ອປທານໍ. ອຍມ຺ປິ ປຸຣິມຊິນວເຣສຸ ກຕາຘິກາໂຣ ຕຕ຺ຖ ຕຕ຺ຖ ຠເວ ກຕປຸຎ຺ຎູປຈໂຍ ສິຂິສ຺ສ ຠຄວໂຕ ກາເລ ກຸລເຄເຫ ນິພ຺ພຕ຺ໂຕ ວຸທ຺ຘິປ຺ປຕ຺ໂຕ ຆຣາວາສໍ ສຓ຺ຐເປຕ຺ວາ ວສນ຺ໂຕ ວິຕ຺ຖຕາຍ ນາມ ຄງ຺ຄາຍ ສມີເປ ປິລກ຺ຂຸຜລິຕໍ ປຣິເຍສນ຺ໂຕ ຕສ຺ສາ ຕີເຣ ນິສິນ຺ນໍ ຊລມານອຄ຺ຄິສິຂໍ ອິວ ສິຂິໍ ສມ຺ມາສມ຺ພຸທ຺ຘໍ ທິສ຺ວາ ປສນ຺ນມານໂສ ເກຕກີປຸປ຺ຜໍ ວຓ຺ເຏເນວ ຉິນ຺ທິຕ຺ວາ ປູເຊນ຺ໂຕ ເອວມາຫ – ‘‘ຠນ຺ເຕ, ເຍນ ຎາເຓນ ຕ຺ວໍ ເອວໍ ມຫານຸຠາໂວ ສພ຺ພຎ຺ຎຸພຸທ຺ໂຘ ຊາໂຕ, ຕໍ ຎາຓໍ ອຫໍ ປູເຊມີ’’ຕິ. ອຖ ຠຄວາ ອນຸໂມທນມກາສິ. ໂສ ເຕນ ປຸຎ຺ເຎນ ເທວມນຸສ຺ເສສຸ ຊາໂຕ ອຸຠຍສມ຺ປຕ຺ຕິໂຍ ອນຸຠວິຕ຺ວາ ອິມສ຺ມິໍ ພຸທ຺ຘຸປ຺ປາເທ ເອກສ຺ມິໍ ກຸລເຄເຫ ນິພ຺ພຕ຺ໂຕ ສຕ຺ຖຣິ ປສນ຺ໂນ ປພ຺ພຊິຕ຺ວາ ນຈິຣສ຺ເສວ ອຣຫາ ອໂຫສິ.

໑໐. ໂສ ອຕ຺ຕໂນ ກຕກຸສລໍ ສຣິຕ຺ວາ ໂສມນສ຺ສຊາໂຕ ປຸພ຺ພຈຣິຕາປທານໍ ປກາເສນ຺ໂຕ ວິຕ຺ຖຕາຍ ນທີຕີເຣຕິອາທິມາຫ. ຕຕ຺ຖ ວິຕ຺ຖຕາຍາຕິ ວິຕ຺ຖຣຕິ ປຕ຺ຖຣຕິ ວິຕ຺ຖິຓ຺ຓາ ໂຫຕີຕິ ວິຕ຺ຖຕາ, ນທນ຺ຕິ ສທ຺ທໍ ກໂຣນ຺ຕິ ອິຕາ ຄຕາ ປວຕ຺ຕາຕິ ນທີ, ນທິໍ ຕຣນ຺ຕາ ເອຕໍ ປຕ຺ວາ ຕິຓ຺ຓາ ນາມ ໂຫນ຺ຕີຕິ ຕີຣໍ, ຕສ຺ສາ ວິຕ຺ຖຕາຍ ນທິຍາ ຕີເຣ ຕີຣສມີເປຕິ ອຕ຺ໂຖ. ເກຕກິໍ ປຸປ຺ຜິຕໍ ທິສ຺ວາຕິ ກຸຈ຺ຉິຕາກາເຣນ ຄຓ຺ຫນ຺ຕານໍ ຫຕ຺ຖໍ ກຓ຺ຑໂກ ຉິນ຺ທຕິ ວິຊ຺ຌຕີຕິ ເກຕໍ, ເກຕສ຺ສ ເອສາ ເກຕກີປຸປ຺ຜໍ, ຕໍ ທິສ຺ວາ ວຓ຺ຏໍ ຉິນ຺ທິຕ຺ວາຕິ ສມ຺ພນ຺ໂຘ.

໑໑. ສິຂິໂນ ໂລກພນ຺ຘຸໂນຕິ ສິຂີ ວຸຈ຺ຈຕິ ອຄ຺ຄິ, ສິຂີສທິສາ ນີລປີຕາທິເຠທາ ຊລມານາ ຉພ຺ພຓ຺ຓຆນຣໍສິໂຍ ຍສ຺ສ ໂສ ສິຂີ, ໂລກສ຺ສ ສກລໂລກຕ຺ຕຍສ຺ສ ພນ຺ຘຸ ຎາຕໂກຕິ ໂລກພນ຺ຘຸ, ຕສ຺ສ ສິຂິໂນ ໂລກພນ຺ຘຸໂນ ເກຕກີປຸປ຺ຜໍ ວຓ຺ເຏ ຉິນ຺ທິຕ຺ວາ ປູເຊສິນ຺ຕິ ສມ຺ພນ຺ໂຘ. ເສສໍ ອຸຕ຺ຕານຕ຺ຖເມວາຕິ.

ສຸທສ຺ສນຕ຺ເຖຣອປທານວຓ຺ຓນາ ສມຕ຺ຕາ.

໓. ຈນ຺ທນປູຊນກຕ຺ເຖຣອປທານວຓ຺ຓນາ

ຈນ຺ທຠາຄານທີຕີເຣຕິອາທິກໍ ອາຍສ຺ມໂຕ ຈນ຺ທນປູຊນກຕ຺ເຖຣສ຺ສ ອປທານໍ. ອຍມ຺ປິ ປຸຣິມພຸທ຺ເຘສຸ ກຕາຘິກາໂຣ ຕຕ຺ຖ ຕຕ຺ຖ ຠເວ ວິວຏ຺ຏູປນິສ຺ສຍານິ ປຸຎ຺ຎານິ ອຸປຈິນນ຺ໂຕ ອຕ຺ຖທສ຺ສິສ຺ສ ຠຄວໂຕ ກາເລ ຫິມວນ຺ເຕ ຈນ຺ທຠາຄານທິຍາ ສມີເປ ກິນ຺ນຣໂຍນິຍໍ ນິພ຺ພຕ຺ໂຕ ປຸປ຺ຜຠກ຺ໂຂ ປຸປ຺ຜນິວສໂນ ຈນ຺ທນອຄຣຸອາທີສຸ ຄນ຺ຘວິຠູສິໂຕ ຫິມວນ຺ເຕ ຠຸມ຺ມເທວຕາ ວິຍ ອຸຍ຺ຍານກີຬຊລກີຬາທິອເນກສຸຂໍ ອນຸຠວນ຺ໂຕ ວາສໍ ກປ຺ເປສິ. ຕທາ ອຕ຺ຖທສ຺ສີ ຠຄວາ ຕສ຺ສານຸກມ຺ປາຍ ຫິມວນ຺ຕໍ ຄນ຺ຕ຺ວາ ອາກາສໂຕ ໂອຣຸຍ຺ຫ ສງ຺ຆາຏິໍ ປຎ຺ຎາເປຕ຺ວາ ນິສີທິ. ໂສ ກິນ຺ນໂຣ ຕໍ ຠຄວນ຺ຕໍ ວິຊ຺ໂຊຕມານໍ ຕຕ຺ຖ ນິສິນ຺ນໍ ທິສ຺ວາ ປສນ຺ນມານໂສ ສຸຄນ຺ຘຈນ຺ທເນນ ປູເຊສິ. ຕສ຺ສ ຠຄວາ ອນຸໂມທນໍ ອກາສິ.

໑໗. ໂສ ເຕນ ປຸຎ຺ເຎນ ເຕນ ໂສມນສ຺ເສນ ຍາວຕາຍຸກໍ ຐຕ຺ວາ ຕໂຕ ຈຸໂຕ ເທວໂລເກ ນິພ຺ພຕ຺ໂຕ ອປຣາປຣໍ ຉ ກາມາວຈຣສມ຺ປຕ຺ຕິໂຍ ອນຸຠວິຕ຺ວາ ມນຸສ຺ເສສຸ ຈກ຺ກວຕ຺ຕິຣຊ຺ຊປເທສຣຊ຺ຊສມ຺ປຕ຺ຕິໂຍ ອນຸຠວິຕ຺ວາ ອິມສ຺ມິໍ ພຸທ຺ຘຸປ຺ປາເທ ກຸລເຄເຫ ນິພ຺ພຕ຺ໂຕ ວິຎ຺ຎຸຕໍ ປຕ຺ໂຕ ປພ຺ພຊິຕ຺ວາ ນຈິຣສ຺ເສວ ອຣຫຕ຺ຕໍ ປຕ຺ວາ ອຕ຺ຕໂນ ປຸພ຺ພກມ຺ມໍ ສຣິຕ຺ວາ ໂສມນສ຺ສຊາໂຕ ປຸພ຺ພຈຣິຕາປທານໍ ປກາເສນ຺ໂຕ ຈນ຺ທຠາຄານທີຕີເຣຕິອາທິມາຫ. ຕຕ຺ຖ ຈນ຺ທໍ ມນໍ ຣຸຈິໍ ອຊ຺ຌາສຍໍ ຎຕ຺ວາ ວິຍ ຊາໂຕຕິ ຈນ຺ໂທ. ຈນ຺ທມຓ຺ຑເລນ ປສນ຺ນນິມ຺ມໂລທເກນ ອຸໂຠສຸ ປສ຺ເສສຸ ມຸຕ຺ຕາທລສທິສສນ຺ຖຣຘວລປຸລິນຕເລນ ຈ ສມນ຺ນາຄຕຕ຺ຕາ ຈນ຺ເທນ ຠາຄາ ສທິສາຕິ ຈນ຺ທຠາຄາ, ຕສ຺ສາ ຈນ຺ທຠາຄາຍ ນທິຍາ ຕີເຣ ສມີເປຕິ ອຕ຺ໂຖ. ເສສໍ ສພ຺ພໍ ເຫຏ຺ຐາ ວຸຕ຺ຕນຍຕ຺ຕາ ສຸວິຎ຺ເຎຍ຺ຍເມວາຕິ.

ຈນ຺ທນປູຊນກຕ຺ເຖຣອປທານວຓ຺ຓນາ ສມຕ຺ຕາ.

ອຏ຺ຐມຠາຓວາຣວຓ຺ຓນາ ສມຕ຺ຕາ.

໔. ປຸປ຺ຜຈ຺ຉທນິຍຕ຺ເຖຣອປທານວຓ຺ຓນາ

ສຸນນ຺ໂທ ນາມ ນາເມນາຕິອາທິກໍ ອາຍສ຺ມໂຕ ປຸປ຺ຜຈ຺ຉທນິຍຕ຺ເຖຣສ຺ສ ອປທານໍ. ອຍມ຺ປິ ປຸຣິມພຸທ຺ເຘສຸ ກຕາຘິກາໂຣ ອເນເກສຸ ຠເວສຸ ວິວຏ຺ຏູປນິສ຺ສຍານິ ປຸຎ຺ຎານິ ອຸປຈິນນ຺ໂຕ ປທຸມຸຕ຺ຕຣສ຺ສ ຠຄວໂຕ ກາເລ ພ຺ຣາຫ຺ມຓກຸເລ ນິພ຺ພຕ຺ໂຕ ວິຎ຺ຎຸຕໍ ປຕ຺ວາ ສກສິປ຺ເປສຸ ນິປ຺ຜຕ຺ຕິໍ ປຕ຺ໂຕ ມຫາໂຠໂຄ ມຫາຍໂສ ທານາຠິຣໂຕ ອໂຫສິ. ເອກທິວສໍ ໂສ ‘‘ສກລຊມ຺ພຸທີເປ ອິເມ ຍາຈກາ ນາມ ‘ອຫໍ ທານໍ ນ ລທ຺ໂຘສ຺ມີ’ຕິ ວຕ຺ຕຸໍ ມາ ລຠນ຺ຕູ’’ຕິ ມຫາທານໍ ສຊ຺ເຊສິ. ຕທາ ປທຸມຸຕ຺ຕໂຣ ຠຄວາ ສປຣິວາໂຣ ອາກາເສນ ຄຈ຺ຉຕິ. ພ຺ຣາຫ຺ມໂຓ ຕໍ ທິສ຺ວາ ປສນ຺ນຈິຕ຺ໂຕ ສກສິສ຺ເສ ປກ຺ໂກສາເປຕ຺ວາ ປຸປ຺ຜານິ ອາຫຣາເປຕ຺ວາ ອາກາເສ ອຸກ຺ຂິປິຕ຺ວາ ປູເຊສິ. ຕານິ ສກລນຄຣໍ ຉາເທຕ຺ວາ ສຕ຺ຕ ທິວສານິ ອຏ຺ຐໍສຸ.

໒໖. ໂສ ເຕນ ປຸຎ຺ຎກມ຺ເມນ ເທວມນຸສ຺ເສສຸ ສຸຂໍ ອນຸຠວິຕ຺ວາ ອິມສ຺ມິໍ ພຸທ຺ຘຸປ຺ປາເທ ສາວຕ຺ຖິຍໍ ເອກສ຺ມິໍ ກຸລເຄເຫ ນິພ຺ພຕ຺ໂຕ ສທ຺ຘາຊາໂຕ ປພ຺ພຊິຕ຺ວາ ຂຸຣຄ຺ເຄເຍວ ອຣຫຕ຺ຕໍ ປຕ຺ວາ ອຕ຺ຕໂນ ປຸພ຺ພກມ຺ມໍ ສຣິຕ຺ວາ ໂສມນສ຺ສຊາໂຕ ປຸພ຺ພຈຣິຕາປທານໍ ປກາເສນ຺ໂຕ ສຸນນ຺ໂທ ນາມ ນາເມນາຕິອາທິມາຫ. ຕໍ ເຫຏ຺ຐາ ວຸຕ຺ຕນຍຕ຺ຕາ ສຸວິຎ຺ເຎຍ຺ຍເມວາຕິ.

ປຸປ຺ຜຈ຺ຉທນິຍຕ຺ເຖຣອປທານວຓ຺ຓນາ ສມຕ຺ຕາ.

໕. ຣໂຫສຎ຺ຎກຕ຺ເຖຣອປທານວຓ຺ຓນາ

ຫິມວນ຺ຕສ຺ສາວິທູເຣຕິອາທິກໍ ອາຍສ຺ມໂຕ ຣໂຫສຎ຺ຎກຕ຺ເຖຣສ຺ສ ອປທານໍ. ອຍມ຺ປິ ປຸຣິມພຸທ຺ເຘສຸ ກຕາຘິກາໂຣ ຕຕ຺ຖ ຕຕ຺ຖ ຠເວ ວິວຏ຺ຏູປນິສ຺ສຍານິ ປຸຎ຺ຎານິ ອຸປຈິນນ຺ໂຕ ເອກສ຺ມິໍ ພຸທ຺ຘສຸຎ຺ຎກາເລ ມຊ຺ຌິມເທເສ ພ຺ຣາຫ຺ມຓກຸເລ ນິພ຺ພຕ຺ໂຕ ວຸທ຺ຘິມນ຺ວາຍ ສກສິປ຺ເປສຸ ນິປ຺ຜຕ຺ຕິໍ ປຕ຺ວາ ຕຕ຺ຖ ສາຣໍ ອປສ຺ສນ຺ໂຕ ເກວລໍ ອຸທຣໍ ປູເຣຕ຺ວາ ໂກຘມທມານາທໂຍ ອກຸສເລເຍວ ທິສ຺ວາ ຆຣາວາສໍ ປຫາຍ ຫິມວນ຺ຕໍ ປວິສິຕ຺ວາ ອິສິປພ຺ພຊ຺ຊໍ ປພ຺ພຊິຕ຺ວາ ອເນກຕາປສສຕປຣິວາໂຣ ວສຠປພ຺ພຕສມີເປ ອສ຺ສມໍ ມາເປຕ຺ວາ ຕີຓິ ວສ຺ສສຫສ຺ສານິ ຫິມວນ຺ເຕເຍວ ວສມາໂນ ‘‘ອຫໍ ເອຕ຺ຕການໍ ສິສ຺ສານໍ ອາຈຣິໂຍຕິ ສມ຺ມໂຕ ຄຣຸຏ຺ຐານິໂຍ ຄຣຸກາຕພ຺ໂພ ວນ຺ທນີໂຍ, ອາຈຣິໂຍ ເມ ນຕ຺ຖີ’’ຕິ ໂທມນສ຺ສປ຺ປຕ຺ໂຕ ເຕ ສພ຺ເພ ສິສ຺ເສ ສນ຺ນິປາເຕຕ຺ວາ ພຸທ຺ຘານໍ ອຠາເວ ນິພ຺ພານາຘິຄມາຠາວໍ ປກາເສຕ຺ວາ ສຍໍ ເອກໂກ ຣໂຫ ວິເວກຏ຺ຐາເນວ ນິສິນ຺ໂນ ພຸທ຺ຘສ຺ສ ສມ຺ມຸຂາ ນິສິນ຺ໂນ ວິຍ ພຸທ຺ຘສຎ຺ຎໍ ມນສິ ກຣິຕ຺ວາ ພຸທ຺ຘາຣມ຺ມຓໍ ປີຕິໍ ອຸປ຺ປາເທຕ຺ວາ ສາລາຍໍ ປລ຺ລງ຺ກໍ ອາຠຸຊິຕ຺ວາ ນິສິນ຺ໂນ ກາລໍ ກຕ຺ວາ ພ຺ຣຫ຺ມໂລເກ ນິພ຺ພຕ຺ຕິ.

໓໔. ໂສ ຕຕ຺ຖ ຌານສຸເຂນ ຈິຣໍ ວສິຕ຺ວາ ອິມສ຺ມິໍ ພຸທ຺ຘຸປ຺ປາເທ ກຸລເຄເຫ ນິພ຺ພຕ຺ໂຕ ກາເມສຸ ອນລ຺ລີໂນ ສຕ຺ຕວສ຺ສິໂກ ປພ຺ພຊິຕ຺ວາ ຂຸຣຄ຺ເຄເຍວ ອຣຫຕ຺ຕໍ ປຕ຺ວາ ຉຬຠິຎ຺ໂຎ ຫຸຕ຺ວາ ປຸພ຺ເພນິວາສຎາເຓນ ອຕ຺ຕໂນ ປຸພ຺ພກມ຺ມໍ ສຣິຕ຺ວາ ສຎ຺ຊາຕໂສມນສ຺ໂສ ປຸພ຺ພຈຣິຕາປທານໍ ປກາເສນ຺ໂຕ ຫິມວນ຺ຕສ຺ສາວິທູເຣຕິອາທິມາຫ. ວສໂຠ ນາມ ປພ຺ພໂຕຕິ ຫິມວນ຺ຕປພ຺ພຕໍ ວິນາ ເສສປພ຺ພຕານໍ ອຸຈ຺ຈຕຣຠາເວນ ເສຏ຺ຐຕຣຠາເວນ ວສໂຠຕິ ສງ຺ຂໍ ຄໂຕ ປພ຺ພໂຕຕິ ອຕ຺ໂຖ. ເສສໍ ສພ຺ພຕ຺ຖ ອຸຕ຺ຕານຕ຺ຖເມວາຕິ.

ຣໂຫສຎ຺ຎກຕ຺ເຖຣອປທານວຓ຺ຓນາ ສມຕ຺ຕາ.

໖. ຈມ຺ປກປຸປ຺ຜິຍຕ຺ເຖຣອປທານວຓ຺ຓນາ

ກຓິກາຣໍວ ໂຊຕນ຺ຕນ຺ຕິອາທິກໍ ອາຍສ຺ມໂຕ ຈມ຺ປກປຸປ຺ຜິຍຕ຺ເຖຣສ຺ສ ອປທານໍ. ອຍມ຺ປິ ປຸຣິມພຸທ຺ເຘສຸ ກຕາຘິກາໂຣ ຕຕ຺ຖ ຕຕ຺ຖ ຠເວ ວິວຏ຺ຏູປນິສ຺ສຍານິ ປຸຎ຺ຎານິ ອຸປຈິນນ຺ໂຕ ເວສ຺ສຠຸສ຺ສ ຠຄວໂຕ ກາເລ ພ຺ຣາຫ຺ມຓກຸເລ ນິພ຺ພຕ຺ໂຕ ວຸທ຺ຘິປ຺ປຕ຺ໂຕ ສກສິປ຺ເປສຸ ນິປ຺ຜຕ຺ຕິໍ ປຕ຺ວາ ຕຕ຺ຖ ສາຣໍ ອປສ຺ສນ຺ໂຕ ຆຣາວາສໍ ປຫາຍ ຕາປສປພ຺ພຊ຺ຊໍ ປພ຺ພຊິຕ຺ວາ ວນນ຺ຕເຣ ວສນ຺ໂຕ ເວສ຺ສຠຸໍ ຠຄວນ຺ຕໍ ອຸທ຺ທິສ຺ສ ສິສ຺ເສຫິ ອານີເຕຫິ ຈມ຺ປກປຸປ຺ເຜຫິ ປູເຊສິ. ຠຄວາ ອນຸໂມທນໍ ອກາສິ. ໂສ ເຕເນວ ກຸສເລນ ເທວມນຸສ຺ເສສຸ ສໍສຣນ຺ໂຕ ອຸຠຍສມ຺ປຕ຺ຕິໂຍ ອນຸຠວິຕ຺ວາ ອິມສ຺ມິໍ ພຸທ຺ຘຸປ຺ປາເທ ກຸລເຄເຫ ນິພ຺ພຕ຺ໂຕ ວິຎ຺ຎຸຕໍ ປາປຸຓິຕ຺ວາ ປຸພ຺ພວາສນາພເລນ ຆຣາວາເສ ອນລ຺ລີໂນ ປພ຺ພຊິຕ຺ວາ ນຈິຣສ຺ເສວ ອຣຫາ ອໂຫສິ.

໔໑. ໂສ ອປຣຠາເຄ ອຕ຺ຕໂນ ປຸພ຺ພປຸຎ຺ຎກມ຺ມໍ ສຣິຕ຺ວາ ໂສມນສ຺ສຊາໂຕ ປຸພ຺ພຈຣິຕາປທານໍ ປກາເສນ຺ໂຕ ກຓິກາຣໍວ ໂຊຕນ຺ຕນ຺ຕິອາທິມາຫ. ຕຕ຺ຖ ກຓິກາຣນ຺ຕິ ສກລປຕ຺ຕປລາສານິ ປຣິຠຊ຺ຊ ປາເຕຕ຺ວາ ປຸປ຺ຜຄຫຓສມເຍ ກຓ຺ຓິກາພທ຺ໂຘ ຫຸຕ຺ວາ ປຸປ຺ຜມກຸຬານໍ ຄຫຓໂຕ ກຓ຺ຓິກາກາເຣນ ປກໂຕຕິ ກຓິກາໂຣ, ‘‘ກຓ຺ຓິກາໂຣ’’ຕິ ວຕ຺ຕພ຺ເພ ນິຣຸຕ຺ຕິນເຍນ ເອກສ຺ສ ປຸພ຺ພ ຓ-ກາຣສ຺ສ ໂລປໍ ກຕ຺ວາ ‘‘ກຓິກາຣ’’ນ຺ຕິ ວຸຕ຺ຕນ຺ຕິ ທຏ຺ຐພ຺ພໍ. ຕໍ ປຸປ຺ຜິຕໍ ກຓິກາຣຣຸກ຺ຂໍ ອິວ ໂຊຕນ຺ຕໍ ພຸທ຺ຘໍ ອທ຺ທສນ຺ຕິ ອຕ຺ໂຖ. ເສສໍ ອຸຕ຺ຕານຕ຺ຖເມວາຕິ.

ຈມ຺ປກປຸປ຺ຜິຍຕ຺ເຖຣອປທານວຓ຺ຓນາ ສມຕ຺ຕາ.

໗. ອຕ຺ຖສນ຺ທສ຺ສກຕ຺ເຖຣອປທານວຓ຺ຓນາ

ວິສາລມາເຬ ອາສີໂນຕິອາທິກໍ ອາຍສ຺ມໂຕ ອຕ຺ຖສນ຺ທສ຺ສກຕ຺ເຖຣສ຺ສ ອປທານໍ. ອຍມ຺ປິ ປຸຣິມພຸທ຺ເຘສຸ ກຕາຘິກາໂຣ ອເນເກສຸ ອຕ຺ຕຠາເວສຸ ກຕປຸຎ຺ຎູປຈໂຍ ປທຸມຸຕ຺ຕຣສ຺ສ ຠຄວໂຕ ກາເລ ພ຺ຣາຫ຺ມຓກຸເລ ນິພ຺ພຕ຺ໂຕ ວຸທ຺ຘິມນ຺ວາຍ ສກສິປ຺ເປສຸ ນິປ຺ຜຕ຺ຕິໍ ປຕ຺ໂຕ ຕຕ຺ຖ ສາຣໍ ອປສ຺ສນ຺ໂຕ ເຄຫໍ ປຫາຍ ຫິມວນ຺ຕໍ ຄນ຺ຕ຺ວາ ຣມຓີເຍ ຐາເນ ປຓ຺ຓສາລໍ ກຕ຺ວາ ປຏິວສຕິ, ຕທາ ສຕ຺ຕານຸກມ຺ປາຍ ຫິມວນ຺ຕມາຄຕໍ ປທຸມຸຕ຺ຕຣຠຄວນ຺ຕໍ ທິສ຺ວາ ປສນ຺ນມານໂສ ປຎ຺ຈງ຺ຄສມນ຺ນາຄໂຕ ວນ຺ທິຕ຺ວາ ຖຸຕິວຈເນຫິ ໂຖເມສິ. ໂສ ເຕນ ປຸຎ຺ເຎນ ຍາວຕາຍຸກໍ ກຕ຺ວາ ກາລງ຺ກຕ຺ວາ ພ຺ຣຫ຺ມໂລກູປໂຄ ອໂຫສິ. ໂສ ອປຣຠາເຄ ອິມສ຺ມິໍ ພຸທ຺ຘຸປ຺ປາເທ ກຸລເຄເຫ ນິພ຺ພຕ຺ໂຕ ວິຎ຺ຎຸຕໍ ປຕ຺ໂຕ ສຕ຺ຖຸ ຘມ຺ມເທສນໍ ສຸຕ຺ວາ ປຏິລທ຺ຘສທ຺ໂຘ ປພ຺ພຊິຕ຺ວາ ອຣຫຕ຺ຕໍ ປາປຸຓິ.

໔໗. ໂສ ອຕ຺ຕໂນ ປຸພ຺ພກມ຺ມໍ ສຣິຕ຺ວາ ໂສມນສ຺ສຊາໂຕ ປຸພ຺ພຈຣິຕາປທານໍ ປກາເສນ຺ໂຕ ວິສາລມາເຬ ອາສີໂນຕິອາທິມາຫ. ຕຕ຺ຖ ວິສາລມາເຬຕິ ວິສາລໍ ປຕ຺ຖຏໍ ວິຕ຺ຖິຓ຺ຓໍ ມຫນ຺ຕໍ ມາຬໍ ວິສາລມາຬໍ, ຕສ຺ມິໍ ວິສາລມາເຬ ອາສີໂນ ນິສິນ຺ໂນ ອຫໍ ໂລກນາຍກໍ ອທ຺ທສນ຺ຕິ ສມ຺ພນ຺ໂຘ. ເຕສໍ ສຸວິຎ຺ເຎຍ຺ຍເມວາຕິ.

ອຕ຺ຖສນ຺ທສ຺ສກຕ຺ເຖຣອປທານວຓ຺ຓນາ ສມຕ຺ຕາ.

໘. ເອກປສາທນິຍຕ຺ເຖຣອປທານວຓ຺ຓນາ

ນາຣໂທ ອິຕິ ເມ ນາມນ຺ຕິອາທິກໍ ອາຍສ຺ມໂຕ ເອກປສາທນິຍຕ຺ເຖຣສ຺ສ ອປທານໍ. ອຍມ຺ປິ ປຸຣິມພຸທ຺ເຘສຸ ກຕາຘິກາໂຣ ອເນກາສຸ ຊາຕີສຸ ກຕກຸສໂລ ອຕ຺ຖທສ຺ສິສ຺ສ ຠຄວໂຕ ກາເລ ພ຺ຣາຫ຺ມຓກຸເລ ນິພ຺ພຕ຺ໂຕ ເກສໂວຕິ ປາກໂຏ ຫຸຕ຺ວາ ວິຎ຺ຎຸຕໍ ປຕ຺ວາ ຆຣາວາສໍ ປຫາຍ ປພ຺ພຊິຕ຺ວາ ວສນ຺ໂຕ ເອກທິວສໍ ສຕ຺ຖຸ ຘມ຺ມເທສນໍ ສຸຕ຺ວາ ປສນ຺ນມານໂສ ອຎ຺ຊລິໍ ປຄ຺ຄຍ຺ຫ ອຕິວິຍ ປີຕິໂສມນສ຺ສຊາໂຕ ປກ຺ກາມິ. ໂສ ຍາວຕາຍຸກໍ ຐຕ຺ວາ ເຕເນວ ໂສມນສ຺ເສນ ກາລໍ ກຕ຺ວາ ເທເວສຸ ນິພ຺ພຕ຺ໂຕ ຕຕ຺ຖ ທິພ຺ພສມ຺ປຕ຺ຕິໍ ອນຸຠວິຕ຺ວາ ມນຸສ຺ເສສຸ ອຸປ຺ປນ຺ໂນ ຕຕ຺ຖ ສມ຺ປຕ຺ຕິໂຍ ອນຸຠວິຕ຺ວາ ອິມສ຺ມິໍ ພຸທ຺ຘຸປ຺ປາເທ ອຎ຺ຎຕຣສ຺ມິໍ ກຸລເຄເຫ ນິພ຺ພຕ຺ໂຕ ວຸທ຺ຘິປ຺ປຕ຺ໂຕ ສຕ຺ຖຣິ ປສີທິຕ຺ວາ ປພ຺ພຊິໂຕ ນຈິຣສ຺ເສວ ອຣຫາ ອໂຫສິ.

໕໕. ໂສ ອປຣຠາເຄ ອຕ຺ຕໂນ ກຕກຸສລກມ຺ມໍ ສຣິຕ຺ວາ ໂສມນສ຺ສຊາໂຕ ປຸພ຺ພຈຣິຕາປທານໍ ປກາເສນ຺ໂຕ ນາຣໂທ ອິຕິ ເມ ນາມນ຺ຕິອາທິມາຫ. ຕຕ຺ຖ ນາຣໂທຕິ ຊາຕິວເສນ ສຸທ຺ຘສຣີຣຕ຺ຕາ ນຕ຺ຖິ ຣໂຊ ຘູລິ ມລໍ ເອຕສ຺ສາຕິ ນາຣໂທ, ຊ-ກາຣສ຺ສ ທ-ກາຣໍ ກຕ຺ວາ ນາຣໂທຕິ ກຸລທຕ຺ຕິກໍ ນາມໍ. ເກສໂວຕິ ກິສວຈ຺ຉໂຄຕ຺ເຕ ຊາຕຕ຺ຕາ ເກສໂວ ນາຣທເກສໂວ ອິຕິ ມໍ ຊນາ ວິທູ ຊານນ຺ຕີຕິ ອຕ຺ໂຖ. ເສສໍ ປາກຏເມວາຕິ.

ເອກປສາທນິຍຕ຺ເຖຣອປທານວຓ຺ຓນາ ສມຕ຺ຕາ.

໙. ສາລປຸປ຺ຜທາຍກຕ຺ເຖຣອປທານວຓ຺ຓນາ

ມິຄຣາຊາ ຕທາ ອາສິນ຺ຕິອາທິກໍ ອາຍສ຺ມໂຕ ສາລປຸປ຺ຜທາຍກຕ຺ເຖຣສ຺ສ ອປທານໍ. ອຍມ຺ປິ ປຸຣິມພຸທ຺ເຘສຸ ກຕາຘິກາໂຣ ຕຕ຺ຖ ຕຕ຺ຖ ຠເວ ກຕກຸສລສຎ຺ຈໂຍ ເກນຈິ ກມ຺ມຈ຺ຉິທ຺ເທນ ຫິມວນ຺ເຕ ສີຫໂຍນິຍໍ ນິພ຺ພຕ຺ໂຕ ອເນກສີຫປຣິວາໂຣ ວິຫາສິ. ຕທາ ສິຂີ ຠຄວາ ຕສ຺ສານຸກມ຺ປາຍ ຫິມວນ຺ຕໍ ອຄມາສິ. ສີໂຫ ຕໍ ອຸປຄຕໍ ທິສ຺ວາ ປສນ຺ນມານໂສ ສາຂາຠງ຺ເຄນ ສກຓ຺ຓິກສາລປຸປ຺ຜໍ ຄເຫຕ຺ວາ ປູເຊສິ. ຠຄວາ ຕສ຺ສ ອນຸໂມທນໍ ອກາສິ.

໖໐. ໂສ ເຕນ ປຸຎ຺ເຎນ ເທວມນຸສ຺ເສສຸ ສໍສຣນ຺ໂຕ ອຸຠຍສມ຺ປຕ຺ຕິໂຍ ອນຸຠວິຕ຺ວາ ອິມສ຺ມິໍ ພຸທ຺ຘຸປ຺ປາເທ ເອກສ຺ມິໍ ກຸລເຄເຫ ນິພ຺ພຕ຺ໂຕ ວິຎ຺ຎຸຕໍ ປຕ຺ວາ ສຕ຺ຖຣິ ປສນ຺ໂນ ປພ຺ພຊິຕ຺ວາ ອຣຫຕ຺ຕໍ ປຕ຺ໂຕ ອຕ຺ຕໂນ ປຸພ຺ພກມ຺ມໍ ສຣິຕ຺ວາ ໂສມນສ຺ສຊາໂຕ ປຸພ຺ພຈຣິຕາປທານໍ ປກາເສນ຺ໂຕ ມິຄຣາຊາ ຕທາ ອາສິນ຺ຕິອາທິມາຫ. ຕຕ຺ຖ ມຣຓໍ ຄຈ຺ຉນ຺ຕີຕິ ມິຄາ, ອຖ ວາ ຆາສໍ ມຄ຺ຄນ຺ຕິ ຄເວສນ຺ຕີຕິ ມິຄາ, ມິຄານໍ ຣາຊາ ມິຄຣາຊາ. ສກລຈຕຸປ຺ປທານໍ ຣາຊຠາເວ ສຕິປິ ຄາຖາພນ຺ຘສຸຂຕ຺ຖໍ ມິເຄ ອາທິໍ ກຕ຺ວາ ມິຄຣາຊາຕິ ວຸຕ຺ຕໍ. ຍທາ ຠຄວນ຺ຕໍ ທິສ຺ວາ ສປຸປ຺ຜໍ ສາລສາຂໍ ຠຎ຺ຊິຕ຺ວາ ປູເຊສິໍ, ຕທາ ອຫໍ ມິຄຣາຊາ ອໂຫສິນ຺ຕິ ອຕ຺ໂຖ.

໖໒. ສໂກສໍ ປຸປ຺ຜມາຫຣິນ຺ຕິ ສກຓ຺ຓິກໍ ສາລປຸປ຺ຜໍ ອາຫຣິໍ ປູເຊສິນ຺ຕິ ອຕ຺ໂຖ. ເສສໍ ອຸຕ຺ຕານຕ຺ຖເມວາຕິ.

ສາລປຸປ຺ຜທາຍກຕ຺ເຖຣອປທານວຓ຺ຓນາ ສມຕ຺ຕາ.

໑໐. ປິຍາລຜລທາຍກຕ຺ເຖຣອປທານວຓ຺ຓນາ

ປໂຣຘໂກ ຕທາ ອາສິນ຺ຕິອາທິກໍ ອາຍສ຺ມໂຕ ປິຍາລຜລທາຍກຕ຺ເຖຣສ຺ສ ອປທານໍ. ອຍມ຺ປິ ປຸຣິມພຸທ຺ເຘສຸ ກຕາຘິກາໂຣ ຕຕ຺ຖ ຕຕ຺ຖ ຠເວ ວິວຏ຺ຏູປນິສ຺ສຍານິ ປຸຎ຺ຎານິ ອຸປຈິນນ຺ໂຕ ສິຂິສ຺ສ ຠຄວໂຕ ກາເລ ເນສາທກຸເລ ນິພ຺ພຕ຺ໂຕ ຫິມວນ຺ເຕ ເອກສ຺ມິໍ ປພ຺ຠາເຣ ມິເຄ ວຘິຕ຺ວາ ຊີວິກໍ ກປ຺ເປຕ຺ວາ ວສຕິ. ຕສ຺ມິໍ ກາເລ ຕຕ຺ຖ ຄຕໍ ສິຂິໍ ຠຄວນ຺ຕໍ ທິສ຺ວາ ປສນ຺ນມານໂສ ສາຍໍ ປາຕໍ ນມສ຺ສມາໂນ ກຎ຺ຈິ ເທຍ຺ຍຘມ຺ມໍ ອປສ຺ສນ຺ໂຕ ມຘຸຣານິ ປິຍາລຜລານິ ອຸຈ຺ຈິນິຕ຺ວາ ອທາສິ. ຠຄວາ ຕານິ ປຣິຠຸຎ຺ຊິ. ໂສ ເນສາໂທ ພຸທ຺ຘາຣມ຺ມຓາຍ ປີຕິຍາ ນິຣນ຺ຕຣໍ ຜຸຏ຺ຐສຣີໂຣ ປາປກມ຺ເມ ວິຣຕ຺ຕຈິຕ຺ໂຕ ມູລຜລາຫາໂຣ ນຈິຣສ຺ເສວ ກາລໍ ກຕ຺ວາ ເທວໂລເກ ນິພ຺ພຕ຺ຕິ.

໖໖. ໂສ ຕຕ຺ຖ ທິພ຺ພສມ຺ປຕ຺ຕິໂຍ ອນຸຠວິຕ຺ວາ ມນຸສ຺ເສສຸ ຈ ອເນກວິຘສມ຺ປຕ຺ຕິໂຍ ອນຸຠວິຕ຺ວາ ອິມສ຺ມິໍ ພຸທ຺ຘຸປ຺ປາເທ ຄຫປຕິກຸເລ ນິພ຺ພຕ຺ໂຕ ວິຎ຺ຎຸຕໍ ປຕ຺ໂຕ ຆຣາວາສໍ ສຓ຺ຐເປຕ຺ວາ ຕຕ຺ຖ ອນຠິຣໂຕ ເຄຫໍ ປຫາຍ ສຕ຺ຖຸ ສນ຺ຕິເກ ປພ຺ພຊິຕ຺ວາ ວິປສ຺ສນໍ ວຑ຺ເຒຕ຺ວາ ນຈິຣສ຺ເສວ ອຣຫຕ຺ຕໍ ປຕ຺ໂຕ ອຕ຺ຕໂນ ກຕຜລທານກມ຺ມໍ ສຣິຕ຺ວາ ໂສມນສ຺ສຊາໂຕ ປຸພ຺ພຈຣິຕາປທານໍ ປກາເສນ຺ໂຕ ປໂຣຘໂກ ຕທາ ອາສິນ຺ຕິອາທິມາຫ. ຕຕ຺ຖ ຍທາ ອຫໍ ປິຍາລຜລໍ ທຕ຺ວາ ຈິຕ຺ຕໍ ປສາເທສິໍ, ຕທາ ອຫໍ ປໂຣຘໂກ ອາສິນ຺ຕິ ສມ຺ພນ຺ໂຘ. ປໂຣຘໂກຕິ ປຣສຕ຺ຕໂຣຘໂກ ວິເຫສໂກ. ‘‘ປຣໂຣຘໂກ’’ຕິ ວຕ຺ຕພ຺ເພ ປຸພ຺ພສ຺ສ ຣ-ກາຣສ຺ສ ໂລປໍ ກຕ຺ວາ ‘‘ປໂຣຘໂກ’’ຕິ ວຸຕ຺ຕໍ.

໖໙. ປຣິຈາຣິໍ ວິນາຍກນ຺ຕິ ຕໍ ນິພ຺ພານປາປກໍ ສຕ຺ຖາຣໍ, ‘‘ຠນ຺ເຕ, ອິມໍ ຜລໍ ປຣິຠຸຎ຺ຊຖາ’’ຕິ ປວາຣິໍ ນິມນ຺ເຕສິໍ ອາຣາເຘສິນ຺ຕິ ອຕ຺ໂຖ. ເສສໍ ສຸວິຎ຺ເຎຍ຺ຍເມວາຕິ.

ປິຍາລຜລທາຍກຕ຺ເຖຣອປທານວຓ຺ຓນາ ສມຕ຺ຕາ.

ຈຸທ຺ທສມວຄ຺ຄວຓ຺ຓນາ ສມຕ຺ຕາ.

໑໕. ຉຕ຺ຕວຄ຺ໂຄ

໑. ອຕິຉຕ຺ຕິຍຕ຺ເຖຣອປທານວຓ຺ຓນາ

ປຣິນິພ຺ພຸເຕ ຠຄວຕີຕິອາທິກໍ ອາຍສ຺ມໂຕ ອຕິຉຕ຺ຕິຍຕ຺ເຖຣສ຺ສ ອປທານໍ. ອຍມ຺ປິ ປຸຣິມພຸທ຺ເຘສຸ ກຕາຘິກາໂຣ ຕຕ຺ຖ ຕຕ຺ຖ ຠເວ ວິວຏ຺ຏູປນິສ຺ສຍານິ ປຸຎ຺ຎານິ ອຸປຈິນນ຺ໂຕ ອຕ຺ຖທສ຺ສິສ຺ສ ຠຄວໂຕ ກາເລ ເອກສ຺ມິໍ ກຸລເຄເຫ ນິພ຺ພຕ຺ໂຕ ຘຣມານສ຺ສ ຠຄວໂຕ ອທິຏ຺ຐຕ຺ຕາ ປຣິນິພ຺ພຸຕກາເລ ‘‘ອໂຫ ມມ ປຣິຫານີ’’ຕິ ຈິນ຺ເຕຕ຺ວາ ‘‘ມມ ຊາຕິໍ ສຜລໍ ກຣິສ຺ສາມີ’’ຕິ ກຕສນ຺ນິຏ຺ຐາໂນ ຉຕ຺ຕາຘິຉຕ຺ຕໍ ກາເຣຕ຺ວາ ຕສ຺ສ ຠຄວໂຕ ສຣີຣຘາຕຸໍ ນິຫິຕຘາຕຸຄພ຺ຠໍ ປູເຊສິ. ອປຣຠາເຄ ປຸປ຺ຜຈ຺ຉຕ຺ຕໍ ກາເຣຕ຺ວາ ຕເມວ ຘາຕຸຄພ຺ຠໍ ປູເຊສິ. ໂສ ເຕເນວ ປຸຎ຺ເຎນ ເທວມນຸສ຺ເສສຸ ສໍສຣນ຺ໂຕ ອຸຠຍສມ຺ປຕ຺ຕິໂຍ ອນຸຠວິຕ຺ວາ ອິມສ຺ມິໍ ພຸທ຺ຘຸປ຺ປາເທ ຄຫປຕິກຸເລ ນິພ຺ພຕ຺ໂຕ ວິຎ຺ຎຸຕໍ ປຕ຺ໂຕ ສຕ຺ຖຣິ ປສນ຺ໂນ ປພ຺ພຊິຕ຺ວາ ກມ຺ມຏ຺ຐານໍ ຄເຫຕ຺ວາ ວາຍມນ຺ໂຕ ນຈິຣສ຺ເສວ ອຣຫຕ຺ຕໍ ປາປຸຓິ.

໑. ໂສ ອຕ຺ຕໂນ ປຸພ຺ພກມ຺ມໍ ສຣິຕ຺ວາ ໂສມນສ຺ສຊາໂຕ ປຸພ຺ພຈຣິຕາປທານໍ ປກາເສນ຺ໂຕ ປຣິນິພ຺ພຸເຕ ຠຄວຕີຕິອາທິມາຫ. ຕຕ຺ຖ ຉຕ຺ຕາຕິຉຕ຺ຕນ຺ຕິ ຉາທິຍຕິ ສໍວຣິຍຕິ ອາຕປາທິນ຺ຕິ ຉຕ຺ຕໍ, ຉຕ຺ຕສ຺ສ ອຕິຉຕ຺ຕໍ ຉຕ຺ຕສ຺ສ ອຸປຣິ ກຕຉຕ຺ຕໍ ຉຕ຺ຕາຕິຉຕ຺ຕໍ, ຉຕ຺ຕສ຺ສ ອຸປຣູປຣິ ຉຕ຺ຕນ຺ຕິ ອຕ຺ໂຖ. ຖູປມ຺ຫິ ອຠິໂຣປຍິນ຺ຕິ ຖູປິຍຕິ ຣາສິກຣີຍຕີຕິ ຖູໂປ, ອຖ ວາ ຖູປຕິ ຖິຣຠາເວນ ວຸທ຺ຘິໍ ວິຣູຬ຺ຫິໍ ເວປຸລ຺ລໍ ອາປຊ຺ຊມາໂນ ປຕິຏ຺ຐາຕີຕິ ຖູໂປ, ຕສ຺ມິໍ ຖູປມ຺ຫິ ມຍາ ກາຣິຕໍ ຉຕ຺ຕໍ ອຸປຣູປຣິ ຐປນວເສນ ອຠິ ວິເສເສນ ອາໂຣປຍິໍ ປູເຊສິນ຺ຕິ ອຕ຺ໂຖ.

໒. ປຸປ຺ຜຈ຺ຉທນໍ ກຕ຺ວານາຕິ ວິກສິເຕຫິ ສຸຄນ຺ເຘຫິ ອເນເກຫິ ຜຸປ຺ເຜຫິ ຉທນໍ ຉຕ຺ຕຸປຣິ ວິຕານໍ ກຕ຺ວາ ປູເຊສິນ຺ຕິ ອຕ຺ໂຖ. ເສສໍ ສພ຺ພຕ຺ຖ ອຸຕ຺ຕານຕ຺ຖເມວາຕິ.

ອຕິຉຕ຺ຕິຍຕ຺ເຖຣອປທານວຓ຺ຓນາ ສມຕ຺ຕາ.

໒. ຖມ຺ຠາໂຣປກຕ຺ເຖຣອປທານວຓ຺ຓນາ

ນິພ຺ພຸເຕ ໂລກນາຖມ຺ຫີຕິອາທິກໍ ອາຍສ຺ມໂຕ ຖມ຺ຠາໂຣປກຕ຺ເຖຣສ຺ສ ອປທານໍ. ອຍມ຺ປິ ປຸຣິມພຸທ຺ເຘສຸ ກຕາຘິກາໂຣ ຕຕ຺ຖ ຕຕ຺ຖ ຠເວ ວິວຏ຺ຏູປນິສ຺ສຍານິ ປຸຎ຺ຎານິ ອຸປຈິນນ຺ໂຕ ຘມ຺ມທສ຺ສິສ຺ສ ຠຄວໂຕ ກາເລ ກຸລເຄເຫ ນິພ຺ພຕ຺ໂຕ ສທ຺ໂຘ ປສນ຺ໂນ ປຣິນິພ຺ພຸເຕ ຠຄວຕິ ຕສ຺ສ ຠຄວໂຕ ຘາຕຸຄພ຺ຠມາຬເກ ຖມ຺ຠໍ ນິຂນິຕ຺ວາ ຘຊໍ ອາໂຣເປສິ. ພຫູນິ ຊາຕິສຸມນປຸປ຺ຜານິ ຄນ຺ຖິຕ຺ວາ ນິສ຺ເສຓິຍາ ອາໂຣຫິຕ຺ວາ ປູເຊສິ.

໕. ໂສ ຍາວຕາຍຸກໍ ຐຕ຺ວາ ກາລໍ ກຕ຺ວາ ເທວມນຸສ຺ເສສຸ ສໍສຣນ຺ໂຕ ອຸຠຍສມ຺ປຕ຺ຕິໂຍ ອນຸຠວິຕ຺ວາ ສພ຺ພຕ຺ຖ ປູຊິໂຕ ອິມສ຺ມິໍ ພຸທ຺ຘຸປ຺ປາເທ ເອກສ຺ມິໍ ກຸລເຄເຫ ນິພ຺ພຕ຺ໂຕ ທຫຣກາລໂຕ ປຠຸຕິ ປູຊນີໂຍ ສາສເນ ພທ຺ຘສທ຺ໂຘ ປພ຺ພຊິຕ຺ວາ ສຫ ປຏິສມ຺ຠິທາຫິ ອຣຫຕ຺ຕໍ ປຕ຺ໂຕ ອຕ຺ຕໂນ ປຸພ຺ພກມ຺ມໍ ສຣິຕ຺ວາ ໂສມນສ຺ສຊາໂຕ ປຸພ຺ພຈຣິຕາປທານໍ ປກາເສນ຺ໂຕ ນິພ຺ພຸເຕ ໂລກນາຖມ຺ຫີຕິອາທິມາຫ. ຕຕ຺ຖ ນິພ຺ພຸເຕ ໂລກນາຖມ຺ຫີຕິ ສກລໂລກສ຺ສ ນາເຖ ປຘານຠູເຕ ປຏິສຣເຓ ຈ ສຕ຺ຖຣິ ຂນ຺ຘປຣິນິພ຺ພາເນນ ນິພ຺ພຸເຕ ນິພ຺ພຸຕທີປສິຂາ ວິຍ ອທສ຺ສນໍ ຄເຕຕິ ອຕ຺ໂຖ. ຘມ຺ມທສ຺ສີນຣາສເຠຕິ ຈຕຸສຈ຺ຈຘມ຺ມໍ ປສ຺ສຕີຕິ ຘມ຺ມທສ຺ສີ, ອຖ ວາ ສຕິປຏ຺ຐານາທິເກ ສຕ຺ຕຕິໍສໂພຘິປກ຺ຂິຍຘມ຺ເມ ທສ຺ສນສີໂລ ປສ຺ສນສີໂລຕິ ຘມ຺ມທສ຺ສີ, ນຣານໍ ອາສໂຠ ປວໂຣ ອຸຕ຺ຕໂມຕິ ນຣາສໂຠ, ຘມ຺ມທສ຺ສີ ຈ ໂສ ນຣາສໂຠ ເຈຕິ ຘມ຺ມທສ຺ສີນຣາສໂຠ, ຕສ຺ມິໍ ຘມ຺ມທສ຺ສີນຣາສເຠ. ອາໂຣເປສິໍ ຘຊໍ ຖມ຺ຠນ຺ຕິ ເຈຕິຍມາຬເກ ຖມ຺ຠໍ ນິຂນິຕ຺ວາ ຕຕ຺ຖ ຘຊໍ ອາໂຣເປສິໍ ພນ຺ຘິຕ຺ວາ ຐເປສິນ຺ຕິ ອຕ຺ໂຖ.

໖. ນິສ຺ເສຓິໍ ມາປຍິຕ຺ວານາຕິ ນິສ຺ສາຍ ຕໍ ອິຓນ຺ຕິ ຄຈ຺ຉນ຺ຕິ ອາໂຣຫນ຺ຕິ ອຸປຣີຕິ ນິສ຺ເສຓິ, ຕໍ ນິສ຺ເສຓິໍ ມາປຍິຕ຺ວາ ກາເຣຕ຺ວາ ພນ຺ຘິຕ຺ວາ ຖູປເສຏ຺ຐໍ ສມາຣຸຫິນ຺ຕິ ສມ຺ພນ຺ໂຘ. ຊາຕິປຸປ຺ຜໍ ຄເຫຕ຺ວານາຕິ ຊາຍມານເມວ ຊນານໍ ສຸນ຺ທຣໍ ມນໍ ກໂຣຕີຕິ ຊາຕິສຸມນໍ, ຊາຕິສຸມນເມວ ປຸປ຺ຜໍ ‘‘ຊາຕິສຸມນປຸປ຺ຜ’’ນ຺ຕິ ວຕ຺ຕພ຺ເພ ຄາຖາພນ຺ຘສຸຂຕ຺ຖໍ ສຸມນສທ຺ທສ຺ສ ໂລປໍ ກຕ຺ວາ ‘‘ຊາຕິປຸປ຺ຜ’’ນ຺ຕິ ວຸຕ຺ຕໍ, ຕໍ ຊາຕິສຸມນປຸປ຺ຜໍ ຄເຫຕ຺ວາ ຄນ຺ຖິຕ຺ວາ ຖູປມ຺ຫິ ອາໂຣປຍິໍ, ອາໂຣເປຕ຺ວາ ປູເຊສິນ຺ຕິ ອຕ຺ໂຖ. ເສສໍ ສຸວິຎ຺ເຎຍ຺ຍເມວາຕິ.

ຖມ຺ຠາໂຣປກຕ຺ເຖຣອປທານວຓ຺ຓນາ ສມຕ຺ຕາ.

໓. ເວທິກາຣກຕ຺ເຖຣອປທານວຓ຺ຓນາ

ນິພ຺ພຸເຕ ໂລກນາຖມ຺ຫີຕິອາທິກໍ ອາຍສ຺ມໂຕ ເວທິກາຣກຕ຺ເຖຣສ຺ສ ອປທານໍ. ອຍມ຺ປິ ປຸຣິມຊິນວເຣສຸ ກຕາຘິກາໂຣ ຕຕ຺ຖ ຕຕ຺ຖ ຠເວ ວິວຏ຺ຏູປນິສ຺ສຍານິ ປຸຎ຺ຎານິ ອຸປຈິນນ຺ໂຕ ປິຍທສ຺ສິສ຺ສ ຠຄວໂຕ ກາເລ ວິຠວສມ຺ປນ຺ເນ ເອກສ຺ມິໍ ກຸເລ ນິພ຺ພຕ຺ໂຕ ວິຎ຺ຎຸຕໍ ປຕ຺ວາ ຆຣາວາສໍ ສຓ຺ຐເປຕ຺ວາ ນິພ຺ພຸເຕ ສຕ຺ຖຣິ ປສນ຺ໂນ ຕສ຺ສ ເຈຕິເຍ ວລຍໍ ກາເຣສິ, ສຕ຺ຕຫິ ຣຕເນຫິ ປຣິປູເຣຕ຺ວາ ມຫາປູຊໍ ກາເຣສິ. ໂສ ເຕນ ປຸຎ຺ເຎນ ເທວມນຸສ຺ເສສຸ ສໍສຣນ຺ໂຕ ອເນເກສຸ ຊາຕິສຕສຫສ຺ເສສຸ ປູຊນີໂຍ ມຫທ຺ຘໂນ ມຫາໂຠໂຄ ອຸຠຍສຸຂໍ ອນຸຠວິຕ຺ວາ ອິມສ຺ມິໍ ພຸທ຺ຘຸປ຺ປາເທ ກຸລເຄເຫ ນິພ຺ພຕ຺ໂຕ ວິຠວສມ຺ປນ຺ໂນ ປພ຺ພຊິຕ຺ວາ ວາຍມນ຺ໂຕ ນຈິຣສ຺ເສວ ອຣຫາ ອໂຫສິ.

໑໐. ໂສ ເອກທິວສໍ ອຕ຺ຕໂນ ປຸພ຺ເພ ກຕກຸສລໍ ສຣິຕ຺ວາ ໂສມນສ຺ສຊາໂຕ ປຸພ຺ພຈຣິຕາປທານໍ ປກາເສນ຺ໂຕ ນິພ຺ພຸເຕ ໂລກນາຖມ຺ຫີຕິອາທິມາຫ. ຕໍ ເຫຏ຺ຐາ ວຸຕ຺ຕຕ຺ຖເມວ. ປິຍທສ຺ສີນຣຸຕ຺ຕເມຕິ ປິຍໍ ໂສມນສ຺ສາກາຣໍ ທສ຺ສນໍ ຍສ຺ສ ໂສ ປິຍທສ຺ສີ, ອາໂຣຫປຣິຓາຫທ຺ວຕ຺ຕິໍສມຫາປຸຣິສລກ຺ຂຓອສີຕານຸພ຺ຍຎ຺ຊນພ຺ຍາມປ຺ປຠາມຓ຺ຑເລຫິ ສາຘຸ ມຫາຊນປ຺ປສາທໍ ຊນຍນາກາຣທສ຺ສໂນຕິ ອຕ຺ໂຖ. ນຣານໍ ອຸຕ຺ຕໂມຕິ ນຣຸຕ຺ຕໂມ, ປິຍທສ຺ສີ ຈ ໂສ ນຣຸຕ຺ຕໂມ ເຈຕິ ປິຍທສ຺ສີນຣຸຕ຺ຕໂມ, ຕສ຺ມິໍ ປິຍທສ຺ສີນຣຸຕ຺ຕເມ ນິພ຺ພຸເຕ ຘາຕຸຄພ຺ຠມ຺ຫິ ມຸຕ຺ຕເວທິໍ ອຫໍ ອກາສິນ຺ຕິ ສມ຺ພນ຺ໂຘ. ປຸປ຺ຜາຘາຣຕ຺ຖາຍ ປຣິໂຍສາເນ ເວທິກາວລຍໍ ອກາສິນ຺ຕິ ອຕ຺ໂຖ.

໑໑. ມຓີຫິ ປຣິວາເຣຕ຺ວາຕິ ມຓຕິ ໂຊຕຕິ ປຠາສຕີຕິ ມຓິ, ອຖ ວາ ຊນານໍ ມນໍ ປູເຣນ຺ໂຕ ໂສມນສ຺ສໍ ກໂຣນ຺ໂຕ ອິໂຕ ຄໂຕ ປວຕ຺ໂຕຕິ ມຓິ, ຊາຕິຣງ຺ຄມຓິເວຬຸຣິຍມຓິອາທີຫິ ອເນເກຫິ ມຓີຫິ ກຕເວທິກາວລຍໍ ປຣິວາເຣຕ຺ວາ ອຸຕ຺ຕມໍ ມຫາປູຊໍ ອກາສິນ຺ຕິ ອຕ຺ໂຖ. ເສສໍ ອຸຕ຺ຕານຕ຺ຖເມວາຕິ.

ເວທິກາຣກຕ຺ເຖຣອປທານວຓ຺ຓນາ ສມຕ຺ຕາ.

໔. ສປຣິວາຣິຍຕ຺ເຖຣອປທານວຓ຺ຓນາ

ປທຸມຸຕ຺ຕໂຣ ນາມ ຊິໂນຕິອາທິກໍ ອາຍສ຺ມໂຕ ສປຣິວາຣິຍຕ຺ເຖຣສ຺ສ ອປທານໍ. ອຍມ຺ປິ ປຸຣິມພຸທ຺ເຘສຸ ກຕາຘິກາໂຣ ອເນກາສຸ ຊາຕີສຸ ວິວຏ຺ຏູປນິສ຺ສຍານິ ປຸຎ຺ຎານິ ອຸປຈິນນ຺ໂຕ ປທຸມຸຕ຺ຕຣສ຺ສ ຠຄວໂຕ ກາເລ ກຸລເຄເຫ ນິພ຺ພຕ຺ໂຕ ວິຎ຺ຎຸຕໍ ປຕ຺ໂຕ ມຫທ຺ຘໂນ ມຫາໂຠໂຄ ອໂຫສິ. ອຖ ປທຸມຸຕ຺ຕເຣ ຠຄວຕິ ປຣິນິພ຺ພຸເຕ ມຫາຊໂນ ຕສ຺ສ ຘາຕຸໍ ນິທຫິຕ຺ວາ ມຫນ຺ຕໍ ເຈຕິຍໍ ກາເຣຕ຺ວາ ປູເຊສິ. ຕສ຺ມິໍ ກາເລ ອຍໍ ອຸປາສໂກ ຕສ຺ສຸປຣິ ຈນ຺ທນສາເຣນ ເຈຕິຍຆຣໍ ກຣິຕ຺ວາ ມຫາປູຊໍ ອກາສິ. ໂສ ເຕເນວ ປຸຎ຺ເຎນ ເທວມນຸສ຺ເສສຸ ສໍສຣນ຺ໂຕ ອຸຠຍສມ຺ປຕ຺ຕິໂຍ ອນຸຠວິຕ຺ວາ ອິມສ຺ມິໍ ພຸທ຺ຘຸປ຺ປາເທ ເອກສ຺ມິໍ ກຸລເຄເຫ ນິພ຺ພຕ຺ໂຕ ວຸທ຺ຘິມນ຺ວາຍ ກຸສລໍ ກຕ຺ວາ ສທ຺ຘາຍ ສາສເນ ປພ຺ພຊິຕ຺ວາ ນຈິຣສ຺ເສວ ອຣຫາ ອໂຫສິ.

໑໕-໘. ໂສ ອປຣຠາເຄ ອຕ຺ຕໂນ ປຸພ຺ພກມ຺ມໍ ສຣິຕ຺ວາ ໂສມນສ຺ສຊາໂຕ ປຸພ຺ພຈຣິຕາປທານໍ ປກາເສນ຺ໂຕ ປທຸມຸຕ຺ຕໂຣ ນາມ ຊິໂນຕິອາທິມາຫ. ຕຕ຺ຖ ໂອມຕ຺ຕນ຺ຕິ ລາມກຠາວໍ ນີຈຠາວໍ ທຸກ຺ຂິຕຠາວໍ ວາ ນ ປສ຺ສາມິ ນ ຊານາມິ, ນ ທິຏ຺ຐປຸພ຺ໂພ ມຍາ ນີຈຠາໂວຕິ ອຕ຺ໂຖ. ເສສໍ ປາກຏເມວາຕິ.

ສປຣິວາຣິຍຕ຺ເຖຣອປທານວຓ຺ຓນາ ສມຕ຺ຕາ.

໕. ອຸມາປຸປ຺ຜິຍຕ຺ເຖຣອປທານວຓ຺ຓນາ

ນິພ຺ພຸເຕ ໂລກມຫິເຕຕິອາທິກໍ ອາຍສ຺ມໂຕ ອຸມາປຸປ຺ຜິຍຕ຺ເຖຣສ຺ສ ອປທານໍ. ອຍມ຺ປິ ປຸຣິມພຸທ຺ເຘສຸ ກຕາຘິກາໂຣ ຕຕ຺ຖ ຕຕ຺ຖ ຠເວ ວິວຏ຺ຏູປນິສ຺ສຍານິ ປຸຎ຺ຎານິ ອຸປຈິນນ຺ໂຕ ສິທ຺ຘຕ຺ຖສ຺ສ ຠຄວໂຕ ກາເລ ກຸລເຄເຫ ນິພ຺ພຕ຺ໂຕ ວຸທ຺ຘິປ຺ປຕ຺ໂຕ ຆຣາວາສໍ ສຓ຺ຐເປຕ຺ວາ ວສນ຺ໂຕ ນິພ຺ພຸຕສ຺ສ ຠຄວໂຕ ເຈຕິຍມເຫ ວຕ຺ຕມາເນ ອິນ຺ທນີລມຓິວຓ຺ຓໍ ອຸມາປຸປ຺ຜໍ ຄເຫຕ຺ວາ ປູເຊສິ. ໂສ ເຕນ ປຸຎ຺ເຎນ ສຸຄຕີສຸເຍວ ສໍສຣນ຺ໂຕ ທິພ຺ພມານຸສສມ຺ປຕ຺ຕິໂຍ ອນຸຠວິຕ຺ວາ ອຸປ຺ປນ຺ນຸປ຺ປນ຺ນຠເວ ພຫຸລໍ ນີລວຓ຺ໂຓ ຊາຕິສມ຺ປນ຺ໂນ ວິຠວສມ຺ປນ຺ໂນ ອໂຫສິ. ໂສ ອິມສ຺ມິໍ ພຸທ຺ຘຸປ຺ປາເທ ວິຠວສມ຺ປນ຺ເນ ເອກສ຺ມິໍ ກຸລເຄເຫ ນິພ຺ພຕ຺ໂຕ ວິຎ຺ຎຸຕໍ ປຕ຺ວາ ສທ຺ຘາຊາໂຕ ປພ຺ພຊິໂຕ ນຈິຣສ຺ເສວ ອຣຫຕ຺ຕໍ ປາປຸຓິ.

໒໑. ໂສ ປຸພ຺ພກມ຺ມໍ ສຣິຕ຺ວາ ໂສມນສ຺ສຊາໂຕ ປຸພ຺ພຈຣິຕາປທານໍ ປກາເສນ຺ໂຕ ນິພ຺ພຸເຕ ໂລກມຫິເຕຕິອາທິ ວຸຕ຺ຕໍ. ຕຕ຺ຖ ໂລກມຫິເຕຕິ ໂລເກຫິ ມຫິໂຕ ປູຊິໂຕຕິ ໂລກມຫິໂຕ, ຕສ຺ມິໍ ໂລກມຫິເຕ ສິທ຺ຘຕ຺ຖມ຺ຫິ ຠຄວຕິ ປຣິນິພ຺ພຸເຕຕິ ສມ຺ພນ຺ໂຘ. ອາຫຸຕີນໍປຏິຄ຺ຄເຫຕິ ອາຫຸຕິໂນ ວຸຈ຺ຈນ຺ຕິ ປູຊາສກ຺ກາຣາ, ເຕສໍ ອາຫຸຕີນໍ ປຏິຄ຺ຄເຫຕຸໍ ອຣຫຕີຕິ ອາຫຸຕີນໍປຏິຄ຺ຄໂຫ, ອລຸຕ຺ຕກິຕນ຺ຕສມາໂສ, ຕສ຺ມິໍ ອາຫຸຕີນໍປຏິຄ຺ຄເຫ ຠຄວຕິ ປຣິນິພ຺ພຸເຕຕິ ອຕ຺ໂຖ.

໒໒. ອຸມາປຸປ຺ຜນ຺ຕິ ອຸທ຺ຘມຸທ຺ຘໍ ນີລປຠໍ ມຸຎ຺ຈມານໍ ປຸປ຺ຜຕິ ວິກສຕີຕິ ອຸມາປຸປ຺ຜໍ, ຕໍ ອຸມາປຸປ຺ຜໍ ຄເຫຕ຺ວາ ເຈຕິເຍ ປູຊໍ ອກາສິນ຺ຕິ ອຕ຺ໂຖ. ເສສໍ ອຸຕ຺ຕານຕ຺ຖເມວາຕິ.

ອຸມາປຸປ຺ຜິຍຕ຺ເຖຣອປທານວຓ຺ຓນາ ສມຕ຺ຕາ.

໖. ອນຸເລປທາຍກຕ຺ເຖຣອປທານວຓ຺ຓນາ

ອໂນມທສ຺ສີມຸນິໂນຕິອາທິກໍ ອາຍສ຺ມໂຕ ອນຸເລປທາຍກຕ຺ເຖຣສ຺ສ ອປທານໍ. ອຍມ຺ປິ ປຸຣິມພຸທ຺ເຘສຸ ກຕາຘິກາໂຣ ຕຕ຺ຖ ຕຕ຺ຖ ຠເວ ວິວຏ຺ຏູປນິສ຺ສຍານິ ປຸຎ຺ຎານິ ອຸປຈິນນ຺ໂຕ ອໂນມທສ຺ສິສ຺ສ ຠຄວໂຕ ກາເລ ກຸລເຄເຫ ນິພ຺ພຕ຺ໂຕ ມຫທ຺ຘໂນ ມຫາໂຠໂຄ ຕສ຺ສ ຠຄວໂຕ ໂພຘິຣຸກ຺ຂສ຺ສ ເວທິກາວລຍໍ ກາເຣຕ຺ວາ ສຸຘາກມ຺ມຎ຺ຈ ກາເຣຕ຺ວາ ວາລຸກສນ຺ຖຣຓໍ ທທ຺ທຬ຺ຫມານໍ ຣຊຕວິມານມິວ ກາເຣສິ. ໂສ ເຕນ ປຸຎ຺ເຎນ ສຸຂປ຺ປຕ຺ໂຕ ອຸປ຺ປນ຺ນຸປ຺ປນ຺ນຠເວ ຣຊຕວິມານຣຊຕເຄຫຣຊຕປາສາເທສຸ ສຸຂມນຸຠວິຕ຺ວາ ອິມສ຺ມິໍ ພຸທ຺ຘຸປ຺ປາເທ ກຸລເຄເຫ ນິພ຺ພຕ຺ໂຕ ວິຎ຺ຎຸຕໍ ປຕ຺ວາ ສຕ຺ຖຣິ ປສນ຺ໂນ ປພ຺ພຊິຕ຺ວາ ວິປສ຺ສນມນຸຍຸຕ຺ໂຕ ນຈິຣສ຺ເສວ ອຣຫາ ອໂຫສິ.

໒໖. ໂສ ອປຣຠາເຄ ‘‘ກິໍ ນຸ ໂຂ ກຸສລໍ ກຕ຺ວາ ມຍາ ອຍໍ ວິເສໂສ ອຘິຄໂຕ’’ຕິ ປຸພ຺ເພນິວາສານຸສ຺ສຕິຎາເຓນ ປຏິປາຏິຍາ ອນຸສ຺ສຣິຕ຺ວາ ປຸພ຺ເພ ກຕກຸສລໍ ຊານິຕ຺ວາ ໂສມນສ຺ສຊາໂຕ ປຸພ຺ພຈຣິຕາປທານໍ ປກາເສນ຺ໂຕ ອໂນມທສ຺ສີມຸນິໂນຕິອາທິມາຫ. ຕຕ຺ຖ ອໂນມໍ ອລາມກໍ ທສ຺ສນໍ ທສ຺ສນີຍໍ ສຣີຣໍ ຍສ຺ສ ໂສ ອໂນມທສ຺ສີ, ທ຺ວຕ຺ຕິໍສມຫາປຸຣິສລກ຺ຂຓອສີຕານຸພ຺ຍຎ຺ຊນພ຺ຍາມປ຺ປຠາສມຸຊ຺ຊລວິຣາຊິຕສຣີຣຕ຺ຕາ ສຸນ຺ທຣທສ຺ສໂນຕິ ອຕ຺ໂຖ. ສຸຘາຍ ປິຓ຺ຑໍ ທຕ຺ວານາຕິ ໂພຘິຆເຣ ເວທິກາວລຍໍ ກາເຣຕ຺ວາ ສກເລ ໂພຘິຆເຣ ສຸຘາເລປນໍ ກຕ຺ວາຕິ ອຕ຺ໂຖ. ປາຓິກມ຺ມໍ ອກາສຫນ຺ຕິ ສາຣກຏ຺ເຐນ ຜລກປາຓິໂຍ ກຕ຺ວາ ຕາຫິ ປາຓີຫິ ມຏ຺ຐກມ຺ມໍ ອກາສິນ຺ຕິ ອຕ຺ໂຖ. ເສສໍ ສຸວິຎ຺ເຎຍ຺ຍເມວາຕິ.

ອນຸເລປທາຍກຕ຺ເຖຣອປທານວຓ຺ຓນາ ສມຕ຺ຕາ.

໗. ມຄ຺ຄທາຍກຕ຺ເຖຣອປທານວຓ຺ຓນາ

ອຸຕ຺ຕຣິຕ຺ວານ ນທິກນ຺ຕິອາທິກໍ ອາຍສ຺ມໂຕ ມຄ຺ຄທາຍກຕ຺ເຖຣສ຺ສ ອປທານໍ. ອຍມ຺ປິ ປຸຣິມຊິນວເຣສຸ ກຕາຘິກາໂຣ ອເນເກສຸ ຠເວສຸ ນິພ຺ພານາຘິຄມຕ຺ຖາຍ ປຸຎ຺ຎານິ ອຸປຈິນນ຺ໂຕ ສິທ຺ຘຕ຺ຖສ຺ສ ຠຄວໂຕ ກາເລ ໂລກສມ຺ມເຕ ກຸເລ ນິພ຺ພຕ຺ໂຕ ວຸທ຺ຘິມນ຺ວາຍ ຆຣາວາສໍ ວສນ຺ໂຕ ເອກທິວສໍ ຠຄວນ຺ຕໍ ເອກໍ ນທິໍ ອຸຕ຺ຕຣິຕ຺ວາ ວນນ຺ຕຣໍ ຄຈ຺ຉນ຺ຕໍ ທິສ຺ວາ ປສນ຺ນມານໂສ ‘‘ອິທານິ ມຍາ ຠຄວໂຕ ມຄ຺ຄໍ ສມໍ ກາຕຸໍ ວຏ຺ຏຕີ’’ຕິ ຈິນ຺ເຕຕ຺ວາ ກຸທາລຎ຺ຈ ປິຏກຎ຺ຈ ອາທາຍ ຠຄວໂຕ ຄມນມຄ຺ຄໍ ສມໍ ກຕ຺ວາ ວາລຸກໍ ໂອກິຣິຕ຺ວາ ຠຄວໂຕ ປາເທ ວນ຺ທິຕ຺ວາ, ‘‘ຠນ຺ເຕ, ອິມິນາ ມຄ຺ຄາລງ຺ກາຣກຣເຓນ ນິພ຺ພຕ຺ຕນິພ຺ພຕ຺ຕຏ຺ຐາເນ ປູຊນີໂຍ ຠເວຍ຺ຍໍ, ນິພ຺ພານຎ຺ຈ ປາປຸເຓຍ຺ຍ’’ນ຺ຕິ ປຕ຺ຖນໍ ອກາສິ. ຠຄວາ ‘‘ຍຖາຘິປ຺ປາຍໍ ສມິຊ຺ຌຕູ’’ຕິ ອນຸໂມທນໍ ວຕ຺ວາ ປກ຺ກາມິ.

໓໒-໓. ໂສ ເຕນ ປຸຎ຺ເຎນ ເທວມນຸສ຺ເສສຸ ສໍສຣນ຺ໂຕ ສພ຺ພຕ຺ຖ ປູຊິໂຕ ອໂຫສິ. ອິມສ຺ມິໍ ປນ ພຸທ຺ຘຸປ຺ປາເທ ປາກເຏ ເອກສ຺ມິໍ ກຸເລ ນິພ຺ພຕ຺ໂຕ ສຕ຺ຖຣິ ປສນ຺ໂນ ປພ຺ພຊິຕ຺ວາ ວິປສ຺ສນໍ ວຑ຺ເຒຕ຺ວາ ນຈິຣສ຺ເສວ ອຣຫຕ຺ຕໍ ປຕ຺ວາ ອຕ຺ຕໂນ ປຸພ຺ພກມ຺ມໍ ປຈ຺ຈກ຺ຂໂຕ ຎຕ຺ວາ ໂສມນສ຺ສຊາໂຕ ປຸພ຺ພຈຣິຕາປທານໍ ປກາເສນ຺ໂຕ ອຸຕ຺ຕຣິຕ຺ວານ ນທິກນ຺ຕິອາທິມາຫ. ຕຕ຺ຖ ນທຕິ ສທ຺ທໍ ກໂຣຕິ ຄຈ຺ຉຕີຕິ ນທີ, ນທີເຍວ ນທິກາ, ຕໍ ນທິກໍ ອຸຕ຺ຕຣິຕ຺ວາ ອຕິກ຺ກມິຕ຺ວາຕິ ອຕ຺ໂຖ. ກຸທາລປິຏກມາທາຍາຕິ ກຸ ວຸຈ຺ຈຕິ ປຖວີ, ຕໍ ວິທາລເນ ປທາລເນ ຉິນ຺ທເນ ອລນ຺ຕິ ກຸທາລໍ, ປິຏກໍ ວຸຈ຺ຈຕິ ປໍສຸວາລິກາທິວາຫກໍ, ຕາລປຓ຺ຓເວຕ຺ຕລຕາທີຫິ ກຕຠາຊນໍ, ກຸທາລຎ຺ຈ ປິຏກຎ຺ຈ ກຸທາລປິຏກໍ, ຕໍ ອາທາຍ ຄເຫຕ຺ວາຕິ ອຕ຺ໂຖ. ເສສໍ ອຸຕ຺ຕານຕ຺ຖເມວາຕິ.

ມຄ຺ຄທາຍກຕ຺ເຖຣອປທານວຓ຺ຓນາ ສມຕ຺ຕາ.

໘. ຜລກທາຍກຕ຺ເຖຣອປທານວຓ຺ຓນາ

ຍານກາໂຣ ປຸເຣ ອາສິນ຺ຕິອາທິກໍ ອາຍສ຺ມໂຕ ຜລກທາຍກຕ຺ເຖຣສ຺ສ ອປທານໍ. ອຍມ຺ປິ ປຸຣິມພຸທ຺ເຘສຸ ກຕາຘິກາໂຣ ອເນເກສຸ ອຕ຺ຕຠາເວສຸ ກຕປຸຎ຺ຎສມ຺ຠາໂຣ ສິທ຺ຘຕ຺ຖສ຺ສ ຠຄວໂຕ ກາເລ ວຑ຺ຒກິກຸເລ ນິພ຺ພຕ຺ໂຕ ຣຕນຕ຺ຕເຍ ປສນ຺ໂນ ຈນ຺ທເນນ ອາລມ຺ພນຜລກໍ ກຕ຺ວາ ຠຄວໂຕ ອທາສິ. ຠຄວາ ຕສ຺ສານຸໂມທນໍ ອກາສິ.

໓໗. ໂສ ເຕນ ປຸຎ຺ເຎນ ເທວມນຸສ຺ເສສຸ ສໍສຣນ຺ໂຕ ສພ຺ພຕ຺ຖ ກາເລ ຈິຕ຺ຕສຸຂປີຓິໂຕ ອຸຠຍສມ຺ປຕ຺ຕິໂຍ ອນຸຠວິຕ຺ວາ ອິມສ຺ມິໍ ພຸທ຺ຘຸປ຺ປາເທ ກຸລເຄເຫ ນິພ຺ພຕ຺ໂຕ ວິຎ຺ຎຸຕໍ ປຕ຺ວາ ສຕ຺ຖຸ ຘມ຺ມເທສນໍ ສຸຕ຺ວາ ສຎ຺ຊາຕປ຺ປສາໂທ ປພ຺ພຊິຕ຺ວາ ວາຍມນ຺ໂຕ ນຈິຣສ຺ເສວ ສຫ ປຏິສມ຺ຠິທາຫິ ອຣຫຕ຺ຕໍ ປຕ຺ວາ ອຕ຺ຕໂນ ປຸພ຺ພກມ຺ມໍ ສຣິຕ຺ວາ ໂສມນສ຺ສຊາໂຕ ປຸພ຺ພຈຣິຕາປທານໍ ປກາເສນ຺ໂຕ ຍານກາໂຣ ປຸເຣ ອາສິນ຺ຕິອາທິມາຫ. ຕຕ຺ຖ ຍານກາໂຣຕິ ຍນ຺ຕິ ເອເຕນ ອິຈ຺ຉິຕິຈ຺ຉິຕຏ຺ຐານນ຺ຕິ ຍານໍ, ຕໍ ກໂຣຕີຕິ ຍານກາໂຣ, ປຸເຣ ພຸທ຺ຘທສ຺ສນສມເຍ ອຫໍ ຍານກາໂຣ ອາສິໍ ອໂຫສິນ຺ຕິ ອຕ຺ໂຖ. ຈນ຺ທນໍ ຜລກໍ ກຕ຺ວາຕິ ຈນ຺ທຕິ ປຣິຬາຫໍ ວູປສເມຕີຕິ ຈນ຺ທນໍ. ອຖ ວາ ຈນ຺ທນ຺ຕິ ສຸຄນ຺ຘວາສນຕ຺ຖໍ ສຣີຣໍ ວິລິມ຺ປນ຺ຕິ ເອເຕນາຕິ ຈນ຺ທນໍ, ຕໍ ອາລມ຺ພນຜລກໍ ກຕ຺ວາ. ໂລກພນ຺ຘຸໂນຕິ ສກລໂລກສ຺ສ ພນ຺ຘຸ ຎາຕິຠູໂຕຕິ ໂລກພນ຺ຘຸ, ຕສ຺ສ ໂລກພນ຺ຘຸໂນ ສຕ຺ຖຸສ຺ສ ອທາສິນ຺ຕິ ອຕ຺ໂຖ. ເສສໍ ສຸວິຎ຺ເຎຍ຺ຍເມວາຕິ.

ຜລກທາຍກຕ຺ເຖຣອປທານວຓ຺ຓນາ ສມຕ຺ຕາ.

໙. ວຏໍສກິຍຕ຺ເຖຣອປທານວຓ຺ຓນາ

ສຸເມໂຘ ນາມ ນາເມນາຕິອາທິກໍ ອາຍສ຺ມໂຕ ວຏໍສກິຍຕ຺ເຖຣສ຺ສ ອປທານໍ. ອຍມ຺ປິ ປຸຣິມມຸນິນ຺ເທສຸ ກຕາຘິກາໂຣ ຕຕ຺ຖ ຕຕ຺ຖ ຠເວ ວິວຏ຺ຏູປນິສ຺ສຍານິ ປຸຎ຺ຎານິ ອຸປຈິນນ຺ໂຕ ສຸເມຘສ຺ສ ຠຄວໂຕ ກາເລ ກຸລເຄເຫ ນິພ຺ພຕ຺ໂຕ ວິຎ຺ຎຸຕໍ ປຕ຺ໂຕ ຆຣາວາສໍ ສຓ຺ຐເປຕ຺ວາ ຕຕ຺ຖ ອາທີນວໍ ທິສ຺ວາ ເຄຫໍ ປຫາຍ ຕາປສປພ຺ພຊ຺ຊໍ ປພ຺ພຊິຕ຺ວາ ມຫາວເນ ວິຫາສິ. ຕສ຺ມິໍ ສມເຍ ສຸເມໂຘ ຠຄວາ ວິເວກກາມຕາຍ ຕໍ ວນໍ ສມ຺ປາປຸຓິ. ອຖ ໂສ ຕາປໂສ ຠຄວນ຺ຕໍ ທິສ຺ວາ ປສນ຺ນມານໂສ ວິກສິຕໍ ສຬລປຸປ຺ຜໍ ຄເຫຕ຺ວາ ວຏໍສກາກາເຣນ ຄນ຺ເຖຕ຺ວາ ຠຄວໂຕ ປາທມູເລ ຐເປຕ຺ວາ ປູເຊສິ. ຠຄວາ ຕສ຺ສ ຈິຕ຺ຕປ຺ປສາທຕ຺ຖາຍ ອນຸໂມທນມກາສິ. ໂສ ເຕນ ປຸຎ຺ເຎນ ເທວມນຸສ຺ເສສຸ ສໍສຣນ຺ໂຕ ອຸຠຍສມ຺ປຕ຺ຕິໂຍ ອນຸຠວິຕ຺ວາ ອິມສ຺ມິໍ ພຸທ຺ຘຸປ຺ປາເທ ວິຠວສມ຺ປນ຺ເນ ກຸເລ ຊາໂຕ ວຸທ຺ຘິມນ຺ວາຍ ສທ຺ໂຘ ປສນ຺ໂນ ປພ຺ພຊິຕ຺ວາ ນຈິຣສ຺ເສວ ອຣຫາ ອໂຫສິ.

໔໓. ໂສ ອປຣຠາເຄ ປຸພ຺ພກມ຺ມໍ ສຣິຕ຺ວາ ໂສມນສ຺ສຊາໂຕ ປຸພ຺ພຈຣິຕາປທານໍ ປກາເສນ຺ໂຕ ສຸເມໂຘ ນາມ ນາເມນາຕິອາທິ ວຸຕ຺ຕໍ. ວິເວກມນຸພ຺ຣູຫນ຺ໂຕຕິ ຊນາກິຓ຺ຓຕໍ ປຫາຍ ຊນວິເວກໍ ຈິຕ຺ຕວິເວກຎ຺ຈ ອນຸພ຺ຣູຫນ຺ໂຕ ວຑ຺ເຒນ຺ໂຕ ພຫຸລີກໂຣນ຺ໂຕ ມຫາວນໍ ອຊ຺ໂຌຄາຫິ ປາວິສີຕິ ອຕ຺ໂຖ. ເສສໍ ອຸຕ຺ຕານຕ຺ຖເມວາຕິ.

ວຏໍສກິຍຕ຺ເຖຣອປທານວຓ຺ຓນາ ສມຕ຺ຕາ.

໑໐. ປລ຺ລງ຺ກທາຍກຕ຺ເຖຣອປທານວຓ຺ຓນາ

ສຸເມຘສ຺ສ ຠຄວໂຕຕິອາທິກໍ ອາຍສ຺ມໂຕ ປລ຺ລງ຺ກທາຍກຕ຺ເຖຣສ຺ສ ອປທານໍ. ອຍມ຺ປິ ປຸຣິມພຸທ຺ເຘສຸ ກຕາຘິກາໂຣ ອເນເກສຸ ຠເວສຸ ນິພ຺ພານາຘິຄມຕ຺ຖາຍ ກຕປຸຎ຺ຎູປຈໂຍ ສຸເມຘສ຺ສ ຠຄວໂຕ ກາເລ ຄຫປຕິກຸເລ ນິພ຺ພຕ຺ໂຕ ວຸທ຺ຘິມນ຺ວາຍ ມຫາໂຠຄສມ຺ປນ຺ໂນ ສຕ຺ຖຣິ ປສີທິຕ຺ວາ ຘມ຺ມໍ ສຸຕ຺ວາ ຕສ຺ສ ສຕ຺ຖຸໂນ ສຕ຺ຕຣຕນມຍໍ ປລ຺ລງ຺ກໍ ກາເຣຕ຺ວາ ມຫນ຺ຕໍ ປູຊໍ ອກາສິ. ໂສ ເຕນ ປຸຎ຺ເຎນ ເທວມນຸສ຺ເສສຸ ສໍສຣນ຺ໂຕ ສພ຺ພຕ຺ຖ ປູຊິໂຕ ອໂຫສິ. ໂສ ອນຸກ຺ກເມນ ອິມສ຺ມິໍ ພຸທ຺ຘຸປ຺ປາເທ ວິຠວສມ຺ປນ຺ເນ ເອກສ຺ມິໍ ກຸເລ ນິພ຺ພຕ຺ໂຕ ວິຎ຺ຎຸຕໍ ປຕ຺ໂຕ ຆຣາວາສໍ ສຓ຺ຐເປຕ຺ວາ ສຕ຺ຖຸ ຘມ຺ມເທສນໍ ສຸຕ຺ວາ ປສນ຺ໂນ ປພ຺ພຊິຕ຺ວາ ນຈິຣສ຺ເສວ ອຣຫຕ຺ຕໍ ປຕ຺ວາ ປຸພ຺ເພ ກຕປຸຎ຺ຎນາເມນ ປລ຺ລງ຺ກທາຍກຕ຺ເຖໂຣຕິ ປາກໂຏ ອໂຫສິ. ເຫຏ຺ຐາ ວິຍ ອຸປຣິປິ ປຸພ຺ເພ ກຕປຸຎ຺ຎນາເມນ ເຖຣານໍ ນາມານິ ເອວເມວ ເວທິຕພ຺ພານິ.

໔໗. ໂສ ເອກທິວສໍ ອຕ຺ຕໂນ ປຸພ຺ພກມ຺ມໍ ສຣິຕ຺ວາ ໂສມນສ຺ສຊາໂຕ ປຸພ຺ພຈຣິຕາປທານໍ ປກາເສນ຺ໂຕ ສຸເມຘສ຺ສ ຠຄວໂຕຕິອາທິມາຫ. ປລ຺ລງ຺ໂກ ຫິ ມຍາ ທິນ຺ໂນຕິ ປລ຺ລງ຺ກໍ ອູຣຸພທ຺ຘາສນໍ ກຕ຺ວາ ຍຕ຺ຖ ອຸປວີສນ຺ຕິ ນິສີທນ຺ຕິ, ໂສ ປລ຺ລງ຺ໂກຕິ ວຸຈ຺ຈຕິ, ໂສ ປລ຺ລງ຺ໂກ ສຕ຺ຕຣຕນມໂຍ ມຍາ ທິນ຺ໂນ ປູຊິໂຕຕິ ອຕ຺ໂຖ. ສອຸຕ຺ຕຣສປຈ຺ຉໂທຕິ ສຫ ອຸຕ຺ຕຣຈ຺ຉເທນ ສຫ ປຈ຺ຉເທນ ສອຸຕ຺ຕຣສປຈ຺ຉໂທ, ອຸປຣິວິຕານໍ ພນ຺ຘິຕ຺ວາ ອາສນໍ ອຸຕ຺ຕມວຕ຺ເຖຫິ ອຈ຺ຉາເທຕ຺ວາຕິ ອຕ຺ໂຖ. ເສສໍ ປາກຏເມວາຕິ.

ປລ຺ລງ຺ກທາຍກຕ຺ເຖຣອປທານວຓ຺ຓນາ ສມຕ຺ຕາ.

ປນ຺ນຣສມວຄ຺ຄວຓ຺ຓນາ ສມຕ຺ຕາ.

໑໖. ພນ຺ຘຸຊີວກວຄ຺ໂຄ

໑. ພນ຺ຘຸຊີວກຕ຺ເຖຣອປທານວຓ຺ຓນາ

ຈນ຺ທໍວ ວິມລໍ ສຸທ຺ຘນ຺ຕິອາທິກໍ ອາຍສ຺ມໂຕ ພນ຺ຘຸຊີວກຕ຺ເຖຣສ຺ສ ອປທານໍ. ອຍມ຺ປາຍສ຺ມາ ປຸຣິມພຸທ຺ເຘສຸ ກຕາຘິກາໂຣ ຕຕ຺ຖ ຕຕ຺ຖ ຠເວ ວິວຏ຺ຏູປນິສ຺ສຍານິ ປຸຎ຺ຎານິ ອຸປຈິນນ຺ໂຕ ສິຂິສ຺ສ ຠຄວໂຕ ກາເລ ກຸລເຄເຫ ນິພ຺ພຕ຺ໂຕ ວິຎ຺ຎຸຕໍ ປຕ຺ໂຕ ຆຣາວາສໍ ສຓ຺ຐເປຕ຺ວາ ວສນ຺ໂຕ ສິຂິສ຺ສ ຠຄວໂຕ ຣູປກາຍສມ຺ປຕ຺ຕິໍ ທິສ຺ວາ ປສນ຺ນມານໂສ ພນ຺ຘຸຊີວກປຸປ຺ຜານິ ຄເຫຕ຺ວາ ຠຄວໂຕ ປາທມູເລ ປູເຊສິ. ຠຄວາ ຕສ຺ສ ຈິຕ຺ຕປ຺ປສາທວຑ຺ຒນຕ຺ຖາຍ ອນຸໂມທນມກາສິ. ໂສ ຍາວຕາຍຸຕໍ ຐຕ຺ວາ ເຕເນວ ປຸຎ຺ເຎນ ເທວໂລເກ ນິພ຺ພຕ຺ໂຕ ຉ ກາມາວຈຣສມ຺ປຕ຺ຕິໂຍ ອນຸຠວິຕ຺ວາ ມນຸສ຺ເສສຸ ຈ ຈກ຺ກວຕ຺ຕິອາທິສມ຺ປຕ຺ຕິໂຍ ອນຸຠວິຕ຺ວາ ອິມສ຺ສ ອມ຺ຫາກໍ ສມ຺ມາສມ຺ພຸທ຺ຘສ຺ສ ອຸປ຺ປນ຺ນກາເລ ຄຫປຕິກຸເລ ນິພ຺ພຕ຺ໂຕ ຣູປຄ຺ຄຍສຄ຺ຄປ຺ປຕ຺ໂຕ ສຕ຺ຖຸ ຘມ຺ມເທສນໍ ສຸຕ຺ວາ ສທ຺ຘາຊາໂຕ ເຄຫໍ ປຫາຍ ປພ຺ພຊິໂຕ ອຣຫຕ຺ຕໍ ປາປຸຓິ.

໑. ໂສ ປຸພ຺ເພນິວາສຎາເຓນ ປຸພ຺ເພ ກຕກຸສລກມ຺ມໍ ອນຸສ຺ສຣິຕ຺ວາ ໂສມນສ຺ສຊາໂຕ ປຸພ຺ພຈຣິຕາປທານໍ ປກາເສນ຺ໂຕ ຈນ຺ທໍວ ວິມລໍ ສຸທ຺ຘນ຺ຕິອາທິມາຫ. ຕຕ຺ຖ ຈນ຺ທໍວ ວິມລໍ ສຸທ຺ຘນ຺ຕິ ອພ຺ຠາ, ມຫິກາ, ຘຸໂມ, ຣໂຊ, ຣາຫູຕິ ອິເມຫິ ອຸປກ຺ກິເລສມເລຫິ ວິມຸຕ຺ຕໍ ຈນ຺ທໍ ອິວ ທິຍຑ຺ຒສຫສ຺ສຸປກ຺ກິເລສມລານໍ ປຫີນຕ຺ຕາ ວິມລໍ ນິກ຺ກິເລສຕ຺ຕາ ສຸທ຺ຘໍ ປສນ຺ນໍ ສິຂິໍ ສມ຺ພຸທ຺ຘນ຺ຕິ ສມ຺ພນ຺ໂຘ. ກິເລສກທ຺ທມານໍ ອຠາເວນ ອນາວິລໍ. ນນ຺ທີຠວສງ຺ຂາຕາຍ ພລວສ຺ເນຫາຍ ປຣິສມນ຺ຕໂຕ ຂີຓຕ຺ຕາ ນນ຺ທີຠວປຣິກ຺ຂີຓໍ. ຕິຓ຺ຓໍ ໂລເກຕິ ໂລກຕ຺ຕຍໂຕ ຕິຓ຺ຓໍ ອຸຕ຺ຕິຓ຺ຓໍ ອຕິກ຺ກນ຺ຕໍ. ວິສຕ຺ຕິກນ຺ຕິ ວິສຕ຺ຕິກໍ ວຸຈ຺ຈຕິ ຕຓ຺ຫາ, ນິຕ຺ຕຓ຺ຫນ຺ຕິ ອຕ຺ໂຖ.

໒. ນິພ຺ພາປຍນ຺ຕໍ ຊນຕນ຺ຕິ ຘມ຺ມວສ຺ສໍ ວສ຺ສນ຺ໂຕ ຊນຕໍ ຊນສມູຫໍ ກິເລສປຣິຬາຫາຠາເວນ ນິພ຺ພາປຍນ຺ຕໍ ວູປສເມນ຺ຕໍ. ສຍໍ ສໍສາຣໂຕ ຕິຓ຺ຓໍ, ສພ຺ພສຕ຺ເຕ ສໍສາຣໂຕ ຕາຣຍນ຺ຕໍ ອຕິກ຺ກເມນ຺ຕໍ ຈຕຸນ຺ນໍ ສຈ຺ຈານໍ ມຸນນໂຕ ຊານນໂຕ ມຸນິໍ ສິຂິໍ ສມ຺ພຸທ຺ຘນ຺ຕິ ສມ຺ພນ຺ໂຘ. ວນສ຺ມິໍ ຌາຍມານນ຺ຕິ ອາຣມ຺ມຓູປນິຊ຺ຌານລກ຺ຂຓູປນິຊ຺ຌາເນຫິ ຌາຍນ຺ຕໍ ຈິນ຺ເຕນ຺ຕໍ ຈິຕ຺ເຕນ ຠາເວນ຺ຕໍ ວນມຊ຺ເຌຕິ ອຕ຺ໂຖ. ເອກຄ຺ຄໍ ເອກຄ຺ຄຈິຕ຺ຕໍ ສຸສມາຫິຕໍ ສຸຏ຺ຐຸ ອາຣມ຺ມເຓ ອາຫິຕໍ ຐປິຕຈິຕ຺ຕໍ ສິຂິໍ ມຸນິໍ ທິສ຺ວາຕິ ສມ຺ພນ຺ໂຘ.

໓. ພນ຺ຘຸຊີວກປຸປ຺ຜານີຕິ ພນ຺ຘູນໍ ຎາຕີນໍ ຊີວກໍ ຊີວິຕນິສ຺ສຍໍ ຫທຍມໍສໂລຫິຕໍ ພນ຺ຘຸຊີວກໍ ຫທຍມໍສໂລຫິຕສມານວຓ຺ຓໍ ປຸປ຺ຜໍ ພນ຺ຘຸຊີວກປຸປ຺ຜໍ ຄເຫຕ຺ວາ ສິຂິໂນ ໂລກພນ຺ຘຸໂນ ປູເຊສິນ຺ຕິ ອຕ຺ໂຖ. ເສສໍ ອຸຕ຺ຕານຕ຺ຖເມວາຕິ.

ພນ຺ຘຸຊີວກຕ຺ເຖຣອປທານວຓ຺ຓນາ ສມຕ຺ຕາ.

໒. ຕມ຺ພປຸປ຺ຜິຍຕ຺ເຖຣອປທານວຓ຺ຓນາ

ປຣກມ຺ມາຍເນ ຍຸຕ຺ໂຕຕິອາທິກໍ ອາຍສ຺ມໂຕ ຕມ຺ພປຸປ຺ຜິຍຕ຺ເຖຣສ຺ສ ອປທານໍ. ອຍມ຺ປິ ອາຍສ຺ມາ ປຸຣິມພຸທ຺ເຘສຸ ກຕາຘິກາໂຣ ຕຕ຺ຖ ຕຕ຺ຖ ຠເວ ວິວຏ຺ຏູປນິສ຺ສຍານິ ປຸຎ຺ຎານິ ອຸປຈິນນ຺ໂຕ ປິຍທສ຺ສິສ຺ສ ຠຄວໂຕ ກາເລ ເກນຈິ ປຸເຣ ກເຕນ ອກຸສລກມ຺ເມນ ທຸຄ຺ຄຕກຸເລ ນິພ຺ພຕ຺ໂຕ ວຸທ຺ຘິປ຺ປຕ຺ໂຕ ປເຣສໍ ກມ຺ມໍ ກຕ຺ວາ ຠຕິຍາ ຊີວິກໍ ກປ຺ເປສິ. ໂສ ເອວໍ ທຸກ຺ເຂນ ວສນ຺ໂຕ ປເຣສໍ ອປຣາຘໍ ກຕ຺ວາ ມຣຓຠເຍນ ປລາຍິຕ຺ວາ ວນໍ ປາວິສິ. ຕຕ຺ຖ ຄຕຏ຺ຐາເນ ປາຏລິໂພຘິໍ ທິສ຺ວາ ວນ຺ທິຕ຺ວາ ສມ຺ມຊ຺ຊິຕ຺ວາ ເອກສ຺ມິໍ ຣຸກ຺ເຂ ຕມ຺ພວຓ຺ຓໍ ປຸປ຺ຜໍ ທິສ຺ວາ ຕໍ ສພ຺ພໍ ກຓ຺ຓິເກ ໂອຈິນິຕ຺ວາ ໂພຘິປູຊໍ ອກາສິ. ຕຕ຺ຖ ຈິຕ຺ຕໍ ປສາເທຕ຺ວາ ວນ຺ທິຕ຺ວາ ປລ຺ລງ຺ກມາຠຸຊິຕ຺ວາ ນິສີທິ. ຕສ຺ມິໍ ຂເຓ ເຕ ມນຸສ຺ສາ ປທານຸປທິກໍ ອນຸພນ຺ຘິຕ຺ວາ ຕຕ຺ຖ ອຄມໍສຸ. ໂສ ເຕ ທິສ຺ວາ ໂພຘິໍ ອາວຊ຺ເຊນ຺ໂຕວ ປລາຍິຕ຺ວາ ຠຍານເກ ຄີຣິທຸຄ຺ຄປປາເຕ ປຕິຕ຺ວາ ມຣິ.

໗. ໂສ ໂພຘິປູຊາຍ ອນຸສ຺ສຣິຕຕ຺ຕາ ເຕເນວ ປີຕິໂສມນສ຺ເສນ ຕາວຕິໍສາທີສຸ ອຸປປນ຺ໂນ ຉ ກາມາວຈຣສມ຺ປຕ຺ຕິໍ ອນຸຠວິຕ຺ວາ ມນຸສ຺ເສສຸ ຈ ຈກ຺ກວຕ຺ຕິອາທິສມ຺ປຕ຺ຕິໍ ອນຸຠວິຕ຺ວາ ອິມສ຺ມິໍ ພຸທ຺ຘຸປ຺ປາເທ ວິຠວສມ຺ປນ຺ເນ ກຸເລ ນິພ຺ພຕ຺ໂຕ ວຸທ຺ຘິປ຺ປຕ຺ໂຕ ສຕ຺ຖຸ ຘມ຺ມເທສນໍ ສຸຕ຺ວາ ປສນ຺ນມານໂສ ປພ຺ພຊິຕ຺ວາ ນຈິຣສ຺ເສວ ອຣຫາ ຫຸຕ຺ວາ ອຕ຺ຕໂນ ປຸພ຺ພກມ຺ມໍ ສຣິຕ຺ວາ ໂສມນສ຺ສຊາໂຕ ປຸພ຺ພຈຣິຕາປທານໍ ປກາເສນ຺ໂຕ ປຣກມ຺ມາຍເນ ຍຸຕ຺ໂຕຕິອາທິມາຫ. ຕຕ຺ຖ ປເຣສໍ ກມ຺ມານິ ປຣກມ຺ມານິ, ປຣກມ຺ມານໍ ອາຍເນ ກຣເຓ ວາຫເນ ຘາຣເຓ ຍຸຕ຺ໂຕ ໂຍຊິໂຕ ອໂຫສິນ຺ຕິ ອຕ຺ໂຖ. ເສສໍ ປາກຏເມວາຕິ.

ຕມ຺ພປຸປ຺ຜິຍຕ຺ເຖຣອປທານວຓ຺ຓນາ ສມຕ຺ຕາ.

໓. ວີຖິສມ຺ມຊ຺ຊກຕ຺ເຖຣອປທານວຓ຺ຓນາ

ອຸເທນ຺ຕໍ ສຕຣໍສິໍ ວາຕິອາທິກໍ ອາຍສ຺ມໂຕ ວີຖິສມ຺ມຊ຺ຊກຕ຺ເຖຣສ຺ສ ອປທານໍ. ອຍມ຺ປິ ປຸຣິມພຸທ຺ເຘສຸ ກຕາຘິກາໂຣ ອເນເກສຸ ຊາຕິສເຕສຸ ກຕປຸຎ຺ຎສຎ຺ຈໂຍ ສິຂິສ຺ສ ຠຄວໂຕ ກາເລ ກຸລເຄເຫ ນິພ຺ພຕ຺ໂຕ ຆຣາວາສໍ ວສນ຺ໂຕ ນຄຣວາສີຫິ ສທ຺ຘິໍ ວີຖິໍ ສຊ຺ເຊຕ຺ວາ ນີຍມານໍ ຠຄວນ຺ຕໍ ທິສ຺ວາ ປສນ຺ນມານໂສ ວີຖິໍ ສມໍ ກຕ຺ວາ ຘຊໍ ຕຕ຺ຖ ອຸສ຺ສາເປສິ.

໑໕. ໂສ ເຕເນວ ປຸຎ຺ເຎນ ເທວມນຸສ຺ເສສຸ ສໍສຣນ຺ໂຕ ອຸຠຍສມ຺ປຕ຺ຕິໂຍ ອນຸຠວິຕ຺ວາ ອິມສ຺ມິໍ ພຸທ຺ຘຸປ຺ປາເທ ເອກສ຺ມິໍ ກຸເລ ນິພ຺ພຕ຺ໂຕ ວິຎ຺ຎຸຕໍ ປຕ຺ວາ ສຕ຺ຖຸ ຘມ຺ມເທສນໍ ສຸຕ຺ວາ ປຏິລທ຺ຘສທ຺ໂຘ ພຫຸມານຫທໂຍ ປພ຺ພຊິຕ຺ວາ ລທ຺ຘູປສມ຺ປໂທ ນຈິຣສ຺ເສວ ອຣຫາ ຫຸຕ຺ວາ ອຕ຺ຕໂນ ປຸພ຺ພກມ຺ມໍ ອນຸສ຺ສຣນ຺ໂຕ ປຈ຺ຈກ຺ຂໂຕ ຊານິຕ຺ວາ ປຸພ຺ພຈຣິຕາປທານໍ ປກາເສນ຺ໂຕ ອຸເທນ຺ຕໍ ສຕຣໍສິໍ ວາຕິອາທິມາຫ. ຕຕ຺ຖ ອຸເທນ຺ຕໍ ອຸຄ຺ຄຈ຺ຉນ຺ຕໍ ສຕຣໍສິໍ ສຕປຠໍ. ສຕຣໍສີຕິ ເທສນາສີສມຕ຺ຕໍ, ອເນກສຕສຫສ຺ສປຠໍ ສູຣິຍໍ ອິວາຕິ ອຕ຺ໂຖ. ປີຕຣໍສິໍວ ຠາຓຸມນ຺ຕິ ປີຕຣໍສິໍ ສໍກຸຈິຕປຠໍ ຠາຓຸມໍ ປຠາວນ຺ຕໍ ຈນ຺ທມຓ຺ຑລໍ ອິວ ສມ຺ພຸທ຺ຘໍ ທິສ຺ວາຕິ ອຕ຺ໂຖ. ເສສໍ ສຸວິຎ຺ເຎຍ຺ຍເມວາຕິ.

ວີຖິສມ຺ມຊ຺ຊກຕ຺ເຖຣອປທານວຓ຺ຓນາ ສມຕ຺ຕາ.

໔. ກກ຺ກາຣຸປຸປ຺ຜປູຊກຕ຺ເຖຣອປທານວຓ຺ຓນາ

ເທວປຸຕ຺ໂຕ ອຫໍ ສນ຺ໂຕຕິອາທິກໍ ອາຍສ຺ມໂຕ ກກ຺ກາຣຸປຸປ຺ຜປູຊກຕ຺ເຖຣສ຺ສ ອປທານໍ. ອຍມ຺ປິ ປຸຣິມພຸທ຺ເຘສຸ ກຕາຘິກາໂຣ ຕຕ຺ຖ ຕຕ຺ຖ ຠເວ ກຕປຸຎ຺ຎສຎ຺ຈໂຍ ສິຂິສ຺ສ ຠຄວໂຕ ກາເລ ຠຸມ຺ມຏ຺ຐກເທວປຸຕ຺ໂຕ ຫຸຕ຺ວາ ນິພ຺ພຕ຺ໂຕ ສິຂິໍ ສມ຺ມາສມ຺ພຸທ຺ຘໍ ທິສ຺ວາ ທິພ຺ພກກ຺ກາຣຸປຸປ຺ຜໍ ຄເຫຕ຺ວາ ປູເຊສິ.

໒໑. ໂສ ເຕນ ປຸຎ຺ເຎນ ເທວມນຸສ຺ເສສຸ ສໍສຣນ຺ໂຕ ເອກຕິໍສກປ຺ປພ຺ຠນ຺ຕເຣ ອຸຠຍສຸຂໍ ອນຸຠວິຕ຺ວາ ອິມສ຺ມິໍ ພຸທ຺ຘຸປ຺ປາເທ ສາວຕ຺ຖິຍໍ ກຸລເຄເຫ ນິພ຺ພຕ຺ໂຕ ວຸທ຺ຘິມນ຺ວາຍ ສຕ຺ຖຣິ ປສນ຺ໂນ ປພ຺ພຊິຕ຺ວາ ນຈິຣສ຺ເສວ ອຣຫາ ຫຸຕ຺ວາ ອຕ຺ຕໂນ ປຸພ຺ພກມ຺ມໍ ປຈ຺ຈກ຺ຂໂຕ ຎຕ຺ວາ ໂສມນສ຺ສຊາໂຕ ປຸພ຺ພຈຣິຕາປທານໍ ປກາເສນ຺ໂຕ ເທວປຸຕ຺ໂຕ ອຫໍ ສນ຺ໂຕຕິອາທິມາຫ. ຕຕ຺ຖ ທິພ຺ພນ຺ຕິ ກີຬນ຺ຕິ ປຎ຺ຈຫິ ທິພ຺ເພຫິ ກາມຄຸເຓຫີຕິ ເທວາ, ເທວານໍ ປຸຕ຺ໂຕ, ເທໂວ ເອວ ວາ ປຸຕ຺ໂຕ ເທວປຸຕ຺ໂຕ, ອຫໍ ເທວປຸຕ຺ໂຕ ສນ຺ໂຕ ວິຊ຺ຊມາໂນ ທິພ຺ພໍ ກກ຺ກາຣຸປຸປ຺ຜໍ ປຄ຺ຄຍ຺ຫ ປກາເຣນ, ຄເຫຕ຺ວາ ສິຂິສ຺ສ ຠຄວໂຕ ອຠິໂຣປຍິໍ ປູເຊສິນ຺ຕິ ອຕ຺ໂຖ. ເສສໍ ອຸຕ຺ຕານຕ຺ຖເມວາຕິ.

ກກ຺ກາຣຸປຸປ຺ຜປູຊກຕ຺ເຖຣອປທານວຓ຺ຓນາ ສມຕ຺ຕາ.

໕. ມນ຺ທາຣວປຸປ຺ຜປູຊກຕ຺ເຖຣອປທານວຓ຺ຓນາ

ເທວປຸຕ຺ໂຕ ອຫໍ ສນ຺ໂຕຕິອາທິກໍ ອາຍສ຺ມໂຕ ມນ຺ທາຣວປຸປ຺ຜປູຊກຕ຺ເຖຣສ຺ສ ອປທານໍ. ອຍມ຺ປິ ເຖໂຣ ປຸຣິມພຸທ຺ເຘສຸ ກຕາຘິກາໂຣ ຕຕ຺ຖ ຕຕ຺ຖ ຠເວ ວິວຏ຺ຏູປນິສ຺ສຍານິ ປຸຎ຺ຎານິ ອຸປຈິນນ຺ໂຕ ສິຂິສ຺ສ ຠຄວໂຕ ກາເລ ຠຸມ຺ມຏ຺ຐກເທວປຸຕ຺ໂຕ ຫຸຕ຺ວາ ນິພ຺ພຕ຺ໂຕ ສິຂິໍ ຠຄວນ຺ຕໍ ທິສ຺ວາ ປສນ຺ນມານໂສ ທິພ຺ພມນ຺ທາຣວປຸປ຺ເຜຫິ ປູເຊສິ.

໒໕. ໂສ ເຕນ ປຸຎ຺ເຎນາຕິອາທິກໍ ສພ຺ພໍ ອນນ຺ຕຣຕ຺ເຖຣສ຺ສ ອປທານວຓ຺ຓນາຍ ວຸຕ຺ຕນເຍເນວ ເວທິຕພ຺ພນ຺ຕິ.

ມນ຺ທາຣວປຸປ຺ຜປູຊກຕ຺ເຖຣອປທານວຓ຺ຓນາ ສມຕ຺ຕາ.

໖. ກທມ຺ພປຸປ຺ຜິຍຕ຺ເຖຣອປທານວຓ຺ຓນາ

ຫິມວນ຺ຕສ຺ສາວິທູເຣຕິອາທິກໍ ອາຍສ຺ມໂຕ ກທມ຺ພປຸປ຺ຜິຍຕ຺ເຖຣສ຺ສ ອປທານໍ. ອຍມ຺ປິ ປຸຣິມຊິນວເຣສຸ ກຕາຘິກາໂຣ ຕຕ຺ຖ ຕຕ຺ຖ ຠເວ ວິວຏ຺ຏູປນິສ຺ສຍານິ ປຸຎ຺ຎານິ ອຸປຈິນນ຺ໂຕ ສມ຺ມາສມ຺ພຸທ຺ຘສຸຎ຺ເຎ ໂລເກ ເອກສ຺ມິໍ ກຸເລ ນິພ຺ພຕ຺ໂຕ ວຸທ຺ຘິມນ຺ວາຍ ຆຣາວາສໍ ວສນ຺ໂຕ ຕຕ຺ຖ ອາທີນວໍ ທິສ຺ວາ ຆຣາວາສໍ ປຫາຍ ຕາປສປພ຺ພຊ຺ຊໍ ປພ຺ພຊິຕ຺ວາ ຫິມວນ຺ຕສມີເປ ກຸກ຺ກຸເຏ ນາມ ປພ຺ພເຕ ອສ຺ສມໍ ກຕ຺ວາ ວິຫາສິ. ໂສ ຕຕ຺ຖ ສຕ຺ຕ ປຈ຺ເຈກພຸທ຺ເຘ ທິສ຺ວາ ປສນ຺ນມານໂສ ປຸປ຺ຜິຕໍ ກທມ຺ພປຸປ຺ຜໍ ໂອຈິນິຕ຺ວາ ເຕ ປຈ຺ເຈກພຸທ຺ເຘ ປູເຊສິ. ເຕປິ ‘‘ອິຈ຺ຉິຕໍ ປຕ຺ຖິຕ’’ນ຺ຕິອາທິນາ ອນຸໂມທນໍ ອກໍສຸ.

໓໐. ໂສ ເຕນ ປຸຎ຺ເຎນ ເທວມນຸສ຺ເສສຸ ສໍສຣນ຺ໂຕ ອຸຠຍສມ຺ປຕ຺ຕິໂຍ ອນຸຠວິຕ຺ວາ ອິມສ຺ມິໍ ພຸທ຺ຘຸປ຺ປາເທ ສາວຕ຺ຖິຍໍ ກຸລເຄເຫ ນິພ຺ພຕ຺ໂຕ ວຸທ຺ຘິມນ຺ວາຍ ສຕ຺ຖຸ ຘມ຺ມເທສນໍ ສຸຕ຺ວາ ປຏິລທ຺ຘສທ຺ໂຘ ປພ຺ພຊິຕ຺ວາ ນຈິຣສ຺ເສວ ອຣຫາ ຫຸຕ຺ວາ ປຸພ຺ພກມ຺ມໍ ສຣິຕ຺ວາ ໂສມນສ຺ສຊາໂຕ ປຸພ຺ພຈຣິຕາປທານໍ ປກາເສນ຺ໂຕ ຫິມວນ຺ຕສ຺ສາວິທູເຣຕິອາທິມາຫ. ຕໍ ວຸຕ຺ຕຕ຺ຖເມວ. ກຸກ຺ກຸໂຏ ນາມ ປພ຺ພໂຕຕິ ຕສ຺ສ ອຸໂຠສຸ ປສ຺ເສສຸ ກຸກ຺ກຸຏຈູຬາກາເຣນ ປພ຺ພຕກູຏານໍ ວິຊ຺ຊມານຕ຺ຕາ ກຸກ຺ກຸໂຏຕິ ສງ຺ຂໍ ຄໂຕ. ປກາເຣນ ຕິໂຣ ຫຸຕ຺ວາ ປຕິຏ຺ຐຫຕີຕິ ປພ຺ພໂຕ. ຕມ຺ຫິ ປພ຺ພຕປາທມ຺ຫີຕິ ຕສ຺ມິໍ ປພ຺ພຕສມີເປ. ສຕ຺ຕ ພຸທ຺ຘາ ວສນ຺ຕີຕິ ສຕ຺ຕ ປຈ຺ເຈກພຸທ຺ຘາ ຕສ຺ມິໍ ກຸກ຺ກຸຏປພ຺ພຕປາເທ ປຓ຺ຓສາລາຍໍ ວສນ຺ຕີຕິ ອຕ຺ໂຖ.

໓໑. ທີປຣາຊໍວ ອຸຄ຺ຄຕນ຺ຕິ ທີປານໍ ຣາຊາ ທີປຣາຊາ, ສພ຺ເພສໍ ທີປານໍ ຊລມານານໍ ຕາຣການໍ ຣາຊາ ຈນ຺ໂທຕິ ອຕ຺ໂຖ. ອຖ ວາ ສພ຺ເພສຸ ຊມ຺ພຸທີປປຸພ຺ພວິເທຫອປຣໂຄຍານອຸຕ຺ຕຣກຸຣຸສງ຺ຂາເຕສຸ ຈຕູສຸ ທີເປສຸ ທ຺ວິສຫສ຺ສປຣິຕ຺ຕທີເປສຸ ຈ ຣາຊາ ອາໂລກຜຣຓໂຕ ຈນ຺ໂທ ທີປຣາຊາຕິ ວຸຈ຺ຈຕິ, ຕໍ ນເຠ ອຸຄ຺ຄຕໍ ຈນ຺ທໍ ອິວ ປຸປ຺ຜິຕໍ ຜຸລ຺ລິຕໍ ກທມ຺ພຣຸກ຺ຂໍ ທິສ຺ວາ ຕໂຕ ປຸປ຺ຜໍ ໂອຈິນິຕ຺ວາ ອຸໂຠຫິ ຫຕ຺ເຖຫິ ປຄ຺ຄຍ຺ຫ ປກາເຣນ ຄເຫຕ຺ວາ ສຕ຺ຕ ປຈ຺ເຈກພຸທ຺ເຘ ສໂມກິຣິໍ ສຸຏ຺ຐຸ ໂອກິຣິໍ, ອາທເຣນ ປູເຊສິນ຺ຕິ ອຕ຺ໂຖ. ເສສໍ ອຸຕ຺ຕານຕ຺ຖເມວາຕິ.

ກທມ຺ພປຸປ຺ຜິຍຕ຺ເຖຣອປທານວຓ຺ຓນາ ສມຕ຺ຕາ.

໗. ຕິຓສູລກຕ຺ເຖຣອປທານວຓ຺ຓນາ

ຫິມວນ຺ຕສ຺ສາວິທູເຣຕິອາທິກໍ ອາຍສ຺ມໂຕ ຕິຓສູລກຕ຺ເຖຣສ຺ສ ອປທານໍ. ອຍມ຺ປິ ເຖໂຣ ປຸຣິມຊິນວເຣສຸ ກຕປຸຎ຺ຎສມ຺ຠາໂຣ ອຸປ຺ປນ຺ນຸປ຺ປນ຺ນຠເວ ກຸສລານິ ອຸປຈິນນ຺ໂຕ ສິຂິສ຺ສ ຠຄວໂຕ ກາເລ ກຸລເຄເຫ ນິພ຺ພຕ຺ໂຕ ຆຣາວາສໍ ສຓ຺ຐເປຕ຺ວາ ຕຕ຺ຖ ໂທສໍ ທິສ຺ວາ ຕໍ ປຫາຍ ຕາປສປພ຺ພຊ຺ຊໍ ປພ຺ພຊິຕ຺ວາ ວສນ຺ໂຕ ຫິມວນ຺ຕສມີເປ ຠູຕຄເຓ ນາມ ປພ຺ພເຕ ວສນ຺ຕໍ ເອກຕໍ ວິເວກມນຸພ຺ຣູຫນ຺ຕໍ ສິຂິໍ ສມ຺ພຸທ຺ຘໍ ທິສ຺ວາ ປສນ຺ນມານໂສ ຕິຓສູລປຸປ຺ຜໍ ຄເຫຕ຺ວາ ປາທມູເລ ປູເຊສິ. ພຸທ຺ໂຘປິ ຕສ຺ສ ອນຸໂມທນໍ ອກາສິ.

໓໕. ໂສ ເຕນ ປຸຎ຺ເຎນ ເທວມນຸສ຺ເສສຸ ສໍສຣນ຺ໂຕ ອຸຠຍສມ຺ປຕ຺ຕິໂຍ ອນຸຠວິຕ຺ວາ ອິມສ຺ມິໍ ພຸທ຺ຘຸປ຺ປາເທ ສາວຕ຺ຖິຍໍ ວິຠວສມ຺ປນ຺ເນ ເອກສ຺ມິໍ ກຸເລ ນິພ຺ພຕ຺ໂຕ ວຸທ຺ຘິມນ຺ວາຍ ສາສເນ ປສນ຺ໂນ ປພ຺ພຊິຕ຺ວາ ອຸປນິສ຺ສຍສມ຺ປນ຺ນຕ຺ຕາ ນຈິຣສ຺ເສວ ອຣຫຕ຺ຕໍ ປາປຸຓິຕ຺ວາ ປຸພ຺ພກມ຺ມໍ ສຣິຕ຺ວາ ໂສມນສ຺ສປ຺ປຕ຺ໂຕ ປຸພ຺ພຈຣິຕາປທານໍ ປກາເສນ຺ໂຕ ຫິມວນ຺ຕສ຺ສາວິທູເຣຕິອາທິມາຫ. ຠູຕຄໂຓ ນາມ ປພ຺ພໂຕຕິ ຠູຕຄຓານໍ ເທວຍກ຺ຂສມູຫານໍ ອາວາສຠູຕຕ຺ຕາ ຠວນສທິສຕ຺ຕາ ອວິຣູຬ຺ຫຠາເວນ ປວຕ຺ຕຕ຺ຕາ ຈ ຠູຕຄໂຓ ນາມ ປພ຺ພໂຕ, ຕສ຺ມິໍ ເອໂກ ອທຸຕິໂຍ ຊິໂນ ຊິຕມາໂຣ ພຸທ຺ໂຘ ວສເຕ ທິພ຺ພພ຺ຣຫ຺ມອຣິຍອິຣິຍາປຖວິຫາເຣຫິ ວິຫຣຕີຕິ ອຕ຺ໂຖ.

