📜
നമോ തസ്സ ഭഗവതോ അരഹതോ സമ്മാസമ്ബുദ്ധസ്സ
ചതുരാരക്ഖദീപനീ
കായപച്ചവേക്ഖണാ
പണാമപടിഞാ
ചക്കവാള ¶ നഹുതാ ഗ, ദേവാലി ഗണ ചുമ്ബിതോ;
ബുദ്ധ പാദമ്ബുജോ ഠാതു, സീസേ ദയാ തിഗന്ധജോ.
നന്ത ¶ ചക്കവാള ബ്ഭുഗ്ഗ, ഗുണ സന്നിച്ചിതം ജിനം;
വന്ദേ തപ്പൂജിതം ധമ്മം, തജ്ജം സങ്ഘഞ്ച നിമ്മലം.
വക്ഖാമി ¶ ചതുരാരക്ഖം, സമ്ബുദ്ധ വചന ന്വയം;
അപ്പമാദാവഹം ഏതം, സോത്തബ്ബം ഭവഭീരുഹി.
ബുദ്ധാനുസ്സതി ¶ മരണാ, ഭുഭാ മേത്താച ഭാവനാ;
അപ്പമാദായ ആരക്ഖാ, ചതസ്സോ മാനിതാ സതം.
ബുദ്ധോവാദം ¶ സരിത്വാവ, മച്ചുബ്ബിഗ്ഗാ സുഖേസിനോ;
സീതാ സീതതരം യന്തി, സുഭമേത്തമ്ബുസി-ട്ഠിതാ.
മരണഗ്ഗി വാരണമ്ബു, സമ്ബുദ്ധവചനം യിദം;
ബഹൂ തദഗ്ഗി സന്തത്താ, സീതാവാസും തദമ്ബുനാ.
സദ്ധം ¶ ബുദ്ധേന തേജേത്വാ, മാനം മരണചിന്തയാ;
അസുഭായ ഹനേ രാഗം, ദോസം മേത്തായ പഞ്ഞവാ.
൧. ബുദ്ധാനുസ്സതി നിദ്ദേസ
അരഹം ¶ സമ്മാസമ്ബുദ്ധോ, വിജ്ജക്ഖി ചരണപ്പദോ;
സുഗതോ സുഗദോ സത്ഥാ, സബ്ബഞ്ഞൂ ഭഗവാദമോ.
ആരകത്താരിഹന്തത്താ ¶ , പാപാകാരകതോരഹോ;
ഹത ചക്കാരതോ പൂജാ, രഹത്താ ചാരഹം നമേ.
സമുത്തേ ¶ ജിയ ഗിഹീനം, അനുപുബ്ബികഥോ ജിനോ;
അദാസി പരമം തുട്ഠിം, സച്ചാനി ദസ്സയം ദിവാ.
ഭിക്ഖൂനം ¶ പഠമേ യാമേ, പായേസി അമതാഗദം;
ജാതിഖേത്താഗ ദേവാനം, കങ്ഖച്ഛേദോ സ മജ്ഝിമേ;
ആദോ ഫലസുഖം വേദി, മജ്ഝേ സേയ്യ മകാ ജിനോ;
വേനേയ്യോ ലോകനം അന്തേ, പച്ഛിമേപി തിധാ കതേ.
ഖേദം ¶ അഗണയം നാഥോ, പഞ്ച ബുദ്ധകതം വഹം;
സത്ഥസിദ്ധോ പരത്ഥംവ, ബ്യാവടോ സുമഹാദയോ.
ചങ്കമിത്വാ നിസീദിത്വാ, രത്തിംദിവഞ്ച ഝായിതും;
സുപിതും മജ്ഝയാമേവ, ബുദ്ധോ ഭിക്ഖൂന മോവദി.
നാല ¶ മാലസിതും തസ്സ, മഹാവീരസ്സ സാസനേ;
പമാദായ മുനിന്ദസ്സ, കതഞ്ഞൂ സാധു സമ്മതോ.
അനഞ്ഞാതസ്സ ഞാതായ, അപത്തസ്സച പത്തിയാ;
ആരഭേതുംവ നോ യുത്തോ, അപ്പമത്തോ രഹോഗതോ.
ആരബ്ഭഥ ¶ നിക്കമഥ, യുഞ്ജഥ ബുദ്ധസാസനേ;
ധുനാഥ മച്ചുനോ സേനം, നളാഗാരംവ കുഞ്ജരോ.
യോ ¶ ഇമസ്മിം ധമ്മവിനയേ, അപ്പമത്തോ വിഹിസ്സതി;
പഹായ ജാതി സംസാരം, ദുക്ഖസ്സന്തം കരിസ്സതി;
ഇതി ¶ ഉയ്യോജനം മ്ഹാകം, മുത്തസ്സ മുത്തിയാ സരം;
നയുത്തോവ പമാദായ, മഹാദയസ്സ സത്ഥുനോ.
സുത്തേന ദുബ്ബിതക്കേന, അകിച്ച കരണേനവാ;
മോഘ കാലക്ഖയോ മന്ദോ, ദുക്ഖസ്സന്തം കഥംകരേ.
ആകാസം ¶ ചക്കവാളഞ്ച, സത്താ ബുദ്ധഗുണാ പിച;
അനന്താനാമ ചത്താരോ, പരിച്ഛേദോ നവിജ്ജതി.
യഥാപി നഭ മാകാസം, അങ്ഗുലരജ്ജുയട്ഠിഭി;
മിനേതും നേവ സക്കോതി, ഏവം കേനചി തഗ്ഗുണം.
൨. മരണസ്സതിനിദ്ദേസ
മരണസ്സതി ¶ മിച്ഛന്തോ, താവ ബുദ്ധവചോ സുണ;
അവിക്ഖിത്തേന ചിത്തേന, സമ്ബുദ്ധ വചനം ഹിദം.
അനിമിത്ത ¶ മനഞ്ഞാതം, മച്ചാനം ഇധ ജീവിതം;
കസിരഞ്ച പരിത്തഞ്ച, തഞ്ച ദുക്ഖേന സംയുതം.
ന ഹി സോ പക്കമോ അത്ഥി, യേന ജാതാ നമിയ്യരേ;
ജരമ്പി പത്വാ മരണം, ഏവംധമ്മാ ഹി പാണിനോ.
ഫലാന ¶ മിവ പക്കാനം, പാതോ പതനതോ ഭയം;
ഏവം ജാതാന മച്ചാനം, നിച്ചം മരണ തോ ഭയം.
യഥാപി കുമ്ഭകാരസ്സ, കതാ മത്തികഭാജനാ;
സബ്ബേ ഭേദപരിയന്താ, ഏവം മച്ചാന ജീവിതം.
ദഹരാച ¶ മഹന്താച, യേബാലാ യേച പണ്ഡിതാ;
സബ്ബേ മച്ചുവസം യന്തി, സബ്ബേ മച്ചുപരായനാ.
തേസം മച്ചുപരേതാനം, ഗച്ഛതം പരലോകതോ;
നപിതാ തായതേ പുത്തം, ഞാതിവാപന ഞാതകേ;
പേക്ഖതഞ്ഞേവ ¶ ഞാതീനം, പസ്സ ലാലപ്പതം പുഥു;
ഏകമേകോവ മച്ചാനം, ഗോ വജ്ഝോവിയ നിയ്യതി.
ഏവ മബ്ഭാഹതോ ലോകോ, മച്ചുനാച ജരായച;
തസ്മാ ധീരാ നസോചന്തി, വിദിത്വാ ലോക പരിയായം.
അഞ്ഞേപി ¶ പസ്സ ഗമനേ, യഥാ കമ്മുപഗേ നരേ;
മച്ചുനോ വസമാഗമ്മ, ഫന്ദന്തേവിധ പാണിനോ.
യേന യേനഹി മഞ്ഞന്തി,
തതോതസ്സ ഹി അഞ്ഞഥാ;
ഏതാദിസോ വിനാഭാവോ,
പസ്സ ലോകസ്സ പരിയായന്തി.
[സുല്ല സുത്തേ വുത്തം.]
യഥാപി ¶ സേലാ വിപുലാ,
നഭം ആഹച്ച പച്ചതാ;
സമന്താ അനുപരി യേയ്യും,
നിപ്പോഥേന്താ ചതുദ്ദിസാ.
ഏവം ജരാച മച്ചുച,
അധിവത്തന്തി പാണിനേ;
ഖത്തിയേബ്രാഹ്മണേ വേസ്സേ,
സുദ്ദേ ചണ്ഡാല പക്കുസേ;
നകിഞ്ചി പരിവജ്ജേതി,
സബ്ബമേവാ ഭിമദ്ദതി.
ന ¶ തത്ഥ ഹത്ഥി നം ഭുമ്മി, ന രഥാനം നപത്തിയാ;
ന ചാപി മന്തയുദ്ധേന, സക്കാ ജേതും ധനേനവാ.
തസ്മാഹി ¶ പണ്ഡിതോ പോസോ,
സമ്പസ്സം അത്ഥ മത്തനോ;
ബുദ്ധേ ധമ്മേ ച സങ്ഘേച,
ധീരോ സദ്ദം നിവേസയേ.
യോ ധമ്മചാരീ കായേന, വാചായ ഉദ ചേതസാ;
ഇധേവനം പസംസന്തി, പച്ചസഗ്ഗേ പമോദതീതി.
[പബ്ബതൂ മമ സുത്തേ വുത്തം.]
യഥാ ¶ വാരിവഹോ പൂരോ, വഹേ രുക്ഖേ പകൂലജേ;
ഏവം ജരാമരണേന, വുയ്ഹന്തേ സബ്ബ പാണിനോ.
ദഹരാപി ഹി മിയ്യന്തി,
നരാച അഥനാരിയോ;
തത്ഥ കോ വിസാസേപോസോ,
ദഹരോ മ്ഹീതിജീവിതേ.
സായ ¶ മേകേ നിദിസ്സന്തി, പാതോ ദിട്ഠാ ബഹുജ്ജനാ;
പാതോ ഏകേ നദിസ്സന്തി, സായം ദിട്ഠാ ബഹുജ്ജനാ.
അജ്ജേവ കിച്ചം ആതപ്പം, കോ ജഞ്ഞാ മരണം സുവേ;
നഹി നോ സങ്കരം തേന, മഹാസേനന മച്ചുനാതി.
[ജാതകേസുവുത്തം.]
നത്ഥേത്ഥഞ്ഞോ ¶ നുസാസന്തോ, സയംവത്താന മോവദ;
ജിനേരിതാ നുസാരേന, ഭിക്ഖു സംസാര ഭീരുകോ.
അഹിവാപി ¶ മം ഡംസേയ്യ, അഞ്ഞേപി വിസധാരിനോ;
അപിയാപിച ഘാതേയ്യും, ഉപ്പജ്ജേയ്യും രുജാപിമേ.
മച്ചുസേനാ വുധാസങ്ഖ്യാ, ബാഹിരജ്ഝത്തു പദ്ദവാ;
തേഹായു പീളിതംഛേജ്ജം, മരിസ്സ മജ്ജവാ സുവേ.
അളക്കാ ¶ ഹി ഗവാദീഹി, ചോരാദീഹി അരീഹിപി;
അഭിണ്ഹ സന്നിപാതേഹി, രുജാ ഛനവുതീഹിപി.
ബഹൂന മുപകാരേഹി, അന്നോദകാദികേഹിപി;
മരിസ്സം പീളിതോ നിച്ചം, നിരുജ്ഝേയ്യായു അജ്ജവാ.
ബഹ്വാവുധേ ¶ വിസജ്ജേതി, നില്ലേണം മച്ചുനിദ്ദയോ;
വസന്തം ഭവസങ്ഗാമേ, നമുത്തോ കോചി ആവുധാ;
മഹബ്ബലാ മഹാപഞ്ഞാ, മഹിദ്ധികാ മഹദ്ധനാ;
നമുത്താ സമ്മാസമ്ബുദ്ധോ, സബ്ബലോകാധിപോ അപി;
മയാ ¶ സമാ നവാ വുദ്ധാ, തദാവുധേഹി തേ മതാ;
തഥാ ഹമ്പി മരിസ്സാമി, ലേണം പുഞ്ഞംവ മേ കതം.
പഥബ്യാപാദയോ ധാത്ഥൂ,
ആഹാരാ ഭോജനാദയോ;
സീതുണ്ഹ മുതുനാമേതം,
ദോസാ പിത്തസേമ്ഹാനിലാ.
ധാത്വാഹാരു ¶ തുദോസാനം, സമത്തേ വായു തിട്ഠതി;
വിസമേ തങ്ഖണഞ്ഞേവ, ഛേജ്ജ മപ്പം പരാധിനം.
ധാത്വാ ഹാരുതു ദോസാനം, വിസമാ സ്വേപ്യകല്ലകോ;
ഉസ്സാഹേ കല്ലകാലേവ, കിംകരേയ്യഅകല്ലകോ;
ഉപ്പജ്ജേയ്യും ¶ രുജാ സ്വേപി, അസാതോ ദുക്ഖമാ ഖരാ;
പുരേതരംവ ആരബ്ഭേ, മാപച്ഛാ അനുതാപനം.
സത്താനം ¶ നീചകമ്മാനം, സരണോപി ഭയങ്കരോ;
നീചാനീചം നജാനാമി, മരണാസന്നതമ്പിച.
കമ്മ പീളിത സത്താനം, തങ്ഖണമ്പി ഭയുബ്ഭവോ;
മരേയ്യ മജ്ജവാ സ്വേവാ, നയുത്തോവ പമജ്ജിതും.
പുഞ്ഞക്ഖീണാ പജാ ഖിപ്പം, അഹേതുനാപി നസ്സയേ;
സുദ്ധചിത്തോ മരിസ്സാമി, ന കിലിട്ഠേന ചേതസാ.
ഉപച്ഛേദാപി ¶ മേ സന്തി, ഭവാഭവചിതാ ബഹൂ;
ഛേജ്ജം തേഹായു അജ്ജാപി, സാധ്വാസുമാരഭേ മതം;
കമ്മാ പരാധ സത്താനം, വിനാസേ പച്ചുപട്ഠിതേ;
അനയോ നയരൂപേന, ബുദ്ധിമാകമ്യ തിട്ഠതി.
മരണാസന്ന ¶ തഞ്ഞേവ, ചിന്തേയ്യ പഞ്ഞവാ സതോ;
ഏവം ചിന്തയന്തോ സന്തോ, നപാപം കത്തു മുസ്സഹേ.
മരണാസന്ന തഞ്ഞേവ, ചിന്തേയ്യ ബുദ്ധസാവകോ;
ഏവം ചിന്തയന്തോ സന്തോ, കദാചിപി അനുണ്ണതോ.
അദ്ധാഗ ¶ മരണം പഞ്ഞോ, പുരേതരംവ ചിന്തയേ;
കരേ കാതബ്ബ കമ്മഞ്ച, ഏവം സോ നാനുസോചതി.
മരണാസന്ന സഞ്ഞീ സോ, അപ്പമത്തോ വിചക്ഖണോ;
പത്തേപി മരണേ കാലേ, ന സമ്മുള്ഹോ നസോകവാ.
മരണാ ¶ സന്നസഞ്ഞീ സോ, സോധേതി അത്തനോ മലം;
നിമ്മലേന ചുതോ ഭിക്ഖു, നത്വേവാ പായ ഗാമികോ.
സതി ആസന്ന മരണേ,
ദൂരസഞ്ഞീ പമാദ വാ;
യോ കരോതി അകാതബ്ബം,
തദാ സോ അതിസോചതി.
സതി ¶ ആസന്നമരണേ, ദൂരസഞ്ഞീ പമാദവാ;
ആകിണ്ണോ പാപധമ്മേഹി, പജ്ഝായി ദുമ്മനോ തദാ.
സതി ആസന്ന മരണേ, ദുട്ഠോ ദോസോതി ഥദ്ധവാ;
അഭിനന്ദതി സാദേതി, തദാസോ അതിദുക്ഖിതോ.
സതി ¶ ആസന്നമരണേ, തുവടം ന ചികിച്ഛതി;
സഞ്ചിച്ചാപത്തി മാപന്നോ, തദാ സോ പരിദേവതി.
സതി ആസന്ന മരണേ, ഗിഹീഹി നവകേഹിച;
സംസട്ഠോ ന നുലോമേഹി, സ്വതിവസ്സു മുഖോ തദാ.
സതി ¶ ആസന്ന മരണേ, കുഹകോ കുലദൂസകോ;
മിച്ഛാജീവ സമാപന്നോ, ദുന്നിമിത്തോവ സോ ചുതോ.
സസോകീ ¶ സഹനന്ദീച, ദുക്ഖേ ദുക്ഖോ സുഖേ സുഖോ;
ഗിഹികമ്മേസു ഉസ്സുക്കോ, പസ്സം ഗിജ്ഝകൂടം ചുതോ.
മരിസ്സന്തി അനാവജ്ജ, കിലേസാതുര പീളിതോ;
കിമിഖജ്ജവണോ സാവ, ഭന്തോ കിം സുഗതിം വജേ.
മരിസ്സന്തി ¶ അനാവജ്ജ, ധുരദ്വയം ന പൂരതി;
ഗന്ഥം വിപസ്സനം തന്ദീ, കാരുഞ്ഞോയേവ സോ ചുതോ.
