📜

നമോ തസ്സ ഭഗവതോ അരഹതോ സമ്മാസമ്ബുദ്ധസ്സ

മഹാരഹനീതി

പണ്ഡിതകഥാ

.

മഹാരഹരഹം സക്യ,

മുനിം നീവരണാ തണ്ഹാ;

മുത്തം മുത്തം സുദസ്സനം,

വന്ദേ ബോധിവരം വരം.

.

മുനിനാ മുനിനാഗേന,

ദുട്ഠപബ്ബജ്ജിതാ ജിതാ;

യഥാ യഥാഅസദ്ധമ്മ-

പുരണാ പുരണാദയോ.

.

തഥാ തഥാഗതോവാദാ,

നുഗതേ ലോകനീതിയം;

കതയോഗേന വിദൂനാ,

ജേയ്യോവാനത്ഥ കാരിനോ.

.

നിതീധ ജന്തുനം സാരോ,

മിത്താചരിയാച പീതരാ;

നീതിമാ സുബുദ്ധി ബ്യത്തോ,

സുതവാ അത്ഥദസ്സിമാ.

.

കവിഹേരഞ്ഞകാ കത്വാ,

സുത്തത്തം സത്ഥകഞ്ചനം;

ഗജ്ജപജ്ജാദ്യാലങ്കാരം,

കരോന്തീധ മനോരമ്മം.

.

വുത്യം വിസദഞാണസ്സ,

ഞാതോ അത്ഥോതരസ്സ ന;

സുരപ്പഭായ ആദാസോ,

ഛായം ദിസ്സേ ന മാകരേ.

.

മഹാതേജോപി തേജോയം,

മത്തികം നമുദുകംകരോ;

ആപോ ആപേതി മുദുകം,

സാധുവാചാച കക്ഖളം.

.

മുദുനാവ രിപും ജേതി,

മുദുനാ ജേതി ദാരുണം;

നോസിദ്ധം മുദുനാ കിഞ്ചി,

യത്വതോ മുദുനാ ജയേ.

.

ചന്ദനം സീതലം ലോകേ,

തതോ ചന്ദംവ സീതലം;

ചന്ദനചന്ദസീതമ്ഹാ,

വാക്യം സാധുസുഭാസിതം.

൧൦.

പത്തകല്ലോദിതം അപ്പം,

വാക്യം സുഭാസിതം ഭവേ;

ഖുദ്ദിതസ്സ കദന്നംപി,

സുത്തം സാദുരസോ സിയാ.

൧൧.

സത്ഥകാപി ബഹൂവാചാ,

നാദരാ ബഹുഭാണിനോ;

സോപകാരമുദാസീനം,

നനുദിട്ഠം നദീജലം.

൧൨.

സംസാരവിസരുക്ഖസ്സ,

ദ്വയമേവാമതംഫലം;

സുഭാസിതസ്സസാരാദോ,

സാധൂഹിരസമാഗമോ.

൧൩.

പാസാണഛത്തം ഗരുകം,

തതോ ദേവാനചിക്ഖനാ;

തതോ വുഡ്ഢാനമോവാദോ,

തതോ ബുദ്ധസ്സ സാസനം;

൧൪.

തുലം സല്ലഹുകം ലോകേ,

തതോ ചപലജാതികോ;

തതോനോവാദികോ തതോ,

യതി ധമ്മേപമാദകോ.

൧൫.

അഹ ഗച്ഛതി ഹായന്തീ,

സത്താനമിധ ജീവിതം;

തസ്മാഹി മാപമത്തത്വം,

ഗച്ഛന്തു ജിനസാസനേ.

൧൬.

പണ്ഡിതസ്സ പസംസായ,

ദണ്ഡോബാലേന ദീയതേ;

പണ്ഡിതോ പണ്ഡിതേനേവ,

വണ്ണിതോവ സുവണ്ണിതോ.

൧൭.

സതേസു ജായതേ സൂരോ,

സഹസ്സേസുച പണ്ഡിതോ;

വുത്താ സതസഹസ്സേസു,

ദാതാ ഭവതിവാ നവാ.

൧൮.

ഭൂപത്തംച പണ്ഡിതത്തഞ്ച,

നേവതുല്യം കദാചിപി;

സദേസേപൂജിതോ രാജാ,

ബുദ്ധോ സബ്ബത്ഥപൂജിതോ.

൧൯.

ക്വാതിഭാരോ സമത്ഥാനം,

കിംദൂരോ ബ്യവഹാരിനം;

കോവിദേസോ സവിജ്ജാനം,

കോപരോ പിയവാദിനം.

൨൦.

നനു തേ യേവസന്താ നോ,

സാഗരാ നകുലാചലാ;

അപ്പമ്പി മരിയാദം യേ,

സംവട്ടേവി ജഹന്തിനോ.

൨൧.

പലയേതീതമരിയാദാ,

ഭവന്തികിര സാഗരാ;

മരിയാദാതികം സാധു,

നഇച്ഛന്തി പലയേപി.

൨൨.

സതം ദീഘായുകം സബ്ബ,

സത്താനം സുഖകാരണം;

അസതംപന സബ്ബേസം,

ദുക്ഖഹേതു നസംസയോ.

൨൩.

പാമോക്ഖേ സുജനേ സന്തേ,

സബ്ബേപി സുജനാ ജനാ;

ജാതേകസ്മിംസാരഗന്ധേ,

സബ്ബേ ഗന്ധമയാ ദുമാ.

൨൪.

അത്തനാ യദി ഏകേന,

വിനതേന മഹാജനാ;

വിനയം യന്തി സബ്ബേപി,

കോ തം നാസേയ്യ പണ്ഡിതോ.

൨൫.

സരീരസ്സ ഗുണാനഞ്ച,

ദൂരമച്ചന്ത മന്തരം;

സരീരം ഖണവിദ്ധംസി,

കപ്പന്തിട്ഠായിനോ ഗുണാ.

൨൬.

യദി നിച്ചമനിച്ചേന,

നിമലം മലവാഹിനാ;

യോ സോ കായേന ലഭേഥ,

കിംനലദ്ധം ഭവേ നുകിം.

൨൭.

ധമ്മത്ഥകാമമോക്ഖാനം,

പാണം സംസിദ്ധികാരണം;

തന്നിഘാതാ കിന്നഹതം,

രക്ഖനാ കിന്നരക്ഖിതം.

൨൮.

അത്താ ബന്ധു മനുസ്സസ്സ,

രിപു അത്താവ ജന്തുനം;

അത്താവ നിയതോ ഞാതി,

അത്താവ നിയതോ രിപു.

൨൯.

അത്തനോപരിചാഗേന,

യംസിതമനുരക്ഖനം;

കരോന്തി സജ്ജനായേവ,

ന തം നീതിമതാ മതം.

൩൦.

തിണാനി ഭൂമിരുദകം,

ചതുത്ഥീ വാക്യസുട്ഠുതാ;

ഏതാനി ഹി സതംഗേഹേ,

നോഛിന്ദന്തേ കദാചിപി.

൩൧.

അമ്ബും പിവന്തിനോ നജ്ജോ,

രുക്ഖോ ഖാദതിനോ ഫലം;

മേഘോ ക്വചിപി നോ സസ്സം,

പരത്ഥായ സതംധനം.

൩൨.

സതം ഫരുസവാചാഹി,

നയാതി വികതിം മനോ;

തിണുക്കാഹി നസക്കാവ,

താപേതും സാഗരേ ജലം.

൩൩.

സമ്പത്യം മഹത്തംചേതോ,

ഭവത്യുപ്പലകോമലം;

വിപ്പത്യഞ്ച മഹാസേലേ,

സിലാസങ്ഘാദകക്കസോ.

൩൪.

അത്ഥം മഹന്തമാപജ്ജ,

വിജ്ജം സമ്പത്തിമേവച;

ചരേയ്യാമാനഥദ്ധോയോ,

പണ്ഡിതോ സോ പവുച്ചതി.

