📜
ဇိနစရိတယ ¶
နမော တဿ ဘဂဝတော အရဟတော သမ္မာသမ္ဗုဒ္ဓဿ
ဥတ္တမံ ဥတ္တမင်္ဂေန နမဿိတွာ မဟေသိနော၊
နိဗ္ဗာဏမဓုဒံ ပါဒပင်္ကဇံ သဇ္ဇနာလိနံ။
မဟာမောဟတမံ လောကေ ဓံသေန္တံ ဓမ္မဘာကရံ၊
ပါတုဘူတံ မဟာတေဇံ ဓမ္မရာဇောဒယာစလေ။
ဇန္တုစိတ္တသရေ ဇာတံ ပသာဒကုမုဒံ သဒါ၊
ဗောဓေန္တံ သင်္ဃဝန္ဒဉ္စ သိလောရုကိရဏုဇ္ဇလံ။
တဟိံ၊ တဟိံ သုဝိတ္ထိဏ္ဏံ ဇိနဿ စရိတံ ဟိတံ၊
ပဝက္ခာမိ သမာသေန သဒါ’နုဿရဏတ္ထိကော။
ပဏိတံ တံ သရန္တာနံ ဒုလ္လဘမ္ပိ သိဝံပဒံ၊
အဒုလ္လဘံ ဘဝေ ဘောဂပဋိလာဘမှိ ကာ ကထာ?
တသ္မာ တံ ဘညမာနံ မေ စိတ္တဝုတ္တပဒက္ကမံ၊
သုန္ဒရံ မဓုရံ သုဒ္ဓံ သောတုသောတရသာယနံ။
သောတဟတ္ထပုဋာ သမ္မာ ဂဟေတွာန နိရန္တရံ၊
အဇရာမရမိ’စ္ဆန္တာ သာဓဝေါ ပရိဘုဉ္ဇထ။
ကပ္ပသတသဟဿဿ စတုန္နံ စာ’ပိ မတ္ထကေ၊
အသင်္ခေယျာနမာ’ဝါသံ သဗ္ဗဒါ ပုညကာမိနံ။
၉။ ¶
နာနာရတနသမ္ပန္နံ နာနာဇနသမာကုလံ၊
ဝိစိတ္တာပဏ သံကိဏ္ဏံ တောရဏ ဂ္ဃိက ဘူသိတံ။
ယုတ္တံ ဒသဟိ သဒ္ဒေဟိ ဒေဝိန္ဒပုရသန္နိဘံ၊
ပုရံ အမရသင်္ခါတံ အဟောသီ ရုစိရံ ဝရံ။
တဟိံ ဗြာဟ္မနွယေ ဇာတော သဗ္ဗလောကာဘိပူဇိတော၊
မဟာဒယော မဟာပညော အဘိရူပေါ မနောရမော။
သုမေဓော နာမ နာမေန ဝေဒသာဂရပါရဂူ၊
ကုမာရော’သိ ဂရူနံ သော အဝသာနေ ဇိနံကုရော။
ရာသိဝဍ္ဎကမစ္စေန ဒဿိတံ အမိတံ ဓနံ၊
အနေကသတဂဗ္ဘေသု နိစိတံ တံ ဥဒိက္ခိယ။
ဓနသန္နိစယံ ကတွာ အဟော မယှံ ပိတာဒယော၊
ဂတာ မာသကမေ’ကမ္ပိ နေဝါ’ဒါယ ဒိဝံ ဣတိ။
သံဝေဂမု’ပယာတော’ဝစီမန္တေသီ’တိ ဂုဏာကရော၊
ဓနသာရံ ဣဟံ ဂယှ ဂန္တုံ ယုတ္တန္တိ မေ ပန။
ရဟောဂတော နိသီဒိတွာ သုန္ဒရေ နိဇမန္ဒိရေ၊
ဒေဟေ ဒေါသော ဥဒိက္ခန္တော ဩဝဒန္တော’ပိ အတ္တနော။
ဘေဒနံ တနုနောဒုက္ခံ ဒုက္ခော တဿော’ဒယော’ပိ စ၊
ဇာတိဓမ္မော ဇရာဓမ္မော ဝျာဓိဓမ္မော အဟံ ဣတိ။
ဧဝမာ’ဒီဟိ ဒေဟသ္မိံ ဒိသွာ ဒေါသေ အနေကဓာ၊
ပုရေ ဘေရိံ စရာပေတွာ အာရောစေတွာန ရာဇိနော။
ဘေရိနာဒသုဂန္ဓေန ယာစကာလိသမာဂတေ၊
ဒါနကိဉ္ဇက္ခဩဃေန သတ္တာဟံ ပီနယီ တတော။
ဒါနဂ္ဂဟိမဗိန္ဒူနံ နိပါတေနာ’ပိ ဓံသနံ၊
အယာတံ တံ ဝိလောကေတွာ ရတနမ္ဗုဇကာနနံ။
ရုဒတော ဉာတိသင်္ဃဿ ဇလိတာနလကာနနာ၊
ဂဇိန္ဒော ဝိယ ဂေဟမှာ နိက္ခမိတွာ မနောရမာ။
၂၂။ ¶
မဟန္တံ သော မဟာဝီရော ဥပဂဉ္ဆိ ဟိမာလယံ၊
ဟရိစန္ဒနကပ္ပူရာဂရုဂန္ဓေဟိ ဝါသိတံ။
သုဖလ္လစမ္ပကာသောကပါဋလီတိလကေဟိ စ၊
ပူဂပုန္နာဂနာဂါဒိပါဒပေဟိ စ မဏ္ဍိတံ။
သီဟဝျဂ္ဃတရစ္ဆေဟိ ဣဘဒီပိကပီဟိ စ၊
တုရင်္ဂမာဒိနေကေဟိ မိဂေဟိ စ သမာကုလံ။
သာဠိကာရဝိဟံသေဟိ ဟံသကောဉ္စသုဝေဟိ စ၊
ကပေါတကရဝီကာဒိသကုန္တေဟိ စ ကူဇိတံ။
ယက္ခရက္ခသဂန္ဓဗ္ဗဒေဝဒါနဝကေဟိ စ၊
သိဒ္ဓဝိဇ္ဇာဓရာဒီဟိ ဘူတေဟိ စ နိသေဝိတံ။
မနောသီလိန္ဒနီလောရုစာရုပဗ္ဗတပန္တိဟိ၊
သဇ္ဈုဟေမာဒိနေကေဟိ ဘူဓရေဟိ စ ဘာသုရံ။
သုဝဏ္ဏမဏိသောပါနနေကတိတ္ထသရေဟိ စ၊
သောဘိတံ တတ္ထ ကီဠန္တနေကဒေဝင်္ဂနာဟိ စ။
သီတသီကရသဉ္ဆန္နနိဇ္ဈရာနံ သတေဟိ စ၊
ကိဏ္ဏရောရဂရင်္ဂေဟိ ရမ္မေဟိ ဝိရာဇိတံ။
သိခဏ္ဍိသဏ္ဍနစ္စေဟိ လတာနံ မဏ္ဍပေဟိ စ၊
သေတဝါလုကသဉ္ဆန္နမာလကေဟိ စ မဏ္ဍိတံ။
သုဝဏ္ဏမဏိမုတ္တာဒိ အနေကရတနာကရံ၊
ဣစ္ဆန္တာနံ ဇနာလီနံ ပုညကိဉ္ဇက္ခမာ’လယံ။
တမ’ဇ္ဈောဂယှ သော ဓီရော သဟဿက္ခေန မာပိတေ၊
ဒိသွာ ဣသိပရိက္ခာရေ ပဏ္ဏသာလဝရေ တဟိံ။
ဣသိဝေသံ ဂဟေတွာန ဝိဟရန္တော သမာဟိတော၊
သတ္တာဟ’ဗ္ဘန္တရေ ပဉ္စ အဘိည’ဋ္ဌဝိဓာ’ပိ စ။
ဥပ္ပာဒေတွာ သမာပတ္တိသုခေနေ’စ တပေါဓနော၊
နဘသာ ဒိဝသေ’ကသ္မိံ ဂစ္ဆန္တော ဇနတံ ဣသိ။
၃၅။ ¶
သောဓေန္တမ’ဉ္ဇသံ ဒိသွာ ဩတရိတွာ နဘာ တဟိံ၊
ဣတိ တံ ဇနတံ ပုစ္ဆိ ကသ္မာ သောဓေထ အဉ္ဇသံ။
သုမေဓ တွံ နဇာနာသိ ဒီပင်္ကရတထာဂတော၊
သမ္ဗောဓိမု’တ္တမံ ပတွာ ဓမ္မစက္ကမ’နုတ္တရံ။
ပဝတ္တေတွာန လောကဿ ကရောန္တော ဓမ္မသင်္ဂဟံ၊
ရမ္မံ ရမ္မပုရံ ပတွာ ဝသတီ’ဟ သုဒဿနေ။
ဘိက္ခုသတသဟဿေဟိ စတူဟိ ဝိမလေဟိ တံ၊
နိမန္တယိမှ ဒါနေန မယံ လောကေကနာယက။
တဿ အာဂမနတ္ထာယ မဂ္ဂံ သောဓေမ စက္ခုမ၊
ဣတိ သောတဿ သော တဿ သုခံ ဒေန္တော ဇနော’ဗြဝိံ။
ဗုဒ္ဓါ’တိ ဝစနံ သုတွာ ပီတိယော’ဒဂ္ဂမာနသော၊
သကဘာဝေန သဏ္ဌာတုံ နေဝသက္ခိ ဂုဏာကရော။
တေနာ’ရဒ္ဓဉ္ဇသာ ဓီရော ယာစိတွာန ပဒေသကံ၊
လဘိတွာ ဝိသမံ ဌာနံ သမံ ကာတုံ သမာရဘိ။
နာ’လင်္ကတေယေဝ တဟိံ ပဒေသေ၊
လောကေကနာထော သနရာမရေဟိ၊
သမ္ပူဇိတော လောကဟိတော မဟေသိ၊
ဝသီဟိ သဒ္ဓိံ ပဋိပဇ္ဇိ မဂ္ဂံ။
ဆဗ္ဗဏ္ဏရံသိဇာလေဟိ ပဇ္ဇလန္တံ တထာဂတံ၊
အာဂစ္ဆန္တံ တဟိ ဒိသွာ မောဒမာနော ဝိစိန္တယိ။
ယန္နူနိ’မဿ ဓီရဿ သေတုံ ကတွာန ကဒ္ဒမေ၊
သကတ္တာနံ နိပဇ္ဇယေ သသင်္ဃဿ မဟေသိနော။
ဒီဃရတ္တာမ’လံ တံ မေ ဟိတာယ စ သုခါယ စ၊
ဣစ္စေ’ဝံ စိန္တယိတွာန နိပန္နော’သော ဇိနင်္ကုရော။
ပဗောဓေတွာန ဒိသွာန စာရုလောစနပင်္ကဇေ၊
ပုန’ပေ’ဝံ ဝိစိန္တေသိ နိပန္နော ဓိတိမာ တဟိံ။
၄၇။ ¶
ဣစ္ဆေယျံ စေ’ဟမ’ဇ္ဇေ’ဝ ဟန္တွာ’နန္တရဏေ ဘဝေ၊
သင်္ဃဿ နဝကော ဟုတွာ ပဝိသေယျံ ပုရံ ဝရံ။
ကိမ’ညာတကဝေသေန က္လေသနိဗ္ဗာပဏေန မေ၊
အယံ ဗုဒ္ဓါ’ဝ’ဟံ ဗုဒ္ဓါ ဟုတွာ လောကေ အနုတ္တရော။
ဇနတံ ဓမ္မနာဝါယ တာရေတွာန ဘဝဏ္ဏဝါဝ၊
နိဗ္ဗာဏပုရမာ’နေတွာ သေယျံ မေ ပရိနိဗ္ဗုတံ။
ဣစ္စေ’ဝံ စိန္တယိတွာန နိပန္နော ကဒ္ဒမေ တဟိံ၊
သုဝဏ္ဏကဒလိက္ခန္ဓသန္နိဘော သော’တိ သောဘတိ။
ဆဗ္ဗဏ္ဏရံသီဟိ ဝိရာဇမာနံ၊
ဒိသွာ မနုညံ သုဂတတ္တဘာဝံ၊
သဉ္ဇာတပီတီဟိ ဥဒဂ္ဂစိတ္တော၊
သမ္ဗောဓိယာ ဆန္ဒမ’ကာသိ ဓီရော။
အာဂန္တွာန တဟိံ ဌာနံ ဣသိံ ပင်္ကေ နိပန္နကံ၊
လောကဿ သေတုဘူတော’ပိ သေတုဘူတံ တမ’တ္တနော။
ဒိသွာ ဥဿီသကေ တဿ ဌတွာ လောကေကသေတုနော၊
လောကေကလောစနော ဓီရော ဒီပင်္ကရတထာဂတော။
ဂေါတမော နာမ နာမေန သမ္ဗုဒ္ဓါ’ယံ အနာဂတေ၊
ဘဝိဿတီတိ ဝျာကာသိ သာဝကေ စ ပုရာဒိကေ။
ဣဒံ ဝတွာန ကတွာန သသင်္ဃော တံ ပဒက္ခိဏံ၊
ပူဇေသိ အဋ္ဌမုဋ္ဌိဟိ ကုသုမေဟိ ဂုဏပ္ပိယော။
ဣတိ ကာတူန ပါယာသိ သသင်္ဃော လောကနာယကောဝ၊
ရမ္မကံ နာမ နဂရံ ရမ္မာရာမာလယာလယံ
ဇိနဿ ဝစနံ သုတွာ ဥဋ္ဌဟိတွာန ပင်္ကတော၊
မုဒိတော ဒေဝသင်္ဃေဟိ ကုသုမာဒီဟိ ပူဇိတော။
ပလ္လင်္ကမာ’ဘုဇိတွာန နိသီဒိ ကုသုမာသနေ၊
မဟာတပေါ မဟာပညော သုမေဓော ဒမိတိန္ဒြိယော။
၅၉။ ¶
ဒေဝါ ဒသသဟဿေသု စက္ကဝါဠေသု မောဒိတာ၊
အဘိတွဝိံသု တံ ဓီရံ နိသိန္နံ ကုသုမာသနေ။
နိသိန္နော ဥပဓာရေသိ ဓမ္မေ ဗုဒ္ဓကရေ တဒါ၊
ကိမုဒ္ဓံ ဝါ အဓော ဝါ’ပိ ဒိသာသု ဝိဒိသာသု စ။
ဣစ္စေ’ဝံ ဝိစိနန္တော သော သကလံ ဓမ္မဓာတုကံ၊
အဒ္ဒက္ခိ သကသန္တာနေ ပဌမံ ဒါနပါရမိံ။
ဧဝမေ’ဝံ ဂဝေသန္တော ဥတ္တရိံ ပါရမီ ဝိဒူ၊
သဗ္ဗာ ပါရမိယော ဒိသွာ အတ္တနော ဉာဏစက္ခုနာ။
သံသာရေ သံသရန္တော သော ဗဟုံ ဒုက္ခံ တိတိက္ခိယ၊
ဂဝေသန္တော’မတံ သန္တော ပူရေတွာ ဒါနပါရမိံ။
သတ္တနံ ကပ္ပရုက္ခော’ဝ စိန္တာမဏိ’ဝ ကာမဒေါ၊
ဣစ္ဆိတိစ္ဆိတမန္နာဒိံ ဒဒန္တော ဒဒတံ ဝရော။
တာရကာဟိ ဗဟုံ ကတွာ နဘေ စာရုဝိလောစနေ၊
ဥပ္ပာဋေတွာ ဒဒံ ဓီရော ယာစကာနံ ပမောဒိတော။
မဟိယာ ပံသုတော စာ’ပိ သမုဒ္ဒေါဒကတော’ဓိကံ၊
ဒဒံ သရီရမံသဉ္စ လောဟိတမ္ပိ စ အတ္တနော။
မောလိနာ’လင်္ကတေ သီသေ’ဓိကံ ကတွာ သိနေရုတော၊
ကမ္ပယိတွာ မဟိံ ဒေန္တော သုတေ စာ’ပိ သကင်္ဂတာဝ။
