📜

നമോ തസ്സ ഭഗവതോ അരഹതോ സമ്മാസമ്ബുദ്ധസ്സ

ഖുദ്ദകനികായേ

ജാതകപാളി

(പഠമോ ഭാഗോ)

൧. ഏകകനിപാതോ

൧. അപണ്ണകവഗ്ഗോ

൧. അപണ്ണകജാതകം

.

അപണ്ണകം ഠാനമേകേ, ദുതിയം ആഹു തക്കികാ;

ഏതദഞ്ഞായ മേധാവീ, തം ഗണ്ഹേ യദപണ്ണകന്തി [തം ഗണ്ഹേയ്യ അപണ്ണകം (ക.)].

അപണ്ണകജാതകം പഠമം.

൨. വണ്ണുപഥജാതകം

.

അകിലാസുനോ വണ്ണുപഥേ [വണ്ണപഥേ (ക.)] ഖണന്താ, ഉദങ്ഗണേ തത്ഥ പപം അവിന്ദും;

ഏവം മുനീ വീരിയ [മുനി വിരിയ (പീ.), മുനി വീരിയ (സ്യാ. ക.)] ബലൂപപന്നോ, അകിലാസു വിന്ദേ ഹദയസ്സ സന്തിന്തി.

വണ്ണുപഥജാതകം ദുതിയം.

൩. സേരിവവാണിജജാതകം

.

ഇധ ചേ നം [ഇധ ചേ ഹി നം (സീ. പീ.)] വിരാധേസി, സദ്ധമ്മസ്സ നിയാമതം [നിയാമകം (സ്യാ. ക.)];

ചിരം ത്വം അനുതപ്പേസി [അനുതപേസ്സസി (സീ. പീ.), അനുതപ്പിസ്സസി (?)], സേരിവായംവ വാണിജോതി.

സേരിവവാണിജജാതകം തതിയം.

൪. ചൂളസേട്ഠിജാതകം

.

അപ്പകേനപി മേധാവീ, പാഭതേന വിചക്ഖണോ;

സമുട്ഠാപേതി അത്താനം, അണും അഗ്ഗിംവ സന്ധമന്തി.

ചൂള [ചുല്ല (സീ.), ചുല്ലക (സ്യാ. പീ.)] സേട്ഠിജാതകം ചതുത്ഥം.

൫. തണ്ഡുലനാളിജാതകം

.

[കിമഗ്ഘതീ തണ്ഡുലനാളികാ ച, ബാരാണസീ അന്തരബാഹിരാനി; അസ്സപഞ്ചസതേ താനി, ഏകാ തണ്ഡുലനാളികാതി; (സ്യാ.)] കിമഗ്ഘതി തണ്ഡുലനാളികായ, അസ്സാന മൂലായ വദേഹി രാജ [നാളികാ ച (സീ.), നാളികായ (ക. സീ. അട്ഠ.)];

ബാരാണസിം സന്തരബാഹിരതോ [ബാഹിരന്തം (സീ.)], അയമഗ്ഘതി തണ്ഡുലനാളികാതി [കിമഗ്ഘതീ വണ്ഡുലനാളികാ ച, ബാരാണസീ അന്തരബാഹിരാനി; അസ്സപഞ്ചസതേ താനി, ഏകാ തണ്ഡുലനാളികാതി; (സ്യാ.)].

തണ്ഡുലനാളിജാതകം പഞ്ചമം.

൬. ദേവധമ്മജാതകം

.

ഹിരിഓത്തപ്പസമ്പന്നാ, സുക്കധമ്മസമാഹിതാ;

സന്തോ സപ്പുരിസാ ലോകേ, ദേവധമ്മാതി വുച്ചരേതി.

ദേവധമ്മജാതകം ഛട്ഠം.

൭. കട്ഠഹാരിജാതകം

.

പുത്തോ ത്യാഹം മഹാരാജ, ത്വം മം പോസ ജനാധിപ;

അഞ്ഞേപി ദേവോ പോസേതി, കിഞ്ച [കിഞ്ചി (ക.)] ദേവോ സകം പജന്തി.

കട്ഠഹാരി [കട്ഠവാഹന (ക.)] ജാതകം സത്തമം.

൮. ഗാമണിജാതകം

.

അപി അതരമാനാനം, ഫലാസാവ സമിജ്ഝതി;

വിപക്കബ്രഹ്മചരിയോസ്മി, ഏവം ജാനാഹി ഗാമണീതി.

ഗാമണിജാതകം അട്ഠമം.

൯. മഘദേവജാതകം

.

ഉത്തമങ്ഗരുഹാ മയ്ഹം, ഇമേ ജാതാ വയോഹരാ;

പാതുഭൂതാ ദേവദൂതാ, പബ്ബജ്ജാസമയോ മമാതി.

മഘദേവ [മഖാദേവ (സീ. പീ.), ദേവദൂത (ക.)] ജാതകം നവമം.

൧൦. സുഖവിഹാരിജാതകം

൧൦.

യഞ്ച അഞ്ഞേ ന രക്ഖന്തി, യോ ച അഞ്ഞേ ന രക്ഖതി;

സ വേ രാജ സുഖം സേതി, കാമേസു അനപേക്ഖവാതി.

സുഖവിഹാരിജാതകം ദസമം.

അപണ്ണകവഗ്ഗോ പഠമോ.

തസ്സുദ്ദാനം –

വരാപണ്ണക വണ്ണുപഥ സേരിവരോ, സുവിചക്ഖണ തണ്ഡുലനാളികസ്സാ;

ഹിരി പുത്തവരുത്തഗാമണിനാ, യോ ച ന രക്ഖതി തേന ദസാതി.

൨. സീലവഗ്ഗോ

൧൧. ലക്ഖണമിഗജാതകം

൧൧.

ഹോതി സീലവതം അത്ഥോ, പടിസന്ഥാര [പടിസന്ധാര (ക.)] വുത്തിനം;

ലക്ഖണം പസ്സ ആയന്തം, ഞാതിസങ്ഘപുരക്ഖതം [പുരക്ഖിതം (സ്യാ.), പുരേക്ഖിതം (ക.)];

അഥ പസ്സസിമം കാളം, സുവിഹീനംവ ഞാതിഭീതി.

ലക്ഖണമിഗജാതകം പഠമം.

൧൨. നിഗ്രോധമിഗജാതകം

൧൨.

നിഗ്രോധമേവ സേവേയ്യ, ന സാഖമുപസംവസേ;

നിഗ്രോധസ്മിം മതം സേയ്യോ, യഞ്ചേ സാഖസ്മി [സാഖസ്മിം (സീ. പീ.)] ജീവിതന്തി.

നിഗ്രോധമിഗജാതകം ദുതിയം.

൧൩. കണ്ഡിജാതകം

൧൩.

ധിരത്ഥു കണ്ഡിനം സല്ലം, പുരിസം ഗാള്ഹവേധിനം;

ധിരത്ഥു തം ജനപദം, യത്ഥിത്ഥീ പരിണായികാ;

തേ ചാപി ധിക്കിതാ [ധിക്കതാ (?)] സത്താ, യേ ഇത്ഥീനം വസംഗതാതി.

കണ്ഡിജാതകം തതിയം.

൧൪. വാതമിഗജാതകം

൧൪.

ന കിരത്ഥി രസേഹി പാപിയോ, ആവാസേഹി വ [വാ (സബ്ബത്ഥ)] സന്ഥവേഹി വാ;

വാതമിഗം ഗഹനനിസ്സിതം [ഗേഹനിസ്സിതം (സീ. പീ.)], വസമാനേസി രസേഹി സഞ്ജയോതി.

വാതമിഗജാതകം ചതുത്ഥം.

൧൫. ഖരാദിയജാതകം

൧൫.

അട്ഠക്ഖുരം ഖരാദിയേ, മിഗം വങ്കാതിവങ്കിനം;

സത്തഹി കാലാതിക്കന്തം [സത്തഹി കലാഹ’തിക്കന്തം (സീ.), സത്തകാലേഹ’തിക്കന്തം (സ്യാ.), സത്തഹി കാലാഹ’തിക്കന്തം (പീ.)], ന നം ഓവദിതുസ്സഹേതി.

ഖരാദിയജാതകം പഞ്ചമം.

൧൬. തിപല്ലത്ഥമിഗജാതകം

൧൬.

മിഗം തിപല്ലത്ഥ [തിപല്ലത്ത (ക.)] മനേകമായം, അട്ഠക്ഖുരം അഡ്ഢരത്താപപായിം [അഡ്ഢരത്താവപായിം (സീ. പീ.)];

ഏകേന സോതേന ഛമാസ്സസന്തോ, ഛഹി കലാഹിതിഭോതി [കലാഹതിഭോതി (സീ. സ്യാ. പീ.)] ഭാഗിനേയ്യോതി.

തിപല്ലത്ഥമിഗജാതകം ഛട്ഠം.

൧൭. മാലുതജാതകം

൧൭.

കാളേ വാ യദി വാ ജുണ്ഹേ, യദാ വായതി മാലുതോ;

വാതജാനി ഹി സീതാനി, ഉഭോത്ഥമപരാജിതാതി.

മാലുതജാതകം സത്തമം.

൧൮. മതകഭത്തജാതകം

൧൮.

ഏവം ചേ സത്താ ജാനേയ്യും, ദുക്ഖായം ജാതിസമ്ഭവോ;

ന പാണോ പാണിനം ഹഞ്ഞേ, പാണഘാതീ ഹി സോചതീതി.

മതകഭത്തജാതകം അട്ഠമം.

൧൯. ആയാചിതഭത്തജാതകം

൧൯.

സചേ മുച്ചേ [മുഞ്ചേ (സീ. സ്യാ. പീ.)] പേച്ച മുച്ചേ [മുഞ്ചേ (സീ. സ്യാ. പീ.)], മുച്ചമാനോ ഹി ബജ്ഝതി;

ന ഹേവം ധീരാ മുച്ചന്തി, മുത്തി ബാലസ്സ ബന്ധനന്തി.

ആയാചിതഭത്തജാതകം നവമം.

൨൦. നളപാനജാതകം

൨൦.

ദിസ്വാ പദമനുത്തിണ്ണം, ദിസ്വാനോതരിതം പദം;

നളേന വാരിം പിസ്സാമ [പിവിസ്സാമ (സീ. സ്യാ. പീ.)], നേവ [ന ച (ക.)] മം ത്വം വധിസ്സസീതി.

നളപാനജാതകം ദസമം.

സീലവഗ്ഗോ ദുതിയോ.

തസ്സുദ്ദാനം –

അഥ ലക്ഖണ സാഖ ധിരത്ഥു പുന, ന കിരത്ഥി രസേഹി ഖരാദിയാ;

അതിഭോതി വര [രസ (സബ്ബത്ഥ)] മാലുത പാണ, മുച്ചേന നളഅവ്ഹയനേന ഭവന്തി ദസാതി.

൩. കുരുങ്ഗവഗ്ഗോ

൨൧. കുരുങ്ഗമിഗജാതകം

൨൧.

ഞാതമേതം കുരുങ്ഗസ്സ, യം ത്വം സേപണ്ണി സിയ്യസി [സേയ്യസി (സീ. സ്യാ. പീ.)];

അഞ്ഞം സേപണ്ണി ഗച്ഛാമി, ന മേ തേ രുച്ചതേ ഫലന്തി.

കുരുങ്ഗമിഗജാതകം പഠമം.

൨൨. കുക്കുരജാതകം

൨൨.

യേ കുക്കുരാ രാജകുലമ്ഹി വദ്ധാ, കോലേയ്യകാ വണ്ണബലൂപപന്നാ;

തേമേ ന വജ്ഝാ മയമസ്മ വജ്ഝാ, നായം സഘച്ചാ ദുബ്ബലഘാതികായന്തി.

കുക്കുരജാതകം ദുതിയം.

൨൩. ഗോജാനീയജാതകം

൨൩.

അപി പസ്സേന സേമാനോ, സല്ലേഭി സല്ലലീകതോ;

സേയ്യോവ വളവാ ഗോജോ [ഭോജ്ജോ (സീ.), ഭോജ്ഝോ (സ്യാ. പീ.)], യുഞ്ജ മഞ്ഞേവ സാരഥീതി.

ഗോജാനീയ [ഭോജാജാനീയ (സീ. സ്യാ. പീ.)] ജാതകം തതിയം.

൨൪. ആജഞ്ഞജാതകം

൨൪.

യദാ യദാ യത്ഥ യദാ, യത്ഥ യത്ഥ യദാ യദാ;

ആജഞ്ഞോ കുരുതേ വേഗം, ഹായന്തി തത്ഥ വാളവാതി.

ആജഞ്ഞജാതകം ചതുത്ഥം.

൨൫. തിത്ഥജാതകം

൨൫.

അഞ്ഞമഞ്ഞേഹി തിത്ഥേഹി, അസ്സം പായേഹി സാരഥി;

അച്ചാസനസ്സ പുരിസോ, പായാസസ്സപി തപ്പതീതി.

തിത്ഥജാതകം പഞ്ചമം.

൨൬. മഹിളാമുഖജാതകം

൨൬.

പുരാണചോരാന വചോ നിസമ്മ, മഹിളാമുഖോ പോഥയമന്വചാരീ;

സുസഞ്ഞതാനഞ്ഹി വചോ നിസമ്മ, ഗജുത്തമോ സബ്ബഗുണേസു അട്ഠാതി.

മഹിളാമുഖജാതകം ഛട്ഠം.

൨൭. അഭിണ്ഹജാതകം

൨൭.

നാലം കബളം പദാതവേ, ന ച പിണ്ഡം ന കുസേ ന ഘംസിതും;

മഞ്ഞാമി അഭിണ്ഹദസ്സനാ, നാഗോ സ്നേഹമകാസി [സിനേഹമകാസി (സീ. സ്യാ. പീ.)] കുക്കുരേതി.

അഭിണ്ഹജാതകം സത്തമം.

൨൮. നന്ദിവിസാലജാതകം

൨൮.

മനുഞ്ഞമേവ ഭാസേയ്യ, നാമനുഞ്ഞം കുദാചനം;

മനുഞ്ഞം ഭാസമാനസ്സ, ഗരും ഭാരം ഉദദ്ധരി;

ധനഞ്ച നം അലാഭേസി, തേന ചത്തമനോ അഹൂതി.

നന്ദിവിസാലജാതകം അട്ഠമം.

൨൯. കണ്ഹജാതകം

൨൯.

യതോ യതോ ഗരു ധുരം, യതോ ഗമ്ഭീരവത്തനീ;

തദാസ്സു കണ്ഹം യുഞ്ജന്തി, സ്വാസ്സു തം വഹതേ ധുരന്തി.

കണ്ഹജാതകം നവമം.

൩൦. മുനികജാതകം

൩൦.

മാ മുനികസ്സ പിഹയി, ആതുരന്നാനി ഭുഞ്ജതി;

അപ്പോസ്സുക്കോ ഭുസം ഖാദ, ഏതം ദീഘായുലക്ഖണന്തി.

മുനികജാതകം ദസമം.

കുരുങ്ഗവഗ്ഗോ തതിയോ.

തസ്സുദ്ദാനം –

കുരുങ്ഗസ്സ കുക്കുരഗോജവരോ, പുന വാളവസ്സസിരിവ്ഹയനോ [സിരിവയനോ (സബ്ബത്ഥ)];

മഹിളാമുഖനാമനുഞ്ഞവരോ, വഹതേ ധുര മുനികേന ദസാതി.

൪. കുലാവകവഗ്ഗോ

൩൧. കുലാവകജാതകം

൩൧.

കുലാവകാ മാതലി സിമ്ബലിസ്മിം, ഈസാമുഖേന പരിവജ്ജയസ്സു;

കാമം ചജാമ അസുരേസു പാണം, മാ മേ ദിജാ വിക്കുലവാ [മായിമേ ദിജാ വികുലാവാ (സീ. സ്യാ. പീ.)] അഹേസുന്തി.

കുലാവകജാതകം പഠമം.

൩൨. നച്ചജാതകം

൩൨.

രുദം മനുഞ്ഞം രുചിരാ ച പിട്ഠി, വേളുരിയവണ്ണൂപനിഭാ [വണ്ണൂപടിഭാ (സ്യാ.), വണ്ണസന്നിഭാ (ക.)] ച ഗീവാ;

ബ്യാമമത്താനി ച പേഖുണാനി, നച്ചേന തേ ധീതരം നോ ദദാമീതി.

നച്ചജാതകം ദുതിയം.

൩൩. സമ്മോദമാനജാതകം

൩൩.

സമ്മോദമാനാ ഗച്ഛന്തി, ജാലമാദായ പക്ഖിനോ;

യദാ തേ വിവദിസ്സന്തി, തദാ ഏഹിന്തി മേ വസന്തി.

സമ്മോദമാനജാതകം തതിയം.

൩൪. മച്ഛജാതകം

൩൪.

മം സീതം ന മം ഉണ്ഹം, ന മം ജാലസ്മി ബാധനം;

യഞ്ച മം മഞ്ഞതേ മച്ഛീ, അഞ്ഞം സോ രതിയാ ഗതോതി.

മച്ഛജാതകം ചതുത്ഥം.

൩൫. വട്ടകജാതകം

൩൫.

സന്തി പക്ഖാ അപതനാ, സന്തി പാദാ അവഞ്ചനാ;

മാതാപിതാ ച നിക്ഖന്താ, ജാതവേദ പടിക്കമാതി.

വട്ടകജാതകം പഞ്ചമം.

൩൬. സകുണജാതകം

൩൬.

യം നിസ്സിതാ ജഗതിരുഹം വിഹങ്ഗമാ, സ്വായം അഗ്ഗിം പമുഞ്ചതി;

ദിസാ ഭജഥ വക്കങ്ഗാ [വങ്കങ്ഗാ (സ്യാ.)], ജാതം സരണതോ ഭയന്തി.

സകുണജാതകം ഛട്ഠം.

൩൭. തിത്തിരജാതകം

൩൭.

യേ വുഡ്ഢ [വദ്ധ (സീ. പീ.)] മപചായന്തി, നരാ ധമ്മസ്സ കോവിദാ;

ദിട്ഠേവ ധമ്മേ പാസംസാ, സമ്പരായേ ച സുഗ്ഗതീതി.

തിത്തിരജാതകം സത്തമം.

൩൮. ബകജാതകം

൩൮.

നാച്ചന്തം നികതിപ്പഞ്ഞോ, നികത്യാ സുഖമേധതി;

ആരാധേതി നികതിപ്പഞ്ഞോ [ആരാധേ നികതിപ്പഞ്ഞോ (പീ.)], ബകോ കക്കടകാമിവാതി.

ബകജാതകം അട്ഠമം.

൩൯. നന്ദജാതകം

൩൯.

മഞ്ഞേ സോവണ്ണയോ രാസി, സോണ്ണമാലാ ച നന്ദകോ;

യത്ഥ ദാസോ ആമജാതോ, ഠിതോ ഥുല്ലാനി [ഥൂലാനി (ക.)] ഗജ്ജതീതി.

നന്ദജാതകം നവമം.

൪൦. ഖദിരങ്ഗാരജാതകം

൪൦.

കാമം പതാമി നിരയം, ഉദ്ധംപാദോ അവംസിരോ;

നാനരിയം കരിസ്സാമി, ഹന്ദ പിണ്ഡം പടിഗ്ഗഹാതി.

ഖദിരങ്ഗാരജാതകം ദസമം.

കുലാവകവഗ്ഗോ ചതുത്ഥോ.

തസ്സുദ്ദാനം –

സിരിമാതലി ധീതര പക്ഖിവരോ, രതിയാഗതോ മാതാപിതാ ച പുന;

ജഗതീരുഹ വുഡ്ഢ സുകക്കടകോ, തഥാ നന്ദകപിണ്ഡവരേന ദസാതി.

൫. അത്ഥകാമവഗ്ഗോ

൪൧. ലോസകജാതകം

൪൧.

യോ അത്ഥകാമസ്സ ഹിതാനുകമ്പിനോ, ഓവജ്ജമാനോ ന കരോതി സാസനം;

അജിയാ പാദമോലമ്ബ [പാദമോലുമ്ബ (സീ. സ്യാ. പീ.)], മിത്തകോ വിയ സോചതീതി.

ലോസകജാതകം പഠമം.

൪൨. കപോതജാതകം

൪൨.

യോ അത്ഥകാമസ്സ ഹിതാനുകമ്പിനോ, ഓവജ്ജമാനോ ന കരോതി സാസനം;

കപോതകസ്സ വചനം അകത്വാ, അമിത്തഹത്ഥത്ഥഗതോവ സേതീതി.

കപോതജാതകം ദുതിയം.

൪൩. വേളുകജാതകം

൪൩.

യോ അത്ഥകാമസ്സ ഹിതാനുകമ്പിനോ, ഓവജ്ജമാനോ ന കരോതി സാസനം;

ഏവം സോ നിഹതോ സേതി, വേളുകസ്സ യഥാ പിതാതി.

വേളുകജാതകം തതിയം.

൪൪. മകസജാതകം

൪൪.

സേയ്യോ അമിത്തോ മതിയാ ഉപേതോ, ന ത്വേവ മിത്തോ മതിവിപ്പഹീനോ;

മകസം വധിസ്സന്തി ഹി ഏളമൂഗോ, പുത്തോ പിതു അബ്ഭിദാ ഉത്തമങ്ഗന്തി.

മകസജാതകം ചതുത്ഥം.

൪൫. രോഹിണിജാതകം

൪൫.

സേയ്യോ അമിത്തോ മേധാവീ, യഞ്ചേ ബാലാനുകമ്പകോ;

പസ്സ രോഹിണികം ജമ്മിം, മാതരം ഹന്ത്വാന സോചതീതി.

രോഹിണിജാതകം പഞ്ചമം.

൪൬. ആരാമദൂസകജാതകം

൪൬.

ന വേ അനത്ഥകുസലേന, അത്ഥചരിയാ സുഖാവഹാ;

ഹാപേതി അത്ഥം ദുമ്മേധോ, കപി ആരാമികോ യഥാതി.

ആരാമദൂസകജാതകം ഛട്ഠം.

൪൭. വാരുണിദൂസകജാതകം

൪൭.

വേ അനത്ഥകുസലേന, അത്ഥചരിയാ സുഖാവഹാ;

ഹാപേതി അത്ഥം ദുമ്മേധോ, കോണ്ഡഞ്ഞോ വാരുണിം യഥാതി.

വാരുണിദൂസകജാതകം സത്തമം.

൪൮. വേദബ്ബജാതകം

൪൮.

അനുപായേന യോ അത്ഥം, ഇച്ഛതി സോ വിഹഞ്ഞതി;

ചേതാ ഹനിംസു വേദബ്ബം [വേദബ്ഭം (സീ. പീ.)], സബ്ബേ തേ ബ്യസനമജ്ഝഗൂതി.

വേദബ്ബ [വേദബ്ഭ (സീ. പീ.)] ജാതകം അട്ഠമം.

൪൯. നക്ഖത്തജാതകം

൪൯.

നക്ഖത്തം പടിമാനേന്തം, അത്ഥോ ബാലം ഉപച്ചഗാ;

അത്ഥോ അത്ഥസ്സ നക്ഖത്തം, കിം കരിസ്സന്തി താരകാതി.

നക്ഖത്തജാതകം നവമം.

൫൦. ദുമ്മേധജാതകം

൫൦.

ദുമ്മേധാനം സഹസ്സേന, യഞ്ഞോ മേ ഉപയാചിതോ;

ഇദാനി ഖോഹം യജിസ്സാമി, ബഹു [ബഹൂ (സീ. പീ.), ബഹും (ക.)] അധമ്മികോ ജനോതി.

ദുമ്മേധജാതകം ദസമം.

അത്ഥകാമവഗ്ഗോ പഞ്ചമോ.

തസ്സുദ്ദാനം –

അഥ മിത്തക മാതു കപോതവരോ, തഥാ വേളൂക ഏളമൂഗോ രോഹിണീ;

കപി വാരുണി ചേതചരാ ച പുന, തഥാ താരക യഞ്ഞവരേന ദസാതി.

പഠമോ പണ്ണാസകോ.

൬. ആസീസവഗ്ഗോ

൫൧.മഹാസീലവജാതകം

൫൧.

ആസീസേഥേവ [ആസിംസേഥേവ (സീ. സ്യാ. പീ.)] പുരിസോ, ന നിബ്ബിന്ദേയ്യ പണ്ഡിതോ;

പസ്സാമി വോഹം അത്താനം, യഥാ ഇച്ഛിം തഥാ അഹൂതി.

മഹാസീലവജാതകം പഠമം.

൫൨. ചൂളജനകജാതകം

൫൨.

വായമേഥേവ പുരിസോ, ന നിബ്ബിന്ദേയ്യ പണ്ഡിതോ;

പസ്സാമി വോഹം അത്താനം, ഉദകാ ഥലമുബ്ഭതന്തി.

ചൂളജനകജാതകം ദുതിയം.

൫൩. പുണ്ണപാതിജാതകം

൫൩.

തഥേവ പുണ്ണാ പാതിയോ, അഞ്ഞായം വത്തതേ കഥാ;

ആകാരണേന [ആകാരകേന (സീ. സ്യാ. പീ.)] ജാനാമി, ന ചായം ഭദ്ദികാ സുരാതി.

പുണ്ണപാതിജാതകം തതിയം.

൫൪. കിംഫലജാതകം

൫൪.

നായം രുക്ഖോ ദുരാരുഹോ, നപി ഗാമതോ ആരകാ;

ആകാരണേന ജാനാമി, നായം സാദുഫലോ ദുമോതി.

കിംഫലജാതകം ചതുത്ഥം.

൫൫. പഞ്ചാവുധജാതകം

൫൫.

യോ അലീനേന ചിത്തേന, അലീനമനസോ നരോ;

ഭാവേതി കുസലം ധമ്മം, യോഗക്ഖേമസ്സ പത്തിയാ;

പാപുണേ അനുപുബ്ബേന, സബ്ബസംയോജനക്ഖയന്തി.

പഞ്ചാവുധജാതകം പഞ്ചമം.

൫൬. കഞ്ചനക്ഖന്ധജാതകം

൫൬.

യോ പഹട്ഠേന ചിത്തേന, പഹട്ഠമനസോ നരോ;

ഭാവേതി കുസലം ധമ്മം, യോഗക്ഖേമസ്സ പത്തിയാ;

പാപുണേ അനുപുബ്ബേന, സബ്ബസംയോജനക്ഖയന്തി.

കഞ്ചനക്ഖന്ധജാതകം ഛട്ഠം.

൫൭. വാനരിന്ദജാതകം

൫൭.

യസ്സേതേ ചതുരോ ധമ്മാ, വാനരിന്ദ യഥാ തവ;

സച്ചം ധമ്മോ ധിതി [ധിതീ (സീ. പീ.)] ചാഗോ, ദിട്ഠം സോ അതിവത്തതീതി.

വാനരിന്ദജാതകം സത്തമം.

൫൮. തയോധമ്മജാതകം

൫൮.

യസ്സേതേ [യസ്സ ഏതേ (സീ. പീ.)] തയോ ധമ്മാ, വാനരിന്ദ യഥാ തവ;

ദക്ഖിയം സൂരിയം പഞ്ഞാ, ദിട്ഠം സോ അതിവത്തതീതി.

തയോധമ്മജാതകം അട്ഠമം.

൫൯. ഭേരിവാദകജാതകം

൫൯.

ധമേ ധമേ നാതിധമേ, അതിധന്തഞ്ഹി പാപകം;

ധന്തേന ഹി സതം ലദ്ധം, അതിധന്തേന നാസിതന്തി.

ഭേരിവാദകജാതകം നവമം.

൬൦. സങ്ഖധമജാതകം

൬൦.

ധമേ ധമേ നാതിധമേ, അതിധന്തഞ്ഹി പാപകം;

ധന്തേനാധിഗതാ ഭോഗാ, തേ താതോ വിധമീ ധമന്തി.

സങ്ഖധമജാതകം ദസമം.

ആസീസവഗ്ഗോ ഛട്ഠോ.

തസ്സുദ്ദാനം –

യഥാ ഇച്ഛിം തഥാഹുദകാ ഥലാ, സുര സാദുഫലോ ച അലീനമനോ;

സമ്പഹട്ഠമനോ ചതുരോ ച തയോ, സതലദ്ധക ഭോഗധനേന ദസാതി.

൭. ഇത്ഥിവഗ്ഗോ

൬൧. അസാതമന്തജാതകം

൬൧.

അസാ ലോകിത്ഥിയോ നാമ, വേലാ താസം ന വിജ്ജതി;

സാരത്താ ച പഗബ്ഭാ ച, സിഖീ സബ്ബഘസോ യഥാ;

താ ഹിത്വാ പബ്ബജിസ്സാമി, വിവേകമനുബ്രൂഹയന്തി.

അസാതമന്തജാതകം പഠമം.

൬൨. അണ്ഡഭൂതജാതകം

൬൨.

യം ബ്രാഹ്മണോ അവാദേസി, വീണം സമുഖവേഠിതോ;

അണ്ഡഭൂതാ ഭതാ ഭരിയാ, താസു കോ ജാതു വിസ്സസേതി.

അണ്ഡഭൂതജാതകം ദുതിയം.

൬൩. തക്കപണ്ഡിതജാതകം

൬൩.

കോധനാ അകതഞ്ഞൂ ച, പിസുണാ മിത്തഭേദികാ [പിസുണാ ച വിഭേദികാ (സീ. സ്യാ. പീ.)];

ബ്രഹ്മചരിയം ചര ഭിക്ഖു, സോ സുഖം ന വിഹാഹസീതി [പിഹാഹിസീതി (സീ. സ്യാ. പീ.), വിഹായസി (ക.)].

തക്കപണ്ഡിതജാതകം [തക്കജാതകം (സീ. സ്യാ. പീ. അട്ഠ.)] തതിയം.

൬൪. ദുരാജാനജാതകം

൬൪.

മാ സു നന്ദി ഇച്ഛതി മം, മാ സു സോചി ന മിച്ഛതി [ന ഇച്ഛതി (സീ. സ്യാ. പീ.)];

ഥീനം ഭാവോ ദുരാജാനോ, മച്ഛസ്സേവോദകേ ഗതന്തി.

ദുരാജാനജാതകം ചതുത്ഥം.

൬൫. അനഭിരതിജാതകം

൬൫.

യഥാ നദീ ച പന്ഥോ ച, പാനാഗാരം സഭാ പപാ;

ഏവം ലോകിത്ഥിയോ നാമ, നാസം കുജ്ഝന്തി പണ്ഡിതാതി.

അനഭിരതിജാതകം പഞ്ചമം.

൬൬. മുദുലക്ഖണജാതകം

൬൬.

ഏകാ ഇച്ഛാ പുരേ ആസി, അലദ്ധാ മുദുലക്ഖണം;

യതോ ലദ്ധാ അളാരക്ഖീ, ഇച്ഛാ ഇച്ഛം വിജായഥാതി.

മുദുലക്ഖണജാതകം ഛട്ഠം.

൬൭. ഉച്ഛങ്ഗജാതകം

൬൭.

ഉച്ഛങ്ഗേ ദേവ മേ പുത്തോ, പഥേ ധാവന്തിയാ പതി;

തഞ്ച ദേസം ന പസ്സാമി, യതോ സോദരിയമാനയേതി [സോദരിയം നയേ (ക.)].

ഉച്ഛങ്ഗജാതകം സത്തമം.

൬൮. സാകേതജാതകം

൬൮.

യസ്മിം മനോ നിവിസതി, ചിത്തഞ്ചാപി [ചിത്തം വാപി (കത്ഥചി)] പസീദതി;

അദിട്ഠപുബ്ബകേ പോസേ, കാമം തസ്മിമ്പി വിസ്സസേതി.

സാകേതജാതകം അട്ഠമം.

൬൯. വിസവന്തജാതകം

൬൯.

ധിരത്ഥു തം വിസം വന്തം, യമഹം ജീവിതകാരണാ;

വന്തം പച്ചാവമിസ്സാമി [പച്ചാഹരിസ്സാമി (ക.)], മതം മേ ജീവിതാ വരന്തി.

വിസവന്തജാതകം നവമം.

൭൦. കുദ്ദാലജാതകം

൭൦.

ന തം ജിതം സാധു ജിതം, യം ജിതം അവജീയതി;

തം ഖോ ജിതം സാധു ജിതം, യം ജിതം നാവജീയതീതി.

കുദ്ദാലജാതകം ദസമം.

ഇത്ഥിവഗ്ഗോ സത്തമോ.

തസ്സുദ്ദാനം –

സിഖീസബ്ബഘസോപി ച വീണവരോ, പിസുണാ മിത്തഭേദികാ നന്ദീ നദീ;

മുദുലക്ഖണ സോദരിയാ ച മനോ, വിസ സാധുജിതേന ഭവന്തി ദസാതി.

൮. വരുണവഗ്ഗോ

൭൧. വരുണജാതകം

൭൧.

യോ പുബ്ബേ കരണീയാനി, പച്ഛാ സോ കാതുമിച്ഛതി;

വരുണകട്ഠ [വരണകട്ഠ (സീ. പീ.)] ഭഞ്ജോവ, സ പച്ഛാ മനുതപ്പതീതി.

വരുണജാതകം പഠമം.

൭൨. സീലവഹത്ഥിജാതകം

൭൨.

അകതഞ്ഞുസ്സ പോസസ്സ, നിച്ചം വിവരദസ്സിനോ;

സബ്ബം ചേ പഥവിം [പഠവിം (സീ. സ്യാ. പീ.)] ദജ്ജാ, നേവ നം അഭിരാധയേതി.

സീലവഹത്ഥിജാതകം ദുതിയം.

൭൩. സച്ചംകിരജാതകം

൭൩.

സച്ചം കിരേവമാഹംസു, നരാ ഏകച്ചിയാ ഇധ;

കട്ഠം നിപ്ലവിതം [വിപ്ലാവിതം (സീ. പീ.)] സേയ്യോ, ന ത്വേവേകച്ചിയോ നരോതി.

സച്ചംകിരജാതകം തതിയം.

൭൪. രുക്ഖധമ്മജാതകം

൭൪.

സാധൂ സമ്ബഹുലാ ഞാതീ, അപി രുക്ഖാ അരഞ്ഞജാ;

വാതോ വഹതി ഏകട്ഠം, ബ്രഹന്തമ്പി വനപ്പതിന്തി.

രുക്ഖധമ്മജാതകം ചതുത്ഥം.

൭൫. മച്ഛജാതകം

൭൫.

അഭിത്ഥനയ പജ്ജുന്ന, നിധിം കാകസ്സ നാസയ;

കാകം സോകായ രന്ധേഹി, മഞ്ച സോകാ പമോചയാതി.

മച്ഛജാതകം പഞ്ചമം.

൭൬. അസങ്കിയജാതകം

൭൬.

അസങ്കിയോമ്ഹി ഗാമമ്ഹി, അരഞ്ഞേ നത്ഥി മേ ഭയം;

ഉജും മഗ്ഗം സമാരൂള്ഹോ, മേത്തായ കരുണായ ചാതി.

അസങ്കിയജാതകം ഛട്ഠം.

൭൭. മഹാസുപിനജാതകം

൭൭.

ഉസഭാ രുക്ഖാ ഗാവിയോ ഗവാ ച, അസ്സോ കംസോ സിങ്ഗാലീ [സിഗാസീ (സീ. സ്യാ. പീ.)] ച കുമ്ഭോ;

പോക്ഖരണീ ച അപാകചന്ദനം, ലാബൂനി സീദന്തി സിലാ പ്ലവന്തി.

മണ്ഡൂകിയോ കണ്ഹസപ്പേ ഗിലന്തി, കാകം സുപണ്ണാ പരിവാരയന്തി;

തസാ വകാ ഏളകാനം ഭയാഹി, വിപരിയാസോ [വിപരിയായോ (സ്യാ. ക.)] വത്തതി നയിധ മത്ഥീതി.

മഹാസുപിനജാതകം സത്തമം.

൭൮. ഇല്ലിസജാതകം

൭൮.

ഉഭോ ഖഞ്ജാ ഉഭോ കുണീ, ഉഭോ വിസമചക്ഖുകാ [ചക്ഖുലാ (സീ. പീ.)];

ഉഭിന്നം പിളകാ [പീളകാ (സ്യാ.)] ജാതാ, നാഹം പസ്സാമി ഇല്ലിസന്തി.

ഇല്ലിസജാതകം അട്ഠമം.

൭൯. ഖരസ്സരജാതകം

൭൯.

യതോ വിലുത്താ ച ഹതാ ച ഗാവോ, ദഡ്ഢാനി ഗേഹാനി ജനോ ച നീതോ;

അഥാഗമാ പുത്തഹതായ പുത്തോ, ഖരസ്സരം ഡിണ്ഡിമം [ദേണ്ഡിമം (സീ. സ്യാ. പീ.), ഡിന്ദിമം (ക.)] വാദയന്തോതി.

ഖരസ്സരജാതകം നവമം.

൮൦. ഭീമസേനജാതകം

൮൦.

യം തേ പവികത്ഥിതം പുരേ, അഥ തേ പൂതിസരാ സജന്തി പച്ഛാ;

ഉഭയം ന സമേതി ഭീമസേന, യുദ്ധകഥാ ച ഇദഞ്ച തേ വിഹഞ്ഞന്തി.

ഭീമസേനജാതകം ദസമം.

വരുണവഗ്ഗോ [വരണവഗ്ഗോ (സീ. പീ.)] അട്ഠമോ.

തസ്സുദ്ദാനം –

വരുണാ അകതഞ്ഞൂവരേ തു സച്ചവരം, സവനപ്പതിനാ ച അഭിത്ഥനയ;

കരുണായ സിലാപ്ലവ ഇല്ലിസതോ, പുന ഡിണ്ഡിമപൂതിസരേന ദസാതി.

൯. അപായിമ്ഹവഗ്ഗോ

൮൧. സുരാപാനജാതകം

൮൧.

അപായിമ്ഹ അനച്ചിമ്ഹ, അഗായിമ്ഹ രുദിമ്ഹ ച;

വിസഞ്ഞികരണിം പിത്വാ [പീത്വാ (സീ. സ്യാ. പീ.)], ദിട്ഠാ നാഹുമ്ഹ വാനരാതി.

സുരാപാനജാതകം പഠമം.

൮൨. മിത്തവിന്ദകജാതകം

൮൨.

അതിക്കമ്മ രമണകം, സദാമത്തഞ്ച ദൂഭകം;

സ്വാസി പാസാണമാസീനോ, യസ്മാ ജീവം ന മോക്ഖസീതി.

മിത്തവിന്ദകജാതകം ദുതിയം.

൮൩. കാലകണ്ണിജാതകം

൮൩.

മിത്തോ ഹവേ സത്തപദേന ഹോതി, സഹായോ പന ദ്വാദസകേന ഹോതി;

മാസഡ്ഢമാസേന ച ഞാതി ഹോതി, തതുത്തരിം അത്തസമോപി ഹോതി;

സോഹം കഥം അത്തസുഖസ്സ ഹേതു, ചിരസന്ഥുതം [ചിരസന്ധവം (ക.), ചിരസത്ഥുനം (പീ.)] കാളകണ്ണിം ജഹേയ്യന്തി.

കാലകണ്ണിജാതകം തതിയം.

൮൪. അത്ഥസ്സദ്വാരജാതകം

൮൪.

ആരോഗ്യമിച്ഛേ പരമഞ്ച ലാഭം, സീലഞ്ച വുദ്ധാനുമതം സുതഞ്ച;

ധമ്മാനുവത്തീ ച അലീനതാ ച, അത്ഥസ്സ ദ്വാരാ പമുഖാ ഛളേതേതി.

അത്ഥസ്സദ്വാരജാതകം ചതുത്ഥം.

൮൫. കിംപക്കജാതകം

൮൫.

ആയതിം ദോസം നാഞ്ഞായ, യോ കാമേ പടിസേവതി;

വിപാകന്തേ ഹനന്തി നം, കിംപക്കമിവ ഭക്ഖിതന്തി.

കിംപക്കജാതകം പഞ്ചമം.

൮൬. സീലവീമംസകജാതകം

൮൬.

സീലം കിരേവ കല്യാണം, സീലം ലോകേ അനുത്തരം;

പസ്സ ഘോരവിസോ നാഗോ, സീലവാതി ന ഹഞ്ഞതീതി.

സീലവീമംസകജാതകം ഛട്ഠം.

൮൭. മങ്ഗലജാതകം

൮൭.

യസ്സ മങ്ഗലാ സമൂഹതാസേ [സമൂഹതാ (സീ. സ്യാ. പീ. സു. നി. ൩൬൨], ഉപ്പാതാ [ഉപ്പാദാ (പീ.)] സുപിനാ ച ലക്ഖണാ ച;

സോ [സ (സീ. പീ. ക.)] മങ്ഗലദോസവീതിവത്തോ, യുഗയോഗാധിഗതോ ന ജാതുമേതീതി.

മങ്ഗലജാതകം സത്തമം.

൮൮. സാരമ്ഭജാതകം

൮൮.

കല്യാണിമേവ മുഞ്ചേയ്യ, ന ഹി മുഞ്ചേയ്യ പാപികം;

മോക്ഖോ കല്യാണിയാ സാധു, മുത്വാ തപ്പതി പാപികന്തി.

സാരമ്ഭജാതകം അട്ഠമം.

൮൯. കുഹകജാതകം

൮൯.

വാചാവ കിര തേ ആസി, സണ്ഹാ സഖിലഭാണിനോ;

തിണമത്തേ അസജ്ജിത്ഥോ, നോ ച നിക്ഖസതം ഹരന്തി.

കുഹകജാതകം നവമം.

൯൦. അകതഞ്ഞുജാതകം

൯൦.

യോ പുബ്ബേ കതകല്യാണോ, കതത്ഥോ നാവബുജ്ഝതി;

പച്ഛാ കിച്ചേ സമുപ്പന്നേ, കത്താരം നാധിഗച്ഛതീതി.

അകതഞ്ഞുജാതകം ദസമം.

അപായിമ്ഹവഗ്ഗോ നവമോ.

തസ്സുദ്ദാനം –

അപായിമ്ഹ ച ദൂഭകം സത്തപദം, ഛളദ്വര ച ആയതിനാ ച പുന;

അഹിസീലവ മങ്ഗലി പാപികസ്സാ, സതംനിക്ഖ കതത്ഥവരേന ദസാതി.

൧൦. ലിത്തവഗ്ഗോ

൯൧. ലിത്തജാതകം

൯൧.

ലിത്തം പരമേന തേജസാ, ഗിലമക്ഖം പുരിസോ ന ബുജ്ഝതി;

ഗില രേ ഗില പാപധുത്തക, പച്ഛാ തേ കടുകം ഭവിസ്സതീതി.

ലിത്തജാതകം പഠമം.

൯൨. മഹാസാരജാതകം

൯൨.

ഉക്കട്ഠേ സൂരമിച്ഛന്തി, മന്തീസു അകുതൂഹലം;

പിയഞ്ച അന്നപാനമ്ഹി, അത്ഥേ ജാതേ ച പണ്ഡിതന്തി.

മഹാസാരജാതകം ദുതിയം.

൯൩. വിസാസഭോജനജാതകം

൯൩.

ന വിസ്സസേ അവിസ്സത്ഥേ, വിസ്സത്ഥേപി ന വിസ്സസേ;

വിസ്സാസാ ഭയമന്വേതി, സീഹംവ മിഗമാതുകാതി [മിഗമാതുയാ (ക.)].

വിസാസഭോജനജാതകം തതിയം.

൯൪. ലോമഹംസജാതകം

൯൪.

സോതത്തോ സോസിന്ദോ [സോസീതോ (സീ. സ്യാ. പീ.), സോസിനോ (ക.)] ചേവ, ഏകോ ഭിംസനകേ വനേ;

നഗ്ഗോ ന ചഗ്ഗിമാസീനോ, ഏസനാപസുതോ മുനീതി.

ലോമഹംസജാതകം ചതുത്ഥം.

൯൫. മഹാസുദസ്സനജാതകം

൯൫.

അനിച്ചാ വത സങ്ഖാരാ, ഉപ്പാദവയധമ്മിനോ;

ഉപ്പജ്ജിത്വാ നിരുജ്ഝന്തി, തേസം വൂപസമോ സുഖോതി.

മഹാസുദസ്സനജാതകം പഞ്ചമം.

൯൬. തേലപത്തജാതകം

൯൬.

സമതിത്തികം അനവസേകം, തേലപത്തം യഥാ പരിഹരേയ്യ;

ഏവം സചിത്തമനുരക്ഖേ, പത്ഥയാനോ ദിസം അഗതപുബ്ബന്തി.

തേലപത്തജാതകം ഛട്ഠം.

൯൭. നാമസിദ്ധിജാതകം

൯൭.

ജീവകഞ്ച മതം ദിസ്വാ, ധനപാലിഞ്ച ദുഗ്ഗതം;

പന്ഥകഞ്ച വനേ മൂള്ഹം, പാപകോ പുനരാഗതോതി.

നാമസിദ്ധിജാതകം സത്തമം.

൯൮. കൂടവാണിജജാതകം

൯൮.

സാധു ഖോ പണ്ഡിതോ നാമ, ന ത്വേവ അതിപണ്ഡിതോ;

അതിപണ്ഡിതേന പുത്തേന, മനമ്ഹി ഉപകൂളിതോതി [ഉപകൂലിതോതി (സീ.), ഉപകുട്ഠിതോതി (സ്യാ.), ഉപകുടിതോ (ക.)].

കൂടവാണിജജാതകം അട്ഠമം.

൯൯. പരോസഹസ്സജാതകം

൯൯.

പരോസഹസ്സമ്പി സമാഗതാനം, കന്ദേയ്യും തേ വസ്സസതം അപഞ്ഞാ;

ഏകോവ സേയ്യോ പുരിസോ സപഞ്ഞോ, യോ ഭാസിതസ്സ വിജാനാതി അത്ഥന്തി.

പരോസഹസ്സജാതകം നവമം.

൧൦൦. അസാതരൂപജാതകം

൧൦൦.

അസാതം സാതരൂപേന, പിയരൂപേന അപ്പിയം;

ദുക്ഖം സുഖസ്സ രൂപേന, പമത്തമതിവത്തതീതി.

അസാതരൂപജാതകം ദസമം.

ലിത്തവഗ്ഗോ ദസമോ.

തസ്സുദ്ദാനം –

ഗിലമക്ഖകുതൂഹല മാതുകസ്സാ, മുനിനാ ച അനിച്ചത പത്തവരം;

ധനപാലിവരോ അതിപണ്ഡിതകോ, സപരോസഹസ്സഅസാതദസാതി.

മജ്ഝിമോ പണ്ണാസകോ.

൧൧. പരോസതവഗ്ഗോ

൧൦൧. പരോസതജാതകം

൧൦൧.

പരോസതം ചേപി സമാഗതാനം, ഝായേയ്യും തേ വസ്സസതം അപഞ്ഞാ;

ഏകോവ സേയ്യോ പുരിസോ സപഞ്ഞോ, യോ ഭാസിതസ്സ വിജാനാതി അത്ഥന്തി.

പരോസതജാതകം പഠമം.

൧൦൨. പണ്ണികജാതകം

൧൦൨.

യോ ദുക്ഖഫുട്ഠായ ഭവേയ്യ താണം, സോ മേ പിതാ ദുബ്ഭി [ദൂഭി (സീ. പീ.)] വനേ കരോതി;

സാ കസ്സ കന്ദാമി വനസ്സ മജ്ഝേ, യോ തായിതാ സോ സഹസം [സഹസാ (സീ. സ്യാ. പീ.)] കരോതീതി.

പണ്ണികജാതകം ദുതിയം.

൧൦൩. വേരിജാതകം

൧൦൩.

യത്ഥ വേരീ നിവിസതി [നിവസതി (സീ. ക.)], ന വസേ തത്ഥ പണ്ഡിതോ;

ഏകരത്തം ദിരത്തം വാ, ദുക്ഖം വസതി വേരിസൂതി.

വേരിജാതകം തതിയം.

൧൦൪. മിത്തവിന്ദകജാതകം

൧൦൪.

ചതുബ്ഭി അട്ഠജ്ഝഗമാ, അട്ഠാഹിപി ച സോളസ;

സോളസാഹി ച ബാത്തിംസ [ബത്തിംസ (സീ. സ്യാ. പീ.)], അത്രിച്ഛം ചക്കമാസദോ;

ഇച്ഛാഹതസ്സ പോസസ്സ, ചക്കം ഭമതി മത്ഥകേതി.

മിത്തവിന്ദകജാതകം ചതുത്ഥം.

൧൦൫. ദുബ്ബലകട്ഠജാതകം

൧൦൫.

ബഹുമ്പേതം വനേ കട്ഠം, വാതോ ഭഞ്ജതി ദുബ്ബലം;

തസ്സ ചേ ഭായസീ നാഗ, കിസോ നൂന ഭവിസ്സസീതി.

ദുബ്ബലകട്ഠജാതകം പഞ്ചമം.

൧൦൬. ഉദഞ്ചനീജാതകം

൧൦൬.

സുഖം വത മം ജീവന്തം [സുഖകം വത ജീവം (ക.)], പചമാനാ ഉദഞ്ചനീ;

ചോരീ ജായപ്പവാദേന, തേലം ലോണഞ്ച യാചതീതി.

ഉദഞ്ചനീജാതകം ഛട്ഠം.

൧൦൭. സാലിത്തകജാതകം

൧൦൭.

സാധു ഖോ സിപ്പകം നാമ, അപി യാദിസ കീദിസം;

പസ്സ ഖഞ്ജപ്പഹാരേന, ലദ്ധാ ഗാമാ ചതുദ്ദിസാതി.

സാലിത്തകജാതകം സത്തമം.

൧൦൮. ബാഹിയജാതകം

൧൦൮.

സിക്ഖേയ്യ സിക്ഖിതബ്ബാനി, സന്തി തച്ഛന്ദിനോ [സച്ഛന്ദിനോ (സീ. പീ.)] ജനാ;

ബാഹിയാ ഹി [പി (സീ. സ്യാ. പീ.)] സുഹന്നേന, രാജാനമഭിരാധയീതി.

ബാഹിയജാതകം അട്ഠമം.

൧൦൯. കുണ്ഡപൂവജാതകം

൧൦൯.

യഥന്നോ പുരിസോ ഹോതി, തഥന്നാ തസ്സ ദേവതാ;

ആഹരേതം കുണ്ഡപൂവം [കണം പൂവം (സീ. പീ.)], മാ മേ ഭാഗം വിനാസയാതി.

കുണ്ഡപൂവജാതകം നവമം.

൧൧൦. സബ്ബസംഹാരകപഞ്ഹജാതകം

൧൧൦.

സബ്ബസംഹാരകോ [സബ്ബസാഹാരകോ (ക.)] നത്ഥി, സുദ്ധം കങ്ഗു പവായതി;

അലികം ഭായതിയം ധുത്തീ, സച്ചമാഹ മഹല്ലികാതി.

സബ്ബസംഹാരകപഞ്ഹജാതകം ദസമം.

പരോസതവഗ്ഗോ ഏകാദസമോ.

തസ്സുദ്ദാനം –

സപരോസത തായിത വേരീ പുന, ഭമചക്കഥ നാഗസിരിവ്ഹയനോ;

സുഖകഞ്ച വത സിപ്പക ബാഹിയാ, കുണ്ഡപൂവ മഹല്ലികകാ ച ദസാതി.

൧൨. ഹംചിവഗ്ഗോ

൧൧൧. ഗദ്രഭപഞ്ഹജാതകം

൧൧൧.

ഹംചി [ഹംസി (സീ. സ്യാ.), ഹഞ്ചി (?)] തുവം ഏവമഞ്ഞസി സേയ്യോ, പുത്തേന പിതാതി രാജസേട്ഠ;

ഹന്ദസ്സതരസ്സ തേ അയം, അസ്സതരസ്സ ഹി ഗദ്രഭോ പിതാതി.

ഗദ്രഭപഞ്ഹജാതകം പഠമം.

൧൧൨. അമരാദേവീപഞ്ഹജാതകം

൧൧൨.

യേന സത്തുബിലങ്ഗാ ച, ദിഗുണപലാസോ ച പുപ്ഫിതോ;

യേന ദദാമി [യേനാ’ദാമി (സീ. സ്യാ.)] തേന വദാമി, യേന ന ദദാമി [യേന നാ’ദാമി (സീ. സ്യാ.)] ന തേന വദാമി;

ഏസ മഗ്ഗോ യവമജ്ഝകസ്സ, ഏതം ഛന്നപഥം വിജാനാഹീതി.

അമരാദേവീപഞ്ഹജാതകം ദുതിയം.

൧൧൩. സിങ്ഗാലജാതകം

൧൧൩.

സദ്ദഹാസി സിങ്ഗാലസ്സ [സിഗാലസ്സ (സീ. സ്യാ. പീ.)], സുരാപീതസ്സ ബ്രാഹ്മണ;

സിപ്പികാനം സതം നത്ഥി, കുതോ കംസസതാ ദുവേതി.

സിങ്ഗാലജാതകം തതിയം.

൧൧൪. മിതചിന്തിജാതകം

൧൧൪.

ബഹുചിന്തീ അപ്പചിന്തീ, ഉഭോ ജാലേ അബജ്ഝരേ;

മിതചിന്തീ പമോചേസീ, ഉഭോ തത്ഥ സമാഗതാതി.

മിതചിന്തിജാതകം ചതുത്ഥം.

൧൧൫. അനുസാസികജാതകം

൧൧൫.

യായഞ്ഞ [യായഞ്ഞേ (ക.)] മനുസാസതി, സയം ലോലുപ്പചാരിനീ;

സായം വിപക്ഖികാ സേതി, ഹതാ ചക്കേന സാസികാതി [സാലികാതി (സീ. സ്യാ. പീ.)].

അനുസാസികജാതകം പഞ്ചമം.

൧൧൬. ദുബ്ബചജാതകം

൧൧൬.

അതികരമകരാചരിയ, മയ്ഹമ്പേതം ന രുച്ചതി;

ചതുത്ഥേ ലങ്ഘയിത്വാന, പഞ്ചമായസി ആവുതോതി.

ദുബ്ബചജാതകം ഛട്ഠം.

൧൧൭. തിത്തിരജാതകം

൧൧൭.

അച്ചുഗ്ഗതാതിലപതാ [അതിബലതാ (സീ. സ്യാ. പീ.), അതിലപകാ (കത്ഥചി)], അതിവേലം പഭാസിതാ;

വാചാ ഹനതി ദുമ്മേധം, തിത്തിരംവാതിവസ്സിതന്തി.

തിത്തിരജാതകം സത്തമം.

൧൧൮. വട്ടകജാതകം

൧൧൮.

നാചിന്തയന്തോ പുരിസോ, വിസേസമധിഗച്ഛതി;

ചിന്തിതസ്സ ഫലം പസ്സ, മുത്തോസ്മി വധബന്ധനാതി.

വട്ടകജാതകം അട്ഠമം.

൧൧൯. അകാലരാവിജാതകം

൧൧൯.

അമാതാപിതരസംവദ്ധോ [പിതരി (സീ. പീ.), പിതു (സ്യാ.)], അനാചേരകുലേ വസം;

നായം കാലം അകാലം വാ, അഭിജാനാതി കുക്കുടോതി.

അകാലരാവിജാതകം നവമം.

൧൨൦. ബന്ധനമോക്ഖജാതകം

൧൨൦.

അബദ്ധാ തത്ഥ ബജ്ഝന്തി, യത്ഥ ബാലാ പഭാസരേ;

ബദ്ധാപി തത്ഥ മുച്ചന്തി, യത്ഥ ധീരാ പഭാസരേതി.

ബന്ധനമോക്ഖജാതകം ദസമം.

ഹംചിവഗ്ഗോ [ഹംസിവഗ്ഗോ (സീ. സ്യാ.)] ദ്വാദസമോ.

തസ്സുദ്ദാനം –

അഥ ഗദ്രഭ സത്തുവ കംസസതം, ബഹുചിന്തി സാസികായാതികര;

അതിവേല വിസേസമനാചരിയോവ, ധീരാപഭാസരതേന ദസാതി.

൧൩. കുസനാളിവഗ്ഗോ

൧൨൧. കുസനാളിജാതകം

൧൨൧.

കരേ സരിക്ഖോ അഥ വാപി സേട്ഠോ, നിഹീനകോ വാപി കരേയ്യ ഏകോ;

കരേയ്യുമേതേ [കരേയ്യും തേ (സീ. പീ.)] ബ്യസനേ ഉത്തമത്ഥം, യഥാ അഹം കുസനാളി രുചായന്തി.

കുസനാളിജാതകം പഠമം.

൧൨൨. ദുമ്മേധജാതകം

൧൨൨.

യസം ലദ്ധാന ദുമ്മേധോ, അനത്ഥം ചരതി അത്തനോ;

അത്തനോ ച പരേസഞ്ച, ഹിംസായ പടിപജ്ജതീതി.

ദുമ്മേധജാതകം ദുതിയം.

൧൨൩. നങ്ഗലീസജാതകം

൧൨൩.

അസബ്ബത്ഥഗാമിം വാചം, ബാലോ സബ്ബത്ഥ ഭാസതി;

നായം ദധിം വേദി ന [ന വേദി (ക.)] നങ്ഗലീസം, ദധിപ്പയം [ദധിമ്പയം (സീ. പീ.)] മഞ്ഞതി നങ്ഗലീസന്തി.

നങ്ഗലീസജാതകം തതിയം.

൧൨൪. അമ്ബജാതകം

൧൨൪.

വായമേഥേവ പുരിസോ, ന നിബ്ബിന്ദേയ്യ പണ്ഡിതോ;

വായാമസ്സ ഫലം പസ്സ, ഭുത്താ അമ്ബാ അനീതിഹന്തി.

അമ്ബജാതകം ചതുത്ഥം.

൧൨൫. കടാഹകജാതകം

൧൨൫.

ബഹുമ്പി സോ വികത്ഥേയ്യ, അഞ്ഞം ജനപദം ഗതോ;

അന്വാഗന്ത്വാന ദൂസേയ്യ, ഭുഞ്ജ ഭോഗേ കടാഹകാതി.

കടാഹകജാതകം പഞ്ചമം.

൧൨൬. അസിലക്ഖണജാതകം

൧൨൬.

തദേവേകസ്സ [തഥേവേകസ്സ (സീ. സ്യാ. പീ. അട്ഠ. മൂലപാഠോ)] കല്യാണം, തദേവേകസ്സ പാപകം;

തസ്മാ സബ്ബം ന കല്യാണം, സബ്ബം വാപി ന പാപകന്തി.

അസിലക്ഖണജാതകം ഛട്ഠം.

൧൨൭. കലണ്ഡുകജാതകം

൧൨൭.

തേ ദേസാ താനി വത്ഥൂനി, അഹഞ്ച വനഗോചരോ;

അനുവിച്ച ഖോ തം ഗണ്ഹേയ്യും, പിവ [പിപ (സീ. പീ.)] ഖീരം കലണ്ഡുകാതി.

കലണ്ഡുകജാതകം സത്തമം.

൧൨൮. ബിളാരവതജാതകം

൧൨൮.

യോ വേ ധമ്മം ധജം [ധമ്മധജം (സ്യാ. പീ. ക.)] കത്വാ, നിഗൂള്ഹോ പാപമാചരേ;

വിസ്സാസയിത്വാ ഭൂതാനി, ബിളാരം നാമ തം വതന്തി.

ബിളാരവതജാതകം അട്ഠമം.

൧൨൯. അഗ്ഗികഭാരദ്വാജജാതകം

൧൨൯.

നായം സിഖാ പുഞ്ഞഹേതു, ഘാസഹേതു അയം സിഖാ;

നാങ്ഗുട്ഠഗണനം യാതി, അലം തേ ഹോതു അഗ്ഗികാതി.

അഗ്ഗികഭാരദ്വാജജാതകം നവമം.

൧൩൦. കോസിയജാതകം

൧൩൦.

യഥാ വാചാ ച ഭുഞ്ജസ്സു, യഥാ ഭുത്തഞ്ച ബ്യാഹര;

ഉഭയം തേ ന സമേതി, വാചാ ഭുത്തഞ്ച കോസിയേതി.

കോസിയജാതകം ദസമം.

കുസനാളിവഗ്ഗോ [സരിക്ഖവഗ്ഗോ (ക.)] തേരസമോ.

തസ്സുദ്ദാനം –

കുസനാളിസിരിവ്ഹയനോ ച യസം, ദധി മമ്ബ കടാഹകപഞ്ചമകോ;

അഥ പാപക ഖീര ബിളാരവതം, സിഖി കോസിയസവ്ഹയനേന ദസാതി.

൧൪. അസമ്പദാനവഗ്ഗോ

൧൩൧. അസമ്പദാനജാതകം

൧൩൧.

അസമ്പദാനേനിതരീതരസ്സ, ബാലസ്സ മിത്താനി കലീ ഭവന്തി;

തസ്മാ ഹരാമി ഭുസം അഡ്ഢമാനം, മാ മേ മിത്തി ജീയിത്ഥ സസ്സതായന്തി.

അസമ്പദാനജാതകം പഠമം.

൧൩൨. ഭീരുകജാതകം

൧൩൨.

കുസലൂപദേസേ ധിതിയാ ദള്ഹായ ച, അനിവത്തിതത്താഭയഭീരുതായ [അവത്ഥിതത്താഭയഭീരുതായ (സീ. സ്യാ. പീ.)] ച;

ന രക്ഖസീനം വസമാഗമിമ്ഹസേ, സ സോത്ഥിഭാവോ മഹതാ ഭയേന മേതി.

ഭീരുക [പഞ്ചഗരുക (സീ. പീ.), പഞ്ചഭീരുക (സ്യാ.), അഭയഭീരുത§(?)] ജാതകം ദുതിയം.

൧൩൩. ഘതാസനജാതകം

൧൩൩.

ഖേമം യഹിം തത്ഥ അരീ ഉദീരിതോ [അരി ഉദ്ധരിതോ (ക.)], ദകസ്സ മജ്ഝേ ജലതേ ഘതാസനോ;

ന അജ്ജ വാസോ മഹിയാ മഹീരുഹേ, ദിസാ ഭജവ്ഹോ സരണാജ്ജ നോ ഭയന്തി.

ഘതാസനജാതകം തതിയം.

൧൩൪. ഝാനസോധനജാതകം

൧൩൪.

യേ സഞ്ഞിനോ തേപി ദുഗ്ഗതാ, യേപി അസഞ്ഞിനോ തേപി ദുഗ്ഗതാ;

ഏതം ഉഭയം വിവജ്ജയ, തം സമാപത്തിസുഖം അനങ്ഗണന്തി.

ഝാനസോധനജാതകം ചതുത്ഥം.

൧൩൫. ചന്ദാഭജാതകം

൧൩൫.

ചന്ദാഭം സൂരിയാഭഞ്ച, യോധ പഞ്ഞായ ഗാധതി.

അവിതക്കേന ഝാനേന, ഹോതി ആഭസ്സരൂപഗോതി.

ചന്ദാഭജാതകം പഞ്ചമം.

൧൩൬. സുവണ്ണഹംസജാതകം

൧൩൬.

യം ലദ്ധം തേന തുട്ഠബ്ബം, അതിലോഭോ ഹി പാപകോ;

ഹംസരാജം ഗഹേത്വാന, സുവണ്ണാ പരിഹായഥാതി.

സുവണ്ണഹംസജാതകം ഛട്ഠം.

൧൩൭. ബബ്ബുജാതകം

൧൩൭.

യത്ഥേകോ ലഭതേ ബബ്ബു, ദുതിയോ തത്ഥ ജായതി;

തതിയോ ച ചതുത്ഥോ ച, ഇദം തേ ബബ്ബുകാ ബിലന്തി.

ബബ്ബുജാതകം സത്തമം.

൧൩൮. ഗോധജാതകം

൧൩൮.

കിം തേ ജടാഹി ദുമ്മേധ, കിം തേ അജിനസാടിയാ;

അബ്ഭന്തരം തേ ഗഹനം, ബാഹിരം പരിമജ്ജസീതി.

ഗോധജാതകം അട്ഠമം.

൧൩൯. ഉഭതോഭട്ഠജാതകം

൧൩൯.

അക്ഖീ ഭിന്നാ പടോ നട്ഠോ, സഖിഗേഹേ ച ഭണ്ഡനം;

ഉഭതോ പദുട്ഠാ കമ്മന്താ [പദുട്ഠകമ്മന്തോ (സീ.), പദുട്ഠോ കമ്മന്തോ (പീ.)], ഉദകമ്ഹി ഥലമ്ഹി ചാതി.

ഉഭതോഭട്ഠജാതകം നവമം.

൧൪൦. കാകജാതകം

൧൪൦.

നിച്ചം ഉബ്ബിഗ്ഗഹദയാ, സബ്ബലോകവിഹേസകാ;

തസ്മാ നേസം വസാ നത്ഥി, കാകാനമ്ഹാക [കാകാനസ്മാക (സീ. സ്യാ. പീ.)] ഞാതിനന്തി.

കാകജാതകം ദസമം.

അസമ്പദാനവഗ്ഗോ ചുദ്ദസമോ.

തസ്സുദ്ദാനം –

ഇതരീതര രക്ഖസി ഖേമിയോ ച, പരോസതപഞ്ഹേന ആഭസ്സരോ പുന;

അഥ ഹംസവരുത്തമബബ്ബുജടം, പടനട്ഠക കാകവരേന ദസാതി.

൧൫. കകണ്ടകവഗ്ഗോ

൧൪൧. ഗോധജാതകം

൧൪൧.

പാപജനസംസേവീ, അച്ചന്തസുഖമേധതി;

ഗോധാകുലം [ഗോധക്കുലം (ക.)] കകണ്ടാവ [കകണ്ടകാ (ക.)], കലിം പാപേതി അത്തനന്തി.

ഗോധജാതകം പഠമം.

൧൪൨. സിങ്ഗാലജാതകം

൧൪൨.

ഏതഞ്ഹി തേ ദുരാജാനം, യം സേസി മതസായികം;

യസ്സ തേ കഡ്ഢമാനസ്സ, ഹത്ഥാ ദണ്ഡോ ന മുച്ചതീതി.

സിങ്ഗാലജാതകം ദുതിയം.

൧൪൩. വിരോചജാതകം

൧൪൩.

ലസീ ച തേ നിപ്ഫലിതാ, മത്ഥകോ ച പദാലിതോ [വിദാലിതോ (സീ. പീ.)];

സബ്ബാ തേ ഫാസുകാ ഭഗ്ഗാ, അജ്ജ ഖോ ത്വം വിരോചസീതി.

വിരോചജാതകം തതിയം.

൧൪൪. നങ്ഗുട്ഠജാതകം

൧൪൪.

ബഹുമ്പേതം അസബ്ഭി [ബഹുപേതമസബ്ഭി (ക.)] ജാതവേദ, യം തം വാലധിനാഭിപൂജയാമ;

മംസാരഹസ്സ നത്ഥജ്ജ മംസം, നങ്ഗുട്ഠമ്പി ഭവം പടിഗ്ഗഹാതൂതി.

നങ്ഗുട്ഠജാതകം ചതുത്ഥം.

൧൪൫. രാധജാതകം

൧൪൫.

ത്വം രാധ വിജാനാസി, അഡ്ഢരത്തേ അനാഗതേ;

അബ്യയതം [അബ്യായതം (സീ. സ്യാ. പീ.), അബ്യത്തതം (?)] വിലപസി, വിരത്താ കോസിയായനേതി.

രാധജാതകം പഞ്ചമം.

൧൪൬. സമുദ്ദകാകജാതകം

൧൪൬.

അപി നു ഹനുകാ സന്താ, മുഖഞ്ച പരിസുസ്സതി;

ഓരമാമ ന പാരേമ, പൂരതേവ മഹോദധീതി.

സമുദ്ദകാകജാതകം ഛട്ഠം.

൧൪൭. പുപ്ഫരത്തജാതകം

൧൪൭.

നയിദം ദുക്ഖം അദും ദുക്ഖം, യം മം തുദതി വായസോ;

യം സാമാ പുപ്ഫരത്തേന, കത്തികം നാനുഭോസ്സതീതി.

പുപ്ഫരത്തജാതകം സത്തമം.

൧൪൮. സിങ്ഗാലജാതകം

൧൪൮.

നാഹം പുനം ന ച പുനം, ന ചാപി അപുനപ്പുനം;

ഹത്ഥിബോന്ദിം പവേക്ഖാമി, തഥാ ഹി ഭയതജ്ജിതോതി.

സിങ്ഗാലജാതകം അട്ഠമം.

൧൪൯. ഏകപണ്ണജാതകം

൧൪൯.

ഏകപണ്ണോ അയം രുക്ഖോ, ന ഭൂമ്യാ ചതുരങ്ഗുലോ;

ഫലേന വിസകപ്പേന, മഹായം കിം ഭവിസ്സതീതി.

ഏകപണ്ണജാതകം നവമം.

൧൫൦. സഞ്ജീവജാതകം

൧൫൦.

അസന്തം യോ പഗ്ഗണ്ഹാതി, അസന്തം ചൂപസേവതി;

തമേവ ഘാസം കുരുതേ, ബ്യഗ്ഘോ സഞ്ജീവകോ യഥാതി.

സഞ്ജീവജാതകം ദസമം.

കകണ്ടക [പാപസേവന (ക.)] വഗ്ഗോ പന്നരസമോ.

തസ്സുദ്ദാനം –

സുഖമേധതി ദണ്ഡവരോ ച പുന, ലസി വാലധി പഞ്ചമരാധവരോ;

സമഹോദധി കത്തിക ബോന്ദി പുന, ചതുരങ്ഗുലബ്യഗ്ഘവരേന ദസാതി.

(ഉപരിമോ പണ്ണാസകോ.) [( ) സീഹളപോത്ഥകേയേവ ദിസ്സതി]

അഥ വഗ്ഗുദ്ദാനം –

അപണ്ണകം സീലവഗ്ഗകുരുങ്ഗ, കുലാവകം അത്ഥകാമേന പഞ്ചമം;

ആസീസോ ഇത്ഥിവരുണം അപായി, ലിത്തവഗ്ഗേന തേ ദസ;

പരോസതം ഹംചി കുസനാളി [ഹംസി സരിക്ഖം (സബ്ബത്ഥ)], അസമ്പദം കകണ്ടകവഗ്ഗോ.

ഏകനിപാതമ്ഹിലങ്കതന്തി.

ഏകകനിപാതം നിട്ഠിതം.

൨. ദുകനിപാതോ

൧. ദള്ഹവഗ്ഗോ

൧൫൧. രാജോവാദജാതകം (൨-൧-൧)

.

ദള്ഹം ദള്ഹസ്സ ഖിപതി, ബല്ലികോ [മല്ലികോ (സീ. പീ.)] മുദുനാ മുദും;

സാധുമ്പി സാധുനാ ജേതി, അസാധുമ്പി അസാധുനാ;

ഏതാദിസോ അയം രാജാ, മഗ്ഗാ ഉയ്യാഹി സാരഥി.

.

അക്കോധേന ജിനേ കോധം, അസാധും സാധുനാ ജിനേ;

ജിനേ കദരിയം ദാനേന, സച്ചേനാലികവാദിനം;

ഏതാദിസോ അയം രാജാ, മഗ്ഗാ ഉയ്യാഹി സാരഥീതി.

രാജോവാദജാതകം പഠമം.

൧൫൨. അസമേക്ഖിതകമ്മന്തം, തുരിതാഭിനിപാതിനം.

സാനി കമ്മാനി തപ്പേന്തി, ഉണ്ഹംവജ്ഝോഹിതം മുഖേ.

.

സീഹോ ച സീഹനാദേന, ദദ്ദരം അഭിനാദയി;

സുത്വാ സീഹസ്സ നിഗ്ഘോസം, സിങ്ഗാലോ [സിഗാലോ (സീ. സ്യാ. പീ.)] ദദ്ദരേ വസം;

ഭീതോ സന്താസമാപാദി, ഹദയഞ്ചസ്സ അപ്ഫലീതി.

സിങ്ഗാലജാതകം [സിഗാലജാതകം (സീ. സ്യാ. പീ.)] ദുതിയം.

൧൫൩. സൂകരജാതകം (൨-൧-൩)

.

ചതുപ്പദോ അഹം സമ്മ, ത്വമ്പി സമ്മ ചതുപ്പദോ;

ഏഹി സമ്മ [സീഹ (സീ. പീ.)] നിവത്തസ്സു, കിം നു ഭീതോ പലായസി.

.

അസുചി പൂതിലോമോസി, ദുഗ്ഗന്ധോ വാസി സൂകര;

സചേ യുജ്ഝിതുകാമോസി, ജയം സമ്മ ദദാമി തേതി.

സൂകരജാതകം തതിയം.

൧൫൪. ഉരഗജാതക (൨-൧-൪)

.

ഇധൂരഗാനം പവരോ പവിട്ഠോ, സേലസ്സ വണ്ണേന പമോക്ഖമിച്ഛം;

ബ്രഹ്മഞ്ച വണ്ണം [വക്കം (ക.)] അപചായമാനോ, ബുഭുക്ഖിതോ നോ വിതരാമി [വിസഹാമി (ക. സി. സ്യാ. പീ.)] ഭോത്തും.

.

സോ ബ്രഹ്മഗുത്തോ ചിരമേവ ജീവ, ദിബ്യാ ച തേ പാതുഭവന്തു ഭക്ഖാ;

യോ ബ്രഹ്മവണ്ണം അപചായമാനോ, ബുഭുക്ഖിതോ നോ വിതരാസി [സബ്ബത്ഥപി സമാനം] ഭോത്തുന്തി.

ഉരഗജാതകം ചതുത്ഥം.

൧൫൫. ഭഗ്ഗജാതകം (൨-൧-൫)

.

ജീവ വസ്സസതം ഭഗ്ഗ [ഗഗ്ഗ (സീ. പീ.)], അപരാനി ച വീസതിം [വീസതി (സ്യാ. ക.)];

മാ മം പിസാചാ ഖാദന്തു, ജീവ ത്വം സരദോ സതം.

൧൦.

ത്വമ്പി വസ്സസതം ജീവ, അപരാനി ച വീസതിം;

വിസം പിസാചാ ഖാദന്തു, ജീവ ത്വം സരദോ സതന്തി.

ഭഗ്ഗജാതകം പഞ്ചമം.

൧൫൬. അലീനചിത്തജാതകം (൨-൧-൬)

൧൧.

അലീനചിത്തം നിസ്സായ, പഹട്ഠാ മഹതീ ചമൂ;

കോസലം സേനാസന്തുട്ഠം, ജീവഗ്ഗാഹം അഗാഹയി.

൧൨.

ഏവം നിസ്സയസമ്പന്നോ, ഭിക്ഖു ആരദ്ധവീരിയോ;

ഭാവയം കുസലം ധമ്മം, യോഗക്ഖേമസ്സ പത്തിയാ;

പാപുണേ അനുപുബ്ബേന, സബ്ബസംയോജനക്ഖയന്തി.

അലീനചിത്തജാതകം ഛട്ഠം.

൧൫൭. ഗുണജാതകം (൨-൧-൭)

൧൩.

യേന കാമം പണാമേതി, ധമ്മോ ബലവതം മിഗീ;

ഉന്നദന്തീ വിജാനാഹി, ജാതം സരണതോ ഭയം.

൧൪.

അപി ചേപി ദുബ്ബലോ മിത്തോ, മിത്തധമ്മേസു തിട്ഠതി;

സോ ഞാതകോ ച ബന്ധു ച, സോ മിത്തോ സോ ച മേ സഖാ;

ദാഠിനി മാതിമഞ്ഞിത്ഥോ [മഞ്ഞിവോ (സ്യാ.), മഞ്ഞവ്ഹോ (ക.)], സിങ്ഗാലോ മമ പാണദോതി.

ഗുണജാതകം സത്തമം.

൧൫൮. സുഹനുജാതകം (൨-൧-൮)

൧൫.

നയിദം വിസമസീലേന, സോണേന സുഹനൂ സഹ;

സുഹനൂപി താദിസോയേവ, യോ സോണസ്സ സഗോചരോ.

൧൬.

പക്ഖന്ദിനാ പഗബ്ഭേന, നിച്ചം സന്ദാനഖാദിനാ;

സമേതി പാപം പാപേന, സമേതി അസതാ അസന്തി.

സുഹനുജാതകം അട്ഠമം.

൧൫൯. മോരജാതകം (൨-൧-൯)

൧൭.

ഉദേതയം ചക്ഖുമാ ഏകരാജാ, ഹരിസ്സവണ്ണോ പഥവിപ്പഭാസോ [പഠവിപ്പഭാസോ (സീ. സ്യാ. പീ.)];

തം തം നമസ്സാമി ഹരിസ്സവണ്ണം പഥവിപ്പഭാസം, തയാജ്ജ ഗുത്താ വിഹരേമു ദിവസം.

യേ ബ്രാഹ്മണാ വേദഗൂ സബ്ബധമ്മേ, തേ മേ നമോ തേ ച മം പാലയന്തു;

നമത്ഥു ബുദ്ധാനം [ബുദ്ധാന (?)] നമത്ഥു ബോധിയാ, നമോ വിമുത്താനം [വിമുത്താന (?)] നമോ വിമുത്തിയാ;

ഇമം സോ പരിത്തം കത്വാ, മോരോ ചരതി ഏസനാ.

൧൮.

അപേതയം ചക്ഖുമാ ഏകരാജാ, ഹരിസ്സവണ്ണോ പഥവിപ്പഭാസോ;

തം തം നമ്മസ്സാമി ഹരിസ്സവണ്ണം പഥവിപ്പഭാസം, തയാജ്ജ ഗുത്താ വിഹരേമു രത്തിം.

യേ ബ്രാഹ്മണാ വേദഗൂ സബ്ബധമ്മേ, തേ മേ നമോ തേ ച മം പാലയന്തു;

നമത്ഥു ബുദ്ധാനം നമത്ഥു ബോധിയാ, നമോ വിമുത്താനം നമോ വിമുത്തിയാ;

ഇമം സോ പരിത്തം കത്വാ, മോരോ വാസമകപ്പയീതി.

മോരജാതകം നവമം.

൧൬൦. വിനീലജാതകം (൨-൧-൧൦)

൧൯.

ഏവമേവ നൂന [നു (ക.)] രാജാനം, വേദേഹം മിഥിലഗ്ഗഹം;

അസ്സാ വഹന്തി ആജഞ്ഞാ, യഥാ ഹംസാ വിനീലകം.

൨൦.

വിനീല ദുഗ്ഗം ഭജസി, അഭൂമിം താത സേവസി;

ഗാമന്തകാനി [ഗാമന്തികാനി (സീ.), ഗാമന്തരാനി (ക.)] സേവസ്സു, ഏതം മാതാലയം തവാതി.

