📜

දාඨාවංසො

නමො තස්ස භගවතො අරහතො සම්මාසම්බුද්ධස්ස

1.

විසාරදං වාදපථාති වත්තිනං,

තිලොකපජ්ජොතමසය්හසාහිනං;

අසෙස ඤෙය්යාවරණප්පහායිනං,

නමාමි සත්ථාරමනන්තගොචරං.

2.

තිලොක නාථප්පභවං භයාපහං,

විසුද්ධවිජ්ජාචරණෙහි සෙවිතං;

පපඤ්ච සංයොජනබන්ධනච්ඡිදං,

නමාමි ධම්මං නිපුණං සුදුද්දසං.

3.

පසාදමත්තෙන’පි යත්ථ පාණිනො,

ඵූසන්ති දුක්ඛක්ඛයමච්චුතං පදං;

තමාහුණෙය්යං සුසමාහිතින්ද්රියං,

නමාමි සඞ්ඝං මුනිරාජසාවකං.

4.

විභුසයං කාළකනාගරන්ව යං,

පරක්කමො කාරුණිකො චමූපති;

ගවෙසමානො ජිනසාසනස්ස යො,

විරූළ්හිමත්ථඤ්ච ජනස්ස පත්ථයං.

5.

සුධාමයූඛාමල පණ්ඩුවංසජං,

විරූළ්හසද්ධං මුනිරාජසාසනෙ;

පියං වදං නීතිපථානුවත්තිනිං,

සදා පජානං ජනිකං’ව මාතරං.

6.

පියං පරක්කන්තිභුජස්ස රාජිනො,

මහෙසි මච්චුන්නතඛුද්ධිසම්පදං;

විධාය ලීලාවතිමිච්ඡිතත්ථදං,

අසෙස ලඞ්කාතලරජ්ජලක්ඛියං.

7.

කුමාරමාරාධිතසාධුමන්තිනං,

මහාදයං පණ්ඩුනරින්ද වංසජං;

විධාය සද්ධං මධුරින්දනාමකං,

සුසික්ඛීතං පාවචනෙ කලාසු ච.

8.

නරින්දසුඤ්ඤං සුචිරං තිසීහළං,

ඉතිප්පතීතං අයසං අපානුදි;

චිරං පණීතෙන ච චිවරාදිනා,

සුසඤ්ඤතෙ සංයමිනො අතප්පයි.

9.

චිරට්ඨිතිං පාවචනස්ස ඉච්ඡතා,

කතඤ්ඤුනා වික්කම බුද්දිසාලිනා;

සතීමතා චන්දිම බන්ධුකිත්තිනා,

සගාරවං තෙන’භීයාචිතො අහං.

10.

සදෙස භාසාය කවීහි සීහළෙ,

කතම්පි වංසං ජිනදන්තධාතුයා;

නිරුත්තියා මාගධිකාය වුද්ධියා,

කරොමි දීපන්තරවාසිනං අපි.

11.

ජීනො’යමිද්ධෙ අමරව්හයෙ පුරෙ,

කදාචි හුත්වාන සුමෙධනාමකො;

සවෙදවෙදඞ්ගවිභාගකොවිදො,

මහද්ධනෙ විප්පකුලම්හි මාණවො.

12.

අහඤ්හි ජාතිබ්යසනෙන පීළිතො,

ජරාභිභුතො මරණෙන ඔත්ථටො;

සිවං පදං ජාතිජරාදිනිස්සටං,

ගවෙසයිස්සං’ති රහො විචින්තිය.

13.

අනෙකසඞ්ඛං ධනධඤ්ඤසම්පදං,

පතිට්ඨපෙත්වා කපණෙසි දුච්චජං;

අනප්පකෙ පෙමභරානුබන්ධිනො,

විහාය මිත්තෙ ච සුතෙච බන්ධවෙ.

14.

පහාය කාමෙ නිඛිලෙ මනොරමෙ,

ඝරාභිනික්ඛම්ම හිමාචලන්තිකෙ;

මහීධරං ධම්මිකනාම විස්සුතං,

උපෙච්ච නානාතරුරාජිභුසිතං.

15.

මනොනුකූලෙ සුරරාජනිම්මීතෙ,

අසම්මිගානං අගතිම්හි අස්සමෙ;

නිවත්තචීරො අජිනක්ඛිපං වහං,

ජටාධරො තාපස වෙසමග්ගහී.

16.

සුසඤ්ඤතත්තොපරිවාරි තින්ද්රියො,

ඵලාඵලාදීහි පවත්තයං තනුං;

ගතො අභිඤ්ග්ඤාසු ච පාරමිං වසී,

තහිං සමාපත්ති සුඛං අවින්දි සො.

17.

සුසජ්ජිතෙ රම්මපුරාධිවාසිනා,

මහාජනෙන’ත්තමනෙන අඤ්ජසෙ;

පථප්පදෙසෙ අභියන්තමත්තනො,

අනිට්ඨිතෙයෙව සුමෙධ තාපසො.

18.

අගාධඤෙය්යොදධීපාරදස්සිනං,

භවන්තගුං නිබ්බනථං විනායකං;

අනෙකඛීණාසවලක්ඛසෙවිතං,

කදා චි දීපඞ්කරබුද්ධමද්දස.

19.

තතො සසඞ්ඝස්ස තිලොකභත්තුනො,

පරිච්චජිත්වාන තනුම්පි ජීවිතං;

පසාරයිත්වාන ජටාජිනාදිකං,

විධාය සෙතුං තනුමෙව පල්ලලෙ.

20.

අනක්කමිත්වා කලලං මහාදයෙ,

සභික්ඛුකො ගච්චතු පිට්ඨියා ඉති;

අධිට්ඨහිත්වාන නිපන්නකො තහිං,

අනාථ මෙතං තිභවං සමෙක්ඛිය.

21.

දයාය සඤ්චොදිතමානසො ජනෙ,

භවණ්ණවා උද්ධරිතුං දුඛද්දිතෙ;

අකාසි සම්බොධිපදස්ස පත්තියා,

මහාභිනීහාරමුදග්ගවික්කමො.

22.

අථො විදිත්වා වසිනො තමාසයං,

අදාසි සො ව්යාකරණං මහාමුනි;

තතො පුරං තම්හි තථාගතෙ ගතෙ,

සයංවසී සම්මසි පාරමිගුණෙ.

23.

තතො ච කප්පානමලීනවික්කමො,

අසංඛියෙ සො චතුරො සලක්ඛකෙ;

තහිං තහිං ජාතිසු බොධිපාචනෙ,

විසුද්ධසම්භාරගුණෙ අපූරයි;

අථාභිජාතො තුසිතෙ මහායසො,

විසුද්ධසම්බොධිපදොපලද්ධියා;

උදික්ඛමානො සමයං දයාධනො,

චිරං විභුතිං අනුභොසි සබ්බසො.

25.

සහස්සසඞ්ඛා දසචක්කවාලතො,

සමාගතානෙකසුරාධිපාදිහි;

උදග්ගුදග්ගෙහි ජිනත්තපත්තියා,

සගාරවං සො අභිගම්ම යාචිතො.

26.

තතො චවිත්වා කපිළව්හයෙ පුරෙ,

සදා සතො සක්යකුලෙකකෙතුනො;

අහොසි සුද්ධොදනභුමිභත්තුනො,

මහාදිමායාය මහෙසියා සුතො.

27.

විජාතමත්තො’ව වසුන්ධරාය සො,

පතිට්ඨහිත්වාන දිසා විලොකයී;

තදා අහෙසුං විවටඞ්ගනා දිසා,

අපූජයුං තත්ථ ච දෙවමානුසා.

28.

ආධාරයුං ආතපවාරණාදිකං,

අදිස්සමානාව නභම්භි දෙවතා;

පදානි සො සත්ත ච උත්තරාමුඛො,

උපෙච්ච නිච්ඡාරයි වාචමාසභිං.

29.

යථත්ථසිද්ධත්තකුමාරනාමකො,

මහබ්බලො යොබ්බනහාරිවිග්ගහො;

උතුත්තයානුච්ඡවිකෙසු තීසු සො,

නුභොසි පාසාදවරෙසු සම්පදං.

30.

කදාචි උය්යානපථෙ ජරාහතං,

තථාතුරං කාලකතඤ්ච සංයමිං;

කමෙන දිස්වාන විරත්තමානසො,

භවෙසු සො පබ්බජිතුං අකාමයි.

31.

සපුප්ඵදීපාදීකරෙහි රත්තියං,

පුරක්ඛතො සො තිදිවාධිවාසිහි;

සඡන්නකො කන්තකවාජියානතො,

තතො මහාකාරුණිකො’භිනික්ඛමි.

32.

කමෙන පත්වාන අනොමමාපගං,

සුධොතමුත්තාඵලහාරිසෙකතෙ;

පතිට්ඨහිත්වා වරමොළිබන්ධනං,

සිතාසිලූනං ගගනෙ සමුක්ඛිපී.

33.

පටිග්ගහෙත්වා තිදසානමිස්සරො,

සුවණ්නචඞ්ගොටවරෙන තං තදා;

තියොජනං නීලමණීහි චෙතියං,

අකාසි චූළාමණිමත්තනො පුරෙ.

34.

තතො ඝටීකාරසරොජයොනිනා,

සමාහටං ධාරයී චීවරාදිකං;

අථො සකං වත්ථයුගං නභත්ථලෙ,

පසත්ථවෙසග්ගහණො සමුක්ඛිපී.

35.

පටිග්ගහෙත්වාන තමම්බුජාසනො,

මහිද්ධිකො භත්තිභරෙන චොදිතො;

සකෙ භවෙ ද්වාදසයොජනං අකා,

මණීහි නීලාදිහි දුස්සචෙතියං.

36.

සුසඤ්ඤතත්තො සතිමා ජිතින්ද්රියො,

විනීතවෙසො රසගෙධවජ්ජිතො;

ඡහායනානෙව අනොමවික්කමො,

මහාපධානං පදහිත්ථ දුක්කරං.

37.

විසාඛමාසස්සථ පුණ්ණමාසියං,

උපෙච්ච මූලං සහජාය බොධියා;

තිණාසනෙ චුද්දසහත්ථසම්මිතෙ,

අධිට්ඨහිත්වා වීරියං නිසජ්ජි සො.

38.

අවත්ථරන්තිං වසුධංච අම්බරං,

විරූපවෙසග්ගහණෙන භිංසනං;

පකම්පයන්තො සධරාධරං මහිං,

ජිනො පදොසෙ’ජිනි මාරවාහිණිං.

39.

සුරාසුරබ්රහ්මගණෙහි සජ්ජිතෙ,

ජගත්තයෙ පුප්ඵමයගඝිකාදිනා;

පවත්තමානෙ සුරදුන්දුභිස්සරෙ,

අබුජ්ඣිබොධිං රජනීපරික්ඛයෙ.

40.

තදා පකම්පිංසු සසෙලකානනා,

සහස්සසංඛා දසලොකධාතුයො;

අගඤ්ජි සො ලොණපයොධි සාධුතං,

මහාවභාසො භුවනෙසු පත්ථරී.

41.

ලභිංසු අන්ධා විමලෙ විලොචනෙ,

සුණිංසු සද්දෙ බධිරාපි ජාතියා;

ලපිංසු මූගා වචනෙන වග්ගුනා,

චරිංසු ඛෙලං පදසා’ව පඞ්ගුලා.

42.

භවිංසු ඛුජ්ජා උජුසොම්මවිග්ගහා,

සිඛී’පි නිබ්බායි අවීචිආදිසු;

අපාගමුං බන්ධනතො’පි ජන්තවො,

ඛුදාදිකං පෙතභවා අපක්කමී.

43.

සමිංසු රොගව්යසනානි පාණිනං,

භයං තිරච්චානගතෙ න පීළයී;

ජනා අහෙසුං සඛිලා පියංවදා,

පවත්තයුං කොඤ්චනදං මතඞ්ගජා.

44.

හයා ච හෙසිංසු පහට්ඨමානසා,

නදිංසු සබ්බා සයමෙව දුන්දුභී;

රවිංසු දෙහාභරණානි පාණිනං,

දිසා පසීදිංසු සමා සමන්තතො.

45.

පවායි මන්දො සුඛසීතමාරුතො,

පවස්සි මෙඝො’පි අකාලසම්බවො;

ජහිංසු ආකාසගතිං විහඞ්ගමා,

මහිං සමුභිජ්ජජලං සමුට්ඨහී.

46.

අසන්දමානා’ව ඨිතා සවන්තියො,

නභෙ විරොචිංසු අසෙසජොතියො;

භවා අහෙසුං විවටා සමන්තතො,

ජනස්ස නාසුං වචනූපපත්තියො.

47.

සමෙක්ඛතං නාවරණා නගාදයො,

පවායි ගන්ධො අපි දිබ්බසම්මතො;

දුමා අහෙසුං ඵලපුප්ඵ ධාරිනො,

අහොසි ඡන්නො කමලෙහි අණ්ණවො.

48.

ථලෙසු තොයෙසු ච පුප්ඵමානකා,

විචිත්තපුප්ඵා විකසිංසු සබ්බථා;

නිරන්තරං පුප්ඵසුගන්ධවුට්ඨියා,

අහොසි සබ්බං වසුධම්බරන්නරං.

49.

නිසජ්ජ පල්ලඞ්කවරෙ තහිං ජිනො,

සුඛං සමාපත්තිවිහාරසම්භවං;

තතො’නුභොන්තො සුචිරාභිපත්ථිතං,

දිනානි සත්තෙව අතික්කමාපයී.

50.

සමුප්පතිත්වා ගගණඞ්ගනං තතො,

පදස්සයිත්වා යමකං මහාමුනි;

සපාටිහීරං තිදිවාධිවාසිනං,

ජිනත්තනෙ සංසයිතං නිරාකරි.

51.

අථොතරිත්වාන ජයාසනස්ස සො,

ඨිතො’ව පුබ්බුත්තරකණ්ණනිස්සිතො;

දිනානි සත්තානිමිසෙන චක්ඛුනා,

තමාසනං බොධිතරුංච’පූජයි.

