📜

නමො තස්ස භගවතො අරහතො සම්මාසම්බුද්ධස්ස

නීතිමඤ්ජරී

1.

කුලක්ඛයෙ විනස්සන්ති,

කුලධම්මා සනන්තනා;

ධම්මෙ නට්ඨෙ කුලං සබ්බං,

අධම්මො අභිභූ ඛලං.

2.

අධම්මාභිභවා දන්තා,

පදුස්සන්ති කුලිත්ථියො;

ථීසු දුට්ඨා ස්ව ධම්මෙන,

ජායතෙ වණ්ණසඞ්කරො.

3.

පියං භාසෙ ගුණග්ගාහො,

සූරො සියා විකන්තනො;

දාතා චන්දසමා නාරී,

දිට්ඨං දිට්ඨං නහාසයෙ.

4.

කුතොත්ථි කුමිත්තෙ සච්චං,

කුදාරෙ රතිවඩ්ඪනං;

කුදෙසම්හි මනො රම්මං,

කුරාජෙ භොගසම්පදං.

සඞ්කෙතෙව අමිත්තස්මිං,

මිත්තස්මිං පි නවිස්සසෙ;

අභයා භය මුප්පන්නං,

අපි මූලානි කන්තති.

අදිට්ඨොව පරො සෙය්යො,

දුම්මිත්තො නො විස්සාසිකො.

අග්ගිහොමඵලං වෙදො,

සත්ථංසීලඵලං මතං;

රතිපුත්තඵලං නාරී,

දානභුත්තිඵලං ධනං.

අසච්චං සාහසං මායා,

මූළ්හත්ත ම තිලොභතා;

අසොචං නිද්දයත්තඤ්ච,

ථීනං දොසා සභාවජා.

ජායාය භත්තුනො භාරො,

සිස්සෙන ගුරුනො කතො;

අමච්චකෙහි රාජස්ස,

පිතරානං නිජෙනච.

5.

උය්යමෙන හි සිජ්ඣන්ති,

කම්මානි න මනොරථා;

න හි සුත්තස්ස සීහස්ස,

පවීසන්ති මුඛෙ මිගා.

අතිසීතං අතිඋණ්හං,

අතිසායමිදං අහු;

ඉති විසට්ඨකම්මන්තෙ,

ඛණා අච්චෙන්ති මාණවෙ.

ආදානස්ස පදානස්ස,

කත්තබ්බස්ස ච කම්මුනො;

ඛිප්පං අකය්යමානස්ස,

කාලෙ පිවති සම්පදං.

නාදබ්බෙ නිහිතා කාචි,

ක්රියා ඵලවතී භවෙ;

නබ්යාපාරසතෙනාපි,

සුකොව පාඨතෙ බකො.

යො දන්ධකාලෙ තරති,

තරණීයෙ ච දන්ධයෙ;

සුක්ඛපණ්ණං ව අක්කම්ම,

අත්ථං භඤ්ජති අත්තනො.

6.

යං දදාති යං භුඤ්ජති,

තදෙව ධනිනො ධනං;

අඤ්ඤෙ මතස්ස කීළන්ති,

දාරෙහිපි ධනෙහිපි.

දානොපභොගහීනෙන,

ධනෙන ධනිනො සුඛං;

කො විසෙසො දලිද්දස්ස,

අධිකං ධනරක්ඛණං.

නිජසොඛ්යං නිරුන්ධන්තො,

නීචභොගො මිතම්පචො;

ධනං සඤ්චයතෙ යො සො,

පරභාරවහො පසු.

යං උස්සුකා සඞ්ඛරොන්ති,

අලක්ඛිකා බහුං ධනං;

සිප්පවන්තො අසිප්පාවා,

ලක්ඛි වා තානි භුඤ්ජති.

7.

සම්පත්යං මහතං චිත්තං,

භවෙ උප්පලෙ කොමලං;

විපත්යංච මහාසෙල,

සිලාසඞ්ඝාතකක්කසං.