൩൫.

നാലബ്ഭമഭിപത്ഥേന്തി,

നട്ഠമ്പി നചസോചരേ;

വിപ്പത്യഞ്ച നമുയ്ഹന്തി,

യേനരാ തേവ പണ്ഡിതോ.

൩൬.

ഗണ്ഠിട്ഠാനേ ഏകപദേ,

നാതിമഞ്ഞേയ്യ പണ്ഡിതോ;

കിം അക്കോ വേളുപബ്ഭാരോ,

തിമഹാദീപഭാനുദോ.

൩൭.

ഗുണദോസേസുമേകേന,

നത്ഥി കോചി വിവജ്ജിതോ;

സുഖുമാലസ്സ പദുമസ്സ,

നളാ ഭവതി കക്കസാ.

൩൮.

സുമഹന്താനി സത്ഥാനി,

ധാരയന്തോ ബഹുസ്സുതാ;

ഛേത്താരോ സംസയാനന്തു,

കിലന്തേ ലോഭമോഹതാ.

൩൯.

ദോസമ്പി സഗുണേ ദിസ്വാ,

ഗുണവാദീ വദന്തിനോ;

ന ലോകോ വിജ്ജമാനമ്പി,

ചന്ദേ പസ്സതി ലഞ്ഛനം.

൪൦.

നിപുണേ സുതമേസേയ്യ,

വിചിനിത്വാ സുതത്ഥികോ;

ഭത്തം ഹുക്ഖലിയം പക്കം,

ഭാജനംപി തഥാ ഭവേ.

൪൧.

ഗുണാ കുബ്ബന്തി ദൂതത്തം,

ദൂരേപി വസതം സതം;

കേതകേ ഗന്ധ ഘാസായ,

ഗച്ഛന്തി ഭമരാ സയം.

൪൨.

പണ്ഡിതോ സുതസമ്പന്നോ,

യത്ഥഅത്ഥീതി ചേസുതോ;

മഹുസ്സാഹേന തംഠാനം,

ഗന്തബ്ബം സുതരേസിനാ.

൪൩.

സബ്ബസുതം മധീയേഥ,

ഹീനമുക്കട്ഠ മജ്ഝിമം;

സബ്ബസ്സഅത്ഥം ജാനേയ്യ,

നച സബ്ബം പയോജയേ;

ഹോതി താദിസകോകാലോ,

യത്ഥ അത്ഥാവഹം സുതം.

൪൪.

ഠിതോ ചിരത്തനം നീരേ,

സക്ഖരോ നന്തരംസുതോ;

ദബ്ഭോ നീരന്തികേ ജാതോ,

സബ്ബകാലന്തരംസുതോ.

൪൫.

വസും ഗണ്ഹന്തി ദൂരട്ഠാ,

പബ്ബതേ രതനോചിതേ;

ന മിലക്ഖാ സമീപട്ഠാ,

ഏവം ബാലാ ബഹുസ്സുതേ.

൪൬.

ഹിരഞ്ഞേന മിഗാനംവ,

സുസീലംപി അസീലിനോ;

അധമ്മികസ്സ ധമ്മേന,

ബാലാനംപി സുതേന കിം.

൪൭.

സുതേന ഹദയട്ഠേന,

ഖലോ നേവസുസീലവാ;

മധുനാ കോടരട്ഠേന,

നിമ്ബോ കിം മധുരായതേ.

൪൮.

സകിംപി വിഞ്ഞു ധീരേന,

കരോതി സഹസങ്ഗമം;

അത്തത്ഥഞ്ച പരത്ഥഞ്ച,

നിബ്ബാനന്തം സുഖം ലഭേ.

൪൯.

ഹംസോ മജ്ഝേ നകാകാനം,

സീഹോ ഗുന്നം നസോഭതി;

ഗദ്രഭാനം തുരങ്ഗോനോ,

ബാലാനഞ്ച നപണ്ഡിതോ.

൫൦.

ആകിണ്ണോപി അസബ്ഭീവ,

അസംസട്ഠോവ ഭദ്ദകോ;

ബഹുനാ സന്നജാതേന,

ഗച്ഛേ നുമ്മത്തകേനിധ.

൫൧.

നദീതിരേ ഖതേകൂപേ,

അരണീതാലവണ്ടകേ;

നവദേ ആപാദി നത്ഥീതി,

മുഖേച വചനം തഥാ.

൫൨.

സുതസന്നിച്ചയാ ധീരാ,

തുണ്ഹിഭൂതാ അപുച്ഛിതാ;

പുണ്ണാ സുഭാസിതേനാപി,

ഘണ്ഡാദ്യഘടിതായഥാ.

൫൩.

അപുട്ഠോ പണ്ഡിതോ ഭേരീ,

പജ്ജുന്നോ ഹോതി പുച്ഛിതോ;

ബാലോ പുട്ഠോ അപുട്ഠോച,

ബഹും വികത്തതേ സദാ.

൫൪.

സമ്പന്നഗുണാ ലങ്കാരോ,

സബ്ബസത്ത ഹിതാവഹോ;

നചരേയ്യ പരത്തത്ഥം,

കുതോ സോ പണ്ഡിതോ ഭവേ.

൫൫.

സപരത്ഥം ചരേ ധീരോ,

അസക്കോന്തോ സകം ചരേ;

തഥാപിച അസക്കോന്തോ,

പാപാത്താനം വിയോജയേ.

൫൬.

ബാലേചുമ്മത്തകേ ഭൂപേ,

ഗുരുമാതാപിതൂസ്വപി;

നദോസം കരിയാ പഞ്ഞോ,

സങ്ഘേച ജേട്ഠഭാതരി.

൫൭.

അത്ഥനാസം മനോതാപം,

ഘരേദുച്ചരിതാനിച;

വഞ്ചനം അവമാനഞ്ച,

മതിമാ നപകാസയേ.

൫൮.

പരദാനം ജനേത്തീവ,

ലേട്ടുവ പരദബ്ബകം;

അത്താവ സബ്ബഭൂതാനി,

യോ പസ്സതി സോ പസ്സതി.

൫൯.

പരൂപവാദേ പധിരോ,

പരവജ്ജേസ്വലോചനോ;

പങ്ഗുലോ അഞ്ഞനാരീസു,

ദുസ്സകപ്പേസ്വചേതനോ.

൬൦.

സബ്ബം സുണാതി സോതേന,

സബ്ബം പസ്സതി ചക്ഖുനാ;

നചദിട്ഠം സുതം ധീരോ,

സബ്ബം ഉച്ചിതുമരഹതി.

൬൧.

ചക്ഖുമസ്സ യഥാഅന്ധോ,

സോതവാ പധിരോയഥാ;

പഞ്ഞാവാസ്സ യഥാമൂഗോ,

ബലവാ ദുബ്ബലോരിവ;

അഥ അത്ഥേസമുപ്പന്നേ,

സയേഥ മതസായിതം.

൬൨.

പാപമിത്തേ വിവജ്ജേത്വാ,

ഭജേയ്യു ത്തമപുഗ്ഗലം;

ഓവാദേചസ്സ തിട്ഠേയ്യ,

പത്ഥേന്തോ അചലംസുഖം.

൬൩.

സുസുസാ സുതവഡ്ഢനം,

സുതം പഞ്ഞായവഡ്ഢനം;

പഞ്ഞായ അത്ഥം ജാനാതി,

ഞാതോ അത്ഥോ സുഖാവഹോ.

൬൪.

പാമോജ്ജ കരണം ഠാനം,

പസംസാവഹനംസുഖം;

ഫലാനിസംസോ ഭാവേതി,

വഹന്തോ പോരിസ്സംധുരം.

൬൫.

അതിസീതം അതിഉണ്ഹം,

അതിസായ മിദംഅഹു;

ഇതി വിസട്ഠ കമ്മന്തേ,

ഖണാ അച്ചന്തി മാണവേ.

