📜

නමො තස්ස භගවතො අරහතො සම්මාසම්බුද්ධස්ස

ඛුද්දකනිකායෙ

ථෙරාපදානපාළි

(පඨමො භාගො)

1. බුද්ධවග්ගො

1. බුද්ධඅපදානං

1.

තථාගතං ජෙතවනෙ වසන්තං, අපුච්ඡි වෙදෙහමුනී නතඞ්ගො;

‘‘සබ්බඤ්ඤුබුද්ධා කිර නාම හොන්ති, භවන්ති තෙ හෙතුභි කෙහි වීර’’.

2.

තදාහ සබ්බඤ්ඤුවරො මහෙසී, ආනන්දභද්දං මධුරස්සරෙන;

‘‘යෙ පුබ්බබුද්ධෙසු [සබ්බබුද්ධෙසු (ස්යා.)] කතාධිකාරා, අලද්ධමොක්ඛා ජිනසාසනෙසු.

3.

‘‘තෙනෙව සම්බොධිමුඛෙන ධීරා, අජ්ඣාසයෙනාපි මහාබලෙන;

පඤ්ඤාය තෙජෙන සුතික්ඛපඤ්ඤා, සබ්බඤ්ඤුභාවං අනුපාපුණන්ති.

4.

‘‘අහම්පි පුබ්බබුද්ධෙසු, බුද්ධත්තමභිපත්ථයිං,

මනසායෙව හුත්වාන, ධම්මරාජා අසඞ්ඛියා.

5.

‘‘අථ බුද්ධාපදානානි, සුණාථ සුද්ධමානසා;

තිංසපාරමිසම්පුණ්ණා, ධම්මරාජා අසඞ්ඛියා.

6.

‘‘සම්බොධිං බුද්ධසෙට්ඨානං, සසඞ්ඝෙ ලොකනායකෙ;

දසඞ්ගුලී නමස්සිත්වා, සිරසා අභිවාදයිං [අභිවාදයෙ (ස්යා.)].

7.

‘‘යාවතා බුද්ධඛෙත්තෙසු, රතනා විජ්ජන්තිසඞ්ඛියා;

ආකාසට්ඨා ච භූමට්ඨා [භුම්මට්ඨා (සී. ස්යා.)], මනසා සබ්බමාහරිං.

8.

‘‘තත්ථ රූපියභූමියං, පාසාදං මාපයිං අහං;

නෙකභුම්මං රතනමයං, උබ්බිද්ධං නභමුග්ගතං.

9.

‘‘විචිත්තථම්භං සුකතං, සුවිභත්තං මහාරහං;

කනකමයසඞ්ඝාටං, කොන්තච්ඡත්තෙහි මණ්ඩිතං.

10.

‘‘පඨමා වෙළුරියා භූමි, විමලබ්භසමා සුභා;

නළිනජලජාකිණ්ණා, වරකඤ්චනභූමියා.

11.

‘‘පවාළංසා පවාළවණ්ණා, කාචි ලොහිතකා සුභා;

ඉන්දගොපකවණ්ණාභා, භූමි ඔභාසතී දිසා.

12.

‘‘සුවිභත්තා ඝරමුඛා, නිය්යූහා සීහපඤ්ජරා;

චතුරො වෙදිකා ජාලා, ගන්ධාවෙළා මනොරමා.

13.

‘‘නීලා පීතා ලොහිතකා, ඔදාතා සුද්ධකාළකා;

කූටාගාරවරූපෙතා, සත්තරතනභූසිතා.

14.

‘‘ඔලොකමයා පදුමා, වාළවිහඞ්ගසොභිතා;

නක්ඛත්තතාරකාකිණ්ණා, චන්දසූරෙහි [චන්දසුරියෙහි (සී. ස්යා.)] මණ්ඩිතා.

15.

‘‘හෙමජාලෙන සඤ්ඡන්නා, සොණ්ණකිඞ්කිණිකායුතා;

වාතවෙගෙන කූජන්ති, සොණ්ණමාලා මනොරමා.

16.

‘‘මඤ්ජෙට්ඨකං ලොහිතකං, පීතකං හරිපිඤ්ජරං;

නානාරඞ්ගෙහි සම්පීතං [සංචිත්තං (ස්යා.)], උස්සිතද්ධජමාලිනී [මාලිනිං (සී.)].

17.

‘‘න නං [නානා (සී. ස්යා.)] බහූනෙකසතා, ඵලිකා රජතාමයා;

මණිමයා ලොහිතඞ්ගා, මසාරගල්ලමයා තථා;

නානාසයනවිචිත්තා, සණ්හකාසිකසන්ථතා.

18.

‘‘කම්පලා දුකූලා චීනා, පට්ටුණ්ණා පණ්ඩුපාවුරා;

විවිධත්ථරණං සබ්බං, මනසා පඤ්ඤපෙසහං.

19.

‘‘තාසු තාස්වෙව භූමීසු, රතනකූටලඞ්කතං;

මණිවෙරොචනා උක්කා, ධාරයන්තා සුතිට්ඨරෙ.

20.

‘‘සොභන්ති එසිකා ථම්භා, සුභා කඤ්චනතොරණා;

ජම්බොනදා සාරමයා, අථො රජතමයාපි ච.

21.

‘‘නෙකා සන්ධී සුවිභත්තා, කවාටග්ගළචිත්තිතා;

උභතො පුණ්ණඝටානෙකා, පදුමුප්පලසංයුතා.

22.

‘‘අතීතෙ සබ්බබුද්ධෙ ච, සසඞ්ඝෙ ලොකනායකෙ;

පකතිවණ්ණරූපෙන, නිම්මිනිත්වා සසාවකෙ.

23.

‘‘තෙන ද්වාරෙන පවිසිත්වා, සබ්බෙ බුද්ධා සසාවකා;

සබ්බසොණ්ණමයෙ පීඨෙ, නිසින්නා අරියමණ්ඩලා.

24.

‘‘යෙ ච එතරහි අත්ථි, බුද්ධා ලොකෙ අනුත්තරා;

අතීතෙ වත්තමානා ච, භවනං සබ්බෙ සමාහරිං.

25.

‘‘පච්චෙකබුද්ධෙනෙකසතෙ, සයම්භූ අපරාජිතෙ;

අතීතෙ වත්තමානෙ ච, භවනං සබ්බෙ සමාහරිං.

26.

‘‘කප්පරුක්ඛා බහූ අත්ථි, යෙ දිබ්බා යෙ ච මානුසා;

සබ්බං දුස්සං සමාහන්තා, අච්ඡාදෙමි තිචීවරං.

27.

‘‘ඛජ්ජං භොජ්ජං සායනීයං, සම්පන්නං පානභොජනං;

මණිමයෙ සුභෙ පත්තෙ, සංපූරෙත්වා අදාසහං.

28.

‘‘දිබ්බවත්ථසමා හුත්වා, මට්ඨා [මට්ටා (සී.)] චීවරසංයුතා;

මධුරා සක්ඛරා චෙව, තෙලා ච මධුඵාණිතා.

29.

‘‘තප්පිතා පරමන්නෙන, සබ්බෙ තෙ අරියමණ්ඩලා;

රතනගබ්භං පවිසිත්වා, කෙසරීව ගුහාසයා.