໓໖. ເອກູນສຕສຫສ຺ສໍ, ກປ຺ປໍ ນ ວິນິປາຕິໂກຕິ ເຕນ ຕິຓສູລປຸປ຺ຜປູຊາກຣຓຜເລນ ນິຣນ຺ຕຣໍ ເອກູນສຕສຫສ຺ສກປ຺ປານໍ ອວິນິປາຕໂກ ຈຕຸຣາປາຍວິນິມຸຕ຺ໂຕ ສຄ຺ຄສມ຺ປຕ຺ຕິຠວເມວ ອຸປປນ຺ໂນຕິ ອຕ຺ໂຖ. ເສສໍ ສຸວິຎ຺ເຎຍ຺ຍເມວາຕິ.

ຕິຓສູລກຕ຺ເຖຣອປທານວຓ຺ຓນາ ສມຕ຺ຕາ.

໘. ນາຄປຸປ຺ຜິຍຕ຺ເຖຣອປທານວຓ຺ຓນາ

ສຸວຈ຺ໂຉ ນາມ ນາເມນາຕິອາທິກໍ ອາຍສ຺ມໂຕ ນາຄປຸປ຺ຜິຍຕ຺ເຖຣສ຺ສ ອປທານໍ. ອຍມ຺ປິ ເຖໂຣ ປຸຣິມຊິນນິສເຠສຸ ກຕາຘິກາໂຣ ຕຕ຺ຖ ຕຕ຺ຖ ຠເວ ວິວຏ຺ຏູປນິສ຺ສຍານິ ປຸຎ຺ຎານິ ອຸປຈິນນ຺ໂຕ ປທຸມຸຕ຺ຕຣຠຄວໂຕ ກາເລ ພ຺ຣາຫ຺ມຓກຸເລ ນິພ຺ພຕ຺ໂຕ ວຸທ຺ຘິປ຺ປຕ຺ໂຕ ເວທຕ຺ຕຍາທີສຸ ສກສິປ຺ເປສຸ ນິປ຺ຜຕ຺ຕິໍ ປຕ຺ວາ ຕຕ຺ຖ ສາຣໍ ອທິສ຺ວາ ຫິມວນ຺ຕໍ ປວິສິຕ຺ວາ ຕາປສປພ຺ພຊ຺ຊໍ ປພ຺ພຊິຕ຺ວາ ຌານສມາປຕ຺ຕິສຸເຂນ ວີຕິນາເມສິ. ຕສ຺ມິໍ ສມເຍ ປທຸມຸຕ຺ຕໂຣ ຠຄວາ ຕສ຺ສານຸກມ຺ປາຍ ຕຕ຺ຖ ອຄມາສິ. ໂສ ຕາປໂສ ຕໍ ຠຄວນ຺ຕໍ ທິສ຺ວາ ລກ຺ຂຓສຕ຺ເຖສຸ ເຉກຕ຺ຕາ ຠຄວໂຕ ລກ຺ຂຓຣູປສມ຺ປຕ຺ຕິຍາ ປສນ຺ໂນ ວນ຺ທິຕ຺ວາ ອຎ຺ຊລິໍ ປຄ຺ຄຍ຺ຫ ອຏ຺ຐາສິ. ອາກາສໂຕ ອໂນຕິຓ຺ຓຕ຺ຕາ ປູຊາສກ຺ກາເຣ ອກເຕເຍວ ອາກາເສເນວ ປກ຺ກາມິ. ອຖ ໂສ ຕາປໂສ ສສິສ຺ໂສ ນາຄປຸປ຺ຜໍ ໂອຈິນິຕ຺ວາ ເຕນ ປຸປ຺ເຜນ ຠຄວໂຕ ຄຕທິສາຠາຄມຄ຺ຄໍ ປູເຊສິ.

໓໙. ໂສ ເຕນ ປຸຎ຺ເຎນ ເທວມນຸສ຺ເສສຸ ສໍສຣນ຺ໂຕ ອຸຠຍສມ຺ປຕ຺ຕິໂຍ ອນຸຠວນ຺ໂຕ ສພ຺ພຕ຺ຖ ປູຊິໂຕ ອິມສ຺ມິໍ ພຸທ຺ຘຸປ຺ປາເທ ສາວຕ຺ຖິຍໍ ກຸລເຄເຫ ນິພ຺ພຕ຺ໂຕ ວຸທ຺ຘິມນ຺ວາຍ ສທ຺ຘາສມ຺ປນ຺ໂນ ປພ຺ພຊິຕ຺ວາ ວຕ຺ຕປຏິປຕ຺ຕິຍາ ສາສນໍ ໂສຠຍມາໂນ ນຈິຣສ຺ເສວ ອຣຫາ ຫຸຕ຺ວາ ‘‘ເກນ ນຸ ໂຂ ກຸສລກມ຺ເມນ ມຍາ ອຍໍ ໂລກຸຕ຺ຕຣສມ຺ປຕ຺ຕິ ລທ຺ຘາ’’ຕິ ອຕີຕກມ຺ມໍ ສຣນ຺ໂຕ ປຸພ຺ພກມ຺ມໍ ປຈ຺ຈກ຺ຂໂຕ ຎຕ຺ວາ ສຎ຺ຊາຕໂສມນສ຺ໂສ ປຸພ຺ພຈຣິຕາປທານໍ ປກາເສນ຺ໂຕ ສຸວຈ຺ໂຉ ນາມ ນາເມນາຕິອາທິມາຫ. ຕຕ຺ຖ ວຈ຺ຉໂຄຕ຺ເຕ ຊາຕຕ຺ຕາ ວຈ຺ໂຉ, ສຸນ຺ທໂຣ ຈ ໂສ ວຈ຺ໂຉ ເຈຕິ ສຸວຈ຺ໂຉ. ນາເມນ ສຸວຈ຺ໂຉ ນາມ ພ຺ຣາຫ຺ມໂຓ ມນ຺ຕປາຣຄູ ເວທຕ຺ຕຍາທິສກລມນ຺ຕສຕ຺ເຖ ໂກຏິປ຺ປຕ຺ໂຕຕິ ອຕ຺ໂຖ. ເສສໍ ເຫຏ຺ຐາ ວຸຕ຺ຕນຍຕ຺ຕາ ອຸຕ຺ຕານຕ຺ຖເມວາຕິ.

ນາຄປຸປ຺ຜິຍຕ຺ເຖຣອປທານວຓ຺ຓນາ ສມຕ຺ຕາ.

໙. ປຸນ຺ນາຄປຸປ຺ຜິຍຕ຺ເຖຣອປທານວຓ຺ຓນາ

ການນໍ ວນໂມຄຍ຺ຫາຕິອາທິກໍ ອາຍສ຺ມໂຕ ປຸນ຺ນາຄປຸປ຺ຜິຍຕ຺ເຖຣສ຺ສ ອປທານໍ. ອຍມ຺ປິ ປຸຣິມຊິນວເຣສຸ ກຕາຘິກາໂຣ ຕຕ຺ຖ ຕຕ຺ຖ ຠເວ ວິວຏ຺ຏູປນິສ຺ສຍານິ ປຸຎ຺ຎານິ ອຸປຈິນນ຺ໂຕ ຜຸສ຺ສສ຺ສ ຠຄວໂຕ ກາເລ ເນສາທກຸເລ ນິພ຺ພຕ຺ໂຕ ມຫາວນໍ ປວິຏ຺ໂຐ ຕຕ຺ຖ ສຸປຸປ຺ຜິຕປຸນ຺ນາຄປຸປ຺ຜໍ ທິສ຺ວາ ເຫຕຸສມ຺ປນ຺ນຕ຺ຕາ ພຸທ຺ຘາຣມ຺ມຓປີຕິວເສນ ຠຄວນ຺ຕໍ ສຣິຕ຺ວາ ຕໍ ປຸປ຺ຜໍ ສຫ ກຓ຺ຓິກາຫິ ໂອຈິນິຕ຺ວາ ວາລຸກາຫິ ເຈຕິຍໍ ກຕ຺ວາ ປູເຊສິ.

໔໖. ໂສ ເຕນ ປຸຎ຺ເຎນ ທ຺ເວນວຸຕິກປ຺ເປ ນິຣນ຺ຕຣໍ ເທວມນຸສ຺ສສມ຺ປຕ຺ຕິໂຍເຍວ ອນຸຠວິຕ຺ວາ ອິມສ຺ມິໍ ພຸທ຺ຘຸປ຺ປາເທ ສາວຕ຺ຖິຍໍ ວິຠວສມ຺ປນ຺ເນ ກຸເລ ນິພ຺ພຕ຺ໂຕ ວຸທ຺ຘິມນ຺ວາຍ ປຸພ຺ພວາສນາພເລນ ສາສເນ ປສນ຺ໂນ ປພ຺ພຊິຕ຺ວາ ວາຍມນ຺ໂຕ ນຈິຣສ຺ເສວ ອຣຫາ ຫຸຕ຺ວາ ປຸພ຺ເພ ກຕກຸສລໍ ສຣິຕ຺ວາ ໂສມນສ຺ສຊາໂຕ ປຸພ຺ພຈຣິຕາປທານໍ ປກາເສນ຺ໂຕ ການນໍ ວນໂມຄຍ຺ຫາຕິອາທິມາຫ. ຕໍ ສພ຺ພໍ ເຫຏ຺ຐາ ວຸຕ຺ຕຕ຺ຕາ ອຸຕ຺ຕານຕ຺ຖເມວາຕິ.

ປຸນ຺ນາຄປຸປ຺ຜິຍຕ຺ເຖຣອປທານວຓ຺ຓນາ ສມຕ຺ຕາ.

໑໐. ກຸມຸທທາຍກຕ຺ເຖຣອປທານວຓ຺ຓນາ

ຫິມວນ຺ຕສ຺ສາວິທູເຣຕິອາທິກໍ ອາຍສ຺ມໂຕ ກຸມຸທທາຍກຕ຺ເຖຣສ຺ສ ອປທານໍ. ອຍມ຺ປິ ເຖໂຣ ປຸຣິມພຸທ຺ເຘສຸ ກຕາຘິກາໂຣ ອເນເກສຸ ຠເວສຸ ວິວຏ຺ຏູປນິສ຺ສຍານິ ປຸຎ຺ຎານິ ອຸປຈິນນ຺ໂຕ ປທຸມຸຕ຺ຕຣສ຺ສ ຠຄວໂຕ ກາເລ ຫິມວນ຺ຕສ຺ສ ອາສນ຺ເນ ມຫນ຺ເຕ ຊາຕສ຺ສເຣ ກຸກຸຕ຺ໂຖ ນາມ ປກ຺ຂີ ຫຸຕ຺ວາ ນິພ຺ພຕ຺ໂຕ ເກນຈິ ອກຸສເລນ ປກ຺ຂີ ສມາໂນປິ ປຸພ຺ເພ ກຕສມ຺ຠາເຣນ ພຸທ຺ຘິສມ຺ປນ຺ໂນ ປຸຎ຺ຎາປຸຎ຺ເຎສຸ ເຉໂກ ສີລວາ ປາຓໂຄຈຣໂຕ ປຏິວິຣໂຕ ອໂຫສິ. ຕສ຺ມິໍ ສມເຍ ປທຸມຸຕ຺ຕໂຣ ຠຄວາ ອາກາເສນາຄນ຺ຕ຺ວາ ຕສ຺ສ ສມີເປ ຈງ຺ກມຕິ. ອຖ ໂສ ສກຸໂຓ ຠຄວນ຺ຕໍ ທິສ຺ວາ ປສນ຺ນຈິຕ຺ໂຕ ກຸມຸທປຸປ຺ຜໍ ຑໍສິຕ຺ວາ ຠຄວໂຕ ປາທມູເລ ປູເຊສິ. ຠຄວາ ຕສ຺ສ ໂສມນສ຺ສຸປ຺ປາທນຕ຺ຖໍ ປຏິຄ຺ຄເຫຕ຺ວາ ອນຸໂມທນມກາສິ.

໕໑. ໂສ ເຕນ ປຸຎ຺ເຎນ ເທວມນຸສ຺ເສສຸ ອຸຠຍສມ຺ປຕ຺ຕິສຸຂໍ ອນຸຠວິຕ຺ວາ ອິມສ຺ມິໍ ພຸທ຺ຘຸປ຺ປາເທ ສາວຕ຺ຖິຍໍ ອຎ຺ຎຕຣສ຺ມິໍ ກຸເລ ນິພ຺ພຕ຺ໂຕ ວຸທ຺ຘິມນ຺ວາຍ ມຫທ຺ຘໂນ ມຫາໂຠໂຄ ຣຕນຕ຺ຕເຍ ປສນ຺ໂນ ສຕ຺ຖຸ ຘມ຺ມເທສນໍ ສຸຕ຺ວາ ປຏິລທ຺ຘສທ຺ໂຘ ປພ຺ພຊິຕ຺ວາ ນຈິຣສ຺ເສວ ອຣຫາ ຫຸຕ຺ວາ ອຕ຺ຕໂນ ປຸພ຺ພກມ຺ມໍ ປຈ຺ຈກ຺ຂໂຕ ຎຕ຺ວາ ໂສມນສ຺ສຊາໂຕ ປຸພ຺ພຈຣິຕາປທານໍ ປກາເສນ຺ໂຕ ຫິມວນ຺ຕສ຺ສາວິທູເຣຕິອາທິມາຫ. ປທຸມຸປ຺ປລສຎ຺ຉນ຺ໂນຕິ ເອຕ຺ຖ ສຕປຕ຺ເຕຫິ ສມ຺ປຸຓ຺ໂຓ ເສຕປທຸໂມ ຈ ຕີຓິ ນີລຣຕ຺ຕເສຕຸປ຺ປລານິ ຈ ປທຸມຸປ຺ປລານິ ເຕຫິ ສຎ຺ຉນ຺ໂນ ຄຫນີຠູໂຕ ສມ຺ປຸຓ຺ໂຓ ມຫາຊາຕສ຺ສໂຣ ອຫູຕິ ສມ຺ພນ຺ໂຘ. ປຸຓ຺ຑຣີກສໂມຕ຺ຖໂຏຕິ ປຸຓ຺ຑຣີເກຫິ ຣຕ຺ຕປທຸເມຫິ ໂອຕ຺ຖໂຏ ສມ຺ປຸຓ຺ໂຓຕິ ອຕ຺ໂຖ. ເສສໍ ສຸວິຎ຺ເຎຍ຺ຍເມວາຕິ.

ກຸມຸທທາຍກຕ຺ເຖຣອປທານວຓ຺ຓນາ ສມຕ຺ຕາ.

ໂສຬສມວຄ຺ຄວຓ຺ຓນາ ສມຕ຺ຕາ.

໑໗. ສຸປາຣິຈຣິຍວຄ຺ໂຄ

໑. ສຸປາຣິຈຣິຍຕ຺ເຖຣອປທານວຓ຺ຓນາ

ປທຸໂມ ນາມ ນາເມນາຕິອາທິກໍ ອາຍສ຺ມໂຕ ສຸປາຣິຈຣິຍຕ຺ເຖຣສ຺ສ ອປທານໍ. ອຍມ຺ປິ ປຸຣິມມຸນິປຸງ຺ຄເວສຸ ກຕາຘິກາໂຣ ຕຕ຺ຖ ຕຕ຺ຖ ຠເວ ວິວຏ຺ຏູປນິສ຺ສຍານິ ປຸຎ຺ຎານິ ອຸປຈິນນ຺ໂຕ ປທຸມຸຕ຺ຕຣສ຺ສ ຠຄວໂຕ ກາເລ ຍກ຺ຂໂຍນິຍໍ ນິພ຺ພຕ຺ໂຕ ຫິມວຕິ ຍກ຺ຂສມາຄມໍ ຄໂຕ ຠຄວໂຕ ເທວຍກ຺ຂຄນ຺ຘພ຺ພນາຄານໍ ຘມ຺ມເທສນໍ ສຸຕ຺ວາ ປສນ຺ນມານໂສ ອຸໂຠ ຫຕ຺ເຖ ອາຠຸຊິຕ຺ວາ ອປ຺ໂຜເຏສິ ນມສ຺ສິ ຈ. ໂສ ເຕນ ປຸຎ຺ເຎນ ຕໂຕ ຈຸໂຕ ອຸປຣິ ເທວໂລເກ ອຸປ຺ປນ຺ໂນ ຕຕ຺ຖ ທິພ຺ພສຸຂໍ ອນຸຠວິຕ຺ວາ ມນຸສ຺ເສສຸ ຈ ຈກ຺ກວຕິອາທິສມ຺ປຕ຺ຕິໂຍ ອນຸຠວິຕ຺ວາ ອິມສ຺ມິໍ ພຸທ຺ຘຸປ຺ປາເທ ສາວຕ຺ຖິຍໍ ຄຫປຕິກຸເລ ນິພ຺ພຕ຺ໂຕ ອຑ຺ໂຒ ມຫທ຺ຘໂນ ມຫາໂຠໂຄ ຣຕນຕ຺ຕເຍ ປສນ຺ໂນ ສຕ຺ຖຸ ຘມ຺ມເທສນໍ ສຸຕ຺ວາ ສທ຺ຘາຊາໂຕ ປພ຺ພຊິຕ຺ວາ ນຈິຣສ຺ເສວ ອຣຫຕ຺ຕໍ ປາປຸຓິ.

໑. ໂສ ເອກທິວສໍ ອຕ຺ຕໂນ ປຸພ຺ພກມ຺ມໍ ສຣິຕ຺ວາ ໂສມນສ຺ສຊາໂຕ ປຸພ຺ພຈຣິຕາປທານໍ ປກາເສນ຺ໂຕ ປທຸໂມ ນາມ ນາເມນາຕິອາທິມາຫ. ຕຕ຺ຖ ປທຸໂມຕິ ຍສ຺ສ ປາທນິກ຺ເຂປສມເຍ ປຖວິໍ ຠິນ຺ທິຕ຺ວາ ປທຸມໍ ອຸຄ຺ຄນ຺ຕ຺ວາ ປາທຕລໍ ສມ຺ປຏິຈ຺ຉຕິ, ເຕນ ສຎ຺ຎາເຓນ ໂສ ຠຄວາ ປທຸໂມຕິ ສງ຺ຂໍ ຄໂຕ, ອິຘ ປທຸມຸຕ຺ຕໂຣ ຠຄວາ ອຘິປ຺ເປໂຕ. ໂສ ຠຄວາ ປວນາ ວສນວິຫາຣາ ອຠິນິກ຺ຂມ຺ມ ວນມຊ຺ຌໍ ປວິສິຕ຺ວາ ຘມ຺ມໍ ເທເສຕີຕິ ສມ຺ພນ຺ໂຘ.

ຍກ຺ຂານໍ ສມໂຍຕິ ເທວານໍ ສມາຄໂມ ອາສິ ອໂຫສີຕິ ອຕ຺ໂຖ. ອຊ຺ຌາເປກ຺ຂິໍສຸ ຕາວເທຕິ ຕສ຺ມິໍ ເທສນາກາເລ ອຘິອເປກ຺ຂິໍສຸ, ວິເສເສນ ປສ຺ສນສີລາ ອເຫສຸນ຺ຕິ ອຕ຺ໂຖ. ເສສໍ ປາກຏເມວາຕິ.

ສຸປາຣິຈຣິຍຕ຺ເຖຣອປທານວຓ຺ຓນາ ສມຕ຺ຕາ.

໒. ກຓເວຣປຸປ຺ຜິຍຕ຺ເຖຣອປທານວຓ຺ຓນາ

ສິທ຺ຘຕ຺ໂຖ ນາມ ຠຄວາຕິອາທິກໍ ອາຍສ຺ມໂຕ ກຓເວຣປຸປ຺ຜິຍຕ຺ເຖຣສ຺ສ ອປທານໍ. ອຍມ຺ປິ ປຸຣິມພຸທ຺ເຘສຸ ກຕາຘິກາໂຣ ສິທ຺ຘຕ຺ຖສ຺ສ ຠຄວໂຕ ກາເລ ສຸທ຺ທກຸເລ ນິພ຺ພຕ຺ໂຕ ວຸທ຺ຘິມນ຺ວາຍ ຣຎ຺ໂຎ ອນ຺ເຕປຸຣປາລໂກ ອໂຫສິ. ຕສ຺ມິໍ ສມເຍ ສິທ຺ຘຕ຺ໂຖ ຠຄວາ ຠິກ຺ຂຸສງ຺ຆປຣິວຸໂຕ ຣາຊວີຖິໍ ປຏິປຊ຺ຊິ. ອຖ ໂສ ອນ຺ເຕປຸຣປາລໂກ ຈຣມານໍ ຠຄວນ຺ຕໍ ທິສ຺ວາ ປສນ຺ນມານໂສ ຫຸຕ຺ວາ ກຓເວຣປຸປ຺ເຜນ ຠຄວນ຺ຕໍ ປູເຊຕ຺ວາ ນມສ຺ສມາໂນ ອຏ຺ຐາສິ. ໂສ ເຕນ ປຸຎ຺ເຎນ ສຸຄຕິສມ຺ປຕ຺ຕິໂຍເຍວ ອນຸຠວິຕ຺ວາ ອິມສ຺ມິໍ ພຸທ຺ຘຸປ຺ປາເທ ເອກສ຺ມິໍ ກຸເລ ນິພ຺ພຕ຺ຕິຕ຺ວາ ວຸທ຺ຘິປ຺ປຕ຺ໂຕ ສຕ຺ຖຸ ຘມ຺ມເທສນໍ ສຸຕ຺ວາ ປຏິລທ຺ຘສທ຺ໂຘ ປພ຺ພຊິຕ຺ວາ ນຈິຣສ຺ເສວ ອຣຫາ ອໂຫສິ.

໗. ໂສ ປຕ຺ຕອຄ຺ຄຜໂລ ປຸພ຺ເພ ກຕກຸສລໍ ສຣິຕ຺ວາ ສຎ຺ຊາຕໂສມນສ຺ໂສ ປຸພ຺ພຈຣິຕາປທານໍ ປກາເສນ຺ໂຕ ສິທ຺ຘຕ຺ໂຖ ນາມ ຠຄວາຕິອາທິມາຫ. ຕໍ ສພ຺ພໍ ເຫຏ຺ຐາ ວຸຕ຺ຕຕ຺ຕາ ອຸຕ຺ຕານຕ຺ຖເມວາຕິ.

ກຓເວຣປຸປ຺ຜິຍຕ຺ເຖຣອປທານວຓ຺ຓນາ ສມຕ຺ຕາ.

໓. ຂຊ຺ຊກທາຍກຕ຺ເຖຣອປທານວຓ຺ຓນາ

ຕິສ຺ສສ຺ສ ໂຂ ຠຄວໂຕຕິອາທິກໍ ອາຍສ຺ມໂຕ ຂຊ຺ຊກທາຍກຕ຺ເຖຣສ຺ສ ອປທານໍ. ອຍມ຺ປິ ປຸຣິມຊິນວເຣສຸ ກຕາຘິກາໂຣ ຕຕ຺ຖ ຕຕ຺ຖ ຠເວ ວິວຏ຺ຏູປນິສ຺ສຍານິ ປຸຎ຺ຎານິ ອຸປຈິນນ຺ໂຕ ຕິສ຺ສສ຺ສ ຠຄວໂຕ ກາເລ ສຸທ຺ທກຸເລ ນິພ຺ພຕ຺ໂຕ ຠຄວນ຺ຕໍ ທິສ຺ວາ ປສນ຺ນມານໂສ ອມ຺ພຊມ຺ພຸອາທິມເນກໍ ມຘຸຣຜລາຜລໍ ນາຬິເກຣໍ ປູວຂຊ຺ຊກຎ຺ຈ ອທາສິ. ຠຄວາ ຕສ຺ສ ປສາທວຑ຺ຒນຕ຺ຖາຍ ປສ຺ສນ຺ຕສ຺ເສວ ປຣິຠຸຎ຺ຊິ. ໂສ ເຕນ ປຸຎ຺ເຎນ ສຸຄຕິສມ຺ປຕ຺ຕິໂຍເຍວ ອນຸຠວິຕ຺ວາ ອິມສ຺ມິໍ ພຸທ຺ຘຸປ຺ປາເທ ສາວຕ຺ຖິຍໍ ກຸລເຄເຫ ນິພ຺ພຕ຺ໂຕ ວິຎ຺ຎຸຕໍ ປຕ຺ວາ ສຕ຺ຖຸ ຘມ຺ມເທສນໍ ສຸຕ຺ວາ ສຎ຺ຊາຕສທ຺ໂຘ ປສາທພຫຸມາໂນ ປພ຺ພຊິຕ຺ວາ ວຕ຺ຕປຏິປຕ຺ຕິຍາ ສາສນໍ ໂສເຠນ຺ໂຕ ສີລາລງ຺ກາຣປຏິມຓ຺ຑິໂຕ ນຈິຣສ຺ເສວ ອຣຫຕ຺ຕໍ ປາປຸຓິ.

໑໓. ໂສ ປຸພ຺ພກມ຺ມໍ ສຣນ຺ໂຕ ‘‘ປຸພ຺ເພ ມຍາ ສຸເຂຕ຺ເຕ ກຸສລໍ ກຕໍ ສຸນ຺ທຣ’’ນ຺ຕິ ໂສມນສ຺ສຊາໂຕ ປຸພ຺ພຈຣິຕາປທານໍ ປກາເສນ຺ໂຕ ຕິສ຺ສສ຺ສ ໂຂ ຠຄວໂຕຕິອາທິມາຫ. ຕຕ຺ຖ ຕິສ຺ໂສປິ ຠວສມ຺ປຕ຺ຕິໂຍ ທທມາໂນ ຊາໂຕຕິ ມາຕາປິຕູຫິ ກຕນາມວເສນ ຕິສ຺ໂສ. ອຖ ວາ ຕີຫິ ສຣຓຄມເນຫິ ອສ຺ສາເສນ຺ໂຕ ໂອວທນ຺ໂຕ ເຫຕຸສມ຺ປນ຺ນປຸຄ຺ຄເລ ສຄ຺ຄໂມກ຺ຂທ຺ວເຍ ປຕິຏ຺ຐາເປນ຺ໂຕ ພຸທ຺ໂຘ ຊາໂຕຕິ ຕິສ຺ໂສ. ສມາປຕ຺ຕິຄຸຓາທີຫິ ຠເຄຫິ ຍຸຕ຺ໂຕຕິ ຠຄວາ, ຕສ຺ສ ຕິສ຺ສສ຺ສ ຠຄວໂຕ ປຸພ຺ເພ ອຫໍ ຜລໍ ອທາສິນ຺ຕິ ສມ຺ພນ຺ໂຘ. ນາຬິເກຣຎ຺ຈ ປາທາສິນ຺ຕິ ນາຬິກາກາເຣນ ປວຕ຺ຕໍ ຜລໍ ນາຬິເກຣໍ, ຕຎ຺ຈ ຜລໍ ອທາສິນ຺ຕິ ອຕ຺ໂຖ. ຂຊ຺ຊກໍ ອຠິສມ຺ມຕນ຺ຕິ ຂາທິຕພ຺ພໍ ຂຊ຺ຊກໍ ອຠິ ວິເສເສນ ມຘຸສກ຺ກຣາທີຫິ ສມ຺ມິສ຺ສໍ ກຕ຺ວາ ນິປ຺ຜາທິຕໍ ສຸນ຺ທຣໍ ມຘຸຣນ຺ຕິ ສມ຺ມຕໍ ຎາຕໍ ອຠິສມ຺ມຕໍ ຂຊ຺ຊກຎ຺ຈ ອທາສິນ຺ຕິ ອຕ຺ໂຖ. ເສສໍ ສຸວິຎ຺ເຎຍ຺ຍເມວາຕິ.

ຂຊ຺ຊກທາຍກຕ຺ເຖຣອປທານວຓ຺ຓນາ ສມຕ຺ຕາ.

໔. ເທສປູຊກຕ຺ເຖຣອປທານວຓ຺ຓນາ

ອຕ຺ຖທສ຺ສີ ຕຸ ຠຄວາຕິອາທິກໍ ອາຍສ຺ມໂຕ ເທສປູຊກຕ຺ເຖຣສ຺ສ ອປທານໍ. ອຍມ຺ປິ ເຖໂຣ ປຸຣິມພຸທ຺ເຘສຸ ກຕາຘິກາໂຣ ຕຕ຺ຖ ຕຕ຺ຖ ຠເວ ວິວຏ຺ຏູປນິສ຺ສຍານິ ປຸຎ຺ຎານິ ອຸປຈິນນ຺ໂຕ ອຕ຺ຖທສ຺ສິສ຺ສ ຠຄວໂຕ ກາເລ ກຸລເຄເຫ ນິພ຺ພຕ຺ໂຕ ວຸທ຺ຘິມນ຺ວາຍ ສທ຺ໂຘ ປສນ຺ໂນ ພຸທ຺ຘມາມໂກ ຘມ຺ມມາມໂກ ສງ຺ຆມາມໂກ ອໂຫສິ. ຕທາ ອຕ຺ຖທສ຺ສີ ຠຄວາ ຠິກ຺ຂຸສງ຺ຆປຣິວຸໂຕ ຈນ຺ໂທ ວິຍ ສູຣິໂຍ ວິຍ ຈ ອາກາເສນ ຄຈ຺ຉຕິ. ໂສ ອຸປາສໂກ ຠຄວໂຕ ຄຕທິສາຠາຄໍ ຄນ຺ຘມາລາທີຫິ ປູເຊນ຺ໂຕ ອຎ຺ຊລິໍ ປຄ຺ຄຍ຺ຫ ນມສ຺ສມາໂນ ອຏ຺ຐາສິ.

໑໘. ໂສ ເຕນ ປຸຎ຺ເຎນ ເທວໂລເກ ນິພ຺ພຕ຺ໂຕ ສຄ຺ຄສມ຺ປຕ຺ຕິໍ ອນຸຠວິຕ຺ວາ ມນຸສ຺ເສສຸ ຈ ມນຸສ຺ສສມ຺ປຕ຺ຕິໍ ອນຸຠວິຕ຺ວາ ອິມສ຺ມິໍ ພຸທ຺ຘຸປ຺ປາເທ ເອກສ຺ມິໍ ກຸເລ ນິພ຺ພຕ຺ໂຕ ວຸທ຺ຘິປ຺ປຕ຺ໂຕ ອຸປໂຠຄປຣິໂຠຄສມ຺ປນ຺ໂນ ສຕ຺ຖຸ ຘມ຺ມເທສນໍ ສຸຕ຺ວາ ປສນ຺ນມານໂສ ຆຣາວາເສ ອນລ຺ລີໂນ ປພ຺ພຊິຕ຺ວາ ວຕ຺ຕສມ຺ປນ຺ໂນ ນຈິຣສ຺ເສວ ອຣຫາ ຫຸຕ຺ວາ ອຕ຺ຕໂນ ປຸພ຺ພກມ຺ມໍ ສຣິຕ຺ວາ ໂສມນສ຺ສຊາໂຕ ປຸພ຺ພຈຣິຕາປທານໍ ປກາເສນ຺ໂຕ ອຕ຺ຖທສ຺ສີ ຕຸ ຠຄວາຕິອາທິມາຫ. ຕໍ ເຫຏ຺ຐາ ວຸຕ຺ຕຕ຺ຖເມວ. ອນິລຎ຺ຊເສຕິ ‘‘ມຄ຺ໂຄ ປນ຺ໂຖ ປໂຖ ປຊ຺ໂຊ, ອຎ຺ຊສໍ ວຏຸມາຍນ’’ນ຺ຕິ (ຈູຬນິ. ປາຣາຍນຕ຺ຖຸຕິຄາຖານິທ຺ເທສ ໑໐໑) ປຣິຍາຍສ຺ສ ວຸຕ຺ຕຕ຺ຕາ ອນິລສ຺ສ ວາຕສ຺ສ ອຎ຺ຊສໍ ຄມນມຄ຺ໂຄຕິ ອນິລຎ຺ຊສໍ, ຕສ຺ມິໍ ອນິລຎ຺ຊເສ, ອາກາເສຕິ ອຕ຺ໂຖ. ເສສໍ ອຸຕ຺ຕານຕ຺ຖເມວາຕິ.

ເທສປູຊກຕ຺ເຖຣອປທານວຓ຺ຓນາ ສມຕ຺ຕາ.

໕. ກຓິກາຣຉຕ຺ຕິຍຕ຺ເຖຣອປທານວຓ຺ຓນາ

ເວສ຺ສຠູ ນາມ ສມ຺ພຸທ຺ໂຘຕິອາທິກໍ ອາຍສ຺ມໂຕ ກຓິກາຣຉຕ຺ຕິຍຕ຺ເຖຣສ຺ສ ອປທານໍ. ອຍມ຺ປິ ເຖໂຣ ປຸຣິມພຸທ຺ເຘສຸ ກຕາຘິກາໂຣ ຕຕ຺ຖ ຕຕ຺ຖ ຠເວ ວິວຏ຺ຏູປນິສ຺ສຍານິ ປຸຎ຺ຎານິ ອຸປຈິນນ຺ໂຕ ເວສ຺ສຠຸສ຺ສ ຠຄວໂຕ ກາເລ ກຸລເຄເຫ ນິພ຺ພຕ຺ໂຕ ວິຎ຺ຎຸຕໍ ປຕ຺ໂຕ ສທ຺ຘາສມ຺ປນ຺ໂນ ອໂຫສິ. ຕສ຺ມິໍ ສມເຍ ເວສ຺ສຠູ ຠຄວາ ວິເວກກາໂມ ມຫາວນໍ ປວິສິຕ຺ວາ ນິສີທິ. ອຖ ໂສປິ ອຸປາສໂກ ເກນຈິເທວ ກຣຓີເຍນ ຕຕ຺ຖ ຄນ຺ຕ຺ວາ ຠຄວນ຺ຕໍ ອຄ຺ຄິກ຺ຂນ຺ຘໍ ວິຍ ຊລມານໍ ນິສິນ຺ນໍ ທິສ຺ວາ ປສນ຺ນມານໂສ ກຓິກາຣປຸປ຺ຜໍ ໂອຈິນິຕ຺ວາ ຉຕ຺ຕໍ ກຕ຺ວາ ຠຄວໂຕ ນິສິນ຺ນຏ຺ຐາເນ ວິຕານໍ ກຕ຺ວາ ປູເຊສິ, ຕໍ ຠຄວໂຕ ອານຸຠາເວນ ສຕ຺ຕາຫໍ ອມິລາຕໍ ຫຸຕ຺ວາ ຕເຖວ ອຏ຺ຐາສິ. ຠຄວາປິ ຜລສມາປຕ຺ຕິໍ ນິໂຣຘສມາປຕ຺ຕິຎ຺ຈ ສມາປຊ຺ຊິຕ຺ວາ ວິຫາສິ, ໂສ ຕໍ ອຈ຺ຉຣິຍໍ ທິສ຺ວາ ໂສມນສ຺ສຊາໂຕ ຠຄວນ຺ຕໍ ວນ຺ທິຕ຺ວາ ອຎ຺ຊລິໍ ປຄ຺ຄຍ຺ຫ ອຏ຺ຐາສິ. ຠຄວາ ສມາປຕ຺ຕິໂຕ ວຸຏ຺ຐຫິຕ຺ວາ ວິຫາຣເມວ ອຄມາສິ.

໒໓. ໂສ ເຕນ ປຸຎ຺ເຎນ ເທວມນຸສ຺ເສສຸ ສມ຺ປຕ຺ຕິໂຍ ອນຸຠວິຕ຺ວາ ອິມສ຺ມິໍ ພຸທ຺ຘຸປ຺ປາເທ ສາວຕ຺ຖິຍໍ ກຸລເຄເຫ ນິພ຺ພຕ຺ໂຕ ວຸທ຺ຘິມນ຺ວາຍ ສທ຺ຘາສມ຺ປນ຺ໂນ ສຕ຺ຖຸ ຘມ຺ມເທສນໍ ສຸຕ຺ວາ ຆຣາວາເສ ອນລ຺ລີໂນ ປພ຺ພຊິຕ຺ວາ ວຕ຺ຕປຏິປຕ຺ຕິຍາ ຊິນສາສນໍ ໂສເຠນ຺ໂຕ ນຈິຣສ຺ເສວ ອຣຫາ ຫຸຕ຺ວາ ອຕ຺ຕໂນ ປຸພ຺ພກມ຺ມໍ ສຣິຕ຺ວາ ໂສມນສ຺ສຊາໂຕ ປຸພ຺ພຈຣິຕາປທານໍ ປກາເສນ຺ໂຕ ເວສ຺ສຠູ ນາມ ສມ຺ພຸທ຺ໂຘຕິອາທິມາຫ. ຕຕ຺ຖ ເວສ຺ສຠູຕິ ເວສ຺ເສ ເວສ຺ສຊເນ ຠຸນາຕິ ອຠິຠວຕີຕິ ເວສ຺ສຠູ. ອຖ ວາ ເວສ຺ເສ ປຎ຺ຈວິຘມາເຣ ອຠິຠຸນາຕິ ອຊ຺ໂຌຕ຺ຖຣຕີຕິ ເວສ຺ສຠູ. ສາມໍເຍວ ພຸຊ຺ຌິຕາ ສຈ຺ຈານີຕິ ສມ຺ພຸທ຺ໂຘ, ນາເມນ ເວສ຺ສຠູ ນາມ ສມ຺ພຸທ຺ໂຘຕິ ອຕ຺ໂຖ. ທິວາວິຫາຣາຍ ມຸນີຕິ ທິພ຺ພຕິ ປກາເສຕິ ຕໍ ຕໍ ວຕ຺ຖຸໍ ປາກຏໍ ກໂຣຕີຕິ ທິວາ. ສູຣິຍຸຄ຺ຄມນໂຕ ປຏ຺ຐາຍ ຍາວ ອຕ຺ຖງ຺ຄໂມ, ຕາວ ປຣິຈ຺ຉິນ຺ນກາໂລ, ວິຫຣຓໍ ຈຕູຫິ ອິຣິຍາປເຖຫິ ປວຕ຺ຕນໍ ວິຫາໂຣ, ທິວາຍ ວິຫາໂຣ ທິວາວິຫາໂຣ, ຕສ຺ສ ທິວາວິຫາຣາຍ ໂລກເຊຏ຺ໂຐ ນຣາສໂຠ ພຸທ຺ຘມຸນິ ມຫາວນໍ ໂອຄາຫິຕ຺ວາ ປວິສິຕ຺ວາຕິ ອຕ຺ໂຖ. ເສສໍ ອຸຕ຺ຕານຕ຺ຖເມວາຕິ.

ກຓິກາຣຉຕ຺ຕິຍຕ຺ເຖຣອປທານວຓ຺ຓນາ ສມຕ຺ຕາ.

໖. ສປ຺ປິທາຍກຕ຺ເຖຣອປທານວຓ຺ຓນາ

ຜຸສ຺ໂສ ນາມາຖ ຠຄວາຕິອາທິກໍ ອາຍສ຺ມໂຕ ສປ຺ປິທາຍກຕ຺ເຖຣສ຺ສ ອປທານໍ. ອຍມ຺ປິ ປຸຣິມພຸທ຺ເຘສຸ ກຕາຘິກາໂຣ ອເນເກສຸ ຠເວສຸ ວິວຏ຺ຏູປນິສ຺ສຍານິ ປຸຎ຺ຎານິ ອຸປຈິນນ຺ໂຕ ຜຸສ຺ສສ຺ສ ຠຄວໂຕ ກາເລ ກຸລເຄເຫ ນິພ຺ພຕ຺ໂຕ ອໂຫສິ. ຕທາ ຠຄວາ ຠິກ຺ຂຸສງ຺ຆປຣິວຸໂຕ ວີຖິຍໍ ຈຣມາໂນ ຕສ຺ສ ອຸປາສກສ຺ສ ເຄຫທ຺ວາຣໍ ສມ຺ປາປຸຓິ. ອຖ ໂສ ອຸປາສໂກ ຠຄວນ຺ຕໍ ທິສ຺ວາ ປສນ຺ນມານໂສ ວນ຺ທິຕ຺ວາ ປຕ຺ຕປູຣໍ ສປ຺ປິເຕລໍ ອທາສິ, ຠຄວາ ອນຸໂມທນໍ ກຕ຺ວາ ປກ຺ກາມິ. ໂສ ເຕເນວ ໂສມນສ຺ເສນ ຍາວຕາຍຸກໍ ຐຕ຺ວາ ຕໂຕ ຈຸໂຕ ເຕນ ປຸຎ຺ເຎນ ເທວໂລເກ ອຸປ຺ປນ຺ໂນ ຕຕ຺ຖ ທິພ຺ພສຸຂໍ ອນຸຠວິຕ຺ວາ ມນຸສ຺ເສສຸ ຈ ນິພ຺ພຕ຺ໂຕ ອຸປ຺ປນ຺ນຸປ຺ປນ຺ນຠເວ ສປ຺ປິເຕລມຘຸຜາຓິຕາທິມຘຸຣາຫາຣສມງ຺ຄີ ສຸຂໍ ອນຸຠວິຕ຺ວາ ອິມສ຺ມິໍ ພຸທ຺ຘຸປ຺ປາເທ ສາວຕ຺ຖິຍໍ ເອກສ຺ມິໍ ກຸເລ ນິພ຺ພຕ຺ໂຕ ວຸທ຺ຘິປ຺ປຕ຺ໂຕ ສທ຺ໂຘ ພຸທ຺ຘິສມ຺ປນ຺ໂນ ສຕ຺ຖຸ ຘມ຺ມເທສນໍ ສຸຕ຺ວາ ປສນ຺ນມານໂສ ປພ຺ພຊິຕ຺ວາ ວຕ຺ຕສມ຺ປນ຺ໂນ ນຈິຣສ຺ເສວ ອຣຫາ ອໂຫສິ.

໒໘. ໂສ ອຕ຺ຕໂນ ປຸພ຺ພກມ຺ມໍ ສຣິຕ຺ວາ ຊາຕໂສມນສ຺ໂສ ປຸພ຺ພຈຣິຕາປທານໍ ປກາເສນ຺ໂຕ ຜຸສ຺ໂສ ນາມາຖ ຠຄວາຕິອາທິມາຫ. ຕຕ຺ຖ ຜຸສ຺ໂສຕິ ຜຸສ຺ສນກ຺ຂຕ຺ຕໂຍເຄນ ຊາຕຕ຺ຕາ ມາຕາປິຕູຫິ ກຕນາມເຘຍ຺ເຍນ ຜຸສ຺ໂສ. ອຖ ວາ ນິພ຺ພານໍ ຜຸສິ ປສ຺ສິ ສຈ຺ຉິ ອກາສີຕິ ຜຸສ຺ໂສ. ອຖ ວາ ສມຕິໍສປາຣມິຕາສຕ຺ຕຕິໍສໂພຘິປກ຺ຂິຍຘມ຺ເມ ສກເລ ຈ ເຕປິຏເກ ປຣິຍຕ຺ຕິຘມ຺ເມ ຜຸສິ ປສ຺ສິ ອຎ຺ຎາສີຕິ ຜຸສ຺ໂສ. ຠຄ຺ຄວາ ຠຄ຺ຍວາ ຍຸຕ຺ໂຕຕິອາທິປຸຎ຺ຎໂກຏ຺ຐາສສມງ຺ຄິຕາຍ ຠຄວາ. ອາຫຸຕີນໍ ປຏິຄ຺ຄໂຫຕິ ອາຫຸຕິໂນ ວຸຈ຺ຈນ຺ຕິ ປູຊາສກ຺ກາຣາ, ເຕສໍ ອາຫຸຕີນໍ ປຏິຄ຺ຄເຫຕຸໍ ອຣຫຕີຕິ ອາຫຸຕີນໍ ປຏິຄ຺ຄໂຫ. ມຫາຊນໍ ນິພ຺ພາເປນ຺ໂຕ ວີໂຣ ຜຸສ຺ໂສ ນາມ ຠຄວາ ວີຖິຍໍ ອຖ ຕທາ ຄຈ຺ຉເຕຕິ ສມ຺ພນ຺ໂຘ. ເສສໍ ປາກຏເມວາຕິ.

ສປ຺ປິທາຍກຕ຺ເຖຣອປທານວຓ຺ຓນາ ສມຕ຺ຕາ.

໗. ຍູຖິກາປຸປ຺ຜິຍຕ຺ເຖຣອປທານວຓ຺ຓນາ

ຈນ຺ທຠາຄານທີຕີເຣຕິອາທິກໍ ອາຍສ຺ມໂຕ ຍູຖິກາປຸປ຺ຜິຍຕ຺ເຖຣສ຺ສ ອປທານໍ. ອຍມ຺ປິ ອາຍສ຺ມາ ປຸຣິມມຸນິນ຺ເທສຸ ກຕາຘິກາໂຣ ອເນເກສຸ ຈ ຊາຕິສເຕສຸ ວິວຏ຺ຏູປນິສ຺ສຍານິ ປຸຎ຺ຎານິ ອຸປຈິນນ຺ໂຕ ຜຸສ຺ສສ຺ເສວ ຠຄວໂຕ ກາເລ ສຸທ຺ທກຸເລ ນິພ຺ພຕ຺ໂຕ ວຸທ຺ຘິປ຺ປຕ຺ໂຕ ຈນ຺ທຠາຄາຍ ນທິຍາ ຕີເຣ ເກນຈິເທວ ກຣຓີເຍນ ອນຸໂສຕໍ ຈຣມາໂນ ຜຸສ຺ສໍ ຠຄວນ຺ຕໍ ນ຺ຫາຍິຕຸກາມໍ ອຄ຺ຄິກ຺ຂນ຺ຘໍ ວິຍ ຊລມານໍ ທິສ຺ວາ ໂສມນສ຺ສຊາໂຕ ຕຕ຺ຖ ຊາຕໍ ຍູຖິກາປຸປ຺ຜໍ ໂອຈິນິຕ຺ວາ ຠຄວນ຺ຕໍ ປູເຊສິ. ຠຄວາ ຕສ຺ສ ອນຸໂມທນມກາສິ.

໓໓. ໂສ ຕຕ຺ຖ ເຕນ ປຸຎ຺ຎໂກຏ຺ຐາເສນ ເທວມນຸສ຺ເສສຸ ສໍສຣນ຺ໂຕ ອຸຠຍສມ຺ປຕ຺ຕິໂຍ ອນຸຠວິຕ຺ວາ ອິມສ຺ມິໍ ພຸທ຺ຘຸປ຺ປາເທ ກຸລເຄເຫ ນິພ຺ພຕ຺ໂຕ ວຸທ຺ຘິປ຺ປຕ຺ໂຕ ຠຄວໂຕ ຘມ຺ມເທສນໍ ສຸຕ຺ວາ ປສນ຺ນມານໂສ ປພ຺ພຊິຕ຺ວາ ວຕ຺ຕປຏິປຕ຺ຕິຍາ ສາສນໍ ໂສເຠນ຺ໂຕ ນຈິຣສ຺ເສວ ອຣຫາ ຫຸຕ຺ວາ ອຕ຺ຕໂນ ປຸພ຺ພກມ຺ມໍ ສຣິຕ຺ວາ ໂສມນສ຺ສຊາໂຕ ປຸພ຺ພຈຣິຕາປທານໍ ປກາເສນ຺ໂຕ ຈນ຺ທຠາຄານທີຕີເຣຕິອາທິມາຫ. ຕໍ ສພ຺ພໍ ອຸຕ຺ຕານຕ຺ຖເມວາຕິ.

ຍູຖິກາປຸປ຺ຜິຍຕ຺ເຖຣອປທານວຓ຺ຓນາ ສມຕ຺ຕາ.

໘. ທຸສ຺ສທາຍກຕ຺ເຖຣອປທານວຓ຺ຓນາ

ຕິວຣາຍໍ ປຸເຣ ຣມ຺ເມຕິອາທິກໍ ອາຍສ຺ມໂຕ ທຸສ຺ສທາຍກຕ຺ເຖຣສ຺ສ ອປທານໍ. ອຍມ຺ປາຍສ຺ມາ ປຸຣິມຊິນວເຣສຸ ກຕາຘິກາໂຣ ຕຕ຺ຖ ຕຕ຺ຖ ຠເວ ວິວຏ຺ຏູປນິສ຺ສຍານິ ປຸຎ຺ຎານິ ອຸປຈິນນ຺ໂຕ ສິທ຺ຘຕ຺ຖສ຺ສ ຠຄວໂຕ ກາເລ ຣາຊກຸເລ ນິພ຺ພຕ຺ໂຕ ວຸທ຺ຘິປ຺ປຕ຺ຕກາເລ ຍຸວຣາຊຠາວໍ ປຕ຺ວາ ປາກໂຏ ເອກໍ ຊນປທໍ ລຠິຕ຺ວາ ຕຕ຺ຣາຘິປຕິຠູໂຕ ສກລຊນປທວາສິໂນ ທານປິຍວຈນອຕ຺ຖຈຣິຍາສມານຕ຺ຖຕາສງ຺ຂາເຕຫິ ຈຕູຫິ ສງ຺ຄຫວຕ຺ຖູຫິ ສງ຺ຄຓ຺ຫາຕິ. ຕສ຺ມິໍ ສມເຍ ສິທ຺ຘຕ຺ໂຖ ຠຄວາ ຕໍ ຊນປທໍ ສມ຺ປາປຸຓິ. ອຖ ໂສ ຍຸວຣາຊາ ປຓ຺ຓາກາຣໍ ລຠິຕ຺ວາ ຕຕ຺ຖ ສຸຂຸມວຕ຺ເຖນ ຠຄວນ຺ຕໍ ປູເຊສິ. ຠຄວາ ຕໍ ວຕ຺ຖໍ ຫຕ຺ເຖນ ປຣາມສິຕ຺ວາ ອາກາສໍ ປກ຺ຂນ຺ທິ. ຕມ຺ປິ ວຕ຺ຖໍ ຠຄວນ຺ຕເມວ ອນຸພນ຺ຘິ. ອຖ ໂສ ຍຸວຣາຊາ ຕໍ ອຈ຺ຉຣິຍໍ ທິສ຺ວາ ອຕີວ ປສນ຺ໂນ ອຎ຺ຊລິໍ ປຄ຺ຄຍ຺ຫ ອຏ຺ຐາສິ. ຠຄວໂຕ ສມ຺ປຕ຺ຕສມ຺ປຕ຺ຕຏ຺ຐາເນ ສພ຺ເພ ຊນາ ຕໍ ອຈ຺ຉຣິຍໍ ທິສ຺ວາ ອຈ຺ຉຣິຍພ຺ຠຸຕຈິຕ຺ຕາ ອຎ຺ຊລິໍ ປຄ຺ຄຍ຺ຫ ອຏ຺ຐໍສຸ. ຠຄວາ ວິຫາຣເມວ ອຄມາສິ. ຍຸວຣາຊາ ເຕເນວ ກຸສລກມ຺ເມນ ຕໂຕ ຈຸໂຕ ເທວໂລເກ ອຸປ຺ປນ຺ໂນ ຕຕ຺ຖ ທິພ຺ພສມ຺ປຕ຺ຕິໍ ອນຸຠວິຕ຺ວາ ມນຸສ຺ເສສຸ ຈກ຺ກວຕ຺ຕິອາທິສມ຺ປຕ຺ຕິໂຍ ອນຸຠວິຕ຺ວາ ອິມສ຺ມິໍ ພຸທ຺ຘຸປ຺ປາເທ ວິຠວສມ຺ປນ຺ເນ ເອກສ຺ມິໍ ກຸເລ ນິພ຺ພຕ຺ໂຕ ວິຎ຺ຎຸຕໍ ປຕ຺ໂຕ ຆຣາວາສໍ ສຓ຺ຐເປຕ຺ວາ ຣຕນຕ຺ຕເຍ ປສນ຺ໂນ ຠຄວໂຕ ຘມ຺ມເທສນໍ ສຸຕ຺ວາ ປຏິລທ຺ຘສທ຺ໂຘ ປພ຺ພຊິຕ຺ວາ ວາຍມນ຺ໂຕ ນຈິຣສ຺ເສວ ອຣຫາ ອໂຫສິ.

໓໘. ໂສ ເອກທິວສໍ ອຕ຺ຕໂນ ປຸພ຺ພກມ຺ມໍ ສຣິຕ຺ວາ ໂສມນສ຺ສຊາໂຕ ປຸພ຺ພຈຣິຕາປທານໍ ປກາເສນ຺ໂຕ ຕິວຣາຍໍ ປຸເຣ ຣມ຺ເມຕິອາທິມາຫ. ຕຕ຺ຖ ຕິວຣນາມເກ ນຄເຣ ຣມຓີເຍ ອຫໍ ຣາຊປຸຕ຺ໂຕ ຫຸຕ຺ວາ ສິທ຺ຘຕ຺ຖໍ ຠຄວນ຺ຕໍ ວຕ຺ເຖນ ປູເຊສິນ຺ຕິ ອຕ຺ໂຖ. ເສສໍ ສຸວິຎ຺ເຎຍ຺ຍເມວາຕິ.

ທຸສ຺ສທາຍກຕ຺ເຖຣອປທານວຓ຺ຓນາ ສມຕ຺ຕາ.

໙. ສມາທປກຕ຺ເຖຣອປທານວຓ຺ຓນາ

ນຄເຣ ພນ຺ຘຸມຕິຍາຕິອາທິກໍ ອາຍສ຺ມໂຕ ສມາທປກຕ຺ເຖຣສ຺ສ ອປທານໍ. ອຍມ຺ປິ ເຖໂຣ ປຸຣິມພຸທ຺ຘານໍ ສນ຺ຕິເກ ກຕກຸສລສມ຺ຠາໂຣ ອເນເກສຸ ຠເວສຸ ວິວຏ຺ຏູປນິສ຺ສຍານິ ປຸຎ຺ຎານິ ອຸປຈິນນ຺ໂຕ ວິປສ຺ສິສ຺ສ ຠຄວໂຕ ກາເລ ກຸລເຄເຫ ນິພ຺ພຕ຺ໂຕ ວຸທ຺ຘິມນ຺ວາຍ ຆຣາວາສໍ ສຓ຺ຐເປຕ຺ວາ ປຸຎ຺ຎານິ ກໂຣນ຺ໂຕ ວສມາໂນ ສທ຺ໂຘ ປສນ຺ໂນ ພຫູ ອຸປາສເກ ສນ຺ນິປາເຕຕ຺ວາ ຄຓເຊຏ຺ຐໂກ ຫຸຕ຺ວາ ‘‘ມາຬກໍ ກຣິສ຺ສາມາ’’ຕິ ເຕ ສພ຺ເພ ສມາທເປຕ຺ວາ ເອກໍ ມາຬກໍ ສມໍ ກາເຣຕ຺ວາ ປຓ຺ຑຣປຸລິນໍ ໂອກິຣິຕ຺ວາ ຠຄວໂຕ ນິຍ຺ຍາເທສິ. ໂສ ເຕນ ປຸຎ຺ເຎນ ເທວໂລເກ ອຸປ຺ປນ຺ໂນ ຉ ກາມາວຈຣສມ຺ປຕ຺ຕິໂຍ ອນຸຠວິຕ຺ວາ ມນຸສ຺ເສສຸ ຈ ຈກ຺ກວຕ຺ຕິອາທິສມ຺ປຕ຺ຕິໂຍ ອນຸຠວິຕ຺ວາ ອິມສ຺ມິໍ ພຸທ຺ຘຸປ຺ປາເທ ກຸລເຄເຫ ນິພ຺ພຕ຺ໂຕ ວິຎ຺ຎຸຕໍ ປຕ຺ໂຕ ຠຄວຕິ ປສນ຺ໂນ ຘມ຺ມໍ ສຸຕ຺ວາ ປສນ຺ນມານໂສ ສທ຺ຘາຊາໂຕ ປພ຺ພຊິຕ຺ວາ ສີລສມ຺ປນ຺ໂນ ວຕ຺ຕສມ຺ປນ຺ໂນ ນຈິຣສ຺ເສວ ອຣຫຕ຺ຕໍ ປາປຸຓິ.

໔໔. ໂສ ອປຣຠາເຄ ອຕ຺ຕໂນ ກຕກຸສລໍ ສຣິຕ຺ວາ ສຎ຺ຊາຕໂສມນສ຺ໂສ ປຸພ຺ພຈຣິຕາປທານໍ ປກາເສນ຺ໂຕ ນຄເຣ ພນ຺ຘຸມຕິຍາຕິອາທິມາຫ. ຕຕ຺ຖ ພນ຺ຘນ຺ຕິ ຎາຕິໂຄຕ຺ຕາທິວເສນ ເອກສມ຺ພນ຺ຘາ ໂຫນ຺ຕິ ສກລນຄຣວາສິໂນຕິ ພນ຺ຘູ, ພນ຺ຘູ ເອຕສ຺ມິໍ ວິຊ຺ຊນ຺ຕີຕິ ພນ຺ຘຸມຕີ, ຕສ຺ສາ ພນ຺ຘຸມຕິຍາ ນາມ ນຄເຣ ມຫາປູຄຄໂຓ ອຸປາສກສມູໂຫ ອໂຫສີຕິ ອຕ຺ໂຖ. ມາຬໍ ກສ຺ສາມ ສງ຺ຆສ຺ສາຕິ ເອຕ຺ຖ ມາຕິ ຄຓ຺ຫາຕິ ສມ຺ປຕ຺ຕສມ຺ປຕ຺ຕຊນານໍ ຈິຕ຺ຕນ຺ຕິ ມາຬໍ, ອຖ ວາ ສມ຺ປຕ຺ຕຍຕິຄຓານໍ ຈິຕ຺ຕສ຺ສ ວິເວກກຣເຓ ອລນ຺ຕິ ມາຬໍ, ມາຬເມວ ມາຬກໍ, ຠິກ຺ຂຸສງ຺ຆສ຺ສ ຜາສຸວິຫາຣຕ຺ຖາຍ ມາຬກໍ ກຣິສ຺ສາມາຕິ ອຕ຺ໂຖ. ເສສໍ ປາກຏເມວາຕິ.

ສມາທປກຕ຺ເຖຣອປທານວຓ຺ຓນາ ສມຕ຺ຕາ.

໑໐. ປຎ຺ຈງ຺ຄຸລິຍຕ຺ເຖຣອປທານວຓ຺ຓນາ

ຕິສ຺ໂສ ນາມາສິ ຠຄວາຕິອາທິກໍ ອາຍສ຺ມໂຕ ປຎ຺ຈງ຺ຄຸລິຍຕ຺ເຖຣສ຺ສ ອປທານໍ. ອຍມ຺ປິ ປຸຣິມພຸທ຺ເຘສຸ ກຕາຘິກາເຣ ຕຕ຺ຖ ຕຕ຺ຖ ຠເວ ວິວຏ຺ຏູປນິສ຺ສຍານິ ປຸຎ຺ຎານິ ອຸປຈິນນ຺ໂຕ ຕິສ຺ສສ຺ສ ຠຄວໂຕ ກາເລ ເອກສ຺ມິໍ ກຸເລ ນິພ຺ພຕ຺ໂຕ ວຸທ຺ຘິມນ຺ວາຍ ຆຣາວາສໍ ສຓ຺ຐເປຕ຺ວາ ວິຠວສມ຺ປນ຺ໂນ ສທ຺ໂຘ ປສນ຺ໂນ ວີຖິໂຕ ວິຫາຣໍ ປຏິປນ຺ນໍ ຠຄວນ຺ຕໍ ທິສ຺ວາ ຊາຕິສຸມນາທິອເນການິ ສຸຄນ຺ຘປຸປ຺ຜານິ ຈນ຺ທນາທີນິ ຈ ວິເລປນານິ ຄາຫາເປຕ຺ວາ ວິຫາຣໍ ຄໂຕ ປຸປ຺ເຜຫິ ຠຄວນ຺ຕໍ ປູເຊຕ຺ວາ ວິເລປເນຫິ ຠຄວໂຕ ສຣີເຣ ປຎ຺ຈງ຺ຄຸລິກໍ ກຕ຺ວາ ວນ຺ທິຕ຺ວາ ປກ຺ກາມິ.

໕໐. ໂສ ເຕນ ປຸຎ຺ເຎນ ເທວມນຸສ຺ເສສຸ ອຸຠຍສມ຺ປຕ຺ຕິໂຍ ອນຸຠວິຕ຺ວາ ອິມສ຺ມິໍ ພຸທ຺ຘຸປ຺ປາເທ ວິຠວສມ຺ປນ຺ເນ ເອກສ຺ມິໍ ກຸເລ ນິພ຺ພຕ຺ຕິຕ຺ວາ ວຸທ຺ຘິມນ຺ວາຍ ສຕ຺ຖຸ ຘມ຺ມເທສນໍ ສຸຕ຺ວາ ປສນ຺ນມານໂສ ປພ຺ພຊິຕ຺ວາ ວິປສ຺ສນໍ ວຑ຺ເຒຕ຺ວາ ນຈິຣສ຺ເສວ ອຣຫາ ຫຸຕ຺ວາ ປຸພ຺ພກມ຺ມໍ ສຣນ຺ໂຕ ປຈ຺ຈກ຺ຂໂຕ ຎຕ຺ວາ ‘‘ອິມໍ ນາມ ກຸສລກມ຺ມໍ ກຕ຺ວາ ອີທິສໍ ໂລກຸຕ຺ຕຣສມ຺ປຕ຺ຕິໍ ປຕ຺ໂຕມ຺ຫີ’’ຕິ ປຸພ຺ພຈຣິຕາປທານໍ ປກາເສນ຺ໂຕ ຕິສ຺ໂສ ນາມາສິ ຠຄວາຕິອາທິມາຫ. ຕໍ ສພ຺ພໍ ອຸຕ຺ຕານຕ຺ຖເມວາຕິ.

ປຎ຺ຈງ຺ຄຸລິຍຕ຺ເຖຣອປທານວຓ຺ຓນາ ສມຕ຺ຕາ.

ສຕ຺ຕຣສມວຄ຺ຄວຓ຺ຓນາ ສມຕ຺ຕາ.

໑໘. ກຸມຸທວຄ຺ໂຄ

໑. ກຸມຸທມາລິຍຕ຺ເຖຣອປທານວຓ຺ຓນາ

ປພ຺ພເຕ ຫິມວນ຺ຕມ຺ຫີຕິອາທິກໍ ອາຍສ຺ມໂຕ ກຸມຸທມາລິຍຕ຺ເຖຣສ຺ສ ອປທານໍ. ອຍມ຺ປິ ເຖໂຣ ປຸຣິມພຸທ຺ເຘສຸ ກຕາຘິກາໂຣ ຕຕ຺ຖ ຕຕ຺ຖ ຠເວ ວິວຏ຺ຏູປນິສ຺ສຍານິ ປຸຎ຺ຎານິ ອຸປຈິນນ຺ໂຕ ອຕ຺ຖທສ຺ສິສ຺ສ ຠຄວໂຕ ກາເລ ຫິມວນ຺ຕປພ຺ພຕສມີເປ ຊາຕສ຺ສຣສ຺ສ ອາສນ຺ເນ ຣກ຺ຂໂສ ຫຸຕ຺ວາ ນິພ຺ພຕ຺ໂຕ ອຕ຺ຖທສ຺ສິໍ ຠຄວນ຺ຕໍ ຕຕ຺ຖ ອຸປຄຕໍ ທິສ຺ວາ ປສນ຺ນມານໂສ ກຸມຸທປຸປ຺ຜານິ ໂອຈິນິຕ຺ວາ ຠຄວນ຺ຕໍ ປູເຊສິ. ຠຄວາ ອນຸໂມທນໍ ກຕ຺ວາ ປກ຺ກາມິ.

໑. ໂສ ເຕນ ປຸຎ຺ເຎນ ຕໂຕ ຈວິຕ຺ວາ ເທວໂລກໍ ອຸປປນ຺ໂນ ຉ ກາມາວຈຣສມ຺ປຕ຺ຕິໂຍ ອນຸຠວິຕ຺ວາ ມນຸສ຺ເສສຸ ຈ ຈກ຺ກວຕ຺ຕິອາທິສມ຺ປຕ຺ຕິໂຍ ອນຸຠວິຕ຺ວາ ອິມສ຺ມິໍ ພຸທ຺ຘຸປ຺ປາເທ ກຸລເຄເຫ ນິພ຺ພຕ຺ໂຕ ວຸທ຺ຘິປ຺ປຕ຺ໂຕ ຣຕນຕ຺ຕເຍ ປສນ຺ໂນ ປພ຺ພຊິຕ຺ວາ ວາຍມນ຺ໂຕ ພ຺ຣຫ຺ມຈຣິຍປຣິໂຍສານໍ ອຣຫຕ຺ຕໍ ປຕ຺ວາ ອຕ຺ຕໂນ ປຸພ຺ພກມ຺ມໍ ສຣິຕ຺ວາ ໂສມນສ຺ສຊາໂຕ ປຸພ຺ພຈຣິຕາປທານໍ ປກາເສນ຺ໂຕ ປພ຺ພເຕ ຫິມວນ຺ຕມ຺ຫີຕິອາທິມາຫ. ຕຕ຺ຖ ຕຕ຺ຖໂຊ ຣກ຺ຂໂສ ອາສິນ຺ຕິ ຕສ຺ມິໍ ຊາຕສ຺ສຣສມີເປ ຊາໂຕ ນິພ຺ພຕ຺ໂຕ ຣກ຺ຂໂສ ປຣຣຸຘິຣມໍສຂາທໂກ ນິທ຺ທໂຍ ໂຆຣຣູໂປ ຠຍານກສຠາໂວ ມຫາພໂລ ມຫາຖາໂມ ກກ຺ຂໂຬ ຍກ຺ໂຂ ອາສິໍ ອໂຫສິນ຺ຕິ ອຕ຺ໂຖ.

ກຸມຸທໍ ປຸປ຺ຜເຕ ຕຕ຺ຖາຕິ ຕສ຺ມິໍ ມຫາສເຣ ສູຣິຍຣໍສິຍາ ອຠາເວ ສຕິ ສາຍນ຺ເຫ ມກຸຬິຕໍ ກຸຎ຺ຈິຕາກາເຣນ ນິປ຺ປຠໍ ອວຓ຺ຓໍ ໂຫຕີຕິ ‘‘ກຸມຸທ’’ນ຺ຕິ ລທ຺ຘນາມໍ ປຸປ຺ຜໍ ປຸປ຺ຜເຕ ວິກສຕີຕິ ອຕ຺ໂຖ. ຈກ຺ກມຕ຺ຕານິ ຊາຍເຣຕິ ຕານິ ປຸປ຺ຜານິ ຣຖຈກ຺ກປມາຓານິ ຫຸຕ຺ວາ ຊາຍນ຺ຕີຕິ ອຕ຺ໂຖ. ເສສໍ ສຸວິຎ຺ເຎຍ຺ຍເມວາຕິ.

ກຸມຸທມາລິຍຕ຺ເຖຣອປທານວຓ຺ຓນາ ສມຕ຺ຕາ.

໒. ນິສ຺ເສຓິທາຍກຕ຺ເຖຣອປທານວຓ຺ຓນາ

ໂກຓ຺ຑຎ຺ຎສ຺ສ ຠຄວໂຕຕິອາທິກໍ ອາຍສ຺ມໂຕ ນິສ຺ເສຓິທາຍກຕ຺ເຖຣສ຺ສ ອປທານໍ. ອຍມ຺ປິ ປຸຣິມຊິນວເຣສຸ ກຕາຘິກາໂຣ ອເນກາສຸ ຊາຕີສຸ ວິວຏ຺ຏູປນິສ຺ສຍານິ ປຸຎ຺ຎານິ ອຸປຈິນນ຺ໂຕ ໂກຓ຺ຑຎ຺ຎສ຺ສ ຠຄວໂຕ ກາເລ ວຑ຺ຒກິກຸເລ ນິພ຺ພຕ຺ໂຕ ສທ຺ໂຘ ປສນ຺ໂນ ຠຄວໂຕ ຘມ຺ມເທສນໍ ສຸຕ຺ວາ ປສນ຺ນມານໂສ ຠຄວໂຕ ວສນປາສາທສ຺ສາໂຣຫນຕ຺ຖາຍ ສາຣກຏ຺ຐມຍໍ ນິສ຺ເສຓິໍ ກຕ຺ວາ ອຸສ຺ສາເປຕ຺ວາ ຐເປສິ. ຠຄວາ ຕສ຺ສ ປສາທສໍວຑ຺ຒນຕ຺ຖາຍ ປສ຺ສນ຺ຕສ຺ເສວ ອຸປຣິປາສາທໍ ອາຣຸຫິ. ໂສ ອຕີວ ປສນ຺ໂນ ເຕເນວ ປີຕິໂສມນສ຺ເສນ ກາລໍ ກຕ຺ວາ ເທວໂລເກ ນິພ຺ພຕ຺ໂຕ ຕຕ຺ຖ ທິພ຺ພສມ຺ປຕ຺ຕິໍ ອນຸຠວິຕ຺ວາ ມນຸສ຺ເສສຸ ຊາຍມາໂນ ນິສ຺ເສຓິທານນິສ຺ສນ຺ເທນ ອຸຈ຺ຈກຸເລ ນິພ຺ພຕ຺ໂຕ ມນຸສ຺ສສຸຂໍ ອນຸຠວິຕ຺ວາ ອິມສ຺ມິໍ ພຸທ຺ຘຸປ຺ປາເທ ເອກສ຺ມິໍ ກຸເລ ນິພ຺ພຕ຺ໂຕ ສຕ຺ຖຸ ຘມ຺ມເທສນໍ ສຸຕ຺ວາ ສທ຺ຘາຊາໂຕ ປພ຺ພຊິໂຕ ນຈິຣສ຺ເສວ ອຣຫາ ອໂຫສິ.

໙. ໂສ ອຕ຺ຕໂນ ປຸພ຺ພກມ຺ມໍ ສຣິຕ຺ວາ ໂສມນສ຺ສຊາໂຕ ປຸພ຺ພຈຣິຕາປທານໍ ປກາເສນ຺ໂຕ ໂກຓ຺ຑຎ຺ຎສ຺ສ ຠຄວໂຕຕິອາທິມາຫ. ຕຕ຺ຖ ໂກຓ຺ຑຎ຺ຎສ຺ສາຕິ ກຸຈ຺ຉິໂຕ ຫຸຕ຺ວາ ເຑຕິ ປວຕ຺ຕຕີຕິ ໂກຓ຺ໂຑ, ລາມກສຕ຺ໂຕ, ໂກຓ຺ຑໂຕ ອຎ຺ໂຎຕິ ໂກຓ຺ຑຎ຺ໂຎ, ອລາມໂກ ອຸຕ຺ຕມປຸຣິໂສຕິ ອຕ຺ໂຖ. ອຖ ວາ ພ຺ຣາຫ຺ມຓໂຄຕ຺ເຕສຸ ໂກຓ຺ຑຎ຺ຎໂຄຕ຺ເຕ ອຸປ຺ປນ຺ນຕ຺ຕາ ‘‘ໂກຓ຺ຑຎ຺ໂຎ’’ຕິ ໂຄຕ຺ຕວເສນ ຕສ຺ສ ນາມໍ, ຕສ຺ສ ໂກຓ຺ຑຎ຺ຎສ຺ສ. ເສສໍ ປາກຏເມວາຕິ.

ນິສ຺ເສຓິທາຍກຕ຺ເຖຣອປທານວຓ຺ຓນາ ສມຕ຺ຕາ.

໓. ຣຕ຺ຕິປຸປ຺ຜິຍຕ຺ເຖຣອປທານວຓ຺ຓນາ

ມິຄລຸທ຺ໂທ ປຸເຣ ອາສິນ຺ຕິອາທິກໍ ອາຍສ຺ມໂຕ ຣຕ຺ຕິປຸປ຺ຜິຍຕ຺ເຖຣສ຺ສ ອປທານໍ. ອຍມ຺ປິ ປຸຣິມພຸທ຺ເຘສຸ ກຕາຘິກາໂຣ ຕຕ຺ຖ ຕຕ຺ຖ ຠເວ ວິວຏ຺ຏູປນິສ຺ສຍານິ ປຸຎ຺ຎານິ ອຸປຈິນນ຺ໂຕ ວິປສ຺ສິສ຺ສ ຠຄວໂຕ ກາເລ ເນສາທກຸເລ ອຸປ຺ປນ຺ໂນ ມິຄວຘາຍ ອຣຎ຺ເຎ ວິຈຣມາໂນ ຕສ຺ສ ກາຣຸຎ຺ເຎນ ອຣຎ຺ເຎ ຈຣມານໍ ວິປສ຺ສິໍ ຠຄວນ຺ຕໍ ທິສ຺ວາ ປສນ຺ນມານໂສ ປຸປ຺ຜິຕໍ ຣຕ຺ຕິກໍ ນາມ ປຸປ຺ຜໍ ກຸຏຊປຸປ຺ຜຎ຺ຈ ສຫ ວຓ຺ເຏນ ໂອຈິນິຕ຺ວາ ໂສມນສ຺ສຈິຕ຺ເຕນ ປູເຊສິ. ຠຄວາ ອນຸໂມທນໍ ກຕ຺ວາ ປກ຺ກາມິ.

໑໓. ໂສ ເຕເນວ ປຸຎ຺ເຎນ ເທວມນຸສ຺ເສສຸ ສໍສຣນ຺ໂຕ ອຸຠຍສມ຺ປຕ຺ຕິໂຍ ອນຸຠວິຕ຺ວາ ອິມສ຺ມິໍ ພຸທ຺ຘຸປ຺ປາເທ ກຸລເຄເຫ ນິພ຺ພຕ຺ໂຕ ວິຎ຺ຎຸຕໍ ປຕ຺ໂຕ ຣຕນຕ຺ຕເຍ ປສນ຺ໂນ ສຕ຺ຖຸ ຘມ຺ມເທສນໍ ສຸຕ຺ວາ ກາເມສຸ ອາທີນວໍ ທິສ຺ວາ ປພ຺ພຊິຕ຺ວາ ນຈິຣສ຺ເສວ ອຣຫຕ຺ຕໍ ປຕ຺ໂຕ ອຕ຺ຕໂນ ປຸພ຺ພກມ຺ມໍ ສຣິຕ຺ວາ ‘‘ເນສາທຠູເຕນ ມຍາ ກຕກຸສລໍ ສຸນ຺ທຣ’’ນ຺ຕິ ໂສມນສ຺ສຊາໂຕ ປຸພ຺ພຈຣິຕາປທານໍ ປກາເສນ຺ໂຕ ມິຄລຸທ຺ໂທ ປຸເຣ ອາສິນ຺ຕິອາທິມາຫ. ຕຕ຺ຖ ມິຄານໍ ລຸທ຺ໂທ ສາຫສິໂກ ມາຣໂກຕິ ມິຄລຸທ຺ໂທ, ມິເຄສຸ ວາ ລຸທ຺ໂທ ໂລຠີຕິ ມິຄລຸທ຺ໂທ, ເນສາໂທ ອາສິໍ ປຸເຣຕິ ອຕ຺ໂຖ.

໑໔. ຣຕ຺ຕິກໍ ປຸປ຺ຜິຕໍ ທິສ຺ວາຕິ ປທຸມປຸປ຺ຜາທີນິ ອເນການິ ປຸປ຺ຜານິ ສູຣິຍຣໍສິສມ຺ຜສ຺ເສນ ທິວາ ປຸປ຺ຜນ຺ຕິ ຣຕ຺ຕິຍໍ ມກຸຬິຕານິ ໂຫນ຺ຕິ. ຊາຕິສຸມນມລ຺ລິກາທີນິ ອເນການິ ປຸປ຺ຜານິ ປນ ຣຕ຺ຕິຍໍ ປຸປ຺ຜນ຺ຕິ ໂນ ທິວາ. ຕສ຺ມາ ຣຕ຺ຕິຍໍ ປຸປ຺ຜນໂຕ ຣຕ຺ຕິປຸປ຺ຜນາມການິ ອເນການິ ສຸຄນ຺ຘປຸປ຺ຜານິ ຈ ກຸຏຊປຸປ຺ຜານິ ຈ ຄເຫຕ຺ວາ ປູເຊສິນ຺ຕິ ອຕ຺ໂຖ. ເສສໍ ອຸຕ຺ຕານຕ຺ຖເມວາຕິ.

ຣຕ຺ຕິປຸປ຺ຜິຍຕ຺ເຖຣອປທານວຓ຺ຓນາ ສມຕ຺ຕາ.

໔. ອຸທປານທາຍກຕ຺ເຖຣອປທານວຓ຺ຓນາ

ວິປສ຺ສິໂນ ຠຄວໂຕຕິອາທິກໍ ອາຍສ຺ມໂຕ ອຸທປານທາຍກຕ຺ເຖຣສ຺ສ ອປທານໍ. ອຍມ຺ປິ ເຖໂຣ ປຸຣິມມຸນິວເຣສຸ ກຕາຘິກາໂຣ ອເນເກສຸ ຠເວສຸ ກຕປຸຎ຺ຎສຎ຺ຈໂຍ ວິປສ຺ສິສ຺ສ ຠຄວໂຕ ກາເລ ກຸລເຄເຫ ນິພ຺ພຕ຺ໂຕ ວຸທ຺ຘິປ຺ປຕ຺ໂຕ ‘‘ປານີຍທານໍ ມຍາ ທາຕພ຺ພໍ, ຕຎ຺ຈ ນິຣນ຺ຕຣໍ ກຕ຺ວາ ປວຕ຺ເຕຕຸໍ ວຏ຺ຏຕີ’’ຕິ ຈິນ຺ເຕຕ຺ວາ ເອກໍ ກູປໍ ຂນາເປຕ຺ວາ ອຸທກສມ຺ປຕ຺ຕກາເລ ອິຏ຺ຐກາຫິ ຈິນາເປຕ຺ວາ ຖິຣໍ ກຕ຺ວາ ຕຕ຺ຖ ອຸຏ຺ຐິເຕນ ອຸທເກນ ປຸຓ຺ຓໍ ຕໍ ອຸທປານໍ ວິປສ຺ສິສ຺ສ ຠຄວໂຕ ນິຍ຺ຍາເທສິ. ຠຄວາ ປານີຍທານານິສໍສທີປກໍ ອນຸໂມທນໍ ອກາສິ. ໂສ ເຕນ ປຸຎ຺ເຎນ ເທວມນຸສ຺ເສສຸ ສໍສຣນ຺ໂຕ ນິພ຺ພຕ຺ຕນິພ຺ພຕ຺ຕຏ຺ຐາເນ ໂປກ຺ຂຣຓີອຸທປານປານີຍາທິສມ຺ປນ຺ໂນ ສຸຂມນຸຠວິຕ຺ວາ ອິມສ຺ມິໍ ພຸທ຺ຘຸປ຺ປາເທ ເອກສ຺ມິໍ ກຸເລ ນິພ຺ພຕ຺ໂຕ ວຸທ຺ຘິມນ຺ວາຍ ສທ຺ໂຘ ປສນ຺ໂນ ປພ຺ພຊິຕ຺ວາ ນຈິຣສ຺ເສວ ອຣຫາ ອໂຫສິ.

໑໘. ໂສ ອປຣຠາເຄ ອຕ຺ຕໂນ ປຸພ຺ພກມ຺ມໍ ສຣິຕ຺ວາ ໂສມນສ຺ສຊາໂຕ ປຸພ຺ພຈຣິຕາປທານໍ ປກາເສນ຺ໂຕ ວິປສ຺ສິໂນ ຠຄວໂຕຕິອາທິມາຫ. ຕຕ຺ຖ ອຸທປາໂນ ກໂຕ ມຍາຕິ ອຸທກໍ ປິວນ຺ຕິ ເອຕ຺ຖາຕິ ອຸທປາໂນ, ກູປໂປກ຺ຂຣຓີຕຬາການເມຕໍ ອຘິວຈນໍ. ໂສ ອຸທປາໂນ ກູໂປ ວິປສ຺ສິສ຺ສ ຠຄວໂຕ ອຕ຺ຖາຍ ກໂຕ ຂນິໂຕຕິ ອຕ຺ໂຖ. ເສສໍ ອຸຕ຺ຕານຕ຺ຖເມວາຕິ.

ອຸທປານທາຍກຕ຺ເຖຣອປທານວຓ຺ຓນາ ສມຕ຺ຕາ.

໕. ສີຫາສນທາຍກຕ຺ເຖຣອປທານວຓ຺ຓນາ

ນິພ຺ພຸເຕ ໂລກນາຖມ຺ຫີຕິອາທິກໍ ອາຍສ຺ມໂຕ ສີຫາສນທາຍກຕ຺ເຖຣສ຺ສ ອປທານໍ. ອຍມ຺ປິ ປຸຣິມພຸທ຺ເຘສຸ ກຕາຘິກາໂຣ ຕຕ຺ຖ ຕຕ຺ຖ ຠເວ ນິພ຺ພານາຘິຄມຕ຺ຖາຍ ກຕປຸຎ຺ຎູປຈໂຍ ປທຸມຸຕ຺ຕຣສ຺ສ ຠຄວໂຕ ກາເລ ຄຫປຕິກຸເລ ນິພ຺ພຕ຺ໂຕ ວິຎ຺ຎຸຕໍ ປຕ຺ໂຕ ສຕ຺ຖຸ ຘມ຺ມເທສນໍ ສຸຕ຺ວາ ຣຕນຕ຺ຕເຍ ປສນ຺ໂນ ຕສ຺ມິໍ ຠຄວຕິ ປຣິນິພ຺ພຸເຕ ສຕ຺ຕຫິ ຣຕເນຫິ ຂຈິຕໍ ສີຫາສນໍ ກາຣາເປຕ຺ວາ ໂພຘິຣຸກ຺ຂໍ ປູເຊສິ, ພຫູຫິ ມາລາຄນ຺ຘຘູເປຫິ ຈ ປູເຊສິ.

໒໑. ໂສ ເຕນ ປຸຎ຺ເຎນ ເທວມນຸສ຺ເສສຸ ສໍສຣນ຺ໂຕ ອຸຠຍສມ຺ປຕ຺ຕິໂຍ ອນຸຠວິຕ຺ວາ ສພ຺ພຕ຺ຖ ປູຊິໂຕ ອິມສ຺ມິໍ ພຸທ຺ຘຸປ຺ປາເທ ສາວຕ຺ຖິຍໍ ກຸລເຄເຫ ນິພ຺ພຕ຺ໂຕ ວຸທ຺ຘິປ຺ປຕ຺ໂຕ ຆຣາວາສໍ ວສນ຺ໂຕ ສຕ຺ຖຸ ຘມ຺ມເທສນໍ ສຸຕ຺ວາ ປສນ຺ນມານໂສ ຎາຕິວຄ຺ຄໍ ປຫາຍ ປພ຺ພຊິໂຕ ນຈິຣສ຺ເສວ ອຣຫາ ຫຸຕ຺ວາ ປຸພ຺ພູປຈິຕກຸສລສມ຺ຠາຣໍ ສຣິຕ຺ວາ ສຎ຺ຊາຕໂສມນສ຺ໂສ ປຸພ຺ພຈຣິຕາປທານໍ ປກາເສນ຺ໂຕ ນິພ຺ພຸເຕ ໂລກນາຖມ຺ຫີຕິອາທິມາຫ. ຕຕ຺ຖ ສີຫາສນມທາສຫນ຺ຕິ ສີຫຣູປຫິຣຎ຺ຎສຸວຓ຺ຓຣຕເນຫິ ຂຈິຕໍ ອາສນໍ ສີຫາສນໍ, ສີຫສ຺ສ ວາ ອຠີຕສ຺ສ ຠຄວໂຕ ນິສິນ຺ນາຣຫໍ, ສີຫໍ ວາ ເສຏ຺ຐໍ ອຸຕ຺ຕມໍ ອາສນນ຺ຕິ ສີຫາສນໍ, ຕໍ ອຫໍ ອທາສິໍ, ໂພຘິຣຸກ຺ຂໍ ປູເຊສິນ຺ຕິ ອຕ຺ໂຖ. ເສສໍ ສຸວິຎ຺ເຎຍ຺ຍເມວາຕິ.

ສີຫາສນທາຍກຕ຺ເຖຣອປທານວຓ຺ຓນາ ສມຕ຺ຕາ.

໖. ມຄ຺ຄທຕ຺ຕິກຕ຺ເຖຣອປທານວຓ຺ຓນາ

ອໂນມທສ຺ສີ ຠຄວາຕິອາທິກໍ ອາຍສ຺ມໂຕ ມຄ຺ຄທຕ຺ຕິກຕ຺ເຖຣສ຺ສ ອປທານໍ. ອຍມ຺ປາຍສ຺ມາ ປຸຣິມພຸທ຺ເຘສຸ ກຕາຘິກາໂຣ ຕຕ຺ຖ ຕຕ຺ຖ ຠເວ ວິວຏ຺ຏູປນິສ຺ສຍານິ ປຸຎ຺ຎານິ ອຸປຈິນນ຺ໂຕ ອໂນມທສ຺ສິສ຺ສ ຠຄວໂຕ ກາເລ ກຸລເຄເຫ ນິພ຺ພຕ຺ໂຕ ວຸທ຺ຘິມນ຺ວາຍ ຆຣາວາສໍ ສຓ຺ຐເປຕ຺ວາ ວສນ຺ໂຕ ອໂນມທສ຺ສິໍ ຠຄວນ຺ຕໍ ອາກາເສ ຈງ຺ກມນ຺ຕໍ ປາທຸທ຺ຘາເຣ ປາທຸທ຺ຘາຣຈງ຺ກມນຏ຺ຐາເນ ປຸປ຺ຜານໍ ວິກິຣຓໍ ອຈ຺ຉຣິຍຎ຺ຈ ທິສ຺ວາ ປສນ຺ນມານໂສ ປຸປ຺ຜານິ ອາກາເສ ອຸກ຺ຂິປິ, ຕານິ ວິຕານໍ ຫຸຕ຺ວາ ອຏ຺ຐໍສຸ.

໒໖. ໂສ ເຕນ ປຸຎ຺ເຎນ ສຸຄຕີສຸເຍວ ສໍສຣນ຺ໂຕ ສພ຺ພຕ຺ຖ ປູຊິໂຕ ສຸຂໍ ອນຸຠວິຕ຺ວາ ອິມສ຺ມິໍ ພຸທ຺ຘຸປ຺ປາເທ ເອກສ຺ມິໍ ກຸເລ ນິພ຺ພຕ຺ໂຕ ກເມນ ໂຍພ຺ພຎ຺ຎໍ ປາປຸຓິຕ຺ວາ ສທ຺ຘາຊາໂຕ ປພ຺ພຊິຕ຺ວາ ວຕ຺ຕສມ຺ປນ຺ໂນ ນຈິຣສ຺ເສວ ອຣຫຕ຺ຕໍ ປຕ຺ໂຕ ຈງ຺ກມນສ຺ສ ປູຊິຕຕ຺ຕາ ມຄ຺ຄທຕ຺ຕິກຕ຺ເຖໂຣຕິ ປາກໂຏ. ໂສ ປຸພ຺ພກມ຺ມໍ ສຣິຕ຺ວາ ໂສມນສ຺ສຊາໂຕ ປຸພ຺ພຈຣິຕາປທານໍ ປກາເສນ຺ໂຕ ອໂນມທສ຺ສີ ຠຄວາຕິອາທິມາຫ. ທິຏ຺ຐຘມ຺ມສຸຂຕ຺ຖາຍາຕິ ອິມສ຺ມິໍ ອຕ຺ຕຠາເວ ຈງ຺ກມເນນ ສຣີຣສລ຺ລຫຸກາທິສຸຂໍ ປຏິຈ຺ຈາຕິ ອຕ຺ໂຖ. ອພ຺ໂຠກາສມ຺ຫິ ຈງ຺ກມີຕິ ອພ຺ໂຠກາເສ ອງ຺ຄຓຏ຺ຐາເນ ຈງ຺ກມິ, ປທວິກ຺ເຂປໍ ປທສຎ຺ຈາຣໍ ອກາສີຕິ ອຕ຺ໂຖ.

ອຸທ຺ຘເຕ ປາເທ ປຸປ຺ຜານີຕິ ຈງ຺ກມນ຺ເຕນ ປາເທ ອຸທ຺ຘເຕ ປທຸມຸປ຺ປລາທີນິ ປຸປ຺ຜານິ ປຖວິໂຕ ອຸຄ຺ຄນ຺ຕ຺ວາ ຈງ຺ກເມ ວິກິຣິໍສູຕິ ອຕ຺ໂຖ. ໂສຠໍ ມຸທ຺ຘນິ ຕິຏ຺ຐເຣຕິ ພຸທ຺ຘສ຺ສ ມຸທ຺ຘນິ ສີເສ ໂສຠຍມານາ ຕານິ ຕິຏ຺ຐນ຺ຕີຕິ ອຕ຺ໂຖ. ເສສໍ ສຸວິຎ຺ເຎຍ຺ຍເມວາຕິ.

ມຄ຺ຄທຕ຺ຕິກຕ຺ເຖຣອປທານວຓ຺ຓນາ ສມຕ຺ຕາ.

໗. ເອກທີປິຍຕ຺ເຖຣອປທານວຓ຺ຓນາ

ປທຸມຸຕ຺ຕຣສ຺ສ ມຸນິໂນຕິອາທິກໍ ອາຍສ຺ມໂຕ ເອກທີປິຍຕ຺ເຖຣສ຺ສ ອປທານໍ. ອຍມ຺ປາຍສ຺ມາ ປຸຣິມຊິນເສຏ຺ເຐສຸ ກຕກຸສລສມ຺ຠາໂຣ ຕຕ຺ຖ ຕຕ຺ຖ ຠເວ ວິວຏ຺ຏູປນິສ຺ສຍານິ ປຸຎ຺ຎານິ ອຸປຈິນນ຺ໂຕ ປທຸມຸຕ຺ຕຣສ຺ສ ຠຄວໂຕ ກາເລ ຄຫປຕິກຸເລ ນິພ຺ພຕ຺ໂຕ ວຸທ຺ຘິປ຺ປຕ຺ໂຕ ສທ຺ໂຘ ປສນ຺ໂນ ຠຄວໂຕ ສລລມຫາໂພຘິມ຺ຫິ ເອກປທີປໍ ປູເຊສິ, ຖາວຣໍ ກຕ຺ວາ ນິຈ຺ຈເມກປທີປປູຊນຕ຺ຖາຍ ເຕລວຏ຺ຏໍ ປຏ຺ຐເປສິ. ໂສ ເຕນ ປຸຎ຺ເຎນ ເທວມນຸສ຺ເສສຸ ສໍສຣນ຺ໂຕ ສພ຺ພຕ຺ຖ ຊລມາໂນ ປສນ຺ນຈກ຺ຂຸໂກ ອຸຠຍສຸຂມນຸຠວິຕ຺ວາ ອິມສ຺ມິໍ ພຸທ຺ຘຸປ຺ປາເທ ສາວຕ຺ຖິຍໍ ວິຠວສມ຺ປນ຺ເນ ເອກສ຺ມິໍ ກຸເລ ນິພ຺ພຕ຺ໂຕ ວິຎ຺ຎຸຕໍ ປຕ຺ໂຕ ຣຕນຕ຺ຕເຍ ປສນ຺ໂນ ປພ຺ພຊິຕ຺ວາ ນຈິຣສ຺ເສວ ອຣຫຕ຺ຕໍ ປຕ຺ໂຕ ທີປປູຊາຍ ລທ຺ຘວິເສສາຘິຄມຕ຺ຕາ ເອກທີປິຍຕ຺ເຖໂຣຕິ ປາກໂຏ.

໓໐. ໂສ ອປຣຠາເຄ ອຕ຺ຕໂນ ປຸພ຺ພກມ຺ມໍ ສຣິຕ຺ວາ ໂສມນສ຺ສຊາໂຕ ປຸພ຺ພຈຣິຕາປທານໍ ປກາເສນ຺ໂຕ ປທຸມຸຕ຺ຕຣສ຺ສ ມຸນິໂນຕິອາທິມາຫ. ຕໍ ສພ຺ພໍ ອຸຕ຺ຕານຕ຺ຖເມວາຕິ.

ເອກທີປິຍຕ຺ເຖຣອປທານວຓ຺ຓນາ ສມຕ຺ຕາ.

໘. ມຓິປູຊກຕ຺ເຖຣອປທານວຓ຺ຓນາ

ໂອເຣນ ຫິມວນ຺ຕສ຺ສາຕິອາທິກໍ ອາຍສ຺ມໂຕ ມຓິປູຊກຕ຺ເຖຣສ຺ສ ອປທານໍ. ອຍມ຺ປິ ເຖໂຣ ປຸຣິມພຸທ຺ເຘສຸ ກຕາຘິກາໂຣ ຕຕ຺ຖ ຕຕ຺ຖ ຠເວ ວິວຏ຺ຏູປນິສ຺ສຍານິ ປຸຎ຺ຎານິ ອຸປຈິນນ຺ໂຕ ປທຸມຸຕ຺ຕຣສ຺ສ ຠຄວໂຕ ກາເລ ເອກສ຺ມິໍ ກຸເລ ນິພ຺ພຕ຺ໂຕ ຆຣາວາສໍ ສຓ຺ຐເປຕ຺ວາ ຕຕ຺ຖາທີນວໍ ທິສ຺ວາ ຆຣາວາສໍ ປຫາຍ ຕາປສປພ຺ພຊ຺ຊໍ ປພ຺ພຊິຕ຺ວາ ຫິມວນ຺ຕໂອຣຠາເຄ ເອກິສ຺ສາ ນທິຍາ ສມີເປ ປຓ຺ຓສາລໍ ກາເຣຕ຺ວາ ວສນ຺ໂຕ ວິເວກກາມຕາຍ ຕສ຺ສານຸກມ຺ປາຍ ຈ ຕຕ຺ຖ ອຸປຄຕໍ ປທຸມຸຕ຺ຕຣໍ ຠຄວນ຺ຕໍ ທິສ຺ວາ ປສນ຺ນມານໂສ ມຓິປລ຺ລງ຺ກໍ ຠຄວໂຕ ປູເຊສິ. ຠຄວາ ຕສ຺ສ ປສາທວຑ຺ຒນຕ຺ຖາຍ ຕຕ຺ຖ ນິສີທິ. ໂສ ຠິຍ຺ໂຍໂສມຕ຺ຕາຍ ປສນ຺ໂນ ນິພ຺ພານາຘິຄມຕ຺ຖາຍ ປຕ຺ຖນໍ ອກາສິ. ຠຄວາ ອນຸໂມທນໍ ວຕ຺ວາ ປກ຺ກາມິ. ໂສ ເຕນ ປຸຎ຺ເຎນ ເທວມນຸສ຺ເສສຸ ສໍສຣນ຺ໂຕ ສພ຺ພຕ຺ຖ ປູຊິໂຕ ສຸຂໍ ອນຸຠວິຕ຺ວາ ອິມສ຺ມິໍ ພຸທ຺ຘຸປ຺ປາເທ ສາວຕ຺ຖິຍໍ ວິຠວສມ຺ປນ຺ເນ ກຸເລ ນິພ຺ພຕ຺ໂຕ ຆຣາວາສໍ ວສນ຺ໂຕ ເອກທິວສໍ ສຕ຺ຖຸ ຘມ຺ມເທສນໍ ສຸຕ຺ວາ ປຏິລທ຺ຘສທ຺ໂຘ ປພ຺ພຊິຕ຺ວາ ນຈິຣສ຺ເສວ ອຣຫາ ອໂຫສິ.

໓໔. ໂສ ເອກທິວສໍ ອຕ຺ຕນາ ກຕກຸສລໍ ສຣິຕ຺ວາ ສຎ຺ຊາຕໂສມນສ຺ໂສ ປຸພ຺ພຈຣິຕາປທານໍ ປກາເສນ຺ໂຕ ໂອເຣນ ຫິມວນ຺ຕສ຺ສາຕິອາທິມາຫ. ຕຕ຺ຖ ໂອເຣນາຕິ ຫິມວນ຺ຕສ຺ສ ອປຣໍ ຠາຄໍ ວິຫາຍ ໂອເຣນ, ຠຸມ຺ມຕ຺ເຖ ກຣຓວຈນໍ, ໂອຣສ຺ມິໍ ທິສາຠາເຄຕິ ອຕ຺ໂຖ. ນທິກາ ສມ຺ປວຕ຺ຕຖາຕິ ອປາກຏນາມເຘຍ຺ຍາ ເອກາ ນທີ ສໍສຸຏ຺ຐຸ ປວຕ຺ຕານີ ວຫານີ ສນ຺ທມານາ ອໂຫສີຕິ ອຕ຺ໂຖ. ຕສ຺ສາ ຈານຸປເຂຕ຺ຕມ຺ຫີຕິ ຕສ຺ສາ ນທິຍາ ອນຸປເຂຕ຺ຕມ຺ຫິ ຕີຣສມີເປຕິ ອຕ຺ໂຖ. ສຍມ຺ຠູ ວສເຕ ຕທາຕິ ຍທາ ອຫໍ ມຓິປລ຺ລງ຺ກໍ ປູເຊສິໍ, ຕທາ ອນາຈຣິຍໂກ ຫຸຕ຺ວາ ສຍເມວ ພຸທ຺ຘຠູໂຕ ຠຄວາ ວສເຕ ວິຫຣຕີຕິ ອຕ຺ໂຖ.

໓໕. ມຓິໍ ປຄ຺ຄຍ຺ຫ ປລ຺ລງ຺ກນ຺ຕິ ມຓິນ຺ຕິ ຈິຕ຺ຕໍ ອາຣາເຘຕິ ໂສມນສ຺ສໍ ກໂຣຕີຕິ ມຓິ, ອຖ ວາ ມາຕິ ປມາຓໍ ກໂຣຕິ ອາຠຣຓນ຺ຕິ ມຓິ, ອຖ ວາ ມຣນ຺ຕາປິ ຣາຊຍຸວຣາຊາທໂຍ ຕໍ ນ ປຣິຈ຺ຈຊນ຺ຕິ ຕທຕ຺ຖາຍ ສງ຺ຄາມໍ ກໂຣນ຺ຕີຕິ ມຓິ, ຕໍ ມຓິໍ ມຓິມຍໍ ປລ຺ລງ຺ກໍ ມໂນຣມໍ ສາຘຸ ຈິຕ຺ຕໍ ສຸຏ຺ຐຸ ວິຈິຕ຺ຕໍ ປຄ຺ຄຍ຺ຫ ຄເຫຕ຺ວາ ພຸທ຺ຘເສຏ຺ຐສ຺ສ ອຠິໂຣປຍິໍ ປູເຊສິນ຺ຕິ ອຕ຺ໂຖ. ເສສໍ ສພ຺ພໍ ອຸຕ຺ຕານຕ຺ຖເມວາຕິ.

ມຓິປູຊກຕ຺ເຖຣອປທານວຓ຺ຓນາ ສມຕ຺ຕາ.

໙. ຕິກິຈ຺ຉກຕ຺ເຖຣອປທານວຓ຺ຓນາ

ນຄເຣ ພນ຺ຘຸມຕິຍາຕິອາທິກໍ ອາຍສ຺ມໂຕ ຕິກິຈ຺ຉກຕ຺ເຖຣສ຺ສ ອປທານໍ. ອຍມ຺ປາຍສ຺ມາ ປຸຣິມຊິນວເຣສຸ ກຕາຘິກາໂຣ ຕຕ຺ຖ ຕຕ຺ຖ ຠເວ ວິວຏ຺ຏູປນິສ຺ສຍານິ ປຸຎ຺ຎານິ ອຸປຈິນນ຺ໂຕ ວິປສ຺ສິສ຺ສ ຠຄວໂຕ ກາເລ ພນ຺ຘຸມຕີນຄເຣ ເວຊ຺ຊກຸເລ ນິພ຺ພຕ຺ໂຕ ພຫຸສ຺ສຸໂຕ ສຸສິກ຺ຂິໂຕ ເວຊ຺ຊກມ຺ເມ ເຉໂກ ພຫູ ໂຣຄິໂນ ຕິກິຈ຺ຉນ຺ໂຕ ວິປສ຺ສິສ຺ສ ຠຄວໂຕ ອຸປຏ຺ຐາກສ຺ສ ອໂສກນາມຕ຺ເຖຣສ຺ສ ໂຣຄໍ ຕິກິຈ຺ຉິ. ໂສ ເຕນ ປຸຎ຺ເຎນ ເທວມນຸສ຺ເສສຸ ອປຣາປຣໍ ສຸຂໍ ອນຸຠວນ຺ໂຕ ນິພ຺ພຕ຺ຕນິພ຺ພຕ຺ຕຠເວ ອໂຣໂຄ ທີຆາຍຸໂກ ສຸວຓ຺ຓວຓ຺ຓສຣີໂຣ ອໂຫສິ.

໓໙. ໂສ ອິມສ຺ມິໍ ພຸທ຺ຘຸປ຺ປາເທ ສາວຕ຺ຖິຍໍ ຄຫປຕິກຸເລ ນິພ຺ພຕ຺ໂຕ ວຸທ຺ຘິມນ຺ວາຍ ສພ຺ພສິປ຺ເປສຸ ນິປ຺ຜຕ຺ຕິໍ ປຕ຺ໂຕ ອໂຣໂຄ ສຸຂິໂຕ ວິຠວສມ຺ປນ຺ໂນ ຣຕນຕ຺ຕເຍ ປສນ຺ໂນ ສຕ຺ຖຸ ຘມ຺ມເທສນໍ ສຸຕ຺ວາ ປຏິລທ຺ຘສທ຺ໂຘ ຆຣາວາສໍ ປຫາຍ ປພ຺ພຊິຕ຺ວາ ນຈິຣສ຺ເສວ ອຣຫາ ຫຸຕ຺ວາ ປຸພ຺ພກມ຺ມໍ ສຣິຕ຺ວາ ໂສມນສ຺ສຊາໂຕ ປຸພ຺ພຈຣິຕາປທານໍ ປກາເສນ຺ໂຕ ນຄເຣ ພນ຺ຘຸມຕິຍາຕິອາທິມາຫ. ຕໍ ສພ຺ພໍ ເຫຏ຺ຐາ ວຸຕ຺ຕນຍຕ຺ຕາ ອຸຕ຺ຕານຕ຺ຖເມວາຕິ.

ຕິກິຈ຺ຉກຕ຺ເຖຣອປທານວຓ຺ຓນາ ສມຕ຺ຕາ.

໑໐. ສງ຺ຆຸປຏ຺ຐາກຕ຺ເຖຣອປທານວຓ຺ຓນາ

ເວສ຺ສຠຸມ຺ຫິ ຠຄວຕີຕິອາທິກໍ ອາຍສ຺ມໂຕ ສງ຺ຆຸປຏ຺ຐາກຕ຺ເຖຣສ຺ສ ອປທານໍ. ອຍມ຺ປິ ເຖໂຣ ປຸຣິມພຸທ຺ເຘສຸ ກຕກຸສລສມ຺ຠາໂຣ ອເນເກສຸ ຠເວສຸ ວິວຏ຺ຏູປນິສ຺ສຍານິ ປຸຎ຺ຎານິ ອຸປຈິນນ຺ໂຕ ເວສ຺ສຠຸສ຺ສ ຠຄວໂຕ ກາເລ ຕສ຺ສາຣາມິກສ຺ສ ປຸຕ຺ໂຕ ຫຸຕ຺ວາ ນິພ຺ພຕ຺ໂຕ ວິຎ຺ຎຸຕໍ ປຕ຺ວາ ສທ຺ໂຘ ປສນ຺ໂນ ວິຫາເຣສຸ ອາຣາມິກກມ຺ມໍ ກໂຣນ຺ໂຕ ສກ຺ກຈ຺ຈໍ ສງ຺ຆໍ ອຸປຏ຺ຐາສິ. ໂສ ເຕເນວ ກຸສລກມ຺ເມນ ເທວມນຸສ຺ເສສຸ ສໍສຣນ຺ໂຕ ອຸຠຍສມ຺ປຕ຺ຕິໂຍ ອນຸຠວິຕ຺ວາ ອິມສ຺ມິໍ ພຸທ຺ຘຸປ຺ປາເທ ສາວຕ຺ຖິຍໍ ຄຫປຕິກຸເລ ນິພ຺ພຕ຺ໂຕ ວຸທ຺ຘິປ຺ປຕ຺ໂຕ ວິຠວສມ຺ປນ຺ໂນ ສຸຂປ຺ປຕ຺ໂຕ ປາກໂຏ ສຕ຺ຖຸ ຘມ຺ມເທສນໍ ສຸຕ຺ວາ ສາສເນ ປສນ຺ໂນ ປພ຺ພຊິຕ຺ວາ ວຕ຺ຕສມ຺ປນ຺ໂນ ສາສນໍ ໂສຠຍມາໂນ ວິປສ຺ສນໍ ວຑ຺ເຒນ຺ໂຕ ນຈິຣສ຺ເສວ ສຫ ປຏິສມ຺ຠິທາຫິ ອຣຫຕ຺ຕໍ ປຕ຺ໂຕ ຉຬຠິຎ຺ໂຎ ປຸພ຺ເພ ກຕກຸສລກມ຺ມວເສນ ສງ຺ຆຸປຏ຺ຐາກຕ຺ເຖໂຣຕິ ປາກໂຏ ອໂຫສິ.

໔໕. ໂສ ເອກທິວສໍ ‘‘ປຸພ຺ເພ ມຍາ ກິໍ ນາມ ກມ຺ມໍ ກຕ຺ວາ ອຍໍ ໂລກຸຕ຺ຕຣສມ຺ປຕ຺ຕິ ລທ຺ຘາ’’ຕິ ອຕ຺ຕໂນ ປຸພ຺ພກມ຺ມໍ ສຣິຕ຺ວາ ປຈ຺ຈກ຺ຂໂຕ ຊານິຕ຺ວາ ໂສມນສ຺ສຊາໂຕ ປຸພ຺ພຈຣິຕາປທານໍ ປາກຏໍ ກໂຣນ຺ໂຕ ເວສ຺ສຠຸມ຺ຫິ ຠຄວຕີຕິອາທິມາຫ. ຕຕ຺ຖ ອໂຫສາຣາມິໂກ ອຫນ຺ຕິ ອຫໍ ເວສ຺ສຠຸສ຺ສ ຠຄວໂຕ ສາສເນ ອາຣາມິໂກ ອໂຫສິນ຺ຕິ ອຕ຺ໂຖ. ເສສໍ ເຫຏ຺ຐາ ວຸຕ຺ຕນຍຕ຺ຕາ ອຸຕ຺ຕານຕ຺ຖຕ຺ຕາ ຈ ສຸວິຎ຺ເຎຍ຺ຍເມວາຕິ.

ສງ຺ຆຸປຏ຺ຐາກຕ຺ເຖຣອປທານວຓ຺ຓນາ ສມຕ຺ຕາ.

ອຏ຺ຐາຣສມວຄ຺ຄວຓ຺ຓນາ ສມຕ຺ຕາ.

໑໙. ກຸຏຊປຸປ຺ຜິຍວຄ຺ໂຄ

໑-໑໐. ກຸຏຊປຸປ຺ຜິຍຕ຺ເຖຣອປທານາທິວຓ຺ຓນາ

ອິໂຕ ປຣມ຺ປິ ເອກູນວີສຕິມວຄ຺ເຄ ອາຄຕານໍ ອິເມສໍ ກຸຏຊປຸປ຺ຜິຍຕ຺ເຖຣາທີນໍ ທສນ຺ນໍ ເຖຣານໍ ອປຸພ຺ພໍ ນຕ຺ຖິ. ເຕສຎ຺ຫິ ເຖຣານໍ ປຸຣິມພຸທ຺ຘານໍ ສນ຺ຕິເກ ກຕປຸຎ຺ຎສມ຺ຠາຣານໍ ວເສນ ປາກຏນາມານິ ເຈວ ນິວາສນຄຣາທີນິ ຈ ເຫຏ຺ຐາ ວຸຕ຺ຕນເຍເນວ ເວທິຕພ຺ພານີຕິ ຕໍ ສພ຺ພໍ ອປທານໍ ສຸວິຎ຺ເຎຍ຺ຍເມວາຕິ.

ເອກູນວີສຕິມວຄ຺ຄວຓ຺ຓນາ ສມຕ຺ຕາ.

໒໐. ຕມາລປຸປ຺ຜິຍວຄ຺ໂຄ

໑-໑໐. ຕມາລປຸປ຺ຜິຍຕ຺ເຖຣອປທານາທິວຓ຺ຓນາ

ວີສຕິເມ ວຄ຺ເຄ ປຐມຕ຺ເຖຣາປທານໍ ອຸຕ຺ຕານເມວ.

໖. ທຸຕິຍຕ຺ເຖຣາປທາເນ ຍໍ ທາຍວາສິໂກ ອິສີຕິ ອິສິປພ຺ພຊ຺ຊໍ ປພ຺ພຊິຕ຺ວາ ວເນ ວສນຠາເວນ ທາຍວາສິໂກ ອິສີຕິ ສງ຺ຂໍ ຄໂຕ, ອຕ຺ຕໂນ ອນຸກມ຺ປາຍ ຕໍ ວນໍ ອຸປຄຕສ຺ສ ສິທ຺ຘຕ຺ຖສ຺ສ ສຕ຺ຖຸໂນ ວສນມຓ຺ຑປຈ຺ຉາທນຕ຺ຖາຍ ຍໍ ຕິຓໍ, ຕໍ ລາຍຕິ ຉິນ຺ທຕີຕິ ອຕ຺ໂຖ. ທພ຺ພຉທນໍ ກຕ຺ວາ ອເນເກຫິ ຂຸທ຺ທກທຓ຺ຑເກຫິ ມຓ຺ຑປໍ ກຕ຺ວາ ຕໍ ຕິເຓນ ຉາເທຕ຺ວາ ສິທ຺ຘຕ຺ຖສ຺ສ ຠຄວໂຕ ອຫໍ ອທາສິໍ ປູເຊສິນ຺ຕິ ອຕ຺ໂຖ.

໘. ສຕ຺ຕາຫໍ ຘາຣຍຸໍ ຕຕ຺ຖາຕິ ຕໍ ມຓ຺ຑປໍ ຕຕ຺ຖ ຐິຕາ ເທວມນຸສ຺ສາ ສຕ຺ຕາຫໍ ນິໂຣຘສມາປຕ຺ຕິໍ ສມາປຊ຺ຊິຕ຺ວາ ນິສິນ຺ນສ຺ສ ສຕ຺ຖຸໂນ ຘາຣຍຸໍ ຘາເຣສຸນ຺ຕິ ອຕ຺ໂຖ. ເສສໍ ອຸຕ຺ຕານຕ຺ຖເມວາຕິ.

ຕຕິຍຕ຺ເຖຣສ຺ສ ອປທາເນ ຂຓ຺ຑຜຸລ຺ລິຍຕ຺ເຖໂຣຕິ ເອຕ຺ຖ ຂຓ຺ຑນ຺ຕິ ກຏ຺ຐານໍ ຊິຓ຺ຓຕ຺ຕາ ຉິນ຺ນຠິນ຺ນຏ຺ຐານໍ, ຜຸລ຺ລນ຺ຕິ ກຏ຺ຐານໍ ຊິຓ຺ຓຏ຺ຐາເນ ກຓ຺ຓກິຕມຫິຈ຺ຉຕ຺ຕກາທິປຸປ຺ຜນໍ, ຂຓ຺ຑຎ຺ຈ ຜຸລ຺ລຎ຺ຈ ຂຓ຺ຑຜຸລ຺ລານິ, ຂຓ຺ຑຜຸລ຺ລານໍ ປຏິສງ຺ຂຣຓໍ ປຸນປ຺ປຸນໍ ຖິຣກຣຓນ຺ຕິ ຂຓ຺ຑຜຸລ຺ລປຏິສງ຺ຂຣຓໍ. ອິມສ຺ສ ປນ ເຖຣສ຺ສ ສມ຺ຠາຣປູຣຓກາເລ ຜຸສ຺ສສ຺ສ ຠຄວໂຕ ເຈຕິເຍ ຉິນ຺ນຠິນ຺ນຏ຺ຐາເນ ສຸຘາປິຓ຺ຑໍ ມກ຺ເຂຕ຺ວາ ຖິຣກຣຓໍ ຂຓ຺ຑຜຸລ຺ລປຏິສງ຺ຂຣຓໍ ນາມ. ຕສ຺ມາ ໂສ ຂຓ຺ຑຜຸລ຺ລິໂຍ ເຖໂຣຕິ ປາກໂຏ ອໂຫສິ. ຕຕິຍໍ.

໑໗. ຈຕຸຕ຺ຖຕ຺ເຖຣສ຺ສາປທາເນ ຣຎ຺ໂຎ ພທ຺ຘຈໂຣ ອຫນ຺ຕິ ຣຎ຺ໂຎ ປຣິຈາຣໂກ ກມ຺ມກາຣໂກ ອໂຫສິນ຺ຕິ ອຕ຺ໂຖ.

໑໙. ຊລຊຸຕ຺ຕມນາມິໂນຕິ ຊເລ ອຸທເກ ຊາຕໍ ຊລຊໍ, ກິໍ ຕໍ ປທຸມໍ, ປທຸເມນ ສມານນາມຕ຺ຕາ ປທຸມຸຕ຺ຕຣສ຺ສ ຠຄວໂຕຕິ ອຕ຺ໂຖ. ອຸຕ຺ຕມປທຸມນາມສ຺ສ ຠຄວໂຕຕິ ວາ ອຕ຺ໂຖ. ຈຕຸຕ຺ຖໍ.

ປຎ຺ຈມໍ ອຸຕ຺ຕານຕ຺ຖເມວ.

໒໘. ຉຏ຺ເຐ ນຄເຣ ທ຺ວາຣວຕິຍາຕິ ມຫາທ຺ວາຣວາຕປານກວາຏຜລກາຫິ ວຕິປາກາຣຏ຺ຏາລໂຄປຸຣກທ຺ທໂມທກປຣິຂາຫິ ຈ ສມ຺ປນ຺ນໍ ນຄຣນ຺ຕິ ທ຺ວາຣວຕີນຄຣໍ, ທ຺ວາຣໍ ວຕິຎ຺ຈ ປຘານໍ ກຕ຺ວາ ນຄຣສ຺ສ ອຸປລກ຺ຂິຕຕ຺ຕາ ‘‘ທ຺ວາຣວຕີ ນຄຣ’’ນ຺ຕິ ໂວຫຣນ຺ຕີຕິ ນຄເຣ ທ຺ວາຣວຕິຍາຕິ ວຸຕ຺ຕໍ. ມາລາວຈ຺ໂຉ ປຸປ຺ຜາຣາໂມ ມມ ອໂຫສີຕິ ອຕ຺ໂຖ.

໓໑. ເຕ ກິສລຍາຕິ ເຕ ອໂສກປລ຺ລວາ. ຉຏ຺ຐໍ.

ສຕ຺ຕມຏ຺ຐມນວມານິ ອຸຕ຺ຕານຕ຺ຖາເນວ. ທສເມປິ ອປຸພ຺ພໍ ນຕ຺ຖີຕິ.

ວີສຕິມວຓ຺ຓນາ ສມຕ຺ຕາ.

໒໑-໒໓. ກຓິກາຣປຸປ຺ຜິຍາທິວຄ຺ໂຄ

໑-໓໐. ກຓິກາຣປຸປ຺ຜິຍຕ຺ເຖຣອປທານາທິວຓ຺ຓນາ

ອິໂຕ ປຣໍ ສພ຺ພຕ຺ຖ ອນຸຕ຺ຕານປທວຓ຺ຓນໍ ກຣິສ຺ສາມ. ເອກວີສຕິເມ ພາວີສຕິເມ ເຕວີສຕິເມ ຈ ວຄ຺ເຄ ສພ຺ເພສໍ ເຖຣານໍ ສຍໍກເຕນ ປຸຎ຺ເຎນ ລທ຺ຘນາມານິ, ກຕປຸຎ຺ຎານຎ຺ຈ ນານຕ຺ຕໍ ເຕສໍ ພ຺ຍາກຣຓທາຍການໍ ພຸທ຺ຘານໍ ນາມານິ ວສິຕນຄຣານິ ຈ ເຫຏ຺ຐາ ວຸຕ຺ຕນຍຕ຺ຕາ ສພ຺ພານິປິ ອຸຕ຺ຕານາເນວ. ອປທານຄາຖານມຕ຺ໂຖ ຈ ນຍານຸໂຍເຄນ ສຸວິຎ຺ເຎຍ຺ໂຍເຍວາຕິ.

໒໔. ອຸທກາສນວຄ຺ໂຄ

໑-໑໐.ອຸທກາສນທາຍກຕ຺ເຖຣອປທານາທິວຓ຺ຓນາ

ຈຕຸວີສຕິເມ ວຄ຺ເຄ ປຐມທຸຕິຍາປທານານິ ອຸຕ຺ຕານາເນວ.

໙. ຕຕິຍາປທາເນ ອຣຸຓວຕິຍາ ນຄເຣຕິ ອາ ສມນ຺ຕໂຕ ອາໂລກໍ ກໂຣນ຺ໂຕ ອຸຓຕິ ອຸຄ຺ຄຈ຺ຉຕີຕິ ອຣຸໂຓ, ໂສ ຕສ຺ມິໍ ວິຊ຺ຊຕີຕິ ອຣຸຓວຕີ, ຕສ຺ມິໍ ນຄເຣ ອາໂລກໍ ກໂຣນ຺ໂຕ ສູຣິໂຍ ອຸຄ຺ຄຈ຺ຉຕີຕິ ອຕ຺ໂຖ. ເສສນຄເຣສຸປິ ສູຣິຍຸຄ຺ຄມເນ ວິຊ຺ຊມາເນປິ ວິເສສວຈນໍ ສພ຺ພຈຕຸປ຺ປທານໍ ມຫິຍໍ ສຍເນປິ ສຕິ ມຫິຍໍ ສຍຕີຕິ ມຫິໍໂສຕິ ວຈນໍ ວິຍ ຣູຬ຺ຫິວເສນ ວຸຕ຺ຕນ຺ຕິ ເວທິຕພ຺ພໍ. ອຖ ວາ ປາກາຣປາສາທຫມ຺ມິຍາທີສຸ ສຸວຓ຺ຓຣຊຕມຓິມຸຕ຺ຕາທິສຕ຺ຕຣຕນປຠາຫິ ອຣຸຓຸຄ຺ຄມນໍ ວິຍ ປຠາວຕີ ອຣຸຓວຕີ ນາມ, ຕສ຺ມິໍ ອຣຸຓວຕິຍາ ນຄເຣ, ປູປິໂກ ປູປວິກ຺ກເຍນ ຊີວິກໍ ກປ຺ເປນ຺ໂຕ ອໂຫສິນ຺ຕິ ອຕ຺ໂຖ.

໑໔. ຈຕຸຕ຺ຖາປທາເນ ຕິວຣາຍໍ ປຸເຣ ຣມ຺ເມຕິ ຕີຫິ ປາກາເຣຫິ ປຣິວາຣິຕາ ປຣິກ຺ຂິຕ຺ຕາຕິ ຕິວຣາ, ຂຊ຺ຊໂຠຊ຺ຊາທິອຸປໂຠຄວຕ຺ຖາຠຣຓາທິນຈ຺ຈຄີຕາທີຫິ ຣມຓີຍນ຺ຕິ ຣມ຺ມໍ, ຕສ຺ມິໍ ຕິວຣາຍໍ ປຸເຣ ນຄເຣ ຣມ຺ເມ ນຬກາໂຣ ອຫໍ ອໂຫສິນ຺ຕິ ສມ຺ພນ຺ໂຘ.