വിനീലജാതകം ദസമം.

ദള്ഹവഗ്ഗോ പഠമോ.

തസ്സുദ്ദാനം –

വരബല്ലിക ദദ്ദര സൂകരകോ, ഉരഗൂത്തമ പഞ്ചമഭഗ്ഗവരോ;

മഹതീചമു യാവ സിങ്ഗാലവരോ, സുഹനുത്തമ മോര വിനീലം ദസാതി.

൨. സന്ഥവവഗ്ഗോ

൧൬൧. ഇന്ദസമാനഗോത്തജാതകം (൨-൨-൧)

൨൧.

സന്ഥവം [സന്ധവം (ക.)] കാപുരിസേന കയിരാ, അരിയോ അനരിയേന പജാനമത്ഥം;

ചിരാനുവുത്ഥോപി കരോതി പാപം, ഗജോ യഥാ ഇന്ദസമാനഗോത്തം.

൨൨.

യം ത്വേവ ജഞ്ഞാ സദിസോ മമന്തി, സീലേന പഞ്ഞായ സുതേന ചാപി;

തേനേവ മേത്തിം കയിരാഥ സദ്ധിം, സുഖോ ഹവേ സപ്പുരിസേന സങ്ഗമോതി.

ഇന്ദസമാനഗോത്തജാതകം പഠമം.

൧൬൨. സന്ഥവജാതകം (൨-൨-൨)

൨൩.

സന്ഥവസ്മാ പരമത്ഥി പാപിയോ, യോ സന്ഥവോ [സന്ധവോ (ക.)] കാപുരിസേന ഹോതി;

സന്തപ്പിതോ സപ്പിനാ പായസേന [പായാസേന (ക.)], കിച്ഛാകതം പണ്ണകുടിം അദയ്ഹി [അദഡ്ഢഹി (സീ. സ്യാ.), അദട്ഠഹി (പീ.), അദദ്ദഹി (?)].

൨൪.

ന സന്ഥവസ്മാ പരമത്ഥി സേയ്യോ, യോ സന്ഥവോ സപ്പുരിസേന ഹോതി;

സീഹസ്സ ബ്യഗ്ഘസ്സ ച ദീപിനോ ച, സാമാ മുഖം ലേഹതി സന്ഥവേനാതി.

സന്ഥവജാതകം ദുതിയം.

൧൬൩. സുസീമജാതകം (൨-൨-൩)

൨൫.

കാളാ മിഗാ സേതദന്താ തവീമേ [തവ ഇമേ (സീ. സ്യാ. പീ.)], പരോസതം ഹേമജാലാഭിഛന്നാ [ഹേമജാലാഭിസഞ്ഛന്നാ (സീ.)];

തേ തേ ദദാമീതി സുസീമ ബ്രൂസി, അനുസ്സരം പേത്തിപിതാമഹാനം.

൨൬.

കാളാ മിഗാ സേതദന്താ മമീമേ [മമ ഇമേ (സീ. പീ.)], പരോസതം ഹേമജാലാഭിച്ഛന്നാ;

തേ തേ ദദാമീതി വദാമി മാണവ, അനുസ്സരം പേത്തിപിതാമഹാനന്തി.

സുസീമജാതകം തതിയം.

൧൬൪. ഗിജ്ഝജാതകം (൨-൨-൪)

൨൭.

യം നു ഗിജ്ഝോ യോജനസതം, കുണപാനി അവേക്ഖതി;

കസ്മാ ജാലഞ്ച പാസഞ്ച, ആസജ്ജാപി ന ബുജ്ഝസി.

൨൮.

യദാ പരാഭവോ ഹോതി, പോസോ ജീവിതസങ്ഖയേ;

അഥ ജാലഞ്ച പാസഞ്ച, ആസജ്ജാപി ന ബുജ്ഝതീതി.

ഗിജ്ഝജാതകം ചതുത്ഥം.

൧൬൫. നകുലജാതകം (൨-൨-൫)

൨൯.

സന്ധിം കത്വാ അമിത്തേന, അണ്ഡജേന ജലാബുജ;

വിവരിയ ദാഠം സേസി [സയസി (സീ. സ്യാ. പീ.)], കുതോ തേ ഭയമാഗതം.

൩൦.

സങ്കേഥേവ [സങ്കതേവ (ക.)] അമിത്തസ്മിം, മിത്തസ്മിമ്പി ന വിസ്സസേ;

അഭയാ ഭയമുപ്പന്നം, അപി മൂലാനി കന്തതീതി [മൂലം നികന്തതീതി (സീ.)].

നകുലജാതകം പഞ്ചമം.

൧൬൬. ഉപസാളകജാതകം (൨-൨-൬)

൩൧.

ഉപസാളകനാമാനി [ഉപസാള്ഹകനാമാനം (സീ. സ്യാ. പീ.)], സഹസ്സാനി ചതുദ്ദസ;

അസ്മിം പദേസേ ദഡ്ഢാനി, നത്ഥി ലോകേ അനാമതം.

൩൨.

യമ്ഹി സച്ചഞ്ച ധമ്മോ ച, അഹിംസാ സംയമോ ദമോ;

ഏതം അരിയാ സേവന്തി, ഏതം ലോകേ അനാമതന്തി.

ഉപസാളകജാതകം ഛട്ഠം.

൧൬൭. സമിദ്ധിജാതകം (൨-൨-൭)

൩൩.

അഭുത്വാ ഭിക്ഖസി ഭിക്ഖു, ന ഹി ഭുത്വാന ഭിക്ഖസി;

ഭുത്വാന ഭിക്ഖു ഭിക്ഖസ്സു, മാ തം കാലോ ഉപച്ചഗാ.

൩൪.

കാലം വോഹം ന ജാനാമി, ഛന്നോ കാലോ ന ദിസ്സതി;

തസ്മാ അഭുത്വാ ഭിക്ഖാമി, മാ മം കാലോ ഉപച്ചഗാതി.

സമിദ്ധിജാതകം സത്തമം.

൧൬൮. സകുണഗ്ഘിജാതകം (൨-൨-൮)

൩൫.

സേനോ ബലസാ പതമാനോ, ലാപം ഗോചരഠായിനം;

സഹസാ അജ്ഝപ്പത്തോവ, മരണം തേനുപാഗമി.

൩൬.

സോഹം നയേന സമ്പന്നോ, പേത്തികേ ഗോചരേ രതോ;

അപേതസത്തു മോദാമി, സമ്പസ്സം അത്ഥമത്തനോതി.

സകുണഗ്ഘിജാതകം അട്ഠമം.

൧൬൯. അരകജാതകം (൨-൨-൯)

൩൭.

യോ വേ മേത്തേന ചിത്തേന, സബ്ബലോകാനുകമ്പതി;

ഉദ്ധം അധോ ച തിരിയം, അപ്പമാണേന സബ്ബസോ.

൩൮.

അപ്പമാണം ഹിതം ചിത്തം, പരിപുണ്ണം സുഭാവിതം;

യം പമാണകതം കമ്മം, ന തം തത്രാവസിസ്സതീതി.

അരകജാതകം നവമം.

൧൭൦. കകണ്ടകജാതകം (൨-൨-൧൦)

൩൯.

നായം പുരേ ഉണ്ണമതി [ഉന്നമതി (സ്യാ.)], തോരണഗ്ഗേ കകണ്ടകോ;

മഹോസധ വിജാനാഹി, കേന ഥദ്ധോ കകണ്ടകോ.

൪൦.

അലദ്ധപുബ്ബം ലദ്ധാന, അഡ്ഢമാസം കകണ്ടകോ;

അതിമഞ്ഞതി രാജാനം, വേദേഹം മിഥിലഗ്ഗഹന്തി.

കകണ്ടകജാതകം ദസമം.

സന്ഥവവഗ്ഗോ ദുതിയോ.

തസ്സുദ്ദാനം –

അഥ ഇന്ദസമാന സപണ്ണകുടി, സുസിമുത്തമ ഗിജ്ഝ ജലാബുജകോ;

ഉപസാളക ഭിക്ഖു സലാപവരോ, അഥ മേത്തവരോ ദസപുണ്ണമതീതി.

൩. കല്യാണവഗ്ഗോ

൧൭൧. കല്യാണധമ്മജാതകം (൨-൩-൧)

൪൧.

കല്യാണധമ്മോതി യദാ ജനിന്ദ, ലോകേ സമഞ്ഞം അനുപാപുണാതി;

തസ്മാ ന ഹിയ്യേഥ [ഹീയേഥ (സീ.)] നരോ സപഞ്ഞോ, ഹിരിയാപി സന്തോ ധുരമാദിയന്തി.

൪൨.

സായം സമഞ്ഞാ ഇധ മജ്ജ പത്താ, കല്യാണധമ്മോതി ജനിന്ദ ലോകേ;

താഹം സമേക്ഖം ഇധ പബ്ബജിസ്സം, ന ഹി മത്ഥി ഛന്ദോ ഇധ കാമഭോഗേതി.

കല്യാണധമ്മജാതകം പഠമം.

൧൭൨. ദദ്ദരജാതകം (൨-൩-൨)

൪൩.

കോ നു സദ്ദേന മഹതാ, അഭിനാദേതി ദദ്ദരം;

തം സീഹാ നപ്പടിനദന്തി [കിം സീഹാ നപ്പടിനദന്തി (സീ. പീ.), ന സീഹാ പടിനദന്തി (ക.)], കോ നാമേസോ മിഗാധിഭൂ.

൪൪.

അധമോ മിഗജാതാനം, സിങ്ഗാലോ താത വസ്സതി;

ജാതിമസ്സ ജിഗുച്ഛന്താ, തുണ്ഹീ സീഹാ സമച്ഛരേതി.

ദദ്ദരജാതകം ദുതിയം.

൧൭൩. മക്കടജാതകം (൨-൩-൩)

൪൫.

താത മാണവകോ ഏസോ, താലമൂലം അപസ്സിതോ;

അഗാരകഞ്ചിദം അത്ഥി, ഹന്ദ ദേമസ്സഗാരകം.

൪൬.

മാ ഖോ ത്വം താത പക്കോസി, ദൂസേയ്യ നോ അഗാരകം;

നേതാദിസം മുഖം ഹോതി, ബ്രാഹ്മണസ്സ സുസീലിനോതി.

മക്കടജാതകം തതിയം.

൧൭൪. ദുബ്ഭിയമക്കടജാതകം (൨-൩-൪)

൪൭.

അദമ്ഹ തേ വാരി പഹൂതരൂപം, ഘമ്മാഭിതത്തസ്സ പിപാസിതസ്സ;

സോ ദാനി പിത്വാന [പീത്വാന (സീ. പീ.)] കിരിങ്കരോസി [കികിംകരോസി (സീ. സ്യാ. പീ.)], അസങ്ഗമോ പാപജനേന സേയ്യോ.

൪൮.

കോ തേ സുതോ വാ ദിട്ഠോ വാ, സീലവാ നാമ മക്കടോ;

ഇദാനി ഖോ തം ഓഹച്ഛം [ഊഹച്ച (സീ. പീ.), ഓഹച്ചം (സ്യാ.), ഉഹജ്ജം (ക.)], ഏസാ അസ്മാക ധമ്മതാതി.

ദുബ്ഭിയമക്കടജാതകം ചതുത്ഥം.

൧൭൫. ആദിച്ചുപട്ഠാനജാതകം (൨-൩-൫)

൪൯.

സബ്ബേസു കിര ഭൂതേസു, സന്തി സീലസമാഹിതാ;

പസ്സ സാഖാമിഗം ജമ്മം, ആദിച്ചമുപതിട്ഠതി.

൫൦.

നാസ്സ സീലം വിജാനാഥ, അനഞ്ഞായ പസംസഥ;

അഗ്ഗിഹുത്തഞ്ച ഉഹന്നം [ഊഹന്തം (സീ.), ഊഹനം (സ്യാ.), ഊഹന്തി (പീ.), ഉഹദം (ക.)], ദ്വേ ച ഭിന്നാ കമണ്ഡലൂതി.

ആദിച്ചുപട്ഠാനജാതകം പഞ്ചമം.

൧൭൬. കളായമുട്ഠിജാതകം (൨-൩-൬)

൫൧.

ബാലോ വതായം ദുമസാഖഗോചരോ, പഞ്ഞാ ജനിന്ദ നയിമസ്സ വിജ്ജതി;

കളായമുട്ഠിം [കലായമുട്ഠിം (സീ. പീ.)] അവകിരിയ കേവലം, ഏകം കളായം പതിതം ഗവേസതി.

൫൨.

ഏവമേവ മയം രാജ, യേ ചഞ്ഞേ അതിലോഭിനോ;

അപ്പേന ബഹും ജിയ്യാമ, കളായേനേവ വാനരോതി.

കളായമുട്ഠിജാതകം ഛട്ഠം.

൧൭൭. തിന്ദുകജാതകം (൨-൩-൭)

൫൩.

ധനുഹത്ഥകലാപേഹി, നേത്തിം സവരധാരിഭി;

സമന്താ പരികിണ്ണമ്ഹ, കഥം മോക്ഖോ ഭവിസ്സതി.

൫൪.

അപ്പേവ ബഹുകിച്ചാനം, അത്ഥോ ജായേഥ കോചി നം;

അത്ഥി രുക്ഖസ്സ അച്ഛിന്നം, ഖജ്ജഥഞ്ഞേവ തിന്ദുകന്തി.

തിന്ദുകജാതകം സത്തമം.

൧൭൮. കച്ഛപജാതകം (൨-൩-൮)

൫൫.

ജനിത്തം മേ ഭവിത്തം മേ, ഇതി പങ്കേ അവസ്സയിം;

തം മം പങ്കോ അജ്ഝഭവി, യഥാ ദുബ്ബലകം തഥാ;

തം തം വദാമി ഭഗ്ഗവ, സുണോഹി വചനം മമ.

൫൬.

ഗാമേ വാ യദി വാ രഞ്ഞേ, സുഖം യത്രാധിഗച്ഛതി;

തം ജനിത്തം ഭവിത്തഞ്ച, പുരിസസ്സ പജാനതോ;

യമ്ഹി ജീവേ തമ്ഹി ഗച്ഛേ, ന നികേതഹതോ സിയാതി.

കച്ഛപജാതകം അട്ഠമം.

൧൭൯. സതധമ്മജാതകം (൨-൩-൯)

൫൭.

തഞ്ച അപ്പഞ്ച ഉച്ഛിട്ഠം, തഞ്ച കിച്ഛേന നോ അദാ;

സോഹം ബ്രാഹ്മണജാതികോ, യം ഭുത്തം തമ്പി ഉഗ്ഗതം.

൫൮.

ഏവം ധമ്മം നിരംകത്വാ [നിരാകത്വാ (?) നി + ആ + കര + ത്വാ], യോ അധമ്മേന ജീവതി;

സതധമ്മോവ ലാഭേന, ലദ്ധേനപി ന നന്ദതീതി.

സതധമ്മജാതകം നവമം.

൧൮൦. ദുദ്ദദജാതകം (൨-൩-൧൦)

൫൯.

ദുദ്ദദം ദദമാനാനം, ദുക്കരം കമ്മ കുബ്ബതം;

അസന്തോ നാനുകുബ്ബന്തി, സതം ധമ്മോ ദുരന്നയോ.

൬൦.

തസ്മാ സതഞ്ച അസതം, നാനാ ഹോതി ഇതോ ഗതി;

അസന്തോ നിരയം യന്തി, സന്തോ സഗ്ഗപരായണാതി [പരായനാ (സ്യാ. ക.)].

ദുദ്ദദജാതകം ദസമം.

കല്യാണവഗ്ഗോ തതിയോ.

തസ്സുദ്ദാനം –

സുസമഞ്ഞമിഗാധിഭൂ മാണവകോ, വാരിപഹൂതരൂപാദിച്ചുപട്ഠാനാ;

സകളായസതിന്ദുകപങ്ക പുന, സതധമ്മ സുദുദ്ദദകേന ദസാതി.

൪. അസദിസവഗ്ഗോ

൧൮൧. അസദിസജാതകം (൨-൪-൧)

൬൧.

ധനുഗ്ഗഹോ അസദിസോ, രാജപുത്തോ മഹബ്ബലോ;

ദൂരേപാതീ അക്ഖണവേധീ, മഹാകായപ്പദാലനോ.

൬൨.

സബ്ബാമിത്തേ രണം കത്വാ, ന ച കഞ്ചി വിഹേഠയി;

ഭാതരം സോത്ഥിം കത്വാന, സംയമം അജ്ഝുപാഗമീതി.

അസദിസജാതകം പഠമം.

൧൮൨. സങ്ഗാമാവചരജാതകം (൨-൪-൨)

൬൩.

സങ്ഗാമാവചരോ സൂരോ, ബലവാ ഇതി വിസ്സുതോ;

കിം നു തോരണമാസജ്ജ, പടിക്കമസി കുഞ്ജര.

൬൪.

ഓമദ്ദ ഖിപ്പം പലിഘം, ഏസികാനി ച അബ്ബഹ [ഉബ്ബഹ (സ്യാ.), അബ്ഭുഹ (ക.)];

തോരണാനി ച മദ്ദിത്വാ, ഖിപ്പം പവിസ കുഞ്ജരാതി.

സങ്ഗാമാവചരജാതകം ദുതിയം.

൧൮൩. വാലോദകജാതകം (൨-൪-൩)

൬൫.

വാലോദകം അപ്പരസം നിഹീനം, പിത്വാ [പീത്വാ (സീ. പീ.)] മദോ ജായതി ഗദ്രഭാനം;

ഇമഞ്ച പിത്വാന രസം പണീതം, മദോ ന സഞ്ജായതി സിന്ധവാനം.

൬൬.

അപ്പം പിവിത്വാന നിഹീനജച്ചോ, സോ മജ്ജതീ തേന ജനിന്ദ പുട്ഠോ [ഫുട്ഠോ (സീ. സ്യാ.), മുട്ഠോ (ക.)];

ധോരയ്ഹസീലീ ച കുലമ്ഹി ജാതോ, ന മജ്ജതീ അഗ്ഗരസം പിവിത്വാതി.

വാലോദകജാതകം തതിയം.

൧൮൪. ഗിരിദത്തജാതകം (൨-൪-൪)

൬൭.

ദൂസിതോ ഗിരിദത്തേന [ഗിരിദന്തേന (പീ.)], ഹയോ സാമസ്സ പണ്ഡവോ;

പോരാണം പകതിം ഹിത്വാ, തസ്സേവാനുവിധിയ്യതി [നുവിധീയതി (സീ. പീ.)].

൬൮.

സചേ ച തനുജോ പോസോ, സിഖരാകാര [സിങ്ഗാരാകാര (സ്യാ.)] കപ്പിതോ;

ആനനേ നം [തം (സീ. സ്യാ. പീ.)] ഗഹേത്വാന, മണ്ഡലേ പരിവത്തയേ;

ഖിപ്പമേവ പഹന്ത്വാന, തസ്സേവാനുവിധിയ്യതീതി.

ഗിരിദത്തജാതകം ചതുത്ഥം.

൧൮൫. അനഭിരതിജാതകം (൨-൪-൫)

൬൯.

യഥോദകേ ആവിലേ അപ്പസന്നേ, ന പസ്സതി സിപ്പികസമ്ബുകഞ്ച;

സക്ഖരം വാലുകം മച്ഛഗുമ്ബം, ഏവം ആവിലമ്ഹി [ആവിലേ ഹി (സീ.)] ചിത്തേ;

ന പസ്സതി അത്തദത്ഥം പരത്ഥം.

൭൦.

യഥോദകേ അച്ഛേ വിപ്പസന്നേ, സോ പസ്സതി സിപ്പികസമ്ബുകഞ്ച;

സക്ഖരം വാലുകം മച്ഛഗുമ്ബം, ഏവം അനാവിലമ്ഹി ചിത്തേ;

സോ പസ്സതി അത്തദത്ഥം പരത്ഥന്തി.

അനഭിരതിജാതകം പഞ്ചമം.

൧൮൬. ദധിവാഹനജാതകം (൨-൪-൬)

൭൧.

വണ്ണഗന്ധരസൂപേതോ, അമ്ബോയം അഹുവാ പുരേ;

തമേവ പൂജം ലഭമാനോ, കേനമ്ബോ കടുകപ്ഫലോ.

൭൨.

പുചിമന്ദപരിവാരോ, അമ്ബോ തേ ദധിവാഹന;

മൂലം മൂലേന സംസട്ഠം, സാഖാ സാഖാ [സാഖം (സ്യാ. ക.)] നിസേവരേ [നിവീസരേ (ക.)];

അസാതസന്നിവാസേന, തേനമ്ബോ കടുകപ്ഫലോതി.

ദധിവാഹനജാതകം ഛട്ഠം.

൧൮൭. ചതുമട്ഠജാതകം (൨-൪-൭)

൭൩.

ഉച്ചേ വിടഭിമാരുയ്ഹ, മന്തയവ്ഹോ രഹോഗതാ;

നീചേ ഓരുയ്ഹ മന്തവ്ഹോ, മിഗരാജാപി സോസ്സതി.

൭൪.

യം സുവണ്ണോ സുവണ്ണേന [യം സുപണ്ണോ സുപണ്ണേന (സീ. സ്യാ. പീ.)], ദേവോ ദേവേന മന്തയേ;

കിം തേത്ഥ ചതുമട്ഠസ്സ, ബിലം പവിസ ജമ്ബുകാതി.

ചതുമട്ഠജാതകം സത്തമം.

൧൮൮. സീഹകോത്ഥുജാതകം (൨-൪-൮)

൭൫.

സീഹങ്ഗുലീ സീഹനഖോ, സീഹപാദപതിട്ഠിതോ;

സോ സീഹോ സീഹസങ്ഘമ്ഹി, ഏകോ നദതി അഞ്ഞഥാ.

൭൬.

മാ ത്വം നദി രാജപുത്ത, അപ്പസദ്ദോ വനേ വസ;

സരേന ഖോ [മാ (ക.)] തം ജാനേയ്യും, ന ഹി തേ പേത്തികോ സരോതി.

സീഹകോത്ഥുജാതകം അട്ഠമം.

൧൮൯. സീഹചമ്മജാതകം (൨-൪-൯)

൭൭.

നേതം സീഹസ്സ നദിതം, ന ബ്യഗ്ഘസ്സ ന [ബ്യഗ്ഘസ്സ ന ച (ക.)] ദീപിനോ;

പാരുതോ സീഹചമ്മേന, ജമ്മോ നദതി ഗദ്രഭോ.

൭൮.

ചിരമ്പി ഖോ തം ഖാദേയ്യ, ഗദ്രഭോ ഹരിതം യവം;

പാരുതോ സീഹചമ്മേന, രവമാനോവ ദൂസയീതി.

സീഹചമ്മജാതകം നവമം.

൧൯൦. സീലാനിസംസജാതകം (൨-൪-൧൦)

൭൯.

പസ്സ സദ്ധായ സീലസ്സ, ചാഗസ്സ ച അയം ഫലം;

നാഗോ നാവായ വണ്ണേന, സദ്ധം വഹതുപാസകം.

൮൦.

സബ്ഭിരേവ സമാസേഥ, സബ്ഭി കുബ്ബേഥ സന്ഥവം;

സതഞ്ഹി സന്നിവാസേന, സോത്ഥിം ഗച്ഛതി ന്ഹാപിതോതി.

സീലാനിസംസജാതകം ദസമം.

അസദിസവഗ്ഗോ ചതുത്ഥോ.

തസ്സുദ്ദാനം –

ധനുഗ്ഗഹ കുഞ്ജര അപ്പരസോ, ഗിരിദത്തമനാവിലചിത്തവരം;

ദധിവാഹന ജമ്ബൂക സീഹനഖോ, ഹരിതയവ നാഗവരേന ദസാതി.

൫. രുഹകവഗ്ഗോ

൧൯൧. രുഹകജാതകം (൨-൫-൧)

൮൧.

അപി [അമ്ഭോ (സ്യാ. ക. സീ.)] രുഹക ഛിന്നാപി, ജിയാ സന്ധീയതേ പുന;

സന്ധീയസ്സു പുരാണിയാ, മാ കോധസ്സ വസം ഗമി.

൮൨.

വിജ്ജമാനേസു വാകേസു [വിജ്ജമാനാസു മരുവാസു (സീ.), വിജ്ജമാനാസു മരൂദ്വാസു (പീ.)], വിജ്ജമാനേസു കാരിസു;

അഞ്ഞം ജിയം കരിസ്സാമി, അലഞ്ഞേവ പുരാണിയാതി.

രുഹകജാതകം പഠമം.

൧൯൨. സിരികാളകണ്ണിജാതകം (൨-൫-൨)

൮൩.

ഇത്ഥീ സിയാ രൂപവതീ, സാ ച സീലവതീ സിയാ;

പുരിസോ തം ന ഇച്ഛേയ്യ, സദ്ദഹാസി മഹോസധ.

൮൪.

സദ്ദഹാമി മഹാരാജ, പുരിസോ ദുബ്ഭഗോ സിയാ;

സിരീ ച കാളകണ്ണീ ച, ന സമേന്തി കുദാചനന്തി.

സിരികാളകണ്ണിജാതകം ദുതിയം.

൧൯൩. ചൂളപദുമജാതകം (൨-൫-൩)

൮൫.

അയമേവ സാ അഹമപി [അഹമ്പി (സീ. സ്യാ. പീ.), അഹസ്മി (ക.)] സോ അനഞ്ഞോ, അയമേവ സോ ഹത്ഥച്ഛിന്നോ അനഞ്ഞോ;

യമാഹ ‘‘കോമാരപതീ മമ’’ന്തി, വജ്ഝിത്ഥിയോ നത്ഥി ഇത്ഥീസു സച്ചം.

൮൬.

ഇമഞ്ച ജമ്മം മുസലേന ഹന്ത്വാ, ലുദ്ദം ഛവം പരദാരൂപസേവിം;

ഇമിസ്സാ ച നം പാപപതിബ്ബതായ, ജീവന്തിയാ ഛിന്ദഥ കണ്ണനാസന്തി.

ചൂളപദുമജാതകം തതിയം.

൧൯൪. മണിചോരജാതകം (൨-൫-൪)

൮൭.

സന്തി ദേവാ പവസന്തി നൂന, ന ഹി നൂന സന്തി ഇധ ലോകപാലാ;

സഹസാ കരോന്താനമസഞ്ഞതാനം, ന ഹി നൂന സന്തീ പടിസേധിതാരോ.

൮൮.

അകാലേ വസ്സതീ തസ്സ, കാലേ തസ്സ ന വസ്സതി;

സഗ്ഗാ ച ചവതി ഠാനാ, നനു സോ താവതാ ഹതോതി.

മണിചോരജാതകം ചതുത്ഥം.

൧൯൫. പബ്ബതൂപത്ഥരജാതകം (൨-൫-൫)

൮൯.

പബ്ബതൂപത്ഥരേ [പബ്ബതപത്ഥരേ (സീ. സ്യാ. പീ.)] രമ്മേ, ജാതാ പോക്ഖരണീ സിവാ;

തം സിങ്ഗാലോ അപാപായി [അപാപാസി (സീ. സ്യാ. പീ.)], ജാനം സീഹേന രക്ഖിതം.

൯൦.

പിവന്തി ചേ [പിവന്തി വേ (സീ.), പിവന്തിവ (പീ.), പിവന്തേവ (?)] മഹാരാജ, സാപദാനി മഹാനദിം;

ന തേന അനദീ ഹോതി, ഖമസ്സു യദി തേ പിയാതി.

പബ്ബതൂപത്ഥര [പബ്ബതപത്ഥര (സീ. സ്യാ. പീ.)] ജാതകം പഞ്ചമം.

൧൯൬. വലാഹകസ്സജാതകം (൨-൫-൬)

൯൧.

യേ ന കാഹന്തി ഓവാദം, നരാ ബുദ്ധേന ദേസിതം;

ബ്യസനം തേ ഗമിസ്സന്തി, രക്ഖസീഹിവ വാണിജാ.

൯൨.

യേ ച കാഹന്തി ഓവാദം, നരാ ബുദ്ധേന ദേസിതം;

സോത്ഥിം പാരം ഗമിസ്സന്തി, വലാഹേനേവ [വാലാഹേനേവ (സീ. പീ.)] വാണിജാതി.

വലാഹകസ്സ [വാലാഹസ്സ (സീ. പീ.)] ജാതകം ഛട്ഠം.

൧൯൭. മിത്താമിത്തജാതകം (൨-൫-൭)

൯൩.

ന നം ഉമ്ഹയതേ ദിസ്വാ, ന ച നം പടിനന്ദതി;

ചക്ഖൂനി ചസ്സ ന ദദാതി, പടിലോമഞ്ച വത്തതി.

൯൪.

ഏതേ ഭവന്തി ആകാരാ, അമിത്തസ്മിം പതിട്ഠിതാ;

യേഹി അമിത്തം ജാനേയ്യ, ദിസ്വാ സുത്വാ ച പണ്ഡിതോതി.

മിത്താമിത്തജാതകം സത്തമം.

൧൯൮. രാധജാതകം (൨-൫-൮)

൯൫.

പവാസാ ആഗതോ താത, ഇദാനി നചിരാഗതോ;

കച്ചിന്നു താത തേ മാതാ, ന അഞ്ഞമുപസേവതി.

൯൬.

ന ഖോ പനേതം സുഭണം, ഗിരം സച്ചുപസംഹിതം;

സയേഥ പോട്ഠപാദോവ, മുമ്മുരേ [മുമ്മുരേ (സ്യാ.), മം പുരേ (ക.) മുമ്മുരസദ്ദോ ഥുസഗ്ഗിമ്ഹി കുക്കുളേ ച വത്തതീതി സക്കതാഭിധാനേസു] ഉപകൂഥിതോതി [ഉപകൂസിതോതി (സീ. സ്യാ. പീ.), ഉപകൂലിതോ (ക.)].

രാധജാതകം അട്ഠമം.

൧൯൯. ഗഹപതിജാതകം (൨-൫-൯)

൯൭.

ഉഭയം മേ ന ഖമതി, ഉഭയം മേ ന രുച്ചതി;

യാചായം കോട്ഠമോതിണ്ണാ, നാദ്ദസം ഇതി ഭാസതി.

൯൮.

തം തം ഗാമപതി ബ്രൂമി, കദരേ അപ്പസ്മി ജീവിതേ;

ദ്വേ മാസേ സങ്ഗരം കത്വാ [കാരം കത്വാന (സീ. പീ.), സംകരം കത്വാ (ക.)], മംസം ജരഗ്ഗവം കിസം;

അപ്പത്തകാലേ ചോദേസി, തമ്പി മയ്ഹം ന രുച്ചതീതി.

ഗഹപതിജാതകം നവമം.

൨൦൦. സാധുസീലജാതകം (൨-൫-൧൦)

൯൯.

സരീരദബ്യം വുഡ്ഢബ്യം [വദ്ധബ്യം (സീ. പീ.)], സോജച്ചം സാധുസീലിയം;

ബ്രാഹ്മണം തേവ പുച്ഛാമ, കന്നു തേസം വനിമ്ഹസേ [വണിമ്ഹസേ (സീ. പീ.)].

൧൦൦.

അത്ഥോ അത്ഥി സരീരസ്മിം, വുഡ്ഢബ്യസ്സ നമോ കരേ;

അത്ഥോ അത്ഥി സുജാതസ്മിം, സീലം അസ്മാക രുച്ചതീതി.

സാധുസീലജാതകം ദസമം.

രുഹകവഗ്ഗോ പഞ്ചമോ.

തസ്സുദ്ദാനം –

അപിരുഹക രൂപവതീ മുസലോ, പവസന്തി സപഞ്ചമപോക്ഖരണീ;

അഥ മുത്തിമവാണിജ ഉമ്ഹയതേ, ചിരആഗത കോട്ഠ സരീര ദസാതി.

൬. നതംദള്ഹവഗ്ഗോ

൨൦൧. ബന്ധനാഗാരജാതകം (൨-൬-൧)

൧൦൧.

ന തം ദള്ഹം ബന്ധനമാഹു ധീരാ, യദായസം ദാരുജപബ്ബജഞ്ച [ബബ്ബജഞ്ച (സീ.)];

സാരത്തരത്താ മണികുണ്ഡലേസു, പുത്തേസു ദാരേസു ച യാ അപേക്ഖാ.

൧൦൨.

ഏതം ദള്ഹം ബന്ധനമാഹു ധീരാ, ഓഹാരിനം സിഥിലം ദുപ്പമുഞ്ചം;

ഏതമ്പി ഛേത്വാന വജന്തി ധീരാ, അനപേക്ഖിനോ കാമസുഖം പഹായാതി.

ബന്ധനാഗാരജാതകം പഠമം.

൨൦൨. കേളിസീലജാതകം (൨-൬-൨)

൧൦൩.

ഹംസാ കോഞ്ചാ മയൂരാ ച, ഹത്ഥയോ [ഹത്ഥിനോ (സീ.), ഹത്ഥിയോ (സ്യാ. പീ.)] പസദാ മിഗാ;

സബ്ബേ സീഹസ്സ ഭായന്തി, നത്ഥി കായസ്മി തുല്യതാ.

൧൦൪.

ഏവമേവ മനുസ്സേസു, ദഹരോ ചേപി പഞ്ഞവാ;

സോ ഹി തത്ഥ മഹാ ഹോതി, നേവ ബാലോ സരീരവാതി.

കേളിസീലജാതകം ദുതിയം.

൨൦൩. ഖണ്ഡജാതകം (൨-൬-൩)

൧൦൫.

വിരൂപക്ഖേഹി മേ മേത്തം, മേത്തം ഏരാപഥേഹി മേ;

ഛബ്യാപുത്തേഹി മേ മേത്തം, മേത്തം കണ്ഹാഗോതമകേഹി ച.

അപാദകേഹി മേ മേത്തം, മേത്തം ദ്വിപാദകേഹി മേ;

ചതുപ്പദേഹി മേ മേത്തം, മേത്തം ബഹുപ്പദേഹി മേ.

മാ മം അപാദകോ ഹിംസി, മാ മം ഹിംസി ദ്വിപാദകോ;

മാ മം ചതുപ്പദോ ഹിംസി, മാ മം ഹിംസി ബഹുപ്പദോ.

സബ്ബേ സത്താ സബ്ബേ പാണാ, സബ്ബേ ഭൂതാ ച കേവലാ;

സബ്ബേ ഭദ്രാനി പസ്സന്തു, മാ കഞ്ചി [കിഞ്ചി (സ്യാ. ക.)] പാപമാഗമാ.

൧൦൬.

അപ്പമാണോ ബുദ്ധോ, അപ്പമാണോ ധമ്മോ;

അപ്പമാണോ സങ്ഘോ, പമാണവന്താനി സരീസപാനി [സിരിസപാനി (സീ. സ്യാ. പീ.)];

അഹിവിച്ഛികസതപദീ, ഉണ്ണനാഭി [ഉണ്ണാനാഭി (സീ. സ്യാ. പീ.)] സരബൂമൂസികാ.

കതാ മേ രക്ഖാ കതാ മേ പരിത്താ, പടിക്കമന്തു ഭൂതാനി;

സോഹം നമോ ഭഗവതോ, നമോ സത്തന്നം സമ്മാസമ്ബുദ്ധാനന്തി.

ഖണ്ഡജാതകം തതിയം.

൨൦൪. വീരകജാതകം (൨-൬-൪)

൧൦൭.

അപി വീരക പസ്സേസി, സകുണം മഞ്ജുഭാണകം;

മയൂരഗീവസങ്കാസം, പതിം മയ്ഹം സവിട്ഠകം.

൧൦൮.

ഉദകഥലചരസ്സ പക്ഖിനോ, നിച്ചം ആമകമച്ഛഭോജിനോ;

തസ്സാനുകരം സവിട്ഠകോ, സേവാലേ പലിഗുണ്ഠിതോ മതോതി.

വീരകജാതകം ചതുത്ഥം.

൨൦൫. ഗങ്ഗേയ്യജാതകം (൨-൬-൫)

൧൦൯.

സോഭതി മച്ഛോ ഗങ്ഗേയ്യോ, അഥോ സോഭതി യാമുനോ [സോഭന്തി മച്ഛാ ഗങ്ഗേയ്യാ, അഥോ സോഭന്തി യാമുനാ (സ്യാ. പീ.)];

ചതുപ്പദോയം പുരിസോ, നിഗ്രോധപരിമണ്ഡലോ;

ഈസകായത [ഈസമായത (ക.)] ഗീവോ ച, സബ്ബേവ അതിരോചതി.

൧൧൦.

യം പുച്ഛിതോ ന തം അക്ഖാസി [അക്ഖാ (സീ. സ്യാ. പീ.)], അഞ്ഞം അക്ഖാസി [അക്ഖാതി (സ്യാ. പീ.)] പുച്ഛിതോ;

അത്തപ്പസംസകോ പോസോ, നായം അസ്മാക രുച്ചതീതി.

ഗങ്ഗേയ്യജാതകം പഞ്ചമം.

൨൦൬. കുരുങ്ഗമിഗജാതകം (൨-൬-൬)

൧൧൧.

ഇങ്ഘ വദ്ധമയം [വദ്ധമയം (സീ. സ്യാ. പീ.)] പാസം, ഛിന്ദ ദന്തേഹി കച്ഛപ;

അഹം തഥാ കരിസ്സാമി, യഥാ നേഹിതി ലുദ്ദകോ.

൧൧൨.

കച്ഛപോ പാവിസീ വാരിം, കുരുങ്ഗോ പാവിസീ വനം;

സതപത്തോ ദുമഗ്ഗമ്ഹാ, ദൂരേ പുത്തേ അപാനയീതി.

കുരുങ്ഗമിഗജാതകം ഛട്ഠം.

൨൦൭. അസ്സകജാതകം (൨-൬-൭)

൧൧൩.

അയമസ്സകരാജേന, ദേസോ വിചരിതോ മയാ;

അനുകാമയ കാമേന [അനുകാമയവനുകാമേന (സീ. പീ.)], പിയേന പതിനാ സഹ.

൧൧൪.

നവേന സുഖദുക്ഖേന, പോരാണം അപിധീയതി [അപിഥീയതി (സീ. പീ.), അപിഥിയ്യതി (സ്യാ.)];

തസ്മാ അസ്സകരഞ്ഞാവ, കീടോ പിയതരോ മമാതി.

അസ്സകജാതകം സത്തമം.

൨൦൮. സുസുമാരജാതകം (൨-൬-൮)

൧൧൫.

അലം മേതേഹി അമ്ബേഹി, ജമ്ബൂഹി പനസേഹി ച;

യാനി പാരം സമുദ്ദസ്സ, വരം മയ്ഹം ഉദുമ്ബരോ.

൧൧൬.

മഹതീ വത തേ ബോന്ദി, ന ച പഞ്ഞാ തദൂപികാ;

സുസുമാര [സുംസുമാര (സീ. സ്യാ. പീ.)] വഞ്ചിതോ മേസി, ഗച്ഛ ദാനി യഥാസുഖന്തി.

സുസുമാരജാതകം അട്ഠമം.

൨൦൯. കുക്കുടജാതകം (൨-൬-൯)

൧൧൭.

ദിട്ഠാ മയാ വനേ രുക്ഖാ, അസ്സകണ്ണാ വിഭീടകാ [വിഭേദകാ (സ്യാ. ക.)];

ന താനി ഏവം സക്കന്തി, യഥാ ത്വം രുക്ഖ സക്കസി.

൧൧൮.

പുരാണകുക്കുടോ [കക്കരോ (സീ. സ്യാ. പീ.)] അയം, ഭേത്വാ പഞ്ജരമാഗതോ;

കുസലോ വാളപാസാനം, അപക്കമതി ഭാസതീതി.

കുക്കുട [കക്കര (സീ. സ്യാ. പീ.)] ജാതകം നവമം.

൨൧൦. കന്ദഗലകജാതകം (൨-൬-൧൦)

൧൧൯.

അമ്ഭോ കോ നാമ യം രുക്ഖോ, സിന്നപത്തോ [സീനപത്തോ (സീ. പീ.)] സകണ്ടകോ;

യത്ഥ ഏകപ്പഹാരേന, ഉത്തമങ്ഗം വിഭിജ്ജിതം [വിസാടികം (സീ. സ്യാ. പീ.), വിഘാടിതം (സീ. നിയ്യ)].

൧൨൦.

അചാരി വതായം വിതുദം വനാനി, കട്ഠങ്ഗരുക്ഖേസു അസാരകേസു;

അഥാസദാ ഖദിരം ജാതസാരം [ജാതിസാരം (ക.)], യത്ഥബ്ഭിദാ ഗരുളോ ഉത്തമങ്ഗന്തി.

കന്ദഗലക [കന്ദലക (ക.)] ജാതകം ദസമം.

നതംദള്ഹവഗ്ഗോ ഛട്ഠോ.

തസ്സുദ്ദാനം –

ദള്ഹബന്ധന ഹംസവരോ ച പുന, വിരൂപക്ഖ സവിട്ഠക മച്ഛവരോ;

സകുരുങ്ഗ സഅസ്സക അമ്ബവരോ, പുന കുക്കുടകോ ഗരുളേന ദസാതി.

൭. ബീരണഥമ്ഭവഗ്ഗോ

൨൧൧. സോമദത്തജാതകം (൨-൭-൧)

൧൨൧.

അകാസി യോഗ്ഗം ധുവമപ്പമത്തോ, സംവച്ഛരം ബീരണഥമ്ഭകസ്മിം;

ബ്യാകാസി സഞ്ഞം പരിസം വിഗയ്ഹ, ന നിയ്യമോ തായതി അപ്പപഞ്ഞം.

൧൨൨.

ദ്വയം യാചനകോ താത, സോമദത്ത നിഗച്ഛതി;

അലാഭം ധനലാഭം വാ, ഏവം ധമ്മാ ഹി യാചനാതി.

സോമദത്തജാതകം പഠമം.

൨൧൨. ഉച്ഛിട്ഠഭത്തജാതകം (൨-൭-൨)

൧൨൩.

അഞ്ഞോ ഉപരിമോ വണ്ണോ, അഞ്ഞോ വണ്ണോ ച ഹേട്ഠിമോ;

ബ്രാഹ്മണീ ത്വേവ പുച്ഛാമി, കിം ഹേട്ഠാ കിഞ്ച ഉപ്പരി.

൧൨൪.

അഹം നടോസ്മി ഭദ്ദന്തേ, ഭിക്ഖകോസ്മി ഇധാഗതോ;

അയഞ്ഹി കോട്ഠമോതിണ്ണോ, അയം സോ യം [ത്വം (ക.)] ഗവേസസീതി.

ഉച്ഛിട്ഠഭത്തജാതകം ദുതിയം.

൨൧൩. ഭരുജാതകം (൨-൭-൩)

൧൨൫.

ഇസീനമന്തരം കത്വാ, ഭരുരാജാതി [കുരുരാജാതി (ക.)] മേ സുതം;

ഉച്ഛിന്നോ സഹ രട്ഠേഹി [രട്ഠേന (സീ. പീ.)], സരാജാ വിഭവങ്ഗതോ.

൧൨൬.

തസ്മാ ഹി ഛന്ദാഗമനം, നപ്പസംസന്തി പണ്ഡിതാ;

അദുട്ഠചിത്തോ ഭാസേയ്യ, ഗിരം സച്ചുപസംഹിതന്തി.

ഭരുജാതകം [കുരുരാതകം (ക.)] തതിയം.

൨൧൪. പുണ്ണനദീജാതകം (൨-൭-൪)

൧൨൭.

പുണ്ണം നദിം യേന ച പേയ്യമാഹു, ജാതം യവം യേന ച ഗുയ്ഹമാഹു;

ദൂരം ഗതം യേന ച അവ്ഹയന്തി, സോ ത്യാഗതോ [ത്യാഭതോ (സ്യാ. ക.) പഹേളിഗാഥാഭാവോ മനസി കാതബ്ബോ] ഹന്ദ ച ഭുഞ്ജ ബ്രാഹ്മണ.

൧൨൮.

യതോ മം സരതീ രാജാ, വായസമ്പി പഹേതവേ;

ഹംസാ കോഞ്ചാ മയൂരാ ച [ഹംസകോഞ്ചമയൂരാനം (ക. അട്ഠ. പാഠന്തരം)], അസതീയേവ പാപിയാതി.

പുണ്ണനദീജാതകം ചതുത്ഥം.

൨൧൫. കച്ഛപജാതകം (൨-൭-൫)

൧൨൯.

അവധീ വത അത്താനം, കച്ഛപോ ബ്യാഹരം ഗിരം [കച്ഛപോവ പബ്യാഹരം (സ്യാ.), കച്ഛപോ സോ പബ്യാഹരം (ക.)];

സുഗ്ഗഹീതസ്മിം കട്ഠസ്മിം, വാചായ സകിയാവധി.

൧൩൦.

ഏതമ്പി ദിസ്വാ നരവീരിയസേട്ഠ, വാചം പമുഞ്ചേ കുസലം നാതിവേലം;

പസ്സസി ബഹുഭാണേന, കച്ഛപം ബ്യസനം ഗതന്തി.

കച്ഛപജാതകം പഞ്ചമം.

൨൧൬. മച്ഛജാതകം (൨-൭-൬)

൧൩൧.

ന മായമഗ്ഗി തപതി, ന സൂലോ സാധുതച്ഛിതോ;

യഞ്ച മം മഞ്ഞതേ മച്ഛീ, അഞ്ഞം സോ രതിയാ ഗതോ.

൧൩൨.

സോ മം ദഹതി രാഗഗ്ഗി, ചിത്തം ചൂപതപേതി മം;

ജാലിനോ മുഞ്ചഥായിരാ മം, ന കാമേ ഹഞ്ഞതേ ക്വചീതി.

മച്ഛജാതകം ഛട്ഠം.

൨൧൭. സേഗ്ഗുജാതകം (൨-൭-൭)

൧൩൩.

സബ്ബോ ലോകോ അത്തമനോ അഹോസി, അകോവിദാ ഗാമധമ്മസ്സ സേഗ്ഗു;

കോമാരി കോ നാമ [കോമാരികാ നാമ (ക.), കോമാരികോ നാമ (സ്യാ. പീ.)] തവജ്ജ ധമ്മോ, യം ത്വം ഗഹിതാ പവനേ പരോദസി.

൧൩൪.

യോ ദുക്ഖഫുട്ഠായ ഭവേയ്യ താണം, സോ മേ പിതാ ദുബ്ഭി വനേ കരോതി;

സാ കസ്സ കന്ദാമി വനസ്സ മജ്ഝേ, യോ തായിതാ സോ സഹസം കരോതീതി.

സേഗ്ഗുജാതകം സത്തമം.

൨൧൮. കൂടവാണിജജാതകം (൨-൭-൮)

൧൩൫.

സഠസ്സ സാഠേയ്യമിദം സുചിന്തിതം, പച്ചോഡ്ഡിതം പടികൂടസ്സ കൂടം;

ഫാലഞ്ചേ ഖാദേയ്യും [അദേയ്യും (സീ. പീ.)] മൂസികാ, കസ്മാ കുമാരം കുലലാ ന [നോ (സീ. സ്യാ. പീ.)] ഹരേയ്യും.

൧൩൬.

കൂടസ്സ ഹി സന്തി [സന്തീധ (ക.)] കൂടകൂടാ, ഭവതി [ഭവന്തി (ക.)] ചാപി നികതിനോ നികത്യാ;

ദേഹി പുത്തനട്ഠ ഫാലനട്ഠസ്സ ഫാലം, മാ തേ പുത്തമഹാസി ഫാലനട്ഠോതി.

കൂടവാണിജജാതകം അട്ഠമം.

൨൧൯. ഗരഹിതജാതകം (൨-൭-൯)

൧൩൭.

ഹിരഞ്ഞം മേ സുവണ്ണം മേ, ഏസാ രത്തിം ദിവാ കഥാ;

ദുമ്മേധാനം മനുസ്സാനം, അരിയധമ്മം അപസ്സതം.

൧൩൮.

ദ്വേ ദ്വേ ഗഹപതയോ ഗേഹേ, ഏകോ തത്ഥ അമസ്സുകോ;

ലമ്ബത്ഥനോ വേണികതോ, അഥോ അങ്കിതകണ്ണകോ;

കീതോ ധനേന ബഹുനാ, സോ തം വിതുദതേ ജനന്തി.

ഗരഹിതജാതകം നവമം.

൨൨൦. ധമ്മധജജാതകം (൨-൭-൧൦)

൧൩൯.

സുഖം ജീവിതരൂപോസി, രട്ഠാ വിവനമാഗതോ;

സോ ഏകകോ രുക്ഖമൂലേ [അരഞ്ഞസ്മിം (സീ. സ്യാ. പീ.)], കപണോ വിയ ഝായസി.

൧൪൦.

സുഖം ജീവിതരൂപോസ്മി, രട്ഠാ വിവനമാഗതോ;

സോ ഏകകോ രുക്ഖമൂലേ, കപണോ വിയ ഝായാമി;

സതം ധമ്മം അനുസ്സരംതി.

ധമ്മധജജാതകം ദസമം.

ബീരണഥമ്ഭവഗ്ഗോ സത്തമോ.

തസ്സുദ്ദാനം –

അഥ ബീരണഥമ്ഭവരോ ച നടോ, ഭരുരാജവരുത്തമപുണ്ണനദീ;

ബഹുഭാണി അഗ്ഗിപവനേ മൂസികാ, സഹലമ്ബത്ഥനോ കപണേന ദസാതി.

൮. കാസാവവഗ്ഗോ

൨൨൧. കാസാവജാതകം (൨-൮-൧)

൧൪൧.

അനിക്കസാവോ കാസാവം, യോ വത്ഥം പരിദഹിസ്സതി [പരിദഹേസ്സതി (സീ. പീ.)];

അപേതോ ദമസച്ചേന, ന സോ കാസാവമരഹതി.

൧൪൨.

യോ ച വന്തകസാവസ്സ, സീലേസു സുസമാഹിതോ;

ഉപേതോ ദമസച്ചേന, സ വേ കാസാവമരഹതീതി.

കാസാവജാതകം പഠമം.

൨൨൨. ചൂളനന്ദിയജാതകം (൨-൮-൨)

൧൪൩.

ഇദം തദാചരിയവചോ, പാരാസരിയോ യദബ്രവി [പോരാണാചരിയോബ്രവി (ക.)];

മാസു ത്വം അകരി [അകരാ (സീ. പീ.)] പാപം, യം ത്വം പച്ഛാ കതം തപേ.

൧൪൪.

യാനി കരോതി പുരിസോ, താനി അത്തനി പസ്സതി;

കല്യാണകാരീ കല്യാണം, പാപകാരീ ച പാപകം;

യാദിസം വപതേ ബീജം, താദിസം ഹരതേ ഫലന്തി.

ചൂളനന്ദിയജാതകം ദുതിയം.

൨൨൩. പുടഭത്തജാതകം (൨-൮-൩)

൧൪൫.

നമേ നമന്തസ്സ ഭജേ ഭജന്തം, കിച്ചാനുകുബ്ബസ്സ കരേയ്യ കിച്ചം;

നാനത്ഥകാമസ്സ കരേയ്യ അത്ഥം, അസമ്ഭജന്തമ്പി ന സമ്ഭജേയ്യ.

൧൪൬.

ചജേ ചജന്തം വനഥം ന കയിരാ, അപേതചിത്തേന ന സമ്ഭജേയ്യ;

ദിജോ ദുമം ഖീണഫലന്തി ഞത്വാ, അഞ്ഞം സമേക്ഖേയ്യ മഹാ ഹി ലോകോതി.

പുടഭത്തജാതകം തതിയം.

൨൨൪. കുമ്ഭിലജാതകം (൨-൮-൪)

൧൪൭.

യസ്സേതേ ചതുരോ ധമ്മാ, വാനരിന്ദ യഥാ തവ;

സച്ചം ധമ്മോ ധിതി ചാഗോ, ദിട്ഠം സോ അതിവത്തതി.

൧൪൮.

യസ്സ ചേതേ ന വിജ്ജന്തി, ഗുണാ പരമഭദ്ദകാ;

സച്ചം ധമ്മോ ധിതി ചാഗോ, ദിട്ഠം സോ നാതിവത്തതീതി.

കുമ്ഭിലജാതകം ചതുത്ഥം.

൨൨൫. ഖന്തിവണ്ണജാതകം (൨-൮-൫)

൧൪൯.

അത്ഥി മേ പുരിസോ ദേവ, സബ്ബകിച്ചേസു ബ്യാവടോ [വാവടോ (ക.)];

തസ്സ ചേകോപരാധത്ഥി, തത്ഥ ത്വം കിന്തി മഞ്ഞസി.

൧൫൦.

അമ്ഹാകമ്പത്ഥി പുരിസോ, ഏദിസോ ഇധ വിജ്ജതി;

ദുല്ലഭോ അങ്ഗസമ്പന്നോ, ഖന്തിരസ്മാക രുച്ചതീതി.

ഖന്തിവണ്ണജാതകം പഞ്ചമം.

൨൨൬. കോസിയജാതകം (൨-൮-൬)

൧൫൧.

കാലേ നിക്ഖമനാ സാധു, നാകാലേ സാധു നിക്ഖമോ;

അകാലേന ഹി നിക്ഖമ്മ, ഏകകമ്പി ബഹുജ്ജനോ;

ന കിഞ്ചി അത്ഥം ജോതേതി, ധങ്കസേനാവ കോസിയം.

൧൫൨.

ധീരോ ച വിധിവിധാനഞ്ഞൂ, പരേസം വിവരാനുഗൂ;

സബ്ബാമിത്തേ വസീകത്വാ, കോസിയോവ സുഖീ സിയാതി.

കോസിയജാതകം ഛട്ഠം.

൨൨൭. ഗൂഥപാണജാതകം (൨-൮-൭)

൧൫൩.

സൂരോ സൂരേന സങ്ഗമ്മ, വിക്കന്തേന പഹാരിനാ;

ഏഹി നാഗ നിവത്തസ്സു, കിം നു ഭീതോ പലായസി;

പസ്സന്തു അങ്ഗമഗധാ, മമ തുയ്ഹഞ്ച വിക്കമം.

൧൫൪.

ന തം പാദാ വധിസ്സാമി, ന ദന്തേഹി ന സോണ്ഡിയാ;

മീള്ഹേന തം വധിസ്സാമി, പൂതി ഹഞ്ഞതു പൂതിനാതി.

ഗൂഥപാണജാതകം സത്തമം.

൨൨൮. കാമനീതജാതകം (൨-൮-൮)

൧൫൫.

തയോ ഗിരിം അന്തരം കാമയാമി, പഞ്ചാലാ കുരുയോ കേകകേ ച [കുരയോ കേകയേ ച (സീ.)];

തതുത്തരിം [തദുത്തരിം (ക.)] ബ്രാഹ്മണ കാമയാമി, തികിച്ഛ മം ബ്രാഹ്മണ കാമനീതം.

൧൫൬.

കണ്ഹാഹിദട്ഠസ്സ കരോന്തി ഹേകേ, അമനുസ്സപവിട്ഠസ്സ [അമനുസ്സവദ്ധസ്സ (സീ. പീ.), അമനുസ്സവിട്ഠസ്സ (സ്യാ.)] കരോന്തി പണ്ഡിതാ;

ന കാമനീതസ്സ കരോതി കോചി, ഓക്കന്തസുക്കസ്സ ഹി കാ തികിച്ഛാതി.

കാമനീതജാതകം അട്ഠമം.

൨൨൯. പലായിതജാതകം (൨-൮-൯)

൧൫൭.

ഗജഗ്ഗമേഘേഹി ഹയഗ്ഗമാലിഭി, രഥൂമിജാതേഹി സരാഭിവസ്സേഭി [സരാഭിവസ്സഭി (സ്യാ. സീ. അട്ഠ.), സരാഭിവസ്സിഭി (?)];

ഥരുഗ്ഗഹാവട്ട [ധനുഗ്ഗഹാവട്ട (ക.)] ദള്ഹപ്പഹാരിഭി, പരിവാരിതാ തക്കസിലാ സമന്തതോ.

൧൫൮.

[അഭിധാവഥാ ച പതഥാ ച, വിവിധവിനദിതാ ച ദന്തിഭി; വത്തതജ്ജ തുമുലോ ഘോസോ, യഥാ വിജ്ജുതാ ജലധരസ്സ ഗജ്ജതോതി; (സീ. പീ. ക.)] അഭിധാവഥ ചൂപധാവഥ ച [അഭിധാവഥാ ചുപ്പതഥാ ച (സ്യാ.)], വിവിധാ വിനാദിതാ [വിനാദിതത്ഥ (ക.)] വദന്തിഭി;

വത്തതജ്ജ തുമുലോ ഘോസോ യഥാ, വിജ്ജുലതാ ജലധരസ്സ ഗജ്ജതോതി [അഭിധാവഥാ ച പതഥാ ച, വിവിധവിനദിതാ ച ദന്തിഭി; വത്തതജ്ജ തുമുലോ ഘോസോ, യഥാ വിജ്ജുതാ ജലധരസ്സ ഗജ്ജതോതി; (സീ. പീ. ക.)].

പലായിതജാതകം നവമം.

൨൩൦. ദുതിയപലായിതജാതകം (൨-൮-൧൦)

൧൫൯.

ധജമപരിമിതം അനന്തപാരം, ദുപ്പസഹംധങ്കേഹി സാഗരംവ [സാഗരമിവ (സീ. സ്യാ. പീ.)];

ഗിരിമിവഅനിലേന ദുപ്പസയ്ഹോ [ദുപ്പസഹോ (സീ. പീ. ക.)], ദുപ്പസഹോ അഹമജ്ജതാദിസേന.

൧൬൦.

മാ ബാലിയം വിലപി [വിപ്പലപി (ബഹൂസു)] ന ഹിസ്സ താദിസം, വിഡയ്ഹസേ [വിളയ്ഹസേ (സീ. പീ.)] ന ഹി ലഭസേ നിസേധകം;

ആസജ്ജസി ഗജമിവ ഏകചാരിനം, യോ തം പദാ നളമിവ പോഥയിസ്സതീതി.

ദുതിയപലായിതജാതകം ദസമം.

കാസാവവഗ്ഗോ അട്ഠമോ.

തസ്സുദ്ദാനം –

വരവത്ഥവചോ ദുമഖീണഫലം, ചതുരോധമ്മവരം പുരിസുത്തമ;

ധങ്കമഗധാ ച തയോഗിരിനാമ, ഗജഗ്ഗവരോ ധജവരേന ദസാതി.

൯. ഉപാഹനവഗ്ഗോ

൨൩൧. ഉപാഹനജാതകം (൨-൯-൧)

൧൬൧.

യഥാപി കീതാ പുരിസസ്സുപാഹനാ, സുഖസ്സ അത്ഥായ ദുഖം ഉദബ്ബഹേ;

ഘമ്മാഭിതത്താ ഥലസാ പപീളിതാ, തസ്സേവ പാദേ പുരിസസ്സ ഖാദരേ.

൧൬൨.

ഏവമേവ യോ ദുക്കുലീനോ അനരിയോ, തമ്മാക [തമ്ഹാക (സീ.), തുമ്ഹാക (സ്യാ. പീ.)] വിജ്ജഞ്ച സുതഞ്ച ആദിയ;

തമേവ സോ തത്ഥ സുതേന ഖാദതി, അനരിയോ വുച്ചതി ദുപാഹനൂപമോതി [പാനദൂപമോതി (സീ. പീ.)].

ഉപാഹനജാതകം പഠമം.

൨൩൨. വീണാഗുണജാതകം (൨-൯-൨)

൧൬൩.

ഏകചിന്തിതോ യമത്ഥോ, ബാലോ അപരിണായകോ;

ന ഹി ഖുജ്ജേന വാമേന, ഭോതി സങ്ഗന്തുമരഹസി.

൧൬൪.

പുരിസൂസഭം മഞ്ഞമാനാ, അഹം ഖുജ്ജമകാമയിം;

സോയം സംകുടിതോ സേതി, ഛിന്നതന്തി യഥാ വിണാതി [ഥുണാതി (സീ.)].

വീണാഗുണജാതകം ദുതിയം.

൨൩൩. വികണ്ണജാതകം (൨-൯-൩)

൧൬൫.

കാമം യഹിം ഇച്ഛസി തേന ഗച്ഛ, വിദ്ധോസി മമ്മമ്ഹി [മമസ്മി (ക.)] വികണ്ണകേന;

ഹതോസി ഭത്തേന സുവാദിതേന [സവാദിതേന (സീ. സ്യാ. പീ.)], ലോലോ ച മച്ഛേ അനുബന്ധമാനോ.

൧൬൬.

ഏവമ്പി ലോകാമിസം ഓപതന്തോ, വിഹഞ്ഞതീ ചിത്തവസാനുവത്തീ;

സോ ഹഞ്ഞതി ഞാതിസഖാന മജ്ഝേ, മച്ഛാനുഗോ സോരിവ സുംസുമാരോതി [സുസുമാരോ (ക.)].

വികണ്ണജാതകം തതിയം.

൨൩൪. അസിതാഭൂജാതകം (൨-൯-൪)

൧൬൭.

ത്വമേവ ദാനിമകര [മകരി (സ്യാ.), മകരാ (ക. സീ.)], യം കാമോ ബ്യഗമാ തയി;

സോയം അപ്പടിസന്ധികോ, ഖരഛിന്നംവ രേനുകം [രേരുകം (സീ. പീ.)].

൧൬൮.

അത്രിച്ഛം [അത്രിച്ഛാ (സീ. സ്യാ. പീ.)] അതിലോഭേന, അതിലോഭമദേന ച;

ഏവം ഹായതി അത്ഥമ്ഹാ, അഹംവ അസിതാഭുയാതി.

അസിതാഭൂജാതകം ചതുത്ഥം.

൨൩൫. വച്ഛനഖജാതകം (൨-൯-൫)

൧൬൯.

സുഖാ ഘരാ വച്ഛനഖ, സഹിരഞ്ഞാ സഭോജനാ;

യത്ഥ ഭുത്വാ പിവിത്വാ ച, സയേയ്യാഥ അനുസ്സുകോ.

൧൭൦.

ഘരാ നാനീഹമാനസ്സ, ഘരാ നാഭണതോ മുസാ;

ഘരാ നാദിന്നദണ്ഡസ്സ, പരേസം അനികുബ്ബതോ [അനിക്രുബ്ബതോ (ക.)];

ഏവം ഛിദ്ദം ദുരഭിസമ്ഭവം [ദുരഭിഭവം (സീ. പീ.)], കോ ഘരം പടിപജ്ജതീതി.

വച്ഛനഖജാതകം പഞ്ചമം.

൨൩൬. ബകജാതകം (൨-൯-൬)

൧൭൧.

ഭദ്ദകോ വതയം പക്ഖീ, ദിജോ കുമുദസന്നിഭോ;

വൂപസന്തേഹി പക്ഖേഹി, മന്ദമന്ദോവ ഝായതി.

൧൭൨.

നാസ്സ സീലം വിജാനാഥ, അനഞ്ഞായ പസംസഥ;

അമ്ഹേ ദിജോ ന പാലേതി, തേന പക്ഖീ ന ഫന്ദതീതി.

ബകജാതകം ഛട്ഠം.

൨൩൭. സാകേതജാതകം (൨-൯-൭)

൧൭൩.

കോ നു ഖോ ഭഗവാ ഹേതു, ഏകച്ചേ ഇധ പുഗ്ഗലേ;

അതീവ ഹദയം നിബ്ബാതി, ചിത്തഞ്ചാപി പസീദതി.

൧൭൪.

പുബ്ബേവ സന്നിവാസേന, പച്ചുപ്പന്നഹിതേന വാ;

ഏവം തം ജായതേ പേമം, ഉപ്പലംവ യഥോദകേതി.

സാകേതജാതകം സത്തമം.

൨൩൮. ഏകപദജാതകം (൨-൯-൮)

൧൭൫.

ഇങ്ഘ ഏകപദം താത, അനേകത്ഥപദസ്സിതം [പദനിസ്സിതം (സീ. പീ.)];

കിഞ്ചി സങ്ഗാഹികം ബ്രൂസി, യേനത്ഥേ സാധയേമസേ.

൧൭൬.

ദക്ഖേയ്യേകപദം താത, അനേകത്ഥപദസ്സിതം;

തഞ്ച സീലേന സഞ്ഞുത്തം, ഖന്തിയാ ഉപപാദിതം;

അലം മിത്തേ സുഖാപേതും, അമിത്താനം ദുഖായ ചാതി.

ഏകപദജാതകം അട്ഠമം.

൨൩൯. ഹരിതമണ്ഡൂകജാതകം (൨-൯-൯)

൧൭൭.

ആസീവിസമ്പി മം [ആസീവിസം മമം (സീ. പീ.)] സന്തം, പവിട്ഠം കുമിനാമുഖം;

രുച്ചതേ ഹരിതാമാതാ, യം മം ഖാദന്തി മച്ഛകാ.

൧൭൮.

വിലുമ്പതേവ പുരിസോ, യാവസ്സ ഉപകപ്പതി;

യദാ ചഞ്ഞേ വിലുമ്പന്തി, സോ വിലുത്തോ വിലുമ്പതീതി [വിലുപ്പതീതി (?)].

ഹരിതമണ്ഡൂകജാതകം നവമം.

൨൪൦. മഹാപിങ്ഗലജാതകം (൨-൯-൧൦)

൧൭൯.

സബ്ബോ ജനോ ഹിംസിതോ പിങ്ഗലേന, തസ്മിം മതേ പച്ചയാ [പച്ചയം (സീ. സ്യാ. പീ.)] വേദയന്തി;

പിയോ നു തേ ആസി അകണ്ഹനേത്തോ, കസ്മാ നു ത്വം രോദസി ദ്വാരപാല.

൧൮൦.

മേ പിയോ ആസി അകണ്ഹനേത്തോ, ഭായാമി പച്ചാഗമനായ തസ്സ;

ഇതോ ഗതോ ഹിംസേയ്യ മച്ചുരാജം, സോ ഹിംസിതോ ആനേയ്യ പുന ഇധ.

൧൮൧.

ദഡ്ഢോ വാഹസഹസ്സേഹി, സിത്തോ ഘടസതേഹി സോ;

പരിക്ഖതാ ച സാ ഭൂമി, മാ ഭായി നാഗമിസ്സതീതി.

മഹാപിങ്ഗലജാതകം ദസമം.

ഉപാഹനവഗ്ഗോ നവമോ.

തസ്സുദ്ദാനം –

വരുപാഹന ഖുജ്ജ വികണ്ണകകോ, അസിതാഭുയ പഞ്ചമവച്ഛനഖോ;

ദിജ പേമവരുത്തമഏകപദം, കുമിനാമുഖ പിങ്ഗലകേന ദസാതി.

൧൦. സിങ്ഗാലവഗ്ഗോ

൨൪൧. സബ്ബദാഠിജാതകം (൨-൧൦-൧)

൧൮൨.

സിങ്ഗാലോ മാനഥദ്ധോ ച, പരിവാരേന അത്ഥികോ;

പാപുണി മഹതിം ഭൂമിം, രാജാസി സബ്ബദാഠിനം.

൧൮൩.

ഏവമേവ മനുസ്സേസു, യോ ഹോതി പരിവാരവാ;

സോ ഹി തത്ഥ മഹാ ഹോതി, സിങ്ഗാലോ വിയ ദാഠിനന്തി.

സബ്ബദാഠിജാതകം പഠമം.

൨൪൨. സുനഖജാതകം (൨-൧൦-൨)

൧൮൪.

ബാലോ വതായം സുനഖോ, യോ വരത്തം [യോ ച യോത്തം (ക.)] ന ഖാദതി;

ബന്ധനാ ച പമുഞ്ചേയ്യ, അസിതോ ച ഘരം വജേ.

൧൮൫.

അട്ഠിതം മേ മനസ്മിം മേ, അഥോ മേ ഹദയേ കതം;

കാലഞ്ച പടികങ്ഖാമി, യാവ പസ്സുപതൂ ജനോ [പസുപതുജ്ജനോ (സ്യാ. ക.)].

സുനഖജാതകം ദുതിയം.

൨൪൩. ഗുത്തിലജാതകം (൨-൧൦-൩)

൧൮൬.

സത്തതന്തിം സുമധുരം, രാമണേയ്യം അവാചയിം;

സോ മം രങ്ഗമ്ഹി അവ്ഹേതി, സരണം മേ ഹോഹി കോസിയ.

൧൮൭.

അഹം തം സരണം സമ്മ [അഹം തേ സരണം ഹോമി (വി. വ. ൩൨൮)], അഹമാചരിയപൂജകോ;

ന തം ജയിസ്സതി സിസ്സോ, സിസ്സമാചരിയ ജേസ്സസീതി.

ഗുത്തിലജാതകം തതിയം.

൨൪൪. വിഗതിച്ഛജാതകം (൨-൧൦-൪)

൧൮൮.

യം പസ്സതി ന തം ഇച്ഛതി, യഞ്ച ന പസ്സതി തം കിരിച്ഛതി;

മഞ്ഞാമി ചിരം ചരിസ്സതി, ന ഹി തം ലച്ഛതി യം സ ഇച്ഛതി.

൧൮൯.

യം ലഭതി ന തേന തുസ്സതി, യഞ്ച പത്ഥേതി ലദ്ധം ഹീളേതി;

ഇച്ഛാ ഹി അനന്തഗോചരാ, വിഗതിച്ഛാന [വീതിച്ഛാനം (സീ. പീ.)] നമോ കരോമസേതി.

വിഗതിച്ഛ [വീതിച്ഛ (സീ. പീ.)] ജാതകം ചതുത്ഥം.

൨൪൫. മൂലപരിയായജാതകം (൨-൧൦-൫)

൧൯൦.

കാലോ ഘസതി ഭൂതാനി, സബ്ബാനേവ സഹത്തനാ;

യോ ച കാലഘസോ ഭൂതോ, സ ഭൂതപചനിം പചി.

൧൯൧.

ബഹൂനി നരസീസാനി, ലോമസാനി ബ്രഹാനി ച;

ഗീവാസു പടിമുക്കാനി, കോചിദേവേത്ഥ കണ്ണവാതി.

മൂലപരിയായജാതകം പഞ്ചമം.

൨൪൬. ബാലോവാദജാതകം (൨-൧൦-൬)

൧൯൨.

ഹന്ത്വാ ഛേത്വാ [ഝത്വാ (സീ. പീ.), ഘത്വാ (സ്യാ.)] വധിത്വാ ച, ദേതി ദാനം അസഞ്ഞതോ;

ഏദിസം ഭത്തം ഭുഞ്ജമാനോ, സ പാപമുപലിമ്പതി [സ പാപേന ഉപലിപ്പതി (സീ. പീ.)].

൧൯൩.

പുത്തദാരമ്പി ചേ ഹന്ത്വാ, ദേതി ദാനം അസഞ്ഞതോ;

ഭുഞ്ജമാനോപി സപ്പഞ്ഞോ, ന പാപമുപലിമ്പതീതി.

ബാലോവാദജാതകം ഛട്ഠം.

൨൪൭. പാദഞ്ജലീജാതകം (൨-൧൦-൭)

൧൯൪.

അദ്ധാ പാദഞ്ജലീ സബ്ബേ, പഞ്ഞായ അതിരോചതി;

തഥാ ഹി ഓട്ഠം ഭഞ്ജതി, ഉത്തരിം നൂന പസ്സതി.

൧൯൫.

നായം ധമ്മം അധമ്മം വാ, അത്ഥാനത്ഥഞ്ച ബുജ്ഝതി;

അഞ്ഞത്ര ഓട്ഠനിബ്ഭോഗാ, നായം ജാനാതി കിഞ്ചനന്തി.

പാദഞ്ജലീജാതകം സത്തമം.

൨൪൮. കിംസുകോപമജാതകം (൨-൧൦-൮)

൧൯൬.

സബ്ബേഹി കിംസുകോ ദിട്ഠോ, കിംന്വേത്ഥ വിചികിച്ഛഥ;

ന ഹി സബ്ബേസു ഠാനേസു, സാരഥീ പരിപുച്ഛിതോ.

൧൯൭.

ഏവം സബ്ബേഹി ഞാണേഹി, യേസം ധമ്മാ അജാനിതാ;

തേ വേ ധമ്മേസു കങ്ഖന്തി, കിംസുകസ്മിംവ ഭാതരോതി.

കിംസുകോപമജാതകം അട്ഠമം.

൨൪൯. സാലകജാതകം (൨-൧൦-൯)

൧൯൮.

ഏകപുത്തകോ ഭവിസ്സസി, ത്വഞ്ച നോ ഹേസ്സസി ഇസ്സരോ കുലേ;

ഓരോഹ ദുമസ്മാ സാലക, ഏഹി ദാനി ഘരകം വജേമസേ.

൧൯൯.

നനു മം സുഹദയോതി [നനു മം ഹദയേതി (സീ. പീ.)] മഞ്ഞസി, യഞ്ച മം ഹനസി വേളുയട്ഠിയാ;

പക്കമ്ബവനേ രമാമസേ, ഗച്ഛ ത്വം ഘരകം യഥാസുഖന്തി.

സാലകജാതകം നവമം.

൨൫൦. കപിജാതകം (൨-൧൦-൧൦)

൨൦൦.

അയം ഇസീ ഉപസമസംയമേ രതോ, സ തിട്ഠതി [സന്തിട്ഠതി (സീ. പീ.)] സിസിരഭയേന അട്ടിതോ;

ഹന്ദ അയം പവിസതുമം അഗാരകം, വിനേതു സീതം ദരഥഞ്ച കേവലം.

൨൦൧.

നായം ഇസീ ഉപസമസംയമേ രതോ, കപീ അയം ദുമവരസാഖഗോചരോ;

സോ ദൂസകോ രോസകോ ചാപി ജമ്മോ, സചേവജേമമ്പി [സചേ + ആവജേ + ഇമമ്പി] ദൂസേയ്യഗാരന്തി [ദൂസയേ ഘരന്തി (സീ. സ്യാ. പീ.)].

കപിജാതകം ദസമം.

സിങ്ഗാലവഗ്ഗോ ദസമോ.

തസ്സുദ്ദാനം –

അഥ രാജാ സിങ്ഗാലവരോ സുനഖോ, തഥാ കോസിയ ഇച്ഛതി കാലഘസോ;

അഥ ദാനവരോട്ഠപി സാരഥിനാ, പുനമ്ബവനഞ്ച സിസിരകപി ദസാതി.

അഥ വഗ്ഗുദ്ദാനം –

ദള്ഹഞ്ച വഗ്ഗം അപരേന സന്ഥവം, കല്യാണവഗ്ഗാസദിസോ ച രൂഹകം;

നതംദള്ഹ ബീരണഥമ്ഭകം പുന, കാസാവുപാഹന സിങ്ഗാലകേന ദസാതി.

ദുകനിപാതം നിട്ഠിതം.

൩. തികനിപാതോ

൧. സങ്കപ്പവഗ്ഗോ

൨൫൧. സങ്കപ്പരാഗജാതകം (൩-൧-൧)

.

സങ്കപ്പരാഗധോതേന, വിതക്കനിസിതേന ച;

നാലങ്കതേന ഭദ്രേന [നേവാലങ്കതഭദ്രേന (സ്യാ.)], ഉസുകാരാകതേന ച [ന ഉസുകാരകതേന ച (സീ. സ്യാ. പീ.)].

.

ന കണ്ണായതമുത്തേന, നാപി മോരൂപസേവിനാ;

തേനമ്ഹി ഹദയേ വിദ്ധോ, സബ്ബങ്ഗപരിദാഹിനാ.

.

ആവേധഞ്ച ന പസ്സാമി, യതോ രുഹിരമസ്സവേ;

യാവ അയോനിസോ ചിത്തം, സയം മേ ദുക്ഖമാഭതന്തി.

സങ്കപ്പരാഗജാതകം പഠമം.

൨൫൨. തിലമുട്ഠിജാതകം (൩-൧-൨)

.

അജ്ജാപി മേ തം മനസി [സരസി (ക.)], യം മം ത്വം തിലമുട്ഠിയാ;

ബാഹായ മം ഗഹേത്വാന, ലട്ഠിയാ അനുതാളയി.

.

നനു ജീവിതേ ന രമസി, യേനാസി ബ്രാഹ്മണാഗതോ;

യം മം ബാഹാ ഗഹേത്വാന, തിക്ഖത്തും അനുതാളയി.

.

അരിയോ അനരിയം കുബ്ബന്തം [കുബ്ബാനം (സീ. പീ.), കുബ്ബം (സ്യാ.)], യോ ദണ്ഡേന നിസേധതി;

സാസനം തം ന തം വേരം, ഇതി നം പണ്ഡിതാ വിദൂതി.

തിലമുട്ഠിജാതകം ദുതിയം.

൨൫൩. മണികണ്ഠജാതകം (൩-൧-൩)

.

മമന്നപാനം വിപുലം ഉളാരം, ഉപ്പജ്ജതീമസ്സ മണിസ്സ ഹേതു;

തം തേ ന ദസ്സം അതിയാചകോസി, ന ചാപി തേ അസ്സമമാഗമിസ്സം.

.

സുസൂ യഥാ സക്ഖരധോതപാണീ, താസേസി മം സേലം യാചമാനോ;

തം തേ ന ദസ്സം അതിയാചകോസി, ന ചാപി തേ അസ്സമമാഗമിസ്സം.

.

ന തം യാചേ യസ്സ പിയം ജിഗീസേ [ജിഗിംസേ (സീ. സ്യാ. പീ.)], ദേസ്സോ ഹോതി അതിയാചനായ;

നാഗോ മണിം യാചിതോ ബ്രാഹ്മണേന, അദസ്സനംയേവ തദജ്ഝഗമാതി.

മണികണ്ഠജാതകം തതിയം.

൨൫൪. കുണ്ഡകകുച്ഛിസിന്ധവജാതകം (൩-൧-൪)

൧൦.

ഭുത്വാ തിണപരിഘാസം, ഭുത്വാ ആചാമകുണ്ഡകം;

ഏതം തേ ഭോജനം ആസി, കസ്മാ ദാനി ന ഭുഞ്ജസി.

൧൧.

യത്ഥ പോസം ന ജാനന്തി, ജാതിയാ വിനയേന വാ;

ബഹും [പഹൂ (സീ. പീ.), പഹും (സ്യാ. ക.)] തത്ഥ മഹാബ്രമ്ഹേ, അപി ആചാമകുണ്ഡകം.

൧൨.

ത്വഞ്ച ഖോ മം പജാനാസി, യാദിസായം ഹയുത്തമോ;

ജാനന്തോ ജാനമാഗമ്മ, ന തേ ഭക്ഖാമി കുണ്ഡകന്തി.

