📜

നമോ തസ്സ ഭഗവതോ അരഹതോ സമ്മാസമ്ബുദ്ധസ്സ

വിനയപിടകേ

പരിവാരപാളി

൧. ഭിക്ഖുവിഭങ്ഗോ

സോളസമഹാവാരോ

൧. കത്ഥപഞ്ഞത്തിവാരോ

൧. പാരാജികകണ്ഡം

൧. യം ¶ ¶ ¶ ¶ തേന ഭഗവതാ ജാനതാ പസ്സതാ അരഹതാ സമ്മാസമ്ബുദ്ധേന പഠമം പാരാജികം കത്ഥ പഞ്ഞത്തം, കം ആരബ്ഭ, കിസ്മിം വത്ഥുസ്മിം? അത്ഥി തത്ഥ പഞ്ഞത്തി, അനുപഞ്ഞത്തി, അനുപ്പന്നപഞ്ഞത്തി? സബ്ബത്ഥപഞ്ഞത്തി, പദേസപഞ്ഞത്തി? സാധാരണപഞ്ഞത്തി, അസാധാരണപഞ്ഞത്തി? ഏകതോപഞ്ഞത്തി, ഉഭതോപഞ്ഞത്തി? പഞ്ചന്നം പാതിമോക്ഖുദ്ദേസാനം കത്ഥോഗധം കത്ഥ പരിയാപന്നം? കതമേന ഉദ്ദേസേന ഉദ്ദേസം ആഗച്ഛതി? ചതുന്നം വിപത്തീനം കതമാ വിപത്തി? സത്തന്നം ആപത്തിക്ഖന്ധാനം ¶ കതമോ ആപത്തിക്ഖന്ധോ? ഛന്നം ആപത്തിസമുട്ഠാനാനം കതിഹി സമുട്ഠാനേഹി സമുട്ഠാതി? ചതുന്നം അധികരണാനം കതമം അധികരണം? സത്തന്നം സമഥാനം കതിഹി സമഥേഹി സമ്മതി? കോ തത്ഥ വിനയോ, കോ തത്ഥ അഭിവിനയോ? കിം തത്ഥ പാതിമോക്ഖം, കിം തത്ഥ അധിപാതിമോക്ഖം? കാ വിപത്തി? കാ സമ്പത്തി? കാ പടിപത്തി? കതി അത്ഥവസേ പടിച്ച ഭഗവതാ പഠമം പാരാജികം പഞ്ഞത്തം? കേ സിക്ഖന്തി? കേ സിക്ഖിതസിക്ഖാ? കത്ഥ ഠിതം? കേ ധാരേന്തി? കസ്സ വചനം? കേനാഭതന്തി?

൨. യം തേന ഭഗവതാ ജാനതാ പസ്സതാ അരഹതാ സമ്മാസമ്ബുദ്ധേന പഠമം ¶ പാരാജികം കത്ഥ പഞ്ഞത്തന്തി? വേസാലിയം പഞ്ഞത്തം. കം ആരബ്ഭാതി? സുദിന്നം കലന്ദപുത്തം ആരബ്ഭ. കിസ്മിം വത്ഥുസ്മിന്തി? സുദിന്നോ കലന്ദപുത്തോ പുരാണദുതിയികായ മേഥുനം ¶ ധമ്മം പടിസേവി, തസ്മിം വത്ഥുസ്മിം. അത്ഥി തത്ഥ പഞ്ഞത്തി, അനുപഞ്ഞത്തി, അനുപ്പന്നപഞ്ഞത്തീതി? ഏകാ പഞ്ഞത്തി, ദ്വേ അനുപഞ്ഞത്തിയോ. അനുപ്പന്നപഞ്ഞത്തി ¶ തസ്മിം നത്ഥി. സബ്ബത്ഥപഞ്ഞത്തി, പദേസപഞ്ഞത്തീതി? സബ്ബത്ഥപഞ്ഞത്തി. സാധാരണപഞ്ഞത്തി, അസാധാരണപഞ്ഞത്തീതി? സാധാരണപഞ്ഞത്തി. ഏകതോപഞ്ഞത്തി, ഉഭതോപഞ്ഞത്തീതി? ഉഭതോപഞ്ഞത്തി. പഞ്ചന്നം പാതിമോക്ഖുദ്ദേസാനം കത്ഥോഗധം കത്ഥ പരിയാപന്നന്തി? നിദാനോഗധം, നിദാനപരിയാപന്നം. കതമേന ഉദ്ദേസേന ഉദ്ദേസം ആഗച്ഛതീതി? ദുതിയേന ഉദ്ദേസേന ഉദ്ദേസം ആഗച്ഛതി. ചതുന്നം വിപത്തീനം കതമാ വിപത്തീതി? സീലവിപത്തി. സത്തന്നം ആപത്തിക്ഖന്ധാനം കതമോ ആപത്തിക്ഖന്ധോതി? പാരാജികാപത്തിക്ഖന്ധോ. ഛന്നം ആപത്തിസമുട്ഠാനാനം കതിഹി സമുട്ഠാനേഹി സമുട്ഠാതീതി? ഏകേന സമുട്ഠാനേന സമുട്ഠാതി – കായതോ ച ചിത്തതോ ച സമുട്ഠാതി, ന വാചതോ. ചതുന്നം അധികരണാനം കതമം അധികരണന്തി? ആപത്താധികരണം. സത്തന്നം സമഥാനം കതിഹി സമഥേഹി സമ്മതീതി? ദ്വീഹി സമഥേഹി സമ്മതി – സമ്മുഖാവിനയേന ച പടിഞ്ഞാതകരണേന ച. കോ തത്ഥ വിനയോ, കോ തത്ഥ അഭിവിനയോതി? പഞ്ഞത്തി വിനയോ, വിഭത്തി അഭിവിനയോ. കിം തത്ഥ പാതിമോക്ഖം, കിം തത്ഥ അധിപാതിമോക്ഖന്തി? പഞ്ഞത്തി പാതിമോക്ഖം, വിഭത്തി അധിപാതിമോക്ഖം. കാ വിപത്തീതി? അസംവരോ വിപത്തി. കാ ¶ സമ്പത്തീതി? സംവരോ സമ്പത്തി. കാ പടിപത്തീതി? ന ഏവരൂപം കരിസ്സാമീതി യാവജീവം ആപാണകോടികം സമാദായ സിക്ഖതി സിക്ഖാപദേസു. [അ. നി. ൧൦.൩൧] കതി അത്ഥവസേ പടിച്ച ഭഗവതാ പഠമം പാരാജികം പഞ്ഞത്തന്തി? ദസ അത്ഥവസേ പടിച്ച ഭഗവതാ പഠമം പാരാജികം പഞ്ഞത്തം – സങ്ഘസുട്ഠുതായ, സങ്ഘഫാസുതായ, ദുമ്മങ്കൂനം പുഗ്ഗലാനം നിഗ്ഗഹായ, പേസലാനം ഭിക്ഖൂനം ഫാസുവിഹാരായ, ദിട്ഠധമ്മികാനം ആസവാനം സംവരായ, സമ്പരായികാനം ആസവാനം പടിഘാതായ, അപ്പസന്നാനം പസാദായ, പസന്നാനം ഭിയ്യോഭാവായ, സദ്ധമ്മട്ഠിതിയാ, വിനയാനുഗ്ഗഹായ. കേ സിക്ഖന്തീതി? സേക്ഖാ ച പുഥുജ്ജനകല്യാണകാ ച സിക്ഖന്തി. കേ സിക്ഖിതസിക്ഖാതി? അരഹന്തോ സിക്ഖിതസിക്ഖാ ¶ . കത്ഥ ഠിതന്തി? സിക്ഖാകാമേസു ഠിതം. കേ ധാരേന്തീതി? യേസം വത്തതി തേ ധാരേന്തി. കസ്സ വചനന്തി? ഭഗവതോ വചനം അരഹതോ സമ്മാസമ്ബുദ്ധസ്സ. കേനാഭതന്തി? പരമ്പരാഭതം –

൩.

ഉപാലി ദാസകോ ചേവ, സോണകോ സിഗ്ഗവോ തഥാ;

മോഗ്ഗലിപുത്തേന [മോഗ്ഗലീപുത്തേന (സ്യാ.)] പഞ്ചമാ, ഏതേ ജമ്ബുസിരിവ്ഹയേ [ജമ്ബുസരിവ്ഹയേ (സാരത്ഥ)].

തതോ ¶ മഹിന്ദോ ഇട്ടിയോ [ഇട്ഠിയോ (സീ.)], ഉത്തിയോ സമ്ബലോ [ഉട്ടിയോ സമ്പലോ (ഇതിപി)] തഥാ;

ഭദ്ദനാമോ ച പണ്ഡിതോ.

ഏതേ ¶ നാഗാ മഹാപഞ്ഞാ, ജമ്ബുദീപാ ഇധാഗതാ;

വിനയം തേ വാചയിംസു, പിടകം തമ്ബപണ്ണിയാ.

നികായേ ¶ പഞ്ച വാചേസും, സത്ത ചേവ പകരണേ;

തതോ അരിട്ഠോ മേധാവീ, തിസ്സദത്തോ ച പണ്ഡിതോ.

വിസാരദോ കാളസുമനോ, ഥേരോ ച ദീഘനാമകോ;

ദീഘസുമനോ ച പണ്ഡിതോ.

പുനദേവ [പുനരേവ (സ്യാ.)] കാളസുമനോ, നാഗത്ഥേരോ ച ബുദ്ധരക്ഖിതോ;

തിസ്സത്ഥേരോ ച മേധാവീ, ദേവത്ഥേരോ [രേവത്ഥേരോ (ഇതിപി)] ച പണ്ഡിതോ.

പുനദേവ ¶ സുമനോ മേധാവീ, വിനയേ ച വിസാരദോ;

ബഹുസ്സുതോ ചൂളനാഗോ, ഗജോവ ദുപ്പധംസിയോ.

ധമ്മപാലിതനാമോ ച, രോഹണേ [രോഹണോ (സീ.)] സാധുപൂജിതോ;

തസ്സ സിസ്സോ മഹാപഞ്ഞോ ഖേമനാമോ തിപേടകോ.

ദീപേ താരകരാജാവ പഞ്ഞായ അതിരോചഥ;

ഉപതിസ്സോ ച മേധാവീ, ഫുസ്സദേവോ മഹാകഥീ.

പുനദേവ സുമനോ മേധാവീ, പുപ്ഫനാമോ ബഹുസ്സുതോ;

മഹാകഥീ മഹാസിവോ, പിടകേ സബ്ബത്ഥ കോവിദോ.

പുനദേവ ഉപാലി മേധാവീ, വിനയേ ച വിസാരദോ;

മഹാനാഗോ മഹാപഞ്ഞോ, സദ്ധമ്മവംസകോവിദോ.

പുനദേവ അഭയോ മേധാവീ, പിടകേ സബ്ബത്ഥ കോവിദോ;

തിസ്സത്ഥേരോ ച മേധാവീ, വിനയേ ച വിസാരദോ.

തസ്സ സിസ്സോ മഹാപഞ്ഞോ, പുപ്ഫനാമോ ബഹുസ്സുതോ;

സാസനം ¶ അനുരക്ഖന്തോ, ജമ്ബുദീപേ പതിട്ഠിതോ.

ചൂളാഭയോ ച മേധാവീ, വിനയേ ച വിസാരദോ;

തിസ്സത്ഥേരോ ച മേധാവീ, സദ്ധമ്മവംസകോവിദോ.

ചൂളദേവോ [ഫുസ്സദേവോ (സീ.)] ച മേധാവീ, വിനയേ ച വിസാരദോ;

സിവത്ഥേരോ ച മേധാവീ, വിനയേ സബ്ബത്ഥ കോവിദോ.

ഏതേ ¶ നാഗാ മഹാപഞ്ഞാ, വിനയഞ്ഞൂ മഗ്ഗകോവിദാ;

വിനയം ദീപേ പകാസേസും, പിടകം തമ്ബപണ്ണിയാതി.

൪. യം തേന ഭഗവതാ ജാനതാ പസ്സതാ അരഹതാ സമ്മാസമ്ബുദ്ധേന ദുതിയം പാരാജികം കത്ഥ പഞ്ഞത്തന്തി? രാജഗഹേ പഞ്ഞത്തം. കം ആരബ്ഭാതി? ധനിയം കുമ്ഭകാരപുത്തം ആരബ്ഭ. കിസ്മിം വത്ഥുസ്മിന്തി? ധനിയോ കുമ്ഭകാരപുത്തോ രഞ്ഞോ ദാരൂനി അദിന്നം ആദിയി, തസ്മിം വത്ഥുസ്മിം. ഏകാ പഞ്ഞത്തി, ഏകാ അനുപഞ്ഞത്തി. ഛന്നം ആപത്തിസമുട്ഠാനാനം കതിഹി സമുട്ഠാനേഹി സമുട്ഠാതീതി? തീഹി സമുട്ഠാനേഹി സമുട്ഠാതി – സിയാ കായതോ ച ചിത്തതോ ച സമുട്ഠാതി ¶ , ന വാചതോ; സിയാ വാചതോ ച ചിത്തതോ ച സമുട്ഠാതി, ന കായതോ; സിയാ കായതോ ച വാചതോ ച ചിത്തതോ ച സമുട്ഠാതി…പേ….

൫. തതിയം പാരാജികം കത്ഥ പഞ്ഞത്തന്തി? വേസാലിയം പഞ്ഞത്തം. കം ആരബ്ഭാതി? സമ്ബഹുലേ ¶ ഭിക്ഖൂ ആരബ്ഭ. കിസ്മിം വത്ഥുസ്മിന്തി? സമ്ബഹുലാ ഭിക്ഖൂ അഞ്ഞമഞ്ഞം ജീവിതാ വോരോപേസും, തസ്മിം വത്ഥുസ്മിം. ഏകാ പഞ്ഞത്തി, ഏകാ അനുപഞ്ഞത്തി. ഛന്നം ¶ ആപത്തിസമുട്ഠാനാനം കതിഹി സമുട്ഠാനേഹി സമുട്ഠാതീതി? തീഹി സമുട്ഠാനേഹി സമുട്ഠാതി – സിയാ കായതോ ച ചിത്തതോ ച സമുട്ഠാതി, ന വാചതോ; സിയാ വാചതോ ച ചിത്തതോ ച സമുട്ഠാതി, ന കായതോ; സിയാ കായതോ ച വാചതോ ച ചിത്തതോ ച സമുട്ഠാതി…പേ….

൬. ചതുത്ഥം പാരാജികം കത്ഥ പഞ്ഞത്തന്തി? വേസാലിയം പഞ്ഞത്തം. കം ആരബ്ഭാതി? വഗ്ഗുമുദാതീരിയേ ഭിക്ഖൂ ആരബ്ഭ. കിസ്മിം വത്ഥുസ്മിന്തി? വഗ്ഗുമുദാതീരിയാ ഭിക്ഖൂ ഗിഹീനം അഞ്ഞമഞ്ഞസ്സ ഉത്തരിമനുസ്സധമ്മസ്സ വണ്ണം ഭാസിംസു, തസ്മിം വത്ഥുസ്മിം. ഏകാ പഞ്ഞത്തി, ഏകാ അനുപഞ്ഞത്തി. ഛന്നം ആപത്തിസമുട്ഠാനാനം കതിഹി സമുട്ഠാനേഹി സമുട്ഠാതീതി? തീഹി സമുട്ഠാനേഹി സമുട്ഠാതി – സിയാ കായതോ ച ചിത്തതോ ച സമുട്ഠാതി, ന വാചതോ; സിയാ വാചതോ ച ചിത്തതോ ച സമുട്ഠാതി, ന കായതോ; സിയാ കായതോ ച വാചതോ ച ചിത്തതോ ച സമുട്ഠാതി…പേ….

ചത്താരോ പാരാജികാ നിട്ഠിതാ.

തസ്സുദ്ദാനം –

മേഥുനാദിന്നാദാനഞ്ച ¶ , മനുസ്സവിഗ്ഗഹുത്തരി;

പാരാജികാനി ചത്താരി, ഛേജ്ജവത്ഥൂ അസംസയാതി.

൨. സങ്ഘാദിസേസകണ്ഡം

൭. യം തേന ഭഗവതാ ജാനതാ പസ്സതാ അരഹതാ സമ്മാസമ്ബുദ്ധേന ഉപക്കമിത്വാ അസുചിം മോചേന്തസ്സ സങ്ഘാദിസേസോ കത്ഥ പഞ്ഞത്തോ? കം ആരബ്ഭ? കിസ്മിം വത്ഥുസ്മിം? അത്ഥി തത്ഥ പഞ്ഞത്തി, അനുപഞ്ഞത്തി ¶ , അനുപ്പന്നപഞ്ഞത്തി? സബ്ബത്ഥപഞ്ഞത്തി, പദേസപഞ്ഞത്തി? സാധാരണപഞ്ഞത്തി, അസാധാരണപഞ്ഞത്തി? ഏകതോപഞ്ഞത്തി, ഉഭതോപഞ്ഞത്തി? പഞ്ചന്നം പാതിമോക്ഖുദ്ദേസാനം കത്ഥോഗധം കത്ഥ പരിയാപന്നം? കതമേന ഉദ്ദേസേന ഉദ്ദേസം ആഗച്ഛതി? ചതുന്നം വിപത്തീനം കതമാ വിപത്തി? സത്തന്നം ആപത്തിക്ഖന്ധാനം കതമോ ആപത്തിക്ഖന്ധോ? ഛന്നം ആപത്തിസമുട്ഠാനാനം കതിഹി സമുട്ഠാനേഹി സമുട്ഠാതി? ചതുന്നം അധികരണാനം കതമം അധികരണം? സത്തന്നം സമഥാനം കതിഹി സമഥേഹി സമ്മതി? കോ തത്ഥ വിനയോ, കോ തത്ഥ അഭിവിനയോ? കിം തത്ഥ പാതിമോക്ഖം, കിം തത്ഥ അധിപാതിമോക്ഖം ¶ ? കാ വിപത്തി, കാ സമ്പത്തി, കാ പടിപത്തി? കതി അത്ഥവസേ പടിച്ച ഭഗവതാ ഉപക്കമിത്വാ അസുചിം മോചേന്തസ്സ സങ്ഘാദിസേസോ പഞ്ഞത്തോ? കേ സിക്ഖന്തി, കേ സിക്ഖിതസിക്ഖാ? കത്ഥ ഠിതം? കേ ധാരേന്തി? കസ്സ വചനം? കേനാഭതന്തി?

൮. യം തേന ഭഗവതാ ജാനതാ പസ്സതാ അരഹതാ സമ്മാസമ്ബുദ്ധേന ഉപക്കമിത്വാ അസുചിം മോചേന്തസ്സ സങ്ഘാദിസേസോ കത്ഥ പഞ്ഞത്തോതി? സാവത്ഥിയം പഞ്ഞത്തോ. കം ആരബ്ഭാതി? ആയസ്മന്തം സേയ്യസകം ആരബ്ഭ. കിസ്മിം വത്ഥുസ്മിന്തി? ആയസ്മാ സേയ്യസകോ ഹത്ഥേന ഉപക്കമിത്വാ അസുചിം മോചേസി, തസ്മിം വത്ഥുസ്മിം. അത്ഥി തത്ഥ പഞ്ഞത്തി, അനുപഞ്ഞത്തി, അനുപ്പന്നപഞ്ഞത്തീതി? ഏകാ പഞ്ഞത്തി, ഏകാ അനുപഞ്ഞത്തി. അനുപ്പന്നപഞ്ഞത്തി തസ്മിം നത്ഥി. സബ്ബത്ഥ പഞ്ഞത്തി, പദേസപഞ്ഞത്തീതി? സബ്ബത്ഥപഞ്ഞത്തി. സാധാരണപഞ്ഞത്തി, അസാധാരണപഞ്ഞത്തീതി ¶ ? അസാധാരണപഞ്ഞത്തി. ഏകതോപഞ്ഞത്തി, ഉഭതോപഞ്ഞത്തീതി? ഏകതോപഞ്ഞത്തി. പഞ്ചന്നം പാതിമോക്ഖുദ്ദേസാനം കത്ഥോഗധം കത്ഥ പരിയാപന്നന്തി? നിദാനോഗധം നിദാനപരിയാപന്നം. കതമേന ഉദ്ദേസേന ഉദ്ദേസം ആഗച്ഛതീതി? തതിയേ ¶ ഉദ്ദേസേന ഉദ്ദേസം ആഗച്ഛതി ¶ . ചതുന്നം വിപത്തീനം കതമാ വിപത്തീതി? സീലവിപത്തി. സത്തന്നം ആപത്തിക്ഖന്ധാനം കതമോ ആപത്തിക്ഖന്ധോതി? സങ്ഘാദിസേസോ ആപത്തിക്ഖന്ധോ. ഛന്നം ആപത്തിസമുട്ഠാനാനം കതിഹി സമുട്ഠാനേഹി സമുട്ഠാതീതി? ഏകേന സമുട്ഠാനേന സമുട്ഠാതി – കായതോ ച ചിത്തതോ ച സമുട്ഠാതി, ന വാചതോ. ചതുന്നം അധികരണാനം കതമം അധികരണന്തി? ആപത്താധികരണം. സത്തന്നം സമഥാനം കതിഹി സമഥേഹി സമ്മതീതി? ദ്വീഹി സമഥേഹി സമ്മതി – സമ്മുഖാവിനയേന ച പടിഞ്ഞാതകരണേന ച. കോ തത്ഥ വിനയോ, കോ തത്ഥ അഭിവിനയോതി? പഞ്ഞത്തി വിനയോ, വിഭത്തി അഭിവിനയോ. കിം തത്ഥ പാതിമോക്ഖം, കിം തത്ഥ അധിപാതിമോക്ഖന്തി? പഞ്ഞത്തി പാതിമോക്ഖം, വിഭത്തി അധിപാതിമോക്ഖം. കാ വിപത്തീതി? അസംവരോ വിപത്തി. കാ സമ്പത്തീതി? സംവരോ സമ്പത്തി. കാ പടിപത്തീതി? ന ഏവരൂപം കരിസ്സാമീതി യാവജീവം ആപാണകോടികം സമാദായ സിക്ഖതി സിക്ഖാപദേസു. [അ. നി. ൧൦.൩൧] കതി അത്ഥവസേ പടിച്ച ഭഗവതാ ഉപക്കമിത്വാ അസുചിം മോചേന്തസ്സ സങ്ഘാദിസേസോ പഞ്ഞത്തോതി? ദസ അത്ഥവസേ പടിച്ച ഭഗവതാ ഉപക്കമിത്വാ അസുചിം മോചേന്തസ്സ സങ്ഘാദിസേസോ പഞ്ഞത്തോ – സങ്ഘസുട്ഠുതായ, സങ്ഘഫാസുതായ, ദുമ്മങ്കൂനം പുഗ്ഗലാനം നിഗ്ഗഹായ, പേസലാനം ഭിക്ഖൂനം ഫാസുവിഹാരായ, ദിട്ഠധമ്മികാനം ആസവാനം സംവരായ, സമ്പരായികാനം ആസവാനം ¶ പടിഘാതായ, അപ്പസന്നാനം പസാദായ, പസന്നാനം ഭിയ്യോഭാവായ, സദ്ധമ്മട്ഠിതിയാ, വിനയാനുഗ്ഗഹായ. കേ സിക്ഖന്തീതി? സേക്ഖാ ച പുഥുജ്ജനകല്യാണകാ ച സിക്ഖന്തി. കേ സിക്ഖിതസിക്ഖാതി? അരഹന്തോ സിക്ഖിതസിക്ഖാ. കത്ഥ ഠിതന്തി? സിക്ഖാകാമേസു ഠിതം. കേ ധാരേന്തീതി? യേസം വത്തതി ¶ , തേ ധാരേന്തി. കസ്സ വചനന്തി? ഭഗവതോ വചനം അരഹതോ സമ്മാസമ്ബുദ്ധസ്സ. കേനാഭതന്തി? പരമ്പരാഭതം –

ഉപാലി ദാസകോ ചേവ, സോണകോ സിഗ്ഗവോ തഥാ;

മോഗ്ഗലിപുത്തേന പഞ്ചമാ, ഏതേ ജമ്ബുസിരിവ്ഹയേ.

തതോ മഹിന്ദോ ഇട്ടിയോ, ഉത്തിയോ സമ്ബലോ തഥാ;

ഭദ്ദനാമോ ച പണ്ഡിതോ.

ഏതേ നാഗാ മഹാപഞ്ഞാ, ജമ്ബുദീപാ ഇധാഗതാ;

വിനയം തേ വാചയിംസു, പിടകം തമ്ബപണ്ണിയാ.

നികായേ പഞ്ച വാചേസും, സത്ത ചേവ പകരണേ;

തതോ അരിട്ഠോ മേധാവീ, തിസ്സദത്തോ ച പണ്ഡിതോ.

വിസാരദോ ¶ കാളസുമനോ, ഥേരോ ച ദീഘനാമകോ;

ദീഘസുമനോ ച പണ്ഡിതോ.

പുനദേവ കാളസുമനോ, നാഗത്ഥേരോ ച ബുദ്ധരക്ഖിതോ;

തിസ്സത്ഥേരോ ച മേധാവീ, ദേവത്ഥേരോ ച പണ്ഡിതോ.

പുനദേവ സുമനോ മേധാവീ, വിനയേ ച വിസാരദോ;

ബഹുസ്സുതോ ചൂളനാഗോ, ഗജോവ ദുപ്പധംസിയോ.

ധമ്മപാലിതനാമോ ച, രോഹണേ സാധുപൂജിതോ;

തസ്സ സിസ്സോ മഹാപഞ്ഞോ, ഖേമനാമോ തിപേടകോ.

ദീപേ താരകരാജാവ, പഞ്ഞായ അതിരോചഥ;

ഉപതിസ്സോ ച മേധാവീ, ഫുസ്സദേവോ മഹാകഥീ.

പുനദേവ ¶ സുമനോ മേധാവീ, പുപ്ഫനാമോ ബഹുസ്സുതോ;

മഹാകഥീ മഹാസിവോ, പിടകേ സബ്ബത്ഥ കോവിദോ.

പുനദേവ ഉപാലി മേധാവീ, വിനയേ ച വിസാരദോ;

മഹാനാഗോ മഹാപഞ്ഞോ, സദ്ധമ്മവംസകോവിദോ.

പുനദേവ അഭയോ മേധാവീ, പിടകേ സബ്ബത്ഥ കോവിദോ;

തിസ്സത്ഥേരോ ച മേധാവീ, വിനയേ ച വിസാരദോ.

തസ്സ സിസ്സോ മഹാപഞ്ഞോ, പുപ്ഫനാമോ ബഹുസ്സുതോ;

സാസനം അനുരക്ഖന്തോ, ജമ്ബുദീപേ പതിട്ഠിതോ.

ചൂളാഭയോ ച മേധാവീ, വിനയേ ച വിസാരദോ;

തിസ്സത്ഥേരോ ച മേധാവീ, സദ്ധമ്മവംസകോവിദോ.

ചൂളദേവോ ച മേധാവീ, വിനയേ ച വിസാരദോ;

സിവത്ഥേരോ ച മേധാവീ, വിനയേ സബ്ബത്ഥ കോവിദോ.

ഏതേ നാഗാ മഹാപഞ്ഞാ, വിനയഞ്ഞൂ മഗ്ഗകോവിദോ;

വിനയം ദീപേ പകാസേസും, പിടകം തമ്ബപണ്ണിയാതി.

൯. യം തേന ഭഗവതാ ജാനതാ പസ്സതാ അരഹതാ സമ്മാസമ്ബുദ്ധേന മാതുഗാമേന സദ്ധിം കായസംസഗ്ഗം സമാപജ്ജന്തസ്സ സങ്ഘാദിസേസോ കത്ഥ പഞ്ഞത്തോതി? സാവത്ഥിയം പഞ്ഞത്തോ. കം ആരബ്ഭാതി? ആയസ്മന്തം ഉദായിം ആരബ്ഭ ¶ . കിസ്മിം വത്ഥുസ്മിന്തി? ആയസ്മാ ഉദായീ മാതുഗാമേന ¶ സദ്ധിം കായസംസഗ്ഗം സമാപജ്ജി, തസ്മിം വത്ഥുസ്മിം. ഏകാ പഞ്ഞത്തി. ഛന്നം ആപത്തിസമുട്ഠാനാനം ഏകേന സമുട്ഠാനേന സമുട്ഠാതി – കായതോ ച ചിത്തതോ ച സമുട്ഠാതി, ന വാചതോ…പേ….

൧൦. മാതുഗാമം ദുട്ഠുല്ലാഹി വാചാഹി ഓഭാസന്തസ്സ സങ്ഘാദിസേസോ കത്ഥ പഞ്ഞത്തോതി? സാവത്ഥിയം പഞ്ഞത്തോ. കം ആരബ്ഭാതി? ആയസ്മന്തം ഉദായിം ആരബ്ഭ. കിസ്മിം വത്ഥുസ്മിന്തി? ആയസ്മാ ¶ ഉദായീ മാതുഗാമം ദുട്ഠുല്ലാഹി വാചാഹി ഓഭാസി, തസ്മിം വത്ഥുസ്മിം. ഏകാ പഞ്ഞത്തി. ഛന്നം ആപത്തിസമുട്ഠാനാനം തീഹി സമുട്ഠാനേഹി സമുട്ഠാതി – സിയാ കായതോ ച ചിത്തതോ ച സമുട്ഠാതി, ന വാചതോ; സിയാ വാചതോ ച ചിത്തതോ ച സമുട്ഠാതി, ന കായതോ; സിയാ കായതോ ച വാചതോ ച ചിത്തതോ ച സമുട്ഠാതി…പേ….

൧൧. മാതുഗാമസ്സ സന്തികേ അത്തകാമപാരിചരിയായ വണ്ണം ഭാസന്തസ്സ സങ്ഘാദിസേസോ കത്ഥ പഞ്ഞത്തോതി? സാവത്ഥിയം പഞ്ഞത്തോ. കം ആരബ്ഭാതി? ആയസ്മന്തം ഉദായിം ആരബ്ഭ. കിസ്മിം വത്ഥുസ്മിന്തി? ആയസ്മാ ¶ ഉദായീ മാതുഗാമസ്സ സന്തികേ അത്തകാമപാരിചരിയായ വണ്ണം അഭാസി, തസ്മിം വത്ഥുസ്മിം. ഏകാ പഞ്ഞത്തി. ഛന്നം ആപത്തിസമുട്ഠാനാനം തീഹി സമുട്ഠാനേഹി സമുട്ഠാതി – സിയാ കായതോ ച ചിത്തതോ ച സമുട്ഠാതി, ന വാചതോ; സിയാ വാചതോ ച ചിത്തതോ ച സമുട്ഠാതി, ന കായതോ; സിയാ കായതോ ച വാചതോ ച ചിത്തതോ ച സമുട്ഠാതി…പേ….

൧൨. സഞ്ചരിത്തം സമാപജ്ജന്തസ്സ സങ്ഘാദിസേസോ കത്ഥ പഞ്ഞത്തോതി? സാവത്ഥിയം പഞ്ഞത്തോ. കം ആരബ്ഭാതി? ആയസ്മന്തം ഉദായിം ആരബ്ഭ. കിസ്മിം വത്ഥുസ്മിന്തി? ആയസ്മാ ഉദായീ സഞ്ചരിത്തം സമാപജ്ജി, തസ്മിം വത്ഥുസ്മിം. ഏകാ പഞ്ഞത്തി, ഏകാ അനുപഞ്ഞത്തി. ഛന്നം ആപത്തിസമുട്ഠാനാനം ഛഹി സമുട്ഠാനേഹി സമുട്ഠാതി – സിയാ കായതോ സമുട്ഠാതി, ന വാചതോ ന ചിത്തതോ; സിയാ വാചതോ സമുട്ഠാതി, ന കായതോ ന ചിത്തതോ; സിയാ കായതോ ച വാചതോ ച സമുട്ഠാതി, ന ചിത്തതോ; സിയാ കായതോ ച ചിത്തതോ ച സമുട്ഠാതി, ന വാചതോ ¶ ; സിയാ വാചതോ ച ചിത്തതോ ച സമുട്ഠാതി, ന കായതോ; സിയാ കായതോ ച വാചതോ ച ചിത്തതോ ച സമുട്ഠാതി…പേ….

൧൩. സഞ്ഞാചികാ ¶ കുടിം കാരാപേന്തസ്സ സങ്ഘാദിസേസോ കത്ഥ പഞ്ഞത്തോതി? ആളവിയം പഞ്ഞത്തോ. കം ആരബ്ഭാതി? ആളവകേ ഭിക്ഖൂ ആരബ്ഭ. കിസ്മിം വത്ഥുസ്മിന്തി? ആളവകാ ഭിക്ഖൂ സഞ്ഞാചികായ കുടിയോ കാരാപേസും, തസ്മിം വത്ഥുസ്മിം. ഏകാ പഞ്ഞത്തി. ഛന്നം ആപത്തിസമുട്ഠാനാനം ഛഹി സമുട്ഠാനേഹി സമുട്ഠാതി…പേ….

൧൪. മഹല്ലകം വിഹാരം കാരാപേന്തസ്സ സങ്ഘാദിസേസോ കത്ഥ പഞ്ഞത്തോതി? കോസമ്ബിയം പഞ്ഞത്തോ. കം ആരബ്ഭാതി? ആയസ്മന്തം ഛന്നം ആരബ്ഭ. കിസ്മിം വത്ഥുസ്മിന്തി? ആയസ്മാ ഛന്നോ വിഹാരവത്ഥും സോധേന്തോ അഞ്ഞതരം ചേതിയരുക്ഖം ഛേദാപേസി, തസ്മിം വത്ഥുസ്മിം. ഏകാ പഞ്ഞത്തി. ഛന്നം ആപത്തിസമുട്ഠാനാനം ഛഹി സമുട്ഠാനേഹി സമുട്ഠാതി…പേ….

൧൫. ഭിക്ഖും ¶ അമൂലകേന പാരാജികേന ധമ്മേന അനുദ്ധംസേന്തസ്സ സങ്ഘാദിസേസോ ¶ കത്ഥ പഞ്ഞത്തോതി? രാജഗഹേ പഞ്ഞത്തോ. കം ആരബ്ഭാതി? മേത്തിയഭൂമജകേ ഭിക്ഖൂ ആരബ്ഭ. കിസ്മിം വത്ഥുസ്മിന്തി? മേത്തിയഭൂമജകാ ഭിക്ഖൂ ആയസ്മന്തം ദബ്ബം മല്ലപുത്തം അമൂലകേന പാരാജികേന ധമ്മേന അനുദ്ധംസേസും, തസ്മിം വത്ഥുസ്മിം. ഏകാ പഞ്ഞത്തി. ഛന്നം ആപത്തിസമുട്ഠാനാനം തീഹി സമുട്ഠാനേഹി സമുട്ഠാതി…പേ….

൧൬. ഭിക്ഖും അഞ്ഞഭാഗിയസ്സ അധികരണസ്സ കിഞ്ചി ദേസം ലേസമത്തം ഉപാദായ പാരാജികേന ധമ്മേന അനുദ്ധംസേന്തസ്സ സങ്ഘാദിസേസോ കത്ഥ പഞ്ഞത്തോതി? രാജഗഹേ പഞ്ഞത്തോ. കം ആരബ്ഭാതി? മേത്തിയഭൂമജകേ ഭിക്ഖൂ ആരബ്ഭ. കിസ്മിം വത്ഥുസ്മിന്തി? മേത്തിയഭൂമജകാ ഭിക്ഖൂ ആയസ്മന്തം ദബ്ബം മല്ലപുത്തം അഞ്ഞഭാഗിയസ്സ അധികരണസ്സ കിഞ്ചി ദേസം ലേസമത്തം ഉപാദായ പാരാജികേന ധമ്മേന അനുദ്ധംസേസും, തസ്മിം വത്ഥുസ്മിം. ഏകാ പഞ്ഞത്തി. ഛന്നം ആപത്തിസമുട്ഠാനാനം തീഹി സമുട്ഠാനേഹി സമുട്ഠാതി…പേ….

൧൭. സങ്ഘഭേദകസ്സ ഭിക്ഖുനോ യാവതതിയം സമനുഭാസനായ ന പടിനിസ്സജ്ജന്തസ്സ സങ്ഘാദിസേസോ കത്ഥ പഞ്ഞത്തോതി? രാജഗഹേ പഞ്ഞത്തോ. കം ആരബ്ഭാതി? ദേവദത്തം ആരബ്ഭ. കിസ്മിം വത്ഥുസ്മിന്തി? ദേവദത്തോ സമഗ്ഗസ്സ സങ്ഘസ്സ ഭേദായ പരക്കമി, തസ്മിം വത്ഥുസ്മിം. ഏകാ പഞ്ഞത്തി. ഛന്നം ആപത്തിസമുട്ഠാനാനം ഏകേന സമുട്ഠാനേന സമുട്ഠാതി – കായതോ ച വാചതോ ച ചിത്തതോ ച സമുട്ഠാതി…പേ….

൧൮. ഭേദാനുവത്തകാനം ¶ ഭിക്ഖൂനം യാവതതിയം സമനുഭാസനായ ന പടിനിസ്സജ്ജന്താനം സങ്ഘാദിസേസോ കത്ഥ പഞ്ഞത്തോതി? രാജഗഹേ പഞ്ഞത്തോ. കം ആരബ്ഭാതി? സമ്ബഹുലേ ഭിക്ഖൂ ആരബ്ഭ. കിസ്മിം വത്ഥുസ്മിന്തി? സമ്ബഹുലാ ഭിക്ഖൂ ദേവദത്തസ്സ സങ്ഘഭേദായ പരക്കമന്തസ്സ ¶ അനുവത്തകാ അഹേസും വഗ്ഗവാദകാ, തസ്മിം വത്ഥുസ്മിം. ഏകാ പഞ്ഞത്തി. ഛന്നം ആപത്തിസമുട്ഠാനാനം ഏകേന സമുട്ഠാനേന സമുട്ഠാതി – കായതോ ച വാചതോ ച ചിത്തതോ ച സമുട്ഠാതി…പേ….

൧൯. ദുബ്ബചസ്സ ഭിക്ഖുനോ യാവതതിയം സമനുഭാസനാ ¶ ന പടിനിസ്സജ്ജന്തസ്സ സങ്ഘാദിസേസോ കത്ഥ പഞ്ഞത്തോതി? കോസമ്ബിയം പഞ്ഞത്തോ. കം ആരബ്ഭാതി? ആയസ്മന്തം ഛന്നം ആരബ്ഭ. കിസ്മിം വത്ഥുസ്മിന്തി? ആയസ്മാ ഛന്നോ ഭിക്ഖൂഹി സഹധമ്മികം വുച്ചമാനോ അത്താനം അവചനീയം അകാസി, തസ്മിം വത്ഥുസ്മിം. ഏകാ പഞ്ഞത്തി. ഛന്നം ആപത്തിസമുട്ഠാനാനം ഏകേന സമുട്ഠാനേന സമുട്ഠാതി – കായതോ ച വാചതോ ച ചിത്തതോ ച സമുട്ഠാതി…പേ….

൨൦. കുലദൂസകസ്സ ¶ ഭിക്ഖുനോ യാവതതിയം സമനുഭാസനായ ന പടിനിസ്സജ്ജന്തസ്സ സങ്ഘാദിസേസോ കത്ഥ പഞ്ഞത്തോതി? സാവത്ഥിയം പഞ്ഞത്തോ. കം ആരബ്ഭാതി? അസ്സജിപുനബ്ബസുകേ ഭിക്ഖൂ ആരബ്ഭ. കിസ്മിം വത്ഥുസ്മിന്തി? അസ്സജിപുനബ്ബസുകാ ഭിക്ഖൂ സങ്ഘേന പബ്ബാജനീയകമ്മകതാ ഭിക്ഖൂ ഛന്ദഗാമിതാ ദോസഗാമിതാ മോഹഗാമിതാ ഭയഗാമിതാ പാപേസും, തസ്മിം വത്ഥുസ്മിം. ഏകാ പഞ്ഞത്തി. ഛന്നം ആപത്തിസമുട്ഠാനാനം ഏകേന സമുട്ഠാനേന സമുട്ഠാതി – കായതോ ച വാചതോ ച ചിത്തതോ ച സമുട്ഠാതി…പേ….

തേരസ സങ്ഘാദിസേസാ നിട്ഠിതാ.

തസ്സുദ്ദാനം –

വിസ്സട്ഠി ¶ കായസംസഗ്ഗം, ദുട്ഠുല്ലം അത്തകാമഞ്ച;

സഞ്ചരിത്തം കുടീ ചേവ, വിഹാരോ ച അമൂലകം.

കിഞ്ചിദേസഞ്ച ഭേദോ ച, തസ്സേവ [തഥേവ (ക.)] അനുവത്തകാ;

ദുബ്ബചം കുലദൂസഞ്ച, സങ്ഘാദിസേസാ തേരസാതി.

൩. അനിയതകണ്ഡം

൨൧. യം ¶ തേന ഭഗവതാ ജാനതാ പസ്സതാ അരഹതാ സമ്മാസമ്ബുദ്ധേന പഠമോ അനിംയതോ കത്ഥ പഞ്ഞത്തോ? കം ആരബ്ഭ? കിസ്മിം വത്ഥുസ്മിം? അത്ഥി തത്ഥ പഞ്ഞത്തി, അനുപഞ്ഞത്തി, അനുപ്പന്നപഞ്ഞത്തി, സബ്ബത്ഥപഞ്ഞത്തി പദേസപഞ്ഞത്തി, സാധാരണപഞ്ഞത്തി അസാധാരണപഞ്ഞത്തി, ഏകതോപഞ്ഞത്തി ഉഭതോപഞ്ഞത്തി, പഞ്ചന്നം പാതിമോക്ഖുദ്ദേസാനം കത്ഥോഗധം കത്ഥ പരിയാപന്നം, കതമേന ഉദ്ദേസേന ഉദ്ദേസം ആഗച്ഛതി, ചതുന്നം വിപത്തീനം കതമാ വിപത്തി, സത്തന്നം ആപത്തിക്ഖന്ധാനം കതമോ ആപത്തിക്ഖന്ധോ, ഛന്നം ആപത്തിസമുട്ഠാനാനം കതിഹി സമുട്ഠാനേഹി സമുട്ഠാതി, ചതുന്നം അധികരണാനം കതമം അധികരണം, സത്തന്നം സമഥാനം കതിഹി സമഥേഹി സമ്മതി, കോ തത്ഥ വിനയോ, കോ തത്ഥ അഭിവിനയോ, കിം തത്ഥ പാതിമോക്ഖം, കിം തത്ഥ അധിപാതിമോക്ഖം, കാ വിപത്തി, കാ സമ്പത്തി, കാ പടിപത്തി, കതി അത്ഥവസേ പടിച്ച ഭഗവതാ പഠമോ അനിയതോ പഞ്ഞത്തോ, കേ ¶ സിക്ഖന്തി, കേ സിക്ഖിതസിക്ഖാ, കത്ഥ ഠിതം, കേ ധാരേന്തി, കസ്സ വചനം കേനാഭതന്തി.

൨൨. യം തേന ഭഗവതാ ജാനതാ പസ്സതാ അരഹതാ സമ്മാസമ്ബുദ്ധേന പഠമോ അനിയതോ കത്ഥ ¶ പഞ്ഞത്തോതി? സാവത്ഥിയം പഞ്ഞത്തോ. കം ആരബ്ഭാതി? ആയസ്മന്തം ഉദായിം ആരബ്ഭ. കിസ്മിം വത്ഥുസ്മിന്തി? ആയസ്മാ ഉദായീ മാതുഗാമേന സദ്ധിം ഏകോ ഏകായ രഹോ പടിച്ഛന്നേ ആസനേ അലങ്കമ്മനിയേ നിസജ്ജം കപ്പേസി, തസ്മിം വത്ഥുസ്മിം. അത്ഥി തത്ഥ പഞ്ഞത്തി, അനുപഞ്ഞത്തി, അനുപ്പന്നപഞ്ഞത്തീതി? ഏകാ പഞ്ഞത്തി. അനുപഞ്ഞത്തി അനുപ്പന്നപഞ്ഞത്തി തസ്മിം നത്ഥി. സബ്ബത്ഥപഞ്ഞത്തി, പദേസപഞ്ഞത്തീതി? സബ്ബത്ഥപഞ്ഞത്തി. സാധാരണപഞ്ഞത്തി, അസാധാരണപഞ്ഞത്തീതി? അസാധാരണപഞ്ഞത്തി. ഏകതോപഞ്ഞത്തി, ഉഭതോപഞ്ഞത്തീതി? ഏകതോപഞ്ഞത്തി. പഞ്ചന്നം പാതിമോക്ഖുദ്ദേസാനം കത്ഥോഗധം കത്ഥ പരിയാപന്നന്തി? നിദാനോഗധം നിദാനപരിയാപന്നം. കതമേന ഉദ്ദേസേന ഉദ്ദേസം ആഗച്ഛതീതി? ചതുത്ഥേന ഉദ്ദേസേന ഉദ്ദേസം ആഗച്ഛതി. ചതുന്നം വിപത്തീനം കതമാ വിപത്തീതി? സിയാ സീലവിപത്തി സിയാ ആചാരവിപത്തി. സത്തന്നം ആപത്തിക്ഖന്ധാനം കതമോ ആപത്തിക്ഖന്ധോതി? സിയാ പാരാജികാപത്തിക്ഖന്ധോ സിയാ സങ്ഘാദിസേസാപത്തിക്ഖന്ധോ സിയാ പാചിത്തിയാപത്തിക്ഖന്ധോ. ഛന്നം ആപത്തിസമുട്ഠാനാനം കതിഹി സമുട്ഠാനേഹി സമുട്ഠാതീതി? ഏകേ ¶ സമുട്ഠാനേന സമുട്ഠാതി – കായതോ ച ¶ ചിത്തതോ ച സമുട്ഠാതി, ന വാചതോ. ചതുന്നം അധികരണാനം കതമം അധികരണന്തി? ആപത്താധികരണം. സത്തന്നം സമഥാനം കതിഹി സമഥേഹി സമ്മതീതി? തീഹി സമഥേഹി സമ്മതി – സിയാ സമ്മുഖാവിനയേന ച പടിഞ്ഞാതകരണേന ച, സിയാ സമ്മുഖാവിനയേന ച തിണവത്ഥാരകേന ച. കോ തത്ഥ വിനയോ, കോ തത്ഥ അഭിവിനയോതി? പഞ്ഞത്തി വിനയോ, വിഭത്തി അഭിവിനയോ. കിം തത്ഥ പാതിമോക്ഖം, കിം തത്ഥ അധിപാതിമോക്ഖന്തി? പഞ്ഞത്തി പാതിമോക്ഖം, വിഭത്തി അധിപാതിമോക്ഖം. കാ വിപത്തീതി? അസംവരോ വിപത്തി. കാ സമ്പത്തീതി? സംവരോ സമ്പത്തി. കാ പടിപത്തീതി? ന ഏവരൂപം കരിസ്സാമീതി യാവജീവം ആപാണകോടികം സമാദായ സിക്ഖതി സിക്ഖാപദേസു. [അ. നി. ൧൦.൩൧] കതി അത്ഥവസേ പടിച്ച ഭഗവതാ പഠമോ അനിയതോ പഞ്ഞത്തോതി ¶ ? ദസ അത്ഥവസേ പടിച്ച ഭഗവതാ പഠമോ അനിയതോ പഞ്ഞത്തോ – സങ്ഘസുട്ഠുതായ, സങ്ഘഫാസുതായ, ദുമ്മങ്കൂനം പുഗ്ഗലാനം നിഗ്ഗഹായ, പേസലാനം ഭിക്ഖൂനം ഫാസുവിഹാരായ, ദിട്ഠധമ്മികാനം ആസവാനം സംവരായ, സമ്പരായികാനം ആസവാനം പടിഘാതായ, അപ്പസന്നാനം പസാദായ, പസന്നാനം ഭിയ്യോഭാവായ, സദ്ധമ്മട്ഠിതിയാ, വിനയാനുഗ്ഗഹായ. കേ സിക്ഖന്തീതി? സേക്ഖാ ച പുഥുജ്ജനകല്യാണകാ ച സിക്ഖന്തി. കേ സിക്ഖിതസിക്ഖാതി? അരഹന്തോ സിക്ഖിതസിക്ഖാ. കത്ഥ ഠിതന്തി? സിക്ഖാകാമേസു ഠിതം. കേ ധാരേന്തീതി? യേസം വത്തതി തേ ധാരേന്തി. കസ്സ വചനന്തി? ഭഗവതോ വചനം അരഹതോ സമ്മാസമ്ബുദ്ധസ്സ. കേനാഭതന്തി? പരമ്പരാഭതം –

ഉപാലി ¶ ദാസകോ ചേവ, സോണകോ സിഗ്ഗവോ തഥാ;

മോഗ്ഗലിപുത്തേന പഞ്ചമാ, ഏതേ ജമ്ബുസിരിവ്ഹയേ.

തതോ ¶ മഹിന്ദോ ഇട്ടിയോ, ഉത്തിയോ സമ്ബലോ തഥാ;

ഭദ്ദനാമോ ച പണ്ഡിതോ.

ഏതേ നാഗാ മഹാപഞ്ഞാ, ജമ്ബുദീപാ ഇധാഗതാ;

വിനയം തേ വാചയിംസു, പിടകം തമ്ബപണ്ണിയാ.

നികായേ പഞ്ച വാചേസും, സത്ത ചേവ പകരണേ;

തതോ അരിട്ഠോ മേധാവീ, തിസ്സദത്തോ ച പണ്ഡിതോ.

വിസാരദോ കാളസുമനോ, ഥേരോ ച ദീഘനാമകോ;

ദീഘസുമനോ ച പണ്ഡിതോ.

പുനദേവ ¶ കാളസുമനോ, നാഗത്ഥേരോ ച ബുദ്ധരക്ഖിതോ;

തിസ്സത്ഥേരോ ച മേധാവീ, ദേവത്ഥേരോ ച പണ്ഡിതോ.

പുനദേവ സുമനോ മേധാവീ, വിനയേ ച വിസാരദോ;

ബഹുസ്സുതോ ചൂളനാഗോ, ഗജോവ ദുപ്പധംസിയോ.

ധമ്മപാലിതനാമോ ച, രോഹണേ സാധുപൂജിതോ;

തസ്സ സിസ്സോ മഹാപഞ്ഞോ, ഖേമനാമോ തിപേടകോ.

ദീപേ താരകരാജാവ പഞ്ഞായ അതിരോചഥ;

ഉപതിസ്സോ ച മേധാവീ, ഫുസ്സദേവോ മഹാകഥീ.

പുനദേവ സുമനോ മേധാവീ, പുപ്ഫനാമോ ബഹുസ്സുതോ;

മഹാകഥീ മഹാസിവോ, പിടകേ സബ്ബത്ഥ കോവിദോ.

പുനദേവ ഉപാലി മേധാവീ, വിനയേ ച വിസാരദോ;

മഹാനാഗോ മഹാപഞ്ഞോ, സദ്ധമ്മവംസകോവിദോ.

പുനദേവ ¶ അഭയോ മേധാവീ, പിടകേ സബ്ബത്ഥ കോവിദോ;

തിസ്സത്ഥേരോ ച മേധാവീ, വിനയേ ച വിസാരദോ.

തസ്സ സിസ്സോ മഹാപഞ്ഞോ, പുപ്ഫനാമോ ബഹുസ്സുതോ;

സാസനം അനുരക്ഖന്തോ, ജമ്ബുദീപേ പതിട്ഠിതോ.

ചൂളാഭയോ ച മേധാവീ, വിനയേ ച വിസാരദോ;

തിസ്സത്ഥേരോ ച മേധാവീ, സദ്ധമ്മവംസകോവിദോ.

ചൂളദേവോ ച മേധാവീ, വിനയേ ച വിസാരദോ;

സിവത്ഥേരോ ച മേധാവീ, വിനയേ സബ്ബത്ഥ കോവിദോ.

ഏതേ നാഗാ മഹാപഞ്ഞാ, വിനയഞ്ഞൂ മഗ്ഗകോവിദാ;

വിനയം ദീപേ പകാസേസും, പിടകം തമ്ബപണ്ണിയാതി.

൨൩. യം തേന ഭഗവതാ ജാനതാ പസ്സതാ അരഹതാ സമ്മാസമ്ബുദ്ധേന ദുതിയോ അനിയതോ കത്ഥ പഞ്ഞത്തോതി? സാവത്ഥിയം പഞ്ഞത്തോ. കം ആരബ്ഭാതി? ആയസ്മന്തം ഉദായിം ആരബ്ഭ. കിസ്മിം വത്ഥുസ്മിന്തി? ആയസ്മാ ഉദായീ മാതുഗാമേന സദ്ധിം ഏകോ ഏകായ രഹോ നിസജ്ജം കപ്പേസി, തസ്മിം വത്ഥുസ്മിം. അത്ഥി തത്ഥ പഞ്ഞത്തി, അനുപഞ്ഞത്തി അനുപ്പന്നപഞ്ഞത്തീതി? ഏകാ പഞ്ഞത്തി. അനുപഞ്ഞത്തി ¶ അനുപ്പന്നപഞ്ഞത്തി തസ്മിം നത്ഥി. സബ്ബത്ഥപഞ്ഞത്തി, പദേസപഞ്ഞത്തീതി? സബ്ബത്ഥപഞ്ഞത്തി. സാധാരണപഞ്ഞത്തി അസാധാരണപഞ്ഞത്തീതി? അസാധാരണപഞ്ഞത്തി. ഏകതോപഞ്ഞത്തി ഉഭതോപഞ്ഞത്തീതി? ഏകതോപഞ്ഞത്തി. പഞ്ചന്നം പാതിമോക്ഖുദ്ദേസാനം കത്ഥോഗധം കത്ഥ പരിയാപന്നന്തി? നിദാനോഗധം നിദാനപരിയാപന്നം. കതമേന ഉദ്ദേസേന ഉദ്ദേസം ആഗച്ഛതീതി? ചതുത്ഥേന ഉദ്ദേസേന ഉദ്ദേസം ആഗച്ഛതി. ചതുന്നം വിപത്തീനം കതമാ വിപത്തീതി? സിയാ സീലവിപത്തി, സിയാ ആചാരവിപത്തി. സത്തന്നം ആപത്തിക്ഖന്ധാനം കതമോ ആപത്തിക്ഖന്ധോതി? സിയാ ¶ സങ്ഘാദിസേസാപത്തിക്ഖന്ധോ, സിയാ പാചിത്തിയാപത്തിക്ഖന്ധോ. ഛന്നം ആപത്തിസമുട്ഠാനാനം കതിഹി സമുട്ഠാനേഹി സമുട്ഠാതീതി? തീഹി സമുട്ഠാനേഹി സമുട്ഠാതി – സിയാ കായതോ ച ചിത്തതോ ച സമുട്ഠാതി, ന വാചതോ; സിയാ വാചതോ ച ചിത്തതോ ച സമുട്ഠാതി, ന കായതോ; സിയാ കായതോ ച വാചതോ ച ചിത്തതോ ച സമുട്ഠാതി. ചതുന്നം അധികരണാനം കതമം അധികരണന്തി? ആപത്താധികരണം. സത്തന്നം സമഥാനം കതിഹി സമഥേഹി സമ്മതീതി? തീഹി സമഥേഹി സമ്മതി – സിയാ ¶ സമ്മുഖാവിനയേന ച പടിഞ്ഞാതകരണേന ച, സിയാ സമ്മുഖാവിനയേന ച തിണവത്ഥാരകേന ച…പേ….

ദ്വേ അനിയതാ നിട്ഠിതാ.

തസ്സുദ്ദാനം –

അലങ്കമ്മനിയഞ്ചേവ, തഥേവ ച ന ഹേവ ഖോ;

അനിയതാ സുപഞ്ഞത്താ, ബുദ്ധസേട്ഠേന താദിനാതി.

൪. നിസ്സഗ്ഗിയകണ്ഡം

൧. കഥിനവഗ്ഗോ

൨൪. യം തേന ഭഗവതാ ജാനതാ പസ്സതാ അരഹതാ സമ്മാസമ്ബുദ്ധേന അതിരേകചീവരം ദസാഹം അതിക്കാമേന്തസ്സ നിസ്സഗ്ഗിയം പാചിത്തിയം കത്ഥ പഞ്ഞത്തന്തി? വേസാലിയം പഞ്ഞത്തം. കം ആരബ്ഭാതി? ഛബ്ബഗ്ഗിയേ ഭിക്ഖൂ ആരബ്ഭ. കിസ്മിം വത്ഥുസ്മിന്തി? ഛബ്ബഗ്ഗിയാ ഭിക്ഖൂ അതിരേകചീവരം ധാരേസും, തസ്മിം വത്ഥുസ്മിം. ഏകാ പഞ്ഞത്തി, ഏകാ അനുപഞ്ഞത്തി. ഛന്നം ആപത്തിസമുട്ഠാനാനം ദ്വീഹി സമുട്ഠാനേഹി ¶ സമുട്ഠാതി ¶ – സിയാ കായതോ ച വാചതോ ച സമുട്ഠാതി, ന ചിത്തതോ; സിയാ കായതോ ച വാചതോ ച ചിത്തതോ ച സമുട്ഠാതി…പേ….

൨൫. ഏകരത്തം തിചീവരേന വിപ്പവസന്തസ്സ നിസ്സഗ്ഗിയം പാചിത്തിയം കത്ഥ പഞ്ഞത്തന്തി? സാവത്ഥിയം പഞ്ഞത്തം. കം ആരബ്ഭാതി? സമ്ബഹുലേ ഭിക്ഖൂ ആരബ്ഭ. കിസ്മിം വത്ഥുസ്മിന്തി? സമ്ബഹുലാ ഭിക്ഖൂ ഭിക്ഖൂനം ഹത്ഥേ ചീവരം നിക്ഖിപിത്വാ സന്തരുത്തരേന ജനപദചാരികം പക്കമിംസു, തസ്മിം വത്ഥുസ്മിം. ഏകാ പഞ്ഞത്തി, ഏകാ അനുപഞ്ഞത്തി. ഛന്നം ആപത്തിസമുട്ഠാനാനം ദ്വീഹി സമുട്ഠാനേഹി സമുട്ഠാതി – സിയാ കായതോ ച വാചതോ ച സമുട്ഠാതി, ന ചിത്തതോ; സിയാ കായതോ ച വാചതോ ച ചിത്തതോ ച സമുട്ഠാതി…പേ….

൨൬. അകാലചീവരം പടിഗ്ഗഹേത്വാ മാസം അതിക്കാമേന്തസ്സ നിസ്സഗ്ഗിയം പാചിത്തിയം കത്ഥ പഞ്ഞത്തന്തി? സാവത്ഥിയം പഞ്ഞത്തം. കം ആരബ്ഭാതി? സമ്ബഹുലേ ഭിക്ഖൂ ആരബ്ഭ. കിസ്മിം വത്ഥുസ്മിന്തി? സമ്ബഹുലാ ഭിക്ഖൂ അകാലചീവരം പടിഗ്ഗഹേത്വാ മാസം അതിക്കാമേസും, തസ്മിം വത്ഥുസ്മിം. ഏകാ പഞ്ഞത്തി ¶ , ഏകാ അനുപഞ്ഞത്തി. ഛന്നം ആപത്തിസമുട്ഠാനാനം ദ്വീഹി സമുട്ഠാനേഹി സമുട്ഠാതി – സിയാ കായതോ ച വാചതോ ച സമുട്ഠാതി, ന ചിത്തതോ; സിയാ കായതോ ച വാചതോ ച ചിത്തതോ ച സമുട്ഠാതി…പേ….

൨൭. അഞ്ഞാതികായ ഭിക്ഖുനിയാ പുരാണചീവരം ധോവാപേന്തസ്സ ¶ നിസ്സഗ്ഗിയം പാചിത്തിയം കത്ഥ പഞ്ഞത്തന്തി? സാവത്ഥിയം പഞ്ഞത്തം. കം ആരബ്ഭാതി? ആയസ്മന്തം ഉദായിം ആരബ്ഭ. കിസ്മിം വത്ഥുസ്മിന്തി? ആയസ്മാ ¶ ഉദായീ അഞ്ഞാതികായ ഭിക്ഖുനിയാ പുരാണചീവരം ധോവാപേസി, തസ്മിം വത്ഥുസ്മിം. ഏകാ പഞ്ഞത്തി. ഛന്നം ആപത്തിസമുട്ഠാനാനം ഛഹി സമുട്ഠാനേഹി സമുട്ഠാതി…പേ….

൨൮. അഞ്ഞാതികായ ഭിക്ഖുനിയാ ഹത്ഥതോ ചീവരം പടിഗ്ഗണ്ഹന്തസ്സ നിസ്സഗ്ഗിയം പാചിത്തിയം കത്ഥ പഞ്ഞത്തന്തി? രാജഗഹേ പഞ്ഞത്തം. കം ആരബ്ഭാതി? ആയസ്മന്തം ഉദായിം ആരബ്ഭ. കിസ്മിം വത്ഥുസ്മിന്തി? ആയസ്മാ ഉദായീ അഞ്ഞാതികായ ഭിക്ഖുനിയാ ഹത്ഥതോ ചീവരം പടിഗ്ഗഹേസി, തസ്മിം വത്ഥുസ്മിം. ഏകാ പഞ്ഞത്തി ഏകാ അനുപഞ്ഞത്തി. ഛന്നം ആപത്തിസമുട്ഠാനാനം ഛഹി സമുട്ഠാനേഹി സമുട്ഠാതി…പേ….

൨൯. അഞ്ഞാതകം ¶ ഗഹപതിം വാ ഗഹപതാനിം വാ ചീവരം വിഞ്ഞാപേന്തസ്സ നിസ്സഗ്ഗിയം പാചിത്തിയം കത്ഥ പഞ്ഞത്തന്തി? സാവത്ഥിയം പഞ്ഞത്തം. കം ആരബ്ഭാതി? ആയസ്മന്തം ഉപനന്ദം സക്യപുത്തം ആരബ്ഭ. കിസ്മിം വത്ഥുസ്മിന്തി? ആയസ്മാ ഉപനന്ദോ സക്യപുത്തോ അഞ്ഞാതകം സേട്ഠിപുത്തം ചീവരം വിഞ്ഞാപേസി, തസ്മിം വത്ഥുസ്മിം. ഏകാ പഞ്ഞത്തി ഏകാ അനുപഞ്ഞത്തി. ഛന്നം ആപത്തിസമുട്ഠാനാനം ഛഹി സമുട്ഠാനേഹി സമുട്ഠാതി…പേ….

൩൦. അഞ്ഞാതകം ഗഹപതിം വാ ഗഹപതാനിം വാ തതുത്തരി ചീവരം വിഞ്ഞാപേന്തസ്സ നിസ്സഗ്ഗിയം പാചിത്തിയം കത്ഥ പഞ്ഞത്തന്തി? സാവത്ഥിയം പഞ്ഞത്തം. കം ആരബ്ഭാതി? ഛബ്ബഗ്ഗിയേ ഭിക്ഖൂ ആരബ്ഭ. കിസ്മിം വത്ഥുസ്മിന്തി? ഛബ്ബഗ്ഗിയാ ഭിക്ഖൂ ന മത്തം ജാനിത്വാ ബഹും ചീവരം ¶ വിഞ്ഞാപേസും, തസ്മിം വത്ഥുസ്മിം. ഏകാ പഞ്ഞത്തി. ഛന്നം ആപത്തിസമുട്ഠാനാനം ഛഹി സമുട്ഠാനേഹി സമുട്ഠാതി…പേ….

൩൧. പുബ്ബേ അപ്പവാരിതസ്സ അഞ്ഞാതകം ഗഹപതികം ഉപസങ്കമിത്വാ ചീവരേ വികപ്പം ആപജ്ജന്തസ്സ നിസ്സഗ്ഗിയം പാചിത്തിയം കത്ഥ പഞ്ഞത്തന്തി? സാവത്ഥിയം പഞ്ഞത്തം. കം ആരബ്ഭാതി? ആയസ്മന്തം ഉപനന്ദം സക്യപുത്തം ആരബ്ഭ. കിസ്മിം വത്ഥുസ്മിന്തി? ആയസ്മാ ഉപനന്ദോ ¶ സക്യപുത്തോ പുബ്ബേ അപ്പവാരിതോ അഞ്ഞാതകം ഗഹപതികം ഉപസങ്കമിത്വാ ചീവരേ വികപ്പം ആപജ്ജി, തസ്മിം വത്ഥുസ്മിം. ഏകാ പഞ്ഞത്തി. ഛന്നം ആപത്തിസമുട്ഠാനാനം ഛഹി സമുട്ഠാനേഹി സമുട്ഠാതി…പേ….

൩൨. പുബ്ബേ അപ്പവാരിതസ്സ അഞ്ഞാതകേ ഗഹപതികേ ഉപസങ്കമിത്വാ ചീവരേ വികപ്പം ആപജ്ജന്തസ്സ നിസ്സഗ്ഗിയം പാചിത്തിയം കത്ഥ പഞ്ഞത്തന്തി? സാവത്ഥിയം പഞ്ഞത്തം. കം ആരബ്ഭാതി? ആയസ്മന്തം ഉപനന്ദം സക്യപുത്തം ആരബ്ഭ. കിസ്മിം വത്ഥുസ്മിന്തി? ആയസ്മാ ഉപനന്ദോ സക്യപുത്തോ പുബ്ബേ അപ്പവാരിതോ അഞ്ഞാതകേ ഗഹപതികേ ഉപസങ്കമിത്വാ ചീവരേ വികപ്പം ആപജ്ജി, തസ്മിം വത്ഥുസ്മിം. ഏകാ പഞ്ഞത്തി. ഛന്നം ആപത്തിസമുട്ഠാനാനം ഛഹി സമുട്ഠാനേഹി സമുട്ഠാതി…പേ….

൩൩. അതിരേകതിക്ഖത്തും ചോദനായ അതിരേകഛക്ഖത്തും ഠാനേന ചീവരം അഭിനിപ്ഫാദേന്തസ്സ നിസ്സഗ്ഗിയം പാചിത്തിയം കത്ഥ പഞ്ഞത്തന്തി? സാവത്ഥിയം ¶ ¶ പഞ്ഞത്തം. കം ആരബ്ഭാതി? ആയസ്മന്തം ഉപനന്ദം സക്യപുത്തം ആരബ്ഭ. കിസ്മിം വത്ഥുസ്മിന്തി? ആയസ്മാ ഉപനന്ദോ സക്യപുത്തോ ഉപാസകേന – ‘‘അജ്ജണ്ഹോ, ഭന്തേ, ആഗമേഹീ’’തി ¶ വുച്ചമാനോ നാഗമേസി, തസ്മിം വത്ഥുസ്മിം. ഏകാ പഞ്ഞത്തി. ഛന്നം ആപത്തിസമുട്ഠാനാനം ഛഹി സമുട്ഠാനേഹി സമുട്ഠാതി…പേ….

കഥിനവഗ്ഗോ പഠമോ.

൨. കോസിയവഗ്ഗോ

൩൪. കോസിയമിസ്സകം സന്ഥതം കാരാപേന്തസ്സ നിസ്സഗ്ഗിയം പാചിത്തിയം കത്ഥ പഞ്ഞത്തന്തി? ആളവിയം പഞ്ഞത്തം. കം ആരബ്ഭാതി? ഛബ്ബഗ്ഗിയേ ഭിക്ഖൂ ആരബ്ഭ. കിസ്മിം വത്ഥുസ്മിന്തി? ഛബ്ബഗ്ഗിയാ ഭിക്ഖൂ കോസിയകാരകേ ഉപസങ്കമിത്വാ ഏവമാഹംസു ‘‘ബഹൂ, ആവുസോ, കോസകാരകേ പചഥ. അമ്ഹാകമ്പി ദസ്സഥ. മയമ്പി ഇച്ഛാമ കോസിയമിസ്സകം സന്ഥതം കാതു’’ന്തി, തസ്മിം വത്ഥുസ്മിം. ഏകാ പഞ്ഞത്തി. ഛന്നം ആപത്തിസമുട്ഠാനാനം ഛഹി സമുട്ഠാനേഹി സമുട്ഠാതി…പേ….

൩൫. സുദ്ധകാളകാനം ഏളകലോമാനം സന്ഥതം കാരാപേന്തസ്സ നിസ്സഗ്ഗിയം പാചിത്തിയം കത്ഥ പഞ്ഞത്തന്തി? വേസാലിയം പഞ്ഞത്തം. കം ആരബ്ഭാതി ¶ ? ഛബ്ബഗ്ഗിയേ ഭിക്ഖൂ ആരബ്ഭ. കിസ്മിം വത്ഥുസ്മിന്തി? ഛബ്ബഗ്ഗിയാ ഭിക്ഖൂ സുദ്ധകാളകാനം ഏളകലോമാനം സന്ഥതം കാരാപേസും, തസ്മിം വത്ഥുസ്മിം. ഏകാ പഞ്ഞത്തി. ഛന്നം ആപത്തിസമുട്ഠാനാനം ഛഹി സമുട്ഠാനേഹി സമുട്ഠാതി…പേ….

൩൬. അനാദിയിത്വാ ¶ തുലം ഓദാതാനം തുലം ഗോചരിയാനം നവം സന്ഥതം കാരാപേന്തസ്സ നിസ്സഗ്ഗിയം പാചിത്തിയം കത്ഥ പഞ്ഞത്തന്തി? സാവത്ഥിയം പഞ്ഞത്തം. കം ആരബ്ഭാതി? ഛബ്ബഗ്ഗിയേ ഭിക്ഖൂ ആരബ്ഭ. കിസ്മിം വത്ഥുസ്മിന്തി? ഛബ്ബഗ്ഗിയാ ഭിക്ഖൂ ഥോകഞ്ഞേവ ഓദാതം അന്തേ [ഓദാതാനം അന്തേ അന്തേ (സീ.), ഓദാതാനം അന്തേ (സ്യാ.)] ആദിയിത്വാ തഥേവ സുദ്ധകാളകാനം ഏളകലോമാനം സന്ഥതം കാരാപേസും, തസ്മിം വത്ഥുസ്മിം. ഏകാ പഞ്ഞത്തി. ഛന്നം ആപത്തിസമുട്ഠാനാനം ഛഹി സമുട്ഠാനേഹി സമുട്ഠാതി…പേ….

൩൭. അനുവസ്സം സന്ഥതം കാരാപേന്തസ്സ നിസ്സഗ്ഗിയം പാചിത്തിയം കത്ഥ പഞ്ഞത്തന്തി? സാവത്ഥിയം പഞ്ഞത്തം. കം ആരബ്ഭാതി? സമ്ബഹുലേ ഭിക്ഖൂ ആരബ്ഭ. കിസ്മിം വത്ഥുസ്മിന്തി? സമ്ബഹുലാ ഭിക്ഖൂ അനുവസ്സം സന്ഥതം കാരാപേസും, തസ്മിം വത്ഥുസ്മിം ¶ . ഏകാ പഞ്ഞത്തി, ഏകാ അനുപഞ്ഞത്തി. ഛന്നം ആപത്തിസമുട്ഠാനാനം ഛഹി സമുട്ഠാനേഹി സമുട്ഠാതി…പേ….

൩൮. അനാദിയിത്വാ പുരാണസന്ഥതസ്സ സാമന്താ സുഗതവിദത്ഥിം നവം നിസീദനസന്ഥതം കാരാപേന്തസ്സ നിസ്സഗ്ഗിയം പാചിത്തിയം കത്ഥ പഞ്ഞത്തന്തി? സാവത്ഥിയം പഞ്ഞത്തം. കം ആരബ്ഭാതി? സമ്ബഹുലേ ഭിക്ഖൂ ആരബ്ഭ ¶ . കിസ്മിം വത്ഥുസ്മിന്തി? സമ്ബഹുലാ ഭിക്ഖൂ സന്ഥതാനി ഉജ്ഝിത്വാ ആരഞ്ഞികങ്ഗം പിണ്ഡപാതികങ്ഗം പംസുകൂലികങ്ഗം സമാദിയിംസു, തസ്മിം വത്ഥുസ്മിം. ഏകാ പഞ്ഞത്തി. ഛന്നം ആപത്തിസമുട്ഠാനാനം ഛഹി സമുട്ഠാനേഹി സമുട്ഠാതി…പേ….

൩൯. ഏളകലോമാനി പടിഗ്ഗഹേത്വാ തിയോജനം അതിക്കാമേന്തസ്സ നിസ്സഗ്ഗിയം പാചിത്തിയം കത്ഥ പഞ്ഞത്തന്തി? സാവത്ഥിയം പഞ്ഞത്തം. കം ആരബ്ഭാതി? അഞ്ഞതരം ഭിക്ഖും ആരബ്ഭ. കിസ്മിം വത്ഥുസ്മിന്തി? അഞ്ഞതരോ ഭിക്ഖു ഏളകലോമാനി പടിഗ്ഗഹേത്വാ തിയോജനം അതിക്കാമേസി, തസ്മിം വത്ഥുസ്മിം. ഏകാ പഞ്ഞത്തി. ഛന്നം ആപത്തിസമുട്ഠാനാനം ദ്വീഹി ¶ സമുട്ഠാനേഹി സമുട്ഠാതി – സിയാ കായതോ സമുട്ഠാതി, ന വാചതോ ന ചിത്തതോ; സിയാ കായതോ ച ചിത്തതോ ച സമുട്ഠാതി, ന വാചതോ…പേ….

൪൦. അഞ്ഞാതികായ ഭിക്ഖുനിയാ ഏളകലോമാനി ധോവാപേന്തസ്സ നിസ്സഗ്ഗിയം പാചിത്തിയം കത്ഥ പഞ്ഞത്തന്തി? സക്കേസു പഞ്ഞത്തം. കം ആരബ്ഭാതി? ഛബ്ബഗ്ഗിയേ ഭിക്ഖൂ ആരബ്ഭ. കിസ്മിം വത്ഥുസ്മിന്തി? ഛബ്ബഗ്ഗിയാ ഭിക്ഖൂ അഞ്ഞാതികാഹി ഭിക്ഖുനീഹി ഏളകലോമാനി ധോവാപേസും, തസ്മിം വത്ഥുസ്മിം. ഏകാ പഞ്ഞത്തി. ഛന്നം ആപത്തിസമുട്ഠാനാനം ഛഹി സമുട്ഠാനേഹി സമുട്ഠാതി…പേ….

൪൧. രൂപിയം പടിഗ്ഗണ്ഹന്തസ്സ നിസ്സഗ്ഗിയം പാചിത്തിയം കത്ഥ പഞ്ഞത്തന്തി? രാജഗഹേ പഞ്ഞത്തം ¶ . കം ആരബ്ഭാതി? ആയസ്മന്തം ഉപനന്ദം ¶ സക്യപുത്തം ആരബ്ഭ. കിസ്മിം വത്ഥുസ്മിന്തി? ആയസ്മാ ഉപനന്ദോ സക്യപുത്തോ രൂപിയം പടിഗ്ഗഹേസി, തസ്മിം വത്ഥുസ്മിം. ഏകാ പഞ്ഞത്തി. ഛന്നം ആപത്തിസമുട്ഠാനാനം ഛഹി സമുട്ഠാനേഹി സമുട്ഠാതി…പേ….

൪൨. നാനപ്പകാരകം രൂപിയസംവോഹാരം സമാപജ്ജന്തസ്സ നിസ്സഗ്ഗിയം പാചിത്തിയം കത്ഥ പഞ്ഞത്തന്തി? സാവത്ഥിയം പഞ്ഞത്തം. കം ആരബ്ഭാതി? ഛബ്ബഗ്ഗിയേ ഭിക്ഖൂ ¶ ആരബ്ഭ. കിസ്മിം വത്ഥുസ്മിന്തി? ഛബ്ബഗ്ഗിയാ ഭിക്ഖൂ നാനപ്പകാരകം രൂപിയസംവോഹാരം സമാപജ്ജിംസു, തസ്മിം വത്ഥുസ്മിം. ഏകാ പഞ്ഞത്തി. ഛന്നം ആപത്തിസമുട്ഠാനാനം ഛഹി സമുട്ഠാനേഹി സമുട്ഠാതി…പേ….

൪൩. നാനപ്പകാരകം കയവിക്കയം സമാപജ്ജന്തസ്സ നിസ്സഗ്ഗിയം പാചിത്തിയം കത്ഥ പഞ്ഞത്തന്തി? സാവത്ഥിയം പഞ്ഞത്തം. കം ആരബ്ഭാതി? ആയസ്മന്തം ഉപനന്ദം സക്യപുത്തം ആരബ്ഭ. കിസ്മിം വത്ഥുസ്മിന്തി? ആയസ്മാ ഉപനന്ദോ സക്യപുത്തോ പരിബ്ബാജകേന സദ്ധിം കയവിക്കയം സമാപജ്ജി, തസ്മിം വത്ഥുസ്മിം. ഏകാ പഞ്ഞത്തി. ഛന്നം ആപത്തിസമുട്ഠാനാനം ഛഹി സമുട്ഠാനേഹി സമുട്ഠാതി…പേ….

കോസിയവഗ്ഗോ ദുതിയോ.

൩. പത്തവഗ്ഗോ

൪൪. അതിരേകപത്തം ¶ ദസാഹം അതിക്കാമേന്തസ്സ നിസ്സഗ്ഗിയം പാചിത്തിയം കത്ഥ പഞ്ഞത്തന്തി? സാവത്ഥിയം പഞ്ഞത്തം. കം ആരബ്ഭാതി? ഛബ്ബഗ്ഗിയേ ഭിക്ഖൂ ആരബ്ഭ. കിസ്മിം വത്ഥുസ്മിന്തി? ഛബ്ബഗ്ഗിയാ ഭിക്ഖൂ അതിരേകപത്തം ധാരേസും, തസ്മിം വത്ഥുസ്മിം. ഏകാ പഞ്ഞത്തി, ഏകാ അനുപഞ്ഞത്തി. ഛന്നം ആപത്തിസമുട്ഠാനാനം ദ്വീഹി സമുട്ഠാനേഹി സമുട്ഠാതി – സിയാ കായതോ ച വാചതോ ച സമുട്ഠാതി, ന ചിത്തതോ; സിയാ കായതോ ച വാചതോ ച ചിത്തതോ ച സമുട്ഠാതി…പേ….

൪൫. ഊനപഞ്ചബന്ധനേന പത്തേന അഞ്ഞം നവം പത്തം ചേതാപേന്തസ്സ നിസ്സഗ്ഗിയം പാചിത്തിയം കത്ഥ പഞ്ഞത്തന്തി? സക്കേസു പഞ്ഞത്തം. കം ആരബ്ഭാതി? ഛബ്ബഗ്ഗിയേ ഭിക്ഖൂ ആരബ്ഭ. കിസ്മിം വത്ഥുസ്മിന്തി? ഛബ്ബഗ്ഗിയാ ഭിക്ഖൂ അപ്പമത്തകേനപി ഭിന്നേന അപ്പമത്തകേനപി ഖണ്ഡേന വിലിഖിതമത്തേനപി ബഹൂ പത്തേ വിഞ്ഞാപേസും, തസ്മിം വത്ഥുസ്മിം. ഏകാ പഞ്ഞത്തി. ഛന്നം ആപത്തിസമുട്ഠാനാനം ഛഹി സമുട്ഠാനേഹി സമുട്ഠാതി…പേ….

൪൬. ഭേസജ്ജാനി ¶ പടിഗ്ഗഹേത്വാ സത്താഹം അതിക്കാമേന്തസ്സ നിസ്സഗ്ഗിയം പാചിത്തിയം കത്ഥ പഞ്ഞത്തന്തി? സാവത്ഥിയം പഞ്ഞത്തം. കം ആരബ്ഭാതി? സമ്ബഹുലേ ഭിക്ഖൂ ¶ ആരബ്ഭ. കിസ്മിം വത്ഥുസ്മിന്തി? സമ്ബഹുലാ ഭിക്ഖൂ ഭേസജ്ജാനി പടിഗ്ഗഹേത്വാ സത്താഹം അതിക്കാമേസും, തസ്മിം വത്ഥുസ്മിം. ഏകാ പഞ്ഞത്തി. ഛന്നം ആപത്തിസമുട്ഠാനാനം ദ്വീഹി സമുട്ഠാനേഹി സമുട്ഠാതി കഥിനകേ…പേ….

൪൭. അതിരേകമാസേ ¶ ¶ സേസേ ഗിമ്ഹാനേ വസ്സികസാടികചീവരം പരിയേസന്തസ്സ നിസ്സഗ്ഗിയം പാചിത്തിയം കത്ഥ പഞ്ഞത്തന്തി? സാവത്ഥിയം പഞ്ഞത്തം. കം ആരബ്ഭാതി? ഛബ്ബഗ്ഗിയേ ഭിക്ഖൂ ആരബ്ഭ. കിസ്മിം വത്ഥുസ്മിന്തി? ഛബ്ബഗ്ഗിയാ ഭിക്ഖൂ അതിരേകമാസേ സേസേ ഗിമ്ഹാനേ വസ്സികസാടികചീവരം പരിയേസിംസു, തസ്മിം വത്ഥുസ്മിം. ഏകാ പഞ്ഞത്തി. ഛന്നം ആപത്തിസമുട്ഠാനാനം ഛഹി സമുട്ഠാനേഹി സമുട്ഠാതി…പേ….

൪൮. ഭിക്ഖുസ്സ സാമം ചീവരം ദത്വാ കുപിതേന അനത്തമനേന അച്ഛിന്ദന്തസ്സ നിസ്സഗ്ഗിയം പാചിത്തിയം കത്ഥ പഞ്ഞത്തന്തി? സാവത്ഥിയം പഞ്ഞത്തം. കം ആരബ്ഭാതി? ആയസ്മന്തം ഉപനന്ദം സക്യപുത്തം ആരബ്ഭ. കിസ്മിം വത്ഥുസ്മിന്തി? ആയസ്മാ ഉപനന്ദോ സക്യപുത്തോ ഭിക്ഖുസ്സ സാമം ചീവരം ദത്വാ കുപിതോ അനത്തമനോ അച്ഛിന്ദി, തസ്മിം വത്ഥുസ്മിം. ഏകാ പഞ്ഞത്തി. ഛന്നം ആപത്തിസമുട്ഠാനാനം തീഹി സമുട്ഠാനേഹി സമുട്ഠാതി…പേ….

൪൯. സാമം സുത്തം വിഞ്ഞാപേത്വാ തന്തവായേഹി ചീവരം വായാപേന്തസ്സ നിസ്സഗ്ഗിയം പാചിത്തിയം കത്ഥ പഞ്ഞത്തന്തി? രാജഗഹേ പഞ്ഞത്തം. കം ആരബ്ഭാതി? ഛബ്ബഗ്ഗിയേ ഭിക്ഖൂ ആരബ്ഭ. കിസ്മിം വത്ഥുസ്മിന്തി? ഛബ്ബഗ്ഗിയാ ഭിക്ഖൂ സാമം സുത്തം വിഞ്ഞാപേത്വാ തന്തവായേഹി ചീവരം വായാപേസും, തസ്മിം വത്ഥുസ്മിം. ഏകാ പഞ്ഞത്തി. ഛന്നം ആപത്തിസമുട്ഠാനാനം ഛഹി സമുട്ഠാനേഹി സമുട്ഠാതി…പേ….

൫൦. പുബ്ബേ അപ്പവാരിതസ്സ അഞ്ഞാതകസ്സ ഗഹപതികസ്സ തന്തവായേ ഉപസങ്കമിത്വാ ¶ ചീവരേ വികപ്പം ആപജ്ജന്തസ്സ നിസ്സഗ്ഗിയം പാചിത്തിയം കത്ഥ പഞ്ഞത്തന്തി? സാവത്ഥിയം പഞ്ഞത്തം. കം ആരബ്ഭാതി? ആയസ്മന്തം ഉപനന്ദം സക്യപുത്തം ആരബ്ഭ. കിസ്മിം വത്ഥുസ്മിന്തി? ആയസ്മാ ഉപനന്ദോ സക്യപുത്തോ പുബ്ബേ അപ്പവാരിതോ അഞ്ഞാതകസ്സ ഗഹപതികസ്സ തന്തവായേ ഉപസങ്കമിത്വാ ചീവരേ വികപ്പം ആപജ്ജി, തസ്മിം വത്ഥുസ്മിം. ഏകാ പഞ്ഞത്തി. ഛന്നം ആപത്തിസമുട്ഠാനാനം ഛഹി സമുട്ഠാനേഹി സമുട്ഠാതി…പേ….

൫൧. അച്ചേകചീവരം ¶ പടിഗ്ഗഹേത്വാ ചീവരകാലസമയം അതിക്കാമേന്തസ്സ നിസ്സഗ്ഗിയം പാചിത്തിയം കത്ഥ പഞ്ഞത്തന്തി? സാവത്ഥിയം പഞ്ഞത്തം. കം ആരബ്ഭാതി? സമ്ബഹുലേ ഭിക്ഖൂ ആരബ്ഭ. കിസ്മിം വത്ഥുസ്മിന്തി? സമ്ബഹുലാ ഭിക്ഖൂ അച്ചേകചീവരം പടിഗ്ഗഹേത്വാ ചീവരകാലസമയം അതിക്കാമേസും, തസ്മിം വത്ഥുസ്മിം. ഏകാ പഞ്ഞത്തി. ഛന്നം ആപത്തിസമുട്ഠാനാനം ദ്വീഹി സമുട്ഠാനേഹി സമുട്ഠാതി കഥിനകേ…പേ….

൫൨. തിണ്ണം ¶ ചീവരാനം അഞ്ഞതരം ചീവരം അന്തരഘരേ നിക്ഖിപിത്വാ അതിരേകഛാരത്തം വിപ്പവസന്തസ്സ നിസ്സഗ്ഗിയം പാചിത്തിയം കത്ഥ പഞ്ഞത്തന്തി? സാവത്ഥിയം പഞ്ഞത്തം. കം ആരബ്ഭാതി? സമ്ബഹുലേ ഭിക്ഖൂ ആരബ്ഭ. കിസ്മിം വത്ഥുസ്മിന്തി? സമ്ബഹുലാ ഭിക്ഖൂ തിണ്ണം ചീവരാനം അഞ്ഞതരം ചീവരം അന്തരഘരേ നിക്ഖിപിത്വാ അതിരേകഛാരത്തം വിപ്പവസിംസു, തസ്മിം വത്ഥുസ്മിം. ഏകാ ¶ പഞ്ഞത്തി. ഛന്നം ആപത്തിസമുട്ഠാനാനം ദ്വീഹി സമുട്ഠാനേഹി സമുട്ഠാതി കഥിനകേ…പേ….

൫൩. ജാനം ¶ സങ്ഘികം ലാഭം പരിണതം അത്തനോ പരിണാമേന്തസ്സ നിസ്സഗ്ഗിയം പാചിത്തിയം കത്ഥ പഞ്ഞത്തന്തി? സാവത്ഥിയം പഞ്ഞത്തം. കം ആരബ്ഭാതി? ഛബ്ബഗ്ഗിയേ ഭിക്ഖൂ ആരബ്ഭ. കിസ്മിം വത്ഥുസ്മിന്തി? ഛബ്ബഗ്ഗിയാ ഭിക്ഖൂ ജാനം സങ്ഘികം ലാഭം പരിണതം അത്തനോ പരിണാമേസും, തസ്മിം വത്ഥുസ്മിം. ഏകാ പഞ്ഞത്തി. ഛന്നം ആപത്തിസമുട്ഠാനാനം തീഹി സമുട്ഠാനേഹി സമുട്ഠാതി…പേ….

പത്തവഗ്ഗോ തതിയോ.

തിംസ നിസ്സഗ്ഗിയാ പാചിത്തിയാ നിട്ഠിതാ.

തസ്സുദ്ദാനം –

ദസേകരത്തിമാസോ ച, ധോവനഞ്ച പടിഗ്ഗഹോ;

അഞ്ഞാതം തഞ്ച [അഞ്ഞാതകഞ്ച (ക.)] ഉദ്ദിസ്സ, ഉഭിന്നം ദൂതകേന ച.

കോസിയാ സുദ്ധദ്വേഭാഗാ, ഛബ്ബസ്സാനി നിസീദനം;

ദ്വേ ച ലോമാനി ഉഗ്ഗണ്ഹേ, ഉഭോ നാനപ്പകാരകാ.

ദ്വേ ച പത്താനി ഭേസജ്ജം, വസ്സികാ ദാനപഞ്ചമം;

സാമം വായാപനച്ചേകോ, സാസങ്കം സങ്ഘികേന ചാതി.

൫. പാചിത്തിയകണ്ഡം

൧. മുസാവാദവഗ്ഗോ

൫൪. യം ¶ തേന ഭഗവതാ ജാനതാ പസ്സതാ അരഹതാ സമ്മാസമ്ബുദ്ധേന സമ്പജാനമുസാവാദേ പാചിത്തിയം കത്ഥ പഞ്ഞത്തന്തി? സാവത്ഥിയം പഞ്ഞത്തം. കം ആരബ്ഭാതി ¶ ? ഹത്ഥകം സക്യപുത്തം ആരബ്ഭ ¶ . കിസ്മിം വത്ഥുസ്മിന്തി? ആയസ്മാ ഹത്ഥകോ സക്യപുത്തോ തിത്ഥിയേഹി സദ്ധിം സല്ലപന്തോ അവജാനിത്വാ പടിജാനി, പടിജാനിത്വാ അവജാനി, തസ്മിം വത്ഥുസ്മിം. ഏകാ പഞ്ഞത്തി. ഛന്നം ആപത്തിസമുട്ഠാനാനം തീഹി സമുട്ഠാനേഹി സമുട്ഠാതി – സിയാ കായതോ ച ചിത്തതോ ച സമുട്ഠാതി, ന വാചതോ; സിയാ വാചതോ ച ചിത്തതോ ച സമുട്ഠാതി, ന കായതോ; സിയാ കായതോ ച വാചതോ ച ചിത്തതോ ച സമുട്ഠാതി…പേ….

൫൫. ഓമസവാദേ പാചിത്തിയം കത്ഥ പഞ്ഞത്തന്തി? സാവത്ഥിയം പഞ്ഞത്തം. കം ആരബ്ഭാതി? ഛബ്ബഗ്ഗിയേ ഭിക്ഖൂ ആരബ്ഭ. കിസ്മിം വത്ഥുസ്മിന്തി? ഛബ്ബഗ്ഗിയാ ഭിക്ഖൂ പേസലേഹി ഭിക്ഖൂഹി സദ്ധിം ഭണ്ഡന്താ [ഭണ്ഡേന്താ (ക.)] പേസലേ ഭിക്ഖൂ ഓമസിംസു, തസ്മിം വത്ഥുസ്മിം. ഏകാ പഞ്ഞത്തി. ഛന്നം ആപത്തിസമുട്ഠാനാനം തീഹി സമുട്ഠാനേഹി സമുട്ഠാതി…പേ….

൫൬. ഭിക്ഖുപേസുഞ്ഞേ പാചിത്തിയം കത്ഥ പഞ്ഞത്തന്തി? സാവത്ഥിയം പഞ്ഞത്തം. കം ആരബ്ഭാതി? ഛബ്ബഗ്ഗിയേ ഭിക്ഖൂ ആരബ്ഭ. കിസ്മിം വത്ഥുസ്മിന്തി? ഛബ്ബഗ്ഗിയാ ഭിക്ഖൂ ഭിക്ഖൂനം ഭണ്ഡനജാതാനം കലഹജാതാനം വിവാദാപന്നാനം പേസുഞ്ഞം ഉപസംഹരിംസു, തസ്മിം വത്ഥുസ്മിം. ഏകാ പഞ്ഞത്തി. ഛന്നം ആപത്തിസമുട്ഠാനാനം തീഹി സമുട്ഠാനേഹി സമുട്ഠാതി…പേ….

൫൭. അനുപസമ്പന്നം പദസോ ധമ്മം വാചേന്തസ്സ പാചിത്തിയം കത്ഥ പഞ്ഞത്തന്തി? സാവത്ഥിയം പഞ്ഞത്തം. കം ആരബ്ഭാതി? ഛബ്ബഗ്ഗിയേ ഭിക്ഖൂ ¶ ആരബ്ഭ. കിസ്മിം വത്ഥുസ്മിന്തി? ഛബ്ബഗ്ഗിയാ ഭിക്ഖൂ ഉപാസകേ പദസോ ധമ്മം വാചേസും ¶ , തസ്മിം വത്ഥുസ്മിം. ഏകാ പഞ്ഞത്തി. ഛന്നം ആപത്തിസമുട്ഠാനാനം ദ്വീഹി സമുട്ഠാനേഹി സമുട്ഠാതി – സിയാ വാചതോ സമുട്ഠാതി, ന കായതോ ന ചിത്തതോ; സിയാ വാചതോ ച ചിത്തതോ ച സമുട്ഠാതി, ന കായതോ…പേ….

൫൮. അനുപസമ്പന്നേന ഉത്തരിദിരത്തതിരത്തം സഹസേയ്യം കപ്പേന്തസ്സ പാചിത്തിയം കത്ഥ പഞ്ഞത്തന്തി? ആളവിയം പഞ്ഞത്തം. കം ആരബ്ഭാതി? സമ്ബഹുലേ ഭിക്ഖൂ ആരബ്ഭ. കിസ്മിം വത്ഥുസ്മിന്തി? സമ്ബഹുലാ ഭിക്ഖൂ അനുപസമ്പന്നേന സഹസേയ്യം കപ്പേസും, തസ്മിം വത്ഥുസ്മിം. ഏകാ പഞ്ഞത്തി ¶ , ഏകാ അനുപഞ്ഞത്തി. ഛന്നം ¶ ആപത്തിസമുട്ഠാനാനം ദ്വീഹി സമുട്ഠാനേഹി സമുട്ഠാതി – സിയാ കായതോ സമുട്ഠാതി, ന വാചതോ ന ചിത്തതോ; സിയാ കായതോ ച ചിത്തതോ ച സമുട്ഠാതി, ന വാചതോ…പേ….

൫൯. മാതുഗാമേന സഹസേയ്യം കപ്പേന്തസ്സ പാചിത്തിയം കത്ഥ പഞ്ഞത്തന്തി? സാവത്ഥിയം പഞ്ഞത്തം. കം ആരബ്ഭാതി? ആയസ്മന്തം അനുരുദ്ധം ആരബ്ഭ. കിസ്മിം വത്ഥുസ്മിന്തി? ആയസ്മാ അനുരുദ്ധോ മാതുഗാമേന സഹസേയ്യം കപ്പേസി, തസ്മിം വത്ഥുസ്മിം. ഏകാ പഞ്ഞത്തി. ഛന്നം ആപത്തിസമുട്ഠാനാനം ദ്വീഹി സമുട്ഠാനേഹി സമുട്ഠാതി ഏളകലോമകേ…പേ….

൬൦. മാതുഗാമസ്സ ഉത്തരിഛപ്പഞ്ചവാചാഹി ധമ്മം ദേസേന്തസ്സ പാചിത്തിയം ¶ കത്ഥ പഞ്ഞത്തന്തി? സാവത്ഥിയം പഞ്ഞത്തം. കം ആരബ്ഭാതി? ആയസ്മന്തം ഉദായിം ആരബ്ഭ. കിസ്മിം വത്ഥുസ്മിന്തി? ആയസ്മാ ഉദായീ മാതുഗാമസ്സ ധമ്മം ദേസേസി, തസ്മിം വത്ഥുസ്മിം. ഏകാ പഞ്ഞത്തി, ദ്വേ അനുപഞ്ഞത്തിയോ. ഛന്നം ആപത്തിസമുട്ഠാനാനം ദ്വീഹി സമുട്ഠാനേഹി സമുട്ഠാതി പദസോധമ്മേ…പേ….

൬൧. അനുപസമ്പന്നസ്സ ഉത്തരിമനുസ്സധമ്മം ഭൂതം ആരോചേന്തസ്സ പാചിത്തിയം കത്ഥ പഞ്ഞത്തന്തി? വേസാലിയം പഞ്ഞത്തം. കം ആരബ്ഭാതി? വഗ്ഗുമുദാതീരിയേ ഭിക്ഖൂ ആരബ്ഭ. കിസ്മിം വത്ഥുസ്മിന്തി? വഗ്ഗുമുദാതീരിയാ ഭിക്ഖൂ ഗിഹീനം അഞ്ഞമഞ്ഞസ്സ ഉത്തരിമനുസ്സധമ്മസ്സ വണ്ണം ഭാസിംസു, തസ്മിം വത്ഥുസ്മിം. ഏകാ പഞ്ഞത്തി. ഛന്നം ആപത്തിസമുട്ഠാനാനം തീഹി സമുട്ഠാനേഹി സമുട്ഠാതി – സിയാ കായതോ സമുട്ഠാതി, ന വാചതോ ന ചിത്തതോ; സിയാ വാചതോ സമുട്ഠാതി, ന കായതോ ന ചിത്തതോ; സിയാ കായതോ ച വാചതോ ച സമുട്ഠാതി, ന ചിത്തതോ…പേ….

൬൨. ഭിക്ഖുസ്സ ദുട്ഠുല്ലാപത്തിം അനുപസമ്പന്നസ്സ ആരോചേന്തസ്സ പാചിത്തിയം കത്ഥ പഞ്ഞത്തന്തി? സാവത്ഥിയം പഞ്ഞത്തം. കം ആരബ്ഭാതി? ഛബ്ബഗ്ഗിയേ ഭിക്ഖൂ ആരബ്ഭ. കിസ്മിം വത്ഥുസ്മിന്തി? ഛബ്ബഗ്ഗിയാ ഭിക്ഖൂ ഭിക്ഖുസ്സ ദുട്ഠുല്ലാപത്തിം അനുപസമ്പന്നസ്സ ആരോചേസും, തസ്മിം വത്ഥുസ്മിം. ഏകാ പഞ്ഞത്തി. ഛന്നം ആപത്തിസമുട്ഠാനാനം തീഹി സമുട്ഠാനേഹി സമുട്ഠാതി…പേ….

൬൩. പഥവിം ¶ ഖണന്തസ്സ പാചിത്തിയം കത്ഥ പഞ്ഞത്തന്തി? ആളവിയം പഞ്ഞത്തം. കം ആരബ്ഭാതി? ആളവകേ ഭിക്ഖൂ ആരബ്ഭ. കിസ്മിം വത്ഥുസ്മിന്തി? ആളവകാ ¶ ഭിക്ഖൂ പഥവിം ഖണിംസു ¶ , തസ്മിം വത്ഥുസ്മിം. ഏകാ പഞ്ഞത്തി. ഛന്നം ആപത്തിസമുട്ഠാനാനം തീഹി സമുട്ഠാനേഹി സമുട്ഠാതി…പേ….

മുസാവാദവഗ്ഗോ പഠമോ.

൨. ഭൂതഗാമവഗ്ഗോ

൬൪. ഭൂതഗാമപാതബ്യതാ ¶ പാചിത്തിയം കത്ഥ പഞ്ഞത്തന്തി? ആളവിയം പഞ്ഞത്തം. കം ആരബ്ഭാതി? ആളവകേ ഭിക്ഖൂ ആരബ്ഭ. കിസ്മിം വത്ഥുസ്മിന്തി? ആളവകാ ഭിക്ഖൂ രുക്ഖം ഛിന്ദിംസു, തസ്മിം വത്ഥുസ്മിം. ഏകാ പഞ്ഞത്തി. ഛന്നം ആപത്തിസമുട്ഠാനാനം തീഹി സമുട്ഠാനേഹി സമുട്ഠാതി…പേ….

൬൫. അഞ്ഞവാദകേ വിഹേസകേ പാചിത്തിയം കത്ഥ പഞ്ഞത്തന്തി? കോസമ്ബിയം പഞ്ഞത്തം. കം ആരബ്ഭാതി? ആയസ്മന്തം ഛന്നം ആരബ്ഭ. കിസ്മിം വത്ഥുസ്മിന്തി? ആയസ്മാ ഛന്നോ സങ്ഘമജ്ഝേ ആപത്തിയാ അനുയുഞ്ജിയമാനോ അഞ്ഞേനഞ്ഞം പടിചരി, തസ്മിം വത്ഥുസ്മിം. ഏകാ പഞ്ഞത്തി, ഏകാ അനുപഞ്ഞത്തി. ഛന്നം ആപത്തിസമുട്ഠാനാനം ¶ തീഹി സമുട്ഠാനേഹി സമുട്ഠാതി…പേ….

൬൬. ഉജ്ഝാപനകേ ഖിയ്യനകേ പാചിത്തിയം കത്ഥ പഞ്ഞത്തന്തി? രാജഗഹേ പഞ്ഞത്തം. കം ആരബ്ഭാതി? മേത്തിയഭൂമജകേ ഭിക്ഖൂ ആരബ്ഭ. കിസ്മിം വത്ഥുസ്മിന്തി? മേത്തിയഭൂമജകാ ഭിക്ഖൂ ആയസ്മന്തം ദബ്ബം മല്ലപുത്തം ഭിക്ഖൂ ഉജ്ഝാപേസും, തസ്മിം വത്ഥുസ്മിം. ഏകാ പഞ്ഞത്തി, ഏകാ അനുപഞ്ഞത്തി. ഛന്നം ആപത്തിസമുട്ഠാനാനം തീഹി സമുട്ഠാനേഹി സമുട്ഠാതി…പേ….

൬൭. സങ്ഘികം മഞ്ചം വാ പീഠം വാ ഭിസിം വാ കോച്ഛം വാ അജ്ഝോകാസേ സന്ഥരിത്വാ അനുദ്ധരിത്വാ അനാപുച്ഛാ പക്കമന്തസ്സ പാചിത്തിയം കത്ഥ പഞ്ഞത്തന്തി? സാവത്ഥിയം പഞ്ഞത്തം. കം ആരബ്ഭാതി? സമ്ബഹുലേ ഭിക്ഖൂ ആരബ്ഭ. കിസ്മിം വത്ഥുസ്മിന്തി? സമ്ബഹുലാ ഭിക്ഖൂ സങ്ഘികം സേനാസനം അജ്ഝോകാസേ സന്ഥരിത്വാ അനുദ്ധരിത്വാ അനാപുച്ഛാ പക്കമിംസു, തസ്മിം വത്ഥുസ്മിം. ഏകാ പഞ്ഞത്തി, ഏകാ അനുപഞ്ഞത്തി. ഛന്നം ആപത്തിസമുട്ഠാനാനം ദ്വീഹി സമുട്ഠാനേഹി സമുട്ഠാതി കഥിനകേ…പേ….

൬൮. സങ്ഘികേ ¶ വിഹാരേ സേയ്യം സന്ഥരിത്വാ അനുദ്ധരിത്വാ അനാപുച്ഛാ പക്കമന്തസ്സ പാചിത്തിയം കത്ഥ പഞ്ഞത്തന്തി? സാവത്ഥിയം പഞ്ഞത്തം. കം ആരബ്ഭാതി? സത്തരസവഗ്ഗിയേ ഭിക്ഖൂ ആരബ്ഭ. കിസ്മിം വത്ഥുസ്മിന്തി? സത്തരസവഗ്ഗിയാ ഭിക്ഖൂ സങ്ഘികേ വിഹാരേ സേയ്യം സന്ഥരിത്വാ അനുദ്ധരിത്വാ ¶ അനാപുച്ഛാ പക്കമിംസു, തസ്മിം വത്ഥുസ്മിം. ഏകാ പഞ്ഞത്തി ¶ . ഛന്നം ആപത്തിസമുട്ഠാനാനം ദ്വീഹി സമുട്ഠാനേഹി സമുട്ഠാതി കഥിനകേ…പേ….

൬൯. സങ്ഘികേ വിഹാരേ ജാനം പുബ്ബുപഗതം ഭിക്ഖും അനുപഖജ്ജ സേയ്യം കപ്പേന്തസ്സ പാചിത്തിയം കത്ഥ പഞ്ഞത്തന്തി? സാവത്ഥിയം പഞ്ഞത്തം. കം ആരബ്ഭാതി? ഛബ്ബഗ്ഗിയേ ഭിക്ഖൂ ആരബ്ഭ. കിസ്മിം വത്ഥുസ്മിന്തി? ഛബ്ബഗ്ഗിയാ ഭിക്ഖൂ ഥേരേ ഭിക്ഖൂ അനുപഖജ്ജ സേയ്യം കപ്പേസും, തസ്മിം വത്ഥുസ്മിം. ഏകാ പഞ്ഞത്തി. ഛന്നം ആപത്തിസമുട്ഠാനാനം ഏകേന സമുട്ഠാനേന സമുട്ഠാതി – കായതോ ച ചിത്തതോ ച സമുട്ഠാതി, ന വാചതോ…പേ….

൭൦. ഭിക്ഖും കുപിതേന അനത്തമനേന സങ്ഘികാ വിഹാരാ നിക്കഡ്ഢന്തസ്സ പാചിത്തിയം കത്ഥ പഞ്ഞത്തന്തി? സാവത്ഥിയം പഞ്ഞത്തം. കം ആരബ്ഭാതി? ഛബ്ബഗ്ഗിയേ ഭിക്ഖൂ ആരബ്ഭ. കിസ്മിം വത്ഥുസ്മിന്തി? ഛബ്ബഗ്ഗിയാ ഭിക്ഖൂ കുപിതാ അനത്തമനാ ഭിക്ഖൂ സങ്ഘികാ വിഹാരാ നിക്കഡ്ഢിംസു ¶ , തസ്മിം വത്ഥുസ്മിം. ഏകാ പഞ്ഞത്തി. ഛന്നം ആപത്തിസമുട്ഠാനാനം തീഹി സമുട്ഠാനേഹി സമുട്ഠാതി…പേ….

൭൧. സങ്ഘികേ വിഹാരേ ഉപരിവേഹാസകുടിയാ ആഹച്ചപാദകം മഞ്ചം വാ പീഠം വാ അഭിനിസീദന്തസ്സ പാചിത്തിയം കത്ഥ പഞ്ഞത്തന്തി? സാവത്ഥിയം പഞ്ഞത്തം. കം ആരബ്ഭാതി? അഞ്ഞതരം ഭിക്ഖും ആരബ്ഭ. കിസ്മിം വത്ഥുസ്മിന്തി? അഞ്ഞതരോ ഭിക്ഖു സങ്ഘികേ വിഹാരേ ഉപരിവേഹാസകുടിയാ ആഹച്ചപാദകം മഞ്ചം സഹസാ അഭിനിസീദി, തസ്മിം വത്ഥുസ്മിം. ഏകാ ¶ പഞ്ഞത്തി. ഛന്നം ആപത്തിസമുട്ഠാനാനം ദ്വീഹി സമുട്ഠാനേഹി സമുട്ഠാതി – സിയാ കായതോ സമുട്ഠാതി, ന വാചതോ ന ചിത്തതോ; സിയാ കായതോ ച ചിത്തതോ ച സമുട്ഠാതി, ന വാചതോ…പേ….

൭൨. ദ്വത്തിപരിയായേ അധിട്ഠഹിത്വാ തതുത്തരി അധിട്ഠഹന്തസ്സ പാചിത്തിയം കത്ഥ പഞ്ഞത്തന്തി? കോസമ്ബിയം പഞ്ഞത്തം. കം ആരബ്ഭാതി? ആയസ്മന്തം ഛന്നം ആരബ്ഭ. കിസ്മിം വത്ഥുസ്മിന്തി? ആയസ്മാ ഛന്നോ കതപരിയോസിതം വിഹാരം പുനപ്പുനം ഛാദാപേസി, പുനപ്പുനം ലിമ്പാപേസി, അതിഭാരികോ വിഹാരോ പരിപതി ¶ , തസ്മിം വത്ഥുസ്മിം. ഏകാ പഞ്ഞത്തി. ഛന്നം ആപത്തിസമുട്ഠാനാനം ഛഹി സമുട്ഠാനേഹി സമുട്ഠാതി…പേ….

൭൩. ജാനം സപ്പാണകം ഉദകം തിണം വാ മത്തികം വാ സിഞ്ചന്തസ്സ പാചിത്തിയം കത്ഥ പഞ്ഞത്തന്തി? ആളവിയം പഞ്ഞത്തം. കം ആരബ്ഭാതി? ആളവകേ ഭിക്ഖൂ ആരബ്ഭ. കിസ്മിം വത്ഥുസ്മിന്തി ¶ ? ആളവകാ ഭിക്ഖൂ ജാനം സപ്പാണകം ഉദകം തിണമ്പി മത്തികമ്പി സിഞ്ചിംസു, തസ്മിം വത്ഥുസ്മിം. ഏകാ പഞ്ഞത്തി. ഛന്നം ആപത്തിസമുട്ഠാനാനം തീഹി സമുട്ഠാനേഹി സമുട്ഠാതി…പേ….

ഭൂതഗാമവഗ്ഗോ ദുതിയോ.

൩. ഓവാദവഗ്ഗോ

൭൪. അസമ്മതേന ¶ ഭിക്ഖുനിയോ ഓവദന്തസ്സ പാചിത്തിയം കത്ഥ പഞ്ഞത്തന്തി? സാവത്ഥിയം പഞ്ഞത്തം. കം ആരബ്ഭാതി? ഛബ്ബഗ്ഗിയേ ഭിക്ഖൂ ആരബ്ഭ. കിസ്മിം വത്ഥുസ്മിന്തി? ഛബ്ബഗ്ഗിയാ ഭിക്ഖൂ അസമ്മതാ ഭിക്ഖുനിയോ ഓവദിംസു, തസ്മിം വത്ഥുസ്മിം. അത്ഥി തത്ഥ പഞ്ഞത്തി, അനുപഞ്ഞത്തി, അനുപ്പന്നപഞ്ഞത്തീതി? ഏകാ പഞ്ഞത്തി, ഏകാ അനുപഞ്ഞത്തി. അനുപ്പന്നപഞ്ഞത്തി തസ്മിം നത്ഥി. ഛന്നം ആപത്തിസമുട്ഠാനാനം ദ്വീഹി സമുട്ഠാനേഹി സമുട്ഠാതി – സിയാ വാചതോ സമുട്ഠാതി, ന കായതോ ന ചിത്തതോ; സിയാ വാചതോ ച ചിത്തതോ ച സമുട്ഠാതി, ന കായതോ…പേ….

൭൫. അത്ഥങ്ഗതേ സൂരിയേ ഭിക്ഖുനിയോ ഓവദന്തസ്സ പാചിത്തിയം കത്ഥ പഞ്ഞത്തന്തി? സാവത്ഥിയം പഞ്ഞത്തം. കം ആരബ്ഭാതി? ആയസ്മന്തം ചൂളപന്ഥകം ആരബ്ഭ. കിസ്മിം വത്ഥുസ്മിന്തി? ആയസ്മാ ചൂളപന്ഥകോ അത്ഥങ്ഗതേ സൂരിയേ ഭിക്ഖുനിയോ ഓവദി, തസ്മിം വത്ഥുസ്മിം. ഏകാ പഞ്ഞത്തി. ഛന്നം ആപത്തിസമുട്ഠാനാനം ദ്വീഹി സമുട്ഠാനേഹി സമുട്ഠാതി പദസോധമ്മേ…പേ….

൭൬. ഭിക്ഖുനുപസ്സയം ഉപസങ്കമിത്വാ ഭിക്ഖുനിയോ ഓവദന്തസ്സ പാചിത്തിയം കത്ഥ പഞ്ഞത്തന്തി? സക്കേസു പഞ്ഞത്തം. കം ആരബ്ഭാതി? ഛബ്ബഗ്ഗിയേ ഭിക്ഖൂ ¶ ആരബ്ഭ. കിസ്മിം വത്ഥുസ്മിന്തി? ഛബ്ബഗ്ഗിയാ ഭിക്ഖൂ ഭിക്ഖുനുപസ്സയം ¶ ഉപസങ്കമിത്വാ ഭിക്ഖുനിയോ ഓവദിംസു, തസ്മിം വത്ഥുസ്മിം. ഏകാ പഞ്ഞത്തി, ഏകാ അനുപഞ്ഞത്തി. ഛന്നം ആപത്തിസമുട്ഠാനാനം ദ്വീഹി സമുട്ഠാനേഹി സമുട്ഠാതി കഥിനകേ…പേ….

