මූල > සුත්තපිටක > ඛුද්දකනිකාය

THA Vol 0
MMR Vol 0
VRI Vol 0
PTS Vol 0

Misc. Paragraph

ඛුද්දකනිකායෙ

ථෙරීගාථාපාළි

5. අඤ්ඤතරාතිස්සාථෙරීගාථා

12. ධම්මදින්නාථෙරීගාථා

13.විසාඛාථෙරීගාථා

14.සුමනාථෙරීගාථා

15. උත්තරාථෙරීගාථා

16. වුඩ්ඪපබ්බජිතසුමනාථෙරීගාථා

17. ධම්මාථෙරීගාථා

18. සඞ්ඝාථෙරීගාථා

2. දුකනිපාතො

1. අභිරූපනන්දාථෙරීගාථා

2. ජෙන්තාථෙරීගාථා

3. සුමඞ්ගලමාතාථෙරීගාථා

3. අපරාඋත්තමාථෙරීගාථා

1. භද්දාකාපිලානීථෙරීගාථා

4. සුන්දරීනන්දාථෙරීගාථා

5. නන්දුත්තරාථෙරීගාථා

6. මිත්තාකාළීථෙරීගාථා

7. සකුලාථෙරීගාථා

8. සොණාථෙරීගාථා

9. භද්දාකුණ්ඩලකෙසාථෙරීගාථා

10. පටාචාරාථෙරීගාථා

11. තිංසමත්තාථෙරීගාථා

12. චන්දාථෙරීගාථා

6. ඡක්කනිපාතො

1. පඤ්චසතමත්තාථෙරීගාථා

6. මහාපජාපතිගොතමීථෙරීගාථා

1. උප්පලවණ්ණාථෙරීගාථා

5. සුභාකම්මාරධීතුථෙරීගාථා

14. තිංසනිපාතො

1. සුභාජීවකම්බවනිකාථෙරීගාථා

නමො තස්ස භගවතො අරහතො සම්මාසම්බුද්ධස්ස

‘‘සුඛං ¶ ¶ ¶ ¶ සුපාහි ථෙරිකෙ, කත්වා චොළෙන පාරුතා;

උපසන්තො හි තෙ රාගො, සුක්ඛඩාකං ව කුම්භිය’’න්ති.

ඉත්ථං සුදං අඤ්ඤතරා ථෙරී අපඤ්ඤාතා භික්ඛුනී ගාථං අභාසිත්ථාති.

‘‘මුත්තෙ ¶ මුච්චස්සු යොගෙහි, චන්දො රාහුග්ගහා ඉව;

විප්පමුත්තෙන චිත්තෙන, අනණා භුඤ්ජ පිණ්ඩක’’න්ති.

ඉත්ථං සුදං භගවා මුත්තං සික්ඛමානං ඉමාය ගාථාය අභිණ්හං ඔවදතීති.

‘‘පුණ්ණෙ පූරස්සු ධම්මෙහි, චන්දො පන්නරසෙරිව;

පරිපුණ්ණාය පඤ්ඤාය, තමොඛන්ධං [තමොක්ඛන්ධං (සී. ස්යා.)] පදාලයා’’ති.

ඉත්ථං සුදං පුණ්ණා ථෙරී ගාථං අභාසිත්ථාති.

‘‘තිස්සෙ සික්ඛස්සු සික්ඛාය, මා තං යොගා උපච්චගුං;

සබ්බයොගවිසංයුත්තා, චර ලොකෙ අනාසවා’’ති.

‘‘තිස්සෙ ¶ ¶ යුඤ්ජස්සු ධම්මෙහි, ඛණො තං මා උපච්චගා;

ඛණාතීතා හි සොචන්ති, නිරයම්හි සමප්පිතා’’ති.

‘‘ධීරෙ ¶ නිරොධං ඵුසෙහි [ඵුස්සෙහි (සී.)], සඤ්ඤාවූපසමං සුඛං;

ආරාධයාහි නිබ්බානං, යොගක්ඛෙමමනුත්තර’’න්ති [යොගක්ඛෙමං අනුත්තරන්ති (සී. ස්යා.)].

‘‘වීරා ¶ වීරෙහි [ධීරා ධීරෙහි (ක.)] ධම්මෙහි, භික්ඛුනී භාවිතින්ද්රියා;

ධාරෙහි අන්තිමං දෙහං, ජෙත්වා මාරං සවාහිනි’’න්ති [සවාහනන්ති (ක.)].

‘‘සද්ධාය පබ්බජිත්වාන, මිත්තෙ මිත්තරතා භව;

භාවෙහි කුසලෙ ධම්මෙ, යොගක්ඛෙමස්ස පත්තියා’’ති.

‘‘සද්ධාය පබ්බජිත්වාන, භද්රෙ භද්රරතා භව;

භාවෙහි කුසලෙ ධම්මෙ, යොගක්ඛෙමමනුත්තර’’න්ති.

‘‘උපසමෙ තරෙ ඔඝං, මච්චුධෙය්යං සුදුත්තරං;

ධාරෙහි අන්තිමං දෙහං, ජෙත්වා මාරං සවාහන’’න්ති.

‘‘සුමුත්තා ¶ සාධුමුත්තාම්හි, තීහි ඛුජ්ජෙහි මුත්තියා;

උදුක්ඛලෙන මුසලෙන, පතිනා ඛුජ්ජකෙන ච;

මුත්තාම්හි ¶ ජාතිමරණා, භවනෙත්ති සමූහතා’’ති.

‘‘ඡන්දජාතා අවසායී, මනසා ච ඵුටා [ඵුට්ඨා (ස්යා.), ඵුඨා (සී. අට්ඨ.)] සියා;

කාමෙසු අප්පටිබද්ධචිත්තා [අප්පටිබන්ධචිත්තා (ක.)], උද්ධංසොතාති වුච්චතී’’ති [උද්ධංසොතා විමුච්චතීති (සී. පී.)].

‘‘කරොථ ¶ බුද්ධසාසනං, යං කත්වා නානුතප්පති;

ඛිප්පං පාදානි ධොවිත්වා, එකමන්තෙ නිසීදථා’’ති.

‘‘ධාතුයො දුක්ඛතො දිස්වා, මා ජාතිං පුනරාගමි;

භවෙ ඡන්දං විරාජෙත්වා, උපසන්තා චරිස්සසී’’ති.

‘‘කායෙන ¶ සංවුතා ආසිං, වාචාය උද චෙතසා;

සමූලං තණ්හමබ්බුය්හ, සීතිභූතාම්හි නිබ්බුතා’’ති.

‘‘සුඛං ත්වං වුඩ්ඪිකෙ සෙහි, කත්වා චොළෙන පාරූතා;

උපසන්තො හි තෙ රාගො, සීතිභූතාසි නිබ්බුතා’’ති.

‘‘පිණ්ඩපාතං ¶ චරිත්වාන, දණ්ඩමොලුබ්භ දුබ්බලා;

වෙධමානෙහි ගත්තෙහි, තත්ථෙව නිපතිං ඡමා;

දිස්වා ¶ ආදීනවං කායෙ, අථ චිත්තං විමුච්චි මෙ’’ති.

‘‘හිත්වා ¶ ඝරෙ පබ්බජිත්වා [පබ්බජිතා (සී. අට්ඨ.)], හිත්වා පුත්තං පසුං පියං;

හිත්වා රාගඤ්ච දොසඤ්ච, අවිජ්ජඤ්ච විරාජිය;

සමූලං තණ්හමබ්බුය්හ, උපසන්තාම්හි නිබ්බුතා’’ති.

[අප. ථෙරී 2.4.157 අපදානෙපි] ‘‘ආතුරං ¶ අසුචිං පූතිං, පස්ස නන්දෙ සමුස්සයං;

අසුභාය චිත්තං භාවෙහි, එකග්ගං සුසමාහිතං.

‘‘අනිමිත්තඤ්ච භාවෙහි, මානානුසයමුජ්ජහ;

තතො මානාභිසමයා, උපසන්තා චරිස්සසී’’ති.

ඉත්ථං සුදං භගවා අභිරූපනන්දං සික්ඛමානං ඉමාහි ගාථාහි අභිණ්හං ඔවදතීති [ඉත්ථං සුදං භගවා අභිරූපනන්දං සික්ඛමානං ඉමාහි ගාථාහි අභිණ්හං ඔවදතීති (ක.)].

‘‘යෙ ඉමෙ සත්ත බොජ්ඣඞ්ගා, මග්ගා නිබ්බානපත්තියා;

භාවිතා තෙ මයා සබ්බෙ, යථා බුද්ධෙන දෙසිතා.

‘‘දිට්ඨො හි මෙ සො භගවා, අන්තිමොයං සමුස්සයො;

වික්ඛීණො ජාතිසංසාරො, නත්ථි දානි පුනබ්භවො’’ති.

ඉත්ථං සුදං ජෙන්තා ථෙරී ගාථායො අභාසිත්ථාති.

‘‘සුමුත්තිකා ¶ ¶ ¶ සුමුත්තිකා [සුමුත්තිකෙ සුමුත්තිකෙ (සී.), සුමුත්තිකෙ සුමුත්තිකා (ස්යා. ක.)], සාධුමුත්තිකාම්හි මුසලස්ස;

අහිරිකො මෙ ඡත්තකං වාපි, උක්ඛලිකා මෙ දෙඩ්ඩුභං වාති.

‘‘රාගඤ්ච අහං දොසඤ්ච, චිච්චිටි චිච්චිටීති විහනාමි;

සා රුක්ඛමූලමුපගම්ම, අහො සුඛන්ති සුඛතො ඣායාමී’’ති.

… සුමඞ්ගලමාතා ථෙරී [අඤ්ඤතරා ථෙරී භික්ඛුනී අපඤ්ඤාතා (ස්යා. ක.)].

‘‘යාව කාසිජනපදො, සුඞ්කො මෙ තත්ථකො අහු;

තං කත්වා නෙගමො අග්ඝං, අඩ්ඪෙනග්ඝං ඨපෙසි මං.

‘‘අථ ¶ නිබ්බින්දහං රූපෙ, නිබ්බින්දඤ්ච විරජ්ජහං;

මා පුන ජාතිසංසාරං, සන්ධාවෙය්යං පුනප්පුනං;

තිස්සො විජ්ජා සච්ඡිකතා, කතං බුද්ධස්ස සාසන’’න්ති.

‘‘කිඤ්චාපි ඛොම්හි කිසිකා, ගිලානා බාළ්හදුබ්බලා;

දණ්ඩමොලුබ්භ ගච්ඡාමි, පබ්බතං අභිරූහිය.

‘‘සඞ්ඝාටිං නික්ඛිපිත්වාන, පත්තකඤ්ච නිකුජ්ජිය;

සෙලෙ ඛම්භෙසිමත්තානං, තමොඛන්ධං පදාලියා’’ති.

‘‘කිඤ්චාපි ඛොම්හි දුක්ඛිතා, දුබ්බලා ගතයොබ්බනා;

දණ්ඩමොලුබ්භ ගච්ඡාමි, පබ්බතං අභිරූහිය.

‘‘නික්ඛිපිත්වාන ¶ සඞ්ඝාටිං, පත්තකඤ්ච නිකුජ්ජිය;

නිසින්නා චම්හි සෙලම්හි, අථ චිත්තං විමුච්චි මෙ;

තිස්සො ¶ විජ්ජා අනුප්පත්තා, කතං බුද්ධස්ස සාසන’’න්ති.

‘‘චාතුද්දසිං පඤ්චදසිං, යා ච පක්ඛස්ස අට්ඨමී;

පාටිහාරියපක්ඛඤ්ච, අට්ඨඞ්ගසුසමාගතං.

‘‘උපොසථං ¶ උපාගච්ඡිං, දෙවකායාභිනන්දිනී;

සාජ්ජ එකෙන භත්තෙන, මුණ්ඩා සඞ්ඝාටිපාරුතා;

දෙවකායං න පත්ථෙහං, විනෙය්ය හදයෙ දර’’න්ති.

‘‘උද්ධං පාදතලා අම්ම, අධො වෙ කෙසමත්ථකා;

පච්චවෙක්ඛස්සුමං කායං, අසුචිං පූතිගන්ධිකං.

‘‘එවං ¶ විහරමානාය, සබ්බො රාගො සමූහතො;

පරිළාහො සමුච්ඡින්නො, සීතිභූතාම්හි නිබ්බුතා’’ති.

‘‘අභයෙ භිදුරො කායො, යත්ථ සතා පුථුජ්ජනා;

නික්ඛිපිස්සාමිමං දෙහං, සම්පජානා සතීමතී.

‘‘බහූහි දුක්ඛධම්මෙහි, අප්පමාදරතාය මෙ;

තණ්හක්ඛයො අනුප්පත්තො, කතං බුද්ධස්ස සාසන’’න්ති.

‘‘චතුක්ඛත්තුං ¶ ¶ පඤ්චක්ඛත්තුං, විහාරා උපනික්ඛමිං;

අලද්ධා චෙතසො සන්තිං, චිත්තෙ අවසවත්තිනී;

තස්සා මෙ අට්ඨමී රත්ති, යතො තණ්හා සමූහතා.

‘‘බහූහි දුක්ඛධම්මෙහි, අප්පමාදරතාය මෙ;

තණ්හක්ඛයො අනුප්පත්තො, කතං බුද්ධස්ස සාසන’’න්ති.

‘‘පණ්ණවීසතිවස්සානි ¶ , යතො පබ්බජිතාය මෙ;

නාභිජානාමි චිත්තස්ස, සමං ලද්ධං කුදාචනං.

‘‘අලද්ධා චෙතසො සන්තිං, චිත්තෙ අවසවත්තිනී;

තතො සංවෙගමාපාදිං, සරිත්වා ජිනසාසනං.

‘‘බහූහි දුක්ඛධම්මෙහි, අප්පමාදරතාය මෙ;

තණ්හක්ඛයො අනුප්පත්තො, කතං බුද්ධස්ස සාසනං;

අජ්ජ ¶ මෙ සත්තමී රත්ති, යතො තණ්හා විසොසිතා’’ති.

‘‘චතුක්ඛත්තුං ¶ පඤ්චක්ඛත්තුං, විහාරා උපනික්ඛමිං;

අලද්ධා චෙතසො සන්තිං, චිත්තෙ අවසවත්තිනී.

‘‘සා ¶ භික්ඛුනිං උපගච්ඡිං, යා මෙ සද්ධායිකා අහු;

සා මෙ ධම්මමදෙසෙසි, ඛන්ධායතනධාතුයො.

‘‘තස්සා ධම්මං සුණිත්වාන, යථා මං අනුසාසි සා;

සත්තාහං එකපල්ලඞ්කෙන, නිසීදිං පීතිසුඛසමප්පිතා [නිසීදිං සුඛසමප්පිතා (සී.)];

අට්ඨමියා පාදෙ පසාරෙසිං, තමොඛන්ධං පදාලියා’’ති.

‘‘යෙ ඉමෙ සත්ත බොජ්ඣඞ්ගා, මග්ගා නිබ්බානපත්තියා;

භාවිතා තෙ මයා සබ්බෙ, යථා බුද්ධෙන දෙසිතා.

‘‘සුඤ්ඤතස්සානිමිත්තස්ස, ලාභිනීහං යදිච්ඡකං;

ඔරසා ධීතා බුද්ධස්ස, නිබ්බානාභිරතා සදා.

‘‘සබ්බෙ ¶ කාමා සමුච්ඡින්නා, යෙ දිබ්බා යෙ ච මානුසා;

වික්ඛීණො ජාතිසංසාරො, නත්ථි දානි පුනබ්භවො’’ති.

‘‘දිවාවිහාරා නික්ඛම්ම, ගිජ්ඣකූටම්හි පබ්බතෙ;

නාගං ඔගාහමුත්තිණ්ණං, නදීතීරම්හි අද්දසං.

‘‘පුරිසො අඞ්කුසමාදාය, ‘දෙහි පාද’න්ති යාචති;

නාගො පසාරයී පාදං, පුරිසො නාගමාරුහි.

‘‘දිස්වා ¶ අදන්තං දමිතං, මනුස්සානං වසං ගතං;

තතො චිත්තං සමාධෙසිං, ඛලු තාය වනං ගතා’’ති.