കുണ്ഡകകുച്ഛിസിന്ധവജാതകം ചതുത്ഥം.

൨൫൫. സുകജാതകം (൩-൧-൫)

൧൩.

യാവ സോ മത്തമഞ്ഞാസി, ഭോജനസ്മിം വിഹങ്ഗമോ;

താവ അദ്ധാനമാപാദി, മാതരഞ്ച അപോസയി.

൧൪.

യതോ ച ഖോ ബഹുതരം, ഭോജനം അജ്ഝവാഹരി [അജ്ഝുപാഹരി (സീ. പീ.)];

തതോ തത്ഥേവ സംസീദി, അമത്തഞ്ഞൂ ഹി സോ അഹു.

൧൫.

തസ്മാ മത്തഞ്ഞുതാ സാധു, ഭോജനസ്മിം അഗിദ്ധതാ [അഗിദ്ധിതാ (സ്യാ. ക.)];

അമത്തഞ്ഞൂ ഹി സീദന്തി, മത്തഞ്ഞൂ ച ന സീദരേതി.

സുകജാതകം പഞ്ചമം.

൨൫൬. ജരൂദപാനജാതകം (൩-൧-൬)

൧൬.

ജരൂദപാനം ഖണമാനാ, വാണിജാ ഉദകത്ഥികാ;

അജ്ഝഗമും അയസം ലോഹം [അജ്ഝഗംസു അയോലോഹം (സീ. സ്യാ. പീ.)], തിപുസീസഞ്ച വാണിജാ;

രജതം ജാതരൂപഞ്ച, മുത്താ വേളൂരിയാ ബഹൂ.

൧൭.

തേ ച തേന അസന്തുട്ഠാ, ഭിയ്യോ ഭിയ്യോ അഖാണിസും;

തേ തത്ഥാസീവിസോ [തത്ഥ ആസീവിസോ (ക.), തത്ഥപാസീവിസോ (സ്യാ.)] ഘോരോ, തേജസ്സീ തേജസാ ഹനി.

൧൮.

തസ്മാ ഖണേ നാതിഖണേ, അതിഖാതം [അതിഖണം (ക.)] ഹി പാപകം;

ഖാതേന ച [ഖണേന ച (ക.), ഖണനേന (സ്യാ.)] ധനം ലദ്ധം, അതിഖാതേന [അതിഖണേന (ക.)] നാസിതന്തി.

ജരൂദപാനജാതകം ഛട്ഠം.

൨൫൭. ഗാമണിചന്ദജാതകം (൩-൧-൭)

൧൯.

നായം ഘരാനം കുസലോ, ലോലോ അയം വലീമുഖോ;

കതം കതം ഖോ ദൂസേയ്യ, ഏവംധമ്മമിദം കുലം.

൨൦.

നയിദം ചിത്തവതോ ലോമം, നായം അസ്സാസികോ മിഗോ;

സിട്ഠം [സത്ഥം (സീ. സ്യാ. പീ.)] മേ ജനസന്ധേന, നായം കിഞ്ചി വിജാനതി.

൨൧.

ന മാതരം പിതരം വാ, ഭാതരം ഭഗിനിം സകം;

ഭരേയ്യ താദിസോ പോസോ, സിട്ഠം ദസരഥേന മേതി.

ഗാമണിചന്ദ [ഗാമണിചണ്ഡ (സീ. പീ.)] ജാതകം സത്തമം.

൨൫൮. മന്ധാതുജാതകം (൩-൧-൮)

൨൨.

യാവതാ ചന്ദിമസൂരിയാ, പരിഹരന്തി ദിസാ ഭന്തി വിരോചനാ [വിരോചമാനാ (ക.)];

സബ്ബേവ ദാസാ മന്ധാതു, യേ പാണാ പഥവിസ്സിതാ [പഠവിനിസ്സിതാ (സീ. പീ.), പഠവിസ്സിതാ (സ്യാ.)].

൨൩.

ന കഹാപണവസ്സേന, തിത്തി കാമേസു വിജ്ജതി;

അപ്പസ്സാദാ ദുഖാ കാമാ, ഇതി വിഞ്ഞായ പണ്ഡിതോ.

൨൪.

അപി ദിബ്ബേസു കാമേസു, രതിം സോ നാധിഗച്ഛതി;

തണ്ഹക്ഖയരതോ ഹോതി, സമ്മാസമ്ബുദ്ധസാവകോതി.

മന്ധാതുജാതകം അട്ഠമം.

൨൫൯. തിരീടവച്ഛജാതകം (൩-൧-൯)

൨൫.

നയിമസ്സ വിജ്ജാമയമത്ഥി കിഞ്ചി, ന ബന്ധവോ നോ പന തേ സഹായോ;

അഥ കേന വണ്ണേന തിരീടവച്ഛോ [തിരീടിവച്ഛോ (സ്യാ. ക.)], തേദണ്ഡികോ ഭുഞ്ജതി അഗ്ഗപിണ്ഡം.

൨൬.

ആപാസു [ആവാസു (ക.)] മേ യുദ്ധപരാജിതസ്സ, ഏകസ്സ കത്വാ വിവനസ്മി ഘോരേ;

പസാരയീ കിച്ഛഗതസ്സ പാണിം, തേനൂദതാരിം ദുഖസംപരേതോ.

൨൭.

ഏതസ്സ കിച്ചേന ഇധാനുപത്തോ, വേസായിനോ വിസയാ ജീവലോകേ;

ലാഭാരഹോ താത തിരീടവച്ഛോ, ദേഥസ്സ ഭോഗം യജഥഞ്ച [യജതഞ്ച (സീ. പീ.), യജിതഞ്ച (സ്യാ.)] യഞ്ഞന്തി.

തിരീടവച്ഛജാതകം നവമം.

൨൬൦. ദൂതജാതകം (൩-൧-൧൦)

൨൮.

യസ്സത്ഥാ ദൂരമായന്തി, അമിത്തമപി യാചിതും;

തസ്സൂദരസ്സഹം ദൂതോ, മാ മേ കുജ്ഝ [കുജ്ഝി (സീ. പീ.)] രഥേസഭ.

൨൯.

യസ്സ ദിവാ ച രത്തോ ച, വസമായന്തി മാണവാ;

തസ്സൂദരസ്സഹം ദൂതോ, മാ മേ കുജ്ഝ [കുജ്ഝി (സീ. പീ.)] രഥേസഭ.

൩൦.

ദദാമി തേ ബ്രാഹ്മണ രോഹിണീനം, ഗവം സഹസ്സം സഹ പുങ്ഗവേന;

ദൂതോ ഹി ദൂതസ്സ കഥം ന ദജ്ജം, മയമ്പി തസ്സേവ ഭവാമ ദൂതാതി.

ദൂതജാതകം ദസമം.

സങ്കപ്പവഗ്ഗോ പഠമോ.

തസ്സുദ്ദാനം –

ഉസുകാരവരോ തിലമുട്ഠി മണി, ഹയരാജ വിഹങ്ഗമ ആസിവിസോ;

ജനസന്ധ കഹാപണവസ്സ പുന, തിരിടം പുന ദൂതവരേന ദസാതി.

൨. പദുമവഗ്ഗോ

൨൬൧. പദുമജാതകം (൩-൨-൧)

൩൧.

യഥാ കേസാ ച മസ്സൂ ച, ഛിന്നം ഛിന്നം വിരൂഹതി;

ഏവം രൂഹതു തേ നാസാ, പദുമം ദേഹി യാചിതോ.

൩൨.

യഥാ സാരദികം ബീജം, ഖേത്തേ വുത്തം വിരൂഹതി;

ഏവം രൂഹതു തേ നാസാ, പദുമം ദേഹി യാചിതോ.

൩൩.

ഉഭോപി പലപന്തേതേ [വിലപന്തേതേ (സ്യാ. ക.)], അപി പദ്മാനി ദസ്സതി;

വജ്ജും വാ തേ ന വാ വജ്ജും, നത്ഥി നാസായ രൂഹനാ;

ദേഹി സമ്മ പദുമാനി, അഹം യാചാമി യാചിതോതി.

പദുമജാതകം പഠമം.

൨൬൨. മുദുപാണിജാതകം (൩-൨-൨)

൩൪.

പാണി ചേ മുദുകോ ചസ്സ, നാഗോ ചസ്സ സുകാരിതോ;

അന്ധകാരോ ച വസ്സേയ്യ, അഥ നൂന തദാ സിയാ.

൩൫.

അനലാ മുദുസമ്ഭാസാ, ദുപ്പൂരാ താ [ദുപ്പൂരത്താ (ക.)] നദീസമാ;

സീദന്തി നം വിദിത്വാന, ആരകാ പരിവജ്ജയേ.

൩൬.

യം ഏതാ ഉപസേവന്തി, ഛന്ദസാ വാ ധനേന വാ;

ജാതവേദോവ സം ഠാനം, ഖിപ്പം അനുദഹന്തി നന്തി.

മുദുപാണിജാതകം ദുതിയം.

൨൬൩. ചൂളപലോഭനജാതകം (൩-൨-൩)

൩൭.

അഭിജ്ജമാനേ വാരിസ്മിം, സയം [അയം (ക.)] ആഗമ്മ ഇദ്ധിയാ;

മിസ്സീഭാവിത്ഥിയാ ഗന്ത്വാ, സംസീദസി [സംസീദതി (ക.)] മഹണ്ണവേ.

൩൮.

ആവട്ടനീ മഹാമായാ, ബ്രഹ്മചരിയവികോപനാ;

സീദന്തി നം വിദിത്വാന, ആരകാ പരിവജ്ജയേ.

൩൯.

യം ഏതാ ഉപസേവന്തി, ഛന്ദസാ വാ ധനേന വാ;

ജാതവേദോവ സം ഠാനം, ഖിപ്പം അനുദഹന്തി നന്തി.

ചൂളപലോഭന [ചുല്ലപലോഭന (സീ. സ്യാ. പീ.)] ജാതകം തതിയം.

൨൬൪. മഹാപനാദജാതകം (൩-൨-൪)

൪൦.

പനാദോ നാമ സോ രാജാ, യസ്സ യൂപോ സുവണ്ണയോ;

തിരിയം സോളസുബ്ബേധോ [സോളസപബ്ബേധോ (സീ. പീ.)], ഉദ്ധമാഹു [ഉച്ചമാഹു (സീ. സ്യാ. പീ.)] സഹസ്സധാ.

൪൧.

സഹസ്സകണ്ഡോ സതഗേണ്ഡു [സതഭേദോ (സീ. പീ.), സതഭേണ്ഡു (സീ. നിസ്സയ)], ധജാസു ഹരിതാമയോ;

അനച്ചും തത്ഥ ഗന്ധബ്ബാ, ഛ സഹസ്സാനി സത്തധാ.

൪൨.

ഏവമേതം [ഏവമേവ (ക.)] തദാ ആസി, യഥാ ഭാസസി ഭദ്ദജി;

സക്കോ അഹം തദാ ആസിം, വേയ്യാവച്ചകരോ തവാതി.

മഹാപനാദജാതകം ചതുത്ഥം.

൨൬൫. ഖുരപ്പജാതകം (൩-൨-൫)

൪൩.

ദിസ്വാ ഖുരപ്പേ ധനുവേഗനുന്നേ, ഖഗ്ഗേ ഗഹീതേ തിഖിണേ തേലധോതേ;

തസ്മിം ഭയസ്മിം മരണേ വിയൂള്ഹേ, കസ്മാ നു തേ നാഹു ഛമ്ഭിതത്തം.

൪൪.

ദിസ്വാ ഖുരപ്പേ ധനുവേഗനുന്നേ, ഖഗ്ഗേ ഗഹീതേ തിഖിണേ തേലധോതേ;

തസ്മിം ഭയസ്മിം മരണേ വിയൂള്ഹേ, വേദം അലത്ഥം വിപുലം ഉളാരം.

൪൫.

സോ വേദജാതോ അജ്ഝഭവിം അമിത്തേ, പുബ്ബേവ മേ ജീവിതമാസി ചത്തം;

ന ഹി ജീവിതേ ആലയം കുബ്ബമാനോ, സൂരോ കയിരാ സൂരകിച്ചം കദാചീതി.

ഖുരപ്പജാതകം പഞ്ചമം.

൨൬൬. വാതഗ്ഗസിന്ധവജാതകം (൩-൨-൬)

൪൬.

യേനാസി കിസിയാ പണ്ഡു, യേന ഭത്തം ന രുച്ചതി;

അയം സോ ആഗതോ ഭത്താ [താതോ (സീ. സ്യാ. പീ.)], കസ്മാ ദാനി പലായസി.

൪൭.

സചേ [ന ഖോ (സ്യാ. ക.)] പനാദികേനേവ, സന്ഥവോ നാമ ജായതി;

യസോ ഹായതി ഇത്ഥീനം, തസ്മാ താത പലായഹം [പലായിഹം (സ്യാ.), പലായിതം (ക.)].

൪൮.

യസ്സസ്സിനം കുലേ ജാതം, ആഗതം യാ ന ഇച്ഛതി;

സോചതി ചിരരത്തായ, വാതഗ്ഗമിവ ഭദ്ദലീതി [കുന്ദലീതി (സീ. പീ.), ഗദ്രഭീതി (സ്യാ.)].

വാതഗ്ഗസിന്ധവജാതകം ഛട്ഠം.

൨൬൭. കക്കടകജാതകം (൩-൨-൭)

൪൯.

സിങ്ഗീമിഗോ ആയതചക്ഖുനേത്തോ, അട്ഠിത്തചോ വാരിസയോ അലോമോ;

തേനാഭിഭൂതോ കപണം രുദാമി, മാ ഹേവ മം പാണസമം ജഹേയ്യ [ജഹേയ്യാ (പീ.) ജഹാ’യ്യേ (?)].

൫൦.

അയ്യ ന തം ജഹിസ്സാമി, കുഞ്ജരം സട്ഠിഹായനം [കുഞ്ജര സട്ഠിഹായന (സീ. പീ.)];

പഥബ്യാ ചാതുരന്തായ, സുപ്പിയോ ഹോസി മേ തുവം.

൫൧.

യേ കുളീരാ സമുദ്ദസ്മിം, ഗങ്ഗായ യമുനായ [നമ്മദായ (സീ. പീ.)] ച;

തേസം ത്വം വാരിജോ സേട്ഠോ, മുഞ്ച രോദന്തിയാ പതിന്തി.

കക്കടക [കുളീര (ക.)] ജാതകം സത്തമം.

൨൬൮. ആരാമദൂസകജാതകം (൩-൨-൮)

൫൨.

യോ വേ സബ്ബസമേതാനം, അഹുവാ സേട്ഠസമ്മതോ;

തസ്സായം ഏദിസീ പഞ്ഞാ, കിമേവ ഇതരാ പജാ.

൫൩.

ഏവമേവ തുവം ബ്രഹ്മേ, അനഞ്ഞായ വിനിന്ദസി;

കഥം മൂലം അദിസ്വാന [കഥംഹി മൂലം അദിത്വാ (സ്യാ. പീ.)], രുക്ഖം ജഞ്ഞാ പതിട്ഠിതം.

൫൪.

നാഹം തുമ്ഹേ വിനിന്ദാമി, യേ ചഞ്ഞേ വാനരാ വനേ;

വിസ്സസേനോവ ഗാരയ്ഹോ, യസ്സത്ഥാ രുക്ഖരോപകാതി.

ആരാമദൂസകജാതകം അട്ഠമം.

൨൬൯. സുജാതജാതകം (൩-൨-൯)

൫൫.

ന ഹി വണ്ണേന സമ്പന്നാ, മഞ്ജുകാ പിയദസ്സനാ;

ഖരവാചാ പിയാ ഹോതി, അസ്മിം ലോകേ പരമ്ഹി ച.

൫൬.

നനു പസ്സസിമം കാളിം, ദുബ്ബണ്ണം തിലകാഹതം;

കോകിലം സണ്ഹവാചേന, ബഹൂനം പാണിനം പിയം.

൫൭.

തസ്മാ സഖിലവാചസ്സ, മന്തഭാണീ അനുദ്ധതോ;

അത്ഥം ധമ്മഞ്ച ദീപേതി, മധുരം തസ്സ ഭാസിതന്തി.

സുജാതജാതകം നവമം.

൨൭൦. ഉലൂകജാതകം (൩-൨-൧൦)

൫൮.

സബ്ബേഹി കിര ഞാതീഹി, കോസിയോ ഇസ്സരോ കതോ;

സചേ ഞാതീഹി അനുഞ്ഞാതോ [ഞാതീഹനുഞ്ഞാതോ (സീ. പീ.)], ഭണേയ്യാഹം ഏകവാചികം.

൫൯.

ഭണ സമ്മ അനുഞ്ഞാതോ, അത്ഥം ധമ്മഞ്ച കേവലം;

സന്തി ഹി ദഹരാ പക്ഖീ, പഞ്ഞവന്തോ ജുതിന്ധരാ.

൬൦.

ന മേ രുച്ചതി ഭദ്ദം വോ [ഭദന്തേ (ക.)], ഉലൂകസ്സാഭിസേചനം;

അക്കുദ്ധസ്സ മുഖം പസ്സ, കഥം കുദ്ധോ കരിസ്സതീതി.

ഉലൂകജാതകം ദസമം.

പദുമവഗ്ഗോ ദുതിയോ.

തസ്സുദ്ദാനം –

പദുമുത്തമ നാഗസിരിവ്ഹയനോ, സ-മഹണ്ണവ യൂപ ഖുരപ്പവരോ;

അഥ ഭദ്ദലീ കുഞ്ജര രുക്ഖ പുന, ഖരവാച ഉലൂകവരേന ദസാതി.

൩. ഉദപാനവഗ്ഗോ

൨൭൧. ഉദപാനദൂസകജാതകം (൩-൩-൧)

൬൧.

ആരഞ്ഞികസ്സ ഇസിനോ, ചിരരത്തം തപസ്സിനോ;

കിച്ഛാകതം ഉദപാനം, കഥം സമ്മ അവാഹസി [അവാഹയി (സീ. പീ.), അപാഹസി (സ്യാ.)].

൬൨.

ഏസ ധമ്മോ സിങ്ഗാലാനം, യം പിത്വാ ഓഹദാമസേ;

പിതുപിതാമഹം ധമ്മോ, ന തം [ന നം (സീ. പീ.)] ഉജ്ഝാതുമരഹസി.

൬൩.

യേസം വോ ഏദിസോ ധമ്മോ, അധമ്മോ പന കീദിസോ;

മാ വോ ധമ്മം അധമ്മം വാ, അദ്ദസാമ കുദാചനന്തി.

ഉദപാനദൂസകജാതകം പഠമം.

൨൭൨. ബ്യഗ്ഘജാതകം (൩-൩-൨)

൬൪.

യേന മിത്തേന സംസഗ്ഗാ, യോഗക്ഖേമോ വിഹിയ്യതി;

പുബ്ബേവജ്ഝാഭവം തസ്സ, രുക്ഖേ അക്ഖീവ പണ്ഡിതോ.

൬൫.

യേന മിത്തേന സംസഗ്ഗാ, യോഗക്ഖേമോ പവഡ്ഢതി;

കരേയ്യത്തസമം വുത്തിം, സബ്ബകിച്ചേസു പണ്ഡിതോ.

൬൬.

ഏഥ ബ്യഗ്ഘാ നിവത്തവ്ഹോ, പച്ചുപേഥ [പച്ചമേഥ (സീ. പീ.)] മഹാവനം;

മാ വനം ഛിന്ദി നിബ്യഗ്ഘം, ബ്യഗ്ഘാ മാഹേസു നിബ്ബനാതി.

ബ്യഗ്ഘജാതകം ദുതിയം.

൨൭൩. കച്ഛപജാതകം (൩-൩-൩)

൬൭.

കോ നു ഉദ്ധിതഭത്തോവ [ഉദ്ദിതഭത്തോവ (സീ.), വഡ്ഢിതഭത്തോവ (സ്യാ.)], പൂരഹത്ഥോവ ബ്രാഹ്മണോ;

കഹം നു ഭിക്ഖം അചരി, കം സദ്ധം ഉപസങ്കമി.

൬൮.

അഹം കപിസ്മി ദുമ്മേധോ, അനാമാസാനി ആമസിം;

ത്വം മം മോചയ ഭദ്ദന്തേ, മുത്തോ ഗച്ഛേയ്യ പബ്ബതം.

൬൯.

കച്ഛപാ കസ്സപാ ഹോന്തി, കോണ്ഡഞ്ഞാ ഹോന്തി മക്കടാ;

മുഞ്ച കസ്സപ കോണ്ഡഞ്ഞം, കതം മേഥുനകം തയാതി.

കച്ഛപജാതകം തതിയം.

൨൭൪. ലോലജാതകം (൩-൩-൪)

൭൦.

കായം ബലാകാ സിഖിനീ, ചോരീ ലങ്ഘിപിതാമഹാ;

ഓരം ബലാകേ ആഗച്ഛ, ചണ്ഡോ മേ വായസോ സഖാ.

൭൧.

നാഹം ബലാകാ സിഖിനീ, അഹം ലോലോസ്മി വായസോ;

അകത്വാ വചനം തുയ്ഹം, പസ്സ ലൂനോസ്മി ആഗതോ.

൭൨.

പുനപാപജ്ജസീ സമ്മ, സീലഞ്ഹി തവ താദിസം;

ന ഹി മാനുസകാ ഭോഗാ, സുഭുഞ്ജാ ഹോന്തി പക്ഖിനാതി.

ലോലജാതകം ചതുത്ഥം.

൨൭൫. രുചിരജാതകം (൩-൩-൫)

൭൩.

കായം ബലാകാ രുചിരാ, കാകനീളസ്മിമച്ഛതി;

ചണ്ഡോ കാകോ സഖാ മയ്ഹം, യസ്സ [തസ്സ (സീ. പീ.)] ചേതം കുലാവകം.

൭൪.

നനു മം സമ്മ ജാനാസി, ദിജ സാമാകഭോജന;

അകത്വാ വചനം തുയ്ഹം, പസ്സ ലൂനോസ്മി ആഗതോ.

൭൫.

പുനപാപജ്ജസീ സമ്മ, സീലഞ്ഹി തവ താദിസം;

ന ഹി മാനുസകാ ഭോഗാ, സുഭുഞ്ജാ ഹോന്തി പക്ഖിനാതി.

രുചിരജാതകം പഞ്ചമം.

൨൭൬. കുരുധമ്മജാതകം (൩-൩-൬)

൭൬.

തവ സദ്ധഞ്ച സീലഞ്ച, വിദിത്വാന ജനാധിപ;

വണ്ണം അഞ്ജനവണ്ണേന, കാലിങ്ഗസ്മിം നിമിമ്ഹസേ [വിനിമ്ഹസേ (സ്യാ.), വനിമ്ഹസേ (ക.)].

൭൭.

അന്നഭച്ചാ ചഭച്ചാ ച, യോധ ഉദ്ദിസ്സ ഗച്ഛതി;

സബ്ബേ തേ അപ്പടിക്ഖിപ്പാ, പുബ്ബാചരിയവചോ ഇദം.

൭൮.

ദദാമി വോ ബ്രാഹ്മണാ നാഗമേതം, രാജാരഹം രാജഭോഗ്ഗം യസസ്സിനം;

അലങ്കതം ഹേമജാലാഭിഛന്നം, സസാരഥിം ഗച്ഛഥ യേന കാമന്തി.

കുരുധമ്മജാതകം [കുരുധമ്മജാതകം (സീ. സ്യാ. പീ.)] ഛട്ഠം.

൨൭൭. രോമകജാതകം (൩-൩-൭)

൭൯.

വസ്സാനി പഞ്ഞാസ സമാധികാനി, വസിമ്ഹ സേലസ്സ ഗുഹായ രോമക;

അസങ്കമാനാ അഭിനിബ്ബുതത്താ [അഭിനിബ്ബുതചിത്താ (സ്യാ. ക.)], ഹത്ഥത്ത [ഹത്ഥത്ഥ (സ്യാ.)] മായന്തി മമണ്ഡജാ പുരേ.

൮൦.

തേ ദാനി വക്കങ്ഗ കിമത്ഥമുസ്സുകാ, ഭജന്തി അഞ്ഞം ഗിരികന്ദരം ദിജാ;

ന നൂന മഞ്ഞന്തി മമം യഥാ പുരേ, ചിരപ്പവുത്ഥാ അഥ വാ ന തേ ഇമേ.

൮൧.

ജാനാമ തം ന മയം സമ്പമൂള്ഹാ [ന മയ’മസ്മ മൂള്ഹാ (സീ. പീ.)], സോയേവ ത്വം തേ മയമസ്മ നാഞ്ഞേ;

ചിത്തഞ്ച തേ അസ്മിം ജനേ പദുട്ഠം, ആജീവികാ [ആജീവക (സീ. സ്യാ.), ആജീവിക (പീ.)] തേന തമുത്തസാമാതി.

രോമകജാതകം സത്തമം.

൨൭൮. മഹിംസരാജജാതകം (൩-൩-൮)

൮൨.

കിമത്ഥ [കമത്ഥ (സീ. പീ.)] മഭിസന്ധായ, ലഹുചിത്തസ്സ ദുബ്ഭിനോ [ദൂഭിനോ (സീ. പീ.)];

സബ്ബകാമദദസ്സേവ [ദുഹസ്സേവ (സീ. സ്യാ. പീ.), രഹസ്സേവ (ക.)], ഇമം ദുക്ഖം തിതിക്ഖസി.

൮൩.

സിങ്ഗേന നിഹനാഹേതം, പദസാ ച അധിട്ഠഹ;

ഭിയ്യോ [ഭീയോ (സീ.)] ബാലാ പകുജ്ഝേയ്യും, നോ ചസ്സ പടിസേധകോ.

൮൪.

മമേവായം മഞ്ഞമാനോ, അഞ്ഞേപേവം [അഞ്ഞമ്പേവം (സീ. സ്യാ. പീ.)] കരിസ്സതി;

തേ നം തത്ഥ വധിസ്സന്തി, സാ മേ മുത്തി ഭവിസ്സതീതി.

മഹിംസരാജജാതകം [മഹിസജാതകം (സീ. സ്യാ. പീ.)] അട്ഠമം.

൨൭൯. സതപത്തജാതകം (൩-൩-൯)

൮൫.

യഥാ മാണവകോ പന്ഥേ, സിങ്ഗാലിം വനഗോചരിം;

അത്ഥകാമം പവേദേന്തിം [പവദന്തിം (പീ.)], അനത്ഥകാമാതി മഞ്ഞതി;

അനത്ഥകാമം സതപത്തം, അത്ഥകാമോതി മഞ്ഞതി.

൮൬.

ഏവമേവ ഇധേകച്ചോ, പുഗ്ഗലോ ഹോതി താദിസോ;

ഹിതേഹി വചനം വുത്തോ, പടിഗണ്ഹാതി വാമതോ.

൮൭.

യേ ച ഖോ നം പസംസന്തി, ഭയാ ഉക്കംസയന്തി വാ [ച (സീ. പീ.)];

തഞ്ഹി സോ മഞ്ഞതേ മിത്തം, സതപത്തംവ മാണവോതി.

സതപത്തജാതകം നവമം.

൨൮൦. പുടദൂസകജാതകം (൩-൩-൧൦)

൮൮.

അദ്ധാ ഹി നൂന മിഗരാജാ, പുടകമ്മസ്സ കോവിദോ;

തഥാ ഹി പുടം ദൂസേതി, അഞ്ഞം നൂന കരിസ്സതി.

൮൯.

ന മേ മാതാ വാ പിതാ വാ, പുടകമ്മസ്സ കോവിദോ;

കതം കതം ഖോ ദൂസേമ, ഏവം ധമ്മമിദം കുലം.

൯൦.

യേസം വോ ഏദിസോ ധമ്മോ, അധമ്മോ പന കീദിസോ;

മാ വോ ധമ്മം അധമ്മം വാ, അദ്ദസാമ കുദാചനന്തി.

പുടദൂസകജാതകം ദസമം.

ഉദപാനവഗ്ഗോ [അരഞ്ഞവഗ്ഗോ (സീ. പീ. ക.)] തതിയോ.

തസ്സുദ്ദാനം –

ഉദപാനവരം വനബ്യഗ്ഘ കപി, സിഖിനീ ച ബലാക രുചിരവരോ;

സുജനാധിപരോമകദൂസ പുന, സതപത്തവരോ പുടകമ്മ ദസാതി.

൪. അബ്ഭന്തരവഗ്ഗോ

൨൮൧. അബ്ഭന്തരജാതകം (൩-൪-൧)

൯൧.

അബ്ഭന്തരോ നാമ ദുമോ, യസ്സ ദിബ്യമിദം ഫലം;

ഭുത്വാ ദോഹളിനീ നാരീ, ചക്കവത്തിം വിജായതി.

൯൨.

ത്വമ്പി [ത്വഞ്ച (സീ. പീ.), ത്വം ഹി (ക.)] ഭദ്ദേ മഹേസീസി, സാ ചാപി [ചാസി (സീ. പീ.)] പതിനോ പിയാ;

ആഹരിസ്സതി തേ രാജാ, ഇദം അബ്ഭന്തരം ഫലം.

൯൩.

ഭത്തുരത്ഥേ പരക്കന്തോ, യം ഠാനമധിഗച്ഛതി;

സൂരോ അത്തപരിച്ചാഗീ, ലഭമാനോ ഭവാമഹന്തി.

അബ്ഭന്തരജാതകം പഠമം.

൨൮൨. സേയ്യജാതകം (൩-൪-൨)

൯൪.

സേയ്യംസോ സേയ്യസോ ഹോതി, യോ സേയ്യമുപസേവതി;

ഏകേന സന്ധിം കത്വാന, സതം വജ്ഝേ [മച്ചേ (ക.), ബജ്ഝേ (ക. അട്ഠ.)] അമോചയിം.

൯൫.

[കസ്മാ…പേ… സഗ്ഗം ന ഗച്ഛേയ്യ (കത്ഥചി)] തസ്മാ സബ്ബേന ലോകേന, സന്ധിം കത്വാന ഏകതോ [ഏകകോ (സീ. സ്യാ. പീ.)];

പേച്ച സഗ്ഗം നിഗച്ഛേയ്യ [കസ്മാ…പേ… സഗ്ഗം ന ഗച്ഛേയ്യ (കത്ഥചി)], ഇദം സുണാഥ കാസിയാ [കാസയോ (സീ. പീ.)].

൯൬.

ഇദം വത്വാ മഹാരാജാ, കംസോ ബാരാണസിഗ്ഗഹോ;

ധനും കണ്ഡഞ്ച [തൂണിഞ്ച (സീ. പീ.)] നിക്ഖിപ്പ, സംയമം അജ്ഝുപാഗമീതി.

സേയ്യജാതകം ദുതിയം.

൨൮൩. വഡ്ഢകീസൂകരജാതകം (൩-൪-൩)

൯൭.

വരം വരം ത്വം നിഹനം പുരേ ചരി, അസ്മിം പദേസേ അഭിഭുയ്യ സൂകരേ;

സോ ദാനി ഏകോ ബ്യപഗമ്മ ഝായസി, ബലം നു തേ ബ്യഗ്ഘ ന ചജ്ജ വിജ്ജതി.

൯൮.

ഇമേ സുദം [ഇമസ്സു താ (സ്യാ. ക.)] യന്തി ദിസോദിസം പുരേ, ഭയട്ടിതാ ലേണഗവേസിനോ പുഥു;

തേ ദാനി സങ്ഗമ്മ വസന്തി ഏകതോ, യത്ഥട്ഠിതാ ദുപ്പസഹജ്ജമേ [ദുപ്പസഹജ്ജിമേ (സ്യാ.)] മയാ.

൯൯.

നമത്ഥു സങ്ഘാന സമാഗതാനം, ദിസ്വാ സയം സഖ്യ വദാമി അബ്ഭുതം;

ബ്യഗ്ഘം മിഗാ യത്ഥ ജിനിംസു ദാഠിനോ, സാമഗ്ഗിയാ ദാഠബലേസു മുച്ചരേതി.

വഡ്ഢകീസൂകരജാതകം തതിയം.

൨൮൪. സിരിജാതകം (൩-൪-൪)

൧൦൦.

യം ഉസ്സുകാ സങ്ഘരന്തി, അലക്ഖികാ ബഹും ധനം;

സിപ്പവന്തോ അസിപ്പാ ച, ലക്ഖിവാ താനി ഭുഞ്ജതി.

൧൦൧.

സബ്ബത്ഥ കതപുഞ്ഞസ്സ, അതിച്ചഞ്ഞേവ പാണിനോ;

ഉപ്പജ്ജന്തി ബഹൂ ഭോഗാ, അപ്പനായതനേസുപി.

൧൦൨.

കുക്കുടോ [കുക്കുട (സീ. പീ.), കുക്കുടാ (സീ. നിസ്സയ, സദ്ദനീതി)] മണയോ ദണ്ഡോ, ഥിയോ ച പുഞ്ഞലക്ഖണാ;

ഉപ്പജ്ജന്തി അപാപസ്സ, കതപുഞ്ഞസ്സ ജന്തുനോതി.

സിരിജാതകം ചതുത്ഥം.

൨൮൫. മണിസൂകരജാതകം (൩-൪-൫)

൧൦൩.

ദരിയാ സത്ത വസ്സാനി, തിംസമത്താ വസാമസേ;

ഹഞ്ഞാമ [ഹഞ്ഛേമ (സീ. പീ.), ഹഞ്ഛാമ (?)] മണിനോ ആഭം, ഇതി നോ മന്തനം അഹു.

൧൦൪.

യാവതാ മണിം ഘംസാമ [യാവ യാവ നിഘംസാമ (സീ. പീ.)], ഭിയ്യോ വോദായതേ മണി;

ഇദഞ്ച ദാനി പുച്ഛാമ, കിം കിച്ചം ഇധ മഞ്ഞസി.

൧൦൫.

അയം മണി വേളൂരിയോ, അകാചോ വിമലോ [വിപുലോ (ക.)] സുഭോ;

നാസ്സ സക്കാ സിരിം ഹന്തും, അപക്കമഥ സൂകരാതി.

മണിസൂകര [മണിഘംസ (ക.)] ജാതകം പഞ്ചമം.

൨൮൬. സാലൂകജാതകം (൩-൪-൬)

൧൦൬.

മാ സാലൂകസ്സ പിഹയി, ആതുരന്നാനി ഭുഞ്ജതി;

അപ്പോസ്സുക്കോ ഭുസം ഖാദ, ഏതം ദീഘായുലക്ഖണം.

൧൦൭.

ഇദാനി സോ ഇധാഗന്ത്വാ, അതിഥീ യുത്തസേവകോ;

അഥ ദക്ഖസി സാലൂകം, സയന്തം മുസലുത്തരം.

൧൦൮.

വികന്തം [വികത്തം (സീ.), വികന്തിയമാനം ഛിന്ദിയമാനംതി അത്ഥോ] സൂകരം ദിസ്വാ, സയന്തം മുസലുത്തരം;

ജരഗ്ഗവാ വിചിന്തേസും, വരമ്ഹാകം ഭുസാമിവാതി.

സാലൂകജാതകം ഛട്ഠം.

൨൮൭. ലാഭഗരഹജാതകം (൩-൪-൭)

൧൦൯.

നാനുമ്മത്തോ നാപിസുണോ, നാനടോ നാകുതൂഹലോ;

മൂള്ഹേസു ലഭതേ ലാഭം, ഏസാ തേ അനുസാസനീ.

൧൧൦.

ധിരത്ഥു തം യസലാഭം, ധനലാഭഞ്ച ബ്രാഹ്മണ;

യാ വുത്തി വിനിപാതേന, അധമ്മചരണേന [അധമ്മചരിയായ (സീ. സ്യാ.)] വാ.

൧൧൧.

അപി ചേ പത്തമാദായ, അനഗാരോ പരിബ്ബജേ;

ഏസാവ ജീവികാ സേയ്യോ [സേയ്യാ (സീ. സ്യാ. പീ.)], യാ ചാധമ്മേന ഏസനാതി.

ലാഭഗരഹജാതകം സത്തമം.

൨൮൮. മച്ഛുദ്ദാനജാതകം (൩-൪-൮)

൧൧൨.

അഗ്ഘന്തി മച്ഛാ അധികം സഹസ്സം, ന സോ അത്ഥി യോ ഇമം സദ്ദഹേയ്യ;

മയ്ഹഞ്ച അസ്സു ഇധ സത്ത മാസാ, അഹമ്പി തം മച്ഛുദ്ദാനം കിണേയ്യം.

൧൧൩.

മച്ഛാനം ഭോജനം ദത്വാ, മമ ദക്ഖിണമാദിസി;

തം ദക്ഖിണം സരന്തിയാ, കതം അപചിതിം തയാ.

൧൧൪.

പദുട്ഠചിത്തസ്സ ന ഫാതി ഹോതി, ന ചാപി തം [നം (സീ. സ്യാ.)] ദേവതാ പൂജയന്തി;

യോ ഭാതരം പേത്തികം സാപതേയ്യം, അവഞ്ചയീ ദുക്കടകമ്മകാരീതി.

മച്ഛുദ്ദാനജാതകം അട്ഠമം.

൨൮൯. നാനാഛന്ദജാതകം (൩-൪-൯)

൧൧൫.

നാനാഛന്ദാ മഹാരാജ, ഏകാഗാരേ വസാമസേ;

അഹം ഗാമവരം ഇച്ഛേ, ബ്രാഹ്മണീ ച ഗവം സതം.

൧൧൬.

പുത്തോ ച ആജഞ്ഞരഥം, കഞ്ഞാ ച മണികുണ്ഡലം;

യാ ചേസാ പുണ്ണികാ ജമ്മീ, ഉദുക്ഖലംഭികങ്ഖതി.

൧൧൭.

ബ്രാഹ്മണസ്സ ഗാമവരം, ബ്രാഹ്മണിയാ ഗവം സതം;

പുത്തസ്സ ആജഞ്ഞരഥം, കഞ്ഞായ മണികുണ്ഡലം;

യഞ്ചേതം പുണ്ണികം ജമ്മിം, പടിപാദേഥുദുക്ഖലന്തി.

നാനാഛന്ദജാതകം നവമം.

൨൯൦. സീലവീമംസകജാതകം (൩-൪-൧൦)

൧൧൮.

സീലം കിരേവ കല്യാണം, സീലം ലോകേ അനുത്തരം;

പസ്സ ഘോരവിസോ നാഗോ, സീലവാതി ന ഹഞ്ഞതി.

൧൧൯.

സോഹം സീലം സമാദിസ്സം, ലോകേ അനുമതം സിവം;

അരിയവുത്തിസമാചാരോ, യേന വുച്ചതി സീലവാ.

൧൨൦.

ഞാതീനഞ്ച പിയോ ഹോതി, മിത്തേസു ച വിരോചതി;

കായസ്സ ഭേദാ സുഗതിം, ഉപപജ്ജതി സീലവാതി.

സീലവീമംസകജാതകം ദസമം.

അബ്ഭന്തരവഗ്ഗോ ചതുത്ഥോ.

തസ്സുദ്ദാനം –

ദുമ കംസവരുത്തമബ്യഗ്ഘമിഗാ, മണയോ മണി സാലുകമവ്ഹയനോ;

അനുസാസനിയോപി ച മച്ഛവരോ, മണികുണ്ഡലകേന കിരേന ദസാതി.

൫. കുമ്ഭവഗ്ഗോ

൨൯൧. സുരാഘടജാതകം (൨-൫-൧)

൧൨൧.

സബ്ബകാമദദം കുമ്ഭം, കുടം ലദ്ധാന ധുത്തകോ;

യാവ നം അനുപാലേതി, താവ സോ സുഖമേധതി.

൧൨൨.

യദാ മത്തോ ച ദിത്തോ ച, പമാദാ കുമ്ഭമബ്ഭിദാ;

തദാ നഗ്ഗോ ച പോത്ഥോ ച, പച്ഛാ ബാലോ വിഹഞ്ഞതി.

൧൨൩.

ഏവമേവ യോ ധനം ലദ്ധാ, പമത്തോ [അമത്താ (സീ.), അമത്തോ (പീ.)] പരിഭുഞ്ജതി;

പച്ഛാ തപ്പതി ദുമ്മേധോ, കുടം ഭിത്വാവ [കുടം ഭിന്നോവ (സീ. പീ.), കുടഭിന്നോവ (?)] ധുത്തകോതി.

സുരാഘട [ഭദ്രഘട (സീ. പീ.), ഭദ്രഘടഭേദക (സ്യാ.)] ജാതകം പഠമം.

൨൯൨. സുപത്തജാതകം (൩-൫-൨)

൧൨൪.

ബാരാണസ്യം [ബാരാണസ്സം (സീ. പീ.)] മഹാരാജ, കാകരാജാ നിവാസകോ [നിവാസികോ (സീ. പീ.)];

അസീതിയാ സഹസ്സേഹി, സുപത്തോ പരിവാരിതോ.

൧൨൫.

തസ്സ ദോഹളിനീ ഭരിയാ, സുഫസ്സാ ഭക്ഖിതുമിച്ഛതി [മച്ഛമിച്ഛതി (സീ. പീ.)];

രഞ്ഞോ മഹാനസേ പക്കം, പച്ചഗ്ഘം രാജഭോജനം.

൧൨൬.

തേസാഹം പഹിതോ ദൂതോ, രഞ്ഞോ ചമ്ഹി ഇധാഗതോ;

ഭത്തു അപചിതിം കുമ്മി, നാസായമകരം [മകരിം (സീ. നിസ്സയ)] വണന്തി.

സുപത്തജാതകം ദുതിയം.

൨൯൩. കായനിബ്ബിന്ദജാതകം (൩-൫-൩)

൧൨൭.

ഫുട്ഠസ്സ മേ അഞ്ഞതരേന ബ്യാധിനാ, രോഗേന ബാള്ഹം ദുഖിതസ്സ രുപ്പതോ;

പരിസുസ്സതി ഖിപ്പമിദം കളേവരം, പുപ്ഫം യഥാ പംസുനി ആതപേ കതം.

൧൨൮.

അജഞ്ഞം ജഞ്ഞസങ്ഖാതം, അസുചിം സുചിസമ്മതം;

നാനാകുണപപരിപൂരം, ജഞ്ഞരൂപം അപസ്സതോ.

൧൨൯.

ധിരത്ഥുമം ആതുരം പൂതികായം, ജേഗുച്ഛിയം അസ്സുചിം ബ്യാധിധമ്മം;

യത്ഥപ്പമത്താ അധിമുച്ഛിതാ പജാ, ഹാപേന്തി മഗ്ഗം സുഗതൂപപത്തിയാതി.

കായനിബ്ബിന്ദ [കായവിച്ഛന്ദ (സീ.), കായവിച്ഛിന്ദ (പീ.)] ജാതകം തതിയം.

൨൯൪. ജമ്ബുഖാദകജാതകം (൩-൫-൪)

൧൩൦.

കോയം ബിന്ദുസ്സരോ വഗ്ഗു, സരവന്താന [പവദന്താന (സീ. പീ.)] മുത്തമോ;

അച്ചുതോ ജമ്ബുസാഖായ, മോരച്ഛാപോവ കൂജതി.

൧൩൧.

കുലപുത്തോവ ജാനാതി [കുലപുത്തോ പജാനാതി (സ്യാ. ക.)], കുലപുത്തം [കുലപുത്തേ (സീ. പീ.)] പസംസിതും;

ബ്യഗ്ഘച്ഛാപസരീവണ്ണ, ഭുഞ്ജ സമ്മ ദദാമി തേ.

൧൩൨.

ചിരസ്സം വത പസ്സാമി, മുസാവാദീ സമാഗതേ;

വന്താദം കുണപാദഞ്ച, അഞ്ഞമഞ്ഞം പസംസകേതി.

ജമ്ബുഖാദകജാതകം ചതുത്ഥം.

൨൯൫. അന്തജാതകം (൩-൫-൫)

൧൩൩.

ഉസഭസ്സേവ തേ ഖന്ധോ, സീഹസ്സേവ വിജമ്ഭിതം;

മിഗരാജ നമോ ത്യത്ഥു, അപി കിഞ്ചി ലഭാമസേ.

൧൩൪.

കുലപുത്തോവ ജാനാതി, കുലപുത്തം പസംസിതും;

മയൂരഗീവസങ്കാസ, ഇതോ പരിയാഹി വായസ.

൧൩൫.

മിഗാനം സിങ്ഗാലോ [കോത്ഥുകോ (സീ. പീ.), കോട്ഠുകോ (സ്യാ.)] അന്തോ, പക്ഖീനം പന വായസോ;

ഏരണ്ഡോ അന്തോ രുക്ഖാനം, തയോ അന്താ സമാഗതാതി.

അന്തജാതകം പഞ്ചമം.

൨൯൬. സമുദ്ദജാതകം (൩-൫-൬)

൧൩൬.

കോ നായം [കോ ന്വായം (സ്യാ.)] ലോണതോയസ്മിം, സമന്താ പരിധാവതി;

മച്ഛേ മകരേ ച വാരേതി, ഊമീസു ച വിഹഞ്ഞതി.

൧൩൭.

അനന്തപായീ സകുണോ, അതിത്തോതി ദിസാസുതോ;

സമുദ്ദം പാതുമിച്ഛാമി, സാഗരം സരിതം പതിം.

൧൩൮.

സോ അയം ഹായതി ചേവ, പൂരതേ ച മഹോദധി;

നാസ്സ നായതി പീതന്തോ, അപേയ്യോ കിര സാഗരോതി.

സമുദ്ദജാതകം ഛട്ഠം.

൨൯൭. കാമവിലാപജാതകം (൩-൫-൭)

൧൩൯.

ഉച്ചേ സകുണ ഡേമാന, പത്തയാന വിഹങ്ഗമ;

വജ്ജാസി ഖോ ത്വം വാമൂരും, ചിരം ഖോ സാ കരിസ്സതി [സരിസ്സതി (ക.)].

൧൪൦.

ഇദം ഖോ സാ ന ജാനാതി, അസിം സത്തിഞ്ച ഓഡ്ഡിതം;

സാ ചണ്ഡീ കാഹതി കോധം, തം മേ തപതി നോ ഇദം [നോ ഇധ (സീ. സ്യാ. പീ.)].

൧൪൧.

ഏസ ഉപ്പലസന്നാഹോ, നിക്ഖഞ്ചുസ്സീസകോഹിതം [നിക്ഖമുസ്സീസകേ കതം (സീ. പീ.), നിക്ഖഞ്ചുസ്സീസകേ കതം (സ്യാ.)];

കാസികഞ്ച മുദും വത്ഥം, തപ്പേതു ധനികാ പിയാതി [ധനകാമിയാതി (സ്യാ. പീ.), ധനകാമികാതി (സീ.)].

കാമവിലാപജാതകം സത്തമം.

൨൯൮. ഉദുമ്ബരജാതകം (൩-൫-൮)

൧൪൨.

ഉദുമ്ബരാ ചിമേ പക്കാ, നിഗ്രോധാ ച കപിത്ഥനാ;

ഏഹി നിക്ഖമ ഭുഞ്ജസ്സു, കിം ജിഘച്ഛായ മിയ്യസി.

൧൪൩.

ഏവം സോ സുഹിതോ ഹോതി, യോ വുഡ്ഢമപചായതി;

യഥാഹമജ്ജ സുഹിതോ, ദുമപക്കാനി മാസിതോ.

൧൪൪.

യം വനേജോ വനേജസ്സ, വഞ്ചേയ്യ കപിനോ കപി;

ദഹരോ കപി [ദഹരോപി തം ന (സീ. പീ.), ദഹരോപി ന (സ്യാ.)] സദ്ധേയ്യ, ന ഹി ജിണ്ണോ ജരാകപീതി.

ഉദുമ്ബരജാതകം അട്ഠമം.

൨൯൯. കോമാരപുത്തജാതകം (൩-൫-൯)

൧൪൫.

പുരേ തുവം സീലവതം സകാസേ, ഓക്കന്തികം [ഓക്കന്ദികം (സീ. സ്യാ. പീ.)] കീളസി അസ്സമമ്ഹി;

കരോഹരേ [കരോഹി രേ (ക.)] മക്കടിയാനി മക്കട, ന തം മയം സീലവതം രമാമ.

൧൪൬.

സുതാ ഹി മയ്ഹം പരമാ വിസുദ്ധി, കോമാരപുത്തസ്സ ബഹുസ്സുതസ്സ;

മാ ദാനി മം മഞ്ഞി തുവം യഥാ പുരേ, ഝാനാനുയുത്തോ വിഹരാമി [ഝാനാനുയുത്താ വിഹരാമ (സീ. പീ.)] ആവുസോ.

൧൪൭.

സചേപി സേലസ്മി വപേയ്യ ബീജം, ദേവോ ച വസ്സേ ന ഹി തം വിരൂള്ഹേ [നേവ ഹി തം രുഹേയ്യ (സീ. പീ.), ന ഹി തം വിരൂഹേ (?)];

സുതാ ഹി തേ സാ പരമാ വിസുദ്ധി, ആരാ തുവം മക്കട ഝാനഭൂമിയാതി.

കോമാരപുത്തജാതകം നവമം.

൩൦൦. വകജാതകം (൩-൫-൧൦)

൧൪൮.

പരപാണരോധാ [പരപാണഘാതേ (സ്യാ.), പരപാണരോചം (ക.)] ജീവന്തോ, മംസലോഹിതഭോജനോ;

വകോ വതം സമാദായ, ഉപപജ്ജി ഉപോസഥം.

൧൪൯.

തസ്സ സക്കോ വതഞ്ഞായ, അജരൂപേനുപാഗമി;

വീതതപോ അജ്ഝപ്പത്തോ, ഭഞ്ജി ലോഹിതപോ തപം.

൧൫൦.

ഏവമേവ ഇധേകച്ചേ, സമാദാനമ്ഹി ദുബ്ബലാ;

ലഹും കരോന്തി അത്താനം, വകോവ അജകാരണാതി.

വകജാതകം ദസമം.

കുമ്ഭവഗ്ഗോ പഞ്ചമോ.

തസ്സുദ്ദാനം –

വരകുമ്ഭ സുപത്തസിരിവ്ഹയനോ, സുചിസമ്മത ബിന്ദുസരോ ചുസഭോ;

സരിതംപതി ചണ്ഡി ജരാകപിനാ, അഥ മക്കടിയാ വകകേന ദസാതി.

അഥ വഗ്ഗുദ്ദാനം –

സങ്കപ്പോ പദുമോ ചേവ, ഉദപാനേന തതിയം;

അബ്ഭന്തരം ഘടഭേദം, തികനിപാതമ്ഹിലങ്കതന്തി.

തികനിപാതം നിട്ഠിതം.

൪. ചതുക്കനിപാതോ

൧. കാലിങ്ഗവഗ്ഗോ

൩൦൧. ചൂളകാലിങ്ഗജാതകം (൪-൧-൧)

.

വിവരഥിമാസം [വിവരഥ ഇമാസം (സീ. സ്യാ. പീ.)] ദ്വാരം, നഗരം പവിസന്തു [പവിസിതും മയാ; (ക.)] അരുണരാജസ്സ;

സീഹേന സുസിട്ഠേന, സുരക്ഖിതം [സുസത്ഥേന, സുരക്ഖിതം (സീ. പീ.), സുസിട്ഠേന (ക.)] നന്ദിസേനേന.

.

ജയോ കലിങ്ഗാനമസയ്ഹസാഹിനം, പരാജയോ അനയോ [അജയോ (സ്യാ.), അന്വിതോ (ക.)] അസ്സകാനം;

ഇച്ചേവ തേ ഭാസിതം ബ്രഹ്മചാരി, ന ഉജ്ജുഭൂതാ വിതഥം ഭണന്തി.

.

ദേവാ മുസാവാദമുപാതിവത്താ, സച്ചം ധനം പരമം തേസു [തഥം പേമകരം നു (ക.), തഥം പരമം കരം നു (സ്യാ.)] സക്ക;

തം തേ മുസാ ഭാസിതം ദേവരാജ, കിം വാ പടിച്ച മഘവാ മഹിന്ദ.

.

നനു തേ സുതം ബ്രാഹ്മണ ഭഞ്ഞമാനേ, ദേവാ ന ഇസ്സന്തി പുരിസപരക്കമസ്സ;

ദമോ സമാധി മനസോ അഭേജ്ജോ [അദേജ്ജോ (സീ. പീ.), അഭിജ്ജോ (ക.)], അബ്യഗ്ഗതാ നിക്കമനഞ്ച [നിക്ഖമനഞ്ച (സീ.)] കാലേ;

ദള്ഹഞ്ച വിരിയം പുരിസപരക്കമോ ച, തേനേവ ആസി വിജയോ അസ്സകാനന്തി.

ചൂളകാലിങ്ഗജാതകം പഠമം.

൩൦൨. മഹാഅസ്സാരോഹജാതകം (൪-൧-൨)

.

അദേയ്യേസു ദദം ദാനം, ദേയ്യേസു നപ്പവേച്ഛതി;

ആപാസു ബ്യസനം പത്തോ, സഹായം നാധിഗച്ഛതി.

.

നാദേയ്യേസു ദദം ദാനം, ദേയ്യേസു യോ പവേച്ഛതി;

ആപാസു ബ്യസനം പത്തോ, സഹായമധിഗച്ഛതി.

.

സഞ്ഞോഗസമ്ഭോഗവിസേസദസ്സനം, അനരിയധമ്മേസു സഠേസു നസ്സതി;

കതഞ്ച അരിയേസു ച അജ്ജവേസു, മഹപ്ഫലം ഹോതി അണുമ്പി താദിസു.

.

യോ പുബ്ബേ കതകല്യാണോ, അകാ ലോകേ സുദുക്കരം;

പച്ഛാ കയിരാ ന വാ കയിരാ, അച്ചന്തം പൂജനാരഹോതി.

മഹാഅസ്സാരോഹജാതകം ദുതിയം.

൩൦൩. ഏകരാജജാതകം (൪-൧-൩)

.

അനുത്തരേ കാമഗുണേ സമിദ്ധേ, ഭുത്വാന പുബ്ബേ വസീ ഏകരാജ;

സോ ദാനി ദുഗ്ഗേ നരകമ്ഹി ഖിത്തോ, നപ്പജ്ജഹേ വണ്ണബലം പുരാണം.

൧൦.

പുബ്ബേവ ഖന്തീ ച തപോ ച മയ്ഹം, സമ്പത്ഥിതാ ദുബ്ഭിസേന [ദബ്ബസേനാ (സീ. പീ.)] അഹോസി;

തം ദാനി ലദ്ധാന കഥം നു രാജ, ജഹേ അഹം വണ്ണബലം പുരാണം.

൧൧.

സബ്ബാ കിരേവം പരിനിട്ഠിതാനി, യസസ്സിനം പഞ്ഞവന്തം വിസയ്ഹ;

യസോ ച ലദ്ധാ പുരിമം ഉളാരം, നപ്പജ്ജഹേ വണ്ണബലം പുരാണം.

൧൨.

പനുജ്ജ ദുക്ഖേന സുഖം ജനിന്ദ, സുഖേന വാ ദുക്ഖമസയ്ഹസാഹി;

ഉഭയത്ഥ സന്തോ അഭിനിബ്ബുതത്താ, സുഖേ ച ദുക്ഖേ ച ഭവന്തി തുല്യാതി.

ഏകരാജജാതകം തതിയം.

൩൦൪. ദദ്ദരജാതകം (൪-൧-൪)

൧൩.

ഇമാനി മം ദദ്ദര താപയന്തി, വാചാദുരുത്താനി മനുസ്സലോകേ;

മണ്ഡൂകഭക്ഖാ ഉദകന്തസേവീ, ആസീവിസം മം അവിസാ സപന്തി.

൧൪.

സകാ രട്ഠാ പബ്ബാജിതോ, അഞ്ഞം ജനപദം ഗതോ;

മഹന്തം കോട്ഠം കയിരാഥ, ദുരുത്താനം [ദുരുത്താനി (ക.)] നിധേതവേ.

൧൫.

യത്ഥ പോസം ന ജാനന്തി, ജാതിയാ വിനയേന വാ;

ന തത്ഥ മാനം കയിരാഥ, വസമഞ്ഞാതകേ ജനേ.

൧൬.

വിദേസവാസം വസതോ, ജാതവേദസമേനപി [ജാതവേദഭയേനപി (ക.)];

ഖമിതബ്ബം സപഞ്ഞേന, അപി ദാസസ്സ തജ്ജിതന്തി.

ദദ്ദരജാതകം ചതുത്ഥം.

൩൦൫. സീലവീമംസനജാതകം (൪-൧-൫)

൧൭.

നത്ഥി ലോകേ രഹോ നാമ, പാപകമ്മം പകുബ്ബതോ;

പസ്സന്തി വനഭൂതാനി, തം ബാലോ മഞ്ഞതീ രഹോ.

൧൮.

അഹം രഹോ ന പസ്സാമി, സുഞ്ഞം വാപി ന വിജ്ജതി;

യത്ഥ അഞ്ഞം [സുഞ്ഞം (സ്യാ. ക.)] ന പസ്സാമി, അസുഞ്ഞം ഹോതി തം മയാ.

൧൯.

ദുജ്ജച്ചോ ച സുജച്ചോ [അജച്ചോ (പീ.)] ച, നന്ദോ ച സുഖവഡ്ഢിതോ [സുഖവച്ഛകോ (സീ.), സുഖവച്ഛനോ (സ്യാ. പീ.)];

വേജ്ജോ ച അദ്ധുവസീലോ [അഥ സീലോ (ക.)] ച, തേ ധമ്മം ജഹു മത്ഥികാ.

൨൦.

ബ്രാഹ്മണോ ച കഥം ജഹേ, സബ്ബധമ്മാന പാരഗൂ;

യോ ധമ്മമനുപാലേതി, ധിതിമാ സച്ചനിക്കമോതി.

സീലവീമംസനജാതകം പഞ്ചമം.

൩൦൬. സുജാതജാതകം (൪-൧-൬)

൨൧.

കിമണ്ഡകാ ഇമേ ദേവ, നിക്ഖിത്താ കംസമല്ലകേ;

ഉപലോഹിതകാ വഗ്ഗൂ, തം [തേ (പീ.)] മേ അക്ഖാഹി പുച്ഛിതോ.

൨൨.

യാനി പുരേ തുവം ദേവി, ഭണ്ഡു നന്തകവാസിനീ;

ഉച്ഛങ്ഗഹത്ഥാ പചിനാസി, തസ്സാ തേ കോലിയം ഫലം.

൨൩.

ഉഡ്ഡയ്ഹതേ ന രമതി, ഭോഗാ വിപ്പജഹന്തി തം [വിപ്പജഹന്തി’മം (?)];

തത്ഥേവിമം പടിനേഥ, യത്ഥ കോലം പചിസ്സതി.

൨൪.

ഹോന്തി ഹേതേ മഹാരാജ, ഇദ്ധിപ്പത്തായ [ഇദ്ധിമത്തായ (ക.)] നാരിയാ;

ഖമ ദേവ സുജാതായ, മാസ്സാ [മാസു (ക.)] കുജ്ഝ രഥേസഭാതി.

സുജാതജാതകം ഛട്ഠം.

൩൦൭. പലാസജാതകം (൪-൧-൭)

൨൫.

അചേതനം ബ്രാഹ്മണ അസ്സുണന്തം, ജാനോ അജാനന്തമിമം പലാസം;

ആരദ്ധവിരിയോ ധുവം അപ്പമത്തോ, സുഖസേയ്യം പുച്ഛസി കിസ്സ ഹേതു.

൨൬.

ദൂരേ സുതോ ചേവ ബ്രഹാ ച രുക്ഖോ, ദേസേ ഠിതോ ഭൂതനിവാസരൂപോ;

തസ്മാ നമസ്സാമി ഇമം പലാസം, യേ ചേത്ഥ ഭൂതാ തേ [തേ ച (സീ. പീ.)] ധനസ്സ ഹേതു.

൨൭.

സോ തേ കരിസ്സാമി യഥാനുഭാവം, കതഞ്ഞുതം ബ്രാഹ്മണ പേക്ഖമാനോ;

കഥഞ്ഹി ആഗമ്മ സതം സകാസേ, മോഘാനി തേ അസ്സു പരിഫന്ദിതാനി.

൨൮.

യോ തിന്ദുകരുക്ഖസ്സ പരോ [പുരോ (ക.)] പിലക്ഖോ [പിലക്ഖു (സീ. പീ.), മിലക്ഖു (ക.)], പരിവാരിതോ പുബ്ബയഞ്ഞോ ഉളാരോ;

തസ്സേസ മൂലസ്മിം നിധി നിഖാതോ, അദായാദോ ഗച്ഛ തം ഉദ്ധരാഹീതി.

പലാസജാതകം സത്തമം.

൩൦൮. സകുണജാതകം (൪-൧-൮)

൨൯.

അകരമ്ഹസ തേ കിച്ചം, യം ബലം അഹുവമ്ഹസേ;

മിഗരാജ നമോ ത്യത്ഥു, അപി കിഞ്ചി ലഭാമസേ.

൩൦.

മമ ലോഹിതഭക്ഖസ്സ, നിച്ചം ലുദ്ദാനി കുബ്ബതോ;

ദന്തന്തരഗതോ സന്തോ, തം ബഹും യമ്പി ജീവസി.

൩൧.

അകതഞ്ഞുമകത്താരം, കതസ്സ അപ്പടികാരകം;

യസ്മിം കതഞ്ഞുതാ നത്ഥി, നിരത്ഥാ തസ്സ സേവനാ.

൩൨.

യസ്സ സമ്മുഖചിണ്ണേന, മിത്തധമ്മോ ന ലബ്ഭതി;

അനുസൂയ [അനുസുയ്യ (സീ. പീ.)] മനക്കോസം, സണികം തമ്ഹാ അപക്കമേതി.

സകുണജാതകം അട്ഠമം.

൩൦൯. ഛവകജാതകം (൪-൧-൯)

൩൩.

സബ്ബമിദം ചരിമം കതം [ചരിമവതം (സീ. പീ.)], ഉഭോ ധമ്മം ന പസ്സരേ;

ഉഭോ പകതിയാ ചുതാ, യോ ചായം മന്തേജ്ഝാപേതി [മന്തജ്ഝായതി (സീ.), സജ്ഝാപയതി (പീ.)];

യോ ച മന്തം അധീയതി.

൩൪.

സാലീനം ഓദനം ഭുഞ്ജേ, സുചിം മംസൂപസേചനം;

തസ്മാ ഏതം ന സേവാമി, ധമ്മം ഇസീഹി സേവിതം.

൩൫.

പരിബ്ബജ മഹാ ലോകോ [മഹാബ്രഹ്മേ (ക.)], പചന്തഞ്ഞേപി പാണിനോ;

മാ തം അധമ്മോ ആചരിതോ, അസ്മാ കുമ്ഭമിവാഭിദാ.

൩൬.

ധിരത്ഥു തം യസലാഭം, ധനലാഭഞ്ച ബ്രാഹ്മണ;

യാ വുത്തി വിനിപാതേന, അധമ്മചരണേന വാതി.

ഛവകജാതകം നവമം.

൩൧൦. സേയ്യജാതകം (൪-൧-൧൦)

൩൭.

സസമുദ്ദപരിയായം, മഹിം സാഗരകുണ്ഡലം;

ന ഇച്ഛേ സഹ നിന്ദായ, ഏവം സേയ്യ [സയ്ഹ (സീ. സ്യാ. പീ.)] വിജാനഹി.

൩൮.

ധിരത്ഥു തം യസലാഭം, ധനലാഭഞ്ച ബ്രാഹ്മണ;

യാ വുത്തി വിനിപാതേന, അധമ്മചരണേന വാ.

൩൯.

അപി ചേ പത്തമാദായ, അനഗാരോ പരിബ്ബജേ;

സായേവ ജീവികാ സേയ്യോ, യാ ചാധമ്മേന ഏസനാ.

൪൦.

അപി ചേ പത്തമാദായ, അനഗാരോ പരിബ്ബജേ;

അഞ്ഞം അഹിംസയം ലോകേ, അപി രജ്ജേന തം വരന്തി.

സേയ്യജാതകം [സയ്ഹജാതകം (സീ. സ്യാ. പീ.)] ദസമം.

കാലിങ്ഗവഗ്ഗോ [വിവരവഗ്ഗോ (സീ. പീ.)] പഠമോ.

തസ്സുദ്ദാനം –

വിവരഞ്ച അദേയ്യ സമിദ്ധവരം, അഥ ദദ്ദര പാപമഹാതിരഹോ;

അഥ കോലി പലാസവരഞ്ച കര, ചരിമം സസമുദ്ദവരേന ദസാതി.

൨. പുചിമന്ദവഗ്ഗോ

൩൧൧. പുചിമന്ദജാതകം (൪-൨-൧)

൪൧.

ഉട്ഠേഹി ചോര കിം സേസി, കോ അത്ഥോ സുപനേന [സുപിതേന (സീ.), സുപിനേന (പീ. ക.)] തേ;

മാ തം ഗഹേസും [ഗണ്ഹേയ്യും (ക.)] രാജാനോ, ഗാമേ കിബ്ബിസകാരകം.

൪൨.

യം നു [നൂന (സ്യാ.)] ചോരം ഗഹേസ്സന്തി, ഗാമേ കിബ്ബിസകാരകം;

കിം തത്ഥ പുചിമന്ദസ്സ, വനേ ജാതസ്സ തിട്ഠതോ.

൪൩.

ന ത്വം അസ്സത്ഥ ജാനാസി, മമ ചോരസ്സ ചന്തരം;

ചോരം ഗഹേത്വാ രാജാനോ, ഗാമേ കിബ്ബിസകാരകം;

അപ്പേന്തി [അച്ചേന്തി (സ്യാ.)] നിമ്ബസൂലസ്മിം, തസ്മിം മേ സങ്കതേ മനോ.

൪൪.

സങ്കേയ്യ സങ്കിതബ്ബാനി, രക്ഖേയ്യാനാഗതം ഭയം;

അനാഗതഭയാ ധീരോ, ഉഭോ ലോകേ അവേക്ഖതീതി.

പുചിമന്ദജാതകം പഠമം.

൩൧൨. കസ്സപമന്ദിയജാതകം (൪-൨-൨)

൪൫.

അപി കസ്സപ മന്ദിയാ, യുവാ സപതി ഹന്തി [സമ്പടിഹന്തി (ക.)] വാ;

സബ്ബം തം ഖമതേ ധീരോ, പണ്ഡിതോ തം തിതിക്ഖതി.

൪൬.

സചേപി സന്തോ വിവദന്തി, ഖിപ്പം സന്ധീയരേ പുന;

ബാലാ പത്താവ ഭിജ്ജന്തി, ന തേ സമഥമജ്ഝഗൂ.

൪൭.

ഏതേ ഭിയ്യോ സമായന്തി, സന്ധി തേസം ന ജീരതി;

യോ ചാധിപന്നം ജാനാതി, യോ ച ജാനാതി ദേസനം.

൪൮.

ഏസോ ഹി ഉത്തരിതരോ, ഭാരവഹോ ധുരദ്ധരോ;

യോ പരേസാധിപന്നാനം, സയം സന്ധാതുമരഹതീതി.

കസ്സപമന്ദിയജാതകം ദുതിയം.

൩൧൩. ഖന്തീവാദീജാതകം (൪-൨-൩)

൪൯.

യോ തേ ഹത്ഥേ ച പാദേ ച, കണ്ണനാസഞ്ച ഛേദയി;

തസ്സ കുജ്ഝ മഹാവീര, മാ രട്ഠം വിനസാ [വിനസ്സ (ക. സീ. സ്യാ. ക.)] ഇദം.

൫൦.

യോ മേ ഹത്ഥേ ച പാദേ ച, കണ്ണനാസഞ്ച ഛേദയി;

ചിരം ജീവതു സോ രാജാ, ന ഹി കുജ്ഝന്തി മാദിസാ.

൫൧.

അഹൂ അതീതമദ്ധാനം [അഹു അതീതമദ്ധാനേ (സ്യാ. പീ. ക.)], സമണോ ഖന്തിദീപനോ;

തം ഖന്തിയായേവ ഠിതം, കാസിരാജാ അഛേദയി.

൫൨.

തസ്സ കമ്മ [കമ്മസ്സ (സീ. പീ.)] ഫരുസസ്സ, വിപാകോ കടുകോ അഹു;

യം കാസിരാജാ വേദേസി, നിരയമ്ഹി സമപ്പിതോതി.

ഖന്തീവാദീജാതകം തതിയം.

൩൧൪. ലോഹകുമ്ഭിജാതകം (൪-൨-൪)

൫൩.

ദുജ്ജീവിതമജീവിമ്ഹ, യേ സന്തേ [യേസം നോ (സ്യാ. ക.)] ന ദദമ്ഹസേ;

വിജ്ജമാനേസു ഭോഗേസു, ദീപം നാകമ്ഹ അത്തനോ.

൫൪.

സട്ഠി [സട്ഠിം (സ്യാ.)] വസ്സസഹസ്സാനി, പരിപുണ്ണാനി സബ്ബസോ;

നിരയേ പച്ചമാനാനം, കദാ അന്തോ ഭവിസ്സതി.

൫൫.

നത്ഥി അന്തോ കുതോ അന്തോ, ന അന്തോ പടിദിസ്സതി;

തദാ ഹി പകതം പാപം, മമ തുയ്ഹഞ്ച മാരിസാ [മാരിസ (സീ. സ്യാ. പീ.)].

൫൬.

സോഹം നൂന ഇതോ ഗന്ത്വാ, യോനിം ലദ്ധാന മാനുസിം;

വദഞ്ഞൂ സീലസമ്പന്നോ, കാഹാമി കുസലം ബഹുന്തി.

ലോഹകുമ്ഭിജാതകം ചതുത്ഥം.

൩൧൫. സബ്ബമംസലാഭജാതകം (൪-൨-൫)

൫൭.

ഫരുസാ വത തേ വാചാ, മംസം [സമ്മ (പീ. ക.)] യാചനകോ അസി [ചസി (പീ.)];

കിലോമസദിസീ [കിലോമസ്സ സദിസാ (പീ.)] വാചാ, കിലോമം സമ്മ ദമ്മി തേ.

൫൮.

അങ്ഗമേതം മനുസ്സാനം, ഭാതാ ലോകേ പവുച്ചതി;

അങ്ഗസ്സ സദിസീ വാചാ [അങ്ഗസ്സദിസീ തേ വാചാ (ക.)], അങ്ഗം സമ്മ ദദാമി തേ.

൫൯.

താതാതി പുത്തോ വദമാനോ, കമ്പേതി [സമ്മേതി (ക.)] ഹദയം പിതു;

ഹദയസ്സ സദിസീ [ഹദയസ്സദിസീ (ക.)] വാചാ, ഹദയം സമ്മ ദമ്മി തേ.

൬൦.

യസ്സ ഗാമേ സഖാ നത്ഥി, യഥാരഞ്ഞം തഥേവ തം;

സബ്ബസ്സ സദിസീ വാചാ, സബ്ബം സമ്മ ദദാമി തേതി.

സബ്ബമംസലാഭജാതകം [മംസജാതകം (സീ. സ്യാ. പീ.)] പഞ്ചമം.

൩൧൬. സസപണ്ഡിതജാതകം (൪-൨-൬)

൬൧.

സത്ത മേ രോഹിതാ മച്ഛാ, ഉദകാ ഥലമുബ്ഭതാ;

ഇദം ബ്രാഹ്മണ മേ അത്ഥി, ഏതം ഭുത്വാ വനേ വസ.

൬൨.

ദുസ്സ മേ ഖേത്തപാലസ്സ, രത്തിഭത്തം അപാഭതം;

മംസസൂലാ ച ദ്വേ ഗോധാ, ഏകഞ്ച ദധിവാരകം;

ഇദം ബ്രാഹ്മണ മേ അത്ഥി, ഏതം ഭുത്വാ വനേ വസ.

൬൩.

അമ്ബപക്കം ദകം [അമ്ബപക്കോദകം (സീ. പീ.)] സീതം, സീതച്ഛായാ മനോരമാ [സീതച്ഛായം മനോരമം (സീ. സ്യാ. പീ.)];

ഇദം ബ്രാഹ്മണ മേ അത്ഥി, ഏതം ഭുത്വാ വനേ വസ.

൬൪.

ന സസസ്സ തിലാ അത്ഥി, ന മുഗ്ഗാ നപി തണ്ഡുലാ;

ഇമിനാ അഗ്ഗിനാ പക്കം, മമം [മംസം (ക.)] ഭുത്വാ വനേ വസാതി.

സസപണ്ഡിതജാതകം ഛട്ഠം.

൩൧൭. മതരോദനജാതകം (൪-൨-൭)

൬൫.

മതം മതം ഏവ [മതമതമേവ (സീ. സ്യാ. പീ.)] രോദഥ, ന ഹി തം രോദഥ യോ മരിസ്സതി;

സബ്ബേപി [സബ്ബേവ (സീ. സ്യാ. പീ.)] സരീരധാരിനോ, അനുപുബ്ബേന ജഹന്തി ജീവിതം.

൬൬.

ദേവമനുസ്സാ ചതുപ്പദാ, പക്ഖിഗണാ ഉരഗാ ച ഭോഗിനോ;

സമ്ഹി [യമ്ഹി (സ്യാ.), അസ്മിം (പീ. ക.)] സരീരേ അനിസ്സരാ, രമമാനാവ ജഹന്തി ജീവിതം.

൬൭.

ഏവം ചലിതം അസണ്ഠിതം, സുഖദുക്ഖം മനുജേസ്വപേക്ഖിയ;

കന്ദിതരുദിതം നിരത്ഥകം, കിം വോ സോകഗണാഭികീരരേ.

൬൮.

ധുത്താ ച സോണ്ഡാ [ധുത്താ സോണ്ഡാ (സീ.), ധുത്താ സോണ്ഡാ ച (സ്യാ.)] അകതാ, ബാലാ സൂരാ അയോഗിനോ [ബാലാ സൂരാ വീരാ അയോഗിനോ (പീ.)];

ധീരം മഞ്ഞന്തി ബാലോതി, യേ ധമ്മസ്സ അകോവിദാതി.

മതരോദനജാതകം സത്തമം.

൩൧൮. കണവേരജാതകം (൪-൨-൮)

൬൯.

യം തം വസന്തസമയേ, കണവേരേസു ഭാണുസു;

സാമം ബാഹായ പീളേസി, സാ തം ആരോഗ്യമബ്രവി.

൭൦.

അമ്ഭോ ന കിര സദ്ധേയ്യം, യം വാതോ പബ്ബതം വഹേ;

പബ്ബതഞ്ചേ വഹേ വാതോ, സബ്ബമ്പി പഥവിം വഹേ;

യത്ഥ സാമാ കാലകതാ [കാലങ്കതാ (ക.)], സാ മം ആരോഗ്യമബ്രവി.

൭൧.

ന ചേവ സാ കാലകതാ, ന ച സാ അഞ്ഞമിച്ഛതി;

ഏകഭത്തികിനീ [ഏകഭത്താ കിര (സീ. സ്യാ.), ഏകഭത്തകിനീ (പീ.)] സാമാ, തമേവ അഭികങ്ഖതി.

൭൨.

അസന്ഥുതം മം ചിരസന്ഥുതേന [അസന്ധതം മം ചിരസന്ധതേന (ക.)], നിമീനി സാമാ അധുവം ധുവേന;

മയാപി സാമാ നിമിനേയ്യ അഞ്ഞം, ഇതോ അഹം ദൂരതരം ഗമിസ്സന്തി.

കണവേരജാതകം അട്ഠമം.

൩൧൯. തിത്തിരജാതകം (൪-൨-൯)

൭൩.

സുസുഖം വത ജീവാമി, ലഭാമി ചേവ ഭുഞ്ജിതും;

പരിപന്ഥേവ തിട്ഠാമി, കാ നു ഭന്തേ ഗതീ മമ.

൭൪.

മനോ ചേ തേ നപ്പണമതി, പക്ഖി പാപസ്സ കമ്മുനോ;

അബ്യാവടസ്സ ഭദ്രസ്സ, ന പാപമുപലിമ്പതി.

൭൫.

ഞാതകോ നോ നിസിന്നോതി, ബഹു ആഗച്ഛതേ ജനോ;

പടിച്ച കമ്മം ഫുസതി, തസ്മിം മേ സങ്കതേ മനോ.

൭൬.

ന പടിച്ച കമ്മം ഫുസതി, മനോ ചേ നപ്പദുസ്സതി;

അപ്പോസ്സുക്കസ്സ ഭദ്രസ്സ, ന പാപമുപലിമ്പതീതി.

തിത്തിരജാതകം നവമം.

൩൨൦. സുച്ചജജാതകം (൪-൨-൧൦)

൭൭.

സുച്ചജം വത നച്ചജി, വാചായ അദദം ഗിരിം;

കിം ഹിതസ്സ ചജന്തസ്സ, വാചായ അദദ പബ്ബതം.

൭൮.

യഞ്ഹി കയിരാ തഞ്ഹി വദേ, യം ന കയിരാ ന തം വദേ;

അകരോന്തം ഭാസമാനം, പരിജാനന്തി പണ്ഡിതാ.

൭൯.

രാജപുത്ത നമോ ത്യത്ഥു, സച്ചേ ധമ്മേ ഠിതോ ചസി;

യസ്സ തേ ബ്യസനം പത്തോ, സച്ചസ്മിം രമതേ മനോ.

൮൦.

യാ ദലിദ്ദീ ദലിദ്ദസ്സ, അഡ്ഢാ അഡ്ഢസ്സ കിത്തിമ [കിത്തിമാ (സീ. സ്യാ. പീ.)];

സാ ഹിസ്സ പരമാ ഭരിയാ, സഹിരഞ്ഞസ്സ ഇത്ഥിയോതി.

സുച്ചജജാതകം ദസമം.

പുചിമന്ദവഗ്ഗോ ദുതിയോ.

തസ്സുദ്ദാനം –

അഥ ചോര സകസ്സപ ഖന്തീവരോ, ദുജ്ജീവിതതാ ച വരാ ഫരുസാ;

അഥ സസ മതഞ്ച വസന്ത സുഖം, സുച്ചജംവതനച്ചജിനാ ച ദസാതി.

൩. കുടിദൂസകവഗ്ഗോ

൩൨൧. കുടിദൂസകജാതകം (൪-൩-൧)

൮൧.

മനുസ്സസ്സേവ തേ സീസം, ഹത്ഥപാദാ ച വാനര;

അഥ കേന നു വണ്ണേന, അഗാരം തേ ന വിജ്ജതി.

൮൨.

മനുസ്സസ്സേവ മേ സീസം, ഹത്ഥപാദാ ച സിങ്ഗില [സിങ്ഗാല (ക.), പിങ്ഗല (ടീകാ)];

യാഹു സേട്ഠാ മനുസ്സേസു, സാ മേ പഞ്ഞാ ന വിജ്ജതി.