30.

‘‘මහාරහම්හි සයනෙ, සීහසෙය්යමකප්පයුං;

සම්පජානා සමුට්ඨාය, සයනෙ [සෙය්යෙ (ස්යා.)] පල්ලඞ්කමාභුජුං.

31.

‘‘ගොචරං සබ්බබුද්ධානං, ඣානරතිසමප්පිතා;

අඤ්ඤෙ ධම්මානි දෙසෙන්ති, අඤ්ඤෙ කීළන්ති ඉද්ධියා.

32.

‘‘අඤ්ඤෙ අභිඤ්ඤා අප්පෙන්ති, අභිඤ්ඤා වසිභාවිතා;

විකුබ්බනා විකුබ්බන්ති, අඤ්ඤෙනෙකසහස්සියො.

33.

‘‘බුද්ධාපි බුද්ධෙ පුච්ඡන්ති, විසයං සබ්බඤ්ඤුමාලයං;

ගම්භීරං නිපුණං ඨානං, පඤ්ඤාය විනිබුජ්ඣරෙ.

34.

‘‘සාවකා බුද්ධෙ පුච්ඡන්ති, බුද්ධා පුච්ඡන්ති සාවකෙ;

අඤ්ඤමඤ්ඤඤ්ච පුච්ඡිත්වා [පුච්ඡන්ති (සී. ස්යා.)], අඤ්ඤොඤ්ඤං බ්යාකරොන්ති තෙ.

35.

‘‘බුද්ධා පච්චෙකබුද්ධා ච, සාවකා පරිචාරකා;

එවං සකාය රතියා, පාසාදෙභිරමන්ති තෙ.

36.

‘‘ඡත්තා තිට්ඨන්තු රතනා, කඤ්චනාවෙළපන්තිකා;

මුත්තාජාලපරික්ඛිත්තා, සබ්බෙ ධාරෙන්තු [ධාරෙන්ති (ක.)] මත්ථකෙ.

37.

‘‘භවන්තු චෙළවිතානා, සොණ්ණතාරකචිත්තිතා;

විචිත්තමල්යවිතතා, සබ්බෙ ධාරෙන්තු මත්ථකෙ.

38.

‘‘විතතා මල්යදාමෙහි, ගන්ධදාමෙහි සොභිතා;

දුස්සදාමපරිකිණ්ණා, රතනදාමභූසිතා.

39.

‘‘පුප්ඵාභිකිණ්ණා සුචිත්තා, සුරභිගන්ධභූසිතා;

ගන්ධපඤ්චඞ්ගුලිකතා [ගන්ධපඤ්චඞ්ගුලං කතා (අට්ඨ.)], හෙමච්ඡදනඡාදිතා.

40.

‘‘චතුද්දිසා පොක්ඛරඤ්ඤො, පදුමුප්පලසන්ථතා;

සොවණ්ණරූපා ඛායන්තු, පද්මංරෙණුරජුග්ගතා.

41.

‘‘පුප්ඵන්තු පාදපා සබ්බෙ, පාසාදස්ස සමන්තතො;

සයඤ්ච පුප්ඵා මුඤ්චිත්වා, ගන්ත්වා භවනමොකිරුං.

42.

‘‘සිඛිනො තත්ථ නච්චන්තු, දිබ්බහංසා පකූජරෙ;

කරවීකා ච ගායන්තු, දිජසඞ්ඝා සමන්තතො.

43.

‘‘භෙරියො සබ්බා වජ්ජන්තු, වීණා සබ්බා රසන්තු [රවන්තු (සී. ස්යා.)] තා;

සබ්බා සඞ්ගීති වත්තන්තු, පාසාදස්ස සමන්තතො.

44.

‘‘යාවතා බුද්ධඛෙත්තම්හි, චක්කවාළෙ තතො පරෙ;

මහන්තා ජොතිසම්පන්නා, අච්ඡින්නා රතනාමයා.

45.

‘‘තිට්ඨන්තු සොණ්ණපල්ලඞ්කා, දීපරුක්ඛා ජලන්තු තෙ;

භවන්තු එකපජ්ජොතා, දසසහස්සිපරම්පරා.

46.

‘‘ගණිකා ලාසිකා චෙව, නච්චන්තු අච්ඡරාගණා;

නානාරඞ්ගා පදිස්සන්තු, පාසාදස්ස සමන්තතො.

47.

‘‘දුමග්ගෙ පබ්බතග්ගෙ වා, සිනෙරුගිරිමුද්ධනි;

උස්සාපෙමි ධජං සබ්බං, විචිත්තං පඤ්චවණ්ණිකං.

48.

‘‘නරා නාගා ච ගන්ධබ්බා, සබ්බෙ දෙවා උපෙන්තු තෙ;

නමස්සන්තා පඤ්ජලිකා, පාසාදං පරිවාරයුං.

49.

‘‘යං කිඤ්චි කුසලං කම්මං, කත්තබ්බං කිරියං මම;

කායෙන වාචා මනසා, තිදසෙ සුකතං කතං.

50.

‘‘යෙ සත්තා සඤ්ඤිනො අත්ථි, යෙ ච සත්තා අසඤ්ඤිනො;

කතං පුඤ්ඤඵලං මය්හං, සබ්බෙ භාගී භවන්තු තෙ.

51.

‘‘යෙසං කතං සුවිදිතං, දින්නං පුඤ්ඤඵලං මයා;

යෙ ච තත්ථ [තස්මිං (සී. ක.)] න ජානන්ති, දෙවා ගන්ත්වා නිවෙදයුං.

52.

‘‘සබ්බලොකම්හි [සබ්බෙ ලොකම්හි (ස්යා. ක.)] යෙ සත්තා, ජීවන්තාහාරහෙතුකා;

මනුඤ්ඤං භොජනං සබ්බං [සබ්බෙ (ස්යා.)], ලභන්තු මම චෙතසා.

53.

‘‘මනසා දානං මයා දින්නං, මනසා පසාදමාවහිං;

පූජිතා සබ්බසම්බුද්ධා, පච්චෙකා ජිනසාවකා.

54.

‘‘තෙන කම්මෙන සුකතෙන, චෙතනාපණිධීහි ච;

ජහිත්වා මානුසං දෙහං, තාවතිංසමගච්ඡහං.

55.

‘‘දුවෙ භවෙ පජානාමි, දෙවත්තෙ අථ මානුසෙ;

අඤ්ඤං ගතිං න ජානාමි, මනසා පත්ථනාඵලං.

56.

‘‘දෙවානං අධිකො හොමි, භවාමි මනුජාධිපො;

රූපලක්ඛණසම්පන්නො, පඤ්ඤාය අසමො භවෙ.

57.

‘‘භොජනං විවිධං සෙට්ඨං, රතනඤ්ච අනප්පකං;

විවිධානි ච වත්ථානි, නභා [නභසා (ස්යා.)] ඛිප්පං උපෙන්ති මං.

58.

‘‘පථබ්යා පබ්බතෙ චෙව, ආකාසෙ උදකෙ වනෙ;

යං යං හත්ථං පසාරෙමි, දිබ්බා භක්ඛා උපෙන්ති මං.

59.