൭൭. ‘‘ആമിസഹേതു ¶ ഭിക്ഖൂ ഭിക്ഖുനിയോ ഓവദന്തീ’’തി ഭണന്തസ്സ പാചിത്തിയം കത്ഥ പഞ്ഞത്തന്തി? സാവത്ഥിയം പഞ്ഞത്തം. കം ആരബ്ഭാതി? ഛബ്ബഗ്ഗിയേ ഭിക്ഖൂ ആരബ്ഭ. കിസ്മിം വത്ഥുസ്മിന്തി? ഛബ്ബഗ്ഗിയാ ഭിക്ഖൂ ‘‘ആമിസഹേതു ഭിക്ഖൂ ഭിക്ഖുനിയോ ഓവദന്തീ’’തി ഭണിംസു, തസ്മിം വത്ഥുസ്മിം. ഏകാ പഞ്ഞത്തി. ഛന്നം ആപത്തിസമുട്ഠാനാനം തീഹി സമുട്ഠാനേഹി സമുട്ഠാതി…പേ….

൭൮. അഞ്ഞാതികായ ¶ ഭിക്ഖുനിയാ ചീവരം ദേന്തസ്സ പാചിത്തിയം കത്ഥ പഞ്ഞത്തന്തി? സാവത്ഥിയം പഞ്ഞത്തം. കം ആരബ്ഭാതി? അഞ്ഞതരം ഭിക്ഖും ആരബ്ഭ. കിസ്മിം വത്ഥുസ്മിന്തി? അഞ്ഞതരോ ഭിക്ഖു അഞ്ഞാതികായ ഭിക്ഖുനിയാ ചീവരം അദാസി, തസ്മിം വത്ഥുസ്മിം. ഏകാ പഞ്ഞത്തി, ഏകാ അനുപഞ്ഞത്തി. ഛന്നം ആപത്തിസമുട്ഠാനാനം ഛഹി സമുട്ഠാനേഹി സമുട്ഠാതി…പേ….

൭൯. അഞ്ഞാതികായ ഭിക്ഖുനിയാ ചീവരം സിബ്ബേന്തസ്സ പാചിത്തിയം കത്ഥ പഞ്ഞത്തന്തി? സാവത്ഥിയം പഞ്ഞത്തം. കം ആരബ്ഭാതി? ആയസ്മന്തം ഉദായിം ആരബ്ഭ. കിസ്മിം വത്ഥുസ്മിന്തി? ആയസ്മാ ഉദായീ അഞ്ഞാതികായ ഭിക്ഖുനിയാ ചീവരം സിബ്ബേസി, തസ്മിം വത്ഥുസ്മിം. ഏകാ പഞ്ഞത്തി. ഛന്നം ആപത്തിസമുട്ഠാനാനം ഛഹി സമുട്ഠാനേഹി സമുട്ഠാതി ¶ …പേ….

൮൦. ഭിക്ഖുനിയാ സദ്ധിം സംവിധായ ഏകദ്ധാനമഗ്ഗം പടിപജ്ജന്തസ്സ പാചിത്തിയം കത്ഥ പഞ്ഞത്തന്തി? സാവത്ഥിയം പഞ്ഞത്തം. കം ആരബ്ഭാതി? ഛബ്ബഗ്ഗിയേ ഭിക്ഖൂ ആരബ്ഭ. കിസ്മിം വത്ഥുസ്മിന്തി? ഛബ്ബഗ്ഗിയാ ഭിക്ഖൂ ഭിക്ഖുനീഹി സദ്ധിം സംവിധായ ഏകദ്ധാനമഗ്ഗം പടിപജ്ജിംസു, തസ്മിം വത്ഥുസ്മിം. ഏകാ പഞ്ഞത്തി, ഏകാ അനുപഞ്ഞത്തി. ഛന്നം ആപത്തിസമുട്ഠാനാനം ചതൂഹി സമുട്ഠാനേഹി സമുട്ഠാതി – സിയാ കായതോ സമുട്ഠാതി, ന വാചതോ ന ചിത്തതോ; സിയാ കായതോ ച വാചതോ ച സമുട്ഠാതി, ന ചിത്തതോ; സിയാ കായതോ ച ചിത്തതോ ച സമുട്ഠാതി, ന വാചതോ; സിയാ കായതോ ച വാചതോ ച ചിത്തതോ ച സമുട്ഠാതി…പേ….

൮൧. ഭിക്ഖുനിയാ സദ്ധിം സംവിധായ ഏകം നാവം അഭിരുഹന്തസ്സ പാചിത്തിയം കത്ഥ പഞ്ഞത്തന്തി? സാവത്ഥിയം പഞ്ഞത്തം. കം ആരബ്ഭാതി? ഛബ്ബഗ്ഗിയേ ഭിക്ഖൂ ആരബ്ഭ. കിസ്മിം വത്ഥുസ്മിന്തി? ഛബ്ബഗ്ഗിയാ ഭിക്ഖൂ ഭിക്ഖുനീഹി സദ്ധിം സംവിധായ ഏകം നാവം അഭിരുഹിംസു, തസ്മിം വത്ഥുസ്മിം. ഏകാ പഞ്ഞത്തി, ഏകാ അനുപഞ്ഞത്തി. ഛന്നം ആപത്തിസമുട്ഠാനാനം ചതൂഹി സമുട്ഠാനേഹി സമുട്ഠാതി…പേ….

൮൨. ജാനം ¶ ഭിക്ഖുനിപരിപാചിതം പിണ്ഡപാതം ഭുഞ്ജന്തസ്സ പാചിത്തിയം കത്ഥ പഞ്ഞത്തന്തി? രാജഗഹേ പഞ്ഞത്തം. കം ആരബ്ഭാതി? ദേവദത്തം ആരബ്ഭ. കിസ്മിം വത്ഥുസ്മിന്തി? ദേവദത്തോ ജാനം ഭിക്ഖുനിപരിപാചിതം ¶ പിണ്ഡപാതം ഭുഞ്ജി, തസ്മിം വത്ഥുസ്മിം. ഏകാ പഞ്ഞത്തി, ഏകാ അനുപഞ്ഞത്തി. ഛന്നം ആപത്തിസമുട്ഠാനാനം ഏകേന സമുട്ഠാനേന സമുട്ഠാതി – കായതോ ച ചിത്തതോ ച സമുട്ഠാതി, ന വാചതോ…പേ….

൮൩. ഭിക്ഖുനിയാ ¶ ¶ സദ്ധിം ഏകോ ഏകായ രഹോ നിസജ്ജം കപ്പേന്തസ്സ പാചിത്തിയം കത്ഥ പഞ്ഞത്തന്തി? സാവത്ഥിയം പഞ്ഞത്തം. കം ആരബ്ഭാതി? ആയസ്മന്തം ഉദായിം ആരബ്ഭ. കിസ്മിം വത്ഥുസ്മിന്തി? ആയസ്മാ ഉദായീ ഭിക്ഖുനിയാ സദ്ധിം ഏകോ ഏകായ രഹോ നിസജ്ജം കപ്പേസി, തസ്മിം വത്ഥുസ്മിം. ഏകാ പഞ്ഞത്തി. ഛന്നം ആപത്തിസമുട്ഠാനാനം ഏകേന സമുട്ഠാനേന സമുട്ഠാതി – കായതോ ച ചിത്തതോ ച സമുട്ഠാതി, ന വാചതോ…പേ….

ഓവാദവഗ്ഗോ തതിയോ.

൪. ഭോജനവഗ്ഗോ

൮൪. തതുത്തരി ആവസഥപിണ്ഡം ഭുഞ്ജന്തസ്സ പാചിത്തിയം കത്ഥ പഞ്ഞത്തന്തി? സാവത്ഥിയം പഞ്ഞത്തം. കം ആരബ്ഭാതി? ഛബ്ബഗ്ഗിയേ ഭിക്ഖൂ ¶ ആരബ്ഭ. കിസ്മിം വത്ഥുസ്മിന്തി? ഛബ്ബഗ്ഗിയാ ഭിക്ഖൂ അനുവസിത്വാ അനുവസിത്വാ ആവസഥപിണ്ഡം ഭുഞ്ജിംസു, തസ്മിം വത്ഥുസ്മിം. ഏകാ പഞ്ഞത്തി, ഏകാ അനുപഞ്ഞത്തി. ഛന്നം ആപത്തിസമുട്ഠാനാനം ദ്വീഹി സമുട്ഠാനേഹി സമുട്ഠാതി ഏളകലോമകേ…പേ….

൮൫. ഗണഭോജനേ പാചിത്തിയം കത്ഥ പഞ്ഞത്തന്തി? രാജഗഹേ പഞ്ഞത്തം. കം ആരബ്ഭാതി? ദേവദത്തം ആരബ്ഭ. കിസ്മിം വത്ഥുസ്മിന്തി? ദേവദത്തോ സപരിസോ കുലേസു വിഞ്ഞാപേത്വാ വിഞ്ഞാപേത്വാ ഭുഞ്ജി, തസ്മിം വത്ഥുസ്മിം. ഏകാ പഞ്ഞത്തി, സത്ത അനുപഞ്ഞത്തിയോ. ഛന്നം ആപത്തിസമുട്ഠാനാനം ദ്വീഹി സമുട്ഠാനേഹി സമുട്ഠാതി ഏളകലോമകേ…പേ….

൮൬. പരമ്പരഭോജനേ പാചിത്തിയം കത്ഥ പഞ്ഞത്തന്തി? വേസാലിയം പഞ്ഞത്തം. കം ആരബ്ഭാതി? സമ്ബഹുലേ ഭിക്ഖൂ ആരബ്ഭ. കിസ്മിം വത്ഥുസ്മിന്തി? സമ്ബഹുലാ ഭിക്ഖൂ ¶ അഞ്ഞത്ര നിമന്തിതാ അഞ്ഞത്ര ഭുഞ്ജിംസു, തസ്മിം വത്ഥുസ്മിം. ഏകാ പഞ്ഞത്തി, ചതസ്സോ അനുപഞ്ഞത്തിയോ. ഛന്നം ആപത്തിസമുട്ഠാനാനം ദ്വീഹി സമുട്ഠാനേഹി സമുട്ഠാതി കഥിനകേ…പേ….

൮൭. ദ്വത്തിപത്തപൂരേ പൂവേ പടിഗ്ഗഹേത്വാ തതുത്തരി പടിഗ്ഗണ്ഹന്തസ്സ പാചിത്തിയം കത്ഥ പഞ്ഞത്തന്തി? സാവത്ഥിയം പഞ്ഞത്തം. കം ആരബ്ഭാതി? സമ്ബഹുലേ ഭിക്ഖൂ ആരബ്ഭ. കിസ്മിം വത്ഥുസ്മിന്തി? സമ്ബഹുലാ ഭിക്ഖൂ ന മത്തം ജാനിത്വാ പടിഗ്ഗഹേസും, തസ്മിം വത്ഥുസ്മിം. ഏകാ ¶ പഞ്ഞത്തി. ഛന്നം ആപത്തിസമുട്ഠാനാനം ഛഹി സമുട്ഠാനേഹി സമുട്ഠാതി…പേ….

൮൮. ഭുത്താവിനാ ¶ പവാരിതേന അനതിരിത്തം ഖാദനീയം വാ ഭോജനീയം വാ ഭുഞ്ജന്തസ്സ പാചിത്തിയം കത്ഥ പഞ്ഞത്തന്തി? സാവത്ഥിയം പഞ്ഞത്തം. കം ആരബ്ഭാതി? സമ്ബഹുലേ ഭിക്ഖൂ ആരബ്ഭ. കിസ്മിം വത്ഥുസ്മിന്തി? സമ്ബഹുലാ ഭിക്ഖൂ ഭുത്താവീ പവാരിതാ അഞ്ഞത്ര ഭുഞ്ജിംസു, തസ്മിം വത്ഥുസ്മിം. ഏകാ പഞ്ഞത്തി, ഏകാ അനുപഞ്ഞത്തി. ഛന്നം ആപത്തിസമുട്ഠാനാനം ദ്വീഹി സമുട്ഠാനേഹി സമുട്ഠാതി കഥിനകേ…പേ….

൮൯. ഭിക്ഖും ഭുത്താവിം പവാരിതം അനതിരിത്തേന ഖാദനീയേന വാ ഭോജനീയേന വാ അഭിഹട്ഠും പവാരേന്തസ്സ പാചിത്തിയം കത്ഥ പഞ്ഞത്തന്തി? സാവത്ഥിയം പഞ്ഞത്തം. കം ആരബ്ഭാതി? അഞ്ഞതരം ഭിക്ഖും ആരബ്ഭ. കിസ്മിം വത്ഥുസ്മിന്തി? അഞ്ഞതരോ ഭിക്ഖു ഭിക്ഖും ഭുത്താവിം പവാരിതം അനതിരിത്തേന ഭോജനീയേന അഭിഹട്ഠും പവാരേസി, തസ്മിം വത്ഥുസ്മിം. ഏകാ പഞ്ഞത്തി. ഛന്നം ആപത്തിസമുട്ഠാനാനം തീഹി സമുട്ഠാനേഹി സമുട്ഠാതി…പേ….

൯൦. വികാലേ ¶ ഖാദനീയം വാ ഭോജനീയം വാ ഭുഞ്ജന്തസ്സ പാചിത്തിയം കത്ഥ പഞ്ഞത്തന്തി? രാജഗഹേ പഞ്ഞത്തം. കം ആരബ്ഭാതി? സത്തരസവഗ്ഗിയേ ഭിക്ഖൂ ആരബ്ഭ. കിസ്മിം വത്ഥുസ്മിന്തി? സത്തരസവഗ്ഗിയാ ഭിക്ഖൂ വികാലേ ഭോജനം ഭുഞ്ജിംസു, തസ്മിം വത്ഥുസ്മിം. ഏകാ പഞ്ഞത്തി. ഛന്നം ആപത്തിസമുട്ഠാനാനം ദ്വീഹി സമുട്ഠാനേഹി സമുട്ഠാതി ഏളകലോമകേ…പേ….

൯൧. സന്നിധികാരകം ഖാദനീയം വാ ഭോജനീയം വാ ഭുഞ്ജന്തസ്സ പാചിത്തിയം കത്ഥ പഞ്ഞത്തന്തി? സാവത്ഥിയം പഞ്ഞത്തം. കം ആരബ്ഭാതി? ആയസ്മന്തം ബേലട്ഠസീസം ആരബ്ഭ. കിസ്മിം വത്ഥുസ്മിന്തി? ആയസ്മാ ബേലട്ഠസീസോ സന്നിധികാരകം ഭോജനം ¶ ഭുഞ്ജി, തസ്മിം വത്ഥുസ്മിം. ഏകാ പഞ്ഞത്തി. ഛന്നം ആപത്തിസമുട്ഠാനാനം ദ്വീഹി സമുട്ഠാനേഹി സമുട്ഠാതി ഏളകലോമകേ…പേ….

൯൨. പണീതഭോജനാനി അത്തനോ അത്ഥായ വിഞ്ഞാപേത്വാ ഭുഞ്ജന്തസ്സ പാചിത്തിയം കത്ഥ പഞ്ഞത്തന്തി? സാവത്ഥിയം പഞ്ഞത്തം. കം ആരബ്ഭാതി? ഛബ്ബഗ്ഗിയേ ഭിക്ഖൂ ആരബ്ഭ. കിസ്മിം വത്ഥുസ്മിന്തി? ഛബ്ബഗ്ഗിയാ ഭിക്ഖൂ പണീതഭോജനാനി അത്തനോ അത്ഥായ വിഞ്ഞാപേത്വാ ഭുഞ്ജിംസു, തസ്മിം വത്ഥുസ്മിം. ഏകാ പഞ്ഞത്തി, ഏകാ അനുപഞ്ഞത്തി. ഛന്നം ആപത്തിസമുട്ഠാനാനം ചതൂഹി സമുട്ഠാനേഹി സമുട്ഠാതി…പേ….

൯൩. അദിന്നം മുഖദ്വാരം ആഹാരം ആഹരന്തസ്സ പാചിത്തിയം കത്ഥ പഞ്ഞത്തന്തി? വേസാലിയം പഞ്ഞത്തം. കം ആരബ്ഭാതി? അഞ്ഞതരം ഭിക്ഖും ആരബ്ഭ. കിസ്മിം വത്ഥുസ്മിന്തി? അഞ്ഞതരോ ഭിക്ഖു ¶ അദിന്നം മുഖദ്വാരം ¶ ആഹാരം ആഹരി, തസ്മിം വത്ഥുസ്മിം. ഏകാ പഞ്ഞത്തി, ഏകാ അനുപഞ്ഞത്തി. ഛന്നം ആപത്തിസമുട്ഠാനാനം ദ്വീഹി സമുട്ഠാനേഹി സമുട്ഠാതി ഏളകലോമകേ…പേ….

ഭോജനവഗ്ഗോ ചതുത്ഥോ.

൫. അചേലകവഗ്ഗോ

൯൪. അചേലകസ്സ വാ പരിബ്ബാജകസ്സ വാ പരിബ്ബാജികായ വാ സഹത്ഥാ ഖാദനീയം വാ ഭോജനീയം വാ ദേന്തസ്സ പാചിത്തിയം കത്ഥ പഞ്ഞത്തന്തി? വേസാലിയം പഞ്ഞത്തം. കം ആരബ്ഭാതി? ആയസ്മന്തം ആനന്ദം ആരബ്ഭ. കിസ്മിം വത്ഥുസ്മിന്തി? ആയസ്മാ ആനന്ദോ അഞ്ഞതരിസ്സാ പരിബ്ബാജികായ ഏകം മഞ്ഞമാനോ ദ്വേ പൂവേ അദാസി, തസ്മിം വത്ഥുസ്മിം. ഏകാ പഞ്ഞത്തി. ഛന്നം ആപത്തിസമുട്ഠാനാനം ദ്വീഹി സമുട്ഠാനേഹി സമുട്ഠാതി ഏളകലോമകേ…പേ….

൯൫. ഭിക്ഖും ‘‘ഏഹാവുസോ, ഗാമം വാ നിഗമം വാ പിണ്ഡായ പവിസിസ്സാമാ’’തി തസ്സ ദാപേത്വാ വാ അദാപേത്വാ വാ ഉയ്യോജേന്തസ്സ പാചിത്തിയം കത്ഥ പഞ്ഞത്തന്തി? സാവത്ഥിയം പഞ്ഞത്തം. കം ആരബ്ഭാതി? ആയസ്മന്തം ഉപനന്ദം സക്യപുത്തം ആരബ്ഭ. കിസ്മിം വത്ഥുസ്മിന്തി ¶ ? ആയസ്മാ ഉപനന്ദോ സക്യപുത്തോ ഭിക്ഖും ‘‘ഏഹാവുസോ, ഗാമം പിണ്ഡായ പവിസിസ്സാമാ’’തി, തസ്സ അദാപേത്വാ ഉയ്യോജേസി, തസ്മിം വത്ഥുസ്മിം. ഏകാ പഞ്ഞത്തി. ഛന്നം ആപത്തിസമുട്ഠാനാനം തീഹി സമുട്ഠാനേഹി സമുട്ഠാതി…പേ….

൯൬. സഭോജനേ ¶ കുലേ അനുപഖജ്ജ നിസജ്ജം കപ്പേന്തസ്സ പാചിത്തിയം കത്ഥ പഞ്ഞത്തന്തി? സാവത്ഥിയം പഞ്ഞത്തം. കം ആരബ്ഭാതി? ആയസ്മന്തം ഉപനന്ദം സക്യപുത്തം ആരബ്ഭ. കിസ്മിം വത്ഥുസ്മിന്തി? ആയസ്മാ ഉപനന്ദോ സക്യപുത്തോ സഭോജനേ കുലേ അനുപഖജ്ജ നിസജ്ജം കപ്പേസി, തസ്മിം വത്ഥുസ്മിം. ഏകാ പഞ്ഞത്തി ¶ . ഛന്നം ആപത്തിസമുട്ഠാനാനം ഏകേന സമുട്ഠാനേന സമുട്ഠാതി – കായതോ ച ചിത്തതോ ച സമുട്ഠാതി, ന വാചതോ…പേ….

൯൭. മാതുഗാമേന സദ്ധിം രഹോ പടിച്ഛന്നേ ആസനേ നിസജ്ജം കപ്പേന്തസ്സ പാചിത്തിയം കത്ഥ പഞ്ഞത്തന്തി? സാവത്ഥിയം പഞ്ഞത്തം. കം ആരബ്ഭാതി? ആയസ്മന്തം ഉപനന്ദം സക്യപുത്തം ആരബ്ഭ. കിസ്മിം വത്ഥുസ്മിന്തി? ആയസ്മാ ഉപനന്ദോ സക്യപുത്തോ മാതുഗാമേന സദ്ധിം രഹോ പടിച്ഛന്നേ ആസനേ നിസജ്ജം കപ്പേസി, തസ്മിം വത്ഥുസ്മിം. ഏകാ പഞ്ഞത്തി. ഛന്നം ആപത്തിസമുട്ഠാനാനം ഏകേന സമുട്ഠാനേന സമുട്ഠാതി – കായതോ ച ചിത്തതോ ച സമുട്ഠാതി, ന വാചതോ…പേ….

൯൮. മാതുഗാമേന ¶ സദ്ധിം ഏകോ ഏകായ രഹോ നിസജ്ജം കപ്പേന്തസ്സ പാചിത്തിയം കത്ഥ പഞ്ഞത്തന്തി? സാവത്ഥിയം പഞ്ഞത്തം. കം ആരബ്ഭാതി? ആയസ്മന്തം ഉപനന്ദം സക്യപുത്തം ആരബ്ഭ. കിസ്മിം വത്ഥുസ്മിന്തി? ആയസ്മാ ഉപനന്ദോ സക്യപുത്തോ മാതുഗാമേന സദ്ധിം ഏകോ ഏകായ രഹോ നിസജ്ജം കപ്പേസി, തസ്മിം വത്ഥുസ്മിം. ഏകാ പഞ്ഞത്തി. ഛന്നം ആപത്തിസമുട്ഠാനാനം ഏകേന സമുട്ഠാനേന സമുട്ഠാതി – കായതോ ച ചിത്തതോ ച സമുട്ഠാതി, ന വാചതോ…പേ….

൯൯. നിമന്തിതേന സഭത്തേന സന്തം ഭിക്ഖും അനാപുച്ഛാ പുരേഭത്തം പച്ഛാഭത്തം കുലേസു ചാരിത്തം ആപജ്ജന്തസ്സ പാചിത്തിയം കത്ഥ പഞ്ഞത്തന്തി? രാജഗഹേ പഞ്ഞത്തം. കം ആരബ്ഭാതി? ആയസ്മന്തം ഉപനന്ദം സക്യപുത്തം ആരബ്ഭ. കിസ്മിം വത്ഥുസ്മിന്തി? ആയസ്മാ ഉപനന്ദോ സക്യപുത്തോ നിമന്തിതോ സഭത്തോ സമാനോ പുരേഭത്തം പച്ഛാഭത്തം കുലേസു ചാരിത്തം ആപജ്ജി, തസ്മിം വത്ഥുസ്മിം. ഏകാ പഞ്ഞത്തി, ചതസ്സോ അനുപഞ്ഞത്തിയോ. ഛന്നം ആപത്തിസമുട്ഠാനാനം ദ്വീഹി സമുട്ഠാനേഹി സമുട്ഠാതി കഥിനകേ…പേ….

൧൦൦. തതുത്തരി ഭേസജ്ജം വിഞ്ഞാപേന്തസ്സ പാചിത്തിയം കത്ഥ പഞ്ഞത്തന്തി? സക്കേസു പഞ്ഞത്തം. കം ആരബ്ഭാതി? ഛബ്ബഗ്ഗിയേ ഭിക്ഖൂ ആരബ്ഭ. കിസ്മിം വത്ഥുസ്മിന്തി? ഛബ്ബഗ്ഗിയാ ഭിക്ഖൂ മഹാനാമേന സക്കേന ‘‘അജ്ജണ്ഹോ, ഭന്തേ, ആഗമേഥാ’’തി ¶ വുച്ചമാനാ നാഗമേസും, തസ്മിം വത്ഥുസ്മിം. ഏകാ പഞ്ഞത്തി. ഛന്നം ആപത്തിസമുട്ഠാനാനം ഛഹി സമുട്ഠാനേഹി സമുട്ഠാതി…പേ….

൧൦൧. ഉയ്യുത്തം സേനം ദസ്സനായ ഗച്ഛന്തസ്സ പാചിത്തിയം കത്ഥ പഞ്ഞത്തന്തി ¶ ? സാവത്ഥിയം പഞ്ഞത്തം. കം ആരബ്ഭാതി? ഛബ്ബഗ്ഗിയേ ഭിക്ഖൂ ആരബ്ഭ. കിസ്മിം വത്ഥുസ്മിന്തി? ഛബ്ബഗ്ഗിയാ ഭിക്ഖൂ ഉയ്യുത്തം സേനം ദസ്സനായ അഗമംസു, തസ്മിം വത്ഥുസ്മിം. ഏകാ പഞ്ഞത്തി, ഏകാ അനുപഞ്ഞത്തി. ഛന്നം ആപത്തിസമുട്ഠാനാനം ദ്വീഹി സമുട്ഠാനേഹി സമുട്ഠാതി ഏളകലോമകേ…പേ….

൧൦൨. അതിരേകതിരത്തം സേനായ വസന്തസ്സ പാചിത്തിയം കത്ഥ പഞ്ഞത്തന്തി? സാവത്ഥിയം പഞ്ഞത്തം. കം ആരബ്ഭാതി? ഛബ്ബഗ്ഗിയേ ഭിക്ഖൂ ആരബ്ഭ. കിസ്മിം വത്ഥുസ്മിന്തി? ഛബ്ബഗ്ഗിയാ ഭിക്ഖൂ അതിരേകതിരത്തം സേനായ വസിംസു, തസ്മിം വത്ഥുസ്മിം. ഏകാ പഞ്ഞത്തി. ഛന്നം ആപത്തിസമുട്ഠാനാനം ദ്വീഹി സമുട്ഠാനേഹി സമുട്ഠാതി ഏളകലോമകേ…പേ….

൧൦൩. ഉയ്യോധികം ഗച്ഛന്തസ്സ പാചിത്തിയം കത്ഥ പഞ്ഞത്തന്തി? സാവത്ഥിയം പഞ്ഞത്തം ¶ . കം ആരബ്ഭാതി? ഛബ്ബഗ്ഗിയേ ഭിക്ഖൂ ആരബ്ഭ. കിസ്മിം വത്ഥുസ്മിന്തി? ഛബ്ബഗ്ഗിയാ ഭിക്ഖൂ ഉയ്യോധികം ¶ അഗമംസു, തസ്മിം വത്ഥുസ്മിം. ഏകാ പഞ്ഞത്തി. ഛന്നം ആപത്തിസമുട്ഠാനാനം ദ്വീഹി സമുട്ഠാനേഹി സമുട്ഠാതി ഏളകലോമകേ…പേ….

അചേലകവഗ്ഗോ പഞ്ചമോ.

൬. സുരാപാനവഗ്ഗോ

൧൦൪. സുരാമേരയപാനേ ¶ പാചിത്തിയം കത്ഥ പഞ്ഞത്തന്തി? കോസമ്ബിയം പഞ്ഞത്തം. കം ആരബ്ഭാതി? ആയസ്മന്തം സാഗതം ആരബ്ഭ. കിസ്മിം വത്ഥുസ്മിന്തി? ആയസ്മാ സാഗതോ മജ്ജം പിവി, തസ്മിം വത്ഥുസ്മിം. ഏകാ പഞ്ഞത്തി. ഛന്നം ആപത്തിസമുട്ഠാനാനം ദ്വീഹി സമുട്ഠാനേഹി സമുട്ഠാതി – സിയാ കായതോ സമുട്ഠാതി, ന വാചതോ ന ചിത്തതോ; സിയാ കായതോ ച ചിത്തതോ ച സമുട്ഠാതി, ന വാചതോ…പേ….

൧൦൫. അങ്ഗുലിപതോദകേ പാചിത്തിയം കത്ഥ പഞ്ഞത്തന്തി? സാവത്ഥിയം പഞ്ഞത്തം. കം ആരബ്ഭാതി? ഛബ്ബഗ്ഗിയേ ഭിക്ഖൂ ആരബ്ഭ. കിസ്മിം വത്ഥുസ്മിന്തി? ഛബ്ബഗ്ഗിയാ ¶ ഭിക്ഖൂ ഭിക്ഖും അങ്ഗുലിപതോദകേന ഹാസേസും, തസ്മിം വത്ഥുസ്മിം. ഏകാ പഞ്ഞത്തി. ഛന്നം ആപത്തിസമുട്ഠാനാനം ഏകേന സമുട്ഠാനേന സമുട്ഠാതി – കായതോ ച ചിത്തതോ ച സമുട്ഠാതി, ന വാചതോ…പേ….

൧൦൬. ഉദകേ ഹസധമ്മേ [ഹസ്സധമ്മേ (സീ. സ്യാ.)] പാചിത്തിയം കത്ഥ പഞ്ഞത്തന്തി? സാവത്ഥിയം പഞ്ഞത്തം. കം ആരബ്ഭാതി? സത്തരസവഗ്ഗിയേ ഭിക്ഖൂ ആരബ്ഭ. കിസ്മിം വത്ഥുസ്മിന്തി? സത്തരസവഗ്ഗിയാ ഭിക്ഖൂ അചിരവതിയാ നദിയാ ഉദകേ കീളിംസു, തസ്മിം വത്ഥുസ്മിം. ഏകാ പഞ്ഞത്തി. ഛന്നം ആപത്തിസമുട്ഠാനാനം ഏകേന സമുട്ഠാനേന സമുട്ഠാതി – കായതോ ച ചിത്തതോ ¶ ച സമുട്ഠാതി, ന വാചതോ…പേ….

൧൦൭. അനാദരിയേ പാചിത്തിയം കത്ഥ പഞ്ഞത്തന്തി? കോസമ്ബിയം പഞ്ഞത്തം. കം ആരബ്ഭാതി? ആയസ്മന്തം ഛന്നം ആരബ്ഭ. കിസ്മിം വത്ഥുസ്മിന്തി? ആയസ്മാ ഛന്നോ അനാദരിയം അകാസി, തസ്മിം വത്ഥുസ്മിം. ഏകാ പഞ്ഞത്തി. ഛന്നം ആപത്തിസമുട്ഠാനാനം തീഹി സമുട്ഠാനേഹി സമുട്ഠാതി…പേ….

൧൦൮. ഭിക്ഖും ഭിംസാപേന്തസ്സ പാചിത്തിയം കത്ഥ പഞ്ഞത്തന്തി? സാവത്ഥിയം പഞ്ഞത്തം. കം ആരബ്ഭാതി? ഛബ്ബഗ്ഗിയേ ഭിക്ഖൂ ആരബ്ഭ. കിസ്മിം വത്ഥുസ്മിന്തി? ഛബ്ബഗ്ഗിയാ ഭിക്ഖൂ ഭിക്ഖും ഭിംസാപേസും ¶ , തസ്മിം വത്ഥുസ്മിം. ഏകാ പഞ്ഞത്തി. ഛന്നം ആപത്തിസമുട്ഠാനാനം തീഹി സമുട്ഠാനേഹി സമുട്ഠാതി…പേ….

൧൦൯. ജോതിം സമാദഹിത്വാ വിസിബ്ബേന്തസ്സ പാചിത്തിയം കത്ഥ പഞ്ഞത്തന്തി? ഭഗ്ഗേസു പഞ്ഞത്തം. കം ആരബ്ഭാതി? സമ്ബഹുലേ ഭിക്ഖൂ ആരബ്ഭ. കിസ്മിം വത്ഥുസ്മിന്തി? സമ്ബഹുലാ ഭിക്ഖൂ ജോതിം സമാദഹിത്വാ വിസിബ്ബേസും, തസ്മിം വത്ഥുസ്മിം. ഏകാ പഞ്ഞത്തി, ദ്വേ അനുപഞ്ഞത്തിയോ. ഛന്നം ആപത്തിസമുട്ഠാനാനം ഛഹി സമുട്ഠാനേഹി സമുട്ഠാതി…പേ….

൧൧൦. ഓരേനദ്ധമാസം നഹായന്തസ്സ പാചിത്തിയം കത്ഥ പഞ്ഞത്തന്തി? രാജഗഹേ പഞ്ഞത്തം. കം ആരബ്ഭാതി? സമ്ബഹുലേ ഭിക്ഖൂ ആരബ്ഭ. കിസ്മിം വത്ഥുസ്മിന്തി? സമ്ബഹുലാ ഭിക്ഖൂ രാജാനമ്പി പസ്സിത്വാ ന ¶ മത്തം ജാനിത്വാ നഹായിംസു, തസ്മിം വത്ഥുസ്മിം. ഏകാ പഞ്ഞത്തി, ഛ അനുപഞ്ഞത്തിയോ. സബ്ബത്ഥപഞ്ഞത്തി, പദേസപഞ്ഞത്തീതി? പദേസപഞ്ഞത്തി. ഛന്നം ആപത്തിസമുട്ഠാനാനം ദ്വീഹി സമുട്ഠാനേഹി സമുട്ഠാതി ഏളകലോമകേ…പേ….

൧൧൧. അനാദിയിത്വാ ¶ ¶ തിണ്ണം ദുബ്ബണ്ണകരണാനം അഞ്ഞതരം ദുബ്ബണ്ണകരണം നവം ചീവരം പരിഭുഞ്ജന്തസ്സ പാചിത്തിയം കത്ഥ പഞ്ഞത്തന്തി? സാവത്ഥിയം പഞ്ഞത്തം. കം ആരബ്ഭാതി? സമ്ബഹുലേ ഭിക്ഖൂ ആരബ്ഭ. കിസ്മിം വത്ഥുസ്മിന്തി? സമ്ബഹുലാ ഭിക്ഖൂ അത്തനോ ചീവരം ന സഞ്ജാനിംസു, തസ്മിം വത്ഥുസ്മിം. ഏകാ പഞ്ഞത്തി. ഛന്നം ആപത്തിസമുട്ഠാനാനം ദ്വീഹി സമുട്ഠാനേഹി സമുട്ഠാതി ഏളകലോമകേ…പേ….

൧൧൨. ഭിക്ഖുസ്സ വാ ഭിക്ഖുനിയാ വാ സിക്ഖമാനായ വാ സാമണേരസ്സ വാ സാമണേരിയാ വാ സാമം ചീവരം വികപ്പേത്വാ അപ്പച്ചുദ്ധാരണം പരിഭുഞ്ജന്തസ്സ പാചിത്തിയം കത്ഥ പഞ്ഞത്തന്തി? സാവത്ഥിയം പഞ്ഞത്തം. കം ആരബ്ഭാതി? ആയസ്മന്തം ഉപനന്ദം സക്യപുത്തം ആരബ്ഭ. കിസ്മിം വത്ഥുസ്മിന്തി? ആയസ്മാ ഉപനന്ദോ സക്യപുത്തോ ഭിക്ഖുസ്സ സാമം ചീവരം വികപ്പേത്വാ അപ്പച്ചുദ്ധാരണം പരിഭുഞ്ജി, തസ്മിം വത്ഥുസ്മിം. ഏകാ പഞ്ഞത്തി. ഛന്നം ആപത്തിസമുട്ഠാനാനം ദ്വീഹി സമുട്ഠാനേഹി സമുട്ഠാതി കഥിനകേ…പേ….

൧൧൩. ഭിക്ഖുസ്സ പത്തം വാ ചീവരം വാ നിസീദനം വാ സൂചിഘരം വാ കായബന്ധനം വാ അപനിധേന്തസ്സ പാചിത്തിയം കത്ഥ പഞ്ഞത്തന്തി? സാവത്ഥിയം ¶ പഞ്ഞത്തം. കം ആരബ്ഭാതി? ഛബ്ബഗ്ഗിയേ ഭിക്ഖൂ ആരബ്ഭ. കിസ്മിം വത്ഥുസ്മിന്തി? ഛബ്ബഗ്ഗിയാ ഭിക്ഖൂ ഭിക്ഖൂനം പത്തമ്പി ചീവരമ്പി അപനിധേസും ¶ , തസ്മിം വത്ഥുസ്മിം. ഏകാ പഞ്ഞത്തി. ഛന്നം ആപത്തിസമുട്ഠാനാനം തീഹി സമുട്ഠാനേഹി സമുട്ഠാതി…പേ….

സുരാമേരയവഗ്ഗോ ഛട്ഠോ.

൭. സപ്പാണകവഗ്ഗോ

൧൧൪. സഞ്ചിച്ച പാണം ജീവിതാ വോരോപേന്തസ്സ പാചിത്തിയം കത്ഥ പഞ്ഞത്തന്തി? സാവത്ഥിയം പഞ്ഞത്തം. കം ആരബ്ഭാതി? ആയസ്മന്തം ഉദായിം ആരബ്ഭ. കിസ്മിം വത്ഥുസ്മിന്തി? ആയസ്മാ ഉദായീ സഞ്ചിച്ച പാണം ജീവിതാ വോരോപേസി, തസ്മിം വത്ഥുസ്മിം. ഏകാ പഞ്ഞത്തി. ഛന്നം ആപത്തിസമുട്ഠാനാനം തീഹി സമുട്ഠാനേഹി സമുട്ഠാതി…പേ….

൧൧൫. ജാനം സപ്പാണകം ഉദകം പരിഭുഞ്ജന്തസ്സ പാചിത്തിയം കത്ഥ പഞ്ഞത്തന്തി? സാവത്ഥിയം പഞ്ഞത്തം. കം ആരബ്ഭാതി? ഛബ്ബഗ്ഗിയേ ഭിക്ഖൂ ആരബ്ഭ. കിസ്മിം വത്ഥുസ്മിന്തി ¶ ? ഛബ്ബഗ്ഗിയാ ഭിക്ഖൂ ജാനം സപ്പാണകം ¶ ഉദകം പരിഭുഞ്ജിംസു, തസ്മിം വത്ഥുസ്മിം. ഏകാ പഞ്ഞത്തി. ഛന്നം ആപത്തിസമുട്ഠാനാനം തീഹി സമുട്ഠാനേഹി സമുട്ഠാതി…പേ….

൧൧൬. ജാനം യഥാധമ്മം നിഹതാധികരണം പുന കമ്മായ ഉക്കോടേന്തസ്സ പാചിത്തിയം കത്ഥ പഞ്ഞത്തന്തി? സാവത്ഥിയം പഞ്ഞത്തം. കം ആരബ്ഭാതി? ഛബ്ബഗ്ഗിയേ ഭിക്ഖൂ ആരബ്ഭ. കിസ്മിം വത്ഥുസ്മിന്തി? ഛബ്ബഗ്ഗിയാ ഭിക്ഖൂ ജാനം യഥാധമ്മം നിഹതാധികരണം പുന കമ്മായ ഉക്കോടേസും, തസ്മിം വത്ഥുസ്മിം. ഏകാ പഞ്ഞത്തി. ഛന്നം ആപത്തിസമുട്ഠാനാനം തീഹി സമുട്ഠാനേഹി സമുട്ഠാതി…പേ….

൧൧൭. ഭിക്ഖുസ്സ ജാനം ദുട്ഠുല്ലം ആപത്തിം പടിച്ഛാദേന്തസ്സ പാചിത്തിയം കത്ഥ പഞ്ഞത്തന്തി? സാവത്ഥിയം പഞ്ഞത്തം. കം ആരബ്ഭാതി? അഞ്ഞതരം ഭിക്ഖും ¶ ആരബ്ഭ. കിസ്മിം വത്ഥുസ്മിന്തി? അഞ്ഞതരോ ഭിക്ഖു ഭിക്ഖുസ്സ ജാനം ദുട്ഠുല്ലം ആപത്തിം പടിച്ഛാദേസി, തസ്മിം വത്ഥുസ്മിം. ഏകാ പഞ്ഞത്തി. ഛന്നം ആപത്തിസമുട്ഠാനാനം ഏകേന സമുട്ഠാനേന സമുട്ഠാതി – കായതോ ച വാചതോ ച ചിത്തതോ ച സമുട്ഠാതി…പേ….

൧൧൮. ജാനം ഊനവീസതിവസ്സം പുഗ്ഗലം ഉപസമ്പാദേന്തസ്സ പാചിത്തിയം കത്ഥ പഞ്ഞത്തന്തി? രാജഗഹേ പഞ്ഞത്തം. കം ആരബ്ഭാതി? സമ്ബഹുലേ ¶ ഭിക്ഖൂ ആരബ്ഭ. കിസ്മിം വത്ഥുസ്മിന്തി? സമ്ബഹുലാ ഭിക്ഖൂ ജാനം ഊനവീസതിവസ്സം പുഗ്ഗലം ഉപസമ്പാദേസും, തസ്മിം വത്ഥുസ്മിം. ഏകാ പഞ്ഞത്തി. ഛന്നം ആപത്തിസമുട്ഠാനാനം തീഹി സമുട്ഠാനേഹി സമുട്ഠാതി…പേ….

൧൧൯. ജാനം ¶ ഥേയ്യസത്ഥേന സദ്ധിം സംവിധായ ഏകദ്ധാനമഗ്ഗം പടിപജ്ജന്തസ്സ പാചിത്തിയം കത്ഥ പഞ്ഞത്തന്തി? സാവത്ഥിയം പഞ്ഞത്തം. കം ആരബ്ഭാതി? അഞ്ഞതരം ഭിക്ഖും ആരബ്ഭ. കിസ്മിം വത്ഥുസ്മിന്തി? അഞ്ഞതരോ ഭിക്ഖു ജാനം ഥേയ്യസത്ഥേന സദ്ധിം സംവിധായ ഏകദ്ധാനമഗ്ഗം പടിപജ്ജി, തസ്മിം വത്ഥുസ്മിം. ഏകാ പഞ്ഞത്തി. ഛന്നം ആപത്തിസമുട്ഠാനാനം ദ്വീഹി സമുട്ഠാനേഹി സമുട്ഠാതി – സിയാ കായതോ ച ചിത്തതോ ച സമുട്ഠാതി, ന വാചതോ; സിയാ കായതോ ച വാചതോ ച ചിത്തതോ ച സമുട്ഠാതി…പേ….

൧൨൦. മാതുഗാമേന സദ്ധിം സംവിധായ ഏകദ്ധാനമഗ്ഗം പടിപജ്ജന്തസ്സ പാചിത്തിയം കത്ഥ പഞ്ഞത്തന്തി? സാവത്ഥിയം പഞ്ഞത്തം. കം ആരബ്ഭാതി? അഞ്ഞതരം ഭിക്ഖും ആരബ്ഭ. കിസ്മിം ¶ വത്ഥുസ്മിന്തി? അഞ്ഞതരോ ഭിക്ഖു മാതുഗാമേന സദ്ധിം സംവിധായ ഏകദ്ധാനമഗ്ഗം പടിപജ്ജി, തസ്മിം വത്ഥുസ്മിം. ഏകാ പഞ്ഞത്തി. ഛന്നം ആപത്തിസമുട്ഠാനാനം ചതൂഹി സമുട്ഠാനേഹി സമുട്ഠാതി…പേ….

൧൨൧. പാപികായ ദിട്ഠിയാ യാവതതിയം സമനുഭാസനായ ന പടിനിസ്സജ്ജന്തസ്സ പാചിത്തിയം കത്ഥ പഞ്ഞത്തന്തി? സാവത്ഥിയം പഞ്ഞത്തം. കം ആരബ്ഭാതി? അരിട്ഠം ഭിക്ഖും ഗദ്ധബാധിപുബ്ബം ആരബ്ഭ. കിസ്മിം വത്ഥുസ്മിന്തി? അരിട്ഠോ ഭിക്ഖു ഗദ്ധബാധിപുബ്ബോ പാപികായ ദിട്ഠിയാ യാവതതിയം സമനുഭാസനായ ന പടിനിസ്സജ്ജി, തസ്മിം വത്ഥുസ്മിം. ഏകാ പഞ്ഞത്തി. ഛന്നം ആപത്തിസമുട്ഠാനാനം ഏകേന സമുട്ഠാനേന സമുട്ഠാതി. കായതോ ച വാചതോ ¶ ച ചിത്തതോ ച സമുട്ഠാതി…പേ….

൧൨൨. ജാനം തഥാവാദിനാ ഭിക്ഖുനാ [അരിട്ഠേന ഭിക്ഖുനാ (ക.)] അകടാനുധമ്മേന തം ദിട്ഠിം അപ്പടിനിസ്സട്ഠേന സദ്ധിം സമ്ഭുഞ്ജന്തസ്സ പാചിത്തിയം കത്ഥ പഞ്ഞത്തന്തി? സാവത്ഥിയം പഞ്ഞത്തം. കം ആരബ്ഭാതി? ഛബ്ബഗ്ഗിയേ ഭിക്ഖൂ ആരബ്ഭ. കിസ്മിം വത്ഥുസ്മിന്തി? ഛബ്ബഗ്ഗിയാ ഭിക്ഖൂ ജാനം തഥാവാദിനാ അരിട്ഠേന ഭിക്ഖുനാ അകടാനുധമ്മേന തം ദിട്ഠിം അപ്പടിനിസ്സട്ഠേന സദ്ധിം സമ്ഭുഞ്ജിംസു, തസ്മിം വത്ഥുസ്മിം. ഏകാ പഞ്ഞത്തി. ഛന്നം ആപത്തിസമുട്ഠാനാനം തീഹി സമുട്ഠാനേഹി സമുട്ഠാതി…പേ….

൧൨൩. ജാനം തഥാനാസിതം സമണുദ്ദേസം ഉപലാപേന്തസ്സ പാചിത്തിയം കത്ഥ പഞ്ഞത്തന്തി? സാവത്ഥിയം പഞ്ഞത്തം. കം ആരബ്ഭാതി? ഛബ്ബഗ്ഗിയേ ഭിക്ഖൂ ആരബ്ഭ. കിസ്മിം വത്ഥുസ്മിന്തി? ഛബ്ബഗ്ഗിയാ ¶ ഭിക്ഖൂ ജാനം തഥാനാസിതം കണ്ടകം ¶ സമണുദ്ദേസം ഉപലാപേസും, തസ്മിം വത്ഥുസ്മിം. ഏകാ പഞ്ഞത്തി. ഛന്നം ആപത്തിസമുട്ഠാനാനം തീഹി സമുട്ഠാനേഹി സമുട്ഠാതി…പേ….

സപ്പാണകവഗ്ഗോ സത്തമോ.

൮. സഹധമ്മികവഗ്ഗോ

൧൨൪. ഭിക്ഖൂഹി ¶ സഹധമ്മികം വുച്ചമാനേന ‘‘ന താവാഹം, ആവുസോ, ഏതസ്മിം സിക്ഖാപദേ സിക്ഖിസ്സാമി യാവ ന അഞ്ഞം ഭിക്ഖും ബ്യത്തം വിനയധരം പരിപുച്ഛിസ്സാമീ’’തി ¶ ഭണന്തസ്സ പാചിത്തിയം കത്ഥ പഞ്ഞത്തന്തി? കോസമ്ബിയം പഞ്ഞത്തം. കം ആരബ്ഭാതി? ആയസ്മന്തം ഛന്നം ആരബ്ഭ. കിസ്മിം വത്ഥുസ്മിന്തി? ആയസ്മാ ഛന്നോ ഭിക്ഖൂഹി സഹധമ്മികം വുച്ചമാനോ ‘‘ന താവാഹം, ആവുസോ, ഏതസ്മിം സിക്ഖാപദേ സിക്ഖിസ്സാമി യാവ ന അഞ്ഞം ഭിക്ഖും ബ്യത്തം വിനയധരം പരിപുച്ഛിസ്സാമീ’’തി ഭണി, തസ്മിം വത്ഥുസ്മിം. ഏകാ പഞ്ഞത്തി. ഛന്നം ആപത്തിസമുട്ഠാനാനം തീഹി സമുട്ഠാനേഹി സമുട്ഠാതി…പേ….

൧൨൫. വിനയം വിവണ്ണേന്തസ്സ പാചിത്തിയം കത്ഥ പഞ്ഞത്തന്തി? സാവത്ഥിയം പഞ്ഞത്തം. കം ആരബ്ഭാതി? ഛബ്ബഗ്ഗിയേ ഭിക്ഖൂ ആരബ്ഭ. കിസ്മിം വത്ഥുസ്മിന്തി? ഛബ്ബഗ്ഗിയാ ഭിക്ഖൂ വിനയം വിവണ്ണേസും, തസ്മിം വത്ഥുസ്മിം. ഏകാ പഞ്ഞത്തി. ഛന്നം ആപത്തിസമുട്ഠാനാനം തീഹി സമുട്ഠാനേഹി സമുട്ഠാതി…പേ….

൧൨൬. മോഹനകേ പാചിത്തിയം കത്ഥ പഞ്ഞത്തന്തി? സാവത്ഥിയം പഞ്ഞത്തം. കം ആരബ്ഭാതി? ഛബ്ബഗ്ഗിയേ ഭിക്ഖൂ ആരബ്ഭ. കിസ്മിം വത്ഥുസ്മിന്തി? ഛബ്ബഗ്ഗിയാ ഭിക്ഖൂ മോഹേസും, തസ്മിം വത്ഥുസ്മിം. ഏകാ പഞ്ഞത്തി. ഛന്നം ആപത്തിസമുട്ഠാനാനം തീഹി സമുട്ഠാനേഹി സമുട്ഠാതി…പേ….

൧൨൭. ഭിക്ഖുസ്സ കുപിതേന അനത്തമനേന പഹാരം ദേന്തസ്സ പാചിത്തിയം കത്ഥ ¶ പഞ്ഞത്തന്തി? സാവത്ഥിയം പഞ്ഞത്തം. കം ആരബ്ഭാതി? ഛബ്ബഗ്ഗിയേ ഭിക്ഖൂ ആരബ്ഭ. കിസ്മിം വത്ഥുസ്മിന്തി? ഛബ്ബഗ്ഗിയാ ഭിക്ഖൂ കുപിതാ അനത്തമനാ ഭിക്ഖൂനം പഹാരം അദംസു, തസ്മിം വത്ഥുസ്മിം. ഏകാ പഞ്ഞത്തി. ഛന്നം ആപത്തിസമുട്ഠാനാനം ഏകേന സമുട്ഠാനേന സമുട്ഠാതി – കായതോ ച ചിത്തതോ ച സമുട്ഠാതി, ന വാചതോ…പേ….

൧൨൮. ഭിക്ഖുസ്സ കുപിതേന അനത്തമനേന തലസത്തികം ഉഗ്ഗിരന്തസ്സ പാചിത്തിയം കത്ഥ പഞ്ഞത്തന്തി ¶ ? സാവത്ഥിയം പഞ്ഞത്തം. കം ആരബ്ഭാതി? ഛബ്ബഗ്ഗിയേ ഭിക്ഖൂ ആരബ്ഭ. കിസ്മിം വത്ഥുസ്മിന്തി? ഛബ്ബഗ്ഗിയാ ഭിക്ഖൂ കുപിതാ അനത്തമനാ ഭിക്ഖൂനം തലസത്തികം ഉഗ്ഗിരിംസു, തസ്മിം വത്ഥുസ്മിം. ഏകാ പഞ്ഞത്തി. ഛന്നം ആപത്തിസമുട്ഠാനാനം ഏകേന സമുട്ഠാനേന സമുട്ഠാതി – കായതോ ച ചിത്തതോ ച സമുട്ഠാതി, ന വാചതോ…പേ….

൧൨൯. ഭിക്ഖും അമൂലകേന സങ്ഘാദിസേസേന അനുദ്ധംസേന്തസ്സ പാചിത്തിയം കത്ഥ പഞ്ഞത്തന്തി? സാവത്ഥിയം പഞ്ഞത്തം. കം ആരബ്ഭാതി? ഛബ്ബഗ്ഗിയേ ഭിക്ഖൂ ആരബ്ഭ ¶ . കിസ്മിം വത്ഥുസ്മിന്തി? ഛബ്ബഗ്ഗിയാ ഭിക്ഖൂ ഭിക്ഖും അമൂലകേന സങ്ഘാദിസേസേന അനുദ്ധംസേസും, തസ്മിം വത്ഥുസ്മിം. ഏകാ പഞ്ഞത്തി. ഛന്നം ആപത്തിസമുട്ഠാനാനം തീഹി സമുട്ഠാനേഹി സമുട്ഠാതി…പേ….

൧൩൦. ഭിക്ഖുസ്സ സഞ്ചിച്ച കുക്കുച്ചം ഉപദഹന്തസ്സ [ഉപ്പാദേന്തസ്സ (സ്യാ.)] പാചിത്തിയം കത്ഥ പഞ്ഞത്തന്തി? സാവത്ഥിയം പഞ്ഞത്തം. കം ആരബ്ഭാതി? ഛബ്ബഗ്ഗിയേ ¶ ഭിക്ഖൂ ആരബ്ഭ. കിസ്മിം വത്ഥുസ്മിന്തി? ഛബ്ബഗ്ഗിയാ ഭിക്ഖൂ ഭിക്ഖൂനം സഞ്ചിച്ച കുക്കുച്ചം ഉപദഹിംസു, തസ്മിം വത്ഥുസ്മിം. ഏകാ പഞ്ഞത്തി. ഛന്നം ആപത്തിസമുട്ഠാനാനം തീഹി സമുട്ഠാനേഹി സമുട്ഠാതി…പേ….

൧൩൧. ഭിക്ഖൂനം ഭണ്ഡനജാതാനം കലഹജാതാനം വിവാദാപന്നാനം ¶ ഉപസ്സുതിം [ഉപസ്സുതി (?)] തിട്ഠന്തസ്സ പാചിത്തിയം കത്ഥ പഞ്ഞത്തന്തി? സാവത്ഥിയം പഞ്ഞത്തം. കം ആരബ്ഭാതി? ഛബ്ബഗ്ഗിയേ ഭിക്ഖൂ ആരബ്ഭ. കിസ്മിം വത്ഥുസ്മിന്തി? ഛബ്ബഗ്ഗിയാ ഭിക്ഖൂ ഭിക്ഖൂനം ഭണ്ഡനജാതാനം കലഹജാതാനം വിവാദാപന്നാനം ഉപസ്സുതിം തിട്ഠഹിംസു, തസ്മിം വത്ഥുസ്മിം. ഏകാ പഞ്ഞത്തി. ഛന്നം ആപത്തിസമുട്ഠാനാനം ദ്വീഹി സമുട്ഠാനേഹി സമുട്ഠാതി – സിയാ കായതോ ച ചിത്തതോ ച സമുട്ഠാതി, ന വാചതോ; സിയാ കായതോ ച വാചതോ ച ചിത്തതോ ച സമുട്ഠാതി…പേ….

൧൩൨. ധമ്മികാനം കമ്മാനം ഛന്ദം ദത്വാ പച്ഛാ ഖീയനധമ്മം [ഖിയ്യധമ്മം (ക.)] ആപജ്ജന്തസ്സ പാചിത്തിയം കത്ഥ പഞ്ഞത്തന്തി? സാവത്ഥിയം പഞ്ഞത്തം. കം ആരബ്ഭാതി? ഛബ്ബഗ്ഗിയേ ഭിക്ഖൂ ആരബ്ഭ. കിസ്മിം വത്ഥുസ്മിന്തി? ഛബ്ബഗ്ഗിയാ ഭിക്ഖൂ ധമ്മികാനം കമ്മാനം ഛന്ദം ദത്വാ പച്ഛാ ഖീയനധമ്മം ആപജ്ജിംസു, തസ്മിം വത്ഥുസ്മിം. ഏകാ പഞ്ഞത്തി. ഛന്നം ആപത്തിസമുട്ഠാനാനം തീഹി സമുട്ഠാനേഹി സമുട്ഠാതി…പേ….

൧൩൩. സങ്ഘേ വിനിച്ഛയകഥായ വത്തമാനായ ഛന്ദം അദത്വാ ഉട്ഠായാസനാ പക്കമന്തസ്സ പാചിത്തിയം കത്ഥ പഞ്ഞത്തന്തി? സാവത്ഥിയം പഞ്ഞത്തം ¶ . കം ആരബ്ഭാതി? അഞ്ഞതരം ഭിക്ഖും ആരബ്ഭ ¶ . കിസ്മിം വത്ഥുസ്മിന്തി? അഞ്ഞതരോ ഭിക്ഖു സങ്ഘേ വിനിച്ഛയകഥായ വത്തമാനായ ഛന്ദം അദത്വാ ഉട്ഠായാസനാ പക്കാമി, തസ്മിം വത്ഥുസ്മിം. ഏകാ പഞ്ഞത്തി. ഛന്നം ആപത്തിസമുട്ഠാനാനം ഏകേന സമുട്ഠാനേന സമുട്ഠാതി – കായതോ ച വാചതോ ച ചിത്തതോ ച സമുട്ഠാതി…പേ….

൧൩൪. സമഗ്ഗേ ¶ സങ്ഘേന ചീവരം ദത്വാ പച്ഛാ ഖീയനധമ്മം ആപജ്ജന്തസ്സ പാചിത്തിയം കത്ഥ പഞ്ഞത്തന്തി? രാജഗഹേ പഞ്ഞത്തം. കം ആരബ്ഭാതി? ഛബ്ബഗ്ഗിയേ ഭിക്ഖൂ ആരബ്ഭ. കിസ്മിം വത്ഥുസ്മിന്തി? ഛബ്ബഗ്ഗിയാ ഭിക്ഖൂ സമഗ്ഗേന സങ്ഘേന ചീവരം ദത്വാ പച്ഛാ ഖീയനധമ്മം ആപജ്ജിംസു, തസ്മിം വത്ഥുസ്മിം. ഏകാ പഞ്ഞത്തി. ഛന്നം ആപത്തിസമുട്ഠാനാനം തീഹി സമുട്ഠാനേഹി സമുട്ഠാതി…പേ….

൧൩൫. ജാനം സങ്ഘികം ലാഭം പരിണതം പുഗ്ഗലസ്സ പരിണാമേന്തസ്സ പാചിത്തിയം കത്ഥ പഞ്ഞത്തന്തി? സാവത്ഥിയം പഞ്ഞത്തം. കം ആരബ്ഭാതി? ഛബ്ബഗ്ഗിയേ ഭിക്ഖൂ ആരബ്ഭ. കിസ്മിം വത്ഥുസ്മിന്തി? ഛബ്ബഗ്ഗിയാ ഭിക്ഖൂ ജാനം സങ്ഘികം ലാഭം പരിണതം പുഗ്ഗലസ്സ പരിണാമേസും, തസ്മിം വത്ഥുസ്മിം. ഏകാ പഞ്ഞത്തി. ഛന്നം ആപത്തിസമുട്ഠാനാനം തീഹി സമുട്ഠാനേഹി സമുട്ഠാതി…പേ….

സഹധമ്മികവഗ്ഗോ അട്ഠമോ.

൯. രാജവഗ്ഗോ

൧൩൬. പുബ്ബേ ¶ അപ്പടിസംവിദിതേന രഞ്ഞോ അന്തേപുരം പവിസന്തസ്സ പാചിത്തിയം കത്ഥ പഞ്ഞത്തന്തി? സാവത്ഥിയം പഞ്ഞത്തം. കം ആരബ്ഭാതി? ആയസ്മന്തം ആനന്ദം ആരബ്ഭ. കിസ്മിം വത്ഥുസ്മിന്തി? ആയസ്മാ ആനന്ദോ പുബ്ബേ അപ്പടിസംവിദിതോ രഞ്ഞോ അന്തേപുരം പാവിസി, തസ്മിം വത്ഥുസ്മിം. ഏകാ പഞ്ഞത്തി. ഛന്നം ആപത്തിസമുട്ഠാനാനം ദ്വീഹി സമുട്ഠാനേഹി സമുട്ഠാതി കഥിനകേ…പേ….

൧൩൭. രതനം ഉഗ്ഗണ്ഹന്തസ്സ പാചിത്തിയം കത്ഥ പഞ്ഞത്തന്തി? സാവത്ഥിയം പഞ്ഞത്തം ¶ . കം ആരബ്ഭാതി? അഞ്ഞതരം ഭിക്ഖും ആരബ്ഭ. കിസ്മിം വത്ഥുസ്മിന്തി? അഞ്ഞതരോ ഭിക്ഖു രതനം ഉഗ്ഗഹേസി, തസ്മിം വത്ഥുസ്മിം. ഏകാ പഞ്ഞത്തി, ദ്വേ അനുപഞ്ഞത്തിയോ. ഛന്നം ആപത്തിസമുട്ഠാനാനം ഛഹി സമുട്ഠാനേഹി സമുട്ഠാതി…പേ….

൧൩൮. സന്തം ഭിക്ഖും അനാപുച്ഛാ വികാലേ ഗാമം പവിസന്തസ്സ പാചിത്തിയം കത്ഥ പഞ്ഞത്തന്തി ¶ ? സാവത്ഥിയം പഞ്ഞത്തം. കം ആരബ്ഭാതി? ഛബ്ബഗ്ഗിയേ ഭിക്ഖൂ ആരബ്ഭ. കിസ്മിം വത്ഥുസ്മിന്തി? ഛബ്ബഗ്ഗിയാ ഭിക്ഖൂ വികാലേ ഗാമം പവിസിംസു, തസ്മിം ¶ വത്ഥുസ്മിം. ഏകാ പഞ്ഞത്തി, തിസ്സോ അനുപഞ്ഞത്തിയോ. ഛന്നം ആപത്തിസമുട്ഠാനാനം ദ്വീഹി സമുട്ഠാനേഹി സമുട്ഠാതി കഥിനകേ…പേ….

൧൩൯. അട്ഠിമയം ¶ വാ ദന്തമയം വാ വിസാണമയം വാ സൂചിഘരം കാരാപേന്തസ്സ പാചിത്തിയം കത്ഥ പഞ്ഞത്തന്തി? സക്കേസു പഞ്ഞത്തം. കം ആരബ്ഭാതി? സമ്ബഹുലേ ഭിക്ഖൂ ആരബ്ഭ. കിസ്മിം വത്ഥുസ്മിന്തി? സമ്ബഹുലാ ഭിക്ഖൂ ന മത്തം ജാനിത്വാ ബഹൂ സൂചിഘരേ വിഞ്ഞാപേസും, തസ്മിം വത്ഥുസ്മിം. ഏകാ പഞ്ഞത്തി. ഛന്നം ആപത്തിസമുട്ഠാനാനം ഛഹി സമുട്ഠാനേഹി സമുട്ഠാതി…പേ….

൧൪൦. പമാണാതിക്കന്തം മഞ്ചം വാ പീഠം വാ കാരാപേന്തസ്സ പാചിത്തിയം കത്ഥ പഞ്ഞത്തന്തി? സാവത്ഥിയം പഞ്ഞത്തം. കം ആരബ്ഭാതി? ആയസ്മന്തം ഉപനന്ദം സക്യപുത്തം ആരബ്ഭ. കിസ്മിം വത്ഥുസ്മിന്തി? ആയസ്മാ ഉപനന്ദോ സക്യപുത്തോ ഉച്ചേ മഞ്ചേ സയി, തസ്മിം വത്ഥുസ്മിം. ഏകാ പഞ്ഞത്തി. ഛന്നം ആപത്തിസമുട്ഠാനാനം ഛഹി സമുട്ഠാനേഹി സമുട്ഠാതി…പേ….

൧൪൧. മഞ്ചം വാ പീഠം വാ തൂലോനദ്ധം കാരാപേന്തസ്സ പാചിത്തിയം കത്ഥ പഞ്ഞത്തന്തി? സാവത്ഥിയം പഞ്ഞത്തം. കം ആരബ്ഭാതി? ഛബ്ബഗ്ഗിയേ ഭിക്ഖൂ ആരബ്ഭ. കിസ്മിം വത്ഥുസ്മിന്തി? ഛബ്ബഗ്ഗിയാ ഭിക്ഖൂ മഞ്ചം വാ പീഠം വാ തൂലോനദ്ധം കാരാപേസും, തസ്മിം വത്ഥുസ്മിം. ഏകാ പഞ്ഞത്തി. ഛന്നം ആപത്തിസമുട്ഠാനാനം ഛഹി സമുട്ഠാനേഹി സമുട്ഠാതി…പേ….

൧൪൨. പമാണാതിക്കന്തം ¶ നിസീദനം കാരാപേന്തസ്സ പാചിത്തിയം കത്ഥ പഞ്ഞത്തന്തി? സാവത്ഥിയം പഞ്ഞത്തം. കം ആരബ്ഭാതി? ഛബ്ബഗ്ഗിയേ ഭിക്ഖൂ ആരബ്ഭ. കിസ്മിം വത്ഥുസ്മിന്തി? ഛബ്ബഗ്ഗിയാ ഭിക്ഖൂ അപ്പമാണികാനി നിസീദനാനി ധാരേസും, തസ്മിം വത്ഥുസ്മിം. ഏകാ പഞ്ഞത്തി, ഏകാ അനുപഞ്ഞത്തി. ഛന്നം ആപത്തിസമുട്ഠാനാനം ഛഹി സമുട്ഠാനേഹി സമുട്ഠാതി…പേ….

൧൪൩. പമാണാതിക്കന്തം കണ്ഡുപ്പടിച്ഛാദിം കാരാപേന്തസ്സ പാചിത്തിയം കത്ഥ പഞ്ഞത്തന്തി? സാവത്ഥിയം പഞ്ഞത്തം. കം ആരബ്ഭാതി? ഛബ്ബഗ്ഗിയേ ഭിക്ഖൂ ആരബ്ഭ. കിസ്മിം വത്ഥുസ്മിന്തി? ഛബ്ബഗ്ഗിയാ ഭിക്ഖൂ അപ്പമാണികായോ കണ്ഡുപ്പടിച്ഛാദിയോ ധാരേസും, തസ്മിം വത്ഥുസ്മിം. ഏകാ പഞ്ഞത്തി. ഛന്നം ആപത്തിസമുട്ഠാനാനം ഛഹി സമുട്ഠാനേഹി സമുട്ഠാതി…പേ….

൧൪൪. പമാണാതിക്കന്തം ¶ വസ്സികസാടികം കാരാപേന്തസ്സ പാചിത്തിയം കത്ഥ പഞ്ഞത്തന്തി? സാവത്ഥിയം പഞ്ഞത്തം. കം ആരബ്ഭാതി? ഛബ്ബഗ്ഗിയേ ഭിക്ഖൂ ആരബ്ഭ ¶ . കിസ്മിം വത്ഥുസ്മിന്തി? ഛബ്ബഗ്ഗിയാ ഭിക്ഖൂ അപ്പമാണികായോ വസ്സികസാടികായോ ധാരേസും, തസ്മിം വത്ഥുസ്മിം. ഏകാ പഞ്ഞത്തി. ഛന്നം ആപത്തിസമുട്ഠാനാനം ഛഹി സമുട്ഠാനേഹി സമുട്ഠാതി…പേ….

൧൪൫. സുഗതചീവരപ്പമാണം ¶ ചീവരം കാരാപേന്തസ്സ പാചിത്തിയം കത്ഥ പഞ്ഞത്തന്തി? സാവത്ഥിയം പഞ്ഞത്തം. കം ആരബ്ഭാതി? ആയസ്മന്തം നന്ദം ¶ ആരബ്ഭ. കിസ്മിം വത്ഥുസ്മിന്തി? ആയസ്മാ നന്ദോ സുഗതചീവരപ്പമാണം ചീവരം ധാരേസി, തസ്മിം വത്ഥുസ്മിം. ഏകാ പഞ്ഞത്തി. ഛന്നം ആപത്തിസമുട്ഠാനാനം ഛഹി സമുട്ഠാനേഹി സമുട്ഠാതി…പേ….

രാജവഗ്ഗോ നവമോ.

ദ്വേനവുതി പാചിത്തിയാ നിട്ഠിതാ.

ഖുദ്ദകം സമത്തം.

തസ്സുദ്ദാനം –

മുസാ ഓമസപേസുഞ്ഞം, പദസേയ്യാ ച ഇത്ഥിയാ;

അഞ്ഞത്ര വിഞ്ഞുനാ ഭൂതാ [ദേസനാരോചനാ ചേവ (സീ. സ്യാ.)], ദുട്ഠുല്ലാപത്തി ഖണനാ.

ഭൂതം അഞ്ഞായ ഉജ്ഝായി [ഭൂതഞ്ഞവാദഉജ്ഝായി (സീ.)], മഞ്ചോ സേയ്യോ ച വുച്ചതി;

പുബ്ബേ നിക്കഡ്ഢനാഹച്ച, ദ്വാരം സപ്പാണകേന ച.

അസമ്മതാ അത്ഥങ്ഗതേ, ഉപസ്സയാമിസേന ച;

ദദേ സിബ്ബേ വിധാനേന, നാവാ ഭുഞ്ജേയ്യ ഏകതോ.

പിണ്ഡം ഗണം പരം പൂവം, പവാരിതോ പവാരിതം;

വികാലം സന്നിധി ഖീരം, ദന്തപോനേന തേ ദസ.

അചേലകം ഉയ്യോഖജ്ജ [അചേലകാനുപഖജ്ജ (ക.)], പടിച്ഛന്നം രഹേന ച;

നിമന്തിതോ പച്ചയേഹി, സേനാവസനുയ്യോധികം.

സുരാ ¶ അങ്ഗുലി ഹാസോ ച, അനാദരിയഞ്ച ഭിംസനം;

ജോതി നഹാന ദുബ്ബണ്ണം, സാമം അപനിധേന ച.

സഞ്ചിച്ചുദകകമ്മാ ¶ ച, ദുട്ഠുല്ലം ഊനവീസതി;

ഥേയ്യഇത്ഥിഅവദേസം [അരിട്ഠകം (വിഭങ്ഗേ)], സംവാസേ നാസിതേന ച.

സഹധമ്മികവിലേഖാ, മോഹോ പഹാരേനുഗ്ഗിരേ;

അമൂലകഞ്ച സഞ്ചിച്ച, സോസ്സാമി ഖിയ്യപക്കമേ.

സങ്ഘേന ചീവരം ദത്വാ, പരിണാമേയ്യ പുഗ്ഗലേ;

രഞ്ഞഞ്ച രതനം സന്തം, സൂചി മഞ്ചോ ച തൂലികാ;

നിസീദനം കണ്ഡുച്ഛാദി, വസ്സികാ സുഗതേന ചാതി.

തേസം വഗ്ഗാനം ഉദ്ദാനം –

മുസാ ഭൂതാ ച ഓവാദോ, ഭോജനാചേലകേന ച;

സുരാ സപ്പാണകാ ധമ്മോ, രാജവഗ്ഗേന തേ നവാതി.

൬. പാടിദേസനീയകണ്ഡം

൧൪൬. യം തേന ഭഗവതാ ജാനതാ പസ്സതാ അരഹതാ സമ്മാസമ്ബുദ്ധേന അഞ്ഞാതികായ ഭിക്ഖുനിയാ അന്തരഘരം പവിട്ഠായ ഹത്ഥതോ ഖാദനീയം വാ ഭോജനീയം വാ സഹത്ഥാ പടിഗ്ഗഹേത്വാ ഭുഞ്ജന്തസ്സ പാടിദേസനീയം കത്ഥ പഞ്ഞത്തന്തി? സാവത്ഥിയം പഞ്ഞത്തം. കം ആരബ്ഭാതി? അഞ്ഞതരം ¶ ഭിക്ഖും ആരബ്ഭ. കിസ്മിം വത്ഥുസ്മിന്തി? അഞ്ഞതരോ ഭിക്ഖു അഞ്ഞാതികായ ഭിക്ഖുനിയാ അന്തരഘരം പവിട്ഠായ ഹത്ഥതോ ആമിസം പടിഗ്ഗഹേസി, തസ്മിം വത്ഥുസ്മിം. ഏകാ പഞ്ഞത്തി. ഛന്നം ആപത്തിസമുട്ഠാനാനം ദ്വീഹി സമുട്ഠാനേഹി ¶ സമുട്ഠാതി – സിയാ കായതോ സമുട്ഠാതി, ന വാചതോ ന ചിത്തതോ; സിയാ കായതോ ച ചിത്തതോ ച സമുട്ഠാതി, ന വാചതോ…പേ….

൧൪൭. ഭിക്ഖുനിയാ വോസാസന്തിയാ ന നിവാരേത്വാ ഭുഞ്ജന്തസ്സ പാടിദേസനീയം കത്ഥ പഞ്ഞത്തന്തി? രാജഗഹേ പഞ്ഞത്തം. കം ആരബ്ഭാതി? ഛബ്ബഗ്ഗിയേ ഭിക്ഖൂ ആരബ്ഭ. കിസ്മിം വത്ഥുസ്മിന്തി? ഛബ്ബഗ്ഗിയാ ഭിക്ഖൂ ഭിക്ഖുനിയോ വോസാസന്തിയോ ന നിവാരേസും, തസ്മിം വത്ഥുസ്മിം. ഏകാ ¶ പഞ്ഞത്തി. ഛന്നം ആപത്തിസമുട്ഠാനാനം ദ്വീഹി സമുട്ഠാനേഹി സമുട്ഠാതി – സിയാ കായതോ ച വാചതോ ച സമുട്ഠാതി, ന ചിത്തതോ; സിയാ കായതോ ച വാചതോ ച ചിത്തതോ ച സമുട്ഠാതി…പേ….

൧൪൮. സേക്ഖസമ്മതേസു ¶ കുലേസു ഖാദനീയം വാ ഭോജനീയം വാ സഹത്ഥാ പടിഗ്ഗഹേത്വാ ഭുഞ്ജന്തസ്സ പാടിദേസനീയം കത്ഥ പഞ്ഞത്തന്തി? സാവത്ഥിയം പഞ്ഞത്തം. കം ആരബ്ഭാതി? സമ്ബഹുലേ ഭിക്ഖൂ ആരബ്ഭ. കിസ്മിം വത്ഥുസ്മിന്തി? സമ്ബഹുലാ ഭിക്ഖൂ ന മത്തം ജാനിത്വാ പടിഗ്ഗഹേസും, തസ്മിം വത്ഥുസ്മിം. ഏകാ പഞ്ഞത്തി, ദ്വേ അനുപഞ്ഞത്തിയോ. ഛന്നം ആപത്തിസമുട്ഠാനാനം ദ്വീഹി സമുട്ഠാനേഹി സമുട്ഠാതി – സിയാ കായതോ സമുട്ഠാതി, ന വാചതോ ന ചിത്തതോ; സിയാ കായതോ ച ചിത്തതോ ¶ ച സമുട്ഠാതി, ന വാചതോ…പേ….

൧൪൯. ആരഞ്ഞകേസു സേനാസനേസു പുബ്ബേ അപ്പടിസംവിദിതം ഖാദനീയം വാ ഭോജനീയം വാ അജ്ഝാരാമേ സഹത്ഥാ പടിഗ്ഗഹേത്വാ ഭുഞ്ജന്തസ്സ പാടിദേസനീയം കത്ഥ പഞ്ഞത്തന്തി? സക്കേസു പഞ്ഞത്തം. കം ആരബ്ഭാതി? സമ്ബഹുലേ ഭിക്ഖൂ ആരബ്ഭ. കിസ്മിം വത്ഥുസ്മിന്തി. സമ്ബഹുലാ ഭിക്ഖൂ ആരാമേ ചോരേ പടിവസന്തേ നാരോചേസും, തസ്മിം വത്ഥുസ്മിം. ഏകാ പഞ്ഞത്തി, ഏകാ അനുപഞ്ഞത്തി. ഛന്നം ആപത്തിസമുട്ഠാനാനം ദ്വീഹി സമുട്ഠാനേഹി സമുട്ഠാതി – സിയാ കായതോ ച വാചതോ ച സമുട്ഠാതി, ന ചിത്തതോ; സിയാ കായതോ ച വാചതോ ച ചിത്തതോ ച സമുട്ഠാതി…പേ….

ചത്താരോ പാടിദേസനീയാ നിട്ഠിതാ.

തസ്സുദ്ദാനം –

അഞ്ഞാതികായ വോസാസം, സേക്ഖആരഞ്ഞകേന ച;

പാടിദേസനീയാ ചത്താരോ, സമ്ബുദ്ധേന പകാസിതാതി.

൭. സേഖിയകണ്ഡം

൧. പരിമണ്ഡലവഗ്ഗോ

൧൫൦. യം ¶ തേന ഭഗവതാ ജാനതാ പസ്സതാ അരഹതാ സമ്മാസമ്ബുദ്ധേന അനാദരിയം പടിച്ച പുരതോ വാ പച്ഛതോ വാ ഓലമ്ബേന്തേന നിവാസേന്തസ്സ ദുക്കടം കത്ഥ പഞ്ഞത്തന്തി? സാവത്ഥിയം പഞ്ഞത്തം. കം ആരബ്ഭാതി? ഛബ്ബഗ്ഗിയേ ഭിക്ഖൂ ആരബ്ഭ. കിസ്മിം വത്ഥുസ്മിന്തി? ഛബ്ബഗ്ഗിയാ ഭിക്ഖൂ പുരതോപി പച്ഛതോപി ഓലമ്ബേന്താ നിവാസേസും, തസ്മിം ¶ വത്ഥുസ്മിം. ഏകാ പഞ്ഞത്തി. ഛന്നം ആപത്തിസമുട്ഠാനാനം ¶ ഏകേന സമുട്ഠാനേന സമുട്ഠാതി – കായതോ ച ചിത്തതോ ച സമുട്ഠാതി, ന വാചതോ…പേ….

അനാദരിയം പടിച്ച പുരതോ വാ പച്ഛതോ വാ ഓലമ്ബേന്തേന പാരുപന്തസ്സ ദുക്കടം കത്ഥ പഞ്ഞത്തന്തി? സാവത്ഥിയം പഞ്ഞത്തം. കം ആരബ്ഭാതി? ഛബ്ബഗ്ഗിയേ ഭിക്ഖൂ ആരബ്ഭ. കിസ്മിം വത്ഥുസ്മിന്തി? ഛബ്ബഗ്ഗിയാ ഭിക്ഖൂ പുരതോപി പച്ഛതോപി ഓലമ്ബേന്താ പാരുപിംസു, തസ്മിം വത്ഥുസ്മിം. ഏകാ പഞ്ഞത്തി. ഛന്നം ആപത്തിസമുട്ഠാനാനം ഏകേന സമുട്ഠാനേന സമുട്ഠാതി – കായതോ ച ചിത്തതോ ച സമുട്ഠാതി, ന വാചതോ…പേ….

അനാദരിയം പടിച്ച കായം വിവരിത്വാ അന്തരഘരേ ഗച്ഛന്തസ്സ ദുക്കടം…പേ… ഏകാ പഞ്ഞത്തി. ഏകേന സമുട്ഠാനേന സമുട്ഠാതി – കായതോ ച ചിത്തതോ ച സമുട്ഠാതി, ന വാചതോ…പേ….

അനാദരിയം ¶ പടിച്ച കായം വിവരിത്വാ അന്തരഘരേ നിസീദന്തസ്സ ദുക്കടം…പേ… ഏകാ പഞ്ഞത്തി. ഏകേന സമുട്ഠാനേന സമുട്ഠാതി – കായതോ ച ചിത്തതോ ച സമുട്ഠാതി, ന വാചതോ…പേ….

അനാദരിയം പടിച്ച ഹത്ഥം വാ പാദം വാ കീളാപേന്തേന അന്തരഘരേ ഗച്ഛന്തസ്സ ദുക്കടം…പേ… ¶ ഏകാ പഞ്ഞത്തി. ഏകേന സമുട്ഠാനേന സമുട്ഠാതി – കായതോ ച ചിത്തതോ ച സമുട്ഠാതി, ന വാചതോ…പേ….

അനാദരിയം പടിച്ച ഹത്ഥം വാ പാദം വാ കീളാപേന്തേന അന്തരഘരേ നിസീദന്തസ്സ ദുക്കടം ¶ …പേ… ഏകാ പഞ്ഞത്തി. ഏകേന സമുട്ഠാനേന സമുട്ഠാതി – കായതോ ച ചിത്തതോ ച സമുട്ഠാതി, ന വാചതോ…പേ….

അനാദരിയം പടിച്ച തഹം തഹം ഓലോകേന്തേന അന്തരഘരേ ഗച്ഛന്തസ്സ ദുക്കടം…പേ… ഏകാ പഞ്ഞത്തി. ഏകേന സമുട്ഠാനേന സമുട്ഠാതി – കായതോ ച ചിത്തതോ ച സമുട്ഠാതി, ന വാചതോ…പേ….

അനാദരിയം പടിച്ച തഹം തഹം ഓലോകേന്തേന അന്തരഘരേ നിസീദന്തസ്സ ദുക്കടം…പേ… ഏകാ പഞ്ഞത്തി. ഏകേന സമുട്ഠാനേന സമുട്ഠാതി – കായതോ ച ചിത്തതോ ച സമുട്ഠാതി, ന വാചതോ…പേ….

അനാദരിയം പടിച്ച ഉക്ഖിത്തകായ അന്തരഘരേ ഗച്ഛന്തസ്സ ദുക്കടം…പേ… ഏകാ പഞ്ഞത്തി. ഏകേന സമുട്ഠാനേന സമുട്ഠാതി – കായതോ ച ചിത്തതോ ച സമുട്ഠാതി, ന വാചതോ…പേ….

അനാദരിയം ¶ പടിച്ച ഉക്ഖിത്തകായ അന്തരഘരേ നിസീദന്തസ്സ ദുക്കടം…പേ… ഏകാ പഞ്ഞത്തി. ഏകേന ¶ സമുട്ഠാനേന സമുട്ഠാതി – കായതോ ച ചിത്തതോ ച സമുട്ഠാതി, ന വാചതോ…പേ….

പരിമണ്ഡലവഗ്ഗോ പഠമോ.

൨. ഉജ്ജഗ്ഘികവഗ്ഗോ

൧൫൧. അനാദരിയം പടിച്ച ഉജ്ജഗ്ഘികായ അന്തരഘരേ ഗച്ഛന്തസ്സ ദുക്കടം കത്ഥ പഞ്ഞത്തന്തി? സാവത്ഥിയം പഞ്ഞത്തം. കം ആരബ്ഭാതി? ഛബ്ബഗ്ഗിയേ ഭിക്ഖൂ ആരബ്ഭ. കിസ്മിം വത്ഥുസ്മിന്തി? ഛബ്ബഗ്ഗിയാ ഭിക്ഖൂ മഹാഹസിതം ഹസന്താ അന്തരഘരേ ഗച്ഛിംസു, തസ്മിം വത്ഥുസ്മിം. ഏകാ പഞ്ഞത്തി. ഛന്നം ആപത്തിസമുട്ഠാനാനം ഏകേന സമുട്ഠാനേന സമുട്ഠാതി – കായതോ ച വാചതോ ച ചിത്തതോ ച സമുട്ഠാതി…പേ….

അനാദരിയം പടിച്ച ഉജ്ജഗ്ഘികായ അന്തരഘരേ നിസീദന്തസ്സ ദുക്കടം കത്ഥ പഞ്ഞത്തന്തി? സാവത്ഥിയം പഞ്ഞത്തം. കം ആരബ്ഭാതി? ഛബ്ബഗ്ഗിയേ ഭിക്ഖൂ ആരബ്ഭ. കിസ്മിം വത്ഥുസ്മിന്തി? ഛബ്ബഗ്ഗിയാ ¶ ഭിക്ഖൂ മഹാഹസിതം ഹസന്താ അന്തരഘരേ നിസീദിംസു, തസ്മിം വത്ഥുസ്മിം. ഏകാ പഞ്ഞത്തി. ഛന്നം ആപത്തിസമുട്ഠാനാനം ഏകേന സമുട്ഠാനേന സമുട്ഠാതി – കായതോ ച വാചതോ ച ചിത്തതോ ച സമുട്ഠാതി…പേ….

അനാദരിയം പടിച്ച ഉച്ചാസദ്ദം മഹാസദ്ദം കരോന്തേന അന്തരഘരേ ഗച്ഛന്തസ്സ ദുക്കടം കത്ഥ പഞ്ഞത്തന്തി? സാവത്ഥിയം പഞ്ഞത്തം. കം ആരബ്ഭാതി? ഛബ്ബഗ്ഗിയേ ഭിക്ഖൂ ആരബ്ഭ. കിസ്മിം വത്ഥുസ്മിന്തി? ഛബ്ബഗ്ഗിയാ ഭിക്ഖൂ ഉച്ചാസദ്ദം മഹാസദ്ദം കരോന്താ അന്തരഘരേ ഗച്ഛിംസു, തസ്മിം വത്ഥുസ്മിം. ഏകാ പഞ്ഞത്തി. ഛന്നം ആപത്തിസമുട്ഠാനാനം ഏകേന സമുട്ഠാനേന സമുട്ഠാതി – കായതോ ച വാചതോ ച ചിത്തതോ ച സമുട്ഠാതി…പേ….

അനാദരിയം പടിച്ച ഉച്ചാസദ്ദം മഹാസദ്ദം കരോന്തേന അന്തരഘരേ ¶ നിസീദന്തസ്സ ദുക്കടം കത്ഥ പഞ്ഞത്തന്തി? സാവത്ഥിയം പഞ്ഞത്തം. കം ആരബ്ഭാതി? ഛബ്ബഗ്ഗിയേ ഭിക്ഖൂ ആരബ്ഭ. കിസ്മിം വത്ഥുസ്മിന്തി? ഛബ്ബഗ്ഗിയാ ഭിക്ഖൂ ഉച്ചാസദ്ദം മഹാസദ്ദം കരോന്താ അന്തരഘരേ നിസീദിംസു, തസ്മിം വത്ഥുസ്മിം. ഏകാ പഞ്ഞത്തി ¶ . ഛന്നം ആപത്തിസമുട്ഠാനാനം ഏകേന സമുട്ഠാനേന സമുട്ഠാതി – കായതോ ച വാചതോ ച ചിത്തതോ ച സമുട്ഠാതി…പേ….

അനാദരിയം പടിച്ച കായപ്പചാലകം അന്തരഘരേ ഗച്ഛന്തസ്സ ദുക്കടം…പേ… ഏകാ പഞ്ഞത്തി. ഏകേന സമുട്ഠാനേന സമുട്ഠാതി – കായതോ ച ചിത്തതോ ച സമുട്ഠാതി, ന വാചതോ…പേ….

അനാദരിയം പടിച്ച കായപ്പചാലകം അന്തരഘരേ നിസീദന്തസ്സ ദുക്കടം…പേ… ഏകാ പഞ്ഞത്തി. ഏകേന സമുട്ഠാനേന സമുട്ഠാതി – കായതോ ച ചിത്തതോ ച സമുട്ഠാതി, ന വാചതോ…പേ….

അനാദരിയം പടിച്ച ബാഹുപ്പചാലകം അന്തരഘരേ ഗച്ഛന്തസ്സ ദുക്കടം…പേ… ഏകാ പഞ്ഞത്തി. ഏകേന സമുട്ഠാനേന സമുട്ഠാതി – കായതോ ച ചിത്തതോ ച സമുട്ഠാതി, ന വാചതോ…പേ….

അനാദരിയം പടിച്ച ബാഹുപ്പചാലകം അന്തരഘരേ നിസീദന്തസ്സ ദുക്കടം…പേ… ഏകാ പഞ്ഞത്തി ¶ . ഏകേന സമുട്ഠാനേന സമുട്ഠാതി – കായതോ ച ചിത്തതോ ച സമുട്ഠാതി, ന വാചതോ…പേ….

അനാദരിയം പടിച്ച സീസപ്പചാലകം അന്തരഘരേ ഗച്ഛന്തസ്സ ദുക്കടം…പേ… ഏകാ പഞ്ഞത്തി. ഏകേന സമുട്ഠാനേന സമുട്ഠാതി – കായതോ ച ചിത്തതോ ച സമുട്ഠാതി, ന വാചതോ…പേ….

അനാദരിയം പടിച്ച സീസപ്പചാലകം അന്തരഘരേ നിസീദന്തസ്സ ദുക്കടം…പേ… ഏകാ പഞ്ഞത്തി. ഏകേന സമുട്ഠാനേന സമുട്ഠാതി ¶ – കായതോ ച ചിത്തതോ ച സമുട്ഠാതി, ന വാചതോ…പേ….

ഉജ്ജഗ്ഘികവഗ്ഗോ ദുതിയോ.

൩. ഖമ്ഭകതവഗ്ഗോ

൧൫൨. അനാദരിയം പടിച്ച ഖമ്ഭകതേന അന്തരഘരേ ഗച്ഛന്തസ്സ ദുക്കടം…പേ… ഏകാ പഞ്ഞത്തി. ഏകേന സമുട്ഠാനേന സമുട്ഠാതി. കായതോ ച ചിത്തതോ ച സമുട്ഠാതി, ന വാചതോ…പേ….

അനാദരിയം ¶ പടിച്ച ഖമ്ഭകതേന അന്തരഘരേ നിസീദന്തസ്സ ദുക്കടം…പേ… ഏകാ പഞ്ഞത്തി. ഏകേന സമുട്ഠാനേന സമുട്ഠാതി – കായതോ ച ചിത്തതോ ച സമുട്ഠാതി, ന വാചതോ…പേ….

അനാദരിയം പടിച്ച ഓഗുണ്ഠിതേന അന്തരഘരേ ഗച്ഛന്തസ്സ ദുക്കടം കത്ഥ പഞ്ഞത്തന്തി? സാവത്ഥിയം പഞ്ഞത്തം. കം ആരബ്ഭാതി? ഛബ്ബഗ്ഗിയേ ഭിക്ഖൂ ആരബ്ഭ. കിസ്മിം വത്ഥുസ്മിന്തി? ഛബ്ബഗ്ഗിയാ ¶ ഭിക്ഖൂ സസീസം പാരുപിത്വാ അന്തരഘരേ ഗച്ഛിംസു, തസ്മിം വത്ഥുസ്മിം. ഏകാ പഞ്ഞത്തി. ഛന്നം ആപത്തിസമുട്ഠാനാനം ഏകേന സമുട്ഠാനേന സമുട്ഠാതി – കായതോ ച ചിത്തതോ ച സമുട്ഠാതി, ന വാചതോ…പേ….

അനാദരിയം പടിച്ച ഓഗുണ്ഠിതേന അന്തരഘരേ നിസീദന്തസ്സ ദുക്കടം കത്ഥ പഞ്ഞത്തന്തി? സാവത്ഥിയം പഞ്ഞത്തം. കം ആരബ്ഭാതി? ഛബ്ബഗ്ഗിയേ ഭിക്ഖൂ ആരബ്ഭ. കിസ്മിം വത്ഥുസ്മിന്തി? ഛബ്ബഗ്ഗിയാ ഭിക്ഖൂ സസീസം പാരുപിത്വാ അന്തരഘരേ നിസീദിംസു, തസ്മിം വത്ഥുസ്മിം. ഏകാ പഞ്ഞത്തി. ഛന്നം ആപത്തിസമുട്ഠാനാനം ഏകേന സമുട്ഠാനേന സമുട്ഠാതി – കായതോ ച ചിത്തതോ ച സമുട്ഠാതി, ന വാചതോ…പേ….

അനാദരിയം പടിച്ച ഉക്കുടികായ അന്തരഘരേ ഗച്ഛന്തസ്സ ദുക്കടം…പേ… ഏകാ പഞ്ഞത്തി. ഏകേന സമുട്ഠാനേന സമുട്ഠാതി – കായതോ ച ചിത്തതോ ച സമുട്ഠാതി, ന വാചതോ…പേ….

അനാദരിയം പടിച്ച പല്ലത്ഥികായ [പല്ലത്തികായ (ക.)] അന്തരഘരേ നിസീദന്തസ്സ ദുക്കടം…പേ… ഏകാ പഞ്ഞത്തി. ഏകേന സമുട്ഠാനേന സമുട്ഠാതി ¶ – കായതോ ച ചിത്തതോ ച സമുട്ഠാതി, ന വാചതോ…പേ….

അനാദരിയം ¶ പടിച്ച അസക്കച്ചം പിണ്ഡപാതം പടിഗ്ഗണ്ഹന്തസ്സ ദുക്കടം…പേ… ഏകാ പഞ്ഞത്തി. ഏകേന സമുട്ഠാനേന സമുട്ഠാതി – കായതോ ച ചിത്തതോ ച സമുട്ഠാതി, ന വാചതോ…പേ….

അനാദരിയം പടിച്ച തഹം തഹം ഓലോകേന്തേന പിണ്ഡപാതം പടിഗ്ഗണ്ഹന്തസ്സ ദുക്കടം…പേ… ഏകാ പഞ്ഞത്തി. ഏകേന സമുട്ഠാനേന സമുട്ഠാതി – കായതോ ച ചിത്തതോ ച സമുട്ഠാതി, ന വാചതോ…പേ….

അനാദരിയം പടിച്ച സൂപഞ്ഞേവ ബഹും പടിഗ്ഗണ്ഹന്തസ്സ ദുക്കടം…പേ… ഏകാ പഞ്ഞത്തി. ഏകേന സമുട്ഠാനേന സമുട്ഠാതി – കായതോ ച ചിത്തതോ ച സമുട്ഠാതി, ന വാചതോ…പേ….

അനാദരിയം ¶ പടിച്ച ഥൂപീകതം പിണ്ഡപാതം പടിഗ്ഗണ്ഹന്തസ്സ ദുക്കടം…പേ… ഏകാ പഞ്ഞത്തി. ഏകേന സമുട്ഠാനേന സമുട്ഠാതി – കായതോ ച ചിത്തതോ ച സമുട്ഠാതി, ന വാചതോ…പേ….

ഖമ്ഭകതവഗ്ഗോ തതിയോ.

൪. പിണ്ഡപാതവഗ്ഗോ

൧൫൩. അനാദരിയം ¶ പടിച്ച അസക്കച്ചം പിണ്ഡപാതം ഭുഞ്ജന്തസ്സ ദുക്കടം…പേ… ഏകാ പഞ്ഞത്തി. ഏകേന സമുട്ഠാനേന സമുട്ഠാതി – കായതോ ച ചിത്തതോ ച സമുട്ഠാതി, ന വാചതോ…പേ….

അനാദരിയം പടിച്ച തഹം തഹം ഓലോകേന്തേന പിണ്ഡപാതം ഭുഞ്ജന്തസ്സ ദുക്കടം…പേ… ഏകാ പഞ്ഞത്തി. ഏകേന സമുട്ഠാനേന സമുട്ഠാതി – കായതോ ച ചിത്തതോ ച സമുട്ഠാതി, ന വാചതോ…പേ….

അനാദരിയം ¶ പടിച്ച തഹം തഹം ഓമസിത്വാ പിണ്ഡപാതം ഭുഞ്ജന്തസ്സ ദുക്കടം…പേ… ഏകാ പഞ്ഞത്തി. ഏകേന സമുട്ഠാനേന സമുട്ഠാതി – കായതോ ച ചിത്തതോ ച സമുട്ഠാതി, ന വാചതോ…പേ….

അനാദരിയം പടിച്ച സൂപഞ്ഞേവ ബഹും ഭുഞ്ജന്തസ്സ ദുക്കടം…പേ… ഏകാ പഞ്ഞത്തി. ഏകേന സമുട്ഠാനേന സമുട്ഠാതി – കായതോ ച ചിത്തതോ ച സമുട്ഠാതി, ന വാചതോ…പേ….

അനാദരിയം പടിച്ച ഥൂപകതോ ഓമദ്ദിത്വാ പിണ്ഡപാതം ഭുഞ്ജന്തസ്സ ദുക്കടം…പേ… ഏകാ പഞ്ഞത്തി. ഏകേന സമുട്ഠാനേന സമുട്ഠാതി – കായതോ ച ചിത്തതോ ച സമുട്ഠാതി, ന വാചതോ…പേ….

അനാദരിയം പടിച്ച സൂപം വാ ബ്യഞ്ജനം വാ ഓദനേന പടിച്ഛാദേന്തസ്സ ദുക്കടം…പേ… ഏകാ പഞ്ഞത്തി. ഏകേന സമുട്ഠാനേന സമുട്ഠാതി – കായതോ ച ചിത്തതോ ച സമുട്ഠാതി, ന വാചതോ…പേ….

അനാദരിയം പടിച്ച സൂപം വാ ഓദനം വാ അഗിലാനോ അത്തനോ അത്ഥായ വിഞ്ഞാപേത്വാ ഭുഞ്ജന്തസ്സ ദുക്കടം കത്ഥ പഞ്ഞത്തന്തി? സാവത്ഥിയം പഞ്ഞത്തം. കം ആരബ്ഭാതി? ഛബ്ബഗ്ഗിയേ ഭിക്ഖൂ ആരബ്ഭ. കിസ്മിം വത്ഥുസ്മിന്തി? ഛബ്ബഗ്ഗിയാ ഭിക്ഖൂ സൂപമ്പി ഓദനമ്പി അത്തനോ അത്ഥായ വിഞ്ഞാപേത്വാ ഭുഞ്ജിംസു, തസ്മിം വത്ഥുസ്മിം. ഏകാ ¶ പഞ്ഞത്തി, ഏകാ അനുപഞ്ഞത്തി. ഛന്നം ആപത്തിസമുട്ഠാനാനം ദ്വീഹി സമുട്ഠാനേഹി സമുട്ഠാതി – സിയാ കായതോ ച ചിത്തതോ ച സമുട്ഠാതി, ന വാചതോ; സിയാ കായതോ ച വാചതോ ച ചിത്തതോ ച സമുട്ഠാതി…പേ….

അനാദരിയം ¶ ¶ പടിച്ച ഉജ്ഝാനസഞ്ഞിനാ പരേസം പത്തം ഓലോകേന്തസ്സ ദുക്കടം…പേ… ഏകാ പഞ്ഞത്തി. ഏകേന സമുട്ഠാനേന സമുട്ഠാതി – കായതോ ച ചിത്തതോ ച സമുട്ഠാതി, ന വാചതോ…പേ….

അനാദരിയം പടിച്ച മഹന്തം കബളം കരോന്തസ്സ ദുക്കടം…പേ… ഏകാ പഞ്ഞത്തി. ഏകേന സമുട്ഠാനേന സമുട്ഠാതി – കായതോ ച ചിത്തതോ ച സമുട്ഠാതി, ന വാചതോ…പേ….

അനാദരിയം പടിച്ച ദീഘം ആലോപം കരോന്തസ്സ ദുക്കടം…പേ… ഏകാ പഞ്ഞത്തി. ഏകേന സമുട്ഠാനേന സമുട്ഠാതി – കായതോ ച ചിത്തതോ ച സമുട്ഠാതി, ന വാചതോ…പേ….

പിണ്ഡപാതവഗ്ഗോ ചതുത്ഥോ.

൫. കബളവഗ്ഗോ

൧൫൪. അനാദരിയം പടിച്ച അനാഹടേ കബളേ മുഖദ്വാരം വിവരന്തസ്സ ദുക്കടം…പേ… ഏകാ പഞ്ഞത്തി. ഏകേന സമുട്ഠാനേന സമുട്ഠാതി – കായതോ ച ചിത്തതോ ച സമുട്ഠാതി, ന വാചതോ…പേ….

അനാദരിയം പടിച്ച ഭുഞ്ജമാനേന സബ്ബം ഹത്ഥം മുഖേ പക്ഖിപന്തസ്സ ദുക്കടം…പേ… ഏകാ പഞ്ഞത്തി. ഏകേന സമുട്ഠാനേന സമുട്ഠാതി – കായതോ ച ചിത്തതോ ച സമുട്ഠാതി, ന വാചതോ…പേ….

അനാദരിയം പടിച്ച സകബളേന മുഖേന ബ്യാഹരന്തസ്സ ദുക്കടം കത്ഥ പഞ്ഞത്തന്തി? സാവത്ഥിയം പഞ്ഞത്തം. കം ആരബ്ഭാതി? ഛബ്ബഗ്ഗിയേ ഭിക്ഖൂ ആരബ്ഭ ¶ . കിസ്മിം വത്ഥുസ്മിന്തി? ഛബ്ബഗ്ഗിയാ ഭിക്ഖൂ സകബളേന മുഖേന ബ്യാഹരിംസു, തസ്മിം വത്ഥുസ്മിം. ഏകാ പഞ്ഞത്തി. ഛന്നം ആപത്തിസമുട്ഠാനാനം ഏകേന സമുട്ഠാനേന സമുട്ഠാതി – കായതോ ച വാചതോ ച ചിത്തതോ ച സമുട്ഠാതി…പേ….

അനാദരിയം ¶ പടിച്ച പിണ്ഡുക്ഖേപകം ഭുഞ്ജന്തസ്സ ദുക്കടം…പേ… ഏകാ ¶ പഞ്ഞത്തി. ഏകേന സമുട്ഠാനേന സമുട്ഠാതി – കായതോ ച ചിത്തതോ ച സമുട്ഠാതി, ന വാചതോ…പേ….

അനാദരിയം ¶ പടിച്ച കബളാവച്ഛേദകം ഭുഞ്ജന്തസ്സ ദുക്കടം…പേ… ഏകാ പഞ്ഞത്തി. ഏകേന സമുട്ഠാനേന സമുട്ഠാതി – കായതോ ച ചിത്തതോ ച സമുട്ഠാതി, ന വാചതോ…പേ….

അനാദരിയം പടിച്ച അവഗണ്ഡകാരകം ഭുഞ്ജന്തസ്സ ദുക്കടം…പേ… ഏകാ പഞ്ഞത്തി. ഏകേന സമുട്ഠാനേന സമുട്ഠാതി – കായതോ ച ചിത്തതോ ച സമുട്ഠാതി, ന വാചതോ…പേ….

അനാദരിയം പടിച്ച ഹത്ഥനിദ്ധുനകം ഭുഞ്ജന്തസ്സ ദുക്കടം…പേ… ഏകാ പഞ്ഞത്തി. ഏകേന സമുട്ഠാനേന സമുട്ഠാതി – കായതോ ച ചിത്തതോ ച സമുട്ഠാതി, ന വാചതോ…പേ….

അനാദരിയം പടിച്ച സിത്ഥാവകാരകം ഭുഞ്ജന്തസ്സ ദുക്കടം…പേ… ഏകാ പഞ്ഞത്തി. ഏകേന സമുട്ഠാനേന സമുട്ഠാതി – കായതോ ച ചിത്തതോ ച സമുട്ഠാതി, ന വാചതോ…പേ….

അനാദരിയം പടിച്ച ജിവ്ഹാനിച്ഛാരകം ഭുഞ്ജന്തസ്സ ദുക്കടം…പേ… ഏകാ പഞ്ഞത്തി. ഏകേന സമുട്ഠാനേന സമുട്ഠാതി – കായതോ ച ചിത്തതോ ച സമുട്ഠാതി, ന വാചതോ…പേ….

അനാദരിയം പടിച്ച ചപുചപുകാരകം ഭുഞ്ജന്തസ്സ ദുക്കടം…പേ… ഏകാ പഞ്ഞത്തി. ഏകേന സമുട്ഠാനേന സമുട്ഠാതി – കായതോ ച ചിത്തതോ ച സമുട്ഠാതി, ന വാചതോ…പേ….

കബളവഗ്ഗോ പഞ്ചമോ.

൬. സുരുസുരുവഗ്ഗോ

൧൫൫. അനാദരിയം ¶ പടിച്ച സുരുസുരുകാരകം ഭുഞ്ജന്തസ്സ ദുക്കടം കത്ഥ പഞ്ഞത്തന്തി? കോസമ്ബിയം പഞ്ഞത്തം. കം ആരബ്ഭാതി? സമ്ബഹുലേ ഭിക്ഖൂ ആരബ്ഭ. കിസ്മിം വത്ഥുസ്മിന്തി? സമ്ബഹുലാ ഭിക്ഖൂ സുരുസുരുകാരകം ഖീരം പിവിംസു, തസ്മിം വത്ഥുസ്മിം ¶ . ഏകാ പഞ്ഞത്തി. ഛന്നം ആപത്തിസമുട്ഠാനാനം ഏകേന സമുട്ഠാനേന സമുട്ഠാതി – കായതോ ച ചിത്തതോ ച സമുട്ഠാതി, ന വാചതോ…പേ….

അനാദരിയം പടിച്ച ഹത്ഥനില്ലേഹകം ഭുഞ്ജന്തസ്സ ദുക്കടം…പേ… ഏകാ പഞ്ഞത്തി. ഏകേന സമുട്ഠാനേന സമുട്ഠാതി – കായതോ ച ചിത്തതോ ച സമുട്ഠാതി, ന വാചതോ…പേ….

അനാദരിയം ¶ പടിച്ച പത്തനില്ലേഹകം ഭുഞ്ജന്തസ്സ ദുക്കടം…പേ… ഏകാ പഞ്ഞത്തി. ഏകേന സമുട്ഠാനേന സമുട്ഠാതി – കായതോ ച ചിത്തതോ ച സമുട്ഠാതി, ന വാചതോ…പേ….

അനാദരിയം പടിച്ച ഓട്ഠനില്ലേഹകം ഭുഞ്ജന്തസ്സ ദുക്കടം…പേ… ഏകാ പഞ്ഞത്തി. ഏകേന സമുട്ഠാനേന സമുട്ഠാതി – കായതോ ച ചിത്തതോ ച സമുട്ഠാതി, ന വാചതോ…പേ….

അനാദരിയം പടിച്ച സാമിസേന ഹത്ഥേന പാനീയഥാലകം പടിഗ്ഗണ്ഹന്തസ്സ ദുക്കടം കത്ഥ പഞ്ഞത്തന്തി? ഭഗ്ഗേസു പഞ്ഞത്തം. കം ആരബ്ഭാതി? സമ്ബഹുലേ ഭിക്ഖൂ ആരബ്ഭ. കിസ്മിം വത്ഥുസ്മിന്തി? സമ്ബഹുലാ ഭിക്ഖൂ സാമിസേന ഹത്ഥേന പാനീയഥാലകം പടിഗ്ഗഹേസും, തസ്മിം വത്ഥുസ്മിം. ഏകാ പഞ്ഞത്തി. ഛന്നം ആപത്തിസമുട്ഠാനാനം ഏകേന സമുട്ഠാനേന ¶ സമുട്ഠാതി – കായതോ ച ചിത്തതോ ച സമുട്ഠാതി, ന വാചതോ…പേ….

അനാദരിയം പടിച്ച സസിത്ഥകം പത്തധോവനം അന്തരഘരേ ഛഡ്ഡേന്തസ്സ ദുക്കടം കത്ഥ പഞ്ഞത്തന്തി? ഭഗ്ഗേസു പഞ്ഞത്തം. കം ആരബ്ഭാതി? സമ്ബഹുലേ ഭിക്ഖൂ ആരബ്ഭ. കിസ്മിം വത്ഥുസ്മിന്തി? സമ്ബഹുലാ ഭിക്ഖൂ സസിത്ഥകം പത്തധോവനം അന്തരഘരേ ഛഡ്ഡേസും, തസ്മിം വത്ഥുസ്മിം. ഏകാ പഞ്ഞത്തി. ഛന്നം ആപത്തിസമുട്ഠാനാനം ഏകേന സമുട്ഠാനേന സമുട്ഠാതി – കായതോ ച ചിത്തതോ ച സമുട്ഠാതി, ന വാചതോ…പേ….

അനാദരിയം പടിച്ച ഛത്തപാണിസ്സ ധമ്മം ദേസേന്തസ്സ ദുക്കടം കത്ഥ പഞ്ഞത്തന്തി? സാവത്ഥിയം പഞ്ഞത്തം. കം ആരബ്ഭാതി? ഛബ്ബഗ്ഗിയേ ഭിക്ഖൂ ആരബ്ഭ. കിസ്മിം വത്ഥുസ്മിന്തി? ഛബ്ബഗ്ഗിയാ ഭിക്ഖൂ ഛത്തപാണിസ്സ ധമ്മം ദേസേസും, തസ്മിം വത്ഥുസ്മിം. ഏകാ പഞ്ഞത്തി, ഏകാ അനുപഞ്ഞത്തി. ഛന്നം ആപത്തിസമുട്ഠാനാനം ഏകേന സമുട്ഠാനേന സമുട്ഠാതി – വാചതോ ച ചിത്തതോ ച സമുട്ഠാതി, ന കായതോ…പേ….

അനാദരിയം ¶ പടിച്ച ദണ്ഡപാണിസ്സ ധമ്മം ദേസേന്തസ്സ ദുക്കടം…പേ… ഏകാ പഞ്ഞത്തി, ഏകാ അനുപഞ്ഞത്തി. ഛന്നം ആപത്തിസമുട്ഠാനാനം ഏകേന സമുട്ഠാനേന സമുട്ഠാതി – വാചതോ ച ചിത്തതോ ച സമുട്ഠാതി, ന കായതോ…പേ….

അനാദരിയം ¶ പടിച്ച സത്ഥപാണിസ്സ ധമ്മം ദേസേന്തസ്സ ദുക്കടം…പേ… ഏകാ പഞ്ഞത്തി, ഏകാ ¶ അനുപഞ്ഞത്തി. ഛന്നം ആപത്തിസമുട്ഠാനാനം ഏകേന സമുട്ഠാനേന സമുട്ഠാതി – വാചതോ ച ചിത്തതോ ച സമുട്ഠാതി, ന കായതോ…പേ….

അനാദരിയം പടിച്ച ആവുധപാണിസ്സ ധമ്മം ദേസേന്തസ്സ ദുക്കടം…പേ… ഏകാ പഞ്ഞത്തി, ഏകാ അനുപഞ്ഞത്തി. ഛന്നം ആപത്തിസമുട്ഠാനാനം ഏകേന സമുട്ഠാനേന സമുട്ഠാതി – വാചതോ ച ചിത്തതോ ച സമുട്ഠാതി, ന കായതോ…പേ….

സുരുസുരുവഗ്ഗോ ഛട്ഠോ.

൭. പാദുകവഗ്ഗോ

൧൫൬. അനാദരിയം പടിച്ച പാദുകാരുള്ഹസ്സ ധമ്മം ദേസേന്തസ്സ ദുക്കടം…പേ… ഏകാ പഞ്ഞത്തി, ഏകാ അനുപഞ്ഞത്തി. ഛന്നം ആപത്തിസമുട്ഠാനാനം ഏകേന സമുട്ഠാനേന സമുട്ഠാതി – വാചതോ ച ചിത്തതോ ച സമുട്ഠാതി, ന കായതോ…പേ….

അനാദരിയം പടിച്ച ഉപാഹനാരുള്ഹസ്സ ധമ്മം ദേസേന്തസ്സ ദുക്കടം…പേ… ഏകാ പഞ്ഞത്തി, ഏകാ അനുപഞ്ഞത്തി. ഛന്നം ആപത്തിസമുട്ഠാനാനം ഏകേന സമുട്ഠാനേന സമുട്ഠാതി – വാചതോ ച ചിത്തതോ ച സമുട്ഠാതി, ന കായതോ…പേ….

അനാദരിയം പടിച്ച യാനഗതസ്സ ധമ്മം ദേസേന്തസ്സ ദുക്കടം…പേ… ഏകാ പഞ്ഞത്തി, ഏകാ അനുപഞ്ഞത്തി. ഛന്നം ആപത്തിസമുട്ഠാനാനം ഏകേന സമുട്ഠാനേന സമുട്ഠാതി – വാചതോ ച ചിത്തതോ ച സമുട്ഠാതി ¶ , ന കായതോ…പേ….

അനാദരിയം പടിച്ച സയനഗതസ്സ ധമ്മം ദേസേന്തസ്സ ദുക്കടം…പേ… ഏകാ പഞ്ഞത്തി, ഏകാ അനുപഞ്ഞത്തി. ഛന്നം ആപത്തിസമുട്ഠാനാനം ഏകേന സമുട്ഠാനേന സമുട്ഠാതി – വാചതോ ച ചിത്തതോ ച സമുട്ഠാതി, ന കായതോ…പേ….

അനാദരിയം പടിച്ച പല്ലത്ഥികായ നിസിന്നസ്സ ധമ്മം ദേസേന്തസ്സ ദുക്കടം…പേ… ഏകാ പഞ്ഞത്തി, ഏകാ അനുപഞ്ഞത്തി. ഛന്നം ആപത്തിസമുട്ഠാനാനം ഏകേന സമുട്ഠാനേ ¶ സമുട്ഠാതി – വാചതോ ച ചിത്തതോ ച സമുട്ഠാതി, ന കായതോ…പേ….

അനാദരിയം ¶ പടിച്ച വേഠിതസീസസ്സ ¶ ധമ്മം ദേസേന്തസ്സ ദുക്കടം…പേ… ഏകാ പഞ്ഞത്തി, ഏകാ അനുപഞ്ഞത്തി. ഛന്നം ആപത്തിസമുട്ഠാനാനം ഏകേന സമുട്ഠാനേന സമുട്ഠാതി – വാചതോ ച ചിത്തതോ ച സമുട്ഠാതി, ന കായതോ…പേ….