52.

අථ’න්තරාළෙ මණිචඞ්කමෙ ජිනො,

ඨිතප්පදෙසස්ස ච ආසනස්ස ච;

මහාරහෙ දෙවවරාභිනිම්මිතෙ,

දිනානි සත්තෙව අකාසි වඞ්කමං.

53.

තතො දිසායං අපරාය බොධියා,

උපාවිසිත්වා රතනාලයෙ ජිනො;

සමන්තපට්ඨානනයං විචින්තයං,

දිනානි සත්තෙව සවීතිනාමයි.

54.

විනිග්ගතො සත්ථුසරීරතො තදා,

ජුතිප්පබන්ධො පටිබන්ධවජ්ජිතො;

පමාණසුඤ්ඤාසු ච ලොකධාතුසු,

සමන්තතො උද්ධමධො ච පත්ථරී.

55.

වටස්ස මූලෙ අජපාලසඤ්ඤිනො,

සුඛං ඵුසන්තො පවිවෙකසම්භවං;

විනායකො සත්ත විහාසි වාසරෙ,

අනන්තදස්සී සුරරාජපූජිතො.

56.

විහාසි මූලෙ මුචලින්දසාඛිනො,

නිසජ්ජ භොගාවලිමන්දිරොදරෙ;

විකිණ්ණපුප්ඵෙ මුචලින්දභොගිනො,

සමාධිනා වාසරසත්තකං ජිනො.

57.

දුමෙ’පි රාජායතනෙ සමාධිනා,

විහාසි රත්තින්දිව සත්තකං මුනි;

සහස්සනෙත්තො අථ දන්තපොණකං,

මුඛොදකඤ්චාපි අදාසි සත්ථුනො.

58.

තතො මහාරාජවරෙහි ආභතං,

සිලාමයං පත්ත චතුක්කමෙකකං;

විධාය මත්ථං මධුපිණ්ඩිකං තහිං,

පටිග්ගහෙත්වාන සවාණිජාහටා.

59.

කතන්නකිච්චො සරණෙසු තෙ උභො,

පතිට්ඨපෙත්වාන තපස්සුභල්ලිකෙ;

අදාසි තෙසං අභිපූජිතුං සකං,

පරාමසිත්වාන සිරං සිරොරුහෙ.

60.

වටස්සමුලෙ අජපාලසඤ්ඤිනො,

සහම්පතීබ්රහ්මවරෙන යාචිතො;

ජනස්ස කාතුං වරධම්මසඞ්ගහං,

අගඤ්ඡි බාරාණසිමෙකකො මුනි.

61.

ගන්ත්වා සො ධම්මරාජා වනමිසිපතනං සඤ්ඤතානං නිකෙතං,

පල්ලඞ්කස්මිං නිසින්නො තහිමවිචලිතට්ඨානසම්පාදිතම්හි;

ආසාළ්හෙ පුණ්ණමායං සිතරුචිරුචියා ජොතිතෙ චක්කවාළෙ,

දෙවබ්රහ්මාදිකානං දුරිතමලහරං වත්තයි ධම්මචක්කං.

62.

සුත්වා සද්ධම්මමග්ගං තිභූවනකුහරාභොගවිත්ථාරිකං තං,

අඤ්ඤාකොණ්ඩඤ්ඤනාමද්විජමුනිපමුඛාට්ඨාරසබ්රහ්මකොටී;

අඤ්ඤාසුං මග්ගධම්මං පරිමිතරහිතෙ චක්කවාළෙ උළාරො,

ඔභාසො පාතුභුතො සපදි බහුවිධං ආසි අච්ඡෙරකඤ්ච.

පඨමො පරිච්ඡෙදො.

63.

තතො පට්ඨාය සො සත්ථා විනෙන්තො දෙවමානුසෙ,

බොධිතො ඵුස්සමාසම්හි නවමෙ පුණ්ණමාසියං.

64.

ලඞ්කමාගම්ම ගඞ්ගාය තීරෙ යොජනවිත්ථතෙ,

මහානාගවනුය්යානෙ ආයාමෙන තියොජනෙ.

65.

යක්ඛානං සමිතිං ගන්ත්වා ඨත්වාන ගගනෙ තහිං;

වාතන්ධකාරවුට්ඨිහි කත්වා යක්ඛෙ භයද්දිතෙ.

66.

ලද්ධාභයෙහි යක්ඛෙහි තෙහි දින්නාය භුමියා;

චම්මඛණ්ඩං පසාරෙත්වා නිසීදිත්වාන තඞ්ඛණෙ.

67.

චම්මඛණ්ඩං පදිත්තග්ගි ජාලාමාලාසමාකුලං;

ඉද්ධියා වඩ්ඪයිත්වාන යාව සින්ධුං සමන්තතො.

68.

ජවෙන සින්ධුවෙලාය රාසිභුතෙ නිසාචරෙ;

ගිරිදීපමිධානෙත්වා පතිට්ඨාපෙසි තෙ තහිං.

69.

දෙසයිත්වා ජිනො ධම්මං තදා දෙවසමාගමෙ;

බහුන්නං පාණකොටීනං ධම්මාභිසමයං අකා.

70.

මහාසුමනදෙවස්ස සෙලෙ සුමනකූටකෙ;

දත්වා නමස්සිතුං කෙසෙ අගා ජෙතවනං ජිනො.

71.

පතිට්ඨපෙත්වා තෙ සත්ථු නිසින්නාසනභුමියං;

ඉන්දනීලමයං ථූපං කරිත්වා සො අපූජයි.

72.

නිස්සාය මණිපල්ලඞ්කං පබ්බතණ්ණවවාසිනො;

දිස්වා යුද්ධත්ථිකෙ නාගෙ චූළොදර මහොදරෙ.

73.

බොධිතො පඤ්චමෙ වස්සෙ චිත්තමාසෙ මහාමුනි;

උපොසථෙ කාලපක්ඛෙ නාගදීපමුපාගමී.

74.

තදා සමිද්ධිසුමනො දෙවො ජෙතවනෙ ඨිතං;

අත්තනො භවනංයෙව රාජායතනපාදපං.

75.

ඉන්දනීලද්දිකූටං’ව ගහෙත්වාතුට්ඨමානසො;

ධාරයිත්වා සහාගඤ්ඡි ඡත්තං කත්වාන සත්ථුනො.

76.

උභින්නං නාගරාජූනං වත්තමානෙ මහාහවෙ;

නිසින්නො ගගනෙ නාථො මාපයිත්ථ මහාතමං.

77.

ආලොකං දස්සයිත්වාථ අස්සාසෙත්වාන භොගිනො;

සාමග්ගිකරණං ධම්මං අභාසි පුරිසාසභො.

78.

අසීතිකොටියො නාගා අචලම්බුධිවාසිනො;

පතිට්ඨහිංසු මුදිතා සීලෙසු සරණෙසු ච.

79.

දත්වාන මණිපල්ලඞ්කං සත්ථුනො භුජගාධිපා;

තත්ථාසීනං මහාවීරං අන්නපානෙහි තප්පයුං.

80.

පතිට්ඨපෙත්වා සො තත්ථ රාජායතනපාදපං;

පල්ලඞ්කං තඤ්ච නාගානං අදාසි අභිපූජිතුං.

81.

බොධිතො අට්ඨමෙ වස්සෙ වෙසාඛෙ පුණ්ණමාසියං;

මණිඅක්ඛිකනාමෙන නාගින්දෙන නිමන්තිතො.

82.

නාගරාජස්ස තස්සෙව භවනං සාධු සජ්ජීතං;

කල්යාණියං පඤ්චභික්ඛූ සතෙහි සහ ආගමි.

83.

කල්යාණිචෙතියට්ඨානෙ කතෙ රතන මණ්ඩපෙ;

මහාරහම්හි පල්ලඞ්කෙ උපාවිසි නරාසභො.

84.

දිබ්බෙහි ඛජ්ජභොජ්ජෙහි සසඞ්ඝං ලොකනායකං;

සන්තප්පෙසි ඵණින්දො සො භුජඞ්ගෙහි පුරක්ඛතො.

85.

දෙසයිත්වාන සද්ධම්මං සග්ගමොක්ඛසුඛාවහං;

සො සත්ථා සුමනෙ කූටෙ දස්සෙසි පදලඤ්ඡනං.

86.

තතො පබ්බතපාදම්හි සසඞ්ඝො සො විනායකො;

දිවාවිහාරං කත්වාන දීඝවාපිං උපාගමි.

87.

ථූපට්ඨානෙ තහිං බුද්ධො සසඞ්ඝො’භිනිසීදිය;

සමාපත්ති සමුබභුතං අවින්දි අසමං සුඛං.

88.

මහාබොධිතරුට්ඨානෙ සමාධිං අප්පයි ජිනො;

මහාථූපප්පදෙසෙ ච විහරිත්ථ සමාධිනා.

89.

ථූපාරාමම්හි ථූපස්ස ඨානෙ ඣානසුඛෙන සො;

සභික්ඛුසඞ්ඝො සම්බුද්ධො මුහුත්තං වීතිනාමයී.

90.

සිලාථුපප්පදෙසම්හි ඨත්වාකාලාවිදූ මුනි;

දෙවෙ සමනුසාසිත්වා තතො ජෙතවනං අගා.

91.

අගිද්ධො ලාභසක්කාරෙ අසය්හමවමානනං;

සහන්තො කෙවලං සබ්බ ලොකනිත්ථරණත්ථිකො.

92.

සංවච්ඡරානි ඨත්වාන චත්තාළීසඤ්ච පඤ්ච ච;

දෙසයිත්වාන සුත්තාදි නවඞ්ගං සත්ථුසාසනං.

93.

තාරෙත්වා භවකන්තාරා ජනෙ සඞ්ඛ්යාතිවත්තිනො;

බුද්ධකිච්චානි සබ්බානි නිට්ඨාපෙත්වාන චක්ඛුමා.

94.

කුසිනාරාපුරෙ රඤ්ඤං මල්ලානමුපවත්තනෙ;

සාලවනම්හි යමකසාලරුක්ඛානමන්තරෙ.

95.

මහාරහෙ සුපඤ්ඤත්තෙ මඤ්චෙ උත්තරසීසකං;

නිපන්නො සීහසෙය්යාය වෙසාඛෙ පුණ්ණමාසියං.

96.

දෙසෙත්වා පඨමෙ යාමෙ මල්ලානං ධම්මමුත්තමං;

සුභද්දං මජ්ඣිමෙ යාමෙ පාපෙත්වා අමතං පදං.

97.

භික්ඛු පච්ඡිමයාමම්හි ධම්මක්ඛන්ධෙ අසෙසකෙ;

සඞ්ගය්හ ඔවදිත්වාන අප්පමාද පදෙන ච.

98.

පච්චුසසමයෙ ඣානසමාපත්තිවිහාරතො;

උට්ඨාය පරිනිබ්බායි සෙසොපාදිවිවජ්ජිතො.

99.

මහීකම්පාදයො ආසුං තදා අච්ඡරියාවහා;

පූජාවිසෙසා වත්තිංසු දෙවමානුසකා බහූ.

100.

පරිනිබ්බාණසුත්තන්තෙ වුත්තානුක්කමතො පන;

පූජාවිසෙසො විඤ්ඤෙය්යො ඉච්ඡන්තෙහි අසෙසතො.

101.

අහතෙහි ච වත්ථෙහි වෙඨෙත්වා පඨමං ජිනං;

වෙඨයිත්වාන කප්පාසපිචුනා විහතෙන ච.

102.

එවං පඤ්චසතක්ඛත්තුං වෙඨයිත්වාන සාධුකං;

පක්ඛිපිත්වා සුවණ්ණාය තෙලපුණ්ණාය දොණියා.

103.

වීසංහත්ථසතුබ්බෙධං ගන්ධදාරූහි සඞ්ඛතං;

ආරොපයිංසු චිතකං මල්ලානං පමුඛා තදා.

104.

මහාකස්සපථෙරෙන ධම්මරාජෙ අවන්දිතෙ;

චිතකං මා ජලිත්ථාති දෙවධිට්ඨානතො පන.

105.

පාමොක්ඛා මල්ලරාජූනං වායමන්තොප’නෙකධා;

චිතකං තං න සක්ඛිංසු ගාහාපෙතුං හුතාසනං.

106.

මහාකස්සපථෙරෙන අධිට්ඨානෙන අත්තනො;

වත්ථාදීනි මහාදොණිං චිතකඤ්ච මහාරහං.

107.

ද්විධා කත්වාන නික්ඛම්ම සකසීසෙ පතිට්ඨිතා;

වන්දිතා සත්ථුනො පාදා යථාට්ඨානෙ පතිට්ඨිතා.

108.

තතො දෙවානුභාවෙන පජ්ජලිත්ථ චිතානලො;

න මසි සත්ථුදෙහස්ස දඩ්ඪස්සාසි න ඡාරිකා.

109.

ධාතුයො අවසිස්සිංසු මුත්තාභා කඤ්චනප්පභා;

අදිට්ඨානෙන බුද්ධස්ස විප්පකිණ්ණා අනෙකධා.

110.

උණ්හීසං අක්ඛකා ද්වෙ ච චතස්සො දන්තධාතුයො;

ඉච්චෙතා ධාතුයො සත්ත විප්පකිණ්ණා න සත්ථුනො.

111.

ආකාසතො පතිත්වාපි උග්ගන්ත්වාපි මහීතලා;

සමන්තා ජලධාරායො නිබ්බාපෙසුං චිතානලං.

112.

ථෙරස්ස සාරිපුත්තස්ස අන්තෙවාසි මහිද්ධිකො;

සරභුනාමකො ථෙරො පභින්න පටිසම්භිදො.

113.

ගීවාධාතුං ගහෙත්වාන චිතතො මහියඞ්ගණෙ;

පතිට්ඨපෙත්වා ථූපම්හි අකා කඤ්චුකචෙතියං.

114.