‘‘පථබ්යා පබ්බතෙ චෙව, ආකාසෙ උදකෙ වනෙ;

යං යං හත්ථං පසාරෙමි, රතනා සබ්බෙ උපෙන්ති මං.

60.

‘‘පථබ්යා පබ්බතෙ චෙව, ආකාසෙ උදකෙ වනෙ;

යං යං හත්ථං පසාරෙමි, සබ්බෙ ගන්ධා උපෙන්ති මං.

61.

‘‘පථබ්යා පබ්බතෙ චෙව, ආකාසෙ උදකෙ වනෙ;

යං යං [යත්ථ (ස්යා.), යඤ්ඤං (ක.)] හත්ථං පසාරෙමි, සබ්බෙ යානා උපෙන්ති මං.

62.

‘‘පථබ්යා පබ්බතෙ චෙව, ආකාසෙ උදකෙ වනෙ;

යං යං හත්ථං පසාරෙමි, සබ්බෙ මාලා උපෙන්ති මං.

63.

‘‘පථබ්යා පබ්බතෙ චෙව, ආකාසෙ උදකෙ වනෙ;

යං යං හත්ථං පසාරෙමි, අලඞ්කාරා උපෙන්ති මං.

64.

‘‘පථබ්යා පබ්බතෙ චෙව, ආකාසෙ උදකෙ වනෙ;

යං යං හත්ථං පසාරෙමි, සබ්බා කඤ්ඤා උපෙන්ති මං.

65.

‘‘පථබ්යා පබ්බතෙ චෙව, ආකාසෙ උදකෙ වනෙ;

යං යං හත්ථං පසාරෙමි, මධුසක්ඛරා උපෙන්ති මං.

66.

‘‘පථබ්යා පබ්බතෙ චෙව, ආකාසෙ උදකෙ වනෙ;

යං යං හත්ථං පසාරෙමි, සබ්බෙ ඛජ්ජා උපෙන්ති මං.

67.

‘‘අධනෙ අද්ධික [අද්ධිකෙ (ස්යා.)] ජනෙ, යාචකෙ ච පථාවිනො;

දදාමිහං [දදාමිහ (සී.) දදාමි තං (ස්යා.)] දානවරං, සම්බොධිවරපත්තියා.

68.

‘‘නාදෙන්තො පබ්බතං සෙලං, ගජ්ජෙන්තො බහලං ගිරිං;

සදෙවකං හාසයන්තො, බුද්ධො ලොකෙ භවාමහං.

69.

‘‘දිසා දසවිධා ලොකෙ, යායතො නත්ථි අන්තකං;

තස්මිඤ්ච දිසාභාගම්හි, බුද්ධඛෙත්තා අසඞ්ඛියා.

70.

‘‘පභා පකිත්තිතා මය්හං, යමකා රංසිවාහනා;

එත්ථන්තරෙ රංසිජාලං, ආලොකො විපුලො භවෙ.

71.

‘‘එත්තකෙ ලොකධාතුම්හි, සබ්බෙ පස්සන්තු මං ජනා;

සබ්බෙ මං අනුවත්තන්තු, යාව බ්රහ්මනිවෙසනං [සබ්බෙව සුමනා හොන්තු, සබ්බෙ මං අනුවත්තරෙ (සී. ස්යා.)].

72.

‘‘විසිට්ඨමධුනාදෙන, අමතභෙරිමාහනිං;

එත්ථන්තරෙ ජනා සබ්බෙ, සුණන්තු මධුරං ගිරං.

73.

‘‘ධම්මමෙඝෙන වස්සන්තෙ, සබ්බෙ හොන්තු අනාසවා;

යෙත්ථ පච්ඡිමකා සත්තා, සොතාපන්නා භවන්තු තෙ.

74.

‘‘දත්වා දාතබ්බකං දානං, සීලං පූරෙත්වා අසෙසතො;

නෙක්ඛම්මපාරමිං ගන්ත්වා, පත්තො සම්බොධිමුත්තමං.

75.

‘‘පණ්ඩිතෙ පරිපුච්ඡිත්වා, කත්වා වීරියමුත්තමං;

ඛන්තියා පාරමිං ගන්ත්වා, පත්තො සම්බොධිමුත්තමං.

76.

‘‘කත්වා දළ්හමධිට්ඨානං, සච්චපාරමි පූරිය;

මෙත්තාය පාරමිං ගන්ත්වා, පත්තො සම්බොධිමුත්තමං.

77.

‘‘ලාභාලාභෙ සුඛෙ දුක්ඛෙ, සම්මානෙ චාවමානනෙ [සම්මානෙ ච විමානනෙ (ක.) සම්මානනෙ විමානනෙ (ස්යා.)];

සබ්බත්ථ සමකො හුත්වා, පත්තො සම්බොධිමුත්තමං.

78.

‘‘කොසජ්ජං භයතො දිස්වා, වීරියං චාපි ඛෙමතො;

ආරද්ධවීරියා හොථ, එසා බුද්ධානුසාසනී.

79.

‘‘විවාදං භයතො දිස්වා, අවිවාදඤ්ච ඛෙමතො;

සමග්ගා සඛිලා හොථ, එසා බුද්ධානුසාසනී.

80.

‘‘පමාදං භයතො දිස්වා, අප්පමාදඤ්ච ඛෙමතො;

භාවෙථට්ඨඞ්ගිකං මග්ගං, එසා බුද්ධානුසාසනී.

81.

‘‘සමාගතා බහූ බුද්ධා, අරහන්තා [අරහන්තො (ස්යා.)] ච සබ්බසො;

සම්බුද්ධෙ අරහන්තෙ ච, වන්දමානා නමස්සථ.

82.

‘‘එවං අචින්තියා බුද්ධා, බුද්ධධම්මා අචින්තියා;

අචින්තියෙ පසන්නානං, විපාකො හොති අචින්තියො’’’.

ඉත්ථං සුදං භගවා අත්තනො බුද්ධචරියං සම්භාවයමානො බුද්ධාපදානියං [බුද්ධචරියං (සී.) බුද්ධචරිතං (ස්යා.)] නාම ධම්මපරියායං අභාසිත්ථාති.

බුද්ධාපදානං සමත්තං.

2. පච්චෙකබුද්ධඅපදානං

අථ පච්චෙකබුද්ධාපදානං සුණාථ –

83.

‘‘තථාගතං ජෙතවනෙ වසන්තං, අපුච්ඡි වෙදෙහමුනී නතඞ්ගො;

‘පච්චෙකබුද්ධා කිර නාම හොන්ති, භවන්ති තෙ හෙතුභි කෙහි වීර’ [ධීර (සී.) ධීරා (ස්යා.)].

84.

‘‘තදාහ සබ්බඤ්ඤුවරො මහෙසී, ආනන්දභද්දං මධුරස්සරෙන;

‘යෙ පුබ්බබුද්ධෙසු [සබ්බබුද්ධෙසු (ස්යා. ක.)] කතාධිකාරා, අලද්ධමොක්ඛා ජිනසාසනෙසු.

85.

‘‘‘තෙනෙව සංවෙගමුඛෙන ධීරා, විනාපි බුද්ධෙහි සුතික්ඛපඤ්ඤා;

ආරම්මණෙනාපි පරිත්තකෙන, පච්චෙකබොධිං අනුපාපුණන්ති.