သီလနေက္ကမ္မပညာဒီ ပူရေတွာ သဗ္ဗပါရမီ၊
ဝေဿန္တရတ္တဘာဝေ’ ဝမ္ပတွာ တမ္ဘာ စုတော ပန။
ဥပ္ပဇ္ဇိတွာ သုရာဝါသေ သုန္ဒရေ တုသိတေ ပုရေ၊
ဝသန္တော သုစိရံ ကာလံ ဘုတွာနာ’တန္တသမ္ပဒံ။
ကတဉ္ဇလီဟိ ဒေဝေဟိ ယာစိတော ဒိပဒုတ္တမော၊
သမ္ဗောဓာယ မဟာဝီရ ကာလော တုယှန္တိအာဒိနာ။
ဝိလောကေတွာန ကာလာဒိံ ဉတွာ ကာလန္တိ ဗောဓိယာ၊
ပဋိညံ ဒေဝသင်္ဃဿ ဒတွာ နန္ဒနကာနနံ။
၇၂။ ¶
ဂန္တွာန ဒေဝသင်္ဃေဟိ သုဂတိံ ဂစ္ဆိ’တော စုတော၊
အဘိတ္ထုတော မဟာပညော စဝိတွာန တတော ဣဓ။
သုသဇ္ဇိတင်္ဂေါရုတုရင်္ဂမာကုလေ၊
ဝိစိတ္တနာနာပဏပဏျသမ္ပဒေ၊
မနောရမုတ္တုင်္ဂဇိန္ဒရာဇိတေ၊
ဝိဘူသိတေ တောရဏကေတုရာသိဟိ။
အလင်္ကတဋ္ဋာလဝိသာလမာလယေ၊
သုဂေါပုရေ သုန္ဒရသုန္ဒရာလယေ၊
သုဒဿနီယေ ကပိဠဝှယေ ပုရေ၊
ပုရိန္ဒဒဿာ’ပိ ပုရဿ ဟာသကေ။
ဘူပါလမောဠိရတနာလိနိသေဝိတင်္ဃိ၊
ပင်္ကေရုဟံ ဝိမလနေကဂုဏာဓိဝါသံ၊
ဩက္ကာကရာဇကုလကေတုမနာထနာထံ၊
သုဒ္ဓါဒနံ နရပတိံ ပဝရံ ပဋိစ္စ။
သော သဇ္ဈုဒါမဓဝလာမလဒဿနီယ၊
သောဏ္ဍာယ သံဂဟိတသေတဝရာရစိန္ဒံ၊
စန္ဒာဝဒါတဝရဝါရဏရာဇဝဏ္ဏံ၊
သန္ဒဿယိတွ သုပိနေန ဝိသာလပညော။
ဗိမ္ဗာဓရာယ ဝိကစုပ္ပလလောစနာယ၊
ဒေဝိန္ဒစာပရတိစဍ္ဎနဘူလတာယ၊
သမ္ပုဏ္ဏသောမ္မဝိမလိန္ဒုဝရာနနာယ၊
သောဝဏ္ဏဟံသယုဂစာရုပယောဓရာယ။
ပါဒါရဝိန္ဒကရပလ္လဝသုန္ဒရာယ၊
သောဝဏ္ဏဝဏ္ဏတနုဝဏ္ဏဝိရာဇိတာယ၊
သီလာဒိနေက ဂုဏဘူသနဘူသိတာယ၊
မာယာယ ရာဇဝနိတာယု’ပဂဉ္ဆိ ကုစ္ဆိံ။
ပဋိသန္ဓိက္ခဏေ တဿ ဇာတာ’နေကဝိဓဗ္ဘုတာ၊
အထာ’ယံ ဂဟိတာရက္ခော နရေဟိ အမရေဟိ စ။
၈၀။ ¶
မနုညရတ္တမ္ဗုဇကဏ္ဏိကာယ၊
မာ’သီနသိင်္ဂီပဋိမာ’ဝ ရမ္မာ၊
သုဝဏ္ဏဝဏ္ဏော ဒိပဒါနမိန္ဒော၊
ပလ္လင်္ကမာ’ဘုဉ္ဆိယ မာတုဂဗ္ဘေ။
မဏိမှိ ဝိပ္ပသန္နမှိ ရတ္တသုတ္တမိ’ဝါ’ဝုတံ၊
မာတုစိတ္တမ္ဗုဇံ ဓီရော ဗောဓယန္တော ပဒိဿတိ။
ဒသမာသာဝသာနမှိ ဒေဝီ ရညော ကထေသိ’ဒံ၊
မယှံ ဉာတိဃရံ ဒေဝ ဂန္တုမိ’စ္ဆာမ’ဟံ ဣတိ။
ရညော’ထ သမနုညတာ ဂစ္ဆန္တိ ကုလမ’တ္တနော၊
မဟတာ ပရိဟာရေန ဒိဗ္ဗဉ္ဇသ သမဉ္ဇသေ။
သုရဘိကုသုမသဏ္ဍာလင်္ကတဿာလသဏ္ဍံ၊
သမဒဟမရမာလာဂီယမာနဂ္ဂနာဒံ၊
နယနဝိဟဂသင်္ဃေ အဝှယန္တံ’ဝ ဒိသွာ၊
ဝိပုလရတိနိဝါသံ လုမ္ဗိနီကာနနံ တံ။
ဝိပုလတရရတိံ သာ တမှိ ကာတူန ရမ္မေ၊
အမရယုဝတိလီလာစာရုလီလာဘိရာမာ၊
ဝိကသိတဝရသာလဿော’ပဂန္တွာန မူလံ၊
သယမ’တိနမိတေ ကံ သာလသာခံ အဂဏှိ။
တသ္မိံ ခဏေ ကမ္မဇမာလုတ’ဿာ၊
စလိံသု သာနီဟိ ပရိက္ခိပိတွာ၊
ဒေဝိံ ဇနော တံ အဘိပါလယန္တော၊
တမှာ ပဋိက္ကမ္မ သုသဏ္ဌိတာ’ထ။
သဂစာရုဟေမဝလယာဒိဝိဘူသိတေန၊
အစ္စန္တတမ္ဗနခရံသိသမုဇ္ဇလေန၊
တုလာတိကောမလသုရတ္တကရေန သာခံ၊
ဩလမ္ဗ တတ္ထ မဇနေသိ ဋ္ဌိတာ’ဝ ဓီရံ။
၈၈။ ¶
သောဝဏ္ဏဝဏ္ဏတနုဝဏ္ဏဝိရာဇမာနံ၊
နေတ္တာဘိရာမမတုလံ အတုလာယ ဂဗ္ဘာ၊
သမ္မာ ပသာရိတကရင်္ဃီယုဂါဘိရာမံ၊
ပင်္ကေရုဟာ ကဏကဟံသမိ’ဝေါ’တရန္တံ။
ဗြဟ္မာ မနဂ္ဃရတိဝဍ္ဎနဟေမဇာလ၊
မာ’ဒါယ တေန ဥပဂမ္မ ပဋိဂ္ဂဟေတွာ၊
‘‘သမ္မောဒ ဒေဝိ အယ မ’ဂ္ဂတရော သုတော တေ၊
ဇာတော’’တိ တာယ ပုရတော ကထယိံသု ဌတွာ။
ဇာယန္တိ သေသမနုဇာ မလမက္ခိတင်္ဂါ၊
ဇာတော ပနေ’သ ပဝရော ဒိပဒါနမိန္ဒော၊
အစ္စန္တ သဏှမလကာသိကဝတ္ထကမှိ၊
နိက္ခိတ္တနဂ္ဃတရစာရုမဏီ’ဝ သုဒ္ဓါ။
ဧဝ’မ္ပိ သန္တေ သဘတော’ပဂန္တွာ၊
ဒွေ ဝါရိဓာရာ သုဘဂဿ ဒေဟေ၊
ဇနေတ္တိဒေဟေ’ပိ ဥတုံ မနုညံ၊
ဂါဟာပယုံ မင်္ဂလကိစ္စတာယ။
တေသံ ကရံ ရတိကရာ အဇိနပ္ပဝေဏီ၊
မာ’ဒါယ တေန ဥပဂမ္မ ပဋိဂ္ဂဟေသုံ၊
ဒေဝါ ဒုကူလမယစုမ္ဗဋကေန ဝီရံ၊
တေသံ ကရံ နရဝရာ နရသီဟရာဇံ။
တေသံ ကရာ ရတိကရော ဝိမလော’ဝ စန္ဒော၊
စက္ကင်္ကိတောရုစရဏေဟိ မဟီတလသ္မိံ၊
သမ္မာ ပတိဋ္ဌိယ ပုရတ္ထိမကံ ဒိသံ သော၊
ဩလောကယိတ္ထ ကမလာယတလောစနေဟိ။
ဧကင်္ဂနာ နေကသတာနိ စက္က၊
ဝါဠာန’ဟေသုံ သနရာမရာ’ထ၊
ဓီရံ သုဂန္ဓပ္ပဘူတီဟိ တေသု၊
သမ္ပူဇယန္တာ ဣဒမ’ဗြဝိံသု။
၉၅။ ¶
နတ္ထေ’တ္ထ တုမှေဟိ သမော သုဓီသ၊
ဧကော ပုမာ’ပ’ဂ္ဂတရော ကုတော’တိ၊
ဧဝံ ဒိသာ လောကိယ လောကနာထော၊
တပေက္ခမာနော သဒိသ’မ္ပိ ဧကံ။
ဥတ္တရာ’ဘိမုခေါ သတ္တပဒံ ဂန္တွာ ကထေသိ’ဒံ၊
‘‘အဂ္ဂေါ’ဟမသ္မိ လောကဿ ဇေဋ္ဌော သေဋ္ဌော’’တိအာဒိကံ။
အနညသာဓာရဏနာဒမု’တ္တမံ၊
သုရာသုရဗြဟ္မနရိန္ဒပူဇိတံ၊
နရိန္ဒ’မာဒါယ ဂတော မဟာဇနော၊
သုသဇ္ဇိတံ တံ ကပိဠဝှယံ ပုရံ။
ဘာရာတိဘာရနဂပါဒပမေရုရာဇံ၊
သဗ္ဗ’မ္ပိ သာဂရဇလံ ဝဟိတုံ သမတ္ထာ၊
ဇာတက္ခဏေ၊ပိ ဂုဏဘာရမ’သယှမာနာ၊
သင်္ကမ္ပယီ’ဝ ပထဝီ ပဝရဿ တဿ။
ရမိံသု သောဏာ ဟရိဏေဟိ သဒ္ဓိံ၊
ကာကာ ဥလူကေဟိ မုဒဂ္ဂုဒဂ္ဂါ၊
သုပဏ္ဏရာဇူဟိ မဟောရဂါ စ၊
မဇ္ဇာရသင်္ဃာ’ပိ စ ဥန္ဒုရေဟိ။
မိဂါ မိဂိန္ဒေဟိ သမာဂမိံသု၊
ပုတ္တေဟိ မာတာပိတရော ယထေ’ဝ၊
နာဝါ ဝိဒေသ’မ္ပိ ဂတာ သဒေသံ၊
ဂတာ’စ ကဏ္ဍံ သရဘင်္ဂသတ္ထု။
နာနာဝိရာဂုဇ္ဇလပင်္ကဇေဟိ၊
ဝိဘူသိတော သန္တတရင်္ဂမာလော၊
မဟဏ္ဏဝေါ အာသိ တဟိံ ဇလ’မ္ပိ၊
အစ္စန္တသာတတ္တမု’ပါဂမာသိ။
သုဖုလ္လဩလမ္ဗကပင်္ကဇေဟိ၊
သမာကုလတ္တံ ဂဂနံ အဂဉ္ဆိ၊
ဇဟိံသု ပက္ခီ ဂမနံ နဘမှိ၊
ဌိတာ’စ သိန္ဓူ’ပိ အသန္ဒမာနာ။
၁၀၃။ ¶
အကာလမေဃပ္ပိယသင်္ဂမေန၊
မဟီဝဓူ သောမ္မတမာ အဟောသိ၊
မရူဟိ ဝဿာပိတနေကပုပ္ဖ၊
ဝိဘူသိတေနာ’တိဝိဘူသိတာဝ။
သုဖုလ္လမာလာဘရဏာဘိရာမာ၊
လတင်္ဂနာ’လိံဂိတပါဒပိန္ဒာ၊
သုဂန္ဓကိဉ္ဇက္ခဝရမ္ဗရေဟိ၊
ဒိသင်္ဂနာယော အတိသောဘယိံသု။
သုဂန္ဓဓူပေဟိ နဘံ အသေသံ၊
ပဝါသိတံ ရမ္မတရံ အဟောသိ၊
သုရာသုရိန္ဒာ ဆနဝေသဓာရီ၊
သံဂီတိယုတ္တာ ဝိစရိံသု သဗ္ဗေ။
ပိယံဝဒါ သဗ္ဗဇနာ အဟေသုံ၊
ဒိသာ အသေသာ’ပိ စ ဝိပ္ပသန္နာ၊
ဂဇာ’တိဂဇ္ဇိံသု နဒိံသု သီဟာ၊
ဟေသာရဝေါ စာ’သိ တုရင်္ဂမာနံ။
သဝေဏုဝီဏာ သုရဒုန္ဒုဘီ နဘေ၊
သကံ သကံ စာရုသရမ္ပမောစယုံ၊
သပဗ္ဗတိန္ဒပ္ပုထုလောကဓာတုယာ၊
ဥဠာရဩဘာသဝယော မနောရမော။
မနုညဂန္ဓော မုဒုသီတလာနိလော၊
သုခပ္ပဒံ ဝါယိ အသေသဇန္တုနော၊
အနေကရောဂါဒုပပီဠိတံဂိနော၊
တတော ပမုတ္တာ သုခိနော သိယုံ ဇနာ။
ဝိဇမ္ဘမာနာမိတဝါဠဝီဇနိပ္ပ၊
-ဘာဘိရာမံ ဘုဝနံ အဟောသိ။
မဟိံဟိ ဘေတွာ စု’ဒကာနိ သန္ဒယုံ၊
ဂမိံသု ဗုဇ္ဇာ ဥဇုဂတ္တတံ ဇနာ။
၁၁၀။ ¶
အန္ဓာ ပင်္ဂုလနစ္စာနိ လီလောပေတာနိ ပေက္ခယုံ၊
သုဏိံသု ဗဓိရာ မူဂ ဂီတိယော’ပိ မနောရမာ။
သိတလတ္တမု’ပါဂဉ္ဆိ အဝီစဂ္ဂိ’ပိ တာဝဒေ၊
မောဒိံသု ဇလဇာ တသ္မိံ ဇန္တဝေါ ပဟသိံသု စ။
ခုပ္ပိပါသာဘိ ဘူတာနံ ပေတာနံ အာသိ ဘောဇနံ၊
လောကန္တရေ’ပိ အာလောကော အန္ဓကာရနိရန္တရေ။
အတိရေကတရာ တာရာဝဠိစန္ဒဒိဝါကရာ၊
ဝိရောစိံသု နဘေ ဘူမိဂတာနိ ရတနာနိ စ။
မဟီတလာဒယော ဘေတွာ နိက္ခမ္မ ဥပရူပရိ၊
ဝိစိတ္တပဉ္စဝဏ္ဏာ’သုံ သုဖုလ္လဝိပုလမ္ဗုဇာ။
ဒုန္ဒုဘာဒီ စ’လင်္ကာရာ အဝါဒိတ အဃဋ္ဋိတာ၊
အစ္စန္တမဓုရံ နာဒံ ပမုဉ္စံသု မဟီတလေ။
ဗဒ္ဓါ သင်္ခလိကာဒီဟိ မုဉ္စိံသု မနုဇာ တတော၊
ဘုဝနေ ဘဝနဒွါရကဝါဋာ ဝိဝဋာ သယံ။
‘‘ပုရေ ကပိဠဝတ္ထုမှိ ဇာတော သုဒ္ဓါဒနတြဇော၊
နိသဇ္ဇ ဗောဓိမဏ္ဍေ’တိ အယံ ဗုဒ္ဓါ ဘဝိဿတိ။’’
စေလုက္ခေပါဒယော စာ’ပီ ပဝတ္တေန္တာ ပမောဒိတာ၊
ကီဠိံသု ဒေဝသင်္ဃာ တေ တာဝတိံသာလယေ တဒါ။
ဣဒ္ဓိမန္တော မဟာပညော ကာလဒေဝလတာပသော၊
သုဒ္ဓါဒနနရိန္ဒဿ ဓီမတော သော ကုလူပဂေါ။
ဘောဇနဿာဝသာနမှိ တာဝတိံသာလယံ ဂတော၊
ဂန္တွာ ဒိဝါဝိဟာရာယ နိသိန္နော ဘဝနေ တဟိံ။