൮൩.

അനവട്ഠിതചിത്തസ്സ, ലഹുചിത്തസ്സ ദുബ്ഭിനോ [ദൂഭിനോ (പീ.)];

നിച്ചം അദ്ധുവസീലസ്സ, സുഖഭാവോ [സുചിഭാവോ (സീ.), സുഖഭാഗോ (?)] ന വിജ്ജതി.

൮൪.

സോ കരസ്സു ആനുഭാവം, വീതിവത്തസ്സു സീലിയം;

സീതവാതപരിത്താണം, കരസ്സു കുടവം [കുടികം (സീ. സ്യാ.)] കപീതി.

കുടിദൂസക [സിങ്ഗാലസകുണ (ക.)] ജാതകം പഠമം.

൩൨൨. ദുദ്ദുഭജാതകം (൪-൩-൨)

൮൫.

ദുദ്ദുഭായതി [ദദ്ദഭായതി (സീ. പീ.)] ഭദ്ദന്തേ, യസ്മിം ദേസേ വസാമഹം;

അഹമ്പേതം ന ജാനാമി, കിമേതം ദുദ്ദുഭായതി.

൮൬.

ബേലുവം പതിതം സുത്വാ, ദുദ്ദുഭന്തി [ദദ്ദഭന്തി (സീ.)] സസോ ജവി;

സസസ്സ വചനം സുത്വാ, സന്തത്താ മിഗവാഹിനീ.

൮൭.

അപ്പത്വാ പദവിഞ്ഞാണം, പരഘോസാനുസാരിനോ;

പനാദപരമാ ബാലാ, തേ ഹോന്തി പരപത്തിയാ.

൮൮.

യേ ച സീലേന സമ്പന്നാ, പഞ്ഞായൂപസമേ രതാ;

ആരകാ വിരതാ ധീരാ, ന ഹോന്തി പരപത്തിയാതി.

ദുദ്ദുഭജാതകം [ദദ്ദഭജാതകം (സീ. പീ.)] ദുതിയം.

൩൨൩. ബ്രഹ്മദത്തജാതകം (൪-൩-൩)

൮൯.

ദ്വയം യാചനകോ രാജ, ബ്രഹ്മദത്ത നിഗച്ഛതി;

അലാഭം ധനലാഭം വാ, ഏവം ധമ്മാ ഹി യാചനാ.

൯൦.

യാചനം രോദനം ആഹു, പഞ്ചാലാനം രഥേസഭ;

യോ യാചനം പച്ചക്ഖാതി, തമാഹു പടിരോദനം.

൯൧.

മാ മദ്ദസംസു രോദന്തം, പഞ്ചാലാ സുസമാഗതാ;

തുവം വാ പടിരോദന്തം, തസ്മാ ഇച്ഛാമഹം രഹോ.

൯൨.

ദദാമി തേ ബ്രാഹ്മണ രോഹിണീനം, ഗവം സഹസ്സം സഹ പുങ്ഗവേന;

അരിയോ ഹി അരിയസ്സ കഥം ന ദജ്ജാ [ദജ്ജേ (സീ.), ദജ്ജം (?)], സുത്വാന ഗാഥാ തവ ധമ്മയുത്താതി.

ബ്രഹ്മദത്തജാതകം തതിയം.

൩൨൪. ചമ്മസാടകജാതകം (൪-൩-൪)

൯൩.

കല്യാണരൂപോ വതയം ചതുപ്പദോ, സുഭദ്ദകോ ചേവ സുപേസലോ ച;

യോ ബ്രാഹ്മണം ജാതിമന്തൂപപന്നം, അപചായതി മേണ്ഡവരോ യസസ്സീ.

൯൪.

മാ ബ്രാഹ്മണ ഇത്തരദസ്സനേന, വിസ്സാസമാപജ്ജി ചതുപ്പദസ്സ;

ദള്ഹപ്പഹാരം അഭികങ്ഖമാനോ [അഭികത്തുകാമോ (സ്യാ.)], അവസക്കതീ ദസ്സതി സുപ്പഹാരം.

൯൫.

ഊരുട്ഠി [ഊരട്ഠി (സീ.)] ഭഗ്ഗം പവട്ടിതോ [പതിതോ (സീ. സ്യാ.)] ഖാരിഭാരോ, സബ്ബഞ്ച ഭണ്ഡം ബ്രാഹ്മണസ്സ [ബ്രാഹ്മണസ്സീധ (ക. സീ. പീ.), ബ്രാഹ്മണസ്സേവ (ക. സീ. സ്യാ. ക.)] ഭിന്നം;

ഉഭോപി ബാഹാ പഗ്ഗയ്ഹ [പഗ്ഗയ്യേവ (സ്യാ.), പഗ്ഗഹീയ (?)] കന്ദതി [ബാഹാ പഗ്ഗയ്യ കന്ദതി (പീ. ക.)], അഭിധാവഥ ഹഞ്ഞതേ ബ്രഹ്മചാരീ.

൯൬.

ഏവം സോ നിഹതോ സേതി, യോ അപൂജം പസംസതി [നമസ്സതി (പീ.)];

യഥാഹമജ്ജ പഹതോ, ഹതോ മേണ്ഡേന ദുമ്മതീതി.

ചമ്മസാടകജാതകം ചതുത്ഥം.

൩൨൫. ഗോധരാജജാതകം (൪-൩-൫)

൯൭.

സമണം തം മഞ്ഞമാനോ, ഉപഗച്ഛിമസഞ്ഞതം;

സോ മം ദണ്ഡേന പാഹാസി, യഥാ അസ്സമണോ തഥാ.

൯൮.

കിം തേ ജടാഹി ദുമ്മേധ, കിം തേ അജിനസാടിയാ;

അബ്ഭന്തരം തേ ഗഹനം, ബാഹിരം പരിമജ്ജസി.

൯൯.

ഏഹി ഗോധ നിവത്തസ്സു, ഭുഞ്ജ സാലീനമോദനം;

തേലം ലോണഞ്ച മേ അത്ഥി, പഹൂതം മയ്ഹ പിപ്ഫലി.

൧൦൦.

ഏസ ഭിയ്യോ പവേക്ഖാമി, വമ്മികം സതപോരിസം;

തേലം ലോണഞ്ച കിത്തേസി [കിന്തേസി (സ്യാ. പീ.)], അഹിതം മയ്ഹ പിപ്ഫലീതി.

ഗോധരാജജാതകം പഞ്ചമം.

൩൨൬. കക്കാരുജാതകം (൪-൩-൬)

൧൦൧.

കായേന യോ നാവഹരേ, വാചായ ന മുസാ ഭണേ;

യസോ ലദ്ധാ ന മജ്ജേയ്യ, സ വേ കക്കാരുമരഹതി.

൧൦൨.

ധമ്മേന വിത്തമേസേയ്യ, ന നികത്യാ ധനം ഹരേ;

ഭോഗേ ലദ്ധാ ന മജ്ജേയ്യ, സ വേ കക്കാരുമരഹതി.

൧൦൩.

യസ്സ ചിത്തം അഹാലിദ്ദം, സദ്ധാ ച അവിരാഗിനീ;

ഏകോ സാദും ന ഭുഞ്ജേയ്യ, സ വേ കക്കാരുമരഹതി.

൧൦൪.

സമ്മുഖാ വാ തിരോക്ഖാ വാ [പരോക്ഖാ വാ (പീ.), പരമ്മുഖാ (ക.)], യോ സന്തേ ന പരിഭാസതി;

യഥാവാദീ തഥാകാരീ, സ വേ കക്കാരുമരഹതീതി.

കക്കാരുജാതകം ഛട്ഠം.

൩൨൭. കാകവതീജാതകം (൪-൩-൭)

൧൦൫.

വാതി ചായം [വായം (ക.)] തതോ ഗന്ധോ, യത്ഥ മേ വസതീ പിയാ;

ദൂരേ ഇതോ ഹി കാകവതീ [കാകാതീ (സീ.), കാകാതി (സ്യാ. പീ.)], യത്ഥ മേ നിരതോ മനോ.

൧൦൬.

കഥം സമുദ്ദമതരീ, കഥം അതരി കേപുകം [കേബുകം (സീ. പീ.)];

കഥം സത്ത സമുദ്ദാനി, കഥം സിമ്ബലിമാരുഹി.

൧൦൭.

തയാ സമുദ്ദമതരിം, തയാ അതരി കേപുകം [കേബുകം (സീ. പീ.)];

തയാ സത്ത സമുദ്ദാനി, തയാ സിമ്ബലിമാരുഹിം.

൧൦൮.

ധിരത്ഥുമം മഹാകായം, ധിരത്ഥുമം അചേതനം;

യത്ഥ ജായായഹം ജാരം, ആവഹാമി വഹാമി ചാതി.

കാകവതീജാതകം സത്തമം.

൩൨൮. അനനുസോചിയജാതകം (൪-൩-൮)

൧൦൯.

ബഹൂനം വിജ്ജതീ ഭോതീ, തേഹി മേ കിം ഭവിസ്സതി;

തസ്മാ ഏതം ന സോചാമി, പിയം സമ്മില്ലഹാസിനിം.

൧൧൦.

തം തം ചേ അനുസോചേയ്യ, യം യം തസ്സ ന വിജ്ജതി;

അത്താനമനുസോചേയ്യ, സദാ മച്ചുവസം പതം.

൧൧൧.

ഹേവ ഠിതം നാസീനം, ന സയാനം ന പദ്ധഗും [പത്ഥഗും (സ്യാ.)];

യാവ ബ്യാതി നിമിസതി, തത്രാപി രസതീ [സരതീ (സീ. സ്യാ. പീ.)] വയോ.

൧൧൨.

തത്ഥത്തനി വതപ്പദ്ധേ [വത പന്ഥേ (സ്യാ.), വത ബന്ധേ (ക.) വത + പ-അദ്ധേ = വതപ്പദ്ധേ], വിനാഭാവേ അസംസയേ;

ഭൂതം സേസം ദയിതബ്ബം, വീതം അനനുസോചിയന്തി [ചവിതം നാനുസോചിയന്തി (സ്യാ.), മതന്തം നാനുസോചിയം (ക.)].

അനനുസോചിയജാതകം അട്ഠമം.

൩൨൯. കാളബാഹുജാതകം (൪-൩-൯)

൧൧൩.

യം അന്നപാനസ്സ പുരേ ലഭാമ, തം ദാനി സാഖമിഗമേവ ഗച്ഛതി;

ഗച്ഛാമ ദാനി വനമേവ രാധ, അസക്കതാ ചസ്മ ധനഞ്ജയായ [ധനഞ്ചയായ (ക.)].

൧൧൪.

ലാഭോ അലാഭോ യസോ അയസോ ച, നിന്ദാ പസംസാ ച സുഖഞ്ച ദുക്ഖം;

ഏതേ അനിച്ചാ മനുജേസു ധമ്മാ, മാ സോചി കിം സോചസി പോട്ഠപാദ.

൧൧൫.

അദ്ധാ തുവം പണ്ഡിതകോസി രാധ, ജാനാസി അത്ഥാനി അനാഗതാനി;

കഥം നു സാഖാമിഗം ദക്ഖിസാമ [ദക്ഖിയാമ (ക.), ദക്ഖാമ (സ്യാ.)], നിദ്ധാവിതം [നിദ്ധാപിതം (സീ. സ്യാ.), നിബ്ബാപിതം (പീ.), നിച്ഛദം (ക.)] രാജകുലതോവ ജമ്മം.

൧൧൬.

ചാലേതി കണ്ണം ഭകുടിം കരോതി, മുഹും മുഹും ഭായയതേ [ഭായതേ (സ്യാ.), ഭായാപതേ (ക.)] കുമാരേ;

സയമേവ തം കാഹതി കാളബാഹു, യേനാരകാ ഠസ്സതി അന്നപാനാതി.

കാളബാഹുജാതകം നവമം.

൩൩൦. സീലവീമംസജാതകം (൪-൩-൧൦)

൧൧൭.

സീലം കിരേവ കല്യാണം, സീലം ലോകേ അനുത്തരം;

പസ്സ ഘോരവിസോ നാഗോ, സീലവാതി ന ഹഞ്ഞതി.

൧൧൮.

യാവദേവസ്സഹൂ കിഞ്ചി, താവദേവ അഖാദിസും;

സങ്ഗമ്മ കുലലാ ലോകേ, ന ഹിംസന്തി അകിഞ്ചനം.

൧൧൯.

സുഖം നിരാസാ സുപതി, ആസാ ഫലവതീ സുഖാ;

ആസം നിരാസം കത്വാന, സുഖം സുപതി പിങ്ഗലാ.

൧൨൦.

ന സമാധിപരോ അത്ഥി, അസ്മിം ലോകേ പരമ്ഹി ച;

ന പരം നാപി അത്താനം, വിഹിംസതി സമാഹിതോതി.

സീലവീമംസജാതകം ദസമം.

കുടിദൂസകവഗ്ഗോ തതിയോ.

തസ്സുദ്ദാനം –

സമനുസ്സ -സദുദ്ദുഭ-യാചനകോ, അഥ മേണ്ഡവരുത്തമ-ഗോധവരോ;

അഥ കായസകേപുക ഭോതീവരോ, അഥ രാധസുസീലവരേന ദസാതി.

൪. കോകിലവഗ്ഗോ

൩൩൧. കോകിലജാതകം (൪-൪-൧)

൧൨൧.

യോ വേ കാലേ അസമ്പത്തേ, അതിവേലം പഭാസതി;

ഏവം സോ നിഹതോ സേതി, കോകിലായിവ അത്രജോ.

൧൨൨.

ന ഹി സത്ഥം സുനിസിതം, വിസം ഹലാഹലാമിവ [ഹലാഹലം ഇവ (പീ.)];

ഏവം നികട്ഠേ [നിക്കഡ്ഢേ (സ്യാ.), നികഡ്ഢേ (ക.)] പാതേതി, വാചാ ദുബ്ഭാസിതാ യഥാ.

൧൨൩.

തസ്മാ കാലേ അകാലേ വാ [അകാലേ ച (സീ. സ്യാ.)], വാചം രക്ഖേയ്യ പണ്ഡിതോ;

നാതിവേലം പഭാസേയ്യ, അപി അത്തസമമ്ഹി വാ.

൧൨൪.

യോ ച കാലേ മിതം ഭാസേ, മതിപുബ്ബോ വിചക്ഖണോ;

സബ്ബേ അമിത്തേ ആദേതി, സുപണ്ണോ ഉരഗാമിവാതി.

കോകിലജാതകം [കോകാലികജാതകം (സബ്ബത്ഥ)] പഠമം.

൩൩൨. രഥലട്ഠിജാതകം (൪-൪-൨)

൧൨൫.

അപി ഹന്ത്വാ ഹതോ ബ്രൂതി, ജേത്വാ ജിതോതി ഭാസതി;

പുബ്ബവക്ഖായിനോ [പുബ്ബമക്ഖായിനോ (സീ. സ്യാ.)] രാജ, അഞ്ഞദത്ഥു [ഏകദത്ഥു (സീ. പീ.)] ന സദ്ദഹേ.

൧൨൬.

തസ്മാ പണ്ഡിതജാതിയോ, സുണേയ്യ ഇതരസ്സപി;

ഉഭിന്നം വചനം സുത്വാ, യഥാ ധമ്മോ തഥാ കരേ.

൧൨൭.

അലസോ ഗിഹീ കാമഭോഗീ ന സാധു, അസഞ്ഞതോ പബ്ബജിതോ ന സാധു;

രാജാ ന സാധു അനിസമ്മകാരീ, യോ പണ്ഡിതോ കോധനോ തം ന സാധു.

൧൨൮.

നിസമ്മ ഖത്തിയോ കയിരാ, നാനിസമ്മ ദിസമ്പതി;

നിസമ്മകാരിനോ രാജ [രഞ്ഞോ (സീ. സ്യാ.)], യസോ കിത്തി ച വഡ്ഢതീതി.

രഥലട്ഠിജാതകം ദുതിയം.

൩൩൩. പക്കഗോധജാതകം (൪-൪-൩)

൧൨൯.

തദേവ മേ ത്വം വിദിതോ, വനമജ്ഝേ രഥേസഭ;

യസ്സ തേ ഖഗ്ഗബദ്ധസ്സ, സന്നദ്ധസ്സ തിരീടിനോ;

അസ്സത്ഥദുമസാഖായ, പക്കാ ഗോധാ പലായഥ.

൧൩൦.

നമേ നമന്തസ്സ ഭജേ ഭജന്തം, കിച്ചാനുകുബ്ബസ്സ കരേയ്യ കിച്ചം;

നാനത്ഥകാമസ്സ കരേയ്യ അത്ഥം, അസമ്ഭജന്തമ്പി ന സമ്ഭജേയ്യ.

൧൩൧.

ചജേ ചജന്തം വനഥം ന കയിരാ, അപേതചിത്തേന ന സമ്ഭജേയ്യ;

ദിജോ ദുമം ഖീണഫലന്തി [ഫലംവ (ക. സീ. സ്യാ. ക.), ദുകനിപാതേ പുടഭത്തജാതകേന സംസന്ദേതബ്ബം] ഞത്വാ, അഞ്ഞം സമേക്ഖേയ്യ മഹാ ഹി ലോകോ.

൧൩൨.

സോ തേ കരിസ്സാമി യഥാനുഭാവം, കതഞ്ഞുതം ഖത്തിയേ [ഖത്തിയോ (സ്യാ. ക.)] പേക്ഖമാനോ;

സബ്ബഞ്ച തേ ഇസ്സരിയം ദദാമി, യസ്സിച്ഛസീ തസ്സ തുവം ദദാമീതി.

പക്കഗോധജാതകം [ഗോധജാതകം (സീ. സ്യാ. പീ.)] തതിയം.

൩൩൪. രാജോവാദജാതകം (൪-൪-൪)

൧൩൩.

ഗവം ചേ തരമാനാനം, ജിമ്ഹം ഗച്ഛതി പുങ്ഗവോ;

സബ്ബാ താ ജിമ്ഹം ഗച്ഛന്തി [സബ്ബാ ഗാവീ ജിമ്ഹം യന്തി (സീ. സ്യാ.)], നേത്തേ ജിമ്ഹം ഗതേ സതി.

൧൩൪.

ഏവമേവ മനുസ്സേസു, യോ ഹോതി സേട്ഠസമ്മതോ;

സോ ചേ അധമ്മം ചരതി, പഗേവ ഇതരാ പജാ;

സബ്ബം രട്ഠം ദുഖം സേതി, രാജാ ചേ ഹോതി അധമ്മികോ.

൧൩൫.

ഗവം ചേ തരമാനാനം, ഉജും ഗച്ഛതി പുങ്ഗവോ;

സബ്ബാ ഗാവീ ഉജും യന്തി [സബ്ബാ താ ഉജും ഗച്ഛന്തി (പീ. അ. നി. ൪.൭൦)], നേത്തേ ഉജും ഗതേ സതി.

൧൩൬.

ഏവമേവ മനുസ്സേസു, യോ ഹോതി സേട്ഠസമ്മതോ;

സോ സചേ ധമ്മം ചരതി, പഗേവ ഇതരാ പജാ;

സബ്ബം രട്ഠം സുഖം സേതി, രാജാ ചേ ഹോതി ധമ്മികോതി.

രാജോവാദജാതകം ചതുത്ഥം.

൩൩൫. ജമ്ബുകജാതകം (൪-൪-൫)

൧൩൭.

ബ്രഹാ പവഡ്ഢകായോ സോ, ദീഘദാഠോ ച ജമ്ബുക;

ന ത്വം തത്ഥ കുലേ ജാതോ, യത്ഥ ഗണ്ഹന്തി കുഞ്ജരം.

൧൩൮.

അസീഹോ സീഹമാനേന, യോ അത്താനം വികുബ്ബതി;

കോത്ഥൂവ [കുട്ഠൂവ (സീ.), കുത്ഥുവ (സ്യാ. പീ)] ഗജമാസജ്ജ, സേതി ഭൂമ്യാ അനുത്ഥുനം.

൧൩൯.

യസസ്സിനോ ഉത്തമപുഗ്ഗലസ്സ, സഞ്ജാതഖന്ധസ്സ മഹബ്ബലസ്സ;

അസമേക്ഖിയ ഥാമബലൂപപത്തിം, സ സേതി നാഗേന ഹതോയം ജമ്ബുകോ.

൧൪൦.

യോ ചീധ കമ്മം കുരുതേ പമായ, ഥാമബ്ബലം അത്തനി സംവിദിത്വാ;

ജപ്പേന മന്തേന സുഭാസിതേന, പരിക്ഖവാ സോ വിപുലം ജിനാതീതി.

ജമ്ബുകജാതകം പഞ്ചമം.

൩൩൬. ബ്രഹാഛത്തജാതകം (൪-൪-൬)

൧൪൧.

തിണം തിണന്തി ലപസി, കോ നു തേ തിണമാഹരി;

കിം നു തേ തിണകിച്ചത്ഥി, തിണമേവ പഭാസസി.

൧൪൨.

ഇധാഗമാ ബ്രഹ്മചാരീ, ബ്രഹാ ഛത്തോ ബഹുസ്സുതോ;

സോ മേ [സോ വേ (ക.)] സബ്ബം സമാദായ, തിണം നിക്ഖിപ്പ ഗച്ഛതി.

൧൪൩.

ഏവേതം ഹോതി കത്തബ്ബം, അപ്പേന ബഹുമിച്ഛതാ;

സബ്ബം സകസ്സ ആദാനം, അനാദാനം തിണസ്സ ച. ( ) [(തിണസ്സ ചാടീസു ഗതോ, തത്ഥ കാ പരിദേവനാ) (സീ. സ്യാ.) (ചാടീസു പക്ഖിപിത്വാന, തത്ഥ കാ പരിദേവനാ) (ക.)]

൧൪൪.

സീലവന്തോ ന കുബ്ബന്തി, ബാലോ സീലാനി കുബ്ബതി;

അനിച്ചസീലം ദുസ്സീല്യം [ദുസ്സീലം (പീ.)], കിം പണ്ഡിച്ചം കരിസ്സതീതി.

ബ്രഹാഛത്തജാതകം ഛട്ഠം.

൩൩൭. പീഠജാതകം (൪-൪-൭)

൧൪൫.

ന തേ പീഠമദായിമ്ഹാ [മദാസിമ്ഹ (പീ. ക.)], ന പാനം നപി ഭോജനം;

ബ്രഹ്മചാരി ഖമസ്സു മേ, ഏതം പസ്സാമി അച്ചയം.

൧൪൬.

നേവാഭിസജ്ജാമി ന ചാപി കുപ്പേ, ന ചാപി മേ അപ്പിയമാസി കിഞ്ചി;

അഥോപി മേ ആസി മനോവിതക്കോ, ഏതാദിസോ നൂന കുലസ്സ ധമ്മോ.

൧൪൭.

ഏസസ്മാകം കുലേ ധമ്മോ, പിതുപിതാമഹോ സദാ;

ആസനം ഉദകം പജ്ജം, സബ്ബേതം നിപദാമസേ.

൧൪൮.

ഏസസ്മാകം കുലേ ധമ്മോ, പിതുപിതാമഹോ സദാ;

സക്കച്ചം ഉപതിട്ഠാമ, ഉത്തമം വിയ ഞാതകന്തി.

പീഠജാതകം സത്തമം.

൩൩൮. ഥുസജാതകം (൪-൪-൮)

൧൪൯.

വിദിതം ഥുസം ഉന്ദുരാനം [ഉന്ദൂരാനം (ക.)], വിദിതം പന തണ്ഡുലം;

ഥുസം ഥുസം [ഥുസം ഥൂലം (സീ.)] വിവജ്ജേത്വാ, തണ്ഡുലം പന ഖാദരേ.

൧൫൦.

യാ മന്തനാ അരഞ്ഞസ്മിം, യാ ച ഗാമേ നികണ്ണികാ;

യഞ്ചേതം ഇതി ചീതി ച, ഏതമ്പി വിദിതം മയാ.

൧൫൧.

ധമ്മേന കിര ജാതസ്സ, പിതാ പുത്തസ്സ മക്കടോ;

ദഹരസ്സേവ സന്തസ്സ, ദന്തേഹി ഫലമച്ഛിദാ.

൧൫൨.

യമേതം പരിസപ്പസി [പരിസബ്ബേസി (ക.)], അജകാണോവ സാസപേ;

യോപായം ഹേട്ഠതോ സേതി [സേസി (സീ.)], ഏതമ്പി വിദിതം മയാതി.

ഥുസജാതകം അട്ഠമം.

൩൩൯. ബാവേരുജാതകം (൪-൪-൯)

൧൫൩.

അദസ്സനേന മോരസ്സ, സിഖിനോ മഞ്ജുഭാണിനോ;

കാകം തത്ഥ അപൂജേസും, മംസേന ച ഫലേന ച.

൧൫൪.

യദാ ച സരസമ്പന്നോ, മോരോ ബാവേരുമാഗമാ;

അഥ ലാഭോ ച സക്കാരോ, വായസസ്സ അഹായഥ.

൧൫൫.

യാവ നുപ്പജ്ജതീ ബുദ്ധോ, ധമ്മരാജാ പഭങ്കരോ;

താവ അഞ്ഞേ അപൂജേസും, പുഥൂ സമണബ്രാഹ്മണേ.

൧൫൬.

യദാ ച സരസമ്പന്നോ, ബുദ്ധോ ധമ്മം അദേസയി;

അഥ ലാഭോ ച സക്കാരോ, തിത്ഥിയാനം അഹായഥാതി.

ബാവേരുജാതകം നവമം.

൩൪൦. വിസയ്ഹജാതകം (൪-൪-൧൦)

൧൫൭.

അദാസി ദാനാനി പുരേ വിസയ്ഹ, ദദതോ ച തേ ഖയധമ്മോ അഹോസി;

ഇതോ പരം ചേ ന ദദേയ്യ ദാനം, തിട്ഠേയ്യും തേ സംയമന്തസ്സ ഭോഗാ.

൧൫൮.

അനരിയമരിയേന സഹസ്സനേത്ത, സുദുഗ്ഗതേനാപി അകിച്ചമാഹു;

മാ വോ ധനം തം അഹു ദേവരാജ [അഹുവാ ജനിന്ദ (ക. സീ. സ്യാ. പീ.)], യം ഭോഗഹേതു വിജഹേമു സദ്ധം.

൧൫൯.

യേന ഏകോ രഥോ യാതി, യാതി തേനാപരോ രഥോ;

പോരാണം നിഹിതം വത്തം, വത്തതഞ്ഞേവ [വദ്ധം, വദ്ധതഞ്ഞേവ (ക. സീ. പീ.)] വാസവ.

൧൬൦.

യദി ഹേസ്സതി ദസ്സാമ, അസന്തേ കിം ദദാമസേ;

ഏവംഭൂതാപി ദസ്സാമ, മാ ദാനം പമദമ്ഹസേതി.

വിസയ്ഹജാതകം ദസമം.

കോകിലവഗ്ഗോ [കോകാലികവഗ്ഗോ (ക.)] ചതുത്ഥോ.

തസ്സുദ്ദാനം –

അതിവേലപഭാസതി ജീതവരോ, വനമജ്ഝ രഥേസഭ ജിമ്ഹഗമോ;

അഥ ജമ്ബു തിണാസനപീഠവരം, അഥ തണ്ഡുല മോര വിസയ്ഹ ദസാതി.

൫. ചൂളകുണാലവഗ്ഗോ

൩൪൧. കണ്ഡരീജാതകം (൪-൫-൧)

൧൬൧.

നരാനമാരാമകരാസു നാരിസു, അനേകചിത്താസു അനിഗ്ഗഹാസു ച;

സബ്ബത്ഥ നാപീതികരാപി [സബ്ബ’ത്തനാ’പീതികരാപി (സീ. സ്യാ.)] ചേ സിയാ [സിയും (സ്യാ.)], ന വിസ്സസേ തിത്ഥസമാ ഹി നാരിയോ.

൧൬൨.

യം വേ [യഞ്ച (സ്യാ. ക.)] ദിസ്വാ കണ്ഡരീകിന്നരാനം [കിന്നരകിന്നരീനം (സ്യാ.), കിന്നരീകിന്നരാനം (ക.)], സബ്ബിത്ഥിയോ ന രമന്തി അഗാരേ;

തം താദിസം മച്ചം ചജിത്വാ ഭരിയാ, അഞ്ഞം ദിസ്വാ പുരിസം പീഠസപ്പിം.

൧൬൩.

ബകസ്സ ച ബാവരികസ്സ [പാവാരികസ്സ (സീ.)] രഞ്ഞോ, അച്ചന്തകാമാനുഗതസ്സ ഭരിയാ;

അവാചരീ [അച്ചാചരി (സ്യാ.), അനാചരി (ക.)] പട്ഠവസാനുഗസ്സ [ബദ്ധവസാനുഗസ്സ (സീ. സ്യാ.), പത്തവസാനുഗതസ്സ (ക.)], കം വാപി ഇത്ഥീ നാതിചരേ തദഞ്ഞം.

൧൬൪.

പിങ്ഗിയാനീ സബ്ബലോകിസ്സരസ്സ, രഞ്ഞോ പിയാ ബ്രഹ്മദത്തസ്സ ഭരിയാ;

അവാചരീ പട്ഠവസാനുഗസ്സ, തം വാപി സാ നാജ്ഝഗാ കാമകാമിനീതി.

കണ്ഡരീജാതകം [കിന്നരീജാതകം (ക. സീ. ക.), കുണ്ഡലികജാതകം (സ്യാ.)] പഠമം.

൩൪൨. വാനരജാതകം (൪-൫-൨)

൧൬൫.

അസക്ഖിം വത അത്താനം, ഉദ്ധാതും ഉദകാ ഥലം;

ന ദാനാഹം പുന തുയ്ഹം, വസം ഗച്ഛാമി വാരിജ.

൧൬൬.

അലമേതേഹി അമ്ബേഹി, ജമ്ബൂഹി പനസേഹി ച;

യാനി പാരം സമുദ്ദസ്സ, വരം മയ്ഹം ഉദുമ്ബരോ.

൧൬൭.

യോ ച ഉപ്പതിതം അത്ഥം, ന ഖിപ്പമനുബുജ്ഝതി;

അമിത്തവസമന്വേതി, പച്ഛാ ച അനുതപ്പതി.

൧൬൮.

യോ ച ഉപ്പതിതം അത്ഥം, ഖിപ്പമേവ നിബോധതി;

മുച്ചതേ സത്തുസമ്ബാധാ, ന ച പച്ഛാനുതപ്പതീതി.

വാനരജാതകം ദുതിയം.

൩൪൩. കുന്തിനീജാതകം (൪-൫-൩)

൧൬൯.

അവസിമ്ഹ തവാഗാരേ, നിച്ചം സക്കതപൂജിതാ;

ത്വമേവ ദാനിമകരി, ഹന്ദ രാജ വജാമഹം.

൧൭൦.

യോ വേ കതേ പടികതേ, കിബ്ബിസേ പടികിബ്ബിസേ;

ഏവം തം സമ്മതീ വേരം, വസ കുന്തിനി മാഗമാ.

൧൭൧.

ന കതസ്സ ച കത്താ ച, മേത്തി [മേത്തീ (പീ.), മിത്തീ (ക.)] സന്ധീയതേ പുന;

ഹദയം നാനുജാനാതി, ഗച്ഛഞ്ഞേവ രഥേസഭ.

൧൭൨.

കതസ്സ ചേവ കത്താ ച, മേത്തി സന്ധീയതേ പുന;

ധീരാനം നോ ച ബാലാനം, വസ കുന്തിനി മാഗമാതി.

കുന്തിനീജാതകം തതിയം.

൩൪൪. അമ്ബജാതകം (൪-൫-൪)

൧൭൩.

യോ നീലിയം മണ്ഡയതി, സണ്ഡാസേന വിഹഞ്ഞതി;

തസ്സ സാ വസമന്വേതു, യാ തേ അമ്ബേ അവാഹരി.

൧൭൪.

വീസം വാ പഞ്ചവീസം [പണ്ണുവീസം (ക. സീ. പീ.)] വാ, ഊനതിംസം വ ജാതിയാ;

താദിസാ പതി മാ ലദ്ധാ [പതിം മാ ലദ്ധാ (പീ.), പതി മാ’ലത്ഥ (?)], യാ തേ അമ്ബേ അവാഹരി.

൧൭൫.

ദീഘം ഗച്ഛതു അദ്ധാനം, ഏകികാ അഭിസാരികാ;

സങ്കേതേ പതി മാ അദ്ദ [മാ അദ്ദസ (സീ. പീ.)], യാ തേ അമ്ബേ അവാഹരി.

൧൭൬.

അലങ്കതാ സുവസനാ, മാലിനീ ചന്ദനുസ്സദാ;

ഏകികാ സയനേ സേതു, യാ തേ അമ്ബേ അവാഹരീതി.

അമ്ബജാതകം [അമ്ബചോരജാതകം (ക. സീ. പീ.)] ചതുത്ഥം.

൩൪൫. ഗജകുമ്ഭജാതകം (൪-൫-൫)

൧൭൭.

വനം യദഗ്ഗി ദഹതി, പാവകോ കണ്ഹവത്തനീ;

കഥം കരോസി പചലക, ഏവം ദന്ധപരക്കമോ.

൧൭൮.

ബഹൂനി രുക്ഖഛിദ്ദാനി, പഥബ്യാ വിവരാനി ച;

താനി ചേ നാഭിസമ്ഭോമ, ഹോതി നോ കാലപരിയായോ.

൧൭൯.

യോ ദന്ധകാലേ തരതി, തരണീയേ ച ദന്ധതി;

സുക്ഖപണ്ണംവ അക്കമ്മ, അത്ഥം ഭഞ്ജതി അത്തനോ.

൧൮൦.

യോ ദന്ധകാലേ ദന്ധേതി, തരണീയേ ച താരയി;

സസീവ രത്തിം വിഭജം, തസ്സത്ഥോ പരിപൂരതീതി.

ഗജകുമ്ഭജാതകം പഞ്ചമം.

൩൪൬. കേസവജാതകം (൪-൫-൬)

൧൮൧.

മനുസ്സിന്ദം ജഹിത്വാന, സബ്ബകാമസമിദ്ധിനം;

കഥം നു ഭഗവാ കേസീ, കപ്പസ്സ രമതി അസ്സമേ [രമതസ്സമേ (ക.)].

൧൮൨.

സാദൂനീ [സാധൂനി (ക. സീ. സ്യാ. ക.)] രമണീയാനി, സന്തി വക്ഖാ മനോരമാ;

സുഭാസിതാനി കപ്പസ്സ, നാരദ രമയന്തി മം.

൧൮൩.

സാലീനം ഓദനം ഭുഞ്ജേ, സുചിം മംസൂപസേചനം;

കഥം സാമാകനീവാരം, അലോണം ഛാദയന്തി തം.

൧൮൪.

സാദും വാ [അസാദും (പീ.)] യദി വാസാദും, അപ്പം വാ യദി വാ ബഹും;

വിസ്സത്ഥോ യത്ഥ ഭുഞ്ജേയ്യ, വിസ്സാസപരമാ രസാതി.

കേസവജാതകം [കേസീജാതകം (ക.)] ഛട്ഠം.

൩൪൭. അയകൂടജാതകം (൪-൫-൭)

൧൮൫.

സബ്ബായസം കൂടമതിപ്പമാണം, പഗ്ഗയ്ഹ യോ [സോ (പീ.)] തിട്ഠസി അന്തലിക്ഖേ;

രക്ഖായ മേ [മം (സീ.)] ത്വം വിഹിതോ നുസജ്ജ, ഉദാഹു മേ ചേതയസേ [വായമസേ (സീ. സ്യാ.)] വധായ.

൧൮൬.

ദൂതോ അഹം രാജിധ രക്ഖസാനം, വധായ തുയ്ഹം പഹിതോഹമസ്മി;

ഇന്ദോ ച തം രക്ഖതി ദേവരാജാ, തേനുത്തമങ്ഗം ന തേ [ന ഹി (ക. സീ. പീ.), തേ ന (ക.)] ഫാലയാമി.

൧൮൭.

സചേ ച മം രക്ഖതി ദേവരാജാ, ദേവാനമിന്ദോ മഘവാ സുജമ്പതി;

കാമം പിസാചാ വിനദന്തു സബ്ബേ, ന സന്തസേ രക്ഖസിയാ പജായ.

൧൮൮.

കാമം കന്ദന്തു [കന്തന്തു (ക.), കണ്ഡന്തു (സ്യാ.)] കുമ്ഭണ്ഡാ, സബ്ബേ പംസുപിസാചകാ;

നാലം പിസാചാ യുദ്ധായ, മഹതീ സാ വിഭിംസികാതി [വിഭേസികാതി (സ്യാ.), വിഹേസികാതി (പീ.)].

അയകൂടജാതകം സത്തമം.

൩൪൮. അരഞ്ഞജാതകം (൪-൫-൮)

൧൮൯.

അരഞ്ഞാ ഗാമമാഗമ്മ, കിംസീലം കിംവതം അഹം;

പുരിസം താത സേവേയ്യം, തം മേ അക്ഖാഹി പുച്ഛിതോ.

൧൯൦.

യോ തം വിസ്സാസയേ താത, വിസ്സാസഞ്ച ഖമേയ്യ തേ;

സുസ്സൂസീ ച തിതിക്ഖീ ച, തം ഭജേഹി ഇതോ [തം ഭജേയ്യാസിതോ (ക.)] ഗതോ.

൧൯൧.

യസ്സ കായേന വാചായ, മനസാ നത്ഥി ദുക്കടം;

ഉരസീവ പതിട്ഠായ, തം ഭജേഹി ഇതോ ഗതോ.

൧൯൨.

ഹലിദ്ദിരാഗം കപിചിത്തം, പുരിസം രാഗവിരാഗിനം;

താദിസം താത മാ സേവി, നിമ്മനുസ്സമ്പി ചേ സിയാതി.

അരഞ്ഞജാതകം അട്ഠമം.

൩൪൯. സന്ധിഭേദജാതകം (൪-൫-൯)

൧൯൩.

നേവ ഇത്ഥീസു സാമഞ്ഞം, നാപി ഭക്ഖേസു സാരഥി;

അഥസ്സ സന്ധിഭേദസ്സ, പസ്സ യാവ സുചിന്തിതം.

൧൯൪.

അസി തിക്ഖോവ മംസമ്ഹി, പേസുഞ്ഞം പരിവത്തതി;

യത്ഥൂസഭഞ്ച സീഹഞ്ച, ഭക്ഖയന്തി മിഗാധമാ.

൧൯൫.

ഇമം സോ സയനം സേതി, യമിമം [യയിമം (സീ. പീ.), യിമം (ക.)] പസ്സസി സാരഥി;

യോ വാചം സന്ധിഭേദസ്സ, പിസുണസ്സ നിബോധതി.

൧൯൬.

തേ ജനാ സുഖമേധന്തി, നരാ സഗ്ഗഗതാരിവ;

യേ വാചം സന്ധിഭേദസ്സ, നാവബോധന്തി സാരഥീതി.

സന്ധിഭേദജാതകം നവമം.

൩൫൦. ദേവതാപഞ്ഹജാതകം (൪-൫-൧൦)

൧൯൭.

ഹന്തി ഹത്ഥേഹി പാദേഹി, മുഖഞ്ച പരിസുമ്ഭതി;

സ വേ രാജ പിയോ ഹോതി, കം തേന ത്വാഭിപസ്സസി [മഭിപസ്സസി (സീ.)].

൧൯൮.

അക്കോസതി യഥാകാമം, ആഗമഞ്ചസ്സ ഇച്ഛതി;

വേ രാജ പിയോ ഹോതി, കം തേന ത്വാഭിപസ്സസി.

൧൯൯.

അബ്ഭക്ഖാതി അഭൂതേന, അലികേനാഭിസാരയേ;

സ വേ രാജ പിയോ ഹോതി, കം തേന ത്വാഭിപസ്സസി.

൨൦൦.

ഹരം അന്നഞ്ച പാനഞ്ച, വത്ഥസേനാസനാനി ച;

അഞ്ഞദത്ഥുഹരാ സന്താ, തേ വേ രാജ പിയാ ഹോന്തി;

കം തേന ത്വാഭിപസ്സസീതി.

ദേവതാപഞ്ഹജാതകം ദസമം.

ചൂളകുണാലവഗ്ഗോ പഞ്ചമോ.

തസ്സുദ്ദാനം –

നരാനം അസക്ഖിവസിമ്ഹവരോ, നീലിയമഗ്ഗിവരഞ്ച പുന;

പുന രസായസകൂടവരോ, തഥാരഞ്ഞ സാരഥി ഹന്തി ദസാതി.

അഥ വഗ്ഗുദ്ദാനം –

കാലിങ്ഗം [വിവരം (ബഹൂസു)] പുചിമന്ദഞ്ച, കുടിദൂസക കോകിലാ [കുടിദൂസം ബഹുഭാണകം (ബഹൂസു)];

ചൂളകുണാലവഗ്ഗോ സോ, പഞ്ചമോ സുപ്പകാസിതോതി.

ചതുക്കനിപാതം നിട്ഠിതം.

൫. പഞ്ചകനിപാതോ

൧. മണികുണ്ഡലവഗ്ഗോ

൩൫൧. മണികുണ്ഡലജാതകം (൫-൧-൧)

.

ജീനോ രഥസ്സം മണികുണ്ഡലേ ച, പുത്തേ ച ദാരേ ച തഥേവ ജീനോ;

സബ്ബേസു ഭോഗേസു അസേസകേസു [അസേസിതേസു (സീ. പീ.), അസേസികേസു (ക.)], കസ്മാ ന സന്തപ്പസി സോകകാലേ.

.

പുബ്ബേവ മച്ചം വിജഹന്തി ഭോഗാ, മച്ചോ വാ തേ [ച നേ (പീ.), ധനേ (ക.)] പുബ്ബതരം ജഹാതി;

അസസ്സതാ ഭോഗിനോ കാമകാമി, തസ്മാ ന സോചാമഹം സോകകാലേ.

.

ഉദേതി ആപൂരതി വേതി [പൂരേതി ഖീയതി (സ്യാ.)] ചന്ദോ, അത്ഥം തപേത്വാന [അന്ധം തപേത്വാന (ക.), അത്ഥങ്ഗമേത്വാന (സ്യാ.), ഏത്ഥ ‘‘തപേത്വാന അത്ഥം പലേതീ’’തി സമ്ബന്ധോ] പലേതി സൂരിയോ;

വിദിതാ [വിജിതാ (സ്യാ.)] മയാ സത്തുക ലോകധമ്മാ, തസ്മാ ന സോചാമഹം സോകകാലേ.

.

അലസോ ഗിഹീ കാമഭോഗീ ന സാധു, അസഞ്ഞതോ പബ്ബജിതോ ന സാധു;

രാജാ ന സാധു അനിസമ്മകാരീ, യോ പണ്ഡിതോ കോധനോ തം ന സാധു.

.

നിസമ്മ ഖത്തിയോ കയിരാ, നാനിസമ്മ ദിസമ്പതി;

നിസമ്മകാരിനോ രാജ [രഞ്ഞോ (സീ. സ്യാ.)], യസോ കിത്തി ച വഡ്ഢതീതി.

മണികുണ്ഡലജാതകം പഠമം.

൩൫൨. സുജാതജാതകം (൫-൧-൨)

.

കിം നു സന്തരമാനോവ, ലായിത്വാ ഹരിതം തിണം;

ഖാദ ഖാദാതി ലപസി, ഗതസത്തം ജരഗ്ഗവം.

.

ന ഹി അന്നേന പാനേന, മതോ ഗോണോ സമുട്ഠഹേ;

ത്വഞ്ച തുച്ഛം വിലപസി, യഥാ തം ദുമ്മതീ തഥാ.

.

തഥേവ തിട്ഠതി സീസം, ഹത്ഥപാദാ ച വാലധി;

സോതാ തഥേവ തിട്ഠന്തി [സോ താത തഥേവ തിട്ഠതി (ക.)], മഞ്ഞേ ഗോണോ സമുട്ഠഹേ.

.

നേവയ്യകസ്സ സീസഞ്ച [സീസം വാ (സീ. സ്യാ. പീ.)], ഹത്ഥപാദാ ച ദിസ്സരേ;

രുദം മത്തികഥൂപസ്മിം, നനു ത്വഞ്ഞേവ ദുമ്മതി.

൧൦.

ആദിത്തം വത മം സന്തം, ഘതസിത്തംവ പാവകം;

വാരിനാ വിയ ഓസിഞ്ചം [ഓസിഞ്ചി (ക.)], സബ്ബം നിബ്ബാപയേ ദരം.

൧൧.

അബ്ബഹീ [അബ്ബൂള്ഹം (സീ. സ്യാ.), അബ്ഭൂള്ഹം (ക.)] വത മേ സല്ലം, യമാസി ഹദയസ്സിതം [സോകം ഹദയനിസ്സിതം (സീ. സ്യാ.)];

യോ മേ സോകപരേതസ്സ, പിതു സോകം അപാനുദി.

൧൨.

സോഹം അബ്ബൂള്ഹസല്ലോസ്മി, വീതസോകോ അനാവിലോ;

ന സോചാമി ന രോദാമി, തവ സുത്വാന മാണവ.

൧൩.

ഏവം കരോന്തി സപ്പഞ്ഞാ, യേ ഹോന്തി അനുകമ്പകാ;

വിനിവത്തേന്തി സോകമ്ഹാ, സുജാതോ പിതരം യഥാതി.

സുജാതജാതകം ദുതിയം.

൩൫൩. വേനസാഖജാതകം (൫-൧-൩)

൧൪.

നയിദം നിച്ചം ഭവിതബ്ബം ബ്രഹ്മദത്ത, ഖേമം സുഭിക്ഖം സുഖതാ ച കായേ;

അത്ഥച്ചയേ മാ അഹു സമ്പമൂള്ഹോ, ഭിന്നപ്ലവോ സാഗരസ്സേവ മജ്ഝേ.

൧൫.

യാനി കരോതി പുരിസോ, താനി അത്തനി പസ്സതി;

കല്യാണകാരീ കല്യാണം, പാപകാരീ ച പാപകം;

യാദിസം വപതേ ബീജം, താദിസം ഹരതേ ഫലം.

൧൬.

ഇദം തദാചരിയവചോ, പാരാസരിയോ യദബ്രവി;

മാ സു [മാ സ്സു (സീ. സ്യാ. പീ.)] ത്വം അകരി പാപം, യം ത്വം പച്ഛാ കതം തപേ.

൧൭.

അയമേവ സോ പിങ്ഗിയ [സോ പിങ്ഗിയോ (സ്യാ.), സോപി ഭിയ്യോ (ക.)] വേനസാഖോ, [ധോനസാഖോ (ക. സീ. പീ.)] യമ്ഹി ഘാതയിം ഖത്തിയാനം സഹസ്സം;

അലങ്കതേ ചന്ദനസാരാനുലിത്തേ, തമേവ ദുക്ഖം പച്ചാഗതം മമം.

൧൮.

സാമാ ച [സാമാപി (സീ. സ്യാ.)] ഖോ ചന്ദനലിത്തഗത്താ [ഗത്തീ (ക. സീ. സ്യാ. പീ.)], ലട്ഠീവ സോഭഞ്ജനകസ്സ ഉഗ്ഗതാ;

അദിസ്വാ [അദിസ്വാവ (സീ.)] കാലം കരിസ്സാമി ഉബ്ബരിം, തം മേ ഇതോ ദുക്ഖതരം ഭവിസ്സതീതി.

വേനസാഖജാതകം [ധോനസാഖജാതകം (ക. സീ. പീ.)] തതിയം.

൩൫൪. ഉരഗജാതകം (൫-൧-൪)

൧൯.

ഉരഗോവ തചം ജിണ്ണം, ഹിത്വാ ഗച്ഛതി സം തനും;

ഏവം സരീരേ നിബ്ഭോഗേ, പേതേ കാലങ്കതേ സതി.

൨൦.

ഡയ്ഹമാനോ ന ജാനാതി, ഞാതീനം പരിദേവിതം;

തസ്മാ ഏതം ന സോചാമി, ഗതോ സോ തസ്സ യാ ഗതി.

൨൧.

അനവ്ഹിതോ തതോ ആഗാ, അനനുഞ്ഞാതോ [നാനുഞ്ഞാതോ (ക.)] ഇതോ ഗതോ;

യഥാഗതോ തഥാ ഗതോ, തത്ഥ കാ പരിദേവനാ.

൨൨.

ഡയ്ഹമാനോ ന ജാനാതി, ഞാതീനം പരിദേവിതം;

തസ്മാ ഏതം ന സോചാമി, ഗതോ സോ തസ്സ യാ ഗതി.

൨൩.

സചേ രോദേ കിസാ [കിസീ (പീ.)] അസ്സം, തസ്സാ മേ കിം ഫലം സിയാ;

ഞാതിമിത്തസുഹജ്ജാനം, ഭിയ്യോ നോ അരതീ സിയാ.

൨൪.

ഡയ്ഹമാനോ ന ജാനാതി, ഞാതീനം പരിദേവിതം;

തസ്മാ ഏതം ന സോചാമി, ഗതോ സോ തസ്സ യാ ഗതി.

൨൫.

യഥാപി ദാരകോ ചന്ദം, ഗച്ഛന്തമനുരോദതി;

ഏവം സമ്പദമേവേതം, യോ പേതമനുസോചതി.

൨൬.

ഡയ്ഹമാനോ ന ജാനാതി, ഞാതീനം പരിദേവിതം;

തസ്മാ ഏതം ന സോചാമി, ഗതോ സോ തസ്സ യാ ഗതി.

൨൭.

യഥാപി ഉദകകുമ്ഭോ, ഭിന്നോ അപ്പടിസന്ധിയോ;

ഏവം സമ്പദമേവേതം, യോ പേതമനുസോചതി.

൨൮.

ഡയ്ഹമാനോ ന ജാനാതി, ഞാതീനം പരിദേവിതം;

തസ്മാ ഏതം ന സോചാമി, ഗതോ സോ തസ്സ യാ ഗതീതി.

ഉരഗജാതകം ചതുത്ഥം.

൩൫൫. ഘടജാതകം (൫-൧-൫)

൨൯.

അഞ്ഞേ സോചന്തി രോദന്തി, അഞ്ഞേ അസ്സുമുഖാ ജനാ;

പസന്നമുഖവണ്ണോസി, കസ്മാ ഘട [ഘത (സീ. പീ.)] ന സോചസി.

൩൦.

നാബ്ഭതീതഹരോ സോകോ, നാനാഗതസുഖാവഹോ;

തസ്മാ ധങ്ക [വംക (പീ.)] ന സോചാമി, നത്ഥി സോകേ ദുതീയതാ [സോകോ ദുതീയകാ (ക.)].

൩൧.

സോചം പണ്ഡു കിസോ ഹോതി, ഭത്തഞ്ചസ്സ ന രുച്ചതി;

അമിത്താ സുമനാ ഹോന്തി, സല്ലവിദ്ധസ്സ രുപ്പതോ.

൩൨.

ഗാമേ വാ യദി വാരഞ്ഞേ, നിന്നേ വാ യദി വാ ഥലേ;

ഠിതം മം നാഗമിസ്സതി, ഏവം ദിട്ഠപദോ അഹം.

൩൩.

യസ്സത്താ നാലമേകോവ, സബ്ബകാമരസാഹരോ;

സബ്ബാപി പഥവീ തസ്സ, ന സുഖം ആവഹിസ്സതീതി.

ഘടജാതകം പഞ്ചമം.

൩൫൬. കോരണ്ഡിയജാതകം (൫-൧-൬)

൩൪.

ഏകോ അരഞ്ഞേ ഗിരികന്ദരായം, പഗ്ഗയ്ഹ പഗ്ഗയ്ഹ സിലം പവേച്ഛസി [പവേജ്ഝസി (സ്യാ. സീ. അട്ഠ.)];

പുനപ്പുനം സന്തരമാനരൂപോ, കോരണ്ഡിയ [കാരണ്ഡിയ (സീ. സ്യാ. പീ.)] കോ നു തവ യിധത്ഥോ.

൩൫.

അഹഞ്ഹിമം സാഗര സേവിതന്തം, സമം കരിസ്സാമി യഥാപി പാണി;

വികിരിയ സാനൂനി ച പബ്ബതാനി ച, തസ്മാ സിലം ദരിയാ പക്ഖിപാമി.

൩൬.

നയിമം മഹിം അരഹതി പാണികപ്പം, സമം മനുസ്സോ കരണായ മേകോ;

മഞ്ഞാമിമഞ്ഞേവ ദരിം ജിഗീസം [ജിഗിംസം (സീ. സ്യാ. പീ.)], കോരണ്ഡിയ ഹാഹസി [ഹായസി (സ്യാ. ക.)] ജീവലോകം.

൩൭.

സചേ അഹം [അയം (സീ. സ്യാ. പീ.)] ഭൂതധരം ന സക്കാ [സക്കോ (സ്യാ. ക.)], സമം മനുസ്സോ കരണായ മേകോ;

ഏവമേവ ത്വം ബ്രഹ്മേ ഇമേ മനുസ്സേ, നാനാദിട്ഠികേ നാനയിസ്സസി തേ [നേ (ക.)].

൩൮.

സങ്ഖിത്തരൂപേന ഭവം മമത്ഥം, അക്ഖാസി കോരണ്ഡിയ ഏവമേതം;

യഥാ ന സക്കാ പഥവീ സമായം, കത്തും മനുസ്സേന തഥാ മനുസ്സാതി.

കോരണ്ഡിയജാതകം ഛട്ഠം.

൩൫൭. ലടുകികജാതകം (൫-൧-൭)

൩൯.

വന്ദാമി തം കുഞ്ജര സട്ഠിഹായനം, ആരഞ്ഞകം യൂഥപതിം യസസ്സിം;

പക്ഖേഹി തം പഞ്ജലികം കരോമി, മാ മേ വധീ പുത്തകേ ദുബ്ബലായ.

൪൦.

വന്ദാമി തം കുഞ്ജര ഏകചാരിം, ആരഞ്ഞകം പബ്ബതസാനുഗോചരം;

പക്ഖേഹി തം പഞ്ജലികം കരോമി, മാ മേ വധീ പുത്തകേ ദുബ്ബലായ;

൪൧.

വമിസ്സാമി തേ ലടുകികേ പുത്തകാനി, കിം മേ തുവം കാഹസി ദുബ്ബലാസി;

സതം സഹസ്സാനിപി താദിസീനം, വാമേന പാദേന പപോഥയേയ്യം.

൪൨.

ന ഹേവ സബ്ബത്ഥ ബലേന കിച്ചം, ബലഞ്ഹി ബാലസ്സ വധായ ഹോതി;

കരിസ്സാമി തേ നാഗരാജാ അനത്ഥം, യോ മേ വധീ പുത്തകേ ദുബ്ബലായ.

൪൩.

കാകഞ്ച പസ്സ ലടുകികം, മണ്ഡൂകം നീലമക്ഖികം;

ഏതേ നാഗം അഘാതേസും, പസ്സ വേരസ്സ വേരിനം;

തസ്മാ ഹി വേരം ന കയിരാഥ, അപ്പിയേനപി കേനചീതി.

ലടുകികജാതകം സത്തമം.

൩൫൮. ചൂളധമ്മപാലജാതകം (൫-൧-൮)

൪൪.

അഹമേവ ദൂസിയാ ഭൂനഹതാ, രഞ്ഞോ മഹാപതാപസ്സ;

ഏതം മുഞ്ചതു ധമ്മപാലം, ഹത്ഥേ മേ ദേവ ഛേദേഹി.

൪൫.

അഹമേവ ദൂസിയാ ഭൂനഹതാ, രഞ്ഞോ മഹാപതാപസ്സ;

ഏതം മുഞ്ചതു ധമ്മപാലം, പാദേ മേ ദേവ ഛേദേഹി.

൪൬.

അഹമേവ ദൂസിയാ ഭൂനഹതാ, രഞ്ഞോ മഹാപതാപസ്സ;

ഏതം മുഞ്ചതു ധമ്മപാലം, സീസം മേ ദേവ ഛേദേഹി.

൪൭.

ന ഹി [നഹ (സീ. സ്യാ. പീ.) ഏത്ഥ ഹ-കാരോ ഖേദേ] നൂനിമസ്സ രഞ്ഞോ, മിത്താമച്ചാ ച വിജ്ജരേ സുഹദാ;

യേ ന വദന്തി രാജാനം, മാ ഘാതയി ഓരസം പുത്തം.

൪൮.

ന ഹി [നഹ (സീ. സ്യാ. പീ.) ഏത്ഥ ഹ-കാരോ ഖേദേ] നൂനിമസ്സ രഞ്ഞോ, ഞാതീ മിത്താ ച വിജ്ജരേ സുഹദാ;

യേ ന വദന്തി രാജാനം, മാ ഘാതയി അത്രജം പുത്തം.

൪൯.

ചന്ദനസാരാനുലിത്താ, ബാഹാ ഛിജ്ജന്തി ധമ്മപാലസ്സ;

ദായാദസ്സ പഥബ്യാ, പാണാ മേ ദേവ രുജ്ഝന്തീതി.

ചൂളധമ്മപാലജാതകം അട്ഠമം.

൩൫൯. സുവണ്ണമിഗജാതകം (൫-൧-൯)

൫൦.

വിക്കമ രേ ഹരിപാദ [മഹാമിഗ (സീ. സ്യാ. പീ.)], വിക്കമ രേ മഹാമിഗ [ഹരീപദ (സീ. സ്യാ. പീ.)];

ഛിന്ദ വാരത്തികം പാസം, നാഹം ഏകാ വനേ രമേ.

൫൧.

വിക്കമാമി ന പാരേമി, ഭൂമിം സുമ്ഭാമി വേഗസാ;

ദള്ഹോ വാരത്തികോ പാസോ, പാദം മേ പരികന്തതി.

൫൨.

അത്ഥരസ്സു പലാസാനി, അസിം നിബ്ബാഹ ലുദ്ദക;

പഠമം മം വധിത്വാന, ഹന പച്ഛാ മഹാമിഗം.

൫൩.

ന മേ സുതം വാ ദിട്ഠം വാ, ഭാസന്തിം മാനുസിം മിഗിം [ന മേ സുതാ വാ ദിട്ഠാ വാ, ഭാസന്തീ മാനുസിം മിഗീ (ടീകാ)];

ത്വഞ്ച ഭദ്ദേ സുഖീ ഹോഹി, ഏസോ ചാപി മഹാമിഗോ.

൫൪.

ഏവം ലുദ്ദക നന്ദസ്സു, സഹ സബ്ബേഹി ഞാതിഭി;

യഥാഹമജ്ജ നന്ദാമി, മുത്തം ദിസ്വാ മഹാമിഗന്തി.

സുവണ്ണമിഗജാതകം നവമം.

൩൬൦. സുയോനന്ദീജാതകം (൫-൧-൧൦)

൫൫.

വാതി ഗന്ധോ തിമിരാനം, കുസമുദ്ദോ ച [വ (സ്യാ. പീ.)] ഘോസവാ;

ദൂരേ ഇതോ സുയോനന്ദീ [ഇതോ ഹി സുസന്ദീ (സീ. സ്യാ.), ഇതോപി സുസ്സോന്ദീ (പീ.)], തമ്ബകാമാ തുദന്തി മം.

൫൬.

കഥം സമുദ്ദമതരി, കഥം അദ്ദക്ഖി സേദുമം [സേരുമം (സീ. സ്യാ. പീ.)];

കഥം തസ്സാ ച തുയ്ഹഞ്ച, അഹു സഗ്ഗ [അഗ്ഗ (സീ. സ്യാ.)] സമാഗമോ.

൫൭.

കുരുകച്ഛാ [ഭരുകച്ഛാ (സീ. സ്യാ. പീ.)] പയാതാനം, വാണിജാനം ധനേസിനം;

മകരേഹി അഭിദാ [മകരേഹിബ്ഭിദാ (സീ.), മകരേഹി’ഭിദാ (സ്യാ.), മകരേഹി ഭിന്നാ (പീ.)] നാവാ, ഫലകേനാഹമപ്ലവിം.

൫൮.

സാ മം സണ്ഹേന മുദുനാ, നിച്ചം ചന്ദനഗന്ധിനീ;

അങ്ഗേന [അങ്കേന (പീ. ക.)] ഉദ്ധരീ ഭദ്ദാ, മാതാ പുത്തംവ ഓരസം.

൫൯.

സാ മം അന്നേന പാനേന, വത്ഥേന സയനേന ച;

അത്തനാപി ച മന്ദക്ഖീ, ഏവം തമ്ബ വിജാനാഹീതി.

സുയോനന്ദീജാതകം ദസമം.

മണികുണ്ഡലവഗ്ഗോ പഠമോ.

തസ്സുദ്ദാനം –

അഥ ജിനവരോ ഹരിതം തിണകോ, അഥ ഭിന്നപ്ലവോ ഉരഗോവ ഘടോ;

ദരിയാ പുന കുഞ്ജര ഭൂനഹതാ, മിഗമുത്തമസഗ്ഗവരേന ദസാതി.

൨. വണ്ണാരോഹവഗ്ഗോ

൩൬൧. വണ്ണാരോഹജാതകം (൫-൨-൧)

൬൦.

വണ്ണാരോഹേന ജാതിയാ, ബലനിക്കമനേന ച;

സുബാഹു ന മയാ സേയ്യോ, സുദാഠ ഇതി ഭാസസി.

൬൧.

വണ്ണാരോഹേന ജാതിയാ, ബലനിക്കമനേന ച;

സുദാഠോ ന മയാ സേയ്യോ, സുബാഹു ഇതി ഭാസസി.

൬൨.

ഏവം ചേ മം വിഹരന്തം, സുബാഹു സമ്മ ദുബ്ഭസി;

ന ദാനാഹം തയാ സദ്ധിം, സംവാസമഭിരോചയേ.

൬൩.

യോ പരേസം വചനാനി, സദ്ദഹേയ്യ [സദ്ദഹേഥ (സീ. സ്യാ. പീ.)] യഥാതഥം;

ഖിപ്പം ഭിജ്ജേഥ മിത്തസ്മിം, വേരഞ്ച പസവേ ബഹും.

൬൪.

സോ മിത്തോ യോ സദാ അപ്പമത്തോ, ഭേദാസങ്കീ രന്ധമേവാനുപസ്സീ;

യസ്മിഞ്ച സേതീ ഉരസീവ പുത്തോ, സ വേ മിത്തോ യോ അഭേജ്ജോ പരേഹീതി.

വണ്ണാരോഹജാതകം പഠമം.

൩൬൨. സീലവീമംസജാതകം (൫-൨-൨)

൬൫.

സീലം സേയ്യോ സുതം സേയ്യോ, ഇതി മേ സംസയോ അഹു;

സീലമേവ സുതാ സേയ്യോ, ഇതി മേ നത്ഥി സംസയോ.

൬൬.

മോഘാ ജാതി ച വണ്ണോ ച, സീലമേവ കിരുത്തമം;

സീലേന അനുപേതസ്സ, സുതേനത്ഥോ ന വിജ്ജതി.

൬൭.

ഖത്തിയോ ച അധമ്മട്ഠോ, വേസ്സോ ചാധമ്മനിസ്സിതോ;

തേ പരിച്ചജ്ജുഭോ ലോകേ, ഉപപജ്ജന്തി ദുഗ്ഗതിം.

൬൮.

ഖത്തിയാ ബ്രാഹ്മണാ വേസ്സാ, സുദ്ദാ ചണ്ഡാലപുക്കുസാ;

ഇധ ധമ്മം ചരിത്വാന, ഭവന്തി തിദിവേ സമാ.

൬൯.

ന വേദാ സമ്പരായായ, ന ജാതി നാപി [നോപി (പീ.)] ബന്ധവാ;

സകഞ്ച സീലം സംസുദ്ധം, സമ്പരായായ സുഖായ ചാതി [സുഖാവഹന്തി (സീ. സ്യാ.)].

സീലവീമംസജാതകം ദുതിയം.

൩൬൩. ഹിരിജാതകം (൫-൨-൩)

൭൦.

ഹിരിം തരന്തം വിജിഗുച്ഛമാനം, തവാഹമസ്മീ ഇതി ഭാസമാനം;

സേയ്യാനി കമ്മാനി അനാദിയന്തം, നേസോ മമന്തി ഇതി നം വിജഞ്ഞാ.

൭൧.

യഞ്ഹി കയിരാ തഞ്ഹി വദേ, യം ന കയിരാ ന തം വദേ;

അകരോന്തം ഭാസമാനം, പരിജാനന്തി പണ്ഡിതാ.

൭൨.

സോ മിത്തോ യോ സദാ അപ്പമത്തോ, ഭേദാസങ്കീ രന്ധമേവാനുപസ്സീ;

യസ്മിഞ്ച സേതീ ഉരസീവ പുത്തോ, സ വേ മിത്തോ യോ അഭേജ്ജോ പരേഹി.

൭൩.

പാമോജ്ജകരണം ഠാനം, പസംസാവഹനം സുഖം;

ഫലാനിസംസോ ഭാവേതി, വഹന്തോ പോരിസം ധുരം.

൭൪.

പവിവേകരസം പിത്വാ, രസം ഉപസമസ്സ ച;

നിദ്ദരോ ഹോതി നിപ്പാപോ, ധമ്മപ്പീതിരസം പിവന്തി.

ഹിരിജാതകം തതിയം.

൩൬൪. ഖജ്ജോപനകജാതകം (൫-൨-൪)

൭൫.

കോ നു സന്തമ്ഹി പജ്ജോതേ, അഗ്ഗിപരിയേസനം ചരം;

അദ്ദക്ഖി രത്തി [രത്തിം (സ്യാ.)] ഖജ്ജോതം, ജാതവേദം അമഞ്ഞഥ.

൭൬.

സ്വസ്സ ഗോമയചുണ്ണാനി, അഭിമത്ഥം തിണാനി ച;

വിപരീതായ സഞ്ഞായ, നാസക്ഖി പജ്ജലേതവേ.

൭൭.

ഏവമ്പി അനുപായേന, അത്ഥം ന ലഭതേ മിഗോ [മൂഗോ (സ്യാ.)];

വിസാണതോ ഗവം ദോഹം, യത്ഥ ഖീരം ന വിന്ദതി.

൭൮.

വിവിധേഹി ഉപായേഹി, അത്ഥം പപ്പോന്തി മാണവാ;

നിഗ്ഗഹേന അമിത്താനം, മിത്താനം പഗ്ഗഹേന ച.

൭൯.

സേനാമോക്ഖപലാഭേന [സേനീ മോക്ഖൂപലാഭേന (സ്യാ.)], വല്ലഭാനം നയേന ച;

ജഗതിം ജഗതിപാലാ, ആവസന്തി വസുന്ധരന്തി.

ഖജ്ജോപനകജാതകം ചതുത്ഥം.

൩൬൫. അഹിതുണ്ഡികജാതകം (൫-൨-൫)

൮൦.

ധുത്തോമ്ഹി സമ്മ സുമുഖ, ജൂതേ അക്ഖപരാജിതോ;

ഹരേഹി [സേവേഹി (പീ.)] അമ്ബപക്കാനി, വീരിയം തേ ഭക്ഖയാമസേ.

൮൧.

അലികം വത മം സമ്മ, അഭൂതേന പസംസസി;

കോ തേ സുതോ വാ ദിട്ഠോ വാ, സുമുഖോ നാമ മക്കടോ.

൮൨.

അജ്ജാപി മേ തം മനസി [തേ മം സരസി (ക.)], യം മം ത്വം അഹിതുണ്ഡിക;

ധഞ്ഞാപണം പവിസിത്വാ, മത്തോ [മുത്തോ (ക.)] ഛാതം ഹനാസി മം.

൮൩.

താഹം സരം ദുക്ഖസേയ്യം, അപി രജ്ജമ്പി കാരയേ;

നേവാഹം യാചിതോ ദജ്ജം, തഥാ ഹി ഭയതജ്ജിതോ.

൮൪.

യഞ്ച ജഞ്ഞാ കുലേ ജാതം, ഗബ്ഭേ തിത്തം അമച്ഛരിം;

തേന സഖിഞ്ച മിത്തഞ്ച, ധീരോ സന്ധാതുമരഹതീതി.

അഹിതുണ്ഡികജാതകം പഞ്ചമം.

൩൬൬. ഗുമ്ബിയജാതകം (൫-൨-൬)

൮൫.

മധുവണ്ണം മധുരസം, മധുഗന്ധം വിസം അഹു;

ഗുമ്ബിയോ ഘാസമേസാനോ, അരഞ്ഞേ ഓദഹീ വിസം.

൮൬.

മധു ഇതി മഞ്ഞമാനാ [മധൂതി മഞ്ഞമാനായ (ക.)], യേ തം വിസമഖാദിസും [വിസമസായിസും (സീ. സ്യാ.)];

തേസം തം കടുകം ആസി, മരണം തേനുപാഗമും.

൮൭.

യേ ച ഖോ പടിസങ്ഖായ, വിസം തം പരിവജ്ജയും;

തേ ആതുരേസു സുഖിതാ, ഡയ്ഹമാനേസു നിബ്ബുതാ.

൮൮.

ഏവമേവ മനുസ്സേസു, വിസം കാമാ സമോഹിതാ;

ആമിസം ബന്ധനഞ്ചേതം, മച്ചുവേസോ [പച്ചുവസോ (സീ. സ്യാ.)] ഗുഹാസയോ.

൮൯.

ഏവമേവ ഇമേ കാമേ, ആതുരാ പരിചാരികേ [പരിചാരകേ (ക.)];

യേ സദാ പരിവജ്ജേന്തി, സങ്ഗം ലോകേ ഉപച്ചഗുന്തി.

ഗുമ്ബിയജാതകം ഛട്ഠം.

൩൬൭. സാളിയജാതകം (൫-൨-൭)

൯൦.

യ്വായം സാളിയ [സാലിയ (സീ. സ്യാ. പീ.), സാളിക (?)] ഛാപോതി, കണ്ഹസപ്പം അഗാഹയി;

തേന സപ്പേനയം ദട്ഠോ, ഹതോ പാപാനുസാസകോ.

൯൧.

അഹന്താര [അഹനന്ത (പീ.), അഹരന്ത (?)] മഹന്താരം, യോ നരോ ഹന്തുമിച്ഛതി;

ഏവം സോ നിഹതോ സേതി, യഥായം പുരിസോ ഹതോ.

൯൨.

അഹന്താര [അഹനന്ത (സീ. സ്യാ. പീ.), അഹരന്ത (?)] മഘാതേന്തം, യോ നരോ ഹന്തുമിച്ഛതി;

ഏവം സോ നിഹതോ സേതി, യഥായം പുരിസോ ഹതോ.

൯൩.

യഥാ പംസുമുട്ഠിം പുരിസോ, പടിവാതം പടിക്ഖിപേ;

തമേവ സോ രജോ ഹന്തി, തഥായം പുരിസോ ഹതോ.

൯൪.

യോ അപ്പദുട്ഠസ്സ നരസ്സ ദുസ്സതി, സുദ്ധസ്സ പോസസ്സ അനങ്ഗണസ്സ;

തമേവ ബാലം പച്ചേതി പാപം, സുഖുമോ രജോ പടിവാതംവ ഖിത്തോതി.

സാളിയജാതകം സത്തമം.

൩൬൮. തചസാരജാതകം (൫-൨-൮)

൯൫.

അമിത്തഹത്ഥത്ഥഗതാ [ഹത്ഥത്തഗതാ (കത്ഥചി, സീ. നിയ്യ)], തചസാരസമപ്പിതാ;

പസന്നമുഖവണ്ണാത്ഥ, കസ്മാ തുമ്ഹേ ന സോചഥ.

൯൬.

സോചനായ പരിദേവനായ, അത്ഥോവ ലബ്ഭോ [അത്ഥോ ച ലബ്ഭാ (സീ. സ്യാ.), അത്ഥോധ ലബ്ഭാ (അ. നി. ൫.൪൮)] അപി അപ്പകോപി;

സോചന്തമേനം ദുഖിതം വിദിത്വാ, പച്ചത്ഥികാ അത്തമനാ ഭവന്തി.

൯൭.

യതോ ച ഖോ പണ്ഡിതോ ആപദാസു, ന വേധതീ അത്ഥവിനിച്ഛയഞ്ഞൂ;

പച്ചത്ഥികാസ്സ [പച്ചത്ഥികാ തേ (ക.)] ദുഖിതാ ഭവന്തി, ദിസ്വാ മുഖം അവികാരം പുരാണം.

൯൮.

ജപ്പേന മന്തേന സുഭാസിതേന, അനുപ്പദാനേന പവേണിയാ വാ;

യഥാ യഥാ യത്ഥ ലഭേഥ അത്ഥം, തഥാ തഥാ തത്ഥ പരക്കമേയ്യ.

൯൯.

യതോ ച ജാനേയ്യ അലബ്ഭനേയ്യോ, മയാ വ [മയാ വാ (സ്യാ. ക.)] അഞ്ഞേന വാ ഏസ അത്ഥോ;

അസോചമാനോ അധിവാസയേയ്യ, കമ്മം ദള്ഹം കിന്തി കരോമി ദാനീതി.

തചസാരജാതകം അട്ഠമം.

൩൬൯. മിത്തവിന്ദകജാതകം (൫-൨-൯)

൧൦൦.

ക്യാഹം ദേവാനമകരം, കിം പാപം പകതം മയാ;

യം മേ സിരസ്മിം ഓഹച്ച [ഉഹച്ച (ക.), ഉഹച്ച (പീ.)], ചക്കം ഭമതി മത്ഥകേ.

൧൦൧.

അതിക്കമ്മ രമണകം, സദാമത്തഞ്ച ദൂഭകം;

ബ്രഹ്മത്തരഞ്ച പാസാദം, കേനത്ഥേന ഇധാഗതോ.

൧൦൨.

ഇതോ ബഹുതരാ ഭോഗാ, അത്ര മഞ്ഞേ ഭവിസ്സരേ;

ഇതി ഏതായ സഞ്ഞായ, പസ്സ മം ബ്യസനം ഗതം.

൧൦൩.

ചതുബ്ഭി അട്ഠജ്ഝഗമാ, അട്ഠാഹിപി ച [അട്ഠാഹി ചാപി (സീ. സ്യാ.), അട്ഠാഭി ചാപി (ക.)] സോളസ;

സോളസാഹി ച ബാത്തിംസ, അത്രിച്ഛം ചക്കമാസദോ;

ഇച്ഛാഹതസ്സ പോസസ്സ, ചക്കം ഭമതി മത്ഥകേ.

൧൦൪.

ഉപരിവിസാലാ ദുപ്പൂരാ, ഇച്ഛാ വിസടഗാമിനീ [ഉപരി വിസാലം ദുപ്പൂരം, ഇച്ഛാവിസദഗാമിനീ (സീ.)];

യേ ച തം അനുഗിജ്ഝന്തി, തേ ഹോന്തി ചക്കധാരിനോതി.

മിത്തവിന്ദകജാതകം നവമം.

൩൭൦. പലാസജാതകം (൫-൨-൧൦)

൧൦൫.

ഹംസോ പലാസമവച, നിഗ്രോധോ സമ്മ ജായതി;

അങ്കസ്മിം [അങ്ഗസ്മിം (ക.)] തേ നിസിന്നോവ, സോ തേ മമ്മാനി ഛേച്ഛതി [ഛിജ്ജതി (ക.)].

൧൦൬.

വഡ്ഢതാമേവ [വദ്ധിതമേവ (ക.)] നിഗ്രോധോ, പതിട്ഠസ്സ ഭവാമഹം;

യഥാ പിതാ ച മാതാ ച [പിതാ വാ മാതാ വാ (പീ.), മാതാ വാ പിതാ വാ (ക.)], ഏവം മേ സോ ഭവിസ്സതി.

൧൦൭.

യം ത്വം അങ്കസ്മിം വഡ്ഢേസി, ഖീരരുക്ഖം ഭയാനകം;

ആമന്ത ഖോ തം ഗച്ഛാമ, വുഡ്ഢി മസ്സ ന രുച്ചതി.

൧൦൮.

ഇദാനി ഖോ മം ഭായേതി, മഹാനേരുനിദസ്സനം;

ഹംസസ്സ അനഭിഞ്ഞായ, മഹാ മേ ഭയമാഗതം.

൧൦൯.

ന തസ്സ വുഡ്ഢി കുസലപ്പസത്ഥാ, യോ വഡ്ഢമാനോ ഘസതേ പതിട്ഠം;

തസ്സൂപരോധം പരിസങ്കമാനോ, പതാരയീ മൂലവധായ ധീരോതി.

പലാസജാതകം ദസമം.

വണ്ണാരോഹവഗ്ഗോ ദുതിയോ [ഇമസ്സുദ്ദാനം തതിയവഗ്ഗപരിയോസാനേ ഭവിസ്സതി].

൩. അഡ്ഢവഗ്ഗോ

൩൭൧. ദീഘീതികോസലജാതകം (൫-൩-൧)

൧൧൦.

ഏവംഭൂതസ്സ തേ രാജ, ആഗതസ്സ വസേ [വസോ (പീ. ക.)] മമ;

അത്ഥി നു കോചി പരിയായോ, യോ തം ദുക്ഖാ പമോചയേ.

൧൧൧.

ഏവംഭൂതസ്സ മേ താത, ആഗതസ്സ വസേ തവ;

നത്ഥി നോ കോചി പരിയായോ, യോ മം ദുക്ഖാ പമോചയേ.

൧൧൨.

നാഞ്ഞം സുചരിതം രാജ, നാഞ്ഞം രാജ സുഭാസിതം;

തായതേ മരണകാലേ, ഏവമേവിതരം ധനം.

൧൧൩.

അക്കോച്ഛി മം അവധി മം, അജിനി മം അഹാസി മേ;

യേ ച തം ഉപനയ്ഹന്തി, വേരം തേസം ന സമ്മതി.

൧൧൪.

അക്കോച്ഛി മം അവധി മം, അജിനി മം അഹാസി മേ;

യേ ച തം നുപനയ്ഹന്തി, വേരം തേസൂപസമ്മതി.

൧൧൫.

ന ഹി വേരേന വേരാനി, സമ്മന്തീധ കുദാചനം;

അവേരേന ച സമ്മന്തി, ഏസ ധമ്മോ സനന്തനോതി.

ദീഘീതികോസലജാതകം പഠമം.

൩൭൨. മിഗപോതകജാതകം (൫-൩-൨)

൧൧൬.

അഗാരാ പച്ചുപേതസ്സ, അനഗാരസ്സ തേ സതോ;

സമണസ്സ ന തം സാധു, യം പേതമനുസോചസി.

൧൧൭.