അനാദരിയം പടിച്ച ഓഗുണ്ഠിതസീസസ്സ ധമ്മം ദേസേന്തസ്സ ദുക്കടം…പേ… ഏകാ പഞ്ഞത്തി, ഏകാ അനുപഞ്ഞത്തി. ഛന്നം ആപത്തിസമുട്ഠാനാനം ഏകേന സമുട്ഠാനേന സമുട്ഠാതി – വാചതോ ച ചിത്തതോ ച സമുട്ഠാതി, ന കായതോ…പേ….

അനാദരിയം പടിച്ച ഛമായം നിസീദിത്വാ ആസനേ നിസിന്നസ്സ ധമ്മം ദേസേന്തസ്സ ദുക്കടം…പേ… ഏകാ പഞ്ഞത്തി, ഏകാ അനുപഞ്ഞത്തി. ഛന്നം ആപത്തിസമുട്ഠാനാനം ഏകേന സമുട്ഠാനേന സമുട്ഠാതി ¶ – കായതോ ച വാചതോ ച ചിത്തതോ ച സമുട്ഠാതി…പേ….

അനാദരിയം പടിച്ച നീചേ ആസനേ നിസീദിത്വാ ഉച്ചേ ആസനേ നിസിന്നസ്സ ധമ്മം ദേസേന്തസ്സ ദുക്കടം…പേ… ഏകാ പഞ്ഞത്തി, ഏകാ അനുപഞ്ഞത്തി. ഛന്നം ആപത്തിസമുട്ഠാനാനം ഏകേന സമുട്ഠാനേന സമുട്ഠാതി – കായതോ ച വാചതോ ച ചിത്തതോ ച സമുട്ഠാതി…പേ….

അനാദരിയം പടിച്ച ഠിതേന നിസിന്നസ്സ ധമ്മം ദേസേന്തസ്സ ദുക്കടം…പേ… ഏകാ പഞ്ഞത്തി, ഏകാ അനുപഞ്ഞത്തി. ഛന്നം ആപത്തിസമുട്ഠാനാനം ഏകേന സമുട്ഠാനേന സമുട്ഠാതി – കായതോ ച വാചതോ ച ചിത്തതോ ച സമുട്ഠാതി…പേ….

അനാദരിയം പടിച്ച പച്ഛതോ ഗച്ഛന്തേന പുരതോ ഗച്ഛന്തസ്സ ധമ്മം ദേസേന്തസ്സ ദുക്കടം…പേ… ഏകാ പഞ്ഞത്തി, ഏകാ അനുപഞ്ഞത്തി. ഛന്നം ആപത്തിസമുട്ഠാനാനം ഏകേന സമുട്ഠാനേന സമുട്ഠാതി – കായതോ ച വാചതോ ച ചിത്തതോ ച സമുട്ഠാതി…പേ….

അനാദരിയം പടിച്ച ഉപ്പഥേന ഗച്ഛന്തേന പഥേന ഗച്ഛന്തസ്സ ധമ്മം ദേസേന്തസ്സ ദുക്കടം…പേ… ഏകാ പഞ്ഞത്തി, ഏകാ അനുപഞ്ഞത്തി. ഛന്നം ആപത്തിസമുട്ഠാനാനം ഏകേന സമുട്ഠാനേന സമുട്ഠാതി – കായതോ ച വാചതോ ച ചിത്തതോ ച സമുട്ഠാതി…പേ….

അനാദരിയം പടിച്ച ഠിതേന ഉച്ചാരം വാ പസ്സാവം വാ കരോന്തസ്സ ദുക്കടം…പേ… ഏകാ പഞ്ഞത്തി ¶ , ഏകാ അനുപഞ്ഞത്തി. ഛന്നം ആപത്തിസമുട്ഠാനാനം ഏകേന സമുട്ഠാനേ ¶ സമുട്ഠാതി – കായതോ ¶ ച ചിത്തതോ ച സമുട്ഠാതി, ന വാചതോ…പേ….

അനാദരിയം പടിച്ച ഹരിതേ ഉച്ചാരം വാ പസ്സാവം വാ ഖേളം വാ കരോന്തസ്സ ദുക്കടം…പേ… ഏകാ പഞ്ഞത്തി, ഏകാ അനുപഞ്ഞത്തി. ഛന്നം ആപത്തിസമുട്ഠാനാനം ഏകേന സമുട്ഠാനേന സമുട്ഠാതി – കായതോ ച ചിത്തതോ ച സമുട്ഠാതി, ന വാചതോ…പേ….

അനാദരിയം പടിച്ച ഉദകേ ഉച്ചാരം വാ പസ്സാവം വാ ഖേളം വാ കരോന്തസ്സ ദുക്കടം…പേ… കത്ഥ പഞ്ഞത്തന്തി? സാവത്ഥിയം പഞ്ഞത്തം. കം ആരബ്ഭാതി? ഛബ്ബഗ്ഗിയേ ഭിക്ഖൂ ആരബ്ഭ. കിസ്മിം വത്ഥുസ്മിന്തി? ഛബ്ബഗ്ഗിയാ ഭിക്ഖൂ ഉദകേ ഉച്ചാരമ്പി പസ്സാവമ്പി ഖേളമ്പി അകംസു, തസ്മിം വത്ഥുസ്മിം. ഏകാ പഞ്ഞത്തി, ഏകാ അനുപഞ്ഞത്തി. ഛന്നം ആപത്തിസമുട്ഠാനാനം ഏകേന സമുട്ഠാനേന സമുട്ഠാതി – കായതോ ച ചിത്തതോ ച സമുട്ഠാതി, ന വാചതോ…പേ….

പാദുകവഗ്ഗോ സത്തമോ.

പഞ്ചസത്തതി സേഖിയാ നിട്ഠിതാ.

തസ്സുദ്ദാനം –

പരിമണ്ഡലം പടിച്ഛന്നം, സുസംവുതോക്ഖിത്തചക്ഖു;

ഉക്ഖിത്തോജ്ജഗ്ഘികാ സദ്ദോ, തയോ ചേവ പചാലനാ.

ഖമ്ഭം ഓഗുണ്ഠിതോ ചേവുക്കുടിപല്ലത്ഥികായ ച;

സക്കച്ചം ¶ പത്തസഞ്ഞീ ച, സമസൂപം സമതിത്തികം [സമതിത്ഥികം (ക.)].

സക്കച്ചം പത്തസഞ്ഞീ ച, സപദാനം സമസൂപകം;

ഥൂപകതോ പടിച്ഛന്നം, വിഞ്ഞത്തുജ്ഝാനസഞ്ഞിനാ.

ന മഹന്തം മണ്ഡലം ദ്വാരം, സബ്ബം ഹത്ഥം ന ബ്യാഹരേ;

ഉക്ഖേപോ ഛേദനാ ഗണ്ഡോ, ധുനം സിത്ഥാവകാരകം.

ജിവ്ഹാനിച്ഛാരകഞ്ചേവ ¶ , ചപുചപു സുരുസുരു;

ഹത്ഥോ ¶ പത്തോ ച ഓട്ഠോ ച, സാമിസം സിത്ഥകേന ച.

ഛത്തപാണിസ്സ ¶ സദ്ധമ്മം, ന ദേസേന്തി തഥാഗതാ;

ഏവമേവ ദണ്ഡപാണിസ്സ, സത്ഥആവുധപാണിനം.

പാദുകാ ഉപാഹനാ ചേവ, യാനസേയ്യാഗതസ്സ ച;

പല്ലത്ഥികാ നിസിന്നസ്സ, വേഠിതോഗുണ്ഠിതസ്സ ച.

ഛമാ നീചാസനേ ഠാനേ, പച്ഛതോ ഉപ്പഥേന ച;

ഠിതകേന ന കാതബ്ബം, ഹരിതേ ഉദകമ്ഹി ചാതി.

തേസം വഗ്ഗാനമുദ്ദാനം –

പരിമണ്ഡലഉജ്ജഗ്ഘി, ഖമ്ഭം പിണ്ഡം തഥേവ ച;

കബളാ സുരുസുരു ച, പാദുകേന ച സത്തമാതി.

മഹാവിഭങ്ഗേ കത്ഥപഞ്ഞത്തിവാരോ നിട്ഠിതോ.

൨. കതാപത്തിവാരോ

൧. പാരാജികകണ്ഡം

൧൫൭. മേഥുനം ¶ ധമ്മം പടിസേവന്തോ കതി ആപത്തിയോ ആപജ്ജതി? മേഥുനം ധമ്മം പടിസേവന്തോ തിസ്സോ ആപത്തിയോ ആപജ്ജതി. അക്ഖായിതേ സരീരേ മേഥുനം ധമ്മം പടിസേവതി, ആപത്തി പാരാജികസ്സ; യേഭുയ്യേന ഖായിതേ ¶ സരീരേ മേഥുനം ധമ്മം പടിസേവതി, ആപത്തി ഥുല്ലച്ചയസ്സ; വട്ടകതേ [വിവടകതേ (സ്യാ.)] മുഖേ അച്ഛുപന്തം അങ്ഗജാതം പവേസേതി, ആപത്തി ദുക്കടസ്സ – മേഥുനം ധമ്മം പടിസേവന്തോ ഇമാ തിസ്സോ ആപത്തിയോ ആപജ്ജതി.

൧൫൮. അദിന്നം ആദിയന്തോ കതി ആപത്തിയോ ആപജ്ജതി? അദിന്നം ആദിയന്തോ തിസ്സോ ആപത്തിയോ ആപജ്ജതി. പഞ്ചമാസകം വാ അതിരേകപഞ്ചമാസകം വാ അഗ്ഘനകം അദിന്നം ഥേയ്യസങ്ഖാതം ആദിയതി, ആപത്തി പാരാജികസ്സ; അതിരേകമാസകം വാ ഊനപഞ്ചമാസകം വാ അഗ്ഘനകം അദിന്നം ഥേയ്യസങ്ഖാതം ആദിയതി, ആപത്തി ഥുല്ലച്ചയസ്സ; മാസകം വാ ഊനമാസകം വാ അഗ്ഘനകം അദിന്നം ഥേയ്യസങ്ഖാതം ആദിയതി, ആപത്തി ദുക്കടസ്സ – അദിന്നം ആദിയന്തോ ഇമാ തിസ്സോ ആപത്തിയോ ആപജ്ജതി.

൧൫൯. സഞ്ചിച്ച ¶ മനുസ്സവിഗ്ഗഹം ജീവിതാ വോരോപേന്തോ കതി ആപത്തിയോ ആപജ്ജതി? സഞ്ചിച്ച മനുസ്സവിഗ്ഗഹം ജീവിതാ വോരോപേന്തോ തിസ്സോ ആപത്തിയോ ആപജ്ജതി. മനുസ്സം ഓദിസ്സ ഓപാതം ഖണതി ‘‘പപതിത്വാ മരിസ്സതീ’’തി, ആപത്തി ദുക്കടസ്സ; പപതിതേ ദുക്ഖാ വേദനാ ഉപ്പജ്ജതി, ആപത്തി ഥുല്ലച്ചയസ്സ; മരതി, ആപത്തി പാരാജികസ്സ – സഞ്ചിച്ച മനുസ്സവിഗ്ഗഹം ജീവിതാ വോരോപേന്തോ ഇമാ തിസ്സോ ആപത്തിയോ ആപജ്ജതി.

൧൬൦. അസന്തം അഭൂതം ഉത്തരിമനുസ്സധമ്മം ഉല്ലപന്തോ കതി ആപത്തിയോ ആപജ്ജതി? അസന്തം ¶ അഭൂതം ഉത്തരിമനുസ്സധമ്മം ഉല്ലപന്തോ തിസ്സോ ആപത്തിയോ ആപജ്ജതി. പാപിച്ഛോ ഇച്ഛാപകതോ അസന്തം അഭൂതം ഉത്തരിമനുസ്സധമ്മം ഉല്ലപതി, ആപത്തി പാരാജികസ്സ; ‘‘യോ തേ വിഹാരേ ¶ വസതി, സോ ഭിക്ഖു അരഹാ’’തി ഭണതി, പടിവിജാനന്തസ്സ ആപത്തി ഥുല്ലച്ചയസ്സ; ന പടിവിജാനന്തസ്സ ആപത്തി ദുക്കടസ്സ – അസന്തം അഭൂതം ഉത്തരിമനുസ്സധമ്മം ഉല്ലപന്തോ ഇമാ തിസ്സോ ആപത്തിയോ ആപജ്ജതി.

ചത്താരോ പാരാജികാ നിട്ഠിതാ.

൨. സങ്ഘാദിസേസകണ്ഡം

൧൬൧. ഉപക്കമിത്വാ അസുചിം മോചേന്തോ തിസ്സോ ആപത്തിയോ ആപജ്ജതി. ചേതേതി ഉപക്കമതി ¶ മുച്ചതി, ആപത്തി സങ്ഘാദിസേസസ്സ; ചേതേതി ഉപക്കമതി ന മുച്ചതി, ആപത്തി ഥുല്ലച്ചയസ്സ; പയോഗേ ദുക്കടം.

മാതുഗാമേന സദ്ധിം കായസംസഗ്ഗം സമാപജ്ജന്തോ തിസ്സോ ആപത്തിയോ ആപജ്ജതി. കായേന കായം ആമസതി, ആപത്തി സങ്ഘാദിസേസസ്സ; കായേന കായപടിബദ്ധം ആമസതി, ആപത്തി ഥുല്ലച്ചയസ്സ; കായപടിബദ്ധേന കായപടിബദ്ധം ആമസതി, ആപത്തി ദുക്കടസ്സ.

മാതുഗാമം ദുട്ഠുല്ലാഹി വാചാഹി ഓഭാസേന്തോ തിസ്സോ ആപത്തിയോ ആപജ്ജതി. വച്ചമഗ്ഗം പസ്സാവമഗ്ഗം ആദിസ്സ വണ്ണമ്പി ഭണതി, അവണ്ണമ്പി ഭണതി, ആപത്തി സങ്ഘാദിസേസസ്സ; വച്ചമഗ്ഗം പസ്സാവമഗ്ഗം ഠപേത്വാ അധക്ഖകം ഉബ്ഭജാണുമണ്ഡലം ആദിസ്സ വണ്ണമ്പി ഭണതി അവണ്ണമ്പി ഭണതി, ആപത്തി ഥുല്ലച്ചയസ്സ; കായപടിബദ്ധം ആദിസ്സ വണ്ണമ്പി ഭണതി അവണ്ണമ്പി ഭണതി, ആപത്തി ദുക്കടസ്സ.

അത്തകാമപാരിചരിയാ ¶ വണ്ണം ഭാസന്തോ തിസ്സോ ആപത്തിയോ ആപജ്ജതി ¶ . മാതുഗാമസ്സ സന്തികേ അത്തകാമപാരിചരിയായ വണ്ണം ഭാസതി, ആപത്തി സങ്ഘാദിസേസസ്സ; പണ്ഡകസ്സ സന്തികേ അത്തകാമപാരിചരിയായ വണ്ണം ഭാസതി, ആപത്തി ഥുല്ലച്ചയസ്സ; തിരച്ഛാനഗതസ്സ സന്തികേ അത്തകാമപാരിചരിയായ വണ്ണം ഭാസതി, ആപത്തി ദുക്കടസ്സ.

സഞ്ചരിത്തം സമാപജ്ജന്തോ തിസ്സോ ആപത്തിയോ ആപജ്ജതി. പടിഗ്ഗണ്ഹാതി വീമംസതി പച്ചാഹരതി ¶ , ആപത്തി സങ്ഘാദിസേസസ്സ; പടിഗ്ഗണ്ഹാതി വീമംസതി ന പച്ചാഹരതി, ആപത്തി ഥുല്ലച്ചയസ്സ; പടിഗ്ഗണ്ഹാതി ന വീമംസതി ന പച്ചാഹരതി, ആപത്തി ദുക്കടസ്സ.

സഞ്ഞാചികായ കുടിം കാരാപേന്തോ തിസ്സോ ആപത്തിയോ ആപജ്ജതി. കാരാപേതി, പയോഗേ ദുക്കടം; ഏകം പിണ്ഡം അനാഗതേ, ആപത്തി ഥുല്ലച്ചയസ്സ; തസ്മിം പിണ്ഡേ ആഗതേ, ആപത്തി സങ്ഘാദിസേസസ്സ.

മഹല്ലകം വിഹാരം കാരാപേന്തോ തിസ്സോ ആപത്തിയോ ആപജ്ജതി. കാരാപേതി, പയോഗേ ദുക്കടം; ഏകം പിണ്ഡം അനാഗതേ, ആപത്തി ഥുല്ലച്ചയസ്സ; തസ്മിം പിണ്ഡേ ആഗതേ, ആപത്തി സങ്ഘാദിസേസസ്സ.

ഭിക്ഖും അമൂലകേന പാരാജികേന ധമ്മേന അനുദ്ധംസേന്തോ തിസ്സോ ആപത്തിയോ ആപജ്ജതി. അനോകാസം കാരാപേത്വാ ചാവനാധിപ്പായോ വദേതി, ആപത്തി സങ്ഘാദിസേസേന ദുക്കടസ്സ; ഓകാസം കാരാപേത്വാ അക്കോസാധിപ്പായോ വദേതി, ആപത്തി ഓമസവാദസ്സ.

ഭിക്ഖും അഞ്ഞഭാഗിയസ്സ അധികരണസ്സ കിഞ്ചി ദേസം ലേസമത്തം ഉപാദായ പാരാജികേന ധമ്മേന അനുദ്ധംസേന്തോ തിസ്സോ ആപത്തിയോ ആപജ്ജതി ¶ . അനോകാസം കാരാപേത്വാ ചാവനാധിപ്പായോ വദേതി, ആപത്തി സങ്ഘാദിസേസേന ദുക്കടസ്സ; ഓകാസം കാരാപേത്വാ അക്കോസാധിപ്പായോ വദേതി, ആപത്തി ഓമസവാദസ്സ.

സങ്ഘഭേദകോ ഭിക്ഖു യാവതതിയം സമനുഭാസനായ ന പടിനിസ്സജ്ജന്തോ തിസ്സോ ആപത്തിയോ ആപജ്ജതി. ഞത്തിയാ ദുക്കടം; ദ്വീഹി കമ്മവാചാഹി ഥുല്ലച്ചയാ; കമ്മവാചാപരിയോസാനേ ആപത്തി സങ്ഘാദിസേസസ്സ.

ഭേദകാനുവത്തകാ ¶ ഭിക്ഖൂ യാവതതിയം സമനുഭാസനായ [സമനുഭാസിയമാനാ (സ്യാ.)] ന പടിനിസ്സജ്ജന്താ തിസ്സോ ആപത്തിയോ ആപജ്ജന്തി. ഞത്തിയാ ദുക്കടം; ദ്വീഹി കമ്മവാചാഹി ¶ ഥുല്ലച്ചയാ; കമ്മവാചാപരിയോസാനേ ആപത്തി സങ്ഘാദിസേസസ്സ.

ദുബ്ബചോ ഭിക്ഖു യാവതതിയം സമനുഭാസനായ [സമനുഭാസിയമാനോ (സ്യാ.)] ന പടിനിസ്സജ്ജന്തോ തിസ്സോ ആപത്തിയോ ആപജ്ജതി ¶ . ഞത്തിയാ ദുക്കടം; ദ്വീഹി കമ്മവാചാഹി ഥുല്ലച്ചയാ; കമ്മവാചാപരിയോസാനേ ആപത്തി സങ്ഘാദിസേസസ്സ.

കുലദൂസകോ ഭിക്ഖു യാവതതിയം സമനുഭാസനായ ന പടിനിസ്സജ്ജന്തോ തിസ്സോ ആപത്തിയോ ആപജ്ജതി. ഞത്തിയാ ദുക്കടം; ദ്വീഹി കമ്മവാചാഹി ഥുല്ലച്ചയാ; കമ്മവാചാപരിയോസാനേ ആപത്തി സങ്ഘാദിസേസസ്സ.

തേരസ സങ്ഘാദിസേസാ നിട്ഠിതാ.

൩. നിസ്സഗ്ഗിയകണ്ഡം

൧. കഥിനവഗ്ഗോ

൧൬൨. അതിരേകചീവരം ¶ ദസാഹം അതിക്കാമേന്തോ ഏകം ആപത്തിം ആപജ്ജതി. നിസ്സഗ്ഗിയം പാചിത്തിയം.

ഏകരത്തം തിചീവരേന വിപ്പവസന്തോ ഏകം ആപത്തിം ആപജ്ജതി. നിസ്സഗ്ഗിയം പാചിത്തിയം.

അകാലചീവരം പടിഗ്ഗഹേത്വാ മാസം അതിക്കാമേന്തോ ഏകം ആപത്തിം ആപജ്ജതി. നിസ്സഗ്ഗിയം പാചിത്തിയം.

അഞ്ഞാതികായ ഭിക്ഖുനിയാ പുരാണചീവരം ധോവാപേന്തോ ദ്വേ ആപത്തിയോ ആപജ്ജതി. ധോവാപേതി, പയോഗേ ദുക്കടം; ധോവാപിതേ നിസ്സഗ്ഗിയം പാചിത്തിയം.

അഞ്ഞാതികായ ഭിക്ഖുനിയാ ഹത്ഥതോ ചീവരം പടിഗ്ഗണ്ഹന്തോ ദ്വേ ആപത്തിയോ ആപജ്ജതി. ഗണ്ഹാതി, പയോഗേ ദുക്കടം; ഗഹിതേ നിസ്സഗ്ഗിയം പാചിത്തിയം.

അഞ്ഞാതകം ¶ ഗഹപതിം വാ ഗഹപതാനിം വാ ചീവരം വിഞ്ഞാപേന്തോ ദ്വേ ആപത്തിയോ ആപജ്ജതി. വിഞ്ഞാപേതി, പയോഗേ ദുക്കടം; വിഞ്ഞാപിതേ നിസ്സഗ്ഗിയം പാചിത്തിയം.

അഞ്ഞാതകം ¶ ഗഹപതിം വാ ഗഹപതാനിം വാ തതുത്തരി ചീവരം വിഞ്ഞാപേന്തോ ദ്വേ ആപത്തിയോ ആപജ്ജതി. വിഞ്ഞാപേതി, പയോഗേ ദുക്കടം; വിഞ്ഞാപിതേ നിസ്സഗ്ഗിയം പാചിത്തിയം.

പുബ്ബേ അപ്പവാരിതോ അഞ്ഞാതകം ഗഹപതികം ഉപസങ്കമിത്വാ ചീവരേ വികപ്പം ആപജ്ജന്തോ ദ്വേ ആപത്തിയോ ആപജ്ജതി. വികപ്പം ആപജ്ജതി ¶ , പയോഗേ ദുക്കടം; വികപ്പം ആപന്നേ നിസ്സഗ്ഗിയം പാചിത്തിയം.

പുബ്ബേ അപ്പവാരിതോ അഞ്ഞാതകേ ഗഹപതികേ ഉപസങ്കമിത്വാ ചീവരേ വികപ്പം ആപജ്ജന്തോ ദ്വേ ആപത്തിയോ ആപജ്ജതി. വികപ്പം ആപജ്ജതി, പയോഗേ ദുക്കടം; വികപ്പം ആപന്നേ നിസ്സഗ്ഗിയം പാചിത്തിയം.

അതിരേകതിക്ഖത്തും ചോദനായ അതിരേകഛക്ഖത്തും ഠാനേന ചീവരം അഭിനിപ്ഫാദേന്തോ ദ്വേ ആപത്തിയോ ആപജ്ജതി. അഭിനിപ്ഫാദേതി, പയോഗേ ദുക്കടം; അഭിനിപ്ഫാദിതേ നിസ്സഗ്ഗിയം പാചിത്തിയം.

കഥിനവഗ്ഗോ പഠമോ.

൨. കോസിയവഗ്ഗോ

൧൬൩. കോസിയമിസ്സകം സന്ഥതം കാരാപേന്തോ ദ്വേ ആപത്തിയോ ആപജ്ജതി. കാരാപേതി, പയോഗേ ദുക്കടം; കാരാപിതേ നിസ്സഗ്ഗിയം പാചിത്തിയം.

സുദ്ധകാളകാനം ഏളകലോമാനം സന്ഥതം കാരാപേന്തോ ദ്വേ ആപത്തിയോ ആപജ്ജതി. കാരാപേതി, പയോഗേ ദുക്കടം; കാരാപിതേ നിസ്സഗ്ഗിയം പാചിത്തിയം.

അനാദിയിത്വാ ¶ തുലം ഓദാതാനം തുലം ഗോചരിയാനം നവം സന്ഥതം കാരാപേന്തോ ദ്വേ ആപത്തിയോ ആപജ്ജതി. കാരാപേതി, പയോഗേ ദുക്കടം; കാരാപിതേ നിസ്സഗ്ഗിയം പാചിത്തിയം.

അനുവസ്സം സന്ഥതം കാരാപേന്തോ ദ്വേ ആപത്തിയോ ആപജ്ജതി. കാരാപേതി, പയോഗേ ദുക്കടം; കാരാപിതേ നിസ്സഗ്ഗിയം പാചിത്തിയം.

അനാദിയിത്വാ ¶ ¶ പുരാണസന്ഥതസ്സ സാമന്താ സുഗതവിദത്ഥിം നവം നിസീദനസന്ഥതം കാരാപേന്തോ ദ്വേ ആപത്തിയോ ആപജ്ജതി. കാരാപേതി, പയോഗേ ദുക്കടം; കാരാപിതേ നിസ്സഗ്ഗിയം പാചിത്തിയം.

ഏളകലോമാനി ¶ പടിഗ്ഗഹേത്വാ തിയോജനം അതിക്കാമേന്തോ ദ്വേ ആപത്തിയോ ആപജ്ജതി. പഠമം പാദം തിയോജനം അതിക്കാമേതി, ആപത്തി ദുക്കടസ്സ; ദുതിയം പാദം അതിക്കാമേതി, നിസ്സഗ്ഗിയം പാചിത്തിയം.

അഞ്ഞാതികായ ഭിക്ഖുനിയാ ഏളകലോമാനി ധോവാപേന്തോ ദ്വേ ആപത്തിയോ ആപജ്ജതി. ധോവാപേതി, പയോഗേ ദുക്കടം; ധോവാപിതേ നിസ്സഗ്ഗിയം പാചിത്തിയം.

രൂപിയം പടിഗ്ഗണ്ഹന്തോ ദ്വേ ആപത്തിയോ ആപജ്ജതി. ഗണ്ഹാതി, പയോഗേ ദുക്കടം; ഗഹിതേ നിസ്സഗ്ഗിയം പാചിത്തിയം.

നാനപ്പകാരകം രൂപിയസംവോഹാരം സമാപജ്ജന്തോ ദ്വേ ആപത്തിയോ ആപജ്ജതി. സമാപജ്ജതി, പയോഗേ ദുക്കടം; സമാപന്നേ നിസ്സഗ്ഗിയം പാചിത്തിയം.

നാനപ്പകാരകം കയവിക്കയം സമാപജ്ജന്തോ ദ്വേ ആപത്തിയോ ആപജ്ജതി. സമാപജ്ജതി, പയോഗേ ദുക്കടം; സമാപന്നേ നിസ്സഗ്ഗിയം പാചിത്തിയം.

കോസിയവഗ്ഗോ ദുതിയോ.

൩. പത്തവഗ്ഗോ

൧൬൪. അതിരേകപത്തം ദസാഹം അതിക്കാമേന്തോ ഏകം ആപത്തിം ആപജ്ജതി. നിസ്സഗ്ഗിയം പാചിത്തിയം.

ഊനപഞ്ചബന്ധനേന ¶ പത്തേന അഞ്ഞം നവം പത്തം ചേതാപേന്തോ ദ്വേ ആപത്തിയോ ആപജ്ജതി. ചേതാപേതി, പയോഗേ ദുക്കടം; ചേതാപിതേ നിസ്സഗ്ഗിയം പാചിത്തിയം.

ഭേസജ്ജാനി പടിഗ്ഗഹേത്വാ സത്താഹം അതിക്കാമേന്തോ ഏകം ആപത്തിം ആപജ്ജതി. നിസ്സഗ്ഗിയം പാചിത്തിയം.

അതിരേകമാസേ ¶ സേസേ ഗിമ്ഹാനേ വസ്സികസാടികചീവരം പരിയേസന്തോ ദ്വേ ആപത്തിയോ ആപജ്ജതി. പരിയേസതി, പയോഗേ ദുക്കടം; പരിയിട്ഠേ നിസ്സഗ്ഗിയം പാചിത്തിയം.

ഭിക്ഖുസ്സ സാമം ചീവരം ദത്വാ കുപിതോ അനത്തമനോ അച്ഛിന്ദന്തോ ദ്വേ ആപത്തിയോ ആപജ്ജതി. അച്ഛിന്ദതി, പയോഗേ ദുക്കടം; അച്ഛിന്നേ നിസ്സഗ്ഗിയം പാചിത്തിയം.

സാമം ¶ സുത്തം വിഞ്ഞാപേത്വാ തന്തവായേഹി ചീവരം വായാപേന്തോ ദ്വേ ആപത്തിയോ ആപജ്ജതി. വായാപേതി, പയോഗേ ദുക്കടം; വായാപിതേ നിസ്സഗ്ഗിയം പാചിത്തിയം.

പുബ്ബേ അപ്പവാരിതോ അഞ്ഞാതകസ്സ ഗഹപതികസ്സ തന്തവായേ ഉപസങ്കമിത്വാ ചീവരേ വികപ്പം ആപജ്ജന്തോ ദ്വേ ആപത്തിയോ ആപജ്ജതി. വികപ്പം ആപജ്ജതി, പയോഗേ ദുക്കടം; വികപ്പം ആപന്നേ നിസ്സഗ്ഗിയം പാചിത്തിയം.

അച്ചേകചീവരം ¶ പടിഗ്ഗഹേത്വാ ചീവരകാലസമയം അതിക്കാമേന്തോ ഏകം ആപത്തിം ആപജ്ജതി. നിസ്സഗ്ഗിയം പാചിത്തിയം.

തിണ്ണം ¶ ചീവരാനം അഞ്ഞതരം ചീവരം അന്തരഘരേ നിക്ഖിപിത്വാ അതിരേകഛാരത്തം വിപ്പവസന്തോ ഏകം ആപത്തിം ആപജ്ജതി. നിസ്സഗ്ഗിയം പാചിത്തിയം.

ജാനം സങ്ഘികം ലാഭം പരിണതം അത്തനോ പരിണാമേന്തോ ദ്വേ ആപത്തിയോ ആപജ്ജതി. പരിണാമേതി, പയോഗേ ദുക്കടം; പരിണാമിതേ നിസ്സഗ്ഗിയം പാചിത്തിയം.

പത്തവഗ്ഗോ തതിയോ.

തിംസ നിസ്സഗ്ഗിയാ പാചിത്തിയാ നിട്ഠിതാ.

൪. പാചിത്തിയകണ്ഡം

൧. മുസാവാദവഗ്ഗോ

൧൬൫. സമ്പജാനമുസാവാദം ഭാസന്തോ കതി ആപത്തിയോ ആപജ്ജതി? സമ്പജാനമുസാവാദം ഭാസന്തോ പഞ്ച ആപത്തിയോ ആപജ്ജതി. പാപിച്ഛോ ഇച്ഛാപകതോ അസന്തം അഭൂതം ഉത്തരിമനുസ്സധമ്മം ¶ ഉല്ലപതി, ആപത്തി പാരാജികസ്സ; ഭിക്ഖും അമൂലകേന പാരാജികേന ധമ്മേന അനുദ്ധംസേതി, ആപത്തി സങ്ഘാദിസേസസ്സ; ‘‘യോ തേ വിഹാരേ വസതി, സോ ഭിക്ഖു അരഹാ’’തി ഭണതി, പടിവിജാനന്തസ്സ ആപത്തി ഥുല്ലച്ചയസ്സ; ന പടിവിജാനന്തസ്സ ആപത്തി ദുക്കടസ്സ; സമ്പജാനമുസാവാദേ പാചിത്തിയം – സമ്പജാനമുസാവാദം ഭാസന്തോ ഇമാ പഞ്ച ആപത്തിയോ ആപജ്ജതി.

ഓമസന്തോ ¶ ദ്വേ ആപത്തിയോ ആപജ്ജതി. ഉപസമ്പന്നം ഓമസതി, ആപത്തി പാചിത്തിയസ്സ; അനുപസമ്പന്നം ഓമസതി, ആപത്തി ദുക്കടസ്സ.

പേസുഞ്ഞം ഉപസംഹരന്തോ ദ്വേ ആപത്തിയോ ആപജ്ജതി. ഉപസമ്പന്നസ്സ ¶ പേസുഞ്ഞം ഉപസംഹരതി, ആപത്തി പാചിത്തിയസ്സ; അനുപസമ്പന്നസ്സ പേസുഞ്ഞം ഉപസംഹരതി, ആപത്തി ദുക്കടസ്സ.

അനുപസമ്പന്നം പദസോ ധമ്മം വാചേന്തോ ദ്വേ ആപത്തിയോ ആപജ്ജതി. വാചേതി, പയോഗേ ദുക്കടം; പദേ പദേ ആപത്തി പാചിത്തിയസ്സ.

അനുപസമ്പന്നേന ഉത്തരിദിരത്തതിരത്തം സഹസേയ്യം കപ്പേന്തോ ദ്വേ ആപത്തിയോ ആപജ്ജതി. നിപജ്ജതി, പയോഗേ ദുക്കടം; നിപന്നേ ആപത്തി പാചിത്തിയസ്സ.

മാതുഗാമേന സഹസേയ്യം കപ്പേന്തോ ദ്വേ ആപത്തിയോ ആപജ്ജതി. നിപജ്ജതി, പയോഗേ ദുക്കടം; നിപന്നേ ആപത്തി പാചിത്തിയസ്സ.

മാതുഗാമസ്സ ഉത്തരിഛപ്പഞ്ചവാചാഹി ധമ്മം ദേസേന്തോ ദ്വേ ആപത്തിയോ ആപജ്ജതി. ദേസേതി, പയോഗേ ദുക്കടം; പദേ പദേ ആപത്തി പാചിത്തിയസ്സ.

അനുപസമ്പന്നസ്സ ഉത്തരിമനുസ്സധമ്മം ഭൂതം ആരോചേന്തോ ദ്വേ ആപത്തിയോ ആപജ്ജതി. ആരോചേതി, പയോഗേ ദുക്കടം; ആരോചിതേ ആപത്തി പാചിത്തിയസ്സ.

ഭിക്ഖുസ്സ ദുട്ഠുല്ലം ആപത്തിം അനുപസമ്പന്നസ്സ ആരോചേന്തോ ദ്വേ ആപത്തിയോ ആപജ്ജതി. ആരോചേതി, പയോഗേ ദുക്കടം; ആരോചിതേ ആപത്തി പാചിത്തിയസ്സ.

പഥവിം ¶ ¶ ഖണന്തോ ദ്വേ ആപത്തിയോ ആപജ്ജതി. ഖണതി, പയോഗേ ദുക്കടം; പഹാരേ പഹാരേ ആപത്തി പാചിത്തിയസ്സ.

മുസാവാദവഗ്ഗോ പഠമോ.

൨. ഭൂതഗാമവഗ്ഗോ

൧൬൬. ഭൂതഗാമം ¶ പാതേന്തോ ദ്വേ ആപത്തിയോ ആപജ്ജതി. പാതേതി, പയോഗേ ദുക്കടം; പഹാരേ പഹാരേ ആപത്തി പാചിത്തിയസ്സ.

അഞ്ഞേനഞ്ഞം ¶ പടിചരന്തോ ദ്വേ ആപത്തിയോ ആപജ്ജതി. അനാരോപിതേ അഞ്ഞവാദകേ അഞ്ഞേനഞ്ഞം പടിചരതി, ആപത്തി ദുക്കടസ്സ; ആരോപിതേ അഞ്ഞവാദകേ അഞ്ഞേനഞ്ഞം പടിചരതി, ആപത്തി പാചിത്തിയസ്സ.

ഭിക്ഖും ഉജ്ഝാപേന്തോ ദ്വേ ആപത്തിയോ ആപജ്ജതി. ഉജ്ഝാപേതി, പയോഗേ ദുക്കടം; ഉജ്ഝാപിതേ ആപത്തി പാചിത്തിയസ്സ.

സങ്ഘികം മഞ്ചം വാ പീഠം വാ ഭിസിം വാ കോച്ഛം വാ അജ്ഝോകാസേ സന്ഥരിത്വാ അനുദ്ധരിത്വാ അനാപുച്ഛാ പക്കമന്തോ ദ്വേ ആപത്തിയോ ആപജ്ജതി. പഠമം പാദം ലേഡ്ഡുപാതം അതിക്കാമേതി, ആപത്തി ദുക്കടസ്സ; ദുതിയം പാദം അതിക്കാമേതി, ആപത്തി പാചിത്തിയസ്സ.

സങ്ഘികേ വിഹാരേ സേയ്യം സന്ഥരിത്വാ അനുദ്ധരിത്വാ അനാപുച്ഛാ പക്കമന്തോ ദ്വേ ആപത്തിയോ ആപജ്ജതി. പഠമം പാദം പരിക്ഖേപം അതിക്കാമേതി, ആപത്തി ദുക്കടസ്സ; ദുതിയം പാദം അതിക്കാമേതി, ആപത്തി പാചിത്തിയസ്സ.

സങ്ഘികേ വിഹാരേ ജാനം പുബ്ബുപഗതം ഭിക്ഖും അനുപഖജ്ജ സേയ്യം ¶ കപ്പേന്തോ ദ്വേ ആപത്തിയോ ആപജ്ജതി. നിപജ്ജതി, പയോഗേ ദുക്കടം; നിപന്നേ ആപത്തി പാചിത്തിയസ്സ.

ഭിക്ഖും കുപിതോ അനത്തമനോ സങ്ഘികാ വിഹാരാ നിക്കഡ്ഢേന്തോ ദ്വേ ആപത്തിയോ ആപജ്ജതി. നിക്കഡ്ഢതി, പയോഗേ ദുക്കടം; നിക്കഡ്ഢിതേ ആപത്തി പാചിത്തിയസ്സ.

സങ്ഘികേ ¶ വിഹാരേ ഉപരിവേഹാസകുടിയാ ആഹച്ചപാദകം മഞ്ചം വാ പീഠം വാ അഭിനിസീദന്തോ ദ്വേ ആപത്തിയോ ആപജ്ജതി. അഭിനിസീദതി, പയോഗേ ദുക്കടം; അഭിനിസിന്നേ ആപത്തി പാചിത്തിയസ്സ.

ദ്വത്തിപരിയായേ അധിട്ഠഹിത്വാ തതുത്തരി അധിട്ഠഹന്തോ ദ്വേ ആപത്തിയോ ആപജ്ജതി. അധിട്ഠേതി, പയോഗേ ദുക്കടം; അധിട്ഠിതേ ആപത്തി പാചിത്തിയസ്സ.

ജാനം സപ്പാണകം ഉദകം തിണം വാ മത്തികം വാ സിഞ്ചന്തോ ദ്വേ ആപത്തിയോ ആപജ്ജതി. സിഞ്ചതി, പയോഗേ ദുക്കടം; സിഞ്ചിതേ ആപത്തി പാചിത്തിയസ്സ.

ഭൂതഗാമവഗ്ഗോ ദുതിയോ.

൩. ഓവാദവഗ്ഗോ

൧൬൭. അസമ്മതോ ¶ ഭിക്ഖുനിയോ ഓവദന്തോ ദ്വേ ആപത്തിയോ ആപജ്ജതി. ഓവദതി, പയോഗേ ദുക്കടം; ഓവദിതേ ആപത്തി പാചിത്തിയസ്സ.

അത്ഥങ്ഗതേ സൂരിയേ ഭിക്ഖുനിയോ ഓവദന്തോ ദ്വേ ആപത്തിയോ ആപജ്ജതി. ഓവദതി, പയോഗേ ദുക്കടം; ഓവദിതേ ആപത്തി പാചിത്തിയസ്സ.

ഭിക്ഖുനുപസ്സയം ¶ ഉപസങ്കമിത്വാ ഭിക്ഖുനിയോ ഓവദന്തോ ദ്വേ ആപത്തിയോ ആപജ്ജതി. ഓവദതി, പയോഗേ ദുക്കടം; ഓവദിതേ ആപത്തി പാചിത്തിയസ്സ.

‘‘ആമിസഹേതു ഭിക്ഖൂ ഭിക്ഖുനിയോ ഓവദന്തീ’’തി ഭണന്തോ ദ്വേ ആപത്തിയോ ആപജ്ജതി. ഭണതി, പയോഗേ ദുക്കടം; ഭണിതേ ആപത്തി പാചിത്തിയസ്സ.

അഞ്ഞാതികായ ഭിക്ഖുനിയാ ചീവരം ദേന്തോ ദ്വേ ആപത്തിയോ ആപജ്ജതി. ദേതി, പയോഗേ ദുക്കടം; ദിന്നേ ആപത്തി പാചിത്തിയസ്സ.

അഞ്ഞാതികാ ¶ ഭിക്ഖുനിയാ ചീവരം സിബ്ബേന്തോ ദ്വേ ആപത്തിയോ ആപജ്ജതി. സിബ്ബേതി, പയോഗേ ദുക്കടം; ആരാപഥേ ആരാപഥേ ആപത്തി പാചിത്തിയസ്സ.

ഭിക്ഖുനിയാ ¶ സദ്ധിം സംവിധായ ഏകദ്ധാനമഗ്ഗം പടിപജ്ജന്തോ ദ്വേ ആപത്തിയോ ആപജ്ജതി. പടിപജ്ജതി, പയോഗേ ദുക്കടം; പടിപന്നേ ആപത്തി പാചിത്തിയസ്സ.

ഭിക്ഖുനിയാ സദ്ധിം സംവിധായ ഏകം നാവം അഭിരുഹന്തോ ദ്വേ ആപത്തിയോ ആപജ്ജതി. അഭിരുഹതി, പയോഗേ ദുക്കടം; അഭിരുള്ഹേ ആപത്തി പാചിത്തിയസ്സ.

ജാനം ഭിക്ഖുനിപരിപാചിതം പിണ്ഡപാതം ഭുഞ്ജന്തോ ദ്വേ ആപത്തിയോ ആപജ്ജതി. ‘‘ഭുഞ്ജിസ്സാമീ’’തി പടിഗ്ഗണ്ഹാതി, ആപത്തി ദുക്കടസ്സ; അജ്ഝോഹാരേ അജ്ഝോഹാരേ ആപത്തി പാചിത്തിയസ്സ.

ഭിക്ഖുനിയാ ¶ സദ്ധിം ഏകോ ഏകായ രഹോ നിസജ്ജം കപ്പേന്തോ ദ്വേ ആപത്തിയോ ആപജ്ജതി. നിസീദതി, പയോഗേ ദുക്കടം; നിസിന്നേ ആപത്തി പാചിത്തിയസ്സ.

ഓവാദവഗ്ഗോ തതിയോ.

൪. ഭോജനവഗ്ഗോ

൧൬൮. തതുത്തരി ¶ ആവസഥപിണ്ഡം ഭുഞ്ജന്തോ ദ്വേ ആപത്തിയോ ആപജ്ജതി. ഭുഞ്ജിസ്സാമീതി പടിഗ്ഗണ്ഹാതി, ആപത്തി ദുക്കടസ്സ; അജ്ഝോഹാരേ അജ്ഝോഹാരേ ആപത്തി പാചിത്തിയസ്സ.

ഗണഭോജനം ഭുഞ്ജന്തോ ദ്വേ ആപത്തിയോ ആപജ്ജതി. ഭുഞ്ജിസ്സാമീതി പടിഗ്ഗണ്ഹാതി, ആപത്തി ദുക്കടസ്സ; അജ്ഝോഹാരേ അജ്ഝോഹാരേ ആപത്തി പാചിത്തിയസ്സ.

പരമ്പരഭോജനം ഭുഞ്ജന്തോ ദ്വേ ആപത്തിയോ ആപജ്ജതി. ഭുഞ്ജിസ്സാമീതി പടിഗ്ഗണ്ഹാതി, ആപത്തി ദുക്കടസ്സ; അജ്ഝോഹാരേ അജ്ഝോഹാരേ ആപത്തി പാചിത്തിയസ്സ.

ദ്വത്തിപത്തപൂരേ പൂവേ പടിഗ്ഗഹേത്വാ തതുത്തരി പടിഗ്ഗണ്ഹന്തോ ദ്വേ ആപത്തിയോ ആപജ്ജതി. ഗണ്ഹാതി, പയോഗേ ദുക്കടം; ഗഹിതേ ആപത്തി പാചിത്തിയസ്സ.

ഭുത്താവീ പവാരിതോ അനതിരിത്തം ഖാദനീയം വാ ഭോജനീയം വാ ഭുഞ്ജന്തോ ദ്വേ ആപത്തിയോ ആപജ്ജതി ¶ . ഭുഞ്ജിസ്സാമീതി പടിഗ്ഗണ്ഹാതി, ആപത്തി ദുക്കടസ്സ; അജ്ഝോഹാരേ അജ്ഝോഹാരേ ആപത്തി പാചിത്തിയസ്സ.

ഭിക്ഖും ഭുത്താവിം പവാരിതം അനതിരിത്തേന ഖാദനീയേന വാ ഭോജനീയേന ¶ വാ അഭിഹട്ഠും പവാരേന്തോ ദ്വേ ആപത്തിയോ ആപജ്ജതി. തസ്സ വചനേന ഖാദിസ്സാമി ഭുഞ്ജിസ്സാമീതി പടിഗ്ഗണ്ഹാതി, ആപത്തി ദുക്കടസ്സ; ഭോജനപരിയോസാനേ ആപത്തി പാചിത്തിയസ്സ.

വികാലേ ഖാദനീയം വാ ഭോജനീയം വാ ഭുഞ്ജന്തോ ദ്വേ ആപത്തിയോ ആപജ്ജതി. ഖാദിസ്സാമി ഭുഞ്ജിസ്സാമീതി പടിഗ്ഗണ്ഹാതി, ആപത്തി ദുക്കടസ്സ; അജ്ഝോഹാരേ അജ്ഝോഹാരേ ആപത്തി പാചിത്തിയസ്സ.

സന്നിധികാരകം ഖാദനീയം വാ ഭോജനീയം വാ ഭുഞ്ജന്തോ ദ്വേ ആപത്തിയോ ആപജ്ജതി. ഖാദിസ്സാമി ഭുഞ്ജിസ്സാമീതി പടിഗ്ഗണ്ഹാതി, ആപത്തി ദുക്കടസ്സ; അജ്ഝോഹാരേ അജ്ഝോഹാരേ ആപത്തി പാചിത്തിയസ്സ.

പണീതഭോജനാനി അത്തനോ അത്ഥായ വിഞ്ഞാപേത്വാ ഭുഞ്ജന്തോ ദ്വേ ആപത്തിയോ ആപജ്ജതി. ഭുഞ്ജിസ്സാമീതി പടിഗ്ഗണ്ഹാതി, ആപത്തി ദുക്കടസ്സ; അജ്ഝോഹാരേ അജ്ഝോഹാരേ ആപത്തി പാചിത്തിയസ്സ.

അദിന്നം ¶ മുഖദ്വാരം ആഹാരം ആഹരന്തോ ദ്വേ ആപത്തിയോ ആപജ്ജതി. ഭുഞ്ജിസ്സാമീതി പടിഗ്ഗണ്ഹാതി, ആപത്തി ദുക്കടസ്സ; അജ്ഝോഹാരേ അജ്ഝോഹാരേ ആപത്തി പാചിത്തിയസ്സ.

ഭോജനവഗ്ഗോ ചതുത്ഥോ.

൫. അചേലകവഗ്ഗോ

൧൬൯. അചേലകസ്സ, വാ പരിബ്ബാജകസ്സ വാ പരിബ്ബാജികായ വാ സഹത്ഥാ ഖാദനീയം ¶ വാ ഭോജനീയം വാ ദേന്തോ ദ്വേ ആപത്തിയോ ആപജ്ജതി. ദേതി, പയോഗേ ദുക്കടം; ദിന്നേ ആപത്തി പാചിത്തിയസ്സ.

ഭിക്ഖും – ‘‘ഏഹാവുസോ, ഗാമം വാ നിഗമം വാ പിണ്ഡായ പവിസിസ്സാമാ’’തി ¶ തസ്സ ദാപേത്വാ വാ ¶ അദാപേത്വാ വാ ഉയ്യോജേന്തോ ദ്വേ ആപത്തിയോ ആപജ്ജതി. ഉയ്യോജേതി, പയോഗേ ദുക്കടം; ഉയ്യോജിതേ ആപത്തി പാചിത്തിയസ്സ.

സഭോജനേ കുലേ അനുപഖജ്ജ നിസജ്ജം കപ്പേന്തോ ദ്വേ ആപത്തിയോ ആപജ്ജതി. നിസീദതി, പയോഗേ ദുക്കടം; നിസിന്നേ ആപത്തി പാചിത്തിയസ്സ.

മാതുഗാമേന സദ്ധിം രഹോ പടിച്ഛന്നേ ആസനേ നിസജ്ജം കപ്പേന്തോ ദ്വേ ആപത്തിയോ ആപജ്ജതി. നിസീദതി, പയോഗേ ദുക്കടം; നിസിന്നേ ആപത്തി പാചിത്തിയസ്സ.

മാതുഗാമേന സദ്ധിം ഏകോ ഏകായ രഹോ നിസജ്ജം കപ്പേന്തോ ദ്വേ ആപത്തിയോ ആപജ്ജതി. നിസീദതി, പയോഗേ ദുക്കടം; നിസിന്നേ ആപത്തി പാചിത്തിയസ്സ.

നിമന്തിതോ സഭത്തോ സമാനോ പുരേഭത്തം പച്ഛാഭത്തം കുലേസു ചാരിത്തം ആപജ്ജന്തോ ദ്വേ ആപത്തിയോ ആപജ്ജതി. പഠമം പാദം ഉമ്മാരം അതിക്കാമേതി, ആപത്തി ദുക്കടസ്സ; ദുതിയം പാദം അതിക്കാമേതി, ആപത്തി പാചിത്തിയസ്സ.

തതുത്തരി ഭേസജ്ജം വിഞ്ഞാപേന്തോ ദ്വേ ആപത്തിയോ ആപജ്ജതി. വിഞ്ഞാപേതി, പയോഗേ ദുക്കടം; വിഞ്ഞാപിതേ ആപത്തി പാചിത്തിയസ്സ.

ഉയ്യുത്തം ¶ സേനം ദസ്സനായ ഗച്ഛന്തോ ദ്വേ ആപത്തിയോ ആപജ്ജതി ¶ . ഗച്ഛതി, ആപത്തി ദുക്കടസ്സ; യത്ഥ ഠിതോ പസ്സതി, ആപത്തി പാചിത്തിയസ്സ.

അതിരേകതിരത്തം സേനായ വസന്തോ ദ്വേ ആപത്തിയോ ആപജ്ജതി. വസതി, പയോഗേ ദുക്കടം; വസിതേ ആപത്തി പാചിത്തിയസ്സ.

ഉയ്യോധികം ഗച്ഛന്തോ ദ്വേ ആപത്തിയോ ആപജ്ജതി. ഗച്ഛതി, ആപത്തി ദുക്കടസ്സ; യത്ഥ ഠിതോ പസ്സതി, ആപത്തി പാചിത്തിയസ്സ.

അചേലകവഗ്ഗോ പഞ്ചമോ.

൬. സുരാമേരയവഗ്ഗോ

൧൭൦. മജ്ജം ¶ പിവന്തോ ദ്വേ ആപത്തിയോ ആപജ്ജതി. ‘‘പിവിസ്സാമീ’’തി പടിഗ്ഗണ്ഹാതി, ആപത്തി ദുക്കടസ്സ; അജ്ഝോഹാരേ അജ്ഝോഹാരേ ആപത്തി പാചിത്തിയസ്സ.

ഭിക്ഖും അങ്ഗുലിപതോദകേന ഹാസേന്തോ ദ്വേ ആപത്തിയോ ആപജ്ജതി. ഹാസേതി, പയോഗേ ദുക്കടം; ഹസിതേ ആപത്തി പാചിത്തിയസ്സ.

ഉദകേ കീളന്തോ ദ്വേ ആപത്തിയോ ആപജ്ജതി. ഹേട്ഠാഗോപ്ഫകേ ഉദകേ കീളതി, ആപത്തി ദുക്കടസ്സ; ഉപരിഗോപ്ഫകേ കീളതി, ആപത്തി പാചിത്തിയസ്സ.

അനാദരിയം കരോന്തോ ദ്വേ ആപത്തിയോ ആപജ്ജതി. കരോതി, പയോഗേ ദുക്കടം; കതേ ആപത്തി പാചിത്തിയസ്സ.

ഭിക്ഖും ഭിംസാപേന്തോ ദ്വേ ആപത്തിയോ ആപജ്ജതി. ഭിംസാപേതി, പയോഗേ ദുക്കടം; ഭിംസാപിതേ ആപത്തി പാചിത്തിയസ്സ.

ജോതിം സമാദഹിത്വാ വിസിബ്ബേന്തോ ദ്വേ ആപത്തിയോ ആപജ്ജതി. സമാദഹതി ¶ , പയോഗേ ദുക്കടം; സമാദഹിതേ ആപത്തി പാചിത്തിയസ്സ.

ഓരേനദ്ധമാസം നഹായന്തോ ദ്വേ ആപത്തിയോ ആപജ്ജതി. നഹായതി, പയോഗേ ദുക്കടം; നഹാനപരിയോസാനേ ആപത്തി പാചിത്തിയസ്സ.

അനാദിയിത്വാ ¶ തിണ്ണം ദുബ്ബണ്ണകരണാനം അഞ്ഞതരം ദുബ്ബണ്ണകരണം നവം ചീവരം പരിഭുഞ്ജന്തോ ദ്വേ ആപത്തിയോ ആപജ്ജതി. പരിഭുഞ്ജതി, പയോഗേ ദുക്കടം; പരിഭുത്തേ ആപത്തി പാചിത്തിയസ്സ.

ഭിക്ഖുസ്സ ¶ വാ ഭിക്ഖുനിയാ വാ സിക്ഖമാനായ വാ സാമണേരസ്സ വാ സാമണേരിയാ വാ സാമം ചീവരം വികപ്പേത്വാ അപ്പച്ചുദ്ധാരണം പരിഭുഞ്ജന്തോ ദ്വേ ആപത്തിയോ ആപജ്ജതി. പരിഭുഞ്ജതി, പയോഗേ ദുക്കടം; പരിഭുത്തേ ആപത്തി പാചിത്തിയസ്സ.

ഭിക്ഖുസ്സ ¶ പത്തം വാ ചീവരം വാ നിസീദനം വാ സൂചിഘരം വാ കായബന്ധനം വാ അപനിധേന്തോ ദ്വേ ആപത്തിയോ ആപജ്ജതി. അപനിധേതി, പയോഗേ ദുക്കടം; അപനിധിതേ ആപത്തി പാചിത്തിയസ്സ.

സുരാമേരയവഗ്ഗോ ഛട്ഠോ.

൭. സപ്പാണകവഗ്ഗോ

൧൭൧. സഞ്ചിച്ച പാണം ജീവിതാ വോരോപേന്തോ കതി ആപത്തിയോ ആപജ്ജതി? സഞ്ചിച്ച പാണം ജീവിതാ വോരോപേന്തോ ചതസ്സോ ആപത്തിയോ ആപജ്ജതി. അനോദിസ്സ ഓപാതം ഖണതി – ‘‘യോ കോചി പപതിത്വാ മരിസ്സതീ’’തി, ആപത്തി ദുക്കടസ്സ; മനുസ്സോ തസ്മിം പപതിത്വാ മരതി, ആപത്തി പാരാജികസ്സ; യക്ഖോ വാ പേതോ വാ തിരച്ഛാനഗതമനുസ്സവിഗ്ഗഹോ വാ തസ്മിം ¶ പപതിത്വാ മരതി, ആപത്തി ഥുല്ലച്ചയസ്സ; തിരച്ഛാനഗതോ തസ്മിം പപതിത്വാ മരതി, ആപത്തി പാചിത്തിയസ്സ – സഞ്ചിച്ച പാണം ജീവിതാ വോരോപേന്തോ ഇമാ ചതസ്സോ ആപത്തിയോ ആപജ്ജതി.

ജാനം സപ്പാണകം ഉദകം പരിഭുഞ്ജന്തോ ദ്വേ ആപത്തിയോ ആപജ്ജതി. പരിഭുഞ്ജതി, പയോഗേ ദുക്കടം; പരിഭുത്തേ ആപത്തി പാചിത്തിയസ്സ.

ജാനം യഥാധമ്മം നിഹതാധികരണം പുനകമ്മായ ഉക്കോടേന്തോ ദ്വേ ആപത്തിയോ ആപജ്ജതി. ഉക്കോടേതി, പയോഗേ ദുക്കടം; ഉക്കോടിതേ ആപത്തി പാചിത്തിയസ്സ.

ഭിക്ഖുസ്സ ജാനം ദുട്ഠുല്ലം ആപത്തിം പടിച്ഛാദേന്തോ ഏകം ആപത്തിം ആപജ്ജതി. പാചിത്തിയം.

ജാനം ഊനവീസതിവസ്സം പുഗ്ഗലം ഉപസമ്പാദേന്തോ ദ്വേ ആപത്തിയോ ആപജ്ജതി. ഉപസമ്പാദേതി, പയോഗേ ദുക്കടം; ഉപസമ്പാദിതേ ആപത്തി പാചിത്തിയസ്സ.

ജാനം ¶ ഥേയ്യസത്ഥേന സദ്ധിം സംവിധായ ഏകദ്ധാനമഗ്ഗം പടിപജ്ജന്തോ ദ്വേ ആപത്തിയോ ആപജ്ജതി. പടിപജ്ജതി, പയോഗേ ദുക്കടം; പടിപന്നേ ആപത്തി പാചിത്തിയസ്സ.

മാതുഗാമേന സദ്ധിം സംവിധായ ഏകദ്ധാനമഗ്ഗം പടിപജ്ജന്തോ ദ്വേ ആപത്തിയോ ആപജ്ജതി. പടിപജ്ജതി, പയോഗേ ദുക്കടം; പടിപന്നേ ആപത്തി പാചിത്തിയസ്സ.

പാപികായ ¶ ദിട്ഠിയാ യാവതതിയം സമനുഭാസനായ ന പടിനിസ്സജ്ജന്തോ ¶ ദ്വേ ആപത്തിയോ ആപജ്ജതി. ഞത്തിയാ ദുക്കടം; കമ്മവാചാപരിയോസാനേ ആപത്തി പാചിത്തിയസ്സ.

ജാനം തഥാവാദിനാ ഭിക്ഖുനാ അകടാനുധമ്മേന തം ദിട്ഠിം അപ്പടിനിസ്സട്ഠേന സദ്ധിം സമ്ഭുഞ്ജന്തോ ദ്വേ ആപത്തിയോ ആപജ്ജതി. സമ്ഭുഞ്ജതി, പയോഗേ ദുക്കടം; സമ്ഭുത്തേ ആപത്തി പാചിത്തിയസ്സ.

ജാനം ¶ തഥാനാസിതം സമണുദ്ദേസം ഉപലാപേന്തോ ദ്വേ ആപത്തിയോ ആപജ്ജതി. ഉപലാപേതി, പയോഗേ ദുക്കടം; ഉപലാപിതേ ആപത്തി പാചിത്തിയസ്സ.

സപ്പാണകവഗ്ഗോ സത്തമോ.

൮. സഹധമ്മികവഗ്ഗോ

൧൭൨. ഭിക്ഖൂഹി സഹധമ്മികം വുച്ചമാനോ – ‘‘ന താവാഹം, ആവുസോ, ഏതസ്മിം സിക്ഖാപദേ സിക്ഖിസ്സാമി യാവ ന അഞ്ഞം ഭിക്ഖും ബ്യത്തം വിനയധരം പരിപുച്ഛിസ്സാമീ’’തി ഭണന്തോ ദ്വേ ആപത്തിയോ ആപജ്ജതി. ഭണതി, പയോഗേ ദുക്കടം; ഭണിതേ ആപത്തി പാചിത്തിയസ്സ.

വിനയം വിവണ്ണേന്തോ ദ്വേ ആപത്തിയോ ആപജ്ജതി. വിവണ്ണേതി, പയോഗേ ദുക്കടം; വിവണ്ണിതേ ആപത്തി പാചിത്തിയസ്സ.

മോഹേന്തോ ദ്വേ ആപത്തിയോ ആപജ്ജതി. അനാരോപിതേ മോഹേ മോഹേതി, ആപത്തി ദുക്കടസ്സ; ആരോപിതേ മോഹേ മോഹേതി, ആപത്തി പാചിത്തിയസ്സ.

ഭിക്ഖുസ്സ ¶ കുപിതോ അനത്തമനോ പഹാരം ദേന്തോ ദ്വേ ആപത്തിയോ ആപജ്ജതി. പഹരതി, പയോഗേ ദുക്കടം; പഹതേ ആപത്തി പാചിത്തിയസ്സ ¶ .

ഭിക്ഖുസ്സ കുപിതോ അനത്തമനോ തലസത്തികം ഉഗ്ഗിരന്തോ ദ്വേ ആപത്തിയോ ആപജ്ജതി. ഉഗ്ഗിരതി, പയോഗേ ദുക്കടം; ഉഗ്ഗിരിതേ ആപത്തി പാചിത്തിയസ്സ.

ഭിക്ഖും ¶ അമൂലകേന സങ്ഘാദിസേസേന അനുദ്ധംസേന്തോ ദ്വേ ആപത്തിയോ ആപജ്ജതി. അനുദ്ധംസേതി, പയോഗേ ദുക്കടം; അനുദ്ധംസിതേ ആപത്തി പാചിത്തിയസ്സ.

ഭിക്ഖുസ്സ സഞ്ചിച്ച കുക്കുച്ചം ഉപദഹന്തോ ദ്വേ ആപത്തിയോ ആപജ്ജതി. ഉപദഹതി, പയോഗേ ദുക്കടം; ഉപദഹിതേ ആപത്തി പാചിത്തിയസ്സ.

ഭിക്ഖൂനം ഭണ്ഡനജാതാനം കലഹജാതാനം വിവാദാപന്നാനം ഉപസ്സുതിം തിട്ഠന്തോ ദ്വേ ആപത്തിയോ ആപജ്ജതി. ‘‘സോസ്സാമീ’’തി ഗച്ഛതി, ആപത്തി ദുക്കടസ്സ; യത്ഥ ഠിതോ സുണാതി, ആപത്തി പാചിത്തിയസ്സ.

ധമ്മികാനം കമ്മാനം ഛന്ദം ദത്വാ പച്ഛാ ഖീയനധമ്മം ആപജ്ജന്തോ ദ്വേ ആപത്തിയോ ആപജ്ജതി. ഖിയ്യതി, പയോഗേ ദുക്കടം; ഖിയ്യിതേ ആപത്തി പാചിത്തിയസ്സ.

സങ്ഘേ വിനിച്ഛയകഥായ വത്തമാനായ ഛന്ദം അദത്വാ ഉട്ഠായാസനാ പക്കമന്തോ ദ്വേ ആപത്തിയോ ആപജ്ജതി. പരിസായ ഹത്ഥപാസം വിജഹന്തസ്സ ആപത്തി ദുക്കടസ്സ; വിജഹിതേ ആപത്തി പാചിത്തിയസ്സ.

സമഗ്ഗേന ¶ സങ്ഘേന ചീവരം ദത്വാ പച്ഛാ ഖീയനധമ്മം ആപജ്ജന്തോ ദ്വേ ആപത്തിയോ ആപജ്ജതി. ഖിയ്യതി, പയോഗേ ദുക്കടം; ഖിയ്യിതേ ആപത്തി പാചിത്തിയസ്സ.

ജാനം സങ്ഘികം ലാഭം പരിണതം പുഗ്ഗലസ്സ പരിണാമേന്തോ ദ്വേ ആപത്തിയോ ആപജ്ജതി. പരിണാമേതി, പയോഗേ ദുക്കടം; പരിണാമിതേ ആപത്തി പാചിത്തിയസ്സ.

സഹധമ്മികവഗ്ഗോ അട്ഠമോ.

൯. രാജവഗ്ഗോ

൧൭൩. പുബ്ബേ ¶ അപ്പടിസംവിദിതോ രഞ്ഞോ അന്തേപുരം പവിസന്തോ ദ്വേ ആപത്തിയോ ആപജ്ജതി. പഠമം പാദം ഉമ്മാരം അതിക്കാമേതി, ആപത്തി ദുക്കടസ്സ; ദുതിയം പാദം അതിക്കാമേതി, ആപത്തി പാചിത്തിയസ്സ.

രതനം ¶ ¶ ഉഗ്ഗണ്ഹന്തോ ദ്വേ ആപത്തിയോ ആപജ്ജതി. ഗണ്ഹാതി, പയോഗേ ദുക്കടം; ഗഹിതേ ആപത്തി പാചിത്തിയസ്സ.

സന്തം ഭിക്ഖും അനാപുച്ഛാ വികാലേ ഗാമം പവിസന്തോ ദ്വേ ആപത്തിയോ ആപജ്ജതി. പഠമം പാദം പരിക്ഖേപം അതിക്കാമേതി, ആപത്തി ദുക്കടസ്സ; ദുതിയം പാദം അതിക്കാമേതി, ആപത്തി പാചിത്തിയസ്സ.

അട്ഠിമയം വാ ദന്തമയം വാ വിസാണമയം വാ സൂചിഘരം കാരാപേന്തോ ദ്വേ ആപത്തിയോ ആപജ്ജതി. കാരാപേതി, പയോഗേ ദുക്കടം; കാരാപിതേ ആപത്തി പാചിത്തിയസ്സ.

പമാണാതിക്കന്തം മഞ്ചം വാ പീഠം വാ കാരാപേന്തോ ദ്വേ ആപത്തിയോ ആപജ്ജതി. കാരാപേതി, പയോഗേ ദുക്കടം; കാരാപിതേ ¶ ആപത്തി പാചിത്തിയസ്സ.

മഞ്ചം വാ പീഠം വാ തൂലോനദ്ധം കാരാപേന്തോ ദ്വേ ആപത്തിയോ ആപജ്ജതി. കാരാപേതി, പയോഗേ ദുക്കടം; കാരാപിതേ ആപത്തി പാചിത്തിയസ്സ.

പമാണാതിക്കന്തം നിസീദനം കാരാപേന്തോ ദ്വേ ആപത്തിയോ ആപജ്ജതി. കാരാപേതി, പയോഗേ ദുക്കടം; കാരാപിതേ ആപത്തി പാചിത്തിയസ്സ.

പമാണാതിക്കന്തം കണ്ഡുപ്പടിച്ഛാദിം കാരാപേന്തോ ദ്വേ ആപത്തിയോ ആപജ്ജതി. കാരാപേതി, പയോഗേ ദുക്കടം; കാരാപിതേ ആപത്തി പാചിത്തിയസ്സ.

പമാണാതിക്കന്തം വസ്സികസാടികം കാരാപേന്തോ ദ്വേ ആപത്തിയോ ആപജ്ജതി. കാരാപേതി, പയോഗേ ദുക്കടം; കാരാപിതേ ആപത്തി പാചിത്തിയസ്സ.

ചീവരം കാരാപേന്തോ കതി ആപത്തിയോ ആപജ്ജതി? സുഗതചീവരപ്പമാണം ചീവരം കാരാപേന്തോ ദ്വേ ആപത്തിയോ ആപജ്ജതി. കാരാപേതി ¶ , പയോഗേ ദുക്കടം; കാരാപിതേ ആപത്തി പാചിത്തിയസ്സ – സുഗതചീവരപ്പമാണം ചീവരം കാരാപേന്തോ ഇമാ ദ്വേ ആപത്തിയോ ആപജ്ജതി.

രാജവഗ്ഗോ നവമോ. ഖുദ്ദകാ നിട്ഠിതാ.

൫. പാടിദേസനീയകണ്ഡം

൧൭൪. അഞ്ഞാതികായ ¶ ¶ ഭിക്ഖുനിയാ അന്തരഘരം പവിട്ഠായ ഹത്ഥതോ ഖാദനീയം വാ ഭോജനീയം വാ സഹത്ഥാ പടിഗ്ഗഹേത്വാ ഭുഞ്ജന്തോ കതി ആപത്തിയോ ആപജ്ജതി? അഞ്ഞാതികായ ഭിക്ഖുനിയാ അന്തരഘരം പവിട്ഠായ ഹത്ഥതോ ഖാദനീയം വാ ഭോജനീയം വാ സഹത്ഥാ പടിഗ്ഗഹേത്വാ ഭുഞ്ജന്തോ ദ്വേ ആപത്തിയോ ആപജ്ജതി. ഭുഞ്ജിസ്സാമീതി പടിഗ്ഗണ്ഹാതി, ആപത്തി ദുക്കടസ്സ; അജ്ഝോഹാരേ അജ്ഝോഹാരേ ആപത്തി പാടിദേസനീയസ്സ – അഞ്ഞാതികായ ഭിക്ഖുനിയാ അന്തരഘരം പവിട്ഠായ ഹത്ഥതോ ഖാദനീയം വാ ഭോജനീയം വാ സഹത്ഥാ പടിഗ്ഗഹേത്വാ ഭുഞ്ജന്തോ ഇമാ ദ്വേ ആപത്തിയോ ആപജ്ജതി.

ഭിക്ഖുനിയാ വോസാസന്തിയാ ന നിവാരേത്വാ ഭുഞ്ജന്തോ ദ്വേ ആപത്തിയോ ആപജ്ജതി. ഭുഞ്ജിസ്സാമീതി പടിഗ്ഗണ്ഹാതി, ആപത്തി ദുക്കടസ്സ; അജ്ഝോഹാരേ അജ്ഝോഹാരേ ആപത്തി പാടിദേസനീയസ്സ.

സേക്ഖസമ്മതേസു കുലേസു ഖാദനീയം വാ ഭോജനീയം വാ സഹത്ഥാ പടിഗ്ഗഹേത്വാ ഭുഞ്ജന്തോ ദ്വേ ആപത്തിയോ ആപജ്ജതി. ഭുഞ്ജിസ്സാമീതി പടിഗ്ഗണ്ഹാതി, ആപത്തി ദുക്കടസ്സ; അജ്ഝോഹാരേ അജ്ഝോഹാരേ ആപത്തി പാടിദേസനീയസ്സ.

ആരഞ്ഞകേസു സേനാസനേസു പുബ്ബേ അപ്പടിസംവിദിതം ഖാദനീയം വാ ഭോജനീയം വാ അജ്ഝാരാമേ സഹത്ഥാ പടിഗ്ഗഹേത്വാ ഭുഞ്ജന്തോ കതി ആപത്തിയോ ആപജ്ജതി? ആരഞ്ഞകേസു സേനാസനേസു പുബ്ബേ അപ്പടിസംവിദിതം ഖാദനീയം വാ ഭോജനീയം വാ അജ്ഝാരാമേ സഹത്ഥാ പടിഗ്ഗഹേത്വാ ¶ ഭുഞ്ജന്തോ ദ്വേ ആപത്തിയോ ആപജ്ജതി ¶ . ഭുഞ്ജിസ്സാമീതി പടിഗ്ഗണ്ഹാതി, ആപത്തി ദുക്കടസ്സ; അജ്ഝോഹാരേ ¶ അജ്ഝോഹാരേ ആപത്തി പാടിദേസനീയസ്സ – ആരഞ്ഞകേസു സേനാസനേസു പുബ്ബേ അപ്പടിസംവിദിതം ഖാദനീയം വാ ഭോജനീയം വാ അജ്ഝാരാമേ സഹത്ഥാ പടിഗ്ഗഹേത്വാ ഭുഞ്ജന്തോ ഇമാ ദ്വേ ആപത്തിയോ ആപജ്ജതി.

ചത്താരോ പാടിദേസനീയാ നിട്ഠിതാ.

൬. സേഖിയകണ്ഡം

൧. പരിമണ്ഡലവഗ്ഗോ

൧൭൫. അനാദരിയം ¶ പടിച്ച പുരതോ വാ പച്ഛതോ വാ ഓലമ്ബേന്തോ നിവാസേന്തോ കതി ആപത്തിയോ ആപജ്ജതി? അനാദരിയം പടിച്ച പുരതോ വാ പച്ഛതോ വാ ഓലമ്ബേന്തോ നിവാസേന്തോ ഏകം ആപത്തിം ആപജ്ജതി. ദുക്കടം – അനാദരിയം പടിച്ച പുരതോ വാ പച്ഛതോ വാ ഓലമ്ബേന്തോ നിവാസേന്തോ ഇമം ഏകം ആപത്തിം ആപജ്ജതി.

…അനാദരിയം പടിച്ച പുരതോ വാ പച്ഛതോ വാ ഓലമ്ബേന്തോ പാരുപന്തോ ഏകം ആപത്തിം ആപജ്ജതി. ദുക്കടം….

…അനാദരിയം പടിച്ച കായം വിവരിത്വാ അന്തരഘരേ ഗച്ഛന്തോ ഏകം ആപത്തിം ആപജ്ജതി. ദുക്കടം….

…അനാദരിയം പടിച്ച കായം വിവരിത്വാ അന്തരഘരേ നിസീദന്തോ ഏകം ആപത്തിം ആപജ്ജതി. ദുക്കടം….

…അനാദരിയം പടിച്ച ഹത്ഥം വാ പാദം വാ കീളാപേന്തോ അന്തരഘരേ ഗച്ഛന്തോ ഏകം ആപത്തിം ആപജ്ജതി. ദുക്കടം….

…അനാദരിയം ¶ പടിച്ച ഹത്ഥം വാ പാദം വാ കീളാപേന്തോ അന്തരഘരേ നിസീദന്തോ ഏകം ആപത്തിം ആപജ്ജതി. ദുക്കടം….

…അനാദരിയം പടിച്ച തഹം തഹം ഓലോകേന്തോ അന്തരഘരേ ഗച്ഛന്തോ ഏകം ആപത്തിം ആപജ്ജതി. ദുക്കടം….

…അനാദരിയം പടിച്ച തഹം തഹം ഓലോകേന്തോ അന്തരഘരേ നിസീദന്തോ ഏകം ആപത്തിം ആപജ്ജതി. ദുക്കടം….

…അനാദരിയം ¶ ¶ പടിച്ച ഉക്ഖിത്തകായ അന്തരഘരേ ഗച്ഛന്തോ ഏകം ആപത്തിം ആപജ്ജതി. ദുക്കടം….

…അനാദരിയം പടിച്ച ഉക്ഖിത്തകായ അന്തരഘരേ നിസീദന്തോ ഏകം ആപത്തിം ആപജ്ജതി. ദുക്കടം….

പരിമണ്ഡലവഗ്ഗോ പഠമോ.

൨. ഉജ്ജഗ്ഘികവഗ്ഗോ

൧൭൬. …അനാദരിയം പടിച്ച ഉജ്ജഗ്ഘികായ അന്തരഘരേ ഗച്ഛന്തോ ഏകം ആപത്തിം ആപജ്ജതി. ദുക്കടം….

…അനാദരിയം പടിച്ച ഉജ്ജഗ്ഘികായ അന്തരഘരേ നിസീദന്തോ ഏകം ആപത്തിം ആപജ്ജതി. ദുക്കടം….

…അനാദരിയം പടിച്ച ഉച്ചാസദ്ദം മഹാസദ്ദം കരോന്തോ അന്തരഘരേ ഗച്ഛന്തോ ഏകം ആപത്തിം ആപജ്ജതി. ദുക്കടം….

…അനാദരിയം പടിച്ച ഉച്ചാസദ്ദം മഹാസദ്ദം കരോന്തോ അന്തരഘരേ നിസീദന്തോ ഏകം ആപത്തിം ആപജ്ജതി. ദുക്കടം….

…അനാദരിയം പടിച്ച കായപ്പചാലകം അന്തരഘരേ ഗച്ഛന്തോ ഏകം ആപത്തിം ആപജ്ജതി. ദുക്കടം….

…അനാദരിയം പടിച്ച കായപ്പചാലകം അന്തരഘരേ നിസീദന്തോ ഏകം ¶ ആപത്തിം ആപജ്ജതി. ദുക്കടം….

…അനാദരിയം പടിച്ച ബാഹുപ്പചാലകം അന്തരഘരേ ഗച്ഛന്തോ ഏകം ആപത്തിം ആപജ്ജതി. ദുക്കടം….

…അനാദരിയം ¶ പടിച്ച ബാഹുപ്പചാലകം അന്തരഘരേ നിസീദന്തോ ഏകം ആപത്തിം ആപജ്ജതി. ദുക്കടം….

…അനാദരിയം പടിച്ച സീസപ്പചാലകം അന്തരഘരേ ഗച്ഛന്തോ ഏകം ആപത്തിം ആപജ്ജതി. ദുക്കടം….

…അനാദരിയം പടിച്ച സീസപ്പചാലകം അന്തരഘരേ നിസീദന്തോ ഏകം ആപത്തിം ആപജ്ജതി. ദുക്കടം….

ഉജ്ജഗ്ഘികവഗ്ഗോ ദുതിയോ.

൩. ഖമ്ഭകതവഗ്ഗോ

൧൭൭. …അനാദരിയം ¶ പടിച്ച ഖമ്ഭകതോ അന്തരഘരേ ഗച്ഛന്തോ ഏകം ആപത്തിം ആപജ്ജതി. ദുക്കടം….

…അനാദരിയം പടിച്ച ഖമ്ഭകതോ അന്തരഘരേ നിസീദന്തോ ഏകം ആപത്തിം ആപജ്ജതി. ദുക്കടം….

…അനാദരിയം പടിച്ച ഓഗുണ്ഠിതോ അന്തരഘരേ ഗച്ഛന്തോ ഏകം ആപത്തിം ആപജ്ജതി. ദുക്കടം….

…അനാദരിയം പടിച്ച ഓഗുണ്ഠിതോ അന്തരഘരേ നിസീദന്തോ ഏകം ആപത്തിം ആപജ്ജതി. ദുക്കടം….

…അനാദരിയം ¶ പടിച്ച ഉക്കുടികായ അന്തരഘരേ ഗച്ഛന്തോ ഏകം ആപത്തിം ആപജ്ജതി. ദുക്കടം….

…അനാദരിയം പടിച്ച പല്ലത്ഥികായ അന്തരഘരേ നിസീദന്തോ ഏകം ആപത്തിം ആപജ്ജതി. ദുക്കടം….

…അനാദരിയം ¶ പടിച്ച അസക്കച്ചം പിണ്ഡപാതം പടിഗ്ഗണ്ഹന്തോ ഏകം ആപത്തിം ആപജ്ജതി. ദുക്കടം….

…അനാദരിയം ¶ പടിച്ച തഹം തഹം ഓലോകേന്തോ പിണ്ഡപാതം പടിഗ്ഗണ്ഹന്തോ ഏകം ആപത്തിം ആപജ്ജതി. ദുക്കടം….

…അനാദരിയം പടിച്ച സൂപഞ്ഞേവ ബഹും പടിഗ്ഗണ്ഹന്തോ ഏകം ആപത്തിം ആപജ്ജതി. ദുക്കടം….

…അനാദരിയം പടിച്ച ഥൂപീകതം പിണ്ഡപാതം പടിഗ്ഗണ്ഹന്തോ ഏകം ആപത്തിം ആപജ്ജതി. ദുക്കടം….

ഖമ്ഭകതവഗ്ഗോ തതിയോ.

൪. പിണ്ഡപാതവഗ്ഗോ

൧൭൮. …അനാദരിയം പടിച്ച അസക്കച്ചം പിണ്ഡപാതം ഭുഞ്ജന്തോ ഏകം ആപത്തിം ആപജ്ജതി. ദുക്കടം….

…അനാദരിയം ¶ പടിച്ച തഹം തഹം ഓലോകേന്തോ പിണ്ഡപാതം ഭുഞ്ജന്തോ ഏകം ആപത്തിം ആപജ്ജതി. ദുക്കടം….

…അനാദരിയം പടിച്ച തഹം തഹം ഓമസിത്വാ പിണ്ഡപാതം ഭുഞ്ജന്തോ ഏകം ആപത്തിം ആപജ്ജതി. ദുക്കടം….

…അനാദരിയം പടിച്ച സൂപഞ്ഞേവ ബഹും ഭുഞ്ജന്തോ ഏകം ആപത്തിം ¶ ആപജ്ജതി. ദുക്കടം….

…അനാദരിയം പടിച്ച ഥൂപകതോ ഓമദ്ദിത്വാ പിണ്ഡപാതം ഭുഞ്ജന്തോ ഏകം ആപത്തിം ആപജ്ജതി. ദുക്കടം….

…അനാദരിയം പടിച്ച സൂപം വാ ബ്യഞ്ജനം വാ ഓദനേന പടിച്ഛാദേന്തോ ഏകം ആപത്തിം ആപജ്ജതി. ദുക്കടം….

…അനാദരിയം ¶ പടിച്ച സൂപം വാ ഓദനം വാ അഗിലാനോ അത്തനോ അത്ഥായ വിഞ്ഞാപേത്വാ ഭുഞ്ജന്തോ ഏകം ആപത്തിം ആപജ്ജതി. ദുക്കടം….

…അനാദരിയം പടിച്ച ഉജ്ഝാനസഞ്ഞീ പരേസം പത്തം ഓലോകേന്തോ ഏകം ആപത്തിം ആപജ്ജതി. ദുക്കടം….

…അനാദരിയം പടിച്ച മഹന്തം കബളം കരോന്തോ ഏകം ആപത്തിം ആപജ്ജതി. ദുക്കടം….

…അനാദരിയം പടിച്ച ദീഘം ആലോപം കരോന്തോ ഏകം ആപത്തിം ആപജ്ജതി. ദുക്കടം….

പിണ്ഡപാതവഗ്ഗോ ചതുത്ഥോ.

൫. കബളവഗ്ഗോ

൧൭൯. …അനാദരിയം പടിച്ച അനാഹടേ കബളേ മുഖദ്വാരം വിവരന്തോ ഏകം ആപത്തിം ആപജ്ജതി. ദുക്കടം….

…അനാദരിയം പടിച്ച ഭുഞ്ജമാനോ സബ്ബം ഹത്ഥം മുഖേ പക്ഖിപന്തോ ഏകം ആപത്തിം ആപജ്ജതി. ദുക്കടം….

…അനാദരിയം പടിച്ച സകബളേന മുഖേന ബ്യാഹരന്തോ ഏകം ആപത്തിം ¶ ആപജ്ജതി. ദുക്കടം….

…അനാദരിയം ¶ പടിച്ച പിണ്ഡുക്ഖേപകം ഭുഞ്ജന്തോ ഏകം ആപത്തിം ആപജ്ജതി. ദുക്കടം….

…അനാദരിയം പടിച്ച കബളാവച്ഛേദകം ഭുഞ്ജന്തോ ഏകം ആപത്തിം ആപജ്ജതി. ദുക്കടം….

…അനാദരിയം പടിച്ച അവഗണ്ഡകാരകം ഭുഞ്ജന്തോ ഏകം ആപത്തിം ആപജ്ജതി. ദുക്കടം….

…അനാദരിയം പടിച്ച ഹത്ഥനിദ്ധുനകം ഭുഞ്ജന്തോ ഏകം ആപത്തിം ആപജ്ജതി. ദുക്കടം….

…അനാദരിയം പടിച്ച സിത്ഥാവകാരകം ഭുഞ്ജന്തോ ഏകം ആപത്തിം ആപജ്ജതി. ദുക്കടം….

…അനാദരിയം ¶ പടിച്ച ജിവ്ഹാനിച്ഛാരകം ഭുഞ്ജന്തോ ഏകം ആപത്തിം ആപജ്ജതി. ദുക്കടം….

…അനാദരിയം പടിച്ച ചപുചപുകാരകം ഭുഞ്ജന്തോ ഏകം ആപത്തിം ആപജ്ജതി. ദുക്കടം….

കബളവഗ്ഗോ പഞ്ചമോ.

൬. സുരുസുരുവഗ്ഗോ

൧൮൦. …അനാദരിയം പടിച്ച സുരുസുരുകാരകം ഭുഞ്ജന്തോ ഏകം ആപത്തിം ആപജ്ജതി. ദുക്കടം….

…അനാദരിയം പടിച്ച ഹത്ഥനില്ലേഹകം ഭുഞ്ജന്തോ ഏകം ആപത്തിം ആപജ്ജതി. ദുക്കടം….

…അനാദരിയം ¶ പടിച്ച പത്തനില്ലേഹകം ഭുഞ്ജന്തോ ഏകം ആപത്തിം ആപജ്ജതി. ദുക്കടം….

…അനാദരിയം പടിച്ച ഓട്ഠനില്ലേഹകം ഭുഞ്ജന്തോ ഏകം ആപത്തിം ആപജ്ജതി. ദുക്കടം….

…അനാദരിയം ¶ പടിച്ച സാമിസേന ഹത്ഥേന പാനീയഥാലകം പടിഗ്ഗണ്ഹന്തോ ഏകം ആപത്തിം ആപജ്ജതി. ദുക്കടം….

…അനാദരിയം ¶ പടിച്ച സസിത്ഥകം പത്തധോവനം അന്തരഘരേ ഛഡ്ഡേന്തോ ഏകം ആപത്തിം ആപജ്ജതി. ദുക്കടം….

…അനാദരിയം പടിച്ച ഛത്തപാണിസ്സ ധമ്മം ദേസേന്തോ ഏകം ആപത്തിം ആപജ്ജതി. ദുക്കടം….

…അനാദരിയം പടിച്ച ദണ്ഡപാണിസ്സ ധമ്മം ദേസേന്തോ ഏകം ആപത്തിം ആപജ്ജതി. ദുക്കടം….

…അനാദരിയം പടിച്ച സത്ഥപാണിസ്സ ധമ്മം ദേസേന്തോ ഏകം ആപത്തിം ആപജ്ജതി. ദുക്കടം….

…അനാദരിയം പടിച്ച ആവുധപാണിസ്സ ധമ്മം ദേസേന്തോ ഏകം ആപത്തിം ആപജ്ജതി. ദുക്കടം….

സുരുസുരുവഗ്ഗോ ഛട്ഠോ.

൭. പാദുകവഗ്ഗോ

൧൮൧. …അനാദരിയം ¶ പടിച്ച പാദുകാരുള്ഹസ്സ ധമ്മം ദേസേന്തോ ഏകം ആപത്തിം ആപജ്ജതി. ദുക്കടം….

…അനാദരിയം പടിച്ച ഉപാഹനാരുള്ഹസ്സ ധമ്മം ദേസേന്തോ ഏകം ¶ ആപത്തിം ആപജ്ജതി. ദുക്കടം….

…അനാദരിയം പടിച്ച യാനഗതസ്സ ധമ്മം ദേസേന്തോ ഏകം ആപത്തിം ആപജ്ജതി. ദുക്കടം….

…അനാദരിയം പടിച്ച സയനഗതസ്സ ധമ്മം ദേസേന്തോ ഏകം ആപത്തിം ആപജ്ജതി. ദുക്കടം….

…അനാദരിയം പടിച്ച പല്ലത്ഥികായ നിസിന്നസ്സ ധമ്മം ദേസേന്തോ ഏകം ആപത്തിം ആപജ്ജതി. ദുക്കടം….

…അനാദരിയം പടിച്ച വേഠിതസീസസ്സ ധമ്മം ദേസേന്തോ ഏകം ആപത്തിം ആപജ്ജതി. ദുക്കടം….

…അനാദരിയം പടിച്ച ഓഗുണ്ഠിതസീസസ്സ ധമ്മം ദേസേന്തോ ഏകം ആപത്തിം ആപജ്ജതി. ദുക്കടം….

…അനാദരിയം ¶ പടിച്ച ഛമായം നിസീദിത്വാ ആസനേ നിസിന്നസ്സ ധമ്മം ദേസേന്തോ ഏകം ആപത്തിം ആപജ്ജതി. ദുക്കടം….

…അനാദരിയം പടിച്ച നീചേ ആസനേ നിസീദിത്വാ ഉച്ചേ ആസനേ നിസിന്നസ്സ ധമ്മം ദേസേന്തോ ഏകം ആപത്തിം ആപജ്ജതി. ദുക്കടം….

…അനാദരിയം പടിച്ച ഠിതോ നിസിന്നസ്സ ധമ്മം ദേസേന്തോ ഏകം ആപത്തിം ആപജ്ജതി. ദുക്കടം….

…അനാദരിയം പടിച്ച പച്ഛതോ ഗച്ഛന്തോ പുരതോ ഗച്ഛന്തസ്സ ധമ്മം ദേസേന്തോ ഏകം ആപത്തിം ആപജ്ജതി. ദുക്കടം….

…അനാദരിയം ¶ പടിച്ച ഉപ്പഥേന ഗച്ഛന്തോ പഥേന ഗച്ഛന്തസ്സ ധമ്മം ¶ ദേസേന്തോ ഏകം ആപത്തിം ആപജ്ജതി. ദുക്കടം….

…അനാദരിയം പടിച്ച ഠിതോ ഉച്ചാരം വാ പസ്സാവം വാ കരോന്തോ ഏകം ആപത്തിം ആപജ്ജതി. ദുക്കടം….

…അനാദരിയം പടിച്ച ഹരിതേ ഉച്ചാരം വാ പസ്സാവം വാ ഖേളം വാ കരോന്തോ ഏകം ആപത്തിം ആപജ്ജതി. ദുക്കടം….

അനാദരിയം പടിച്ച ഉദകേ ഉച്ചാരം വാ പസ്സാവം വാ ഖേളം വാ കരോന്തോ കതി ആപത്തിയോ ആപജ്ജതി? അനാദരിയം പടിച്ച ഉദകേ ഉച്ചാരം വാ പസ്സാവം വാ ഖേളം വാ കരോന്തോ ഏകം ആപത്തിം ആപജ്ജതി. ദുക്കടം – അനാദരിയം പടിച്ച ഉദകേ ഉച്ചാരം വാ പസ്സാവം വാ ഖേളം വാ കരോന്തോ ഇമം ഏകം ആപത്തിം ആപജ്ജതി.

പാദുകവഗ്ഗോ സത്തമോ.

സേഖിയാ നിട്ഠിതാ.

കതാപത്തിവാരോ നിട്ഠിതോ ദുതിയോ.

൩. വിപത്തിവാരോ

൧൮൨. മേഥുനം ¶ ധമ്മം പടിസേവന്തസ്സ ആപത്തിയോ ചതുന്നം വിപത്തീനം കതി വിപത്തിയോ ഭജന്തി? മേഥുനം ധമ്മം പടിസേവന്തസ്സ ആപത്തിയോ ചതുന്നം വിപത്തീനം ദ്വേ വിപത്തിയോ ഭജന്തി – സിയാ സീലവിപത്തിം, സിയാ ആചാരവിപത്തിം…പേ….

അനാദരിയം ¶ പടിച്ച ഉദകേ ഉച്ചാരം വാ പസ്സാവം വാ ഖേളം വാ കരോന്തസ്സ ആപത്തി ചതുന്നം വിപത്തീനം കതി വിപത്തിയോ ഭജതി? അനാദരിയം പടിച്ച ഉദകേ ഉച്ചാരം വാ പസ്സാവം വാ ഖേളം ¶ വാ കരോന്തസ്സ ആപത്തി ചതുന്നം വിപത്തീനം ഏകം വിപത്തിം ഭജതി – ആചാരവിപത്തിം.

വിപത്തിവാരോ നിട്ഠിതോ തതിയോ.

൪. സങ്ഗഹിതവാരോ

൧൮൩. മേഥുനം ¶ ധമ്മം പടിസേവന്തസ്സ ആപത്തിയോ സത്തന്നം ആപത്തിക്ഖന്ധാനം കതിഹി ആപത്തിക്ഖന്ധേഹി സങ്ഗഹിതാ? മേഥുനം ധമ്മം പടിസേവന്തസ്സ ആപത്തിയോ സത്തന്നം ആപത്തിക്ഖന്ധാനം തീഹി ആപത്തിക്ഖന്ധേഹി സങ്ഗഹിതാ – സിയാ പാരാജികാപത്തിക്ഖന്ധേന, സിയാ ഥുല്ലച്ചയാപത്തിക്ഖന്ധേന, സിയാ ദുക്കടാപത്തിക്ഖന്ധേന…പേ….

അനാദരിയം ¶ പടിച്ച ഉദകേ ഉച്ചാരം വാ പസ്സാവം വാ ഖേളം വാ കരോന്തസ്സ ആപത്തി സത്തന്നം ആപത്തിക്ഖന്ധാനം കതിഹി ആപത്തിക്ഖന്ധേഹി സങ്ഗഹിതാ? അനാദരിയം പടിച്ച ഉദകേ ഉച്ചാരം വാ പസ്സാവം വാ ഖേളം വാ കരോന്തസ്സ ആപത്തി സത്തന്നം ആപത്തിക്ഖന്ധാനം ഏകേന ആപത്തിക്ഖന്ധേന സങ്ഗഹിതാ – ദുക്കടാപത്തിക്ഖന്ധേന.

സങ്ഗഹിതവാരോ നിട്ഠിതോ ചതുത്ഥോ.

൫. സമുട്ഠാനവാരോ

൧൮൪. മേഥുനം ¶ ധമ്മം പടിസേവന്തസ്സ ആപത്തിയോ ഛന്നം ആപത്തിസമുട്ഠാനാനം കതിഹി സമുട്ഠാനേഹി സമുട്ഠന്തി [സമുട്ഠഹന്തി (സീ. സ്യാ.)]? മേഥുനം ധമ്മം പടിസേവന്തസ്സ ആപത്തിയോ ഛന്നം ആപത്തിസമുട്ഠാനാനം ഏകേന സമുട്ഠാനേന സമുട്ഠന്തി – കായതോ ച ചിത്തതോ ച സമുട്ഠന്തി, ന വാചതോ…പേ….

അനാദരിയം ¶ പടിച്ച ഉദകേ ഉച്ചാരം വാ പസ്സാവം വാ ഖേളം വാ കരോന്തസ്സ ആപത്തി ഛന്നം ആപത്തിസമുട്ഠാനാനം കതിഹി ¶ സമുട്ഠാനേഹി സമുട്ഠാതി? അനാദരിയം പടിച്ച ഉദകേ ഉച്ചാരം വാ പസ്സാവം വാ ഖേളം വാ കരോന്തസ്സ ആപത്തി ഛന്നം ആപത്തിസമുട്ഠാനാനം ഏകേന സമുട്ഠാനേന സമുട്ഠാതി – കായതോ ച ചിത്തതോ ച സമുട്ഠാതി, ന വാചതോ.

സമുട്ഠാനവാരോ നിട്ഠിതോ പഞ്ചമോ.

൬. അധികരണവാരോ

൧൮൫. മേഥുനം ¶ ധമ്മം പടിസേവന്തസ്സ ആപത്തിയോ ചതുന്നം അധികരണാനം കതമം അധികരണം? മേഥുനം ധമ്മം പടിസേവന്തസ്സ ആപത്തിയോ ചതുന്നം അധികരണാനം ആപത്താധികരണം…പേ….

അനാദരിയം പടിച്ച ഉദകേ ഉച്ചാരം വാ പസ്സാവം വാ ഖേളം വാ കരോന്തസ്സ ആപത്തി ചതുന്നം അധികരണാനം കതമം അധികരണം? അനാദരിയം പടിച്ച ഉദകേ ഉച്ചാരം വാ പസ്സാവം വാ ഖേളം വാ കരോന്തസ്സ ആപത്തി ചതുന്നം അധികരണാനം ആപത്താധികരണം.

അധികരണവാരോ നിട്ഠിതോ ഛട്ഠോ.

൭. സമഥവാരോ

൧൮൬. മേഥുനം ¶ ധമ്മം പടിസേവന്തസ്സ ആപത്തിയോ സത്തന്നം സമഥാനം കതിഹി സമഥേഹി സമ്മന്തി? മേഥുനം ധമ്മം പടിസേവന്തസ്സ ആപത്തിയോ സത്തന്നം സമഥാനം തീഹി സമഥേഹി സമ്മന്തി – സിയാ സമ്മുഖാവിനയേന ച പടിഞ്ഞാതകരണേന ച, സിയാ സമ്മുഖാവിനയേന ച തിണവത്ഥാരകേന ച…പേ….

അനാദരിയം പടിച്ച ഉദകേ ഉച്ചാരം വാ പസ്സാവം വാ ഖേളം വാ കരോന്തസ്സ ആപത്തി സത്തന്നം സമഥാനം കതിഹി സമഥേഹി സമ്മതി? അനാദരിയം പടിച്ച ഉദകേ ഉച്ചാരം വാ പസ്സാവം വാ ഖേളം ¶ വാ കരോന്തസ്സ ആപത്തി സത്തന്നം സമഥാനം തീഹി സമഥേഹി സമ്മതി – സിയാ സമ്മുഖാവിനയേന ച പടിഞ്ഞാതകരണേന ച, സിയാ സമ്മുഖാവിനയേന ച തിണവത്ഥാരകേന ച.

സമഥവാരോ നിട്ഠിതോ സത്തമോ.

൮. സമുച്ചയവാരോ

൧൮൭. മേഥുനം ¶ ¶ ധമ്മം പടിസേവന്തോ കതി ആപത്തിയോ ആപജ്ജതി? മേഥുനം ധമ്മം പടിസേവന്തോ തിസ്സോ ആപത്തിയോ ആപജ്ജതി. അക്ഖായിതേ സരീരേ മേഥുനം ധമ്മം പടിസേവതി, ആപത്തി പാരാജികസ്സ; യേഭുയ്യേന ഖായിതേ സരീരേ മേഥുനം ധമ്മം പടിസേവതി, ആപത്തി ഥുല്ലച്ചയസ്സ; വട്ടകതേ മുഖേ അച്ഛുപന്തം ¶ അങ്ഗജാതം പവേസേതി, ആപത്തി ദുക്കടസ്സ – മേഥുനം ധമ്മം പടിസേവന്തോ ഇമാ തിസ്സോ ആപത്തിയോ ആപജ്ജതി.

താ ആപത്തിയോ ചതുന്നം വിപത്തീനം കതി വിപത്തിയോ ഭജന്തി, സത്തന്നം ആപത്തിക്ഖന്ധാനം കതിഹി ആപത്തിക്ഖന്ധേഹി സങ്ഗഹിതാ, ഛന്നം ആപത്തിസമുട്ഠാനാനം കതിഹി സമുട്ഠാനേഹി സമുട്ഠന്തി, ചതുന്നം അധികരണാനം കതമം അധികരണം, സത്തന്നം സമഥാനം കതിഹി സമഥേഹി സമ്മന്തി? താ ആപത്തിയോ ചതുന്നം വിപത്തീനം ദ്വേ വിപത്തിയോ ഭജന്തി – സിയാ സീലവിപത്തിം, സിയാ ആചാരവിപത്തിം. സത്തന്നം ആപത്തിക്ഖന്ധാനം തീഹി ആപത്തിക്ഖന്ധേഹി സങ്ഗഹിതാ – സിയാ പാരാജികാപത്തിക്ഖന്ധേന, സിയാ ഥുല്ലച്ചയാപത്തിക്ഖന്ധേന, സിയാ ദുക്കടാപത്തിക്ഖന്ധേന. ഛന്നം ആപത്തിസമുട്ഠാനാനം ഏകേന സമുട്ഠാനേന സമുട്ഠന്തി – കായതോ ച ചിത്തതോ ച സമുട്ഠന്തി, ന വാചതോ. ചതുന്നം അധികരണാനം, ആപത്താധികരണം. സത്തന്നം ¶ സമഥാനം തീഹി സമഥേഹി സമ്മന്തി – സിയാ സമ്മുഖാവിനയേന ച പടിഞ്ഞാതകരണേന ച, സിയാ സമ്മുഖാവിനയേന ച തിണവത്ഥാരകേന ച…പേ….

അനാദരിയം പടിച്ച ഉദകേ ഉച്ചാരം വാ പസ്സാവം വാ ഖേളം വാ കരോന്തോ കതി ആപത്തിയോ ആപജ്ജതി? അനാദരിയം പടിച്ച ഉദകേ ഉച്ചാരം വാ പസ്സാവം വാ ഖേളം വാ കരോന്തോ ഏകം ആപത്തിം ആപജ്ജതി. ദുക്കടം – അനാദരിയം പടിച്ച ഉദകേ ഉച്ചാരം വാ പസ്സാവം വാ ഖേളം വാ കരോന്തോ ഇമം ഏകം ആപത്തിം ആപജ്ജതി.

സാ ¶ ആപത്തി ചതുന്നം വിപത്തീനം കതി വിപത്തിയോ ഭജതി, സത്തന്നം ആപത്തിക്ഖന്ധാനം കതിഹി ആപത്തിക്ഖന്ധേഹി സങ്ഗഹിതാ, ഛന്നം ആപത്തിസമുട്ഠാനാനം കതിഹി സമുട്ഠാനേഹി സമുട്ഠാതി, ചതുന്നം അധികരണാനം കതമം അധികരണം, സത്തന്നം, സമഥാനം കതിഹി സമഥേഹി സമ്മതി? സാ ആപത്തി ചതുന്നം വിപത്തീനം ഏകം വിപത്തിം ഭജതി – ആചാരവിപത്തിം. സത്തന്നം ആപത്തിക്ഖന്ധാനം ഏകേന ആപത്തിക്ഖന്ധേന സങ്ഗഹിതാ – ദുക്കടാപത്തിക്ഖന്ധേന. ഛന്നം ¶ ആപത്തിസമുട്ഠാനാനം ഏകേന സമുട്ഠാനേന സമുട്ഠാതി – കായതോ ച ചിത്തതോ ച സമുട്ഠാതി, ന വാചതോ. ചതുന്നം അധികരണാനം, ആപത്താധികരണം. സത്തന്നം സമഥാനം തീഹി സമഥേഹി സമ്മതി – സിയാ സമ്മുഖാവിനയേന ച പടിഞ്ഞാതകരണേന ച, സിയാ സമ്മുഖാവിനയേന ച തിണവത്ഥാരകേന ച.

സമുച്ചയവാരോ നിട്ഠിതോ അട്ഠമോ.

ഇമേ അട്ഠ വാരാ സജ്ഝായമഗ്ഗേന ലിഖിതാ.

തസ്സുദ്ദാനം –

കത്ഥപഞ്ഞത്തി ¶ കതി ച, വിപത്തിസങ്ഗഹേന ച;

സമുട്ഠാനാധികരണാ സമഥോ, സമുച്ചയേന ചാതി.

൧. കത്ഥപഞ്ഞത്തിവാരോ

൧. പാരാജികകണ്ഡം

൧൮൮. യം ¶ തേന ഭഗവതാ ജാനതാ പസ്സതാ അരഹതാ സമ്മാസമ്ബുദ്ധേന മേഥുനം ധമ്മം പടിസേവനപച്ചയാ പാരാജികം കത്ഥ പഞ്ഞത്തം, കം ആരബ്ഭ, കിസ്മിം വത്ഥുസ്മിം…പേ… കേനാഭതന്തി?

യം തേന ഭഗവതാ ജാനതാ പസ്സതാ അരഹതാ സമ്മാസമ്ബുദ്ധേന മേഥുനം ധമ്മം പടിസേവനപച്ചയാ പാരാജികം ¶ കത്ഥ പഞ്ഞത്തന്തി? വേസാലിയം പഞ്ഞത്തം. കം ആരബ്ഭാതി? സുദിന്നം കലന്ദപുത്തം ആരബ്ഭ. കിസ്മിം വത്ഥുസ്മിന്തി? സുദിന്നോ കലന്ദപുത്തോ പുരാണദുതിയികായ മേഥുനം ധമ്മം പടിസേവി, തസ്മിം വത്ഥുസ്മിം. അത്ഥി തത്ഥ പഞ്ഞത്തി, അനുപഞ്ഞത്തി, അനുപ്പന്നപഞ്ഞത്തീതി? ഏകാ പഞ്ഞത്തി, ദ്വേ അനുപഞ്ഞത്തിയോ. അനുപ്പന്നപഞ്ഞത്തി തസ്മിം നത്ഥി. സബ്ബത്ഥ പഞ്ഞത്തി, പദേസപഞ്ഞത്തീതി? സബ്ബത്ഥപഞ്ഞത്തി. സാധാരണപഞ്ഞത്തി, അസാധാരണപഞ്ഞത്തീതി? സാധാരണപഞ്ഞത്തി. ഏകതോപഞ്ഞത്തി, ഉഭതോപഞ്ഞത്തീതി? ഉഭതോപഞ്ഞത്തി. പഞ്ചന്നം പാതിമോക്ഖുദ്ദേസാനം കത്ഥോഗധം കത്ഥ പരിയാപന്നന്തി? നിദാനോഗധം നിദാനപരിയാപന്നം. കതമേന ഉദ്ദേസേന ഉദ്ദേസം ആഗച്ഛതീതി? ദുതിയേന ഉദ്ദേസേന ഉദ്ദേസം ആഗച്ഛതി. ചതുന്നം വിപത്തീനം കതമാ വിപത്തീതി? സീലവിപത്തി. സത്തന്നം ആപത്തിക്ഖന്ധാനം കതമോ ¶ ആപത്തിക്ഖന്ധോതി? പാരാജികാപത്തിക്ഖന്ധോ. ഛന്നം ആപത്തിസമുട്ഠാനാനം കതിഹി സമുട്ഠാനേഹി സമുട്ഠാതീതി? ഏകേന സമുട്ഠാനേന സമുട്ഠാതി – കായതോ ¶ ച ചിത്തതോ ച സമുട്ഠാതി, ന വാചതോ…പേ… കേനാഭതന്തി? പരമ്പരാഭതം –

ഉപാലി ദാസകോ ചേവ, സോണകോ സിഗ്ഗവോ തഥാ;

മോഗ്ഗലിപുത്തേന പഞ്ചമാ, ഏതേ ജമ്ബുസിരിവ്ഹയേ. …പേ…;

ഏതേ ¶ നാഗാ മഹാപഞ്ഞാ, വിനയഞ്ഞൂ മഗ്ഗകോവിദാ;

വിനയം ദീപേ പകാസേസും, പിടകം തമ്ബപണ്ണിയാതി.

൧൮൯. യം തേന ഭഗവതാ ജാനതാ പസ്സതാ അരഹതാ സമ്മാസമ്ബുദ്ധേന അദിന്നം ആദിയനപച്ചയാ പാരാജികം കത്ഥ പഞ്ഞത്തന്തി? രാജഗഹേ പഞ്ഞത്തം. കം ആരബ്ഭാതി? ധനിയം കുമ്ഭകാരപുത്തം ആരബ്ഭ. കിസ്മിം വത്ഥുസ്മിന്തി? ധനിയോ കുമ്ഭകാരപുത്തോ രഞ്ഞോ ദാരൂനി അദിന്നം ആദിയി, തസ്മിം വത്ഥുസ്മിം. ഏകാ പഞ്ഞത്തി, ഏകാ അനുപഞ്ഞത്തി. ഛന്നം ആപത്തിസമുട്ഠാനാനം തീഹി സമുട്ഠാനേഹി സമുട്ഠാതി – സിയാ കായതോ ച ചിത്തതോ ച സമുട്ഠാതി, ന വാചതോ; സിയാ വാചതോ ച ചിത്തതോ ച സമുട്ഠാതി, ന കായതോ; സിയാ കായതോ ച വാചതോ ച ചിത്തതോ ച സമുട്ഠാതി…പേ….

൧൯൦. സഞ്ചിച്ച മനുസ്സവിഗ്ഗഹം ജീവിതാ വോരോപനപച്ചയാ പാരാജികം ¶ കത്ഥ പഞ്ഞത്തന്തി? വേസാലിയം പഞ്ഞത്തം. കം ആരബ്ഭാതി? സമ്ബഹുലേ ഭിക്ഖൂ ആരബ്ഭ. കിസ്മിം വത്ഥുസ്മിന്തി? സമ്ബഹുലാ ഭിക്ഖൂ അഞ്ഞമഞ്ഞം ജീവിതാ വോരോപേസും, തസ്മിം വത്ഥുസ്മിം. ഏകാ പഞ്ഞത്തി, ഏകാ അനുപഞ്ഞത്തി. ഛന്നം ആപത്തിസമുട്ഠാനാനം തീഹി സമുട്ഠാനേഹി സമുട്ഠാതി – സിയാ കായതോ ച ചിത്തതോ ച സമുട്ഠാതി, ന വാചതോ; സിയാ വാചതോ ച ചിത്തതോ ച സമുട്ഠാതി, ന കായതോ; സിയാ കായതോ ച വാചതോ ച ചിത്തതോ ച സമുട്ഠാതി…പേ….

൧൯൧. അസന്തം അഭൂതം ഉത്തരിമനുസ്സധമ്മം ഉല്ലപനപച്ചയാ പാരാജികം കത്ഥ പഞ്ഞത്തന്തി? വേസാലിയം പഞ്ഞത്തം. കം ആരബ്ഭാതി? വഗ്ഗുമുദാതീരിയേ ഭിക്ഖൂ ആരബ്ഭ. കിസ്മിം വത്ഥുസ്മിന്തി? വഗ്ഗുമുദാതീരിയാ ഭിക്ഖൂ ഗിഹീനം അഞ്ഞമഞ്ഞസ്സ ഉത്തരിമനുസ്സധമ്മസ്സ വണ്ണം ഭാസിംസു, തസ്മിം വത്ഥുസ്മിം. ഏകാ പഞ്ഞത്തി, ഏകാ അനുപഞ്ഞത്തി. ഛന്നം ആപത്തിസമുട്ഠാനാനം തീഹി സമുട്ഠാനേഹി സമുട്ഠാതി – സിയാ കായതോ ച ചിത്തതോ ച സമുട്ഠാതി, ന വാചതോ; സിയാ വാചതോ ച ചിത്തതോ ച സമുട്ഠാതി, ന കായതോ; സിയാ കായതോ ച വാചതോ ച ചിത്തതോ ച സമുട്ഠാതി…പേ….

ചത്താരോ പാരാജികാ നിട്ഠിതാ.

൨. സങ്ഘാദിസേസകണ്ഡാദി

൧൯൨. യം ¶ തേന ഭഗവതാ ജാനതാ പസ്സതാ അരഹതാ സമ്മാസമ്ബുദ്ധേന ഉപക്കമിത്വാ അസുചിം മോചനപച്ചയാ സങ്ഘാദിസേസോ കത്ഥ പഞ്ഞത്തോ, കം ആരബ്ഭ, കിസ്മിം വത്ഥുസ്മിം…പേ… കേനാഭതന്തി?

യം തേന ഭഗവതാ ജാനതാ പസ്സതാ അരഹതാ സമ്മാസമ്ബുദ്ധേന ഉപക്കമിത്വാ അസുചിം മോചനപച്ചയാ സങ്ഘാദിസേസോ കത്ഥ പഞ്ഞത്തോതി? സാവത്ഥിയം ¶ പഞ്ഞത്തോ. കം ആരബ്ഭാതി? ആയസ്മന്തം സേയ്യസകം ആരബ്ഭ. കിസ്മിം വത്ഥുസ്മിന്തി? ആയസ്മാ സേയ്യസകോ ഉപക്കമിത്വാ അസുചിം മോചേസി, തസ്മിം വത്ഥുസ്മിം. അത്ഥി തത്ഥ പഞ്ഞത്തി, അനുപഞ്ഞത്തി, അനുപ്പന്നപഞ്ഞത്തീതി? ഏകാ പഞ്ഞത്തി, ഏകാ അനുപഞ്ഞത്തി. അനുപ്പന്നപഞ്ഞത്തി തസ്മിം നത്ഥി. സബ്ബത്ഥപഞ്ഞത്തി, പദേസപഞ്ഞത്തീതി? സബ്ബത്ഥപഞ്ഞത്തി. സാധാരണപഞ്ഞത്തി, അസാധാരണപഞ്ഞത്തീതി? അസാധാരണപഞ്ഞത്തി. ഏകതോപഞ്ഞത്തി, ഉഭതോപഞ്ഞത്തീതി? ഏകതോപഞ്ഞത്തി. പഞ്ചന്നം പാതിമോക്ഖുദ്ദേസാനം കത്ഥോഗധം കത്ഥ പരിയാപന്നന്തി? നിദാനോഗധം നിദാനപരിയാപന്നം. കതമേന ഉദ്ദേസേന ഉദ്ദേസം ആഗച്ഛതീതി? തതിയേന ഉദ്ദേസേന ഉദ്ദേസം ആഗച്ഛതി. ചതുന്നം വിപത്തീനം കതമാ വിപത്തീതി? സീലവിപത്തി. സത്തന്നം ആപത്തിക്ഖന്ധാനം കതമോ ആപത്തിക്ഖന്ധോതി? സങ്ഘാദിസേസാപത്തിക്ഖന്ധോ. ഛന്നം ആപത്തിസമുട്ഠാനാനം കതിഹി സമുട്ഠാനേഹി സമുട്ഠാതീതി? ഏകേന സമുട്ഠാനേന സമുട്ഠാതി – കായതോ ച ചിത്തതോ ച സമുട്ഠാതി, ന വാചതോ…പേ… കേനാഭതന്തി? പരമ്പരാഭതം –

ഉപാലി ദാസകോ ചേവ, സോണകോ സിഗ്ഗവോ തഥാ;

മോഗ്ഗലിപുത്തേന പഞ്ചമാ, ഏതേ ജമ്ബുസിരിവ്ഹയേ. …പേ…;

ഏതേ നാഗാ മഹാപഞ്ഞാ, വിനയഞ്ഞൂ മഗ്ഗകോവിദാ;

വിനയം ¶ ദീപേ പകാസേസും, പിടകം തമ്ബപണ്ണിയാതി.