ဆနဝေသံ ဂဟေတွာန ကီဠန္တေ တေ ဥဒိက္ခိယ၊
သန္တောသကာရဏံ ပုစ္ဆိ တေသံ တေ’ပိ န’မဗြဝုံ။
သုတွာ တံ တတ္တတော တမှာ ပီတိယော’ဒဂ္ဂမာနသော၊
တာဝဒေဝေါ’ပဂန္တွာန သုဒ္ဓါဒနနိဝေသနံ။
၁၂၃။ ¶
ပဝိသိတွာ သုပညတ္တေ နိသိဿော အာသနေ ဣသိ၊
‘‘ဇာတော ကိရ မဟာရာဇ ပုတ္တော တေ နုတ္တရော သုဓိ။
ဒဋ္ဋ္ဌု’မိစ္ဆာမ’ဟံ တံ’’တိ အာဟ ရာဇာ အလင်္ကတံ၊
အာနာပေတွာ ကုမာရံ တံ ဝန္ဒာပေတု’မုပါဂမီ။
ကုမာရဘူတဿ’ပိ တာဝဒေဝ ဂုဏာနုဘာဝေန မနောရမာနိ၊
ပါဒါရဝိန္ဒာ ပရိဝတ္တိယ’ဂ္ဂါ ပတိဋ္ဌိတာ မုဒ္ဓနိ တာပသဿ။
တေနတ္တဘာဝေန နရုတ္တမဿ၊
န ဝန္ဒိတဗ္ဗော တိဘဝေပိ ကောစိ၊
တိလောကနာထဿ သစေ ဟိ သီသံ၊
တပဿိနော ပါဒတလေ ဌပေယျံ။
ဖာလေယျမုဒ္ဓါ ခလု တာပသဿ ပဂ္ဂယှ သော အဉ္ဇလိမုတ္တမဿ၊
အဋ္ဌာသိ ဓီရဿ ဂုဏဏ္ဏဝဿ နာသေတု’မတ္တာန’မယုတ္တကန္တိ။
ဒိသွာန တံ အစ္ဆရိယံ နရိန္ဒော ဒေဝါတိဒေဝဿ သကတြဇဿ၊
ပါဒါရဝိန္ဒာန’ဘိဝန္ဒိ တုဋ္ဌော ဝိစိတ္တစက္ကင်္ကိတကောမလာနိ။
ယဒါ’သိ ရညော ပုထုဝပ္ပမင်္ဂလံ တဒါ ပုရံ ဒေဝပုရံ’ဝ သဇ္ဇိတံ၊
ဝိဘူသိတာ တာ ဇနတာ မနောရမာ သမာဂတာ တဿ နိကေတမုတ္တမံ။
ဝိဘူသိတင်္ဂေါ ဇနတာဟိ တာဟိ သော ပုရက္ခတော ဘူသနဘူသိတတြဇံ၊
တမာ’ဒယိတွာ’တုလဝပ္ပမင်္ဂလံ သုရိန္ဒလီလာယ ဂတော နရိဿရော။
နာနာဝိရာဂုဇ္ဇလစာရုသာနိ ပရိက္ခိတေ ကမှိ စ ဇမ္ဗုမူလေ၊
သယာပယိတွာ ဗဟိမင်္ဂလံ တံ ဥဒိက္ခိတုံ ဓာတိဂဏာ ဂမိံသု။
၁၃၂။ ¶
သုဝဏ္ဏတာရာဒိဝိရာဇမာန’ဝိတာနဇောတုဇ္ဇလဇမ္ဗုမူလေ၊
နိသဇ္ဇ ဓီရော သယနေ မနုညေ’ဈာနံ သမာပဇ္ဇိ ကတာဝကာသော။
သုဝဏ္ဏဗိမ္ဗံ ဝိယ တံ နိသိန္နံ ဆာယဉ္စ တဿာ ဌိတမေ’ဝ ဒိသွာ၊
တမဗြဝီ ဓာတိဇနော’ပဂန္တွာ ‘‘ပုတ္တဿ တေ အဗ္ဘုတမီ’ဒိသန္တိ။’’
ဝိသုဒ္ဓစန္ဒာနနဘာသုရဿ သုတွာန တံ ပင်္ကဇလောစနဿ၊
သဝန္ဒနံ မေ ဒုတိယ’န္တိ ဝတွာ ပုတ္တဿ ပါဒေ သိရသာ’ဘိဝန္ဒိ။
တဒညာနိပိ လောကသ္မိံ ဇာတာ’နေကဝိဓဗ္ဘုတာ၊
ဒဿိတာ မေ သမာသေန ဂန္ထဝိတ္ထာရဘီရုနာ။
ယသ္မိံ ဝိစိတ္တမဏိမဏ္ဍိတမန္ဒိရာနံ၊
နာနာဝိတာနသယနာသနမဏ္ဍိတာနံ၊
နိဿေဏိ သေဏိ ပုထုဘူမိကဘူသိတာနံ၊
တိဏ္ဏံ ဥတူနမ’နုရူပမ’လင်္ကတာနံ။
သိင်္ဂေသု ရံသိနိကရာ သုရမန္ဒိရာနံ၊
သိင်္ဂေသု ရံသိမပဟာသကရာ’ဝ နိစ္စံ၊
အာဒိစ္စရံသိ ဝိယ ပင်္ကဇကာနနာနိ၊
လောကာနနမ္ဗုဇဝနာနိ ဝိကာသယန္တိ။
နာနာ မဏိဝိစိတ္တာဟိ ဘိတ္တီတိ ဝနိတာ သဒါ၊
ဝိနာ’ပိ ဒပ္ပဏစ္ဆာယံ ပသာဓေန္တိ သကံ တနုံ။
တေလာသနဂသင်္ကာသံ ဝိလောစနရသာယနံ၊
သုဓာလင်္ကတပါကာရဝလယံ ယတ္ထ ဒိဿတေ။
ဣန္ဒနီလောရုဝလယံ နာနာ ရတနဘူသိတံ၊
ဒိဿတေ’ဝ သဒါ ယသ္မိံ ပရိခါနေကပင်္ကဇာ။
၁၄၁။ ¶
ပတွာန ဝုဒ္ဓိံ ဝိပုလေ မနုညေ၊
ဘုတွာန ကာမေ စ တဟိံ ဝသန္တော၊
ဂစ္ဆံ တိလောကေကဝိလောစနော သော၊
ဥယျာနကီဠာယ မဟာပထမှိ။
ကမေန ဇိဏ္ဏံ ဗျဓိတံ မတဉ္စ၊
ဒိသွာန ရူပံ တိဘဝေ ဝိရတ္တော၊
မနောရမံ ပဗ္ဗဇိတဉ္စ ရူပံ၊
ကတွာ ရတိံ တမှိ စတုတ္ထဝါရေ။
သုဖုလ္လနာနာတရုသဏ္ဍမဏ္ဍိတံ သိခဏ္ဍိသဏ္ဍာဒိဒိဇူပကူဇိတံ၊
သုဒဿနီယံ ဝိယ နန္ဒနံ ဝနံ မနောရမုယျာနမ’ဂါ မဟာယသော။
သုရင်္ဂနာ သုန္ဒရသုန္ဒရီနံ မနောရမေ ဝါဒိတနစ္စဂီတေ သုရိန္ဒလီလာယ၊
တဟိံ နရိန္ဒော ရမိတွ ကာမံ ဒိပဒါန’မိန္ဒော။
အာဘုဇိတွာန ပလ္လင်္ကံ နိသိန္နော ရုစိရာသနေ၊
ကာရာပေတုမ’စိန္တေသိ ဒေဟဘူသန’မတ္တနော။
တဿ စိတ္တံ ဝိဒိတွာန ဝိဿကမ္မဿိ’ဒံဗြဝီ၊
အလင်္ကရောဟိ သိဒ္ဓတ္ထ’မိတိ ဒေဝါနမိဿရော။
တေနာ’ဏတ္တော’ပဂန္တွာန ဝိဿကမ္မော ယသဿိနော၊
ဒသဒုဿသဟဿေဟိ သီသံ ဝေဌေသိ သောဘနံ။
တနုံ မနုညမ္ပိ အကာသိ သောဘနံ၊
အနညသာဓာရဏလက္ခဏုဇ္ဇလံ၊
ဝိစိတ္တနာနုတ္တမဘူသနေဟိ သော၊
သုဂန္ဓိဂန္ဓုပ္ပလစန္ဒနာဒိနာ။
ဝိဘူသိတော တေန ဝိဘူသိတင်္ဂိနာ၊
တဟိံ နိသိန္နော ဝိမလေ သိလာတလေ၊
သုရင်္ဂနာသန္နိဘသုန္ဒရီဟိ သော၊
ပုရက္ခတော ဒေဝပတီဝ သောဘတိ။
၁၅၀။ ¶
သုဒ္ဓါဒနနရိန္ဒေန ပေသိတံ သာသနုတ္တမံ၊
‘‘ပုတ္တော တေ ပုတ္တ ဇာတော’’တိ သုတွာန ဒီပဒုတ္တမော။
‘‘မမ’ဇ္ဇ ဗန္ဓနံ ဇာတံ’’ဣတိ ဝတွာန တာဝဒေ၊
သမိဒ္ဓံ သဗ္ဗကာမေဟိ အဂမာ သုန္ဒရံ ပုရံ။
ဌိတာ ဥပရိပါသာဒေ ကိသာဂေါတမိ တံ တဒါ၊
ရာဇေန္တံ သတရံသိ’ံဝ ရာဇံ ဒိသွာ ကထေ သိ’ဒံ။
‘‘ယေသံ သူနု အယံ ဓီရော ယာ စ ဇာယာ ဣမဿ တု၊
တေ သဗ္ဗေ နိဗ္ဗုတာ နူန သဒါ’နူနဂုဏဿ ဝေ’’။
ဣတီ’ဒိသံ ဂိရံ သုတွာ မနုညံ တာယ ဘာသိတံ၊
သဉ္ဇာတပီတိယာ ပီနော ဂစ္ဆမာနော သကာလယံ။
သီတလံ ဝိမလံ ဟာရိံ ဟာရံ တံ ရတိဝဍ္ဎနံ၊
ပေသေတွာ သန္တိကံ တဿာ ဩမုဉ္စိတွာန ကဏ္ဌတော။
ပါသာဒမ’ဘိရူဟိတွာ ဝေဇယန္တံ’ဝ သုန္ဒရံဝ၊
နိပဇ္ဇိ ဒေဝရာဇာ’ဝ သယနေ သော မဟာရဟေ။
သုန္ဒရီ တံ ပုရက္ခတွာ သုရသုန္ဒရိသန္နိဘာ၊
ပယောဇယိံသု နစ္စာနိ ဂီတာနိ ဝိဝိဓာနိ’ပိ။
ပဗ္ဗဇ္ဇာဘိရတော ဓီရော ပဉ္စကာမေ နိရာလယော၊
တာဒိသေ နစ္စဂီတေ’ပိ န ရမိတွာ မနောရမေ။
နိပန္နော ဝိဿမိတွာန ဤသကံ သယနေ တဟိံ၊
ပလ္လင်္ကမာ’ဘုဇိတွာန မဟာဝီရော မဟီပတိ။
နိသိန္နော’ဝ’နေကပ္ပကာရံ ဝိကာရံ၊
ပဒိသွာန နိဒ္ဒုပဂါနံ ဝဓူနံ၊
ဂမိဿာမိ’ဒါနီ’တိ ဥဗ္ဗိဂ္ဂစိတ္တော၊
ဘဝေ ဒွါရမူလံ’ပဂန္တွာန ရမ္မံ။
ဌပေတွာန သီသံ သုဘုမ္မာရကသ္မိံ၊
သုဏိဿာမိ ဓီရဿ သဒ္ဒန္တိ တသ္မိံ၊
နိပန္နံ သုဒန္တံ ပသာဒါဝဟန္တံ၊
သဟာယံ အမစ္စံ မဟာပုညဝန္တံ။
၁၆၂။ ¶
အစ္ဆန္နသဝနံ ဆန္နံ အာမန္တေတွာ ကထေသိ’ဒံ၊
‘‘အာနေဟိ ဣတိ ကပ္ပေတွာ ကန္ထကံ နာမ သိန္ဓဝံ။’’
သော ဆန္နော ပတိဂဏှိတွာ တံ ဂိရံ တေန ဘာသိတံ၊
တတော ဂန္တွာန ကပ္ပေတွာ သီဃမာ’နေသိ သိန္ဓဝံ။
အဘိနိက္ခမနံ တဿ ဉတွာ ဝရတုရင်္ဂမော၊
တေန သဇ္ဇိယမာနော သော ဟေသာရဝမု’ဒီရယိ။
ပတ္ထရိတွာန ဂစ္ဆန္တံ သဒ္ဒံ တံ သကလံ ပုရံ၊
သဗ္ဗေ သုရဂဏာ တသ္မိံ သောတုံ နာ’ဒံသု ကဿစိ။
အထ သော သဇ္ဇနာနန္ဒော ဥတ္တမံ ပုတ္တမ’တ္တနော၊
ပဿိတွာ ပဌမံ ဂန္တွာ ပစ္ဆာ ဗုဒ္ဓါ ဘဝါမ’ဟံ။
စိန္တယိတွာန ဧဝ’မ္ပိ ဂန္တွာ ဇာယာနိဝေသနံ၊
ဌပေတွာ ပါဒဒု’မ္မာရေ ဂီဝံ အန္တော ပဝေသိယ။
ကုသုမေဟိ သမာကိဏ္ဏေ ဒေဝိန္ဒသယနူပမေ၊
နိပန္နံ မာတုယာ သဒ္ဓိံ သယနေ သကမ’တြဇံ။
ဝိလောကေတွာန စိန္တေသိ ဣတိ လောကေကနာယကော၊
သစာ’ဟံ ဒေဝိယာ ဗာဟုမ’ပနေတွာ မမ’တြဇံ။
ဂဏှိဿာမ’န္တရာယ’မ္ပိ ကရေယျ ဂမနဿ မေ၊
ပဗုဇ္ဈိတွာ မဟန္တေန ပေမေနေ’သာ ယသောဓရာ။
ဗုဒ္ဓါ ဟုတွာ ပုနာ’ဂမ္မ ပဿိဿာမီ’တိ အတြဇံ၊
နရာဓိပေါ တဒါ တမှာ ပါသာဒတလတော’တရိ။
ပေသလာနနကရင်္ဃိပင်္ကဇာ ဟာသဖေနဘမုဝီစိဘာသုရာ၊
နေတ္တနီလကမလာ ယသောဓရာကောမုဒီ’ဝ နယနာလိပတ္ထိတာ။
သမတ္ထော အဿ ကော တဿာ ဇဟိတုံ ဒေဟသမ္ပဒံ၊
ဝိန္ဒမာနော ဝိနာ ဓီရံ ဌိတံ ပရမိမုဒ္ဓနိ။
‘‘အဿော သာမိ မယာနီတော ကာလံ ဇာန ရထေသဘ’’၊
ဣတိ အဗြဝိ ဆန္နော သော ဘူပါလဿ ယသဿိနော။
၁၇၅။ ¶
မဟီပတိ တဒါ သုတွာ ဆန္နေနော’ဒီရိတံ ဂိရံ၊
ပါသာဒါ ဩတရိတွာန ဂန္တွာ ကန္ထကသန္တိကံ။
တဿိ’ဒံ ဝစနံ ဘာသိ သဗ္ဗသတ္တဟိတေ ရတော၊
‘‘ကန္ထက’ဇ္ဇေ’ကရတ္တိံ မာ တာရေဟိ’’ သနရာမရံ။
လောကမု’တ္တာရယိဿာမိ ဗုဒ္ဓါ ဟုတွာ အနုတ္တရော၊
ဘဝသာဂရတော ဃောရဇရာဒိမကရာကရာ။’’
ဣဒံ ဝတွာ တမာ’ရုယှ သိန္ဓဝံ သင်္ခသန္နိဘံ၊
ဂါဟာပေတွာန ဆန္နေန သုဒဠှံ တဿ ဝါလဓိံ။
ပတွာန သော မဟာဒွါရသမီပံ သမစိန္တယိ၊
ဘဝေယျ ဝိဝဋံ ဒွါရံ ယေန ကေနစိ နော သစေ။