സംവാസേന ഹവേ സക്ക, മനുസ്സസ്സ മിഗസ്സ വാ;

ഹദയേ ജായതേ പേമം, ന തം സക്കാ അസോചിതും.

൧൧൮.

മതം മരിസ്സം രോദന്തി, യേ രുദന്തി ലപന്തി ച;

തസ്മാ ത്വം ഇസി മാ രോദി, രോദിതം മോഘമാഹു സന്തോ.

൧൧൯.

രോദിതേന ഹവേ ബ്രഹ്മേ, മതോ പേതോ സമുട്ഠഹേ;

സബ്ബേ സങ്ഗമ്മ രോദാമ, അഞ്ഞമഞ്ഞസ്സ ഞാതകേ.

൧൨൦.

ആദിത്തം വത മം സന്തം, ഘതസിത്തംവ പാവകം;

വാരിനാ വിയ ഓസിഞ്ചം, സബ്ബം നിബ്ബാപയേ ദരം.

൧൨൧.

അബ്ബഹി വത മേ സല്ലം, യമാസി ഹദയസ്സിതം;

യോ മേ സോകപരേതസ്സ, പുത്തസോകം അപാനുദി.

൧൨൨.

സോഹം അബ്ബൂള്ഹസല്ലോസ്മി, വീതസോകോ അനാവിലോ;

ന സോചാമി ന രോദാമി, തവ സുത്വാന വാസവാതി.

മിഗപോതകജാതകം ദുതിയം.

൩൭൩. മൂസികജാതകം (൫-൩-൩)

൧൨൩.

കുഹിം ഗതാ കത്ഥ ഗതാ, ഇതി ലാലപ്പതീ ജനോ;

അഹമേവേകോ ജാനാമി, ഉദപാനേ മൂസികാ ഹതാ.

൧൨൪.

യഞ്ചേതം [യഥേതം (പീ.), യവേതം (ക.), യമേതം (കത്ഥചി)] ഇതി ചീതി ച, ഗദ്രഭോവ നിവത്തസി;

ഉദപാനേ മൂസികം ഹന്ത്വാ, യവം ഭക്ഖേതുമിച്ഛസി.

൧൨൫.

ദഹരോ ചാസി ദുമ്മേധ, പഠമുപ്പത്തികോ [പഠമുപ്പത്തിതോ (സീ. പീ.)] സുസു;

ദീഘഞ്ചേതം [ദീഘമേതം (പീ.)] സമാസജ്ജ [സമാപജ്ജ (സ്യാ. ക.)], ന തേ ദസ്സാമി ജീവിതം.

൧൨൬.

നാന്തലിക്ഖഭവനേന, നാങ്ഗപുത്തപിനേന [നാങ്ഗപുത്തസിരേന (സീ. സ്യാ. പീ.)] വാ;

പുത്തേന ഹി പത്ഥയിതോ, സിലോകേഹി പമോചിതോ.

൧൨൭.

സബ്ബം സുതമധീയേഥ, ഹീനമുക്കട്ഠമജ്ഝിമം;

സബ്ബസ്സ അത്ഥം ജാനേയ്യ, ന ച സബ്ബം പയോജയേ;

ഹോതി താദിസകോ കാലോ, യത്ഥ അത്ഥാവഹം സുതന്തി.

മൂസികജാതകം തതിയം.

൩൭൪. ചൂളധനുഗ്ഗഹജാതകം (൫-൩-൪)

൧൨൮.

സബ്ബം ഭണ്ഡം സമാദായ, പാരം തിണ്ണോസി ബ്രാഹ്മണ;

പച്ചാഗച്ഛ ലഹും ഖിപ്പം, മമ്പി താരേഹി ദാനിതോ [ദാനിഭോ (സ്യാ.)].

൧൨൯.

അസന്ഥുതം മം ചിരസന്ഥുതേന, നിമീനി ഭോതീ അദ്ധുവം ധുവേന;

മയാപി ഭോതീ നിമിനേയ്യ അഞ്ഞം, ഇതോ അഹം ദൂരതരം ഗമിസ്സം.

൧൩൦.

കായം ഏളഗലാഗുമ്ബേ [ഏളഗണഗുമ്ബേ (ക.)], കരോതി അഹുഹാസിയം;

നയീധ നച്ചഗീതം വാ [നയിധ നച്ചം വാ ഗീതം വാ (സീ. സ്യാ. പീ.)], താളം വാ സുസമാഹിതം;

അനമ്ഹികാലേ [അനമ്ഹകാലേ (പീ.)] സുസോണി [സുസ്സോണി (സീ. സ്യാ. പീ.)], കിം നു ജഗ്ഘസി സോഭനേ [സോഭണേ (പീ. ക.)].

൧൩൧.

സിങ്ഗാല ബാല ദുമ്മേധ, അപ്പപഞ്ഞോസി ജമ്ബുക;

ജീനോ മച്ഛഞ്ച പേസിഞ്ച, കപണോ വിയ ഝായസി.

൧൩൨.

സുദസ്സം വജ്ജമഞ്ഞേസം, അത്തനോ പന ദുദ്ദസം;

ജീനാ പതിഞ്ച ജാരഞ്ച, മഞ്ഞേ ത്വഞ്ഞേവ [മമ്പി ത്വഞ്ഞേവ (സീ. സ്യാ.), ത്വമ്പി മഞ്ഞേവ (പീ.)] ഝായസി.

൧൩൩.

ഏവമേതം മിഗരാജ, യഥാ ഭാസസി ജമ്ബുക;

സാ നൂനാഹം ഇതോ ഗന്ത്വാ, ഭത്തു ഹേസ്സം വസാനുഗാ.

൧൩൪.

യോ ഹരേ മത്തികം ഥാലം, കംസഥാലമ്പി സോ ഹരേ;

കതഞ്ചേവ [കതംയേവ (സീ. സ്യാ. പീ.)] തയാ പാപം, പുനപേവം കരിസ്സസീതി.

ചൂളധനുഗ്ഗഹജാതകം ചതുത്ഥം.

൩൭൫. കപോതജാതകം (൫-൩-൫)

൧൩൫.

ഇദാനി ഖോമ്ഹി സുഖിതോ അരോഗോ, നിക്കണ്ടകോ നിപ്പതിതോ കപോതോ;

കാഹാമി ദാനീ ഹദയസ്സ തുട്ഠിം, തഥാഹിമം മംസസാകം ബലേതി.

൧൩൬.

കായം ബലാകാ സിഖിനോ, ചോരീ ലങ്ഘിപിതാമഹാ;

ഓരം ബലാകേ ആഗച്ഛ, ചണ്ഡോ മേ വായസോ സഖാ.

൧൩൭.

അലഞ്ഹി തേ ജഗ്ഘിതായേ, മമം ദിസ്വാന ഏദിസം;

വിലൂനം സൂദപുത്തേന, പിട്ഠമണ്ഡേന [പിട്ഠമദ്ദേന (സീ. സ്യാ. പീ.)] മക്ഖിതം.

൧൩൮.

സുന്ഹാതോ സുവിലിത്തോസി, അന്നപാനേന തപ്പിതോ;

കണ്ഠേ ച തേ വേളുരിയോ, അഗമാ നു കജങ്ഗലം.

൧൩൯.

മാ തേ മിത്തോ അമിത്തോ വാ, അഗമാസി കജങ്ഗലം;

പിഞ്ഛാനി തത്ഥ ലായിത്വാ, കണ്ഠേ ബന്ധന്തി വട്ടനം.

൧൪൦.

പുനപാപജ്ജസീ സമ്മ, സീലഞ്ഹി തവ താദിസം;

ന ഹി മാനുസകാ ഭോഗാ, സുഭുഞ്ജാ ഹോന്തി പക്ഖിനാതി.

കപോതജാതകം പഞ്ചമം.

അഡ്ഢവഗ്ഗോ തതിയോ.

തസ്സുദ്ദാനം –

അഥ വണ്ണ സസീല ഹിരി ലഭതേ, സുമുഖാ വിസ സാളിയമിത്തവരോ;

അഥ ചക്ക പലാസ സരാജ സതോ, യവ ബാല കപോതക പന്നരസാതി.

അഥ വഗ്ഗുദ്ദാനം –

ജീനഞ്ച വണ്ണം അസമംവഗുപ്പരി, സുദേസിതാ ജാതകന്തി സന്തി വീസതി [ജാതക പഞ്ചവീസതി (?)];

മഹേസിനോ ബ്രഹ്മചരിത്തമുത്ത-മവോച ഗാഥാ അത്ഥവതീ സുബ്യഞ്ജനാതി.

പഞ്ചകനിപാതം നിട്ഠിതം.

൬. ഛക്കനിപാതോ

൧. അവാരിയവഗ്ഗോ

൩൭൬. അവാരിയജാതകം (൬-൧-൧)

.

മാസു കുജ്ഝ ഭൂമിപതി, മാസു കുജ്ഝ രഥേസഭ;

കുദ്ധം അപ്പടികുജ്ഝന്തോ, രാജാ രട്ഠസ്സ പൂജിതോ.

.

ഗാമേ വാ യദി വാരഞ്ഞേ, നിന്നേ വാ യദി വാ ഥലേ;

സബ്ബത്ഥ അനുസാസാമി, മാസു കുജ്ഝ [മാസ്സു കുജ്ഝി (സീ. പീ.)] രഥേസഭ.

.

അവാരിയപിതാ നാമ, അഹു ഗങ്ഗായ നാവികോ;

പുബ്ബേ ജനം താരേത്വാന, പച്ഛാ യാചതി വേതനം;

തേനസ്സ ഭണ്ഡനം ഹോതി, ന ച ഭോഗേഹി വഡ്ഢതി.

.

അതിണ്ണംയേവ യാചസ്സു, അപാരം താത നാവിക;

അഞ്ഞോ ഹി തിണ്ണസ്സ മനോ, അഞ്ഞോ ഹോതി പാരേസിനോ [തരേസിനോ (സീ. പീ.), തിരേസിനോ (സ്യാ.)].

.

ഗാമേ വാ യദി വാരഞ്ഞേ, നിന്നേ വാ യദി വാ ഥലേ;

സബ്ബത്ഥ അനുസാസാമി, മാസു കുജ്ഝിത്ഥ നാവിക.

.

യായേവാനുസാസനിയാ, രാജാ ഗാമവരം അദാ;

തായേവാനുസാസനിയാ, നാവികോ പഹരീ മുഖം.

.

ഭത്തം ഭിന്നം ഹതാ ഭരിയാ, ഗബ്ഭോ ച പതിതോ ഛമാ;

മിഗോവ ജാതരൂപേന, ന തേനത്ഥം അബന്ധി സൂതി [അവഡ്ഢിതുന്തി (സീ. സ്യാ.), അവഡ്ഢി സൂതി (?)].

അവാരിയജാതകം പഠമം.

൩൭൭. സേതകേതുജാതകം (൬-൧-൨)

.

മാ താത കുജ്ഝി ന ഹി സാധു കോധോ, ബഹുമ്പി തേ അദിട്ഠമസ്സുതഞ്ച;

മാതാ പിതാ ദിസതാ [ദിസാ താത (സ്യാ.), ദിസാ താ (പീ.)] സേതകേതു, ആചരിയമാഹു ദിസതം പസത്ഥാ.

.

അഗാരിനോ അന്നദപാനവത്ഥദാ [അന്നപാനവത്ഥദാ (സ്യാ. ക.)], അവ്ഹായികാ തമ്പി ദിസം വദന്തി;

ഏസാ ദിസാ പരമാ സേതകേതു, യം പത്വാ ദുക്ഖീ സുഖിനോ ഭവന്തി.

൧൦.

ഖരാജിനാ ജടിലാ പങ്കദന്താ, ദുമ്മക്ഖരൂപാ [ദുമുക്ഖരൂപാ (സീ. സ്യാ.), ദുമ്മുക്ഖരൂപാ (പീ. ക.)] യേമേ ജപ്പന്തി മന്തേ;

കച്ചി നു തേ മാനുസകേ പയോഗേ, ഇദം വിദൂ പരിമുത്താ അപായാ.

൧൧.

പാപാനി കമ്മാനി കത്വാന രാജ, ബഹുസ്സുതോ ചേ ന [ബഹുസ്സുതോ നേവ (സീ. സ്യാ.)] ചരേയ്യ ധമ്മം;

സഹസ്സവേദോപി ന തം പടിച്ച, ദുക്ഖാ പമുഞ്ചേ ചരണം അപത്വാ.

൧൨.

സഹസ്സവേദോപി ന തം പടിച്ച, ദുക്ഖാ പമുഞ്ചേ ചരണം അപത്വാ;

മഞ്ഞാമി വേദാ അഫലാ ഭവന്തി, സസംയമം ചരണമേവ [ചരണഞ്ഞേവ (സീ. സ്യാ. പീ.)] സച്ചം.

൧൩.

ന ഹേവ വേദാ അഫലാ ഭവന്തി, സസംയമം ചരണമേവ സച്ചം;

കിത്തിഞ്ഹി പപ്പോതി അധിച്ച വേദേ, സന്തിം പുണേതി [സന്തം പുനേ’തി (സീ. പീ.)] ചരണേന ദന്തോതി.

സേതകേതുജാതകം ദുതിയം.

൩൭൮. ദരീമുഖജാതകം (൬-൧-൩)

൧൪.

പങ്കോ ച കാമാ പലിപോ ച കാമാ, ഭയഞ്ച മേതം തിമൂലം പവുത്തം;

രജോ ച ധൂമോ ച മയാ പകാസിതാ, ഹിത്വാ തുവം പബ്ബജ ബ്രഹ്മദത്ത.

൧൫.

ഗധിതോ [ഗഥിതോ (സീ.)] ച രത്തോ ച അധിമുച്ഛിതോ ച, കാമേസ്വഹം ബ്രാഹ്മണ ഭിംസരൂപം;

തം നുസ്സഹേ ജീവികത്ഥോ പഹാതും, കാഹാമി പുഞ്ഞാനി അനപ്പകാനി.

൧൬.

യോ അത്ഥകാമസ്സ ഹിതാനുകമ്പിനോ, ഓവജ്ജമാനോ ന കരോതി സാസനം;

ഇദമേവ സേയ്യോ ഇതി മഞ്ഞമാനോ, പുനപ്പുനം ഗബ്ഭമുപേതി മന്ദോ.

൧൭.

സോ ഘോരരൂപം നിരയം ഉപേതി, സുഭാസുഭം മുത്തകരീസപൂരം;

സത്താ സകായേ ന ജഹന്തി ഗിദ്ധാ, യേ ഹോന്തി കാമേസു അവീതരാഗാ.

൧൮.

മീള്ഹേന ലിത്താ രുഹിരേന മക്ഖിതാ, സേമ്ഹേന ലിത്താ ഉപനിക്ഖമന്തി;

യം യഞ്ഹി കായേന ഫുസന്തി താവദേ, സബ്ബം അസാതം ദുഖമേവ കേവലം.

൧൯.

ദിസ്വാ വദാമി ന ഹി അഞ്ഞതോ സവം, പുബ്ബേനിവാസം ബഹുകം സരാമി;

ചിത്രാഹി ഗാഥാഹി സുഭാസിതാഹി, ദരീമുഖോ നിജ്ഝാപയി സുമേധന്തി.

ദരീമുഖജാതകം തതിയം.

൩൭൯. നേരുജാതകം (൬-൧-൪)

൨൦.

കാകോലാ കാകസങ്ഘാ ച, മയഞ്ച പതതം വരാ [വര (ക.) മയന്തിപദസ്സ ഹി വിസേസനം];

സബ്ബേവ സദിസാ ഹോമ, ഇമം ആഗമ്മ പബ്ബതം.

൨൧.

ഇധ സീഹാ ച ബ്യഗ്ഘാ ച, സിങ്ഗാലാ ച മിഗാധമാ;

സബ്ബേവ സദിസാ ഹോന്തി, അയം കോ നാമ പബ്ബതോ.

൨൨.

ഇമം നേരൂതി [നേരുന്തി (സീ. സ്യാ.)] ജാനന്തി, മനുസ്സാ പബ്ബതുത്തമം;

ഇധ വണ്ണേന സമ്പന്നാ, വസന്തി സബ്ബപാണിനോ.

൨൩.

അമാനനാ യത്ഥ സിയാ, സന്താനം വാ വിമാനനാ;

ഹീനസമ്മാനനാ വാപി, ന തത്ഥ വസതിം വസേ [വസതീ വസേ (സ്യാ.), വസ ദിവസേ (പീ.)].

൨൪.

യത്ഥാലസോ ച ദക്ഖോ ച, സൂരോ ഭീരു ച പൂജിയാ;

ന തത്ഥ സന്തോ വസന്തി, അവിസേസകരേ നരേ [നഗേ (സീ. സ്യാ. പീ.)].

൨൫.

നായം നേരു വിഭജതി, ഹീനഉക്കട്ഠമജ്ഝിമേ;

അവിസേസകരോ നേരു, ഹന്ദ നേരും ജഹാമസേതി.

നേരുജാതകം ചതുത്ഥം.

൩൮൦. ആസങ്കജാതകം (൬-൧-൫)

൨൬.

ആസാവതീ നാമ ലതാ, ജാതാ ചിത്തലതാവനേ;

തസ്സാ വസ്സസഹസ്സേന, ഏകം നിബ്ബത്തതേ ഫലം.

൨൭.

തം ദേവാ പയിരുപാസന്തി, താവ ദൂരഫലം സതിം;

ആസീസേവ [ആസിംസേവ (സീ. സ്യാ. പീ.)] തുവം രാജ, ആസാ ഫലവതീ സുഖാ.

൨൮.

ആസീസതേവ [ആസിംസേഥേവ (സീ. സ്യാ. പീ.)] സോ പക്ഖീ, ആസീസതേവ [ആസിംസേഥേവ (സീ. സ്യാ. പീ.)] സോ ദിജോ;

തസ്സ ചാസാ [തസ്സേവാസാ (സ്യാ.)] സമിജ്ഝതി, താവ ദൂരഗതാ സതീ;

ആസീസേവ തുവം രാജ, ആസാ ഫലവതീ സുഖാ.

൨൯.

സമ്പേസി ഖോ മം വാചായ, ന ച സമ്പേസി [സംസേസി (ക.)] കമ്മുനാ;

മാലാ സേരേയ്യകസ്സേവ, വണ്ണവന്താ അഗന്ധികാ.

൩൦.

അഫലം മധുരം വാചം, യോ മിത്തേസു പകുബ്ബതി;

അദദം അവിസ്സജം ഭോഗം, സന്ധി തേനസ്സ ജീരതി.

൩൧.

യഞ്ഹി കയിരാ തഞ്ഹി വദേ, യം ന കയിരാ ന തം വദേ;

അകരോന്തം ഭാസമാനം, പരിജാനന്തി പണ്ഡിതാ.

൩൨.

ബലഞ്ച വത മേ ഖീണം, പാഥേയ്യഞ്ച ന വിജ്ജതി;

സങ്കേ പാണൂപരോധായ, ഹന്ദ ദാനി വജാമഹം.

൩൩.

ഏതദേവ ഹി മേ നാമം, യം നാമസ്മി രഥേസഭ;

ആഗമേഹി മഹാരാജ, പിതരം ആമന്തയാമഹന്തി.

ആസങ്കജാതകം പഞ്ചമം.

൩൮൧. മിഗാലോപജാതകം (൬-൧-൬)

൩൪.

ന മേ രുച്ചി മിഗാലോപ, യസ്സ തേ താദിസീ ഗതീ;

അതുച്ചം താത പതസി, അഭൂമിം താത സേവസി.

൩൫.

ചതുക്കണ്ണംവ കേദാരം, യദാ തേ പഥവീ സിയാ;

തതോ താത നിവത്തസ്സു, മാസ്സു ഏത്തോ പരം ഗമി.

൩൬.

സന്തി അഞ്ഞേപി സകുണാ, പത്തയാനാ വിഹങ്ഗമാ;

അക്ഖിത്താ വാതവേഗേന, നട്ഠാ തേ സസ്സതീസമാ.

൩൭.

അകത്വാ അപനന്ദസ്സ [അപരണ്ണസ്സ (സീ. സ്യാ. പീ.)], പിതു വുദ്ധസ്സ സാസനം;

കാലവാതേ അതിക്കമ്മ, വേരമ്ഭാനം വസം അഗാ [ഗതോ (സീ.)].

൩൮.

തസ്സ പുത്താ ച ദാരാ ച, യേ ചഞ്ഞേ അനുജീവിനോ;

സബ്ബേ ബ്യസനമാപാദും, അനോവാദകരേ ദിജേ.

൩൯.

ഏവമ്പി ഇധ വുദ്ധാനം, യോ വാക്യം നാവബുജ്ഝതി;

അതിസീമചരോ [അതിസീമം ചരോ (സീ. സ്യാ. ക.)] ദിത്തോ, ഗിജ്ഝോവാതീതസാസനോ;

സബ്ബേ ബ്യസനം പപ്പോന്തി, അകത്വാ ബുദ്ധസാസനന്തി.

മിഗാലോപജാതകം ഛട്ഠം.

൩൮൨. സിരികാളകണ്ണിജാതകം (൬-൧-൭)

൪൦.

കാ നു കാളേന വണ്ണേന, ന ചാപി [ന ചാസി (സീ.)] പിയദസ്സനാ;

കാ വാ ത്വം കസ്സ വാ ധീതാ, കഥം ജാനേമു തം മയം.

൪൧.

മഹാരാജസ്സഹം ധീതാ, വിരൂപക്ഖസ്സ ചണ്ഡിയാ;

അഹം കാളീ അലക്ഖികാ, കാളകണ്ണീതി മം വിദൂ;

ഓകാസം യാചിതോ ദേഹി, വസേമു തവ സന്തികേ.

൪൨.

കിംസീലേ കിംസമാചാരേ, പുരിസേ നിവിസസേ തുവം;

പുട്ഠാ മേ കാളി അക്ഖാഹി, കഥം [യഥാ (സീ. പീ.)] ജാനേമു തം മയം.

൪൩.

മക്ഖീ പളാസീ സാരമ്ഭീ, ഇസ്സുകീ മച്ഛരീ സഠോ;

സോ മയ്ഹം പുരിസോ കന്തോ, ലദ്ധം യസ്സ വിനസ്സതി.

൪൪.

കോധനോ ഉപനാഹീ ച, പിസുണോ ച വിഭേദകോ;

കണ്ഡകവാചോ [അണ്ഡകവാചോ (ക. സീ. പീ.)] ഫരുസോ, സോ മേ കന്തതരോ തതോ.

൪൫.

അജ്ജ സുവേതി പുരിസോ, സദത്ഥം നാവബുജ്ഝതി;

ഓവജ്ജമാനോ കുപ്പതി, സേയ്യം സോ അതിമഞ്ഞതി.

൪൬.

ദവപ്പലുദ്ധോ [ദേവപ്പലുദ്ധോ (ക.), ദവപ്പലദ്ധോ (പീ.)] പുരിസോ, സബ്ബമിത്തേഹി ധംസതി;

സോ മയ്ഹം പുരിസോ കന്തോ, തസ്മിം ഹോമി അനാമയാ.

൪൭.

അപേഹി ഏത്തോ ത്വം കാളി, നേതം അമ്ഹേസു വിജ്ജതി;

അഞ്ഞം ജനപദം ഗച്ഛ, നിഗമേ രാജധാനിയോ.

൪൮.

അഹമ്പി ഖോ തം [ചേതം (സീ.)] ജാനാമി, നേതം തുമ്ഹേസു വിജ്ജതി;

സന്തി ലോകേ അലക്ഖികാ, സങ്ഘരന്തി ബഹും ധനം;

അഹം ദേവോ ച മേ ഭാതാ, ഉഭോ നം വിധമാമസേ.

൪൯.

കാ നു ദിബ്ബേന വണ്ണേന, പഥബ്യാ സുപതിട്ഠിതാ;

കാ വാ ത്വം കസ്സ വാ ധീതാ, കഥം ജാനേമു തം മയം.

൫൦.

മഹാരാജസ്സഹം ധീതാ, ധതരട്ഠസ്സ സിരീമതോ [ധതരട്ഠസിരീമതോ (സ്യാ. ക.)];

അഹം സിരീ ച ലക്ഖീ ച, ഭൂരിപഞ്ഞാതി മം വിദൂ;

ഓകാസം യാചിതോ ദേഹി, വസേമു തവ സന്തികേ.

൫൧.

കിംസീലേ കിംസമാചാരേ, പുരിസേ നിവിസസേ തുവം;

പുട്ഠാ മേ ലക്ഖി അക്ഖാഹി, കഥം [യഥാ (സീ. പീ.)] ജാനേമു തം മയം.

൫൨.

യോ ചാപി സീതേ അഥവാപി ഉണ്ഹേ, വാതാതപേ ഡംസസരീസപേ ച;

ഖുധം [ഖുദ്ദം (സ്യാ. ക.), ഖുദം (പീ.)] പിപാസം അഭിഭുയ്യ സബ്ബം, രത്തിന്തിവം യോ സതതം നിയുത്തോ;

കാലാഗതഞ്ച ന ഹാപേതി അത്ഥം, സോ മേ മനാപോ നിവിസേ ച തമ്ഹി.

൫൩.

അക്കോധനോ മിത്തവാ ചാഗവാ ച, സീലൂപപന്നോ അസഠോജുഭൂതോ [അസഠോ ഉജ്ജുഭൂതോ (പീ.)];

സങ്ഗാഹകോ സഖിലോ സണ്ഹവാചോ, മഹത്തപത്തോപി നിവാതവുത്തി;

തസ്മിംഹം [തസ്മാഹം (സീ. പീ.)] പോസേ വിപുലാ ഭവാമി, ഊമി സമുദ്ദസ്സ യഥാപി വണ്ണം.

൫൪.

യോ ചാപി മിത്തേ അഥവാ അമിത്തേ, സേട്ഠേ സരിക്ഖേ അഥ വാപി ഹീനേ;

അത്ഥം ചരന്തം അഥവാ അനത്ഥം, ആവീ രഹോ സങ്ഗഹമേവ വത്തേ [വത്തോ (സ്യാ. ക.)].

വാചം ന വജ്ജാ ഫരുസം കദാചി, മതസ്സ ജീവസ്സ ച തസ്സ ഹോമി.

൫൫.

ഏതേസം യോ അഞ്ഞതരം ലഭിത്വാ, കന്താ സിരീ [കന്തസിരിം (കത്ഥചി), കന്തം സിരിം (സ്യാ.) അട്ഠകഥായം ദുതിയതതിയപാഠന്തരാനി] മജ്ജതി അപ്പപഞ്ഞോ;

തം ദിത്തരൂപം വിസമം ചരന്തം, കരീസഠാനംവ [കരീസജാതം വ (സീ. സ്യാ.)] വിവജ്ജയാമി.

൫൬.

അത്തനാ കുരുതേ ലക്ഖിം, അലക്ഖിം കുരുതത്തനാ;

ഹി ലക്ഖിം അലക്ഖിം വാ, അഞ്ഞോ അഞ്ഞസ്സ കാരകോതി.

സിരികാളകണ്ണിജാതകം സത്തമം.

൩൮൩. കുക്കുടജാതകം (൬-൧-൮)

൫൭.

സുചിത്തപത്തഛദന, തമ്ബചൂള വിഹങ്ഗമ;

ഓരോഹ ദുമസാഖായ, മുധാ ഭരിയാ ഭവാമി തേ.

൫൮.

ചതുപ്പദീ ത്വം കല്യാണി, ദ്വിപദാഹം മനോരമേ;

മിഗീ പക്ഖീ അസഞ്ഞുത്താ, അഞ്ഞം പരിയേസ സാമികം.

൫൯.

കോമാരികാ തേ ഹേസ്സാമി, മഞ്ജുകാ പിയഭാണിനീ;

വിന്ദ മം അരിയേന വേദേന, സാവയ മം യദിച്ഛസി.

൬൦.

കുണപാദിനി ലോഹിതപേ, ചോരി കുക്കുടപോഥിനി;

ന ത്വം അരിയേന വേദേന, മമം ഭത്താരമിച്ഛസി.

൬൧.

ഏവമ്പി ചതുരാ [ചാതുരാ (സ്യാ. ക.)] നാരീ, ദിസ്വാന സധനം [പവരം (സീ. സ്യാ. പീ.)] നരം;

നേന്തി സണ്ഹാഹി വാചാഹി, ബിളാരീ വിയ കുക്കുടം.

൬൨.

യോ ച ഉപ്പതിതം അത്ഥം, ന ഖിപ്പമനുബുജ്ഝതി;

അമിത്തവസമന്വേതി, പച്ഛാ ച അനുതപ്പതി.

൬൩.

യോ ച ഉപ്പതിതം അത്ഥം, ഖിപ്പമേവ നിബോധതി;

മുച്ചതേ സത്തുസമ്ബാധാ, കുക്കുടോവ ബിളാരിയാതി.

കുക്കുടജാതകം അട്ഠമം.

൩൮൪. ധമ്മധജജാതകം (൬-൧-൯)

൬൪.

ധമ്മം ചരഥ ഞാതയോ, ധമ്മം ചരഥ ഭദ്ദം വോ [ഭദ്ദ വോ (ക.)];

ധമ്മചാരീ സുഖം സേതി, അസ്മിം ലോകേ പരമ്ഹി ച.

൬൫.

ഭദ്ദകോ വതയം പക്ഖീ, ദിജോ പരമധമ്മികോ;

ഏകപാദേന തിട്ഠന്തോ, ധമ്മമേവാനുസാസതി.

൬൬.

നാസ്സ സീലം വിജാനാഥ, അനഞ്ഞായ പസംസഥ;

ഭുത്വാ അണ്ഡഞ്ച പോതഞ്ച [ഛാപേ ച (സീ. പീ.)], ധമ്മോ ധമ്മോതി ഭാസതി.

൬൭.

അഞ്ഞം ഭണതി വാചായ, അഞ്ഞം കായേന കുബ്ബതി;

വാചായ നോ ച കായേന, ന തം ധമ്മം അധിട്ഠിതോ.

൬൮.

വാചായ സഖിലോ മനോവിദുഗ്ഗോ, ഛന്നോ കൂപസയോവ കണ്ഹസപ്പോ;

ധമ്മധജോ ഗാമനിഗമാസുസാധു [ഗാമനിഗമാസു സാധുസമ്മതോ (സീ.), ഗാമനിഗമസാധു (പീ.)], ദുജ്ജാനോ പുരിസേന ബാലിസേന.

൬൯.

ഇമം തുണ്ഡേഹി പക്ഖേഹി, പാദാ ചിമം വിഹേഠഥ [വിപോഥഥ (പീ.)];

ഛവഞ്ഹിമം വിനാസേഥ, നായം സംവാസനാരഹോതി.

ധമ്മധജജാതകം നവമം.

൩൮൫. നന്ദിയമിഗരാജജാതകം (൬-൧-൧൦)

൭൦.

സചേ ബ്രാഹ്മണ ഗച്ഛേസി, സാകേതേ [സാകേതം (സീ. സ്യാ.)] അജ്ജുനം [അഞ്ഝനം (സീ. സ്യാ. പീ.)] വനം;

വജ്ജാസി നന്ദിയം നാമ, പുത്തം അസ്മാകമോരസം;

മാതാ പിതാ ച തേ വുദ്ധാ, തേ തം ഇച്ഛന്തി പസ്സിതും.

൭൧.

ഭുത്താ മയാ നിവാപാനി, രാജിനോ പാനഭോജനം;

തം രാജപിണ്ഡം അവഭോത്തും [അവഭോത്തം (ക.)], നാഹം ബ്രാഹ്മണ മുസ്സഹേ.

൭൨.

ഓദഹിസ്സാമഹം പസ്സം, ഖുരപ്പാനിസ്സ [ഖുരപ്പാണിസ്സ (സീ.), ഖുരപാണിസ്സ (പീ.), ഖുരപ്പപാണിസ്സ (?)] രാജിനോ;

തദാഹം സുഖിതോ മുത്തോ, അപി പസ്സേയ്യ മാതരം.

൭൩.

മിഗരാജാ പുരേ ആസിം, കോസലസ്സ നികേതനേ [നികേതവേ (സീ. സ്യാ. പീ.)];

നന്ദിയോ നാമ നാമേന, അഭിരൂപോ ചതുപ്പദോ.

൭൪.

തം മം വധിതുമാഗച്ഛി, ദായസ്മിം അജ്ജുനേ വനേ;

ധനും ആരജ്ജം [ആരജ്ജും (നിയ്യ), അദേജ്ഝം (സീ. പീ.) അദ്വേധാഭാവം ഏകീഭാവന്തി അത്ഥോ] കത്വാന, ഉസും സന്നയ്ഹ [സന്ധായ (സീ. പീ.)] കോസലോ.

൭൫.

തസ്സാഹം ഓദഹിം പസ്സം, ഖുരപ്പാനിസ്സ രാജിനോ;

തദാഹം സുഖിതോ മുത്തോ, മാതരം ദട്ഠുമാഗതോതി.

നന്ദിയമിഗരാജജാതകം ദസമം.

അവാരിയവഗ്ഗോ പഠമോ.

തസ്സുദ്ദാനം –

അഥ കുജ്ഝരഥേസഭ കേതുവരോ, സദരീമുഖ നേരു ലതാ ച പുന;

അപനന്ദ സിരീ ച സുചിത്തവരോ, അഥ ധമ്മിക നന്ദിമിഗേന ദസാതി.

൨. ഖരപുത്തവഗ്ഗോ

൩൮൬. ഖരപുത്തജാതകം (൬-൨-൧)

൭൬.

സച്ചം കിരേവമാഹംസു, വസ്തം [ഭസ്തം (സീ. പീ.), കലകം (സ്യാ.), ഗരം (ക.)] ബാലോതി പണ്ഡിതാ;

പസ്സ ബാലോ രഹോകമ്മം, ആവികുബ്ബം ന ബുജ്ഝതി.

൭൭.

ത്വം ഖോപി [ത്വം നു ഖോ (സീ. സ്യാ.), ത്വഞ്ച ഖോ (പീ.)] സമ്മ ബാലോസി, ഖരപുത്ത വിജാനഹി;

രജ്ജുയാ ഹി [രജ്ജുയാസി (പീ.)] പരിക്ഖിത്തോ, വങ്കോട്ഠോ ഓഹിതോമുഖോ.

൭൮.

അപരമ്പി സമ്മ തേ ബാല്യം [അയമ്പി സമ്മ തേ ബാലോ (ക.)], യോ മുത്തോ ന പലായസി;

സോ ച ബാലതരോ സമ്മ, യം ത്വം വഹസി സേനകം.

൭൯.

യം നു സമ്മ അഹം ബാലോ, അജരാജ വിജാനഹി;

അഥ കേന സേനകോ ബാലോ, തം മേ അക്ഖാഹി പുച്ഛിതോ.

൮൦.

ഉത്തമത്ഥം ലഭിത്വാന, ഭരിയായ യോ പദസ്സതി [ഭയിയാ യോ പദസ്സതി (പീ.), ഭയിയാ ന ഭവിസ്സതി (ക.)];

തേന ജഹിസ്സതത്താനം, സാ ചേവസ്സ ന ഹേസ്സതി.

൮൧.

വേ പിയമ്മേതി [ന പിയമേതി (ക.), ന പിയമേദന്തി (കത്ഥചി)] ജനിന്ദ താദിസോ, അത്തം നിരംകത്വാ പിയാനി സേവതി [സേവയേ (?)];

അത്താവ സേയ്യോ പരമാ ച സേയ്യോ, ലബ്ഭാ പിയാ ഓചിതത്ഥേന പച്ഛാതി.

ഖരപുത്തജാതകം പഠമം.

൩൮൭. സൂചിജാതകം (൬-൨-൨)

൮൨.

അകക്കസം അഫരുസം, ഖരധോതം സുപാസിയം;

സുഖുമം തിഖിണഗ്ഗഞ്ച, കോ സൂചിം കേതുമിച്ഛതി.

൮൩.

സുമജ്ജഞ്ച സുപാസഞ്ച, അനുപുബ്ബം [അനുപുബ്ബ (സീ. സ്യാ.)] സുവട്ടിതം;

ഘനഘാതിമം പടിഥദ്ധം, കോ സൂചിം കേതുമിച്ഛതി.

൮൪.

ഇതോ ദാനി പതായന്തി, സൂചിയോ ബളിസാനി ച;

കോയം കമ്മാരഗാമസ്മിം, സൂചിം വിക്കേതുമിച്ഛതി.

൮൫.

ഇതോ സത്ഥാനി ഗച്ഛന്തി, കമ്മന്താ വിവിധാ പുഥൂ;

കോയം കമ്മാരഗാമസ്മിം, സൂചിം വിക്കേതുമിച്ഛതി [മരഹതി (സീ. സ്യാ. പീ.)].

൮൬.

സൂചിം കമ്മാരഗാമസ്മിം, വിക്കേതബ്ബാ പജാനതാ;

ആചരിയാവ ജാനന്തി [ആചരിയാ സഞ്ജാനന്തി (ക.), ആചരിയാ പജാനന്തി (സ്യാ.), ആചരിയാവ സഞ്ജാനന്തി (പീ.)], കമ്മം സുകതദുക്കടം [ദുക്കതം (സീ. പീ.)].

൮൭.

ഇമം ചേ [ഇമഞ്ച (സീ. സ്യാ. പീ.)] തേ പിതാ ഭദ്ദേ, സൂചിം ജഞ്ഞാ മയാ കതം;

തയാ ച മം നിമന്തേയ്യ, യഞ്ചത്ഥഞ്ഞം ഘരേ ധനന്തി.

സൂചിജാതകം ദുതിയം.

൩൮൮. തുണ്ഡിലജാതകം (൬-൨-൩)

൮൮.

നവഛന്നകേ [നവഛന്ദകേ (സീ. പീ.), നവച്ഛദ്ദകേ (സ്യാ.)] ദാനി [ദോണി (ക.), ദാനം, ദാനേ (കത്ഥചി)] ദിയ്യതി, പുണ്ണായം ദോണി സുവാമിനീ ഠിതാ;

ബഹുകേ ജനേ പാസപാണികേ, നോ ച ഖോ മേ പടിഭാതി ഭുഞ്ജിതും.

൮൯.

തസസി ഭമസി ലേണമിച്ഛസി, അത്താണോസി കുഹിം ഗമിസ്സസി;

അപ്പോസ്സുക്കോ ഭുഞ്ജ തുണ്ഡില, മംസത്ഥായ ഹി പോസിതാമ്ഹസേ [പോസിയാമസേ (സീ. സ്യാ. പീ.)].

൯൦.

ഓഗഹ രഹദം അകദ്ദമം, സബ്ബം സേദമലം പവാഹയ;

ഗണ്ഹാഹി നവം വിലേപനം, യസ്സ ഗന്ധോ ന കദാചി ഛിജ്ജതി.

൯൧.

കതമോ രഹദോ അകദ്ദമോ, കിംസു സേദമലന്തി വുച്ചതി;

കതമഞ്ച നവം വിലേപനം, യസ്സ ഗന്ധോ ന കദാചി ഛിജ്ജതി.

൯൨.

ധമ്മോ രഹദോ അകദ്ദമോ, പാപം സേദമലന്തി വുച്ചതി;

സീലഞ്ച നവം വിലേപനം, തസ്സ ഗന്ധോ ന കദാചി ഛിജ്ജതി.

൯൩.

നന്ദന്തി സരീരഘാതിനോ, ന ച നന്ദന്തി സരീരധാരിനോ;

പുണ്ണായ ച പുണ്ണമാസിയാ, രമമാനാവ ജഹന്തി ജീവിതന്തി.

തുണ്ഡിലജാതകം തതിയം.

൩൮൯. സുവണ്ണകക്കടജാതകം (൬-൨-൪)

൯൪.

സിങ്ഗീമിഗോ ആയതചക്ഖുനേത്തോ, അട്ഠിത്തചോ വാരിസയോ അലോമോ;

തേനാഭിഭൂതോ കപണം രുദാമി, ഹരേ സഖാ കിസ്സ നു മം ജഹാസി.

൯൫.

സോ പസ്സസന്തോ മഹതാ ഫണേന, ഭുജങ്ഗമോ കക്കടമജ്ഝപത്തോ;

സഖാ സഖാരം പരിതായമാനോ, ഭുജങ്ഗമം കക്കടകോ ഗഹേസി.

൯൬.

ന വായസം നോ പന കണ്ഹസപ്പം, ഘാസത്ഥികോ കക്കടകോ അദേയ്യ;

പുച്ഛാമി തം ആയതചക്ഖുനേത്ത, അഥ കിസ്സ ഹേതുമ്ഹ ഉഭോ ഗഹീതാ.

൯൭.

അയം പുരിസോ മമ അത്ഥകാമോ, യോ മം ഗഹേത്വാന ദകായ നേതി;

തസ്മിം മതേ ദുക്ഖമനപ്പകം മേ, അഹഞ്ച ഏസോ ച ഉഭോ ന ഹോമ.

൯൮.

മമഞ്ച ദിസ്വാന പവദ്ധകായം, സബ്ബോ ജനോ ഹിംസിതുമേവ മിച്ഛേ;

സാദുഞ്ച ഥൂലഞ്ച മുദുഞ്ച മംസം, കാകാപി മം ദിസ്വാന [ദിസ്വ (സീ. പീ.)] വിഹേഠയേയ്യും.

൯൯.

സചേതസ്സ ഹേതുമ്ഹ ഉഭോ ഗഹീതാ, ഉട്ഠാതു പോസോ വിസമാവമാമി [വിസമാചമാമി (സീ. പീ. ക.)];

മമഞ്ച കാകഞ്ച പമുഞ്ച ഖിപ്പം, പുരേ വിസം ഗാള്ഹമുപേതി മച്ചം.

൧൦൦.

സപ്പം പമോക്ഖാമി ന താവ കാകം, പടിബന്ധകോ [പടിബദ്ധകോ (സീ. പീ.)] ഹോഹിതി [ഹോതി ഹി (സ്യാ.)] താവ കാകോ;

പുരിസഞ്ച ദിസ്വാന സുഖിം അരോഗം, കാകം പമോക്ഖാമി യഥേവ സപ്പം.

൧൦൧.

കാകോ തദാ ദേവദത്തോ അഹോസി, മാരോ പന കണ്ഹസപ്പോ അഹോസി;

ആനന്ദഭദ്ദോ കക്കടകോ അഹോസി, അഹം തദാ ബ്രാഹ്മണോ ഹോമി സത്ഥാതി [തത്ഥാതി (സീ. പീ.)].

സുവണ്ണകക്കടജാതകം ചതുത്ഥം.

൩൯൦. മയ്ഹകജാതകം (൬-൨-൫)

൧൦൨.

സകുണോ മയ്ഹകോ നാമ, ഗിരിസാനുദരീചരോ;

പക്കം പിപ്ഫലിമാരുയ്ഹ, മയ്ഹം മയ്ഹന്തി കന്ദതി.

൧൦൩.

തസ്സേവം വിലപന്തസ്സ, ദിജസങ്ഘാ സമാഗതാ;

ഭുത്വാന പിപ്ഫലിം യന്തി, വിലപത്വേവ സോ ദിജോ.

൧൦൪.

ഏവമേവ ഇധേകച്ചോ, സങ്ഘരിത്വാ ബഹും ധനം;

നേവത്തനോ ന ഞാതീനം, യഥോധിം പടിപജ്ജതി.

൧൦൫.

ന സോ അച്ഛാദനം ഭത്തം, ന മാലം ന വിലേപനം;

അനുഭോതി [നാനുഭോതി (സ്യാ. ക.)] സകിം കിഞ്ചി, ന സങ്ഗണ്ഹാതി ഞാതകേ.

൧൦൬.

തസ്സേവം വിലപന്തസ്സ, മയ്ഹം മയ്ഹന്തി രക്ഖതോ;

രാജാനോ അഥ വാ ചോരാ, ദായദാ യേ വ [യേ ച (സ്യാ. ക.)] അപ്പിയാ;

ധനമാദായ ഗച്ഛന്തി, വിലപത്വേവ സോ നരോ.

൧൦൭.

ധീരോ [ധീരോ ച (സീ.)] ഭോഗേ അധിഗമ്മ, സങ്ഗണ്ഹാതി ച ഞാതകേ;

തേന സോ കിത്തിം പപ്പോതി, പേച്ച സഗ്ഗേ പമോദതീതി [സഗ്ഗേ ച മോദതീതി (സീ. പീ.)].

മയ്ഹകജാതകം പഞ്ചമം.

൩൯൧. വിജ്ജാധരജാതകം (൬-൨-൬)

൧൦൮.

ദുബ്ബണ്ണരൂപം തുവമരിയവണ്ണീ, പുരക്ഖത്വാ [പുരക്ഖിത്വാ (സ്യാ. ക.)] പഞ്ജലികോ നമസ്സസി;

സേയ്യോ നു തേ സോ ഉദവാ [ഉദാഹു (സ്യാ. ക.)] സരിക്ഖോ, നാമം പരസ്സത്തനോ ചാപി ബ്രൂഹി.

൧൦൯.

നാമഗോത്തം ഗണ്ഹന്തി രാജ, സമ്മഗ്ഗതാനുജ്ജുഗതാന [സമഗ്ഗതാനുജ്ജുഗതാന (സ്യാ.), സമുഗ്ഗതാനുജ്ജുഗതാന (ക.)] ദേവാ;

അഹഞ്ച തേ നാമധേയ്യം വദാമി, സക്കോഹമസ്മീ തിദസാനമിന്ദോ.

൧൧൦.

യോ ദിസ്വാ ഭിക്ഖും ചരണൂപപന്നം, പുരക്ഖത്വാ പഞ്ജലികോ നമസ്സതി;

പുച്ഛാമി തം ദേവരാജേതമത്ഥം, ഇതോ ചുതോ കിം ലഭതേ സുഖം സോ.

൧൧൧.

യോ ദിസ്വാ ഭിക്ഖും ചരണൂപപന്നം, പുരക്ഖത്വാ പഞ്ജലികോ നമസ്സതി;

ദിട്ഠേവ ധമ്മേ ലഭതേ പസംസം, സഗ്ഗഞ്ച സോ യാതി സരീരഭേദാ.

൧൧൨.

ലക്ഖീ വത മേ ഉദപാദി അജ്ജ, യം വാസവം ഭൂതപതിദ്ദസാമ;

ഭിക്ഖുഞ്ച ദിസ്വാന തുവഞ്ച സക്ക, കാഹാമി പുഞ്ഞാനി അനപ്പകാനി.

൧൧൩.

അദ്ധാ ഹവേ സേവിതബ്ബാ സപഞ്ഞാ, ബഹുസ്സുതാ യേ ബഹുഠാനചിന്തിനോ;

ഭിക്ഖുഞ്ച ദിസ്വാന മമഞ്ച രാജ, കരോഹി പുഞ്ഞാനി അനപ്പകാനി.

൧൧൪.

അക്കോധനോ നിച്ചപസന്നചിത്തോ, സബ്ബാതിഥീയാചയോഗോ ഭവിത്വാ;

നിഹച്ച മാനം അഭിവാദയിസ്സം, സുത്വാന ദേവിന്ദ സുഭാസിതാനീതി.

വിജ്ജാധര [ധജവിഹേഠക (സീ. പീ.), പബ്ബജിതവിഹേഠക (സ്യാ.)] ജാതകം ഛട്ഠം.

൩൯൨. സിങ്ഘപുപ്ഫജാതകം (൬-൨-൭)

൧൧൫.

യമേതം [യമേകം (പീ.)] വാരിജം പുപ്ഫം, അദിന്നം ഉപസിങ്ഘസി;

ഏകങ്ഗമേതം ഥേയ്യാനം, ഗന്ധഥേനോസി മാരിസ.

൧൧൬.

ന ഹരാമി ന ഭഞ്ജാമി, ആരാ സിങ്ഘാമി വാരിജം;

അഥ കേന നു വണ്ണേന, ഗന്ധഥേനോതി വുച്ചതി.

൧൧൭.

യോയം ഭിസാനി ഖണതി, പുണ്ഡരീകാനി ഭഞ്ജതി;

ഏവം ആകിണ്ണകമ്മന്തോ, കസ്മാ ഏസോ ന വുച്ചതി.

൧൧൮.

ആകിണ്ണലുദ്ദോ പുരിസോ, ധാതിചേലംവ മക്ഖിതോ;

തസ്മിം മേ വചനം നത്ഥി, തഞ്ചാരഹാമി വത്തവേ.

൧൧൯.

അനങ്ഗണസ്സ പോസസ്സ, നിച്ചം സുചിഗവേസിനോ;

വാലഗ്ഗമത്തം പാപസ്സ, അബ്ഭാമത്തംവ ഖായതി.

൧൨൦.

അദ്ധാ മം യക്ഖ ജാനാസി, അഥോ മം അനുകമ്പസി;

പുനപി യക്ഖ വജ്ജാസി, യദാ പസ്സസി ഏദിസം.

൧൨൧.

നേവ തം ഉപജീവാമി, നപി തേ ഭതകാമ്ഹസേ [ഭതകമ്ഹസേ (സീ. പീ.), ഭതികമ്ഹസേ (സ്യാ.)];

ത്വമേവ ഭിക്ഖു ജാനേയ്യ, യേന ഗച്ഛേയ്യ സുഗ്ഗതിന്തി.

സിങ്ഘപുപ്ഫ [ഭിസപുപ്ഫ (സീ. പീ.), ഉപസിങ്ഘപുപ്ഫ (സ്യാ.)] ജാതകം സത്തമം.

൩൯൩. വിഘാസാദജാതകം (൬-൨-൮)

൧൨൨.

സുസുഖം വത ജീവന്തി, യേ ജനാ വിഘാസാദിനോ;

ദിട്ഠേവ ധമ്മേ പാസംസാ, സമ്പരായേ ച സുഗ്ഗതീ.

൧൨൩.

സുകസ്സ [സുവസ്സ (സീ. സ്യാ. പീ.)] ഭാസമാനസ്സ, ന നിസാമേഥ പണ്ഡിതാ;

ഇദം സുണാഥ സോദരിയാ, അമ്ഹേവായം പസംസതി.

൧൨൪.

നാഹം തുമ്ഹേ പസംസാമി, കുണപാദാ സുണാഥ മേ;

ഉച്ഛിട്ഠഭോജിനോ [ഭോജനാ (ക.)] തുമ്ഹേ, ന തുമ്ഹേ വിഘാസാദിനോ.

൧൨൫.

സത്തവസ്സാ പബ്ബജിതാ, മേജ്ഝാരഞ്ഞേ [മജ്ഝേരഞ്ഞേ (ക.)] സിഖണ്ഡിനോ;

വിഘാസേനേവ യാപേന്താ, മയം ചേ ഭോതോ ഗാരയ്ഹാ;

കേ നു ഭോതോ പസംസിയാ.

൧൨൬.

തുമ്ഹേ സീഹാനം ബ്യഗ്ഘാനം, വാളാനഞ്ചാവസിട്ഠകം;

ഉച്ഛിട്ഠേനേവ യാപേന്താ, മഞ്ഞിവ്ഹോ വിഘാസാദിനോ.

൧൨൭.

യേ ബ്രാഹ്മണസ്സ സമണസ്സ, അഞ്ഞസ്സ വാ [അഞ്ഞസ്സ ച (സീ. സ്യാ.), അഞ്ഞസ്സേവ (പീ.)] വനിബ്ബിനോ [വണിബ്ബിനോ (സീ. സ്യാ.)];

ദത്വാവ [ദത്വാന (പീ. ക.)] സേസം ഭുഞ്ജന്തി, തേ ജനാ വിഘാസാദിനോതി.

വിഘാസാദജാതകം അട്ഠമം.

൩൯൪. വട്ടകജാതകം (൬-൨-൯)

൧൨൮.

പണീതം ഭുഞ്ജസേ ഭത്തം, സപ്പിതേലഞ്ച മാതുല;

അഥ കേന നു വണ്ണേന, കിസോ ത്വമസി വായസ.

൧൨൯.

അമിത്തമജ്ഝേ വസതോ, തേസു ആമിസമേസതോ;

നിച്ചം ഉബ്ബിഗ്ഗഹദയസ്സ, കുതോ കാകസ്സ ദള്ഹിയം.

൧൩൦.

നിച്ചം ഉബ്ബേഗിനോ [ഉബ്ബിഗ്ഗിനോ (സ്യാ. ക.), ഉബ്ബേധിനോ (സീ.)] കാകാ, ധങ്കാ പാപേന കമ്മുനാ;

ലദ്ധോ പിണ്ഡോ ന പീണേതി, കിസോ തേനസ്മി വട്ടക.

൧൩൧.

ലൂഖാനി തിണബീജാനി, അപ്പസ്നേഹാനി ഭുഞ്ജസി;

അഥ കേന നു വണ്ണേന, ഥൂലോ ത്വമസി വട്ടക.

൧൩൨.

അപ്പിച്ഛാ അപ്പചിന്തായ, അദൂരഗമനേന ച;

ലദ്ധാലദ്ധേന യാപേന്തോ, ഥൂലോ തേനസ്മി വായസ.

൧൩൩.

അപ്പിച്ഛസ്സ ഹി പോസസ്സ, അപ്പചിന്തസുഖസ്സ [അപ്പചിന്തിസുഖസ്സ (സീ. സ്യാ. പീ.)] ച;

സുസങ്ഗഹിതമാനസ്സ [സുസങ്ഗഹിതപമാണസ്സ (സീ. സ്യാ. പീ.)], വുത്തീ സുസമുദാനയാതി.

വട്ടകജാതകം നവമം.

൩൯൫. പാരാവതജാതകം (൬-൨-൧൦)

൧൩൪.

ചിരസ്സം വത പസ്സാമി, സഹായം മണിധാരിനം;

സുകതാ [സുകതായ (സീ. പീ.)] മസ്സുകുത്തിയാ, സോഭതേ വത മേ സഖാ.

൧൩൫.

പരൂള്ഹകച്ഛനഖലോമോ, അഹം കമ്മേസു ബ്യാവടോ;

ചിരസ്സം ന്ഹാപിതം ലദ്ധാ, ലോമം തം അജ്ജം ഹാരയിം [അപഹാരയിം (സീ. പീ.)].

൧൩൬.

യം നു ലോമം അഹാരേസി, ദുല്ലഭം ലദ്ധ കപ്പകം;

അഥ കിഞ്ചരഹി തേ സമ്മ, കണ്ഠേ കിണികിണായതി [ഇദം കണ്ഠേ കിണായതി (ക.), കണ്ഠേ കിംനികിലായതി (സ്യാ.)].

൧൩൭.

മനുസ്സസുഖുമാലാനം, മണി കണ്ഠേസു ലമ്ബതി;

തേസാഹം അനുസിക്ഖാമി, മാ ത്വം മഞ്ഞി ദവാ കതം.

൧൩൮.

സചേപിമം പിഹയസി, മസ്സുകുത്തിം സുകാരിതം;

കാരയിസ്സാമി തേ സമ്മ, മണിഞ്ചാപി ദദാമി തേ.

൧൩൯.

ത്വഞ്ഞേവ മണിനാ ഛന്നോ, സുകതായ ച മസ്സുയാ;

ആമന്ത ഖോ തം ഗച്ഛാമി, പിയം മേ തവ ദസ്സനന്തി.

പാരാവതജാതകം [കാകജാതകം (സീ. പീ.), മണിജാതകം (സ്യാ.)] ദസമം.

ഖരപുത്തവഗ്ഗോ [സേനകവഗ്ഗോ (സീ. പീ.), ഖുരപുത്തവഗ്ഗോ (സ്യാ.), സൂചിവഗ്ഗോ (ക.)] ദുതിയോ.

തസ്സുദ്ദാനം –

അഥ പസ്സ സസൂചി ച തുണ്ഡിലകോ, മിഗ മയ്ഹകപഞ്ചമപക്ഖിവരോ;

അഥ പഞ്ജലി വാരിജ മേജ്ഝ പുന, അഥ വട്ട കപോതവരേന ദസാതി.

അഥ വഗ്ഗുദ്ദാനം –

അഥ വഗ്ഗം പകിത്തിസ്സം, ഛനിപാതം വരുത്തമേ;

അവാരിയാ ച ഖരോ ച [സേനക (സീ.), സൂചി ച (സ്യാ. ക.)], ദ്വേ ച വുത്താ സുബ്യഞ്ജനാതി.

ഛക്കനിപാതം നിട്ഠിതം.

൭. സത്തകനിപാതോ

൧. കുക്കുവഗ്ഗോ

൩൯൬. കുക്കുജാതകം (൭-൧-൧)

.

ദിയഡ്ഢകുക്കൂ ഉദയേന കണ്ണികാ, വിദത്ഥിയോ അട്ഠ പരിക്ഖിപന്തി നം;

സാ സിംസപാ [സസിംസപാ (സീ. പീ.), സാ സീസപാ (സ്യാ.), യാ സിംസപാ (ക. സീ. നിയ്യ)] സാരമയാ അഫേഗ്ഗുകാ, കുഹിം ഠിതാ ഉപ്പരിതോ [ഉപരിതോ (സീ. സ്യാ. പീ.)] ന ധംസതി.

.

യാ തിംസതി സാരമയാ അനുജ്ജുകാ, പരികിരിയ [പകിരിയാ (ക.)] ഗോപാണസിയോ സമം ഠിതാ [സമട്ഠിതാ (സീ. സ്യാ.)];

താഹി സുസങ്ഗഹിതാ ബലസാ പീളിതാ [താ സങ്ഗഹിതാ ബലസാ ച പീളിതാ (സീ.), താഹി സുസങ്ഗഹിതാ ബലസാ ച പീളിതാ (സ്യാ.), താഹി സങ്ഗഹീതാ ബലസാ ച പീളിതാ (പീ.)], സമം ഠിതാ ഉപ്പരിതോ ന ധംസതി.

.

ഏവമ്പി മിത്തേഹി ദള്ഹേഹി പണ്ഡിതോ, അഭേജ്ജരൂപേഹി സുചീഹി മന്തിഭി;

സുസങ്ഗഹീതോ സിരിയാ ന ധംസതി, ഗോപാണസീ ഭാരവഹാവ കണ്ണികാ.

.

ഖരത്തചം ബേല്ലം യഥാപി സത്ഥവാ, അനാമസന്തോപി കരോതി തിത്തകം;

സമാഹരം സാദും കരോതി പത്ഥിവ, അസാദും കയിരാ തനുബന്ധമുദ്ധരം [തനുവട്ടമുദ്ധരം (സീ. പീ.)].

.

ഏവമ്പി ഗാമനിഗമേസു പണ്ഡിതോ, അസാഹസം രാജധനാനി സങ്ഘരം;

ധമ്മാനുവത്തീ പടിപജ്ജമാനോ, സ ഫാതി കയിരാ അവിഹേഠയം പരം.

.

ഓദാതമൂലം സുചിവാരിസമ്ഭവം, ജാതം യഥാ പോക്ഖരണീസു അമ്ബുജം;

പദുമം യഥാ അഗ്ഗിനികാസിഫാലിമം, ന കദ്ദമോ ന രജോ ന വാരി ലിമ്പതി.

.

ഏവമ്പി വോഹാരസുചിം അസാഹസം, വിസുദ്ധകമ്മന്തമപേതപാപകം;

ന ലിമ്പതി കമ്മകിലേസ താദിസോ, ജാതം യഥാ പോക്ഖരണീസു അമ്ബുജന്തി.

കുക്കുജാതകം പഠമം.

൩൯൭. മനോജജാതകം (൭-൧-൨)

.

യഥാ ചാപോ നിന്നമതി, ജിയാ ചാപി നികൂജതി;

ഹഞ്ഞതേ നൂന മനോജോ, മിഗരാജാ സഖാ മമ.

.

ഹന്ദ ദാനി വനന്താനി, പക്കമാമി യഥാസുഖം;

നേതാദിസാ സഖാ ഹോന്തി, ലബ്ഭാ മേ ജീവതോ സഖാ.

൧൦.

പാപജനസംസേവീ, അച്ചന്തം സുഖമേധതി;

മനോജം പസ്സ സേമാനം, ഗിരിയസ്സാനുസാസനീ [അരിയസ്സാനുസാസനീ (സീ. സ്യാ. പീ.)].

൧൧.

ന പാപസമ്പവങ്കേന, മാതാ പുത്തേന നന്ദതി;

മനോജം പസ്സ സേമാനം, അച്ഛന്നം [സച്ഛന്നം (ക.)] സമ്ഹി ലോഹിതേ.

൧൨.

ഏവമാപജ്ജതേ പോസോ, പാപിയോ ച നിഗച്ഛതി;

യോ വേ ഹിതാനം വചനം, ന കരോതി അത്ഥദസ്സിനം.

൧൩.

ഏവഞ്ച സോ ഹോതി തതോ ച പാപിയോ, യോ ഉത്തമോ അധമജനൂപസേവീ;

പസ്സുത്തമം അധമജനൂപസേവിതം [സേവിം (സ്യാ.)], മിഗാധിപം സരവരവേഗനിദ്ധുതം.

൧൪.

നിഹീയതി പുരിസോ നിഹീനസേവീ, ന ച ഹായേഥ കദാചി തുല്യസേവീ;

സേട്ഠമുപഗമം [മുപനമം (സീ. പീ. അ. നി. ൩.൨൬)] ഉദേതി ഖിപ്പം, തസ്മാത്തനാ ഉത്തരിതരം [തസ്മാ അത്തനോ ഉത്തരിം (സീ. പീ.), തസ്മാ അത്തനോ ഉത്തരം (സ്യാ.)] ഭജേഥാതി.

മനോജജാതകം ദുതിയം.

൩൯൮. സുതനുജാതകം (൭-൧-൩)

൧൫.

രാജാ തേ ഭത്തം പാഹേസി, സുചിം മംസൂപസേചനം;

മഘദേവസ്മിം [മഖാദേവസ്മിം (സീ. പീ.), മാഘദേവസ്മിം (ക.)] അധിവത്ഥേ, ഏഹി നിക്ഖമ്മ ഭുഞ്ജസ്സു.

൧൬.

ഏഹി മാണവ ഓരേന, ഭിക്ഖമാദായ സൂപിതം;

ത്വഞ്ച മാണവ ഭിക്ഖാ ച [ഭക്ഖോസി (സ്യാ.), ഭക്ഖാവ (ക.)], ഉഭോ ഭക്ഖാ ഭവിസ്സഥ.

൧൭.

അപ്പകേന തുവം യക്ഖ, ഥുല്ലമത്ഥം ജഹിസ്സസി;

ഭിക്ഖം തേ നാഹരിസ്സന്തി, ജനാ മരണസഞ്ഞിനോ.

൧൮.

ലദ്ധായ യക്ഖാ [ലദ്ധായം യക്ഖ (സീ. സ്യാ. പീ.)] തവ നിച്ചഭിക്ഖം, സുചിം പണീതം രസസാ ഉപേതം;

ഭിക്ഖഞ്ച തേ ആഹരിയോ നരോ ഇധ, സുദുല്ലഭോ ഹേഹിതി ഭക്ഖിതേ [ഖാദിതേ (സീ. സ്യാ. പീ.)] മയി.

൧൯.

മമേവ [മമേസ (സീ. പീ.)] സുതനോ അത്ഥോ, യഥാ ഭാസസി മാണവ;

മയാ ത്വം സമനുഞ്ഞാതോ, സോത്ഥിം പസ്സാഹി മാതരം.

൨൦.

ഖഗ്ഗം ഛത്തഞ്ച പാതിഞ്ച, ഗച്ഛമാദായ [ഗച്ഛേവാദായ (സീ. സ്യാ. പീ.)] മാണവ;

സോത്ഥിം പസ്സതു തേ മാതാ, ത്വഞ്ച പസ്സാഹി മാതരം.

൨൧.

ഏവം യക്ഖ സുഖീ ഹോഹി, സഹ സബ്ബേഹി ഞാതിഭി;

ധനഞ്ച മേ അധിഗതം, രഞ്ഞോ ച വചനം കതന്തി.

സുതനുജാതകം തതിയം.

൩൯൯. മാതുപോസകഗിജ്ഝജാതകം (൭-൧-൪)

൨൨.

തേ കഥം നു കരിസ്സന്തി, വുദ്ധാ ഗിരിദരീസയാ;

അഹം ബദ്ധോസ്മി പാസേന, നിലീയസ്സ വസം ഗതോ.

൨൩.

കിം ഗിജ്ഝ പരിദേവസി, കാ നു തേ പരിദേവനാ;

മേ സുതോ വാ ദിട്ഠോ വാ, ഭാസന്തോ മാനുസിം ദിജോ.

൨൪.

ഭരാമി മാതാപിതരോ, വുദ്ധേ ഗിരിദരീസയേ;

തേ കഥം നു കരിസ്സന്തി, അഹം വസം ഗതോ തവ.

൨൫.

യം നു ഗിജ്ഝോ യോജനസതം, കുണപാനി അവേക്ഖതി;

കസ്മാ ജാലഞ്ച പാസഞ്ച, ആസജ്ജാപി ന ബുജ്ഝസി.

൨൬.

യദാ പരാഭവോ ഹോതി, പോസോ ജീവിതസങ്ഖയേ;

അഥ ജാലഞ്ച പാസഞ്ച, ആസജ്ജാപി ന ബുജ്ഝതി.

൨൭.

ഭരസ്സു മാതാപിതരോ, വുദ്ധേ ഗിരിദരീസയേ;

മയാ ത്വം സമനുഞ്ഞാതോ, സോത്ഥിം പസ്സാഹി ഞാതകേ.

൨൮.

ഏവം ലുദ്ദക നന്ദസ്സു, സഹ സബ്ബേഹി ഞാതിഭി;

ഭരിസ്സം മാതാപിതരോ, വുദ്ധേ ഗിരിദരീസയേതി.

മാതുപോസകഗിജ്ഝജാതകം ചതുത്ഥം.

൪൦൦. ദബ്ഭപുപ്ഫജാതകം (൭-൧-൫)

൨൯.

അനുതീരചാരീ ഭദ്ദന്തേ, സഹായമനുധാവ മം;

മഹാ മേ ഗഹിതോ [രോഹിതോ (ക.)] മച്ഛോ, സോ മം ഹരതി വേഗസാ.

൩൦.

ഗമ്ഭീരചാരീ ഭദ്ദന്തേ, ദള്ഹം ഗണ്ഹാഹി ഥാമസാ;

അഹം തം ഉദ്ധരിസ്സാമി, സുപണ്ണോ ഉരഗാമിവ [ഉരഗമ്മിവ (സീ. സ്യാ. പീ.)].

൩൧.

വിവാദോ നോ സമുപ്പന്നോ, ദബ്ഭപുപ്ഫ സുണോഹി മേ;

സമേഹി മേധഗം [മേധകം (പീ.)] സമ്മ, വിവാദോ വൂപസമ്മതം.

൩൨.

ധമ്മട്ഠോഹം പുരേ ആസിം, ബഹൂ അഡ്ഡാ മേ തീരിതാ [ബഹുഅട്ടം മേ തീരിതം (സീ.), ബഹുഅട്ടംവ തീരിതം (സ്യാ.), ബഹു അത്ഥം മേ തീരിതം (പീ.)];

സമേമി മേധഗം സമ്മ, വിവാദോ വൂപസമ്മതം.

൩൩.

അനുതീരചാരി നങ്ഗുട്ഠം, സീസം ഗമ്ഭീരചാരിനോ;

അച്ചായം [അഥായം (സീ. പീ.)] മജ്ഝിമോ ഖണ്ഡോ, ധമ്മട്ഠസ്സ ഭവിസ്സതി.

൩൪.

ചിരമ്പി ഭക്ഖോ അഭവിസ്സ, സചേ ന വിവദേമസേ;

അസീസകം അനങ്ഗുട്ഠം, സിങ്ഗാലോ ഹരതി രോഹിതം.

൩൫.

യഥാപി രാജാ നന്ദേയ്യ, രജ്ജം ലദ്ധാന ഖത്തിയോ;

ഏവാഹമജ്ജ നന്ദാമി, ദിസ്വാ പുണ്ണമുഖം പതിം.

൩൬.

കഥം നു ഥലജോ സന്തോ, ഉദകേ മച്ഛം പരാമസി;

പുട്ഠോ മേ സമ്മ അക്ഖാഹി, കഥം അധിഗതം തയാ.

൩൭.

വിവാദേന കിസാ ഹോന്തി, വിവാദേന ധനക്ഖയാ;

ജീനാ ഉദ്ദാ വിവാദേന, ഭുഞ്ജ മായാവി രോഹിതം.

൩൮.

ഏവമേവ മനുസ്സേസു, വിവാദോ യത്ഥ ജായതി;

ധമ്മട്ഠം പടിധാവന്തി, സോ ഹി നേസം വിനായകോ;

ധനാപി തത്ഥ ജീയന്തി, രാജകോസോ പവഡ്ഢതീതി [ച വഡ്ഢതി (പീ.)].

ദബ്ഭപുപ്ഫജാതകം പഞ്ചമം.

൪൦൧. പണ്ണകജാതകം (൭-൧-൬)

൩൯.

പണ്ണകം [ദസണ്ണകം (സീ. സ്യാ. പീ.)] തിഖിണധാരം, അസിം സമ്പന്നപായിനം;

പരിസായം പുരിസോ ഗിലതി, കിം ദുക്കരതരം തതോ;

യദഞ്ഞം ദുക്കരം ഠാനം, തം മേ അക്ഖാഹി പുച്ഛിതോ.

൪൦.

ഗിലേയ്യ പുരിസോ ലോഭാ, അസിം സമ്പന്നപായിനം;

യോ ച വജ്ജാ ദദാമീതി, തം ദുക്കരതരം തതോ;

സബ്ബഞ്ഞം സുകരം ഠാനം, ഏവം ജാനാഹി മദ്ദവ [മാഗധ (സീ. സ്യാ. പീ.)].

൪൧.

ബ്യാകാസി ആയുരോ പഞ്ഹം, അത്ഥം [അത്ഥ (പീ. സീ. നിയ്യ)] ധമ്മസ്സ കോവിദോ;

പുക്കുസം ദാനി പുച്ഛാമി, കിം ദുക്കരതരം തതോ;

യദഞ്ഞം ദുക്കരം ഠാനം, തം മേ അക്ഖാഹി പുച്ഛിതോ.

൪൨.

വാചമുപജീവന്തി, അഫലം ഗിരമുദീരിതം;

യോ ച ദത്വാ അവാകയിരാ, തം ദുക്കരതരം തതോ;

സബ്ബഞ്ഞം സുകരം ഠാനം, ഏവം ജാനാഹി മദ്ദവ.

൪൩.

ബ്യാകാസി പുക്കുസോ പഞ്ഹം, അത്ഥം ധമ്മസ്സ കോവിദോ;

സേനകം ദാനി പുച്ഛാമി, കിം ദുക്കരതരം തതോ;

യദഞ്ഞം ദുക്കരം ഠാനം, തം മേ അക്ഖാഹി പുച്ഛിതോ.

൪൪.

ദദേയ്യ പുരിസോ ദാനം, അപ്പം വാ യദി വാ ബഹും;

യോ ച ദത്വാ നാനുതപ്പേ [തപേ (സീ. പീ.)], തം ദുക്കരതരം തതോ;

സബ്ബഞ്ഞം സുകരം ഠാനം, ഏവം ജാനാഹി മദ്ദവ.

൪൫.

ബ്യാകാസി ആയുരോ പഞ്ഹം, അഥോ പുക്കുസപോരിസോ;

സബ്ബേ പഞ്ഹേ അതിഭോതി, യഥാ ഭാസതി സേനകോതി.

പണ്ണക [ദസണ്ണക (സീ. സ്യാ. പീ.)] ജാതകം ഛട്ഠം.

൪൦൨. സത്തുഭസ്തജാതകം (൭-൧-൭)

൪൬.

വിബ്ഭന്തചിത്തോ കുപിതിന്ദ്രിയോസി, നേത്തേഹി തേ വാരിഗണാ സവന്തി;

കിം തേ നട്ഠം കിം പന പത്ഥയാനോ, ഇധാഗമാ ബ്രഹ്മേ തദിങ്ഘ [ബ്രാഹ്മണ ഇങ്ഘ (സീ. സ്യാ.)] ബ്രൂഹി.

൪൭.

മിയ്യേഥ ഭരിയാ വജതോ മമജ്ജ, അഗച്ഛതോ മരണമാഹ യക്ഖോ;

ഏതേന ദുക്ഖേന പവേധിതോസ്മി, അക്ഖാഹി മേ സേനക ഏതമത്ഥം.

൪൮.

ബഹൂനി ഠാനാനി വിചിന്തയിത്വാ, യമേത്ഥ വക്ഖാമി തദേവ സച്ചം;

മഞ്ഞാമി തേ ബ്രാഹ്മണ സത്തുഭസ്തം, അജാനതോ കണ്ഹസപ്പോ പവിട്ഠോ.

൪൯.

ആദായ ദണ്ഡം പരിസുമ്ഭ ഭസ്തം, പസ്സേളമൂഗം ഉരഗം ദുജിവ്ഹം [ദിജിവ്ഹം (സീ. പീ.)];

ഛിന്ദജ്ജ കങ്ഖം വിചികിച്ഛിതാനി, ഭുജങ്ഗമം പസ്സ പമുഞ്ച ഭസ്തം.

൫൦.

സംവിഗ്ഗരൂപോ പരിസായ മജ്ഝേ, സോ ബ്രാഹ്മണോ സത്തുഭസ്തം പമുഞ്ചി;

അഥ നിക്ഖമി ഉരഗോ ഉഗ്ഗതേജോ, ആസീവിസോ സപ്പോ ഫണം കരിത്വാ.

൫൧.

സുലദ്ധലാഭാ ജനകസ്സ രഞ്ഞോ, യോ പസ്സതീ സേനകം സാധുപഞ്ഞം;

വിവട്ടഛദ്ദോ [വിവത്തച്ഛദ്ദോ (സീ.), വിവട്ടച്ഛദോ (സ്യാ.), വിവട്ടച്ഛദ്ദാ (പീ.)] നുസി സബ്ബദസ്സീ, ഞാണം നു തേ ബ്രാഹ്മണ ഭിംസരൂപം.

൫൨.

ഇമാനി മേ സത്തസതാനി അത്ഥി, ഗണ്ഹാഹി സബ്ബാനി ദദാമി തുയ്ഹം;

തയാ ഹി മേ ജീവിതമജ്ജ ലദ്ധം, അഥോപി ഭരിയായ മകാസി സോത്ഥിം.

൫൩.

ന പണ്ഡിതാ വേതനമാദിയന്തി, ചിത്രാഹി ഗാഥാഹി സുഭാസിതാഹി;

ഇതോപി തേ ബ്രഹ്മേ ദദന്തു വിത്തം, ആദായ ത്വം ഗച്ഛ സകം നികേതന്തി.

സത്തുഭസ്തജാതകം [സേനകജാതകം (സ്യാ.)] സത്തമം.

൪൦൩. അട്ഠിസേനകജാതകം (൭-൧-൮)

൫൪.

യേമേ അഹം ന ജാനാമി, അട്ഠിസേന വനിബ്ബകേ;

തേ മം സങ്ഗമ്മ യാചന്തി, കസ്മാ മം ത്വം ന യാചസി.

൫൫.

യാചകോ അപ്പിയോ ഹോതി, യാചം അദദമപ്പിയോ;

തസ്മാഹം തം ന യാചാമി, മാ മേ വിദേസ്സനാ [വിദ്ദേസനാ (സീ. പീ.)] അഹു.

൫൬.

യോ വേ യാചനജീവാനോ, കാലേ യാചം ന യാചതി;

പരഞ്ച പുഞ്ഞാ [പുഞ്ഞം (സ്യാ. ക.)] ധംസേതി, അത്തനാപി ന ജീവതി.

൫൭.

യോ ച [യോ വേ (ക.)] യാചനജീവാനോ, കാലേ യാചഞ്ഹി യാചതി [യാചംപി യാചതി (സ്യാ.), യാചാനി യാചതി (പീ.), യാചതി യാചനം (സീ. നിയ്യ), യാചനം യാചതി (ക.)];

പരഞ്ച പുഞ്ഞം ലബ്ഭേതി, അത്തനാപി ച ജീവതി.

൫൮.

ന വേ ദേസ്സന്തി [ന വേ ദുസ്സന്തി (സ്യാ.), ന വേ ദിസ്സന്തി (പീ.), ന വിദേസ്സന്തി (ക. അട്ഠ.)] സപ്പഞ്ഞാ, ദിസ്വാ യാചകമാഗതേ;

ബ്രഹ്മചാരി പിയോ മേസി, വദ ത്വം [വര തം (സീ.), വര ത്വം (പീ.)] ഭഞ്ഞമിച്ഛസി [യഞ്ഞമിച്ഛസി (?)].

൫൯.

ന വേ യാചന്തി സപ്പഞ്ഞാ, ധീരോ ച വേദിതുമരഹതി;

ഉദ്ദിസ്സ അരിയാ തിട്ഠന്തി, ഏസാ അരിയാന യാചനാ.

൬൦.

ദദാമി തേ ബ്രാഹ്മണ രോഹിണീനം, ഗവം സഹസ്സം സഹ പുങ്ഗവേന;

അരിയോ ഹി അരിയസ്സ കഥം ന ദജ്ജാ, സുത്വാന ഗാഥാ തവ ധമ്മയുത്താതി.

അട്ഠിസേനകജാതകം അട്ഠമം.

൪൦൪. കപിജാതകം (൭-൧-൯)

൬൧.

യത്ഥ വേരീ നിവസതി, ന വസേ തത്ഥ പണ്ഡിതോ;

ഏകരത്തം ദിരത്തം വാ, ദുക്ഖം വസതി വേരിസു.

൬൨.

ദിസോ വേ ലഹുചിത്തസ്സ, പോസസ്സാനുവിധീയതോ;

ഏകസ്സ കപിനോ ഹേതു, യൂഥസ്സ അനയോ കതോ.

൬൩.

ബാലോവ [ച (സീ. സ്യാ. പീ.)] പണ്ഡിതമാനീ, യൂഥസ്സ പരിഹാരകോ;

സചിത്തസ്സ വസം ഗന്ത്വാ, സയേഥായം [പസ്സേഥായം (ക.)] യഥാ കപി.

൬൪.

ന സാധു ബലവാ ബാലോ, യൂഥസ്സ പരിഹാരകോ;

അഹിതോ ഭവതി ഞാതീനം, സകുണാനംവ ചേതകോ [ചേടകോ (ക.)].

൬൫.

ധീരോവ ബലവാ സാധു, യൂഥസ്സ പരിഹാരകോ;

ഹിതോ ഭവതി ഞാതീനം, തിദസാനംവ വാസവോ.

൬൬.