ඛෙමව්හයො කාරුණිකො ඛීණසංයොජනො මුනි;

චිතකා තො තතො වාමදාඨාධාතුං සමග්ගහි.

115.

අට්ඨන්නමථ රාජුනං ධාතුඅත්ථාය සත්ථුනො;

උප්පන්නං විග්ගහං දොණො සමෙත්වාන ද්විජුත්තමො.

116.

කත්වාන අට්ඨ කොට්ඨාසෙ භාජෙත්වා සෙසධාතුයො;

අදාසි අට්ඨරාජූනං තං තං නගරවාසිනං.

117.

හට්ඨතුට්ඨා ගහෙත්වාන ධාතුයො තා නරාධිපා;

ගන්ත්වා සකෙ සකෙ රට්ඨෙ චෙතියානි අකාරයුං.

118.

එකා දාඨා සුරින්දෙන එකා ගන්ධාරවාසිහි;

එකා භුජඞ්ගරාජූහි ආසි සක්කතපූජිතා.

119.

දන්තධාතුං තතො ඛෙමො අත්තනා ගහිතං අදා;

දන්තපුරෙ කලිඞ්ගස්ස බ්රහ්මදත්තස්ස රාජිනො.

120.

දෙසයිත්වාන සො ධම්මං භෙත්වා සබ්බා කුදිට්ඨියො;

රාජානං තං පසාදෙසි අග්ගම්භී රතනත්තයෙ.

121.

අජ්ඣොගාළ්හො මුනින්දස්ස ධම්මාමතමහණ්ණවං;

සො නරින්දොපවාහෙසි මලං මච්ඡරියාදිකං.

122.

පාවුස්සකො යථා මෙඝො නානා රතනවස්සතො;

දාළිද්දියනිදාඝං සො නිබ්බාපෙසි නරුත්තමො.

123.

සුවණ්ණඛචිතාලම්බ මුත්තාජාලෙහි සොභිතං;

කූටාගාරසතාකීණ්ණං තරුණාදිච්චසන්නිභං.

124.

නානාරතනසොභාය දුදික්ඛං චක්ඛුමූසනං;

යානං සග්ගාපවග්ගස්ස පසාදාතිසයාවහං.

125.

කාරයිත්වාන සො රාජා දාඨාධාතුනිවෙසනං;

ධාතුපීඨඤ්ච තත්ථෙව කාරෙත්වා රතනුජ්ජලං.

126.

තහිං සමප්පයිත්වාන දාඨාධාතුං මහෙසිනො;

පූජාවත්ථූහි පූජෙසි රත්තින්දිවමතන්දිතො.

127.

ඉති සො සඤ්චිනිත්වාන පුඤ්ඤසම්භාර සම්පදං;

ජහිත්වා මානුසං දෙහං සග්ගකායමලඞ්කරි.

128.

අනුජාතො තතො තස්ස කාසිරාජව්හයො සුතො;

රජ්ජං ලද්ධා අමච්චානං සොකසල්ලමපානුදී.

129.

පුප්ඵගන්ධාදිනා දන්තධාතුං තමභිපූජිය;

නිච්චං මණිප්පදීපෙහි ජොතයි ධාතුමන්දිරං.

130.

ඉච්චෙවමාදිං සො රාජා කත්වා කුසලසඤ්චයං;

ජහිත්වාන නිජං දෙහං දෙවින්දපුරමජ්ඣගා.

131.

සුනන්දො නාම රාජින්දො ආනන්දජනනො සතං;

තස්ස’ත්රජො තතො ආසි බුද්ධසාසනමාමකො.

132.

සම්මානෙත්වාන සො දන්තධාතුං ඤෙය්යන්තදස්සිනො;

මහතා භත්තියොගෙන අගා දෙවසහව්යතං.

133.

තතො පරඤ්ච අඤ්ඤෙ’පි බහවො වසුධාධිපා;

දන්තධාතුං මුනින්දස්ස කමෙන අභිපූජයුං.

134.

ගුහසීවව්හයො රාජා දුරතික්කම සාසනො;

තතො රජ්ජසිරිං පත්වා අනුගණ්හි මහාජනං.

135.

සපරත්ථානභිඤ්ඤෙ සො ලාභසක්කාරලොලුපෙ;

මායාවිනො අවිජ්ජන්ධෙ නිගන්ඨෙ සමුපට්ඨහි.

136.

වස්සාරත්තෙ යථා චන්දො මොහක්ඛන්ධෙන ආවටො;

නාසක්ඛී ගුණරංසීහි ජලිතුං සො නරාසභො.

137.

ධම්මමග්ගා අපෙතෙ’පි පවිට්ඨෙ දිට්ඨිකානනං;

තස්මිං සාධුපථං අඤ්ඤෙ නාතිවත්තිංසු පාණිනො

138.

හෙමතොරණමාලාහි ධජෙහි කදලිහි ච;

පුප්ඵගඝියෙහි’නෙකෙහි සජ්ජෙත්වා නාගරා පුරං

139.

මඞ්ගලත්ථුති ඝොසෙහි නච්චගීතාදිකෙහි ච;

හෙමරූපියපුප්ඵෙහි ගන්ධචුණ්ණාදිකෙහි ච.

140.

පූජෙන්තා මුනිරාජස්ස දාඨාධාතුං කුදාචනං;

අකංසු එකනිග්ඝොසං සංවට්ටම්බුධිසන්නිභං.

141.

උග්ඝාටෙත්වා නරින්දො සො පාසාදෙ සිහපඤ්ජරං;

පස්සන්තො ජනමද්දක්ඛී පූජාවිධිපරායණං.

142.

අථාමච්චසභාමජෙත්ධ රාජා විම්භීත මානසො;

කොතුහලාකුලො හුත්වා ඉදං වචනමබ්රවී.

143.

අච්ඡෙරකං කිමෙතන්නු කීදිසං පාටිහාරියං;

මමෙතං නගරං කස්මා ඡණනිස්සිතකං ඉති.

144.

තතො අමච්චො ආචික්ඛි මෙධාවී බුද්ධමාමකො;

රාජිනො තස්ස සම්බුද්ධානුභාවමවිජානතො.

145.

සබ්බාභිභුස්සබුද්දස්ස තන්හාසඞ්කයදස්සිනො;

එසා ධාතු මහාරාජ ඛෙමත්ථෙරෙන ආහටා.

146.

තං ධාතුං පූජයිත්වාන රාජානො පුබ්බකා ඉධ;

කල්යාණමිත්තෙ නිස්සාය දෙවකායමුපාගමුං.

147.

නාගරාපි ඉමෙ සබ්බෙ සම්පරාය සුකත්ථිකා;

පූජයන්ති සමාගම්ම ධාතුං තං සත්ථුනො ඉති.

148.

තස්සාමච්චස්ස සො රාජා සුත්වා ධම්මං සුභාසිතං;

දුල්ලද්ධීමලමුජ්ඣිත්වා පසීදි රතනත්තයෙ.

149.

ධාතුපූජං කරොන්තො සො රාජා අච්ඡරියා වහං;

තිත්ථියෙ දුම්මනෙ’කාසි සුමනෙ චෙතරෙ ජනෙ.

150.

ඉමෙ අහිරිකා සබ්බෙ සද්ධාදිගුණවජ්ජිතා;

ථද්ධා සඨා ච දුප්පඤ්ඤා සග්ගමොක්ඛවිබන්ධකා.

151.

ඉති සො චින්තයිත්වාන ගුහසීවො නරාධිපො;

පබ්බාජෙසි සකා රට්ඨා නිගණ්ඨෙ තෙ අසෙසකෙ.

152.

තතො නිග්ණ්ඨා සබ්බෙ’පි ඝතසිත්තානලා යථා;

කොධග්ගිජලිතා’ගඤ්ඡුං පුරං පාටලිපුත්තකං.

153.

තත්ථ රාජා මහාතෙජො ජම්බුදීපස්ස ඉස්සරො;

පණ්ඩුනාමො තදා ආසි අනන්තබලවාහණො.

154.

කොධන්ධාථ නිගණ්ඨා තෙ සබ්බෙ පෙසුඤ්ඤකාරකා;

උපසඞ්කම්ම රාජානං ඉදං වචනමබ්රවූං.

155.

සබ්බදෙවමනුස්සෙහි වන්දනීයෙ මහිද්ධිකෙ;

සිවබ්රහ්මාදයො දෙවෙ නිච්චං තුම්හෙ නමස්සථ.

156.

තුය්හං සාමන්තභුපාලො ගුහසීවො පනාධුනා;

නින්දන්නො තාදිසෙ දෙවෙ ඡවට්ඨිං වන්දතෙ ඉති.

157.

සුත්වාන වචනං තෙසං රාජා කොධවසානුගො;

සූරං සාමන්තභූපාලං චිත්තයානමථ’බ්රවී.

158.

කලිඞ්ගරට්ඨං ගන්ත්වාන ගුහසීවමිධානය;

පූජිතං තං ඡවට්ඨිඤ්ච තෙන රත්තින්දිවං ඉති.

159.

චිත්තයානො තතො රාජා මහතිං චතුරඞ්ගිනිං;

සන්නයහිත්වා සකං සෙනං පුරා තම්හාභිනික්ඛමි.

160.

ගන්ත්වාන සො මහීපාලො සෙනඞ්ගෙහි පුරක්ඛතො;

දන්තපුරස්සාවිදූරෙ ඛන්ධාවාරං නිවෙසයි.

161.

සුත්වා ආගමනං තස්ස කලිඞ්ගො සො මහිපති;

ගජින්දපාභතාදිහි තං තොසෙසි නරාධිපං.

162.

හිතජ්ඣාසයතං ඤත්වා ගුහසීවස්ස රාජිනො;

දන්තපුරං චිත්තයානො සද්ධිං සෙනාය පාවිසි.

163.

පාකාරගොපුරට්ටාලපාසාදගඝිකචිත්තිතං;

දානසාලාහි සො රාජා සමිද්ධං පුරමද්දස.

164.

තතො සො සුමනො ගන්ත්වා පවිට්ඨො රාජමන්දිරං;

ගුහසීවස්ස ආචික්ඛි පණ්ඩුරාජස්ස සාසනං.

165.

සුත්වාන සාසනං තස්ස දාරුණං දුරතික්කමං;

පසන්නමුඛවණ්ණො’ව චිත්තයානං සමබ්රවී.

166.

සබ්බලොකහිතත්ථාය මංසනෙත්තාදිදානතො;

අනප්පකප්පෙ සම්භාරෙ සම්භරිත්වා අතන්දිතො.

167.

ජෙත්වා නමුචිනො සෙනං පත්වා සබ්බාසවක්ඛයං;

අනාවරණඤාණෙන සබ්බධම්මෙසු පාරගු.

168.

දිට්ඨධම්මසුකස්සාදං අගණෙත්වාන අත්තනො;

ධම්මනාවාය තාරෙසි ජනතං යො භවණ්ණවා.

169.

දෙවාතිදෙවං තං බුද්ධං සරණං සබ්බපාණිනං;

ජනො හි අවජානන්තො අද්ධා සො වඤ්චිතො ඉති.

170.

ඉච්චෙවමාදිං සුත්වාන සො රාජා සත්ථුවණ්ණනං;

ආනන්දස්සුප්පබන්ධෙහි පවෙදෙසි පසන්නතං.

171.

ගුහසීවො පසන්නං තං චිත්තයානං උදික්ඛිය;

තෙන සද්ධිං මහග්ඝං තං අගමා ධාතුමන්දිරං.

172.

හරිචන්දනසම්භුතං ද්වාරබාහාදිකෙහි ච;

පවාළවාළමාලාහි ලම්බමුත්තාලතාහි ච.

173.

ඉන්දනීලකවාටෙහි මණිකිඞ්කිණිකාහි ච;

සොවණ්ණකණ්ණමාලාහි සොභිතං මණිථූපිකං.

174.

උච්චං වෙලුරියුබ්භාසි ඡදනං මකරාකුලං;

ධාතුමන්දිරමද්දක්ඛි රතනුජ්ජල පීඨකං.

175.

තතො සෙතාතපත්තස්ස හෙට්ඨා රතනචිත්තිතං;

දිස්වා ධාතුකරන්ඩඤ්ච තුට්ඨො විම්භයමජ්ඣගා.

176.

තතො කලිඞ්ගනාථො සො විවරිත්වා කරණ්ඩකං;

මහීතලෙ නිහන්ත්වාන දක්ඛිණං ජානුමණ්ඩලං.

177.

අඤ්ජලිං පග්ගහෙත්වාන ගුණෙ දසබලාදිකෙ;

සරිත්වා බුද්ධසෙට්ඨස්ස අකාසි අභියාචනං.

178.

ගණ්ඩම්බරුක්ඛමූලම්හි තයා තිත්ථීයමද්දනෙ;

යමකං දස්සයන්තෙන පාටිහාරියමබ්භුතං.

179.

පුබ්බකායාදිනික්ඛන්තජලානලසමාකුලං;

චක්කවාළඞ්ගණං කත්වා ජනා සබ්බෙ පසාදිතා.

180.

දෙසෙත්වාන තයො මාසෙ අභිධම්මං සුධාසිනං;

නගරං ඔතරන්තෙන සඞ්කස්සං තාවතිංසතො.

181.

ඡත්තවාමරසඞ්ඛාදිගාහකෙහි අනෙකධා;

බ්රහ්මදෙවාසුරාදීහි පූජිතෙන තයා පන.

182.

ඨත්වාන මණිසොපාණෙ විස්සකම්මාභිනිම්මිතෙ;

ලොකවිවරණං නාම දස්සිතං පාටිහාරියං.

183.

තථානෙකෙසු ඨානෙසු මුනිරාජ තයාපුන;

බහූනි පාටිහිරානි දස්සිතානි සයම්භුනා.

184.

පාටිහාරියමජ්ජාපි සග්ගමොක්ඛසුඛාවහං;

පස්සන්තානං මනුස්සානං දස්සනීයං තයා ඉති.

185.