൬൬.

യോച സീതഞ്ച ഉണ്ഹഞ്ച,

തിണാതിയോ നമഞ്ഞതി;

കരം പുരിസ കിച്ചാനി,

സോ സുഖാ നവിഹായതി.

൬൭.

യസലാഭം ജിഗീസന്തം,

നരം വജ്ജേന്തി ദൂരതോ;

അപത്ഥേത്വാന തേ തസ്മാ,

തംമഗ്ഗം മഗ്ഗയേ ബുധോ.

൬൮.

ദേസമോസജ്ജ ഗച്ഛന്തി,

സീഹാ സപ്പുരിസാ ഗജാ;

തത്ഥേവ നിധനം യന്തി,

കാകാ കാപുരിസാ മിഗാ.

൬൯.

യസ്മിംദേസേ നസമ്മാരോ,

നപിതി നചബന്ധവാ;

നചവിജ്ജാഗമോ കോചി,

നതത്ഥ വസതീ വസ്സേ.

൭൦.

ധനവാ ഗണകോ രാജാ,

നദീ വേജ്ജാ ഇമേജനാ;

യത്ഥ പഞ്ച നവിജ്ജന്തേ,

ന തത്ഥവസതീ വസേ.

൭൧.

അസനം ഭയമന്താനം,

മച്ചാനം മരണം ഭയം;

ഉത്തമാനന്തുസബ്ബേസം,

അവമാനം പരം ഭയം.

൭൨.

അമാനനാ യത്ഥ സിയാ,

സന്താനം അവമാനനാ;

ഹീനസമാനനാവാപി,

ന തത്ഥവസതി വസേ.

൭൩.

യത്ഥാലസോച ദക്ഖോച,

സൂരോ ഭീരുച പൂജിതോ;

ന സന്താ തത്ഥ വസ്സന്തി,

അവിസേസകരേന കോ.

൭൪.

ദുക്ഖോ നിവാസോ സമ്ബാധേ,

ഠാനേ അസുചിസങ്കടേ;

തതോ രിമ്ഹിപിയാനന്തേ,

തതോച അകതഞ്ഞുനം.

൭൫.

സിങ്ഗീനം പഞ്ചഹത്ഥേന,

സതേന വാജിനം ചജേ;

ഹത്ഥീനന്തു സഹസ്സേന,

ദേസചാഗേന ദുജ്ജനേ.

൭൬.

ചജേ ഏകം കുലസ്സത്ഥം,

ഗാമസ്സത്ഥം കുലം ചജേ;

ഗാമം ജനപദസ്സത്ഥം;

അത്തത്ഥം പഥവീ ചജേ.

൭൭.

ചലത്യേകേനപാദേന,

തിട്ഠത്യേകേന പണ്ഡിതോ;

അസമിഖ്യപരംഠാനം,

പുബ്ബമായനംനചജേ.

൭൮.

ഠാനഭട്ഠാ നസോഭന്തി,

ദന്താകേസാന ഖാനരാ;

മതിമാ ഇതിവിഞ്ഞായ,

സഠാനം നചജേ ലഹും.

൭൯.

ചജേ ധനം അങ്ഗവരസ്സഹേതു,

അങ്ഗം ചജേ ജിവിതം രക്ഖമാനോ;

അങ്ഗം ധനം ജിവിതഞ്ചാപി സബ്ബം,

ചജേ നരോ ധമ്മ മനുസ്സരന്തോ.

൮൦.

സോതം സുതേനേവ ന കുണ്ഡലേന,

ദാനേന പാണീ നതു കങ്കണേന;

ആഭാതി കായോ പുരിസുത്തമസ്സ,

പരോപകാരേന ന ചന്ദനേന.

സമ്ഭേദകഥാ

൮൧.

സത്ഥ കപ്പവിചാരേന,

കാലോ ഗച്ഛതി ധീമതം;

ബ്യസനേന അസാധൂനം,

നിദ്ദായ കലഹേനവാ.

൮൨.

സോകഠാനസഹസ്സാനി,

ഭയഠാനസതാനിച;

ദിവസേദിവസേ മുള്ഹം,

ആവീസന്തി നപണ്ഡിതം.

൮൩.

അതിദീഘോ മഹാമുള്ഹോ,

മജ്ഝിമോച വിചക്ഖണോ;

വാസുദേവം പുരക്ഖിത്വാ,

സബ്ബേവാമനകാ സട്ഠാ.

൮൪.

ന ലോകേ സോഭതേ മുള്ഹോ,

കേവലത്തപസംസകോ;

അപി സമ്പിഹിതേ കൂപേ,

കതവിജ്ജോ പകാസതേ.

൮൫.

മദന്തദമനം സത്ഥം,

ഖലാനം കുരുതേ മദം;

ചക്ഖുസങ്ഖാരകം തേജം,

ഉലുങ്കാന മിവന്ധകം.

൮൬.

അത്യപ്പമപി സാധൂനം,

സിലാലേഖേവ തിട്ഠതേ;

ജലേലേഖേവ നീചാനം,

യം കതം തംപി നസ്സതി.

൮൭.

ദബ്ബമപ്പംപി സാധൂനം,

ജലം കൂപേവ നിസ്സയോ;

ബഹുത്തംപി അസാധൂനം,

നച വാരിവ അണ്ണവേ.

൮൮.

ദുട്ഠചിത്തോ പനാഹിസ്സ,

കോധോ പാസാണലിക്ഖിതോ;

കുജ്ഝിതബ്ബേ സുജനസ്സ,

ജലേലേഖാ ചിരട്ഠിതോ.

൮൯.

ബാലസ്സ ജീവിതം പാപം,

മിതരസ്സി തരം ഭവേ;

ജനകായസ്സ രാജാവ,

രാജധമ്മോവ രാജുനം.

൯൦.

സപ്പാദാനം ബലീ സീഹോ,

പുളാവകോ തതോ കിപ്പീലികാ,

നരാ തതോ ബലീ രാജാ,

സബ്ബേസ മന്തകോ ബലീ.

൯൧.

ഭൂപോണ്ണവ ഗ്ഗി ഥീ സിപ്പി,

അഭിജ്ഝാലുചപുഗ്ഗലോ;

ഏതേസംപി മഹിച്ഛാനം,

മഹിച്ഛിതാ അനിച്ചതാ.

൯൨.

നിദ്ദാലുകോ അസന്തുട്ഠോ,

അകതഞ്ഞൂച ഭീരുകോ;

സക്കുണന്തിന സാചാരം,

സിക്ഖിതും തേ കദാചിപി.

൯൩.

നിദ്ദാലു കാമരാമോച,

സുഖിതോ ഭോഗവാലസോ;

നിച്ഛന്തോ കമ്മരാമോ ച,

സത്തേതേ സത്ഥവജ്ജിതാ.

൯൪.

സമിദ്ധോ ധനധഞ്ഞേന,

കട്ഠോ ദകതിണഗ്ഗിഹി;

സബ്ബതോ ദുഗ്ഗതേനട്ഠോ,

തസ്മാ നദുക്കതം കരേ.

൯൫.

പുഞ്ഞപാപഫലം യോ ചേ,

നസദ്ധഹതി സച്ചതോ;

സോ വേ ഖിപ്പംവ അത്താനം,

ആദാസതലമാനയേ.

൯൬.

സമ്പരായികമത്ഥം യോ,

നസദ്ധഹതി ചേപിസോ;

ആവാസേ സഗ്ഗ ഗാമീനം,

മാക്കഭേ കിംനപസ്സതി.

൯൭.

മഹന്തം വട്ടരുക്ഖാദിം,

ഖുദ്ദബീജം ബഹൂഫലം;

സക്ഖികത്വാ ഉദിക്ഖേയ്യ,

പുഞ്ഞപാപകരോ നരോ.

൯൮.

യസ്സ സല്ലഹുകം ഹോതി,

ഗുരുസക്കാരമാനനം;

തസ്സ സല്ലഹുകായേവ,

വിജ്ജാസമ്പത്തിസമ്പദാ.