യോ ച സീലഞ്ച പഞ്ഞഞ്ച, സുതഞ്ചത്തനി പസ്സതി;

ഉഭിന്നമത്ഥം ചരതി, അത്തനോ ച പരസ്സ ച.

൬൭.

തസ്മാ തുലേയ്യ മത്താനം, സീലപഞ്ഞാസുതാമിവ [സീലം പഞ്ഞം സുതംപിവ (സ്യാ.)];

ഗണം വാ പരിഹരേ ധീരോ, ഏകോ വാപി പരിബ്ബജേതി.

കപിജാതകം നവമം.

൪൦൫. ബകജാതകം (൭-൧-൧൦)

൬൮.

ദ്വാസത്തതി ഗോതമ [ഭോ ഗോതമ (ക.)] പുഞ്ഞകമ്മാ, വസവത്തിനോ ജാതിജരം അതീതാ;

അയമന്തിമാ വേദഗൂ ബ്രഹ്മപത്തി [ബ്രഹ്മുപപത്തി (സ്യാ. ക.)], അസ്മാഭിജപ്പന്തി ജനാ [പജാ (ക.)] അനേകാ.

൬൯.

അപ്പഞ്ഹി ഏതം [അപ്പഞ്ച ഹേതം (സ്യാ.), അപ്പംസി ഏതം (ക.)] ന ഹി ദീഘമായു, യം ത്വം ബക മഞ്ഞസി ദീഘമായും;

സതം സഹസ്സാനി [സഹസ്സാനം (സീ. പീ. സം. നി. ൧.൧൭൫), സഹസ്സാന (സ്യാ. കം.)] നിരബ്ബുദാനം, ആയും പജാനാമി തവാഹ ബ്രഹ്മേ.

൭൦.

അനന്തദസ്സീ ഭഗവാഹമസ്മി, ജാതിജ്ജരം സോകമുപാതിവത്തോ;

കിം മേ പുരാണം വതസീലവത്തം [സീലവന്തം (പീ. ക.)], ആചിക്ഖ മേ തം യമഹം വിജഞ്ഞം.

൭൧.

യം ത്വം അപായേസി ബഹൂ മനുസ്സേ, പിപാസിതേ ഘമ്മനി സമ്പരേതേ;

തം തേ പുരാണം വതസീലവത്തം, സുത്തപ്പബുദ്ധോവ അനുസ്സരാമി.

൭൨.

യം ഏണികൂലസ്മി ജനം ഗഹീതം, അമോചയീ ഗയ്ഹക നിയ്യമാനം;

തം തേ പുരാണം വതസീലവത്തം, സുത്തപ്പബുദ്ധോവ അനുസ്സരാമി.

൭൩.

ഗങ്ഗായ സോതസ്മിം ഗഹീതനാവം, ലുദ്ദേന നാഗേന മനുസ്സകപ്പാ;

അമോചയി ത്വം ബലസാ പസയ്ഹ, തം തേ പുരാണം വതസീലവത്തം;

സുത്തപ്പബുദ്ധോവ അനുസ്സരാമി.

൭൪.

കപ്പോ ച തേ ബദ്ധചരോ [പത്ഥചരോ (സ്യാ.), പട്ഠചരോ (ക.)] അഹോസി, സമ്ബുദ്ധിമന്തം [സമ്ബുദ്ധിവന്തം (സ്യാ. പീ.), സമ്ബുദ്ധവന്തം (ക.)] വതിനം [വതിതം (സ്യാ.), വതിദം (ക.)] അമഞ്ഞം;

തം തേ പുരാണം വതസീലവത്തം, സുത്തപ്പബുദ്ധോവ അനുസ്സരാമി.

൭൫.

അദ്ധാ പജാനാസി മമേതമായും, അഞ്ഞമ്പി ജാനാസി തഥാ ഹി ബുദ്ധോ;

തഥാ ഹി തായം [ത്യായം (സം. നി. ൧.൧൭൫)] ജലിതാനുഭാവോ, ഓഭാസയം തിട്ഠതി ബ്രഹ്മലോകന്തി.

ബകജാതകം ദസമം.

കുക്കുവഗ്ഗോ പഠമോ.

തസ്സുദ്ദാനം –

വരകണ്ണിക ചാപവരോ സുതനോ, അഥ ഗിജ്ഝ സരോഹിതമച്ഛവരോ;

പുന പണ്ണക [ദസണ്ണക (സീ. സ്യാ. പീ.)] സേനക യാചനകോ, അഥ വേരി സബ്രഹ്മബകേന ദസാതി.

൨. ഗന്ധാരവഗ്ഗോ

൪൦൬. ഗന്ധാരജാതകം (൭-൨-൧)

൭൬.

ഹിത്വാ ഗാമസഹസ്സാനി, പരിപുണ്ണാനി സോളസ;

കോട്ഠാഗാരാനി ഫീതാനി, സന്നിധിം ദാനി കുബ്ബസി.

൭൭.

ഹിത്വാ ഗന്ധാരവിസയം, പഹൂതധനധാരിയം [ധാനിയം (സീ. പീ.), ധഞ്ഞന്തി അത്ഥോ];

പസാസനതോ [പസാസനിതോ (സീ. സ്യാ.), പസാസനാതോ (പീ.)] നിക്ഖന്തോ, ഇധ ദാനി പസാസസി.

൭൮.

ധമ്മം ഭണാമി വേദേഹ, അധമ്മോ മേ ന രുച്ചതി;

ധമ്മം മേ ഭണമാനസ്സ, ന പാപമുപലിമ്പതി.

൭൯.

യേന കേനചി വണ്ണേന, പരോ ലഭതി രുപ്പനം;

മഹത്ഥിയമ്പി ചേ വാചം, ന തം ഭാസേയ്യ പണ്ഡിതോ.

൮൦.

കാമം രുപ്പതു വാ മാ വാ, ഭുസംവ വികിരീയതു;

ധമ്മം മേ ഭണമാനസ്സ, ന പാപമുപലിമ്പതി.

൮൧.

നോ ചേ അസ്സ സകാ ബുദ്ധി, വിനയോ വാ സുസിക്ഖിതോ;

വനേ അന്ധമഹിംസോവ [അന്ധമഹിസോവ (സീ. പീ.)] ചരേയ്യ ബഹുകോ ജനോ.

൮൨.

യസ്മാ ച പനിധേകച്ചേ, ആചേരമ്ഹി [ആചാരമ്ഹി (സീ. പീ.)] സുസിക്ഖിതാ;

തസ്മാ വിനീതവിനയാ, ചരന്തി സുസമാഹിതാതി.

ഗന്ധാരജാതകം പഠമം.

൪൦൭. മഹാകപിജാതകം (൭-൨-൨)

൮൩.

അത്താനം സങ്കമം കത്വാ, യോ സോത്ഥിം സമതാരയി;

കിം ത്വം തേസം കിമേ [കിമോ (സീ. പീ.), കിം മേ (സ്യാ.)] തുയ്ഹം, ഹോന്തി ഏതേ [ഹേതേ (സ്യാ.), സോ തേ (ക.)] മഹാകപി.

൮൪.

രാജാഹം ഇസ്സരോ തേസം, യൂഥസ്സ പരിഹാരകോ;

തേസം സോകപരേതാനം, ഭീതാനം തേ അരിന്ദമ.

൮൫.

ഉല്ലങ്ഘയിത്വാ [സ ലങ്ഘയിത്വാ (പീ.), സുലങ്ഘയിത്വാ (ക.)] അത്താനം, വിസ്സട്ഠധനുനോ സതം;

തതോ അപരപാദേസു, ദള്ഹം ബന്ധം ലതാഗുണം.

൮൬.

ഛിന്നബ്ഭമിവ വാതേന, നുണ്ണോ [നുന്നോ (സീ.)] രുക്ഖം ഉപാഗമിം;

സോഹം അപ്പഭവം തത്ഥ, സാഖം ഹത്ഥേഹി അഗ്ഗഹിം.

൮൭.

തം മം വിയായതം സന്തം, സാഖായ ച ലതായ ച;

സമനുക്കമന്താ പാദേഹി, സോത്ഥിം സാഖാമിഗാ ഗതാ.

൮൮.

തം മം ന തപതേ ബന്ധോ, മതോ [വധോ (സീ. സ്യാ. പീ.)] മേ ന തപേസ്സതി;

സുഖമാഹരിതം തേസം, യേസം രജ്ജമകാരയിം.

൮൯.

ഏസാ തേ ഉപമാ രാജ, തം സുണോഹി അരിന്ദമ [അത്ഥസന്ദസ്സനീ കതാ (പീ.)];

രഞ്ഞാ രട്ഠസ്സ യോഗ്ഗസ്സ, ബലസ്സ നിഗമസ്സ ച;

സബ്ബേസം സുഖമേട്ഠബ്ബം, ഖത്തിയേന പജാനതാതി.

മഹാകപിജാതകം ദുതിയം.

൪൦൮. കുമ്ഭകാരജാതകം (൭-൨-൩)

൯൦.

അമ്ബാഹമദ്ദം വനമന്തരസ്മിം, നീലോഭാസം ഫലിതം [ഫലിനം (പീ.)] സംവിരൂള്ഹം;

തമദ്ദസം ഫലഹേതു വിഭഗ്ഗം, തം ദിസ്വാ ഭിക്ഖാചരിയം ചരാമി.

൯൧.

സേലം സുമട്ഠം നരവീരനിട്ഠിതം [നരവിദ്ദുനിട്ഠിതം (ക.)], നാരീ യുഗം ധാരയി അപ്പസദ്ദം;

ദുതിയഞ്ച ആഗമ്മ അഹോസി സദ്ദോ, തം ദിസ്വാ ഭിക്ഖാചരിയം ചരാമി.

൯൨.

ദിജാ ദിജം കുണപമാഹരന്തം, ഏകം സമാനം ബഹുകാ സമേച്ച;

ആഹാരഹേതൂ പരിപാതയിംസു, തം ദിസ്വാ ഭിക്ഖാചരിയം ചരാമി.

൯൩.

ഉസഭാഹമദ്ദം യൂഥസ്സ മജ്ഝേ, ചലക്കകും വണ്ണബലൂപപന്നം;

തമദ്ദസം കാമഹേതു വിതുന്നം, തം ദിസ്വാ ഭിക്ഖാചരിയം ചരാമി.

൯൪.

കരണ്ഡകോ [കരണ്ഡുനാമ (സീ. പീ.)] കലിങ്ഗാനം, ഗന്ധാരാനഞ്ച നഗ്ഗജി;

നിമിരാജാ വിദേഹാനം, പഞ്ചാലാനഞ്ച ദുമ്മുഖോ;

ഏതേ രട്ഠാനി ഹിത്വാന, പബ്ബജിംസു അകിഞ്ചനാ.

൯൫.

സബ്ബേപിമേ ദേവസമാ സമാഗതാ, അഗ്ഗീ യഥാ പജ്ജലിതോ തഥേവിമേ;

അഹമ്പി ഏകോ ചരിസ്സാമി ഭഗ്ഗവി, ഹിത്വാന കാമാനി യഥോധികാനി.

൯൬.

അയമേവ കാലോ ന ഹി അഞ്ഞോ അത്ഥി, അനുസാസിതാ മേ ന ഭവേയ്യ പച്ഛാ;

അഹമ്പി ഏകാ ചരിസ്സാമി ഭഗ്ഗവ, സകുണീവ മുത്താ പുരിസസ്സ ഹത്ഥാ.

൯൭.

ആമം പക്കഞ്ച ജാനന്തി, അഥോ ലോണം അലോണകം;

തമഹം ദിസ്വാന പബ്ബജിം, ചരേവ ത്വം ചരാമഹന്തി.

കുമ്ഭകാരജാതകം തതിയം.

൪൦൯. ദള്ഹധമ്മജാതകം (൭-൨-൪)

൯൮.

അഹം ചേ ദള്ഹധമ്മസ്സ [ദള്ഹധമ്മായ (പീ.)], വഹന്തി നാഭിരാധയിം;

ധരന്തീ ഉരസി സല്ലം, യുദ്ധേ വിക്കന്തചാരിനീ.

൯൯.

നൂന രാജാ ന ജാനാതി [ന ഹ നൂന രാജാ ജാനാതി (സീ. പീ.)], മമ വിക്കമപോരിസം;

സങ്ഗാമേ സുകതന്താനി, ദൂതവിപ്പഹിതാനി ച.

൧൦൦.

സാ നൂനാഹം മരിസ്സാമി, അബന്ധു അപരായിനീ [അപരായിണീ (സീ.), അപരായണീ (?)];

തദാ ഹി [തഥാ ഹി (പീ.)] കുമ്ഭകാരസ്സ, ദിന്നാ ഛകണഹാരികാ.

൧൦൧.

യാവതാസീസതീ പോസോ, താവദേവ പവീണതി;

അത്ഥാപായേ ജഹന്തി നം, ഓട്ഠിബ്യാധിംവ ഖത്തിയോ.

൧൦൨.

യോ പുബ്ബേ കതകല്യാണോ, കതത്ഥോ നാവബുജ്ഝതി;

അത്ഥാ തസ്സ പലുജ്ജന്തി, യേ ഹോന്തി അഭിപത്ഥിതാ.

൧൦൩.

യോ പുബ്ബേ കതകല്യാണോ, കതത്ഥോ മനുബുജ്ഝതി;

അത്ഥാ തസ്സ പവഡ്ഢന്തി, യേ ഹോന്തി അഭിപത്ഥിതാ.

൧൦൪.

തം വോ വദാമി ഭദ്ദന്തേ [ഭദ്ദം വോ (സീ. സ്യാ. പീ.)], യാവന്തേത്ഥ സമാഗതാ;

സബ്ബേ കതഞ്ഞുനോ ഹോഥ, ചിരം സഗ്ഗമ്ഹി ഠസ്സഥാതി.

ദള്ഹധമ്മജാതകം ചതുത്ഥം.

൪൧൦. സോമദത്തജാതകം (൭-൨-൫)

൧൦൫.

യോ മം പുരേ പച്ചുഡ്ഡേതി [പച്ചുദേതി (സീ. സ്യാ. പീ.), പച്ചുട്ഠേതി (ക.)], അരഞ്ഞേ ദൂരമായതോ;

സോ ന ദിസ്സതി മാതങ്ഗോ, സോമദത്തോ കുഹിം ഗതോ.

൧൦൬.

അയം വാ സോ മതോ സേതി, അല്ലസിങ്ഗംവ വച്ഛിതോ [അല്ലപിങ്കവ ഛിജ്ജിതോ (സീ. പീ.), അല്ലപീതംവ വിച്ഛിതോ (സ്യാ.)];

ഭുമ്യാ നിപതിതോ സേതി, അമരാ വത കുഞ്ജരോ.

൧൦൭.

അനഗാരിയുപേതസ്സ, വിപ്പമുത്തസ്സ തേ സതോ;

സമണസ്സ ന തം സാധു, യം പേതമനുസോചസി.

൧൦൮.

സംവാസേന ഹവേ സക്ക, മനുസ്സസ്സ മിഗസ്സ വാ;

ഹദയേ ജായതേ പേമം, തം ന സക്കാ അസോചിതും.

൧൦൯.

മതം മരിസ്സം രോദന്തി, യേ രുദന്തി ലപന്തി ച;

തസ്മാ ത്വം ഇസി മാ രോദി, രോദിതം മോഘമാഹു സന്തോ.

൧൧൦.

കന്ദിതേന ഹവേ ബ്രഹ്മേ, മതോ പേതോ സമുട്ഠഹേ;

സബ്ബേ സങ്ഗമ്മ രോദാമ, അഞ്ഞമഞ്ഞസ്സ ഞാതകേ.

൧൧൧.

ആദിത്തം വത മം സന്തം, ഘതസിത്തംവ പാവകം;

വാരിനാ വിയ ഓസിഞ്ചം, സബ്ബം നിബ്ബാപയേ ദരം.

൧൧൨.

അബ്ബഹീ വത മേ സല്ലം, യമാസി ഹദയസ്സിതം;

യോ മേ സോകപരേതസ്സ, പുത്തസോകം അപാനുദി.

൧൧൩.

സോഹം അബ്ബൂള്ഹസല്ലോസ്മി, വീതസോകോ അനാവിലോ;

ന സോചാമി ന രോദാമി, തവ സുത്വാന വാസവാതി.

സോമദത്തജാതകം പഞ്ചമം.

൪൧൧. സുസീമജാതകം (൭-൨-൬)

൧൧൪.

കാളാനി കേസാനി പുരേ അഹേസും, ജാതാനി സീസമ്ഹി യഥാപദേസേ;

താനജ്ജ സേതാനി സുസീമ [സുസിമ (ക.)] ദിസ്വാ, ധമ്മം ചര ബ്രഹ്മചരിയസ്സ കാലോ.

൧൧൫.

മമേവ ദേവ പലിതം ന തുയ്ഹം, മമേവ സീസം മമ ഉത്തമങ്ഗം;

‘‘അത്ഥം കരിസ്സ’’ന്തി മുസാ അഭാണിം [അഭാസിം (ക.)], ഏകാപരാധം ഖമ രാജസേട്ഠ.

൧൧൬.

ദഹരോ തുവം ദസ്സനിയോസി രാജ, പഠമുഗ്ഗതോ ഹോസി [ഹോഹി (സീ.), ഹോതി (ക.)] യഥാ കളീരോ;

രജ്ജഞ്ച കാരേഹി മമഞ്ച പസ്സ, മാ കാലികം അനുധാവീ ജനിന്ദ.

൧൧൭.

പസ്സാമി വോഹം ദഹരിം കുമാരിം, സാമട്ഠപസ്സം സുതനും സുമജ്ഝം;

കാളപ്പവാളാവ പവേല്ലമാനാ, പലോഭയന്തീവ [സാ ലോഭയന്തീവ (പീ.)] നരേസു ഗച്ഛതി.

൧൧൮.

തമേന പസ്സാമിപരേന നാരിം, ആസീതികം നാവുതികം വ ജച്ചാ;

ദണ്ഡം ഗഹേത്വാന പവേധമാനം, ഗോപാനസീഭോഗ്ഗസമം ചരന്തിം.

൧൧൯.

സോഹം തമേവാനുവിചിന്തയന്തോ, ഏകോ സയാമി [പസ്സാമി (ക.)] സയനസ്സ മജ്ഝേ;

‘‘അഹമ്പി ഏവം’’ ഇതി പേക്ഖമാനോ, ന ഗഹേ രമേ [ന ഗേഹേ രമേ (സീ.), ഗേഹേ ന രമേ (സ്യാ. ക.)] ബ്രഹ്മചരിയസ്സ കാലോ.

൧൨൦.

രജ്ജുവാലമ്ബനീ ചേസാ, യാ ഗേഹേ വസതോ രതി;

ഏവമ്പി ഛേത്വാന വജന്തി ധീരാ, അനപേക്ഖിനോ കാമസുഖം പഹായാതി.

സുസീമജാതകം ഛട്ഠം.

൪൧൨. കോടസിമ്ബലിജാതകം (൭-൨-൭)

൧൨൧.

അഹം ദസസതംബ്യാമം, ഉരഗമാദായ ആഗതോ;

തഞ്ച മഞ്ച മഹാകായം, ധാരയം നപ്പവേധസി [ന പവേധയി (ക.)].

൧൨൨.

അഥിമം ഖുദ്ദകം പക്ഖിം, അപ്പമംസതരം മയാ;

ധാരയം ബ്യഥസി [ബ്യാധസേ (സീ.), ബ്യധസേ (പീ.), ബ്യാധസി (ക.)] ഭീതാ [ഭീതോ (സീ. സ്യാ. പീ.)], കമത്ഥം കോടസിമ്ബലി [കോടിസിമ്ബലി (സീ. പീ.)].

൧൨൩.

മംസഭക്ഖോ തുവം രാജ, ഫലഭക്ഖോ അയം ദിജോ;

അയം നിഗ്രോധബീജാനി, പിലക്ഖുദുമ്ബരാനി ച;

അസ്സത്ഥാനി ച ഭക്ഖിത്വാ, ഖന്ധേ മേ ഓഹദിസ്സതി.

൧൨൪.

തേ രുക്ഖാ സംവിരൂഹന്തി, മമ പസ്സേ നിവാതജാ;

തേ മം പരിയോനന്ധിസ്സന്തി, അരുക്ഖം മം കരിസ്സരേ.

൧൨൫.

സന്തി അഞ്ഞേപി രുക്ഖാ സേ, മൂലിനോ ഖന്ധിനോ ദുമാ;

ഇമിനാ സകുണജാതേന, ബീജമാഹരിതാ ഹതാ.

൧൨൬.

അജ്ഝാരൂഹാഭിവഡ്ഢന്തി [അജ്ഝാരൂള്ഹാഭിവഡ്ഢന്തി (സീ. പീ.)], ബ്രഹന്തമ്പി വനപ്പതിം;

തസ്മാ രാജ പവേധാമി, സമ്പസ്സംനാഗതം ഭയം.

൧൨൭.

സങ്കേയ്യ സങ്കിതബ്ബാനി, രക്ഖേയ്യാനാഗതം ഭയം;

അനാഗതഭയാ ധീരോ, ഉഭോ ലോകേ അവേക്ഖതീതി.

കോടസിമ്ബലിജാതകം സത്തമം.

൪൧൩. ധൂമകാരിജാതകം (൭-൨-൮)

൧൨൮.

രാജാ അപുച്ഛി വിധുരം, ധമ്മകാമോ യുധിട്ഠിലോ;

അപി ബ്രാഹ്മണ ജാനാസി, കോ ഏകോ ബഹു സോചതി.

൧൨൯.

ബ്രാഹ്മണോ അജയൂഥേന, പഹൂതേധോ [ബഹൂതേജോ (പീ. ക.), ബഹുതേന്ദോ (സ്യാ.)] വനേ വസം;

ധൂമം അകാസി വാസേട്ഠോ, രത്തിന്ദിവമതന്ദിതോ.

൧൩൦.

തസ്സ തം ധൂമഗന്ധേന, സരഭാ മകസഡ്ഡിതാ [മകസദ്ദിതാ (സീ. സ്യാ.), മകസട്ടിതാ (പീ. ക.)];

വസ്സാവാസം ഉപാഗച്ഛും, ധൂമകാരിസ്സ സന്തികേ.

൧൩൧.

സരഭേസു മനം കത്വാ, അജാ സോ നാവബുജ്ഝഥ;

ആഗച്ഛന്തീ വജന്തീ വാ [ആഗച്ഛന്തി വജന്തി വാ (സ്യാ. പീ.), ആഗച്ഛന്തിം വജന്തിം വാ (ക.)], തസ്സ താ വിനസും [വിനസ്സും (സീ.)] അജാ.

൧൩൨.

സരഭാ സരദേ കാലേ, പഹീനമകസേ വനേ;

പാവിസും ഗിരിദുഗ്ഗാനി, നദീനം പഭവാനി ച.

൧൩൩.

സരഭേ ച ഗതേ ദിസ്വാ, അജാ ച വിഭവം ഗതാ [അജേ ച വിഭവം ഗതേ (ക.)];

കിസോ ച വിവണ്ണോ ചാസി, പണ്ഡുരോഗീ ച ബ്രാഹ്മണോ.

൧൩൪.

ഏവം യോ സം നിരംകത്വാ, ആഗന്തും കുരുതേ പിയം;

സോ ഏകോ ബഹു സോചതി, ധൂമകാരീവ ബ്രാഹ്മണോതി.

ധൂമകാരിജാതകം അട്ഠമം.

൪൧൪. ജാഗരജാതകം (൭-൨-൯)

൧൩൫.

കോധ ജാഗരതം സുത്തോ, കോധ സുത്തേസു ജാഗരോ;

കോ മമേതം വിജാനാതി, കോ തം പടിഭണാതി മേ.

൧൩൬.

അഹം ജാഗരതം സുത്തോ, അഹം സുത്തേസു ജാഗരോ;

അഹമേതം വിജാനാമി, അഹം പടിഭണാമി തേ.

൧൩൭.

കഥം ജാഗരതം സുത്തോ, കഥം സുത്തേസു ജാഗരോ;

കഥം ഏതം വിജാനാസി, കഥം പടിഭണാസി മേ.

൧൩൮.

യേ ധമ്മം നപ്പജാനന്തി, സംയമോതി ദമോതി ച;

തേസു സുപ്പമാനേസു, അഹം ജഗ്ഗാമി ദേവതേ.

൧൩൯.

യേസം രാഗോ ച ദോസോ ച, അവിജ്ജാ ച വിരാജിതാ;

തേസു ജാഗരമാനേസു, അഹം സുത്തോസ്മി ദേവതേ.

൧൪൦.

ഏവം ജാഗരതം സുത്തോ, ഏവം സുത്തേസു ജാഗരോ;

ഏവമേതം വിജാനാമി, ഏവം പടിഭണാമി തേ.

൧൪൧.

സാധു ജാഗരതം സുത്തോ, സാധു സുത്തേസു ജാഗരോ;

സാധുമേതം വിജാനാസി, സാധു പടിഭണാസി മേതി.

ജാഗരജാതകം നവമം.

൪൧൫. കുമ്മാസപിണ്ഡിജാതകം (൭-൨-൧൦)

൧൪൨.

ന കിരത്ഥി അനോമദസ്സിസു, പാരിചരിയാ ബുദ്ധേസു അപ്പികാ [അപ്പകാ (ക.)];

സുക്ഖായ അലോണികായ ച, പസ്സഫലം കുമ്മാസപിണ്ഡിയാ.

൧൪൩.

ഹത്ഥിഗവസ്സാ ചിമേ ബഹൂ [ഹത്ഥിഗവാസ്സാ ച മേ ബഹൂ (സീ.), ഹത്ഥീ ഗവാസ്സാ ചിമേ ബഹൂ (സ്യാ.), ഹത്ഥീ ഗവാസ്സാ ച മേ ബഹൂ (പീ.)], ധനധഞ്ഞം പഥവീ ച കേവലാ;

നാരിയോ ചിമാ അച്ഛരൂപമാ, പസ്സഫലം കുമ്മാസപിണ്ഡിയാ.

൧൪൪.

അഭിക്ഖണം രാജകുഞ്ജര, ഗാഥാ ഭാസസി കോസലാധിപ;

പുച്ഛാമി തം രട്ഠവഡ്ഢന, ബാള്ഹം പീതിമനോ പഭാസസി.

൧൪൫.

ഇമസ്മിഞ്ഞേവ നഗരേ, കുലേ അഞ്ഞതരേ അഹും;

പരകമ്മകരോ ആസിം, ഭതകോ സീലസംവുതോ.

൧൪൬.

കമ്മായ നിക്ഖമന്തോഹം, ചതുരോ സമണേദ്ദസം;

ആചാരസീലസമ്പന്നേ, സീതിഭൂതേ അനാസവേ.

൧൪൭.

തേസു ചിത്തം പസാദേത്വാ, നിസീദേത്വാ [നിസാദേത്വാ (?)] പണ്ണസന്ഥതേ;

അദം ബുദ്ധാന കുമ്മാസം, പസന്നോ സേഹി പാണിഭി.

൧൪൮.

തസ്സ കമ്മസ്സ കുസലസ്സ, ഇദം മേ ഏദിസം ഫലം;

അനുഭോമി ഇദം രജ്ജം, ഫീതം ധരണിമുത്തമം.

൧൪൯.

ദദം ഭുഞ്ജ മാ ച പമാദോ [ദദ ഭുഞ്ജ ച മാ ച പമാദോ (സീ. പീ.)], ചക്കം വത്തയ കോസലാധിപ;

മാ രാജ അധമ്മികോ അഹു, ധമ്മം പാലയ കോസലാധിപ.

൧൫൦.

സോഹം തദേവ പുനപ്പുനം, വടുമം ആചരിസ്സാമി സോഭനേ;

അരിയാചരിതം സുകോസലേ, അരഹന്തോ മേ മനാപാവ പസ്സിതും.

൧൫൧.

ദേവീ വിയ അച്ഛരൂപമാ, മജ്ഝേ നാരിഗണസ്സ സോഭസി;

കിം കമ്മമകാസി ഭദ്ദകം, കേനാസി വണ്ണവതീ സുകോസലേ.

൧൫൨.

അമ്ബട്ഠകുലസ്സ ഖത്തിയ, ദാസ്യാഹം പരപേസിയാ അഹും;

സഞ്ഞതാ ച [സഞ്ഞതാ (സീ. പീ.)] ധമ്മജീവിനീ, സീലവതീ ച അപാപദസ്സനാ.

൧൫൩.

ഉദ്ധടഭത്തം അഹം തദാ, ചരമാനസ്സ അദാസി ഭിക്ഖുനോ;

വിത്താ സുമനാ സയം അഹം, തസ്സ കമ്മസ്സ ഫലം മമേദിസന്തി.

കുമ്മാസപിണ്ഡിജാതകം ദസമം.

൪൧൬. പരന്തപജാതകം (൭-൨-൧൧)

൧൫൪.

ആഗമിസ്സതി മേ പാപം, ആഗമിസ്സതി മേ ഭയം;

തദാ ഹി ചലിതാ സാഖാ, മനുസ്സേന മിഗേന വാ.

൧൫൫.

ഭീരുയാ നൂന മേ കാമോ, അവിദൂരേ വസന്തിയാ;

കരിസ്സതി കിസം പണ്ഡും, സാവ സാഖാ പരന്തപം.

൧൫൬.

സോചയിസ്സതി മം കന്താ, ഗാമേ വസമനിന്ദിതാ;

കരിസ്സതി കിസം പണ്ഡും, സാവ സാഖാ പരന്തപം.

൧൫൭.

തയാ മം അസിതാപങ്ഗി [ഹസിതാപങ്ഗി (സീ. സ്യാ. പീ.)], സിതാനി [മിഹിതാനി (സീ. സ്യാ. പീ.)] ഭണിതാനി ച;

കിസം പണ്ഡും കരിസ്സന്തി, സാവ സാഖാ പരന്തപം.

൧൫൮.

അഗമാ നൂന സോ സദ്ദോ, അസംസി നൂന സോ തവ;

അക്ഖാതം നൂന തം തേന, യോ തം സാഖമകമ്പയി.

൧൫൯.

ഇദം ഖോ തം സമാഗമ്മ, മമ ബാലസ്സ ചിന്തിതം;

തദാ ഹി ചലിതാ സാഖാ, മനുസ്സേന മിഗേന വാ.

൧൬൦.

തഥേവ ത്വം അവേദേസി, അവഞ്ചി [അവജ്ഝി (ക.)] പിതരം മമ;

ഹന്ത്വാ സാഖാഹി ഛാദേന്തോ, ആഗമിസ്സതി മേ [തേ (സ്യാ. ക.)] ഭയന്തി.

പരന്തപജാതകം ഏകാദസമം.

ഗന്ധാരവഗ്ഗോ ദുതിയോ.

തസ്സുദ്ദാനം –

വരഗാമ മഹാകപി ഭഗ്ഗവ ച, ദള്ഹധമ്മ സകുഞ്ജര കേസവരോ;

ഉരഗോ വിധുരോ പുന ജാഗരതം, അഥ കോസലാധിപ പരന്തപ ചാതി.

അഥ വഗ്ഗുദ്ദാനം –

അഥ സത്തനിപാതമ്ഹി, വഗ്ഗം മേ ഭണതോ സുണ;

കുക്കു ച പുന ഗന്ധാരോ, ദ്വേവ ഗുത്താ മഹേസിനാതി.

സത്തകനിപാതം നിട്ഠിതം.

൮. അട്ഠകനിപാതോ

൪൧൭. കച്ചാനിജാതകം (൧)

.

ഓദാതവത്ഥാ സുചി അല്ലകേസാ, കച്ചാനി കിം കുമ്ഭിമധിസ്സയിത്വാ [കുമ്ഭിമപസ്സയിത്വാ (പീ.)];

പിട്ഠാ തിലാ ധോവസി തണ്ഡുലാനി, തിലോദനോ ഹേഹിതി കിസ്സ ഹേതു.

.

ന ഖോ അയം ബ്രാഹ്മണ ഭോജനത്ഥാ [ഭോജനത്ഥം (സ്യാ.)], തിലോദനോ ഹേഹിതി സാധുപക്കോ;

ധമ്മോ മതോ തസ്സ പഹുത്തമജ്ജ [പഹൂനമജ്ജ (സ്യാ.), പഹൂതമജ്ജ (സീ.), ബഹൂതമജ്ജാ (പീ.)], അഹം കരിസ്സാമി സുസാനമജ്ഝേ.

.

അനുവിച്ച കച്ചാനി കരോഹി കിച്ചം, ധമ്മോ മതോ കോ നു തവേവ [തവേത (സീ. സ്യാ. പീ.)] സംസി;

സഹസ്സനേത്തോ അതുലാനുഭാവോ, ന മിയ്യതീ ധമ്മവരോ കദാചി.

.

ദള്ഹപ്പമാണം മമ ഏത്ഥ ബ്രഹ്മേ, ധമ്മോ മതോ നത്ഥി മമേത്ഥ കങ്ഖാ;

യേ യേവ ദാനി പാപാ ഭവന്തി, തേ തേവ ദാനി സുഖിതാ ഭവന്തി.

.

സുണിസാ ഹി മയ്ഹം വഞ്ഝാ അഹോസി, സാ മം വധിത്വാന വിജായി പുത്തം;

സാ ദാനി സബ്ബസ്സ കുലസ്സ ഇസ്സരാ, അഹം പനമ്ഹി [വസാമി (സ്യാ.)] അപവിദ്ധാ ഏകികാ.

.

ജീവാമി വോഹം ന മതോഹമസ്മി [നാഹം മതോസ്മി (സീ. പീ.)], തവേവ അത്ഥായ ഇധാഗതോസ്മി;

യാ തം വധിത്വാന വിജായി പുത്തം, സഹാവ പുത്തേന കരോമി ഭസ്മം.

.

ഏവഞ്ച [ഏതഞ്ച (സീ. പീ.)] തേ രുച്ചതി ദേവരാജ, മമേവ അത്ഥായ ഇധാഗതോസി;

അഹഞ്ച പുത്തോ സുണിസാ ച നത്താ, സമ്മോദമാനാ ഘരമാവസേമ.

.

ഏവഞ്ച തേ രുച്ചതി കാതിയാനി, ഹതാപി സന്താ ന ജഹാസി ധമ്മം;

തുവഞ്ച [ത്വഞ്ച (പീ. ക.)] പുത്തോ സുണിസാ ച നത്താ, സമ്മോദമാനാ ഘരമാവസേഥ.

.

സാ കാതിയാനീ സുണിസായ സദ്ധിം, സമ്മോദമാനാ ഘരമാവസിത്ഥ;

പുത്തോ ച നത്താ ച ഉപട്ഠഹിംസു, ദേവാനമിന്ദേന അധിഗ്ഗഹീതാതി.

കച്ചാനിജാതകം പഠമം.

൪൧൮. അട്ഠസദ്ദജാതകം (൨)

൧൦.

ഇദം പുരേ നിന്നമാഹു, ബഹുമച്ഛം മഹോദകം;

ആവാസോ ബകരാജസ്സ, പേത്തികം ഭവനം മമ;

ത്യജ്ജ ഭേകേന [ഭിങ്ഗേന (ക.)] യാപേമ, ഓകം ന വജഹാമസേ [ഓകന്തം ന ജഹാമസേ (ക.)].

൧൧.

കോ ദുതിയം അസീലിസ്സ, ബന്ധരസ്സക്ഖി ഭേച്ഛതി [ഭേജ്ജതി (സീ. സ്യാ. പീ.), ഭിന്ദതി (ക.)];

കോ മേ പുത്തേ കുലാവകം, മഞ്ച സോത്ഥിം കരിസ്സതി.

൧൨.

സബ്ബാ പരിക്ഖയാ ഫേഗ്ഗു, യാവ തസ്സാ ഗതീ അഹു;

ഖീണഭക്ഖോ മഹാരാജ, സാരേ ന രമതീ ഘുണോ.

൧൩.

സാ നൂനാഹം ഇതോ ഗന്ത്വാ, രഞ്ഞോ മുത്താ നിവേസനാ;

അത്താനം രമയിസ്സാമി, ദുമസാഖനികേതിനീ.

൧൪.

സോ നൂനാഹം ഇതോ ഗന്ത്വാ, രഞ്ഞോ മുത്തോ നിവേസനാ;

അഗ്ഗോദകാനി പിസ്സാമി, യൂഥസ്സ പുരതോ വജം.

൧൫.

തം മം കാമേഹി സമ്മത്തം, രത്തം കാമേസു മുച്ഛിതം;

ആനയീ ഭരതോ [വനതോ (ക.)] ലുദ്ദോ, ബാഹികോ ഭദ്ദമത്ഥു തേ.

൧൬.

അന്ധകാരതിമിസായം, തുങ്ഗേ ഉപരിപബ്ബതേ;

സാ മം സണ്ഹേന മുദുനാ, മാ പാദം ഖലി [ഖണി (സീ. സ്യാ. പീ.)] യസ്മനി.

൧൭.

അസംസയം ജാതിഖയന്തദസ്സീ, ന ഗബ്ഭസേയ്യം പുനരാവജിസ്സം;

അയമന്തിമാ പച്ഛിമാ ഗബ്ഭസേയ്യാ [അയം ഹി മേ അന്തിമാ ഗബ്ഭസേയ്യാ (സീ. പീ.)], ഖീണോ മേ സംസാരോ പുനബ്ഭവായാതി.

അട്ഠസദ്ദജാതകം ദുതിയം.

൪൧൯. സുലസാജാതകം (൩)

൧൮.

ഇദം സുവണ്ണകായൂരം, മുത്താ വേളുരിയാ ബഹൂ;

സബ്ബം ഹരസ്സു ഭദ്ദന്തേ, മഞ്ച ദാസീതി സാവയ.

൧൯.

ഓരോപയസ്സു കല്യാണി, മാ ബാള്ഹം [ബഹും (സീ. സ്യാ. പീ.)] പരിദേവസി;

ന ചാഹം അഭിജാനാമി, അഹന്ത്വാ ധനമാഭതം.

൨൦.

യതോ സരാമി അത്താനം, യതോ പത്താസ്മി വിഞ്ഞുതം;

ന ചാഹം അഭിജാനാമി, അഞ്ഞം പിയതരം തയാ.

൨൧.

ഏഹി തം ഉപഗൂഹിസ്സം [ഉപഗുയ്ഹിസ്സം (ക.)], കരിസ്സഞ്ച പദക്ഖിണം;

ന ഹി ദാനി പുന അത്ഥി, മമ തുയ്ഹഞ്ച സങ്ഗമോ.

൨൨.

ഹി സബ്ബേസു ഠാനേസു, പുരിസോ ഹോതി പണ്ഡിതോ;

ഇത്ഥീപി പണ്ഡിതാ ഹോതി, തത്ഥ തത്ഥ വിചക്ഖണാ.

൨൩.

ഹി സബ്ബേസു ഠാനേസു, പുരിസോ ഹോതി പണ്ഡിതോ;

ഇത്ഥീപി പണ്ഡിതാ ഹോതി, ലഹും അത്ഥം വിചിന്തികാ [ലഹുമത്ഥവിചിന്തികാ (സീ. പീ.)].

൨൪.

ലഹുഞ്ച വത ഖിപ്പഞ്ച, നികട്ഠേ സമചേതയി;

മിഗം പുണ്ണായതേനേവ [പുണ്ണായതനേവ (സ്യാ.)], സുലസാ സത്തുകം വധി.

൨൫.

യോധ ഉപ്പതിതം അത്ഥം, ന ഖിപ്പമനുബുജ്ഝതി;

സോ ഹഞ്ഞതി മന്ദമതി, ചോരോവ ഗിരിഗബ്ഭരേ.

൨൬.

യോ ച ഉപ്പതിതം അത്ഥം, ഖിപ്പമേവ നിബോധതി;

മുച്ചതേ സത്തുസമ്ബാധാ, സുലസാ സത്തുകാമിവാതി.

സുലസാജാതകം തതിയം.

൪൨൦. സുമങ്ഗലജാതകം (൪)

൨൭.

ഭുസമ്ഹി [ഭുസമ്പി (ക.), ഭുസം ഹി (സീ. നിയ്യ)] കുദ്ധോതി അവേക്ഖിയാന, ന താവ ദണ്ഡം പണയേയ്യ ഇസ്സരോ;

അട്ഠാനസോ അപ്പതിരൂപമത്തനോ, പരസ്സ ദുക്ഖാനി ഭുസം ഉദീരയേ.

൨൮.

യതോ ച ജാനേയ്യ പസാദമത്തനോ, അത്ഥം നിയുഞ്ജേയ്യ പരസ്സ ദുക്കടം;

തദായമത്ഥോതി സയം അവേക്ഖിയ, അഥസ്സ ദണ്ഡം സദിസം നിവേസയേ.

൨൯.

ന ചാപി ഝാപേതി പരം ന അത്തനം, അമുച്ഛിതോ യോ നയതേ നയാനയം;

യോ ദണ്ഡധാരോ ഭവതീധ ഇസ്സരോ, സ വണ്ണഗുത്തോ സിരിയാ ന ധംസതി.

൩൦.

യേ ഖത്തിയാ സേ അനിസമ്മകാരിനോ, പണേന്തി ദണ്ഡം സഹസാ പമുച്ഛിതാ;

അവണ്ണസംയുതാ [യുത്താവ (ക.)] ജഹന്തി ജീവിതം, ഇതോ വിമുത്താപി ച യന്തി ദുഗ്ഗതിം.

൩൧.

ധമ്മേ ച യേ അരിയപ്പവേദിതേ രതാ, അനുത്തരാ തേ വചസാ മനസാ കമ്മുനാ ച;

തേ സന്തിസോരച്ചസമാധിസണ്ഠിതാ, വജന്തി ലോകം ദുഭയം തഥാവിധാ.

൩൨.

രാജാഹമസ്മി നരപമദാനമിസ്സരോ, സചേപി കുജ്ഝാമി ഠപേമി അത്തനം;

നിസേധയന്തോ ജനതം തഥാവിധം, പണേമി ദണ്ഡം അനുകമ്പ യോനിസോ.

൩൩.

സിരീ ച ലക്ഖീ ച തവേവ ഖത്തിയ, ജനാധിപ മാ വിജഹി കുദാചനം;

അക്കോധനോ നിച്ചപസന്നചിത്തോ, അനീഘോ തുവം വസ്സസതാനി പാലയ.

൩൪.

ഗുണേഹി ഏതേഹി ഉപേത ഖത്തിയ, ഠിതമരിയവത്തീ [വത്തി (സീ.), വുത്തി (ക.)] സുവചോ അകോധനോ;

സുഖീ അനുപ്പീള പസാസമേദിനിം [അനുപ്പീളം സഹസമേദനിം (ക.)], ഇതോ വിമുത്തോപി ച യാഹി സുഗ്ഗതിം.

൩൫.

ഏവം സുനീതേന [സുവിനീതേന (പീ.)] സുഭാസിതേന, ധമ്മേന ഞായേന ഉപായസോ നയം;

നിബ്ബാപയേ സങ്ഖുഭിതം മഹാജനം, മഹാവ മേഘോ സലിലേന മേദിനിന്തി [മേദനിന്തി (സ്യാ. ക.)].

സുമങ്ഗലജാതകം ചതുത്ഥം.

൪൨൧. ഗങ്ഗമാലജാതകം (൫)

൩൬.

അങ്ഗാരജാതാ പഥവീ, കുക്കുളാനുഗതാ മഹീ;

അഥ ഗായസി വത്താനി [വത്ഥാനി (ക.)], ന തം തപതി ആതപോ.

൩൭.

ഉദ്ധം തപതി ആദിച്ചോ, അധോ തപതി വാലുകാ;

അഥ ഗായസി വത്താനി [വത്ഥാനി (ക.)], ന തം തപതി ആതപോ.

൩൮.

മം തപതി ആതപോ, ആതപാ [ആതപ്പാ (സീ. സ്യാ. പീ.)] തപയന്തി മം;

അത്ഥാ ഹി വിവിധാ രാജ, തേ തപന്തി ന ആതപോ.

൩൯.

അദ്ദസം കാമ തേ മൂലം, സങ്കപ്പാ കാമ ജായസി;

ന തം സങ്കപ്പയിസ്സാമി, ഏവം കാമ ന ഹേഹിസി.

൪൦.

അപ്പാപി കാമാ ന അലം, ബഹൂഹിപി ന തപ്പതി;

അഹഹാ ബാലലപനാ, പരിവജ്ജേഥ [പടിവിജ്ഝേഥ (പീ. സീ. അട്ഠ.)] ജഗ്ഗതോ.

൪൧.

അപ്പസ്സ കമ്മസ്സ ഫലം മമേദം, ഉദയോ അജ്ഝാഗമാ മഹത്തപത്തം;

സുലദ്ധലാഭോ വത മാണവസ്സ, യോ പബ്ബജീ കാമരാഗം പഹായ.

൪൨.

തപസാ പജഹന്തി പാപകമ്മം, തപസാ ന്ഹാപിതകുമ്ഭകാരഭാവം;

തപസാ അഭിഭുയ്യ ഗങ്ഗമാല, നാമേനാലപസജ്ജ ബ്രഹ്മദത്തം.

൪൩.

സന്ദിട്ഠികമേവ ‘‘അമ്മ’’ പസ്സഥ, ഖന്തീസോരച്ചസ്സ അയം [യോ (സ്യാ. പീ. ക.)] വിപാകോ;

യോ [സോ (സ്യാ. ക.)] സബ്ബജനസ്സ വന്ദിതോഹു, തം വന്ദാമ സരാജികാ സമച്ചാ.

൪൪.

മാ കിഞ്ചി അവചുത്ഥ ഗങ്ഗമാലം, മുനിനം മോനപഥേസു സിക്ഖമാനം;

ഏസോ ഹി അതരി അണ്ണവം, യം തരിത്വാ ചരന്തി വീതസോകാതി.

ഗങ്ഗമാലജാതകം പഞ്ചമം.

൪൨൨. ചേതിയജാതകം (൬)

൪൫.

ധമ്മോ ഹവേ ഹതോ ഹന്തി, നാഹതോ ഹന്തി കിഞ്ചനം [കഞ്ചിനം (പീ.)];

തസ്മാ ഹി ധമ്മം ന ഹനേ, മാ ത്വം [തം (സ്യാ. പീ.)] ധമ്മോ ഹതോ ഹനി.

൪൬.

അലികം ഭാസമാനസ്സ, അപക്കമന്തി ദേവതാ;

പൂതികഞ്ച മുഖം വാതി, സകട്ഠാനാ ച ധംസതി;

യോ ജാനം പുച്ഛിതോ പഞ്ഹം, അഞ്ഞഥാ നം വിയാകരേ.

൪൭.

സചേ ഹി സച്ചം ഭണസി, ഹോഹി രാജ യഥാ പുരേ;

മുസാ ചേ ഭാസസേ രാജ, ഭൂമിയം തിട്ഠ ചേതിയ.

൪൮.

അകാലേ വസ്സതീ തസ്സ, കാലേ തസ്സ ന വസ്സതി;

യോ ജാനം പുച്ഛിതോ പഞ്ഹം, അഞ്ഞഥാ നം വിയാകരേ.

൪൯.

സചേ ഹി സച്ചം ഭണസി, ഹോഹി രാജ യഥാ പുരേ;

മുസാ ചേ ഭാസസേ രാജ, ഭൂമിം പവിസ ചേതിയ.

൫൦.

ജിവ്ഹാ തസ്സ ദ്വിധാ ഹോതി, ഉരഗസ്സേവ ദിസമ്പതി;

യോ ജാനം പുച്ഛിതോ പഞ്ഹം, അഞ്ഞഥാ നം വിയാകരേ.

൫൧.

സചേ ഹി സച്ചം ഭണസി, ഹോഹി രാജ യഥാ പുരേ;

മുസാ ചേ ഭാസസേ രാജ, ഭിയ്യോ പവിസ ചേതിയ.

൫൨.

ജിവ്ഹാ തസ്സ ന ഭവതി, മച്ഛസ്സേവ ദിസമ്പതി;

യോ ജാനം പുച്ഛിതോ പഞ്ഹം, അഞ്ഞഥാ നം വിയാകരേ.

൫൩.

സചേ ഹി സച്ചം ഭണസി, ഹോഹി രാജ യഥാ പുരേ;

മുസാ ചേ ഭാസസേ രാജ, ഭിയ്യോ പവിസ ചേതിയ.

൫൪.

ഥിയോവ തസ്സ ജായന്തി [ഥിയോ തസ്സ പജായന്തി (ക.)], ന പുമാ ജായരേ കുലേ;

യോ ജാനം പുച്ഛിതോ പഞ്ഹം, അഞ്ഞഥാ നം വിയാകരേ.

൫൫.

സചേ ഹി സച്ചം ഭണസി, ഹോഹി രാജ യഥാ പുരേ;

മുസാ ചേ ഭാസസേ രാജ, ഭിയ്യോ പവിസ ചേതിയ.

൫൬.

പുത്താ തസ്സ ന ഭവന്തി, പക്കമന്തി ദിസോദിസം;

യോ ജാനം പുച്ഛിതോ പഞ്ഹം, അഞ്ഞഥാ നം വിയാകരേ.

൫൭.

സചേ ഹി സച്ചം ഭണസി, ഹോഹി രാജ യഥാ പുരേ;

മുസാ ചേ ഭാസസേ രാജ, ഭിയ്യോ പവിസ ചേതിയ.

൫൮.

രാജാ ഇസിനാ സത്തോ, അന്തലിക്ഖചരോ പുരേ;

പാവേക്ഖി പഥവിം ചേച്ചോ, ഹീനത്തോ പത്വ പരിയായം [അത്തപരിയായം (സീ. സ്യാ.), പത്തപരിയായം (ക. സീ. നിയ്യ)].

൫൯.

തസ്മാ ഹി ഛന്ദാഗമനം, നപ്പസംസന്തി പണ്ഡിതാ;

അദുട്ഠചിത്തോ ഭാസേയ്യ, ഗിരം സച്ചൂപസംഹിതന്തി.

ചേതിയജാതകം ഛട്ഠം.

൪൨൩. ഇന്ദ്രിയജാതകം (൭)

൬൦.

യോ ഇന്ദ്രിയാനം കാമേന, വസം നാരദ ഗച്ഛതി;

സോ പരിച്ചജ്ജുഭോ ലോകേ, ജീവന്തോവ വിസുസ്സതി [ജീവന്തോപിവിസുസ്സതി (സ്യാ.), ജീവന്തോ വാപി സുസ്സതി (ക.)].

൬൧.

സുഖസ്സാനന്തരം ദുക്ഖം, ദുക്ഖസ്സാനന്തരം സുഖം;

സോസി [സോപി (സ്യാ. പീ. ക.)] പത്തോ സുഖാ [സുഖ (സ്യാ.), സുഖം (ക.)] ദുക്ഖം, പാടികങ്ഖ വരം സുഖം.

൬൨.

കിച്ഛകാലേ കിച്ഛസഹോ, യോ കിച്ഛം നാതിവത്തതി;

സ കിച്ഛന്തം സുഖം ധീരോ, യോഗം സമധിഗച്ഛതി.

൬൩.

ന ഹേവ കാമാന കാമാ, നാനത്ഥാ നാത്ഥകാരണാ;

ന കതഞ്ച നിരങ്കത്വാ, ധമ്മാ ചവിതുമരഹസി.

൬൪.

ദക്ഖം ഗഹപതീ [ഗഹപതം (സീ. സ്യാ. പീ.), ഗഹവതം (?)] സാധു, സംവിഭജ്ജഞ്ച ഭോജനം;

അഹാസോ അത്ഥലാഭേസു, അത്ഥബ്യാപത്തി അബ്യഥോ.

൬൫.

ഏത്താവതേതം പണ്ഡിച്ചം, അപി സോ [അസിതോ (സീ. സ്യാ. പീ.)] ദവിലോ [ദേവലോ (സീ. പീ.)] ബ്രവി;

ന യിതോ കിഞ്ചി പാപിയോ, യോ ഇന്ദ്രിയാനം വസം വജേ.

൬൬.

അമിത്താനംവ ഹത്ഥത്ഥം, സിവി പപ്പോതി മാമിവ;

കമ്മം വിജ്ജഞ്ച ദക്ഖേയ്യം, വിവാഹം സീലമദ്ദവം;

ഏതേ ച യസേ ഹാപേത്വാ, നിബ്ബത്തോ സേഹി കമ്മേഹി.

൬൭.

സോഹം സഹസ്സജീനോവ അബന്ധു അപരായണോ;

അരിയധമ്മാ അപക്കന്തോ, യഥാ പേതോ തഥേവഹം.

൬൮.

സുഖകാമേ ദുക്ഖാപേത്വാ, ആപന്നോസ്മി പദം ഇമം;

സോ സുഖം നാധിഗച്ഛാമി, ഠിതോ [ചിതോ (പീ. സീ. അട്ഠ.)] ഭാണുമതാമിവാതി.

ഇന്ദ്രിയജാതകം സത്തമം.

൪൨൪. ആദിത്തജാതകം (൮)

൬൯.

ആദിത്തസ്മിം അഗാരസ്മിം, യം നീഹരതി ഭാജനം;

തം തസ്സ ഹോതി അത്ഥായ, നോ ച യം തത്ഥ ഡയ്ഹതി.

൭൦.

ഏവാമാദീപിതോ ലോകോ, ജരായ മരണേന ച;

നീഹരേഥേവ ദാനേന, ദിന്നം ഹോതി സുനീഹതം [സുനീഭതം (സീ. സ്യാ. പീ.), സുനിബ്ഭതം (ക.)].

൭൧.

യോ ധമ്മലദ്ധസ്സ ദദാതി ദാനം, ഉട്ഠാനവീരിയാധിഗതസ്സ ജന്തു;

അതിക്കമ്മ സോ വേതരണിം [വേത്തരണിം (ക.)] യമസ്സ, ദിബ്ബാനി ഠാനാനി ഉപേതി മച്ചോ.

൭൨.

ദാനഞ്ച യുദ്ധഞ്ച സമാനമാഹു, അപ്പാപി സന്താ ബഹുകേ ജിനന്തി;

അപ്പമ്പി ചേ സദ്ദഹാനോ ദദാതി, തേനേവ സോ ഹോതി സുഖീ പരത്ഥ.

൭൩.

വിചേയ്യ ദാനം സുഗതപ്പസത്ഥം, യേ ദക്ഖിണേയ്യാ ഇധ ജീവലോകേ;

ഏതേസു ദിന്നാനി മഹപ്ഫലാനി, ബീജാനി വുത്താനി യഥാ സുഖേത്തേ.

൭൪.

യോ പാണഭൂതാനി അഹേഠയം ചരം, പരൂപവാദാ ന കരോതി പാപം;

ഭീരും പസംസന്തി ന തത്ഥ സൂരം, ഭയാ ഹി സന്തോ ന കരോന്തി പാപം.

൭൫.

ഹീനേന ബ്രഹ്മചരിയേന, ഖത്തിയേ ഉപപജ്ജതി;

മജ്ഝിമേന ച ദേവത്തം, ഉത്തമേന വിസുജ്ഝതി.

൭൬.

അദ്ധാ ഹി ദാനം ബഹുധാ പസത്ഥം, ദാനാ ച ഖോ ധമ്മപദംവ സേയ്യോ;

പുബ്ബേവ ഹി പുബ്ബതരേവ സന്തോ [പുബ്ബേ ച ഹി പുബ്ബതരേ ച സന്തോ (സം. നി. ൧.൩൩)], നിബ്ബാനമേവജ്ഝഗമും സപഞ്ഞാതി.

ആദിത്തജാതകം അട്ഠമം.

൪൨൫. അട്ഠാനജാതകം (൯)

൭൭.

ഗങ്ഗാ കുമുദിനീ സന്താ, സങ്ഖവണ്ണാ ച കോകിലാ;

ജമ്ബു താലഫലം ദജ്ജാ, അഥ നൂന തദാ സിയാ.

൭൮.

യദാ കച്ഛപലോമാനം, പാവാരോ തിവിധോ സിയാ;

ഹേമന്തികം പാവുരണം [പാപുരണം (സീ. സ്യാ. പീ.)], അഥ നൂന തദാ സിയാ.

൭൯.

യദാ മകസപാദാനം [ദാഠാനം (സീ. പീ.)], അട്ടാലോ സുകതോ സിയാ;

ദള്ഹോ ച അവികമ്പീ ച [അപ്പകമ്പീ ച (സീ. പീ.)], അഥ നൂന തദാ സിയാ.

൮൦.

യദാ സസവിസാണാനം, നിസ്സേണീ സുകതാ സിയാ;

സഗ്ഗസ്സാരോഹണത്ഥായ, അഥ നൂന തദാ സിയാ.

൮൧.

യദാ നിസ്സേണിമാരുയ്ഹ, ചന്ദം ഖാദേയ്യു മൂസികാ;

രാഹുഞ്ച പരിപാതേയ്യും [പരിബാഹേയ്യും (സ്യാ.)], അഥ നൂന തദാ സിയാ.

൮൨.

യദാ സുരാഘടം പിത്വാ, മക്ഖികാ ഗണചാരിണീ;

അങ്ഗാരേ വാസം കപ്പേയ്യും, അഥ നൂന തദാ സിയാ.

൮൩.

യദാ ബിമ്ബോട്ഠസമ്പന്നോ, ഗദ്രഭോ സുമുഖോ സിയാ;

കുസലോ നച്ചഗീതസ്സ, അഥ നൂന തദാ സിയാ.

൮൪.

യദാ കാകാ ഉലൂകാ ച, മന്തയേയ്യും രഹോഗതാ;

അഞ്ഞമഞ്ഞം പിഹയേയ്യും, അഥ നൂന തദാ സിയാ.

൮൫.

യദാ മുളാല [പുലസ (സീ. പീ.), പുലാസ (സ്യാ.)] പത്താനം, ഛത്തം ഥിരതരം സിയാ;

വസ്സസ്സ പടിഘാതായ, അഥ നൂന തദാ സിയാ.

൮൬.

യദാ കുലകോ [കുലുങ്കോ (സീ. പീ.), കുലുകോ (സ്യാ.)] സകുണോ, പബ്ബതം ഗന്ധമാദനം;

തുണ്ഡേനാദായ ഗച്ഛേയ്യ, അഥ നൂന തദാ സിയാ.

൮൭.

യദാ സാമുദ്ദികം നാവം, സ-യന്തം സ-വടാകരം [സപടാകാരം (ക.)];

ചേടോ ആദായ ഗച്ഛേയ്യ, അഥ നൂന തദാ സിയാതി.

അട്ഠാനജാതകം നവമം.

൪൨൬. ദീപിജാതകം (൧൦)

൮൮.

ഖമനീയം യാപനീയം, കച്ചി മാതുല തേ സുഖം;

സുഖം തേ അമ്മാ അവച, സുഖകാമാവ [സുഖകാമാ ഹി (സീ. സ്യാ. പീ.)] തേ മയം.

൮൯.

നങ്ഗുട്ഠം മേ അവക്കമ്മ [അപക്കമ്മ (ക.)], ഹേഠയിത്വാന [പോഥയിത്വാന (ക.)] ഏളികേ [ഏളകി (സ്യാ.), ഏളികി (പീ.)];

സാജ്ജ മാതുലവാദേന, മുഞ്ചിതബ്ബാ നു മഞ്ഞസി.

൯൦.

പുരത്ഥാമുഖോ നിസിന്നോസി, അഹം തേ മുഖമാഗതാ;

പച്ഛതോ തുയ്ഹം നങ്ഗുട്ഠം, കഥം ഖ്വാഹം അവക്കമിം [അപക്കമിം (ക.)].

൯൧.

യാവതാ ചതുരോ ദീപാ, സസമുദ്ദാ സപബ്ബതാ;

താവതാ മയ്ഹം നങ്ഗുട്ഠം, കഥം ഖോ ത്വം വിവജ്ജയി.

൯൨.

പുബ്ബേവ മേതമക്ഖിംസു [മേതം അക്ഖംസു (സീ. പീ.)], മാതാ പിതാ ച ഭാതരോ;

ദീഘം ദുട്ഠസ്സ നങ്ഗുട്ഠം, സാമ്ഹി വേഹായസാഗതാ.

൯൩.

തഞ്ച ദിസ്വാന ആയന്തിം, അന്തലിക്ഖസ്മി ഏളികേ;

മിഗസങ്ഘോ പലായിത്ഥ, ഭക്ഖോ മേ നാസിതോ തയാ.

൯൪.

ഇച്ചേവം വിലപന്തിയാ, ഏളകിയാ രുഹഗ്ഘസോ;

ഗലകം അന്വാവമദ്ദി, നത്ഥി ദുട്ഠേ സുഭാസിതം.

൯൫.

നേവ ദുട്ഠേ നയോ അത്ഥി, ന ധമ്മോ ന സുഭാസിതം;

നിക്കമം ദുട്ഠേ യുഞ്ജേഥ, സോ ച സബ്ഭിം ന രഞ്ജതീതി.

ദീപിജാതകം ദസമം.

അട്ഠകനിപാതം നിട്ഠിതം.

തസ്സുദ്ദാനം –

പരിസുദ്ധാ മനാവിലാ വത്ഥധരാ, ബകരാജസ്സ കായുരം ദണ്ഡവരോ;

അഥ അങ്ഗാര ചേതിയ ദേവിലിനാ, അഥ ആദിത്ത ഗങ്ഗാ ദസേളകിനാതി.

൯. നവകനിപാതോ

൪൨൭. ഗിജ്ഝജാതകം (൧)

.

പരിസങ്കുപഥോ നാമ, ഗിജ്ഝപന്ഥോ സനന്തനോ;

തത്രാസി മാതാപിതരോ, ഗിജ്ഝോ പോസേസി ജിണ്ണകേ;

തേസം അജഗരമേദം, അച്ചഹാസി ബഹുത്തസോ [പഹുത്തതോ (ക. സീ.), പഹൂതസോ (സ്യാ. പീ.), ബഹുധസോ (ക.)].

.

പിതാ ച പുത്തം അവച, ജാനം ഉച്ചം പപാതിനം;

സുപത്തം ഥാമസമ്പന്നം [പക്ഖസമ്പന്നം (സീ. സ്യാ. പീ.)], തേജസ്സിം ദൂരഗാമിനം.

.

പരിപ്ലവന്തം പഥവിം, യദാ താത വിജാനഹി;

സാഗരേന പരിക്ഖിത്തം, ചക്കംവ പരിമണ്ഡലം;

തതോ താത നിവത്തസ്സു, മാസ്സു ഏത്തോ പരം ഗമി.

.

ഉദപത്തോസി [ഉദ്ധം പത്തോസി (ക. സീ.)] വേഗേന, ബലീ പക്ഖീ ദിജുത്തമോ;

ഓലോകയന്തോ വക്കങ്ഗോ, പബ്ബതാനി വനാനി ച.

.

അദ്ദസ്സ പഥവിം ഗിജ്ഝോ, യഥാസാസി [യഥാസ്സാസി (സ്യാ. അട്ഠ. പാഠന്തരം)] പിതുസ്സുതം;

സാഗരേന പരിക്ഖിത്തം, ചക്കംവ പരിമണ്ഡലം.

.

തഞ്ച സോ സമതിക്കമ്മ, പരമേവച്ചവത്തഥ [പരമേവ പവത്തഥ (സീ. സ്യാ.)];

തഞ്ച വാതസിഖാ തിക്ഖാ, അച്ചഹാസി ബലിം ദിജം.

.

നാസക്ഖാതിഗതോ പോസോ, പുനദേവ നിവത്തിതും;

ദിജോ ബ്യസനമാപാദി, വേരമ്ഭാനം [വേരമ്ബാനം (സീ. പീ.)] വസം ഗതോ.

.

തസ്സ പുത്താ ച ദാരാ ച, യേ ചഞ്ഞേ അനുജീവിനോ;

സബ്ബേ ബ്യസനമാപാദും, അനോവാദകരേ ദിജേ.

.

ഏവമ്പി ഇധ വുഡ്ഢാനം, യോ വാക്യം നാവബുജ്ഝതി;

അതിസീമചരോ ദിത്തോ, ഗിജ്ഝോവാതീതസാസനോ;

സ വേ ബ്യസനം പപ്പോതി, അകത്വാ വുഡ്ഢസാസനന്തി.

ഗിജ്ഝജാതകം പഠമം.

൪൨൮. കോസമ്ബിയജാതകം (൨)

൧൦.

പുഥുസദ്ദോ സമജനോ, ന ബാലോ കോചി മഞ്ഞഥ;

സങ്ഘസ്മിം ഭിജ്ജമാനസ്മിം, നാഞ്ഞം ഭിയ്യോ അമഞ്ഞരും.

൧൧.

പരിമുട്ഠാ പണ്ഡിതാഭാസാ, വാചാഗോചരഭാണിനോ;

യാവിച്ഛന്തി മുഖായാമം, യേന നീതാ ന തം വിദൂ.

൧൨.

അക്കോച്ഛി മം അവധി മം, അജിനി മം അഹാസി മേ;

യേ ച തം ഉപനയ്ഹന്തി, വേരം തേസം ന സമ്മതി.

൧൩.

അക്കോച്ഛി മം അവധി മം, അജിനി മം അഹാസി മേ;

യേ ച തം നുപനയ്ഹന്തി, വേരം തേസൂപസമ്മതി.

൧൪.

ന ഹി വേരേന വേരാനി, സമ്മന്തീധ കുദാചനം;

അവേരേന ച സമ്മന്തി, ഏസ ധമ്മോ സനന്തനോ.

൧൫.

പരേ ച ന വിജാനന്തി, മയമേത്ഥ യമാമസേ;

യേ ച തത്ഥ വിജാനന്തി, തതോ സമ്മന്തി മേധഗാ.

൧൬.

അട്ഠിച്ഛിന്നാ പാണഹരാ, ഗവസ്സ [ഗവാസ്സ (സീ. സ്യാ. പീ.)] ധനഹാരിനോ;

രട്ഠം വിലുമ്പമാനാനം, തേസമ്പി ഹോതി സങ്ഗതി;

കസ്മാ തുമ്ഹാക നോ സിയാ.

൧൭.

സചേ ലഭേഥ നിപകം സഹായം, സദ്ധിംചരം സാധുവിഹാരിധീരം;

അഭിഭുയ്യ സബ്ബാനി പരിസ്സയാനി, ചരേയ്യ തേനത്തമനോ സതീമാ.

൧൮.

നോ ചേ ലഭേഥ നിപകം സഹായം, സദ്ധിംചരം സാധുവിഹാരിധീരം;

രാജാവ രട്ഠം വിജിതം പഹായ, ഏകോ ചരേ മാതങ്ഗരഞ്ഞേവ നാഗോ.

൧൯.

ഏകസ്സ ചരിതം സേയ്യോ, നത്ഥി ബാലേ സഹായതാ;

ഏകോ ചരേ ന പാപാനി കയിരാ, അപ്പോസ്സുക്കോ മാതങ്ഗരഞ്ഞേവ നാഗോതി.

കോസമ്ബിയജാതകം ദുതിയം.

൪൨൯. മഹാസുവജാതകം (൩)

൨൦.

ദുമോ യദാ ഹോതി ഫലൂപപന്നോ, ഭുഞ്ജന്തി നം വിഹങ്ഗമാ [വിഹഗാ (സീ. പീ.)] സമ്പതന്താ;

ഖീണന്തി ഞത്വാന ദുമം ഫലച്ചയേ [ഞത്വാ ദുമപ്ഫലച്ചയേന (ക.)], ദിസോദിസം യന്തി തതോ വിഹങ്ഗമാ.

൨൧.

ചര ചാരികം ലോഹിതതുണ്ഡ മാമരി, കിം ത്വം സുവ സുക്ഖദുമമ്ഹി ഝായസി;

തദിങ്ഘ മം ബ്രൂഹി വസന്തസന്നിഭ, കസ്മാ സുവ സുക്ഖദുമം ന രിഞ്ചസി.

൨൨.

യേ വേ സഖീനം സഖാരോ ഭവന്തി, പാണച്ചയേ [പാണം ചജേ (ക.), പാണച്ചയേ മരണകാലേ ച സുഖദുക്ഖേസു ച ന ജഹന്തീതി സമ്ബന്ധോ] ദുക്ഖസുഖേസു ഹംസ;

ഖീണം അഖീണന്തി ന തം ജഹന്തി, സന്തോ സതം ധമ്മമനുസ്സരന്താ.

൨൩.

സോഹം സതം അഞ്ഞതരോസ്മി ഹംസ, ഞാതീ ച മേ ഹോതി സഖാ ച രുക്ഖോ;

തം നുസ്സഹേ ജീവികത്ഥോ പഹാതും, ഖീണന്തി ഞത്വാന ന ഹേസ ധമ്മോ [ന സോസ (ക.), ന ഏസ (സ്യാ.)].

൨൪.

സാധു സക്ഖി കതം ഹോതി, മേത്തി സംസതി സന്ഥവോ [മിത്തം സങ്ഗതി സന്ധവോ (ക.)];

സചേതം ധമ്മം രോചേസി, പാസംസോസി വിജാനതം.

൨൫.

സോ തേ സുവ വരം ദമ്മി, പത്തയാന വിഹങ്ഗമ;

വരം വരസ്സു വക്കങ്ഗ, യം കിഞ്ചി മനസിച്ഛസി.

൨൬.

വരഞ്ച മേ ഹംസ ഭവം ദദേയ്യ, അയഞ്ച രുക്ഖോ പുനരായും ലഭേഥ;

സോ സാഖവാ ഫലിമാ സംവിരൂള്ഹോ, മധുത്ഥികോ തിട്ഠതു സോഭമാനോ.

൨൭.

തം പസ്സ സമ്മ ഫലിമം ഉളാരം, സഹാവ തേ ഹോതു ഉദുമ്ബരേന;

സോ സാഖവാ ഫലിമാ സംവിരൂള്ഹോ, മധുത്ഥികോ തിട്ഠതു സോഭമാനോ.

൨൮.

ഏവം സക്ക സുഖീ ഹോഹി, സഹ സബ്ബേഹി ഞാതിഭി;

യഥാഹമജ്ജ സുഖിതോ, ദിസ്വാന സഫലം ദുമം.

൨൯.

സുവസ്സ ച വരം ദത്വാ, കത്വാന സഫലം ദുമം;

പക്കാമി സഹ ഭരിയായ, ദേവാനം നന്ദനം വനന്തി.

മഹാസുവജാതകം തതിയം.

൪൩൦. ചൂളസുവജാതകം (൪)

൩൦.

സന്തി രുക്ഖാ ഹരിപത്താ [ഹരിതപത്താ (സീ. സ്യാ. പീ.)], ദുമാ നേകഫലാ ബഹൂ;

കസ്മാ നു സുക്ഖേ [സുക്ഖ (ക.)] കോളാപേ, സുവസ്സ നിരതോ മനോ.

൩൧.

ഫലസ്സ ഉപഭുഞ്ജിമ്ഹാ, നേകവസ്സഗണേ ബഹൂ;

അഫലമ്പി വിദിത്വാന, സാവ മേത്തി യഥാ പുരേ.

൩൨.

സുഖഞ്ച രുക്ഖം കോളാപം, ഓപത്തമഫലം ദുമം;

ഓഹായ സകുണാ യന്തി, കിം ദോസം പസ്സസേ ദിജ.

൩൩.

യേ ഫലത്ഥാ സമ്ഭജന്തി, അഫലോതി ജഹന്തി നം;

അത്തത്ഥപഞ്ഞാ ദുമ്മേധാ, തേ ഹോന്തി പക്ഖപാതിനോ.

൩൪.

സാധു സക്ഖി കതം ഹോതി, മേത്തി സംസതി സന്ഥവോ;

സചേതം ധമ്മം രോചേസി, പാസംസോസി വിജാനതം.

൩൫.

സോ തേ സുവ വരം ദമ്മി, പത്തയാന വിഹങ്ഗമ;

വരം വരസ്സു വക്കങ്ഗ, യം കിഞ്ചി മനസിച്ഛസി.

൩൬.

അപി നാമ നം പസ്സേയ്യം [അപി നാമ നം പുന പസ്സേ (സീ. സ്യാ.)], സപത്തം സഫലം ദുമം;

ദലിദ്ദോവ നിധി ലദ്ധാ, നന്ദേയ്യാഹം പുനപ്പുനം.

൩൭.

തതോ അമതമാദായ, അഭിസിഞ്ചി മഹീരുഹം;

തസ്സ സാഖാ വിരൂഹിംസു [വിരൂള്ഹസ്സ (ക.)], സീതച്ഛായാ മനോരമാ.

൩൮.

ഏവം സക്ക സുഖീ ഹോഹി, സഹ സബ്ബേഹി ഞാതിഭി;

യഥാഹമജ്ജ സുഖിതോ, ദിസ്വാന സഫലം ദുമം.

൩൯.

സുവസ്സ ച വരം ദത്വാ, കത്വാന സഫലം ദുമം;

പക്കാമി സഹ ഭരിയായ, ദേവാനം നന്ദനം വനന്തി.

ചൂളസുവജാതകം ചതുത്ഥം.

൪൩൧. ഹരിതചജാതകം (൫)

൪൦.

സുതം മേതം മഹാബ്രഹ്മേ, കാമേ ഭുഞ്ജതി ഹാരിതോ;

കച്ചേതം വചനം തുച്ഛം, കച്ചി സുദ്ധോ ഇരിയ്യസി.

൪൧.

ഏവമേതം മഹാരാജ, യഥാ തേ വചനം സുതം;

കുമ്മഗ്ഗം പടിപന്നോസ്മി, മോഹനേയ്യേസു മുച്ഛിതോ.

൪൨.

അദു [ആദു (സീ. പീ.)] പഞ്ഞാ കിമത്ഥിയാ, നിപുണാ സാധുചിന്തിനീ [ചിന്തനീ (സീ. പീ.)];

യായ ഉപ്പതിതം രാഗം, കിം മനോ ന വിനോദയേ.

൪൩.

ചത്താരോമേ മഹാരാജ, ലോകേ അതിബലാ ഭുസാ;

രാഗോ ദോസോ മദോ മോഹോ, യത്ഥ പഞ്ഞാ ന ഗാധതി.

൪൪.

അരഹാ സീലസമ്പന്നോ, സുദ്ധോ ചരതി ഹാരിതോ;

മേധാവീ പണ്ഡിതോ ചേവ, ഇതി നോ സമ്മതോ ഭവം.

൪൫.

മേധാവീനമ്പി ഹിംസന്തി, ഇസിം ധമ്മഗുണേ രതം;

വിതക്കാ പാപകാ രാജ, സുഭാ രാഗൂപസംഹിതാ.

൪൬.

ഉപ്പന്നായം സരീരജോ, രാഗോ വണ്ണവിദൂസനോ തവ;

തം പജഹ ഭദ്ദമത്ഥു തേ, ബഹുന്നാസി മേധാവിസമ്മതോ.

൪൭.

തേ അന്ധകാരകേ [കരണേ (സീ. സ്യാ. പീ.)] കാമേ, ബഹുദുക്ഖേ മഹാവിസേ;

തേസം മൂലം ഗവേസിസ്സം, ഛേച്ഛം രാഗം സബന്ധനം.

൪൮.

ഇദം വത്വാന ഹാരിതോ, ഇസി സച്ചപരക്കമോ;

കാമരാഗം വിരാജേത്വാ, ബ്രഹ്മലോകൂപഗോ അഹൂതി.

ഹരിതചജാതകം [ഹാരിതജാതകം (സീ. പീ.)] പഞ്ചമം.

൪൩൨. പദകുസലമാണവജാതകം (൬)

൪൯.

ബഹുസ്സുതം ചിത്തകഥിം [ചിത്തകഥം (സ്യാ. ക.)], ഗങ്ഗാ വഹതി പാടലിം [പാടലം (സീ. പീ.)];

വുയ്ഹമാനക ഭദ്ദന്തേ, ഏകം മേ ദേഹി ഗാഥകം [ഗീതകം (ക. അട്ഠ.)].

൫൦.

യേന സിഞ്ചന്തി ദുക്ഖിതം, യേന സിഞ്ചന്തി ആതുരം;

തസ്സ മജ്ഝേ മരിസ്സാമി, ജാതം സരണതോ ഭയം.

൫൧.

യത്ഥ ബീജാനി രൂഹന്തി, സത്താ യത്ഥ പതിട്ഠിതാ;

സാ മേ സീസം നിപീളേതി, ജാതം സരണതോ ഭയം.

൫൨.

യേന ഭത്താനി പച്ചന്തി, സീതം യേന വിഹഞ്ഞതി;

സോ മം ഡഹതി [ദയ്ഹതി (ക.)] ഗത്താനി, ജാതം സരണതോ ഭയം.

൫൩.

യേന ഭുത്തേന [ഭത്തേന (സ്യാ. ക.)] യാപേന്തി, പുഥൂ ബ്രാഹ്മണഖത്തിയാ;

സോ മം ഭുത്തോ ബ്യാപാദേതി, ജാതം സരണതോ ഭയം.

൫൪.

ഗിമ്ഹാനം പച്ഛിമേ മാസേ, വാതമിച്ഛന്തി പണ്ഡിതാ;

സോ മം [സോ മേ (സീ. പീ.)] ഭഞ്ജതി ഗത്താനി, ജാതം സരണതോ ഭയം.

൫൫.

യം നിസ്സിതാ ജഗതിരുഹം, സ്വായം അഗ്ഗിം പമുഞ്ചതി;

ദിസാ ഭജഥ വക്കങ്ഗാ, ജാതം സരണതോ ഭയം.

൫൬.

യമാനയിം സോമനസ്സം, മാലിനിം ചന്ദനുസ്സദം;

സാ മം ഘരാ നിച്ഛുഭതി [നീഹരതി (സീ. സ്യാ.)], ജാതം സരണതോ ഭയം.

൫൭.

യേന ജാതേന നന്ദിസ്സം, യസ്സ ച ഭവമിച്ഛിസം;

സോ മം ഘരാ നിച്ഛുഭതി [നീഹരതി (സീ. സ്യാ.)], ജാതം സരണതോ ഭയം.

൫൮.

സുണന്തു മേ ജാനപദാ, നേഗമാ ച സമാഗതാ;

യതോദകം തദാദിത്തം, യതോ ഖേമം തതോ ഭയം.

൫൯.

രാജാ വിലുമ്പതേ രട്ഠം, ബ്രാഹ്മണോ ച പുരോഹിതോ;

അത്തഗുത്താ വിഹരഥ, ജാതം സരണതോ ഭയന്തി.

പദകുസലമാണവജാതകം ഛട്ഠം.

൪൩൩. ലോമസകസ്സപജാതകം (൭)

൬൦.

അസ്സ ഇന്ദസമോ രാജ, അച്ചന്തം അജരാമരോ;

സചേ ത്വം യഞ്ഞം യാജേയ്യ, ഇസിം ലോമസകസ്സപം.

൬൧.