‘‘අම්ම ජීවාති වනම්හි කන්දසි, අත්තානං අධිගච්ඡ උබ්බිරි;

චුල්ලාසීතිසහස්සානි [චූළාසීතිසහස්සානි (සී.)], සබ්බා ජීවසනාමිකා;

එතම්හාළාහනෙ දඩ්ඪා, තාසං කමනුසොචසි.

‘‘අබ්බහී ¶ ¶ [අබ්බුතී (ස්යා.), අබ්බුළ්හං (ක.)] වත මෙ සල්ලං, දුද්දසං හදයස්සිතං [හදයනිස්සිතං (සී. ස්යා.)];

යං මෙ සොකපරෙතාය, ධීතුසොකං බ්යපානුදි.

‘‘සාජ්ජ අබ්බූළ්හසල්ලාහං, නිච්ඡාතා පරිනිබ්බුතා;

බුද්ධං ධම්මඤ්ච සඞ්ඝඤ්ච, උපෙමි සරණං මුනි’’න්ති.

‘‘කිංමෙ කතා රාජගහෙ මනුස්සා, මධුං පීතාව [මධුපීතාව (සී.)] අච්ඡරෙ;

යෙ සුක්කං න උපාසන්ති, දෙසෙන්තිං බුද්ධසාසනං.

‘‘තඤ්ච අප්පටිවානීයං, අසෙචනකමොජවං;

පිවන්ති මඤ්ඤෙ සප්පඤ්ඤා, වලාහකමිවද්ධගූ.

‘‘සුක්කා ¶ සුක්කෙහි ධම්මෙහි, වීතරාගා සමාහිතා;

ධාරෙති අන්තිමං දෙහං, ජෙත්වා මාරං සවාහන’’න්ති.

‘‘නත්ථි නිස්සරණං ලොකෙ, කිං විවෙකෙන කාහසි;

භුඤ්ජාහි ¶ කාමරතියො, මාහු පච්ඡානුතාපිනී’’.

‘‘සත්තිසූලූපමා කාමා, ඛන්ධාසං අධිකුට්ටනා;

යං ත්වං ‘කාමරතිං’ බ්රූසි, ‘අරතී’ දානි සා මම.

‘‘සබ්බත්ථ විහතා නන්දී [නන්දි (සී. ස්යා.)], තමොඛන්ධො පදාලිතො;

එවං ජානාහි පාපිම, නිහතො ත්වමසි අන්තකා’’ති.

‘‘යං තං ඉසීහි පත්තබ්බං, ඨානං දුරභිසම්භවං;

න තං ද්වඞ්ගුලපඤ්ඤාය, සක්කා පප්පොතුමිත්ථියා’’.

‘‘ඉත්ථිභාවො නො කිං කයිරා, චිත්තම්හි සුසමාහිතෙ;

ඤාණම්හි වත්තමානම්හි, සම්මා ධම්මං විපස්සතො.

‘‘සබ්බත්ථ ¶ ¶ විහතා නන්දී, තමොඛන්ධො පදාලිතො;

එවං ජානාහි පාපිම, නිහතො ත්වමසි අන්තකා’’ති.

‘‘පුත්තො ¶ බුද්ධස්ස දායාදො, කස්සපො සුසමාහිතො;

පුබ්බෙනිවාසං යොවෙදි, සග්ගාපායඤ්ච පස්සති.

‘‘අථො ¶ ජාතික්ඛයං පත්තො, අභිඤ්ඤාවොසිතො මුනි;

එතාහි තීහි විජ්ජාහි, තෙවිජ්ජො හොති බ්රාහ්මණො.

‘‘තථෙව භද්දා කාපිලානී, තෙවිජ්ජා මච්චුහායිනී;

ධාරෙති අන්තිමං දෙහං, ජෙත්වා මාරං සවාහනං.

‘‘දිස්වා ආදීනවං ලොකෙ, උභො පබ්බජිතා මයං;

ත්යම්හ ඛීණාසවා දන්තා, සීතිභූතම්හ නිබ්බුතා’’ති.

‘‘පණ්ණවීසතිවස්සානි ¶ ¶ , යතො පබ්බජිතා අහං;

නාච්ඡරාසඞ්ඝාතමත්තම්පි, චිත්තස්සූපසමජ්ඣගං.

‘‘අලද්ධා චෙතසො සන්තිං, කාමරාගෙනවස්සුතා;

බාහා පග්ගය්හ කන්දන්තී, විහාරං පාවිසිං අහං.

‘‘සා භික්ඛුනිං උපාගච්ඡිං, යා මෙ සද්ධායිකා අහු;

සා මෙ ධම්මමදෙසෙසි, ඛන්ධායතනධාතුයො.

‘‘තස්සා ධම්මං සුණිත්වාන, එකමන්තෙ උපාවිසිං;

පුබ්බෙනිවාසං ජානාමි, දිබ්බචක්ඛු විසොධිතං.

‘‘චෙතොපරිච්චඤාණඤ්ච ¶ ¶ [චෙතොපරියඤාණඤ්ච (ක.)], සොතධාතු විසොධිතා;

ඉද්ධීපි මෙ සච්ඡිකතා, පත්තො මෙ ආසවක්ඛයො;

ඡළභිඤ්ඤා [ඡ මෙභිඤ්ඤා (ස්යා. ක.)] සච්ඡිකතා, කතං බුද්ධස්ස සාසන’’න්ති.

‘‘මත්තා වණ්ණෙන රූපෙන, සොභග්ගෙන යසෙන ච;

යොබ්බනෙන චුපත්ථද්ධා, අඤ්ඤාසමතිමඤ්ඤිහං.

‘‘විභූසෙත්වා ඉමං කායං, සුචිත්තං බාලලාපනං;

අට්ඨාසිං වෙසිද්වාරම්හි, ලුද්දො පාසමිවොඩ්ඩිය.

‘‘පිලන්ධනං විදංසෙන්තී, ගුය්හං පකාසිකං බහුං;

අකාසිං විවිධං මායං, උජ්ජග්ඝන්තී බහුං ජනං.

‘‘සාජ්ජ පිණ්ඩං චරිත්වාන, මුණ්ඩා සඞ්ඝාටිපාරුතා;

නිසින්නා රුක්ඛමූලම්හි, අවිතක්කස්ස ලාභිනී.

‘‘සබ්බෙ යොගා සමුච්ඡින්නා, යෙ දිබ්බා යෙ ච මානුසා;

ඛෙපෙත්වා ආසවෙ සබ්බෙ, සීතිභූතාම්හි නිබ්බුතා’’ති.

‘‘අයොනිසො ¶ ¶ මනසිකාරා, කාමරාගෙන අට්ටිතා;

අහොසිං උද්ධතා පුබ්බෙ, චිත්තෙ අවසවත්තිනී.

‘‘පරියුට්ඨිතා ක්ලෙසෙහි, සුභසඤ්ඤානුවත්තිනී;

සමං චිත්තස්ස න ලභිං, රාගචිත්තවසානුගා.

‘‘කිසා ¶ පණ්ඩු විවණ්ණා ච, සත්ත වස්සානි චාරිහං;

නාහං දිවා වා රත්තිං වා, සුඛං වින්දිං සුදුක්ඛිතා.

‘‘තතො රජ්ජුං ගහෙත්වාන, පාවිසිං වනමන්තරං;

වරං මෙ ඉධ උබ්බන්ධං, යඤ්ච හීනං පුනාචරෙ.

‘‘දළ්හපාසං [දළ්හං පාසං (සී.)] කරිත්වාන, රුක්ඛසාඛාය බන්ධිය;

පක්ඛිපිං ¶ පාසං ගීවායං, අථ චිත්තං විමුච්චි මෙ’’ති.

‘‘ආතුරං අසුචිං පූතිං, පස්ස නන්දෙ සමුස්සයං;

අසුභාය චිත්තං භාවෙහි, එකග්ගං සුසමාහිතං.

‘‘යථා ඉදං තථා එතං, යථා එතං තථා ඉදං;

දුග්ගන්ධං පූතිකං වාති, බාලානං අභිනන්දිතං.

‘‘එවමෙතං අවෙක්ඛන්තී, රත්තින්දිවමතන්දිතා;

තතො සකාය පඤ්ඤාය, අභිනිබ්බිජ්ඣ [අභිනිබ්බිජ්ජ (සී. ස්යා.)] දක්ඛිසං.

‘‘තස්සා මෙ අප්පමත්තාය, විචිනන්තියා යොනිසො;

යථාභූතං අයං කායො, දිට්ඨො සන්තරබාහිරො.

‘‘අථ නිබ්බින්දහං කායෙ, අජ්ඣත්තඤ්ච විරජ්ජහං;

අප්පමත්තා විසංයුත්තා, උපසන්තාම්හි නිබ්බුතා’’ති.

‘‘අග්ගිං ¶ චන්දඤ්ච සූරියඤ්ච, දෙවතා ච නමස්සිහං;

නදීතිත්ථානි ගන්ත්වාන, උදකං ඔරුහාමිහං.

‘‘බහූවතසමාදානා ¶ ¶ , අඩ්ඪං සීසස්ස ඔලිඛිං;

ඡමාය සෙය්යං කප්පෙමි, රත්තිං භත්තං න භුඤ්ජහං.

‘‘විභූසාමණ්ඩනරතා, න්හාපනුච්ඡාදනෙහි ච;

උපකාසිං ඉමං කායං, කාමරාගෙන අට්ටිතා.

‘‘තතො සද්ධං ලභිත්වාන, පබ්බජිං අනගාරියං;

දිස්වා කායං යථාභූතං, කාමරාගො සමූහතො.

‘‘සබ්බෙ භවා සමුච්ඡින්නා, ඉච්ඡා ච පත්ථනාපි ච;

සබ්බයොගවිසංයුත්තා, සන්තිං පාපුණි චෙතසො’’ති.

‘‘සද්ධාය පබ්බජිත්වාන, අගාරස්මානගාරියං;

විචරිංහං තෙන තෙන, ලාභසක්කාරඋස්සුකා.

‘‘රිඤ්චිත්වා ¶ පරමං අත්ථං, හීනමත්ථං අසෙවිහං;

කිලෙසානං වසං ගන්ත්වා, සාමඤ්ඤත්ථං න බුජ්ඣිහං.

‘‘තස්සා මෙ අහු සංවෙගො, නිසින්නාය විහාරකෙ;

උම්මග්ගපටිපන්නාම්හි, තණ්හාය වසමාගතා.

‘‘අප්පකං ජීවිතං මය්හං, ජරා බ්යාධි ච මද්දති;

පුරායං භිජ්ජති [ජරාය භිජ්ජතෙ (සී.)] කායො, න මෙ කාලො පමජ්ජිතුං.

‘‘යථාභූතමවෙක්ඛන්තී, ඛන්ධානං උදයබ්බයං;

විමුත්තචිත්තා උට්ඨාසිං, කතං බුද්ධස්ස සාසන’’න්ති.

‘‘අගාරස්මිං ¶ ¶ වසන්තීහං, ධම්මං සුත්වාන භික්ඛුනො;

අද්දසං විරජං ධම්මං, නිබ්බානං පදමච්චුතං.

‘‘සාහං පුත්තං ධීතරඤ්ච, ධනධඤ්ඤඤ්ච ඡඩ්ඩිය;

කෙසෙ ඡෙදාපයිත්වාන, පබ්බජිං අනගාරියං.

‘‘සික්ඛමානා ¶ අහං සන්තී, භාවෙන්තී මග්ගමඤ්ජසං;

පහාසිං රාගදොසඤ්ච, තදෙකට්ඨෙ ච ආසවෙ.

‘‘භික්ඛුනී උපසම්පජ්ජ, පුබ්බජාතිමනුස්සරිං;

දිබ්බචක්ඛු විසොධිතං [විසොධිතං දිබ්බචක්ඛු (සී.)], විමලං සාධුභාවිතං.

‘‘සඞ්ඛාරෙ පරතො දිස්වා, හෙතුජාතෙ පලොකිතෙ [පලොකිනෙ (ක.)];

පහාසිං ආසවෙ සබ්බෙ, සීතිභූතාම්හි නිබ්බුතා’’ති.

‘‘දස පුත්තෙ විජායිත්වා, අස්මිං රූපසමුස්සයෙ;

තතොහං දුබ්බලා ජිණ්ණා, භික්ඛුනිං උපසඞ්කමිං.

‘‘සා මෙ ධම්මමදෙසෙසි, ඛන්ධායතනධාතුයො;

තස්සා ධම්මං සුණිත්වාන, කෙසෙ ඡෙත්වාන පබ්බජිං.

‘‘තස්සා මෙ සික්ඛමානාය, දිබ්බචක්ඛු විසොධිතං;

පුබ්බෙනිවාසං ජානාමි, යත්ථ මෙ වුසිතං පුරෙ.

‘‘අනිමිත්තඤ්ච ¶ භාවෙමි, එකග්ගා සුසමාහිතා;

අනන්තරාවිමොක්ඛාසිං, අනුපාදාය නිබ්බුතා.

‘‘පඤ්චක්ඛන්ධා පරිඤ්ඤාතා, තිට්ඨන්ති ඡින්නමූලකා;

ධි ¶ තවත්ථු ජරෙ ජම්මෙ, නත්ථි දානි පුනබ්භවො’’ති.

‘‘ලූනකෙසී ¶ පඞ්කධරී, එකසාටී පුරෙ චරිං;

අවජ්ජෙ වජ්ජමතිනී, වජ්ජෙ චාවජ්ජදස්සිනී.

‘‘දිවාවිහාරා නික්ඛම්ම, ගිජ්ඣකූටම්හි පබ්බතෙ;

අද්දසං විරජං බුද්ධං, භික්ඛුසඞ්ඝපුරක්ඛතං.

‘‘නිහච්ච ජාණුං වන්දිත්වා, සම්මුඛා අඤ්ජලිං අකං;

‘එහි භද්දෙ’ති මං අවච, සා මෙ ආසූපසම්පදා.

‘‘චිණ්ණා ¶ අඞ්ගා ච මගධා, වජ්ජී කාසී ච කොසලා;

අනණා පණ්ණාසවස්සානි, රට්ඨපිණ්ඩං අභුඤ්ජහං.

‘‘පුඤ්ඤං වත පසවි බහුං, සප්පඤ්ඤො වතායං උපාසකො;

යො භද්දාය චීවරං අදාසි, විප්පමුත්තාය සබ්බගන්ථෙහී’’ති.

‘‘නඞ්ගලෙහි කසං ඛෙත්තං, බීජානි පවපං ඡමා;

පුත්තදාරානි පොසෙන්තා, ධනං වින්දන්ති මාණවා.

‘‘කිමහං සීලසම්පන්නා, සත්ථුසාසනකාරිකා;

නිබ්බානං නාධිගච්ඡාමි, අකුසීතා අනුද්ධතා.

‘‘පාදෙ පක්ඛාලයිත්වාන, උදකෙසු කරොමහං;

පාදොදකඤ්ච ¶ දිස්වාන, ථලතො නින්නමාගතං.

‘‘තතො චිත්තං සමාධෙසිං, අස්සං භද්රංවජානියං;

තතො ¶ දීපං ගහෙත්වාන, විහාරං පාවිසිං අහං;

සෙය්යං ඔලොකයිත්වාන, මඤ්චකම්හි උපාවිසිං.

‘‘තතො සූචිං ගහෙත්වාන, වට්ටිං ඔකස්සයාමහං;

පදීපස්සෙව නිබ්බානං, විමොක්ඛො අහු චෙතසො’’ති.

‘‘‘මුසලානි ¶ ගහෙත්වාන, ධඤ්ඤං කොට්ටෙන්ති මාණවා [මානවා (සී.)];

පුත්තදාරානි පොසෙන්තා, ධනං වින්දන්ති මාණවා.

‘‘‘කරොථ බුද්ධසාසනං, යං කත්වා නානුතප්පති;

ඛිප්පං පාදානි ධොවිත්වා, එකමන්තෙ නිසීදථ;

චෙතොසමථමනුයුත්තා, කරොථ බුද්ධසාසනං’.

‘‘තස්සා තා [තං (සී.)] වචනං සුත්වා, පටාචාරාය සාසනං;

පාදෙ පක්ඛාලයිත්වාන, එකමන්තං උපාවිසුං;

චෙතොසමථමනුයුත්තා, අකංසු බුද්ධසාසනං.

‘‘රත්තියා ¶ පුරිමෙ යාමෙ, පුබ්බජාතිමනුස්සරුං;

රත්තියා මජ්ඣිමෙ යාමෙ, දිබ්බචක්ඛුං විසොධයුං;

රත්තියා පච්ඡිමෙ යාමෙ, තමොඛන්ධං පදාලයුං.

