මූල > සුත්තපිටක > ඛුද්දකනිකාය

MMR Vol 0
VRI Vol 0
PTS Vol 0
THA Vol 0

Misc. Paragraph

ඛුද්දකනිකායෙ

ධම්මපදපාළි

නමො තස්ස භගවතො අරහතො සම්මාසම්බුද්ධස්ස

මනොපුබ්බඞ්ගමා ¶ ¶ ¶ ¶ ධම්මා, මනොසෙට්ඨා මනොමයා;

මනසා චෙ පදුට්ඨෙන, භාසති වා කරොති වා;

තතො නං දුක්ඛමන්වෙති, චක්කංව වහතො පදං.

මනොපුබ්බඞ්ගමා ධම්මා, මනොසෙට්ඨා මනොමයා;

මනසා චෙ පසන්නෙන, භාසති වා කරොති වා;

තතො නං සුඛමන්වෙති, ඡායාව අනපායිනී [අනුපායිනී (ක.)].

අක්කොච්ඡි ¶ මං අවධි මං, අජිනි [අජිනී (?)] මං අහාසි මෙ;

යෙ ච තං උපනය්හන්ති, වෙරං තෙසං න සම්මති.

අක්කොච්ඡි මං අවධි මං, අජිනි මං අහාසි මෙ;

යෙ ච තං නුපනය්හන්ති, වෙරං තෙසූපසම්මති.

න ¶ ¶ හි වෙරෙන වෙරානි, සම්මන්තීධ කුදාචනං;

අවෙරෙන ච සම්මන්ති, එස ධම්මො සනන්තනො.

පරෙ ¶ ච න විජානන්ති, මයමෙත්ථ යමාමසෙ;

යෙ ච තත්ථ විජානන්ති, තතො සම්මන්ති මෙධගා.

සුභානුපස්සිං විහරන්තං, ඉන්ද්රියෙසු අසංවුතං;

භොජනම්හි චාමත්තඤ්ඤුං, කුසීතං හීනවීරියං;

තං වෙ පසහති මාරො, වාතො රුක්ඛංව දුබ්බලං.

අසුභානුපස්සිං විහරන්තං, ඉන්ද්රියෙසු සුසංවුතං;

භොජනම්හි ච මත්තඤ්ඤුං, සද්ධං ආරද්ධවීරියං;

තං වෙ නප්පසහති මාරො, වාතො සෙලංව පබ්බතං.

අනික්කසාවො කාසාවං, යො වත්ථං පරිදහිස්සති;

අපෙතො දමසච්චෙන, න සො කාසාවමරහති.

යො ච වන්තකසාවස්ස, සීලෙසු සුසමාහිතො;

උපෙතො දමසච්චෙන, ස වෙ කාසාවමරහති.

අසාරෙ සාරමතිනො, සාරෙ චාසාරදස්සිනො;

තෙ සාරං නාධිගච්ඡන්ති, මිච්ඡාසඞ්කප්පගොචරා.

සාරඤ්ච ¶ සාරතො ඤත්වා, අසාරඤ්ච අසාරතො;

තෙ සාරං අධිගච්ඡන්ති, සම්මාසඞ්කප්පගොචරා.

යථා අගාරං දුච්ඡන්නං, වුට්ඨී සමතිවිජ්ඣති;

එවං අභාවිතං චිත්තං, රාගො සමතිවිජ්ඣති.

යථා ¶ ¶ අගාරං සුඡන්නං, වුට්ඨී න සමතිවිජ්ඣති;

එවං සුභාවිතං චිත්තං, රාගො න සමතිවිජ්ඣති.

ඉධ ¶ සොචති පෙච්ච සොචති, පාපකාරී උභයත්ථ සොචති;

සො සොචති සො විහඤ්ඤති, දිස්වා කම්මකිලිට්ඨමත්තනො.

ඉධ මොදති පෙච්ච මොදති, කතපුඤ්ඤො උභයත්ථ මොදති;

සො මොදති සො පමොදති, දිස්වා කම්මවිසුද්ධිමත්තනො.

ඉධ තප්පති පෙච්ච තප්පති, පාපකාරී [පාපකාරි (?)] උභයත්ථ තප්පති;

‘‘පාපං මෙ කත’’න්ති තප්පති, භිය්යො [භීයො (සී.)] තප්පති දුග්ගතිං ගතො.

ඉධ නන්දති පෙච්ච නන්දති, කතපුඤ්ඤො උභයත්ථ නන්දති;

‘‘පුඤ්ඤං මෙ කත’’න්ති නන්දති, භිය්යො නන්දති සුග්ගතිං ගතො.

බහුම්පි චෙ සංහිත [සහිතං (සී. ස්යා. කං. පී.)] භාසමානො, න තක්කරො හොති නරො පමත්තො;

ගොපොව ¶ ගාවො ගණයං පරෙසං, න භාගවා සාමඤ්ඤස්ස හොති.

අප්පම්පි චෙ සංහිත භාසමානො, ධම්මස්ස හොති [හොතී (සී. පී.)] අනුධම්මචාරී;

රාගඤ්ච දොසඤ්ච පහාය මොහං, සම්මප්පජානො සුවිමුත්තචිත්තො;

අනුපාදියානො ඉධ වා හුරං වා, ස භාගවා සාමඤ්ඤස්ස හොති.

අප්පමාදො ¶ ¶ ¶ අමතපදං [අමතං පදං (ක.)], පමාදො මච්චුනො පදං;

අප්පමත්තා න මීයන්ති, යෙ පමත්තා යථා මතා.

එවං [එතං (සී. ස්යා. කං. පී.)] විසෙසතො ඤත්වා, අප්පමාදම්හි පණ්ඩිතා;

අප්පමාදෙ පමොදන්ති, අරියානං ගොචරෙ රතා.

තෙ ඣායිනො සාතතිකා, නිච්චං දළ්හපරක්කමා;

ඵුසන්ති ධීරා නිබ්බානං, යොගක්ඛෙමං අනුත්තරං.

උට්ඨානවතො සතීමතො [සතිමතො (සී. ස්යා. ක.)], සුචිකම්මස්ස නිසම්මකාරිනො;

සඤ්ඤතස්ස ධම්මජීවිනො, අප්පමත්තස්ස [අපමත්තස්ස (?)] යසොභිවඩ්ඪති.

උට්ඨානෙනප්පමාදෙන ¶ , සංයමෙන දමෙන ච;

දීපං කයිරාථ මෙධාවී, යං ඔඝො නාභිකීරති.

පමාදමනුයුඤ්ජන්ති, බාලා දුම්මෙධිනො ජනා;

අප්පමාදඤ්ච මෙධාවී, ධනං සෙට්ඨංව රක්ඛති.

මා පමාදමනුයුඤ්ජෙථ, මා කාමරතිසන්ථවං [සන්ධවං (ක)];

අප්පමත්තො හි ඣායන්තො, පප්පොති විපුලං සුඛං.

පමාදං අප්පමාදෙන, යදා නුදති පණ්ඩිතො;

පඤ්ඤාපාසාදමාරුය්හ, අසොකො සොකිනිං පජං;

පබ්බතට්ඨොව භූමට්ඨෙ [භුම්මට්ඨෙ (සී. ස්යා.)], ධීරො බාලෙ අවෙක්ඛති.

අප්පමත්තො ¶ ¶ පමත්තෙසු, සුත්තෙසු බහුජාගරො;

අබලස්සංව ¶ සීඝස්සො, හිත්වා යාති සුමෙධසො.

අප්පමාදෙන මඝවා, දෙවානං සෙට්ඨතං ගතො;

අප්පමාදං පසංසන්ති, පමාදො ගරහිතො සදා.

අප්පමාදරතො භික්ඛු, පමාදෙ භයදස්සි වා;

සංයොජනං අණුං ථූලං, ඩහං අග්ගීව ගච්ඡති.

අප්පමාදරතො භික්ඛු, පමාදෙ භයදස්සි වා;

අභබ්බො පරිහානාය, නිබ්බානස්සෙව සන්තිකෙ.

අප්පමාදවග්ගො දුතියො නිට්ඨිතො.

ඵන්දනං ¶ චපලං චිත්තං, දූරක්ඛං [දුරක්ඛං (සබ්බත්ථ)] දුන්නිවාරයං;

උජුං කරොති මෙධාවී, උසුකාරොව තෙජනං.

වාරිජොව ථලෙ ඛිත්තො, ඔකමොකතඋබ්භතො;

පරිඵන්දතිදං චිත්තං, මාරධෙය්යං පහාතවෙ.

දුන්නිග්ගහස්ස ලහුනො, යත්ථකාමනිපාතිනො;

චිත්තස්ස දමථො සාධු, චිත්තං දන්තං සුඛාවහං.

සුදුද්දසං ¶ ¶ සුනිපුණං, යත්ථකාමනිපාතිනං;

චිත්තං රක්ඛෙථ මෙධාවී, චිත්තං ගුත්තං සුඛාවහං.

දූරඞ්ගමං එකචරං [එකචාරං (ක.)], අසරීරං ගුහාසයං;

යෙ ¶ චිත්තං සංයමෙස්සන්ති, මොක්ඛන්ති මාරබන්ධනා.