സസമുദ്ദപരിയായം, മഹിം സാഗരകുണ്ഡലം;

ന ഇച്ഛേ സഹ നിന്ദായ, ഏവം സേയ്യ [സയ്ഹ (സീ. സ്യാ. പീ.)] വിജാനഹി.

൬൨.

ധിരത്ഥു തം യസലാഭം, ധനലാഭഞ്ച ബ്രാഹ്മണ;

യാ വുത്തി വിനിപാതേന, അധമ്മചരണേന വാ.

൬൩.

അപി ചേ പത്തമാദായ, അനഗാരോ പരിബ്ബജേ;

സായേവ ജീവികാ സേയ്യോ, യാ ചാധമ്മേന ഏസനാ.

൬൪.

അപി ചേ പത്തമാദായ, അനഗാരോ പരിബ്ബജേ;

അഞ്ഞം അഹിംസയം ലോകേ, അപി രജ്ജേന തം വരം.

൬൫.

ബലം ചന്ദോ ബലം സുരിയോ, ബലം സമണബ്രാഹ്മണാ;

ബലം വേലാ സമുദ്ദസ്സ, ബലാതിബലമിത്ഥിയോ.

൬൬.

യഥാ ഉഗ്ഗതപം സന്തം, ഇസിം ലോമസകസ്സപം;

പിതു അത്ഥാ ചന്ദവതീ, വാജപേയ്യം [വാചപേയ്യം (പീ. ക.)] അയാജയി.

൬൭.

തം ലോഭപകതം കമ്മം, കടുകം കാമഹേതുകം;

തസ്സ മൂലം ഗവേസിസ്സം, ഛേച്ഛം രാഗം സബന്ധനം.

൬൮.

ധിരത്ഥു കാമേ സുബഹൂപി ലോകേ, തപോവ സേയ്യോ കാമഗുണേഹി രാജ;

തപോ കരിസ്സാമി പഹായ കാമേ, തവേവ രട്ഠം ചന്ദവതീ ച ഹോതൂതി.

ലോമസകസ്സപജാതകം സത്തമം.

൪൩൪. ചക്കവാകജാതകം (൮)

൬൯.

കാസായവത്ഥേ സകുണേ വദാമി, ദുവേ ദുവേ നന്ദമനേ [നന്ദിമനേ (സീ. പീ.)] ചരന്തേ;

കം അണ്ഡജം അണ്ഡജാ മാനുസേസു, ജാതിം പസംസന്തി തദിങ്ഘ ബ്രൂഥ.

൭൦.

അമ്ഹേ മനുസ്സേസു മനുസ്സഹിംസ, അനുബ്ബതേ [അനുപുബ്ബകേ (ക.)] ചക്കവാകേ വദന്തി;

കല്യാണഭാവമ്ഹേ [ഭാവ’മ്ഹ (സീ. പീ.)] ദിജേസു സമ്മതാ, അഭിരൂപാ [അഭീതരൂപാ (സീ. സ്യാ. പീ.)] വിചരാമ അണ്ണവേ. ( ) [(ന ഘാസഹേതൂപി കരോമ പാപം) (ക.)]

൭൧.

കിം അണ്ണവേ കാനി ഫലാനി ഭുഞ്ജേ, മംസം കുതോ ഖാദഥ ചക്കവാകാ;

കിം ഭോജനം ഭുഞ്ജഥ വോ അനോമാ [അഭിണ്ഹം (ക.)], ബലഞ്ച വണ്ണോ ച അനപ്പരൂപാ [അനപ്പരൂപോ (സീ. സ്യാ. പീ.)].

൭൨.

അണ്ണവേ സന്തി ഫലാനി ധങ്ക, മംസം കുതോ ഖാദിതും ചക്കവാകേ;

സേവാലഭക്ഖമ്ഹ [ഭക്ഖിമ്ഹ (ക.)] അപാണഭോജനാ [അവാകഭോജനാ (സീ. പീ.)], ന ഘാസഹേതൂപി കരോമ പാപം.

൭൩.

ന മേ ഇദം രുച്ചതി ചക്കവാക, അസ്മിം ഭവേ ഭോജനസന്നികാസോ;

അഹോസി പുബ്ബേ തതോ മേ അഞ്ഞഥാ, ഇച്ചേവ മേ വിമതി ഏത്ഥ ജാതാ.

൭൪.

അഹമ്പി മംസാനി ഫലാനി ഭുഞ്ജേ, അന്നാനി ച ലോണിയതേലിയാനി;

രസം മനുസ്സേസു ലഭാമി ഭോത്തും, സൂരോവ സങ്ഗാമമുഖം വിജേത്വാ;

ന ച മേ താദിസോ വണ്ണോ, ചക്കവാക യഥാ തവ.

൭൫.

അസുദ്ധഭക്ഖോസി ഖണാനുപാതീ, കിച്ഛേന തേ ലബ്ഭതി അന്നപാനം;

ന തുസ്സസീ രുക്ഖഫലേഹി ധങ്ക, മംസാനി വാ യാനി സുസാനമജ്ഝേ.

൭൬.

യോ സാഹസേന അധിഗമ്മ ഭോഗേ, പരിഭുഞ്ജതി ധങ്ക ഖണാനുപാതീ;

തതോ ഉപക്കോസതി നം സഭാവോ, ഉപക്കുട്ഠോ വണ്ണബലം ജഹാതി.

൭൭.

അപ്പമ്പി ചേ നിബ്ബുതിം ഭുഞ്ജതീ യദി, അസാഹസേന അപരൂപഘാതീ [അസാഹസേനാനുപഘാതിനോ (ക.)];

ബലഞ്ച വണ്ണോ ച തദസ്സ ഹോതി, ന ഹി സബ്ബോ ആഹാരമയേന വണ്ണോതി.

ചക്കവാകജാതകം അട്ഠമം.

൪൩൫. ഹലിദ്ദിരാഗജാതകം (൯)

൭൮.

സുതിതിക്ഖം അരഞ്ഞമ്ഹി, പന്തമ്ഹി സയനാസനേ;

യേ ച ഗാമേ തിതിക്ഖന്തി, തേ ഉളാരതരാ തയാ.

൭൯.

അരഞ്ഞാ ഗാമമാഗമ്മ, കിംസീലം കിംവതം അഹം;

പുരിസം താത സേവേയ്യം, തം മേ അക്ഖാഹി പുച്ഛിതോ.

൮൦.

യോ തേ [യോ തം (സ്യാ. ജാ. ൧.൪.൧൯൦ അരഞ്ഞജാതകേപി)] വിസ്സാസയേ താത, വിസ്സാസഞ്ച ഖമേയ്യ തേ;

സുസ്സൂസീ ച തിതിക്ഖീ ച, തം ഭജേഹി ഇതോ ഗതോ.

൮൧.

യസ്സ കായേന വാചായ, മനസാ നത്ഥി ദുക്കടം;

ഉരസീവ പതിട്ഠായ, തം ഭജേഹി ഇതോ ഗതോ.

൮൨.

യോ ച ധമ്മേന ചരതി, ചരന്തോപി ന മഞ്ഞതി;

വിസുദ്ധകാരിം സപ്പഞ്ഞം, തം ഭജേഹി ഇതോ ഗതോ.

൮൩.

ഹലിദ്ദിരാഗം കപിചിത്തം, പുരിസം രാഗവിരാഗിനം;

താദിസം താത മാ സേവി, നിമ്മനുസ്സമ്പി ചേ സിയാ.

൮൪.

ആസീവിസംവ കുപിതം, മീള്ഹലിത്തം മഹാപഥം;

ആരകാ പരിവജ്ജേഹി, യാനീവ വിസമം പഥം.

൮൫.

അനത്ഥാ താത വഡ്ഢന്തി, ബാലം അച്ചുപസേവതോ;

മാസ്സു ബാലേന സംഗച്ഛി, അമിത്തേനേവ സബ്ബദാ.

൮൬.

തം താഹം താത യാചാമി, കരസ്സു വചനം മമ;

മാസ്സു ബാലേന സംഗച്ഛി [സംഗഞ്ഛി (സീ. പീ.)], ദുക്ഖോ ബാലേഹി സങ്ഗമോതി.

ഹലിദ്ദിരാഗജാതകം നവമം.

൪൩൬. സമുഗ്ഗജാതകം (൧൦)

൮൭.

കുതോ നു ആഗച്ഛഥ ഭോ തയോ ജനാ, സ്വാഗതാ ഏഥ [സ്വാഗതം ഏത്ഥ (സീ. പീ.)] നിസീദഥാസനേ;

കച്ചിത്ഥ ഭോന്തോ കുസലം അനാമയം, ചിരസ്സമബ്ഭാഗമനം ഹി വോ ഇധ.

൮൮.

അഹമേവ ഏകോ ഇധ മജ്ജ പത്തോ, ന ചാപി മേ ദുതിയോ കോചി വിജ്ജതി;

കിമേവ സന്ധായ തേ ഭാസിതം ഇസേ, ‘‘കുതോ നു ആഗച്ഛഥ ഭോ തയോ ജനാ’’.

൮൯.

തുവഞ്ച ഏകോ ഭരിയാ ച തേ പിയാ, സമുഗ്ഗപക്ഖിത്തനികിണ്ണമന്തരേ;

സാ രക്ഖിതാ കുച്ഛിഗതാവ [കുച്ഛിഗതാ ച (ക.)] തേ സദാ, വായുസ്സ [ഹരിസ്സ (ക.)] പുത്തേന സഹാ തഹിം രതാ.

൯൦.

സംവിഗ്ഗരൂപോ ഇസിനാ വിയാകതോ [പബ്യാകതോ (ക.), ബ്യാകതോ (സ്യാ. പീ.)], സോ ദാനവോ തത്ഥ സമുഗ്ഗമുഗ്ഗിലി;

അദ്ദക്ഖി ഭരിയം സുചി മാലധാരിനിം, വായുസ്സ പുത്തേന സഹാ തഹിം രതം.

൯൧.

സുദിട്ഠരൂപമുഗ്ഗതപാനുവത്തിനാ [സുദിട്ഠരൂപുഗ്ഗതപാനുവത്തിനാ (സീ. സ്യാ. പീ.)], ഹീനാ നരാ യേ പമദാവസം ഗതാ;

യഥാ ഹവേ പാണരിവേത്ഥ രക്ഖിതാ, ദുട്ഠാ മയീ അഞ്ഞമഭിപ്പമോദയി.

൯൨.

ദിവാ ച രത്തോ ച മയാ ഉപട്ഠിതാ, തപസ്സിനാ ജോതിരിവാ വനേ വസം;

സാ ധമ്മമുക്കമ്മ അധമ്മമാചരി, അകിരിയരൂപോ പമദാഹി സന്ഥവോ.

൯൩.

സരീരമജ്ഝമ്ഹി ഠിതാതിമഞ്ഞഹം, മയ്ഹം അയന്തി അസതിം അസഞ്ഞതം;

സാ ധമ്മമുക്കമ്മ അധമ്മമാചരി, അകിരിയരൂപോ പമദാഹി സന്ഥവോ.

൯൪.

സുരക്ഖിതം മേതി കഥം നു വിസ്സസേ, അനേകചിത്താസു ന ഹത്ഥി [അനേകചിത്താ പുന ഹേത്ഥ (ക.)] രക്ഖണാ;

ഏതാ ഹി പാതാലപപാതസന്നിഭാ, ഏത്ഥപ്പമത്തോ ബ്യസനം നിഗച്ഛതി.

൯൫.

തസ്മാ ഹി തേ സുഖിനോ വീതസോകാ, യേ മാതുഗാമേഹി ചരന്തി നിസ്സടാ;

ഏതം സിവം ഉത്തമമാഭിപത്ഥയം, ന മാതുഗാമേഹി കരേയ്യ സന്ഥവന്തി.

സമുഗ്ഗജാതകം ദസമം.

൪൩൭. പൂതിമംസജാതകം (൧൧)

൯൬.

ഖോ മേ രുച്ചതി ആളി, പൂതിമംസസ്സ പേക്ഖനാ;

ഏതാദിസാ സഖാരസ്മാ, ആരകാ പരിവജ്ജയേ.

൯൭.

ഉമ്മത്തികാ അയം വേണീ, വണ്ണേതി പതിനോ സഖിം;

പജ്ഝായി [പജ്ഝാതി (സീ. പീ.), പജ്ഝായതി (സീ. നിയ്യ)] പടിഗച്ഛന്തിം, ആഗതം മേണ്ഡ [മേള (സീ. പീ.)] മാതരം.

൯൮.

ത്വം ഖോസി സമ്മ ഉമ്മത്തോ, ദുമ്മേധോ അവിചക്ഖണോ;

യോ ത്വം [സോ ത്വം (സ്യാ.)] മതാലയം കത്വാ, അകാലേന വിപേക്ഖസി.

൯൯.

ന അകാലേ വിപേക്ഖേയ്യ, കാലേ പേക്ഖേയ്യ പണ്ഡിതോ;

പൂതിമംസോവ പജ്ഝായി [പജ്ഝാതി (സീ. പീ.), പജ്ഝായതി (സീ. നിയ്യ)], യോ അകാലേ വിപേക്ഖതി.

൧൦൦.

പിയം ഖോ ആളി മേ ഹോതു, പുണ്ണപത്തം ദദാഹി മേ;

പതി സഞ്ജീവിതോ മയ്ഹം, ഏയ്യാസി പിയപുച്ഛികാ [പുച്ഛിതാ (സ്യാ. ക.)].

൧൦൧.

പിയം ഖോ ആളി തേ ഹോതു, പുണ്ണപത്തം ദദാമി തേ;

മഹതാ പരിവാരേന [പരിഹാരേന (സ്യാ.)], ഏസ്സം [ഏസം (സീ. പീ.)] കയിരാഹി [കയിരാസി (പീ.)] ഭോജനം.

൧൦൨.

കീദിസോ തുയ്ഹം പരിവാരോ, യേസം കാഹാമി ഭോജനം;

കിംനാമകാ ച തേ സബ്ബേ, തം [തേ (സീ. സ്യാ. പീ.)] മേ അക്ഖാഹി പുച്ഛിതാ.

൧൦൩.

മാലിയോ ചതുരക്ഖോ ച, പിങ്ഗിയോ അഥ ജമ്ബുകോ;

ഏദിസോ മയ്ഹം പരിവാരോ, തേസം കയിരാഹി [കയിരാസി (പീ.)] ഭോജനം.

൧൦൪.

നിക്ഖന്തായ അഗാരസ്മാ, ഭണ്ഡകമ്പി വിനസ്സതി;

ആരോഗ്യം ആളിനോ വജ്ജം [വച്ഛം (?)], ഇധേവ വസ മാഗമാതി.

പൂതിമംസജാതകം ഏകാദസമം.

൪൩൮. ദദ്ദരജാതകം (൧൨)

൧൦൫.

യോ തേ പുത്തകേ അഖാദി, ദിന്നഭത്തോ അദൂസകേ;

തസ്മിം ദാഠം നിപാതേഹി, മാ തേ മുച്ചിത്ഥ ജീവതോ.

൧൦൬.

ആകിണ്ണലുദ്ദോ പുരിസോ, ധാതിചേലംവ മക്ഖിതോ;

പദേസം തം ന പസ്സാമി, യത്ഥ ദാഠം നിപാതയേ.

൧൦൭.

അകതഞ്ഞുസ്സ പോസസ്സ, നിച്ചം വിവരദസ്സിനോ;

സബ്ബം ചേ പഥവിം ദജ്ജാ, നേവ നം അഭിരാധയേ.

൧൦൮.

കിന്നു സുബാഹു തരമാനരൂപോ, പച്ചാഗതോസി സഹ മാണവേന;

കിം കിച്ചമത്ഥം ഇധമത്ഥി തുയ്ഹം, അക്ഖാഹി മേ പുച്ഛിതോ ഏതമത്ഥം.

൧൦൯.

യോ തേ സഖാ ദദ്ദരോ സാധുരൂപോ, തസ്സ വധം പരിസങ്കാമി അജ്ജ;

പുരിസസ്സ കമ്മായതനാനി സുത്വാ, നാഹം സുഖിം ദദ്ദരം അജ്ജ മഞ്ഞേ.

൧൧൦.

കാനിസ്സ കമ്മായതനാനി അസ്സു, പുരിസസ്സ വുത്തിസമോധാനതായ;

കം വാ പടിഞ്ഞം പുരിസസ്സ സുത്വാ, പരിസങ്കസി ദദ്ദരം മാണവേന.

൧൧൧.

ചിണ്ണാ കലിങ്ഗാ ചരിതാ വണിജ്ജാ, വേത്താചരോ സങ്കുപഥോപി ചിണ്ണോ;

നടേഹി ചിണ്ണം സഹ വാകുരേഹി [വാകരേഹി (പീ. സീ. നിയ്യ), വാഗുരേഹി (?)], ദണ്ഡേന യുദ്ധമ്പി സമജ്ജമജ്ഝേ.

൧൧൨.

ബദ്ധാ കുലീകാ [കുലിങ്കാ (സീ. പീ.)] മിതമാള്ഹകേന, അക്ഖാ ജിതാ [അക്ഖാചിതാ (സീ. അട്ഠ.)] സംയമോ അബ്ഭതീതോ;

അബ്ബാഹിതം [അപ്പഹിതം (സീ. സ്യാ.), അബ്ബൂഹിതം (പീ. സീ. നിയ്യ)] പുബ്ബകം [പുപ്ഫകം (സീ. സ്യാ.)] അഡ്ഢരത്തം, ഹത്ഥാ ദഡ്ഢാ പിണ്ഡപടിഗ്ഗഹേന.

൧൧൩.

താനിസ്സ കമ്മായതനാനി അസ്സു, പുരിസസ്സ വുത്തിസമോധാനതായ;

യഥാ അയം ദിസ്സതി ലോമപിണ്ഡോ, ഗാവോ ഹതാ കിം പന ദദ്ദരസ്സാതി.

ദദ്ദരജാതകം ദ്വാദസമം.

നവകനിപാതം നിട്ഠിതം.

തസ്സുദ്ദാനം –

വരഗിജ്ഝ സമജ്ജന ഹംസവരോ, നിധിസവ്ഹയ ഹാരിത പാടലികോ;

അജരാമര ധങ്ക തിതിക്ഖ കുതോ, അഥ ദ്വാദസ പേക്ഖന ദദ്ദരിഭീതി.

൧൦. ദസകനിപാതോ

൪൩൯. ചതുദ്വാരജാതകം (൧)

.

ചതുദ്വാരമിദം നഗരം, ആയസം ദള്ഹപാകാരം;

ഓരുദ്ധപടിരുദ്ധോസ്മി, കിം പാപം പകതം മയാ.

.

സബ്ബേ അപിഹിതാ ദ്വാരാ, ഓരുദ്ധോസ്മി യഥാ ദിജോ;

കിമാധികരണം യക്ഖ, ചക്കാഭിനിഹതോ അഹം.

.

ലദ്ധാ സതസഹസ്സാനി, അതിരേകാനി വീസതി;

അനുകമ്പകാനം ഞാതീനം, വചനം സമ്മ നാകരി.

.

ലങ്ഘിം സമുദ്ദം പക്ഖന്ദി, സാഗരം അപ്പസിദ്ധികം;

ചതുബ്ഭി അട്ഠജ്ഝഗമാ, അട്ഠാഹിപി ച സോളസ.

.

സോളസാഹി ച ബാത്തിംസ, അത്രിച്ഛം ചക്കമാസദോ;

ഇച്ഛാഹതസ്സ പോസസ്സ, ചക്കം ഭമതി മത്ഥകേ.

.

ഉപരിവിസാലാ ദുപ്പൂരാ, ഇച്ഛാ വിസടഗാമിനീ [വിസടഗാമിനിം (പീ. ക.)];

യേ ച തം അനുഗിജ്ഝന്തി, തേ ഹോന്തി ചക്കധാരിനോ.

.

ബഹുഭണ്ഡം [ബഹും ഭണ്ഡം (സീ. പീ.)] അവഹായ, മഗ്ഗം അപ്പടിവേക്ഖിയ;

യേസഞ്ചേതം അസങ്ഖാതം, തേ ഹോന്തി ചക്കധാരിനോ.

.

കമ്മം സമേക്ഖേ വിപുലഞ്ച ഭോഗം, ഇച്ഛം ന സേവേയ്യ അനത്ഥസംഹിതം;

കരേയ്യ വാക്യം അനുകമ്പകാനം, തം താദിസം നാതിവത്തേയ്യ ചക്കം.

.

കീവചിരം നു മേ യക്ഖ, ചക്കം സിരസി ഠസ്സതി;

കതി വസ്സസഹസ്സാനി, തം മേ അക്ഖാഹി പുച്ഛിതോ.

൧൦.

അതിസരോ പച്ചസരോ [അച്ചസരോ (സീ. സ്യാ. പീ.)], മിത്തവിന്ദ സുണോഹി മേ;

ചക്കം തേ സിരസി [സിരസ്മി (സ്യാ.)] മാവിദ്ധം, ന തം ജീവം പമോക്ഖസീതി.

ചതുദ്വാരജാതകം പഠമം.

൪൪൦. കണ്ഹജാതകം (൨)

൧൧.

കണ്ഹോ വതായം പുരിസോ, കണ്ഹം ഭുഞ്ജതി ഭോജനം;

കണ്ഹേ ഭൂമിപദേസസ്മിം, ന മയ്ഹം മനസോ പിയോ.

൧൨.

ന കണ്ഹോ തചസാ ഹോതി, അന്തോസാരോ ഹി ബ്രാഹ്മണോ;

യസ്മിം പാപാനി കമ്മാനി, സ വേ കണ്ഹോ സുജമ്പതി.

൧൩.

ഏതസ്മിം തേ സുലപിതേ, പതിരൂപേ സുഭാസിതേ;

വരം ബ്രാഹ്മണ തേ ദമ്മി, യം കിഞ്ചി മനസിച്ഛസി.

൧൪.

വരഞ്ചേ മേ അദോ സക്ക, സബ്ബഭൂതാനമിസ്സര;

സുനിക്കോധം സുനിദ്ദോസം, നില്ലോഭം വുത്തിമത്തനോ;

നിസ്നേഹമഭികങ്ഖാമി, ഏതേ മേ ചതുരോ വരേ.

൧൫.

കിം നു കോധേ വാ [കോധേവ (സീ. പീ.)] ദോസേ വാ, ലോഭേ സ്നേഹേ ച ബ്രാഹ്മണ;

ആദീനവം ത്വം പസ്സസി [സമ്പസ്സസി (സീ. പീ.)], തം മേ അക്ഖാഹി പുച്ഛിതോ.

൧൬.

അപ്പോ ഹുത്വാ ബഹു ഹോതി, വഡ്ഢതേ സോ അഖന്തിജോ;

ആസങ്ഗീ ബഹുപായാസോ, തസ്മാ കോധം ന രോചയേ.

൧൭.

ദുട്ഠസ്സ ഫരുസാ [പഠമാ (പീ. സീ. നിയ്യ)] വാചാ, പരാമാസോ അനന്തരാ;

തതോ പാണി തതോ ദണ്ഡോ, സത്ഥസ്സ പരമാ ഗതി [പരാമസതി (ക.)];

ദോസോ കോധസമുട്ഠാനോ, തസ്മാ ദോസം ന രോചയേ.

൧൮.

ആലോപസാഹസാകാരാ [സഹസാകാരാ (സീ. സ്യാ. പീ.)], നികതീ വഞ്ചനാനി ച;

ദിസ്സന്തി ലോഭധമ്മേസു, തസ്മാ ലോഭം ന രോചയേ.

൧൯.

സ്നേഹസങ്ഗഥിതാ [സങ്ഗധിതാ (ക.), സങ്ഗന്തിതാ (സ്യാ.)] ഗന്ഥാ, സേന്തി മനോമയാ പുഥൂ;

തേ ഭുസം ഉപതാപേന്തി, തസ്മാ സ്നേഹം ന രോചയേ.

൨൦.

ഏതസ്മിം തേ സുലപിതേ, പതിരൂപേ സുഭാസിതേ;

വരം ബ്രാഹ്മണ തേ ദമ്മി, യം കിഞ്ചി മനസിച്ഛസി.

൨൧.

വരഞ്ചേ മേ അദോ സക്ക, സബ്ബഭൂതാനമിസ്സര;

അരഞ്ഞേ മേ വിഹരതോ, നിച്ചം ഏകവിഹാരിനോ;

ആബാധാ മാ [ന (സ്യാ. പീ.)] ഉപ്പജ്ജേയ്യും, അന്തരായകരാ ഭുസാ.

൨൨.

ഏതസ്മിം തേ സുലപിതേ, പതിരൂപേ സുഭാസിതേ;

വരം ബ്രാഹ്മണ തേ ദമ്മി, യം കിഞ്ചി മനസിച്ഛസി.

൨൩.

വരഞ്ചേ മേ അദോ സക്ക, സബ്ബഭൂതാനമിസ്സര;

ന മനോ വാ സരീരം വാ, മം-കതേ സക്ക കസ്സചി;

കദാചി ഉപഹഞ്ഞേഥ, ഏതം സക്ക വരം വരേതി.

കണ്ഹജാതകം ദുതിയം.

൪൪൧. ചതുപോസഥിയജാതകം (൩)

൨൪.

യോ കോപനേയ്യേ ന കരോതി കോപം, ന കുജ്ഝതി സപ്പുരിസോ കദാചി;

കുദ്ധോപി സോ നാവികരോതി കോപം, തം വേ നരം സമണമാഹു [സമണം ആഹു (സീ.)] ലോകേ.

൨൫.

ഊനൂദരോ യോ സഹതേ ജിഘച്ഛം, ദന്തോ തപസ്സീ മിതപാനഭോജനോ;

ആഹാരഹേതു ന കരോതി പാപം, തം വേ നരം സമണമാഹു ലോകേ.

൨൬.

ഖിഡ്ഡം രതിം വിപ്പജഹിത്വാന സബ്ബം, ന ചാലികം ഭാസസി കിഞ്ചി ലോകേ;

വിഭൂസട്ഠാനാ വിരതോ മേഥുനസ്മാ, തം വേ നരം സമണമാഹു ലോകേ.

൨൭.

പരിഗ്ഗഹം ലോഭധമ്മഞ്ച സബ്ബം, യോ വേ പരിഞ്ഞായ പരിച്ചജേതി;

ദന്തം ഠിതത്തം അമമം നിരാസം, തം വേ നരം സമണമാഹു ലോകേ.

൨൮.

പുച്ഛാമ കത്താരമനോമപഞ്ഞം [മനോമപഞ്ഞ (സ്യാ. ക.)], കഥാസു നോ വിഗ്ഗഹോ അത്ഥി ജാതോ;

ഛിന്ദജ്ജ കങ്ഖം വിചികിച്ഛിതാനി, തദജ്ജ [തയാജ്ജ (സീ.)] കങ്ഖം വിതരേമു സബ്ബേ.

൨൯.

യേ പണ്ഡിതാ അത്ഥദസാ ഭവന്തി, ഭാസന്തി തേ യോനിസോ തത്ഥ കാലേ;

കഥം നു കഥാനം അഭാസിതാനം, അത്ഥം നയേയ്യും കുസലാ ജനിന്ദാ.

൩൦.

കഥം ഹവേ ഭാസതി നാഗരാജാ, ഗരുളോ പന വേനതേയ്യോ കിമാഹ;

ഗന്ധബ്ബരാജാ പന കിം വദേസി, കഥം പന കുരൂനം രാജസേട്ഠോ.

൩൧.

ഖന്തിം ഹവേ ഭാസതി നാഗരാജാ, അപ്പാഹാരം ഗരുളോ വേനതേയ്യോ;

ഗന്ധബ്ബരാജാ രതിവിപ്പഹാനം, അകിഞ്ചനം കുരൂനം രാജസേട്ഠോ.

൩൨.

സബ്ബാനി ഏതാനി സുഭാസിതാനി, ന ഹേത്ഥ ദുബ്ഭാസിതമത്ഥി കിഞ്ചി;

യസ്മിഞ്ച ഏതാനി പതിട്ഠിതാനി, അരാവ നാഭ്യാ സുസമോഹിതാനി;

ചതുബ്ഭി ധമ്മേഹി സമങ്ഗിഭൂതം, തം വേ നരം സമണമാഹു ലോകേ.

൩൩.

തുവഞ്ഹി [തുവം നു (സീ. പീ.)] സേട്ഠോ ത്വമനുത്തരോസി, ത്വം ധമ്മഗൂ ധമ്മവിദൂ സുമേധോ;

പഞ്ഞായ പഞ്ഹം സമധിഗ്ഗഹേത്വാ, അച്ഛേച്ഛി ധീരോ വിചികിച്ഛിതാനി;

അച്ഛേച്ഛി കങ്ഖം വിചികിച്ഛിതാനി, ചുന്ദോ യഥാ നാഗദന്തം ഖരേന.

൩൪.

നീലുപ്പലാഭം വിമലം അനഗ്ഘം, വത്ഥം ഇദം ധൂമസമാനവണ്ണം;

പഞ്ഹസ്സ വേയ്യാകരണേന തുട്ഠോ, ദദാമി തേ ധമ്മപൂജായ ധീര.

൩൫.

സുവണ്ണമാലം സതപത്തഫുല്ലിതം, സകേസരം രത്നസഹസ്സമണ്ഡിതം;

പഞ്ഹസ്സ വേയ്യാകരണേന തുട്ഠോ, ദദാമി തേ ധമ്മപൂജായ ധീര.

൩൬.

മണിം അനഗ്ഘം രുചിരം പഭസ്സരം, കണ്ഠാവസത്തം [വസിതം (ക.)] മണിഭൂസിതം മേ;

പഞ്ഹസ്സ വേയ്യാകരണേന തുട്ഠോ, ദദാമി തേ ധമ്മപൂജായ ധീര.

൩൭.

ഗവം സഹസ്സം ഉസഭഞ്ച നാഗം, ആജഞ്ഞയുത്തേ ച രഥേ ദസ ഇമേ;

പഞ്ഹസ്സ വേയ്യാകരണേന തുട്ഠോ, ദദാമി തേ ഗാമവരാനി സോളസ.

൩൮.

സാരിപുത്തോ തദാ നാഗോ, സുപണ്ണോ പന കോലിതോ;

ഗന്ധബ്ബരാജാ അനുരുദ്ധോ, രാജാ ആനന്ദ പണ്ഡിതോ;

വിധുരോ ബോധിസത്തോ ച, ഏവം ധാരേഥ ജാതകന്തി.

ചതുപോസഥിയജാതകം തതിയം.

൪൪൨. സങ്ഖജാതകം (൪)

൩൯.

ബഹുസ്സുതോ സുതധമ്മോസി സങ്ഖ, ദിട്ഠാ തയാ സമണബ്രാഹ്മണാ ച;

അഥക്ഖണേ ദസ്സയസേ വിലാപം, അഞ്ഞോ നു കോ തേ പടിമന്തകോ മയാ.

൪൦.

സുബ്ഭൂ [സുബ്ഭാ (സ്യാ.), സുമ്ഭാ, സുഭ്മാ (ക.)] സുഭാ സുപ്പടിമുക്കകമ്ബു, പഗ്ഗയ്ഹ സോവണ്ണമയായ പാതിയാ;

‘‘ഭുഞ്ജസ്സു ഭത്തം’’ ഇതി മം വദേതി, സദ്ധാവിത്താ [സദ്ധാചിത്താ (സീ. പീ. ക.)], തമഹം നോതി ബ്രൂമി.

൪൧.

ഏതാദിസം ബ്രാഹ്മണ ദിസ്വാന [ദിസ്വ (സീ. പീ.)] യക്ഖം, പുച്ഛേയ്യ പോസോ സുഖമാസിസാനോ [സുഖമാസസാനോ (സ്യാ.), സുഖമാസിസമാനോ (ക.)];

ഉട്ഠേഹി നം പഞ്ജലികാഭിപുച്ഛ, ദേവീ നുസി ത്വം ഉദ മാനുസീ നു.

൪൨.

യം ത്വം സുഖേനാഭിസമേക്ഖസേ മം, ഭുഞ്ജസ്സു ഭത്തം ഇതി മം വദേസി;

പുച്ഛാമി തം നാരി മഹാനുഭാവേ, ദേവീ നുസി ത്വം ഉദ മാനുസീ നു.

൪൩.

ദേവീ അഹം സങ്ഖ മഹാനുഭാവാ, ഇധാഗതാ സാഗരവാരിമജ്ഝേ;

അനുകമ്പികാ നോ ച പദുട്ഠചിത്താ, തവേവ അത്ഥായ ഇധാഗതാസ്മി.

൪൪.

ഇധന്നപാനം സയനാസനഞ്ച, യാനാനി നാനാവിവിധാനി സങ്ഖ;

സബ്ബസ്സ ത്യാഹം പടിപാദയാമി, യം കിഞ്ചി തുയ്ഹം മനസാഭിപത്ഥിതം.

൪൫.

യം കിഞ്ചി യിട്ഠഞ്ച ഹുതഞ്ച [യിട്ഠംവ ഹുതംവ (സീ. പീ.)] മയ്ഹം, സബ്ബസ്സ നോ ഇസ്സരാ ത്വം സുഗത്തേ;

സുസോണി സുബ്ഭമു [സുബ്ഭു (സീ.), സുബ്ഭാ (സ്യാ.)] സുവിലഗ്ഗമജ്ഝേ [സുവിലാകമജ്ഝേ (സ്യാ. പീ. സീ. അട്ഠ.), സുവിലാതമജ്ഝേ (ക.)], കിസ്സ മേ കമ്മസ്സ അയം വിപാകോ.

൪൬.

ഘമ്മേ പഥേ ബ്രാഹ്മണ ഏകഭിക്ഖും, ഉഗ്ഘട്ടപാദം തസിതം കിലന്തം;

പടിപാദയീ സങ്ഖ ഉപാഹനാനി [ഉപാഹനാഹി (സീ. പീ.)], സാ ദക്ഖിണാ കാമദുഹാ തവജ്ജ.

൪൭.

സാ ഹോതു നാവാ ഫലകൂപപന്നാ, അനവസ്സുതാ ഏരകവാതയുത്താ;

അഞ്ഞസ്സ യാനസ്സ ന ഹേത്ഥ [ന ഹത്ഥി (പീ.)] ഭൂമി, അജ്ജേവ മം മോളിനിം പാപയസ്സു.

൪൮.

സാ തത്ഥ വിത്താ സുമനാ പതീതാ, നാവം സുചിത്തം അഭിനിമ്മിനിത്വാ;

ആദായ സങ്ഖം പുരിസേന സദ്ധിം, ഉപാനയീ നഗരം സാധുരമ്മന്തി.

സങ്ഖജാതകം ചതുത്ഥം.

൪൪൩. ചൂളബോധിജാതകം (൫)

൪൯.

യോ തേ ഇമം വിസാലക്ഖിം, പിയം സമ്ഹിതഭാസിനിം [സമ്മില്ലഭാസിനിം (സീ. പീ.), സമ്മില്ലഹാസിനിം (സ്യാ.)];

ആദായ ബലാ ഗച്ഛേയ്യ, കിം നു കയിരാസി ബ്രാഹ്മണ.

൫൦.

ഉപ്പജ്ജേ [ഉപ്പജ്ജ (സീ. പീ.)] മേ ന മുച്ചേയ്യ, ന മേ മുച്ചേയ്യ ജീവതോ;

രജംവ വിപുലാ വുട്ഠി, ഖിപ്പമേവ നിവാരയേ [നിവാരയിം (ക.)].

൫൧.

യം നു പുബ്ബേ വികത്ഥിത്ഥോ [വികത്ഥിതോ (ക. സീ. സ്യാ. ക.)], ബലമ്ഹിവ അപസ്സിതോ;

സ്വജ്ജ തുണ്ഹികതോ [തുണ്ഹികതോ (സീ.), തുണ്ഹിക്ഖകോ (പീ.)] ദാനി, സങ്ഘാടിം സിബ്ബമച്ഛസി.

൫൨.

ഉപ്പജ്ജി മേ ന മുച്ചിത്ഥ, ന മേ മുച്ചിത്ഥ ജീവതോ;

രജംവ വിപുലാ വുട്ഠി, ഖിപ്പമേവ നിവാരയിം.

൫൩.

കിം തേ ഉപ്പജ്ജി നോ മുച്ചി, കിം തേ ന മുച്ചി ജീവതോ;

രജംവ വിപുലാ വുട്ഠി, കതമം ത്വം നിവാരയി.

൫൪.

യമ്ഹി ജാതേ ന പസ്സതി, അജാതേ സാധു പസ്സതി;

സോ മേ ഉപ്പജ്ജി നോ മുച്ചി, കോധോ ദുമ്മേധഗോചരോ.

൫൫.

യേന ജാതേന നന്ദന്തി, അമിത്താ ദുക്ഖമേസിനോ;

സോ മേ ഉപ്പജ്ജി നോ മുച്ചി, കോധോ ദുമ്മേധഗോചരോ.

൫൬.

യസ്മിഞ്ച ജായമാനമ്ഹി, സദത്ഥം നാവബുജ്ഝതി;

സോ മേ ഉപ്പജ്ജി നോ മുച്ചി, കോധോ ദുമ്മേധഗോചരോ.

൫൭.

യേനാഭിഭൂതോ കുസലം ജഹാതി, പരക്കരേ വിപുലഞ്ചാപി അത്ഥം;

സ ഭീമസേനോ ബലവാ പമദ്ദീ, കോധോ മഹാരാജ ന മേ അമുച്ചഥ.

൫൮.

കട്ഠസ്മിം മത്ഥമാനസ്മിം [മന്ഥമാനസ്മിം (പീ.), മദ്ദമാനസ്മിം (ക.)], പാവകോ നാമ ജായതി;

തമേവ കട്ഠം ഡഹതി, യസ്മാ സോ ജായതേ ഗിനി.

൫൯.

ഏവം മന്ദസ്സ പോസസ്സ, ബാലസ്സ അവിജാനതോ;

സാരമ്ഭാ [സാരബ്ഭാ (ക.)] ജായതേ കോധോ, സോപി തേനേവ ഡയ്ഹതി.

൬൦.

അഗ്ഗീവ തിണകട്ഠസ്മിം, കോധോ യസ്സ പവഡ്ഢതി;

നിഹീയതി തസ്സ യസോ, കാളപക്ഖേവ ചന്ദിമാ.

൬൧.

അനേധോ [അനിന്ധോ (സീ. ക.), അനിന്ദോ (സ്യാ.)] ധൂമകേതൂവ, കോധോ യസ്സൂപസമ്മതി;

ആപൂരതി തസ്സ യസോ, സുക്കപക്ഖേവ ചന്ദിമാതി.

ചൂളബോധിജാതകം പഞ്ചമം.

൪൪൪. കണ്ഹദീപായനജാതകം (൬)

൬൨.

സത്താഹമേവാഹം പസന്നചിത്തോ, പുഞ്ഞത്ഥികോ ആചരിം [അചരിം (സീ. സ്യാ. പീ.)] ബ്രഹ്മചരിയം;

അഥാപരം യം ചരിതം മമേദം [മമ യിദം (സ്യാ.), മമായിദം (പീ.)], വസ്സാനി പഞ്ഞാസ സമാധികാനി;

അകാമകോ വാപി [വാഹി (പീ. ക.)] അഹം ചരാമി, ഏതേന സച്ചേന സുവത്ഥി ഹോതു;

ഹതം വിസം ജീവതു യഞ്ഞദത്തോ.

൬൩.

യസ്മാ ദാനം നാഭിനന്ദിം കദാചി, ദിസ്വാനഹം അതിഥിം വാസകാലേ;

ന ചാപി മേ അപ്പിയതം അവേദും, ബഹുസ്സുതാ സമണബ്രാഹ്മണാ ച.

അകാമകോ വാപി അഹം ദദാമി, ഏതേന സച്ചേന സുവത്ഥി ഹോതു;

ഹതം വിസം ജീവതു യഞ്ഞദത്തോ.

൬൪.

ആസീവിസോ താത പഹൂതതേജോ, യോ തം അദംസീ [അഡംസീ (സ്യാ.)] സചരാ [ബിലരാ (സീ.), പിളാരാ (സ്യാ.), പതരാ (പീ.)] ഉദിച്ച;

തസ്മിഞ്ച മേ അപ്പിയതായ അജ്ജ, പിതരി ച തേ നത്ഥി കോചി വിസേസോ;

ഏതേന സച്ചേന സുവത്ഥി ഹോതു, ഹതം വിസം ജീവതു യഞ്ഞദത്തോ.

൬൫.

സന്താ ദന്തായേവ [ദന്താ സന്താ യേ ച (സ്യാ. ക.)] പരിബ്ബജന്തി, അഞ്ഞത്ര കണ്ഹാ നത്ഥാകാമരൂപാ [അനകാമരൂപാ (സീ. സ്യാ. പീ.)];

ദീപായന കിസ്സ ജിഗുച്ഛമാനോ, അകാമകോ ചരസി ബ്രഹ്മചരിയം.

൬൬.

സദ്ധായ നിക്ഖമ്മ പുനം നിവത്തോ, സോ ഏളമൂഗോവ ബാലോ [ഏളമൂഗോ ചപലോ (സ്യാ. ക.)] വതായം;

ഏതസ്സ വാദസ്സ ജിഗുച്ഛമാനോ, അകാമകോ ചരാമി ബ്രഹ്മചരിയം;

വിഞ്ഞുപ്പസത്ഥഞ്ച സതഞ്ച ഠാനം [വിഞ്ഞൂപസത്ഥം വസിതം ച ഠാനം (ക.)], ഏവമ്പഹം പുഞ്ഞകരോ ഭവാമി.

൬൭.

സമണേ തുവം ബ്രാഹ്മണേ അദ്ധികേ ച, സന്തപ്പയാസി അന്നപാനേന ഭിക്ഖം;

ഓപാനഭൂതംവ ഘരം തവ യിദം, അന്നേന പാനേന ഉപേതരൂപം;

അഥ കിസ്സ വാദസ്സ ജിഗുച്ഛമാനോ, അകാമകോ ദാനമിമം ദദാസി.

൬൮.

പിതരോ ച മേ ആസും പിതാമഹാ ച, സദ്ധാ അഹും ദാനപതീ വദഞ്ഞൂ;

തം കുല്ലവത്തം അനുവത്തമാനോ, മാഹം കുലേ അന്തിമഗന്ധനോ [ഗന്ധിനോ (സ്യാ. പീ. ക.), ഗന്ധിനീ (സീ.)] അഹും;

ഏതസ്സ വാദസ്സ ജിഗുച്ഛമാനോ, അകാമകോ ദാനമിമം ദദാമി.

൬൯.

ദഹരിം കുമാരിം അസമത്ഥപഞ്ഞം, യം താനയിം ഞാതികുലാ സുഗത്തേ;

ന ചാപി മേ അപ്പിയതം അവേദി, അഞ്ഞത്ര കാമാ പരിചാരയന്താ [പരിചാരയന്തീ (സീ. പീ.)];

അഥ കേന വണ്ണേന മയാ തേ ഭോതി, സംവാസധമ്മോ അഹു ഏവരൂപോ.

൭൦.

ആരാ ദൂരേ നയിധ കദാചി അത്ഥി, പരമ്പരാ നാമ കുലേ ഇമസ്മിം;

തം കുല്ലവത്തം അനുവത്തമാനാ, മാഹം കുലേ അന്തിമഗന്ധിനീ അഹും;

ഏതസ്സ വാദസ്സ ജിഗുച്ഛമാനാ, അകാമികാ പദ്ധചരാമ്ഹി [പട്ഠചരാമ്ഹി (സ്യാ. ക.)] തുയ്ഹം.

൭൧.

മണ്ഡബ്യ ഭാസിം യമഭാസനേയ്യം [ഭാസിസ്സം അഭാസനേയ്യം (സീ. സ്യാ. പീ.), ഭാസിസ്സ’മഭാസനേയ്യം (?)], തം ഖമ്യതം പുത്തകഹേതു മജ്ജ;

പുത്തപേമാ ന ഇധ പരത്ഥി കിഞ്ചി, സോ നോ അയം ജീവതി യഞ്ഞദത്തോതി.

കണ്ഹദീപായനജാതകം [മണ്ഡബ്യജാതകം (സ്യാ. ക.)] ഛട്ഠം.

൪൪൫. നിഗ്രോധജാതകം (൭)

൭൨.

ന വാഹമേതം [ന ചാഹമേതം (സീ.)] ജാനാമി, കോ വായം കസ്സ വാതി വാ [ചാതി വാ (സീ.)];

യഥാ സാഖോ ചരി [വദീ (സീ. സ്യാ. പീ.)] ഏവം, നിഗ്രോധ കിന്തി മഞ്ഞസി.

൭൩.

തതോ ഗലവിനീതേന, പുരിസാ നീഹരിംസു മം;

ദത്വാ മുഖപഹാരാനി, സാഖസ്സ വചനംകരാ.

൭൪.

ഏതാദിസം ദുമ്മതിനാ, അകതഞ്ഞുന ദുബ്ഭിനാ;

കതം അനരിയം സാഖേന, സഖിനാ തേ ജനാധിപ.

൭൫.

ന വാഹമേതം ജാനാമി, നപി മേ കോചി സംസതി;

യം മേ ത്വം സമ്മ അക്ഖാസി, സാഖേന കാരണം [കഡ്ഢനം (സീ. സ്യാ.)] കതം.

൭൬.

സഖീനം സാജീവകരോ, മമ സാഖസ്സ ചൂഭയം;

ത്വം നോസിസ്സരിയം ദാതാ, മനുസ്സേസു മഹന്തതം;

തയാമാ ലബ്ഭിതാ ഇദ്ധീ, ഏത്ഥ മേ നത്ഥി സംസയോ.

൭൭.

യഥാപി ബീജമഗ്ഗിമ്ഹി, ഡയ്ഹതി ന വിരൂഹതി;

ഏവം കതം അസപ്പുരിസേ, നസ്സതി ന വിരൂഹതി.

൭൮.

കതഞ്ഞുമ്ഹി ച പോസമ്ഹി, സീലവന്തേ അരിയവുത്തിനേ;

സുഖേത്തേ വിയ ബീജാനി, കതം തമ്ഹി ന നസ്സതി.

൭൯.

ഇമം ജമ്മം നേകതികം, അസപ്പുരിസചിന്തകം;

ഹനന്തു സാഖം സത്തീഹി, നാസ്സ ഇച്ഛാമി ജീവിതം.

൮൦.

ഖമതസ്സ മഹാരാജ, പാണാ ന പടിആനയാ [ദുപ്പടിആനയാ (സീ. സ്യാ. പീ.)];

ഖമ ദേവ അസപ്പുരിസസ്സ, നാസ്സ ഇച്ഛാമഹം വധം.

൮൧.

നിഗ്രോധമേവ സേവേയ്യ, ന സാഖമുപസംവസേ;

നിഗ്രോധസ്മിം മതം സേയ്യോ, യഞ്ചേ സാഖസ്മി ജീവിതന്തി.

നിഗ്രോധജാതകം സത്തമം.

൪൪൬. തക്കലജാതകം (൮)

൮൨.

തക്കലാ സന്തി ന ആലുവാനി [ആലുപാനി (സീ. സ്യാ. പീ.)], ന ബിളാലിയോ ന കളമ്ബാനി താത;

ഏകോ അരഞ്ഞമ്ഹി സുസാനമജ്ഝേ, കിമത്ഥികോ താത ഖണാസി കാസും.

൮൩.

പിതാമഹോ താത സുദുബ്ബലോ തേ, അനേകബ്യാധീഹി ദുഖേന ഫുട്ഠോ;

തമജ്ജഹം നിഖണിസ്സാമി സോബ്ഭേ, ന ഹിസ്സ തം ജീവിതം രോചയാമി.

൮൪.

സങ്കപ്പമേതം പടിലദ്ധ പാപകം, അച്ചാഹിതം കമ്മ കരോസി ലുദ്ദം;

മയാപി താത പടിലച്ഛസേ തുവം, ഏതാദിസം കമ്മ ജരൂപനീതോ;

തം കുല്ലവത്തം അനുവത്തമാനോ, അഹമ്പി തം നിഖണിസ്സാമി സോബ്ഭേ.

൮൫.

ഫരുസാഹി വാചാഹി പകുബ്ബമാനോ, ആസജ്ജ മം ത്വം വദസേ കുമാര;

പുത്തോ മമം ഓരസകോ സമാനോ, അഹിതാനുകമ്പീ മമ ത്വംസി പുത്ത.

൮൬.

താഹം [ത്യാഹം (സ്യാ.)] താത അഹിതാനുകമ്പീ, ഹിതാനുകമ്പീ തേ അഹമ്പി [അഹഞ്ഹി (സ്യാ.)] താത;

പാപഞ്ച തം കമ്മ പകുബ്ബമാനം, അരഹാമി നോ വാരയിതും തതോ.

൮൭.

യോ മാതരം വാ പിതരം സവിട്ഠ [മാതരം പിതരം വാ വസിട്ഠ (സീ. പീ.)], അദൂസകേ ഹിംസതി പാപധമ്മോ;

കായസ്സ ഭേദാ അഭിസമ്പരായം, അസംസയം സോ നിരയം ഉപേതി [പരേതി (സീ. പീ.)].

൮൮.

യോ മാതരം വാ പിതരം സവിട്ഠ, അന്നേന പാനേന ഉപട്ഠഹാതി;

കായസ്സ ഭേദാ അഭിസമ്പരായം, അസംസയം സോ സുഗതിം ഉപേതി.

൮൯.

ന മേ ത്വം പുത്ത അഹിതാനുകമ്പീ, ഹിതാനുകമ്പീ മേ [മമ (?)] ത്വംസി പുത്ത;

അഹഞ്ച തം മാതരാ വുച്ചമാനോ, ഏതാദിസം കമ്മ കരോമി ലുദ്ദം.

൯൦.

യാ തേ സാ ഭരിയാ അനരിയരൂപാ, മാതാ മമേസാ സകിയാ ജനേത്തി;

നിദ്ധാപയേ [നിദ്ധാമസേ (പീ.)] തഞ്ച സകാ അഗാരാ, അഞ്ഞമ്പി തേ സാ ദുഖമാവഹേയ്യ.

൯൧.

യാ തേ സാ ഭരിയാ അനരിയരൂപാ, മാതാ മമേസാ സകിയാ ജനേത്തി;

ദന്താ കരേണൂവ വസൂപനീതാ, സാ പാപധമ്മാ പുനരാവജാതൂതി.

തക്കലജാതകം അട്ഠമം.

൪൪൭. മഹാധമ്മപാലജാതകം (൯)

൯൨.

കിം തേ വതം കിം പന ബ്രഹ്മചരിയം, കിസ്സ സുചിണ്ണസ്സ അയം വിപാകോ;

അക്ഖാഹി മേ ബ്രാഹ്മണ ഏതമത്ഥം, കസ്മാ നു തുമ്ഹം ദഹരാ ന മിയ്യരേ [മീയരേ (സീ. പീ.)].

൯൩.

ധമ്മം ചരാമ ന മുസാ ഭണാമ, പാപാനി കമ്മാനി പരിവജ്ജയാമ [വിവജ്ജയാമ (സീ. സ്യാ. പീ.)];

അനരിയം പരിവജ്ജേമു സബ്ബം, തസ്മാ ഹി അമ്ഹം ദഹരാ ന മിയ്യരേ.

൯൪.

സുണോമ ധമ്മം അസതം സതഞ്ച, ന ചാപി ധമ്മം അസതം രോചയാമ;

ഹിത്വാ അസന്തേ ന ജഹാമ സന്തേ, തസ്മാ ഹി അമ്ഹം ദഹരാ ന മിയ്യരേ.

൯൫.

പുബ്ബേവ ദാനാ സുമനാ ഭവാമ, ദദമ്പി വേ അത്തമനാ ഭവാമ;

ദത്വാപി വേ നാനുതപ്പാമ പച്ഛാ, തസ്മാ ഹി അമ്ഹം ദഹരാ ന മിയ്യരേ.

൯൬.

സമണേ മയം ബ്രാഹ്മണേ അദ്ധികേ ച, വനിബ്ബകേ യാചനകേ ദലിദ്ദേ;

അന്നേന പാനേന അഭിതപ്പയാമ, തസ്മാ ഹി അമ്ഹം ദഹരാ ന മിയ്യരേ.

൯൭.

മയഞ്ച ഭരിയം നാതിക്കമാമ, അമ്ഹേ ച ഭരിയാ നാതിക്കമന്തി;

അഞ്ഞത്ര താഹി ബ്രഹ്മചരിയം ചരാമ, തസ്മാ ഹി അമ്ഹം ദഹരാ ന മിയ്യരേ.

൯൮.

പാണാതിപാതാ വിരമാമ സബ്ബേ, ലോകേ അദിന്നം പരിവജ്ജയാമ;

അമജ്ജപാ നോപി മുസാ ഭണാമ, തസ്മാ ഹി അമ്ഹം ദഹരാ ന മിയ്യരേ.

൯൯.

ഏതാസു വേ ജായരേ സുത്തമാസു, മേധാവിനോ ഹോന്തി പഹൂതപഞ്ഞാ;

ബഹുസ്സുതാ വേദഗുനോ [വേദഗുണാ (സ്യാ. ക.)] ച ഹോന്തി, തസ്മാ ഹി അമ്ഹം ദഹരാ ന മിയ്യരേ.

൧൦൦.

മാതാ പിതാ ച [മാതാ ച പിതാ (ക.), മാതാപിതരാ (സ്യാ.)] ഭഗിനീ ഭാതരോ ച, പുത്താ ച ദാരാ ച മയഞ്ച സബ്ബേ;

ധമ്മം ചരാമ പരലോകഹേതു, തസ്മാ ഹി അമ്ഹം ദഹരാ ന മിയ്യരേ.

൧൦൧.

ദാസാ ച ദാസ്യോ [ദാസ്സോ (സീ. പീ.), ദാസീ (സ്യാ.)] അനുജീവിനോ ച, പരിചാരകാ കമ്മകരാ ച സബ്ബേ;

ധമ്മം ചരന്തി പരലോകഹേതു, തസ്മാ ഹി അമ്ഹം ദഹരാ ന മിയ്യരേ.

൧൦൨.

ധമ്മോ ഹവേ രക്ഖതി ധമ്മചാരിം, ധമ്മോ സുചിണ്ണോ സുഖമാവഹാതി;

ഏസാനിസംസോ ധമ്മേ സുചിണ്ണേ, ന ദുഗ്ഗതിം ഗച്ഛതി ധമ്മചാരീ.

൧൦൩.

ധമ്മോ ഹവേ രക്ഖതി ധമ്മചാരിം, ഛത്തം മഹന്തം വിയ വസ്സകാലേ;

ധമ്മേന ഗുത്തോ മമ ധമ്മപാലോ, അഞ്ഞസ്സ അട്ഠീനി സുഖീ കുമാരോതി.

മഹാധമ്മപാലജാതകം നവമം.

൪൪൮. കുക്കുടജാതകം (൧൦)

൧൦൪.

നാസ്മസേ കതപാപമ്ഹി, നാസ്മസേ അലികവാദിനേ;

നാസ്മസേ അത്തത്ഥപഞ്ഞമ്ഹി, അതിസന്തേപി നാസ്മസേ.

൧൦൫.

ഭവന്തി ഹേകേ പുരിസാ, ഗോപിപാസികജാതികാ [ഗോപിപാസകജാതികാ (സീ. സ്യാ. പീ.)];

ഘസന്തി മഞ്ഞേ മിത്താനി, വാചായ ന ച കമ്മുനാ.

൧൦൬.

സുക്ഖഞ്ജലിപഗ്ഗഹിതാ, വാചായ പലിഗുണ്ഠിതാ;

മനുസ്സഫേഗ്ഗൂ നാസീദേ, യസ്മിം നത്ഥി കതഞ്ഞുതാ.

൧൦൭.

ഹി അഞ്ഞഞ്ഞചിത്താനം, ഇത്ഥീനം പുരിസാന വാ;

നാനാവികത്വാ [നാനാവ കത്വാ (സീ. പീ.)] സംസഗ്ഗം, താദിസമ്പി ച നാസ്മസേ [താദിസമ്പി ന വിസ്സസേ (സ്യാ.)].

൧൦൮.

അനരിയകമ്മമോക്കന്തം, അഥേതം [അത്ഥേതം (സീ. സ്യാ. പീ.)] സബ്ബഘാതിനം;

നിസിതംവ പടിച്ഛന്നം, താദിസമ്പി ച നാസ്മസേ.

൧൦൯.

മിത്തരൂപേനിധേകച്ചേ, സാഖല്യേന അചേതസാ;

വിവിധേഹി ഉപായന്തി, താദിസമ്പി ച നാസ്മസേ.

൧൧൦.

ആമിസം വാ ധനം വാപി, യത്ഥ പസ്സതി താദിസോ;

ദുബ്ഭിം കരോതി ദുമ്മേധോ, തഞ്ച ഹന്ത്വാന [ഝാത്വാന (സീ. പീ.), ഹിത്വാന (സ്യാ.)] ഗച്ഛതി.

൧൧൧.

മിത്തരൂപേന ബഹവോ, ഛന്നാ സേവന്തി സത്തവോ;

ജഹേ കാപുരിസേ ഹേതേ, കുക്കുടോ വിയ സേനകം.

൧൧൨.

യോ ച [യോധ (ജാ. ൧.൮.൨൫ സുലസാജാതകേ)] ഉപ്പതിതം അത്ഥം, ന ഖിപ്പമനുബുജ്ഝതി;

അമിത്തവസമന്വേതി, പച്ഛാ ച അനുതപ്പതി.

൧൧൩.

യോ ച ഉപ്പതിതം അത്ഥം, ഖിപ്പമേവ നിബോധതി;

മുച്ചതേ സത്തുസമ്ബാധാ, കുക്കുടോ വിയ സേനകാ;

൧൧൪.

തം താദിസം കൂടമിവോഡ്ഡിതം വനേ, അധമ്മികം നിച്ചവിധംസകാരിനം;

ആരാ വിവജ്ജേയ്യ നരോ വിചക്ഖണോ, സേനം യഥാ കുക്കുടോ വംസകാനനേതി.

കുക്കുടജാതകം ദസമം.

൪൪൯. മട്ഠകുണ്ഡലീജാതകം (൧൧)

൧൧൫.

അലങ്കതോ മട്ഠകുണ്ഡലീ [മട്ടകുണ്ഡലീ (സീ. പീ.)], മാലധാരീ [മാലഭാരീ (സീ. പീ.)] ഹരിചന്ദനുസ്സദോ;

ബാഹാ പഗ്ഗയ്ഹ കന്ദസി, വനമജ്ഝേ കിം ദുക്ഖിതോ തുവം.

൧൧൬.

സോവണ്ണമയോ പഭസ്സരോ, ഉപ്പന്നോ രഥപഞ്ജരോ മമ;

തസ്സ ചക്കയുഗം ന വിന്ദാമി, തേന ദുക്ഖേന ജഹാമി ജീവിതം.

൧൧൭.

സോവണ്ണമയം മണീമയം, ലോഹമയം അഥ രൂപിയാമയം;

[ആചിക്ഖ മേ ഭദ്ദമാണവ (വി. വ. ൧൨൦൯)] പാവദ രഥം കരിസ്സാമി [കാരയാമി (സീ. പീ.)] തേ [ആചിക്ഖ മേ ഭദ്ദമാണവ (വി. വ. ൧൨൦൯)], ചക്കയുഗം പടിപാദയാമി തം.

൧൧൮.

സോ [അഥ (സ്യാ.)] മാണവോ തസ്സ പാവദി, ചന്ദിമസൂരിയാ [ചന്ദിമസൂരിയാ (സ്യാ.)] ഉഭയേത്ഥ ഭാതരോ [ദിസ്സരേ (വി. വ. ൧൨൧൦)];

സോവണ്ണമയോ രഥോ മമ, തേന ചക്കയുഗേന സോഭതി.

൧൧൯.

ബാലോ ഖോ ത്വംസി മാണവ, യോ ത്വം പത്ഥയസേ അപത്ഥിയം;

മഞ്ഞാമി തുവം മരിസ്സസി, ന ഹി ത്വം ലച്ഛസി ചന്ദസൂരിയേ.

൧൨൦.

ഗമനാഗമനമ്പി ദിസ്സതി, വണ്ണധാതു ഉഭയേത്ഥ വീഥിയോ;

പേതോ പന നേവ ദിസ്സതി, കോ നു ഖോ [കോ നിധ (വി. വ. ൧൨൧൨)] കന്ദതം ബാല്യതരോ.

൧൨൧.

സച്ചം ഖോ വദേസി മാണവ, അഹമേവ കന്ദതം ബാല്യതരോ;

ചന്ദം വിയ ദാരകോ രുദം, പേതം കാലകതാഭിപത്ഥയേ.

൧൨൨.

ആദിത്തം വത മം സന്തം, ഘതസിത്തംവ പാവകം;

വാരിനാ വിയ ഓസിഞ്ചം, സബ്ബം നിബ്ബാപയേ ദരം.

൧൨൩.

അബ്ബഹീ [അബ്ബുഹി (സ്യാ.), അബ്ഭുള്ഹം (ക.)] വത മേ സല്ലം, യമാസി ഹദയസ്സിതം [സോകം ഹദയനിസ്സിതം (വി. വ. ൧൨൧൫)];

യോ മേ സോകപരേതസ്സ, പുത്തസോകം അപാനുദി.

൧൨൪.

സോഹം അബ്ബൂള്ഹസല്ലോസ്മി, വീതസോകോ അനാവിലോ;

ന സോചാമി ന രോദാമി, തവ സുത്വാന മാണവാതി.

മട്ഠകുണ്ഡലീജാതകം ഏകാദസമം.

൪൫൦. ബിലാരകോസിയജാതകം (൧൨)

൧൨൫.

അപചന്താപി ദിച്ഛന്തി, സന്തോ ലദ്ധാന ഭോജനം;

കിമേവ ത്വം പചമാനോ, യം ന ദജ്ജാ ന തം സമം.

൧൨൬.

മച്ഛേരാ ച പമാദാ ച, ഏവം ദാനം ന ദിയ്യതി;

പുഞ്ഞം ആകങ്ഖമാനേന, ദേയ്യം ഹോതി വിജാനതാ.

൧൨൭.

യസ്സേവ ഭീതോ ന ദദാതി മച്ഛരീ, തദേവാദദതോ ഭയം;

ജിഘച്ഛാ ച പിപാസാ ച, യസ്സ ഭായതി മച്ഛരീ;

തമേവ ബാലം ഫുസതി, അസ്മിം ലോകേ പരമ്ഹി ച.

൧൨൮.

തസ്മാ വിനേയ്യ മച്ഛേരം, ദജ്ജാ ദാനം മലാഭിഭൂ;

പുഞ്ഞാനി പരലോകസ്മിം, പതിട്ഠാ ഹോന്തി പാണിനം.

൧൨൯.

ദുദ്ദദം ദദമാനാനം, ദുക്കരം കമ്മ കുബ്ബതം;

അസന്തോ നാനുകുബ്ബന്തി, സതം ധമ്മോ ദുരന്നയോ.

൧൩൦.

തസ്മാ സതഞ്ച അസതം [അസതഞ്ച (സീ. സ്യാ. പീ.)], നാനാ ഹോതി ഇതോ ഗതി;

അസന്തോ നിരയം യന്തി, സന്തോ സഗ്ഗപരായനാ.

൧൩൧.

അപ്പസ്മേകേ [അപ്പമ്പേകേ (സ്യാ.)] പവേച്ഛന്തി, ബഹുനേകേ ന ദിച്ഛരേ;

അപ്പസ്മാ ദക്ഖിണാ ദിന്നാ, സഹസ്സേന സമം മിതാ.

൧൩൨.

ധമ്മം ചരേ യോപി സമുഞ്ഛകം ചരേ, ദാരഞ്ച പോസം ദദമപ്പകസ്മിം [ദദം അപ്പകസ്മിപി (പീ.)];

സതം സഹസ്സാനം സഹസ്സയാഗിനം, കലമ്പി നാഗ്ഘന്തി തഥാവിധസ്സ തേ.

൧൩൩.

കേനേസ യഞ്ഞോ വിപുലോ മഹഗ്ഘതോ [മഹഗ്ഗതോ (സം. നി. ൧.൩൨)], സമേന ദിന്നസ്സ ന അഗ്ഘമേതി;

കഥം സതം സഹസ്സാനം [കഥം സഹസ്സാനം (സീ. സ്യാ. പീ.)] സഹസ്സയാഗിനം, കലമ്പി നാഗ്ഘന്തി തഥാവിധസ്സ തേ.

൧൩൪.

ദദന്തി ഹേകേ വിസമേ നിവിട്ഠാ, ഛേത്വാ [ഝത്വാ (സീ. പീ.), ഘത്വാ (സ്യാ.)] വധിത്വാ അഥ സോചയിത്വാ;

സാ ദക്ഖിണാ അസ്സുമുഖാ സദണ്ഡാ, സമേന ദിന്നസ്സ ന അഗ്ഘമേതി;

ഏവം സതം സഹസ്സാനം [ഏവം സഹസ്സാനം (സീ. സ്യാ. പീ.)] സഹസ്സയാഗിനം, കലമ്പി നാഗ്ഘന്തി തഥാവിധസ്സ തേതി.

ബിലാരകോസിയജാതകം ദ്വാദസമം.

൪൫൧. ചക്കവാകജാതകം (൧൩)

൧൩൫.

വണ്ണവാ അഭിരൂപോസി, ഘനോ സഞ്ജാതരോഹിതോ;

ചക്കവാക സുരൂപോസി, വിപ്പസന്നമുഖിന്ദ്രിയോ.

൧൩൬.

പാഠീനം പാവുസം മച്ഛം, ബലജം [വാലജം (സീ. പീ.), ബലജ്ജം (സ്യാ.)] മുഞ്ജരോഹിതം;

ഗങ്ഗായ തീരേ നിസിന്നോ [ഗങ്ഗാതീരേ നിസിന്നോസി (സ്യാ. ക.)], ഏവം ഭുഞ്ജസി ഭോജനം.

൧൩൭.

ന വാഹമേതം [സബ്ബത്ഥപി സമാനം] ഭുഞ്ജാമി, ജങ്ഗലാനോദകാനി വാ;

അഞ്ഞത്ര സേവാലപണകാ, ഏതം [അഞ്ഞം (സ്യാ.)] മേ സമ്മ ഭോജനം.

൧൩൮.

വാഹമേതം സദ്ദഹാമി, ചക്കവാകസ്സ ഭോജനം;

അഹമ്പി സമ്മ ഭുഞ്ജാമി, ഗാമേ ലോണിയതേലിയം.

൧൩൯.

മനുസ്സേസു കതം ഭത്തം, സുചിം മംസൂപസേചനം;

ച മേ താദിസോ വണ്ണോ, ചക്കവാക യഥാ തുവം.

൧൪൦.

സമ്പസ്സം അത്തനി വേരം, ഹിംസയം [ഹിംസായ (സ്യാ. പീ. ക.)] മാനുസിം പജം;

ഉത്രസ്തോ ഘസസീ ഭീതോ, തേന വണ്ണോ തവേദിസോ.

൧൪൧.

സബ്ബലോകവിരുദ്ധോസി, ധങ്ക പാപേന കമ്മുനാ;

ലദ്ധോ പിണ്ഡോ ന പീണേതി, തേന വണ്ണോ തവേദിസോ.

൧൪൨.

അഹമ്പി [അഹഞ്ച (?)] സമ്മ ഭുഞ്ജാമി, അഹിംസം സബ്ബപാണിനം;

അപ്പോസ്സുക്കോ നിരാസങ്കീ, അസോകോ അകുതോഭയോ.

൧൪൩.

സോ കരസ്സു ആനുഭാവം, വീതിവത്തസ്സു സീലിയം;

അഹിംസായ ചര ലോകേ, പിയോ ഹോഹിസി മംമിവ.

൧൪൪.

യോ ന ഹന്തി ന ഘാതേതി, ന ജിനാതി ന ജാപയേ;

മേത്തംസോ സബ്ബഭൂതേസു, വേരം തസ്സ ന കേനചീതി.

ചക്കവാകജാതകം തേരസമം.

൪൫൨. ഭൂരിപഞ്ഞജാതകം (൧൪)

൧൪൫.

സച്ചം കിര ത്വം അപി [ത്വമ്പി (സീ.), തുവമ്പി (സ്യാ.), ത്വം അസി (ക.)] ഭൂരിപഞ്ഞ, യാ താദിസീ സീരി ധിതീ മതീ ച;

ന തായതേഭാവവസൂപനിതം, യോ യവകം ഭുഞ്ജസി അപ്പസൂപം.

൧൪൬.

സുഖം ദുക്ഖേന പരിപാചയന്തോ, കാലാ കാലം വിചിനം ഛന്ദഛന്നോ;

അത്ഥസ്സ ദ്വാരാനി അവാപുരന്തോ, തേനാഹം തുസ്സാമി യവോദനേന.

൧൪൭.

കാലഞ്ച ഞത്വാ അഭിജീഹനായ, മന്തേഹി അത്ഥം പരിപാചയിത്വാ;

വിജമ്ഭിസ്സം സീഹവിജമ്ഭിതാനി, തായിദ്ധിയാ ദക്ഖസി മം പുനാപി.

൧൪൮.

സുഖീപി ഹേകേ [സുഖീ ഹി ഏകേ (സീ.), സുഖീതി ഹേകേ (?)] ന കരോന്തി പാപം, അവണ്ണസംസഗ്ഗഭയാ പുനേകേ;

പഹൂ സമാനോ വിപുലത്ഥചിന്തീ, കിംകാരണാ മേ ന കരോസി ദുക്ഖം.

൧൪൯.

ന പണ്ഡിതാ അത്തസുഖസ്സ ഹേതു, പാപാനി കമ്മാനി സമാചരന്തി;

ദുക്ഖേന ഫുട്ഠാ ഖലിതാപി സന്താ, ഛന്ദാ ച ദോസാ ന ജഹന്തി ധമ്മം.

൧൫൦.

യേന കേനചി വണ്ണേന, മുദുനാ ദാരുണേന വാ;

ഉദ്ധരേ ദീനമത്താനം, പച്ഛാ ധമ്മം സമാചരേ.

൧൫൧.

യസ്സ രുക്ഖസ്സ ഛായായ, നിസീദേയ്യ സയേയ്യ വാ;

ന തസ്സ സാഖം ഭഞ്ജേയ്യ, മിത്തദുബ്ഭോ ഹി പാപകോ.

൧൫൨.

യസ്സാപി [യസ്സ ഹി (സീ. ക.)] ധമ്മം പുരിസോ [മനുജോ (സീ.)] വിജഞ്ഞാ, യേ ചസ്സ കങ്ഖം വിനയന്തി സന്തോ;

തം ഹിസ്സ ദീപഞ്ച പരായനഞ്ച, ന തേന മേത്തിം ജരയേഥ പഞ്ഞോ.

൧൫൩.

അലസോ ഗിഹീ കാമഭോഗീ ന സാധു, അസഞ്ഞതോ പബ്ബജിതോ ന സാധു;

രാജാ ന സാധു അനിസമ്മകാരീ, യോ പണ്ഡിതോ കോധനോ തം ന സാധു.

൧൫൪.

നിസമ്മ ഖത്തിയോ കയിരാ, നാനിസമ്മ ദിസമ്പതി;

നിസമ്മകാരിനോ രാജ, യസോ കിത്തി ച വഡ്ഢതീതി.

ഭൂരിപഞ്ഞജാതകം ചുദ്ദസമം.

൪൫൩. മഹാമങ്ഗലജാതകം (൧൫)

൧൫൫.

കിംസു നരോ ജപ്പമധിച്ചകാലേ, കം വാ വിജ്ജം കതമം വാ സുതാനം;

സോ മച്ചോ അസ്മിഞ്ച [അസ്മിംവ (പീ.)] പരമ്ഹി ലോകേ, കഥം കരോ സോത്ഥാനേന ഗുത്തോ.

൧൫൬.

യസ്സ ദേവാ പിതരോ ച സബ്ബേ, സരീസപാ [സിരിംസപാ (സീ. സ്യാ. പീ.)] സബ്ബഭൂതാനി ചാപി;

മേത്തായ നിച്ചം അപചിതാനി ഹോന്തി, ഭൂതേസു വേ സോത്ഥാനം തദാഹു.

൧൫൭.

യോ സബ്ബലോകസ്സ നിവാതവുത്തി, ഇത്ഥീപുമാനം സഹദാരകാനം;

ഖന്താ ദുരുത്താനമപ്പടികൂലവാദീ, അധിവാസനം സോത്ഥാനം തദാഹു.

൧൫൮.

യോ നാവജാനാതി സഹായമിത്തേ [സഹായമത്തേ (സീ. പീ.)], സിപ്പേന കുല്യാഹി ധനേന ജച്ചാ;

രുചിപഞ്ഞോ അത്ഥകാലേ മതീമാ [മുതീമാ (സീ. പീ.)], സഹായേസു വേ സോത്ഥാനം തദാഹു.

൧൫൯.

മിത്താനി വേ യസ്സ ഭവന്തി സന്തോ, സംവിസ്സത്ഥാ അവിസംവാദകസ്സ;

ന മിത്തദുബ്ഭീ സംവിഭാഗീ ധനേന, മിത്തേസു വേ സോത്ഥാനം തദാഹു.

൧൬൦.

യസ്സ ഭരിയാ തുല്യവയാ സമഗ്ഗാ, അനുബ്ബതാ ധമ്മകാമാ പജാതാ [സജാതാ (ക.)];

കോലിനിയാ സീലവതീ പതിബ്ബതാ, ദാരേസു വേ സോത്ഥാനം തദാഹു.

൧൬൧.

യസ്സ രാജാ ഭൂതപതി [ഭൂതപതീ (സീ. സ്യാ. പീ.)] യസസ്സീ, ജാനാതി സോചേയ്യം പരക്കമഞ്ച;

അദ്വേജ്ഝതാ സുഹദയം മമന്തി, രാജൂസു വേ സോത്ഥാനം തദാഹു.

൧൬൨.

അന്നഞ്ച പാനഞ്ച ദദാതി സദ്ധോ, മാലഞ്ച ഗന്ധഞ്ച വിലേപനഞ്ച;

പസന്നചിത്തോ അനുമോദമാനോ, സഗ്ഗേസു വേ സോത്ഥാനം തദാഹു.

൧൬൩.

യമരിയധമ്മേന പുനന്തി വുദ്ധാ, ആരാധിതാ സമചരിയായ സന്തോ;

ബഹുസ്സുതാ ഇസയോ സീലവന്തോ, അരഹന്തമജ്ഝേ സോത്ഥാനം തദാഹു.

൧൬൪.

ഏതാനി ഖോ സോത്ഥാനാനി ലോകേ, വിഞ്ഞുപ്പസത്ഥാനി സുഖുദ്രയാനി [സുഖിന്ദ്രിയാനി (പീ.)];

താനീധ സേവേഥ നരോ സപഞ്ഞോ, ന ഹി മങ്ഗലേ കിഞ്ചനമത്ഥി സച്ചന്തി.

മഹാമങ്ഗലജാതകം പന്നരസമം.

൪൫൪. ഘടപണ്ഡിതജാതകം (൧൬)

൧൬൫.

ഉട്ഠേഹി കണ്ഹ കിം സേസി, കോ അത്ഥോ സുപനേന തേ;

യോപി തുയ്ഹം [തായം (പീ.)] സകോ ഭാതാ, ഹദയം ചക്ഖു ച [ചക്ഖുംവ (പീ.)] ദക്ഖിണം;

തസ്സ വാതാ ബലീയന്തി, ഘടോ ജപ്പതി [സസം ജപ്പതി (?)] കേസവ.

൧൬൬.

തസ്സ തം വചനം സുത്വാ, രോഹിണേയ്യസ്സ കേസവോ;

തരമാനരൂപോ വുട്ഠാസി, ഭാതുസോകേന അട്ടിതോ.

൧൬൭.

കിം നു ഉമ്മത്തരൂപോവ, കേവലം ദ്വാരകം ഇമം;

സസോ സസോതി ലപസി, കോ നു തേ സസമാഹരി.

൧൬൮.

സോവണ്ണമയം മണീമയം, ലോഹമയം അഥ രൂപിയാമയം;

സങ്ഖസിലാപവാളമയം, കാരയിസ്സാമി തേ സസം.

൧൬൯.

സന്തി അഞ്ഞേപി സസകാ, അരഞ്ഞേ വനഗോചരാ;

തേപി തേ ആനയിസ്സാമി, കീദിസം സസമിച്ഛസി.

൧൭൦.

ചാഹമേതേ [ന ചാഹമേതം (സീ.), ന വാഹമേതേ (സ്യാ.), ന വാഹമേതം (പീ.)] ഇച്ഛാമി, യേ സസാ പഥവിസ്സിതാ [പഠവിംസിതാ (സീ. സ്യാ. പീ.)];

ചന്ദതോ സസമിച്ഛാമി, തം മേ ഓഹര കേസവ.

൧൭൧.

സോ നൂന മധുരം ഞാതി, ജീവിതം വിജഹിസ്സസി;

അപത്ഥിയം യോ പത്ഥയസി, ചന്ദതോ സസമിച്ഛസി.

൧൭൨.

ഏവം ചേ കണ്ഹ ജാനാസി, യദഞ്ഞമനുസാസസി;

കസ്മാ പുരേ മതം പുത്തം, അജ്ജാപി മനുസോചസി.

൧൭൩.

യം ന ലബ്ഭാ മനുസ്സേന, അമനുസ്സേന വാ പുന [പന (പേ. വ. ൨൧൫)];

ജാതോ മേ മാ മരീ പുത്തോ, കുതോ ലബ്ഭാ അലബ്ഭിയം.

൧൭൪.

ന മന്താ മൂലഭേസജ്ജാ, ഓസധേഹി ധനേന വാ;

സക്കാ ആനയിതും കണ്ഹ, യം പേതമനുസോചസി.

൧൭൫.

യസ്സ ഏതാദിസാ അസ്സു, അമച്ചാ പുരിസപണ്ഡിതാ;

യഥാ നിജ്ഝാപയേ അജ്ജ, ഘടോ പുരിസപണ്ഡിതോ.

൧൭൬.

ആദിത്തം വത മം സന്തം, ഘതസിത്തംവ പാവകം;

വാരിനാ വിയ ഓസിഞ്ചം, സബ്ബം നിബ്ബാപയേ ദരം.

൧൭൭.

അബ്ബഹീ വത മേ സല്ലം, യമാസി ഹദയസ്സിതം;

യോ മേ സോകപരേതസ്സ, പുത്തസോകം അപാനുദി.

൧൭൮.