‘‘උට්ඨාය පාදෙ වන්දිංසු, ‘කතා තෙ අනුසාසනී;

ඉන්දංව ¶ දෙවා තිදසා, සඞ්ගාමෙ අපරාජිතං;

පුරක්ඛත්වා විහස්සාම [විහරාම (සී.), විහරිස්සාම (ස්යා.)], තෙවිජ්ජාම්හ අනාසවා’’’ති.

ඉත්ථං සුදං තිංසමත්තා ථෙරී භික්ඛුනියො පටාචාරාය සන්තිකෙ අඤ්ඤං බ්යාකරිංසූති.

‘‘දුග්ගතාහං පුරෙ ආසිං, විධවා ච අපුත්තිකා;

විනා මිත්තෙහි ඤාතීහි, භත්තචොළස්ස නාධිගං.

‘‘පත්තං දණ්ඩඤ්ච ගණ්හිත්වා, භික්ඛමානා කුලා කුලං;

සීතුණ්හෙන ච ඩය්හන්තී, සත්ත වස්සානි චාරිහං.

‘‘භික්ඛුනිං පුන දිස්වාන, අන්නපානස්ස ලාභිනිං;

උපසඞ්කම්ම අවොචං [අවොචිං (ක.)], ‘පබ්බජ්ජං අනගාරියං’.

‘‘සා ¶ ච මං අනුකම්පාය, පබ්බාජෙසි පටාචාරා;

තතො මං ඔවදිත්වාන, පරමත්ථෙ නියොජයි.

‘‘තස්සාහං ¶ වචනං සුත්වා, අකාසිං අනුසාසනිං;

අමොඝො අය්යායොවාදො, තෙවිජ්ජාම්හි අනාසවා’’ති.

‘‘යස්ස ¶ මග්ගං න ජානාසි, ආගතස්ස ගතස්ස වා;

තං ¶ කුතො චාගතං සත්තං [සන්තං (සී.), පුත්තං (ස්යා.)], ‘මම පුත්තො’ති රොදසි.

‘‘මග්ගඤ්ච ඛොස්ස [ඛො’ථ (ස්යා. ක.)] ජානාසි, ආගතස්ස ගතස්ස වා;

න නං සමනුසොචෙසි, එවංධම්මා හි පාණිනො.

‘‘අයාචිතො තතාගච්ඡි, නානුඤ්ඤාතො [අනනුඤ්ඤාතො (සී. ස්යා.)] ඉතො ගතො;

කුතොචි නූන ආගන්ත්වා, වසිත්වා කතිපාහකං;

ඉතොපි අඤ්ඤෙන ගතො, තතොපඤ්ඤෙන ගච්ඡති.

‘‘පෙතො මනුස්සරූපෙන, සංසරන්තො ගමිස්සති;

යථාගතො තථා ගතො, කා තත්ථ පරිදෙවනා’’.

‘‘අබ්බහී [අබ්බුය්හං (ස්යා.)] වත මෙ සල්ලං, දුද්දසං හදයස්සිතං;

යා මෙ සොකපරෙතාය, පුත්තසොකං බ්යපානුදි.

‘‘සාජ්ජ අබ්බූළ්හසල්ලාහං, නිච්ඡාතා පරිනිබ්බුතා;

බුද්ධං ධම්මඤ්ච සඞ්ඝඤ්ච, උපෙමි සරණං මුනිං’’.

ඉත්ථං සුදං පඤ්චසතමත්තා ථෙරී භික්ඛුනියො…පෙ….

‘‘පුත්තසොකෙනහං අට්ටා, ඛිත්තචිත්තා විසඤ්ඤිනී;

නග්ගා පකිණ්ණකෙසී ච, තෙන තෙන විචාරිහං.

‘‘වීථි [වසිං (සී.)] සඞ්කාරකූටෙසු, සුසානෙ රථියාසු ච;

අචරිං තීණි වස්සානි, ඛුප්පිපාසාසමප්පිතා.

‘‘අථද්දසාසිං ¶ ¶ සුගතං, නගරං මිථිලං පති [ගතං (ක.)];

අදන්තානං දමෙතාරං, සම්බුද්ධමකුතොභයං.

‘‘සචිත්තං ¶ පටිලද්ධාන, වන්දිත්වාන උපාවිසිං;

සො මෙ ධම්මමදෙසෙසි, අනුකම්පාය ගොතමො.

‘‘තස්ස ¶ ධම්මං සුණිත්වාන, පබ්බජිං අනගාරියං;

යුඤ්ජන්තී සත්ථුවචනෙ, සච්ඡාකාසිං පදං සිවං.

‘‘සබ්බෙ සොකා සමුච්ඡින්නා, පහීනා එතදන්තිකා;

පරිඤ්ඤාතා හි මෙ වත්ථූ, යතො සොකාන සම්භවො’’ති.

‘‘දහරා ත්වං රූපවතී, අහම්පි දහරො යුවා;

පඤ්චඞ්ගිකෙන තුරියෙන [තූරෙන (ක.)], එහි ඛෙමෙ රමාමසෙ’’.

‘‘ඉමිනා පූතිකායෙන, ආතුරෙන පභඞ්ගුනා;

අට්ටියාමි හරායාමි, කාමතණ්හා සමූහතා.

‘‘සත්තිසූලූපමා කාමා, ඛන්ධාසං අධිකුට්ටනා;

යං ‘ත්වං කාමරතිං’ බ්රූසි, ‘අරතී’ දානි සා මම.

‘‘සබ්බත්ථ විහතා නන්දී, තමොඛන්ධො පදාලිතො;

එවං ජානාහි පාපිම, නිහතො ත්වමසි අන්තක.

‘‘නක්ඛත්තානි නමස්සන්තා, අග්ගිං පරිචරං වනෙ;

යථාභුච්චමජානන්තා, බාලා සුද්ධිමමඤ්ඤථ.

‘‘අහඤ්ච ඛො නමස්සන්තී, සම්බුද්ධං පුරිසුත්තමං;

පමුත්තා [පරිමුත්තා (සී. ස්යා.)] සබ්බදුක්ඛෙහි, සත්ථුසාසනකාරිකා’’ති.

‘‘අලඞ්කතා ¶ සුවසනා, මාලිනී චන්දනොක්ඛිතා;

සබ්බාභරණසඤ්ඡන්නා, දාසීගණපුරක්ඛතා.

‘‘අන්නං ¶ පානඤ්ච ආදාය, ඛජ්ජං භොජ්ජං අනප්පකං;

ගෙහතො නික්ඛමිත්වාන, උය්යානමභිහාරයිං.

‘‘තත්ථ ¶ රමිත්වා කීළිත්වා, ආගච්ඡන්තී සකං ඝරං;

විහාරං දට්ඨුං පාවිසිං, සාකෙතෙ අඤ්ජනං වනං.

‘‘දිස්වාන ¶ ලොකපජ්ජොතං, වන්දිත්වාන උපාවිසිං;

සො මෙ ධම්මමදෙසෙසි, අනුකම්පාය චක්ඛුමා.

‘‘සුත්වා ච ඛො මහෙසිස්ස, සච්චං සම්පටිවිජ්ඣහං;

තත්ථෙව විරජං ධම්මං, ඵුසයිං අමතං පදං.

‘‘තතො විඤ්ඤාතසද්ධම්මා, පබ්බජිං අනගාරියං;

තිස්සො විජ්ජා අනුප්පත්තා, අමොඝං බුද්ධසාසන’’න්ති.

‘‘උච්චෙ කුලෙ අහං ජාතා, බහුවිත්තෙ මහද්ධනෙ;

වණ්ණරූපෙන සම්පන්නා, ධීතා මජ්ඣස්ස [මෙඝස්ස (සී.), මෙඝිස්ස (ස්යා.)] අත්රජා.

‘‘පත්ථිතා රාජපුත්තෙහි, සෙට්ඨිපුත්තෙහි ගිජ්ඣිතා [සෙට්ඨිපුත්තෙහි භිජ්ඣිතා (සී.)];

පිතු මෙ පෙසයී දූතං, දෙථ මය්හං අනොපමං.

‘‘යත්තකං තුලිතා එසා, තුය්හං ධීතා අනොපමා;

තතො අට්ඨගුණං දස්සං, හිරඤ්ඤං රතනානි ච.

‘‘සාහං ¶ දිස්වාන සම්බුද්ධං, ලොකජෙට්ඨං අනුත්තරං;

තස්ස පාදානි වන්දිත්වා, එකමන්තං උපාවිසිං.

‘‘සො මෙ ධම්මමදෙසෙසි, අනුකම්පාය ගොතමො;

නිසින්නා ආසනෙ තස්මිං, ඵුසයිං තතියං ඵලං.

‘‘තතො කෙසානි ඡෙත්වාන, පබ්බජිං අනගාරියං;

අජ්ජ මෙ සත්තමී රත්ති, යතො තණ්හා විසොසිතා’’ති.

‘‘බුද්ධ ¶ වීර නමො ත්යත්ථු, සබ්බසත්තානමුත්තම;

යො මං දුක්ඛා පමොචෙසි, අඤ්ඤඤ්ච බහුකං ජනං.

‘‘සබ්බදුක්ඛං පරිඤ්ඤාතං, හෙතුතණ්හා විසොසිතා;

භාවිතො අට්ඨඞ්ගිකො [අරියට්ඨඞ්ගිකො (සී. ක.), භාවිතට්ඨඞ්ගිකො (ස්යා.)] මග්ගො, නිරොධො ඵුසිතො මයා.

‘‘මාතා ¶ ¶ පුත්තො පිතා භාතා, අය්යකා ච පුරෙ අහුං;

යථාභුච්චමජානන්තී, සංසරිංහං අනිබ්බිසං.

‘‘දිට්ඨො හි මෙ සො භගවා, අන්තිමොයං සමුස්සයො;

වික්ඛීණො ජාතිසංසාරො, නත්ථි දානි පුනබ්භවො.

‘‘ආරද්ධවීරියෙ පහිතත්තෙ, නිච්චං දළ්හපරක්කමෙ;

සමග්ගෙ සාවකෙ පස්සෙ, එසා බුද්ධාන වන්දනා.

‘‘බහූනං [බහුන්නං (සී. ස්යා.)] වත අත්ථාය, මායා ජනයි ගොතමං;

බ්යාධිමරණතුන්නානං, දුක්ඛක්ඛන්ධං බ්යපානුදී’’ති.

‘‘ගුත්තෙ ¶ යදත්ථං පබ්බජ්ජා, හිත්වා පුත්තං වසුං පියං;

තමෙව අනුබ්රූහෙහි, මා චිත්තස්ස වසං ගමි.

‘‘චිත්තෙන වඤ්චිතා සත්තා, මාරස්ස විසයෙ රතා;

අනෙකජාතිසංසාරං, සන්ධාවන්ති අවිද්දසූ.

‘‘කාමච්ඡන්දඤ්ච බ්යාපාදං, සක්කායදිට්ඨිමෙව ච;

සීලබ්බතපරාමාසං, විචිකිච්ඡඤ්ච පඤ්චමං.

‘‘සංයොජනානි එතානි, පජහිත්වාන භික්ඛුනී;

ඔරම්භාගමනීයානි, නයිදං පුනරෙහිසි.

‘‘රාගං මානං අවිජ්ජඤ්ච, උද්ධච්චඤ්ච විවජ්ජිය;

සංයොජනානි ඡෙත්වාන, දුක්ඛස්සන්තං කරිස්සසි.

‘‘ඛෙපෙත්වා ¶ ජාතිසංසාරං, පරිඤ්ඤාය පුනබ්භවං;

දිට්ඨෙව ධම්මෙ නිච්ඡාතා, උපසන්තා චරිස්සතී’’ති.

‘‘චතුක්ඛත්තුං පඤ්චක්ඛත්තුං, විහාරා උපනික්ඛමිං;

අලද්ධා චෙතසො සන්තිං, චිත්තෙ අවසවත්තිනී.

‘‘භික්ඛුනිං ¶ උපසඞ්කම්ම, සක්කච්චං පරිපුච්ඡහං;

සා මෙ ධම්මමදෙසෙසි, ධාතුආයතනානි ච.

‘‘චත්තාරි ¶ අරියසච්චානි, ඉන්ද්රියානි බලානි ච;

බොජ්ඣඞ්ගට්ඨඞ්ගිකං මග්ගං, උත්තමත්ථස්ස පත්තියා.

‘‘තස්සාහං ¶ වචනං සුත්වා, කරොන්තී අනුසාසනිං;

රත්තියා පුරිමෙ යාමෙ, පුබ්බජාතිමනුස්සරිං.

‘‘රත්තියා මජ්ඣිමෙ යාමෙ, දිබ්බචක්ඛුං විසොධයිං;

රත්තියා පච්ඡිමෙ යාමෙ, තමොඛන්ධං පදාලයිං.

‘‘පීතිසුඛෙන ච කායං, ඵරිත්වා විහරිං තදා;

සත්තමියා පාදෙ පසාරෙසිං, තමොඛන්ධං පදාලියා’’ති.

‘‘‘මුසලානි ¶ ගහෙත්වාන, ධඤ්ඤං කොට්ටෙන්ති මාණවා;

පුත්තදාරානි පොසෙන්තා, ධනං වින්දන්ති මාණවා.

‘‘‘ඝටෙථ ¶ බුද්ධසාසනෙ, යං කත්වා නානුතප්පති;

ඛිප්පං පාදානි ධොවිත්වා, එකමන්තං නිසීදථ.

‘‘‘චිත්තං උපට්ඨපෙත්වාන, එකග්ගං සුසමාහිතං;

පච්චවෙක්ඛථ සඞ්ඛාරෙ, පරතො නො ච අත්තතො’.

‘‘තස්සාහං වචනං සුත්වා, පටාචාරානුසාසනිං;

පාදෙ පක්ඛාලයිත්වාන, එකමන්තෙ උපාවිසිං.

‘‘රත්තියා ¶ පුරිමෙ යාමෙ, පුබ්බජාතිමනුස්සරිං;

රත්තියා මජ්ඣිමෙ යාමෙ, දිබ්බචක්ඛුං විසොධයිං.

‘‘රත්තියා පච්ඡිමෙ යාමෙ, තමොක්ඛන්ධං පදාලයිං;

තෙවිජ්ජා අථ වුට්ඨාසිං, කතා තෙ අනුසාසනී.

‘‘සක්කංව දෙවා තිදසා, සඞ්ගාමෙ අපරාජිතං;

පුරක්ඛත්වා විහස්සාමි, තෙවිජ්ජාම්හි අනාසවා’’.

‘‘සතිං ¶ උපට්ඨපෙත්වාන, භික්ඛුනී භාවිතින්ද්රියා;

පටිවිජ්ඣි පදං සන්තං, සඞ්ඛාරූපසමං සුඛං’’.

‘‘කං නු උද්දිස්ස මුණ්ඩාසි, සමණී විය දිස්සසි;

න ච රොචෙසි පාසණ්ඩෙ, කිමිදං චරසි මොමුහා’’.

‘‘ඉතො බහිද්ධා පාසණ්ඩා, දිට්ඨියො උපනිස්සිතා;

න තෙ ධම්මං විජානන්ති, න තෙ ධම්මස්ස කොවිදා.

‘‘අත්ථි සක්යකුලෙ ජාතො, බුද්ධො අප්පටිපුග්ගලො;

සො මෙ ධම්මමදෙසෙසි, දිට්ඨීනං සමතික්කමං.

‘‘දුක්ඛං ¶ දුක්ඛසමුප්පාදං, දුක්ඛස්ස ච අතික්කමං;

අරියං චට්ඨඞ්ගිකං මග්ගං, දුක්ඛූපසමගාමිනං.

‘‘තස්සාහං වචනං සුත්වා, විහරිං සාසනෙ රතා;

තිස්සො විජ්ජා අනුප්පත්තා, කතං බුද්ධස්ස සාසනං.

‘‘සබ්බත්ථ ¶ ¶ විහතා නන්දී, තමොඛන්ධො පදාලිතො;

එවං ජානාහි පාපිම, නිහතො ත්වමසි අන්තක’’.

‘‘සතිමතී චක්ඛුමතී, භික්ඛුනී භාවිතින්ද්රියා;

පටිවිජ්ඣිං පදං සන්තං, අකාපුරිසසෙවිතං’’.