අනවට්ඨිතචිත්තස්ස, සද්ධම්මං අවිජානතො;

පරිප්ලවපසාදස්ස, පඤ්ඤා න පරිපූරති.

අනවස්සුතචිත්තස්ස, අනන්වාහතචෙතසො;

පුඤ්ඤපාපපහීනස්ස, නත්ථි ජාගරතො භයං.

කුම්භූපමං කායමිමං විදිත්වා, නගරූපමං චිත්තමිදං ඨපෙත්වා;

යොධෙථ මාරං පඤ්ඤාවුධෙන, ජිතඤ්ච රක්ඛෙ අනිවෙසනො සියා.

අචිරං ¶ වතයං කායො, පථවිං අධිසෙස්සති;

ඡුද්ධො අපෙතවිඤ්ඤාණො, නිරත්ථංව කලිඞ්ගරං.

දිසො දිසං යං තං කයිරා, වෙරී වා පන වෙරිනං;

මිච්ඡාපණිහිතං චිත්තං, පාපියො [පාපියං (?)] නං තතො කරෙ.

න තං මාතා පිතා කයිරා, අඤ්ඤෙ වාපි ච ඤාතකා;

සම්මාපණිහිතං චිත්තං, සෙය්යසො නං තතො කරෙ.

කො ¶ ¶ ¶ ඉමං [කොමං (ක.)] පථවිං විචෙස්සති [විජෙස්සති (සී. ස්යා. පී.)], යමලොකඤ්ච ඉමං සදෙවකං;

කො ධම්මපදං සුදෙසිතං, කුසලො පුප්ඵමිව පචෙස්සති [පුප්ඵමිවප්පචෙස්සති (ක.)].

සෙඛො පථවිං විචෙස්සති, යමලොකඤ්ච ඉමං සදෙවකං;

සෙඛො ධම්මපදං සුදෙසිතං, කුසලො පුප්ඵමිව පචෙස්සති.

ඵෙණූපමං ¶ කායමිමං විදිත්වා, මරීචිධම්මං අභිසම්බුධානො;

ඡෙත්වාන මාරස්ස පපුප්ඵකානි [සපුප්ඵකානි (ටීකා)], අදස්සනං මච්චුරාජස්ස ගච්ඡෙ.

පුප්ඵානි හෙව පචිනන්තං, බ්යාසත්තමනසං [බ්යාසත්තමානසං (ක.)] නරං;

සුත්තං ගාමං මහොඝොව, මච්චු ආදාය ගච්ඡති.

පුප්ඵානි හෙව පචිනන්තං, බ්යාසත්තමනසං නරං;

අතිත්තඤ්ඤෙව කාමෙසු, අන්තකො කුරුතෙ වසං.

යථාපි භමරො පුප්ඵං, වණ්ණගන්ධමහෙඨයං [වණ්ණගන්ධමපොඨයං (ක.)];

පලෙති රසමාදාය, එවං ගාමෙ මුනී චරෙ.

න පරෙසං විලොමානි, න පරෙසං කතාකතං;

අත්තනොව අවෙක්ඛෙය්ය, කතානි අකතානි ච.

යථාපි ¶ ¶ රුචිරං පුප්ඵං, වණ්ණවන්තං අගන්ධකං;

එවං සුභාසිතා වාචා, අඵලා හොති අකුබ්බතො.

යථාපි ¶ රුචිරං පුප්ඵං, වණ්ණවන්තං සුගන්ධකං [සගන්ධකං (සී. ස්යා. කං. පී.)];

එවං සුභාසිතා වාචා, සඵලා හොති කුබ්බතො [සකුබ්බතො (සී. පී.), පකුබ්බතො (සී. අට්ඨ.), සුකුබ්බතො (ස්යා. කං.)].

යථාපි ¶ පුප්ඵරාසිම්හා, කයිරා මාලාගුණෙ බහූ;

එවං ජාතෙන මච්චෙන, කත්තබ්බං කුසලං බහුං.

න පුප්ඵගන්ධො පටිවාතමෙති, න චන්දනං තගරමල්ලිකා [තගරමල්ලිකා (සී. ස්යා. කං. පී.)];

සතඤ්ච ගන්ධො පටිවාතමෙති, සබ්බා දිසා සප්පුරිසො පවායති.

චන්දනං තගරං වාපි, උප්පලං අථ වස්සිකී;

එතෙසං ගන්ධජාතානං, සීලගන්ධො අනුත්තරො.

අප්පමත්තො අයං ගන්ධො, ය්වායං තගරචන්දනං [යායං තගරචන්දනී (සී. ස්යා. කං. පී.)];

යො ච සීලවතං ගන්ධො, වාති දෙවෙසු උත්තමො.

තෙසං සම්පන්නසීලානං, අප්පමාදවිහාරිනං;

සම්මදඤ්ඤා විමුත්තානං, මාරො මග්ගං න වින්දති.

යථා සඞ්කාරඨානස්මිං [සඞ්කාරධානස්මිං (සී. ස්යා. කං. පී.)], උජ්ඣිතස්මිං මහාපථෙ;

පදුමං තත්ථ ජායෙථ, සුචිගන්ධං මනොරමං.

එවං ¶ සඞ්කාරභූතෙසු, අන්ධභූතෙ [අන්ධීභූතෙ (ක.)] පුථුජ්ජනෙ;

අතිරොචති පඤ්ඤාය, සම්මාසම්බුද්ධසාවකො.

දීඝා ¶ ¶ ¶ ජාගරතො රත්ති, දීඝං සන්තස්ස යොජනං;

දීඝො බාලානං සංසාරො, සද්ධම්මං අවිජානතං.

චරඤ්චෙ නාධිගච්ඡෙය්ය, සෙය්යං සදිසමත්තනො;

එකචරියං [එකචරියං (ක.)] දළ්හං කයිරා, නත්ථි බාලෙ සහායතා.

පුත්තා මත්ථි ධනම්මත්ථි [පුත්තමත්ථි ධනමත්ථි (ක.)], ඉති බාලො විහඤ්ඤති;

අත්තා හි [අත්තාපි (?)] අත්තනො නත්ථි, කුතො පුත්තා කුතො ධනං.

යො බාලො මඤ්ඤති බාල්යං, පණ්ඩිතො වාපි තෙන සො;

බාලො ච පණ්ඩිතමානී, ස වෙ ‘‘බාලො’’ති වුච්චති.

යාවජීවම්පි චෙ බාලො, පණ්ඩිතං පයිරුපාසති;

න සො ධම්මං විජානාති, දබ්බී සූපරසං යථා.

මුහුත්තමපි ¶ චෙ විඤ්ඤූ, පණ්ඩිතං පයිරුපාසති;

ඛිප්පං ධම්මං විජානාති, ජිව්හා සූපරසං යථා.

චරන්ති බාලා දුම්මෙධා, අමිත්තෙනෙව අත්තනා;

කරොන්තා පාපකං කම්මං, යං හොති කටුකප්ඵලං.

න ¶ තං කම්මං කතං සාධු, යං කත්වා අනුතප්පති;

යස්ස අස්සුමුඛො රොදං, විපාකං පටිසෙවති.

තඤ්ච ¶ කම්මං කතං සාධු, යං කත්වා නානුතප්පති;

යස්ස පතීතො සුමනො, විපාකං පටිසෙවති.

මධුවා ¶ [මධුං වා (දී. නි. ටීකා 1)] මඤ්ඤති බාලො, යාව පාපං න පච්චති;

යදා ච පච්චති පාපං, බාලො [අථ බාලො (සී. ස්යා.) අථ (?)] දුක්ඛං නිගච්ඡති.

මාසෙ මාසෙ කුසග්ගෙන, බාලො භුඤ්ජෙය්ය භොජනං;

න සො සඞ්ඛාතධම්මානං [සඞ්ඛතධම්මානං (සී. පී. ක.)], කලං අග්ඝති සොළසිං.

න හි පාපං කතං කම්මං, සජ්ජු ඛීරංව මුච්චති;

ඩහන්තං බාලමන්වෙති, භස්මච්ඡන්නොව [භස්මාඡන්නොව (සී. පී. ක.)] පාවකො.

යාවදෙව අනත්ථාය, ඤත්තං [ඤාතං (?)] බාලස්ස ජායති;

හන්ති බාලස්ස සුක්කංසං, මුද්ධමස්ස විපාතයං.

අසන්තං ¶ භාවනමිච්ඡෙය්ය [අසන්තං භාවමිච්ඡෙය්ය (ස්යා.), අසන්තභාවනමිච්ඡෙය්ය (ක.)], පුරෙක්ඛාරඤ්ච භික්ඛුසු;

ආවාසෙසු ච ඉස්සරියං, පූජා පරකුලෙසු ච.

මමෙව ¶ කත මඤ්ඤන්තු, ගිහීපබ්බජිතා උභො;

මමෙවාතිවසා අස්සු, කිච්චාකිච්චෙසු කිස්මිචි;

ඉති බාලස්ස සඞ්කප්පො, ඉච්ඡා මානො ච වඩ්ඪති.