ປຎ຺ຈມາປທານໍ ອຸຕ຺ຕານຕ຺ຖເມວ.

໒໓. ຉຏ຺ຐາປທາເນ ວຓ຺ຓກາໂຣ ອຫໍ ຕທາຕິ ນີລປີຕຣຕ຺ຕາທິວຓ຺ຓວເສນ ວຕ຺ຖານິ ກໂຣຕິ ຣຎ຺ເຊຕີຕິ ວຓ຺ຓກາໂຣ. ວຕ຺ຖຣຊໂກ ຫຸຕ຺ວາ ເຈຕິເຍ ວຕ຺ເຖຫິ ອຈ຺ຉາທນສມເຍ ນານາວຓ຺ເຓຫິ ທຸສ຺ສານິ ຣຎ຺ເຊສິນ຺ຕິ ອຕ຺ໂຖ.

໒໗. ສຕ຺ຕມາປທາເນ ປິຍາລໍ ປຸປ຺ຜິຕໍ ທິສ຺ວາຕິ ສຸປຸປ຺ຜິຕໍ ປິຍາລຣຸກ຺ຂໍ ທິສ຺ວາ. ຄຕມຄ຺ເຄ ຂິປິໍ ອຫນ຺ຕິ ອຫໍ ມິຄລຸທ຺ໂທ ເນສາໂທ ຫຸຕ຺ວາ ປິຍາລປຸປ຺ຜໍ ໂອຈິນິຕ຺ວາ ພຸທ຺ຘສ຺ສ ຄຕມຄ຺ເຄ ຂິປິໍ ປູເຊສິນ຺ຕິ ອຕ຺ໂຖ.

໓໐. ອຏ຺ຐມາປທາເນ ສເກ ສິປ຺ເປ ອປຕ຺ຖທ຺ໂຘຕິ ອຕ຺ຕໂນ ຕກ຺ກພ຺ຍາກຣຓາທິສິປ຺ປສ຺ມິໍ ອປຕ຺ຖທ຺ໂຘ ປຕິຏ຺ຐິໂຕ ເຉໂກ ອຫໍ ການນໍ ອຄມໍ ຄໂຕ ສມ຺ພຸທ຺ຘໍ ຍນ຺ຕໍ ທິສ຺ວານາຕິ ວນນ຺ຕເຣ ຄຈ຺ຉນ຺ຕໍ ວິປສ຺ສິໍ ສມ຺ພຸທ຺ຘໍ ປສ຺ສິຕ຺ວາ. ອມ຺ພຍາຄໍ ອທາສຫນ຺ຕິ ອຫໍ ອມ຺ພທານໍ ອທາສິນ຺ຕິ ອຕ຺ໂຖ.

໓໓. ນວມາປທາເນ ຊຄຕີ ກາຣິຕາ ມຍ຺ຫນ຺ຕິ ອຕ຺ຖທສ຺ສິສ຺ສ ຠຄວໂຕ ສຣີຣຘາຕຸນິຘາປິຕເຈຕິເຍ ຊຄຕິ ຉິນ຺ນຠິນ຺ນອາລິນ຺ທປຸປ຺ຜາຘານສງ຺ຂາຕາ ຊຄຕິ ມຍາ ກາຣິຕາ ກາຣາປິຕາຕິ ອຕ຺ໂຖ.

ທສມາປທານໍ ອຸຕ຺ຕານຕ຺ຖເມວາຕິ.

ຈຕຸວີສຕິມວຄ຺ຄວຓ຺ຓນາ ສມຕ຺ຕາ.

໒໕. ຕຸວຣທາຍກວຄ຺ໂຄ

໑-໑໐. ຕຸວຣທາຍກຕ຺ເຖຣອປທານາທິວຓ຺ຓນາ

໑. ປຎ຺ຈວີສຕິເມ ວຄ຺ເຄ ປຐມາປທາເນ ຠຣິຕ຺ວາ ຕຸວຣມາທາຍາຕິ ຕຸວຣອຏ຺ຐິໍ ມຸຄ຺ຄກລຍສທິສໍ ຕຸວຣຏ຺ຐິໍ ຠຊ຺ຊິຕ຺ວາ ປຸປ຺ເຜຕ຺ວາ ຠາຊເນນ ອາທາຍ ສງ຺ຆສ຺ສ ວນມຊ຺ໂຌຄາຫກສ຺ສ ອທທິໍ ອທາສິນ຺ຕິ ອຕ຺ໂຖ.

໔-໕. ທຸຕິຍາປທາເນ ຘນຸໍ ອທ຺ເວຊ຺ຌໍ ກຕ຺ວານາຕິ ມິຄາທີນໍ ມາຣຓຕ຺ຖາຍ ຘນຸໍ ສນ຺ນຍ຺ຫິຕ຺ວາ ຈຣມາໂນ ເກສຣໍ ໂອຄຕໍ ທິສ຺ວາຕິ ສຸປຸປ຺ຜິຕໍ ຂຸທ຺ທກສຣໍ ທິສ຺ວາ ພຸທ຺ຘສ຺ສ ອຠິໂຣເປສິນ຺ຕິ ອຫໍ ຈິຕ຺ຕໍ ປສາເທຕ຺ວາ ວນໍ ສມ຺ປຕ຺ຕສ຺ສ ຕິສ຺ສສ຺ສ ຠຄວໂຕ ອຠິໂຣປຍິໍ ປູເຊສິນ຺ຕິ ອຕ຺ໂຖ.

໙-໑໐. ຕຕິຍາປທາເນ ຊລກຸກ຺ກຸໂຏຕິ ຊາຕສ຺ສເຣ ຈຣມານກຸກ຺ກຸໂຏ. ຕຸຓ຺ເຑນ ເກສຣິໍ ຄຍ຺ຫາຕິ ປທຸມປຸປ຺ຜໍ ມຸຂຕຸຓ຺ເຑນ ຑໍສິຕ຺ວາ ອາກາເສນ ຄຈ຺ຉນ຺ຕສ຺ສ ຕິສ຺ສສ຺ສ ຠຄວໂຕ ອຠິໂຣເປສິໍ ປູເຊສິນ຺ຕິ ອຕ຺ໂຖ.

໑໔. ຈຕຸຕ຺ຖາປທາເນ ວິຣວປຸປ຺ຜມາທາຍາຕິ ວິວິຘໍ ຣວຕິ ສທ຺ທໍ ກໂຣຕີຕິ ວິຣວໍ, ສທ຺ທກຣຓເວລາຍໍ ວິກສນໂຕ ‘‘ວິຣວ’’ນ຺ຕິ ລທ຺ຘນາມໍ ປຸປ຺ຜສມູຫໍ ອາທາຍ ຄເຫຕ຺ວາ ສິທ຺ຘຕ຺ຖສ຺ສ ພຸທ຺ຘສ຺ສ ອຠິໂຣປຍິໍ ປູເຊສິນ຺ຕິ ອຕ຺ໂຖ.

໑໗. ປຎ຺ຈມາປທາເນ ກຸຏິໂຄປໂກຕິ ເສນາສນປາລໂກ. ກາເລນ ກາລໍ ຘູເປສິນ຺ຕິ ສມ຺ປຕ຺ຕສມ຺ປຕ຺ຕກາລານຸກາເລ ຘູເປສິໍ, ຘູເປນ ສຸຄນ຺ຘໍ ອກາສິນ຺ຕິ ອຕ຺ໂຖ. ສິທ຺ຘຕ຺ຖສ຺ສ ຠຄວໂຕ ຄນ຺ຘກຸຏິກາລານຸສາຣິຘູເປນ ຘູເປສິໍ ວາເສສິນ຺ຕິ ອຕ຺ໂຖ.

ຉຏ຺ຐສຕ຺ຕມາປທານານິ ອຸຕ຺ຕານຕ຺ຖາເນວ.

໒໗. ອຏ຺ຐມາປທາເນ ສຕ຺ຕ ສຕ຺ຕລິປຸປ຺ຜານີຕິ ສຕ຺ຕລິສງ຺ຂາຕານິ, ສຕ຺ຕ ປຸປ຺ຜານິ ສີເສນາທາຍ ເວສ຺ສຠຸສ຺ສ ຠຄວໂຕ ອຠິໂຣເປສິໍ ປູເຊສິນ຺ຕິ ອຕ຺ໂຖ.

໓໑. ນວມາປທາເນ ພິມ຺ພິຊາລກປຸປ຺ຜານີຕິ ຣຕ຺ຕງ຺ກຸຣວກປຸປ຺ຜານິ ສິທ຺ຘຕ຺ຖສ຺ສ ຠຄວໂຕ ປູເຊສິນ຺ຕິ ອຕ຺ໂຖ.

໓໕. ທສມາປທາເນ ອຸທ຺ທາລກໍ ຄເຫຕ຺ວານາຕິ ຊາຕສ຺ສເຣ ວິຫງ຺ຄໂສພ຺ເຠ ຊາຕໍ ອຸທ຺ທາລກປຸປ຺ຜໍ ໂອຈິນິຕ຺ວາ ກກຸສນ຺ຘສ຺ສ ຠຄວໂຕ ປູເຊສິນ຺ຕິ ອຕ຺ໂຖ. ເສສໍ ສຸວິຎ຺ເຎຍ຺ຍເມວາຕິ.

ປຎ຺ຈວີສຕິມວຄ຺ຄວຓ຺ຓນາ ສມຕ຺ຕາ.

໒໖. ໂຖມກວຄ຺ໂຄ

໑-໑໐. ໂຖມກຕ຺ເຖຣອປທານາທິວຓ຺ຓນາ

ຉພ຺ພີສຕິເມ ວຄ຺ເຄ ປຐມາປທານໍ ອຸຕ຺ຕານເມວ.

໕-໖. ທຸຕິຍາປທາເນ ວິຊຫິຕ຺ວາ ເທວວຓ຺ຓນ຺ຕິ ເທວຕາ ສຣີຣໍ ວິຊຫິຕ຺ວາ ຉຑ຺ເຑຕ຺ວາ, ມນຸສ຺ສສຣີຣໍ ນິມ຺ມິນິຕ຺ວາຕິ ອຕ຺ໂຖ. ອຘິກາຣໍ ກຕ຺ຕຸກາໂມຕິ ອຘິກກິຣິຍໍ ປຸຎ຺ຎສມ຺ຠາຣໍ ກຕ຺ຕຸກາໂມ ເທວໂຣ ນາມ ອຫໍ ເທວຣາຊາ ຠຣິຍາຍ ສຫ ພຸທ຺ຘເສຏ຺ຐສ຺ສ ສາສເນ ສາທຣຕາຍ ອິຘ ອິມສ຺ມິໍ ມນຸສ຺ສໂລເກ ອາຄມິໍ ອາຄໂຕຕິ ອຕ຺ໂຖ. ຕສ຺ສ ຠິກ຺ຂາ ມຍາ ທິນ຺ນາຕິ ປທຸມຸຕ຺ຕຣສ຺ສ ຠຄວໂຕ ໂຍ ນາເມນ ເທວໂລ ນາມ ສາວໂກ ອໂຫສິ, ຕສ຺ສ ສາວກສ຺ສ ມຍາ ວິປ຺ປສນ຺ເນນ ເຈຕສາ ຠິກ຺ຂາ ທິນ຺ນາ ປິຓ຺ຑປາໂຕ ທິນ຺ໂນຕິ ອຕ຺ໂຖ.

໙-໑໐. ຕຕິຍາປທາເນ ອານນ຺ໂທ ນາມ ສມ຺ພຸທ຺ໂຘຕິ ອານນ຺ທໍ ຕຸຏ຺ຐິໍ ຊນນໂຕ ອານນ຺ໂທ ນາມ ປຈ຺ເຈກພຸທ຺ໂຘຕິ ອຕ຺ໂຖ. ອມນຸສ຺ສມ຺ຫິ ການເນຕິ ອມນຸສ຺ສປຣິຄ຺ຄເຫ ການເນ ມຫາອຣຎ຺ເຎ ປຣິນິພ຺ພາຍິ ອນຸປາທິເສສນິພ຺ພານຘາຕຸຍາ ອນ຺ຕຣຘາຍິ, ອທສ຺ສນໍ ອຄມາສີຕິ ອຕ຺ໂຖ. ສຣີຣໍ ຕຕ຺ຖ ຌາເປສິນ຺ຕິ ອຫໍ ເທວໂລກາ ອິຘາຄນ຺ຕ຺ວາ ຕສ຺ສ ຠຄວໂຕ ສຣີຣໍ ຕຕ຺ຖ ອຣຎ຺ເຎ ຌາເປສິໍ ທຫນໍ ອກາສິນ຺ຕິ ອຕ຺ໂຖ.

ຈຕຸຕ຺ຖປຎ຺ຈມາປທານານິ ອຸຕ຺ຕານາເນວ.

໒໐. ຉຏ຺ຐາປທາເນ ອໂຫສິໍ ຈນ຺ທໂນ ນາມາຕິ ນາເມນ ປຓ຺ຓຕ຺ຕິວເສນ ຈນ຺ທໂນ ນາມ. ສມ຺ພຸທ຺ຘສ຺ສຕ຺ຣໂຊຕິ ປຈ຺ເຈກສມ຺ພຸທ຺ຘຠູຕໂຕ ປຸພ຺ເພ ຕສ຺ສ ອຕ຺ຣໂຊ ປຸຕ຺ໂຕ ອຫໍ. ເອໂກປາຫໂນ ມຍາ ທິນ຺ໂນຕິ ເອກໍ ອຸປາຫນຍຸຄໍ ມຍາ ທິນ຺ນໍ. ໂພຘິໍ ສມ຺ປຊ຺ຊ ເມ ຕຸວນ຺ຕິ ເຕນ ອຸປາຫນຍຸເຄນ ເມ ມຍ຺ຫໍ ສາວກໂພຘິໍ ຕຸວໍ ສມ຺ປຊ຺ຊ ນິປ຺ຜາເທຫີຕິ ອຕ຺ໂຖ.

໒໓-໒໔. ສຕ຺ຕມາປທາເນ ມຎ຺ຊຣິກໍ ກຣິຕ຺ວານາຕິ ມຎ຺ເຊຏ຺ຐິປຸປ຺ຜໍ ຫຣິຕຈງ຺ໂກຏກໍ ຄເຫຕ຺ວາ ຣຖິຍໍ ວີຖິຍາ ປຏິປຊ຺ຊິໍ ອຫໍ ຕຖາ ປຏິປນ຺ໂນວ ຠິກ຺ຂຸສງ຺ຆປຸຣກ຺ຂຕໍ ຠິກ຺ຂຸສງ຺ເຆນ ປຣິວຸຕໍ ສມຓານຄ຺ຄໍ ສມຓານໍ ຠິກ຺ຂູນໍ ອຄ຺ຄໍ ເສຏ຺ຐໍ ສມ຺ມາສມ຺ພຸທ຺ຘໍ ອທ຺ທສນ຺ຕິ ສມ຺ພນ຺ໂຘ. ພຸທ຺ຘສ຺ສ ອຠິໂຣປຍິນ຺ຕິ ທິສ຺ວາ ຈ ປນ ຕໍ ປຸປ຺ຜໍ ອຸໂຠຫິ ຫຕ຺ເຖຫິ ປຄ຺ຄຍ຺ຫ ອຸກ຺ຂິປິຕ຺ວາ ພຸທ຺ຘສ຺ສ ຜຸສ຺ສສ຺ສ ຠຄວໂຕ ອຠິໂຣປຍິໍ ປູເຊສິນ຺ຕິ ອຕ຺ໂຖ.

໒໘-໒໙. ອຏ຺ຐມາປທາເນ ອໂລຓປຓ຺ຓຠກ຺ໂຂມ຺ຫີຕິ ຂີຣປຓ຺ຓາທີນິ ອຸຎ຺ຉາຈຣິຍາຍ ອາຫຣິຕ຺ວາ ໂລຓວິຣຫິຕານິ ປຓ຺ຓານິ ປຈິຕ຺ວາ ຠກ຺ຂາມິ, ອໂລຓປຓ຺ຓຠກ຺ໂຂ ອມ຺ຫິ ຠວາມີຕິ ອຕ຺ໂຖ. ນິຍເມສຸ ຈ ສໍວຸໂຕຕິ ນິຍມສຎ຺ຎິເຕສຸ ປາຓາຕິປາຕາເວຣມຓິອາທີສຸ ນິຈ຺ຈປຎ຺ຈສີເລສຸ ສໍວຸໂຕ ປິຫິໂຕຕິ ອຕ຺ໂຖ. ປາຕຣາເສ ອນຸປ຺ປຕ຺ເຕຕິ ປຸເຣຠຕ຺ຕກາເລ ອນຸປ຺ປຕ຺ເຕ. ສິທ຺ຘຕ຺ໂຖ ອຸປຄຈ຺ຉິ ມນ຺ຕິ ມມ ສມີປໍ ສິທ຺ຘຕ຺ໂຖ ຠຄວາ ອຸປຄຎ຺ຉິ ສມ຺ປາປຸຓິ. ຕາຫໍ ພຸທ຺ຘສ຺ສ ປາທາສິນ຺ຕິ ອຫໍ ຕໍ ອໂລຓປຓ຺ຓໍ ຕສ຺ສ ພຸທ຺ຘສ຺ສ ອທາສິນ຺ຕິ ອຕ຺ໂຖ.

ນວມາປທານໍ ອຸຕ຺ຕານເມວ.

໓໗-໓໘. ທສມາປທາເນ ສິຂິນໍ ສິຂິນໍ ຍຖາຕິ ສຣີຣໂຕ ນິກ຺ຂນ຺ຕຉພ຺ພຓ຺ຓຣໍສີຫິ ໂອຠາສຍນ຺ຕໍ ຊລນ຺ຕໍ ສິຂີນໍ ສິຂີຠຄວນ຺ຕໍ ສິຂີນໍ ຍຖາ ຊລມານອຄ຺ຄິກ຺ຂນ຺ຘໍ ວິຍ. ອຄ຺ຄຊໍ ປຸປ຺ຜມາທາຍາຕິ ອຄ຺ຄຊນາມກໍ ປຸປ຺ຜໍ ຄເຫຕ຺ວາ ພຸທ຺ຘສ຺ສ ສິຂິສ຺ສ ຠຄວໂຕ ອຠິໂຣປຍິໍ ປູເຊສິນ຺ຕິ ອຕ຺ໂຖ.

ຉພ຺ພີສຕິມວຄ຺ຄວຓ຺ຓນາ ສມຕ຺ຕາ.

໒໗. ປທຸມຸກ຺ຂິປວຄ຺ໂຄ

໑-໑໐. ອາກາສຸກ຺ຂິປິຍຕ຺ເຖຣອປທານາທິວຓ຺ຓນາ

໑-໒. ສຕ຺ຕວີສຕິເມ ວຄ຺ເຄ ປຐມາປທາເນ ຊລຊຄ຺ເຄ ທຸເວ ຄຍ຺ຫາຕິ ຊເລ ອຸທເກ ຊາເຕ ອຄ຺ເຄ ອຸປ຺ປລາທໂຍ ທ຺ເວ ປຸປ຺ເຜ ຄເຫຕ຺ວາ ພຸທ຺ຘສ຺ສ ສມີປໍ ຄນ຺ຕ຺ວາ ເອກໍ ປຸປ຺ຜໍ ປາເທສຸ ນິກ຺ຂິປິໍ ປູເຊສິໍ, ເອກໍ ປຸປ຺ຜໍ ອາກາເສ ຂິປິນ຺ຕິ ອຕ຺ໂຖ.

ທຸຕິຍາປທານໍ ປາກຏເມວ.

໑໐. ຕຕິຍາປທາເນ ໂພຘິຍາ ປາທປຸຕ຺ຕເມຕິ ອຸຕ຺ຕເມ ໂພຘິປາທເປ. ອຑ຺ຒຈນ຺ທໍ ມຍາ ທິນ຺ນນ຺ຕິ ຕສ຺ມິໍ ໂພຘິມູເລ ອຑ຺ຒຈນ຺ທາກາເຣນ ມຍາ ອເນກປຸປ຺ຜານິ ປູຊິຕານີຕິ ອຕ຺ໂຖ. ຘຣຓີຣຸຫປາທເປຕິ ຣຸກ຺ຂປພ຺ພຕຣຕນາທໂຍ ຘາເຣຕີຕິ ຘຣຓີ, ປຖວີ, ຘຣຓິຍາ ຣຸຫຕິ ປຕິຏ຺ຐຫຕີຕິ ຘຣຓີຣຸໂຫ, ປາທສງ຺ຂາເຕນ ມູເລນ ອຸທກໍ ປິວຕິ ຂນ຺ຘວິຏປາທີສຸ ປຕ຺ຖຣິຍຕີຕິ ປາທໂປ, ຘຣຓີຣຸໂຫ ຈ ໂສ ປາທໂປ ເຈຕິ ຘຣຓີຣຸຫປາທໂປ, ຕສ຺ມິໍ ຘຣຓີຣຸຫປາທເປ ປຸປ຺ຜໍ ມຍາ ປູຊິຕນ຺ຕິ ອຕ຺ໂຖ.

ຈຕຸຕ຺ຖາປທານໍ ອຸຕ຺ຕານຕ຺ຖເມວ.

໑໘-໑໙. ປຎ຺ຈມາປທາເນ ຫິມວນ຺ຕສ຺ສາວິທູເຣຕິ ຫິມວນ຺ຕສ຺ສ ອາສນ຺ເນ. ໂຣມໂສ ນາມ ປພ຺ພໂຕຕິ ຣຸກ຺ຂລຕາຄຸມ຺ພາຠາວາ ເກວລໍ ທພ຺ພຕິຓາທິສຎ຺ຉນ຺ນຕ຺ຕາ ໂຣມໂສ ນາມ ປພ຺ພໂຕ ອໂຫສິ. ຕມ຺ຫິ ປພ຺ພຕປາທມ຺ຫີຕິ ຕສ຺ມິໍ ປພ຺ພຕປຣິຍນ຺ເຕ. ສມໂຓ ຠາວິຕິນ຺ທ຺ຣິໂຍຕິ ສມິຕປາໂປ ວູປສນ຺ຕກິເລໂສ ສມໂຓ ວຑ຺ຒິຕອິນ຺ທ຺ຣິໂຍ, ຣກ຺ຂິຕຈກ຺ຂຸນ຺ທ຺ຣິຍາທິອິນ຺ທ຺ຣິໂຍຕິ ອຕ຺ໂຖ. ອຖ ວາ ວຑ຺ຒິຕອິນ຺ທ຺ຣິໂຍ ວຑ຺ຒິຕສທ຺ຘິນ຺ທ຺ຣິຍາທິອິນ຺ທ຺ຣິໂຍຕິ ອຕ຺ໂຖ. ຕສ຺ສ ສມຓສ຺ສ ອຫໍ ພິຬາລິອາລຸເວ ຄເຫຕ຺ວາ ອທາສິນ຺ຕິ ອຕ຺ໂຖ.

ຉຏ຺ຐສຕ຺ຕມຏ຺ຐມນວມທສມາປທານານິ ອຸຕ຺ຕານຕ຺ຖາເນວາຕິ.

ສຕ຺ຕວີສຕິມວຄ຺ຄວຓ຺ຓນາ ສມຕ຺ຕາ.

໒໘. ສຸວຓ຺ຓພິພ຺ໂພຫນວຄ຺ໂຄ

໑-໑໐. ສຸວຓ຺ຓພິພ຺ໂພຫນິຍຕ຺ເຖຣອປທານາທິວຓ຺ຓນາ

ອຏ຺ຐວີສຕິເມ ວຄ຺ເຄ ປຐມາປທານໍ ອຸຕ຺ຕານເມວ.

໕. ທຸຕິຍາປທາເນ ມໂນມເຍນ ກາເຍນາຕິ ຍຖາ ຈິຕ຺ຕວເສນ ປວຕ຺ຕກາເຍນາຕິ ອຕ຺ໂຖ.

໑໐. ຕຕິຍາປທາເນ ມຫາສມຸທ຺ທໍ ນິສ຺ສາຍາຕິ ມຫາສາຄຣາສນ຺ເນ ຐິຕສ຺ສ ປພ຺ພຕສ຺ສ ອນ຺ຕເຣ ປພ຺ພຕເລເຓຕິ ອຕ຺ໂຖ. ສິທ຺ຘຕ຺ໂຖ ຠຄວາ ວິເວກກາມຕາຍ ວສຕິ ປຏິວສຕີຕິ ອຕ຺ໂຖ. ປຈ຺ຈຸຄ຺ຄນ຺ຕ຺ວານກາສຫນ຺ຕິ ອຫໍ ຕສ຺ສ ຠຄວໂຕ ປຏິອຸຄ຺ຄນ຺ຕ຺ວາ ສມີປໍ ຄນ຺ຕ຺ວາ ວນ຺ທນາທິປຸຎ຺ຎໍ ອກາສິນ຺ຕິ ອຕ຺ໂຖ. ຈງ຺ໂກຏກມທາສຫນ຺ຕິ ສິທ຺ຘຕ຺ຖສ຺ສ ຠຄວໂຕ ອຫໍ ປຸປ຺ຜຠຣິຕໍ ຈງ຺ໂກຏກໍ ກທມ຺ພໍ ອທາສິໍ ປູເຊສິນ຺ຕິ ອຕ຺ໂຖ.

໑໔. ຈຕຸຕ຺ຖາປທາເນ ອກກ຺ກສຈິຕ຺ຕສ຺ສາຖາຕິ ອຜຣຸສຈິຕ຺ຕສ຺ສ, ອຖ-ສທ຺ໂທ ປທປູຣເຓ.

໑໙. ປຎ຺ຈມາປທາເນ ອຸທຸມ຺ພເຣ ວສນ຺ຕສ຺ສາຕິ ອຸທຸມ຺ພຣຣຸກ຺ຂມູເລ ຣຸກ຺ຂຈ຺ຉາຍາຍ ວສນ຺ຕສ຺ສ ຕິສ຺ສສ຺ສ ຠຄວໂຕ. ນິຍເຕ ປຓ຺ຓສນ຺ຖເຣຕິ ນິຍາມິເຕ ປຏິພທ຺ເຘ ປຓ຺ຓສນ຺ຖເຣ ສາຂາຠງ຺ຄາສເນ ນິສິນ຺ນສ຺ສ. ວຸຕ຺ໂຖກາໂສ ມຍາ ທິນ຺ໂນຕິ ວິວິຕ຺ໂຕກາເສ ມຓ຺ຑປທ຺ວາຣາທີຫິ ປິຫິໂຕກາໂສ ມຍາ ທິນ຺ໂນ ສມ຺ປາທິໂຕຕິ ອຕ຺ໂຖ.

໒໔. ຉຏ຺ຐາປທາເນ ໂປຕ຺ຖທານໍ ມຍາ ທິນ຺ນນ຺ຕິ ໂປຕ຺ຖວຏ຺ຏິໍ ໂປຕ຺ຖຉລ຺ລິໍ ຕາເຬຕ຺ວາ ກຕໍ ສາຏກໍ ວິສມໍ ໂຄຜາສຸເກນ ຆໍສິຕ຺ວາ ນິມ຺ມິຕໍ ສຸຕ຺ຕໍ ຄເຫຕ຺ວາ ກນ຺ຕິຕ຺ວາ ເຕນ ສຸຕ຺ເຕນ ນິສີທນຕ຺ຖາຍ ວາ ຠູມຕ຺ຖຣຓຕ຺ຖາຍ ວາ ສາຏກໍ ວາຍາເປຕ຺ວາ ຕໍ ສາຏກໍ ມຍາ ຣຕນຕ຺ຕຍສ຺ສ ທິນ຺ນນ຺ຕິ ອຕ຺ໂຖ.

໒໗. ສຕ຺ຕມາປທາເນ ຈນ຺ທຠາຄານທີຕີເຣຕິ ຈນ຺ທຠາຄາຍ ນາມ ນທິຍາ ຕີຣໂຕ, ນິສ຺ສກ຺ເກ ຠຸມ຺ມວຈນໍ. ອນຸໂສຕນ຺ຕິ ໂສຕສ຺ສ ອນຸ ເຫຏ຺ຐາຄງ຺ຄໍ ວຊາມິ ຄຈ຺ຉາມິ ອຫນ຺ຕິ ອຕ຺ໂຖ. ສຕ຺ຕ ມາລຸວປຸປ຺ຜານິ, ຈິຕມາໂຣປຍິໍ ອຫນ຺ຕິ ອຫໍ ມາລຸວປຸປ຺ຜານິ ສຕ຺ຕ ປຕ຺ຕານິ ຄເຫຕ຺ວາ ຈິຕເກ ວາລຸກຣາສິມ຺ຫິ ວາລຸກາຫິ ຖູປໍ ກຕ຺ວາ ປູເຊສິນ຺ຕິ ອຕ຺ໂຖ.

໓໑-໓໒. ອຏ຺ຐມາປທາເນ ມຫາສິນ຺ຘຸ ສຸທສ຺ສນາຕິ ສຸນ຺ທຣທສ຺ສນສຸນ຺ທໂຣທກຘວລປຸລິໂນປໂສຠິຕຕ຺ຕາ ສຸຏ຺ຐຸ ມໂນຫຣາ ມຫາສິນ຺ຘຸ ນາມ ວາຣິນທີ ອໂຫສິ. ຕຕ຺ຖ ຕິສ຺ສໍ ສິນ຺ຘຸວາຣິນທິຍໍ ສປ຺ປຠາສໍ ປຠາຍ ສຫິຕໍ ສຸທສ຺ສນໍ ສຸນ຺ທຣຣູປໍ ປຣໂມປສເມ ຍຸຕ຺ຕໍ ອຸຕ຺ຕເມ ອຸປສເມ ຍຸຕ຺ຕໍ ສມງ຺ຄີຠູຕໍ ວີຕຣາຄໍ ອຫໍ ອທ຺ທສນ຺ຕິ ອຕ຺ໂຖ. ທິສ຺ວາຫໍ ວິມ຺ຫິຕາສໂຍຕິ ‘‘ເອວຣູປໍ ຠຍານກໍ ຫິມວນ຺ຕໍ ກຖໍ ສມ຺ປຕ຺ໂຕ’’ຕິ ວິມ຺ຫິຕອຊ຺ຌາສໂຍ ອຈ຺ຉຣິຍພ຺ຠຸຕຈິຕ຺ໂຕຕິ ອຕ຺ໂຖ. ອາລຸວໍ ຕສ຺ສ ປາທາສິນ຺ຕິ ຕສ຺ສ ອຣຫໂຕ ອຫໍ ປສນ຺ນມານໂສ ອາລຸວກນ຺ທໍ ປາທາສິໍ ອາທເຣນ ອທາສິນ຺ຕິ ອຕ຺ໂຖ.

ນວມທສມາປທານານິ ອຸຕ຺ຕານາເນວາຕິ.

ອຏ຺ຐວີສຕິມວຄ຺ຄວຓ຺ຓນາ ສມຕ຺ຕາ.

໒໙. ປຓ຺ຓທາຍກວຄ຺ໂຄ

໑-໑໐. ປຓ຺ຓທາຍກຕ຺ເຖຣອປທານາທິວຓ຺ຓນາ

໑-໒. ເອກູນຕິໍສຕິເມ ວຄ຺ເຄ ປຐມາປທາເນ ປຓ຺ຓໂຠຊນໂຠຊໂນຕິ ຂີຣປຓ຺ຓາທິໂຠຊນສ຺ສ ຠຸຎ຺ຊນຕ຺ຖາຍ ປຓ຺ຓສາລາຍ ນິສິນ຺ໂນ ອມ຺ຫິ ຠວາມີຕິ ອຕ຺ໂຖ. ອຸປວິຏ຺ຐຎ຺ຈ ມໍ ສນ຺ຕນ຺ຕິ ປຓ຺ຓສາລາຍໍ ອຸປວິຏ຺ຐໍ ສນ຺ຕໍ ວິຊ຺ຊມານໍ ມໍ. ອຸປາຄຈ຺ຉິ ມຫາອິສີຕິ ມຫນ຺ເຕ ສີລາທິຂນ຺ເຘ ເອສນໂຕ ມຫາອິສິ. ໂລກປຊ຺ໂຊໂຕ ໂລກປທີໂປ ສິທ຺ຘຕ຺ໂຖ ຠຄວາ ອຸປຄຈ຺ຉິ, ມມ ສມີປໍ ອຄມາສີຕິ ອຕ຺ໂຖ. ນິສິນ຺ນສ຺ສ ປຓ຺ຓສນ຺ຖເຣຕິ ອຸປຄນ຺ຕ຺ວາ ປຓ຺ຓສນ຺ຖເຣ ນິສິນ຺ນສ຺ສ ຂາທນຕ຺ຖາຍ ເສທິຕໍ ປຓ຺ຓໍ ມຍາ ທິນ຺ນນ຺ຕິ ສມ຺ພນ຺ໂຘ.

໕-໗. ທຸຕິຍາປທາເນ ສິເນຣຸສມສນ຺ໂຕໂສ ຘຣຓີສມສາທິໂສ ສິທ຺ຘຕ຺ໂຖ ຠຄວາຕິ ສມ຺ພນ຺ໂຘ. ວຸຏ຺ຐຫິຕ຺ວາ ສມາຘິມ຺ຫາຕິ ນິໂຣຘສມາປຕ຺ຕິໂຕ ວຸຏ຺ຐຫິຕ຺ວາ ວິສຸໍ ຫຸຕ຺ວາຕິ ອຕ຺ໂຖ. ຠິກ຺ຂາຍ ມມຸປຏ຺ຐິໂຕຕິ ຠິກ຺ຂາຈາຣເວລາຍ ‘‘ອຊ຺ຊ ມມ ໂຍ ໂກຈິ ກິຎ຺ຈິ ທານໍ ທທາຕິ, ຕສ຺ສ ມຫປ຺ຜລ’’ນ຺ຕິ ຈິນ຺ເຕຕ຺ວາ ນິສິນ຺ນສ຺ສ ມມ ສນ຺ຕິກໍ ສມີປໍ ອຸປຏ຺ຐິໂຕ ສມີປມາຄໂຕຕິ ອຕ຺ໂຖ. ຫຣີຕກໍ…ເປ… ຜາຣຸສກຜລານິ ຈາຕິ ເອວໍ ສພ຺ພໍ ຕໍ ຜລໍ ສພ຺ພໂລການຸກມ຺ປິໂນ ຕສ຺ສ ສິທ຺ຘຕ຺ຖສ຺ສ ມເຫສິສ຺ສ ມຍາ ວິປ຺ປສນ຺ເນນ ເຈຕສາ ທິນ຺ນນ຺ຕິ ອຕ຺ໂຖ.

໑໑-໑໒. ຕຕິຍາປທາເນ ສີຫໍ ຍຖາ ວນຈຣນ຺ຕິ ວເນ ຈຣມານໍ ສີຫຣາຊໍ ອິວ ຈຣມານໍ ສິທ຺ຘຕ຺ຖໍ ຠຄວນ຺ຕນ຺ຕິ ສມ຺ພນ຺ໂຘ. ນິສຠາຊານິຍໍ ຍຖາຕິ ວສໂຠ, ນິສໂຠ, ວິສໂຠ, ອາສໂຠຕິ ຈຕ຺ຕາໂຣ ຄວເຊຏ຺ຐກາ. ເຕສຸ ຄວສຕສ຺ສ ເຊຏ຺ຐໂກ ວສໂຠ, ຄວສຫສ຺ສສ຺ສ ເຊຏ຺ຐໂກ ນິສໂຠ, ຄວສຕສຫສ຺ສສ຺ສ ເຊຏ຺ຐໂກ ວິສໂຠ, ຄວໂກຏິສຕສຫສ຺ສສ຺ສ ເຊຏ຺ຐໂກ ອາສໂຠ. ອິຘ ປນ ອາສໂຠ ‘‘ນິສໂຠ’’ຕິ ວຸຕ຺ໂຕ, ອາຊານີຍໍ ອຠີຕໍ ນິຈ຺ຈລໍ ອຸສຠຣາຊໍ ອິວາຕິ ອຕ຺ໂຖ. ກກຸຘໍ ວິລສນ຺ຕໍວາຕິ ປຸປ຺ຜປລ຺ລເວຫິ ໂສຠມານໍ ກກຸຘຣຸກ຺ຂໍ ອິວ ນຣາສຠໍ ນຣານໍ ອາສຠໍ ອຸຕ຺ຕມໍ ອາຄຈ຺ຉນ຺ຕໍ ສິທ຺ຘຕ຺ຖໍ ຠຄວນ຺ຕໍ ທິສ຺ວາ ສທ຺ຘາຍ ສມ຺ປຍຸຕ຺ຕຕ຺ຕາ ວິປ຺ປສນ຺ເນນ ເຈຕສາ ປຈ຺ຈຸຄ຺ຄມນໍ ອກາສິນ຺ຕິ ອຕ຺ໂຖ.

ຈຕຸຕ຺ຖາປທານາທີນິ ທສມາວສານານິ ສຸວິຎ຺ເຎຍ຺ຍາເນວາຕິ.

ເອກູນຕິໍສຕິມວຄ຺ຄວຓ຺ຓນາ ສມຕ຺ຕາ.

໓໐. ຈິຕກປູຊກວຄ຺ໂຄ

໑-໑໐. ຈິຕກປູຊກຕ຺ເຖຣອປທານາທິວຓ຺ຓນາ

໑-໒. ຕິໍສຕິເມ ວຄ຺ເຄ ປຐມາປທາເນ ອາຫຸຕິໍ ຍິຏ຺ຐຸກາໂມຫນ຺ຕິ ປູຊາສກ຺ກາຣໍ ກາເຣຕຸກາໂມ ອຫໍ. ນານາປຸປ຺ຜໍ ສມານຍິນ຺ຕິ ນານາ ອເນກວິຘໍ ຈມ຺ປກສລລາທິປຸປ຺ຜໍ ສໍ ສຸຏ຺ຐຸ ອານຍິໍ, ຣາສິໍ ອກາສິນ຺ຕິ ອຕ຺ໂຖ. ສິຂິໂນ ໂລກພນ຺ຘຸໂນຕິ ສກລໂລກຕ຺ຕຍພນ຺ຘຸສ຺ສ ຎາຕກສ຺ສ ສິຂິສ຺ສ ຠຄວໂຕ ປຣິນິພ຺ພຸຕສ຺ສ ຈິຕກໍ ອາຬາຫນຈິຕກໍ ທາຣຸຣາສິໍ ຊລນ຺ຕໍ ອາທິຕ຺ຕໍ ທິສ຺ວາ ຕຎ຺ຈ ມຍາ ຣາສີກຕໍ ປຸປ຺ຜໍ ໂອກິຣິໍ ປູເຊສິນ຺ຕິ ອຕ຺ໂຖ.

໖-໗. ທຸຕິຍາປທາເນ ອຊິນຸຕ຺ຕຣວາສໂນຕິ ອຊິນມິຄຈມ຺ມໍ ອຸຕ຺ຕຣາສງ຺ຄໍ ກຕ຺ວາ ນິວາສິໂນ ອຈ຺ຉາທໂນຕິ ອຕ຺ໂຖ. ອຠິຎ຺ຎາ ປຎ຺ຈ ນິພ຺ພຕ຺ຕາຕິ ອິທ຺ຘິວິຘາທໂຍ ປຎ຺ຈ ອຠິຎ຺ຎາໂຍ ປຎ຺ຈ ຎາຓານິ ນິພ຺ພຕ຺ຕາ ອຸປ຺ປາທິຕາ ນິປ຺ຜາທິຕາ. ຈນ຺ທສ຺ສ ປຣິມຊ຺ຊໂກຕິ ຈນ຺ທມຓ຺ຑລສ຺ສ ສມນ຺ຕໂຕ ມຊ຺ຊໂກ, ຜຸຏ຺ໂຐ ອໂຫສິນ຺ຕິ ອຕ຺ໂຖ. ວິປສ຺ສິໍ ໂລກປຊ຺ໂຊຕນ຺ຕິ ສກລໂລກຕ຺ຕເຍ ປທີປສທິສໍ ວິປສ຺ສິໍ ຠຄວນ຺ຕໍ ມມ ສນ຺ຕິກໍ ອຠິຄຕໍ ວິເສເສນ ສມ຺ປຕ຺ຕໍ ອາຄຕໍ. ທິສ຺ວາ ປາຣິຈ຺ຉຕ຺ຕກປຸປ຺ຜານີຕິ ເທວໂລກໂຕ ປາຣິຈ຺ຉຕ຺ຕກປຸປ຺ຜານິ ອາຫຣິຕ຺ວາ ວິປສ຺ສິສ຺ສ ສຕ຺ຖຸໂນ ມຕ຺ຖເກ ຉຕ຺ຕາກາເຣນ ອຫໍ ຘາເຣສິນ຺ຕິ ອຕ຺ໂຖ.

໑໑-໑໓. ຕຕິຍາປທາເນ ປຸຕ຺ໂຕ ມມ ປພ຺ພຊິໂຕຕິ ມຍ຺ຫໍ ປຸຕ຺ໂຕ ສທ຺ຘາຍ ປພ຺ພຊິໂຕ. ກາສາຍວສໂນ ຕທາຕິ ຕສ຺ມິໍ ປພ຺ພຊິຕກາເລ ກາສາຍນິວຕ຺ໂຖ, ນ ພາຫິຣກປພ຺ພຊ຺ຊາຍ ປພ຺ພຊິໂຕຕິ ອຕ຺ໂຖ. ໂສ ຈ ພຸທ຺ຘຕ຺ຕໍ ສມ຺ປຕ຺ໂຕຕິ ໂສ ມຍ຺ຫໍ ປຸຕ຺ໂຕ ຈຕູສຸ ພຸທ຺ເຘສຸ ສາວກພຸທ຺ຘຠາວໍ ສໍ ສຸຏ຺ຐຸ ປຕ຺ໂຕ, ອຣຫຕ຺ຕໍ ປຕ຺ໂຕຕິ ອຕ຺ໂຖ. ນິພ຺ພຸໂຕ ໂລກປູຊິໂຕຕິ ສກລໂລເກຫິ ກຕສກ຺ກາໂຣ ຂນ຺ຘປຣິນິພ຺ພາເນນ ປຣິນິພ຺ພຸໂຕຕິ ອຕ຺ໂຖ. ວິຈິນນ຺ໂຕ ສກໍ ປຸຕ຺ຕນ຺ຕິ ອຫໍ ຕສ຺ສ ຄຕເທສໍ ປຸຈ຺ຉິຕ຺ວາ ສກໍ ປຸຕ຺ຕໍ ວິຈິນນ຺ໂຕ ປຈ຺ຉໂຕ ອຄມໍ, ອນຸຄໂຕ ອສ຺ມີຕິ ອຕ຺ໂຖ. ນິພ຺ພຸຕສ຺ສ ມຫນ຺ຕສ຺ສາຕິ ມຫນ຺ເຕຫິ ສີລກ຺ຂນ຺ຘາທີຫິ ຍຸຕ຺ຕຕ຺ຕາ ມຫນ຺ຕສ຺ສ ຕສ຺ສ ມມ ປຸຕ຺ຕສ຺ສ ອຣຫໂຕ ອາທຫນຏ຺ຐາເນ ຈິຕກໍ ຈິຕກຏ຺ຐານໍ ອຫໍ ອຄມາສິນ຺ຕິ ອຕ຺ໂຖ. ປຄ຺ຄຍ຺ຫ ອຎ຺ຊລິໍ ຕຕ຺ຖາຕິ ຕສ຺ມິໍ ອາທຫນຏ຺ຐາເນ ອຎ຺ຊລິໍ ທສງ຺ຄຸລິສໂມຘານໍ ປຄ຺ຄເຫຕ຺ວາ ສິຣສິ ກຕ຺ວາ ອຫໍ ຈິຕກໍ ທຫນທາຣຸຣາສິໍ ວນ຺ທິຕ຺ວາ ປຓາມໍ ກຕ຺ວາ ເສຕຈ຺ຉຕ຺ຕຎ຺ຈ ປຄ຺ຄຍ຺ຫາຕິ ນ ເກວລເມວ ວນ຺ທິຕ຺ວາ ຘວລຈ຺ຉຕ຺ຕຎ຺ຈ ປຄ຺ຄຍ຺ຫ ອຸກ຺ຂິປິຕ຺ວາ ອຫໍ ອາໂຣເປສິໍ ປຕິຏ຺ຐເປສິນ຺ຕິ ອຕ຺ໂຖ.

໑໗-໑໘. ຈຕຸຕ຺ຖາປທາເນ ອນຸຄ຺ຄຕມ຺ຫິ ອາທິຈ຺ເຈຕິ ສູຣິເຍ ອນຸຄ຺ຄເຕ ອນຸຏ຺ຐິເຕ ປຈ຺ຈູສກາເລຕິ ອຕ຺ໂຖ. ປສາໂທ ວິປຸໂລ ອຫູຕິ ໂຣຄປີຬິຕສ຺ສ ມຍ຺ຫໍ ຈິຕ຺ຕປ຺ປສາໂທ ວິປຸໂລ ອຕິເຣໂກ ພຸທ຺ຘານຸສ຺ສຣເຓນ ອຫຸ ອໂຫສິ. ມເຫສິໂນ ພຸທ຺ຘເສຏ຺ຐສ຺ສ ໂລກມ຺ຫິ ປາຕຸຠາໂວ ປາກຏຠາໂວ ອໂຫສີຕິ ສມ຺ພນ຺ໂຘ. ໂຆສມສ຺ໂສສຫໍ ຕຕ຺ຖາຕິ ຕສ຺ມິໍ ປາຕຸຠາເວ ສຕິ ‘‘ອຫໍ ຄິລາໂນ ພຸທ຺ໂຘ ອຸປ຺ປນ຺ໂນ’’ຕິ ໂຆສໍ ອສ຺ໂສສິໍ. ນ ຈ ປສ຺ສາມິ ຕໍ ຊິນນ຺ຕິ ຕໍ ຊິຕປຎ຺ຈມາຣໍ ສມ຺ມາສມ຺ພຸທ຺ຘໍ ນ ປສ຺ສາມິ, ພາຬ຺ຫຄິລານຕ຺ຕາ ຄນ຺ຕ຺ວາ ປສ຺ສິຕຸໍ ນ ສກ຺ໂກມີຕິ ອຕ຺ໂຖ. ມຣຓຎ຺ຈ ອນຸປ຺ປຕ຺ໂຕຕິ ມຣຓາສນ຺ນກາລໍ ອນຸປ຺ປຕ຺ໂຕ, ອາສນ຺ນມຣໂຓ ຫຸຕ຺ວາຕິ ອຕ຺ໂຖ. ພຸທ຺ຘສຎ຺ຎມນຸສ຺ສຣິນ຺ຕິ ພຸທ຺ໂຘຕິນາມໍ ອນຸສ຺ສຣິໍ, ພຸທ຺ຘາຣມ຺ມຓໍ ມນສິ ອກາສິນ຺ຕິ ອຕ຺ໂຖ.

໒໑-໒໓. ປຎ຺ຈມາປທາເນ ອາຣາມທ຺ວາຣາ ນິກ຺ຂມ຺ມາຕິ ອາຣາມທ຺ວາຣໂຕ ສງ຺ຆສ຺ສ ນິກ຺ຂມນທ຺ວາຣມຄ຺ເຄຫິ ອຕ຺ໂຖ. ໂຄສີສໍ ສນ຺ຖຕໍ ມຍາຕິ ຕສ຺ມິໍ ນິກ຺ຂມນທ຺ວາຣມຄ຺ເຄ ‘‘ຠຄວໂຕ ຠິກ຺ຂຸສງ຺ຆສ຺ສ ຈ ປາທາ ມາ ກທ຺ທມໍ ອກ຺ກມນ຺ຕູ’’ຕິ ອກ຺ກມນຕ຺ຖາຍ ໂຄສີສຏ຺ຐິໍ ມຍາ ສນ຺ຖຣິຕນ຺ຕິ ອຕ຺ໂຖ. ອນຸໂຠມິ ສກໍ ກມ຺ມນ຺ຕິ ອຕ຺ຕໂນ ໂຄສີສອຕ຺ຖຣຓກມ຺ມສ຺ສ ພເລນ ອາຊານີຍາ ວາຕຊວາ ສິນ຺ຘວາ ສີຆວາຫນາທີນິ ວິປາກຜລານິ ອນຸໂຠມີຕິ ອຕ຺ໂຖ. ອໂຫ ກາຣໍ ປຣມກາຣນ຺ຕິ ສຸເຂຕ຺ເຕ ສງ຺ເຆ ມຍາ ສຸຏ຺ຐຸ ກຕໍ ກາຣໍ ອປ຺ປກມ຺ປິ ກິຈ຺ຈໍ ມຫປ຺ຜລທານໂຕ ປຣມກາຣໍ ອຸຕ຺ຕມກິຈ຺ຈໍ ອໂຫ ວິມ຺ຫຍນ຺ຕິ ອຕ຺ໂຖ. ຍຖາ ຕິຓໂທສາທິວິຣຫິເຕສຸ ເຂຕ຺ເຕສຸ ວປ຺ປິຕໍ ສາລິພີຊໍ ມຫປ຺ຜລໍ ເທຕິ, ເອວເມວ ຣາຄໂທສາທິໂທສຣຫິເຕ ປຣິສຸທ຺ຘກາຍວຈີສມາຈາເຣ ສງ຺ຆເຂຕ຺ເຕ ໂຄສີສອຕ຺ຖຣຓກມ຺ມໍ ມຍາ ກຕໍ, ອິທໍ ມຫປ຺ຜລໍ ເທຕີຕິ ວຸຕ຺ຕໍ ໂຫຕິ. ນ ອຎ຺ຎໍ ກລມຄ຺ຆຕີຕິ ອຎ຺ຎໍ ພາຫິຣສາສເນ ກຕໍ ກມ຺ມໍ ສງ຺ເຆ ກຕສ຺ສ ກາຣສ຺ສ ປູຊາສກ຺ກາຣສ຺ສ ກລໍ ໂສຬສິໍ ກລໍ ໂກຏ຺ຐາສໍ ນ ອຄ຺ຆຕີຕິ ສມ຺ພນ຺ໂຘ.

ຉຏ຺ຐສຕ຺ຕມຏ຺ຐມນວມທສມາປທານານິ ອຸຕ຺ຕານາເນວາຕິ.

ຕິໍສຕິມວຄ຺ຄວຓ຺ຓນາ ສມຕ຺ຕາ.

໓໑. ປທຸມເກສຣວຄ຺ໂຄ

໑-໑໐. ປທຸມເກສຣິຍຕ຺ເຖຣອປທານາທິວຓ຺ຓນາ

໑-໒. ເອກຕິໍສຕິເມ ວຄ຺ເຄ ປຐມາປທາເນ ອິສິສງ຺ເຆ ອຫໍ ປຸພ຺ເພຕິ ອຫໍ ປຸພ຺ເພ ໂພຘິສມ຺ຠາຣປູຣຓກາເລ ອິສິສງ຺ເຆ ປຈ຺ເຈກພຸທ຺ຘອິສິສມູເຫ ເຕສໍ ສມີເປ ຫິມວນ຺ຕປພ຺ພເຕ ມາຕງ຺ຄຫຕ຺ຖິກຸເລ ວາຣໂຓ ຈຓ຺ຑຫຕ຺ຖີ ອໂຫສິນ຺ຕິ ສມ຺ພນ຺ໂຘ. ມນຸສ຺ສາທໂຍ ວາເຣຕີຕິ ວາຣໂຓ, ອຖ ວາ ວາຈາຍ ຣວຕິ ໂກຎ຺ຈນາທໍ ນທຕີຕິ ວາຣໂຓ. ມເຫສີນໍ ປສາເທນາຕິ ປຈ຺ເຈກພຸທ຺ຘມເຫສີນໍ ປສາເທນ. ປຈ຺ເຈກຊິນເສຏ຺ເຐສຸ, ຘຸຕຣາເຄສຸ ຕາທິສູຕິ ໂລກຘມ຺ເມຫິ ນິຈ຺ຈເລສຸ ປຈ຺ເຈກພຸທ຺ເຘສຸ ປທ຺ມເກສຣໍ ປທຸມເຣຓຸໍ ໂອກິຣິໍ ອວສິຎ຺ຈິນ຺ຕິ ສມ຺ພນ຺ໂຘ.

ທຸຕິຍຕຕິຍາປທານານິ ອຸຕ຺ຕານານິ.

໑໓-໑໖. ຈຕຸຕ຺ຖາປທາເນ ມຫາໂພຘິມໂຫ ອຫູຕິ ວິປສ຺ສິສ຺ສ ຠຄວໂຕ ຈຕຸມຄ຺ຄຎາຓາຘາຣຠາວໂຕ ‘‘ໂພຘີ’’ຕິ ລທ຺ຘນາມສ຺ສ ຣຸກ຺ຂສ຺ສ ປູຊາ ອໂຫສີຕິ ອຕ຺ໂຖ. ຣຸກ຺ຂຏ຺ຐສ຺ເສວ ສມ຺ພຸທ຺ໂຘຕິ ອສ຺ສ ໂພຘິປູຊາສມເຍ ສນ຺ນິປຕິຕສ຺ສ ມຫາຊນສ຺ສ ສມ຺ພຸທ຺ໂຘ ໂລກເຊຏ຺ໂຐ ນຣາສໂຠ ຣຸກ຺ຂຏ຺ໂຐ ອິວ ຣຸກ຺ເຂ ຐິໂຕ ວິຍ ປຎ຺ຎາຍຕີຕິ ອຕ຺ໂຖ. ຠຄວາ ຕມ຺ຫິ ສມເຍຕິ ຕສ຺ມິໍ ໂພຘິປູຊາກຣຓກາເລ ຠຄວາ ຠິກ຺ຂຸສງ຺ຆປຸຣກ຺ຂໂຕ ຠິກ຺ຂຸສງ຺ເຆນ ປຣິວຸໂຕ. ວາຈາສຠິມຸທີຣຍນ຺ຕິ ມຸທຸສິລິຏ຺ຐມຘຸຣອຸຕ຺ຕມໂຆສໍ ອຸທີຣຍໍ ກຖຍນ຺ໂຕ ນິຈ຺ຉາເຣນ຺ໂຕ ຈຕຸສຈ຺ຈໍ ປກາເສສິ, ເທເສສີຕິ ອຕ຺ໂຖ. ສໍຂິຕ຺ເຕນ ຈ ເທເສນ຺ໂຕຕິ ເວເນຍ຺ຍປຸຄ຺ຄລຊ຺ຌາສຍານຸຣູເປນ ເທເສນ຺ໂຕ ສໍຂິຕ຺ເຕນ ຈ ວິຕ຺ຖາເຣນ ຈ ເທສຍີຕິ ອຕ຺ໂຖ. ວິວຏ຺ຏຈ຺ຉໂທຕິ ຣາໂຄ ຉທນໍ, ໂທໂສ ຉທນໍ, ໂມໂຫ ຉທນໍ, ສພ຺ພກິເລສາ ຉທນາ’’ຕິ ເອວໍ ວຸຕ຺ຕາ ຉທນາ ວິວຏາ ອຸຄ຺ຆາຏິຕາ ວິທ຺ຘໍສິຕາ ອເນນາຕິ ວິວຏ຺ຏຈ຺ຉໂທ, ສມ຺ພຸທ຺ໂຘ. ຕໍ ມຫາຊນໍ ເທສນາວເສນ ນິພ຺ພາເປສິ ປຣິຬາຫໍ ວູປສເມສີຕິ ອຕ຺ໂຖ. ຕສ຺ສາຫໍ ຘມ຺ມໍ ສຸຕ຺ວານາຕິ ຕສ຺ສ ຠຄວໂຕ ເທເສນ຺ຕສ຺ສ ຘມ຺ມໍ ສຸຕ຺ວາ.

໒໐. ປຎ຺ຈມາປທາເນ ຜລຫຕ຺ໂຖ ອເປກ຺ຂວາຕິ ວິປສ຺ສິໍ ຠຄວນ຺ຕໍ ທິສ຺ວາ ມຘຸຣານິ ຜລານິ ຄເຫຕ຺ວາ ອເປກ຺ຂວາ ອຕຸຣິໂຕ ສຓິກໍ ອສ຺ສມໍ ຄຎ຺ຉິນ຺ຕິ ອຕ຺ໂຖ.

ຉຏ຺ຐສຕ຺ຕມາປທານານິ ອຸຕ຺ຕານາເນວ.

໔໐. ອຏ຺ຐມາປທາເນ ນິຏ຺ຐິເຕ ນວກມ຺ເມ ຈາຕິ ສີມາຍ ນວກມ຺ເມ ນິຏ຺ຐໍ ຄເຕ ສຕິ. ອນຸເລປມທາສຫນ຺ຕິ ອນຸປຈ຺ຉາ ສຸຘາເລປໍ ອທາສິໍ, ສຸຘາຍ ເລປາເປສິນ຺ຕິ ອຕ຺ໂຖ.

ນວມທສມາປທານານິ ອຸຕ຺ຕານານິເຍວາຕິ.

ເອກຕິໍສມວຄ຺ຄວຓ຺ຓນາ ສມຕ຺ຕາ.

໓໒. ອາຣກ຺ຂທາຍກວຄ຺ໂຄ

໑-໑໐. ອາຣກ຺ຂທາຍກຕ຺ເຖຣອປທານາທິວຓ຺ຓນາ

ພາຕ຺ຕິໍສຕິມວຄ຺ເຄ ປຐມທຸຕິຍຕຕິຍາປທານານິ ສຸວິຎ຺ເຎຍ຺ຍາເນວ.

໑໖. ຈຕຸຕ຺ຖາປທາເນ ຊລຊຄ຺ເຄຫິ ໂອກິຣິນ຺ຕິ ຊລເຊຫິ ອຸຕ຺ຕເມຫິ ອຸປ຺ປລປທຸມາທີຫິ ປຸປ຺ເຜຫິ ໂອກິຣິໍ ປູເຊສິນ຺ຕິ ອຕ຺ໂຖ.

ປຎ຺ຈມາປທານໍ ອຸຕ຺ຕານເມວ.

໒໖-໒໗. ຉຏ຺ຐາປທາເນ ເຈຕິຍໍ ອຸຕ຺ຕມໍ ນາມ, ສິຂິໂນ ໂລກພນ຺ຘຸໂນຕິ ສກລໂລກຕ຺ຕຍສ຺ສ ພນ຺ຘຸໂນ ຎາຕກສ຺ສ ສິຂິສ຺ສ ຠຄວໂຕ ອຸຕ຺ຕມໍ ເຈຕິຍໍ. ອິຣີເຓ ຊນສຎ຺ຈຣວິຣຫິເຕ ວເນ ມນຸສ຺ສານໍ ໂກລາຫລວິຣຫິເຕ ມຫາອຣຎ຺ເຎ ອໂຫສີຕິ ສມ຺ພນ຺ໂຘ. ອນ຺ຘາຫິຓ຺ຑາມຫໍ ຕທາຕິ ຕສ຺ມິໍ ກາເລ ວເນ ມຄ຺ຄມູຬ຺ຫຠາເວນ ອນ຺ໂຘ, ນ ຈກ຺ຂຸນາ ອນ຺ໂຘ, ອຫໍ ອາຫິຓ຺ຑາມິ ມຄ຺ຄໍ ປຣິເຍສາມີຕິ ອຕ຺ໂຖ. ປວນາ ນິກ຺ຂມນ຺ເຕນາຕິ ມຫາວນໂຕ ນິກ຺ຂມນ຺ເຕນ ມຍາ ສີຫາສນໍ ອຸຕ຺ຕມາສນໍ, ສີຫສ຺ສ ວາ ຠຄວໂຕ ອາສນໍ ທິຏ຺ຐນ຺ຕິ ອຕ຺ໂຖ. ເອກໍສໍ ອຎ຺ຊລິໍ ກຕ຺ວາຕິ ເອກໍສໍ ອຸຕ຺ຕຣາສງ຺ຄໍ ກຕ຺ວາ ສິຣສິ ອຎ຺ຊລິໍ ຐເປຕ຺ວາຕິ ອຕ຺ໂຖ. ສນ຺ຖວິໍ ໂລກນາຍກນ຺ຕິ ສກລໂລກຕ຺ຕຍນຍໍ ຕໍ ນິພ຺ພານໍ ປາເປນ຺ຕໍ ໂຖມິຕໍ ຖຸຕິໍ ອກາສິນ຺ຕິ ອຕ຺ໂຖ.

໓໔. ສຕ຺ຕມາປທາເນ ສຸທສ຺ສໂນ ມຫາວີໂຣຕິ ສຸນ຺ທຣທສ຺ສໂນ ທ຺ວຕ຺ຕິໍສມຫາປຸຣິສລກ຺ຂຓສມ຺ປນ຺ນສຣີຣຕ຺ຕາ ມໂນຫຣທສ຺ສໂນ ມຫາວີຣິໂຍ ສິທ຺ຘຕ຺ໂຖ ຠຄວາຕິ ສມ຺ພນ຺ໂຘ. ວສຕິຆຣມຸຕ຺ຕເມຕິ ອຸຕ຺ຕເມ ວິຫາເຣ ວສຕີຕິ ອຕ຺ໂຖ.

ອຏ຺ຐມນວມທສມາປທານານິ ອຸຕ຺ຕານາເນວາຕິ.

ພາຕ຺ຕິໍສຕິມວຄ຺ຄວຓ຺ຓນາ ສມຕ຺ຕາ.

໓໓. ອຸມາປຸປ຺ຜິຍວຄ຺ໂຄ

໑-໑໐. ອຸມາປຸປ຺ຜິຍຕ຺ເຖຣອປທານາທິວຓ຺ຓນາ

ເຕຕ຺ຕິໍສຕິເມ ວຄ຺ເຄ ປຐມທຸຕິຍຕຕິຍຈຕຸຕ຺ຖປຎ຺ຈມຉຏ຺ຐາປທານານິ ອຸຕ຺ຕານານິເຍວ.

໕໕. ສຕ຺ຕມາປທາເນ ສມຍໍ ອຄມາສຫນ຺ຕິ ສມູຫໍ ສມາຄມຏ຺ຐານໍ ອຫໍ ອຄມາສິນ຺ຕິ ອຕ຺ໂຖ.

໖໒. ອພ຺ພຸທນິຣພ຺ພຸທານີຕິ ‘‘ປໂກຏິສຕສຫສ຺ສານໍ ສຕໍ ອພ຺ພຸທໍ, ອພ຺ພຸທສຕສຫສ຺ສານໍ ສຕໍ ນິຣພ຺ພຸທ’’ນ຺ຕິ ວຸຕ຺ຕຕ຺ຕາ ອາຍຸນາ ອພ຺ພຸທນິຣພ຺ພຸທານິ ຄຕມຫາອາຍຸວນ຺ຕາ ມນຸຊາຘິປາ ຈກ຺ກວຕ຺ຕິໂນ ຂຕ຺ຕິຍາ ອຏ຺ຐ ອຏ຺ຐ ຫຸຕ຺ວາ ກປ຺ປານໍ ປຎ຺ຈວີສສຫສ຺ສມ຺ຫິ ອາສິໍສຸ ອເຫສຸນ຺ຕິ ອຕ຺ໂຖ. ອຏ຺ຐມນວມທສມາປທານານິ ປາກຏາເນວາຕິ.

ເຕຕ຺ຕິໍສຕິມວຄ຺ຄວຓ຺ຓນາ ສມຕ຺ຕາ.

໓໔-໓໘. ຄນ຺ໂຘທກາທິວຄ຺ໂຄ

໑-໕໐. ຄນ຺ຘຘູປິຍຕ຺ເຖຣອປທານາທິວຓ຺ຓນາ

ຈຕຸຕິໍສຕິມວຄ຺ຄປຎ຺ຈຕິໍສຕິມວຄ຺ຄຉຕ຺ຕິໍສຕິມວຄ຺ຄສຕ຺ຕຕິໍສຕິມວຄ຺ຄອຏ຺ຐຕິໍສຕິມວຄ຺ຄາ ອຸຕ຺ຕານຕ຺ຖາເຍວ.

ເອກູນຈຕ຺ຕາລີສມວຄ຺ເຄປິ ປຐມາປທານາທີນິ ອຏ຺ຐມາປທານນ຺ຕານິ ອຸຕ຺ຕານາເນວາຕິ.

໓໙. ອວຏຜລວຄ຺ໂຄ

໙. ໂສຓໂກຏິວີສຕ຺ເຖຣອປທານວຓ຺ຓນາ

ນວມາປທາເນ ປນ ວິປສ຺ສິໂນ ປາວຈເນຕິອາທິກໍ ອາຍສ຺ມໂຕ ໂສຓສ຺ສ ໂກຏິວີສຕ຺ເຖຣສ຺ສ ອປທານໍ. ອຍມ຺ປິ ເຖໂຣ ປຸຣິມພຸທ຺ເຘສຸ ກຕາຘິກາໂຣ ຕຕ຺ຖ ຕຕ຺ຖ ຠເວ ວິວຏ຺ຏູປນິສ຺ສຍານິ ປຸຎ຺ຎານິ ອຸປຈິນນ຺ໂຕ ວິປສ຺ສິສ຺ສ ຠຄວໂຕ ກາເລ ມຫາວິຠເວ ເສຏ຺ຐິກຸເລ ນິພ຺ພຕ຺ໂຕ ວຸທ຺ຘິປ຺ປຕ຺ໂຕ ເສຏ຺ຐິ ຫຸຕ຺ວາ ອຸປາສເກຫິ ສທ຺ຘິໍ ວິຫາຣໍ ຄນ຺ຕ຺ວາ ສຕ຺ຖຸ ຘມ຺ມເທສນໍ ສຸຕ຺ວາ ປສນ຺ນມານໂສ ຠຄວໂຕ ຈງ຺ກມນຏ຺ຐາເນ ສຸຘາຍ ປຣິກມ຺ມໍ ກາເຣຕ຺ວາ ເອກຎ຺ຈ ເລຓໍ ກາເຣຕ຺ວາ ນານາວິຣາຄວຕ຺ເຖຫິ ເລຓຠູມິຍາ ສນ຺ຖຣິຕ຺ວາ ອຸປຣິ ວິຕານຎ຺ຈ ກຕ຺ວາ ຈາຕຸທ຺ທິສສ຺ສ ສງ຺ຆສ຺ສ ນິຍ຺ຍາເທຕ຺ວາ ສຕ຺ຕາຫໍ ມຫາທານໍ ທຕ຺ວາ ປຓິຘານໍ ອກາສິ. ສຕ຺ຖາ ອນຸໂມທນໍ ອກາສິ. ໂສ ເຕນ ກຸສລກມ຺ເມນ ເທວມນຸສ຺ເສສຸ ສໍສຣນ຺ໂຕ ອຸຠຍສມ຺ປຕ຺ຕິໂຍ ອນຸຠວິຕ຺ວາ ອິມສ຺ມິໍ ກປ຺ເປ ປຣິນິພ຺ພຸເຕ ກສ຺ສປທສພເລ ອນຸປ຺ປນ຺ເນ ອມ຺ຫາກໍ ຠຄວຕິ ພາຣາຓສິຍໍ ກຸລເຄເຫ ນິພ຺ພຕ຺ຕິຕ຺ວາ ວິຎ຺ຎຸຕໍ ປຕ຺ໂຕ ຄງ຺ຄາຕີເຣ ປຓ຺ຓສາລໍ ກຣິຕ຺ວາ ວສນ຺ຕໍ ເອກໍ ປຈ຺ເຈກພຸທ຺ຘໍ ເຕມາສໍ ຈຕູຫິ ປຈ຺ຈເຍຫິ ສກ຺ກຈ຺ຈໍ ອຸປຏ຺ຐຫິ. ປຈ຺ເຈກພຸທ຺ໂຘ ວຸຏ຺ຐວສ຺ໂສ ປຣິປຸຓ຺ຓປຣິກ຺ຂາໂຣ ຄນ຺ຘມາທນເມວ ອຄມາສິ. ໂສປິ ກຸລປຸຕ຺ໂຕ ຍາວຊີວໍ ຕຕ຺ຖ ປຸຎ຺ຎານິ ກຕ຺ວາ ຕໂຕ ຈວິຕ຺ວາ ເທວມນຸສ຺ເສສຸ ສໍສຣນ຺ໂຕ ອມ຺ຫາກໍ ຠຄວໂຕ ກາເລ ຈມ຺ປານຄເຣ ອຄ຺ຄເສຏ຺ຐິສ຺ສ ເຄເຫ ປຏິສນ຺ຘິໍ ຄຓ຺ຫິ. ຕສ຺ສ ປຏິສນ຺ຘິຄ຺ຄຫຓກາລໂຕ ປຏ຺ຐາຍ ເສຏ຺ຐິສ຺ສ ມຫາໂຠຄກ຺ຂນ຺ໂຘ ອຠິວຑ຺ຒິ. ຕສ຺ສ ມາຕຸກຸຈ຺ຉິໂຕ ນິກ຺ຂມນທິວເສ ສກລນຄເຣ ມຫາລາຠສກ຺ກາຣສມ຺ມາໂນ ອໂຫສິ, ຕສ຺ສ ປຸພ຺ເພ ປຈ຺ເຈກພຸທ຺ຘສ຺ສ ສຕສຫສ຺ສຄ຺ຆນິກຣຕ຺ຕກມ຺ພລປຣິຈ຺ຈາເຄນ ສຸວຓ຺ຓວຓ຺ໂຓ ສຸຂຸມາລຕໂຣ ຈ ອຕ຺ຕຠາໂວ ອໂຫສິ, ເຕນສ຺ສ ໂສໂຓຕິ ນາມໍ ອກໍສຸ. ໂສ ມຫຕາ ປຣິວາເຣນ ອຠິວຑ຺ຒິ. ຕສ຺ສ ຫຕ຺ຖປາທຕລານິ ພນ຺ຘຸຊີວກປຸປ຺ຜວຓ຺ຓານິ ອເຫສຸໍ, ເຕສໍ ສຕວາຣໍ ວິຫຕກປ຺ປາສໍ ວິຍ ມຸທຸສມ຺ຜສ຺ໂສ ອໂຫສິ. ປາທຕເລສຸ ມຓິກຸຓ຺ຑລາວຏ຺ຏວຓ຺ຓໂລມານິ ຊາຍິໍສຸ. ວຍປ຺ປຕ຺ຕສ຺ສ ຕສ຺ສ ຕິຓ຺ຓໍ ອຸຕູນໍ ອນຸຈ຺ຉວິເກ ຕໂຍ ປາສາເທ ກາຣາເປຕ຺ວາ ນາຏກິຕ຺ຖິໂຍ ອຸປຏ຺ຐາເປສຸໍ. ໂສ ຕຕ຺ຖ ມຫຕິໍ ສມ຺ປຕ຺ຕິໍ ອນຸຠວນ຺ໂຕ ເທວກຸມາໂຣ ວິຍ ປຏິວສຕິ.

ອຖ ອມ຺ຫາກໍ ຠຄວຕິ ສພ຺ພຎ຺ຎຸຕໍ ປຕ຺ວາ ປວຕ຺ຕິຕວຣຘມ຺ມຈກ຺ເກ ຣາຊຄຫໍ ອຸປນິສ຺ສາຍ ວິຫຣນ຺ເຕ ພິມ຺ພິສາຣຣຎ຺ຎາ ປກ຺ໂກສາປິໂຕ ເຕຫິ ອສີຕິຍາ ຄາມິກສຫສ຺ເສຫິ ສທ຺ຘິໍ ຣາຊຄຫໍ ອາຄໂຕ ສຕ຺ຖຸ ສນ຺ຕິກໍ ຄນ຺ຕ຺ວາ ຘມ຺ມໍ ສຸຕ຺ວາ ປຏິລທ຺ຘສທ຺ໂຘ ມາຕາປິຕໂຣ ອນຸຊານາເປຕ຺ວາ ຠຄວໂຕ ສນ຺ຕິເກ ປພ຺ພຊິຕ຺ວາ ລທ຺ຘູປສມ຺ປໂທ ສຕ຺ຖຸ ສນ຺ຕິເກ ກມ຺ມຏ຺ຐານໍ ຄເຫຕ຺ວາ ຊນສໍສຄ຺ຄປຣິຫຣຓຕ຺ຖໍ ສີຕວເນ ວິຫາສິ. ໂສ ຕຕ຺ຖ ວສນ຺ໂຕ ‘‘ມມ ສຣີຣໍ ສຸຂຸມາລໍ, ນ ຈ ສກ຺ກາ ສຸເຂເນວ ສຸຂໍ ອຘິຄນ຺ຕຸໍ, ກາຍໍ ກິລເມຕ຺ວາປິ ສມຓຘມ຺ມໍ ກາຕຸໍ ວຏ຺ຏຕີ’’ຕິ ຈິນ຺ເຕຕ຺ວາ ຐານຈງ຺ກມເມວ ອຘິຏ຺ຐາຍ ປຘານມນຸຍຸຎ຺ຊນ຺ໂຕ ປາທຕເລສຸ ໂຜເຏສຸ ອຸຏ຺ຐິເຕສຸປິ ເວທນໍ ອຊ຺ຌຸເປກ຺ຂິຕ຺ວາ ທຬ຺ຫໍ ວີຣິຍໍ ກໂຣນ຺ໂຕ ອຈ຺ຈາຣທ຺ຘວີຣິຍຕາຍ ວິເສສໍ ນິພ຺ພຕ຺ເຕຕຸໍ ອສກ຺ໂກນ຺ໂຕ ‘‘ເອວໍ ອຫໍ ວາຍມນ຺ໂຕປິ ມຄ຺ຄຜລານິ ນິພ຺ພຕ຺ເຕຕຸໍ ນ ສກ຺ໂກມິ, ກິໍ ເມ ປພ຺ພຊ຺ຊາຍ, ຫີນາຍາວຕ຺ຕິຕ຺ວາ ໂຠເຄ ຈ ຠຸຎ຺ຊາມິ, ປຸຎ຺ຎານິ ຈ ກຣິສ຺ສາມີ’’ຕິ ຈິນ຺ເຕສິ. ອຖ ສຕ຺ຖາ ຕສ຺ສ ຈິຕ຺ຕາຈາຣໍ ຎຕ຺ວາ ຕຕ຺ຖ ຄນ຺ຕ຺ວາ ວີໂຓປໂມວາເທນ (ມຫາວ. ໒໔໓) ໂອວທິຕ຺ວາ ວີຣິຍສມຕາໂຍຊນວິຘິໍ ທສ຺ເສນ຺ໂຕ ກມ຺ມຏ຺ຐານໍ ໂສເຘຕ຺ວາ ຄິຊ຺ຌກູຏໍ ຄໂຕ. ໂສໂຓປິ ໂຂ ສຕ຺ຖຸ ສນ຺ຕິກາ ໂອວາທໍ ລຠິຕ຺ວາ ວີຣິຍສມຕໍ ໂຍເຊຕ຺ວາ ວິປສ຺ສນໍ ອຸສ຺ສຸກ຺ກາເປຕ຺ວາ ອຣຫຕ຺ເຕ ປຕິຏ຺ຐາສິ.

໔໙. ໂສ ອຣຫາ ຫຸຕ຺ວາ ອຕ຺ຕໂນ ປຸພ຺ພກມ຺ມໍ ສຣິຕ຺ວາ ໂສມນສ຺ສຊາໂຕ ປຸພ຺ພຈຣິຕາປທານໍ ປກາເສນ຺ໂຕ ວິປສ຺ສິໂນ ປາວຈເນຕິອາທິມາຫ. ຕຕ຺ຖ ວິປສ຺ສີຕິ ວິເສເສນ, ວິວິຘໍ ວາ ປສ຺ສຕີຕິ ວິປສ຺ສີ. ປາວຈເນຕິ ປກາເຣນ ວຸຈ຺ຈຕີຕິ ປາວຈນໍ, ປິຏກຕ຺ຕຍໍ. ຕສ຺ສ ວິປສ຺ສິໂນ ຕສ຺ມິໍ ປາວຈເນຕິ ອຕ຺ໂຖ. ເລຓນ຺ຕິ ລິນນ຺ເຕ ນິລີຍນ຺ເຕ ເອຕ຺ຖາຕິ ເລຓໍ ວິຫາຣໍ. ພນ຺ຘຸມາຣາຊຘານິຍາຕິ ພນ຺ຘນ຺ຕິ ກຸລປຣມ຺ປຣາຍ ວເສນ ອຎ຺ຎມຎ຺ຎໍ ສມ຺ພຊ຺ຌນ຺ຕີຕິ ພນ຺ຘູ, ຎາຕກາ. ເຕ ເອຕ຺ຖ ປຏິວສນ຺ຕີຕິ ພນ຺ຘຸມາ, ພນ຺ຘຸ ອສ຺ສ ອຕ຺ຖີຕິ ວາ ພນ຺ຘຸມາ. ຣາຊູນໍ ວສນຏ຺ຐານນ຺ຕິ ຣາຊຘານີ, ພນ຺ຘຸມາ ຈ ສາ ຣາຊຘານີ ເຈຕິ ພນ຺ຘຸມາຣາຊຘານີ, ຕສ຺ສາ ພນ຺ຘຸມາຣາຊຘານິຍາ, ເລຓໍ ມຍາ ກຕນ຺ຕິ ສມ຺ພນ຺ໂຘ. ເສສເມຕ຺ຖ ອຸຕ຺ຕານຕ຺ຖເມວາຕິ.

ໂສຓໂກຏິວີສຕ຺ເຖຣອປທານວຓ຺ຓນາ ສມຕ຺ຕາ.

໑໐. ປຸພ຺ພກມ຺ມປິໂລຕິກພຸທ຺ຘອປທານວຓ຺ຓນາ

໖໔. ທສມາປທາເນ ອໂນຕຕ຺ຕສຣາສນ຺ເນຕິ ປພ຺ພຕກູເຏຫິ ປຏິຈ຺ຉນ຺ນຕ຺ຕາ ຈນ຺ທິມສູຣິຍານໍ ສນ຺ຕາເປຫິ ໂອຕຕ຺ຕໍ ອຸຓ຺ຫໍ ອຸທກໍ ເອຕ຺ຖ ນຕ຺ຖີຕິ ອໂນຕຕ຺ໂຕ. ສຣນ຺ຕິ ຄຈ຺ຉນ຺ຕິ ປຠວນ຺ຕິ ສນ຺ທນ຺ຕິ ເອຕສ຺ມາ ມຫານທິໂຍຕິ ສໂຣ. ສີຫມຸຂາທີຫິ ນິກ຺ຂນ຺ຕາ ມຫານທິໂຍ ຕິກ຺ຂຕ຺ຕຸໍ ຕິກ຺ຂຕ຺ຕຸໍ ປທກ຺ຂິຓໍ ກຕ຺ວາ ນິກ຺ຂນ຺ຕນິກ຺ຂນ຺ຕທິສາຠາເຄນ ສຣນ຺ຕິ ຄຈ຺ຉນ຺ຕີຕິ ອຕ຺ໂຖ. ອໂນຕຕ຺ໂຕ ຈ ໂສ ສໂຣ ຈາຕິ ອໂນຕຕ຺ຕສໂຣ. ຕສ຺ສ ອາສນ຺ນໍ ສມີປຏ຺ຐານນ຺ຕິ ອໂນຕຕ຺ຕສຣາສນ຺ນໍ, ຕສ຺ມິໍ ອໂນຕຕ຺ຕສຣາສນ຺ເນ, ສມີເປຕິ ອຕ຺ໂຖ. ຣມຓີເຍຕິ ເທວທານວຄນ຺ຘພ຺ພກິນ຺ນໂຣຣຄພຸທ຺ຘປຈ຺ເຈກພຸທ຺ຘາທີຫິ ຣມິຕພ຺ພໍ ອລ຺ລີຍິຕພ຺ພນ຺ຕິ ຣມຓີຍໍ, ຕສ຺ມິໍ ຣມຓີເຍ. ສິລາຕເລຕິ ເອກຄ຺ຆນປພ຺ພຕສິລາຕເລຕິ ອຕ຺ໂຖ. ນານາຣຕນປຊ຺ໂຊເຕຕິ ປທຸມຣາຄເວຬຸຣິຍາທິນານາອເນເກຫິ ຣຕເນຫິ ປຊ຺ໂຊເຕ ປກາເຣນ ໂຊຕມາເນ. ນານາຄນ຺ຘວນນ຺ຕເຣຕິ ນານປ຺ປກາເຣຫິ ຈນ຺ທນາຄຣຸກປ຺ປູຣຕມາລຕິລກາໂສກນາຄປຸນ຺ນາຄເກຕກາທີຫິ ອເນເກຫິ ສຸຄນ຺ຘປຸປ຺ເຜຫິ ຄຫນີຠູຕວນນ຺ຕເຣ ສິລາຕເລຕິ ສມ຺ພນ຺ໂຘ.

໖໕. ຄຸຓມຫນ຺ຕຕາຍ ສງ຺ຂ຺ຍາມຫນ຺ຕຕາຍ ຈ ມຫຕາ ຠິກ຺ຂຸສງ຺ເຆນ, ປເຣໂຕ ປຣິວຸໂຕ ໂລກນາຍໂກ ໂລກຕ຺ຕຍສາມິສມ຺ມາສມ຺ພຸທ຺ໂຘ ຕຕ຺ຖ ສິລາສເນ ນິສິນ຺ໂນ ອຕ຺ຕໂນ ປຸພ຺ພານິ ກມ຺ມານິ ພ຺ຍາກຣີ ວິເສເສນ ປາກຏມກາສີຕິ ອຕ຺ໂຖ. ເສສເມຕ຺ຖ ເຫຏ຺ຐາ ພຸທ຺ຘາປທາເນ (ອປ. ເຖຣ ໑.໑.໑ ອາທໂຍ) ວຸຕ຺ຕຕ຺ຕາ ອຸຕ຺ຕານຕ຺ຖຕ຺ຕາ ຈ ສຸວິຎ຺ເຎຍ຺ຍເມວ. ພຸທ຺ຘາປທາເນ ອນ຺ໂຕຄຘມ຺ປິ ອິຘາປທາເນ ກຸສລາກຸສລໍ ກມ຺ມສໍສູຈກຕ຺ຕາ ວຄ຺ຄສງ຺ຄຫວເສນ ຘມ຺ມສງ຺ຄາຫກຕ຺ເຖຣາ ສງ຺ຄາຍິໍສູຕິ.

ປຸພ຺ພກມ຺ມປິໂລຕິກພຸທ຺ຘອປທານວຓ຺ຓນາ ສມຕ຺ຕາ.

ເອກູນຈຕ຺ຕາລີສມວຄ຺ຄວຓ຺ຓນາ ສມຕ຺ຕາ.

໔໐. ປິລິນ຺ທວຈ຺ຉວຄ຺ໂຄ

໑. ປິລິນ຺ທວຈ຺ຉຕ຺ເຖຣອປທານວຓ຺ຓນາ

ຈຕ຺ຕາລີສມວຄ຺ເຄ ອປທາເນ ນຄເຣ ຫໍສວຕິຍາຕິອາທິກໍ ອາຍສ຺ມໂຕ ປິລິນ຺ທວຈ຺ຉຕ຺ເຖຣສ຺ສ ອປທານໍ. ອຍມ຺ປິ ປຸຣິມພຸທ຺ເຘສຸ ກຕາຘິກາໂຣ ຕຕ຺ຖ ຕຕ຺ຖ ຠເວ ວິວຏ຺ຏູປນິສ຺ສຍານິ ປຸຎ຺ຎານິ ອຸປຈິນນ຺ໂຕ ປທຸມຸຕ຺ຕຣສ຺ສ ຠຄວໂຕ ກາເລ ຫໍສວຕີນຄເຣ ໂທວາຣິກກຸເລ ນິພ຺ພຕ຺ໂຕ ມຫທ຺ຘໂນ ມຫາໂຠໂຄ ອໂຫສິ. ໂສ ໂກຏິສນ຺ນິຈິຕຘນຣາສິໍ ໂອໂລເກຕ຺ວາ ຣໂຫ ນິສິນ຺ໂນ ‘‘ອິມໍ ສພ຺ພຘນໍ ມຍາ ສມ຺ມາ ຄເຫຕ຺ວາ ຄນ຺ຕຸໍ ວຏ຺ຏຕີ’’ຕິ ຈິນ຺ເຕຕ຺ວາ ‘‘ພຸທ຺ຘປ຺ປມຸຂສ຺ສ ຠິກ຺ຂຸສງ຺ຆສ຺ສ ສພ຺ພປຣິກ຺ຂາຣທານໍ ທາຕຸໍ ວຏ຺ຏຕີ’’ຕິ ສນ຺ນິຏ຺ຐານໍ ກຕ຺ວາ ຉຕ຺ຕສຕສຫສ຺ສໍ ອາທິໍ ກຕ຺ວາ ສພ຺ພປຣິໂຠຄປຣິກ຺ຂາຣານິປິ ສຕສຫສ຺ສວເສນ ກາເຣຕ຺ວາ ປທຸມຸຕ຺ຕຣໍ ຠຄວນ຺ຕໍ ນິມນ຺ເຕຕ຺ວາ ພຸທ຺ຘປ຺ປມຸຂສ຺ສ ຠິກ຺ຂຸສງ຺ຆສ຺ສ ມຫາທານໍ ອທາສິ. ເອວໍ ສຕ຺ຕາຫໍ ທານໍ ທຕ຺ວາ ປຣິໂຍສານທິວເສ ນິພ຺ພານາຘິຄມໍ ປຕ຺ເຖຕ຺ວາ ຍາວຊີວໍ ປຸຎ຺ຎານິ ກຕ຺ວາ ຊີວິຕປຣິໂຍສາເນ ເທວໂລເກ ນິພ຺ພຕ຺ໂຕ ຉ ກາມາວຈເຣ ທິພ຺ພສມ຺ປຕ຺ຕິໂຍ ອນຸຠວິຕ຺ວາ ມນຸສ຺ເສສຸ ຈ ຈກ຺ກວຕ຺ຕິອາທິສມ຺ປຕ຺ຕິໂຍ ອນຸຠວິຕ຺ວາ ອິມສ຺ມິໍ ພຸທ຺ຘຸປ຺ປາເທ ພ຺ຣາຫ຺ມຓກຸເລ ນິພ຺ພຕ຺ໂຕ ສພ຺ພສິປ຺ເປສຸ ນິປ຺ຜຕ຺ຕິໍ ປຕ຺ໂຕ ໂຄຕ຺ຕວເສນ ປິລິນ຺ທວຈ຺ໂຉຕິ ປາກໂຏ ອໂຫສິ.

໑. ໂສ ເອກທິວສໍ ສຕ຺ຖຸ ສນ຺ຕິເກ ຘມ຺ມເທສນໍ ສຸຕ຺ວາ ປຏິລທ຺ຘສທ຺ໂຘ ປພ຺ພຊິຕ຺ວາ ນຈິຣສ຺ເສວ ອຣຫາ ຫຸຕ຺ວາ ອຕ຺ຕໂນ ປຸພ຺ພກມ຺ມໍ ສຣິຕ຺ວາ ໂສມນສ຺ສຊາໂຕ ອຸທານວເສນ ຕໍ ປກາເສນ຺ໂຕ ນຄເຣ ຫໍສວຕິຍາຕິອາທິມາຫ. ຕສ຺ສຕ຺ໂຖ ເຫຏ຺ຐາ ວຸຕ຺ໂຕວ. ອາສິໍ ໂທວາຣິໂກ ອຫນ຺ຕິ ອຫໍ ຫໍສວຕີນຄເຣ ຣຎ຺ໂຎ ເຄຫທ຺ວາເຣ ທ຺ວາຣປາລໂກ ອາສິໍ ອໂຫສິນ຺ຕິ ອຕ຺ໂຖ. ອກ຺ໂຂຠໍ ອມິຕໍ ໂຠຄນ຺ຕິ ຣຎ຺ໂຎ ວລ຺ລຠຕ຺ຕາ ອຎ຺ເຎຫິ ໂຂເຠຕຸໍ ຈາເລຕຸໍ ອສກ຺ກຸເຓຍ຺ຍໍ ອມິຕໍ ອປຣິມາຓໂຠຄໍ ຘນໍ ມມ ຆເຣ ສນ຺ນິຈິຕໍ ຣາສີກຕໍ ອໂຫສີຕິ ອຕ຺ໂຖ.

໓. ພຫູ ເມຘິຄຕາ ໂຠຄາຕິ ອເນກາ ໂຠຄາ ເມ ມຍາ ອຘິຄຕາ ປຕ຺ຕາ ປຏິລທ຺ຘາຕິ ອຕ຺ໂຖ. ສຕ຺ຖວາສິອາທີນໍ ປຣິກ຺ຂາຣານໍ ນາມານິ ນຍານຸໂຍເຄນ ສຸວິຎ຺ເຎຍ຺ຍານິ. ປຣິກ຺ຂາຣທານານິສໍສານິ ຈ ສຸວິຎ຺ເຎຍ຺ຍາເນວາຕິ.

ປິລິນ຺ທວຈ຺ຉຕ຺ເຖຣອປທານວຓ຺ຓນາ ສມຕ຺ຕາ.

ທຸຕິຍຕຕິຍຈຕຸຕ຺ຖປຎ຺ຈມາປທານານິ ອຸຕ຺ຕານາເນວາຕິ.

໖. ພາກຸລຕ຺ເຖຣອປທານວຓ຺ຓນາ

ຉຏ຺ຐາປທາເນ ຫິມວນ຺ຕສ຺ສາວິທູເຣຕິອາທິກໍ ພາກຸລຕ຺ເຖຣສ຺ສ ອປທານໍ. ອຍໍ ກິຣ ເຖໂຣ ອຕີເຕ ອິໂຕ ກປ຺ປສຕສຫສ຺ສາຘິກສ຺ສ ອສງ຺ຂ຺ເຍຍ຺ຍສ຺ສ ມຕ຺ຖເກ ອໂນມທສ຺ສິສ຺ສ ຠຄວໂຕ ອຸປ຺ປຕ຺ຕິໂຕ ປຸເຣຕຣເມວ ພ຺ຣາຫ຺ມຓກຸເລ ນິພ຺ພຕ຺ຕິຕ຺ວາ ວຍປ຺ປຕ຺ໂຕ ຕໂຍ ເວເທ ອຸຄ຺ຄຓ຺ຫິຕ຺ວາ ຕຕ຺ຖ ສາຣໍ ອປສ຺ສນ຺ໂຕ ‘‘ສມ຺ປຣາຍິກຕ຺ຖໍ ຄເວສິສ຺ສາມີ’’ຕິ ອິສິປພ຺ພຊ຺ຊໍ ປພ຺ພຊິຕ຺ວາ ປພ຺ພຕປາເທ ວິຫຣນ຺ໂຕ ປຎ຺ຈາຠິຎ຺ຎາອຏ຺ຐສມາປຕ຺ຕີນໍ ລາຠີ ຫຸຕ຺ວາ ວິຫຣນ຺ໂຕ ພຸທ຺ຘຸປ຺ປາທໍ ສຸຕ຺ວາ ສຕ຺ຖຸ ສນ຺ຕິກໍ ຄນ຺ຕ຺ວາ ຘມ຺ມໍ ສຸຕ຺ວາ ສຣເຓສຸ ປຕິຏ຺ຐິໂຕ ສຕ຺ຖຸ ວາຕາພາເຘ ອຸປ຺ປນ຺ເນ ອຣຎ຺ຎໂຕ ເຠສຊ຺ຊານິ ອາເນຕ຺ວາ ຕໍ ວູປສເມຕ຺ວາ ຕໍ ປຸຎ຺ຎໍ ອາໂຣຄ຺ຍຕ຺ຖາຍ ປຣິຓາເມຕ຺ວາ ຕໂຕ ຈຸໂຕ ພ຺ຣຫ຺ມໂລເກ ນິພ຺ພຕ຺ໂຕ ເອກໍ ອສງ຺ຂ຺ເຍຍ຺ຍໍ ເທວມນຸສ຺ເສສຸ ສໍສຣນ຺ໂຕ ປທຸມຸຕ຺ຕຣພຸທ຺ຘກາເລ ຫໍສວຕີນຄເຣ ເອກສ຺ມິໍ ກຸເລ ນິພ຺ພຕ຺ໂຕ ວິຎ຺ຎຸຕໍ ປຕ຺ວາ ສຕ຺ຖຸ ຘມ຺ມເທສນໍ ສຸຕ຺ວາ ສຕ຺ຖາຣໍ ເອກໍ ຠິກ຺ຂຸໍ ອປ຺ປາພາຘານໍ ອຄ຺ຄຏ຺ຐາເນ ຐເປນ຺ຕໍ ທິສ຺ວາ ສຍໍ ຕໍ ຐານນ຺ຕຣໍ ອາກງ຺ຂນ຺ໂຕ ປຓິຘານໍ ກຕ຺ວາ ຍາວຊີວໍ ກຸສລກມ຺ມໍ ອຸປຈິນິຕ຺ວາ ສຸຄຕີສຸເຍວ ສໍສຣນ຺ໂຕ ວິປສ຺ສິສ຺ສ ຠຄວໂຕ ອຸປ຺ປຕ຺ຕິໂຕ ປຸເຣຕຣເມວ ພນ຺ຘຸມຕີນຄເຣ ພ຺ຣາຫ຺ມຓກຸເລ ນິພ຺ພຕ຺ໂຕ ສພ຺ພສິປ຺ເປສຸ ນິປ຺ຜຕ຺ຕິໍ ປຕ຺ໂຕ ຕຕ຺ຖ ສາຣໍ ອປສ຺ສນ຺ໂຕ ອິສິປພ຺ພຊ຺ຊໍ ປພ຺ພຊິຕ຺ວາ ຌານາຠິຎ຺ຎາລາຠີ ຫຸຕ຺ວາ ປພ຺ພຕປາເທ ວສນ຺ໂຕ ພຸທ຺ຘຸປ຺ປາທໍ ສຸຕ຺ວາ ສຕ຺ຖຸ ສນ຺ຕິກໍ ຄນ຺ຕ຺ວາ ສຣເຓສຸ ປຕິຏ຺ຐາຍ ຠິກ຺ຂູນໍ ຕິຓປຸປ຺ຜກໂຣເຄ ອຸປ຺ປນ຺ເນ ຕໍ ວູປສເມຕ຺ວາ ຕຕ຺ຖ ຍາວຕາຍຸກໍ ຐຕ຺ວາ ຕໂຕ ຈຸໂຕ ພ຺ຣຫ຺ມໂລເກ ນິພ຺ພຕ຺ຕິຕ຺ວາ ຕໂຕ ເອກນວຸຕິກປ຺ເປ ເທວມນຸສ຺ເສສຸ ສໍສຣນ຺ໂຕ ກສ຺ສປສ຺ສ ຠຄວໂຕ ກາເລ ພາຣາຓສິຍໍ ກຸລເຄເຫ ນິພ຺ພຕ຺ຕິຕ຺ວາ ຆຣາວາສໍ ວສນ຺ໂຕ ເອກໍ ຊິຓ຺ຓໍ ວິນສ຺ສມານໍ ມຫາວິຫາຣໍ ທິສ຺ວາ ຕຕ຺ຖ ອຸໂປສຖາຄາຣາທິກໍ ສພ຺ພໍ ອາວສຖໍ ກາຣາເປຕ຺ວາ ຕຕ຺ຖ ຠິກ຺ຂຸສງ຺ຆສ຺ສ ສພ຺ພໍ ເຠສຊ຺ຊໍ ປຏິຍາເທຕ຺ວາ ຍາວຊີວໍ ກຸສລໍ ກຕ຺ວາ ເອກໍ ພຸທ຺ຘນ຺ຕຣໍ ເທວມນຸສ຺ເສສຸ ສໍສຣນ຺ໂຕ ອມ຺ຫາກໍ ຠຄວໂຕ ອຸປ຺ປຕ຺ຕິໂຕ ປຸເຣຕຣເມວ ໂກສມ຺ພິຍໍ ເສຏ຺ຐິກຸເລ ນິພ຺ພຕ຺ຕິ.

ໂສ ມາຕຸກຸຈ຺ຉິໂຕ ນິກ຺ຂມິຕ຺ວາ ຘາຕີຫິ ອໂຣຄຠາວາຍ ຍມຸນາຍໍ ນ຺ຫາປິຍມາໂນ ຕາສໍ ຫຕ຺ຖໂຕ ມຸຈ຺ຈິຕ຺ວາ ມຈ຺ເຉນ ຄິລິໂຕ ອໂຫສິ. ເກວຏ຺ຏາ ຕໍ ມຈ຺ຉໍ ຊາລາຍ ຄເຫຕ຺ວາ ພາຣາຓສິຍໍ ເສຏ຺ຐິຠຣິຍາຍ ວິກ຺ກິຓິໍສຸ. ສາ ຕໍ ຄເຫຕ຺ວາ ຜາລຍມານາ ປຸພ຺ເພ ກຕປຸຎ຺ຎຜເລນ ອໂຣຄໍ ທາຣກໍ ທິສ຺ວາ ‘‘ປຸຕ຺ໂຕ ເມ ລທ຺ໂຘ’’ຕິ ຄເຫຕ຺ວາ ໂປເສສິ. ໂສ ຊນເກຫິ ມາຕາປິຕູຫິ ຕໍ ປວຕ຺ຕິໍ ສຸຕ຺ວາ ອາຄນ຺ຕ຺ວາ ‘‘ອຍໍ ອມ຺ຫາກໍ ປຸຕ຺ໂຕ, ເທຖ ໂນ ປຸຕ຺ຕ’’ນ຺ຕິ ອນຸໂຍເຄ ກເຕ ຣຎ຺ຎາ ‘‘ອຸຠເຍສມ຺ປິ ສາຘາຣໂຓ ໂຫຕູ’’ຕິ ທ຺ວິນ຺ນໍ ກຸລານໍ ທາຍາທຠາເວນ ວິນິຈ຺ຉຍໍ ກຕ຺ວາ ຐປິຕຕ຺ຕາ ພາກຸໂລຕິ ລທ຺ຘນາໂມ ວຍປ຺ປຕ຺ໂຕ ມຫາສມ຺ປຕ຺ຕິໍ ອນຸຠວນ຺ໂຕ ທ຺ວີສຸ ເສຏ຺ຐິກຸເລສຸ ເອເກກສ຺ມິໍ ຉມາສໍ ຉມາສໍ ວສຕິ. ເຕ ອຕ຺ຕໂນ ວາເຣ ສມ຺ປຕ຺ເຕ ນາວາສງ຺ຆາຏໍ ພນ຺ຘິຕ຺ວາ ຕຕ຺ຣູປຣິ ຣຕນມຓ຺ຑປໍ ກາເຣຕ຺ວາ ປຎ຺ຈງ຺ຄິກຕູຣິເຍ ນິປ຺ຜາເທຕ຺ວາ ກຸມາຣໍ ຕຕ຺ຖ ນິສີທາເປຕ຺ວາ ອຸຠຍນຄຣມຊ຺ຌຏ຺ຐານໍ ຄງ຺ຄາຍ ອາຄຈ຺ຉນ຺ຕິ, ອປຣເສຏ຺ຐິມນຸສ຺ສາປິ ເອວເມວ ສຊ຺ເຊຕ຺ວາ ຕໍ ຐານໍ ຄນ຺ຕ຺ວາ ກຸມາຣໍ ຕຕ຺ຖ ອາໂຣເປຕ຺ວາ ຄຈ຺ຉນ຺ຕິ. ໂສ ເອວໍ ວຑ຺ຒມາໂນ ອາສີຕິໂກ ຫຸຕ຺ວາ ອຸຠຍເສຏ຺ຐິປຸຕ຺ໂຕຕິ ປາກໂຏ. ສຕ຺ຖຸ ສນ຺ຕິກໍ ຄນ຺ຕ຺ວາ ຘມ຺ມໍ ສຸຕ຺ວາ ປຏິລທ຺ຘສທ຺ໂຘ ປພ຺ພຊິຕ຺ວາ ສຕ຺ຕາຫໍ ວາຍມນ຺ໂຕ ອຏ຺ຐເມ ທິວເສ ສຫ ປຏິສມ຺ຠິທາຍ ອຣຫຕ຺ຕໍ ປາປຸຓິ.

໓໘໖. ໂສ ອຣຫາ ຫຸຕ຺ວາ ອຕ຺ຕໂນ ປຸພ຺ພກມ຺ມໍ ສຣິຕ຺ວາ ໂສມນສ຺ສຊາໂຕ ປຸພ຺ພຈຣິຕາປທານໍ ປກາເສນ຺ໂຕ ຫິມວນ຺ຕສ຺ສາວິທູເຣຕິອາທິມາຫ. ຕສ຺ສຕ຺ໂຖ ເຫຏ຺ຐາ ວຸຕ຺ໂຕວ. ອປທານປາຬິອຕ຺ໂຖປິ ສຸວິຎ຺ເຎຍ຺ໂຍວ. ໂສ ອຣຫຕ຺ຕໍ ປຕ຺ວາ ວິມຸຕ຺ຕິສຸເຂນ ວິຫຣນ຺ໂຕ ສຏ຺ຐິວສ຺ສສຕາຍຸໂກ ຫຸຕ຺ວາ ປຣິນິພ຺ພາຍີຕິ.

ພາກຸລຕ຺ເຖຣອປທານວຓ຺ຓນາ ສມຕ຺ຕາ.

໗. ຄິຣິມານນ຺ທຕ຺ເຖຣອປທານວຓ຺ຓນາ

ສຕ຺ຕມາປທາເນ ຠຣິຍາ ເມ ກາລງ຺ກຕາຕິອາທິກໍ ອາຍສ຺ມໂຕ ຄິຣິມານນ຺ທຕ຺ເຖຣສ຺ສ ອປທານໍ. ອຍມ຺ປິ ປຸຣິມພຸທ຺ເຘສຸ ກຕາຘິກາໂຣ ຕຕ຺ຖ ຕຕ຺ຖ ຠເວ ວິວຏ຺ຏູປນິສ຺ສຍານິ ປຸຎ຺ຎານິ ອຸປຈິນນ຺ໂຕ ສຸເມຘສ຺ສ ຠຄວໂຕ ກາເລ ກຸລເຄເຫ ນິພ຺ພຕ຺ໂຕ ວຍປ຺ປຕ຺ໂຕ ຆຣາວາສໍ ສຓ຺ຐເປຕ຺ວາ ວສນ຺ໂຕ ອຕ຺ຕໂນ ຠຣິຍາຍ ຈ ປຸຕ຺ເຕ ຈ ກາລງ຺ກເຕ ໂສກສລ຺ລສມປ຺ປິໂຕ ອຣຎ຺ຎໍ ປວິສິຕ຺ວາ ປວຕ຺ຕຜລໂຠຊໂນ ຣຸກ຺ຂມູເລ ວິຫາສິ. ຕທາ ສຸເມໂຘ ຠຄວາ ຕສ຺ສານຸກມ຺ປາຍ ຕຕ຺ຖ ຄນ຺ຕ຺ວາ ຘມ຺ມໍ ເທເສຕ຺ວາ ໂສກສລ຺ລໍ ອພ຺ພູຬ຺ເຫສິ. ໂສ ຘມ຺ມໍ ສຸຕ຺ວາ ປສນ຺ນມານໂສ ສຸຄນ຺ຘປຸປ຺ເຜຫິ ຠຄວນ຺ຕໍ ປູເຊຕ຺ວາ ປຎ຺ຈປຕິຏ຺ຐິເຕນ ວນ຺ທິຕ຺ວາ ສິຣສິ ອຎ຺ຊລິໍ ກຕ຺ວາ ອຠິຕ຺ຖວິ.

ໂສ ເຕນ ປຸຎ຺ເຎນ ເທວມນຸສ຺ເສສຸ ສໍສຣນ຺ໂຕ ອຸຠຍຕ຺ຖ ສຸຂໍ ອນຸຠວິຕ຺ວາ ອິມສ຺ມິໍ ພຸທ຺ຘຸປ຺ປາເທ ຣາຊຄເຫ ພິມ຺ພິສາຣຣຎ຺ໂຎ ປຸໂຣຫິຕສ຺ສ ປຸຕ຺ໂຕ ຫຸຕ຺ວາ ນິພ຺ພຕ຺ຕິ, ຄິຣິມານນ຺ໂທຕິສ຺ສ ນາມໍ ອໂຫສິ. ໂສ ວິຎ຺ຎຸຕໍ ປຕ຺ວາ ສຕ຺ຖຸ ຣາຊຄຫາຄມເນ ພຸທ຺ຘານຸຠາວໍ ທິສ຺ວາ ປຏິລທ຺ຘສທ຺ໂຘ ປພ຺ພຊິຕ຺ວາ ສມຓຘມ຺ມໍ ກໂຣນ຺ໂຕ ກຕິປຍໍ ທິວສໍ ຄາມກາວາເສ ວສິຕ຺ວາ ສຕ຺ຖາຣໍ ວນ຺ທິຕຸໍ ຣາຊຄຫໍ ອຄມາສິ. ພິມ຺ພິສາຣມຫາຣາຊາ ຕສ຺ສ ອາຄມນໍ ສຸຕ຺ວາ ຕໍ ອຸປສງ຺ກມິຕ຺ວາ ‘‘ອິເຘວ, ຠນ຺ເຕ, ວສຖ, ອຫໍ ຈຕູຫິ ປຈ຺ຈເຍຫິ ອຸປຏ຺ຐຫາມີ’’ຕິ ສມ຺ປວາເຣຕ຺ວາ ຄໂຕປິ ພຫຸກິຈ຺ຈຕ຺ຕາ ຕໍ ນ ສຣິ. ‘‘ເຖໂຣ ອພ຺ໂຠກາເສເຍວ ວສຕີ’’ຕິ. ເທວຕາ ເຖຣສ຺ສ ເຕມນຠເຍນ ວສ຺ສຘາຣໍ ວາເຣສຸໍ. ຣາຊາ ອວສ຺ສນກາຣຓໍ ອຸປຘາເຣຕ຺ວາ ຎຕ຺ວາ ເຖຣສ຺ສ ກຸຏິກໍ ກາຣາເປສິ. ເຖໂຣ ກຸຏິກາຍໍ ວສນ຺ໂຕ ເສນາສນສປ຺ປາຍລາເຠນ ຈິຕ຺ຕສມາຘານໍ ລຠິຕ຺ວາ ວີຣິຍສມຕໍ ໂຍເຊຕ຺ວາ ວິປສ຺ສນໍ ອຸສ຺ສຸກ຺ກາເປຕ຺ວາ ອຣຫຕ຺ຕໍ ປາປຸຓິ.

໔໑໙. ໂສ ອຣຫຕ຺ຕໍ ປຕ຺ວາ ອຕ຺ຕໂນ ປຸພ຺ພກມ຺ມໍ ສຣິຕ຺ວາ ສຎ຺ຊາຕໂສມນສ຺ໂສ ປຸພ຺ພຈຣິຕາປທານໍ ປກາເສນ຺ໂຕ ຠຣິຍາ ເມ ກາລງ຺ກຕາຕິອາທິມາຫ. ຕໍ ຠຄວໂຕ ນິເວທນຎ຺ຈ ຠຄວຕາ ກຕານຸສາສນຎ຺ຈ ມຄ຺ຄໍ ຜລາຘິຄມາປທານຎ຺ຈ ປາຐານຸສາເຣນ ສຸວິຎ຺ເຎຍ຺ຍເມວາຕິ.

ຄິຣິມານນ຺ທຕ຺ເຖຣອປທານວຓ຺ຓນາ ສມຕ຺ຕາ.

ອຏ຺ຐມນວມທສມາປທານານິ ອຸຕ຺ຕານຕ຺ຖາເນວາຕິ.

ຈຕ຺ຕາລີສມວຄ຺ຄວຓ຺ຓນາ ສມຕ຺ຕາ.

໔໑. ເມຕ຺ເຕຍ຺ຍວຄ຺ໂຄ

໑. ຕິສ຺ສເມຕ຺ເຕຍ຺ຍຕ຺ເຖຣອປທານວຓ຺ຓນາ

໑. ເອກຈຕ຺ຕາລີສເມ ວຄ຺ເຄ ປຐມາປທາເນ ປພ຺ຠາຣກູຏໍ ນິສ຺ສາຍາຕິອາທິກໍ ຕິສ຺ສເມຕ຺ເຕຍ຺ຍຕ຺ເຖຣສ຺ສ ອປທານໍ. ຕຕ຺ຖ ຕາປສປພ຺ພຊ຺ຊໍ ປພ຺ພຊິຕ຺ວາ ປທຸມຸຕ຺ຕຣສ຺ສ ຠຄວໂຕ ອຊິນຈມ຺ມໍ ນິສີທນຕ຺ຖາຍ ທິນ຺ນເມວ ນານໍ. ເສສໍ ອປທານປາຬິຍາ ສຸວິຎ຺ເຎຍ຺ຍເມວາຕິ.

໒. ປຸຓ຺ຓກຕ຺ເຖຣອປທານວຓ຺ຓນາ

໒໙. ທຸຕິຍາປທາເນ ປພ຺ຠາຣກູຏໍ ນິສ຺ສາຍາຕິອາທິກໍ ອາຍສ຺ມໂຕ ປຸຓ຺ຓກຕ຺ເຖຣສ຺ສ ອປທານໍ. ຕຕ຺ຖ ຫິມວນ຺ເຕ ຍກ຺ຂເສນາປຕິ ຫຸຕ຺ວາ ປຣິນິພ຺ພຸຕສ຺ສ ປຈ຺ເຈກພຸທ຺ຘສ຺ສ ອາຬຫນກຣຓເມວ ນານຕ຺ຕໍ. ເສສໍ ປາຐານຸສາເຣນ ສຸວິຎ຺ເຎຍ຺ຍເມວ.

໔໕. ຕຕິຍາປທາເນ ຫິມວນ຺ຕສ຺ສາວິທູເຣຕິອາທິກໍ ອາຍສ຺ມໂຕ ເມຕ຺ຕຄຸຕ຺ເຖຣສ຺ສ ອປທານໍ. ຕຕ຺ຖ ຫິມວນ຺ຕສມີເປ ອໂສກປພ຺ພເຕ ໂສ ຕາປໂສ ຫຸຕ຺ວາ ປຓ຺ຓສາລາຍໍ ວສນ຺ໂຕ ສຸເມຘສມ຺ພຸທ຺ຘໍ ທິສ຺ວາ ປຕ຺ຕໍ ຄເຫຕ຺ວາ ສປ຺ປິປູຣຓໍ ວິເສໂສ. ເສສໍ ປຸຎ຺ຎຜລານິ ຈ ສຸວິຎ຺ເຎຍ຺ຍາເນວ. ອປທານຄາຖານໍ ອຕ຺ໂຖ ຈ ປາກໂຏເຍວ.

໗໒. ຈຕຸຕ຺ຖາປທາເນ ຄງ຺ຄາ ຠາຄີຣຖີ ນາມາຕິອາທິກໍ ອາຍສ຺ມໂຕ ໂຘຕກຕ຺ເຖຣສ຺ສ ອປທານໍ. ຕຕ຺ຣາປິ ພ຺ຣາຫ຺ມໂຓ ຫຸຕ຺ວາ ຠາຄີຣຖີຄງ຺ຄາຍ ຕຣມາເນ ຠິກ຺ຂູ ທິສ຺ວາ ປສນ຺ນມານໂສ ເສຕຸໍ ກາຣາເປຕ຺ວາ ພຸທ຺ຘປ຺ປມຸຂສ຺ສ ຠິກ຺ຂຸສງ຺ຆສ຺ສ ນິຍ຺ຍາທິຕຠາໂວເຍວ ວິເສໂສ. ປຸຎ຺ຎຜລປຣິທີປນຄາຖານໍ ອຕ຺ໂຖ ນຍານຸສາເຣນ ສຸວິຎ຺ເຎຍ຺ໂຍວ.

໑໐໐. ປຎ຺ຈມາປທາເນ ຫິມວນ຺ຕສ຺ສາວິທູເຣຕິອາທິກໍ ອາຍສ຺ມໂຕ ອຸປສິວຕ຺ເຖຣສ຺ສ ອປທານໍ. ອຍມ຺ປິ ປຸຣິມພຸທ຺ເຘສຸ ກຕາຘິກາໂຣ ຕຕ຺ຖ ຕຕ຺ຖ ຠເວ ວິວຏ຺ຏູປນິສ຺ສຍານິ ປຸຎ຺ຎານິ ອຸປຈິນນ຺ໂຕ ປທຸມຸຕ຺ຕຣສ຺ສ ຠຄວໂຕ ກາເລ ກຸລເຄເຫ ນິພ຺ພຕ຺ໂຕ ວິຎ຺ຎຸຕໍ ປຕ຺ໂຕ ຆຣາວາສໍ ປຫາຍ ອິສິປພ຺ພຊ຺ຊໍ ປພ຺ພຊິຕ຺ວາ ຫິມວນ຺ເຕ ປທຸມຸຕ຺ຕຣໍ ຠຄວນ຺ຕໍ ທິສ຺ວາ ຕິຓສນ຺ຖຣໍ ສນ຺ຖຣິຕ຺ວາ ຕຕ຺ຖ ນິສິນ຺ນສ຺ສ ຠຄວໂຕ ສາລປຸປ຺ຜປູຊໍ ອກາສີຕິ ອຍໍ ວິເສໂສ, ເສສມຸຕ຺ຕານເມວ.

໑໖໑. ຉຏ຺ຐາປທາເນ ມິຄລຸທ຺ໂທ ປຸເຣ ອາສິນ຺ຕິອາທິກໍ ອາຍສ຺ມໂຕ ນນ຺ທກຕ຺ເຖຣສ຺ສ ອປທານໍ. ອຍໍ ກິຣ ປທຸມຸຕ຺ຕຣສ຺ສ ຠຄວໂຕ ກາເລ ກຣວິກສກຸໂຓ ຫຸຕ຺ວາ ມຘຸຣກູຊິຕໍ ກໂຣນ຺ໂຕ ສຕ຺ຖາຣໍ ປທກ຺ຂິຓໍ ອກາສິ. ອປຣຠາເຄ ມຍູໂຣ ຫຸຕ຺ວາ ອຎ຺ຎຕຣສ຺ສ ປຈ຺ເຈກພຸທ຺ຘສ຺ສ ວສນຄຸຫາທ຺ວາເຣ ປສນ຺ນມານໂສ ທິວສສ຺ສ ຕິກ຺ຂຕ຺ຕຸໍ ມຘຸເຣນ ວສ຺ສິຕໍ ວສ຺ສິ. ເອວໍ ຕຕ຺ຖ ຕຕ຺ຖ ຠເວ ປຸຎ຺ຎານິ ກຕ຺ວາ ອມ຺ຫາກໍ ຠຄວໂຕ ກາເລ ສາວຕ຺ຖິຍໍ ກຸລເຄເຫ ນິພ຺ພຕ຺ໂຕ ນນ຺ທໂກຕິ ລທ຺ຘນາໂມ ສຕ຺ຖຸ ສນ຺ຕິເກ ຘມ຺ມໍ ສຸຕ຺ວາ ປພ຺ພຊິຕ຺ວາ ວິປສ຺ສນໍ ວຑ຺ເຒຕ຺ວາ ອຣຫຕ຺ຕໍ ປາປຸຓິ. ໂສ ອປຣຠາເຄ ອຕ຺ຕໂນ ປຸພ຺ພກມ຺ມໍ ສຣິຕ຺ວາ ໂສມນສ຺ສຊາໂຕ ປຸພ຺ພຈຣິຕາປທານໍ ປກາເສນ຺ໂຕ ມິຄລຸທ຺ໂທ ປຸເຣ ອາສິນ຺ຕິອາທິມາຫ. ຕຕ຺ຖ ປຈ຺ເຈກພຸທ຺ຘສ຺ສ ມຓ຺ຑປໍ ກຕ຺ວາ ປທຸມປຸປ຺ເຜຫິ ຉທນເມວ ວິເສໂສ.

໑໘໓. ສຕ຺ຕມາປທາເນ ປພ຺ຠາຣກູຏໍ ນິສ຺ສາຍາຕິອາທິກໍ ອາຍສ຺ມໂຕ ເຫມກຕ຺ເຖຣສ຺ສ ອປທານໍ. ຕຕ຺ຖາປິ ອິສິປພ຺ພຊ຺ຊໍ ປພ຺ພຊິຕ຺ວາ ຫິມວນ຺ເຕ ວສນ຺ໂຕ ປິຍທສ຺ສິໍ ຠຄວນ຺ຕໍ ອຸປຄຕໍ ທິສ຺ວາ ຣຕນມຍໍ ປີຐໍ ອຕ຺ຖຣິຕ຺ວາ ອຏ຺ຐາສິ. ຕຕ຺ຖ ນິສິນ຺ນສ຺ສ ກຸມ຺ຠມຕ຺ຕໍ ຊມ຺ພຸຜລໍ ອາຫຣິຕ຺ວາ ອທາສິ. ຠຄວາ ຕສ຺ສ ຈິຕ຺ຕປ຺ປສາທຕ຺ຖາຍ ຕໍ ຜລໍ ປຣິຠຸຎ຺ຊິ. ເອຕ຺ຕກເມວ ວິເສໂສ.

໒໒໔. ອຏ຺ຐມາປທາເນ ຣາຊາສິ ວິຊໂຍ ນາມາຕິອາທິກໍ ອາຍສ຺ມໂຕ ໂຕເທຍ຺ຍຕ຺ເຖຣສ຺ສ ອປທານໍ. ຕຕ຺ຖ ຣາຊາສິ ວິຊໂຍ ນາມາຕິ ທຫຣກາລໂຕ ປຏ຺ຐາຍ ສພ຺ພສງ຺ຄາເມສຸ ຊິນໂຕ, ຈຕູຫິ ສງ຺ຄຫວຕ຺ຖູຫິ ຊນໍ ຣຎ຺ຊນໂຕ ອລ຺ລີຍນໂຕ ວິຊໂຍ ນາມ ຣາຊາ ອໂຫສີຕິ ອຕ຺ໂຖ. ເກຕຸມຕີປຸຣຸຕ຺ຕເມຕິ ເກຕຸ ວຸຈ຺ຈນ຺ຕິ ຘຊປຏາກາ. ອຖ ວາ ນຄຣໂສຠນຕ຺ຖາຍ ນຄຣມຊ຺ເຌ ອຸສ຺ສາປິຕຣຕນໂຕຣຓານິ, ເຕ ເກຕູ ນິຈ຺ຈໍ ອຸສ຺ສາປິຕາ ໂສຠຍມານາ ອສ຺ສາ ອຕ຺ຖີຕິ ເກຕຸມຕີ. ປູເຣຕິ ຘນຘຎ຺ເຎຫິ ສພ຺ພຊນານໍ ມນນ຺ຕິ ປຸຣໍ. ເກຕຸມຕີ ຈ ສາ ປຸຣຎ຺ຈ ເສຏ຺ຐຏ຺ເຐນ ອຸຕ຺ຕມຎ຺ເຈຕິ ເກຕຸມຕີປຸຣຸຕ຺ຕມໍ, ຕສ຺ມິໍ ເກຕຸມຕີປຸຣຸຕ຺ຕເມ. ສູໂຣ ວິກ຺ກມສມ຺ປນ຺ໂນຕິ ອຠີໂຕ ວີຣິຍສມ຺ປນ຺ໂນ ວິຊໂຍ ນາມ ຣາຊາ ອຊ຺ຌາວສີຕິ ສມ຺ພນ຺ໂຘ. ອິຕ຺ຖໍ ຠູຕໍ ປຸຣຎ຺ຈ ສພ຺ພວຕ຺ຖຸວາຫນຎ຺ຈ ຉຑ຺ເຑຕ຺ວາ ຫິມວນ຺ຕໍ ປວິສິຕ຺ວາ ອິສິປພ຺ພຊ຺ຊໍ ປພ຺ພຊິຕ຺ວາ ວສນ຺ໂຕ ສຸເມຘຠຄວນ຺ຕໍ ທິສ຺ວາ ໂສມນສ຺ສໍ ອຸປ຺ປາເທຕ຺ວາ ຈນ຺ທເນນ ປູຊາກຣຓເມວ ວິເສໂສ.