മാതുഗാമേന സദ്ധിം കായസംസഗ്ഗം സമാപജ്ജനപച്ചയാ സങ്ഘാദിസേസോ കത്ഥ പഞ്ഞത്തോതി? സാവത്ഥിയം പഞ്ഞത്തോ. കം ആരബ്ഭാതി? ആയസ്മന്തം ഉദായിം ആരബ്ഭ. കിസ്മിം വത്ഥുസ്മിന്തി? ആയസ്മാ ഉദായീ മാതുഗാമേന സദ്ധിം കായസംസഗ്ഗം സമാപജ്ജി, തസ്മിം വത്ഥുസ്മിം. ഏകാ പഞ്ഞത്തി. ഛന്നം ആപത്തിസമുട്ഠാനാനം ഏകേന സമുട്ഠാനേന സമുട്ഠാതി – കായതോ ച ചിത്തതോ ച സമുട്ഠാതി, ന വാചതോ…പേ….

മാതുഗാമം ¶ ദുട്ഠുല്ലാഹി വാചാഹി ഓഭാസനപച്ചയാ സങ്ഘാദിസേസോ കത്ഥ പഞ്ഞത്തോതി? സാവത്ഥിയം ¶ പഞ്ഞത്തോ. കം ആരബ്ഭാതി? ആയസ്മന്തം ഉദായിം ആരബ്ഭ. കിസ്മിം വത്ഥുസ്മിന്തി? ആയസ്മാ ഉദായീ മാതുഗാമം ദുട്ഠുല്ലാഹി വാചാഹി ഓഭാസി, തസ്മിം വത്ഥുസ്മിം. ഏകാ പഞ്ഞത്തി. ഛന്നം ആപത്തിസമുട്ഠാനാനം തീഹി സമുട്ഠാനേഹി സമുട്ഠാതി – സിയാ കായതോ ച ചിത്തതോ ച സമുട്ഠാതി, ന വാചതോ; സിയാ വാചതോ ച ചിത്തതോ ച സമുട്ഠാതി, ന കായതോ; സിയാ കായതോ ച വാചതോ ച ചിത്തതോ ച സമുട്ഠാതി…പേ….

മാതുഗാമസ്സ സന്തികേ അത്തകാമപാരിചരിയായ വണ്ണം ഭാസനപച്ചയാ സങ്ഘാദിസേസോ കത്ഥ പഞ്ഞത്തോതി? സാവത്ഥിയം പഞ്ഞത്തോ. കം ആരബ്ഭാതി? ആയസ്മന്തം ഉദായിം ആരബ്ഭ. കിസ്മിം വത്ഥുസ്മിന്തി? ആയസ്മാ ഉദായീ മാതുഗാമസ്സ സന്തികേ അത്തകാമപാരിചരിയായ വണ്ണം ഭാസി, തസ്മിം വത്ഥുസ്മിം. ഏകാ പഞ്ഞത്തി. ഛന്നം ¶ ആപത്തിസമുട്ഠാനാനം തീഹി സമുട്ഠാനേഹി സമുട്ഠാതി…പേ….

സഞ്ചരിത്തം സമാപജ്ജനപച്ചയാ സങ്ഘാദിസേസോ കത്ഥ പഞ്ഞത്തോതി? സാവത്ഥിയം പഞ്ഞത്തോ. കം ആരബ്ഭാതി? ആയസ്മന്തം ഉദായിം ആരബ്ഭ. കിസ്മിം വത്ഥുസ്മിന്തി? ആയസ്മാ ഉദായീ സഞ്ചരിത്തം സമാപജ്ജി, തസ്മിം വത്ഥുസ്മിം. ഏകാ പഞ്ഞത്തി, ഏകാ അനുപഞ്ഞത്തി. ഛന്നം ആപത്തിസമുട്ഠാനാനം ഛഹി സമുട്ഠാനേഹി സമുട്ഠാതി – സിയാ കായതോ സമുട്ഠാതി, ന വാചതോ ന ചിത്തതോ; സിയാ വാചതോ സമുട്ഠാതി, ന കായതോ ന ചിത്തതോ; സിയാ കായതോ ച വാചതോ ച സമുട്ഠാതി, ന ചിത്തതോ; സിയാ കായതോ ച ചിത്തതോ ച സമുട്ഠാതി, ന വാചതോ; സിയാ വാചതോ ച ചിത്തതോ ച സമുട്ഠാതി, ന കായതോ; സിയാ കായതോ ച വാചതോ ച ചിത്തതോ ച സമുട്ഠാതി…പേ….

സഞ്ഞാചികായ കുടിം കാരാപനപച്ചയാ സങ്ഘാദിസേസോ കത്ഥ പഞ്ഞത്തോതി ¶ ? ആളവിയം പഞ്ഞത്തോ. കം ആരബ്ഭാതി? ആളവകേ ഭിക്ഖൂ ആരബ്ഭ. കിസ്മിം വത്ഥുസ്മിന്തി? ആളവകാ ഭിക്ഖൂ സഞ്ഞാചികായ കുടിയോ കാരാപേസും, തസ്മിം വത്ഥുസ്മിം. ഏകാ പഞ്ഞത്തി. ഛന്നം ആപത്തിസമുട്ഠാനാനം ഛഹി സമുട്ഠാനേഹി സമുട്ഠാതി…പേ….

മഹല്ലകം ¶ വിഹാരം കാരാപനപച്ചയാ സങ്ഘാദിസേസോ കത്ഥ പഞ്ഞത്തോതി? കോസമ്ബിയം പഞ്ഞത്തോ. കം ആരബ്ഭാതി? ആയസ്മന്തം ഛന്നം ആരബ്ഭ. കിസ്മിം വത്ഥുസ്മിന്തി? ആയസ്മാ ഛന്നോ വിഹാരവത്ഥും സോധേന്തോ അഞ്ഞതരം ചേതിയരുക്ഖം ഛേദാപേസി, തസ്മിം വത്ഥുസ്മിം. ഏകാ ¶ പഞ്ഞത്തി. ഛന്നം ആപത്തിസമുട്ഠാനാനം ഛഹി സമുട്ഠാനേഹി സമുട്ഠാതി…പേ….

ഭിക്ഖും ¶ അമൂലകേന പാരാജികേന ധമ്മേന അനുദ്ധംസനപച്ചയാ സങ്ഘാദിസേസോ കത്ഥ പഞ്ഞത്തോതി? രാജഗഹേ പഞ്ഞത്തോ. കം ആരബ്ഭാതി? മേത്തിയഭൂമജകേ ഭിക്ഖൂ ആരബ്ഭ. കിസ്മിം വത്ഥുസ്മിന്തി? മേത്തിയഭൂമജകാ ഭിക്ഖൂ ആയസ്മന്തം ദബ്ബം മല്ലപുത്തം അമൂലകേന പാരാജികേന ധമ്മേന അനുദ്ധംസേസും, തസ്മിം വത്ഥുസ്മിം. ഏകാ പഞ്ഞത്തി. ഛന്നം ആപത്തിസമുട്ഠാനാനം തീഹി സമുട്ഠാനേഹി സമുട്ഠാതി…പേ….

ഭിക്ഖും അഞ്ഞഭാഗിയസ്സ അധികരണസ്സ കിഞ്ചിദേസം ലേസമത്തം ഉപാദായ പാരാജികേന ധമ്മേന അനുദ്ധംസനപച്ചയാ സങ്ഘാദിസേസോ കത്ഥ പഞ്ഞത്തോതി? രാജഗഹേ പഞ്ഞത്തോ. കം ആരബ്ഭാതി? മേത്തിയഭൂമജകേ ഭിക്ഖൂ ആരബ്ഭ. കിസ്മിം വത്ഥുസ്മിന്തി? മേത്തിയഭൂമജകാ ഭിക്ഖൂ ആയസ്മന്തം ദബ്ബം മല്ലപുത്തം അഞ്ഞഭാഗിയസ്സ അധികരണസ്സ കിഞ്ചി ദേസം ലേസമത്തം ഉപാദായ പാരാജികേന ധമ്മേന അനുദ്ധംസേസും, തസ്മിം വത്ഥുസ്മിം. ഏകാ പഞ്ഞത്തി. ഛന്നം ആപത്തിസമുട്ഠാനാനം തീഹി സമുട്ഠാനേഹി സമുട്ഠാതി…പേ….

സങ്ഘഭേദകസ്സ ഭിക്ഖുനോ യാവതതിയം സമനുഭാസനായ ന പടിനിസ്സജ്ജനപച്ചയാ സങ്ഘാദിസേസോ കത്ഥ പഞ്ഞത്തോതി? രാജഗഹേ പഞ്ഞത്തോ. കം ആരബ്ഭാതി? ദേവദത്തം ആരബ്ഭ. കിസ്മിം വത്ഥുസ്മിന്തി? ദേവദത്തോ സമഗ്ഗസ്സ സങ്ഘസ്സ ഭേദായ പരക്കമി, തസ്മിം ¶ വത്ഥുസ്മിം. ഏകാ പഞ്ഞത്തി. ഛന്നം ആപത്തിസമുട്ഠാനാനം ഏകേന സമുട്ഠാനേന സമുട്ഠാതി – കായതോ ച വാചതോ ച ചിത്തതോ ച സമുട്ഠാതി…പേ….

ഭേദകാനുവത്തകാനം ഭിക്ഖൂനം യാവതതിയം സമനുഭാസനായ ന പടിനിസ്സജ്ജനപച്ചയാ സങ്ഘാദിസേസോ കത്ഥ പഞ്ഞത്തോതി? രാജഗഹേ പഞ്ഞത്തോ. കം ആരബ്ഭാതി? സമ്ബഹുലേ ഭിക്ഖൂ ആരബ്ഭ. കിസ്മിം വത്ഥുസ്മിന്തി? സമ്ബഹുലാ ഭിക്ഖൂ ദേവദത്തസ്സ സങ്ഘഭേദായ പരക്കമന്തസ്സ അനുവത്തകാ അഹേസും വഗ്ഗവാദകാ, തസ്മിം വത്ഥുസ്മിം. ഏകാ പഞ്ഞത്തി. ഛന്നം ആപത്തിസമുട്ഠാനാനം ഏകേ ¶ സമുട്ഠാനേന സമുട്ഠാതി – കായതോ ച വാചതോ ച ചിത്തതോ ച സമുട്ഠാതി…പേ….

ദുബ്ബചസ്സ ഭിക്ഖുനോ യാവതതിയം സമനുഭാസനായ ന പടിനിസ്സജ്ജനപച്ചയാ സങ്ഘാദിസേസോ കത്ഥ പഞ്ഞത്തോതി? കോസമ്ബിയം പഞ്ഞത്തോ. കം ആരബ്ഭാതി? ആയസ്മന്തം ഛന്നം ആരബ്ഭ. കിസ്മിം വത്ഥുസ്മിന്തി? ആയസ്മാ ഛന്നോ ഭിക്ഖൂഹി സഹധമ്മികം വുച്ചമാനോ അത്താനം അവചനീയം അകാസി, തസ്മിം വത്ഥുസ്മിം. ഏകാ പഞ്ഞത്തി. ഛന്നം ആപത്തിസമുട്ഠാനാനം ഏകേന സമുട്ഠാനേന സമുട്ഠാതി – കായതോ ച വാചതോ ച ചിത്തതോ ച സമുട്ഠാതി…പേ….

കുലദൂസകസ്സ ¶ ഭിക്ഖുനോ യാവതതിയം സമനുഭാസനായ ന പടിനിസ്സജ്ജനപച്ചയാ സങ്ഘാദിസേസോ കത്ഥ പഞ്ഞത്തോതി? സാവത്ഥിയം പഞ്ഞത്തോ. കം ആരബ്ഭാതി? അസ്സജിപുനബ്ബസുകേ ഭിക്ഖൂ ആരബ്ഭ. കിസ്മിം ¶ വത്ഥുസ്മിന്തി? അസ്സജിപുനബ്ബസുകാ ഭിക്ഖൂ സങ്ഘേന പബ്ബാജനീയകമ്മകതാ ഭിക്ഖൂ ഛന്ദഗാമിതാ ദോസഗാമിതാ മോഹഗാമിതാ ഭയഗാമിതാ പാപേസും, തസ്മിം വത്ഥുസ്മിം. ഏകാ പഞ്ഞത്തി. ഛന്നം ആപത്തിസമുട്ഠാനാനം ഏകേന സമുട്ഠാനേന സമുട്ഠാതി – കായതോ ച വാചതോ ച ചിത്തതോ ച സമുട്ഠാതി…പേ….

അനാദരിയം പടിച്ച ഉദകേ ഉച്ചാരം വാ പസ്സാവം വാ ഖേളം വാ കരണപച്ചയാ ദുക്കടം കത്ഥ പഞ്ഞത്തന്തി? സാവത്ഥിയം പഞ്ഞത്തം. കം ആരബ്ഭാതി? ഛബ്ബഗ്ഗിയേ ഭിക്ഖൂ ആരബ്ഭ. കിസ്മിം വത്ഥുസ്മിന്തി? ഛബ്ബഗ്ഗിയാ ഭിക്ഖൂ ഉദകേ ഉച്ചാരമ്പി പസ്സാവമ്പി ഖേളമ്പി അകംസു, തസ്മിം വത്ഥുസ്മിം. ഏകാ പഞ്ഞത്തി, ഏകാ അനുപഞ്ഞത്തി. ഛന്നം ആപത്തിസമുട്ഠാനാനം ഏകേന സമുട്ഠാനേന സമുട്ഠാതി – കായതോ ച ചിത്തതോ ച സമുട്ഠാതി, ന വാചതോ…പേ….

കത്ഥപഞ്ഞത്തിവാരോ നിട്ഠിതോ പഠമോ.

൨. കതാപത്തിവാരോ

൧. പാരാജികകണ്ഡം

൧൯൩. മേഥുനം ¶ ധമ്മം പടിസേവനപച്ചയാ കതി ആപത്തിയോ ആപജ്ജതി ¶ ? മേഥുനം ധമ്മം പടിസേവനപച്ചയാ ചതസ്സോ ആപത്തിയോ ആപജ്ജതി – അക്ഖായിതേ സരീരേ മേഥുനം ധമ്മം പടിസേവതി, ആപത്തി പാരാജികസ്സ; യേഭുയ്യേന ഖായിതേ സരീരേ മേഥുനം ധമ്മം പടിസേവതി, ആപത്തി ഥുല്ലച്ചയസ്സ ¶ ; വട്ടകതേ മുഖേ അച്ഛുപന്തം അങ്ഗജാതം പവേസേതി, ആപത്തി ദുക്കടസ്സ; ജതുമട്ഠകേ പാചിത്തിയം – മേഥുനം ധമ്മം പടിസേവനപച്ചയാ ഇമാ ¶ ചതസ്സോ ആപത്തിയോ ആപജ്ജതി.

അദിന്നം ആദിയനപച്ചയാ കതി ആപത്തിയോ ആപജ്ജതി? അദിന്നം ആദിയനപച്ചയാ തിസ്സോ ആപത്തിയോ ആപജ്ജതി. പഞ്ചമാസകം വാ അതിരേകപഞ്ചമാസകം വാ അഗ്ഘനകം അദിന്നം ഥേയ്യസങ്ഖാതം ആദിയതി, ആപത്തി പാരാജികസ്സ; അതിരേകമാസകം വാ ഊനപഞ്ചമാസകം വാ അഗ്ഘനകം അദിന്നം ഥേയ്യസങ്ഖാതം ആദിയതി, ആപത്തി ഥുല്ലച്ചയസ്സ; മാസകം വാ ഊനമാസകം വാ അഗ്ഘനകം അദിന്നം ഥേയ്യസങ്ഖാതം ആദിയതി, ആപത്തി ദുക്കടസ്സ – അദിന്നം ആദിയനപച്ചയാ ഇമാ തിസ്സോ ആപത്തിയോ ആപജ്ജതി.

സഞ്ചിച്ച മനുസ്സവിഗ്ഗഹം ജീവിതാ വോരോപനപച്ചയാ കതി ആപത്തിയോ ആപജ്ജതി? സഞ്ചിച്ച മനുസ്സവിഗ്ഗഹം ജീവിതാ വോരോപനപച്ചയാ തിസ്സോ ആപത്തിയോ ആപജ്ജതി. മനുസ്സം ഓദിസ്സ ഓപാതം ഖണതി ‘‘പപതിത്വാ മരിസ്സതീ’’തി, ആപത്തി ദുക്കടസ്സ; പപതിതേ ദുക്ഖാ വേദനാ ഉപ്പജ്ജതി, ആപത്തി ഥുല്ലച്ചയസ്സ; മരതി, ആപത്തി പാരാജികസ്സ – സഞ്ചിച്ച മനുസ്സവിഗ്ഗഹം ജീവിതാ വോരോപനപച്ചയാ ഇമാ തിസ്സോ ആപത്തിയോ ആപജ്ജതി.

അസന്തം അഭൂതം ഉത്തരിമനുസ്സധമ്മം ഉല്ലപനപച്ചയാ കതി ആപത്തിയോ ആപജ്ജതി? അസന്തം ¶ അഭൂതം ഉത്തരിമനുസ്സധമ്മം ഉല്ലപനപച്ചയാ തിസ്സോ ആപത്തിയോ ആപജ്ജതി – പാപിച്ഛോ ഇച്ഛാപകതോ അസന്തം അഭൂതം ഉത്തരിമനുസ്സധമ്മം ഉല്ലപതി, ആപത്തി പാരാജികസ്സ, ‘‘യോ ¶ തേ വിഹാരേ വസതി സോ ഭിക്ഖു അരഹാ’’തി ഭണതി, പടിവിജാനന്തസ്സ ആപത്തി ഥുല്ലച്ചയസ്സ; ന പടിവിജാനന്തസ്സ ആപത്തി ദുക്കടസ്സ – അസന്തം അഭൂതം ഉത്തരിമനുസ്സധമ്മം ഉല്ലപനപച്ചയാ ഇമാ തിസ്സോ ആപത്തിയോ ആപജ്ജതി.

ചത്താരോ പാരാജികാ നിട്ഠിതാ.

൨. സങ്ഘാദിസേസകണ്ഡാദി

൧൯൪. ഉപക്കമിത്വാ അസുചിം മോചനപച്ചയാ കതി ആപത്തിയോ ആപജ്ജതി? ഉപക്കമിത്വാ അസുചിമോചനപച്ചയാ തിസ്സോ ആപത്തിയോ ആപജ്ജതി – ചേതേതി ഉപക്കമതി മുച്ചതി, ആപത്തി സങ്ഘാദിസേസസ്സ; ചേതേതി ¶ ഉപക്കമതി ന മുച്ചതി, ആപത്തി ഥുല്ലച്ചയസ്സ; പയോഗേ ദുക്കടം – ഉപക്കമിത്വാ അസുചിമോചനപച്ചയാ ഇമാ തിസ്സോ ആപത്തിയോ ആപജ്ജതി.

കായസംസഗ്ഗം സമാപജ്ജനപച്ചയാ കതി ആപത്തിയോ ആപജ്ജതി? കായസംസഗ്ഗം സമാപജ്ജനപച്ചയാ പഞ്ച ആപത്തിയോ ആപജ്ജതി – അവസ്സുതാ ഭിക്ഖുനീ അവസ്സുതസ്സ പുരിസപുഗ്ഗലസ്സ അധക്ഖകം ഉബ്ഭജാണുമണ്ഡലം ഗഹണം സാദിയതി, ആപത്തി പാരാജികസ്സ; ഭിക്ഖു കായേന കായം ആമസതി, ആപത്തി സങ്ഘാദിസേസസ്സ; കായേന കായപടിബദ്ധം ആമസതി, ആപത്തി ഥുല്ലച്ചയസ്സ; കായപടിബദ്ധേന കായപടിബദ്ധം ആമസതി, ആപത്തി ദുക്കടസ്സ; അങ്ഗുലിപതോദകേ പാചിത്തിയം – കായസംസഗ്ഗം സമാപജ്ജനപച്ചയാ ഇമാ പഞ്ച ആപത്തിയോ ആപജ്ജതി.

മാതുഗാമം ദുട്ഠുല്ലാഹി വാചാഹി ഓഭാസനപച്ചയാ തിസ്സോ ആപത്തിയോ ആപജ്ജതി – വച്ചമഗ്ഗം പസ്സാവമഗ്ഗം ആദിസ്സ വണ്ണമ്പി ഭണതി അവണ്ണമ്പി ഭണതി, ആപത്തി സങ്ഘാദിസേസസ്സ; വച്ചമഗ്ഗം പസ്സാവമഗ്ഗം ഠപേത്വാ അധക്ഖകം ഉബ്ഭജാണുമണ്ഡലം ആദിസ്സ വണ്ണമ്പി ഭണതി ¶ അവണ്ണമ്പി ഭണതി, ആപത്തി ഥുല്ലച്ചയസ്സ; കായപടിബദ്ധം ആദിസ്സ വണ്ണമ്പി ഭണതി അവണ്ണമ്പി ഭണതി, ആപത്തി ദുക്കടസ്സ.

അത്തകാമപാരിചരിയായ വണ്ണം ഭാസനപച്ചയാ തിസ്സോ ആപത്തിയോ ആപജ്ജതി – മാതുഗാമസ്സ സന്തികേ അത്തകാമപാരിചരിയായ വണ്ണം ഭാസതി, ആപത്തി സങ്ഘാദിസേസസ്സ; പണ്ഡകസ്സ ¶ സന്തികേ അത്തകാമപാരിചരിയായ വണ്ണം ഭാസതി, ആപത്തി ഥുല്ലച്ചയസ്സ; തിരച്ഛാനഗതസ്സ സന്തികേ അത്തകാമപാരിചരിയായ വണ്ണം ഭാസതി, ആപത്തി ദുക്കടസ്സ.

സഞ്ചരിത്തം സമാപജ്ജനപച്ചയാ തിസ്സോ ആപത്തിയോ ആപജ്ജതി – പടിഗ്ഗണ്ഹാതി വീമംസതി പച്ചാഹരതി, ആപത്തി സങ്ഘാദിസേസസ്സ; പടിഗ്ഗണ്ഹാതി വീമംസതി ന പച്ചാഹരതി, ആപത്തി ഥുല്ലച്ചയസ്സ; പടിഗ്ഗണ്ഹാതി ന വീമംസതി ന പച്ചാഹരതി, ആപത്തി ദുക്കടസ്സ.

സഞ്ഞാചികായ കുടിം കാരാപനപച്ചയാ തിസ്സോ ആപത്തിയോ ആപജ്ജതി – കാരാപേതി, പയോഗേ ദുക്കടം; ഏകം പിണ്ഡം [ഏകപിണ്ഡേ (സ്യാ.)] അനാഗതേ ആപത്തി ഥുല്ലച്ചയസ്സ; തസ്മിം പിണ്ഡേ ആഗതേ ആപത്തി സങ്ഘാദിസേസസ്സ.

മഹല്ലകം ¶ വിഹാരം കാരാപനപച്ചയാ തിസ്സോ ആപത്തിയോ ആപജ്ജതി – കാരാപേതി, പയോഗേ ദുക്കടം; ഏകം പിണ്ഡം അനാഗതേ, ആപത്തി ഥുല്ലച്ചയസ്സ; തസ്മിം പിണ്ഡേ ആഗതേ ആപത്തി സങ്ഘാദിസേസസ്സ.

ഭിക്ഖും അമൂലകേന പാരാജികേന ധമ്മേന അനുദ്ധംസനപച്ചയാ തിസ്സോ ആപത്തിയോ ആപജ്ജതി – അനോകാസം കാരാപേത്വാ ചാവനാധിപ്പായോ ¶ വദേതി, ആപത്തി സങ്ഘാദിസേസേന ദുക്കടസ്സ; ഓകാസം കാരാപേത്വാ അക്കോസാധിപ്പായോ വദേതി, ആപത്തി ഓമസവാദസ്സ.

ഭിക്ഖും അഞ്ഞഭാഗിയസ്സ അധികരണസ്സ കിഞ്ചി ദേസം ലേസമത്തം ഉപാദായ പാരാജികേന ധമ്മേന അനുദ്ധംസനപച്ചയാ തിസ്സോ ആപത്തിയോ ആപജ്ജതി – അനോകാസം കാരാപേത്വാ ചാവനാധിപ്പായോ വദേതി, ആപത്തി സങ്ഘാദിസേസേന ദുക്കടസ്സ; ഓകാസം കാരാപേത്വാ അക്കോസാധിപ്പായോ വദേതി, ആപത്തി ഓമസവാദസ്സ.

സങ്ഘഭേദകോ ഭിക്ഖു യാവതതിയം സമനുഭാസനായ ന പടിനിസ്സജ്ജനപച്ചയാ തിസ്സോ ആപത്തിയോ ആപജ്ജതി – ഞത്തിയാ ദുക്കടം; ദ്വീഹി കമ്മവാചാഹി ഥുല്ലച്ചയാ; കമ്മവാചാപരിയോസാനേ ആപത്തി സങ്ഘാദിസേസസ്സ.

ഭേദകാനുവത്തകാ ഭിക്ഖൂ യാവതതിയം സമനുഭാസനായ ന പടിനിസ്സജ്ജനപച്ചയാ തിസ്സോ ആപത്തിയോ ¶ ആപജ്ജതി – ഞത്തിയാ ദുക്കടം; ദ്വീഹി കമ്മവാചാഹി ഥുല്ലച്ചയാ; കമ്മവാചാപരിയോസാനേ ആപത്തി സങ്ഘാദിസേസസ്സ.

ദുബ്ബചോ ഭിക്ഖു യാവതതിയം സമനുഭാസനായ ന പടിനിസ്സജ്ജനപച്ചയാ തിസ്സോ ആപത്തിയോ ആപജ്ജതി – ഞത്തിയാ ദുക്കടം; ദ്വീഹി കമ്മവാചാഹി ഥുല്ലച്ചയാ; കമ്മവാചാപരിയോസാനേ ആപത്തി സങ്ഘാദിസേസസ്സ.

കുലദൂസകോ ഭിക്ഖു യാവതതിയം സമനുഭാസനായ ന പടിനിസ്സജ്ജനപച്ചയാ തിസ്സോ ആപത്തിയോ ആപജ്ജതി – ഞത്തിയാ ദുക്കടം; ദ്വീഹി കമ്മവാചാഹി ഥുല്ലച്ചയാ; കമ്മവാചാപരിയോസാനേ ആപത്തി സങ്ഘാദിസേസസ്സ…പേ….

അനാദരിയം പടിച്ച ഉദകേ ഉച്ചാരം വാ പസ്സാവം വാ ഖേളം വാ ¶ കരണപച്ചയാ കതി ആപത്തിയോ ആപജ്ജതി? അനാദരിയം പടിച്ച ഉദകേ ഉച്ചാരം വാ പസ്സാവം ¶ വാ ഖേളം വാ കരണപച്ചയാ ഏകം ആപത്തിം ആപജ്ജതി. ദുക്കടം – അനാദരിയം പടിച്ച ഉദകേ ഉച്ചാരം വാ പസ്സാവം വാ ഖേളം വാ കരണപച്ചയാ ഇമം ഏകം ആപത്തിം ആപജ്ജതി.

കതാപത്തിവാരോ നിട്ഠിതോ ദുതിയോ.

൩. വിപത്തിവാരോ

൧൯൫. മേഥുനം ¶ ധമ്മം പടിസേവനപച്ചയാ ആപത്തിയോ ചതുന്നം വിപത്തീനം കതി വിപത്തിയോ ഭജന്തി? മേഥുനം ധമ്മം പടിസേവനപച്ചയാ ആപത്തിയോ ചതുന്നം വിപത്തീനം ദ്വേ വിപത്തിയോ ഭജന്തി – സിയാ സീലവിപത്തിം സിയാ ആചാരവിപത്തിം…പേ….

അനാദരിയം പടിച്ച ഉദകേ ഉച്ചാരം വാ പസ്സാവം വാ ഖേളം വാ കരണപച്ചയാ ആപത്തി ചതുന്നം വിപത്തീനം കതി വിപത്തിയോ ഭജതി? അനാദരിയം പടിച്ച ഉദകേ ഉച്ചാരം വാ പസ്സാവം വാ ഖേളം വാ കരണപച്ചയാ ആപത്തി ചതുന്നം വിപത്തീനം ഏകം വിപത്തിം ഭജതി – ആചാരവിപത്തിം.

വിപത്തിവാരോ നിട്ഠിതോ തതിയോ.

൪. സങ്ഗഹിതവാരോ

൧൯൬. മേഥുനം ¶ ധമ്മം പടിസേവനപച്ചയാ ആപത്തിയോ സത്തന്നം ആപത്തിക്ഖന്ധാനം കതിഹി ആപത്തിക്ഖന്ധേഹി സങ്ഗഹിതാ? മേഥുനം ധമ്മം പടിസേവനപച്ചയാ ¶ ആപത്തിയോ സത്തന്നം ആപത്തിക്ഖന്ധാനം ചതൂഹി ആപത്തിക്ഖന്ധേഹി സങ്ഗഹിതാ – സിയാ പാരാജികാപത്തിക്ഖന്ധേന, സിയാ ഥുല്ലച്ചയാപത്തിക്ഖന്ധേന, സിയാ പാചിത്തിയാപത്തിക്ഖന്ധേന, സിയാ ദുക്കടാപത്തിക്ഖന്ധേന…പേ….

അനാദരിയം പടിച്ച ഉദകേ ഉച്ചാരം വാ പസ്സാവം വാ ഖേളം വാ കരണപച്ചയാ ആപത്തി സത്തന്നം ആപത്തിക്ഖന്ധാനം കതിഹി ആപത്തിക്ഖന്ധേഹി സങ്ഗഹിതാ? അനാദരിയം പടിച്ച ഉദകേ ഉച്ചാരം വാ പസ്സാവം വാ ഖേളം വാ കരണപച്ചയാ ആപത്തി സത്തന്നം ആപത്തിക്ഖന്ധാനം ഏകേന ആപത്തിക്ഖന്ധേന സങ്ഗഹിതാ – ദുക്കടാപത്തിക്ഖന്ധേന.

സങ്ഗഹിതവാരോ നിട്ഠിതോ ചതുത്ഥോ.

൫. സമുട്ഠാനവാരോ

൧൯൭. മേഥുനം ¶ ¶ ധമ്മം പടിസേവനപച്ചയാ ആപത്തിയോ ഛന്നം ആപത്തിസമുട്ഠാനാനം കതിഹി സമുട്ഠാനേഹി സമുട്ഠന്തി? മേഥുനം ധമ്മം പടിസേവനപച്ചയാ ആപത്തിയോ ഛന്നം ആപത്തിസമുട്ഠാനാനം ഏകേന സമുട്ഠാനേന സമുട്ഠന്തി – കായതോ ച ചിത്തതോ ച സമുട്ഠന്തി, ന വാചതോ…പേ….

അനാദരിയം പടിച്ച ഉദകേ ഉച്ചാരം വാ പസ്സാവം വാ ഖേളം വാ കരണപച്ചയാ ആപത്തി ഛന്നം ആപത്തിസമുട്ഠാനാനം കതിഹി സമുട്ഠാനേഹി സമുട്ഠാതി? അനാദരിയം പടിച്ച ഉദകേ ഉച്ചാരം വാ പസ്സാവം വാ ഖേളം വാ കരണപച്ചയാ ആപത്തി ഛന്നം ആപത്തിസമുട്ഠാനാനം ഏകേന സമുട്ഠാനേന സമുട്ഠാതി – കായതോ ച ചിത്തതോ ച സമുട്ഠാതി, ന വാചതോ…പേ….

സമുട്ഠാനവാരോ നിട്ഠിതോ പഞ്ചമോ.

൬. അധികരണവാരോ

൧൯൮. മേഥുനം ¶ ¶ ധമ്മം പടിസേവനപച്ചയാ ആപത്തിയോ ചതുന്നം അധികരണാനം കതമം അധികരണം? മേഥുനം ധമ്മം പടിസേവനപച്ചയാ ആപത്തിയോ ചതുന്നം അധികരണാനം ആപത്താധികരണം…പേ….

അനാദരിയം പടിച്ച ഉദകേ ഉച്ചാരം വാ പസ്സാവം വാ ഖേളം വാ കരണപച്ചയാ ആപത്തി ചതുന്നം അധികരണാനം കതമം അധികരണം? അനാദരിയം പടിച്ച ഉദകേ ഉച്ചാരം വാ പസ്സാവം വാ ഖേളം വാ കരണപച്ചയാ ആപത്തി ചതുന്നം അധികരണാനം ആപത്താധികരണം.

അധികരണവാരോ നിട്ഠിതോ ഛട്ഠോ.

൭. സമഥവാരോ

൧൯൯. മേഥുനം ¶ ധമ്മം പടിസേവനപച്ചയാ ആപത്തിയോ സത്തന്നം സമഥാനം കതിഹി സമഥേഹി സമ്മന്തി? മേഥുനം ധമ്മം പടിസേവനപച്ചയാ ആപത്തിയോ സത്തന്നം സമഥാനം തീഹി സമഥേഹി സമ്മന്തി – സിയാ സമ്മുഖാവിനയേന ച പടിഞ്ഞാതകരണേന ച; സിയാ സമ്മുഖാവിനയേന തിണവത്ഥാരകേന ച…പേ….

അനാദരിയം ¶ പടിച്ച ഉദകേ ഉച്ചാരം വാ പസ്സാവം വാ ഖേളം വാ കരണപച്ചയാ ആപത്തി സത്തന്നം സമഥാനം കതിഹി സമഥേഹി സമ്മതി? അനാദരിയം പടിച്ച ഉദകേ ഉച്ചാരം വാ പസ്സാവം വാ ഖേളം വാ കരണപച്ചയാ ആപത്തി സത്തന്നം സമഥാനം തീഹി സമഥേഹി സമ്മതി – സിയാ സമ്മുഖാവിനയേന ച പടിഞ്ഞാതകരണേന ച, സിയാ സമ്മുഖാവിനയേന ച തിണവത്ഥാരകേന ചാതി.

സമഥവാരോ നിട്ഠിതോ സത്തമോ.

൮. സമുച്ചയവാരോ

൨൦൦. മേഥുനം ¶ ¶ ധമ്മം പടിസേവനപച്ചയാ കതി ആപത്തിയോ ആപജ്ജതി? മേഥുനം ധമ്മം പടിസേവനപച്ചയാ ചതസ്സോ ആപത്തിയോ ¶ ആപജ്ജതി. അക്ഖായിതേ സരീരേ മേഥുനം ധമ്മം പടിസേവതി, ആപത്തി പാരാജികസ്സ; യേഭുയ്യേന ഖായിതേ സരീരേ മേഥുനം ധമ്മം പടിസേവതി, ആപത്തി ഥുല്ലച്ചയസ്സ; വട്ടകതേ മുഖേ അച്ഛുപന്തം അങ്ഗജാതം പവേസേതി, ആപത്തി ദുക്കടസ്സ; ജതുമട്ഠകേ പാചിത്തിയം – മേഥുനം ധമ്മം പടിസേവനപച്ചയാ ഇമാ ചതസ്സോ ആപത്തിയോ ആപജ്ജതി. താ ആപത്തിയോ ചതുന്നം വിപത്തീനം കതി വിപത്തിയോ ഭജന്തി? സത്തന്നം ആപത്തിക്ഖന്ധാനം കതിഹി ആപത്തിക്ഖന്ധേഹി സങ്ഗഹിതാ? ഛന്നം ആപത്തിസമുട്ഠാനാനം കതിഹി സമുട്ഠാനേഹി സമുട്ഠന്തി? ചതുന്നം അധികരണാനം കതമം അധികരണം? സത്തന്നം സമഥാനം കതിഹി സമഥേഹി സമ്മന്തി? താ ആപത്തിയോ ചതുന്നം വിപത്തീനം ദ്വേ വിപത്തിയോ ഭജന്തി – സിയാ സീലവിപത്തിം സിയാ ആചാരവിപത്തിം. സത്തന്നം ആപത്തിക്ഖന്ധാനം ചതൂഹി ആപത്തിക്ഖന്ധേഹി സങ്ഗഹിതാ – സിയാ പാരാജികാപത്തിക്ഖന്ധേന, സിയാ ഥുല്ലച്ചയാപത്തിക്ഖന്ധേന, സിയാ പാചിത്തിയാപത്തിക്ഖന്ധേന, സിയാ ദുക്കടാപത്തിക്ഖന്ധേന. ഛന്നം ആപത്തിസമുട്ഠാനാനം ഏകേന സമുട്ഠാനേന സമുട്ഠന്തി – കായതോ ച ചിത്തതോ ച സമുട്ഠന്തി, ന വാചതോ. ചതുന്നം അധികരണാനം, ആപത്താധികരണം. സത്തന്നം സമഥാനം, തീഹി സമഥേഹി സമ്മന്തി – സിയാ സമ്മുഖാവിനയേന ച, പടിഞ്ഞാതകരണേന ച, സിയാ സമ്മുഖാവിനയേന ച തിണവത്ഥാരകേന ച…പേ….

അനാദരിയം പടിച്ച ¶ ഉദകേ ഉച്ചാരം വാ പസ്സാവം വാ ഖേളം വാ കരണപച്ചയാ കതി ആപത്തിയോ ആപജ്ജതി? അനാദരിയം പടിച്ച ഉദകേ ഉച്ചാരം വാ പസ്സാവം വാ ഖേളം വാ കരണപച്ചയാ ഏകം ആപത്തിം ആപജ്ജതി. ദുക്കടം – അനാദരിയം പടിച്ച ¶ ഉദകേ ഉച്ചാരം വാ പസ്സാവം വാ ഖേളം വാ കരണപച്ചയാ ഇമം ഏകം ആപത്തിം ആപജ്ജതി. സാ ആപത്തി ചതുന്നം വിപത്തീനം കതി വിപത്തിയോ ഭജതി? സത്തന്നം ആപത്തിക്ഖന്ധാനം കതിഹി ആപത്തിക്ഖന്ധേഹി സങ്ഗഹിതാ? ഛന്നം ആപത്തിസമുട്ഠാനാനം കതിഹി സമുട്ഠാനേഹി സമുട്ഠാതി? ചതുന്നം അധികരണാനം കതമം ¶ അധികരണം? സത്തന്നം സമഥാനം കതിഹി സമഥേഹി സമ്മതി? സാ ആപത്തി ചതുന്നം വിപത്തീനം ഏകം വിപത്തിം ഭജതി – ആചാരവിപത്തിം. സത്തന്നം ആപത്തിക്ഖന്ധാനം ഏകേന ആപത്തിക്ഖന്ധേന സങ്ഗഹിതാ – ദുക്കടാപത്തിക്ഖന്ധേന. ഛന്നം ആപത്തിസമുട്ഠാനാനം ഏകേന സമുട്ഠാനേന സമുട്ഠാതി – കായതോ ച ചിത്തതോ ച സമുട്ഠാതി, ന വാചതോ. ചതുന്നം അധികരണാനം, ആപത്താധികരണം. സത്തന്നം സമഥാനം തീഹി സമഥേഹി സമ്മതി – സിയാ സമ്മുഖാവിനയേന ച പടിഞ്ഞാതകരണേന ച, സിയാ സമ്മുഖാവിനയേന ച തിണവത്ഥാരകേന ചാതി.

സമുച്ചയവാരോ നിട്ഠിതോ അട്ഠമോ.

അട്ഠപച്ചയവാരാ നിട്ഠിതാ.

മഹാവിഭങ്ഗേ സോളസമഹാവാരാ നിട്ഠിതാ.

ഭിക്ഖുവിഭങ്ഗമഹാവാരോ നിട്ഠിതോ.

ഭിക്ഖുനീവിഭങ്ഗോ

൧. കത്ഥപഞ്ഞത്തിവാരോ

൧. പാരാജികകണ്ഡം

൨൦൧. യം ¶ ¶ ¶ ¶ തേന ഭഗവതാ ജാനതാ പസ്സതാ അരഹതാ സമ്മാസമ്ബുദ്ധേന ഭിക്ഖുനീനം പഞ്ചമം പാരാജികം കത്ഥ പഞ്ഞത്തം? കം ആരബ്ഭ? കിസ്മിം വത്ഥുസ്മിം? അത്ഥി തത്ഥ പഞ്ഞത്തി, അനുപഞ്ഞത്തി, അനുപ്പന്നപഞ്ഞത്തി? സബ്ബത്ഥപഞ്ഞത്തി, പദേസപഞ്ഞത്തി? സാധാരണപഞ്ഞത്തി, അസാധാരണപഞ്ഞത്തി? ഏകതോപഞ്ഞത്തി, ഉഭതോപഞ്ഞത്തി? ചതുന്നം പാതിമോക്ഖുദ്ദേസാനം കത്ഥോഗധം കത്ഥ പരിയാപന്നം? കതമേന ഉദ്ദേസേന ഉദ്ദേസം ആഗച്ഛതി? ചതുന്നം വിപത്തീനം കതമാ വിപത്തി? സത്തന്നം ആപത്തിക്ഖന്ധാനം കതമോ ആപത്തിക്ഖന്ധോ? ഛന്നം ആപത്തിസമുട്ഠാനാനം കതിഹി സമുട്ഠാനേഹി സമുട്ഠാതി? ചതുന്നം അധികരണാനം കതമം അധികരണം? സത്തന്നം സമഥാനം കതിഹി സമഥേഹി സമ്മതി? കോ തത്ഥ വിനയോ? കോ തത്ഥ അഭിവിനയോ? കിം തത്ഥ പാതിമോക്ഖം? കിം തത്ഥ അധിപാതിമോക്ഖം? കാ വിപത്തി? കാ സമ്പത്തി? കാ പടിപത്തി? കതി അത്ഥവസേ പടിച്ച ഭഗവതാ ഭിക്ഖുനീനം പഞ്ചമം പാരാജികം പഞ്ഞത്തം? കാ സിക്ഖന്തി? കാ സിക്ഖിതസിക്ഖാ? കത്ഥ ഠിതം? കാ ധാരേന്തി? കസ്സ വചനം? കേനാഭതന്തി?

൨൦൨. യം തേന ഭഗവതാ ജാനതാ പസ്സതാ അരഹതാ സമ്മാസമ്ബുദ്ധേന ഭിക്ഖുനീനം പഞ്ചമം പാരാജികം കത്ഥ പഞ്ഞത്തന്തി? സാവത്ഥിയം പഞ്ഞത്തം. കം ആരബ്ഭാതി? സുന്ദരീനന്ദം ഭിക്ഖുനിം ആരബ്ഭ. കിസ്മിം ¶ വത്ഥുസ്മിന്തി? സുന്ദരീനന്ദാ ഭിക്ഖുനീ അവസ്സുതാ അവസ്സുതസ്സ പുരിസപുഗ്ഗലസ്സ കായസംസഗ്ഗം സാദിയി, തസ്മിം വത്ഥുസ്മിം. അത്ഥി തത്ഥ പഞ്ഞത്തി അനുപഞ്ഞത്തി അനുപ്പന്നപഞ്ഞത്തീതി? ഏകാ പഞ്ഞത്തി. അനുപഞ്ഞത്തി അനുപ്പന്നപഞ്ഞത്തി തസ്മിം നത്ഥി. സബ്ബത്ഥപഞ്ഞത്തി ¶ , പദേസപഞ്ഞത്തീതി? സബ്ബത്ഥപഞ്ഞത്തി. സാധാരണപഞ്ഞത്തി, അസാധാരണപഞ്ഞത്തീതി? അസാധാരണപഞ്ഞത്തി. ഏകതോപഞ്ഞത്തി, ഉഭതോപഞ്ഞത്തീതി? ഏകതോപഞ്ഞത്തി. ചതുന്നം പാതിമോക്ഖുദ്ദേസാനം കത്ഥോഗധം കത്ഥ പരിയാപന്നന്തി? നിദാനോഗധം നിദാനപരിയാപന്നം. കതമേന ഉദ്ദേസേന ഉദ്ദേസം ആഗച്ഛതീതി? ദുതിയേന ഉദ്ദേസേന ഉദ്ദേസം ആഗച്ഛതി. ചതുന്നം വിപത്തീനം കതമാ വിപത്തീതി? സീലവിപത്തി. സത്തന്നം ആപത്തിക്ഖന്ധാനം കതമോ ആപത്തിക്ഖന്ധോതി? പാരാജികാപത്തിക്ഖന്ധോ. ഛന്നം ആപത്തിസമുട്ഠാനാനം കതിഹി സമുട്ഠാനേഹി സമുട്ഠാതീതി? ഏകേന സമുട്ഠാനേ ¶ സമുട്ഠാതി – കായതോ ച ചിത്തതോ ച സമുട്ഠാതി, ന വാചതോ. ചതുന്നം അധികരണാനം കതമം അധികരണന്തി? ആപത്താധികരണം? സത്തന്നം സമഥാനം കതിഹി സമഥേഹി സമ്മതീതി? ദ്വീഹി സമഥേഹി സമ്മതി – സമ്മുഖാവിനയേന ച പടിഞ്ഞാതകരണേന ച. കോ തത്ഥ വിനയോ, കോ തത്ഥ അഭിവിനയോതി? പഞ്ഞത്തി വിനയോ, വിഭത്തി അഭിവിനയോ. കിം തത്ഥ പാതിമോക്ഖം, കിം തത്ഥ അധിപാതിമോക്ഖന്തി? പഞ്ഞത്തി പാതിമോക്ഖം, വിഭത്തി അധിപാതിമോക്ഖം. കാ വിപത്തീതി? അസംവരോ വിപത്തി. കാ സമ്പത്തീതി ¶ ? സംവരോ സമ്പത്തി. കാ പടിപത്തീതി? ന ഏവരൂപം കരിസ്സാമീതി യാവജീവം ആപാണകോടികം സമാദായ സിക്ഖതി സിക്ഖാപദേസു. [അ. നി. ൧൦.൩൧] കതി അത്ഥവസേ പടിച്ച ഭഗവതാ ഭിക്ഖുനീനം പഞ്ചമം പാരാജികം പഞ്ഞത്തന്തി? ദസ അത്ഥവസേ പടിച്ച ഭഗവതാ ഭിക്ഖുനീനം പഞ്ചമം പാരാജികം പഞ്ഞത്തം – സങ്ഘസുട്ഠുതായ, സങ്ഘഫാസുതായ, ദുമ്മങ്കൂനം ഭിക്ഖുനീനം നിഗ്ഗഹായ, പേസലാനം ഭിക്ഖുനീനം ഫാസുവിഹാരായ, ദിട്ഠധമ്മികാനം ആസവാനം സംവരായ, സമ്പരായികാനം ആസവാനം പടിഘാതായ, അപ്പസന്നാനം പസാദായ, പസന്നാനം ഭിയ്യോഭാവായ, സദ്ധമ്മട്ഠിതിയാ, വിനയാനുഗ്ഗഹായ. കാ സിക്ഖന്തീതി? സേക്ഖാ ച പുഥുജ്ജനകല്യാണികാ ച സിക്ഖന്തി. കാ സിക്ഖിതസിക്ഖാതി? അരഹന്തിയോ [അരഹന്താ (ക.)] സിക്ഖിതസിക്ഖാ. കത്ഥ ഠിതന്തി? സിക്ഖാകാമാസു ഠിതം. കാ ധാരേന്തീതി? യാസം വത്തതി താ ധാരേന്തി. കസ്സ വചനന്തി? ഭഗവതോ വചനം അരഹതോ സമ്മാസമ്ബുദ്ധസ്സ. കേനാഭതന്തി? പരമ്പരാഭതം –

ഉപാലി ദാസകോ ചേവ, സോണകോ സിഗ്ഗവോ തഥാ;

മോഗ്ഗലിപുത്തേന പഞ്ചമാ, ഏതേ ജമ്ബുസിരിവ്ഹയേ.

തതോ മഹിന്ദോ ഇട്ടിയോ, ഉത്തിയോ സമ്ബലോ തഥാ;

ഭദ്ദനാമോ ച പണ്ഡിതോ.

ഏതേ ¶ നാഗാ മഹാപഞ്ഞാ, ജമ്ബുദീപാ ഇധാഗതാ;

വിനയം തേ വാചയിംസു, പിടകം തമ്ബപണ്ണിയാ.

നികായേ പഞ്ച വാചേസും, സത്ത ചേവ പകരണേ;

തതോ അരിട്ഠോ മേധാവീ, തിസ്സദത്തോ ച പണ്ഡിതോ.

വിസാരദോ കാളസുമനോ, ഥേരോ ച ദീഘനാമകോ;

ദീഘസുമനോ ച പണ്ഡിതോ.

പുനദേവ ¶ കാളസുമനോ, നാഗത്ഥേരോ ച ബുദ്ധരക്ഖിതോ;

തിസ്സത്ഥേരോ ച മേധാവീ, ദേവത്ഥേരോ ച പണ്ഡിതോ.

പുനദേവ സുമനോ മേധാവീ, വിനയേ ച വിസാരദോ;

ബഹുസ്സുതോ ചൂളനാഗോ, ഗജോവ ദുപ്പധംസിയോ.

ധമ്മപാലിതനാമോ ച, രോഹണേ സാധുപൂജിതോ;

തസ്സ സിസ്സോ മഹാപഞ്ഞോ, ഖേമനാമോ തിപേടകോ.

ദീപേ താരകരാജാവ പഞ്ഞായ അതിരോചഥ;

ഉപതിസ്സോ ച മേധാവീ, ഫുസ്സദേവോ മഹാകഥീ.

പുനദേവ സുമനോ മേധാവീ, പുപ്ഫനാമോ ബഹുസ്സുതോ;

മഹാകഥീ മഹാസിവോ, പിടകേ സബ്ബത്ഥ കോവിദോ.

പുനദേവ ഉപാലി മേധാവീ, വിനയേ ച വിസാരദോ;

മഹാനാഗോ മഹാപഞ്ഞോ, സദ്ധമ്മവംസകോവിദോ.

പുനദേവ അഭയോ മേധാവീ, പിടകേ സബ്ബത്ഥ കോവിദോ;

തിസ്സത്ഥേരോ ച മേധാവീ, വിനയേ ച വിസാരദോ.

തസ്സ ¶ സിസ്സോ മഹാപഞ്ഞോ, പുപ്ഫനാമോ ബഹുസ്സുതോ;

സാസനം അനുരക്ഖന്തോ, ജമ്ബുദീപേ പതിട്ഠിതോ.

ചൂളാഭയോ ച മേധാവീ, വിനയേ ച വിസാരദോ;

തിസ്സത്ഥേരോ ച മേധാവീ, സദ്ധമ്മവംസകോവിദോ.

ചൂളദേവോ ച മേധാവീ, വിനയേ ച വിസാരദോ;

സിവത്ഥേരോ ച മേധാവീ, വിനയേ സബ്ബത്ഥ കോവിദോ.

ഏതേ നാഗാ മഹാപഞ്ഞാ, വിനയഞ്ഞൂ മഗ്ഗകോവിദാ;

വിനയം ¶ ദീപേ പകാസേസും, പിടകം തമ്ബപണ്ണിയാതി.

൨൦൩. യം ¶ തേന ഭഗവതാ ജാനതാ പസ്സതാ അരഹതാ സമ്മാസമ്ബുദ്ധേന ഭിക്ഖുനീനം ഛട്ഠം പാരാജികം കത്ഥ പഞ്ഞത്തന്തി? സാവത്ഥിയം പഞ്ഞത്തം. കം ആരബ്ഭാതി? ഥുല്ലനന്ദം ഭിക്ഖുനിം ആരബ്ഭ. കിസ്മിം വത്ഥുസ്മിന്തി? ഥുല്ലനന്ദാ ഭിക്ഖുനീ ജാനം പാരാജികം ധമ്മം അജ്ഝാപന്നം ഭിക്ഖുനിം നേവത്തനാ പടിചോദേസി ¶ ഗണസ്സ ആരോചേസി, തസ്മിം വത്ഥുസ്മിം. ഏകാ പഞ്ഞത്തി. ഛന്നം ആപത്തിസമുട്ഠാനാനം ഏകേന സമുട്ഠാനേന സമുട്ഠാതി – കായതോ ച വാചതോ ച ചിത്തതോ ച സമുട്ഠാതി…പേ….

൨൦൪. ഭിക്ഖുനീനം സത്തമം പാരാജികം കത്ഥ പഞ്ഞത്തന്തി? സാവത്ഥിയം പഞ്ഞത്തം. കം ആരബ്ഭാതി? ഥുല്ലനന്ദം ഭിക്ഖുനിം ആരബ്ഭ. കിസ്മിം വത്ഥുസ്മിന്തി? ഥുല്ലനന്ദാ ഭിക്ഖുനീ സമഗ്ഗേന സങ്ഘേന ഉക്ഖിത്തം അരിട്ഠം ഭിക്ഖും ഗദ്ധബാധിപുബ്ബം അനുവത്തി, തസ്മിം വത്ഥുസ്മിം. ഏകാ പഞ്ഞത്തി. ഛന്നം ആപത്തിസമുട്ഠാനാനം ഏകേന സമുട്ഠാനേന സമുട്ഠാതി – ധുരനിക്ഖേപേ…പേ….

൨൦൫. ഭിക്ഖുനീനം അട്ഠമം പാരാജികം കത്ഥ പഞ്ഞത്തന്തി? സാവത്ഥിയം പഞ്ഞത്തം. കം ആരബ്ഭാതി? ഛബ്ബഗ്ഗിയാ ഭിക്ഖുനിയോ ആരബ്ഭ. കിസ്മിം വത്ഥുസ്മിന്തി? ഛബ്ബഗ്ഗിയാ ഭിക്ഖുനിയോ അട്ഠമം വത്ഥും പരിപൂരേസും, തസ്മിം വത്ഥുസ്മിം. ഏകാ പഞ്ഞത്തി. ഛന്നം ആപത്തിസമുട്ഠാനാനം ഏകേന സമുട്ഠാനേന സമുട്ഠാതി – ധുരനിക്ഖേപേ…പേ….

അട്ഠ പാരാജികാ നിട്ഠിതാ.

തസ്സുദ്ദാനം –

മേഥുനാദിന്നാദാനഞ്ച ¶ ¶ , മനുസ്സവിഗ്ഗഹുത്തരി;

കായസംസഗ്ഗം ഛാദേതി, ഉക്ഖിത്താ അട്ഠ വത്ഥുകാ;

പഞ്ഞാപേസി മഹാവീരോ, ഛേജ്ജവത്ഥൂ അസംസയാതി.

൨. സങ്ഘാദിസേസകണ്ഡം

൨൦൬. യം തേന ഭഗവതാ ജാനതാ പസ്സതാ അരഹതാ സമ്മാസമ്ബുദ്ധേന ഉസ്സയവാദികായ ഭിക്ഖുനിയാ അഡ്ഡം കരോന്തിയാ സങ്ഘാദിസേസോ കത്ഥ പഞ്ഞത്തോ? കം ആരബ്ഭ? കിസ്മിം വത്ഥുസ്മിം…പേ… കേനാഭതന്തി?

൨൦൭. യം തേന ഭഗവതാ ജാനതാ പസ്സതാ അരഹതാ സമ്മാസമ്ബുദ്ധേന ഉസ്സയവാദികായ ഭിക്ഖുനിയാ അഡ്ഡം കരോന്തിയാ സങ്ഘാദിസേസോ കത്ഥ പഞ്ഞത്തോതി? സാവത്ഥിയം പഞ്ഞത്തോ. കം ആരബ്ഭാതി? ഥുല്ലനന്ദം ഭിക്ഖുനിം ആരബ്ഭ. കിസ്മിം വത്ഥുസ്മിന്തി? ഥുല്ലനന്ദാ ഭിക്ഖുനീ ഉസ്സയവാദികാ വിഹരി, തസ്മിം ¶ വത്ഥുസ്മിം. അത്ഥി തത്ഥ പഞ്ഞത്തി, അനുപഞ്ഞത്തി, അനുപ്പന്നപഞ്ഞത്തീതി? ഏകാ പഞ്ഞത്തി. അനുപഞ്ഞത്തി അനുപ്പന്നപഞ്ഞത്തി തസ്മിം നത്ഥി. സബ്ബത്ഥപഞ്ഞത്തി, പദേസപഞ്ഞത്തീതി? സബ്ബത്ഥപഞ്ഞത്തി. സാധാരണപഞ്ഞത്തി, അസാധാരണപഞ്ഞത്തീതി? അസാധാരണപഞ്ഞത്തി. ഏകതോപഞ്ഞത്തി, ഉഭതോപഞ്ഞത്തീതി? ഏകതോപഞ്ഞത്തി. ചതുന്നം പാതിമോക്ഖുദ്ദേസാനം കത്ഥോഗധം കത്ഥ പരിയാപന്നന്തി? നിദാനോഗധം നിദാനപരിയാപന്നം ¶ . കതമേന ഉദ്ദേസേന ഉദ്ദേസം ആഗച്ഛതീതി? തതിയേന ഉദ്ദേസേന ഉദ്ദേസം ആഗച്ഛതി. ചതുന്നം വിപത്തീനം കതമാ വിപത്തീതി? സീലവിപത്തി. സത്തന്നം ആപത്തിക്ഖന്ധാനം കതമോ ആപത്തിക്ഖന്ധോതി? സങ്ഘാദിസേസാപത്തിക്ഖന്ധോ. ഛന്നം ആപത്തിസമുട്ഠാനാനം കതിഹി സമുട്ഠാനേഹി സമുട്ഠാതീതി? ദ്വീഹി സമുട്ഠാനേഹി സമുട്ഠാതി – സിയാ കായതോ ച വാചതോ ച സമുട്ഠാതി, ന ചിത്തതോ; സിയാ കായതോ ച വാചതോ ¶ ച ചിത്തതോ ച സമുട്ഠാതി…പേ… കേനാഭതന്തി? പരമ്പരാഭതം –

ഉപാലി ദാസകോ ചേവ, സോണകോ സിഗ്ഗവോ തഥാ;

മോഗ്ഗലിപുത്തേന പഞ്ചമാ, ഏതേ ജമ്ബുസിരിവ്ഹയേ. …പേ…;

ഏതേ നാഗാ മഹാപഞ്ഞാ, വിനയഞ്ഞൂ മഗ്ഗകോവിദാ;

വിനയം ദീപേ പകാസേസും, പിടകം തമ്ബപണ്ണിയാതി.

൨൦൮. ചോരിം ¶ വുട്ഠാപേന്തിയാ സങ്ഘാദിസേസോ കത്ഥ പഞ്ഞത്തോതി? സാവത്ഥിയം പഞ്ഞത്തോ. കം ആരബ്ഭാതി? ഥുല്ലനന്ദം ഭിക്ഖുനിം ആരബ്ഭ. കിസ്മിം വത്ഥുസ്മിന്തി? ഥുല്ലനന്ദാ ഭിക്ഖുനീ ചോരിം വുട്ഠാപേസി, തസ്മിം വത്ഥുസ്മിം. ഏകാ പഞ്ഞത്തി. ഛന്നം ആപത്തിസമുട്ഠാനാനം ദ്വീഹി സമുട്ഠാനേഹി സമുട്ഠാതി – സിയാ വാചതോ ച ചിത്തതോ ച സമുട്ഠാതി, ന കായതോ; സിയാ കായതോ ച വാചതോ ച ചിത്തതോ ച സമുട്ഠാതി…പേ….

൨൦൯. ഏകായ ഗാമന്തരം ഗച്ഛന്തിയാ സങ്ഘാദിസേസോ കത്ഥ പഞ്ഞത്തോതി? സാവത്ഥിയം പഞ്ഞത്തോ. കം ആരബ്ഭാതി? അഞ്ഞതരം ഭിക്ഖുനിം ആരബ്ഭ. കിസ്മിം വത്ഥുസ്മിന്തി? അഞ്ഞതരാ ഭിക്ഖുനീ ഏകാ ഗാമന്തരം ഗച്ഛി, തസ്മിം വത്ഥുസ്മിം. ഏകാ പഞ്ഞത്തി, തിസ്സോ അനുപഞ്ഞത്തിയോ. ഛന്നം ആപത്തിസമുട്ഠാനാനം ഏകേന സമുട്ഠാനേന സമുട്ഠാതി ¶ – പഠമപാരാജികേ…പേ….

൨൧൦. സമഗ്ഗേന സങ്ഘേന ഉക്ഖിത്തം ഭിക്ഖുനിം ധമ്മേന വിനയേന സത്ഥുസാസനേന അനപലോകേത്വാ കാരകസങ്ഘം അനഞ്ഞായ ഗണസ്സ ഛന്ദം ¶ ഓസാരേന്തിയാ സങ്ഘാദിസേസോ കത്ഥ പഞ്ഞത്തോതി? സാവത്ഥിയം പഞ്ഞത്തോ. കം ആരബ്ഭാതി? ഥുല്ലനന്ദം ഭിക്ഖുനിം ആരബ്ഭ. കിസ്മിം വത്ഥുസ്മിന്തി? ഥുല്ലനന്ദാ ഭിക്ഖുനീ സമഗ്ഗേന സങ്ഘേന ഉക്ഖിത്തം ഭിക്ഖുനിം ധമ്മേന വിനയേന സത്ഥുസാസനേന അനപലോകേത്വാ കാരകസങ്ഘം അനഞ്ഞായ ഗണസ്സ ഛന്ദം ഓസാരേസി, തസ്മിം വത്ഥുസ്മിം. ഏകാ പഞ്ഞത്തി. ഛന്നം ആപത്തിസമുട്ഠാനാനം ഏകേന സമുട്ഠാനേന സമുട്ഠാതി – ധുരനിക്ഖേപേ…പേ….

൨൧൧. അവസ്സുതായ ഭിക്ഖുനിയാ അവസ്സുതസ്സ പുരിസപുഗ്ഗലസ്സ ഹത്ഥതോ ഖാദനീയം വാ ഭോജനീയം വാ സഹത്ഥാ പടിഗ്ഗഹേത്വാ ഭുഞ്ജന്തിയാ സങ്ഘാദിസേസോ കത്ഥ പഞ്ഞത്തോതി? സാവത്ഥിയം പഞ്ഞത്തോ. കം ആരബ്ഭാതി? സുന്ദരീനന്ദം ഭിക്ഖുനിം ആരബ്ഭ. കിസ്മിം വത്ഥുസ്മിന്തി? സുന്ദരീനന്ദാ ഭിക്ഖുനീ അവസ്സുതാ അവസ്സുതസ്സ പുരിസപുഗ്ഗലസ്സ ഹത്ഥതോ ആമിസം പടിഗ്ഗഹേസി, തസ്മിം വത്ഥുസ്മിം. ഏകാ പഞ്ഞത്തി. ഛന്നം ആപത്തിസമുട്ഠാനാനം ഏകേന സമുട്ഠാനേന സമുട്ഠാതി – പഠമപാരാജികേ…പേ….

൨൧൨. ‘‘കിം തേ, അയ്യേ, ഏസോ പുരിസപുഗ്ഗലോ കരിസ്സതി അവസ്സുതോ വാ അനവസ്സുതോ വാ, യതോ ത്വം അനവസ്സുതാ! ഇങ്ഘ, അയ്യേ, യം തേ ഏസോ പുരിസപുഗ്ഗലോ ദേതി ഖാദനീയം വാ ഭോജനീയം വാ, തം ത്വം ¶ സഹത്ഥാ പടിഗ്ഗഹേത്വാ ഖാദ വാ ഭുഞ്ജ വാ’’തി ഉയ്യോജേന്തിയാ സങ്ഘാദിസേസോ കത്ഥ പഞ്ഞത്തോതി? സാവത്ഥിയം പഞ്ഞത്തോ. കം അരബ്ഭാതി? അഞ്ഞതരം ഭിക്ഖുനിം ആരബ്ഭ. കിസ്മിം വത്ഥുസ്മിന്തി? അഞ്ഞതരാ ¶ ഭിക്ഖുനീ –‘‘കിം തേ, അയ്യേ, ഏസോ പുരിസപുഗ്ഗലോ കരിസ്സതി അവസ്സുതോ വാ അനവസ്സുതോ വാ, യതോ ത്വം അനവസ്സുതാ! ഇങ്ഘ, അയ്യേ, യം തേ ഏസോ പുരിസപുഗ്ഗലോ ദേതി ഖാദനീയം വാ ഭോജനീയം വാ, തം ത്വം സഹത്ഥാ പടിഗ്ഗഹേത്വാ ഖാദ വാ ഭുഞ്ജ വാ’’തി ഉയ്യോജേസി, തസ്മിം വത്ഥുസ്മിം. ഏകാ പഞ്ഞത്തി. ഛന്നം ആപത്തിസമുട്ഠാനാനം തീഹി സമുട്ഠാനേഹി സമുട്ഠാതി…പേ….

൨൧൩. കുപിതായ അനത്തമനായ ഭിക്ഖുനിയാ യാവതതിയം സമനുഭാസനായ ന പടിനിസ്സജ്ജന്തിയാ ¶ സങ്ഘാദിസേസോ കത്ഥ പഞ്ഞത്തോതി? സാവത്ഥിയം പഞ്ഞത്തോ. കം ആരബ്ഭാതി? ചണ്ഡകാളിം ഭിക്ഖുനിം ആരബ്ഭ. കിസ്മിം വത്ഥുസ്മിന്തി? ചണ്ഡകാളീ ഭിക്ഖുനീ കുപിതാ അനത്തമനാ ഏവം അവച – ‘‘ബുദ്ധം പച്ചാചിക്ഖാമി, ധമ്മം പച്ചാചിക്ഖാമി, സങ്ഘം പച്ചാചിക്ഖാമി, സിക്ഖം പച്ചാചിക്ഖാമീ’’തി, തസ്മിം ¶ വത്ഥുസ്മിം. ഏകാ പഞ്ഞത്തി. ഛന്നം ആപത്തിസമുട്ഠാനാനം ഏകേന സമുട്ഠാനേന സമുട്ഠാതി – ധുരനിക്ഖേപേ…പേ….

൨൧൪. കിസ്മിഞ്ചിദേവ അധികരണേ പച്ചാകതായ ഭിക്ഖുനിയാ യാവതതിയം സമനുഭാസനായ ന പടിനിസ്സജ്ജന്തിയാ സങ്ഘാദിസേസോ കത്ഥ പഞ്ഞത്തോതി? സാവത്ഥിയം പഞ്ഞത്തോ. കം ആരബ്ഭാതി? ചണ്ഡകാളിം ¶ ഭിക്ഖുനിം ആരബ്ഭ. കിസ്മിം വത്ഥുസ്മിന്തി? ചണ്ഡകാളീ ഭിക്ഖുനീ കിസ്മിഞ്ചിദേവ അധികരണേ പച്ചാകതാ കുപിതാ അനത്തമനാ ഏവം അവച – ‘‘ഛന്ദഗാമിനിയോ ച ഭിക്ഖുനിയോ, ദോസഗാമിനിയോ ച ഭിക്ഖുനിയോ, മോഹഗാമിനിയോ ച ഭിക്ഖുനിയോ, ഭയഗാമിനിയോ ച ഭിക്ഖുനിയോ’’തി, തസ്മിം വത്ഥുസ്മിം. ഏകാ പഞ്ഞത്തി. ഛന്നം ആപത്തിസമുട്ഠാനാനം ഏകേന സമുട്ഠാനേന സമുട്ഠാതി – ധുരനിക്ഖേപേ…പേ….

൨൧൫. സംസട്ഠാനം ഭിക്ഖുനീനം യാവതതിയം സമനുഭാസനായ ന പടിനിസ്സജ്ജന്തീനം സങ്ഘാദിസേസോ കത്ഥ പഞ്ഞത്തോതി? സാവത്ഥിയം പഞ്ഞത്തോ. കം ആരബ്ഭാതി? സമ്ബഹുലാ ഭിക്ഖുനിയോ ആരബ്ഭ. കിസ്മിം വത്ഥുസ്മിന്തി? സമ്ബഹുലാ ഭിക്ഖുനിയോ സംസട്ഠാ വിഹരിംസു, തസ്മിം വത്ഥുസ്മിം. ഏകാ പഞ്ഞത്തി. ഛന്നം ആപത്തിസമുട്ഠാനാനം ഏകേന സമുട്ഠാനേന സമുട്ഠാതി – ധുരനിക്ഖേപേ…പേ….

൨൧൬. ‘‘സംസട്ഠാവ, അയ്യേ, തുമ്ഹേ വിഹരഥ. മാ തുമ്ഹേ നാനാ വിഹരിത്ഥാ’’തി ഉയ്യോജേന്തിയാ യാവതതിയം സമനുഭാസനായ ന പടിനിസ്സജ്ജന്തിയാ സങ്ഘാദിസേസോ കത്ഥ പഞ്ഞത്തോതി? സാവത്ഥിയം പഞ്ഞത്തോ. കം ആരബ്ഭാതി? ഥുല്ലനന്ദം ഭിക്ഖുനിം ആരബ്ഭ. കിസ്മിം വത്ഥുസ്മിന്തി? ഥുല്ലനന്ദാ ഭിക്ഖുനീ – ‘‘സംസട്ഠാവ അയ്യേ, തുമ്ഹേ വിഹരഥ, മാ തുമ്ഹേ നാനാ വിഹരിത്ഥാ’’തി ഉയ്യോജേസി, തസ്മിം ¶ വത്ഥുസ്മിം. ഏകാ പഞ്ഞത്തി. ഛന്നം ആപത്തിസമുട്ഠാനാനം ഏകേന സമുട്ഠാനേന സമുട്ഠാതി – ധുരനിക്ഖേപേ…പേ….

ദസ സങ്ഘാദിസേസാ നിട്ഠിതാ.

തസ്സുദ്ദാനം –

ഉസ്സയചോരി ¶ ഗാമന്തം, ഉക്ഖിത്തം ഖാദനേന ച;

കിം തേ കുപിതാ കിസ്മിഞ്ചി, സംസട്ഠാ ഞായതേ ദസാതി.

൩. നിസ്സഗ്ഗിയകണ്ഡം

൨൧൭. യം ¶ തേന ഭഗവതാ ജാനതാ പസ്സതാ അരഹതാ സമ്മാസമ്ബുദ്ധേന പത്തസന്നിചയം കരോന്തിയാ നിസ്സഗ്ഗിയം പാചിത്തിയം കത്ഥ പഞ്ഞത്തന്തി? സാവത്ഥിയം പഞ്ഞത്തം. കം ആരബ്ഭാതി? ഛബ്ബഗ്ഗിയാ ഭിക്ഖുനിയോ ആരബ്ഭ. കിസ്മിം വത്ഥുസ്മിന്തി? ഛബ്ബഗ്ഗിയാ ഭിക്ഖുനിയോ പത്തസന്നിചയം അകംസു, തസ്മിം വത്ഥുസ്മിം. ഏകാ പഞ്ഞത്തി. ഛന്നം ആപത്തിസമുട്ഠാനാനം ദ്വീഹി സമുട്ഠാനേഹി സമുട്ഠാതി – കഥിനകേ…പേ….

അകാലചീവരം ‘‘കാലചീവര’’ന്തി അധിട്ഠഹിത്വാ ഭാജാപേന്തിയാ നിസ്സഗ്ഗിയം പാചിത്തിയം കത്ഥ പഞ്ഞത്തന്തി? സാവത്ഥിയം പഞ്ഞത്തം. കം ആരബ്ഭാതി? ഥുല്ലനന്ദം ഭിക്ഖുനിം ആരബ്ഭ. കിസ്മിം വത്ഥുസ്മിന്തി? ഥുല്ലനന്ദാ ഭിക്ഖുനീ ¶ അകാലചീവരം ‘‘കാലചീവര’’ന്തി അധിട്ഠഹിത്വാ ഭാജാപേസി, തസ്മിം വത്ഥുസ്മിം. ഏകാ പഞ്ഞത്തി. ഛന്നം ആപത്തിസമുട്ഠാനാനം തീഹി സമുട്ഠാനേഹി സമുട്ഠാതി…പേ….

ഭിക്ഖുനിയാ സദ്ധിം ചീവരം പരിവത്തേത്വാ അച്ഛിന്ദന്തിയാ നിസ്സഗ്ഗിയം പാചിത്തിയം കത്ഥ പഞ്ഞത്തന്തി? സാവത്ഥിയം പഞ്ഞത്തം. കം ആരബ്ഭാതി? ഥുല്ലനന്ദം ഭിക്ഖുനിം ആരബ്ഭ. കിസ്മിം വത്ഥുസ്മിന്തി? ഥുല്ലനന്ദാ ഭിക്ഖുനീ ഭിക്ഖുനിയാ സദ്ധിം ചീവരം പരിവത്തേത്വാ അച്ഛിന്ദി, തസ്മിം ¶ വത്ഥുസ്മിം. ഏകാ പഞ്ഞത്തി. ഛന്നം ആപത്തിസമുട്ഠാനാനം തീഹി സമുട്ഠാനേഹി സമുട്ഠാതി…പേ….

അഞ്ഞം വിഞ്ഞാപേത്വാ അഞ്ഞം വിഞ്ഞാപേന്തിയാ നിസ്സഗ്ഗിയം പാചിത്തിയം കത്ഥ പഞ്ഞത്തന്തി? സാവത്ഥിയം പഞ്ഞത്തം. കം ആരബ്ഭാതി? ഥുല്ലനന്ദം ഭിക്ഖുനിം ആരബ്ഭ. കിസ്മിം വത്ഥുസ്മിന്തി? ഥുല്ലനന്ദാ ¶ ഭിക്ഖുനീ അഞ്ഞം വിഞ്ഞാപേത്വാ അഞ്ഞം വിഞ്ഞാപേസി, തസ്മിം വത്ഥുസ്മിം. ഏകാ പഞ്ഞത്തി. ഛന്നം ആപത്തിസമുട്ഠാനാനം ഛഹി സമുട്ഠാനേഹി സമുട്ഠാതി…പേ….

അഞ്ഞം ചേതാപേത്വാ അഞ്ഞം ചേതാപേന്തിയാ നിസ്സഗ്ഗിയം പാചിത്തിയം കത്ഥ പഞ്ഞത്തന്തി? സാവത്ഥിയം പഞ്ഞത്തം. കം ആരബ്ഭാതി? ഥുല്ലനന്ദം ഭിക്ഖുനിം ആരബ്ഭ. കിസ്മിം വത്ഥുസ്മിന്തി? ഥുല്ലനന്ദാ ഭിക്ഖുനീ അഞ്ഞം ചേതാപേത്വാ അഞ്ഞം ചേതാപേസി, തസ്മിം വത്ഥുസ്മിം. ഏകാ പഞ്ഞത്തി. ഛന്നം ആപത്തിസമുട്ഠാനാനം ഛഹി സമുട്ഠാനേഹി സമുട്ഠാതി…പേ….

അഞ്ഞദത്ഥികേന പരിക്ഖാരേന അഞ്ഞുദ്ദിസികേന സങ്ഘികേന അഞ്ഞം ചേതാപേന്തിയാ നിസ്സഗ്ഗിയം പാചിത്തിയം കത്ഥം പഞ്ഞത്തന്തി? സാവത്ഥിയം പഞ്ഞത്തം. കം ആരബ്ഭാതി ¶ ? സമ്ബഹുലാ ഭിക്ഖുനിയോ ആരബ്ഭ. കിസ്മിം വത്ഥുസ്മിന്തി? സമ്ബഹുലാ ഭിക്ഖുനിയോ അഞ്ഞദത്ഥികേന പരിക്ഖാരേന അഞ്ഞുദ്ദിസികേന സങ്ഘികേന അഞ്ഞം ചേതാപേസും, തസ്മിം വത്ഥുസ്മിം. ഏകാ പഞ്ഞത്തി. ഛന്നം ആപത്തിസമുട്ഠാനാനം ഛഹി സമുട്ഠാനേഹി ¶ സമുട്ഠാതി…പേ….

അഞ്ഞദത്ഥികേന പരിക്ഖാരേന അഞ്ഞുദ്ദിസികേന സങ്ഘികേന സഞ്ഞാചികേന അഞ്ഞം ചേതാപേന്തിയാ നിസ്സഗ്ഗിയം പാചിത്തിയം കത്ഥ പഞ്ഞത്തന്തി? സാവത്ഥിയം പഞ്ഞത്തം. കം ആരബ്ഭാതി? സമ്ബഹുലാ ഭിക്ഖുനിയോ ആരബ്ഭ. കിസ്മിം വത്ഥുസ്മിന്തി? സമ്ബഹുലാ ഭിക്ഖുനിയോ അഞ്ഞദത്ഥികേന പരിക്ഖാരേന അഞ്ഞുദ്ദിസികേന സങ്ഘികേന സഞ്ഞാചികേന അഞ്ഞം ചേതാപേസും, തസ്മിം വത്ഥുസ്മിം. ഏകാ പഞ്ഞത്തി. ഛന്നം ആപത്തിസമുട്ഠാനാനം ഛഹി സമുട്ഠാനേഹി സമുട്ഠാതി…പേ….

അഞ്ഞദത്ഥികേന പരിക്ഖാരേന അഞ്ഞുദ്ദിസികേന മഹാജനികേന അഞ്ഞം ചേതാപേന്തിയാ നിസ്സഗ്ഗിയം പാചിത്തിയം കത്ഥ പഞ്ഞത്തന്തി? സാവത്ഥിയം പഞ്ഞത്തം. കം ആരബ്ഭാതി? സമ്ബഹുലാ ഭിക്ഖുനിയോ ആരബ്ഭ. കിസ്മിം വത്ഥുസ്മിന്തി? സമ്ബഹുലാ ഭിക്ഖുനിയോ അഞ്ഞദത്ഥികേന പരിക്ഖാരേന ¶ അഞ്ഞുദ്ദിസികേന മഹാജനികേന അഞ്ഞം ചേതാപേസും, തസ്മിം വത്ഥുസ്മിം. ഏകാ പഞ്ഞത്തി. ഛന്നം ആപത്തിസമുട്ഠാനാനം ഛഹി സമുട്ഠാനേഹി സമുട്ഠാതി…പേ….

അഞ്ഞദത്ഥികേന പരിക്ഖാരേന അഞ്ഞുദ്ദിസികേന മഹാജനികേന സഞ്ഞാചികേന അഞ്ഞം ചേതാപേന്തിയാ നിസ്സഗ്ഗിയം പാചിത്തിയം കത്ഥ പഞ്ഞത്തന്തി? സാവത്ഥിയം പഞ്ഞത്തം. കം ആരബ്ഭാതി? സമ്ബഹുലാ ഭിക്ഖുനിയോ ആരബ്ഭ. കിസ്മിം വത്ഥുസ്മിന്തി? സമ്ബഹുലാ ഭിക്ഖുനിയോ അഞ്ഞദത്ഥികേന പരിക്ഖാരേന അഞ്ഞുദ്ദിസികേന മഹാജനികേന സഞ്ഞാചികേന ¶ അഞ്ഞം ചേതാപേസും, തസ്മിം വത്ഥുസ്മിം. ഏകാ പഞ്ഞത്തി. ഛന്നം ആപത്തിസമുട്ഠാനാനം ഛഹി സമുട്ഠാനേഹി സമുട്ഠാതി…പേ….

അഞ്ഞദത്ഥികേന പരിക്ഖാരേന അഞ്ഞുദ്ദിസികേന പുഗ്ഗലികേന സഞ്ഞാചികേന അഞ്ഞം ചേതാപേന്തിയാ നിസ്സഗ്ഗിയം പാചിത്തിയം കത്ഥ പഞ്ഞത്തന്തി? സാവത്ഥിയം പഞ്ഞത്തം. കം ആരബ്ഭാതി? ഥുല്ലനന്ദം ഭിക്ഖുനിം ആരബ്ഭ. കിസ്മിം വത്ഥുസ്മിന്തി? ഥുല്ലനന്ദാ ഭിക്ഖുനീ അഞ്ഞദത്ഥികേന പരിക്ഖാരേന അഞ്ഞുദ്ദിസികേന പുഗ്ഗലികേന സഞ്ഞാചികേന അഞ്ഞം ചേതാപേസി, തസ്മിം വത്ഥുസ്മിം. ഏകാ പഞ്ഞത്തി. ഛന്നം ആപത്തിസമുട്ഠാനാനം ഛഹി സമുട്ഠാനേഹി സമുട്ഠാതി…പേ….

അതിരേകചതുക്കംസപരമം ¶ ഗരുപാവുരണം ചേതാപേന്തിയാ നിസ്സഗ്ഗിയം പാചിത്തിയം കത്ഥ പഞ്ഞത്തന്തി? സാവത്ഥിയം പഞ്ഞത്തം. കം ആരബ്ഭാതി? ഥുല്ലനന്ദം ഭിക്ഖുനിം ആരബ്ഭ. കിസ്മിം വത്ഥുസ്മിന്തി? ഥുല്ലനന്ദാ ഭിക്ഖുനീ രാജാനം കമ്ബലം വിഞ്ഞാപേസി, തസ്മിം വത്ഥുസ്മിം. ഏകാ പഞ്ഞത്തി. ഛന്നം ആപത്തിസമുട്ഠാനാനം ഛഹി സമുട്ഠാനേഹി സമുട്ഠാതി…പേ….

അതിരേകഅഡ്ഢതേയ്യകംസപരമം ലഹുപാവുരണം ചേതാപേന്തിയാ ¶ നിസ്സഗ്ഗിയം പാചിത്തിയം കത്ഥ പഞ്ഞത്തന്തി? സാവത്ഥിയം പഞ്ഞത്തം. കം ആരബ്ഭാതി? ഥുല്ലനന്ദം ഭിക്ഖുനിം ആരബ്ഭ. കിസ്മിം വത്ഥുസ്മിന്തി? ഥുല്ലനന്ദാ ഭിക്ഖുനീ രാജാനം ഖോമം വിഞ്ഞാപേസി, തസ്മിം വത്ഥുസ്മിം. ഏകാ പഞ്ഞത്തി. ഛന്നം ആപത്തിസമുട്ഠാനാനം ഛഹി സമുട്ഠാനേഹി സമുട്ഠാതി ¶ …പേ….

ദ്വാദസ നിസ്സഗ്ഗിയാ പാചിത്തിയാ നിട്ഠിതാ.

തസ്സുദ്ദാനം –

പത്തം അകാലം കാലഞ്ച, പരിവത്തേ ച വിഞ്ഞാപേ;

ചേതാപേത്വാ അഞ്ഞദത്ഥി, സങ്ഘികഞ്ച മഹാജനികം;

സഞ്ഞാചികാ പുഗ്ഗലികാ, ചതുക്കംസഡ്ഢതേയ്യകാതി.

൪. പാചിത്തിയകണ്ഡം

൧. ലസുണവഗ്ഗോ

൨൧൮. യം തേന ഭഗവതാ ജാനതാ പസ്സതാ അരഹതാ സമ്മാസമ്ബുദ്ധേന ലസുണം ഖാദന്തിയാ പാചിത്തിയം ¶ കത്ഥ പഞ്ഞത്തന്തി? സാവത്ഥിയം പഞ്ഞത്തം. കം ആരബ്ഭാതി? ഥുല്ലനന്ദം ഭിക്ഖുനിം ആരബ്ഭ. കിസ്മിം വത്ഥുസ്മിന്തി? ഥുല്ലനന്ദാ ഭിക്ഖുനീ ന മത്തം ജാനിത്വാ ലസുണം ഹരാപേസി, തസ്മിം വത്ഥുസ്മിം. ഏകാ പഞ്ഞത്തി. ഛന്നം ആപത്തിസമുട്ഠാനാനം ദ്വീഹി സമുട്ഠാനേഹി സമുട്ഠാതി ഏളകലോമകേ…പേ….

സമ്ബാധേ ലോമം സംഹരാപേന്തിയാ പാചിത്തിയം കത്ഥ പഞ്ഞത്തന്തി? സാവത്ഥിയം പഞ്ഞത്തം. കം ആരബ്ഭാതി? ഛബ്ബഗ്ഗിയാ ഭിക്ഖുനിയോ ആരബ്ഭ. കിസ്മിം വത്ഥുസ്മിന്തി? ഛബ്ബഗ്ഗിയാ ഭിക്ഖുനിയോ സമ്ബാധേ ലോമം സംഹരാപേസും, തസ്മിം വത്ഥുസ്മിം. ഏകാ പഞ്ഞത്തി. ഛന്നം ആപത്തിസമുട്ഠാനാനം ചതൂഹി സമുട്ഠാനേഹി സമുട്ഠാതി…പേ….

തലഘാതകേ ¶ പാചിത്തിയം കത്ഥ പഞ്ഞത്തന്തി? സാവത്ഥിയം പഞ്ഞത്തം. കം ആരബ്ഭാതി? ദ്വേ ഭിക്ഖുനിയോ ആരബ്ഭ. കിസ്മിം വത്ഥുസ്മിന്തി ¶ ? ദ്വേ ഭിക്ഖുനിയോ തലഘാതകം അകംസു, തസ്മിം വത്ഥുസ്മിം. ഏകാ പഞ്ഞത്തി. ഛന്നം ആപത്തിസമുട്ഠാനാനം ഏകേന സമുട്ഠാനേന സമുട്ഠാതി – പഠമപാരാജികേ…പേ….

ജതുമട്ഠകേ പാചിത്തിയം കത്ഥ പഞ്ഞത്തന്തി? സാവത്ഥിയം പഞ്ഞത്തം. കം ആരബ്ഭാതി? അഞ്ഞതരം ഭിക്ഖുനിം ആരബ്ഭ. കിസ്മിം വത്ഥുസ്മിന്തി? അഞ്ഞതരാ ഭിക്ഖുനീ ജതുമട്ഠകം ആദിയി, തസ്മിം വത്ഥുസ്മിം. ഏകാ പഞ്ഞത്തി. ഛന്നം ആപത്തിസമുട്ഠാനാനം ഏകേന സമുട്ഠാനേന സമുട്ഠാതി – പഠമപാരാജികേ…പേ….

അതിരേകദ്വങ്ഗുലപബ്ബപരമം ഉദകസുദ്ധികം ആദിയന്തിയാ പാചിത്തിയം കത്ഥ പഞ്ഞത്തന്തി? സക്കേസു പഞ്ഞത്തം. കം ആരബ്ഭാതി? അഞ്ഞതരം ഭിക്ഖുനിം ആരബ്ഭ. കിസ്മിം വത്ഥുസ്മിന്തി? അഞ്ഞതരാ ഭിക്ഖുനീ അതിഗമ്ഭീരം ഉദകസുദ്ധികം ആദിയി, തസ്മിം വത്ഥുസ്മിം. ഏകാ പഞ്ഞത്തി. ഛന്നം ആപത്തിസമുട്ഠാനാനം ഏകേന സമുട്ഠാനേന സമുട്ഠാതി – പഠമപാരാജികേ…പേ….

ഭിക്ഖുസ്സ ഭുഞ്ജന്തസ്സ പാനീയേന വാ വിധൂപനേന വാ ഉപതിട്ഠന്തിയാ പാചിത്തിയം കത്ഥ പഞ്ഞത്തന്തി? സാവത്ഥിയം പഞ്ഞത്തം. കം ആരബ്ഭാതി? അഞ്ഞതരം ഭിക്ഖുനിം ആരബ്ഭ. കിസ്മിം വത്ഥുസ്മിന്തി? അഞ്ഞതരാ ഭിക്ഖുനീ ഭിക്ഖുസ്സ ഭുഞ്ജന്തസ്സ പാനീയേന ച വിധൂപനേന ച ഉപതിട്ഠി, തസ്മിം വത്ഥുസ്മിം. ഏകാ പഞ്ഞത്തി. ഛന്നം ആപത്തിസമുട്ഠാനാനം ദ്വീഹി സമുട്ഠാനേഹി സമുട്ഠാതി – ഏളകലോമകേ…പേ….

ആമകധഞ്ഞം ¶ ¶ ¶ വിഞ്ഞാപേത്വാ ഭുഞ്ജന്തിയാ പാചിത്തിയം കത്ഥ പഞ്ഞത്തന്തി? സാവത്ഥിയം പഞ്ഞത്തം. കം ആരബ്ഭാതി? സമ്ബഹുലാ ഭിക്ഖുനിയോ ആരബ്ഭ. കിസ്മിം വത്ഥുസ്മിന്തി? സമ്ബഹുലാ ഭിക്ഖുനിയോ ആമകധഞ്ഞം വിഞ്ഞാപേത്വാ ഭുഞ്ജിംസു, തസ്മിം വത്ഥുസ്മിം. ഏകാ പഞ്ഞത്തി. ഛന്നം ആപത്തിസമുട്ഠാനാനം ചതൂഹി സമുട്ഠാനേഹി സമുട്ഠാതി…പേ….

ഉച്ചാരം വാ പസ്സാവം വാ സങ്കാരം വാ വിഘാസം വാ തിരോകുട്ടേ [തിരോകുഡ്ഡേ (സീ. സ്യാ.)] ഛഡ്ഡേന്തിയാ പാചിത്തിയം കത്ഥ പഞ്ഞത്തന്തി? സാവത്ഥിയം പഞ്ഞത്തം. കം ആരബ്ഭാതി? അഞ്ഞതരം ഭിക്ഖുനിം ആരബ്ഭ. കിസ്മിം വത്ഥുസ്മിന്തി? അഞ്ഞതരാ ഭിക്ഖുനീ ഉച്ചാരം [ഉച്ചാരമ്പി പസ്സാവമ്പി സങ്കാരമ്പി വിഘാസമ്പി (ക.)] തിരോകുട്ടേ ഛഡ്ഡേസി, തസ്മിം വത്ഥുസ്മിം. ഏകാ പഞ്ഞത്തി. ഛന്നം ആപത്തിസമുട്ഠാനാനം ഛഹി സമുട്ഠാനേഹി സമുട്ഠാതി…പേ….

ഉച്ചാരം ¶ വാ പസ്സാവം വാ സങ്കാരം വാ വിഘാസം വാ ഹരിതേ ഛഡ്ഡേന്തിയാ പാചിത്തിയം കത്ഥ പഞ്ഞത്തന്തി? സാവത്ഥിയം പഞ്ഞത്തം. കം ആരബ്ഭാതി? സമ്ബഹുലാ ഭിക്ഖുനിയോ ആരബ്ഭ. കിസ്മിം വത്ഥുസ്മിന്തി? സമ്ബഹുലാ ഭിക്ഖുനിയോ ഉച്ചാരമ്പി പസ്സാവമ്പി സങ്കാരമ്പി വിഘാസമ്പി ഹരിതേ ഛഡ്ഡേസും, തസ്മിം വത്ഥുസ്മിം. ഏകാ പഞ്ഞത്തി. ഛന്നം ആപത്തിസമുട്ഠാനാനം ഛഹി സമുട്ഠാനേഹി സമുട്ഠാതി…പേ….

നച്ചം വാ ഗീതം വാ വാദിതം വാ ദസ്സനായ ഗച്ഛന്തിയാ പാചിത്തിയം ¶ കത്ഥ പഞ്ഞത്തന്തി? രാജഗഹേ പഞ്ഞത്തം. കം ആരബ്ഭാതി? ഛബ്ബഗ്ഗിയാ ഭിക്ഖുനിയോ ആരബ്ഭ. കിസ്മിം വത്ഥുസ്മിന്തി? ഛബ്ബഗ്ഗിയാ ഭിക്ഖുനിയോ നച്ചമ്പി ഗീതമ്പി വാദിതമ്പി ദസ്സനായ അഗമംസു, തസ്മിം വത്ഥുസ്മിം. ഏകാ പഞ്ഞത്തി. ഛന്നം ആപത്തിസമുട്ഠാനാനം ദ്വീഹി സമുട്ഠാനേഹി സമുട്ഠാതി – ഏളകലോമകേ…പേ….

ലസുണവഗ്ഗോ പഠമോ.

൨. രത്തന്ധകാരവഗ്ഗോ

൨൧൯. രത്തന്ധകാരേ അപ്പദീപേ പുരിസേന സദ്ധിം ഏകേനേകായ സന്തിട്ഠന്തിയാ പാചിത്തിയം കത്ഥ പഞ്ഞത്തന്തി? സാവത്ഥിയം പഞ്ഞത്തം. കം ആരബ്ഭാതി? അഞ്ഞതരം ഭിക്ഖുനിം ആരബ്ഭ. കിസ്മിം വത്ഥുസ്മിന്തി? അഞ്ഞതരാ ഭിക്ഖുനീ രത്തന്ധകാരേ അപ്പദീപേ പുരിസേന സദ്ധിം ഏകേനേകാ സന്തിട്ഠി, തസ്മിം വത്ഥുസ്മിം. ഏകാ പഞ്ഞത്തി. ഛന്നം ആപത്തിസമുട്ഠാനാനം ദ്വീഹി സമുട്ഠാനേഹി സമുട്ഠാതി – ഥേയ്യസത്ഥകേ…പേ….

പടിച്ഛന്നേ ¶ ഓകാസേ പുരിസേന സദ്ധിം ഏകേനേകായ സന്തിട്ഠന്തിയാ പാചിത്തിയം കത്ഥ പഞ്ഞത്തന്തി? സാവത്ഥിയം പഞ്ഞത്തം. കം ആരബ്ഭാതി? അഞ്ഞതരം ഭിക്ഖുനിം ആരബ്ഭ. കിസ്മിം വത്ഥുസ്മിന്തി? അഞ്ഞതരാ ഭിക്ഖുനീ പടിച്ഛന്നേ ഓകാസേ പുരിസേന സദ്ധിം ഏകേനേകാ സന്തിട്ഠി, തസ്മിം വത്ഥുസ്മിം. ഏകാ പഞ്ഞത്തി. ഛന്നം ആപത്തിസമുട്ഠാനാനം ദ്വീഹി സമുട്ഠാനേഹി സമുട്ഠാതി – ഥേയ്യസത്ഥകേ…പേ….

അജ്ഝോകാസേ പുരിസേന സദ്ധിം ഏകേനേകായ സന്തിട്ഠന്തിയാ പാചിത്തിയം കത്ഥ പഞ്ഞത്തന്തി? സാവത്ഥിയം പഞ്ഞത്തം. കം ആരബ്ഭാതി ¶ ? അഞ്ഞതരം ഭിക്ഖുനിം ആരബ്ഭ. കിസ്മിം വത്ഥുസ്മിന്തി? അഞ്ഞതരാ ഭിക്ഖുനീ അജ്ഝോകാസേ പുരിസേന സദ്ധിം ഏകേനേകാ സന്തിട്ഠി, തസ്മിം വത്ഥുസ്മിം. ഏകാ പഞ്ഞത്തി. ഛന്നം ആപത്തിസമുട്ഠാനാനം ദ്വീഹി സമുട്ഠാനേഹി സമുട്ഠാതി – ഥേയ്യസത്ഥകേ…പേ….

രഥികാ ¶ വാ [രഥിയായ വാ (ക.)] ബ്യൂഹേ വാ സിങ്ഘാടകേ വാ പുരിസേന സദ്ധിം ഏകേനേകായ സന്തിട്ഠന്തിയാ പാചിത്തിയം കത്ഥ പഞ്ഞത്തന്തി? സാവത്ഥിയം പഞ്ഞത്തം. കം ആരബ്ഭാതി? ഥുല്ലനന്ദം ഭിക്ഖുനിം ആരബ്ഭ. കിസ്മിം വത്ഥുസ്മിന്തി? ഥുല്ലനന്ദാ ഭിക്ഖുനീ രഥികായപി ബ്യൂഹേപി സിങ്ഘാടകേപി പുരിസേന സദ്ധിം ഏകേനേകാ സന്തിട്ഠി, തസ്മിം വത്ഥുസ്മിം. ഏകാ പഞ്ഞത്തി. ഛന്നം ആപത്തിസമുട്ഠാനാനം ദ്വീഹി സമുട്ഠാനേഹി സമുട്ഠാതി – ഥേയ്യസത്ഥകേ…പേ….

പുരേഭത്തം കുലാനി ഉപസങ്കമിത്വാ ആസനേ നിസീദിത്വാ സാമികേ അനാപുച്ഛാ പക്കമന്തിയാ പാചിത്തിയം കത്ഥ പഞ്ഞത്തന്തി? സാവത്ഥിയം പഞ്ഞത്തം ¶ . കം ആരബ്ഭാതി? അഞ്ഞതരം ഭിക്ഖുനിം ആരബ്ഭ. കിസ്മിം വത്ഥുസ്മിന്തി? അഞ്ഞതരാ ഭിക്ഖുനീ പുരേഭത്തം കുലാനി ഉപസങ്കമിത്വാ ആസനേ നിസീദിത്വാ സാമികേ അനാപുച്ഛാ പക്കാമി, തസ്മിം വത്ഥുസ്മിം. ഏകാ പഞ്ഞത്തി. ഛന്നം ആപത്തിസമുട്ഠാനാനം ദ്വീഹി സമുട്ഠാനേഹി സമുട്ഠാതി – കഥിനകേ…പേ….

പച്ഛാഭത്തം കുലാനി ഉപസങ്കമിത്വാ സാമികേ അനാപുച്ഛാ ആസനേ അഭിനിസീദന്തിയാ പാചിത്തിയം കത്ഥ പഞ്ഞത്തന്തി? സാവത്ഥിയം പഞ്ഞത്തം ¶ . കം ആരബ്ഭാതി? ഥുല്ലനന്ദം ഭിക്ഖുനിം ആരബ്ഭ. കിസ്മിം വത്ഥുസ്മിന്തി? ഥുല്ലനന്ദാ ഭിക്ഖുനീ പച്ഛാഭത്തം കുലാനി ഉപസങ്കമിത്വാ സാമികേ അനാപുച്ഛാ ആസനേ അഭിനിസീദി, തസ്മിം വത്ഥുസ്മിം. ഏകാ പഞ്ഞത്തി. ഛന്നം ആപത്തിസമുട്ഠാനാനം ദ്വീഹി സമുട്ഠാനേഹി സമുട്ഠാതി – കഥിനകേ…പേ….

വികാലേ കുലാനി ഉപസങ്കമിത്വാ സാമികേ അനാപുച്ഛാ സേയ്യം സന്ഥരിത്വാ വാ സന്ഥരാപേത്വാ വാ ¶ അഭിനിസീദന്തിയാ പാചിത്തിയം കത്ഥ പഞ്ഞത്തന്തി? സാവത്ഥിയം പഞ്ഞത്തം. കം ആരബ്ഭാതി? സമ്ബഹുലാ ഭിക്ഖുനിയോ ആരബ്ഭ. കിസ്മിം വത്ഥുസ്മിന്തി? സമ്ബഹുലാ ഭിക്ഖുനിയോ വികാലേ കുലാനി ഉപസങ്കമിത്വാ സാമികേ അനാപുച്ഛാ സേയ്യം സന്ഥരിത്വാ അഭിനിസീദിംസു, തസ്മിം വത്ഥുസ്മിം. ഏകാ പഞ്ഞത്തി. ഛന്നം ആപത്തിസമുട്ഠാനാനം ദ്വീഹി സമുട്ഠാനേഹി സമുട്ഠാതി – കഥിനകേ…പേ….

ദുഗ്ഗഹിതേന ദൂപധാരിതേന പരം ഉജ്ഝാപേന്തിയാ പാചിത്തിയം കത്ഥ പഞ്ഞത്തന്തി? സാവത്ഥിയം പഞ്ഞത്തം. കം ആരബ്ഭാതി? അഞ്ഞതരം ഭിക്ഖുനിം ആരബ്ഭ. കിസ്മിം വത്ഥുസ്മിന്തി? അഞ്ഞതരാ ഭിക്ഖുനീ ദുഗ്ഗഹിതേന ദൂപധാരിതേന പരം ഉജ്ഝാപേസി, തസ്മിം വത്ഥുസ്മിം. ഏകാ പഞ്ഞത്തി ഛന്നം ആപത്തിസമുട്ഠാനാനം തീഹി സമുട്ഠാനേഹി സമുട്ഠാതി…പേ….

അത്താനം ¶ വാ പരം വാ നിരയേന വാ ബ്രഹ്മചരിയേന വാ അഭിസപന്തിയാ പാചിത്തിയം കത്ഥ പഞ്ഞത്തന്തി? സാവത്ഥിയം പഞ്ഞത്തം. കം ¶ ആരബ്ഭാതി? ചണ്ഡകാളിം ഭിക്ഖുനിം ആരബ്ഭ. കിസ്മിം വത്ഥുസ്മിന്തി? ചണ്ഡകാളീ ഭിക്ഖുനീ അത്താനമ്പി പരമ്പി നിരയേനപി ബ്രഹ്മചരിയേനപി അഭിസപി, തസ്മിം വത്ഥുസ്മിം. ഏകാ പഞ്ഞത്തി. ഛന്നം ആപത്തിസമുട്ഠാനാനം തീഹി സമുട്ഠാനേഹി സമുട്ഠാതി…പേ….

അത്താനം വധിത്വാ വധിത്വാ രോദന്തിയാ പാചിത്തിയം കത്ഥ പഞ്ഞത്തന്തി? സാവത്ഥിയം പഞ്ഞത്തം. കം ആരബ്ഭാതി? ചണ്ഡകാളിം ഭിക്ഖുനിം ആരബ്ഭ. കിസ്മിം വത്ഥുസ്മിന്തി? ചണ്ഡകാളീ ഭിക്ഖുനീ അത്താനം വധിത്വാ വധിത്വാ രോദി, തസ്മിം വത്ഥുസ്മിം. ഏകാ പഞ്ഞത്തി. ഛന്നം ആപത്തിസമുട്ഠാനാനം ഏകേന സമുട്ഠാനേന സമുട്ഠാതി – ധുരനിക്ഖേപേ…പേ….

രത്തന്ധകാരവഗ്ഗോ ദുതിയോ.

൩. നഹാനവഗ്ഗോ

൨൨൦. നഗ്ഗായ നഹായന്തിയാ പാചിത്തിയം കത്ഥ പഞ്ഞത്തന്തി? സാവത്ഥിയം പഞ്ഞത്തം. കം ആരബ്ഭാതി? സമ്ബഹുലാ ഭിക്ഖുനിയോ ആരബ്ഭ. കിസ്മിം വത്ഥുസ്മിന്തി? സമ്ബഹുലാ ഭിക്ഖുനിയോ നഗ്ഗാ നഹായിംസു, തസ്മിം വത്ഥുസ്മിം. ഏകാ പഞ്ഞത്തി. ഛന്നം ആപത്തിസമുട്ഠാനാനം ദ്വീഹി സമുട്ഠാനേഹി സമുട്ഠാതി – ഏളകലോമകേ…പേ….

പമാണാതിക്കന്തം ഉദകസാടികം കാരാപേന്തിയാ പാചിത്തിയം കത്ഥ പഞ്ഞത്തന്തി? സാവത്ഥിയം പഞ്ഞത്തം ¶ . കം ആരബ്ഭാതി? ഛബ്ബഗ്ഗിയാ ഭിക്ഖുനിയോ ആരബ്ഭ. കിസ്മിം വത്ഥുസ്മിന്തി? ഛബ്ബഗ്ഗിയാ ഭിക്ഖുനിയോ അപ്പമാണികായോ ഉദകസാടികായോ ധാരേസും, തസ്മിം വത്ഥുസ്മിം. ഏകാ ¶ പഞ്ഞത്തി. ഛന്നം ആപത്തിസമുട്ഠാനാനം ഛഹി സമുട്ഠാനേഹി സമുട്ഠാതി…പേ….

ഭിക്ഖുനിയാ ¶ ചീവരം വിസിബ്ബേത്വാ വാ വിസിബ്ബാപേത്വാ വാ നേവ സിബ്ബേന്തിയാ ന സിബ്ബാപനായ ഉസ്സുക്കം കരോന്തിയാ പാചിത്തിയം കത്ഥ പഞ്ഞത്തന്തി? സാവത്ഥിയം പഞ്ഞത്തം. കം ആരബ്ഭാതി? ഥുല്ലനന്ദം ഭിക്ഖുനിം ആരബ്ഭ. കിസ്മിം വത്ഥുസ്മിന്തി? ഥുല്ലനന്ദാ ഭിക്ഖുനീ ഭിക്ഖുനിയാ ചീവരം വിസിബ്ബാപേത്വാ നേവ സിബ്ബേസി ന സിബ്ബാപനായ ഉസ്സുക്കം അകാസി, തസ്മിം വത്ഥുസ്മിം. ഏകാ പഞ്ഞത്തി. ഛന്നം ആപത്തിസമുട്ഠാനാനം ഏകേന സമുട്ഠാനേന സമുട്ഠാതി – ധുരനിക്ഖേപേ…പേ….

പഞ്ചാഹികം ¶ സങ്ഘാടിചാരം അതിക്കാമേന്തിയാ പാചിത്തിയം കത്ഥ പഞ്ഞത്തന്തി? സാവത്ഥിയം പഞ്ഞത്തം. കം ആരബ്ഭാതി? സമ്ബഹുലാ ഭിക്ഖുനിയോ ആരബ്ഭ. കിസ്മിം വത്ഥുസ്മിന്തി? സമ്ബഹുലാ ഭിക്ഖുനിയോ ഭിക്ഖുനീനം ഹത്ഥേ ചീവരം നിക്ഖിപിത്വാ സന്തരുത്തരേന ജനപദചാരികം പക്കമിംസു, തസ്മിം വത്ഥുസ്മിം. ഏകാ പഞ്ഞത്തി. ഛന്നം ആപത്തിസമുട്ഠാനാനം ദ്വീഹി സമുട്ഠാനേഹി സമുട്ഠാതി കഥിനകേ…പേ….

ചീവരസങ്കമനീയം ധാരേന്തിയാ പാചിത്തിയം കത്ഥ പഞ്ഞത്തന്തി? സാവത്ഥിയം പഞ്ഞത്തം. കം ആരബ്ഭാതി? അഞ്ഞതരം ഭിക്ഖുനിം ആരബ്ഭ. കിസ്മിം വത്ഥുസ്മിന്തി? അഞ്ഞതരാ ഭിക്ഖുനീ അഞ്ഞതരായ ഭിക്ഖുനിയാ ചീവരം അനാപുച്ഛാ പാരുപി, തസ്മിം വത്ഥുസ്മിം. ഏകാ പഞ്ഞത്തി. ഛന്നം ആപത്തിസമുട്ഠാനാനം ദ്വീഹി സമുട്ഠാനേഹി സമുട്ഠാതി – കഥിനകേ…പേ….

ഗണസ്സ ¶ ചീവരലാഭം അന്തരായം കരോന്തിയാ പാചിത്തിയം കത്ഥ പഞ്ഞത്തന്തി? സാവത്ഥിയം പഞ്ഞത്തം. കം ആരബ്ഭാതി? ഥുല്ലനന്ദം ഭിക്ഖുനിം ആരബ്ഭ. കിസ്മിം വത്ഥുസ്മിന്തി? ഥുല്ലനന്ദാ ഭിക്ഖുനീ ഗണസ്സ ചീവരലാഭം അന്തരായം അകാസി, തസ്മിം വത്ഥുസ്മിം. ഏകാ പഞ്ഞത്തി. ഛന്നം ആപത്തിസമുട്ഠാനാനം തീഹി സമുട്ഠാനേഹി സമുട്ഠാതി…പേ….

ധമ്മികം ചീവരവിഭങ്ഗം പടിബാഹന്തിയാ പാചിത്തിയം കത്ഥ പഞ്ഞത്തന്തി. സാവത്ഥിയം പഞ്ഞത്തം. കം ആരബ്ഭാതി? ഥുല്ലനന്ദം ഭിക്ഖുനിം ആരബ്ഭ. കിസ്മിം വത്ഥുസ്മിന്തി? ഥുല്ലനന്ദാ ഭിക്ഖുനീ ധമ്മികം ¶ ചീവരവിഭങ്ഗം പടിബാഹി, തസ്മിം വത്ഥുസ്മിം. ഏകാ പഞ്ഞത്തി. ഛന്നം ആപത്തിസമുട്ഠാനാനം തീഹി സമുട്ഠാനേഹി സമുട്ഠാതി…പേ….

അഗാരികസ്സ വാ പരിബ്ബാജകസ്സ വാ പരിബ്ബാജികായ വാ സമണചീവരം ദേന്തിയാ പാചിത്തിയം കത്ഥ പഞ്ഞത്തന്തി? സാവത്ഥിയം പഞ്ഞത്തം. കം ആരബ്ഭാതി? ഥുല്ലനന്ദം ഭിക്ഖുനിം ആരബ്ഭ. കിസ്മിം വത്ഥുസ്മിന്തി? ഥുല്ലനന്ദാ ഭിക്ഖുനീ അഗാരികസ്സ സമണചീവരം അദാസി, തസ്മിം വത്ഥുസ്മിം. ഏകാ പഞ്ഞത്തി. ഛന്നം ആപത്തിസമുട്ഠാനാനം ഛഹി സമുട്ഠാനേഹി സമുട്ഠാതി…പേ….

ദുബ്ബലചീവരപച്ചാസായ ചീവരകാലസമയം അതിക്കാമേന്തിയാ പാചിത്തിയം കത്ഥ പഞ്ഞത്തന്തി? സാവത്ഥിയം പഞ്ഞത്തം. കം ആരബ്ഭാതി? ഥുല്ലനന്ദം ഭിക്ഖുനിം ആരബ്ഭ. കിസ്മിം വത്ഥുസ്മിന്തി? ഥുല്ലനന്ദാ ¶ ഭിക്ഖുനീ ദുബ്ബലചീവരപച്ചാസായ ചീവരകാലസമയം അതിക്കാമേസി, തസ്മിം വത്ഥുസ്മിം. ഏകാ പഞ്ഞത്തി. ഛന്നം ആപത്തിസമുട്ഠാനാനം തീഹി സമുട്ഠാനേഹി സമുട്ഠാതി…പേ….

ധമ്മികം ¶ കഥിനുദ്ധാരം പടിബാഹന്തിയാ പാചിത്തിയം കത്ഥ പഞ്ഞത്തന്തി? സാവത്ഥിയം പഞ്ഞത്തം. കം ആരബ്ഭാതി? ഥുല്ലനന്ദം ഭിക്ഖുനിം ആരബ്ഭ ¶ . കിസ്മിം വത്ഥുസ്മിന്തി? ഥുല്ലനന്ദാ ഭിക്ഖുനീ ധമ്മികം കഥിനുദ്ധാരം പടിബാഹി, തസ്മിം വത്ഥുസ്മിം. ഏകാ പഞ്ഞത്തി. ഛന്നം ആപത്തിസമുട്ഠാനാനം തീഹി സമുട്ഠാനേഹി സമുട്ഠാതി…പേ….

നഹാനവഗ്ഗോ തതിയോ.

൪. തുവട്ടവഗ്ഗോ

൨൨൧. ദ്വിന്നം ഭിക്ഖുനീനം ഏകമഞ്ചേ തുവട്ടേന്തീനം പാചിത്തിയം കത്ഥ പഞ്ഞത്തന്തി? സാവത്ഥിയം പഞ്ഞത്തം. കം ആരബ്ഭാതി? സമ്ബഹുലാ ഭിക്ഖുനിയോ ആരബ്ഭ. കിസ്മിം വത്ഥുസ്മിന്തി? സമ്ബഹുലാ ഭിക്ഖുനിയോ ¶ ദ്വേ ഏകമഞ്ചേ തുവട്ടേസും, തസ്മിം വത്ഥുസ്മിം. ഏകാ പഞ്ഞത്തി. ഛന്നം ആപത്തിസമുട്ഠാനാനം ദ്വീഹി സമുട്ഠാനേഹി സമുട്ഠാതി – ഏളകലോമകേ…പേ….