മരിസ്സന്തി അനാവജ്ജ, കിലേസാനം വസാനുഗോ;
സമ്ബുദ്ധാ-ണം വീതിക്കന്തോ, കാരുഞ്ഞോ നത്ഥി തസ്സമോ.
മരിസ്സന്തി ¶ അനാവജ്ജം, ധനമേസീ അധമ്മതോ;
പുഞ്ഞേ ചിന്താപി നുപ്പജ്ജി, നിരയം സോ മനം ഗതോ.
മരേയ്യന്തി അനാവജ്ജം, ധനം ചിനി അധമ്മതോ;
ചിതം ചിതം ഇഹേവേതം, തസ്മിംഗിദ്ധോ സ പേത്തികോ.
അത്ഥാ ¶ ഗേഹേ നിവത്തന്തേ, സുസാനേ മിത്തബന്ധവാ;
സുകതം ദുക്കതം കമ്മം, ഗച്ഛന്ത മനുഗച്ഛതി.
മരേയ്യന്തി അനാവജ്ജം, ഇഹത്ഥം വാ നുയുഞ്ജതി;
സമ്പരായ മനപേക്ഖോ, സുജും വാ പായഗാമികോ.
മരേയ്യന്തി ¶ സമാവജ്ജ, ധമ്മതോ ധന മേസതി;
പുഞ്ഞകാരീ സുലദ്ധേന, മരണേപി സ മോദതി.
പഞ്ചസീല സദാരക്ഖോ, യഥാബലഞ്ച ദായകോ;
കാലേ ഉപോസഥാവാസോ, സോ നിച്ചം സുഗതിം വജ്ജേ.
ധോവാപത്തിമലം ¶ ഖിപ്പം, മച്ചു അദ്ധാ ഗമിസ്സതി;
മിച്ഛാവിതക്ക മുച്ഛിജ്ജ, കര കാതബ്ബഭാവനം.
അതിക്കന്താ ബഹൂ രത്യോ, ഖേപേത്വാ മമ ജീവിതം;
മന്ദായുനാ പമാദേന, യുത്തോ വിഹരിതും കഥം.
ഹാസന്തം ¶ നന്ദി മത്താനം, മച്ചുസന്ധീഹി തച്ഛയേ;
കുച്ഛി മേയ്യചുതോ അജ്ജ, കോ ഹാസനന്ദിതബ്ബകോ.
മച്ചുസേനാവുധാ സങ്ഖ്യാ, മരണാഭിമുഖോ അഹം;
അച്ചായിതബ്ബ കാലോ യം, ഇക്ഖിതബ്ബ മുദിക്ഖതു.
പുരേമരാമി ¶ ദട്ഠബ്ബം,
ദക്ഖേയ്യം മച്ചു ഏസ്സതി;
അച്ചായിതബ്ബ കാലോ യം,
നോകാസോ ഹാസതുട്ഠിയാ.
ആകിണ്ണമച്ചുസേനാനം ¶ , അജ്ജ സ്വേവാ വിനാസിനം;
അദ്ധാ പഹായ ഗാമീനം, കിം പമാദ വിഹാരിനാ.
ഖണമത്തോവ പച്ചക്ഖോ, അജ്ജ സ്വേവാ അതിസ്സതി;
സമ്പരായോ അതിദീഘോ, പരമ്പരോ അനന്തികോ.
ഖണമത്തോവ ¶ പച്ചക്ഖോ, മച്ചുനാ തം ജഹിസ്സതി;
പഹായ ഗമനീയേ-സ്മിം, മഹുസ്സാഹോ നിരത്ഥകോ.
സമ്പരായോ അതിദീഘോ, അപാഥേയ്യേ സുദുത്തരോ;
മഹുസ്സാഹേന കാതബ്ബോ, തദത്ഥോ ദീഘദസ്സിനാ.
സദ്ധാ ¶ ബന്ധതു പാഥേയ്യം, തദേസനം ഇഹേവ ഹി;
ഭവന്തരേ നലബ്ഭേയ്യ, അപാഥേയ്യ തിദുക്ഖിതോ.
സംസാര തരണത്ഥായ, മഹോലുമ്പാനി ബന്ധഥ;
ഭാവനാ ദാന സീലേഹി, തിവിത്തിണ്ണോ ഭവണ്ണവോ.
ഭുഞ്ജം ¶ ഭുഞ്ജം ജനം കാമേ,
കാലാകാലാ-ബുധോന്തകോ;
കന്തേകന്തേതി മംസാസോ,
പിവംപിവംവ കം മിഗം.
കാമേ കാമേസനായേയ്യ,
കാലോകാലോ മതേട്ഠിയാ;
പൂരേ പൂരേതബ്ബം ധമ്മം,
അദ്ധാ അദ്ധാന സംസരം.
മരേയ്യന്തി ¶ അനുബ്ബിഗ്ഗോ, പാപകം കത്തുമുസ്സഹേ;
കരേയ്യ ഹാസനന്ദിഞ്ച, ചാപല്ലഞ്ച പമാദ വാ.
മരേയ്യമിതി ¶ സംവിഗ്ഗോ, ലേണമേവ ഗവേസതി;
ന ഹാസി നേവനന്ദീച, ന ചാപല്ലോ കദാചിപി.
അച്ചുട്ഠിത രുജഗ്ഗീഹി, അച്ചായാസേ ഭയാനകേ;
നോസധേ മരണാസന്നേ, കതപുഞ്ഞംവ സാത-ദം.
ഞാതിസങ്ഘാ ¶ വിയോജേന്താ, മരണന്ത ഭുസാതുരാ;
സബ്ബം പഹായ ഗന്താപി, നന്ദിതബ്ബാനി പുഞ്ഞിനോ.
പസ്സന്താ സുനിമിത്താനി, പാകടാനി സകമ്മുനാ;
സുഖന്തി മരണേ കാലേ, നുമോദന്താ കതാനിച.
സാത-ദാതാനി ¶ പുഞ്ഞാനി, ഏവം മഹബ്ഭയേ അപി;
സുഗതിം ലഹുനേതാനി, കാതബ്ബാനി പുരേതരം.
ദേവദൂതേ ¶ പകാസേത്വാ, യമപുട്ഠോ സയംകതം;
പുഞ്ഞം സരതി ചേ സത്തോ, തദേവ സുഗതിം വജേ.
പാപ ¶ കഡ്ഢമ്പി നിരയേ, മനം ദുക്ഖഗതം പജം;
ദുക്ഖാ മോചേതി യംപുഞ്ഞം, സദാ കാതബ്ബമേവ തം.
പഹായകംവ പുഞ്ഞഞ്ഹി, പഹാതബ്ബംവ പാപകം;
തം പദീപന്ധകാരംവ, ദ്വയം ഓത്വാ ഖുകം വിയ.
ഞാതിസങ്ഘാ ¶ വിയോജേന്താ, മരണന്ത ഭുസാതുരാ;
സബ്ബം പഹായ ഗന്താരോ, ഭയാനകാനി പാപിനോ.
പസ്സന്താ ദുന്നിമിത്താനി, പാകടാനി സകമ്മുനാ;
മരണേ അതിദുക്ഖന്തി, നുതാപേന്താ കതാനിച.
പടിപീളാനി ¶ പാപാനി, ഏവം മഹബ്ഭയേ സതി;
ദുഗ്ഗതിം ലഹുനേതാനി, യുത്തോവ പരിവജ്ജിതും.
ദേവദൂതേ ¶ പകാസേത്വാ, യമരാജേന പുച്ഛിതോ;
പമാദസ്സന്തി ചിക്ഖന്തോ, മഹഗ്ഗിമ്ഹി തുരം പതി.
പുഞ്ഞം അകരിവാ മാവാ, യമരാജിന്ദ പുച്ഛിതോ;
പമാദസ്സന്തി ചിക്ഖന്തോ, മഹാദുക്ഖം തുരം ഗമി.
പാപം ¶ അകരിവാ മാവാ, പുച്ഛിതോ യമസാമിനാ;
പമാദസ്സന്തി ചിക്ഖന്തോ, തത്തം ഗുളം തുരം ഗിലി.
ജാതമത്താ തിജിണ്ണാച, ആതുരാച മതാ വുധാ;
ദേവദൂതേ ഇമേ പഞ്ച, ദിസ്വാ സംവിഗ്ഗതം വജേ.
ചോദിതാ ¶ ദേവദൂതേഹി, യേ പമജ്ജന്തി മാനവാ;
തേ ദീഘരത്തം സോചന്തി, ഹിന കായൂ പഗാനരാ.
ധുരദ്വയ ¶ മനാരബ്ഭ, ഗിഹികമ്മാദികേ രതോ;
കഥം ഗിജ്ഝകൂടം സേസം, പേതാവാസം അതിസ്സതി.
പരിയത്തി മസിക്ഖന്തോ,
നാരദ്ധോ പടിപത്തിയം;
അലസോ ദുബ്ബിതക്കോ സോ,
കിം തംസേലം അതിസ്സതി.
മോചനത്ഥായ ¶ പബ്ബജ്ജ, സംകിലിട്ഠാ പമാദിനോ;
സുഗത്യാപിച തേ ഭട്ഠാ, അതിദൂരാവ മുത്തിതോ.
സീദന്തേവ ¶ ജലേ ഖിത്താ, സിലാ മഹാവ ഖുദ്ദകാ;
പതന്തി ഖുദ്ദകേനാപി, അപായം പാപ കമ്മുനാ.
പതന്താ ഖുദ്ദകേനേവ, ബഹൂഹി പുന പീളിതാ;
മോക്ഖോകാസം നവിന്ദന്തി, പാപം ഖുദ്ദമ്പി നാചരേ.
ജേഗുച്ഛിത്ഥൂദരാഗമ്മ ¶ , പുനാപി തത്ഥ നിച്ചഗൂ;
ദുക്ഖാതി ദുക്ഖ സംകിണ്ണോ, ഹട്ഠും തുട്ഠും നസക്കുണേ.
അതിബ്യാപിഗുണോ ¶ പുഞ്ഞോ,
മഹായസോ സിരിന്ധരോ;
കുച്ഛിയം രേതസി വാസോ,
അതീവ ലജ്ജിതബ്ബകോ.
മച്ചുദുക്ഖം ഖണംയേവ, അതിദുക്ഖം തദുത്തരി;
മാതുഗാമുദരേ സന്ധി, പതിട്ഠാനം ഭയാനകം.
മച്ചുദുക്ഖം ¶ ഖണംയേവ, അതിദുക്ഖം ചിരത്തനം;
ആമ പക്കന്തരേ സന്ധി, പതിട്ഠാനം ഭയാനകം.
ദുഗ്ഗത്യംഠാതു തംദുക്ഖം, സുണ ഉച്ചകുലേഅപി;
കുച്ഛിയം അതിസമ്ബാധേ, ജലാബുമ്ഹി ജിഗുച്ഛിതേ.
മിള്ഹ സേമ്ഹാദി സംകിണ്ണേ, അതി ദുഗ്ഗന്ധ വാസിതേ;
ഗൂഥകൂപേ കിമീവിയ, തമേജാ മൂലകമ്മതോ.
പരമാണുകായോ ഠാതി, ദുക്ഖീ നേരയികോ വിയ;
ധുവാതുരോ സുഖാമിസ്സോ, ആമ പക്കാസയന്തരേ;
വേദനട്ടോവ സംവഡ്ഢോ, അചിത്തോവിയ നിച്ചലോ;
ദസമാസന്തരേ കച്ചേ, ബഹൂ മരന്തി പാണിനോ.
പരിപക്കോ ¶ പമുഞ്ഛോ സോ,
അതിസമ്ബാധ യോനിതോ;
മലാകിണ്ണേന ഗത്തേന,
അച്ചായാസോ വിജായതി.
ഏവം ¶ മച്ചുഞ്ച സന്ധിഞ്ച, വിജായനഞ്ച ഭേരവം;
പസ്സം നിബ്ബിന്ദന്തോ സന്തോ, വിരജ്ജേയ്യ ഭവന്ദുകേ.
ഏവം മച്ചുഞ്ച സന്ദിഞ്ച, അനുസ്സര മഭിണ്ഹസോ;
രാജസേട്ഠി ഭവാദിമ്പി, നഇച്ഛേയ്യ തദന്വിതം.
ഭവേ ¶ ദുക്ഖ മചിന്തേത്വാ, ഭവാസായ പവത്തിതം;
പുഞ്ഞം പുനപ്പുനം ദേതി, സന്ധിം ന നിബ്ബുതിം വരം.
ഭവേ ദുക്ഖം വിഭായിത്വാ, നിബ്ബിന്ദേന പവത്തിതം;
പുഞ്ഞം ഭവ മതിക്കമ്മ, നിബ്ബാനം ദേതി നിബ്ബുതിം.
ഭവേ ¶ ദുക്ഖം സരിത്വാന, മച്ചുസന്ധി സയാദികം;
തിഭവേസു വിരജ്ജേയ്യാ, ദിത്ത ഗേഹേവ സാമികോ.
സന്തോ പുഞ്ഞാനി കരോന്തോ, സന്ധിദുക്ഖ മനുസ്സരം;
നിബ്ബിന്ദ യുത്ത ചിത്തേന, വജ്ജേയ്യ ഭവസാത തോ.
പുഞ്ഞ ¶ നിബ്ബത്ത ഠാനേപി, ജേഗുച്ഛേ സന്ധിസമ്ഭവോ;
ഭവ സാത വസാ തസ്മാ, ധീരോ തം ലഗ്ഗനം ചജേ.
൩. അസുഭഭാവനാ നിദ്ദേസ
സിരിമം ¶ ഗണികം ദിസ്വാ, ദമേതും രത്തചേതസം;
ദസ്സേത്വാ മതസാരീരം, തസ്സാ ജിനോ ഇദം ബ്രവി.
ചരംവാ ¶ യദിവാ തിട്ഠം, നിസിന്നോ ഉദവാ സയം;
സമഞ്ഛേതി പസാരേതി, ഏസാ കായസ്സ ഇഞ്ജനാ.
അട്ഠി ന്ഹാരൂഹി സംയുത്തോ, തച മംസാവ ലേപനോ;
ഛവിയാ കായോ പടിച്ഛന്നോ, യഥാഭൂതം നദിസ്സതി.
അന്തപൂരോ ¶ ദരപൂരോ, യകന പേളസ്സ വത്ഥിനോ;
ഹദയസ്സ പപ്ഫാസസ്സ, വക്കസ്സ പിഹകസ്സച.
സിങ്ഘാനികായ ഖേളസ്സ, സേദസ്സച മേദസ്സച;
ലോഹിതസ്സ ലസികായ, പിത്തസ്സച വസായച.
അഥസ്സ ¶ നവഹി സോതേഹി, അസുചി സവതി സബ്ബദാ;
അക്ഖിമ്ഹാ അക്ഖിഗൂഥകോ, കണ്ണമ്ഹാ കണ്ണഗൂഥകോ.
സിങ്ഘാനികാച നാസതോ, മുഖതോ വമതി ഏകദാ;
പിത്തം സേമ്ഹഞ്ച വമതി, കായമ്ഹാ സേദജല്ലികാ.
അഥസ്സ ¶ സുസിരം സീസം,
മത്ഥലുങ്ഗസ്സ പൂരിതം;
സുഭതോ നം മഞ്ഞതി ബാലോ,
അവിജ്ജായ പുരക്ഖതോ.
യദാച സോ മതോ സേതി,
ഉദ്ധുമാതോ വിനീലകോ;
അപവിദ്ധോ സുസാനസ്മിം,
അനപേക്ഖാ ഹോന്തി ഞാതയോ.
ഖാദന്തി ¶ നം സുവാനാച, സിങ്ഗാലകാച കിമിയോ;
കാകാ ഗിജ്ഝാച ഖാദന്തി, യേചഞ്ഞേ സന്തി പാണകാ.
സുത്വാന ¶ ബുദ്ധവചനം, ഭിക്ഖു പഞ്ഞാണവാ ഇധ;
സോഖോ നം പരിജാനാതി, യഥാഭൂതഞ്ഹി പസ്സതി.
യഥാഇദം തഥാഏതം, യഥാഏതം തഥാഇദം;
അജ്ഝത്തഞ്ച ബഹിദ്ധാച, കായേ ഛന്ദം വിരാജയേ.
ഛന്ദ ¶ രാഗ വിരത്തോ സോ, ഭിക്ഖു പഞ്ഞാണവാ ഇധ;
അജ്ഝഗാ അമതം സന്തിം, നിബ്ബാനം പദ മച്ചുതം.
ദ്വിപാദകോ യം അസുചി, ദുഗ്ഗന്ധോ പരിഹാരതി;
നാനാകുണപ പരിപൂരോ, വിസ്സവന്തോ തതോതതോ.
ഏതാദിസേന ¶ കായേന, യോ മഞ്ഞേ ഉന്നമേതവേ;
പരംവാ അവജാനേയ്യ, കിമഞ്ഞത്ര അദസ്സനാതി;
കായ വിച്ഛന്ദനീയസുത്തം, വിജയസുത്തന്തിപി വത്തബ്ബം.