໒໗໖. ນວມາປທາເນ ນຄເຣ ຫໍສວຕິຍາຕິອາທິກໍ ອາຍສ຺ມໂຕ ຊຕຸກຓ຺ຓິຕ຺ເຖຣສ຺ສ ອປທານໍ. ຕຕ຺ຖ ເສຏ຺ຐິປຸຕ຺ໂຕ ຫຸຕ຺ວາ ສຸວຓ຺ຓປາສາເທ ວສນຠາໂວ ຈ ປຎ຺ຈຫິ ກາມຄຸເຓຫິ ສມງ຺ຄີ ຫຸຕ຺ວາ ວສນຠາໂວ ຈ ສພ຺ພເທສວາສີນໍ ສພ຺ພສິປ຺ປວິຎ຺ຎູນຎ຺ຈ ອາຄນ຺ຕ຺ວາ ເສວນຠາໂວ ຈ ວິເສໂສ.

໓໓໐. ທສມາປທາເນ ຫິມວນ຺ຕສ຺ສາວິທູເຣຕິອາທິກໍ ອາຍສ຺ມໂຕ ອຸເທນຕ຺ເຖຣສ຺ສ ອປທານໍ. ຕຕ຺ຖ ຫິມວນ຺ຕສມີເປ ປທຸມປພ຺ພຕໍ ນິສ຺ສາຍ ຕາປສປພ຺ພຊ຺ຊໍ ປພ຺ພຊິຕ຺ວາ ວສນ຺ເຕນ ປທຸມຸຕ຺ຕຣສ຺ສ ຠຄວໂຕ ປທຸມປຸປ຺ຜໍ ຄເຫຕ຺ວາ ປູຊິຕຠາໂວວ ວິເສໂສ. ເສສໍ ສພ຺ພຕ຺ຖ ອຸຕ຺ຕານເມວາຕິ.

ເອກຈຕ຺ຕາລີສມວຄ຺ຄວຓ຺ຓນາ ສມຕ຺ຕາ.

໔໒. ຠທ຺ທາລິວຄ຺ໂຄ

໑-໑໐. ຠທ຺ທາລິຕ຺ເຖຣອປທານາທິວຓ຺ຓນາ

ພາຈຕ຺ຕາລີສມວຄ຺ເຄ ປຐມາປທານຎ຺ຈ ທຸຕິຍາປທານຎ຺ຈ ຕຕິຍາປທານຎ຺ຈ ນຍານຸສາເຣນ ສຸວິຎ຺ເຎຍ຺ຍເມວ.

໑໐໖. ຈຕຸຕ຺ຖາປທາເນ ນຄເຣ ພນ຺ຘຸມຕິຍາຕິອາທິກໍ ອາຍສ຺ມໂຕ ມຘຸມໍສທາຍກຕ຺ເຖຣສ຺ສ ອປທານໍ. ຕຕ຺ຖ ສູກຣິໂກຕິ ສູກຣມໍສໍ ວິກ຺ກິຓິຕ຺ວາ ຊີວິກໍ ກປ຺ເປນ຺ໂຕ. ອຸກ຺ໂກຏກໍ ຣນ຺ຘຍິຕ຺ວາຕິ ປິຫກປປ຺ຜາສມໍສໍ ປຈິຕ຺ວາ ມຘຸມໍສມ຺ຫິ ໂອກິຣິໍ ປກ຺ຂິປິໍ. ເຕນ ມໍເສນ ປຕ຺ຕໍ ປູເຣຕ຺ວາ ຠິກ຺ຂຸສງ຺ຆສ຺ສ ທຕ຺ວາ ເຕນ ປຸຎ຺ຎກມ຺ເມນ ອິມສ຺ມິໍ ພຸທ຺ຘຸປ຺ປາເທ ອຣຫຕ຺ຕໍ ປາປຸຓິນ຺ຕິ ອຕ຺ໂຖ.

ນາຄປລ຺ລວຕ຺ເຖຣສ຺ສ ປຎ຺ຈມາປທານມ຺ປິ ເອກທີປິຍຕ຺ເຖຣສ຺ສ ຉຏ຺ຐາປທານມ຺ປິ ອຸຈ຺ຉງ຺ຄປຸປ຺ຜິຍຕ຺ເຖຣສ຺ສ ສຕ຺ຕມາປທານມ຺ປິ ຍາຄຸທາຍກຕ຺ເຖຣສ຺ສ ອຏ຺ຐມາປທານມ຺ປິ ປຕ຺ໂຖທນທາຍກຕ຺ເຖຣສ຺ສ ນວມາປທານມ຺ປິ ມຎ຺ຈທາຍກຕ຺ເຖຣສ຺ສ ທສມາປທານມ຺ປິ ສພ຺ພໍ ສຸວິຎ຺ເຎຍ຺ຍເມວາຕິ.

ພາຈຕ຺ຕາລີສມວຄ຺ຄວຓ຺ຓນາ ສມຕ຺ຕາ.

໔໓-໔໘. ສກິໍສມ຺ມຊ຺ຊກາທິວຄ຺ໂຄ

໑-໖໐. ສກິໍສມ຺ມຊ຺ຊກຕ຺ເຖຣອປທານາທິວຓ຺ຓນາ

ເຕຈຕ຺ຕາລີສມວຄ຺ເຄ ສພ຺ພເຖຣາປທານານິ ອຸຕ຺ຕານາເນວ. ເກວລໍ ເຖຣານໍ ນາມນານຕ຺ຕໍ ປຸຎ຺ຎນານຕ຺ຕຎ຺ຈ ວິເສໂສ.

ຈຕຸຈຕ຺ຕາລີສເມ ວຄ຺ເຄປິ ສພ຺ພານິ ອປທານານິ ປາກຏາເນວ. ເກວລໍ ປຸຎ຺ຎນານຕ຺ຕໍ ຜລນານຕ຺ຕຎ຺ຈ ວິເສໂສ.

໑. ປຎ຺ຈຈຕ຺ຕາລີສມວຄ຺ເຄ ປຐມາປທາເນ ກກຸສນ຺ໂຘ ມຫາວີໂຣຕິອາທິກໍ ອາຍສ຺ມໂຕ ວິຠີຏກມິຎ຺ຊິຍຕ຺ເຖຣສ຺ສ ອປທານໍ.

໒. ຕຕ຺ຖ ພີຊມິຎ຺ຊມທາສຫນ຺ຕິ ວິຠີຏກຜລານິ ຜາເລຕ຺ວາ ພີຊານິ ມິຎ຺ຊານິ ຄເຫຕ຺ວາ ມຘຸສກ຺ກຣາຫິ ໂຍເຊຕ຺ວາ ກກຸສນ຺ຘສ຺ສ ຠຄວໂຕ ອທາສິນ຺ຕິ ອຕ຺ໂຖ. ທຸຕິຍາປທານາທີນິ ສພ຺ພານິ ສຸວິຎ຺ເຎຍ຺ຍາເນວ, ເຖຣານໍ ນາມນານຕ຺ຕາທີນິປິ ປາຐານຸສາເຣນ ເວທິຕພ຺ພານິ.

໑. ຉຈຕ຺ຕາລີສເມ ວຄ຺ເຄ ປຐມາປທາເນ ຊຄຕິໍ ກາຣຍິໍ ອຫນ຺ຕິ ອຸຕ຺ຕມໂພຘິຣຸກ຺ຂສ຺ສ ສມນ຺ຕໂຕ ອາຬິນ຺ທໍ ອຫໍ ກາຣຍິນ຺ຕິ ອຕ຺ໂຖ. ເສສານິ ທຸຕິຍາປທານາທີນິ ສພ຺ພານິປິ ອຸຕ຺ຕານາເນວ.

ສຕ຺ຕຈຕ຺ຕາລີສເມ ວຄ຺ເຄ ປຐມາປທານາທີນິ ປາຬິອນຸສາເຣນ ສຸວິຎ຺ເຎຍ຺ຍາເນວ.

ອຏ຺ຐຈຕ຺ຕາລີສເມ ວຄ຺ເຄ ປຐມທຸຕິຍາປທານານິ ອຸຕ຺ຕານາເນວ.

໓໐. ຕຕິຍາປທາເນ ໂກສິໂຍ ນາມ ຠຄວາຕິ ໂກສິຍໂຄຕ຺ເຕ ຊາຕຕ຺ຕາ ໂກສິໂຍ ນາມ ປຈ຺ເຈກພຸທ຺ໂຘຕິ ອຕ຺ໂຖ. ຈິຕ຺ຕກູເຏຕິ ຈິຕ຺ຕກູຏເກລາສກູຏສານຸກູຏາທີສຸ ອໂນຕຕ຺ຕທຫໍ ປຏິຈ຺ຉາເທຕ຺ວາ ຐິຕປພ຺ພຕກູເຏສຸ ນານາຣຕນໂອສຘາທີຫິ ວິຈິຕ຺ເຕ ຈິຕ຺ຕກູຏປພ຺ພເຕ ໂສ ປຈ຺ເຈກພຸທ຺ໂຘ ວສີຕິ ອຕ຺ໂຖ.

ຈຕຸຕ຺ຖປຎ຺ຈມາປທານານິ ອຸຕ຺ຕານາເນວ.

໕໖. ຉຏ຺ຐາປທາເນ ກຸສຏ຺ຐກມທາສຫນ຺ຕິ ປກ຺ຂິກຠຕ຺ຕອຸໂປສຖິກຠຕ຺ຕຘຸຣຠຕ຺ຕສລາກຠຕ຺ຕາທີສຸ ກຸສປຓ຺ຓວເສນ ທາຕພ຺ພໍ ອຏ຺ຐສລາກຠຕ຺ຕໍ ອຫໍ ອທາສິນ຺ຕິ ອຕ຺ໂຖ.

໖໑. ສຕ຺ຕມາປທາເນ ໂສຠິໂຕ ນາມ ສມ຺ພຸທ຺ໂຘຕິ ອາໂຣຫປຣິຓາຫທ຺ວຕ຺ຕິໍສມຫາປຸຣິສລກ຺ຂຓພ຺ຍາມປ຺ປຠາທີຫິ ໂສຠມານສຣີຣຕ຺ຕາ ໂສຠິໂຕ ນາມ ສມ຺ມາສມ຺ພຸທ຺ໂຘຕິ ອຕ຺ໂຖ.

໖໖. ອຏ຺ຐມາປທາເນ ຕກ຺ກຣາຍໍ ວສີ ຕທາຕິ ຕໍ ທສປຸຎ຺ຎກິຣິຍວຕ຺ຖຸໍ ກໂຣນ຺ຕາ ຊນາ ປຏິວສນ຺ຕິ ເອຕ຺ຖາຕິ ຕກ຺ກຣາ, ຣາຊຘານີ. ຕິສ຺ສໍ ຕກ຺ກຣາຍໍ, ຕທາ ວສີຕິ ອຕ຺ໂຖ.

໗໒. ນວມາປທາເນ ປານຘິໍ ສຸກຕໍ ຄຍ຺ຫາຕິ ອຸປາຫນຍຸຄໍ ສຸນ຺ທຣາກາເຣນ ນິປ຺ຜາທິຕໍ ຄເຫຕ຺ວາຕິ ອຕ຺ໂຖ. ທສມາປທານໍ ສຸວິຎ຺ເຎຍ຺ຍເມວາຕິ.

ອຏ຺ຐຈຕ຺ຕາລີສມວຄ຺ຄວຓ຺ຓນາ ນິຏ຺ຐິຕາ.

໔໙. ປໍສຸກູລວຄ຺ໂຄ

໑-໑໐. ປໍສຸກູລສຎ຺ຎກຕ຺ເຖຣອປທານາທິວຓ຺ຓນາ

ເອກູນປຎ຺ຎາສມວຄ຺ເຄ ປຐມາປທານໍ ສຸວິຎ຺ເຎຍ຺ຍເມວ.

໑໔. ທຸຕິຍາປທາເນ ອຘິຈ຺ຈຸປ຺ປຕ຺ຕິກາ ພຸທ຺ຘາຕິ ອຘິຈ຺ເຈນ ອກາຣເຓນ ອຸປ຺ປຕ຺ຕິກາ ສຍມ຺ຠູຕາ, ອຎ຺ເຎຫິ ເທວພ຺ຣຫ຺ມມາຣາທີຫິ ອຸປເທສທາຍເກຫິ ຣຫິຕາ ສຍມ຺ຠູຎາເຓນ ອຸປ຺ປນ຺ນາ ຊາຕາ ປາຕຸຠູຕາຕິ ອຕ຺ໂຖ.

໑໖. ໂອທຸມ຺ພຣິກປຸປ຺ຜໍ ວາຕິ ອຸທຸມ຺ພຣຣຸກ຺ເຂ ປຸປ຺ຜໍ ທຸລ຺ລຠໍ ທຸລ຺ລຠຸປ຺ປຕ຺ຕິກໍ ອິວ. ຈນ຺ທມ຺ຫິ ສສກໍ ຍຖາຕິ ຈນ຺ທມຓ຺ຑເລ ສສເລຂາຍ ຣູປໍ ທຸລ຺ລຠໍ ຍຖາ. ວາຍສານໍ ຍຖາ ຂີຣນ຺ຕິ ກາການໍ ນິຈ຺ຈໍ ຣຕ຺ຕິນ຺ທິວໍ ຂຸທ຺ທາປີຬິຕຠາເວນ ຂີຣໍ ທຸລ຺ລຠໍ ຍຖາ, ເອວໍ ທຸລ຺ລຠໍ ໂລກນາຍກໍ ຈຕຸຣາສງ຺ຂ຺ເຍຍ຺ຍໍ ວາ ອຏ຺ຐາສງ຺ຂ຺ເຍຍ຺ຍໍ ວາ ໂສຬສາສງ຺ຂ຺ເຍຍ຺ຍໍ ວາ ກປ຺ປສຕສຫສ຺ສໍ ປາຣມິໂຍ ປູເຣຕ຺ວາ ພຸທ຺ຘຠາວໂຕ ທຸລ຺ລໂຠ ໂລກນາຍໂກຕິ ອຕ຺ໂຖ.

໓໐. ຕຕິຍາປທາເນ ມຘຸໍ ຠິເສຫິ ສວຕີຕິ ໂປກ຺ຂຣມຘຸປທຸມເກສເຣຫິ ສວຕິ ປຄ຺ຆຣຕິ. ຂີຣໍ ສປ຺ປິໍ ມຸຬາລິຠີຕິ ຂີຣຎ຺ຈ ສປ຺ປິຣສຎ຺ຈ ປທຸມມຸຬາເລຫິ ສວຕິ ປຄ຺ຆຣຕິ. ຕສ຺ມາ ຕທຸຠຍໍ ມມ ສນ຺ຕກໍ ພຸທ຺ໂຘ ປຏິຄ຺ຄຓ຺ຫຕູຕິ ອຕ຺ໂຖ.

ຈຕຸຕ຺ຖປຎ຺ຈມຉຏ຺ຐາປທານານິ ອຸຕ຺ຕານາເນວ.

໑໑໙. ສຕ຺ຕມາປທາເນ ຈຕ຺ຕາລີສທິຊາປິ ຈາຕິ ທ຺ວິກ຺ຂຕ຺ຕຸໍ ຊາຕາຕິ ທິຊາ. ກຸມາຣວເຍ ອຸຏ຺ຐິຕທນ຺ຕານໍ ປຕິຕຕ຺ຕາ ປຸນ ອຸຏ຺ຐິຕທນ຺ຕາ ທິຊາ, ເຕ ຈ ທນ຺ຕາ. ພ຺ຍາກຣຓຎ຺ຈ ເຫຏ຺ຐາ ນິທານກຖາຍໍ ວຸຕ຺ຕເມວ.

ອຏ຺ຐມາປທານໍ ອຸຕ຺ຕານເມວາຕິ.

໑໗໑. ນວມາປທາເນ ຕທາຫໍ ມາຓໂວ ອາສິນ຺ຕິ ຍທາ ສຸເມຘປຓ຺ຑິໂຕ ທີປງ຺ກຣຠຄວໂຕ ສນ຺ຕິກາ ພ຺ຍາກຣຓໍ ລຠິ, ຕທາ ອຫໍ ເມໂຆ ນາມ ພ຺ຣາຫ຺ມຓມາຓໂວ ຫຸຕ຺ວາ ສຸເມຘຕາປເສນ ສຫ ອິສິປພ຺ພຊ຺ຊໍ ປພ຺ພຊິຕ຺ວາ ສິກ຺ຂາປເທສຸ ສິກ຺ຂິໂຕ ເກນຈິ ປາປສຫາເຍນ ສໍສຏ຺ໂຐ ສໍສຄ຺ຄໂທເສນ ປາປວິຕກ຺ກາທິວສໍ ຄໂຕ ມາຕຸຆາຕກມ຺ມວເສນ ນຣເກ ອຄ຺ຄິຊາລາທິທຸກ຺ຂມນຸຠວິຕ຺ວາ ຕໂຕ ຈຸໂຕ ສມຸທ຺ເທ ຕິມິງ຺ຄລມຫາມຈ຺ໂຉ ຫຸຕ຺ວາ ນິພ຺ພຕ຺ໂຕ, ສມຸທ຺ທມຊ຺ເຌ ຄຈ຺ຉນ຺ຕໍ ມຫານາວໍ ຄິລິຕຸກາໂມ ຄໂຕ. ທິສ຺ວາ ມໍ ວາຓິຊາ ຠີຕາ ‘‘ອໂຫ ໂຄຕໂມ ຠຄວາ’’ຕິ ສທ຺ທມກໍສຸ. ອຖ ມຫາມຈ຺ໂຉ ປຸພ຺ພວາສນາວເສນ ພຸທ຺ຘຄາຣວໍ ອຸປ຺ປາເທຕ຺ວາ ຕໂຕ ຈຸໂຕ ສາວຕ຺ຖິຍໍ ວິຠວສມ຺ປນ຺ເນ ພ຺ຣາຫ຺ມຓກຸເລ ນິພ຺ພຕ຺ໂຕ ສທ຺ໂຘ ປສນ຺ໂນ ສຕ຺ຖຸ ຘມ຺ມເທສນໍ ສຸຕ຺ວາ ປພ຺ພຊິຕ຺ວາ ສຫ ປຏິສມ຺ຠິທາຫິ ອຣຫຕ຺ຕໍ ປາປຸຓິຕ຺ວາ ທິວສສ຺ສ ຕິກ຺ຂຕ຺ຕຸໍ ອຸປຏ຺ຐານໍ ຄນ຺ຕ຺ວາ ສຣມາໂນ ວນ຺ທຕິ. ຕທາ ຠຄວາ ‘‘ຈິຣໍ ຘມ຺ມຣຸຈີ’’ຕິ ມໍ ອາຫ.

໑໘໔. ອຖ ໂສ ເຖໂຣ ‘‘ສຸຈິຣໍ ສຕປຸຎ຺ຎລກ຺ຂຓ’’ນ຺ຕິອາທີຫິ ຄາຖາຫິ ໂຖເມສິ. ຠນ຺ເຕ, ສຕປຸຎ຺ຎລກ຺ຂຓຘຣ ໂຄຕມ. ປຕິປຸພ຺ເພນ ວິສຸທ຺ຘປຈ຺ຈຍນ຺ຕິ ປຸພ຺ເພ ທີປງ຺ກຣປາທມູເລ ປຣິປຸຓ຺ຓປາຣມີປຈ຺ຈຍສມ຺ຠາໂຣ ສຸຏ຺ຐຸ ຈິຣໍ ກາລໍ ມຍາ ນ ທິຏ຺ໂຐ ອສີຕິ ອຕ຺ໂຖ. ອຫມຊ຺ຊສຸເປກ຺ຂນນ຺ຕິ ອຊ຺ຊ ອິມສ຺ມິໍ ທິວເສ ອຫໍ ສຸເປກ຺ຂນໍ ສຸນ຺ທຣທສ຺ສນໍ, ສຸນ຺ທຣທິຏ຺ຐໍ ວາ ນິຣຸປມໍ ວິຄ຺ຄຫໍ ອຸປມາຣຫິຕສຣີຣໍ ໂຄຕມໍ ວຕ ເອກນ຺ເຕນ ປສ຺ສາມິ ທກ຺ຂາມີຕິ ອຕ຺ໂຖ.

໑໘໕-໑໘໖. ສຸຈິຣໍ ວິຫຕຕໂມ ມຍາຕິ ວິເສເສນ ຫຕຕໂມ ວິທ຺ຘໍສິຕໂມໂຫ ຕ຺ວໍ ມຍາປິ ສຸຏ຺ຐຸ ຈິຣໍ ໂຖມິໂຕຕິ ອຕ຺ໂຖ. ສຸຈິຣກ຺ເຂນ ນທີ ວິໂສສິຕາຕິ ເອສາ ຕຓ຺ຫານທີ ສຸນ຺ທຣຣກ຺ເຂນ ໂຄປເນນ ວິເສເສນ ໂສສິຕາ, ອຠພ຺ພຸປ຺ປຕ຺ຕິກຕາ ຕຍາຕິ ອຕ຺ໂຖ. ສຸຈິຣໍ ອມລໍ ວິໂສຘິຕນ຺ຕິ ສຸຏ຺ຐຸ ຈິຣໍ ທີເຆນ ອທ຺ຘຸນາ ອມລໍ ນິພ຺ພານໍ ວິເສເສນ ໂສຘິຕໍ, ສຸຏ຺ຐຸ ກຕໍ ອຘິຄຕໍ ຕຍາຕິ ອຕ຺ໂຖ. ນຍນໍ ຎາຓມຍໍ ມຫາມຸເນ. ຈິຣກາລສມງ຺ຄິໂຕຕິ ມຫາມຸເນ ມຫາສມຓ ຎາຓມຍໍ ນຍນໍ ທິພ຺ພຈກ຺ຂຸໍ ຈິຣກາລໍ ສມຘິຄໂຕ ສມ຺ປຕ຺ໂຕ ຕ຺ວນ຺ຕິ ອຕ຺ໂຖ. ອວິນຏ຺ໂຐ ປຸນຣນ຺ຕຣນ຺ຕິ ອຫໍ ປຸນ ອນ຺ຕຣໍ ອນ຺ຕຣາຠເວ ມຊ຺ເຌ ປຣິນຏ຺ໂຐ ປຣິຫີໂນ ອໂຫສິນ຺ຕິ ອຕ຺ໂຖ. ປຸນຣຊ຺ຊສມາຄໂຕ ຕຍາຕິ ອຊ຺ຊ ອິມສ຺ມິໍ ກາເລ ຕຍາ ສທ຺ຘິໍ ປຸນປິ ສມາຄໂຕ ເອກີຠູໂຕ ສຫ ວສາມີຕິ ອຕ຺ໂຖ. ນ ຫິ ນສ຺ສນ຺ຕິ ກຕານິ ໂຄຕມາຕິ ໂຄຕມ ສພ຺ພຎ຺ຎຸພຸທ຺ຘ, ຕຍາ ສທ຺ຘິໍ ກຕານິ ສມາຄມາທີນິ ນ ຫິ ນສ຺ສນ຺ຕິ ຍາວ ຂນ຺ຘປຣິນິພ຺ພານາ ນ ວິນາ ຠວິສ຺ສນ຺ຕີຕິ ອຕ຺ໂຖ. ເສສໍ ອຸຕ຺ຕານເມວາຕິ.

ຘມ຺ມຣຸຈິຍຕ຺ເຖຣອປທານວຓ຺ຓນາ ສມຕ຺ຕາ.

ທສມາປທານໍ ສຸວິຎ຺ເຎຍ຺ຍເມວາຕິ.

ເອກູນປຎ຺ຎາສມວຄ຺ຄວຓ຺ຓນາ ສມຕ຺ຕາ.

໕໐-໕໓. ກິງ຺ກຓິປຸປ຺ຜາທິວຄ຺ໂຄ

໑-໔໐. ກິງ຺ກຓິປຸປ຺ຜິຍຕ຺ເຖຣອປທານາທິວຓ຺ຓນາ

ປຎ຺ຎາສມວຄ຺ເຄ ຈ ເອກປຎ຺ຎາສມວຄ຺ເຄ ຈ ທ຺ເວປຎ຺ຎາສມວຄ຺ເຄ ຈ ເຕປຎ຺ຎາສມວຄ຺ເຄ ຈ ສພ຺ພານິ ອປທານານິ ອຸຕ຺ຕານາເນວາຕິ.

໕໔. ກຈ຺ຈາຍນວຄ຺ໂຄ

໑. ມຫາກຈ຺ຈາຍນຕ຺ເຖຣອປທານວຓ຺ຓນາ

ຈຕຸປຎ຺ຎາສມວຄ຺ເຄ ປຐມາປທາເນ ປທຸມຸຕ຺ຕໂຣ ນາມ ຊິໂນຕິອາທິກໍ ອາຍສ຺ມໂຕ ມຫາກຈ຺ຈາຍນຕ຺ເຖຣສ຺ສ ອປທານໍ. ອຍມ຺ປິ ປຸຣິມພຸທ຺ເຘສຸ ກຕາຘິກາໂຣ ຕຕ຺ຖ ຕຕ຺ຖ ຠເວ ວິວຏ຺ຏູປນິສ຺ສຍານິ ປຸຎ຺ຎານິ ອຸປຈິນນ຺ໂຕ ປທຸມຸຕ຺ຕຣສ຺ສ ຠຄວໂຕ ກາເລ ຄຫປຕິມຫາສາລກຸເລ ນິພ຺ພຕ຺ຕິຕ຺ວາ ວຸທ຺ຘິປ຺ປຕ຺ໂຕ ເອກທິວສໍ ສຕ຺ຖຸ ສນ຺ຕິເກ ຘມ຺ມໍ ສຸຓນ຺ໂຕ ສຕ຺ຖາຣາ ສໍຂິຕ຺ເຕນ ຠາສິຕສ຺ສ ວິຕ຺ຖາເຣນ ອຕ຺ຖໍ ວິຠຊນ຺ຕານໍ ອຄ຺ຄຏ຺ຐາເນ ຐປິຍມານໍ ເອກໍ ຠິກ຺ຂຸໍ ທິສ຺ວາ ສຍມ຺ປິ ຕໍ ຐານນ຺ຕຣໍ ປຕ຺ເຖນ຺ໂຕ ປຓິຘານໍ ກຕ຺ວາ ທານາທີນິ ປຸຎ຺ຎານິ ກຕ຺ວາ ເທວມນຸສ຺ເສສຸ ສໍສຣນ຺ໂຕ ສຸເມຘສ຺ສ ຠຄວໂຕ ກາເລ ວິຊ຺ຊາຘໂຣ ຫຸຕ຺ວາ ອາກາເສນ ຄຈ຺ຉນ຺ໂຕ ເອກສ຺ມິໍ ວນສຓ຺ເຑ ນິສິນ຺ນໍ ຠຄວນ຺ຕໍ ທິສ຺ວາ ປສນ຺ນມານໂສ ກຓິກາຣປຸປ຺ເຜຫິ ປູຊໍ ອກາສິ.

ໂສ ເຕນ ປຸຎ຺ເຎນ ອປຣາປຣໍ ສຸຄຕີສຸເຍວ ປຣິວຕ຺ເຕນ຺ໂຕ ກສ຺ສປທສພລສ຺ສ ກາເລ ພາຣາຓສິຍໍ ກຸລເຄເຫ ນິພ຺ພຕ຺ຕິຕ຺ວາ ປຣິນິພ຺ພຸເຕ ຠຄວຕິ ສຸວຓ຺ຓເຈຕິຍກມ຺ມຏ຺ຐາເນ ສຕສຫສ຺ສຄ຺ຆນິກາຍ ສຸວຓ຺ຓິຏ຺ຐກາຍ ປູຊໍ ກຕ຺ວາ ‘‘ອິມສ຺ສ ນິສ຺ສນ຺ເທນ ນິພ຺ພຕ຺ຕນິພ຺ພຕ຺ຕຏ຺ຐາເນ ສຣີຣໍ ເມ ສຸວຓ຺ຓວຓ຺ຓໍ ໂຫຕູ’’ຕິ ປຕ຺ຖນໍ ອກາສິ. ຕໂຕ ຍາວຊີວໍ ກຸສລກມ຺ມໍ ກຕ຺ວາ ເອກໍ ພຸທ຺ຘນ຺ຕຣໍ ເທວມນຸສ຺ເສສຸ ສໍສຣິຕ຺ວາ ອິມສ຺ມິໍ ພຸທ຺ຘຸປ຺ປາເທ ອຸຊ຺ເຊນິຍໍ ຣຎ຺ໂຎ ຈຓ຺ຑປຊ຺ໂຊຕສ຺ສ ປຸໂຣຫິຕເຄເຫ ນິພ຺ພຕ຺ຕິ, ຕສ຺ສ ນາມຄ຺ຄຫຓທິວເສ ມາຕາ ‘‘ມຍ຺ຫໍ ປຸຕ຺ໂຕ ສຸວຓ຺ຓວຓ຺ໂຓ, ອຕ຺ຕໂນ ນາມໍ ຄເຫຕ຺ວາ ອາຄໂຕ’’ຕິ ກຎ຺ຈນມາຓໂວຕ຺ເວວ ນາມໍ ອກາສິ. ໂສ ວຸທ຺ຘິມນ຺ວາຍ ຕໂຍ ເວເທ ອຸຄ຺ຄຓ຺ຫິຕ຺ວາ ປິຕຸ ອຈ຺ຈເຍນ ປຸໂຣຫິຕຏ຺ຐານໍ ລຠິ. ໂສ ໂຄຕ຺ຕວເສນ ກຈ຺ຈາຍໂນຕິ ປຎ຺ຎາຍິຕ຺ຖ. ອຖ ຣາຊາ ຈຓ຺ຑປຊ຺ໂຊໂຕ ພຸທ຺ຘຸປ຺ປາທໍ ສຸຕ຺ວາ, ‘‘ອາຈຣິຍ, ຕຸມ຺ເຫ ຕຕ຺ຖ ຄນ຺ຕ຺ວາ ສຕ຺ຖາຣໍ ອິຘາເນຖາ’’ຕິ ເປເສສິ. ໂສ ອຕ຺ຕຏ຺ຐໂມ ສຕ຺ຖຸ ສນ຺ຕິກໍ ອຸປຄໂຕ ຕສ຺ສ ສຕ຺ຖາ ຘມ຺ມໍ ເທເສສິ, ເທສນາປຣິໂຍສາເນ ສຕ຺ຕຫິ ຊເນຫິ ສທ຺ຘິໍ ສຫ ປຏິສມ຺ຠິທາຫິ ອຣຫຕ຺ເຕ ປຕິຏ຺ຐາສິ.

໑. ໂສ ເອວໍ ປຕ຺ຕອຣຫຕ຺ຕຜໂລ ອຕ຺ຕໂນ ປຸພ຺ພກມ຺ມໍ ສຣິຕ຺ວາ ໂສມນສ຺ສຊາໂຕ ປຸພ຺ພຈຣິຕາປທານໍ ປກາເສນ຺ໂຕ ປທຸມຸຕ຺ຕໂຣ ນາມ ຊິໂນຕິອາທິມາຫ. ຕໍ ເຫຏ຺ຐາ ວຸຕ຺ຕຕ຺ຖເມວ. ອຖ ສຕ຺ຖາ ‘‘ເອຖ, ຠິກ຺ຂໂວ’’ຕິ ຫຕ຺ຖໍ ປສາເຣສິ. ເຕ ຕາວເທວ ທ຺ວງ຺ຄຸລມຕ຺ຕເກສມສ຺ສຸອິທ຺ຘິມຍປຕ຺ຕຈີວຣຘຣາ ວສ຺ສສຏ຺ຐິກຕ຺ເຖຣາ ວິຍ ອເຫສຸໍ. ເອວໍ ເຖໂຣ ສທຕ຺ຖໍ ນິປ຺ຜາເທຕ຺ວາ, ‘‘ຠນ຺ເຕ, ຣາຊາ ປຊ຺ໂຊໂຕ ຕຸມ຺ຫາກໍ ປາເທ ວນ຺ທິຕຸໍ ຘມ຺ມຎ຺ຈ ໂສຕຸໍ ອິຈ຺ຉຕີ’’ຕິ ອາໂຣເຈສິ. ສຕ຺ຖາ ‘‘ຕ຺ວໍເຍວ, ກຈ຺ຈານ, ຕຕ຺ຖ ຄຈ຺ຉ, ຕຍິ ຄເຕ ຣາຊາ ປສີທິສ຺ສຕີ’’ຕິ ອາຫ. ເຖໂຣ ສຕ຺ຖຸ ອາຓາຍ ອຕ຺ຕຏ຺ຐໂມ ຕຕ຺ຖ ຄນ຺ຕ຺ວາ ຣາຊານໍ ປສາເທຕ຺ວາ ອວນ຺ຕີສຸ ສາສນໍ ປຕິຏ຺ຐາເປຕ຺ວາ ປຸນ ສຕ຺ຖຸ ສນ຺ຕິກເມວ ອາຄໂຕ. ອຕ຺ຕໂນ ປຸພ຺ພປຕ຺ຖນາວເສນ ກຈ຺ຈາຍນປ຺ປກຣຓໍ ມຫານິຣຸຕ຺ຕິປ຺ປກຣຓໍ ເນຕ຺ຕິປ຺ປກຣຓນ຺ຕິ ປກຣຓຕ຺ຕຍໍ ສງ຺ຆມຊ຺ເຌ ພ຺ຍາກາສິ. ອຖ ສນ຺ຕຸຏ຺ເຐນ ຠຄວຕາ ‘‘ເອຕທຄ຺ຄໍ, ຠິກ຺ຂເວ, ມມ ສາວການໍ ສໍຂິຕ຺ເຕນ ຠາສິຕສ຺ສ ວິຕ຺ຖາເຣນ ອຕ຺ຖໍ ວິຠຊນ຺ຕານໍ ຍທິທໍ ມຫາກຈ຺ຈາໂນ’’ຕິ (ອ. ນິ. ໑.໑໘໘, ໑໙໗) ເອຕທຄ຺ຄຏ຺ຐາເນ ຐປິໂຕ ອຄ຺ຄຜລສຸເຂນ ວິຫາສີຕິ.

ມຫາກຈ຺ຈາຍນຕ຺ເຖຣອປທານວຓ຺ຓນາ ສມຕ຺ຕາ.

໒. ວກ຺ກລິຕ຺ເຖຣອປທານວຓ຺ຓນາ

ທຸຕິຍາປທາເນ ອິໂຕ ສຕສຫສ຺ສມ຺ຫີຕິອາທິກໍ ອາຍສ຺ມໂຕ ວກ຺ກລິຕ຺ເຖຣສ຺ສ ອປທານໍ. ອຍມ຺ປິ ເຖໂຣ ປຸຣິມຊິນວເຣສຸ ກຕາຘິກາໂຣ ຕຕ຺ຖ ຕຕ຺ຖ ຠເວ ວິວຏ຺ຏູປນິສ຺ສຍານິ ປຸຎ຺ຎານິ ອຸປຈິນນ຺ໂຕ ປທຸມຸຕ຺ຕຣສ຺ສ ຠຄວໂຕ ກາເລ ຫໍສວຕີນຄເຣ ກຸລເຄເຫ ນິພ຺ພຕ຺ໂຕ ວິຎ຺ຎຸຕໍ ປຕ຺ໂຕ ສຕ຺ຖຸ ສນ຺ຕິກໍ ຄຈ຺ຉນ຺ເຕຫິ ອຸປາສເກຫິ ສທ຺ຘິໍ ວິຫາຣໍ ຄນ຺ຕ຺ວາ ປຣິສປຣິຍນ຺ເຕ ຐິໂຕ ຘມ຺ມໍ ສຸຓນ຺ໂຕ ສຕ຺ຖາຣາ ເອກໍ ຠິກ຺ຂຸໍ ສທ຺ຘາຘິມຸຕ຺ຕານໍ ອຄ຺ຄຏ຺ຐາເນ ຐປິຕໍ ທິສ຺ວາ ສຍມ຺ປິ ຕໍ ຐານນ຺ຕຣໍ ປຕ຺ເຖນ຺ໂຕ ສຕ຺ຕາຫໍ ພຸທ຺ຘປ຺ປມຸຂສ຺ສ ຠິກ຺ຂຸສງ຺ຆສ຺ສ ມຫາທານໍ ທຕ຺ວາ ປຓິຘານໍ ອກາສິ. ສຕ຺ຖາ ຕສ຺ສ ອນນ຺ຕຣາຍໍ ທິສ຺ວາ ພ຺ຍາກຣິ.

ໂສ ຍາວຊີວໍ ກຸສລໍ ກຕ຺ວາ ເທວມນຸສ຺ເສສຸ ສໍສຣນ຺ໂຕ ອມ຺ຫາກໍ ຠຄວໂຕ ກາເລ ສາວຕ຺ຖິຍໍ ພ຺ຣາຫ຺ມຓກຸເລ ນິພ຺ພຕ຺ຕິ, ຕສ຺ສ ວກ຺ກລີຕິ ນາມໍ ກຣິໍສຸ. ຕຕ຺ຖ ກລີຕິ ອປຣາຘຕິລກາຬກາທິໂທສສ຺ສ ອຘິວຈນໍ. ນິທ຺ຘນ຺ຕສຸວຓ຺ຓປິຓ຺ຑສທິສຕາຍ ອປຄໂຕ ພ຺ຍປຄໂຕ ກລິ ໂທໂສ ອສ຺ສາຕິ ວ-ກາຣາຄມໍ ກຕ຺ວາ ວກ຺ກລີຕິ ວຸຈ຺ຈຕິ. ໂສ ວຸທ຺ຘິປ຺ປຕ຺ໂຕ ຕໂຍ ເວເທ ອຸຄ຺ຄຓ຺ຫິຕ຺ວາ ພ຺ຣາຫ຺ມຓສິປ຺ເປສຸ ນິປ຺ຜຕ຺ຕິໍ ຄໂຕ, ສຕ຺ຖາຣໍ ທິສ຺ວາ ຣູປກາຍສມ຺ປຕ຺ຕິທສ຺ສເນນ ອຕິຕ຺ໂຕ ສຕ຺ຖາຣາ ສທ຺ຘິໍເຍວ ວິຈຣຕິ. ‘‘ອຄາຣມຊ຺ເຌ ວສນ຺ໂຕ ນິຈ຺ຈກາລໍ ສຕ຺ຖຸ ທສ຺ສນໍ ນ ລຠິສ຺ສາມີ’’ຕິ ສຕ຺ຖຸ ສນ຺ຕິເກ ປພ຺ພຊິຕ຺ວາ ຐເປຕ຺ວາ ໂຠຊນກາລໍ ສຣີຣກິຈ຺ຈກາລຎ຺ຈ ເສສກາເລ ຍຕ຺ຖ ຐິເຕນ ສກ຺ກາ ທສພລໍ ປສ຺ສິຕຸໍ, ຕຕ຺ຖ ຐິໂຕ ອຎ຺ຎໍ ກິຈ຺ຈໍ ປຫາຍ ຠຄວນ຺ຕໍ ໂອໂລເກນ຺ໂຕເຍວ ວິຫຣຕິ. ສຕ຺ຖາ ຕສ຺ສ ຎາຓປຣິປາກໍ ອາຄເມນ຺ໂຕ ພຫຸກາລໍ ຕສ຺ມິໍ ຣູປທສ຺ສເນເນວ ວິຈຣນ຺ເຕ ກິຎ຺ຈິ ອວຕ຺ວາ ປຸເນກທິວສໍ – ‘‘ກິໍ ເຕ, ວກ຺ກລິ, ອິມິນາ ປູຕິກາເຍນ ທິຏ຺ເຐນ? ໂຍ ໂຂ, ວກ຺ກລິ, ຘມ຺ມໍ ປສ຺ສຕິ, ໂສ ມໍ ປສ຺ສຕິ; ໂຍ ມໍ ປສ຺ສຕິ, ໂສ ຘມ຺ມໍ ປສ຺ສຕິ. ຘມ຺ມຎ຺ຫິ, ວກ຺ກລິ, ປສ຺ສນ຺ໂຕ ມໍ ປສ຺ສຕີ’’ຕິ (ສໍ. ນິ. ໓.໘໗) ອາຫ. ສຕ຺ຖຣິ ເອວໍ ວທນ຺ເຕປິ ເຖໂຣ ສຕ຺ຖຸ ທສ຺ສນໍ ປຫາຍ ອຎ຺ຎຕ຺ຖ ຄນ຺ຕຸໍ ນ ສກ຺ໂກຕິ. ຕໂຕ ສຕ຺ຖາ, ‘‘ນາຍໍ ຠິກ຺ຂຸ ສໍເວຄໍ ອລຠິຕ຺ວາ ພຸຊ຺ຌິສ຺ສຕີ’’ຕິ ວສ຺ສູປນາຍິກທິວເສ – ‘‘ອເປຫິ, ວກ຺ກລີ’’ຕິ ເຖຣໍ ປຓາເມສິ. ໂສ ສຕ຺ຖາຣາ ປຓາມິໂຕ ສຕ຺ຖຸ ສມ຺ມຸເຂ ຐາຕຸໍ ອສກ຺ໂກນ຺ໂຕ – ‘‘ກິໍ ມຍ຺ຫໍ ຊີວິເຕນ, ໂຍຫໍ ສຕ຺ຖາຣໍ ທຏ຺ຐຸໍ ນ ລຠາມີ’’ຕິ ຄິຊ຺ຌກູເຏ ປພ຺ພເຕ ປປາຕຏ຺ຐານໍ ອຠິຣຸຫິ? ສຕ຺ຖາ ຕສ຺ສ ຕໍ ປວຕ຺ຕິໍ ຎຕ຺ວາ – ‘‘ອຍໍ ຠິກ຺ຂຸ ມມ ສນ຺ຕິກາ ອສ຺ສາສໍ ອລຠນ຺ໂຕ ມຄ຺ຄຜລານໍ ອຸປນິສ຺ສຍໍ ນາເສຍ຺ຍາ’’ຕິ ອຕ຺ຕານໍ ທສ຺ເສຕ຺ວາ ໂອຠາສໍ ວິສ຺ສຊ຺ເຊນ຺ໂຕ –

‘‘ປາໂມຊ຺ຊພຫຸໂລ ຠິກ຺ຂຸ, ປສນ຺ໂນ ພຸທ຺ຘສາສເນ;

ອຘິຄຈ຺ເຉ ປທໍ ສນ຺ຕໍ, ສງ຺ຂາຣູປສມໍ ສຸຂ’’ນ຺ຕິ. (ຘ. ປ. ໓໘໑) –

ຄາຖໍ ວຕ຺ວາ ‘‘ເອຫິ, ວກ຺ກລີ’’ຕິ (ຘ. ປ. ອຏ຺ຐ. ໒.໓໘໑) ຫຕ຺ຖໍ ປສາເຣສິ. ເຖໂຣ ‘‘ທສພໂລ ເມ ທິຏ຺ໂຐ, ‘ເອຫີ’ຕິ ອວ຺ຫາຍນມ຺ປິ ລທ຺ຘ’’ນ຺ຕິ ພລວປີຕິໂສມນສ຺ສໍ ອຸປ຺ປາເທຕ຺ວາ ‘‘ກຸໂຕ ຄຈ຺ຉາມີ’’ຕິ ອຕ຺ຕໂນ ຄມນຠາວໍ ອຊານິຕ຺ວາວ ສຕ຺ຖຸ ສມ຺ມຸເຂ ອາກາເສ ປກ຺ຂນ຺ທິຕ຺ວາ ປຐເມນ ປາເທນ ປພ຺ພເຕ ຐິໂຕເຍວ ສຕ຺ຖາຣາ ວຸຕ຺ຕຄາຖາໂຍ ອາວຊ຺ເຊນ຺ໂຕ ອາກາເສເຍວ ປີຕິໍ ວິກ຺ຂມ຺ເຠຕ຺ວາ ສຫ ປຏິສມ຺ຠິທາຫິ ອຣຫຕ຺ຕໍ ປາປຸຓີຕິ ອງ຺ຄຸຕ຺ຕຣຏ຺ຐກຖາຍໍ (ອ. ນິ. ອຏ຺ຐ. ໑.໑.໒໐໘) ຘມ຺ມປທວຓ຺ຓນາຍຎ຺ຈ (ຘ. ປ. ອຏ຺ຐ. ໒.໓໘໑ ວກ຺ກລິຕ຺ເຖຣວຕ຺ຖຸ) ອາຄຕໍ.

ອິຘ ປນ ເອວໍ ເວທິຕພ຺ພໍ – ‘‘ກິໍ ເຕ, ວກ຺ກລີ’’ຕິອາທິນາ ສຕ຺ຖາຣາ ໂອວທິໂຕ ຄິຊ຺ຌກູເຏ ວິຫຣນ຺ໂຕ ວິປສ຺ສນໍ ປຏ຺ຐເປສິ, ຕສ຺ສ ສທ຺ຘາຍ ພລວຠາວໂຕ ເອວ ວິປສ຺ສນາ ວີຖິໍ ນ ໂອຕຣຕິ? ຠຄວາ ຕໍ ຎຕ຺ວາ ກມ຺ມຏ຺ຐານໍ ໂສເຘຕ຺ວາ ອທາສິ. ໂສ ປຸນ ວິປສ຺ສນໍ ມຕ຺ຖກໍ ປາເປຕຸໍ ນາສກ຺ຂິເຍວ. ອຖສ຺ສ ອາຫາຣເວກລ຺ເລນ ວາຕາພາໂຘ ອຸປ຺ປຊ຺ຊິ, ຕໍ ວາຕາພາເຘນ ປີຬິຍມານໍ ຎຕ຺ວາ ຠຄວາ ຕຕ຺ຖ ຄນ຺ຕ຺ວາ ປຸຈ຺ຉນ຺ໂຕ –

‘‘ວາຕໂຣຄາຠິນີໂຕ ຕ຺ວໍ, ວິຫຣໍ ການເນ ວເນ;

ປວິທ຺ຘໂຄຈເຣ ລູເຂ, ກຖໍ ຠິກ຺ຂຸ ກຣິສ຺ສສີ’’ຕິ. (ເຖຣຄາ. ໓໕໐) –

ອາຫ. ຕໍ ສຸຕ຺ວາ ເຖໂຣ –

‘‘ປີຕິສຸເຂນ ວິປຸເລນ, ຜຣມາໂນ ສມຸສ຺ສຍໍ;

ລູຂມ຺ປິ ອຠິສມ຺ໂຠນ຺ໂຕ, ວິຫຣິສ຺ສາມິ ການເນ.

‘‘ຠາເວນ຺ໂຕ ສຕິປຏ຺ຐາເນ, ອິນ຺ທ຺ຣິຍານິ ພລານິ ຈ;

ໂພຊ຺ຌງ຺ຄານິ ຈ ຠາເວນ຺ໂຕ, ວິຫຣິສ຺ສາມິ ການເນ.

‘‘ອາຣທ຺ຘວີຣິເຍ ປຫິຕຕ຺ເຕ, ນິຈ຺ຈໍ ທຬ຺ຫປຣກ຺ກເມ;

ສມຄ຺ເຄ ສຫິເຕ ທິສ຺ວາ, ວິຫຣິສ຺ສາມິ ການເນ.

‘‘ອນຸສ຺ສຣນ຺ໂຕ ສມ຺ພຸທ຺ຘໍ, ອຄ຺ຄໍ ທນ຺ຕໍ ສມາຫິຕໍ;

ອຕນ຺ທິໂຕ ຣຕ຺ຕິນ຺ທິວໍ, ວິຫຣິສ຺ສາມິ ການເນ’’ຕິ. (ເຖຣຄາ. ໓໕໑-໓໕໔) –

ຈຕສ຺ໂສ ຄາຖາໂຍ ອຠາສິ. ຕາສໍ ອຕ຺ໂຖ ເຖຣຄາຖາວຓ຺ຓນາຍໍ (ເຖຣຄາ. ອຏ຺ຐ. ໒.໓໕໑-໓໕໔) ວຸຕ຺ໂຕເຍວ. ເອວໍ ເຖໂຣ ວິປສ຺ສນໍ ອຸສ຺ສຸກ຺ກາເປຕ຺ວາ ອຣຫຕ຺ຕໍ ປາປຸຓິ.

໒໘. ໂສ ອຣຫຕ຺ຕໍ ປຕ຺ວາ ອຕ຺ຕໂນ ປຸພ຺ພກມ຺ມໍ ສຣິຕ຺ວາ ໂສມນສ຺ສຊາໂຕ ປຸພ຺ພຈຣິຕາປທານໍ ປກາເສນ຺ໂຕ ອິໂຕ ສຕສຫສ຺ສມ຺ຫີຕິອາທິມາຫ. ຕຕ຺ຖ ອິໂຕຕິ ກກຸສນ຺ຘາທີນໍ ອຸປ຺ປນ຺ນຠທ຺ທກປ຺ປໂຕ ເຫຏ຺ຐາ ກປ຺ປສຕສຫສ຺ສມຕ຺ຖເກຕິ ອຕ຺ໂຖ.

໒໙. ປທຸມາກາຣວທໂນຕິ ສຸປຸປ຺ຜິຕປທຸມສສ຺ສິຣີກມຸໂຂ. ປທຸມປຕ຺ຕກ຺ໂຂຕິ ເສຕປທຸມປຸປ຺ຜປຓ຺ຓສທິສອກ຺ຂີຕິ ອຕ຺ໂຖ.

໓໐. ປທຸມຸຕ຺ຕຣຄນ຺ໂຘວາຕິ ປທຸມຄນ຺ຘມຸໂຂຕິ ອຕ຺ໂຖ.

໓໑. ອນ຺ຘານໍ ນຍນູປໂມຕິ ຈກ຺ຂຸວິຣຫິຕານໍ ສຕ຺ຕານໍ ນຍນສທິໂສ, ຘມ຺ມເທສນາຍ ສພ຺ພສຕ຺ຕານໍ ປຎ຺ຎາຈກ຺ຂາທິຈກ຺ຂຸທາຍໂກຕິ ອຕ຺ໂຖ. ສນ຺ຕເວໂສຕິ ສນ຺ຕສຠາໂວ ສນ຺ຕອິຣິຍາປໂຖ. ຄຸຓນິຘີຕິ ຄຸຓານໍ ນິຘິ, ສພ຺ພຄຸຓຄຓານໍ ນິຘານຏ຺ຐານຠູໂຕຕິ ອຕ຺ໂຖ. ກຣຸຓາມຕິອາກໂຣຕິ ສາຘູນໍ ຈິຕ຺ຕກມ຺ປນສງ຺ຂາຕາຍ ກຣຸຓາຍ ຈ ອຕ຺ຖານຕ຺ຖມິນນປຣິຈ຺ຉິນ຺ນມຕິຍາ ຈ ອາກໂຣ ອາຘາຣຠູໂຕ.

໓໒. ພ຺ຣຫ຺ມາສຸຣສຸຣຈ຺ຈິໂຕຕິ ພ຺ຣຫ຺ເມຫິ ຈ ອສຸເຣຫິ ຈ ເທເວຫິ ຈ ອຈ຺ຈິໂຕ ປູຊິໂຕຕິ ອຕ຺ໂຖ.

໓໓. ມຘຸເຣນ ຣຸເຕນ ຈາຕິ ກຣວີກຣຸຕມຘຸເຣນ ສທ຺ເທນ ສກລໍ ຊນໍ ຣຎ຺ຊຍນ຺ຕີຕິ ສມ຺ພນ຺ໂຘ. ສນ຺ຖວີ ສາວກໍ ສກນ຺ຕິ ອຕ຺ຕໂນ ສາວກໍ ມຘຸຣຘມ຺ມເທສນາຍ ສນ຺ຖວີ, ຖຸຕິໍ ອກາສີຕິ ອຕ຺ໂຖ.

໓໔. ສທ຺ຘາຘິມຸຕ຺ໂຕຕິ ສທ຺ທຫນສທ຺ຘາຍ ສາສເນ ອຘິມຸຕ຺ໂຕ ປຕິຏ຺ຐິໂຕຕິ ອຕ຺ໂຖ. ມມ ທສ຺ສນລາລໂສຕິ ມຍ຺ຫໍ ທສ຺ສເນ ພ຺ຍາວໂຏ ຕປ຺ປໂຣ.

໓໕. ຕໍ ຐານມຠິໂຣຈຍິນ຺ຕິ ຕໍ ສທ຺ຘາຘິມຸຕ຺ຕຏ຺ຐານນ຺ຕຣໍ ອຠິໂຣຈຍິໍ, ອິຈ຺ຉິໍ ປຕ຺ເຖສິນ຺ຕິ ອຕ຺ໂຖ.

໔໐. ປີຕມຏ຺ຐນິວາສນນ຺ຕິ ສິລິຏ຺ຐສຸວຓ຺ຓວຓ຺ຓວຕ຺ເຖ ນິວຕ຺ຖນ຺ຕິ ອຕ຺ໂຖ. ເຫມຍຎ຺ໂຎປຈິຕງ຺ຄນ຺ຕິ ສຸວຓ຺ຓປາມງ຺ຄລຄ຺ຄິຕຄຕ຺ຕນ຺ຕິ ອຕ຺ໂຖ.

໔໗-໔໘. ໂນນີຕສຸຂຸມາລໍ ມນ຺ຕິ ນວນີຕມິວ ມຸທຸຕລຸຓຫຕ຺ຖປາທໍ. ຊາຕປລ຺ລວໂກມລນ຺ຕິ ອໂສກປລ຺ລວປຕ຺ຕໂກມລມິວ ມຸທຸກນ຺ຕິ ອຕ຺ໂຖ. ປິສາຈີຠຍຕຊ຺ຊິຕາຕິ ຕທາ ເອວໍຠູຕໍ ກຸມາຣໍ ມໍ ອຎ຺ຎາ ປິສາຈີ ເອກາ ຣກ຺ຂສີ ຠເຍນ ຕຊ຺ເຊສິ ຠິໍສາເປສີຕິ ອຕ຺ໂຖ. ຕທາ ມເຫສິສ຺ສ ສມ຺ມາສມ຺ພຸທ຺ຘສ຺ສ ປາທມູເລ ມໍ ສາເຍສຸໍ ນິປຊ຺ຊາເປສຸໍ. ທີນມານສາ ຠີຕຈິຕ຺ຕາ ມມ ມາຕາປິຕໂຣ ອິມໍ ທາຣກໍ ເຕ ທທາມ, ອິມສ຺ສ ສຣຓໍ ປຕິຏ຺ຐາ ໂຫຕຸ ນາຖ ນາຍກາຕິ ສມ຺ພນ຺ໂຘ.

໔໙. ຕທາ ປຏິຄ຺ຄຫິ ໂສ ມນ຺ຕິ ໂສ ຠຄວາ ຕທາ ຕສ຺ມິໍ ມມ ມາຕຸຍາ ທິນ຺ນກາເລ ຊາລິນາ ຊາລຍຸຕ຺ເຕນ ສງ຺ຂາລເກນ ຈກ຺ກລກ຺ຂຓາທີຫິ ລກ຺ຂິເຕນ ມຸທຸໂກມລປາຓິນາ ມຸທຸເກນ ວິສຸທ຺ເຘນ ຫຕ຺ຖຕເລນ ມໍ ອຄ຺ຄເຫສີຕິ ອຕ຺ໂຖ.

໕໒. ສພ຺ພປາຣມິສມ຺ຠູຕນ຺ຕິ ສພ຺ເພຫິ ທານປາຣມິຕາທີຫິ ສມ຺ຠູຕໍ ຊາຕໍ. ນີລກ຺ຂິນຍນໍ ວຣໍ ປຸຎ຺ຎສມ຺ຠາຣຊໍ ອຸຕ຺ຕມນີລອກ຺ຂິວນ຺ຕໍ. ສພ຺ພສຸຠາກິຓ຺ຓໍ ສພ຺ເພນ ສຸເຠນ ວຓ຺ເຓນ ສຓ຺ຐາເນນ ອາກິຓ຺ຓໍ ຄຫນີຠູຕໍ ຣູປໍ ຠຄວໂຕ ຫຕ຺ຖປາທສີສາທິຣູປໍ ທິສ຺ວາຕິ ອຕ຺ໂຖ, ຕິຕ຺ຕິໍ ອປຕ຺ໂຕ ວິຫຣາມິ ອຫນ຺ຕິ ສມ຺ພນ຺ໂຘ.

໖໑. ຕທາ ມໍ ຈຣຓນ຺ຕໂຄຕິ ຕສ຺ມິໍ ມຍ຺ຫໍ ອຣຫຕ຺ຕໍ ປຕ຺ຕກາເລ ສີລາທິປນ຺ນຣສນ຺ນໍ ຈຣຓຘມ຺ມານໍ ອນ຺ຕໂຄ, ປຣິໂຍສານປ຺ປຕ຺ໂຕ ປຣິປູຣກາຣີຕິ ອຕ຺ໂຖ. ‘‘ມຣຓນ຺ຕໂຄ’’ຕິປິ ປາໂຐ. ຕສ຺ສ ມຣຓສ຺ສ ອນ຺ຕໍ ນິພ຺ພານໍ ປຕ຺ໂຕຕິ ອຕ຺ໂຖ. ສທ຺ຘາຘິມຸຕ຺ຕານໍ ອຄ຺ຄໍ ປຎ຺ຎເປສີຕິ ສມ຺ພນ຺ໂຘ. ອຖ ສຕ຺ຖາ ຠິກ຺ຂຸສງ຺ຆມຊ຺ເຌ ນິສິນ຺ໂນ ‘‘ເອຕທຄ຺ຄໍ, ຠິກ຺ຂເວ, ມມ ສາວການໍ ສທ຺ຘາຘິມຸຕ຺ຕານໍ ຍທິທໍ, ວກ຺ກລີ’’ຕິ (ອ. ນິ. ໑.໑໙໘, ໒໐໘) ມໍ ເອຕທຄ຺ຄຏ຺ຐາເນ ຐເປສີຕິ ວຸຕ຺ຕໍ ໂຫຕິ. ເສສໍ ສຸວິຎ຺ເຎຍ຺ຍເມວາຕິ.

ວກ຺ກລິຕ຺ເຖຣອປທານວຓ຺ຓນາ ສມຕ຺ຕາ.

໓. ມຫາກປ຺ປິນຕ຺ເຖຣອປທານວຓ຺ຓນາ

ປທຸມຸຕ຺ຕໂຣ ນາມ ຊິໂນຕິອາທິກໍ ອາຍສ຺ມໂຕ ກປ຺ປິນຕ຺ເຖຣສ຺ສ ອປທານໍ. ອຍມ຺ປິ ປຸຣິມພຸທ຺ເຘສຸ ກຕາຘິກາໂຣ ຕຕ຺ຖ ຕຕ຺ຖ ຠເວ ວິວຏ຺ຏູປນິສ຺ສຍານິ ປຸຎ຺ຎານິ ອຸປຈິນນ຺ໂຕ ປທຸມຸຕ຺ຕຣສ຺ສ ຠຄວໂຕ ກາເລ ຫໍສວຕີນຄເຣ ກຸລເຄເຫ ນິພ຺ພຕ຺ໂຕ ວິຎ຺ຎຸຕໍ ປຕ຺ວາ ສຕ຺ຖຸ ສນ຺ຕິເກ ຘມ຺ມເທສນໍ ສຸຓນ຺ໂຕ ສຕ຺ຖາຣາ ເອກໍ ຠິກ຺ຂຸໍ ໂອວາທການໍ ອຄ຺ຄຏ຺ຐາເນ ຐປິຕໍ ທິສ຺ວາ ອຘິກາຣກມ຺ມໍ ກຕ຺ວາ ຕໍ ຐານນ຺ຕຣໍ ປຕ຺ເຖສິ.

ໂສ ຕຕ຺ຖ ຍາວຊີວໍ ກຸສລໍ ກຕ຺ວາ ເທວມນຸສ຺ເສສຸ ສໍສຣນ຺ໂຕ ພາຣາຓສິໂຕ ອວິທູເຣ ເອກສ຺ມິໍ ເປສກາຣຄາເມ ເຊຏ຺ຐເປສກາຣເຄເຫ ນິພ຺ພຕ຺ໂຕ ຕທາ ສຫສ຺ສມຕ຺ຕາ ປຈ຺ເຈກພຸທ຺ຘາ ຫິມວນ຺ເຕ ອຏ຺ຐ ມາເສ ວສິຕ຺ວາ ວສ຺ສິເກ ຈຕ຺ຕາໂຣ ມາເສ ຊນປເທ ວສນ຺ຕິ. ເຕ ເອກວາຣໍ ພາຣາຓສິຍາ ອວິທູເຣ ໂອຕຣິຕ຺ວາ ‘‘ເສນາສນໍ ກຣຓຕ຺ຖາຍ ຫຕ຺ຖກມ຺ມໍ ຍາຈຖາ’’ຕິ ຣຎ຺ໂຎ ສນ຺ຕິກໍ ອຏ຺ຐ ປຈ຺ເຈກພຸທ຺ເຘ ປຫິຓິໍສຸ. ຕທາ ປນ ຣຎ຺ໂຎ ວປ຺ປມງ຺ຄລໍ ອໂຫສິ. ໂສ ‘‘ປຈ຺ເຈກພຸທ຺ຘາ ກິຣ ອາຄຕາ’’ຕິ ສຸຕ຺ວາ ນິກ຺ຂມິຕ຺ວາ ອາຄຕກາຣຓໍ ປຸຈ຺ຉິຕ຺ວາ ‘‘ອຊ຺ຊ, ຠນ຺ເຕ, ໂອກາໂສ ນຕ຺ຖິ ສ຺ເວ ອມ຺ຫາກໍ ວປ຺ປມງ຺ຄລໍ, ຕຕິຍທິວເສ ກຣິສ຺ສາມາ’’ຕິ ວຕ຺ວາ ປຈ຺ເຈກພຸທ຺ເຘ ອນິມນ຺ເຕຕ຺ວາວ ປາວິສິ. ປຈ຺ເຈກພຸທ຺ຘາ ‘‘ອຎ຺ຎໍ ຄາມໍ ປວິສິສ຺ສາມາ’’ຕິ ປກ຺ກມິໍສຸ.

ຕສ຺ມິໍ ສມເຍ ເຊຏ຺ຐເປສກາຣສ຺ສ ຠຣິຍາ ເກນຈິເທວ ກຣຓີເຍນ ພາຣາຓສິໍ ຄຈ຺ຉນ຺ຕີ ເຕ ປຈ຺ເຈກພຸທ຺ເຘ ທິສ຺ວາ ວນ຺ທິຕ຺ວາ, ‘‘ກິໍ, ຠນ຺ເຕ, ອເວລາຍ ອຍ຺ຍາ ອາຄຕາ’’ຕິ ປຸຈ຺ຉິ. ເຕ ອາທິໂຕ ປຏ຺ຐາຍ ກເຖສຸໍ. ຕໍ ສຸຕ຺ວາ ສທ຺ຘາສມ຺ປນ຺ນາ ພຸທ຺ຘິສມ຺ປນ຺ນາ ອິຕ຺ຖີ ‘‘ສ຺ເວ, ຠນ຺ເຕ, ອມ຺ຫາກໍ ຠິກ຺ຂໍ ຄຓ຺ຫຖາ’’ຕິ ນິມນ຺ເຕສິ. ‘‘ພຫຸກາ ມຍໍ, ຠຄິນີ’’ຕິ. ‘‘ກິຕ຺ຕກາ, ຠນ຺ເຕ’’ຕິ? ‘‘ສຫສ຺ສມຕ຺ຕາ, ຠຄິນີ’’ຕິ. ‘‘ຠນ຺ເຕ, ອິມສ຺ມິໍ ໂນ ຄາເມ ສຫສ຺ສມຕ຺ຕາ ວສິມ຺ຫາ, ເອເກໂກ ເອເກກສ຺ສ ຠິກ຺ຂໍ ທສ຺ສຕິ, ຠິກ຺ຂໍ ອຘິວາເສຖ, ອຫເມວ ໂວ ວສນຏ຺ຐານໍ ກາຣາເປສ຺ສາມີ’’ຕິ ອາຫ. ປຈ຺ເຈກພຸທ຺ຘາ ອຘິວາເສສຸໍ.

ສາ ຄາມໍ ປວິສິຕ຺ວາ ອຸຄ຺ໂຆເສສິ – ‘‘ອມ຺ມຕາຕາ, ອຫໍ ສຫສ຺ສມຕ຺ເຕ ປຈ຺ເຈກພຸທ຺ເຘ ທິສ຺ວາ ນິມນ຺ເຕສິໍ, ອຍ຺ຍານໍ ນິສີທນຏ຺ຐານໍ ສໍວິທຫຖ, ຍາຄຸຠຕ຺ຕາທີນິ ສມ຺ປາເທຖາ’’ຕິ ຄາມມຊ຺ເຌ ມຓ຺ຑປໍ ກາຣາເປຕ຺ວາ ອາສນານິ ປຎ຺ຎາເປຕ຺ວາ ປຸນທິວເສ ປຈ຺ເຈກພຸທ຺ເຘ ນິສີທາເປຕ຺ວາ ປຓີເຕນ ຂາທນີເຍນ ໂຠຊນີເຍນ ປຣິວິສິຕ຺ວາ ຠຕ຺ຕກິຈ຺ຈປຣິໂຍສາເນ ຕສ຺ມິໍ ຄາເມ ສພ຺ພາ ອິຕ຺ຖິໂຍ ອາທາຍ ຕາຫິ ສທ຺ຘິໍ ປຈ຺ເຈກພຸທ຺ເຘ ວນ຺ທິຕ຺ວາ ເຕມາສໍ ວສນຕ຺ຖາຍ ປຏິຎ຺ຎໍ ຄຓ຺ຫິຕ຺ວາ ປຸນ ຄາເມ ອຸຄ຺ໂຆເສສິ – ‘‘ອມ຺ມຕາຕາ, ເອເກກກຸລໂຕ ເອເກກປຸຣິໂສ ວາສິຜຣສຸອາທີນິ ຄເຫຕ຺ວາ ອຣຎ຺ຎໍ ປວິສິຕ຺ວາ ທພ຺ພສມ຺ຠາເຣ ອາຫຣິຕ຺ວາ ອຍ຺ຍານໍ ວສນຏ຺ຐານໍ ກໂຣຕູ’’ຕິ. ຄາມວາສິໂນ ຕສ຺ສາເຍວ ວຈນໍ ສຸຕ຺ວາ ເອເກໂກ ເອເກກໍ ກຕ຺ວາ ສທ຺ຘິໍ ຣຕ຺ຕິທິວາຏ຺ຐາເນຫິ ປຓ຺ຓສາລສຫສ຺ສໍ ນິຏ຺ຐາເປຕ຺ວາ ອຕ຺ຕໂນ ອຕ຺ຕໂນ ປຓ຺ຓສາລາຍໍ ອຸປຄຕໍ ປຈ຺ເຈກພຸທ຺ຘໍ ‘‘ອຫໍ ສກ຺ກຈ຺ຈໍ ອຸປຏ຺ຐຫິສ຺ສາມິ, ອຫໍ ສກ຺ກຈ຺ຈໍ ອຸປຏ຺ຐຫິສ຺ສາມີ’’ຕິ ວຕ຺ວາ ອຸປຏ຺ຐຫິໍສຸ. ສາ ວສ຺ສໍວຸຏ຺ຐກາເລ ‘‘ອຕ຺ຕໂນ ອຕ຺ຕໂນ ປຓ຺ຓສາລາຍ ວສ຺ສໍວຸຏ຺ຐານໍ ປຈ຺ເຈກພຸທ຺ຘານໍ ຈີວຣສາຏເກ ສຊ຺ເຊຖາ’’ຕິ ສມາທເປຕ຺ວາ ເອເກກສ຺ສ ສຫສ຺ສ ສຫສ຺ສມູລໍ ຈີວຣໍ ທາເປສິ. ປຈ຺ເຈກພຸທ຺ຘາ ວຸຏ຺ຐວສ຺ສາ ອນຸໂມທນໍ ກຕ຺ວາ ປກ຺ກມິໍສຸ. ຄາມວາສິໂນປິ ອິທໍ ປຸຎ຺ຎກມ຺ມໍ ກຕ຺ວາ ຕໂຕ ຈຸໂຕ ຕາວຕິໍສເທວໂລເກ ນິພ຺ພຕ຺ຕິຕ຺ວາ ຄຓເທວຕາ ນາມ ອເຫສຸໍ.

ເຕ ຕຕ຺ຖ ທິພ຺ພສມ຺ປຕ຺ຕິໍ ອນຸຠວິຕ຺ວາ ກສ຺ສປສມ຺ມາສມ຺ພຸທ຺ຘກາເລ ກຸຏຸມ຺ພິກເຄເຫສຸ ນິພ຺ພຕ຺ຕິໍສຸ. ປຸພ຺ເພ ເຊຏ຺ຐກເປສກາໂຣ ເຊຏ຺ຐກກຸຏຸມ຺ພິກສ຺ສ ປຸຕ຺ໂຕ ອໂຫສິ. ຠຣິຍາປິສ຺ສ ເອກສ຺ສ ເຊຏ຺ຐກກຸຏຸມ຺ພິກສ຺ສ ຘີຕາ ອໂຫສິ. ເສສານໍ ຠຣິຍາໂຍ ເສສກຸຏຸມ຺ພິການໍ ຘີຕໂຣ ອເຫສຸໍ, ຕາ ສພ຺ພາປິ ວຍປ຺ປຕ຺ຕາ ປຣກຸລໍ ຄຈ຺ຉນ຺ຕິໂຍ ເຕສໍ ເຕສໍເຍວ ເຄຫານິ ອຄມໍສຸ. ອເຖກທິວສໍ ວິຫາເຣ ຘມ຺ມສ຺ສວເນ ສງ຺ຆຸຏ຺ເຐ ‘‘ສຕ຺ຖາ ຘມ຺ມໍ ເທເສສ຺ສຕີ’’ຕິ ສຸຕ຺ວາ ເຕ ສພ຺ເພປິ ກຸຏຸມ຺ພິກາ ‘‘ຘມ຺ມໍ ໂສສ຺ສາມາ’’ຕິ ຠຣິຍາຫິ ສທ຺ຘິໍ ວິຫາຣໍ ອຄມໍສຸ. ເຕສໍ ວິຫາຣມຊ຺ຌໍ ປວິຏ຺ຐກ຺ຂເຓ ວສ຺ສໍ ວສ຺ສິ. ເຍສໍ ກຸລູປກາ ວາ ຎາຕິສາມເຓຣາທໂຍ ວາ ອຕ຺ຖິ, ເຕ ເຕສໍ ປຣິເວຓາທີນິ ປວິສິໍສຸ. ເຕ ປນ ຕຖາຣູປານໍ ນຕ຺ຖິຕາຍ ກຕ຺ຖຈິ ປວິສິຕຸໍ ອວິສຫນ຺ຕາ ວິຫາຣມຊ຺ເຌເຍວ ອຏ຺ຐໍສຸ. ອຖ ເນ ເຊຏ຺ຐກກຸຏຸມ຺ພິໂກ ອາຫ – ‘‘ປສ຺ສຖ, ໂຠ, ອມ຺ຫາກໍ ວິປ຺ປກາຣໍ, ກຸລປຸຕ຺ເຕຫິ ນາມ ເອຕ຺ຕເກນ ລຊ຺ຊິຕຸໍ ຍຸຕ຺ຕ’’ນ຺ຕິ. ‘‘ອຍ຺ຍ, ກິໍ ກໂຣມາ’’ຕິ? ‘‘ມຍໍ ວິສ຺ສາສິກຏ຺ຐານສ຺ສ ອຠາເວນ ອິມໍ ວິປ຺ປກາຣໍ ປຕ຺ຕາ, ສພ຺ເພ ຘນໍ ສໍຫຣິຕ຺ວາ ປຣິເວຓໍ ກຣິສ຺ສາມາ’’ຕິ. ‘‘ສາຘຸ, ອຍ຺ຍາ’’ຕິ ເຊຏ຺ຐໂກ ສຫສ຺ສໍ ອທາສິ. ເສສາ ປຎ຺ຈ ປຎ຺ຈ ສຕານິ. ອິຕ຺ຖິໂຍ ອຑ຺ຒເຕຍ຺ຍານິ ອຑ຺ຒເຕຍ຺ຍານິ ສຕານິ. ເຕ ຕໍ ຘນໍ ອາຫຣິຕ຺ວາ ສຫສ຺ສກູຏາຄາຣປຣິວາຣໍ ສຕ຺ຖຸ ວສນຕ຺ຖາຍ ມຫາປຣິເວຓໍ ນາມ ກາຣາເປສຸໍ. ນວກມ຺ມສ຺ສ ມຫນ຺ຕຕາຍ ຘເນ ອປ຺ປໂຫນ຺ເຕ ປຸພ຺ເພ ທິນ຺ນຘນໂຕ ປຸນ ອຸປຑ຺ຒູປຑ຺ຒໍ ອທໍສຸ. ນິຏ຺ຐິເຕ ປຣິເວເຓ ວິຫາຣມຫໍ ກໂຣນ຺ຕາ ພຸທ຺ຘປ຺ປມຸຂສ຺ສ ຠິກ຺ຂຸສງ຺ຆສ຺ສ ສຕ຺ຕາຫໍ ມຫາທານໍ ທຕ຺ວາ ວີສຕິຍາ ຠິກ຺ຂຸສຫສ຺ສານໍ ຈີວຣານິ ສຊ຺ຊຍິໍສຸ.

ເຊຏ຺ຐກກຸຏຸມ຺ພິກສ຺ສ ປນ ຠຣິຍາ ອຕ຺ຕໂນ ປຎ຺ຎາຍ ຐິຕາ ອຫໍ ເຕຫິ ສມກໍ ອກຕ຺ວາ ອຕິເຣກຕຣໍ ກຕ຺ວາ ‘‘ສຕ຺ຖາຣໍ ປູເຊສ຺ສາມີ’’ຕິ ອໂນຊປຸປ຺ຜວຓ຺ເຓນ ສຫສ຺ສມູເລນ ສາຏເກນ ສທ຺ຘິໍ ອໂນຊປຸປ຺ຜຈງ຺ໂກຏກໍ ຄເຫຕ຺ວາ ສຕ຺ຖາຣໍ ອໂນຊປຸປ຺ເຜຫິ ປູເຊຕ຺ວາ ຕໍ ສາຏກໍ ສຕ຺ຖຸ ປາທມູເລ ຐເປຕ຺ວາ, ‘‘ຠນ຺ເຕ, ນິພ຺ພຕ຺ຕນິພ຺ພຕ຺ຕຏ຺ຐາເນ ອໂນຊປຸປ຺ຜວຓ຺ຓໍເຍວ ເມ ສຣີຣໍ ໂຫຕຸ, ອໂນຊາຕ຺ເວວ ຈ ນາມໍ ໂຫຕູ’’ຕິ ປຕ຺ຖນໍ ອກາສິ. ສຕ຺ຖາ ‘‘ເອວໍ ໂຫຕູ’’ຕິ ອນຸໂມທນໍ ອກາສິ. ເຕ ສພ຺ເພປິ ຍາວຕາຍຸກໍ ຐຕ຺ວາ ຕໂຕ ຈຸຕາ ເທວໂລເກ ນິພ຺ພຕ຺ຕິໍສຸ. ເຕ ອິມສ຺ມິໍ ພຸທ຺ຘຸປ຺ປາເທ ເທວໂລກາ ຈວິຕ຺ວາ ເຊຏ຺ຐໂກ ກຸກ຺ກຸຏວຕີນຄເຣ ຣາຊກຸເລ ນິພ຺ພຕ຺ຕິຕ຺ວາ ວິຎ຺ຎຸຕໍ ປຕ຺ໂຕ ມຫາກປ຺ປິນຣາຊາ ນາມ ອໂຫສິ. ເສສາ ອມຈ຺ຈກຸເລສຸ ນິພ຺ພຕ຺ຕິໍສຸ. ເຊຏ຺ຐກສ຺ສ ຠຣິຍາ ມທ຺ທຣຏ຺ເຐ ສາກລນຄເຣ ຣາຊກຸເລ ນິພ຺ພຕ຺ຕິ ອໂນຊປຸປ຺ຜວຓ຺ຓເມວສ຺ສາ ສຣີຣໍ ອໂຫສິ, ເຕນ ອໂນຊາຕ຺ເວວສ຺ສາ ນາມໍ ອກໍສຸ, ສາ ວຍປ຺ປຕ຺ຕາ ມຫາກປ຺ປິນຣຎ຺ໂຎ ເຄຫໍ ຄນ຺ຕ຺ວາ ອໂນຊາເທວີຕິ ປາກຏາ ອໂຫສິ.

ເສສິຕ຺ຖິໂຍປິ ອມຈ຺ຈກຸເລສຸ ນິພ຺ພຕ຺ຕິຕ຺ວາ ວຍປ຺ປຕ຺ຕາ ເຕສໍເຍວ ອມຈ຺ຈປຸຕ຺ຕານໍ ເຄຫານິ ອຄມໍສຸ. ເຕ ສພ຺ເພປິ ຣຎ຺ໂຎ ສມ຺ປຕ຺ຕິສທິສໍ ສມ຺ປຕ຺ຕິໍ ອນຸຠວິໍສຸ. ຍທາ ຫິ ຣາຊາ ອລງ຺ກາຣປຏິມຓ຺ຑິໂຕ ຫຕ຺ຖິໍ ອຠິຣຸຫິຕ຺ວາ ວິຈຣຕິ, ຕທາປິ ເຕ ຕເຖວ ວິຈຣນ຺ຕິ. ຕສ຺ມິໍ ອສ຺ເສນ ວາ ຣເຖນ ວາ ວິຈຣນ຺ເຕ ເຕປິ ຕເຖວ ວິຈຣນ຺ຕິ. ເອວໍ ເຕ ເອກໂຕ ຫຸຕ຺ວາ ກຕານໍ ປຸຎ຺ຎານໍ ພເລນ ເອກໂຕວ ສມ຺ປຕ຺ຕິໍ ອນຸຠວິໍສຸ. ຣຎ຺ໂຎ ປນ ວາໂລ, ວາລວາຫໂນ, ປຸປ຺ໂຜ, ປຸປ຺ຜວາຫໂນ, ສຸປຕ຺ໂຕຕິ ປຎ຺ເຈວ ອສ຺ສາ ໂຫນ຺ຕິ. ເຕສຸ ຣາຊາ ສຸປຕ຺ຕໍ ອສ຺ສໍ ສຍໍ ອາໂຣຫຕິ, ອິຕເຣ ຈຕ຺ຕາໂຣ ອສ຺ເສ ອສ຺ສາໂຣຫານໍ ສາສນາຫຣຓຕ຺ຖາຍ ອທາສິ. ຣາຊາ ເຕ ປາໂຕວ ໂຠເຊຕ຺ວາ ‘‘ຄຈ຺ຉຖ, ຠເຓ, ທ຺ເວ ວາ ຕີຓິ ວາ ໂຍຊນານິ ອາຫິຓ຺ຑິຕ຺ວາ ພຸທ຺ຘສ຺ສ ວາ ຘມ຺ມສ຺ສ ວາ ສງ຺ຆສ຺ສ ວາ ອຸປ຺ປນ຺ນຠາວໍ ສຸຕ຺ວາ ມຍ຺ຫໍ ສຸຂສາສນໍ ອາໂຣເຈຖາ’’ຕິ ເປເສສິ. ເຕ ຈຕູຫິ ທ຺ວາເຣຫິ ນິກ຺ຂມິຕ຺ວາ ທ຺ເວ ຕີຓິ ໂຍຊນານິ ອາຫິຓ຺ຑິຕ຺ວາ ກິຎ຺ຈິ ສາສນໍ ອລຠິຕ຺ວາວ ປຈ຺ຈາຄມິໍສຸ.

ອເຖກທິວສໍ ຣາຊາ ສຸປຕ຺ຕໍ ອາຣຸຫິຕ຺ວາ ອມຈ຺ຈສຫສ຺ສປຣິວຸໂຕ ອຸຍ຺ຍານໍ ຄຈ຺ຉນ຺ໂຕ ກິລນ຺ຕຣູເປ ປຎ຺ຈສຕມຕ຺ເຕ ວາຓິຊເກ ນຄຣໍ ປວິສນ຺ເຕ ທິສ຺ວາ ‘‘ອິເມ ອທ຺ຘານກິລນ຺ຕາ, ອທ຺ໂຘ ອິເມສໍ ສນ຺ຕິກາ ເອກໍ ຠທ຺ທກໍ ສາສນໍ ໂສສ຺ສາມີ’’ຕິ ເຕ ປກ຺ໂກສາເປຕ຺ວາ ‘‘ກຸໂຕ ອາຄຕຕ຺ຖາ’’ຕິ ປຸຈ຺ຉິ. ‘‘ອຕ຺ຖິ, ເທວ, ອິໂຕ ວີສຕິໂຍຊນສຕມຕ຺ຖເກ ສາວຕ຺ຖິ ນາມ ນຄຣໍ, ຕໂຕ ອາຄຕມ຺ຫາ’’ຕິ. ‘‘ອຕ຺ຖິ ປນ ໂວ ເທເສ ກິຎ຺ຈິ ສາສນໍ ອຸປ຺ປນ຺ນ’’ນ຺ຕິ. ‘‘ເທວ, ອຎ຺ຎໍ ກິຎ຺ຈິ ນຕ຺ຖິ, ສມ຺ມາສມ຺ພຸທ຺ໂຘ ອຸປ຺ປນ຺ໂນ’’ຕິ. ຣາຊາ ຕາວເທວ ພລວປີຕິຍາ ຜຸຏ຺ຐສຣີໂຣ ກິຎ຺ຈິ ສລ຺ລກ຺ເຂຕຸໍ ອສກ຺ໂກນ຺ໂຕ ມຸຫຸຕ຺ຕໍ ວີຕິນາເມຕ຺ວາ ປນ, ‘‘ຕາຕາ, ກິໍ ວເທຖາ’’ຕິ ປຸຈ຺ຉິ. ‘‘ພຸທ຺ໂຘ, ເທວ, ອຸປ຺ປນ຺ໂນ’’ຕິ. ຣາຊາ ທຸຕິຍມ຺ປິ ຕຕິຍມ຺ປິ ຕເຖວ ວີຕິນາເມຕ຺ວາ ຈຕຸຕ຺ຖວາເຣ ‘‘ກິໍ ວເທຖ, ຕາຕາ’’ຕິ ປຸຈ຺ຉິຕ຺ວາ ‘‘ພຸທ຺ໂຘ ອຸປ຺ປນ຺ໂນ’’ຕິ ວຸຕ຺ເຕ, ‘‘ຕາຕາ, ສຸຂສາສນສວນາຍ ສຕສຫສ຺ສໍ ໂວ ທມ຺ມີ’’ຕິ ວຕ຺ວາ ‘‘ອປຣມ຺ປິ ກິຎ຺ຈິ ສາສນໍ ອຕ຺ຖິ, ຕາຕາ’’ຕິ ປຸຈ຺ຉິ. ‘‘ອຕ຺ຖິ, ເທວ, ຘມ຺ໂມ ອຸປ຺ປນ຺ໂນ’’ຕິ. ຣາຊາ ຕມ຺ປິ ສຸຕ຺ວາ ປຸຣິມນເຍເນວ ຕໂຍ ວາເຣ ວີຕິນາເມຕ຺ວາ ຈຕຸຕ຺ຖວາເຣ ‘‘ຘມ຺ໂມ ອຸປ຺ປນ຺ໂນ’’ຕິ ວຸຕ຺ເຕ – ‘‘ອິຘາປິ ໂວ ສຕສຫສ຺ສໍ ທມ຺ມີ’’ຕິ ວຕ຺ວາ ‘‘ອປຣມ຺ປິ ກິຎ຺ຈິ ສາສນໍ ອຕ຺ຖິ, ຕາຕາ’’ຕິ ປຸຈ຺ຉິ. ‘‘ອຕ຺ຖິ, ເທວ, ສງ຺ໂຆ ອຸປ຺ປນ຺ໂນ’’ຕິ. ຣາຊາ ຕມ຺ປິ ສຸຕ຺ວາ ຕເຖວ ຕໂຍ ວາເຣ ວີຕິນາເມຕ຺ວາ ຈຕຸຕ຺ຖວາເຣ ‘‘ສງ຺ໂຆ ອຸປ຺ປນ຺ໂນ’’ຕິ ວຸຕ຺ເຕ – ‘‘ອິຘາປິ ໂວ ສຕສຫສ຺ສໍ ທມ຺ມີ’’ຕິ ວຕ຺ວາ ອມຈ຺ຈສຫສ຺ສໍ ໂອໂລເກຕ຺ວາ, ‘‘ຕາຕາ, ກິໍ ກຣິສ຺ສາມາ’’ຕິ ປຸຈ຺ຉິ. ‘‘ເທວ, ຕຸມ຺ເຫ ກິໍ ກຣິສ຺ສຖາ’’ຕິ? ‘‘ອຫໍ, ຕາຕາ, ‘ພຸທ຺ໂຘ ອຸປ຺ປນ຺ໂນ ຘມ຺ໂມ ອຸປ຺ປນ຺ໂນ ສງ຺ໂຆ ອຸປ຺ປນ຺ໂນ’ຕິ ສຸຕ຺ວາ ນ ປຸນ ນິວຕ຺ຕິສ຺ສາມິ, ຠຄວນ຺ຕໍ ອຸທ຺ທິສ຺ສ ຄນ຺ຕ຺ວາ ຕສ຺ສ ສນ຺ຕິເກ ປພ຺ພຊິສ຺ສາມີ’’ຕິ. ‘‘ມຍມ຺ປິ, ເທວ, ຕຸມ຺ເຫຫິ ສທ຺ຘິໍ ປພ຺ພຊິສ຺ສາມາ’’ຕິ. ຣາຊາ ສຸວຓ຺ຓປຏ຺ເຏ ອກ຺ຂຣານິ ລິຂາເປຕ຺ວາ ວາຓິຊການໍ ທຕ຺ວາ ‘‘ອິມໍ ອໂນຊາຍ ນາມ ເທວິຍາ ເທຖ, ສາ ຕຸມ຺ຫາກໍ ຕີຓິ ສຕສຫສ຺ສານິ ທສ຺ສຕິ, ເອວຎ຺ຈ ປນ ນໍ ວເທຍ຺ຍາຖ ‘ຣຎ຺ຎາ ກິຣ ເຕ ອິສ຺ສຣິຍໍ ວິສ຺ສຏ຺ຐໍ, ຍຖາສຸຂໍ ສມ຺ປຕ຺ຕິໍ ປຣິຠຸຎ຺ຊາຫີ’ຕິ, ສເຈ ປນ ‘ໂວ ຣາຊາ ກຫ’ນ຺ຕິ ປຸຈ຺ຉຕິ, ‘ສຕ຺ຖາຣໍ ອຸທ຺ທິສ຺ສ ປພ຺ພຊິສ຺ສາມີ’ຕິ ວຕ຺ວາ ຄໂຕຕິ ອາໂຣເຈຍ຺ຍາຖາ’’ຕິ ອາຫ. ອມຈ຺ຈາປິ ອຕ຺ຕໂນ ອຕ຺ຕໂນ ຠຣິຍານໍ ຕເຖວ ສາສນໍ ປຫິຓິໍສຸ. ຣາຊາ ວາຓິຊເກ ອຸຍ຺ໂຍເຊຕ຺ວາ ອສ຺ສໍ ອຠິຣຸຍ຺ຫ ອມຈ຺ຈສຫສ຺ສປຣິວຸໂຕ ຕໍຂຓຎ຺ເຎວ ນິກ຺ຂມິ.

ສຕ຺ຖາປິ ຕໍທິວສໍ ປຈ຺ຈູສກາເລ ໂລກໍ ໂວໂລເກນ຺ໂຕ ມຫາກປ຺ປິນຣາຊານໍ ສປຣິວາຣໍ ທິສ຺ວາ ‘‘ອຍໍ ມຫາກປ຺ປິໂນ ວາຓິຊການໍ ສນ຺ຕິກາ ຕິຓ຺ຓໍ ຣຕນານໍ ອຸປ຺ປນ຺ນຠາວໍ ສຸຕ຺ວາ ເຕສໍ ວຈນໍ ຕີຫິ ສຕສຫສ຺ເສຫິ ປູເຊຕ຺ວາ ຣຊ຺ຊໍ ປຫາຍ ອມຈ຺ຈສຫສ຺ສປຣິວຸໂຕ ມໍ ອຸທ຺ທິສ຺ສ ປພ຺ພຊິຕຸກາໂມ ສ຺ເວ ນິກ຺ຂມິສ຺ສຕິ, ໂສ ສປຣິວາໂຣ ສຫ ປຏິສມ຺ຠິທາຫິ ອຣຫຕ຺ຕໍ ປາປຸຓິສ຺ສຕິ, ປຈ຺ຈຸຄ຺ຄມນໍ ກຣິສ຺ສາມີ’’ຕິ ປຸນທິວເສ ຈກ຺ກວຕ຺ຕີ ວິຍ ຂຸທ຺ທກຄາມໂຠຊກໍ ຣາຊານໍ ປຈ຺ຈຸຄ຺ຄຈ຺ຉນ຺ໂຕ ສຍເມວ ປຕ຺ຕຈີວຣມາທາຍ ວີສໂຍຊນສຕໍ ມຄ຺ຄໍ ປຈ຺ຈຸຄ຺ຄນ຺ຕ຺ວາ ຈນ຺ທຠາຄາຍ ນທິຍາ ຕີເຣ ນິຄ຺ໂຣຘຣຸກ຺ຂມູເລ ຉພ຺ພຓ຺ຓພຸທ຺ຘຣສ຺ມິໂຍ ວິສ຺ສຊ຺ເຊຕ຺ວາ ນິສີທິ. ຣາຊາປິ ອາຄຈ຺ຉນ຺ໂຕ ເອກໍ ນທິໍ ປຕ຺ວາ ‘‘ກາ ນາມາຍ’’ນ຺ຕິ ປຸຈ຺ຉິ. ‘‘ອປຣຈ຺ຉາ ນາມ, ເທວາ’’ຕິ. ‘‘ກິມສ຺ສາ ປຣິມາຓໍ, ຕາຕາ’’ຕິ? ‘‘ຄມ຺ຠີຣໂຕ ຄາວຸຕໍ, ປຸຖຸລໂຕ ທ຺ເວ ຄາວຸຕານິ, ເທວາ’’ຕິ. ‘‘ອຕ຺ຖິ ປເນຕ຺ຖ ນາວາ ວາ ອຸຬຸມ຺ໂປ ວາ’’ຕິ? ‘‘ນຕ຺ຖິ, ເທວາ’’ຕິ. ‘‘ນາວາທີນິ ໂອໂລເກນ຺ເຕ ອມ຺ເຫ ຊາຕິ ຊຣໍ ອຸປເນຕິ, ຊຣາ ມຣຓໍ. ອຫໍ ນິພ຺ເພມຕິໂກ ຫຸຕ຺ວາ ຕີຓິ ຣຕນານິ ອຸທ຺ທິສ຺ສ ນິກ຺ຂນ຺ໂຕ, ເຕສໍ ເມ ອານຸຠາເວນ ‘ອິທໍ ອຸທກໍ ອຸທກໍ ວິຍ ມາ ໂຫຕູ’ຕິ ຣຕນຕ຺ຕຍສ຺ສ ຄຸຓໍ ອາວຊ຺ເຊຕ຺ວາ ‘ອິຕິປິ ໂສ ຠຄວາ ອຣຫໍ ສມ຺ມາສມ຺ພຸທ຺ໂຘ’’’ຕິ ພຸທ຺ຘຄຸຓໍ ອນຸສ຺ສຣນ຺ໂຕ ສປຣິວາໂຣ ອສ຺ສສຫສ຺ເສນ ອຸທກປິຏ຺ເຐ ປກ຺ຂນ຺ທິ. ສິນ຺ຘວາ ປິຏ຺ຐິປາສາເຓ ວິຍ ປກ຺ຂນ຺ທິໍສຸ. ຂຸຣານໍ ອຄ຺ຄຏ຺ຐາເນວ ເຕມິໍສຸ.

ໂສ ຕໍ ອຸຕ຺ຕຣິຕ຺ວາ ປຸຣໂຕ ຄຈ຺ຉນ຺ໂຕ ອປຣມ຺ປິ ນທິໍ ທິສ຺ວາ ‘‘ອຍໍ ກາ ນາມາ’’ຕິ ປຸຈ຺ຉິ. ‘‘ນີລວາຫາ ນາມ, ເທວາ’’ຕິ. ‘‘ກິມສ຺ສາ ປຣິມາຓ’’ນ຺ຕິ? ‘‘ຄມ຺ຠີຣໂຕປິ ປຸຖຸລໂຕປິ ອຑ຺ຒໂຍຊນໍ, ເທວາ’’ຕິ. ເສສໍ ປຸຣິມສທິສເມວ. ຕໍ ປນ ນທິໍ ທິສ຺ວາ ‘‘ສ຺ວາກ຺ຂາໂຕ ຠຄວຕາ ຘມ຺ໂມ’’ຕິ ຘມ຺ມານຸສ຺ສຕິໍ ອນຸສ຺ສຣນ຺ໂຕ ປກ຺ຂນ຺ທິ. ຕມ຺ປິ ອຕິກ຺ກມິຕ຺ວາ ຄຈ຺ຉນ຺ໂຕ ອປຣມ຺ປິ ນທິໍ ທິສ຺ວາ ‘‘ອຍໍ ກາ ນາມາ’’ຕິ ປຸຈ຺ຉິ. ‘‘ຈນ຺ທຠາຄາ ນາມ, ເທວາ’’ຕິ. ‘‘ກິມສ຺ສາ ປຣິມາຓ’’ນ຺ຕິ? ‘‘ຄມ຺ຠີຣໂຕປິ ປຸຖຸລໂຕປິ ໂຍຊນໍ, ເທວາ’’ຕິ. ເສສໍ ປຸຣິມສທິສເມວ. ຕໍ ປນ ນທິໍ ທິສ຺ວາ ‘‘ສຸປ຺ປຏິປນ຺ໂນ ຠຄວໂຕ ສາວກສງ຺ໂຆ’’ຕິ ສງ຺ຆານຸສ຺ສຕິໍ ອນຸສ຺ສຣນ຺ໂຕ ປກ຺ຂນ຺ທິ. ຕມ຺ປິ ນທິໍ ອຕິກ຺ກມິຕ຺ວາ ຄຈ຺ຉນ຺ໂຕ ສຕ຺ຖຸ ສຣີຣໂຕ ນິກ຺ຂນ຺ຕາ ຉພ຺ພຓ຺ຓພຸທ຺ຘຣສ຺ມິໂຍ ນິຄ຺ໂຣຘຣຸກ຺ຂສ຺ສ ສາຂາວິຏປປລາສານິ ໂອຠາສຍມານາ ທິສ຺ວາ ຈິນ຺ເຕສິ – ‘‘ອຍໍ ໂອຠາໂສ ເນວ ຈນ຺ທສ຺ສ, ນ ສູຣິຍສ຺ສ, ນ ເທວມາຣພ຺ຣາຫ຺ມຓສຸປຓ຺ຓນາຄານໍ ອຎ຺ຎຕຣສ຺ສ, ອທ຺ຘາ ອຫໍ ສຕ຺ຖາຣໍ ອຸທ຺ທິສ຺ສ ອາຄຈ຺ຉນ຺ໂຕ ສມ຺ມາສມ຺ພຸທ຺ເຘນ ທິຏ຺ໂຐ ຠວິສ຺ສາມີ’’ຕິ. ໂສ ຕາວເທວ ອສ຺ສປິຏ຺ຐິໂຕ ໂອຕຣິຕ຺ວາ ໂອນຕສຣີໂຣ ຣສ຺ມິຍານຸສາເຣນ ສຕ຺ຖາຣໍ ອຸປສງ຺ກມິຕ຺ວາ ມໂນສິລາຣເສ ນິມຸຊ຺ຊນ຺ໂຕ ວິຍ ພຸທ຺ຘຣສ຺ມີນໍ ອນ຺ໂຕ ປາວິສິ. ໂສ ສຕ຺ຖາຣໍ ວນ຺ທິຕ຺ວາ ເອກມນ຺ຕໍ ນິສີທິ ສທ຺ຘິໍ ອມຈ຺ຈສຫສ຺ເສນ. ສຕ຺ຖາ ເຕສໍ ອນຸປຸພ຺ພິໍ ກຖໍ ກເຖສິ. ເທສນາປຣິໂຍສາເນ ສປຣິວາໂຣ ຣາຊາ ໂສຕາປຕ຺ຕິຜເລ ປຕິຏ຺ຐຫິ.

ອຖ ສພ຺ເພ ອຸຏ຺ຐຫິຕ຺ວາ ປພ຺ພຊ຺ຊໍ ຍາຈິໍສຸ. ສຕ຺ຖາ ‘‘ອາຄມິສ຺ສຕິ ນຸ ໂຂ ອິເມສໍ ກຸລປຸຕ຺ຕານໍ ອິທ຺ຘິມຍປຕ຺ຕຈີວຣ’’ນ຺ຕິ ອຸປຘາເຣນ຺ໂຕ ‘‘ອິເມ ກຸລປຸຕ຺ຕາ ປຈ຺ເຈກພຸທ຺ຘສຫສ຺ສານໍ ຈີວຣສຫສ຺ສໍ ອທໍສຸ, ກສ຺ສປພຸທ຺ຘກາເລ ວີສຕິຍາ ຠິກ຺ຂຸສຫສ຺ສານໍ ວີສຕິຈີວຣສຫສ຺ສານິປິ ອທໍສຸ, ອນຈ຺ຉຣິຍໍ ອິເມສໍ ກຸລປຸຕ຺ຕານໍ ອິທ຺ຘິມຍປຕ຺ຕຈີວຣາຄມນ’’ນ຺ຕິ ຎຕ຺ວາ ທກ຺ຂິຓຫຕ຺ຖໍ ປສາເຣຕ຺ວາ ‘‘ເອຖ, ຠິກ຺ຂໂວ, ຈຣຖ ພ຺ຣຫ຺ມຈຣິຍໍ ສມ຺ມາ ທຸກ຺ຂສ຺ສ ອນ຺ຕກິຣິຍາຍາ’’ຕິ ອາຫ. ເຕ ຕາວເທວ ອຏ຺ຐປຣິກ຺ຂາຣຘຣາ ວສ຺ສສຏ຺ຐິກຕ຺ເຖຣາ ວິຍ ຫຸຕ຺ວາ ເວຫາສໍ ອພ຺ຠຸຄ຺ຄນ຺ຕ຺ວາ ປຈ຺ໂຈໂຣຫິຕ຺ວາ ສຕ຺ຖາຣໍ ວນ຺ທິຕ຺ວາ ເອກມນ຺ຕໍ ນິສີທິໍສຸ.

ເຕ ປນ ວາຓິຊກາ ຣາຊເຄຫໍ ຄນ຺ຕ຺ວາ ເທວິຍາ ຣຎ຺ຎາ ປຫິຕສາສນໍ ອາໂຣເຈຕ຺ວາ ເທວິຍາ ‘‘ອາຄຈ຺ຉນ຺ຕູ’’ຕິ ວຸຕ຺ເຕ ປວິສິຕ຺ວາ ເອກມນ຺ຕໍ ອຏ຺ຐໍສຸ. ອຖ ເນ ເທວີ ປຸຈ຺ຉິ – ‘‘ຕາຕາ, ກິໍກາຣຓາ ອາຄຕຕ຺ຖາ’’ຕິ? ‘‘ມຍໍ ຣຎ຺ຎາ ຕຸມ຺ຫາກໍ ສນ຺ຕິກໍ ເປສິຕາ, ຕີຓິ ກິຣ ໂນ ສຕສຫສ຺ສານິ ເທຖາ’’ຕິ. ‘‘ພຫຸໍ, ຠເຓ, ຠຓຖ, ກິໍ ຕຸມ຺ເຫຫິ ຣຎ຺ໂຎ ສນ຺ຕິເກ ກຕໍ, ກິສ຺ມິໍ ໂວ ຣາຊາ ປສນ຺ໂນ ເອຕ຺ຕກໍ ຘນໍ ທາເປຕີ’’ຕິ? ‘‘ເທວິ, ນ ອຎ຺ຎໍ ກິຎ຺ຈິ ກຕໍ, ເອກໍ ປນ ສາສນໍ ອາໂຣຈຍິມ຺ຫາ’’ຕິ. ‘‘ສກ຺ກາ ປນ, ຕາຕາ, ມຍ຺ຫມ຺ປິ ຕໍ ອາໂຣເຈຕຸ’’ນ຺ຕິ. ‘‘ສກ຺ກາ, ເທວີ’’ຕິ ສຸວຓ຺ຓຠິງ຺ຄາເຣນ ມຸຂໍ ວິກ຺ຂາເລຕ຺ວາ ‘‘ເທວິ, ພຸທ຺ໂຘ ໂລເກ ອຸປ຺ປນ຺ໂນ’’ຕິ. ສາປິ ຕໍ ສຸຕ຺ວາ ປີຕິຍາ ຜຸຏ຺ຐສຣີຣາ ຕິກ຺ຂຕ຺ຕຸໍ ກິຎ຺ຈິ ອສລ຺ລກ຺ເຂຕ຺ວາ ຈຕຸຕ຺ຖວາເຣ ‘‘ພຸທ຺ໂຘ ອຸປ຺ປນ຺ໂນ’’ຕິ ສຸຕ຺ວາ ‘‘ກິໍ, ຕາຕາ, ອິມສ຺ມິໍ ປເທ ຣຎ຺ຎາ ທິນ຺ນ’’ນ຺ຕິ? ‘‘ສຕສຫສ຺ສໍ, ເທວີ’’ຕິ. ‘‘ຕາຕາ, ອນນຸຈ຺ຉວິກໍ ຣຎ຺ຎາ ກຕໍ ເອວຣູປໍ ສາສນໍ ສຸຕ຺ວາ ຕຸມ຺ຫາກໍ ສຕສຫສ຺ສທທມາເນນ, ອຫໍ ໂວ ມມ ທຸຄ຺ຄຕປຓ຺ຓາກາເຣ ຕີຓິ ສຕສຫສ຺ສານິ ທມ຺ມິ. ອປຣໍ ກິຎ຺ຈິ ຕຸມ຺ເຫຫິ ອາໂຣຈິຕ’’ນ຺ຕິ? ເຕ ອິທຎ຺ຈ ອິທຎ຺ຈາຕິ ອິຕຣານິປິ ທ຺ເວ ສາສນານິ ອາໂຣເຈສຸໍ. ເທວີ ປຸຣິມນເຍເນວ ຕໂຍ ຕໂຍ ວາເຣ ອສລ຺ລກ຺ເຂຕ຺ວາ ຈຕຸຕ຺ຖຈຕຸຕ຺ຖວາເຣ ຕີຓິ ຕີຓິ ສຕສຫສ຺ສານິ ອທາສິ. ເອວໍ ເຕ ສພ຺ພານິ ທ຺ວາທສສຕສຫສ຺ສານິ ລຠິໍສຸ.

ອຖ ເນ ເທວີ ປຸຈ຺ຉິ – ‘‘ຣາຊາ ກຫໍ, ຕາຕາ’’ຕິ? ‘‘ເທວິ, ຣາຊາ ‘ສຕ຺ຖາຣໍ ອຸທ຺ທິສ຺ສ ປພ຺ພຊິສ຺ສາມີ’ຕິ ວຕ຺ວາ ຄໂຕ’’ຕິ. ‘‘ມຍ຺ຫໍ ເຕນ ກິໍ ສາສນໍ ທິນ຺ນ’’ນ຺ຕິ? ‘‘ສພ຺ພໍ ກິຣ ອິສ຺ສຣິຍໍ ຕຸມ຺ຫາກໍ ວິສ຺ສຏ຺ຐໍ, ‘ຕຸມ຺ເຫ ກິຣ ຍຖາສຸຂໍ ສມ຺ປຕ຺ຕິໍ ອນຸຠວຖາ’’’ຕິ. ‘‘ອມຈ຺ຈາ ປນ ກຸຫິໍ, ຕາຕາ’’ຕິ? ‘‘ເຕປິ ຣຎ຺ຎາ ສທ຺ຘິໍ ‘ປພ຺ພຊິສ຺ສາມາ’ຕິ ຄຕາ, ເທວີ’’ຕິ. ສາ ເຕສໍ ຠຣິຍາໂຍ ປກ຺ໂກສາເປຕ຺ວາ, ‘‘ອມ຺ມາ, ຕຸມ຺ຫາກໍ ສາມິກາ ຣຎ຺ຎາ ສທ຺ຘິໍ ‘ປພ຺ພຊິສ຺ສາມາ’ຕິ ຄຕາ, ຕຸມ຺ເຫ ກິໍ ກຣິສ຺ສຖາ’’ຕິ? ‘‘ກິໍ ປນ ເຕຫິ ອມ຺ຫາກໍ ສາສນໍ ປຫິຕໍ, ເທວີ’’ຕິ? ‘‘ເຕຫິ ກິຣ ອຕ຺ຕໂນ ສມ຺ປຕ຺ຕິ ຕຸມ຺ຫາກໍ ວິສ຺ສຏ຺ຐາ ‘ຕຸມ຺ເຫ ກິຣ ສມ຺ປຕ຺ຕິໍ ຍຖາສຸຂໍ ປຣິຠຸຎ຺ຊຖາ’’’ຕິ. ‘‘ຕຸມ຺ເຫ ປນ, ເທວິ, ກິໍ ກຣິສ຺ສຖາ’’ຕິ? ‘‘ອມ຺ຫາກໍ ໂສ ຕາວ ຣາຊາ ມຄ຺ເຄ ຐິໂຕ ຕີຫິ ສຕສຫສ຺ເສຫິ ຕີຓິ ຣຕນານິ ປູເຊຕ຺ວາ ເຂຬປິຓ຺ຑໍ ວິຍ ສມ຺ປຕ຺ຕິໍ ປຫາຍ ‘ປພ຺ພຊິສ຺ສາມີ’ຕິ ນິກ຺ຂນ຺ໂຕ, ມຍາປິ ຕິຓ຺ຓໍ ຣຕນານໍ ສາສນໍ ສຸຕ຺ວາ ຕານິ ນວຫິ ສຕສຫສ຺ເສຫິ ປູຊິຕານິ, ນ ໂຂ ປເນສາ ສມ຺ປຕ຺ຕິ ນາມ ຣຎ຺ໂຎເຍວ ທຸກ຺ຂາ, ມຍ຺ຫມ຺ປິ ທຸກ຺ຂາ ເອວ. ໂກ ຣຎ຺ຎາ ຉຑ຺ຑິຕເຂຬປິຓ຺ຑໍ ຊຓ຺ຓຸເກຫິ ຠູມິຍໍ ປຕິຏ຺ຐຫິຕ຺ວາ ມຸເຂນ ຄຓ຺ຫິສ຺ສຕິ, ນ ມຍ຺ຫໍ ສມ຺ປຕ຺ຕິຍາ ອຕ຺ໂຖ, ສຕ຺ຖາຣໍ ອຸທ຺ທິສ຺ສ ປພ຺ພຊິສ຺ສາມີ’’ຕິ. ‘‘ເທວິ, ມຍມ຺ປິ ຕຸມ຺ເຫຫິ ສທ຺ຘິໍ ປພ຺ພຊິສ຺ສາມາ’’ຕິ. ‘‘ສເຈ ສກ຺ໂກຖ, ສາຘູ’’ຕິ. ‘‘ສກ຺ໂກມ, ເທວີ’’ຕິ. ເຕນ ຫິ ‘‘ເອຖາ’’ຕິ ຣຖສຫສ຺ສໍ ໂຍຊາເປຕ຺ວາ ຣຖໍ ອາຣຸຍ຺ຫ ຕາຫິ ສທ຺ຘິໍ ນິກ຺ຂມິຕ຺ວາ ອນ຺ຕຣາມຄ຺ເຄ ປຐມໍ ນທິໍ ທິສ຺ວາ ຍຖາ ຣຎ຺ຎາ ປຐມໍ ປຸຈ຺ຉິຕາ, ຕເຖວ ປຸຈ຺ຉິຕ຺ວາ ສພ຺ພໍ ປວຕ຺ຕິໍ ສຸຕ຺ວາ ‘‘ຣຎ຺ຎາ ຄຕມຄ຺ຄໍ ໂອໂລເກຖາ’’ຕິ ວຕ຺ວາ ‘‘ສິນ຺ຘວານໍ ປທວລຎ຺ຊໍ ນ ປສ຺ສາມາ’’ຕິ ວຸຕ຺ເຕ ຣາຊາ ‘‘ຕີຓິ ຣຕນານິ ອຸທ຺ທິສ຺ສ ນິກ຺ຂນ຺ໂຕສ຺ມີ’’ຕິ ສຈ຺ຈກິຣິຍໍ ກຣິຕ຺ວາ ຕິຓ຺ຓໍ ຣຕນານໍ ຄຸເຓ ອນຸສ຺ສຣິຕ຺ວາ ຄໂຕ ຠວິສ຺ສຕິ, ອຫມ຺ປິ ຕີຓິ ຣຕນານິ ອຸທ຺ທິສ຺ສ ນິກ຺ຂນ຺ຕາ, ເຕສໍ ເມ ອານຸຠາເວນ ‘‘ອິທໍ ອຸທກໍ ອຸທກໍ ວິຍ ມາ ໂຫຕູ’’ຕິ ຕິຓ຺ຓໍ ຣຕນານໍ ຄຸເຓ ອນຸສ຺ສຣນ຺ຕີ ຣຖສຫສ຺ສໍ ເປເສສິ. ອຸທກໍ ປິຏ຺ຐິປາສາຓສທິສໍ ອໂຫສິ, ຈກ຺ການໍ ອຄ຺ຄຏ຺ຐາເນວ ເຕມິໍສຸ. ເອເຕເນວ ອຸປາເຍນ ອິຕຣາ ທ຺ເວປິ ນທິໂຍ ອຸຕ຺ຕຣິໍສຸ.

ສຕ຺ຖາ ຕາສໍ ອາຄຕຠາວໍ ຎຕ຺ວາ ຍຖາ ຕາ ອຕ຺ຕໂນ ສນ຺ຕິເກ ນິສິນ຺ເນ ສາມິເກ ຠິກ຺ຂູ ນ ປສ຺ສນ຺ຕິ, ຕຖາ ອຘິຏ຺ຐາສິ. ເທວີປິ ອາຄຈ຺ຉນ຺ຕີ ສຕ຺ຖຸ ສຣີຣໂຕ ນິກ຺ຂນ຺ຕາ ຣສ຺ມິໂຍ ທິສ຺ວາ ຕເຖວ ຈິນ຺ເຕຕ຺ວາ ສຕ຺ຖາຣໍ ອຸປສງ຺ກມິຕ຺ວາ, ວນ຺ທິຕ຺ວາ ເອກມນ຺ຕໍ ຐິຕາ ປຸຈ຺ຉິ – ‘‘ຠນ຺ເຕ, ມຫາກປ຺ປິໂນ ຣາຊາ ຕຸມ຺ເຫ ອຸທ຺ທິສ຺ສ ນິກ຺ຂມິຕ຺ວາ ຄໂຕ, ກຫໍ ນຸ ໂຂ ໂສ, ອມ຺ຫາກໍ ຕໍ ທສ຺ເສຖາ’’ຕິ. ‘‘ນິສີທຖ ຕາວ, ອິເຘວ ນໍ ປສ຺ສິສ຺ສຖາ’’ຕິ. ຕາ ສພ຺ພາປິ ຫຏ຺ຐຕຸຏ຺ຐາ ‘‘ອິເຘວ ກິຣ ນິສິນ຺ນາ ສາມິເກ ໂນ ປສ຺ສິສ຺ສາມາ’’ຕິ ນິສີທິໍສຸ. ສຕ຺ຖາ ອນຸປຸພ຺ພິໍ ກຖໍ ກເຖສິ. ອໂນຊາເທວີ ເທສນາປຣິໂຍສາເນ ຕາຫິ ສທ຺ຘິໍ ໂສຕາປຕ຺ຕິຜລໍ ປາປຸຓິ. ມຫາກປ຺ປິໂນ ເຖໂຣ ຕາສໍ ເທສິຍມານໍ ຘມ຺ມເທສນໍ ສຸຕ຺ວາ ສປຣິວາໂຣ ສຫ ປຏິສມ຺ຠິທາຫິ ອຣຫຕ຺ຕໍ ປາປຸຓິ. ຕສ຺ມິໍ ຂເຓ ສຕ຺ຖາ ຕາສໍ ເຕ ຠິກ຺ຂູ ທສ຺ເສສິ. ຕາສຎ຺ຫິ ອາຄຕກ຺ຂເຓເຍວ ອຕ຺ຕໂນ ສາມິເກ ກາສາວຘເຣ ມຸຓ຺ຑສີເສ ທິສ຺ວາ ຈິຕ຺ຕໍ ເອກຄ຺ຄໍ ນ ຠເວຍ຺ຍ, ມຄ຺ຄຜລໍ ນິພ຺ພຕ຺ເຕຕຸໍ ສກ຺ກາ ນ ຠເວຍ຺ຍ. ຕສ຺ມາ ອຈລສທ຺ຘາຍ ປຕິຏ຺ຐິຕກາລໂຕ ປຏ຺ຐາຍ ຕາສໍ ເຕ ຠິກ຺ຂູ ອຣຫຕ຺ຕປ຺ປຕ຺ເຕ ທສ຺ເສສິ. ຕາປິ ເຕ ທິສ຺ວາ ປຎ຺ຈປຕິຏ຺ຐິເຕນ ວນ຺ທິຕ຺ວາ, ‘‘ຠນ຺ເຕ, ຕຸມ຺ຫາກໍ ປພ຺ພຊິຕກິຈ຺ຈໍ ມຕ຺ຖກປ຺ປຕ຺ຕ’’ນ຺ຕິ ວຕ຺ວາ ສຕ຺ຖາຣໍ ວນ຺ທິຕ຺ວາ ເອກມນ຺ຕໍ ຐຕ຺ວາ ປພ຺ພຊ຺ຊໍ ຍາຈິໍສຸ.

ເອວໍ ວຸຕ຺ເຕ ສຕ຺ຖາ ອຸປ຺ປລວຓ຺ຓາຍ ເຖຣິຍາ ອາຄມນໍ ຈິນ຺ເຕສິ. ສາ ສຕ຺ຖຸ ຈິນ຺ຕິຕກ຺ຂເຓເຍວ ອາກາເສນາຄນ຺ຕ຺ວາ ຕາ ສພ຺ພາ ອິຕ຺ຖິໂຍ ຄເຫຕ຺ວາ ອາກາເສນ ຠິກ຺ຂຸນຸປສ຺ສຍໍ ເນຕ຺ວາ ປພ຺ພາເຊສິ. ຕາ ສພ຺ພາ ນຈິຣສ຺ເສວ ອຣຫຕ຺ຕໍ ປາປຸຓິໍສຸ. ສຕ຺ຖາ ຠິກ຺ຂຸສຫສ຺ສໍ ອາທາຍ ອາກາເສນ ເຊຕວນໍ ອຄມາສິ. ຕຕ຺ຣ ສຸທໍ ອາຍສ຺ມາ ມຫາກປ຺ປິໂນ ຣຕ຺ຕິຏ຺ຐານາທີສຸ ‘‘ອໂຫ ສຸຂໍ, ອໂຫ ສຸຂ’’ນ຺ຕິ ອຸທານໍ ອຸທາເນນ຺ໂຕ ວິຈຣຕິ. ຠິກ຺ຂູ ຠຄວໂຕ ອາໂຣເຈສຸໍ – ‘‘ຠນ຺ເຕ, ມຫາກປ຺ປິໂນ ‘ອໂຫ ສຸຂໍ, ອໂຫ ສຸຂ’ນ຺ຕິ ອຸທານໍ ອຸທາເນນ຺ໂຕ ວິຈຣຕິ, ອຕ຺ຕໂນ ຣຊ຺ຊສຸຂໍ ອາຣພ຺ຠ ອຸທາເນຕິ ມຎ຺ເຎ’’ຕິ. ສຕ຺ຖາ ຕໍ ປກ຺ໂກສາເປຕ຺ວາ – ‘‘ສຈ຺ຈໍ ກິຣ ຕ຺ວໍ, ກປ຺ປິນ, ກາມສຸຂໍ ອາຣພ຺ຠ ອຸທານໍ ອຸທາເນສີ’’ຕິ? ‘‘ຠຄວາ ເມ, ຠນ຺ເຕ, ຕໍ ອາຣພ຺ຠ ອຸທານຠາວໍ ວາ ອຎ຺ຎໍ ອາຣພ຺ຠ ອຸທານຠາວໍ ວາ ຊານາຕີ’’ຕິ. ອຖ ສຕ຺ຖາ – ‘‘ນ, ຠິກ຺ຂເວ, ມມ ປຸຕ຺ໂຕ ກາມສຸຂໍ ຣຊ຺ຊສຸຂໍ ອາຣພ຺ຠ ອຸທານໍ ອຸທາເນຕິ, ປຸຕ຺ຕສ຺ສ ປນ ເມ ຘມ຺ມໍ ຈຣໂຕ ຘມ຺ມປີຕິ ນາມ ອຸປ຺ປຊ຺ຊຕິ, ໂສ ອມຕມຫານິພ຺ພານໍ ອາຣພ຺ຠ ເອວໍ ອຸທານໍ ອຸທາເນສີ’’ຕິ ອນຸສນ຺ຘິໍ ຆເຏຕ຺ວາ ຘມ຺ມໍ ເທເສນ຺ໂຕ ອິມໍ ຄາຖມາຫ –

‘‘ຘມ຺ມປີຕິ ສຸຂໍ ເສຕິ, ວິປ຺ປສນ຺ເນນ ເຈຕສາ;

ອຣິຍປ຺ປເວທິເຕ ຘມ຺ເມ, ສທາ ຣມຕິ ປຓ຺ຑິໂຕ’’ຕິ. (ຘ. ປ. ໗໙);

ອເຖກທິວສໍ ສຕ຺ຖາ ຠິກ຺ຂູ ອາມນ຺ເຕສິ – ‘‘ກຈ຺ຈິ, ຠິກ຺ຂເວ, ກປ຺ປິໂນ ຠິກ຺ຂູນໍ ຘມ຺ມໍ ເທເສຕີ’’ຕິ? ‘‘ອປ຺ໂປສ຺ສຸກ຺ໂກ, ຠນ຺ເຕ, ທິຏ຺ຐຘມ຺ມສຸຂວິຫາຣໍ ອນຸຍຸຕ຺ໂຕ ວິຫຣຕິ, ໂອວາທມຕ຺ຕມ຺ປິ ນ ເທຕີ’’ຕິ. ສຕ຺ຖາ ເຖຣໍ ປກ຺ໂກສາເປຕ຺ວາ – ‘‘ສຈ຺ຈໍ ກິຣ ຕ຺ວໍ, ກປ຺ປິນ, ອນ຺ເຕວາສິການໍ ໂອວາທມຕ຺ຕມ຺ປິ ນ ເທສີ’’ຕິ? ‘‘ສຈ຺ຈໍ, ຠຄວາ’’ຕິ. ‘‘ພ຺ຣາຫ຺ມຓ, ມາ ເອວໍ ອກາສິ, ອຊ຺ຊ ປຏ຺ຐາຍ ອຸປຄຕານໍ ຠິກ຺ຂູນໍ ຘມ຺ມໍ ເທເສຫີ’’ຕິ. ‘‘ສາຘຸ, ຠນ຺ເຕ’’ຕິ ເຖໂຣ ຠຄວໂຕ ວຈນໍ ສິຣສາ ສມ຺ປຏິຈ຺ຉິຕ຺ວາ ເອໂກວາເທເນວ ສມຓສຫສ຺ສໍ ອຣຫຕ຺ເຕ ປຕິຏ຺ຐາເປສິ. ເຕນ ນໍ ສຕ຺ຖາ ປຏິປາຏິຍາ ອຕ຺ຕໂນ ສາວເກ ຐານນ຺ຕເຣ ຐເປນ຺ໂຕ ‘‘ເອຕທຄ຺ຄໍ, ຠິກ຺ຂເວ, ມມ ສາວການໍ ຠິກ຺ຂຸໂອວາທການໍ ຍທິທໍ ມຫາກປ຺ປິໂນ’’ຕິ (ອ. ນິ. ໑.໒໑໙, ໒໓໑) ເອຕທຄ຺ເຄ ຐເປສິ.