൯൯.

ഉപജ്ഝാചരിയാനഞ്ച,

മാതാപിതൂനമേവച;

സക്കച്ചം യോനുപട്ഠാതി,

സുതോ തസ്സപിതാദിസോ.

൧൦൦.

ദേസേ ദേസേ കുലാനീച,

ദേസേദേസേ ച ബന്ധവോ;

താദിസം സഹജാ യത്ഥ,

ദേസം പസ്സാമിനേവതു.

൧൦൧.

പുത്തംവാ ഭാതരം ദുട്ഠം,

അനുസാസേയ്യ നോജഹേ;

കിംനു ഛേജ്ജം കരംപാദം,

ലിത്തം അസുചിനാ സിയാ;

൧൦൨.

ബഹുപുത്തേ പിതാഏകോ,

അവസ്സം പോസേതി സദാ;

ബഹുപുത്താ നസക്കോന്തി,

പോസേതും പിതരേകകം.

൧൦൩.

അതിജാതമനുജാതം,

പുത്തമിച്ഛന്തി പണ്ഡിതാ;

അവജാതം നഇച്ഛന്തി,

യോഹോതി കുലഗന്ധനോ.

൧൦൪.

പഞ്ചഠാനാനി സമ്പസ്സം,

പുത്തമിച്ഛന്തി പണ്ഡിതാ;

ജാതോവാ നോ ഭരിസ്സതി,

കിച്ചംവാ നോ കരിസ്സതി.

൧൦൫.

കുലവംസോ ചിരം തിട്ഠേ,

ദായജ്ജം പടിപച്ചതി;

അഥവാപന പേതാനം,

ദക്ഖിണംനുപദസ്സതി.

൧൦൬.

അന്തോജാതോ ധനക്കീതോ,

ദാസബ്യോപഗതോ സയം;

ദാസാകരമരാനീതോ,

ച്ചേവന്തേ ചതുധാ സിയും.

൧൦൭.

ദാസാ പഞ്ചേവ ചോരയ്യ-

സഖഞാത്യത്തസദിസാ;

തഥാ വിഞ്ഞൂഹി വിഞ്ഞേയ്യാ,

മിത്താദാരാച ബന്ധവാ.

൧൦൮.

തയോവ പണ്ഡിതാ സത്ഥേ,

അഹമേവാതിവാദീച,

അഹമപിതി വാദീച,

നാഹന്തിച ഇമേതയോ.

൧൦൯.

വിനാ സത്ഥം നഗച്ഛേയ്യ,

സൂരോ സങ്കാമഭൂമിയം;

പണ്ഡിതദ്ധഗൂ വാണിജ്ജോ,

വിദേസഗമനോ തഥാ.

൧൧൦.

സമ്മാ ഉപപരിക്ഖിത്വാ,

അക്ഖരേസു പദേസുച;

ചോരഘാതോ സിയാ സിസ്സോ,

ഗുരു ചോരട്ടകാരകോ.

൧൧൧.

സാധുത്തം സുജനസമാഗമാ ഖലാനം,

സാധൂനം നഖലസമാഗമാ ഖലത്തം;

ആമോദംകുസുമഭവംദധാതിഭൂമി,

ഭൂഗന്ധം നച കുസുമാനി ധാരയന്തി.

൧൧൨.

സട്ഠേന മിത്തം കലുസേന ധമ്മം,

പരോപതാപേന സമിദ്ധിഭാവം;

സുഖേന വിജ്ജം ഫരുസേന നാരിം,

ഇച്ഛന്തി യേ തേ നവപണ്ഡിതാവ.

മിത്തകഥാ

൧൧൩.

കത്വാന കുസലംകമ്മം,

കത്വാചാ കുസലം പുരേ;

സുഖിതദുക്ഖിതാ ഹോന്തി,

സോ ബാലോ യോ നപസ്സതി.

൧൧൪.

സയംകതേന പാപേന,

അനിട്ഠം ലഭതേ ഫലം;

തേ മേ സോ മേ ജനേന്തീതി,

പുനാഗും കുരുതേ ജളോ.

൧൧൫.

കാലഖേപേന ഹാപേതി,

ദാനസീലാദികം ജളോ;

അഥിരമ്പി ഥിരം മഞ്ഞേ,

അത്താനം സസ്സതീസമം.

൧൧൬.

ബാലോവ പാപകം കത്വാ,

നതംഛട്ടേതുമുസ്സഹേ;

കിം ബ്യഗ്ഘതാദി ഗച്ഛന്തോ,

പദം മക്ഖേതുമുസ്സഹേ.

൧൧൭.

പരനസ്സനതോ നട്ഠോ,

പുരേവ പരനാസകോ;

സീഘംവാ ദസ്സനം യാതി,

തിണം പാസാദജ്ഝാപകം.

൧൧൮.

ഭോജനാ മേഥുനാ നിദ്ദാ,

ഗവേ പോസേച വിജ്ജതി;

വിജ്ജാ വിസേസോ പോസസ്സ,

തതോഹീനോ ഗോസമോ ഭവേ.

൧൧൯.

മുള്ഹസിസ്സോ പദേസേന,

കുനാരീഭരണേനച;

ഖലസത്ഥൂഹിസംയോഗാ,

പണ്ഡിതോപ്യവസീദതി.

൧൨൦.

ദ്വേചിമേകണ്ടകാ തിക്ഖാ,

സരീരസോഭിതാ കാമേ;

നിധനോ യോച കാമേതി,

യോചകുപ്പത്യനിസ്സാരോ.

൧൨൧.

നിധനോചാപി കാമേതി,

ദുബ്ബലോ കലഹംപിയോ;

മന്ദസത്ഥോ വിവാദത്ഥി,

തിവിധം മുള്ഹലക്ഖണം.

൧൨൨.

അപ്പസുതോ സുതേ അപ്പേ,

ബഹുംമഞ്ഞതി മാനവോ;

സിന്ധുദകമ പസ്സന്തോ,

കൂപേതോയംവ മണ്ഡുകോ.

൧൨൩.

തദമിനാപി ജാനാതി,

സോബ്ഭേസു പദരേസുച;

സുനന്താ യന്തി കുസുമ്ഭാ,

തുണ്ഹീയന്തി മഹോദധി.

൧൨൪.

യം ഊനകം തം സുനതി,

യം പൂരം സന്തമേവ തം;

അഡ്ഢകുമ്ഭൂപമോ ബാലോ,

രഹതോ പൂരോവ പണ്ഡിതോ.

൧൨൫.

ബുധേഹിഭാസമാനോപി,

ഖലോ ബഹുതകേതവോ;

ഘംസിയമാനോ അങ്ഗാരോ,

നിലമത്തം നഗച്ഛതി.

൧൨൬.

ചാരുതാ പരദാരായ,

ധനം ലോകതപ്പതിയാ;

പസുതം സാധുനാസായ,

ഖലേ ഖലതരാ ഗുണാ.

൧൨൭.

ഇതോ ഹസ്സതരം ലോകേ,

കിഞ്ചി തസ്സ നവിജ്ജതി;

ദുജ്ജനോതിച യംആഹ,

സജ്ജനം ദുജ്ജനോ സയം.

൧൨൮.

രോഗണ്ഡചങ്കുരോ തേജോ,

വിസമസ്സതരോ ഘണോ;

അവിനാസിയ സമന്തി,

ന ഖലോച സനിസ്സയം.

൧൨൯.

നവിനാ പരവാദേന,

രമന്തേ ദുജ്ജനാ ഖലു;

ന സാ സബ്ബരസേ ഭുത്വാ,

വിനാ വച്ചേ നതുസ്സതി.

൧൩൦.

തപ്പതേ യാതി സന്ധാനം,

ദവോ ഭവതി വനതം;

മുദും ദുജ്ജനചിത്തം കിം,

ലോഹേന ഉപമീയതേ.