86.

‘‘‘සබ්බම්හි ලොකම්හි මමං ඨපෙත්වා, පච්චෙකබුද්ධෙහි සමොව නත්ථි;

තෙසං ඉමං වණ්ණපදෙසමත්තං, වක්ඛාමහං සාධු මහාමුනීනං.

87.

‘‘‘සයමෙව බුද්ධානං මහාඉසීනං, සාධූනි වාක්යානි මධූව [මධුංව (සී.)] ඛුද්දං;

අනුත්තරං භෙසජං පත්ථයන්තා, සුණාථ සබ්බෙසු පසන්නචිත්තා.

88.

‘‘‘පච්චෙකබුද්ධානං සමාගතානං, පරම්පරං බ්යාකරණානි යානි;

ආදීනවො යඤ්ච විරාගවත්ථුං, යථා ච බොධිං අනුපාපුණිංසු.

89.

‘‘‘සරාගවත්ථූසු විරාගසඤ්ඤී, රත්තම්හි ලොකම්හි විරත්තචිත්තා;

හිත්වා පපඤ්චෙ ජිතඵන්දිතානි [විදිය ඵන්දිතානි (සී.) ජිතබන්ධිතානි (ක.)], තථෙව බොධිං අනුපාපුණිංසු.

90.

‘‘‘සබ්බෙසු භූතෙසු නිධාය දණ්ඩං, අවිහෙඨයං අඤ්ඤතරම්පි තෙසං;

මෙත්තෙන චිත්තෙන හිතානුකම්පී, එකො චරෙ ඛග්ගවිසාණකප්පො.

91.

‘‘‘සබ්බෙසු භූතෙසු නිධාය දණ්ඩං, අවිහෙඨයං අඤ්ඤතරම්පි තෙසං;

න පුත්තමිච්ඡෙය්ය කුතො සහායං, එකො චරෙ ඛග්ගවිසාණකප්පො.

92.

‘‘‘සංසග්ගජාතස්ස භවන්ති ස්නෙහා, ස්නෙහන්වයං දුක්ඛමිදං පහොති;

ආදීනවං ස්නෙහජං පෙක්ඛමානො, එකො චරෙ ඛග්ගවිසාණකප්පො.

93.

‘‘‘මිත්තෙ සුහජ්ජෙ අනුකම්පමානො, හාපෙති අත්ථං පටිබද්ධචිත්තො;

එතං භයං සන්ථවෙ පෙක්ඛමානො, එකො චරෙ ඛග්ගවිසාණකප්පො.

94.

‘‘‘වංසො විසාලොව යථා විසත්තො, පුත්තෙසු දාරෙසු ච යා අපෙක්ඛා;

වංසෙ කළීරොව අසජ්ජමානො, එකො චරෙ ඛග්ගවිසාණකප්පො.

95.

‘‘‘මිගො අරඤ්ඤම්හි යථා අබද්ධො, යෙනිච්ඡකං ගච්ඡති ගොචරාය;

විඤ්ඤූ නරො සෙරිතං පෙක්ඛමානො, එකො චරෙ ඛග්ගවිසාණකප්පො.

96.

‘‘‘ආමන්තනා හොති සහායමජ්ඣෙ, වාසෙ ච [වාසෙ (සී. ස්යා.) සුත්තනිපාතෙපි ‘‘ච‘‘කාරො නත්ථි] ඨානෙ ගමනෙ චාරිකාය;

අනභිජ්ඣිතං සෙරිතං පෙක්ඛමානො, එකො චරෙ ඛග්ගවිසාණකප්පො.

97.

‘‘‘ඛිඩ්ඩා රතී හොති සහායමජ්ඣෙ, පුත්තෙසු පෙමං විපුලඤ්ච හොති;

පියවිප්පයොගං විජිගුච්ඡමානො, එකො චරෙ ඛග්ගවිසාණකප්පො.

98.

‘‘‘චාතුද්දිසො අප්පටිඝො ච හොති, සන්තුස්සමානො ඉතරීතරෙන;

පරිස්සයානං සහිතා අඡම්භී, එකො චරෙ ඛග්ගවිසාණකප්පො.

99.

‘‘‘දුස්සඞ්ගහා පබ්බජිතාපි එකෙ, අථො ගහට්ඨා ඝරමාවසන්තා;

අප්පොස්සුක්කො පරපුත්තෙසු හුත්වා, එකො චරෙ ඛග්ගවිසාණකප්පො.

100.

‘‘‘ඔරොපයිත්වා ගිහිබ්යඤ්ජනානි, සඤ්ඡින්නපත්තො යථා කොවිළාරො;

ඡෙත්වාන වීරො ගිහිබන්ධනානි, එකො චරෙ ඛග්ගවිසාණකප්පො.

101.

‘‘‘සචෙ ලභෙථ නිපකං සහායං, සද්ධිං චරං සාධුවිහාරිධීරං;

අභිභුය්ය සබ්බානි පරිස්සයානි, චරෙය්ය තෙනත්තමනො සතීමා.

102.

‘‘‘නො චෙ ලභෙථ නිපකං සහායං, සද්ධිං චරං සාධුවිහාරිධීරං;

රාජාව රට්ඨං විජිතං පහාය, එකො චරෙ මාතඞ්ගරඤ්ඤෙව නාගො.

103.

‘‘‘අද්ධා පසංසාම සහායසම්පදං, සෙට්ඨා සමා සෙවිතබ්බා සහායා;

එතෙ අලද්ධා අනවජ්ජභොජී, එකො චරෙ ඛග්ගවිසාණකප්පො.

104.

‘‘‘දිස්වා සුවණ්ණස්ස පභස්සරානි, කම්මාරපුත්තෙන සුනිට්ඨිතානි;

සඞ්ඝට්ටමානානි දුවෙ භුජස්මිං, එකො චරෙ ඛග්ගවිසාණකප්පො.

105.

‘‘‘එවං දුතීයෙන සහා මමස්ස, වාචාභිලාපො අභිසජ්ජනා වා;

එතං භයං ආයතිං පෙක්ඛමානො, එකො චරෙ ඛග්ගවිසාණකප්පො.

106.

‘‘‘කාමා හි චිත්රා මධුරා මනොරමා, විරූපරූපෙන මථෙන්ති චිත්තං;

ආදීනවං කාමගුණෙසු දිස්වා, එකො චරෙ ඛග්ගවිසාණකප්පො.

107.

‘‘‘ඊතී ච ගණ්ඩො ච උපද්දවො ච, රොගො ච සල්ලඤ්ච භයඤ්ච මෙතං;

එතං භයං කාමගුණෙසු දිස්වා, එකො චරෙ ඛග්ගවිසාණකප්පො.

108.

‘‘‘සීතඤ්ච උණ්හඤ්ච ඛුදං පිපාසං, වාතාතපෙ ඩංසසරීසපෙ [ඩංසසිරිංසපෙ (සී. ස්යා.)] ච;

සබ්බානිපෙතානි අභිබ්භවිත්වා [අභිසංභවිත්වා (සුත්තනිපාතෙ)], එකො චරෙ ඛග්ගවිසාණකප්පො.

109.