໖໖. ເອວໍ ເຖໂຣ ປຕ຺ຕອຣຫຕ຺ຕຜໂລ ອຕ຺ຕໂນ ປຸພ຺ພກມ຺ມໍ ສຣິຕ຺ວາ ໂສມນສ຺ສຊາໂຕ ປຸພ຺ພຈຣິຕາປທານໍ ປກາເສນ຺ໂຕ ປທຸມຸຕ຺ຕໂຣ ນາມ ຊິໂນຕິອາທິມາຫ. ອຸທິໂຕ ອຊຏາກາເສຕິ ສກລາກາເສ ອຸທິໂຕ ອຸຏ຺ຐິໂຕ ປາກຏຠູໂຕ. ສຣທມ຺ພເຣ ສຣທກາເລ ອາກາເສ ຣວີວ ສູຣິໂຍ ອິວາຕິ ອຕ຺ໂຖ.

໗໐. ອກ຺ຂທສ຺ໂສ ຕທາ ອາສິນ຺ຕິ ຕສ຺ມິໍ ປທຸມຸຕ຺ຕຣສ຺ສ ຠຄວໂຕ ກາເລ ສາຣທສ຺ສີ ຫິຕທສ຺ສີ ອາຈຣິໂຍ ປາກໂຏ ອໂຫສິນ຺ຕິ ອຕ຺ໂຖ.

໗໑. ສາວກສ຺ສ ກຕາວິໂນຕິ ຕສ຺ສ ຠຄວໂຕ ເມ ມນໍ ມມ ຈິຕ຺ຕໍ, ຕປ຺ປຍນ຺ຕສ຺ສ ໂຕສຍນ຺ຕສ຺ສ ສາວກສ຺ສ ໂອວາທກສ຺ສ ຄຸຓໍ ປກາສຍໂຕ ອຄ຺ຄຏ຺ຐາເນ ຐເປນ຺ຕສ຺ສ ກຕາວິໂນ ສາຕຈ຺ຈກິຈ຺ຈຍຸຕ຺ຕສ຺ສ ວຈນໍ ສຸຕ຺ວາຕິ ສມ຺ພນ຺ໂຘ.

໗໓. ຫໍສສມຠາໂຄຕິ ຫໍສສທິສຄາມິ. ຫໍສທຸນ຺ທຸຠິນິສ຺ສໂນຕິ ຫໍສຣໂວ ທຸນ຺ທຸຠິເຠຣິສທ຺ທສທິສວຈໂນ ‘‘ເອຕໍ ມຫາມຕ຺ຕໍ ປສ຺ສຖ, ຠິກ຺ຂໂວ’’ຕິ ອາຫາຕິ ສມ຺ພນ຺ໂຘ.

໗໔. ສມຸຄ຺ຄຕຕນູຣຸຫນ຺ຕິ ສຸຏ຺ຐຸ ອຸຄ຺ຄຕໂລມໍ ອຸທ຺ຘຄ຺ຄໂລມໍ, ອຸທຄ຺ຍມນໍ ວາ. ຊີມູຕວຓ຺ຓນ຺ຕິ ມຸຕ຺ຕຜລສມານວຓ຺ຓໍ ສຸນ຺ທຣສຣີຣປຠນ຺ຕິ ອຕ຺ໂຖ. ປີຓໍສນ຺ຕິ ປຣິປຸຓ຺ຓໍ ອໍສໍ. ປສນ຺ນນຍນານນນ຺ຕິ ປສນ຺ນອກ຺ຂິປສນ຺ນມຸຂນ຺ຕິ ອຕ຺ໂຖ.

໗໕. ກຕາວິໂນຕິ ກຕາຘິກາຣສ຺ສ ເອຕທຄ຺ເຄ ຐິຕສ຺ສ ຠິກ຺ຂຸໂນ ຐານໍ ໂສ ເອໂສ ມຸທິຕາຍ ປຫຏ຺ຐຈິຕ຺ຕຕາຍ ປຕ຺ເຖຕີຕິ ສມ຺ພນ຺ໂຘ.

໘໑. ສຕໂສ ອນຸສາສິຍາຕິ ຘມ຺ເມນ ສເມນ ວຈເນນ ກາຣຓວເສນ ອນຸສາສິຕ຺ວາຕິ ອຕ຺ໂຖ. ພາຣາຓສິຍມາສນ຺ເນຕິ ພາຣາຓສິຍາ ສມີເປ ເປສກາຣຄາເມ. ຊາໂຕ ເກນິຍຊາຕິຍນ຺ຕິ ຕນ຺ຕວາຍຊາຕິຍາ ເປສກາຣກຸເລ ຊາໂຕຕິ ອຕ຺ໂຖ. ເສສໍ ສຸວິຎ຺ເຎຍ຺ຍເມວາຕິ.

ມຫາກປ຺ປິນຕ຺ເຖຣອປທານວຓ຺ຓນາ ສມຕ຺ຕາ.

໔. ທພ຺ພມລ຺ລປຸຕ຺ຕຕ຺ເຖຣອປທານວຓ຺ຓນາ

ຈຕຸຕ຺ຖາປທາເນ ປທຸມຸຕ຺ຕໂຣ ນາມ ຊິໂນຕິອາທິກໍ ອາຍສ຺ມໂຕ ທພ຺ພມລ຺ລປຸຕ຺ຕຕ຺ເຖຣສ຺ສ ອປທານໍ. ອຍມ຺ປິ ປຸຣິມພຸທ຺ເຘສຸ ກຕາຘິກາໂຣ ຕຕ຺ຖ ຕຕ຺ຖ ຠເວ ວິວຏ຺ຏູປນິສ຺ສຍານິ ປຸຎ຺ຎານິ ອຸປຈິນນ຺ໂຕ ປທຸມຸຕ຺ຕຣສ຺ສ ຠຄວໂຕ ກາເລ ຫໍສວຕີນຄເຣ ເສຏ຺ຐິປຸຕ຺ໂຕ ຫຸຕ຺ວາ ຊາໂຕ ວິຠວສມ຺ປນ຺ໂນ ອໂຫສິ, ສຕ຺ຖຣິ ປສນ຺ໂນ ສຕ຺ຖຸ ຘມ຺ມເທສນໍ ສຸຓນ຺ໂຕ ສຕ຺ຖາຣໍ ເອກໍ ຠິກ຺ຂຸໍ ເສນາສນປຎ຺ຎາປການໍ ອຄ຺ຄຏ຺ຐາເນ ຐເປນ຺ຕໍ ທິສ຺ວາ ປສນ຺ນມານໂສ ພຸທ຺ຘປ຺ປມຸຂໍ ຠິກ຺ຂຸສງ຺ຆໍ ນິມນ຺ເຕຕ຺ວາ ສຕ຺ຕາຫໍ ມຫາທານໍ ທຕ຺ວາ ສຕ຺ຕາຫຈ຺ຈເຍນ ຠຄວໂຕ ປາທມູເລ ນິປຕິຕ຺ວາ ຕໍ ຐານໍ ປຕ຺ເຖສິ. ຠຄວາປິສ຺ສ ສມິຊ຺ຌນຠາວໍ ຎຕ຺ວາ ພ຺ຍາກາສິ. ໂສ ຍາວຊີວໍ ກຸສລໍ ກຕ຺ວາ ຕໂຕ ຈຸໂຕ ຕຸສິຕາທີສຸ ເທເວສຸ ທິພ຺ພສມ຺ປຕ຺ຕິໍ ອນຸຠວິຕ຺ວາ ຕໂຕ ຈຸໂຕ ວິປສ຺ສິສ຺ສ ຠຄວໂຕ ກາເລ ເອກສ຺ມິໍ ກຸເລ ນິພ຺ພຕ຺ໂຕ ອສປ຺ປຸຣິສສໍສຄ຺ເຄນ ຕສ຺ສ ສາວກໍ ຠິກ຺ຂຸໍ ອຣຫາຕິ ຊານນ຺ໂຕປິ ອພ຺ຠູເຕນ ອພ຺ຠາຈິກ຺ຂິ. ຕສ຺ເສວ ສາວການໍ ຂີຣສລາກຠຕ຺ຕໍ ອທາສິ. ໂສ ຍາວຕາຍຸກໍ ປຸຎ຺ຎານິ ກຕ຺ວາ ເທວມນຸສ຺ເສສຸ ສໍສຣນ຺ໂຕ ອຸຠຍສມ຺ປຕ຺ຕິໂຍ ອນຸຠວິຕ຺ວາ ກສ຺ສປທສພລສ຺ສ ກາເລ ກຸລເຄເຫ ນິພ຺ພຕ຺ໂຕ ໂອສານກາເລ ສາສເນ ປພ຺ພຊິໂຕ ປຣິນິພ຺ພຸເຕ ຠຄວຕິ ສກລໂລເກ ໂກລາຫເລ ຊາເຕ ສຕ຺ຕ ຠິກ຺ຂໂວ ປພ຺ພຊິໂຕ ປຈ຺ຈນ຺ຕຊນປເທ ວນມຊ຺ເຌ ເອກໍ ປພ຺ພຕໍ ອຠິຣຸຫິຕ຺ວາ ‘‘ຊີວິຕາສາ ໂອໂຣຫນ຺ຕຸ ນິຣາລຍາ ນິສີທນ຺ຕູ’’ຕິ ນິສ຺ເສຓິໍ ປາເຕສຸໍ. ເຕສໍ ໂອວາທທາຍໂກ ເຊຏ຺ຐກຕ຺ເຖໂຣ ສຕ຺ຖາຫພ຺ຠນ຺ຕເຣ ອຣຫາ ອໂຫສິ. ຕທນນ຺ຕຣຕ຺ເຖໂຣ ອນາຄາມີ, ອິຕເຣ ປຎ຺ຈ ປຣິສຸທ຺ຘສີລາ ຕໂຕ ຈຸຕາ ເທວໂລເກ ນິພ຺ພຕ຺ຕາ. ຕຕ຺ຖ ເອກໍ ພຸທ຺ຘນ຺ຕຣໍ ທິພ຺ພສຸຂໍ ອນຸຠວິຕ຺ວາ ອິມສ຺ມິໍ ພຸທ຺ຘຸປ຺ປາເທ ປຸກ຺ກຸສາຕິ (ມ. ນິ. ໓.໓໔໒), ສຠິໂຍ (ສຸ. ນິ. ສຠິຍສຸຕ຺ຕ), ພາຫິໂຍ (ອຸທາ. ໑໐), ກຸມາຣກສ຺ສໂປຕິ (ມ. ນິ. ໑.໒໔໙) ອິເມ ຈຕ຺ຕາໂຣ ຕຕ຺ຖ ຕຕ຺ຖ ນິພ຺ພຕ຺ຕິໍສຸ. ອຍໍ ປນ ມລ຺ລຣຏ຺ເຐ ອນຸປິຍນຄເຣ ນິພ຺ພຕ຺ຕິ. ຕສ຺ມິໍ ມາຕຸກຸຈ຺ຉິໂຕ ອນິກ຺ຂນ຺ເຕເຍວ ມາຕາ ກາລມກາສິ, ອເຖໂກ ຕສ຺ສາ ສຣີຣໍ ຌາປນຕ຺ຖາຍ ຈິຕກສ຺ມິໍ ອາໂຣເປຕ຺ວາ ກຸມາຣໍ ທພ຺ພນ຺ຕເຣ ປຕິຕໍ ຄເຫຕ຺ວາ ຊຄ຺ຄາເປສິ. ທພ຺ເພ ປຕິຕຕ຺ຕາ ທພ຺ໂພ ມລ຺ລປຸຕ຺ໂຕຕິ ປາກໂຏ ອໂຫສິ. ອປຣຠາເຄ ປຸພ຺ພສມ຺ຠາຣວເສນ ປພ຺ພຊິ, ໂສ ກມ຺ມຏ຺ຐານມນຸຍຸຕ຺ໂຕ ນຈິຣສ຺ເສວ ສຫ ປຏິສມ຺ຠິທາຫິ ອຣຫຕ຺ຕໍ ປາປຸຓິ.

ອຖ ນໍ ສຕ຺ຖາ ມຊ຺ຌຕ຺ຕຠາເວນ ອານຸຠາວສມ຺ປນ຺ນຠາເວນ ຈ ຠິກ຺ຂູນໍ ເສນາສນໍ ປຎ຺ຎາປເນ ຠຕ຺ຕຸທ຺ເທສເນ ຈ ນິໂຍເຊສິ. ສພ຺ໂພ ຈ ຠິກ຺ຂຸສງ຺ໂຆ ຕໍ ສມນ຺ເນສິ. ຕໍ ວິນຍຂນ຺ຘເກ (ຈູຬວ. ໑໘໙-໑໙໐) ອາຄຕເມວ. ອປຣຠາເຄ ເຖໂຣ ເອກສ຺ສ ວຣສລາກທາຍກສ຺ສ ສລາກຠຕ຺ຕໍ ເມຕ຺ຕິຍຠູມຊການໍ ຠິກ຺ຂູນໍ ອຸທ຺ທິສິ. ເຕ ຫຏ຺ຐຕຸຏ຺ຐາ ‘‘ສ຺ເວ ມຍ຺ຫໍ ມຸຄ຺ຄຆຕມຘຸມິສ຺ສກຠຕ຺ຕໍ ຠຸຎ຺ຊິສ຺ສາມາ’’ຕິ ອຸສ຺ສາຫຊາຕາ ອເຫສຸໍ. ໂສ ປນ ອຸປາສໂກ ເຕສໍ ວາຣປ຺ປຕ຺ຕຠາວໍ ສຸຕ຺ວາ ທາສິໍ ອາຓາເປສິ – ‘‘ເຍ, ເຊ, ຠິກ຺ຂູ ສ຺ເວ ອິຘ ອາຄມິສ຺ສນ຺ຕິ, ເຕ ກຓາຊເກນ ພິລງ຺ຄທຸຕິເຍນ ປຣິວິສາຫີ’’ຕິ. ສາປິ ຕເຖວ ເຕ ຠິກ຺ຂູ ອາຄເຕ ໂກຏ຺ຐກປມຸເຂ ນິສີທາເປຕ຺ວາ ໂຠເຊສິ. ເຕ ຠິກ຺ຂູ ອນຕ຺ຕມນາ ໂກເປນ ຕຏຕຏາຍນ຺ຕາ ເຖເຣ ອາຆາຕໍ ພນ຺ຘິຕ຺ວາ ‘‘ມຘຸຣຠຕ຺ຕທາຍກໍ ອມ຺ຫາກໍ ອມຘຸຣຠຕ຺ຕໍ ທາເປຕຸໍ ເອໂສວ ນິໂຍເຊສີ’’ຕິ ທຸກ຺ຂີ ທຸມ຺ມນາ ນິສີທິໍສຸ. ອຖ ເຕ ເມຕ຺ຕິຍາ ນາມ ຠິກ຺ຂຸນີ ‘‘ກິໍ, ຠນ຺ເຕ, ທຸມ຺ມນາ’’ຕິ ປຸຈ຺ຉິ. ເຕ, ‘‘ຠຄິນິ, ກິໍ ອມ຺ເຫ ທພ຺ເພນ ມລ຺ລປຸຕ຺ເຕນ ວິເຫຐິຍມາເນ ອຊ຺ຌຸເປກ຺ຂສີ’’ຕິ ອາຫໍສຸ. ‘‘ກິໍ, ຠນ຺ເຕ, ມຍາ ສກ຺ກາ ກາຕຸ’’ນ຺ຕິ? ‘‘ຕສ຺ສ ໂທສໍ ອາໂຣເປຫີ’’ຕິ. ສາ ຕຕ຺ຖ ຕຕ຺ຖ ເຖຣສ຺ສ ອຠູຕາໂຣປນໍ ອກາສິ. ຕໍ ສຸຕ຺ວາ ຠິກ຺ຂູ ຠຄວໂຕ ອາໂຣເຈສຸໍ. ອຖ ຠຄວາ ທພ຺ພໍ ມລ຺ລປຸຕ຺ຕໍ ປກ຺ໂກສາເປຕ຺ວາ – ‘‘ສຈ຺ຈໍ ກິຣ ຕ຺ວໍ, ທພ຺ພ, ເມຕ຺ຕິຍາຍ ຠິກ຺ຂຸນິຍາ ວິປ຺ປກາຣມກາສີ’’ຕິ ປຸຈ຺ຉິ. ‘‘ຍຖາ ມໍ, ຠນ຺ເຕ, ຠຄວາ ຊານາຕີ’’ຕິ. ‘‘ນ ໂຂ, ທພ຺ພ, ທພ຺ພາ ເອວໍ ນິພ຺ເພເຐນ຺ຕິ, ກາຣກຠາວໍ ວາ ອກາຣກຠາວໍ ວາ ວເທຫີ’’ຕິ. ‘‘ອກາຣໂກ ອຫໍ, ຠນ຺ເຕ’’ຕິ. ຠຄວາ – ‘‘ເມຕ຺ຕິຍໍ ຠິກ຺ຂຸນິໍ ນາເສຕ຺ວາ ເຕ ຠິກ຺ຂູ ອນຸຍຸຎ຺ຊຖາ’’ຕິ ອາຫ. ອຸປາລິຕ຺ເຖຣປ຺ປມຸຂາ ຠິກ຺ຂູ ຕໍ ຠິກ຺ຂຸນິໍ ອຸປ຺ປພ຺ພາເຊຕ຺ວາ ເມຕ຺ຕິຍຠູມຊເກ ຠິກ຺ຂູ ອນຸຍຸຎ຺ຊິຕ຺ວາ ເຕຫິ ‘‘ອມ຺ເຫຫິ ນິໂຍຊິຕາ ສາ ຠິກ຺ຂຸນີ’’ຕິ ວຸຕ຺ເຕ ຠຄວໂຕ ເອກມຕ຺ຖໍ ອາໂຣເຈສຸໍ. ຠຄວາ ເມຕ຺ຕິຍຠູມຊການໍ ຠິກ຺ຂູນໍ ອມູລກສງ຺ຆາທິເສສໍ ປຎ຺ຎເປສິ.

ເຕນ ຈ ສມເຍນ ທພ຺ພຕ຺ເຖໂຣ ຠິກ຺ຂູນໍ ເສນາສນໍ ປຎ຺ຎາເປນ຺ໂຕ ເວຬຸວນວິຫາຣສ຺ສ ສາມນ຺ຕາ ອຏ຺ຐາຣສມຫາວິຫາເຣ ສຠາເຄ ຠິກ຺ຂູ ເປເສນ຺ໂຕ ຣຕ຺ຕິຠາເຄ ອນ຺ຘກາເຣ ອງ຺ຄຸລິຍາ ປທີປໍ ຊາເລຕ຺ວາ ເຕເນວາໂລເກນ ອນິທ຺ຘິມນ຺ເຕ ຠິກ຺ຂູ ເປເສສິ. ເອວໍ ເຖຣສ຺ສ ເສນາສນປຎ຺ຎາປນຠຕ຺ຕຸທ຺ເທສນກິຈ຺ເຈ ປາກເຏ ຊາເຕ ສຕ຺ຖາ ອຣິຍຄຓມຊ຺ເຌ ທພ຺ພຕ຺ເຖຣໍ ຐານນ຺ຕເຣ ຐເປນ຺ໂຕ ‘‘ເອຕທຄ຺ຄໍ, ຠິກ຺ຂເວ, ມມ ສາວການໍ ຠິກ຺ຂູນໍ ເສນາສນປຎ຺ຎາປການໍ ຍທິທໍ ທພ຺ໂພ ມລ຺ລປຸຕ຺ໂຕ’’ຕິ (ອ. ນິ. ໑.໒໐໙, ໒໑໔) ເອຕທຄ຺ເຄ ຐເປສິ.

໑໐໘. ເຖໂຣ ອຕ຺ຕໂນ ປຸພ຺ພກມ຺ມໍ ສຣິຕ຺ວາ ໂສມນສ຺ສຊາໂຕ ປຸພ຺ພຈຣິຕາປທານໍ ປກາເສນ຺ໂຕ ປທຸມຸຕ຺ຕໂຣ ນາມ ຊິໂນຕິອາທິມາຫ. ຕໍ ສພ຺ພໍ ເຫຏ຺ຐາ ວຸຕ຺ຕຕ຺ຖເມວ. ອິໂຕ ເອກນວຸເຕ ກປ຺ເປ ວິປສ຺ສີ ນາມ ນາຍໂກ ໂລເກ ອຸປ຺ປຊ຺ຊີຕິ ສມ຺ພນ຺ໂຘ.

໑໒໕. ທຸຏ຺ຐຈິຕ຺ໂຕຕິ ທູສິຕຈິຕ຺ໂຕ ອສາຘຸສງ຺ຄເມນ ອປສນ຺ນຈິຕ຺ໂຕຕິ ອຕ຺ໂຖ. ອຸປວທິໍ ສາວກໍ ຕສ຺ສາຕິ ຕສ຺ສ ຠຄວໂຕ ຂີຓາສວໍ ສາວກໍ ອຸປວທິໍ, ອຸປຣິ ອຠູຕໍ ວຈນໍ ອາໂຣເປສິໍ, ອພ຺ຠກ຺ຂານໍ ອກາສິນ຺ຕິ ອຕ຺ໂຖ.

໑໓໒. ທຸນ຺ທຸຠິໂຍຕິ ທຸນ຺ທຸໍ ອິຕິ ສທ຺ທາຍນໂຕ ທຸນ຺ທຸຠິສງ຺ຂາຕາ ເຠຣິໂຍ. ນາທຍິໍສູຕິ ສທ຺ທໍ ກຣິໍສຸ. ສມນ຺ຕໂຕ ອສນິໂຍຕິ ສພ຺ພທິສາຠາຄໂຕ ອສເນ ວິນາສເນ ນິຍຸຕ຺ໂຕຕິ ອສນິໂຍ, ເທວທຓ຺ຑາ ຠຍາວຫາ ຜລິໍສູຕິ ສມ຺ພນ຺ໂຘ.

໑໓໓. ອຸກ຺ກາ ປຕິໍສຸ ນຠສາຕິ ອາກາສໂຕ ອຄ຺ຄິກ຺ຂນ຺ຘາ ຈ ປຕິໍສູຕິ ອຕ຺ໂຖ. ຘູມເກຕຸ ຈ ທິສ຺ສຕີຕິ ຘູມຣາຊິສຫິໂຕ ອຄ຺ຄິກ຺ຂນ຺ໂຘ ຈ ທິສ຺ສຕິ ປຎ຺ຎາຍຕີຕິ ອຕ຺ໂຖ. ເສສໍ ສຸວິຎ຺ເຎຍ຺ຍເມວາຕິ.

ທພ຺ພມລ຺ລປຸຕ຺ຕຕ຺ເຖຣອປທານວຓ຺ຓນາ ສມຕ຺ຕາ.

໕. ກຸມາຣກສ຺ສປຕ຺ເຖຣອປທານວຓ຺ຓນາ

ປຎ຺ຈມາປທາເນ ອິໂຕ ສຕສຫສ຺ສມ຺ຫີຕິອາທິກໍ ອາຍສ຺ມໂຕ ກຸມາຣກສ຺ສປຕ຺ເຖຣສ຺ສ ອປທານໍ. ອຍໍ ກິຣ ປທຸມຸຕ຺ຕຣສ຺ສ ຠຄວໂຕ ກາເລ ພ຺ຣາຫ຺ມຓກຸເລ ນິພ຺ພຕ຺ໂຕ ວິຎ຺ຎຸຕໍ ປຕ຺ວາ ເອກທິວສໍ ສຕ຺ຖຸ ສນ຺ຕິເກ ຘມ຺ມໍ ສຸຓນ຺ໂຕ ສຕ຺ຖາຣໍ ເອກໍ ຠິກ຺ຂຸໍ ຈິຕ຺ຕກຖິການໍ ອຄ຺ຄຏ຺ຐາເນ ຐເປນ຺ຕໍ ທິສ຺ວາ ສຍມ຺ປິ ຕໍ ຐານນ຺ຕຣໍ ປຕ຺ເຖນ຺ໂຕ ປຓິຘານໍ ກຕ຺ວາ ຕທນຸຣູປານິ ປຸຎ຺ຎານິ ກໂຣນ຺ໂຕ ຍາວຕາຍຸກໍ ຐຕ຺ວາ ຕໂຕ ຈຸໂຕ ເທວມນຸສ຺ເສສຸ ສໍສຣນ຺ໂຕ ອຸຠຍສມ຺ປຕ຺ຕິໂຍ ອນຸຠວິຕ຺ວາ ກສ຺ສປສ຺ສ ຠຄວໂຕ ກາເລ ກຸລເຄເຫ ນິພ຺ພຕ຺ໂຕ ຕສ຺ສ ຠຄວໂຕ ສາສເນ ປພ຺ພຊິຕ຺ວາ ສມຓຘມ຺ມໍ ກຕ຺ວາ ສຸຄຕີສຸເຍວ ສໍສຣນ຺ໂຕ ທິພ຺ພສຸຂໍ ມານຸສສຸຂຎ຺ຈ ອນຸຠວິຕ຺ວາ ອິມສ຺ມິໍ ພຸທ຺ຘຸປ຺ປາເທ ຣາຊຄເຫ ເອກິສ຺ສາ ເສຏ຺ຐິຘີຕາຍ ກຸຈ຺ຉິມ຺ຫິ ນິພ຺ພຕ຺ໂຕ. ສາ ກິຣ ກຸມາຣິກາກາເລເຍວ ປພ຺ພຊິຕຸກາມາ ມາຕາປິຕໂຣ ຍາຈິຕ຺ວາ ປພ຺ພຊ຺ຊໍ ອລຠມານາ ປຕິກຸລໍ ຄນ຺ຕ຺ວາ ຄພ຺ຠໍ ຄຓ຺ຫິຕ຺ວາ ຕໍ ອຊານິຕ຺ວາ ‘‘ສາມິກໍ ອາຣາເຘຕ຺ວາ ປພ຺ພຊ຺ຊໍ ອນຸຊານາເປສ຺ສາມີ’’ຕິ ຈິນ຺ເຕສິ. ສາ ສາມິກໍ ອາຣາເຘນ຺ຕີ, ອຍ຺ຍປຸຕ຺ຕ –

‘‘ສເຈ ອິມສ຺ສ ກາຍສ຺ສ, ອນ຺ໂຕ ພາຫິຣໂກ ສິຍາ;

ທຓ຺ຑໍ ນູນ ຄເຫຕ຺ວານ, ກາເກ ໂສເຓ ນິວາຣເຍ’’ຕິ. (ວິສຸທ຺ຘິ. ໑.໑໒໒) –

ອາທິນາ ສຣີຣສ຺ສ ໂທສໍ ທສ຺ເສນ຺ຕີ ຕໍ ອາຣາເຘສິ.

ສາ ສາມິເກນ ອນຸຎ຺ຎາຕາ ຄພ຺ຠິນິຠາວໍ ອຊານນ຺ຕີ ເທວທຕ຺ຕປກ຺ຂິຍາສຸ ຠິກ຺ຂຸນີສຸ ປພ຺ພຊິ. ຕສ຺ສາ ຄພ຺ຠິນິຠາວໍ ທິສ຺ວາ ຠິກ຺ຂຸນິໂຍ ເທວທຕ຺ຕໍ ປຸຈ຺ຉິໍສຸ. ໂສ ‘‘ອສ຺ສມຓີ’’ຕິ ອາຫ. ສາ ‘‘ນາຫໍ ເທວທຕ຺ຕໍ ອຸທ຺ທິສ຺ສ ປພ຺ພຊິຕາ, ຠຄວນ຺ຕໍ ອຸທ຺ທິສ຺ສ ປພ຺ພຊິຕາ’’ຕິ ຠຄວໂຕ ສນ຺ຕິກໍ ຄນ຺ຕ຺ວາ ທສພລໍ ປຸຈ຺ຉິ. ສຕ຺ຖາ ອຸປາລິຕ຺ເຖຣໍ ປຏິຈ຺ຉາເປສິ. ເຖໂຣ ສາວຕ຺ຖິນຄຣວາສີນິ ກຸລານິ ວິສາຂຎ຺ຈ ອຸປາສິກໍ ປກ຺ໂກສາເປຕ຺ວາ ສຣາຊິກາຍ ປຣິສາຍ ຕໍ ວິນິຈ຺ຉິນນ຺ໂຕ ‘‘ປຸເຣ ລທ຺ໂຘ ຄພ຺ໂຠ, ອໂຣຄາ ປພ຺ພຊ຺ຊາ’’ຕິ ອາຫ. ຕໍ ສຸຕ຺ວາ ສຕ຺ຖາ ‘‘ສາຘຸ ສຸວິນິຈ຺ຉິຕໍ ອຸປາລິນາ ອຘິກຣຓ’’ນ຺ຕິ ເຖຣສ຺ສ ສາຘຸກາຣໍ ອທາສິ.

ສາ ຠິກ຺ຂຸນີ ສຸວຓ຺ຓພິມ຺ພສທິສໍ ປຸຕ຺ຕໍ ວິຊາຍິ. ຕໍ ຣາຊາ ປເສນທິ ໂກສໂລ ‘‘ທາຣກປຣິຫຣຓໍ ຠິກ຺ຂຸນີນໍ ປລິໂພໂຘ’’ຕິ ຘາຕີນໍ ທາເປຕ຺ວາ ໂປສາເປສິ, ກສ຺ສໂປຕິສ຺ສ ນາມໍ ກຣິໍສຸ. ອປຣຠາເຄ ອລງ຺ກຣິຕ຺ວາ ສຕ຺ຖຸ ສນ຺ຕິກໍ ເນຕ຺ວາ ປພ຺ພາເຊສິ. ກຸມາຣກາເລ ປພ຺ພຊິຕຕ຺ຕາ ປນ ຠຄວຕາ ‘‘ກສ຺ສປໍ ປກ຺ໂກສຖ, ອິທໍ ຜລໍ ວາ ຂາທນີຍໍ ວາ ກສ຺ສປສ຺ສ ເທຖາ’’ຕິ ວຸຕ຺ເຕ ‘‘ກຕຣກສ຺ສປສ຺ສາ’’ຕິ ‘‘ກຸມາຣກສ຺ສປສ຺ສາ’’ຕິ ເອວໍ ຄຫິຕນາມຕ຺ຕາ ຣຎ຺ຎາ ໂປສາວນີຍປຸຕ຺ຕຕ຺ຕາ ຈ ວຸທ຺ຘກາເລປິ ກຸມາຣກສ຺ສໂປຕ຺ເວວ ປຎ຺ຎາຍິຕ຺ຖ.

ໂສ ປພ຺ພຊິຕກາລໂຕ ປຏ຺ຐາຍ ວິປສ຺ສນາຍ ກມ຺ມໍ ກໂຣຕິ, ພຸທ຺ຘວຈນຎ຺ຈ ອຸຄ຺ຄຓ຺ຫາຕິ. ອຖ ເຕນ ສທ຺ຘິໍ ປພ຺ພຕມຕ຺ຖເກ ສມຓຘມ຺ມໍ ກຕ຺ວາ ອນາຄາມີ ຫຸຕ຺ວາ ສຸທ຺ຘາວາເສ ນິພ຺ພຕ຺ຕມຫາພ຺ຣຫ຺ມາ ‘‘ວິປສ຺ສນາຍ ມຸຂໍ ທສ຺ເສຕ຺ວາ ມຄ຺ຄຜລຸປ຺ປຕ຺ຕິຍາ ອຸປາຍໍ ກຣິສ຺ສາມີ’’ຕິ ປຎ຺ຈທສປຎ຺ເຫ ອຠິສງ຺ຂຣິຕ຺ວາ ອນ຺ຘວເນ ວສນ຺ຕສ຺ສ ເຖຣສ຺ສ ‘‘ອິເມ ປຎ຺ເຫ ສຕ຺ຖາຣໍ ປຸຈ຺ເຉຍ຺ຍາສີ’’ຕິ ອາຈິກ຺ຂິ. ຕໂຕ ໂສ ເຕ ປຎ຺ເຫ ຠຄວນ຺ຕໍ ປຸຈ຺ຉິ. ຠຄວາປິສ຺ສ ວິສ຺ສຊ຺ເຊສິ. ເຖໂຣ ຠຄວຕາ ກຖິຕນິຍາເມເນວ ເຕ ອຸຄ຺ຄຓ຺ຫິຕ຺ວາ ວິປສ຺ສນໍ ຄພ຺ຠໍ ຄາຫາເປຕ຺ວາ ອຣຫຕ຺ຕໍ ປາປຸຓິ.

໑໕໐. ໂສ ອຣຫຕ຺ຕໍ ປຕ຺ວາ ອຕ຺ຕໂນ ປຸພ຺ພກມ຺ມໍ ສຣິຕ຺ວາ ໂສມນສ຺ສຊາໂຕ ປຸພ຺ພຈຣິຕາປທານໍ ປກາເສນ຺ໂຕ ອິໂຕ ສຕສຫສ຺ສມ຺ຫີຕິອາທິມາຫ. ຕຕ຺ຖ ຍໍ ເຫຏ຺ຐາ ວຸຕ຺ຕນຍຎ຺ຈ ອຸຕ຺ຕານຕ຺ຖຎ຺ຈ, ຕໍ ສພ຺ພໍ ນ ວຓ຺ຓຍິສ຺ສາມ. ອນຸຕ຺ຕານປທເມວ ວຓ຺ຓຍິສ຺ສາມ.

໑໖໙. ອາປນ຺ນສຕ຺ຕາ ເມ ມາຕາຕິ ມຍ຺ຫໍ ມາຕາ ຄຣຸຄພ຺ຠາ ຄພ຺ຠິນີ ປສຸຕາສນ຺ນຄພ຺ຠາຕິ ອຕ຺ໂຖ.

໑໗໓. ວມ຺ມິກສທິສໍ ກາຍນ຺ຕິ ສຣີຣໍ ນາມ ວມ຺ມິກສທິສໍ ຍຖາ ວມ຺ມິໂກ ອິໂຕ ຈິໂຕ ຈ ຉິທ຺ທາວຉິທ຺ໂທ ຆຣໂຄຬິກອຸປຈິກາທີນໍ ອາສໂຍ, ເອວເມວ ອຍໍ ກາໂຍ ນວຉິທ຺ໂທ ຘຸວສ຺ສໂວຕິ ພຸທ຺ເຘນ ຠຄວຕາ ເທສິຕໍ ປກາສິຕໍ ຕໍ ສຸຕ຺ວາ ເມ ຈິຕ຺ຕໍ ອາສເວ ອຄ຺ຄເຫຕ຺ວາ ອເສເສຕ຺ວາ ກິເລສໂຕ ວິມຸຈ຺ຈິ, ອຣຫຕ຺ເຕ ປຕິຏ຺ຐາສີຕິ ອຕ຺ໂຖ. ອປຣຠາເຄ ຕຕ຺ຖ ຕຕ຺ຖ ຠິກ຺ຂູນໍ ວິຈິຕ຺ຕຘມ຺ມກຖິກຠາວໍ ສຸຕ຺ວາ ສຕ຺ຖາ ‘‘ເອຕທຄ຺ຄໍ, ຠິກ຺ຂເວ, ມມ ສາວການໍ ຠິກ຺ຂູນໍ ຈິຕ຺ຕກຖິການໍ ຍທິທໍ ກຸມາຣກສ຺ສໂປ’’ຕິ (ອ. ນິ. ໑.໒໐໙, ໒໑໗) ເອຕທຄ຺ເຄ ຐເປສີຕິ.

ກຸມາຣກສ຺ສປຕ຺ເຖຣອປທານວຓ຺ຓນາ ສມຕ຺ຕາ.

໖. ພາຫິຍຕ຺ເຖຣອປທານວຓ຺ຓນາ

ຉຏ຺ຐາປທາເນ ອິໂຕ ສຕສຫສ຺ສມ຺ຫີຕິອາທິກໍ ອາຍສ຺ມໂຕ ພາຫິຍສ຺ສ ທາຣຸຈີຣິຍຕ຺ເຖຣສ຺ສ ອປທານໍ. ອຍມ຺ປິ ປຸຣິມພຸທ຺ເຘສຸ ກຕາຘິກາໂຣ ຕຕ຺ຖ ຕຕ຺ຖ ຠເວ ວິວຏ຺ຏູປນິສ຺ສຍານິ ປຸຎ຺ຎານິ ອຸປຈິນນ຺ໂຕ ປທຸມຸຕ຺ຕຣສ຺ສ ຠຄວໂຕ ກາເລ ພ຺ຣາຫ຺ມຓກຸເລ ນິພ຺ພຕ຺ໂຕ ພ຺ຣາຫ຺ມຓສິປ຺ເປສຸ ນິປ຺ຜຕ຺ຕິໍ ຄນ຺ຕ຺ວາ ເວທງ຺ເຄສຸ ອນວໂຍ ເອກທິວສໍ ສຕ຺ຖຸ ສນ຺ຕິກໍ ຄນ຺ຕ຺ວາ ຘມ຺ມໍ ສຸຓນ຺ໂຕ ປສນ຺ນມານໂສ ສຕ຺ຖາຣໍ ເອກໍ ຠິກ຺ຂຸໍ ຂິປ຺ປາຠິຎ຺ຎານໍ ອຄ຺ຄຏ຺ຐາເນ ຐເປນ຺ຕໍ ທິສ຺ວາ ຕໍ ຐານໍ ປຕ຺ຕຸກາໂມ ສຕ຺ຕາຫໍ ພຸທ຺ຘປ຺ປມຸຂສ຺ສ ຠິກ຺ຂຸສງ຺ຆສ຺ສ ມຫາທານໍ ທຕ຺ວາ ສຕ຺ຕາຫສ຺ສ ອຈ຺ຈເຍນ ຠຄວໂຕ ປາທມູເລ ນິປນ຺ໂນ ‘‘ຠຄວາ, ຠນ຺ເຕ, ອິໂຕ ສຕ຺ຕເມ ທິວເສ ຍໍ ຠິກ຺ຂຸໍ ຂິປ຺ປາຠິຎ຺ຎານໍ ອຄ຺ຄຏ຺ຐາເນ ຐເປສິ, ໂສ ວິຍ ອຫມ຺ປິ ອນາຄເຕ ເອກສ຺ສ ພຸທ຺ຘສ຺ສ ສາສເນ ຂິປ຺ປາຠິຎ຺ຎານໍ ອຄ຺ໂຄ ຠເວຍ຺ຍ’’ນ຺ຕິ ປຕ຺ຖນໍ ອກາສິ. ຠຄວາ ອນາຄຕໍສຎາເຓນ ໂອໂລເກຕ຺ວາ ສມິຊ຺ຌນຠາວໍ ຎຕ຺ວາ ‘‘ອນາຄເຕ ໂຄຕມສ຺ສ ຠຄວໂຕ ສາສເນ ປພ຺ພຊິຕ຺ວາ ຂິປ຺ປາຠິຎ຺ຎານໍ ອຄ຺ໂຄ ຠວິສ຺ສຕີ’’ຕິ ພ຺ຍາກາສິ. ໂສ ຍາວຕາຍຸກໍ ປຸຎ຺ຎານິ ກຕ຺ວາ ຕໂຕ ຈຸໂຕ ເທວໂລເກ ນິພ຺ພຕ຺ໂຕ ຕຕ຺ຖ ຉ ກາມາວຈຣສມ຺ປຕ຺ຕິໂຍ ອນຸຠວິຕ຺ວາ ປຸນ ມນຸສ຺ເສສຸ ຈກ຺ກວຕ຺ຕິອາທິສມ຺ປຕ຺ຕິໂຍ ອເນກກປ຺ປໂກຏິສເຕສຸ ອນຸຠວິຕ຺ວາ ກສ຺ສປສ຺ສ ຠຄວໂຕ ກາເລ ເອກສ຺ມິໍ ກຸເລ ນິພ຺ພຕ຺ໂຕ, ຠຄວຕິ ປຣິນິພ຺ພຸເຕ ປພ຺ພຊິໂຕ ຍທາ ສາສເນ ໂອສກ຺ກມາເນ ສຕ຺ຕ ຠິກ຺ຂູ ຈຕຸນ຺ນໍ ປຣິສານໍ ອຊ຺ຌາຈາຣໍ ທິສ຺ວາ ສໍເວຄປ຺ປຕ຺ຕາ ອຣຎ຺ຎໍ ປວິສິຕ຺ວາ ‘‘ຍາວ ສາສນສ຺ສ ອນ຺ຕຣຘານໍ ນ ໂຫຕິ, ຕາວ ອຕ຺ຕໂນ ປຕິຏ຺ຐໍ ກຣິສ຺ສາມາ’’ຕິ ສຸວຓ຺ຓເຈຕິຍໍ ວນ຺ທິຕ຺ວາ ຕຕ຺ຖ ອຣຎ຺ເຎ ເອກໍ ປພ຺ພຕໍ ທິສ຺ວາ ‘‘ຊີວິຕສາລຍາ ນິວຕ຺ຕນ຺ຕຸ, ນິຣາລຍາ ອິມໍ ປພ຺ພຕໍ ອຠິຣຸຫນ຺ຕູ’’ຕິ ນິສ຺ເສຓິໍ ພນ຺ຘິຕ຺ວາ ສພ຺ເພ ຕໍ ປພ຺ພຕໍ ອຠິຣຸຍ຺ຫ ນິສ຺ເສຓິໍ ປາເຕຕ຺ວາ ສມຓຘມ຺ມໍ ກຣິໍສຸ. ເຕສຸ ສງ຺ຆຕ຺ເຖໂຣ ເອກຣຕ຺ຕາຕິກ຺ກເມນ ອຣຫຕ຺ຕໍ ປາປຸຓິ. ໂສ ອໂນຕຕ຺ຕທເຫ ນາຄລຕາທນ຺ຕກຏ຺ຐໍ ຂາທິຕ຺ວາ ມຸຂໍ ໂຘວິຕ຺ວາ ອຸຕ຺ຕຣກຸຣຸໂຕ ປິຓ຺ຑປາຕໍ ອາຫຣິຕ຺ວາ ເຕ ຠິກ຺ຂູ ອາຫ – ‘‘ອາວຸໂສ, ອິມໍ ປິຓ຺ຑປາຕໍ ຠຸຎ຺ຊຖາ’’ຕິ. ເຕ ອາຫໍສຸ – ‘‘ກິໍ, ຠນ຺ເຕ, ອມ຺ເຫຫິ ເອວໍ ກຕິກາ ກຕາ ‘ໂຍ ປຐມໍ ອຣຫຕ຺ຕໍ ປາປຸຓາຕິ, ເຕນາຠຕໍ ປິຓ຺ຑປາຕໍ ອວເສສາ ປຣິຠຸຎ຺ຊນ຺ຕູ’’’ຕິ? ‘‘ໂນ ເຫຕໍ, ອາວຸໂສ’’ຕິ. ‘‘ເຕນ ຫິ ສເຈ ມຍມ຺ປິ ຕຸມ຺ເຫ ວິຍ ວິເສສໍ ນິພ຺ພຕ຺ເຕສ຺ສາມ, ສຍໍ ອາຫຣິຕ຺ວາ ຠຸຎ຺ຊິສ຺ສາມາ’’ຕິ ນ ອິຈ຺ຉິໍສຸ.

ທຸຕິຍທິວເສ ທຸຕິຍຕ຺ເຖໂຣ ອນາຄາມີ ຫຸຕ຺ວາ ຕເຖວ ປິຓ຺ຑປາຕໍ ອາຫຣິຕ຺ວາ ອິຕເຣ ນິມນ຺ເຕສິ. ເຕ ເອວມາຫໍສຸ – ‘‘ກິໍ ປນາວຸໂສ, ກຕິກາ ກຕາ, ‘ມຫາເຖເຣນ ອາຠຕໍ ປິຓ຺ຑປາຕໍ ອຠຸຎ຺ຊິຕ຺ວາ ອນຸເຖເຣນ ອາຠຕໍ ຠຸຎ຺ຊິສ຺ສາມາ’’’ຕິ? ‘‘ໂນ ເຫຕໍ, ອາວຸໂສ’’ຕິ. ‘‘ເອວໍ ສນ຺ເຕ ຕຸມ຺ເຫ ວິຍ ມຍມ຺ປິ ວິເສສໍ ນິພ຺ພຕ຺ເຕຕ຺ວາ ອຕ຺ຕໂນ ອຕ຺ຕໂນ ປຸຣິສກາເຣນ ຠຸຎ຺ຊິຕຸໍ ສກ຺ໂກນ຺ຕາ ຠຸຎ຺ຊິສ຺ສາມາ’’ຕິ ນ ອິຈ຺ຉິໍສຸ. ເຕສຸ ອຣຫຕ຺ຕປ຺ປຕ຺ຕຕ຺ເຖໂຣ ປຣິນິພ຺ພາຍິ, ທຸຕິໂຍ ອນາຄາມີ ພ຺ຣຫ຺ມໂລເກ ນິພ຺ພຕ຺ຕິ, ອິຕເຣ ປຎ຺ຈ ວິເສສໍ ນິພ຺ພຕ຺ເຕຕຸໍ ອສກ຺ໂກນ຺ຕາ ສຸສ຺ສິຕ຺ວາ ສຕ຺ຕເມ ທິວເສ ກາລໍ ກຕ຺ວາ ເທວໂລເກ ນິພ຺ພຕ຺ຕິໍສຸ. ຕຕ຺ຖ ທິພ຺ພສຸຂໍ ອນຸຠວິຕ຺ວາ ອິມສ຺ມິໍ ພຸທ຺ຘຸປ຺ປາເທ ຕໂຕ ຈວິຕ຺ວາ ມນຸສ຺ເສສຸ ນິພ຺ພຕ຺ຕິໍສຸ. ເຕສຸ ເອໂກ ປຸກ຺ກຸສາຕິ ຣາຊາ ອໂຫສິ, ເອໂກ ຄນ຺ຘາຣຣຏ຺ເຐ ຕກ຺ກສິລາຍໍ ກຸມາຣກສ຺ສໂປ, ເອໂກ ພາຫິໂຍ ທາຣຸຈີຣິໂຍ, ເອໂກ ທພ຺ໂພ ມລ຺ລປຸຕ຺ໂຕ, ເອໂກ ສຠິໂຍ ປຣິພ຺ພາຊໂກຕິ. ເຕສຸ ອຍໍ ພາຫິໂຍ ທາຣຸຈີຣິໂຍ ສຸປ຺ປາຣກປຏ຺ຏເນ ວາຓິຊກຸເລ ນິພ຺ພຕ຺ໂຕ ວາຓິຊກມ຺ເມ ນິປ຺ຜຕ຺ຕິໍ ຄໂຕ ມຫທ຺ຘໂນ ມຫາໂຠໂຄ, ໂສ ສຸວຓ຺ຓຠູມິໍ ຄຈ຺ຉນ຺ເຕຫິ ວາຓິເຊຫິ ສທ຺ຘິໍ ນາວມາຣຸຍ຺ຫ ວິເທສໍ ຄຈ຺ຉນ຺ໂຕ ກຕິປາຫໍ ຄນ຺ຕ຺ວາ ຠິນ຺ນາຍ ນາວາຍ ເສເສສຸ ມຈ຺ຉກຈ຺ຉປຠກ຺ເຂສຸ ຊາເຕສຸ ເອໂກເຍວ ອວສິຏ຺ໂຐ ເອກໍ ຜລກໍ ຄເຫຕ຺ວາ ວາຍມນ຺ໂຕ ສຕ຺ຕເມ ທິວເສ ສຸປ຺ປາຣກປຏ຺ຏນຕີຣໍ ໂອກ຺ກມິ. ຕສ຺ສ ນິວາສນປາຣຸປນໍ ນຕ຺ຖິ, ໂສ ອຎ຺ຎໍ ກິຎ຺ຈິ ອປສ຺ສນ຺ໂຕ ສຸກ຺ຂກຏ຺ຐທຓ຺ຑເກ ວາເກຫິ ປລິເວເຐຕ຺ວາ ນິວາເສຕ຺ວາ ປາຣຸປິຕ຺ວາ ຈ ເທວກຸລໂຕ ກປາລໍ ຄເຫຕ຺ວາ ສຸປ຺ປາຣກປຏ຺ຏນໍ ອຄມາສິ. ມນຸສ຺ສາ ຕໍ ທິສ຺ວາ ຍາຄຸຠຕ຺ຕາທີນິ ທຕ຺ວາ ‘‘ອຍໍ ເອໂກ ອຣຫາ’’ຕິ ສມ຺ຠາເວສຸໍ. ໂສ ວຕ຺ເຖສຸ ອຸປນີເຕສຸ ‘‘ສຈາຫໍ ນິວາເສມິ, ປາຣຸປາມິ ວາ, ລາຠສກ຺ກາໂຣ ເມ ປຣິຫາຍິສ຺ສຕີ’’ຕິ ຕານິ ປຏິກ຺ຂິປິຕ຺ວາ ທາຣຸຈີຣາເນວ ປຣິຫຣິ.

ອຖສ຺ສ ‘‘ອຣຫາ, ອຣຫາ’’ຕິ ພຫູຫິ ສມ຺ຠາວິຍມານສ຺ສ ເອວໍ ເຈຕໂສ ປຣິວິຕກ຺ໂກ ອຸທປາທິ ‘‘ເຍ ເກຈິ ໂລເກ ອຣຫນ຺ໂຕ ວາ ອຣຫຕ຺ຕມຄ຺ຄໍ ວາ ສມາປນ຺ນາ, ອຫໍ ເຕສໍ ອຎ຺ຎຕໂຣ’’ຕິ ໂສ ເຕນ ນິຍາເມນ ກຸຫນກມ຺ເມນ ຊີວິກໍ ກປ຺ເປຕິ.

ກສ຺ສປທສພລສ຺ສ ສາສເນ ສຕ຺ຕສຸ ຊເນສຸ ປພ຺ພຕໍ ອາຣຸຍ຺ຫ ສມຓຘມ຺ມໍ ກໂຣນ຺ເຕສຸ ເອໂກ ອນາຄາມີ ຫຸຕ຺ວາ ສຸທ຺ຘາວາສພ຺ຣຫ຺ມໂລເກ ນິພ຺ພຕ຺ຕິຕ຺ວາ ອຕ຺ຕໂນ ພ຺ຣຫ຺ມສມ຺ປຕ຺ຕິໍ ໂອໂລເກນ຺ໂຕ ອາຄຕຏ຺ຐານໍ ອາວຊ຺ເຊນ຺ໂຕ ປພ຺ພຕມາຣຸຍ຺ຫ ສມຓຘມ຺ມໍ ກຣຓຏ຺ຐານໍ ທິສ຺ວາ ເສສານໍ ນິພ຺ພຕ຺ຕນຏ຺ຐານໍ ອາວຊ຺ເຊນ຺ໂຕ ເອກສ຺ສ ປຣິນິພ຺ພຸຕຠາວໍ ອິຕເຣສຎ຺ຈ ປຎ຺ຈນ຺ນໍ ກາມາວຈຣເທວໂລເກ ນິພ຺ພຕ຺ຕຠາວໍ ຎຕ຺ວາ ເຕ ກາລານຸກາລໍ ອາວຊ຺ເຊສິ ‘‘ອິມສ຺ມິໍ ປນ ກາເລ ກຫໍ ນຸ ໂຂ ເຕ’’ຕິ ອາວຊ຺ເຊນ຺ໂຕ ທາຣຸຈີຣິຍໍ ສຸປ຺ປາຣກປຏ຺ຏນໍ ນິສ຺ສາຍ ກຸຫນກມ຺ເມນ ຊີວິຕໍ ກປ຺ເປນ຺ຕໍ ທິສ຺ວາ ‘‘ນຏ຺ໂຐ ວຕາຍໍ ພາໂລ, ປຸພ຺ເພ ສມຓຘມ຺ມໍ ກໂຣນ຺ໂຕ ອຕິອຸກ຺ກຏ຺ຐຠາເວນ ອຣຫຕາປິ ອາຠຕໍ ປິຓ຺ຑປາຕໍ ອປຣິຠຸຎ຺ຊິຕ຺ວາ ອິທານິ ອຸທຣເຫຕຸ ອນາຣຫາວ ສມາໂນ ອຣຫຕ຺ຕໍ ປຏິຊານິຕ຺ວາ ໂລກໍ ວຎ຺ເຈນ຺ໂຕ ວິຈຣຕິ, ທສພລສ຺ສ ອຸປ຺ປນ຺ນຠາວໍ ນ ຊານາຕິ, ຄຈ຺ຉາມິ ນໍ ສໍເວເຊຕ຺ວາ ພຸທ຺ຘຸປ຺ປາທໍ ຊານາເປສ຺ສາມີ’’ຕິ ຂເຓເນວ ພ຺ຣຫ຺ມໂລກໂຕ ໂອຕຣິຕ຺ວາ ສຸປ຺ປາຣກປຏ຺ຏເນ ຣຕ຺ຕິຠາຄສມນນ຺ຕເຣ ທາຣຸຈີຣິຍສ຺ສ ສມ຺ມຸເຂ ປາຕຸຣໂຫສິ. ໂສ ອຕ຺ຕໂນ ວສນຏ຺ຐາເນ ໂອຠາສໍ ທິສ຺ວາ ພຫິ ນິກ຺ຂມິຕ຺ວາ ມຫາພ຺ຣຫ຺ມານໍ ທິສ຺ວາ ອຎ຺ຊລິໍ ປຄ຺ຄຍ຺ຫ ‘‘ເກ ຕຸມ຺ເຫ’’ຕິ ປຸຈ຺ຉິ. ‘‘ອຫໍ ຕຸມ຺ຫາກໍ ໂປຣາຓກສຫາໂຍ ອນາຄາມິຜລໍ ປຕ຺ວາ ພ຺ຣຫ຺ມໂລເກ ນິພ຺ພຕ຺ໂຕ, ອມ຺ຫາກໍ ສພ຺ພເຊຏ຺ຐໂກ ອຣຫາ ຫຸຕ຺ວາ ປຣິນິພ຺ພຸໂຕ, ຕຸມ຺ເຫ ປນ ປຎ຺ຈຊນາ ເທວໂລເກ ນິພ຺ພຕ຺ຕາ. ສ຺ວາຫໍ ທານິ ຕໍ ອິມສ຺ມິໍ ຐາເນ ກຸຫນກມ຺ເມນ ຊີວິກໍ ກປ຺ເປນ຺ຕໍ ທິສ຺ວາ ທມິຕຸໍ ອາຄໂຕ’’ຕິ ວຕ຺ວາ ອິທໍ ກາຣຓໍ ອາຫ – ‘‘ເນວ ໂຂ ຕ຺ວໍ, ພາຫິຍ, ອຣຫາ ນາປິ ອຣຫຕ຺ຕມຄ຺ຄໍ ວາ ສມາປນ຺ໂນ, ສາປິ ເຕ ປຏິປທາ ນຕ຺ຖິ, ຍາຍ ຕ຺ວໍ ອຣຫາ ວາ ອສ຺ສ ອຣຫຕ຺ຕມຄ຺ຄໍ ວາ ສມາປນ຺ໂນ’’ຕິ. ອຖສ຺ສ ສຕ຺ຖຸ ອຸປ຺ປນ຺ນຠາວໍ ສາວຕ຺ຖິຍໍ ວສນຠາວຎ຺ຈ ອາຈິກ຺ຂິຕ຺ວາ ‘‘ສຕ຺ຖຸ ສນ຺ຕິກໍ ຄຈ຺ຉາ’’ຕິ ຕໍ ອຸຍ຺ໂຍເຊຕ຺ວາ ພ຺ຣຫ຺ມໂລກເມວ ອຄມາສິ.

ພາຫິໂຍ ປນ ອາກາເສ ຐຕ຺ວາ ກເຖນ຺ຕໍ ມຫາພ຺ຣຫ຺ມານໍ ໂອໂລເກຕ຺ວາ ຈິນ຺ເຕສິ – ‘‘ອໂຫ ຠາຣິຍໍ ກມ຺ມໍ ມຍາ ກຕໍ, ອນຣຫໍ ອຣຫາ ອຫນ຺ຕິ ຈິນ຺ເຕສິໍ, ອຍຎ຺ຈ ມໍ ‘ນ ຕ຺ວໍ ອຣຫາ, ນາປິ ອຣຫຕ຺ຕມຄ຺ຄໍ ວາ ສມາປນ຺ນາສີ’ຕິ ວທຕິ, ອຕ຺ຖິ ນຸ ໂຂ ໂລເກ ອຎ຺ໂຎ ອຣຫາ’’ຕິ. ອຖ ນໍ ປຸຈ຺ຉິ – ‘‘ອຖ ເກ ຈຣຫິ ສເທວເກ ໂລເກ ອຣຫນ຺ໂຕ ວາ ອຣຫຕ຺ຕມຄ຺ຄໍ ວາ ສມາປນ຺ນາ’’ຕິ. ອຖສ຺ສ ເທວຕາ ອາຈິກ຺ຂິ – ‘‘ອຕ຺ຖິ, ພາຫິຍ, ອຸຕ຺ຕເຣສຸ ຊນປເທສຸ ສາວຕ຺ຖິ ນາມ ນຄຣໍ, ຕຕ຺ຖ ໂສ ຠຄວາ ເອຕຣຫິ ວິຫຣຕິ ອຣຫໍ ສມ຺ມາສມ຺ພຸທ຺ໂຘ. ໂສ ຫິ, ພາຫິຍ, ຠຄວາ ອຣຫາ ເຈວ ອຣຫຕ຺ຕາຍ ຈ ຘມ຺ມໍ ເທເສສີ’’ຕິ. ພາຫິໂຍ ຣຕ຺ຕິຠາເຄ ເທວຕາຍ ກຖໍ ສຸຕ຺ວາ ສໍວິຄ຺ຄມານໂສ ຕໍຂຓໍເຍວ ສຸປ຺ປາຣກາ ນິກ຺ຂມິຕ຺ວາ ເອກຣຕ຺ຕິວາເສນ ສາວຕ຺ຖິໍ ອຄມາສິ, ຄຈ຺ຉນ຺ໂຕ ຈ ປນ ເທວຕານຸຠາເວນ ພຸທ຺ຘານຸຠາເວນ ຈ ວີສໂຍຊນສຕິກໍ ມຄ຺ຄໍ ອຕິກ຺ກມິຕ຺ວາ ສາວຕ຺ຖິໍ ອນຸປ຺ປຕ຺ໂຕ, ຕສ຺ມິໍ ຂເຓ ສຕ຺ຖາ ສາວຕ຺ຖິຍໍ ປິຓ຺ຑາຍ ປວິຏ຺ໂຐ ໂຫຕິ. ໂສ ເຊຕວນໍ ປວິສິຕ຺ວາ ອພ຺ໂຠກາເສ ຈງ຺ກມນ຺ເຕ ສມ຺ພຫຸເລ ຠິກ຺ຂູ ປຸຈ຺ຉິ – ‘‘ກຸຫິໍ ເອຕຣຫິ ສຕ຺ຖາ’’ຕິ? ຠິກ຺ຂູ ‘‘ສາວຕ຺ຖິຍໍ ປິຓ຺ຑາຍ ປວິຏ຺ໂຐ’’ຕິ ວຕ຺ວາ ‘‘ຕ຺ວໍ ປນ ກຸໂຕ ອາຄໂຕສີ’’ຕິ ປຸຈ຺ຉິໍສຸ. ‘‘ສຸປ຺ປາຣກາ ອາຄໂຕມ຺ຫີ’’ຕິ. ‘‘ກທາ ນິກ຺ຂນ຺ໂຕສີ’’ຕິ? ‘‘ຫິຍ຺ໂຍ ສາຍນ຺ຫສມເຍ ນິກ຺ຂນ຺ໂຕມ຺ຫີ’’ຕິ. ‘‘ທູຣໂຕປິ ອາຄໂຕ, ນິສີທ ຕາວ ປາເທ ໂຘວິຕ຺ວາ ເຕເລນ ມກ຺ເຂຕ຺ວາ ໂຖກໍ ວິສ຺ສມາຫິ, ອາຄຕກາເລ ສຕ຺ຖາຣໍ ທກ຺ຂິສ຺ສຕີ’’ຕິ ອາຫໍສຸ. ‘‘ອຫໍ, ຠນ຺ເຕ, ສຕ຺ຖຸ ວາ ອຕ຺ຕໂນ ວາ ຊີວິຕນ຺ຕຣາຍໍ ນ ຊານາມິ, ກຕ຺ຖຈິ ອຏ຺ຐຕ຺ວາ ອນິສີທິຕ຺ວາ ເອກຣຕ຺ເຕເນວ ວີສໂຍຊນສຕິກໍ ມຄ຺ຄໍ ອາຄໂຕ, ສຕ຺ຖາຣໍ ປສ຺ສິຕ຺ວາວ ວິສ຺ສມິສ຺ສາມີ’’ຕິ ອາຫ. ໂສ ເອວໍ ວຕ຺ວາ ຕຣມານຣູໂປ ສາວຕ຺ຖິໍ ປວິສິຕ຺ວາ ຠຄວນ຺ຕໍ ອໂນປມາຍ ພຸທ຺ຘສິຣິຍາ ຈຣນ຺ຕໍ ທິສ຺ວາ ‘‘ຈິຣສ຺ສໍ ວຕ ເມ ໂຄຕໂມ ສມ຺ມາສມ຺ພຸທ຺ໂຘ ທິຏ຺ໂຐ’’ຕິ ທິຏ຺ຐຏ຺ຐານໂຕ ປຏ຺ຐາຍ ໂອນຕສຣີໂຣ ຄນ຺ຕ຺ວາ ອນ຺ຕຣວີຖິຍໍ ປຎ຺ຈປຕິຏ຺ຐິເຕນ ວນ຺ທິຕ຺ວາ ໂຄປ຺ຜເກສຸ ທຬ຺ຫໍ ຄເຫຕ຺ວາ ເອວມາຫ – ‘‘ເທເສຕຸ, ຠນ຺ເຕ ຠຄວາ, ຘມ຺ມໍ, ເທເສຕຸ ສຸຄໂຕ ຘມ຺ມໍ, ຍໍ ມມສ຺ສ ທີຆຣຕ຺ຕໍ ຫິຕາຍ ສຸຂາຍາ’’ຕິ. ອຖ ນໍ ສຕ຺ຖາ ‘‘ອກາໂລ ໂຂ ຕາວ, ພາຫິຍ, ອນ຺ຕຣຆຣໍ ປວິຏ຺ຐມ຺ຫາ ປິຓ຺ຑາຍາ’’ຕິ ປຏິກ຺ຂິປິ.

ຕໍ ສຸຕ຺ວາ ພາຫິໂຍ, ‘‘ຠນ຺ເຕ, ສໍສາເຣ ສໍສຣນ຺ເຕນ ກພຬີກາຣາຫາໂຣ ນ ອລທ຺ຘປຸພ຺ໂພ, ຕຸມ຺ຫາກໍ ວາ ມຍ຺ຫໍ ວາ ຊີວິຕນ຺ຕຣາຍໍ ນ ຊານາມິ, ເທເສຕຸ ເມ, ຠນ຺ເຕ ຠຄວາ, ຘມ຺ມໍ, ເທເສຕຸ ສຸຄໂຕ ຘມ຺ມ’’ນ຺ຕິ ປຸນ ຍາຈິ. ສຕ຺ຖາ ທຸຕິຍມ຺ປິ ຕເຖວ ປຏິກ຺ຂິປິ. ເອວໍ ກິຣສ຺ສ ອໂຫສິ – ‘‘ອິມສ຺ສ ທິຏ຺ຐກາລໂຕ ປຏ຺ຐາຍ ສກລສຣີຣໍ ປີຕິຍາ ນິຣນ຺ຕຣໍ ອຊ຺ໂຌຕ຺ຖຏໍ ໂຫຕິ, ພລວປີຕິເວໂຄ ຘມ຺ມໍ ສຸຕ຺ວາປິ ນ ສກ຺ຂິສ຺ສຕິ ປຏິວິຊ຺ຌິຕຸໍ, ມຊ຺ຌຕ຺ຕຸເປກ຺ຂາຍ ຕາວ ຕິຏ຺ຐຕຸ, ເອກຣຕ຺ເຕເນວ ວີສໂຍຊນສຕິກໍ ມຄ຺ຄໍ ອາຄຕສ຺ສປິ ຈສ຺ສ ທຣໂຖ ພລວາ ໂສປິ ຕາວ ປຏິປ຺ປສ຺ສມ຺ຠຕູ’’ຕິ. ຕສ຺ມາ ທ຺ວິກ຺ຂຕ຺ຕຸໍ ປຏິກ຺ຂິປິຕ຺ວາ ຕຕິຍໍ ຍາຈິໂຕ ອນ຺ຕຣວີຖິຍໍ ຐິໂຕວ ‘‘ຕສ຺ມາຕິຫ ເຕ, ພາຫິຍ, ເອວໍ ສິກ຺ຂິຕພ຺ພໍ, ທິຏ຺ເຐ ທິຏ຺ຐມຕ຺ຕໍ ຠວິສ຺ສຕີ’’ຕິອາທິນາ (ອຸທາ. ໑໐) ນເຍນ ອເນກປຣິຍາເຍນ ຘມ຺ມໍ ເທເສສິ. ໂສ ສຕ຺ຖຸ ຘມ຺ມໍ ສຸຓນ຺ໂຕເຍວ ສພ຺ພາສເວ ເຂເປຕ຺ວາ ສຫ ປຏິສມ຺ຠິທາຫິ ອຣຫຕ຺ຕໍ ປາປຸຓິ.

໑໗໘. ໂສ ອຣຫຕ຺ຕໍ ປຕ຺ຕກ຺ຂເຓເຍວ ປຸພ຺ພກມ຺ມໍ ສຣິຕ຺ວາ ສຎ຺ຊາຕໂສມນສ຺ໂສ ປຸພ຺ພຈຣິຕາປທານໍ ປກາເສນ຺ໂຕ ອິໂຕ ສຕສຫສ຺ສມ຺ຫີຕິອາທິມາຫ. ຕໍ ເຫຏ຺ຐາ ວຸຕ຺ຕນຍຕ຺ຕາ ອຸຕ຺ຕານຕ຺ຖເມວ. ອນຸຕ຺ຕານປທວຓ຺ຓນເມວ ກຣິສ຺ສາມ.

໑໘໑. ຫສນໍ ປຈ຺ຈເວກ຺ຂຓນ຺ຕິ ປຣິປຸຓ຺ຓໂສມນສ຺ສຊາຕໍ ປຈ຺ຈເວກ຺ຂຓໍ, ໂກມາຣວຓ຺ຓໍ ອຕິໂກມລນ຺ຕິ ອຕ຺ໂຖ.

໑໘໒. ເຫມຍຎ຺ໂຎປຈິຕງ຺ຄນ຺ຕິ ສຸວຓ຺ຓສຸຕ຺ຕຍຎ຺ໂຎປຈິຕສຸຕ຺ຕອວຍວໍ ສຣີຣໍ ເທຫນ຺ຕິ ອຕ຺ໂຖ. ປລມ຺ພພິມ຺ພຕມ຺ໂພຏ຺ຐນ຺ຕິ ໂອລມ຺ພິຕພິມ຺ພຜລສທິສໍ ຣຕ຺ຕວຓ຺ຓໍ ໂອຏ຺ຐທ຺ວຍສມນ຺ນາຄຕນ຺ຕິ ອຕ຺ໂຖ. ເສຕຕິຓ຺ຫສມໍ ທິຊນ຺ຕິ ສຸນິສິຕຕິຂິຓອຍໂລຫຆໍສເນນ ຆໍສິຕ຺ວາ ສມໍ ກຕໍ ວິຍ ສມທນ຺ຕນ຺ຕິ ອຕ຺ໂຖ.

໑໘໓. ປີຕິສມ຺ຜຸລ຺ລິຕານນນ຺ຕິ ປີຕິຍາ ສຸຏ຺ຐຸ ຜຸລ຺ລິຕໍ ວິກສິຕໍ ອານນໍ ມຸຂໍ ອາທາສຕລສທິສມຸຂວນ຺ຕນ຺ຕິ ອຕ຺ໂຖ.

໑໘໔. ຂິປ຺ປາຠິຎ຺ຎສ຺ສ ຠິກ຺ຂຸໂນຕິ ຂິປ຺ປໍ ເທສນາຍ ສມຸຄ຺ຆາຏິຕກ຺ຂເຓເຍວ ອຠິວິເສເສນ ຎາຕຸໍ ສມຕ຺ຖສ຺ສ ຠິກ຺ຂຸໂນຕິ ອຕ຺ໂຖ.

໑໘໖. ສຄ຺ຄໍ ອຄໍ ສຠວນໍ ຍຖາຕິ ອຕ຺ຕໂນ ເຄຫໍ ວິຍ ສຄ຺ຄໍ ໂລກໍ ອຄມາສິນ຺ຕິ ອຕ຺ໂຖ.

໑໙໖. ນ ຕ຺ວໍ ອຸປາຍມຄ຺ຄຎ຺ຎູຕິ ຕ຺ວໍ ນິພ຺ພານາຘິຄມູປາຍຠູຕມຄ຺ຄຎ຺ຎູ ນ ອໂຫສີຕິ ອຕ຺ໂຖ.

໒໐໐. ສຕ຺ຖຸໂນ ສທາ ຊິນນ຺ຕິ ສທາ ສພ຺ພກາລໍ ຊິນໍ ຊິນນ຺ໂຕ ປຣາຊິຕໂກໂປ ສຕ຺ຖຸໂນ ສມ຺ມາສມ຺ພຸທ຺ຘສ຺ສ ວິມລານນໍ ອາທາສຕລສທິສມຸຂໍ ປສ຺ສິສ຺ສາມິ ປສ຺ສິຕຸໍ ນິກ຺ຂມາມີຕິ ໂຍຊນາ. ທິເຊ ອປຸຈ຺ຉິໍ ກຸຫິໍ ໂລກນນ຺ທໂນຕິ ກຸຫິໍ ຐາເນ ໂລກປສາທກໂຣ ສຕ຺ຖາຕິ ທິເຊ ພ຺ຣາຫ຺ມເຓ ອຫໍ ຠິກ຺ຂູ ອປຸຈ຺ຉິນ຺ຕິ ອຕ຺ໂຖ.

໒໐໑. ສໂສວ ຂິປ຺ປໍ ມຸນິທສ຺ສນຸສ຺ສຸໂກຕິ ມຸນິທສ຺ສເນ ຕຖາຄຕທສ຺ສເນ ອຸສ຺ສຸໂກ ອຸສ຺ສາຫຊາໂຕ ສໂສ ອິວ ຂິປ຺ປໍ ປາປຸຓາຕີຕິ ອຕ຺ໂຖ.

໒໐໒. ຕຸວຏໍ ຄນ຺ຕ຺ວາຕິ ສີຆໍ ຄນ຺ຕ຺ວາ. ປິຓ຺ຑຕ຺ຖໍ ອປິຫາຄິຘນ຺ຕິ ປິຓ຺ຑປາຕໍ ປຏິຈ຺ຈ ອປິຫໍ ອປຄຕປິຫໍ ອຄິຘໍ ນິຕ຺ຕຓ຺ຫໍ.

໒໐໓. ອໂລລກ຺ຂນ຺ຕິ ອິໂຕ ຈິໂຕ ຈ ອໂນໂລກຍມານໍ ອຸຕ຺ຕເມ ສາວຕ຺ຖິນຄເຣ ປິຓ຺ຑາຍ ວິຈຣນ຺ຕໍ ອທກ຺ຂິນ຺ຕິ ສມ຺ພນ຺ໂຘ. ສິຣີນິລຍສງ຺ກາສນ຺ຕິ ສິຣິຍາ ລກ຺ຂຓານຸພ຺ຍຎ຺ຊນໂສຠາຍ ນິລຍໍ ສງ຺ກາສໍ ຊລມານໂຕຣຓສທິສໍ. ຣວິທິຕ຺ຕິຫຣານນນ຺ຕິ ວິຊ຺ໂຊຕມານສູຣິຍມຓ຺ຑລໍ ວິຍ ວິຊ຺ໂຊຕມານມຸຂມຓ຺ຑລໍ.

໒໐໔. ກຸປເຖ ວິປ຺ປນຏ຺ຐສ຺ສາຕິ ກຸຈ຺ຉິຕປເຖ ໂສປທ຺ທວມຄ຺ເຄ ມູຬ຺ຫສ຺ສ ມິຈ຺ຉາປຏິປນ຺ນສ຺ສ ເມ ສຣຓໍ ໂຫຫິ ປຕິຏ຺ຐາ ໂຫຫິ. ໂຄຕມາຕິ ຠຄວນ຺ຕໍ ໂຄຕ຺ເຕນ ອາລປຕິ.

໒໑໘. ນ ຕຕ຺ຖ ສຸກ຺ກາ ໂຊຕນ຺ຕີຕິ ສຸກ຺ກປຠາສມ຺ປນ຺ນາ ໂຊຕມານໂອສຘິຕາຣກາທໂຍ ນ ໂຊຕນ຺ຕິ ນປ຺ປຠາສນ຺ຕິ. ເສສໍ ອຸຕ຺ຕານຕ຺ຖເມວ. ໂສ ເອວໍ ປຸພ຺ພຈຣິຕາປທານໍ ປກາເສຕ຺ວາ ຕາວເທວ ຈ ຠຄວນ຺ຕໍ ປພ຺ພຊ຺ຊໍ ຍາຈິ. ‘‘ປຣິປຸຓ຺ຓໍ ເຕ ປຕ຺ຕຈີວຣ’’ນ຺ຕິ ຈ ປຸຏ຺ໂຐ ‘‘ນ ປຣິປຸຓ຺ຓ’’ນ຺ຕິ ອາຫ. ອຖ ນໍ ສຕ຺ຖາ ‘‘ເຕນ ຫິ ປຕ຺ຕຈີວຣໍ ປຣິເຍສາຫີ’’ຕິ ວຕ຺ວາ ປກ຺ກາມິ. ໂສ ກິຣ ວີສຕິວສ຺ສສຫສ຺ສານິ ສມຓຘມ຺ມໍ ກໂຣນ຺ໂຕ ‘‘ຠິກ຺ຂຸນາ ນາມ ອຕ຺ຕນາ ປຈ຺ຈເຍ ລຠິຕ຺ວາ ອຎ຺ຎໍ ອໂນໂລເກຕ຺ວາ ສຍເມວ ປຣິຠຸຎ຺ຊິຕຸໍ ວຏ຺ຏຕີ’’ຕິ ວຕ຺ວາ ເອກຠິກ຺ຂຸສ຺ສາປິ ປຕ຺ເຕນ ວາ ຈີວເຣນ ວາ ສງ຺ຄຫໍ ນາກາສິ, ‘‘ນ ເຕນສ຺ສ ອິທ຺ຘິມຍໍ ປຕ຺ຕຈີວຣໍ ອຸປ຺ປຊ຺ຊິສ຺ສຕີ’’ຕິ ຎຕ຺ວາ ຠຄວາ ເອຫິຠິກ຺ຂຸຠາເວນ ປພ຺ພຊ຺ຊໍ ນາທາສິ. ຕມ຺ປິ ປຕ຺ຕຈີວຣໍ ປຣິເຍສມານເມວ ສງ຺ກາຣຏ຺ຐານໂຕ ໂຈຬກ຺ຂຓ຺ຑານິ ສໍກຑ຺ເຒນ຺ຕໍ ປຸພ຺ພເວຣິໂກ ອມນຸສ຺ໂສ ເອກິສ຺ສາ ຕຣຸຓວຈ຺ຉາຍ ຄາວິຍາ ສຣີເຣ ອຘິມຸຈ຺ຈິຕ຺ວາ ວາມອູຣຸມ຺ຫິ ປຫຣິຕ຺ວາ ຊີວິຕກ຺ຂຍໍ ປາເປສິ. ສຕ຺ຖາ ປິຓ຺ຑາຍ ຈຣິຕ຺ວາ ກຕຠຕ຺ຕກິຈ຺ໂຈ ສມ຺ພຫຸເລຫິ ຠິກ຺ຂູຫິ ສທ຺ຘິໍ ນິກ຺ຂມນ຺ໂຕ ພາຫິຍສ຺ສ ສຣີຣໍ ສງ຺ກາຣຏ຺ຐາເນ ປຕິຕໍ ທິສ຺ວາ ‘‘ຄຓ຺ຫຖ, ຠິກ຺ຂເວ, ເອຕໍ ພາຫິຍໍ ທາຣຸຈີຣິຍນ຺ຕິ ເອກສ຺ມິໍ ເຄຫທ຺ວາເຣ ຐຕ຺ວາ ມຎ຺ຈກໍ ອາຫຣາເປຕ຺ວາ ອິມໍ ສຣີຣໍ ນຄຣທ຺ວາຣໂຕ ນີຫຣິຕ຺ວາ ຌາເປຕ຺ວາ ຘາຕຸໂຍ ຄເຫຕ຺ວາ ຖູປໍ ກໂຣຖາ’’ຕິ ຠິກ຺ຂູ ອາຓາເປສິ.

ເຕ ຠິກ຺ຂູ ຘາຕຸໍ ມຫາປເຖ ຖູປໍ ກາເຣຕ຺ວາ ສຕ຺ຖາຣໍ ອຸປສງ຺ກມິຕ຺ວາ ອຕ຺ຕໂນ ກຕກມ຺ມໍ ອາໂຣເຈສຸໍ. ຕໂຕ ສງ຺ຆມຊ຺ເຌ ກຖາ ອຸທປາທິ – ‘‘ຕຖາຄໂຕ ຠິກ຺ຂຸສງ຺ເຆນ ສຣີຣຌາປນກິຈ຺ຈໍ ກາເຣສິ, ຘາຕຸໂຍ ຈ ຄາຫາເປຕ຺ວາ ເຈຕິຍໍ ກາຣາເປສິ, ກຕຣມຄ຺ໂຄ ນຸ ໂຂ ເຕນ ສມຘິຄໂຕ, ສາມເຓໂຣ ນຸ ໂຂ ໂສ, ຠິກ຺ຂຸ ນຸ ໂຂ’’ຕິ. ສຕ຺ຖາ ຕໍ ອຏ຺ຐຸປ຺ປຕ຺ຕິໍ ກຕ຺ວາ ‘‘ປຕິຏ຺ຐິໂຕ, ຠິກ຺ຂເວ, ພາຫິໂຍ ທາຣຸຈີຣິໂຍ ອຣຫຕ຺ໂຕ’’ຕິ ອຸປຣິ ຘມ຺ມເທສນໍ ວຑ຺ເຒຕິ. ຕສ຺ສ ປຣິນິພ຺ພຸຕຠາວຎ຺ຈ ອາຈິກ຺ຂິຕ຺ວາ ‘‘ເອຕທຄ຺ຄໍ, ຠິກ຺ຂເວ, ມມ ສາວການໍ ຠິກ຺ຂູນໍ ຂິປ຺ປາຠິຎ຺ຎານໍ ຍທິທໍ ພາຫິໂຍ ທາຣຸຈີຣິໂຍ’’ຕິ (ອ. ນິ. ໑.໒໐໙, ໒໑໖) ເອຕທຄ຺ເຄ ຐເປສິ.

ອຖ ນໍ ຠິກ຺ຂູ ປຸຈ຺ຉິໍສຸ – ‘‘ຕຸມ຺ເຫ, ຠນ຺ເຕ, ‘ພາຫິໂຍ ທາຣຸຈີຣິໂຍ ອຣຫຕ຺ຕໍ ປຕ຺ໂຕ’ຕິ ວເທຖ, ກທາ ໂສ ອຣຫຕ຺ຕໍ ປຕ຺ໂຕ’’ຕິ? ‘‘ມມ ຘມ຺ມໍ ສຸຕກາເລ, ຠິກ຺ຂເວ’’ຕິ. ‘‘ກທາ ປນສ຺ສ, ຠນ຺ເຕ, ຕຸມ຺ເຫຫິ ຘມ຺ໂມ ກຖິໂຕ’’ຕິ? ‘‘ຠິກ຺ຂາຍ ຈຣນ຺ເຕນ ອນ຺ຕຣວີຖິຍໍ ຐິເຕນາ’’ຕິ. ‘‘ອປ຺ປມຕ຺ຕໂກ, ຠນ຺ເຕ, ຕຸມ຺ເຫຫິ ອນ຺ຕຣວີຖິຍໍ ຐຕ຺ວາ ກຖິຕຘມ຺ໂມ; ກຖໍ ໂສ ຕາວຕ຺ຕເກນ ວິເສສໍ ນິພ຺ພຕ຺ເຕສີ’’ຕິ? ອຖ ເນ ສຕ຺ຖາ, ‘‘ຠິກ຺ຂເວ, ມມ ຘມ຺ມໍ ‘ອປ຺ປໍ’ ວາ ‘ພຫຸໍ ວາ’ຕິ ມາ ຈິນ຺ຕຍິຕ຺ຖ. ອເນການິປິ ຫິ ອນຕ຺ຖປທສໍຫິຕານິ ຄາຖາສຫສ຺ສານິ ນ ເສຍ຺ໂຍ, ອຕ຺ຖນິສ຺ສິຕໍ ປນ ເອກມ຺ປິ ຄາຖາປທໍ ເສຍ຺ໂຍ’’ຕິ ວຕ຺ວາ ອນຸສນ຺ຘິໍ ຆເຏຕ຺ວາ ຘມ຺ມໍ ເທເສນ຺ໂຕ ອິມໍ ຄາຖມາຫ –

‘‘ສຫສ຺ສມປິ ເຈ ຄາຖາ, ອນຕ຺ຖປທສໍຫິຕາ;

ເອກໍ ຄາຖາປທໍ ເສຍ຺ໂຍ, ຍໍ ສຸຕ຺ວາ ອຸປສມ຺ມຕີ’’ຕິ. (ຘ. ປ. ໑໐໑) –

ເທສນາປຣິໂຍສາເນ ຈຕຸຣາສີຕິຍາ ປາຓສຫສ຺ສານໍ ຘມ຺ມາຠິສມໂຍ ອໂຫສີຕິ.

ພາຫິຍຕ຺ເຖຣອປທານວຓ຺ຓນາ ສມຕ຺ຕາ.

໗. ມຫາໂກຏ຺ຐິກຕ຺ເຖຣອປທານວຓ຺ຓນາ

ສຕ຺ຕມາປທາເນ ປທຸມຸຕ຺ຕໂຣ ນາມ ຊິໂນຕິອາທິກໍ ອາຍສ຺ມໂຕ ມຫາໂກຏ຺ຐິກຕ຺ເຖຣສ຺ສ ອປທານໍ. ກາ ອຸປ຺ປຕ຺ຕິ? ອຍມ຺ປິ ປຸຣິມພຸທ຺ເຘສຸ ກຕາຘິກາໂຣ ຕຕ຺ຖ ຕຕ຺ຖ ຠເວ ວິວຏ຺ຏູປນິສ຺ສຍານິ ປຸຎ຺ຎານິ ອຸປຈິນນ຺ໂຕ ປທຸມຸຕ຺ຕຣສ຺ສ ຠຄວໂຕ ກາເລ ຫໍສວຕີນຄເຣ ມຫາໂຠຄກຸເລ ນິພ຺ພຕ຺ຕິຕ຺ວາ ວິຎ຺ຎຸຕໍ ປຕ຺ໂຕ ມາຕາປິຕູນໍ ອຈ຺ຈເຍນ ກຸຏຸມ຺ພໍ ສຓ຺ຐເປຕ຺ວາ ຆຣາວາສໍ ວສນ຺ໂຕ ເອກທິວສໍ ປທຸມຸຕ຺ຕຣສ຺ສ ຠຄວໂຕ ຘມ຺ມເທສນາກາເລ ຫໍສວຕີນຄຣວາສິໂນ ຄນ຺ຘມາລາທິຫຕ຺ເຖ ເຍນ ພຸທ຺ໂຘ ເຍນ ຘມ຺ໂມ ເຍນ ສງ຺ໂຆ, ຕນ຺ນິນ຺ເນ ຕປ຺ໂປເຓ ຕປ຺ປພ຺ຠາເຣ ຄຈ຺ຉນ຺ເຕ ທິສ຺ວາ ເຕຫິ ສທ຺ຘິໍ ຠຄວນ຺ຕໍ ອຸປສງ຺ກມິຕ຺ວາ, ສຕ຺ຖາຣໍ ເອກໍ ຠິກ຺ຂຸໍ ປຏິສມ຺ຠິທາປ຺ປຕ຺ຕານໍ ອຄ຺ຄຏ຺ຐາເນ ຐເປນ຺ຕໍ ທິສ຺ວາ ‘‘ອຍໍ ອິມສ຺ມິໍ ສາສເນ ປຏິສມ຺ຠິທາປ຺ປຕ຺ຕານໍ ອຄ຺ໂຄ, ຍໍນູນາຫມ຺ປິ ເອກສ຺ສ ພຸທ຺ຘສ຺ສ ສາສເນ ອຍໍ ວິຍ ປຏິສມ຺ຠິທາປ຺ປຕ຺ຕານໍ ອຄ຺ໂຄ ຠເວຍ຺ຍ’’ນ຺ຕິ ຈິນ຺ເຕຕ຺ວາ ສຕ຺ຖຸ ເທສນາປຣິໂຍສາເນ ວຸຏ຺ຐິຕາຍ ປຣິສາຍ ຠຄວນ຺ຕໍ ອຸປສງ຺ກມິຕ຺ວາ, ‘‘ຠນ຺ເຕ, ສ຺ເວ ມຍ຺ຫໍ ເຄເຫ ຠິກ຺ຂໍ ຄຓ຺ຫຖາ’’ຕິ ນິມນ຺ເຕສິ. ສຕ຺ຖາ ອຘິວາເສສິ. ໂສ ຠຄວນ຺ຕໍ ອຠິວາເທຕ຺ວາ ປທກ຺ຂິຓໍ ກຕ຺ວາ ສກນິເວສນໍ ຄນ຺ຕ຺ວາ ສພ຺ພຣຕ຺ຕິໍ ພຸທ຺ຘສ຺ສ ຈ ຠິກ຺ຂຸສງ຺ຆສ຺ສ ຈ ນິສຊ຺ຊຏ຺ຐານໍ ຄນ຺ຘມາລາທີຫິ ອລງ຺ກຣິຕ຺ວາ ຂາທນີຍໂຠຊນີຍໍ ປຏິຍາທາເປຕ຺ວາ ຕສ຺ສາ ຣຕ຺ຕິຍາ ອຈ຺ຈເຍນ ສກນິເວສເນ ຠິກ຺ຂຸສຕສຫສ຺ສປຣິວາຣໍ ສຕ຺ຖາຣໍ ວິວິຘຍາຄຸຂຊ຺ຊກປຣິວາຣໍ ສສູປພ຺ຍຎ຺ຊນໍ ຄນ຺ຘສາລິໂຠຊນໍ ໂຠຊາເປຕ຺ວາ ຠຕ຺ຕກິຈ຺ຈປຣິໂຍສາເນ ຈິນ຺ເຕສິ – ‘‘ມຫນ຺ຕໍ ໂຂ ອຫໍ ຐານນ຺ຕຣໍ ປຕ຺ເຖມິ, ນ ປນ ຍຸຕ຺ຕໍ ມຍາ ເອກທິວສເມວ ທານໍ ທຕ຺ວາ ຕໍ ຐານນ຺ຕຣໍ ປຕ຺ເຖຕຸໍ, ອນຸປຏິປາຏິຍາ ສຕ຺ຕາຫໍ ທານໍ ທຕ຺ວາ ປຕ຺ເຖສ຺ສາມີ’’ຕິ. ໂສ ເຕເນວ ນິຍາເມນ ສຕ຺ຕາຫໍ ມຫາທານໍ ທຕ຺ວາ ຠຕ຺ຕກິຈ຺ຈປຣິໂຍສາເນ ທຸສ຺ສໂກຏ຺ຐາຄາຣໍ ວິວຣາເປຕ຺ວາ ອຸຕ຺ຕມໍ ຕິຈີວຣປ຺ປໂຫນກໍ ສຸຂຸມວຕ຺ຖໍ ພຸທ຺ຘສ຺ສ ປາທມູເລ ຐເປຕ຺ວາ ຠິກ຺ຂຸສຕສຫສ຺ສສ຺ສ ຈ ຕິຈີວຣໍ ທຕ຺ວາ ຕຖາຄຕໍ ອຸປສງ຺ກມິຕ຺ວາ, ‘‘ຠນ຺ເຕ, ໂຍ ໂສ ຠິກ຺ຂຸ ຕຸມ຺ເຫຫິ ອິໂຕ ສຕ຺ຕເມ ທິວສມຕ຺ຖເກ ປຏິສມ຺ຠິທາປ຺ປຕ຺ຕານໍ ອຄ຺ຄຏ຺ຐາເນ ຐປິໂຕ, ອຫມ຺ປິ ໂສ ຠິກ຺ຂຸ ວິຍ ອນາຄເຕ ອຸປ຺ປຊ຺ຊນກສ຺ສ ພຸທ຺ຘສ຺ສ ສາສເນ ປພ຺ພຊິຕ຺ວາ ປຏິສມ຺ຠິທາປ຺ປຕ຺ຕານໍ ອຄ຺ໂຄ ຠເວຍ຺ຍ’’ນ຺ຕິ ສຕ຺ຖຸ ປາທມູເລ ນິປຊ຺ຊິຕ຺ວາ ປຕ຺ຖນໍ ອກາສິ. ສຕ຺ຖາ ຕສ຺ສ ສມິຊ຺ຌນຠາວໍ ຎຕ຺ວາ ‘‘ອນາຄເຕ ອິໂຕ ກປ຺ປສຕສຫສ຺ສມຕ຺ຖເກ ໂຄຕໂມ ນາມ ພຸທ຺ໂຘ ໂລເກ ອຸປ຺ປຊ຺ຊິສ຺ສຕິ, ຕສ຺ສ ສາສເນ ຕວ ປຕ຺ຖນາ ສມິຊ຺ຌິສ຺ສຕີ’’ຕິ ພ຺ຍາກາສິ. ໂສ ຕຕ຺ຖ ຍາວຕາຍຸກໍ ປຸຎ຺ຎານິ ກຕ຺ວາ ຕໂຕ ຈຸໂຕ ເທວສມ຺ປຕ຺ຕິໍ ອນຸຠວິຕ຺ວາ ອປຣາປຣໍ ເທວມນຸສ຺ເສສຸ ປຣິພ຺ຠມິ.

ເອວໍ ໂສ ເທວມນຸສ຺ເສສຸ ສໍສຣນ຺ໂຕ ຕຕ຺ຖ ຕຕ຺ຖ ຠເວ ປຸຎ຺ຎຎາຓສມ຺ຠາເຣ ສມ຺ຠຣນ຺ໂຕ ອິມສ຺ມິໍ ພຸທ຺ຘຸປ຺ປາເທ ສາວຕ຺ຖິຍໍ ພ຺ຣາຫ຺ມຓມຫາສາລກຸເລ ນິພ຺ພຕ຺ຕິ, ໂກຏ຺ຐິໂກຕິສ຺ສ ນາມໍ ອກໍສຸ. ກສ຺ມາ ມາຕຸຍາ ວາ ອຍ຺ຍກປຍ຺ຍກາທີນໍ ວາ ນາມໍ ອຄ຺ຄເຫຕ຺ວາ ເອວໍ ນາມໍ ກຣິໍສູຕິ ເຈ? ອຕ຺ຕໂນ ປຎ຺ຎວນ຺ຕຕາຍ ເວທງ຺ເຄສຸ ສຕກ຺ກປຣຕກ຺ເກສຸ ສນິຆຓ຺ຑຸເກຏຸເຠສຸ ສາກ຺ຂຣປ຺ປເຠເທສຸ ສກລພ຺ຍາກຣເຓສຸ ຈ ເຉກຠາເວນ ຈ ທິຏ຺ຐທິຏ຺ເຐ ຊເນ ມຸຂສຕ຺ຕີຫິ ໂກຏ຺ເຐນ຺ໂຕ ປກ຺ໂກຏ຺ເຐນ຺ໂຕ ວິຕຸທນ຺ໂຕ ວິຈຣຕີຕິ ອນ຺ວຕ຺ຖນາມໍ ກຣິໍສູຕິ ເວທິຕພ຺ພໍ. ໂສ ວຍປ຺ປຕ຺ໂຕ ຕໂຍ ເວເທ ອຸຄ຺ຄເຫຕ຺ວາ ພ຺ຣາຫ຺ມຓສິປ຺ເປ ນິປ຺ຜຕ຺ຕິໍ ປຕ຺ໂຕ ເອກທິວສໍ ສຕ຺ຖຸ ສນ຺ຕິກໍ ຄນ຺ຕ຺ວາ ຘມ຺ມໍ ສຸຕ຺ວາ ປຏິລທ຺ຘສທ຺ໂຘ ປພ຺ພຊິຕ຺ວາ ອຸປສມ຺ປນ຺ນກາລໂຕ ປຏ຺ຐາຍ ວິປສ຺ສນາຍ ກມ຺ມໍ ກໂຣນ຺ໂຕ ສຫ ປຏິສມ຺ຠິທາຫິ ອຣຫຕ຺ຕໍ ປຕ຺ວາ ປຏິສມ຺ຠິທາສຸ ຈິຓ຺ຓວສີ ຫຸຕ຺ວາ ອຠີໂຕ ມຫາເຖເຣ ອຸປສງ຺ກມິຕ຺ວາ ປຎ຺ຫໍ ປຸຈ຺ຉນ຺ໂຕປິ ທສພລໍ ອຸປສງ຺ກມິຕ຺ວາ ປຏິສມ຺ຠິທາສຸເຍວ ປຎ຺ຫໍ ປຸຈ຺ຉິ. ເອວມຍໍ ເຖໂຣ ຕຕ຺ຖ ກຕາຘິກາຣຕາຍ ຕຕ຺ຖ ຈິຓ຺ຓວສີຠາເວນ ຈ ປຏິສມ຺ຠິທາປ຺ປຕ຺ຕານໍ ອຄ຺ໂຄ ຊາໂຕ. ອຖ ນໍ ສຕ຺ຖາ ມຫາເວທລ຺ລສຸຕ຺ຕໍ ອຏ຺ຐຸປ຺ປຕ຺ຕິໍ ກຕ຺ວາ ປຏິສມ຺ຠິທາປ຺ປຕ຺ຕານໍ ອຄ຺ຄຏ຺ຐາເນ ຐເປສິ, ‘‘ເອຕທຄ຺ຄໍ, ຠິກ຺ຂເວ, ມມ ສາວການໍ ຠິກ຺ຂູນໍ ປຏິສມ຺ຠິທາປ຺ປຕ຺ຕານໍ ຍທິທໍ ມຫາໂກຏ຺ຐິໂກ’’ຕິ (ອ. ນິ. ໑.໒໐໙, ໒໑໘).

໒໒໑. ໂສ ອປເຣນ ສມເຍນ ວິມຸຕ຺ຕິສຸຂໍ ປຏິສໍເວເທນ຺ໂຕ ໂສມນສ຺ສຊາໂຕ ອຕ຺ຕໂນ ປຸພ຺ພຈຣິຕາປທານໍ ປກາເສນ຺ໂຕ ປທຸມຸຕ຺ຕໂຣ ນາມ ຊິໂນຕິອາທິມາຫ. ຕໍ ສພ຺ພໍ ເຫຏ຺ຐາ ວຸຕ຺ຕນຍຕ຺ຕາ ອຸຕ຺ຕານຕ຺ຖເມວ.

ອິຕ຺ຖໍ ສຸທມາຍສ຺ມາ ມຫາໂກຏ຺ຐິໂກຕິ ເອຕ຺ຖ ສຸທນ຺ຕິ ນິທສ຺ສເນ ນິປາໂຕ. ອາຍສ຺ມາຕິ ຄາຣວາຘິວຈນໍ, ຍຖາ ຕໍ ອາຍສ຺ມາ ມຫາໂມຄ຺ຄລ຺ລາໂນຕິ.

ມຫາໂກຏ຺ຐິກຕ຺ເຖຣອປທານວຓ຺ຓນາ ສມຕ຺ຕາ.

໘. ອຸຣຸເວລກສ຺ສປຕ຺ເຖຣອປທານວຓ຺ຓນາ

ອຏ຺ຐມາປທາເນ ປທຸມຸຕ຺ຕໂຣ ນາມ ຊິໂນຕິອາທິກໍ ອາຍສ຺ມໂຕ ອຸຣຸເວລກສ຺ສປຕ຺ເຖຣສ຺ສ ອປທານໍ. ອຍມ຺ປິ ປຸຣິມພຸທ຺ເຘສຸ ກຕາຘິກາໂຣ ຕຕ຺ຖ ຕຕ຺ຖ ຠເວ ວິວຏ຺ຏູປນິສ຺ສຍານິ ປຸຎ຺ຎານິ ອຸປຈິນນ຺ໂຕ ປທຸມຸຕ຺ຕຣສ຺ສ ຠຄວໂຕ ກາເລ ກຸລເຄເຫ ນິພ຺ພຕ຺ໂຕ ວຍປ຺ປຕ຺ໂຕ ສຕ຺ຖຸ ສນ຺ຕິເກ ຘມ຺ມໍ ສຸຕ຺ວາ ສຕ຺ຖາຣໍ ເອກໍ ຠິກ຺ຂຸໍ ມຫາປຣິວາຣານໍ ອຄ຺ຄຏ຺ຐາເນ ຐເປນ຺ຕໍ ທິສ຺ວາ ສຍມ຺ປິ ຕໍ ຐານນ຺ຕຣໍ ປຕ຺ເຖນ຺ໂຕ ມຫາທານໍ ທຕ຺ວາ ປຓິຘານໍ ອກາສິ. ຠຄວາ ຈສ຺ສ ອນນ຺ຕຣາຍຕໍ ທິສ຺ວາ ‘‘ອນາຄເຕ ໂຄຕມພຸທ຺ຘສ຺ສ ສາສເນ ມຫາປຣິວາຣານໍ ອຄ຺ໂຄ ຠວິສ຺ສຕີ’’ຕິ ພ຺ຍາກາສິ. ໂສ ຕຕ຺ຖ ຍາວຕາຍຸກໍ ປຸຎ຺ຎານິ ກຕ຺ວາ ຕໂຕ ຈວິຕ຺ວາ ເທວມນຸສ຺ເສສຸ ສໍສຣນ຺ໂຕ ອິໂຕ ທ຺ເວນວຸຕິກປ຺ປມຕ຺ຖເກ ຜຸສ຺ສສ຺ສ ຠຄວໂຕ ເວມາຕິກກນິຏ຺ຐຠາຕາ ຫຸຕ຺ວາ ນິພ຺ພຕ຺ໂຕ, ອຎ຺ເຎປິສ຺ສ ທ຺ເວ ກນິຏ຺ຐຠາຕໂຣ ອເຫສຸໍ. ເຕ ຕໂຍ ພຸທ຺ຘປ຺ປມຸຂຠິກ຺ຂຸສງ຺ຆໍ ນິມນ຺ເຕຕ຺ວາ ປຣມາຍ ປູຊາຍ ປູເຊຕ຺ວາ ຍາວຊີວໍ ກຸສລໍ ກຕ຺ວາ ເທວມນຸສ຺ເສສຸ ສໍສຣນ຺ໂຕ ອມ຺ຫາກໍ ຠຄວໂຕ ອຸປ຺ປຕ຺ຕິໂຕ ປຸເຣຕຣເມວ ພາຣາຓສິຍໍ ພ຺ຣາຫ຺ມຓກຸເລ ຕໂຍ ຠາຕໂຣ ຫຸຕ຺ວາ ນິພ຺ພຕ຺ຕາ ໂຄຕ຺ຕວເສນ ຕໂຍປິ ກສ຺ສປາຕິ ເອວໍ ນາມກາ ອເຫສຸໍ. ເຕ ຕໂຍ ວຍປ຺ປຕ຺ຕາ ຕໂຍ ເວເທ ອຸຄ຺ຄຓ຺ຫິໍສຸ. ເຕສໍ ເຊຏ຺ຐຠາຕິກສ຺ສ ປຎ຺ຈມາຓວກສຕານິ ປຣິວາຣາ, ມຊ຺ຌິມສ຺ສ ຕີຓິ, ກນິຏ຺ຐສ຺ສ ທ຺ເວ, ເຕ ອຕ຺ຕໂນ ຄນ຺ເຖສຸ ສາຣໍ ໂອໂລເກນ຺ຕາ ທິຏ຺ຐຘມ຺ມິກເມວ ອຕ຺ຖໍ ທິສ຺ວາ ປພ຺ພຊ຺ຊໍ ໂຣເຈສຸໍ. ເຕສຸ ເຊຏ຺ຐຠາຕາ ອຕ຺ຕໂນ ປຣິວາເຣນ ສທ຺ຘິໍ ອຸຣຸເວລໍ ຄນ຺ຕ຺ວາ ອິສິປພ຺ພຊ຺ຊໍ ປພ຺ພຊິຕ຺ວາ ອຸຣຸເວລກສ຺ສໂປ ນາມ ຊາໂຕ, ມຊ຺ຌິໂມ ຄງ຺ຄານທີວງ຺ເກ ປພ຺ພຊິໂຕ ນທີກສ຺ສໂປ ນາມ ຊາໂຕ, ກນິຏ຺ໂຐ ຄຍາສີເສ ປພ຺ພຊິໂຕ ຄຍາກສ຺ສໂປ ນາມ ຊາໂຕ. ເອວໍ ເຕສຸ ອິສິປພ຺ພຊ຺ຊໍ ປພ຺ພຊິຕ຺ວາ ຕຕ຺ຖ ຕຕ຺ຖ ວສນ຺ເຕສຸ ພຫູນໍ ທິວສານໍ ອຈ຺ຈເຍນ ອມ຺ຫາກໍ ໂພຘິສຕ຺ໂຕ ມຫາຠິນິກ຺ຂມນໍ ນິກ຺ຂມິຕ຺ວາ ປຏິວິທ຺ຘສພ຺ພຎ຺ຎຸຕຎ຺ຎາໂຓ ອນຸກ຺ກເມນ ຘມ຺ມຈກ຺ກໍ ປວຕ຺ເຕຕ຺ວາ ປຎ຺ຈວຄ຺ຄິຍຕ຺ເຖເຣ ອຣຫຕ຺ເຕ ປຕິຏ຺ຐາເປຕ຺ວາ ຍສກຸລປຸຕ຺ຕປ຺ປມຸເຂ ປຎ຺ຈປຎ຺ຎາສຊເນ ສຫາຍເກ ວິເນຕ຺ວາ ສຏ຺ຐິ ອຣຫນ຺ເຕ ‘‘ຈຣຖ, ຠິກ຺ຂເວ, ຈາຣິກ’’ນ຺ຕິ (ມຫາວ. ໓໒) ວິສ຺ສຊ຺ເຊຕ຺ວາ ຕິໍສຠທ຺ທວຄ຺ຄິເຍ ວິເນຕ຺ວາ ອຸຣຸເວລກສ຺ສປສ຺ສ ວສນຏ຺ຐານໍ ຄນ຺ຕ຺ວາ ວສນຕ຺ຖາຍ ອຄ຺ຍາຄາຣໍ ປວິສິຕ຺ວາ ຕຕ຺ຖ ຄຕນາຄທມນາທີຫິ ອຑ຺ຒຸຑ຺ຒສຫສ຺ເສຫິ ປາຏິຫາຣິເຍຫິ ອຸຣຸເວລກສ຺ສປໍ ສປຣິວາຣໍ ວິເນຕ຺ວາ ປພ຺ພາເຊສິ. ຕສ຺ສ ປພ຺ພຊ຺ຊາວິຘານຎ຺ຈ ອິທ຺ຘິປາຏິຫາຣິຍກຣຓຎ຺ຈ ສພ຺ພໍ ນທີກສ຺ສປສ຺ສ ອປທານຏ຺ຐກຖາຍໍ ອາວິ ຠວິສ຺ສຕິ. ຕສ຺ສ ປພ຺ພຊິຕຠາວໍ ສຸຕ຺ວາ ອິຕເຣປິ ທ຺ເວ ຠາຕໂຣ ສປຣິສາ ອາຄນ຺ຕ຺ວາ ສຕ຺ຖຸ ສນ຺ຕິເກ ປພ຺ພຊິໍສຸ. ສພ຺ເພວ ເຕ ອິທ຺ຘິມຍປຕ຺ຕຈີວຣຘຣາ ເອຫິຠິກ຺ຂຸກາ ອເຫສຸໍ. ສຕ຺ຖາ ຕໍ ສມຓສຫສ຺ສໍ ອາທາຍ ຄຍາສີສໍ ຄນ຺ຕ຺ວາ ປິຏ຺ຐິປາສາເຓ ນິສິນ຺ໂນ ອາທິຕ຺ຕປຣິຍາຍເທສນາຍ (ມຫາວ. ໕໔) ເຕ ສພ຺ເພ ອຣຫຕ຺ເຕ ປຕິຏ຺ຐາເປສິ.

໒໕໑. ໂສ ເອວໍ ອຣຫຕ຺ຕໍ ປຕ຺ວາ ໂສມນສ຺ສຊາໂຕ ອຕ຺ຕໂນ ປຸພ຺ພຈຣິຕາປທານໍ ປກາເສນ຺ໂຕ ປທຸມຸຕ຺ຕໂຣ ນາມ ຊິໂນຕິອາທິມາຫ. ອນຸຕ຺ຕານປທເມວ ວຓ຺ຓຍິສ຺ສາມ.

໒໖໘. ໂສ ຈ ສພ຺ພໍ ຕມໍ ຫນ຺ຕ຺ວາຕິ ໂສ ຜຸສ຺ໂສ ຠຄວາ ຣາຄໂທສໂມຫາທິກິເລສນ຺ຘກາຣໍ ວິທ຺ຘໍເສຕ຺ວາ. ວິຊເຏຕ຺ວາ ມຫາຊຏນ຺ຕິ ຕຓ຺ຫາມານາທີຫິ ທິຍຑ຺ຒສຫສ຺ເສຫິ ກິເລສຄເຓຫິ ມຫາພ຺ຍາກຸລໍ ຊຏໍ ວິຊເຏຕ຺ວາ ປທາເລຕ຺ວາ ຜາເລຕ຺ວາຕິ ອຕ຺ໂຖ. ສເທວກໍ ເທວໂລກສຫິຕໍ ສກລໍ ໂລກສນ຺ນິວາສໍຕປ຺ປຍນ຺ໂຕ ສນ຺ຕປ຺ປຍນ຺ໂຕ ປີເຓນ຺ໂຕ ອມຕໍ ວຸຏ຺ຐິໍ ມຫານິພ຺ພານວຸຏ຺ຐິຘາຣໍ ວສ຺ສເຕ ປຄ຺ຆຣາເປຕີຕິ ໂຍຊນາ.

໒໖໙. ຕທາ ຫິ ພາຣາຓສິຍນ຺ຕິ ‘‘ພາຣສ ມນຸສ຺ສາ’’ຕິອາທີສຸ ວິຍ ພາຣສ ທ຺ວາທສຣາສີ ຫຸຕ຺ວາ ປຸຣາ, ຫິມວນ຺ຕໂຕ ອິສໂຍ ຈ ປຈ຺ເຈກມຸນິສງ຺ຂາຕາ ອິສໂຍ ຈ ຄນ຺ຘມາທນໂຕ ອາກາເສນາຄນ຺ຕ຺ວາ ເອຕ຺ຖ ຄຈ຺ຉນ຺ຕິ ໂອຕຣນ຺ຕິ ປວິສນ຺ຕີຕິ ພາຣາຓສີ, ອຖ ວາ ສມ຺ມາສມ຺ພຸທ຺ຘສງ຺ຂາຕານໍ ອເນກສຕສຫສ຺ສານໍ ຘມ຺ມຈກ຺ກປວຕ຺ຕນຕ຺ຖາຍ ໂອຕຣຏ຺ຐານໍ ນຄຣໍ ລິງ຺ຄວິປລ຺ລາສໍ ກຕ຺ວາ ອິຕ຺ຖິລິງ຺ຄວເສນ ພາຣາຓສີຕິ ວຸຈ຺ຈຕິ, ຕິສ຺ສໍ ພາຣາຓສິຍໍ.

໒໗໓. ນິກ຺ຂິຕ຺ຕສຕ຺ຖໍ ປຈ຺ຈນ຺ຕນ຺ຕິ ຉຑ຺ຑິຕສຕ຺ຖໍ ປາຕິຕອາວຸຘໍ ປຈ຺ຈນ຺ຕຊນປທໍ ນິພ຺ພິເສວນໍ ກຕ຺ວາ ປຸນຣຸປຈ຺ຈຕນ຺ຕິ ປຸນຣປິ ຕໍ ນຄຣໍ ອຸເປຈ຺ຈ ອຸປຄມ຺ມ ສມ຺ປຕ຺ຕາຕິ ອຕ຺ໂຖ. ເສສໍ ສຸວິຎ຺ເຎຍ຺ຍເມວາຕິ.

ອຸຣຸເວລກສ຺ສປຕ຺ເຖຣອປທານວຓ຺ຓນາ ສມຕ຺ຕາ.

໙. ຣາຘຕ຺ເຖຣອປທານວຓ຺ຓນາ

໒໙໖. ນວມາປທາເນ ປທຸມຸຕ຺ຕໂຣ ນາມ ຊິໂນຕິອາທິກໍ ອາຍສ຺ມໂຕ ຣາຘຕ຺ເຖຣສ຺ສ ອປທານໍ. ຕໍ ສພ຺ພໍ ປາຐານຸສາເຣນ ນຍານຸຈິນ຺ຕເນນ ວິຎ຺ຎູຫິ ສຸວິຎ຺ເຎຍ຺ຍເມວ. ເກວລໍ ປຸຎ຺ຎນານຕ຺ຕເມວາຕິ.

ຣາຘຕ຺ເຖຣອປທານວຓ຺ຓນາ ສມຕ຺ຕາ.

ທສມໍ ໂມຆຣາຊຕ຺ເຖຣອປທານໍ ສຸວິຎ຺ເຎຍ຺ຍເມວາຕິ.

ຈຕຸປຎ຺ຎາສມວຄ຺ຄວຓ຺ຓນາ ສມຕ຺ຕາ.

໕໕. ຠທ຺ທິຍວຄ຺ໂຄ

໑. ລກຸຓ຺ຑກຠທ຺ທິຍຕ຺ເຖຣອປທານວຓ຺ຓນາ

ປຎ຺ຈປຎ຺ຎາສມວຄ຺ເຄ ປຐມາປທາເນ ປທຸມຸຕ຺ຕໂຣ ນາມ ຊິໂນຕິອາທິກໍ ອາຍສ຺ມໂຕ ລກຸຓ຺ຑກຠທ຺ທິຍຕ຺ເຖຣສ຺ສ ອປທານໍ. ອຍມ຺ປິ ປຸຣິມພຸທ຺ເຘສຸ ກຕາຘິກາໂຣ ຕຕ຺ຖ ຕຕ຺ຖ ຠເວ ວິວຏ຺ຏູປນິສ຺ສຍານິ ປຸຎ຺ຎານິ ອຸປຈິນນ຺ໂຕ ປທຸມຸຕ຺ຕຣສ຺ສ ຠຄວໂຕ ກາເລ ຫໍສວຕີນຄເຣ ມຫາໂຠຄກຸເລ ນິພ຺ພຕ຺ຕິຕ຺ວາ ວິຎ຺ຎຸຕໍ ປຕ຺ໂຕ ສຕ຺ຖຸ ຘມ຺ມໍ ສຸຓນ຺ໂຕ ນິສິນ຺ໂນ ສຕ຺ຖາຣໍ ເອກໍ ຠິກ຺ຂຸໍ ມຎ຺ຊຸສ຺ສຣານໍ ອຄ຺ຄຏ຺ຐາເນ ຐເປນ຺ຕໍ ທິສ຺ວາ ສຍມ຺ປິ ຕໍ ຐານນ຺ຕຣໍ ປຕ຺ເຖນ຺ໂຕ ພຸທ຺ຘປ຺ປມຸຂສ຺ສ ຠິກ຺ຂຸສງ຺ຆສ຺ສ ສປ຺ປິສກ຺ຂຣາທິມຘຸຣຣສສມ຺ມິສ຺ສໍ ມຫາທານໍ ທຕ຺ວາ ‘‘ອຫມ຺ປິ, ຠນ຺ເຕ, ອນາຄເຕ ອຍໍ ຠິກ຺ຂຸ ວິຍ ເອກສ຺ສ ພຸທ຺ຘສ຺ສ ສາສເນ ມຎ຺ຊຸສ຺ສຣານໍ ອຄ຺ໂຄ ຠເວຍ຺ຍ’’ນ຺ຕິ ປຓິຘານໍ ອກາສິ. ຠຄວາ ຕສ຺ສ ອນນ຺ຕຣາຍໍ ທິສ຺ວາ ພ຺ຍາກຣິຕ຺ວາ ປກ຺ກາມິ.

ໂສ ຍາວຕາຍຸກໍ ປຸຎ຺ຎານິ ກຕ຺ວາ ເທວມນຸສ຺ເສສຸ ສໍສຣນ຺ໂຕ ອຸຠຍສມ຺ປຕ຺ຕິໂຍ ອນຸຠວິຕ຺ວາ ຜຸສ຺ສຠຄວໂຕ ກາເລ ຈິຕ຺ຣໂກກິໂລ ຫຸຕ຺ວາ ນິພ຺ພຕ຺ໂຕ ຣາຊຸຍ຺ຍານໂຕ ມຘຸຣໍ ອມ຺ພຜລໍ ຕຸຓ຺ເຑນາທາຍ ຄຈ຺ຉນ຺ໂຕ ສຕ຺ຖາຣໍ ທິສ຺ວາ ປສນ຺ນມານໂສ ‘‘ທສ຺ສາມິ ພຸທ຺ຘສ຺ສາ’’ຕິ ຈິຕ຺ຕໍ ອຸປ຺ປາເທສິ. ສຕ຺ຖາ ຕສ຺ສ ຈິຕ຺ຕາຈາຣໍ ຎຕ຺ວາ ປຕ຺ຕໍ ຄເຫຕ຺ວາ ນິສີທິ. ໂກກິໂລ ທສພລສ຺ສ ປຕ຺ເຕ ອມ຺ພປກ຺ກໍ ຐເປສິ. ສຕ຺ຖາ ຕສ຺ສ ໂສມນສ຺ສຸປ຺ປາທນຕ຺ຖໍ ຕສ຺ສ ປສ຺ສນ຺ຕສ຺ເສວ ຕໍ ປຣິຠຸຎ຺ຊິ. ອຖ ໂສ ໂກກິໂລ ປສນ຺ນມານໂສ ເຕເນວ ປີຕິສຸເຂນ ສຕ຺ຕາຫໍ ວີຕິນາເມສິ. ເຕເນວ ປຸຎ຺ຎກມ຺ເມນ ອຸປ຺ປນ຺ນຸປ຺ປນ຺ນຠເວ ມຎ຺ຊຸສ຺ສໂຣ ອໂຫສິ. ກສ຺ສປສມ຺ມາສມ຺ພຸທ຺ຘກາເລ ວຑ຺ຒກິກຸເລ ນິພ຺ພຕ຺ເຕຕ຺ວາ ເຊຏ຺ຐກວຑ຺ຒກີ ຫຸຕ຺ວາ ປາກໂຏ ອໂຫສິ. ປຣິນິພ຺ພຸເຕ ຠຄວຕິ ຕສ຺ສ ສຣີຣຘາຕຸໂຍ ນິທຫິຕຸໍ ສຕ຺ຕໂຍຊນປ຺ປມາເຓ ຖູເປ ອາຣທ຺ເຘ ໂສ ອາຫ – ‘‘ໂຍຊນາວຏ຺ຏໍ ໂຍຊນຸພ຺ເພຘໍ ກໂຣມາ’’ຕິ. ເຕ ສພ຺ເພ ຕສ຺ສ ວຈເນ ອຏ຺ຐໍສຸ. ອິຕິ ອປ຺ປມາຓສ຺ສ ພຸທ຺ຘສ຺ສ ໂອຣປ຺ປມາຓໍ ເຈຕິຍໍ ກາເຣສິ, ເຕນ ກມ຺ເມນ ນິພ຺ພຕ຺ຕຏ຺ຐາເນ ອຎ຺ເຎຫິ ຫີນປ຺ປມາໂຓ ອໂຫສິ. ໂສ ອມ຺ຫາກໍ ຠຄວໂຕ ກາເລ ກຸລເຄເຫ ນິພ຺ພຕ຺ຕິຕ຺ວາ ອຕິຣສ຺ສຕາຍ ຈ ສຸວຓ຺ຓປຏິມາ ວິຍ ສຸນ຺ທຣສຣີຣຕາຍ ຈ ລກຸຓ຺ຑກຠທ຺ທິໂຍຕິ ປຎ຺ຎາຍິຕ຺ຖ. ໂສ ອປຣຠາເຄ ສຕ຺ຖຸ ຘມ຺ມເທສນໍ ສຸຕ຺ວາ ປຏິລທ຺ຘສທ຺ໂຘ ປພ຺ພຊິຕ຺ວາ ພຫຸສ຺ສຸໂຕ ຘມ຺ມກຖິໂກ ຫຸຕ຺ວາ ມຘຸເຣນ ສເຣນ ປເຣສໍ ຘມ຺ມໍ ກເຖສິ.

ອເຖກສ຺ມິໍ ອຸສ຺ສວທິວເສ ເອເກນ ພ຺ຣາຫ຺ມເຓນ ສທ຺ຘິໍ ຣເຖນ ຄຈ຺ຉນ຺ຕີ ເອກາ ຄຓິກາ ເຖຣໍ ທິສ຺ວາ ທນ຺ຕວິທໍສກໍ ຫສິ. ເຖໂຣ ຕສ຺ສາ ທນ຺ຕຏ຺ຐິເກ ນິມິຕ຺ຕໍ ຄເຫຕ຺ວາ ຌານໍ ອຸປ຺ປາເທຕ຺ວາ ຕໍ ປາທກໍ ກຕ຺ວາ ວິປສ຺ສນໍ ວຑ຺ເຒຕ຺ວາ ອນາຄາມີ ອໂຫສິ, ໂສ ອຠິຓ຺ຫໍ ກາຍຄຕາຍ ສຕິຍາ ວິຫຣນ຺ໂຕ ເອກທິວສໍ ອາຍສ຺ມຕາ ຘມ຺ມເສນາປຕິນາ ໂອວທິຍມາໂນ ອນຸສາສິຍມາໂນ ອຣຫຕ຺ເຕ ປຕິຏ຺ຐຫິ. ເອກຈ຺ເຈ ຠິກ຺ຂູ ຈ ສາມເຓຣາ ຈ ຕສ຺ສ ອຣຫຕ຺ຕປ຺ປຕ຺ຕຠາວໍ ອຊານນ຺ໂຕ ກຓ຺ເຓສຸ ຄເຫຕ຺ວາ ກຑ຺ຒນ຺ຕິ, ສີເສ ພາຫາຍ ຫຕ຺ຖປາທາທີສຸ ວາ ຄເຫຕ຺ວາ ຈາເລຕ຺ວາ ກີຬນ຺ຕາ ວິເຫເຐສຸໍ. ອຖ ຠຄວາ ສຸຕ຺ວາ – ‘‘ມາ, ຠິກ຺ຂເວ, ມມ ປຸຕ຺ຕໍ ວິເຫເຐຖາ’’ຕິ ອາຫ. ຕໂຕ ປຏ຺ຐາຍ ຕໍ ‘‘ອຣຫາ’’ຕິ ຊານິຕ຺ວາ ນ ວິເຫເຐສຸໍ.