අඤ්ඤා හි ලාභූපනිසා, අඤ්ඤා නිබ්බානගාමිනී;

එවමෙතං අභිඤ්ඤාය, භික්ඛු බුද්ධස්ස සාවකො;

සක්කාරං නාභිනන්දෙය්ය, විවෙකමනුබ්රූහයෙ.

නිධීනංව ¶ ¶ පවත්තාරං, යං පස්සෙ වජ්ජදස්සිනං;

නිග්ගය්හවාදිං මෙධාවිං, තාදිසං පණ්ඩිතං භජෙ;

තාදිසං භජමානස්ස, සෙය්යො හොති න පාපියො.

ඔවදෙය්යානුසාසෙය්ය, අසබ්භා ච නිවාරයෙ;

සතඤ්හි සො පියො හොති, අසතං හොති අප්පියො.

න භජෙ පාපකෙ මිත්තෙ, න භජෙ පුරිසාධමෙ;

භජෙථ මිත්තෙ කල්යාණෙ, භජෙථ පුරිසුත්තමෙ.

ධම්මපීති ¶ සුඛං සෙති, විප්පසන්නෙන චෙතසා;

අරියප්පවෙදිතෙ ධම්මෙ, සදා රමති පණ්ඩිතො.

උදකඤ්හි ¶ නයන්ති නෙත්තිකා, උසුකාරා නමයන්ති [දමයන්ති (ක.)] තෙජනං;

දාරුං නමයන්ති තච්ඡකා, අත්තානං දමයන්ති පණ්ඩිතා.

සෙලො යථා එකඝනො [එකග්ඝනො (ක.)], වාතෙන න සමීරති;

එවං නින්දාපසංසාසු, න සමිඤ්ජන්ති පණ්ඩිතා.

යථාපි රහදො ගම්භීරො, විප්පසන්නො අනාවිලො;

එවං ධම්මානි සුත්වාන, විප්පසීදන්ති පණ්ඩිතා.

සබ්බත්ථ වෙ සප්පුරිසා චජන්ති, න ¶ කාමකාමා ලපයන්ති සන්තො;

සුඛෙන ඵුට්ඨා අථ වා දුඛෙන, න උච්චාවචං [නොච්චාවචං (සී. අට්ඨ.)] පණ්ඩිතා දස්සයන්ති.

න ¶ අත්තහෙතු න පරස්ස හෙතු, න පුත්තමිච්ඡෙ න ධනං න රට්ඨං;

න ඉච්ඡෙය්ය [නයිච්ඡෙ (පී.), නිච්ඡෙ (?)] අධම්මෙන සමිද්ධිමත්තනො, ස සීලවා පඤ්ඤවා ධම්මිකො සියා.

අප්පකා තෙ මනුස්සෙසු, යෙ ජනා පාරගාමිනො;

අථායං ඉතරා පජා, තීරමෙවානුධාවති.

යෙ ¶ ච ඛො සම්මදක්ඛාතෙ, ධම්මෙ ධම්මානුවත්තිනො;

තෙ ජනා පාරමෙස්සන්ති, මච්චුධෙය්යං සුදුත්තරං.

කණ්හං ¶ ධම්මං විප්පහාය, සුක්කං භාවෙථ පණ්ඩිතො;

ඔකා අනොකමාගම්ම, විවෙකෙ යත්ථ දූරමං.

තත්රාභිරතිමිච්ඡෙය්ය, හිත්වා කාමෙ අකිඤ්චනො;

පරියොදපෙය්ය [පරියොදාපෙය්ය (?)] අත්තානං, චිත්තක්ලෙසෙහි පණ්ඩිතො.

යෙසං සම්බොධියඞ්ගෙසු, සම්මා චිත්තං සුභාවිතං;

ආදානපටිනිස්සග්ගෙ, අනුපාදාය යෙ රතා;

ඛීණාසවා ජුතිමන්තො, තෙ ලොකෙ පරිනිබ්බුතා.

ගතද්ධිනො ¶ විසොකස්ස, විප්පමුත්තස්ස සබ්බධි;

සබ්බගන්ථප්පහීනස්ස, පරිළාහො න විජ්ජති.

උය්යුඤ්ජන්ති ¶ සතීමන්තො, න නිකෙතෙ රමන්ති තෙ;

හංසාව පල්ලලං හිත්වා, ඔකමොකං ජහන්ති තෙ.

යෙසං ¶ සන්නිචයො නත්ථි, යෙ පරිඤ්ඤාතභොජනා;

සුඤ්ඤතො අනිමිත්තො ච, විමොක්ඛො යෙසං ගොචරො;

ආකාසෙ ව සකුන්තානං [සකුණානං (ක.)], ගති තෙසං දුරන්නයා.

යස්සාසවා ¶ පරික්ඛීණා, ආහාරෙ ච අනිස්සිතො;

සුඤ්ඤතො අනිමිත්තො ච, විමොක්ඛො යස්ස ගොචරො;

ආකාසෙ ව සකුන්තානං, පදං තස්ස දුරන්නයං.

යස්සින්ද්රියානි සමථඞ්ගතානි [සමථං ගතානි (සී. පී.)], අස්සා යථා සාරථිනා සුදන්තා;

පහීනමානස්ස අනාසවස්ස, දෙවාපි තස්ස පිහයන්ති තාදිනො.

පථවිසමො නො විරුජ්ඣති, ඉන්දඛිලුපමො [ඉන්දඛීලූපමො (සී. ස්යා. ක.)] තාදි සුබ්බතො;

රහදොව අපෙතකද්දමො, සංසාරා න භවන්ති තාදිනො.

සන්තං ¶ තස්ස මනං හොති, සන්තා වාචා ච කම්ම ච;

සම්මදඤ්ඤා විමුත්තස්ස, උපසන්තස්ස තාදිනො.

අස්සද්ධො අකතඤ්ඤූ ච, සන්ධිච්ඡෙදො ච යො නරො;

හතාවකාසො වන්තාසො, ස වෙ උත්තමපොරිසො.

ගාමෙ වා යදි වාරඤ්ඤෙ, නින්නෙ වා යදි වා ථලෙ;

යත්ථ අරහන්තො විහරන්ති, තං භූමිරාමණෙය්යකං.

රමණීයානි ¶ ¶ අරඤ්ඤානි, යත්ථ න රමතී ජනො;

වීතරාගා රමිස්සන්ති, න තෙ කාමගවෙසිනො.

සහස්සමපි ¶ චෙ වාචා, අනත්ථපදසංහිතා;

එකං අත්ථපදං සෙය්යො, යං සුත්වා උපසම්මති.

සහස්සමපි චෙ ගාථා, අනත්ථපදසංහිතා;

එකං ගාථාපදං සෙය්යො, යං සුත්වා උපසම්මති.

යො ච ගාථා සතං භාසෙ, අනත්ථපදසංහිතා [අනත්ථපදසඤ්හිතං (ක.) විසෙසනං හෙතං ගාථාතිපදස්ස];

එකං ධම්මපදං සෙය්යො, යං සුත්වා උපසම්මති.

යො සහස්සං සහස්සෙන, සඞ්ගාමෙ මානුසෙ ජිනෙ;

එකඤ්ච ජෙය්යමත්තානං [අත්තානං (සී. පී.)], ස වෙ සඞ්ගාමජුත්තමො.

අත්තා ¶ හවෙ ජිතං සෙය්යො, යා චායං ඉතරා පජා;

අත්තදන්තස්ස පොසස්ස, නිච්චං සඤ්ඤතචාරිනො.

නෙව දෙවො න ගන්ධබ්බො, න මාරො සහ බ්රහ්මුනා;

ජිතං අපජිතං කයිරා, තථාරූපස්ස ජන්තුනො.

මාසෙ ¶ ¶ මාසෙ සහස්සෙන, යො යජෙථ සතං සමං;

එකඤ්ච භාවිතත්තානං, මුහුත්තමපි පූජයෙ;

සායෙව පූජනා සෙය්යො, යඤ්චෙ වස්සසතං හුතං.

යො ච වස්සසතං ජන්තු, අග්ගිං පරිචරෙ වනෙ;

එකඤ්ච භාවිතත්තානං, මුහුත්තමපි පූජයෙ;

සායෙව පූජනා සෙය්යො, යඤ්චෙ වස්සසතං හුතං.

යං ¶ කිඤ්චි යිට්ඨං ව හුතං ව [යිට්ඨඤ්ච හුතඤ්ච (ක.)] ලොකෙ, සංවච්ඡරං යජෙථ පුඤ්ඤපෙක්ඛො;

සබ්බම්පි තං න චතුභාගමෙති, අභිවාදනා උජ්ජුගතෙසු සෙය්යො.

අභිවාදනසීලිස්ස, නිච්චං වුඩ්ඪාපචායිනො [වද්ධාපචායිනො (සී. පී.)];

චත්තාරො ධම්මා වඩ්ඪන්ති, ආයු වණ්ණො සුඛං බලං.

යො ච වස්සසතං ජීවෙ, දුස්සීලො අසමාහිතො;

එකාහං ජීවිතං සෙය්යො, සීලවන්තස්ස ඣායිනො.