‘‘‘නාගොව යූථානි විවජ්ජයිත්වා, සඤ්ජාතඛන්ධො පදුමී උළාරො;

යථාභිරන්තං විහරං අරඤ්ඤෙ, එකො චරෙ ඛග්ගවිසාණකප්පො.

110.

‘‘‘අට්ඨානතං සඞ්ගණිකාරතස්ස, යං ඵස්සයෙ [ඵුස්සයෙ (ස්යා.)] සාමයිකං විමුත්තිං;

ආදිච්චබන්ධුස්ස වචො නිසම්ම, එකො චරෙ ඛග්ගවිසාණකප්පො.

111.

‘‘‘දිට්ඨීවිසූකානි උපාතිවත්තො, පත්තො නියාමං පටිලද්ධමග්ගො;

උප්පන්නඤාණොම්හි අනඤ්ඤනෙය්යො, එකො චරෙ ඛග්ගවිසාණකප්පො.

112.

‘‘‘නිල්ලොලුපො නික්කුහො නිප්පිපාසො, නිම්මක්ඛ [නිම්මක්ඛො (ස්යා.)] නිද්ධන්තකසාවමොහො;

නිරාසයො [නිරාසාසො (ක.)] සබ්බලොකෙ භවිත්වා, එකො චරෙ ඛග්ගවිසාණකප්පො.

113.

‘‘‘පාපං සහායං පරිවජ්ජයෙථ, අනත්ථදස්සිං විසමෙ නිවිට්ඨං;

සයං න සෙවෙ පසුතං පමත්තං, එකො චරෙ ඛග්ගවිසාණකප්පො.

114.

‘‘‘බහුස්සුතං ධම්මධරං භජෙථ, මිත්තං උළාරං පටිභානවන්තං;

අඤ්ඤාය අත්ථානි විනෙය්ය කඞ්ඛං, එකො චරෙ ඛග්ගවිසාණකප්පො.

115.

‘‘‘ඛිඩ්ඩං රතිං කාමසුඛඤ්ච ලොකෙ, අනලඞ්කරිත්වා අනපෙක්ඛමානො;

විභූසට්ඨානා විරතො සච්චවාදී, එකො චරෙ ඛග්ගවිසාණකප්පො.

116.

‘‘‘පුත්තඤ්ච දාරං පිතරඤ්ච මාතරං, ධනානි ධඤ්ඤානි ච බන්ධවානි;

හිත්වාන කාමානි යථොධිකානි, එකො චරෙ ඛග්ගවිසාණකප්පො.

117.

‘‘‘සඞ්ගො එසො පරිත්තමෙත්ථ සොඛ්යං, අප්පස්සාදො දුක්ඛමෙවෙත්ථ භිය්යො;

ගළො [ගාහො (සී.) කණ්ඩො (ස්යා.) ගාළ්හො (ක.)] එසො ඉති ඤත්වා මතිමා, එකො චරෙ ඛග්ගවිසාණකප්පො.

118.

‘‘‘සන්දාලයිත්වාන සංයොජනානි, ජාලංව භෙත්වා සලිලම්බුචාරී;

අග්ගීව දඩ්ඪං අනිවත්තමානො, එකො චරෙ ඛග්ගවිසාණකප්පො.

119.

‘‘‘ඔක්ඛිත්තචක්ඛූ න ච පාදලොලො, ගුත්තින්ද්රියො රක්ඛිතමානසානො;

අනවස්සුතො අපරිඩය්හමානො, එකො චරෙ ඛග්ගවිසාණකප්පො.

120.

‘‘‘ඔහාරයිත්වා ගිහිබ්යඤ්ජනානි, සඤ්ඡන්නපත්තො යථා පාරිඡත්තො;

කාසායවත්ථො අභිනික්ඛමිත්වා, එකො චරෙ ඛග්ගවිසාණකප්පො.

121.

‘‘‘රසෙසු ගෙධං අකරං අලොලො, අනඤ්ඤපොසී සපදානචාරී;

කුලෙ කුලෙ අප්පටිබද්ධචිත්තො, එකො චරෙ ඛග්ගවිසාණකප්පො.

122.

‘‘‘පහාය පඤ්චාවරණානි චෙතසො, උපක්කිලෙසෙ බ්යපනුජ්ජ සබ්බෙ;

අනිස්සිතො ඡෙජ්ජ සිනෙහදොසං, එකො චරෙ ඛග්ගවිසාණකප්පො.

123.

‘‘‘විපිට්ඨිකත්වාන සුඛඤ්ච දුක්ඛං, පුබ්බෙව සොමනස්සදොමනස්සං;

ලද්ධානුපෙක්ඛං සමථං විසුද්ධං, එකො චරෙ ඛග්ගවිසාණකප්පො.

124.

‘‘‘ආරද්ධවීරියො පරමත්ථපත්තියා, අලීනචිත්තො අකුසීතවුත්ති;

දළ්හනික්කමො ථාමබලූපපන්නො, එකො චරෙ ඛග්ගවිසාණකප්පො.

125.

‘‘‘පටිසල්ලානං ඣානමරිඤ්චමානො, ධම්මෙසු නිච්චං අනුධම්මචාරී;

ආදීනවං සම්මසිතා භවෙසු, එකො චරෙ ඛග්ගවිසාණකප්පො.

126.

‘‘‘තණ්හක්ඛයං පත්ථයමප්පමත්තො, අනෙළමූගො සුතවා සතීමා;

සඞ්ඛාතධම්මො නියතො පධානවා, එකො චරෙ ඛග්ගවිසාණකප්පො.

127.

‘‘‘සීහොව සද්දෙසු අසන්තසන්තො, වාතොව ජාලම්හි අසජ්ජමානො;

පදුමංව තොයෙන අලිම්පමානො, එකො චරෙ ඛග්ගවිසාණකප්පො.

128.

‘‘‘සීහො යථා දාඨබලී පසය්හ, රාජා මිගානං අභිභුය්ය චාරී;

සෙවෙථ පන්තානි සෙනාසනානි, එකො චරෙ ඛග්ගවිසාණකප්පො.

129.

‘‘‘මෙත්තං උපෙක්ඛං කරුණං විමුත්තිං, ආසෙවමානො මුදිතඤ්ච කාලෙ;

සබ්බෙන ලොකෙන අවිරුජ්ඣමානො, එකො චරෙ ඛග්ගවිසාණකප්පො.

130.

‘‘‘රාගඤ්ච දොසඤ්ච පහාය මොහං, සන්දාලයිත්වාන සංයොජනානි;

අසන්තසං ජීවිතසඞ්ඛයම්හි, එකො චරෙ ඛග්ගවිසාණකප්පො.

131.

‘‘‘භජන්ති සෙවන්ති ච කාරණත්ථා, නික්කාරණා දුල්ලභා අජ්ජ මිත්තා;

අත්තත්ථපඤ්ඤා අසුචීමනුස්සා, එකො චරෙ ඛග්ගවිසාණකප්පො.

132.

‘‘‘විසුද්ධසීලා සුවිසුද්ධපඤ්ඤා, සමාහිතා ජාගරියානුයුත්තා;

විපස්සකා ධම්මවිසෙසදස්සී, මග්ගඞ්ගබොජ්ඣඞ්ගගතෙ විජඤ්ඤා.

133.