‘‘කිං නු ජාතිං න රොචෙසි, ජාතො කාමානි භුඤ්ජති;

භුඤ්ජාහි කාමරතියො, මාහු පච්ඡානුතාපිනී’’.

‘‘ජාතස්ස මරණං හොති, හත්ථපාදාන ඡෙදනං;

වධබන්ධපරික්ලෙසං, ජාතො දුක්ඛං නිගච්ඡති.

‘‘අත්ථි සක්යකුලෙ ජාතො, සම්බුද්ධො අපරාජිතො;

සො මෙ ධම්මමදෙසෙසි, ජාතියා සමතික්කමං.

‘‘දුක්ඛං දුක්ඛසමුප්පාදං, දුක්ඛස්ස ච අතික්කමං;

අරියං චට්ඨඞ්ගිකං මග්ගං, දුක්ඛූපසමගාමිනං.

‘‘තස්සාහං වචනං සුත්වා, විහරිං සාසනෙ රතා;

තිස්සො විජ්ජා අනුප්පත්තා, කතං බුද්ධස්ස සාසනං.

‘‘සබ්බත්ථ ¶ විහතා නන්දී, තමොඛන්ධො පදාලිතො;

එවං ජානාහි පාපිම, නිහතො ත්වමසි අන්තක’’.

‘‘භික්ඛුනී ¶ ¶ ¶ සීලසම්පන්නා, ඉන්ද්රියෙසු සුසංවුතා;

අධිගච්ඡෙ පදං සන්තං, අසෙචනකමොජවං’’.

‘‘තාවතිංසා ච යාමා ච, තුසිතා චාපි දෙවතා;

නිම්මානරතිනො දෙවා, යෙ දෙවා වසවත්තිනො;

තත්ථ චිත්තං පණීධෙහි, යත්ථ තෙ වුසිතං පුරෙ’’.

‘‘තාවතිංසා ච යාමා ච, තුසිතා චාපි දෙවතා;

නිම්මානරතිනො දෙවා, යෙ දෙවා වසවත්තිනො.

‘‘කාලං කාලං භවාභවං, සක්කායස්මිං පුරක්ඛතා;

අවීතිවත්තා සක්කායං, ජාතිමරණසාරිනො.

‘‘සබ්බො ආදීපිතො ලොකො, සබ්බො ලොකො පදීපිතො;

සබ්බො පජ්ජලිතො ලොකො, සබ්බො ලොකො පකම්පිතො.

‘‘අකම්පියං අතුලියං, අපුථුජ්ජනසෙවිතං;

බුද්ධො ධම්මමදෙසෙසි, තත්ථ මෙ නිරතො මනො.

‘‘තස්සාහං වචනං සුත්වා, විහරිං සාසනෙ රතා;

තිස්සො විජ්ජා අනුප්පත්තා, කතං බුද්ධස්ස සාසනං.

‘‘සබ්බත්ථ විහතා නන්දී, තමොඛන්ධො පදාලිතො;

එවං ජානාහි පාපිම, නිහතො ත්වමසි අන්තක’’.

‘‘මා ¶ ¶ ¶ සු තෙ වඩ්ඪ ලොකම්හි, වනථො ආහු කුදාචනං;

මා පුත්තක පුනප්පුනං, අහු දුක්ඛස්ස භාගිමා.

‘‘සුඛඤ්හි ¶ වඩ්ඪ මුනයො, අනෙජා ඡින්නසංසයා;

සීතිභූතා දමප්පත්තා, විහරන්ති අනාසවා.

‘‘තෙහානුචිණ්ණං ඉසීභි, මග්ගං දස්සනපත්තියා;

දුක්ඛස්සන්තකිරියාය, ත්වං වඩ්ඪ අනුබ්රූහය’’.

‘‘විසාරදාව භණසි, එතමත්ථං ජනෙත්ති මෙ;

මඤ්ඤාමි නූන මාමිකෙ, වනථො තෙ න විජ්ජති’’.

‘‘යෙ කෙචි වඩ්ඪ සඞ්ඛාරා, හීනා උක්කට්ඨමජ්ඣිමා;

අණූපි අණුමත්තොපි, වනථො මෙ න විජ්ජති.

‘‘සබ්බෙ මෙ ආසවා ඛීණා, අප්පමත්තස්ස ඣායතො;

තිස්සො විජ්ජා අනුප්පත්තා, කතං බුද්ධස්ස සාසනං’’.

‘‘උළාරං වත මෙ මාතා, පතොදං සමවස්සරි;

පරමත්ථසඤ්හිතා ගාථා, යථාපි අනුකම්පිකා.

‘‘තස්සාහං වචනං සුත්වා, අනුසිට්ඨිං ජනෙත්තියා;

ධම්මසංවෙගමාපාදිං, යොගක්ඛෙමස්ස පත්තියා.

‘‘සොහං පධානපහිතත්තො, රත්තින්දිවමතන්දිතො;

මාතරා චොදිතො සන්තො, අඵුසිං සන්තිමුත්තමං’’.

‘‘කල්යාණමිත්තතා ¶ ¶ ¶ මුනිනා, ලොකං ආදිස්ස වණ්ණිතා;

කල්යාණමිත්තෙ භජමානො, අපි බාලො පණ්ඩිතො අස්ස.

‘‘භජිතබ්බා සප්පුරිසා, පඤ්ඤා තථා වඩ්ඪති භජන්තානං;

භජමානො සප්පුරිසෙ, සබ්බෙහිපි දුක්ඛෙහි පමුච්චෙය්ය.

‘‘දුක්ඛඤ්ච විජානෙය්ය, දුක්ඛස්ස ච සමුදයං නිරොධං;

අට්ඨඞ්ගිකඤ්ච මග්ගං, චත්තාරිපි අරියසච්චානි.

‘‘දුක්ඛො ¶ ඉත්ථිභාවො, අක්ඛාතො පුරිසදම්මසාරථිනා;

සපත්තිකම්පි හි දුක්ඛං, අප්පෙකච්චා සකිං විජාතායො.

‘‘ගලකෙ අපි කන්තන්ති, සුඛුමාලිනියො විසානි ඛාදන්ති;

ජනමාරකමජ්ඣගතා, උභොපි බ්යසනානි අනුභොන්ති.

‘‘උපවිජඤ්ඤා ගච්ඡන්තී, අද්දසාහං පතිං මතං;

පන්ථම්හි විජායිත්වාන, අප්පත්තාව සකං ඝරං.

‘‘ද්වෙ පුත්තා කාලකතා, පතී ච පන්ථෙ මතො කපණිකාය;

මාතා පිතා ච භාතා, ඩය්හන්ති ච එකචිතකායං.

‘‘ඛීණකුලීනෙ කපණෙ, අනුභූතං තෙ දුඛං අපරිමාණං;

අස්සූ ච තෙ පවත්තං, බහූනි ච ජාතිසහස්සානි.

‘‘වසිතා සුසානමජ්ඣෙ, අථොපි ඛාදිතානි පුත්තමංසානි;

හතකුලිකා ¶ සබ්බගරහිතා, මතපතිකා අමතමධිගච්ඡිං.

‘‘භාවිතො මෙ මග්ගො, අරියො අට්ඨඞ්ගිකො අමතගාමී;

නිබ්බානං සච්ඡිකතං, ධම්මාදාසං අවෙක්ඛිංහං [අපෙක්ඛිහං (සී.)].

‘‘අහමම්හි කන්තසල්ලා, ඔහිතභාරා කතඤ්හි කරණීයං;

කිසා ගොතමී ථෙරී, විමුත්තචිත්තා ඉමං භණී’’ති.

‘‘උභො ¶ ¶ මාතා ච ධීතා ච, මයං ආසුං [ආභුං (සී.)] සපත්තියො;

තස්සා මෙ අහු සංවෙගො, අබ්භුතො ලොමහංසනො.

‘‘ධිරත්ථු කාමා අසුචී, දුග්ගන්ධා බහුකණ්ටකා;

යත්ථ මාතා ච ධීතා ච, සභරියා මයං අහුං.

‘‘කාමෙස්වාදීනවං ¶ දිස්වා, නෙක්ඛම්මං දට්ඨු ඛෙමතො;

සා පබ්බජ්ජිං රාජගහෙ, අගාරස්මානගාරියං.

‘‘පුබ්බෙනිවාසං ජානාමි, දිබ්බචක්ඛුං විසොධිතං;

චෙතොපරිච්චඤාණඤ්ච, සොතධාතු විසොධිතා.

‘‘ඉද්ධීපි මෙ සච්ඡිකතා, පත්තො මෙ ආසවක්ඛයො;

ඡළභිඤ්ඤා සච්ඡිකතා, කතං බුද්ධස්ස සාසනං.

‘‘ඉද්ධියා ¶ අභිනිම්මිත්වා, චතුරස්සං රථං අහං;

බුද්ධස්ස පාදෙ වන්දිත්වා, ලොකනාථස්ස තාදිනො’’ [සිරීමතො (ස්යා. ක.)].

‘‘සුපුප්ඵිතග්ගං උපගම්ම පාදපං, එකා තුවං තිට්ඨසි සාලමූලෙ [රුක්ඛමූලෙ (ස්යා. ක.)];

න චාපි තෙ දුතියො අත්ථි කොචි, න ත්වං බාලෙ භායසි ධුත්තකානං’’.

‘‘සතං සහස්සානිපි ධුත්තකානං, සමාගතා එදිසකා භවෙය්යුං;

ලොමං න ඉඤ්ජෙ නපි සම්පවෙධෙ, කිං මෙ තුවං මාර කරිස්සසෙකො.

‘‘එසා අන්තරධායාමි, කුච්ඡිං වා පවිසාමි තෙ;

භමුකන්තරෙ තිට්ඨාමි, තිට්ඨන්තිං මං න දක්ඛසි.

‘‘චිත්තම්හි ¶ වසීභූතාහං, ඉද්ධිපාදා සුභාවිතා;

ඡළභිඤ්ඤා සච්ඡිකතා, කතං බුද්ධස්ස සාසනං.

‘‘සත්තිසූලූපමා කාමා, ඛන්ධාසං අධිකුට්ටනා;

යං ත්වං ‘කාමරතිං’ බ්රූසි, ‘අරතී’ දානි සා මම.

‘‘සබ්බත්ථ ¶ විහතා නන්දී, තමොඛන්ධො පදාලිතො;

එවං ජානාහි පාපිම, නිහතො ත්වමසි අන්තකා’’ති.

‘‘උදහාරී ¶ ¶ ¶ අහං සීතෙ [උදකමාහරිං සීතෙ (සී.)], සදා උදකමොතරිං;

අය්යානං දණ්ඩභයභීතා, වාචාදොසභයට්ටිතා.

‘‘කස්ස බ්රාහ්මණ ත්වං භීතො, සදා උදකමොතරි;

වෙධමානෙහි ගත්තෙහි, සීතං වෙදයසෙ භුසං’’.

ජානන්තී වත මං [ජානන්තී ච තුවං (ක.)] භොති, පුණ්ණිකෙ පරිපුච්ඡසි;

කරොන්තං කුසලං කම්මං, රුන්ධන්තං කතපාපකං.

‘‘යො ච වුඩ්ඪො දහරො වා, පාපකම්මං පකුබ්බති;

දකාභිසෙචනා සොපි, පාපකම්මා පමුච්චති’’.

‘‘කො නු තෙ ඉදමක්ඛාසි, අජානන්තස්ස අජානකො;

දකාභිසෙචනා නාම, පාපකම්මා පමුච්චති.

‘‘සග්ගං නූන ගමිස්සන්ති, සබ්බෙ මණ්ඩූකකච්ඡපා;

නාගා [නක්කා (සී.)] ච සුසුමාරා ච, යෙ චඤ්ඤෙ උදකෙ චරා.

‘‘ඔරබ්භිකා සූකරිකා, මච්ඡිකා මිගබන්ධකා;

චොරා ච වජ්ඣඝාතා ච, යෙ චඤ්ඤෙ පාපකම්මිනො;

දකාභිසෙචනා තෙපි, පාපකම්මා පමුච්චරෙ.

‘‘සචෙ ඉමා නදියො තෙ, පාපං පුබ්බෙ කතං වහුං;

පුඤ්ඤම්පිමා ¶ වහෙය්යුං තෙ, තෙන ත්වං පරිබාහිරො.

‘‘යස්ස ¶ බ්රාහ්මණ ත්වං භීතො, සදා උදකමොතරි;

තමෙව බ්රහ්මෙ මා කාසි, මා තෙ සීතං ඡවිං හනෙ’’.

‘‘කුම්මග්ගපටිපන්නං මං, අරියමග්ගං සමානයි;

දකාභිසෙචනා භොති, ඉමං සාටං දදාමි තෙ’’.

‘‘තුය්හෙව සාටකො හොතු, නාහමිච්ඡාමි සාටකං;

සචෙ භායසි දුක්ඛස්ස, සචෙ තෙ දුක්ඛමප්පියං.

‘‘මාකාසි ¶ ¶ පාපකං කම්මං, ආවි වා යදි වා රහො;

සචෙ ච පාපකං කම්මං, කරිස්සසි කරොසි වා.

‘‘න තෙ දුක්ඛා පමුත්යත්ථි, උපෙච්චාපි [උප්පච්චාපි (අට්ඨ. පාඨන්තරං)] පලායතො;

සචෙ භායසි දුක්ඛස්ස, සචෙ තෙ දුක්ඛමප්පියං.

‘‘උපෙහි සරණං බුද්ධං, ධම්මං සඞ්ඝඤ්ච තාදිනං;

සමාදියාහි සීලානි, තං තෙ අත්ථාය හෙහිති’’.

‘‘උපෙමි සරණං බුද්ධං, ධම්මං සඞ්ඝඤ්ච තාදිනං;

සමාදියාමි සීලානි, තං මෙ අත්ථාය හෙහිති.

‘‘බ්රහ්මබන්ධු පුරෙ ආසිං, අජ්ජම්හි සච්චබ්රාහ්මණො;

තෙවිජ්ජො වෙදසම්පන්නො, සොත්තියො චම්හි න්හාතකො’’ති.

‘‘කාළකා ¶ ¶ භමරවණ්ණසාදිසා, වෙල්ලිතග්ගා මම මුද්ධජා අහුං;

තෙ ජරාය සාණවාකසාදිසා, සච්චවාදිවචනං අනඤ්ඤථා.

‘‘වාසිතොව සුරභී කරණ්ඩකො, පුප්ඵපූර මම උත්තමඞ්ගජො [උත්තමඞ්ගභූතො (ක.)].

තං ජරායථ සලොමගන්ධිකං, සච්චවාදිවචනං අනඤ්ඤථා.

‘‘කානනංව ¶ සහිතං සුරොපිතං, කොච්ඡසූචිවිචිතග්ගසොභිතං;

තං ජරාය විරලං තහිං තහිං, සච්චවාදිවචනං අනඤ්ඤථා.

‘‘කණ්හඛන්ධකසුවණ්ණමණ්ඩිතං, සොභතෙ සුවෙණීහිලඞ්කතං;

තං ¶ ජරාය ඛලිතං සිරං කතං, සච්චවාදිවචනං අනඤ්ඤථා.

‘‘චිත්තකාරසුකතාව ලෙඛිකා, සොභරෙ සු භමුකා පුරෙ මම;

තා ¶ ජරාය වලිභිප්පලම්බිතා, සච්චවාදිවචනං අනඤ්ඤථා.

‘‘භස්සරා සුරුචිරා යථා මණී, නෙත්තහෙසුමභිනීලමායතා;

තෙ ජරායභිහතා න සොභරෙ, සච්චවාදිවචනං අනඤ්ඤථා.

‘‘සණ්හතුඞ්ගසදිසී ¶ ච නාසිකා, සොභතෙ සු අභියොබ්බනං පති;

සා ජරාය උපකූලිතා විය, සච්චවාදිවචනං අනඤ්ඤථා.

‘‘කඞ්කණං ව සුකතං සුනිට්ඨිතං, සොභරෙ සු මම කණ්ණපාළියො;

තා ජරාය වලිභිප්පලම්බිතා, සච්චවාදිවචනං අනඤ්ඤථා.

‘‘පත්තලීමකුලවණ්ණසාදිසා, සොභරෙ සු දන්තා පුරෙ මම;

තෙ ජරාය ඛණ්ඩිතා චාසිතා [පීතකා (සී.)], සච්චවාදිවචනං අනඤ්ඤථා.