ဝါလဓိံ ဂဟိတေနေဝ သဒ္ဓိံ ဆန္နေန ကန္ထကံ၊
နိပ္ပီဠယိတွာ သတ္ထီဟိ ဣမမစ္စုဂ္ဂတံ သုဘံ၊
ဥလ္လင်္ဃိတွာန ပါကာရံ ဂစ္ဆာမီ’တိ မဟဗ္ဗလော။
တထာ ထာမဗလူပေတော ဆန္နော’ပိ တုရဂုတ္တမော၊
ဝိသုံ ဝိသုံ ဝိစိန္တေသုံ ပါကာရံ သမတိက္ကမံ။
တဿ စိတ္တံ ဝိဒိတွာန မောဒိတာ ဂမနေ သုဘေ၊
ဝိဝရိံသု တဒါ ဒွါရံ ဒွါရေ’ဓိဂ္ဂဟိတာ သုရာ။
တံ သိဒ္ဓတ္ထမ’သိဒ္ဓတ္ထံ ကရိဿာမီ’တိ စိန္တိယ၊
အာဂန္တွာ တဿိ’ဒံ ဘာသိ အန္တလိက္ခေ ဋ္ဌိတန္တိကော။
‘‘မာ နိက္ခမိ မဟာဝီရ ဣတော တေ သတ္တမေ ဒိနေ၊
ဒိဗ္ဗံ တု စက္ကရတနံ အဒ္ဓါ ပါတုဘဝိဿတိ။’’
ဣစ္စေဝံ ဝုစ္စမာနော သော အန္တကေန မဟာယသော၊
‘‘ကော’သိ တွမိ’တိ’’တံ ဘာသိ မာရော စ’တ္တာနမာ’ဒိသိ။
‘‘မာရဇာနာမ’ဟံ မယှံ ဒိဗ္ဗစက္ကဿ သမ္ဘဝံ၊
ဂစ္ဆ တွမိ’ဓ မာ တိဋ္ဌ န’မှိ ရဇ္ဇေနမတ္ထိကော။
သဗ္ဗံ ဒသသဟဿိမ္ပိ လောကဓာတုမ’ဟံ ပန၊
ဥန္နာဒေတွာ ဘဝိဿာမိ ဗုဒ္ဓါ လောကေကနာယကော။’’
၁၈၈။ ¶
ဧဝံ ဝုတ္တေ မဟာသတ္တေ အတ္တနော ဂိရမု’တ္တရိံ၊
ဂါဟာပေတုမ’သက္ကောန္တော တတ္ထေ’ဝ’န္တရဓာယိ’သော။
ပါပိမဿ ဣဒံ ဝတွာ စက္ကဝတ္တိသိရိမ္ပိ စ၊
ပဟာယ ခေပိဏ္ဍံ’ဝ ပစ္စုသသမယေ ဝသိံ။
ဂစ္ဆန္တမ’ဘိပူဇေတုံ သမာဂန္တွာန တာဝဒေ၊
ရတနုက္ကာသဟဿာနိ ဓာရယန္တာ မရူ တဟိံ။
ပစ္ဆတော ပုရတော တဿ ဥဘောပဿေသု ဂစ္ဆရေ၊
တထေ’ဝ အဘိပူဇေန္တာ သုပဏ္ဏာ စ မဟောရဂါ။
သုဝိပုလသုရသေနာ စာရုလီလာဘိရာမာ၊
ကုသုမသလိလဓာရာ ဝဿယန္တာ နဘမှာ၊
ဣဟဟိ ဒသသဟဿီ စက္ကဝါဠာ ဂတာ တာ၊
သုခုမတနုတမေတောဒဂ္ဂုဒဂ္ဂါ စရန္တိ။
ယသ္မိံ သုဂန္ဓဝရပုပ္ဖသုဓူပ စုဏ္ဏ၊
ဟေမဒ္ဓဇပ္ပဘုတိဘာသုရစာရုမဂ္ဂေ၊
ဂစ္ဆံ မဟာဇဝဝရင်္ဂ တုရံဂ ရာဇာ၊
ဂန္တုံ န သက္ခိ ဇဝတော ကုသုမာဒိလဂ္ဂေါ။
ဣတ္ထံ တမှိ ပထေ ရမ္မေ ဝတ္တမာနေ မဟာမဟေ၊
ဂစ္ဆန္တော ရတ္တိသေသေန တိံသယောဇနမဉ္ဇသေ။
ပတွာ’နောမာနဒီတီရံ ပိဋ္ဌိတော တုရဂဿ သော၊
ဩတရိတွာန ဝိမလေ သီတလေ သိကတာတလေ။
ဝိဿမိတွာ ဣဒံ ဝတွာ ‘‘ဂစ္ဆာဟီ’တိ သကံ ပုရံ၊
အာဘရဏာနိ အာဒိယ ဆန္နေ’မံ ဂုရဂမ္ပိ စ။’’
ဌိတော တသ္မိံ မဟာဝီရော အစ္စန္တ နိသိတာ’သိနာ၊
သုဂန္ဓဝါသိတံ မောဠိံ ဆေတွာ’နုက္ခိပိ အမ္ဗရေ။
စာရုဟေမသုမုဂ္ဂေန ကေသဓာတုံ နဘုဂ္ဂတံ၊
ပူဇနတ္ထံ သဟဿက္ခော သိရသာ သမ္ပဋိစ္ဆိယ။
၁၉၉။ ¶
ဝိလောစနာနန္ဒကရိန္ဒနီလမယေဟိ စူဠာမဏိ စေတိယံ သော၊
ပတိဋ္ဌပေသာ’မလတာဝတိံသေ ဥဗ္ဗေဓတော ယောဇနမတ္တမဂ္ဂါ။
ဥတ္တမဋ္ဌပရိက္ခာရံ ဓာရေတွာ ဗြဟ္မုနာဘတံ၊
အမ္ဗရေ’စ ပဝိဇ္ဈိတ္ထ ဝရံ ဒုဿယုဂမ္ပိ စ။
တမာ’ဒါယ မဟာဗြဟ္မာ ဗြဟ္မလောကေ မနောရမံ၊
ဒွါဒသယောဇနုဗ္ဗေဓံ ဒုဿထူပံ အကာရယိ။
နာမေနာ’နုပိယံ နာမ ဂန္တွာ အမ္ဗဝနံ တဟိံ၊
သတ္တာဟံ ဝီတိနာမေတွာ ပဗ္ဗဇ္ဇာသုခတော တတော။
ဂန္တွာနေ’ကဒိနေနေ’ဝ တိံသယောဇနမဉ္ဇသံ၊
ပတွာ ရာဇဂဟံ ဓီရော ပိဏ္ဍာယ စရိ သုဗ္ဗတော။
ဣန္ဒနီလသိလာယာ’ပိ ကတာ ပါကာရဂေါပုရာ၊
ဟေမစလာ’ဝ ဒိဿန္တိ တဿာ’ဘာဂိ တဟိံ တဒါ။
ကော’ယံ သက္ကော နုခေါ ဗြဟ္မာ မာရော နာဂေါ’တိအာဒိနာ၊
ဘိယျော ကောတုဟဠပ္ပတ္တော ပဒိသွာ တံ မဟာဇနော။
ပဝိသိတွာ ဂရဟေတူန ဘတ္တံ ယာပနမတ္တကံ၊
ယုဂမတ္တံ’ဝ ပေက္ခန္တော ဂစ္ဆန္တော ရာဇဝီထိယံ။
မထိတံ မေရုမန္ထေန သမုဒ္ဒ’ဝ မဟာဇနံ၊
တမှာ သော အာကုလီ ကတွာ ဂန္တွာ ပဏ္ဍဝပဗ္ဗတံ။
တတော တဿေ’ဝ ဆာယာယ ဘူမိဘာဂေ မနောရမေ၊
နိသိန္နော မိဿကံ ဘတ္တံ ပရိဘုဉ္ဇိတုမာ’ရဘိ။
ပစ္စဝေက္ခဏမတ္တေန အန္တသပ္ပံ နိဝါရိသ၊
ဒေဟဝမ္မိကတော ဓီရော နိက္ခမန္တံ မဟဗ္ဗလော။
ဘုတွာန ဗိမ္ဗိသာရေန နရိန္ဒေန နရာသဘော၊
နိမန္တိနော’ပိ ရဇ္ဇေန ဥပဂန္တွာန’နေကဓာ။
၂၁၁။ ¶
ပဋိက္ခိပိယ တံ ရဇ္ဇံ အထ တေနာ’ဘိယာစိတော၊
ဓမ္မံ ဒေသေဟိ မယှန္တိ ဗုဒ္ဓါ ဟုတွာ အနုတ္တရော။
ဒတွာ ပဋိညံ မနုဇာဓိပဿ ဓီရော’ပဂန္တွာန ပဓာနဘူမိံ၊
အနညသာဓာရဏဒုက္ကရာနိ ကတွာ တတော ကိဉ္စိ အပဿမာနော။
ဩဠာရိကန္နပါနာနိ ဘုဉ္ဇိတွာ ဒေဟသမ္ပဒံ၊
ပတွာ’ဇပါလနိဂြောဓမူလံ ပတ္တော သုရော ဝိယ။
ပုရတ္ထာ’ဘိမုခေါ ဟုတွာ နိသိန္နော’သိ ဇုတိန္ဓရော၊
ဒေဟဝဏ္ဏေဟိ နိဂြောဓော ဟေမဝဏ္ဏော’သိ တဿ သော။
သမိဒ္ဓပတ္ထနာ ဧကာ သုဇာတာ နာမ သုန္ဒရီ၊
ဟေမပါတိံ သပါယာသံ သီသေနာ’ဒါယ ဩနတာ။
တသ္မိံ အဓိဂ္ဂဟီတဿ ရုက္ခဒေဝဿ တာဝဒေ၊
ဗလိံ ဒမ္မီ’တိ ဂန္တွာန ဒိသွာ တာ ဒီပဒုတ္တမံ။
ဒေါဝေါ’တိ သညာယ ဥဒဂ္ဂစိတ္တာ ပါယာသပါတိံ ပဝရဿ ဒတွာ၊
‘‘အာသိံသနာ ဣဇ္ဈိယထာ ဟိ မယှံ တုယှမ္ပိ သာ သာမိ သမိဇ္ဈိတူ’တိ။’’
ဣစ္စေ’ဝံ ဝစနံ ဝတွာ ဂတာ တမှာ ဝရင်္ဂနာ၊
အထ ပါယာသပါတိံ တံ ဂဟေတွာ မုနိပုင်္ဂဝေါ။
ဂန္တွာ နေရဉ္ဇရာတီရံ ဘူတွာ တံ ဝရဘောဇနံ၊
ပဋိသောတံ ပဝိဿဇ္ဇိ တဿာ ပါတိံ မနောရမံ။
ဇန္တာလိပါလိမနနေတ္တဝိလုမ္ပမာနံ၊
သမ္ဖုလ္လသာလဝနရာဇိဝိရာဇမာနံ၊
ဒေဝိန္ဒနန္ဒနဝနံ’ဝ’ဘိနန္ဒနီယ၊
မု’ယျာနမု’တ္တမတရံ ပဝရော’ပဂန္တွာ။
ကတွာ ဒိဝါဝိဟာရံ သော သာယဏှသမယေ တဟိံ၊
ဂစ္ဆံ ကေသရလီလာယ ဗောဓိပါဒပသန္တိကံ။
၂၂၂။ ¶
ဗြဟ္မသုရာသုရမဟောရဂပက္ခိရာဇ၊
သံသဇ္ဇိတောရုဝဋုမေ ဒိပဒါနမိန္ဒော၊
ပါယာသိ သောတ္ထိယဒွိဇော တိဏဟာရကော တံ၊
ဒိသွာန တဿ အဒဒါ တိဏမုဋ္ဌိယော သော။
ဣန္ဒိဝရာရဝိန္ဒာဒိကုသုမာန’မ္ဗရာ တဟိံ၊
ပတန္တီ ဝုဋ္ဌိဓာရာ’ဝ ဂစ္ဆန္တေ ဒီပဒုတ္တမေ။
စာရုစန္ဒနစုဏ္ဏာဒိ’ဓုပဂန္ဓေဟိ နေကဓာ၊
အနောကာသော’သိ အာကာသော ဂစ္ဆန္တေ ဒီပဒုတ္တမေ။
ရတနုဇ္ဇလဆတ္တေဟိ စာရုဟေမဒ္ဓဇေဟိ စ၊
အနောကာသော’သိ အာကာသော ဂစ္ဆန္တေ ဒိပဒုတ္တမေ။
ဝေလုက္ခေပသဟဿေဟိ ကီဠန္တေဟိ မရူဟိ’ပိ၊
အနောကာသော’သိ အာကာသော ဂစ္ဆန္တေ ဒိပဒုတ္တမေ။
သုရဒုန္ဒုဘိဝဇ္ဇာနိ ကရောန္တေဟိ မရူဟိပိ၊
အနောကာသော’သိ အာကာသော ဂစ္ဆန္တေ ဒိပဒုတ္တမေ။
သုရင်္ဂနာဟိ သင်္ဂိတိံ ဂါယန္တိဟိ’ပိ’နေကဓာ၊
အနောကာသော’သိ အာကာသော ဂစ္ဆန္တေ ဒိပဒုတ္တမေ။
မနောရမာ ကိဏ္ဏရကိဏ္ဏရင်္ဂနာ၊
မနောရမင်္ဂါ ဥရဂေါရဂင်္ကနာ၊
မနောရမာ တမှိ စ နစ္စဂီတိယော၊
မနောရမာ’နေကဝိဓာ ပဝတ္တယုံ။
တဒါ မဟောဃေ’ဝ မဟာမဂေဟိ၊
ပဝတ္တမာနေ ဣတိ သော မဟာယသော၊
တိဏေ ဂဟေတွာ တိဘဝေကနာယကော၊
ဥပါဂတော ဗောဓိဒုမိန္ဒသန္တိကံ။
ဝိဒ္ဒုမာသိတသေလဂ္ဂရဇတာစလသန္နိဘံ၊
ကတွာ ပဒက္ခိဏံ ဗောဓိပါဒပံ ဒိပဒုတ္တမော။
ပုရတ္ထိမဒိသာဘာဂေ အစလေ ရဏဓံသကေ၊
မဟီတလေ ဌိတော ဓီရော စာလေသိ တိဏမုဋ္ဌိယော။
၂၃၃။ ¶
ဝိဒ္ဒသဟတ္ထမတ္တော သော ပလ္လင်္ကော အာသိ တာဝဒေ၊
အထ နံ အဗ္ဘုတံ ဒိသွာ မဟာပညော ဝိစိန္တယိ။
‘‘မံသလောဟိတမဋ္ဌိ စ နဟာရူ စ တစော စ မေ၊
ကာမံ သုဿတု နေဝါ’ဟံ ဇဟာမိ ဝီရိယံ’’ဣတိ။
အာဘုဇိတွာ မဟာဝီရော ပလ္လင်္ကမ’ပရာဇိတံ၊
ပါစိနာဘိမုခေါ တသ္မိံ နိသီဒိ ဒီပဒုတ္တမော။
ဒေဝဒေဝဿ ဒေဝိန္ဒော သင်္ခမာ’ဒါယ တာဝဒေ၊
ဝီသုတ္တရသတုဗ္ဗေဓံ ဓမယန္တော တဟိံ ဌိတော။
ဒုတိယံ ပုဏ္ဏစန္ဒံ’ဝ သေတစ္ဆတ္တံ တိယောဇနံ၊
ဓာရယန္တော ဌိတော သမ္မာ မဟာဗြဟ္မာ သဟမ္ပတိ။
စာရုစာမရမာ’ဒါယ သုယာမော’ပိ သုရာဓိပေါ၊
ဝီဇယန္တော ဌိတော တတ္ထ မန္ဒံ မန္ဒံ တိဂါဝုတံ။
ဗေလုဝံ ဝီဏမာ’ဒါယ သုရောပဉ္စသိခဝှယော၊
နာနာဝိဓလယောပေတံ ဝါဒယန္တော တထာ ဌိတော။
ထုတိဂီတာနိ ဂါယန္တော နာဋကီဟိ ပုရက္ခတော၊
တထေ’ဝ’ဋ္ဌာသိ သော နာဂရာဇာ ကာလဝှယော’ပိ စ။
ဂဟေတွာ ဟေမမဉ္ဇုသာ သုရပုပ္ဖေဟိ ပူရိတာ၊