‘‘‘සුඤ්ඤප්පණිධිඤ්ච තථානිමිත්තං [සුඤ්ඤතප්පණීහිතඤ්චානිමිත්තං (සී.)], ආසෙවයිත්වා ජිනසාසනම්හි;

යෙ සාවකත්තං න වජන්ති ධීරා, භවන්ති පච්චෙකජිනා සයම්භූ.

134.

‘‘‘මහන්තධම්මා බහුධම්මකායා, චිත්තිස්සරා සබ්බදුක්ඛොඝතිණ්ණා;

උදග්ගචිත්තා පරමත්ථදස්සී, සීහොපමා ඛග්ගවිසාණකප්පා.

135.

‘‘‘සන්තින්ද්රියා සන්තමනා සමාධී, පච්චන්තසත්තෙසු පතිප්පචාරා [පච්චත්තගම්භීරමතප්පචාරා (සී.)];

දීපා පරත්ථ ඉධ විජ්ජලන්තා, පච්චෙකබුද්ධා සතතං හිතාමෙ.

136.

‘‘‘පහීනසබ්බාවරණා ජනින්දා, ලොකප්පදීපා ඝනකඤ්චනාභා;

නිස්සංසයං ලොකසුදක්ඛිණෙය්යා, පච්චෙකබුද්ධා සතතප්පිතාමෙ.

137.

‘‘‘පච්චෙකබුද්ධානං සුභාසිතානි, චරන්ති ලොකම්හි සදෙවකම්හි;

සුත්වා තථා යෙ න කරොන්ති බාලා, චරන්ති දුක්ඛෙසු පුනප්පුනං තෙ.

138.

‘‘‘පච්චෙකබුද්ධානං සුභාසිතානි, මධුං යථා ඛුද්දමවස්සවන්තං;

සුත්වා තථා යෙ පටිපත්තියුත්තා, භවන්ති තෙ සච්චදසා සපඤ්ඤා’.

139.

‘‘පච්චෙකබුද්ධෙහි ජිනෙහි භාසිතා, කථා [ගාථා (සී. ස්යා.)] උළාරා අභිනික්ඛමිත්වා;

තා සක්යසීහෙන නරුත්තමෙන, පකාසිතා ධම්මවිජානනත්ථං.

140.

‘‘ලොකානුකම්පාය ඉමානි තෙසං, පච්චෙකබුද්ධාන විකුබ්බිතානි;

සංවෙගසඞ්ගමතිවඩ්ඪනත්ථං, සයම්භුසීහෙන පකාසිතානී’’ති.

පච්චෙකබුද්ධාපදානං සමත්තං.

3-1. සාරිපුත්තත්ථෙරඅපදානං

අථ ථෙරාපදානං සුණාථ –

141.

‘‘හිමවන්තස්ස අවිදූරෙ, ලම්බකො නාම පබ්බතො;

අස්සමො සුකතො මය්හං, පණ්ණසාලා සුමාපිතා.

142.

‘‘උත්තානකූලා නදිකා, සුපතිත්ථා මනොරමා;

සුසුද්ධපුළිනාකිණ්ණා, අවිදූරෙ මමස්සමං.

143.

‘‘අසක්ඛරා අපබ්භාරා, සාදු අප්පටිගන්ධිකා;

සන්දතී නදිකා තත්ථ, සොභයන්තා මමස්සමං.

144.

‘‘කුම්භීලා මකරා චෙත්ථ, සුසුමාරා [සුංසුමාරා (සී. ස්යා. )] ච කච්ඡපා;

චරන්ති නදියා තත්ථ, සොභයන්තා මමස්සමං.

145.

‘‘පාඨීනා පාවුසා මච්ඡා, බලජා [වජලා (සී. ස්යා.) ජලජා (පී.)] මුඤ්ජරොහිතා;

වග්ගළා [වග්ගුලා (සී.) වග්ගුළා (ස්යා.) මග්ගුරා (ථෙරගාථා)] පපතායන්තා, සොභයන්ති [පපතායන්ති, සොභයන්තා (ක.)] මමස්සමං.

146.

‘‘උභො කූලෙසු නදියා, පුප්ඵිනො ඵලිනො දුමා;

උභතො අභිලම්බන්තා, සොභයන්ති [අභිලම්බන්ති සොභයන්තා (ක.)] මමස්සමං.

147.

‘‘අම්බා සාලා ච තිලකා, පාටලී සින්දුවාරකා [සින්දුවාරිකා (බහූසු)];

දිබ්බගන්ධා සම්පවන්ති, පුප්ඵිතා මම අස්සමෙ.

148.

‘‘චම්පකා සළලා නීපා [නිම්බා (ක.)], නාගපුන්නාගකෙතකා;

දිබ්බගන්ධා සම්පවන්ති, පුප්ඵිතා මම අස්සමෙ.

149.

‘‘අතිමුත්තා අසොකා ච, භගිනීමාලා ච පුප්ඵිතා;

අඞ්කොලා බිම්බිජාලා [බිම්බජාලා (ක.)] ච, පුප්ඵිතා මම අස්සමෙ.

150.

‘‘කෙතකා කන්දලි [කදලී (ස්යා.)] චෙව, ගොධුකා තිණසූලිකා;

දිබ්බගන්ධං සම්පවන්තා, සොභයන්ති මමස්සමං.

151.

‘‘කණිකාරා කණ්ණිකා ච, අසනා අජ්ජුනා බහූ;

දිබ්බගන්ධං සම්පවන්තා, සොභයන්ති මමස්සමං.

152.

‘‘පුන්නාගා ගිරිපුන්නාගා, කොවිළාරා ච පුප්ඵිතා;

දිබ්බගන්ධං සම්පවන්තා, සොභයන්ති මමස්සමං.

153.

‘‘උද්ධාලකා ච කුටජා, කදම්බා වකුලා බහූ;

දිබ්බගන්ධං සම්පවන්තා, සොභයන්ති මමස්සමං.

154.

‘‘ආළකා ඉසිමුග්ගා ච, කදලිමාතුලුඞ්ගියො;

ගන්ධොදකෙන සංවඩ්ඪා, ඵලානි ධාරයන්ති තෙ.

155.

‘‘අඤ්ඤෙ පුප්ඵන්ති පදුමා, අඤ්ඤෙ ජායන්ති කෙසරී;

අඤ්ඤෙ ඔපුප්ඵා පදුමා, පුප්ඵිතා තළාකෙ තදා.

156.

‘‘ගබ්භං ගණ්හන්ති පදුමා, නිද්ධාවන්ති මුලාළියො;

සිංඝාටිපත්තමාකිණ්ණා, සොභන්ති තළාකෙ තදා.

157.

‘‘නයිතා අම්බගන්ධී ච, උත්තලී බන්ධුජීවකා;

දිබ්බගන්ධා සම්පවන්ති, පුප්ඵිතා තළාකෙ තදා.

158.

‘‘පාඨීනා පාවුසා මච්ඡා, බලජා මුඤ්ජරොහිතා;

සංගුලා මග්ගුරා [මඞ්ගුරා (සී. ක.)] චෙව, වසන්ති තළාකෙ තදා.

159.

‘‘කුම්භීලා සුසුමාරා ච, තන්තිගාහා ච රක්ඛසා;

ඔගුහා [ඔගාහා (ස්යා.)] අජගරා ච, වසන්ති තළාකෙ තදා.