‘‘කානනම්හි වනසණ්ඩචාරිනී, කොකිලාව ¶ මධුරං නිකූජිහං;

තං ජරාය ඛලිතං තහිං තහිං, සච්චවාදිවචනං අනඤ්ඤථා.

‘‘සණ්හකම්බුරිව සුප්පමජ්ජිතා, සොභතෙ සු ගීවා පුරෙ මම;

සා ජරාය භග්ගා [භඤ්ජිතා (?)] විනාමිතා, සච්චවාදිවචනං අනඤ්ඤථා.

‘‘වට්ටපලිඝසදිසොපමා ¶ උභො, සොභරෙ සු බාහා පුරෙ මම;

තා ජරාය යථ පාටලිබ්බලිතා [යථා පාටලිප්පලිතා (සී. ස්යා. ක.)], සච්චවාදිවචනං අනඤ්ඤථා.

‘‘සණ්හමුද්දිකසුවණ්ණමණ්ඩිතා, සොභරෙ සු හත්ථා පුරෙ මම;

තෙ ජරාය යථා මූලමූලිකා, සච්චවාදිවචනං අනඤ්ඤථා.

‘‘පීනවට්ටසහිතුග්ගතා ¶ උභො, සොභරෙ [සොභතෙ (අට්ඨ.)] සු ථනකා පුරෙ මම;

ථෙවිකීව ලම්බන්ති නොදකා, සච්චවාදිවචනං ¶ අනඤ්ඤථා.

‘‘කඤ්චනස්සඵලකංව සම්මට්ඨං, සොභතෙ සු කායො පුරෙ මම;

සො වලීහි සුඛුමාහි ඔතතො, සච්චවාදිවචනං අනඤ්ඤථා.

‘‘නාගභොගසදිසොපමා උභො, සොභරෙ සු ඌරූ පුරෙ මම;

තෙ ජරාය යථා වෙළුනාළියො, සච්චවාදිවචනං අනඤ්ඤථා.

‘‘සණ්හනූපුරසුවණ්ණමණ්ඩිතා ¶ , සොභරෙ සු ජඞ්ඝා පුරෙ මම;

තා ජරාය තිලදණ්ඩකාරිව, සච්චවාදිවචනං අනඤ්ඤථා.

‘‘තූලපුණ්ණසදිසොපමා උභො, සොභරෙ සු පාදා පුරෙ මම;

තෙ ජරාය ඵුටිතා වලීමතා, සච්චවාදිවචනං අනඤ්ඤථා.

‘‘එදිසො අහු අයං සමුස්සයො, ජජ්ජරො බහුදුක්ඛානමාලයො;

සොපලෙපපතිතො ¶ ජරාඝරො, සච්චවාදිවචනං අනඤ්ඤථා’’.

‘‘‘සමණා’ති ¶ භොති සුපි [භොති ත්වං සයසි (සී.), භොති මං විපස්සි (ස්යා.)], ‘සමණා’ති පබුජ්ඣසි [පටිබුජ්ඣසි (සී. ස්යා.)];

සමණානෙව [සමණානමෙව (සී. ස්යා.)] කිත්තෙසි, සමණී නූන [සමණී නු (ක.)] භවිස්සසි.

‘‘විපුලං ¶ අන්නඤ්ච පානඤ්ච, සමණානං පවෙච්චසි [පයච්ඡසි (සී.)];

රොහිනී දානි පුච්ඡාමි, කෙන තෙ සමණා පියා.

‘‘අකම්මකාමා අලසා, පරදත්තූපජීවිනො;

ආසංසුකා සාදුකාමා, කෙන තෙ සමණා පියා’’.

‘‘චිරස්සං වත මං තාත, සමණානං පරිපුච්ඡසි;

තෙසං තෙ කිත්තයිස්සාමි, පඤ්ඤාසීලපරක්කමං.

‘‘කම්මකාමා අනලසා, කම්මසෙට්ඨස්ස කාරකා;

රාගං දොසං පජහන්ති, තෙන මෙ සමණා පියා.

‘‘තීණි පාපස්ස මූලානි, ධුනන්ති සුචිකාරිනො;

සබ්බං පාපං පහීනෙසං, තෙන මෙ සමණා පියා.

‘‘කායකම්මං සුචි නෙසං, වචීකම්මඤ්ච තාදිසං;

මනොකම්මං සුචි නෙසං, තෙන මෙ සමණා පියා.

‘‘විමලා සඞ්ඛමුත්තාව, සුද්ධා සන්තරබාහිරා;

පුණ්ණා සුක්කාන ධම්මානං [සුක්කෙහි ධම්මෙහි (සී. ස්යා. අට්ඨ.)], තෙන මෙ සමණා පියා.

‘‘බහුස්සුතා ධම්මධරා, අරියා ධම්මජීවිනො;

අත්ථං ධම්මඤ්ච දෙසෙන්ති, තෙන මෙ සමණා පියා.

‘‘බහුස්සුතා ¶ ධම්මධරා, අරියා ධම්මජීවිනො;

එකග්ගචිත්තා සතිමන්තො, තෙන මෙ සමණා පියා.

‘‘දූරඞ්ගමා ¶ සතිමන්තො, මන්තභාණී අනුද්ධතා;

දුක්ඛස්සන්තං පජානන්ති, තෙන මෙ සමණා පියා.

‘‘යස්මා ගාමා පක්කමන්ති, න විලොකෙන්ති කිඤ්චනං;

අනපෙක්ඛාව ගච්ඡන්ති, තෙන මෙ සමණා පියා.

‘‘න ¶ තෙසං කොට්ඨෙ ඔපෙන්ති, න කුම්භිං න ඛළොපියං;

පරිනිට්ඨිතමෙසානා, තෙන මෙ සමණා පියා.

‘‘න තෙ හිරඤ්ඤං ගණ්හන්ති, න සුවණ්ණං න රූපියං;

පච්චුප්පන්නෙන යාපෙන්ති, තෙන මෙ සමණා පියා.

‘‘නානාකුලා ¶ පබ්බජිතා, නානාජනපදෙහි ච;

අඤ්ඤමඤ්ඤං පියායන්ති [පිහයන්ති (ක.)], තෙන මෙ සමණා පියා’’.

‘‘අත්ථාය වත නො භොති, කුලෙ ජාතාසි රොහිනී;

සද්ධා බුද්ධෙ ච ධම්මෙ ච, සඞ්ඝෙ ච තිබ්බගාරවා.

‘‘තුවං හෙතං පජානාසි, පුඤ්ඤක්ඛෙත්තං අනුත්තරං;

අම්හම්පි එතෙ සමණා, පටිගණ්හන්ති දක්ඛිණං’’.

‘‘පතිට්ඨිතො හෙත්ථ යඤ්ඤො, විපුලො නො භවිස්සති;

සචෙ භායසි දුක්ඛස්ස, සචෙ තෙ දුක්ඛමප්පියං.

‘‘උපෙහි සරණං බුද්ධං, ධම්මං සඞ්ඝඤ්ච තාදිනං;

සමාදියාහි සීලානි, තං තෙ අත්ථාය හෙහිති’’.

‘‘උපෙමි ¶ සරණං බුද්ධං, ධම්මං සඞ්ඝඤ්ච තාදිනං;

සමාදියාමි සීලානි, තං මෙ අත්ථාය හෙහිති.

‘‘බ්රහ්මබන්ධු පුරෙ ආසිං, සො ඉදානිම්හි බ්රාහ්මණො;

තෙවිජ්ජො සොත්තියො චම්හි, වෙදගූ චම්හි න්හාතකො’’.

‘‘ලට්ඨිහත්ථො පුරෙ ආසි, සො දානි මිගලුද්දකො;

ආසාය පලිපා ඝොරා, නාසක්ඛි පාරමෙතවෙ.

‘‘සුමත්තං මං මඤ්ඤමානා, චාපා පුත්තමතොසයි;

චාපාය බන්ධනං ඡෙත්වා, පබ්බජිස්සං පුනොපහං.

‘‘මා ¶ මෙ කුජ්ඣි මහාවීර, මා මෙ කුජ්ඣි මහාමුනි;

න හි කොධපරෙතස්ස, සුද්ධි අත්ථි කුතො තපො.

‘‘පක්කමිස්සඤ්ච ¶ නාළාතො, කොධ නාළාය වච්ඡති;

බන්ධන්තී ඉත්ථිරූපෙන, සමණෙ ධම්මජීවිනො’’ [ධම්මජීවිනෙ (ක.)].

‘‘එහි කාළ නිවත්තස්සු, භුඤ්ජ කාමෙ යථා පුරෙ;

අහඤ්ච තෙ වසීකතා, යෙ ච මෙ සන්ති ඤාතකා’’.

‘‘එත්තො ¶ චාපෙ චතුබ්භාගං, යථා භාසසි ත්වඤ්ච මෙ;

තයි රත්තස්ස පොසස්ස, උළාරං වත තං සියා’’.

‘‘කාළඞ්ගිනිංව තක්කාරිං, පුප්ඵිතං ගිරිමුද්ධනි;

ඵුල්ලං දාලිමලට්ඨිංව, අන්තොදීපෙව පාටලිං.

‘‘හරිචන්දනලිත්තඞ්ගිං, කාසිකුත්තමධාරිනිං;

තං ¶ මං රූපවතිං සන්තිං, කස්ස ඔහාය ගච්ඡසි’’.

‘‘සාකුන්තිකොව සකුණිං [සකුණං (ස්යා.)], යථා බන්ධිතුමිච්ඡති;

ආහරිමෙන රූපෙන, න මං ත්වං බාධයිස්සසි’’.

‘‘ඉමඤ්ච මෙ පුත්තඵලං, කාළ උප්පාදිතං තයා;

තං මං පුත්තවතිං සන්තිං, කස්ස ඔහාය ගච්ඡසි’’.

‘‘ජහන්ති පුත්තෙ සප්පඤ්ඤා, තතො ඤාතී තතො ධනං;

පබ්බජන්ති මහාවීරා, නාගො ඡෙත්වාව බන්ධනං’’.

‘‘ඉදානි තෙ ඉමං පුත්තං, දණ්ඩෙන ඡුරිකාය වා;

භූමියං වා නිසුම්භිස්සං [නිසුම්භෙය්යං (සී.)], පුත්තසොකා න ගච්ඡසි’’.

‘‘සචෙ පුත්තං සිඞ්ගාලානං, කුක්කුරානං පදාහිසි;

න මං පුත්තකත්තෙ ජම්මි, පුනරාවත්තයිස්සසි’’.

‘‘හන්ද ඛො දානි භද්දන්තෙ, කුහිං කාළ ගමිස්සසි;

කතමං ¶ ගාමනිගමං, නගරං රාජධානියො’’.

‘‘අහුම්හ පුබ්බෙ ගණිනො, අස්සමණා සමණමානිනො;

ගාමෙන ගාමං විචරිම්හ, නගරෙ රාජධානියො.

‘‘එසො හි භගවා බුද්ධො, නදිං නෙරඤ්ජරං පති;

සබ්බදුක්ඛප්පහානාය, ධම්මං දෙසෙති පාණිනං;

තස්සාහං සන්තිකං ගච්ඡං, සො මෙ සත්ථා භවිස්සති’’.

‘‘වන්දනං ¶ දානි වජ්ජාසි, ලොකනාථං අනුත්තරං;

පදක්ඛිණඤ්ච කත්වාන, ආදිසෙය්යාසි දක්ඛිණං’’.

‘‘එතං ඛො ලබ්භමම්හෙහි, යථා භාසසි ත්වඤ්ච මෙ;

වන්දනං දානි තෙ වජ්ජං, ලොකනාථං අනුත්තරං;

පදක්ඛිණඤ්ච ¶ කත්වාන, ආදිසිස්සාමි දක්ඛිණං’’.

තතො ¶ ච කාළො පක්කාමි, නදිං නෙරඤ්ජරං පති;

සො අද්දසාසි සම්බුද්ධං, දෙසෙන්තං අමතං පදං.

දුක්ඛං දුක්ඛසමුප්පාදං, දුක්ඛස්ස ච අතික්කමං;

අරියං චට්ඨඞ්ගිකං මග්ගං, දුක්ඛූපසමගාමිනං.

තස්ස පාදානි වන්දිත්වා, කත්වාන නං [කත්වානහං (සී.)] පදක්ඛිණං;

චාපාය ආදිසිත්වාන, පබ්බජිං අනගාරියං;

තිස්සො විජ්ජා අනුප්පත්තා, කතං බුද්ධස්ස සාසනං.

‘‘පෙතානි භොති පුත්තානි, ඛාදමානා තුවං පුරෙ;

තුවං දිවා ච රත්තො ච, අතීව පරිතප්පසි.

‘‘සාජ්ජ සබ්බානි ඛාදිත්වා, සතපුත්තානි [සත්ත පුත්තානි (ස්යා.)] බ්රාහ්මණී;

වාසෙට්ඨි කෙන වණ්ණෙන, න බාළ්හං පරිතප්පසි’’.

‘‘බහූනි පුත්තසතානි, ඤාතිසඞ්ඝසතානි ච;

ඛාදිතානි අතීතංසෙ, මම තුය්හඤ්ච බ්රාහ්මණ.

‘‘සාහං නිස්සරණං ඤත්වා, ජාතියා මරණස්ස ච;

න ¶ සොචාමි න රොදාමි, න චාපි පරිතප්පයිං’’.

‘‘අබ්භුතං ¶ වත වාසෙට්ඨි, වාචං භාසසි එදිසිං;

කස්ස ත්වං ධම්මමඤ්ඤාය, ගිරං [ථිරං (සී.)] භාසසි එදිසිං’’.

‘‘එස බ්රාහ්මණ සම්බුද්ධො, නගරං මිථිලං පති;

සබ්බදුක්ඛප්පහානාය, ධම්මං දෙසෙසි පාණිනං.

‘‘තස්ස බ්රහ්මෙ [බ්රාහ්මණ (සී. ස්යා.)] අරහතො, ධම්මං සුත්වා නිරූපධිං;

තත්ථ විඤ්ඤාතසද්ධම්මා, පුත්තසොකං බ්යපානුදිං’’.

‘‘සො ¶ අහම්පි ගමිස්සාමි, නගරං මිථිලං පති;

අප්පෙව මං සො භගවා, සබ්බදුක්ඛා පමොචයෙ’’.

අද්දස ¶ බ්රාහ්මණො බුද්ධං, විප්පමුත්තං නිරූපධිං;

ස්වස්ස ධම්මමදෙසෙසි, මුනි දුක්ඛස්ස පාරගූ.

දුක්ඛං දුක්ඛසමුප්පාදං, දුක්ඛස්ස ච අතික්කමං;

අරියං චට්ඨඞ්ගිකං මග්ගං, දුක්ඛූපසමගාමිනං.

තත්ථ විඤ්ඤාතසද්ධම්මො, පබ්බජ්ජං සමරොචයි;

සුජාතො තීහි රත්තීහි, තිස්සො විජ්ජා අඵස්සයි.

‘‘එහි සාරථි ගච්ඡාහි, රථං නිය්යාදයාහිමං;

ආරොග්යං බ්රාහ්මණිං වජ්ජ [වජ්ජා (සී.)], ‘පබ්බජි [පබ්බජිතො (සී.)] දානි බ්රාහ්මණො;

සුජාතො තීහි රත්තීහි, තිස්සො විජ්ජා අඵස්සයි’’’.

තතො ච රථමාදාය, සහස්සඤ්චාපි සාරථි;

ආරොග්යං ¶ බ්රාහ්මණිවොච, ‘‘පබ්බජි දානි බ්රාහ්මණො;

සුජාතො තීහි රත්තීහි, තිස්සො විජ්ජා අඵස්සයි’’.

‘‘එතඤ්චාහං අස්සරථං, සහස්සඤ්චාපි සාරථි;

තෙවිජ්ජං බ්රාහ්මණං සුත්වා [ඤත්වා (සී.)], පුණ්ණපත්තං දදාමි තෙ’’.

‘‘තුය්හෙව හොත්වස්සරථො, සහස්සඤ්චාපි බ්රාහ්මණි;

අහම්පි පබ්බජිස්සාමි, වරපඤ්ඤස්ස සන්තිකෙ’’.

‘‘හත්ථී ¶ ගවස්සං මණිකුණ්ඩලඤ්ච, ඵීතඤ්චිමං ගහවිභවං පහාය;

පිතා පබ්බජිතො තුය්හං, භුඤ්ජ භොගානි සුන්දරි; තුවං දායාදිකා කුලෙ’’.