ര-അക്ഖരോ ¶ സിയാഗ്ഗിമ്ഹി, രോവ അഗ്ഗിവ ആഗതോ;
തസ്മാ രാഗോതി വത്തബ്ബോ, തണ്ഹാവ നിച്ചതാപികാ.
അഭിണ്ഹമേവ രാഗഗ്ഗി, ദയ്ഹതേ സുഭസഞ്ഞിനം;
കിമിഖജ്ജവണോ സാവ, ദുക്ഖീ രാഗീ സ സബ്ബദാ.
ദുക്ഖീ ¶ പിയ മലദ്ധാന, ലദ്ധാപ്യ പരിപുണ്ണതോ;
നത്ഥി രാഗഗ്ഗിഖന്ധസ്സ, പിയിന്ധേന ഹി പുണ്ണതാ.
നത്ഥി ¶ രാഗസമോ അഗ്ഗി,
ഇതി വുത്തം മഹേസിനാ;
തേന രാഗഗ്ഗിനാ ദഡ്ഢോ,
സബ്ബോ ലോകോ തിദുക്ഖിതോ.
ഏകസ്സ പിവിതം ഖീരം, ചതൂ ദധി ജലാ ബഹു;
രാഗഹേതു ഭവേ സന്ധി, ട്ഠാനം അനമതഗ്ഗികം.
ചതൂദമി ¶ ജലാ ഭിയ്യോ, സീസച്ഛേദന ലോഹിതം;
രാഗഹേതു ഭവേ മച്ച, ഭയം അനമതഗ്ഗികം.
ഏകസ്സ രുദതോ അസ്സു, ചതൂ ദധി ജലാ ബഹു;
ദുക്ഖം അനമതഗ്ഗംവ, തംഹേതു പരിദേവനം.
തത്തായോ ¶ ഗുള ഗിലിത, വധഗ്ഗി ദയ്ഹനാ ദികം;
അസങ്ഖ്യേയ്യം മഹാദുക്ഖം, തംഹേതു നിരയേ ലഭി.
ഏക ദ്വിത്തി ചതു പഞ്ച, ബുദ്ധുപ്പാദേപ്യ മോചിതം;
ഖുപ്പിപാസിത നിജ്ഝാമം, ലഭി തംഹേതു പേത്തികം.
തിരച്ഛാനേ ¶ അസൂരേച, ദുക്ഖം നാനാവിധം ലഭി;
നമതഗ്ഗിക സംസാരേ, സബ്ബന്തം രാഗഹേതുകം.
ഏകസ്സേകേന കപ്പേന, പുഗ്ഗലസ്സട്ഠി സഞ്ചയോ;
സചേ സംഹാരിതോ അസ്സ, വേപുല്ല പബ്ബതാധികോ.
ഏക കപ്പേ ഇദം ദുക്ഖം, നാദികപ്പേസു കാകഥാ;
രാഗോ നനു മഹാവേരീ, ബാലോ ജനോ ത മിച്ഛതി.
രാഗസുദ്ധി ¶ അസോകോച, നിദ്ദുക്ഖോ ഞായപത്തിച;
നിബ്ബാനം പഞ്ച പച്ചക്ഖാ, അസുഭായ ഫലാ മതാ.
അസുഭഗ്ഗഹണം ¶ ഝായീ, മിതാ സിന്ദ്രിയ സംവരോ;
സോമിത്യ മുക്കട്ഠാവാചാ, ഛളിമേ രാഗ സുദ്ധിയാ.
നിച്ചുഗ്ഗരാഗ രോഗീനം, അസുഭാ വാതുലോസധാ;
രാഗയക്ഖാഭി ഗയ്ഹാനം, അസുഭാ മന്ത മുത്തരം.
സജീവകാച ¶ നിജ്ജീവാ, അസുഭാ ദുവിധാ മതാ;
സജീവാ കേസലോമാദി, ദസേവിമേ അജീവകാ.
ഉദ്ധുമാതക ¶ വീനീലം, വിപുബ്ബകം വിഛിദ്ദകം;
വിക്ഖായിതക വിക്ഖിത്തം, ഹതിവിക്ഖിത്ത ലോഹിതം.
പുളുവ ട്ഠിക മിച്ചേസു, ലദ്ധാ അഞ്ഞതരം സതോ;
രതന വാനപസ്സേയ്യ, യഥാ ചേതസി പാകടം.
മതം ¶ ഖജ്ജം സ മംസഞ്ച, നിലോഹിതം നിമംസകം;
വിക്ഖിത്തം സേത പുഞ്ജട്ഠിം, നവധാ പുതിമിക്ഖയേ.
മച്ചുതോ ¶ പരിമുച്ചാമി, പടിവത്തി യിമാ യിതി;
പയോജന സമാവജ്ജ, മോദിതബ്ബം ജിഗുച്ഛകേ.
സജീവകേ ജിഗുച്ഛത്ഥം, നിജ്ജീവാ സുഭ മീരിതം;
തഥൂപമോ അയംകായോ, ഏവമേവ ഭവിസ്സതി.
ഏവംധമ്മോ ¶ അയംകായോ, ഏവംഭാവീ നതിക്കമോ;
ഇച്ചുപ സംഹരേ ദിസ്വാ, ഏകദ്വിഹ മതാദികം.
യഥാ ¶ ഇദം തഥാഏതം, യഥാഏതം തഥാ ഇദം;
ജേഗുച്ഛം പടികൂല്യഞ്ച, കായേ ഇച്ചുപ സംഹരേ.
ഉദ്ധുമാത വിനീലാദി,
പടികൂല്യോ ജിഗുച്ഛിതോ;
തഥേവായമ്പി മേ കായോ,
വിസേസോ നായു-സായുവ.
ഉദ്ധുമാത ¶ വിനീലാദോ, സോഭണം നത്ഥി കിഞ്ചിപി;
ഇമസ്മിംപി മേ കായേ, ഗവേസന്തോപി സബ്ബസോ.
പടികൂലവസാ ധാതു, വസാച ദ്വിപ്പകാരതോ;
പച്ചവേക്ഖേയ്യിമം കായം, ഇച്ഛം വിരാഗ മത്തനി.
വണ്ണ ¶ സണ്ഠാന ഗന്ധേഹി, ആസയോ കാസതോപിച;
ജേഗുച്ഛ പടികൂല്യാച, കേസാ ന തുട്ഠമാനിതാ.
ഇതി കേസേസു ഇക്ഖേയ്യ,
ലോമാ ദീസുപ്യയം നയോ;
ദ്വത്തിംസേവഞ്ഹി കോട്ഠാസേ,
പച്ചവേക്ഖേ വിസുംവിസും.
കായതോ ¶ ബഹിനിക്ഖന്തം, പടികൂല്യം ജിഗുച്ഛിതം;
അനിക്ഖന്തമ്പി ജേഗുച്ഛം, പടികൂല്യംവ തസ്സമം.
സങ്ഖതമ്പി യഥാ വച്ചം, മനുഞ്ഞതം ന പാപുണേ;
ഉപക്കമ സഹസ്സേഹി, ഏവം കേസാദികമ്പിച.
സഭാവ ¶ പടികൂല്യംവ, ഏകമ്പി വച്ച പുഞ്ജകം;
നനു ജേഗുച്ഛിതാ ഭിയ്യോ, ദ്വത്തിംസ വച്ചപുഞ്ജകാ.
പച്ചേകമ്പി ¶ പടികൂല്യം, കേസാദികം സഭാവതോ;
കേസാദിദ്വത്തിംസ പുഞ്ജോ, ഭിയ്യോ ജേഗുച്ഛിതോ നനു.
പുഞ്ജിതേസ്വേവ കന്തേസു, കന്തോഹോതി സ പുഞ്ജകോ;
പുഞ്ജിതേസു അകന്തേസ, അകന്തോവ സ പുഞ്ജകോ.
പച്ചേകം ¶ വിനിഭുത്തേസ, കേസ ലോമ നഖാദിസു;
നത്ഥി തഞ്ഞാ കുമാരീവാ, മുഖഹത്ഥാദികാനിവാ.
സമ്പിണ്ഡി തേസു തേസ്വേവ,
കുതോ താ താനി ആഗതാ;
പഞ്ഞത്തി മത്ത മേവേസാ,
ജിഗുച്ഛഞ്ഞാ ന കാചിപി.
സന്തം ¶ ചിന്തേയ്യ നാസന്തം, സന്ത ചിന്തയതോ സുഖം;
അസന്തം പരികപ്പേന്തോ, നാനാദുക്ഖേഹി തപ്പതി.
നാവജ്ജ സന്തജേഗുച്ഛം, സഞ്ഞം അസതി കാതുന;
സുഭാ ഇത്ഥീതി ഗാരഗ്ഗി, ഉപ്പജ്ജി സുഭസഞ്ഞിനോ.
അസന്തംവ ¶ അഭൂതംവ, പസ്സേ രാഗഗ്ഗിജോതിയാ;
തായ സന്തഞ്ച ഭൂതഞ്ച, ന പസ്സതി കദാചിപി.
ഏകസ്സ ¶ പിവിതം ഖീരം, സീസച്ഛേദന ലോഹിതം;
രുദതോ അസ്സു തംഹേതു, ചതൂദധി ജലാ ബഹു.
ആയതിമ്പി അതീതേവ, സംസരന്തസ്സ ഹേസ്സതി;
രാഗം ഹന്തു മനീഹോചേ, ഖീരം അസ്സുച ലോഹിതം.
സുഭസഞ്ഞായ ¶ സോ വഡ്ഢോ,
തദഭാവേ സ നസ്സതി;
ഥിരം ഹന്തും ന തംസഞ്ഞം,
സക്കാ സിഥില വീരിയോ.
ഉസ്സോള്ഹി ¶ വീരിയോ ഹുത്വാ, ബ്രൂഹേയ്യാസുഭ ഭാവനം;
സുഭസഞ്ഞാപ്പ ഹാനായ, പരിച്ചജ്ജാപി ജീവിതം.
അഞ്ഞകിച്ച മുപേക്ഖായ, ബ്രൂഹേയ്യാസുഭ ഭാവനം;
മന്ദി ഹുത്വേഹ രാഗഗ്ഗി, നിബ്ബായിസ്സതി ആയതിം.
കിച്ചം മേ ഇദമേവേതി, ബ്രൂഹേയ്യാസുഭ ഭാവനം;
ദാനി മന്ദഗ്ഗി ഹുത്വാന, പാമോജ്ജം വേ ലഭിസ്സതി.
കായേ ¶ ദട്ഠബ്ബ ജേഗുച്ഛം, അപസ്സന്തോ പമാദവാ;
അലദ്ധാ കിഞ്ചി പാമോജ്ജം, പബ്ബജ്ജമ്പി ന മോദതി.
പുരേ മരാമി കായേ സ്മിം, പസ്സാ മി പസ്സിതബ്ബകം;
ഇച്ചാ രദ്ധോ വീതിംലദ്ധാ, പബ്ബജ്ജം അതിമോദതി.
കായേ ¶ ദട്ഠബ്ബ ജേഗുച്ഛം, അപസ്സന്തോ പമാദ വാ;
മോഘംവ ദുല്ലഭാതീതോ, മഹാജാനീയതം ഗതോ.
സന്തം ഭൂതഞ്ച ജേഗുച്ഛം, രാഗഗ്ഗിനാ അപസ്സിയം;
പഞ്ഞാപദീപജോതേന, സമിക്ഖേയ്യ അഭിണ്ഹസോ.
സന്തം ¶ ഭൂതഞ്ച കായേ സ്മിം, ദട്ഠുകാമോ സദാസതോ;
പഞ്ഞാപദീപകേനേവ, ദക്ഖേ ന രാഗീസീഖിനാ.
ജേഗുച്ഛിതേന കായേന, നിക്ഖന്തേന ജിഗുച്ഛതോ;
അജ്ജ സ്വേവാ വിനട്ഠേന, നാല മുന്നമിതും സതോ.
കീദിസം ¶ മം തുവം മഞ്ഞി, അഹം സബ്ബ ജേഗുച്ഛകോ;
ജേഗുച്ഛതോച നിക്ഖന്തോ, ഇച്ചേവ വത്തു മരഹതി.
കായേ ജേഗുച്ഛസഞ്ഞംവ, കരേ സബ്ബിരിയാ പഥേ;
തസ്മിം തുട്ഠബ്ബകം നത്ഥി, പിയായിതം മമായിതം.
സുഭായ ¶ നവ മത്താനം, അസുഭാ പരിപാചയേ;
സന്തോ പക്കസ്സ സംസാരോ, നന്തോ നവസ്സ രാഗിനോ.
കായേ അസുഭ സഞ്ഞായ, പരിപക്ക സഭാവിനോ;
ആലമ്ബേസു അചാപല്ലാ, ഥിരാ സമ്ബുദ്ധ സാസനേ.
അന്തോ ¶ ഗോചരികാ പക്കാ, ബഹി ഗോചരികാ നവാ;
പക്കാ നാസായ ഉച്ചാ തേ, നീചായേവ നവാ സിനോ.
നവാനവാ ¶ സുഭാഭോഗീ, നീചാനീചാ ഭിഗാമിനോ;
പക്കാ പക്കാവ ധീഝായീ, സന്താസന്താ വിരാഗിനോ.
സക്കാ സക്കാ ന ദസ്സേതും, സുഭംസുഭം സതംസതം;
ധീരാധീരാഗ മുജ്ഝന്തി, കായേ കായേ ക്രിയേക്രിയേ.
സക്കാ ¶ സക്കാപി തം കാതും, സുഭംസുഭം ന ധീമയം;
സന്തോസന്തോജിഗുച്ഛഞ്ഞൂ, ന വാനവാ സുഭേസകോ.
ദുകായം ¶ സുതി ചിന്തേത്വാ, മമായന്താ മഹാതപാ;
തപം നിബ്ബായിതും ഇച്ഛം, ദുകായം ദുതി ചിന്തയേ.
യ്വാസുഭം സുഭതോ മഞ്ഞി, കോനുബാലോതദുത്തരി;
അന്ധോ ഉമ്മത്തകോവാ സോ, നത്താനം മഞ്ഞതേ തഥാ.
സരിതബ്ബക ¶ മേവേതം, കായേ ജേഗുച്ഛ പുഞ്ജതം;
മന്ദരാഗോ മനോസീതം, ലഭേയ്യ തമനുസ്സനം.
ഗിഹിഭാവേ അപായേച, രാഗയക്ഖന്ധ നിന്നിതാ;
മംപി നേസ്സതി സോയക്ഖോ, സാദേമിചേ തദാഗതം.
അഭിണ്ഹ ¶ ഗാഹിനം രാഗ, യക്ഖം അനന്ത ദുക്ഖ ദം;
അസുഭാ തുല മന്തേന, വാരേഹി തം സ ഭായതി.
രാഗയക്ഖോ ബഹുമായോ, സദ്ധാമേത്താ ദിവേസവാ;
രാഗമ്പി കുസലം മഞ്ഞി, ജനോ തേനേവ വഞ്ചിതോ.
ആതുരം ¶ അസുചിം പുതിം, പസ്സ നന്ദേ സമുസ്സയം;
ഉഗ്ഘരന്തം പഗ്ഘരന്തം, ബാലാനം അഭിപത്ഥിതം.
സുഭതോ നം മഞ്ഞതി ബാലോ, അവിജ്ജായ പുരക്ഖതോ;
ഇച്ചാഹ ഭഗവാ നിന്ദി, ബാലോതി സുഭസഞ്ഞിനം.
ന്ഹാരുട്ഠി ¶ തച മംസാനി, സരം സതം ന നിന്ദിതോ;
ബുദ്ധനിന്ദായ മോചേതും, താനാരബ്ഭ അനുസ്സരേ.
മഞ്ഞിത്വാ അത്തനോ ബാല്യം, അസുഭേ സുഭദസ്സിനോ;
വായാമേയ്യ അബാലായ, കായം അസുഭതോ സരം.
അത്താനം ¶ ഗരഹിത്വാന, ബാലം വിപരിദസ്സിനം;
സുഭസഞ്ഞം പഹിന്നേയ്യ, കരേയ്യാസുഭ സഞ്ഞിതം.
വിസ ഭേസജ്ജരുക്ഖട്ഠോ, അഹി ഡംസേയ്യസോസതോ;
യഥാ തസ്സേവ പണ്ണാദിം, ഖാദേത്വാ വിസ മുജ്ജഹേ.
ഏവം രാഗോ സമുപ്പജ്ജേ, കായേ ഗന്ധാദി വാസിതേ;
അന്തോ തസ്സേവ ജേഗുച്ഛം, ചിന്തേത്വാ രാഗ മുജ്ജഹേ.
ജിഗുച്ഛിതേന ¶ കായേന, അപസ്സന്തോ ജിഗുച്ഛതം;
ഉന്നമേതി അവഞ്ഞാതി, അവിജ്ജായ പുരക്ഖതോ.
ആയതിം ¶ മഗ്ഗലാഭായ, ബീജം കരേയ്യ ഭാവനം;
ബീജാ ഭാവേ കുതോ മഗ്ഗോ, മഗ്ഗബീജാ ഹി ഭാവനാ.
മഗ്ഗബീജോ അപായേപി, നിമ്മുഗ്ഗോ സമയേ ഗതേ;
ഉമ്മുജ്ജിത്വാവ ബുദ്ധാനം, മഗ്ഗം ലഭേയ്യ സന്തികേ.