໑໒. ໂສ ອຣຫາ ຫຸຕ຺ວາ ສຎ຺ຊາຕໂສມນສ຺ໂສ ອຕ຺ຕໂນ ປຸພ຺ພຈຣິຕາປທານໍ ປກາເສນ຺ໂຕ ປທຸມຸຕ຺ຕໂຣ ນາມ ຊິໂນຕິອາທິມາຫ. ມຎ຺ຊຸນາຠິນິກູຊຫນ຺ຕິ ມຘຸເຣນ ເປມນິເຍນ ສເຣນ ອຠິນິກູຊິໍ ສທ຺ທໍ ນິຈ຺ຉາເຣສິໍ ອຫນ຺ຕິ ອຕ຺ໂຖ. ເສສເມຕ຺ຖ ສຸວິຎ຺ເຎຍ຺ຍເມວາຕິ.

ລກຸຓ຺ຑກຠທ຺ທິຍຕ຺ເຖຣອປທານວຓ຺ຓນາ ສມຕ຺ຕາ.

໒. ກງ຺ຂາເຣວຕຕ຺ເຖຣອປທານວຓ຺ຓນາ

໓໔. ທຸຕິຍາປທາເນ ປທຸມຸຕ຺ຕໂຣ ນາມ ຊິໂນຕິອາທິກໍ ອາຍສ຺ມໂຕ ກງ຺ຂາເຣວຕຕ຺ເຖຣສ຺ສ ອປທານໍ. ອຍມ຺ປິ ປຸຣິມພຸທ຺ເຘສຸ ກຕາຘິກາໂຣ ຕຕ຺ຖ ຕຕ຺ຖ ຠເວ ວິວຏ຺ຏູປນິສ຺ສຍານິ ປຸຎ຺ຎານິ ອຸປຈິນນ຺ໂຕ ປທຸມຸຕ຺ຕຣສ຺ສ ຠຄວໂຕ ກາເລ ພ຺ຣາຫ຺ມຓກຸເລ ນິພ຺ພຕ຺ໂຕ, ຕໍ ສພ຺ພໍ ປາຐານຸສາເຣນ ສຸວິຎ຺ເຎຍ຺ຍເມວາຕິ.

ກງ຺ຂາເຣວຕຕ຺ເຖຣອປທານວຓ຺ຓນາ ສມຕ຺ຕາ.

໓. ສີວລິຕ຺ເຖຣອປທານວຓ຺ຓນາ

ຕຕິຍາປທາເນ ປທຸມຸຕ຺ຕໂຣ ນາມ ຊິໂນຕິອາທິກໍ ອາຍສ຺ມໂຕ ສີວລິຕ຺ເຖຣສ຺ສ ອປທານໍ. ອຍມ຺ປິ ປຸຣິມພຸທ຺ເຘສຸ ກຕາຘິກາໂຣ ຕຕ຺ຖ ຕຕ຺ຖ ຠເວ ວິວຏ຺ຏູປນິສ຺ສຍານິ ປຸຎ຺ຎານິ ອຸປຈິນນ຺ໂຕ ປທຸມຸຕ຺ຕຣສ຺ສ ຠຄວໂຕ ກາເລ ກຸລເຄເຫ ນິພ຺ພຕ຺ໂຕ ເຫຏ຺ຐາ ວຸຕ຺ຕນເຍນ ວິຫາຣໍ ຄນ຺ຕ຺ວາ ປຣິສາຍ ປຣິຍນ຺ເຕ ຐິໂຕ ຘມ຺ມໍ ສຸຓນ຺ໂຕ ສຕ຺ຖາຣໍ ເອກໍ ຠິກ຺ຂຸໍ ລາຠີນໍ ອຄ຺ຄຏ຺ຐາເນ ຐເປນ຺ຕໍ ທິສ຺ວາ ‘‘ມຍາປິ ອນາຄເຕ ເອວຣູເປນ ຠວິຕຸໍ ວຏ຺ຏຕີ’’ຕິ ທສພລໍ ນິມນ຺ເຕຕ຺ວາ ສຕ຺ຕາຫໍ ພຸທ຺ຘປ຺ປມຸຂສ຺ສ ຠິກ຺ຂສງ຺ຆສ຺ສ ມຫາທານໍ ທຕ຺ວາ, ‘‘ຠນ຺ເຕ, ອິມິນາ ອຘິກາຣກມ຺ເມນ ນ ອຎ຺ຎໍ ສມ຺ປຕ຺ຕິໍ ປຕ຺ເຖມິ, ອນາຄເຕ ປນ ເອກສ຺ສ ພຸທ຺ຘສ຺ສ ສາສເນ ອຫມ຺ປິ ຕຸມ຺ເຫຫິ ໂສ ເອຕທຄ຺ເຄ ຐປິຕຠິກ຺ຂຸ ວິຍ ລາຠີນໍ ອຄ຺ໂຄ ຠເວຍ຺ຍ’’ນ຺ຕິ ປຕ຺ຖນໍ ອກາສິ. ສຕ຺ຖາ ຕສ຺ສ ອນນ຺ຕຣາຍຕໍ ທິສ຺ວາ ‘‘ອຍໍ ເຕ ປຕ຺ຖນາ ອນາຄເຕ ໂຄຕມສ຺ສ ພຸທ຺ຘສ຺ສ ສນ຺ຕິເກ ສມິຊ຺ຌິສ຺ສຕີ’’ຕິ ພ຺ຍາກຣິຕ຺ວາ ປກ຺ກາມິ. ໂສ ກຸລປຸຕ຺ໂຕ ຍາວຊີວໍ ກຸສລໍ ກຕ຺ວາ ເທວມນຸສ຺ເສສຸ ອຸຠຍສມ຺ປຕ຺ຕິໂຍ ອນຸຠວິຕ຺ວາ ວິປສ຺ສິສ຺ສ ຠຄວໂຕ ກາເລ ພນ຺ຘຸມຕີນຄຣໂຕ ອວິທູເຣ ເອກສ຺ມິໍ ຄາມເກ ນິພ຺ພຕ຺ຕິ, ຕສ຺ມິໍ ສມເຍ ພນ຺ຘຸມຕີນຄຣວາສິໂນ ຣຎ຺ຎາ ສທ຺ຘິໍ ສາກຈ຺ຉິຕ຺ວາ ທສພລສ຺ສ ທານໍ ອທໍສຸ.

ເອກທິວສໍ ສພ຺ເພ ເອກໂຕ ຫຸຕ຺ວາ ທານໍ ເທນ຺ຕາ ‘‘ກິໍ ນຸ ໂຂ ອມ຺ຫາກໍ ທານຄ຺ເຄ ນຕ຺ຖີ’’ຕິ (ອ. ນິ. ອຏ຺ຐ. ໑.໑.໒໐໗; ເຖຣຄາ. ອຏ຺ຐ. ໑.໕໙ ສີວລິຕ຺ເຖຣຄາຖາວຓ຺ຓນາ) ໂອໂລເກນ຺ຕາ ມຘຸຎ຺ຈ ຄຸຬທຘິຎ຺ຈ ນາທ຺ທສໍສຸ. ເຕ ‘‘ຍໂຕ ກຸໂຕຈິ ອາຫຣິສ຺ສາມາ’’ຕິ ຊນປທໂຕ ນຄຣປວິສນມຄ຺ເຄສຸ ປຸຣິເສ ຐເປສຸໍ. ຕທາ ເອສ ກຸລປຸຕ຺ໂຕ ອຕ຺ຕໂນ ຄາມໂຕ ຄຸຬທຘິວາຣກໍ ຄເຫຕ຺ວາ ‘‘ກິຎ຺ຈິເທວ ອາຫຣິສ຺ສາມີ’’ຕິ ນຄຣໍ ຄຈ຺ຉນ຺ໂຕ ‘‘ມຸຂໍ ໂຘວິຕ຺ວາ ໂຘຕຫຕ຺ຖປາໂທ ປວິສິສ຺ສາມີ’’ຕິ ຜາສຸກຏ຺ຐານໍ ໂອໂລເກນ຺ໂຕ ນງ຺ຄລສີສປ຺ປມາຓໍ ນິມ຺ມກ຺ຂິກທຓ຺ຑກມຘຸໍ ທິສ຺ວາ ‘‘ປຸຎ຺ເຎນ ເມ ອິທໍ ອຸປ຺ປນ຺ນ’’ນ຺ຕິ ຄເຫຕ຺ວາ ນຄຣໍ ປາວິສິ. ນາຄເຣຫິ ຐປິຕປຸຣິໂສ ຕໍ ທິສ຺ວາ, ‘‘ມາຣິສ, ກສ຺ສ ອິມໍ ຫຣສີ’’ຕິ ປຸຈ຺ຉິ. ‘‘ນ ກສ຺ສຈິ, ສາມິ, ວິກ຺ກາຍິກໍ ເມ ອິທ’’ນ຺ຕິ. ‘‘ເຕນ ຫິ ອິມໍ ກຫາປຓໍ ຄເຫຕ຺ວາ ເອຕໍ ມຘຸຎ຺ຈ ຄຸຬທຘິຎ຺ຈ ເທຫີ’’ຕິ.

ໂສ ຈິນ຺ເຕສິ – ‘‘ອິທໍ ເມ ນ ພຫຸໍ ອຄ຺ຆຕິ, ອຍຎ຺ຈ ເອກປ຺ປຫາເຣເນວ ພຫຸໍ ເທຕິ, ວີມໍສິສ຺ສາມີ’’ຕິ. ຕໂຕ ນໍ ອາຫ – ‘‘ນາຫໍ ເອກກຫາປເຓນ ເທມີ’’ຕິ. ‘‘ຍທິ ເອວໍ ທ຺ເວ ກຫາປເຓ ຄເຫຕ຺ວາ ເທຫີ’’ຕິ. ‘‘ທ຺ວີຫິປິ ນ ເທມີ’’ຕິ. ເອເຕນຸປາເຍນ ວຑ຺ເຒຕ຺ວາ ຍາວ ສຫສ຺ສໍ ປາປຸຓິ, ໂສ ຈິນ຺ເຕສິ – ‘‘ອຕິອຎ຺ຉິຕຸໍ ນ ວຏ຺ຏຕິ, ໂຫຕຸ ຕາວ ອິມິນາ ກຕ຺ຕພ຺ພກມ຺ມໍ ປຸຈ຺ຉິສ຺ສາມີ’’ຕິ. ອຖ ນໍ ອາຫ – ‘‘ນ ອິທໍ ພຫຸອຄ຺ຆນກໍ, ຕ຺ວໍ ປນ ພຫຸໍ ເທສິ, ເກນ ກມ຺ເມນ ອິທໍ ຄຓ຺ຫສີ’’ຕິ. ‘‘ອິຘ, ໂຠ, ນຄຣວາສິໂນ ຣຎ຺ຎາ ສທ຺ຘິໍ ປຏິວິຣຸຊ຺ຌິຕ຺ວາ ວິປສ຺ສິສມ຺ມາສມ຺ພຸທ຺ຘສ຺ສ ທານໍ ເທນ຺ຕາ ອິທໍ ທ຺ວຍໍ ທານຄ຺ເຄ ອປສ຺ສນ຺ຕາ ມໍ ປຣິເຍສາເປນ຺ຕິ. ສເຈ ອິທໍ ທ຺ວຍໍ ນ ລຠິສ຺ສນ຺ຕິ, ນາຄຣານໍ ປຣາຊໂຍ ຠວິສ຺ສຕິ. ຕສ຺ມາ ສຫສ຺ສໍ ທຕ຺ວາ ຄຓ຺ຫາມີ’’ຕິ. ‘‘ກິໍ ປເນຕໍ ນາຄຣານໍ ເອວ ວຏ຺ຏຕິ, ອຸທາຫຸ ອຎ຺ເຎສມ຺ປິ ທາຕຸໍ ວຏ຺ຏຕີ’’ຕິ? ‘‘ຍສ຺ສ ກສ຺ສຈິ ທາຕຸໍ ອວາຣິຕເມຕ’’ນ຺ຕິ. ‘‘ອຕ຺ຖິ ປນ ໂກຈິ ນາຄຣານໍ ທາເນ ເອກທິວສໍ ສຫສ຺ສໍ ທາຕາ’’ຕິ? ‘‘ນຕ຺ຖິ, ສມ຺ມາ’’ຕິ. ‘‘ອິເມສໍ ເມ ທ຺ວິນ຺ນໍ ສຫສ຺ສຄ຺ຆນກຠາວໍ ຊານາສີ’’ຕິ? ‘‘ອາມ, ຊານາມີ’’ຕິ. ‘‘ເຕນ ຫິ ຄຈ຺ຉ, ນາຄຣານໍ ອາໂຣເຈຫິ – ‘ເອໂກ ປຸຣິໂສ ອິມານິ ທ຺ເວ ມູເລນ ນ ເທຕິ, ຕຸມ຺ເຫຫິ ສທ຺ຘິໍ ສຫຕ຺ເຖເນວ ທາຕຸກາໂມ, ຕຸມ຺ເຫ ອິເມສໍ ທ຺ວິນ຺ນໍ ກາຣຓາ ນິພ຺ພິຕກ຺ກາ ໂຫຖາ’’ຕິ. ‘‘ຕ຺ວໍ ອິມສ຺ມິໍ ທາເນ ເຊຏ຺ຐກຠາຄສ຺ສ ກາຍສກ຺ຂີ ໂຫຫີ’’ຕິ ວຕ຺ວາ ຄໂຕ. ໂສ ປນ ກຸລປຸຕ຺ໂຕ ຄາມໂຕ ປຣິພ຺ພຍຕ຺ຖໍ ຄຫິຕກຫາປເຓນ ປຎ຺ຈກຏຸກໍ ຄເຫຕ຺ວາ ຈຸຓ຺ຓໍ ກຕ຺ວາ ທຘິໂຕ ກຎ຺ຈິຍໍ ວາເຫຕ຺ວາ ຕຕ຺ຖ ມຘຸປຏລໍ ປີເຬຕ຺ວາ ປຎ຺ຈກຏຸກຈຸຓ຺ເຓນ ໂຍເຊຕ຺ວາ ປທຸມິນິປຕ຺ເຕ ປກ຺ຂິປິຕ຺ວາ ຕໍ ສໍວິທຫິຕ຺ວາ ອາທາຍ ທສພລສ຺ສ ອວິທູເຣ ນິສີທິ. ມຫາຊເນຫິ ອາຫຣິຍມານສ຺ສ ສກ຺ກາຣສ຺ສ ອນ຺ຕເຣ ອຕ຺ຕໂນ ປຕ຺ຕວາຣໍ ໂອໂລເກນ຺ໂຕ ໂອກາສໍ ຎຕ຺ວາ ສຕ຺ຖຸ ສນ຺ຕິກໍ ຄນ຺ຕ຺ວາ, ‘‘ຠນ຺ເຕ, ອຍໍ ເມ ທຸຄ຺ຄຕສກ຺ກາໂຣ, ອິມໍ ເມ ອນຸກມ຺ປໍ ປຏິຈ຺ຈ ປຏິຄ຺ຄຓ຺ຫຖາ’’ຕິ. ສຕ຺ຖາ ຕສ຺ສານຸກມ຺ປໍ ປຏິຈ຺ຈ ຈຕຸມຫາຣາເຊຫິ ທຕ຺ຕິເຍນ ເສລມຍປຕ຺ເຕນ ຕໍ ປຏິຄ຺ຄເຫຕ຺ວາ ຍຖາ ອຏ຺ຐສຏ຺ຐິຍາ ຠິກ຺ຂຸສຕສຫສ຺ສສ຺ສ ທິຍ຺ຍມານໍ ນ ຂີຍຕິ, ເອວໍ ອຘິຏ຺ຐາສິ.

ໂສ ກຸລປຸຕ຺ໂຕ ນິຏ຺ຐິຕຠຕ຺ຕກິຈ຺ຈໍ ຠຄວນ຺ຕໍ ວນ຺ທິຕ຺ວາ ເອກມນ຺ຕໍ ນິສິນ຺ໂນ ອາຫ – ‘‘ທິຏ຺ໂຐ ເມ, ຠນ຺ເຕ ຠຄວາ, ອຊ຺ຊ ພນ຺ຘຸມຕີນຄຣວາສີຫິ ຕຸມ຺ຫາກໍ ສກ຺ກາໂຣ ອາຫຣິຍມາໂນ, ອຫມ຺ປິ ອິມສ຺ສ ນິສ຺ສນ຺ເທນ ນິພ຺ພຕ຺ຕນິພ຺ພຕ຺ຕຠເວ ລາຠຄ຺ຄຍສຄ຺ຄປ຺ປຕ຺ໂຕ ຠເວຍ຺ຍ’’ນ຺ຕິ. ສຕ຺ຖາ ‘‘ເອວໍ ໂຫຕຸ ກຸລປຸຕ຺ຕາ’’ຕິ ວຕ຺ວາ ຕສ຺ສ ຈ ນຄຣວາສີນຎ຺ຈ ຠຕ຺ຕານຸໂມທນໍ ກຕ຺ວາ ປກ຺ກາມິ. ໂສ ກຸລປຸຕ຺ໂຕ ຍາວຊີວໍ ກຸສລໍ ກຕ຺ວາ ເທວມນຸສ຺ເສສຸ ສໍສຣນ຺ໂຕ ອິມສ຺ມິໍ ພຸທ຺ຘຸປ຺ປາເທ ສຸປ຺ປວາສາຍ ຣາຊຘີຕຸຍາ ກຸຈ຺ຉິມ຺ຫິ ປຏິສນ຺ຘິໍ ຄຓ຺ຫິ. ຕສ຺ສ ປຏິສນ຺ຘິຄ຺ຄຫຓກາລໂຕ ປຏ຺ຐາຍ ສາຍໍ ປາຕຎ຺ຈ ປຎ຺ຈປຓ຺ຓາກາຣສຕານິ ສຸປ຺ປວາສາຍ ອຸປນີຍນ຺ຕິ. ອຖສ຺ສ ສາ ປຸຎ຺ຎວີມໍສນຕ຺ຖໍ ຫຕ຺ເຖນ ພີຊປຈ຺ຉິໍ ຜຸສາເປນ຺ຕີ ອຏ຺ຐາສິ. ເອເກກພີຊໂຕ ສລາກສຕໍ ສລາກສຫສ຺ສມ຺ປິ ນິຄ຺ຄຈ຺ຉຕິ, ເອເກກກຣີສເຂຕ຺ຕໂຕ ປຓ຺ຓາສມ຺ປິ ສຏ຺ຐິປິ ສກຏປມາຓານິ ອຸປ຺ປຊ຺ຊນ຺ຕິ. ໂກຏ຺ຐປູຣຓກາເລປິສ຺ສາ ໂກຏ຺ຐທ຺ວາຣໍ ຫຕ຺ເຖນ ຜຸສນ຺ຕິຍາ ຣາຊຘີຕາຍ ປຸຎ຺ເຎນ ຄຓ຺ຫນ຺ຕານໍ ຄຫິຕຄຫິຕໍ ປຸນ ປູຣຕິ. ປຣິປຸຓ຺ຓຠຕ຺ຕກຸມ຺ຠິໂຕປິ ‘‘ຣາຊຘີຕາຍ ປຸຎ຺ຎ’’ນ຺ຕິ ວຕ຺ວາ ຍສ຺ສ ກສ຺ສຈິ ເທນ຺ຕາ ນໍ ຍາວ ນ ອຸກ຺ກຑ຺ຒນ຺ຕິ, ນ ຕາວ ຠຕ຺ຕໍ ຂີຍຕິ. ທາຣເກ ກຸຈ຺ຉິຄເຕເຍວ ສຕ຺ຕ ວສ຺ສານິ ອຕິກ຺ກມິໍສຸ.

ຄພ຺ເຠ ປນ ປຣິປກ຺ເກ ສຕ຺ຕາຫໍ ມຫາທຸກ຺ຂໍ ອນຸໂຠສິ. ສາ ສາມິກໍ ອາມນ຺ເຕຕ຺ວາ – ‘‘ປຸເຣ ມຣຓາ ຊີວມານາ ທານໍ ທສ຺ສາມີ’’ຕິ ສຕ຺ຖຸ ສນ຺ຕິກໍ ເປເສສິ – ‘‘ຄຈ຺ຉ, ສາມິ, ອິມໍ ປວຕ຺ຕິໍ ສຕ຺ຖຸ ອາໂຣເຈຕ຺ວາ ສຕ຺ຖາຣໍ ນິມນ຺ເຕຫິ, ຍຎ຺ຈ ສຕ຺ຖາ ວທຕິ, ຕໍ ສາຘຸກໍ ອຸປລກ຺ເຂຕ຺ວາ ອາຄນ຺ຕ຺ວາ ມຍ຺ຫໍ ກເຖຫີ’’ຕິ. ໂສ ຄນ຺ຕ຺ວາ ຕສ຺ສາ ສາສນໍ ສຕ຺ຖຸ ອາໂຣເຈສິ – ‘‘ສຕ຺ຖຸ ຠນ຺ເຕ, ໂກຬິຍຘີຕາ ປາເທ ວນ຺ທຕີ’’ຕິ. ສຕ຺ຖາ ຕສ຺ສາ ອນຸກມ຺ປໍ ປຏິຈ຺ຈ – ‘‘ສຸຂິນີ ໂຫຕຸ ສຸປ຺ປວາສາ ໂກຬິຍຘີຕາ ອໂຣຄາ, ອໂຣຄໍ ປຸຕ຺ຕໍ ວິຊາຍຕູ’’ຕິ ອາຫ. ໂສ ຕໍ ສຸຕ຺ວາ ຠຄວນ຺ຕໍ ວນ຺ທິຕ຺ວາ ອຕ຺ຕໂນ ຄາມາຠິມຸໂຂ ປາຍາສິ. ຕສ຺ສ ປຸເຣ ອາຄມນາເຍວ ສຸປ຺ປວາສາຍ ກຸຈ຺ຉິໂຕ ຘມ຺ມກຣຓໂຕ ອຸທກໍ ວິຍ ຄພ຺ໂຠ ນິກ຺ຂມິ, ປຣິວາເຣຕ຺ວາ ນິສິນ຺ນຊໂນ ອສ຺ສຸມຸໂຂ ໂຣທິຕຸໍ ອາຣທ຺ໂຘ ຫຏ຺ຐຕຸຏ຺ໂຐວ ຕສ຺ສາ ສາມິກສ຺ສ ຕຸຏ຺ຐິສາສນໍ ອາໂຣເຈຕຸໍ ອຄມາສິ. ໂສ ເຕສໍ ອິງ຺ຄິຕໍ ທິສ຺ວາ – ‘‘ທສພເລນ ກຖິຕກຖາ ນິປ຺ຜນ຺ນາ ຠວິສ຺ສຕິ ມຎ຺ເຎ’’ຕິ ຈິນ຺ເຕສິ. ໂສ ອາຄນ຺ຕ຺ວາ ສຕ຺ຖຸ ກຖໍ ຣາຊຘີຕາຍ ກເຖສິ. ຣາຊຘີຕາ ຕຍາ ນິມນ຺ຕິຕໍ ຊີວຠຕ຺ຕເມວ ມງ຺ຄລຠຕ຺ຕໍ ຠວິສ຺ສຕິ, ຄຈ຺ຉ ສຕ຺ຕາຫໍ ທສພລໍ ນິມນ຺ເຕຫີຕິ. ໂສ ຕຖາ ອກາສິ. ສຕ຺ຕາຫໍ ພຸທ຺ຘປ຺ປມຸຂສ຺ສ ຠິກ຺ຂຸສງ຺ຆສ຺ສ ມຫາທານໍ ປວຕ຺ຕຍິໍສຸ. ໂສ ທາຣໂກ ຎາຕີນໍ ສນ຺ຕຕ຺ຕຈິຕ຺ຕໍ ນິພ຺ພາເປນ຺ໂຕ ສີຕລຠາວໍ ກຸຣຸມາໂນ ຊາໂຕຕິ, ສີວລິຕ຺ເວວ ນາມໍ ກຣິໍສຸ. ໂສ ສຕ຺ຕ ວສ຺ສານິ ຄພ຺ເຠ ວສິຕຕ຺ຕາ ຊາຕກາລໂຕ ປຏ຺ຐາຍ ສພ຺ພກມ຺ມກ຺ຂໂມ ອໂຫສິ. ຘມ຺ມເສນາປຕິ ສາຣິປຸຕ຺ຕຕ຺ເຖໂຣ ສຕ຺ຕເມ ທິວເສ ເຕນ ສທ຺ຘິໍ ກຖາສລ຺ລາປມກາສິ. ສຕ຺ຖາປິ ອິມໍ ຄາຖໍ ອຠາສິ –

‘‘ໂຍມໍ ປລິປຖໍ ທຸຄ຺ຄໍ, ສໍສາຣໍ ໂມຫມຈ຺ຈຄາ;

ຕິຓ຺ໂຓ ປາຣງ຺ຄໂຕ ຌາຍີ, ອເນໂຊ ອກຖໍກຖີ;

ອນຸປາທາຍ ນິພ຺ພຸໂຕ, ຕມຫໍ ພ຺ຣູມິ ພ຺ຣາຫ຺ມຓ’’ນ຺ຕິ. (ຘ. ປ. ໔໑໔; ສຸ. ນິ. ໖໔໓);

ອຖ ນໍ ເຖໂຣ ເອວມາຫ – ‘‘ກິໍ ປນ ຕຍາ ເອວຣູປໍ ທຸກ຺ຂໍ ອນຸຠວິຕ຺ວາ ປພ຺ພຊິຕຸໍ ນ ວຏ຺ຏຕີ’’ຕິ? ‘‘ລຠນ຺ໂຕ ປພ຺ພເຊຍ຺ຍໍ, ຠນ຺ເຕ’’ຕິ. ສຸປ຺ປວາສາ ຕໍ ເຖເຣນ ສທ຺ຘິໍ ກເຖນ຺ຕໍ ທິສ຺ວາ – ‘‘ກິໍ ນຸ ໂຂ ເມ ປຸຕ຺ໂຕ ຘມ຺ມເສນາປຕິນາ ກເຖຕີ’’ຕິ ເຖຣໍ ອຸປສງ຺ກມິຕ຺ວາ ປຸຈ຺ຉິ – ‘‘ມຍ຺ຫໍ ປຸຕ຺ໂຕ ຕຸມ຺ເຫຫິ ສທ຺ຘິໍ ກິໍ ກເຖຕິ, ຠນ຺ເຕ’’ຕິ? ອຕ຺ຕນາ ອນຸຠຸຕ຺ຕຄພ຺ຠວາສທຸກ຺ຂໍ ກເຖຕ຺ວາ – ‘‘ຕຸມ຺ເຫຫິ ອນຸຎ຺ຎາໂຕ ປພ຺ພຊິສ຺ສາມີ’’ຕິ ວທຕີຕິ. ‘‘ສາຘຸ ຠນ຺ເຕ, ປພ຺ພາເຊຖ ນ’’ນ຺ຕິ. ເຖໂຣ ຕໍ ວິຫາຣໍ ເນຕ຺ວາ ຕຈປຎ຺ຈກກມ຺ມຏ຺ຐານໍ ທຕ຺ວາ ປພ຺ພາເຊນ຺ໂຕ, ‘‘ສີວລິ, ຕຸຍ຺ຫໍ ອຎ຺ເຎນ ໂອວາເທນ ກມ຺ມໍ ນຕ຺ຖິ, ຕຍາ ສຕ຺ຕ ວສ຺ສານິ ອນຸຠຸຕ຺ຕທຸກ຺ຂເມວ ປຈ຺ຈເວກ຺ຂາຫີ’’ຕິ. ‘‘ຠນ຺ເຕ, ປພ຺ພຊ຺ຊາເຍວ ຕຸມ຺ຫາກໍ ຠາໂຣ, ຍໍ ປນ ມຍາ ສກ຺ກາ ກາຕຸໍ, ຕມຫໍ ຊານິສ຺ສາມີ’’ຕິ. ໂສ ປນ ປຐມເກສວຏ຺ຏິຍາ ໂອໂຣປິຕກ຺ຂເຓເຍວ ໂສຕາປຕ຺ຕິຜເລ ປຕິຏ຺ຐາສິ, ທຸຕິຍາຍ ໂອໂຣປິຕກ຺ຂເຓ ສກທາຄາມິຜເລ, ຕຕິຍາຍ ອນາຄາມິຜເລ ປຕິຏ຺ຐາສິ. ສພ຺ເພສໍເຍວ ເກສານໍ ໂອໂຣປນຎ຺ຈ ອຣຫຕ຺ຕຜລສຈ຺ຉິກິຣິຍາ ຈ ອປຸເຣ ອປຈ຺ຉາ ອໂຫສິ.

ອຖ ຠິກ຺ຂຸສງ຺ເຆ ກຖາ ອຸທປາທິ – ‘‘ອໂຫ ເອວໍ ປຸຎ຺ຎວາປິ ເຖໂຣ ສຕ຺ຕມາສາຘິການິ ສຕ຺ຕ ສໍວຈ຺ຉຣານິ ມາຕຸຄພ຺ເຠ ວສິຕ຺ວາ ສຕ຺ຕ ທິວສານິ ມູຬ຺ຫຄພ຺ເຠ ວສີ’’ຕິ. ສຕ຺ຖາ ອາຄນ຺ຕ຺ວາ – ‘‘ກາຍ ນຸຕ຺ຖ, ຠິກ຺ຂເວ, ເອຕຣຫິ ກຖາຍ ສນ຺ນິສິນ຺ນາ’’ຕິ ປຸຈ຺ຉິຕ຺ວາ – ‘‘ອິມາຍ ນາມາ’’ຕິ ວຸຕ຺ເຕ – ‘‘ນ, ຠິກ຺ຂເວ, ອິມິນາ ກຸລປຸຕ຺ເຕນ ອິມາຍ ຊາຕິຍາ ກຕກມ຺ມ’’ນ຺ຕິ ວຕ຺ວາ ອຕີຕໍ ອາຫຣິຕ຺ວາ ອຕີເຕ, ຠິກ຺ຂເວ, ພຸທ຺ຘຸປ຺ປາທໂຕ ປຸເຣຕຣເມວ ເອສ ກຸລປຸຕ຺ໂຕ ພາຣາຓສິຍໍ ຣາຊກຸເລ ນິພ຺ພຕ຺ໂຕ, ປິຕຸ ອຈ຺ຈເຍນ ຣຊ຺ເຊ ປຕິຏ຺ຐາຍ ວິຠວສມ຺ປນ຺ໂນ ປາກໂຏ ອໂຫສິ. ຕທາ ເອໂກ ປຈ຺ຈນ຺ຕຣາຊາ ‘‘ຣຊ຺ຊໍ ຄຓ຺ຫິສ຺ສາມີ’’ຕິ ອາຄນ຺ຕ຺ວາ ນຄຣໍ ອຸປຣຸນ຺ຘິຕ຺ວາ ຂນ຺ຘາວາຣໍ ກາເຣຕ຺ວາ ວິຫາສິ. ອຖ ຣາຊາ ມາຕຸຍາ ສທ຺ຘິໍ ສມານຈ຺ຉນ຺ໂທ ຫຸຕ຺ວາ ສຕ຺ຕາຫໍ ຂນ຺ຘາວາຣນຄເຣ ຈຕູສຸ ທິສາສຸ ທ຺ວາຣໍ ປິຘາເປສິ, ນິກ຺ຂມນ຺ຕານໍ ປວິສນ຺ຕານຎ຺ຈ ທ຺ວາຣມູຬ຺ຫໍ ອໂຫສິ. ອຖ ມິຄທາຍວິຫາເຣ ປຈ຺ເຈກພຸທ຺ຘາ ອຸຄ຺ໂຆເສສຸໍ. ຣາຊາ ສຸຕ຺ວາ ທ຺ວາຣໍ ວິວຣາເປສີຕິ. ປຈ຺ຈນ຺ຕຣາຊາປິ ປລາຍິ. ໂສ ເຕນ ກມ຺ມວິປາເກນ ນຣກາທີສຸ ທຸກ຺ຂມນຸຠວິຕ຺ວາ ອິມສ຺ມິໍ ພຸທ຺ຘຸປ຺ປາເທ ຣາຊກຸເລ ນິພ຺ພຕ຺ໂຕປິ ມາຕຸຍາ ສທ຺ຘິໍ ອິມໍ ເອວຣູປໍ ທຸກ຺ຂມນຸຠວິ. ຕສ຺ສ ປນ ປພ຺ພຊິຕກາລໂຕ ປຏ຺ຐາຍ ຠິກ຺ຂຸສງ຺ຆສ຺ສ ຈຕ຺ຕາໂຣ ປຈ຺ຈຍາ ຍທິຈ຺ຉກໍ ອຸປ຺ປຊ຺ຊນ຺ຕິ. ເອວໍ ເອຕ຺ຖ ວຕ຺ຖຸ ສມຸຏ຺ຐິຕໍ.

ອປຣຠາເຄ ສຕ຺ຖາ ສາວຕ຺ຖິໍ ອຄມາສິ. ເຖໂຣ ຠຄວນ຺ຕໍ ອຠິວາເທຕ຺ວາ, ‘‘ຠນ຺ເຕ, ມຍ຺ຫໍ ປຸຎ຺ຎພລໍ ວີມໍສິສ຺ສາມິ, ປຎ຺ຈຠິກ຺ຂຸສຕານິ ເທຖາ’’ຕິ. ‘‘ຄຓ຺ຫ, ສີວລີ’’ຕິ. ໂສ ປຎ຺ຈສເຕ ຠິກ຺ຂູ ຄເຫຕ຺ວາ ຫິມວນ຺ຕາຠິມຸຂໍ ຄຈ຺ຉນ຺ໂຕ ອຏວິມຄ຺ຄໍ ຄຈ຺ຉຕິ. ຕສ຺ສ ປຐມໍ ທິຏ຺ຐນິຄ຺ໂຣເຘ ອຘິວຕ຺ຖາ ເທວຕາ ສຕ຺ຕ ທິວສານິ ທານໍ ອທາສິ. ອິຕິ ໂສ –

‘‘ນິຄ຺ໂຣຘໍ ປຐມໍ ປສ຺ສິ, ທຸຕິຍໍ ປຓ຺ຑວປພ຺ພຕໍ;

ຕຕິຍໍ ອຈິຣວຕິຍໍ, ຈຕຸຕ຺ຖໍ ວຣສາຄຣໍ.

‘‘ປຎ຺ຈມໍ ຫິມວນ຺ຕໍ ໂສ, ຉຏ຺ຐໍ ຉທ຺ທນ຺ຕຸປາຄມິ;

ສຕ຺ຕມໍ ຄນ຺ຘມາທນໍ, ອຏ຺ຐມໍ ອຖ ເຣວຕ’’ນ຺ຕິ. (ອ. ນິ. ອຏ຺ຐ. ໑.໑.໒໐໗; ເຖຣຄາ. ອຏ຺ຐ. ໑.໕໙ ສີວລິຕ຺ເຖຣຄາຖາວຓ຺ຓນາ) –

ສພ຺ພຏ຺ຐາເນສຸ ສຕ຺ຕ ສຕ຺ຕ ທິວສາເນວ ທານໍ ອທໍສຸ. ຄນ຺ຘມາທນປພ຺ພເຕ ປນ ນາຄທຕ຺ຕເທວຣາຊາ ສຕ຺ຕສຸ ທິວເສສຸ ເອກທິວສໍ ຂີຣປິຓ຺ຑປາຕໍ ອທາສິ, ເອກທິວສໍ ສປ຺ປິປິຓ຺ຑປາຕໍ ອທາສິ. ອຖ ນໍ ຠິກ຺ຂຸສງ຺ໂຆ ອາຫ – ‘‘ອາວຸໂສ, ອິມສ຺ສ ເທວຣຎ຺ໂຎ ເນວ ເຘນຸໂຍ ທຸຍ຺ຫມານາ ປຎ຺ຎາຍນ຺ຕິ, ນ ທຘິນິມ຺ມຖນໍ, ກຸໂຕ ເຕ, ເທວຣາຊ, ອິທໍ ອຸປ຺ປຊ຺ຊຕີ’’ຕິ? ‘‘ຠນ຺ເຕ, ກສ຺ສປທສພລສ຺ສ ກາເລ ຂີຣສລາກຠຕ຺ຕທານສ຺ເສຕໍ ຜລ’’ນ຺ຕິ ເທວຣາຊາ ອາຫ.

ອປຣຠາເຄ ສຕ຺ຖາ ຂທິຣວນິຍເຣວຕຕ຺ເຖຣສ຺ສ ປຈ຺ຈຸຄ຺ຄມນໍ ອກາສິ. ກຖໍ? ອຖາຍສ຺ມາ ສາຣິປຸຕ຺ໂຕ ສຕ຺ຖາຣໍ ອາຫ – ‘‘ຠນ຺ເຕ, ມຍ຺ຫໍ ກິຣ ກນິຏ຺ຐຠາຕາ ເຣວໂຕ ປພ຺ພຊິໂຕ, ໂສ ອຠິຣເມຍ຺ຍ ວາ ນ ວາ, ຄນ຺ຕ຺ວາ ນໍ ປສ຺ສິສ຺ສາມີ’’ຕິ. ຠຄວາ ເຣວຕສ຺ສ ອາຣທ຺ຘວິປສ຺ສກຠາວໍ ຎຕ຺ວາ ທ຺ເວ ວາເຣ ປຏິກ຺ຂິປິຕ຺ວາ ຕຕິຍວາເຣ ຍາຈິໂຕ ອຣຫຕ຺ຕປ຺ປຕ຺ຕຠາວໍ ຎຕ຺ວາ – ສາຣິປຸຕ຺ຕ, ອຫມ຺ປິ ຄມິສ຺ສາມິ ຠິກ຺ຂູນໍ ອາໂຣເຈຫີຕິ. ເຖໂຣ ຠິກ຺ຂູ ສນ຺ນິປາຕາເປຕ຺ວາ – ‘‘ອາວຸໂສ, ສຕ຺ຖາ ຈາຣິກໍ ຈຣິຕຸກາໂມ, ຄນ຺ຕຸກາມາ ອາຄຈ຺ຉນ຺ຕູ’’ຕິ ສພ຺ເພສໍເຍວ ອາໂຣເຈສິ. ທສພລສ຺ສ ຈາຣິກຕ຺ຖາຍ ຄມນກາເລ ໂອຫິຍ຺ຍມານກຠິກ຺ຂູ ນາມ ອປ຺ປກາ ໂຫນ຺ຕິ, ‘‘ສຕ຺ຖຸ ສຸວຓ຺ຓວຓ຺ຓໍ ສຣີຣໍ ປສ຺ສິສ຺ສາມ, ມຘຸຣຘມ຺ມກຖໍ ວາ ສຸຓິສ຺ສາມາ’’ຕິ ເຍຠຸຍ຺ເຍນ ຄນ຺ຕຸກາມາ ພຫຸຕຣາວ ໂຫນ຺ຕິ. ອິຕິ ສຕ຺ຖາ ມຫາຠິກ຺ຂຸສງ຺ຆປຣິວາໂຣ ‘‘ເຣວຕໍ ປສ຺ສິສ຺ສາມາ’’ຕິ ນິກ຺ຂນ຺ໂຕ.

ອເຖກສ຺ມິໍ ປເທເສ ອານນ຺ທຕ຺ເຖໂຣ ທ຺ເວຘາປຖໍ ປຕ຺ວາ ຠຄວນ຺ຕໍ ປຸຈ຺ຉິ – ‘‘ຠນ຺ເຕ, ອິມສ຺ມິໍ ຐາເນ ທ຺ເວຘາປໂຖ, ກຕຣມຄ຺ເຄນ ຠິກ຺ຂຸສງ຺ໂຆ ຄຈ຺ຉຕູ’’ຕິ? ‘‘ກຕຣມຄ຺ໂຄ, ອານນ຺ທ, ອຸຊຸໂກ’’ຕິ? ‘‘ຠນ຺ເຕ, ອຸຊຸມຄ຺ໂຄ ຕິໍສໂຍຊນິໂກ ອມນຸສ຺ສປໂຖ. ປຣິຫາຣມຄ຺ໂຄ ປນ ສຏ຺ຐິໂຍຊນິໂກ ເຂໂມ ສຸຠິກ຺ໂຂ’’ຕິ. ‘‘ອານນ຺ທ, ສີວລິ, ອມ຺ເຫຫິ ສທ຺ຘິໍ ອາຄໂຕ’’ຕິ? ‘‘ອາມ, ຠນ຺ເຕ, ອາຄໂຕ’’ຕິ. ‘‘ເຕນ ຫິ ສງ຺ໂຆ ອຸຊຸມຄ຺ຄເມວ ຄຈ຺ຉຕຸ, ສີວລິສ຺ສ ປຸຎ຺ຎໍ ວີມໍສິສ຺ສາມາ’’ຕິ. ສຕ຺ຖາ ຠິກ຺ຂຸສງ຺ຆປຣິວາໂຣ ສີວລິຕ຺ເຖຣສ຺ສ ປຸຎ຺ຎວີມໍສນຕ຺ຖໍ ຕິໍສໂຍຊນມຄ຺ຄໍ ອຠິຣຸຫິ (ອ. ນິ. ອຏ຺ຐ. ໑.໑.໒໐໓).

ມຄ຺ຄໍ ອຠິຣຸຫນຏ຺ຐານໂຕ ປຏ຺ຐາຍ ເທວສງ຺ໂຆ ໂຍຊເນ ໂຍຊເນ ຐາເນ ນຄຣໍ ມາເປຕ຺ວາ ພຸທ຺ຘປ຺ປມຸຂສ຺ສ ຠິກ຺ຂຸສງ຺ຆສ຺ສ ວສນຕ຺ຖາຍ ວິຫາເຣ ປຏິຍາເທສິ. ເທວປຸຕ຺ຕາ ຣຎ຺ຎາ ເປສິຕກມ຺ມກາຣາ ວິຍ ຫຸຕ຺ວາ ຍາຄຸຂຊ຺ຊກາທີນິ ຄເຫຕ຺ວາ – ‘‘ກຫໍ, ອຍ຺ໂຍ ສີວລີ’’ຕິ ປຸຈ຺ຉນ຺ຕາ ຄຈ຺ຉນ຺ຕິ. ເຖໂຣ ສກ຺ກາຣສມ຺ມານໍ ຄາຫາເປຕ຺ວາ ສຕ຺ຖຸ ສນ຺ຕິກໍ ຄຈ຺ຉຕິ. ສຕ຺ຖາ ຠິກ຺ຂຸສງ຺ເຆນ ສທ຺ຘິໍ ປຣິຠຸຎ຺ຊິ. ອິມິນາວ ນິຍາເມນ ສຕ຺ຖາ ສກ຺ກາຣໍ ອນຸຠວນ຺ໂຕ ເທວສິກໍ ໂຍຊນປຣມໍ ຄນ຺ຕ຺ວາ ຕິໍສໂຍຊນິກໍ ກນ຺ຕາຣໍ ອຕິກ຺ກມ຺ມ ຂທິຣວນິຍເຣວຕຕ຺ເຖຣສ຺ສ ວສນຏ຺ຐານໍ ປຕ຺ໂຕ, ເຖໂຣ ສຕ຺ຖຸ ອາຄມນໍ ຎຕ຺ວາ ອຕ຺ຕໂນ ວສນຏ຺ຐາເນ ພຸທ຺ຘປ຺ປມຸຂສ຺ສ ຠິກ຺ຂຸສງ຺ຆສ຺ສ ປໂຫນກວິຫາເຣ ທສພລສ຺ສ ຄນ຺ຘກຸຏິໍ ຣຕ຺ຕິຏ຺ຐານທິວາຏ຺ຐານານິ ຈ ອິທ຺ຘິຍາ ມາເປຕ຺ວາ ຕຖາຄຕສ຺ສ ປຈ຺ຈຸຄ຺ຄມນໍ ຄໂຕ. ສຕ຺ຖາ ອລງ຺ກຕປຏິຍຕ຺ເຕນ ມຄ຺ເຄນ ວິຫາຣໍ ປາວິສິ. ອຖ ຕຖາຄເຕ ຄນ຺ຘກຸຏິໍ ປວິຏ຺ເຐ ຠິກ຺ຂູ ວສ຺ສຄ຺ເຄນ ປຕ຺ຕເສນາສນານິ ປວິສິໍສຸ. ເທວຕາ ‘‘ອກາໂລ ອາຫາຣສ຺ສາ’’ຕິ ອຏ຺ຐວິຘໍ ປານກໍ ອາຫຣິໍສຸ. ສຕ຺ຖາ ສງ຺ເຆນ ສທ຺ຘິໍ ປານກໍ ປິວິ. ອິມິນາ ນິຍາເມເນວ ຕຖາຄຕສ຺ສ ສກ຺ກາຣສມ຺ມານໍ ອນຸຠວນ຺ຕສ຺ເສວ ອທ຺ຘມາໂສ ອຕິກ຺ກນ຺ໂຕ.

ອເຖກຈ຺ເຈ ອຸກ຺ກຓ຺ຐິຕຠິກ຺ຂູ ເອກສ຺ມິໍ ຐາເນ ນິສີທິຕ຺ວາ ກຖໍ ອຸປ຺ປາທຍິໍສຸ – ‘‘ທສພໂລ ‘ມຍ຺ຫໍ ອຄ຺ຄສາວກສ຺ສ ກນິຏ຺ຐຠາຕາ’ຕິ ວຕ຺ວາ ເອວຣູປໍ ນວກມ຺ມິກໍ ຠິກ຺ຂຸໍ ປສ຺ສິຕຸໍ ອາຄໂຕ, ອິມສ຺ສ ວິຫາຣສ຺ສ ສນ຺ຕິເກ ເຊຕວນວິຫາໂຣ ວາ ເວຬຸວນວິຫາຣາທໂຍ ວາ ກິໍ ກຣິສ຺ສນ຺ຕິ? ອຍມ຺ປິ ຠິກ຺ຂຸ ເອວຣູປສ຺ສ ນວກມ຺ມສ຺ສ ກາຣໂກ, ກິໍ ນາມ ສມຓຘມ຺ມໍ ກຣິສ຺ສຕີ’’ຕິ? ອຖ ສຕ຺ຖາ ຈິນ຺ເຕສິ – ‘‘ມຍິ ອິຘ ຈິຣໍ ວສນ຺ເຕ ອິທໍ ຐານໍ ອາກິຓ຺ຓໍ ຠວິສ຺ສຕິ, ອາຣຎ຺ຎກາ ນາມ ຠິກ຺ຂູ ປວິເວກຕ຺ຖິກາ ໂຫນ຺ຕິ, ເຣວຕສ຺ສ ຜາສຸວິຫາໂຣ ນ ຠວິສ຺ສຕີ’’ຕິ. ຕໂຕ ເຖຣສ຺ສ ທິວາຏ຺ຐານໍ ຄໂຕ. ເຖໂຣປິ ເອກໂກວ ຈງ຺ກມນໂກຏິຍໍ ອາລມ຺ພນຜລກໍ ນິສ຺ສາຍ ປາສາຓຜລເກ ນິສິນ຺ໂນ ສຕ຺ຖາຣໍ ທູຣໂຕວ ອາຄຈ຺ຉນ຺ຕໍ ທິສ຺ວາ ປຈ຺ຈຸຄ຺ຄນ຺ຕ຺ວາ ວນ຺ທິ.

ອຖ ນໍ ສຕ຺ຖາ ປຸຈ຺ຉິ – ‘‘ເຣວຕ, ອິທໍ ວາຬມິຄຏ຺ຐານໍ, ຈຓ຺ຑານໍ ຫຕ຺ຖິອສ຺ສາທີນໍ ສທ຺ທໍ ສຸຕ຺ວາ ກິໍ ກໂຣສີ’’ຕິ? ‘‘ເຕສໍ ເມ, ຠນ຺ເຕ, ສທ຺ທໍ ສຸຓໂຕ ອຣຎ຺ຎປີຕິ ນາມ ອຸປ຺ປນ຺ນາ’’ຕິ. ສຕ຺ຖາ ອິມສ຺ມິໍ ຐາເນ ເຣວຕຕ຺ເຖຣສ຺ສ ປຎ຺ຈຫິ ຄາຖາສເຕຫິ ອຣຎ຺ຎານິສໍສໍ ນາມ ກເຖຕ຺ວາ ປຸນທິວເສ ອວິທູຣຏ຺ຐາເນ ປິຓ຺ຑາຍ ຈຣິຕ຺ວາ ເຣວຕຕ຺ເຖຣໍ ອາມນ຺ເຕຕ຺ວາ ເຍຫິ ຠິກ຺ຂູຫິ ເຖຣສ຺ສ ອວຓ຺ໂຓ ກຖິໂຕ, ເຕສໍ ກຕ຺ຕຣຍຏ຺ຐິອຸປາຫນເຕລນາຬິຉຕ຺ຕານໍ ປມຸສ຺ສນຠາວມກາສິ. ເຕ ອຕ຺ຕໂນ ປຣິກ຺ຂາຣຕ຺ຖາຍ ນິວຕ຺ຕາ ອາຄຕມຄ຺ເຄເນວ ຄຈ຺ຉນ຺ຕາປິ ຕໍ ຐານໍ ສລ຺ລກ຺ເຂຕຸໍ ນ ສກ຺ໂກນ຺ຕິ. ປຐມຎ຺ຫິ ເຕ ອລງ຺ກຕປຏິຍຕ຺ເຕນ ມຄ຺ເຄນ ຄນ຺ຕ຺ວາ, ຕໍທິວສໍ ປນ ວິສມມຄ຺ເຄນ ຄຈ຺ຉນ຺ຕາ ຕສ຺ມິໍ ຕສ຺ມິໍ ຐາເນ ອຸກ຺ກຸຏິກໍ ນິສີທນ຺ຕາ ຊຓ຺ຓຸເກຫິ ຄຈ຺ຉນ຺ຕິ. ເຕ ຄຸມ຺ເພ ຈ ຄຈ຺ເຉ ຈ ກຓ຺ຑເກ ຈ ມທ຺ທນ຺ຕາ ອຕ຺ຕນາ ວສິຕສຠາຄຏ຺ຐານໍ ຄນ຺ຕ຺ວາ ຕສ຺ມິໍ ຕສ຺ມິໍ ຂທິຣຂາຓຸເກ ລຄ຺ຄິຕໍ ອຕ຺ຕໂນ ຉຕ຺ຕໍ ສຎ຺ຊານນ຺ຕິ, ອຸປາຫນໍ ກຕ຺ຕຣຍຏ຺ຐິໍ ເຕລນາຬິຎ຺ຈ ສຎ຺ຊານນ຺ຕິ. ເຕ ຕສ຺ມິໍ ສມເຍ ‘‘ອິທ຺ຘິມາ ອຍໍ ຠິກ຺ຂູ’’ຕິ ຎຕ຺ວາ ອຕ຺ຕໂນ ປຣິກ຺ຂາຣມາທາຍ ‘‘ທສພລສ຺ສ ປຏິຍຕ຺ຕສກ຺ກາໂຣ ນາມ ເອວຣູໂປ ໂຫຕີ’’ຕິ ວທນ຺ຕາ ອຄມໍສຸ.

ປຸຣໂຕ ອາຄເຕ ຠິກ຺ຂູ, ວິສາຂາ ອຸປາສິກາ, ອຕ຺ຕໂນ ເຄເຫ ນິສິນ຺ນກາເລ ປຸຈ຺ຉິ – ‘‘ມນາປໍ ນຸ ໂຂ, ຠນ຺ເຕ, ເຣວຕສ຺ສ ວສນຏ຺ຐານ’’ນ຺ຕິ? ‘‘ມນາປໍ, ອຸປາສິເກ, ນນ຺ທວນຈິຕ຺ຕລຕາວນປຏິຠາຄໍ ຕໍ ເສນາສນ’’ນ຺ຕິ. ອຖ ເຕສໍ ປຈ຺ຉໂຕ ອາຄເຕ ຠິກ຺ຂູ ປຸຈ຺ຉິ – ‘‘ມນາປໍ, ອຍ຺ຍາ, ເຣວຕສ຺ສ ວສນຏ຺ຐານ’’ນ຺ຕິ? ‘‘ມາ ປຸຈ຺ຉ, ອຸປາສິເກ, ກເຖຕຸໍ ອຍຸຕ຺ຕຏ຺ຐານໍ, ເອຕໍ ອຸຊ຺ຊງ຺ຄລສກ຺ຂຣປາສາຓວິສມຂທິຣວນໍ ເອວ, ຕຕ຺ຖ ໂສ ຠິກ຺ຂຸ ວສຕີ’’ຕິ.

ວິສາຂາ ປຸຣິມານໍ ປຈ຺ຉິມານຎ຺ຈ ຠິກ຺ຂູນໍ ກຖໍ ສຸຕ຺ວາ, ‘‘ເກສໍ ນຸ ໂຂ ກຖາ ສຈ຺ຈາ’’ຕິ ປຈ຺ຉາຠຕ຺ຕໍ ຄນ຺ຘມາລໍ ອາທາຍ ທສພລສ຺ສ ອຸປຏ຺ຐານໍ ຄນ຺ຕ຺ວາ ວນ຺ທິຕ຺ວາ ເອກມນ຺ຕໍ ນິສິນ຺ນາ ສຕ຺ຖາຣໍ ປຸຈ຺ຉິ – ‘‘ຠນ຺ເຕ, ເຣວຕຕ຺ເຖຣສ຺ສ ວສນຏ຺ຐານໍ ເອກຈ຺ເຈ ອຍ຺ຍາ ວຓ຺ເຓນ຺ຕິ, ເອກຈ຺ເຈ ນິນ຺ທນ຺ຕິ, ກິເມຕໍ, ຠນ຺ເຕ’’ຕິ? ‘‘ວິສາເຂ, ຣມຓິຍໍ ວາ ໂຫຕຸ ມາ ວາ, ຍສ຺ມິໍ ຐາເນ ອຣິຍານໍ ຈິຕ຺ຕໍ ຣມຕິ, ຕເທວ ຐານໍ ຣມຓິຍໍ ນາມາ’’ຕິ ວຕ຺ວາ ອິມໍ ຄາຖມາຫ –

‘‘ຄາເມ ວາ ຍທິ ວາຣຎ຺ເຎ, ນິນ຺ເນ ວາ ຍທິ ວາ ຖເລ;

ຍຕ຺ຖ ອຣຫນ຺ໂຕ ວິຫຣນ຺ຕິ, ຕໍ ຠູມິຣາມເຓຍ຺ຍກ’’ນ຺ຕິ. (ຘ. ປ. ໙໘; ເຖຣຄາ. ໙໙໑; ສໍ. ນິ. ໑.໒໖໑);

ອປຣຠາເຄ ຠຄວາ ອຣິຍຄຓມຊ຺ເຌ ນິສິນ຺ໂນ ເຖຣໍ ‘‘ເອຕທຄ຺ຄໍ, ຠິກ຺ຂເວ, ມມ ສາວການໍ ຠິກ຺ຂູນໍ ລາຠີນໍ ຍທິທໍ, ສີວລີ’’ຕິ (ອ. ນິ. ໑.໑໙໘, ໒໐໗) ເອຕທຄ຺ເຄ ຐເປສິ.

໕໔. ອຖາຍສ຺ມາ ສີວລິຕ຺ເຖໂຣ ອຣຫຕ຺ຕໍ ປຕ຺ວາ ປຕ຺ຕເອຕທຄ຺ຄຏ຺ຐາໂນ ອຕ຺ຕໂນ ປຸພ຺ພກມ຺ມໍ ສຣິຕ຺ວາ ໂສມນສ຺ສຊາໂຕ ປຸພ຺ພຈຣິຕາປທານໍ ປກາເສນ຺ໂຕ ປທຸມຸຕ຺ຕໂຣ ນາມ ຊິໂນຕິອາທິມາຫ. ອນຸຕ຺ຕານຕ຺ຖປທວຓ຺ຓນເມວ ກຣິສ຺ສາມ.

໕໕. ສີລໍ ຕສ຺ສ ອສງ຺ເຂຍ຺ຍນ຺ຕິ ຕສ຺ສ ປທຸມຸຕ຺ຕຣສ຺ສ ຠຄວໂຕ ສີລໍ ອສງ຺ເຂຍ຺ຍໍ.

‘‘ນວ ໂກຏິສຫສ຺ສານິ, ອສີຕິສຕໂກຏິໂຍ;

ປຎ຺ຎາສສຕສຫສ຺ສານິ, ຉຕ຺ຕິໍສາ ຈ ປຸນາປເຣ.

‘‘ເອເຕ ສໍວຣວິນຍາ, ສມ຺ພຸທ຺ເຘນ ປກາສິຕາ;

ເປຍ຺ຍາລມຸເຂນ ນິທ຺ທິຏ຺ຐາ, ສິກ຺ຂາວິນຍສໍວເຣ’’ຕິ. (ວິສຸທ຺ຘິ. ໑.໒໐; ປຏິ. ມ. ອຏ຺ຐ. ໑.໑.໓໗) –

ເອວໍ ວຸຕ຺ຕສິກ຺ຂາປທານິ ຠິກ຺ຂູນໍ ສາວກປຎ຺ຎຕ຺ຕິວເສນ ວຸຕ຺ຕານິ. ຠຄວໂຕ ປນ ສີລໍ ອສງ຺ເຂຍ຺ຍເມວ ສໍຂາຕຸໍ ຄເຓຕຸໍ ອສກ຺ກຸເຓຍ຺ຍນ຺ຕິ ອຕ຺ໂຖ. ສມາຘິວຊິຣູປໂມ ຍຖາ ວຊິຣໍ ອິນ຺ທນີລມຓິເວຬຸຣິຍມຓິຜລິກມສາຣຄລ຺ລາທີນິ ຣຕນານິ ວິຊ຺ຌຕິ ຉິທ຺ທາວຉິທ຺ທໍ ກໂຣຕິ, ເອວເມວ ປທຸມຸຕ຺ຕຣສ຺ສ ຠຄວໂຕ ໂລກຸຕ຺ຕຣມຄ຺ຄສມາຘິ ປຏິປກ຺ຂປຈ຺ຈນີກຘມ຺ເມ ວິຊ຺ຌຕິ ຠິນ຺ທຕິ ສມຸຈ຺ຉິນ຺ທຕີຕິ ອຕ຺ໂຖ. ອສງ຺ເຂຍ຺ຍໍ ຎາຓວຣໍ ຕສ຺ສ ພຸທ຺ຘສ຺ສ ຈຕ຺ຕາຣິ ສຈ຺ຈານິ ສຕ຺ຕຕິໍສໂພຘິປກ຺ຂິຍຘມ຺ເມ ສງ຺ຂຕາສງ຺ຂຕຘມ຺ເມ ຈ ຊານິຕຸໍ ປຏິວິຊ຺ຌິຕຸໍ ສມຕ຺ຖໍ ສຍມ຺ຠູຎາຓສພ຺ພຎ຺ຎຸຕຎ຺ຎາຓາທິຎາຓສມູຫໍ ອສງ຺ເຂຍ຺ຍໍ, ອຕີຕານາຄຕປຈ຺ຈຸປ຺ປນ຺ນາທິເຠເທນ ສໍຂາວິຣຫິຕນ຺ຕິ ອຕ຺ໂຖ. ວິມຸຕ຺ຕິ ຈ ອໂນປມາຕິ ສໍກິເລເສຫິ ວິມຸຕ຺ຕຕ຺ຕາ ໂສຕາປຕ຺ຕິຜລາທິກາ ຈຕສ຺ໂສ ວິມຸຕ຺ຕິໂຍ ອນຸປມາ ອຸປມາຣຫິຕາ ‘‘ອິມາ ວິຍ ຠູຕາ’’ຕິ ອຸປເມຕຸໍ ນ ສກ຺ກາຕິ ອຕ຺ໂຖ. ເສສໍ ອຸຕ຺ຕານຕ຺ຖເມວາຕິ.

ສີວລິຕ຺ເຖຣອປທານວຓ຺ຓນາ ສມຕ຺ຕາ.

໔. ວງ຺ຄີສຕ຺ເຖຣອປທານວຓ຺ຓນາ

ຈຕຸຕ຺ຖາປທາເນ ປທຸມຸຕ຺ຕໂຣ ນາມ ຊິໂນຕິອາທິກໍ ອາຍສ຺ມໂຕ ວງ຺ຄີສຕ຺ເຖຣສ຺ສ ອປທານໍ. ອຍມ຺ປິ ປຸຣິມພຸທ຺ເຘສຸ ກຕາຘິກາໂຣ ຕຕ຺ຖ ຕຕ຺ຖ ຠເວ ວິວຏ຺ຏູປນິສ຺ສຍານິ ປຸຎ຺ຎານິ ອຸປຈິນນ຺ໂຕ ປທຸມຸຕ຺ຕຣສ຺ສ ຠຄວໂຕ ກາເລ ຫໍສວຕີນຄເຣ ມຫາໂຠຄກຸເລ ນິພ຺ພຕ຺ໂຕ ວຸທ຺ຘິປ຺ປຕ຺ໂຕ ຘມ຺ມໍ ໂສຕຸໍ ຄຈ຺ຉນ຺ເຕຫິ ນຄຣວາສີຫິ ສທ຺ຘິໍ ວິຫາຣໍ ຄນ຺ຕ຺ວາ ຘມ຺ມໍ ສຸຓນ຺ໂຕ ສຕ຺ຖາຣໍ ເອກຠິກ຺ຂຸໍ ປຏິຠານວນ຺ຕານໍ ອຄ຺ຄຏ຺ຐາເນ ຐເປນ຺ຕໍ ທິສ຺ວາ ສຕ຺ຖຸ ອຘິກາຣກມ຺ມໍ ກຕ຺ວາ – ‘‘ອຫມ຺ປິ ອນາຄເຕ ປຏິຠານວນ຺ຕານໍ ອຄ຺ໂຄ ຠເວຍ຺ຍ’’ນ຺ຕິ ປຕ຺ຖນໍ ກຕ຺ວາ ສຕ຺ຖາຣາ ພ຺ຍາກໂຕ ຍາວຊີວໍ ກຸສລໍ ກຕ຺ວາ ເທວມນຸສ຺ເສສຸ ອຸຠຍສມ຺ປຕ຺ຕິໂຍ ອນຸຠວິຕ຺ວາ ອິມສ຺ມິໍ ພຸທ຺ຘຸປ຺ປາເທ ສາວຕ຺ຖິຍໍ ພ຺ຣາຫ຺ມຓກຸເລ ນິພ຺ພຕ຺ຕິຕ຺ວາ ມາຕຸ ປຣິພ຺ພາຊິກາຠາເວນ ອປຣຠາເຄ ປຣິພ຺ພາຊໂກຕິ ປາກໂຏ ວງ຺ຄີໂສຕິ ຈ ລທ຺ຘນາໂມ ຕໂຍ ເວເທ ອຸຄ຺ຄຓ຺ຫິຕ຺ວາ ຕໂຕ ອາຈຣິຍໍ ອາຣາເຘຕ຺ວາ ຉວສີສຊານນມນ຺ຕໍ ນາມ ສິກ຺ຂິຕ຺ວາ ຉວສີສໍ ນເຂນ ອາໂກເຏຕ຺ວາ – ‘‘ອຍໍ ສຕ຺ໂຕ ອສຸກໂຍນິຍໍ ນິພ຺ພຕ຺ໂຕ’’ຕິ ຊານາຕິ.

ພ຺ຣາຫ຺ມຓາ ‘‘ອຍໍ ອມ຺ຫາກໍ ຊິວິກາຍ ມຄ຺ໂຄ’’ຕິ ວງ຺ຄີສໍ ຄເຫຕ຺ວາ ຄາມນິຄມຣາຊຘານິໂຍ ວິຈຣິໍສຸ. ວງ຺ຄີໂສ ຕິວສ຺ສມຕ຺ຖເກ ມຕານມ຺ປິ ສີສໍ ອາຫຣາເປຕ຺ວາ ນເຂນ ອາໂກເຏຕ຺ວາ – ‘‘ອຍໍ ສຕ຺ໂຕ ອສຸກໂຍນິຍໍ ນິພ຺ພຕ຺ໂຕ’’ຕິ ວຕ຺ວາ ມຫາຊນສ຺ສ ກງ຺ຂາຈ຺ເຉທນຕ຺ຖໍ ເຕ ເຕ ຊເນ ອາວາເຫຕ຺ວາ ອຕ຺ຕໂນ ອຕ຺ຕໂນ ຄຕິໍ ກຖາເປຕິ. ເຕນ ຕສ຺ມິໍ ມຫາຊໂນ ອຠິປ຺ປສີທຕິ. ໂສ ຕໍ ນິສ຺ສາຍ ມຫາຊນສ຺ສ ຫຕ຺ຖໂຕ ສຕມ຺ປິ ສຫສ຺ສມ຺ປິ ລຠຕິ. ພ຺ຣາຫ຺ມຓາ ວງ຺ຄີສໍ ອາທາຍ ຍຖາຣຸຈິ ວິຈຣິໍສຸ. ວງ຺ຄີໂສ ສຕ຺ຖຸ ຄຸເຓ ສຸຕ຺ວາ ສຕ຺ຖາຣໍ ອຸປສງ຺ກມິຕຸກາໂມ ອໂຫສິ. ພ຺ຣາຫ຺ມຓາ ‘‘ສມໂຓ ໂຄຕໂມ ມາຍາຍ ຕໍ ອາວຏ຺ເຏສ຺ສຕີ’’ຕິ ປຏິກ຺ຂິປິໍສຸ.

ວງ຺ຄີໂສ ເຕສໍ ວຈນໍ ອນາທິຍິຕ຺ວາ, ສຕ຺ຖຸ ສນ຺ຕິກໍ ຄນ຺ຕ຺ວາ, ປຏິສນ຺ຖາຣໍ ກຕ຺ວາ, ເອກມນ຺ຕໍ ນິສີທິ. ສຕ຺ຖາ ຕໍ ປຸຈ຺ຉິ – ‘‘ວງ຺ຄີສ, ກິຎ຺ຈິ ສິປ຺ປໍ ຊານາຕີ’’ຕິ? ‘‘ອາມ, ໂຠ ໂຄຕມ, ຉວສີສມນ຺ຕໍ ນາເມກໍ ຊານາມິ, ເຕນ ຕິວສ຺ສມຕ຺ຖເກ ມຕານມ຺ປິ ສີສໍ ນເຂນ ອາໂກເຏຕ຺ວາ ນິພ຺ພຕ຺ຕຏ຺ຐານໍ ຊານາມີ’’ຕິ. ອຖ ສຕ຺ຖາ ຕສ຺ສ ເອກໍ ນິຣເຍ ນິພ຺ພຕ຺ຕສ຺ສ ສີສໍ, ເອກໍ ມນຸສ຺ເສສຸ, ເອກໍ ເທເວສຸ, ເອກໍ ປຣິນິພ຺ພຸຕສ຺ສ ສີສໍ ອາຫຣາເປຕ຺ວາ ທສ຺ເສສິ. ໂສ ປຐມສີສໍ ອາໂກເຏຕ຺ວາ, ‘‘ໂຠ ໂຄຕມ, ອຍໍ ສຕ຺ໂຕ ນິຣເຍ ນິພ຺ພຕ຺ໂຕ’’ຕິ ອາຫ. ສາຘຸ ວງ຺ຄີສ, ສຸຏ຺ຐຸ ຕຍາ ທິຏ຺ຐໍ, ‘‘ອຍໍ ສຕ຺ໂຕ ກຸຫິໍ ນິພ຺ພຕ຺ໂຕ’’ຕິ ປຸຈ຺ຉິ. ‘‘ມນຸສ຺ສໂລເກ’’ຕິ. ‘‘ອຍໍ ກຸຫິ’’ນ຺ຕິ? ‘‘ເທວໂລເກ’’ຕິ. ຕິຓ຺ຓນ຺ນມ຺ປິ ນິພ຺ພຕ຺ຕຏ຺ຐານໍ ກເຖສິ. ປຣິນິພ຺ພຸຕສ຺ສ ປນ ສີສໍ ນເຂນ ອາໂກເຏນ຺ໂຕ ເນວ ອນ຺ຕໍ ນ ໂກຏິໍ ປສ຺ສິ. ອຖ ນໍ ສຕ຺ຖາ ‘‘ນ ສກ຺ໂກສິ, ວງ຺ຄີສາ’’ຕິ ປຸຈ຺ຉິ. ‘‘ປສ຺ສຖ, ໂຠ ໂຄຕມ, ອຸປປຣິກ຺ຂາມິ ຕາວາຕິ ປຸນປ຺ປຸນໍ ປຣິວຕ຺ເຕຕ຺ວາປິ ພາຫິຣກມນ຺ເຕນ ຂີຓາສວສ຺ສ ສີສໍ ຊານິຕຸໍ ນ ສກ຺ໂກຕິ. ອຖສ຺ສ ມຕ຺ຖກໂຕ ເສໂທ ມຸຈ຺ຈິ. ໂສ ລຊ຺ຊິຕ຺ວາ ຕຸຓ຺ຫີ ອໂຫສິ’’. ອຖ ນໍ ສຕ຺ຖາ ‘‘ກິລມສິ, ວງ຺ຄີສາ’’ຕິ ອາຫ. ‘‘ອາມ, ໂຠ ໂຄຕມ, ອິມສ຺ສ ນິພ຺ພຕ຺ຕຏ຺ຐານໍ ຊານິຕຸໍ ນ ສກ຺ໂກມິ. ສເຈ ຕຸມ຺ເຫ ຊານາຖ, ກເຖຖາ’’ຕິ. ‘‘ວງ຺ຄີສ, ອຫໍ ເອຕມ຺ປິ ຊານາມິ, ອິໂຕ ອຸຕ຺ຕຣິປິ ຊານາມີ’’ຕິ ວຕ຺ວາ –

‘‘ຈຸຕິໍ ໂຍ ເວທິ ສຕ຺ຕານໍ, ອຸປປຕ຺ຕິຎ຺ຈ ສພ຺ພໂສ;

ອສຕ຺ຕໍ ສຸຄຕໍ ພຸທ຺ຘໍ, ຕມຫໍ ພ຺ຣູມິ ພ຺ຣາຫ຺ມຓໍ.

‘‘ຍສ຺ສ ຄຕິໍ ນ ຊານນ຺ຕິ, ເທວາ ຄນ຺ຘພ຺ພມານຸສາ;

ຂີຓາສວໍ ອຣຫນ຺ຕໍ, ຕມຫໍ ພ຺ຣູມິ ພ຺ຣາຫ຺ມຓ’’ນ຺ຕິ. (ຘ. ປ. ໔໑໙-໔໒໐; ສຸ. ນິ. ໖໔໘-໖໔໙) –

ອິມາ ທ຺ເວ ຄາຖາໂຍ ອຠາສິ. ໂສ ເຕນ ຫິ, ໂຠ ໂຄຕມ, ຕໍ ວິຊ຺ຊໍ ເມ ເທຖາຕິ ອປຈິຕິໍ ທສ຺ເສຕ຺ວາ ສຕ຺ຖຸ ສນ຺ຕິເກ ນິສີທິ. ສຕ຺ຖາ ‘‘ອມ຺ເຫຫິ ສມານລິງ຺ຄສ຺ສ ເທມາ’’ຕິ ອາຫ. ວງ຺ຄີໂສ ‘‘ຍໍ ກິຎ຺ຈິ ກຕ຺ວາ ມຍາ ອິມໍ ມນ຺ຕໍ ຄເຫຕຸໍ ວຏ຺ຏຕີ’’ຕິ ພ຺ຣາຫ຺ມເຓ ອຸປຄນ຺ຕ຺ວາ ອາຫ – ‘‘ຕຸມ຺ເຫ ມຍິ ປພ຺ພຊນ຺ເຕ ມາ ຈິນ຺ຕຍິຕ຺ຖ, ອຫໍ ມນ຺ຕໍ ອຸຄ຺ຄຓ຺ຫິຕ຺ວາ ສກລຊມ຺ພຸທີເປ ເຊຏ຺ຐໂກ ຠວິສ຺ສາມິ, ຕຸມ຺ຫາກມ຺ປິ ເຕນ ຠທ຺ທເມວ ຠວິສ຺ສຕີ’’ຕິ ໂສ ມນ຺ຕຕ຺ຖາຍ ສຕ຺ຖຸ ສນ຺ຕິກໍ ອຸປສງ຺ກມິຕ຺ວາ ປພ຺ພຊ຺ຊໍ ຍາຈິ. ຕທາ ຈ ເຖໂຣ ນິຄ຺ໂຣຘກປ຺ໂປ ຠຄວໂຕ ສນ຺ຕິເກ ຐິໂຕ ໂຫຕິ, ຕໍ ຠຄວາ ອາຓາເປສິ – ‘‘ນິຄ຺ໂຣຘກປ຺ປ, ອິມໍ ປພ຺ພາເຊຫີ’’ຕິ. ເຖໂຣ ສຕ຺ຖຸ ອາຓາຍ ຕໍ ປພ຺ພາເຊຕ຺ວາ ‘‘ມນ຺ຕປຣິວາຣໍ ຕາວ ອຸຄ຺ຄຓ຺ຫາຫີ’’ຕິ ທ຺ວຕ຺ຕິໍສາກາຣກມ຺ມຏ຺ຐານໍ ວິປສ຺ສນາກມ຺ມຏ຺ຐານຎ຺ຈ ອາຈິກ຺ຂິ. ໂສ ທ຺ວຕ຺ຕິໍສາກາຣກມ຺ມຏ຺ຐານໍ ສຊ຺ຌາຍນ຺ໂຕວ ວິປສ຺ສນາຍ ກມ຺ມຏ຺ຐານໍ ປຏ຺ຐເປສິ. ພ຺ຣາຫ຺ມຓາ ຕໍ ອຸປສງ຺ກມິຕ຺ວາ – ‘‘ກິໍ, ໂຠ ວງ຺ຄີສ, ສມຓສ຺ສ ໂຄຕມສ຺ສ ສນ຺ຕິເກ ສິປ຺ປໍ ອຸຄ຺ຄຫິຕ’’ນ຺ຕິ ປຸຈ຺ຉິໍສຸ. ‘‘ອາມ ສິກ຺ຂິຕໍ’’. ‘‘ເຕນ ຫິ ເອຫິ ຄມິສ຺ສາມາ’’ຕິ. ‘‘ກິໍ ສິປ຺ປສິກ຺ຂເນນ, ຄຈ຺ຉຖ ຕຸມ຺ເຫ ນ ມຍ຺ຫໍ ຕຸມ຺ເຫຫິ ກຕ຺ຕພ຺ພກິຈ຺ຈ’’ນ຺ຕິ. ພ຺ຣາຫ຺ມຓາ ‘‘ຕ຺ວມ຺ປິ ທານິ ສມຓສ຺ສ ໂຄຕມສ຺ສ ວສໍ ອາປນ຺ໂນ, ມາຍາຍ ອາວຏ຺ຏິໂຕ, ກິໍ ມຍໍ ຕວ ສນ຺ຕິເກ ກຣິສ຺ສາມາ’’ຕິ ອາຄຕມຄ຺ເຄເນວ ປກ຺ກມິໍສຸ. ວງ຺ຄີໂສ ວິປສ຺ສນໍ ວຑ຺ເຒຕ຺ວາ ອຣຫຕ຺ຕໍ ສຈ຺ຉາກາສິ.

໙໖. ເອວໍ ເຖໂຣ ອຣຫຕ຺ຕໍ ປຕ຺ວາ ອຕ຺ຕໂນ ປຸພ຺ພກມ຺ມໍ ສຣິຕ຺ວາ ໂສມນສ຺ສຊາໂຕ ປຸພ຺ພຈຣິຕາປທານໍ ປກາເສນ຺ໂຕ ປທຸມຸຕ຺ຕໂຣ ນາມ ຊິໂນຕິອາທິມາຫ. ອນຸຕ຺ຕານຕ຺ຖເມວ ວຓ຺ຓຍິສ຺ສາມ.

໙໙. ປຠາຫິ ອນຸຣຎ຺ຊນ຺ໂຕຕິ ໂສ ປທຸມຸຕ຺ຕໂຣ ຠຄວາ ນີລປີຕາທິຉພ຺ພຓ຺ຓປຠາຫິ ຣໍສີຫິ ອນຸຣຎ຺ຊນ຺ໂຕ ຊລນ຺ໂຕ ໂສຠຍມາໂນ ວິຊ຺ໂຊຕມາໂນຕິ ອຕ຺ໂຖ. ເວເນຍ຺ຍປທຸມານິ ໂສຕິ ປທຸມຸຕ຺ຕຣສູຣິໂຍ ອຕ຺ຕໂນ ວຈນສງ຺ຂາເຕນ ສູຣິຍຣໍສິຍາ ເວເນຍ຺ຍຊນສງ຺ຂາຕປທຸມານິ ວິເສເສນ ໂພເຘນ຺ໂຕ ປໂພເຘນ຺ໂຕ ອຣຫຕ຺ຕມຄ຺ຄາຘິຄເມນ ຜຸລ຺ລິຕານິ ກໂຣຕີຕິ ອຕ຺ໂຖ.

໑໐໐. ເວສາຣຊ຺ເຊຫິ ສມ຺ປນ຺ໂນຕິ –

‘‘ອນ຺ຕຣາເຍ ຈ ນິຍ຺ຍາເນ, ພຸທ຺ຘຕ຺ເຕ ອາສວກ຺ຂເຍ;

ເອເຕສຸ ຈຕຸຏ຺ຐາເນສຸ, ພຸທ຺ໂຘ ສຸຏ຺ຐຸ ວິສາຣໂທ’’ຕິ. –

ເອວໍ ວຸຕ຺ຕຈຕຸເວສາຣຊ຺ຊຎາເຓຫິ ສມ຺ປນ຺ໂນ ສມງ຺ຄີຠູໂຕ ສມນ຺ນາຄໂຕຕິ ອຕ຺ໂຖ.

໑໐໕. ວາຄີໂສ ວາທິສູທໂນຕິ ວາທີນໍ ປຓ຺ຑິຕຊນານໍ ອີໂສ ປຘາໂນ ‘‘ວາທີໂສ’’ຕິ ວຕ຺ຕພ຺ເພ ທ-ກາຣສ຺ສ ຄ-ກາຣໍ ກຕ຺ວາ ເອວໍ ວຸຕ຺ຕນ຺ຕິ ທຏ຺ຐພ຺ພໍ. ສກຕ຺ຖປຣຕ຺ຖວາທໍ ສູທຕິ ປຄ຺ຆຣາເປຕິ ປາກຏໍ ກໂຣຕີຕິ ວາທິສູທໂນ.

໑໑໐. ມາຣມສນາຕິ ຂນ຺ຘມາຣາທໂຍ ປຎ຺ຈມາເຣ ມສຕິ ປຣາມສຕິ ວິທ຺ຘໍເສຕີຕິ ມາຣມສໂນ. ທິຏ຺ຐິສູທນາຕິ ໂວຫາຣປຣມຕ຺ຖສງ຺ຂາຕໍ ທິຏ຺ຐິທສ຺ສນໍ ສູທຕິ ປຄ຺ຆຣໍ ທີເປຕີຕິ ທິຏ຺ຐິສູທໂນ.

໑໑໑. ວິສ຺ສາມຠູມິ ສນ຺ຕານນ຺ຕິ ສກລສໍສາຣສາຄເຣ ສນ຺ຕານໍ ກິລມນ຺ຕານໍ ໂສຕາປຕ຺ຕິມຄ຺ຄາທິອຘິຄມາປເນນ ວິສ຺ສມຠູມິ ວິສ຺ສມຏ຺ຐານໍ ວູປສມນຏ຺ຐານນ຺ຕິ ອຕ຺ໂຖ.

໑໓໒. ຕໂຕຫໍ ວິຫຕາຣມ຺ໂຠຕິ ຕໂຕ ປຈ຺ເຈກພຸທ຺ຘສ຺ສ ສຣີຣທສ຺ສເນນ ອຫໍ ວິຫຕາຣມ຺ໂຠ ວິນຏ຺ຐສາຣມ຺ໂຠ, ວິນຏ຺ຐມາໂນ ນິມ຺ມໂທ ຫຸຕ຺ວາ ປພ຺ພຊ຺ຊໍ ສໍ ສຸຏ຺ຐຸ ຍາຈິໍ ສໍຍາຈິໍ ອາໂຣເຈສິນ຺ຕິ ອຕ຺ໂຖ. ເສສໍ ສຸວິຎ຺ເຎຍ຺ຍເມວາຕິ.

ວງ຺ຄີສຕ຺ເຖຣອປທານວຓ຺ຓນາ ສມຕ຺ຕາ.

໕. ນນ຺ທກຕ຺ເຖຣອປທານວຓ຺ຓນາ

ປຎ຺ຈມາປທາເນ ປທຸມຸຕ຺ຕໂຣ ນາມ ຊິໂນຕິອາທິກໍ ອາຍສ຺ມໂຕ ນນ຺ທກຕ຺ເຖຣສ຺ສ ອປທານໍ. ອຍມ຺ປິ ປຸຣິມພຸທ຺ເຘສຸ ກຕາຘິກາໂຣຕິອາທິ ສພ຺ພໍ ປາຐານຸສາເຣນ ສຸວິຎ຺ເຎຍ຺ຍເມວາຕິ.

ນນ຺ທກຕ຺ເຖຣອປທານວຓ຺ຓນາ ສມຕ຺ຕາ.

໖. ກາຬຸທາຍິຕ຺ເຖຣອປທານວຓ຺ຓນາ

ຉຏ຺ຐາປທາເນ ປທຸມຸຕ຺ຕໂຣ ນາມ ຊິໂນຕິອາທິກໍ ອາຍສ຺ມໂຕ ກາຬຸທາຍິຕ຺ເຖຣສ຺ສ ອປທານໍ. ອຍມ຺ປິ ປຸຣິມພຸທ຺ເຘສຸ ກຕາຘິກາໂຣ ຕຕ຺ຖ ຕຕ຺ຖ ຠເວ ວິວຏ຺ຏູປນິສ຺ສຍານິ ປຸຎ຺ຎານິ ອຸປຈິນນ຺ໂຕ ປທຸມຸຕ຺ຕຣສ຺ສ ຠຄວໂຕ ກາເລ ຫໍສວຕີນຄເຣ ກຸລເຄເຫ ນິພ຺ພຕ຺ໂຕ ວິຎ຺ຎຸຕໍ ປຕ຺ໂຕ ສຕ຺ຖຸ ຘມ຺ມເທສນໍ ສຸຓນ຺ໂຕ ສຕ຺ຖາຣໍ ເອກໍ ຠິກ຺ຂຸໍ ກຸລປ຺ປສາທການໍ ອຄ຺ຄຏ຺ຐາເນ ຐເປນ຺ຕໍ ທິສ຺ວາ ຕຊ຺ຊໍ ອຠິນີຫາຣກມ຺ມໍ ກຕ຺ວາ ຕໍ ຐານນ຺ຕຣໍ ປຕ຺ເຖສິ. ສຕ຺ຖາປິ ພ຺ຍາກາສິ. ໂສ ຍາວຊີວໍ ກຸສລໍ ກຕ຺ວາ ເທວມນຸສ຺ເສສຸ ສໍສຣນ຺ໂຕ ອມ຺ຫາກໍ ໂພຘິສຕ຺ຕສ຺ສ ມາຕຸກຸຈ຺ຉິຍໍ ປຏິສນ຺ຘິຄ຺ຄຫຓທິວເສ ເທວໂລກໂຕ ຈວິຕ຺ວາ ກປິລວຕ຺ຖຸສ຺ມິໍເຍວ ອມຈ຺ຈກຸເລ ປຏິສນ຺ຘິໍ ຄຓ຺ຫິ. ໂພຘິສຕ຺ເຕນ ສຫ ເອກທິວເສເຍວ ຊາໂຕ, ຕໍທິວສໍເຍວ ນໍ ທຸກູລຈຸມ຺ພຏເກນ ນິປຊ຺ຊາເປຕ຺ວາ ໂພຘິສຕ຺ຕສ຺ສ ອຸປຏ຺ຐານໍ ນຍິໍສຸ. ໂພຘິສຕ຺ເຕນ ຫິ ສທ຺ຘິໍ ໂພຘິຣຸກ຺ໂຂ, ຣາຫຸລມາຕາ, ຈຕ຺ຕາໂຣ ນິຘີ, ອາໂຣຫນິຍຫຕ຺ຖີ, ກຓ຺ຑໂກ, ຉນ຺ໂນ, ກາຬຸທາຍີຕິ ອິເມ ສຕ຺ຕ ເອກທິວເສ ຊາຕຕ຺ຕາ ສຫຊາຕາ ນາມ ອເຫສຸໍ. ອຖສ຺ສ ນາມຄ຺ຄຫຓທິວເສ ສກລນຄຣສ຺ສ ອຸທຄ຺ຄຈິຕ຺ຕທິວເສ ຊາຕຕ຺ຕາ ອຸທາຍີຕ຺ເວວ ນາມໍ ກຣິໍສຸ. ໂຖກໍ ກາຬຘາຕຸກຕ຺ຕາ ປນ ກາຬຸທາຍີຕິ ປຎ຺ຎາຍິຕ຺ຖ. ໂສ ໂພຘິສຕ຺ເຕນ ສທ຺ຘິໍ ກຸມາຣກີຬໍ ກີຬນ຺ໂຕ ວຸທ຺ຘິໍ ອຄມາສິ.

ອປຣຠາເຄ ໂລກນາເຖ ມຫາຠິນິກ຺ຂມນໍ ນິກ຺ຂມິຕ຺ວາ ອນຸກ຺ກເມນ ສພ຺ພຎ຺ຎຸຕໍ ປຕ຺ວາ ປວຕ຺ຕິຕວຣຘມ຺ມຈກ຺ເກ ຣາຊຄຫໍ ອຸປນິສ຺ສາຍ ເວຬຸວເນ ວິຫຣນ຺ເຕ ສຸທ຺ໂຘທນມຫາຣາຊາ ຕໍ ປວຕ຺ຕິໍ ສຸຕ຺ວາ ປຸຣິສສຫສ຺ສປຣິວາຣໍ ເອກໍ ອມຈ຺ຈໍ ‘‘ປຸຕ຺ຕໍ ເມ ອິຘາເນຫີ’’ຕິ ເປເສສິ. ໂສ ສຕ຺ຖຸ ຘມ຺ມເທສນາເວລາຍໍ ສຕ຺ຖຸ ສນ຺ຕິກໍ ຄນ຺ຕ຺ວາ ປຣິສປຣິຍນ຺ເຕ ຐິໂຕ ຘມ຺ມໍ ສຸຕ຺ວາ ສປຣິວາໂຣ ອຣຫຕ຺ຕໍ ປາປຸຓິ. ອຖ ເນ ສຕ຺ຖາ ‘‘ເອຖ, ຠິກ຺ຂໂວ’’ຕິ ຫຕ຺ຖໍ ປສາເຣສິ. ສພ຺ເພ ຕໍຂຓໍເຍວ ອິທ຺ຘິມຍປຕ຺ຕຈີວຣຘຣາ ວສ຺ສສຏ຺ຐິກຕ຺ເຖຣາ ວິຍ ອເຫສຸໍ. ອຣຫຕ຺ຕປ຺ປຕ຺ຕໂຕ ປຏ຺ຐາຍ ອຣິຍາ ນາມ ມຊ຺ຌຕ຺ຕາວ ໂຫນ຺ຕິ, ຕສ຺ມາ ຣຎ຺ຎາ ເປສິຕສາສນໍ ທສພລສ຺ສ ນາໂຣເຈສິ. ຣາຊາ ເນວ ຄໂຕ ອາຄຈ຺ຉຕິ, ນ ສາສນໍ ສຸຍ຺ຍຕີຕິ ອປຣມ຺ປິ ອມຈ຺ຈໍ ປຸຣິສສຫສ຺ສປຣິວາຣໍ ເປເສສິ. ຕສ຺ມິມ຺ປິ ຕຖາ ປຏິປນ຺ເນ ອປຣມ຺ປີຕິ ເອເຕນ ນເຍນ ນວປຸຣິສສຫສ຺ສປຣິວາເຣ ນວ ອມຈ຺ເຈ ເປເສສິ. ສພ຺ເພ ຄນ຺ຕ຺ວາ ອຣຫຕ຺ຕໍ ປຕ຺ວາ ຕຸຓ຺ຫີຠູຕາ ອເຫສຸໍ.

ອຖ ຣາຊາ ຈິນ຺ເຕສິ – ‘‘ເອຕ຺ຕກາ ຊນາ ມຍິ ສິເນຫາຠາເວນ ທສພລສ຺ສ ອິຘາຄມນຕ຺ຖາຍ ນ ກິຎ຺ຈິ ກຖຍິໍສຸ, ອຍໍ ໂຂ ປນ ອຸທາຍີ ທສພເລນ ສມວໂຍ ສຫປໍສຸກີຬິໂກ, ມຍິ ຈ ສິເນຫວາ, ອິມໍ ເປເສສ຺ສາມີ’’ຕິ. ອຖ ຕໍ ປກ຺ໂກສາເປຕ຺ວາ, ‘‘ຕາຕ, ຕ຺ວໍ ປຸຣິສສຫສ຺ສປຣິວາໂຣ ຄນ຺ຕ຺ວາ ທສພລໍ ອິຘາເນຫີ’’ຕິ ວຕ຺ວາ ເປເສສິ. ໂສ ປນ ຄຈ຺ຉນ຺ໂຕ ‘‘ສຈາຫໍ, ເທວ, ປພ຺ພຊິຕຸໍ ລຠິສ຺ສາມິ, ເອວາຫໍ ຠຄວນ຺ຕໍ ອິຘາເນສ຺ສາມີ’’ຕິ ວຕ຺ວາ ຣຎ຺ຎາ ‘‘ປພ຺ພຊິໂຕປິ ມມ ປຸຕ຺ຕໍ ທສ຺ເສຫີ’’ຕິ ວຸຕ຺ໂຕ ຣາຊຄຫໍ ຄນ຺ຕ຺ວາ ສຕ຺ຖຸ ຘມ຺ມເທສນາເວລາຍ ປຣິສປຣິຍນ຺ເຕ ຐິໂຕ ຘມ຺ມໍ ສຸຕ຺ວາ ສປຣິວາໂຣ ອຣຫຕ຺ຕໍ ປຕ຺ວາ ເອຫິຠິກ຺ຂຸຠາເວ ປຕິຏ຺ຐາສິ. ໂສ ອຣຫຕ຺ຕໍ ປຕ຺ວາ – ‘‘ນ ຕາວາຍໍ ທສພລສ຺ສ ກຸລນຄຣໍ ຄນ຺ຕຸໍ ກາໂລ, ວສ຺ສນ຺ເຕ ປນ ອຸປຄເຕ ປພ຺ພເຕສຸ ວນສຓ຺ເຑສຸ ຫຣິຕຕິຓສຎ຺ຉນ຺ນາຍ ຠູມິຍາ ຄມນກາໂລ ຠວິສ຺ສຕີ’’ຕິ ຄມນກາລໍ ອາຄເມນ຺ໂຕ ວສ຺ສນ຺ເຕ ສມ຺ປຕ຺ເຕ ສຕ຺ຖຸ ກຸລນຄຣໍ ຄນ຺ຕຸໍ ຄມນວຓ຺ຓໍ ສໍວຓ຺ເຓສິ. ວຸຕ຺ຕຎ຺ເຈຕໍ ເຖຣຄາຖາຍ (ເຖຣຄາ. ໕໒໗-໕໓໐) –

‘‘ອງ຺ຄາຣິໂນ ທານິ ທຸມາ ຠທນ຺ເຕ, ຜເລສິໂນ ຉທນໍ ວິປ຺ປຫາຍ;

ເຕ ອຈ຺ຈິມນ຺ໂຕວ ປຠາສຍນ຺ຕິ, ສມໂຍ ມຫາວີຣ ຠາຄີ ຣສານໍ.

‘‘ທຸມານິ ຜຸລ຺ລານິ ມໂນຣມານິ, ສມນ຺ຕໂຕ ສພ຺ພທິສາ ປວນ຺ຕິ;

ປຕ຺ຕໍ ປຫາຍ ຜລມາສສານາ, ກາໂລ ອິໂຕ ປກ຺ກມນາຍ ວີຣ.

‘‘ເນວາຕິສີຕໍ ນ ປນາຕິອຸຓ຺ຫໍ, ສຸຂາ ອຸຕຸ ອທ຺ຘນິຍາ ຠທນ຺ເຕ;

ປສ຺ສນ຺ຕຸ ຕໍ ສາກິຍາ ໂກຬິຍາ ຈ, ປຈ຺ຉາມຸຂໍ ໂຣຫິນິຍໍ ຕຣນ຺ຕໍ.

‘‘ອາສາຍ ກສເຕ ເຂຕ຺ຕໍ, ພີຊໍ ອາສາຍ ວປ຺ປຕິ;

ອາສາຍ ວາຓິຊາ ຍນ຺ຕິ, ສມຸທ຺ທໍ ຘນຫາຣກາ;

ຍາຍ ອາສາຍ ຕິຏ຺ຐາມິ, ສາ ເມ ອາສາ ສມິຊ຺ຌຕຸ.

‘‘ນາຕິສີຕໍ ນາຕິອຸຓ຺ຫໍ, ນາຕິທຸພ຺ຠິກ຺ຂຉາຕກໍ;

ສທ຺ທລາ ຫຣິຕາ ຠູມິ, ເອສ ກາໂລ ມຫາມຸນິ. (ອ. ນິ. ອຏ຺ຐ. ໑.໑.໒໒໕);

‘‘ປຸນປ຺ປຸນຎ຺ເຈວ ວປນ຺ຕິ ພີຊໍ, ປຸນປ຺ປຸນໍ ວສ຺ສຕິ ເທວຣາຊາ;

ປຸນປ຺ປຸນໍ ເຂຕ຺ຕໍ ກສນ຺ຕິ ກສ຺ສກາ, ປຸນປ຺ປຸນໍ ຘຎ຺ຎມຸເປຕິ ຣຏ຺ຐໍ.

‘‘ປຸນປ຺ປຸນໍ ຍາຈນກາ ຈຣນ຺ຕິ, ປຸນປ຺ປຸນໍ ທານປຕີ ທທນ຺ຕິ;

ປຸນປ຺ປຸນໍ ທານປຕີ ທທິຕ຺ວາ, ປຸນປ຺ປຸນໍ ສຄ຺ຄມຸເປນ຺ຕິ ຐານໍ.

‘‘ວີໂຣ ຫເວ ສຕ຺ຕຍຸຄໍ ປຸເນຕິ; ຍສ຺ມິໍ ກຸເລ ຊາຍຕິ ຠູຣິປຎ຺ໂຎ;

ມຎ຺ຎາມຫໍ ສກ຺ກຕິ ເທວເທໂວ, ຕຍາ ຫິ ຊາໂຕ ມຸນິ ສຈ຺ຈນາໂມ.

‘‘ສຸທ຺ໂຘທໂນ ນາມ ປິຕາ ມເຫສິໂນ, ພຸທ຺ຘສ຺ສ ມາຕາ ປນ ມາຍນາມາ;

ຍາ ໂພຘິສຕ຺ຕໍ ປຣິຫຣິຍ ກຸຈ຺ຉິນາ, ກາຍສ຺ສ ເຠທາ ຕິທິວມ຺ຫິ ໂມທຕິ.

‘‘ສາ ໂຄຕມີ ກາລກຕາ ອິໂຕ ຈຸຕາ, ທິພ຺ເພຫິ ກາເມຫິ ສມງ຺ຄິຠູຕາ;

ສາ ໂມທຕິ ກາມຄຸເຓຫິ ປຎ຺ຈຫິ, ປຣິວາຣິຕາ ເທວຄເຓຫິ ເຕຫິ.

‘‘ພຸທ຺ຘສ຺ສ ປຸຕ຺ໂຕມ຺ຫິ ອສຍ຺ຫສາຫິໂນ, ອງ຺ຄີຣສສ຺ສປ຺ປຏິມສ຺ສ ຕາທິໂນ;

ປິຕຸປິຕາ ມຍ຺ຫໍ ຕຸວໍສິ ສກ຺ກ, ຘມ຺ເມນ ເມ ໂຄຕມ ອຍ຺ຍໂກສີ’’ຕິ. (ເຖຣຄາ. ໕໓໑-໕໓໖);

‘‘ອມ຺ພາ ປນສາ ກປິຏ຺ຐາ ຈ, ປຸປ຺ຜປລ຺ລວລງ຺ກຕາ;

ຘຸວປ຺ຜລານິ ສວນ຺ຕິ, ຂຸທ຺ທາມຘຸກກູປມາ;

ເສວມາໂນ ອຸໂຠ ປສ຺ເສ, ຄນ຺ຕຸກາໂລ ມຫາຍສ຺ສ.

‘‘ຊມ຺ພູ ສຸມຘຸຣາ ນີປາ, ມຘຸຄຓ຺ຑິທິວປ຺ຜລາ;

ຕາ ອຸໂຠສຸ ປຊ຺ໂຊຕນ຺ຕິ, ຄນ຺ຕຸກາໂລ ມຫາຍສ.

‘‘ຕິຓ຺ຑຸການິ ປິຍາລານິ, ໂສຓ຺ຓວຓ຺ຓາ ມໂນຣມາ;

ຂຸທ຺ທກປ຺ປຜລາ ນິຈ຺ຈໍ, ຄນ຺ຕຸກາໂລ ມຫາຍສ.

‘‘ກທລີ ປຎ຺ຈໂມຈ຺ຈິ ຈ, ສຸປກ຺ກຜລຠູສິຕາ;

ອຸໂຠປສ຺ເສສຸ ລມ຺ພນ຺ຕິ, ຄນ຺ຕຸກາໂລ ມຫາຍສ.

‘‘ມຘຸປ຺ຜລຘຣາ ນິຈ຺ຈໍ, ໂມຣຣຸກ຺ຂາ ມໂນຣມາ;

ຂຸທ຺ທກປ຺ປຜລາ ນິຈ຺ຈໍ, ຄນ຺ຕຸກາໂລ ມຫາຍສ.

‘‘ຫິນ຺ຕາລຕາລປນ຺ຕີ ຈ, ຣຊຕກ຺ຂນ຺ໂຘວ ໂຊຕເຣ;

ສຸປກ຺ກຜລສຎ຺ຉນ຺ນາ, ຂຸທ຺ທກປ຺ປາ ມຘຸສ຺ສວາ;

ຜລານິ ຕານິ ຂາທນ຺ເຕ, ຄນ຺ຕຸກາໂລ ມຫາຍສ.

‘‘ອຸທຸມ຺ພຣາຣຸຓາວຓ຺ຓາ, ສທາສຸມຘຸຣປ຺ຜລາ;

ອຸໂຠປສ຺ເສສຸ ລມ຺ພນ຺ຕິ, ຄນ຺ຕຸກາໂລ ມຫາຍສ.

‘‘ອິຕ຺ຖມ຺ຠູຕາ ອເນກາ ເຕ, ນານາຜລຘຣາ ທຸມາ;

ອຸໂຠປສ຺ເສສຸ ລມ຺ພນ຺ຕິ, ຄນ຺ຕຸກາໂລ ມຫາຍສ.

‘‘ຈມ຺ປກາ ສລຬາ ນາຄາ, ສຸຄນ຺ຘາ ມາລຸເຕຣິຕາ;

ສຸປຸປ຺ຜິຕຄ຺ຄາ ໂຊຕນ຺ຕິ, ສຸຄນ຺ເຘນາຠິປູຊຍຸໍ;

ສາທຣາ ວິນຕາເນວ, ຄນ຺ຕຸກາໂລ ມຫາຍສ.

‘‘ປຸນ຺ນາຄາ ຄິຣິປຸນ຺ນາຄາ, ປຸປ຺ຜິຕາ ຘຣຓີຣຸຫາ;

ສຸປຸປ຺ຜິຕຄ຺ຄາ ໂຊຕນ຺ຕິ, ສຸຄນ຺ເຘນາຠິປູຊຍຸໍ;

ສາທຣາ ວິນຕຸຄ຺ຄຄ຺ຄາ, ຄນ຺ຕຸກາໂລ ມຫາຍສ.

‘‘ອໂສກາ ໂກວິຬາຣາ ຈ, ໂສມນສ຺ສກຣາ ວຣາ;

ສຸຄນ຺ຘາ ກຓ຺ຓິກາ ພນ຺ຘາ, ຣຕ຺ຕວຓ຺ເຓຫິ ຠູສິຕາ;

ສາທຣາ ວິນຕຸຄ຺ຄຄ຺ຄາ, ສມໂຍ ເຕ ມຫາຍສ.

‘‘ກຓ຺ຓິກາຣາ ຜຸລ຺ລິຕາ ນິຈ຺ຈໍ, ໂສວຓ຺ຓຣໍສິໂຊຕກາ;

ທິພ຺ພຄນ຺ຘາ ປວາຍນ຺ຕິ, ທິສາ ສພ຺ພານິ ໂສຠຍໍ;

ສາທຣາ ວິນຕາເນວ, ສມໂຍ ເຕ ມຫາຍສ.

‘‘ສຸປຕ຺ຕາ ຄນ຺ຘສມ຺ປນ຺ນາ, ເກຕກີ ຘນຸເກຕກີ;

ສຸຄນ຺ຘາ ສມ຺ປວາຍນ຺ຕິ, ທິສາ ສພ຺ພາຠິຄນ຺ຘິໂນ;

ສາທຣາ ປູຊຍນ຺ຕາວ, ສມໂຍ ເຕ ມຫາຍສ.

‘‘ມລ຺ລິກາ ຊາຕິສຸມນາ, ສຸຄນ຺ຘາ ຂຸທ຺ທມລ຺ລິກາ;

ທິສາ ສພ຺ພາ ປວາຍນ຺ຕິ, ອຸໂຠ ມຄ຺ເຄ ປໂສຠຍໍ;

ສາທຣາ ເຕ ປລມ຺ພນ຺ຕິ, ສມໂຍ ເຕ ມຫາຍສ.

‘‘ສິນ຺ຘຸວາຣາ ສີຕຄນ຺ຘາ, ສຸຄນ຺ຘາ ມາລຸເຕຣິຕາ;

ທິສາ ສພ຺ພາຠິປູເຊນ຺ຕາ, ອຸໂຠ ມຄ຺ເຄ ປໂສຠຍໍ;

ສາທຣາ ວິນຕຸຄ຺ຄຄ຺ຄາ, ສມໂຍ ເຕ ມຫາຍສ.

‘‘ສີຫາ ເກສຣສີຫາ ຈ, ຈຕຸປ຺ປທນິເສວິຕາ;

ອຈ຺ຉມ຺ຠີຕາ ສຸຣາປາເນ, ມິຄຣາຊາ ປຕາປິໂນ.

‘‘ສີຫນາເທນ ປູເຊນ຺ຕິ, ສາທຣາ ເຕ ມິຄາຠິຠູ;

ມຄ຺ຄມ຺ຫິ ອຸຠໂຕ ວູຬ຺ຫາ, ສມໂຍ ເຕ ມຫາຍສ.

‘‘ພ຺ຍຄ຺ຆາ ສິນ຺ຘວາ ນກຸລາ, ສາຘຸຣູປາ ຠຍານກາ;

ອາກາເສ ສມ຺ປຕນ຺ຕາວ, ນິພ຺ຠີຕາ ເຍນ ເກນຈິ;

ເຕຫິ ເຕ ສາທຣາ ນຕາ, ສມໂຍ ເຕ ມຫາຍສ.

‘‘ຕິຘາ ປຠິນ຺ນາ ຉທ຺ທນ຺ຕາ, ສຸຣູປາ ສຸສ຺ສຣາ ສຸຠາ;

ສຕ຺ຕປ຺ປຕິຏ຺ຐິຕງ຺ຄາ ເຕ, ອຸໂຠ ມຄ຺ເຄສຸ ກູຊິໂນ;

ສາທຣາ ຫາສມານາວ, ສມໂຍ ເຕ ມຫາຍສ.

‘‘ມິຄາ ວຣາຫາ ປສທາ, ຈິຕ຺ຣາສາວຍວາ ສຸຠາ;

ອາໂຣຫປຣິຓາເຫນ, ສຸຣູປາ ອງ຺ຄສໍຍຸຕາ;

ອຸໂຠ ມຄ຺ເຄ ຄາຍມານາວ, ສມໂຍ ເຕ ມຫາຍສ.

‘‘ໂຄກຓ຺ຓາ ສຣຠາ ຣຸຣູ, ອາໂຣຫປຣິຓາຫິໂນ;

ສຸຣູປາ ອງ຺ຄສມ຺ປນ຺ນາ, ເສວມານາວ ອຈ຺ຉຣຸໍ;

ເສວມານາ ເຕຫິ ຕທາ, ສມໂຍ ເຕ ມຫາຍສ.

‘‘ທີປີ ອຈ຺ຉາ ຕຣຈ຺ຉາ ຈ, ຕຸທຣາ ວຣຸຓາ ສທາ;

ເຕ ທານິ ສິກ຺ຂິຕາ ສພ຺ເພ, ເມຕ຺ຕາຍ ຕວ ຕາທິໂນ;

ເຕ ປຈ຺ຈເສວກາ ອທ຺ຘາ, ສມໂຍ ເຕ ມຫາຍສ.

‘‘ສສາ ສິງ຺ຄາລາ ນກຸລາ, ກລນ຺ທກາຬກາ ພຫູ;

ກສ຺ຕຸຣາ ສູຣາ ຄນ຺ຘາ ເຕ, ເກວລາ ຄາຍມານາວ.

ສມໂຍ ເຕ ມຫາຍສ;

‘‘ມຍູຣາ ນີລຄີວາ ເຕ, ສຸສິຂາ ສຸຠປກ຺ຂິກາ;

ສຸປິຎ຺ຉາ ເຕ ສຸນາທາ ຈ, ເວຬຸຣິຍມຓິສນ຺ນິຠາ;

ນາທໍ ກໂຣນ຺ຕາ ປູເຊນ຺ຕິ, ກາໂລ ເຕ ປິຕຸທສ຺ສເນ.

‘‘ສຸວຓ຺ຓຈິຕ຺ຣຫໍສາ ຈ, ຊວຫໍສາ ວິຫາຈຣາ;

ເຕ ສພ຺ເພ ອາສຍາ ຉຸທ຺ຘາ, ຊິນທສ຺ສນພ຺ຍາວຏາ;

ມຘຸຣສ຺ສເຣນ ກູຊນ຺ຕິ, ກາໂລ ເຕ ປິຕຸທສ຺ສເນ.

‘‘ຫໍສາ ໂກຎ຺ຈາ ສຸນທາ ເຕ, ຈກ຺ກວາກາ ນທີຈຣາ;

ພກາ ພລາກາ ຣຸຈິຣາ, ຊລກາກາ ສຣກຸກ຺ກຸຏາ;

ສາທຣາຠິນາທິໂນ ເອເຕ, ກາໂລ ເຕ ປິຕຸທສ຺ສເນ.

‘‘ຈິຕ຺ຣາ ສຸຣູປາ ສຸສ຺ສຣາ, ສາຬິກາ ສຸວຕຓ຺ຑິກາ;

ຣຸກ຺ຂຄ຺ຄາ ສມ຺ປຕນ຺ຕາ ເຕ, ອຸໂຠ ມຄ຺ເຄສຸ ກູຊິໂນ;

ເຕສຸ ເຕສຸ ນິກູຊນ຺ຕິ, ກາໂລ ເຕ ປິຕຸທສ຺ສເນ.

‘‘ໂກກິລາ ສກລາ ຈິຕ຺ຣາ, ສທາ ມຎ຺ຊຸສ຺ສຣາ ວຣາ;

ວິມ຺ຫາປິຕາ ເຕ ຊນຕໍ, ສທ຺ຘິມິຕ຺ຕາທິເກ ສຸຣາ;

ສເຣຫິ ປູຊຍນ຺ຕາວ, ກາໂລ ເຕ ປິຕຸທສ຺ສເນ.

‘‘ຠິງ຺ກາ ກຸຣຣາ ສາຣາ, ປູຣິຕາ ການເນ ສທາ;

ນິນ຺ນາທຍນ຺ຕາ ປວນໍ, ອຎ຺ຎມຎ຺ຎສມງ຺ຄິໂນ;

ຄາຍມານາ ສເຣເນວ, ກາໂລ ເຕ ປິຕຸທສ຺ສເນ.

‘‘ຕິຕ຺ຕິຣາ ສຸສຣາ ສາຣາ, ສຸສຣາ ວນກຸກ຺ກຸຏາ;

ມຎ຺ຊຸສ຺ສຣາ ຣາມເຓຍ຺ຍາ, ກາໂລ ເຕ ປິຕຸທສ຺ສເນ.

‘‘ເສຕວາລຸກສຎ຺ຉນ຺ນາ, ສຸປຕິຕ຺ຖາ ມໂນຣມາ;

ມຘຸໂຣທກສມ຺ປຸຓ຺ຓາ, ສຣາ ໂຊຕນ຺ຕິ ເຕ ສທາ;

ຕຕ຺ຖ ນ຺ຫຕ຺ວາ ປິວິຕ຺ວາ ຈ, ສມໂຍ ເຕ ຎາຕິທສ຺ສເນ.

‘‘ກຸມ຺ຠີຣາມກຣາກິຓ຺ຓາ, ວລຍາ ມຸຎ຺ຊໂຣຫິຕາ;

ມຈ຺ຉກຈ຺ຉປພ຺ຍາວິທ຺ຘາ, ສຣາ ສີໂຕທກາ ສຸຠາ;

ຕຕ຺ຖ ນ຺ຫຕ຺ວາ ປິວິຕ຺ວາ ຈ, ສມໂຍ ເຕ ຎາຕິທສ຺ສເນ.

‘‘ນີລຸປ຺ປລສມາກິຓ຺ຓາ, ຕຖາ ຣຕ຺ຕຸປ຺ປເລຫິ ຈ;

ກຸມຸທຸປ຺ປລສໍກິຓ຺ຓາ, ສຣາ ໂສຠນ຺ຕິເນກຘາ;

ຕຕ຺ຖ ສີຕລກາ ໂຕຍາ, ສມໂຍ ເຕ ຎາຕິທສ຺ສເນ.

‘‘ປຸຓ຺ຑຣີເກຫິ ສຎ຺ຉນ຺ນາ, ປທຸເມຫິ ສໂມຫຕາ;

ອຸໂຠ ມຄ຺ເຄສຸ ໂສຠນ຺ຕິ, ໂປກ຺ຂຣຎ຺ໂຎ ຕຫິໍ ຕຫິໍ;

ຕຕ຺ໂຖທການິ ນ຺ຫາຍນ຺ຕິ, ສມໂຍ ເຕ ຎາຕິທສ຺ສເນ.

‘‘ເສຕປຸລິນສໍກິຓ຺ຓາ, ສຸປຕິຕ຺ຖາ ມໂນຣມາ;

ສີໂຕທກມໂຫເຆຫິ, ສມ຺ປຸຓ຺ຓາ ຕາ ນທີ ສຸຠາ;

ອຸໂຠ ມຄ຺ເຄຫິ ສນ຺ທນ຺ຕິ, ສມໂຍ ເຕ ຎາຕິທສ຺ສເນ.

‘‘ມຄ຺ຄສ຺ສ ອຸຠໂຕປສ຺ເສ, ຄາມນິຄມສມາກຸລາ;

ສທ຺ຘາ ປສນ຺ນາ ຊນຕາ, ຣຕນຕ຺ຕຍມາມກາ;

ເຕສໍ ສມ຺ປຸຓ຺ຓສງ຺ກປ຺ໂປ, ສມໂຍ ເຕ ຎາຕິທສ຺ສເນ.

‘‘ເຕສຸ ເຕສຸ ປເທເສສຸ, ເທວາ ມານຸສ຺ສກາ ອຸໂຠ;

ຄນ຺ຘມາລາຠິປູເຊນ຺ຕິ, ສມໂຍ ເຕ ຎາຕິທສ຺ສເນ’’ຕິ.

ເອວໍ ເຖໂຣ ສຏ຺ຐິມຕ຺ຕາຫິ ຄາຖາຫິ ສຕ຺ຖຸ ຄມນວຓ຺ຓໍ ສໍວຓ຺ເຓສິ. ອຖ ໂຂ ຠຄວາ ‘‘ກາຬຸທາຍີ ມມ ຄມນໍ ປຕ຺ເຖຕິ, ປູເຣສ຺ສາມິສ຺ສ ສງ຺ກປ຺ປ’’ນ຺ຕິ ຕຕ຺ຖ ຄມເນ ພຫູນໍ ວິເສສາຘິຄມໍ ທິສ຺ວາ ວີສຕິສຫສ຺ສຂີຓາສວປຣິວຸໂຕ ຣາຊຄຫໂຕ ອຕຸຣິຕຈາຣິກາວເສນ ວຸຕ຺ຕປ຺ປກາຣຜລາຜເລ ອນຸຠວນ຺ໂຕ ທ຺ວິປທຈຕຸປ຺ປທາທິສມູຫານໍ ເສວນປູຊາຍ ປູຊິຍມາໂນ ວຸຕ຺ຕປ຺ປກາຣສຸຄນ຺ຘປຸປ຺ຜຄນ຺ເຘຫິ ຄນ຺ຘິຍມາໂນ ຄາມນິຄມວາສີນໍ ສງ຺ຄຫໍ ກຸຣຸມາໂນ ກປິລວຕ຺ຖຸຄາມິມຄ຺ຄໍ ປຏິປຊ຺ຊິ. ເຖໂຣ ອິທ຺ຘິຍາ ກປິລວຕ຺ຖຸໍ ຄນ຺ຕ຺ວາ ຣຎ຺ໂຎ ປຸຣໂຕ ອາກາເສ ຐິໂຕ ອທິຏ຺ຐປຸພ຺ພໍ ເວສໍ ທິສ຺ວາ, ຣຎ຺ຎາ – ‘‘ໂກສິ ຕ຺ວ’’ນ຺ຕິ ປຸຈ຺ຉິໂຕ ‘‘ສເຈ ອມຈ຺ຈປຸຕ຺ຕໍ ຕຍາ ຠຄວໂຕ ສນ຺ຕິເກ ເປສິຕໍ ນ ຊານາສິ, ເອວໍ ຊານາຫີ’’ຕິ ວທນ຺ໂຕ –

‘‘ພຸທ຺ຘສ຺ສ ປຸຕ຺ໂຕມ຺ຫິ ອສຍ຺ຫສາຫິໂນ, ອງ຺ຄີຣສສ຺ສປ຺ປຏິມສ຺ສ ຕາທິໂນ;

ປິຕຸປິຕາ ມຍ຺ຫໍ ຕຸວໍສິ ສກ຺ກ, ຘມ຺ເມນ ເມ ໂຄຕມ ອຍ຺ຍໂກສີ’’ຕິ. (ເຖຣຄາ. ໕໓໖) – ຄາຖມາຫ;

ຕຕ຺ຖ ພຸທ຺ຘສ຺ສ ປຸຕ຺ໂຕມ຺ຫີຕິ ສພ຺ພຎ຺ຎຸພຸທ຺ຘສ຺ສ ອຸເຣ ວາຍາມຊນິຕາຫິ ຘມ຺ມເທສນາຫິ ຊາຕຕາຍ ໂອຣສປຸຕ຺ໂຕ ອມ຺ຫິ. ອສຍ຺ຫສາຫິໂນຕິ ອຠິສມ຺ໂພຘິໂຕ ປຸພ຺ເພ ຐເປຕ຺ວາ ມຫາໂພຘິສຕ຺ຕໍ ອຎ຺ເຎຫິ ສຫິຕຸໍ ອສກ຺ກຸເຓຍ຺ຍຕ຺ຕາ ອສຍ຺ຫສ຺ສ ສກລໂພຘິສມ຺ຠາຣສ຺ສ, ມຫາກຣຸຓາກຣສ຺ສ ຈ ສຫນໂຕ ຕໂຕ ປຣມ຺ປິ ອຎ຺ເຎຫິ ສຫິຕຸໍ ອຠິຠວິຕຸໍ ອສກ຺ກຸເຓຍ຺ຍຕ຺ຕາ ອສຍ຺ຫານໍ ປຎ຺ຈນ຺ນໍ ມາຣານໍ ສຫນໂຕ ອຠິຠວນໂຕ ອາສຍານຸສຍຈຣິຕາຘິມຸຕ຺ຕິອາທິວິຠາຄາວໂພເຘນ ຍຖາຣຫໍ ເວເນຍ຺ຍານໍ ທິຏ຺ຐຘມ຺ມິກສມ຺ປຣາຍິກປຣມຕ຺ເຖຫິ ອນຸສາສນີສງ຺ຂາຕສ຺ສ ອຎ຺ເຎຫິ ອສຍ຺ຫສ຺ສ ພຸທ຺ຘກິຈ຺ຈສ຺ສ ສຫນໂຕ ຕຕ຺ຖ ວາ ສາຘຸກາຣີຠາວໂຕ ອສຍ຺ຫສາຫິໂນ. ອງ຺ຄີຣສສ຺ສາຕິ ອງ຺ຄີກຕສີລາທິສມ຺ປຕ຺ຕິກສ຺ສ. ‘‘ອງ຺ຄມງ຺ເຄຫິ ນິຈ຺ຉຣຓກໂອຠາສສ຺ສາ’’ຕິ ອປເຣ. ເກຈິ ປນ ‘‘ອງ຺ຄີຣໂສ ສິທ຺ຘຕ຺ໂຖຕິ ອິມານິ ທ຺ເວ ນາມານິ ປິຕຣາເຍວ ຄຫິຕານີ’’ຕິ ວທນ຺ຕິ. ອປ຺ປຏິມສ຺ສາຕິ ອນຸປມສ຺ສ ອິຏ຺ຐາທີສຸ ຕາທິລຂຓສມ຺ປຕ຺ຕິຍາ ຕາທິໂນ. ປິຕຸປິຕາ ມຍ຺ຫໍ ຕຸວໍສີຕິ ອຣິຍຊາຕິວເສນ ມຍ຺ຫໍ ປິຕຸ ສມ຺ມາສມ຺ພຸທ຺ຘສ຺ສ ໂລກໂວຫາຣວເສນ ຕ຺ວໍ ປິຕາ ອສິ. ສກ຺ກາຕິ ວໍເສນ ຣາຊານໍ ອາລປຕິ. ຘມ຺ເມນາຕິ ສຠາເວນ ອຣິຍຊາຕິໂລກິຍຊາຕີຫິ ທ຺ວິນ຺ນໍ ຊາຕີນໍ ສຠາວສໂມຘາເນນ. ໂຄຕມາຕິ ໂຄຕ຺ເຕນ ຣາຊານໍ ອາລປຕິ. ອຍ຺ຍໂກສີຕິ ປິຕາມໂຫ ອໂຫສິ. ເອຕ຺ຖ ຈ ‘‘ພຸທ຺ຘສ຺ສ ປຸຕ຺ໂຕມ຺ຫີ’’ຕິອາທິໍ ວທນ຺ໂຕ ເຖໂຣ ອຎ຺ຎໍ ພ຺ຍາກາສິ.