‘‘හත්ථී ගවස්සං මණිකුණ්ඩලඤ්ච, රම්මං චිමං ගහවිභවං පහාය;

පිතා පබ්බජිතො මය්හං, පුත්තසොකෙන අට්ටිතො;

අහම්පි පබ්බජිස්සාමි, භාතුසොකෙන අට්ටිතා’’.

‘‘සො තෙ ඉජ්ඣතු සඞ්කප්පො, යං ත්වං පත්ථෙසි සුන්දරී;

උත්තිට්ඨපිණ්ඩො උඤ්ඡො ච, පංසුකූලඤ්ච චීවරං;

එතානි අභිසම්භොන්තී, පරලොකෙ අනාසවා’’.

‘‘සික්ඛමානාය ¶ මෙ අය්යෙ, දිබ්බචක්ඛු විසොධිතං;

පුබ්බෙනිවාසං ජානාමි, යත්ථ මෙ වුසිතං පුරෙ.

‘‘තුවං ¶ ¶ නිස්සාය කල්යාණී, ථෙරී සඞ්ඝස්ස සොභනෙ;

තිස්සො විජ්ජා අනුප්පත්තා, කතං බුද්ධස්ස සාසනං.

‘‘අනුජානාහි මෙ අය්යෙ, ඉච්ඡෙ සාවත්ථි ගන්තවෙ;

සීහනාදං නදිස්සාමි, බුද්ධසෙට්ඨස්ස සන්තිකෙ’’.

‘‘පස්ස සුන්දරි සත්ථාරං, හෙමවණ්ණං හරිත්තචං;

අදන්තානං දමෙතාරං, සම්බුද්ධමකුතොභයං’’.

‘‘පස්ස සුන්දරිමායන්තිං, විප්පමුත්තං නිරූපධිං;

වීතරාගං විසංයුත්තං, කතකිච්චමනාසවං.

‘‘බාරාණසීතො නික්ඛම්ම, තව සන්තිකමාගතා;

සාවිකා තෙ මහාවීර, පාදෙ වන්දති සුන්දරී’’.

‘‘තුවං බුද්ධො තුවං සත්ථා, තුය්හං ධීතාම්හි බ්රාහ්මණ;

ඔරසා මුඛතො ජාතා, කතකිච්චා අනාසවා’’.

‘‘තස්සා ¶ තෙ ස්වාගතං භද්දෙ, තතො [අථො (ක.)] තෙ අදුරාගතං;

එවඤ්හි දන්තා ආයන්ති, සත්ථු පාදානි වන්දිකා;

වීතරාගා විසංයුත්තා, කතකිච්චා අනාසවා’’.

‘‘දහරාහං සුද්ධවසනා, යං පුරෙ ධම්මමස්සුණිං;

තස්සා මෙ අප්පමත්තාය, සච්චාභිසමයො අහු.

‘‘තතොහං සබ්බකාමෙසු, භුසං අරතිමජ්ඣගං;

සක්කායස්මිං භයං දිස්වා, නෙක්ඛම්මමෙව [නෙක්ඛම්මඤ්ඤෙව (සී.), නෙක්ඛම්මස්සෙව (ස්යා.)] පීහයෙ.

‘‘හිත්වානහං ¶ ඤාතිගණං, දාසකම්මකරානි ච;

ගාමඛෙත්තානි ඵීතානි, රමණීයෙ පමොදිතෙ.

‘‘පහායහං ¶ පබ්බජිතා, සාපතෙය්යමනප්පකං;

එවං සද්ධාය නික්ඛම්ම, සද්ධම්මෙ සුප්පවෙදිතෙ.

‘‘නෙතං [න මෙතං (සී. ස්යා.)] අස්ස පතිරූපං, ආකිඤ්චඤ්ඤඤ්හි පත්ථයෙ;

යො [යා (ස්යා.)] ජාතරූපං රජතං, ඡඩ්ඩෙත්වා [ථපෙත්වා (ක.)] පුනරාගමෙ [පුනරාගහෙ (ක.)].

‘‘රජතං ¶ ජාතරූපං වා, න බොධාය න සන්තියා;

නෙතං සමණසාරුප්පං, න එතං අරියද්ධනං.

‘‘ලොභනං මදනඤ්චෙතං, මොහනං රජවඩ්ඪනං;

සාසඞ්කං බහුආයාසං, නත්ථි චෙත්ථ ධුවං ඨිති.

‘‘එත්ථ රත්තා පමත්තා ච, සඞ්කිලිට්ඨමනා නරා;

අඤ්ඤමඤ්ඤෙන බ්යාරුද්ධා, පුථු කුබ්බන්ති මෙධගං.

‘‘වධො බන්ධො පරික්ලෙසො, ජානි සොකපරිද්දවො;

කාමෙසු අධිපන්නානං, දිස්සතෙ බ්යසනං බහුං.

‘‘තං මං ඤාතී අමිත්තාව, කිං වො කාමෙසු යුඤ්ජථ;

ජානාථ මං පබ්බජිතං, කාමෙසු භයදස්සිනිං.

‘‘න ¶ හිරඤ්ඤසුවණ්ණෙන, පරික්ඛීයන්ති ආසවා;

අමිත්තා වධකා කාමා, සපත්තා සල්ලබන්ධනා.

‘‘තං ¶ මං ඤාතී අමිත්තාව, කිං වො කාමෙසු යුඤ්ජථ;

ජානාථ මං පබ්බජිතං, මුණ්ඩං සඞ්ඝාටිපාරුතං.

‘‘උත්තිට්ඨපිණ්ඩො උඤ්ඡො ච, පංසුකූලඤ්ච චීවරං;

එතං ඛො මම සාරුප්පං, අනගාරූපනිස්සයො.

‘‘වන්තා මහෙසීහි කාමා, යෙ දිබ්බා යෙ ච මානුසා;

ඛෙමට්ඨානෙ විමුත්තා තෙ, පත්තා තෙ අචලං සුඛං.

‘‘මාහං කාමෙහි සඞ්ගච්ඡිං, යෙසු තාණං න විජ්ජති;

අමිත්තා වධකා කාමා, අග්ගික්ඛන්ධූපමා දුඛා.

‘‘පරිපන්ථො ¶ එස භයො, සවිඝාතො සකණ්ටකො;

ගෙධො සුවිසමො චෙසො [ලෙපො (සී.)], මහන්තො මොහනාමුඛො.

‘‘උපසග්ගො භීමරූපො, කාමා සප්පසිරූපමා;

යෙ බාලා අභිනන්දන්ති, අන්ධභූතා පුථුජ්ජනා.

‘‘කාමපඞ්කෙන සත්තා හි, බහූ ලොකෙ අවිද්දසූ;

පරියන්තං න ජානන්ති, ජාතියා මරණස්ස ච.

‘‘දුග්ගතිගමනං මග්ගං, මනුස්සා කාමහෙතුකං;

බහුං වෙ පටිපජ්ජන්ති, අත්තනො රොගමාවහං.

‘‘එවං ¶ අමිත්තජනනා, තාපනා සංකිලෙසිකා;

ලොකාමිසා බන්ධනීයා, කාමා මරණබන්ධනා [චරණබන්ධනා (සී.)].

‘‘උම්මාදනා ¶ උල්ලපනා, කාමා චිත්තප්පමද්දිනො;

සත්තානං සඞ්කිලෙසාය, ඛිප්පං [ඛිපං (සී.)] මාරෙන ඔඩ්ඩිතං.

‘‘අනන්තාදීනවා කාමා, බහුදුක්ඛා මහාවිසා;

අප්පස්සාදා ¶ රණකරා, සුක්කපක්ඛවිසොසනා [විසොසකා (සී.)].

‘‘සාහං එතාදිසං කත්වා, බ්යසනං කාමහෙතුකං;

න තං පච්චාගමිස්සාමි, නිබ්බානාභිරතා සදා.

‘‘රණං කරිත්වා [තරිත්වා (සී.)] කාමානං, සීතිභාවාභිකඞ්ඛිනී;

අප්පමත්තා විහස්සාමි, සබ්බසංයොජනක්ඛයෙ.

‘‘අසොකං විරජං ඛෙමං, අරියට්ඨඞ්ගිකං උජුං;

තං මග්ගං අනුගච්ඡාමි, යෙන තිණ්ණා මහෙසිනො’’.

ඉමං පස්සථ ධම්මට්ඨං, සුභං කම්මාරධීතරං;

අනෙජං උපසම්පජ්ජ, රුක්ඛමූලම්හි ඣායති.

අජ්ජට්ඨමී පබ්බජිතා, සද්ධා සද්ධම්මසොභනා;

විනීතුප්පලවණ්ණාය, තෙවිජ්ජා මච්චුහායිනී.

සායං ¶ භුජිස්සා අනණා, භික්ඛුනී භාවිතින්ද්රියා;

සබ්බයොගවිසංයුත්තා, කතකිච්චා අනාසවා.

තං සක්කො දෙවසඞ්ඝෙන, උපසඞ්කම්ම ඉද්ධියා;

නමස්සති භූතපති, සුභං කම්මාරධීතරන්ති.

ජීවකම්බවනං ¶ ¶ ¶ රම්මං, ගච්ඡන්තිං භික්ඛුනිං සුභං;

ධුත්තකො සන්නිවාරෙසි [තං නිවාරෙසි (ක.)], තමෙනං අබ්රවී සුභා.

‘‘කිං තෙ අපරාධිතං මයා, යං මං ඔවරියාන තිට්ඨසි;

න හි පබ්බජිතාය ආවුසො, පුරිසො සම්ඵුසනාය කප්පති.

‘‘ගරුකෙ මම සත්ථුසාසනෙ, යා සික්ඛා සුගතෙන දෙසිතා;

පරිසුද්ධපදං ¶ අනඞ්ගණං, කිං මං ඔවරියාන තිට්ඨසි.

‘‘ආවිලචිත්තො අනාවිලං, සරජො වීතරජං අනඞ්ගණං;

සබ්බත්ථ විමුත්තමානසං, කිං මං ඔවරියාන තිට්ඨසි’’.

‘‘දහරා ච අපාපිකා චසි, කිං තෙ පබ්බජ්ජා කරිස්සති;

නික්ඛිප කාසායචීවරං, එහි රමාම සුපුප්ඵිතෙ [රමාමසෙ පුප්ඵිතෙ (සී. ස්යා.)] වනෙ.

‘‘මධුරඤ්ච පවන්ති සබ්බසො, කුසුමරජෙන සමුට්ඨිතා දුමා;

පඨමවසන්තො සුඛො උතු, එහි රමාම සුපුප්ඵිතෙ වනෙ.

‘‘කුසුමිතසිඛරා ච පාදපා, අභිගජ්ජන්තිව මාලුතෙරිතා;

කා තුය්හං රති භවිස්සති, යදි එකා වනමොගහිස්සසි [වනමොතරිස්සසි (සී.), වනමොගාහිස්සසි (ස්යා. ක.)].

‘‘වාළමිගසඞ්ඝසෙවිතං ¶ , කුඤ්ජරමත්තකරෙණුලොළිතං;

අසහායිකා ගන්තුමිච්ඡසි, රහිතං භිංසනකං මහාවනං.

‘‘තපනීයකතාව ධීතිකා, විචරසි චිත්තලතෙව අච්ඡරා;

කාසිකසුඛුමෙහි ¶ වග්ගුභි, සොභසී සුවසනෙහි නූපමෙ.

‘‘අහං තව වසානුගො සියං, යදි විහරෙමසෙ [යදිපි විහරෙසි (ක.)] කානනන්තරෙ;

න හි මත්ථි තයා පියත්තරො, පාණො කින්නරිමන්දලොචනෙ.

‘‘යදි මෙ වචනං කරිස්සසි, සුඛිතා එහි අගාරමාවස;

පාසාදනිවාතවාසිනී, පරිකම්මං තෙ කරොන්තු නාරියො.

‘‘කාසිකසුඛුමානි ධාරය, අභිරොපෙහි [අභිරොහෙහි (සී.)] ච මාලවණ්ණකං;

කඤ්චනමණිමුත්තකං ¶ බහුං, විවිධං ආභරණං කරොමි තෙ.

‘‘සුධොතරජපච්ඡදං ¶ සුභං, ගොණකතූලිකසන්ථතං නවං;

අභිරුහ සයනං මහාරහං, චන්දනමණ්ඩිතසාරගන්ධිකං;

‘‘උප්පලං චුදකා සමුග්ගතං, යථා තං අමනුස්සසෙවිතං;

එවං ත්වං බ්රහ්මචාරිනී, සකෙසඞ්ගෙසු ජරං ගමිස්සසි’’.

‘‘කිං ¶ තෙ ඉධ සාරසම්මතං, කුණපපූරම්හි සුසානවඩ්ඪනෙ;

භෙදනධම්මෙ කළෙවරෙ [කලෙවරෙ (සී. ක.)], යං දිස්වා විමනො උදික්ඛසි’’.

‘‘අක්ඛීනි ච තුරියාරිව, කින්නරියාරිව පබ්බතන්තරෙ;

තව මෙ නයනානි දක්ඛිය, භිය්යො කාමරතී පවඩ්ඪති.

‘‘උප්පලසිඛරොපමානි තෙ, විමලෙ හාටකසන්නිභෙ මුඛෙ;

තව මෙ නයනානි දක්ඛිය [නයනානුදික්ඛිය (සී.)], භිය්යො කාමගුණො පවඩ්ඪති.

‘‘අපි දූරගතා සරම්හසෙ, ආයතපම්හෙ විසුද්ධදස්සනෙ;

න ¶ හි මත්ථි තයා පියත්තරා, නයනා කින්නරිමන්දලොචනෙ’’.

‘‘අපථෙන පයාතුමිච්ඡසි, චන්දං කීළනකං ගවෙසසි;

මෙරුං ලඞ්ඝෙතුමිච්ඡසි, යො ත්වං බුද්ධසුතං මග්ගයසි.

‘‘නත්ථි ¶ හි ලොකෙ සදෙවකෙ, රාගො යත්ථපි දානි මෙ සියා;

නපි නං ජානාමි කීරිසො, අථ මග්ගෙන හතො සමූලකො.

‘‘ඉඞ්ගාලකුයාව [ඉඞ්ඝාළඛුයාව (ස්යා.)] උජ්ඣිතො, විසපත්තොරිව අග්ගිතො කතො [අග්ඝතො හතො (සී.)];

නපි නං පස්සාමි කීරිසො, අථ මග්ගෙන හතො සමූලකො.

‘‘යස්සා ¶ සියා අපච්චවෙක්ඛිතං, සත්ථා වා අනුපාසිතො සියා;

ත්වං තාදිසිකං පලොභය, ජානන්තිං සො ඉමං විහඤ්ඤසි.

‘‘මය්හඤ්හි අක්කුට්ඨවන්දිතෙ, සුඛදුක්ඛෙ ච සතී උපට්ඨිතා;

සඞ්ඛතමසුභන්ති ජානිය, සබ්බත්ථෙව මනො න ලිම්පති.

‘‘සාහං සුගතස්ස සාවිකා, මග්ගට්ඨඞ්ගිකයානයායිනී;

උද්ධටසල්ලා අනාසවා, සුඤ්ඤාගාරගතා රමාමහං.

‘‘දිට්ඨා හි මයා සුචිත්තිතා, සොම්භා දාරුකපිල්ලකානි වා;

තන්තීහි ච ඛීලකෙහි ච, විනිබද්ධා විවිධං පනච්චකා.

‘‘තම්හුද්ධටෙ තන්තිඛීලකෙ, විස්සට්ඨෙ විකලෙ පරික්රිතෙ [පරිපක්ඛීතෙ (සී.), පරිපක්කතෙ (ස්යා.)];

න වින්දෙය්ය ඛණ්ඩසො කතෙ, කිම්හි තත්ථ මනං නිවෙසයෙ.

‘‘තථූපමා ¶ දෙහකානි මං, තෙහි ධම්මෙහි විනා න වත්තන්ති;

ධම්මෙහි ¶ විනා න වත්තති, කිම්හි තත්ථ මනං නිවෙසයෙ.

‘‘යථා හරිතාලෙන මක්ඛිතං, අද්දස චිත්තිකං භිත්තියා කතං;

තම්හි ¶ තෙ විපරීතදස්සනං, සඤ්ඤා මානුසිකා නිරත්ථිකා.