8.

අසම්භබ්යගුණං ථුත්වා,

ඛෙදො මුධාව ජායතෙ;

අව්හායං චන්ද මු ල්ලොක්ය,

නචන්දොත මු පාගමී.

9.

සච්චං මුඛම්හි ධාරෙය්ය,

කණ්ණෙ සුතං භුජෙ ජයං;

හදයම්හි ඛමං වීරං,

ලොකාදාසංච ලොචනෙ.

සද්දමත්තං නඵන්දෙය්ය,

අඤ්ඤත්වා සද්දකාරණං;

සද්දහෙතුං පරිඤ්ඤාය,

පමොදො වා භයො තථා.

සබ්බසුත ම ධීයෙය්ය,

හීනමුක්කට්ඨමජ්ඣිමං.

10.

දුන්නාරියා කුලං සුද්ධං,

පුත්තො නස්සති ලාලනා;

සමිද්ධි අනයා බන්ධු,

පවාසා මදනා හිරී.

ලාලයෙ පඤ්චවස්සානි,

දසවස්සානි තාලයෙ;

පත්තෙතු සොළසෙවස්සෙ,

පුත්තං මිත්තංව ආචරෙ.

ලාලනෙ බහවො දොසා,

ලාලනෙ බහවො ගුණා.

පාපා නිවාරයති යොජයතෙ හිතාය,

ගුය්හානි ගූහති ගුණං පකටීකරොති;

ආපත්තිකඤ්ච නජහාති දදාති කාලෙ,

සම්මිත්ත ලක්ඛණමිදං පවදන්ති සන්තො.

11.

දුජ්ජනො ජීයතෙ යුත්යා,

නිග්ගහෙන නධීමතා;

නිපාත්යතෙ මහාරුක්ඛො,

තස්සමීප ඛතික්ඛයා.

වනෙ මිගාච ලුද්ධානං,

දුජ්ජනානඤ්ච සජ්ජනා;

අකාරණවෙරී හොන්ති,

තිණභක්ඛා සුපෙසලා.

පාදලග්ගං කරට්ඨෙන,

කණ්ඩකෙනෙව කණ්ඩකං.

බාලං නපස්සෙ නසුණෙ,

නචබාලෙන සංවසෙ;

බාලෙනාල්ලාපසල්ලාපං,

නකරෙ නචරොචයෙ.

12.

උප කත්තුං යථා ඛුද්දො,

සමත්ථො නතථාමහා;

කූපො හි හන්ති පිපාසං,

නතු පායො මහම්බුධි.

13.

ආදානස්ස පදානස්ස,

කත්තබ්බස්සච කම්මුනො;

ඛිප්පං අකරමානස්ස,

කාලො භක්ඛති තං රසං.

නක්ඛත්තං පටිමානෙන්තං,

අත්ථො බාලං උපජ්ඣගා;

අත්ථො අත්ථස්ස නක්ඛත්තං,

කිං කරිස්සන්ති තාරකා.

අජරාමරොව පඤ්ඤො,

විජ්ජමත්ථඤ්ච චින්තයෙ;

ගහිතොවිය කෙසෙසු,

මච්චුනා ධම්මමාචරෙ.

14.

වජ්ජා ගුරූච මන්තීච,

තයො රට්ඨාභිසඞ්ඛතා;

ජීවීත දක්ඛ කොසානං,

වඩ්ඪනා නාසනාච තෙ.

15.

ථිරෙන කම්මං වඩ්ඪති,

අථිරෙන තුරෙන නො;

ඵලන්ති සමයෙ රුක්ඛා,

සිත්තාපි බහුවාරිනා.

වායාමෙථෙව පුරිසො,

නනිබ්බින්දෙය්ය පණ්ඩිතො.

පයතනො තාදිසො නෙව,

කය්යො යෙන ඵලං නහි;

සෙලග්ගෙ කූපඛණනා,

කථං තොයසමාගමො.