අබ්භුග්ගන්ත්වා ගගණ කුහරං චන්දලෙඛාභිරාමා,

විස්සජ්ජෙන්ති රජත ධවලා රංසියො දන්තධාතු;

ධූපායන්ති සපදි බහුධා පජ්ජලන්තී මුහුත්තං,

නිබ්බායන්තී නයනසුභගං පාටිහීරං අකාසි.

186.

අච්ඡෙරං තං පරම රුචිරං චිත්තයානො නරින්දො,

දිස්වා හට්ඨො චිරපරිචිතං දිට්ඨිජාලං ජහිත්වා;

ගන්ත්වා බුද්ධං සරණමසමං සබ්බසෙණීහි සද්ධිං,

අග්ගං පුඤ්ඤං පසවි බහුධා ධාතුසම්මානනාය.

දුතියො පරිච්ඡෙදො

187.

තතො කලිඞ්ගාධිපතිස්ස තස්සසොචිත්තයානොපරමප්පතීතො;

තං සාසනං පණ්ඩුනරාධිපස්ස ඤාපෙසි ධීරො දුරතික්කමං’ති.

188.

රාජාතතො දන්තපුරං ධජෙහි පුප්ඵෙහි ධූපෙහි ච තොරණෙහි;

අලඞ්කරිත්වාන මහාවිතාන නිවාරිතාදිච්චමරීචිජාලං.

189.

අස්සුප්පබන්ධාවුතලොචනෙහි පුරක්ඛතො නෙගම නාගරෙහි;

සමුබ්බහන්තො සිරසා නිජෙන මහාරහං ධාතුකරණ්ඩකං තං.

190.

සමුස්සිතොදාර සිතාතපත්තං සඞ්ඛොදරොදාත තුරඞ්ගයුත්තං;

රථං නවාදිච්චසමානවණ්ණ මාරුය්හ චිත්තත්ථරණාභිරාමං.

191.

අනෙකසඞ්ඛෙහි බලෙහි සද්ධිං වෙලාතිවත්තම්බුධිසන්නිභෙහී;

නිවත්තමානස්ස බහුජ්ජනස්ස විනාපි දෙහං මනසානුයාතො

192.

සුසන්ථතං සබ්බධිවාලුකාහි සුසජ්ජිතං පුණ්ණ ඝටාදිකෙහි;

පුප්ඵාභිකිණ්ණං පටිපජ්ජි දීඝං සුවිත්ථතං පාටලිපුත්තමග්ගං.

193.

කලිඞ්ඝනාථො කුසුමාදිකෙහි නච්චෙහි ගීතෙහි ච වාදිතෙහි;

දිනෙ දිනෙ අද්ධනි දන්තධාතුං පූජෙසි සද්ධිං වනදෙවතාහි.

194.

සුදුග්ගමං සින්ධුමහීධරෙහි කමෙන මද්ධානමතික්කමිත්වා;

ආදාය ධාතුං මනුජාධිනාථො අගා පුරං පාටලි පුත්තනාමං.

195.

රාජාධිරාජො’ථ සභාය මජ්ඣෙ දිස්වාන තං වීතභයං විසඞ්කං;

කලිඞ්ගරාජං පටිඝාභිභුතො අභාසි පෙසුඤ්ඤකරෙ නිගණ්ඨෙ

196.

දෙවෙ ජහිත්වාන නමස්සනීයෙ ඡවට්ඨිමෙතෙන නමස්සිතං’තං;

අඞ්ගාරරාසිම්හි සජොතිභූතෙ නික්ඛිප්ප ඛිප්පං දහථාධුනෙති.

197.

පහට්ඨචිත්තා’වතතො නිගණ්ඨාරාජඞ්ගණෙ තෙ මහතිං ගභීරං;

වීතච්චිකඞ්ගාරක රාසි පුණ්ණං අඞ්ගාරකාසුං අභිසඞ්ඛරිංසු.

198.

සමන්තතො පජ්ජලිතාය තාය සජොතියා රොරුවභෙරවාය;

මොහන්ධභුතා අථ තිත්ථියා තෙ තං දන්තධාතුං අභිනික්ඛිපිංසු.

199.

තස්සානුභාවෙන තමග්ගීරාසිං හෙත්වා සරොජං රථචක්කමත්තං;

සමන්තතො උග්ගතරෙණුජාල මුට්ඨාසි කිඤ්ජක්ඛ භරාභිරාමං.

200.

තස්මිං ඛණෙ පඞ්කජ කණ්ණිකාය පතිට්ඨහිත්වා ජිනදන්තධාතු;

කුන්දාවදාතාහි පභාහි සබ්බා දිසා පභාසෙසි පභස්සරාහි.

201.

දිස්වාන තං අච්ඡරියං මනුස්සා පසන්නචිත්තා රතනාදිකෙහි;

සම්පූජයිත්වා ජිනදන්තධාතුං සකං සකං දිට්ඨිමවොස්සජිංසු.

202.

සො පණ්ඩුරාජා පන දිට්ඨිජාලං චිරානුබද්ධං අපරිච්චජන්තො;

පතිට්ඨපෙත්වා’ධිකරඤ්ඤමෙතං කුටෙන ඝාතාපයි දන්තධාතුං.

203.

තස්සං නිමුග්ගා’ධිකරඤ්ඤමෙසා උපඩ්ඪභාගෙ නච දිස්සමානා;

පුබ්බාචලට්ඨො’ව සුධාමරීචි ජොතෙසි රංසීහි දිසා සමන්තා.

204.

දිස්වානුභාවං ජිනදන්තධාතු යාපජ්ජි සො විම්භය මග්ගරාජා;

එකො’ථ ඉස්සාපසුතො නිගණ්ඨො තං රාජරාජානමිදං අවොච.

205.

රාමාදයො දෙව ජනද්දනස්ස නානාවතාරා භුවනෙ අහෙසුං;

තස්සෙකදෙසො’ච ඉදං ඡවට්ඨිනොචෙ’නුභාවොකථමීදිසොති.

206.

අද්ධා මනුස්සත්තමුපාගතස්ස දෙවස්ස පච්ඡා තිදිවං ගතස්ස;

දෙහෙකදෙසො ඨපිතො හිතත්ථමෙතන්ති සච්චංවචනංභවෙය්ය.

207.

සංවණ්ණයිත්වාන ගුණෙ පහූතෙ නාරායණස්ස’ස්සමහිද්ධිකස්ස;

නිමුග්ගමෙත්තා’ධිකරඤ්ඤමෙතංසම්පස්සතො මෙබහිනීහරිත්වා.

208.

සම්පාදයිත්වාන මහාජනානං මුඛානි පඞ්කෙරුහසුන්දරානි;

යටිච්ඡිතං ගණ්හථ වත්ථුජාතං ඉච්චාහ රාජා මුඛරෙ නිගණ්ඨෙ.

209.

තෙ තිත්ථියා විණහුසුරං ගුණෙහි විචිත්ත රූපෙහි අභිත්ථවිත්වා;

තොයෙන සිඤ්චිංසු සඨා තථාපි ඨිතප්පදෙසා න චලිත්ථ ධාතු.

210.

ජිගුච්ඡමානො අථ තෙ නිගණ්ඨෙ සො ධාතුයානීහරණෙ උපායං;

අන්වෙසමානො වසුධාධිනාථො භෙරිං චරාපෙසි සකෙ පුරම්හි.

211.

නිමුග්ගමෙත්ථා’ධිකරඤ්ඤමජ්ජි යො ධාතුමෙතං බහි නීහරෙය්ය;

ලද්ධාන සො ඉස්සරියං මහන්තං රඤ්ඤොසකාසාසුඛමෙස්සතීති

212.

සුත්වා න තං භෙරිරවංඋළාරංපුඤඤ්ඤත්ථිකොබුද්ධබලෙපසන්නො;

තස්මිං පුරෙ සෙට්ඨිසුතො සුභද්දො පාවෙක්ඛිරඤ්ඤො සමිතිං පගබ්භො.

213.

තමග්ගරාජං අථ සො නමිත්වා සාමාජිකානං හදයඞ්ගමාය;

භාසාය සබ්බඤ්ඤුගුණප්පභාවං වණ්ණෙසි සාරජ්ජවිමුත්ත චිත්තො.

214.

භුමිං කිණිත්වා මහතා ධනෙන මනොරමං ජෙතවනං විහාරං;

යො කාරයිත්වාන ජිනස්ස දත්වා උපට්ඨහි තං චතුපච්චයෙහි.

215.

අනාථපිණ්ඩිප්පදසෙට්ඨිසෙට්ඨොසොදිට්ඨධම්මොපපිතාමහොමෙ;

තිලොකනාථෙ මම ධම්මරාජෙ තුම්හෙ’ධුනාපස්සථභත්තිභාරං.

216.

ඉත්ථං නදිත්වාන පහූතපඤෙඤ්ඤා කත්වාන එකංසමථුත්තරීයං;

මහීතලං දක්ඛිණජානුකෙන ආහච්ච බද්ධඤ්ජලිකො අවොච.

217.

ඡද්දන්තනාගො සවිසෙන විද්ධො සල්ලෙන යො ලොහිතමක්ඛි තඞ්ගො;

ඡබ්බණ්ණරංසීහි සමුජ්ජලන්තෙ ඡෙත්වාන ලුද්දාය අදාසි දන්තෙ.

218.

සසො’පි හුත්වාන විසුද්ධසීලො අජ්ඣත්තදානාභිරතො ද්විජාය;

යො’දජ්ජිදෙහම්පි සකං නිපච්ච අඞ්ගාරරාසිම්හි බුභුක්ඛිතාය.

219.

යො බොධියා බාහිරවත්ථුදානා අතිත්තරූපො සිවිරාජ සෙට්ඨො;

අදාසි චක්ඛූනි පභස්සරානි ද්විජාය ජිණ්ණාය අචක්ඛුකාය.

220.

යොඛන්තිවාදී’පි කලාබුරාජෙ ඡෙදාපයන්තෙ’පි සහත්ථපාදං;

පරිප්ලුතඞ්ගොරුධිරෙ තිතික්ඛිමෙත්තායමානො යසදායකෙ’ව.

221.

යො ධම්මපාලො අපි සත්තමාස ජාතොපදුට්ඨෙ ජනකෙසකම්හි;

කාරාපයන්තෙ අසිමාලකම්මං චිත්තං න දූසෙසි පතාපරාජෙ.

222.

සාඛාමිගො යො අසතා පුමෙන වනෙ පපාතා සයමුද්ධටෙන;

සිලාය භින්නෙ’පි සකෙ ලලාටෙ තං ඛෙමභුමිං අනයිත්ථමූළ්හං.

223.

රුට්ඨෙන මාරෙන’භිනිම්මිතම්පි අඞ්ගාරකාසුං ජලිතං විහිජ්ජ;

සමුට්ඨිතෙ සජ්ජුමහාරවින්දෙ ඨත්වාන යො සෙට්ඨි අදාසි දානං.

224.

මිගෙන යෙනාපෙවිජඤ්ඤමෙකං භීතංවධාමොචයිතුංකුරඞ්ගිං;

ආඝාතනෙ අත්තසිරංඨපෙත්වාපමොචිතා’ඤ්ඤ්ඤපිපාණිසඞ්ඝා.

225.

යො සත්තවස්සො විසිඛාය පංසු කීළාපරො සම්භවනාමකො’පි;

සබ්බඤ්ඤුලීළ්හාය නිගුළ්හපඤ්හං පුට්ඨො වියාකාසි සුචීරතෙන.

226.

හිත්වා නිකන්තිං සකජීවිතෙ’පි බද්ධාසකුච්ඡිම්හි ච වෙත්තවල්ලිං;

සාඛාමිගෙ නෙකසහස්සසඞ්ඛෙ වධාපමොචෙසි කපිස්සරොයො.

227.

සන්තප්පයං ධම්මසුධාරසෙන යො මානුසෙ තුණ්ඩිලසූකරො’පි;

ඉසී’ව කත්වා අථ ඤායගන්ථං නිජං පවත්තෙසි චිරාය ධම්මං.

228.

පච්චත්ථිකං පුණ්ණකයක්ඛමුග්ගං මහිද්ධිකං කාමගුණෙසු ගිද්ධං;

යො තික්ඛපඤ්ඤොවිධුරාභිධානොදමෙසි කාළාගිරිමත්තකම්හි.

229.

කුලාවසායි අවිරූළ්හපක්ඛො යො බුද්ධිමා වට්ටකපොතකො’පි;

සච්චෙන දාවග්ගිමභිජ්ජලන්තං වස්සෙන නිබ්බාපයි වාරිදො’ව.

230.

යො මච්ඡරාජාපි අවුට්ඨිකාලෙදිස්වානමච්ඡෙ තසිතෙකිලන්තෙ;

සච්චෙනවාක්යෙනමහොඝපුණ්ණංමුහුත්තමත්තෙනඅකාසිරට්ඨං.

231.

විචිත්තහත්ථස්ස රථාදිකානි වසුන්ධරා කම්පන කාරණානි;

පුත්තෙ’නුජාතෙ සදිසෙචදාරෙයො’දජ්ජිවෙස්සන්තරජාතියම්පි.

232.

බුද්ධො භවිත්වා අපි දිට්ඨධම්ම සුඛානපෙක්ඛො කරුණානුවත්තී;

සබ්බං සහන්තො අවමානනාදිං යොදුක්කරං ලොකහිතංඅකාසි.

233.

බලෙන සද්ධිං චතුරඞ්ගිකෙන අභිද්දවන්තං අතිභිංසනෙන;

අජෙය්යසත්ථං පරමිද්ධිපත්තං දමෙසි යො ආලවකම්පී යක්ඛං.

234.

දෙහාභිනික්ඛන්ත හුතාසනච්චි මාලාකුලං බ්රහ්මභවං කරිත්වා;

භෙත්වාන දිට්ඨිං සුචිරානුබද්ධං දමෙසි යො බ්රහ්මවරං මුනින්දො.

235.