‘‘මායං ¶ විය අග්ගතො කතං, සුපිනන්තෙව සුවණ්ණපාදපං;

උපගච්ඡසි අන්ධ රිත්තකං, ජනමජ්ඣෙරිව රුප්පරූපකං [රූපරූපකං (ක.)].

‘‘වට්ටනිරිව කොටරොහිතා, මජ්ඣෙ පුබ්බුළකා සඅස්සුකා;

පීළකොළිකා චෙත්ථ ජායති, විවිධා චක්ඛුවිධා ච පිණ්ඩිතා’’.

උප්පාටිය චාරුදස්සනා, න ච පජ්ජිත්ථ අසඞ්ගමානසා;

‘‘හන්ද තෙ චක්ඛුං හරස්සු තං’’, තස්ස නරස්ස අදාසි තාවදෙ.

තස්ස ච විරමාසි තාවදෙ, රාගො තත්ථ ඛමාපයී ච නං;

‘‘සොත්ථි සියා බ්රහ්මචාරිනී, න පුනො එදිසකං භවිස්සති’’.

‘‘ආසාදිය [ආහනිය (ස්යා. ක.)] එදිසං ජනං, අග්ගිං පජ්ජලිතං ව ලිඞ්ගිය;

ගණ්හිය ආසීවිසං විය, අපි නු සොත්ථි සියා ඛමෙහි නො’’.

මුත්තා ච තතො සා භික්ඛුනී, අගමී බුද්ධවරස්ස සන්තිකං;

පස්සිය වරපුඤ්ඤලක්ඛණං, චක්ඛු ආසි යථා පුරාණකන්ති.

නගරම්හි ¶ ¶ කුසුමනාමෙ, පාටලිපුත්තම්හි පථවියා මණ්ඩෙ;

සක්යකුලකුලීනායො, ද්වෙ භික්ඛුනියො හි ගුණවතියො.

ඉසිදාසී ¶ තත්ථ එකා, දුතියා බොධීති සීලසම්පන්නා ච;

ඣානජ්ඣායනරතායො, බහුස්සුතායො ධුතකිලෙසායො.

තා ¶ පිණ්ඩාය චරිත්වා, භත්තත්ථං [භත්තත්තං (සී.)] කරිය ධොතපත්තායො;

රහිතම්හි සුඛනිසින්නා, ඉමා ගිරා අබ්භුදීරෙසුං.

‘‘පාසාදිකාසි අය්යෙ, ඉසිදාසි වයොපි තෙ අපරිහීනො;

කිං දිස්වාන බ්යාලිකං, අථාසි නෙක්ඛම්මමනුයුත්තා’’.

එවමනුයුඤ්ජියමානා සා, රහිතෙ ධම්මදෙසනාකුසලා;

ඉසිදාසී වචනමබ්රවි, ‘‘සුණ බොධි යථාම්හි පබ්බජිතා.

‘‘උජ්ජෙනියා පුරවරෙ, මය්හං පිතා සීලසංවුතො සෙට්ඨි;

තස්සම්හි එකධීතා, පියා මනාපා ච දයිතා ච.

‘‘අථ මෙ සාකෙතතො වරකා, ආගච්ඡුමුත්තමකුලීනා;

සෙට්ඨී පහූතරතනො, තස්ස මමං සුණ්හමදාසි තාතො.

‘‘සස්සුයා සස්සුරස්ස ච, සායං පාතං පණාමමුපගම්ම;

සිරසා කරොමි පාදෙ, වන්දාමි යථාම්හි අනුසිට්ඨා.

‘‘යා ¶ මය්හං සාමිකස්ස, භගිනියො භාතුනො පරිජනො වා;

තමෙකවරකම්පි දිස්වා, උබ්බිග්ගා ආසනං දෙමි.

‘‘අන්නෙන ච පානෙන ච, ඛජ්ජෙන ච යඤ්ච තත්ථ සන්නිහිතං;

ඡාදෙමි උපනයාමි ච, දෙමි ච යං යස්ස පතිරූපං.

‘‘කාලෙන උපට්ඨහිත්වා [උට්ඨහිත්වා (ස්යා. ක.), උපට්ඨහිතුං (?)], ඝරං සමුපගමාමි උම්මාරෙ;

ධොවන්තී හත්ථපාදෙ, පඤ්ජලිකා සාමිකමුපෙමි.

‘‘කොච්ඡං පසාදං අඤ්ජනිඤ්ච, ආදාසකඤ්ච ගණ්හිත්වා;

පරිකම්මකාරිකා ¶ විය, සයමෙව පතිං විභූසෙමි.

‘‘සයමෙව ¶ ඔදනං සාධයාමි, සයමෙව භාජනං ධොවන්තී;

මාතාව එකපුත්තකං, තථා [තදා (සී.)] භත්තාරං පරිචරාමි.

‘‘එවං මං භත්තිකතං, අනුරත්තං කාරිකං නිහතමානං;

උට්ඨායිකං [උට්ඨාහිකං (ක.)] අනලසං, සීලවතිං දුස්සතෙ භත්තා.

‘‘සො මාතරඤ්ච පිතරඤ්ච, භණති ‘ආපුච්ඡහං ගමිස්සාමි;

ඉසිදාසියා න සහ වච්ඡං, එකාගාරෙහං [එකඝරෙප’හං (?)] සහ වත්ථුං’.

‘‘‘මා එවං පුත්ත අවච, ඉසිදාසී පණ්ඩිතා පරිබ්යත්තා;

උට්ඨායිකා අනලසා, කිං තුය්හං න රොචතෙ පුත්ත’.

‘‘‘න ¶ ච මෙ හිංසති කිඤ්චි, න චහං ඉසිදාසියා සහ වච්ඡං;

දෙස්සාව මෙ අලං මෙ, අපුච්ඡාහං [ආපුච්ඡාහං (ස්යා.), ආපුච්ඡහං-නාපුච්ඡහං (?)] ගමිස්සාමි’.

‘‘තස්ස වචනං සුණිත්වා, සස්සු සසුරො ච මං අපුච්ඡිංසු;

‘කිස්ස [කිංස (?)] තයා අපරද්ධං, භණ විස්සට්ඨා යථාභූතං’.

‘‘‘නපිහං ¶ අපරජ්ඣං කිඤ්චි, නපි හිංසෙමි න භණාමි දුබ්බචනං;

කිං සක්කා කාතුය්යෙ, යං මං විද්දෙස්සතෙ භත්තා’.

‘‘තෙ මං පිතුඝරං පටිනයිංසු, විමනා දුඛෙන අධිභූතා;

‘පුත්තමනුරක්ඛමානා, ජිතාම්හසෙ රූපිනිං ලක්ඛිං’.

‘‘අථ මං අදාසි තාතො, අඩ්ඪස්ස ඝරම්හි දුතියකුලිකස්ස;

තතො උපඩ්ඪසුඞ්කෙන, යෙන මං වින්දථ සෙට්ඨි.

‘‘තස්සපි ඝරම්හි මාසං, අවසිං අථ සොපි මං පටිච්ඡරයි [පටිච්ඡසි (සී. ක.), පටිච්ඡති (ස්යා.), පටිච්ඡරති (ක.)];

දාසීව ¶ උපට්ඨහන්තිං, අදූසිකං සීලසම්පන්නං.

‘‘භික්ඛාය ච විචරන්තං, දමකං දන්තං මෙ පිතා භණති;

‘හොහිසි [සොහිසි (සබ්බත්ථ)] මෙ ජාමාතා, නික්ඛිප පොට්ඨිඤ්ච [පොන්තිං (සී. ස්යා.)] ඝටිකඤ්ච’.

‘‘සොපි වසිත්වා පක්ඛං [පක්කමථ (සී.)], අථ තාතං භණති ‘දෙහි මෙ පොට්ඨිං;

ඝටිකඤ්ච මල්ලකඤ්ච, පුනපි භික්ඛං චරිස්සාමි’.

‘‘අථ ¶ නං භණතී තාතො, අම්මා සබ්බො ච මෙ ඤාතිගණවග්ගො;

‘කිං තෙ න කීරති ඉධ, භණ ඛිප්පං තං තෙ කරිහි’ති.

‘‘එවං භණිතො භණති, ‘යදි මෙ අත්තා සක්කොති අලං මය්හං;

ඉසිදාසියා න සහ වච්ඡං, එකඝරෙහං සහ වත්ථුං’.

‘‘විස්සජ්ජිතො ගතො සො, අහම්පි එකාකිනී විචින්තෙමි;

‘ආපුච්ඡිතූන ගච්ඡං, මරිතුයෙ [මරිතායෙ (සී.), මරිතුං (ස්යා.)] වා පබ්බජිස්සං වා’.

‘‘අථ අය්යා ජිනදත්තා, ආගච්ඡී ගොචරාය චරමානා;

තාතකුලං ¶ විනයධරී, බහුස්සුතා සීලසම්පන්නා.

‘‘තං දිස්වාන අම්හාකං, උට්ඨායාසනං තස්සා පඤ්ඤාපයිං;

නිසින්නාය ච පාදෙ, වන්දිත්වා භොජනමදාසිං.

‘‘අන්නෙන ¶ ච පානෙන ච, ඛජ්ජෙන ච යඤ්ච තත්ථ සන්නිහිතං;

සන්තප්පයිත්වා අවචං, ‘අය්යෙ ඉච්ඡාමි පබ්බජිතුං’.

‘‘අථ මං භණතී තාතො, ‘ඉධෙව පුත්තක [පුත්තිකෙ (ස්යා. ක.)] චරාහි ත්වං ධම්මං;

අන්නෙන ච පානෙන ච, තප්පය සමණෙ ද්විජාතී ච’.

‘‘අථහං භණාමි තාතං, රොදන්තී අඤ්ජලිං පණාමෙත්වා;

‘පාපඤ්හි මයා පකතං, කම්මං තං නිජ්ජරෙස්සාමි’.

‘‘අථ ¶ මං භණතී තාතො, ‘පාපුණ බොධිඤ්ච අග්ගධම්මඤ්ච;

නිබ්බානඤ්ච ලභස්සු, යං සච්ඡිකරී ද්විපදසෙට්ඨො’.

‘‘මාතාපිතූ අභිවාදයිත්වා, සබ්බඤ්ච ඤාතිගණවග්ගං;

සත්තාහං පබ්බජිතා, තිස්සො විජ්ජා අඵස්සයිං.

‘‘ජානාමි අත්තනො සත්ත, ජාතියො යස්සයං ඵලවිපාකො;

තං තව ආචික්ඛිස්සං, තං එකමනා නිසාමෙහි.

‘‘නගරම්හි එරකච්ඡෙ [එරකකච්ඡෙ (ස්යා. ක.)], සුවණ්ණකාරො අහං පහූතධනො;

යොබ්බනමදෙන මත්තො සො, පරදාරං අසෙවිහං.

‘‘සොහං තතො චවිත්වා, නිරයම්හි අපච්චිසං චිරං;

පක්කො තතො ච උට්ඨහිත්වා, මක්කටියා කුච්ඡිමොක්කමිං.

‘‘සත්තාහජාතකං ¶ ¶ මං, මහාකපි යූථපො නිල්ලච්ඡෙසි;

තස්සෙතං කම්මඵලං, යථාපි ගන්ත්වාන පරදාරං.

‘‘සොහං තතො චවිත්වා, කාලං කරිත්වා සින්ධවාරඤ්ඤෙ;

කාණාය ච ඛඤ්ජාය ච, එළකියා කුච්ඡිමොක්කමිං.

‘‘ද්වාදස වස්සානි අහං, නිල්ලච්ඡිතො දාරකෙ පරිවහිත්වා;

කිමිනාවට්ටො අකල්ලො, යථාපි ගන්ත්වාන පරදාරං.

‘‘සොහං තතො චවිත්වා, ගොවාණිජකස්ස ගාවියා ජාතො;

වච්ඡො ලාඛාතම්බො, නිල්ලච්ඡිතො ද්වාදසෙ මාසෙ.

‘‘වොඪූන [තෙ පුන (ස්යා. ක.), වොධුන (ක. අට්ඨ.)] නඞ්ගලමහං, සකටඤ්ච ධාරයාමි;

අන්ධොවට්ටො අකල්ලො, යථාපි ගන්ත්වාන පරදාරං.

‘‘සොහං තතො චවිත්වා, වීථියා දාසියා ඝරෙ ජාතො;

නෙව මහිලා න පුරිසො, යථාපි ගන්ත්වාන පරදාරං.

‘‘තිංසතිවස්සම්හි ¶ ¶ මතො, සාකටිකකුලම්හි දාරිකා ජාතා;

කපණම්හි අප්පභොගෙ, ධනික [අණික (අට්ඨ.), තංසංවණ්ණනායම්පි අත්ථයුත්ති ගවෙසිතබ්බා] පුරිසපාතබහුලම්හි.

‘‘තං මං තතො සත්ථවාහො, උස්සන්නාය විපුලාය වඩ්ඪියා;

ඔකඩ්ඪති විලපන්තිං, අච්ඡින්දිත්වා කුලඝරස්මා.

‘‘අථ සොළසමෙ වස්සෙ, දිස්වා මං පත්තයොබ්බනං කඤ්ඤං;

ඔරුන්ධතස්ස පුත්තො, ගිරිදාසො නාම නාමෙන.

‘‘තස්සපි අඤ්ඤා භරියා, සීලවතී ගුණවතී යසවතී ච;

අනුරත්තා ¶ [අනුවත්තා (ක.)] භත්තාරං, තස්සාහං [තස්ස තං (?)] විද්දෙසනමකාසිං.

‘‘තස්සෙතං කම්මඵලං, යං මං අපකීරිතූන ගච්ඡන්ති;

දාසීව උපට්ඨහන්තිං, තස්සපි අන්තො කතො මයා’’ති.

මන්තාවතියා ¶ නගරෙ, රඤ්ඤො කොඤ්චස්ස අග්ගමහෙසියා;

ධීතා ආසිං සුමෙධා, පසාදිතා සාසනකරෙහි.

සීලවතී චිත්තකථා, බහුස්සුතා බුද්ධසාසනෙ විනීතා;

මාතාපිතරො උපගම්ම, භණති ‘‘උභයො නිසාමෙථ.

‘‘නිබ්බානාභිරතාහං, අසස්සතං භවගතං යදිපි දිබ්බං;

කිමඞ්ගං පන [කිමඞ්ග පන (සී. ස්යා.), කිං පන (?)] තුච්ඡා කාමා, අප්පස්සාදා බහුවිඝාතා.

‘‘කාමා කටුකා ආසීවිසූපමා, යෙසු මුච්ඡිතා බාලා;

තෙ දීඝරත්තං නිරයෙ, සමප්පිතා හඤ්ඤන්තෙ දුක්ඛිතා [හඤ්ඤරෙ දුඛිතා (?)].

‘‘සොචන්ති පාපකම්මා, විනිපාතෙ පාපවද්ධිනො සදා;

කායෙන ච වාචාය ච, මනසා ච අසංවුතා බාලා.

‘‘බාලා ¶ තෙ දුප්පඤ්ඤා, අචෙතනා දුක්ඛසමුදයොරුද්ධා;

දෙසන්තෙ ¶ අජානන්තා, න බුජ්ඣරෙ අරියසච්චානි.

‘‘සච්චානි ¶ අම්ම බුද්ධවරදෙසිතානි, තෙ බහුතරා අජානන්තා යෙ;

අභිනන්දන්ති භවගතං, පිහෙන්ති දෙවෙසු උපපත්තිං.

‘‘දෙවෙසුපි උපපත්ති, අසස්සතා භවගතෙ අනිච්චම්හි;

න ච සන්තසන්ති බාලා, පුනප්පුනං ජායිතබ්බස්ස.

‘‘චත්තාරො විනිපාතා, දුවෙ [ද්වෙ (සබ්බත්ථ)] ච ගතියො කථඤ්චි ලබ්භන්ති;

න ච විනිපාතගතානං, පබ්බජ්ජා අත්ථි නිරයෙසු.

‘‘අනුජානාථ මං උභයො, පබ්බජිතුං දසබලස්ස පාවචනෙ;

අප්පොස්සුක්කා ඝටිස්සං, ජාතිමරණප්පහානාය.

‘‘කිං භවගතෙ [භවගතෙන (ස්යා.)] අභිනන්දිතෙන, කායකලිනා අසාරෙන;

භවතණ්හාය නිරොධා, අනුජානාථ පබ්බජිස්සාමි.