ദ്വിന്നം ഭിക്ഖുനീനം ഏകത്ഥരണപാവുരണേ തുവട്ടേന്തീനം പാചിത്തിയം കത്ഥ പഞ്ഞത്തന്തി? സാവത്ഥിയം പഞ്ഞത്തം. കം ആരബ്ഭാതി? സമ്ബഹുലാ ഭിക്ഖുനിയോ ആരബ്ഭ. കിസ്മിം വത്ഥുസ്മിന്തി? സമ്ബഹുലാ ഭിക്ഖുനിയോ ദ്വേ ഏകത്ഥരണപാവുരണാ തുവട്ടേസും, തസ്മിം വത്ഥുസ്മിം. ഏകാ പഞ്ഞത്തി. ഛന്നം ആപത്തിസമുട്ഠാനാനം ദ്വീഹി സമുട്ഠാനേഹി ¶ സമുട്ഠാതി – ഏളകലോമകേ…പേ….

ഭിക്ഖുനിയാ സഞ്ചിച്ച അഫാസും കരോന്തിയാ പാചിത്തിയം കത്ഥ പഞ്ഞത്തന്തി? സാവത്ഥിയം പഞ്ഞത്തം. കം ആരബ്ഭാതി? ഥുല്ലനന്ദം ഭിക്ഖുനിം ആരബ്ഭ. കിസ്മിം വത്ഥുസ്മിന്തി? ഥുല്ലനന്ദാ ഭിക്ഖുനീ ഭിക്ഖുനിയാ സഞ്ചിച്ച അഫാസും അകാസി, തസ്മിം വത്ഥുസ്മിം. ഏകാ പഞ്ഞത്തി. ഛന്നം ആപത്തിസമുട്ഠാനാനം തീഹി സമുട്ഠാനേഹി സമുട്ഠാതി…പേ….

ദുക്ഖിതം സഹജീവിനിം നേവ ഉപട്ഠേന്തിയാ ന ഉപട്ഠാപനായ ഉസ്സുക്കം കരോന്തിയാ പാചിത്തിയം കത്ഥ പഞ്ഞത്തന്തി? സാവത്ഥിയം പഞ്ഞത്തം. കം ആരബ്ഭാതി? ഥുല്ലനന്ദം ഭിക്ഖുനിം ആരബ്ഭ. കിസ്മിം വത്ഥുസ്മിന്തി? ഥുല്ലനന്ദാ ഭിക്ഖുനീ ദുക്ഖിതം സഹജീവിനിം നേവ ഉപട്ഠേസി ന ഉപട്ഠാപനായ ഉസ്സുക്കം അകാസി, തസ്മിം വത്ഥുസ്മിം. ഏകാ പഞ്ഞത്തി. ഛന്നം ആപത്തിസമുട്ഠാനാനം ഏകേന സമുട്ഠാനേന സമുട്ഠാതി – ധുരനിക്ഖേപേ…പേ….

ഭിക്ഖുനിയാ ¶ ഉപസ്സയം ദത്വാ കുപിതായ അനത്തമനായ നിക്കഡ്ഢന്തിയാ പാചിത്തിയം കത്ഥ പഞ്ഞത്തന്തി? സാവത്ഥിയം പഞ്ഞത്തം. കം ആരബ്ഭാതി? ഥുല്ലനന്ദം ഭിക്ഖുനിം ആരബ്ഭ. കിസ്മിം വത്ഥുസ്മിന്തി? ഥുല്ലനന്ദാ ഭിക്ഖുനീ ഭിക്ഖുനിയാ ഉപസ്സയം ദത്വാ കുപിതാ അനത്തമനാ നിക്കഡ്ഢി, തസ്മിം വത്ഥുസ്മിം. ഏകാ പഞ്ഞത്തി. ഛന്നം ആപത്തിസമുട്ഠാനാനം തീഹി സമുട്ഠാനേഹി സമുട്ഠാതി…പേ….

സംസട്ഠായ ഭിക്ഖുനിയാ യാവതതിയം സമനുഭാസനായ ന പടിനിസ്സജ്ജന്തിയാ ¶ പാചിത്തിയം കത്ഥ പഞ്ഞത്തന്തി? സാവത്ഥിയം പഞ്ഞത്തം. കം ആരബ്ഭാതി? ചണ്ഡകാളിം ഭിക്ഖുനിം ആരബ്ഭ. കിസ്മിം വത്ഥുസ്മിന്തി? ചണ്ഡകാളീ ഭിക്ഖുനീ സംസട്ഠാ വിഹരി, തസ്മിം വത്ഥുസ്മിം. ഏകാ പഞ്ഞത്തി. ഛന്നം ആപത്തിസമുട്ഠാനാനം ഏകേന സമുട്ഠാനേന സമുട്ഠാതി – ധുരനിക്ഖേപേ…പേ….

അന്തോരട്ഠേ സാസങ്കസമ്മതേ സപ്പടിഭയേ അസത്ഥികായ ചാരികം ചരന്തിയാ പാചിത്തിയം കത്ഥ പഞ്ഞത്തന്തി? സാവത്ഥിയം പഞ്ഞത്തം. കം ആരബ്ഭാതി? സമ്ബഹുലാ ¶ ഭിക്ഖുനിയോ ആരബ്ഭ. കിസ്മിം വത്ഥുസ്മിന്തി? സമ്ബഹുലാ ഭിക്ഖുനിയോ അന്തോരട്ഠേ സാസങ്കസമ്മതേ സപ്പടിഭയേ അസത്ഥികായോ ചാരികം ചരിംസു, തസ്മിം വത്ഥുസ്മിം. ഏകാ പഞ്ഞത്തി. ഛന്നം ആപത്തിസമുട്ഠാനാനം ദ്വീഹി സമുട്ഠാനേഹി സമുട്ഠാതി – ഏളകലോമകേ…പേ….

തിരോരട്ഠേ ¶ സാസങ്കസമ്മതേ സപ്പടിഭയേ അസത്ഥികായ ചാരികം ചരന്തിയാ പാചിത്തിയം കത്ഥ പഞ്ഞത്തന്തി? സാവത്ഥിയം പഞ്ഞത്തം. കം ആരബ്ഭാതി? സമ്ബഹുലാ ഭിക്ഖുനിയോ ആരബ്ഭ. കിസ്മിം വത്ഥുസ്മിന്തി? സമ്ബഹുലാ ഭിക്ഖുനിയോ തിരോരട്ഠേ സാസങ്കസമ്മതേ സപ്പടിഭയേ അസത്ഥികായോ ചാരികം ചരിംസു, തസ്മിം വത്ഥുസ്മിം. ഏകാ പഞ്ഞത്തി. ഛന്നം ആപത്തിസമുട്ഠാനാനം ദ്വീഹി സമുട്ഠാനേഹി സമുട്ഠാതി – ഏളകലോമകേ…പേ….

അന്തോവസ്സം ചാരികം ചരന്തിയാ പാചിത്തിയം കത്ഥ പഞ്ഞത്തന്തി? രാജഗഹേ ¶ പഞ്ഞത്തം. കം ആരബ്ഭാതി? സമ്ബഹുലാ ഭിക്ഖുനിയോ ആരബ്ഭ. കിസ്മിം വത്ഥുസ്മിന്തി? സമ്ബഹുലാ ഭിക്ഖുനിയോ അന്തോവസ്സം ചാരികം ചരിംസു, തസ്മിം വത്ഥുസ്മിം. ഏകാ പഞ്ഞത്തി. ഛന്നം ആപത്തിസമുട്ഠാനാനം ദ്വീഹി സമുട്ഠാനേഹി സമുട്ഠാതി – ഏളകലോമകേ…പേ….

വസ്സംവുട്ഠായ [വസ്സംവുത്ഥായ (സീ. സ്യാ.)] ഭിക്ഖുനിയാ ചാരികം ന പക്കമന്തിയാ പാചിത്തിയം കത്ഥ പഞ്ഞത്തന്തി? രാജഗഹേ പഞ്ഞത്തം. കം ആരബ്ഭാതി? സമ്ബഹുലാ ഭിക്ഖുനിയോ ആരബ്ഭ ¶ . കിസ്മിം വത്ഥുസ്മിന്തി? സമ്ബഹുലാ ഭിക്ഖുനിയോ വസ്സംവുട്ഠാ ചാരികം ന പക്കമിംസു, തസ്മിം വത്ഥുസ്മിം. ഏകാ പഞ്ഞത്തി. ഛന്നം ആപത്തിസമുട്ഠാനാനം ഏകേന സമുട്ഠാനേന സമുട്ഠാതി – പഠമപാരാജികേ…പേ….

തുവട്ടവഗ്ഗോ ചതുത്ഥോ.

൫. ചിത്താഗാരവഗ്ഗോ

൨൨൨. രാജാഗാരം വാ ചിത്താഗാരം വാ ആരാമം വാ ഉയ്യാനം വാ പോക്ഖരണിം വാ ദസ്സനായ ഗച്ഛന്തിയാ പാചിത്തിയം കത്ഥ പഞ്ഞത്തന്തി? സാവത്ഥിയം പഞ്ഞത്തം. കം ആരബ്ഭാതി? ഛബ്ബഗ്ഗിയാ ഭിക്ഖുനിയോ ആരബ്ഭ. കിസ്മിം വത്ഥുസ്മിന്തി? ഛബ്ബഗ്ഗിയാ ഭിക്ഖുനിയോ രാജാഗാരമ്പി ചിത്താഗാരമ്പി ദസ്സനായ അഗമംസു, തസ്മിം വത്ഥുസ്മിം. ഏകാ പഞ്ഞത്തി. ഛന്നം ആപത്തിസമുട്ഠാനാനം ദ്വീഹി സമുട്ഠാനേഹി സമുട്ഠാതി – ഏളകലോമകേ…പേ….

ആസന്ദിം വാ പല്ലങ്കം വാ പരിഭുഞ്ജന്തിയാ പാചിത്തിയം കത്ഥ പഞ്ഞത്തന്തി? സാവത്ഥിയം പഞ്ഞത്തം. കം ആരബ്ഭാതി? സമ്ബഹുലാ ¶ ഭിക്ഖുനിയോ ആരബ്ഭ. കിസ്മിം വത്ഥുസ്മിന്തി? സമ്ബഹുലാ ഭിക്ഖുനിയോ ആസന്ദിമ്പി പല്ലങ്കമ്പി പരിഭുഞ്ജിംസു, തസ്മിം വത്ഥുസ്മിം. ഏകാ പഞ്ഞത്തി. ഛന്നം ആപത്തിസമുട്ഠാനാനം ദ്വീഹി സമുട്ഠാനേഹി സമുട്ഠാതി – ഏളകലോമകേ…പേ….

സുത്തം ¶ കന്തന്തിയാ പാചിത്തിയം കത്ഥ പഞ്ഞത്തന്തി? സാവത്ഥിയം പഞ്ഞത്തം. കം ആരബ്ഭാതി? ഛബ്ബഗ്ഗിയാ ഭിക്ഖുനിയോ ആരബ്ഭ. കിസ്മിം വത്ഥുസ്മിന്തി? ഛബ്ബഗ്ഗിയാ ഭിക്ഖുനിയോ സുത്തം കന്തിംസു, തസ്മിം വത്ഥുസ്മിം. ഏകാ പഞ്ഞത്തി. ഛന്നം ആപത്തിസമുട്ഠാനാനം ദ്വീഹി സമുട്ഠാനേഹി സമുട്ഠാതി – ഏളകലോമകേ…പേ….

ഗിഹിവേയ്യാവച്ചം കരോന്തിയാ പാചിത്തിയം കത്ഥ പഞ്ഞത്തന്തി? സാവത്ഥിയം പഞ്ഞത്തം. കം ആരബ്ഭാതി? സമ്ബഹുലാ ഭിക്ഖുനിയോ ആരബ്ഭ. കിസ്മിം വത്ഥുസ്മിന്തി? സമ്ബഹുലാ ഭിക്ഖുനിയോ ഗിഹിവേയ്യാവച്ചം അകംസു, തസ്മിം വത്ഥുസ്മിം. ഏകാ പഞ്ഞത്തി. ഛന്നം ആപത്തിസമുട്ഠാനാനം ദ്വീഹി സമുട്ഠാനേഹി സമുട്ഠാതി – ഏളകലോമകേ…പേ….

ഭിക്ഖുനിയാ ‘‘ഏഹായ്യേ ഇമം അധികരണം വൂപസമേഹീ’’തി വുച്ചമാനായ ‘‘സാധൂ’’തി പടിസ്സുണിത്വാ നേവ വൂപസമേന്തിയാ ന വൂപസമായ ഉസ്സുക്കം കരോന്തിയാ ¶ പാചിത്തിയം കത്ഥ പഞ്ഞത്തന്തി? സാവത്ഥിയം പഞ്ഞത്തം. കം ആരബ്ഭാതി? ഥുല്ലനന്ദം ഭിക്ഖുനിം ആരബ്ഭ. കിസ്മിം വത്ഥുസ്മിന്തി? ഥുല്ലനന്ദാ ¶ ഭിക്ഖുനീ ഭിക്ഖുനിയാ – ‘‘ഏഹായ്യേ, ഇമം അധികരണം വൂപസമേഹീ’’തി വുച്ചമാനാ ‘‘സാധൂ’’തി പടിസ്സുണിത്വാ നേവ വൂപസമേസി ¶ ന വൂപസമായ ഉസ്സുക്കം അകാസി, തസ്മിം വത്ഥുസ്മിം. ഏകാ പഞ്ഞത്തി. ഛന്നം ആപത്തിസമുട്ഠാനാനം ഏകേന സമുട്ഠാനേന സമുട്ഠാതി – ധുരനിക്ഖേപേ…പേ….

അഗാരികസ്സ വാ പരിബ്ബാജകസ്സ വാ പരിബ്ബാജികായ വാ സഹത്ഥാ ഖാദനീയം വാ ഭോജനീയം വാ ദേന്തിയാ പാചിത്തിയം കത്ഥ പഞ്ഞത്തന്തി? സാവത്ഥിയം പഞ്ഞത്തം. കം ആരബ്ഭാതി? ഥുല്ലനന്ദം ഭിക്ഖുനിം ആരബ്ഭ. കിസ്മിം വത്ഥുസ്മിന്തി? ഥുല്ലനന്ദാ ഭിക്ഖുനീ അഗാരികസ്സ സഹത്ഥാ ഖാദനീയമ്പി ഭോജനീയമ്പി അദാസി, തസ്മിം വത്ഥുസ്മിം. ഏകാ പഞ്ഞത്തി. ഛന്നം ആപത്തിസമുട്ഠാനാനം ദ്വീഹി സമുട്ഠാനേഹി സമുട്ഠാതി – ഏളകലോമകേ…പേ….

ആവസഥചീവരം അനിസ്സജ്ജിത്വാ പരിഭുഞ്ജന്തിയാ പാചിത്തിയം കത്ഥ പഞ്ഞത്തന്തി? സാവത്ഥിയം പഞ്ഞത്തം. കം ആരബ്ഭാതി? ഥുല്ലനന്ദം ഭിക്ഖുനിം ആരബ്ഭ. കിസ്മിം വത്ഥുസ്മിന്തി? ഥുല്ലനന്ദാ ഭിക്ഖുനീ ആവസഥചീവരം അനിസ്സജ്ജിത്വാ പരിഭുഞ്ജി, തസ്മിം വത്ഥുസ്മിം. ഏകാ പഞ്ഞത്തി. ഛന്നം ആപത്തിസമുട്ഠാനാനം ദ്വീഹി സമുട്ഠാനേഹി സമുട്ഠാതി – കഥിനകേ…പേ….

ആവസഥം അനിസ്സജ്ജിത്വാ ചാരികം പക്കമന്തിയാ പാചിത്തിയം കത്ഥ പഞ്ഞത്തന്തി? സാവത്ഥിയം ¶ പഞ്ഞത്തം. കം ആരബ്ഭാതി? ഥുല്ലനന്ദം ഭിക്ഖുനിം ആരബ്ഭ. കിസ്മിം വത്ഥുസ്മിന്തി? ഥുല്ലനന്ദാ ഭിക്ഖുനീ ആവസഥം അനിസ്സജ്ജിത്വാ ചാരികം പക്കാമി, തസ്മിം വത്ഥുസ്മിം. ഏകാ പഞ്ഞത്തി. ഛന്നം ആപത്തിസമുട്ഠാനാനം ദ്വീഹി സമുട്ഠാനേഹി സമുട്ഠാതി ¶ – കഥിനകേ…പേ….

തിരച്ഛാനവിജ്ജം പരിയാപുണന്തിയാ പാചിത്തിയം കത്ഥ പഞ്ഞത്തന്തി? സാവത്ഥിയം പഞ്ഞത്തം. കം ആരബ്ഭാതി? ഛബ്ബഗ്ഗിയാ ഭിക്ഖുനിയോ ആരബ്ഭ. കിസ്മിം വത്ഥുസ്മിന്തി? ഛബ്ബഗ്ഗിയാ ഭിക്ഖുനിയോ തിരച്ഛാനവിജ്ജം പരിയാപുണിംസു, തസ്മിം വത്ഥുസ്മിം. ഏകാ പഞ്ഞത്തി. ഛന്നം ആപത്തിസമുട്ഠാനാനം ദ്വീഹി സമുട്ഠാനേഹി സമുട്ഠാതി – പദസോധമ്മേ…പേ….

തിരച്ഛാനവിജ്ജം വാചേന്തിയാ പാചിത്തിയം കത്ഥ പഞ്ഞത്തന്തി? സാവത്ഥിയം പഞ്ഞത്തം. കം ആരബ്ഭാതി? ഛബ്ബഗ്ഗിയാ ഭിക്ഖുനിയോ ആരബ്ഭ. കിസ്മിം വത്ഥുസ്മിന്തി. ഛബ്ബഗ്ഗിയാ ഭിക്ഖുനിയോ ¶ തിരച്ഛാനവിജ്ജം വാചേസും, തസ്മിം വത്ഥുസ്മിം. ഏകാ പഞ്ഞത്തി. ഛന്നം ആപത്തിസമുട്ഠാനാനം ദ്വീഹി സമുട്ഠാനേഹി സമുട്ഠാതി – പദസോധമ്മേ…പേ….

ചിത്താഗാരവഗ്ഗോ പഞ്ചമോ.

൬. ആരാമവഗ്ഗോ

൨൨൩. ജാനം സഭിക്ഖുകം ആരാമം അനാപുച്ഛാ പവിസന്തിയാ പാചിത്തിയം കത്ഥ പഞ്ഞത്തന്തി? സാവത്ഥിയം പഞ്ഞത്തം. കം ആരബ്ഭാതി? സമ്ബഹുലാ ഭിക്ഖുനിയോ ആരബ്ഭ. കിസ്മിം വത്ഥുസ്മിന്തി? സമ്ബഹുലാ ഭിക്ഖുനിയോ ആരാമം അനാപുച്ഛാ പവിസിംസു, തസ്മിം വത്ഥുസ്മിം. ഏകാ പഞ്ഞത്തി, ദ്വേ അനുപഞ്ഞത്തിയോ. ഛന്നം ആപത്തിസമുട്ഠാനാനം ഏകേന സമുട്ഠാനേന സമുട്ഠാതി – ധുരനിക്ഖേപേ…പേ….

ഭിക്ഖും അക്കോസന്തിയാ പരിഭാസന്തിയാ പാചിത്തിയം കത്ഥ പഞ്ഞത്തന്തി? വേസാലിയം പഞ്ഞത്തം. കം ആരബ്ഭാതി? ഛബ്ബഗ്ഗിയാ ഭിക്ഖുനിയോ ¶ ആരബ്ഭ. കിസ്മിം വത്ഥുസ്മിന്തി? ഛബ്ബഗ്ഗിയാ ഭിക്ഖുനിയോ ആയസ്മന്തം ഉപാലിം അക്കോസിംസു, തസ്മിം വത്ഥുസ്മിം. ഏകാ പഞ്ഞത്തി. ഛന്നം ആപത്തിസമുട്ഠാനാനം തീഹി സമുട്ഠാനേഹി സമുട്ഠാതി…പേ….

ചണ്ഡീകതായ ഗണം പരിഭാസന്തിയാ പാചിത്തിയം കത്ഥ പഞ്ഞത്തന്തി? സാവത്ഥിയം ¶ പഞ്ഞത്തം. കം ആരബ്ഭാതി? ഥുല്ലനന്ദം ഭിക്ഖുനിം ആരബ്ഭ. കിസ്മിം വത്ഥുസ്മിന്തി? ഥുല്ലനന്ദാ ഭിക്ഖുനീ ചണ്ഡീകതായ ¶ ഗണം പരിഭാസി, തസ്മിം വത്ഥുസ്മിം. ഏകാ പഞ്ഞത്തി. ഛന്നം ആപത്തിസമുട്ഠാനാനം തീഹി സമുട്ഠാനേഹി സമുട്ഠാതി…പേ….

നിമന്തിതായ വാ പവാരിതായ വാ ഖാദനീയം വാ ഭോജനീയം വാ അഞ്ഞത്ര ഭുഞ്ജന്തിയാ പാചിത്തിയം കത്ഥ പഞ്ഞത്തന്തി? സാവത്ഥിയം പഞ്ഞത്തം. കം ആരബ്ഭാതി? സമ്ബഹുലാ ഭിക്ഖുനിയോ ആരബ്ഭ. കിസ്മിം വത്ഥുസ്മിന്തി? സമ്ബഹുലാ ഭിക്ഖുനിയോ ഭുത്താവിനിയോ പവാരിതാ അഞ്ഞത്ര ഭുഞ്ജിംസു, തസ്മിം വത്ഥുസ്മിം. ഏകാ പഞ്ഞത്തി. ഛന്നം ആപത്തിസമുട്ഠാനാനം ചതൂഹി സമുട്ഠാനേഹി സമുട്ഠാതി…പേ….

കുലം മച്ഛരായന്തിയാ പാചിത്തിയം കത്ഥ പഞ്ഞത്തന്തി? സാവത്ഥിയം പഞ്ഞത്തം. കം ആരബ്ഭാതി? അഞ്ഞതരം ഭിക്ഖുനിം ആരബ്ഭ. കിസ്മിം വത്ഥുസ്മിന്തി? അഞ്ഞതരാ ഭിക്ഖുനീ കുലം മച്ഛരായി, തസ്മിം വത്ഥുസ്മിം. ഏകാ പഞ്ഞത്തി. ഛന്നം ആപത്തിസമുട്ഠാനാനം തീഹി സമുട്ഠാനേഹി സമുട്ഠാതി…പേ….

അഭിക്ഖുകേ ¶ ആവാസേ വസ്സം വസന്തിയാ പാചിത്തിയം കത്ഥ പഞ്ഞത്തന്തി ¶ ? സാവത്ഥിയം പഞ്ഞത്തം. കം ആരബ്ഭാതി? സമ്ബഹുലാ ഭിക്ഖുനിയോ ആരബ്ഭ. കിസ്മിം വത്ഥുസ്മിന്തി? സമ്ബഹുലാ ഭിക്ഖുനിയോ അഭിക്ഖുകേ ആവാസേ വസ്സം വസിംസു, തസ്മിം വത്ഥുസ്മിം. ഏകാ പഞ്ഞത്തി. ഛന്നം ആപത്തിസമുട്ഠാനാനം ദ്വീഹി സമുട്ഠാനേഹി സമുട്ഠാതി – ഏളകലോമകേ…പേ….

വസ്സംവുട്ഠായ ഭിക്ഖുനിയാ ഉഭതോസങ്ഘേ തീഹി ഠാനേഹി ന പവാരേന്തിയാ പാചിത്തിയം കത്ഥ പഞ്ഞത്തന്തി? സാവത്ഥിയം പഞ്ഞത്തം. കം ആരബ്ഭാതി? സമ്ബഹുലാ ഭിക്ഖുനിയോ ആരബ്ഭ. കിസ്മിം വത്ഥുസ്മിന്തി? സമ്ബഹുലാ ഭിക്ഖുനിയോ വസ്സംവുട്ഠാ ഭിക്ഖുസങ്ഘം [ഭിക്ഖുനിസംഘേ (ക.)] ന പവാരേസും, തസ്മിം വത്ഥുസ്മിം. ഏകാ പഞ്ഞത്തി. ഛന്നം ആപത്തിസമുട്ഠാനാനം ഏകേന സമുട്ഠാനേന സമുട്ഠാതി – ധുരനിക്ഖേപേ…പേ….

ഓവാദായ വാ സംവാസായ വാ ന ഗച്ഛന്തിയാ പാചിത്തിയം കത്ഥ പഞ്ഞത്തന്തി? സക്കേസു പഞ്ഞത്തം. കം ആരബ്ഭാതി? ഛബ്ബഗ്ഗിയാ ഭിക്ഖുനിയോ ആരബ്ഭ. കിസ്മിം വത്ഥുസ്മിന്തി? ഛബ്ബഗ്ഗിയാ ഭിക്ഖുനിയോ ഓവാദം ന ഗച്ഛിംസു, തസ്മിം വത്ഥുസ്മിം. ഏകാ പഞ്ഞത്തി. ഛന്നം ആപത്തിസമുട്ഠാനാനം ഏകേന സമുട്ഠാനേന സമുട്ഠാതി – പഠമപാരാജികേ…പേ….

ഉപോസഥമ്പി ന പുച്ഛന്തിയാ ഓവാദമ്പി ന യാചന്തിയാ പാചിത്തിയം കത്ഥ പഞ്ഞത്തന്തി? സാവത്ഥിയം ¶ പഞ്ഞത്തം. കം ആരബ്ഭാതി? സമ്ബഹുലാ ഭിക്ഖുനിയോ ആരബ്ഭ. കിസ്മിം വത്ഥുസ്മിന്തി? സമ്ബഹുലാ ഭിക്ഖുനിയോ ഉപോസഥമ്പി ന പുച്ഛിംസു ഓവാദമ്പി ന യാചിംസു, തസ്മിം ¶ വത്ഥുസ്മിം. ഏകാ പഞ്ഞത്തി. ഛന്നം ആപത്തിസമുട്ഠാനാനം ഏകേന സമുട്ഠാനേന സമുട്ഠാതി – ധുരനിക്ഖേപേ…പേ….

പസാഖേ ജാതം ഗണ്ഡം വാ രുധിതം [രുഹിതം (സീ. സ്യാ.)] വാ അനപലോകേത്വാ സങ്ഘം വാ ഗണം വാ പുരിസേന സദ്ധിം ഏകേനേകായ ഭേദാപേന്തിയാ പാചിത്തിയം കത്ഥ പഞ്ഞത്തന്തി? സാവത്ഥിയം പഞ്ഞത്തം. കം ആരബ്ഭാതി? അഞ്ഞതരം ഭിക്ഖുനിം ആരബ്ഭ. കിസ്മിം വത്ഥുസ്മിന്തി? അഞ്ഞതരാ ഭിക്ഖുനീ പസാഖേ ജാതം ഗണ്ഡം പുരിസേന സദ്ധിം ഏകേനേകാ ഭേദാപേസി, തസ്മിം വത്ഥുസ്മിം. ഏകാ പഞ്ഞത്തി. ഛന്നം ആപത്തിസമുട്ഠാനാനം ദ്വീഹി സമുട്ഠാനേഹി സമുട്ഠാതി – കഥിനകേ…പേ….

ആരാമവഗ്ഗോ ഛട്ഠോ.

൭. ഗബ്ഭിനീവഗ്ഗോ

൨൨൪. ഗബ്ഭിനിം ¶ വുട്ഠാപേന്തിയാ പാചിത്തിയം കത്ഥ പഞ്ഞത്തന്തി? സാവത്ഥിയം പഞ്ഞത്തം ¶ . കം ആരബ്ഭാതി? സമ്ബഹുലാ ഭിക്ഖുനിയോ ആരബ്ഭ. കിസ്മിം വത്ഥുസ്മിന്തി? സമ്ബഹുലാ ഭിക്ഖുനിയോ ഗബ്ഭിനിം വുട്ഠാപേസും, തസ്മിം വത്ഥുസ്മിം. ഏകാ പഞ്ഞത്തി. ഛന്നം ആപത്തിസമുട്ഠാനാനം തീഹി സമുട്ഠാനേഹി സമുട്ഠാതി…പേ….

പായന്തിം വുട്ഠാപേന്തിയാ പാചിത്തിയം കത്ഥ പഞ്ഞത്തന്തി? സാവത്ഥിയം പഞ്ഞത്തം. കം ആരബ്ഭാതി? സമ്ബഹുലാ ഭിക്ഖുനിയോ ആരബ്ഭ. കിസ്മിം വത്ഥുസ്മിന്തി? സമ്ബഹുലാ ഭിക്ഖുനിയോ പായന്തിം വുട്ഠാപേസും, തസ്മിം വത്ഥുസ്മിം. ഏകാ പഞ്ഞത്തി. ഛന്നം ആപത്തിസമുട്ഠാനാനം തീഹി സമുട്ഠാനേഹി സമുട്ഠാതി…പേ….

ദ്വേ ¶ വസ്സാനി ഛസു ധമ്മേസു അസിക്ഖിതസിക്ഖം സിക്ഖമാനം വുട്ഠാപേന്തിയാ പാചിത്തിയം ¶ കത്ഥ പഞ്ഞത്തന്തി? സാവത്ഥിയം പഞ്ഞത്തം. കം ആരബ്ഭാതി? സമ്ബഹുലാ ഭിക്ഖുനിയോ ആരബ്ഭ. കിസ്മിം വത്ഥുസ്മിന്തി? സമ്ബഹുലാ ഭിക്ഖുനിയോ ദ്വേ വസ്സാനി ഛസു ധമ്മേസു അസിക്ഖിതസിക്ഖം സിക്ഖമാനം വുട്ഠാപേസും, തസ്മിം വത്ഥുസ്മിം. ഏകാ പഞ്ഞത്തി. ഛന്നം ആപത്തിസമുട്ഠാനാനം തീഹി സമുട്ഠാനേഹി സമുട്ഠാതി…പേ….

ദ്വേ വസ്സാനി ഛസു ധമ്മേസു സിക്ഖിതസിക്ഖം സിക്ഖമാനം സങ്ഘേന അസമ്മതം വുട്ഠാപേന്തിയാ പാചിത്തിയം കത്ഥ പഞ്ഞത്തന്തി? സാവത്ഥിയം പഞ്ഞത്തം. കം ആരബ്ഭാതി? സമ്ബഹുലാ ഭിക്ഖുനിയോ ആരബ്ഭ. കിസ്മിം വത്ഥുസ്മിന്തി? സമ്ബഹുലാ ഭിക്ഖുനിയോ ദ്വേ വസ്സാനി ഛസു ധമ്മേസു സിക്ഖിതസിക്ഖം സിക്ഖമാനം സങ്ഘേന അസമ്മതം വുട്ഠാപേസും, തസ്മിം വത്ഥുസ്മിം. ഏകാ പഞ്ഞത്തി. ഛന്നം ആപത്തിസമുട്ഠാനാനം തീഹി സമുട്ഠാനേഹി സമുട്ഠാതി…പേ….

ഊനദ്വാദസവസ്സം ഗിഹിഗതം വുട്ഠാപേന്തിയാ പാചിത്തിയം കത്ഥ പഞ്ഞത്തന്തി? സാവത്ഥിയം പഞ്ഞത്തം. കം ആരബ്ഭാതി? സമ്ബഹുലാ ഭിക്ഖുനിയോ ആരബ്ഭ. കിസ്മിം വത്ഥുസ്മിന്തി? സമ്ബഹുലാ ഭിക്ഖുനിയോ ഊനദ്വാദസവസ്സം ഗിഹിഗതം വുട്ഠാപേസും, തസ്മിം വത്ഥുസ്മിം. ഏകാ പഞ്ഞത്തി. ഛന്നം ആപത്തിസമുട്ഠാനാനം തീഹി സമുട്ഠാനേഹി സമുട്ഠാതി…പേ….

പരിപുണ്ണദ്വാദസവസ്സം ഗിഹിഗതം ദ്വേ വസ്സാനി ഛസു ധമ്മേസു അസിക്ഖിതസിക്ഖം ¶ വുട്ഠാപേന്തിയാ പാചിത്തിയം കത്ഥ പഞ്ഞത്തന്തി? സാവത്ഥിയം പഞ്ഞത്തം. കം ആരബ്ഭാതി? സമ്ബഹുലാ ഭിക്ഖുനിയോ ആരബ്ഭ. കിസ്മിം വത്ഥുസ്മിന്തി? സമ്ബഹുലാ ഭിക്ഖുനിയോ പരിപുണ്ണദ്വാദസവസ്സം ഗിഹിഗതം ദ്വേ വസ്സാനി ഛസു ധമ്മേസു അസിക്ഖിതസിക്ഖം വുട്ഠാപേസും ¶ , തസ്മിം വത്ഥുസ്മിം. ഏകാ പഞ്ഞത്തി. ഛന്നം ആപത്തിസമുട്ഠാനാനം തീഹി സമുട്ഠാനേഹി സമുട്ഠാതി…പേ….

പരിപുണ്ണദ്വാദസവസ്സം ഗിഹിഗതം ദ്വേ വസ്സാനി ഛസു ധമ്മേസു സിക്ഖിതസിക്ഖം സങ്ഘേന അസമ്മതം വുട്ഠാപേന്തിയാ പാചിത്തിയം കത്ഥ പഞ്ഞത്തന്തി? സാവത്ഥിയം പഞ്ഞത്തം. കം ആരബ്ഭാതി? സമ്ബഹുലാ ഭിക്ഖുനിയോ ആരബ്ഭ. കിസ്മിം വത്ഥുസ്മിന്തി? സമ്ബഹുലാ ഭിക്ഖുനിയോ പരിപുണ്ണദ്വാദസവസ്സം ഗിഹിഗതം ദ്വേ വസ്സാനി ഛസു ധമ്മേസു സിക്ഖിതസിക്ഖം സങ്ഘേന അസമ്മതം വുട്ഠാപേസും, തസ്മിം വത്ഥുസ്മിം. ഏകാ പഞ്ഞത്തി. ഛന്നം ആപത്തിസമുട്ഠാനാനം തീഹി സമുട്ഠാനേഹി സമുട്ഠാതി…പേ….

സഹജീവിനിം വുട്ഠാപേത്വാ ദ്വേ വസ്സാനി നേവ അനുഗ്ഗണ്ഹന്തിയാ ന അനുഗ്ഗണ്ഹാപേന്തിയാ പാചിത്തിയം കത്ഥ പഞ്ഞത്തന്തി? സാവത്ഥിയം പഞ്ഞത്തം. കം ആരബ്ഭാതി? ഥുല്ലനന്ദം ഭിക്ഖുനിം ആരബ്ഭ. കിസ്മിം വത്ഥുസ്മിന്തി? ഥുല്ലനന്ദാ ഭിക്ഖുനീ സഹജീവിനിം വുട്ഠാപേത്വാ ദ്വേ വസ്സാനി നേവ അനുഗ്ഗഹേസി ന അനുഗ്ഗണ്ഹാപേസി, തസ്മിം വത്ഥുസ്മിം. ഏകാ പഞ്ഞത്തി. ഛന്നം ആപത്തിസമുട്ഠാനാനം ഏകേന സമുട്ഠാനേന സമുട്ഠാതി – ധുരനിക്ഖേപേ…പേ….

വുട്ഠാപിതം ¶ പവത്തിനിം ദ്വേ വസ്സാനി നാനുബന്ധന്തിയാ പാചിത്തിയം കത്ഥ പഞ്ഞത്തന്തി? സാവത്ഥിയം ¶ പഞ്ഞത്തം. കം ആരബ്ഭാതി? സമ്ബഹുലാ ഭിക്ഖുനിയോ ആരബ്ഭ. കിസ്മിം വത്ഥുസ്മിന്തി? സമ്ബഹുലാ ഭിക്ഖുനിയോ വുട്ഠാപിതം പവത്തിനിം ദ്വേ വസ്സാനി നാനുബന്ധിംസു, തസ്മിം വത്ഥുസ്മിം. ഏകാ പഞ്ഞത്തി. ഛന്നം ആപത്തിസമുട്ഠാനാനം ഏകേന സമുട്ഠാനേന സമുട്ഠാതി – പഠമപാരാജികേ…പേ….

സഹജീവിനിം വുട്ഠാപേത്വാ നേവ വൂപകാസേന്തിയാ ന വൂപകാസാപേന്തിയാ പാചിത്തിയം കത്ഥ പഞ്ഞത്തന്തി? സാവത്ഥിയം പഞ്ഞത്തം. കം ആരബ്ഭാതി? ഥുല്ലനന്ദം ഭിക്ഖുനിം ആരബ്ഭ. കിസ്മിം വത്ഥുസ്മിന്തി? ഥുല്ലനന്ദാ ഭിക്ഖുനീ സഹജീവിനിം വുട്ഠാപേത്വാ നേവ വൂപകാസേസി ന വൂപകാസാപേസി, തസ്മിം വത്ഥുസ്മിം. ഏകാ പഞ്ഞത്തി. ഛന്നം ആപത്തിസമുട്ഠാനാനം ഏകേന സമുട്ഠാനേന സമുട്ഠാതി – ധുരനിക്ഖേപേ…പേ….

ഗബ്ഭിനിവഗ്ഗോ സത്തമോ.

൮. കുമാരീഭൂതവഗ്ഗോ

൨൨൫. ഊനവീസതിവസ്സം കുമാരിഭൂതം വുട്ഠാപേന്തിയാ പാചിത്തിയം കത്ഥ പഞ്ഞത്തന്തി? സാവത്ഥിയം പഞ്ഞത്തം. കം ആരബ്ഭാതി? സമ്ബഹുലാ ഭിക്ഖുനിയോ ആരബ്ഭ ¶ . കിസ്മിം വത്ഥുസ്മിന്തി? സമ്ബഹുലാ ഭിക്ഖുനിയോ ഊനവീസതിവസ്സം കുമാരിഭൂതം വുട്ഠാപേസും, തസ്മിം വത്ഥുസ്മിം. ഏകാ പഞ്ഞത്തി. ഛന്നം ആപത്തിസമുട്ഠാനാനം തീഹി സമുട്ഠാനേഹി സമുട്ഠാതി…പേ….

പരിപുണ്ണവീസതിവസ്സം കുമാരിഭൂതം ദ്വേ വസ്സാനി ഛസു ധമ്മേസു അസിക്ഖിതസിക്ഖം വുട്ഠാപേന്തിയാ പാചിത്തിയം കത്ഥ പഞ്ഞത്തന്തി? സാവത്ഥിയം ¶ പഞ്ഞത്തം. കം ആരബ്ഭാതി? സമ്ബഹുലാ ഭിക്ഖുനിയോ ആരബ്ഭ. കിസ്മിം വത്ഥുസ്മിന്തി? സമ്ബഹുലാ ഭിക്ഖുനിയോ പരിപുണ്ണവീസതിവസ്സം കുമാരിഭൂതം ദ്വേ വസ്സാനി ഛസു ധമ്മേസു അസിക്ഖിതസിക്ഖം വുട്ഠാപേസും, തസ്മിം വത്ഥുസ്മിം. ഏകാ പഞ്ഞത്തി. ഛന്നം ആപത്തിസമുട്ഠാനാനം തീഹി സമുട്ഠാനേഹി സമുട്ഠാതി…പേ….

പരിപുണ്ണവീസതിവസ്സം ¶ കുമാരിഭൂതം ദ്വേ വസ്സാനി ഛസു ധമ്മേസു സിക്ഖിതസിക്ഖം സങ്ഘേന അസമ്മതം വുട്ഠാപേന്തിയാ പാചിത്തിയം കത്ഥ പഞ്ഞത്തന്തി? സാവത്ഥിയം പഞ്ഞത്തം. കം ആരബ്ഭാതി? സമ്ബഹുലാ ഭിക്ഖുനിയോ ആരബ്ഭ. കിസ്മിം വത്ഥുസ്മിന്തി? സമ്ബഹുലാ ഭിക്ഖുനിയോ പരിപുണ്ണവീസതിവസ്സം കുമാരിഭൂതം ദ്വേ വസ്സാനി ഛസു ധമ്മേസു സിക്ഖിതസിക്ഖം സങ്ഘേന അസമ്മതം വുട്ഠാപേസും, തസ്മിം വത്ഥുസ്മിം. ഏകാ പഞ്ഞത്തി. ഛന്നം ആപത്തിസമുട്ഠാനാനം തീഹി സമുട്ഠാനേഹി സമുട്ഠാതി…പേ….

ഊനദ്വാദസവസ്സായ ¶ വുട്ഠാപേന്തിയാ പാചിത്തിയം കത്ഥ പഞ്ഞത്തന്തി? സാവത്ഥിയം പഞ്ഞത്തം. കം ആരബ്ഭാതി? സമ്ബഹുലാ ഭിക്ഖുനിയോ ആരബ്ഭ. കിസ്മിം വത്ഥുസ്മിന്തി? സമ്ബഹുലാ ഭിക്ഖുനിയോ ഊനദ്വാദസവസ്സാ വുട്ഠാപേസും, തസ്മിം വത്ഥുസ്മിം. ഏകാ പഞ്ഞത്തി. ഛന്നം ആപത്തിസമുട്ഠാനാനം തീഹി സമുട്ഠാനേഹി സമുട്ഠാതി…പേ….

പരിപുണ്ണദ്വാദസവസ്സായ സങ്ഘേന അസമ്മതായ വുട്ഠാപേന്തിയാ പാചിത്തിയം കത്ഥ പഞ്ഞത്തന്തി? സാവത്ഥിയം പഞ്ഞത്തം. കം ആരബ്ഭാതി? സമ്ബഹുലാ ഭിക്ഖുനിയോ ആരബ്ഭ. കിസ്മിം വത്ഥുസ്മിന്തി? സമ്ബഹുലാ ¶ ഭിക്ഖുനിയോ പരിപുണ്ണദ്വാദസവസ്സാ സങ്ഘേന അസമ്മതാ വുട്ഠാപേസും, തസ്മിം വത്ഥുസ്മിം. ഏകാ പഞ്ഞത്തി. ഛന്നം ആപത്തിസമുട്ഠാനാനം തീഹി സമുട്ഠാനേഹി സമുട്ഠാതി – ദുതിയപാരാജികേ…പേ….

‘‘അലം താവ തേ, അയ്യേ, വുട്ഠാപിതേനാ’’തി വുച്ചമാനായ ‘‘സാധൂ’’തി പടിസ്സുണിത്വാ പച്ഛാ ഖീയനധമ്മം ആപജ്ജന്തിയാ പാചിത്തിയം കത്ഥ പഞ്ഞത്തന്തി? സാവത്ഥിയം പഞ്ഞത്തം. കം ആരബ്ഭാതി? ചണ്ഡകാളിം ഭിക്ഖുനിം ആരബ്ഭ. കിസ്മിം വത്ഥുസ്മിന്തി? ചണ്ഡകാളീ ഭിക്ഖുനീ ‘‘അലം താവ തേ, അയ്യേ, വുട്ഠാപിതേനാ’’തി വുച്ചമാനാ ¶ ‘‘സാധൂ’’തി പടിസ്സുണിത്വാ പച്ഛാ ഖീയനധമ്മം ആപജ്ജി, തസ്മിം വത്ഥുസ്മിം. ഏകാ പഞ്ഞത്തി. ഛന്നം ആപത്തിസമുട്ഠാനാനം തീഹി സമുട്ഠാനേഹി സമുട്ഠാതി…പേ….

സിക്ഖമാനം – ‘‘സചേ മേ ത്വം, അയ്യേ, ചീവരം ദസ്സസി, ഏവാഹം തം വുട്ഠാപേസ്സാമീ’’തി വത്വാ നേവ വുട്ഠാപേന്തിയാ ന വുട്ഠാപനായ ഉസ്സുക്കം കരോന്തിയാ പാചിത്തിയം കത്ഥ പഞ്ഞത്തന്തി? സാവത്ഥിയം പഞ്ഞത്തം. കം ആരബ്ഭാതി? ഥുല്ലനന്ദം ഭിക്ഖുനിം ആരബ്ഭ. കിസ്മിം വത്ഥുസ്മിന്തി? ഥുല്ലനന്ദാ ഭിക്ഖുനീ സിക്ഖമാനം – ‘‘സചേ മേ ത്വം, അയ്യേ, ചീവരം ദസ്സസി, ഏവാഹം തം വുട്ഠാപേസ്സാമീ’’തി വത്വാ നേവ വുട്ഠാപേസി ന വുട്ഠാപനായ ഉസ്സുക്കം അകാസി ¶ , തസ്മിം വത്ഥുസ്മിം. ഏകാ പഞ്ഞത്തി. ഛന്നം ആപത്തിസമുട്ഠാനാനം ഏകേന സമുട്ഠാനേന സമുട്ഠാതി – ധുരനിക്ഖേപേ…പേ….

സിക്ഖമാനം – ‘‘സചേ മം ത്വം, അയ്യേ, ദ്വേ വസ്സാനി അനുബന്ധിസ്സസി, ഏവാഹം തം വുട്ഠാപേസ്സാമീ’’തി വത്വാ നേവ വുട്ഠാപേന്തിയാ ന വുട്ഠാപനായ ഉസ്സുക്കം ¶ കരോന്തിയാ പാചിത്തിയം കത്ഥ പഞ്ഞത്തന്തി? സാവത്ഥിയം പഞ്ഞത്തം. കം ആരബ്ഭാതി? ഥുല്ലനന്ദം ഭിക്ഖുനിം ആരബ്ഭ. കിസ്മിം വത്ഥുസ്മിന്തി? ഥുല്ലനന്ദാ ഭിക്ഖുനീ സിക്ഖമാനം – ‘‘സചേ മം ത്വം, അയ്യേ, ദ്വേ വസ്സാനി അനുബന്ധിസ്സസി, ഏവാഹം തം വുട്ഠാപേസ്സാമീ’’തി വത്വാ നേവ വുട്ഠാപേസി ന വുട്ഠാപനായ ഉസ്സുക്കം അകാസി, തസ്മിം വത്ഥുസ്മിം. ഏകാ പഞ്ഞത്തി. ഛന്നം ആപത്തിസമുട്ഠാനാനം ഏകേന സമുട്ഠാനേന സമുട്ഠാതി – ധുരനിക്ഖേപേ…പേ….

പുരിസസംസട്ഠം കുമാരകസംസട്ഠം ചണ്ഡിം സോകാവാസം സിക്ഖമാനം വുട്ഠാപേന്തിയാ പാചിത്തിയം കത്ഥ പഞ്ഞത്തന്തി? സാവത്ഥിയം പഞ്ഞത്തം. കം ആരബ്ഭാതി? ഥുല്ലനന്ദം ഭിക്ഖുനിം ആരബ്ഭ. കിസ്മിം വത്ഥുസ്മിന്തി? ഥുല്ലനന്ദാ ഭിക്ഖുനീ പുരിസസംസട്ഠം കുമാരകസംസട്ഠം ചണ്ഡിം സോകാവാസം സിക്ഖമാനം വുട്ഠാപേസി, തസ്മിം വത്ഥുസ്മിം. ഏകാ പഞ്ഞത്തി. ഛന്നം ആപത്തിസമുട്ഠാനാനം തീഹി സമുട്ഠാനേഹി സമുട്ഠാതി…പേ….

മാതാപിതൂഹി വാ സാമികേന വാ അനനുഞ്ഞാതം സിക്ഖമാനം വുട്ഠാപേന്തിയാ പാചിത്തിയം കത്ഥ പഞ്ഞത്തന്തി? സാവത്ഥിയം പഞ്ഞത്തം. കം ആരബ്ഭാതി? ഥുല്ലനന്ദം ഭിക്ഖുനിം ആരബ്ഭ. കിസ്മിം വത്ഥുസ്മിന്തി? ഥുല്ലനന്ദാ ഭിക്ഖുനീ മാതാപിതൂഹിപി സാമികേനാപി അനനുഞ്ഞാതം സിക്ഖമാനം വുട്ഠാപേസി ¶ , തസ്മിം വത്ഥുസ്മിം. ഏകാ പഞ്ഞത്തി. ഛന്നം ആപത്തിസമുട്ഠാനാനം ചതൂഹി സമുട്ഠാനേഹി സമുട്ഠാതി – സിയാ വാചതോ സമുട്ഠാതി, ന കായതോ ന ചിത്തതോ; സിയാ കായതോ ച വാചതോ ¶ ച സമുട്ഠാതി, ന ചിത്തതോ; സിയാ വാചതോ ച ചിത്തതോ ച സമുട്ഠാതി, ന ¶ കായതോ; സിയാ കായതോ ച വാചതോ ച ചിത്തതോ ച സമുട്ഠാതി…പേ….

പാരിവാസികഛന്ദദാനേന സിക്ഖമാനം വുട്ഠാപേന്തിയാ പാചിത്തിയം കത്ഥ പഞ്ഞത്തന്തി? രാജഗഹേ പഞ്ഞത്തം. കം ആരബ്ഭാതി? ഥുല്ലനന്ദം ഭിക്ഖുനിം ആരബ്ഭ. കിസ്മിം വത്ഥുസ്മിന്തി? ഥുല്ലനന്ദാ ഭിക്ഖുനീ പാരിവാസികഛന്ദദാനേന സിക്ഖമാനം വുട്ഠാപേസി, തസ്മിം വത്ഥുസ്മിം. ഏകാ പഞ്ഞത്തി. ഛന്നം ആപത്തിസമുട്ഠാനാനം തീഹി സമുട്ഠാനേഹി സമുട്ഠാതി…പേ….

അനുവസ്സം വുട്ഠാപേന്തിയാ പാചിത്തിയം കത്ഥ പഞ്ഞത്തന്തി? സാവത്ഥിയം പഞ്ഞത്തം. കം ആരബ്ഭാതി? സമ്ബഹുലാ ഭിക്ഖുനിയോ ആരബ്ഭ. കിസ്മിം വത്ഥുസ്മിന്തി? സമ്ബഹുലാ ഭിക്ഖുനിയോ അനുവസ്സം വുട്ഠാപേസും, തസ്മിം വത്ഥുസ്മിം. ഏകാ പഞ്ഞത്തി. ഛന്നം ആപത്തിസമുട്ഠാനാനം തീഹി സമുട്ഠാനേഹി സമുട്ഠാതി…പേ….

ഏകം വസ്സം ദ്വേ വുട്ഠാപേന്തിയാ പാചിത്തിയം കത്ഥ പഞ്ഞത്തന്തി? സാവത്ഥിയം പഞ്ഞത്തം. കം ആരബ്ഭാതി? സമ്ബഹുലാ ഭിക്ഖുനിയോ ആരബ്ഭ. കിസ്മിം വത്ഥുസ്മിന്തി? സമ്ബഹുലാ ഭിക്ഖുനിയോ ഏകം ¶ വസ്സം ദ്വേ വുട്ഠാപേസും, തസ്മിം വത്ഥുസ്മിം. ഏകാ പഞ്ഞത്തി. ഛന്നം ആപത്തിസമുട്ഠാനാനം തീഹി സമുട്ഠാനേഹി സമുട്ഠാതി…പേ….

കുമാരീഭൂതവഗ്ഗോ അട്ഠമോ.

൯. ഛത്തുപാഹനവഗ്ഗോ

൨൨൬. ഛത്തുപാഹനം ധാരേന്തിയാ പാചിത്തിയം കത്ഥ പഞ്ഞത്തന്തി? സാവത്ഥിയം ¶ പഞ്ഞത്തം. കം ആരബ്ഭാതി? ഛബ്ബഗ്ഗിയാ ഭിക്ഖുനിയോ ആരബ്ഭ. കിസ്മിം വത്ഥുസ്മിന്തി? ഛബ്ബഗ്ഗിയാ ഭിക്ഖുനിയോ ഛത്തുപാഹനം ധാരേസും, തസ്മിം വത്ഥുസ്മിം. ഏകാ പഞ്ഞത്തി, ഏകാ അനുപഞ്ഞത്തി. ഛന്നം ആപത്തിസമുട്ഠാനാനം ദ്വീഹി സമുട്ഠാനേഹി സമുട്ഠാതി – ഏളകലോമകേ…പേ….

യാനേന യായന്തിയാ പാചിത്തിയം കത്ഥ പഞ്ഞത്തന്തി? സാവത്ഥിയം പഞ്ഞത്തം. കം ആരബ്ഭാതി? ഛബ്ബഗ്ഗിയാ ഭിക്ഖുനിയോ ആരബ്ഭ. കിസ്മിം വത്ഥുസ്മിന്തി? ഛബ്ബഗ്ഗിയാ ഭിക്ഖുനിയോ യാനേന യായിംസു, തസ്മിം വത്ഥുസ്മിം. ഏകാ പഞ്ഞത്തി, ഏകാ അനുപഞ്ഞത്തി. ഛന്നം ആപത്തിസമുട്ഠാനാനം ദ്വീഹി സമുട്ഠാനേഹി സമുട്ഠാതി – ഏളകലോമകേ…പേ….

സങ്ഘാണിം ¶ ധാരേന്തിയാ പാചിത്തിയം കത്ഥ പഞ്ഞത്തന്തി? സാവത്ഥിയം പഞ്ഞത്തം. കം ആരബ്ഭാതി? അഞ്ഞതരം ഭിക്ഖുനിം ആരബ്ഭ. കിസ്മിം വത്ഥുസ്മിന്തി? അഞ്ഞതരാ ഭിക്ഖുനീ സങ്ഘാണിം ധാരേസി, തസ്മിം വത്ഥുസ്മിം. ഏകാ പഞ്ഞത്തി. ഛന്നം ആപത്തിസമുട്ഠാനാനം ദ്വീഹി സമുട്ഠാനേഹി സമുട്ഠാതി – ഏളകലോമകേ…പേ….

ഇത്ഥാലങ്കാരം ധാരേന്തിയാ പാചിത്തിയം കത്ഥ പഞ്ഞത്തന്തി? സാവത്ഥിയം പഞ്ഞത്തം. കം ആരബ്ഭാതി? ഛബ്ബഗ്ഗിയാ ഭിക്ഖുനിയോ ആരബ്ഭ. കിസ്മിം വത്ഥുസ്മിന്തി? ഛബ്ബഗ്ഗിയാ ഭിക്ഖുനിയോ ഇത്ഥാലങ്കാരം ധാരേസും, തസ്മിം വത്ഥുസ്മിം. ഏകാ പഞ്ഞത്തി. ഛന്നം ആപത്തിസമുട്ഠാനാനം ¶ ദ്വീഹി സമുട്ഠാനേഹി സമുട്ഠാതി – ഏളകലോമകേ…പേ….

ഗന്ധവണ്ണകേന നഹായന്തിയാ പാചിത്തിയം കത്ഥ പഞ്ഞത്തന്തി? സാവത്ഥിയം പഞ്ഞത്തം. കം ആരബ്ഭാതി? ഛബ്ബഗ്ഗിയാ ഭിക്ഖുനിയോ ആരബ്ഭ. കിസ്മിം വത്ഥുസ്മിന്തി? ഛബ്ബഗ്ഗിയാ ഭിക്ഖുനിയോ ഗന്ധവണ്ണകേന നഹായിംസു, തസ്മിം വത്ഥുസ്മിം. ഏകാ പഞ്ഞത്തി. ഛന്നം ആപത്തിസമുട്ഠാനാനം ദ്വീഹി സമുട്ഠാനേഹി സമുട്ഠാതി – ഏളകലോമകേ…പേ….

വാസിതകേന ¶ പിഞ്ഞാകേന നഹായന്തിയാ പാചിത്തിയം കത്ഥ പഞ്ഞത്തന്തി? സാവത്ഥിയം പഞ്ഞത്തം. കം ആരബ്ഭാതി? ഛബ്ബഗ്ഗിയാ ഭിക്ഖുനിയോ ആരബ്ഭ. കിസ്മിം വത്ഥുസ്മിന്തി? ഛബ്ബഗ്ഗിയാ ഭിക്ഖുനിയോ വാസിതകേന പിഞ്ഞാകേന നഹായിംസു, തസ്മിം വത്ഥുസ്മിം. ഏകാ പഞ്ഞത്തി. ഛന്നം ആപത്തിസമുട്ഠാനാനം ദ്വീഹി സമുട്ഠാനേഹി സമുട്ഠാതി – ഏളകലോമകേ…പേ….

ഭിക്ഖുനിയാ ഉമ്മദ്ദാപേന്തിയാ പരിമദ്ദാപേന്തിയാ പാചിത്തിയം കത്ഥ പഞ്ഞത്തന്തി? സാവത്ഥിയം പഞ്ഞത്തം. കം ആരബ്ഭാതി? സമ്ബഹുലാ ഭിക്ഖുനിയോ ആരബ്ഭ. കിസ്മിം വത്ഥുസ്മിന്തി? സമ്ബഹുലാ ഭിക്ഖുനിയോ ഭിക്ഖുനിയാ ഉമ്മദ്ദാപേസും പരിമദ്ദാപേസും, തസ്മിം വത്ഥുസ്മിം. ഏകാ പഞ്ഞത്തി. ഛന്നം ആപത്തിസമുട്ഠാനാനം ദ്വീഹി സമുട്ഠാനേഹി സമുട്ഠാതി – ഏളകലോമകേ…പേ….

സിക്ഖമാനാ ¶ ഉമ്മദ്ദാപേന്തിയാ പരിമദ്ദാപേന്തിയാ പാചിത്തിയം കത്ഥ പഞ്ഞത്തന്തി? സാവത്ഥിയം പഞ്ഞത്തം. കം ആരബ്ഭാതി? സമ്ബഹുലാ ¶ ഭിക്ഖുനിയോ ആരബ്ഭ. കിസ്മിം വത്ഥുസ്മിന്തി? സമ്ബഹുലാ ഭിക്ഖുനിയോ സിക്ഖമാനായ ഉമ്മദ്ദാപേസും പരിമദ്ദാപേസും, തസ്മിം വത്ഥുസ്മിം. ഏകാ പഞ്ഞത്തി. ഛന്നം ആപത്തിസമുട്ഠാനാനം ദ്വീഹി സമുട്ഠാനേഹി സമുട്ഠാതി – ഏളകലോമകേ…പേ….

സാമണേരിയാ ഉമ്മദ്ദാപേന്തിയാ പരിമദ്ദാപേന്തിയാ പാചിത്തിയം കത്ഥ പഞ്ഞത്തന്തി? സാവത്ഥിയം പഞ്ഞത്തം. കം ആരബ്ഭാതി? സമ്ബഹുലാ ഭിക്ഖുനിയോ ആരബ്ഭ ¶ . കിസ്മിം വത്ഥുസ്മിന്തി? സമ്ബഹുലാ ഭിക്ഖുനിയോ സാമണേരിയാ ഉമ്മദ്ദാപേസും പരിമദ്ദാപേസും, തസ്മിം വത്ഥുസ്മിം. ഏകാ പഞ്ഞത്തി. ഛന്നം ആപത്തിസമുട്ഠാനാനം ദ്വീഹി സമുട്ഠാനേഹി സമുട്ഠാതി – ഏളകലോമകേ…പേ….

ഗിഹിനിയാ ഉമ്മദ്ദാപേന്തിയാ പരിമദ്ദാപേന്തിയാ പാചിത്തിയം കത്ഥ പഞ്ഞത്തന്തി? സാവത്ഥിയം പഞ്ഞത്തം. കം ആരബ്ഭാതി? സമ്ബഹുലാ ഭിക്ഖുനിയോ ആരബ്ഭ. കിസ്മിം വത്ഥുസ്മിന്തി? സമ്ബഹുലാ ഭിക്ഖുനിയോ ഗിഹിനിയാ ഉമ്മദ്ദാപേസും പരിമദ്ദാപേസും, തസ്മിം വത്ഥുസ്മിം. ഏകാ പഞ്ഞത്തി. ഛന്നം ആപത്തിസമുട്ഠാനാനം ദ്വീഹി സമുട്ഠാനേഹി സമുട്ഠാതി – ഏളകലോമകേ…പേ….

ഭിക്ഖുസ്സ പുരതോ അനാപുച്ഛാ ആസനേ നിസീദന്തിയാ പാചിത്തിയം കത്ഥ പഞ്ഞത്തന്തി? സാവത്ഥിയം പഞ്ഞത്തം. കം ആരബ്ഭാതി? സമ്ബഹുലാ ഭിക്ഖുനിയോ ആരബ്ഭ. കിസ്മിം വത്ഥുസ്മിന്തി? സമ്ബഹുലാ ഭിക്ഖുനിയോ ഭിക്ഖുസ്സ പുരതോ അനാപുച്ഛാ ആസനേ നിസീദിംസു, തസ്മിം വത്ഥുസ്മിം ¶ . ഏകാ പഞ്ഞത്തി. ഛന്നം ആപത്തിസമുട്ഠാനാനം ദ്വീഹി സമുട്ഠാനേഹി സമുട്ഠാതി – കഥിനകേ…പേ….

അനോകാസകതം ¶ ഭിക്ഖും പഞ്ഹം പുച്ഛന്തിയാ പാചിത്തിയം കത്ഥ പഞ്ഞത്തന്തി? സാവത്ഥിയം പഞ്ഞത്തം. കം ആരബ്ഭാതി? സമ്ബഹുലാ ഭിക്ഖുനിയോ ആരബ്ഭ. കിസ്മിം വത്ഥുസ്മിന്തി? സമ്ബഹുലാ ഭിക്ഖുനിയോ അനോകാസകതം ഭിക്ഖും പഞ്ഹം പുച്ഛിംസു, തസ്മിം വത്ഥുസ്മിം. ഏകാ പഞ്ഞത്തി. ഛന്നം ആപത്തിസമുട്ഠാനാനം ദ്വീഹി സമുട്ഠാനേഹി സമുട്ഠാതി – പദസോധമ്മേ…പേ….

അസങ്കച്ചികായ [അസങ്കച്ഛികായ (സ്യാ.)] ഗാമം പവിസന്തിയാ പാചിത്തിയം കത്ഥ പഞ്ഞത്തന്തി? സാവത്ഥിയം പഞ്ഞത്തം. കം ആരബ്ഭാതി? അഞ്ഞതരം ഭിക്ഖുനിം ആരബ്ഭ. കിസ്മിം വത്ഥുസ്മിന്തി? അഞ്ഞതരാ ഭിക്ഖുനീ അസങ്കച്ചികാ ഗാമം പാവിസി, തസ്മിം വത്ഥുസ്മിം. ഏകാ പഞ്ഞത്തി. ഛന്നം ആപത്തിസമുട്ഠാനാനം ദ്വീഹി സമുട്ഠാനേഹി സമുട്ഠാതി – സിയാ കായതോ സമുട്ഠാതി, ന വാചതോ ന ചിത്തതോ; സിയാ കായതോ ച ചിത്തതോ ച സമുട്ഠാതി, ന വാചതോ…പേ….

ഛത്തുപാഹനവഗ്ഗോ നവമോ.

നവവഗ്ഗഖുദ്ദകാ നിട്ഠിതാ.

തസ്സുദ്ദാനം –

ലസുണം ¶ സംഹരേ ലോമം, തലമട്ഠഞ്ച സുദ്ധികം;

ഭുഞ്ജന്താമകധഞ്ഞാനം, ദ്വേ വിഘാസേന ദസ്സനാ.

അന്ധകാരേ ¶ പടിച്ഛന്നേ, അജ്ഝോകാസേ രഥികായ ച;

പുരേ പച്ഛാ വികാലേ ച, ദുഗ്ഗഹി നിരയേ വധി.

നഗ്ഗോദകാ വിസിബ്ബേത്വാ, പഞ്ചാഹികം സങ്കമനീയം;

ഗണം വിഭങ്ഗസമണം, ദുബ്ബലം കഥിനേന ച.

ഏകമഞ്ചത്ഥരണേന, സഞ്ചിച്ച സഹജീവിനീ;

ദത്വാ സംസട്ഠഅന്തോ ച, തിരോവസ്സം ന പക്കമേ.

രാജാ ആസന്ദി സുത്തഞ്ച, ഗിഹി വൂപസമേന ച;

ദദേ ചീവരാവസഥം, പരിയാപുണഞ്ച വാചയേ.

ആരാമക്കോസചണ്ഡീ ¶ ച, ഭുഞ്ജേയ്യ കുലമച്ഛരീ;

വാസേ പവാരണോവാദം, ദ്വേ ധമ്മാ പസാഖേന ച.

ഗബ്ഭീ പായന്തീ ഛ ധമ്മേ, അസമ്മതൂനദ്വാദസ;

പരിപുണ്ണഞ്ച ¶ സങ്ഘേന, സഹ വുട്ഠാ ഛ പഞ്ച ച.

കുമാരീ ദ്വേ ച സങ്ഘേന, ദ്വാദസ സമ്മതേന ച;

അലം സചേ ച ദ്വേവസ്സം, സംസട്ഠാ സാമികേന ച.

പാരിവാസികാനുവസ്സം, ദുവേ വുട്ഠാപനേന ച;

ഛത്തയാനേന സങ്ഘാണി, ഇത്ഥാലങ്കാരവണ്ണകേ.

പിഞ്ഞാകഭിക്ഖുനീ ചേവ, സിക്ഖാ ച സാമണേരികാ;

ഗിഹി ഭിക്ഖുസ്സ പുരതോ, അനോകാസം സങ്കച്ചികാതി.

തേസം വഗ്ഗാനം ഉദ്ദാനം –

ലസുണന്ധകാരാ ന്ഹാനാ, തുവട്ടാ ചിത്തഗാരകാ;

ആരാമം ¶ ഗബ്ഭിനീ ചേവ, കുമാരീ ഛത്തുപാഹനാതി.

൫. പാടിദേസനീയകണ്ഡം

൨൨൭. സപ്പിം ¶ വിഞ്ഞാപേത്വാ ഭുഞ്ജന്തിയാ പാടിദേസനീയം കത്ഥ പഞ്ഞത്തന്തി? സാവത്ഥിയം പഞ്ഞത്തം. കം ആരബ്ഭാതി? ഛബ്ബഗ്ഗിയാ ഭിക്ഖുനിയോ ആരബ്ഭ. കിസ്മിം വത്ഥുസ്മിന്തി? ഛബ്ബഗ്ഗിയാ ഭിക്ഖുനിയോ സപ്പിം വിഞ്ഞാപേത്വാ ഭുഞ്ജിംസു, തസ്മിം വത്ഥുസ്മിം. ഏകാ പഞ്ഞത്തി, ഏകാ അനുപഞ്ഞത്തി. ഛന്നം ആപത്തിസമുട്ഠാനാനം ചതൂഹി സമുട്ഠാനേഹി സമുട്ഠാതി…പേ….

തേലം വിഞ്ഞാപേത്വാ ഭുഞ്ജന്തിയാ പാടിദേസനീയം കത്ഥ പഞ്ഞത്തന്തി? സാവത്ഥിയം പഞ്ഞത്തം. കം ആരബ്ഭാതി? ഛബ്ബഗ്ഗിയാ ഭിക്ഖുനിയോ ആരബ്ഭ. കിസ്മിം വത്ഥുസ്മിന്തി? ഛബ്ബഗ്ഗിയാ ഭിക്ഖുനിയോ തേലം വിഞ്ഞാപേത്വാ ഭുഞ്ജിംസു, തസ്മിം വത്ഥുസ്മിം. ഏകാ പഞ്ഞത്തി, ഏകാ അനുപഞ്ഞത്തി. ഛന്നം ആപത്തിസമുട്ഠാനാനം ചതൂഹി സമുട്ഠാനേഹി സമുട്ഠാതി…പേ….

മധും ¶ വിഞ്ഞാപേത്വാ ഭുഞ്ജന്തിയാ പാടിദേസനീയം കത്ഥ പഞ്ഞത്തന്തി? സാവത്ഥിയം പഞ്ഞത്തം. കം ആരബ്ഭാതി? ഛബ്ബഗ്ഗിയാ ഭിക്ഖുനിയോ ആരബ്ഭ. കിസ്മിം വത്ഥുസ്മിന്തി? ഛബ്ബഗ്ഗിയാ ഭിക്ഖുനിയോ മധും വിഞ്ഞാപേത്വാ ഭുഞ്ജിംസു, തസ്മിം വത്ഥുസ്മിം. ഏകാ പഞ്ഞത്തി, ഏകാ അനുപഞ്ഞത്തി. ഛന്നം ആപത്തിസമുട്ഠാനാനം ചതൂഹി സമുട്ഠാനേഹി സമുട്ഠാതി…പേ….

ഫാണിതം ¶ വിഞ്ഞാപേത്വാ ഭുഞ്ജന്തിയാ പാടിദേസനീയം കത്ഥ പഞ്ഞത്തന്തി? സാവത്ഥിയം പഞ്ഞത്തം. കം ആരബ്ഭാതി? ഛബ്ബഗ്ഗിയാ ഭിക്ഖുനിയോ ആരബ്ഭ. കിസ്മിം വത്ഥുസ്മിന്തി? ഛബ്ബഗ്ഗിയാ ഭിക്ഖുനിയോ ഫാണിതം വിഞ്ഞാപേത്വാ ഭുഞ്ജിംസു, തസ്മിം വത്ഥുസ്മിം. ഏകാ പഞ്ഞത്തി, ഏകാ അനുപഞ്ഞത്തി. ഛന്നം ആപത്തിസമുട്ഠാനാനം ചതൂഹി സമുട്ഠാനേഹി സമുട്ഠാതി…പേ….

മച്ഛം വിഞ്ഞാപേത്വാ ഭുഞ്ജന്തിയാ പാടിദേസനീയം കത്ഥ പഞ്ഞത്തന്തി? സാവത്ഥിയം പഞ്ഞത്തം. കം ആരബ്ഭാതി? ഛബ്ബഗ്ഗിയാ ഭിക്ഖുനിയോ ആരബ്ഭ. കിസ്മിം വത്ഥുസ്മിന്തി? ഛബ്ബഗ്ഗിയാ ഭിക്ഖുനിയോ മച്ഛം വിഞ്ഞാപേത്വാ ഭുഞ്ജിംസു, തസ്മിം വത്ഥുസ്മിം. ഏകാ പഞ്ഞത്തി, ഏകാ അനുപഞ്ഞത്തി. ഛന്നം ആപത്തിസമുട്ഠാനാനം ചതൂഹി സമുട്ഠാനേഹി സമുട്ഠാതി…പേ….

മംസം വിഞ്ഞാപേത്വാ ഭുഞ്ജന്തിയാ പാടിദേസനീയം കത്ഥ പഞ്ഞത്തന്തി? സാവത്ഥിയം പഞ്ഞത്തം. കം ആരബ്ഭാതി? ഛബ്ബഗ്ഗിയാ ഭിക്ഖുനിയോ ആരബ്ഭ. കിസ്മിം വത്ഥുസ്മിന്തി? ഛബ്ബഗ്ഗിയാ ഭിക്ഖുനിയോ. മംസം വിഞ്ഞാപേത്വാ ഭുഞ്ജിംസു, തസ്മിം വത്ഥുസ്മിം. ഏകാ പഞ്ഞത്തി, ഏകാ അനുപഞ്ഞത്തി. ഛന്നം ആപത്തിസമുട്ഠാനാനം ചതൂഹി സമുട്ഠാനേഹി സമുട്ഠാതി…പേ….

ഖീരം ¶ വിഞ്ഞാപേത്വാ ഭുഞ്ജന്തിയാ പാടിദേസനീയം കത്ഥ പഞ്ഞത്തന്തി? സാവത്ഥിയം പഞ്ഞത്തം. കം ആരബ്ഭാതി? ഛബ്ബഗ്ഗിയാ ഭിക്ഖുനിയോ ¶ ആരബ്ഭ. കിസ്മിം വത്ഥുസ്മിന്തി? ഛബ്ബഗ്ഗിയാ ഭിക്ഖുനിയോ ഖീരം വിഞ്ഞാപേത്വാ ഭുഞ്ജിംസു, തസ്മിം വത്ഥുസ്മിം. ഏകാ പഞ്ഞത്തി, ഏകാ അനുപഞ്ഞത്തി. ഛന്നം ആപത്തിസമുട്ഠാനാനം ചതൂഹി സമുട്ഠാനേഹി സമുട്ഠാതി…പേ….

ദധിം വിഞ്ഞാപേത്വാ ഭുഞ്ജന്തിയാ പാടിദേസനീയം കത്ഥ പഞ്ഞത്തന്തി? സാവത്ഥിയം പഞ്ഞത്തം. കം ആരബ്ഭാതി? ഛബ്ബഗ്ഗിയാ ഭിക്ഖുനിയോ ആരബ്ഭ. കിസ്മിം വത്ഥുസ്മിന്തി? ഛബ്ബഗ്ഗിയാ ഭിക്ഖുനിയോ ദധിം വിഞ്ഞാപേത്വാ ഭുഞ്ജിംസു, തസ്മിം വത്ഥുസ്മിം. ഏകാ പഞ്ഞത്തി, ഏകാ അനുപഞ്ഞത്തി. ഛന്നം ആപത്തിസമുട്ഠാനാനം ചതൂഹി സമുട്ഠാനേഹി സമുട്ഠാതി – സിയാ കായതോ സമുട്ഠാതി, ന വാചതോ ന ചിത്തതോ; സിയാ കായതോ ച വാചതോ ച സമുട്ഠാതി, ന ചിത്തതോ; സിയാ ¶ കായതോ ച ചിത്തതോ ച സമുട്ഠാതി, ന വാചതോ; സിയാ കായതോ ച വാചതോ ച ചിത്തതോ ച സമുട്ഠാതി…പേ….

അട്ഠ പാടിദേസനീയാ നിട്ഠിതാ.

തസ്സുദ്ദാനം –

സപ്പിം തേലം മധുഞ്ചേവ, ഫാണിതം മച്ഛമേവ ച;

മംസം ഖീരം ദധിഞ്ചാപി, വിഞ്ഞാപേത്വാന ഭിക്ഖുനീ;

പാടിദേസനീയാ അട്ഠ, സയം ബുദ്ധേന ദേസിതാതി.

യേ സിക്ഖാപദാ ഭിക്ഖുവിഭങ്ഗേ വിത്ഥാരിതാ തേ സംഖിത്താ

ഭിക്ഖുനിവിഭങ്ഗേ.

കത്ഥപഞ്ഞത്തിവാരോ നിട്ഠിതോ പഠമോ.

൨. കതാപത്തിവാരോ

൧. പാരാജികകണ്ഡം

൨൨൮. അവസ്സുതാ ¶ ¶ ഭിക്ഖുനീ അവസ്സുതസ്സ പുരിസപുഗ്ഗലസ്സ കായസംസഗ്ഗം സാദിയന്തീ കതി ആപത്തിയോ ആപജ്ജതി? അവസ്സുതാ ഭിക്ഖുനീ അവസ്സുതസ്സ പുരിസപുഗ്ഗലസ്സ കായസംസഗ്ഗം സാദിയന്തീ ¶ തിസ്സോ ആപത്തിയോ ആപജ്ജതി ¶ . അധക്ഖകം ഉബ്ഭജാണുമണ്ഡലം ഗഹണം സാദിയതി, ആപത്തി പാരാജികസ്സ; ഉബ്ഭക്ഖകം അധോജാണുമണ്ഡലം ഗഹണം സാദിയതി, ആപത്തി ഥുല്ലച്ചയസ്സ; കായപടിബദ്ധം ഗഹണം സാദിയതി, ആപത്തി ദുക്കടസ്സ – അവസ്സുതാ ഭിക്ഖുനീ അവസ്സുതസ്സ പുരിസപുഗ്ഗലസ്സ കായസംസഗ്ഗം സാദിയന്തീ ഇമാ തിസ്സോ ആപത്തിയോ ആപജ്ജതി.

വജ്ജപ്പടിച്ഛാദികാ ഭിക്ഖുനീ വജ്ജം പടിച്ഛാദേന്തീ കതി ആപത്തിയോ ആപജ്ജതി? വജ്ജപ്പടിച്ഛാദികാ ഭിക്ഖുനീ വജ്ജം പടിച്ഛാദേന്തീ തിസ്സോ ആപത്തിയോ ആപജ്ജതി. ജാനം പാരാജികം ധമ്മം പടിച്ഛാദേതി, ആപത്തി പാരാജികസ്സ; വേമതികാ പടിച്ഛാദേതി, ആപത്തി ഥുല്ലച്ചയസ്സ; ആചാരവിപത്തിം പടിച്ഛാദേതി, ആപത്തി ദുക്കടസ്സ – വജ്ജപ്പടിച്ഛാദികാ ഭിക്ഖുനീ വജ്ജം പടിച്ഛാദേന്തീ ഇമാ തിസ്സോ ആപത്തിയോ ആപജ്ജതി.

ഉക്ഖിത്താനുവത്തികാ ഭിക്ഖുനീ യാവതതിയം സമനുഭാസനായ ന പടിനിസ്സജ്ജന്തീ കതി ആപത്തിയോ ആപജ്ജതി? ഉക്ഖിത്താനുവത്തികാ ഭിക്ഖുനീ യാവതതിയം സമനുഭാസനായ ന പടിനിസ്സജ്ജന്തീ തിസ്സോ ആപത്തിയോ ആപജ്ജതി. ഞത്തിയാ ദുക്കടം; ദ്വീഹി കമ്മവാചാഹി ഥുല്ലച്ചയാ; കമ്മവാചാപരിയോസാനേ ¶ ആപത്തി പാരാജികസ്സ – ഉക്ഖിത്താനുവത്തികാ ഭിക്ഖുനീ യാവതതിയം സമനുഭാസനായ ന പടിനിസ്സജ്ജന്തീ ഇമാ തിസ്സോ ആപത്തിയോ ആപജ്ജതി.

അട്ഠമം വത്ഥും പരിപൂരേന്തീ കതി ആപത്തിയോ ആപജ്ജതി? അട്ഠമം വത്ഥും പരിപൂരേന്തീ തിസ്സോ ആപത്തിയോ ¶ ആപജ്ജതി. പുരിസേന – ‘‘ഇത്ഥന്നാമം ഓകാസം [ഇത്ഥന്നാമം ഗഹനം (സീ.), ഇത്ഥന്നാമം ഗബ്ഭം (സ്യാ.)] ആഗച്ഛാ’’തി വുത്താ ഗച്ഛതി, ആപത്തി ദുക്കടസ്സ; പുരിസസ്സ ഹത്ഥപാസം ഓക്കന്തമത്തേ ആപത്തി ഥുല്ലച്ചയസ്സ; അട്ഠമം വത്ഥും പരിപൂരേതി, ആപത്തി പാരാജികസ്സ – അട്ഠമം വത്ഥും പരിപൂരേന്തീ ഇമാ തിസ്സോ ആപത്തിയോ ആപജ്ജതി.

പാരാജികാ നിട്ഠിതാ.

൨. സങ്ഘാദിസേസകണ്ഡം

൨൨൯. ഉസ്സയവാദികാ ഭിക്ഖുനീ അഡ്ഡം കരോന്തീ തിസ്സോ ആപത്തിയോ ആപജ്ജതി. ഏകസ്സ ആരോചേതി, ആപത്തി ദുക്കടസ്സ; ദുതിയസ്സ ആരോചേതി, ¶ ആപത്തി ഥുല്ലച്ചയസ്സ; അഡ്ഡപരിയോസാനേ ആപത്തി സങ്ഘാദിസേസസ്സ.

ചോരിം വുട്ഠാപേന്തീ തിസ്സോ ആപത്തിയോ ആപജ്ജതി. ഞത്തിയാ ദുക്കടം; ദ്വീഹി കമ്മവാചാഹി ഥുല്ലച്ചയാ; കമ്മവാചാപരിയോസാനേ ആപത്തി സങ്ഘാദിസേസസ്സ.

ഏകാ ഗാമന്തരം ഗച്ഛന്തീ തിസ്സോ ആപത്തിയോ ആപജ്ജതി. ഗച്ഛതി, ആപത്തി ദുക്കടസ്സ; പഠമം പാദം പരിക്ഖേപം അതിക്കാമേതി, ആപത്തി ഥുല്ലച്ചയസ്സ; ദുതിയം പാദം അതിക്കാമേതി, ആപത്തി സങ്ഘാദിസേസസ്സ ¶ .

സമഗ്ഗേന സങ്ഘേന ഉക്ഖിത്തം ഭിക്ഖുനിം ധമ്മേന വിനയേന സത്ഥുസാസനേന അനപലോകേത്വാ കാരകസങ്ഘം അനഞ്ഞായ ഗണസ്സ ഛന്ദം ഓസാരേന്തീ തിസ്സോ ആപത്തിയോ ആപജ്ജതി. ഞത്തിയാ ദുക്കടം; ദ്വീഹി കമ്മവാചാഹി ഥുല്ലച്ചയാ; കമ്മവാചാപരിയോസാനേ ആപത്തി സങ്ഘാദിസേസസ്സ.

അവസ്സുതാ ഭിക്ഖുനീ അവസ്സുതസ്സ പുരിസപുഗ്ഗലസ്സ ഹത്ഥതോ ഖാദനീയം വാ ഭോജനീയം വാ സഹത്ഥാ പടിഗ്ഗഹേത്വാ ഭുഞ്ജന്തീ ¶ തിസ്സോ ആപത്തിയോ ആപജ്ജതി. ‘‘ഖാദിസ്സാമി ഭുഞ്ജിസ്സാമീ’’തി പടിഗ്ഗണ്ഹാതി, ആപത്തി ഥുല്ലച്ചയസ്സ; അജ്ഝോഹാരേ അജ്ഝോഹാരേ ആപത്തി സങ്ഘാദിസേസസ്സ; ഉദകദന്തപോനം പടിഗ്ഗണ്ഹാതി, ആപത്തി ദുക്കടസ്സ.

‘‘കിം തേ, അയ്യേ, ഏസോ പുരിസപുഗ്ഗലോ കരിസ്സതി അവസ്സുതോ വാ അനവസ്സുതോ വാ, യതോ ത്വം ¶ അനവസ്സുതാ! ഇങ്ഘ, അയ്യേ, യം തേ ഏസോ പുരിസപുഗ്ഗലോ ദേതി ഖാദനീയം വാ ഭോജനീയം വാ, തം ത്വം സഹത്ഥാ പടിഗ്ഗഹേത്വാ ഖാദ വാ ഭുഞ്ജ വാ’’തി ഉയ്യോജേന്തീ തിസ്സോ ആപത്തിയോ ആപജ്ജതി. തസ്സാ വചനേന ഖാദിസ്സാമി ഭുഞ്ജിസ്സാമീതി പടിഗ്ഗണ്ഹാതി, ആപത്തി ദുക്കടസ്സ; അജ്ഝോഹാരേ അജ്ഝോഹാരേ ആപത്തി ഥുല്ലച്ചയസ്സ; ഭോജനപരിയോസാനേ ആപത്തി സങ്ഘാദിസേസസ്സ.

കുപിതാ ഭിക്ഖുനീ യാവതതിയം സമനുഭാസനായ ന പടിനിസ്സജ്ജന്തീ തിസ്സോ ആപത്തിയോ ആപജ്ജതി. ഞത്തിയാ ദുക്കടം; ദ്വീഹി കമ്മവാചാഹി ഥുല്ലച്ചയാ ¶ ; കമ്മവാചാപരിയോസാനേ ആപത്തി സങ്ഘാദിസേസസ്സ.

കിസ്മിഞ്ചിദേവ അധികരണേ പച്ചാകതാ ഭിക്ഖുനീ യാവതതിയം സമനുഭാസനായ ന പടിനിസ്സജ്ജന്തീ തിസ്സോ ആപത്തിയോ ആപജ്ജതി. ഞത്തിയാ ദുക്കടം; ¶ ദ്വീഹി കമ്മവാചാഹി ഥുല്ലച്ചയാ; കമ്മവാചാപരിയോസാനേ ആപത്തി സങ്ഘാദിസേസസ്സ.

സംസട്ഠാ ഭിക്ഖുനിയോ യാവതതിയം സമനുഭാസനായ ന പടിനിസ്സജ്ജന്തിയോ തിസ്സോ ആപത്തിയോ ആപജ്ജന്തി. ഞത്തിയാ ദുക്കടം; ദ്വീഹി കമ്മവാചാഹി ഥുല്ലച്ചയാ; കമ്മവാചാപരിയോസാനേ ആപത്തി സങ്ഘാദിസേസസ്സ.

‘‘സംസട്ഠാവ, അയ്യേ, തുമ്ഹേ വിഹരഥ. മാ തുമ്ഹേ നാനാ വിഹരിത്ഥാ’’തി ഉയ്യോജേന്തീ യാവതതിയം സമനുഭാസനായ ന പടിനിസ്സജ്ജന്തീ തിസ്സോ ആപത്തിയോ ആപജ്ജതി. ഞത്തിയാ ദുക്കടം; ദ്വീഹി കമ്മവാചാഹി ഥുല്ലച്ചയാ; കമ്മവാചാപരിയോസാനേ ആപത്തി സങ്ഘാദിസേസസ്സ.

സങ്ഘാദിസേസാ നിട്ഠിതാ.

൩. നിസ്സഗ്ഗിയകണ്ഡം

൨൩൦. പത്തസന്നിചയം കരോന്തീ ഏകം ആപത്തിം ആപജ്ജതി. നിസ്സഗ്ഗിയം പാചിത്തിയം.

അകാലചീവരം ‘‘കാലചീവര’’ന്തി അധിട്ഠഹിത്വാ ഭാജാപേന്തീ ദ്വേ ആപത്തിയോ ആപജ്ജതി. ഭാജാപേതി, പയോഗേ ദുക്കടം; ഭാജാപിതേ നിസ്സഗ്ഗിയം പാചിത്തിയം.

ഭിക്ഖുനിയാ ¶ സദ്ധിം ചീവരം പരിവത്തേത്വാ അച്ഛിന്ദന്തീ ദ്വേ ആപത്തിയോ ¶ ആപജ്ജതി. അച്ഛിന്ദതി, പയോഗേ ദുക്കടം; അച്ഛിന്നേ നിസ്സഗ്ഗിയം പാചിത്തിയം.

അഞ്ഞം വിഞ്ഞാപേത്വാ അഞ്ഞം വിഞ്ഞാപേന്തീ ദ്വേ ആപത്തിയോ ആപജ്ജതി. വിഞ്ഞാപേതി, പയോഗേ ദുക്കടം; വിഞ്ഞാപിതേ നിസ്സഗ്ഗിയം പാചിത്തിയം.

അഞ്ഞം ചേതാപേത്വാ അഞ്ഞം ചേതാപേന്തീ ദ്വേ ആപത്തിയോ ആപജ്ജതി. ചേതാപേതി, പയോഗേ ദുക്കടം; ചേതാപിതേ നിസ്സഗ്ഗിയം പാചിത്തിയം.

അഞ്ഞദത്ഥികേന പരിക്ഖാരേന അഞ്ഞുദ്ദിസികേന സങ്ഘികേന അഞ്ഞം ചേതാപേന്തീ ദ്വേ ആപത്തിയോ ആപജ്ജതി. ചേതാപേതി, പയോഗേ ദുക്കടം; ചേതാപിതേ നിസ്സഗ്ഗിയം പാചിത്തിയം.

അഞ്ഞദത്ഥികേ ¶ പരിക്ഖാരേന അഞ്ഞുദ്ദിസികേന സങ്ഘികേന സംയാചികേന അഞ്ഞം ചേതാപേന്തീ ദ്വേ ആപത്തിയോ ആപജ്ജതി. ചേതാപേതി, പയോഗേ ദുക്കടം; ചേതാപിതേ നിസ്സഗ്ഗിയം പാചിത്തിയം.

അഞ്ഞദത്ഥികേന പരിക്ഖാരേന അഞ്ഞുദ്ദിസികേന മഹാജനികേന അഞ്ഞം ചേതാപേന്തീ ദ്വേ ആപത്തിയോ ആപജ്ജതി. ചേതാപേതി, പയോഗേ ദുക്കടം; ചേതാപിതേ നിസ്സഗ്ഗിയം പാചിത്തിയം.

അഞ്ഞദത്ഥികേന പരിക്ഖാരേന അഞ്ഞുദ്ദിസികേന മഹാജനികേന സംയാചികേന അഞ്ഞം ചേതാപേന്തീ ദ്വേ ആപത്തിയോ ആപജ്ജതി. ചേതാപേതി, പയോഗേ ദുക്കടം; ചേതാപിതേ നിസ്സഗ്ഗിയം പാചിത്തിയം.

അഞ്ഞദത്ഥികേന ¶ പരിക്ഖാരേന അഞ്ഞുദ്ദിസികേ ¶ പുഗ്ഗലികേന സംയാചികേന അഞ്ഞം ചേതാപേന്തീ ദ്വേ ആപത്തിയോ ആപജ്ജതി. ചേതാപേതി, പയോഗേ ദുക്കടം; ചേതാപിതേ നിസ്സഗ്ഗിയം പാചിത്തിയം.

അതിരേകചതുക്കംസപരമം ഗരുപാവുരണം ചേതാപേന്തീ ദ്വേ ആപത്തിയോ ആപജ്ജതി. ചേതാപേതി, പയോഗേ ദുക്കടം; ചേതാപിതേ നിസ്സഗ്ഗിയം പാചിത്തിയം.

അതിരേകഅഡ്ഢതേയ്യകംസപരമം ലഹുപാവുരണം ചേതാപേന്തീ ദ്വേ ആപത്തിയോ ആപജ്ജതി. ചേതാപേതി, പയോഗേ ദുക്കടം; ചേതാപിതേ നിസ്സഗ്ഗിയം പാചിത്തിയം.

നിസ്സഗ്ഗിയാ പാചിത്തിയാ നിട്ഠിതാ.

൪. പാചിത്തിയകണ്ഡം

൧. ലസുണവഗ്ഗോ

൨൩൧. ലസുണം ¶ ഖാദന്തീ ദ്വേ ആപത്തിയോ ആപജ്ജതി. ഖാദിസ്സാമീതി പടിഗ്ഗണ്ഹാതി, ആപത്തി ദുക്കടസ്സ; അജ്ഝോഹാരേ അജ്ഝോഹാരേ ആപത്തി പാചിത്തിയസ്സ.

സമ്ബാധേ ലോമം സംഹരാപേന്തീ ദ്വേ ആപത്തിയോ ആപജ്ജതി. സംഹരാപേതി, പയോഗേ ദുക്കടം; സംഹരാപിതേ ആപത്തി പാചിത്തിയസ്സ.

തലഘാതകം ¶ കരോന്തീ ദ്വേ ആപത്തിയോ ആപജ്ജതി. കരോതി, പയോഗേ ദുക്കടം; കതേ ആപത്തി പാചിത്തിയസ്സ.

ജതുമട്ഠകം ആദിയന്തീ ദ്വേ ആപത്തിയോ ആപജ്ജതി. ആദിയതി, പയോഗേ ദുക്കടം, ആദിന്നേ ആപത്തി പാചിത്തിയസ്സ.

അതിരേകദ്വങ്ഗുലപബ്ബപരമം ഉദകസുദ്ധികം ആദിയന്തീ ദ്വേ ആപത്തിയോ ¶ ആപജ്ജതി. ആദിയതി, പയോഗേ ദുക്കടം; ആദിന്നേ ആപത്തി പാചിത്തിയസ്സ.

ഭിക്ഖുസ്സ ഭുഞ്ജന്തസ്സ പാനീയേന വാ വിധൂപനേന വാ ഉപതിട്ഠന്തീ ദ്വേ ആപത്തിയോ ആപജ്ജതി. ഹത്ഥപാസേ തിട്ഠതി, ആപത്തി പാചിത്തിയസ്സ; ഹത്ഥപാസം വിജഹിത്വാ തിട്ഠതി, ആപത്തി ദുക്കടസ്സ.

ആമകധഞ്ഞം വിഞ്ഞാപേത്വാ ഭുഞ്ജന്തീ ദ്വേ ആപത്തിയോ ആപജ്ജതി. ഭുഞ്ജിസ്സാമീതി പടിഗ്ഗണ്ഹാതി, ആപത്തി ദുക്കടസ്സ; അജ്ഝോഹാരേ അജ്ഝോഹാരേ ആപത്തി പാചിത്തിയസ്സ.

ഉച്ചാരം വാ പസ്സാവം വാ സങ്കാരം വാ വിഘാസം വാ തിരോകുട്ടേ വാ തിരോപാകാരേ വാ ഛഡ്ഡേന്തീ ദ്വേ ആപത്തിയോ ആപജ്ജതി. ഛഡ്ഡേതി, പയോഗേ ദുക്കടം; ഛഡ്ഡിതേ ആപത്തി പാചിത്തിയസ്സ.

ഉച്ചാരം വാ പസ്സാവം വാ സങ്കാരം വാ വിഘാസം വാ ഹരിതേ ഛഡ്ഡേന്തീ ദ്വേ ആപത്തിയോ ആപജ്ജതി. ഛഡ്ഡേതി, പയോഗേ ദുക്കടം; ഛഡ്ഡിതേ ആപത്തി പാചിത്തിയസ്സ.

നച്ചം ¶ വാ ഗീതം വാ വാദിതം വാ ദസ്സനായ ഗച്ഛന്തീ ദ്വേ ആപത്തിയോ ആപജ്ജതി. ഗച്ഛതി, ആപത്തി ദുക്കടസ്സ; യത്ഥ ഠിതാ പസ്സതി വാ സുണാതി വാ, ആപത്തി പാചിത്തിയസ്സ.

ലസുണവഗ്ഗോ പഠമോ.

൨. രത്തന്ധകാരവഗ്ഗോ

൨൩൨. രത്തന്ധകാരേ അപ്പദീപേ പുരിസേന സദ്ധിം ഏകേനേകാ സന്തിട്ഠന്തീ ¶ ദ്വേ ആപത്തിയോ ആപജ്ജതി. ഹത്ഥപാസേ തിട്ഠതി, ആപത്തി പാചിത്തിയസ്സ; ഹത്ഥപാസം വിജഹിത്വാ തിട്ഠതി, ആപത്തി ദുക്കടസ്സ.

പടിച്ഛന്നേ ¶ ഓകാസേ പുരിസേന സദ്ധിം ഏകേനേകാ സന്തിട്ഠന്തീ ദ്വേ ആപത്തിയോ ആപജ്ജതി. ഹത്ഥപാസേ തിട്ഠതി, ആപത്തി പാചിത്തിയസ്സ; ഹത്ഥപാസം വിജഹിത്വാ തിട്ഠതി, ആപത്തി ദുക്കടസ്സ.

അജ്ഝോകാസേ ¶ പുരിസേന സദ്ധിം ഏകേനേകാ സന്തിട്ഠന്തീ ദ്വേ ആപത്തിയോ ആപജ്ജതി. ഹത്ഥപാസേ തിട്ഠതി, ആപത്തി പാചിത്തിയസ്സ; ഹത്ഥപാസം വിജഹിത്വാ തിട്ഠതി, ആപത്തി ദുക്കടസ്സ.

രഥികായ വാ ബ്യൂഹേ വാ സിങ്ഘാടകേ വാ പുരിസേന സദ്ധിം ഏകേനേകാ സന്തിട്ഠന്തീ ദ്വേ ആപത്തിയോ ആപജ്ജതി. ഹത്ഥപാസേ തിട്ഠതി, ആപത്തി പാചിത്തിയസ്സ; ഹത്ഥപാസം വിജഹിത്വാ തിട്ഠതി, ആപത്തി ദുക്കടസ്സ.

പുരേഭത്തം കുലാനി ഉപസങ്കമിത്വാ ആസനേ നിസീദിത്വാ സാമികേ അനാപുച്ഛാ പക്കമന്തീ ദ്വേ ആപത്തിയോ ആപജ്ജതി. പഠമം പാദം അനോവസ്സകം അതിക്കാമേതി, ആപത്തി ദുക്കടസ്സ; ദുതിയം പാദം അതിക്കാമേതി, ആപത്തി പാചിത്തിയസ്സ.

പച്ഛാഭത്തം കുലാനി ഉപസങ്കമിത്വാ സാമികേ അനാപുച്ഛാ ആസനേ നിസീദന്തീ ദ്വേ ആപത്തിയോ ആപജ്ജതി. നിസീദതി, പയോഗേ ദുക്കടം; നിസിന്നേ ആപത്തി പാചിത്തിയസ്സ.

വികാലേ ¶ കുലാനി ഉപസങ്കമിത്വാ സാമികേ അനാപുച്ഛാ സേയ്യം സന്ഥരിത്വാ വാ സന്ഥരാപേത്വാ വാ അഭിനിസീദന്തീ ദ്വേ ആപത്തിയോ ആപജ്ജതി. അഭിനിസീദതി, പയോഗേ ദുക്കടം; അഭിനിസിന്നേ ആപത്തി പാചിത്തിയസ്സ.

ദുഗ്ഗഹിതേന ¶ ദൂപധാരിതേന പരം ഉജ്ഝാപേന്തീ ദ്വേ ആപത്തിയോ ആപജ്ജതി. ഉജ്ഝാപേതി, പയോഗേ ദുക്കടം; ഉജ്ഝാപിതേ ആപത്തി പാചിത്തിയസ്സ.

അത്താനം വാ പരം വാ നിരയേന വാ ബ്രഹ്മചരിയേന വാ അഭിസപന്തീ ദ്വേ ആപത്തിയോ ആപജ്ജതി. അഭിസപതി, പയോഗേ ദുക്കടം; അഭിസപിതേ ആപത്തി പാചിത്തിയസ്സ.

അത്താനം വധിത്വാ വധിത്വാ രോദന്തീ ദ്വേ ആപത്തിയോ ആപജ്ജതി. വധതി രോദതി, ആപത്തി പാചിത്തിയസ്സ; വധതി ന രോദതി, ആപത്തി ദുക്കടസ്സ.

രത്തന്ധകാരവഗ്ഗോ ദുതിയോ.

൩. നഹാനവഗ്ഗോ

൨൩൩. നഗ്ഗാ ¶ നഹായന്തീ ദ്വേ ആപത്തിയോ ആപജ്ജതി. നഹായതി, പയോഗേ ദുക്കടം; നഹാനപരിയോസാനേ ആപത്തി പാചിത്തിയസ്സ.

പമാണാതിക്കന്തം ഉദകസാടികം കാരാപേന്തീ ദ്വേ ആപത്തിയോ ആപജ്ജതി. കാരാപേതി, പയോഗേ ദുക്കടം; കാരാപിതേ, ആപത്തി പാചിത്തിയസ്സ.

ഭിക്ഖുനിയാ ചീവരം വിസിബ്ബേത്വാ വാ വിസിബ്ബാപേത്വാ വാ നേവ ¶ സിബ്ബേന്തീ ന സിബ്ബാപനായ ഉസ്സുക്കം കരോന്തീ ഏകം ആപത്തിം ആപജ്ജതി. പാചിത്തിയം.

പഞ്ചാഹികം സങ്ഘാടിചാരം അതിക്കാമേന്തീ ഏകം ആപത്തിം ആപജ്ജതി. പാചിത്തിയം. ചീവരസങ്കമനീയം ധാരേന്തീ ദ്വേ ആപത്തിയോ ആപജ്ജതി. ധാരേതി, പയോഗേ ദുക്കടം; ധാരിതേ, ആപത്തി പാചിത്തിയസ്സ.

ഗണസ്സ ചീവരലാഭം അന്തരായം കരോന്തീ ദ്വേ ആപത്തിയോ ആപജ്ജതി. കരോതി, പയോഗേ ദുക്കടം; കതേ, ആപത്തി പാചിത്തിയസ്സ.

ധമ്മികം ¶ ചീവരവിഭങ്ഗം പടിബാഹന്തീ ദ്വേ ആപത്തിയോ ആപജ്ജതി. പടിബാഹതി, പയോഗേ ദുക്കടം; പടിബാഹിതേ, ആപത്തി പാചിത്തിയസ്സ.

അഗാരികസ്സ വാ പരിബ്ബാജകസ്സ വാ പരിബ്ബാജികായ വാ സമണചീവരം ദേന്തീ ദ്വേ ആപത്തിയോ ആപജ്ജതി. ദേതി, പയോഗേ ദുക്കടം; ദിന്നേ, ആപത്തി പാചിത്തിയസ്സ.

ദുബ്ബലചീവരപച്ചാസാ ¶ ചീവരകാലസമയം അതിക്കാമേന്തീ ദ്വേ ആപത്തിയോ ആപജ്ജതി. അതിക്കാമേതി, പയോഗേ ദുക്കടം; അതിക്കാമിതേ, ആപത്തി പാചിത്തിയസ്സ.

ധമ്മികം കഥിനുദ്ധാരം പടിബാഹന്തീ ദ്വേ ആപത്തിയോ ആപജ്ജതി. പടിബാഹതി, പയോഗേ ദുക്കടം; പടിബാഹിതേ, ആപത്തി പാചിത്തിയസ്സ.

നഹാനവഗ്ഗോ തതിയോ.

൪. തുവട്ടവഗ്ഗോ

൨൩൪. ദ്വേ ¶ ¶ ഭിക്ഖുനിയോ ഏകമഞ്ചേ തുവട്ടേന്തിയോ ദ്വേ ആപത്തിയോ ആപജ്ജന്തി. നിപജ്ജന്തി, പയോഗേ ദുക്കടം; നിപന്നേ, ആപത്തി പാചിത്തിയസ്സ.

ദ്വേ ഭിക്ഖുനിയോ ഏകത്ഥരണപാവുരണാ തുവട്ടേന്തിയോ ദ്വേ ആപത്തിയോ ആപജ്ജന്തി. നിപജ്ജന്തി, പയോഗേ ദുക്കടം; നിപന്നേ, ആപത്തി പാചിത്തിയസ്സ.

ഭിക്ഖുനിയാ സഞ്ചിച്ച അഫാസും കരോന്തീ ദ്വേ ആപത്തിയോ ആപജ്ജതി. കരോതി, പയോഗേ ദുക്കടം; കതേ, ആപത്തി പാചിത്തിയസ്സ.

ദുക്ഖിതം സഹജീവിനിം നേവ ഉപട്ഠേന്തീ ന ഉപട്ഠാപനായ ഉസ്സുക്കം കരോന്തീ ഏകം ആപത്തിം ആപജ്ജതി. പാചിത്തിയം.

ഭിക്ഖുനിയാ ഉപസ്സയം ദത്വാ കുപിതാ അനത്തമനാ നിക്കഡ്ഢന്തീ ദ്വേ ആപത്തിയോ ആപജ്ജതി. നിക്കഡ്ഢതി, പയോഗേ ദുക്കടം; നിക്കഡ്ഢിതേ, ആപത്തി പാചിത്തിയസ്സ.

സംസട്ഠാ ¶ ഭിക്ഖുനീ യാവതതിയം സമനുഭാസനായ ന പടിനിസ്സജ്ജന്തീ ദ്വേ ആപത്തിയോ ആപജ്ജതി. ഞത്തിയാ ദുക്കടം; കമ്മവാചാപരിയോസാനേ ആപത്തി പാചിത്തിയസ്സ.

അന്തോരട്ഠേ സാസങ്കസമ്മതേ സപ്പടിഭയേ അസത്ഥികാ ചാരികം ചരന്തീ ദ്വേ ആപത്തിയോ ആപജ്ജതി. പടിപജ്ജതി, പയോഗേ ദുക്കടം; പടിപന്നേ, ആപത്തി പാചിത്തിയസ്സ.

തിരോരട്ഠേ ¶ സാസങ്കസമ്മതേ സപ്പടിഭയേ അസത്ഥികാ ചാരികം ചരന്തീ ദ്വേ ആപത്തിയോ ആപജ്ജതി. പടിപജ്ജതി, പയോഗേ ദുക്കടം; പടിപന്നേ, ആപത്തി പാചിത്തിയസ്സ.

അന്തോവസ്സം ചാരികം ചരന്തീ ദ്വേ ആപത്തിയോ ആപജ്ജതി. പടിപജ്ജതി, പയോഗേ ദുക്കടം; പടിപന്നേ, ആപത്തി പാചിത്തിയസ്സ.

വസ്സംവുട്ഠാ ഭിക്ഖുനീ ചാരികം ന പക്കമന്തീ ഏകം ആപത്തിം ആപജ്ജതി. പാചിത്തിയം.

തുവട്ടവഗ്ഗോ ചതുത്ഥോ.

൫. ചിത്താഗാരവഗ്ഗോ

൨൩൫. രാജാഗാരം ¶ വാ ചിത്താഗാരം വാ ആരാമം വാ ഉയ്യാനം വാ പോക്ഖരണിം വാ ദസ്സനായ ഗച്ഛന്തീ ദ്വേ ആപത്തിയോ ആപജ്ജതി. ഗച്ഛതി, ആപത്തി ദുക്കടസ്സ; യത്ഥ ഠിതാ പസ്സതി, ആപത്തി പാചിത്തിയസ്സ.

ആസന്ദിം വാ പല്ലങ്കം വാ പരിഭുഞ്ജന്തീ ദ്വേ ആപത്തിയോ ആപജ്ജതി. പരിഭുഞ്ജതി, പയോഗേ ദുക്കടം; പരിഭുത്തേ, ആപത്തി പാചിത്തിയസ്സ.

സുത്തം കന്തന്തീ ദ്വേ ആപത്തിയോ ആപജ്ജതി. കന്തതി, പയോഗേ ദുക്കടം; ഉജ്ജവുജ്ജവേ, ആപത്തി പാചിത്തിയസ്സ.

ഗിഹിവേയ്യാവച്ചം കരോന്തീ ദ്വേ ആപത്തിയോ ആപജ്ജതി. കരോതി, പയോഗേ ദുക്കടം; കതേ, ആപത്തി പാചിത്തിയസ്സ.

ഭിക്ഖുനിയാ ¶ ¶ – ‘‘ഏഹായ്യേ ഇമം അധികരണം വൂപസമേഹീ’’തി വുച്ചമാനാ – ‘‘സാധൂ’’തി ¶ പടിസ്സുണിത്വാ നേവ വൂപസമേന്തീ ന വൂപസമായ ഉസ്സുക്കം കരോന്തീ ഏകം ആപത്തിം ആപജ്ജതി. പാചിത്തിയം.

അഗാരികസ്സ വാ പരിബ്ബാജകസ്സ വാ പരിബ്ബാജികായ വാ സഹത്ഥാ ഖാദനീയം വാ ഭോജനീയം വാ ദേന്തീ ദ്വേ ആപത്തിയോ ആപജ്ജതി. ദേതി, പയോഗേ ദുക്കടം; ദിന്നേ, ആപത്തി പാചിത്തിയസ്സ.

ആവസഥചീവരം അനിസ്സജ്ജിത്വാ പരിഭുഞ്ജന്തീ ദ്വേ ആപത്തിയോ ആപജ്ജതി. പരിഭുഞ്ജതി, പയോഗേ ദുക്കടം; പരിഭുത്തേ, ആപത്തി പാചിത്തിയസ്സ.

ആവസഥം അനിസ്സജ്ജിത്വാ ചാരികം പക്കമന്തീ ദ്വേ ആപത്തിയോ ആപജ്ജതി. പഠമം പാദം പരിക്ഖേപം അതിക്കാമേതി, ആപത്തി ദുക്കടസ്സ; ദുതിയം പാദം അതിക്കാമേതി, ആപത്തി പാചിത്തിയസ്സ.

തിരച്ഛാനവിജ്ജം പരിയാപുണന്തീ ദ്വേ ആപത്തിയോ ആപജ്ജതി. പരിയാപുണാതി, പയോഗേ ദുക്കടം; പദേ പദേ ആപത്തി പാചിത്തിയസ്സ.

തിരച്ഛാനവിജ്ജം വാചേന്തീ ദ്വേ ആപത്തിയോ ആപജ്ജതി. വാചേതി, പയോഗേ ദുക്കടം; പദേ പദേ ആപത്തി പാചിത്തിയസ്സ.

ചിത്താഗാരവഗ്ഗോ പഞ്ചമോ.

൬. ആരാമവഗ്ഗോ

൨൩൬. ജാനം ¶ സഭിക്ഖുകം ആരാമം അനാപുച്ഛാ പവിസന്തീ ദ്വേ ആപത്തിയോ ¶ ആപജ്ജതി. പഠമം പാദം പരിക്ഖേപം അതിക്കാമേതി, ആപത്തി ദുക്കടസ്സ; ദുതിയം പാദം അതിക്കാമേതി, ആപത്തി പാചിത്തിയസ്സ.

ഭിക്ഖും അക്കോസന്തീ പരിഭാസന്തീ ദ്വേ ആപത്തിയോ ആപജ്ജതി. അക്കോസതി, പയോഗേ ദുക്കടം; അക്കോസിതേ, ആപത്തി പാചിത്തിയസ്സ.

ചണ്ഡീകതാ ¶ ഗണം പരിഭാസന്തീ ദ്വേ ആപത്തിയോ ആപജ്ജതി. പരിഭാസതി, പയോഗേ ദുക്കടം; പരിഭാസിതേ, ആപത്തി പാചിത്തിയസ്സ.

നിമന്തിതാ വാ പവാരിതാ വാ ഖാദനീയം വാ ഭോജനീയം വാ ഭുഞ്ജന്തീ ദ്വേ ആപത്തിയോ ആപജ്ജതി. ‘‘ഖാദിസ്സാമി ഭുഞ്ജിസ്സാമീ’’തി പടിഗ്ഗണ്ഹാതി, ആപത്തി ദുക്കടസ്സ; അജ്ഝോഹാരേ അജ്ഝോഹാരേ ആപത്തി പാചിത്തിയസ്സ.

കുലം മച്ഛരായന്തീ ദ്വേ ആപത്തിയോ ആപജ്ജതി. മച്ഛരായതി, പയോഗേ ദുക്കടം; മച്ഛരിതേ, ആപത്തി പാചിത്തിയസ്സ.

അഭിക്ഖുകേ ആവാസേ വസ്സം വസന്തീ ദ്വേ ആപത്തിയോ ആപജ്ജതി. ‘‘വസ്സം വസിസ്സാമീ’’തി സേനാസനം പഞ്ഞപേതി പാനീയം പരിഭോജനീയം ഉപട്ഠപേതി പരിവേണം സമ്മജ്ജതി, ആപത്തി ദുക്കടസ്സ; സഹ അരുണുഗ്ഗമനാ ആപത്തി പാചിത്തിയസ്സ.

വസ്സംവുട്ഠാ ഭിക്ഖുനീ ഉഭതോസങ്ഘേ തീഹി ഠാനേഹി ന പവാരേന്തീ ഏകം ആപത്തിം ആപജ്ജതി. പാചിത്തിയം.

ഓവാദായ വാ സംവാസായ വാ ന ഗച്ഛന്തീ ഏകം ആപത്തിം ആപജ്ജതി. പാചിത്തിയം.

ഉപോസഥമ്പി ¶ ന പുച്ഛന്തീ ഓവാദമ്പി ന യാചന്തീ ഏകം ആപത്തിം ആപജ്ജതി. പാചിത്തിയം.

പസാഖേ ജാതം ഗണ്ഡം വാ രുധിതം വാ അനപലോകേത്വാ സങ്ഘം വാ ഗണം വാ പുരിസേന സദ്ധിം ഏകേനേകാ ഭേദാപേന്തീ ദ്വേ ¶ ആപത്തിയോ ആപജ്ജതി. ഭേദാപേതി, പയോഗേ ദുക്കടം; ഭിന്നേ, ആപത്തി പാചിത്തിയസ്സ.

ആരാമവഗ്ഗോ ഛട്ഠോ.

൭. ഗബ്ഭിനീവഗ്ഗോ

൨൩൭. ഗബ്ഭിനിം ¶ വുട്ഠാപേന്തീ ദ്വേ ആപത്തിയോ ആപജ്ജതി. വുട്ഠാപേതി, പയോഗേ ദുക്കടം; വുട്ഠാപിതേ, ആപത്തി പാചിത്തിയസ്സ.

പായന്തിം ¶ വുട്ഠാപേന്തീ ദ്വേ ആപത്തിയോ ആപജ്ജതി. വുട്ഠാപേതി, പയോഗേ ദുക്കടം; വുട്ഠാപിതേ, ആപത്തി പാചിത്തിയസ്സ.

ദ്വേ വസ്സാനി ഛസു ധമ്മേസു അസിക്ഖിതസിക്ഖം സിക്ഖമാനം വുട്ഠാപേന്തീ ദ്വേ ആപത്തിയോ ആപജ്ജതി. വുട്ഠാപേതി, പയോഗേ ദുക്കടം; വുട്ഠാപിതേ, ആപത്തി പാചിത്തിയസ്സ.

ദ്വേ വസ്സാനി ഛസു ധമ്മേസു സിക്ഖിതസിക്ഖം സിക്ഖമാനം സങ്ഘേന അസമ്മതം വുട്ഠാപേന്തീ ദ്വേ ആപത്തിയോ ആപജ്ജതി. വുട്ഠാപേതി, പയോഗേ ദുക്കടം; വുട്ഠാപിതേ, ആപത്തി പാചിത്തിയസ്സ.