යො ච වස්සසතං ජීවෙ, දුප්පඤ්ඤො අසමාහිතො;

එකාහං ජීවිතං සෙය්යො, පඤ්ඤවන්තස්ස ඣායිනො.

යො ¶ ච වස්සසතං ජීවෙ, කුසීතො හීනවීරියො;

එකාහං ජීවිතං සෙය්යො, වීරියමාරභතො දළ්හං.

යො ¶ ච වස්සසතං ජීවෙ, අපස්සං උදයබ්බයං;

එකාහං ජීවිතං සෙය්යො, පස්සතො උදයබ්බයං.

යො ¶ ච වස්සසතං ජීවෙ, අපස්සං අමතං පදං;

එකාහං ජීවිතං සෙය්යො, පස්සතො අමතං පදං.

යො ච වස්සසතං ජීවෙ, අපස්සං ධම්මමුත්තමං;

එකාහං ජීවිතං සෙය්යො, පස්සතො ධම්මමුත්තමං.

අභිත්ථරෙථ ¶ කල්යාණෙ, පාපා චිත්තං නිවාරයෙ;

දන්ධඤ්හි කරොතො පුඤ්ඤං, පාපස්මිං රමතී මනො.

පාපඤ්චෙ පුරිසො කයිරා, න නං [න තං (සී. පී.)] කයිරා පුනප්පුනං;

න තම්හි ඡන්දං කයිරාථ, දුක්ඛො පාපස්ස උච්චයො.

පුඤ්ඤඤ්චෙ පුරිසො කයිරා, කයිරා නං [කයිරාථෙතං (සී. ස්යා.), කයිරාථෙනං (පී.)] පුනප්පුනං;

තම්හි ඡන්දං කයිරාථ, සුඛො පුඤ්ඤස්ස උච්චයො.

පාපොපි ¶ පස්සති භද්රං, යාව පාපං න පච්චති;

යදා ච පච්චති පාපං, අථ පාපො පාපානි [අථ පාපානි (?)] පස්සති.

භද්රොපි ¶ ¶ පස්සති පාපං, යාව භද්රං න පච්චති;

යදා ච පච්චති භද්රං, අථ භද්රො භද්රානි [අථ භද්රානි (?)] පස්සති.

මාවමඤ්ඤෙථ [මාප්පමඤ්ඤෙථ (සී. ස්යා. පී.)] පාපස්ස, න මන්තං [න මං තං (සී. පී.), න මත්තං (ස්යා.)] ආගමිස්සති;

උදබින්දුනිපාතෙන, උදකුම්භොපි පූරති;

බාලො පූරති [පූරති බාලො (සී. ක.), ආපූරති බාලො (ස්යා.)] පාපස්ස, ථොකං ථොකම්පි [ථොක ථොකම්පි (සී. පී.)] ආචිනං.

මාවමඤ්ඤෙථ පුඤ්ඤස්ස, න මන්තං ආගමිස්සති;

උදබින්දුනිපාතෙන, උදකුම්භොපි පූරති;

ධීරො පූරති පුඤ්ඤස්ස, ථොකං ථොකම්පි ආචිනං.

වාණිජොව භයං මග්ගං, අප්පසත්ථො මහද්ධනො;

විසං ජීවිතුකාමොව, පාපානි පරිවජ්ජයෙ.

පාණිම්හි ¶ චෙ වණො නාස්ස, හරෙය්ය පාණිනා විසං;

නාබ්බණං විසමන්වෙති, නත්ථි පාපං අකුබ්බතො.

යො ¶ අප්පදුට්ඨස්ස නරස්ස දුස්සති, සුද්ධස්ස පොසස්ස අනඞ්ගණස්ස;

තමෙව බාලං පච්චෙති පාපං, සුඛුමො රජො පටිවාතංව ඛිත්තො.

ගබ්භමෙකෙ උප්පජ්ජන්ති, නිරයං පාපකම්මිනො;

සග්ගං සුගතිනො යන්ති, පරිනිබ්බන්ති අනාසවා.

න ¶ අන්තලික්ඛෙ න සමුද්දමජ්ඣෙ, න පබ්බතානං විවරං පවිස්ස [පවිසං (ස්යා.)];

න ¶ විජ්ජතී [න විජ්ජති (ක. සී. පී. ක.)] සො ජගතිප්පදෙසො, යත්ථට්ඨිතො [යත්රට්ඨිතො (ස්යා.)] මුච්චෙය්ය පාපකම්මා.

න අන්තලික්ඛෙ න සමුද්දමජ්ඣෙ, න පබ්බතානං විවරං පවිස්ස;

න විජ්ජතී සො ජගතිප්පදෙසො, යත්ථට්ඨිතං [යත්රට්ඨිතං (ස්යා.)] නප්පසහෙය්ය මච්චු.

සබ්බෙ තසන්ති දණ්ඩස්ස, සබ්බෙ භායන්ති මච්චුනො;

අත්තානං උපමං කත්වා, න හනෙය්ය න ඝාතයෙ.

සබ්බෙ ¶ තසන්ති දණ්ඩස්ස, සබ්බෙසං ජීවිතං පියං;

අත්තානං උපමං කත්වා, න හනෙය්ය න ඝාතයෙ.

සුඛකාමානි ¶ භූතානි, යො දණ්ඩෙන විහිංසති;

අත්තනො සුඛමෙසානො, පෙච්ච සො න ලභතෙ සුඛං.

සුඛකාමානි ¶ භූතානි, යො දණ්ඩෙන න හිංසති;

අත්තනො සුඛමෙසානො, පෙච්ච සො ලභතෙ සුඛං.

මාවොච ඵරුසං කඤ්චි, වුත්තා පටිවදෙය්යු තං [පටිවදෙය්යුං තං (ක.)];

දුක්ඛා හි සාරම්භකථා, පටිදණ්ඩා ඵුසෙය්යු තං [ඵුසෙය්යුං තං (ක.)].

සචෙ ¶ නෙරෙසි අත්තානං, කංසො උපහතො යථා;

එස පත්තොසි නිබ්බානං, සාරම්භො තෙ න විජ්ජති.

යථා දණ්ඩෙන ගොපාලො, ගාවො පාජෙති ගොචරං;

එවං ජරා ච මච්චු ච, ආයුං පාජෙන්ති පාණිනං.

අථ පාපානි කම්මානි, කරං බාලො න බුජ්ඣති;

සෙහි කම්මෙහි දුම්මෙධො, අග්ගිදඩ්ඪොව තප්පති.

යො දණ්ඩෙන අදණ්ඩෙසු, අප්පදුට්ඨෙසු දුස්සති;

දසන්නමඤ්ඤතරං ඨානං, ඛිප්පමෙව නිගච්ඡති.

වෙදනං ¶ ඵරුසං ජානිං, සරීරස්ස ච භෙදනං [සරීරස්ස පභෙදනං (ස්යා.)];

ගරුකං වාපි ආබාධං, චිත්තක්ඛෙපඤ්ච [චිත්තක්ඛෙපං ව (සී. ස්යා. පී.)] පාපුණෙ.

රාජතො වා උපසග්ගං [උපස්සග්ගං (සී. පී.)], අබ්භක්ඛානඤ්ච [අබ්භක්ඛානං ව (සී. පී.)] දාරුණං;

පරික්ඛයඤ්ච [පරික්ඛයං ව (සී. ස්යා. පී.)] ඤාතීනං, භොගානඤ්ච [භොගානං ව (සී. ස්යා. පී.)] පභඞ්ගුරං [පභඞ්ගුනං (ක.)].

අථ වාස්ස අගාරානි, අග්ගි ඩහති [ඩය්හති (ක.)] පාවකො;

කායස්ස භෙදා දුප්පඤ්ඤො, නිරයං සොපපජ්ජති [සො උපපජ්ජති (සී. ස්යා.)].

න ¶ ¶ නග්ගචරියා න ජටා න පඞ්කා, නානාසකා ථණ්ඩිලසායිකා වා;

රජොජල්ලං උක්කුටිකප්පධානං, සොධෙන්ති මච්චං අවිතිණ්ණකඞ්ඛං.

අලඞ්කතො චෙපි සමං චරෙය්ය, සන්තො දන්තො නියතො බ්රහ්මචාරී;

සබ්බෙසු ¶ භූතෙසු නිධාය දණ්ඩං, සො බ්රාහ්මණො සො සමණො ස භික්ඛු.

හිරීනිසෙධො පුරිසො, කොචි ලොකස්මි විජ්ජති;

යො නිද්දං [නින්දං (සී. පී.) සං. නි. 1.18] අපබොධෙති [අපබොධති (සී. ස්යා. පී.)], අස්සො භද්රො කසාමිව.

අස්සො ¶ යථා භද්රො කසානිවිට්ඨො, ආතාපිනො සංවෙගිනො භවාථ;

සද්ධාය සීලෙන ච වීරියෙන ච, සමාධිනා ධම්මවිනිච්ඡයෙන ච;

සම්පන්නවිජ්ජාචරණා පතිස්සතා, ජහිස්සථ [පහස්සථ (සී. ස්යා. පී.)] දුක්ඛමිදං අනප්පකං.