൧൩൧.

തസ്മാ ദുജ്ജനസംസഗ്ഗം,

ആസീവിസ മിവോരഗം;

ആരകാ പരിവജ്ജേയ്യ,

ഭൂതികാമോ വിചക്ഖണോ.

൧൩൨.

ദുജ്ജനേന ഹി സംസഗ്ഗോ,

സത്തുതാപി നയുജ്ജതേ;

തത്തോ ദഹതി അങ്ഗാരോ,

സന്താതു കാലതംകരോ.

൧൩൩.

ദുജ്ജനോ വജ്ജനീയോവ,

വിജ്ജായാലങ്കതോപി ചേ;

മണിനാ ലങ്കതോ സന്തോ,

സപ്പോ കിം നഭയങ്കരോ.

൧൩൪.

അഗ്ഗിനോ ദഹതോ ദായം,

സഖാഭവതി മാലുതോ;

സോവ ദീപംതു നാസേതി,

ഖലേ നത്ഥേവ മിത്തതാ.

൧൩൫.

നസ്മസേ കതപാപമ്ഹി,

നസ്മസേ അലികവാദിനി;

നസ്മസേത്തത്ഥപഞ്ഞമ്ഹി,

അതിസന്തേപി നസ്മസേ.

൧൩൬.

മാരേതും കിത്തകാ സക്കാ,

ദുജ്ജനാ ഗഗണൂപമാ;

മാരിതാ കോധചിത്തേതു,

മാരിതോ ഹോന്തി ദുജ്ജനാ.

൧൩൭.

ഭൂമി കണ്ടകസംകിണ്ണാ,

ഛാദിതും നേവസക്യതേ;

ഉപാഹന മത്തകേന,

ഛന്നാ ഭവതി മേദനീ.

൧൩൮.

സത്താ സദാപസേവന്തി,

സോദകം വാപിആദികം;

സഭോഗം സധനഞ്ചേവം,

തുച്ഛാചേ തേ ജഹന്തി തേ.

൧൩൯.

ധനഹീനം ചജേ മിത്തോ,

പുത്തദാരാ സഹോദരാ;

അത്ഥവന്തംവ സേവന്തി,

അത്ഥോ ലോകേ മഹാസഖാ.

൧൪൦.

ന രൂപിനീ ന പഞ്ഞാണോ,

നകുലീനോ പധാനതാ;

കാലേ വിപത്തിസമ്പത്തേ,

ധനിമാവ വിസേസതാ.

൧൪൧.

കല്യാണമിത്തം കന്താരം,

യുദ്ധം സഭായം ഭാസിതും;

അസത്ഥാ ഗന്തു മിച്ഛന്തി,

മുള്ഹാ തേചതുരോജനാ.

൧൪൨.

അഹിതാ പടിസേധോച,

ഹിതേസുച പയോജനം;

ബ്യസനേസ്വ പരിച്ചാഗോ,

സങ്ഖേപാ മിത്തലക്ഖണം.

൧൪൩.

ആതുരേ ബ്യസനേപത്തേ,

ദുബ്ഭിക്ഖേ സത്തു വിഗ്ഗഹേ;

രാജദ്വാരേ സുസാനേച,

യോ തിട്ഠതി സബന്ധവോ.

൧൪൪.

സോ ബന്ധു യോ ഹിതേയുത്തോ,

സോ പിതാ യോ തു പോസകോ;

സോ ഞാതി യത്ര വിസാസോ,

സാ ഭരിയാ യത്ര നിബ്ബൂതി.

൧൪൫.

ഹിതേസിനോ സുമിത്തോച,

വിഞ്ഞൂച ദുല്ലഭാ ജനാ;

യഥോ സധംച സാദുംച,

രോഗഹാരീച സുജനോ.

൧൪൬.

അഗരുകോ അനാലസ്സോ,

അസട്ഠോച സച്ചവാ സുചി;

അലുദ്ധോ അത്ഥകാമോച,

ഏദിസോ സുഹദുത്തമോ.

൧൪൭.

യോ ധുവാനി പരിച്ചജ്ജ,

അധൂവാന്യുപസേവതി;

ധുവാപി തസ്സ നസ്സന്തി,

അധുവേസു കഥാവകാ.

൧൪൮.

ലുദ്ധമത്ഥേനഗണ്ഹേയ്യ,

ഥദ്ധ മഞ്ജലികമ്മുനാ;

ഛന്ദാനുവത്തിയാ മുള്ഹം,

യഥാഭൂതേന പണ്ഡിതം.

൧൪൯.

ഉത്തമം പാണിപാതേന,

സൂരം ഭേദേന വിജയേ;

നിചം ദബ്ബപദാനേന,

വിക്കമേന സമം ജയേ.

൧൫൦.

യസ്സയസ്സ ഹി യോഭാവോ,

തേനതേന ഹി തംനരം;

അനുപവിസ്സ മേധാവീ,

ഖിപ്പമത്തവസം നയേ.

൧൫൧.

യേന ഇച്ഛതി സമ്ബന്ധം,

തേന തീണി നകാരയേ;

വിവാദ മത്ഥസമ്ബന്ധം,

പരോക്ഖേ ദാരദസ്സനം.

൧൫൨.

അച്ചാഭിക്ഖണസംസഗ്ഗാ,

അസമ്മോസരണേനച;

ഏതേന മിത്താ ജീരന്തി,

അകാലേ യാചനായച.

൧൫൩.

തസ്മാ നാഭിക്ഖണം ഗച്ഛേ,

നചഗച്ഛേ ചിരാചിരം;

കാലേന യാചം യാചേയ്യ,

ഏവം മിത്താ നജീരയേ.

൧൫൪.

ഏതേ ഭിയ്യോ സമം യന്തി,

സന്ധി തേസം നജീരതി;

യോ അധിപ്പന്നം സഹതി,

യോച ജാനാതി ദേസനം.

൧൫൫.

സചേ സന്താ വിവാദന്തി,

ഖിപ്പം സന്ധിരയേ പുന;

ബാലാ പത്താവ ഭിജ്ജന്തി,

ന തേ സമഥമജ്ഝഗും.

൧൫൬.

യേനമിത്തേന സംസഗ്ഗോ,

യോഗക്ഖേമോ വിഹീയതി;

പുബ്ബേവ ജ്ഝാഭവന്തസ്സ,

രക്ഖേ അക്ഖിവ പണ്ഡിതോ.

൧൫൭.

യേനമിത്തേന സംസഗ്ഗാ,

യോഗക്ഖേമോ പവഡ്ഢതി;

കരേയ്യത്തസമം വുത്തി,

സബ്ബകിച്ചേസു പണ്ഡിതോ.

൧൫൮.

ഗുണോ സബ്ബഞ്ഞുതുല്യോപി,

സീദതേ കോ അനിസ്സയോ;

അനഗ്ഘ മപിമാണിക്കം,

ഹേമം നിസ്സായ സോഭതേ.

൧൫൯.

പബ്ബേപബ്ബേ കമേനുച്ഛു,

വിസേസരസിവഗ്ഗതോ;

തഥാ സുമിത്തികോ സാധു,

വിപരിതോവ ദുജ്ജനോ.

൧൬൦.

തേനേവ മുനിനാ വുത്തം,

യേകേചിലോകിയാധമ്മാ;

തഥാ നിബ്ബാനഗാമീനോ,

സന്തി ലോകുത്തരാധമ്മാ.

൧൬൧.

കല്യാണമിത്ത ൧ മാഗമ്മ,

സബ്ബേ തേ ഹോന്തി പാണിനം;

തസ്മാ കല്യാണമിത്തേസു,

കാതബ്ബോ ആദരോ സദാ.

൧൬൨.

യോ വേ കതഞ്ഞൂ കതവേദികോ ധിരോ,

കല്യാണമിത്തോ ദള്ഹഭത്തിച ഹോതി;

ദുക്ഖിതസ്സ സക്കച്ചം കരേതി കിച്ചം,

തഥാവിധം സപ്പുരിസാതി വദന്തി.