160.

‘‘පාරෙවතා රවිහංසා, චක්කවාකා නදීචරා;

කොකිලා සුකසාළිකා, උපජීවන්ති තං සරං.

161.

‘‘කුක්කුත්ථකා කුළීරකා, වනෙ පොක්ඛරසාතකා;

දින්දිභා සුවපොතා ච, උපජීවන්ති තං සරං.

162.

‘‘හංසා කොඤ්චා මයූරා ච, කොකිලා තම්බචූළකා [තම්බචූළිකා (සී.)];

පම්පකා ජීවංජීවා ච, උපජීවන්ති තං සරං.

163.

‘‘කොසිකා පොට්ඨසීසා ච, කුරරා සෙනකා බහූ;

මහාකාළා ච සකුණා, උපජීවන්ති තං සරං.

164.

‘‘පසදා ච වරාහා ච, චමරා ගණ්ඩකා බහූ [වකා භෙරණ්ඩකා බහූ (සී. ස්යා.)];

රොහිච්චා සුකපොතා [සුත්තපොතා (ස්යා.)] ච, උපජීවන්ති තං සරං.

165.

‘‘සීහබ්යග්ඝා ච දීපී ච, අච්ඡකොකතරච්ඡකා;

තිධා පභින්නමාතඞ්ගා, උපජීවන්ති තං සරං.

166.

‘‘කින්නරා වානරා චෙව, අථොපි වනකම්මිකා;

චෙතා ච ලුද්දකා චෙව, උපජීවන්ති තං සරං.

167.

‘‘තින්දුකානි පියාලානි, මධුකා කාසුමාරයො [කාසමාරියො (ස්යා.)];

ධුවං ඵලානි ධාරෙන්ති, අවිදූරෙ මමස්සමං.

168.

‘‘කොසම්බා [කොසුම්භා (සී. ස්යා.)] සළලා නිම්බා [සළලා නීපා (සී. ස්යා.) පනසා අම්බා (?)], සාදුඵලසමායුතා;

ධුවං ඵලානි ධාරෙන්ති, අවිදූරෙ මමස්සමං.

169.

‘‘හරීතකා ආමලකා, අම්බජම්බුවිභීතකා;

කොලා භල්ලාතකා බිල්ලා, ඵලානි ධාරයන්ති තෙ.

170.

‘‘ආලුවා ච කළම්බා ච, බිළාලීතක්කළානි ච;

ජීවකා සුතකා චෙව, බහුකා මම අස්සමෙ.

171.

‘‘අස්සමස්සාවිදූරම්හි, තළාකාසුං සුනිම්මිතා;

අච්ඡොදකා සීතජලා, සුපතිත්ථා මනොරමා.

172.

‘‘පදුමුප්පලසඤ්ඡන්නා, පුණ්ඩරීකසමායුතා;

මන්දාලකෙහි සඤ්ඡන්නා, දිබ්බගන්ධො පවායති.

173.

‘‘එවං සබ්බඞ්ගසම්පන්නෙ, පුප්ඵිතෙ ඵලිතෙ වනෙ;

සුකතෙ අස්සමෙ රම්මෙ, විහරාමි අහං තදා.

174.

‘‘සීලවා වතසම්පන්නො [වත්තසම්පන්නො (ස්යා.)], ඣායී ඣානරතො සදා;

පඤ්චාභිඤ්ඤාබලප්පත්තො, සුරුචි නාම තාපසො.

175.

‘‘චතුවීසසහස්සානි, සිස්සා මය්හං උපට්ඨහු;

සබ්බෙව බ්රාහ්මණා එතෙ, ජාතිමන්තො යසස්සිනො.

176.

‘‘ලක්ඛණෙ ඉතිහාසෙ ච, සනිඝණ්ටුසකෙටුභෙ;

පදකා වෙය්යාකරණා, සධම්මෙ පාරමිං ගතා.

177.

‘‘උප්පාතෙසු නිමිත්තෙසු, ලක්ඛණෙසු ච කොවිදා;

පථබ්යා භූමන්තලික්ඛෙ, මම සිස්සා සුසික්ඛිතා.

178.

‘‘අප්පිච්ඡා නිපකා එතෙ, අප්පාහාරා අලොලුපා;

ලාභාලාභෙන සන්තුට්ඨා, පරිවාරෙන්ති මං සදා.

179.

‘‘ඣායී ඣානරතා ධීරා, සන්තචිත්තා සමාහිතා;

ආකිඤ්චඤ්ඤං පත්ථයන්තා, පරිවාරෙන්ති මං සදා.

180.

‘‘අභිඤ්ඤාපාරමිප්පත්තා, පෙත්තිකෙ ගොචරෙ රතා;

අන්තලික්ඛචරා ධීරා, පරිවාරෙන්ති මං සදා.

181.

‘‘සංවුතා ඡසු ද්වාරෙසු, අනෙජා රක්ඛිතින්ද්රියා;

අසංසට්ඨා ච තෙ ධීරා, මම සිස්සා දුරාසදා.

182.

‘‘පල්ලඞ්කෙන නිසජ්ජාය, ඨානචඞ්කමනෙන ච;

වීතිනාමෙන්ති තෙ රත්තිං, මම සිස්සා දුරාසදා.

183.

‘‘රජනීයෙ න රජ්ජන්ති, දුස්සනීයෙ න දුස්සරෙ;

මොහනීයෙ න මුය්හන්ති, මම සිස්සා දුරාසදා.

184.

‘‘ඉද්ධිං වීමංසමානා තෙ, වත්තන්ති නිච්චකාලිකං;

පථවිං [පඨවිං (සී. ස්යා.)] තෙ පකම්පෙන්ති, සාරම්භෙන දුරාසදා.

185.

‘‘කීළමානා ච තෙ සිස්සා, කීළන්ති ඣානකීළිතං;

ජම්බුතො ඵලමානෙන්ති, මම සිස්සා දුරාසදා.

186.

‘‘අඤ්ඤෙ ගච්ඡන්ති ගොයානං, අඤ්ඤෙ පුබ්බවිදෙහකං [පුබ්බවිදෙහනං (ස්යා. ක.)];

අඤ්ඤෙ ච උත්තරකුරුං, එසනාය දුරාසදා.

187.

‘‘පුරතො පෙසෙන්ති ඛාරිං, පච්ඡතො ච වජන්ති තෙ;

චතුවීසසහස්සෙහි, ඡාදිතං හොති අම්බරං.

188.

‘‘අග්ගිපාකී අනග්ගී ච, දන්තොදුක්ඛලිකාපි ච;

අස්මෙන කොට්ටිතා කෙචි, පවත්තඵලභොජනා.

189.

‘‘උදකොරොහණා කෙචි, සායං පාතො සුචීරතා;

තොයාභිසෙචනකරා, මම සිස්සා දුරාසදා.

190.

‘‘පරූළ්හකච්ඡනඛලොමා, පඞ්කදන්තා රජස්සිරා;

ගන්ධිතා සීලගන්ධෙන, මම සිස්සා දුරාසදා.

191.