උදකඤ්හි නයන්ති නෙත්තිකා, උසුකාරා නමයන්ති තෙජනං;

දාරුං නමයන්ති තච්ඡකා, අත්තානං දමයන්ති සුබ්බතා.

කො ¶ ¶ නු හාසො [කින්නු හාසො (ක.)] කිමානන්දො, නිච්චං පජ්ජලිතෙ සති;

අන්ධකාරෙන ඔනද්ධා, පදීපං න ගවෙසථ.

පස්ස චිත්තකතං බිම්බං, අරුකායං සමුස්සිතං;

ආතුරං බහුසඞ්කප්පං, යස්ස නත්ථි ධුවං ඨිති.

පරිජිණ්ණමිදං ¶ රූපං, රොගනීළං [රොගනිඩ්ඪං (සී. පී.), රොගනිද්ධං (ස්යා.)] පභඞ්ගුරං;

භිජ්ජති පූතිසන්දෙහො, මරණන්තඤ්හි ජීවිතං.

යානිමානි ¶ අපත්ථානි [යානිමානි අපත්ථානි (සී. ස්යා. පී.), යානිමානි’පවිද්ධානි (?)], අලාබූනෙව [අලාපූනෙව (සී. ස්යා. පී.)] සාරදෙ;

කාපොතකානි අට්ඨීනි, තානි දිස්වාන කා රති.

අට්ඨීනං නගරං කතං, මංසලොහිතලෙපනං;

යත්ථ ජරා ච මච්චු ච, මානො මක්ඛො ච ඔහිතො.

ජීරන්ති වෙ රාජරථා සුචිත්තා, අථො සරීරම්පි ජරං උපෙති;

සතඤ්ච ධම්මො න ජරං උපෙති, සන්තො හවෙ සබ්භි පවෙදයන්ති.

අප්පස්සුතායං පුරිසො, බලිබද්ධොව [බලිවද්දොව (සී. ස්යා. පී.)] ජීරති;

මංසානි තස්ස වඩ්ඪන්ති, පඤ්ඤා තස්ස න වඩ්ඪති.

අනෙකජාතිසංසාරං ¶ , සන්ධාවිස්සං අනිබ්බිසං;

ගහකාරං [ගහකාරකං (සී. ස්යා. පී.)] ගවෙසන්තො, දුක්ඛා ජාති පුනප්පුනං.

ගහකාරක දිට්ඨොසි, පුන ගෙහං න කාහසි;

සබ්බා ¶ තෙ ඵාසුකා භග්ගා, ගහකූටං විසඞ්ඛතං;

විසඞ්ඛාරගතං චිත්තං, තණ්හානං ඛයමජ්ඣගා.

අචරිත්වා බ්රහ්මචරියං, අලද්ධා යොබ්බනෙ ධනං;

ජිණ්ණකොඤ්චාව ඣායන්ති, ඛීණමච්ඡෙව පල්ලලෙ.

අචරිත්වා ¶ බ්රහ්මචරියං, අලද්ධා යොබ්බනෙ ධනං;

සෙන්ති චාපාතිඛීණාව, පුරාණානි අනුත්ථුනං.

අත්තානඤ්චෙ ¶ පියං ජඤ්ඤා, රක්ඛෙය්ය නං සුරක්ඛිතං;

තිණ්ණං අඤ්ඤතරං යාමං, පටිජග්ගෙය්ය පණ්ඩිතො.

අත්තානමෙව පඨමං, පතිරූපෙ නිවෙසයෙ;

අථඤ්ඤමනුසාසෙය්ය, න කිලිස්සෙය්ය පණ්ඩිතො.

අත්තානං ¶ චෙ තථා කයිරා, යථාඤ්ඤමනුසාසති;

සුදන්තො වත දමෙථ, අත්තා හි කිර දුද්දමො.

අත්තා හි අත්තනො නාථො, කො හි නාථො පරො සියා;

අත්තනා හි සුදන්තෙන, නාථං ලභති දුල්ලභං.

අත්තනා හි කතං පාපං, අත්තජං අත්තසම්භවං;

අභිමත්ථති [අභිමන්තති (සී. පී.)] දුම්මෙධං, වජිරං වස්මමයං [වජිරංව’ම්හමයං (ස්යා. ක.)] මණිං.

යස්ස ¶ අච්චන්තදුස්සීල්යං, මාලුවා සාලමිවොත්ථතං;

කරොති සො තථත්තානං, යථා නං ඉච්ඡතී දිසො.

සුකරානි ¶ අසාධූනි, අත්තනො අහිතානි ච;

යං වෙ හිතඤ්ච සාධුඤ්ච, තං වෙ පරමදුක්කරං.

යො සාසනං අරහතං, අරියානං ධම්මජීවිනං;

පටික්කොසති දුම්මෙධො, දිට්ඨිං නිස්සාය පාපිකං;

ඵලානි කට්ඨකස්සෙව, අත්තඝාතාය [අත්තඝඤ්ඤාය (සී. ස්යා. පී.)] ඵල්ලති.

අත්තනා ¶ හි [අත්තනාව (සී. ස්යා. පී.)] කතං පාපං, අත්තනා සංකිලිස්සති;

අත්තනා අකතං පාපං, අත්තනාව විසුජ්ඣති;

සුද්ධී අසුද්ධි පච්චත්තං, නාඤ්ඤො අඤ්ඤං [නාඤ්ඤමඤ්ඤො(සී.)] විසොධයෙ.

අත්තදත්ථං ¶ පරත්ථෙන, බහුනාපි න හාපයෙ;

අත්තදත්ථමභිඤ්ඤාය, සදත්ථපසුතො සියා.

හීනං ධම්මං න සෙවෙය්ය, පමාදෙන න සංවසෙ;

මිච්ඡාදිට්ඨිං න සෙවෙය්ය, න සියා ලොකවඩ්ඪනො.

උත්තිට්ඨෙ නප්පමජ්ජෙය්ය, ධම්මං සුචරිතං චරෙ;

ධම්මචාරී සුඛං සෙති, අස්මිං ලොකෙ පරම්හි ච.

ධම්මං ¶ ¶ චරෙ සුචරිතං, න නං දුච්චරිතං චරෙ;

ධම්මචාරී සුඛං සෙති, අස්මිං ලොකෙ පරම්හි ච.

යථා පුබ්බුළකං [පුබ්බුළකං (සී. පී.)] පස්සෙ, යථා පස්සෙ මරීචිකං;

එවං ලොකං අවෙක්ඛන්තං, මච්චුරාජා න පස්සති.

එථ පස්සථිමං ලොකං, චිත්තං රාජරථූපමං;

යත්ථ බාලා විසීදන්ති, නත්ථි සඞ්ගො විජානතං.

යො ¶ ¶ ච පුබ්බෙ පමජ්ජිත්වා, පච්ඡා සො නප්පමජ්ජති;

සොමං ලොකං පභාසෙති, අබ්භා මුත්තොව චන්දිමා.

යස්ස පාපං කතං කම්මං, කුසලෙන පිධීයති [පිතීයති (සී. ස්යා. පී.)];

සොමං ලොකං පභාසෙති, අබ්භා මුත්තොව චන්දිමා.

අන්ධභූතො [අන්ධීභූතො (ක.)] අයං ලොකො, තනුකෙත්ථ විපස්සති;

සකුණො ජාලමුත්තොව, අප්පො සග්ගාය ගච්ඡති.

හංසාදිච්චපථෙ යන්ති, ආකාසෙ යන්ති ඉද්ධියා;

නීයන්ති ධීරා ලොකම්හා, ජෙත්වා මාරං සවාහිනිං [සවාහනං (ස්යා. ක.)].

එකං ධම්මං අතීතස්ස, මුසාවාදිස්ස ජන්තුනො;

විතිණ්ණපරලොකස්ස, නත්ථි පාපං අකාරියං.

න ¶ වෙ කදරියා දෙවලොකං වජන්ති, බාලා හවෙ නප්පසංසන්ති දානං;

ධීරො ච දානං අනුමොදමානො, තෙනෙව ¶ සො හොති සුඛී පරත්ථ.

පථබ්යා එකරජ්ජෙන, සග්ගස්ස ගමනෙන වා;

සබ්බලොකාධිපච්චෙන, සොතාපත්තිඵලං වරං.

යස්ස ¶ ¶ ජිතං නාවජීයති, ජිතං යස්ස [ජිතමස්ස (සී. ස්යා. පී.), ජිතං මස්ස (ක.)] නො යාති කොචි ලොකෙ;

තං බුද්ධමනන්තගොචරං, අපදං කෙන පදෙන නෙස්සථ.

යස්ස ජාලිනී විසත්තිකා, තණ්හා නත්ථි කුහිඤ්චි නෙතවෙ;

තං බුද්ධමනන්තගොචරං, අපදං කෙන පදෙන නෙස්සථ.

යෙ ඣානපසුතා ධීරා, නෙක්ඛම්මූපසමෙ රතා;

දෙවාපි තෙසං පිහයන්ති, සම්බුද්ධානං සතීමතං.

කිච්ඡො ¶ මනුස්සපටිලාභො, කිච්ඡං මච්චාන ජීවිතං;

කිච්ඡං සද්ධම්මස්සවනං, කිච්ඡො බුද්ධානමුප්පාදො.