‘‘බුද්ධානං ¶ උප්පාදො විවජ්ජිතො, අක්ඛණො ඛණො ලද්ධො;

සීලානි බ්රහ්මචරියං, යාවජීවං න දූසෙය්යං’’.

එවං භණති සුමෙධා, මාතාපිතරො ‘‘න තාව ආහාරං;

ආහරිස්සං [ආහරියාමි (සී.), ආහාරිසං (?)] ගහට්ඨා, මරණවසං ගතාව හෙස්සාමි’’.

මාතා දුක්ඛිතා රොදති පිතා ච, අස්සා සබ්බසො සමභිහතො;

ඝටෙන්ති සඤ්ඤාපෙතුං, පාසාදතලෙ ඡමාපතිතං.

‘‘උට්ඨෙහි පුත්තක කිං සොචිතෙන, දින්නාසි වාරණවතිම්හි;

රාජා ¶ අනීකරත්තො [අණීකදත්තො (සී. ස්යා.)], අභිරූපො තස්ස ත්වං දින්නා.

‘‘අග්ගමහෙසී භවිස්සසි, අනිකරත්තස්ස රාජිනො භරියා;

සීලානි බ්රහ්මචරියං, පබ්බජ්ජා දුක්කරා පුත්තක.

‘‘රජ්ජෙ ආණාධනමිස්සරියං, භොගා සුඛා දහරිකාසි;

භුඤ්ජාහි කාමභොගෙ, වාරෙය්යං හොතු තෙ පුත්ත’’.

අථ නෙ භණති සුමෙධා, ‘‘මා එදිසිකානි භවගතමසාරං;

පබ්බජ්ජා වා හොහිති, මරණං වා මෙ න චෙව වාරෙය්යං.

‘‘කිමිව ¶ පූතිකායමසුචිං, සවනගන්ධං භයානකං කුණපං;

අභිසංවිසෙය්යං භස්තං, අසකිං පග්ඝරිතං අසුචිපුණ්ණං.

‘‘කිමිව ¶ තාහං ජානන්තී, විකුලකං මංසසොණිතුපලිත්තං;

කිමිකුලාලයං සකුණභත්තං, කළෙවරං කිස්ස දිය්යති.

‘‘නිබ්බුය්හති සුසානං, අචිරං කායො අපෙතවිඤ්ඤාණො;

ඡුද්ධො [ඡඩ්ඩිතො (ස්යා.), ඡුට්ඨො (ක.)] කළිඞ්ගරං විය, ජිගුච්ඡමානෙහි ඤාතීහි.

‘‘ඡුද්ධූන [ඡඩ්ඩූන (ස්යා.), ඡුට්ඨූන (ක.)] නං සුසානෙ, පරභත්තං න්හායන්ති [න්හායරෙ (?)] ජිගුච්ඡන්තා;

නියකා මාතාපිතරො, කිං පන සාධාරණා ජනතා.

‘‘අජ්ඣොසිතා අසාරෙ, කළෙවරෙ අට්ඨින්හාරුසඞ්ඝාතෙ;

ඛෙළස්සුච්චාරස්සව, පරිපුණ්ණෙ [ඛෙළස්සුච්චාරපස්සවපරිපුණ්ණෙ (සී.)] පූතිකායම්හි.

‘‘යො ¶ නං විනිබ්භුජිත්වා, අබ්භන්තරමස්ස බාහිරං කයිරා ¶ ;

ගන්ධස්ස අසහමානා, සකාපි මාතා ජිගුච්ඡෙය්ය.

‘‘ඛන්ධධාතුආයතනං, සඞ්ඛතං ජාතිමූලකං දුක්ඛං;

යොනිසො අනුවිචිනන්තී, වාරෙය්යං කිස්ස ඉච්ඡෙය්යං.

‘‘දිවසෙ දිවසෙ තිසත්ති, සතානි නවනවා පතෙය්යුං කායම්හි;

වස්සසතම්පි ච ඝාතො, සෙය්යො දුක්ඛස්ස චෙවං ඛයො.

‘‘අජ්ඣුපගච්ඡෙ ඝාතං, යො විඤ්ඤායෙවං සත්ථුනො වචනං;

‘දීඝො තෙසං [වො (ක.)] සංසාරො, පුනප්පුනං හඤ්ඤමානානං’.

‘‘දෙවෙසු මනුස්සෙසු ච, තිරච්ඡානයොනියා අසුරකායෙ;

පෙතෙසු ¶ ච නිරයෙසු ච, අපරිමිතා දිස්සරෙ ඝාතා.

‘‘ඝාතා නිරයෙසු බහූ, විනිපාතගතස්ස පීළියමානස්ස [කිලිස්සමානස්ස (ස්යා. ක.)];

දෙවෙසුපි අත්තාණං, නිබ්බානසුඛා පරං නත්ථි.

‘‘පත්තා තෙ නිබ්බානං, යෙ යුත්තා දසබලස්ස පාවචනෙ;

අප්පොස්සුක්කා ඝටෙන්ති, ජාතිමරණප්පහානාය.

‘‘අජ්ජෙව තාතභිනික්ඛමිස්සං, භොගෙහි කිං අසාරෙහි;

නිබ්බින්නා මෙ කාමා, වන්තසමා තාලවත්ථුකතා’’.

සා චෙවං භණති පිතරමනීකරත්තො ච යස්ස සා දින්නා;

උපයාසි වාරණවතෙ, වාරෙය්යමුපට්ඨිතෙ කාලෙ.

අථ අසිතනිචිතමුදුකෙ, කෙසෙ ඛග්ගෙන ඡින්දිය සුමෙධා;

පාසාදං පිදහිත්වා [පිධෙත්වා (සී. ස්යා.), පිධිත්වා (ක.)], පඨමජ්ඣානං සමාපජ්ජි.

සා ¶ ¶ ච තහිං සමාපන්නා, අනීකරත්තො ච ආගතො නගරං;

පාසාදෙ ච [පාසාදෙව (සී. ස්යා.)] සුමෙධා, අනිච්චසඤ්ඤං [අනිච්චසඤ්ඤා (සබ්බත්ථ)] සුභාවෙති.

සා ච මනසි කරොති, අනීකරත්තො ච ආරුහී තුරිතං;

මණිකනකභූසිතඞ්ගො, කතඤ්ජලී යාචති සුමෙධං.

‘‘රජ්ජෙ ආණාධනමිස්සරියං, භොගා සුඛා දහරිකාසි;

භුඤ්ජාහි කාමභොගෙ, කාමසුඛා දුල්ලභා ලොකෙ.

‘‘නිස්සට්ඨං ¶ තෙ රජ්ජං, භොගෙ භුඤ්ජස්සු දෙහි දානානි;

මා දුම්මනා අහොසි, මාතාපිතරො තෙ දුක්ඛිතා’’ [මාතාපිතරො ච තෙ දුඛිතා (?)].

තං තං භණති සුමෙධා, කාමෙහි අනත්ථිකා විගතමොහා;

‘‘මා කාමෙ අභිනන්දි, කාමෙස්වාදීනවං පස්ස.

‘‘චාතුද්දීපො රාජා මන්ධාතා, ආසි කාමභොගින මග්ගො;

අතිත්තො ¶ කාලඞ්කතො, න චස්ස පරිපූරිතා ඉච්ඡා.

‘‘සත්ත රතනානි වස්සෙය්ය, වුට්ඨිමා දසදිසා සමන්තෙන;

න චත්ථි තිත්ති කාමානං, අතිත්තාව මරන්ති නරා.

‘‘අසිසූනූපමා කාමා, කාමා සප්පසිරොපමා;

උක්කොපමා අනුදහන්ති, අට්ඨිකඞ්කල [කඞ්ඛල (සී.)] සන්නිභා.

‘‘අනිච්චා අද්ධුවා කාමා, බහුදුක්ඛා මහාවිසා;

අයොගුළොව සන්තත්තො, අඝමූලා දුඛප්ඵලා.

‘‘රුක්ඛප්ඵලූපමා කාමා, මංසපෙසූපමා දුඛා;

සුපිනොපමා ¶ වඤ්චනියා, කාමා යාචිතකූපමා.

‘‘සත්තිසූලූපමා කාමා, රොගො ගණ්ඩො අඝං නිඝං;

අඞ්ගාරකාසුසදිසා, අඝමූලං භයං වධො.

‘‘එවං බහුදුක්ඛා කාමා, අක්ඛාතා අන්තරායිකා;

ගච්ඡථ න මෙ භගවතෙ, විස්සාසො අත්ථි අත්තනො.

‘‘කිං මම පරො කරිස්සති, අත්තනො සීසම්හි ඩය්හමානම්හි;

අනුබන්ධෙ ජරාමරණෙ, තස්ස ඝාතාය ඝටිතබ්බං’’.

ද්වාරං ¶ අපාපුරිත්වානහං [අවාපුරිත්වාහං (සී.)], මාතාපිතරො අනීකරත්තඤ්ච;

දිස්වාන ඡමං නිසින්නෙ, රොදන්තෙ ඉදමවොචං.

‘‘දීඝො බාලානං සංසාරො, පුනප්පුනඤ්ච රොදතං;

අනමතග්ගෙ පිතු මරණෙ, භාතු වධෙ අත්තනො ච වධෙ.

‘‘අස්සු ථඤ්ඤං රුධිරං, සංසාරං අනමතග්ගතො සරථ;

සත්තානං සංසරතං, සරාහි අට්ඨීනඤ්ච සන්නිචයං.

‘‘සර ¶ චතුරොදධී [සරස්සු චතුරො උදධී (?)], උපනීතෙ අස්සුථඤ්ඤරුධිරම්හි;

සර එකකප්පමට්ඨීනං, සඤ්චයං විපුලෙන සමං.

‘‘අනමතග්ගෙ ¶ සංසරතො, මහිං [මහාමහිං (?)] ජම්බුදීපමුපනීතං;

කොලට්ඨිමත්තගුළිකා, මාතා මාතුස්වෙව නප්පහොන්ති.

‘‘තිණකට්ඨසාඛාපලාසං [සර තිණකට්ඨසාඛාපලාසං (සී.)], උපනීතං අනමතග්ගතො සර;

චතුරඞ්ගුලිකා ඝටිකා, පිතුපිතුස්වෙව නප්පහොන්ති.

‘‘සර කාණකච්ඡපං පුබ්බසමුද්දෙ, අපරතො ච යුගඡිද්දං;

සිරං ¶ [සර (සී.)] තස්ස ච පටිමුක්කං, මනුස්සලාභම්හි ඔපම්මං.

‘‘සර රූපං ඵෙණපිණ්ඩොපමස්ස, කායකලිනො අසාරස්ස;

ඛන්ධෙ පස්ස අනිච්චෙ, සරාහි නිරයෙ බහුවිඝාතෙ.

‘‘සර කටසිං වඩ්ඪෙන්තෙ, පුනප්පුනං තාසු තාසු ජාතීසු;

සර කුම්භීලභයානි ච, සරාහි චත්තාරි සච්චානි.

‘‘අමතම්හි විජ්ජමානෙ, කිං තව පඤ්චකටුකෙන පීතෙන;

සබ්බා හි කාමරතියො, කටුකතරා පඤ්චකටුකෙන.

‘‘අමතම්හි විජ්ජමානෙ, කිං තව කාමෙහි යෙ පරිළාහා [සපරිළාහා (සී. අට්ඨ.)];

සබ්බා හි කාමරතියො, ජලිතා කුථිතා කම්පිතා සන්තාපිතා.

‘‘අසපත්තම්හි සමානෙ, කිං තව කාමෙහි යෙ බහුසපත්තා;

රාජග්ගිචොරඋදකප්පියෙහි, සාධාරණා කාමා බහුසපත්තා.

‘‘මොක්ඛම්හි විජ්ජමානෙ, කිං තව කාමෙහි යෙසු වධබන්ධො;

කාමෙසු හි අසකාමා, වධබන්ධදුඛානි අනුභොන්ති.

‘‘ආදීපිතා ¶ ¶ තිණුක්කා, ගණ්හන්තං දහන්ති නෙව මුඤ්චන්තං;

උක්කොපමා හි කාමා, දහන්ති යෙ තෙ න මුඤ්චන්ති.

‘‘මා අප්පකස්ස හෙතු, කාමසුඛස්ස විපුලං ජහී සුඛං;

මා පුථුලොමොව බළිසං, ගිලිත්වා පච්ඡා විහඤ්ඤසි.

‘‘කාමං ¶ කාමෙසු දමස්සු, තාව සුනඛොව සඞ්ඛලාබද්ධො;

කාහින්ති ඛු තං කාමා, ඡාතා සුනඛංව චණ්ඩාලා.

‘‘අපරිමිතඤ්ච ¶ දුක්ඛං, බහූනි ච චිත්තදොමනස්සානි;

අනුභොහිසි කාමයුත්තො, පටිනිස්සජ [පටිනිස්සර (සී.)] අද්ධුවෙ කාමෙ.

‘‘අජරම්හි විජ්ජමානෙ, කිං තව කාමෙහි [යෙසු ජරාය ච; මරණබ්යාධිහි ගහිතා (?)] යෙසු ජරා;

මරණබ්යාධිගහිතා [යෙසු ජරාය ච; මරණබ්යාධිහි ගහිතා (?)], සබ්බා සබ්බත්ථ ජාතියො.

‘‘ඉදමජරමිදමමරං [ඉදං අජරං ඉදං අමරං (?)], ඉදමජරාමරං පදමසොකං;

අසපත්තමසම්බාධං, අඛලිතමභයං නිරුපතාපං.

‘‘අධිගතමිදං බහූහි, අමතං අජ්ජාපි ච ලභනීයමිදං;

යො යොනිසො පයුඤ්ජති, න ච සක්කා අඝටමානෙන’’.

එවං භණති සුමෙධා, සඞ්ඛාරගතෙ රතිං අලභමානා;

අනුනෙන්තී අනිකරත්තං, කෙසෙ ච ඡමං ඛිපි සුමෙධා.

උට්ඨාය අනිකරත්තො, පඤ්ජලිකො යාචිතස්සා පිතරං සො;

‘‘විස්සජ්ජෙථ සුමෙධං, පබ්බජිතුං විමොක්ඛසච්චදස්සා’’.

විස්සජ්ජිතා මාතාපිතූහි, පබ්බජි සොකභයභීතා;

ඡ අභිඤ්ඤා සච්ඡිකතා, අග්ගඵලං සික්ඛමානාය.

අච්ඡරියමබ්භුතං ¶ තං, නිබ්බානං ආසි රාජකඤ්ඤාය;

පුබ්බෙනිවාසචරිතං, යථා බ්යාකරි පච්ඡිමෙ කාලෙ.

‘‘භගවති කොණාගමනෙ, සඞ්ඝාරාමම්හි නවනිවෙසම්හි;

සඛියො තිස්සො ජනියො, විහාරදානං අදාසිම්හ.

‘‘දසක්ඛත්තුං සතක්ඛත්තුං, දසසතක්ඛත්තුං සතානි ච සතක්ඛත්තුං;

දෙවෙසු ¶ උප්පජ්ජිම්හ, කො පන වාදො මනුස්සෙසු.

‘‘දෙවෙසු මහිද්ධිකා අහුම්හ, මානුසකම්හි කො පන වාදො;

සත්තරතනස්ස මහෙසී, ඉත්ථිරතනං අහං ආසිං.

‘‘සො ¶ ¶ හෙතු සො පභවො, තං මූලං සාව සාසනෙ ඛන්තී;

තං පඨමසමොධානං, තං ධම්මරතාය නිබ්බානං’’.

එවං කරොන්ති යෙ සද්දහන්ති, වචනං අනොමපඤ්ඤස්ස;

නිබ්බින්දන්ති භවගතෙ, නිබ්බින්දිත්වා විරජ්ජන්තීති.

ඉත්ථං සුදං සුමෙධා ථෙරී ගාථායො අභාසිත්ථාති.

ගාථාසතානි චත්තාරි, අසීති පුන චුද්දස [ගාථාසඞ්ඛ්යා ඉධ අනුක්කමණිකගණනාවසෙන පාකටා];

ථෙරියෙකුත්තරසතා [ථෙරීයෙකුත්තරඡසතා (?) තිංසමත්තාපි පඤ්චසතමත්තාපි ථෙරියො එකතො ආගතා මනසිකාතබ්බා], සබ්බා තා ආසවක්ඛයාති.