൧൬൩.

യസ്സഹി ധമ്മം പുരിസോ വിജഞ്ഞാ,

യേചസ്സ കങ്ഖം വിനയന്തി സന്തോ;

തഞ്ഹിസ്സ ദീപഞ്ച പരായനഞ്ച,

ന തേന മിത്തം ജിരയേഥ പഞ്ഞോ.

നായകകഥാ

൧൬൪.

കസ്സകോ വാണിജോമച്ചോ,

സമണോ സുതസീലവാ;

തേസു വിപുലജാതേസു,

രട്ഠംപി വിപുലം സിയാ.

൧൬൫.

തേസു ദുബ്ബലജാതേസു,

രട്ഠംപി ദുബ്ബലം സിയാ;

തസ്മാ രട്ഠംപി വിപുലം,

ധാരയേ രട്ഠസാരവാ.

൧൬൬.

മഹാരുക്ഖസ്സ ഫലിനോ,

ആമം ഛിന്ദതി യോ ഫലം;

രസഞ്ചസ്സ നജാനാതി,

ബീജഞ്ചസ്സ വിനസ്സതി.

൧൬൭.

മഹാരുക്ഖുപമം രട്ഠം,

യോ അധമ്മേന സാസതി;

രസഞ്ചസ്സ നജാനാതി,

രട്ഠഞ്ചാപി വിനസ്സതി.

൧൬൮.

മഹാരുക്ഖസ്സ ഫലിനോ,

പക്കം ഛിന്ദതി യോ ഫലം;

രസഞ്ചസ്സ വിജാനാതി,

ബീജഞ്ചസ്സ നനസ്സതി.

൧൬൯.

മഹാരുക്ഖുപമം രട്ഠം,

ധമ്മേന യോ പസാസതി;

രസഞ്ചസ്സ വിജാനാതി,

രട്ഠഞ്ചാപി നനസ്സതി.

൧൭൦.

ജനപ്പദഞ്ച യോരാജാ,

അധമ്മേന പസാസതി;

സബ്ബോ സധിഹി സോരാജാ,

വിരുദ്ധോ ഹോതി ഖത്തിയോ.

൧൭൧.

തഥേവ നിഗമേ ഹിംസം,

യേ യുത്താ കയവിക്കയേ;

സുങ്കദാനബലീകാരേ,

സ കോസേന വിരുജ്ഝതി.

൧൭൨.

മഹാരവരഖേത്തേസു,

സങ്ഗ, മേ കതനിസ്സമേ;

ഉസ്സിതേ ഹിംസയം രാജാ,

സബലേന വിരുജ്ഝതി.

൧൭൩.

തഥേവ ഇസയോ ഹിംസോ,

സംയമേ ബ്രഹ്മചാരിയോ;

അധമ്മചാരി ഖത്തീയോ,

സോ സഗ്ഗേന വിരുജ്ഝതി.

൧൭൪.

സയംകതാ നപരേന,

മഹാനജ്ജോ ജുവകതാ;

ഇസ്സരേന തഥാ രഞ്ഞാ,

സരട്ഠേ അധിപച്ചതാ.

൧൭൫.

പാപംവാപി ഹി പുഞ്ഞംവാ,

പധാനോ യം കരോതിചേ;

ലോകോപേവം കരോത്യേവ,

തം വിജാനേയ്യ പണ്ഡിതോ.

൧൭൬.

കച്ഛപീനഞ്ച മച്ഛീനം,

കുക്കുടീനഞ്ച ധേനൂനം;

പുത്തപോസാ യഥാഹോതി,

തഥാ മച്ചേസു രാജൂനം.

൧൭൭.

അനായകാ വിനസ്സന്തി,

നസ്സന്തി ബഹുനായകാ;

ഥീനായകാ വിനസ്സന്തി,

നസ്സന്തി സുസുനായകാ.

൧൭൮.

ബഹുവോ യത്ഥ നേതാരോ,

സബ്ബേ പണ്ഡിതമാനിനോ;

സബ്ബേ മഹത്തമിച്ഛന്തി,

കതം നേസം വിനസ്സതി.

൧൭൯.

നോദയായ വിനാസായ,

ബഹുനായകതാ ഭൂസം;

നോമിലന്തി വിനസ്സന്തി,

പദ്മാ ന്യക്കേഹിസത്തഹി.

൧൮൦.

അസന്തുട്ഠോ യതീ നട്ഠോ,

സന്തുട്ഠോച മഹീപതി;

സലജ്ജാ ഗണികാ നട്ഠാ,

നിലജ്ജാതു കുലങ്ഗനാ.

൧൮൧.

ഗണസ്സ ഗ്ഗതോ ഗച്ഛേ,

സിദ്ധേ കമ്മേ സമംഫലം;

കമ്മവിപ്പത്തി ചേഹോതി,

മുഖരോ തത്ര ഹഞ്ഞതേ.

൧൮൨.

പധിരോ ച തപസ്സീനി,

സൂരോ രണവണോ തഥാ;

മജ്ജപോ പതിഥീ രാജാ,

ഏതേ നസദ്ദഹാമഹം.

൧൮൩.

ജാനേയ്യ പേസനേ ഭച്ചം,

ബന്ധവാപി ഭയാഗതേ;

ആപദാസു തഥാ മിത്തം,

ദാരഞ്ച വിഭവക്ഖയേ.

൧൮൪.

രണാ പച്ചാഗതം സൂരം,

ധനഞ്ച ഘരമാഗതം;

ജിണ്ണ മന്നം പസംസേയ്യ,

ദാരഞ്ച ഗതയോബ്ബനം.

൧൮൫.

സദ്ധാപേമേസു സന്തേസു,

നഗണേ മാസകം സതം;

സദ്ധാവേമേസ്വ സന്തേസു,

മാസകംപി സതം ഗണേ.

൧൮൬.

അദന്തദമനം ദാനം,

ദാനം സബ്ബത്ഥസാധകം;

ദാനേന പിയവാചേന,

ഉന്നമന്തി നമന്തിച.

൧൮൭.

ദാനം സിനേഹഭേസജ്ജം,

മച്ഛേരം ദുസ്സനോസധം;

ദാനം യസസ്സഭോസജ്ജം,

മച്ഛേരം കപ്പനോസധം.

൧൮൮.

ദുബ്ഭിക്ഖേ അന്നദാതംച,

സുഭിക്ഖേച ഹിരഞ്ഞദം;

ഭയേചാഭയതാദാനം,

സഗ്ഗേപി ബഹു മഞ്ഞതേ.

൧൮൯.

സതംചക്ഖു സതംകണ്ണാ,

നായകസ്സ സുതാ സദാ;

തഥാപി അന്ധപധീരോ;

ഏസാ നായകധമ്മതാ.

൧൯൦.

ഖമാ ജാഗരിയു ട്ഠാനം,

സംവിഭാഗോ ദയിക്ഖണാ;

നായകസ്സ ഗുണാഏതേ,

ഇച്ഛിതബ്ബാ ഹിതത്ഥിനാ.

൧൯൧.

പരിഭൂതോ മുദൂ ഹോതി,

അതിതിക്ഖോച വേരവാ;

ഏതഞ്ചഉഭയം ഞത്വാ,

അനുമജ്ഝം സമാചരേ.

൧൯൨.

നേകന്തമുദുനാ സക്കാ,

ഏകന്തതിഖിണേനവാ;

അത്തം മഹന്തേ ഠപേതും,

തസ്മാ ഉഭയ മാചരേ.

൧൯൩.

പിട്ഠിതോ ക്കം നിസേവേയ്യ,

കുച്ഛിനാതു ഹുതാസനം;

സാമികം സബ്ബഭാവേന,

പരലോകം അമായായ.

൧൯൪.