ເອວໍ ປນ ອຕ຺ຕານໍ ຊານາເປຕ຺ວາ ຫຏ຺ຐຕຸຏ຺ເຐນ ຣຎ຺ຎາ ມຫາຣເຫ ປລ຺ລງ຺ເກ ນິສີທາເປຕ຺ວາ ອຕ຺ຕໂນ ປຏິຍາທິຕສ຺ສ ນານຄ຺ຄຣສໂຠຊນສ຺ສ ປຕ຺ຕໍ ປູເຣຕ຺ວາ ປຕ຺ເຕ ທິນ຺ເນ ຄມນາກາຣໍ ທສ຺ເສສິ. ‘‘ກສ຺ມາ ຄນ຺ຕຸກາມຕ຺ຖ, ຠຸຎ຺ຊຖາ’’ຕິ ວຸຕ຺ເຕ, ສຕ຺ຖຸ ສນ຺ຕິກໍ ຄນ຺ຕ຺ວາ ຠຸຎ຺ຊິສ຺ສາມີຕິ. ກຫໍ ປນ ສຕ຺ຖາຕິ? ວີສຕິສຫສ຺ສຠິກ຺ຂຸປຣິວາໂຣ ຕຸມ຺ຫາກໍ ທສ຺ສນຕ຺ຖາຍ ມຄ຺ຄໍ ປຏິປນ຺ໂນຕິ. ຕຸມ຺ເຫ ອິມໍ ປິຓ຺ຑປາຕໍ ຠຸຎ຺ຊຖ, ອຎ຺ຎໍ ຠຄວໂຕ ຫຣຖ. ຍາວ ຈ ມມ ປຸຕ຺ໂຕ ອິມໍ ນຄຣໍ ປາປຸຓາຕິ, ຕາວສ຺ສ ອິໂຕເຍວ ປິຓ຺ຑປາຕໍ ຫຣຖາຕິ. ເຖໂຣ ຠຕ຺ຕກິຈ຺ຈໍ ກຕ຺ວາ ຣຎ຺ໂຎ ຈ ປຣິສາຍ ຈ ຘມ຺ມໍ ເທເສຕ຺ວາ ສຕ຺ຖຸ ອາຄມນໂຕ ປຸເຣຕຣເມວ ຣາຊນິເວສນໍ ຣຕນຕ຺ຕຍຄຸເຓສຸ ອຠິປ຺ປສນ຺ນໍ ກໂຣນ຺ໂຕ ສພ຺ເພສໍ ປສ຺ສນ຺ຕານໍເຍວ ສຕ຺ຖຸ ອາຫຣິຕພ຺ພຠຕ຺ຕປຸຓ຺ຓໍ ປຕ຺ຕໍ ອາກາເສ ວິສ຺ສຊ຺ເຊຕ຺ວາ ສຍມ຺ປິ ເວຫາສໍ ອພ຺ຠຸຄ຺ຄນ຺ຕ຺ວາ ປິຓ຺ຑປາຕໍ ອຸປເນຕ຺ວາ ສຕ຺ຖຸ ຫຕ຺ເຖ ຐເປສິ. ສຕ຺ຖາປິ ຕໍ ປິຓ຺ຑປາຕໍ ປຣິຠຸຎ຺ຊິ. ເອວໍ ສຏ຺ຐິໂຍຊນໍ ມຄ຺ຄໍ ທິວເສ ທິວເສ ໂຍຊນໍ ຄຈ຺ຉນ຺ຕສ຺ສ ຠຄວໂຕ ຣາຊເຄຫໂຕ ຠຕ຺ຕໍ ອາຫຣິຕ຺ວາ ອທາສິ. ຠຄວາ ກເມນ ກປິລວຕ຺ຖຸນຄຣໍ ປຕ຺ວາ ປຸນທິວເສ ຣາຊວີຖິຍໍ ປິຓ຺ຑາຍ ຈຣຕິ. ຕໍ ສຸຕ຺ວາ ສຸທ຺ໂຘທນມຫາຣາຊາ ຕຕ຺ຖ ຄນ຺ຕ຺ວາ, ‘‘ມາ ເອວໍ ກຕ຺ຕພ຺ພໍ ມຎ຺ຎິ, ນຍິທໍ ຣາຊວໍສປ຺ປເວຓີ’’ຕິ. ‘‘ອຍໍ ຕຸມ຺ຫາກໍ, ມຫາຣາຊ, ວໍໂສ, ອີທິໂສ ອມ຺ຫາກໍ ປນ ພຸທ຺ຘວໍໂສ’’ຕິ ວຕ຺ວາ –

‘‘ອຸຕ຺ຕິຏ຺ເຐ ນປ຺ປມຊ຺ເຊຍ຺ຍ, ຘມ຺ມໍ ສຸຈຣິຕໍ ຈເຣ;

ຘມ຺ມຈາຣີ ສຸຂໍ ເສຕິ, ອສ຺ມິໍ ໂລເກ ປຣມ຺ຫິ ຈ.

‘‘ຘມ຺ມໍ ຈເຣ ສຸຈຣິຕໍ, ນ ນໍ ທຸຈ຺ຈຣິຕໍ ຈເຣ;

ຘມ຺ມຈາຣີ ສຸຂໍ ເສຕິ, ອສ຺ມິໍ ໂລເກ ປຣມ຺ຫິ ຈາ’’ຕິ. (ຘ. ປ. ໑໖໘-໑໖໙) –

ຘມ຺ມໍ ເທເສສິ. ຣາຊາ ໂສຕາປຕ຺ຕິຜເລ ປຕິຏ຺ຐຫິ. ຕໂຕ ຣາຊາ ພຸທ຺ຘປ຺ປມຸຂໍ ຠິກ຺ຂຸສງ຺ຆໍ ນິມນ຺ເຕຕ຺ວາ ສກມນ຺ທິເຣ ໂຠເຊຕ຺ວາ ສມ຺ປວາເຣຕ຺ວາ ໂຠຊນາວສາເນ ຘມ຺ມປາລຊາຕກໍ (ຊາ. ໑.໑໐.໙໒ ອາທໂຍ) ສຸຕ຺ວາ ສປຣິໂສ ອນາຄາມິຜເລ ປຕິຏ຺ຐຫິ. ອປຣຠາເຄ ເສຕຈ຺ຉຕ຺ຕສ຺ສ ເຫຏ຺ຐາ ນິປນ຺ໂນວ ອຣຫຕ຺ຕໍ ປຕ຺ວາ ປຣິນິພ຺ພາຍິ.

ຕໂຕ ຠຄວາ ຣາຫຸລມາຕຸຍາ ພິມ຺ພາເທວິຍາ ປາສາທໍ ຄນ຺ຕ຺ວາ ຕສ຺ສາ ຘມ຺ມໍ ເທເສຕ຺ວາ ໂສກໍ ວິໂນເທຕ຺ວາ ຈນ຺ທກິນ຺ນຣີຊາຕກເທສນາຍ (ຊາ. ໑.໑໔.໑໘ ອາທໂຍ) ປສາທໍ ຊເນຕ຺ວາ ນິຄ຺ໂຣຘາຣາມໍ ອຄມາສິ. ອຖ ພິມ຺ພາເທວີ ປຸຕ຺ຕໍ ຣາຫຸລກຸມາຣໍ ອາຫ – ‘‘ຄຈ຺ຉ, ຕວ ປິຕຸ ສນ຺ຕກໍ ຘນໍ ຍາຈາຫີ’’ຕິ. ກຸມາໂຣ ‘‘ທາຍຊ຺ຊໍ, ເມ ສມຓ, ເທຫີ’’ຕິ ວຕ຺ວາ ຠຄວນ຺ຕໍ ອນຸພນ຺ຘິຕ຺ວາ, ‘‘ສຸຂາ, ເຕ ສມຓ, ຉາຍາ’’ຕິ ວທນ຺ໂຕ ຄຈ຺ຉຕິ. ຕໍ ຠຄວາ ນິຄ຺ໂຣຘາຣາມໍ ເນຕ຺ວາ ‘‘ໂລກຸຕຣທາຍຊ຺ຊໍ ຄຓ຺ຫາຫີ’’ຕິ ວຕ຺ວາ ປພ຺ພາເຊສິ. ອຖ ຠຄວາ ອຣິຍຄຓມຊ຺ເຌ ນິສິນ຺ໂນ ‘‘ເອຕທຄ຺ຄໍ, ຠິກ຺ຂເວ, ມມ ສາວການໍ ຠິກ຺ຂູນໍ ກຸລປ຺ປສາທການໍ ຍທິທໍ ກາຬຸທາຍີ’’ຕິ (ອ. ນິ. ໑.໒໑໙, ໒໒໕) ເຖຣໍ ເອຕທຄ຺ເຄ ຐເປສິ.

໑໖໕. ເຖໂຣ ປຕ຺ຕເອຕທຄ຺ຄຏ຺ຐາໂນ ອຕ຺ຕໂນ ປຸພ຺ພກມ຺ມໍ ສຣິຕ຺ວາ ໂສມນສ຺ສຊາໂຕ ປຸພ຺ພຈຣິຕາປທານໍ ປກາເສນ຺ໂຕ ປທຸມຸຕ຺ຕໂຣ ນາມ ຊິໂນຕິອາທິຄາຖາໂຍ ອຠາສິ. ຕຕ຺ຖ ອນຸຕ຺ຕານປທເມວ ວຓ຺ຓຍິສ຺ສາມ.

໑໖໖. ຄຸຓາຄຸຓວິທູຕິ ຄຸຓຎ຺ຈ ອຄຸຓຎ຺ຈ ຄຸຓາຄຸຓໍ, ວຓ຺ຓາວຓ຺ຓໍ, ກຸສລາກຸສລໍ ວາ ຕໍ ຊານາຕີຕິ ຄຸຓາຄຸຓວິທູ. ກຕຎ຺ຎູຕິ ອຎ຺ເຎຫິ ກຕຄຸຓໍ ຊານາຕີຕິ ກຕຎ຺ຎູ, ເອກທິວສມ຺ປິ ຠຕ຺ຕທານາທິນາ ກຕູປກາຣສ຺ສ ຣຊ຺ຊມ຺ປິ ທາຕຸໍ ສມຕ຺ຖຕ຺ຕາ ກຕຎ຺ຎູ. ກຕເວທີຕິ ກຕໍ ວິນ຺ທຕິ ອນຸຠວຕິ ສມ຺ປຏິຈ຺ຉຕີຕິ ກຕເວທີ. ຕິຕ຺ເຖ ໂຍເຊຕິ ປາຓິເນຕິ ສພ຺ພສຕ຺ເຕ ນິພ຺ພານປເວສນຸປາເຍ ກຸສລປເຖ ມຄ຺ເຄ ຘມ຺ມເທສນາຍ ໂຍເຊຕິ ສມ຺ປໂຍເຊຕິ ປຕິຏ຺ຐາເປຕີຕິ ອຕ຺ໂຖ. ເສສໍ ອຸຕ຺ຕານຕ຺ຖເມວ. ຄມນວຓ຺ຓນຄາຖານມຕ຺ໂຖ ເຖຣຄາຖາຍໍ ວຸຕ຺ໂຕເຍວາຕິ.

ກາຬຸທາຍິຕ຺ເຖຣອປທານວຓ຺ຓນາ ສມຕ຺ຕາ.

໗. ອຠຍຕ຺ເຖຣອປທານວຓ຺ຓນາ

ສຕ຺ຕມາປທາເນ ປທຸມຸຕ຺ຕໂຣ ນາມ ຊິໂນຕິອາທິກໍ ອາຍສ຺ມໂຕ ອຠຍຕ຺ເຖຣສ຺ສ ອປທານໍ. ອຍມ຺ປິ ປຸຣິມຊິນວເຣສຸ ກຕາຘິກາໂຣ ຕຕ຺ຖ ຕຕ຺ຖ ຠເວ ວິປຏ຺ຏູປນິສ຺ສຍານິ ປຸຎ຺ຎານິ ອຸປຈິນນ຺ໂຕ ປທຸມຸຕ຺ຕຣສ຺ສ ຠຄວໂຕ ກາເລ ຫໍສວຕີນຄເຣ ພ຺ຣາຫ຺ມຓກຸເລ ນິພ຺ພຕ຺ໂຕ. ໂສ ວຸທ຺ຘິມນ຺ວາຍ ເວທງ຺ຄປາຣໂຄ ສກປຣສມຍກຸສໂລ ເອກທິວສໍ ສຕ຺ຖຸ ຘມ຺ມເທສນໍ ສຸຕ຺ວາ ປສນ຺ນມານໂສ ຠຄວນ຺ຕໍ ຄາຖາຫິ ໂຖເມສິ. ໂສ ຕຕ຺ຖ ຍາວຕາຍຸກໍ ຐຕ຺ວາ ປຸຎ຺ຎານິ ກຕ຺ວາ ຕໂຕ ຈຸໂຕ ເທວໂລເກ ນິພ຺ພຕ຺ໂຕ ອປຣາປຣໍ ສຸຄຕີສຸເຍວໍ ສໍສຣນ຺ໂຕ ອິມສ຺ມິໍ ພຸທ຺ຘຸປ຺ປາເທ ຣາຊຄເຫ ພິມ຺ພິສາຣຣຎ຺ໂຎ ປຸຕ຺ໂຕ ຫຸຕ຺ວາ ນິພ຺ພຕ຺ຕິ, ອຠໂຍຕ຺ເວວສ຺ສ ນາມໍ ກຣິໍສຸ. ໂສ ວຍປ຺ປຕ຺ໂຕ ນິຄຓ຺ເຐຫິ ສທ຺ຘິໍ ວິສ຺ສາສິໂກ ຫຸຕ຺ວາ ຈຣນ຺ໂຕ ເອກທິວສໍ ນິຄຓ຺ເຐນ ນາຏປຸຕ຺ເຕນ ສຕ຺ຖຸ ວາທາໂຣປນຕ຺ຖາຍ ເປສິໂຕ ນິປຸຓປຎ຺ຫໍ ປຸຈ຺ຉິຕ຺ວາ ນິປຸຓພ຺ຍາກຣຓໍ ສຸຕ຺ວາ ປສນ຺ໂນ ສຕ຺ຖຸ ສນ຺ຕິເກ ປພ຺ພຊິຕ຺ວາ ກມ຺ມຏ຺ຐານານຸຣູປໍ ຎາຓໍ ເປເສຕ຺ວາ ນຈິຣສ຺ເສວ ອຣຫຕ຺ຕໍ ປາປຸຓິ.

໑໙໕. ໂສ ອຣຫຕ຺ຕໍ ປຕ຺ວາ ອຕ຺ຕໂນ ປຸພ຺ພກມ຺ມໍ ສຣິຕ຺ວາ ໂສມນສ຺ສຊາໂຕ ປຸພ຺ພຈຣິຕາປທານໍ ປກາເສນ຺ໂຕ ປທຸມຸຕ຺ຕໂຣ ນາມ ຊິໂນຕິອາທິມາຫ. ຕໍ ສພ຺ພໍ ສຸວິຎ຺ເຎຍ຺ຍເມວາຕິ.

ອຠຍຕ຺ເຖຣອປທານວຓ຺ຓນາ ສມຕ຺ຕາ.

໘. ໂລມສກງ຺ຄິຍຕ຺ເຖຣອປທານວຓ຺ຓນາ

ອຏ຺ຐມາປທາເນ ອິມມ຺ຫິ ຠທ຺ທເກ ກປ຺ເປຕິອາທິກໍ ອາຍສ຺ມໂຕ ໂລມສກງ຺ຄິຍຕ຺ເຖຣສ຺ສ ອປທານໍ. ອຍມ຺ປິ ປຸຣິມພຸທ຺ເຘສຸ ກຕາຘິກາໂຣ ຕຕ຺ຖ ຕຕ຺ຖ ຠເວ ວິວຏ຺ຏູປນິສ຺ສຍານິ ປຸຎ຺ຎານິ ອຸປຈິນນ຺ໂຕ ກສ຺ສປສ຺ສ ຠຄວໂຕ ກາເລ ພ຺ຣາຫ຺ມຓກຸເລ ນິພ຺ພຕ຺ໂຕ ສທ຺ໂຘ ປສນ຺ໂນ ອໂຫສິ. ອປໂຣ ຈນ຺ທໂນ ນາມ ຕສ຺ສ ສຫາໂຍ ຈາສິ. ເຕ ທ຺ເວປິ ສຕ຺ຖຸ ສນ຺ຕິເກ ຘມ຺ມໍ ສຸຕ຺ວາ ປສນ຺ນມານສາ ປພ຺ພຊິຕ຺ວາ ຍາວຊີວໍ ສີລໍ ຣກ຺ຂິຕ຺ວາ ສຸປຣິສຸທ຺ຘສີລາ ຕໂຕ ຈຸຕາ ເທວໂລເກ ນິພ຺ພຕ຺ຕິຕ຺ວາ ເອກໍ ພຸທ຺ຘນ຺ຕຣໍ ທິພ຺ພສຸຂໍ ອນຸຠວິໍສຸ. ເຕສຸ ອຍໍ ອິມສ຺ມິໍ ພຸທ຺ຘຸປ຺ປາເທ ສາກິຍກຸເລ ນິພ຺ພຕ຺ຕິຕ຺ວາ ອປໂຣ ຈນ຺ທໂນ ເທວປຸຕ຺ໂຕ ຫຸຕ຺ວາ ຕາວຕິໍສຠວເນ ນິພ຺ພຕ຺ຕິ. ອຖ ໂສ ສກ຺ຍກຸລປ຺ປສາທເກນ ກາຬຸທາຍິນາ ອາຣາຘິເຕນ ຠຄວຕາ ສກ຺ຍຣາຊູນໍ ມານມທ຺ທນາຍ ກຕໍ ເວສ຺ສນ຺ຕຣຘມ຺ມເທສນາຍໍ (ຊາ. ໒.໒໒.໑໖໕໕ ອາທໂຍ) ໂປກ຺ຂຣວສ຺ສອິທ຺ຘິປາຏິຫາຣິຍໍ ທິສ຺ວາ ປສນ຺ນມານໂສ ປພ຺ພຊິຕ຺ວາ ມຊ຺ຌິມນິກາເຍ ວຸຕ຺ຕໍ ຠທ຺ເທກຣຕ຺ຕສຸຕ຺ຕນ຺ຕເທສນໍ ສຸຕ຺ວາ ອຣຎ຺ຎວາສໍ ວສນ຺ໂຕ ຠທ຺ເທກຣຕ຺ຕສຸຕ຺ຕນ຺ຕເທສນານຸສາສນໍ (ມ. ນິ. ໓.໒໘໖ ອາທໂຍ) ສຣິຕ຺ວາ ຕທນຸສາເຣນ ຎາຓໍ ເປເສຕ຺ວາ ກມ຺ມຏ຺ຐານໍ ມນສິ ກຣິຕ຺ວາ ອຣຫຕ຺ຕໍ ປາປຸຓິ.

໒໒໕. ອຣຫຕ຺ຕໍ ປຕ຺ວາ ອຕ຺ຕໂນ ປຸພ຺ພກມ຺ມໍ ສຣິຕ຺ວາ ສຎ຺ຊາຕໂສມນສ຺ໂສ ປຸພ຺ພຈຣິຕາປທານໍ ປກາເສນ຺ໂຕ ອິມມ຺ຫິ ຠທ຺ທເກ ກປ຺ເປຕິອາທິມາຫ. ຕຕ຺ຖ ກປ຺ໂປ ຕາວ ຈຕຸພ຺ພິໂຘ – ສາຣກປ຺ໂປ, ວຣກປ຺ໂປ, ມຓ຺ຑກປ຺ໂປ, ຠທ຺ທກປ຺ໂປຕິ. ເຕສຸ ຍສ຺ມິໍ ກປ຺ເປ ເອໂກ ພຸທ຺ໂຘ ອຸປ຺ປຊ຺ຊຕິ, ອຍໍ ສາຣກປ຺ໂປ ນາມ. ຍສ຺ມິໍ ທ຺ເວ ວາ ຕໂຍ ວາ ພຸທ຺ຘາ ອຸປ຺ປຊ຺ຊນ຺ຕິ, ອຍໍ ວຣກປ຺ໂປ ນາມ. ຍສ຺ມິໍ ຈຕ຺ຕາໂຣ ພຸທ຺ຘາ ອຸປ຺ປຊ຺ຊນ຺ຕິ, ອຍໍ ມຓ຺ຑກປ຺ໂປ ນາມ. ຍສ຺ມິໍ ປຎ຺ຈ ພຸທ຺ຘາ ອຸປ຺ປຊ຺ຊນ຺ຕິ, ອຍໍ ຠທ຺ທກປ຺ໂປ ນາມ. ອຎ຺ຎຕ຺ຖ ປນ –

‘‘ສາຣກປ຺ໂປ ມຓ຺ຑກປ຺ໂປ, ສາຣມຓ຺ຑກປ຺ໂປ ຕຖາ;

ວຣກປ຺ໂປ ຠທ຺ທກປ຺ໂປ, ກປ຺ປາ ປຎ຺ຈວິຘາ ສິຍຸໍ.

‘‘ເອໂກ ທ຺ເວ ຕໂຍ ຈຕ຺ຕາໂຣ, ປຎ຺ຈ ພຸທ຺ຘາ ຍຖາກ຺ກມໍ;

ເອເຕສຸ ປຎ຺ຈກປ຺ເປສຸ, ອຸປ຺ປຊ຺ຊນ຺ຕິ ວິນາຍກາ’’ຕິ. –

ເອວໍ ປຎ຺ຈ ກປ຺ປາ ວຸຕ຺ຕາ. ເຕສຸ ອຍໍ ກປ຺ໂປ ‘‘ກກຸສນ຺ໂຘ ໂກຓາຄມໂນ ກສ຺ສໂປ ໂຄຕໂມ ເມຕ຺ເຕຍ຺ໂຍ’’ຕິ ປຎ຺ຈພຸທ຺ຘປຏິມຓ຺ຑິຕຕ຺ຕາ ຠທ຺ທກປ຺ໂປ ນາມ ຊາໂຕ.

ຕສ຺ມາ ອິມສ຺ມິໍ ຠທ຺ທກປ຺ປມ຺ຫິ ກສ຺ສໂປ ນາຍໂກ ອຸປ຺ປຊ຺ຊີຕິ ສມ຺ພນ຺ໂຘ. ເສສໍ ອຸຕ຺ຕານຕ຺ຖເມວາຕິ.

ໂລມສກງ຺ຄິຍຕ຺ເຖຣອປທານວຓ຺ຓນາ ສມຕ຺ຕາ.

໙. ວນວຈ຺ຉຕ຺ເຖຣອປທານວຓ຺ຓນາ

ນວມາປທາເນ ອິມມ຺ຫິ ຠທ຺ທເກ ກປ຺ເປຕິອາທິກໍ ອາຍສ຺ມໂຕ ວນວຈ຺ຉຕ຺ເຖຣສ຺ສ ອປທານໍ. ອຍມ຺ປິ ປຸຣິມພຸທ຺ເຘສຸ ກຕາຘິກາໂຣ ຕຕ຺ຖ ຕຕ຺ຖ ຠເວ ວິວຏ຺ຏູປນິສ຺ສຍານິ ປຸຎ຺ຎານິ ອຸປຈິນນ຺ໂຕ ກສ຺ສປສ຺ສ ຠຄວໂຕ ກາເລ ກຸລເຄເຫ ນິພ຺ພຕ຺ໂຕ ວິຎ຺ຎຸຕໍ ປຕ຺ວາ ສຕ຺ຖຸ ຘມ຺ມເທສນໍ ສຸຕ຺ວາ ສທ຺ຘາຊາໂຕ ປພ຺ພຊິຕ຺ວາ ປຣິສຸທ຺ຘໍ ພ຺ຣຫ຺ມຈຣິຍໍ ຈຣິຕ຺ວາ ຕໂຕ ຈຸໂຕ ເທວໂລເກ ນິພ຺ພຕ຺ໂຕ, ຕໂຕ ຈຸໂຕ ອຣຎ຺ຎາຍຕເນ ຠິກ຺ຂູນໍ ສມີເປ ກໂປຕໂຍນິຍໍ ນິພ຺ພຕ຺ໂຕ. ເຕສຸ ເມຕ຺ຕຈິຕ຺ໂຕ ຘມ຺ມໍ ສຸຕ຺ວາ ຕໂຕ ຈຸໂຕ ເທວມນຸສ຺ເສສຸ ສໍສຣນ຺ໂຕ ອິມສ຺ມິໍ ພຸທ຺ຘຸປ຺ປາເທ ກປິລວຕ຺ຖຸສ຺ມິໍ ພ຺ຣາຫ຺ມຓກຸເລ ນິພ຺ພຕ຺ຕິ. ຕສ຺ສ ມາຕຸກຸຈ຺ຉິຄຕກາເລເຍວ ມາຕຸ ໂທຫໂຬ ອຸທປາທິ ວເນ ວສິຕຸໍ ວເນ ວິຊາຍິຕຸໍ. ຕໂຕ ອິຈ຺ຉານຸຣູປວເສນ ວເນ ວສນ຺ຕິຍາ ຄພ຺ຠວຸຏ຺ຐານໍ ອໂຫສິ. ຄພ຺ຠໂຕ ນິກ຺ຂນ຺ຕຎ຺ຈ ນໍ ກາສາວຂຓ຺ເຑນ ປຏິຄ຺ຄເຫສຸໍ. ຕທາ ໂພຘິສຕ຺ຕສ຺ສ ອຸປ຺ປນ຺ນກາໂລ, ຣາຊາ ຕໍ ກຸມາຣໍ ອາຫຣາເປຕ຺ວາ ສເຫວ ໂປເສສິ. ອຖ ໂພຘິສຕ຺ໂຕ ມຫາຠິນິກ຺ຂມນໍ ນິກ຺ຂມິຕ຺ວາ ປພ຺ພຊິຕ຺ວາ ຉພ຺ພສານິ ທຸກ຺ກຣກາຣິກໍ ກຕ຺ວາ ພຸທ຺ເຘ ຊາເຕ ໂສ ມຫາກສ຺ສປສ຺ສ ສນ຺ຕິກໍ ຄນ຺ຕ຺ວາ ຕສ຺ໂສວາເທ ປສນ຺ໂນ ຕສ຺ສ ສນ຺ຕິກາ ພຸທ຺ຘຸປ຺ປາທຠາວໍ ສຸຕ຺ວາ ສຕ຺ຖຸ ສນ຺ຕິກໍ ຄນ຺ຕ຺ວາ ຘມ຺ມໍ ສຸຕ຺ວາ ປພ຺ພຊິຕ຺ວາ ນຈິຣສ຺ເສວ ຉຬຠິຎ຺ໂຎ ອຣຫາ ອໂຫສິ.

໒໕໑. ໂສ ອຣຫຕ຺ຕໍ ປຕ຺ວາ ອຕ຺ຕໂນ ປຸພ຺ພກມ຺ມໍ ສຣິຕ຺ວາ ໂສມນສ຺ສຊາໂຕ ປຸພ຺ພຈຣິຕາປທານໍ ປກາເສນ຺ໂຕ ອິມມ຺ຫິ ຠທ຺ທເກ ກປ຺ເປຕິອາທິມາຫ. ຕຕ຺ຖ ພ຺ຣຫ຺ມພນ຺ຘຸ ມຫາຍໂສຕິ ເອຕ຺ຖ ພ຺ຣາຫ຺ມຓານໍ ພນ຺ຘຸ ຎາຕໂກຕິ ພ຺ຣາຫ຺ມຓພນ຺ຘູຕິ ວຕ຺ຕພ຺ເພ ຄາຖາພນ຺ຘສຸຂຕ຺ຖໍ ‘‘ພ຺ຣຫ຺ມພນ຺ຘູ’’ຕິ ວຸຕ຺ຕນ຺ຕິ ເວທິຕພ຺ພໍ. ໂລກຕ຺ຕຍພ຺ຍາປກຍສຕ຺ຕາ ມຫາຍໂສ. ເສສໍ ສພ຺ພໍ ສຸວິຎ຺ເຎຍ຺ຍເມວາຕິ.

ວນວຈ຺ຉຕ຺ເຖຣອປທານວຓ຺ຓນາ ສມຕ຺ຕາ.

໑໐. ຈູຬສຸຄນ຺ຘຕ຺ເຖຣອປທານວຓ຺ຓນາ

ທສມາປທາເນ ອິມມ຺ຫິ ຠທ຺ທເກ ກປ຺ເປຕິອາທິກໍ ອາຍສ຺ມໂຕ ສຸຄນ຺ຘຕ຺ເຖຣສ຺ສ ອປທານໍ. ອຍມ຺ປິ ປຸຣິມພຸທ຺ເຘສຸ ກຕາຘິກາໂຣ ຕຕ຺ຖ ຕຕ຺ຖ ຠເວ ວິວຏ຺ຏູປນິສ຺ສຍານິ ປຸຎ຺ຎານິ ອຸປຈິນນ຺ໂຕ ກສ຺ສປສມ຺ມາສມ຺ພຸທ຺ຘກາເລ ພາຣາຓສິຍໍ ວິຠວສມ຺ປນ຺ເນ ກຸເລ ນິພ຺ພຕ຺ໂຕ ວິຎ຺ຎຸຕໍ ປຕ຺ວາ ສຕ຺ຖຸ ສນ຺ຕິເກ ຘມ຺ມໍ ສຸຕ຺ວາ ສພ຺ພທາ ນມສ຺ສມາໂນ ມຫາທານໍ ທທມາໂນ ມາສສ຺ສ ສຕ຺ຕກ຺ຂຕ຺ຕຸໍ ຠຄວໂຕ ຄນ຺ຘກຸຏິຍາ ຈຕຸຊ຺ຊາຕິຄນ຺ເຘນ ວິລິມ຺ເປສິ. ‘‘ມມ ນິພ຺ພຕ຺ຕນິພ຺ພຕ຺ຕຏ຺ຐາເນ ສຣີຣໂຕ ສຸຄນ຺ຘຄນ຺ໂຘ ນິພ຺ພຕ຺ຕຕູ’’ຕິ ປຕ຺ຖນໍ ອກາສິ. ຠຄວາ ຕໍ ພ຺ຍາກາສິ. ໂສ ຍາວຕາຍຸກໍ ຐຕ຺ວາ ປຸຎ຺ຎານິ ກໂຣນ຺ໂຕ ຕໂຕ ຈຸໂຕ ເທວໂລເກ ນິພ຺ພຕ຺ໂຕ ກາມາວຈຣໂລກໍ ສຣີຣຄນ຺ເຘນ ສຸຄນ຺ຘໍ ກຸຣຸມາໂນ ສຸຄນ຺ຘເທວປຸຕ຺ໂຕຕິ ປາກໂຏ ອໂຫສິ. ໂສ ເທວໂລກສມ຺ປຕ຺ຕິໂຍ ອນຸຠວິຕ຺ວາ ຕໂຕ ຈຸໂຕ ອິມສ຺ມິໍ ພຸທ຺ຘຸປ຺ປາເທ ມຫາໂຠຄກຸເລ ນິພ຺ພຕ຺ຕິ, ຕສ຺ສ ມາຕຸກຸຈ຺ຉິຄຕສ຺ເສວ ມາຕຸຍາ ສຣີຣຄນ຺ເຘນ ສກລເຄຫໍ ສກລນຄຣຎ຺ຈ ສຸຄນ຺ເຘນ ເອກຄນ຺ຘໍ ອໂຫສິ, ຊາຕກ຺ຂເຓ ສກລໍ ສາວຕ຺ຖິນຄຣໍ ສຸຄນ຺ຘກຣຓ຺ຑໂກ ວິຍ ອໂຫສິ, ເຕນສ຺ສ ສຸຄນ຺ໂຘຕິ ນາມໍ ກຣິໍສຸ. ໂສ ວຸທ຺ຘິໍ ອຄມາສິ. ຕທາ ສຕ຺ຖາ ສາວຕ຺ຖິຍໍ ປຕ຺ວາ ເຊຕວນມຫາວິຫາຣໍ ປຏິຄ຺ຄເຫສິ, ຕໍ ທິສ຺ວາ ປສນ຺ນມານໂສ ຠຄວໂຕ ສນ຺ຕິເກ ປພ຺ພຊິຕ຺ວາ ນຈິຣສ຺ເສວ ສຫ ປຏິສມ຺ຠິທາຫິ ອຣຫຕ຺ຕໍ ປາປຸຓິ. ຕສ຺ສ ອຸປ຺ປນ຺ນທິວສໂຕ ປຏ຺ຐາຍ ຍາວ ປຣິນິພ຺ພານາ ເອຕ຺ຖນ຺ຕເຣ ນິປນ຺ນຏ຺ຐານາທີສຸ ສຸຄນ຺ຘເມວ ວາຍິ. ເທວາປິ ທິພ຺ພຈຸຓ຺ຓທິພ຺ພຄນ຺ຘປຸປ຺ຜານິ ໂອກິຣນ຺ຕິ.

໒໗໒. ໂສປິ ເຖໂຣ ອຣຫຕ຺ຕໍ ປຕ຺ວາ ອຕ຺ຕໂນ ປຸພ຺ພກມ຺ມໍ ສຣິຕ຺ວາ ໂສມນສ຺ສຊາໂຕ ປຸພ຺ພຈຣິຕາປທານໍ ປກາເສນ຺ໂຕ ອິມມ຺ຫິ ຠທ຺ທເກ ກປ຺ເປຕິອາທິມາຫ. ຕໍ ສພ຺ພໍ ເຫຏ຺ຐາ ວຸຕ຺ຕນຍຕ຺ຕາ ອຸຕ຺ຕານຕ຺ຖຕ຺ຕາ ຈ ສຸວິຎ຺ເຎຍ຺ຍເມວ, ເກວລໍ ປຸຎ຺ຎນານຕ຺ຕໍ ນາມນານຕ຺ຕຎ຺ຈ ວິເສໂສ.

ຈູຬສຸຄນ຺ຘຕ຺ເຖຣອປທານວຓ຺ຓນາ ສມຕ຺ຕາ.

ປຎ຺ຈປຎ຺ຎາສມວຄ຺ຄວຓ຺ຓນາ ສມຕ຺ຕາ.

໕໖. ຍສວຄ຺ໂຄ

໑. ຍສຕ຺ເຖຣອປທານວຓ຺ຓນາ

ຉປ຺ປຎ຺ຎາສເມ ວຄ຺ເຄ ປຐມາປທາເນ ມຫາສມຸທ຺ທໍ ໂອຄ຺ຄຍ຺ຫາຕິອາທິກໍ ອາຍສ຺ມໂຕ ຍສຕ຺ເຖຣສ຺ສ ອປທານໍ. ອຍມ຺ປິ ປຸຣິມພຸທ຺ເຘສຸ ກຕາຘິກາໂຣ ຕຕ຺ຖ ຕຕ຺ຖ ຠເວ ວິວຏ຺ຏູປນິສ຺ສຍານິ ປຸຎ຺ຎານິ ອຸປຈິນນ຺ໂຕ ສຸເມຘສ຺ສ ຠຄວໂຕ ກາເລ ມຫານຸຠາໂວ ນາຄຣາຊາ ຫຸຕ຺ວາ ພຸທ຺ຘປ຺ປມຸຂໍ ຠິກ຺ຂຸສງ຺ຆໍ ອຕ຺ຕໂນ ຠວນໍ ເນຕ຺ວາ ມຫາທານໍ ປວຕ຺ເຕສິ, ຠຄວນ຺ຕໍ ມຫຄ຺ເຆນ ຕິຈີວເຣນ ອຈ຺ຉາເທສິ, ເອເກກຎ຺ຈ ຠິກ຺ຂຸໍ ມຫຄ຺ເຆເນວ ປຈ຺ເຈກທຸສ຺ສຍຸເຄນ ສພ຺ເພນ ຈ ສມຓປຣິກ຺ຂາເຣນ. ໂສ ເຕນ ປຸຎ຺ຎກມ຺ເມນ ເທວມນຸສ຺ເສສຸ ສໍສຣນ຺ໂຕ ສິທ຺ຘຕ຺ຖສ຺ສ ຠຄວໂຕ ກາເລ ເສຏ຺ຐິປຸຕ຺ໂຕ ຫຸຕ຺ວາ ມຫາໂພຘິມຓ຺ຑລໍ ສຕ຺ຕຫິ ຣຕເນຫິ ປູເຊສິ. ກສ຺ສປສ຺ສ ຠຄວໂຕ ກາເລ ສາສເນ ປພ຺ພຊິຕ຺ວາ ສມຓຘມ຺ມໍ ອກາສິ. ເອວໍ ໂສ ສຸຄຕີສຸເຍວ ສໍສຣນ຺ໂຕ ອມ຺ຫາກໍ ຠຄວໂຕ ກາເລ ພາຣາຓສິຍໍ ມຫາວິຠວສ຺ສ ເສຏ຺ຐິໂນ ປຸຕ຺ໂຕ ຫຸຕ຺ວາ ສຸຊາຕາຍ ຠຄວໂຕ ຂີຣປາຍາສໍ ທິນ຺ນາຍ ເສຏ຺ຐິຘີຕາຍ ກຸຈ຺ຉິມ຺ຫິ ນິພ຺ພຕ຺ຕິ, ຍໂສ ນາມ ນາເມນ ປຣມສຸຂຸມາໂລ. ຕສ຺ສ ຕໂຍ ປາສາທາ ໂຫນ຺ຕິ – ເອໂກ ເຫມນ຺ຕິໂກ, ເອໂກ ຄິມ຺ຫິໂກ, ເອໂກ ວສ຺ສິໂກຕິ. ໂສ ວສ຺ສິເກ ປາສາເທ ວສ຺ສິເກ ຈຕ຺ຕາໂຣ ມາເສ ນິປ຺ປຸຣິເສຫິ ຕູຣິເຍຫິ ປຣິຈາຣຍມາໂນ ວສຕິ, ເຫຏ຺ຐາປາສາທໍ ນ ໂອຕຣຕິ. ເຫມນ຺ຕິເກ ປາສາເທ ຈຕ຺ຕາໂຣ ມາເສ ສຸຜຸສິຕວາຕປານກວາເຏ ຕຕ຺ເຖວ ປຏິວສຕິ. ຄິມ຺ຫິເກ ປາສາເທ ພຫຸກວາຏວາຕປານຊາລາຫິ ສມ຺ປນ຺ເນ ຕຕ຺ເຖວ ວສຕິ. ຫຕ຺ຖປາທານໍ ສຸຂຸມາລຕາຍ ຠູມິຍໍ ນິສຊ຺ຊາທິກິຈ຺ຈໍ ນຕ຺ຖິ. ສິມ຺ພລິຕຸລາທິປຸຓ຺ຓສຠາເວ ອຕ຺ຖຣິຕ຺ວາ ຕຕ຺ຖ ອຸປຘານານິ ກິຈ຺ຈານິ ກໂຣຕິ. ເອວໍ ເທວໂລເກ ເທວກຸມາໂຣ ວິຍ ປຎ຺ຈຫິ ກາມຄຸເຓຫິ ສມປ຺ປິຕສ຺ສ ສມງ຺ຄີຠູຕສ຺ສ ປຣິຈາຣຍມານສ຺ສ ປຏິກຈ຺ເຈວ ນິທ຺ທາ ໂອກ຺ກມິ, ປຣິຊນສ຺ສາປິ ນິທ຺ທາ ໂອກ຺ກມິ, ສພ຺ພຣຕ຺ຕິໂຍ ຈ ເຕລປທີໂປ ຌາຍຕິ. ອຖ ໂຂ ຍໂສ ກຸລປຸຕ຺ໂຕ ປຏິກຈ຺ເຈວ ປພຸຊ຺ຌິຕ຺ວາ ອທ຺ທສ ສກໍ ປຣິຊນໍ ສຸປນ຺ຕໍ ອຎ຺ຎິສ຺ສາ ກຈ຺ເຉ ວີຓໍ, ອຎ຺ຎິສ຺ສາ ກຓ຺ເຐ ມຸທິງ຺ຄໍ, ອຎ຺ຎິສ຺ສາ ກຈ຺ເຉ ອາຬມ຺ພຣໍ, ອຎ຺ຎໍ ວິເກສິກໍ, ວິກ຺ເຂຬິກໍ, ອຎ຺ຎາ ວິປ຺ປລປນ຺ຕິໂຍ ຫຕ຺ຖປຕ຺ຕໍ ສຸສານໍ ມຎ຺ເຎ, ທິສ຺ວານສ຺ສ ອາທີນໂວ ປາຕຸຣໂຫສິ, ນິພ຺ພິທາຍ ຈິຕ຺ຕໍ ສຓ຺ຐາສິ. ອຖ ໂຂ ຍໂສ ກຸລປຸຕ຺ໂຕ ອຸທານໍ ອຸທາເນສິ – ‘‘ອຸປທ຺ທຸຕໍ ວຕ ໂຠ, ອຸປສ຺ສຏ຺ຐໍ ວຕ ໂຠ’’ຕິ.

ອຖ ໂຂ ຍໂສ ກຸລປຸຕ຺ໂຕ ສຸວຓ຺ຓປາທຸກາໂຍ ອາໂຣຫິຕ຺ວາ ເຍນ ນິເວສນທ຺ວາຣໍ ເຕນຸປສງ຺ກມິ, ອມນຸສ຺ສາ ທ຺ວາຣໍ ວິວຣິໍສຸ – ‘‘ມາ ຍສສ຺ສ ກຸລປຸຕ຺ຕສ຺ສ ໂກຈິ ອນ຺ຕຣາຍມກາສິ ອຄາຣສ຺ມາ ອນຄາຣິຍໍ ປພ຺ພຊ຺ຊາຍາ’’ຕິ. ອຖ ໂຂ ຍໂສ ກຸລປຸຕ຺ໂຕ ເຍນ ນຄຣທ຺ວາຣໍ ເຕນຸປສງ຺ກມິ, ອມນຸສ຺ສາ ທ຺ວາຣໍ ວິວຣິໍສຸ – ‘‘ມາ ຍສສ຺ສ ກຸລປຸຕ຺ຕສ຺ສ ໂກຈິ ອນ຺ຕຣາຍມກາສິ ອຄາຣສ຺ມາ ອນຄາຣິຍໍ ປພ຺ພຊ຺ຊາຍາ’’ຕິ. ອຖ ໂຂ ຍໂສ ກຸລປຸຕ຺ໂຕ ເຍນ ອິສິປຕນໍ ມິຄທາໂຍ ເຕນຸປສງ຺ກມິ.

ເຕນ ໂຂ ປນ ສມເຍນ ຠຄວາ ຣຕ຺ຕິຍາ ປຈ຺ຈູສສມຍໍ ປຈ຺ຈຸຏ຺ຐາຍ ອຊ຺ໂຌກາເສ ຈງ຺ກມຕິ, ອທ຺ທສາ ໂຂ ຠຄວາ ຍສໍ ກຸລປຸຕ຺ຕໍ ທູຣໂຕວ ອາຄຈ຺ຉນ຺ຕໍ, ທິສ຺ວານ ຈງ຺ກມາ ໂອໂຣຫິຕ຺ວາ ປຎ຺ຎຕ຺ເຕ ອາສເນ ນິສີທິ. ອຖ ໂຂ ຍໂສ ກຸລປຸຕ຺ໂຕ ຠຄວໂຕ ອວິທູເຣ ອຸທານໍ ອຸທາເນສິ – ‘‘ອຸປທ຺ທຸຕໍ ວຕ ໂຠ, ອຸປສ຺ສຏ຺ຐໍ ວຕ ໂຠ’’ຕິ. ອຖ ໂຂ ຠຄວາ ຍສໍ ກຸລປຸຕ຺ຕໍ ເອຕທໂວຈ – ‘‘ອິທໍ ໂຂ, ຍສ, ອນຸປທ຺ທຸຕໍ, ອິທໍ ອນຸປສ຺ສຏ຺ຐໍ, ເອຫິ, ຍສ, ນິສີທ, ຘມ຺ມໍ ເຕ ເທເສສ຺ສາມີ’’ຕິ. ອຖ ໂຂ ຍໂສ ກຸລປຸຕ຺ໂຕ, ‘‘ອິທໍ ກິຣ ອນຸປທ຺ທຸຕໍ, ອິທໍ ອນຸປສ຺ສຏ຺ຐ’’ນ຺ຕິ ຫຏ຺ໂຐ ອຸທຄ຺ໂຄ ສຸວຓ຺ຓປາທຸກາຫິ ໂອໂຣຫິຕ຺ວາ ເຍນ ຠຄວາ ເຕນຸປສງ຺ກມິ, ອຸປສງ຺ກມິຕ຺ວາ ຠຄວນ຺ຕໍ ອຠິວາເທຕ຺ວາ ເອກມນ຺ຕໍ ນິສີທິ, ເອກມນ຺ຕໍ ນິສິນ຺ນສ຺ສ ໂຂ ຍສສ຺ສ ກຸລປຸຕ຺ຕສ຺ສ ຠຄວາ ອນຸປຸພ຺ພິໍ ກຖໍ ກເຖສິ, ເສຍ຺ຍຖິທໍ, ທານກຖໍ ສີລກຖໍ ສຄ຺ຄກຖໍ ກາມານໍ ອາທີນວໍ ໂອກາຣໍ ສໍກິເລສໍ ເນກ຺ຂມ຺ເມ ອານິສໍສໍ ປກາເສສິ. ຍທາ ຠຄວາ ອຎ຺ຎາສິ ຍສໍ ກຸລປຸຕ຺ຕໍ ກລ຺ລຈິຕ຺ຕໍ ມຸທຸຈິຕ຺ຕໍ ວິນີວຣຓຈິຕ຺ຕໍ ອຸທຄ຺ຄຈິຕ຺ຕໍ ປສນ຺ນຈິຕ຺ຕໍ, ອຖ ຍາ ພຸທ຺ຘານໍ ສາມຸກ຺ກໍສິກາ ຘມ຺ມເທສນາ, ຕໍ ປກາເສສິ ທຸກ຺ຂໍ ສມຸທຍໍ ນິໂຣຘໍ ມຄ຺ຄໍ. ເສຍ຺ຍຖາປິ ນາມ ສຸທ຺ຘໍ ວຕ຺ຖໍ ອປຄຕກາຬກໍ ສມ຺ມເທວ ຣຊນໍ ປຏິຄ຺ຄຓ຺ເຫຍ຺ຍ, ເອວເມວ ຍສສ຺ສ ກຸລປຸຕ຺ຕສ຺ສ ຕສ຺ມິໍເຍວ ອາສເນ ວິຣຊໍ ວີຕມລໍ ຘມ຺ມຈກ຺ຂຸໍ ອຸທປາທິ – ‘‘ຍໍ ກິຎ຺ຈິ ສມຸທຍຘມ຺ມໍ, ສພ຺ພໍ ຕໍ ນິໂຣຘຘມ຺ມ’’ນ຺ຕິ.

ອຖ ໂຂ ຍສສ຺ສ ກຸລປຸຕ຺ຕສ຺ສ ມາຕາ ປາສາທໍ ອຠິຣຸຫິຕ຺ວາ ຍສໍ ກຸລປຸຕ຺ຕໍ ອປສ຺ສນ຺ຕີ ເຍນ ເສຏ຺ຐິ ຄຫປຕິ ເຕນຸປສງ຺ກມິ; ອຸປສງ຺ກມິຕ຺ວາ ເສຏ຺ຐິໍ ຄຫປຕິໍ ເອຕທໂວຈ – ‘‘ປຸຕ຺ໂຕ ເຕ ຄຫປຕິ ຍໂສ ນ ທິສ຺ສຕີ’’ຕິ. ອຖ ໂຂ, ເສຏ຺ຐິ ຄຫປຕິ, ຈຕຸທ຺ທິສາ ອສ຺ສທູເຕ ອຸຍ຺ໂຍເຊຕ຺ວາ ສາມໍເຍວ ເຍນ ອິສິປຕນໍ ມິຄທາໂຍ ເຕນຸປສງ຺ກມິ. ອທ຺ທສາ ໂຂ, ເສຏ຺ຐິ ຄຫປຕິ, ສຸວຓ຺ຓປາທຸການໍ ນິກ຺ເຂປໍ, ທິສ຺ວານ ຕໍເຍວ ອນຸຄມາສິ. ອທ຺ທສາ ໂຂ ຠຄວາ ເສຏ຺ຐິໍ ຄຫປຕິໍ ທູຣໂຕວ ອາຄຈ຺ຉນ຺ຕໍ, ທິສ຺ວານ ຠຄວໂຕ ເອຕທໂຫສິ – ‘‘ຍໍນູນາຫໍ ຕຖາຣູປໍ ອິທ຺ຘາຠິສງ຺ຂາຣໍ ອຠິສງ຺ຂເຣຍ຺ຍໍ, ຍຖາ ເສຏ຺ຐິ ຄຫປຕິ ອິຘ ນິສິນ຺ໂນ ອິຘ ນິສິນ຺ນໍ ຍສໍ ກຸລປຸຕ຺ຕໍ ນ ປສ຺ເສຍ຺ຍາ’’ຕິ. ອຖ ໂຂ ຠຄວາ ຕຖາຣູປໍ ອິທ຺ຘາຠິສງ຺ຂາຣໍ ອຠິສງ຺ຂເຣສິ. ອຖ ໂຂ ເສຏ຺ຐິ ຄຫປຕິ ເຍນ ຠຄວາ ເຕນຸປສງ຺ກມິ; ອຸປສງ຺ກມິຕ຺ວາ ຠຄວນ຺ຕໍ ເອຕທໂວຈ – ‘‘ອປິ, ຠນ຺ເຕ, ຠຄວາ ຍສໍ ກຸລປຸຕ຺ຕໍ ປສ຺ເສຍ຺ຍາ’’ຕິ. ເຕນ ຫິ ຄຫປຕິ ນິສີທ, ອປ຺ເປວ ນາມ ອິຘ ນິສິນ຺ໂນ ອິຘ ນິສິນ຺ນໍ ຍສໍ ກຸລປຸຕ຺ຕໍ ປສ຺ເສຍ຺ຍາສີຕິ. ອຖ ໂຂ ເສຏ຺ຐິ ຄຫປຕິ ‘‘ອິເຘວ ກິຣາຫໍ ນິສິນ຺ໂນ ອິຘ ນິສິນ຺ນໍ ຍສໍ ກຸລປຸຕ຺ຕໍ ປສ຺ສິສ຺ສາມີ’’ຕິ ຫຏ຺ໂຐ ອຸທຄ຺ໂຄ ຠຄວນ຺ຕໍ ອຠິວາເທຕ຺ວາ ເອກມນ຺ຕໍ ນິສີທິ, ເອກມນ຺ຕໍ ນິສິນ຺ນສ຺ສ ໂຂ ເສຏ຺ຐິສ຺ສ ຄຫປຕິສ຺ສ ຠຄວາ ອນຸປຸພ຺ພິໍ ກຖໍ ກເຖສິ…ເປ… ອປຣປ຺ປຈ຺ຈໂຍ ອຕ຺ຖຸ ສາສເນ ຠຄວນ຺ຕໍ ເອຕທໂວຈ – ‘‘ອຠິກ຺ກນ຺ຕໍ ຠນ຺ເຕ, ອຠິກ຺ກນ຺ຕໍ ຠນ຺ເຕ, ເສຍ຺ຍຖາປິ, ຠນ຺ເຕ, ນິກ຺ກຸຊ຺ຊິຕໍ ວາ ອຸກ຺ກຸຊ຺ເຊຍ຺ຍ, ປຏິຈ຺ຉນ຺ນໍ ວາ ວິວເຣຍ຺ຍ ມູຬ຺ຫສ຺ສ ວາ ມຄ຺ຄໍ ອາຈິກ຺ເຂຍ຺ຍ, ອນ຺ຘກາເຣ ວາ ເຕລປຊ຺ໂຊຕໍ ຘາເຣຍ຺ຍ ‘ຈກ຺ຂຸມນ຺ໂຕ ຣູປານິ ທກ຺ຂນ຺ຕີ’ຕິ, ເອວເມວໍ ຠຄວຕາ ອເນກປຣິຍາເຍນ ຘມ຺ໂມ ປກາສິໂຕ. ເອສາຫໍ, ຠນ຺ເຕ, ຠຄວນ຺ຕໍ ສຣຓໍ ຄຈ຺ຉາມິ ຘມ຺ມຎ຺ຈ ຠິກ຺ຂຸສງ຺ຆຎ຺ຈ, ອຸປາສກໍ ມໍ ຠຄວາ ຘາເຣຕຸ ອຊ຺ຊຕຄ຺ເຄ ປາຓຸເປຕໍ ສຣຓໍ ຄຕ’’ນ຺ຕິ. ໂສວ ໂລເກ ປຐມໍ ອຸປາສໂກ ອໂຫສິ ເຕວາຈິໂກ.

ອຖ ໂຂ ຍສສ຺ສ ກຸລປຸຕ຺ຕສ຺ສ ປິຕຸໂນ ຘມ຺ເມ ເທສິຍມາເນ ຍຖາທິຏ຺ຐໍ ຍຖາວິທິຕໍ ຠູມິໍ ປຈ຺ຈເວກ຺ຂນ຺ຕສ຺ສ ອນຸປາທາຍ ອາຍເວຫິ ຈິຕ຺ຕໍ ວິມຸຈ຺ຈິ. ອຖ ໂຂ ຠຄວໂຕ ເອຕທໂຫສິ – ‘‘ຍສສ຺ສ ໂຂ ກຸລປຸຕ຺ຕສ຺ສ ປິຕຸໂນ ຘມ຺ເມ ເທສິຍມາເນ ຍຖາທິຏ຺ຐໍ ຍຖາວິທິຕໍ ຠູມິໍ ປຈ຺ຈເວກ຺ຂນ຺ຕສ຺ສ ອນຸປາທາຍ ອາສເວຫິ ຈິຕ຺ຕໍ ວິມຸຕ຺ຕໍ, ອຠພ຺ໂພ ໂຂ ຍໂສ ກຸລປຸຕ຺ໂຕ ຫີນາຍາວຕ຺ຕິຕ຺ວາ ກາເມ ປຣິຠຸຎ຺ຊິຕຸໍ, ເສຍ຺ຍຖາປິ ປຸພ຺ເພ ອຄາຣິກຠູໂຕ, ຍໍນູນາຫໍ ຕໍ ອິທ຺ຘາຠິສງ຺ຂາຣໍ ປຏິປ຺ປສ຺ສມ຺ເຠຍ຺ຍ’’ນ຺ຕິ. ອຖ ໂຂ ຠຄວາ ຕໍ ອິທ຺ຘາຠິສງ຺ຂາຣໍ ປຏິປ຺ປສ຺ສມ຺ເຠສິ. ອທ຺ທສາ ໂຂ ເສຏ຺ຐິ ຄຫປຕິ ຍສໍ ກຸລປຸຕ຺ຕໍ ນິສິນ຺ນໍ, ທິສ຺ວານ ຍສໍ ກຸລປຸຕ຺ຕໍ ເອຕທໂວຈ – ‘‘ມາຕາ ເຕ ຕາຕ, ຍສ, ປຣິເທວໂສກສມາປນ຺ນາ, ເທຫິ ມາຕຸຍາ ຊີວິຕ’’ນ຺ຕິ. ອຖ ໂຂ ຍໂສ ກຸລປຸຕ຺ໂຕ ຠຄວນ຺ຕໍ ອຸລ຺ໂລເກສິ. ອຖ ໂຂ ຠຄວາ ເສຏ຺ຐິໍ ຄຫປຕິໍ ເອຕທໂວຈ – ‘‘ຕໍ ກິໍ ມຎ຺ຎສິ, ຄຫປຕິ, ຍສ຺ສ ເສກ຺ເຂນ ຎາເຓນ ເສກ຺ເຂນ ທສ຺ສເນນ ຘມ຺ໂມ ທິຏ຺ໂຐ ວິທິໂຕ ເສຍ຺ຍຖາປິ ຕຍາ, ຕສ຺ສ ຍຖາທິຏ຺ຐໍ ຍຖາວິທິຕໍ ຠູມິໍ ປຈ຺ຈເວກ຺ຂນ຺ຕສ຺ສ ອນຸປາທາຍ ອາສເວຫິ ຈິຕ຺ຕໍ ວິມຸຕ຺ຕໍ, ຠພ຺ໂພ ນຸ ໂຂ ໂສ, ຄຫປຕິ, ຫີນາຍາວຕ຺ຕິຕ຺ວາ ກາເມ ປຣິຠຸຎ຺ຊິຕຸໍ ເສຍ຺ຍຖາປິ ປຸພ຺ເພ ອຄາຣິກຠູໂຕ’’ຕິ? ‘‘ໂນ ເຫຕໍ, ຠນ຺ເຕ’’. ‘‘ຍສສ຺ສ ໂຂ, ຄຫປຕິ, ກຸລປຸຕ຺ຕສ຺ສ ເສກ຺ເຂນ ຎາເຓນ ເສກ຺ເຂນ ທສ຺ສເນນ ຘມ຺ໂມ ທິຏ຺ໂຐ ວິທິໂຕ ເສຍ຺ຍຖາປິ ຕຍາ, ຕສ຺ສ ຍຖາທິຏ຺ຐໍ ຍຖາວິທິຕໍ ຠູມິໍ ປຈ຺ຈເວກ຺ຂນ຺ຕສ຺ສ ອນຸປາທາຍ ອາສເວຫິ ຈິຕ຺ຕໍ ວິມຸຕ຺ຕໍ, ອຠພ຺ໂພ ໂຂ, ຄຫປຕິ, ຍໂສ ກຸລປຸຕ຺ໂຕ ຫີນາຍາວຕ຺ຕິຕ຺ວາ ກາເມ ປຣິຠຸຎ຺ຊິຕຸໍ ເສຍ຺ຍຖາປິ ປຸພ຺ເພ ອຄາຣິກຠູໂຕ’’ຕິ. ‘‘ລາຠາ, ຠນ຺ເຕ, ຍສສ຺ສ ກຸລປຸຕ຺ຕສ຺ສ, ສຸລທ຺ຘໍ, ຠນ຺ເຕ, ຍສສ຺ສ ກຸລປຸຕ຺ຕສ຺ສ, ຍຖາ ຍສສ຺ສ ກຸລປຸຕ຺ຕສ຺ສ ອນຸປາທາຍ ອາສເວຫິ ຈິຕ຺ຕໍ ວິມຸຕ຺ຕໍ, ອຘິວາເສຕຸ ເມ, ຠນ຺ເຕ ຠຄວາ, ອຊ຺ຊຕນາຍ ຠຕ຺ຕໍ ຍເສນ ກຸລປຸຕ຺ເຕນ ປຈ຺ຉາສມເຓນາ’’ຕິ. ‘‘ອຘິວາເສສິ ຠຄວາ ຕຸຓ຺ຫີຠາເວນ’’. ອຖ ໂຂ ເສຏ຺ຐິ ຄຫປຕິ, ຠຄວໂຕ ອຘິວາສນໍ ວິທິຕ຺ວາ ອຸຏ຺ຐາຍາສນາ ຠຄວນ຺ຕໍ ອຠິວາເທຕ຺ວາ ປທກ຺ຂິຓໍ ກຕ຺ວາ ປກ຺ກາມິ. ອຖ ໂຂ ຍໂສ ກຸລປຸຕ຺ໂຕ ອຈິຣປກ຺ກນ຺ເຕ ເສຏ຺ຐິມ຺ຫິ ຄຫປຕິມ຺ຫິ ຠຄວນ຺ຕໍ ເອຕທໂວຈ – ‘‘ລເຠຍ຺ຍາຫໍ, ຠນ຺ເຕ, ຠຄວໂຕ ສນ຺ຕິເກ ປພ຺ພຊ຺ຊໍ, ລເຠຍ຺ຍໍ ອຸປສມ຺ປທ’’ນ຺ຕິ. ‘‘ເອຫິ ຠິກ຺ຂູ’’ຕິ ຠຄວາ ອໂວຈ – ‘‘ສ຺ວາກ຺ຂາໂຕ ຘມ຺ໂມ, ຈຣ ພ຺ຣຫ຺ມຈຣິຍໍ ສມ຺ມາ ທຸກ຺ຂສ຺ສ ອນ຺ຕກິຣິຍາຍາ’’ຕິ, ສາວ ຕສ຺ສ ອາຍສ຺ມໂຕ ອຸປສມ຺ປທາ ອໂຫສິ.

໑. ອຣຫາ ປນ ຫຸຕ຺ວາ ໂສມນສ຺ສຊາໂຕ ອຕ຺ຕໂນ ປຸພ຺ພຈຣິຕາປທານໍ ປກາເສນ຺ໂຕ ມຫາສມຸທ຺ທໍ ໂອຄ຺ຄຍ຺ຫາຕິອາທິມາຫ. ຕຕ຺ຖ ສມຸທ຺ທນ຺ຕິ ອງ຺ຄຸລິມຸທ຺ທາຍ ສໍ ສຸຏ຺ຐຸ ທສ຺ເສຕພ຺ພໂຕ ສມຸທ຺ໂທ, ອຖ ວາ ສໍ ສຸຏ຺ຐຸ ອຸທິຍຕິ ໂຂຠິຍຕິ ປໂສຘິຍຕິ ໂຆສນໍ ກໂຣນ຺ໂຕ ອາລຸຬິຍຕີຕິ ສມຸທ຺ໂທ, ມຫນ຺ໂຕ ຈ ໂສ ສມຸທ຺ໂທ ຈາຕິ ມຫາສມຸທ຺ໂທ, ຕໍ ມຫາສມຸທ຺ທໍ. ໂອຄ຺ຄຍ຺ຫາຕິ ອຊ຺ໂຌຄາເຫຕ຺ວາ ອພ຺ຠນ຺ຕຣໍ ປວິສິຕ຺ວາ ຕສ຺ສ ມຫາສມຸທ຺ທສ຺ສ ອນ຺ໂຕ ປວິສິຕ຺ວາ, ສາມ຺ຍຕ຺ເຖ ເຈຕໍ ອຸປໂຍຄວຈນນ຺ຕິ ທຏ຺ຐພ຺ພໍ. ຠວນໍ ເມ ສຸມາປິຕນ຺ຕິ ເອຕ຺ຖ ຠວນ຺ຕິ ນິພ຺ພຕ຺ຕນ຺ຕິ ນິວສນ຺ຕິ ຈຕູຫິ ອິຣິຍາປເຖຫິ ວາສໍ ກປ຺ເປນ຺ຕິ ເອຕ຺ຖາຕິ ຠວນໍ, ມຍ຺ຫໍ ຕໍ ຠວນໍ ຕໍ ວິມານໍ ຕໍ ປາສາທໍ ປຎ຺ຈປາກາຣກູຏາຄາເຣຫິ ສໍ ສຸຏ຺ຐຸ ມາປິຕໍ ນຄຣໍ, ອຕ຺ຕໂນ ພເລນ ສຸຏ຺ຐຸ ນິມ຺ມິຕນ຺ຕິ ອຕ຺ໂຖ. ສຸນິມ຺ມິຕາ ໂປກ຺ຂຣຓີຕິ ສຸມຫນ຺ຕາ ຫຸຕ຺ວາ ຠູຕາ ອິຕາ ຄຕາ ປວຕ຺ຕາ ຂຓິຕາ ກຕາຕິ ໂປກ຺ຂຣຓີ, ມຈ຺ຉກຈ຺ຉປປຸປ຺ຜປຸລິນຕິຕ຺ຖມຘຸໂຣທກາທີຫິ ສຸຏ຺ຐຸ ນິພ຺ພຕ຺ຕາ ນິມ຺ມິຕາຕິ ອຕ຺ໂຖ. ຈກ຺ກວາກູປກູຊິຕາຕິ ຈກ຺ກວາກກຸກ຺ກຸຏຫໍສາທີຫິ ກູຊິຕາ ໂຆສິຕາ ນາທິຕາ ສາ ໂປກ຺ຂຣຓີຕິ ສມ຺ພນ຺ໂຘ. ອິໂຕ ປຣໍ ນທີວນທ຺ວິປທຈຕຸປ຺ປທປາທປປກ຺ຂີນໍ ວຓ຺ຓຎ຺ຈ ສຸເມຘສ຺ສ ຠຄວໂຕ ທສ຺ສນຎ຺ຈ ນິມນ຺ເຕຕ຺ວາ ສຸເມຘສ຺ສ ຠຄວໂຕ ທານກ຺ກມຎ຺ຈ ສຸວິຎ຺ເຎຍ຺ຍເມວ.

ໂລກາຫຸຕິປຏິຄ຺ຄຫນ຺ຕິ ເອຕ຺ຖ ໂລເກ ອາຫຸຕິ ໂລກາຫຸຕິ, ກາມຣູປາຣູປສງ຺ຂາຕສ຺ສ ໂລກສ຺ສ ອາຫຸຕິໍ ປູຊາສກ຺ກາຣໍ ປຏິຄ຺ຄຓ຺ຫາຕີຕິ ໂລກາຫຸຕິປຏິຄ຺ຄຫໍ, ສຸເມຘໍ ຠຄວນ຺ຕນ຺ຕິ ອຕ຺ໂຖ. ເສສໍ ພ຺ຍາກຣຓທານຎ຺ຈ ອຣຫຕ຺ຕປ຺ປຕ຺ຕຜລຎ຺ຈ ສຸວິຎ຺ເຎຍ຺ຍເມວາຕິ.

ຍສຕ຺ເຖຣອປທານວຓ຺ຓນາ ສມຕ຺ຕາ.

໒. ນທີກສ຺ສປຕ຺ເຖຣອປທານວຓ຺ຓນາ

ທຸຕິຍາປທາເນ ປທຸມຸຕ຺ຕຣສ຺ສ ຠຄວໂຕຕິອາທິກໍ ອາຍສ຺ມໂຕ ນທີກສ຺ສປຕ຺ເຖຣສ຺ສ ອປທານໍ. ອຍມ຺ປິ ປຸຣິມພຸທ຺ເຘສຸ ກຕາຘິກາໂຣ ຕຕ຺ຖ ຕຕ຺ຖ ຠເວ ວິວຏ຺ຏູປນິສ຺ສຍານິ ປຸຎ຺ຎານິ ອຸປຈິນນ຺ໂຕ ປທຸມຸຕ຺ຕຣສ຺ສ ຠຄວໂຕ ກາເລ ກຸລເຄເຫ ນິພ຺ພຕ຺ຕິຕ຺ວາ ວິຎ຺ຎຸຕໍ ປຕ຺ໂຕ ເອກທິວສໍ ສຕ຺ຖາຣໍ ປິຓ຺ຑາຍ ຈຣນ຺ຕໍ ທິສ຺ວາ ປສນ຺ນມານໂສ ອຕ຺ຕນາ ໂຣປິຕສ຺ສ ອມ຺ພຣຸກ຺ຂສ຺ສ ປຐມຸປ຺ປນ຺ນໍ ມໂນສິລາວຓ຺ຓໍ ເອກໍ ອມ຺ພຜລໍ ອທາສິ. ໂສ ເຕນ ປຸຎ຺ຎກມ຺ເມນ ເທວມນຸສ຺ເສສຸ ສໍສຣນ຺ໂຕ ອິມສ຺ມິໍ ພຸທ຺ຘຸປ຺ປາເທ ມຄຘຣຏ຺ເຐ ພ຺ຣາຫ຺ມຓກຸເລ ອຸຣຸເວລກສ຺ສປສ຺ສ ຠາຕາ ຫຸຕ຺ວາ ນິພ຺ພຕ຺ໂຕ ວຍປ຺ປຕ຺ໂຕ ນິສ຺ສຣຓຊ຺ຌາສຍຕາຍ ຆຣາວາສໍ ອນິຈ຺ຉນ຺ໂຕ ຕາປສປພ຺ພຊ຺ຊໍ ປພ຺ພຊິຕ຺ວາ ຕີຫິ ຕາປສສເຕຫິ ສທ຺ຘິໍ ເນຣຎ຺ຊຣາຍ ນທິຍາ ຕີເຣ ອສ຺ສມໍ ມາເປຕ຺ວາ ວິຫຣຕິ. ນທີຕີເຣ ວສນໂຕ ກສ຺ສປໂຄຕ຺ຕຕາຍ ຈ ນທີກສ຺ສໂປຕິ ສມຎ຺ຎາ ອໂຫສິ. ຕສ຺ສ ຠຄວາ ສປຣິສສ຺ສ ເອຫິຠິກ຺ຂຸຠາເວນ ອຸປສມ຺ປທໍ ອທາສິ. ໂສ ຠຄວໂຕ ຄຍາສີເສ ອາທິຕ຺ຕປຣິຍາຍ ເທສນາຍ (ມຫາວ. ໕໔; ສໍ. ນິ. ໔.໒໘) ອຣຫຕ຺ເຕ ປຕິຏ຺ຐາສິ.

ຕຕ຺ຣາຍໍ ອນຸປຸພ຺ພິກຖາ – ສຕ຺ຖາ ຍສໍ ກຸລປຸຕ຺ຕໍ ປພ຺ພາເຊຕ຺ວາ ອຸຣຸເວລາຍໍ ຕໂຍ ຠາຕິກຊຏິເລ ທເມຕຸໍ ເຍນ ອຸຣຸເວລາ ຕທວສຣິ. ເຕນ ໂຂ ປນ ສມເຍນ ອຸຣຸເວລາຍໍ ຕໂຍ ຊຏິລາ ປຏິວສນ຺ຕິ ອຸຣຸເວລກສ຺ສໂປ ນທີກສ຺ສໂປ ຄຍາກສ຺ສໂປຕິ, ເຕສຸ ອຸຣຸເວລກສ຺ສໂປ ຊຏິໂລ ປຎ຺ຈນ຺ນໍ ຊຏິລສຕານໍ ນາຍໂກ ໂຫຕິ ວິນາຍໂກ ອຄ຺ໂຄ ປມຸໂຂ ປາໂມກ຺ໂຂ, ນທີກສ຺ສໂປ ຊຏິໂລ ຕິຓ຺ຓໍ ຊຏິລສຕານໍ ນາຍໂກ ໂຫຕິ ວິນາຍໂກ ອຄ຺ໂຄ ປມຸໂຂ ປາໂມກ຺ໂຂ, ຄຍາກສ຺ສໂປ ຊຏິໂລ ທ຺ວິນ຺ນໍ ຊຏິລສຕານໍ ນາຍໂກ ໂຫຕິ ວິນາຍໂກ ອຄ຺ໂຄ ປມຸໂຂ ປາໂມກ຺ໂຂ. ອຖ ໂຂ ຠຄວາ ເຍນ ອຸຣຸເວລກສ຺ສປສ຺ສ ຊຏິລສ຺ສ ອສ຺ສໂມ ເຕນຸປສງ຺ກມິ; ອຸປສງ຺ກມິຕ຺ວາ ອຸຣຸເວລກສ຺ສປໍ ຊຏິລໍ ເອຕທໂວຈ – ‘‘ສເຈ ເຕ, ກສ຺ສປ, ອຄຣຸ, ວເສຍ຺ຍາມ ເອກຣຕ຺ຕໍ ອຄ຺ຍາຄາເຣ’’ຕິ. ນ ໂຂ ເມ, ມຫາສມຓ, ຄຣຸ, ຈຓ຺ເຑຕ຺ຖ ນາຄຣາຊາ ອິທ຺ຘິມາ ອາສິວິໂສ ໂຆຣວິໂສ, ໂສ ຕໍ ມາ ວິເຫເຐສີຕິ. ທຸຕິຍມ຺ປິ ໂຂ ຠຄວາ ອຸຣຸເວລກສ຺ສປໍ ຊຏິລໍ ເອຕທໂວຈ…ເປ… ຕຕິຍມ຺ປິ…ເປ… ໂສ ຕໍ ມາ ວິເຫເຐສີຕິ. ອປ຺ເປວ ມໍ ນ ວິເຫເຐຍ຺ຍ, ອິງ຺ຆ ຕ຺ວໍ, ກສ຺ສປ, ອນຸຊານາຫິ ອຄ຺ຍາຄາຣນ຺ຕິ. ວິຫຣ, ມຫາສມຓ, ຍຖາສຸຂນ຺ຕິ. ອຖ ໂຂ ຠຄວາ ອຄ຺ຍາຄາຣໍ ປວິສິຕ຺ວາ ຕິຓສນ຺ຖາຣກໍ ປຎ຺ຎເປຕ຺ວາ ນິສີທິ ປລ຺ລງ຺ກໍ ອາຠຸຊິຕ຺ວາ ອຸຊຸໍ ກາຍໍ ປຓິຘາຍ ປຣິມຸຂໍ ສຕິໍ ອຸປຏ຺ຐເປຕ຺ວາ.

ອທ຺ທສາ ໂຂ ໂສ ນາໂຄ ຠຄວນ຺ຕໍ ປວິຏ຺ຐໍ, ທິສ຺ວາ ທຸມ຺ມໂນ ປຘູປາຍິ. ອຖ ໂຂ ຠຄວໂຕ ເອຕທໂຫສິ – ‘‘ຍໍນູນາຫໍ ອິມສ຺ສ ນາຄສ຺ສ ອນຸປຫຈ຺ຈ ຉວິຎ຺ຈ ຈມ຺ມຎ຺ຈ ມໍສຎ຺ຈ ນ຺ຫາຣຸຎ຺ຈ ອຏ຺ຐິຎ຺ຈ ອຏ຺ຐິມິຎ຺ຊຎ຺ຈ ເຕຊສາ ເຕຊໍ ປຣິຍາທິເຍຍ຺ຍ’’ນ຺ຕິ. ອຖ ໂຂ ຠຄວາ ຕຖາຣູປໍ ອິທ຺ຘາຠິສງ຺ຂາຣໍ ອຠິສງ຺ຂຣິຕ຺ວາ ປຘູປາຍິ. ອຖ ໂຂ ໂສ ນາໂຄ ມກ຺ຂໍ ອສຫມາໂນ ປຊ຺ຊລິ. ຠຄວາປິ ເຕໂຊຘາຕຸໍ ສມາປຊ຺ຊິຕ຺ວາ ປຊ຺ຊລິ. ອຸຠິນ຺ນໍ ສໂຊຕິຠູຕານໍ ອຄ຺ຍາຄາຣໍ ອາທິຕ຺ຕໍ ວິຍ ໂຫຕິ ສມ຺ປຊ຺ຊລິຕໍ ສໂຊຕິຠູຕໍ. ອຖ ໂຂ ເຕ ຊຏິລາ ອຄ຺ຍາຄາຣໍ ປຣິວາເຣຕ຺ວາ ເອວມາຫໍສຸ – ‘‘ອຠິຣູໂປ ວຕ, ໂຠ, ມຫາສມໂຓ ນາເຄນ ວິເຫຐິຍຕີ’’ຕິ. ອຖ ໂຂ ຠຄວາ ຕສ຺ສາ ຣຕ຺ຕິຍາ ອຈ຺ຈເຍນ ຕສ຺ສ ນາຄສ຺ສ ອນຸປຫຈ຺ຈ ຉວິຎ຺ຈ ຈມ຺ມຎ຺ຈ ມໍສຎ຺ຈ ນ຺ຫາຣຸຎ຺ຈ ອຏ຺ຐິຎ຺ຈ ອຏ຺ຐິມິຎ຺ຊຎ຺ຈ ເຕຊສາ ເຕຊໍ ປຣິຍາທິຍິຕ຺ວາ ປຕ຺ເຕ ປກ຺ຂິປິຕ຺ວາ ອຸຣຸເວລກສ຺ສປສ຺ສ ຊຏິລສ຺ສ ທສ຺ເສສິ – ‘‘ອຍໍ ເຕ, ກສ຺ສປ, ນາໂຄ ປຣິຍາທິນ຺ໂນ ອສ຺ສ ເຕຊສາ ເຕໂຊ’’ຕິ. ອຖ ໂຂ ອຸຣຸເວລກສ຺ສປສ຺ສ ຊຏິລສ຺ສ ເອຕທໂຫສິ – ‘‘ມຫິທ຺ຘິໂກ ໂຂ ມຫາສມໂຓ ມຫານຸຠາໂວ, ຍຕ຺ຣ ຫິ ນາມ ຈຓ຺ຑສ຺ສ ນາຄຣາຊສ຺ສ ອິທ຺ຘິມໂຕ ອາສິວິສສ຺ສ ໂຆຣວິສສ຺ສ ເຕຊສາ ເຕຊໍ ປຣິຍາທິຍິສ຺ສຕິ, ນ ຕ຺ເວວ ໂຂ ອຣຫາ ຍຖາ ອຫ’’ນ຺ຕິ.

‘‘ເນຣຎ຺ຊຣາຍໍ ຠຄວາ, ອຸຣຸເວລກສ຺ສປໍ ຊຏິລໍ ອໂວຈ;

ສເຈ ເຕ ກສ຺ສປ ອຄຣຸ, ວິຫເຣມຸ ອຊ຺ຊຓ຺ໂຫ ອຄ຺ຄິສາລມ຺ຫີ’’ຕິ.

‘‘ນ ໂຂ ເມ ມຫາສມຓ ຄຣຸ, ຜາສຸກາໂມວ ຕໍ ນິວາເຣມິ;

ຈຓ຺ເຑຕ຺ຖ ນາຄຣາຊາ, ອິທ຺ຘິມາ ອາສິວິໂສ ໂຆຣວິໂສ;

ໂສ ຕໍ ມາ ວິເຫເຐສີ’’ຕິ.

‘‘ອປ຺ເປວ ມໍ ນ ວິເຫເຐຍ຺ຍ, ອິງ຺ຆ ຕ຺ວໍ ກສ຺ສປ ອນຸຊານາຫິ ອຄ຺ຍາຄາຣນ຺ຕິ;

ທິນ຺ນນ຺ຕິ ນໍ ວິທິຕ຺ວາ, ອຠີໂຕ ປາວິສິ ຠຍມຕີໂຕ.

‘‘ທິສ຺ວາ ອິສິໍ ປວິຏ຺ຐໍ, ອຫິນາໂຄ ທຸມ຺ມໂນ ປຘູປາຍິ;

ສຸມນມນໂສ ອຘິມໂນ, ມນຸສ຺ສນາໂຄປິ ຕຕ຺ຖ ປຘູປາຍິ.

‘‘ມກ຺ຂຎ຺ຈ ອສຫມາໂນ, ອຫິນາໂຄ ປາວໂກວ ປຊ຺ຊລິ;

ເຕໂຊຘາຕຸສຸກຸສໂລ, ມນຸສ຺ສນາໂຄປິ ຕຕ຺ຖ ປຊ຺ຊລິ.

‘‘ອຸຠິນ຺ນໍ ສໂຊຕິຠູຕານໍ,

ອຄ຺ຍາຄາຣໍ ອາທິຕ຺ຕໍ ໂຫຕິ ສມ຺ປຊ຺ຊລິຕໍ ສໂຊຕິຠູຕໍ;

ອຸທິຈ຺ຉເຣ ຊຏິລາ, ອຠິຣູໂປ ວຕ ໂຠ ມຫາສມໂຓ;

ນາເຄນ ວິເຫຐິຍຕີຕິ ຠຓນ຺ຕິ.

‘‘ອຖ ຕສ຺ສາ ຣຕ຺ຕິຍາ ອຈ຺ຈເຍນ, ຫຕາ ນາຄສ຺ສ ອຈ຺ຈິໂຍ ໂຫນ຺ຕິ;

ອິທ຺ຘິມໂຕ ປນ ຐິຕາ, ອເນກວຓ຺ຓາ ອຈ຺ຈິໂຍ ໂຫນ຺ຕິ.

‘‘ນີລາ ອຖ ໂລຫິຕິກາ, ມຎ຺ຊິຏ຺ຐາ ປີຕກາ ຜລິກວຓ຺ຓາໂຍ;

ອງ຺ຄີຣສສ຺ສ ກາເຍ, ອເນກວຓ຺ຓາ ອຈ຺ຈິໂຍ ໂຫນ຺ຕິ.

‘‘ປຕ຺ຕມ຺ຫິ ໂອທຫິຕ຺ວາ, ອຫິນາຄໍ ພ຺ຣາຫ຺ມຓສ຺ສ ທສ຺ເສສິ;

ອຍໍ ເຕ ກສ຺ສປ ນາໂຄ, ປຣິຍາທິນ຺ໂນ ອສ຺ສ ເຕຊສາ ເຕໂຊ’’ຕິ.

ອຖ ໂຂ ອຸຣຸເວລກສ຺ສໂປ ຊຏິໂລ ຠຄວໂຕ ອິມິນາ ອິທ຺ຘິປາຏິຫາຣິເຍນ ອຠິປ຺ປສນ຺ໂນ ຠຄວນ຺ຕໍ ເອຕທໂວຈ – ‘‘ອິເຘວ, ມຫາສມຓ, ວິຫຣ, ອຫໍ ເຕ ຘຸວຠຕ຺ເຕນາ’’ຕິ.

ປຐມໍ ປາຏິຫາຣິຍໍ.

ອຖ ໂຂ ຠຄວາ ອຸຣຸເວລກສ຺ສປສ຺ສ ຊຏິລສ຺ສ ອສ຺ສມສ຺ສ ອວິທູເຣ ອຎ຺ຎຕຣສ຺ມິໍ ວນສຓ຺ເຑ ວິຫາສິ. ອຖ ໂຂ ຈຕ຺ຕາໂຣ ມຫາຣາຊາໂນ ອຠິກ຺ກນ຺ຕາຍ ຣຕ຺ຕິຍາ ອຠິກ຺ກນ຺ຕວຓ຺ຓາ ເກວລກປ຺ປໍ ວນສຓ຺ຑໍ ໂອຠາເສຕ຺ວາ ເຍນ ຠຄວາ ເຕນຸປສງ຺ກມິໍສຸ; ອຸປສງ຺ກມິຕ຺ວາ ຠຄວນ຺ຕໍ ອຠິວາເທຕ຺ວາ ຈຕຸທ຺ທິສາ ອຏ຺ຐໍສຸ ເສຍ຺ຍຖາປິ ມຫນ຺ຕາ ອຄ຺ຄິກ຺ຂນ຺ຘາ. ອຖ ໂຂ ອຸຣຸເວລກສ຺ສໂປ ຊຏິໂລ ຕສ຺ສາ ຣຕ຺ຕິຍາ ອຈ຺ຈເຍນ ເຍນ ຠຄວາ ເຕນຸປສງ຺ກມິ; ອຸປສງ຺ກມິຕ຺ວາ ຠຄວນ຺ຕໍ ເອຕທໂວຈ – ‘‘ກາໂລ, ມຫາສມຓ, ນິຏ຺ຐິຕໍ ຠຕ຺ຕໍ, ເຕ ນຸ ໂຂ ເຕ, ມຫາສມຓ, ອຠິກ຺ກນ຺ຕາຍ ຣຕ຺ຕິຍາ ອຠິກ຺ກນ຺ຕວຓ຺ຓາ ເກວລກປ຺ປໍ ວນສຓ຺ຑໍ ໂອຠາເສຕ຺ວາ ເຍນ ຕ຺ວໍ ເຕນຸປສງ຺ກມິໍສຸ; ອຸປສງ຺ກມິຕ຺ວາ ຕໍ ອຠິວາເທຕ຺ວາ ຈຕຸທ຺ທິສາ ອຏ຺ຐໍສຸ ເສຍ຺ຍຖາປິ ມຫນ຺ຕາ ອຄ຺ຄິກ຺ຂນ຺ຘາ’’ຕິ. ເອເຕ ໂຂ, ກສ຺ສປ, ຈຕ຺ຕາໂຣ ມຫາຣາຊາໂນ ເຍນາຫໍ ເຕນຸປສງ຺ກມິໍສຸ ຘມ຺ມສ຺ສວນາຍາຕິ. ອຖ ໂຂ ອຸຣຸເວລກສ຺ສປສ຺ສ ຊຏິລສ຺ສ ເອຕທໂຫສິ – ‘‘ມຫິທ຺ຘິໂກ ໂຂ ມຫາສມໂຓ ມຫານຸຠາໂວ, ຍຕ຺ຣ ຫິ ນາມ ຈຕ຺ຕາໂຣປິ ມຫາຣາຊາໂນ ອຸປສງ຺ກມິສ຺ສນ຺ຕິ ຘມ຺ມສ຺ສວນາຍ, ນ ຕ຺ເວວ ຈ ໂຂ ອຣຫາ ຍຖາ ອຫ’’ນ຺ຕິ. ອຖ ໂຂ ຠຄວາ ອຸຣຸເວລກສ຺ສປສ຺ສ ຊຏິລສ຺ສ ຠຕ຺ຕໍ ຠຸຎ຺ຊິຕ຺ວາ ຕສ຺ມິໍເຍວ ວນສຓ຺ເຑ ວິຫາສິ.

ທຸຕິຍໍ ປາຏິຫາຣິຍໍ.

ອຖ ໂຂ ສກ຺ໂກ ເທວານມິນ຺ໂທ ອຠິກ຺ກນ຺ຕາຍ ຣຕ຺ຕິຍາ ອຠິກ຺ກນ຺ຕວຓ຺ໂຓ ເກວລກປ຺ປໍ ວນສຓ຺ຑໍ ໂອຠາເສຕ຺ວາ ເຍນ ຠຄວາ ເຕນຸປສງ຺ກມິ; ອຸປສງ຺ກມິຕ຺ວາ ຠຄວນ຺ຕໍ ອຠິວາເທຕ຺ວາ ເອກມນ຺ຕໍ ອຏ຺ຐາສິ ເສຍ຺ຍຖາປິ ມຫາອຄ຺ຄິກ຺ຂນ຺ໂຘ ປຸຣິມາຫິ ວຓ຺ຓນິຠາຫິ ອຠິກ຺ກນ຺ຕຕໂຣ ຈ ປຓີຕຕໂຣ ຈ. ອຖ ໂຂ ອຸຣຸເວລກສ຺ສໂປ ຊຏິໂລ ຕສ຺ສາ ຣຕ຺ຕິຍາ ອຈ຺ຈເຍນ ເຍນ ຠຄວາ ເຕນຸປສງ຺ກມິ; ອຸປສງ຺ກມິຕ຺ວາ ຠຄວນ຺ຕໍ ເອຕທໂວຈ – ‘‘ກາໂລ, ມຫາສມຓ, ນິຏ຺ຐິຕໍ ຠຕ຺ຕໍ, ໂກ ນຸ ໂຂ ໂສ, ມຫາສມຓ, ອຠິກ຺ກນ຺ຕາຍ ຣຕ຺ຕິຍາ ອຠິກ຺ກນ຺ຕວຓ຺ໂຓ ເກວລກປ຺ປໍ ວນສຓ຺ຑໍ ໂອຠາເສຕ຺ວາ ເຍນ ຕ຺ວໍ ເຕນຸປສງ຺ກມິ; ອຸປສງ຺ກມິຕ຺ວາ ຕໍ ອຠິວາເທຕ຺ວາ ເອກມນ຺ຕໍ ອຏ຺ຐາສິ ເສຍ຺ຍຖາປິ ມຫາອຄ຺ຄິກ຺ຂນ຺ໂຘ ປຸຣິມາຫິ ວຓ຺ຓນິຠາຫິ ອຠິກ຺ກນ຺ຕຕໂຣ ຈ ປຓີຕຕໂຣ ຈາ’’ຕິ. ເອໂສ ໂຂ, ກສ຺ສປ, ສກ຺ໂກ ເທວານມິນ຺ໂທ ເຍນາຫໍ ເຕນຸປສງ຺ກມິ ຘມ຺ມສ຺ສວນາຍາຕິ. ອຖ ໂຂ ອຸຣຸເວລກສ຺ສປສ຺ສ ຊຏິລສ຺ສ ເອຕທໂຫສິ – ‘‘ມຫິທ຺ຘິໂກ ໂຂ ມຫາສມໂຓ ມຫານຸຠາໂວ, ຍຕ຺ຣ ຫິ ນາມ ສກ຺ໂກປິ ເທວານມິນ຺ໂທ ອຸປສງ຺ກມິສ຺ສຕິ ຘມ຺ມສ຺ສວນາຍ, ນ ຕ຺ເວວ ຈ ໂຂ ອຣຫາ ຍຖາ ອຫ’’ນ຺ຕິ. ອຖ ໂຂ ຠຄວາ ອຸຣຸເວລກສ຺ສປສ຺ສ ຊຏິລສ຺ສ ຠຕ຺ຕໍ ຠຸຎ຺ຊິຕ຺ວາ ຕສ຺ມິໍເຍວ ວນສຓ຺ເຑ ວິຫາສິ.

ຕຕິຍໍ ປາຏິຫາຣິຍໍ.

ອຖ ໂຂ ພ຺ຣຫ຺ມາ ສຫມ຺ປຕິ ອຠິກ຺ກນ຺ຕາຍ ຣຕ຺ຕິຍາ ອຠິກ຺ກນ຺ຕວຓ຺ໂຓ ເກວລກປ຺ປໍ ວນສຓ຺ຑໍ ໂອຠາເສຕ຺ວາ ເຍນ ຠຄວາ ເຕນຸປສງ຺ກມິ; ອຸປສງ຺ກມິຕ຺ວາ ຠຄວນ຺ຕໍ ອຠິວາເທຕ຺ວາ ເອກມນ຺ຕໍ ອຏ຺ຐາສິ ເສຍ຺ຍຖາປິ ມຫາອຄ຺ຄິກ຺ຂນ຺ໂຘ ປຸຣິມາຫິ ວຓ຺ຓນິຠາຫິ ອຠິກ຺ກນ຺ຕຕໂຣ ຈ ປຓີຕຕໂຣ ຈ. ອຖ ໂຂ ອຸຣຸເວລກສ຺ສໂປ ຊຏິໂລ ຕສ຺ສາ ຣຕ຺ຕິຍາ ອຈ຺ຈເຍນ ເຍນ ຠຄວາ ເຕນຸປສງ຺ກມິ; ອຸປສງ຺ກມິຕ຺ວາ ຠຄວນ຺ຕໍ ເອຕທໂວຈ – ‘‘ກາໂລ, ມຫາສມຓ, ນິຏ຺ຐິຕໍ ຠຕ຺ຕໍ, ໂກ ນຸ ໂຂ ໂສ, ມຫາສມຓ, ອຠິກ຺ກນ຺ຕາຍ ຣຕ຺ຕິຍາ ອຠິກ຺ກນ຺ຕວຓ຺ໂຓ ເກວລກປ຺ປໍ ວນສຓ຺ຑໍ ໂອຠາເສຕ຺ວາ ເຍນ ຕ຺ວໍ ເຕນຸປສງ຺ກມິ; ອຸປສງ຺ກມິຕ຺ວາ ຕໍ ອຠິວາເທຕ຺ວາ ເອກມນ຺ຕໍ ອຏ຺ຐາສິ ເສຍ຺ຍຖາປິ ມຫາອຄ຺ຄິກ຺ຂນ຺ໂຘ ປຸຣິມາຫິ ວຓ຺ຓນິຠາຫິ ອຠິກ຺ກນ຺ຕຕໂຣ ຈ ປຓີຕຕໂຣ ຈາ’’ຕິ. ເອໂສ ໂຂ, ກສ຺ສປ, ພ຺ຣຫ຺ມາ ສຫມ຺ປຕິ ເຍນາຫໍ ເຕນຸປສງ຺ກມິ ຘມ຺ມສ຺ສວນາຍາຕິ. ອຖ ໂຂ ອຸຣຸເວລກສ຺ສປສ຺ສ ຊຏິລສ຺ສ ເອຕທໂຫສິ – ‘‘ມຫິທ຺ຘິໂກ ໂຂ ມຫາສມໂຓ ມຫານຸຠາໂວ, ຍຕ຺ຣ ຫິ ນາມ ພ຺ຣຫ຺ມາປິ ສຫມ຺ປຕິ ອຸປສງ຺ກມິສ຺ສຕິ ຘມ຺ມສ຺ສວນາຍ, ນ ຕ຺ເວວ ຈ ໂຂ ອຣຫາ ຍຖາ ອຫ’’ນ຺ຕິ. ອຖ ໂຂ ຠຄວາ ອຸຣຸເວລກສ຺ສປສ຺ສ ຊຏິລສ຺ສ ຠຕ຺ຕໍ ຠຸຎ຺ຊິຕ຺ວາ ຕສ຺ມິໍເຍວ ວນສຓ຺ເຑ ວິຫາສິ.

ຈຕຸຕ຺ຖໍ ປາຏິຫາຣິຍໍ.

ເຕນ ໂຂ ປນ ສມເຍນ ອຸຣຸເວລກສ຺ສປສ຺ສ ຊຏິລສ຺ສ ມຫາຍຎ຺ໂຎ ປຈ຺ຈຸປຏ຺ຐິໂຕ ໂຫຕິ, ເກວລກປ຺ປາ ຈ ອງ຺ຄມຄຘາ ປຫູຕໍ ຂາທນີຍໍ ໂຠຊນີຍໍ ອາທາຍ ອຠິກ຺ກມິຕຸກາມາ ໂຫນ຺ຕິ. ອຖ ໂຂ ອຸຣຸເວລກສ຺ສປສ຺ສ ຊຏິລສ຺ສ ເອຕທໂຫສິ – ‘‘ເອຕຣຫິ ໂຂ ເມ ມຫາຍຎ຺ໂຎ ປຈ຺ຈຸປຏ຺ຐິໂຕ, ເກວລກປ຺ປາ ຈ ອງ຺ຄມຄຘາ ປຫູຕໍ ຂາທນີຍໍ ໂຠຊນີຍໍ ອາທາຍ ອຠິກ຺ກມິສ຺ສນ຺ຕິ, ສເຈ ມຫາສມໂຓ ມຫາຊນກາເຍ ອິທ຺ຘິປາຏິຫາຣິຍໍ ກຣິສ຺ສຕິ, ມຫາສມຓສ຺ສ ລາຠສກ຺ກາໂຣ ອຠິວຑ຺ຒິສ຺ສຕິ, ມມ ລາຠສກ຺ກາໂຣ ປຣິຫາຍິສ຺ສຕິ, ອໂຫ ນູນ ມຫາສມໂຓ ສ຺ວາຕນາຍ ນາຄຈ຺ເຉຍ຺ຍາ’’ຕິ. ອຖ ໂຂ ຠຄວາ ອຸຣຸເວລກສ຺ສປສ຺ສ ຊຏິລສ຺ສ ເຈຕສາ ເຈໂຕປຣິວິຕກ຺ກມຎ຺ຎາຍ ອຸຕ຺ຕຣກຸຣຸໍ ຄນ຺ຕ຺ວາ ຕໂຕ ປິຓ຺ຑປາຕໍ ອາຫຣິຕ຺ວາ ອໂນຕຕ຺ຕທເຫ ປຣິຠຸຎ຺ຊິຕ຺ວາ ຕຕ຺ເຖວ ທິວາວິຫາຣໍ ອກາສິ. ອຖ ໂຂ ອຸຣຸເວລກສ຺ສໂປ ຊຏິໂລ ຕສ຺ສາ ຣຕ຺ຕິຍາ ອຈ຺ຈເຍນ ເຍນ ຠຄວາ ເຕນຸປສງ຺ກມິ; ອຸປສງ຺ກມິຕ຺ວາ ຠຄວນ຺ຕໍ ເອຕທໂວຈ – ‘‘ກາໂລ, ມຫາສມຓ, ນິຏ຺ຐິຕໍ ຠຕ຺ຕໍ, ກິໍ ນຸ ໂຂ, ມຫາສມຓ, ຫິຍ຺ໂຍ ນາຄມາສິ, ອປິຈ ມຍໍ ຕໍ ສຣາມ, ‘ກິໍ ນຸ ໂຂ ມຫາສມໂຓ ນາຄຈ຺ຉຕີ’ຕິ, ຂາທນີຍສ຺ສ ຈ ໂຠຊນີຍສ຺ສ ຈ ເຕ ປຏິວີໂສ ຐປິໂຕ’’ຕິ. ນນຸ ເຕ, ກສ຺ສປ, ເອຕທໂຫສິ – ‘‘ເອຕຣຫິ ໂຂ ເມ ມຫາຍຎ຺ໂຎ ປຈ຺ຈຸປຏ຺ຐິໂຕ ເກວລກປ຺ປາ ຈ ອງ຺ຄມຄຘາ ປຫູຕໍ ຂາທນີຍໍ ໂຠຊນີຍໍ ອາທາຍ ອຠິກ຺ກມິສ຺ສນ຺ຕິ, ສເຈ ມຫາສມໂຓ ມຫາຊນກາເຍ ອິທ຺ຘິປາຏິຫາຣິຍໍ ກຣິສ຺ສຕິ, ມຫາສມຓສ຺ສ ລາຠສກ຺ກາໂຣ ອຠິວຑ຺ຒິສ຺ສຕິ, ມມ ລາຠສກ຺ກາໂຣ ປຣິຫາຍິສ຺ສຕິ, ອໂຫ ນູນ ມຫາສມໂຓ ສ຺ວາຕນາຍ ນາຄຈ຺ເຉຍ຺ຍາ’’ຕິ, ໂສ ໂຂ ອຫໍ, ກສ຺ສປ, ຕວ ເຈຕສາ ເຈໂຕປຣິວິຕກ຺ກມຎ຺ຎາຍ ອຸຕ຺ຕຣກຸຣຸໍ ຄນ຺ຕ຺ວາ ຕໂຕ ປິຓ຺ຑປາຕໍ ອາຫຣິຕ຺ວາ ອໂນຕຕ຺ຕທເຫ ປຣິຠຸຎ຺ຊິຕ຺ວາ ຕຕ຺ເຖວ ທິວາວິຫາຣໍ ອກາສິນ຺ຕິ. ອຖ ໂຂ ອຸຣຸເວລກສ຺ສປສ຺ສ ຊຏິລສ຺ສ ເອຕທໂຫສິ – ‘‘ມຫິທ຺ຘິໂກ ໂຂ ມຫາສມໂຓ ມຫານຸຠາໂວ, ຍຕ຺ຣ ຫິ ນາມ ເຈຕສາປິ ຈິຕ຺ຕໍ ປຊານິສ຺ສຕິ, ນ ຕ຺ເວວ ຈ ໂຂ ອຣຫາ ຍຖາ ອຫ’’ນ຺ຕິ. ອຖ ໂຂ ຠຄວາ ອຸຣຸເວລກສ຺ສປສ຺ສ ຊຏິລສ຺ສ ຠຕ຺ຕໍ ຠຸຎ຺ຊິຕ຺ວາ ຕສ຺ມິໍເຍວ ວນສຓ຺ເຑ ວິຫາສິ.

ປຎ຺ຈມໍ ປາຏິຫາຣິຍໍ.

ເຕນ ໂຂ ປນ ສມເຍນ ຠຄວໂຕ ປໍສຸກູລໍ ອຸປ຺ປນ຺ນໍ ໂຫຕິ. ອຖ ໂຂ ຠຄວໂຕ ເອຕທໂຫສິ – ‘‘ກຕ຺ຖ ນຸ ໂຂ ອຫໍ ປໍສຸກູລໍ ໂຘເວຍ຺ຍ’’ນ຺ຕິ? ອຖ ໂຂ ສກ຺ໂກ ເທວານມິນ຺ໂທ ຠຄວໂຕ ເຈຕສາ ເຈໂຕປຣິວິຕກ຺ກມຎ຺ຎາຍ ປາຓິນາ ໂປກ຺ຂຣຓິໍ ຂຓິຕ຺ວາ ຠຄວນ຺ຕໍ ເອຕທໂວຈ – ‘‘ອິຘ, ຠນ຺ເຕ ຠຄວາ, ປໍສຸກູລໍ ໂຘວຕູ’’ຕິ. ອຖ ໂຂ ຠຄວໂຕ ເອຕທໂຫສິ – ‘‘ກິມ຺ຫິ ນຸ ໂຂ ອຫໍ ປໍສຸກູລໍ ປຣິມທ຺ເທຍ຺ຍ’’ນ຺ຕິ? ອຖ ໂຂ ສກ຺ໂກ ເທວານມິນ຺ໂທ ຠຄວໂຕ ເຈຕສາ ເຈໂຕປຣິວິຕກ຺ກມຎ຺ຎາຍ ມຫຕິໍ ສິລໍ ອຸປນິກ຺ຂິປິ – ‘‘ອິຘ, ຠນ຺ເຕ ຠຄວາ, ປໍສຸກູລໍ ປຣິມທ຺ທຕູ’’ຕິ. ອຖ ໂຂ ຠຄວໂຕ ເອຕທໂຫສິ – ‘‘ກິມ຺ຫິ ນຸ ໂຂ ອຫໍ ອາລມ຺ພິຕ຺ວາ ອຸຕ຺ຕເຣຍ຺ຍ’’ນ຺ຕິ? ອຖ ໂຂ ກກຸເຘ ອຘິວຕ຺ຖາ ເທວຕາ ຠຄວໂຕ ເຈຕສາ ເຈໂຕປຣິວິຕກ຺ກມຎ຺ຎາຍ ສາຂໍ ໂອນາເມສິ – ‘‘ອິຘ, ຠນ຺ເຕ ຠຄວາ, ອາລມ຺ພິຕ຺ວາ ອຸຕ຺ຕຣຕູ’’ຕິ. ອຖ ໂຂ ຠຄວໂຕ ເອຕທໂຫສິ – ‘‘ກິມ຺ຫິ ນຸ ໂຂ ອຫໍ ປໍສຸກູລໍ ວິສ຺ສຊ຺ເຊຍ຺ຍ’’ນ຺ຕິ? ອຖ ໂຂ ສກ຺ໂກ ເທວານມິນ຺ໂທ ຠຄວໂຕ ເຈຕສາ ເຈໂຕປຣິວິຕກ຺ກມຎ຺ຎາຍ ມຫຕິໍ ສິລໍ ອຸປນິກ຺ຂິປິ – ‘‘ອິຘ, ຠນ຺ເຕ ຠຄວາ, ປໍສຸກູລໍ ວິສ຺ສຊ຺ເຊຕູ’’ຕິ. ອຖ ໂຂ ອຸຣຸເວລກສ຺ສໂປ ຊຏິໂລ ຕສ຺ສາ ຣຕ຺ຕິຍາ ອຈ຺ຈເຍນ ເຍນ ຠຄວາ ເຕນຸປສງ຺ກມິ; ອຸປສງ຺ກມິຕ຺ວາ ຠຄວນ຺ຕໍ ເອຕທໂວຈ – ‘‘ກາໂລ, ມຫາສມຓ, ນິຏ຺ຐິຕໍ ຠຕ຺ຕໍ, ກິໍ ນຸ ໂຂ, ມຫາສມຓ, ນາຍໍ ປຸພ຺ເພ ອິຘ ໂປກ຺ຂຣຓີ ສາຍໍ ອິຘ ໂປກ຺ຂຣຓີ, ນຍິມາ ສິລາ ປຸພ຺ເພ ອຸປນິກ຺ຂິຕ຺ຕາ, ເກນິມາ ສິລາ ອຸປນິກ຺ຂິຕ຺ຕາ, ນຍິມສ຺ສ ກກຸຘສ຺ສ ປຸພ຺ເພ ສາຂາ ໂອນຕາ, ສາຍໍ ສາຂາ ໂອນຕາ’’ຕິ? ອິຘ ເມ, ກສ຺ສປ, ປໍສຸກູລໍ ອຸປ຺ປນ຺ນໍ ອໂຫສິ, ຕສ຺ສ ມຍ຺ຫໍ, ກສ຺ສປ, ເອຕທໂຫສິ – ‘‘ກຕ຺ຖ ນຸ ໂຂ ອຫໍ ປໍສຸກູລໍ ໂຘເວຍ຺ຍ’’ນ຺ຕິ? ອຖ ໂຂ, ກສ຺ສປ, ສກ຺ໂກ ເທວານມິນ຺ໂທ ມມ ເຈຕສາ ເຈໂຕປຣິວິຕກ຺ກມຎ຺ຎາຍ ປາຓິນາ ໂປກ຺ຂຣຓິໍ ຂຓິຕ຺ວາ ມໍ ເອຕທໂວຈ – ‘‘ອິຘ, ຠນ຺ເຕ ຠຄວາ, ປໍສຸກູລໍ ໂຘວຕູ’’ຕິ. ສາຍໍ, ກສ຺ສປ, ອມນຸສ຺ເສນ ປາຓິນາ ຂຓິຕາ ໂປກ຺ຂຣຓີ. ຕສ຺ສ ມຍ຺ຫໍ, ກສ຺ສປ, ເອຕທໂຫສິ – ‘‘ກິມ຺ຫິ ນຸ ໂຂ ອຫໍ ປໍສຸກູລໍ ປຣິມທ຺ເທຍ຺ຍ’’ນ຺ຕິ? ອຖ ໂຂ, ກສ຺ສປ, ສກ຺ໂກ ເທວານມິນ຺ໂທ ມມ ເຈຕສາ ເຈໂຕປຣິວິຕກ຺ກມຎ຺ຎາຍ ມຫຕິໍ ສິລໍ ອຸປນິກ຺ຂິປິ – ‘‘ອິຘ, ຠນ຺ເຕ ຠຄວາ, ປໍສຸກູລໍ ປຣິມທ຺ທຕູ’’ຕິ? ສາຍໍ, ກສ຺ສປ, ອມນຸສ຺ເສນ ອຸປນິກ຺ຂິຕ຺ຕາ ສິລາ. ຕສ຺ສ ມຍ຺ຫໍ, ກສ຺ສປ, ເອຕທໂຫສິ – ‘‘ກິມ຺ຫິ ນຸ ໂຂ ອຫໍ ອາລມ຺ພິຕ຺ວາ ອຸຕ຺ຕເຣຍ຺ຍ’’ນ຺ຕິ? ອຖ ໂຂ, ກສ຺ສປ, ກກຸເຘ ອຘິວຕ຺ຖາ ເທວຕາ ມມ ເຈຕສາ ເຈໂຕປຣິວິຕກ຺ກມຎ຺ຎາຍ ສາຂໍ ໂອນາເມສິ – ‘‘ອິຘ, ຠນ຺ເຕ ຠຄວາ, ອາລມ຺ພິຕ຺ວາ ອຸຕ຺ຕຣຕູ’’ຕິ? ສ຺ວາຍໍ ອາຫຣຫຕ຺ໂຖ ກກຸໂຘ. ຕສ຺ສ ມຍ຺ຫໍ, ກສ຺ສປ, ເອຕທໂຫສິ – ‘‘ກິມ຺ຫິ ນຸ ໂຂ ອຫໍ ປໍສຸກູລໍ ວິສ຺ສຊ຺ເຊຍ຺ຍ’’ນ຺ຕິ? ອຖ ໂຂ, ກສ຺ສປ, ສກ຺ໂກ ເທວານມິນ຺ໂທ ມມ ເຈຕສາ ເຈໂຕປຣິວິຕກ຺ກມຎ຺ຎາຍ ມຫຕິໍ ສິລໍ ອຸປນິກ຺ຂິປິ – ‘‘ອິຘ, ຠນ຺ເຕ ຠຄວາ, ປໍສຸກູລໍ ວິສ຺ສຊ຺ເຊຕູ’’ຕິ? ສາຍໍ, ກສ຺ສປ, ອມນຸສ຺ເສນ ອຸປນິກ຺ຂິຕ຺ຕາ ສິລາຕິ. ອຖ ໂຂ ອຸຣຸເວລກສ຺ສປສ຺ສ ເອຕທໂຫສິ – ‘‘ມຫິທ຺ຘິໂກ ມຫາສມໂຓ ມຫານຸຠາໂວ, ຍຕ຺ຣ ຫິ ນາມ ສກ຺ໂກປິ ເທວານມິນ຺ໂທ ເວຍ຺ຍາວຈ຺ຈໍ ກຣິສ຺ສຕິ, ນ ຕ຺ເວວ ຈ ໂຂ ອຣຫາ ຍຖາ ອຫ’’ນ຺ຕິ. ອຖ ໂຂ ຠຄວາ ອຸຣຸເວລກສ຺ສປສ຺ສ ຊຏິລສ຺ສ ຠຕ຺ຕໍ ຠຸຎ຺ຊິຕ຺ວາ ຕສ຺ມິໍເຍວ ວນສຓ຺ເຑ ວິຫາສິ.

ອຖ ໂຂ ອຸຣຸເວລກສ຺ສໂປ ຊຏິໂລ ຕສ຺ສາ ຣຕ຺ຕິຍາ ອຈ຺ຈເຍນ ເຍນ ຠຄວາ ເຕນຸປສງ຺ກມິ; ອຸປສງ຺ກມິຕ຺ວາ ຠຄວໂຕ ກາລໍ ອາໂຣເຈສິ – ‘‘ກາໂລ, ມຫາສມຓ, ນິຏ຺ຐິຕໍ ຠຕ຺ຕ’’ນ຺ຕິ. ‘‘ຄຈ຺ຉ ຕ຺ວໍ, ກສ຺ສປ, ອາຍາມຫ’’ນ຺ຕິ ອຸຣຸເວລກສ຺ສປໍ ຊຏິລໍ ອຸຍ຺ໂຍເຊຕ຺ວາ ຍາຍ ຊມ຺ພຸຍາ ຊມ຺ພຸທີໂປ ປຎ຺ຎາຍຕິ, ຕໂຕ ຜລໍ ຄເຫຕ຺ວາ ປຐມຕຣໍ ອາຄນ຺ຕ຺ວາ ອຄ຺ຍາຄາເຣ ນິສີທິ. ອທ຺ທສາ ໂຂ ອຸຣຸເວລກສ຺ສໂປ ຊຏິໂລ ຠຄວນ຺ຕໍ ອຄ຺ຍາຄາເຣ ນິສິນ຺ນໍ, ທິສ຺ວານ ຠຄວນ຺ຕໍ ເອຕທໂວຈ – ‘‘ກຕເມນ ຕ຺ວໍ, ມຫາສມຓ, ມຄ຺ເຄນ ອາຄໂຕ, ອຫໍ ຕຍາ ປຐມຕຣໍ ປກ຺ກນ຺ໂຕ, ໂສ ຕ຺ວໍ ປຐມຕຣໍ ອາຄນ຺ຕ຺ວາ ອຄ຺ຍາຄາເຣ ນິສິນ຺ໂນ’’ຕິ? ‘‘ອິຘາຫໍ, ກສ຺ສປ, ຕໍ ອຸຍ຺ໂຍເຊຕ຺ວາ ຍາຍ ຊມ຺ພຸຍາ ຊມ຺ພຸທີໂປ ປຎ຺ຎາຍຕິ, ຕໂຕ ຜລໍ ຄເຫຕ຺ວາ ປຐມຕຣໍ ອາຄນ຺ຕ຺ວາ ອຄ຺ຍາຄາເຣ ນິສິນ຺ໂນ. ອິທໍ ໂຂ, ກສ຺ສປ, ຊມ຺ພຸຜລໍ ວຓ຺ຓສມ຺ປນ຺ນໍ ຄນ຺ຘສມ຺ປນ຺ນໍ ຣສສມ຺ປນ຺ນໍ, ສເຈ ອາກງ຺ຂສິ ປຣິຠຸຎ຺ຊາ’’ຕິ. ‘‘ອລໍ, ມຫາສມຓ, ຕ຺ວໍເຍວ ຕໍ ອຣຫສິ, ຕ຺ວໍເຍວ ຕໍ ປຣິຠຸຎ຺ຊາ’’ຕິ. ອຖ ໂຂ ອຸຣຸເວລກສ຺ສປສ຺ສ ຊຏິລສ຺ສ ເອຕທໂຫສິ – ‘‘ມຫິທ຺ຘິໂກ ໂຂ ມຫາສມໂຓ ມຫານຸຠາໂວ, ຍຕ຺ຣ ຫິ ນາມ ມໍ ປຐມຕຣໍ ອຸຍ຺ໂຍເຊຕ຺ວາ ຍາຍ ຊມ຺ພຸຍາ ຊມ຺ພຸທີໂປ ປຎ຺ຎາຍຕິ, ຕໂຕ ຜລໍ ຄເຫຕ຺ວາ ປຐມຕຣໍ ອາຄນ຺ຕ຺ວາ ອຄ຺ຍາຄາເຣ ນິສີທິສ຺ສຕິ, ນ ຕ຺ເວວ ຈ ໂຂ ອຣຫາ ຍຖາ ອຫ’’ນ຺ຕິ. ອຖ ໂຂ ຠຄວາ ອຸຣຸເວລກສ຺ສປສ຺ສ ຊຏິລສ຺ສ ຠຕ຺ຕໍ ຠຸຎ຺ຊິຕ຺ວາ ຕສ຺ມິໍເຍວ ວນສຓ຺ເຑ ວິຫາສິ.

ອຖ ໂຂ ອຸຣຸເວລກສ຺ສໂປ ຊຏິໂລ ຕສ຺ສາ ຣຕ຺ຕິຍາ ອຈ຺ຈເຍນ ເຍນ ຠຄວາ ເຕນຸປສງ຺ກມິ; ອຸປສງ຺ກມິຕ຺ວາ ຠຄວໂຕ ກາລໍ ອາໂຣເຈສິ – ‘‘ກາໂລ, ມຫາສມຓ, ນິຏ຺ຐິຕໍ ຠຕ຺ຕ’’ນ຺ຕິ. ‘‘ຄຈ຺ຉ ຕ຺ວໍ, ກສ຺ສປ, ອາຍາມຫ’’ນ຺ຕິ ອຸຣຸເວລກສ຺ສປໍ ຊຏິລໍ ອຸຍ຺ໂຍເຊຕ຺ວາ ຍາຍ ຊມ຺ພຸຍາ ຊມ຺ພຸທີໂປ ປຎ຺ຎາຍຕິ, ຕສ຺ສາ ອວິທູເຣ ອມ຺ໂພ…ເປ… ຕສ຺ສາ ອວິທູເຣ ອາມລກີ…ເປ… ຕສ຺ສາ ອວິທູເຣ ຫຣີຕກີ…ເປ… ຕາວຕິໍສໍ ຄນ຺ຕ຺ວາ ປາຣິຈ຺ຉຕ຺ຕກປຸປ຺ຜໍ ຄເຫຕ຺ວາ ປຐມຕຣໍ ອາຄນ຺ຕ຺ວາ ອຄ຺ຍາຄາເຣ ນິສີທິ. ອທ຺ທສາ ໂຂ ອຸຣຸເວລກສ຺ສໂປ ຊຏິໂລ ຠຄວນ຺ຕໍ ອຄ຺ຍາຄາເຣ ນິສິນ຺ນໍ, ທິສ຺ວານ ຠຄວນ຺ຕໍ ເອຕທໂວຈ – ‘‘ກຕເມນ ຕ຺ວໍ, ມຫາສມຓ, ມຄ຺ເຄນ ອາຄໂຕ, ອຫໍ ຕຍາ ປຐມຕຣໍ ປກ຺ກນ຺ໂຕ, ໂສ ຕ຺ວໍ ປຐມຕຣໍ ອາຄນ຺ຕ຺ວາ ອຄ຺ຍາຄາເຣ ນິສິນ຺ໂນ’’ຕິ? ‘‘ອິຘາຫໍ, ກສ຺ສປ, ຕໍ ອຸຍ຺ໂຍເຊຕ຺ວາ ຕາວຕິໍສໍ ຄນ຺ຕ຺ວາ ປາຣິຈ຺ຉຕ຺ຕກປຸປ຺ຜໍ ຄເຫຕ຺ວາ ປຐມຕຣໍ ອາຄນ຺ຕ຺ວາ ອຄ຺ຍາຄາເຣ ນິສິນ຺ໂນ. ອິທໍ ໂຂ, ກສ຺ສປ, ປາຣິຈ຺ຉຕ຺ຕກປຸປ຺ຜໍ ວຓ຺ຓສມ຺ປນ຺ນໍ ຄນ຺ຘສມ຺ປນ຺ນໍ, ສເຈ ອາກງ຺ຂສິ ຄຓ຺ຫາ’’ຕິ. ‘‘ອລໍ, ມຫາສມຓ, ຕ຺ວໍເຍວ ຕໍ ອຣຫສິ, ຕ຺ວໍເຍວ ຕໍ ຄຓ຺ຫາ’’ຕິ. ອຖ ໂຂ ອຸຣຸເວລກສ຺ສປສ຺ສ ຊຏິລສ຺ສ ເອຕທໂຫສິ – ‘‘ມຫິທ຺ຘິໂກ ໂຂ ມຫາສມໂຓ ມຫານຸຠາໂວ, ຍຕ຺ຣ ຫິ ນາມ ມໍ ປຐມຕຣໍ ອຸຍ຺ໂຍເຊຕ຺ວາ ຕາວຕິໍສໍ ຄນ຺ຕ຺ວາ ປາຣິຈ຺ຉຕ຺ຕກປຸປ຺ຜໍ ຄເຫຕ຺ວາ ປຐມຕຣໍ ອາຄນ຺ຕ຺ວາ ອຄ຺ຍາຄາເຣ ນິສີທິສ຺ສຕິ, ນ ຕ຺ເວວ ຈ ໂຂ ອຣຫາ ຍຖາ ອຫ’’ນ຺ຕິ.

ເຕນ ໂຂ ປນ ສມເຍນ ເຕ ຊຏິລາ ອຄ຺ຄິໍ ປຣິຈຣິຕຸກາມາ ນ ສກ຺ໂກນ຺ຕິ ກຏ຺ຐານິ ຜາເລຕຸໍ. ອຖ ໂຂ ເຕສໍ ຊຏິລານໍ ເອຕທໂຫສິ – ‘‘ນິສ຺ສໍສຍໍ ໂຂ ມຫາສມຓສ຺ສ ອິທ຺ຘານຸຠາໂວ ຍຖາ ມຍໍ ນ ສກ຺ໂກມ ກຏ຺ຐານິ ຜາເລຕຸ’’ນ຺ຕິ. ອຖ ໂຂ ຠຄວາ ອຸຣຸເວລກສ຺ສປໍ ຊຏິລໍ ເອຕທໂວຈ – ‘‘ຜາລິຍນ຺ຕຸ, ກສ຺ສປ, ກຏ຺ຐານີ’’ຕິ. ‘‘ຜາລິຍນ຺ຕຸ, ມຫາສມຓາ’’ຕິ. ສກິເທວ ປຎ຺ຈ ກຏ຺ຐສຕານິ ຜາລິຍິໍສຸ. ອຖ ໂຂ ອຸຣຸເວລກສ຺ສປສ຺ສ ຊຏິລສ຺ສ ເອຕທໂຫສິ – ‘‘ມຫິທ຺ຘິໂກ ໂຂ ມຫາສມໂຓ ມຫານຸຠາໂວ, ຍຕ຺ຣ ຫິ ນາມ ກຏ຺ຐານິປິ ຜາລິຍິສ຺ສນ຺ຕິ, ນ ຕ຺ເວວ ຈ ໂຂ ອຣຫາ ຍຖາ ອຫ’’ນ຺ຕິ.

ເຕນ ໂຂ ປນ ສມເຍນ ເຕ ຊຏິລາ ອຄ຺ຄິໍ ປຣິຈຣິຕຸກາມາ ນ ສກ຺ໂກນ຺ຕິ ອຄ຺ຄິໍ ອຸຊ຺ຊເລຕຸໍ. ອຖ ໂຂ ເຕສໍ ຊຏິລານໍ ເອຕທໂຫສິ – ‘‘ນິສ຺ສໍສຍໍ ໂຂ ມຫາສມຓສ຺ສ ອິທ຺ຘານຸຠາໂວ ຍຖາ ມຍໍ ນ ສກ຺ໂກມ ອຄ຺ຄິໍ ອຸຊ຺ຊເລຕຸ’’ນ຺ຕິ. ອຖ ໂຂ ຠຄວາ ອຸຣຸເວລກສ຺ສປໍ ຊຏິລໍ ເອຕທໂວຈ – ‘‘ອຸຊ຺ຊລິຍນ຺ຕຸ, ກສ຺ສປ, ອຄ຺ຄີ’’ຕິ. ‘‘ອຸຊ຺ຊລິຍນ຺ຕຸ, ມຫາສມຓາ’’ຕິ. ສກິເທວ ປຎ຺ຈ ອຄ຺ຄິສຕານິ ອຸຊ຺ຊລິຍິໍສຸ. ອຖ ໂຂ ອຸຣຸເວລກສ຺ສປສ຺ສ ຊຏິລສ຺ສ ເອຕທໂຫສິ – ‘‘ມຫິທ຺ຘິໂກ ໂຂ ມຫາສມໂຓ ມຫານຸຠາໂວ, ຍຕ຺ຣ ຫິ ນາມ ອຄ຺ຄີປິ ອຸຊ຺ຊລິຍິສ຺ສນ຺ຕິ, ນ ຕ຺ເວວ ຈ ໂຂ ອຣຫາ ຍຖາ ອຫ’’ນ຺ຕິ.