සබ්බපාපස්ස අකරණං, කුසලස්ස උපසම්පදා [කුසලස්සූපසම්පදා (ස්යා.)];

සචිත්තපරියොදපනං ¶ [සචිත්තපරියොදාපනං (?)], එතං බුද්ධාන සාසනං.

ඛන්තී පරමං තපො තිතික්ඛා, නිබ්බානං [නිබ්බාණං (ක. සී. පී.)] පරමං වදන්ති බුද්ධා;

න හි පබ්බජිතො පරූපඝාතී, න [අයං නකාරො සී. ස්යා. පී. පාත්ථකෙසු න දිස්සති] සමණො හොති පරං විහෙඨයන්තො.

අනූපවාදො අනූපඝාතො [අනුපවාදො අනුපඝාතො (ස්යා. ක.)], පාතිමොක්ඛෙ ච සංවරො;

මත්තඤ්ඤුතා ච භත්තස්මිං, පන්තඤ්ච සයනාසනං;

අධිචිත්තෙ ච ආයොගො, එතං බුද්ධාන සාසනං.

න ¶ කහාපණවස්සෙන, තිත්ති කාමෙසු විජ්ජති;

අප්පස්සාදා දුඛා කාමා, ඉති විඤ්ඤාය පණ්ඩිතො.

අපි ¶ දිබ්බෙසු කාමෙසු, රතිං සො නාධිගච්ඡති;

තණ්හක්ඛයරතො හොති, සම්මාසම්බුද්ධසාවකො.

බහුං වෙ සරණං යන්ති, පබ්බතානි වනානි ච;

ආරාමරුක්ඛචෙත්යානි, මනුස්සා භයතජ්ජිතා.

නෙතං ඛො සරණං ඛෙමං, නෙතං සරණමුත්තමං;

නෙතං සරණමාගම්ම, සබ්බදුක්ඛා පමුච්චති.

යො ¶ ච බුද්ධඤ්ච ධම්මඤ්ච, සඞ්ඝඤ්ච සරණං ගතො;

චත්තාරි අරියසච්චානි, සම්මප්පඤ්ඤාය පස්සති.

දුක්ඛං දුක්ඛසමුප්පාදං, දුක්ඛස්ස ච අතික්කමං;

අරියං චට්ඨඞ්ගිකං මග්ගං, දුක්ඛූපසමගාමිනං.

එතං ¶ ඛො සරණං ඛෙමං, එතං සරණමුත්තමං;

එතං සරණමාගම්ම, සබ්බදුක්ඛා පමුච්චති.

දුල්ලභො පුරිසාජඤ්ඤො, න සො සබ්බත්ථ ජායති;

යත්ථ සො ජායති ධීරො, තං කුලං සුඛමෙධති.

සුඛො බුද්ධානමුප්පාදො, සුඛා සද්ධම්මදෙසනා;

සුඛා සඞ්ඝස්ස සාමග්ගී, සමග්ගානං තපො සුඛො.

පූජාරහෙ පූජයතො, බුද්ධෙ යදි ව සාවකෙ;

පපඤ්චසමතික්කන්තෙ, තිණ්ණසොකපරිද්දවෙ.

තෙ ¶ ¶ තාදිසෙ පූජයතො, නිබ්බුතෙ අකුතොභයෙ;

න සක්කා පුඤ්ඤං සඞ්ඛාතුං, ඉමෙත්තමපි කෙනචි.

බුද්ධවග්ගො චුද්දසමො නිට්ඨිතො.

සුසුඛං ¶ වත ජීවාම, වෙරිනෙසු අවෙරිනො;

වෙරිනෙසු මනුස්සෙසු, විහරාම අවෙරිනො.

සුසුඛං ¶ වත ජීවාම, ආතුරෙසු අනාතුරා;

ආතුරෙසු මනුස්සෙසු, විහරාම අනාතුරා.

සුසුඛං වත ජීවාම, උස්සුකෙසු අනුස්සුකා;

උස්සුකෙසු ¶ මනස්සෙසු, විහරාම අනුස්සුකා.

සුසුඛං වත ජීවාම, යෙසං නො නත්ථි කිඤ්චනං;

පීතිභක්ඛා භවිස්සාම, දෙවා ආභස්සරා යථා.

ජයං වෙරං පසවති, දුක්ඛං සෙති පරාජිතො;

උපසන්තො සුඛං සෙති, හිත්වා ජයපරාජයං.

නත්ථි රාගසමො අග්ගි, නත්ථි දොසසමො කලි;

නත්ථි ඛන්ධසමා [ඛන්ධාදිසා (සී. ස්යා. පී. රූපසිද්ධියා සමෙති)] දුක්ඛා, නත්ථි සන්තිපරං සුඛං.

ජිඝච්ඡාපරමා ¶ රොගා, සඞ්ඛාරපරමා [සඞ්කාරා පරමා (බහූසු)] දුඛා;

එතං ඤත්වා යථාභූතං, නිබ්බානං පරමං සුඛං.

ආරොග්යපරමා ලාභා, සන්තුට්ඨිපරමං ධනං;

විස්සාසපරමා ඤාති [විස්සාසපරමො ඤාති (ක. සී.), විස්සාසපරමා ඤාතී (සී. අට්ඨ.), විස්සාසා පරමා ඤාති (ක.)], නිබ්බානං පරමං [නිබ්බාණපරමං (ක. සී.)] සුඛං.

පවිවෙකරසං ¶ පිත්වා [පීත්වා (සී. ස්යා. කං. පී.)], රසං උපසමස්ස ච;

නිද්දරො හොති නිප්පාපො, ධම්මපීතිරසං පිවං.

සාහු ¶ දස්සනමරියානං, සන්නිවාසො සදා සුඛො;

අදස්සනෙන බාලානං, නිච්චමෙව සුඛී සියා.

බාලසඞ්ගතචාරී [බාලසඞ්ගතිචාරී (ක.)] හි, දීඝමද්ධාන සොචති;

දුක්ඛො බාලෙහි සංවාසො, අමිත්තෙනෙව සබ්බදා;

ධීරො ච සුඛසංවාසො, ඤාතීනංව සමාගමො.

ධීරඤ්ච පඤ්ඤඤ්ච බහුස්සුතඤ්ච, ධොරය්හසීලං ¶ වතවන්තමරියං;

තං තාදිසං සප්පුරිසං සුමෙධං, භජෙථ නක්ඛත්තපථංව චන්දිමා [තස්මා හි ධීරං පඤ්ඤඤ්ච, බහුස්සුතඤ්ච ධොරය්හං; සීලං ධුතවතමරියං, තං තාදිසං සප්පුරිසං; සුමෙධං භජෙථ නක්ඛත්තපථංව චන්දිමා; (ක.)].

අයොගෙ ¶ යුඤ්ජමත්තානං, යොගස්මිඤ්ච අයොජයං;

අත්ථං හිත්වා පියග්ගාහී, පිහෙතත්තානුයොගිනං.

මා ¶ පියෙහි සමාගඤ්ඡි, අප්පියෙහි කුදාචනං;

පියානං අදස්සනං දුක්ඛං, අප්පියානඤ්ච දස්සනං.

තස්මා පියං න කයිරාථ, පියාපායො හි පාපකො;

ගන්ථා තෙසං න විජ්ජන්ති, යෙසං නත්ථි පියාප්පියං.

පියතො ජායතී සොකො, පියතො ජායතී [ජායතෙ (ක.)] භයං;

පියතො විප්පමුත්තස්ස, නත්ථි සොකො කුතො භයං.

පෙමතො ¶ ජායතී සොකො, පෙමතො ජායතී භයං;

පෙමතො විප්පමුත්තස්ස, නත්ථි සොකො කුතො භයං.

රතියා ජායතී සොකො, රතියා ජායතී භයං;

රතියා විප්පමුත්තස්ස, නත්ථි සොකො කුතො භයං.

කාමතො ජායතී සොකො, කාමතො ජායතී භයං;

කාමතො ¶ විප්පමුත්තස්ස, නත්ථි සොකො කුතො භයං.

තණ්හාය ජායතී [ජායතෙ (ක.)] සොකො, තණ්හාය ජායතී භයං;

තණ්හාය විප්පමුත්තස්ස, නත්ථි සොකො කුතො භයං.

සීලදස්සනසම්පන්නං ¶ , ධම්මට්ඨං සච්චවෙදිනං;

අත්තනො කම්ම කුබ්බානං, තං ජනො කුරුතෙ පියං.

ඡන්දජාතො අනක්ඛාතෙ, මනසා ච ඵුටො සියා;

කාමෙසු ච අප්පටිබද්ධචිත්තො [අප්පටිබන්ධචිත්තො (ක.)], උද්ධංසොතොති වුච්චති.

චිරප්පවාසිං පුරිසං, දූරතො සොත්ථිමාගතං;

ඤාතිමිත්තා සුහජ්ජා ච, අභිනන්දන්ති ආගතං.

තථෙව ¶ කතපුඤ්ඤම්පි, අස්මා ලොකා පරං ගතං;

පුඤ්ඤානි පටිගණ්හන්ති, පියං ඤාතීව ආගතං.