നസേവേ ഫരുസംസാമിം,

തംപി സേവേന മച്ഛരിം;

തതോ പഗ്ഗണ്ഹകംസേവേ,

സേവേ നിഗ്ഗണ്ഹകം തതോ;

൧൯൫.

ന സാ രാജാ യോ അജേയ്യം ജിനാതി,

ന സോ സഖായോ സഖാരം ജിനാതി;

ന സാ ഭരിയാ പതിനോ വിരോധതി,

ന തേ വുത്താ യേ നഭരന്തി ജിണ്ണകം.

൧൯൬.

സാ സഭാ യത്ഥ നസന്തി സന്തോ,

ന തേ സന്തോ യേ നവദന്തി ധമ്മം;

രാഗഞ്ച ദോസഞ്ച പഹായ മോഹം,

ധമ്മം ഭണന്താവ ഭവന്തി സന്തോ.

൧൯൭.

സുതസ്സ രക്ഖാ സതതാഭിയോഗോ;

കുലസ്സ വത്തം പുരിസസ്സ വിജ്ജാ;

രഞ്ഞോ പമാദോ പസമോധനസ്സ,

ഥീനന്തു ജാനാമി ന ജാതു രക്ഖം.

ഇത്ഥികഥാ

൧൯൮.

നമാതരാ ധീതുയാ വാപി,

ഭഗീനിയാ വിചക്ഖണോ;

നവിവിത്താസനേ മന്തേ,

നാരീ മായാവിനീനനു.

൧൯൯.

വിജ്ജുതാനഞ്ച ലോലത്തം,

സത്ഥാനഞ്ചതിതിക്ഖണം;

സീഘതം വായുതേജാനം,

അനുകുബ്ബന്തി നാരിയോ.

൨൦൦.

ദ്വിഗുണോ ഥീന മാഹാരോ,

ബുദ്ധിചാപി ചതുഗ്ഗുണോ;

ഛഗുണോ ഹോതി വായാമോ,

കാമോത്വ ട്ഠ ഗുണോഭവേ.

൨൦൧.

ഏകമേകായഇത്ഥീയാ,

അട്ഠട്ഠപതിനോ സിയും;

സൂരാച ബലവന്തോച,

സബ്ബാകാമരസാഹരാ;

കരേയ്യ നവമേ ഛന്ദം,

ഉന്നത്താ ഹി നപൂരതി.

൨൦൨.

ലപന്തി സദ്ധിമഞ്ഞേന,

പസ്സന്തഞ്ഞം സവിബ്ഭമാ;

ചിത്തകം ചിന്തയന്തഞ്ഞം,

നാരീനംനാമ കോ പിയോ.

൨൦൩.

ജിവ്ഹാസഹസ്സികോ യോ ഹി,

ജീവേ വസ്സസതം നരോ;

തേന നികമ്മുനോ വുത്തോ,

ഥീദോസോ കിംഖയംഗതോ.

൨൦൪.

അഗ്ഗി ആപോ ഥിയോ മുള്ഹോ,

സപ്പോ രാജകുലാനിച;

പയതനാപഗന്തബ്ബോ,

മച്ചുപാണഹരാനിതി.

൨൦൫.

ഇത്ഥീനം ദുജ്ജനാ നഞ്ച,

വിസാസോനോപപജ്ജതേ;

വീസസ്സ സിങ്ഗിനോ രോഗ,

നദീരാജകുലസ്സച.

൨൦൬.

സത്ഥം സുനിച്ഛിതമതീപി വിചിന്തനീയം,

സ്വാരാധിതോപ്യ വനിപോ പരിസങ്കനീയോ;

ഹത്ഥങ്ഗതാപി യുവതീപരിരക്ഖനീയാ,

സത്ഥാവനീപയുവതീസു കുതോവസിത്ഥം.

൨൦൭.

അയുത്തകമ്മാരദ്ധനം വിരോധോ,

സങ്ഘസ്സ യുദ്ധഞ്ച മഹാബലേഹി;

വിസ്സാസകമ്മം പമാദാസു നിച്ചം,

ദ്വാരാനിമച്ചുസ്സ വദന്തി പഞ്ഞാ.

൨൦൮.

വാതം ജാലേന നരോ പരാമസേ,

ഓസിഞ്ചേ സാഗരം ഏകപാണിനാ;

സകേനതാലേന ജനേയ്യ ഘോസം,

യോ സബ്ബഭാവം പമദാസു ഓസജേ.

൨൦൯.

ഇത്ഥീപി ഹി ഏകച്ചിയാ,

സേയ്യാ വുത്താവ മുനിനാ;

ഭണ്ഡാന മുത്തമം ഇത്ഥീ,

അഗ്ഗുപട്ഠായികാതിച.

൨൧൦.

യോ നം ഭരതി സബ്ബദാ,

നിച്ചം ആതാപി ഉസ്സുകോ;

സബ്ബകാമഹരം പോസം,

ഭത്താരം നാതിമഞ്ഞതി.

൨൧൧.

നാചാപി സോത്ഥി ഭത്താരം,

ഇസ്സാചാരേന രോസയേ;

ഭത്തുച ഗരുനോസബ്ബേ,

പടിപൂജേതി പണ്ഡിതോ.

൨൧൨.

ഉട്ഠായികാ അനാലാസാ,

സങ്ഗഹിതപരിജ്ജനാ;

ഭത്തു മനാപം ചരതി,

ഭത്തകം അനുരക്ഖതി.

൨൧൩.

ഏവം വത്തതി യാനാരീ,

ഭത്തുഛന്ദവസാനുഗാ;

മനാപാനാമ തേദേവാ,

യത്ഥ സാ ഉപപജ്ജതി.

൨൧൪.

കോകിലാനം സരോ രൂപം,

നാരീരൂപം പതിബ്ബതം;

വിജ്ജാ രൂപ മരൂപാനം,

ഖമാ രൂപം തപസ്സീനം.

൨൧൫.

ആനേയ കുലജം പഞ്ഞോ,

വിരൂപമപി കഞ്ഞകം;

ഹീനായപി സുരൂപായ,

വിവാഹംസദിസം കരേ.

൨൧൬.

വിസമ്ഹാമതമാദേയ്യ,

അമജ്ജമ്ഹാപികഞ്ചനം;

നിചമ്ഹാപ്യുത്തമാവിജ്ജാ,

രതനിത്ഥീപിദുകുലാ.

൨൧൭.

ബാലിത്ഥീ മക്ഖികാതുണ്ഡം,

ഇസീനഞ്ച കമണ്ഡലും;

സേതമ്ബു ഫലം തമ്ബുലം,

നോച്ഛിട്ഠമുപജായതേ.

൨൧൮.

ബാലക്കോ പണ്ണധൂമോച,

വുദ്ധിത്ഥീ പല്ലലോദകം;

ആയുക്ഖയകരം നിച്ചം,

രത്തോച ദധിഭോജനം.

൨൧൯.

ഥിയോ സേവേയ്യ നച്ചന്തം,

സാദും ഭുഞ്ജേയ്യനാഹിതം;

പൂജയേ മാനയേ വുദ്ധേ,

ഗുരും മായായ നോഭജേ.

൨൨൦.

ആചാരോ കുല മാഖ്യാതി,

ദേസ മാഖ്യാതി ഭാസിതം;

സമ്ഭവോ പേമ മാഖ്യാതി,

ദേഹ മാഖ്യാതിഭോജനം.

൨൨൧.

ദേഹീതിവചനാദ്വാരാ,

ദേഹട്ഠാപഞ്ചദേവതാ;

സജ്ജ നിയന്തി ധീ കിത്തി,

ഹിരീ സിരീ മതീപിച.

൨൨൨.

ദേഹീതിവചനം ദുക്ഖം,

നത്ഥീതിവചനം തഥാ;

വാക്യംദേഹീതിനത്ഥീതി,

മാഭവേയ്യ ഭവേഭവേ.

൨൨൩.