അജീജസ്സ ¶ തു സംസാരോ, ദീഘോയേവ അനന്തികോ;
തസ്മാഹി ഭാവനാബീജം, കരേയ്യ മോചനത്ഥികോ.
അഭിണ്ഹ പീളിതം രാഗം, അസുഭായ നിവാരയേ;
മന്ദീഹുത്വാ പഹീയേയ്യ, രാഗോ അസുഭ ഭീരുകോ.
മാജേഗുച്ഛം ¶ മമായേഥ, സാവ ജേഗുച്ഛമാമകോ;
അനന്ത ദുക്ഖ മാപാദി, ജേഗുച്ഛിത മമായനാ.
മംസലഗ്ഗോ തചച്ഛന്നോ,
ന്ഹാരുബന്ധോ ട്ഠിപുഞ്ജകോ;
മോഹേതി ഛവിയാ ലോകം,
മഹാദുക്ഖോ സ മോഹിതോ.
ന്ഹാരുട്ഠി ¶ തച മംസേഹി, രാഗവഡ്ഢകി സങ്ഖതേ;
ഗേഹേ രോഗാ പുതീ പാപാ, വസന്തി കുച്ഛിതാ സദാ.
ലുങ്ഗന്താ വീസ ഭൂധാതൂ, പിത്താദീ ദ്വാദസമ്ബുവ;
താപം ജിരം ദഹം പക്കം, ചതുരഗ്ഗി ഛവായുകാ.
അധോദ്ധം കുച്ഛി കോട്ഠാസാ,
അങ്ഗചാരീച പാണകാ;
ധാതുയോയേവ കായേസ്മിം,
ദ്വിതാലീസ അനഞ്ഞകാ.
യഥാ ¶ ബഹി തഥാ അജ്ഝത്തം, ധാതൂ ഭ്വാപാ നലാനിലാ;
നമേ നാഹം നഅത്താതി, സംമസേയ്യ പുനപ്പുനന്തി.
൪. മേത്താഭാവനാനിദ്ദേസ
മേത്താ ¶ ഭാവന മിച്ഛമ്പി, സുണ ബുദ്ധവചോ യിദം;
ദോസ നിഗ്ഗഹണത്ഥായ, ദോസോ മേത്തായവേരിഹി.
അക്കോച്ഛിമം അവധിമം, അജിനിമം അഹാസിമേ;
യേച തം ഉപനയ്ഹന്തി, വേരം തേസം നസമ്മതി.
അക്കോച്ഛിമം ¶ അവധിമം, അജിനിമം അഹാസിമേ;
യേചതം നുപനയ്ഹന്തി, വേരം തേസം ഉപസമ്മതി.
നഹിവേരേന വേരാനി, സമ്മന്തിധ കുദാചന;
അവേരേനച സമ്മന്തി, ഏസധമ്മോ സനന്തനോ.
പരേച ¶ നവിജാനന്തി, മയ മേത്ഥ യമാമസേ;
യേച തത്ഥ വിജാനന്തി, തതോ സമ്മന്തി മേധഗാ.
കുദ്ധോ അത്ഥം നജാനാതി, കുദ്ധോ ധമ്മം നപസ്സതി;
സദാ അന്ധതമം ഹോതി, യംകോധോ സഹതേനരം.
ഉഭിന്ന ¶ മത്ഥം ചരതി, അത്തനോച പരസ്സച;
പരം സംകുപ്പിതം ഞത്വാ, യോ സതോ ഉപസമ്മതി.
തസ്സേവ തേന പാപിയ്യോ, യോ കുദ്ധം പടികുജ്ഝതി;
കുദ്ധം അപടികുജ്ഝന്തോ, സങ്ഗാമം ജേതി ദുജ്ജയം.
ഖന്തീ ¶ പരമം തപോ തിതിക്ഖാ,
നിബ്ബാനം പരമം വദന്തി ബുദ്ധാ;
നഹി പബ്ബജിതോ പരൂപഘാതീ,
നസമണോ ഹോതി പരം വിഹേഠയന്തോ.
അകോധേന ജിനേ കോധം, അസാധും സാധുനാ ജിനേ;
ജിനേ കദരിയം ദാനേന, സച്ചേനാ ലികവാദിനം.
യോ ¶ വേ ഉപ്പതിതം കോധം, രഥം ഭന്തംവ വാരയേ;
ത മഹം സാരഥീ ബ്രൂമി, രസ്മിഗ്ഗാഹോ ഇതരോജനോ.
പുരിസസ്സ ¶ ഹി ജാതസ്സ, കുധാരീ ജായതേ മുഖേ;
യായ ഛിന്ദതി അത്താനം, ബാലോ ദുബ്ഭാസിതംഭണം.
സേലോ യഥാ ഏകഗ്ഘനോ, വാതേന നസമീരതി;
ഏവം നിന്ദാ പസംസാസു, നസമിഞ്ജന്തി പണ്ഡിതാ.
സമാനഭാഗം ¶ ക്രുബ്ബേഥ, ഗാമേ അക്കുട്ഠ വന്ദിതം;
മനോപദോസം രക്ഖേയ്യ, സന്തോ അനുണ്ണതോ സിയാ.
നപരോ പരം നികുപ്പേഥ, നാതിമഞ്ഞേഥ കത്ഥചി നകിഞ്ചി;
ബ്യാരോസനാ പടിഘസഞ്ഞാ, നഞ്ഞമഞ്ഞസ്സ ദുക്ഖ മിച്ഛേയ്യ.
മാതാ ¶ യഥാ നിയം പുത്ത,
മായുസാ ഏകപുത്ത മനുരക്ഖേ;
ഏവമ്പി സബ്ബ ഭൂതേസു,
മാനസം ഭാവയേ അപരിമാണം.
സുത്വാന ദുസിതോ ബഹും വാചം,
സമണാനംവാ പുഥുജനാനം;
ഫരുസേന ഹി ന പടിവജ്ജാ,
ന ഹി സന്തോ പടിസേനിം കരോന്തി.
സച്ചം ¶ ഭണേ നകുജ്ഝേയ്യ, ദജ്ജാ അപ്പമ്പി യാചിതോ;
ഏതേഹി തീഹി ഠാനേഹി, ഗച്ഛേ ദേവാന സന്തികേ.
ന പരേസം വിലോമാനി, ന പരേസം കതാകതം;
അത്തനോവ അവേക്ഖേയ്യ, കതാനി അകതാനിച.
സു ¶ ദസം വജ്ജമഞ്ഞേസം, അത്തനോ പന ദുദ്ദസം;
പരേസഞ്ഹി സോ വജ്ജാനി, ഓഫുനാതി യഥാ ഭുസം;
അത്തനോ പന ഛാദേതി, കലിംവ കിതവാ സട്ഠോ.
നിധീനംവ ¶ പവത്താനം, യം പസ്സേ വജ്ജദസ്സിനം;
നിഗ്ഗയ്ഹവാദിം മേധാവിം, താദിസം പണ്ഡിതം ഭജേ.
താദിസം ഭജമാനസ്സ,
സേയ്യോഹോതി നപാപിയോ;
ഇതി വുത്തം മുനിന്ദേന,
തിലോകഗ്ഗേന സത്ഥുനാ.
മേത്താ ¶ ഗന്ധേന വാസേന്തോ,
ദോസം ദൂരേകരേ ബുധോ;
ദൂരാസന്നേസു സബ്ബേസു,
അത്തനോ വേരികേസുപി.
ഹനേ ദോസൂ പനാഹാനി, അനത്ഥ കാരകാനി ഹി;
തേസ്വ സന്തേസു സബ്ബേസു, മേത്താഹോതി സുനിമ്മലാ.
സതം ¶ ദുജ്ജന വാക്യേഹി, നമനോ യാതി വിക്രിയം;
നഹിതാപയിതും സക്കാ, ഗങ്ഗാനദിം തിണുക്കയാ.
നഹി നിന്ദാ പസംസാഹി, സതം മനോവികാരതാ;
ന കദാചിപി കമ്പേയ്യ, വാതേഹി സേലപബ്ബതോ.
നദിയം ¶ ഖുദ്ദകാ നാവാ, വിചീഹി ഉന്നതോനതാ;
മഹാനാവാ നകമ്പന്തി, മഹന്തീഹി വിചീഹിപി.
ലോകേ പസംസ നിന്ദാഹി, ദുജ്ജനോവുന്നതോനതോ;
സന്തോപഞ്ഞോ നചലതി, മഹാനിന്ദാ ഥുതീഹിപി.
സേലോസേലോ ¶ നിലേഹേവ,
വണ്ണാവണ്ണാ അസസ്സതാ;
ലാഭാലാഭാ സുഖാദുക്ഖാ,
യസായസാ നകമ്പതി.
ഖമാധഗ്ഗ കരേതസ്സ, ദുജ്ജനോ കിം കരിസ്സതി;
അതിണേ പതിതോ അഗ്ഗി, സയമേവ പസമ്ഭതി.
സയമേവ ¶ സകത്താനം, മച്ചുബ്ഭയേന തച്ഛതു;
മാഞ്ഞേ തച്ഛതു ദോസേന, കിമത്ഥം അഞ്ഞതച്ഛനം.
മാഞ്ഞേ തച്ഛ തുദോസേന, നസേയ്യോ അഞ്ഞതച്ഛനം;
മാഞ്ഞോ തം അഹിബ്യഗ്ഘേവ, ദോമനസ്സേന ഭായതു.
നിസ്സായ ¶ ഗരുകാതബ്ബം, ബഹൂനം പാപമോചനം;
അചാപല്ലേന സന്തേന, ഗരുകാതബ്ബതം വജേ.
നിസ്സായ ഗരുകാതബ്ബം, ബഹൂനം പുഞ്ഞവഡ്ഢനം;
ഗരുകാതബ്ബതം ഗച്ഛേ, ധീതിയാ സീല ഗുത്തിയാ.
സന്തം ¶ ഹി സീലവം ധീതിം, ഹിരോത്തപ്പേന ഭായതി;
ദുജ്ജനം ദോമനസ്സേന, അഹിബ്യഗ്ഘേവ ഭായതി.
നഫരുസായ വാചായ, അഞ്ഞേ ദമേയ്യ പണ്ഡിതോ;
അത്താനംവ ദമേത്വാന, അഞ്ഞേ സണ്ഹേന ഓവദേ.
ചിത്തേ ¶ സണ്ഹേ അസണ്ഹാപി, നവാചാഫരുസാ ഭവേ;
തസ്മാ ഓവാ ദനാദീസു, രക്ഖേയ്യ ഥദ്ധചിത്തതോ.
അത്താന മോവദത്ഥായ, സിക്ഖേയ്യ ബുദ്ധഭാസിതം;
പരമ്പി അനുകമ്പായ, ഇച്ഛന്തോ അനുസാസയേ.
അഞ്ഞം നനിഗ്ഗഹേ കിഞ്ചി, സുതേന പടിപത്തിയാ;
അത്തനിഗ്ഗഹണം സേയ്യോ, നുന്നമേയ്യ ജിനോരസോ.
നാവീകരേയ്യ ¶ ദോസംവാ, ലോഭം മാനം സകംമലം;
മാഞ്ഞേ മഞ്ഞന്തു തം ദിസ്വാ, ചിരപ്പബ്ബ ജിതോ നുതി.
കകചേന ത്തഛേദേന്തേ, വേരികേപിനദോസയേ;
ഇച്ചോവാദം മുനിന്ദസ്സ, സമ്പടിച്ഛ ജിനോരസോ.
വേരീ ¶ അച്ചുപനാഹീപി, രൂപേവ ദുക്ഖകാരകോ;
ന ത്വ തബ്ബിസയേ നാമേ, ദുക്ഖം മാകരി ചേതസി.
വേരീ തിബന്ധ വേരോപി, ഇഹേവ ദുക്ഖകാരകോ;
ഭവന്തരം നഅന്വേതി, സകമ്മുനാ ഗതോ ഹിസോ.
ദോസോതു ¶ ഇഹ പീളേത്വാ,
ദുക്ഖാവഹോ ഭവേഭവേ;
മഹാനത്ഥ കരം ദോസം,
കസ്മാ വഡ്ഢേതി ചേതസി.
മേത്താസീതമ്ബുസേകേന, ജിനോവാദ മനുസ്സരം;
മഹാ നത്ഥ കരം ദോസം, നിബ്ബായതു സ ചേതസി.
ഛദ്ദന്തോ ¶ ലുദ്ദകം പാപം, ഭൂരിദത്തോഹി തുണ്ഡികം;
ധമ്മപാലോ ഖമി താതം, കപിന്ദോ കന്ദരോ പതം.
അസങ്ഖ്യേയ്യ ത്തഭാവേസു, പരവജ്ജം തിതിക്ഖതോ;
നാഥസ്സ പാരമിം ഖന്തിം, സരം ധീരോ തിതിക്ഖതു.
സാസനേ ¶ ചിരവാസേന, ഏവം നിദ്ദോസകാ ഇതി;
തുവം പടിച്ച മഞ്ഞന്തു, സാസനേ സപ്പയോജനം.
സാസനേ ചിര വാസാപി, മാദിസാവ ഇമേ ഇതി;
തമാഗമ്മ നമഞ്ഞന്തു, സാസനേ നിപ്പയോജനം.
ദ്വേ ഉസേതീതി ദോസോ സോ, സപരം ദയ്ഹതേ ദ്വയം;
പഹാതബ്ബോ സ സബ്ബേസു, പരത്ഥ സത്ഥ മിച്ഛതാ.
പരദിന്നേഹി ¶ നോആയു, തിട്ഠതേ നാത്തനോ വസാ;
പരവജ്ജം ഖമേതബ്ബം, നസാധു അഞ്ഞവിരോധിതോ.
ജേഗുച്ഛ ¶ ക്കോസ നിന്ദാനി, ബാലോ ഗണ്ഹാതി അക്ഖമോ;
ഖമന്തോതു നഗണ്ഹാതി, ജാനം ജേഗുച്ഛിതാനിതി.
പരദിന്നാനി വച്ചാനി, പാഭതന്തി നകോചിപി;
ഗണ്ഹേയ്യേവം ദുരുത്താനി, അഗണ്ഹന്തോ ഖമേ സതോ.
നദി ¶ കല്ലോല വിചിയോ, തീരം പത്വാ സമന്തിധ;
സബ്ബേ ഉപ്പതിതാ ദോസാ, ഖന്തിപത്വാ സമന്തി തേ.
ദോസുമ്മത്തക വാചായ, നുമ്മത്തോ കിംകരിസ്സതി;
ഭവേ യ്യുമ്മത്തകോ സോവ, താദിസം വചനം ഭണം.
കോധനോ അക്ഖമോ അഞ്ഞ, ദുട്ഠസഞ്ഞീ ഭയാലുകോ;
ഗാമമജ്ഝേ അളക്കോവ, തഥാ മാഹോഹി തം ജഹ.
മേത്താലുകോ ¶ ഖമാസീലോ,
സബ്ബട്ഠാനേസുനിബ്ഭയോ;
പരത്ഥ സത്ഥ മിച്ഛന്തോ,
ഖന്തി മേത്തഞ്ച ഭാവയേ.
പരക്കോസാനി നിന്ദാനി, തംവ പച്ചേന്തി നാഞ്ഞഗൂ;
ഖിത്തംപംസുവ വാതുദ്ധം, ഗരുകം കിം ഖമായതേ.
അക്കോസന്തോച ¶ നിന്ദീച, പീളിതോ സക കമ്മുനാ;
ഇധ പേച്ചച നീചേയ്യോ, നംനയം ഗണ്ഹി അക്ഖമോ.
അക്കോസോ ¶ മം നആഗച്ഛി,
തസ്സേവാ നത്ഥകാരകോ;
ഇതി ഞത്വാവ സപ്പഞ്ഞോ,
അക്കോസം ന ഗരും കരേ.
വികാരാപത്തി മിച്ഛന്തോ, വേരീ ബഹു മുപക്കമി;
മാമിത്തവസ മന്വേഹി, നിബ്ബികാരോ തുവംഭവ.
മേത്തമ്ബുനാ സദ്ദോസോച, പരദോസോച സമ്മതി;
മേത്താസേകേന സബ്ബേസു, സബ്ബതോഗ്ഗിം നിപാരയേ.
സദോസ ¶ പരദോസഗ്ഗിം, സബ്ബതോ ദിസതോ ട്ഠിതം;
മേത്താ തോയേന വാരേയ്യ, സിയാ നിബ്ബുതി സബ്ബധി.
നഗമേ അത്തനോ അഗ്ഗിം, പരഗ്ഗിംവാപി നാഗമേ;
മേത്തമ്ബുനാവ നിബ്ബാതു, സപരഗ്ഗി ദ്വയം ഭുസം.
ഗുണീ ¶ ഗുണീ നന്ദിന്ദായ, പസംസായ ഗുണീ ഗുണീ;
നിന്ദംനിന്ദം നകുപ്പേയ്യ, നസാദിയേ ഥുതിം ഥുതിം.
ഗുണം നിന്ദായ നാസേതും, നസക്കാ കോചി കുസ്സകോ;
വഡ്ഢേതുംവാ പസംസായ, ഗരുംകരേ ന തംദ്വയം.