ပူဇယန္တာ’ဝ အဋ္ဌံသု ဗတ္တိံသာ’ပိ ကုမာရိကာ။
သေန္ဒဒေဝသင်္ဃေဟိ တေဟိ ဣတ္ထံ မဟာမဟေ၊
ဝတ္တမာနေ တဒါ မာရော ပါပိမာ ဣတိ စိန္တယိ။
‘‘အတိက္ကမိတုကာမော’ယံ ကုမာရော ဝိသယံ မမ၊
သိဒ္ဓတ္ထော အထ သိဒ္ဓတ္ထံ ကရိဿာမီ’’တိ တာဝဒေ။
မာပေတွ ဘိံသနတရောရုသဟဿဗာဟုံ၊
သင်္ဂယှ တေဟိ ဇလိတာ ဝိဝိဓာယုဓာနိ၊
အာရုယှ စာရု ဒိရဒံ ဂိရိမေခလာက္ချံ၊
စဏ္ဍံ ဒိယဍ္ဎသတယောဇနမာယတံ တံ။
၂၄၅။ ¶
နာနာနနာယ’နလဝဏ္ဏသိရောရုဟာယ၊
ရတ္တောရုဝဋ္ဋဗဟိနိဂ္ဂတလောစနာယ၊
ဒဋ္ဌောဋ္ဌဘိံသနမုခါယု’ရဂဗ္ဘုဇာယ၊
သေနာယ သော ပရိဝုတော ဝိဝိဓာယုဓာယ။
တတ္ထော’ပဂမ္မ အတိဘီမရမံ ရဝန္တော၊
သိဒ္ဓတ္ထမေ’ထ ဣတိ ဂဏှထ ဗန္ဓထေ’မံ၊
အာဏာပယံ သုရဂဏံ သဟဒဿနေန၊
စဏ္ဍာနီလုဂ္ဂတပိစုံ’ဝ ပလာပယိတ္ထ။
ဂမ္ဘီရမေဃရဝသန္တိဘဝဏ္ဍနာဒံ၊
ဝါတံစ မာပိယ တတော သုဘဂဿ တဿ၊
ကဏ္ဏမ္ပိ ဝီဝရဝရဿ မနောရမဿ၊
နော အာသိယေဝ စလိတုံ ပဘု အန္တကောထ။
သံဝဋ္ဋဝုဋ္ဌိဇဝသန္နိဘဘီမဃောရ၊
ဝဿံ ပဝဿိယ တတော’ဒကဗိန္ဒုကမ္ပိ၊
နာသက္ခိ နေတုမ’တုလဿ သမီပကမ္ပိ၊
ဒိသွာ တမ’ဗ္ဘုတမ’ထော’ပိ သုဒုမ္မုခေါ သော။
အစ္စန္တဘီမနဠအစ္စိသမုဇ္ဇလောရု၊
ပါသာနဘသ္မကလလာယုဓဝဿဓာရာ၊
အင်္ဂါရပဇ္ဇလိတဝါလုကဝဿဓာရာ၊
ဝဿာပယိတ္ထ သကလာနိ ဣမာနိ တာနိ။
မာရာနုဘာဝဗလတော နဘတော’ပဂန္တွာ၊
ပတွာန ပုညသိခရုဂ္ဂတသန္တိကံ တု၊
မာလာဂုဠပ္ပဘူတိဘာဝဂတာနိ’ထာပိ၊
လောကန္တရေ’ဝ တိမိရံ တိမိရံ သုဃောရံ။
မာပေတွ မောဟတိမိရမ္ပိ ဟတဿ တဿ၊
ဒေဟပ္ပဘာဂိ သတရံသိသတောဒိတံ’ဝ၊
ဇာတံ မနောရမတရံ အတိဒဿနီယ၊
မာ’လောကပုဉ္ဇမ’ဝလောကိယ ပါပဓမ္မော။
၂၅၂။ ¶
ကောပေါပရတ္တဝဒနော ဘုကုဋိပ္ပဝါရာ၊
အစ္စန္တဘိံသနဝိရူပကဝေသဓာရီ၊
အစ္စန္တတိဏှတရဓာရမသင်္ဂမေ’ဝ၊
စက္ကာယုဓံ စရတရံ အပိ မေရုရာဇံ။
သင်္ခဏ္ဍယန္တမိ’ဝ ထူလကလီရကဏ္ဍံ၊
ဝိဿဇ္ဇိ တေန’ပိ န ကိဉ္စိ ဂုဏာကရဿ၊
ကာတုံ ပဟုတ္တမု’ပဂဉ္ဆိ တတော တမေ’တံ၊
ဂန္တွာ နဘာ ကုသုမဆတ္တတမာ’ဂ သီသံ။
ဝိဿဇ္ဇိတာ’ပိ သေနာယ သေလကူဋာနလာကုလာ၊
ပဂန္တွာ နဘသာ မာလာဂုလတ္တံ သမုပါဂတာ။
တမ္ပိ ဒိသွာ သသောကော သော ဂန္တွာ ဓီရဿ သန္တိကံ၊
ပါပုဏာတိ မမေဝါ’ယံ ပလ္လင်္ကော အပရာဇိတော။
ဣတော ဥဋ္ဌဟ ပလ္လင်္ကာ ဣတိ’ဘာသိတ္ထ ဓီမတော၊
ကတကလျာဏကမ္မဿ ပလ္လင်္ကတ္ထာယ မာရ တေ။
ကော သက္ခီ’တိ ပဝုတ္တော သော ဣမေ သဗ္ဗေ’တိ သက္ခိနော၊
သေနာယာ’ဘိမုခံ ဟတ္ထံ ပသာရေတွာန ပါပိမာ။
ဃောရနာဒေန’ဟံ သက္ခိ အဟံ သက္ခီ’တိ တာယ’ပိ၊
သက္ခိဘာဝံ ဝဒါပေတွာ တဿေ’ဝံ သမုဒီရယိ။
ကော တေ သိဒ္ဓတ္ထ သက္ခီ’တိ အထ တေနာ’တုလေန’ပိ၊
မမေ’တ္ထ သက္ခိနော မာရ နသန္တိ’တိ သစေတနာ။
ရတ္တမေဃောပနိက္ခန္တဟေမဝိဇ္ဇုဝဘာသုရံ၊
နီဟရိတွာ သုရတ္တမ္ဘာ စီဝရာ ဒက္ခိဏံ ကရံ။
ဘူမိယာ’ဘိမုခံ ကတွာ ကသ္မာ ပါရမိဘူမိယံ၊
ဥန္နာဒေတွာ နိ’ဒါနေ’ဝံ နိဿဒ္ဒါသီ’တိ ဘူမိယာ။
မုဉ္စာပိတေ ရဝေ နေကသတေ မေဃရဝေ ယထာ၊
ဗုဒ္ဓနာဂဗလာ နာဂံ ဇာနူဟိ သုပပတိဋ္ဌိတံ။
၂၆၃။ ¶
ဒိသွာနိ’ဒါနိ ဂဏှာတိ’ဒါနိ ဂဏှာတိ စိန္တိယ၊
သမ္ဘိန္နဒါဌသပ္ပော’ဝ ဟတဒပ္ပော သုဒုမ္မုခေါ။
ပဟာယာ’ယုဓဝတ္ထာနိ’လင်္ကာရာနိ အနေကဓာ၊
စက္ကဝါဠာဝလာ ယာဝ သသေနာယ ပလာယိ သော။
တံ မာရသေနံ သဘယံ သသောကံ ပလာယမာနံ ဣတိ ဒေဝသင်္ဃာ၊
ဒိသွာန မာရဿ ပရာဇယော’ယံ ဇယော’တိ သိဒ္ဓတ္ထ ကုမာရကဿ။
သမ္မောဒမာနံ အဘိပူဇယန္တာ ဓီရံ သုဂန္ဓပ္ပဘူတိဟိ တသ္မိံ၊
ပုနာ’ဂတာ နေကထုတီဟိ သမ္မာ ဥဂ္ဃောသမာနာ ဆနဝေသဓာရိ။
ဧဝံ မာရဗလံ ဓီရော ဝိဒ္ဓံသေတွာ မဟဗ္ဗလော၊
အာဒိစ္စေ ဓရမာနေ’ဝ နိသိန္နော အစလာသနေ။
ယာမသ္မိံ ပဌမေ ပုဗ္ဗေနိဝါသံ ဉာဏ’မုတ္တမော၊
ဝိသောဓေတွာန ယာမသ္မိံ မဇ္ဈိမေ ဒိဗ္ဗလောစနံ။
သော ပဋိစ္စသမုပ္ပာဒေ အထ ပစ္ဆိမယာမကေ၊
ဩတာရေတွာန ဉာဏံသံ သမ္မသန္နော အနေကဓာ။
လောကဓာတုသတံ သမ္မာ ဥန္နာဒေတွာ’ရုဏောဒယေ၊
ဗုဒ္ဓါ ဟုတွာန သမ္ဗုဒ္ဓါသမ္ဗုဒ္ဓဇလောစနော။
‘‘အနေကဇာတိသံသာရံ သန္ဓာဝိဿ’’န္တိအာဒိနာ၊
ဥဒါနေ’ဒံ ဥဒါနေသိ ပီတိဝေဂေန သာဒိသော။
သလ္လက္ခေတွာဂုဏေ တဿ ပလ္လင်္ကဿ အနေကဓာ၊
နာ တာဝ’ဥဋ္ဌဟိဿာမိ ဣတော ပလ္လင်္ကတော ဣတိ။
သမာပတ္တီ သမာပဇ္ဇီ အနေကသတကောဋိယော၊
သတ္ထာ တတ္ထေ’ဝ သတ္တာဟံ နိသိန္နော အစလာသနေ။
အဇ္ဇာ’ပိ နူန ဓီရဿ သိဒ္ဓတ္ထဿ ယသဿိနော၊
အတ္ထိ ကတ္တဗ္ဗကိစ္စဉှိ တသ္မာ အာသနမာလယံ။
၂၇၅။ ¶
နဇဟာသီ’တိ ဧကစ္စဒေဝတာနာ’သိ သံသယံ၊
ဉတွာ တာသံ ဝိတက္ကံ တံ သမေတုံ သန္တမာနသော။
ဥဋ္ဌာယ ဟေမဟံသော’ဝ ဟေမဝဏ္ဏော ပဘင်္ကရော၊
အဗ္ဘုဂ္ဂန္တွာ နဘံ နာထော အကာသိ ပါဋိဟာရိယံ။
ဝိတက္ကမေ’ဝံ ဣမိနာ မရူနံ သမ္မု’ပသမ္မာ’နိမိသေသိ ဗောဓိံ၊
သမ္ပူဇယန္တော နယနမ္ဗုဇေဟိ သတ္တာဟမ’ဋ္ဌာသိ ဇယာသနဉ္စ။
သုဘာသုရသ္မိံ ရတနေဟိ တသ္မိံ သဝင်္ကမန္တော ဝရစင်္ကမသ္မိံ၊
မနောရမသ္မိံ ရတနာလယေဟိ’ပိ ဝိသုဒ္ဓဓမ္မံ ဝိစိနံ ဝိသုဒ္ဓါ။
မူလေဇပါလတရုရာဇဝရဿ တဿ၊
မာရင်္ဂနာနမ’မလာနနပင်္ကဇာနိ၊
သမ္မာ မိလာပိယ တတော မုစလိန္ဒမူလေ၊
ဘောဂိန္ဒစိတ္တကုမုဒါနိ ပဗောဓယန္တော။
မူလေ’ပိ ရာဇယတနဿ တဿ တသ္မိံ သမာပတ္တိသုခမ္ပိ ဝိန္ဒံ၊
သံဝီတိနာမေသိ မနုညဝဏ္ဏော ဧကူနပညာသဒိနာနိ ဓီမာ။
အနောတတ္တောဒကံ ဒန္တကဋ္ဌနာဂလတာမယံ၊
ဟရီဋကာဂဒံ ဘုတွာ ဒေဝိန္ဒေနာဘတုတ္တမံ။
ဝါနိဇေဟိ သမာနီတံ သမတ္ထမဓုပိဏ္ဍိကံ၊
မဟာရာဇူပနီတမှိ ပတ္တမှိ ပတိဂဏှိယ။
ဘောဇနဿာဝသာနမှိ ဇပါလတရုမူလကံ၊
ဂန္တွာဓိဂတဓမ္မဿ ဂမ္ဘီရတ္တမနုဿရိ။
မဟီသန္ဓာရကော ဝါရိက္ခန္ဓသန္နိဘကော အယံ၊
ဂမ္ဘီရောဓိဂတော ဓမ္မော မယာ သန္တော’တိအာဒိနာ။
၂၈၅။ ¶
ဓမ္မဂမ္ဘီရတံ ဓမ္မရာဇဿ သရတော သတော၊
အာသေဝံ တက္ကဏံ ဓမ္မံ ဣမံ မေ ပဋိဝိဇ္ဈိတုံ။
ဝါယမန္တော သမ္ပတ္တယာစကာနံ မနောရမံ၊
ကန္တေတွာ ဥတ္တမင်္ဂဉ္စ မောဠိဘူသနဘူသိတံ။
သုဝဉ္ဇိတာနိ အက္ခိနိ ဥပ္ပာဋေတွာန လောဟိတံ၊
ဂဠတော နီဟိရိတွာန ဘရိယံ လာဝဏ္ဏဘာသုရံ။
အတြဇဉ္စ ဒဒန္တေန ကုလဝံသပ္ပဒီပကံ၊
ဒါနံ နာမ န ဒိန္နဉ္စ နတ္ထိ သီလံ အရက္ခိတံ။
တထာဟိ သင်္ခပါလာဒိအတ္တဘာဝေသု ဇီဝိတံ၊
မယာ ပရိစ္စဇန္တေန သီလဘေဒဘယေန စ။
ခန္တိဝါဒါဒိကေ နေကအတ္တဘာဝေ အပူရိတာ၊
ဆေဇ္ဇာဒိံ ပါပုနတ္တေန ပါရမီ နတ္ထိ ကာစိ မေ။
တဿ မေ ဝိဓမန္တဿ မာရသေနံ ဝသုန္ဓရာ၊
န ကမ္ပိတ္ထ အယံ ပုဗ္ဗေနိဝါသံ သရတော’ပိ စ။
ဝိသောဓေန္တဿ မေ ယာမေ မဇ္ဈိမေ ဒိဗ္ဗလောစနံ၊
န ကမ္ပိတ္ထ ပကမ္ပိတ္ထ ပစ္ဆိမေ ပန ယာမကေ။
ပစ္စယာကာရဉာဏံ မေ တာဝဒေ ပဋိဝိဇ္ဈတော၊
သာဓုကာရံ ဒဒန္တီ’စ မုဉ္စမာနာ မဟာရဝံ။
သမ္ပုဏ္ဏလာပူ ဝိယ ကဉ္ဇိကာဟိ၊
တက္ကေဟိ ပုဏ္ဏံ ဝိယ ဝါဋိကာ’ဝ၊
သမ္မက္ခိတော’ဝ’ဉ္ဇနကေဟိ ဟတ္ထော၊
ဝသာဟိ သမ္ပီတ ပိလောတိကာ’ဝ။
ကိလေသပုဉ္ဇဗ္ဘရိတော ကိလိဋ္ဌော၊
ရာဂေန ရတ္တော အပိ ဒေသဒုဋ္ဌော၊
မောဟေန မူဠှော’တိ မဟဗ္ဗလေန၊
လောကော အဝိဇ္ဇာနိကရာကရော’ယံ။
၂၉၆။ ¶
ကိန္နာမ ဓမ္မံ ပဋိဝိဇ္ဈတေ’တံ၊
အတ္ထော ဟိ ကော တဿိ’တိ ဒေသနာယ၊
ဧဝံ နိရုဿာဟမ’ဂဉ္ဆိ နာထော၊
ပဇာယ ဓမ္မာမတပါနဒါနေ။
နိစ္ဆာရေတွာ မဟာနာဒံ တတော ဗြဟ္မာ သဟမ္ပတီ၊
နဿတိ ဝတ ဘော လောကော ဣတိ လောကော ဝိနဿတိ။
ဗြဟ္မသင်္ဃံ သမာဒါယ ဒေဝသင်္ဃဉ္စ တာဝဒေ၊
လောကဓာတုသတေ သတ္ထု သမီပံ သမုပါဂတော။
ဂန္တွာ မဟီတလေ ဇာနုံ နိဟစ္စ သိရသဉ္ဇလိံ၊