අච්චඞ්කුසං දානසුධොත ගණ්ඩං නිපාතිතට්ඨාලක ගොපුරාදිං;

ධාවන්තමග්ගෙ ධනපාලහත්ථිං දමෙසි යො දාරුණමන්තකං’ව.

236.

මනුස්සරත්තාරුණපාණිපාදමුක්ඛිප්ප ඛග්ගං අනුබන්ධමානං;

මහාදයො දුප්පසහං පරෙහි දමෙසි යො අඞ්ගුලිමාලචොරං.

237.

යො ධම්මරාජා විජිතාරිසඞ්ඝො පවත්තයන්තො වරධම්මචක්කං;

සද්ධම්ම සඤ්ඤං රතනාකරඤ්ච ඔගාහයී සං පරිසං සමග්ගං.

238.

තස්සෙව සද්ධම්ම වරාධිපස්සතථාගතස්ස’ප්පටිපුග්ගලස්ස;

අනන්තඤාණස්ස විසාරදස්ස එසා මහාකාරුණිකස්ස ධාතු.

239.

අනෙන සච්චෙන ජිනස්ස ධාතු ඛිප්පං සමාරුය්හ නභන්තරාළං;

සුධංසුලෙඛෙව සමුජ්ජලන්ති කඞ්ඛං විනොදෙතු මහාජනස්ස.

240.

තස්මිං ඛණෙ සා ජිනදන්තධාතු නභං සමුග්ගම්ම පභාසයන්තී;

සබ්බා දිසා ඔසධිතාරකා’ව ජනං පසාදෙසි ව්තිණ්ණකඞ්ඛං.

241.

අථොතරිත්වා ගගනඞ්ගණම්හා සා මත්ථකෙ සෙට්ඨිසුතස්ස තස්ස;

පතිට්ඨහිත්වාන සුධාභිසිත්තගත්තං’ව තං පීණයි භත්තිතින්නං.

242.

දස්වාන තං අච්ඡරියං නිගණ්ඨා ඉච්චබ්රවුං පණ්ඩුනරාධිපං තං;

විජ්ජාබලං සෙට්ඨිසුතස්ස එතං න ධාතුයා දෙව අයම්පභාවො.

243.

නිසම්ම තෙසං වචනං නරින්දො ඉච්චබ්රවී සෙට්ඨිසුතං සුභද්දං;

යථා ච එතෙ අභිසද්දහෙය්යුං තථාවිධං දස්සය ඉද්ධිමඤ්ඤං.

244.

තතො සුභද්දො තපනීයපත්තෙ සුගන්ධිසීතොදකපූරිතම්හි;

වඩ්ඪෙසි ධාතුං මුනිපුඞ්ගවස්ස අනුස්සරන්තො චරිතබ්භුතානි.

245.

සා රාජහං සී’ව විධාවමානා සුගන්ධිතොයම්හි පදක්ඛිණෙන;

උම්මුජ්ජමානා ච නිමුජ්ජමානා ජනෙ පමොදස්සුධරෙ අකාසි.

246.

තතො ච කාසුං විසිඛායමජ්ඣෙ කත්වා තහිං ධාතුමභික්ඛිපිත්වා;

පංසූහි සම්මා අභිපූරයිත්වා බහූහි මද්දාපයි කුඤ්ජරෙහි.

247.

භෙත්වා මහිංඋට්ඨහි චක්කමත්තං විරාජමානං මණිකණ්ණිකාය;

පභස්සරං රූපියකෙසරෙහි සරොරුහං කඤ්චනපත්තපාළිං.

248.

පතිට්ඨභිත්වාන තහිං සරොජෙ මන්දානිලාවත්තිතරෙණු ජාලෙ;

ඔභාසයන්ති’ව දිසා පභාහි දිට්ඨා මුහුත්තෙන ජිනස්සධාතු.

249.

ඛිපිංසු වත්ථාභරණානි මච්චා පවස්සයුං පුප්ඵමයඤ්ච වස්සං;

උක්කුට්ඨිසද්දෙහි ච සධුකාරනාදෙහි පුණ්ණං නගරං අකංසු.

250.

තෙ තිත්ථියා තං අභිවඤ්චනං’ති රාජාධිරාජං අථ සඤ්ඤපෙත්වා;

ජිගුච්ඡනීයෙ කුණපාදිකෙහි ඛිපිංසු ධාතුං පරිඛාය පිට්ඨෙ.

251.

තස්මිං ඛණෙ පඤ්චවිධම්බුජෙහිසඤ්ඡාදිතාහංසගණොපභුත්තා;

මධුබ්බතාලී විරුතාභිරාමා අහොසි සා පොක්ඛරණී’ව නන්දා.

252.

ගජාධිපා කොඤ්ඤ්චරවං රවිංසු කරිංසු හෙසානිනදං තුරඞ්ගා;

උක්කුට්ඨිනාදං අකරිංසු මච්චා සුවාදිතා දුන්දුභිආදයො’පි.

253.

ථොමිංසු මච්චා ථුතිගීතකෙහි නච්චිංසු ඔත්තප්පවිභුසනා’පි;

වත්ථානි සීසෙ භමයිංසු මත්තා භුජානි පොඨෙසුමුදග්ගචිත්තා.

254.

ධූපෙහි කාලාගරුසම්භවෙහි ඝනාවනද්ධං’ව නභං අහොසි;

සමුස්සිතානෙකධජාවලීහි පුරං තදා වත්ථමයං’ව ආසි.

255.

දිස්වා තමච්ඡෙරමචින්තනීයං ආමොදිතාමච්චගණා සමග්ගා;

අත්ථෙ නියොජෙතු මුපෙච්ච තස්ස වදිංසු පණ්ඩුස්ස නරාධිපස්ස.

256.

දිස්වාන යො ඊදිසකම්පි රාජ ඉද්ධානුභාවං මුනිපුඞ්ගවස්ස;

පසාදමත්තම්පි කරෙය්ය නොචෙ කිමත්ථියා තස්ස භවෙය්ය පඤ්ඤා.

257.

පසාදනීයෙසු ගුණෙසු රාජ පසාදනං සාධුජනස්ස ධම්මො;

පුප්ඵන්ති සබ්බෙ සයමෙව වන්දෙ සමුග්ගතෙ කොමුදකානනානි.

258.

වාචාය තෙසං පන දුම්මතීනං මා සග්ගමග්ගං පජහිත්ථ රාජ;

අන්ධෙ ගහෙත්වා විචරෙය්ය කො හි අන්වෙසමානො සුපථං අමූළ්හො.

259.

නරාධිපා කප්පිණ බිම්බිසාර සුද්ධොදනාදි අපි තෙජවන්තා;

තං ධම්මරාජං සරණං උපෙච්ච පිවිංසු ධම්මාමතමාදරෙන.

260.

සහස්සනෙත්තො තිදසාධිපො’පි ඛීණායුකො ඛිණභවං මුනින්දං;

උපෙච්ච ධම්මං විමලං නිසම්ම අලත්ථ ආයුං අපි දිට්ඨධම්මො.

261.

තුවම්පි තස්මිං ජිතපඤ්චමාරෙ දෙවාතිදෙවෙ වරධම්මරාජෙ;

සග්ගාපවග්ගාධිගමාය ඛිප්පං චිත්තං පසාදෙහි නරාධිරාජ.

262.

සුත්වානතෙසං වචනං නරින්දො විකිණ්ණකඞ්ඛො රතනත්තයම්හි;

සෙනාපතිං අත්ථවරං අවොච පහට්ඨභාවො පරිසාය මජ්ඣෙ.

263.

අසද්දහානො රතනත්තයස්ස ගුණෙ භවච්ඡෙදනකාරණස්ස;

චිරාය දුල්ලද්ධිපථෙ චරන්තො ඨිතො සරජ්ජෙ අපි වඤ්චිතොහං.

264.

මොහෙන ඛජ්ජොපනකං ධමෙසිං සීතද්දිතො ධුමසිඛෙ ජලන්තෙ;

පිපාසිතො සින්ධුජලං පහාය පිවිං පමාදෙන මරීචිතොයං.

265.

පරිච්චජිත්වා අමතං චිරාය ජිවත්ථිකො තික්ඛවිසං අඛාදිං;

විහාය’හං චම්පකපුප්ඵදාමං අධාරයිං ජත්තුසු නාගභාරං.

266.

ගන්ත්වාන ඛිප්පං පරිඛා සමීපං ආරාධයිත්වා ජිනදන්තධාතුං;

ආනෙහි පූජාවිධිනා කරිස්සං පුඤ්ඤානි සබ්බත්ථ සුඛාවහානි.

267.

ගන්ත්වාතතෙසොපරිඛාසමීපං සෙනාධිනාථො පරමප්පතීතො;

ධාතුං මුනින්දස්ස නමස්සමානො අජ්ඣෙසි රඤ්ඤො හිතමා චරන්තො

268.

චිරාගතං දිට්ඨිමලං පහාය අලත්ථ සද්ධං සුගතෙ නරින්දො;

පාසාදමාගම්ම පසාදමස්ස වඩ්ඪෙහි රඤ්ඤො රතනත්තයම්හි.

269.

තස්මිං ඛණෙ පොක්ඛරණී විචිත්තා ඵුල්ලෙහි සොවණ්ණසරොරුහෙහි;

අලඞ්කරොන්තී ගගනං අහොසි මන්දාකිනීවාභිනවාවතාරා.

270.

හංසඞ්ගණෙවාථ මුනින්දධාතු සා පඞ්කජා පඞ්කජමොක්කමන්ති;

කුන්දාවදාතාහි පභාහි සබ්බං ඛිරොදකුච්ඡිං’ව පුරං අකාසි.

271.

තතො සුරත්තඤ්ජලිපඞ්කජම්හි පතිට්ඨහිත්වාන චමුපතිස්ස;

සන්දිස්සමානා මහතා ජනෙන මහප්ඵලං මානුසකං අකත්ථ.

272.

සුත්වාන වුත්තන්තමිමං නරින්දො පහට්ඨභාවොපදසා’ව ගන්ත්වා;

සංසූචයන්තො දිගුණං පසාදං සුවිම්හිතොපඤ්ජලිකොඅවොච.

273.

වොහාරදක්ඛා මනුජා මුනින්ද සඞ්ඝට්ටයිත්වා නිකසොපලම්හි;

කරොන්තිඅග්ඝං වරකඤ්චනස්ස එසොහි ධම්මො චරිතොපුරාණො.

274.

මණිං පසත්ථාකරසම්භවම්පි හුතාසකම්මෙහභීසඞ්ඛරිත්වා;

පාපෙන්තිරාජඤ්ඤකිරීටකොටිං විභුසනත්තං විදුනොමනුස්සා.

275.

වීමංසනත්ථාය තවාධුනාපි මයා කතං සබ්බමිදං මුනින්ද;

ආගුං මහන්තං ඛම භුරිපඤ්ඤ ඛිප්පං මමාලඞ්කුරු උත්තමඞ්ගං.

276.

පතිට්ඨිතා තස්ස තතො කිරීටෙ මණිප්පභා භාසිනි දන්තධාතු;

අමුඤ්චි රංසී ධවලා පජාසු සිනෙහජාතා ඉව ඛීරධාරා.

277.

සො දන්තධාතුං සිරසාවහන්තො පදක්ඛිණංතංනගරං කරිත්වා;

සම්පූජයන්තො කුසුමාදිකෙහි සුසජ්ජිතන්තෙ පුරමාහරිත්ථ.

278.

සමුස්සිතොදාරසිතාතපත්තෙ පල්ලඞ්කසෙට්ඨෙ රතනුජ්ජලම්හි;

පතිට්ඨපෙත්වාන ජිනස්ස ධාතුං පූජෙසි රාජා රතනාදිකෙහි.

279.

බුද්ධාදිවත්ථුත්තයමෙව රාජා ආපාණකොටිං සරණං උපෙච්ච;

හිත්වා විහිංසං කරුණාධිවාසො ආරාධයී සබ්බජනං ගුණෙහි.

280.

කාරෙසි නානාරතනප්පභාහි සහස්සරංසීං’ව විරොචමානං;

නරාධිපො භත්තිභරානුරූපං සුචිත්තිතං ධාතුනිවෙසනම්පි.

281.

වඩ්ඪෙසි සො ධාතුඝරම්හි ධාතුං අලඞ්කරිත්වා සකලං පුරම්පි;

සෙසෙන පූජාවිධිනා අතිත්තො පූජෙසි රට්ඨං සධනං සභොග්ගං.

282.

ආමන්තයිත්වා ගුහසීවරාජං සම්මානිතං අත්තසමං කරිත්වා;

දානාදිකං පුඤ්ඤමනෙකරූපං සද්ධාධනො සඤ්චිණිරාජසෙට්ඨො.

283.

තතො සො භුපාලො කුමතිජනසංසග්ගමනයං,

නිරාකත්වා මග්ගෙ සුගතවචනුජ්ජොතසුගමෙ;

පධාවන්තො සම්මා සපරහිතසම්පත්තිචතුරො,

පසත්ථං ලොකත්ථං අචරි චරිතාවජ්ජිතජනො.

තතියො පරිච්ඡෙදො.

284.

චරති ධරණි පාලෙ රාජධම්මෙසු තස්මිං,

සමරචතුරසෙනො ඛීරධාරො නරින්දො;

නිජභුජබලලීලා’රාතිදප්පප්පමාථී,

විභවජනිතමානො යුද්ධසජ්ජො’භිගඤ්ඡි.

285.

කරිවරමථ දිස්වා සො ගුහාද්වාරයාතං,

පටිභයරහිතත්තො සීහරාජා’ව රාජා;

නිජනගරසමීපායාතමෙතං නරින්දං,

අමිතබලමමහොඝෙනොත්ථරන්තා’භියායි.

286.

උදිතබහළධූලීපාළිරුද්ධන්තළික්ඛො,

සමදවිවිධයොධාරාවසංරම්භභීමෙ;

නිසිතසරසතාලීවස්සධාරාකරාළෙ,

අජිනි මහති යුද්ධෙ පණ්ඩුකො ඛීරධාරං.

287.