ദോസബ്ഭാ ¶ മല സഞ്ഛന്നോ, മേത്താചന്ദോ ന രോചതി;
തംമുത്തസ്സ തു ഏതസ്സ, അതിസ്സയ പഭാവതോ.
സു സുത്ത ബുദ്ധ സുപിനാ, ദ്വേപിയാ ഗുത്തി നാക്കമോ;
സമാധി സുമുഖാ മുള്ഹാ, ബ്രഹ്മാ ത്യേകാ ദസ ഗ്ഗുണാ.
സീതം ¶ കരോതു മേത്തായ, ചക്ഖും ലാഭേതു പഞ്ഞായ;
മാകാസിനിപ്പഭേ ചഞ്ഞേ, ചന്ദോ ഹോഹി ഗതേഗതേ.
ദൂരാസന്നേസു ¶ സബ്ബേസു, മേത്തം പേസേതു പാഭതം;
ധമ്മം ദേസേതു പത്താനം, ചന്ദോ ഹോഹി ഗതേഗതേ.
സമ്പത്താനം മലം ധോവ, സീതംകരേ സദാദയോ;
ഉച്ചനീചേ നവിസേസേ, ജലസ്സമോ ഗതേഗതേ.
അസഅസ്സതേസു ¶ ഫുട്ഠേസു, ലോകധമ്മേസു അട്ഠസു;
പതിട്ഠോ നിബ്ബികാരോ ത്വം, പഥവീസദിസോ ഭവ.
നാകാസി കലഹം സിലാ, സദാ കേനചി നിച്ചലാ;
മേത്തായന്തോ ഖമായന്തോ, മഹാസിലം ഗുരുംകരേ.
സിലാവ ¶ സീലവാ ഹോതു, ദുരുത്താനി തിതിക്ഖതു;
പച്ചുത്തേ ദോസസംവഡ്ഢോ, അനുത്തോവ പസമ്ഭതി.
സബ്ബേ അഹംവ ഇച്ഛന്തി, സത്താ സുഖന്തി ഞാതുന;
ഭാവേയ്യ കമതോ മേത്തം, പിയ മജ്ഝത്ത വേരികേ.
സബ്ബേ ¶ തസന്തി ദണ്ഡസ്സ, സബ്ബേ ഭായന്തി മച്ചുനോ;
അത്താനം ഉപമം കത്വാ, നഹനേയ്യ നഘാതയേ.
സുഖ കാമാനി ഭൂതാനി,
യോദണ്ഡേന വിഹിംസതി;
അത്തനോ സുഖ മേസാനോ,
പേച്ച സോ നലഭേസുഖം.
അവേരാ ¶ ബ്യാപജ്ജാ നീഘോ, സുഖീ ചസ്സം അഹംവ മേ;
ഹിതകാമാ തഥാ അസ്സു, മജ്ഝത്താ വേരിനോപിച.
മാതരോ ¶ ഭാതരോ ഞാതീ, ദായകോ പാസകാപിച;
സുഖീഹോന്തൂതി ഭാവേയ്യ, ചജേ തേസുച ലഗ്ഗനം.
ദോസോ മേത്തായ ദൂരാരി, തണ്ഹാ ആസന്ന വേരികാ;
തണ്ഹം പിയേസു വാരേയ്യ, ദോസം വേരീസു മേത്തികോ.
ഏകുദ്ദേസേ ¶ കകമ്മാച, സിസ്സാ ആചരിയാ സുഖീ;
ഹോന്തു സബ്രഹ്മചാരീച, തേച ഞ്ഞോഞ്ഞ ഹിതാവഹാ.
രാജാനോച അമച്ചാച, ഗാമേ ഇസ്സരിയാ സുഖീ;
ഭവന്തു ദേവതായോച, തേഹി സുരക്ഖിതോ സുഖോ.
മയം ¶ യേന സുഗുത്താവ,
സുഖിതാ രട്ഠവാസിനോ;
സുഖീ കല്ല ത്ഥു സോരാജാ,
തേജവന്തോ ചിരായുകോ.
രട്ഠ ¶ പിണ്ഡേന ജീവാമ, രട്ഠവാസീ സുഖന്തുതി;
ഭാവേയ്യേവം അമോഘംവ, രട്ഠപിണ്ഡം സുഭുഞ്ജതി.
ആപായികാ ബഹൂ സന്തി, മാതാപിതാദി പുബ്ബകാ;
തേചഞ്ഞേച സുഖീനീഘാ, സ്സ്വ ബ്യാപജ്ജാ അവേരിനോ.
സത്താ ¶ ഭൂതാച പാണാച, പുഗ്ഗലാ അത്തഭാവികാ;
ഥീ പൂ രിയാ നരിയാച, ദേവാനരാ നിപാതികാ.
അവേരാ ഹോന്തു ബ്യാപജ്ജാ, അനീഘാച സുഖീ ഇമേ;
അത്താനം പരിഹാരന്തു, ചതുധാ ഇതി ഭാവയേ.
പുരത്ഥിമായ ¶ ദിസായ, സബ്ബേസത്താ അവേരിനോ;
അബ്യാപജ്ജാ സുഖീനീഘാ, ഹോന്തൂതി താവ ഭാവയേ.
പുരത്ഥിമായ ദിസായ, സബ്ബേപാണാതിആദിനാ;
ദ്വാദസക്ഖത്തും ഭാവേയ്യ, സേസാസുപി അയംനയോ.
ചതുദ്ദിസാ ¶ നുദിസാ ധോ, ഉദ്ധം സത്താച പാണിനോ;
ഭൂതാച പുഗ്ഗലാ അത്ത, ഭാവീ സബ്ബേ ഥി പൂരിസാ.
അരിയാ അരിയാ ദേവാ, നരാച വിനിപാതികാ;
അവേരാ ബ്യാപജ്ജാ നീഘാ, സുഖത്താച ഭവന്തു തേ.
ചതുദ്ദിസാ ¶ നുദിസാ ധോ, ഉദ്ധന്തി ദസകേദിസി;
ദ്വാദസേ തേ പരിച്ഛിജ്ജ, ഭാവേയ്യ പുഗ്ഗലേ ബുധോ.
മേത്താ ¶ വസ്സേന തേമേതു, പജ്ജുന്തോവിയ സബ്ബധി;
മാകിഞ്ചി പരിവജ്ജേഹി, ഏവം മേത്താ സുഭാവിതാ.
പഞ്ചാ നോധി സത്തോധിസാ, സിയും ദ്വാദസപുഗ്ഗലാ;
ന്തു ചതൂഹേസു ഭാവേത്വാ, അട്ഠതാലീസകാ സിയും.
ദസകേദിസി ¶ താമേത്താ, ചതുസ്സത അസീതിയോ;
അട്ഠതാലീസാഹി പഞ്ച, സതാ ട്ഠവീസ സാധികാ.
ദുക്ഖിതേ ¶ കരുണം ബ്രൂഹേ, മുദിതം സുഖിതേ ജനേ;
മേത്താചേവ ഉപേക്ഖാച, ഉഭോ ഉഭോസു ഭാവിതാ.
ബ്രഹ്മവാസീതി വത്തബ്ബോ, തേസ്വഞ്ഞതര വാസിതോ;
ഗന്ധഭൂതേസു സോ ലോകേ, ബ്രഹ്മാവിയ വിരോചതി.
അപ്പമാദാവഹ പകിണ്ണകനിദ്ദേസ
സംവിജ്ജന്തി ¶ ധ ലോകസ്മിം,
ബഹൂ ജീവിതകപ്പനാ;
ഗഹേത്വാ പത്ത മുഞ്ഛോ യോ,
ജീവികാനം സ ലാമകോ.
സുകുലാച തദുപഗാ, കാമഭോഗാ നപേക്ഖിനോ;
ന ഭയട്ടാ ന ഇണട്ടാ, നേവ ആജീവ കാരണാ.
നാലംവ ¶ ഗിഹിനാ ബ്രഹ്മ, ചരിയായ അഖണ്ഡിതം;
ഘരാവാസോ തിസമ്ബാധോ, പബ്ബജ്ജാവ നിരാലയാ.
ഭവപങ്കാ ¶ പമുച്ചാമ, തിവിത്തിണ്ണാ ഭയാനകാ;
പടിപത്തി യിമായാതി, കത്വാ തദുപഗാ ഇമേ.
ഉത്തിട്ഠേ നപ്പമജ്ജേയ്യ, ധമ്മം ചരിതം സുചരേ;
ധമ്മചാരീ സുഖംസേതി, അസ്മിംലോകേ പരമ്ഹിച.
സ്വാഗതാ ¶ വത തേഭിക്ഖൂ, പത്താ സമ്ബുദ്ധപുത്ത തം;
ഗിഹി ബന്ധന പുച്ഛിജ്ജ, സുഖിതാ സാസനേ രതാ.
കതപുഞ്ഞ വിസേസാവ, ഏതേ സുലദ്ധ ദുല്ലഭാ;
ഛട്ടേത്വാപി മഹാരജ്ജം, നേദിസം ലദ്ധ മഞ്ഞദാ.
സ്വാഗതാ ¶ സുഗതീ ഹോന്തു, മാദുഗ്ഗതീ പമാദിനോ;
ദുസ്സീലാ ചേ ഗമിസ്സന്തി, അപായം തിഭയാനകം.
ഗിഹിഭോഗാ ¶ പരീഹിന്നോ, സാമഞ്ഞത്തഞ്ച ദൂഭതോ;
പരിധംസമാനോ പകിരേതി, ഛവാലാതംവ നസ്സതി.
കുസോ യഥാ ദുഗ്ഗഹിതോ, ഹത്ഥമേവാ നുകന്തതി;
സാമഞ്ഞം ദുപ്പരാമട്ഠം, നിരയാ യുപ കഡ്ഢതി.
യംകിഞ്ചി ¶ സിഥിലം കമ്മം, സംകിലിട്ഠഞ്ച യംകതം;
സങ്കസ്സരം ബ്രഹ്മചരിയം, നതംഹോതി മഹപ്ഫലം.
കരിയാചേ കരിയാ വേനം, ദള്ഹമേനം പരക്കമേ;
സിഥിലോഹി പരിബ്ബജോ, ഭിയ്യോ ആകിരതേ രജം.
ഇതി ¶ വുത്തം മുനിന്ദേന, നുസ്സരം അനി വത്തിതോ;
സദാ അലിന ചിത്തേന, ചരേയ്യ ബുദ്ധസാവകോ.
രാഗം അസുഭചിന്തായ, ദോസം മേത്തായ വാരയേ;
മരണേന ധജംമാനം, സമ്ബുദ്ധേ തിക്ഖ സദ്ധികോ.
അസുഭാ കാമവിതക്കം, മേത്താ ബ്യാപാദ തക്കിതം;
വിഹിംസം കരുണായേവ, നിവാരേയ്യ സദാസതോ.
ബുദ്ധാണത്തി ¶ സദാതീതോ, മിച്ഛാവിതക്ക പീളിതോ;
പാപധമ്മേഹി സംകിണ്ണോ, സോനിച്ചാപായ ഗാമികോ.
ധോവിത്വാ പത്തിമലാനി, പുനാതിക്കമ സംവുതോ;
മിച്ഛാവിതക്ക സഞ്ഛേദീ, ദൂരോ അപായ ഗാമിതോ.
ഖീണാസവത്ത ¶ ബുദ്ധത്തം, നിയ്യാനിക ന്തരാ യികം;
സീഹനാദം ചതുട്ഠാനേ, വേസാരജ്ജോ ജിനോ നദി.
സീലം ¶ നിയ്യാനികം നാമ, ആപത്തി അന്തരായികം;
അന്തരായ മനാപജ്ജ, നിയ്യാനേവ പതിട്ഠതു.
നിയ്യാനികാച ¶ അസുഭാ, സുഭസഞ്ഞാ ന്തരായികാ;
അന്തരായ മനാപജ്ജ, നിയ്യാനേവ പതിട്ഠതു.
നാനാപത്തി ¶ പകിണ്ണോപി, പാരാജികാ വസേസകോ;
സോ മിത്യത്ത പണീധീഹി, ലജ്ജീയേവ വിസോധകോ.
അലജ്ജീകമ്മ കിണ്ണോപി,
സംവേജേത്വാ സുമിത്തികോ;
ലജ്ജീയേവ വിസോധേന്തോ,
മതകോവ അസോധകോ.
യോ ¶ പുബ്ബേവ പമജ്ജിത്വാ, പച്ഛാസോ നപ്പമജ്ജതി;
സോമം ലോകം പഭാസേതി, അബ്ഭാമുത്തോവചന്ദിമാ.
ധുരംകത്വാ ¶ ധിപതയോ, യോ പുഞ്ഞേസു പരക്കമേ;
തസ്സ നിയ്യാനികം കമ്മം, കിംനാമകം നസിജ്ഝതേ.
പച്ചതേ ¶ മുനിനോ ഭത്തം, ഥോകംഥോകം ഘരേഘരേ;
പിണ്ഡികായേവ ജീവന്തു, മാപജ്ജന്തു അനേസനം.
ധോവേയ്യാ പത്തിമഗാനി, വുട്ഠാന ദേസനമ്ബുഹി;
സംവരിസ്സന്തി ചിത്തേന, സീലം ധോതസ്സ നിമ്മലം.
ബുദ്ധാണാതിക്കമാപത്തി ¶ , നിഗ്ഗഹേ രാഗദോസകേ;
നത്ഥി സഞ്ചിച്ച ആപത്തി, ലജീവ സോ പവുച്ചതി.
വാണിജ്ജ കസികാദീഹി, നാഹാരേട്ഠി ധസാസനേ;
ധുര ദ്വയംവ കിച്ചം തം, നാഞ്ഞകിച്ചേഹി ഹാപയേ.
നിഗ്ഗണ്ഹേയ്യ ¶ സകംചിത്തം, കിട്ഠാദിം വിയ ദുപ്പസും;
സതിമാ സമ്പജാനോച, ചരേ സബ്ബിരിയാപഥേ.
യഥാ ¶ ഥമ്ഭേ നിബന്ധേയ്യ, വച്ഛം ദമം നരോ ഇധ;
ബന്ധേയ്യേവം സകംചിത്തം, സതിയാ രമ്മണേ ദള്ഹം.
അധിസീലാധിചിത്താനം, അധിപഞ്ഞായ സിക്ഖനം;
ഭിക്ഖു കിച്ചത്തയം ഏതം, കരോന്തോവ സുഭിക്ഖുകോ.
പഞ്ചാട്ഠ ¶ ദസ സീലാനി, നാധിസീലം തദുത്തരി;
പാതിമോക്ഖം അധിസീലം, പബ്ബതാ ധിക മേരുവ.
പാതിമോക്ഖം ¶ വിസോധേന്തോ, അപ്പേവ ജീവിതം ജഹേ;
പഞ്ഞത്തം ലോകനാഥേന, നഭിന്ദേ സീലസംവരം.
സീലേനാ തിക്കമം ഥുല്ലം, പരിയുട്ഠം സമാധിനാ;
പഞ്ഞായാ നുസയം സണ്ഹം, കിലേസം ഭിക്ഖു ഭിന്ദതി.
സാസനസ്സാദി ¶ സീലംവ, മജ്ഝേ തസ്സ സമാധിവ;
പഞ്ഞാവ പരിയോസാനം, കല്യാണാവ ഇമേതയോ.
മഹാപുഞ്ഞേ ¶ ഠിതം സീലം, സമാധി അപ്പനാ ഗതം;
ചതുമഗ്ഗ യുതാ പഞ്ഞാ, ഏതം സിക്ഖത്തയം മതം.
സീലനലക്ഖണം സീലം, ദുസ്സീല്യ ധംസനം രസം;
ഹിരോത്തപ്പ പദട്ഠാനം, സുചി പച്ചുപട്ഠാനകം.
സസീലഗുത്തി ¶ നാഥോച, ദുന്നിഗഹോ വിസാരദോ;
ധമ്മട്ഠീതീതി പഞ്ചേതേ, ഗുണാ വേനയികേ മതാ.
ആദി ¶ കല്രാണ സംവേദീ, സീലമത്തട്ഠ ഭിക്ഖവോ;
ഉദ്ധം കല്യാണ ലാഭായ, അലിനോ അനിവത്തികോ.
ധോവിത്വാ പത്തിമലാനി, വുട്ഠാന ദേസന മ്ബുഹി;
സുദ്ധസീലേ ഠിതോയേവ, ഏവം ചിന്തേയ്യ പഞ്ഞവാ.
സമ്പുദ്ധോരസ ¶ പുത്താവ, ബുദ്ധുരോജാ നുസ്സാവനാ;
സമ്ഭൂതാ പിതു ദായാദാ, പുത്താനാമ സഭാവതോ.
ഖീരം പിത്വാവ ജീവന്തി, ജാതാപി ഇധ പുത്തകാ;
പരിയത്തി ജിനക്ഖീരം, പിത്വാവ ജിനപുത്തകാ.
ദായോച ¶ നാമ ബുദ്ധസ്സ, ധമ്മാമിസ വസാദ്വിധാ;
മഗ്ഗഞാണാ ദയോ ധമ്മോ, ചത്താരോ പച്ചയാമിസാ.