කොධං ¶ ජහෙ විප්පජහෙය්ය මානං, සංයොජනං සබ්බමතික්කමෙය්ය;

තං නාමරූපස්මිමසජ්ජමානං, අකිඤ්චනං නානුපතන්ති දුක්ඛා.

යො වෙ උප්පතිතං කොධං, රථං භන්තංව වාරයෙ [ධාරයෙ (සී. ස්යා. පී.)];

තමහං ¶ සාරථිං බ්රූමි, රස්මිග්ගාහො ඉතරො ජනො.

අක්කොධෙන ජිනෙ කොධං, අසාධුං සාධුනා ජිනෙ;

ජිනෙ කදරියං දානෙන, සච්චෙනාලිකවාදිනං.

සච්චං භණෙ න කුජ්ඣෙය්ය, දජ්ජා අප්පම්පි [දජ්ජා’ප්පස්මිම්පි (සී. පී.), දජ්ජා අප්පස්මි (ස්යා. ක.)] යාචිතො;

එතෙහි තීහි ඨානෙහි, ගච්ඡෙ දෙවාන සන්තිකෙ.

අහිංසකා ¶ ¶ යෙ මුනයො [අහිංසකායා මුනයො (ක.)], නිච්චං කායෙන සංවුතා;

තෙ යන්ති අච්චුතං ඨානං, යත්ථ ගන්ත්වා න සොචරෙ.

සදා ජාගරමානානං, අහොරත්තානුසික්ඛිනං;

නිබ්බානං අධිමුත්තානං, අත්ථං ගච්ඡන්ති ආසවා.

පොරාණමෙතං ¶ අතුල, නෙතං අජ්ජතනාමිව;

නින්දන්ති තුණ්හිමාසීනං, නින්දන්ති බහුභාණිනං;

මිතභාණිම්පි නින්දන්ති, නත්ථි ලොකෙ අනින්දිතො.

න චාහු න ච භවිස්සති, න චෙතරහි විජ්ජති;

එකන්තං නින්දිතො පොසො, එකන්තං වා පසංසිතො.

යං චෙ විඤ්ඤූ පසංසන්ති, අනුවිච්ච සුවෙ සුවෙ;

අච්ඡිද්දවුත්තිං [අච්ඡින්නවුත්තිං (ක.)] මෙධාවිං, පඤ්ඤාසීලසමාහිතං.

නික්ඛං [නෙක්ඛං (සී. ස්යා. පී.)] ජම්බොනදස්සෙව, කො තං නින්දිතුමරහති;

දෙවාපි නං පසංසන්ති, බ්රහ්මුනාපි පසංසිතො.

කායප්පකොපං රක්ඛෙය්ය, කායෙන සංවුතො සියා;

කායදුච්චරිතං හිත්වා, කායෙන සුචරිතං චරෙ.

වචීපකොපං ¶ රක්ඛෙය්ය, වාචාය සංවුතො සියා;

වචීදුච්චරිතං හිත්වා, වාචාය සුචරිතං චරෙ.

මනොපකොපං රක්ඛෙය්ය, මනසා සංවුතො සියා;

මනොදුච්චරිතං හිත්වා, මනසා සුචරිතං චරෙ.

කායෙන ¶ සංවුතා ධීරා, අථො වාචාය සංවුතා;

මනසා සංවුතා ධීරා, තෙ වෙ සුපරිසංවුතා.

පණ්ඩුපලාසොව ¶ දානිසි, යමපුරිසාපි ච තෙ [තං (සී. ස්යා. කං. පී.)] උපට්ඨිතා;

උය්යොගමුඛෙ ච තිට්ඨසි, පාථෙය්යම්පි ච තෙ න විජ්ජති.

සො ¶ කරොහි දීපමත්තනො, ඛිප්පං වායම පණ්ඩිතො භව;

නිද්ධන්තමලො අනඞ්ගණො, දිබ්බං අරියභූමිං උපෙහිසි [දිබ්බං අරියභූමිමෙහිසි (සී. ස්යා. පී.), දිබ්බමරියභූමිං උපෙහිසි (?)].

උපනීතවයො ච දානිසි, සම්පයාතොසි ¶ යමස්ස සන්තිකෙ;

වාසො [වාසොපි ච (බහූසු)] තෙ නත්ථි අන්තරා, පාථෙය්යම්පි ච තෙ න විජ්ජති.

සො කරොහි දීපමත්තනො, ඛිප්පං වායම පණ්ඩිතො භව;

නිද්ධන්තමලො අනඞ්ගණො, න පුනං ජාතිජරං [න පුන ජාතිජරං (සී. ස්යා.), න පුන ජාතිජ්ජරං (ක.)] උපෙහිසි.

අනුපුබ්බෙන මෙධාවී, ථොකං ථොකං ඛණෙ ඛණෙ;

කම්මාරො රජතස්සෙව, නිද්ධමෙ මලමත්තනො.

අයසාව මලං සමුට්ඨිතං [සමුට්ඨාය (ක.)], තතුට්ඨාය [තදුට්ඨාය (සී. ස්යා. පී.)] තමෙව ඛාදති;

එවං අතිධොනචාරිනං, සානි කම්මානි [සකකම්මානි (සී. පී.)] නයන්ති දුග්ගතිං.

අසජ්ඣායමලා ¶ ¶ මන්තා, අනුට්ඨානමලා ඝරා;

මලං වණ්ණස්ස කොසජ්ජං, පමාදො රක්ඛතො මලං.

මලිත්ථියා දුච්චරිතං, මච්ඡෙරං දදතො මලං;

මලා වෙ පාපකා ධම්මා, අස්මිං ලොකෙ පරම්හි ච.

තතො මලා මලතරං, අවිජ්ජා පරමං මලං;

එතං මලං පහන්ත්වාන, නිම්මලා හොථ භික්ඛවො.

සුජීවං ¶ අහිරිකෙන, කාකසූරෙන ධංසිනා;

පක්ඛන්දිනා පගබ්භෙන, සංකිලිට්ඨෙන ජීවිතං.

හිරීමතා ¶ ච දුජ්ජීවං, නිච්චං සුචිගවෙසිනා;

අලීනෙනාප්පගබ්භෙන, සුද්ධාජීවෙන පස්සතා.

යො පාණමතිපාතෙති, මුසාවාදඤ්ච භාසති;

ලොකෙ අදින්නමාදියති, පරදාරඤ්ච ගච්ඡති.

සුරාමෙරයපානඤ්ච, යො නරො අනුයුඤ්ජති;

ඉධෙවමෙසො ලොකස්මිං, මූලං ඛණති අත්තනො.

එවං භො පුරිස ජානාහි, පාපධම්මා අසඤ්ඤතා;

මා තං ලොභො අධම්මො ච, චිරං දුක්ඛාය රන්ධයුං.

දදාති වෙ යථාසද්ධං, යථාපසාදනං [යත්ථ පසාදනං (කත්ථචි)] ජනො;

තත්ථ යො මඞ්කු භවති [තත්ථ චෙ මංකු යො හොති (සී.), තත්ථ යො මඞ්කුතො හොති (ස්යා.)], පරෙසං පානභොජනෙ;

න සො දිවා වා රත්තිං වා, සමාධිමධිගච්ඡති.

යස්ස ¶ ¶ චෙතං සමුච්ඡින්නං, මූලඝච්චං [මූලඝච්ඡං (ක.)] සමූහතං;

ස වෙ දිවා වා රත්තිං වා, සමාධිමධිගච්ඡති.

නත්ථි රාගසමො අග්ගි, නත්ථි දොසසමො ගහො;

නත්ථි මොහසමං ජාලං, නත්ථි තණ්හාසමා නදී.

සුදස්සං වජ්ජමඤ්ඤෙසං, අත්තනො පන දුද්දසං;

පරෙසං හි සො වජ්ජානි, ඔපුනාති [ඔඵුනාති (ක.)] යථා භුසං;

අත්තනො පන ඡාදෙති, කලිංව කිතවා සඨො.

පරවජ්ජානුපස්සිස්ස ¶ , ¶ නිච්චං උජ්ඣානසඤ්ඤිනො;

ආසවා තස්ස වඩ්ඪන්ති, ආරා සො ආසවක්ඛයා.

ආකාසෙව පදං නත්ථි, සමණො නත්ථි බාහිරෙ;

පපඤ්චාභිරතා පජා, නිප්පපඤ්චා තථාගතා.

ආකාසෙව පදං නත්ථි, සමණො නත්ථි බාහිරෙ;

සඞ්ඛාරා සස්සතා නත්ථි, නත්ථි බුද්ධානමිඤ්ජිතං.

න ¶ තෙන හොති ධම්මට්ඨො, යෙනත්ථං සාහසා [සහසා (සී. ස්යා. ක.)] නයෙ;

යො ච අත්ථං අනත්ථඤ්ච, උභො නිච්ඡෙය්ය පණ්ඩිතො.

අසාහසෙන ¶ ධම්මෙන, සමෙන නයතී පරෙ;

ධම්මස්ස ගුත්තො මෙධාවී, ‘‘ධම්මට්ඨො’’ති පවුච්චති.