අථ නරපතිසෙට්ඨො සඞ්ගහෙත්වාන රට්ඨං,

නිජ තනුජ වරස්මිං රජ්ජභාරං නිධාය;

සුගත දසන ධාතුං සම්පටිච්ඡාපයිත්වා,

පහිණි ච ගුහසීවං සක්කරිත්වා සරට්ඨං.

288.

සුවිරමවනීපාලො සඤ්ඤමං අජ්ඣුපෙතො,

විවිධ විභව දානායාචකෙ තප්පයිත්වා;

තිදසපුර සමාජං දෙහභෙදා පයාතො,

කුසල ඵලමනප්පං පත්ථිතං පච්චලත්ථ.

289.

නරපති ගුහසීවො තං මුනින්දස්ස ධාතුං,

සකපුරමුපනෙත්වා සාධු සම්මානයන්තො;

සුගති ගමන මග්ගෙ පාණිනො යොජයන්තො,

සුචරිත මභිරූපං සඤ්චිණන්තො විහාසි.

290.

අගණිතමහිමස්සුජ්ජෙ නිරඤ්ඤො තනූජො,

පුරිම වයසි යෙවාරද්ධසද්ධාභියොගො;

දසබල තනුධාතුං පූජිතුං තස්ස රඤ්ඤො,

පුරවර මුපායාතො දන්තනාමො කුමාරො.

291.

ගුණජනිත පසාදං තං කලිඞ්ගාධිනාථං,

නිඛිල ගුණ නිවාසො සො කුමාරො කරිත්වා;

විවිධ මහවිධානං සාධුසම්පාදයන්තො,

අවසි සුගතධාතුං අන්වහං වන්දමානො.

292.

අභවි ච ගුහසීවස්සාවනීසස්ස ධිතා,

විකච කුවලයක්ඛී හංසකන්තාභියාතා;

වදන ජිත සරොජා හාරිධම්මිල්ලභාරා,

කුචභරනමිතඞ්ගි හෙම මාලාභිධානා.

293.

අඛිලගුණනිධානං බන්ධුභාවානුරූපං,

සුවිමලකුලජාතං තං කුමාරං විදිත්වා;

නරපති ගුහසීවො අත්තනො ධීතරං තං,

අදදි සබහුමානං රාජපුත්තස්ස තස්ස.

294.

මනුජපති කුමාරං ධාතුරක්ඛාධිකාරෙ,

පචුරපරිජනං තං සබ්බථා යොජයිත්වා;

ගව මහිස සහස්සාදීහි සම්පීණයිත්වා,

සක විභව සරික්ඛෙ ඉස්සරත්තෙ ඨපෙසි.

295.

සමරභුවි විනට්ඨෙ ඛීරධාරෙ නරින්දෙ,

මලයවනමුපෙතා භාගිනෙය්යා කුමාරා;

පබල මති මහන්තං සංහරිත්වා බලග්ගං,

උපපුරමුපගඤ්ඡුං ධාතුයා ගණ්හනත්ථං.

296.

අථ නගරසමීපෙ තෙ නිවෙසං කරිත්වා,

සවණකටුකමෙතං සාසනං පෙසයිංසු;

සුගතදසනධාතුං දෙහි වා ඛිප්පමම්හං,

යසසිරිජනනිං වා කීළ සඞ්ගාමකෙළිං.

297.

සපදි ධරණිපාලො සාසනං තං සුණිත්වා,

අවදි රහසි වාචං රාජපුත්තස්ස තස්ස;

නහි සති මම දෙහෙ ධාතුමඤ්ඤස්ස දස්සං,

අහමපි යදි ජෙතුං නෙව තෙ සක්කුණෙය්යං.

298.

සුරනර නමිතං තං දන්තධාතුං ගහෙත්වා,

ගහිත දිජවිලාසො සීහළං යාහි දීපං;

ඉති වචනමුදාරං මාතුලස්සාථ සුත්වා,

තමවච ගුහසීවං දන්තනාමො කුමාරො.

299.

තවච මමච කො වා සීහළෙ බන්ධුභූතො,

ජිනවරණසරොජෙ භත්තියුත්තො ච කොවා;

ජලනීධිපරතීරෙ සීහළං ඛුද්දදෙසං,

කථමහමතිනෙස්සං දන්තධාතුං ජිනස්ස.

300.

තමවදි ගුහසීවො භාගිනෙය්යං කුමාරං,

දසබලතනුධාතු සණ්ඨිතා සීහළස්මිං;

භවභයහතිදක්ඛො වත්තතෙ සත්ථුධම්මො,

ගණනපථමතීතා භික්ඛවො චාවසිංසු.

301.

මම ච පියසහායො සො මහාසෙන රාජා,

ජිනචරණසරොජද්වන්දසෙවාභියුත්තො;

සලිලමපි ච ඵුට්ඨං ධාතුයා පත්ථයන්තො,

විවිධරතනජාතං පාභතං පෙසයිත්ථ.

302.

පභවති මනුජින්දො සබ්බදා බුද්ධිමා සො,

සුගතදසනධාතුං පූජිතුං පූජනෙය්යං;

පරිචිතවිසයම්හා විප්පවුත්ථං භවන්තං,

විවිධවිභවදානා සාධු සඞ්ගණ්හිතුඤ්ච.

303.

නිජ දුහිතුපතිං තං ඉත්ථමාරාධයිත්වා,

නරපති ගුහසීවො සඞ්ගහෙත්වාන සෙනං;

රණධරණිමුපෙතො සො කුමාරෙහි සද්ධිං,

මරණපරවසත්තං අජ්ඣගා යුජ්ඣමානො.

304.

අථ නරපති පුත්තො දන්තනාමො සුණිත්වා,

සවණ කටුකමෙතං මාතුලස්සප්පවත්තිං;

ගහිත දිජවිලාසො දන්තධාතුං ගහෙත්වා,

තුරිත තුරිත භූතො සො පුරම්හා පළායි.

305.

සරභස මුපගන්ත්වා දක්ඛිණං චාථ දෙසං,

අවිචලිතසභාවො ඉද්ධියා දෙවතානං;

නදිමතිමහතිං සො උත්තරිත්වාන පුණ්ණං,

නිදහි දසනධාතුං වාලුකාරාසිමජ්ඣෙ.

306.

පුන පුරමුපගන්ත්වා තං ගහීතඤ්ඤවෙසං,

භරියමපි ගහෙත්වා ආගතො තත්ථ ඛිප්පං;

සුගතදසනධාතුං වාලුකාථුපකුච්ඡිං,

ඨපිතමුපචරන්තො අච්ඡි ගුම්බන්තරස්මිං.

307.

සපදි නභසි ථෙරො ගච්ඡමානො පනෙකො,

විවිධකිරණජාලං වාලුකාරාසිථූපා;

අවිරළිතමුදෙන්තං ධාතුයා තාය දිස්වා,

පණමි සුගතධාතුං ඔතරිත්වාන තත්ථ.

308.

මුනිසුතමථ දිස්වා ජම්පතී තෙ පතීතා,

නිජගමනවිධානං සබ්බමාරොචයිංසු;

දසබලතනුජො සො ධාතුරක්ඛා නියුත්තො,

පරහිතනිරතත්තො තෙ උභො අජ්ඣභාසි.

309.

දසබලතනුධාතුං සීහළං නෙථ තුම්හෙ,

අගණිත තනුඛෙදා වීතසාරජ්ජමෙතං;

අපි ච ගමනමග්ගෙ ජාතමත්තෙ විඝාතෙ,

සරථ මමමනෙකොපද්දවච්ඡෙදදක්ඛං.

310.

ඉති සුගතනනූජො ජම්පතීනං කථෙත්වා,

පුන’පි තදනුරූපං දෙසයිත්වාන ධම්මං;

පුථුතරමපනෙත්වා සොකසල්ලඤ්ච ගාළ්හං,

සකවසතිමුපෙතො අන්තලික්ඛෙන ධීරො.

311.

භුජගභවනවාසී නින්නගායාථ තස්සා,

භුජගපති මහිද්ධි පණ්ඩුහාරාභිධානො;

සකපුරපවරම්හා නික්ඛමිත්වා චරන්තො,

සමුපගමි තදා තං ඨානමිච්ඡාවසෙන.

312.

විමලපුලිනථූපා සො සමුග්ගච්ඡමානං,

සසිරුචිරමරීචිජ්ජාලමාලොකයිත්වා;

ඨිතමථ මුනිධාතුං වාලුකාරසිගබ්භෙ,

කිමිදමිති සකඞ්ඛං පෙක්ඛමානො අවෙදි.

313.

සපදි සබහුමානො සො අසන්දිස්සමානො,

රතනමයකරණ්ඩං ධාතුයුත්තං ගිලිත්වා;

විතතපුථුලදෙහො භොගමාලාහි තුඞ්ගං,

කණකසිඛරිරාජං වෙඨයිත්වා සයිත්ථ.

314.

සලිලනිධිසමීපං ජම්පතී ගන්තුකාමා,

පුලිනතලගතං තං දන්තධාතුං අදිස්වා;

නයනසලිලධාරං සොකජාතං කිරන්තා,

සුගතසුතවරං තං තඞ්ඛණෙ’නුස්සරිංසු.

315.

අථ සුගතසුතො සො චින්තිතං සංවිදිත්වා,

අගමි සවිධමෙසං සොකදිනානනානං;

අසුණි ච ජිනධාතුං වාලුකාරාසිමජ්ඣෙ,

නීහිතමපි අදිට්ඨං පූජිතං ජම්පතීහි.

316.

සයිතමථ යතීසො දිබ්බචක්ඛුප්පභාවා,

රතනගිරිනිකුඤ්ජෙ නාගරාජං අපස්සි;

විහගපතිසරීරං මාපයි තම්මුහුත්තෙ,

විතතපුථුලපක්ඛෙන’න්තළික්ඛං ථකෙන්තං.

317.

ජලධිමතිගභීරං තං ද්විධා සො කරිත්වා,

පබලපවනවෙගෙන’ත්තනො පක්ඛජෙන;

සරභස මහිධාවං භීමසංරම්භයොගා,

අභිගමි භුජගින්දං මෙරුපාදෙ නිපන්නං.

318.

ජහිතභුජගවෙසො තඞ්ඛණෙ සො ඵණින්දො,

පටිභයචකිතත්තො සංඛිපිත්වාන භොගෙ;

සරභස මුපගන්ත්වා තස්ස පාදෙ නමිත්වා,

විනයමධුරමිත්ථං තං මුනීසං අවොච.

319.

සකලජනහිතත්ථං එව ජායන්ති බුද්ධා,

භවති ජනහිතත්ථං ධාතුමත්තස්ස පූජා;

අහමපි ජිනධාතුං පූජයිත්වා මහග්ඝං,

කුසලඵලමනප්පං සඤ්චිණිස්සං’ති ගණ්හිං.

320.

අථ මනුජගණානං සච්චබොධාරහානං,

වසතිභවනමෙසා නීය්යතෙ සීහළං තං;

මුනිවරතනුධාතුං තෙන දෙහීති වුත්තො,

භුජගපති කරණ්ඩං ධාතුගබ්භං අදජ්ජි.

321.

විහගපතිතනුං තං සංහරිත්වාන ථෙරො,

ජලචරසතභීමා අණ්ණවා උප්පතිත්වා;

සකලපථවිචක්කෙ රජ්ජලක්ඛිං’ව ධාතුං,

නරපතිතනුජානං ජම්පතීනං අදාසි.

322.

ඉති කතබහුකාරෙ සංයමින්දෙ පයාතෙ,

සුගතදසනධාතුං මුද්ධනා උබ්බහන්තා;

මහති විපිනදෙවාදීහි මග්ගෙ පයුත්තෙ,

විවිධමහවිධානෙ තෙ තතො නික්ඛමිංසු.

323.

මුදුසුරභීසමීරො කණ්ටකාදිව්යපෙතො,

විමලපුලිනහාරී ආසී සබ්බත්ථ මග්ගො;

අයනමුපගතෙ තෙ දන්තධාතුප්පභාවා,

නිගමනගරවාසී සාධු සම්මානයිංසු.

324.

කුසුමසුරභිචුණ්ණාකිණ්ණහත්ථාහි නිච්චා,

සකුතුකමනුයාතා කානනෙ දෙවතාහී;

අචලගහණදුග්ගං ඛෙපයිත්වාන මග්ගං,

අගමුමතුරිතා තෙ පට්ටනං තාමලිත්තිං.

325.

අචලපදරබද්ධං සුට්ඨිතොදාරකූපං,

උදිතපුථුලකාරං දක්ඛනීයාමකඤ්ච;

සයමභිමතලඞ්කාගාමිනිං නාවමෙතෙ,

සපදි සමුපරූළ්හං අද්දසුං වාණිජෙහි.

326.

අථ දිජපවරා තෙ සීහළං ගන්තුමිච්ඡං,

සරභස මුපගන්ත්වා නාවිකස්සාවදිංසු;

සුතිසුඛවචසා සො සාධුවුත්තෙන චෙසං,

පමුදිතහදයො තෙ නාවමාරොපයිත්ථ.

327.

ජලනිධිමභිරූළ්හෙස්වෙසු ආදාය ධාතුං,

සමභවුමුපසන්නා ලොලකල්ලොලමාලා;

සමසුරභිමනුඤ්ඤො උත්තරො වායි වාතො,

විමලරුචිරසොභා සබ්බථා’සුං දිසා’පි.

328.

නභසි අසිතසොභෙ වෙනතෙය්යො’ව නාවා,

පබලපවනවෙගා සත්තතං ධාවමානා;

නයනවිසයභාවාතීතතීරාචලාදිං,

පවිසි ජලධිමජ්ඣං ඵෙණපුප්ඵාභිකිණ්ණං.

329.

අථ අභවි සමුද්දො භීමසංවට්ටවාතා,

භීහතසිඛරිකූටාකාරවීචිප්පබන්ධො;

සවනභිදුරඝොරාරාවරුන්ධන්තලික්ඛො,

භයචකිතමනුස්සක්කන්දිතො සබ්බරත්තිං.