ചിര മാമിസ ദായാദാ, രാജപൂജാദി ഗാഹിനോ;
ദായാ മിസ്സഗ്ഗഹം നിച്ഛി, സദ്ധമ്മ ഗരുകോ ജിനോ.
ലക്ഖ ¶ കപ്പ ചതുസ്സങ്ഖ്യ, കാലം വിചിത നിച്ചിതം;
ധമ്മദായം നവിന്ദമ്ഹാ, ബുദ്ധപുത്താപി യേമയം.
ബുദ്ധവാരിത ദായാദാ, സദ്ധമ്മദായ ബാഹിരാ;
പുത്താപി സത്ഥുദാസാഭാ, ഭുത്തമത്താ ഹി ദാസകാ.
ഭദ്ദന്ത ¶ രാഹുലസ്സേവ, ദായം നോപി അദാ ജിനോ;
നാദിയിമ്ഹാ പമാദായ, തം ദായം കുസലന്തകം.
ധമ്മദായാദാ മേഭിക്ഖവേ തുമ്ഹേഭവഥ,
മാആമിസ ദായാദാ;
ഇതി വുത്തം മുനിന്ദേന,
സാവകേസു ദയാവതാ.
ഇമായ ¶ ബുദ്ധവാചായ, ബുദ്ധസന്തക തം സരേ;
ദ്വിന്നം ആമിസഅ ദായാദ, ഭാവസ്സച നിവാരണം.
രജ്ജേ ചണ്ഡാലപുത്താവ, സദ്ധമ്മചക്ക വത്തിനോ;
പുത്താ ഹോന്താപി ദായേസ്മിം, നിരാസാ തിവ നിന്ദിതാ.
മിച്ഛാജീവ ¶ സമാപന്നാ, അച്ചാസാ പച്ചയാമിസേ;
മഹാജാനീയ സമ്പത്താ, മോഘകത്വാ തിദുല്ലഭം.
ഗിഹികാമേ ¶ പഹായാഗോ, പരവന്തോസു ലഗ്ഗിതോ;
ഗങ്ഗാതിണ്ണോ തളാകമ്ഹി, നിമുഗ്ഗോവാ തിനിന്ദിതോ.
ചീവരേ ¶ പിണ്ഡപാതേച, പച്ചയേ സയനാസനേ;
ഏതേസു തണ്ഹ മാകാസി, മാലോകം പുനരാഗമി.
ഇതിവുത്താ നുസാരേന, പച്ചവേക്ഖണ സുദ്ധിയാ;
ആമിസേസു ഹനേ ആസം, പുത്തമംസു പമം സരം.
സേയ്യോ ¶ അയോഗുളോ ഭുത്തോ,
തത്തോ അഗ്ഗിസിഖൂപമോ;
യഞ്ചേ ഭുഞ്ജേയ്യ ദുസ്സീലോ,
രട്ഠപിണ്ഡം അസഞ്ഞതോ.
ഇതിവുത്തം ¶ നുചിന്തേന്തോ, വജ്ജേ ദുസ്സീല ഭാവതോ;
സീലേ ഠിതോവ ഭുഞ്ജേയ്യ, മാദിത്ത ഗുളകം ഗിലി.
അന്നാന മഥോ പാനാനം,
ഖാദനീയാന മഥോപി വത്ഥാനം;
ലദ്ധാന സന്നിധിം കരിയാ,
നച പരിത്തസേ താനി അലഭമാനോ.
അഞ്ഞാഹി ¶ ലാഭുപനിസാ, അഞ്ഞാ നിബ്ബാന ഗാമിനീ;
സക്കാരം നാഭിനന്ദേയ്യ, വിവേക മനുബ്രൂഹയേ.
അകത്വാ ¶ ആമിസേ ആസം,
സദ്ധമ്മേയേവ ആസികോ;
അപ്പമത്തോ സമാരദ്ധോ,
ധമ്മദായം ലഭിസ്സതി.
പരിയത്തിം വിനാ സേയ്യം, നലഭന്തി ബുധാഅപി;
സേയ്യത്ഥികോവ സിക്ഖേയ്യ, നേവ പൂജാദി കാരണാ.
ഭവനിസ്സരണത്ഥംവ ¶ , സിക്ഖേ നാ ലഗ്ഗദൂപമോ;
തഥൂപമായ സിക്ഖന്തോ, അപായേസു പതിസ്സതി.
സിക്ഖിതേന അമാനത്ഥം, നസാധു മാനഥദ്ധികോ;
മുദുഭാവായ സിക്ഖിത്വാ, ദമേന്തോ മുദുകോ ഭവേ.
രാഗം ¶ ദോസം ധജംമാനം, സിക്ഖന്തോപി വിവജ്ജയേ;
ദഹരാപി ഹി മിയ്യന്തി, നത്ഥി വസ്സഗ്ഗതോ മതം.
സദ്ധംതിക്ഖേയ്യ ബുദ്ധേന, രാഗം അസുഭ ചിന്തയാ;
മരണേന ധജംമാനം, ദോസം മേത്തായ വാരയേ.
ഏതേഹി ¶ ചതുരക്ഖേഹി, ഗന്ഥം സിക്ഖേയ്യ സം വുതോ;
സിക്ഖന്തസ്സേഹി രക്ഖേഹി, നകോചി സംകിലേസികോ.
ബുദ്ധവാചമ്പി ¶ സജ്ഝായ, ഏതേപി മനസീകര;
വുത്തോ ധമ്മവിഹാരീതി, ഏദിസോ സാസനേ വരോ.
ഗരൂന മുപദേസേന,
ചതുരക്ഖോ സുസീലവാ;
അപ്പസ്സുതോപി പാസംസോ,
ഭിയ്യോയേവ ബഹുസ്സുതോ.
സാതം ¶ സേവക്ഖണേവപ്പം, തംഹേത്വാ നന്താദുക്ഖന്തി;
ധീരോ ആസം ഹനേ കാമേ, ഖുരധാരമധൂപമേ.
യോധ കാമേ സുഖംമഞ്ഞി,
ന സോ ദുക്ഖാ വിമുച്ചതി;
മാതാഹി ബ്യഗ്ഘ മന്വേന്തോ,
വഛോ മുത്തോ കഥംഭയാ.
തിരച്ഛാ ¶ പേത ലദ്ധബ്ബേ, നാസം കാമസുഖേ കരേ;
ഭായിതബ്ബ സുഖം തഞ്ഹി, തസ്മിം ലഗ്ഗാ മഹാതപാ.
ലദ്ധാ കാമസുഖം ബാലാ, പമോദന്തി നപണ്ഡിതാ;
പസുപക്ഖീഭി ലദ്ധബ്ബം, അനന്തദുക്ഖ കാരണം.
ലദ്ധാ ¶ ധമ്മരതിംവിഞ്ഞൂ, മോദന്തി ന അപണ്ഡിതാ;
അനോമ സത്ത പരിഭോഗം, ഭഗനിസ്സരണാവഹം.
ഹീനകമ്മം ¶ പടിച്ഛന്നം, കാമസ്സാദം നപത്ഥയേ;
ധമ്മേ പീതിഞ്ച പാമോജ്ജം, പത്ഥേയ്യ സാധുസമ്പതോ.
പരിഗ്ഗണ്ഹന്തി യേകാമേ, ഹിം സന്തിതേ തദത്ഥികാ;
പരിച്ചത്തം ന ഹിം സന്തി, മുത്തം വണ്ണേന്തി സാധവോ.
നിച്ചുപക്കമ്മ ¶ പുട്ഠോപി, കായോ വേരീവസാ നുഗോ;
അചിരംയേവ ഭൂസായീ, യുത്തോവ ത മുപേക്ഖിതും.
രക്ഖിതോപി അഗുത്തോവ, കായോ ഭയമുഖേ ഠിതോ;
തസ്മാ കായ മുപേക്ഖിത്വാ, ചരേധമ്മ മഛമ്ഭിതോ.
പുട്ഠോ ¶ പുട്ഠോപി യംകായോ, ഭുവി രോഗാസയീസയീ;
കതംകതം മുധാതോ ന, തദത്ഥം ദുച്ചരേ ചരേ.
പാപം ¶ കരോതി യോബാലോ,
പുട്ഠും കായം തിദുബ്ഭരം;
ഭൂമ്യം കായം ഠപേത്വാന,
അനാഥോ സോ അപായികോ.
വേരീവസാ നുഗം കായം,
ബാലോ പോസേതി ദുച്ചരോ;
പോസേന്തോ നിരയേ പക്കോ,
കായോ ഭൂമ്യം വികാരഗൂ.
പാപം ¶ മാകര കായത്ഥം, കായോ വേരീ വസാനുഗോ;
ഭൂമ്യം സേസ്സതി വേകാരീ, പാപികോ നിരയം ഗതോ.
അമയ്ഹം മയ്ഹസഞ്ഞായ,
കായം രോഗവസാനുഗം;
പോസം പത്തോ മഹാജാനിം,
നോകാസോ ധമ്മ മിക്ഖിതും.
കായാപേക്ഖായ ¶ നോകാസോ,
ധമ്മം ദട്ഠും രഹോഗതോ;
ഉപേക്ഖായേവ ഓകാസോ,
ദുക്ഖിതാ മ്ഹ അപേക്ഖയാ.
ചിത്ത ¶ സംസോധകാ പക്കാ, കായസംസോധകാ നവാ;
സോധേ ചിത്തംവ പക്കത്ഥം, നകായം ഭവഭീരുകോ.
ചിത്തസങ്ഖരണം ¶ സാധു, തം സങ്ഖതം പഭസ്സരം;
നസാധു കായസങ്ഖാരോ, സങ്ഖതോപ്യസുഭോവ സോ.
സഭാവ മലിനം കായം, നിമ്മലായ കഥം കരേ;
ആഗന്തുമലിനം ചിത്തം, സക്കാ കാതും സുനിമ്മലം.
ആധിബ്യാധി ¶ പരോതായ, അജ്ജസ്വേവാ വിനാസിനാ;
കോഹിനാമ സരീരായ, ധമ്മാപേതം സമാചരേ.
സഭാവജേഗുച്ഛം കായം, സോഭേതുംനേവസക്കുണേ;
ചിത്തം വാ ലങ്കതം സോഭം, സീലാദി ഗന്ധവാസിതം.
സചേ ¶ ഭായഥ ദുക്ഖസ്സ, സചേ വോ ദുക്ഖ മപ്പിയം;
മാകത്ഥ പാപകം കമ്മം, ആവിവാ യദിവാ രഹോ.
കിലേസാ ഗന്തുമലംചിത്തം, പഭസ്സര സഭാവികം;
തദാഗന്തുമലം ധോവ, ചിത്തം ധോതേ പഭസ്സരം.
കിലേസാ ¶ ഗന്തുമലംചിത്തം, ഉപക്കമേന സോധയേ;
സുവിസുദ്ധ മനായേവ, ഉത്തരിംസു ഭവണ്ണവാ.
കായേ മലമുപേക്ഖായ, ചിത്തേ മലംവ ധോവതു;
ചിത്തേ ഹി നിമ്മലേസന്തോ, പൂതികായോപി പൂജിതോ.
കായരോഗം ¶ തിതിക്ഖായ, ചിത്തരോഗം ചികിച്ഛതു;
സുഖിതോ കായരോഗീപി, ചിത്തേ നിരാമയേ സതി.
കായരോഗേ ബഹൂ വേജ്ജാ, ബുദ്ധുത്തിവ മനോഗദേ;
ഇധാപി കായികോ സന്തോ, അനന്താവ മനോരുജാ.
സീസദഡ്ഢ ¶ മുപേക്ഖായ, നിബ്ബാതു രാഗപാവകം;
ഖിപ്പം അസുഭ സഞ്ഞായ, നിച്ചദഡ്ഢം ഭവേഭവേ.
സുഭായ ഉട്ഠിതം രാഗം, അസുഭായ നിവാരയേ;
സോരാഗോ സാദിതം ജന്തും, ചത്വാപായം നയിസ്സതി.
പണ്ഡിതാനം ¶ മലം മാനോ, സോത്തുക്കംസേന പാകടോ;
മാഖോ അത്താന മുക്കംസേ, മാവിഭാവേ സകംമലം.
ഗുണം പടിച്ച ഗുണീനം, അഹംമാനോ സമുട്ഠഹേ;
മരണം അനുചിന്തായ, ധജംമാനം നിപാതയ.
ഏകോ ¶ കായവിവേകേസീ, കത്വാ കിലേസനിഗ്ഗഹം;
വസേ ചിത്തവിവേകേസീ, ഉഭോ പധി വിവേകാദാ.
അദിട്ഠേ അസുതേ ഠാനേ, വസേയ്യ മോചനത്ഥികോ;
അസ്സാദംഹി നിവാരേതും, ദിട്ഠേ സുതേ തിദുക്കരം.
അദിട്ഠേ ¶ അസുതേ രഞ്ഞേ, വസേയ്യി ന്ദ്രിയഗോപകോ;
വാരേതും വിസയാകിണ്ണേ, ചക്ഖുസോതം തിദുക്കരം.
രാഗം അസതി ഉപ്പന്നം, സന്താഭുജേന വാരയേ;
ബാഹിരേ രാഗ മുപ്പന്നം, അന്തോ അസുഭചിന്തയാ.
രാഗം ¶ ഛിന്ദാതി ബുദ്ധാണം, സരം ഭിക്ഖു രഹോഗതോ;
പസ്സം കായേധ ജേഗുച്ഛം, ലഭേയ്യാ സിട്ഠമോചനം.
കായം അസുഭതോപസ്സ, കല്ലകാലേവ ദസ്സനം;
മോഘം കാലം നഖീയേയ്യ, ഭവേയ്യുംസ്വേപിആതുരാ.
കായം ¶ ജേഗുച്ഛതോപസ്സ, ബാല്യന്തോ പച്ചവേക്ഖിയ;
ആദോ കിഞ്ചി ജിഗുച്ഛായ, ജിഗുച്ഛേയ്യായതിം ഭുസം.
കായാദിനവ മിക്ഖേയ്യ, ദാനി കിഞ്ചിപി ദസ്സനം;
ആയതിം മഗ്ഗലാഭായ, ഭവേയ്യ ഉപനിസ്സ യോ.
ഇത്ഥീന ¶ മങ്ഗമങ്ഗാനി, നപസ്സേയ്യ നചിന്തയേ;
തദാസാ ഉഭതോ ഭട്ഠാ, സുഗത്യാ സാസനാപിച.
ഇത്ഥിരൂപ സരാകഡ്ഢാ, ഭട്ഠാ ബഹൂവ സാസനാ;
ഇഹാപി ദുക്ഖിതാ ഹുത്വാ, തേ പേച്ച അതിദുക്ഖിനോ.
പുംമനോ ¶ പരിയാദായ, ഇത്ഥിരൂപസരാ ഠിതാ;
തസ്സമ മഞ്ഞ മേകമ്പി, നവിജ്ജതേവ സബ്ബധി.
സല്ലപേ ¶ അസിഹത്ഥേന, പിസാചേനാപി സല്ലപേ;
ആസദേ ആസിവിസേപി, അഗ്ഗിക്ഖന്ധേപി ആസദേ;
നത്വേവ മാതുഗാമേന, ഏകേകായ സുപേസലോ.
കാമം അസുഭചിന്തായ, ബ്യാപാദം സ്നേഹചേതസാ;
വിഹിംസം കരുണായേഹി, വിതക്കഗ്ഗീ തയോസമേ.
അസമേത ¶ വിതക്കഗ്ഗീ, ഥുസരാസിമ്ഹി ഖാണുവ;
അഥിരാ സാസനേ താപീ, തേപച്ഛാഅതിതാപിനോ.
അസുഭാ ¶ പഗമേ ലോകാ, തം മേത്തായുപസങ്കമേ;
സുഭാവിതാഹി ഏതാഹി, ജഹേലോകേ പിയാപിയം.
ഗതട്ഠിതാദോ ഉപ്പന്നേ, വിതക്കഗ്ഗീ തയോ സമേ;
ആതാപീ പഹിതത്തോതി, ഏവംഭൂതോ പവുച്ചതി.
വിവാദപ്പത്തോ ¶ ദുതീയോ, കേനേകോ വിവദിസ്സതി;
തസ്സതേ സഗ്ഗകാമസ്സ, ഏകത്ത മുപരോചിതം.
സിനിഹപ്പത്തോ ദുതീയോ, കമേകാ സിനിഹിസ്സതി;
തസ്സതേ മോക്ഖകാമസ്സ, ഏകത്ത മുപരോചിതം.
പുരതോ ¶ പച്ഛതോവാപി, അപരോ ചേ നവിജ്ജതി;
തസ്സേവ ഫാസു ഭവതി, ഏകസ്സ വസതോ വനേ.
സുഖഞ്ച കാമ മയികം, ദുക്ഖഞ്ച പവിവേകികം;
പവിവേകം ദുക്ഖം സേയ്യോ, യഞ്ചേ കാമമയം സുഖം.
യോച ¶ വസ്സസതം ജീവേ, അപസ്സം ഉദയബ്ബയം;
ഏകാഹം ജീവിതം സേയ്യോ, പസ്സതോ ഉദയബ്ബയം.