ഊനദ്വാദസവസ്സം ഗിഹിഗതം വുട്ഠാപേന്തീ ദ്വേ ആപത്തിയോ ആപജ്ജതി. വുട്ഠാപേതി, പയോഗേ ദുക്കടം; വുട്ഠാപിതേ, ആപത്തി പാചിത്തിയസ്സ.

പരിപുണ്ണദ്വാദസവസ്സം ഗിഹിഗതം ദ്വേ വസ്സാനി ഛസു ധമ്മേസു ¶ അസിക്ഖിതസിക്ഖം വുട്ഠാപേന്തീ ദ്വേ ആപത്തിയോ ആപജ്ജതി. വുട്ഠാപേതി, പയോഗേ ദുക്കടം; വുട്ഠാപിതേ, ആപത്തി പാചിത്തിയസ്സ.

പരിപുണ്ണദ്വാദസവസ്സം ഗിഹിഗതം ദ്വേ വസ്സാനി ഛസു ധമ്മേസു സിക്ഖിതസിക്ഖം സങ്ഘേന അസമ്മതം വുട്ഠാപേന്തീ ദ്വേ ആപത്തിയോ ആപജ്ജതി. വുട്ഠാപേതി, പയോഗേ ദുക്കടം; വുട്ഠാപിതേ, ആപത്തി പാചിത്തിയസ്സ.

സഹജീവിനിം വുട്ഠാപേത്വാ ദ്വേ വസ്സാനി നേവ അനുഗ്ഗണ്ഹന്തീ നാനുഗ്ഗണ്ഹാപേന്തീ ഏകം ആപത്തിം ആപജ്ജതി. പാചിത്തിയം.

വുട്ഠാപിതം പവത്തിനിം ദ്വേ വസ്സാനി നാനുബന്ധന്തീ ഏകം ആപത്തിം ആപജ്ജതി. പാചിത്തിയം.

സഹജീവിനിം വുട്ഠാപേത്വാ നേവ വൂപകാസേന്തീ ന വൂപകാസാപേന്തീ ഏകം ആപത്തിം ആപജ്ജതി. പാചിത്തിയം.

ഗബ്ഭിനീവഗ്ഗോ സത്തമോ.

൮. കുമാരീഭൂതവഗ്ഗോ

൨൩൮. ഊനവീസതിവസ്സം ¶ ¶ കുമാരിഭൂതം വുട്ഠാപേന്തീ ദ്വേ ആപത്തിയോ ആപജ്ജതി. വുട്ഠാപേതി, പയോഗേ ദുക്കടം; വുട്ഠാപിതേ, ആപത്തി പാചിത്തിയസ്സ.

പരിപുണ്ണവീസതിവസ്സം കുമാരിഭൂതം ദ്വേ വസ്സാനി ഛസു ധമ്മേസു അസിക്ഖിതസിക്ഖം വുട്ഠാപേന്തീ ദ്വേ ആപത്തിയോ ആപജ്ജതി. വുട്ഠാപേതി, പയോഗേ ദുക്കടം; വുട്ഠാപിതേ, ആപത്തി പാചിത്തിയസ്സ.

പരിപുണ്ണവീസതിവസ്സം കുമാരിഭൂതം ദ്വേ വസ്സാനി ഛസു ധമ്മേസു സിക്ഖിതസിക്ഖം സങ്ഘേന അസമ്മതം വുട്ഠാപേന്തീ ദ്വേ ആപത്തിയോ ആപജ്ജതി ¶ . വുട്ഠാപേതി, പയോഗേ ദുക്കടം; വുട്ഠാപിതേ, ആപത്തി പാചിത്തിയസ്സ.

ഊനദ്വാദസവസ്സാ വുട്ഠാപേന്തീ ദ്വേ ആപത്തിയോ ആപജ്ജതി. വുട്ഠാപേതി, പയോഗേ ദുക്കടം; വുട്ഠാപിതേ, ആപത്തി പാചിത്തിയസ്സ.

പരിപുണ്ണദ്വാദസവസ്സാ സങ്ഘേന അസമ്മതാ വുട്ഠാപേന്തീ ദ്വേ ആപത്തിയോ ആപജ്ജതി. വുട്ഠാപേതി, പയോഗേ ദുക്കടം; വുട്ഠാപിതേ, ആപത്തി പാചിത്തിയസ്സ.

‘‘അലം താവ തേ, അയ്യേ, വുട്ഠാപിതേനാ’’തി വുച്ചമാനാ ‘‘സാധൂ’’തി പടിസ്സുണിത്വാ പച്ഛാ ഖീയനധമ്മം ആപജ്ജന്തീ ദ്വേ ആപത്തിയോ ആപജ്ജതി. ഖിയ്യതി, പയോഗേ ദുക്കടം; ഖിയ്യിതേ, ആപത്തി പാചിത്തിയസ്സ.

സിക്ഖമാനം – ‘‘സചേ മേ ത്വം, അയ്യേ, ചീവരം ദസ്സസി, ഏവാഹം തം വുട്ഠാപേസ്സാമീ’’തി വത്വാ നേവ വുട്ഠാപേന്തീ ന വുട്ഠാപനായ ഉസ്സുക്കം കരോന്തീ ഏകം ആപത്തിം ആപജ്ജതി. പാചിത്തിയം.

സിക്ഖമാനം ¶ – ‘‘സചേ മം ത്വം, അയ്യേ, ദ്വേ വസ്സാനി അനുബന്ധിസ്സസി, ഏവാഹം തം വുട്ഠാപേസ്സാമീ’’തി വത്വാ നേവ വുട്ഠാപേന്തീ ന വുട്ഠാപനായ ഉസ്സുക്കം കരോന്തീ ഏകം ആപത്തിം ആപജ്ജതി. പാചിത്തിയം.

പുരിസസംസട്ഠം ¶ കുമാരകസംസട്ഠം ചണ്ഡിം സോകാവാസം സിക്ഖമാനം വുട്ഠാപേന്തീ ദ്വേ ആപത്തിയോ ആപജ്ജതി. വുട്ഠാപേതി, പയോഗേ ദുക്കടം; വുട്ഠാപിതേ, ആപത്തി പാചിത്തിയസ്സ.

മാതാപിതൂഹി വാ സാമികേന വാ അനനുഞ്ഞാതം സിക്ഖമാനം വുട്ഠാപേന്തീ ¶ ദ്വേ ആപത്തിയോ ആപജ്ജതി. വുട്ഠാപേതി, പയോഗേ ദുക്കടം; വുട്ഠാപിതേ, ആപത്തി പാചിത്തിയസ്സ.

പാരിവാസികഛന്ദദാനേ ¶ സിക്ഖമാനം വുട്ഠാപേന്തീ ദ്വേ ആപത്തിയോ ആപജ്ജതി. വുട്ഠാപേതി, പയോഗേ ദുക്കടം; വുട്ഠാപിതേ, ആപത്തി പാചിത്തിയസ്സ.

അനുവസ്സം വുട്ഠാപേന്തീ ദ്വേ ആപത്തിയോ ആപജ്ജതി. വുട്ഠാപേതി, പയോഗേ ദുക്കടം; വുട്ഠാപിതേ, ആപത്തി പാചിത്തിയസ്സ.

ഏകം വസ്സം ദ്വേ വുട്ഠാപേന്തീ ദ്വേ ആപത്തിയോ ആപജ്ജതി. വുട്ഠാപേതി, പയോഗേ ദുക്കടം; വുട്ഠാപിതേ, ആപത്തി പാചിത്തിയസ്സ.

കുമാരീഭൂതവഗ്ഗോ അട്ഠമോ.

൯. ഛത്തുപാഹനവഗ്ഗോ

൨൩൯. ഛത്തുപാഹനം ധാരേന്തീ ദ്വേ ആപത്തിയോ ആപജ്ജതി. ധാരേതി, പയോഗേ ദുക്കടം; ധാരിതേ, ആപത്തി പാചിത്തിയസ്സ.

യാനേന യായന്തീ ദ്വേ ആപത്തിയോ ആപജ്ജതി. യായതി, പയോഗേ ദുക്കടം; യായിതേ, ആപത്തി പാചിത്തിയസ്സ.

സങ്ഘാണിം ധാരേന്തീ ദ്വേ ആപത്തിയോ ആപജ്ജതി. ധാരേതി, പയോഗേ ദുക്കടം; ധാരിതേ, ആപത്തി പാചിത്തിയസ്സ.

ഇത്ഥാലങ്കാരം ധാരേന്തീ ദ്വേ ആപത്തിയോ ആപജ്ജതി. ധാരേതി, പയോഗേ ദുക്കടം; ധാരിതേ, ആപത്തി പാചിത്തിയസ്സ.

ഗന്ധവണ്ണകേന ¶ നഹായന്തീ ദ്വേ ആപത്തിയോ ആപജ്ജതി. നഹായതി ¶ , പയോഗേ ദുക്കടം; നഹാനപരിയോസാനേ, ആപത്തി പാചിത്തിയസ്സ.

വാസിതകേന പിഞ്ഞാകേന നഹായന്തീ ദ്വേ ആപത്തിയോ ആപജ്ജതി. നഹായതി, പയോഗേ ദുക്കടം; നഹാനപരിയോസാനേ, ആപത്തി പാചിത്തിയസ്സ.

ഭിക്ഖുനിയാ ഉമ്മദ്ദാപേന്തീ പരിമദ്ദാപേന്തീ ദ്വേ ആപത്തിയോ ആപജ്ജതി. ഉമ്മദ്ദാപേതി, പയോഗേ ദുക്കടം; ഉമ്മദ്ദിതേ, ആപത്തി പാചിത്തിയസ്സ.

സിക്ഖമാനായ ഉമ്മദ്ദാപേന്തീ പരിമദ്ദാപേന്തീ ദ്വേ ആപത്തിയോ ആപജ്ജതി. ഉമ്മദ്ദാപേതി, പയോഗേ ദുക്കടം; ഉമ്മദ്ദിതേ, ആപത്തി പാചിത്തിയസ്സ.

സാമണേരിയാ ¶ ഉമ്മദ്ദാപേന്തീ പരിമദ്ദാപേന്തീ ദ്വേ ആപത്തിയോ ആപജ്ജതി. ഉമ്മദ്ദാപേതി, പയോഗേ ദുക്കടം; ഉമ്മദ്ദിതേ, ആപത്തി പാചിത്തിയസ്സ.

ഗിഹിനിയാ ഉമ്മദ്ദാപേന്തീ പരിമദ്ദാപേന്തീ ദ്വേ ആപത്തിയോ ആപജ്ജതി. ഉമ്മദ്ദാപേതി, പയോഗേ ദുക്കടം; ഉമ്മദ്ദിതേ, ആപത്തി പാചിത്തിയസ്സ.

ഭിക്ഖുസ്സ പുരതോ അനാപുച്ഛാ ആസനേ നിസീദന്തീ ദ്വേ ആപത്തിയോ ആപജ്ജതി. നിസീദതി, പയോഗേ ദുക്കടം; നിസിന്നേ, ആപത്തി പാചിത്തിയസ്സ.

അനോകാസകതം ഭിക്ഖും പഞ്ഹം പുച്ഛന്തീ ദ്വേ ആപത്തിയോ ആപജ്ജതി. പുച്ഛതി, പയോഗേ ദുക്കടം; പുച്ഛിതേ, ആപത്തി പാചിത്തിയസ്സ.

അസങ്കച്ചികാ ഗാമം പവിസന്തീ ദ്വേ ആപത്തിയോ ആപജ്ജതി. പഠമം ¶ പാദം പരിക്ഖേപം അതിക്കാമേതി, ആപത്തി ദുക്കടസ്സ; ദുതിയം പാദം അതിക്കാമേതി, ആപത്തി പാചിത്തിയസ്സ.

ഛത്തുപാഹനവഗ്ഗോ നവമോ.

ഖുദ്ദകം നിട്ഠിതം.

൫. പാടിദേസനീയകണ്ഡം

൨൪൦. സപ്പിം ¶ വിഞ്ഞാപേത്വാ ഭുഞ്ജന്തീ ദ്വേ ആപത്തിയോ ആപജ്ജതി. ഭുഞ്ജിസ്സാമീതി പടിഗ്ഗണ്ഹാതി, ആപത്തി ദുക്കടസ്സ; അജ്ഝോഹാരേ അജ്ഝോഹാരേ ആപത്തി പാടിദേസനീയസ്സ.

തേലം വിഞ്ഞാപേത്വാ ഭുഞ്ജന്തീ ദ്വേ ആപത്തിയോ ആപജ്ജതി. ഭുഞ്ജിസ്സാമീതി പടിഗ്ഗണ്ഹാതി, ആപത്തി ദുക്കടസ്സ; അജ്ഝോഹാരേ അജ്ഝോഹാരേ ആപത്തി പാടിദേസനീയസ്സ.

മധും വിഞ്ഞാപേത്വാ ഭുഞ്ജന്തീ ദ്വേ ആപത്തിയോ ആപജ്ജതി. ഭുഞ്ജിസ്സാമീതി പടിഗ്ഗണ്ഹാതി, ആപത്തി ദുക്കടസ്സ; അജ്ഝോഹാരേ അജ്ഝോഹാരേ ആപത്തി പാടിദേസനീയസ്സ.

ഫാണിതം വിഞ്ഞാപേത്വാ ഭുഞ്ജന്തീ ദ്വേ ആപത്തിയോ ആപജ്ജതി. ഭുഞ്ജിസ്സാമീതി പടിഗ്ഗണ്ഹാതി, ആപത്തി ദുക്കടസ്സ; അജ്ഝോഹാരേ അജ്ഝോഹാരേ ആപത്തി പാടിദേസനീയസ്സ.

മച്ഛം ¶ വിഞ്ഞാപേത്വാ ഭുഞ്ജന്തീ ദ്വേ ആപത്തിയോ ആപജ്ജതി. ഭുഞ്ജിസ്സാമീതി പടിഗ്ഗണ്ഹാതി, ആപത്തി ദുക്കടസ്സ; അജ്ഝോഹാരേ അജ്ഝോഹാരേ ആപത്തി പാടിദേസനീയസ്സ.

മംസം വിഞ്ഞാപേത്വാ ഭുഞ്ജന്തീ ദ്വേ ആപത്തിയോ ആപജ്ജതി. ഭുഞ്ജിസ്സാമീതി ¶ പടിഗ്ഗണ്ഹാതി, ആപത്തി ദുക്കടസ്സ; അജ്ഝോഹാരേ അജ്ഝോഹാരേ ആപത്തി പാടിദേസനീയസ്സ.

ഖീരം വിഞ്ഞാപേത്വാ ഭുഞ്ജന്തീ ദ്വേ ആപത്തിയോ ആപജ്ജതി. ഭുഞ്ജിസ്സാമീതി പടിഗ്ഗണ്ഹാതി, ആപത്തി ദുക്കടസ്സ; അജ്ഝോഹാരേ അജ്ഝോഹാരേ ആപത്തി പാടിദേസനീയസ്സ.

ദധിം വിഞ്ഞാപേത്വാ ഭുഞ്ജന്തീ ദ്വേ ആപത്തിയോ ആപജ്ജതി. ഭുഞ്ജിസ്സാമീതി പടിഗ്ഗണ്ഹാതി, ആപത്തി ദുക്കടസ്സ; അജ്ഝോഹാരേ അജ്ഝോഹാരേ ആപത്തി പാടിദേസനീയസ്സ.

അട്ഠ പാടിദേസനീയാ നിട്ഠിതാ.

കതാപത്തിവാരോ നിട്ഠിതോ ദുതിയോ.

൩. വിപത്തിവാരോ

൨൪൧. അവസ്സുതാ ¶ ¶ ഭിക്ഖുനിയാ അവസ്സുതസ്സ പുരിസപുഗ്ഗലസ്സ കായസംസഗ്ഗം സാദിയന്തിയാ ആപത്തിയോ ചതുന്നം വിപത്തീനം കതി വിപത്തിയോ ഭജന്തി? അവസ്സുതായ ഭിക്ഖുനിയാ അവസ്സുതസ്സ പുരിസപുഗ്ഗലസ്സ കായസംസഗ്ഗം സാദിയന്തിയാ ആപത്തിയോ ചതുന്നം വിപത്തീനം ദ്വേ വിപത്തിയോ ഭജന്തി – സിയാ സീലവിപത്തിം, സിയാ ആചാരവിപത്തിം…പേ….

ദധിം വിഞ്ഞാപേത്വാ ഭുഞ്ജന്തിയാ ആപത്തിയോ ചതുന്നം വിപത്തീനം കതി വിപത്തിയോ ഭജന്തി? ദധിം വിഞ്ഞാപേത്വാ ഭുഞ്ജന്തിയാ ആപത്തിയോ ചതുന്നം വിപത്തീനം ഏകം വിപത്തിം ഭജന്തി – ആചാരവിപത്തിം.

വിപത്തിവാരോ നിട്ഠിതോ തതിയോ.

൪. സങ്ഗഹവാരോ

൨൪൨. അവസ്സുതാ ¶ ¶ ഭിക്ഖുനിയാ അവസ്സുതസ്സ പുരിസപുഗ്ഗലസ്സ കായസംസഗ്ഗം ¶ സാദിയന്തിയാ ആപത്തിയോ സത്തന്നം ആപത്തിക്ഖന്ധാനം കതിഹി ആപത്തിക്ഖന്ധേഹി സങ്ഗഹിതാ? അവസ്സുതായ ഭിക്ഖുനിയാ അവസ്സുതസ്സ പുരിസപുഗ്ഗലസ്സ കായസംസഗ്ഗം സാദിയന്തിയാ ആപത്തിയോ സത്തന്നം ആപത്തിക്ഖന്ധാനം തീഹി ആപത്തിക്ഖന്ധേഹി സങ്ഗഹിതാ – സിയാ പാരാജികാപത്തിക്ഖന്ധേന, സിയാ ഥുല്ലച്ചയാപത്തിക്ഖന്ധേന, സിയാ ദുക്കടാപത്തിക്ഖന്ധേന…പേ….

ദധിം വിഞ്ഞാപേത്വാ ഭുഞ്ജന്തിയാ ആപത്തിയോ സത്തന്നം ആപത്തിക്ഖന്ധാനം കതിഹി ആപത്തിക്ഖന്ധേഹി സങ്ഗഹിതാ? ദധിം വിഞ്ഞാപേത്വാ ഭുഞ്ജന്തിയാ ആപത്തിയോ സത്തന്നം ആപത്തിക്ഖന്ധാനം ദ്വീഹി ആപത്തിക്ഖന്ധേഹി സങ്ഗഹിതാ – സിയാ പാടിദേസനീയാപത്തിക്ഖന്ധേന, സിയാ ദുക്കടാപത്തിക്ഖന്ധേന.

സങ്ഗഹവാരോ നിട്ഠിതോ ചതുത്ഥോ.

൫. സമുട്ഠാനവാരോ

൨൪൩. അവസ്സുതായ ¶ ഭിക്ഖുനിയാ അവസ്സുതസ്സ പുരിസപുഗ്ഗലസ്സ കായസംസഗ്ഗം സാദിയന്തിയാ ആപത്തിയോ ഛന്നം ആപത്തിസമുട്ഠാനാനം കതിഹി സമുട്ഠാനേഹി സമുട്ഠന്തി? അവസ്സുതായ ഭിക്ഖുനിയാ അവസ്സുതസ്സ പുരിസപുഗ്ഗലസ്സ കായസംസഗ്ഗം സാദിയന്തിയാ ആപത്തിയോ ഛന്നം ആപത്തിസമുട്ഠാനാനം ഏകേന സമുട്ഠാനേന സമുട്ഠന്തി – കായതോ ച ചിത്തതോ ച സമുട്ഠന്തി, ന വാചതോ…പേ….

ദധിം വിഞ്ഞാപേത്വാ ഭുഞ്ജന്തിയാ ആപത്തിയോ ഛന്നം ആപത്തിസമുട്ഠാനാനം കതിഹി സമുട്ഠാനേഹി സമുട്ഠന്തി? ദധിം വിഞ്ഞാപേത്വാ ¶ ഭുഞ്ജന്തിയാ ആപത്തിയോ ഛന്നം ആപത്തിസമുട്ഠാനാനം ചതൂഹി സമുട്ഠാനേഹി സമുട്ഠന്തി – സിയാ കായതോ സമുട്ഠന്തി, ന വാചതോ ന ചിത്തതോ; സിയാ കായതോ ച വാചതോ ച സമുട്ഠന്തി, ന ചിത്തതോ; സിയാ കായതോ ച ചിത്തതോ ച സമുട്ഠന്തി, ന വാചതോ; സിയാ കായതോ ച വാചതോ ച ചിത്തതോ ച സമുട്ഠന്തി.

സമുട്ഠാനവാരോ നിട്ഠിതോ പഞ്ചമോ.

൬. അധികരണവാരോ

൨൪൪. അവസ്സുതാ ¶ ¶ ഭിക്ഖുനിയാ അവസ്സുതസ്സ പുരിസപുഗ്ഗലസ്സ കായസംസഗ്ഗം സാദിയന്തിയാ ആപത്തിയോ ചതുന്നം അധികരണാനം കതമം അധികരണം? അവസ്സുതായ ഭിക്ഖുനിയാ അവസ്സുതസ്സ പുരിസപുഗ്ഗലസ്സ കായസംസഗ്ഗം സാദിയന്തിയാ ആപത്തിയോ ചതുന്നം അധികരണാനം – ആപത്താധികരണം…പേ….

ദധിം വിഞ്ഞാപേത്വാ ഭുഞ്ജന്തിയാ ആപത്തിയോ ചതുന്നം അധികരണാനം കതമം അധികരണം? ദധിം വിഞ്ഞാപേത്വാ ഭുഞ്ജന്തിയാ ആപത്തിയോ ചതുന്നം അധികരണാനം – ആപത്താധികരണം.

അധികരണവാരോ നിട്ഠിതോ ഛട്ഠോ.

൭. സമഥവാരോ

൨൪൫. അവസ്സുതായ ¶ ഭിക്ഖുനിയാ അവസ്സുതസ്സ പുരിസപുഗ്ഗലസ്സ കായസംസഗ്ഗം സാദിയന്തിയാ ആപത്തിയോ സത്തന്നം സമഥാനം കതിഹി സമഥേഹി സമ്മന്തി? അവസ്സുതായ ഭിക്ഖുനിയാ അവസ്സുതസ്സ പുരിസപുഗ്ഗലസ്സ കായസംസഗ്ഗം സാദിയന്തിയാ ആപത്തിയോ സത്തന്നം സമഥാനം തീഹി സമഥേഹി സമ്മന്തി – സിയാ സമ്മുഖാവിനയേന ച പടിഞ്ഞാതകരണേന ച, സിയാ സമ്മുഖാവിനയേന ച തിണവത്ഥാരകേന ച…പേ….

ദധിം ¶ ¶ വിഞ്ഞാപേത്വാ ഭുഞ്ജന്തിയാ ആപത്തിയോ സത്തന്നം സമഥാനം കതിഹി സമഥേഹി സമ്മന്തി? ദധിം വിഞ്ഞാപേത്വാ ഭുഞ്ജന്തിയാ ആപത്തിയോ സത്തന്നം സമഥാനം തീഹി സമഥേഹി സമ്മന്തി – സിയാ സമ്മുഖാവിനയേന ച പടിഞ്ഞാതകരണേന ച, സിയാ സമ്മുഖാവിനയേന ച തിണവത്ഥാരകേന ച.

സമഥവാരോ നിട്ഠിതോ സത്തമോ.

൮. സമുച്ചയവാരോ

൨൪൬. അവസ്സുതാ ¶ ഭിക്ഖുനീ അവസ്സുതസ്സ പുരിസപുഗ്ഗലസ്സ കായസംസഗ്ഗം സാദിയന്തീ കതി ആപത്തിയോ ആപജ്ജതി? അവസ്സുതാ ഭിക്ഖുനീ അവസ്സുതസ്സ പുരിസപുഗ്ഗലസ്സ ¶ കായസംസഗ്ഗം സാദിയന്തീ തിസ്സോ ആപത്തിയോ ആപജ്ജതി. അധക്ഖകം ഉബ്ഭജാണുമണ്ഡലം ഗഹണം സാദിയതി, ആപത്തി പാരാജികസ്സ; ഉബ്ഭക്ഖകം അധോജാണുമണ്ഡലം ഗഹണം സാദിയതി, ആപത്തി ഥുല്ലച്ചയസ്സ; കായപടിബദ്ധം ഗഹണം സാദിയതി, ആപത്തി ദുക്കടസ്സ – അവസ്സുതാ ഭിക്ഖുനീ അവസ്സുതസ്സ പുരിസപുഗ്ഗലസ്സ കായസംസഗ്ഗം സാദിയന്തീ ഇമാ തിസ്സോ ആപത്തിയോ ആപജ്ജതി.

താ ¶ ആപത്തിയോ ചതുന്നം വിപത്തീനം കതി വിപത്തിയോ ഭജന്തി? സത്തന്നം ആപത്തിക്ഖന്ധാനം കതിഹി ആപത്തിക്ഖന്ധേഹി സങ്ഗഹിതാ? ഛന്നം ആപത്തിസമുട്ഠാനാനം കതിഹി സമുട്ഠാനേഹി സമുട്ഠന്തി? ചതുന്നം അധികരണാനം കതമം അധികരണം? സത്തന്നം സമഥാനം കതിഹി സമഥേഹി സമ്മന്തി? താ ആപത്തിയോ ചതുന്നം വിപത്തീനം ദ്വേ വിപത്തിയോ ഭജന്തി – സിയാ സീലവിപത്തിം, സിയാ ആചാരവിപത്തിം. സത്തന്നം ആപത്തിക്ഖന്ധാനം തീഹി ആപത്തിക്ഖന്ധേഹി സങ്ഗഹിതാ – സിയാ ¶ പാരാജികാപത്തിക്ഖന്ധേന, സിയാ ഥുല്ലച്ചയാപത്തിക്ഖന്ധേന, സിയാ ദുക്കടാപത്തിക്ഖന്ധേന. ഛന്നം ആപത്തിസമുട്ഠാനാനം ഏകേന സമുട്ഠാനേന സമുട്ഠന്തി – കായതോ ച ചിത്തതോ ച സമുട്ഠന്തി, ന വാചതോ. ചതുന്നം അധികരണാനം ആപത്താധികരണം. സത്തന്നം സമഥാനം തീഹി സമഥേഹി സമ്മന്തി – സിയാ സമ്മുഖാവിനയേന ച പടിഞ്ഞാതകരണേന ച, സിയാ സമ്മുഖാവിനയേന ച തിണവത്ഥാരകേന ച…പേ….

ദധിം വിഞ്ഞാപേത്വാ ഭുഞ്ജന്തീ കതി ആപത്തിയോ ആപജ്ജതി? ദധിം വിഞ്ഞാപേത്വാ ഭുഞ്ജന്തീ ദ്വേ ആപത്തിയോ ആപജ്ജതി. ഭുഞ്ജിസ്സാമീതി പടിഗ്ഗണ്ഹാതി, ആപത്തി ദുക്കടസ്സ; അജ്ഝോഹാരേ അജ്ഝോഹാരേ ആപത്തി പാടിദേസനീയസ്സ – ദധിം വിഞ്ഞാപേത്വാ ഭുഞ്ജന്തീ ഇമാ ദ്വേ ആപത്തിയോ ആപജ്ജതി.

താ ആപത്തിയോ ചതുന്നം വിപത്തീനം കതി വിപത്തിയോ ഭജന്തി? സത്തന്നം ആപത്തിക്ഖന്ധാനം കതിഹി ആപത്തിക്ഖന്ധേഹി സങ്ഗഹിതാ? ഛന്നം ആപത്തിസമുട്ഠാനാനം കതിഹി സമുട്ഠാനേഹി സമുട്ഠന്തി? ചതുന്നം അധികരണാനം കതമം അധികരണം? സത്തന്നം സമഥാനം കതിഹി സമഥേഹി സമ്മന്തി? താ ആപത്തിയോ ചതുന്നം വിപത്തീനം ഏകം വിപത്തിം ഭജന്തി – ആചാരവിപത്തിം. സത്തന്നം ആപത്തിക്ഖന്ധാനം ദ്വീഹി ആപത്തിക്ഖന്ധേഹി സങ്ഗഹിതാ – സിയാ പാടിദേസനീയാപത്തിക്ഖന്ധേന, സിയാ ദുക്കടാപത്തിക്ഖന്ധേന. ഛന്നം ആപത്തിസമുട്ഠാനാനം ചതൂഹി സമുട്ഠാനേഹി സമുട്ഠന്തി – സിയാ കായതോ സമുട്ഠന്തി ന വാചതോ ന ചിത്തതോ, സിയാ കായതോ ച വാചതോ ച സമുട്ഠന്തി ന ചിത്തതോ, സിയാ ¶ കായതോ ¶ ച ചിത്തതോ ച സമുട്ഠന്തി ന വാചതോ, സിയാ കായതോ ച വാചതോ ച ചിത്തതോ ച സമുട്ഠന്തി. ചതുന്നം അധികരണാനം – ആപത്താധികരണം. സത്തന്നം സമഥാനം തീഹി സമഥേഹി സമ്മന്തി – സിയാ സമ്മുഖാവിനയേന ച പടിഞ്ഞാതകരണേന ച, സിയാ സമ്മുഖാവിനയേന ച തിണവത്ഥാരകേന ച.

സമുച്ചയവാരോ നിട്ഠിതോ അട്ഠമോ.

൧. കത്ഥപഞ്ഞത്തിവാരോ

൧. പാരാജികകണ്ഡം

൨൪൭. യം ¶ തേന ഭഗവതാ ജാനതാ പസ്സതാ അരഹതാ സമ്മാസമ്ബുദ്ധേന കായസംസഗ്ഗം സാദിയനപച്ചയാ പാരാജികം കത്ഥ പഞ്ഞത്തം? കം ആരബ്ഭ? കിസ്മിം വത്ഥുസ്മിം…പേ… കേനാഭതന്തി?

യം തേന ഭഗവതാ ജാനതാ പസ്സതാ അരഹതാ സമ്മാസമ്ബുദ്ധേന കായസംസഗ്ഗം സാദിയനപച്ചയാ പാരാജികം കത്ഥ പഞ്ഞത്തന്തി? സാവത്ഥിയം പഞ്ഞത്തം. കം ആരബ്ഭാതി? സുന്ദരീനന്ദം ഭിക്ഖുനിം ആരബ്ഭ. കിസ്മിം വത്ഥുസ്മിന്തി? സുന്ദരീനന്ദാ ഭിക്ഖുനീ അവസ്സുതാ അവസ്സുതസ്സ പുരിസപുഗ്ഗലസ്സ കായസംസഗ്ഗം സാദിയി, തസ്മിം വത്ഥുസ്മിം. അത്ഥി തത്ഥ പഞ്ഞത്തി, അനുപഞ്ഞത്തി, അനുപ്പന്നപഞ്ഞത്തീതി? ഏകാ പഞ്ഞത്തി. അനുപഞ്ഞത്തി അനുപ്പന്നപഞ്ഞത്തി തസ്മിം നത്ഥി. സബ്ബത്ഥപഞ്ഞത്തി, പദേസപഞ്ഞത്തീതി? സബ്ബത്ഥപഞ്ഞത്തി. സാധാരണപഞ്ഞത്തി, അസാധാരണപഞ്ഞത്തീതി? അസാധാരണപഞ്ഞത്തി. ഏകതോപഞ്ഞത്തി, ഉഭതോപഞ്ഞത്തീതി? ഏകതോപഞ്ഞത്തി. ചതുന്നം പാതിമോക്ഖുദ്ദേസാനം കത്ഥോഗധം കത്ഥ പരിയാപന്നന്തി? നിദാനോഗധം നിദാനപരിയാപന്നം? കതമേന ഉദ്ദേസേന ഉദ്ദേസം ആഗച്ഛതീതി? ദുതിയേന ഉദ്ദേസേന ഉദ്ദേസം ആഗച്ഛതി. ചതുന്നം വിപത്തീനം കതമാ വിപത്തീതി? സീലവിപത്തി. സത്തന്നം ആപത്തിക്ഖന്ധാനം കതമോ ആപത്തിക്ഖന്ധോതി ¶ ? പാരാജികാപത്തിക്ഖന്ധോ. ഛന്നം ആപത്തിസമുട്ഠാനാനം കതിഹി സമുട്ഠാനേഹി സമുട്ഠാതീതി? ഏകേന സമുട്ഠാനേന സമുട്ഠാതി – കായതോ ച ചിത്തതോ ച സമുട്ഠാതി, ന വാചതോ…പേ… കേനാഭതന്തി? പരമ്പരാഭതം –

ഉപാലി ¶ ദാസകോ ചേവ, സോണകോ സിഗ്ഗവോ തഥാ;

മോഗ്ഗലിപുത്തേന പഞ്ചമാ, ഏതേ ജമ്ബുസിരിവ്ഹയേ. …പേ…;

ഏതേ ¶ നാഗാ മഹാപഞ്ഞാ, വിനയഞ്ഞൂ മഗ്ഗകോവിദാ;

വിനയം ദീപേ പകാസേസും, പിടകം തമ്ബപണ്ണിയാതി.

വജ്ജപ്പടിച്ഛാദനപച്ചയാ ¶ പാരാജികം കത്ഥ പഞ്ഞത്തന്തി? സാവത്ഥിയം പഞ്ഞത്തം. കം ആരബ്ഭാതി? ഥുല്ലനന്ദം ഭിക്ഖുനിം ആരബ്ഭ. കിസ്മിം വത്ഥുസ്മിന്തി? ഥുല്ലനന്ദാ ഭിക്ഖുനീ ജാനം പാരാജികം ധമ്മം അജ്ഝാപന്നം ഭിക്ഖുനിം നേവത്തനാ പടിചോദേസി ന ഗണസ്സ ആരോചേസി, തസ്മിം വത്ഥുസ്മിം. ഏകാ പഞ്ഞത്തി. ഛന്നം ആപത്തിസമുട്ഠാനാനം ഏകേന സമുട്ഠാനേന സമുട്ഠാതി – ധുരനിക്ഖേപേ…പേ….

യാവതതിയം സമനുഭാസനായ ന പടിനിസ്സജ്ജനപച്ചയാ പാരാജികം കത്ഥ പഞ്ഞത്തന്തി? സാവത്ഥിയം പഞ്ഞത്തം. കം ആരബ്ഭാതി? ഥുല്ലനന്ദം ഭിക്ഖുനിം ആരബ്ഭ. കിസ്മിം വത്ഥുസ്മിന്തി? ഥുല്ലനന്ദാ ഭിക്ഖുനീ സമഗ്ഗേന സങ്ഘേന ഉക്ഖിത്തം അരിട്ഠം ഭിക്ഖും ഗദ്ധബാധിപുബ്ബം അനുവത്തി, തസ്മിം വത്ഥുസ്മിം. ഏകാ പഞ്ഞത്തി. ഛന്നം ആപത്തിസമുട്ഠാനാനം ഏകേന സമുട്ഠാനേന സമുട്ഠാതി – ധുരനിക്ഖേപേ…പേ….

അട്ഠമം വത്ഥും പരിപൂരണപച്ചയാ പാരാജികം കത്ഥ പഞ്ഞത്തന്തി? സാവത്ഥിയം പഞ്ഞത്തം. കം ആരബ്ഭാതി? ഛബ്ബഗ്ഗിയാ ഭിക്ഖുനിയോ ആരബ്ഭ. കിസ്മിം വത്ഥുസ്മിന്തി? ഛബ്ബഗ്ഗിയാ ഭിക്ഖുനിയോ അട്ഠമം വത്ഥും പരിപൂരേസും, തസ്മിം വത്ഥുസ്മിം. ഏകാ പഞ്ഞത്തി. ഛന്നം ആപത്തിസമുട്ഠാനാനം ¶ ഏകേന സമുട്ഠാനേന സമുട്ഠാതി – ധുരനിക്ഖേപേ…പേ….

പാരാജികാ നിട്ഠിതാ.

൨. സങ്ഘാദിസേസകണ്ഡാദി

൨൪൮. യം തേന ഭഗവതാ ജാനതാ പസ്സതാ അരഹതാ സമ്മാസമ്ബുദ്ധേന ഉസ്സയവാദികായ ഭിക്ഖുനിയാ അഡ്ഡം കരണപച്ചയാ സങ്ഘാദിസേസോ കത്ഥ പഞ്ഞത്തോ? കം ആരബ്ഭ? കിസ്മിം വത്ഥുസ്മിം…പേ… കേനാഭതന്തി?

യം തേന ഭഗവതാ ജാനതാ പസ്സതാ അരഹതാ സമ്മാസമ്ബുദ്ധേന ഉസ്സയവാദികായ ഭിക്ഖുനിയാ അഡ്ഡം കരണപച്ചയാ സങ്ഘാദിസേസോ കത്ഥ പഞ്ഞത്തോതി ¶ ? സാവത്ഥിയം പഞ്ഞത്തോ. കം ആരബ്ഭാതി ¶ ? ഥുല്ലനന്ദം ഭിക്ഖുനിം ആരബ്ഭ. കിസ്മിം വത്ഥുസ്മിന്തി? ഥുല്ലനന്ദാ ഭിക്ഖുനീ ഉസ്സയവാദികാ വിഹരി, തസ്മിം വത്ഥുസ്മിം. അത്ഥി തത്ഥ പഞ്ഞത്തി, അനുപഞ്ഞത്തി, അനുപ്പന്നപഞ്ഞത്തീതി? ഏകാ പഞ്ഞത്തി. അനുപഞ്ഞത്തി അനുപ്പന്നപഞ്ഞത്തി തസ്മിം നത്ഥി. സബ്ബത്ഥപഞ്ഞത്തി, പദേസപഞ്ഞത്തീതി? സബ്ബത്ഥപഞ്ഞത്തി. സാധാരണപഞ്ഞത്തി, അസാധാരണപഞ്ഞത്തീതി? അസാധാരണപഞ്ഞത്തി. ഏകതോപഞ്ഞത്തി, ഉഭതോപഞ്ഞത്തീതി? ഏകതോപഞ്ഞത്തി. ചതുന്നം പാതിമോക്ഖുദ്ദേസാനം കത്ഥോഗധം കത്ഥ പരിയാപന്നന്തി? നിദാനോഗധം നിദാനപരിയാപന്നം. കതമേന ഉദ്ദേസേന ഉദ്ദേസം ആഗച്ഛതീതി? തതിയേന ഉദ്ദേസേന ഉദ്ദേസം ആഗച്ഛതി. ചതുന്നം വിപത്തീനം കതമാ വിപത്തീതി? സീലവിപത്തി. സത്തന്നം ആപത്തിക്ഖന്ധാനം കതമോ ആപത്തിക്ഖന്ധോതി? സങ്ഘാദിസേസാപത്തിക്ഖന്ധോ. ഛന്നം ആപത്തിസമുട്ഠാനാനം കതിഹി സമുട്ഠാനേഹി സമുട്ഠാതീതി? ദ്വീഹി സമുട്ഠാനേഹി സമുട്ഠാതി – സിയാ കായതോ ച വാചതോ ച സമുട്ഠാതി, ന ചിത്തതോ; സിയാ കായതോ ച വാചതോ ചിത്തതോ ച സമുട്ഠാതി…പേ… കേനാഭതന്തി? പരമ്പരാഭതം –

ഉപാലി ദാസകോ ചേവ, സോണകോ സിഗ്ഗവോ തഥാ;

മോഗ്ഗലിപുത്തേന പഞ്ചമാ, ഏതേ ജമ്ബുസിരിവ്ഹയേ. …പേ…;

ഏതേ നാഗാ മഹാപഞ്ഞാ, വിനയഞ്ഞൂ മഗ്ഗകോവിദാ;

വിനയം ദീപേ പകാസേസും, പിടകം തമ്ബപണ്ണിയാതി.

ചോരിം ¶ വുട്ഠാപനപച്ചയാ സങ്ഘാദിസേസോ കത്ഥ പഞ്ഞത്തോതി? സാവത്ഥിയം പഞ്ഞത്തോ. കം ആരബ്ഭാതി? ഥുല്ലനന്ദം ഭിക്ഖുനിം ആരബ്ഭ. കിസ്മിം വത്ഥുസ്മിന്തി? ഥുല്ലനന്ദാ ഭിക്ഖുനീ ചോരിം വുട്ഠാപേസി, തസ്മിം വത്ഥുസ്മിം. ഏകാ പഞ്ഞത്തി. ഛന്നം ആപത്തിസമുട്ഠാനാനം ദ്വീഹി സമുട്ഠാനേഹി സമുട്ഠാതി – സിയാ വാചതോ ച ചിത്തതോ ച സമുട്ഠാതി, ന കായതോ; സിയാ കായതോ ച വാചതോ ച ചിത്തതോ ച സമുട്ഠാതി…പേ….

ഏകാ ഗാമന്തരം ഗമനപച്ചയാ സങ്ഘാദിസേസോ കത്ഥ പഞ്ഞത്തോതി? സാവത്ഥിയം പഞ്ഞത്തോ. കം ആരബ്ഭാതി? അഞ്ഞതരം ഭിക്ഖുനിം ആരബ്ഭ. കിസ്മിം വത്ഥുസ്മിന്തി? അഞ്ഞതരാ ഭിക്ഖുനീ ഏകാ ഗാമന്തരം ഗച്ഛി, തസ്മിം വത്ഥുസ്മിം. ഏകാ പഞ്ഞത്തി, തിസ്സോ അനുപഞ്ഞത്തിയോ. ഛന്നം ആപത്തിസമുട്ഠാനാനം ഏകേന സമുട്ഠാനേന സമുട്ഠാതി – പഠമപാരാജികേ…പേ….

സമഗ്ഗേന ¶ സങ്ഘേന ഉക്ഖിത്തം ഭിക്ഖുനിം ധമ്മേന വിനയേന സത്ഥുസാസനേന അനപലോകേത്വാ കാരകസങ്ഘം ¶ അനഞ്ഞായ ഗണസ്സ ഛന്ദം ഓസാരണപച്ചയാ സങ്ഘാദിസേസോ കത്ഥ പഞ്ഞത്തോതി? സാവത്ഥിയം പഞ്ഞത്തോ. കം ആരബ്ഭാതി? ഥുല്ലനന്ദം ഭിക്ഖുനിം ആരബ്ഭ. കിസ്മിം വത്ഥുസ്മിന്തി? ഥുല്ലനന്ദാ ഭിക്ഖുനീ സമഗ്ഗേന സങ്ഘേന ഉക്ഖിത്തം ഭിക്ഖുനിം ¶ ധമ്മേന വിനയേന സത്ഥുസാസനേന അനപലോകേത്വാ കാരകസങ്ഘം അനഞ്ഞായ ഗണസ്സ ഛന്ദം ഓസാരേസി, തസ്മിം വത്ഥുസ്മിം. ഏകാ പഞ്ഞത്തി. ഛന്നം ആപത്തിസമുട്ഠാനാനം ഏകേന സമുട്ഠാനേന സമുട്ഠാതി – ധുരനിക്ഖേപേ…പേ….

അവസ്സുതായ ഭിക്ഖുനിയാ അവസ്സുതസ്സ പുരിസപുഗ്ഗലസ്സ ഹത്ഥതോ ഖാദനീയം വാ ഭോജനീയം വാ സഹത്ഥാ പടിഗ്ഗഹേത്വാ ഭുഞ്ജനപച്ചയാ സങ്ഘാദിസേസോ കത്ഥ പഞ്ഞത്തോതി? സാവത്ഥിയം പഞ്ഞത്തോ. കം ആരബ്ഭാതി? സുന്ദരീനന്ദം ഭിക്ഖുനിം ആരബ്ഭ. കിസ്മിം വത്ഥുസ്മിന്തി? സുന്ദരീനന്ദാ ഭിക്ഖുനീ അവസ്സുതാ അവസ്സുതസ്സ പുരിസപുഗ്ഗലസ്സ ഹത്ഥതോ ആമിസം പടിഗ്ഗഹേസി, തസ്മിം വത്ഥുസ്മിം. ഏകാ പഞ്ഞത്തി. ഛന്നം ആപത്തിസമുട്ഠാനാനം ഏകേന സമുട്ഠാനേന സമുട്ഠാതി – പഠമപാരാജികേ…പേ….

‘‘കിം തേ, അയ്യേ, ഏസോ പുരിസപുഗ്ഗലോ കരിസ്സതി അവസ്സുതോ വാ അനവസ്സുതോ വാ, യതോ ത്വം അനവസ്സുതാ! ഇങ്ഘ, അയ്യേ, യം തേ ഏസോ പുരിസപുഗ്ഗലോ ദേതി ഖാദനീയം വാ ഭോജനീയം വാ തം ത്വം സഹത്ഥാ പടിഗ്ഗഹേത്വാ ഖാദ വാ ഭുഞ്ജ വാ’’തി ഉയ്യോജനപച്ചയാ സങ്ഘാദിസേസോ കത്ഥ പഞ്ഞത്തോതി? സാവത്ഥിയം പഞ്ഞത്തോ. കം ആരബ്ഭാതി? അഞ്ഞതരം ഭിക്ഖുനിം ആരബ്ഭ. കിസ്മിം വത്ഥുസ്മിന്തി? അഞ്ഞതരാ ഭിക്ഖുനീ – ‘‘കിം തേ, അയ്യേ, ഏസോ പുരിസപുഗ്ഗലോ കരിസ്സതി അവസ്സുതോ വാ അനവസ്സുതോ വാ, യതോ ത്വം അനവസ്സുതാ! ഇങ്ഘ, അയ്യേ, യം തേ ഏസോ പുരിസപുഗ്ഗലോ ദേതി ഖാദനീയം വാ ഭോജനീയം വാ തം ത്വം സഹത്ഥാ പടിഗ്ഗഹേത്വാ ഖാദ വാ ഭുഞ്ജ വാ’’തി ഉയ്യോജേസി, തസ്മിം ¶ വത്ഥുസ്മിം. ഏകാ പഞ്ഞത്തി. ഛന്നം ആപത്തിസമുട്ഠാനാനം തീഹി സമുട്ഠാനേഹി സമുട്ഠാതി…പേ….

കുപിതായ അനത്തമനായ ഭിക്ഖുനിയാ യാവതതിയം സമനുഭാസനായ ന പടിനിസ്സജ്ജനപച്ചയാ സങ്ഘാദിസേസോ കത്ഥ പഞ്ഞത്തോതി? സാവത്ഥിയം പഞ്ഞത്തോ. കം ആരബ്ഭാതി? ചണ്ഡകാളിം ഭിക്ഖുനിം ആരബ്ഭ. കിസ്മിം വത്ഥുസ്മിന്തി? ചണ്ഡകാളീ ഭിക്ഖുനീ കുപിതാ അനത്തമനാ ഏവം അവച – ‘‘ബുദ്ധം പച്ചാചിക്ഖാമി, ധമ്മം പച്ചാചിക്ഖാമി, സങ്ഘം പച്ചാചിക്ഖാമി, സിക്ഖം പച്ചാചിക്ഖാമീ’’തി, തസ്മിം വത്ഥുസ്മിം ¶ . ഏകാ പഞ്ഞത്തി. ഛന്നം ആപത്തിസമുട്ഠാനാനം ഏകേന സമുട്ഠാനേന സമുട്ഠാതി – ധുരനിക്ഖേപേ…പേ….

കിസ്മിഞ്ചിദേവ ¶ അധികരണേ പച്ചാകതായ ഭിക്ഖുനിയാ യാവതതിയം സമനുഭാസനായ ന പടിനിസ്സജ്ജനപച്ചയാ സങ്ഘാദിസേസോ കത്ഥ പഞ്ഞത്തോതി? സാവത്ഥിയം പഞ്ഞത്തോ. കം ആരബ്ഭാതി? ചണ്ഡകാളിം ഭിക്ഖുനിം ആരബ്ഭ. കിസ്മിം വത്ഥുസ്മിന്തി? ചണ്ഡകാളീ ഭിക്ഖുനീ കിസ്മിഞ്ചിദേവ അധികരണേ പച്ചാകതാ കുപിതാ അനത്തമനാ ഏവം അവച – ‘‘ഛന്ദഗാമിനിയോ ച ഭിക്ഖുനിയോ, ദോസഗാമിനിയോ ച ഭിക്ഖുനിയോ, മോഹഗാമിനിയോ ച ഭിക്ഖുനിയോ, ഭയഗാമിനിയോ ച ഭിക്ഖുനിയോ’’തി, തസ്മിം വത്ഥുസ്മിം. ഏകാ പഞ്ഞത്തി. ഛന്നം ആപത്തിസമുട്ഠാനാനം ഏകേന സമുട്ഠാനേന സമുട്ഠാതി – ധുരനിക്ഖേപേ…പേ….

സംസട്ഠാനം ഭിക്ഖുനീനം യാവതതിയം സമനുഭാസനായ ന പടിനിസ്സജ്ജനപച്ചയാ ¶ സങ്ഘാദിസേസോ കത്ഥ പഞ്ഞത്തോതി? സാവത്ഥിയം പഞ്ഞത്തോ. കം ആരബ്ഭാതി? സമ്ബഹുലാ ഭിക്ഖുനിയോ ആരബ്ഭ. കിസ്മിം വത്ഥുസ്മിന്തി? സമ്ബഹുലാ ഭിക്ഖുനിയോ സംസട്ഠാ വിഹരിംസു, തസ്മിം വത്ഥുസ്മിം. ഏകാ പഞ്ഞത്തി. ഛന്നം ആപത്തിസമുട്ഠാനാനം ഏകേന സമുട്ഠാനേന സമുട്ഠാതി – ധുരനിക്ഖേപേ…പേ….

‘‘സംസട്ഠാ ¶ , അയ്യേ, തുമ്ഹേ വിഹരഥ. മാ തുമ്ഹേ നാനാ വിഹരിത്ഥാ’’തി ഉയ്യോജേന്തിയാ യാവതതിയം സമനുഭാസനായ ന പടിനിസ്സജ്ജനപച്ചയാ സങ്ഘാദിസേസോ കത്ഥ പഞ്ഞത്തോതി? സാവത്ഥിയം പഞ്ഞത്തോ. കം ആരബ്ഭാതി? ഥുല്ലനന്ദം ഭിക്ഖുനിം ആരബ്ഭ. കിസ്മിം വത്ഥുസ്മിന്തി? ഥുല്ലനന്ദാ ഭിക്ഖുനീ – ‘‘സംസട്ഠാവ അയ്യേ, തുമ്ഹേ വിഹരഥ. മാ തമ്ഹേ നാനാ വിഹരിത്ഥാ’’തി ഉയ്യോജേസി, തസ്മിം വത്ഥുസ്മിം. ഏകാ പഞ്ഞത്തി. ഛന്നം ആപത്തിസമുട്ഠാനാനം ഏകേന സമുട്ഠാനേന സമുട്ഠാതി – ധുരനിക്ഖേപേ…പേ….

ദധിം വിഞ്ഞാപേത്വാ ഭുഞ്ജനപച്ചയാ പാടിദേസനീയം കത്ഥ പഞ്ഞത്തന്തി? സാവത്ഥിയം പഞ്ഞത്തം. കം ആരബ്ഭാതി? ഛബ്ബഗ്ഗിയാ ഭിക്ഖുനിയോ ആരബ്ഭ. കിസ്മിം വത്ഥുസ്മിന്തി? ഛബ്ബഗ്ഗിയാ ഭിക്ഖുനിയോ ദധിം വിഞ്ഞാപേത്വാ ഭുഞ്ജിംസു, തസ്മിം വത്ഥുസ്മിം. ഏകാ പഞ്ഞത്തി, ഏകാ അനുപഞ്ഞത്തി. ഛന്നം ആപത്തിസമുട്ഠാനാനം ചതൂഹി സമുട്ഠാനേഹി സമുട്ഠാതി…പേ… ¶ .

കത്ഥപഞ്ഞത്തിവാരോ നിട്ഠിതോ പഠമോ.

൨. കതാപത്തിവാരോ

൧. പാരാജികകണ്ഡം

൨൪൯. കായസംസഗ്ഗം ¶ ¶ സാദിയനപച്ചയാ കതി ആപത്തിയോ ആപജ്ജതി? കായസംസഗ്ഗം സാദിയനപച്ചയാ പഞ്ച ആപത്തിയോ ആപജ്ജതി. അവസ്സുതാ ഭിക്ഖുനീ അവസ്സുതസ്സ പുരിസപുഗ്ഗലസ്സ അധക്ഖകം ഉബ്ഭജാണുമണ്ഡലം ഗഹണം സാദിയതി, ആപത്തി പാരാജികസ്സ; ഭിക്ഖു കായേന കായം ആമസതി, ആപത്തി സങ്ഘാദിസേസസ്സ; കായേന കായപടിബദ്ധം ആമസതി, ആപത്തി ഥുല്ലച്ചയസ്സ; കായപടിബദ്ധേന കായപടിബദ്ധം ആമസതി, ആപത്തി ദുക്കടസ്സ; അങ്ഗുലിപതോദകേ പാചിത്തിയം – കായസംസഗ്ഗം സാദിയനപച്ചയാ ഇമാ പഞ്ച ആപത്തിയോ ആപജ്ജതി.

വജ്ജപ്പടിച്ഛാദനപച്ചയാ കതി ആപത്തിയോ ആപജ്ജതി? വജ്ജപ്പടിച്ഛാദനപച്ചയാ ചതസ്സോ ആപത്തിയോ ആപജ്ജതി. ഭിക്ഖുനീ ജാനം പാരാജികം ധമ്മം [ധമ്മം അജ്ഝാപന്നം (സ്യാ.)] പടിച്ഛാദേതി, ആപത്തി പാരാജികസ്സ; വേമതികാ പടിച്ഛാദേതി, ആപത്തി ഥുല്ലച്ചയസ്സ; ഭിക്ഖു സങ്ഘാദിസേസം പടിച്ഛാദേതി, ആപത്തി പാചിത്തിയസ്സ; ആചാരവിപത്തിം പടിച്ഛാദേതി, ആപത്തി ദുക്കടസ്സ – വജ്ജപ്പടിച്ഛാദനപച്ചയാ ഇമാ ചതസ്സോ ആപത്തിയോ ആപജ്ജതി.

യാവതതിയം സമനുഭാസനായ ന പടിനിസ്സജ്ജനപച്ചയാ കതി ആപത്തിയോ ആപജ്ജതി? യാവതതിയം സമനുഭാസനായ ന പടിനിസ്സജ്ജനപച്ചയാ പഞ്ച ആപത്തിയോ ആപജ്ജതി. ഉക്ഖിത്താനുവത്തികാ ഭിക്ഖുനീ യാവതതിയം ¶ സമനുഭാസനായ ന പടിനിസ്സജ്ജതി, ഞത്തിയാ ദുക്കടം; ദ്വീഹി കമ്മവാചാഹി ഥുല്ലച്ചയാ; കമ്മവാചാപരിയോസാനേ ആപത്തി പാരാജികസ്സ; ഭേദകാനുവത്തികാ ഭിക്ഖുനീ യാവതതിയം സമനുഭാസനായ ന പടിനിസ്സജ്ജതി, ആപത്തി സങ്ഘാദിസേസസ്സ; പാപികായ ദിട്ഠിയാ യാവതതിയം സമനുഭാസനായ ന പടിനിസ്സജ്ജതി, ആപത്തി പാചിത്തിയസ്സ ¶ – യാവതതിയം സമനുഭാസനായ ന പടിനിസ്സജ്ജനപച്ചയാ ഇമാ പഞ്ച ആപത്തിയോ ആപജ്ജതി.

അട്ഠമം വത്ഥും പരിപൂരണപച്ചയാ കതി ആപത്തിയോ ആപജ്ജതി? അട്ഠമം വത്ഥും പരിപൂരണപച്ചയാ തിസ്സോ ആപത്തിയോ ആപജ്ജതി. പുരിസേന – ‘‘ഇത്ഥന്നാമം ഓകാസം ആഗച്ഛാ’’തി വുത്താ ഗച്ഛതി, ആപത്തി ദുക്കടസ്സ; പുരിസസ്സ ¶ ഹത്ഥപാസം ഓക്കന്തമത്തേ ആപത്തി ഥുല്ലച്ചയസ്സ; അട്ഠമം വത്ഥും പരിപൂരേതി, ആപത്തി പാരാജികസ്സ – അട്ഠമം വത്ഥും പരിപൂരണപച്ചയാ ഇമാ തിസ്സോ ആപത്തിയോ ആപജ്ജതി.

പാരാജികാ നിട്ഠിതാ.

൨. സങ്ഘാദിസേസകണ്ഡാദി

൨൫൦. ഉസ്സയവാദികാ ഭിക്ഖുനീ അഡ്ഡം കരണപച്ചയാ തിസ്സോ ആപത്തിയോ ആപജ്ജതി. ഏകസ്സ ആരോചേതി, ആപത്തി ദുക്കടസ്സ; ദുതിയസ്സ ആരോചേതി, ആപത്തി ഥുല്ലച്ചയസ്സ; അഡ്ഡപരിയോസാനേ ആപത്തി സങ്ഘാദിസേസസ്സ.

ചോരിം വുട്ഠാപനപച്ചയാ ¶ തിസ്സോ ആപത്തിയോ ആപജ്ജതി. ഞത്തിയാ ദുക്കടം; ദ്വീഹി കമ്മവാചാഹി ഥുല്ലച്ചയാ; കമ്മവാചാപരിയോസാനേ ¶ ആപത്തി സങ്ഘാദിസേസസ്സ.

ഏകാ ഗാമന്തരം ഗമനപച്ചയാ തിസ്സോ ആപത്തിയോ ആപജ്ജതി. ഗച്ഛതി, ആപത്തി ദുക്കടസ്സ; പഠമം പാദം പരിക്ഖേപം അതിക്കാമേതി, ആപത്തി ഥുല്ലച്ചയസ്സ; ദുതിയം പാദം അതിക്കാമേതി, ആപത്തി സങ്ഘാദിസേസസ്സ.

സമഗ്ഗേന സങ്ഘേന ഉക്ഖിത്തം ഭിക്ഖുനിം ധമ്മേന വിനയേന സത്ഥുസാസനേന അനപലോകേത്വാ കാരകസങ്ഘം അനഞ്ഞായ ഗണസ്സ ഛന്ദം ഓസാരണപച്ചയാ തിസ്സോ ആപത്തിയോ ആപജ്ജതി. ഞത്തിയാ ദുക്കടം; ദ്വീഹി കമ്മവാചാഹി ഥുല്ലച്ചയാ; കമ്മവാചാപരിയോസാനേ ആപത്തി സങ്ഘാദിസേസസ്സ.

അവസ്സുതാ ഭിക്ഖുനീ അവസ്സുതസ്സ പുരിസപുഗ്ഗലസ്സ ഹത്ഥതോ ഖാദനീയം വാ ഭോജനീയം വാ സഹത്ഥാ ¶ പടിഗ്ഗഹേത്വാ ഭുഞ്ജനപച്ചയാ തിസ്സോ ആപത്തിയോ ആപജ്ജതി. ‘‘ഖാദിസ്സാമി ഭുഞ്ജിസ്സാമീ’’തി പടിഗ്ഗണ്ഹാതി, ആപത്തി ഥുല്ലച്ചയസ്സ; അജ്ഝോഹാരേ അജ്ഝോഹാരേ ആപത്തി സങ്ഘാദിസേസസ്സ; ഉദകദന്തപോനം പടിഗ്ഗണ്ഹാതി, ആപത്തി ദുക്കടസ്സ.

‘‘കിം തേ, അയ്യേ, ഏസോ പുരിസപുഗ്ഗലോ കരിസ്സതി അവസ്സുതോ വാ അനവസ്സുതോ വാ, യതോ ത്വം അനവസ്സുതാ! ഇങ്ഘ, അയ്യേ, യം തേ ഏസോ പുരിസപുഗ്ഗലോ ¶ ദേതി ഖാദനീയം വാ ഭോജനീയം വാ തം ത്വം സഹത്ഥാ പടിഗ്ഗഹേത്വാ ഖാദ വാ ഭുഞ്ജ വാ’’തി, ഉയ്യോജനപച്ചയാ തിസ്സോ ആപത്തിയോ ആപജ്ജതി. തസ്സാ വചനേന ഖാദിസ്സാമി ഭുഞ്ജിസ്സാമീതി ¶ പടിഗ്ഗണ്ഹാതി, ആപത്തി ദുക്കടസ്സ; അജ്ഝോഹാരേ അജ്ഝോഹാരേ ആപത്തി ഥുല്ലച്ചയസ്സ; ഭോജനപരിയോസാനേ ആപത്തി സങ്ഘാദിസേസസ്സ.

കുപിതാ ഭിക്ഖുനീ യാവതതിയം സമനുഭാസനായ ന പടിനിസ്സജ്ജനപച്ചയാ തിസ്സോ ആപത്തിയോ ആപജ്ജതി. ഞത്തിയാ ദുക്കടം; ദ്വീഹി കമ്മവാചാഹി ഥുല്ലച്ചയാ; കമ്മവാചാപരിയോസാനേ ആപത്തി സങ്ഘാദിസേസസ്സ.

കിസ്മിഞ്ചിദേവ അധികരണേ പച്ചാകതാ ഭിക്ഖുനീ യാവതതിയം സമനുഭാസനായ ന പടിനിസ്സജ്ജനപച്ചയാ തിസ്സോ ആപത്തിയോ ആപജ്ജതി. ഞത്തിയാ ദുക്കടം; ദ്വീഹി കമ്മവാചാഹി ഥുല്ലച്ചയാ; കമ്മവാചാപരിയോസാനേ ആപത്തി സങ്ഘാദിസേസസ്സ.

സംസട്ഠാ ഭിക്ഖുനീ യാവതതിയം സമനുഭാസനായ ന പടിനിസ്സജ്ജനപച്ചയാ തിസ്സോ ആപത്തിയോ ആപജ്ജതി. ഞത്തിയാ ദുക്കടം; ദ്വീഹി കമ്മവാചാഹി ഥുല്ലച്ചയാ; കമ്മവാചാപരിയോസാനേ ആപത്തി സങ്ഘാദിസേസസ്സ.

‘‘സംസട്ഠാവ, അയ്യേ, തുമ്ഹേ വിഹരഥ, മാ തുമ്ഹേ നാനാ വിഹരിത്ഥാ’’തി ഉയ്യോജേന്തീ യാവതതിയം സമനുഭാസനായ ന പടിനിസ്സജ്ജനപച്ചയാ തിസ്സോ ആപത്തിയോ ആപജ്ജതി. ഞത്തിയാ ദുക്കടം; ദ്വീഹി കമ്മവാചാഹി ഥുല്ലച്ചയാ; കമ്മവാചാപരിയോസാനേ ആപത്തി സങ്ഘാദിസേസസ്സ.

ദസ സങ്ഘാദിസേസാ നിട്ഠിതാ…പേ….

(യഥാ ഹേട്ഠാ തഥാ വിത്ഥാരേതബ്ബാ പച്ചയമേവ നാനാകരണം)

ദധിം ¶ ¶ വിഞ്ഞാപേത്വാ ഭുഞ്ജനപച്ചയാ കതി ആപത്തിയോ ആപജ്ജതി? ദധിം വിഞ്ഞാപേത്വാ ഭുഞ്ജനപച്ചയാ ദ്വേ ആപത്തിയോ ആപജ്ജതി. ഭുഞ്ജിസ്സാമീതി പടിഗ്ഗണ്ഹാതി, ആപത്തി ദുക്കടസ്സ; അജ്ഝോഹാരേ അജ്ഝോഹാരേ ആപത്തി പാടിദേസനീയസ്സ – ദധിം വിഞ്ഞാപേത്വാ ഭുഞ്ജനപച്ചയാ ഇമാ ദ്വേ ആപത്തിയോ ആപജ്ജതി.

കതാപത്തിവാരോ നിട്ഠിതോ ദുതിയോ.

൩. വിപത്തിവാരോ

൨൫൧. കായസംസഗ്ഗം ¶ ¶ സാദിയനപച്ചയാ ആപത്തിയോ ചതുന്നം വിപത്തീനം കതി വിപത്തിയോ ഭജന്തി? കായസംസഗ്ഗം സാദിയനപച്ചയാ ആപത്തിയോ ചതുന്നം വിപത്തീനം ദ്വേ വിപത്തിയോ ഭജന്തി – സിയാ സീലവിപത്തിം, സിയാ ആചാരവിപത്തിം…പേ… ദധിം വിഞ്ഞാപേത്വാ ഭുഞ്ജനപച്ചയാ ആപത്തിയോ ചതുന്നം വിപത്തീനം കതി വിപത്തിയോ ഭജന്തി? ദധിം വിഞ്ഞാപേത്വാ ഭുഞ്ജനപച്ചയാ ആപത്തിയോ ചതുന്നം വിപത്തീനം ഏകം വിപത്തിം ഭജന്തി – ആചാരവിപത്തിം.

വിപത്തിവാരോ നിട്ഠിതോ തതിയോ.

൪. സങ്ഗഹവാരോ

൨൫൨. കായസംസഗ്ഗം ¶ സാദിയനപച്ചയാ ആപത്തിയോ സത്തന്നം ആപത്തിക്ഖന്ധാനം ¶ കതിഹി ആപത്തിക്ഖന്ധേഹി സങ്ഗഹിതാ? കായസംസഗ്ഗം സാദിയനപച്ചയാ ആപത്തിയോ സത്തന്നം ആപത്തിക്ഖന്ധാനം പഞ്ചഹി ആപത്തിക്ഖന്ധേഹി സങ്ഗഹിതാ – സിയാ പാരാജികാപത്തിക്ഖന്ധേന, സിയാ സങ്ഘാദിസേസാപത്തിക്ഖന്ധേന, സിയാ ഥുല്ലച്ചയാപത്തിക്ഖന്ധേന, സിയാ പാചിത്തിയാപത്തിക്ഖന്ധേന, സിയാ ദുക്കടാപത്തിക്ഖന്ധേന…പേ….

ദധിം വിഞ്ഞാപേത്വാ ¶ ഭുഞ്ജനപച്ചയാ ആപത്തിയോ സത്തന്നം ആപത്തിക്ഖന്ധാനം കതിഹി ആപത്തിക്ഖന്ധേഹി സങ്ഗഹിതാ? ദധിം വിഞ്ഞാപേത്വാ ഭുഞ്ജനപച്ചയാ ആപത്തിയോ സത്തന്നം ആപത്തിക്ഖന്ധാനം ദ്വീഹി ആപത്തിക്ഖന്ധേഹി സങ്ഗഹിതാ – സിയാ പാടിദേസനീയാപത്തിക്ഖന്ധേന, സിയാ ദുക്കടാപത്തിക്ഖന്ധേന.

സങ്ഗഹവാരോ നിട്ഠിതോ ചതുത്ഥോ.

൫. സമുട്ഠാനവാരോ

൨൫൩. കായസംസഗ്ഗം ¶ സാദിയനപച്ചയാ ആപത്തിയോ ഛന്നം ആപത്തിസമുട്ഠാനാനം കതിഹി സമുട്ഠാനേഹി സമുട്ഠന്തി? കായസംസഗ്ഗം സാദിയനപച്ചയാ ആപത്തിയോ ഛന്നം ആപത്തിസമുട്ഠാനാനം ഏകേന സമുട്ഠാനേന സമുട്ഠന്തി – കായതോ ച ചിത്തതോ ച സമുട്ഠന്തി, ന വാചതോ…പേ….

ദധിം ¶ വിഞ്ഞാപേത്വാ ഭുഞ്ജനപച്ചയാ ആപത്തിയോ ഛന്നം ആപത്തിസമുട്ഠാനാനം കതിഹി സമുട്ഠാനേഹി സമുട്ഠന്തി? ദധിം വിഞ്ഞാപേത്വാ ഭുഞ്ജനപച്ചയാ ആപത്തിയോ ഛന്നം ആപത്തിസമുട്ഠാനാനം ചതൂഹി സമുട്ഠാനേഹി സമുട്ഠന്തി – സിയാ കായതോ സമുട്ഠന്തി, ന വാചതോ ന ചിത്തതോ; സിയാ കായതോ ച വാചതോ ച സമുട്ഠന്തി, ന ചിത്തതോ; സിയാ കായതോ ച ചിത്തതോ ച സമുട്ഠന്തി, ന വാചതോ; സിയാ കായതോ ച വാചതോ ച ചിത്തതോ ച സമുട്ഠന്തി.

സമുട്ഠാനവാരോ നിട്ഠിതോ പഞ്ചമോ.

൬. അധികരണവാരോ

൨൫൪. കായസംസഗ്ഗം ¶ സാദിയനപച്ചയാ ആപത്തിയോ ചതുന്നം അധികരണാനം കതമം അധികരണം? കായസംസഗ്ഗം സാദിയനപച്ചയാ ആപത്തിയോ ചതുന്നം ¶ അധികരണാനം, ആപത്താധികരണം…പേ….

ദധിം വിഞ്ഞാപേത്വാ ഭുഞ്ജനപച്ചയാ ആപത്തിയോ ചതുന്നം അധികരണാനം കതമം അധികരണം? ദധിം വിഞ്ഞാപേത്വാ ഭുഞ്ജനപച്ചയാ ആപത്തിയോ ചതുന്നം അധികരണാനം – ആപത്താധികരണം.

അധികരണവാരോ നിട്ഠിതോ ഛട്ഠോ.

൭. സമഥവാരോ

൨൫൫. കായസംസഗ്ഗം ¶ സാദിയനപച്ചയാ ആപത്തിയോ സത്തന്നം സമഥാനം കതിഹി സമഥേഹി സമ്മന്തി? കായസംസഗ്ഗം സാദിയനപച്ചയാ ആപത്തിയോ സത്തന്നം സമഥാനം തീഹി സമഥേഹി സമ്മന്തി – സിയാ സമ്മുഖാവിനയേന ച പടിഞ്ഞാതകരണേന ച, സിയാ സമ്മുഖാവിനയേന ച തിണവത്ഥാരകേന ച…പേ….

ദധിം വിഞ്ഞാപേത്വാ ഭുഞ്ജനപച്ചയാ ആപത്തിയോ സത്തന്നം സമഥാനം കതിഹി സമഥേഹി സമ്മന്തി? ദധിം വിഞ്ഞാപേത്വാ ഭുഞ്ജനപച്ചയാ ആപത്തിയോ സത്തന്നം സമഥാനം തീഹി സമഥേഹി സമ്മന്തി – സിയാ സമ്മുഖാവിനയേന ച പടിഞ്ഞാതകരണേന ച, സിയാ സമ്മുഖാവിനയേന ച തിണവത്ഥാരകേന ച.

സമഥവാരോ നിട്ഠിതോ സത്തമോ.

൮. സമുച്ചയവാരോ

൨൫൬. കായസംസഗ്ഗം ¶ ¶ സാദിയനപച്ചയാ കതി ആപത്തിയോ ആപജ്ജതി? കായസംസഗ്ഗം സാദിയനപച്ചയാ പഞ്ച ആപത്തിയോ ആപജ്ജതി. അവസ്സുതാ ഭിക്ഖുനീ അവസ്സുതസ്സ പുരിസപുഗ്ഗലസ്സ അധക്ഖകം ഉബ്ഭജാണുമണ്ഡലം ഗഹണം സാദിയതി, ആപത്തി പാരാജികസ്സ; ഭിക്ഖു കായേന കായം ആമസതി, ആപത്തി സങ്ഘാദിസേസസ്സ; കായേന കായപടിബദ്ധം ആമസതി, ആപത്തി ഥുല്ലച്ചയസ്സ ¶ ; കായപടിബദ്ധേന കായപടിബദ്ധം ആമസതി, ആപത്തി ദുക്കടസ്സ; അങ്ഗുലിപതോദകേ പാചിത്തിയം – കായസംസഗ്ഗം സാദിയനപച്ചയാ ഇമാ പഞ്ച ആപത്തിയോ ആപജ്ജതി.

താ ¶ ആപത്തിയോ ചതുന്നം വിപത്തീനം കതി വിപത്തിയോ ഭജന്തി? സത്തന്നം ആപത്തിക്ഖന്ധാനം കതിഹി ആപത്തിക്ഖന്ധേഹി സങ്ഗഹിതാ? ഛന്നം ആപത്തിസമുട്ഠാനാനം കതിഹി സമുട്ഠാനേഹി സമുട്ഠന്തി? ചതുന്നം അധികരണാനം കതമം അധികരണം? സത്തന്നം സമഥാനം കതിഹി സമഥേഹി സമ്മന്തി? താ ആപത്തിയോ ചതുന്നം വിപത്തീനം ദ്വേ വിപത്തിയോ ഭജന്തി – സിയാ സീലവിപത്തിം, സിയാ ആചാരവിപത്തിം. സത്തന്നം ആപത്തിക്ഖന്ധാനം പഞ്ചഹി ആപത്തിക്ഖന്ധേഹി സങ്ഗഹിതാ – സിയാ പാരാജികാപത്തിക്ഖന്ധേന, സിയാ സങ്ഘാദിസേസാപത്തിക്ഖന്ധേന, സിയാ ഥുല്ലച്ചയാപത്തിക്ഖന്ധേന, സിയാ പാചിത്തിയാപത്തിക്ഖന്ധേന, സിയാ ദുക്കടാപത്തിക്ഖന്ധേന. ഛന്നം ആപത്തിസമുട്ഠാനാനം ഏകേന സമുട്ഠാനേന സമുട്ഠന്തി – കായതോ ച ചിത്തതോ ച സമുട്ഠന്തി, ന വാചതോ. ചതുന്നം അധികരണാനം ആപത്താധികരണം. സത്തന്നം സമഥാനം തീഹി സമഥേഹി സമ്മന്തി – സിയാ സമ്മുഖാവിനയേന ച പടിഞ്ഞാതകരണേന ച, സിയാ സമ്മുഖാവിനയേന ച തിണവത്ഥാരകേന ച…പേ….

ദധിം വിഞ്ഞാപേത്വാ ഭുഞ്ജനപച്ചയാ കതി ആപത്തിയോ ആപജ്ജതി? ദധിം വിഞ്ഞാപേത്വാ ഭുഞ്ജനപച്ചയാ ദ്വേ ആപത്തിയോ ആപജ്ജതി. ഭുഞ്ജിസ്സാമീതി പടിഗ്ഗണ്ഹാതി, ആപത്തി ദുക്കടസ്സ; അജ്ഝോഹാരേ ¶ അജ്ഝോഹാരേ ആപത്തി പാടിദേസനീയസ്സ – ദധിം വിഞ്ഞാപേത്വാ ഭുഞ്ജനപച്ചയാ ഇമാ ദ്വേ ആപത്തിയോ ആപജ്ജതി.

താ ആപത്തിയോ ചതുന്നം വിപത്തീനം കതി വിപത്തിയോ ഭജന്തി? സത്തന്നം ആപത്തിക്ഖന്ധാനം കതിഹി ആപത്തിക്ഖന്ധേഹി സങ്ഗഹിതാ? ഛന്നം ആപത്തിസമുട്ഠാനാനം കതിഹി സമുട്ഠാനേഹി സമുട്ഠന്തി? ചതുന്നം അധികരണാനം കതമം അധികരണം ¶ ? സത്തന്നം സമഥാനം കതിഹി സമഥേഹി സമ്മന്തി? താ ആപത്തിയോ ചതുന്നം വിപത്തീനം ഏകം വിപത്തിം ഭജന്തി – ആചാരവിപത്തിം. സത്തന്നം ആപത്തിക്ഖന്ധാനം ദ്വീഹി ആപത്തിക്ഖന്ധേഹി സങ്ഗഹിതാ – സിയാ പാടിദേസനീയാപത്തിക്ഖന്ധേന, സിയാ ദുക്കടാപത്തിക്ഖന്ധേന. ഛന്നം ആപത്തിസമുട്ഠാനാനം ചതൂഹി സമുട്ഠാനേഹി സമുട്ഠന്തി – സിയാ കായതോ സമുട്ഠന്തി, ന വാചതോ ന ചിത്തതോ; സിയാ കായതോ ച വാചതോ ച സമുട്ഠന്തി, ന ചിത്തതോ; സിയാ കായതോ ച ചിത്തതോ ച സമുട്ഠന്തി ന വാചതോ; സിയാ കായതോ ച വാചതോ ച ചിത്തതോ ച സമുട്ഠന്തി. ചതുന്നം അധികരണാനം, ആപത്താധികരണം. സത്തന്നം സമഥാനം തീഹി സമഥേഹി സമ്മന്തി – സിയാ സമ്മുഖാവിനയേന ച പടിഞ്ഞാതകരണേന ച, സിയാ സമ്മുഖാവിനയേന ച തിണവത്ഥാരകേന ചാതി.

സമുച്ചയവാരോ നിട്ഠിതോ അട്ഠമോ. [ഇമസ്സാനന്തരം പോരാണസീഹളപോത്ഥകേ ഏവമ്പി§ദിസ്സതി –§‘‘തേസമുദ്ദാനം –§കതിവാരോ ച വിപത്തിവാരോ ച, സങ്ഗഹവാരോ ച സമുട്ഠാനവാരോ. അധികരണവാരോ ച സമഥവാരോ ച, സമുച്ചയവാരോ ച ഇമേ സത്ത വാരാ. ആദിതോ പഞ്ഞത്തിവാരേന സഹ അട്ഠവാരാതി’’ഇതി.]

അട്ഠ പച്ചയവാരാ നിട്ഠിതാ.

ഭിക്ഖുനീവിഭങ്ഗേ സോളസ മഹാവാരാ നിട്ഠിതാ.

സമുട്ഠാനസീസസങ്ഖേപോ

സമുട്ഠാനസ്സുദ്ദാനം

൨൫൭.

അനിച്ചാ ¶ ¶ ¶ ¶ സബ്ബേ സങ്ഖാരാ, ദുക്ഖാനത്താ ച സങ്ഖതാ;

നിബ്ബാനഞ്ചേവ പഞ്ഞത്തി, അനത്താ ഇതി നിച്ഛയാ.

ബുദ്ധചന്ദേ അനുപ്പന്നേ, ബുദ്ധാദിച്ചേ അനുഗ്ഗതേ;

തേസം സഭാഗധമ്മാനം, നാമമത്തം ന നായതി.

ദുക്കരം വിവിധം കത്വാ, പൂരയിത്വാന പാരമീ;

ഉപ്പജ്ജന്തി മഹാവീരാ, ചക്ഖുഭൂതാ സബ്രഹ്മകേ.

തേ ദേസയന്തി സദ്ധമ്മം, ദുക്ഖഹാനിം സുഖാവഹം;

അങ്ഗീരസോ സക്യമുനി, സബ്ബഭൂതാനുകമ്പകോ.

സബ്ബസത്തുത്തമോ സീഹോ, പിടകേ തീണി ദേസയി;

സുത്തന്തമഭിധമ്മഞ്ച, വിനയഞ്ച മഹാഗുണം.

ഏവം നീയതി സദ്ധമ്മോ, വിനയോ യദി തിട്ഠതി;

ഉഭതോ ച വിഭങ്ഗാനി, ഖന്ധകാ യാ ച മാതികാ.

മാലാ സുത്തഗുണേനേവ, പരിവാരേന ഗന്ഥിതാ;

തസ്സേവ പരിവാരസ്സ, സമുട്ഠാനം നിയതോ കതം.

സമ്ഭേദം ¶ നിദാനം ചഞ്ഞം, സുത്തേ ദിസ്സന്തി ഉപരി;

തസ്മാ സിക്ഖേ പരിവാരം, ധമ്മകാമോ സുപേസലോതി.

തേരസസമുട്ഠാനം

വിഭങ്ഗേ ദ്വീസു പഞ്ഞത്തം, ഉദ്ദിസന്തി ഉപോസഥേ;

പവക്ഖാമി സമുട്ഠാനം, യഥാഞായം സുണാഥ മേ.

പാരാജികം ¶ യം പഠമം, ദുതിയഞ്ച തതോ പരം;

സഞ്ചരിത്താനുഭാസനഞ്ച, അതിരേകഞ്ച ചീവരം.

ലോമാനി പദസോധമ്മോ, ഭൂതം സംവിധാനേന ച;

ഥേയ്യദേസനചോരീ ച, അനനുഞ്ഞാതായ തേരസ.

തേരസേതേ സമുട്ഠാന നയാ, വിഞ്ഞൂഹി ചിന്തിതാ.

ഏകേകസ്മിം സമുട്ഠാനേ, സദിസാ ഇധ ദിസ്സരേ.

൧. പഠമപാരാജികസമുട്ഠാനം

൨൫൮.

മേഥുനം ¶ സുക്കസംസഗ്ഗോ, അനിയതാ പഠമികാ;

പുബ്ബൂപപരിപാചിതാ, രഹോ ഭിക്ഖുനിയാ സഹ.

സഭോജനേ രഹോ ദ്വേ ച, അങ്ഗുലി ഉദകേ ഹസം;

പഹാരേ ¶ ഉഗ്ഗിരേ ചേവ, തേപഞ്ഞാസാ ച സേഖിയാ.

അധക്ഖഗാമാവസ്സുതാ, തലമട്ഠഞ്ച സുദ്ധികാ;

വസ്സംവുട്ഠാ ച ഓവാദം, നാനുബന്ധേ പവത്തിനിം.

ഛസത്തതി ഇമേ സിക്ഖാ, കായമാനസികാ കതാ;

സബ്ബേ ഏകസമുട്ഠാനാ, പഠമം പാരാജികം യഥാ.

പഠമപാരാജികസമുട്ഠാനം നിട്ഠിതം.

൨. ദുതിയപാരാജികസമുട്ഠാനം

൨൫൯.

അദിന്നം ¶ വിഗ്ഗഹുത്തരി, ദുട്ഠുല്ലാ അത്തകാമിനം;

അമൂലാ അഞ്ഞഭാഗിയാ, അനിയതാ ദുതിയികാ.

അച്ഛിന്ദേ പരിണാമനേ, മുസാ ഓമസപേസുണാ;

ദുട്ഠുല്ലാ പഥവീഖണേ, ഭൂതം അഞ്ഞായ ഉജ്ഝാപേ.

നിക്കഡ്ഢനം ¶ സിഞ്ചനഞ്ച, ആമിസഹേതു ഭുത്താവീ;

ഏഹി അനാദരി ഭിംസാ, അപനിധേ ച ജീവിതം.

ജാനം സപ്പാണകം കമ്മം, ഊനസംവാസനാസനാ;

സഹധമ്മികവിലേഖാ, മോഹോ അമൂലകേന ച.

കുക്കുച്ചം ധമ്മികം ചീവരം, ദത്വാ [കുക്കുച്ചം ധമ്മികം ചീവരം (സീ.), കുക്കുച്ചം ധമ്മികം ദത്വാ (സ്യാ.)] പരിണാമേയ്യ പുഗ്ഗലേ;

കിം തേ അകാലം അച്ഛിന്ദേ, ദുഗ്ഗഹീ നിരയേന ച.

ഗണം വിഭങ്ഗം ദുബ്ബലം, കഥിനാഫാസുപസ്സയം;

അക്കോസചണ്ഡീ മച്ഛരീ, ഗബ്ഭിനീ ച പായന്തിയാ.

ദ്വേവസ്സം ¶ സിക്ഖാ സങ്ഘേന, തയോ ചേവ ഗിഹീഗതാ;

കുമാരിഭൂതാ തിസ്സോ ച, ഊനദ്വാദസസമ്മതാ.

അലം താവ സോകാവാസം, ഛന്ദാ അനുവസ്സാ ച ദ്വേ;

സിക്ഖാപദാ സത്തതിമേ, സമുട്ഠാനാ തികാ കതാ.

കായചിത്തേന ന വാചാ, വാചാചിത്തം ന കായികം;

തീഹി ദ്വാരേഹി ജായന്തി, പാരാജികം ദുതിയം യഥാ.

ദുതിയപാരാജികസമുട്ഠാനം നിട്ഠിതം.

൩. സഞ്ചരിത്തസമുട്ഠാനം

൨൬൦.

സഞ്ചരീ ¶ കുടി വിഹാരോ, ധോവനഞ്ച പടിഗ്ഗഹോ;

വിഞ്ഞത്തുത്തരി അഭിഹട്ഠും, ഉഭിന്നം ദൂതകേന ച.

കോസിയാ സുദ്ധദ്വേഭാഗാ, ഛബ്ബസ്സാനി നിസീദനം;

രിഞ്ചന്തി രൂപികാ ചേവ, ഉഭോ നാനപ്പകാരകാ.

ഊനബന്ധനവസ്സികാ, സുത്തം വികപ്പനേന ച;

ദ്വാരദാനസിബ്ബാനി ¶ [ദ്വാരദാനസിബ്ബിനീ (സീ. സ്യാ.)] ച, പൂവപച്ചയജോതി ച.

രതനം സൂചി മഞ്ചോ ച, തൂലം നിസീദനകണ്ഡു ച;

വസ്സികാ ച സുഗതേന, വിഞ്ഞത്തി അഞ്ഞം ചേതാപനാ.

ദ്വേ സങ്ഘികാ മഹാജനികാ, ദ്വേ പുഗ്ഗലലഹുകാ ഗരു;

ദ്വേ വിഘാസാ സാടികാ ച, സമണചീവരേന ച.

സമപഞ്ഞാസിമേ ധമ്മാ, ഛഹി ഠാനേഹി ജായരേ;

കായതോ ന വാചാചിത്താ, വാചതോ ന കായമനാ.

കായവാചാ ന ച ചിത്താ [ന ചിത്തതോ (സീ. സ്യാ.)], കായചിത്താ ന വാചികാ [ന വാചതോ (സീ. സ്യാ.)];

വാചാചിത്താ ¶ ന കായേന, തീഹി ദ്വാരേഹി [തീഹി ഠാനേഹി (സ്യാ.)] ജായരേ.

ഛസമുട്ഠാനികാ ഏതേ, സഞ്ചരിത്തേന സാദിസാ.

സഞ്ചരിത്തസമുട്ഠാനം നിട്ഠിതം.

൪. സമനുഭാസനാസമുട്ഠാനം

൨൬൧.

ഭേദാനുവത്തദുബ്ബച ¶ ¶ , ദൂസദുട്ഠുല്ലദിട്ഠി ച;

ഛന്ദം ഉജ്ജഗ്ഘികാ ദ്വേ ച, ദ്വേ ച സദ്ദാ ന ബ്യാഹരേ.

ഛമാ നീചാസനേ ഠാനം, പച്ഛതോ ഉപ്പഥേന ച;

വജ്ജാനുവത്തിഗഹണാ, ഓസാരേ പച്ചാചിക്ഖനാ.

കിസ്മിം സംസട്ഠാ ദ്വേ വധി, വിസിബ്ബേ ദുക്ഖിതായ ച;

പുന സംസട്ഠാ ന വൂപസമേ, ആരാമഞ്ച പവാരണാ.

അന്വദ്ധം [അന്വദ്ധമാസം (സീ. സ്യാ.)] സഹ ജീവിനിം, ദ്വേ ചീവരം അനുബന്ധനാ;

സത്തതിംസ ¶ ഇമേ ധമ്മാ, കായവാചായ ചിത്തതോ.

സബ്ബേ ഏകസമുട്ഠാനാ, സമനുഭാസനാ യഥാ.

സമനുഭാസനാസമുട്ഠാനം നിട്ഠിതം.

൫. കഥിനസമുട്ഠാനം

൨൬൨.

ഉബ്ഭതം കഥിനം തീണി, പഠമം പത്തഭേസജ്ജം;

അച്ചേകം ചാപി സാസങ്കം, പക്കമന്തേന വാ ദുവേ.

ഉപസ്സയം പരമ്പരാ, അനതിരിത്തം നിമന്തനാ;

വികപ്പം രഞ്ഞോ വികാലേ, വോസാസാരഞ്ഞകേന ച.

ഉസ്സയാസന്നിചയഞ്ച, പുരേ പച്ഛാ വികാലേ ച;

പഞ്ചാഹികാ സങ്കമനീ, ദ്വേപി ആവസഥേന ച.

പസാഖേ ¶ ആസനേ ചേവ, തിംസ ഏകൂനകാ ഇമേ;

കായവാചാ ന ച ചിത്താ [ന ചിത്തതോ (സ്യാ.)], തീഹി ദ്വാരേഹി ജായരേ.

ദ്വിസമുട്ഠാനികാ സബ്ബേ, കഥിനേന സഹാസമാ.

കഥിനസമുട്ഠാനം നിട്ഠിതം.

൬. ഏളകലോമസമുട്ഠാനം

൨൬൩.

ഏളകലോമാ ¶ ദ്വേ സേയ്യാ, ആഹച്ച പിണ്ഡഭോജനം;

ഗണവികാലസന്നിധി, ദന്തപോനേന ചേലകാ.

ഉയ്യുത്തം സേനം [ഉയ്യുത്തം വസേ (സ്യാ.)] ഉയ്യോധി, സുരാ ഓരേന ന്ഹായനാ;

ദുബ്ബണ്ണേ ദ്വേ ദേസനികാ, ലസുണുപതിട്ഠേ നച്ചനാ.

ന്ഹാനമത്ഥരണം സേയ്യാ, അന്തോരട്ഠേ തഥാ ബഹി;

അന്തോവസ്സം ¶ ചിത്താഗാരം, ആസന്ദി സുത്തകന്തനാ.

വേയ്യാവച്ചം സഹത്ഥാ ച, അഭിക്ഖുകാവാസേന ച;

ഛത്തം യാനഞ്ച സങ്ഘാണിം, അലങ്കാരം ഗന്ധവാസിതം.

ഭിക്ഖുനീ സിക്ഖമാനാ ച, സാമണേരീ ഗിഹിനിയാ;

അസംകച്ചികാ ആപത്തി, ചത്താരീസാ ചതുത്തരി.

കായേന ന വാചാചിത്തേന, കായചിത്തേന ന വാചതോ;

ദ്വിസമുട്ഠാനികാ സബ്ബേ, സമാ ഏളകലോമികാതി.

ഏളകലോമസമുട്ഠാനം നിട്ഠിതം.

൭. പദസോധമ്മസമുട്ഠാനം

൨൬൪.

പദഞ്ഞത്ര ¶ അസമ്മതാ, തഥാ അത്ഥങ്ഗതേന ച;

തിരച്ഛാനവിജ്ജാ ¶ ദ്വേ വുത്താ, അനോകാസോ [അനോകാസേ (സീ. സ്യാ.)] ച പുച്ഛനാ.

സത്ത സിക്ഖാപദാ ഏതേ, വാചാ ന കായചിത്തതോ [കായചിത്തകാ (ക.)];

വാചാചിത്തേന ജായന്തി, ന തു കായേന ജായരേ.

ദ്വിസമുട്ഠാനികാ സബ്ബേ, പദസോധമ്മസദിസാ.

പദസോധമ്മസമുട്ഠാനം നിട്ഠിതം.

൮. അദ്ധാനസമുട്ഠാനം

൨൬൫.

അദ്ധാനനാവം ¶ പണീതം, മാതുഗാമേന സംഹരേ;

ധഞ്ഞം നിമന്തിതാ ചേവ, അട്ഠ ച പാടിദേസനീ.

സിക്ഖാ പന്നരസ ഏതേ, കായാ ന വാചാ ന മനാ;

കായവാചാഹി ജായന്തി, ന തേ ചിത്തേന ജായരേ.

കായചിത്തേന ജായന്തി, ന തേ ജായന്തി വാചതോ;

കായവാചാഹി ചിത്തേന, സമുട്ഠാനാ ചതുബ്ബിധാ.

പഞ്ഞത്താ ¶ ബുദ്ധഞാണേന, അദ്ധാനേന സഹാ സമാ [സമാനയാ (സ്യാ.)].

അദ്ധാനസമുട്ഠാനം നിട്ഠിതം.

൯. ഥേയ്യസത്ഥസമുട്ഠാനം

൨൬൬.

ഥേയ്യസത്ഥം ¶ ഉപസ്സുതി, സൂപവിഞ്ഞാപനേന ച;

രത്തിഛന്നഞ്ച ഓകാസം, ഏതേ ബ്യൂഹേന സത്തമാ.

കായചിത്തേന ജായന്തി, ന തേ ജായന്തി വാചതോ;

തീഹി ദ്വാരേഹി ജായന്തി, ദ്വിസമുട്ഠാനികാ ഇമേ.

ഥേയ്യസത്ഥസമുട്ഠാനാ, ദേസിതാദിച്ചബന്ധുനാ.

ഥേയ്യസത്ഥസമുട്ഠാനം നിട്ഠിതം.

൧൦. ധമ്മദേസനാസമുട്ഠാനം

൨൬൭.

ഛത്തപാണിസ്സ സദ്ധമ്മം, ന ദേസേന്തി തഥാഗതാ;

ഏവമേവ [തഥേവ (സീ. സ്യാ.)] ദണ്ഡപാണിസ്സ, സത്ഥആവുധപാണിനം.

പാദുകുപാഹനാ യാനം, സേയ്യപല്ലത്ഥികായ ച;

വേഠിതോഗുണ്ഠിതോ ചേവ, ഏകാദസമനൂനകാ.

വാചാചിത്തേന ജായന്തി, ന തേ ജായന്തി കായതോ;

സബ്ബേ ഏകസമുട്ഠാനാ, സമകാ ധമ്മദേസനേ.

ധമ്മദേസനാസമുട്ഠാനം നിട്ഠിതം.

൧൧. ഭൂതാരോചനസമുട്ഠാനം

൨൬൮.

ഭൂതം ¶ കായേന ജായതി, ന വാചാ ന ച ചിത്തതോ;

വാചതോ ച സമുട്ഠാതി, ന കായാ ന ച ചിത്തതോ.

കായവാചായ ¶ ജായതി, ന തു ജായതി ചിത്തതോ;

ഭൂതാരോചനകാ ¶ നാമ, തീഹി ഠാനേഹി ജായതി.

ഭൂതാരോചനസമുട്ഠാനം നിട്ഠിതം.

൧൨. ചോരിവുട്ഠാപനസമുട്ഠാനം

൨൬൯.

ചോരീ വാചായ ചിത്തേന, ന തം ജായതി കായതോ;

ജായതി തീഹി ദ്വാരേഹി, ചോരിവുട്ഠാപനം ഇദം;

അകതം ദ്വിസമുട്ഠാനം, ധമ്മരാജേന ഭാസിതം [ഠപിതം (സ്യാ.)].

ചോരിവുട്ഠാപനസമുട്ഠാനം നിട്ഠിതം.

൧൩. അനനുഞ്ഞാതസമുട്ഠാനം

൨൭൦.

അനനുഞ്ഞാതം വാചായ, ന കായാ ന ച ചിത്തതോ;

ജായതി കായവാചായ, ന തം ജായതി ചിത്തതോ.

ജായതി വാചാചിത്തേന, ന തം ജായതി കായതോ;

ജായതി ¶ തീഹി ദ്വാരേഹി, അകതം ചതുഠാനികം.

അനനുഞ്ഞാതസമുട്ഠാനം നിട്ഠിതം.

സമുട്ഠാനഞ്ഹി സങ്ഖേപം, ദസ തീണി സുദേസിതം;

അസമ്മോഹകരം ഠാനം, നേത്തിധമ്മാനുലോമികം;

ധാരയന്തോ ഇമം വിഞ്ഞൂ, സമുട്ഠാനേ ന മുയ്ഹതീതി.

സമുട്ഠാനസീസസങ്ഖേപോ നിട്ഠിതോ.

അന്തരപേയ്യാലം

കതിപുച്ഛാവാരോ

൨൭൧. കതി ¶ ¶ ¶ ¶ ആപത്തിയോ? കതി ആപത്തിക്ഖന്ധാ? കതി വിനീതവത്ഥൂനി? കതി അഗാരവാ? കതി ഗാരവാ? കതി വിനീതവത്ഥൂനി? കതി വിപത്തിയോ? കതി ആപത്തിസമുട്ഠാനാ? കതി വിവാദമൂലാനി? കതി അനുവാദമൂലാനി? കതി സാരണീയാ ധമ്മാ? കതി ഭേദകരവത്ഥൂനി? കതി അധികരണാനി? കതി സമഥാ?

പഞ്ച ആപത്തിയോ. പഞ്ച ആപത്തിക്ഖന്ധാ. പഞ്ച വിനീതവത്ഥൂനി. സത്ത ആപത്തിയോ. സത്ത ആപത്തിക്ഖന്ധാ. സത്ത വിനീതവത്ഥൂനി. ഛ അഗാരവാ. ഛ ഗാരവാ. ഛ വിനീതവത്ഥൂനി. ചതസ്സോ വിപത്തിയോ. ഛ ആപത്തിസമുട്ഠാനാ. ഛ വിവാദമൂലാനി. ഛ അനുവാദമൂലാനി. ഛ സാരണീയാ ധമ്മാ. അട്ഠാരസ ഭേദകരവത്ഥൂനി. ചത്താരി അധികരണാനി. സത്ത സമഥാ.

തത്ഥ കതമാ പഞ്ച ആപത്തിയോ? പാരാജികാപത്തി, സങ്ഘാദിസേസാപത്തി, പാചിത്തിയാപത്തി, പാടിദേസനീയാപത്തി, ദുക്കടാപത്തി – ഇമാ പഞ്ച ആപത്തിയോ.

തത്ഥ കതമേ പഞ്ച ആപത്തിക്ഖന്ധാ? പാരാജികാപത്തിക്ഖന്ധോ, സങ്ഘാദിസേസാപത്തിക്ഖന്ധോ, പാചിത്തിയാപത്തിക്ഖന്ധോ, പാടിദേസനീയാപത്തിക്ഖന്ധോ, ദുക്കടാപത്തിക്ഖന്ധോ – ഇമേ പഞ്ച ആപത്തിക്ഖന്ധാ.

തത്ഥ ¶ കതമാനി പഞ്ച വിനീതവത്ഥൂനി? പഞ്ചഹി ആപത്തിക്ഖന്ധേഹി ആരതി വിരതി പടിവിരതി വേരമണീ അകിരിയാ അകരണം അനജ്ഝാപത്തി വേലാഅനതിക്കമോ സേതുഘാതോ – ഇമാനി പഞ്ച വിനീതവത്ഥൂനി.

തത്ഥ ¶ കതമാ സത്ത ആപത്തിയോ? പാരാജികാപത്തി, സങ്ഘാദിസേസാപത്തി, ഥുല്ലച്ചയാപത്തി, പാചിത്തിയാപത്തി, പാടിദേസനീയാപത്തി, ദുക്കടാപത്തി, ദുബ്ഭാസിതാപത്തി – ഇമാ സത്ത ആപത്തിയോ.

തത്ഥ കതമേ സത്ത ആപത്തിക്ഖന്ധാ? പാരാജികാപത്തിക്ഖന്ധോ, സങ്ഘാദിസേസാപത്തിക്ഖന്ധോ, ഥുല്ലച്ചയാപത്തിക്ഖന്ധോ, പാചിത്തിയാപത്തിക്ഖന്ധോ, പാടിദേസനീയാപത്തിക്ഖന്ധോ, ദുക്കടാപത്തിക്ഖന്ധോ, ദുബ്ഭാസിതാപത്തിക്ഖന്ധോ – ഇമേ സത്ത ആപത്തിക്ഖന്ധാ.

തത്ഥ ¶ കതമാനി സത്ത വിനീതവത്ഥൂനി? സത്തഹി ആപത്തിക്ഖന്ധേഹി ആരതി വിരതി പടിവിരതി വേരമണീ അകിരിയാ അകരണം അനജ്ഝാപത്തി വേലാഅനതിക്കമോ സേതുഘാതോ – ഇമാനി സത്ത വിനീതവത്ഥൂനി.

തത്ഥ ¶ കതമേ ഛ അഗാരവാ? ബുദ്ധേ അഗാരവോ, ധമ്മേ അഗാരവോ, സങ്ഘേ അഗാരവോ, സിക്ഖായ അഗാരവോ, അപ്പമാദേ അഗാരവോ, പടിസന്ധാരേ അഗാരവോ – ഇമേ ഛ അഗാരവാ.

തത്ഥ കതമേ ഛ ഗാരവാ? ബുദ്ധേ ഗാരവോ, ധമ്മേ ഗാരവോ, സങ്ഘേ ഗാരവോ, സിക്ഖായ ഗാരവോ, അപ്പമാദേ ഗാരവോ, പടിസന്ധാരേ ഗാരവോ – ഇമേ ഛ ഗാരവാ.

തത്ഥ കതമാനി ഛ വിനീതവത്ഥൂനി? ഛഹി അഗാരവേഹി ആരതി വിരതി പടിവിരതി ¶ വേരമണീ അകിരിയാ അകരണം അനജ്ഝാപത്തി വേലാഅനതിക്കമോ സേതുഘാതോ – ഇമാനി ഛ വിനീതവത്ഥൂനി.

തത്ഥ കതമാ ചതസ്സോ വിപത്തിയോ? സീലവിപത്തി, ആചാരവിപത്തി, ദിട്ഠിവിപത്തി, ആജീവവിപത്തി – ഇമാ ചതസ്സോ വിപത്തിയോ.

തത്ഥ കതമേ ഛ ആപത്തിസമുട്ഠാനാ? അത്ഥാപത്തി കായതോ സമുട്ഠാതി, ന വാചതോ ന ചിത്തതോ; അത്ഥാപത്തി വാചതോ സമുട്ഠാതി, ന കായതോ ന ചിത്തതോ; അത്ഥാപത്തി കായതോ ച വാചതോ ച സമുട്ഠാതി, ന ചിത്തതോ; അത്ഥാപത്തി കായതോ ച ചിത്തതോ ച സമുട്ഠാതി, ന വാചതോ; അത്ഥാപത്തി വാചതോ ച ചിത്തതോ ച സമുട്ഠാതി, ന കായതോ; അത്ഥാപത്തി കായതോ ച വാചതോ ച ചിത്തതോ ച സമുട്ഠാതി – ഇമേ ഛ ആപത്തിസമുട്ഠാനാ.

൨൭൨. തത്ഥ ¶ [ചൂളവ. ൨൧൬; അ. നി. ൬.൩൬; മ. നി. ൩.൪൪; ദീ. നി. ൩.൩൨൫] കതമാനി ഛ വിവാദമൂലാനി? ഇധ ഭിക്ഖു കോധനോ ഹോതി ഉപനാഹീ. യോ സോ ഭിക്ഖു കോധനോ ഹോതി ഉപനാഹീ സോ സത്ഥരിപി അഗാരവോ വിഹരതി അപ്പതിസ്സോ, ധമ്മേപി അഗാരവോ വിഹരതി അപ്പതിസ്സോ, സങ്ഘേപി അഗാരവോ വിഹരതി അപ്പതിസ്സോ, സിക്ഖായപി ന പരിപൂരകാരീ ഹോതി. യോ സോ ഭിക്ഖു സത്ഥരി അഗാരവോ വിഹരതി അപ്പതിസ്സോ, ധമ്മേ…പേ… സങ്ഘേ…പേ… സിക്ഖായ ന പരിപൂരകാരീ, സോ സങ്ഘേ വിവാദം ജനേതി. യോ ഹോതി വിവാദോ ബഹുജനാഹിതായ ബഹുജനാസുഖായ ബഹുനോ ജനസ്സ അനത്ഥായ അഹിതായ ദുക്ഖായ ദേവമനുസ്സാനം. ഏവരൂപം ചേ തുമ്ഹേ വിവാദമൂലം അജ്ഝത്തം വാ ¶ ബഹിദ്ധാ വാ സമനുപസ്സേയ്യാഥ തത്ര തുമ്ഹേ ¶ തസ്സേവ പാപകസ്സ വിവാദമൂലസ്സ പഹാനായ വായമേയ്യാഥ. ഏവരൂപം ചേ തുമ്ഹേ വിവാദമൂലം അജ്ഝത്തം വാ ബഹിദ്ധാ വാ ന സമനുപസ്സേയ്യാഥ തത്ര തുമ്ഹേ തസ്സേവ പാപകസ്സ വിവാദമൂലസ്സ ആയതിം അനവസ്സവായ പടിപജ്ജേയ്യാഥ. ഏവമേതസ്സ പാപകസ്സ വിവാദമൂലസ്സ പഹാനം ഹോതി. ഏവമേതസ്സ പാപകസ്സ വിവാദമൂലസ്സ ആയതിം അനവസ്സവോ ഹോതി.

[ചൂളവ. ൨൧൬] പുന ചപരം ഭിക്ഖു മക്ഖീ ഹോതി പളാസീ…പേ… ഇസ്സുകീ ഹോതി മച്ഛരീ, സഠോ ഹോതി മായാവീ, പാപിച്ഛോ ഹോതി മിച്ഛാദിട്ഠി, സന്ദിട്ഠിപരാമാസീ ഹോതി ആധാനഗ്ഗാഹീ ദുപ്പടിനിസ്സഗ്ഗീ. യോ സോ ഭിക്ഖു സന്ദിട്ഠിപരാമാസീ ഹോതി ആധാനഗ്ഗാഹീ ദുപ്പടിനിസ്സഗ്ഗീ സോ സത്ഥരിപി അഗാരവോ വിഹരതി അപ്പതിസ്സോ, ധമ്മേപി അഗാരവോ വിഹരതി അപ്പതിസ്സോ, സങ്ഘേപി അഗാരവോ വിഹരതി അപ്പതിസ്സോ, സിക്ഖായപി ന പരിപൂരകാരീ ഹോതി. യോ സോ ഭിക്ഖു സത്ഥരി അഗാരവോ വിഹരതി അപ്പതിസ്സോ ധമ്മേ…പേ… സങ്ഘേ…പേ… സിക്ഖായ ന പരിപൂരകാരീ, സോ സങ്ഘേ വിവാദം ജനേതി. യോ സോ ഹോതി വിവാദോ ബഹുജനാഹിതായ ബഹുജനാസുഖായ ബഹുനോ ജനസ്സ അനത്ഥായ അഹിതായ ദുക്ഖായ ദേവമനുസ്സാനം. ഏവരൂപം ചേ തുമ്ഹേ വിവാദമൂലം അജ്ഝത്തം വാ ബഹിദ്ധാ വാ സമനുപസ്സേയ്യാഥ തത്ര തുമ്ഹേ തസ്സേവ പാപകസ്സ വിവാദമൂലസ്സ ¶ പഹാനായ വായമേയ്യാഥ. ഏവരൂപം ചേ തുമ്ഹേ വിവാദമൂലം അജ്ഝത്തം വാ ബഹിദ്ധാ വാ ന സമനുപസ്സേയ്യാഥ തത്ര തുമ്ഹേ തസ്സേവ പാപകസ്സ വിവാദമൂലസ്സ ആയതിം അനവസ്സവായ പടിപജ്ജേയ്യാഥ. ഏവമേതസ്സ പാപകസ്സ വിവാദമൂലസ്സ പഹാനം ഹോതി. ഏവമേതസ്സ പാപകസ്സ വിവാദമൂലസ്സ ആയതിം അനവസ്സവോ ഹോതി. ഇമാനി ഛ വിവാദമൂലാനി.

൨൭൩. [ചൂളവ. ൨൧൭] തത്ഥ കതമാനി ഛ അനുവാദമൂലാനി? ഇധ ഭിക്ഖു കോധനോ ഹോതി ഉപനാഹീ. യോ സോ ഭിക്ഖു കോധനോ ഹോതി ഉപനാഹീ സോ സത്ഥരിപി അഗാരവോ വിഹരതി അപ്പതിസ്സോ, ധമ്മേപി അഗാരവോ വിഹരതി അപ്പതിസ്സോ, സങ്ഘേപി അഗാരവോ വിഹരതി അപ്പതിസ്സോ, സിക്ഖായപി ന പരിപൂരകാരീ ഹോതി. യോ സോ ഭിക്ഖു സത്ഥരി അഗാരവോ വിഹരതി അപ്പതിസ്സോ ധമ്മേ…പേ… സങ്ഘേ ¶ …പേ… സിക്ഖായ ന പരിപൂരകാരീ സോ സങ്ഘേ അനുവാദം ജനേതി. യോ ഹോതി അനുവാദോ ബഹുജനാഹിതായ ബഹുജനാസുഖായ ബഹുനോ ജനസ്സ അനത്ഥായ അഹിതായ ദുക്ഖായ ദേവമനുസ്സാനം. ഏവരൂപം ¶ ചേ തുമ്ഹേ അനുവാദമൂലം അജ്ഝത്തം വാ ബഹിദ്ധാ വാ സമനുപസ്സേയ്യാഥ തത്ര തുമ്ഹേ തസ്സേവ പാപകസ്സ അനുവാദമൂലസ്സ പഹാനായ വായമേയ്യാഥ. ഏവരൂപം ചേ തുമ്ഹേ അനുവാദമൂലം അജ്ഝത്തം വാ ബഹിദ്ധാ വാ ന സമനുപസ്സേയ്യാഥ തത്ര തുമ്ഹേ തസ്സേവ പാപകസ്സ അനുവാദമൂലസ്സ ആയതിം അനവസ്സവായ പടിപജ്ജേയ്യാഥ. ഏവമേതസ്സ പാപകസ്സ അനുവാദമൂലസ്സ പഹാനം ഹോതി. ഏവമേതസ്സ പാപകസ്സ അനുവാദമൂലസ്സ ആയതിം അനവസ്സവോ ഹോതി.

പുന ചപരം ഭിക്ഖു മക്ഖീ ഹോതി പലാസീ…പേ… ഇസ്സുകീ ഹോതി മച്ഛരീ, സഠോ ഹോതി മായാവീ, പാപിച്ഛോ ഹോതി മിച്ഛാദിട്ഠി, സന്ദിട്ഠിപരാമാസീ ¶ ഹോതി ആധാനഗ്ഗാഹീ ദുപ്പടിനിസ്സഗ്ഗീ. യോ സോ ഭിക്ഖു സന്ദിട്ഠിപരാമാസീ ഹോതി ആധാനഗ്ഗാഹീ ദുപ്പടിനിസ്സഗ്ഗീ സോ സത്ഥരിപി അഗാരവോ വിഹരതി അപ്പതിസ്സോ, ധമ്മേപി അഗാരവോ വിഹരതി അപ്പതിസ്സോ, സങ്ഘേപി അഗാരവോ വിഹരതി അപ്പതിസ്സോ, സിക്ഖായപി ന പരിപൂരകാരീ ഹോതി. യോ ഭിക്ഖു സത്ഥരി അഗാരവോ വിഹരതി അപ്പതിസ്സോ ധമ്മേ…പേ… സങ്ഘേ…പേ… സിക്ഖായ ന പരിപൂരകാരീ സോ സങ്ഘേ അനുവാദം ജനേതി. യോ ഹോതി അനുവാദോ ബഹുജനാഹിതായ ബഹുജനാസുഖായ ബഹുനോ ജനസ്സ അനത്ഥായ അഹിതായ ദുക്ഖായ ദേവമനുസ്സാനം. ഏവരൂപം ചേ തുമ്ഹേ അനുവാദമൂലം അജ്ഝത്തം വാ ബഹിദ്ധാ വാ സമനുപസ്സേയ്യാഥ തത്ര തുമ്ഹേ തസ്സേവ പാപകസ്സ അനുവാദമൂലസ്സ പഹാനായ വായമേയ്യാഥ. ഏവരൂപം ചേ തുമ്ഹേ അനുവാദമൂലം അജ്ഝത്തം വാ ബഹിദ്ധാ വാ ന സമനുപസ്സേയ്യാഥ തത്ര തുമ്ഹേ തസ്സേവ പാപകസ്സ അനുവാദമൂലസ്സ ആയതിം അനവസ്സവായ പടിപജ്ജേയ്യാഥ. ഏവമേതസ്സ പാപകസ്സ അനുവാദമൂലസ്സ പഹാനം ഹോതി. ഏവമേതസ്സ പാപകസ്സ അനുവാദമൂലസ്സ ആയതിം അനവസ്സവോ ഹോതി. ഇമാനി ഛ അനുവാദമൂലാനി.

൨൭൪. [ദീ. നി. ൩.൩൨൪; അ. നി. ൬.൧൧] തത്ഥ കതമേ ഛ സാരണീയാ ധമ്മാ? ഇധ ഭിക്ഖുനോ മേത്തം കായകമ്മം പച്ചുപട്ഠിതം ഹോതി സബ്രഹ്മചാരീസു ആവി ചേവ രഹോ ച. അയമ്പി ധമ്മോ സാരണീയോ പിയകരണോ ഗരുകരണോ സങ്ഗഹായ അവിവാദായ സാമഗ്ഗിയാ ഏകീഭാവായ സംവത്തതി.