න තෙන පණ්ඩිතො හොති, යාවතා බහු භාසති;

ඛෙමී අවෙරී අභයො, ‘‘පණ්ඩිතො’’ති පවුච්චති.

න තාවතා ධම්මධරො, යාවතා බහු භාසති;

යො ච අප්පම්පි සුත්වාන, ධම්මං කායෙන පස්සති;

ස වෙ ධම්මධරො හොති, යො ධම්මං නප්පමජ්ජති.

න ¶ තෙන ථෙරො සො හොති [ථෙරො හොති (සී. ස්යා.)], යෙනස්ස පලිතං සිරො;

පරිපක්කො ¶ වයො තස්ස, ‘‘මොඝජිණ්ණො’’ති වුච්චති.

යම්හි සච්චඤ්ච ධම්මො ච, අහිංසා සංයමො දමො;

ස වෙ වන්තමලො ධීරො, ‘‘ථෙරො’’ ඉති [සො ථෙරොති (ස්යා. ක.)] පවුච්චති.

න වාක්කරණමත්තෙන, වණ්ණපොක්ඛරතාය වා;

සාධුරූපො නරො හොති, ඉස්සුකී මච්ඡරී සඨො.

යස්ස චෙතං සමුච්ඡින්නං, මූලඝච්චං සමූහතං;

ස වන්තදොසො මෙධාවී, ‘‘සාධුරූපො’’ති වුච්චති.

න මුණ්ඩකෙන සමණො, අබ්බතො අලිකං භණං;

ඉච්ඡාලොභසමාපන්නො, සමණො කිං භවිස්සති.

යො ¶ ච සමෙති පාපානි, අණුං ථූලානි සබ්බසො;

සමිතත්තා හි පාපානං, ‘‘සමණො’’ති පවුච්චති.

න ¶ තෙන භික්ඛු සො හොති, යාවතා භික්ඛතෙ පරෙ;

විස්සං ධම්මං සමාදාය, භික්ඛු හොති න තාවතා.

යොධ පුඤ්ඤඤ්ච පාපඤ්ච, බාහෙත්වා බ්රහ්මචරියවා [බ්රහ්මචරියං (ක.)];

සඞ්ඛාය ලොකෙ චරති, ස වෙ ‘‘භික්ඛූ’’ති වුච්චති.

න මොනෙන මුනී හොති, මූළ්හරූපො අවිද්දසු;

යො ච තුලංව පග්ගය්හ, වරමාදාය පණ්ඩිතො.

පාපානි ¶ පරිවජ්ජෙති, ස මුනී තෙන සො මුනි;

යො මුනාති උභො ලොකෙ, ‘‘මුනි’’ තෙන පවුච්චති.

න තෙන අරියො හොති, යෙන පාණානි හිංසති;

අහිංසා ¶ සබ්බපාණානං, ‘‘අරියො’’ති පවුච්චති.

න සීලබ්බතමත්තෙන, බාහුසච්චෙන වා පන;

අථ වා සමාධිලාභෙන, විවිත්තසයනෙන වා.

ඵුසාමි නෙක්ඛම්මසුඛං, අපුථුජ්ජනසෙවිතං;

භික්ඛු විස්සාසමාපාදි, අප්පත්තො ආසවක්ඛයං.

ධම්මට්ඨවග්ගො එකූනවීසතිමො නිට්ඨිතො.

මග්ගානට්ඨඞ්ගිකො ¶ ¶ සෙට්ඨො, සච්චානං චතුරො පදා;

විරාගො සෙට්ඨො ධම්මානං, ද්විපදානඤ්ච චක්ඛුමා.

එසෙව [එසොව (සී. පී.)] මග්ගො නත්ථඤ්ඤො, දස්සනස්ස විසුද්ධියා;

එතඤ්හි තුම්හෙ පටිපජ්ජථ, මාරස්සෙතං පමොහනං.

එතඤ්හි තුම්හෙ පටිපන්නා, දුක්ඛස්සන්තං කරිස්සථ;

අක්ඛාතො වො [අක්ඛාතො වෙ (සී. පී.)] මයා මග්ගො, අඤ්ඤාය සල්ලකන්තනං [සල්ලසන්ථනං (සී. පී.), සල්ලසත්ථනං (ස්යා.)].

තුම්හෙහි කිච්චමාතප්පං, අක්ඛාතාරො තථාගතා;

පටිපන්නා පමොක්ඛන්ති, ඣායිනො මාරබන්ධනා.

‘‘සබ්බෙ ¶ සඞ්ඛාරා අනිච්චා’’ති, යදා පඤ්ඤාය පස්සති;

අථ ¶ නිබ්බින්දති දුක්ඛෙ, එස මග්ගො විසුද්ධියා.

‘‘සබ්බෙ සඞ්ඛාරා දුක්ඛා’’ති, යදා පඤ්ඤාය පස්සති;

අථ නිබ්බින්දති දුක්ඛෙ, එස මග්ගො විසුද්ධියා.

‘‘සබ්බෙ ධම්මා අනත්තා’’ති, යදා පඤ්ඤාය පස්සති;

අථ නිබ්බින්දති දුක්ඛෙ, එස මග්ගො විසුද්ධියා.

උට්ඨානකාලම්හි අනුට්ඨහානො, යුවා බලී ආලසියං උපෙතො;

සංසන්නසඞ්කප්පමනො [අසම්පන්නසඞ්කප්පමනො (ක.)] කුසීතො, පඤ්ඤාය මග්ගං අලසො න වින්දති.

වාචානුරක්ඛී ¶ ¶ මනසා සුසංවුතො, කායෙන ච නාකුසලං කයිරා [අකුසලං න කයිරා (සී. ස්යා. කං. පී.)];

එතෙ තයො කම්මපථෙ විසොධයෙ, ආරාධයෙ මග්ගමිසිප්පවෙදිතං.

යොගා වෙ ජායතී [ජායතෙ (කත්ථචි)] භූරි, අයොගා භූරිසඞ්ඛයො;

එතං ද්වෙධාපථං ඤත්වා, භවාය විභවාය ච;

තථාත්තානං නිවෙසෙය්ය, යථා භූරි පවඩ්ඪති.

වනං ¶ ඡින්දථ මා රුක්ඛං, වනතො ජායතෙ භයං;

ඡෙත්වා වනඤ්ච වනථඤ්ච, නිබ්බනා හොථ භික්ඛවො.

යාව හි වනථො න ඡිජ්ජති, අණුමත්තොපි නරස්ස නාරිසු;

පටිබද්ධමනොව [පටිබන්ධමනොව (ක.)] තාව සො, වච්ඡො ඛීරපකොව [ඛීරපානොව (පී.)] මාතරි.

උච්ඡින්ද ¶ සිනෙහමත්තනො කුමුදං සාරදිකංව [පාණිනා];

සන්තිමග්ගමෙව බ්රූහය, නිබ්බානං සුගතෙන දෙසිතං.

ඉධ වස්සං වසිස්සාමි, ඉධ හෙමන්තගිම්හිසු;

ඉති බාලො විචින්තෙති, අන්තරායං න බුජ්ඣති.

තං පුත්තපසුසම්මත්තං, බ්යාසත්තමනසං නරං;

සුත්තං ගාමං මහොඝොව, මච්චු ආදාය ගච්ඡති.

න ¶ සන්ති පුත්තා තාණාය, න පිතා නාපි බන්ධවා;

අන්තකෙනාධිපන්නස්ස, නත්ථි ඤාතීසු තාණතා.

එතමත්ථවසං ඤත්වා, පණ්ඩිතො සීලසංවුතො;

නිබ්බානගමනං මග්ගං, ඛිප්පමෙව විසොධයෙ.

මත්තාසුඛපරිච්චාගා ¶ ¶ , පස්සෙ චෙ විපුලං සුඛං;

චජෙ මත්තාසුඛං ධීරො, සම්පස්සං විපුලං සුඛං.

පරදුක්ඛූපධානෙන, අත්තනො [යො අත්තනො (ස්යා. පී. ක.)] සුඛමිච්ඡති;

වෙරසංසග්ගසංසට්ඨො, වෙරා සො න පරිමුච්චති.

යඤ්හි ¶ කිච්චං අපවිද්ධං [තදපවිද්ධං (සී. ස්යා.)], අකිච්චං පන කයිරති;

උන්නළානං පමත්තානං, තෙසං වඩ්ඪන්ති ආසවා.

යෙසඤ්ච සුසමාරද්ධා, නිච්චං කායගතා සති;

අකිච්චං තෙ න සෙවන්ති, කිච්චෙ සාතච්චකාරිනො;

සතානං සම්පජානානං, අත්ථං ගච්ඡන්ති ආසවා.

මාතරං ¶ පිතරං හන්ත්වා, රාජානො ද්වෙ ච ඛත්තියෙ;

රට්ඨං සානුචරං හන්ත්වා, අනීඝො යාති බ්රාහ්මණො.

මාතරං පිතරං හන්ත්වා, රාජානො ද්වෙ ච සොත්ථියෙ;

වෙයග්ඝපඤ්චමං හන්ත්වා, අනීඝො යාති බ්රාහ්මණො.