സുഞ്ഞാഗാരം ¶ പവിട്ഠസ്സ, സന്തചിത്തസ്സ ഭിക്ഖുനോ;
അമാനുസ്സീ രതി ഹോതി, സമ്മാധമ്മം വിപസ്സതോ.
യതോയതോ ¶ സമ്മസതി, ഖന്ധാനം ഉദയബ്ബയം;
ലഭതി പീതിപാമോജ്ജം, അമതം തം വിജാനതം.
ഇച്ചുത്തം ധമ്മപാമോജ്ജം, വിവേകജം രസാധികം;
ഇച്ഛന്തോ സീലവാ ഭിക്ഖു, അനിവത്തിത വീരിയോ.
വനാ വാസേ വസിത്വാന, അപ്പിച്ഛാദിഗുണാവഹോ;
പലി ബോധേ സമുച്ഛിജ്ജ, ഭാവേയ്യേവംരഹോഗതോ.
കായേ ¶ ജേഗുച്ഛപുഞ്ജാനി, രൂപം രുപ്പനഭാവതോ;
തസ്സിതാ വേദനാ സഞ്ഞാ, സങ്ഖാരാച തതോപരേ.
വിഞ്ഞാണഞ്ച ഇമേപഞ്ച, ഖന്ധാ രാസത്ഥതോ മതാ;
തേചാനിച്ച ദുക്ഖാ നത്താ, ഉപാദാ വയധമ്മിനോ.
ഫേണപിണ്ഡൂ ¶ പമം രൂപം, വേദനാ പുപ്ഫുളൂപമാ;
മരീചികൂപമാ സഞ്ഞാ, സങ്ഖാരാ കദലൂപമാ.
മായൂപമന്തി വിഞ്ഞാണം, ദസ്സിതേ സബ്ബ ദസ്സിനാ;
ഉപമാഹി സമസ്സേ യ്യ, പഞ്ചക്ഖന്ധേ അസാരകേ.
യാവ ¶ ബ്യാതി നിമ്മിസ്സതി,
കോടിലക്ഖാതഹിംഖണേ;
ഖന്ധാ ഭിജ്ജന്തി ഹുത്വാന,
അനിച്ചാനാമ തേ തതോ.
ഭയ പീളിതതോ ദുക്ഖാ, അനത്താ അവിധേയ്യതോ;
ഖന്ധാവ ഹോന്തി ഭിജ്ജന്തി, അഞ്ഞോ കോചി നലബ്ഭതി.
ഖന്ധാ ¶ നിച്ചാ ഖയട്ഠേന, ഭയട്ഠേന ദുഖാചതേ;
അനത്താ സാരകട്ഠേന, ഇതി പസ്സേ പുനപ്പുനം.
ഭാണൂദയേ കയം ഏന്തി, ഹേമന്തേ പതിതുസ്സവാ;
രാഗാ മാനാച സബ്ബേവം, സത്യാ നിച്ചാനുപസ്സനേ.
സീഹനാദം ¶ വനേസുത്വാ, സംവേജേന്തി സസോതകാ;
വേഹപ്ഫലാപി ലോകേവം, ജിനേരിത തിലക്ഖണം.
വേദനാദീനി ¶ നാമാനി, നാമരൂപദ്വയംവ തേ;
തണ്ഹാവിജ്ജാച കമ്മാദി, നാമരൂപസ്സ പച്ചയാ.
നാമരൂപം പരിഗ്ഗയ്ഹ, തതോ തസ്സച പച്ചയം;
ഹുത്വാ അഭാവതോ നിച്ചാ, ഉദയബ്ബയ പീളനാ.
ദുക്ഖാ അവസവത്തിത്താ, അനത്താതിതിലക്ഖണം;
ആരോപേത്വാവ സങ്ഖാരേ, സമ്മസന്തോ പുനപ്പുനം.
പാപുണേയ്യാ ¶ നുപുബ്ബേന,
സബ്ബസംയോജന ക്ഖയം;
തമ്പത്തോ അരഹാ ഭിക്ഖു,
ഭവതിണ്ണോ സുനിബ്ബുതോ.
നതുമ്ഹം ¶ ഭിക്ഖവേ രൂപം, തം ജഹേഥാതി വുത്തതോ;
മേമേതന്തി ഉപാദാനം, പഞ്ചക്ഖന്ധേ വിനാസയേ.
പുത്താ മത്ഥി ധനാ മത്ഥി, ഇതി ബാലോ വിഹഞ്ഞതി;
അത്താപി അത്തനോ നത്ഥി, കുതോപുത്തോകുതോധനം.
ഇച്ചുത്ത മനുചിന്തായ, അത്താതി അത്ഥിമേതിവാ;
സഞ്ഞം നാസേയ്യ ഖന്ധാവ, അത്ഥീതി ആഭുജേ ബുധോ.
ഖന്ധനാസ ¶ മനാഭുജ്ജ, മതോ മേ പുത്തകോ ഇതി;
സോചന്തി പരിദേവന്തി പുത്തോനത്ഥി നസോമതോ.
ഭിജ്ജമാനേസു ¶ ഖന്ധേസു, അത്തസഞ്ഞീ അനത്തേസു;
നാദികാല വിപരിതാ, മഹാജാനീയതം ഗതാ.
ഭിജ്ജമാനേസു ഖന്ധേസു, ലഗ്ഗാ രത്താ മമായിതാ;
നാരീപുമാദി സഞ്ഞായ, വിപരേതാ അനാദികേ.
നാദികാല ¶ വിപരിതോ, അത്തസഞ്ഞീ അനത്തനി;
ഭിജ്ജമാനേസു ഖന്ധേസു, ജഹ ത്താതി മമായനം.
അഭിണ്ഹുപ്പത്തിയായേവ, ഭിജ്ജമാനോ നഞ്ഞയതി;
അനിച്ചലക്ഖണം ഛന്നം, തം ചിന്തേയ്യ സുപഞ്ഞവാ.
അസന്തേയേവ ¶ ലഗ്ഗന്താ, നമുച്ചന്തി ഭവത്തയാ;
നത്ഥി സന്തേസു ലഗ്ഗന്താ, രൂപക്ഖന്ധാ ദികേ സ്വിധ.
തണ്ഹാ ഗിജ്ഝതി മേതന്തി, മാനോ അഹന്തി മഞ്ഞതി;
ദിട്ഠി ഗണ്ഹാതി അത്താതി, ഏതേ പപഞ്ചകാ തയോ.
മമേ ¶ ത മഹ മത്താതി, പപഞ്ചാനം വസാനുഗോ;
ഗണ്ഹന്തോ ഭവ പങ്കമ്ഹി, നിമ്മുഗ്ഗോവ ഭയാനകേ.
നമേ നാഹം നഅത്താതി, ഏതേഹി വിവദം കരേ;
വിവദന്താവ മുച്ചന്തി, ഭവപങ്കാ ഭയാനകാ.
നമേ ¶ നാഹം നഅത്താതി, ദട്ഠബ്ബന്തി ജിനേരിതം;
തഥേവ സബ്ബദാ മഞ്ഞേ, മാ പപഞ്ച വസാനുഗോ.
ലോകോ വിവദി ബുദ്ധേന, നലോകേന കദാചിസോ;
അനത്താതി ജിനുദ്ദിട്ഠം, ലോകോ അത്താതി മഞ്ഞതി.
മോ ¶ ലോകേന സമോ ഹോതു,
തസ്സമോ കിംതദുത്തരേ;
അന്ധിഭൂതോ അയംലോകോ,
സമ്ബുദ്ധസ്സ വിരോധികോ.
സമ്ബുദ്ധസ്സ വസം ന്വേതു, സന്ഝാദി ഭയതജ്ജിതോ;
തബ്ബസംയേവ അന്വേന്തോ, ഭവതിണ്ണോ ഭവിസ്സതി.
അനത്താതി ¶ ഗിരാ സച്ചാ, അത്താതി വചനം മുസാ;
മുസായ വിവദേ ലോകോ, ബുദ്ധേന സച്ച വാദിനാ.
തുരങ്ഗവജഗാമമ്ഹാ, പുരിമേ ചമക്യ കാനനേ;
വസതാ അഗ്ഗധമ്മേന, ഥേരേന രചിതോ അയം.
അരിമത്തേയ്യ ബുദ്ധസ്സ,
ധമ്മ സ്സുതക്ഖണേ ഭവേ;
ഖീണാസവോ മഹാപഞ്ഞോ,
പുഞ്ഞേന തേന സാവകോതി.
കായപച്ചവേക്ഖണാ
നാദികാല ¶ വിപരിത, ജന ഭൂതത്ഥ ദസ്സിനോ;
ദാതുമേ കന്തികസ്സാദം, സത്ഥു പാദോ തിമാനിതോ.
സീസേ ¶ പിലന്ദിയാ മോദീ, സമ്ബുദ്ധ ചരണ മ്ബുജം;
സാധു തുട്ഠികരം ബ്രൂമി, സുകായ പച്ചവേക്ഖണം.
യോനിസോ മനസീകത്വാ, നാദാ വിരുദ്ധ മഞ്ഞിതം;
സാധവോ ത മുദിക്ഖന്തു, മയാപി മന്ദബുദ്ധിനോ.
ഇച്ഛിതബ്ബാന ¶ മായത്താ, തേസഞ്ച ചയഭാവതോ;
തദാകാരേന വത്തിതാ, കായോ ജേഗുച്ഛ പുഞ്ജകോ.
പുനപ്പുനംവ ഓക്കമ, ഞാണ മന്തോ പവേസിയ;
ബാഹിരംവ അനാലമ്ബ, ഇക്ഖണാ പച്ചവേക്ഖണാ.
മംസച്ഛന്ന ¶ ട്ഠിരൂപേവ, മനോജ വായു ചാലിതേ;
നാരീ ഗതാതി യാചിന്താ, നേവ സാപച്ചവേക്ഖണാ.
സഞ്ഞാദിട്ഠിച ചിത്തഞ്ച, വിപല്ലാസാ ഇമേതയോ;
ത ദാകാരേന വത്തന്തി, അവിജ്ജോ ത്ഥരിതാ ഭുസം.
ആസാ ¶ വിപരിതേ യേസം,
വിപല്ലാസാതി തേമതാ;
ആസാ ആസിസനാ വുത്താ,
തണ്ഹായേവ സഭാവതോ.
അസുഭേവ സുഭമിതി, അനിച്ചേഏവ നിച്ചതോ;
ദുക്ഖേയേവ സുഖംവാതി, അനത്തനിവ അത്തതോ.
സഞ്ഞാണം ദസ്സനം ചിന്താ,
ദ്വാദസാ കാരതോ തയോ;
ദിട്ഠിസാ ചാദി മഗ്ഗേന,
സേസാ സേസേഹി വജ്ഝിതാ.
തണ്ഹാ ¶ തസ്സി മമേതന്തി, മാനോ മഞ്ഞി അഹന്തിച;
യസ്സി ദിട്ഠിച അത്താതി, പപഞ്ചാ നാമിമേ തയോ.
പപഞ്ചന്തി സംസാരം, തസ്മാ പപഞ്ചനാമകാ;
ഭവയന്തേ പയോജേന്താ, മോക്ഖം നാദംസു തേ ചിരം.
ഭവപങ്കേ നി മുജ്ജന്താ, പപഞ്ചാനം വസാനുഗാ;
ചിരസ്സം ദുക്ഖിതാ ഹോന്തി, ആരാ നിബ്ബാനതോ തിവ.
നമേ ¶ നാഹം നഅത്താതി, ഏതേഹി വിവദം കരേ;
ഭണ്ഡന്താ വിവദന്താ തേ, നിബ്ബാനതോ അദൂരിനോ.
വിപല്ലാസേ പപഞ്ചേച, ദ്വേപിഏതേ പഹാതവേ;
സോപച്ചവേക്ഖിതബ്ബേ വം, കായോ ജേഗുച്ഛപുഞ്ജകോ.
കേസാ ¶ ലോമാ നഖാദന്താ,
തണ്ഹായാപിച ഗോചരാ;
തസ്മാ തേ ദട്ഠുകാമേന,
തണ്ഹാ നിവാരിതാ സദാ.
ലഗ്ഗികാ ഛവിയംയേവ, തണ്ഹാ ബാഹിരഗോചരാ;
തസ്മാ ഏത്ഥ തചോവാഹ, സമ്ബുദ്ധോ ന ബഹിച്ഛവിം.
ഏസാ ¶ തചപരിയന്ത, പദേനാപി നിവാരിതാ;
അതോ ഛവി മനാലമ്ബ, തചസീവ മനേകരേ.
ജിഗുച്ഛിതാനി ഛാദേതി, അട്ഠി മംസ തചാദിനി;
ഞാണേന ഛിന്ദി തബ്ബാച, തസ്മാ ഛവീതി വുച്ചതി.
ഛവിം ¶ ഛേത്വാ തചം പസ്സേ,
തം ഛേത്വാ മംസകാദയോ;
ഗബ്ഭേവത്ഥൂനി ദീപേന,
യഥാ പഞ്ഞാപദീപികോ.
ജേഗുച്ഛോ ഛവിയാ കായോ,
അസുഭോവ സുഭായതേ;
നിച്ഛവാ തചമത്തേന,
കഥം സുഭായതേ അയം.
ന്ഹാരുബന്ധോ ¶ ട്ഠിസങ്ഘാതോ, മംസലോഹി ത ലിമ്പിതോ;
ഛവിയാവ വിമോഹേതി, തചച്ഛന്നോ ഇമം പജം.
വണ്ണ സണ്ഠാന തോചേവ,
ഗന്ധോ കാസാ സയേഹിച;
ജേഗുച്ഛാ പടികുല്യാച,
കേസാനാമ ന മേപിയാ.
ഏകേകം ¶ മനസീകത്വാ, നയേ നിച്ചേവ മാദിനാ;
ഭാവേതബ്ബാ സമാരമ്ഭ, യഥാപഞ്ഞായതേ തഥാ.
പൂരിതം മത്ഥലുങ്ഗസ്സ, സീസട്ഠിപി ജിഗുച്ഛിതം;
മുഖ നാസക്ഖി കണ്ണാദി, ഛിദ്ദാ വഛിദ്ദ ദുദ്ദസം.
പൂതി ¶ വായു വിചരിത, കുച്ഛിട്ഠന്താനി ലോഹിതം;
പിത്തം സേമ്ഹഞ്ച പപ്ഫാസം, ഹദയം യകനമ്പി ധീ.
അന്ന പാനം മനുഞ്ഞമ്പി, ഖേള തിന്ത മധോപരി;
ദന്തേഹി പിസിതം സ്വാന, വമഥൂവ ജിഗുച്ഛിതം.
യാവതായു ¶ അധോതേവാ, മാസയേ ഗിലിതം ഠിതം;
കിമികൂല സമാകിണ്ണേ, തഹിമേവാ സിതാസിതം.
ഏതം ഉദരിയം നാമ, തമ്ഹാ പക്കാസയം ഗതം;
ദിനച്ചയേ കരീസന്തം, സാ സയം തംദ്വയമ്പി ധീ.
പകാസേത്വാ ¶ പവേസേതി, അന്നപാനം മഹാരഹം;
പടിച്ഛന്നോ നിഹരതി, തമേവ ന്തോ ഠിതം ജനോ.
പവേസേ തം പരിവതോ,
നിഹരേകോ രഹോ ലിനോ;
മനുഞ്ഞംവ പവീസന്തേ,
നിക്ഖമന്തേ ജിഗുച്ഛിതം.
ജേഗുച്ഛ ¶ പടികുല്യാനി, മംസന്ഹാരു തചട്ഠിനി;
നപിയാനി ന തുട്ഠാനി, നേവഇത്ഥീ നപൂപിസോ.
ഹത്ഥ പാദ മുഖാദീനി,
നത്ഥഞ്ഞാനി ജിഗുച്ഛിതാ;
തത്ഥാ കുമാരികാ കഞ്ഞാ,
മോഹേന അത്ഥിസഞ്ഞിതാ.
പച്ചേകം ¶ വിനിഭുത്തേസ, കേസ ലോമ നഖാദിസു;
നത്ഥികഞ്ഞാ കുമാരീവാ, സമ്പിണ്ഡിതേസു സാ കുതോ.
ആകാസോയേവ ¶ കായാങ്ഖ്യോ,
തചാദി പരിവാരിതോ;
തഥാസീസം മുഖംഹത്ഥോ,
പാദോരു കടിആദയോ.
ഥമ്ഭാദീസ്വിവ ഗേഹോതി,
പിണ്ഡിതേ സ്വേസു സമ്മുതി;
കായോതി ഇത്ഥിപോസോതി,
സംമുള്ഹോ തായരജ്ജതി.
സന്തം ¶ ചിന്തേയ്യ നാസന്തം, സന്തം ചിന്തയതോ സുഖം;
അസന്തം അനുചിന്തേന്തോ, നാനാദുക്ഖേഹി തപ്പതി.
ജവത്യാ വിജ്ജമാനേവ, നാവിജ്ജാ വിജ്ജമാനകേ;
തസ്മാതംനാമകോ മോഹോ, തണ്ഹാപിച തദന്വിതാ.
പുംകായോവാഥീകായോവാ ¶ , മലാസുചിജിഗുച്ഛിതോ;
തസ്സമം നത്ഥിഗാരയ്ഹം, യ്വാമലമ്പി മലംകരേ.