പുന ചപരം ഭിക്ഖുനോ മേത്തം ¶ വചീകമ്മം പച്ചുപട്ഠിതം ഹോതി സബ്രഹ്മചാരീസു ആവി ചേവ രഹോ ച. അയമ്പി ധമ്മോ സാരണീയോ പിയകരണോ ഗരുകരണോ സങ്ഗഹായ അവിവാദായ സാമഗ്ഗിയാ ഏകീഭാവായ സംവത്തതി.

പുന ¶ ¶ ചപരം ഭിക്ഖുനോ മേത്തം മനോകമ്മം പച്ചുപട്ഠിതം ഹോതി സബ്രഹ്മചാരീസു ആവി ചേവ രഹോ ച. അയമ്പി ധമ്മോ സാരണീയോ പിയകരണോ ഗരുകരണോ സങ്ഗഹായ അവിവാദായ സാമഗ്ഗിയാ ഏകീഭാവായ സംവത്തതി.

പുന ചപരം ഭിക്ഖു യേ തേ ലാഭാ ധമ്മികാ ധമ്മലദ്ധാ അന്തമസോ പത്തപരിയാപന്നമത്തമ്പി തഥാരൂപേഹി ലാഭേഹി അപ്പടിവിഭത്തഭോഗീ ഹോതി സീലവന്തേഹി സബ്രഹ്മചാരീഹി സാധാരണഭോഗീ. അയമ്പി ധമ്മോ സാരണീയോ പിയകരണോ ഗരുകരണോ സങ്ഗഹായ അവിവാദായ സാമഗ്ഗിയാ ഏകീഭാവായ സംവത്തതി.

പുന ചപരം ഭിക്ഖു യാനി താനി സീലാനി അഖണ്ഡാനി അച്ഛിദ്ദാനി അസബലാനി അകമ്മാസാനി ഭുജിസ്സാനി വിഞ്ഞുപസത്ഥാനി അപരാമട്ഠാനി സമാധിസംവത്തനികാനി ¶ , തഥാരൂപേസു സീലേസു സീലസാമഞ്ഞഗതോ വിഹരതി സബ്രഹ്മചാരീഹി ആവി ചേവ രഹോ ച. അയമ്പി ധമ്മോ സാരണീയോ പിയകരണോ ഗരുകരണോ സങ്ഗഹായ അവിവാദായ സാമഗ്ഗിയാ ഏകീഭാവായ സംവത്തതി.

പുന ചപരം ഭിക്ഖു യായം ദിട്ഠി അരിയാ നിയ്യാനികാ നിയ്യാതി തക്കരസ്സ സമ്മാ ദുക്ഖക്ഖയായ തഥാരൂപായ ദിട്ഠിയാ ദിട്ഠിസാമഞ്ഞഗതോ വിഹരതി സബ്രഹ്മചാരീഹി ആവി ചേവ രഹോ ച. അയമ്പി ധമ്മോ സാരണീയോ പിയകരണോ ഗരുകരണോ സങ്ഗഹായ അവിവാദായ സാമഗ്ഗിയാ ഏകീഭാവായ സംവത്തതി. ഇമേ ഛ സാരണീയാ ധമ്മാ.

൨൭൫. തത്ഥ ¶ കതമാനി അട്ഠാരസ ഭേദകരവത്ഥൂനി? ഇധ ഭിക്ഖു അധമ്മം ‘‘ധമ്മോ’’തി ദീപേതി, ധമ്മം ‘‘അധമ്മോ’’തി ദീപേതി, അവിനയം ‘‘വിനയോ’’തി ദീപേതി, വിനയം ‘‘അവിനയോ’’തി ദീപേതി, അഭാസിതം അലപിതം തഥാഗതേന ‘‘ഭാസിതം ലപിതം തഥാഗതേനാ’’തി ദീപേതി, ഭാസിതം ലപിതം തഥാഗതേന ‘‘അഭാസിതം അലപിതം തഥാഗതേനാ’’തി ദീപേതി, അനാചിണ്ണം തഥാഗതേന ‘‘ആചിണ്ണം തഥാഗതേനാ’’തി ദീപേതി, ആചിണ്ണം തഥാഗതേന ‘‘അനാചിണ്ണം തഥാഗതേനാ’’തി ദീപേതി, അപഞ്ഞത്തം തഥാഗതേന ‘‘പഞ്ഞത്തം തഥാഗതേനാ’’തി ദീപേതി, പഞ്ഞത്തം തഥാഗതേന ‘‘അപഞ്ഞത്തം തഥാഗതേനാ’’തി ദീപേതി, ആപത്തിം ‘‘അനാപത്തീ’’തി ദീപേതി, അനാപത്തിം ‘‘ആപത്തീ’’തി ദീപേതി, ലഹുകം ആപത്തിം ‘‘ഗരുകാ ആപത്തീ’’തി ദീപേതി, ഗരുകം ആപത്തിം ‘‘ലഹുകാ ആപത്തീ’’തി ദീപേതി, സാവസേസം ആപത്തിം ‘‘അനവസേസാ ആപത്തീ’’തി ¶ ദീപേതി, അനവസേസം ആപത്തിം ‘‘സാവസേസാ ആപത്തീ’’തി ¶ ദീപേതി, ദുട്ഠുല്ലം ആപത്തിം ‘‘അദുട്ഠുല്ലാ ആപത്തീ’’തി ദീപേതി, അദുട്ഠുല്ലം ആപത്തിം ‘‘ദുട്ഠുല്ലാ ആപത്തീ’’തി ദീപേതി. ഇമാനി അട്ഠാരസ ഭേദകരവത്ഥൂനി.

[ചൂളവ. ൨൧൫; പരി. ൩൪൦] തത്ഥ കതമാനി ചത്താരി അധികരണാനി? വിവാദാധികരണം, അനുവാദാധികരണം, ആപത്താധികരണം, കിച്ചാധികരണം – ഇമാനി ചത്താരി അധികരണാനി.

തത്ഥ കതമേ സത്ത സമഥാ? സമ്മുഖാവിനയോ, സതിവിനയോ, അമൂള്ഹവിനയോ, പടിഞ്ഞാതകരണം, യേഭുയ്യസികാ, തസ്സപാപിയസികാ, തിണവത്ഥാരകോ ¶ – ഇമേ സത്ത സമഥാ.

കതിപുച്ഛാവാരോ നിട്ഠിതോ.

തസ്സുദ്ദാനം –

ആപത്തി ആപത്തിക്ഖന്ധാ, വിനീതാ സത്തധാ പുന;

വിനീതാഗാരവാ ചേവ, ഗാരവാ മൂലമേവ ച.

പുന വിനീതാ വിപത്തി, സമുട്ഠാനാ വിവാദനാ;

അനുവാദാ സാരണീയം, ഭേദാധികരണേന ച.

സത്തേവ സമഥാ വുത്താ, പദാ സത്തരസാ ഇമേതി.

൧. ഛആപത്തിസമുട്ഠാനവാരോ

൨൭൬. പഠമേന ¶ ആപത്തിസമുട്ഠാനേന പാരാജികം ആപജ്ജേയ്യാതി? ന ഹീതി വത്തബ്ബം. സങ്ഘാദിസേസം ആപജ്ജേയ്യാതി? സിയാതി വത്തബ്ബം. ഥുല്ലച്ചയം ആപജ്ജേയ്യാതി? സിയാതി വത്തബ്ബം. പാചിത്തിയം ആപജ്ജേയ്യാതി? സിയാതി വത്തബ്ബം. പാടിദേസനീയം ആപജ്ജേയ്യാതി? സിയാതി വത്തബ്ബം. ദുക്കടം ആപജ്ജേയ്യാതി? സിയാതി വത്തബ്ബം. ദുബ്ഭാസിതം ആപജ്ജേയ്യാതി? ന ഹീതി വത്തബ്ബം.

ദുതിയേന ആപത്തിസമുട്ഠാനേന പാരാജികം ആപജ്ജേയ്യാതി? ന ഹീതി വത്തബ്ബം. സങ്ഘാദിസേസം ആപജ്ജേയ്യാതി? സിയാതി വത്തബ്ബം. ഥുല്ലച്ചയം ആപജ്ജേയ്യാതി? സിയാതി വത്തബ്ബം. പാചിത്തിയം ആപജ്ജേയ്യാതി? സിയാതി വത്തബ്ബം. പാടിദേസനീയം ആപജ്ജേയ്യാതി? ന ഹീതി വത്തബ്ബം. ദുക്കടം ആപജ്ജേയ്യാതി? സിയാതി വത്തബ്ബം. ദുബ്ഭാസിതം ആപജ്ജേയ്യാതി? ന ഹീതി വത്തബ്ബം.

തതിയേന ¶ ¶ ആപത്തിസമുട്ഠാനേന പാരാജികം ആപജ്ജേയ്യാതി? ന ഹീതി വത്തബ്ബം. സങ്ഘാദിസേസം ആപജ്ജേയ്യാതി? സിയാതി വത്തബ്ബം. ഥുല്ലച്ചയം ആപജ്ജേയ്യാതി? സിയാതി വത്തബ്ബം. പാചിത്തിയം ആപജ്ജേയ്യാതി? സിയാതി വത്തബ്ബം. പാടിദേസനീയം ആപജ്ജേയ്യാതി? സിയാതി വത്തബ്ബം. ദുക്കടം ആപജ്ജേയ്യാതി? സിയാതി വത്തബ്ബം. ദുബ്ഭാസിതം ആപജ്ജേയ്യാതി? ന ഹീതി വത്തബ്ബം.

ചതുത്ഥേ ¶ ¶ ആപത്തിസമുട്ഠാനേന പാരാജികം ആപജ്ജേയ്യാതി? സിയാതി വത്തബ്ബം. സങ്ഘാദിസേസം ആപജ്ജേയ്യാതി? സിയാതി വത്തബ്ബം. ഥുല്ലച്ചയം ആപജ്ജേയ്യാതി? സിയാതി വത്തബ്ബം. പാചിത്തിയം ആപജ്ജേയ്യാതി? സിയാതി വത്തബ്ബം. പാടിദേസനീയം ആപജ്ജേയ്യാതി? സിയാതി വത്തബ്ബം. ദുക്കടം ആപജ്ജേയ്യാതി? സിയാതി വത്തബ്ബം. ദുബ്ഭാസിതം ആപജ്ജേയ്യാതി? ന ഹീതി വത്തബ്ബം.

പഞ്ചമേന ആപത്തിസമുട്ഠാനേന പാരാജികം ആപജ്ജേയ്യാതി? സിയാതി വത്തബ്ബം. സങ്ഘാദിസേസം ആപജ്ജേയ്യാതി? സിയാതി വത്തബ്ബം. ഥുല്ലച്ചയം ആപജ്ജേയ്യാതി? സിയാതി വത്തബ്ബം. പാചിത്തിയം ആപജ്ജേയ്യാതി? സിയാതി വത്തബ്ബം. പാടിദേസനീയം ആപജ്ജേയ്യാതി? ന ഹീതി വത്തബ്ബം. ദുക്കടം ആപജ്ജേയ്യാതി? സിയാതി വത്തബ്ബം. ദുബ്ഭാസിതം ആപജ്ജേയ്യാതി? സിയാതി വത്തബ്ബം.

ഛട്ഠേന ആപത്തിസമുട്ഠാനേന പാരാജികം ആപജ്ജേയ്യാതി? സിയാതി വത്തബ്ബം. സങ്ഘാദിസേസം ആപജ്ജേയ്യാതി? സിയാതി വത്തബ്ബം. ഥുല്ലച്ചയം ആപജ്ജേയ്യാതി? സിയാതി വത്തബ്ബം. പാചിത്തിയം ആപജ്ജേയ്യാതി? സിയാതി വത്തബ്ബം. പാടിദേസനീയം ആപജ്ജേയ്യാതി? സിയാതി വത്തബ്ബം. ദുക്കടം ആപജ്ജേയ്യാതി? സിയാതി വത്തബ്ബം. ദുബ്ഭാസിതം ആപജ്ജേയ്യാതി? ന ഹീതി വത്തബ്ബം.

ഛആപത്തിസമുട്ഠാനവാരോ നിട്ഠിതോ പഠമോ.

൨. കതാപത്തിവാരോ

൨൭൭. പഠമേന ആപത്തിസമുട്ഠാനേന കതി ആപത്തിയോ ആപജ്ജതി? പഠമേന ¶ ആപത്തിസമുട്ഠാനേന പഞ്ച ആപത്തിയോ ആപജ്ജതി. ഭിക്ഖു കപ്പിയസഞ്ഞീ സഞ്ഞാചികായ കുടിം കരോതി അദേസിതവത്ഥുകം പമാണാതിക്കന്തം സാരമ്ഭം അപരിക്കമനം, പയോഗേ ദുക്കടം; ഏകം പിണ്ഡം അനാഗതേ ആപത്തി ¶ ഥുല്ലച്ചയസ്സ; തസ്മിം പിണ്ഡേ ആഗതേ ആപത്തി സങ്ഘാദിസേസസ്സ; ഭിക്ഖു കപ്പിയസഞ്ഞീ വികാലേ ഭോജനം ഭുഞ്ജതി, ആപത്തി പാചിത്തിയസ്സ; ഭിക്ഖു കപ്പിയസഞ്ഞീ അഞ്ഞാതികായ ¶ ഭിക്ഖുനിയാ അന്തരഘരം പവിട്ഠായ ഹത്ഥതോ ഖാദനീയം വാ ഭോജനീയം വാ സഹത്ഥാ പടിഗ്ഗഹേത്വാ ഭുഞ്ജതി, ആപത്തി പാടിദേസനീയസ്സ – പഠമേന ആപത്തിസമുട്ഠാനേന ഇമാ പഞ്ച ആപത്തിയോ ആപജ്ജതി.

താ ആപത്തിയോ ചതുന്നം വിപത്തീനം കതി വിപത്തിയോ ഭജന്തി? സത്തന്നം ആപത്തിക്ഖന്ധാനം കതിഹി ആപത്തിക്ഖന്ധേഹി സങ്ഗഹിതാ? ഛന്നം ആപത്തിസമുട്ഠാനാനം കതിഹി സമുട്ഠാനേഹി സമുട്ഠന്തി? ചതുന്നം അധികരണാനം കതമം അധികരണം? സത്തന്നം സമഥാനം കതിഹി സമഥേഹി സമ്മന്തി? താ ആപത്തിയോ ചതുന്നം വിപത്തീനം ദ്വേ വിപത്തിയോ ഭജന്തി – സിയാ സീലവിപത്തിം, സിയാ ആചാരവിപത്തിം. സത്തന്നം ആപത്തിക്ഖന്ധാനം പഞ്ചഹി ആപത്തിക്ഖന്ധേഹി സങ്ഗഹിതാ – സിയാ സങ്ഘാദിസേസാപത്തിക്ഖന്ധേന, സിയാ ഥുല്ലച്ചയാപത്തിക്ഖന്ധേന, സിയാ പാചിത്തിയാപത്തിക്ഖന്ധേന, സിയാ പാടിദേസനീയാപത്തിക്ഖന്ധേന, സിയാ ദുക്കടാപത്തിക്ഖന്ധേന. ഛന്നം ആപത്തിസമുട്ഠാനാനം ഏകേന സമുട്ഠാനേന സമുട്ഠന്തി – കായതോ സമുട്ഠന്തി, ന വാചതോ ന ചിത്തതോ. ചതുന്നം അധികരണാനം ആപത്താധികരണം ¶ . സത്തന്നം സമഥാനം തീഹി സമഥേഹി സമ്മന്തി – സിയാ സമ്മുഖാവിനയേന ച പടിഞ്ഞാതകരണേന ച, സിയാ സമ്മുഖാവിനയേന ച തിണവത്ഥാരകേന ച.

൨൭൮. ദുതിയേന ആപത്തിസമുട്ഠാനേന കതി ആപത്തിയോ ആപജ്ജതി? ദുതിയേന ആപത്തിസമുട്ഠാനേന ചതസ്സോ ആപത്തിയോ ആപജ്ജതി – ഭിക്ഖു കപ്പിയസഞ്ഞീ സമാദിസതി ¶ – ‘‘കുടിം മേ കരോഥാ’’തി. തസ്സ കുടിം കരോന്തി അദേസിതവത്ഥുകം പമാണാതിക്കന്തം സാരമ്ഭം അപരിക്കമനം. പയോഗേ ദുക്കടം; ഏകം പിണ്ഡം അനാഗതേ ആപത്തി ഥുല്ലച്ചയസ്സ; തസ്മിം പിണ്ഡേ ആഗതേ ആപത്തി സങ്ഘാദിസേസസ്സ. ഭിക്ഖു കപ്പിയസഞ്ഞീ അനുപസമ്പന്നം പദസോ ധമ്മം വാചേതി, ആപത്തി പാചിത്തിയസ്സ – ദുതിയേന ആപത്തിസമുട്ഠാനേന ഇമാ ചതസ്സോ ആപത്തിയോ ആപജ്ജതി.

താ ആപത്തിയോ ചതുന്നം വിപത്തീനം കതി വിപത്തിയോ ഭജന്തി…പേ… സത്തന്നം സമഥാനം കതിഹി സമഥേഹി സമ്മന്തി? താ ആപത്തിയോ ചതുന്നം വിപത്തീനം ദ്വേ വിപത്തിയോ ഭജന്തി – സിയാ സീലവിപത്തിം, സിയാ ആചാരവിപത്തിം. സത്തന്നം ആപത്തിക്ഖന്ധാനം ¶ ചതൂഹി ആപത്തിക്ഖന്ധേഹി സങ്ഗഹിതാ – സിയാ സങ്ഘാദിസേസാപത്തിക്ഖന്ധേന, സിയാ ഥുല്ലച്ചയാപത്തിക്ഖന്ധേന, സിയാ പാചിത്തിയാപത്തിക്ഖന്ധേന, സിയാ ദുക്കടാപത്തിക്ഖന്ധേന. ഛന്നം ആപത്തിസമുട്ഠാനാനം ഏകേന സമുട്ഠാനേന സമുട്ഠന്തി – വാചതോ സമുട്ഠന്തി, ന കായതോ ന ചിത്തതോ. ചതുന്നം അധികരണാനം, ആപത്താധികരണം. സത്തന്നം സമഥാനം തീഹി സമഥേഹി സമ്മന്തി – സിയാ സമ്മുഖാവിനയേന ¶ ച പടിഞ്ഞാതകരണേന ച, സിയാ സമ്മുഖാവിനയേന ച തിണവത്ഥാരകേന ച.

൨൭൯. തതിയേന ¶ ആപത്തിസമുട്ഠാനേന കതി ആപത്തിയോ ആപജ്ജതി? തതിയേന ആപത്തിസമുട്ഠാനേന പഞ്ച ആപത്തിയോ ആപജ്ജതി. ഭിക്ഖു കപ്പിയസഞ്ഞീ സംവിദഹിത്വാ കുടിം കരോതി അദേസിതവത്ഥുകം പമാണാതിക്കന്തം സാരമ്ഭം അപരിക്കമനം. പയോഗേ ദുക്കടം; ഏകം പിണ്ഡം അനാഗതേ ആപത്തി ഥുല്ലച്ചയസ്സ; തസ്മിം പിണ്ഡേ ആഗതേ ആപത്തി സങ്ഘാദിസേസസ്സ. ഭിക്ഖു കപ്പിയസഞ്ഞീ പണീതഭോജനാനി അത്തനോ അത്ഥായ വിഞ്ഞാപേത്വാ ഭുഞ്ജതി, ആപത്തി പാചിത്തിയസ്സ. ഭിക്ഖു കപ്പിയസഞ്ഞീ ഭിക്ഖുനിയാ വോസാസന്തിയാ ന നിവാരേത്വാ ഭുഞ്ജതി, ആപത്തി പാടിദേസനീയസ്സ – തതിയേന ആപത്തിസമുട്ഠാനേന ഇമാ പഞ്ച ആപത്തിയോ ആപജ്ജതി.

താ ആപത്തിയോ ചതുന്നം വിപത്തീനം കതി വിപത്തിയോ ഭജന്തി…പേ… സത്തന്നം സമഥാനം കതിഹി സമഥേഹി സമ്മന്തി? താ ആപത്തിയോ ചതുന്നം വിപത്തീനം ദ്വേ വിപത്തിയോ ഭജന്തി – സിയാ സീലവിപത്തിം, സിയാ ആചാരവിപത്തിം. സത്തന്നം ആപത്തിക്ഖന്ധാനം പഞ്ചഹി ആപത്തിക്ഖന്ധേഹി സങ്ഗഹിതാ – സിയാ സങ്ഘാദിസേസാപത്തിക്ഖന്ധേന, സിയാ ഥുല്ലച്ചയാപത്തിക്ഖന്ധേന, സിയാ പാചിത്തിയാപത്തിക്ഖന്ധേന, സിയാ പാടിദേസനീയാപത്തിക്ഖന്ധേന, സിയാ ദുക്കടാപത്തിക്ഖന്ധേന. ഛന്നം ആപത്തിസമുട്ഠാനാനം ഏകേന സമുട്ഠാനേന സമുട്ഠന്തി – കായതോ ച വാചതോ ച സമുട്ഠന്തി, ന ചിത്തതോ. ചതുന്നം അധികരണാനം, ആപത്താധികരണം ¶ . സത്തന്നം സമഥാനം തീഹി സമഥേഹി സമ്മന്തി – സിയാ സമ്മുഖാവിനയേന ച പടിഞ്ഞാതകരണേന ച, സിയാ സമ്മുഖാവിനയേന ച തിണവത്ഥാരകേന ച.

൨൮൦. ചതുത്ഥേന ആപത്തിസമുട്ഠാനേന കതി ആപത്തിയോ ആപജ്ജതി? ചതുത്ഥേന ആപത്തിസമുട്ഠാനേന ഛ ആപത്തിയോ ആപജ്ജതി – ഭിക്ഖു മേഥുനം ധമ്മം പടിസേവതി, ആപത്തി പാരാജികസ്സ; ഭിക്ഖു അകപ്പിയസഞ്ഞീ സഞ്ഞാചികായ കുടിം കരോതി ¶ അദേസിതവത്ഥുകം പമാണാതിക്കന്തം സാരമ്ഭം അപരിക്കമനം, പയോഗേ ¶ ദുക്കടം; ഏകം പിണ്ഡം അനാഗതേ ആപത്തി ഥുല്ലച്ചയസ്സ; തസ്മിം പിണ്ഡേ ആഗതേ ആപത്തി സങ്ഘാദിസേസസ്സ. ഭിക്ഖു അകപ്പിയസഞ്ഞീ വികാലേ ഭോജനം ഭുഞ്ജതി, ആപത്തി പാചിത്തിയസ്സ. ഭിക്ഖു അകപ്പിയസഞ്ഞീ അഞ്ഞാതികായ ഭിക്ഖുനിയാ അന്തരഘരം പവിട്ഠായ ഹത്ഥതോ ഖാദനീയം വാ ഭോജനീയം വാ സഹത്ഥാ പടിഗ്ഗഹേത്വാ ഭുഞ്ജതി, ആപത്തി പാടിദേസനീയസ്സ. ചതുത്ഥേന ആപത്തിസമുട്ഠാനേന ഇമാ ഛ ആപത്തിയോ ആപജ്ജതി.

താ ആപത്തിയോ ചതുന്നം വിപത്തീനം കതി വിപത്തിയോ ഭജന്തി…പേ… സത്തന്നം സമഥാനം കതിഹി സമഥേഹി സമ്മന്തി? താ ആപത്തിയോ ചതുന്നം വിപത്തീനം ദ്വേ വിപത്തിയോ ഭജന്തി – സിയാ സീലവിപത്തിം ¶ , സിയാ ആചാരവിപത്തിം. സത്തന്നം ആപത്തിക്ഖന്ധാനം ഛഹി ആപത്തിക്ഖന്ധേഹി സങ്ഗഹിതാ – സിയാ പാരാജികാപത്തിക്ഖന്ധേന, സിയാ സങ്ഘാദിസേസാപത്തിക്ഖന്ധേന, സിയാ ഥുല്ലച്ചയാപത്തിക്ഖന്ധേന, സിയാ പാചിത്തിയാപത്തിക്ഖന്ധേന, സിയാ പാടിദേസനീയാപത്തിക്ഖന്ധേന ¶ , സിയാ ദുക്കടാപത്തിക്ഖന്ധേന. ഛന്നം ആപത്തിസമുട്ഠാനാനം ഏകേന സമുട്ഠാനേന സമുട്ഠന്തി – കായതോ ച ചിത്തതോ ച സമുട്ഠന്തി, ന വാചതോ. ചതുന്നം അധികരണാനം, ആപത്താധികരണം. സത്തന്നം സമഥാനം തീഹി സമഥേഹി സമ്മന്തി – സിയാ സമ്മുഖാവിനയേന ച പടിഞ്ഞാതകരണേന ച, സിയാ സമ്മുഖാവിനയേന ച തിണവത്ഥാരകേന ച.

൨൮൧. പഞ്ചമേന ആപത്തിസമുട്ഠാനേന കതി ആപത്തിയോ ആപജ്ജതി? പഞ്ചമേന ആപത്തിസമുട്ഠാനേന ഛ ആപത്തിയോ ആപജ്ജതി. ഭിക്ഖു പാപിച്ഛോ ഇച്ഛാപകതോ അസന്തം അഭൂതം ഉത്തരിമനുസ്സധമ്മം ഉല്ലപതി, ആപത്തി പാരാജികസ്സ; ഭിക്ഖു അകപ്പിയസഞ്ഞീ സമാദിസതി – ‘‘കുടിം മേ കരോഥാ’’തി. തസ്സ കുടിം കരോന്തി അദേസിതവത്ഥുകം പമാണാതിക്കന്തം സാരമ്ഭം അപരിക്കമനം. പയോഗേ ദുക്കടം; ഏകം പിണ്ഡം അനാഗതേ ആപത്തി ഥുല്ലച്ചയസ്സ; തസ്മിം പിണ്ഡേ ആഗതേ ആപത്തി സങ്ഘാദിസേസസ്സ. ഭിക്ഖു അകപ്പിയസഞ്ഞീ അനുപസമ്പന്നം പദസോ ധമ്മം വാചേതി, ആപത്തി പാചിത്തിയസ്സ. ന ഖുംസേതുകാമോ ന വമ്ഭേതുകാമോ ന മങ്കുകത്തുകാമോ ദവകമ്യതാ ഹീനേന ഹീനം വദേതി, ആപത്തി ദുബ്ഭാസിതസ്സ – പഞ്ചമേന ആപത്തിസമുട്ഠാനേന ഇമാ ഛ ആപത്തിയോ ആപജ്ജതി.

താ ആപത്തിയോ ചതുന്നം വിപത്തീനം കതി വിപത്തിയോ ഭജന്തി…പേ… സത്തന്നം സമഥാനം കതിഹി സമഥേഹി സമ്മന്തി? താ ആപത്തിയോ ചതുന്നം വിപത്തീനം ¶ ദ്വേ വിപത്തിയോ ഭജന്തി – സിയാ സീലവിപത്തിം, സിയാ ആചാരവിപത്തിം. സത്തന്നം ആപത്തിക്ഖന്ധാനം ഛഹി ആപത്തിക്ഖന്ധേഹി ¶ സങ്ഗഹിതാ – സിയാ പാരാജികാപത്തിക്ഖന്ധേന, സിയാ സങ്ഘാദിസേസാപത്തിക്ഖന്ധേന, സിയാ ഥുല്ലച്ചയാപത്തിക്ഖന്ധേന, സിയാ പാചിത്തിയാപത്തിക്ഖന്ധേന, സിയാ ദുക്കടാപത്തിക്ഖന്ധേന, സിയാ ദുബ്ഭാസിതാപത്തിക്ഖന്ധേന. ഛന്നം ആപത്തിസമുട്ഠാനാനം ഏകേന സമുട്ഠാനേന സമുട്ഠന്തി – വാചതോ ച ചിത്തതോ ച സമുട്ഠന്തി, ന കായതോ. ചതുന്നം അധികരണാനം, ആപത്താധികരണം. സത്തന്നം സമഥാനം തീഹി സമഥേഹി സമ്മന്തി – സിയാ സമ്മുഖാവിനയേന ച പടിഞ്ഞാതകരണേന ച, സിയാ സമ്മുഖാവിനയേന ച തിണവത്ഥാരകേന ച.

൨൮൨. ഛട്ഠേന ആപത്തിസമുട്ഠാനേന കതി ആപത്തിയോ ആപജ്ജതി? ഛട്ഠേന ആപത്തിസമുട്ഠാനേന ഛ ആപത്തിയോ ആപജ്ജതി – ഭിക്ഖു സംവിദഹിത്വാ ഭണ്ഡം അവഹരതി, ആപത്തി ¶ പാരാജികസ്സ ¶ ; ഭിക്ഖു അകപ്പിയസഞ്ഞീ സംവിദഹിത്വാ കുടിം കരോതി അദേസിതവത്ഥുകം പമാണാതിക്കന്തം സാരമ്ഭം അപരിക്കമനം, പയോഗേ ദുക്കടം; ഏകം പിണ്ഡം അനാഗതേ ആപത്തി ഥുല്ലച്ചയസ്സ; തസ്മിം പിണ്ഡേ ആഗതേ, ആപത്തി സങ്ഘാദിസേസസ്സ. ഭിക്ഖു അകപ്പിയസഞ്ഞീ പണീതഭോജനാനി അത്തനോ അത്ഥായ വിഞ്ഞാപേത്വാ ഭുഞ്ജതി, ആപത്തി പാചിത്തിയസ്സ. ഭിക്ഖു അകപ്പിയസഞ്ഞീ ഭിക്ഖുനിയാ വോസാസന്തിയാ ന നിവാരേത്വാ ഭുഞ്ജതി, ആപത്തി പാടിദേസനീയസ്സ – ഛട്ഠേന ആപത്തിസമുട്ഠാനേന ഇമാ ഛ ആപത്തിയോ ആപജ്ജതി.

താ ആപത്തിയോ ചതുന്നം വിപത്തീനം കതി വിപത്തിയോ ഭജന്തി? സത്തന്നം ആപത്തിക്ഖന്ധാനം കതിഹി ആപത്തിക്ഖന്ധേഹി സങ്ഗഹിതാ ¶ ? ഛന്നം ആപത്തിസമുട്ഠാനാനം കതിഹി ആപത്തിസമുട്ഠാനേഹി സമുട്ഠന്തി? ചതുന്നം അധികരണാനം കതമം അധികരണം? സത്തന്നം സമഥാനം കതിഹി സമഥേഹി സമ്മന്തി? താ ആപത്തിയോ ചതുന്നം വിപത്തീനം ദ്വേ വിപത്തിയോ ഭജന്തി – സിയാ സീലവിപത്തിം, സിയാ ആചാരവിപത്തിം. സത്തന്നം ആപത്തിക്ഖന്ധാനം ഛഹി ആപത്തിക്ഖന്ധേഹി സങ്ഗഹിതാ – സിയാ പാരാജികാപത്തിക്ഖന്ധേന, സിയാ സങ്ഘാദിസേസാപത്തിക്ഖന്ധേന, സിയാ ഥുല്ലച്ചയാപത്തിക്ഖന്ധേന, സിയാ പാചിത്തിയാപത്തിക്ഖന്ധേന, സിയാ പാടിദേസനീയാപത്തിക്ഖന്ധേന, സിയാ ദുക്കടാപത്തിക്ഖന്ധേന. ഛന്നം ആപത്തിസമുട്ഠാനാനം ഏകേന സമുട്ഠാനേന സമുട്ഠന്തി – കായതോ ച വാചതോ ച ചിത്തതോ ച സമുട്ഠന്തി. ചതുന്നം അധികരണാനം, ആപത്താധികരണം. സത്തന്നം ¶ സമഥാനം തീഹി സമഥേഹി സമ്മന്തി – സിയാ സമ്മുഖാവിനയേന ച പടിഞ്ഞാതകരണേന ച, സിയാ സമ്മുഖാവിനയേന ച തിണവത്ഥാരകേന ചാതി.

ഛന്നം ആപത്തിസമുട്ഠാനാനം

കതാപത്തിവാരോ നിട്ഠിതോ ദുതിയോ.

൩. ആപത്തിസമുട്ഠാനഗാഥാ

൨൮൩.

സമുട്ഠാനാ കായികാ അനന്തദസ്സിനാ;

അക്ഖാതാ ലോകഹിതേന വിവേകദസ്സിനാ;

ആപത്തിയോ തേന സമുട്ഠിതാ കതി;

പുച്ഛാമി തം ബ്രൂഹി വിഭങ്ഗകോവിദ.

സമുട്ഠാനാ ¶ കായികാ അനന്തദസ്സിനാ;

അക്ഖാതാ ലോകഹിതേന വിവേകദസ്സിനാ;

ആപത്തിയോ തേന സമുട്ഠിതാ പഞ്ച;

ഏതം ¶ തേ അക്ഖാമി വിഭങ്ഗകോവിദ.

സമുട്ഠാനാ വാചസികാ അനന്തദസ്സിനാ;

അക്ഖാതാ ലോകഹിതേന വിവേകദസ്സിനാ;

ആപത്തിയോ തേന സമുട്ഠിതാ കതി;

പുച്ഛാമി തം ബ്രൂഹി വിഭങ്ഗകോവിദ.

സമുട്ഠാനാ വാചസികാ അനന്തദസ്സിനാ;

അക്ഖാതാ ലോകഹിതേന വിവേകദസ്സിനാ;

ആപത്തിയോ തേന സമുട്ഠിതാ ചതസ്സോ;

ഏതം തേ അക്ഖാമി വിഭങ്ഗകോവിദ.

സമുട്ഠാനാ കായികാ വാചസികാ അനന്തദസ്സിനാ;

അക്ഖാതാ ലോകഹിതേന വിവേകദസ്സിനാ;

ആപത്തിയോ തേന സമുട്ഠിതാ കതി;

പുച്ഛാമി ¶ തം ബ്രൂഹി വിഭങ്ഗകോവിദ.

സമുട്ഠാനാ ¶ കായികാ വാചസികാ അനന്തദസ്സിനാ;

അക്ഖാതാ ലോകഹിതേന വിവേകദസ്സിനാ;

ആപത്തിയോ തേന സമുട്ഠിതാ പഞ്ച;

ഏതം തേ അക്ഖാമി വിഭങ്ഗകോവിദ.

സമുട്ഠാനാ കായികാ മാനസികാ അനന്തദസ്സിനാ;

അക്ഖാതാ ലോകഹിതേന വിവേകദസ്സിനാ;

ആപത്തിയോ തേന സമുട്ഠിതാ കതി;

പുച്ഛാമി തം ബ്രൂഹി വിഭങ്ഗകോവിദ.

സമുട്ഠാനാ ¶ കായികാ മാനസികാ അനന്തദസ്സിനാ;

അക്ഖാതാ ലോകഹിതേന വിവേകദസ്സിനാ;

ആപത്തിയോ തേന സമുട്ഠിതാ ഛ;

ഏതം തേ അക്ഖാമി വിഭങ്ഗകോവിദ.

സമുട്ഠാനാ വാചസികാ മാനസികാ അനന്തദസ്സിനാ;

അക്ഖാതാ ലോകഹിതേന വിവേകദസ്സിനാ;

ആപത്തിയോ തേന സമുട്ഠിതാ കതി;

പുച്ഛാമി തം ബ്രൂഹി വിഭങ്ഗകോവിദ.

സമുട്ഠാനാ വാചസികാ മാനസികാ അനന്തദസ്സിനാ;

അക്ഖാതാ ലോകഹിതേന വിവേകദസ്സിനാ;

ആപത്തിയോ തേന സമുട്ഠിതാ ഛ;

ഏതം തേ അക്ഖാമി വിഭങ്ഗകോവിദ.

സമുട്ഠാനാ കായികാ വാചസികാ മാനസികാ അനന്തദസ്സിനാ;

അക്ഖാതാ ലോകഹിതേന വിവേകദസ്സിനാ;

ആപത്തിയോ തേന സമുട്ഠിതാ കതി;

പുച്ഛാമി തം ബ്രൂഹി വിഭങ്ഗകോവിദ.

സമുട്ഠാനാ ¶ കായികാ വാചസികാ മാനസികാ അനന്തദസ്സിനാ;

അക്ഖാതാ ലോകഹിതേന വിവേകദസ്സിനാ;

ആപത്തിയോ തേന സമുട്ഠിതാ ഛ;

ഏതം ¶ തേ അക്ഖാമി വിഭങ്ഗകോവിദാതി.

ആപത്തിസമുട്ഠാനഗാഥാ നിട്ഠിതാ തതിയാ.

൪. വിപത്തിപച്ചയവാരോ

൨൮൪. സീലവിപത്തിപച്ചയാ ¶ കതി ആപത്തിയോ ആപജ്ജതി? സീലവിപത്തിപച്ചയാ ചതസ്സോ ¶ ആപത്തിയോ ആപജ്ജതി – ഭിക്ഖുനീ ജാനം പാരാജികം ധമ്മം പടിച്ഛാദേതി, ആപത്തി പാരാജികസ്സ; വേമതികാ പടിച്ഛാദേതി, ആപത്തി ഥുല്ലച്ചയസ്സ; ഭിക്ഖു സങ്ഘാദിസേസം പടിച്ഛാദേതി, ആപത്തി പാചിത്തിയസ്സ; അത്തനോ ദുട്ഠുല്ലം ആപത്തിം പടിച്ഛാദേതി, ആപത്തി ദുക്കടസ്സ – സീലവിപത്തിപച്ചയാ ഇമാ ചതസ്സോ ആപത്തിയോ ആപജ്ജതി.

താ ആപത്തിയോ ചതുന്നം വിപത്തീനം കതി വിപത്തിയോ ഭജന്തി…പേ… സത്തന്നം സമഥാനം കതിഹി സമഥേഹി സമ്മന്തി? താ ആപത്തിയോ ചതുന്നം വിപത്തീനം ദ്വേ വിപത്തിയോ ഭജന്തി – സിയാ സീലവിപത്തിം, സിയാ ആചാരവിപത്തിം. സത്തന്നം ആപത്തിക്ഖന്ധാനം ചതൂഹി ആപത്തിക്ഖന്ധേഹി സങ്ഗഹിതാ – സിയാ പാരാജികാപത്തിക്ഖന്ധേന, സിയാ ഥുല്ലച്ചയാപത്തിക്ഖന്ധേന, സിയാ പാചിത്തിയാപത്തിക്ഖന്ധേന, സിയാ ദുക്കടാപത്തിക്ഖന്ധേന. ഛന്നം ആപത്തിസമുട്ഠാനാനം ഏകേന സമുട്ഠാനേന സമുട്ഠന്തി – കായതോ ച വാചതോ ച ചിത്തതോ ച സമുട്ഠന്തി. ചതുന്നം അധികരണാനം, ആപത്താധികരണം. സത്തന്നം സമഥാനം തീഹി സമഥേഹി സമ്മന്തി – സിയാ സമ്മുഖാവിനയേന ച പടിഞ്ഞാതകരണേന ച, സിയാ സമ്മുഖാവിനയേന ച തിണവത്ഥാരകേന ച.

൨൮൫. ആചാരവിപത്തിപച്ചയാ കതി ആപത്തിയോ ആപജ്ജതി? ആചാരവിപത്തിപച്ചയാ ¶ ഏകം ആപത്തിം ആപജ്ജതി. ആചാരവിപത്തിം പടിച്ഛാദേതി, ആപത്തി ദുക്കടസ്സ – ആചാരവിപത്തിപച്ചയാ ഇമം ഏകം ആപത്തിം ആപജ്ജതി.

സാ ആപത്തി ചതുന്നം വിപത്തീനം കതി വിപത്തിയോ ഭജതി …പേ… സത്തന്നം സമഥാനം കതിഹി സമഥേഹി സമ്മതി? സാ ആപത്തി ചതുന്നം വിപത്തീനം ഏകം വിപത്തിം ഭജതി – ആചാരവിപത്തിം. സത്തന്നം ആപത്തിക്ഖന്ധാനം ഏകേന ആപത്തിക്ഖന്ധേന സങ്ഗഹിതാ – ദുക്കടാപത്തിക്ഖന്ധേന. ഛന്നം ആപത്തിസമുട്ഠാനാനം ഏകേന സമുട്ഠാനേന സമുട്ഠാതി – കായതോ ച വാചതോ ച ചിത്തതോ ച സമുട്ഠാതി. ചതുന്നം അധികരണാനം ആപത്താധികരണം. സത്തന്നം സമഥാനം തീഹി സമഥേഹി സമ്മതി – സിയാ സമ്മുഖാവിനയേന ച പടിഞ്ഞാതകരണേന ച, സിയാ സമ്മുഖാവിനയേന ച തിണവത്ഥാരകേന ച.

൨൮൬. ദിട്ഠിവിപത്തിപച്ചയാ ¶ കതി ആപത്തിയോ ആപജ്ജതി? ദിട്ഠിവിപത്തിപച്ചയാ ദ്വേ ആപത്തിയോ ആപജ്ജതി. പാപികായ ദിട്ഠിയാ യാവതതിയം സമനുഭാസനായ ന പടിനിസ്സജ്ജതി, ഞത്തിയാ ദുക്കടം [ഞത്തിയാ ദുക്കടം, ദ്വീഹി കമ്മവാചാഹി ദുക്കടാ (സ്യാ. ക.)]; കമ്മവാചാപരിയോസാനേ ആപത്തി പാചിത്തിയസ്സ – ദിട്ഠിവിപത്തിപച്ചയാ ഇമാ ദ്വേ ആപത്തിയോ ആപജ്ജതി.

താ ¶ ആപത്തിയോ ചതുന്നം വിപത്തീനം കതി വിപത്തിയോ ഭജന്തി…പേ… സത്തന്നം സമഥാനം കതിഹി സമഥേഹി സമ്മന്തി? താ ആപത്തിയോ ചതുന്നം വിപത്തീനം ഏകം വിപത്തിം ഭജന്തി – ആചാരവിപത്തിം. സത്തന്നം ആപത്തിക്ഖന്ധാനം ദ്വീഹി ആപത്തിക്ഖന്ധേഹി സങ്ഗഹിതാ ¶ – സിയാ പാചിത്തിയാപത്തിക്ഖന്ധേന ¶ , സിയാ ദുക്കടാപത്തിക്ഖന്ധേന. ഛന്നം ആപത്തിസമുട്ഠാനാനം ഏകേന സമുട്ഠാനേന സമുട്ഠന്തി – കായതോ ച വാചതോ ച ചിത്തതോ ച സമുട്ഠന്തി. ചതുന്നം അധികരണാനം, ആപത്താധികരണം. സത്തന്നം സമഥാനം തീഹി സമഥേഹി സമ്മന്തി – സിയാ സമ്മുഖാവിനയേന ച പടിഞ്ഞാതകരണേന ച, സിയാ സമ്മുഖാവിനയേന ച തിണവത്ഥാരകേന ച.

൨൮൭. ആജീവവിപത്തിപച്ചയാ കതി ആപത്തിയോ ആപജ്ജതി? ആജീവവിപത്തിപച്ചയാ ഛ ആപത്തിയോ ആപജ്ജതി – ആജീവഹേതു ആജീവകാരണാ പാപിച്ഛോ ഇച്ഛാപകതോ അസന്തം അഭൂതം ഉത്തരിമനുസ്സധമ്മം ഉല്ലപതി, ആപത്തി പാരാജികസ്സ; ആജീവഹേതു ആജീവകാരണാ സഞ്ചരിത്തം സമാപജ്ജതി, ആപത്തി സങ്ഘാദിസേസസ്സ; ആജീവഹേതു ആജീവകാരണാ ‘‘യോ തേ വിഹാരേ വസതി, സോ ഭിക്ഖു അരഹാ’’തി ഭണതി, പടിവിജാനന്തസ്സ ആപത്തി ഥുല്ലച്ചയസ്സ; ആജീവഹേതു ആജീവകാരണാ ഭിക്ഖു പണീതഭോജനാനി അത്തനോ അത്ഥായ വിഞ്ഞാപേത്വാ ഭുഞ്ജതി, ആപത്തി പാചിത്തിയസ്സ; ആജീവഹേതു ആജീവകാരണാ ഭിക്ഖുനീ പണീതഭോജനാനി അത്തനോ അത്ഥായ വിഞ്ഞാപേത്വാ ഭുഞ്ജതി, ആപത്തി പാടിദേസനീയസ്സ; ആജീവഹേതു ആജീവകാരണാ സൂപം വാ ഓദനം വാ അഗിലാനോ അത്തനോ അത്ഥായ വിഞ്ഞാപേത്വാ ഭുഞ്ജതി, ആപത്തി ദുക്കടസ്സ – ആജീവവിപത്തിപച്ചയാ ഇമാ ഛ ആപത്തിയോ ആപജ്ജതി.

താ ആപത്തിയോ ചതുന്നം വിപത്തീനം കതി വിപത്തിയോ ഭജന്തി…പേ… സത്തന്നം സമഥാനം കതിഹി സമഥേഹി സമ്മന്തി. താ ആപത്തിയോ ചതുന്നം വിപത്തീനം ദ്വേ ¶ വിപത്തിയോ ¶ ഭജന്തി – സിയാ സീലവിപത്തിം, സിയാ ആചാരവിപത്തിം. സത്തന്നം ആപത്തിക്ഖന്ധാനം ഛഹി ആപത്തിക്ഖന്ധേഹി സങ്ഗഹിതാ – സിയാ പാരാജികാപത്തിക്ഖന്ധേന, സിയാ സങ്ഘാദിസേസാപത്തിക്ഖന്ധേന, സിയാ ഥുല്ലച്ചയാപത്തിക്ഖന്ധേന, സിയാ പാചിത്തിയാപത്തിക്ഖന്ധേന, സിയാ പാടിദേസനീയാപത്തിക്ഖന്ധേന, സിയാ ദുക്കടാപത്തിക്ഖന്ധേന. ഛന്നം ആപത്തിസമുട്ഠാനാനം ഛഹി സമുട്ഠാനേഹി സമുട്ഠന്തി – സിയാ കായതോ സമുട്ഠന്തി, ന വാചതോ ന ചിത്തതോ; സിയാ വാചതോ സമുട്ഠന്തി, ന കായതോ ന ചിത്തതോ; സിയാ കായതോ ച വാചതോ ച സമുട്ഠന്തി, ന ചിത്തതോ; സിയാ കായതോ ച ചിത്തതോ ച സമുട്ഠന്തി, ന വാചതോ; സിയാ വാചതോ ച ചിത്തതോ ച സമുട്ഠന്തി, ന കായതോ; സിയാ കായതോ ച വാചതോ ച ചിത്തതോ ച സമുട്ഠന്തി. ചതുന്നം അധികരണാനം, ആപത്താധികരണം. സത്തന്നം സമഥാനം തീഹി ¶ സമഥേഹി സമ്മന്തി – സിയാ സമ്മുഖാവിനയേന ച പടിഞ്ഞാതകരണേന ച, സിയാ സമ്മുഖാവിനയേന ച തിണവത്ഥാരകേന ച.

വിപത്തിപച്ചയവാരോ നിട്ഠിതോ ചതുത്ഥോ.

൫. അധികരണപച്ചയവാരോ

൨൮൮. വിവാദാധികരണപച്ചയാ കതി ആപത്തിയോ ആപജ്ജതി? വിവാദാധികരണപച്ചയാ ദ്വേ ആപത്തിയോ ആപജ്ജതി – ഉപസമ്പന്നം ഓമസതി, ആപത്തി പാചിത്തിയസ്സ; അനുപസമ്പന്നം ഓമസതി, ആപത്തി ദുക്കടസ്സ – വിവാദാധികരണപച്ചയാ ഇമാ ദ്വേ ആപത്തിയോ ആപജ്ജതി.

താ ആപത്തിയോ ചതുന്നം ¶ വിപത്തീനം കതി വിപത്തിയോ ഭജന്തി…പേ… സത്തന്നം സമഥാനം കതിഹി സമഥേഹി സമ്മന്തി? താ ആപത്തിയോ ചതുന്നം വിപത്തീനം ഏകം വിപത്തിം ഭജന്തി – ആചാരവിപത്തിം. സത്തന്നം ആപത്തിക്ഖന്ധാനം ദ്വീഹി ആപത്തിക്ഖന്ധേഹി സങ്ഗഹിതാ – സിയാ പാചിത്തിയാപത്തിക്ഖന്ധേന, സിയാ ദുക്കടാപത്തിക്ഖന്ധേന. ഛന്നം ആപത്തിസമുട്ഠാനാനം തീഹി സമുട്ഠാനേഹി സമുട്ഠന്തി – സിയാ കായതോ ച ചിത്തതോ ച സമുട്ഠന്തി, ന വാചതോ; ¶ സിയാ വാചതോ ച ചിത്തതോ ച സമുട്ഠന്തി, ന കായതോ; സിയാ കായതോ ച വാചതോ ച ചിത്തതോ ¶ ച സമുട്ഠന്തി. ചതുന്നം അധികരണാനം, ആപത്താധികരണം. സത്തന്നം സമഥാനം തീഹി സമഥേഹി സമ്മന്തി – സിയാ സമ്മുഖാവിനയേന ച പടിഞ്ഞാതകരണേന ച, സിയാ സമ്മുഖാവിനയേന ച തിണവത്ഥാരകേന ച.

൨൮൯. അനുവാദാധികരണപച്ചയാ കതി ആപത്തിയോ ആപജ്ജതി? അനുവാദാധികരണപച്ചയാ തിസ്സോ ആപത്തിയോ ആപജ്ജതി. ഭിക്ഖും അമൂലകേന പാരാജികേന ധമ്മേന അനുദ്ധംസേതി, ആപത്തി സങ്ഘാദിസേസസ്സ; അമൂലകേന സങ്ഘാദിസേസേന അനുദ്ധംസേതി, ആപത്തി പാചിത്തിയസ്സ; അമൂലികായ ആചാരവിപത്തിയാ അനുദ്ധംസേതി, ആപത്തി ദുക്കടസ്സ – അനുവാദാധികരണപച്ചയാ ഇമാ തിസ്സോ ആപത്തിയോ ആപജ്ജതി.

താ ആപത്തിയോ ചതുന്നം വിപത്തീനം കതി വിപത്തിയോ ഭജന്തി…പേ… സത്തന്നം സമഥാനം കതിഹി സമഥേഹി സമ്മന്തി? താ ആപത്തിയോ ചതുന്നം വിപത്തീനം ദ്വേ വിപത്തിയോ ഭജന്തി – സിയാ സീലവിപത്തിം, സിയാ ആചാരവിപത്തിം. സത്തന്നം ആപത്തിക്ഖന്ധാനം തീഹി ആപത്തിക്ഖന്ധേഹി സങ്ഗഹിതാ – സിയാ സങ്ഘാദിസേസാപത്തിക്ഖന്ധേന, സിയാ പാചിത്തിയാപത്തിക്ഖന്ധേന, സിയാ ദുക്കടാപത്തിക്ഖന്ധേന ¶ ¶ . ഛന്നം ആപത്തിസമുട്ഠാനാനം തീഹി സമുട്ഠാനേഹി സമുട്ഠന്തി – സിയാ കായതോ ച ചിത്തതോ ച സമുട്ഠന്തി, ന വാചതോ; സിയാ വാചതോ ച ചിത്തതോ ച സമുട്ഠന്തി, ന കായതോ; സിയാ കായതോ ച വാചതോ ച ചിത്തതോ ച സമുട്ഠന്തി. ചതുന്നം അധികരണാനം, ആപത്താധികരണം. സത്തന്നം സമഥാനം തീഹി സമഥേഹി സമ്മന്തി – സിയാ സമ്മുഖാവിനയേന ച പടിഞ്ഞാതകരണേന ച, സിയാ സമ്മുഖാവിനയേന ച തിണവത്ഥാരകേന ച.

൨൯൦. ആപത്താധികരണപച്ചയാ കതി ആപത്തിയോ ആപജ്ജതി? ആപത്താധികരണപച്ചയാ ചതസ്സോ ആപത്തിയോ ആപജ്ജതി. ഭിക്ഖുനീ ജാനം പാരാജികം ധമ്മം പടിച്ഛാദേതി, ആപത്തി പാരാജികസ്സ; വേമതികാ പടിച്ഛാദേതി, ആപത്തി ഥുല്ലച്ചയസ്സ; ഭിക്ഖു സങ്ഘാദിസേസം പടിച്ഛാദേതി; ആപത്തി പാചിത്തിയസ്സ; ആചാരവിപത്തിം പടിച്ഛാദേതി, ആപത്തി ദുക്കടസ്സ – ആപത്താധികരണപച്ചയാ ഇമാ ചതസ്സോ ആപത്തിയോ ആപജ്ജതി.

താ ആപത്തിയോ ചതുന്നം വിപത്തീനം കതി വിപത്തിയോ ഭജന്തി…പേ… സത്തന്നം സമഥാനം കതിഹി സമഥേഹി സമ്മന്തി? താ ആപത്തിയോ ചതുന്നം വിപത്തീനം ദ്വേ വിപത്തിയോ ഭജന്തി – സിയാ സീലവിപത്തിം, സിയാ ആചാരവിപത്തിം. സത്തന്നം ¶ ആപത്തിക്ഖന്ധാനം ചതൂഹി ആപത്തിക്ഖന്ധേഹി സങ്ഗഹിതാ – സിയാ പാരാജികാപത്തിക്ഖന്ധേന, സിയാ ഥുല്ലച്ചയാപത്തിക്ഖന്ധേന, സിയാ പാചിത്തിയാപത്തിക്ഖന്ധേന, സിയാ ദുക്കടാപത്തിക്ഖന്ധേന. ഛന്നം ആപത്തിസമുട്ഠാനാനം ഏകേന സമുട്ഠാനേന ¶ സമുട്ഠന്തി – കായതോ ച വാചതോ ച ചിത്തതോ ച സമുട്ഠന്തി. ചതുന്നം അധികരണാനം, ആപത്താധികരണം. സത്തന്നം സമഥാനം തീഹി സമഥേഹി സമ്മന്തി – സിയാ സമ്മുഖാവിനയേന ച പടിഞ്ഞാതകരണേന ച, സിയാ സമ്മുഖാവിനയേന ച തിണവത്ഥാരകേന ച.

൨൯൧. കിച്ചാധികരണപച്ചയാ കതി ആപത്തിയോ ആപജ്ജതി? കിച്ചാധികരണപച്ചയാ പഞ്ച ആപത്തിയോ ആപജ്ജതി. ഉക്ഖിത്താനുവത്തികാ ഭിക്ഖുനീ യാവതതിയം സമനുഭാസനായ ന പടിനിസ്സജ്ജതി, ഞത്തിയാ ദുക്കടം; ദ്വീഹി കമ്മവാചാഹി ഥുല്ലച്ചയാ; കമ്മവാചാപരിയോസാനേ ആപത്തി പാരാജികസ്സ. ഭേദകാനുവത്തകാ ഭിക്ഖൂ യാവതതിയം സമനുഭാസനായ ന പടിനിസ്സജ്ജന്തി, ആപത്തി സങ്ഘാദിസേസസ്സ; പാപികായ ദിട്ഠിയാ യാവതതിയം സമനുഭാസനായ ന പടിനിസ്സജ്ജതി, ആപത്തി പാചിത്തിയസ്സ ¶ – കിച്ചാധികരണപച്ചയാ ഇമാ പഞ്ച ആപത്തിയോ ആപജ്ജതി.

താ ആപത്തിയോ ചതുന്നം വിപത്തീനം കതി വിപത്തിയോ ഭജന്തി…പേ… സത്തന്നം സമഥാനം കതിഹി ¶ സമഥേഹി സമ്മന്തി? താ ആപത്തിയോ ചതുന്നം വിപത്തീനം ദ്വേ വിപത്തിയോ ഭജന്തി – സിയാ സീലവിപത്തിം, സിയാ ആചാരവിപത്തിം. സത്തന്നം ആപത്തിക്ഖന്ധാനം പഞ്ചഹി ആപത്തിക്ഖന്ധേഹി സങ്ഗഹിതാ – സിയാ പാരാജികാപത്തിക്ഖന്ധേന, സിയാ സങ്ഘാദിസേസാപത്തിക്ഖന്ധേന, സിയാ ഥുല്ലച്ചയാപത്തിക്ഖന്ധേന, സിയാ പാചിത്തിയാപത്തിക്ഖന്ധേന, സിയാ ദുക്കടാപത്തിക്ഖന്ധേന. ഛന്നം ആപത്തിസമുട്ഠാനാനം ഏകേന സമുട്ഠാനേന സമുട്ഠന്തി – കായതോ ച വാചതോ ച ചിത്തതോ ച സമുട്ഠന്തി ¶ . ചതുന്നം അധികരണാനം, ആപത്താധികരണം. സത്തന്നം സമഥാനം തീഹി സമഥേഹി സമ്മന്തി – സിയാ സമ്മുഖാവിനയേന ച പടിഞ്ഞാതകരണേന ച, സിയാ സമ്മുഖാവിനയേന ച തിണവത്ഥാരകേന ച.

ഠപേത്വാ സത്ത ആപത്തിയോ സത്ത ആപത്തിക്ഖന്ധേ, അവസേസാ ആപത്തിയോ ചതുന്നം വിപത്തീനം കതി വിപത്തിയോ ഭജന്തി? സത്തന്നം ആപത്തിക്ഖന്ധാനം കതിഹി ആപത്തിക്ഖന്ധേഹി സങ്ഗഹിതാ? ഛന്നം ആപത്തിസമുട്ഠാനാനം കതിഹി സമുട്ഠാനേഹി സമുട്ഠന്തി? ചതുന്നം അധികരണാനം കതമം അധികരണം? സത്തന്നം സമഥാനം കതിഹി സമഥേഹി സമ്മന്തി? ഠപേത്വാ സത്ത ആപത്തിയോ സത്ത ¶ ആപത്തിക്ഖന്ധേ അവസേസാ ആപത്തിയോ ചതുന്നം വിപത്തീനം ന കതമം വിപത്തിം ഭജന്തി? സത്തന്നം ആപത്തിക്ഖന്ധാനം ന കതമേന ആപത്തിക്ഖന്ധേന സങ്ഗഹിതാ. ഛന്നം ആപത്തിസമുട്ഠാനാനം ന കതമേന ആപത്തിസമുട്ഠാനേന സമുട്ഠന്തി. ചതുന്നം അധികരണാനം ന കതമം അധികരണം. സത്തന്നം സമഥാനം ന കതമേന സമഥേന സമ്മന്തി. തം കിസ്സ ഹേതു? ഠപേത്വാ സത്ത ആപത്തിയോ സത്ത ആപത്തിക്ഖന്ധേ, നത്ഥഞ്ഞാ ആപത്തിയോതി.

അധികരണപച്ചയവാരോ നിട്ഠിതോ പഞ്ചമോ.

അന്തരപേയ്യാലം [അനന്തരപേയ്യാലം (സീ. സ്യാ.)] നിട്ഠിതം.

തസ്സുദ്ദാനം –

കതിപുച്ഛാ സമുട്ഠാനാ, കതാപത്തി തഥേവ ച;

സമുട്ഠാനാ വിപത്തി ച, തഥാധികരണേന ചാതി.

സമഥഭേദോ

൬. അധികരണപരിയായവാരോ

൨൯൨. വിവാദാധികരണസ്സ ¶ ¶ ¶ – കിം പുബ്ബങ്ഗമം? കതി ഠാനാനി? കതി വത്ഥൂനി? കതി ഭൂമിയോ? കതി ഹേതൂ? കതി മൂലാനി? കതിഹാകാരേഹി വിവദതി? വിവാദാധികരണം കതിഹി സമഥേഹി സമ്മതി?

അനുവാദാധികരണസ്സ – കിം പുബ്ബങ്ഗമം? കതി ഠാനാനി? കതി വത്ഥൂനി? കതി ഭൂമിയോ? കതി ഹേതൂ? കതി മൂലാനി? കതിഹാകാരേഹി അനുവദതി? അനുവാദാധികരണം കതിഹി സമഥേഹി സമ്മതി?

ആപത്താധികരണസ്സ – കിം പുബ്ബങ്ഗമം? കതി ഠാനാനി? കതി വത്ഥൂനി? കതി ഭൂമിയോ? കതി ഹേതൂ? കതി മൂലാനി? കതിഹാകാരേഹി ആപത്തിം ആപജ്ജതി? ആപത്താധികരണം കതിഹി സമഥേഹി സമ്മതി?

കിച്ചാധികരണസ്സ – കിം പുബ്ബങ്ഗമം? കതി ഠാനാനി? കതി വത്ഥൂനി? കതി ഭൂമിയോ? കതി ഹേതൂ? കതി മൂലാനി? കതിഹാകാരേഹി കിച്ചം ജായതി? കിച്ചാധികരണം കതിഹി സമഥേഹി സമ്മതി?

൨൯൩. വിവാദാധികരണസ്സ ¶ കിം പുബ്ബങ്ഗമന്തി? ലോഭോ പുബ്ബങ്ഗമോ, ദോസോ പുബ്ബങ്ഗമോ, മോഹോ പുബ്ബങ്ഗമോ, അലോഭോ പുബ്ബങ്ഗമോ, അദോസോ പുബ്ബങ്ഗമോ, അമോഹോ പുബ്ബങ്ഗമോ. കതി ഠാനാനീതി? അട്ഠാരസ ഭേദകരവത്ഥൂനി ഠാനാനി. കതി വത്ഥൂനീതി? അട്ഠാരസ ഭേദകരവത്ഥൂനി. കതി ഭൂമിയോതി? അട്ഠാരസ ഭേദകരവത്ഥൂനി ഭൂമിയോ. കതി ഹേതൂതി? നവ ഹേതൂ – തയോ കുസലഹേതൂ ¶ , തയോ അകുസലഹേതൂ, തയോ അബ്യാകതഹേതൂ. കതി മൂലാനീതി? ദ്വാദസ മൂലാനി. കതിഹാകാരേഹി വിവദതീതി? ദ്വീഹാകാരേഹി വിവദതി – ധമ്മദിട്ഠി വാ അധമ്മദിട്ഠി വാ. [ചൂളവ. ൨൨൮] വിവാദാധികരണം കതിഹി സമഥേഹി സമ്മതീതി? വിവാദാധികരണം ¶ ദ്വീഹി സമഥേഹി സമ്മതി – സമ്മുഖാവിനയേന ച യേഭുയ്യസികായ ച.

൨൯൪. അനുവാദാധികരണസ്സ കിം പുബ്ബങ്ഗമന്തി? ലോഭോ പുബ്ബങ്ഗമോ, ദോസോ പുബ്ബങ്ഗമോ, മോഹോ പുബ്ബങ്ഗമോ, അലോഭോ പുബ്ബങ്ഗമോ, അദോസോ പുബ്ബങ്ഗമോ, അമോഹോ പുബ്ബങ്ഗമോ. കതി ഠാനാനീതി? ചതസ്സോ വിപത്തിയോ ¶ ഠാനാനി. കതി വത്ഥൂനീതി? ചതസ്സോ വിപത്തിയോ വത്ഥൂനി. കതി ഭൂമിയോതി? ചതസ്സോ വിപത്തിയോ ഭൂമിയോ. കതി ഹേതൂതി? നവ ഹേതൂ – തയോ കുസലഹേതൂ, തയോ അകുസലഹേതൂ, തയോ അബ്യാകതഹേതൂ. കതി മൂലാനീതി? ചുദ്ദസ മൂലാനി. കതിഹാകാരേഹി അനുവദതീതി? ദ്വീഹാകാരേഹി അനുവദതി – വത്ഥുതോ വാ ആപത്തിതോ വാ. [ചൂളവ. ൨൩൬] അനുവാദാധികരണം കതിഹി സമഥേഹി സമ്മതീതി? അനുവാദാധികരണം ചതൂഹി സമഥേഹി സമ്മതി – സമ്മുഖാവിനയേന ച സതിവിനയേന ച അമൂള്ഹവിനയേന ച തസ്സപാപിയസികായ ച.

൨൯൫. ആപത്താധികരണസ്സ കിം പുബ്ബങ്ഗമന്തി? ലോഭോ പുബ്ബങ്ഗമോ, ദോസോ പുബ്ബങ്ഗമോ, മോഹോ പുബ്ബങ്ഗമോ, അലോഭോ പുബ്ബങ്ഗമോ, അദോസോ പുബ്ബങ്ഗമോ, അമോഹോ പുബ്ബങ്ഗമോ. കതി ഠാനാനീതി? സത്ത ആപത്തിക്ഖന്ധാ ഠാനാനി. കതി വത്ഥൂനീതി? സത്ത ആപത്തിക്ഖന്ധാ വത്ഥൂനി. കതി ഭൂമിയോതി? സത്ത ആപത്തിക്ഖന്ധാ ഭൂമിയോ. കതി ഹേതൂതി? ഛ ഹേതൂ [കതി ഹേതൂതി നവ ഹേതൂ, തയോ കുസലഹേതൂ (സീ. സ്യാ.)] – തയോ അകുസലഹേതൂ, തയോ അബ്യാകതഹേതൂ. കതി മൂലാനീതി? ഛ ആപത്തിസമുട്ഠാനാനി മൂലാനി ¶ . കതിഹാകാരേഹി ആപത്തിം ആപജ്ജതീതി? ഛഹാകാരേഹി ആപത്തിം ആപജ്ജതി – അലജ്ജിതാ, അഞ്ഞാണതാ, കുക്കുച്ചപകതതാ, അകപ്പിയേ കപ്പിയസഞ്ഞിതാ, കപ്പിയേ അകപ്പിയസഞ്ഞിതാ, സതിസമ്മോസാ. [ചൂളവ. ൨൩൯] ആപത്താധികരണം കതിഹി സമഥേഹി സമ്മതീതി? ആപത്താധികരണം തീഹി സമഥേഹി സമ്മതി – സമ്മുഖാവിനയേന ച പടിഞ്ഞാതകരണേന ച, സമ്മുഖാവിനയേന ച തിണവത്ഥാരകേന ച.

൨൯൬. കിച്ചാധികരണസ്സ കിം പുബ്ബങ്ഗമന്തി? ലോഭോ പുബ്ബങ്ഗമോ, ദോസോ പുബ്ബങ്ഗമോ, മോഹോ പുബ്ബങ്ഗമോ, അലോഭോ പുബ്ബങ്ഗമോ, അദോസോ പുബ്ബങ്ഗമോ, അമോഹോ പുബ്ബങ്ഗമോ. കതി ഠാനാനീതി? ചത്താരി കമ്മാനി ഠാനാനി. കതി വത്ഥൂനീതി? ചത്താരി കമ്മാനി വത്ഥൂനി. കതി ഭൂമിയോതി? ചത്താരി കമ്മാനി ഭൂമിയോ. കതി ഹേതൂതി? നവ ഹേതൂ – തയോ കുസലഹേതൂ, തയോ അകുസലഹേതൂ, തയോ അബ്യാകതഹേതൂ. കതി മൂലാനീതി? ഏകം മൂലം – സങ്ഘോ. കതിഹാകാരേഹി കിച്ചം ജായതീതി ¶ ? ദ്വീഹാകാരേഹി കിച്ചം ജായതി – ഞത്തിതോ വാ അപലോകനതോ വാ. [ചൂളവ. ൨൪൨] കിച്ചാധികരണം ¶ കതിഹി സമഥേഹി സമ്മതീതി? കിച്ചാധികരണം ഏകേന സമഥേന സമ്മതി – സമ്മുഖാവിനയേന.

കതി ¶ സമഥാ? സത്ത സമഥാ. സമ്മുഖാവിനയോ, സതിവിനയോ, അമൂള്ഹവിനയോ, പടിഞ്ഞാതകരണം, യേഭുയ്യസികാ, തസ്സപാപിയസികാ, തിണവത്ഥാരകോ – ഇമേ സത്ത സമഥാ.

സിയാ ഇമേ സത്ത സമഥാ ദസ സമഥാ ഹോന്തി, ദസ സമഥാ സത്ത സമഥാ ഹോന്തി വത്ഥുവസേന പരിയായേന സിയാതി.

കഥഞ്ച സിയാ? വിവാദാധികരണസ്സ ദ്വേ സമഥാ ¶ , അനുവാദാധികരണസ്സ ചത്താരോ സമഥാ, ആപത്താധികരണസ്സ തയോ സമഥാ, കിച്ചാധികരണസ്സ ഏകോ സമഥോ. ഏവം ഇമേ സത്ത സമഥാ ദസ സമഥാ ഹോന്തി, ദസ സമഥാ സത്ത സമഥാ ഹോന്തി വത്ഥുവസേന പരിയായേന.

പരിയായവാരോ നിട്ഠിതോ ഛട്ഠോ.

൭. സാധാരണവാരോ

൨൯൭. കതി സമഥാ വിവാദാധികരണസ്സ സാധാരണാ? കതി സമഥാ വിവാദാധികരണസ്സ അസാധാരണാ? കതി സമഥാ അനുവാദാധികരണസ്സ സാധാരണാ? കതി സമഥാ അനുവാദാധികരണസ്സ അസാധാരണാ? കതി സമഥാ ആപത്താധികരണസ്സ സാധാരണാ? കതി സമഥാ ആപത്താധികരണസ്സ അസാധാരണാ? കതി സമഥാ കിച്ചാധികരണസ്സ സാധാരണാ? കതി സമഥാ കിച്ചാധികരണസ്സ അസാധാരണാ?

ദ്വേ സമഥാ വിവാദാധികരണസ്സ സാധാരണാ – സമ്മുഖാവിനയോ, യേഭുയ്യസികാ. പഞ്ച സമഥാ വിവാദാധികരണസ്സ അസാധാരണാ – സതിവിനയോ, അമൂള്ഹവിനയോ, പടിഞ്ഞാതകരണം, തസ്സപാപിയസികാ, തിണവത്ഥാരകോ.

ചത്താരോ സമഥാ അനുവാദാധികരണസ്സ സാധാരണാ – സമ്മുഖാവിനയോ; സതിവിനയോ, അമൂള്ഹവിനയോ, തസ്സപാപിയസികാ. തയോ സമഥാ അനുവാദാധികരണസ്സ അസാധാരണാ – യേഭുയ്യസികാ, പടിഞ്ഞാതകരണം, തിണവത്ഥാരകോ.

തയോ ¶ ¶ സമഥാ ആപത്താധികരണസ്സ സാധാരണാ – സമ്മുഖാവിനയോ, പടിഞ്ഞാതകരണം, തിണവത്ഥാരകോ. ചത്താരോ സമഥാ ആപത്താധികരണസ്സ അസാധാരണാ – യേഭുയ്യസികാ, സതിവിനയോ, അമൂള്ഹവിനയോ, തസ്സപാപിയസികാ ¶ .

ഏകോ സമഥോ കിച്ചാധികരണസ്സ സാധാരണോ – സമ്മുഖാവിനയോ. ഛ സമഥാ കിച്ചാധികരണസ്സ അസാധാരണാ – യേഭുയ്യസികാ, സതിവിനയോ, അമൂള്ഹവിനയോ, പടിഞ്ഞാതകരണം, തസ്സപാപിയസികാ, തിണവത്ഥാരകോ.

സാധാരണവാരോ നിട്ഠിതോ സത്തമോ.

൮. തബ്ഭാഗിയവാരോ

൨൯൮. കതി സമഥാ വിവാദാധികരണസ്സ തബ്ഭാഗിയാ? കതി സമഥാ വിവാദാധികരണസ്സ അഞ്ഞഭാഗിയാ? കതി സമഥാ അനുവാദാധികരണസ്സ തബ്ഭാഗിയാ? കതി സമഥാ അനുവാദാധികരണസ്സ അഞ്ഞഭാഗിയാ? കതി സമഥാ ആപത്താധികരണസ്സ തബ്ഭാഗിയാ? കതി സമഥാ ആപത്താധികരണസ്സ അഞ്ഞഭാഗിയാ? കതി സമഥാ കിച്ചാധികരണസ്സ തബ്ഭാഗിയാ? കതി സമഥാ കിച്ചാധികരണസ്സ അഞ്ഞഭാഗിയാ?

ദ്വേ ¶ സമഥാ വിവാദാധികരണസ്സ തബ്ഭാഗിയാ – സമ്മുഖാവിനയോ, യേഭുയ്യസികാ. പഞ്ച സമഥാ വിവാദാധികരണസ്സ അഞ്ഞഭാഗിയാ – സതിവിനയോ, അമൂള്ഹവിനയോ, പടിഞ്ഞാതകരണം, തസ്സപാപിയസികാ, തിണവത്ഥാരകോ.

ചത്താരോ സമഥാ അനുവാദാധികരണസ്സ തബ്ഭാഗിയാ – സമ്മുഖാവിനയോ, സതിവിനയോ, അമൂള്ഹവിനയോ, തസ്സപാപിയസികാ. തയോ സമഥാ അനുവാദാധികരണസ്സ അഞ്ഞഭാഗിയാ – യേഭുയ്യസികാ, പടിഞ്ഞാതകരണം, തിണവത്ഥാരകോ.

തയോ സമഥാ ആപത്താധികരണസ്സ തബ്ഭാഗിയാ – സമ്മുഖാവിനയോ, പടിഞ്ഞാതകരണം, തിണവത്ഥാരകോ. ചത്താരോ സമഥാ ആപത്താധികരണസ്സ അഞ്ഞഭാഗിയാ – യേഭുയ്യസികാ, സതിവിനയോ, അമൂള്ഹവിനയോ, തസ്സപാപിയസികാ.

ഏകോ ¶ ¶ ¶ സമഥോ കിച്ചാധികരണസ്സ തബ്ഭാഗിയോ – സമ്മുഖാവിനയോ. ഛ സമഥാ കിച്ചാധികരണസ്സ അഞ്ഞഭാഗിയാ – യേഭുയ്യസികാ, സതിവിനയോ, അമൂള്ഹവിനയോ, പടിഞ്ഞാതകരണം, തസ്സപാപിയസികാ, തിണവത്ഥാരകോ.

തബ്ഭാഗിയവാരോ നിട്ഠിതോ അട്ഠമോ.

൯. സമഥാ സമഥസ്സ സാധാരണവാരോ

൨൯൯. സമഥാ സമഥസ്സ സാധാരണാ, സമഥാ സമഥസ്സ അസാധാരണാ. സിയാ സമഥാ സമഥസ്സ സാധാരണാ, സിയാ സമഥാ സമഥസ്സ അസാധാരണാ.

കഥം സിയാ സമഥാ സമഥസ്സ സാധാരണാ? കഥം സിയാ സമഥാ സമഥസ്സ അസാധാരണാ? യേഭുയ്യസികാ സമ്മുഖാവിനയസ്സ സാധാരണാ, സതിവിനയസ്സ അമൂള്ഹവിനയസ്സ പടിഞ്ഞാതകരണസ്സ തസ്സപാപിയസികായ തിണവത്ഥാരകസ്സ അസാധാരണാ.

സതിവിനയോ സമ്മുഖാവിനയസ്സ സാധാരണോ, അമൂള്ഹവിനയസ്സ പടിഞ്ഞാതകരണസ്സ തസ്സപാപിയസികായ തിണവത്ഥാരകസ്സ യേഭുയ്യസികായ അസാധാരണോ.

അമൂള്ഹവിനയോ സമ്മുഖാവിനയസ്സ സാധാരണോ, പടിഞ്ഞാതകരണസ്സ തസ്സപാപിയസികായ തിണവത്ഥാരകസ്സ യേഭുയ്യസികായ സതിവിനയസ്സ അസാധാരണോ.

പടിഞ്ഞാതകരണം സമ്മുഖാവിനയസ്സ സാധാരണം, തസ്സപാപിയസികായ തിണവത്ഥാരകസ്സ യേഭുയ്യസികായ സതിവിനയസ്സ അമൂള്ഹവിനയസ്സ അസാധാരണം.

തസ്സപാപിയസികാ സമ്മുഖാവിനയസ്സ സാധാരണാ, തിണവത്ഥാരകസ്സ യേഭുയ്യസികായ സതിവിനയസ്സ അമൂള്ഹവിനയസ്സ പടിഞ്ഞാതകരണസ്സ അസാധാരണാ.

തിണവത്ഥാരകോ സമ്മുഖാവിനയസ്സ സാധാരണോ, യേഭുയ്യസികായ സതിവിനയസ്സ അമൂള്ഹവിനയസ്സ ¶ പടിഞ്ഞാതകരണസ്സ തസ്സപാപിയസികായ അസാധാരണോ ¶ . ഏവം ¶ സിയാ സമഥാ സമഥസ്സ സാധാരണാ; ഏവം സിയാ സമഥാ സമഥസ്സ അസാധാരണാ.

സമഥാ സമഥസ്സ സാധാരണവാരോ നിട്ഠിതോ നവമോ.

൧൦. സമഥാ സമഥസ്സ തബ്ഭാഗിയവാരോ

൩൦൦. സമഥാ സമഥസ്സ തബ്ഭാഗിയാ, സമഥാ സമഥസ്സ അഞ്ഞഭാഗിയാ. സിയാ സമഥാ സമഥസ്സ തബ്ഭാഗിയാ, സിയാ സമഥാ സമഥസ്സ അഞ്ഞഭാഗിയാ.

കഥം സിയാ സമഥാ സമഥസ്സ തബ്ഭാഗിയാ? കഥം സിയാ സമഥാ സമഥസ്സ അഞ്ഞഭാഗിയാ? യേഭുയ്യസികാ സമ്മുഖാവിനയസ്സ തബ്ഭാഗിയാ, സതിവിനയസ്സ അമൂള്ഹവിനയസ്സ പടിഞ്ഞാതകരണസ്സ തസ്സപാപിയസികായ തിണവത്ഥാരകസ്സ അഞ്ഞഭാഗിയാ.

സതിവിനയോ സമ്മുഖാവിനയസ്സ തബ്ഭാഗിയോ, അമൂള്ഹവിനയസ്സ പടിഞ്ഞാതകരണസ്സ തസ്സപാപിയസികായ തിണവത്ഥാരകസ്സ യേഭുയ്യസികായ അഞ്ഞഭാഗിയോ.

അമൂള്ഹവിനയോ സമ്മുഖാവിനയസ്സ തബ്ഭാഗിയോ, പടിഞ്ഞാതകരണസ്സ തസ്സപാപിയസികായ തിണവത്ഥാരകസ്സ യേഭുയ്യസികായ സതിവിനയസ്സ അഞ്ഞഭാഗിയോ.

പടിഞ്ഞാതകരണം സമ്മുഖാവിനയസ്സ തബ്ഭാഗിയം, തസ്സപാപിയസികായ തിണവത്ഥാരകസ്സ യേഭുയ്യസികായ സതിവിനയസ്സ അമൂള്ഹവിനയസ്സ അഞ്ഞഭാഗിയം.

തസ്സപാപിയസികാ സമ്മുഖാവിനയസ്സ തബ്ഭാഗിയാ, തിണവത്ഥാരകസ്സ യേഭുയ്യസികായ സതിവിനയസ്സ അമൂള്ഹവിനയസ്സ പടിഞ്ഞാതകരണസ്സ അഞ്ഞഭാഗിയാ.

തിണവത്ഥാരകോ സമ്മുഖാവിനയസ്സ തബ്ഭാഗിയോ, യേഭുയ്യസികായ സതിവിനയസ്സ അമൂള്ഹവിനയസ്സ പടിഞ്ഞാതകരണസ്സ തസ്സപാപിയസികായ അഞ്ഞഭാഗിയോ. ഏവം സിയാ സമഥാ സമഥസ്സ തബ്ഭാഗിയാ, ഏവം സിയാ ¶ സമഥാ സമഥസ്സ അഞ്ഞഭാഗിയാ.

സമഥാ സമഥസ്സ തബ്ഭാഗിയവാരോ നിട്ഠിതോ ദസമോ.

൧൧. സമഥസമ്മുഖാവിനയവാരോ

൩൦൧. സമഥോ ¶ ¶ സമ്മുഖാവിനയോ, സമ്മുഖാവിനയോ സമഥോ? സമഥോ യേഭുയ്യസികാ, യേഭുയ്യസികാ സമഥോ? സമഥോ സതിവിനയോ ¶ , സതിവിനയോ സമഥോ? സമഥോ അമൂള്ഹവിനയോ, അമൂള്ഹവിനയോ സമഥോ? സമഥോ പടിഞ്ഞാതകരണം, പടിഞ്ഞാതകരണം സമഥോ? സമഥോ തസ്സപാപിയസികാ, തസ്സപാപിയസികാ സമഥോ? സമഥോ തിണവത്ഥാരകോ, തിണവത്ഥാരകോ സമഥോ?

യേഭുയ്യസികാ സതിവിനയോ അമൂള്ഹവിനയോ പടിഞ്ഞാതകരണം തസ്സപാപിയസികാ തിണവത്ഥാരകോ – ഇമേ സമഥാ സമഥാ, നോ സമ്മുഖാവിനയോ. സമ്മുഖാവിനയോ സമഥോ ചേവ സമ്മുഖാവിനയോ ച.

സതിവിനയോ അമൂള്ഹവിനയോ പടിഞ്ഞാതകരണം തസ്സപാപിയസികാ തിണവത്ഥാരകോ സമ്മുഖാവിനയോ – ഇമേ സമഥാ സമഥാ, നോ യേഭുയ്യസികാ. യേഭുയ്യസികാ സമഥോ ചേവ യേഭുയ്യസികാ ച.

അമൂള്ഹവിനയോ പടിഞ്ഞാതകരണം തസ്സപാപിയസികാ തിണവത്ഥാരകോ സമ്മുഖാവിനയോ യേഭുയ്യസികാ – ഇമേ സമഥാ സമഥാ, നോ സതിവിനയോ. സതിവിനയോ സമഥോ ചേവ സതിവിനയോ ച.

പടിഞ്ഞാതകരണം തസ്സപാപിയസികാ തിണവത്ഥാരകോ സമ്മുഖാവിനയോ യേഭുയ്യസികാ സതിവിനയോ – ഇമേ സമഥാ സമഥാ, നോ അമൂള്ഹവിനയോ. അമൂള്ഹവിനയോ സമഥോ ചേവ അമൂള്ഹവിനയോ ച.

തസ്സപാപിയസികാ തിണവത്ഥാരകോ സമ്മുഖാവിനയോ യേഭുയ്യസികാ സതിവിനയോ അമൂള്ഹവിനയോ – ഇമേ സമഥാ സമഥാ, നോ പടിഞ്ഞാതകരണം. പടിഞ്ഞാതകരണം ¶ സമഥോ ചേവ പടിഞ്ഞാതകരണഞ്ച.

തിണവത്ഥാരകോ സമ്മുഖാവിനയോ യേഭുയ്യസികാ സതിവിനയോ അമൂള്ഹവിനയോ പടിഞ്ഞാതകരണം – ഇമേ സമഥാ സമഥാ, നോ തസ്സപാപിയസികാ. തസ്സപാപിയസികാ സമഥോ ചേവ തസ്സപാപിയസികാ ച.

സമ്മുഖാവിനയോ ¶ യേഭുയ്യസികാ സതിവിനയോ അമൂള്ഹവിനയോ പടിഞ്ഞാതകരണം തസ്സപാപിയസികാ – ഇമേ സമഥാ സമഥാ, നോ തിണവത്ഥാരകോ. തിണവത്ഥാരകോ സമഥോ ചേവ തിണവത്ഥാരകോ ച.

സമഥസമ്മുഖാവിനയവാരോ നിട്ഠിതോ ഏകാദസമോ.

൧൨. വിനയവാരോ

൩൦൨. വിനയോ ¶ സമ്മുഖാവിനയോ, സമ്മുഖാവിനയോ വിനയോ? വിനയോ യേഭുയ്യസികാ, യേഭുയ്യസികാ വിനയോ? വിനയോ സതിവിനയോ, സതിവിനയോ വിനയോ? വിനയോ അമൂള്ഹവിനയോ, അമൂള്ഹവിനയോ വിനയോ? വിനയോ പടിഞ്ഞാതകരണം, പടിഞ്ഞാതകരണം വിനയോ? വിനയോ തസ്സപാപിയസികാ, തസ്സപാപിയസികാ വിനയോ? വിനയോ തിണവത്ഥാരകോ, തിണവത്ഥാരകോ വിനയോ?

വിനയോ സിയാ സമ്മുഖാവിനയോ സിയാ ന സമ്മുഖാവിനയോ. സമ്മുഖാവിനയോ വിനയോ ചേവ സമ്മുഖാവിനയോ ച.

വിനയോ സിയാ യേഭുയ്യസികാ, സിയാ ന യേഭുയ്യസികാ. യേഭുയ്യസികാ വിനയോ ചേവ യേഭുയ്യസികാ ച.

വിനയോ സിയാ സതിവിനയോ, സിയാ ന സതിവിനയോ. സതിവിനയോ വിനയോ ചേവ സതിവിനയോ ച.

വിനയോ സിയാ അമൂള്ഹവിനയോ, സിയാ ന അമൂള്ഹവിനയോ. അമൂള്ഹവിനയോ വിനയോ ചേവ അമൂള്ഹവിനയോ ച ¶ .

വിനയോ സിയാ പടിഞ്ഞാതകരണം, സിയാ ന പടിഞ്ഞാതകരണം. പടിഞ്ഞാതകരണം വിനയോ ചേവ പടിഞ്ഞാതകരണഞ്ച.

വിനയോ ¶ സിയാ തസ്സപാപിയസികാ, സിയാ ന തസ്സപാപിയസികാ. തസ്സപാപിയസികാ വിനയോ ചേവ തസ്സപാപിയസികാ ച.

വിനയോ സിയാ തിണവത്ഥാരകോ, സിയാ ന തിണവത്ഥാരകോ. തിണവത്ഥാരകോ വിനയോ ചേവ തിണവത്ഥാരകോ ച.

വിനയവാരോ നിട്ഠിതോ ദ്വാദസമോ.

൧൩. കുസലവാരോ

൩൦൩. സമ്മുഖാവിനയോ കുസലോ അകുസലോ അബ്യാകതോ? യേഭുയ്യസികാ കുസലാ അകുസലാ അബ്യാകതാ? സതിവിനയോ കുസലോ അകുസലോ അബ്യാകതോ? അമൂള്ഹവിനയോ കുസലോ അകുസലോ ¶ അബ്യാകതോ? പടിഞ്ഞാതകരണം കുസലം അകുസലം അബ്യാകതം? തസ്സപാപിയസികാ കുസലാ അകുസലാ അബ്യാകതാ? തിണവത്ഥാരകോ കുസലോ അകുസലോ അബ്യാകതോ?

സമ്മുഖാവിനയോ സിയാ കുസലോ, സിയാ അബ്യാകതോ. നത്ഥി സമ്മുഖാവിനയോ അകുസലോ.

യേഭുയ്യസികാ സിയാ കുസലാ, സിയാ അകുസലാ, സിയാ അബ്യാകതാ.

സതിവിനയോ സിയാ കുസലോ, സിയാ അകുസലോ, സിയാ അബ്യാകതോ.

അമൂള്ഹവിനയോ സിയാ കുസലോ, സിയാ അകുസലോ, സിയാ അബ്യാകതോ.

പടിഞ്ഞാതകരണം സിയാ കുസലം, സിയാ അകുസലം, സിയാ അബ്യാകതം.

തസ്സപാപിയസികാ സിയാ കുസലാ, സിയാ അകുസലാ സിയാ അബ്യാകതാ.

തിണവത്ഥാരകോ സിയാ കുസലോ, സിയാ അകുസലോ, സിയാ അബ്യാകതോ.

വിവാദാധികരണം കുസലം അകുസലം അബ്യാകതം. അനുവാദാധികരണം കുസലം അകുസലം ¶ അബ്യാകതം. ആപത്താധികരണം കുസലം അകുസലം അബ്യാകതം. കിച്ചാധികരണം ¶ കുസലം അകുസലം അബ്യാകതം.

വിവാദാധികരണം ¶ സിയാ കുസലം, സിയാ അകുസലം, സിയാ അബ്യാകതം.

അനുവാദാധികരണം സിയാ കുസലം, സിയാ അകുസലം, സിയാ അബ്യാകതം.

ആപത്താധികരണം സിയാ അകുസലം, സിയാ അബ്യാകതം. നത്ഥി ആപത്താധികരണം കുസലം.

കിച്ചാധികരണം സിയാ കുസലം, സിയാ അകുസലം, സിയാ അബ്യാകതം.

കുസലവാരോ നിട്ഠിതോ തേരസമോ.

൧൪. യത്ഥവാരോ, പുച്ഛാവാരോ

൩൦൪. യത്ഥ ¶ യേഭുയ്യസികാ ലബ്ഭതി, തത്ഥ സമ്മുഖാവിനയോ ലബ്ഭതി; യത്ഥ സമ്മുഖാവിനയോ ലബ്ഭതി, തത്ഥ യേഭുയ്യസികാ ലബ്ഭതി. ന തത്ഥ സതിവിനയോ ലബ്ഭതി, ന തത്ഥ അമൂള്ഹവിനയോ ലബ്ഭതി, ന തത്ഥ പടിഞ്ഞാതകരണം ലബ്ഭതി, ന തത്ഥ തസ്സപാപിയസികാ ലബ്ഭതി, ന തത്ഥ തിണവത്ഥാരകോ ലബ്ഭതി.

യത്ഥ സതിവിനയോ ലബ്ഭതി, തത്ഥ സമ്മുഖാവിനയോ ലബ്ഭതി; യത്ഥ സമ്മുഖാവിനയോ ലബ്ഭതി, തത്ഥ സതിവിനയോ ലബ്ഭതി. ന തത്ഥ അമൂള്ഹവിനയോ ലബ്ഭതി, ന തത്ഥ പടിഞ്ഞാതകരണം ലബ്ഭതി, ന തത്ഥ തസ്സപാപിയസികാ ലബ്ഭതി, ന തത്ഥ തിണവത്ഥാരകോ ലബ്ഭതി, ന തത്ഥ യേഭുയ്യസികാ ലബ്ഭതി.

യത്ഥ അമൂള്ഹവിനയോ ലബ്ഭതി, തത്ഥ സമ്മുഖാവിനയോ ലബ്ഭതി; യത്ഥ സമ്മുഖാവിനയോ ലബ്ഭതി, തത്ഥ അമൂള്ഹവിനയോ ലബ്ഭതി. ന തത്ഥ പടിഞ്ഞാതകരണം ലബ്ഭതി, ന തത്ഥ തസ്സപാപിയസികാ ലബ്ഭതി, ന തത്ഥ തിണവത്ഥാരകോ ലബ്ഭതി, ന തത്ഥ യേഭുയ്യസികാ ലബ്ഭതി, ന തത്ഥ സതിവിനയോ ലബ്ഭതി.

യത്ഥ ¶ പടിഞ്ഞാതകരണം ലബ്ഭതി, തത്ഥ സമ്മുഖാവിനയോ ¶ ലബ്ഭതി; യത്ഥ സമ്മുഖാവിനയോ ലബ്ഭതി, തത്ഥ പടിഞ്ഞാതകരണം ലബ്ഭതി. ന തത്ഥ തസ്സപാപിയസികാ ലബ്ഭതി, ന തത്ഥ തിണവത്ഥാരകോ ലബ്ഭതി, ന തത്ഥ യേഭുയ്യസികാ ലബ്ഭതി, ന തത്ഥ സതിവിനയോ ലബ്ഭതി, ന തത്ഥ അമൂള്ഹവിനയോ ലബ്ഭതി.

യത്ഥ തസ്സപാപിയസികാ ലബ്ഭതി, തത്ഥ സമ്മുഖാവിനയോ ലബ്ഭതി; യത്ഥ സമ്മുഖാവിനയോ ലബ്ഭതി, തത്ഥ തസ്സപാപിയസികാ ലബ്ഭതി. ന തത്ഥ തിണവത്ഥാരകോ ലബ്ഭതി, ന തത്ഥ യേഭുയ്യസികാ ലബ്ഭതി, ന തത്ഥ സതിവിനയോ ലബ്ഭതി, ന തത്ഥ അമൂള്ഹവിനയോ ലബ്ഭതി, ന തത്ഥ പടിഞ്ഞാതകരണം ലബ്ഭതി.

യത്ഥ തിണവത്ഥാരകോ ലബ്ഭതി, തത്ഥ സമ്മുഖാവിനയോ ലബ്ഭതി; യത്ഥ സമ്മുഖാവിനയോ ലബ്ഭതി, തത്ഥ തിണവത്ഥാരകോ ലബ്ഭതി. ന തത്ഥ യേഭുയ്യസികാ ലബ്ഭതി, ന തത്ഥ സതിവിനയോ ലബ്ഭതി, ന തത്ഥ അമൂള്ഹവിനയോ ¶ ലബ്ഭതി, ന തത്ഥ പടിഞ്ഞാതകരണം ലബ്ഭതി, ന തത്ഥ തസ്സപാപിയസികാ ലബ്ഭതി.

യത്ഥ യേഭുയ്യസികാ തത്ഥ സമ്മുഖാവിനയോ; യത്ഥ സമ്മുഖാവിനയോ തത്ഥ യേഭുയ്യസികാ. ന തത്ഥ സതിവിനയോ, ന തത്ഥ അമൂള്ഹവിനയോ, ന തത്ഥ പടിഞ്ഞാതകരണം, ന തത്ഥ തസ്സപാപിയസികാ, ന തത്ഥ തിണവത്ഥാരകോ.

യത്ഥ സതിവിനയോ തത്ഥ സമ്മുഖാവിനയോ; യത്ഥ സമ്മുഖാവിനയോ തത്ഥ സതിവിനയോ. ന തത്ഥ അമൂള്ഹവിനയോ, ന തത്ഥ പടിഞ്ഞാതകരണം, ന തത്ഥ തസ്സപാപിയസികാ, ന തത്ഥ തിണവത്ഥാരകോ, ന തത്ഥ യേഭുയ്യസികാ. സമ്മുഖാവിനയം ¶ കാതുന മൂലം…പേ….

യത്ഥ തിണവത്ഥാരകോ തത്ഥ സമ്മുഖാവിനയോ; യത്ഥ സമ്മുഖാവിനയോ തത്ഥ തിണവത്ഥാരകോ. ന തത്ഥ യേഭുയ്യസികാ, ന തത്ഥ സതിവിനയോ, ന തത്ഥ അമൂള്ഹവിനയോ, ന തത്ഥ പടിഞ്ഞാതകരണം, ന തത്ഥ തസ്സപാപിയസികാ.

ചക്കപേയ്യാലം.

യത്ഥവാരോ നിട്ഠിതോ ചുദ്ദസമോ.

൧൫. സമഥവാരോ, വിസ്സജ്ജനാവാരോ

൩൦൫. യസ്മിം ¶ സമയേ സമ്മുഖാവിനയേന ച യേഭുയ്യസികായ ച അധികരണം വൂപസമ്മതി, യത്ഥ യേഭുയ്യസികാ ലബ്ഭതി തത്ഥ സമ്മുഖാവിനയോ ലബ്ഭതി, യത്ഥ സമ്മുഖാവിനയോ ലബ്ഭതി തത്ഥ യേഭുയ്യസികാ ലബ്ഭതി. ന തത്ഥ സതിവിനയോ ലബ്ഭതി, ന തത്ഥ അമൂള്ഹവിനയോ ലബ്ഭതി, ന തത്ഥ പടിഞ്ഞാതകരണം ലബ്ഭതി, ന തത്ഥ തസ്സപാപിയസികാ ലബ്ഭതി, ന തത്ഥ തിണവത്ഥാരകോ ലബ്ഭതി.

യസ്മിം ¶ സമയേ സമ്മുഖാവിനയേന ച സതിവിനയേന ച അധികരണം വൂപസമ്മതി, യത്ഥ സതിവിനയോ ലബ്ഭതി തത്ഥ സമ്മുഖാവിനയോ ലബ്ഭതി, യത്ഥ സമ്മുഖാവിനയോ ലബ്ഭതി തത്ഥ സതിവിനയോ ലബ്ഭതി. ന തത്ഥ അമൂള്ഹവിനയോ ലബ്ഭതി, ന തത്ഥ പടിഞ്ഞാതകരണം ലബ്ഭതി, ന തത്ഥ തസ്സപാപിയസികാ ¶ ലബ്ഭതി, ന തത്ഥ തിണവത്ഥാരകോ ലബ്ഭതി, ന തത്ഥ യേഭുയ്യസികാ ലബ്ഭതി.

യസ്മിം സമയേ സമ്മുഖാവിനയേന ച അമൂള്ഹവിനയേന ച അധികരണം വൂപസമ്മതി, യത്ഥ അമൂള്ഹവിനയോ ലബ്ഭതി തത്ഥ സമ്മുഖാവിനയോ ലബ്ഭതി, യത്ഥ സമ്മുഖാവിനയോ ലബ്ഭതി തത്ഥ അമൂള്ഹവിനയോ ലബ്ഭതി. ന തത്ഥ പടിഞ്ഞാതകരണം ലബ്ഭതി, ന തത്ഥ തസ്സപാപിയസികാ ലബ്ഭതി, ന തത്ഥ ¶ തിണവത്ഥാരകോ ലബ്ഭതി, ന തത്ഥ യേഭുയ്യസികാ ലബ്ഭതി, ന തത്ഥ സതിവിനയോ ലബ്ഭതി.

യസ്മിം സമയേ സമ്മുഖാവിനയേന ച പടിഞ്ഞാതകരണേന ച അധികരണം വൂപസമ്മതി, യത്ഥ പടിഞ്ഞാതകരണം ലബ്ഭതി തത്ഥ സമ്മുഖാവിനയോ ലബ്ഭതി, യത്ഥ സമ്മുഖാവിനയോ ലബ്ഭതി തത്ഥ പടിഞ്ഞാതകരണം ലബ്ഭതി. ന തത്ഥ തസ്സപാപിയസികാ ലബ്ഭതി, ന തത്ഥ തിണവത്ഥാരകോ ലബ്ഭതി, ന തത്ഥ യേഭുയ്യസികാ ലബ്ഭതി, ന തത്ഥ സതിവിനയോ ലബ്ഭതി, ന തത്ഥ അമൂള്ഹവിനയോ ലബ്ഭതി.

യസ്മിം സമയേ സമ്മുഖാവിനയേന ച തസ്സപാപിയസികായ ച അധികരണം വൂപസമ്മതി, യത്ഥ തസ്സപാപിയസികാ ലബ്ഭതി തത്ഥ സമ്മുഖാവിനയോ ലബ്ഭതി, യത്ഥ സമ്മുഖാവിനയോ ലബ്ഭതി തത്ഥ തസ്സപാപിയസികാ ലബ്ഭതി. ന തത്ഥ തിണവത്ഥാരകോ ലബ്ഭതി, ന തത്ഥ യേഭുയ്യസികാ ലബ്ഭതി, ന ¶ തത്ഥ സതിവിനയോ ലബ്ഭതി, ന തത്ഥ അമൂള്ഹവിനയോ ലബ്ഭതി, ന തത്ഥ പടിഞ്ഞാതകരണം ലബ്ഭതി.

യസ്മിം സമയേ സമ്മുഖാവിനയേന ച തിണവത്ഥാരകേന ച അധികരണം വൂപസമ്മതി, യത്ഥ തിണവത്ഥാരകോ ലബ്ഭതി തത്ഥ സമ്മുഖാവിനയോ ലബ്ഭതി, യത്ഥ സമ്മുഖാവിനയോ ലബ്ഭതി തത്ഥ തിണവത്ഥാരകോ ലബ്ഭതി. ന തത്ഥ യേഭുയ്യസികാ ലബ്ഭതി, ന തത്ഥ സതിവിനയോ ലബ്ഭതി, ന തത്ഥ അമൂള്ഹവിനയോ ലബ്ഭതി, ന തത്ഥ പടിഞ്ഞാതകരണം ലബ്ഭതി, ന തത്ഥ തസ്സപാപിയസികാ ലബ്ഭതി.

സമഥവാരോ നിട്ഠിതോ പന്നരസമോ.

൧൬. സംസട്ഠവാരോ

൩൦൬. അധികരണന്തി ¶ ¶ വാ സമഥാതി വാ ഇമേ ധമ്മാ സംസട്ഠാ ഉദാഹു വിസംസട്ഠാ? ലബ്ഭാ ച പനിമേസം ധമ്മാനം വിനിബ്ഭുജിത്വാ വിനിബ്ഭുജിത്വാ [വിനിബ്ഭുജ്ജിത്വാ വിനിബ്ഭുജ്ജിത്വാ (ക.), ടീകായം ഏകപദമേവ ദിസ്സതി] നാനാകരണം പഞ്ഞാപേതുന്തി?

അധികരണന്തി വാ സമഥാതി വാ ഇമേ ധമ്മാ വിസംസട്ഠാ, നോ സംസട്ഠാ. ലബ്ഭാ ച പനിമേസം ധമ്മാനം വിനിബ്ഭുജിത്വാ വിനിബ്ഭുജിത്വാ നാനാകരണം പഞ്ഞാപേതുന്തി. സോ – ‘‘മാ ഹേവ’’ന്തിസ്സ വചനീയോ. അധികരണന്തി വാ സമഥാതി വാ ഇമേ ധമ്മാ സംസട്ഠാ, നോ വിസംസട്ഠാ. നോ ച ലബ്ഭാ [ന ച ലബ്ഭാ (ക.)] ഇമേസം ധമ്മാനം വിനിബ്ഭുജിത്വാ വിനിബ്ഭുജിത്വാ നാനാകരണം പഞ്ഞാപേതും. തം കിസ്സ ഹേതു? നനു വുത്തം ഭഗവതാ – ‘‘ചത്താരിമാനി, ഭിക്ഖവേ, അധികരണാനി, സത്ത സമഥാ. അധികരണാ സമഥേഹി സമ്മന്തി, സമഥാ അധികരണേഹി സമ്മന്തി. ഏവം, ഇമേ ധമ്മാ സംസട്ഠാ നോ വിസംസട്ഠാ; നോ ച ലബ്ഭാ ഇമേസം ധമ്മാനം വിനിബ്ഭുജിത്വാ വിനിബ്ഭുജിത്വാ നാനാകരണം പഞ്ഞാപേതു’’ന്തി.

സംസട്ഠവാരോ നിട്ഠിതോ സോളസമോ.

൧൭. സമ്മതിവാരോ

൩൦൭. വിവാദാധികരണം കതിഹി സമഥേഹി സമ്മതി? അനുവാദാധികരണം കതിഹി സമഥേഹി സമ്മതി? ആപത്താധികരണം കതിഹി സമഥേഹി സമ്മതി? കിച്ചാധികരണം കതിഹി സമഥേഹി സമ്മതി?

[ചൂളവ. ൨൨൮, ൨൩൬ ആദയോ] വിവാദാധികരണം ¶ ദ്വീഹി സമഥേഹി സമ്മതി – സമ്മുഖാവിനയേന ച യേഭുയ്യസികായ ച.

[ചൂളവ. ൨൨൮, ൨൩൬ ആദയോ] അനുവാദാധികരണം ചതൂഹി സമഥേഹി സമ്മതി – സമ്മുഖാവിനയേന ച സതിവിനയേന ച അമൂള്ഹവിനയേന ച തസ്സപാപിയസികായ ച.

[ചൂളവ. ൨൩൯, ൨൪൨ ആദയോ] ആപത്താധികരണം തീഹി സമഥേഹി ¶ സമ്മതി – സമ്മുഖാവിനയേന ച പടിഞ്ഞാതകരണേന ച തിണവത്ഥാരകേന ച.

[ചൂളവ. ൨൩൯, ൨൪൨ ആദയോ] കിച്ചാധികരണം ഏകേന സമഥേന സമ്മതി – സമ്മുഖാവിനയേന.

വിവാദാധികരണഞ്ച ¶ അനുവാദാധികരണഞ്ച കതിഹി സമഥേഹി സമ്മന്തി? വിവാദാധികരണഞ്ച അനുവാദാധികരണഞ്ച പഞ്ചഹി സമഥേഹി സമ്മന്തി – സമ്മുഖാവിനയേന ച യേഭുയ്യസികായ ച സതിവിനയേന ച അമൂള്ഹവിനയേന ച തസ്സപാപിയസികായ ച.

വിവാദാധികരണഞ്ച ¶ ആപത്താധികരണഞ്ച കതിഹി സമഥേഹി സമ്മന്തി? വിവാദാധികരണഞ്ച ആപത്താധികരണഞ്ച ചതൂഹി സമഥേഹി സമ്മന്തി – സമ്മുഖാവിനയേന ച യേഭുയ്യസികായ ച പടിഞ്ഞാതകരണേന ച തിണവത്ഥാരകേന ച.

വിവാദാധികരണഞ്ച കിച്ചാധികരണഞ്ച കതിഹി സമഥേഹി സമ്മന്തി? വിവാദാധികരണഞ്ച കിച്ചാധികരണഞ്ച ദ്വീഹി സമഥേഹി സമ്മന്തി – സമ്മുഖാവിനയേന ച യേഭുയ്യസികായ ച.

അനുവാദാധികരണഞ്ച ആപത്താധികരണഞ്ച കതിഹി സമഥേഹി സമ്മന്തി? അനുവാദാധികരണഞ്ച ആപത്താധികരണഞ്ച ഛഹി സമഥേഹി സമ്മന്തി – സമ്മുഖാവിനയേന ച സതിവിനയേന ച അമൂള്ഹവിനയേന ച പടിഞ്ഞാതകരണേന ച തസ്സപാപിയസികായ ച തിണവത്ഥാരകേന ച.

അനുവാദാധികരണഞ്ച കിച്ചാധികരണഞ്ച കതിഹി സമഥേഹി സമ്മന്തി? അനുവാദാധികരണഞ്ച കിച്ചാധികരണഞ്ച ചതൂഹി സമഥേഹി സമ്മന്തി – സമ്മുഖാവിനയേന ച സതിവിനയേന ച അമൂള്ഹവിനയേന ച തസ്സപാപിയസികായ ച.

ആപത്താധികരണഞ്ച ¶ കിച്ചാധികരണഞ്ച കതിഹി സമഥേഹി സമ്മന്തി? ആപത്താധികരണഞ്ച കിച്ചാധികരണഞ്ച തീഹി സമഥേഹി സമ്മന്തി – സമ്മുഖാവിനയേന ¶ ച പടിഞ്ഞാതകരണേന ച തിണവത്ഥാരകേന ച.

വിവാദാധികരണഞ്ച അനുവാദാധികരണഞ്ച ആപത്താധികരണഞ്ച കതിഹി സമഥേഹി സമ്മന്തി? വിവാദാധികരണഞ്ച അനുവാദാധികരണഞ്ച ആപത്താധികരണഞ്ച സത്തഹി സമഥേഹി സമ്മന്തി – സമ്മുഖാവിനയേന ച യേഭുയ്യസികായ ച സതിവിനയേന ച അമൂള്ഹവിനയേന ച പടിഞ്ഞാതകരണേന ച തസ്സപാപിയസികായ ച തിണവത്ഥാരകേന ച.

വിവാദാധികരണഞ്ച അനുവാദാധികരണഞ്ച കിച്ചാധികരണഞ്ച കതിഹി സമഥേഹി സമ്മന്തി? വിവാദാധികരണഞ്ച അനുവാദാധികരണഞ്ച കിച്ചാധികരണഞ്ച പഞ്ചഹി സമഥേഹി ¶ സമ്മന്തി – സമ്മുഖാവിനയേന ച യേഭുയ്യസികായ ച സതിവിനയേന ച അമൂള്ഹവിനയേന ച തസ്സപാപിയസികായ ച.

അനുവാദാധികരണഞ്ച ആപത്താധികരണഞ്ച കിച്ചാധികരണഞ്ച കതിഹി സമഥേഹി സമ്മന്തി? അനുവാദാധികരണഞ്ച ആപത്താധികരണഞ്ച കിച്ചാധികരണഞ്ച ഛഹി സമഥേഹി സമ്മന്തി – സമ്മുഖാവിനയേന ച സതിവിനയേന ച അമൂള്ഹവിനയേന ച പടിഞ്ഞാതകരണേന ച തസ്സപാപിയസികായ ച തിണവത്ഥാരകേന ച.

വിവാദാധികരണഞ്ച അനുവാദാധികരണഞ്ച ആപത്താധികരണഞ്ച കിച്ചാധികരണഞ്ച കതിഹി സമഥേഹി സമ്മന്തി? വിവാദാധികരണഞ്ച അനുവാദാധികരണഞ്ച ആപത്താധികരണഞ്ച കിച്ചാധികരണഞ്ച സത്തഹി സമഥേഹി സമ്മന്തി – സമ്മുഖാവിനയേന ച യേഭുയ്യസികായ ച സതിവിനയേന ച അമൂള്ഹവിനയേന ച പടിഞ്ഞാതകരണേന ച തസ്സപാപിയസികായ ച തിണവത്ഥാരകേന ച.

സമ്മതിവാരോ നിട്ഠിതോ സത്തരസമോ.

൧൮. സമ്മന്തി ന സമ്മന്തിവാരോ

൩൦൮. വിവാദാധികരണം കതിഹി സമഥേഹി സമ്മതി, കതിഹി സമഥേഹി ന സമ്മതി? അനുവാദാധികരണം കതിഹി സമഥേഹി സമ്മതി, കതിഹി സമഥേഹി ന സമ്മതി? ആപത്താധികരണം കതിഹി ¶ സമഥേഹി സമ്മതി, കതിഹി സമഥേഹി ന സമ്മതി? കിച്ചാധികരണം കതിഹി സമഥേഹി സമ്മതി, കതിഹി സമഥേഹി ന സമ്മതി?

വിവാദാധികരണം ദ്വീഹി സമഥേഹി സമ്മതി – സമ്മുഖാവിനയേന ച യേഭുയ്യസികായ ¶ ച. പഞ്ചഹി സമഥേഹി ന സമ്മതി – സതിവിനയേന ച അമൂള്ഹവിനയേന ച പടിഞ്ഞാതകരണേന ച തസ്സപാപിയസികായ ച തിണവത്ഥാരകേന ച.

അനുവാദാധികരണം ചതൂഹി സമഥേഹി സമ്മതി – സമ്മുഖാവിനയേന ച സതിവിനയേന ച അമൂള്ഹവിനയേന ച തസ്സപാപിയസികായ ച. തീഹി സമഥേഹി ന സമ്മതി – യേഭുയ്യസികായ ച പടിഞ്ഞാതകരണേന ച തിണവത്ഥാരകേന ച.

[ചൂളവ. ൨൩൯] ആപത്താധികരണം ¶ തീഹി സമഥേഹി സമ്മതി – സമ്മുഖാവിനയേന ച പടിഞ്ഞാതകരണേന ച തിണവത്ഥാരകേന ച. ചതൂഹി സമഥേഹി ന സമ്മതി – യേഭുയ്യസികായ ച സതിവിനയേന ച അമൂള്ഹവിനയേന ച തസ്സപാപിയസികായ ച.

കിച്ചാധികരണം ¶ ഏകേന സമഥേന സമ്മതി – സമ്മുഖാവിനയേന. ഛഹി സമഥേഹി ന സമ്മതി – യേഭുയ്യസികായ ച സതിവിനയേന ച അമൂള്ഹവിനയേന ച പടിഞ്ഞാതകരണേന ച തസ്സപാപിയസികായ ച തിണവത്ഥാരകേന ച.

വിവാദാധികരണഞ്ച അനുവാദാധികരണഞ്ച കതിഹി സമഥേഹി സമ്മന്തി? കതിഹി സമഥേഹി ന സമ്മന്തി? വിവാദാധികരണഞ്ച അനുവാദാധികരണഞ്ച പഞ്ചഹി സമഥേഹി സമ്മന്തി – സമ്മുഖാവിനയേന ച യേഭുയ്യസികായ ച സതിവിനയേന ച അമൂള്ഹവിനയേന ച തസ്സപാപിയസികായ ച. ദ്വീഹി സമഥേഹി ന സമ്മന്തി – പടിഞ്ഞാതകരണേന ച തിണവത്ഥാരകേന ച.

വിവാദാധികരണഞ്ച ആപത്താധികരണഞ്ച കതിഹി സമഥേഹി സമ്മന്തി? കതിഹി സമഥേഹി ന സമ്മന്തി? വിവാദാധികരണഞ്ച ആപത്താധികരണഞ്ച ചതൂഹി സമഥേഹി സമ്മന്തി – സമ്മുഖാവിനയേന ച യേഭുയ്യസികായ ച പടിഞ്ഞാതകരണേന ച ¶ തിണവത്ഥാരകേന ച. തീഹി സമഥേഹി ന സമ്മന്തി – സതിവിനയേന ച അമൂള്ഹവിനയേന ച തസ്സപാപിയസികായ ച.