ബോധയന്തി നയാചന്തി,

ദേഹീതി പച്ഛിമാജനാ;

പസ്സ വത്ഥുമദാനസ്സ,

മാഭവതൂതി ഈദിസോ.

൨൨൪.

മഹാ അത്യപ്പകം യാതി,

നിഗുണേ ഗുണവാപിഹ;

അട്ഠാനട്ഠേയ്യഭാവേന,

ഗജിന്ദോഇവ ദബ്ബകേ.

൨൨൫.

മഹന്തം നിസ്സയംകത്വാ,

ഖുദ്ദോപ്യതിമഹാ ഭവേ;

ഹേമപബ്ബതമാപജ്ജ,

സോവണ്ണാകിര പക്ഖിനോ.

൨൨൬.

ബഹൂന മപ്പസാരാനം,

ഏകിഭാവോ ഹിദുജ്ജയോ;

തിണേന വട്ടതേ രജ്ജു,

തായ നാഗോപി ബന്ധതേ.

൨൨൭.

അസഹായോ സമത്ഥോപി,

തേജസി കിം കരിസ്സതി;

നിവാതസണ്ഠിതോ അഗ്ഗി,

സയമേവൂപസമ്മതി.

൨൨൮.

ഖന്തും തപനജോതേജോ,

സക്കാഹോതി ന വണ്ണജോ;

ഭൂപാദീഹി കതോദണ്ഡോ,

സക്കാഹോതി ന ഭച്ചജോ.

൨൨൯.

ഥീസംസഗ്ഗേ കുതോസുദ്ധോ,

മംസഭക്ഖേ കുതോദയാ;

സുരാപാണേ കുതോസച്ചം,

പകോധമ്ഹി കുതോതപോ.

൨൩൦.

ഥീയാ ഗുയ്ഹം നസംസേയ്യ,

അമിത്തസ്സച പണ്ഡിതോ;

യോചാ മിസ്സേന സംഹീരോ,

ഹദയത്ഥേനോ യോനരോ.

൨൩൧.

ഗുയ്ഹമത്ഥ

സമ്ബോധയതി യോനരോ;

മന്തഭേദഭയാ തസ്സ,

ദാസഭൂതോ തിതിക്ഖതി.

൨൩൨.

വഹേ അമിത്ത ഖന്ധേന,

യാവകാലേ അനാഗതേ;

തമ്ഹേവ ചാഗതേ കാലേ,

ഭിന്ദേ ഘടമി വുപ്പലേ.

൨൩൩.

ഖലം സാലം പസും ഖേത്തം,

ഗന്ത്വാചസ്സ അഭിക്ഖണം;

മിതം ധഞ്ഞം നിധാപേയ്യ,

മിതഞ്ച പാചയേ ഘരേ.

൨൩൪.

കോധം ലോഭം മദം മാനം,

തന്ദിം മിസ്സം പമത്തകം;

സോണ്ഠംനിദ്ധാലുകം മക്ഖം,

മച്ഛേരഞ്ച ജഹേ ബുധോ.

൨൩൫.

കോധോ അബ്ഭന്തരേ ജാതോ,

ധൂവം നാസേതി കോധനം;

വത്ഥാലങ്കാരപുണ്ണായം,

മഞ്ജൂസായം സിഖീയഥാ.

൨൩൬.

ഉപ്പജ്ജതേ സചേ കോധോ;

ആവജ്ജേ കകചൂപമം;

ഉപ്പജ്ജേ ചേ രസേ തണ്ഹാ,

പുത്തമംസൂപമം സരേ.

൨൩൭.

ഗുണ മദ്ധിസമം മക്ഖേ,

പരേന കലഹേ സതി;

അദ്ധിസമം പകാസേതി,

അണുമത്തംവവജ്ജകം.

൨൩൮.

തസ്സേവ തേന പാപീയോ,

യോ കുദ്ധം പടികുജ്ഝതി;

കുദ്ധ മപടികുജ്ഝന്തോ,

സങ്ഗാമം ജേതി ദുജ്ജയം.

൨൩൯.

രാഗോനാമ മനോസല്ലം,

ഗുണത്ഥവരതക്കരോ;

രാഹു വിജ്ജാസസങ്കസ്സ,

തപോധനഹുതാസനോ.

൨൪൦.

പമാദോ ജായതേ മദാ,

പമാദാ ജായതേ ഖയോ;

ഖയാ പദോസാ ജായന്തി,

മദം കിം നജഹേ ബുധോ.

൨൪൧.

നമന്തി ഫലിനോരുക്ഖാ,

നമന്തി വിബുധാജനാ;

സുക്ഖകട്ഠഞ്ച മുള്ഹോച,

ഭിജ്ജതേവ നനമന്തി.

൨൪൨.

ഠാനേ വുദ്ധാന മോകാസം,

ദദേ വുദ്ധാപചായികോ;

നനു താലോ അജീവോപി,

സമീപ ഞ്ഞേ പരോനതോ.

൨൪൩.

ഗരുകാതബ്ബപോസേസു,

നിച്ചവുത്തിം കരോതി യോ;

നിചത്തം സോ പഹന്താന,

ഉത്തമത്തേ പതിട്ഠതി.

൨൪൪.

യത്ഥ പോസം നജാനന്തി,

ജാതിയാ വിനയേന വാ;

ന തത്ഥ മാനം കരിയാ,

വസ മഞ്ഞാതകേജനേ.

൨൪൫.

അഞ്ഞാതവാസം വസതാ,

ജാതവേദസമേനാപി;

ഖമിതബ്ബം സപഞ്ഞേന,

അപി ദാസസ്സ തജ്ജിതം.

൨൪൬.

ധനധഞ്ഞാപയോഗേസു,

തഥാ വിജ്ജാഗമേസുച;

ദൂതേച ബ്യവഹാരേച,

ചത്തലജ്ജോ സദാ ഭവേ.

൨൪൭.

നഹി കോചി കതേ കിച്ചേ,

കത്താരം സമ്മപേക്ഖതേ;

തസ്മാ സബ്ബാനികമ്മാനി,

സാവസേസാനി കാരയേ.

൨൪൮.

ഇണസേസോ അഗ്ഗിസേസോ,

സത്തുസേസോ തയോഇമേ;

പുനപ്പുനംപി വഡ്ഢന്തി,

തസ്മാ സേസം നകാരയേ.

൨൪൯.

നത്ഥി വിജ്ജാസമം വിത്തം,

നത്ഥി ബ്യാധിസമോ രിപു;

നത്ഥി അത്തസമം പേമം,

നത്ഥി കമ്മപരം ബലം.

൨൫൦.

അത്തനാ കുരുതേ ലക്ഖീ,

അലക്ഖീചാപി അത്തനാ;

നഹി ലക്ഖീ അലക്ഖീച,

അഞ്ഞോ അഞ്ഞസ്സ കുരുതേ.

൨൫൧.

സയം ആയം വയം രഞ്ഞാ,

സയം ജഞ്ഞാ കതാകതം;

അത്തനാവ ഭവക്ഖേയ്യ,

കതാനി അകതാനിച.

൨൫൨.

ഉപകാരം ഹിതേനേവ,

സത്തുനാ സത്തു മുദ്ധരേ;

പാദലഗ്ഗം കരട്ഠേന,

കണ്ടകേന കണ്ടകം.

൨൫൩.

നമേ നമന്തസ്സ ഭജേ ഭജന്തം,

കിച്ചാനി ക്രുപസ്സ കരേയ്യ കിച്ചം;

നാ നത്ഥകാമസ്സ കരേയ്യ അത്ഥം,

അസമ്ഭജന്തംപി നസമ്ഭജേയ്യ.

൨൫൪.

ചജേ ചജന്തം നവതം കരിയാ,

അപേതചിത്തേന നസമ്ഭജേയ്യ;

ദിജോ ദുമം ഖീണഫല മഞത്വാ,

അഞ്ഞം സപേക്ഖേയ്യ മഹാതി ലോകോ.