330.

උදයසිඛරිසීසං නූතනාදිච්චබිම්බෙ,

උපගතවති තස්සා රත්තියා අච්චයම්හි;

සලිලනිධිජලං තං සන්තකල්ලොලමාලං,

අසිතමණිවිචිත්තං කොට්ටිමං’වාවභාසි.

331.

අථ විතතඵණාලී භිංසනා කෙචි නාගා,

සුරභිකුසුමහත්ථා කෙචි දිබ්බත්තභාවා;

රුචිරමණිපදීපෙ කෙචි සන්ධාරයන්තා,

නිජසිරසි කරොන්තා කෙචි කණ්ඩුප්පලානී.

332.

ඵුටකුමුදකලාපෙ ජත්තුනෙකෙ වහන්තා,

කණකකලසමාලා උක්ඛිපත්තා ච කෙචි;

පවනචලිතකෙතුග්ගාහකා කෙචි එකෙ,

රුචිර කණක චුණ්ණාපුණ්ණචඞ්ගොටහත්ථා.

333.

සලළිතරමණියං කෙචි නච්චං කරොන්තා,

සලයමධුරගීතං ගායමානා’ව කෙචි;

පචුරතුරියභණ්ඩෙ ආහනන්තා’ව එකෙ,

මුනිවරතනුධාතුං පූජිතුං උට්ඨහිංසු.

334.

රුචිරකචකලාපා රාජකඤ්ඤාය තස්සා,

මුනිවරදසනං තං නිග්ගතෙවින්දුලෙඛා;

උජුරජතසලාකා සන්නිභෙ මුඤ්චි රංසී.

335.

අතුලිතමනුභාවං ධාතුයා පෙක්ඛතං තං,

පමුදිතහදයානං තඞ්ඛණෙ පන්නගානං;

පටිරවහරිතානං සාධුවාදාදිකානං,

ගගනමපරියන්තං’වාසි විත්ථාරිතානං.

336.

පවිසි සුගත දාඨාධාතු සා මොළිගබ්භං,

පුන ගගනතලම්හා ඔතරිත්වාන තස්සා;

ඵණධරනිවහා තෙ තං තරිං වාරයිත්වා,

මහමකරුමුදාරං සත්තරත්තින්දිවංහි.

337.

අචලමිව විමානං අන්තලික්ඛම්හි නාවං,

ගතිවිරහිතමම්හොරාසිමජ්ඣම්හි දිස්වා;

භයවිලුලිතචිත්තා ජම්පතී තෙ සමග්ගා,

දසබලතනුජං තං ඉද්ධිමන්තං සරිංසු.

338.

සපදි මුනිසුතො සො චිත්තමෙසං විදිත්වා,

නභසි ජලධරාලී මද්දමානො’භිගන්ත්වා;

විහගපතිසරීරං මාපයිත්වා මහන්තං,

භයචකිතභුජඞ්ගෙ තෙ පළාපෙසි ඛිප්පං.

339.

ඉත්ථං බුද්ධිසුතෙ භුජඞ්ගජනිතං භීතිං සමෙත්වා ගතෙ,

සා නාවා පවනා පකම්පිතධජා තුඞ්ගං තරඞ්ගාවලිං;

භීන්දන්තී ගතිවෙගසා පුථුතරං මෙඝාවලීසන්නිභං,

ලඞ්කාපට්ටනමොතරිත්ථ සහසා ථෙරස්ස තස්සිද්ධියා.

චතුත්ථො පරිච්ඡෙදො.

340.

සංවච්ඡරම්හි නවමම්හි මහාදිසෙන,

පුත්තස්ස කිත්තිසිරිමෙඝනරාධිපස්ස;

තෙ ජම්පතී තමථ පට්ටනමොතරිත්වා,

දෙවාලයෙ පටිවසිංසු මනොභිරාමෙ.

341.

දිස්වාන තෙ ද්විජවරො පථිකෙ නිසායං,

සන්තප්පයිත්ථ මධුරාසනපානකෙහි;

රත්තික්ඛයෙ ච අනුරාධපුරස්ස මග්ගං,

ඡායාපතීනමථ සො අභිවෙදයිත්ථ.

342.

ආදාය තෙ දසනධාතුවරං ජිනස්ස,

සම්මානිතා ද්විජවරෙන’ථ පට්ටනම්හා;

නික්ඛම්ම දූරතරමග්ගමතික්කමිත්වා,

පද්වාරගාමමනුරාධපුරස්ස’ගඤ්ඡුං.

343.

යං ධම්මිකං නරවරං අභිතක්කයිත්වා,

ජායාපතී විසයමෙතමුපාගමිංසු;

තං ව්යාධිනා සමුදිතෙන මහාදිසෙන,

ලඞ්කිස්සරංසුචිරකාලකතං සුණිංසු.

344.

සොකෙන තෙ සිඛරිනෙව සමුග්ගතෙන,

අජ්ඣොත්ථටා බහුතරං විලපීංසු මුළ්හා;

කායිංසු තෙසමථ මුච්ඡිතමානසානං,

සබ්බා දිසා ච විදිසා ච ඝනන්ධකාරා

345.

සුත්වාන කිත්තිසිරිමෙඝනරාධිපස්ස,

රජ්ජෙඨිතස්ස රතනත්තයමාමකත්තං;

වස්සෙන නිබ්බුතමහාදහනා’ව කච්ඡා,

තෙ ජම්පතී සමභවුං හතසොකතාපා.

346.

සුත්වාන මෙඝගිරිනාමමහාවිහාරෙ,

භික්ඛුස්ස කස්සචි නරාධිපවල්ලභත්තං;

තස්ස’න්තිකං සමුපගම්ම කතාතිථෙය්යා,

ධාතුප්පවත්තිමවදිංසු උභො සමෙච්ච.

347.

සුත්වාන සො මුනිවරො දසනප්පවත්තිං,

හට්ඨො යථාමතරසෙන’හිසිත්තගත්තො;

ගෙහෙ සකෙ සපදි පට්ටවිතානකෙහි,

වඩ්ඪෙසි ධාතුමමලං සමලඞ්කතම්හි.

348.

තෙසඤ්ච ජානිපතිකානමුභින්නමෙසො,

කත්වාන සඞ්ගහමුළාරතරං යථිච්ඡං;

වුත්තන්තමෙතමභිවෙදයිතුං පසත්ථං,

ලඞ්කාධිපස්ස සවිධං පහිණිත්ථ භික්ඛුං.

349.

රාජා වසන්තසමයෙ සහ කාමිනීහි,

උය්යානකෙළිසුඛ මෙකදිනෙ’නුභොන්තො;

ආගච්ඡමානමථ තත්ථ සුදුරතො’ච,

තං විප්පසන්නමුඛවණ්ණමපස්සි භික්ඛුං.

350.

සො සංයමි සමුපගම්ම නරාධිපං තං,

වුත්තන්තමෙතමභිවෙදයි තුට්ඨචිත්තො;

සුත්වාන තං පරමපීතිභරං වහන්තො,

සම්පත්තචක්කරතනො’ව අහොසි රාජා.

351.

ලඞ්කිස්සරො ද්විජවරා ජිනදන්තධාතු,

මාදාය ජානිපතයො උභයෙ සමෙච්ච;

එස්සන්ති ලඞ්කමචිරෙන ඉතීරිතං තං,

නෙමිත්තිකස්ස වචනඤ්ච තථං අමඤ්ඤි.

352.

රාජා තතො මහතියා පරිසාය සද්ධිං,

තස්සානුරාධනගරස්ස පුරුත්තරාය;

ආසාය තං සපදි මෙඝගිරිං විහාරං,

සද්ධො අගඤ්ඡි පදසා’ව පසන්නචිත්තො.

353.

දිස්වා තතො සුගතධාතුමලබ්භනෙය්යං,

ආනන්දජස්සුනිවහෙහි ච තාරහාරං;

සිඤ්චං විධාය පණිධිං බහුමානපුබ්බං,

රොමඤ්චකඤ්චුකධරො ඉති චින්තයිත්ථ.

354.

සො’හං අනෙකරතනුජ්ජලමොළිධාරිං,

පූජෙය්යමජ්ජ යදි දුච්චජමුත්තමඞ්ගං;

ලොකත්තයෙකසරණස්ස තථාගතස්ස,

නො ධාතුයා මහමනුච්ඡවිකං කරෙය්යං.

355.

එතං පහූතරතනං සධනං සභොග්ගං,

සම්පූජයං අපි ධරාවලයං අසෙසං;

පූජං කරොමි තදනුච්ඡවිකං අහං’ති,

චින්තෙය්ය කොහි භුවනෙසු අමූළ්හතිත්තො.

356.

ලඞ්කාධිපච්චමිදමප්පතරං මමාසි,

බුද්ධො ගුණෙහි විවිධෙහි පමාණ සුඤ්ඤො;

සො’හං පරිත්තවිභවො තිභවෙකනාථං,

තං තාදිසං දසබලං කථමච්චයිස්සං.

357.

ඉත්ථං පුනප්පුන තදෙව විචින්තයන්තො,

ආපජ්ජි සො ධිතියුතො’පි විසඤ්ඤිභාවං;

සංවීජිතො සපදි චාමරමාරුතෙන,

ඛින්නෙන සෙවකජනෙන අලත්ථ සඤ්ඤං.

358.

ථොකම්පි බීජමථ වා අභිරොපයන්තා,

මෙධාවිනො මහතියා’පි මසුන්ධරාය;

කාලෙන පත්ත තව පුප්ඵඵලදිකානි,

වින්දන්ති පත්ථිතඵලානි අනප්පකානි.

359.

එවං ගුණෙහි විවිධෙහි’පි අප්පමෙය්ය,

ධම්මිස්සරම්හි මහමප්පතරම්පි කත්වා;

කාලච්චයෙන පරිණාම විසෙසරම්මං,

සග්ගාපවග්ගසුඛමප්පටිමං ලභිස්සං.

360.

ඉත්ථං විචින්තිය පමොදභරාතිරෙක,

සම්පුණ්ණචන්දිමසරික්ඛමුඛො නරින්දො;

සබ්බඤ්ඤුනො දසනධාතුවරස්ස තස්ස,

පූජෙසි සබ්බමපි සීහළදීපමෙතං.

361.

භික්ඛූ’පි තෙපිටක ජාතකභාණකාදි,

තක්කගමාදි කුසලා අපි බුද්ධිමන්තො;

වත්ථුත්තයෙකසරණා අපි පොරවග්ගා,

කොතුහලා සපදි සන්නිපතිංසු තත්ථ.

362.

රාජා තතො මහතිය පරිසාය මජ්ඣෙ,

ඉච්චබ්රුවී මුනිවරො හි සුසුක්කදාඨො;

දාඨා ජිනස්ස යදි ඔසධිතාරකා’ව,

සෙතා භවෙය්ය කිමයං මලිනාවභාසා.

363.

තස්මිං ඛණෙ දසනධාතු මුනිස්සරස්ස,

පක්ඛෙ පසාරිය දුවෙ විය රාජහංසී;

විත්ථාරිතං’සුනි වහා ගගනඞ්ගනම්හි,

ආවට්ටතො ඡවි ජවෙන මුහුත්තමත්තං.

364.

පච්චග්ඝමත්ථරණකං සිතමත්ථරිත්වා,

භද්දාසනම්හි විනිධාය මුනින්දධාතුං;

තං ජාතිපුප්ඵනිකරෙන ථකෙසි රාජා,

වස්සච්චයම්බුධරකූටසමප්පභෙන.

365.

උග්ගම්ම ඛිප්පමථ ධාතු මුනිස්සරස්ස,

සා පුප්ඵරාසිසිඛරම්හි පතිට්ඨහිත්වා;

රංසීහි දුද්ධධවලෙහි විරොචමානා,

සම්පස්සතං අනිමිසෙ නයනෙ අකාසි.

366.

තං ධාතුමාසනගතම්හි පතිට්ඨපෙත්වා,

ඛීරොදඑණෙපටලප්පටිමෙ දුකුළෙ;

ඡාදෙසි සාටකසතෙහි මහාරහෙහි,

භිය්යො’පි සො උපපරික්ඛිතුකාමතාය.

367.

අබ්භුග්ගතා සපදි වත්ථසතානි භෙත්වා,

සෙතම්බුදොදරවිනිග්ගතචන්දිමා’ව;

ඨත්වාන සා උපරි තෙසමභාසයිත්ථ,

රංසීහි කුන්දවිසදෙහි දිසා සමන්තා

368.

තස්මිං ඛණෙ වසුමතී සහ භූධරෙහි,

ගජ්ජිත්ථ සාධුවචනං’ව සමුග්ගිරන්තී;

තං අබ්භූතං විය සමෙක්ඛිතුමම්බුරාසි,

සො නිච්චලො අභවි සන්තතරඞ්ගබාහු.

369.

මත්තෙභකම්පිතසුපුපඵිතසාලතො’ව,

භස්සිංසු දිබ්බකුසුමානි’පි අන්තළික්ඛා;

නච්චෙසු චාතුරියයමච්ඡරියං ජනස්ස,

සන්දස්සයිංසු ගගනෙ සුරසුන්දරී’පි.

370.

ආනන්දසඤ්ජනිතතාරරවාභිරාමං,

ගායිංසු ගීතමමතාසනගායකා’පි;

මුඤ්චිංසු දිබ්බතුරියානි’පි වාදිතානි,

ගම්භීරමුච්චමධුරං ද්විගුණං නිනාදං.

371.

සංසිබ්බිතං රජතරජ්ජුසතානුකාරී,

ධාරාසතෙහි වසුධම්බරමම්බුදෙන;

සබ්බා දිසා ජලදකුටමහගඝියෙසු,

දිත්තාචිරජ්ජුතිපදීපසතාවභාසා.

372.

ආධුයමාන මලයාවල කානනන්තො,

සමථුල්ල පුප්ඵජ පරාගහරාභිහාරි;

සෙදොද බින්දුගණ සංහරණප්පවීණො,

මන්දං අවාසි සිසිරො අපි ගන්ධවාහො.