സോഹം അബ്ബൂള്ഹസല്ലോസ്മി, വീതസോകോ അനാവിലോ;

ന സോചാമി ന രോദാമി, തവ സുത്വാന മാണവ [ഭാതിക (പേ. വ. ൨൨൪)].

൧൭൯.

ഏവം കരോന്തി സപ്പഞ്ഞാ, യേ ഹോന്തി അനുകമ്പകാ;

നിവത്തയന്തി സോകമ്ഹാ, ഘടോ ജേട്ഠംവ ഭാതരന്തി.

ഘടപണ്ഡിതജാതകം സോളസമം.

ദസകനിപാതം നിട്ഠിതം.

തസ്സുദ്ദാനം –

ദള്ഹ കണ്ഹ ധനഞ്ജയ സങ്ഖവരോ, രജ സത്തഹ കസ്സ ച [സത്താഹസസാഖ (സ്യാ.)] തക്കലിനാ;

ധമ്മം കുക്കുട കുണ്ഡലി ഭോജനദാ, ചക്കവാക സുഭൂരിസ സോത്ഥി ഘടോതി.

൧൧. ഏകാദസകനിപാതോ

൪൫൫. മാതുപോസകജാതകം (൧)

.

തസ്സ നാഗസ്സ വിപ്പവാസേന, വിരൂള്ഹാ സല്ലകീ ച കുടജാ ച;

കുരുവിന്ദകരവീരാ [കരവരാ (സീ. സ്യാ.)] തിസസാമാ ച, നിവാതേ പുപ്ഫിതാ ച കണികാരാ.

.

കോചിദേവ സുവണ്ണകായുരാ, നാഗരാജം ഭരന്തി പിണ്ഡേന;

യത്ഥ രാജാ രാജകുമാരോ വാ, കവചമഭിഹേസ്സതി അഛമ്ഭിതോ [അസമ്ഭീതോ (സീ. സ്യാ. പീ.)].

.

ഗണ്ഹാഹി നാഗ കബളം, മാ നാഗ കിസകോ ഭവ;

ബഹൂനി രാജകിച്ചാനി, താനി [യാനി (സീ. പീ.)] നാഗ കരിസ്സസി.

.

സാ നൂനസാ കപണികാ, അന്ധാ അപരിണായികാ;

ഖാണും പാദേന ഘട്ടേതി, ഗിരിം ചണ്ഡോരണം പതി.

.

കാ നു തേ സാ മഹാനാഗ, അന്ധാ അപരിണായികാ;

ഖാണും പാദേന ഘട്ടേതി, ഗിരിം ചണ്ഡോരണം പതി.

.

മാതാ മേ സാ മഹാരാജ, അന്ധാ അപരിണായികാ;

ഖാണും പാദേന ഘട്ടേതി, ഗിരിം ചണ്ഡോരണം പതി.

.

മുഞ്ചഥേതം മഹാനാഗം, യോയം ഭരതി മാതരം;

സമേതു മാതരാ നാഗോ, സഹ സബ്ബേഹി ഞാതിഭി.

.

മുത്തോ ച ബന്ധനാ നാഗോ, മുത്തമാദായ കുഞ്ജരോ [കാസിരാജേന പേസിതോ (സീ. സ്യാ.), മുത്തോ ദാമാതോ കുഞ്ജരോ (പീ. സീ. നിയ്യ)];

മുഹുത്തം അസ്സാസയിത്വാ [വിസ്സമിത്വാന (സീ.)], അഗമാ യേന പബ്ബതോ.

.

തതോ സോ നളിനിം [നിലിനം (സ്യാ.)] ഗന്ത്വാ, സീതം കുഞ്ജരസേവിതം;

സോണ്ഡായൂദകമാഹത്വാ [മാഹിത്വാ (സ്യാ. ക.)], മാതരം അഭിസിഞ്ചഥ.

൧൦.

കോയ അനരിയോ ദേവോ, അകാലേനപി വസ്സതി [അകാലേന പവസ്സതി (സീ. സ്യാ.), അകാലേന’തിവസ്സതി (പീ.)];

ഗതോ മേ അത്രജോ പുത്തോ, യോ മയ്ഹം പരിചാരകോ.

൧൧.

ഉട്ഠേഹി അമ്മ കിം സേസി, ആഗതോ ത്യാഹമത്രജോ;

മുത്തോമ്ഹി കാസിരാജേന, വേദേഹേന യസസ്സിനാ.

൧൨.

ചിരം ജീവതു സോ രാജാ, കാസീനം രട്ഠവഡ്ഢനോ;

യോ മേ പുത്തം പമോചേസി, സദാ വുദ്ധാപചായികന്തി.

മാതുപോസകജാതകം പഠമം.

൪൫൬. ജുണ്ഹജാതകം (൨)

൧൩.

സുണോഹി മയ്ഹം വചനം ജനിന്ദ, അത്ഥേന ജുണ്ഹമ്ഹി ഇധാനുപത്തോ;

ന ബ്രാഹ്മണേ അദ്ധികേ തിട്ഠമാനേ, ഗന്തബ്ബ [ഗന്തബ്യ (ക.)] മാഹു ദ്വിപദിന്ദ [ദിപദാന (സീ. പീ.), ദ്വിപദാന (സ്യാ.)] സേട്ഠ.

൧൪.

സുണോമി തിട്ഠാമി വദേഹി ബ്രഹ്മേ, യേനാസി [യേനാപി (സ്യാ. ക.)] അത്ഥേന ഇധാനുപത്തോ;

കം വാ ത്വമത്ഥം മയി പത്ഥയാനോ, ഇധാഗമാ ബ്രഹ്മേ തദിങ്ഘ ബ്രൂഹി.

൧൫.

ദദാഹി മേ ഗാമവരാനി പഞ്ച, ദാസീസതം സത്ത ഗവംസതാനി;

പരോസഹസ്സഞ്ച സുവണ്ണനിക്ഖേ, ഭരിയാ ച മേ സാദിസീ ദ്വേ ദദാഹി.

൧൬.

തപോ നു തേ ബ്രാഹ്മണ ഭിംസരൂപോ, മന്താ നു തേ ബ്രാഹ്മണ ചിത്തരൂപാ;

യക്ഖാ നു [യക്ഖാ വ (സീ. പീ.)] തേ അസ്സവാ സന്തി കേചി, അത്ഥം വാ മേ അഭിജാനാസി കത്തം.

൧൭.

മേ തപോ അത്ഥി ന ചാപി മന്താ, യക്ഖാപി മേ അസ്സവാ നത്ഥി കേചി;

അത്ഥമ്പി തേ നാഭിജാനാമി കത്തം, പുബ്ബേ ച ഖോ [പുബ്ബേവ ഖോ (സ്യാ. ക.)] സങ്ഗതിമത്തമാസി.

൧൮.

പഠമം ഇദം ദസ്സനം ജാനതോ മേ, ന താഭിജാനാമി ഇതോ പുരത്ഥാ;

അക്ഖാഹി മേ പുച്ഛിതോ ഏതമത്ഥം, കദാ കുഹിം വാ അഹു സങ്ഗമോ നോ.

൧൯.

ഗന്ധാരരാജസ്സ പുരമ്ഹി രമ്മേ, അവസിമ്ഹസേ തക്കസീലായം ദേവ;

തത്ഥന്ധകാരമ്ഹി തിമീസികായം [തിമിസ്സികായം (സീ. അട്ഠ.), തിമിസ്സകായം (സ്യാ.)], അംസേന അംസം സമഘട്ടയിമ്ഹ.

൨൦.

തേ തത്ഥ ഠത്വാന ഉഭോ ജനിന്ദ, സാരാണിയം [സാരണീയം (ക.)] വീതിസാരയിമ്ഹ [വീതിസാരിമ്ഹ (സീ. സ്യാ. പീ.)] തത്ഥ;

സായേവ നോ സങ്ഗതിമത്തമാസി, തതോ ന പച്ഛാ ന പുരേ അഹോസി.

൨൧.

യദാ കദാചി മനുജേസു ബ്രഹ്മേ, സമാഗമോ സപ്പുരിസേന ഹോതി;

ന പണ്ഡിതാ സങ്ഗതിസന്ഥവാനി, പുബ്ബേ കതം വാപി വിനാസയന്തി.

൨൨.

ബാലാവ [ബാലാ ച (സീ. സ്യാ. പീ.)] ഖോ സങ്ഗതിസന്ഥവാനി, പുബ്ബേ കതം വാപി വിനാസയന്തി;

ബഹുമ്പി ബാലേസു കതം വിനസ്സതി, തഥാ ഹി ബാലാ അകതഞ്ഞുരൂപാ.

൨൩.

ധീരാ ച ഖോ സങ്ഗതിസന്ഥവാനി, പുബ്ബേ കതം വാപി ന നാസയന്തി;

അപ്പമ്പി ധീരേസു കതം ന നസ്സതി, തഥാ ഹി ധീരാ സുകതഞ്ഞുരൂപാ.

൨൪.

ദദാമി തേ ഗാമവരാനി പഞ്ച, ദാസീസതം സത്ത ഗവംസതാനി;

പരോസഹസ്സഞ്ച സുവണ്ണനിക്ഖേ, ഭരിയാ ച തേ സാദിസീ ദ്വേ ദദാമി.

൨൫.

ഏവം സതം ഹോതി സമേച്ച രാജ, നക്ഖത്തരാജാരിവ താരകാനം;

ആപൂരതീ കാസിപതീ തഥാഹം, തയാപി മേ സങ്ഗമോ അജ്ജ ലദ്ധോതി.

ജുണ്ഹജാതകം ദുതിയം.

൪൫൭. ധമ്മദേവപുത്തജാതകം (൩)

൨൬.

യസോകരോ പുഞ്ഞകരോഹമസ്മി, സദാത്ഥുതോ സമണബ്രാഹ്മണാനം;

മഗ്ഗാരഹോ ദേവമനുസ്സപൂജിതോ, ധമ്മോ അഹം ദേഹി അധമ്മ മഗ്ഗം.

൨൭.

അധമ്മയാനം ദള്ഹമാരുഹിത്വാ, അസന്തസന്തോ ബലവാഹമസ്മി;

സ കിസ്സ ഹേതുമ്ഹി തവജ്ജ ദജ്ജം, മഗ്ഗം അഹം ധമ്മ അദിന്നപുബ്ബം.

൨൮.

ധമ്മോ ഹവേ പാതുരഹോസി പുബ്ബേ, പച്ഛാ അധമ്മോ ഉദപാദി ലോകേ;

ജേട്ഠോ ച സേട്ഠോ ച സനന്തനോ ച, ഉയ്യാഹി ജേട്ഠസ്സ കനിട്ഠ മഗ്ഗാ.

൨൯.

ന യാചനായ നപി പാതിരൂപാ, ന അരഹതാ [ന അരഹതി (സീ. പീ.), അരഹതി (ക.)] തേഹം ദദേയ്യം മഗ്ഗം;

യുദ്ധഞ്ച നോ ഹോതു ഉഭിന്നമജ്ജ, യുദ്ധമ്ഹി യോ ജേസ്സതി തസ്സ മഗ്ഗോ.

൩൦.

സബ്ബാ ദിസാ അനുവിസടോഹമസ്മി, മഹബ്ബലോ അമിതയസോ അതുല്യോ;

ഗുണേഹി സബ്ബേഹി ഉപേതരൂപോ, ധമ്മോ അധമ്മ ത്വം കഥം വിജേസ്സസി.

൩൧.

ലോഹേന വേ ഹഞ്ഞതി ജാതരൂപം, ന ജാതരൂപേന ഹനന്തി ലോഹം;

സചേ അധമ്മോ ഹഞ്ഛതി [ഹഞ്ഞതി (സീ. സ്യാ.), ഹഞ്ഞിതി (കത്ഥചി)] ധമ്മമജ്ജ, അയോ സുവണ്ണം വിയ ദസ്സനേയ്യം.

൩൨.

സചേ തുവം യുദ്ധബലോ അധമ്മ [യുദ്ധബലോ’സി’ധമ്മ (ക. സീ.), യുദ്ധബലോ’സ’ധമ്മ (പീ.)], ന തുയ്ഹ വുഡ്ഢാ [വദ്ധാ (സീ. പീ.)] ച ഗരൂ ച അത്ഥി;

മഗ്ഗഞ്ച തേ ദമ്മി പിയാപ്പിയേന, വാചാദുരുത്താനിപി തേ ഖമാമി.

൩൩.

ഇദഞ്ച സുത്വാ വചനം അധമ്മോ, അവംസിരോ പതിതോ ഉദ്ധപാദോ;

‘‘യുദ്ധത്ഥികോ ചേ ന ലഭാമി യുദ്ധം’’, ഏത്താവതാ ഹോതി ഹതോ അധമ്മോ.

൩൪.

ഖന്തീബലോ യുദ്ധബലം വിജേത്വാ, ഹന്ത്വാ അധമ്മം നിഹനിത്വ [വിഹനിത്വാ (ക.)] ഭൂമ്യാ;

പായാസി വിത്തോ [ചിത്തോ (സ്യാ.)] അഭിരുയ്ഹ സന്ദനം, മഗ്ഗേനേവ അതിബലോ സച്ചനിക്കമോ.

൩൫.

മാതാ പിതാ സമണബ്രാഹ്മണാ ച, അസമ്മാനിതാ യസ്സ സകേ അഗാരേ;

ഇധേവ നിക്ഖിപ്പ സരീരദേഹം, കായസ്സ ഭേദാ നിരയം വജന്തി തേ [വജന്തി (സീ. പീ.)];

യഥാ അധമ്മോ പതിതോ അവംസിരോ.

൩൬.

മാതാ പിതാ സമണബ്രാഹ്മണാ ച, സുസമ്മാനിതാ യസ്സ സകേ അഗാരേ;

ഇധേവ നിക്ഖിപ്പ സരീരദേഹം, കായസ്സ ഭേദാ സുഗതിം വജന്തി തേ;

യഥാപി ധമ്മോ അഭിരുയ്ഹ സന്ദനന്തി.

ധമ്മദേവപുത്തജാതകം [ധമ്മജാതകം (സീ. പീ.)] തതിയം.

൪൫൮. ഉദയജാതകം (൪)

൩൭.

ഏകാ നിസിന്നാ സുചി സഞ്ഞതൂരൂ, പാസാദമാരുയ്ഹ അനിന്ദിതങ്ഗീ;

യാചാമി തം കിന്നരനേത്തചക്ഖു, ഇമേകരത്തിം ഉഭയോ വസേമ.

൩൮.

ഓകിണ്ണന്തരപരിഖം, ദള്ഹമട്ടാലകോട്ഠകം;

രക്ഖിതം ഖഗ്ഗഹത്ഥേഹി, ദുപ്പവേസമിദം പുരം.

൩൯.

ദഹരസ്സ യുവിനോ ചാപി, ആഗമോ ച ന വിജ്ജതി;

അഥ കേന നു വണ്ണേന, സങ്ഗമം ഇച്ഛസേ മയാ.

൪൦.

യക്ഖോഹമസ്മി കല്യാണി, ആഗതോസ്മി തവന്തികേ [തവന്തികം (സീ. പീ.)];

ത്വം മം നന്ദയ [നന്ദസ്സു (സ്യാ. ക.)] ഭദ്ദന്തേ, പുണ്ണകംസം ദദാമി തേ.

൪൧.

ദേവം വ യക്ഖം അഥ വാ മനുസ്സം, ന പത്ഥയേ ഉദയമതിച്ച അഞ്ഞം;

ഗച്ഛേവ ത്വം യക്ഖ മഹാനുഭാവ, മാ ചസ്സു ഗന്ത്വാ പുനരാവജിത്ഥ.

൪൨.

യാ സാ രതി ഉത്തമാ കാമഭോഗിനം, യം ഹേതു സത്താ വിസമം ചരന്തി;

മാ തം രതിം ജീയി തുവം സുചിമ്ഹി തേ, ദദാമി തേ രൂപിയം കംസപൂരം.

൪൩.

നാരിം നരോ നിജ്ഝപയം ധനേന, ഉക്കംസതീ യത്ഥ കരോതി ഛന്ദം;

വിപച്ചനീകോ തവ ദേവധമ്മോ, പച്ചക്ഖതോ ഥോകതരേന ഏസി.

൪൪.

ആയു ച വണ്ണോ ച [ആയും ച വണ്ണം ച (ക. സീ. പീ.)] മനുസ്സലോകേ, നിഹീയതി മനുജാനം സുഗ്ഗത്തേ;

തേനേവ വണ്ണേന ധനമ്പി തുയ്ഹം, നിഹീയതി ജിണ്ണതരാസി അജ്ജ.

൪൫.

ഏവം മേ പേക്ഖമാനസ്സ, രാജപുത്തി യസസ്സിനി;

ഹായതേവ തവ [ഹായതേ വത തേ (സീ. സ്യാ. ക.), ഹായതേവ തതോ (പീ.)] വണ്ണോ, അഹോരത്താനമച്ചയേ.

൪൬.

ഇമിനാവ ത്വം വയസാ, രാജപുത്തി സുമേധസേ;

ബ്രഹ്മചരിയം ചരേയ്യാസി, ഭിയ്യോ വണ്ണവതീ സിയാ.

൪൭.

ദേവാ ന ജീരന്തി യഥാ മനുസ്സാ, ഗത്തേസു തേസം വലിയോ ന ഹോന്തി;

പുച്ഛാമി തം യക്ഖ മഹാനുഭാവ, കഥം നു ദേവാന [കഥം ന ദേവാനം (പീ.)] സരീരദേഹോ.

൪൮.

ദേവാ ന ജീരന്തി യഥാ മനുസ്സാ, ഗത്തേസു തേസം വലിയോ ന ഹോന്തി;

സുവേ സുവേ ഭിയ്യതരോവ [ഭിയ്യതരോ ച (ക.)] തേസം, ദിബ്ബോ ച വണ്ണോ വിപുലാ ച ഭോഗാ.

൪൯.

കിംസൂധ ഭീതാ ജനതാ അനേകാ, മഗ്ഗോ ച നേകായതനം പവുത്തോ;

പുച്ഛാമി തം യക്ഖ മഹാനുഭാവ, കത്ഥട്ഠിതോ പരലോകം ന ഭായേ.

൫൦.

വാചം മനഞ്ച പണിധായ സമ്മാ, കായേന പാപാനി അകുബ്ബമാനോ;

ബഹുന്നപാനം ഘരമാവസന്തോ, സദ്ധോ മുദൂ സംവിഭാഗീ വദഞ്ഞൂ;

സങ്ഗാഹകോ സഖിലോ സണ്ഹവാചോ, ഏത്ഥട്ഠിതോ പരലോകം ന ഭായേ.

൫൧.

അനുസാസസി മം യക്ഖ, യഥാ മാതാ യഥാ പിതാ;

ഉളാരവണ്ണം പുച്ഛാമി, കോ നു ത്വമസി സുബ്രഹാ.

൫൨.

ഉദയോഹമസ്മി കല്യാണി, സങ്കരത്താ ഇധാഗതോ [സങ്ഗരത്ഥാ ഇധാഗതോ (സീ. പീ.), സങ്ഗരത്ഥായിധാഗതോ (സ്യാ.)];

ആമന്ത ഖോ തം ഗച്ഛാമി, മുത്തോസ്മി തവ സങ്കരാ [സങ്ഗരാ (സീ. സ്യാ. പീ.)].

൫൩.

സചേ ഖോ ത്വം ഉദയോസി, സങ്കരത്താ ഇധാഗതോ;

അനുസാസ മം രാജപുത്ത, യഥാസ്സ പുന സങ്ഗമോ.

൫൪.

അതിപതതി [അധിപതതീ (സീ. പീ.)] വയോ ഖണോ തഥേവ, ഠാനം നത്ഥി ധുവം ചവന്തി സത്താ;

പരിജിയ്യതി അദ്ധുവം സരീരം, ഉദയേ മാ പമാദ [മാ പമാദം (സീ.)] ചരസ്സു ധമ്മം.

൫൫.

കസിണാ പഥവീ ധനസ്സ പൂരാ, ഏകസ്സേവ സിയാ അനഞ്ഞധേയ്യാ;

തഞ്ചാപി ജഹതി [ജഹാതി (സീ. സ്യാ. പീ.), ജഹാതീ (?)] അവീതരാഗോ, ഉദയേ മാ പമാദ ചരസ്സു ധമ്മം.

൫൬.

മാതാ ച പിതാ ച ഭാതരോ ച, ഭരിയാ യാപി ധനേന ഹോതി കീതാ [ഭരിയാപി ധനേന ഹോന്തി അതിത്താ (ക.)];

തേ ചാപി ജഹന്തി അഞ്ഞമഞ്ഞം, ഉദയേ മാ പമാദ ചരസ്സു ധമ്മം.

൫൭.

കായോ പരഭോജനന്തി ഞത്വാ [കായോ ച പരഭോജനം വിദിത്വാ (ക.)], സംസാരേ സുഗതിഞ്ച ദുഗ്ഗതിഞ്ച [സുഗതീ ച ദുഗ്ഗതീ ച (സീ. സ്യാ. പീ.), സുഗ്ഗതിം ദുഗ്ഗതിഞ്ച (ക.)];

ഇത്തരവാസോതി ജാനിയാന, ഉദയേ മാ പമാദ ചരസ്സു ധമ്മം.

൫൮.

സാധു ഭാസതിയം [ഭാസതയം (സീ. പീ.)] യക്ഖോ, അപ്പം മച്ചാന ജീവിതം;

കസിരഞ്ച പരിത്തഞ്ച, തഞ്ച ദുക്ഖേന സംയുതം;

സാഹം ഏകാ പബ്ബജിസ്സാമി, ഹിത്വാ കാസിം സുരുന്ധനന്തി.

ഉദയജാതകം ചതുത്ഥം.

൪൫൯. പാനീയജാതകം (൫)

൫൯.

മിത്തോ മിത്തസ്സ പാനീയം, അദിന്നം പരിഭുഞ്ജിസം;

തേന പച്ഛാ വിജിഗുച്ഛിം, തം പാപം പകതം മയാ;

മാ പുന അകരം പാപം, തസ്മാ പബ്ബജിതോ അഹം.

൬൦.

പരദാരഞ്ച ദിസ്വാന, ഛന്ദോ മേ ഉദപജ്ജഥ [ഉപപജ്ജഥ (സ്യാ. ക.)];

തേന പച്ഛാ വിജിഗുച്ഛിം, തം പാപം പകതം മയാ;

മാ പുന അകരം പാപം, തസ്മാ പബ്ബജിതോ അഹം.

൬൧.

പിതരം മേ മഹാരാജ, ചോരാ അഗണ്ഹു [അഗണ്ഹും (സീ. പീ.), അഗണ്ഹി (ക.)] കാനനേ;

തേസാഹം പുച്ഛിതോ ജാനം, അഞ്ഞഥാ നം വിയാകരിം.

൬൨.

തേന പച്ഛാ വിജിഗുച്ഛിം, തം പാപം പകതം മയാ;

മാ പുന അകരം പാപം, തസ്മാ പബ്ബജിതോ അഹം.

൬൩.

പാണാതിപാതമകരും, സോമയാഗേ ഉപട്ഠിതേ;

തേസാഹം സമനുഞ്ഞാസിം, തേന പച്ഛാ വിജിഗുച്ഛിം.

൬൪.

തം പാപം പകതം മയാ, മാ പുന അകരം പാപം;

തസ്മാ പബ്ബജിതോ അഹം.

൬൫.

സുരാമേരയമാധുകാ [മധുകാ (സീ. സ്യാ. പീ.)], യേ ജനാ പഠമാസു നോ;

ബഹൂനം തേ അനത്ഥായ, മജ്ജപാനമകപ്പയും.

൬൬.

തേസാഹം സമനുഞ്ഞാസിം, തേന പച്ഛാ വിജിഗുച്ഛിം;

തം പാപം പകതം മയാ, മാ പുന അകരം പാപം;

തസ്മാ പബ്ബജിതോ അഹം.

൬൭.

ധിരത്ഥു സുബഹൂ കാമേ, ദുഗ്ഗന്ധേ ബഹുകണ്ടകേ;

യേ അഹം പടിസേവന്തോ, നാലഭിം താദിസം സുഖം.

൬൮.

മഹസ്സാദാ സുഖാ കാമാ, നത്ഥി കാമാ പരം [കാമപരം (സീ. പീ.)] സുഖം;

യേ കാമേ പടിസേവന്തി, സഗ്ഗം തേ ഉപപജ്ജരേ.

൬൯.

അപ്പസ്സാദാ ദുഖാ കാമാ, നത്ഥി കാമാ പരം ദുഖം;

യേ കാമേ പടിസേവന്തി, നിരയം തേ ഉപപജ്ജരേ.

൭൦.

അസീ യഥാ സുനിസിതോ, നേത്തിംസോവ സുപായികോ [സുപാസിതോ (ക. സീ. നിയ്യ), സുപായിതോ (ക. അട്ഠ.)];

സത്തീവ ഉരസി ഖിത്താ, കാമാ ദുക്ഖതരാ തതോ.

൭൧.

അങ്ഗാരാനംവ ജലിതം, കാസും സാധികപോരിസം;

ഫാലംവ ദിവസംതത്തം, കാമാ ദുക്ഖതരാ തതോ.

൭൨.

വിസം യഥാ ഹലാഹലം, തേലം പക്കുഥിതം [ഉക്കട്ഠിതം (സീ. പീ.), പക്കുട്ഠിതം (സ്യാ.)] യഥാ;

തമ്ബലോഹ [തമ്പലോഹം (സ്യാ.)] വിലീനംവ, കാമാ ദുക്ഖതരാ തതോതി.

പാനീയജാതകം പഞ്ചമം.

൪൬൦. യുധഞ്ചയജാതകം (൬)

൭൩.

മിത്താമച്ചപരിബ്യൂള്ഹം [പരിബ്ബൂള്ഹം (സീ. പീ.)], അഹം വന്ദേ രഥേസഭം;

പബ്ബജിസ്സാമഹം രാജ [പബ്ബജിസ്സം മഹാരാജ (സീ. പീ.)], തം ദേവോ അനുമഞ്ഞതു.

൭൪.

സചേ തേ ഊനം കാമേഹി, അഹം പരിപൂരയാമി [അഹംവ പൂരയാമി (ക.)] തേ;

യോ തം ഹിംസതി വാരേമി, മാ പബ്ബജ [പബ്ബജി (പീ.)] യുധഞ്ചയ [യുധഞ്ജയ (സീ. സ്യാ.), യുവഞ്ജയ (പീ.)].

൭൫.

മത്ഥി ഊനം കാമേഹി, ഹിംസിതാ മേ ന വിജ്ജതി;

ദീപഞ്ച കാതുമിച്ഛാമി, യം ജരാ നാഭികീരതി.

൭൬.

പുത്തോ വാ പിതരം യാചേ, പിതാ വാ പുത്തമോരസം;

നേഗമോ തം യാചേ [നേഗമോ യാചതേ (സീ. സ്യാ. പീ.)] താത, മാ പബ്ബജ യുധഞ്ചയ.

൭൭.

മാ മം ദേവ നിവാരേഹി, പബ്ബജന്തം രഥേസഭ;

മാഹം കാമേഹി സമ്മത്തോ, ജരായ വസമന്വഗൂ.

൭൮.

അഹം തം താത യാചാമി, അഹം പുത്ത നിവാരയേ;

ചിരം തം ദട്ഠുമിച്ഛാമി, മാ പബ്ബജ യുധഞ്ചയ.

൭൯.

ഉസ്സാവോവ തിണഗ്ഗമ്ഹി, സൂരിയുഗ്ഗമനം പതി;

ഏവമായു മനുസ്സാനം, മാ മം അമ്മ നിവാരയ.

൮൦.

തരമാനോ ഇമം യാനം, ആരോപേതു [തരമാനാ ഇമം യാനം, ആരോപേന്തു (സീ. പീ.)] രഥേസഭ;

മാ മേ മാതാ തരന്തസ്സ, അന്തരായകരാ അഹു.

൮൧.

അഭിധാവഥ ഭദ്ദന്തേ, സുഞ്ഞം ഹേസ്സതി രമ്മകം;

യുധഞ്ചയോ അനുഞ്ഞാതോ, സബ്ബദത്തേന രാജിനാ.

൮൨.

യോഹു സേട്ഠോ സഹസ്സസ്സ [മനുസ്സാനം (സ്യാ.), സഹസ്സാനം (ക.)], യുവാ കഞ്ചനസന്നിഭോ;

സോയം കുമാരോ പബ്ബജിതോ, കാസായവസനോ ബലീ.

൮൩.

ഉഭോ കുമാരാ പബ്ബജിതാ, യുധഞ്ചയോ യുധിട്ഠിലോ;

പഹായ മാതാപിതരോ, സങ്ഗം ഛേത്വാന മച്ചുനോതി.

യുധഞ്ചയജാതകം ഛട്ഠം.

൪൬൧. ദസരഥജാതകം (൭)

൮൪.

ഏഥ ലക്ഖണ സീതാ ച, ഉഭോ ഓതരഥോദകം;

ഏവായം ഭരതോ ആഹ, ‘‘രാജാ ദസരഥോ മതോ’’.

൮൫.

കേന രാമപ്പഭാവേന, സോചിതബ്ബം ന സോചസി;

പിതരം കാലകതം [കാലങ്കതം (ക.)] സുത്വാ, ന തം പസഹതേ ദുഖം.

൮൬.

യം ന സക്കാ നിപാലേതും, പോസേന ലപതം ബഹും;

സ കിസ്സ വിഞ്ഞൂ മേധാവീ, അത്താനമുപതാപയേ.

൮൭.

ദഹരാ ച ഹി വുദ്ധാ ച [യേ വുദ്ധാ (സീ. അട്ഠ.), യേ വുഡ്ഢാ (സ്യാ.)], യേ ബാലാ യേ ച പണ്ഡിതാ;

അഡ്ഢാ ചേവ ദലിദ്ദാ ച, സബ്ബേ മച്ചുപരായണാ.

൮൮.

ഫലാനമിവ പക്കാനം, നിച്ചം പതനതോ ഭയം;

ഏവം ജാതാന മച്ചാനം, നിച്ച മരണതോ ഭയം.

൮൯.

സായമേകേ ന ദിസ്സന്തി, പാതോ ദിട്ഠാ ബഹുജ്ജനാ;

പാതോ ഏകേ ന ദിസ്സന്തി, സായം ദിട്ഠാ ബഹുജ്ജനാ.

൯൦.

പരിദേവയമാനോ ചേ, കിഞ്ചിദത്ഥം ഉദബ്ബഹേ;

സമ്മൂള്ഹോ ഹിംസമത്താനം, കയിരാ തം വിചക്ഖണോ.

൯൧.

കിസോ വിവണ്ണോ ഭവതി, ഹിംസമത്താനമത്തനോ [മത്തനാ (സീ. അട്ഠ. സു. നി. ൫൯൦)];

ന തേന പേതാ പാലേന്തി, നിരത്ഥാ പരിദേവനാ.

൯൨.

യഥാ സരണമാദിത്തം, വാരിനാ പരിനിബ്ബയേ [വാരിനാവനിബ്ബാപയേ (സ്യാ. ക.)];

ഏവമ്പി ധീരോ സുതവാ, മേധാവീ പണ്ഡിതോ നരോ;

ഖിപ്പമുപ്പതിതം സോകം, വാതോ തൂലംവ ധംസയേ.

൯൩.

മച്ചോ ഏകോവ [ഏകോവ മച്ചോ (സീ. സ്യാ. പീ.)] അച്ചേതി, ഏകോവ ജായതേ കുലേ;

സംയോഗപരമാത്വേവ, സമ്ഭോഗാ സബ്ബപാണിനം.

൯൪.

തസ്മാ ഹി ധീരസ്സ ബഹുസ്സുതസ്സ, സമ്പസ്സതോ ലോകമിമം പരഞ്ച;

അഞ്ഞായ ധമ്മം ഹദയം മനഞ്ച, സോകാ മഹന്താപി ന താപയന്തി.

൯൫.

സോഹം ദസ്സഞ്ച ഭോക്ഖഞ്ച, ഭരിസ്സാമി ച [സോഹം യസഞ്ച ഭോഗഞ്ച, ഭരിയാപി ച (സ്യാ. ക.)] ഞാതകേ;

സേസഞ്ച പാലയിസ്സാമി, കിച്ചമേതം [കിച്ചമേവം (പീ.)] വിജാനതോ.

൯൬.

ദസ വസ്സസഹസ്സാനി, സട്ഠി വസ്സസതാനി ച;

കമ്ബുഗീവോ മഹാബാഹു, രാമോ രജ്ജമകാരയീതി.

ദസരഥജാതകം സത്തമം.

൪൬൨. സംവരജാതകം (൮)

൯൭.

ജാനന്തോ നോ മഹാരാജ, തവ സീലം ജനാധിപോ;

ഇമേ കുമാരേ പൂജേന്തോ, ന തം കേനചി മഞ്ഞഥ.

൯൮.

തിട്ഠന്തേ നോ മഹാരാജേ, അദു [ആദു (സീ. പീ.), ആദൂ (സ്യാ.)] ദേവേ ദിവങ്ഗതേ;

ഞാതീ തം സമനുഞ്ഞിംസു, സമ്പസ്സം അത്ഥമത്തനോ.

൯൯.

കേന സംവരവത്തേന, സഞ്ജാതേ അഭിതിട്ഠസി;

കേന തം നാതിവത്തന്തി, ഞാതിസങ്ഘാ സമാഗതാ.

൧൦൦.

രാജപുത്ത ഉസൂയാമി [രാജപുത്ത നുസ്സുയ്യാമി (ക.)], സമണാനം മഹേസിനം;

സക്കച്ചം തേ നമസ്സാമി, പാദേ വന്ദാമി താദിനം.

൧൦൧.

തേ മം ധമ്മഗുണേ യുത്തം, സുസ്സൂസമനുസൂയകം;

സമണാ മനുസാസന്തി [സമനുസാസന്തി (സീ. സ്യാ. പീ.)], ഇസീ ധമ്മഗുണേ രതാ.

൧൦൨.

തേസാഹം വചനം സുത്വാ, സമണാനം മഹേസിനം;

ന കിഞ്ചി അതിമഞ്ഞാമി, ധമ്മേ മേ നിരതോ മനോ.

൧൦൩.

ഹത്ഥാരോഹാ അനീകട്ഠാ, രഥികാ പത്തികാരകാ;

തേസം [തേസു (പീ.)] നപ്പടിബന്ധാമി, നിവിട്ഠം [നിബദ്ധം (സീ. പീ.)] ഭത്തവേതനം.

൧൦൪.

മഹാമത്താ ച മേ അത്ഥി, മന്തിനോ പരിചാരകാ;

ബാരാണസിം വോഹരന്തി, ബഹുമംസസുരോദകം.

൧൦൫.

അഥോപി വാണിജാ ഫീതാ, നാനാരട്ഠേഹി ആഗതാ;

തേസു മേ വിഹിതാ രക്ഖാ, ഏവം ജാനാഹുപോസഥ.

൧൦൬.

ധമ്മേന കിര ഞാതീനം, രജ്ജം കാരേഹി സംവര;

മേധാവീ പണ്ഡിതോ ചാസി [ചാപി (സീ. പീ.)], അഥോപി ഞാതിനം ഹിതോ.

൧൦൭.

തം തം ഞാതിപരിബ്യൂള്ഹം, നാനാരതനമോചിതം;

അമിത്താ നപ്പസഹന്തി, ഇന്ദംവ അസുരാധിപോതി.

സംവരജാതകം അട്ഠമം.

൪൬൩. സുപ്പാരകജാതകം (൯)

൧൦൮.

ഉമ്മുജ്ജന്തി നിമുജ്ജന്തി, മനുസ്സാ ഖുരനാസികാ;

സുപ്പാരകം തം പുച്ഛാമ, സമുദ്ദോ കതമോ അയം.

൧൦൯.

കുരുകച്ഛാ [ഭരുകച്ഛാ (സീ. സ്യാ. പീ. അട്ഠ.)] പയാതാനം, വാണിജാനം ധനേസിനം;

നാവായ വിപ്പനട്ഠായ, ഖുരമാലീതി വുച്ചതി.

൧൧൦.

യഥാ അഗ്ഗീവ സുരിയോവ [അഗ്ഗി സുരിയോ ച (സ്യാ.), അഗ്ഗീവ സൂരിയോ (ക.)], സമുദ്ദോ പടിദിസ്സതി;

സുപ്പാരകം തം പുച്ഛാമ, സമുദ്ദോ കതമോ അയം.

൧൧൧.

കുരുകച്ഛാ പയാതാനം, വാണിജാനം ധനേസിനം;

നാവായ വിപ്പനട്ഠായ, അഗ്ഗിമാലീതി വുച്ചതി.

൧൧൨.

യഥാ ദധീവ ഖീരംവ [ദധി ച ഖീരം ച (സ്യാ.), ഏവമുപരിപി], സമുദ്ദോ പടിദിസ്സതി;

സുപ്പാരകം തം പുച്ഛാമ, സമുദ്ദോ കതമോ അയം.

൧൧൩.

കുരുകച്ഛാ പയാതാനം, വാണിജാനം ധനേസിനം;

നാവായ വിപ്പനട്ഠായ, ദധിമാലീതി [ഖീരമാലീതി (ക.)] വുച്ചതി.

൧൧൪.

യഥാ കുസോവ സസ്സോവ, സമുദ്ദോ പടിദിസ്സതി;

സുപ്പാരകം തം പുച്ഛാമ, സമുദ്ദോ കതമോ അയം.

൧൧൫.

കുരുകച്ഛാ പയാതാനം, വാണിജാനം ധനേസിനം;

നാവായ വിപ്പനട്ഠായ, കുസമാലീതി വുച്ചതി.

൧൧൬.

യഥാ നളോവ വേളൂവ, സമുദ്ദോ പടിദിസ്സതി;

സുപ്പാരകം തം പുച്ഛാമ, സമുദ്ദോ കതമോ അയം.

൧൧൭.

കുരുകച്ഛാ പയാതാനം, വാണിജാനം ധനേസിനം;

നാവായ വിപ്പനട്ഠായ, നളമാലീതി വുച്ചതി.

൧൧൮.

മഹബ്ഭയോ ഭിംസനകോ, സദ്ദോ സുയ്യതിമാനുസോ [സമുദ്ദോ സുയ്യത’മാനുസോ (സീ. പീ. അട്ഠ.)];

യഥാ സോബ്ഭോ പപാതോവ, സമുദ്ദോ പടിദിസ്സതി;

സുപ്പാരകം തം പുച്ഛാമ, സമുദ്ദോ കതമോ അയം.

൧൧൯.

കുരുകച്ഛാ പയാതാനം, വാണിജാനം ധനേസിനം;

നാവായ വിപ്പനട്ഠായ, ബളവാമുഖീതി [വളഭാമുഖീതി (സീ. സ്യാ.), ബലവാമുഖീതി (സ്യാ. ക.)] വുച്ചതി.

൧൨൦.

യതോ സരാമി അത്താനം, യതോ പത്തോസ്മി വിഞ്ഞുതം;

നാഭിജാനാമി സഞ്ചിച്ച, ഏകപാണമ്പി ഹിംസിതം;

ഏതേന സച്ചവജ്ജേന, സോത്ഥിം നാവാ നിവത്തതൂതി.

സുപ്പാരകജാതകം നവമം.

ഏകാദസകനിപാതം നിട്ഠിതം.

തസ്സുദ്ദാനം –

സിരിമാതുസുപോസകനാഗവരോ, പുന ജുണ്ഹക ധമ്മമുദയവരോ;

അഥ പാനി യുധഞ്ചയകോ ച, ദസരഥ സംവര പാരഗതേന നവാതി.

൧൨. ദ്വാദസകനിപാതോ

൪൬൪. ചൂളകുണാലജാതകം (൧)

.

ലുദ്ധാനം [ഖുദ്ദാനം (സീ. സ്യാ. പീ.)] ലഹുചിത്താനം, അകതഞ്ഞൂന ദുബ്ഭിനം;

നാദേവസത്തോ പുരിസോ, ഥീനം സദ്ധാതുമരഹതി.

.

ന താ പജാനന്തി കതം ന കിച്ചം, ന മാതരം പിതരം ഭാതരം വാ;

അനരിയാ സമതിക്കന്തധമ്മാ, സസ്സേവ ചിത്തസ്സ വസം വജന്തി.

.

ചിരാനുവുട്ഠമ്പി [ചിരാനുവുത്ഥമ്പി (സീ. പീ.)] പിയം മനാപം, അനുകമ്പകം പാണസമമ്പി ഭത്തും [സന്തം (സീ. സ്യാ. പീ.)];

ആവാസു കിച്ചേസു ച നം ജഹന്തി, തസ്മാഹമിത്ഥീനം ന വിസ്സസാമി.

.

ഥീനഞ്ഹി ചിത്തം യഥാ വാനരസ്സ, കന്നപ്പകന്നം യഥാ രുക്ഖഛായാ;

ചലാചലം ഹദയമിത്ഥിയാനം, ചക്കസ്സ നേമി വിയ പരിവത്തതി.

.

യദാ താ പസ്സന്തി സമേക്ഖമാനാ, ആദേയ്യരൂപം പുരിസസ്സ വിത്തം;

സണ്ഹാഹി വാചാഹി നയന്തി മേനം, കമ്ബോജകാ ജലജേനേവ അസ്സം.

.

യദാ ന പസ്സന്തി സമേക്ഖമാനാ, ആദേയ്യരൂപം പുരിസസ്സ വിത്തം;

സമന്തതോ നം പരിവജ്ജയന്തി, തിണ്ണോ നദീപാരഗതോവ കുല്ലം.

.

സിലേസൂപമാ സിഖിരിവ സബ്ബഭക്ഖാ, തിക്ഖമായാ നദീരിവ സീഘസോതാ;

സേവന്തി ഹേതാ പിയമപ്പിയഞ്ച, നാവാ യഥാ ഓരകൂലം പരഞ്ച.

.

ന താ ഏകസ്സ ന ദ്വിന്നം, ആപണോവ പസാരിതോ;

യോ താ മയ്ഹന്തി മഞ്ഞേയ്യ, വാതം ജാലേന ബാധയേ [ബന്ധയേ (സ്യാ. ക.)].

.

യഥാ നദീ ച പന്ഥോ ച, പാനാഗാരം സഭാ പപാ;

ഏവം ലോകിത്ഥിയോ നാമ, വേലാ താസം ന വിജ്ജതി [ഇമിസ്സാ ഗാഥായ പുബ്ബദ്ധാപരദ്ധം വിപരിയായേന ദിസ്സതി (ക.)].

൧൦.

ഘതാസനസമാ ഏതാ, കണ്ഹസപ്പസിരൂപമാ;

ഗാവോ ബഹിതിണസ്സേവ, ഓമസന്തി വരം വരം.

൧൧.

ഘതാസനം കുഞ്ജരം കണ്ഹസപ്പം, മുദ്ധാഭിസിത്തം പമദാ ച സബ്ബാ;

ഏതേ നരോ നിച്ചയതോ [നിച്ചയത്തോ (സീ. പീ.)] ഭജേഥ, തേസം ഹവേ ദുബ്ബിദു സബ്ബഭാവോ [സച്ചഭാവോ (സ്യാ.)].

൧൨.

നച്ചന്തവണ്ണാ ന ബഹൂനം കന്താ, ന ദക്ഖിണാ പമദാ സേവിതബ്ബാ;

ന പരസ്സ ഭരിയാ ന ധനസ്സ ഹേതു, ഏതിത്ഥിയോ പഞ്ച ന സേവിതബ്ബാതി.

ചൂളകുണാലജാതകം പഠമം.

൪൬൫. ഭദ്ദസാലജാതകം (൨)

൧൩.

കാ ത്വം സുദ്ധേഹി വത്ഥേഹി, അഘേ വേഹായസം [വേഹാസയം (സീ. പീ.)] ഠിതാ;

കേന ത്യാസ്സൂനി വത്തന്തി, കുതോ തം ഭയമാഗതം.

൧൪.

തവേവ ദേവ വിജിതേ, ഭദ്ദസാലോതി മം വിദൂ;

സട്ഠി [സട്ഠിം (സീ. പീ.)] വസ്സസഹസ്സാനി, തിട്ഠതോ പൂജിതസ്സ മേ.

൧൫.

കാരയന്താ നഗരാനി, അഗാരേ ച ദിസമ്പതി;

വിവിധേ ചാപി പാസാദേ, ന മം തേ അച്ചമഞ്ഞിസും;

യഥേവ മം തേ പൂജേസും, തഥേവ ത്വമ്പി പൂജയ.

൧൬.

തം ഇവാഹം [തഞ്ച അഹം (സീ. സ്യാ. പീ.)] ന പസ്സാമി, ഥൂലം കായേന തേ ദുമം;

ആരോഹപരിണാഹേന, അഭിരൂപോസി ജാതിയാ.

൧൭.

പാസാദം കാരയിസ്സാമി, ഏകത്ഥമ്ഭം മനോരമം;

തത്ഥ തം ഉപനേസ്സാമി, ചിരം തേ യക്ഖ ജീവിതം.

൧൮.

ഏവം ചിത്തം ഉദപാദി, സരീരേന വിനാഭാവോ;

പുഥുസോ മം വികന്തിത്വാ, ഖണ്ഡസോ അവകന്തഥ.

൧൯.

അഗ്ഗേ ച ഛേത്വാ മജ്ഝേ ച, പച്ഛാ മൂലമ്ഹി ഛിന്ദഥ [മൂലഞ്ച ഛിന്ദഥ (സീ.), മൂലം വിഛിന്ദഥ (പീ.)];

ഏവം മേ ഛിജ്ജമാനസ്സ, ന ദുക്ഖം മരണം സിയാ.

൨൦.

ഹത്ഥപാദം [ഹത്ഥപാദേ (ക.)] യഥാ ഛിന്ദേ [ഛിന്നേ (ക.)], കണ്ണനാസഞ്ച ജീവതോ;

തതോ പച്ഛാ സിരോ ഛിന്ദേ, തം ദുക്ഖം മരണം സിയാ.

൨൧.

സുഖം നു ഖണ്ഡസോ ഛിന്നം, ഭദ്ദസാലവനപ്പതി;

കിം ഹേതു കിം ഉപാദായ, ഖണ്ഡസോ ഛിന്നമിച്ഛസി.

൨൨.

യഞ്ച ഹേതുമുപാദായ, ഹേതും ധമ്മൂപസംഹിതം;

ഖണ്ഡസോ ഛിന്നമിച്ഛാമി, മഹാരാജ സുണോഹി മേ.

൨൩.

ഞാതീ മേ സുഖസംവദ്ധാ, മമ പസ്സേ നിവാതജാ;

തേപിഹം ഉപഹിംസേയ്യം, പരേസം അസുഖോചിതം.

൨൪.

ചേതേയ്യരൂപം [ചേതബ്ബരൂപം (സീ. പീ.)] ചേതേസി, ഭദ്ദസാലവനപ്പതി;

ഹിതകാമോസി ഞാതീനം, അഭയം സമ്മ ദമ്മി തേതി.

ഭദ്ദസാലജാതകം ദുതിയം.

൪൬൬. സമുദ്ദവാണിജജാതകം (൩)

൨൫.

കസന്തി വപന്തി തേ ജനാ, മനുജാ കമ്മഫലൂപജീവിനോ;

നയിമസ്സ ദീപകസ്സ ഭാഗിനോ, ജമ്ബുദീപാ ഇദമേവ നോ വരം.

൨൬.

തിപഞ്ചരത്തൂപഗതമ്ഹി ചന്ദേ, വേഗോ മഹാ ഹേഹിതി സാഗരസ്സ;

ഉപ്ലവിസ്സം ദീപമിമം ഉളാരം, മാ വോ വധീ ഗച്ഛഥ ലേണമഞ്ഞം.

൨൭.

ന ജാതുയം സാഗരവാരിവേഗോ, ഉപ്ലവിസ്സം ദീപമിമം ഉളാരം;

തം മേ നിമിത്തേഹി ബഹൂഹി ദിട്ഠം, മാ ഭേഥ കിം സോചഥ മോദഥവ്ഹോ [മോദഥ വോ (ക.) ൬.൩൮ മോഗ്ഗല്ലാനസുത്തം പസ്സിതബ്ബം].

൨൮.

പഹൂതഭക്ഖം ബഹുഅന്നപാനം, പത്തത്ഥ ആവാസമിമം ഉളാരം;

ന വോ ഭയം പടിപസ്സാമി കിഞ്ചി, ആപുത്തപുത്തേഹി പമോദഥവ്ഹോ.

൨൯.

യോ ദേവോയം ദക്ഖിണായം [ദക്ഖിണസ്സം (സീ.)] ദിസായം, ഖേമന്തി പക്കോസതി തസ്സ സച്ചം;

ന ഉത്തരോ വേദി ഭയാഭയസ്സ, മാ ഭേഥ കിം സോചഥ മോദഥവ്ഹോ.

൩൦.

യഥാ ഇമേ വിപ്പവദന്തി യക്ഖാ, ഏകോ ഭയം സംസതി ഖേമമേകോ;

തദിങ്ഘ മയ്ഹം വചനം സുണാഥ, ഖിപ്പം ലഹും മാ വിനസ്സിമ്ഹ സബ്ബേ.

൩൧.

സബ്ബേ സമാഗമ്മ കരോമ നാവം, ദോണിം ദള്ഹം സബ്ബയന്തൂപപന്നം;

സചേ അയം ദക്ഖിണോ സച്ചമാഹ, മോഘം പടിക്കോസതി ഉത്തരോയം;

സാ ചേവ നോ ഹേഹിതി ആപദത്ഥാ, ഇമഞ്ച ദീപം ന പരിച്ചജേമ.

൩൨.

സചേ ച ഖോ ഉത്തരോ സച്ചമാഹ, മോഘം പടിക്കോസതി ദക്ഖിണോയം;

തമേവ നാവം അഭിരുയ്ഹ സബ്ബേ, ഏവം മയം സോത്ഥി തരേമു പാരം.

൩൩.

ന വേ സുഗണ്ഹം പഠമേന സേട്ഠം, കനിട്ഠമാപാഥഗതം ഗഹേത്വാ;

യോ ചീധ തച്ഛം [മജ്ഝം (സീ. സ്യാ. പീ.)] പവിചേയ്യ ഗണ്ഹതി [ഗണ്ഹി (ക.)], സ വേ നരോ സേട്ഠമുപേതി ഠാനം.

൩൪.

യഥാപി തേ സാഗരവാരിമജ്ഝേ, സകമ്മുനാ സോത്ഥി വഹിംസു വാണിജാ;

അനാഗതത്ഥം പടിവിജ്ഝിയാന, അപ്പമ്പി നാച്ചേതി സ ഭൂരിപഞ്ഞോ.

൩൫.

ബാലാ ച മോഹേന രസാനുഗിദ്ധാ, അനാഗതം അപ്പടിവിജ്ഝിയത്ഥം;

പച്ചുപ്പന്നേ സീദന്തി അത്ഥജാതേ, സമുദ്ദമജ്ഝേ യഥാ തേ മനുസ്സാ.

൩൬.

അനാഗതം പടികയിരാഥ കിച്ചം, ‘‘മാ മം കിച്ചം കിച്ചകാലേ ബ്യധേസി’’;

തം താദിസം പടികത [പടികതം (ക.), പടിഗത (സീ. അട്ഠ.), പടികച്ച (?)] കിച്ചകാരിം, ന തം കിച്ചം കിച്ചകാലേ ബ്യധേതീതി.

സമുദ്ദവാണിജജാതകം തതിയം.

൪൬൭. കാമജാതകം (൪)

൩൭.

കാമം കാമയമാനസ്സ, തസ്സ ചേ തം സമിജ്ഝതി;

അദ്ധാ പീതിമനോ ഹോതി, ലദ്ധാ മച്ചോ യദിച്ഛതി.

൩൮.

കാമം കാമയമാനസ്സ, തസ്സ ചേ തം സമിജ്ഝതി;

തതോ നം അപരം കാമേ, ധമ്മേ തണ്ഹംവ വിന്ദതി.

൩൯.

ഗവംവ സിങ്ഗിനോ സിങ്ഗം, വഡ്ഢമാനസ്സ വഡ്ഢതി;

ഏവം മന്ദസ്സ പോസസ്സ, ബാലസ്സ അവിജാനതോ;

ഭിയ്യോ തണ്ഹാ പിപാസാ ച, വഡ്ഢമാനസ്സ വഡ്ഢതി.

൪൦.

പഥബ്യാ സാലിയവകം, ഗവസ്സം [ഗവാസം (സീ. സ്യാ. പീ.)] ദാസപോരിസം;

ദത്വാ ച [ദത്വാപി (സീ. സ്യാ.), ദത്വാ വാ (പീ.)] നാലമേകസ്സ, ഇതി വിദ്വാ [വിദ്ധാ (സ്യാ.)] സമം ചരേ.

൪൧.

രാജാ പസയ്ഹ പഥവിം വിജിത്വാ, സസാഗരന്തം മഹിമാവസന്തോ;

ഓരം സമുദ്ദസ്സ അതിത്തരൂപോ [അതിത്തിരൂപോ (ക.)], പാരം സമുദ്ദസ്സപി പത്ഥയേഥ.

൪൨.

യാവ അനുസ്സരം കാമേ, മനസാ തിത്തി നാജ്ഝഗാ;

തതോ നിവത്താ പടികമ്മ ദിസ്വാ, തേ വേ സുതിത്താ യേ [തിത്താ (സീ. സ്യാ. പീ.)] പഞ്ഞായ തിത്താ.

൪൩.

പഞ്ഞായ തിത്തിനം [തിത്തീനം (സീ. സ്യാ.)] സേട്ഠം, ന സോ കാമേഹി തപ്പതി;

പഞ്ഞായ തിത്തം പുരിസം, തണ്ഹാ ന കുരുതേ വസം.

൪൪.

അപചിനേഥേവ കാമാനം [കാമാനി (സീ. സ്യാ. പീ.)], അപ്പിച്ഛസ്സ അലോലുപോ;

സമുദ്ദമത്തോ പുരിസോ, ന സോ കാമേഹി തപ്പതി.

൪൫.

രഥകാരോവ ചമ്മസ്സ, പരികന്തം ഉപാഹനം;

യം യം ചജതി [ജഹതി (സ്യാ. ക.)] കാമാനം, തം തം സമ്പജ്ജതേ സുഖം;

സബ്ബം ചേ സുഖമിച്ഛേയ്യ, സബ്ബേ കാമേ പരിച്ചജേ.

൪൬.

അട്ഠ തേ ഭാസിതാ ഗാഥാ, സബ്ബാ ഹോന്തി സഹസ്സിയോ [സഹസ്സിയാ (?) ഉപരി സുതസോമജാതകേ തഥാ ദിസ്സതി];

പടിഗണ്ഹ മഹാബ്രഹ്മേ, സാധേതം തവ ഭാസിതം.

൪൭.

ന മേ അത്ഥോ സഹസ്സേഹി, സതേഹി നഹുതേഹി വാ;

പച്ഛിമം ഭാസതോ ഗാഥം, കാമേ മേ ന രതോ മനോ.

൪൮.

ഭദ്രകോ [സദ്ദോ (സീ.)] വതായം മാണവകോ, സബ്ബലോകവിദൂ മുനി;

യോ ഇമം തണ്ഹം [യോ തണ്ഹം (സീ. സ്യാ.)] ദുക്ഖജനനിം, പരിജാനാതി പണ്ഡിതോതി.

കാമജാതകം ചതുത്ഥം.

൪൬൮. ജനസന്ധജാതകം (൫)

൪൯.

ദസ ഖലു ഇമാനി [ഖലുമാനി (സ്യാ.)] ഠാനാനി, യാനി പുബ്ബേ അകരിത്വാ;

സ പച്ഛാ മനുതപ്പതി, ഇച്ചേവാഹ [ഇച്ചാഹ രാജാ (സീ. സ്യാ. പീ.)] ജനസന്ധോ.

൫൦.

അലദ്ധാ വിത്തം തപ്പതി, പുബ്ബേ അസമുദാനിതം;

ന പുബ്ബേ ധനമേസിസ്സം, ഇതി പച്ഛാനുതപ്പതി.

൫൧.

സക്യരൂപം പുരേ സന്തം, മയാ സിപ്പം ന സിക്ഖിതം;

കിച്ഛാ വുത്തി അസിപ്പസ്സ, ഇതി പച്ഛാനുതപ്പതി.

൫൨.

കൂടവേദീ പുരേ ആസിം, പിസുണോ പിട്ഠിമംസികോ;

ചണ്ഡോ ച ഫരുസോ ചാപി [ചാസിം (സീ. സ്യാ. പീ.)], ഇതി പച്ഛാനുതപ്പതി.

൫൩.

പാണാതിപാതീ പുരേ ആസിം, ലുദ്ദോ ചാപി [ചാസിം (സീ. പീ.)] അനാരിയോ;

ഭൂതാനം നാപചായിസ്സം, ഇതി പച്ഛാനുതപ്പതി.

൫൪.

ബഹൂസു വത സന്തീസു, അനാപാദാസു ഇത്ഥിസു;

പരദാരം അസേവിസ്സം, ഇതി പച്ഛാനുതപ്പതി.

൫൫.

ബഹുമ്ഹി വത സന്തമ്ഹി, അന്നപാനേ ഉപട്ഠിതേ;

ന പുബ്ബേ അദദം [അദദിം (സീ.)] ദാനം, ഇതി പച്ഛാനുതപ്പതി.

൫൬.

മാതരം പിതരഞ്ചാപി, ജിണ്ണകം ഗതയോബ്ബനം [ജിണ്ണകേ ഗതയോബ്ബനേ (സീ. സ്യാ. പീ.)];

പഹു സന്തോ ന പോസിസ്സം, ഇതി പച്ഛാനുതപ്പതി.

൫൭.

ആചരിയമനുസത്ഥാരം, സബ്ബകാമരസാഹരം;

പിതരം അതിമഞ്ഞിസ്സം, ഇതി പച്ഛാനുതപ്പതി.

൫൮.

സമണേ ബ്രാഹ്മണേ ചാപി, സീലവന്തേ ബഹുസ്സുതേ;

ന പുബ്ബേ പയിരുപാസിസ്സം, ഇതി പച്ഛാനുതപ്പതി.

൫൯.

സാധു ഹോതി തപോ ചിണ്ണോ, സന്തോ ച പയിരുപാസിതോ;

ന ച പുബ്ബേ തപോ ചിണ്ണോ, ഇതി പച്ഛാനുതപ്പതി.

൬൦.

യോ ച ഏതാനി ഠാനാനി, യോനിസോ പടിപജ്ജതി;

കരം പുരിസകിച്ചാനി, സ പച്ഛാ നാനുതപ്പതീതി.

ജനസന്ധജാതകം പഞ്ചമം.

൪൬൯. മഹാകണ്ഹജാതകം (൬)

൬൧.

കണ്ഹോ കണ്ഹോ ച ഘോരോ ച, സുക്കദാഠോ പഭാസവാ [പതാപവാ (സീ. സ്യാ. പീ.)];

ബദ്ധോ പഞ്ചഹി രജ്ജൂഹി, കിം രവി [ധീര (സീ. പീ.), വീര (സ്യാ.)] സുനഖോ തവ.

൬൨.

നായം മിഗാനമത്ഥായ, ഉസീനക [ഉസീനര (സീ. പീ.), ഉസീന്നര (സ്യാ.)] ഭവിസ്സതി;

മനുസ്സാനം അനയോ ഹുത്വാ, തദാ കണ്ഹോ പമോക്ഖതി.

൬൩.

പത്തഹത്ഥാ സമണകാ, മുണ്ഡാ സങ്ഘാടിപാരുതാ;

നങ്ഗലേഹി കസിസ്സന്തി, തദാ കണ്ഹോ പമോക്ഖതി.

൬൪.

തപസ്സിനിയോ [തപനീയാ (ക.) ദുതിയന്തപദാനി ഹേതാനി] പബ്ബജിതാ, മുണ്ഡാ സങ്ഘാടിപാരുതാ;

യദാ ലോകേ ഗമിസ്സന്തി, തദാ കണ്ഹോ പമോക്ഖതി.

൬൫.

ദീഘോത്തരോട്ഠാ ജടിലാ, പങ്കദന്താ രജസ്സിരാ;

ഇണം ചോദായ [വോദായ (സീ. പീ.), ചോദയ (സ്യാ.)] ഗച്ഛന്തി, തദാ കണ്ഹോ പമോക്ഖതി.

൬൬.

അധിച്ച വേദേ [വേദം (ക.)] സാവിത്തിം, യഞ്ഞതന്തഞ്ച [തന്ത്രഞ്ച (സീ. സ്യാ. പീ.)] ബ്രാഹ്മണാ;

ഭതികായ യജിസ്സന്തി, തദാ കണ്ഹോ പമോക്ഖതി.

൬൭.

മാതരം പിതരഞ്ചാപി, ജിണ്ണകം ഗതയോബ്ബനം;

പഹൂ സന്തോ [സന്താ (സീ.)] ന ഭരന്തി, തദാ കണ്ഹോ പമോക്ഖതി.

൬൮.

മാതരം പിതരഞ്ചാപി, ജിണ്ണകം ഗതയോബ്ബനം;

ബാലാ തുമ്ഹേതി വക്ഖന്തി, തദാ കണ്ഹോ പമോക്ഖതി.

൬൯.

ആചരിയഭരിയം സഖിം [ആചരിയഭരിയം സഖാഭരിയം (സീ. പീ.)], മാതുലാനിം പിതുച്ഛകിം [പിതുച്ഛയം (സീ.), പിതുച്ഛസം (പീ.)];

യദാ ലോകേ ഗമിസ്സന്തി, തദാ കണ്ഹോ പമോക്ഖതി.

൭൦.

അസിചമ്മം ഗഹേത്വാന, ഖഗ്ഗം പഗ്ഗയ്ഹ ബ്രാഹ്മണാ;

പന്ഥഘാതം കരിസ്സന്തി, തദാ കണ്ഹോ പമോക്ഖതി.

൭൧.

സുക്കച്ഛവീ വേധവേരാ, ഥൂലബാഹൂ അപാതുഭാ;

മിത്തഭേദം കരിസ്സന്തി, തദാ കണ്ഹോ പമോക്ഖതി.

൭൨.

മായാവിനോ നേകതികാ, അസപ്പുരിസചിന്തകാ;

യദാ ലോകേ ഭവിസ്സന്തി, തദാ കണ്ഹോ പമോക്ഖതീതി.

മഹാകണ്ഹജാതകം ഛട്ഠം.

൪൭൦. കോസിയജാതകം (൭)

൭൩.

നേവ കിണാമി നപി വിക്കിണാമി, ന ചാപി മേ സന്നിചയോ ച അത്ഥി [ഇധത്ഥി (സ്യാ.)];

സുകിച്ഛരൂപം വതിദം പരിത്തം, പത്ഥോദനോ നാലമയം ദുവിന്നം.

൭൪.

അപ്പമ്ഹാ അപ്പകം ദജ്ജാ, അനുമജ്ഝതോ മജ്ഝകം;

ബഹുമ്ഹാ ബഹുകം ദജ്ജാ, അദാനം നുപപജ്ജതി [ന ഉപപജ്ജതി (സീ. പീ.), നൂപപജ്ജതി (സ്യാ.)].

൭൫.

തം തം വദാമി കോസിയ, ദേഹി ദാനാനി ഭുഞ്ജ ച.

അരിയമഗ്ഗം സമാരൂഹ [അരിയം മഗ്ഗം സമാരുഹ (സീ. പീ.)], നേകാസീ ലഭതേ സുഖം.

൭൬.

മോഘഞ്ചസ്സ ഹുതം ഹോതി, മോഘഞ്ചാപി സമീഹിതം;

അതിഥിസ്മിം യോ നിസിന്നസ്മിം, ഏകോ ഭുഞ്ജതി ഭോജനം.

൭൭.

തം തം വദാമി കോസിയ, ദേഹി ദാനാനി ഭുഞ്ജ ച;

അരിയമഗ്ഗം സമാരൂഹ, നേകാസീ ലഭതേ സുഖം.

൭൮.

സച്ചഞ്ചസ്സ ഹുതം ഹോതി, സച്ചഞ്ചാപി സമീഹിതം;

അതിഥിസ്മിം യോ നിസിന്നസ്മിം, നേകോ ഭുഞ്ജതി ഭോജനം.

൭൯.

തം തം വദാമി കോസിയ, ദേഹി ദാനാനി ഭുഞ്ജ ച;

അരിയമഗ്ഗം സമാരൂഹ, നേകാസീ ലഭതേ സുഖം.

൮൦.

സരഞ്ച ജുഹതി പോസോ, ബഹുകായ ഗയായ ച;

ദോണേ തിമ്ബരുതിത്ഥസ്മിം, സീഘസോതേ മഹാവഹേ.

൮൧.

അത്ര ചസ്സ ഹുതം ഹോതി, അത്ര ചസ്സ സമീഹിതം;

അതിഥിസ്മിം യോ നിസിന്നസ്മിം, നേകോ ഭുഞ്ജതി ഭോജനം.

൮൨.

തം തം വദാമി കോസിയ, ദേഹി ദാനാനി ഭുഞ്ജ ച;

അരിയമഗ്ഗം സമാരൂഹ, നേകാസീ ലഭതേ സുഖം.

൮൩.

ബളിസഞ്ഹി സോ നിഗിലതി [നിഗ്ഗിലതി (സീ. പീ.)], ദീഘസുത്തം സബന്ധനം;

അതിഥിസ്മിം യോ നിസിന്നസ്മിം, ഏകോ ഭുഞ്ജതി ഭോജനം.

൮൪.

തം തം വദാമി കോസിയ, ദേഹി ദാനാനി ഭുഞ്ജ ച;

അരിയമഗ്ഗം സമാരൂഹ, നേകാസീ ലഭതേ സുഖം.

൮൫.

ഉളാരവണ്ണാ വത ബ്രാഹ്മണാ ഇമേ, അയഞ്ച വോ സുനഖോ കിസ്സ ഹേതു;

ഉച്ചാവചം വണ്ണനിഭം വികുബ്ബതി, അക്ഖാഥ നോ ബ്രാഹ്മണാ കേ നു തുമ്ഹേ.

൮൬.

ചന്ദോ ച സുരിയോ ച [സൂരിയോ ച (ക.)] ഉഭോ ഇധാഗതാ, അയം പന മാതലി ദേവസാരഥി;

സക്കോഹമസ്മി തിദസാനമിന്ദോ, ഏസോ ച ഖോ പഞ്ചസിഖോതി വുച്ചതി.

൮൭.

പാണിസ്സരാ മുദിങ്ഗാ ച [മുതിങ്ഗാ ച (സീ. സ്യാ. പീ.], മുരജാലമ്ബരാനി ച;

സുത്തമേനം പബോധേന്തി, പടിബുദ്ധോ ച നന്ദതി.

൮൮.

യേ കേചിമേ മച്ഛരിനോ കദരിയാ, പരിഭാസകാ സമണബ്രാഹ്മണാനം;

ഇധേവ നിക്ഖിപ്പ സരീരദേഹം, കായസ്സ ഭേദാ നിരയം വജന്തി.

൮൯.

യേ കേചിമേ സുഗ്ഗതിമാസമാനാ [സുഗ്ഗതിമാസസാനാ (സീ. പീ.), സുഗ്ഗതാസിസമാനാ (ക.)], ധമ്മേ ഠിതാ സംയമേ സംവിഭാഗേ;

ഇധേവ നിക്ഖിപ്പ സരീരദേഹം, കായസ്സ ഭേദാ സുഗതിം വജന്തി.

൯൦.

ത്വം നോസി ഞാതി പുരിമാസു ജാതിസു, സോ മച്ഛരീ രോസകോ [കോസിയോ (സ്യാ. ക.)] പാപധമ്മോ;

തവേവ അത്ഥായ ഇധാഗതമ്ഹാ, മാ പാപധമ്മോ നിരയം ഗമിത്ഥ [അപ്പത്ഥ (ക. സീ. സ്യാ. പീ.)].

൯൧.

അദ്ധാ ഹി മം വോ ഹിതകാമാ, യം മം സമനുസാസഥ;

സോഹം തഥാ കരിസ്സാമി, സബ്ബം വുത്തം ഹിതേസിഭി.

൯൨.

ഏസാഹമജ്ജേവ ഉപാരമാമി, ന ചാപിഹം [ന ചാപഹം (സീ. പീ.)] കിഞ്ചി കരേയ്യ പാപം;

ന ചാപി മേ കിഞ്ചി അദേയ്യമത്ഥി, ന ചാപിദത്വാ ഉദകം പിവാമി [ഉദകമ്പഹം പിബേ (സീ.)].

൯൩.

ഏവഞ്ച മേ ദദതോ സബ്ബകാലം [കാലേ (ക.)], ഭോഗാ ഇമേ വാസവ ഖീയിസ്സന്തി;

തതോ അഹം പബ്ബജിസ്സാമി സക്ക, ഹിത്വാന കാമാനി യഥോധികാനീതി.

കോസിയജാതകം സത്തമം.

൪൭൧. മേണ്ഡകപഞ്ഹജാതകം (൮)

൯൪.

യേസം ന കദാചി ഭൂതപുബ്ബം, സഖ്യം [സക്ഖിം (സീ. പീ.), സഖി (സ്യാ.)] സത്തപദമ്പിമസ്മി ലോകേ;

ജാതാ അമിത്താ ദുവേ സഹായാ, പടിസന്ധായ ചരന്തി കിസ്സ ഹേതു.

൯൫.

യദി മേ അജ്ജ പാതരാസകാലേ, പഞ്ഹം ന സക്കുണേയ്യാഥ വത്തുമേതം;

രട്ഠാ പബ്ബാജയിസ്സാമി വോ സബ്ബേ, ന ഹി മത്ഥോ ദുപ്പഞ്ഞജാതികേഹി.

൯൬.

മഹാജനസമാഗമമ്ഹി ഘോരേ, ജനകോലാഹലസങ്ഗമമ്ഹി ജാതേ;

വിക്ഖിത്തമനാ അനേകചിത്താ, പഞ്ഹം ന സക്കുണോമ വത്തുമേതം.

൯൭.

ഏകഗ്ഗചിത്താവ ഏകമേകാ, രഹസി ഗതാ അത്ഥം നിചിന്തയിത്വാ [അത്ഥാനി ചിന്തയിത്വാ (സ്യാ. ക.)];

പവിവേകേ സമ്മസിത്വാന ധീരാ, അഥ വക്ഖന്തി ജനിന്ദ ഏതമത്ഥം.

൯൮.

ഉഗ്ഗപുത്ത-രാജപുത്തിയാനം, ഉരബ്ഭസ്സ മംസം പിയം മനാപം;

ന സുനഖസ്സ തേ അദേന്തി മംസം, അഥ മേണ്ഡസ്സ സുണേന സഖ്യമസ്സ.

൯൯.

ചമ്മം വിഹനന്തി ഏളകസ്സ, അസ്സപിട്ഠത്ഥരസ്സുഖസ്സ [അസ്സപിട്ഠത്ഥരണസുഖസ്സ (സീ.)] ഹേതു;

ന ച തേ സുനഖസ്സ അത്ഥരന്തി, അഥ മേണ്ഡസ്സ സുണേന സഖ്യമസ്സ.

൧൦൦.

ആവേല്ലിതസിങ്ഗികോ ഹി മേണ്ഡോ, ന ച സുനഖസ്സ വിസാണകാനി അത്ഥി;

തിണഭക്ഖോ മംസഭോജനോ ച, അഥ മേണ്ഡസ്സ സുണേന സഖ്യമസ്സ.

൧൦൧.

തിണമാസി പലാസമാസി മേണ്ഡോ, ന ച സുനഖോ തിണമാസി നോ പലാസം;

ഗണ്ഹേയ്യ സുണോ സസം ബിളാരം, അഥ മേണ്ഡസ്സ സുണേന സഖ്യമസ്സ.

൧൦൨.

അട്ഠഡ്ഢപദോ ചതുപ്പദസ്സ, മേണ്ഡോ അട്ഠനഖോ അദിസ്സമാനോ;

ഛാദിയമാഹരതീ അയം ഇമസ്സ, മംസം ആഹരതീ അയം അമുസ്സ.

൧൦൩.

പാസാദവരഗതോ വിദേഹസേട്ഠോ, വിതിഹാരം അഞ്ഞമഞ്ഞഭോജനാനം;

അദ്ദക്ഖി [അദ്ദസ (സ്യാ. ക.)] കിര സക്ഖികം ജനിന്ദോ, ബുഭുക്കസ്സ പുണ്ണം മുഖസ്സ [ഭോഭുക്ഖസ്സ ച പുണ്ണമുഖസ്സ (സീ.)] ചേതം.

൧൦൪.

ലാഭാ വത മേ അനപ്പരൂപാ, യസ്സ മേദിസാ പണ്ഡിതാ കുലമ്ഹി;

പഞ്ഹസ്സ ഗമ്ഭീരഗതം നിപുണമത്ഥം, പടിവിജ്ഝന്തി സുഭാസിതേന ധീരാ.

൧൦൫.

അസ്സതരിരഥഞ്ച ഏകമേകം, ഫീതം ഗാമവരഞ്ച ഏകമേകം;

സബ്ബേസം വോ ദമ്മി പണ്ഡിതാനം, പരമപ്പതീതമനോ സുഭാസിതേനാതി.

മേണ്ഡകപഞ്ഹജാതകം അട്ഠമം.

൪൭൨. മഹാപദുമജാതകം (൯)

൧൦൬.

നാദട്ഠാ [നാദിട്ഠാ (ക. സീ. സ്യാ. ക.)] പരതോ ദോസം, അണും ഥൂലാനി സബ്ബസോ;

ഇസ്സരോ പണയേ ദണ്ഡം, സാമം അപ്പടിവേക്ഖിയ.

൧൦൭.

യോ ച അപ്പടിവേക്ഖിത്വാ, ദണ്ഡം കുബ്ബതി ഖത്തിയോ;

സകണ്ടകം സോ ഗിലതി, ജച്ചന്ധോവ സമക്ഖികം.

൧൦൮.

അദണ്ഡിയം ദണ്ഡയതി [ദണ്ഡിയതി (സ്യാ. പീ.)], ദണ്ഡിയഞ്ച അദണ്ഡിയം [അദണ്ഡിയ (നിയ്യ), ന ദണ്ഡയേ (?)];

അന്ധോവ വിസമം മഗ്ഗം, ന ജാനാതി സമാസമം.

൧൦൯.

യോ ച ഏതാനി ഠാനാനി, അണും ഥൂലാനി സബ്ബസോ;

സുദിട്ഠമനുസാസേയ്യ, സ വേ വോഹരിതു [വോഹാതു (പീ.)] മരഹതി.

൧൧൦.

നേകന്തമുദുനാ സക്കാ, ഏകന്തതിഖിണേന വാ;

അത്തം മഹന്തേ [മഹത്തേ (സ്യാ. ക.)] ഠപേതും [ഠാപേതും (സീ. സ്യാ. പീ.)], തസ്മാ ഉഭയമാചരേ.

൧൧൧.

പരിഭൂതോ മുദു ഹോതി, അതിതിക്ഖോ ച വേരവാ;

ഏതഞ്ച ഉഭയം ഞത്വാ, അനുമജ്ഝം സമാചരേ.

൧൧൨.

ബഹുമ്പി രത്തോ ഭാസേയ്യ, ദുട്ഠോപി ബഹു ഭാസതി;

ന ഇത്ഥികാരണാ രാജ, പുത്തം ഘാതേതുമരഹസി.

൧൧൩.

സബ്ബോവ [സബ്ബോ ച (ക. സീ. പീ.)] ലോകോ ഏകതോ [ഏകന്തോ (സീ. പീ.)], ഇത്ഥീ ച അയമേകികാ;

തേനാഹം പടിപജ്ജിസ്സം, ഗച്ഛഥ പക്ഖിപഥേവ [പക്ഖിപേഥ (സ്യാ. അട്ഠ.)] തം.

൧൧൪.

അനേകതാലേ നരകേ, ഗമ്ഭീരേ ച സുദുത്തരേ [ഗമ്ഭീരേ സുദുരുത്തരേ (പീ. ക.)];

പാതിതോ ഗിരിദുഗ്ഗസ്മിം, കേന ത്വം തത്ഥ നാമരി.

൧൧൫.

നാഗോ ജാതഫണോ തത്ഥ, ഥാമവാ ഗിരിസാനുജോ;

പച്ചഗ്ഗഹി മം ഭോഗേഹി, തേനാഹം തത്ഥ നാമരിം.

൧൧൬.

ഏഹി തം പടിനേസ്സാമി, രാജപുത്ത സകം ഘരം;

രജ്ജം കാരേഹി [കാരേസി (സീ.)] ഭദ്ദന്തേ, കിം അരഞ്ഞേ കരിസ്സസി.

൧൧൭.

യഥാ ഗിലിത്വാ ബളിസം, ഉദ്ധരേയ്യ സലോഹിതം;

ഉദ്ധരിത്വാ സുഖീ അസ്സ, ഏവം [സുഖം (പീ. ക.)] പസ്സാമി അത്തനം [അത്തനി (പീ. ക.), അത്തനാ (സ്യാ.), ഏവം അഹമ്പി പുന സോത്ഥിഭാവപ്പത്തം ഗിലിതബളിസം പുരിസമിവ അത്താനം പസ്സാമീതി (അട്ഠ. സംവണ്ണനാ)].

൧൧൮.

കിം നു ത്വം ബളിസം ബ്രൂസി, കിം ത്വം ബ്രൂസി സലോഹിതം;

കിം നു ത്വം ഉബ്ഭതം ബ്രൂസി, തം മേ അക്ഖാഹി പുച്ഛിതോ.

൧൧൯.

കാമാഹം ബളിസം ബ്രൂമി, ഹത്ഥിഅസ്സം സലോഹിതം;

ചത്താഹം ഉബ്ഭതം ബ്രൂമി, ഏവം ജാനാഹി ഖത്തിയ.

൧൨൦.

ചിഞ്ചാമാണവികാ മാതാ, ദേവദത്തോ ച മേ പിതാ;

ആനന്ദോ പണ്ഡിതോ നാഗോ, സാരിപുത്തോ ച ദേവതാ;

രാജപുത്തോ അഹം ആസിം [അഹം തദാ രാജപുത്തോ (സീ. സ്യാ. പീ.)], ഏവം ധാരേഥ ജാതകന്തി.

മഹാപദുമജാതകം നവമം.

൪൭൩. മിത്താമിത്തജാതകം (൧൦)

൧൨൧.

കാനി കമ്മാനി കുബ്ബാനം, കഥം വിഞ്ഞൂ പരക്കമേ;

അമിത്തം ജാനേയ്യ മേധാവീ, ദിസ്വാ സുത്വാ ച പണ്ഡിതോ.