ပဂ္ဂယှ ‘‘ဘဂဝါ ဓမ္မံ ဒေသေတု’’ ဣတိအာဒိနာ။
ယာစိတော တေန သမ္ဗုဒ္ဓရဝိန္ဒဝဒနော ဇိနော၊
လောကဓာတုသတံ ဗုဒ္ဓစက္ခုနာ’လောကယံ တဒါ။
တသ္မိံ အပ္ပရဇက္ခာဒိမစ္စာ ဒိသွာ’တိ ဧတ္တကာ၊
ဝိဘဇိတွာ’ထ တေ သတ္တေ ဘဗ္ဗာဘဗ္ဗဝသေန သော။
အဘဗ္ဗေ ပရိဝဇ္ဇေတွာ ဘဗ္ဗေ’ဝါ’ဒါယ ဗုဒ္ဓိယာ၊
ဥပနေတု ဇနော’ဒါနိ သဒ္ဓါဘာဇနမ’တ္တနော။
ပူရေဿာမီ’တိ တံ တဿ သဒ္ဓမ္မာမတဒါနတော၊
ဝိဿဇ္ဇိ ဗြဟ္မသင်္ဃဿ ဝစနာမတရံသိယော။
တတောဇပါလောဒယပဗ္ဗတောဒိတော၊
မဟပ္ပဘော ဗုဒ္ဓဒိဝါကရော နဘေ၊
မဏိပ္ပဘာသန္နိဘဘာသုရပ္ပဘော၊
ပမောစယံ ဘာသုရဗုဒ္ဓရံသိယော။
ပမောဒယန္တော ဥပကာဒယော တဒါ၊
ကမေန အဋ္ဌာရသယောဇနဉ္ဇသံ၊
အတိက္ကမိတွာန သုဖုလ္လပါဒပေ၊
ဝိဇမ္ဘမာနာလိဂဏာဘိကူဇိတံ။
၃၀၆။ ¶
နိရန္တရံ နေကဒိဇုပကူဇိတံ သုဖြလ္လပင်္ကေရုဟ ဂန္ဓဝါသိတံ ဂတော၊
ယသဿီ မိဂဒါယမုတ္တမံ တဟိံ တပဿီ အထ ပဉ္စဝဂ္ဂိယာ။
ဒေဝါတိဒေဝံ တိဘဝေကနာထံ၊
လောကန္တဒဿိံ သုဂတံ သုဂတ္တံ၊
ဒိသွာန ဓီရံ မုနိသီဟရာဇံ၊
ကုမန္တဏံ တေ ဣတိ မန္တယိံသု။
‘‘ဘုတွာန ဩဠာရိကအန္နပါနံ၊
သုဝဏ္ဏဝဏ္ဏော ပရိပုဏ္ဏကာယော၊
ဧတာ’ဝုသော’ယံ သမဏော ဣမဿ၊
ကရောမ နာ’မှေ အဘိဝါဒနာဒိံ။
အယံ ဝိသာလနွယတော သသူတော၊
သမ္ဘာဝနီယော ဘုဝိ ကေတုဘူတော၊
ပဋိဂ္ဂဟေတုံ’ရဟတာ’သနံ တု၊
တသ္မာ’သနံ’ယေဝိ’တိ ပညပေမ။’’
ဉတွာ’ထ ဘဂဝါ တေသံ ဝိတက္ကံ တိက္ခဗုဒ္ဓိယာ၊
မေတ္တာနိလကဒမ္ဗေဟိ မာနကေတုံ ပဓံသယီ။
သမတ္ထာ နဟိ သဏ္ဌာတုံ သကာယ ကတိကာယ တေ၊
အကံသု လောကနာထဿ ဝန္ဒနာဒီနိ ဓီမတော။
ဗုဒ္ဓဘာဝံ အဇာနန္တာ မုနယော မုနိရာဇိနော၊
အာဝုသော ဝါဒတော တဿ ကေဝလံ သမုဒီရယုံ။
အထ လောကဝိဒူ လောကနာထော တေသမု‘‘ဒီရထ၊
အာဝုသောဝါဒတော နေဝ သတ္ထုနော’’ သမုဒီရယိ။
‘‘ဘိက္ခဝေ အရဟံ သမ္မာ သမ္ဗုဒ္ဓါ’တိ တထာဂတော’’၊
ဗုဒ္ဓဘာဝံ ပကာသေတွာ အတ္တနော တေသမု’တ္တမော။
နိသိန္နော တေဟိ ပညတ္တေ ဒဿနေယျုတ္တမာသနေ၊
ဗြဟ္မနာဒေန တေ ထေရေ သီလဘူသနဘူသိတေ။
၃၁၆။ ¶
အာမန္တေတွာန ဗြဟ္မာနံ နေကကောဋိပုရက္ခတော၊
ဓမ္မစက္ကံ ပဝတ္တေန္တော ဒေသနာရံသိနာ တဒါ။
မောဟန္ဓကာရရာသိမ္ပိ ဟန္တွာ လောကေ မနောရမံ၊
ဓမ္မာလောကံ ပဒဿေတွာ ဝေနေယျမ္ဗုဇဗုဒ္ဓိယာ။
မိဂကာနနသင်္ခါတော ရဏဘူမိတလေ ဣတိ၊
ရာဇာ မဟာနုဘာဝေါ’ဝဓမ္မရာဇာ ဝိသာရဒေါ။
ဒေသနာသိံ သမာဒါယ ဓီဘုဇေန မနောရမံ၊
ဝေနေယျဇနဗန္ဓုနံ မဟာနတ္ထကရံ သဒါ။
ကိလေသာရီ ပဒါဠေတွာ သဒ္ဓမ္မဇယဒုန္ဒုဘိံ၊
ပဟရိတွာန သဒ္ဓမ္မဇယကေတုံ သုဒုဇ္ဇယံ။
ဥဿာပေတွာန သဒ္ဓမ္မဇယတ္ထုဏုတ္တမံ သုဘံ၊
ပတိဋ္ဌာပိယ လောကေကရာဇာ ဟုတွာ သိဝင်္ကရော။
ပမောစေတွာန ဇနတံ ဗြဟာသံသာရဗန္ဓနာ၊
နိဗ္ဗာဏနဂရံ နေတုကာမော လောကဟိတေ ရတော။
သုဝဏ္ဏာစလကူဋံ’ဝ ဇင်္ဂမံ စာရုဒဿနံ၊
ပတွော’ရုဝေလဂါမိံ တံ အဉ္ဇသံ’ဝ သုရဉ္ဇသံ။
ဘဒ္ဒဝဂ္ဂိယဘူပါလကုမာရေ တိံသမတ္တကေ၊
မဂ္ဂတ္တယာမတရသံ ပါယေနွာ ရသမု’တ္တမံ။
ပဗ္ဗဇ္ဇမု’တ္တမံ ဒတွာ လောကဿ’တ္ထာယ ဘိက္ခဝေါ၊
ဥယျောဇေတွာန သမ္ဗုဒ္ဓါ စာရိကံ စရထာ’တိ တေ။
ဂန္တွော’ရုဝေလံ ဇဋိလာနမ’န္တော-
ဇဋာ စ ဆေတွာန ဇဋာ ဗဟိဒ္ဓါ၊
ပါပေတွ အဂ္ဂဉ္ဇသမု’တ္တမော တေ၊
ပုရက္ခတော ဣန္ဒု’ဝ တာရကာဘိ။
ပုရက္ခတော တေဟိ အနာသဝေဟိ၊
ဆဗ္ဗဏ္ဏရံသာဘရနုတ္တမေဟိ၊
ဒိသင်္ဂနာယော အတိသောဘယန္တော၊
ပက္ခီနမက္ခီနိ’ပိ ပီဏယန္တော။
၃၂၈။ ¶
ဒိန္နံ ပဋိညံ သမနုဿရန္တော၊
တံ ဗိမ္ဗိသာရဿ မဟာယသဿ၊
မောစေတုကာမော ဝရရာဇဝံသံ၊
ဓဇူပမာနဿ ဂုဏာလယဿ။
သိခဏ္ဍိမဏ္ဍလာရဒ္ဓနစ္စံ လဋ္ဌိဝနဝှယံ၊
ဥယျာနမ’ဂမာ နေကတရုသဏ္ဍာဘိမဏ္ဍိတံ။
ဗိမ္ဗိသာရနရိန္ဒော သော’ဂတဘာဝံ မဟေသိနော၊
သုဏိတွာ ပီတိပါမောဇ္ဇဘူသနေန ဝိဘူသိတော။
တမု’ယျာနု’ပဂန္တွာန မဟာမစ္စပုရက္ခတော၊
သတ္ထုပါဒါရဝိန္ဒေဟိ သောဘယန္တော သိရောရုဟေ။
နိသိန္နော ဗိမ္ဗိသာရံ တံ သဒ္ဓမ္မအမတမ္ဗုနာ၊
ဒေဝိန္ဒဂီယမာနဂ္ဂဝဏ္ဏော ဝဏ္ဏာဘိရာဇိတော။
ဒေဝဒါနဝဘောဂိန္ဒပူဇိတော သော မဟာယသော၊
ရမ္မံ ရာဇဂဟံ ဂန္တွာ ဒေဝိန္ဒပုရသန္နိဘံ။
နရိန္ဒဂေဟံ အာနီတော နရိန္ဒေန သရာသဘော၊
ဘောဇနဿာ’ဝသာနမှိ စာလယန္တော မဟာမဟိံ။
ပတိဂဏှိယ သမ္ဖုလ္လတရုရာဇဝိရာဇိတံ၊
ရမ္မံ ဝေလုဝနာရာမံ ဝိလောစန ရသာယနံ။
သိတပုလိနသမူဟစ္ဆန္နဘာလင်္ကတသ္မိံ၊
သုရဘိကုသုမဂန္ဓာကိဏ္ဏမန္ဒာနိလသ္မိံ၊
ဝိဝိဓကမလမာလာလင်္ကတမ္ဗာသယသ္မိံ၊
ဝိပုလဝိမလတသ္မိံ ဝလ္လိယာမဏ္ဍပသ္မိံ။
သုရနရမဟနီယော စာရုပါဒါရဝိန္ဒော၊
ဝိမလကမလနေတ္တော ကုန္ဒဒန္တာဘိရာမော၊
ဂုဏရတနသမုဒ္ဒေါ နာထနာထော မုနိန္ဒော၊
ကဏကကိရဏသောဘော သောမသောမ္မာနနော သော။
၃၃၈။ ¶
ဝိမလပဝရသီလက္ခန္ဓဝါရဉ္စ ကတွာ၊
ရုစိရဝရသမာဓီကုန္တမု‘‘ဿာပယိတွာ၊
တိခိဏတရသုဘဂ္ဂံ ဗုဒ္ဓဉာဏောရုကဏ္ဍံ၊
ဝိဟရတိ ဘမယန္တော ကာမမ’ဂ္ဂါ ဝိဟာရာ။
တဒါ သုဒ္ဓါဒနော ရာဇာ‘‘ပုတ္တော သမ္ဗောဓိမုတ္တမံ၊
ပတွာ ပဝတ္တသဒ္ဓမ္မစက္ကော လောကဟိတာယ မေ။
ရာဇဂဟံ’စ နိဿာယ ရမ္မေ ဝေလုဝနေ’ဓုနာ၊
ဝသတီ‘‘တိ သုဏိတွာန ဗုဒ္ဓဘူတံ သကတြဇံ။
ဒဋ္ဌုကာမော နဝက္ခတ္တုံ နဝါမစ္စေ မဟေသိနော၊
နဝယောဓသဟဿေဟိ သဒ္ဓိံ ပေသေသိ သန္တိကံ။
ဂန္တွာ တေ ဓမ္မရာဇဿ သုတွာ’နောပမဒေသနံ၊
ဥတ္တမတ္ထံ လဘိတွာန သာသနမ္ပိ နပေသယုံ။
တေသွေ’ကမ္ပိ အပဿန္တော ကာလုဒါယိံ သုဘာရတိံ၊
အာမန္တေတွာ မဟာမစ္စံ ပဗ္ဗဇ္ဇာဘိရတံ သဒါ။
‘‘သုဂတ္တရတနံ နေတွာ မမ နေတ္တရသာယနံ၊
ယေန ကေနစု’ပါယေန ကရောဟီ’’တိ တမ’ဗြဝီ။
အထ ယောဓသဟဿေန တမ္ပိ ပေသေသိ သော’ပိ စ၊
ဂန္တွာ သပရိသော သတ္ထု သုတွာ သုန္ဒရဒေသနံ။
အရဟတ္တဉ္ဇသံ ပတွာ ပဗ္ဗဇိတွာ နရာသဘံ၊
နမဿန္တော သ သမ္ဗုဒ္ဓံ ပဂ္ဂယှ သိရသဉ္ဇလိံ။
‘‘ဝသန္တကာလဇ္ဇနီတာတိရတ္တဝဏ္ဏာဘိရာမင်္ကုရပလ္လဝါနိ၊
သုနီလဝဏ္ဏုဇ္ဇလပတ္တယုတ္တာ သာခါသဟဿာနိ မနောရမာနိ။
ဝိသိဋ္ဌဂန္ဓာကုလဖာလိဖုလ္လနာနာဝိစိတ္တာနိ မဟီရုဟာနိ၊
သုစိတ္တနာနာမိဂပက္ခိသင်္ဃသင်္ဂီယမာနုတ္တမကာနနာနိ။
၃၄၉။ ¶
သုနီလသာတောဒကပူရိတာနိ သုနာဒိကာဒမ္ဗကဒမ္ဗကာနိ၊
သုဂန္ဓေန္ဒီဝရကလ္လဟာရာ ရဝိန္ဒရတ္တမ္ဗုဇဘူသိတာနိ။
တီရန္တရေ ဇာတဒုမေသု ပုပ္ဖကိဉ္ဇက္ခရာဇီဟိ ဝိရာဇိတာနိ၊
မုတ္တာတိသေတာမလသေကတာနိ ရမ္မာနိ နေကာနိ ဇလာသယာနိ။
မနုညဝေဠုရိယကဉ္စုကာနိဝဂုဏ္ဌိတာနိ’စ သုသဒ္ဒလေဟိ၊
သုနီလဘူတာနိ မဟီတလာနိ နဘာနိ မန္ဒာနိလ သင်္ကုလာနိ။
အနန္တဘောဂေဟိ ဇနေဟိ ဖီတံ၊
သုရာဇဓာနိံ ကပိဠာဘိဓာနိံ၊
ဂန္တုံ ဘဒန္တေ သမယော’’တိအာဒိံ၊
သံဝဏ္ဏိ ဝဏ္ဏံ ဂမနဉ္ဇသဿ။
သုဝဏ္ဏနံ တံ သုဂတော သုဏိတွာ၊
‘‘ဝဏ္ဏေသိ ဝဏ္ဏံ ဂမနဿု’ဒါယိ၊
ကိန္နူ‘‘တိ ဘာသိတ္ထ တတော ဥဒါယိ၊
ကထေသိ’ဒံ တဿ သိဝင်္ကရဿ။
‘‘ဘန္တေ ပိတာ ဒဿနမိ’စ္ဆတေ တေ၊
သုဒ္ဓါဒနော ရာဇဝရော ယသဿီ၊
တထာဂတော လောကဟိတေကနာထော၊
ကရောတု သညာတကသင်္ဂဟန္တိ။’’
သုဏိတွာ မဓုရံ တဿ ဂိရံ လောကဟိတေ ရတော၊
‘‘သာဓု’ဒါယိ ကရိဿာမိ ဉာတကာနန္တိ သင်္ဂဟံ။’’
ဇင်္ဂမော ဟေမမေရူ’ဝ ရတ္တကမ္ဗလလင်္ကတော၊
ဝိမလော ပုဏ္ဏစန္ဒော’ဝ တာရကာပရိဝါရိတော။
သဒ္ဓိံ ဝီသသဟဿေဟိ သန္တစိတ္တေဟိ တာဒိဟိ၊
ဂစ္ဆန္တော သိရိသမ္ပန္နော အဉ္ဇသေ သဋ္ဌိယောဇနေ။
၃၅၈။ ¶
ဒိနေ ဒိနေ ဝသိတွာန ယောဇနေ ယောဇနေ ဇိနော၊
ဒွီဟိ မာသေဟိ သမ္ပတ္တော ဗုဒ္ဓါ ဇာတပုရံ ဝရံ။
ဗုဒ္ဓံ ဝိသုဒ္ဓကမလာနနသောဘမာနံ၊