നത്ഥി ¶ കായസമോവേരീ,
മഹാനത്ഥകരോ ചീരം;
നത്ഥി കായസമോ വഞ്ചോ,
അസുഭോവ സുഭായതേ.
ഥീപും സപരകായോതി, പസ്സതിപി നപസ്സതി;
ജേഗുച്ഛ പടികുല്യോതി, സമ്മാ പസ്സതി പസ്സതി.
സുഭോസുഭോതി ¶ മഞ്ഞന്താ,
ധീതി ധീതി ജിനേരിതേ;
ലോകാലോകാ നധീയേസം,
ഭവാ ഭവാ വചാരിനോ.
ഭിയ്യോഭിയ്യോവ രാഗഗ്ഗി,
സുഭോസുഭോതിപസ്സതോ;
മന്ദോമന്ദോവ സോഅഗ്ഗി,
ധീവധീവവിപസ്സതോ.
ബഹുസ്സുതോപി ¶ ബാലോവ, അസുഭേ സുഭമഞ്ഞകോ;
അസുഭോതി വിപസ്സന്തോ, അപ്പസ്സുതോപിപണ്ഡിതോ.
യോച സിപ്പാനി ജാനേയ്യ, സതാനി സഹസ്സാനിപി;
കായേകജാനനം സേയ്യോ, യഞ്ചേ അഞ്ഞ വിജാനംനം.
കായമേകമ്പി ¶ നഞ്ഞാമി, ബുദ്ധാലദ്ധനയോ അപി;
സുതാച പണ്ഡിതാത്യമ്ഹാ, യുത്തോയേവാ തിലജ്ജിതും.
സുഭതോയേവ മഞ്ഞാമി, ഏവം ജിഗുച്ഛിതമ്പിനം;
മഞ്ച ഞേ പണ്ഡിതോ ത്യാഹു, അലമേവാതിലജ്ജിതും.
കായേ ¶ അസുഭസഞ്ഞംയോ, നലഭാമി കദാചിപി;
സുലദ്ധ സുഗതോ വാദോ, സ്വാരഹോവാതിലജ്ജിതും.
കായേന സംസരന്തോപി, തദാകാരം യഥാതഥം;
ഭവേഭവേ അജാനന്തോ, മമായിത്വാവ തം ചജിം.
കായേന ¶ സംസരന്തോപി, നഞ്ഞാ കായ ജിഗുച്ചതം;
നിച്ചുപാദാ മമായന്തോ, പിയായിത്വാവ തം ചജിം.
കുഭാരം സാരസഞ്ഞായ, പിയായിത്വാവ ഹിംസകം;
അനന്തദുക്ഖ മാപാദിം, വിപല്ലാസോ ഭവേഭവേ.
മഹാജാനീയ ¶ പത്തോതി, സംവേജേത്വാ സകംമനം;
ദിരോകത ജിനോവാദോ, അനിവത്തിത വീരിയോ.
അദിട്ഠപുബ്ബ മേതസ്സ, തഥാകാരംവ പസ്സതു;
കിച്ച മഞ്ഞ മുപേക്ഖായ, സംസാര ഭയ ഭീരുകോ.
യഞ്ഹികിച്ചം ¶ അപവിട്ഠം, അകിച്ചം പന കയിരാ;
ഉന്നളാനം പമത്താനം, തേസം വഡ്ഢന്തി ആസവാ.
യേസഞ്ച സുസമാരദ്ധാ, നിച്ചം കായഗതാ സതി;
അകിച്ചം തേ നസേവന്തി, കിച്ചേ സാതത കാരിനോ;
സതാനം സമ്പജാനാനം, അത്ഥം ഗച്ഛന്തി ആസവാതി.
ഥോമേന്താ ¶ സോണ്ണം കായോര,
മുഖക്ഖി ത്യാദിനാ ഇമം;
രത്തേ മുട്ഠേ കരോന്തേതേ,
അഞ്ഞേജനേ സയംവിയ.
കായസോഭ്യ പകാസേതാ,
വാചാ വേ മാരദേസനാ;
തദസോഭ്യ പകാസേതാ,
വാചാ സമ്മുദ്ധ ദേസനാ.
അസുഭോതി ¶ ജിനുദ്ദിട്ഠം, കായം സുഭോതി ഗാഹിനോ;
സംമുള്ഹാതേ ന മുച്ചന്തി, ഭവാ ബുദ്ധ വിരോധിനോ.
അസുഭോതി ജിനുദ്ദിട്ഠം, കായം തഥേവ ഗാഹിനോ;
പണ്ഡിതാ തേവ മുച്ചന്തി, ഭവാ ബുദ്ധമതാനുഗാ.
സോധേന്തേലങ്കരോന്തേവ ¶ , മലാസവന്തികായതോ;
അലം കായവിസോധേന, ബാലോവ തം ഗരും കരോ.
ഗോപേന്തേവ അരോഗായ,
കായോ രോഗേനസംവസേ;
ഗായഗുത്തം മുധായേവ,
ചിത്തഗുത്തംവ സാത്ഥകം.
ചന്ദനാദി ¶ വിലിത്തോപി,
മുത്തോമണി വിഭൂസിതോ;
തംസഭാവോവ സോകായോ,
വിസ്സവന്തോ തതോതതോ.
പതിതേച ¶ അപതിതേ,
വിസേസോ നത്ഥി കിഞ്ചിപി;
കായോ ചേമനുഞ്ഞോ തമ്ഹാ,
പതിതോപി തഥാസിയാ.
കായോ മനുസ്സജാതീനം, തിരച്ഛാന ത്തഭാവതോ;
ജേഗുച്ഛിത തരോഹോതി, ദുബ്ബിസോധോച ദുബ്ഭരോ.
യഥാജാതേന ¶ കായേന, സക്കാ വിഹരിതും നച;
പച്ചഹം സോധനീയോച, ധോവന മജ്ജനാദിഭി.
രത്തം പാതും ഛവിം ഛേത്വാ, സക്കാ ഡംസാദയോപിനം;
ഛേത്വാ മംസ ട്ഠികാദീനി, ധീരോ നാലമ്ബിതും കഥം.
ലഗ്ഗന്തി ¶ ഛവിമത്തേ യേ, മക്ഖികാ സേദപാ യഥാ;
ഥീപും മുഖാദി സഞ്ഞായ, തേ പമുള്ഹാ മഹാതപാ.
ചാരീ അഗോചരേ കാമേ, ലഗ്ഗാലേപേ കപീരിവ;
ബഹൂഹി പീളിതാ രീഹി, മരന്തി അതിദുക്ഖിനോ.
രാഗാരിം ¶ ദുജ്ജയം ജേയ്യും, ജയഭുമ്മാസുഭേ ചരാ;
സീതാനിസ്സിത ലടുകീ, സേനകംവ മഹബ്ബലം.
കായധി ¶ ഗ്ഗോചരോ വേസോ,
ജയഭൂബുദ്ധ ദുത്തിയാ;
ഏത്ഥേവ ഗോചരാ ഹോന്തു,
മാഭോ കാമേ ജയത്ഥികാ.
കായാ ¶ സുഭം വിപസ്സന്തു, ദിബ്ബ ക്ഖിനാപ്യ പസ്സിയം;
ആയതിം മഗ്ഗലാഭായ, തം ദസ്സനം ഭവിസ്സതി.
ധീചക്ഖുനാവ ധിക്കായം, പസ്സേ ന മംസചക്ഖുനാ;
ഉമ്മിലിത്വാവ ധീചക്ഖും, വിവേകട്ഠോ ഉദിക്ഖതു.
പഞ്ചങ്ഗാനി ¶ യഥാ കുമ്മോ, ചക്ഖാദീനി നിഗൂഹയേ;
വേരീ ലഭതു മോകാസം, പഞ്ചദ്വാരാ അരക്ഖിതാ.
ചക്ഖുരൂപേന ¶ സംവാസാ, രാഗപുത്തം വിജായതി;
മഹാനത്ഥകരോ സോച, സംവാസം തേന വാരയേ.
രൂപാദീസുസഞ്ജന്തീതി, സത്താ ഇത്ഥ്യാദി സഞ്ഞായ;
നത്വേവ ഖന്ധസഞ്ഞായ, തംസഞ്ഞിഹി വിരാഗിനോ.
സകായേപരകായേച ¶ ,
ആസം ഛിന്ദേയ്യ പണ്ഡിതോ;
ആസം ഛേത്വാ സുഖംസേതി,
ആസായ ദുക്ഖിതാ പജാ.
ദസ്സനേ സവനേ കായ,
സംസഗ്ഗേ മേഥുനേപിച;
നിരാസോ സുഖിതോ ഹോതി,
അനിരാസോതിദുക്ഖിതോ.
ബഹീവ ¶ സോധിതം യസ്സ, ന വന്തോ ജേഗുച്ഛ പുഞ്ജകം;
തംകായം അസുതംജാന, തനുരാഗോ സിയാത്തനി.
കായേവിരാഗ മിച്ഛന്തോ, നുപസ്സേയ്യ തദന്തരം;
അന്തോദസ്സീ അതപ്പന്തോ, ലഭേ സംസാരമോചനം.
സത്താ ¶ സത്താ ബഹിട്ഠേവാ, സാരംസാരം മമായിനോ;
സന്തോസന്തോ വിപസ്സന്തോ, നവാനവായതിംഭവേ.
അലം ¶ അലം കത്വാ കായം, മലാമലാസവന്തിതോ;
സോഭം സോഭം നയേ ഠാനം, മനം മനം പ്യലം കതം.
സംസഗ്ഗജാതസ്സ ഭവന്തി സ്നേഹാ,
സ്നേഹാന്വയം ദുക്ഖ മിദം പഹോതി;
ആദിനവം സ്നേഹജംപേക്ഖ മാനോ,
ഏകോ ചരേഖഗ്ഗ വിസാണ കപ്പോ.
ഖിട്ടാ ¶ രതി ഹോതി സഹായ മജ്ഝേ,
പുത്തേസുച വിപുലം ഹോതി പേമം;
പിയവിപ്പയോഗം വിജിഗുച്ഛമാനോ,
ഏകോ ചരേ ഖഗ്ഗവിസാണ കപ്പോ.
വംസോ ¶ വിസാലോയഥാ വിസത്തോ,
പുത്തേസു ദാരേസുച യാഅപേക്ഖാ;
വംസകളിരോവ അസജ്ജമാനോ,
ഏകോ ചരേ ഖഗ്ഗവിസാണ കപ്പോ.
കാമം ¶ കാമയ മാനസ്സ, തസ്സചേതം സമിജ്ഝതി;
അദ്ധാ പീതിമനോ ഹോതി, മച്ചോ ലദ്ധാ യദിച്ഛതി.
തസ്സചേ കാമയാനസ്സ, ഛന്ദജാതസ്സ ജന്തുനോ;
തേകാമാ പരിഹായന്തി, സല്ലവിദ്ധോവ രുപ്പതി.
യോകാമേ ¶ പരിവജ്ജേതി, സപ്പസ്സേവ പദാ സിരോ;
സോമം വിസത്തികം ലോകേ, സതോ സമതിവത്തതി.
ഖേത്തം വത്ഥും തളാകംവാ, ഗവസ്സം ദാസപോരിസം;
ഥിയോ ബന്ധൂ പുഥുകാമേ, യോനരോ അനുഗിജ്ഝതി.
അബലാ നം ബലീയന്തി, മദ്ദന്തേനം പരിസ്സയാ;
തതോനം ദുക്ഖമന്വേതി, നാവം ഭിന്ന മിവോദകം.
തസ്മാജന്തു ¶ സദാസതോ, കാമാനി പരിവജ്ജയേ;
തേ പഹായ തരേ ഓഘം, നാവം സിത്വാവ പാരഗൂ.
കാമതോ ¶ ജായതേ സോകോ,
കാമതോ ജായതേ ഭയം;
കാമതോ വിപ്പമുത്തസ്സ,
നത്ഥി സോകോ കുതോ ഭയം.
സുഭാനുപസ്സിം ¶ വിഹരന്തം, ഇന്ദ്രിയേസു അസംവുതം;
ഭോജനമ്ഹി അമത്തഞ്ഞും, കുസിതം ഹീന വീരിയം;
തംവേ പസഹതി മാരോ, വാതോ രുക്ഖംവ ദുബ്ബലം.
അസുഭാനുപസ്സിം വിഹരന്തം, ഇന്ദ്രിയേസു സുസംവുതം;
ഭോജനമ്ഹിച മത്തഞ്ഞും, സദ്ധം ആരദ്ധ വീരിയം;
തംവേ നപ്പസഹതി മാരോ, വാതോ സേലംവ പബ്ബതം.
യഥാ ¶ അഗാരം ദുച്ഛന്നം, വുട്ഠി സമതി വിജ്ഝതി;
ഏവം അഭാവിതം ചിത്തം, രാഗോ സമതിവിജ്ഝതി.
തദേവം ¶ പച്ചവേക്ഖന്തി, യേ തേ രാഗഗ്ഗിദുബ്ബലാ;
പതിട്ഠം സാസനേ ലദ്ധാ, നുക്കണ്ഠാ നലസാ രതാ.
ബുദ്ധാവാദം ¶ ലഭിത്വാപി, നാഹംസക്കാ നവോമ്ഹിതി;
ദോസം തണ്ഹം അനാസേന്തോ, പരിപക്കോ കദാഭവേ;
പുഞ്ഞകമ്മം അകരോന്തോ, പരവജ്ജം അഖമന്തോ.
കായ സങ്ഖാരികാ തണ്ഹാ, നീചാനീചകരാച സാ;
ചിത്തസങ്ഖാരികാ സദ്ധാ, ഉച്ചാ ഉച്ചകരാച സാ.
ദസ്സനീയേ ¶ രതാ തണ്ഹാ, സദ്ധാസ്വാചാരഭത്തികാ;
വികിണ്ണചാരികാ തണ്ഹാ, സദ്ധാ വിസദചാരിനീ.
മനോകിലേസികാ തണ്ഹാ, സാനുഗാനന്ത ദുക്ഖദാ;
ചിത്തപ്പസാദികാ സദ്ധാ, അത്താനുഗ സുഖാവഹാ.
തണ്ഹാ ¶ സദ്ധാന മിച്ചേവം, വിസേസം ജാന തത്വതോ;
ഞത്വാ തണ്ഹം വിനാസേയ്യ, സദ്ധംഭാവേയ്യ ചേതസി.
ഉച്ഛുകം യന്തപത്തമ്പി, സഞ്ചുണ്ണിതമ്പി ചന്ദനം;
മധുരംവ സുഗന്ധംവ, മേത്തിവ ഹിംസിതോപി സം.
അത്തച്ഛേദമ്പി ¶ വാസേതി, സുഗന്ധേനിവ ചന്ദനം;
സന്തോ മേത്താസുഗന്ധേന, അത്തഹിംസമ്പി വാസയേ.
കദാചിപി ന ദുഗ്ഗന്ധി, സുക്ഖം ചുണ്ണമ്പി ചന്ദനം;
തഥേവ ദുക്ഖപത്തോപി, ന സന്തോ പാപകാരകോ.
ഖമേ ¶ വജ്ജം കരേയ്യത്ഥം, ബുദ്ധഖന്തി മനുസ്സരം;
മേത്താതിന്തേന വേരീപി, നുപനാഹോ സിയത്തനി.
നഗച്ഛതി ത മക്കോസോ, മമേവാ നത്ഥകാരകോ;
ഇതി ഞത്വാവ സപ്പഞ്ഞോ, നേവ ക്കോസേയ്യ കിഞ്ചനം.
അക്കോസോ ¶ മം നആഗച്ഛേ,
തസ്സേവാ നത്ഥകാരകോ;
ഇതി ഞത്വാ തിതിക്ഖേയ്യ,
ന പച്ചക്കോസനം കരേ.
അക്കോസക നയം ഗണ്ഹി,
പച്ചക്കോസോ ന സോ വരോ;
ബുധോ തം നാനുഗാഹേയ്യ,
മാ സോവ പാപിയോ ഭവേ.
തണ്ഹാവിജ്ജാച ¶ മൂലാദ്വേ, സംസാരവിസപാദപേ;
സബ്ഭത്തി സദ്ധമ്മസ്സുതം, ദ്വേയേവ മധുരാ ഫലാ.
സോധേ ചിത്ത മുപക്കമ്മ, സുദ്ധം ഉപക്കമേന തം;
വഹേ സുഖം അസങ്ഖേയ്യം, ദുക്ഖം അസോധിതം മലി.
സോധിതം ¶ സുഗതിംനേതി, ദുഗ്ഗതിംവ അസോധിതം;
ചിത്തം സോധേതു മാലിമ്പേ, രാഗദോസ മലേഹി തം.
ദോസേജാ നാസിതാ യേന,
സാസനേവത്ഥി സോനയോ;
നത്ഥഞ്ഞത്ഥ തമാദായ,
ബുധോ നാസേതു തംദ്വയം.
രനകുനവാസി ¶ കതാവാസേ, ദഗുംചേതീ പുരത്ഥിമേ;
വസതാ അഗ്ഗധമ്മേന, ഥേരേന രചിതോ അയന്തി.