ඤාණඞ්කුසෙන සම්මග්ගං,

නිය්යත්යුස්සාහකුඤ්ජරො.

අසමෙක්ඛිතකම්මන්තං,

තුරිතාභි නිපාතිනං;

තානිකම්මානි තප්පෙන්ති,

උණ්හං ව ජ්ඣොහිතං මුඛෙ.

16.

ඡද්දොසා පුරිසෙනෙහ,

හාතබ්බා භූතිමිච්ඡන්තා;

නිද්දා මජ්ජං භයං කොධො,

ආලස්යං දීඝසුත්තතා.

දිවා සුප්පසීලෙන,

රත්තිමුට්ඨානදෙස්සිනා;

නිච්චසොණ්ඩෙන මත්තෙන,

සක්කා ආවසිතුං ඝරං.

අභෙතබ්බම්හි භායන්ති,

භායිතබ්බෙ නභායරෙ;

භයාභය විමුළ්හා තෙ,

ජිම්හානුගා උජුඤ්ජහා.

යස්ස මනුස්සභූතස්ස,

නත්ථි භොගාච සිප්පකං;

කිං ඵලං තස්ස මානුස්සං,

ද්විපාදට්ඨො හි සො මිගො.

17.

නානොපායොව කත්තබ්බො,

සචෙ භවෙය්ය අත්තනො;

අත්ථසිද්ධි යථාකාමං,

උපායො හි හිතඤ්ජසො.

ලඤ්ජදානබාලිසෙන,

කූටඩ්ඩකාරධීවරා;

විනිච්ඡයමහාමච්ඡං,

ඔට්ටෙන්ති ලොභසාගරෙ.

යස්සෙතෙ චතුරො ධම්මා,

වානරින්ද යථාතව;

සච්චං ධම්මො ධීති චාගො,

දිට්ඨං සො අතිවත්තති.

18.

විද්වාච රතනං නාරී,

වීණා සාත්ථං ගිරංමහී;

ගුණවිසෙස මාගම්ම,

ගුණානි අගුණානිච.

ධනවා බලවා ලොකෙ,

ධනා භවති පණ්ඩිතො.

සුමනෙ නිස්සිතො කීටො,

නිග්ගුණො හීනකො සයං;

තං පුප්ඵෙහි මණ්ඩෙන්තානං,

රඤ්ඤං සිරොපි රොහති.

අලක්ඛිකෙහි සඤ්චීතා,

ධනභොගාච චින්තිතා;

ලක්ඛිකස්ස භවන්තෙතෙ,

ලක්ඛිවා සුට්ඨුභුඤ්ජති.

ඛත්තියො සෙට්ඨො ජනෙ තස්මිං,

යො ගොත්තපටිසාරිනො;

විජ්ජාචරණසම්පන්නො,

සො සෙට්ඨො දෙවමානුසෙ.

විසාපි අමතං ගණ්හෙ,

ගූථතො මණිමුත්තමං;

කණ්ටකපාදපා පුප්ඵං,

ථිරතං දුක්කුලා වරං.

ධනිස්සරාදිගුණොම්මි -

වෙගෙන වාහිතා පජා.

19.

යස්ස ත්ථි සතතං මෙත්තා,

සබ්බලොකසුවල්ලභා;

කූපායතෙ සමුද්දොපි,

අග්ගි තස්ස ජලායතෙ.

20.

සක්ඛරායති මෙරූපි,

විසභක්ඛො සුධායතෙ;

සසායතෙ මිගරාජ,

බ්යාලො මාලාගුණායතෙ;

දොලායතෙ ඡමාචාලො,

නානාවුධා තිණායරෙ.

21.

සමෙව සති උස්සාහෙ,

සුඛවාහො හිතඞ්කරො;

ඌනෙ-ධිකෙ තථා නොහි,

මජ්ඣගො සාධු සබ්බදා.

සාධු ඛො පණ්ඩිතොනාම,

නත්වෙව අතිපණ්ඩිතො.