ဗာလံသုမာလိသတဘာနုသမာနဘာနုံ၊
စက္ကင်္ကိတောရုစရဏံ စရဏာဓိဝါသံ၊
လောကတ္တယေကသရဏံ အရဏဂ္ဂကာယံ။
သမ္ပုဏ္ဏဟေမဃဋတောရဏဓူမဂန္ဓ၊
မာလေဟိ ဝေဏုပဏဝါဒိဟိ ဒုန္ဒုဘီဟိ၊
စိတ္တေဟိ ဆတ္တဓဇစာမရဝီဇနီဟိ၊
သုဒ္ဓါဒနာဒိဝနိပါ အဘိပူဇယိံသူ။
သုသဇ္ဇိတံ ပုရံ ပတွာ မုနိန္ဒော တံ မနောရမံ၊
သုဂန္ဓိပုပ္ဖကိဉ္ဇက္ခာလင်္ကတောရုတလာကုလံ။
သုဖုလ္လဇလဇာကိဏ္ဏ အစ္ဆောဒကဇလာလယံ၊
မယူရမဏ္ဍလာရဒ္ဓ ရင်္ဂေဟိ စ ဝိရာဇိတံ။
စာရုစင်္ကမပါသာဒ လတာမဏ္ဍပမဏ္ဍိတံ၊
ပါဝေက္ခိ ပဝရော ရမ္မံ နိဂြောဓာရာမမုတ္တမံ။
‘‘အမှာကမေ’သသိဒ္ဓတ္ထော ပုတ္တော နတ္တော’တိ’’အာဒိနာ၊
စိန္တယိတွာန သဉ္ဇာတမာနသတ္ထဒ္ဓသာကိယာ။
ဒဟရေ ဒဟရေ ရာဇ ကုမာရေ ဣဒမ’ဗြဝုံ၊
‘‘တုမှေ ဝန္ဒထ သိဒ္ဓတ္ထံ နဝန္ဒာမ မယန္တိ တံ။’’
ဣဒံ ဝတွာ နိသီဒိံသု ကတွာ တေ ပုရတော တတော၊
အဒန္တဒမကော ဒန္တော တိလောကေကဝိလောစနော။
တေသံ အဇ္ဈာသယံ ဉတွာ ‘‘န မံ ဝန္ဒန္တိ ဉာတယော၊
ဟန္ဒ ဝန္ဒာပယိဿာမိ’ဒါနိ နေသန္တိ’’ တာဝဒေ။
အဘိညာ ပါဒကဇ္ဈာနံ သမာပဇ္ဇိတွာ ဈာနတော၊
ဝုဋ္ဌာယ ဟေမဟံသော’ဝ ဟေမဝဏ္ဏော ပဘင်္ကရော။
၃၆၉။ ¶
အဗ္ဘုဂ္ဂန္တွာ နဘံ သဗ္ဗသတ္တနေတ္တရသာယနံ၊
ဂဏ္ဍမ္ဗရုက္ခမူလသ္မိံ ပါဋိဟာရိယသန္နိဘံ။
အသာဓာရဏမ’ညေသံ ပါဋိဟာရိယမု’တ္တမံ၊
ရမနီယတရေ တသ္မိံ အကာသိ မုနိပုင်္ဂဝေါ။
ဒိသွာ တမ’ဗ္ဘုတံ ရာဇာ သုဒ္ဓါဒနောနရာသဘော၊
သဉ္ဇာတပီတိပါမောဇ္ဇော သကျဝံသေကနာယကော။
သတ္ထုပါဒါရဝိန္ဒေဟိ သကေ စာရုသိရောရုဟေ၊
ဘူသိတေ’ကာသိ တေ သဗ္ဗေ သာကိယ’ အကရုံ တထာ။
ဓီရော ပေါက္ခရဝဿဿ အဝသာနေ မနောရမံ၊
ဓမ္မဝဿံ ပဝဿေတွာ သတ္တစိတ္တာဝနုဂ္ဂတံ။
မဟာမောဟရဇံ ဟန္တွာ သသင်္ဃော ဒုတိယေ ဒိနေ၊
ပဝေက္ခိ သပဒါနေန ပိဏ္ဍာယ ပုရမု’တ္တမံ။
တဿ ပါဒါရဝိန္ဒာနိ’ရဝိန္ဒာနိ အနေကဓာ၊
ဥဂ္ဂန္တွာ ပတိဂဏှိံသု အက္ကန္တက္ကန္တဌာနတော။
ဒေဟဇောတိကဒမ္ဗေဟိ ဂေါပုရဋ္ဋာလမန္ဒိရာ၊
ပိဉ္ဇရတ္တံ ဂတာ တသ္မိံ ပါကာရပ္ပဘူတိ တဒါ။
စရန္တံ ပဝိသိတွာန ပိဏ္ဍာယ ပုရဝီထိယံ၊
လောကာလောကကရံ ဝီရံ သန္တံ ဒန္တံ ပဘင်္ကရံ။
ပသာဒဇနကေ ရမ္မေ ပါသာဒေ သာ ယသောဓရာ၊
သီဟပဉ္ဇရတော ဒိသွာ ဌိတာ ပေမပရာယဏာ။
ဘူသနေ မဏိရံသီဟိ ဘာသုရံ ရာဟုလံ ဝရံ၊
အာမန္တေတွာ ပဒဿေတွာ ‘‘တုယှမေ’သော ပိတာ’’တိ တံ။
နိကေတမု’ပသင်္ကမ္မ သုဒ္ဓါဒနယသဿိနော၊
ဝန္ဒိတွာ တမ’နေကာဟိ ဣတ္ထီဟိ ပရိဝါရိတာ။
‘‘ဒေဝ ဒေဝိန္ဒလီလာယ ပုတ္တော တေ’ဓ ပုရေ ပုရေ၊
စရိတွာ စရတေ’ဒါနိ ပိဏ္ဍာယာ’တိ ဃရေ ဃရေ’’။
၃၈၂။ ¶
ပဝေဒေသိ ပဝေဒေတွာ’ဂမာ မန္ဒိရမ’တ္တနော၊
အာနန္ဒဇလသန္ဒောဟ ပူရိတော’ရုစိလောစနာ။
တတော သေသနရိန္ဒာနံ ဣန္ဒော ဣန္ဒောဝ လင်္ကတော၊
ကမ္ပမာနော ပဂန္တွာန ဝေဂေန ဇိနသန္တိကံ။
‘‘သကျပုင်္ဂဝ တေ နေ’သ ဝံသော မာ စရ မာ စရ၊
ဝံသေ ပုတ္တေ’ကရာဇာ’ပိ န ပိဏ္ဍာယ စရီ ပုရေ။’’
ဣတိ ဝုတ္တေ နရိန္ဒေန မုနိန္ဒော ဂုဏသေခရော၊
‘‘တုယှမေ’သော မဟာရာဇ ဝံသော မယှံ ပန’နွယော။
ဗုဒ္ဓဝံသော’’တိ သမ္ဗုဒ္ဓဝံသံ တဿ ပကာသယီ၊
အထော တသ္မိံ ဌိတောယေဝ ဒေသေန္တော ဓမ္မမု’တ္တရိံ။
‘‘ဥတ္တိဋ္ဌေ နပ္ပမဇ္ဇေယျ ဓမ္မမိ’’စ္စာဒိမု’တ္တမံ၊
ဂါထံ မနောရမံ ဝတွာ သောတူနံ သိဝမာ’ဝဟံ။
ဒဿနဂ္ဂရသံ ဒတွာ သန္တပ္ပေတွာ တမု’တ္တမော၊
တေနာ’ဘိယာစိတော တဿ နိကေတံ သမုပါဂတော။
သဒ္ဓိံ ဝိသသဟဿေဟိ တာဒီဟိ ဒိပဒုတ္တမံ၊
မဓုရောဒနပါနေန သန္တပ္ပေတွာ မဟီပတိ။
စုဠာမဏီမရီစီဟိ ပိဉ္ဇရဉ္ဇလိကေဟိ တံ၊
ရာဇုဟိ သဟ ဝန္ဒိတွာ နိသီဒိ ဇိနသန္တိကေ။
တာ’ပိ နေကသတာ ဂန္တွာ သုန္ဒရာ ရာဇသုန္ဒရီ၊
နရိန္ဒေန အနုညာတာ နိသိဒိံသု တဟိံ တဒါ။
ဒေသေတွာ မဓုရံ ဓမ္မံ တိလောကတိလကော ဇိနော၊
အဟမ္ပ’ဇ္ဇ န ဂစ္ဆေယျံ သဝေ ဗိမ္ဗာယ မန္ဒိရံ။
ဒယာယ ဟဒယံ တဿာ ဖာလေယျာ’တိ ဒယာလယော၊
သာဝကဂ္ဂယုဂံ ဂယှ မန္ဒိရံ ပိတရာ ဂတော။
နိသီဒိ ပဝိသိတွာန ဗုဒ္ဓါ ဗုဒ္ဓါသနေ တဟိံ၊
ဆဗ္ဗဏ္ဏရံသိဇာလေဟိ ဘာသုရန္တော’ဝ ဘာနုမာ။
၃၉၅။ ¶
မနောသိလာစုဏ္ဏသမာနဒေဟမရီဝိဇာလေဟိ ဝိရာဇမာနာ၊
ပကမ္ပိတာ ဟေမလတာ’ဝ ဗိမ္ဗာ ဗိမ္ဗဓရာ သတ္ထု သမီပ’မာဂ။
သတ္ထု ပါဒေသု သမ္ဖဿသီတလုတ္တမဝါရိနာ၊
နိဗ္ဗာပေသိ မဟာသောကပါဝကံ ဟဒယိန္ဓနေ။
ရာဇာ သတ္ထု ပဝေဒေသိ ဗိမ္ဗာယာ’တိ ဗဟုံ ဂုဏံ၊
မုနိန္ဒော’ပိ ပကာသေသိ စန္ဒကိဏ္ဏရဇာတကံ။
တဒါ နန္ဒကုမာရဿ သမ္ပတ္တေ မင်္ဂလတ္တယေ၊
ဝိဝါဟော အဘိသေကော စ ဣတိ ဂေဟပ္ပဝေသနံ။
မင်္ဂလာနံ ပုရေယေဝ ပဗ္ဗာဇေသိ ပဘင်္ကရော၊
အနိစ္ဆန္တံ’ဝ နေတွာ တံ အာရာမံ ရမ္မမုတ္တမံ။
အတ္တာနမ’နုဂစ္ဆန္တံ ဒါယဇ္ဇတ္ထံ သကတြဇံ၊
ကုမာရံ ရာဟုလံ စာ’ပိ ကုမာရာဘရဏုဇ္ဇလံ။
‘‘သုခါ’ဝ ဆာယာ တေ မေ’’တိ ဥဂ္ဂိရန္တံ ဂိရံ ပိယံ၊
‘‘ဒါယဇ္ဇံ မေ ဒဒါဟီ’တိ ဒါယဇ္ဇံ မေ ဒဒါဟိ စ’’။
အာရာမမေဝ နေတွာန ပဗ္ဗာဇေသိ နိရုတ္တရံ၊
သဒ္ဓမ္မရတနံ ဒတွာ ဒါယဇ္ဇံ တဿ ဓီမတော။
နိက္ခမ္မ တမှာ သုဂတံသုမာလိ တဟိံ ဇန္တုသရောရုဟာနိ၊
သဒ္ဓမ္မရံသီဟိ ဝိကာသယန္တော ဥပါဂတော ရာဇဂဟံ ပုနာ’ပိ။
ကုသုမာကုလ သုန္ဒရတရုပဝနေ ပဒုမုပ္ပလ ဘာသုရသရနိကရေ၊
ပုထုစင်္ကမမဏ္ဍိတသိတသိကတေ သုဘသီတဝနေ ဝိဟရတိ သုဂတော။
တဒါ သုဒတ္တဝှယသေဋ္ဌိသေဋ္ဌော၊
ဗဟူဟိ ဘဏ္ဍံ သကဋေဟိ ဂယှ၊
သာဝတ္ထိတော ရာဇဂဟေ မနုညေ၊
သဟာယသေဋ္ဌိဿ ဃရူ’ပဂန္တွာ။
၄၀၆။ ¶
တေနေ’ဝ ဝုတ္တော သုဘဂေန ဗုဒ္ဓါ၊
ဇာတော’တိ လောကေ ဒိပဒါနမိန္ဒော၊
သဉ္ဇာတပီတီဟိ ဥဒဂ္ဂစိတ္တော၊
ရတ္တိံ ပဘာတံ ဣတိ မညမာနော။
နိက္ခမ္မ တမှာ ဝိဂတန္ဓကာရေ၊
ဒေဝါနုဘာဝေန မဟာပထမှိ၊
ဂန္တွာန တံ သီတဝနံ သုရမ္မံ၊
သမ္ပုဏ္ဏ စန္ဒံ’ဝ ဝိရာဇမာနံ။
တံ ဒီပရုက္ခံ ဝိယ ပဇ္ဇလန္တံ၊
ဝိလောစနာနန္ဒကရံ မဟေသိံ၊
ဒိသွာန တဿု’တ္တမပါဒရာဂံ၊
ပဋိဂ္ဂဟေတွာ သိရသာ သုဓီမာ။
ဂမ္ဘီရံ နိပုဏံ ဓမ္မံ သုဏိတွာ ဝိမလံ ဝရံ၊
သောတာပတ္တိဖလ’မ္ပတွာ သဟဿနယ မဏ္ဍိတံ။
နိမန္တေတွာန သမ္ဗုဒ္ဓံ သသင်္ဃံ လောကနာယကံ၊
ဝဏ္ဏဂန္ဓရသူပေတံ ဒတွာ ဒါနံ သုခါဝဟံ။
သတ္ထု အာဂမနတ္ထာယ သာဝတ္ထိနဂရံ ဝရံ၊
ပဋိညံ သော ဂဟေတွာန ဂစ္ဆန္တော အန္တရာပထေ။
ယောဇနေ ယောဇနေ ဝါရု စိတ္တကမ္မသမုဇ္ဇလေ၊
ဝိဟာရေ ပဝရေ ဒတွာ ကာရာပေတွာ ဗဟုံ ဓနံ။
သာဝတ္ထိံ ပုန’ရာဂန္တွာ ပါသာဒသတမဏ္ဍိတံ၊
တောရဏင်္ဃိကပါကာရဂေါပုရာဒိဝိရာဇိတံ။
ပုရံ အပဟသန္တံ’ဝ ဒေဝိန္ဒဿာ’ပိ သဗ္ဗဒါ၊
သဗ္ဗသမ္ပတ္တိသမ္ပန္နံ နစ္စဂီတာဒိသောဘိတံ။
ကသ္မိံ သော ဝိဟရေယျာ’တိ ဘဂဝါ လောကနာယကော၊
သမန္တာနုဝိလောကေန္တော ဝိဟာရာရဟဘူမိကံ။
၄၁၆။ ¶
ဇေတရာဇကုမာရဿ ဥယျာနံ နန္ဒနောပမံ၊
ဆာယူဒကာဒိသမ္ပန္နံ ဘူမိဘာဂံ ဥဒိက္ခိယ။
ဟိရညကောဋိသန္ထာရဝသေနေ’ဝ မဟာယသော၊
ကိဏိတွာ ပဝရေ တမှိ နရာမရမနောဟရေ။
နိစ္စံ ကိင်္ကိဏိဇာလနာဒရုစိရံ သိင်္ဂီဝ သိင်္ဂါကုလံ၊
ရမ္မံနေကမဏီဟိ ဆန္နဆဒနံ အာမုတ္တမုတ္တာဝလိံ၊
နာနာရာဂဝိတာန ဘာသုရတရံ ပုပ္ဖာဒိနာ’လင်္ကတ၊
စိတြံ ဂန္ဓကုဋိံ ဝရံ သုဝိပုလံ ကာရေသိ ဘူသေခရံ။
ဇိနတြဇာနမ္ပိ ဝိသာလမာလယံ၊
ဝိတာနနာနာသယနာသနုဇ္ဇလံ၊
သုမဏ္ဍိတံ မဏ္ဍပဝင်္ကမာဒိနာ၊
ဝိလုမ္ပမာနံ မနလောစနံ သဒါ။
အထာပိ သဏှာမလသေတဝါလုကံ၊
သဝေဒိကာစာရုဝိသာလမာလကံ၊
ဇလာသယံ သာတ’တိသီတလောဒကံ၊
သုဂန္ဓိသောဂန္ဓိကပင်္ကဇာကုလံ။
သုဖုလ္လသာလာသနသောဂနာဂ၊