വിവാദാധികരണഞ്ച ¶ കിച്ചാധികരണഞ്ച കതിഹി സമഥേഹി സമ്മന്തി? കതിഹി സമഥേഹി ന സമ്മന്തി? വിവാദാധികരണഞ്ച കിച്ചാധികരണഞ്ച ദ്വീഹി സമഥേഹി സമ്മന്തി – സമ്മുഖാവിനയേന ച യേഭുയ്യസികായ ച. പഞ്ചഹി സമഥേഹി ന സമ്മന്തി – സതിവിനയേന ച അമൂള്ഹവിനയേന ച പടിഞ്ഞാതകരണേന ച തസ്സപാപിയസികായ ച തിണവത്ഥാരകേന ച.

അനുവാദാധികരണഞ്ച ആപത്താധികരണഞ്ച കതിഹി സമഥേഹി സമ്മന്തി? കതിഹി സമഥേഹി ന സമ്മന്തി? അനുവാദാധികരണഞ്ച ആപത്താധികരണഞ്ച ഛഹി സമഥേഹി സമ്മന്തി – സമ്മുഖാവിനയേന ച സതിവിനയേന ച അമൂള്ഹവിനയേന ച പടിഞ്ഞാതകരണേന ച തസ്സപാപിയസികായ ച തിണവത്ഥാരകേന ച. ഏകേന സമഥേന ന സമ്മന്തി – യേഭുയ്യസികായ.

അനുവാദാധികരണഞ്ച കിച്ചാധികരണഞ്ച കതിഹി സമഥേഹി സമ്മന്തി? കതിഹി സമഥേഹി ന സമ്മന്തി? അനുവാദാധികരണഞ്ച കിച്ചാധികരണഞ്ച ചതൂഹി സമഥേഹി സമ്മന്തി – സമ്മുഖാവിനയേന ച സതിവിനയേന ച അമൂള്ഹവിനയേന ച തസ്സപാപിയസികാ ¶ ച. തീഹി സമഥേഹി ന സമ്മന്തി – യേഭുയ്യസികായ ച പടിഞ്ഞാതകരണേന ച തിണവത്ഥാരകേന ച.

ആപത്താധികരണഞ്ച കിച്ചാധികരണഞ്ച കതിഹി സമഥേഹി സമ്മന്തി? കതിഹി സമഥേഹി ന സമ്മന്തി? ആപത്താധികരണഞ്ച കിച്ചാധികരണഞ്ച തീഹി സമഥേഹി സമ്മന്തി – സമ്മുഖാവിനയേന ച പടിഞ്ഞാതകരണേന ച തിണവത്ഥാരകേന ച ¶ . ചതൂഹി സമഥേഹി ന സമ്മന്തി – യേഭുയ്യസികായ ച സതിവിനയേന ച അമൂള്ഹവിനയേന ച തസ്സപാപിയസികായ ച.

വിവാദാധികരണഞ്ച അനുവാദാധികരണഞ്ച ആപത്താധികരണഞ്ച കതിഹി സമഥേഹി സമ്മന്തി? കതിഹി സമഥേഹി ന സമ്മന്തി? വിവാദാധികരണഞ്ച അനുവാദാധികരണഞ്ച ആപത്താധികരണഞ്ച സത്തഹി സമഥേഹി സമ്മന്തി – സമ്മുഖാവിനയേന ച യേഭുയ്യസികായ ച സതിവിനയേന ച അമൂള്ഹവിനയേന ച പടിഞ്ഞാതകരണേന ച തസ്സപാപിയസികായ ച തിണവത്ഥാരകേന ച.

വിവാദാധികരണഞ്ച അനുവാദാധികരണഞ്ച കിച്ചാധികരണഞ്ച കതിഹി സമഥേഹി സമ്മന്തി? കതിഹി സമഥേഹി ന സമ്മന്തി? വിവാദാധികരണഞ്ച അനുവാദാധികരണഞ്ച കിച്ചാധികരണഞ്ച പഞ്ചഹി സമഥേഹി സമ്മന്തി – സമ്മുഖാവിനയേന ച യേഭുയ്യസികായ ച സതിവിനയേന ച അമൂള്ഹവിനയേന ച തസ്സപാപിയസികായ ച. ദ്വീഹി സമഥേഹി ന സമ്മന്തി – പടിഞ്ഞാതകരണേന ച തിണവത്ഥാരകേന ച.

അനുവാദാധികരണഞ്ച ¶ ആപത്താധികരണഞ്ച കിച്ചാധികരണഞ്ച കതിഹി സമഥേഹി സമ്മന്തി? കതിഹി സമഥേഹി ന സമ്മന്തി? അനുവാദാധികരണഞ്ച ആപത്താധികരണഞ്ച കിച്ചാധികരണഞ്ച ഛഹി സമഥേഹി സമ്മന്തി – സമ്മുഖാവിനയേന ച സതിവിനയേന ച അമൂള്ഹവിനയേന ച പടിഞ്ഞാതകരണേന ച തസ്സപാപിയസികായ ച തിണവത്ഥാരകേന ച. ഏകേന സമഥേന ന സമ്മന്തി – യേഭുയ്യസികായ.

വിവാദാധികരണഞ്ച അനുവാദാധികരണഞ്ച ആപത്താധികരണഞ്ച കിച്ചാധികരണഞ്ച കതിഹി സമഥേഹി സമ്മന്തി? കതിഹി സമഥേഹി ന സമ്മന്തി? വിവാദാധികരണഞ്ച അനുവാദാധികരണഞ്ച ¶ ആപത്താധികരണഞ്ച കിച്ചാധികരണഞ്ച സത്തഹി സമഥേഹി സമ്മന്തി – സമ്മുഖാവിനയേന ച യേഭുയ്യസികായ ച സതിവിനയേന ച അമൂള്ഹവിനയേന ച പടിഞ്ഞാതകരണേന ച തസ്സപാപിയസികായ ച തിണവത്ഥാരകേന ച.

സമ്മന്തി ന സമ്മന്തിവാരോ നിട്ഠിതോ അട്ഠാരസമോ.

൧൯. സമഥാധികരണവാരോ

൩൦൯. സമഥാ ¶ സമഥേഹി സമ്മന്തി? സമഥാ അധികരണേഹി സമ്മന്തി? അധികരണാ സമഥേഹി സമ്മന്തി? അധികരണാ അധികരണേഹി സമ്മന്തി?

സിയാ ¶ സമഥാ സമഥേഹി സമ്മന്തി, സിയാ സമഥാ സമഥേഹി ന സമ്മന്തി. സിയാ സമഥാ അധികരണേഹി സമ്മന്തി, സിയാ സമഥാ അധികരണേഹി ന സമ്മന്തി. സിയാ അധികരണാ സമഥേഹി സമ്മന്തി, സിയാ അധികരണാ സമഥേഹി ന സമ്മന്തി. സിയാ അധികരണാ അധികരണേഹി സമ്മന്തി, സിയാ അധികരണാ അധികരണേഹി ന സമ്മന്തി.

൩൧൦. കഥം സിയാ സമഥാ സമഥേഹി സമ്മന്തി, കഥം സിയാ സമഥാ സമഥേഹി ന സമ്മന്തി? യേഭുയ്യസികാ സമ്മുഖാവിനയേന സമ്മതി; സതിവിനയേന ന സമ്മതി, അമൂള്ഹവിനയേന ന സമ്മതി, പടിഞ്ഞാതകരണേന ന സമ്മതി, തസ്സപാപിയസികായ ന സമ്മതി, തിണവത്ഥാരകേന ന സമ്മതി.

സതിവിനയോ സമ്മുഖാവിനയേന സമ്മതി; അമൂള്ഹവിനയേന ന സമ്മതി, പടിഞ്ഞാതകരണേന ന ¶ സമ്മാതി, തസ്സപാപിയസികായ ന സമ്മതി, തിണവത്ഥാരകേന ന സമ്മതി, യേഭുയ്യസികായ ന സമ്മതി.

അമൂള്ഹവിനയോ സമ്മുഖാവിനയേന സമ്മതി; പടിഞ്ഞാതകരണേന ന സമ്മതി, തസ്സപാപിയസികായ ¶ ന സമ്മതി, തിണവത്ഥാരകേന ന സമ്മതി, യേഭുയ്യസികായ ന സമ്മതി, സതിവിനയേന ന സമ്മതി.

പടിഞ്ഞാതകരണം സമ്മുഖാവിനയേന സമ്മതി; തസ്സപാപിയസികായ ന സമ്മതി, തിണവത്ഥാരകേന ന സമ്മതി, യേഭുയ്യസികായ ന സമ്മതി, സതിവിനയേന ന സമ്മതി, അമൂള്ഹവിനയേന ന സമ്മതി.

തസ്സപാപിയസികാ സമ്മുഖാവിനയേന സമ്മതി; തിണവത്ഥാരകേന ന സമ്മതി, യേഭുയ്യസികായ ന സമ്മതി, സതിവിനയേന ന സമ്മതി, അമൂള്ഹവിനയേന ന സമ്മതി, പടിഞ്ഞാതകരണേന ന സമ്മതി.

തിണവത്ഥാരകോ സമ്മുഖാവിനയേന സമ്മതി; യേഭുയ്യസികായ ന സമ്മതി, സതിവിനയേന ന സമ്മതി, അമൂള്ഹവിനയേന ന സമ്മതി, പടിഞ്ഞാതകരണേന ന സമ്മതി, തസ്സപാപിയസികായ ന സമ്മതി. ഏവം സിയാ സമഥാ സമഥേഹി സമ്മന്തി. ഏവം സിയാ സമഥാ സമഥേഹി ന സമ്മന്തി.

൩൧൧. കഥം ¶ സിയാ സമഥാ അധികരണേഹി സമ്മന്തി, കഥം സിയാ സമഥാ അധികരണേഹി ന സമ്മന്തി? സമ്മുഖാവിനയോ വിവാദാധികരണേന ന സമ്മതി, അനുവാദാധികരണേന ന സമ്മതി, ആപത്താധികരണേന ന സമ്മതി; കിച്ചാധികരണേന സമ്മതി.

യേഭുയ്യസികാ വിവാദാധികരണേന ന സമ്മതി, അനുവാദാധികരണേന ന സമ്മതി, ആപത്താധികരണേന ന സമ്മതി; കിച്ചാധികരണേന സമ്മതി.

സതിവിനയോ വിവാദാധികരണേന ന സമ്മതി, അനുവാദാധികരണേന ന സമ്മതി, ആപത്താധികരണേന ന സമ്മതി; കിച്ചാധികരണേന സമ്മതി.

അമൂള്ഹവിനയോ ¶ ¶ വിവാദാധികരണേന ന സമ്മതി, അനുവാദാധികരണേന ന സമ്മതി, ആപത്താധികരണേന ന സമ്മതി; കിച്ചാധികരണേന സമ്മതി.

പടിഞ്ഞാതകരണം വിവാദാധികരണേന ന സമ്മതി, അനുവാദാധികരണേന ന സമ്മതി, ആപത്താധികരണേന ന സമ്മതി; കിച്ചാധികരണേന സമ്മതി.

തസ്സപാപിയസികാ വിവാദാധികരണേന ന സമ്മതി, അനുവാദാധികരണേന ന സമ്മതി, ആപത്താധികരണേന ന സമ്മതി; കിച്ചാധികരണേന സമ്മതി.

തിണവത്ഥാരകോ വിവാദാധികരണേന ന സമ്മതി, അനുവാദാധികരണേന ന സമ്മതി, ആപത്താധികരണേന ന സമ്മതി; കിച്ചാധികരണേന സമ്മതി. ഏവം സിയാ സമഥാ അധികരണേഹി സമ്മന്തി. ഏവം സിയാ സമഥാ അധികരണേഹി ന സമ്മന്തി.

൩൧൨. കഥം സിയാ അധികരണാ സമഥേഹി സമ്മന്തി, കഥം സിയാ അധികരണാ സമഥേഹി ന സമ്മന്തി? വിവാദാധികരണം സമ്മുഖാവിനയേന ച യേഭുയ്യസികായ ച സമ്മതി; സതിവിനയേന ച അമൂള്ഹവിനയേന ച പടിഞ്ഞാതകരണേന ച തസ്സപാപിയസികായ ച തിണവത്ഥാരകേന ച ന സമ്മതി.

അനുവാദാധികരണം സമ്മുഖാവിനയേന ച സതിവിനയേന ച അമൂള്ഹവിനയേന ച തസ്സപാപിയസികായ ച സമ്മതി; യേഭുയ്യസികായ ച പടിഞ്ഞാതകരണേന ച തിണവത്ഥാരകേന ച ന സമ്മതി.

ആപത്താധികരണം സമ്മുഖാവിനയേന ച പടിഞ്ഞാതകരണേന ച തിണവത്ഥാരകേന ച സമ്മതി; യേഭുയ്യസികായ ച സതിവിനയേന ച അമൂള്ഹവിനയേന ച തസ്സപാപിയസികായ ച ന സമ്മതി.

കിച്ചാധികരണം ¶ സമ്മുഖാവിനയേന സമ്മതി ¶ ; യേഭുയ്യസികായ ച സതിവിനയേന ച അമൂള്ഹവിനയേന ച പടിഞ്ഞാതകരണേന ച തസ്സപാപിയസികായ ¶ തിണവത്ഥാരകേന ച ന സമ്മതി. ഏവം സിയാ അധികരണാ സമഥേഹി സമ്മന്തി. ഏവം സിയാ അധികരണാ സമഥേഹി ന സമ്മന്തി.

൩൧൩. കഥം ¶ സിയാ അധികരണാ അധികരണേഹി സമ്മന്തി? കഥം സിയാ അധികരണാ അധികരണേഹി ന സമ്മന്തി? വിവാദാധികരണം വിവാദാധികരണേന ന സമ്മതി, അനുവാദാധികരണേന ന സമ്മതി, ആപത്താധികരണേന ന സമ്മതി; കിച്ചാധികരണേന സമ്മതി.

അനുവാദാധികരണം വിവാദാധികരണേന ന സമ്മതി, അനുവാദാധികരണേന ന സമ്മതി, ആപത്താധികരണേന ന സമ്മതി; കിച്ചാധികരണേന സമ്മതി.

ആപത്താധികരണം വിവാദാധികരണേന ന സമ്മതി, അനുവാദാധികരണേന ന സമ്മതി, ആപത്താധികരണേന ന സമ്മതി; കിച്ചാധികരണേന സമ്മതി.

കിച്ചാധികരണം വിവാദാധികരണേന ന സമ്മതി, അനുവാദാധികരണേന ന സമ്മതി, ആപത്താധികരണേന ന സമ്മതി; കിച്ചാധികരണേന സമ്മതി. ഏവം സിയാ അധികരണാ അധികരണേഹി സമ്മന്തി. ഏവം സിയാ അധികരണാ അധികരണേഹി ന സമ്മന്തി.

ഛാപി സമഥാ ചത്താരോപി അധികരണാ സമ്മുഖാവിനയേന സമ്മന്തി; സമ്മുഖാവിനയോ ന കേനചി സമ്മതി.

സമഥാധികരണവാരോ നിട്ഠിതോ ഏകൂനവീസതിമോ.

൨൦. സമുട്ഠാപനവാരോ

൩൧൪. വിവാദാധികരണം ¶ ചതുന്നം അധികരണാനം കതമം അധികരണം സമുട്ഠാപേതി? വിവാദാധികരണം ചതുന്നം അധികരണാനം ന കതമം അധികരണം സമുട്ഠാപേതി; അപിച, വിവാദാധികരണപച്ചയാ ചത്താരോ അധികരണാ ജായന്തി. യഥാ കഥം വിയ? [ചൂളവ. ൨൧൫; പരി. ൩൪൮ ആദയോ] ഇധ ഭിക്ഖൂ വിവദന്തി – ‘‘ധമ്മോതി വാ, അധമ്മോതി വാ, വിനയോതി വാ, അവിനയോതി വാ, അഭാസിതം അലപിതം തഥാഗതേനാതി വാ, ഭാസിതം ലപിതം തഥാഗതേനാതി വാ, അനാചിണ്ണം തഥാഗതേനാതി വാ, ആചിണ്ണം തഥാഗതേനാതി ¶ വാ, അപഞ്ഞത്തം തഥാഗതേനാതി വാ, പഞ്ഞത്തം തഥാഗതേനാതി വാ, ആപത്തീതി വാ, അനാപത്തീതി വാ, ലഹുകാ ആപത്തീതി വാ, ഗരുകാ ആപത്തീതി വാ, സാവസേസാ ആപത്തീതി വാ, അനവസേസാ ആപത്തീതി വാ, ദുട്ഠുല്ലാ ആപത്തീതി വാ അദുട്ഠുല്ലാ ആപത്തീതി വാ’’. യം തത്ഥ ഭണ്ഡനം കലഹോ വിഗ്ഗഹോ വിവാദോ നാനാവാദോ അഞ്ഞഥാവാദോ വിപച്ചതായ വോഹാരോ മേധകം [മേധഗം (ക.)], ഇദം വുച്ചതി വിവാദാധികരണം. വിവാദാധികരണേ സങ്ഘോ വിവദതി. വിവാദാധികരണം ¶ വിവദമാനോ അനുവദതി. അനുവാദാധികരണം അനുവദമാനോ ആപത്തിം ആപജ്ജതി ആപത്താധികരണം. തായ ആപത്തിയാ സങ്ഘോ കമ്മം കരോതി കിച്ചാധികരണം. ഏവം വിവാദാധികരണപച്ചയാ ചത്താരോ അധികരണാ ജായന്തി.

൩൧൫. അനുവാദാധികരണം ചതുന്നം അധികരണാനം കതമം അധികരണം സമുട്ഠാപേതി? അനുവാദാധികരണം ചതുന്നം അധികരണാനം ന കതമം അധികരണം സമുട്ഠാപേതി; അപിച, അനുവാദാധികരണപച്ചയാ ചത്താരോ അധികരണാ ¶ ജായന്തി. യഥാ കഥം വിയ? [ചൂളവ. ൨൧൫; പരി. ൩൪൮ ആദയോ] ഇധ ഭിക്ഖൂ ഭിക്ഖും അനുവദന്തി സീലവിപത്തിയാ വാ ആചാരവിപത്തിയാ വാ ദിട്ഠിവിപത്തിയാ വാ ആജീവവിപത്തിയാ വാ. യോ തത്ഥ അനുവാദോ അനുവദനാ അനുല്ലപനാ അനുഭണനാ അനുസമ്പവങ്കതാ അബ്ഭുസ്സഹനതാ അനുബലപ്പദാനം, ഇദം വുച്ചതി അനുവാദാധികരണം. അനുവാദാധികരണേ സങ്ഘോ വിവദതി. വിവാദാധികരണം വിവദമാനോ അനുവദതി. അനുവാദാധികരണം അനുവദമാനോ ആപത്തിം ആപജ്ജതി ആപത്താധികരണം. തായ ആപത്തിയാ സങ്ഘോ കമ്മം കരോതി കിച്ചാധികരണം. ഏവം അനുവാദാധികരണപച്ചയാ ചത്താരോ അധികരണാ ജായന്തി.

൩൧൬. ആപത്താധികരണം ചതുന്നം അധികരണാനം കതമം അധികരണം സമുട്ഠാപേതി? ആപത്താധികരണം ചതുന്നം അധികരണാനം ന കതമം അധികരണം സമുട്ഠാപേതി; അപിച, ആപത്താധികരണപച്ചയാ ചത്താരോ അധികരണാ ജായന്തി. യഥാ കഥം വിയ? പഞ്ചപി ആപത്തിക്ഖന്ധാ ആപത്താധികരണം, സത്തപി ആപത്തിക്ഖന്ധാ ആപത്താധികരണം, ഇദം വുച്ചതി ആപത്താധികരണം. ആപത്താധികരണേ സങ്ഘോ വിവദതി. വിവാദാധികരണം വിവദമാനോ ¶ അനുവദതി. അനുവാദാധികരണം അനുവദമാനോ ആപത്തിം ആപജ്ജതി ആപത്താധികരണം. തായ ¶ ആപത്തിയാ സങ്ഘോ കമ്മം കരോതി കിച്ചാധികരണം. ഏവം ആപത്താധികരണപച്ചയാ ചത്താരോ അധികരണാ ജായന്തി.

൩൧൭. കിച്ചാധികരണം ചതുന്നം അധികരണാനം കതമം അധികരണം സമുട്ഠാപേതി ¶ ? കിച്ചാധികരണം ചതുന്നം അധികരണാനം ന കതമം അധികരണം സമുട്ഠാപേതി, അപിച കിച്ചാധികരണപച്ചയാ ചത്താരോ അധികരണാ ജായന്തി. യഥാ കഥം വിയ? യാ സങ്ഘസ്സ കിച്ചയതാ കരണീയതാ അപലോകനകമ്മം ഞത്തികമ്മം ഞത്തിദുതിയകമ്മം ഞത്തിചതുത്ഥകമ്മം, ഇദം വുച്ചതി കിച്ചാധികരണം. കിച്ചാധികരണേ സങ്ഘോ വിവദതി. വിവാദാധികരണം വിവദമാനോ അനുവദതി. അനുവാദാധികരണം അനുവദമാനോ ആപത്തിം ആപജ്ജതി ആപത്താധികരണം. തായ ആപത്തിയാ ¶ സങ്ഘോ കമ്മം കരോതി കിച്ചാധികരണം. ഏവം കിച്ചാധികരണപച്ചയാ ചത്താരോ അധികരണാ ജായന്തി.

സമുട്ഠാപനവാരോ നിട്ഠിതോ വീസതിമോ.

൨൧. ഭജതിവാരോ

൩൧൮. വിവാദാധികരണം ചതുന്നം അധികരണാനം കതമം അധികരണം ഭജതി? കതമം അധികരണം ഉപനിസ്സിതം? കതമം അധികരണം പരിയാപന്നം? കതമേന അധികരണേന സങ്ഗഹിതം?

അനുവാദാധികരണം ചതുന്നം അധികരണാനം കതമം അധികരണം ഭജതി? കതമം അധികരണം ഉപനിസ്സിതം? കതമം അധികരണം പരിയാപന്നം? കതമേന അധികരണേന സങ്ഗഹിതം?

ആപത്താധികരണം ചതുന്നം അധികരണാനം കതമം അധികരണം ഭജതി? കതമം അധികരണം ഉപനിസ്സിതം? കതമം അധികരണം പരിയാപന്നം? കതമേന അധികരണേന സങ്ഗഹിതം?

കിച്ചാധികരണം ചതുന്നം അധികരണാനം കതമം അധികരണം ഭജതി? കതമം അധികരണം ഉപനിസ്സിതം? കതമം അധികരണം പരിയാപന്നം? കതമേന അധികരണേന ¶ സങ്ഗഹിതം?

വിവാദാധികരണം ചതുന്നം അധികരണാനം വിവാദാധികരണം ഭജതി, വിവാദാധികരണം ഉപനിസ്സിതം, വിവാദാധികരണം പരിയാപന്നം, വിവാദാധികരണേന സങ്ഗഹിതം.

അനുവാദാധികരണം ¶ ചതുന്നം അധികരണാനം അനുവാദാധികരണം ഭജതി, അനുവാദാധികരണം ഉപനിസ്സിതം, അനുവാദാധികരണം പരിയാപന്നം, അനുവാദാധികരണേന സങ്ഗഹിതം.

ആപത്താധികരണം ചതുന്നം അധികരണാനം ആപത്താധികരണം ഭജതി, ആപത്താധികരണം ഉപനിസ്സിതം, ആപത്താധികരണം പരിയാപന്നം, ആപത്താധികരണേന സങ്ഗഹിതം.

കിച്ചാധികരണം ചതുന്നം അധികരണാനം കിച്ചാധികരണം ഭജതി, കിച്ചാധികരണം ഉപനിസ്സിതം, കിച്ചാധികരണം പരിയാപന്നം, കിച്ചാധികരണേന സങ്ഗഹിതം.

൩൧൯. വിവാദാധികരണം ¶ സത്തന്നം സമഥാനം കതി സമഥേ ഭജതി, കതി സമഥേ ഉപനിസ്സിതം, കതി സമഥേ പരിയാപന്നം, കതിഹി സമഥേഹി സങ്ഗഹിതം, കതിഹി സമഥേഹി സമ്മതി?

അനുവാദാധികരണം സത്തന്നം സമഥാനം കതി സമഥേ ഭജതി, കതി സമഥേ ഉപനിസ്സിതം, കതി സമഥേ പരിയാപന്നം, കതിഹി സമഥേഹി സങ്ഗഹിതം, കതിഹി സമഥേഹി സമ്മതി?

ആപത്താധികരണം സത്തന്നം സമഥാനം കതി സമഥേ ഭജതി, കതി സമഥേ ഉപനിസ്സിതം, കതി സമഥേ പരിയാപന്നം, കതിഹി സമഥേഹി സങ്ഗഹിതം, കതിഹി സമഥേഹി സമ്മതി?

കിച്ചാധികരണം സത്തന്നം സമഥാനം കതി സമഥേ ഭജതി, കതി സമഥേ ഉപനിസ്സിതം, കതി സമഥേ പരിയാപന്നം, കതിഹി സമഥേഹി സങ്ഗഹിതം, കതിഹി സമഥേഹി സമ്മതി?

വിവാദാധികരണം സത്തന്നം സമഥാനം ദ്വേ സമഥേ ഭജതി, ദ്വേ സമഥേ ഉപനിസ്സിതം, ദ്വേ സമഥേ പരിയാപന്നം, ദ്വീഹി സമഥേഹി സങ്ഗഹിതം, ദ്വീഹി സമഥേഹി സമ്മതി – സമ്മുഖാവിനയേന ച യേഭുയ്യസികായ ച.

അനുവാദാധികരണം സത്തന്നം സമഥാനം ചത്താരോ സമഥേ ഭജതി, ചത്താരോ സമഥേ ഉപനിസ്സിതം, ചത്താരോ സമഥേ പരിയാപന്നം, ചതൂഹി സമഥേഹി സങ്ഗഹിതം, ചതൂഹി സമഥേഹി സമ്മതി – സമ്മുഖാവിനയേന ച സതിവിനയേന ¶ ച അമൂള്ഹവിനയേന ച തസ്സപാപിയസികായ ച.

ആപത്താധികരണം ¶ സത്തന്നം സമഥാനം തയോ സമഥേ ഭജതി, തയോ സമഥേ ഉപനിസ്സിതം, തയോ സമഥേ പരിയാപന്നം, തീഹി സമഥേഹി സങ്ഗഹിതം തീഹി സമഥേഹി സമ്മതി – സമ്മുഖാവിനയേന ച പടിഞ്ഞാതകരണേന ¶ തിണവത്ഥാരകേന ച.

കിച്ചാധികരണം സത്തന്നം സമഥാനം ഏകം സമഥം ഭജതി, ഏകം സമഥം ഉപനിസ്സിതം, ഏകം സമഥം പരിയാപന്നം, ഏകേന സമഥേന സങ്ഗഹിതം, ഏകേന സമഥേന സമ്മതി – സമ്മുഖാവിനയേനാതി.

ഭജതിവാരോ നിട്ഠിതോ ഏകവീസതിമോ.

സമഥഭേദോ നിട്ഠിതോ.

തസ്സുദ്ദാനം –

അധികരണം ¶ പരിയായം, സാധാരണാ ച ഭാഗിയാ;

സമഥാ സാധാരണികാ, സമഥസ്സ തബ്ഭാഗിയാ.

സമഥാ സമ്മുഖാ ചേവ, വിനയേന കുസലേന ച;

യത്ഥ സമഥസംസട്ഠാ, സമ്മന്തി ന സമ്മന്തി ച.

സമഥാധികരണഞ്ചേവ, സമുട്ഠാനം ഭജന്തി ചാതി.

ഖന്ധകപുച്ഛാവാരോ

൩൨൦.

ഉപസമ്പദം ¶ ¶ ¶ ¶ പുച്ഛിസ്സം സനിദാനം സനിദ്ദേസം;

സമുക്കട്ഠപദാനം കതി ആപത്തിയോ;

ഉപസമ്പദം വിസ്സജ്ജിസ്സം സനിദാനം സനിദ്ദേസം;

സമുക്കട്ഠപദാനം ദ്വേ ആപത്തിയോ.

ഉപോസഥം പുച്ഛിസ്സം സനിദാനം സനിദ്ദേസം;

സമുക്കട്ഠപദാനം കതി ആപത്തിയോ;

ഉപോസഥം വിസ്സജ്ജിസ്സം സനിദാനം സനിദ്ദേസം;

സമുക്കട്ഠപദാനം തിസ്സോ ആപത്തിയോ.

വസ്സൂപനായികം പുച്ഛിസ്സം സനിദാനം സനിദ്ദേസം;

സമുക്കട്ഠപദാനം കതി ആപത്തിയോ;

വസ്സൂപനായികം വിസ്സജ്ജിസ്സം സനിദാനം സനിദ്ദേസം;

സമുക്കട്ഠപദാനം ഏകാ ആപത്തി.

പവാരണം പുച്ഛിസ്സം സനിദാനം സനിദ്ദേസം;

സമുക്കട്ഠപദാനം കതി ആപത്തിയോ;

പവാരണം വിസ്സജ്ജിസ്സം സനിദാനം സനിദ്ദേസം;

സമുക്കട്ഠപദാനം തിസ്സോ ആപത്തിയോ.

ചമ്മസഞ്ഞുത്തം പുച്ഛിസ്സം സനിദാനം സനിദ്ദേസം;

സമുക്കട്ഠപദാനം കതി ആപത്തിയോ;

ചമ്മസഞ്ഞുത്തം ¶ ¶ വിസ്സജ്ജിസ്സം സനിദാനം സനിദ്ദേസം;

സമുക്കട്ഠപദാനം തിസ്സോ ആപത്തിയോ.

ഭേസജ്ജം പുച്ഛിസ്സം സനിദാനം സനിദ്ദേസം;

സമുക്കട്ഠപദാനം കതി ആപത്തിയോ;

ഭേസജ്ജം വിസ്സജ്ജിസ്സം സനിദാനം സനിദ്ദേസം;

സമുക്കട്ഠപദാനം തിസ്സോ ആപത്തിയോ.

കഥിനകം ¶ പുച്ഛിസ്സം സനിദാനം സനിദ്ദേസം;

സമുക്കട്ഠപദാനം കതി ആപത്തിയോ;

കഥിനകം വിസ്സജ്ജിസ്സം സനിദാനം സനിദ്ദേസം;

സമുക്കട്ഠപദാനം നത്ഥി തത്ഥ ആപത്തി [ന കതമാ ആപത്തിയോ (ക.)].

ചീവരസഞ്ഞുത്തം പുച്ഛിസ്സം സനിദാനം സനിദ്ദേസം;

സമുക്കട്ഠപദാനം കതി ആപത്തിയോ;

ചീവരസഞ്ഞുത്തം വിസ്സജ്ജിസ്സം സനിദാനം സനിദ്ദേസം;

സമുക്കട്ഠപദാനം തിസ്സോ ആപത്തിയോ.

ചമ്പേയ്യകം പുച്ഛിസ്സം സനിദാനം സനിദ്ദേസം;

സമുക്കട്ഠപദാനം കതി ആപത്തിയോ;

ചമ്പേയ്യകം വിസ്സജ്ജിസ്സം സനിദാനം സനിദ്ദേസം;

സമുക്കട്ഠപദാനം ഏകാ ആപത്തി.

കോസമ്ബകം പുച്ഛിസ്സം സനിദാനം സനിദ്ദേസം;

സമുക്കട്ഠപദാനം കതി ആപത്തിയോ;

കോസമ്ബകം ¶ വിസ്സജ്ജിസ്സം സനിദാനം സനിദ്ദേസം;

സമുക്കട്ഠപദാനം ഏകാ ആപത്തി.

കമ്മക്ഖന്ധകം പുച്ഛിസ്സം സനിദാനം സനിദ്ദേസം;

സമുക്കട്ഠപദാനം കതി ആപത്തിയോ;

കമ്മക്ഖന്ധകം ¶ വിസ്സജ്ജിസ്സം സനിദാനം സനിദ്ദേസം;

സമുക്കട്ഠപദാനം ഏകാ ആപത്തി.

പാരിവാസികം പുച്ഛിസ്സം സനിദാനം സനിദ്ദേസം;

സമുക്കട്ഠപദാനം കതി ആപത്തിയോ;

പാരിവാസികം വിസ്സജ്ജിസ്സം സനിദാനം സനിദ്ദേസം;

സമുക്കട്ഠപദാനം ഏകാ ആപത്തി.

സമുച്ചയം പുച്ഛിസ്സം സനിദാനം സനിദ്ദേസം;

സമുക്കട്ഠപദാനം കതി ആപത്തിയോ;

സമുച്ചയം വിസ്സജ്ജിസ്സം സനിദാനം സനിദ്ദേസം;

സമുക്കട്ഠപദാനം ഏകാ ആപത്തി.

സമഥം ¶ പുച്ഛിസ്സം സനിദാനം സനിദ്ദേസം;

സമുക്കട്ഠപദാനം കതി ആപത്തിയോ;

സമഥം വിസ്സജ്ജിസ്സം സനിദാനം സനിദ്ദേസം;

സമുക്കട്ഠപദാനം ദ്വേ ആപത്തിയോ.

ഖുദ്ദകവത്ഥുകം പുച്ഛിസ്സം സനിദാനം സനിദ്ദേസം;

സമുക്കട്ഠപദാനം കതി ആപത്തിയോ;

ഖുദ്ദകവത്ഥുകം ¶ വിസ്സജ്ജിസ്സം സനിദാനം സനിദ്ദേസം;

സമുക്കട്ഠപദാനം തിസ്സോ ആപത്തിയോ.

സേനാസനം പുച്ഛിസ്സം സനിദാനം സനിദ്ദേസം;

സമുക്കട്ഠപദാനം കതി ആപത്തിയോ;

സേനാസനം വിസ്സജ്ജിസ്സം സനിദാനം സനിദ്ദേസം;

സമുക്കട്ഠപദാനം തിസ്സോ ആപത്തിയോ.

സങ്ഘഭേദം പുച്ഛിസ്സം സനിദാനം സനിദ്ദേസം;

സമുക്കട്ഠപദാനം കതി ആപത്തിയോ;

സങ്ഘഭേദം ¶ വിസ്സജ്ജിസ്സം സനിദാനം സനിദ്ദേസം;

സമുക്കട്ഠപദാനം ദ്വേ ആപത്തിയോ.

സമാചാരം പുച്ഛിസ്സം സനിദാനം സനിദ്ദേസം;

സമുക്കട്ഠപദാനം കതി ആപത്തിയോ;

സമാചാരം വിസ്സജ്ജിസ്സം സനിദാനം സനിദ്ദേസം;

സമുക്കട്ഠപദാനം ഏകാ ആപത്തി.

ഠപനം പുച്ഛിസ്സം സനിദാനം സനിദ്ദേസം;

സമുക്കട്ഠപദാനം കതി ആപത്തിയോ;

ഠപനം വിസ്സജ്ജിസ്സം സനിദാനം സനിദ്ദേസം;

സമുക്കട്ഠപദാനം ഏകാ ആപത്തി.

ഭിക്ഖുനിക്ഖന്ധകം പുച്ഛിസ്സം സനിദാനം സനിദ്ദേസം;

സമുക്കട്ഠപദാനം കതി ആപത്തിയോ;

ഭിക്ഖുനിക്ഖന്ധകം ¶ വിസ്സജ്ജിസ്സം സനിദാനം സനിദ്ദേസം;

സമുക്കട്ഠപദാനം ദ്വേ ആപത്തിയോ.

പഞ്ചസതികം ¶ പുച്ഛിസ്സം സനിദാനം സനിദ്ദേസം;

സമുക്കട്ഠപദാനം കതി ആപത്തിയോ;

പഞ്ചസതികം വിസ്സജ്ജിസ്സം സനിദാനം സനിദ്ദേസം;

സമുക്കട്ഠപദാനം നത്ഥി തത്ഥ ആപത്തി.

സത്തസതികം പുച്ഛിസ്സം സനിദാനം സനിദ്ദേസം;

സമുക്കട്ഠപദാനം കതി ആപത്തിയോ;

സത്തസതികം വിസ്സജ്ജിസ്സം സനിദാനം സനിദ്ദേസം;

സമുക്കട്ഠപദാനം നത്ഥി തത്ഥ ആപത്തീതി.

ഖന്ധകപുച്ഛാവാരോ നിട്ഠിതോ പഠമോ.

തസ്സുദ്ദാനം –

ഉപസമ്പദൂപോസഥോ ¶ , വസ്സൂപനായികപവാരണാ;

ചമ്മഭേസജ്ജകഥിനാ, ചീവരം ചമ്പേയ്യകേന ച.

കോസമ്ബക്ഖന്ധകം കമ്മം, പാരിവാസിസമുച്ചയാ;

സമഥഖുദ്ദകാ സേനാ, സങ്ഘഭേദം സമാചാരോ;

ഠപനം ഭിക്ഖുനിക്ഖന്ധം, പഞ്ചസത്തസതേന ചാതി.

ഏകുത്തരികനയോ

൧. ഏകകവാരോ

൩൨൧. ആപത്തികരാ ¶ ¶ ¶ ¶ ധമ്മാ ജാനിതബ്ബാ. അനാപത്തികരാ ധമ്മാ ജാനിതബ്ബാ. ആപത്തി ജാനിതബ്ബാ. അനാപത്തി ജാനിതബ്ബാ. ലഹുകാ ആപത്തി ജാനിതബ്ബാ. ഗരുകാ ആപത്തി ജാനിതബ്ബാ. സാവസേസാ ആപത്തി ജാനിതബ്ബാ. അനവസേസാ ആപത്തി ജാനിതബ്ബാ. ദുട്ഠുല്ലാ ആപത്തി ജാനിതബ്ബാ. അദുട്ഠുല്ലാ ആപത്തി ജാനിതബ്ബാ. സപ്പടികമ്മാ ആപത്തി ജാനിതബ്ബാ. അപ്പടികമ്മാ ആപത്തി ജാനിതബ്ബാ. ദേസനാഗാമിനീ ആപത്തി ജാനിതബ്ബാ. അദേസനാഗാമിനീ ആപത്തി ജാനിതബ്ബാ. അന്തരായികാ ആപത്തി ജാനിതബ്ബാ. അനന്തരായികാ ആപത്തി ജാനിതബ്ബാ. സാവജ്ജപഞ്ഞത്തി ആപത്തി ജാനിതബ്ബാ. അനവജ്ജപഞ്ഞത്തി ആപത്തി ജാനിതബ്ബാ. കിരിയതോ സമുട്ഠിതാ ആപത്തി ജാനിതബ്ബാ. അകിരിയതോ സമുട്ഠിതാ ആപത്തി ജാനിതബ്ബാ. കിരിയാകിരിയതോ സമുട്ഠിതാ ആപത്തി ജാനിതബ്ബാ. പുബ്ബാപത്തി ജാനിതബ്ബാ. അപരാപത്തി ജാനിതബ്ബാ. പുബ്ബാപത്തീനം അന്തരാപത്തി ജാനിതബ്ബാ. അപരാപത്തീനം അന്തരാപത്തി ജാനിതബ്ബാ. ദേസിതാ ഗണനൂപഗാ ആപത്തി ജാനിതബ്ബാ. ദേസിതാ ന ഗണനൂപഗാ ആപത്തി ജാനിതബ്ബാ. പഞ്ഞത്തി ജാനിതബ്ബാ. അനുപഞ്ഞത്തി ജാനിതബ്ബാ. അനുപ്പന്നപഞ്ഞത്തി ജാനിതബ്ബാ. സബ്ബത്ഥപഞ്ഞത്തി ജാനിതബ്ബാ. പദേസപഞ്ഞത്തി ജാനിതബ്ബാ. സാധാരണപഞ്ഞത്തി ജാനിതബ്ബാ ¶ . അസാധാരണപഞ്ഞത്തി ജാനിതബ്ബാ. ഏകതോപഞ്ഞത്തി ജാനിതബ്ബാ. ഉഭതോപഞ്ഞത്തി ജാനിതബ്ബാ. ഥുല്ലവജ്ജാ ആപത്തി ജാനിതബ്ബാ. അഥുല്ലവജ്ജാ ആപത്തി ജാനിതബ്ബാ. ഗിഹിപടിസംയുത്താ ആപത്തി ജാനിതബ്ബാ. ന ഗിഹിപടിസംയുത്താ ആപത്തി ജാനിതബ്ബാ. നിയതാ ആപത്തി ജാനിതബ്ബാ. അനിയതാ ആപത്തി ജാനിതബ്ബാ. ആദികരോ പുഗ്ഗലോ ജാനിതബ്ബോ. അനാദികരോ പുഗ്ഗലോ ജാനിതബ്ബോ. അധിച്ചാപത്തികോ പുഗ്ഗലോ ജാനിതബ്ബോ. അഭിണ്ഹാപത്തികോ പുഗ്ഗലോ ജാനിതബ്ബോ. ചോദകോ പുഗ്ഗലോ ജാനിതബ്ബോ. ചുദിതകോ പുഗ്ഗലോ ജാനിതബ്ബോ. അധമ്മചോദകോ പുഗ്ഗലോ ജാനിതബ്ബോ. അധമ്മചുദിതകോ പുഗ്ഗലോ ജാനിതബ്ബോ. ധമ്മചോദകോ പുഗ്ഗലോ ജാനിതബ്ബോ. ധമ്മചുദിതകോ പുഗ്ഗലോ ജാനിതബ്ബോ ¶ . നിയതോ പുഗ്ഗലോ ജാനിതബ്ബോ. അനിയതോ പുഗ്ഗലോ ജാനിതബ്ബോ. അഭബ്ബാപത്തികോ പുഗ്ഗലോ ജാനിതബ്ബോ. ഭബ്ബാപത്തികോ പുഗ്ഗലോ ജാനിതബ്ബോ. ഉക്ഖിത്തകോ പുഗ്ഗലോ ജാനിതബ്ബോ. അനുക്ഖിത്തകോ പുഗ്ഗലോ ജാനിതബ്ബോ. നാസിതകോ പുഗ്ഗലോ ¶ ജാനിതബ്ബോ. അനാസിതകോ പുഗ്ഗലോ ജാനിതബ്ബോ. സമാനസംവാസകോ പുഗ്ഗലോ ജാനിതബ്ബോ. അസമാനസംവാസകോ പുഗ്ഗലോ ജാനിതബ്ബോ. ഠപനം ജാനിതബ്ബന്തി.

ഏകകം നിട്ഠിതം.

തസ്സുദ്ദാനം –

കരാ ആപത്തി ലഹുകാ, സാവസേസാ ച ദുട്ഠുല്ലാ;

പടികമ്മദേസനാ ¶ ച, അന്തരാ വജ്ജകിരിയം.

കിരിയാകിരിയം പുബ്ബാ, അന്തരാ ഗണനൂപഗാ;

പഞ്ഞത്തി അനാനുപ്പന്ന, സബ്ബസാധാരണാ ച ഏകതോ [പഞ്ഞത്താനുപ്പന്നാ സബ്ബാ, സാധാരണാ ച ഏകതോ (സ്യാ.)].

ഥുല്ലഗിഹിനിയതാ ¶ ച, ആദി അധിച്ചചോദകോ;

അധമ്മധമ്മനിയതോ, അഭബ്ബോക്ഖിത്തനാസിതാ;

സമാനം ഠപനഞ്ചേവ, ഉദ്ദാനം ഏകകേ ഇദന്തി.

൨. ദുകവാരോ

൩൨൨. അത്ഥാപത്തി സഞ്ഞാ വിമോക്ഖാ, അത്ഥാപത്തി നോ സഞ്ഞാവിമോക്ഖാ. അത്ഥാപത്തി ലദ്ധസമാപത്തികസ്സ, അത്ഥാപത്തി ന ലദ്ധസമാപത്തികസ്സ. അത്ഥാപത്തി സദ്ധമ്മപടിസഞ്ഞുത്താ, അത്ഥാപത്തി അസദ്ധമ്മപടിസഞ്ഞുത്താ. അത്ഥാപത്തി സപരിക്ഖാരപടിസഞ്ഞുത്താ, അത്ഥാപത്തി പരപരിക്ഖാരപടിസഞ്ഞുത്താ. അത്ഥാപത്തി സപുഗ്ഗലപടിസഞ്ഞുത്താ, അത്ഥാപത്തി പരപുഗ്ഗലപടിസഞ്ഞുത്താ. അത്ഥി സച്ചം ഭണന്തോ ഗരുകം ആപത്തിം ആപജ്ജതി, മുസാ ഭണന്തോ ലഹുകം. അത്ഥി മുസാ ഭണന്തോ ഗരുകം ആപത്തിം ആപജ്ജതി, സച്ചം ഭണന്തോ ലഹുകം. അത്ഥാപത്തി ഭൂമിഗതോ ആപജ്ജതി, നോ വേഹാസഗതോ. അത്ഥാപത്തി വേഹാസഗതോ ആപജ്ജതി, നോ ഭൂമിഗതോ. അത്ഥാപത്തി നിക്ഖമന്തോ ആപജ്ജതി, നോ പവിസന്തോ. അത്ഥാപത്തി പവിസന്തോ ആപജ്ജതി, നോ നിക്ഖമന്തോ. അത്ഥാപത്തി ആദിയന്തോ ആപജ്ജതി, അത്ഥാപത്തി അനാദിയന്തോ ¶ ആപജ്ജതി. അത്ഥാപത്തി ¶ സമാദിയന്തോ ആപജ്ജതി ¶ , അത്ഥാപത്തി ന സമാദിയന്തോ ആപജ്ജതി. അത്ഥാപത്തി കരോന്തോ ആപജ്ജതി, അത്ഥാപത്തി ന കരോന്തോ ആപജ്ജതി. അത്ഥാപത്തി ദേന്തോ ആപജ്ജതി, അത്ഥാപത്തി ന ദേന്തോ ആപജ്ജതി. (അത്ഥാപത്തി ദേസേന്തോ ആപജ്ജതി, അത്ഥാപത്തി ന ദേസേന്തോ ആപജ്ജതി.) [( ) (നത്ഥി കത്ഥചി)] അത്ഥാപത്തി പടിഗ്ഗണ്ഹന്തോ ആപജ്ജതി, അത്ഥാപത്തി ന പടിഗ്ഗണ്ഹന്തോ ആപജ്ജതി. അത്ഥാപത്തി പരിഭോഗേന ആപജ്ജതി, അത്ഥാപത്തി ന പരിഭോഗേന ആപജ്ജതി. അത്ഥാപത്തി രത്തിം ആപജ്ജതി, നോ ദിവാ. അത്ഥാപത്തി ദിവാ ആപജ്ജതി, നോ രത്തിം. അത്ഥാപത്തി അരുണുഗ്ഗേ ആപജ്ജതി, അത്ഥാപത്തി ന അരുണുഗ്ഗേ ആപജ്ജതി. അത്ഥാപത്തി ഛിന്ദന്തോ ആപജ്ജതി, അത്ഥാപത്തി ന ഛിന്ദന്തോ ആപജ്ജതി. അത്ഥാപത്തി ഛാദേന്തോ ആപജ്ജതി, അത്ഥാപത്തി ന ഛാദേന്തോ ആപജ്ജതി. അത്ഥാപത്തി ധാരേന്തോ ആപജ്ജതി, അത്ഥാപത്തി ന ധാരേന്തോ ആപജ്ജതി.

ദ്വേ ഉപോസഥാ – ചാതുദ്ദസികോ ച പന്നരസികോ ച. ദ്വേ പവാരണാ – ചാതുദ്ദസികാ ച പന്നരസികാ ച. ദ്വേ കമ്മാനി – അപലോകനകമ്മം, ഞത്തികമ്മം. അപരാനിപി ദ്വേ കമ്മാനി – ഞത്തിദുതിയകമ്മം, ഞത്തിചതുത്ഥകമ്മം. ദ്വേ കമ്മവത്ഥൂനി – അപലോകനകമ്മസ്സ വത്ഥു, ഞത്തികമ്മസ്സ വത്ഥു. അപരാനിപി ദ്വേ കമ്മവത്ഥൂനി – ഞത്തിദുതിയകമ്മസ്സ വത്ഥു, ഞത്തിചതുത്ഥകമ്മസ്സ വത്ഥു. ദ്വേ കമ്മദോസാ – അപലോകനകമ്മസ്സ ദോസോ, ഞത്തികമ്മസ്സ ദോസോ. അപരേപി ¶ ദ്വേ കമ്മദോസാ – ഞത്തിദുതിയകമ്മസ്സ ദോസോ, ഞത്തിചതുത്ഥകമ്മസ്സ ദോസോ. ദ്വേ കമ്മസമ്പത്തിയോ – അപലോകനകമ്മസ്സ സമ്പത്തി, ഞത്തികമ്മസ്സ സമ്പത്തി. അപരാപി ദ്വേ കമ്മസമ്പത്തിയോ – ഞത്തിദുതിയകമ്മസ്സ സമ്പത്തി, ഞത്തിചതുത്ഥകമ്മസ്സ സമ്പത്തി. ദ്വേ നാനാസംവാസകഭൂമിയോ – അത്തനാ വാ അത്താനം നാനാസംവാസകം കരോതി, സമഗ്ഗോ വാ നം സങ്ഘോ ഉക്ഖിപതി അദസ്സനേ വാ അപ്പടികമ്മേ വാ അപ്പടിനിസ്സഗ്ഗേ വാ. ദ്വേ സമാനസംവാസകഭൂമിയോ – അത്തനാ വാ അത്താനം ¶ സമാനസംവാസകം കരോതി, സമഗ്ഗോ വാ നം സങ്ഘോ ഉക്ഖിത്തം ഓസാരേതി ദസ്സനേ വാ പടികമ്മേ വാ പടിനിസ്സഗ്ഗേ വാ. ദ്വേ പാരാജികാ – ഭിക്ഖൂനഞ്ച ഭിക്ഖുനീനഞ്ച. ദ്വേ സങ്ഘാദിസേസാ, ദ്വേ ഥുല്ലച്ചയാ, ദ്വേ പാചിത്തിയാ, ദ്വേ പാടിദേസനീയാ, ദ്വേ ദുക്കടാ, ദ്വേ ദുബ്ഭാസിതാ – ഭിക്ഖൂനഞ്ച ഭിക്ഖുനീനഞ്ച. സത്ത ആപത്തിയോ, സത്ത ആപത്തിക്ഖന്ധാ. ദ്വീഹാകാരേഹി സങ്ഘോ ഭിജ്ജതി – കമ്മേന വാ സലാകഗ്ഗാഹേന വാ.

ദ്വേ ¶ പുഗ്ഗലാ ന ഉപസമ്പാദേതബ്ബാ – അദ്ധാനഹീനോ, അങ്ഗഹീനോ. അപരേപി ദ്വേ പുഗ്ഗലാ ന ഉപസമ്പാദേതബ്ബാ – വത്ഥുവിപന്നോ, കരണദുക്കടകോ. അപരേപി ദ്വേ പുഗ്ഗലാ ന ഉപസമ്പാദേതബ്ബാ – അപരിപൂരോ പരിപൂരോ നോ ച യാചതി. ദ്വിന്നം പുഗ്ഗലാനം നിസ്സായ ന വത്ഥബ്ബം – അലജ്ജിസ്സ ച ബാലസ്സ ച. ദ്വിന്നം പുഗ്ഗലാനം നിസ്സയോ ¶ ന ദാതബ്ബോ – അലജ്ജിസ്സ ച ലജ്ജിനോ ച ന യാചതി. ദ്വിന്നം പുഗ്ഗലാനം നിസ്സയോ ദാതബ്ബോ – ബാലസ്സ ച ലജ്ജിസ്സ ച യാചതി. ദ്വേ പുഗ്ഗലാ അഭബ്ബാ ആപത്തിം ആപജ്ജിതും – ബുദ്ധാ ച പച്ചേകബുദ്ധാ ച. ദ്വേ പുഗ്ഗലാ ഭബ്ബാ, ആപത്തിം ¶ ആപജ്ജിതും – ഭിക്ഖൂ ച ഭിക്ഖുനിയോ ച. ദ്വേ പുഗ്ഗലാ അഭബ്ബാ സഞ്ചിച്ച ആപത്തിം ആപജ്ജിതും – ഭിക്ഖൂ ച ഭിക്ഖുനിയോ ച അരിയപുഗ്ഗലാ. ദ്വേ പുഗ്ഗലാ ഭബ്ബാ സഞ്ചിച്ച ആപത്തിം ആപജ്ജിതും – ഭിക്ഖൂ ച ഭിക്ഖുനിയോ ച പുഥുജ്ജനാ. ദ്വേ പുഗ്ഗലാ അഭബ്ബാ സഞ്ചിച്ച സാതിസാരം വത്ഥും അജ്ഝാചരിതും – ഭിക്ഖൂ ച ഭിക്ഖുനിയോ ച അരിയപുഗ്ഗലാ. ദ്വേ പുഗ്ഗലാ ഭബ്ബാ സഞ്ചിച്ച സാതിസാരം വത്ഥും അജ്ഝാചരിതും – ഭിക്ഖൂ ച ഭിക്ഖുനിയോ ച പുഥുജ്ജനാ.

ദ്വേ പടിക്കോസാ – കായേന വാ പടിക്കോസതി വാചായ വാ പടിക്കോസതി. ദ്വേ നിസ്സാരണാ – അത്ഥി പുഗ്ഗലോ അപ്പത്തോ നിസ്സാരണം തം ചേ സങ്ഘോ നിസ്സാരേതി ഏകച്ചോ സുനിസ്സാരിതോ, ഏകച്ചോ ദുന്നിസ്സാരിതോ. ദ്വേ ഓസാരണാ – അത്ഥി പുഗ്ഗലോ അപ്പത്തോ ഓസാരണം തം ചേ സങ്ഘോ ഓസാരേതി ഏകച്ചോ സോസാരിതോ, ഏകച്ചോ ദോസാരിതോ. ദ്വേ പടിഞ്ഞാ – കായേന വാ പടിജാനാതി വാചായ വാ പടിജാനാതി. ദ്വേ പടിഗ്ഗഹാ – കായേന വാ പടിഗ്ഗണ്ഹാതി കായപടിബദ്ധേന വാ പടിഗ്ഗണ്ഹാതി. ദ്വേ പടിക്ഖേപാ – കായേന വാ പടിക്ഖിപതി വാചായ വാ പടിക്ഖിപതി. ദ്വേ ¶ ഉപഘാതികാ – സിക്ഖൂപഘാതികാ ച ഭോഗൂപഘാതികാ ച. ദ്വേ ചോദനാ – കായേന വാ ചോദേതി വാചായ വാ ചോദേതി. ദ്വേ കഥിനസ്സ പലിബോധാ – ആവാസപലിബോധോ ച ചീവരപലിബോധോ ച. ദ്വേ കഥിനസ്സ അപലിബോധാ – ആവാസഅപലിബോധോ ച ചീവരഅപലിബോധോ ച. ദ്വേ ചീവരാനി – ഗഹപതികഞ്ച പംസുകൂലഞ്ച. ദ്വേ പത്താ – അയോപത്തോ മത്തികാപത്തോ. ദ്വേ മണ്ഡലാനി – തിപുമയം, സീസമയം. ദ്വേ പത്തസ്സ അധിട്ഠാനാ – കായേന വാ അധിട്ഠേതി വാചായ വാ അധിട്ഠേതി. ദ്വേ ചീവരസ്സ ¶ അധിട്ഠാനാ – കായേന വാ അധിട്ഠേതി വാചായ വാ അധിട്ഠേതി. ദ്വേ വികപ്പനാ – സമ്മുഖാവികപ്പനാ ച പരമ്മുഖാവികപ്പനാ ച. ദ്വേ വിനയാ – ഭിക്ഖൂനഞ്ച ഭിക്ഖുനീനഞ്ച. ദ്വേ ¶ വേനയികാ – പഞ്ഞത്തഞ്ച പഞ്ഞത്താനുലോമഞ്ച. ദ്വേ വിനയസ്സ സല്ലേഖാ – അകപ്പിയേ സേതുഘാതോ, കപ്പിയേ മത്തകാരിതാ. ദ്വീഹാകാരേഹി ആപത്തിം ആപജ്ജതി – കായേന വാ ആപജ്ജതി വാചായ വാ ആപജ്ജതി. ദ്വീഹാകാരേഹി ആപത്തിയാ വുട്ഠാതി – കായേന വാ വുട്ഠാതി വാചായ വാ വുട്ഠാതി. ദ്വേ പരിവാസാ – പടിച്ഛന്നപരിവാസോ, അപ്പടിച്ഛന്നപരിവാസോ. അപരേപി ദ്വേ പരിവാസാ – സുദ്ധന്തപരിവാസോ സമോധാനപരിവാസോ. ദ്വേ മാനത്താ – പടിച്ഛന്നമാനത്തം, അപ്പടിച്ഛന്നമാനത്തം. അപരേപി ദ്വേ മാനത്താ – പക്ഖമാനത്തം, സമോധാനമാനത്തം. ദ്വിന്നം പുഗ്ഗലാനം രത്തിച്ഛേദോ ¶ – പാരിവാസികസ്സ ച മാനത്തചാരികസ്സ ച. ദ്വേ അനാദരിയാനി – പുഗ്ഗലാനാദരിയഞ്ച ധമ്മാനാദരിയഞ്ച. ദ്വേ ലോണാനി – ജാതിമഞ്ച കാരിമഞ്ച [ജാതിമയഞ്ച ഖാരിമയഞ്ച (സ്യാ.)]. അപരാനിപി ദ്വേ ലോണാനി – സാമുദ്ദം കാളലോണം. അപരാനിപി ദ്വേ ലോണാനി – സിന്ധവം, ഉബ്ഭിദം [ഉബ്ഭിരം (ഇതിപി)]. അപരാനിപി ദ്വേ ലോണാനി – രോമകം, പക്കാലകം. ദ്വേ പരിഭോഗാ – അബ്ഭന്തരപരിഭോഗോ ച ബാഹിരപരിഭോഗോ ച. ദ്വേ അക്കോസാ – ഹീനോ ച അക്കോസോ ഉക്കട്ഠോ ച അക്കോസോ. ദ്വീഹാകാരേഹി പേസുഞ്ഞം ഹോതി – പിയകമ്യസ്സ വാ ഭേദാധിപ്പായസ്സ ¶ വാ. ദ്വീഹാകാരേഹി ഗണഭോജനം പസവതി – നിമന്തനതോ വാ വിഞ്ഞത്തിതോ വാ. ദ്വേ വസ്സൂപനായികാ – പുരിമികാ, പച്ഛിമികാ. ദ്വേ അധമ്മികാനി പാതിമോക്ഖട്ഠപനാനി. ദ്വേ ധമ്മികാനി പാതിമോക്ഖട്ഠപനാനി.

[അ. നി. ൨.൯൯ ആദയോ] ദ്വേ പുഗ്ഗലാ ബാലാ – യോ ച അനാഗതം ഭാരം വഹതി, യോ ച ആഗതം ഭാരം ന വഹതി. ദ്വേ പുഗ്ഗലാ പണ്ഡിതാ – യോ ച അനാഗതം ഭാരം ന വഹതി, യോ ച ആഗതം ഭാരം വഹതി. അപരേപി ദ്വേ പുഗ്ഗലാ ബാലാ – യോ ച അകപ്പിയേ കപ്പിയസഞ്ഞീ, യോ ച കപ്പിയേ അകപ്പിയസഞ്ഞീ. ദ്വേ പുഗ്ഗലാ പണ്ഡിതാ – യോ ച അകപ്പിയേ അകപ്പിയസഞ്ഞീ, യോ ച കപ്പിയേ കപ്പിയസഞ്ഞീ. അപരേപി ദ്വേ പുഗ്ഗലാ ബാലാ – യോ ച അനാപത്തിയാ ആപത്തിസഞ്ഞീ, യോ ച ആപത്തിയാ അനാപത്തിസഞ്ഞീ. ദ്വേ പുഗ്ഗലാ പണ്ഡിതാ – യോ ¶ ച ആപത്തിയാ ആപത്തിസഞ്ഞീ, യോ ച അനാപത്തിയാ അനാപത്തിസഞ്ഞീ. അപരേപി ദ്വേ പുഗ്ഗലാ ബാലാ – യോ ച അധമ്മേ ധമ്മസഞ്ഞീ, യോ ച ധമ്മേ അധമ്മസഞ്ഞീ. ദ്വേ പുഗ്ഗലാ പണ്ഡിതാ – യോ ച അധമ്മേ അധമ്മസഞ്ഞീ, യോ ച ധമ്മേ ധമ്മസഞ്ഞീ. അപരേപി ദ്വേ പുഗ്ഗലാ ബാലാ – യോ ച അവിനയേ വിനയസഞ്ഞീ, യോ ¶ ച വിനയേ അവിനയസഞ്ഞീ. ദ്വേ പുഗ്ഗലാ പണ്ഡിതാ – യോ ച അവിനയേ അവിനയസഞ്ഞീ, യോ ച വിനയേ വിനയസഞ്ഞീ.

[അ. നി. ൨.൧൦൯] ദ്വിന്നം പുഗ്ഗലാനം ആസവാ വഡ്ഢന്തി – യോ ച ന കുക്കുച്ചായിതബ്ബം കുക്കുച്ചായതി, യോ ച കുക്കുച്ചായിതബ്ബം ¶ കുക്കുച്ചായതി. ദ്വിന്നം പുഗ്ഗലാനം ആസവാ ന വഡ്ഢന്തി – യോ ച കുക്കുച്ചായിതബ്ബം ന കുക്കുച്ചായതി, യോ ച കുക്കുച്ചായിതബ്ബം കുക്കുച്ചായതി. അപരേസമ്പി ദ്വിന്നം പുഗ്ഗലാനം ആസവാ വഡ്ഢന്തി – യോ ച അകപ്പിയേ കപ്പിയസഞ്ഞീ, യോ ച കപ്പിയേ അകപ്പിയസഞ്ഞീ. ദ്വിന്നം പുഗ്ഗലാനം ആസവാ ന വഡ്ഢന്തി – യോ ച അകപ്പിയേ അകപ്പിയസഞ്ഞീ, യോ ച കപ്പിയേ കപ്പിയസഞ്ഞീ. അപരേസമ്പി ദ്വിന്നം പുഗ്ഗലാനം ആസവാ വഡ്ഢന്തി – യോ ച അനാപത്തിയാ ആപത്തിസഞ്ഞീ, യോ ച ആപത്തിയാ അനാപത്തിസഞ്ഞീ. ദ്വിന്നം പുഗ്ഗലാനം ആസവാ ന വഡ്ഢന്തി – യോ ച അനാപത്തിയാ അനാപത്തിസഞ്ഞീ, യോ ച ആപത്തിയാ ആപത്തിസഞ്ഞീ. അപരേസമ്പി ദ്വിന്നം പുഗ്ഗലാനം ആസവാ വഡ്ഢന്തി – യോ ച അധമ്മേ ധമ്മസഞ്ഞീ, യോ ച ധമ്മേ അധമ്മസഞ്ഞീ. ദ്വിന്നം പുഗ്ഗലാനം ആസവാ ന വഡ്ഢന്തി ¶ – യോ ച അധമ്മേ അധമ്മസഞ്ഞീ, യോ ച ധമ്മേ ധമ്മസഞ്ഞീ. അപരേസമ്പി ദ്വിന്നം പുഗ്ഗലാനം ആസവാ വഡ്ഢന്തി – യോ ച അവിനയേ വിനയസഞ്ഞീ, യോ ച വിനയേ അവിനയസഞ്ഞീ. ദ്വിന്നം പുഗ്ഗലാനം ആസവാ ന വഡ്ഢന്തി – യോ ച അവിനയേ അവിനയസഞ്ഞീ, യോ ച വിനയേ വിനയസഞ്ഞീ.

ദുകാ നിട്ഠിതാ.

തസ്സുദ്ദാനം –

സഞ്ഞാ ¶ ലദ്ധാ ച സദ്ധമ്മാ, പരിക്ഖാരാ ച പുഗ്ഗലാ;

സച്ചം ഭൂമി നിക്ഖമന്തോ, ആദിയന്തോ സമാദിയം.

കരോന്തോ ദേന്തോ ഗണ്ഹന്തോ, പരിഭോഗേന രത്തി ച;

അരുണാഛിന്ദം ഛാദേന്തോ, ധാരേന്തോ ച ഉപോസഥാ.

പവാരണാ കമ്മാപരാ, വത്ഥു അപരാ ദോസാ ച;

അപരാ ദ്വേ ച സമ്പത്തി, നാനാ സമാനമേവ ച.

പാരാജിസങ്ഘഥുല്ലച്ചയ, പാചിത്തി പാടിദേസനാ;

ദുക്കടാ ദുബ്ഭാസിതാ ചേവ, സത്ത ആപത്തിക്ഖന്ധാ ച.

ഭിജ്ജതി ¶ ഉപസമ്പദാ, തഥേവ അപരേ ദുവേ;

ന വത്ഥബ്ബം ന ദാതബ്ബം, അഭബ്ബാഭബ്ബമേവ ച.

സഞ്ചിച്ച സാതിസാരാ ച, പടിക്കോസാ നിസ്സാരണാ;

ഓസാരണാ ¶ പടിഞ്ഞാ ച, പടിഗ്ഗഹാ പടിക്ഖിപാ.

ഉപഘാതി ചോദനാ ച, കഥിനാ ച ദുവേ തഥാ;

ചീവരാ പത്തമണ്ഡലാ, അധിട്ഠാനാ തഥേവ ദ്വേ.

വികപ്പനാ ച വിനയാ, വേനയികാ ച സല്ലേഖാ;

ആപജ്ജതി ച വുട്ഠാതി, പരിവാസാപരേ ദുവേ.

ദ്വേ മാനത്താ അപരേ ച, രത്തിച്ഛേദോ അനാദരി;

ദ്വേ ലോണാ തയോ അപരേ, പരിഭോഗക്കോസേന ച.

പേസുഞ്ഞോ ച ഗണാവസ്സ, ഠപനാ ഭാരകപ്പിയം;

അനാപത്തി അധമ്മധമ്മാ, വിനയേ ആസവേ തഥാതി.

൩. തികവാരോ

൩൨൩. അത്ഥാപത്തി ¶ തിട്ഠന്തേ ഭഗവതി ആപജ്ജതി, നോ പരിനിബ്ബുതേ; അത്ഥാപത്തി പരിനിബ്ബുതേ ഭഗവതി ആപജ്ജതി, നോ തിട്ഠന്തേ; അത്ഥാപത്തി ¶ തിട്ഠന്തേപി ഭഗവതി ആപജ്ജതി പരിനിബ്ബുതേപി. അത്ഥാപത്തി കാലേ ആപജ്ജതി, നോ വികാലേ; അത്ഥാപത്തി വികാലേ ആപജ്ജതി, നോ കാലേ; അത്ഥാപത്തി കാലേ ചേവ ആപജ്ജതി വികാലേ ച. അത്ഥാപത്തി രത്തിം ആപജ്ജതി, നോ ദിവാ; അത്ഥാപത്തി ദിവാ ആപജ്ജതി, നോ രത്തിം; അത്ഥാപത്തി രത്തിഞ്ചേവ ആപജ്ജതി ദിവാ ച. അത്ഥാപത്തി ദസവസ്സോ ആപജ്ജതി, നോ ഊനദസവസ്സോ; അത്ഥാപത്തി ഊനദസവസ്സോ ആപജ്ജതി, നോ ¶ ദസവസ്സോ; അത്ഥാപത്തി ദസവസ്സോ ചേവ ആപജ്ജതി ഊനദസവസ്സോ ച. അത്ഥാപത്തി പഞ്ചവസ്സോ ആപജ്ജതി, നോ ഊനപഞ്ചവസ്സോ; അത്ഥാപത്തി ഊനപഞ്ചവസ്സോ ആപജ്ജതി, നോ പഞ്ചവസ്സോ; അത്ഥാപത്തി പഞ്ചവസ്സോ ചേവ ആപജ്ജതി ഊനപഞ്ചവസ്സോ ച. അത്ഥാപത്തി കുസലചിത്തോ ആപജ്ജതി; അത്ഥാപത്തി അകുസലചിത്തോ ആപജ്ജതി; അത്ഥാപത്തി അബ്യാകതചിത്തോ ആപജ്ജതി. അത്ഥാപത്തി സുഖവേദനാസമങ്ഗീ ആപജ്ജതി; അത്ഥാപത്തി ദുക്ഖവേദനാസമങ്ഗീ ആപജ്ജതി; അത്ഥാപത്തി അദുക്ഖമസുഖവേദനാസമങ്ഗീ ആപജ്ജതി. തീണി ചോദനാവത്ഥൂനി ¶ – ദിട്ഠേന, സുതേന, പരിസങ്കായ. തയോ സലാകഗ്ഗാഹാ – ഗുള്ഹകോ, വിവടകോ [വിവട്ടകോ (ക.)], സകണ്ണജപ്പകോ. തയോ പടിക്ഖേപാ – മഹിച്ഛതാ, അസന്തുട്ഠിതാ [അസന്തുട്ഠതാ (സ്യാ.)], അസല്ലേഖതാ. തയോ അനുഞ്ഞാതാ – അപ്പിച്ഛതാ, സന്തുട്ഠിതാ, സല്ലേഖതാ. അപരേപി തയോ പടിക്ഖേപാ – മഹിച്ഛതാ, അസന്തുട്ഠിതാ, അമത്തഞ്ഞുതാ. തയോ അനുഞ്ഞാതാ – അപ്പിച്ഛതാ, സന്തുട്ഠിതാ, മത്തഞ്ഞുതാ. തിസ്സോ പഞ്ഞത്തിയോ – പഞ്ഞത്തി, അനുപഞ്ഞത്തി, അനുപ്പന്നപഞ്ഞത്തി. അപരാപി തിസ്സോ പഞ്ഞത്തിയോ – സബ്ബത്ഥപഞ്ഞത്തി, പദേസപഞ്ഞത്തി, സാധാരണപഞ്ഞത്തി. അപരാപി തിസ്സോ പഞ്ഞത്തിയോ – അസാധാരണപഞ്ഞത്തി, ഏകതോപഞ്ഞത്തി, ഉഭതോപഞ്ഞത്തി.

അത്ഥാപത്തി ബാലോ ആപജ്ജതി, നോ പണ്ഡിതോ; അത്ഥാപത്തി പണ്ഡിതോ ആപജ്ജതി, നോ ബാലോ; അത്ഥാപത്തി ബാലോ ചേവ ആപജ്ജതി പണ്ഡിതോ ¶ ച. അത്ഥാപത്തി കാളേ ആപജ്ജതി, നോ ജുണ്ഹേ; അത്ഥാപത്തി ജുണ്ഹേ ആപജ്ജതി, നോ കാളേ; അത്ഥാപത്തി കാളേ ചേവ ആപജ്ജതി ജുണ്ഹേ ച. അത്ഥി കാളേ കപ്പതി, നോ ജുണ്ഹേ; അത്ഥി ജുണ്ഹേ കപ്പതി, നോ കാളേ; അത്ഥി കാളേ ചേവ കപ്പതി ജുണ്ഹേ ച. അത്ഥാപത്തി ഹേമന്തേ ആപജ്ജതി, നോ ഗിമ്ഹേ നോ വസ്സേ; അത്ഥാപത്തി ഗിമ്ഹേ ആപജ്ജതി, നോ ഹേമന്തേ നോ വസ്സേ; അത്ഥാപത്തി വസ്സേ ആപജ്ജതി, നോ ഹേമന്തേ നോ ഗിമ്ഹേ. അത്ഥാപത്തി സങ്ഘോ ആപജ്ജതി, ന ഗണോ ന പുഗ്ഗലോ; അത്ഥാപത്തി ഗണോ ആപജ്ജതി, ന സങ്ഘോ ന പുഗ്ഗലോ; അത്ഥാപത്തി പുഗ്ഗലോ ആപജ്ജതി, ന സങ്ഘോ ന ഗണോ. അത്ഥി സങ്ഘസ്സ കപ്പതി, ന ഗണസ്സ ¶ ന പുഗ്ഗലസ്സ; അത്ഥി ഗണസ്സ കപ്പതി, ന സങ്ഘസ്സ ന പുഗ്ഗലസ്സ; അത്ഥി പുഗ്ഗലസ്സ കപ്പതി, ന സങ്ഘസ്സ ന ഗണസ്സ. തിസ്സോ ഛാദനാ വത്ഥും ഛാദേതി, നോ ആപത്തിം; ആപത്തിം ഛാദേതി, നോ വത്ഥും; വത്ഥുഞ്ചേവ ഛാദേതി ആപത്തിഞ്ച. തിസ്സോ പടിച്ഛാദിയോ – ജന്താഘരപടിച്ഛാദി, ഉദകപടിച്ഛാദി, വത്ഥപടിച്ഛാദി. [അ. നി. ൩.൧൩൨] തീണി പടിച്ഛന്നാനി വഹന്തി, നോ വിവടാനി – മാതുഗാമോ പടിച്ഛന്നോ വഹതി, നോ വിവടോ; ബ്രാഹ്മണാനം മന്താ പടിച്ഛന്നാ വഹന്തി, നോ വിവടാ; മിച്ഛാദിട്ഠി പടിച്ഛന്നാ ¶ വഹതി, നോ വിവടാ. തീണി വിവടാനി വിരോചന്തി, നോ പടിച്ഛന്നാനി – ചന്ദമണ്ഡലം വിവടം വിരോചതി, നോ പടിച്ഛന്നം; സൂരിയമണ്ഡലം വിവടം വിരോചതി, നോ പടിച്ഛന്നം; തഥാഗതപ്പവേദിതോ ¶ ധമ്മവിനയോ വിവടോ വിരോചതി, നോ പടിച്ഛന്നോ. തയോ സേനാസനഗ്ഗാഹാ – പുരിമകോ ¶ , പച്ഛിമകോ, അന്തരാമുത്തകോ. അത്ഥാപത്തി ഗിലാനോ ആപജ്ജതി, നോ അഗിലാനോ; അത്ഥാപത്തി അഗിലാനോ ആപജ്ജതി, നോ ഗിലാനോ; അത്ഥാപത്തി ഗിലാനോ ചേവ ആപജ്ജതി അഗിലാനോ ച.

തീണി അധമ്മികാനി പാതിമോക്ഖട്ഠപനാനി. തീണി ധമ്മികാനി പാതിമോക്ഖട്ഠപനാനി. തയോ പരിവാസാ – പടിച്ഛന്നപരിവാസോ, അപ്പടിച്ഛന്നപരിവാസോ, സുദ്ധന്തപരിവാസോ. തയോ മാനത്താ – പടിച്ഛന്നമാനത്തം, അപ്പടിച്ഛന്നമാനത്തം, പക്ഖമാനത്തം. തയോ പാരിവാസികസ്സ ഭിക്ഖുനോ രത്തിച്ഛേദാ – സഹവാസോ, വിപ്പവാസോ, അനാരോചനാ. അത്ഥാപത്തി അന്തോ ആപജ്ജതി, നോ ബഹി; അത്ഥാപത്തി ബഹി ആപജ്ജതി, നോ അന്തോ; അത്ഥാപത്തി അന്തോ ചേവ ആപജ്ജതി ബഹി ച. അത്ഥാപത്തി അന്തോസീമായ ആപജ്ജതി, നോ ബഹിസീമായ; അത്ഥാപത്തി ബഹിസീമായ ആപജ്ജതി, നോ അന്തോസീമായ; അത്ഥാപത്തി അന്തോസീമായ ചേവ ആപജ്ജതി ബഹിസീമായ ച. തീഹാകാരേഹി ആപത്തിം ആപജ്ജതി – കായേന ആപജ്ജതി, വാചായ ആപജ്ജതി, കായേന വാചായ ആപജ്ജതി. അപരേഹിപി തീഹാകാരേഹി ആപത്തിം ആപജ്ജതി – സങ്ഘമജ്ഝേ, ഗണമജ്ഝേ, പുഗ്ഗലസ്സ സന്തികേ. തീഹാകാരേഹി ആപത്തിയാ വുട്ഠാതി – കായേന വുട്ഠാതി, വാചായ വുട്ഠാതി, കായേന വാചായ വുട്ഠാതി. അപരേഹിപി തീഹാകാരേഹി ¶ ആപത്തിയാ വുട്ഠാതി – സങ്ഘമജ്ഝേ, ഗണമജ്ഝേ, പുഗ്ഗലസ്സ സന്തികേ. തീണി അധമ്മികാനി അമൂള്ഹവിനയസ്സ ദാനാനി. തീണി ധമ്മികാനി അമൂള്ഹവിനയസ്സ ദാനാനി.

[ചൂളവ. ൬] തീഹങ്ഗേഹി സമന്നാഗതസ്സ ഭിക്ഖുനോ ആകങ്ഖമാനോ സങ്ഘോ തജ്ജനീയകമ്മം കരേയ്യ – ഭണ്ഡനകാരകോ ഹോതി കലഹകാരകോ വിവാദകാരകോ ഭസ്സകാരകോ സങ്ഘേ അധികരണകാരകോ, ബാലോ ഹോതി അബ്യത്തോ, ആപത്തിബഹുലോ അനപദാനോ ഗിഹിസംസട്ഠോ വിഹരതി അനനുലോമികേഹി ഗിഹിസംസഗ്ഗേഹി. [ചൂളവ. ൧൫] തീഹങ്ഗേഹി സമന്നാഗതസ്സ ഭിക്ഖുനോ ആകങ്ഖമാനോ സങ്ഘോ നിയസ്സകമ്മം കരേയ്യ – ഭണ്ഡനകാരകോ ¶ ഹോതി…പേ… സങ്ഘേ അധികരണകാരകോ, ബാലോ ഹോതി അബ്യത്തോ, ആപത്തിബഹുലോ അനപദാനോ ഗിഹിസംസട്ഠോ വിഹരതി അനനുലോമികേഹി ഗിഹിസംസഗ്ഗേഹി. [ചൂളവ. ൨൭] തീഹങ്ഗേഹി സമന്നാഗതസ്സ ഭിക്ഖുനോ ആകങ്ഖമാനോ സങ്ഘോ പബ്ബാജനീയകമ്മം കരേയ്യ – ഭണ്ഡനകാരകോ ഹോതി…പേ… സങ്ഘേ അധികരണകാരകോ, ബാലോ ഹോതി അബ്യത്തോ, ആപത്തിബഹുലോ അനപദാനോ കുലദൂകകോ ഹോതി പാപസമാചാരോ പാപസമാചാരാ ദിസ്സന്തി ¶ ചേവ സുയ്യന്തി ച. തീഹങ്ഗേഹി സമന്നാഗതസ്സ ഭിക്ഖുനോ ആകങ്ഖമാനോ സങ്ഘോ പടിസാരണീയകമ്മം കരേയ്യ – ഭണ്ഡനകാരകോ ഹോതി…പേ… സങ്ഘേ അധികരണകാരകോ, ബാലോ ഹോതി അബ്യത്തോ, ആപത്തി ബഹുലോ അനപദാനോ ഗിഹീ അക്കോസതി പരിഭാസതി. [ചൂളവ. ൫൦] തീഹങ്ഗേഹി സമന്നാഗതസ്സ ഭിക്ഖുനോ ആകങ്ഖമാനോ സങ്ഘോ ആപത്തിയാ അദസ്സനേ ഉക്ഖേപനീയകമ്മം കരേയ്യ ¶ – ഭണ്ഡനകാരകോ ഹോതി…പേ… സങ്ഘേ അധികരണകാരകോ, ബാലോ ഹോതി അബ്യത്തോ, ആപത്തിബഹുലോ അനപദാനോ ആപത്തിം ആപജ്ജിത്വാ ന ഇച്ഛതി ആപത്തിം പസ്സിതും. [ചൂളവ. ൫൯] തീഹങ്ഗേഹി സമന്നാഗതസ്സ ഭിക്ഖുനോ ¶ ആകങ്ഖമാനോ സങ്ഘോ ആപത്തിയാ അപ്പടികമ്മേ ഉക്ഖേപനീയകമ്മം കരേയ്യ – ഭണ്ഡനകാരകോ ഹോതി…പേ… സങ്ഘേ അധികരണകാരകോ, ബാലോ ഹോതി അബ്യത്തോ, ആപത്തിബഹുലോ അനപദാനോ ആപത്തിം ആപജ്ജിത്വാ ന ഇച്ഛതി ആപത്തിം പടികാതും. [ചൂളവ. ൬൯] തീഹങ്ഗേഹി സമന്നാഗതസ്സ ഭിക്ഖുനോ ആകങ്ഖമാനോ സങ്ഘോ പാപികായ ദിട്ഠിയാ അപ്പടിനിസ്സഗ്ഗേ ഉക്ഖേപനീയകമ്മം കരേയ്യ – ഭണ്ഡനകാരകോ ഹോതി…പേ… സങ്ഘേ അധികരണകാരകോ, ബാലോ ഹോതി അബ്യത്തോ, ആപത്തിബഹുലോ അനപദാനോ ന ഇച്ഛതി പാപികം ദിട്ഠിം പടിനിസ്സജ്ജിതും.

തീഹങ്ഗേഹി സമന്നാഗതസ്സ ഭിക്ഖുനോ ആകങ്ഖമാനോ സങ്ഘോ ആഗാള്ഹായ ചേതേയ്യ – ഭണ്ഡനകാരകോ ഹോതി കലഹകാരകോ വിവാദകാരകോ ഭസ്സകാരകോ സങ്ഘേ അധികരണകാരകോ, ബാലോ ഹോതി അബ്യത്തോ ആപത്തിബഹുലോ അനപദാനോ, ഗിഹിസംസട്ഠോ വിഹരതി അനനുലോമികേഹി ഗിഹിസംസഗ്ഗേഹി. തീഹങ്ഗേഹി സമന്നാഗതസ്സ ഭിക്ഖുനോ കമ്മം കാതബ്ബം – അലജ്ജീ ച ഹോതി, ബാലോ ച, അപകതത്തോ ച. അപരേഹിപി തീഹങ്ഗേഹി സമന്നാഗതസ്സ ഭിക്ഖുനോ കമ്മം കാതബ്ബം – അധിസീലേ സീലവിപന്നോ ഹോതി, അജ്ഝാചാരേ ആചാരവിപന്നോ ഹോതി, അതിദിട്ഠിയാ ദിട്ഠിവിപന്നോ ¶ ഹോതി. അപരേഹിപി തീഹങ്ഗേഹി സമന്നാഗതസ്സ ഭിക്ഖുനോ കമ്മം കാതബ്ബം – കായികേന ദവേന സമന്നാഗതോ ഹോതി, വാചസികേന ദവേന സമന്നാഗതോ ഹോതി, കായികവാചസികേന ദവേന സമന്നാഗതോ ഹോതി. അപരേഹിപി തീഹങ്ഗേഹി സമന്നാഗതസ്സ ഭിക്ഖുനോ ¶ കമ്മം കാതബ്ബം – കായികേന അനാചാരേന സമന്നാഗതോ ഹോതി, വാചസികേന അനാചാരേന സമന്നാഗതോ ഹോതി, കായികവാചസികേന അനാചാരേന സമന്നാഗതോ ഹോതി. അപരേഹിപി തീഹങ്ഗേഹി സമന്നാഗതസ്സ ഭിക്ഖുനോ ¶ കമ്മം കാതബ്ബം – കായികേന ഉപഘാതികേന സമന്നാഗതോ ഹോതി, വാചസികേന ഉപഘാതികേന സമന്നാഗതോ ഹോതി, കായികവാചസികേന ഉപഘാതികേന സമന്നാഗതോ ഹോതി. അപരേഹിപി തീഹങ്ഗേഹി സമന്നാഗതസ്സ ഭിക്ഖുനോ കമ്മം കാതബ്ബം – കായികേന മിച്ഛാജീവേന സമന്നാഗതോ ഹോതി, വാചസികേന മിച്ഛാജീവേന സമന്നാഗതോ ഹോതി, കായികവാചസികേന മിച്ഛാജീവേന സമന്നാഗതോ ഹോതി. അപരേഹിപി തീഹങ്ഗേഹി സമന്നാഗതസ്സ ഭിക്ഖുനോ കമ്മം കാതബ്ബം – ആപത്തിം ആപന്നോ കമ്മകതോ ഉപസമ്പാദേതി, നിസ്സയം ദേതി, സാമണേരം ഉപട്ഠാപേതി. അപരേഹിപി തീഹങ്ഗേഹി സമന്നാഗതസ്സ ഭിക്ഖുനോ കമ്മം കാതബ്ബം – യായ ആപത്തിയാ സങ്ഘേന കമ്മം കതം ഹോതി തം ആപത്തിം ആപജ്ജതി, അഞ്ഞം വാ താദിസികം, തതോ വാ പാപിട്ഠതരം. അപരേഹിപി തീഹങ്ഗേഹി സമന്നാഗതസ്സ ഭിക്ഖുനോ കമ്മം കാതബ്ബം – ബുദ്ധസ്സ അവണ്ണം ഭാസതി, ധമ്മസ്സ അവണ്ണം ഭാസതി, സങ്ഘസ്സ അവണ്ണം ഭാസതി.

തീഹങ്ഗേഹി സമന്നാഗതസ്സ ഭിക്ഖുനോ ¶ സങ്ഘമജ്ഝേ ഉപോസഥം ഠപേന്തസ്സ – ‘‘അലം, ഭിക്ഖു, മാ ഭണ്ഡനം മാ കലഹം മാ വിഗ്ഗഹം മാ വിവാദ’’ന്തി ഓമദ്ദിത്വാ സങ്ഘേന ഉപോസഥോ കാതബ്ബോ – അലജ്ജീ ച ഹോതി, ബാലോ ച, അപകതത്തോ ച. തീഹങ്ഗേഹി സമന്നാഗതസ്സ ഭിക്ഖുനോ സങ്ഘമജ്ഝേ പവാരണം ഠപേന്തസ്സ – ‘‘അലം, ഭിക്ഖു, മാ ഭണ്ഡനം മാ കലഹം മാ വിഗ്ഗഹം മാ വിവാദ’’ന്തി ഓമദ്ദിത്വാ സങ്ഘേന പവാരേതബ്ബം – അലജ്ജീ ച ഹോതി, ബാലോ ച, അപകതത്തോ ച. തീഹങ്ഗേഹി സമന്നാഗതസ്സ ഭിക്ഖുനോ ന കാചി സങ്ഘസമ്മുതി ദാതബ്ബാ – അലജ്ജീ ച ഹോതി, ബാലോ ച, അപകതത്തോ ച. തീഹങ്ഗേഹി സമന്നാഗതേന ഭിക്ഖുനാ സങ്ഘേ ന വോഹരിതബ്ബം [സംഘോ ന വോഹരിതബ്ബോ (സ്യാ.)] – അലജ്ജീ ച ഹോതി, ബാലോ ച, അപകതത്തോ ച. തീഹങ്ഗേഹി സമന്നാഗതോ ഭിക്ഖു ന കിസ്മിം ചി പച്ചേകട്ഠാനേ ഠപേതബ്ബോ – അലജ്ജീ ച ഹോതി, ബാലോ ച, അപകതത്തോ ച. തീഹങ്ഗേഹി സമന്നാഗതസ്സ ഭിക്ഖുനോ ¶ നിസ്സായ ന വത്ഥബ്ബം – അലജ്ജീ ച ഹോതി, ബാലോ ച, അപകതത്തോ ച. തീഹങ്ഗേഹി സമന്നാഗതസ്സ ഭിക്ഖുനോ നിസ്സയോ ന ദാതബ്ബോ – അലജ്ജീ ച ഹോതി, ബാലോ ച, അപകതത്തോ ച. തീഹങ്ഗേഹി സമന്നാഗതസ്സ ഭിക്ഖുനോ ഓകാസകമ്മം കാരാപേന്തസ്സ നാലം ഓകാസകമ്മം കാതും – അലജ്ജീ ച ഹോതി, ബാലോ ച, അപകതത്തോ ച. തീഹങ്ഗേഹി സമന്നാഗതസ്സ ഭിക്ഖുനോ സവചനീയം നാദാതബ്ബം – അലജ്ജീ ച ഹോതി, ബാലോ ¶ ച, അപകതത്തോ ച. തീഹങ്ഗേഹി സമന്നാഗതസ്സ ഭിക്ഖുനോ വിനയോ ¶ ന പുച്ഛിതബ്ബോ – അലജ്ജീ ച ഹോതി, ബാലോ ച, അപകതത്തോ ച. തീഹങ്ഗേഹി സമന്നാഗതേന ഭിക്ഖുനാ വിനയോ ന പുച്ഛിതബ്ബോ – അലജ്ജീ ച ഹോതി, ബാലോ ച, അപകതത്തോ ച. തീഹങ്ഗേഹി സമന്നാഗതസ്സ ഭിക്ഖുനോ വിനയോ ന വിസ്സജ്ജേതബ്ബോ – അലജ്ജീ ച ഹോതി, ബാലോ ച, അപകതത്തോ ച. തീഹങ്ഗേഹി സമന്നാഗതേന ഭിക്ഖുനാ വിനയോ ന വിസ്സജ്ജേതബ്ബോ – അലജ്ജീ ച ഹോതി, ബാലോ ച, അപകതത്തോ ¶ ച. തീഹങ്ഗേഹി സമന്നാഗതസ്സ ഭിക്ഖുനോ അനുയോഗോ ന ദാതബ്ബോ – അലജ്ജീ ച ഹോതി, ബാലോ ച, അപകതത്തോ ച. തീഹങ്ഗേഹി സമന്നാഗതേന ഭിക്ഖുനാ സദ്ധിം വിനയോ ന സാകച്ഛിതബ്ബോ [സാകച്ഛാതബ്ബോ (ക.)] – അലജ്ജീ ച ഹോതി, ബാലോ ച, അപകതത്തോ ച. തീഹങ്ഗേഹി സമന്നാഗതേന ഭിക്ഖുനാ ന ഉപസമ്പാദേതബ്ബം ന നിസ്സയോ ദാതബ്ബോ ന സാമണേരോ ഉപട്ഠാപേതബ്ബോ – അലജ്ജീ ച ഹോതി, ബാലോ ച, അപകതത്തോ ച.

തയോ ഉപോസഥാ – ചാതുദ്ദസികോ, പന്നരസികോ, സാമഗ്ഗിഉപോസഥോ. അപരേപി തയോ ഉപോസഥാ – സങ്ഘേഉപോസഥോ, ഗണേഉപോസഥോ, പുഗ്ഗലേഉപോസഥോ. അപരേപി തയോ ഉപോസഥാ – സുത്തുദ്ദേസോഉപോസഥോ, പാരിസുദ്ധിഉപോസഥോ, അധിട്ഠാനുപോസഥോ. തിസ്സോ പവാരണാ – ചാതുദ്ദസികാ, പന്നരസികാ, സാമഗ്ഗിപവാരണാ. അപരാപി തിസ്സോ പവാരണാ – സങ്ഘേപവാരണാ, ഗണേപവാരണാ, പുഗ്ഗലേപവാരണാ. അപരാപി തിസ്സോ പവാരണാ – തേവാചികാപവാരണാ ¶ , ദ്വേവാചികാപവാരണാ, സമാനവസ്സികാപവാരണാ.

തയോ ആപായികാ നേരയികാ – ഇദമപ്പഹായ, യോ ച അബ്രഹ്മചാരീ ബ്രഹ്മചാരിപടിഞ്ഞോ, യോ ച സുദ്ധം ബ്രഹ്മചാരിം പരിസുദ്ധബ്രഹ്മചരിയം ചരന്തം അമൂലകേന അബ്രഹ്മചരിയേന അനുദ്ധംസേതി, യോ ചായം ഏവംവാദീ ഏവംദിട്ഠി [ഏവംദിട്ഠീ (സീ.)] – ‘‘നത്ഥി കാമേസു ദോസോ’’തി സോ കാമേസു പാതബ്യതം ആപജ്ജതി. [അ. നി. ൩.൭൦] തീണി അകുസലമൂലാനി – ലോഭോ അകുസലമൂലം, ദോസോ അകുസലമൂലം, മോഹോ അകുസലമൂലം. [അ. നി. ൩.൭൦] തീണി കുസലമൂലാനി – അലോഭോ കുസലമൂലം, അദോസോ കുസലമൂലം, അമോഹോ കുസലമൂലം. തീണി ദുച്ചരിതാനി – കായദുച്ചരിതം, വചീദുച്ചരിതം, മനോദുച്ചരിതം. തീണി സുചരിതാനി – കായസുചരിതം, വചീസുചരിതം, മനോസുചരിതം. തയോ അത്ഥവസേ പടിച്ച ഭഗവതാ കുലേസു തികഭോജനം പഞ്ഞത്തം – ദുമ്മങ്കൂനം പുഗ്ഗലാനം നിഗ്ഗഹായ, പേസലാനം ഭിക്ഖൂനം ¶ ഫാസുവിഹാരായ, ‘‘മാ പാപിച്ഛാ പക്ഖം നിസ്സായ സങ്ഘം ഭിന്ദേയ്യു’’ന്തി ¶ കുലാനുദ്ദയതായ ച. [ചൂളവ. ൩൫൦] തീഹി അസദ്ധമ്മേഹി അഭിഭൂതോ പരിയാദിന്നചിത്തോ ദേവദത്തോ ആപായികോ നേരയികോ കപ്പട്ഠോ അതേകിച്ഛോ പാപിച്ഛതാ പാപമിത്തതാ ഓരമത്തകേന വിസേസാധിഗമേന അന്തരാ വോസാനം ആപാദി. തിസ്സോ സമ്മുതിയോ – ദണ്ഡസമ്മുതി, സിക്കാസമ്മുതി, ദണ്ഡസിക്കാസമ്മുതി. തിസ്സോ പാദുകാ ധുവട്ഠാനികാ അസങ്കമനീയാ – വച്ചപാദുകാ, പസ്സാവപാദുകാ, ആചമനപാദുകാ. തിസ്സോ പാദഘംസനിയോ – സക്ഖരം, കഥലാ, സമുദ്ദഫേണകോതി.

തികം നിട്ഠിതം.

തസ്സുദ്ദാനം –

തിട്ഠന്തേ ¶ കാലേ രത്തിഞ്ച, ദസ പഞ്ച കുസലേന;

വേദനാ ചോദനാ വത്ഥു, സലാകാ ദ്വേ പടിക്ഖിപാ.

പഞ്ഞത്തി ¶ അപരേ ദ്വേ ച, ബാലോ കാളേ ച കപ്പതി;

ഹേമന്തേ സങ്ഘോ സങ്ഘസ്സ, ഛാദനാ ച പടിച്ഛാദി.

പടിച്ഛന്നാ വിവടാ ച, സേനാസനഗിലായനാ;

പാതിമോക്ഖം പരിവാസം, മാനത്താ പാരിവാസികാ.

അന്തോ അന്തോ ച സീമായ, ആപജ്ജതി പുനാപരേ;

വുട്ഠാതി അപരേ ചേവ, അമൂള്ഹവിനയാ ദുവേ.

തജ്ജനീയാ നിയസ്സാ ച, പബ്ബാജപടിസാരണീ;

അദസ്സനാ പടികമ്മേ, അനിസ്സഗ്ഗേ ച ദിട്ഠിയാ.

ആഗാള്ഹകമ്മാധിസീലേ, ദവാനാചാര ഘാതികാ;

ആജീവാപന്നാ താദിസികാ, അവണ്ണുപോസഥേന ച.

പവാരണാ സമ്മുതി ച, വോഹാരപച്ചേകേന ച;

ന വത്ഥബ്ബം ന ദാതബ്ബം, ഓകാസം ന കരേ തഥാ.

ന കരേ സവചനീയം, ന പുച്ഛിതബ്ബകാ ദുവേ;

ന വിസ്സജ്ജേ ദുവേ ചേവ, അനുയോഗമ്പി നോ ദദേ.

സാകച്ഛാ ¶ ¶ ഉപസമ്പദാ, നിസ്സയസാമണേരാ ച;

ഉപോസഥതികാ തീണി, പവാരണതികാ തയോ.

ആപായികാ അകുസലാ, കുസലാ ചരിതാ ദുവേ;

തികഭോജനസദ്ധമ്മേ, സമ്മുതി പാദുകേന ച;

പാദഘംസനികാ ചേവ, ഉദ്ദാനം തികകേ ഇദന്തി.

൪. ചതുക്കവാരോ

൩൨൪. അത്ഥാപത്തി ¶ സകവാചായ ആപജ്ജതി, പരവാചായ വുട്ഠാതി; അത്ഥാപത്തി പരവാചായ ആപജ്ജതി, സകവാചായ വുട്ഠാതി; അത്ഥാപത്തി സകവാചായ ആപജ്ജതി, സകവാചായ വുട്ഠാതി; അത്ഥാപത്തി പരവാചായ ആപജ്ജതി, പരവാചായ വുട്ഠാതി. അത്ഥാപത്തി കായേന ആപജ്ജതി, വാചായ വുട്ഠാതി; അത്ഥാപത്തി വാചായ ആപജ്ജതി, കായേന വുട്ഠാതി; അത്ഥാപത്തി കായേന ആപജ്ജതി, കായേന വുട്ഠാതി; അത്ഥാപത്തി വാചായ ആപജ്ജതി, വാചായ വുട്ഠാതി. അത്ഥാപത്തി പസുത്തോ ആപജ്ജതി, പടിബുദ്ധോ വുട്ഠാതി; അത്ഥാപത്തി പടിബുദ്ധോ ¶ ആപജ്ജതി, പസുത്തോ വുട്ഠാതി; അത്ഥാപത്തി പസുത്തോ ആപജ്ജതി, പസുത്തോ വുട്ഠാതി; അത്ഥാപത്തി പടിബുദ്ധോ ആപജ്ജതി, പടിബുദ്ധോ വുട്ഠാതി. അത്ഥാപത്തി അചിത്തകോ ആപജ്ജതി, സചിത്തകോ വുട്ഠാതി; അത്ഥാപത്തി സചിത്തകോ ആപജ്ജതി, അചിത്തകോ വുട്ഠാതി; അത്ഥാപത്തി അചിത്തകോ ആപജ്ജതി, അചിത്തകോ വുട്ഠാതി; അത്ഥാപത്തി സചിത്തകോ ആപജ്ജതി, സചിത്തകോ വുട്ഠാതി. അത്ഥാപത്തി ആപജ്ജന്തോ ദേസേതി; ദേസേന്തോ ആപജ്ജതി; അത്ഥാപത്തി ¶ ആപജ്ജന്തോ വുട്ഠാതി; വുട്ഠഹന്തോ ആപജ്ജതി. അത്ഥാപത്തി കമ്മേന ആപജ്ജതി, അകമ്മേന വുട്ഠാതി; അത്ഥാപത്തി അകമ്മേന ആപജ്ജതി, കമ്മേന വുട്ഠാതി; അത്ഥാപത്തി കമ്മേന ആപജ്ജതി, കമ്മേന വുട്ഠാതി; അത്ഥാപത്തി അകമ്മേന ആപജ്ജതി, അകമ്മേന വുട്ഠാതി.

[അ. നി. ൪.൨൫൦; ദീ. നി. ൩.൩൧൩; വിഭ. ൯൩൯] ചത്താരോ അനരിയവോഹാരാ – അദിട്ഠേ ദിട്ഠവാദിതാ, അസ്സുതേ സുതവാദിതാ, അമുതേ മുതവാദിതാ, അവിഞ്ഞാതേ വിഞ്ഞാതവാദിതാ. ചത്താരോ അരിയവോഹാരാ – അദിട്ഠേ അദിട്ഠവാദിതാ, അസ്സുതേ അസ്സുതവാദിതാ, അമുതേ അമുതവാദിതാ, അവിഞ്ഞാതേ അവിഞ്ഞാതവാദിതാ. അപരേപി ചത്താരോ അനരിയവോഹാരാ – ദിട്ഠേ അദിട്ഠവാദിതാ, സുതേ അസ്സുതവാദിതാ, മുതേ അമുതവാദിതാ, വിഞ്ഞാതേ അവിഞ്ഞാതവാദിതാ. ചത്താരോ ¶ അരിയവോഹാരാ – ദിട്ഠേ ദിട്ഠവാദിതാ, സുതേ സുതവാദിതാ, മുതേ മുതവാദിതാ, വിഞ്ഞാതേ വിഞ്ഞാതവാദിതാ.

ചത്താരോ പാരാജികാ ഭിക്ഖൂനം ഭിക്ഖുനീഹി സാധാരണാ; ചത്താരോ പാരാജികാ ഭിക്ഖുനീനം ഭിക്ഖൂഹി അസാധാരണാ. ചത്താരോ പരിക്ഖാരാ – അത്ഥി പരിക്ഖാരോ രക്ഖിതബ്ബോ ഗോപേതബ്ബോ മമായിതബ്ബോ പരിഭുഞ്ജിതബ്ബോ; അത്ഥി പരിക്ഖാരോ രക്ഖിതബ്ബോ ഗോപേതബ്ബോ മമായിതബ്ബോ, ന പരിഭുഞ്ജിതബ്ബോ; അത്ഥി പരിക്ഖാരോ രക്ഖിതബ്ബോ ഗോപേതബ്ബോ, ന മമായിതബ്ബോ ന പരിഭുഞ്ജിതബ്ബോ; അത്ഥി പരിക്ഖാരോ ന രക്ഖിതബ്ബോ ന ഗോപേതബ്ബോ, ന മമായിതബ്ബോ ന പരിഭുഞ്ജിതബ്ബോ. അത്ഥാപത്തി ¶ സമ്മുഖാ ആപജ്ജതി, പരമ്മുഖാ വുട്ഠാതി; അത്ഥാപത്തി പരമ്മുഖാ ആപജ്ജതി ¶ , സമ്മുഖാ വുട്ഠാതി; അത്ഥാപത്തി സമ്മുഖാ ആപജ്ജതി, സമ്മുഖാ വുട്ഠാതി; അത്ഥാപത്തി പരമ്മുഖാ ആപജ്ജതി, പരമ്മുഖാ വുട്ഠാതി. അത്ഥാപത്തി അജാനന്തോ ആപജ്ജതി, ജാനന്തോ വുട്ഠാതി; അത്ഥാപത്തി ജാനന്തോ ആപജ്ജതി, അജാനന്തോ വുട്ഠാതി; അത്ഥാപത്തി അജാനന്തോ ആപജ്ജതി, അജാനന്തോ വുട്ഠാതി; അത്ഥാപത്തി ജാനന്തോ ആപജ്ജതി, ജാനന്തോ വുട്ഠാതി.

ചതൂഹാകാരേഹി ആപത്തിം ആപജ്ജതി – കായേന ആപജ്ജതി, വാചായ ആപജ്ജതി, കായേന വാചായ ആപജ്ജതി, കമ്മവാചായ ആപജ്ജതി. അപരേഹിപി ചതൂഹാകാരേഹി ആപത്തിം ആപജ്ജതി – സങ്ഘമജ്ഝേ, ഗണമജ്ഝേ, പുഗ്ഗലസ്സ സന്തികേ, ലിങ്ഗപാതുഭാവേന. ചതൂഹാകാരേഹി ആപത്തിയാ വുട്ഠാതി – കായേന വുട്ഠാതി, വാചായ വുട്ഠാതി, കായേന വാചായ വുട്ഠാതി, കമ്മവാചായ വുട്ഠാതി. അപരേഹിപി ചതൂഹാകാരേഹി ആപത്തിയാ വുട്ഠാതി – സങ്ഘമജ്ഝേ, ഗണമജ്ഝേ, പുഗ്ഗലസ്സ സന്തികേ, ലിങ്ഗപാതുഭാവേന. സഹ പടിലാഭേന പുരിമം ജഹതി, പച്ഛിമേ പതിട്ഠാതി, വിഞ്ഞത്തിയോ പടിപ്പസ്സമ്ഭന്തി, പണ്ണത്തിയോ നിരുജ്ഝന്തി. സഹ പടിലാഭേന പച്ഛിമം ജഹതി, പുരിമേ പതിട്ഠാതി, വിഞ്ഞത്തിയോ പടിപ്പസ്സമ്ഭന്തി, പണ്ണത്തിയോ നിരുജ്ഝന്തി. ചതസ്സോ ചോദനാ – സീലവിപത്തിയാ ചോദേതി ¶ , ആചാരവിപത്തിയാ ചോദേതി, ദിട്ഠിവിപത്തിയാ ചോദേതി, ആജീവവിപത്തിയാ ചോദേതി. ചത്താരോ പരിവാസാ – പടിച്ഛന്നപരിവാസോ ¶ , അപ്പടിച്ഛന്നപരിവാസോ, സുദ്ധന്തപരിവാസോ, സമോധാനപരിവാസോ. ചത്താരോ മാനത്താ – പടിച്ഛന്നമാനത്തം, അപ്പടിച്ഛന്നമാനത്തം, പക്ഖമാനത്തം, സമോധാനമാനത്തം. ചത്താരോ മാനത്തചാരികസ്സ ഭിക്ഖുനോ രത്തിച്ഛേദാ – സഹവാസോ, വിപ്പവാസോ, അനാരോചനാ, ഊനേ ഗണേ ചരതി. ചത്താരോ സാമുക്കംസാ ¶ . ചത്താരോ പടിഗ്ഗഹിതപരിഭോഗാ – യാവകാലികം, യാമകാലികം, സത്താഹകാലികം, യാവജീവികം. ചത്താരി മഹാവികടാനി – ഗൂഥോ, മുത്തം, ഛാരികാ, മത്തികാ. ചത്താരി കമ്മാനി – അപലോകനകമ്മം, ഞത്തികമ്മം, ഞത്തിദുതിയകമ്മം, ഞത്തിചതുത്ഥകമ്മം. അപരാനിപി ചത്താരി കമ്മാനി – അധമ്മേന വഗ്ഗകമ്മം, അധമ്മേന സമഗ്ഗകമ്മം, ധമ്മേന വഗ്ഗകമ്മം, ധമ്മേന സമഗ്ഗകമ്മം. ചതസ്സോ വിപത്തിയോ – സീലവിപത്തി, ആചാരവിപത്തി, ദിട്ഠിവിപത്തി, ആജീവവിപത്തി. ചത്താരി അധികരണാനി – വിവാദാധികരണം, അനുവാദാധികരണം, ആപത്താധികരണം, കിച്ചാധികരണം. [അ. നി. ൪.൨൧൧] ചത്താരോ പരിസദൂസനാ – ഭിക്ഖു ദുസ്സീലോ പാപധമ്മോ പരിസദൂസനോ, ഭിക്ഖുനീ ദുസ്സീലാ പാപധമ്മാ പരിസദൂസനാ, ഉപാസകോ ദുസ്സീലോ പാപധമ്മോ പരിസദൂസനോ, ഉപാസികാ ദുസ്സീലാ പാപധമ്മാ പരിസദൂസനാ. ചത്താരോ പരിസസോഭനാ [പരിസസോഭണാ (സ്യാ. ക.)] – ഭിക്ഖു സീലവാ കല്യാണധമ്മോ പരിസസോഭനോ, ഭിക്ഖുനീ സീലവതീ കല്യാണധമ്മാ പരിസസോഭനാ, ഉപാസകോ സീലവാ കല്യാണധമ്മോ പരിസസോഭനോ, ഉപാസികാ സീലവതീ കല്യാണധമ്മാ പരിസസോഭനാ.

അത്ഥാപത്തി ¶ ആഗന്തുകോ ആപജ്ജതി, നോ ആവാസികോ; അത്ഥാപത്തി ¶ ആവാസികോ ആപജ്ജതി, നോ ആഗന്തുകോ; അത്ഥാപത്തി ആഗന്തുകോ ചേവ ആപജ്ജതി ആവാസികോ ച അത്ഥാപത്തി നേവ ആഗന്തുകോ ആപജ്ജതി, നോ ആവാസികോ. അത്ഥാപത്തി ഗമികോ ആപജ്ജതി, നോ ആവാസികോ; അത്ഥാപത്തി ആവാസികോ ആപജ്ജതി, നോ ഗമികോ; അത്ഥാപത്തി ഗമികോ ചേവ ആപജ്ജതി ആവാസികോ ച; അത്ഥാപത്തി നേവ ഗമികോ ആപജ്ജതി നോ ആവാസികോ. അത്ഥി വത്ഥുനാനത്തതാ നോ ആപത്തിനാനത്തതാ, അത്ഥി ആപത്തിനാനത്തതാ നോ വത്ഥുനാനത്തതാ, അത്ഥി വത്ഥുനാനത്തതാ ചേവ ആപത്തിനാനത്തതാ ച, അത്ഥി നേവ വത്ഥുനാനത്തതാ നോ ആപത്തിനാനത്തതാ. അത്ഥി വത്ഥുസഭാഗതാ നോ ആപത്തിസഭാഗതാ, അത്ഥി ആപത്തിസഭാഗതാ നോ വത്ഥുസഭാഗതാ, അത്ഥി വത്ഥുസഭാഗതാ ചേവ ആപത്തിസഭാഗതാ ച അത്ഥി നേവ വത്ഥുസഭാഗതാ നോ ആപത്തിസഭാഗതാ. അത്ഥാപത്തി ഉപജ്ഝായോ ആപജ്ജതി നോ സദ്ധിവിഹാരികോ, അത്ഥാപത്തി സദ്ധിവിഹാരികോ ആപജ്ജതി നോ ഉപജ്ഝായോ, അത്ഥാപത്തി ഉപജ്ഝായോ ചേവ ആപജ്ജതി സദ്ധിവിഹാരികോ ച, അത്ഥാപത്തി നേവ ഉപജ്ഝായോ ആപജ്ജതി നോ സദ്ധിവിഹാരികോ. അത്ഥാപത്തി ആചരിയോ ആപജ്ജതി ¶ നോ അന്തേവാസികോ, അത്ഥാപത്തി അന്തേവാസികോ ആപജ്ജതി നോ ആചരിയോ, അത്ഥാപത്തി ആചരിയോ ചേവ ആപജ്ജതി അന്തേവാസികോ ച, അത്ഥാപത്തി നേവ ആചരിയോ ആപജ്ജതി നോ അന്തേവാസികോ. ചത്താരോ പച്ചയാ അനാപത്തി വസ്സച്ഛേദസ്സ – സങ്ഘോ വാ ഭിന്നോ ¶ ഹോതി, സങ്ഘം വാ ഭിന്ദിതുകാമാ ഹോന്തി, ജീവിതന്തരായോ വാ ഹോതി, ബ്രഹ്മചരിയന്തരായോ വാ ഹോതി. ചത്താരി വചീദുച്ചരിതാനി – മുസാവാദോ, പിസുണാ വാചാ, ഫരുസാ വാചാ, സമ്ഫപ്പലാപോ. ചത്താരി വചീസുചരിതാനി – സച്ചവാചാ, അപിസുണാ വാചാ, സണ്ഹാ വാചാ, മന്താ ഭാസാ. അത്ഥി ¶ ആദിയന്തോ ഗരുകം ആപത്തിം ആപജ്ജതി, പയോജേന്തോ ലഹുകം; അത്ഥി ആദിയന്തോ ലഹുകം ആപത്തിം ആപജ്ജതി, പയോജേന്തോ ഗരുകം, അത്ഥി ആദിയന്തോപി പയോജേന്തോപി ഗരുകം ആപത്തിം ആപജ്ജതി; അത്ഥി ആദിയന്തോപി പയോജേന്തോപി ലഹുകം ആപത്തിം ആപജ്ജതി.

അത്ഥി പുഗ്ഗലോ അഭിവാദനാരഹോ, നോ പച്ചുട്ഠാനാരഹോ; അത്ഥി പുഗ്ഗലോ പച്ചുട്ഠാനാരഹോ, നോ അഭിവാദനാരഹോ; അത്ഥി പുഗ്ഗലോ അഭിവാദനാരഹോ ചേവ പച്ചുട്ഠാനാരഹോ ച; അത്ഥി പുഗ്ഗലോ നേവ അഭിവാദനാരഹോ നോ പച്ചുട്ഠാനാരഹോ. അത്ഥി പുഗ്ഗലോ ആസനാരഹോ, നോ അഭിവാദനാരഹോ; അത്ഥി പുഗ്ഗലോ അഭിവാദനാരഹോ, നോ ആസനാരഹോ; അത്ഥി പുഗ്ഗലോ ആസനാരഹോ ചേവ അഭിവാദനാരഹോ ച; അത്ഥി പുഗ്ഗലോ നേവ ആസനാരഹോ നോ അഭിവാദനാരഹോ. അത്ഥാപത്തി കാലേ ആപജ്ജതി, നോ വികാലേ; അത്ഥാപത്തി വികാലേ ആപജ്ജതി, നോ കാ