373.

රාජා තමබ්භුතමවෙක්ඛිය පාටිහීරං,

ලොකුස්සවං බහුතරඤ්ච අදිට්ඨපුබ්බං;

චිප්ඵාරිතක්ඛියුගලො පරමප්පමොදා,

පූජං කරිත්ථ මහතිං රතනාදිකෙහි.

374.

සො ධාතුමත්තසිරසා’ථ සමුබ්බහන්තො,

ඨත්වා සමුස්සිත සිතාතපවාරණම්හි;

චිත්තත්ථරෙ රථවරෙ සිතවාජියුත්තෙ,

ලක්ඛිනිධානනුරාධපුරං පවෙක්ඛි.

375.

දෙවින්ද මන්දිර සමෙ සමලඞ්කතම්හි,

රාජා සකම්හි භවනෙ අතුලානුභාවො;

සීහාසනෙ පටික කොජව සන්ථතම්හි,

ධාතුං ඨපෙසි මුනිනො සසිතාතපත්තෙ.

376.

අන්තො’ව භුමිපති ධාතුඝරං මහග්ඝං,

කත්වාන තත්ථ විනිධාය මුනින්දධාතුං;

සම්පූජයිත්ථ විවිධෙහි උපායනෙහි,

රත්තීන්දිවං තිදිවමොක්ඛ සුඛාභිකඞ්ඛී.

377.

තෙසඤ්ච ජානිපතිකානමුභින්නමෙව,

තුට්ඨො බහූනි රතනාභරණාදිකානි;

ගාමෙච ඉස්සරකුලෙක නීවාසභුතෙ,

දත්වාන සඞ්ගහමකාසි තිසීහළින්දො.

378.

සඞ්ගම්ම ජානපද නෙගම නාගරාදී,

උක්කණ්ඨිතා සුගතධාතුමපස්සමානා;

ලොකුත්තමස්ස චරිතානි අභිත්ථවන්තා,

උග්ඝොසයිංසු ධරණීපතිසන්නිධානි;

ධම්මිස්සරො සකලලොකහිතාය ලොකෙ,

ජායිත්ථ සබ්බජනතාහිතමාචරිත්ථ;

විත්ථාරිතා බහුජනස්ස හිතාය ධාතු,

ඉච්ඡාම ධාතුමභිපූජයිතුං මයම්පි.

380.

සො සන්නිපාතිය මහීපති භික්ඛුසඞ්ඝ,

මාරාමවාසිමනුරාධපුරොපකණ්ඨෙ;

අජ්ඣාසයං තමභිවෙදයි සත්ථුධාතු,

පූජාය සන්නිපතිතස්ස මහාජනස්ස.

381.

ථෙරො තහිං මහති භික්ඛුගණෙ පනෙකො,

මෙධාබලෙන අසමො කරුණාධිවාසො;

එවං තිසීහළපතිස්ස මහාමතිස්ස,

ලොකත්ථචාරචතුරස්ස නිවෙදයිත්ථ.

382.

යො ආචරෙය්ය අනුජීවිජනස්ස අත්ථං,

එසො භවෙ’නුචරිතො මහතං සභාවො;

ධාතුං වසන්තසමයෙ බහි නීහරිත්වා,

දස්සෙහි පුඤ්ඤමභිපත්ථයතං ජනානං.

383.

සුත්වාන සංයමිවරස්ස සුභාසිතානි,

පුච්ඡිත්ථ සො නරවරො පුන භික්ඛුසඞ්ඝං;

ධාතුං නමස්සිතුමනෙන මහාජනෙන,

ඨානං කිමෙත්ථ රමණීයතරං සියා’ති.

384.

සබ්බෙ’පි තෙ අථ නිකාය නිවාසි භික්ඛූ,

ඨානං සකං සකම වණ්ණයුමාදරෙන;

අඤ්ඤොඤ්ඤභින්නවචනෙසු ච තෙසු රාජා,

නෙවාභිනන්දි න පටික්ඛිපි කිඤ්චිවාක්යං.

385.

මජ්ඣත්තතානුගතමානසතාය කින්තු,

රාජා අවො ච පුන භික්ඛුගණස්ස මජ්ඣෙ;

අත්තානුරූපමයමෙව මුනින්දධාතු,

ඨානං ඛණෙන සයමෙව ගමිස්සතීති.

386.

රාජා තතො භවනමෙව සකං උපෙච්ච,

ධාතුප්පණාමමභිපත්ථයතං ජනානං;

ඛිප්පංමුඛම්බුජවනානී විකාසයන්තො,

සජ්ජෙතුමාහ නගරඤ්ච විහාරමග්ගං.

387.

සම්මජ්ජිතා සලිල සෙවන සන්තධූලී,

රච්ඡා තදා’සි පුලිනත්ථරණාභිරාමා;

උස්සාපිතානි කණකාදිවිචිත්තිතානි,

ව්යග්ඝාදි රූපඛචිතානි ච තොරණානි.

388.

ඡායා නිවාරිත විරොචන රංසිතාපා,

නච්චං’ව දස්සයති වාතධූතා ධජාලි;

වීථි වසන්තවනරාජි සමානවණ්ණා,

ජාතා සුජාතකදලීතරුමාලිකාහි.

389.

සංසූචයන්ති ච සතං නවපුණ්ණකුම්භා,

සග්ගාපවග්ගසුඛමිච්ඡිතමිජ්ඣතීති;

කප්පුරසාරතගරාගරුසම්භවෙහි,

ධූපෙහි දුද්දිනමථො සුදිනං අහොසි.

390.

ඔලම්බමානසිතමුත්තකජාලකානි,

සජ්ජාපිතානි විවිධානි ච මණ්ඩපානි;

සම්පාදිතානි ච තහිං කුසුමගඝිකානි,

ආමොද ලුද්ධ මධුපාවලි කුජිතානි.

391.

ගච්ඡිංසු කෙචි ගහිතුස්සව වෙසසොභා,

එකෙ සමුග්ගපරිපුරිතපුප්ඵහත්ථා;

අඤ්ඤෙ ජනා සුරභිචුණ්ණභරං වහන්තා,

තත්ථෙතරෙ ධතවිචිත්තමහාතපත්තා.

392.

ලඞ්කිස්සරො’ථ සසිපණ්ඩරවාජියුත්තෙ,

උජ්ජොතිතෙ රථවරෙ රතනප්පභාහි;

ධාතුං තිලොකතිලකස්ස පතිට්ඨපෙත්වා,

එතං අවොච වචනං පණිපාතපුබ්බං.

393.

සම්බොධියා ඉව මුනිස්සර බොධිමණ්ඩං,

ගණ්ඩම්බරුක්ඛමිව තිත්ථියමද්දනාය;

ධම්මඤ්ච සංවිභජිතුං මිගදායමජ්ජ,

පූජානුරූපමුපගච්ඡ සයං පදෙසං.

394.

රාජා තතො සමුචිතාචරණෙසු දක්ඛො,

විස්සජ්ජි ඵුස්සරථමට්ඨිතසාරථිං තං;

පච්ඡා සයං මහතියා පරිසාය සද්ධිං,

පූජාවිසෙසමසමං අගමා කරොන්තො.

395.

උක්කුට්ඨිනාදවිසරෙන මහාජනස්ස,

හෙසාරවෙන විසටෙන තුරඞ්ගමානං;

භෙරීරවෙන මහතා කරි ගජ්ජිතෙන,

උද්දාමසාගර සමං නගරං අහොසි.

396.

ආමොදිතා උභයවීථිගතා කුලිත්ථි,

වාතායනෙහි කනකාභරණෙ ඛිපිංසු;

සබ්බත්ථකං කුසුමවස්සමවස්සයිංසු,

චෙලානිචෙව භමයිංසුනිජුත්තමඞ්ගෙ.

397.

පාචීනගොපුරසමීපමුපාගතම්හි,

තස්මිං රථෙ ජලධිපිට්ඨිගතෙ’ව පොතෙ;

තුට්ඨා තහිං යතිගණා මනුජා ච සබ්බෙ,

සම්පුජයිංසු විවිධෙහි උපායනෙහි.

398.

කත්වා පදක්ඛිණමථො පුරමුත්තරෙන,

ද්වාරෙන සො රථවරො බහි නික්ඛමිත්වා;

ඨානෙ මහින්දමිනුධම්මකථාපවිත්තෙ,

අට්ඨාසි තිත්ථගමිතා ඉව භණ්ඩනාවා.

399.

ඨානෙ තහිං දසනධාතුවරං ජිනස්ස,

ලඞ්කිස්සරො රතනවිත්තකරණ්ඩගබ්භා;

සඤ්ඣාඝනා ඉව විධුං බහිනීහරිත්වා,

දස්සෙසි ජානපද නෙගම නාගරානං.

400.

තස්මිං ජනෙ සපදි ආභරණාදිවස්ස,

මච්චන්තපීතිභරිතෙ අභිවස්සයන්තෙ;

සානන්දිවන්දිජනමඞ්ගලගීතකෙහි,

සම්පාදිතෙසු මුඛරෙසු දිසාමුඛෙසු.

401.

හත්ථාරවින්දනිවහෙසු මහාජනස්ස,

චන්දොදයෙ’ච මුකුලත්තනමාගතෙසු;

බ්රහ්මාමරාදිජනිතාමිත සාධුවාදෙ,

තාරාපථම්හි භුවනොදර මොත්ථරන්තෙ.

402.

සාදන්තධාතු සසිඛණ්ඩ සමානවණ්ණා,

රංසීහි කුන්ද නවචන්දන පණ්ඩරෙහි;

පාසාද ගොපුර සිලුච්චය පාදපාදිං,

නිද්ධොත රූපියමයං’ව අකා ඛණෙන.

403.

තං පාටිහාරිය මචින්තිය මච්චුළාරං,

දිස්වාන කෙ තහීමහෙසු මහට්ඨලොමා;

කෙවා’නයුං සකසකාභරණානි ගෙහං,

කෙවා න අත්තපටිලාභමවණ්ණයිංසු.

404.

කෙ නොජහිංසු සකදිට්ඨිමලානුබද්ධං,

කෙ වා න බුද්ධමහිමං අභිපත්ථයිංසු;

කෙ නාම මච්ඡරියපාසවසා අහෙසුං,

වත්ථුත්තයඤ්ච සරණං නගමිංසු කෙවා.

405.

ලඞ්කිස්සරො’පි නවලක්ඛ පරිබ්බයෙන,

සබ්බඤ්ඤුධාතුමතුලං අභිපූජයිත්වා;

තං දන්තධාතුභවනං පුන වඩ්ඪයිත්වා,

අන්තෙපුරම්හි පටිවාසරමච්චයිත්ථ.

406.

ධාතුං විහාරමහයුත්තරමෙව නෙත්වා,

පූජං විධාතුමනුවච්ඡරමෙවරූපං;

රාජා’ථ කිත්තිසිරිමෙඝසමව්හයො සො,

වාරිත්තලෙඛ මභිලෙඛයි සච්චසන්ධො.

407.

වාරිත්තමෙතමිතරෙ’පි පවත්තයන්තා,

තෙ බුද්ධදාසපමුඛා වසුධාධිනාථා;

සද්ධාදයාධිකගුණාභරණාභිරාමා,

තං සක්කරිංසු බහුධා ජිනදන්තධාතුං.

408.

සත්ථාරා සම්භතත්ථං පුරිමතරභවෙ සම්පජානං පජානං,

සම්බොධිං තස්ස සබ්බාසවවිගමකරිං සද්දහන්තො’දහන්තො;

සොතං තස්ස’ග්ගධම්මෙ නිපුණමති සතං සඞ්ගමෙසඞ්ගමෙසං,

නිබ්බාණං සන්තමිච්ඡෙ තිභවභයපරිච්චාගහෙතුං ගහෙතුං.

පඤ්චමො පරිච්ඡෙදො.

409.

යො චන්දගොමි රචිතෙවරසද්දසත්ථෙ,

ටීකං පසත්ථමකරිත්ථ ච පඤ්චිකාය;

බුද්ධප්පභාවජන නිංච අකා සමන්ත,

පාසාදිකාය විනයට්ඨකථාය ටීකං.

410.

අඞ්ගුත්තරාගමවරට්ඨකථාය ටීකං,

සම්මොභවිබ්භම විඝාතකරිං අකාසි;

අත්ථාය සංයමිගණස්ස පධානිකස්ස,

ගන්ථං අකා විනයසඞ්ගහනාමධෙය්යං.

411.

සන්තින්ද්රියස්සපටිපත්ති පරායණස්ස,

සල්ලෙඛ වුත්ති නිරතස්ස සමාහිතස්ස;

අප්පිච්ඡතාදි ගුණයොග විභුසනස්ස,

සම්බුද්ධසාසනමහොදයකාරණස්ස.

412.

සබ්බෙසුආචරියතං පරමං ගතස්ස,

සත්ථෙසු සබ්බසමයන්තර කොවිදස්ස;

සිස්සෙනසාරිතනුජස්ස මහාදිසාමි.

413.

සුද්ධන්වයෙන කරුණාදිගුණොදයෙන,

තක්කාගමාදි කුසලෙන විසාරදෙන;

සබ්බත්ථ පත්ථට සුධාකරරංසිජාල,

සඞ්කාසකිත්තිවිසරෙන පරික්ඛකෙන.

414.

සද්ධාධනෙන සඛිලෙන ච ධම්මකිත්ති,

නාමෙන රාජගරුනා චරියෙන එසො;

සොතුප්පසාදජනනො ජිනදන්තධාතු,

වංසො කතො නිඛිලදස්සිපභාවදීපො.

415.

ධම්මො පවත්තතු චිරාය මුනිස්සරස්ස,

ධම්මෙ ඨිතා වසුමතීපතයො භවන්තු;

කාලෙ පවස්සතු ඝනො නිඛිලා පජා’පි,

අඤ්ඤොඤ්ඤමෙත්තිපටිලාභසුඛං ලභන්තු.