ပုန္နာဂပူဂါဒိဝိရာဇမာနံ၊
မနောရမံ ဇေတဝနာဘိဓာနံ၊
ကာရာပယီ သေဋ္ဌိ ဝိဟာရသေဋ္ဌံ။
ဝိသာလကေလာသဓရာဓရုတ္တမာ-
ဘိရာမပါကာရဖနိန္ဒဂေါပိတော၊
ဇနဿ သဗ္ဗာဘိမနတ္ထသာဓကော၊
ဝိဟာရစိန္တာမဏိ သော ဝိရာဇိတေ။
တတော အာဂမနတ္ထာယ မုနိန္ဒံ နာထပိဏ္ဍိကော၊
ဒူတံ ပါဟေသိ သော သတ္ထာ သုတွာ ဒူတဿ သာသနံ။
မဟတာ ဘိက္ခုသင်္ဃေန တဒါ တမှာ ပုရက္ခတော၊
နိက္ခမိတွာ’နုပုဗ္ဗေန ပတ္တော သာဝတ္ထိမုတ္တမံ။
၄၂၅။ ¶
သမုဇ္ဇလာနိ နေကာနိ ဓဇာနာဒါယ သုန္ဒရာ၊
ကုမာရာ ပုရတော သတ္ထု နိက္ခမိံသု သုရာ ယထာ။
နိက္ခမိံသု တတော တေသံ ပစ္ဆတော တရုဏင်္ဂနာ၊
စာရုပုဏ္ဏဃဋာဒါယ ဒေဝကညာ ယထာ တထာ။
ပုဏ္ဏပါတိံ ဂဟေတွာန သေဋ္ဌိနော ဘရိယာ တထာ၊
သဒ္ဓိံ နေကသတိတ္ထိဟိ နေကာလင်္ကာရလင်္ကတာ။
မဟာသေဋ္ဌိ မဟာသေဋ္ဌိသတေဟိ သဟ နာယကံ၊
အဗ္ဘုဂ္ဂဉ္ဆိ မဟာဝီရံ ပူဇိတော တေဟိ နေကဓာ။
ဆဗ္ဗဏ္ဏရံသီဟိ မနောရမေဟိ၊
ပုရံ ဝရံ ပိဉ္ဇရဝဏ္ဏဘာဝံ၊
နေန္တော မုနိန္ဒော သုဂတော သုဂတ္တော၊
ဥပါဝိသီ ဇေတဝနံ ဝိဟာရံ။
စာတုဒ္ဒိသဿ သင်္ဃဿ သမ္ဗုဒ္ဓပမုခဿ’ဟံ၊
ဣမံ ဒမ္မိ ဝိဟာရန္တိ သတ္ထု စာရုကရမ္ဗုဇေ။
သုဂန္ဓဝါသိတံ ဝါရိံ ဟေမဘိင်္ကာရတော ဝရံ၊
အာကိရိတွာ အဒါ ရမ္မံ ဝိဟာရံ စာရုဒဿနံ။
သုရမ္မံ ဝိဟာရံ ပဋိဂ္ဂယဟ သေဋ္ဌံ၊
အနဂ္ဃေ ဝိစိတ္တာသနသ္မိံ နိသိန္နော၊
ဇနိန္ဒာနမိန္ဒော တိလောကေကနေတ္တော၊
တိလောကပ္ပသာဒါဝဟံ တံ မနုညံ။
ဥဒါရာနိသံသံ ဝိဟာရပ္ပဒါနေ၊
အနာထပ္ပဒါနေန နာထဿ တဿ၊
သုဒတ္တာဘိဓာနဿ သေဋ္ဌိဿ သတ္ထာ၊
ယသဿီ ဟိတေသီ မဟေသီ အဒေသီ။
ဥဒါရာနိသံသံ ဝိဟာရပ္ပဒါနေ၊
ကထေတုံ သမတ္ထော ဝိနာ ဘူရိပညံ၊
တိလောကေကနာထံ နရော ကောသိ ယုတ္တော၊
မုခါနံ သဟဿေဟိ နေကေဟိ စာ’ပိ။
၄၃၅။ ¶
ဣတိ ဝိပုလယသော သော တဿ ဓမ္မံ ကထေတွာ၊
အပိ သကလဇနာနံ မာနသေ တောသယန္တော၊
ပရမမဓုရနာဒံ ဓမ္မဘေရိံ မဟန္တံ၊
ဝိဟရတိ ပဟရန္တော တတ္ထ တတ္ထူပဂန္တွာ။
ဧဝံ တိလောကဟိတဒေန မဟာဒယေန၊
လောကုတ္တမေန ပရိဘုတ္တပဒေသပန္တိံ၊
နိစ္စံသုရာသုရမဟောရဂရက္ခသာဒိ၊
သမ္ပူဇိတံ အဟမိ’ဒါနိ နိဒဿသိဿံ။
သဒ္ဓမ္မရံသိနိကရေဟိ ဇိနံသုမာလိ၊
ဝေနေယျပင်္ကဇဝနာနိ ဝိကာသယန္တော၊
ဝါသံ အကာသိ ပဝရော ပဌမမှိ ဝဿေ၊
ဗာရာဏသိမှိ နဂရေ မိဂကာနနမှိ။
နာနာပ္ပကာရရတနာပဏပန္တိဝီထိ၊
ရမ္မေ ပုရေ ပဝရရာဇဂဟာဘိဓာနေ၊
ဝါသံ အကာသိ ဒုတိယေ တတိယေ စတုတ္ထေ၊
ဝဿေပိ ကန္တတရဝေလုဝနေဝ နာထော။
ဘူပါလမောဠိမဏိရံသိဝိရာဇမာနံ၊
ဝေသာလိနာမဝိဒိတံ နဂရံ သုရမ္မံ၊
နိဿာယ သကျမုနိကေသရိ ပဉ္စမမှီ၊
ဝဿမှိ ဝါသမကရိတ္ထ မဟာဝနသ္မိံ။
ဖုလ္လာတိနီလဝိမလုပ္ပလစာရုနေတ္တော၊
သိံဂီသမာနတနုဇောတိဟိ ဇောတမာနော၊
ဗုဒ္ဓါ အနန္တဂုဏသန္နိဓိ ဆဋ္ဌဝဿေ၊
ဝါသံ အကာ ဝိပုလမင်္ကုလ ပဗ္ဗတသ္မိံ။
ဂမ္ဘီရဒုဒ္ဒသတရံ မဓုရံ မရူနံ၊
ဒေသေတွ ဓမ္မမတုလော သိရိသန္နိဝါသော၊
ဒေဝိန္ဒသီတလဝိသာလသိလာသနသ္မိံ၊
ဝဿမှိ ဝါသမ’ကရီ မုနိ သတ္တမမှိ။
၄၄၂။ ¶
ဖုလ္လာရဝိန္ဒစရဏော စရဏာဓိဝါသော၊
သော သုံသုမာရဂိရိနာမဓရာဓရမှိ၊
ဝါသံ အကာ ပရမမာရဇိ အဋ္ဌမသ္မိံ၊
ဝဿမှိ ကန္တရဘေသကလာဝနမှိ။
နာနာမတာတိဗဟုတိတ္ထိယသပ္ပဒပ္ပံ၊
ဟန္တွာ တိလောကတိလကော နဝမမှိ ဝဿေ၊
ဝါသံ အကာသိ ရုစိရေ အတိဒဿနီယေ၊
ကောသမ္ဗိသိမ္ဗလိဝနေ ဇိနပက္ခိရာဇာ။
တေသံ မဟန္တကလဟံ သမိတုံ ယတီနံ၊
နိဿာယ ဝါရဏဝရံ ဒသမမှိ ဝဿေ၊
ပုပ္ဖာဘိကိဏ္ဏဝိပုလာမလကာနနသ္မိံ၊
ဝါသံ အကာ မုနိဝရော ဝရပါရလေယျော။
ဓမ္မာမတေန ဇနတံ အဇရာမရတ္တံ၊
နေန္တော ဝိလောစနမနောဟရသုဒ္ဓဒန္တော၊
နာလာဘိဓာနဒိဇဂါမဝရေ မုနိန္ဒော၊
ဝါသံ အကာ အမိတဗုဒ္ဓိ ဒသေကဝဿေ။
ဝေရဉ္ဇ စာရုဒိဇဂါမသမီပဘူတေ၊
အာရာမကေ သုရဘိပုပ္ဖဖလာဘိရာမေ၊
သဗ္ဗညု သကျမုနိ ဗာရသမမှိ ဝဿေ၊
ဝါသံ အကာသိ ပုစိမန္ဒဒုမိန္ဒမူလေ။
ဖုလ္လာရဝိန္ဒဝဒနော ရစိစာရုသောဘော၊
လောကဿ အတ္ထစရိယာယ ဒယာဓိဝါသော၊
ဝါသံ အကာ ရုစိရစာလိယပဗ္ဗတသ္မိံ၊
ဝီရော တိလောကဂရု တေရသမမှိ ဝဿေ။
ဗန္ဓူကပုပ္ဖသမပါဒကရာဘိရာမော၊
ဓမ္မိဿရော ပဝရဇေတဝနေ သုရမ္မေ၊
ဓီရော မဟိဒ္ဓိ မုနိ စုဒ္ဒသမမှိ ဝဿေ၊
ဝါသံ အကာ သကလသတ္တဟိတေသု ယုတ္တော။
၄၄၉။ ¶
ဝေနေယျဗန္ဓုဝနရာဂဂဇေ ဝိဟန္တွာ၊
ဝဿမှိ ပဉ္စဒသမေ မုနိသီဟရာဇာ၊
ဝါသံ အကာ ကပိလဝတ္ထုဓရာဓရောရု၊
နိဂြောဓရာမရမဏီယမဏိဂ္ဂုဟာယံ။
ယက္ခမ္ပိ ကက္ခလတရံ သုဝိနီတဘာဝံ၊
နေတွာ ပုရေ ဝရတမာလဝကာဘိဓာနေ၊
ဝသ္မမှိ ဝါသမကရီ ဒသဆဋ္ဌမမှိ၊
နေန္တော ဇနံ ဗဟုတရမ္ပိ စ သန္တိမဂ္ဂံ။
ပါကာရဂေါပုရနိကေတနတောရဏာဒိ၊
နေတ္တာဘိရာမဝရရာဇဂဟေ မဟေသိ၊
ဝါသံ အကာနဓိဝရော ဒသသတ္တမမှိ၊
ဝဿမှိ ပတ္ထယသော ဘုဝနတ္တယသ္မိံ။
ဓမ္မောသဓေန မဓုရေန သုခါဝဟေန၊
လောကဿ ဃောရတရရာဂရဇံ ဝိဟန္တွာ၊
ဝဿမှိ ဝါသမကရီ ဒသအဋ္ဌမသ္မိံ၊
အင်္ဂီရသော ပဝရစာလိယပဗ္ဗတသ္မိံ။
ဝေနယျဗန္ဓုဇနမောဟရိပုံ ဥဠာရံ၊
ဟန္တွာန ဓမ္မအသိနာ ဝရဓမ္မရာဇာ၊
ဧကူနဝီသတိမကေ ပုန တတ္ထ ဝဿေ၊
ဝါသံ အကာ မဓုရဘာရတိ လောကနာထော။
သုဒ္ဓါသယော ပဝရရာဇဂဟေ ဝိစိတ္တေ၊
ဝါသံ အကာသိ သမဝီသတိမမှိ ဝဿေ၊
လောကဿ အတ္ထစရဏေ သုဘကပ္ပရုက္ခော၊
စိန္တာမဏိပ္ပဝရဘဒ္ဒဃဋော မုနိန္ဒော။
ဧဝံ တိလောကမဟိတော အနိဗဒ္ဓဝါသံ၊
ကတွာ စရမ္ပဌမဗောဓိယုဒါရပညော၊
ဆဗ္ဗဏ္ဏရံသိသမုပေတဝိစိတ္တဒေဟော၊
လောကေကဗန္ဓု ဘဂဝါ အဝသေသကာလေ။
၄၅၆။ ¶
သာဝတ္ထိယံ ပဝရဇေတဝနေ စ ရမ္မေ၊
ဒိဗ္ဗာလယေ စ သမလင်္ကတပုဗ္ဗရာမေ၊
ဝါသံ အကာသိ မုနိ ဝီသတိပဉ္စဝဿေ၊
လောကာဘိဝုဒ္ဓိနိရတော သုခသန္နိဝါသော။
ဣတိ အမိတဒယော ယော ပဉ္စတာဠီသဝဿေ၊
မနုဇမနဝနသ္မိံ ဇာတရာဂဂ္ဂိရာသိံ၊
ပရမမဓုရဓမ္မမ္ဗုဟိ နိဗ္ဗာပယန္တော၊
အဝသိ သမုနိမေဃော လောကသန္တိံ ကရောတု!
ပညာဝရင်္ဂနာ မယှံ သဉ္ဇာတာ မနမန္ဒိရေ၊
တောသယန္တီ သဗ္ဗဇနံ ဝုဒ္ဓိံ ဂစ္ဆတု သဗ္ဗဒါ။
စိတံ ယံ ရစယန္တေန ဇိနဿ စရိတံ မယာ၊
ပုညံ တဿာနုဘာဝေန သမ္ပတ္တော တုသိတာလယံ။
မေတ္တေယျလောကနာထဿ သုဏန္တော ဓမ္မဒေသနံ၊
တေန သဒ္ဓိံ စိရံ ကာလံ ဝိန္ဒန္တော မဟတိံ သိရိံ။
ဗုဒ္ဓေ ဇာတေ မဟာသတ္တောရမ္မေ ကေတုမနီပုရေ၊
ရာဇဝံသေ ဇနီတွာန တိဟေတုပဋိသန္ဓိကော။
စိဝရံ ပိဏ္ဍပါတဉ္စ အနဂ္ဃံ ဝိပုလံ ဝရံ၊
သေနာသနဉ္စ ဘေသဇ္ဇံ ဒတွာ တဿ မဟေသိနော။
သာသနေ ပဗ္ဗဇိတွာန ဇောတေန္တော တမနုတ္တရံ၊
ဣဒ္ဓိမာ သတိမာ သမ္မာ ဓာရေန္တော ပိဋကတ္တယံ။
ဝျာကတော တေန ဗုဒ္ဓါ ယံ ဟေဿတီတိ အနာဂတေ၊
ဥပ္ပန္နုပ္ပန္နဗုဒ္ဓါနံ ဒါနံ ဒတွာ သုခါဝဟံ။
သံသာရေ သံသရန္တော ဟိ ကပ္ပရုက္ခော စ ပါဏိနံ၊
ဣစ္ဆိတိစ္ဆိတမန္နာဒိံ ဒဒန္တော မဓုရံ စရံ။
မံသလောဟိတနေတ္တာဒိံ ဒဒံ စိတ္တသမာဟိတော၊
သီလနေက္ခမ္မပညာဒိံ ပူရေန္တော သဗ္ဗပါရမိံ။
၄၆၇။ ¶
ပါရမိသိခရံ ပတွာ ဗုဒ္ဓါ ဟုတွာ အနုတ္တရော၊
ဒေသေတွာ မဓုရံ ဓမ္မံ ဇန္တူနံ သိဝမာဝဟံ။
သဗ္ဗံ သဒေဝကံ လောကံ ဗြဟာသံသာရဗန္ဓနာ၊
မောစယိတွာ ဝရံ ခေမံ ပါပုဏျေံ သိဝံ ပုရံ။
လင်္ကာလင်္ကာရ ဘူတေန ဘူပါလနွယကေတုနာ၊
ဝိဇယဗာဟုနာ ရညာ သကနာမေန ကာရိတေ။
သတောယာသယပါကာရ ဂေါပုရာဒိဝိရာဇိတေ၊
ပရိဝေဏဝရေ ရမ္မေ ဝသတာ သန္တဝုတ္တိနာ။
မေဓင်္ကရာဘိဓာနေန ဒယာဝါသေန ဓီမတာ၊
ထေရေန ရစိတံ ဧတံ သဗ္ဘ သံသေဝိတံ သဒါ။
ဘဝေ ဘဝေ’ဓ ဂါထာနံ တေသတ္တတိ စတုဿတံ၊
ဂန္ထတော ပဉ္စပညာသာ-ဓိကံ ပဉ္စသတံ ဣတိ။