ເຕນ ໂຂ ປນ ສມເຍນ ເຕ ຊຏິລາ ອຄ຺ຄິໍ ປຣິຈຣິຕ຺ວາ ນ ສກ຺ໂກນ຺ຕິ ອຄ຺ຄິໍ ວິຊ຺ຌາເປຕຸໍ. ອຖ ໂຂ ເຕສໍ ຊຏິລານໍ ເອຕທໂຫສິ – ‘‘ນິສ຺ສໍສຍໍ ໂຂ ມຫາສມຓສ຺ສ ອິທ຺ຘານຸຠາໂວ ຍຖາ ມຍໍ ນ ສກ຺ໂກມ ອຄ຺ຄິໍ ວິຊ຺ຌາເປຕຸ’’ນ຺ຕິ. ອຖ ໂຂ ຠຄວາ ອຸຣຸເວລກສ຺ສປໍ ຊຏິລໍ ເອຕທໂວຈ – ‘‘ວິຊ຺ຌາຍນ຺ຕຸ, ກສ຺ສປ, ອຄ຺ຄີ’’ຕິ. ‘‘ວິຊ຺ຌາຍນ຺ຕຸ, ມຫາສມຓາ’’ຕິ. ສກິເທວ ປຎ຺ຈ ອຄ຺ຄິສຕານິ ວິຊ຺ຌາຍິໍສຸ. ອຖ ໂຂ ອຸຣຸເວລກສ຺ສປສ຺ສ ຊຏິລສ຺ສ ເອຕທໂຫສິ – ‘‘ມຫິທ຺ຘິໂກ ໂຂ ມຫາສມໂຓ ມຫານຸຠາໂວ, ຍຕ຺ຣ ຫິ ນາມ ອຄ຺ຄີປິ ວິຊ຺ຌາຍິສ຺ສນ຺ຕິ, ນ ຕ຺ເວວ ຈ ໂຂ ອຣຫາ ຍຖາ ອຫ’’ນ຺ຕິ.

ເຕນ ໂຂ ປນ ສມເຍນ ເຕ ຊຏິລາ ສີຕາສຸ ເຫມນ຺ຕິກາສຸ ຣຕ຺ຕີສຸ ອນ຺ຕຣຏ຺ຐກາສຸ ຫິມປາຕສມເຍ ນຊ຺ຊາ ເນຣຎ຺ຊຣາຍ ອຸມ຺ມຸຊ຺ຊນ຺ຕິປິ ນິມຸຊ຺ຊນ຺ຕິປິ ອຸມ຺ມຸຊ຺ຊນນິມຸຊ຺ຊນມ຺ປິ ກໂຣນ຺ຕິ. ອຖ ໂຂ ຠຄວາ ປຎ຺ຈມຕ຺ຕານິ ມນ຺ທາມຸຂິສຕານິ ອຠິນິມ຺ມິນິ ຍຕ຺ຖ ເຕ ຊຏິລາ ອຸຕ຺ຕຣິຕ຺ວາ ວິສິພ຺ເພສຸໍ. ອຖ ໂຂ ເຕສໍ ຊຏິລານໍ ເອຕທໂຫສິ – ‘‘ນິສ຺ສໍສຍໍ ໂຂ ມຫາສມຓສ຺ສ ອິທ຺ຘານຸຠາໂວ ຍຖຍິມາ ມນ຺ທາມຸຂິໂຍ ນິມ຺ມິຕາ’’ຕິ. ອຖ ໂຂ ອຸຣຸເວລກສ຺ສປສ຺ສ ຊຏິລສ຺ສ ເອຕທໂຫສິ – ‘‘ມຫິທ຺ຘິໂກ ໂຂ ມຫາສມໂຓ ມຫານຸຠາໂວ, ຍຕ຺ຣ ຫິ ນາມ ຕາວ ພຫູ ມນ຺ທາມຸຂິໂຍປິ ອຠິນິມ຺ມິນິສ຺ສຕິ, ນ ຕ຺ເວວ ຈ ໂຂ ອຣຫາ ຍຖາ ອຫ’’ນ຺ຕິ.

ເຕນ ໂຂ ປນ ສມເຍນ ມຫາ ອກາລເມໂຆ ປາວສ຺ສິ, ມຫາ ອຸທກວາຫໂກ ສຎ຺ຊາຍິ, ຍສ຺ມິໍ ປເທເສ ຠຄວາ ວິຫຣຕິ ໂສ ປເທໂສ ອຸທເກນ ນ ໂອຕ຺ຖໂຏ ໂຫຕິ. ອຖ ໂຂ ຠຄວໂຕ ເອຕທໂຫສິ – ‘‘ຍໍນູນາຫໍ ສມນ຺ຕາ ອຸທກໍ ອຸສ຺ສາເຣຕ຺ວາ ມຊ຺ເຌ ເຣຓຸຫຕາຍ ຠູມິຍາ ຈງ຺ກເມຍ຺ຍ’’ນ຺ຕິ. ອຖ ໂຂ ຠຄວາ ສມນ຺ຕາ ອຸທກໍ ອຸສ຺ສາເຣຕ຺ວາ ມຊ຺ເຌ ເຣຓຸຫຕາຍ ຠູມິຍາ ຈງ຺ກມິ. ອຖ ໂຂ ອຸຣຸເວລກສ຺ສໂປ ຊຏິໂລ ‘‘ມາເຫວ ໂຂ ມຫາສມໂຓ ອຸທເກນ ວູຬ຺ໂຫ ອໂຫສີ’’ຕິ ນາວາຍ ສມ຺ພຫຸເລຫິ ຊຏິເລຫິ ສທ຺ຘິໍ ຍສ຺ມິໍ ປເທເສ ຠຄວາ ວິຫຣຕິ, ຕໍ ປເທສໍ ອຄມາສິ. ອທ຺ທສາ ໂຂ ອຸຣຸເວລກສ຺ສໂປ ຊຏິໂລ ຠຄວນ຺ຕໍ ສມນ຺ຕາ ອຸທກໍ ອຸສ຺ສາເຣຕ຺ວາ ມຊ຺ເຌ ເຣຓຸຫຕາຍ ຠູມິຍາ ຈງ຺ກມນ຺ຕໍ, ທິສ຺ວານ ຠຄວນ຺ຕໍ ເອຕທໂວຈ – ‘‘ອິທໍ ນຸ ຕ຺ວໍ, ມຫາສມຓາ’’ຕິ. ‘‘ອຍມຫມສ຺ມິ, ກສ຺ສປາ’’ຕິ ຠຄວາ ເວຫາສໍ ອພ຺ຠຸຄ຺ຄນ຺ຕ຺ວາ ນາວາຍ ປຈ຺ຈຸຏ຺ຐາສິ. ອຖ ໂຂ ອຸຣຸເວລກສ຺ສປສ຺ສ ຊຏິລສ຺ສ ເອຕທໂຫສິ – ‘‘ມຫິທ຺ຘິໂກ ໂຂ ມຫາສມໂຓ ມຫານຸຠາໂວ, ຍຕ຺ຣ ຫິ ນາມ ອຸທກມ຺ປິ ນ ປວາຫິສ຺ສຕິ, ນ ຕ຺ເວວ ຈ ໂຂ ອຣຫາ ຍຖາ ອຫ’’ນ຺ຕິ.

ອຖ ໂຂ ຠຄວໂຕ ເອຕທໂຫສິ – ‘‘ຈິຣມ຺ປິ ໂຂ ອິມສ຺ສ ໂມຆປຸຣິສສ຺ສ ເອວໍ ຠວິສ຺ສຕິ ‘ມຫິທ຺ຘິໂກ ໂຂ ມຫາສມໂຓ ມຫານຸຠາໂວ, ນ ຕ຺ເວວ ຈ ໂຂ ອຣຫາ ຍຖາ ອຫ’ນ຺ຕິ, ຍໍນູນາຫໍ ອິມໍ ຊຏິລໍ ສໍເວເຊຍ຺ຍ’’ນ຺ຕິ. ອຖ ໂຂ ຠຄວາ ອຸຣຸເວລກສ຺ສປໍ ຊຏິລໍ ເອຕທໂວຈ – ‘‘ເນວ ຈ ໂຂ ຕ຺ວໍ, ກສ຺ສປ, ອຣຫາ, ນາປິ ອຣຫຕ຺ຕມຄ຺ຄສມາປນ຺ໂນ, ສາປິ ເຕ ປຏິປທາ ນຕ຺ຖິ, ຍາຍ ຕ຺ວໍ ອຣຫາ ວາ ອສ຺ສສິ ອຣຫຕ຺ຕມຄ຺ຄໍ ວາ ສມາປນ຺ໂນ’’ຕິ. ອຖ ໂຂ ອຸຣຸເວລກສ຺ສໂປ ຊຏິໂລ ຠຄວໂຕ ປາເທສຸ ສິຣສາ ນິປຕິຕ຺ວາ ຠຄວນ຺ຕໍ ເອຕທໂວຈ – ‘‘ລເຠຍ຺ຍາຫໍ, ຠນ຺ເຕ, ຠຄວໂຕ ສນ຺ຕິເກ ປພ຺ພຊ຺ຊໍ, ລເຠຍ຺ຍໍ ອຸປສມ຺ປທ’’ນ຺ຕິ. ‘‘ຕ຺ວໍ ໂຂສິ, ກສ຺ສປ, ປຎ຺ຈນ຺ນໍ ຊຏິລສຕານໍ ນາຍໂກ ວິນາຍໂກ ອຄ຺ໂຄ ປມຸໂຂ ປາໂມກ຺ໂຂ, ເຕປິ ຕາວ ອປໂລເກຫິ, ຍຖາ ເຕ ມຎ຺ຎິສ຺ສນ຺ຕິ, ຕຖາ ເຕ ກຣິສ຺ສນ຺ຕີ’’ຕິ. ອຖ ໂຂ ອຸຣຸເວລກສ຺ສໂປ ຊຏິໂລ ເຍນ ເຕ ຊຏິລາ ເຕນຸປສງ຺ກມິ; ອຸປສງ຺ກມິຕ຺ວາ ເຕ ຊຏິເລ ເອຕທໂວຈ – ‘‘ອິຈ຺ຉາມຫໍ, ໂຠ, ມຫາສມເຓ ພ຺ຣຫ຺ມຈຣິຍໍ ຈຣິຕຸໍ, ຍຖາ ຠວນ຺ໂຕ ມຎ຺ຎນ຺ຕິ ຕຖາ ກໂຣນ຺ຕູ’’ຕິ. ‘‘ຈິຣປຏິກາ ມຍໍ, ໂຠ, ມຫາສມເຓ ອຠິປ຺ປສນ຺ນາ, ສເຈ ຠວໍ ມຫາສມເຓ ພ຺ຣຫ຺ມຈຣິຍໍ ຈຣິສ຺ສຕິ, ສພ຺ເພວ ມຍໍ ມຫາສມເຓ ພ຺ຣຫ຺ມຈຣິຍໍ ຈຣິສ຺ສາມາ’’ຕິ. ອຖ ໂຂ ເຕ ຊຏິລາ ເກສມິສ຺ສໍ ຊຏາມິສ຺ສໍ ຂາຣິກາຊມິສ຺ສໍ ອຄ຺ຄິຫຸຕມິສ຺ສໍ ອຸທເກ ປວາເຫຕ຺ວາ ເຍນ ຠຄວາ ເຕນຸປສງ຺ກມິໍສຸ; ອຸປສງ຺ກມິຕ຺ວາ ຠຄວໂຕ ປາເທສຸ ສິຣສາ ນິປຕິຕ຺ວາ ຠຄວນ຺ຕໍ ເອຕທໂວຈຸໍ – ‘‘ລເຠຍ຺ຍາມ ມຍໍ, ຠນ຺ເຕ, ຠຄວໂຕ ສນ຺ຕິເກ ປພ຺ພຊ຺ຊໍ, ລເຠຍ຺ຍາມ ອຸປສມ຺ປທ’’ນ຺ຕິ. ‘‘ເອຖ, ຠິກ຺ຂໂວ’’ຕິ ຠຄວາ ອໂວຈ – ‘‘ສ຺ວາກ຺ຂາໂຕ ຘມ຺ໂມ, ຈຣຖ ພ຺ຣຫ຺ມຈຣິຍໍ ສມ຺ມາ ທຸກ຺ຂສ຺ສ ອນ຺ຕກິຣິຍາຍາ’’ຕິ. ສາວ ເຕສໍ ອາຍສ຺ມນ຺ຕານໍ ອຸປສມ຺ປທາ ອໂຫສິ.

ອທ຺ທສາ ໂຂ ນທີກສ຺ສໂປ ຊຏິໂລ ເກສມິສ຺ສໍ ຊຏາມິສ຺ສໍ ຂາຣິກາຊມິສ຺ສໍ ອຄ຺ຄິຫຸຕມິສ຺ສໍ ອຸທເກ ວຸຍ຺ຫມາເນ, ທິສ຺ວານສ຺ສ ເອຕທໂຫສິ – ‘‘ມາເຫວ ເມ ຠາຕຸໂນ ອຸປສຄ຺ໂຄ ອໂຫສີ’’ຕິ, ຊຏິເລ ປາເຫສິ – ‘‘ຄຈ຺ຉຖ ເມ ຠາຕຣໍ ຊານາຖາ’’ຕິ, ສາມຎ຺ຈ ຕີຫິ ຊຏິລສເຕຫິ ສທ຺ຘິໍ ເຍນາຍສ຺ມາ ອຸຣຸເວລກສ຺ສໂປ ເຕນຸປສງ຺ກມິ; ອຸປສງ຺ກມິຕ຺ວາ ອາຍສ຺ມນ຺ຕໍ ອຸຣຸເວລກສ຺ສປໍ ເອຕທໂວຈ – ‘‘ອິທໍ ນຸ ໂຂ, ກສ຺ສປ, ເສຍ຺ໂຍ’’ຕິ? ‘‘ອາມາວຸໂສ, ອິທໍ ເສຍ຺ໂຍ’’ຕິ. ອຖ ໂຂ ເຕ ຊຏິລາ ເກສມິສ຺ສໍ ຊຏາມິສ຺ສໍ ຂາຣິກາຊມິສ຺ສໍ ອຄ຺ຄິຫຸຕມິສ຺ສໍ ອຸທເກ ປວາເຫຕ຺ວາ ເຍນ ຠຄວາ ເຕນຸປສງ຺ກມິໍສຸ; ອຸປສງ຺ກມິຕ຺ວາ ຠຄວໂຕ ປາເທສຸ ສິຣສາ ນິປຕິຕ຺ວາ ຠຄວນ຺ຕໍ ເອຕທໂວຈຸໍ – ‘‘ລເຠຍ຺ຍາມ ມຍໍ, ຠນ຺ເຕ, ຠຄວໂຕ ສນ຺ຕິເກ ປພ຺ພຊ຺ຊໍ, ລເຠຍ຺ຍາມ ອຸປສມ຺ປທ’’ນ຺ຕິ. ‘‘ເອຖ, ຠິກ຺ຂໂວ’’ຕິ ຠຄວາ ອໂວຈ – ‘‘ສ຺ວາກ຺ຂາໂຕ ຘມ຺ໂມ, ຈຣຖ ພ຺ຣຫ຺ມຈຣິຍໍ ສມ຺ມາ ທຸກ຺ຂສ຺ສ ອນ຺ຕກິຣິຍາຍາ’’ຕິ. ສາວ ເຕສໍ ອາຍສ຺ມນ຺ຕານໍ ອຸປສມ຺ປທາ ອໂຫສິ.

ອທ຺ທສາ ໂຂ ຄຍາກສ຺ສໂປ ຊຏິໂລ ເກສມິສ຺ສໍ ຊຏາມິສ຺ສໍ ຂາຣິກາຊມິສ຺ສໍ ອຄ຺ຄິຫຸຕມິສ຺ສໍ ອຸທເກ ວຸຍ຺ຫມາເນ, ທິສ຺ວານສ຺ສ ເອຕທໂຫສິ – ‘‘ມາເຫວ ເມ ຠາຕູນໍ ອຸປສຄ຺ໂຄ ອໂຫສີ’’ຕິ, ຊຏິເລ ປາເຫສິ – ‘‘ຄຈ຺ຉຖ ເມ ຠາຕໂຣ ຊານາຖາ’’ຕິ, ສາມຎ຺ຈ ທ຺ວີຫິ ຊຏິລສເຕຫິ ສທ຺ຘິໍ ເຍນາຍສ຺ມາ ອຸຣຸເວລກສ຺ສໂປ ເຕນຸປສງ຺ກມິ; ອຸປສງ຺ກມິຕ຺ວາ ອາຍສ຺ມນ຺ຕໍ ອຸຣຸເວລກສ຺ສປໍ ເອຕທໂວຈ – ‘‘ອິທໍ ນຸ ໂຂ, ກສ຺ສປ, ເສຍ຺ໂຍ’’ຕິ? ‘‘ອາມາວຸໂສ, ອິທໍ ເສຍ຺ໂຍ’’ຕິ. ອຖ ໂຂ ເຕ ຊຏິລາ ເກສມິສ຺ສໍ ຊຏາມິສ຺ສໍ ຂາຣິກາຊມິສ຺ສໍ ອຄ຺ຄິຫຸຕມິສ຺ສໍ ອຸທເກ ປວາເຫຕ຺ວາ ເຍນ ຠຄວາ ເຕນຸປສງ຺ກມິໍສຸ; ອຸປສງ຺ກມິຕ຺ວາ ຠຄວໂຕ ປາເທສຸ ສິຣສາ ນິປຕິຕ຺ວາ ຠຄວນ຺ຕໍ ເອຕທໂວຈຸໍ – ‘‘ລເຠຍ຺ຍາມ ມຍໍ, ຠນ຺ເຕ, ຠຄວໂຕ ສນ຺ຕິເກ ປພ຺ພຊ຺ຊໍ, ລເຠຍ຺ຍາມ ອຸປສມ຺ປທ’’ນ຺ຕິ. ‘‘ເອຖ, ຠິກ຺ຂໂວ’’ຕິ, ຠຄວາ ອໂວຈ – ‘‘ສ຺ວາກ຺ຂາໂຕ ຘມ຺ໂມ, ຈຣຖ ພ຺ຣຫ຺ມຈຣິຍໍ ສມ຺ມາ ທຸກ຺ຂສ຺ສ ອນ຺ຕກິຣິຍາຍາ’’ຕິ. ສາວ ເຕສໍ ອາຍສ຺ມນ຺ຕານໍ ອຸປສມ຺ປທາ ອໂຫສິ.

‘‘ຠຄວໂຕ ອຘິຏ຺ຐາເນນ ປຎ຺ຈ ກຏ຺ຐສຕານິ ນ ຜາລິຍິໍສຸ, ຜາລິຍິໍສຸ, ອຄ຺ຄີ ນ ອຸຊ຺ຊລິຍິໍສຸ, ອຸຊ຺ຊລິຍິໍສຸ, ນ ວິຊ຺ຌາຍິໍສຸ, ວິຊ຺ຌາຍິໍສຸ, ປຎ຺ຈ ມນ຺ທາມຸຂິສຕານິ ອຠິນິມ຺ມິນິ, ເອເຕນ ນເຍນ ອຑ຺ຒຸຑ຺ຒປາຏິຫາຣິຍສຫສ຺ສານິ ໂຫນ຺ຕິ.

‘‘ອຖ ໂຂ ຠຄວາ ອຸຣຸເວລາຍໍ ຍຖາຠິຣນ຺ຕໍ ວິຫຣິຕ຺ວາ ເຍນ ຄຍາສີສໍ ເຕນ ຈາຣິກໍ ປກ຺ກາມິ ມຫຕາ ຠິກ຺ຂຸສງ຺ເຆນ ສທ຺ຘິໍ ສຫສ຺ເສນ ສພ຺ເພເຫວ ປຸຣາຓຊຏິເລຫິ. ຕຕ຺ຣ ສຸທໍ ຠຄວາ ຄຍາຍໍ ວິຫຣຕິ ຄຍາສີເສ ສທ຺ຘິໍ ຠິກ຺ຂຸສຫສ຺ເສນ. ຕຕ຺ຣ ໂຂ ຠຄວາ ຠິກ຺ຂຸ ອາມນ຺ເຕສິ (ສໍ. ນິ. ໔.໒໘) – ‘ສພ຺ພໍ, ຠິກ຺ຂເວ, ອາທິຕ຺ຕໍ, ກິຎ຺ຈ, ຠິກ຺ຂເວ, ສພ຺ພໍ ອາທິຕ຺ຕໍ, ຈກ຺ຂຸ, ຠິກ຺ຂເວ, ອາທິຕ຺ຕໍ, ຣູປາ ອາທິຕ຺ຕາ, ຈກ຺ຂຸວິຎ຺ຎາຓໍ ອາທິຕ຺ຕໍ, ຈກ຺ຂຸສມ຺ຜສ຺ໂສ ອາທິຕ຺ໂຕ, ຍມິທໍ ຈກ຺ຂຸສມ຺ຜສ຺ສປຈ຺ຈຍາ ອຸປ຺ປຊ຺ຊຕິ ເວທຍິຕໍ ສຸຂໍ ວາ ທຸກ຺ຂໍ ວາ ອທຸກ຺ຂມສຸຂໍ ວາ ຕມ຺ປິ ອາທິຕ຺ຕໍ. ເກນ ອາທິຕ຺ຕໍ, ຣາຄຄ຺ຄິນາ ໂທສຄ຺ຄິນາ ໂມຫຄ຺ຄິນາ ອາທິຕ຺ຕໍ, ຊາຕິຍາ ຊຣາຍ ມຣເຓນ ໂສເກຫິ ປຣິເທເວຫິ ທຸກ຺ເຂຫິ ໂທມນສ຺ເສຫິ ອຸປາຍາເສຫິ ອາທິຕ຺ຕນ຺ຕິ ວທາມິ? ໂສຕໍ ອາທິຕ຺ຕໍ, ສທ຺ທາ ອາທິຕ຺ຕາ…ເປ… ຆານໍ ອາທິຕ຺ຕໍ, ຄນ຺ຘາ ອາທິຕ຺ຕາ…ເປ… ຊິວ຺ຫາ ອາທິຕ຺ຕາ, ຣສາ ອາທິຕ຺ຕາ…ເປ… ກາໂຍ ອາທິຕ຺ໂຕ, ໂຜຏ຺ຐພ຺ພາ ອາທິຕ຺ຕາ…ເປ… ມໂນ ອາທິຕ຺ໂຕ, ຘມ຺ມາ ອາທິຕ຺ຕາ, ມໂນວິຎ຺ຎາຓໍ ອາທິຕ຺ຕໍ, ມໂນສມ຺ຜສ຺ໂສ ອາທິຕ຺ໂຕ, ຍມິທໍ ມໂນສມ຺ຜສ຺ສປຈ຺ຈຍາ ອຸປ຺ປຊ຺ຊຕິ ເວທຍິຕໍ ສຸຂໍ ວາ ທຸກ຺ຂໍ ວາ ອທຸກ຺ຂມສຸຂໍ ວາ ຕມ຺ປິ ອາທິຕ຺ຕໍ. ເກນ ອາທິຕ຺ຕໍ, ຣາຄຄ຺ຄິນາ ໂທສຄ຺ຄິນາ ໂມຫຄ຺ຄິນາ ອາທິຕ຺ຕໍ, ຊາຕິຍາ ຊຣາຍ ມຣເຓນ ໂສເກຫິ ປຣິເທເວຫິ ທຸກ຺ເຂຫິ ໂທມນສ຺ເສຫິ ອຸປາຍາເສຫິ ອາທິຕ຺ຕ’’’ນ຺ຕິ ວທາມິ.

‘‘ເອວໍ ປສ຺ສໍ, ຠິກ຺ຂເວ, ສຸຕວາ ອຣິຍສາວໂກ ຈກ຺ຂຸສ຺ມິມ຺ປິ ນິພ຺ພິນ຺ທຕິ, ຣູເປສຸປິ ນິພ຺ພິນ຺ທຕິ, ຈກ຺ຂຸວິຎ຺ຎາເຓປິ ນິພ຺ພິນ຺ທຕິ, ຈກ຺ຂຸສມ຺ຜສ຺ເສປິ ນິພ຺ພິນ຺ທຕິ, ຍມິທໍ ຈກ຺ຂຸສມ຺ຜສ຺ສປຈ຺ຈຍາ ອຸປ຺ປຊ຺ຊຕິ ເວທຍິຕໍ ສຸຂໍ ວາ ທຸກ຺ຂໍ ວາ ອທຸກ຺ຂມສຸຂໍ ວາ ຕສ຺ມິມ຺ປິ ນິພ຺ພິນ຺ທຕິ. ໂສຕສ຺ມິມ຺ປິ ນິພ຺ພິນ຺ທຕິ, ສທ຺ເທສຸປິ ນິພ຺ພິນ຺ທຕິ…ເປ… ຆານສ຺ມິມ຺ປິ ນິພ຺ພິນ຺ທຕິ, ຄນ຺ເຘສຸປິ ນິພ຺ພິນ຺ທຕິ…ເປ… ຊິວ຺ຫາຍປິ ນິພ຺ພິນ຺ທຕິ, ຣເສສຸປິ ນິພ຺ພິນ຺ທຕິ…ເປ… ກາຍສ຺ມິມ຺ປິ ນິພ຺ພິນ຺ທຕິ, ໂຜຏ຺ຐພ຺ເພສຸປິ ນິພ຺ພິນ຺ທຕິ…ເປ… ມນສ຺ມິມ຺ປິ ນິພ຺ພິນ຺ທຕິ, ຘມ຺ເມສຸປິ ນິພ຺ພິນ຺ທຕິ, ມໂນວິຎ຺ຎາເຓປິ ນິພ຺ພິນ຺ທຕິ, ມໂນສມ຺ຜສ຺ເສປິ ນິພ຺ພິນ຺ທຕິ, ຍມິທໍ ມໂນສມ຺ຜສ຺ສປຈ຺ຈຍາ ອຸປ຺ປຊ຺ຊຕິ ເວທຍິຕໍ ສຸຂໍ ວາ ທຸກ຺ຂໍ ວາ ອທຸກ຺ຂມສຸຂໍ ວາ ຕສ຺ມິມ຺ປິ ນິພ຺ພິນ຺ທຕິ. ນິພ຺ພິນ຺ທໍ ວິຣຊ຺ຊຕິ, ວິຣາຄາ ວິມຸຈ຺ຈຕິ, ວິມຸຕ຺ຕສ຺ມິໍ ວິມຸຕ຺ຕມິຕິ ຎາຓໍ ໂຫຕິ, ‘ຂີຓາ ຊາຕິ, ວຸສິຕໍ ພ຺ຣຫ຺ມຈຣິຍໍ, ກຕໍ ກຣຓີຍໍ, ນາປຣໍ ອິຕ຺ຖຕ຺ຕາຍາ’ຕິ ປຊານາຕີ’’ຕິ.

ອິມສ຺ມິຎ຺ຈ ປນ ເວຍ຺ຍາກຣຓສ຺ມິໍ ຠຎ຺ຎມາເນ ຕສ຺ສ ຠິກ຺ຂຸສຫສ຺ສສ຺ສ ອນຸປາທາຍ ອາສເວຫິ ຈິຕ຺ຕານິ ວິມຸຈ຺ຈິໍສຸ.

໒໙. ເອວໍ ອາທິຕ຺ຕປຣິຍາຍເທສນໍ ສຸຕ຺ວາ ສຫ ປຏິສມ຺ຠິທາຫິ ອຣຫຕ຺ຕໍ ສມ຺ປຕ຺ໂຕ ນທີກສ຺ສໂປ ເຖໂຣ ໂສມນສ຺ສຊາໂຕ ອຕ຺ຕໂນ ປຸພ຺ພຈຣິຕາປທານໍ ປກາເສນ຺ໂຕ ປທຸມຸຕ຺ຕຣສ຺ສ ຠຄວໂຕຕິອາທິມາຫ. ຕຕ຺ຖ ອຄ຺ຄຜລນ຺ຕິ ອຸຕ຺ຕມຜລໍ, ອຕ຺ຕນາ ໂຣປິຕອມ຺ພຣຸກ຺ຂສ຺ສ ອາທິມ຺ຫິ ຄຫິຕຜລໍ ວາ. ເສສໍ ສຸວິຎ຺ເຎຍ຺ຍເມວາຕິ.

ນທີກສ຺ສປຕ຺ເຖຣອປທານວຓ຺ຓນາ ສມຕ຺ຕາ.

໓. ຄຍາກສ຺ສປຕ຺ເຖຣອປທານວຓ຺ຓນາ

ຕຕິຍາປທາເນ ອຊິນຈມ຺ມວຕ຺ໂຖຫນ຺ຕິອາທິກໍ ອາຍສ຺ມໂຕ ຄຍາກສ຺ສປຕ຺ເຖຣສ຺ສ ອປທານໍ. ອຍມ຺ປິ ປຸຣິມພຸທ຺ເຘສຸ ກຕາຘິກາໂຣ ຕຕ຺ຖ ຕຕ຺ຖ ຠເວ ວິວຏ຺ຏູປນິສ຺ສຍໍ ກຸສລໍ ອຸປຈິນນ຺ໂຕ ອິໂຕ ເອກຕິໍສກປ຺ເປ ສິຂິສ຺ສ ຠຄວໂຕ ກາເລ ກຸລເຄເຫ ນິພ຺ພຕ຺ໂຕ ວິຎ຺ຎຸຕໍ ປຕ຺ໂຕ ນິສ຺ສຣຓຊ຺ຌາສຍຕາຍ ຆຣາວາສໍ ປຫາຍ ຕາປສປພ຺ພຊ຺ຊໍ ປພ຺ພຊິຕ຺ວາ ອຣຎ຺ຎາຍຕເນ ອສ຺ສມໍ ມາເປຕ຺ວາ ວນມູລຜລາຫາໂຣ ວສຕິ. ເຕນ ຈ ສມເຍນ ຠຄວາ ເອໂກ ອທຸຕິໂຍ ຕສ຺ສ ອສ຺ສມສມີເປນາຄຈ຺ຉິ, ໂສ ຠຄວນ຺ຕໍ ທິສ຺ວາ ປສນ຺ນມານໂສ ອຸປສງ຺ກມິຕ຺ວາ ວນ຺ທິຕ຺ວາ ເອກມນ຺ຕໍ ຐິໂຕ ເວລໍ ໂອໂລເກນ຺ໂຕ ມໂນຫຣານິ ໂກລຜລານິ ສຕ຺ຖຸ ອຸປເນສິ. ໂສ ເຕນ ປຸຎ຺ຎກມ຺ເມນ ເທວມນຸສ຺ເສສຸ ສໍສຣນ຺ໂຕ ອິມສ຺ມິໍ ພຸທ຺ຘຸປ຺ປາເທ ພ຺ຣາຫ຺ມຓກຸເລ ນິພ຺ພຕ຺ຕິຕ຺ວາ ວຍປ຺ປຕ຺ໂຕ ນິສ຺ສຣຓຊ຺ຌາສຍຕາຍ ຆຣາວາສໍ ປຫາຍ ຕາປສປພ຺ພຊ຺ຊໍ ປພ຺ພຊິຕ຺ວາ ທ຺ວີຫິ ຕາປສສເຕຫິ ສທ຺ຘິໍ ຄຍາຍ ວິຫຣຕິ. ຄຍາຍ ວສນໂຕ ຫິສ຺ສ ກສ຺ສປໂຄຕ຺ຕຕາຍ ຈ ຄຍາກສ຺ສໂປຕິ ສມຎ຺ຎາ ອໂຫສິ. ໂສ ຠຄວໂຕ ສທ຺ຘິໍ ປຣິສາຍ ເອຫິຠິກ຺ຂູປສມ຺ປທໍ ທຕ຺ວາ ນທີກສ຺ສປສ຺ສ ວຸຕ຺ຕນເຍນ ອາທິຕ຺ຕປຣິຍາຍ ເທສນາຍ ໂອວທິຍມາໂນ ອຣຫຕ຺ເຕ ປຕິຏ຺ຐາສິ.

໓໕. ໂສ ອຣຫຕ຺ຕໍ ປຕ຺ວາ ໂສມນສ຺ສຊາໂຕ ອຕ຺ຕໂນ ປຸພ຺ພຈຣິຕາປທານໍ ປກາເສນ຺ໂຕ ອຊິນຈມ຺ມວຕ຺ໂຖຫນ຺ຕິອາທິມາຫ. ຕຕ຺ຖ ອຊິນຈມ຺ມວຕ຺ໂຖຕິ ຕາປສປພ຺ພຊິຕຕ຺ຕາ ອຊິນຈມ຺ມນິວາສນປາວຸຣໂຓຕິ ອຕ຺ໂຖ. ຂາຣິຠາຣຘໂຣຕິ ຕາປສກາເລ ຕາປສປຣິກ຺ຂາຣປຣິປຸຓ຺ຓກາຊຘໂຣຕິ ອຕ຺ໂຖ. ຂາຣິກຕາປສປຣິກ຺ຂາເຣ ປູເຣຕ຺ວາ. ໂກລໍ ອຫາສິ ອສ຺ສມນ຺ຕິ ໂກລຜລໍ ອສ຺ສເມ ປູເຣຕ຺ວາ ອສ຺ສເມ ນິສິນ຺ໂນຕິ ອຕ຺ໂຖ. ອໂຄປຍິນ຺ຕິ ປາເຐ ໂກລຜລໍ ປຣິເຍສິຕ຺ວາ ອສ຺ສມໍ ໂຄເປສິໍ ຣກ຺ຂິນ຺ຕິ ອຕ຺ໂຖ. ເສສໍ ສພ຺ພໍ ອຸຕ຺ຕານຕ຺ຖເມວາຕິ.

ຄຍາກສ຺ສປຕ຺ເຖຣອປທານວຓ຺ຓນາ ສມຕ຺ຕາ.

໔. ກິມິລຕ຺ເຖຣອປທານວຓ຺ຓນາ

ຈຕຸຕ຺ຖາປທາເນ ນິພ຺ພຸເຕ ກກຸສນ຺ຘມ຺ຫີຕິອາທິກໍ ອາຍສ຺ມໂຕ ກິມິລຕ຺ເຖຣສ຺ສ ອປທານໍ. ອຍມ຺ປິ ປຸຣິມພຸທ຺ເຘສຸ ກຕາຘິກາໂຣ ຕຕ຺ຖ ຕຕ຺ຖ ຠເວ ວິວຏ຺ຏູປນິສ຺ສຍານິ ປຸຎ຺ຎານິ ອຸປຈິນນ຺ໂຕ ກກຸສນ຺ຘສ຺ສ ຠຄວໂຕ ກາເລ ກຸລເຄເຫ ນິພ຺ພຕ຺ຕິຕ຺ວາ ວິຎ຺ຎຸຕໍ ປຕ຺ໂຕ ປຣິນິພ຺ພຸເຕ ສຕ຺ຖຣິ ຕສ຺ສ ຘາຕຸໂຍ ອຸທ຺ທິສ຺ສ ສລລມາລາຫິ ມຓ຺ຑປໍ ກາເຣຕ຺ວາ ປູຊໍ ອກາສິ. ໂສ ເຕນ ປຸຎ຺ຎກມ຺ເມນ ຕາວຕິໍເສສຸ ອຸປ຺ປຊ຺ຊິຕ຺ວາ ອປຣາປຣໍ ເທວມນຸສ຺ເສສຸ ສໍສຣນ຺ໂຕ ອິມສ຺ມິໍ ພຸທ຺ຘຸປ຺ປາເທ ກປິລວຕ຺ຖຸນຄເຣ ສກ຺ຍຣາຊກຸເລ ນິພ຺ພຕ຺ຕິຕ຺ວາ ກິມິໂລຕິ ຕສ຺ສ ນາມໍ ອກາສິ. ໂສ ວຍປ຺ປຕ຺ໂຕ ໂຠຄສມ຺ປຕ຺ຕິຍາ ປມຕ຺ໂຕ ວິຫຣຕິ. ຕສ຺ສ ຎາຓປຣິປາກໍ ຎຕ຺ວາ ສໍເວຄຊນນຕ຺ຖໍ ອນຸປິຍາຍໍ ວິຫຣນ຺ໂຕ ສຕ຺ຖາ ປຐມໂຍພ຺ພເນ ຐິຕໍ ຣມຓີຍໍ ອິຕ຺ຖິຣູປໍ ອຠິນິມ຺ມິນິຕ຺ວາ ປຸຣໂຕ ທສ຺ເສຕ຺ວາ ປຸນ ອນຸກ຺ກເມນ ຍຖາ ຊຣາໂຣຄວິປຕ຺ຕີຫິ ອຠິຠູຕາ ທິສ຺ສຕິ, ຕຖາ ອກາສິ. ຕໍ ທິສ຺ວາ ກິມິລກຸມາໂຣ ອຕິວິຍ ສໍເວຄຊາໂຕ ອຕ຺ຕໂນ ສໍເວຄໍ ປກາເສນ຺ໂຕ ຠຄວໂຕ ປາກຏໍ ກຕ຺ວາ ລທ຺ຘານຸສາສໂນ ອຣຫຕ຺ຕໍ ປາປຸຓິ.

໔໒. ໂສ ອຣຫຕ຺ຕໍ ປຕ຺ວາ ໂສມນສ຺ສຊາໂຕ ອຕ຺ຕໂນ ປຸພ຺ພຈຣິຕາປທານໍ ປກາເສນ຺ໂຕ ນິພ຺ພຸເຕ ກກຸສນ຺ຘມ຺ຫີຕິອາທິມາຫ. ພ຺ຣາຫ຺ມຓມ຺ຫິ ວຸສີມຕີຕິ ປຎ຺ຈຫິ ວສິຕາຫິ ວສິປ຺ປຕ຺ຕມ຺ຫິ ຠຄວຕິ. ພ຺ຣາຫ຺ມຓສ຺ສ ສພ຺ພຄຸຓຄເຓຫິ ມຓ຺ຑິຕຕ຺ຕາ ອຠິວູຬ຺ຫີຕຕ຺ຕາ ພ຺ຣາຫ຺ມຓມ຺ຫິ ກກຸສນ຺ເຘ ຠຄວຕິ ປຣິນິພ຺ພຸເຕຕິ ອຕ຺ໂຖ. ເສສໍ ສພ຺ພໍ ອຸຕ຺ຕານເມວາຕິ.

ກິມິລຕ຺ເຖຣອປທານວຓ຺ຓນາ ສມຕ຺ຕາ.

໕. ວຊ຺ຊິປຸຕ຺ຕຕ຺ເຖຣອປທານວຓ຺ຓນາ

ສຫສ຺ສຣໍສີ ຠຄວາຕິອາທິກໍ ອາຍສ຺ມໂຕ ວຊ຺ຊິປຸຕ຺ຕຕ຺ເຖຣສ຺ສ ອປທານໍ. ອຍມ຺ປິ ປຸຣິມພຸທ຺ເຘສຸ ກຕາຘິກາໂຣ ຕຕ຺ຖ ຕຕ຺ຖ ຠເວ ວິວຏ຺ຏູປນິສ຺ສຍໍ ປຸຎ຺ຎໍ ອຸປຈິນນ຺ໂຕ ອິໂຕ ຈຕຸນວຸຕິກປ຺ເປ ເອກໍ ປຈ຺ເຈກພຸທ຺ຘໍ ຠິກ຺ຂາຍ ຄຈ຺ຉນ຺ຕໍ ທິສ຺ວາ ປສນ຺ນມານໂສ ກທລິຜລານິ ອທາສິ. ໂສ ເຕນ ປຸຎ຺ຎກມ຺ເມນ ເທວມນຸສ຺ເສສຸ ສໍສຣນ຺ໂຕ ອິມສ຺ມິໍ ພຸທ຺ຘຸປ຺ປາເທ ເວສາລິຍໍ ລິຈ຺ຉວິຣາຊກຸມາໂຣ ຫຸຕ຺ວາ ນິພ຺ພຕ຺ຕິ, ວຊ຺ຊິຣາຊປຸຕ຺ຕຕ຺ຕາ ວຊ຺ຊິປຸຕ຺ໂຕຕ຺ເວວສ຺ສ ສມຎ຺ຎາ. ໂສ ທຫໂຣ ຫຸຕ຺ວາ ຫຕ຺ຖິສິປ຺ປາທິສິກ຺ຂນກາເລປິ ເຫຕຸສມ຺ປນ຺ນຕາຍ ນິສ຺ສຣຓຊ຺ຌາສໂຍວ ຫຸຕ຺ວາ ວິຈຣນ຺ໂຕ ສຕ຺ຖຸ ຘມ຺ມເທສນໍ ສຸຕ຺ວາ ປຏິລທ຺ຘສທ຺ໂຘ ສຕ຺ຖຸ ສນ຺ຕິເກ ປພ຺ພຊິຕ຺ວາ ວິປສ຺ສນາຍ ກມ຺ມໍ ກຕ຺ວາ ນຈິຣສ຺ເສວ ຉຬຠິຎ຺ໂຎ ອໂຫສິ. ຉຬຠິຎ຺ໂຎ ປນ ຫຸຕ຺ວາ ອປຣຠາເຄ ອຈິຣປຣິນິພ຺ພຸເຕ ສຕ຺ຖຣິ ຘມ຺ມໍ ສງ຺ຄາຍິຕຸໍ ສງ຺ເກຕໍ ກຕ຺ວາ ມຫາເຖເຣສຸ ຕຕ຺ຖ ຕຕ຺ຖ ວິຫຣນ຺ເຕສຸ ເອກທິວສໍ ອາຍສ຺ມນ຺ຕໍ ອານນ຺ທໍ ເສຂໍເຍວ ສມານໍ ມຫຕິຍາ ປຣິສາຍ ປຣິວຸຕໍ ຘມ຺ມໍ ເທເສນ຺ຕໍ ທິສ຺ວາ ຕສ຺ສ ອຸປຣິມຄ຺ຄາຘິຄມາຍ ອຸສ຺ສາຫໍ ຊເນນ຺ໂຕ –

‘‘ຣຸກ຺ຂມູລຄຫນໍ ປສກ຺ກິຍ, ນິພ຺ພານໍ ຫທຍສ຺ມິໍ ໂອປິຍ;

ຌາຍ ໂຄຕມ ມາ ຈ ປມາໂທ, ກິໍ ເຕ ພິຬິພິຬິກາ ກຣິສ຺ສຕີ’’ຕິ. (ເຖຣຄາ. ໑໑໙) – ຄາຖໍ ອຠາສິ;

ຕຕ຺ຖ ຣຸກ຺ຂມູລຄຫນນ຺ຕິ ຣຸກ຺ຂມູລຠູຕໍ ຄຫນໍ, ຄຫນຎ຺ຫິ ອຕ຺ຖິ, ນ ຣຸກ຺ຂມູລໍ, ຣຸກ຺ຂມູລຎ຺ຈ ອຕ຺ຖິ, ນ ຄຫນໍ, ເຕສຸ ຣຸກ຺ຂມູລຄ຺ຄຫເຓນ ຐານສ຺ສ ຉາຍາຍ ສມ຺ປນ຺ນຕາຍ ວາຕາຕປປຣິສ຺ສຍາຠາວໍ ທີເປຕິ, ຄຫນຄ຺ຄຫເຓນ ນິວາຕຠາເວນ ວາຕປຣິສ຺ສຍາຠາວໍ ຊນສມ຺ພາຘາຠາວຎ຺ຈ ທສ຺ເສຕິ, ຕທຸຠເຍນ ຈ ຠາວນາໂຍຄ຺ຍຕໍ. ປສກ຺ກິຍາຕິ ອຸປຄນ຺ຕ຺ວາ. ນິພ຺ພານໍ ຫທຍສ຺ມິໍ ໂອປິຍາຕິ ‘‘ເອວໍ ມຍາ ປຏິປຊ຺ຊິຕ຺ວາ ນິພ຺ພານໍ ອຘິຄນ຺ຕພ຺ພ’’ນ຺ຕິ ນິພ຺ພຸຕິໍ ຫທເຍ ຐເປຕ຺ວາ ຈິຕ຺ເຕ ກຕ຺ວາ. ຌາຍາຕິ ຕິລກ຺ຂຓູປນິຊ຺ຌາເນນ ຌາຍ, ວິປສ຺ສນາຠາວນາສຫິຕໍ ມຄ຺ຄຠາວນໍ ຠາເວຫິ. ໂຄຕມາຕິ ຘມ຺ມຠຓ຺ຑາຄາຣິກໍ ໂຄຕ຺ເຕນາລປຕິ. ມາ ຈ ປມາໂທຕິ ອຘິກຸສເລສຸ ຘມ຺ເມສຸ ມາ ປມາທໍ ອາປຊ຺ຊິ. ອິທານິ ຍາທິໂສ ເຖຣສ຺ສ ປມາໂທ, ຕໍ ປຏິກ຺ເຂປວເສນ ທສ຺ເສນ຺ໂຕ ‘‘ກິໍ ເຕ ພິຬິພິຬິກາ ກຣິສ຺ສຕີ’’ຕິ ອາຫ. ຕຕ຺ຖ ພິຬິພິຬິກາຕິ ພິຬິພິຬິກິຣິຍາ, ພິຬິພິຬິຕິສທ຺ທປວຕ຺ຕິ ຍຖາ ນິຣຕ຺ຖກາ, ເອວໍ ພິຬິພິຬິກາສທິສາ ຊນປຎ຺ຎຕ຺ຕິ. ກິໍ ເຕ ກຣິສ຺ສຕີຕິ ກີທິສໍ ອຕ຺ຖໍ ຕຸຍ຺ຫໍ ສາເຘສ຺ສຕິ, ຕສ຺ມາ ຊນປຎ຺ຎຕ຺ຕິໍ ປຫາຍ ສທຕ຺ຖປສຸໂຕ ໂຫຫີຕິ ໂອວາທໍ ອທາສິ.

ຕໍ ສຸຕ຺ວາ ອຎ຺ເຎຫິ ວຸຕ຺ເຕນ ວິສ຺ສຄນ຺ຘວາຍນວຈເນນ ສໍເວຄຊາໂຕ ພຫຸເທວ ຣຕ຺ຕິໍ ຈງ຺ກເມນ ວີຕິນາເມນ຺ໂຕ ວິປສ຺ສນໍ ອຸສ຺ສຸກ຺ກາເປຕ຺ວາ ເສນາສນໍ ປວິສິຕ຺ວາ ມຎ຺ຈເກ ນິສິນ຺ນມຕ຺ໂຕວ ‘‘ກິຎ຺ຈິ ສຍາມີ’’ຕິ ສີສໍ ພິມ຺ໂພຫນມສມ຺ປຕ຺ຕໍ ປາທໍ ຠູມິໂຕ ອຸຄ຺ຄຕໍ ສຣີຣສ຺ສ ອາກາສຄຕກ຺ຂເຓເຍວ ອຣຫຕ຺ຕໍ ປາປຸຓິ.

໔໙. ວຊ຺ຊິປຸຕ຺ຕຕ຺ເຖໂຣ ອປຣຠາເຄ ໂສມນສ຺ສຊາໂຕ ອຕ຺ຕໂນ ປຸພ຺ພຈຣິຕາປທານໍ ປກາເສນ຺ໂຕ ສຫສ຺ສຣໍສີ ຠຄວາຕິອາທິມາຫ. ຕຕ຺ຖ ສຫສ຺ສຣໍສີຕິ ເອຕ຺ຖ ‘‘ອເນກສຕສຫສ຺ສຣໍສີ’’ຕິ ວຕ຺ຕພ຺ເພ ຄາຖາພນ຺ຘສຸຂຕ຺ຖໍ ‘‘ສຫສ຺ສຣໍສີ’’ຕິ ວຸຕ຺ຕນ຺ຕິ ເວທິຕພ຺ພໍ. ເສສໍ ສຸວິຎ຺ເຎຍ຺ຍເມວາຕິ.

ວຊ຺ຊິປຸຕ຺ຕຕ຺ເຖຣອປທານວຓ຺ຓນາ ສມຕ຺ຕາ.

໖. ອຸຕ຺ຕຣຕ຺ເຖຣອປທານວຓ຺ຓນາ

ຉຏ຺ຐາປທາເນ ສຸເມໂຘ ນາມ ສມ຺ພຸທ຺ໂຘຕິອາທິກໍ ອາຍສ຺ມໂຕ ອຸຕ຺ຕຣສາມເຓຣສ຺ສ ອປທານໍ. ອຍມ຺ປິ ປຸຣິມພຸທ຺ເຘສຸ ກຕາຘິກາໂຣ ຕຕ຺ຖ ຕຕ຺ຖ ຠເວ ວິວຏ຺ຏູປນິສ຺ສຍານິ ປຸຎ຺ຎານິ ອຸປຈິນນ຺ໂຕ ສຸເມຘສ຺ສ ຠຄວໂຕ ກາເລ ວິຊ຺ຊາຘໂຣ ຫຸຕ຺ວາ ອາກາເສນ ວິຈຣຕິ. ເຕນ ຈ ສມເຍນ ສຕ຺ຖາ ຕສ຺ເສວ ອນຸຄ຺ຄຓ຺ຫນຕ຺ຖໍ ວນນ຺ຕເຣ ອຎ຺ຎຕຣສ຺ມິໍ ຣຸກ຺ຂມູເລ ນິສີທິ ຉພ຺ພຓ຺ຓພຸທ຺ຘຣໍສິໂຍ ວິສ຺ສຊ຺ເຊນ຺ໂຕ. ໂສ ອນ຺ຕລິກ຺ເຂນ ຄຈ຺ຉນ຺ໂຕ ຠຄວນ຺ຕໍ ທິສ຺ວາ ປສນ຺ນມານໂສ ອາກາສໂຕ ໂອຣຸຍ຺ຫ ສຸວິສຸທ຺ເຘຫິ ວິປຸເລຫິ ກຓິກາຣປຸປ຺ເຜຫິ ຠຄວນ຺ຕໍ ປູເຊສິ, ປຸປ຺ຜານິ ພຸທ຺ຘານຸຠາເວນ ສຕ຺ຖຸ ອຸປຣິ ຉຕ຺ຕາກາເຣນ ອຏ຺ຐໍສຸ, ໂສ ເຕນ ຠິຍ຺ໂຍໂສມຕ຺ຕາຍ ປສນ຺ນຈິຕ຺ໂຕ ຫຸຕ຺ວາ ອປຣຠາເຄ ກາລໍ ກຕ຺ວາ ຕາວຕິໍເສສຸ ນິພ຺ພຕ຺ຕິຕ຺ວາ ທິພ຺ພສມ຺ປຕ຺ຕິໍ ອນຸຠວນ຺ໂຕ ຍາວຕາຍຸກໍ ຕຕ຺ຖ ຐຕ຺ວາ ຕໂຕ ຈຸໂຕ ເທວມນຸສ຺ເສສຸ ສໍສຣນ຺ໂຕ ອິມສ຺ມິໍ ພຸທ຺ຘຸປ຺ປາເທ ຣາຊຄເຫ ພ຺ຣາຫ຺ມຓມຫາສາລສ຺ສ ປຸຕ຺ໂຕ ຫຸຕ຺ວາ ນິພ຺ພຕ຺ຕິ, ອຸຕ຺ຕໂຣຕິສ຺ສ ນາມໍ ອໂຫສິ. ໂສ ວິຎ຺ຎຸຕໍ ປຕ຺ໂຕ ພ຺ຣາຫ຺ມຓວິຊ຺ຊາສຸ ນິປ຺ຜຕ຺ຕິໍ ຄນ຺ຕ຺ວາ ຊາຕິຍາ ຣູເປນ ວິຊ຺ຊາຍ ວເຍນ ສີລາຈາເຣນ ຈ ໂລກສ຺ສ ສມ຺ຠາວນີໂຍ ຊາໂຕ.

ຕສ຺ສ ຕໍ ສມ຺ປຕ຺ຕິໍ ທິສ຺ວາ ວສ຺ສກາໂຣ ມຄຘມຫາມຕ຺ໂຕ ອຕ຺ຕໂນ ຘີຕຣໍ ທາຕຸກາໂມ ຫຸຕ຺ວາ ອຕ຺ຕໂນ ອຘິປ຺ປາຍໍ ປເວເທສິ. ໂສ ນິສ຺ສຣຓຊ຺ຌາສຍຕາຍ ຕໍ ປຏິກ຺ຂິປິຕ຺ວາ ກາເລນ ກາລໍ ຘມ຺ມເສນາປຕິໍ ປຍິຣຸປາສນ຺ໂຕ ຕສ຺ສ ສນ຺ຕິເກ ຘມ຺ມໍ ສຸຕ຺ວາ ປຏິລທ຺ຘສທ຺ໂຘ ປພ຺ພຊິຕ຺ວາ ວຕ຺ຕສມ຺ປນ຺ໂນ ຫຸຕ຺ວາ ເຖຣໍ ອຸປຏ຺ຐຫຕິ.

ເຕນ ຈ ສມເຍນ ເຖຣສ຺ສ ອຎ຺ຎຕໂຣ ອາພາໂຘ ອຸປ຺ປນ຺ໂນ, ຕສ຺ສ ເຠສຊ຺ຊຕ຺ຖາຍ ອຸຕ຺ຕໂຣ ສາມເຓໂຣ ປາໂຕວ ປຕ຺ຕຈີວຣມາທາຍ ວິຫາຣໂຕ ນິກ຺ຂນ຺ໂຕ ອນ຺ຕຣາມຄ຺ເຄ ຕຬາກສ຺ສ ສມີເປ ປຕ຺ຕໍ ຐເປຕ຺ວາ ອຸທກສມີປໍ ຄນ຺ຕ຺ວາ ມຸຂໍ ໂຘວຕິ. ອຖ ອຎ຺ຎຕໂຣ ອຸມງ຺ຄໂຈໂຣ ກຕກມ຺ໂມ ອາຣກ຺ຂປຸຣິເສຫິ ອນຸພທ຺ໂຘ ອຄ຺ຄມຄ຺ເຄນ ນຄຣໂຕ ນິກ຺ຂມິຕ຺ວາ ປລາຍນ຺ໂຕ ອຕ຺ຕນາ ຄຫິຕໍ ຣຕນຠຓ຺ຑິຕໍ ສາມເຓຣສ຺ສ ປຕ຺ເຕ ປກ຺ຂິປິຕ຺ວາ ປລາຍິ. ສາມເຓໂຣປິ ປຕ຺ຕສມີປໍ ອຸປຄໂຕ. ໂຈຣໍ ອນຸພນ຺ຘນ຺ຕາ ຣາຊປຸຣິສາ ສາມເຓຣສ຺ສ ປຕ຺ເຕ ຠຓ຺ຑິກໍ ທິສ຺ວາ ‘‘ອຍໍ ໂຈໂຣ, ອິມິນາ ໂຈຣິຍໍ ກຕ’’ນ຺ຕິ ສາມເຓຣໍ ປຈ຺ຉາພາຫໍ ພນ຺ຘິຕ຺ວາ ວສ຺ສກາຣສ຺ສ ພ຺ຣາຫ຺ມຓສ຺ສ ທສ຺ເສສຸໍ. ວສ຺ສກາໂຣ ຈ ຕທາ ຣຎ຺ໂຎ ວິນິຈ຺ຉເຍ ນິຍຸຕ຺ໂຕ ຫຸຕ຺ວາ ເຉຊ຺ຊເຠຊ຺ຊໍ ອນຸສາສຕິ, ໂສ ‘‘ປຸພ຺ເພ ມມ ວຈນໍ ນາທິຍິ, ສຸທ຺ຘປາສຓ຺ຑິເຍສຸ ປພ຺ພຊີ’’ຕິ (ເຖຣຄາ. ອຏ຺ຐ. ໑.ອຸຕ຺ຕຣຕ຺ເຖຣຄາຖາວຓ຺ຓນາ) ກມ຺ມໍ ອໂສເຘຕ຺ວາ ຆາຕຸກາມຕ຺ຕາວ ຊີວນ຺ຕເມວ ຕໍ ສູເລ ອຸຕ຺ຕາເສສິ.

ອຖສ຺ສ ຠຄວາ ຎາຓປຣິປາກໍ ໂອໂລເກຕ຺ວາ ຕໍ ຐານໍ ຄນ຺ຕ຺ວາ ວິປ຺ຜຸຣນ຺ຕຫຕ຺ຖນຂມຓິມຍູຂສມ຺ຠິນ຺ນສິຕາຠຕາຍ ປຄ຺ຆຣນ຺ຕຊາຕິຫິງ຺ຄຸລກສຸວຓ຺ຓຣສຘາຣໍ ວິຍ ຊາລາຄຸຓ຺ຐິຕມຸທຸຕລຸນທີຆງ຺ຄຸລິຫຕ຺ຖໍ ອຸຕ຺ຕຣສ຺ສ ສີເສ ຐເປຕ຺ວາ ‘‘ອຸຕ຺ຕຣ, ອິທໍ ເຕ ປຸຣິມກມ຺ມສ຺ສ ຜລໍ ອຸປ຺ປນ຺ນໍ, ຕຕ຺ຖ ຕຍາ ປຈ຺ຈເວກ຺ຂຓພເລນ ອຘິວາສນາ ກາຕພ຺ພາ’’ຕິ ວຕ຺ວາ ອຊ຺ຌາສຍານຸຣູປໍ ຘມ຺ມໍ ເທເສສິ. ອຸຕ຺ຕໂຣ ອມຕາຠິເສກສທິເສນ ສຕ຺ຖຸ ຫຕ຺ຖສມ຺ຜສ຺ເສນ ສຎ຺ຊາຕປ຺ປສາທໂສມນສ຺ສຕາຍ ອຸຬາຣປີຕິປາໂມຊ຺ຊໍ ປຏິລຠິຕ຺ວາ ຍຖາປຣິຈິຕໍ ວິປສ຺ສນາມຄ຺ຄໍ ສມາຣູຬ຺ໂຫ ຎາຓສ຺ສ ປຣິປາກໍ ຄຕຕ຺ຕາ ສຕ຺ຖຸ ຈ ເທສນາວິລາເສນ ຕາວເທວ ມຄ຺ຄປຏິປາຏິຍາ ສພ຺ເພ ກິເລເສ ເຂເປຕ຺ວາ ຉຬຠິຎ຺ໂຎ ອໂຫສິ. ຉຬຠິຎ຺ໂຎ ປນ ຫຸຕ຺ວາ ສູລໂຕ ອຸຏ຺ຐຫິຕ຺ວາ ປຣານຸທ຺ທຍາຍ ອາກາເສ ຐຕ຺ວາ ປາຏິຫາຣິຍໍ ທສ຺ເສສິ. ມຫາຊໂນ ອຈ຺ຉຣິຍພ຺ຠຸຕຈິຕ຺ຕຊາໂຕ ອໂຫສິ. ຕາວເທວສ຺ສ ວໂຓ ສໍຣູຬ຺ຫິ, ໂສ ຠິກ຺ຂູຫິ, ‘‘ອາວຸໂສ, ຕາທິສທຸກ຺ຂໍ ອນຸຠວນ຺ໂຕ ກຖໍ ຕ຺ວໍ ວິປສ຺ສນໍ ອນຸຍຸຎ຺ຊິຕຸໍ ອສກ຺ຂີ’’ຕິ ປຸຏ຺ໂຐ, ‘‘ປເຄວ ເມ, ອາວຸໂສ, ສໍສາເຣ ອາທີນໂວ, ສງ຺ຂາຣານຎ຺ຈ ສຠາໂວ ສຸທິຏ຺ໂຐ, ເອວາຫໍ ຕາທິສໍ ທຸກ຺ຂໍ ອນຸຠວນ຺ໂຕປິ ອສກ຺ຂິໍ ວິປສ຺ສນໍ ວຑ຺ເຒຕ຺ວາ ວິເສສໍ ອຘິຄນ຺ຕຸ’’ນ຺ຕິ ອາຫ. ‘‘ປຸພ຺ພຊາຕິຍາ ທຫຣກາເລ ມກ຺ຂິກໍ ຄເຫຕ຺ວາ ນິມ຺ພສູລກໍ ຄເຫຕ຺ວາ ສູລາໂຣປນກີຬໍ ປຏິຈ຺ຈ ເອວໍ ອເນກຊາຕິສເຕສຸ ສູລາໂຣປນທຸກ຺ຂມນຸຠວິຕ຺ວາ ອິມາຍ ປຣິໂຍສານຊາຕິຍາ ເອວຣູປໍ ທຸກ຺ຂມນຸຠູຕ’’ນ຺ຕິ ອາຫ.

໕໕. ອຖ ອປຣຠາເຄ ປຸພ຺ພກມ຺ມໍ ສຣິຕ຺ວາ ໂສມນສ຺ສຊາໂຕ ປຸພ຺ພຈຣິຕາປທານໍ ປກາເສນ຺ໂຕ ສຸເມໂຘ ນາມ ສມ຺ພຸທ຺ໂຘຕິອາທິມາຫ. ຕຕ຺ຖ ອນຸຕ຺ຕານປທວຓ຺ຓນເມວ ກຣິສ຺ສາມ.

໕໗. ວິຊ຺ຊາຘໂຣ ຕທາ ອາສິນ຺ຕິ ພາຫິຣກມນ຺ຕາທິວິຊ຺ຊາສິທ຺ຘິຍາ ອາກາສຄາມິສມຕ຺ໂຖ ຫຸຕ຺ວາ ຈຣຓວເສນ ຕໍ ວິຊ຺ຊໍ ຣກ຺ຂິຕ຺ວາ ອວິນາເສຕ຺ວາ ປຣິຫຣຓວເສນ ວິຊ຺ຊາຘຣໂຍນິ ອາສິໍ ອໂຫສິນ຺ຕິ ອຕ຺ໂຖ. ອນ຺ຕລິກ຺ຂຈໂຣ ອຫນ຺ຕິ ອນ຺ຕໍ ປຣິໂຍສານໍ ໂກຏິໍ ລິຂເຕ ສໍກຣິສ຺ສຕີຕິ ອນ຺ຕລິກ຺ຂໍ. ອຖ ວາ ອນ຺ຕໍ ປຣິໂຍສານໍ ລິຂ຺ຍເຕ ໂອໂລກິຍເຕ ເອເຕນາຕິ ອນ຺ຕລິກ຺ຂໍ, ຕສ຺ມິໍ ອນ຺ຕລິກ຺ເຂ, ອາກາເສ ຈຣຓສີໂລ ອຫນ຺ຕິ ອຕ຺ໂຖ. ຕິສູລໍ ສຸກຕໍ ຄຍ຺ຫາຕິ ຕິຂິຓໍ ສູລໍ, ອຄ຺ຄໍ ອາວຸຘໍ. ຕິສູລໍ ສຸນ຺ທຣໍ ກຕໍ, ໂກຏ຺ຏນຆໍສນມທ຺ທນປຫຣຓວເສນ ສຸຏ຺ຐຸ ກຕໍ ສູລາວຸຘໍ ຄຍ຺ຫ ຄເຫຕ຺ວາ ອມ຺ພຣໂຕ ຄຈ຺ຉາມີຕິ ອຕ຺ໂຖ. ເສສໍ ສພ຺ພໍ ເຫຏ຺ຐາ ວຸຕ຺ຕນຍຕ຺ຕາວ ນຍານຸໂຍເຄນ ສຸວິຎ຺ເຎຍ຺ຍເມວາຕິ.

ອຸຕ຺ຕຣຕ຺ເຖຣອປທານວຓ຺ຓນາ ສມຕ຺ຕາ.

໗. ອປຣອຸຕ຺ຕຣຕ຺ເຖຣອປທານວຓ຺ຓນາ

ສຕ຺ຕມາປທາເນ ນິພ຺ພຸເຕ ໂລກນາຖມ຺ຫີຕິອາທິກໍ ອາຍສ຺ມໂຕ ອປຣສ຺ສ ອຸຕ຺ຕຣຕ຺ເຖຣສ຺ສ ອປທານໍ. ອຍມ຺ປິ ປຸຣິມພຸທ຺ເຘສຸ ກຕາຘິກາໂຣ ຕຕ຺ຖ ຕຕ຺ຖ ຠເວ ວິວຏ຺ຏູປນິສ຺ສຍານິ ປຸຎ຺ຎານິ ອຸປຈິນນ຺ໂຕ ອິໂຕ ຈຕຸນ຺ນວຸຕິກປ຺ເປ ສິທ຺ຘຕ຺ຖສ຺ສ ຠຄວໂຕ ກາເລ ກຸລເຄເຫ ນິພ຺ພຕ຺ຕິຕ຺ວາ ວຍປ຺ປຕ຺ໂຕ ວິຎ຺ຎຸຕໍ ປຕ຺ວາ ສາສເນ ລທ຺ຘປ຺ປສາໂທ ຫຸຕ຺ວາ ອຸປາສກຕ຺ຕໍ ນິເວເທສິ. ໂສ ສຕ຺ຖຣິ ປຣິນິພ຺ພຸເຕ ອຕ຺ຕໂນ ຎາຕເກ ສນ຺ນິປາເຕຕ຺ວາ ພຫຸປູຊາສກ຺ກາຣໍ ສໍຫຣິຕ຺ວາ ຘາຕຸປູຊໍ ອກາສິ. ໂສ ເຕນ ປຸຎ຺ຎກມ຺ເມນ ເທວມນຸສ຺ເສສຸ ສໍສຣນ຺ໂຕ ອິມສ຺ມິໍ ພຸທ຺ຘຸປ຺ປາເທ ສາເກເຕ ພ຺ຣາຫ຺ມຓກຸເລ ນິພ຺ພຕ຺ຕິຕ຺ວາ ອຸຕ຺ຕໂຣຕິ ລທ຺ຘນາໂມ ວຍປ຺ປຕ຺ໂຕ ເກນຈິເທວ ກຣຓີເຍນ ສາວຕ຺ຖິໍ ຄໂຕ ກຓ຺ຑມ຺ພມູເລ ກຕໍ ຍມກປາຏິຫາຣິຍໍ ທິສ຺ວາ ປສີທິຕ຺ວາ ປຸນ ກາຬກາຣາມສຸຕ຺ຕເທສນາຍ ອຠິວຑ຺ຒມານສທ຺ໂຘ ປພ຺ພຊິຕ຺ວາ ສຕ຺ຖາຣາ ສທ຺ຘິໍ ຣາຊຄຫໍ ຄນ຺ຕ຺ວາ ອຸປສມ຺ປທໍ ລຠິຕ຺ວາ ຕເຖວ ຈຣນ຺ໂຕ ວິປສ຺ສນໍ ປຏ຺ຐເປຕ຺ວາ ນຈິຣສ຺ເສວ ຉຬຠິຎ຺ໂຎ ອໂຫສິ. ຉຬຠິຎ຺ໂຎ ປນ ຫຸຕ຺ວາ ສຕ຺ຖຣິ ສາວຕ຺ຖິຍໍ ວິຫຣນ຺ເຕ ພຸທ຺ຘຸປຏ຺ຐານຕ຺ຖໍ ຣາຊຄຫໂຕ ສາວຕ຺ຖິໍ ອຸປຄໂຕ ຠິກ຺ຂູຫິ – ‘‘ກິໍ, ອາວຸໂສ, ປພ຺ພຊ຺ຊາກິຈ຺ຈໍ ຕຍາ ມຕ຺ຖກໍ ປາປິຕ’’ນ຺ຕິ ປຸຏ຺ໂຐ ອຎ຺ຎໍ ພ຺ຍາກາສິ.

໙໓. ອຣຫຕ຺ຕໍ ປນ ປຕ຺ວາ ໂສມນສ຺ສຊາໂຕ ອຕ຺ຕໂນ ປຸພ຺ພຈຣິຕາປທານໍ ປກາເສນ຺ໂຕ ນິພ຺ພຸເຕ ໂລກນາຖມ຺ຫີຕິອາທິມາຫ. ຕໍ ສພ຺ພໍ ເຫຏ຺ຐາ ວຸຕ຺ຕນຍຕ຺ຕາ ອຸຕ຺ຕານຕ຺ຖເມວາຕິ.

ອປຣອຸຕ຺ຕຣຕ຺ເຖຣອປທານວຓ຺ຓນາ ສມຕ຺ຕາ.

໘. ຠທ຺ທຊິຕ຺ເຖຣອປທານວຓ຺ຓນາ

ອຏ຺ຐມາປທາເນ ໂອຄຍ຺ຫາຫໍ ໂປກ຺ຂຣຓິນ຺ຕິອາທິກໍ ອາຍສ຺ມໂຕ ຠທ຺ທຊິຕ຺ເຖຣສ຺ສ ອປທານໍ. ອຍມ຺ປິ ປຸຣິມພຸທ຺ເຘສຸ ກຕາຘິກາໂຣ ຕຕ຺ຖ ຕຕ຺ຖ ຠເວ ວິວຏ຺ຏູປນິສ຺ສຍານິ ປຸຎ຺ຎານິ ອຸປຈິນນ຺ໂຕ ປທຸມຸຕ຺ຕຣສ຺ສ ຠຄວໂຕ ກາເລ ພ຺ຣາຫ຺ມຓກຸເລ ນິພ຺ພຕ຺ຕິຕ຺ວາ ວິຎ຺ຎຸຕໍ ປຕ຺ໂຕ ພ຺ຣາຫ຺ມຓານໍ ວິຊ຺ຊາສິປ຺ເປສຸ ປາຣໍ ຄນ຺ຕ຺ວາ ກາເມ ປຫາຍ ຕາປສປພ຺ພຊ຺ຊໍ ປພ຺ພຊິຕ຺ວາ ອຣຎ຺ຎາຍຕເນ ອສ຺ສມໍ ກາເຣຕ຺ວາ ວສນ຺ໂຕ ເອກທິວສໍ ສຕ຺ຖາຣໍ ອາກາເສນ ຄຈ຺ຉນ຺ຕໍ ທິສ຺ວາ ປສນ຺ນມານໂສ ອຎ຺ຊລິໍ ປຄ຺ຄຍ຺ຫ ອຏ຺ຐາສິ. ສຕ຺ຖາ ຕສ຺ສ ອຊ຺ຌາສຍໍ ທິສ຺ວາ ອາກາສໂຕ ໂອຕຣິ. ໂອຕິຓ຺ຓສ຺ສ ປນ ຠຄວໂຕ ມຘຸຎ຺ຈ ຠິສມຸຬາລຎ຺ຈ ສປ຺ປິຂີຣຎ຺ຈ ອຸປນາເມສິ, ຕສ຺ສ ຕໍ ຠຄວາ ອນຸກມ຺ມໍ ອຸປາທາຍ ປຏິຄ຺ຄເຫຕ຺ວາ ອນຸໂມທນໍ ກຕ຺ວາ ປກ຺ກາມິ. ໂສ ເຕນ ປຸຎ຺ຎກມ຺ເມນ ຕຸສິເຕສຸ ນິພ຺ພຕ຺ໂຕ ຕຕ຺ຖ ຍາວຕາຍຸກໍ ຐຕ຺ວາ ຕໂຕ ຈຸໂຕ ອປຣາປຣໍ ສຸຄຕີສຸເຍວ ສໍສຣນ຺ໂຕ ວິປສ຺ສິສ຺ສ ຠຄວໂຕ ກາເລ ມຫທ຺ຘໂນ ເສຏ຺ຐິ ຫຸຕ຺ວາ ອຏ຺ຐສຏ຺ຐິຠິກ຺ຂຸສຕສຫສ຺ສໍ ໂຠເຊຕ຺ວາ ຕິຈີວເຣນ ອຈ຺ຉາເທສິ.

ເອວໍ ພຫຸໍ ກຸສລໍ ກຕ຺ວາ ເທວໂລເກ ນິພ຺ພຕ຺ຕິ. ຕຕ຺ຖ ຍາວຕາຍຸກໍ ຐຕ຺ວາ ຕໂຕ ຈວິຕ຺ວາ ມນຸສ຺ສໂລເກສຸ ອຸປ຺ປນ຺ໂນ ພຸທ຺ຘສຸຎ຺ເຎ ໂລເກ ປຎ຺ຈ ປຈ຺ເຈກພຸທ຺ຘສຕານິ ຈຕູຫິ ປຈ຺ຈເຍຫິ ອຸປຏ຺ຐຫິຕ຺ວາ ຕໂຕ ຈຸໂຕ ຣາຊກຸເລ ນິພ຺ພຕ຺ຕິຕ຺ວາ ຣຊ຺ຊໍ ອນຸສາສນ຺ໂຕ ອຕ຺ຕໂນ ປຸຕ຺ຕໍ ປຈ຺ເຈກໂພຘິໍ ອຘິຄນ຺ຕ຺ວາ ຐິຕໍ ອຸປຏ຺ຐຫິຕ຺ວາ ຕສ຺ສ ປຣິນິພ຺ພຸຕສ຺ສ ຘາຕຸໂຍ ຄເຫຕ຺ວາ ເຈຕິຍໍ ກຕ຺ວາ ປູເຊສິ. ເອວໍ ຕຕ຺ຖ ຕຕ຺ຖ ຕານິ ຕານິ ປຸຎ຺ຎານິ ກຕ຺ວາ ອິມສ຺ມິໍ ພຸທ຺ຘຸປ຺ປາເທ ຠທ຺ທິຍນຄເຣ ອສີຕິໂກຏິວິຠວສ຺ສ ຠທ຺ທິຍເສຏ຺ຐິສ຺ສ ເອກປຸຕ຺ຕໂກ ຫຸຕ຺ວາ ນິພ຺ພຕ຺ຕິ, ຠທ຺ທຊີຕິສ຺ສ ນາມໍ ອໂຫສິ. ຕສ຺ສ ກິຣ ອິສ຺ສຣິຍໂຠຄປຣິວາຣສມ຺ປຕ຺ຕິ ຈຣິມຠເວ ໂພຘິສຕ຺ຕສ຺ສ ວິຍ ອໂຫສິ.

ຕທາ ສຕ຺ຖາ ສາວຕ຺ຖິຍໍ ວສິຕ຺ວາ ຠທ຺ທຊິກຸມາຣໍ ສງ຺ຄຓ຺ຫນຕ຺ຖາຍ ມຫຕາ ຠິກ຺ຂຸສງ຺ເຆນ ສທ຺ຘິໍ ຠທ຺ທິຍນຄຣໍ ຄນ຺ຕ຺ວາ ຊາຕິຍາວເນ ວສິ ຕສ຺ສ ຎາຓປຣິປາກໍ ອາຄມຍມາໂນ. ໂສປິ ອຸປຣິປາສາເທ ນິສິນ຺ໂນ ສີຫປຎ຺ຊຣໍ ວິວຣິຕ຺ວາ ໂອໂລເກນ຺ໂຕ ຠຄວໂຕ ສນ຺ຕິເກ ຘມ຺ມໍ ໂສຕຸໍ ຄຈ຺ຉນ຺ຕໍ ມຫາຊນໍ ທິສ຺ວາ, ‘‘ກຕ຺ຖາຍໍ ມຫາຊໂນ ຄຈ຺ຉຕີ’’ຕິ ປຸຈ຺ຉິຕ຺ວາ ຕໍ ກາຣຓໍ ສຸຕ຺ວາ ສຍມ຺ປິ ມຫຕາ ປຣິວາເຣນ ສຕ຺ຖຸ ສນ຺ຕິກໍ ຄນ຺ຕ຺ວາ ຘມ຺ມໍ ສຸຓນ຺ໂຕ ສພ຺ພາຠຣຓປຏິມຓ຺ຑິໂຕວ ສພ຺ພກິເລເສ ເຂເປຕ຺ວາ ອຣຫຕ຺ຕໍ ປາປຸຓິ. ອຣຫຕ຺ເຕ ປນ ເຕນ ອຘິຄເຕ ສຕ຺ຖາ ຠທ຺ທິຍເສຏ຺ຐິໍ ອາມນ຺ເຕສິ – ‘‘ຕວ ປຸຕ຺ໂຕ ອລງ຺ກຕປຏິຍຕ຺ໂຕ ຘມ຺ມໍ ສຸຓນ຺ໂຕ ອຣຫຕ຺ເຕ ປຕິຏ຺ຐາສິ, ເຕນສ຺ສ ອິທາເນວ ປພ຺ພຊິຕຸໍ ຍຸຕ຺ຕໍ, ໂນ ເຈ ປພ຺ພຊິສ຺ສຕິ, ປຣິນິພ຺ພາຍິສ຺ສຕີ’’ຕິ. ເສຏ຺ຐິ ‘‘ນ ມຍ຺ຫໍ ປຸຕ຺ຕສ຺ສ ທຫຣສ຺ເສວ ສໂຕ ປຣິນິພ຺ພາເນນ ກິຈ຺ຈໍ ອຕ຺ຖິ, ປພ຺ພາເຊຖ ນ’’ນ຺ຕິ ອາຫ. ຕໍ ສຕ຺ຖາ ປພ຺ພາເຊຕ຺ວາ ອຸປສມ຺ປາເທຕ຺ວາ ຕຕ຺ຖ ສຕ຺ຕາຫໍ ວສິຕ຺ວາ ໂກຏິຄາມໍ ປາປຸຓິ, ໂສ ຈ ຄາໂມ ຄງ຺ຄາຕີເຣ ອໂຫສິ. ໂກຏິຄາມວາສິໂນ ຈ ພຸທ຺ຘປ຺ປມຸຂສ຺ສ ຠິກ຺ຂຸສງ຺ຆສ຺ສ ມຫາທານໍ ປວຕ຺ເຕສຸໍ. ຠທ຺ທຊິຕ຺ເຖໂຣ ສຕ຺ຖາຣາ ອນຸໂມທນາຍ ອາຣທ຺ຘມຕ຺ຕາຍ ພຫິຄາມໍ ຄນ຺ຕ຺ວາ ‘‘ຄງ຺ຄາຕີເຣ ມຄ຺ຄສມີເປ ສຕ຺ຖຸ ອາຄຕກາເລ ວຸຏ຺ຐຫິສ຺ສາມີ’’ຕິ ກາລປຣິຈ຺ເຉທໍ ກຕ຺ວາ ອຎ຺ຎຕຣສ຺ມິໍ ຣຸກ຺ຂມູເລ ສມາປຕ຺ຕິໍ ສມາປຊ຺ຊິຕ຺ວາ ນິສີທິ. ມຫາເຖເຣສຸ ອາຄຈ຺ຉນ຺ເຕສຸປິ ອວຸຏ຺ຐຫິຕ຺ວາ ສຕ຺ຖຸ ອາຄຕກາເລເຍວ ວຸຏ຺ຐາສິ. ປຸຖຸຊ຺ຊນາ ຠິກ຺ຂູ – ‘‘ອຍໍ ອຘຸນາ ປພ຺ພຊິໂຕ, ມຫາເຖເຣສຸ ອາຄຈ຺ຉນ຺ເຕສຸ ມານຖທ຺ໂຘ ຫຸຕ຺ວາ ນ ວຸຏ຺ຐາສີ’’ຕິ ອຸຊ຺ຌາຍິໍສຸ.

ໂກຏິຄາມວາສິໂນ ສຕ຺ຖຸ ຠິກ຺ຂຸສງ຺ຆສ຺ສ ຈ ພຫູ ນາວາສງ຺ຆາເຏ ພນ຺ຘິໍສຸ. ສຕ຺ຖາ ‘‘ຠທ຺ທຊິສ຺ສານຸຠາວໍ ປກາເສມີ’’ຕິ ນາວາຍ ຐຕ຺ວາ ‘‘ກຫໍ ຠທ຺ທຊີ’’ຕິ ປຸຈ຺ຉິ. ຠທ຺ທຊິຕ຺ເຖໂຣ – ‘‘ໂສຫໍ, ຠນ຺ເຕ’’ຕິ ສຕ຺ຖາຣໍ ອຸປສງ຺ກມິຕ຺ວາ ອຎ຺ຊລິໍ ກຕ຺ວາ ອຏ຺ຐາສິ. ສຕ຺ຖາ ‘‘ເອຫິ, ຠທ຺ທຊິ, ອມ຺ເຫຫິ ສທ຺ຘິໍ ເອກນາວໍ ອຠິຣຸຫາ’’ຕິ. ໂສ ອຸປ຺ປຕິຕ຺ວາ ສຕ຺ຖຸ ຐິຕນາວາຍໍ ອຏ຺ຐາສິ. ສຕ຺ຖາ ຄງ຺ຄາຍ ມຊ຺ເຌ ຄຕກາເລ, ‘‘ຠທ຺ທຊິ, ຕຍາ ມຫາປນາທກາເລ ອຊ຺ຌາວຸຏ຺ຐຣຕນປາສາໂທ ກຫ’’ນ຺ຕິ ອາຫ. ‘‘ອິມສ຺ມິໍ ຐາເນ ນິມຸຄ຺ໂຄ, ຠນ຺ເຕ’’ຕິ. ‘‘ເຕນ ຫິ, ຠທ຺ທຊິ, ສພ຺ຣຫ຺ມຈາຣີນໍ ກງ຺ຂໍ ຉິນ຺ທາ’’ຕິ. ຕສ຺ມິໍ ຂເຓ ເຖໂຣ ສຕ຺ຖາຣໍ ວນ຺ທິຕ຺ວາ ອິທ຺ຘິພເລນ ຄນ຺ຕ຺ວາ ປາສາທຖູປິກໍ ປາທງ຺ຄຸລນ຺ຕເຣນ ສນ຺ນິຣຸຊ຺ຌິຕ຺ວາ ປຎ຺ຈວີສຕິໂຍຊນໍ ປາສາທໍ ຄເຫຕ຺ວາ ອາກາເສ ອຸປ຺ປຕິ, ອຸປ຺ປຕນ຺ໂຕ ຈ ປຎ຺ຎາສໂຍຊນານິ ອຸກ຺ຂິປິ. ອຖສ຺ສ ປຸຣິມຠເວ ຎາຕກາ ປາສາທຄເຕນ ໂລເຠນ ມຈ຺ຉກຈ຺ຉປມຓ຺ຑູກາ ຫຸຕ຺ວາ ນິພ຺ພຕ຺ຕາ ຕສ຺ມິໍ ປາສາເທ ອຸຏ຺ຐຫນ຺ເຕ ປຣິວຕ຺ຕິຕ຺ວາ ປຕິໍສຸ. ສຕ຺ຖາ ເຕ ສມ຺ປຕນ຺ເຕ ທິສ຺ວາ ‘‘ຎາຕກາ ເຕ, ຠທ຺ທຊິ, ກິລມນ຺ຕີ’’ຕິ ອາຫ. ເຖໂຣ ສຕ຺ຖຸ ວຈເນນ ປາສາທໍ ວິສ຺ສຊ຺ເຊສິ. ປາສາໂທ ຍຖາຐາເນເຍວ ປຕິຏ຺ຐຫິ. ສຕ຺ຖາ ປາຣງ຺ຄໂຕ ຠິກ຺ຂູຫິ – ‘‘ກທາ, ຠນ຺ເຕ, ຠທ຺ທຊິຕ຺ເຖເຣນ ອຍໍ ປາສາໂທ ອຊ຺ຌາວຸຏ຺ໂຐ’’ຕິ ປຸຏ຺ໂຐ ມຫາປນາທຊາຕກໍ (ຊາ. ໑.໓.໔໐ ອາທໂຍ) ກເຖຕ຺ວາ ພຫຸຊນໍ ຘມ຺ມາມຕໍ ປາເຍສິ.

໙໘. ເຖໂຣ ປນ ອຣຫຕ຺ຕໍ ປຕ຺ໂຕ ປຸພ຺ພສມ຺ຠາຣໍ ສຣິຕ຺ວາ ໂສມນສ຺ສຊາໂຕ ປຸພ຺ພຈຣິຕາປທານໍ ປກາເສຕຸໍ ໂອຄຍ຺ຫາຫໍ ໂປກ຺ຂຣຓິນ຺ຕິອາທິມາຫ. ຕຕ຺ຖ ໂອຄຍ຺ຫາຫໍ ໂປກ຺ຂຣຓິນ຺ຕິ ປຸຖຸນານາອເນກມໂຫເຆຫິ ຂຓິຕຕ຺ຕາ ‘‘ໂປກ຺ຂຣຓີ’’ຕິ ລທ຺ຘນາມໍ ຊລາສຍໍ ໂອຄຍ຺ຫ ໂອຄເຫຕ຺ວາ ປວິສິຕ຺ວາ ອຊ຺ໂຌຄາເຫຕ຺ວາ ຆາສເຫຕຸຂາທນຕ຺ຖາຍ ຕຕ຺ຖ ໂປກ຺ຂຣຓິຍໍ ປວິສິຕ຺ວາ ຠິສໍ ປທຸມປຸຓ຺ຑຣີກມູລໍ ອຸທ຺ຘຣາມີຕິ ອຕ຺ໂຖ. ເສສໍ ເຫຏ຺ຐາ ວຸຕ຺ຕນຍຕ຺ຕາ ອຸຕ຺ຕານປທຕ຺ຖຕ຺ຕາ ຈ ນຍານຸສາເຣນ ສຸວິຎ຺ເຎຍ຺ຍເມວາຕິ.

ຠທ຺ທຊິຕ຺ເຖຣອປທານວຓ຺ຓນາ ສມຕ຺ຕາ.

໙. ສິວກຕ຺ເຖຣອປທານວຓ຺ຓນາ

ນວມາປທາເນ ເອສນາຍ ຈຣນ຺ຕສ຺ສາຕິອາທິກໍ ອາຍສ຺ມໂຕ ສິວກຕ຺ເຖຣສ຺ສ ອປທານໍ. ອຍມ຺ປິ ປຸຣິມພຸທ຺ເຘສຸ ກຕາຘິກາໂຣ ຕຕ຺ຖ ຕຕ຺ຖ ຠເວ ວິວຏ຺ຏູປນິສ຺ສຍານິ ປຸຎ຺ຎານິ ອຸປຈິນນ຺ໂຕ ວິປສ຺ສິສ຺ສ ຠຄວໂຕ ກາເລ ກຸລເຄເຫ ນິພ຺ພຕ຺ຕິຕ຺ວາ ວິຎ຺ຎຸຕໍ ປຕ຺ໂຕ ເອກທິວສໍ ຠຄວນ຺ຕໍ ປິຓ຺ຑາຍ ຈຣນ຺ຕໍ ທິສ຺ວາ ປສນ຺ນມານໂສ ປຕ຺ຕໍ ອາທາຍ ກຸມ຺ມາສສ຺ສ ປູເຣຕ຺ວາ ອທາສິ. ໂສ ເຕນ ປຸຎ຺ຎກມ຺ເມນ ເທວມນຸສ຺ເສສຸ ສໍສຣນ຺ໂຕ ອິມສ຺ມິໍ ພຸທ຺ຘຸປ຺ປາເທ ຣາຊຄເຫ ພ຺ຣາຫ຺ມຓກຸລເຄເຫ ນິພ຺ພຕ຺ຕິຕ຺ວາ ສິວໂກຕິສ຺ສ ນາມໍ ອໂຫສິ. ໂສ ວຍປ຺ປຕ຺ໂຕ ວິຊ຺ຊາສິປ຺ເປສຸ ນິປ຺ຜຕ຺ຕິໍ ຄໂຕ ເນກ຺ຂມ຺ມຊ຺ຌາສຍຕາຍ ກາເມ ປຫາຍ ຕາປສປພ຺ພຊ຺ຊໍ ປພ຺ພຊິຕ຺ວາ ວິຈຣນ຺ໂຕ ສຕ຺ຖາຣໍ ອຸປສງ຺ກມິຕ຺ວາ ຘມ຺ມໍ ສຸຕ຺ວາ ປຏິລທ຺ຘສທ຺ໂຘ ປພ຺ພຊິຕ຺ວາ ວິປສ຺ສນາຍ ກມ຺ມໍ ກໂຣນ຺ໂຕ ນຈິຣສ຺ເສວ ອຣຫຕ຺ຕໍ ປາປຸຓິ.

໑໑໗. ອຣຫຕ຺ຕໍ ປຕ຺ວາ ໂສມນສ຺ສຊາໂຕ ອຕ຺ຕໂນ ປຸພ຺ພຈຣິຕາປທານໍ ປກາເສນ຺ໂຕ ເອສນາຍ ຈຣນ຺ຕສ຺ສາຕິອາທິມາຫ. ຕໍ ສພ຺ພໍ ສຸວິຎ຺ເຎຍ຺ຍເມວາຕິ.

ສິວກຕ຺ເຖຣອປທານວຓ຺ຓນາ ສມຕ຺ຕາ.

໑໐. ອຸປວານຕ຺ເຖຣອປທານວຓ຺ຓນາ

ທສມາປທາເນ ປທຸມຸຕ຺ຕໂຣ ນາມ ຊິໂນຕິອາທິກໍ ອາຍສ຺ມໂຕ ອຸປວານຕ຺ເຖຣສ຺ສ ອປທານໍ. ອຍໍ ກິຣ ປຸຣິມພຸທ຺ເຘສຸ ກຕາຘິກາໂຣ ຕຕ຺ຖ ຕຕ຺ຖ ຠເວ ວິວຏ຺ຏູປນິສ຺ສຍານິ ປຸຎ຺ຎານິ ອຸປຈິນນ຺ໂຕ ເກນຈິ ກມ຺ມຈ຺ຉິທ຺ເທນ ປທຸມຸຕ຺ຕຣສ຺ສ ຠຄວໂຕ ກາເລ ທລ຺ລິທ຺ທກຸເລ ນິພ຺ພຕ຺ຕິຕ຺ວາ ວິຎ຺ຎຸຕໍ ປຕ຺ໂຕ ຠຄວຕິ ປຣິນິພ຺ພຸເຕ ຕສ຺ສ ຘາຕຸໍ ຄເຫຕ຺ວາ ມນຸສ຺ສເທວນາຄຄຣຸຬຍກ຺ຂກຸມ຺ຠຓ຺ຑຄນ຺ຘພ຺ເພຫິ ສຕ຺ຕຣຕນມເຍ ສຕ຺ຕໂຍຊນິເກ ຖູເປ ກເຕ ຕຕ຺ຖ ສຸໂຘຕໍ ອຕ຺ຕໂນ ອຸຕ຺ຕຣາສງ຺ຄໍ ເວຬຄ຺ເຄ ອາພນ຺ຘິຕ຺ວາ ຘຊໍ ກຕ຺ວາ ປູຊໍ ອກາສິ. ຕໍ ຄເຫຕ຺ວາ ອຠິສມ຺ມຕໂກ ນາມ ຍກ຺ຂເສນາປຕິ ເທເວຫິ ເຈຕິຍປູຊາຣກ຺ຂຓຕ຺ຖໍ ຐປິໂຕ ອທິສ຺ສມານກາໂຍ ອາກາເສ ຘາເຣນ຺ໂຕ ເຈຕິຍໍ ຕິກ຺ຂຕ຺ຕຸໍ ປທກ຺ຂິຓໍ ອກາສິ. ຕໍ ທິສ຺ວາ ຠິຍ຺ໂຍໂສມຕ຺ຕາຍ ປສນ຺ນມານໂສ ອໂຫສິ. ໂສ ເຕນ ປຸຎ຺ຎກມ຺ເມນ ເທວມນຸສ຺ເສສຸ ສໍສຣນ຺ໂຕ ອິມສ຺ມິໍ ພຸທ຺ຘຸປ຺ປາເທ ສາວຕ຺ຖິຍໍ ພ຺ຣາຫ຺ມຓກຸເລ ນິພ຺ພຕ຺ຕິຕ຺ວາ ອຸປວາໂນຕິ ລທ຺ຘນາໂມ ວຍປ຺ປຕ຺ໂຕ ເຊຕວນປຏິຄ຺ຄຫເຓ ພຸທ຺ຘານຸຠາວໍ ທິສ຺ວາ ປຏິລທ຺ຘສທ຺ໂຘ ປພ຺ພຊິຕ຺ວາ ວິປສ຺ສນາຍ ກມ຺ມໍ ກໂຣນ຺ໂຕ ຉຬຠິຎ຺ໂຎ ອໂຫສິ. ອຖາຍສ຺ມາ ອຸປວາໂນ ຠຄວໂຕ ອຸປຏ຺ຐາໂກ ອໂຫສິ. ເຕນ ຈ ສມເຍນ ຠຄວໂຕ ວາຕາພາໂຘ ອຸປ຺ປຊ຺ຊິ. ເຖຣສ຺ສ ຄິຫິສຫາໂຍ ເທວຫິໂຕ ນາມ ພ຺ຣາຫ຺ມໂຓ ສາວຕ຺ຖິຍໍ ປຏິວສຕິ. ໂສ ເຖຣໍ ຈຕູຫິ ປຈ຺ຈເຍຫິ ປວາເຣສິ. ອຖາຍສ຺ມາ ອຸປວາໂນ ນິວາເສຕ຺ວາ ປຕ຺ຕຈີວຣໍ ຄເຫຕ຺ວາ ຕສ຺ສ ພ຺ຣາຫ຺ມຓສ຺ສ ນິເວສນໍ ອຸປຄຎ຺ຉິ. ພ຺ຣາຫ຺ມໂຓ ‘‘ເກນຈິ ມຎ຺ເຎ ປໂຍຊເນນ ເຖໂຣ ອາຄໂຕ ຠວິສ຺ສຕີ’’ຕິ ຎຕ຺ວາ ‘‘ວເທຍ຺ຍາຖ, ຠນ຺ເຕ, ເກນຕ຺ໂຖ’’ຕິ ອາຫ. ເຖໂຣ ຕສ຺ສ ພ຺ຣາຫ຺ມຓສ຺ສ ປໂຍຊນໍ ອາຈິກ຺ຂນ຺ໂຕ –

‘‘ອຣຫໍ ສຸຄໂຕ ໂລເກ, ວາເຕຫາພາຘິໂກ ມຸນິ;

ສເຈ ອຸຓ຺ໂຫທກໍ ອຕ຺ຖິ, ມຸນິໂນ ເທຫິ ພ຺ຣາຫ຺ມຓ.

‘‘ປູຊິໂຕ ປູຊເນຍ຺ຍານໍ, ສກ຺ກເຣຍ຺ຍານ ສກ຺ກໂຕ;

ອປຈິໂຕປເຈຍ຺ຍານໍ, ຕສ຺ສ ອິຈ຺ຉາມິ ຫາຕເວ’’ຕິ. (ເຖຣຄາ. ໑໘໕-໑໘໖) –

ຄາຖາທ຺ວຍໍ ອຠາສິ.

ຕສ຺ສຕ຺ໂຖ – ໂຍ ອິມສ຺ມິໍ ໂລເກ ປູຊເນຍ຺ຍານໍ ປູເຊຕພ຺ເພຫິ ສກ຺ກາທີຫິ ເທເວຫິ ມຫາພ຺ຣຫ຺ມາທີຫິ ຈ ພ຺ຣຫ຺ເມຫິ ປູຊິໂຕ, ສກ຺ກເຣຍ຺ຍານໍ ສກ຺ກາຕພ຺ເພຫິ ພິມ຺ພິສາຣໂກສລຣາຊາທີຫິ ສກ຺ກໂຕ, ອປເຈຍ຺ຍານໍ ອປຈາຍິຕພ຺ເພຫິ ມເຫສີຫິ ຂີຓາສເວຫິ ອປຈິໂຕ, ກິເລເສຫິ ອາຣກຕ຺ຕາທິນາ ອຣຫໍ, ໂສຠນຄມນາທິນາ ສຸຄໂຕ ສພ຺ພຎ຺ຎູ ມຸນິ ມຍ຺ຫໍ ສຕ຺ຖາ ເທວເທໂວ ສກ຺ການໍ ອຕິສກ຺ໂກ ພ຺ຣຫ຺ມານໍ ອຕິພ຺ຣຫ຺ມາ, ໂສ ທານິ ວາເຕຫິ ວາຕເຫຕຸ ວາຕກ຺ໂຂຠນິມິຕ຺ຕໍ ອາພາຘິໂກ ຊາໂຕ. ສເຈ, ພ຺ຣາຫ຺ມຓ, ອຸຓ຺ໂຫທກໍ ອຕ຺ຖິ, ຕສ຺ສ ວາຕາພາຘວູປສມນຕ຺ຖໍ ຕໍ ຫາຕເວ ອຸປເນຕຸໍ ອິຈ຺ຉາມີຕິ.

ຕໍ ສຸຕ຺ວາ ພ຺ຣາຫ຺ມໂຓ ອຸຓ຺ໂຫທກໍ ຕທນຸຣູປໍ ວາຕຫຣຎ຺ຈ ເຠສຊ຺ຊໍ ຠຄວໂຕ ອຸປນາເມສິ. ເຕນ ຈ ສຕ຺ຖຸ ໂຣໂຄ ວູປສມິ. ຕສ຺ສ ຠຄວາ ອນຸໂມທນໍ ອກາສິ.

໑໒໒. ອຖາຍສ຺ມາ ອຸປວາໂນ ອປຣຠາເຄ ອຕ຺ຕໂນ ປຸພ຺ພກມ຺ມໍ ສຣິຕ຺ວາ ໂສມນສ຺ສຊາໂຕ ປຸພ຺ພຈຣິຕາປທານໍ ປກາເສນ຺ໂຕ ປທຸມຸຕ຺ຕໂຣ ນາມ ຊິໂນຕິອາທິມາຫ. ຕຕ຺ຖ ປທຸມຸຕ຺ຕໂຣຕິອາທີນິ ປຸພ຺ເພ ວຸຕ຺ຕຕ຺ຖາເນວ.

໑໒໓. ມຫາຊນາ ສມາຄມ຺ມາຕິ ສກລຊມ຺ພຸທີປວາສິໂນ ຣາສິຠູຕາຕິ ອຕ຺ໂຖ. ຈິຕກໍ ກຕ຺ວາຕິ ໂຍຊນຸພ຺ເພຘໍ ຈນ຺ທນຣາສິຈິຕກໍ ກຕ຺ວາ ຠຄວໂຕ ສຣີຣໍ ຕຕ຺ຖ ອຠິໂຣປຍິໍສູຕິ ສມ຺ພນ຺ໂຘ.

໑໒໔. ສຣີຣກິຈ຺ຈໍ ກຕ຺ວານາຕິ ອາທຫນາຕິ ອຄ຺ຄິນາ ທຫນກິຈ຺ຈໍ ກຕ຺ວາຕິ ອຕ຺ໂຖ.

໑໒໗-໒໘. ຊງ຺ຆາ ມຓິມຍາ ອາສີຕິ ມນຸສ຺ເສຫິ ກຕຖູເປ ຊງ຺ຆາ ປຸປ຺ຜວາຫຕ຺ຖໍ ຈຣິຕຏ຺ຐານໍ ມຓິມຍາ ອິນ຺ທນີລມຓິນາ ກຕາຕິ ອຕ຺ໂຖ. ມຍມ຺ປີຕິ ສພ຺ເພ ເທວາ ຖູປໍ ກຣິສ຺ສາມາຕິ ອຕ຺ໂຖ.

໑໒໙. ຘາຕຸ ອາເວຓິກາ ນຕ຺ຖີຕິ ເທວມນຸສ຺ເສຫິ ວິສຸໍ ວິສຸໍ ເຈຕິຍໍ ກາຕຸໍ ອາເວຓິກາ ວິສຸໍ ຘາຕຸ ນຕ຺ຖິ, ຕໍ ທສ຺ເສນ຺ໂຕ ສຣີຣໍ ເອກປິຓ຺ຑິຕນ຺ຕິ ອາຫ. ອຘິຏ຺ຐານພເລນ ສກລສຣີຣຘາຕຸ ເອກຆນສິລາມຍປຏິມາ ວິຍ ເອກເມວ ອໂຫສີຕິ ອຕ຺ໂຖ. ອິມມ຺ຫິ ພຸທ຺ຘຖູປມ຺ຫີຕິ ສກລຊມ຺ພຸທີປວາສີຫິ ກຕມ຺ຫິ ອິມມ຺ຫິ ສຸວຓ຺ຓຖູປມ຺ຫິ ມຍໍ ສພ຺ເພ ສມາຄນ຺ຕ຺ວາ ກຎ຺ຈຸກຖູປໍ ກຣິສ຺ສາມາຕິ ອຕ຺ໂຖ.

໑໓໓. ອິນ຺ທນີລໍ ມຫານີລນ຺ຕິ ອິນ຺ທີວຣປຸປ຺ຜວຓ຺ຓາຠໍ ມຓິ ອິນ຺ທນີລມຓິ. ຕໂຕ ອຘິກວຓ຺ຓຕາ ມຫາມຓິ ອິນ຺ທນີລມຓໂຍ ຈ ມຫານີລມຓໂຍ ຈ ໂຊຕິຣສມຓິຊາຕິຣງ຺ຄມຓໂຍ ຈ ເອກໂຕ ສນ຺ນິປາເຕຕ຺ວາ ຣາສີ ກຕ຺ວາ ສຸວຓ຺ຓຖູເປ ກຎ຺ຈຸກຖູປໍ ກຕ຺ວາ ອຉາທຍຸນ຺ຕິ ສມ຺ພນ຺ໂຘ.

໑໔໔. ປຈ຺ເຈກໍ ພຸທ຺ຘເສຏ຺ຐສ຺ສາຕິ ພຸທ຺ຘຸຕ຺ຕມສ຺ສ ປຕິ ເອກໍ ວິສຸໍ ອຸປຣິຉທເນນ ຖູປໍ ອກໍສູຕິ ອຕ຺ໂຖ.

໑໔໗. ກຸມ຺ຠຓ຺ຑາ ຄຸຍ຺ຫກາ ຕຖາຕິ ກຸມ຺ຠມຕ຺ຕານິ ອຓ຺ຑານິ ເຍສໍ ເທວານໍ ເຕ ກຸມ຺ຠຓ຺ຑາ, ປຏິຈ຺ຉາເທຕ຺ວາ ນິຄຸຫິຕ຺ວາ ປຏິຈ຺ຉາທນໂຕ ຄຣຸຬາ ຄຸຍ຺ຫກາ ນາມ ຊາຕາ, ເຕ ກຸມ຺ຠຓ຺ຑາ ຄຸຍ຺ຫກາປິ ຖູປໍ ອກໍສູຕິ ອຕ຺ໂຖ.

໑໕໑. ອຕິໂຠນ຺ຕິ ນ ຕສ຺ສາຠາຕິ ຕສ຺ສ ເຈຕິຍສ຺ສ ປຠໍ ຈນ຺ທສູຣິຍຕາຣການໍ ປຠາ ນ ອຕິໂຠນ຺ຕິ, ນ ອຊ຺ໂຌຕ຺ຖຣນ຺ຕີຕິ ອຕ຺ໂຖ.

໑໕໘. ອຫມ຺ປິ ກາຣໍ ກສ຺ສາມີຕິ ຕາທິໂນ ໂລກນາຖສ຺ສ ຖູປສ຺ມິໍ ອຫມ຺ປິ ກາຣໍ ປຸຎ຺ຎກິຣິຍໍ ກຸສລກມ຺ມໍ ຘຊປຏາກປູຊໍ ກຣິສ຺ສາມີຕິ ອຕ຺ໂຖ.

ອຸປວານຕ຺ເຖຣອປທານວຓ຺ຓນາ ສມຕ຺ຕາ.

໑໑. ຣຏ຺ຐປາລຕ຺ເຖຣອປທານວຓ຺ຓນາ

ເອກາທສມາປທາເນ ປທຸມຸຕ຺ຕຣສ຺ສ ຠຄວໂຕຕິອາທິກໍ ອາຍສ຺ມໂຕ ຣຏ຺ຐປາລຕ຺ເຖຣສ຺ສ ອປທານໍ. ອຍມ຺ປິ ປຸຣິມພຸທ຺ເຘສຸ ກຕາຘິກາໂຣ ຕຕ຺ຖ ຕຕ຺ຖ ຠເວ ວິວຏ຺ຏູປນິສ຺ສຍານິ ປຸຎ຺ຎານິ ອຸປຈິນນ຺ໂຕ ປທຸມຸຕ຺ຕຣສ຺ສ ຠຄວໂຕ ກາເລ ຕສ຺ສ ອຸປ຺ປຕ຺ຕິໂຕ ປຸເຣຕຣເມວ ຫໍສວຕີນຄເຣ ຄຫປຕິມຫາສາລກຸເລ ນິພ຺ພຕ຺ຕິຕ຺ວາ ວຍປ຺ປຕ຺ໂຕ ປິຕຸ ອຈ຺ຈເຍນ ຆຣາວາເສ ປຕິຏ຺ຐິໂຕ ຣຕນໂກຏ຺ຐາຄາຣກມ຺ມິເກນ ທສ຺ສິຕໍ ອປຣິມາຓໍ ກຸລວໍສານຸຄຕໍ ຘນໍ ທິສ຺ວາ ‘‘ອິມໍ ເອຕ຺ຕກໍ ຘນຣາສິໍ ມຍ຺ຫໍ ອຍ຺ຍກປຍ຺ຍກາທໂຍ ອຕ຺ຕນາ ສທ຺ຘິໍ ຄເຫຕ຺ວາ ຄນ຺ຕຸໍ ນາສກ຺ຂິໍສຸ, ມຍາ ປນ ຄເຫຕ຺ວາ ຄນ຺ຕຸໍ ວຏ຺ຏຕີ’’ຕິ ຈິນ຺ເຕຕ຺ວາ ກປຓທ຺ຘິກາທີນໍ ມຫາທານໍ ເທຕິ. ໂສ ອຠິຎ຺ຎາລາຠິໍ ເອກໍ ຕາປສໍ ອຸປຏ຺ຐຫນ຺ໂຕ ເຕນ ເທວໂລກາຘິປຈ຺ເຈ ອຸຍ຺ໂຍຊິໂຕ ຍາວຊີວໍ ປຸຎ຺ຎານິ ກຕ຺ວາ ຕໂຕ ຈຸໂຕ ເທໂວ ຫຸຕ຺ວາ ນິພ຺ພຕ຺ຕິ. ໂສ ຕຕ຺ຖ ເທວໂລເກ ເທວຣຊ຺ຊໍ ກໂຣນ຺ໂຕ ຍາວຕາຍຸກໍ ຐຕ຺ວາ ຕໂຕ ຈຸໂຕ ມນຸສ຺ສໂລເກ ຠິນ຺ນໍ ຣຏ຺ຐໍ ສນ຺ຘາເຣຕຸໍ ສມຕ຺ຖສ຺ສ ກຸລສ຺ສ ເອກປຸຕ຺ໂຕ ຫຸຕ຺ວາ ນິພ຺ພຕ຺ຕິ. ເຕນ ຈ ສມເຍນ ປທຸມຸຕ຺ຕໂຣ ນາມ ຠຄວາ ໂລເກ ອຸປ຺ປຊ຺ຊິຕ຺ວາ ປວຕ຺ຕິຕວຣຘມ຺ມຈກ຺ໂກ ເວເນຍ຺ຍສຕ຺ຕໍ ນິພ຺ພານມຫານຄຣສງ຺ຂາຕເຂມນ຺ຕຠູມິໍ ສມ຺ປາເປສິ. ອຖ ໂສ ກຸລປຸຕ຺ໂຕ ອນຸກ຺ກເມນ ວິຎ຺ຎຸຕໍ ປຕ຺ໂຕ ເອກທິວສໍ ອຸປາສເກຫິ ສທ຺ຘິໍ ວິຫາຣໍ ຄໂຕ ສຕ຺ຖາຣໍ ຘມ຺ມໍ ເທເສນ຺ຕໍ ທິສ຺ວາ ປສນ຺ນຈິຕ຺ໂຕ ປຣິສປຣິຍນ຺ເຕ ນິສີທິ.

ເຕນ ຈ ສມເຍນ ສຕ຺ຖາ ເອກໍ ຠິກ຺ຂຸໍ ສທ຺ຘາປພ຺ພຊິຕານໍ ອຄ຺ຄຏ຺ຐາເນ ຐເປສິ, ຕໍ ທິສ຺ວາ ປສນ຺ນມານໂສ ຕທຕ຺ຖາຍ ຈິຕ຺ຕໍ ຐເປຕ຺ວາ ສຕສຫສ຺ສຠິກ຺ຂຸປຣິວາຣສ຺ສ ຠຄວໂຕ ມຫຕາ ສກ຺ກາເຣນ ສຕ຺ຕາຫໍ ມຫາທານໍ ປວຕ຺ເຕຕ຺ວາ ປຓິຘານໍ ອກາສິ. ສຕ຺ຖາ ຕສ຺ສ ອນນ຺ຕຣາເຍນ ອິຊ຺ຌນຠາວໍ ທິສ຺ວາ ‘‘ອນາຄເຕ ໂຄຕມສ຺ສ ນາມ ສມ຺ມາສມ຺ພຸທ຺ຘສ຺ສ ສາສເນ ສທ຺ຘາປພ຺ພຊິຕານໍ ອຄ຺ໂຄ ຠວິສ຺ສຕີ’’ຕິ ພ຺ຍາກາສິ. ໂສ ສຕ຺ຖາຣໍ ຠິກ຺ຂຸສງ຺ຆຎ຺ຈ ວນ຺ທິຕ຺ວາ ອຸຏ຺ຐາຍາສນາ ປກ຺ກາມິ. ໂສ ຕຕ຺ຖ ຍາວຕາຍຸກໍ ປຸຎ຺ຎານິ ກຕ຺ວາ ຕໂຕ ຈວິຕ຺ວາ ເທວມນຸສ຺ເສສຸ ສໍສຣນ຺ໂຕ ອິໂຕ ທ຺ວານວຸຕິກປ຺ເປ ຜຸສ຺ສສ຺ສ ຠຄວໂຕ ກາເລ ສຕ຺ຖຸ ເວມາຕິກຠາຕິເກສຸ ຕີສຸ ຣາຊປຸຕ຺ເຕສຸ ສຕ຺ຖາຣໍ ອຸປຏ຺ຐຫນ຺ເຕສຸ ເຕສໍ ປຸຎ຺ຎກິຣິຍາຍ ສຫາຍກິຈ຺ຈໍ ອກາສິ. ເອວໍ ຕຕ຺ຖ ຕຕ຺ຖ ຠເວ ຕໍ ຕໍ ພຫຸໍ ກຸສລໍ ອຸປຈິນິຕ຺ວາ ສຸຄຕີສຸເຍວ ສໍສຣນ຺ໂຕ ອິມສ຺ມິໍ ພຸທ຺ຘຸປ຺ປາເທ ກຸຣຸຣຏ຺ເຐ ຖຸລ຺ລໂກຏ຺ຐິກນິຄເມ ຣຏ຺ຐປາລເສຏ຺ຐິເຄເຫ ນິພ຺ພຕ຺ຕິ, ຕສ຺ສ ຠິນ຺ນໍ ຣຏ຺ຐໍ ສນ຺ຘາເຣຕຸໍ ສມຕ຺ເຖ ກຸເລ ນິພ຺ພຕ຺ຕຕ຺ຕາ ຣຏ຺ຐປາໂລຕິ ວໍສານຸຄຕເມວ ນາມໍ ອໂຫສິ. ໂສ ມຫຕາ ປຣິວາເຣນ ວຑ຺ຒນ຺ໂຕ ອນຸກ຺ກເມນ ໂຍພ຺ພນໍ ປຕ຺ໂຕ ມາຕາປິຕູຫິ ປຕິຣູເປນ ທາເຣນ ສໍໂຍເຊຕ຺ວາ ມຫນ຺ເຕ ຈ ຍເສ ປຕິຏ຺ຐາປິໂຕ ທິພ຺ພສມ຺ປຕ຺ຕິສທິສໍ ສມ຺ປຕ຺ຕິໍ ປຈ຺ຈນຸໂຠຕິ. ອຖ ຠຄວາ ກຸຣຸຣຏ຺ເຐ ຊນປທຈາຣິກໍ ຈຣນ຺ໂຕ ຖຸລ຺ລໂກຏ຺ຐິກໍ ອນຸປາປຸຓິ. ຕໍ ສຸຕ຺ວາ ຣຏ຺ຐປາໂລ ກຸລປຸຕ຺ໂຕ ສຕ຺ຖາຣໍ ອຸປສງ຺ກມິຕ຺ວາ ສຕ຺ຖຸ ສນ຺ຕິເກ ຘມ຺ມໍ ສຸຕ຺ວາ ປຏິລທ຺ຘສທ຺ໂຘ ສຕ຺ຕວາເຣ ຠຕ຺ຕຈ຺ເຉເທ ກຕ຺ວາ ກິຈ຺ເຉນ ກສິເຣນ ມາຕາປິຕໂຣ ອນຸຊານາເປຕ຺ວາ ສຕ຺ຖາຣໍ ອຸປສງ຺ກມິຕ຺ວາ ປພ຺ພຊ຺ຊໍ ຍາຈິຕ຺ວາ ສຕ຺ຖຸ ອາຓຕ຺ຕິຍາ ອຎ຺ຎຕຣສ຺ສ ເຖຣສ຺ສ ສນ຺ຕິເກ ປພ຺ພຊິຕ຺ວາ ໂຍນິໂສມນສິກາເຣນ ກມ຺ມໍ ກໂຣນ຺ໂຕ ວິປສ຺ສນໍ ວຑ຺ເຒຕ຺ວາ ອຣຫຕ຺ຕໍ ປາປຸຓິ.

໑໗໙-໑໘໐. ອຖາຍສ຺ມາ ອປຣຠາເຄ ອຕ຺ຕໂນ ປຸພ຺ພກມ຺ມໍ ສຣິຕ຺ວາ ໂສມນສ຺ສຊາໂຕ ປຸພ຺ພຈຣິຕາປທານໍ ປກາເສນ຺ໂຕ ປທຸມຸຕ຺ຕຣສ຺ສ ຠຄວໂຕຕິອາທິມາຫ. ສຸນາໂຄ ໂສ ມຍາ ທິນ຺ໂນຕິ ຕທາ ມຫາຘນເສຏ຺ຐິ ຫຸຕ຺ວາ ສພ຺ພໍ ສາປເຕຍ຺ຍໍ ທານມຸເຂ ວິສ຺ສຊ຺ຊນສມເຍ ສຕ຺ຕປ຺ປຕິຏ຺ໂຐ ສຸນ຺ທໂຣ ນາໂຄ ຫຕ຺ຖິຣາຊາ ມຍາ ທິນ຺ໂນ ອໂຫສິ. ຕໍ ທສ຺ເສນ຺ໂຕ ອີສາທນ຺ໂຕຕິອາທິມາຫ. ອີສາທນ຺ໂຕ ຣຖອີສປ຺ປມາຓທນ຺ໂຕ, ໂສ ມຍາ ທິນ຺ໂນ ຫຕ຺ຖິນາໂຄ. ອຸຣູຬ຺ຫວາຕິ ຣາຊາວຫນໂຍຄ຺ຄສມຕ຺ໂຖ, ຣາຊາຣໂຫ ວາ. ເສຕຈ຺ຉຕ຺ໂຕຕິ ອລງ຺ກາຣຕ຺ຖາຍ ອຸປຏ຺ຐຫນເສຕຈ຺ຉຕ຺ຕສຫິໂຕຕິ ອຕ຺ໂຖ. ປໂສຠິໂຕຕິ ອາໂຣຫປຣິຓາຫວາ ຣູປໂສຠາຫິ ສມ຺ປນ຺ໂນຕິ ອຕ຺ໂຖ. ສກປ຺ປໂນ ສຫຕ຺ຖິໂປຕິ ຫຕ຺ຖິອລງ຺ກາຣສຫິໂຕ ຫຕ຺ຖິໂຄປກສຫິໂຕຕິ ອຕ຺ໂຖ. ອິຕ຺ຖມ຺ຠູໂຕ ຫຕ຺ຖິນາໂຄ ປທຸມຸຕ຺ຕຣສ຺ສ ຠຄວໂຕ ມຍາ ທິນ຺ໂນຕິ ອຕ຺ໂຖ.

໑໘໑. ມຍາ ຠຕ຺ຕໍ ກາເຣຕ຺ວານາຕິ ມຍາ ກາຣາປິຕວິຫາເຣ ວສນ຺ຕານໍ ໂກຏິສງ຺ຂານໍ ຠິກ຺ຂູນໍ ນິຈ຺ຈຠຕ຺ຕໍ ປຏ຺ຐເປຕ຺ວາ ມເຫສິໂນ ນິຍ຺ຍາເທສິນ຺ຕິ ສມ຺ພນ຺ໂຘ.

໑໘໓. ຊລຊຸຕ຺ຕມນາມໂກຕິ ຊລໂຕ ຊາໂຕ ຊລໂຊ, ກິໍ ຕໍ? ປທຸມໍ, ປທຸເມນ ສມານນາມຕ຺ຕາ ອຸຕ຺ຕມຕ຺ຕາ ຈ ປທຸມຸຕ຺ຕໂຣ ນາມ ຠຄວາຕິ ອຕ຺ໂຖ. ເສສໍ ສພ຺ພຕ຺ຖ ອຸຕ຺ຕານຕ຺ຖເມວາຕິ.

ຣຏ຺ຐປາລຕ຺ເຖຣອປທານວຓ຺ຓນາ ສມຕ຺ຕາ.

ຉປ຺ປຎ຺ຎາສມມຫາວຄ຺ຄວຓ຺ຓນາ ສມຕ຺ຕາ.

ອິຕິ ວິສຸທ຺ຘຊນວິລາສິນິຍາ ອປທານ-ອຏ຺ຐກຖາຍ

ເອຕ຺ຕາວຕາ ພຸທ຺ຘປຈ຺ເຈກພຸທ຺ຘສາວກຕ຺ເຖຣາປທານ-ອຏ຺ຐກຖາ ສມຕ຺ຕາ.

ນິຄມນກຖາ

ສີຫຬທີປເກ ອປ຺ປິຈ຺ຉຕາທິຄຸຓວນ຺ຕານໍ ເຖຣວໍສປ຺ປທີປານໍ ອານນ຺ທຕ຺ເຖຣາທີນໍ ສພ຺ພສຕ຺ຕານໍ ຕຓ຺ຫາມານທິຏ຺ຐາທໂຍ ເຉທນນິຄ຺ຄຫວິເວຈນາທ຺ຍຕ຺ຖໍ ສຕ຺ຕຫິ ມາເສຫິ ອຕິວິຍ ອາຣາຘເນນ ລທ຺ຘໂກສລ຺ເລນ ໂພຘິສມ຺ຠາຣໍ ຄເວສນ຺ເຕນ ສຕິຘິຕິຄຕິວີຣິຍປຣກ຺ກມນ຺ເຕນ ມຫາສມນ຺ຕຄຸຓໂສຠເນນ ຕິປິຏກຘເຣນ ປຓ຺ຑິເຕນ ອາຠຕໍ ອິມໍ ອປທານ-ອຏ຺ຐກຖໍ ສພ຺ໂພ ສເທວໂລໂກ ຊານາຕູຕິ.

ອເນນ ໂລຠາທິມລາ ປຊານໍ, ຈກ຺ຂາທິໂຣຄາ ວິວິຘາ ຈ ທຸກ຺ຂາ;

ກລຫາທິຠຍາ ທຸກ຺ຂິຕາ ຊາຕາ, ໂຈຣາທໂຍນຕ຺ຖກຣາ ຈ ໂລເກ.

ນສ຺ສນ຺ຕຸ ເມ ປຎ຺ຈ ເວຣາ ຈ ປາປາ, ນສ຺ສນ຺ຕຸ ຄິມ຺ເຫ ຍຖາ ວຸຏ຺ຐິວາຕາ;

ອຏ຺ຐງ຺ຄິກມຄ຺ຄວເຣນ ປຕ຺ວາ, ນິພ຺ພານປຸຣໍ ປຏິປາທຍາມິ.

ສພ຺ພທິຏ຺ຐິຎ຺ຈ ມທ຺ທນ຺ໂຕ, ຣາຄໂທສາທິປາປເກ;

ສໍສາຣວຏ຺ຏໍ ຉິນ຺ທິຕ຺ວາ, ອຸເປມິ ສຄ຺ຄໂມກ຺ຂເກ.

ອາຓາເຂຕ຺ຕມ຺ຫິ ສພ຺ພຕ຺ຖ, ອວີຈິມ຺ຫິ ຠວຄ຺ຄໂຕ;

ສພ຺ເພ ຘມ຺ມານຸຍາຍນ຺ຕຸ, ຕໂຍ ໂລກາ ອຸຕຸປິ ຈາຕິ.

ອປທານ-ອຏ຺ຐກຖາ ສມຕ຺ຕາ.