‘‘පාතොව සන්නිපතිත්වා, ජටිලා උග්ගතාපනා;

ලාභාලාභං පකිත්තෙත්වා, ගච්ඡන්ති අම්බරෙ තදා.

192.

‘‘එතෙසං පක්කමන්තානං, මහාසද්දො පවත්තති;

අජිනචම්මසද්දෙන, මුදිතා හොන්ති දෙවතා.

193.

‘‘දිසොදිසං පක්කමන්ති, අන්තලික්ඛචරා ඉසී;

සකෙ බලෙනුපත්ථද්ධා, තෙ ගච්ඡන්ති යදිච්ඡකං.

194.

‘‘පථවීකම්පකා එතෙ, සබ්බෙව නභචාරිනො;

උග්ගතෙජා දුප්පසහා, සාගරොව අඛොභියා.

195.

‘‘ඨානචඞ්කමිනො කෙචි, කෙචි නෙසජ්ජිකා ඉසී;

පවත්තභොජනා කෙචි, මම සිස්සා දුරාසදා.

196.

‘‘මෙත්තාවිහාරිනො එතෙ, හිතෙසී සබ්බපාණිනං;

අනත්තුක්කංසකා සබ්බෙ, න තෙ වම්භෙන්ති කස්සචි.

197.

‘‘සීහරාජාවසම්භීතා, ගජරාජාව ථාමවා;

දුරාසදා බ්යග්ඝාරිව, ආගච්ඡන්ති මමන්තිකෙ.

198.

‘‘විජ්ජාධරා දෙවතා ච, නාගගන්ධබ්බරක්ඛසා;

කුම්භණ්ඩා දානවා ගරුළා, උපජීවන්ති තං සරං.

199.

‘‘තෙ ජටාඛාරිභරිතා, අජිනුත්තරවාසනා;

අන්තලික්ඛචරා සබ්බෙ, උපජීවන්ති තං සරං.

200.

‘‘සදානුච්ඡවිකා [තදානුච්ඡවිකා (ස්යා. ක.)] එතෙ, අඤ්ඤමඤ්ඤං සගාරවා;

චතුබ්බීසසහස්සානං, ඛිපිතසද්දො න විජ්ජති.

201.

‘‘පාදෙ පාදං නික්ඛිපන්තා, අප්පසද්දා සුසංවුතා;

උපසඞ්කම්ම සබ්බෙව [සබ්බෙ තෙ (ස්යා.)], සිරසා වන්දරෙ මමං.

202.

‘‘තෙහි සිස්සෙහි පරිවුතො, සන්තෙහි ච තපස්සිභි;

වසාමි අස්සමෙ තත්ථ, ඣායී ඣානරතො අහං.

203.

‘‘ඉසීනං සීලගන්ධෙන, පුප්ඵගන්ධෙන චූභයං;

ඵලීනං ඵලගන්ධෙන, ගන්ධිතො හොති අස්සමො.

204.

‘‘රත්තින්දිවං න ජානාමි, අරති මෙ න විජ්ජති;

සකෙ සිස්සෙ ඔවදන්තො, භිය්යො හාසං ලභාමහං.

205.

‘‘පුප්ඵානං පුප්ඵමානානං, ඵලානඤ්ච විපච්චතං;

දිබ්බගන්ධා පවායන්ති, සොභයන්තා මමස්සමං.

206.

‘‘සමාධිම්හා වුට්ඨහිත්වා, ආතාපී නිපකො අහං;

ඛාරිභාරං ගහෙත්වාන, වනං අජ්ඣොගහිං අහං.

207.

‘‘උප්පාතෙ සුපිනෙ චාපි, ලක්ඛණෙසු සුසික්ඛිතො;

පවත්තමානං [වත්තමානං (ක.)] මන්තපදං, ධාරයාමි අහං තදා.

208.

‘‘අනොමදස්සී භගවා, ලොකජෙට්ඨො නරාසභො;

විවෙකකාමො සම්බුද්ධො, හිමවන්තමුපාගමි.

209.

‘‘අජ්ඣොගාහෙත්වා හිමවන්තං, අග්ගො කාරුණිකො මුනි;

පල්ලඞ්කං ආභුජිත්වාන, නිසීදි පුරිසුත්තමො.

210.

‘‘තමද්දසාහං සම්බුද්ධං, සප්පභාසං මනොරමං;

ඉන්දීවරංව ජලිතං, ආදිත්තංව හුතාසනං.

211.

‘‘ජලන්තං දීපරුක්ඛංව, විජ්ජුතං ගගණෙ යථා;

සුඵුල්ලං සාලරාජංව, අද්දසං ලොකනායකං.

212.

‘‘අයං නාගො මහාවීරො, දුක්ඛස්සන්තකරො මුනි;

ඉමං දස්සනමාගම්ම, සබ්බදුක්ඛා පමුච්චරෙ.

213.

‘‘දිස්වානාහං දෙවදෙවං, ලක්ඛණං උපධාරයිං;

බුද්ධො නු ඛො න වා බුද්ධො, හන්ද පස්සාමි චක්ඛුමං.

214.

‘‘සහස්සාරානි චක්කානි, දිස්සන්ති චරණුත්තමෙ;

ලක්ඛණානිස්ස දිස්වාන, නිට්ඨං ගච්ඡිං තථාගතෙ.

215.

‘‘සම්මජ්ජනිං ගහෙත්වාන, සම්මජ්ජිත්වානහං තදා;

අථ පුප්ඵෙ සමානෙත්වා, බුද්ධසෙට්ඨං අපූජයිං.

216.

‘‘පූජයිත්වාන තං බුද්ධං, ඔඝතිණ්ණමනාසවං;

එකංසං අජිනං කත්වා, නමස්සිං ලොකනායකං.

217.

‘‘යෙන ඤාණෙන සම්බුද්ධො, විහරති [විහරිත්ථ (සී.), විහරෙති (ක.)] අනාසවො;

තං ඤාණං කිත්තයිස්සාමි, සුණාථ මම භාසතො.

218.

‘‘‘සමුද්ධරසිමං [සමුද්ධරයිමං (ස්යා.)] ලොකං, සයම්භූ අමිතොදය;

තව දස්සනමාගම්ම, කඞ්ඛාසොතං තරන්ති තෙ.

219.

‘‘‘තුවං සත්ථා ච කෙතු ච, ධජො යූපො ච පාණිනං;

පරායණො [පරායනො (ස්යා. ක.)] පතිට්ඨා ච, දීපො ච ද්විපදුත්තමො.

220.

‘‘‘සක්කා සමුද්දෙ උදකං, පමෙතුං ආළ්හකෙන වා;

න ත්වෙව තව සබ්බඤ්ඤු, ඤාණං සක්කා පමෙතවෙ.

221.

‘‘‘ධාරෙතුං පථවිං සක්කා, ඨපෙත්වා තුලමණ්ඩලෙ;

න ත්වෙව තව සබ්බඤ්ඤු, ඤාණං සක්කා ධරෙතවෙ.

222.

‘‘‘ආකාසො මිනිතුං සක්කා, රජ්ජුයා අඞ්ගුලෙන වා;

න ත්වෙව තව සබ්බඤ්ඤු, ඤාණං සක්කා පමෙතවෙ.

223.

‘‘‘මහාසමුද්දෙ උදකං, පථවී චාඛිලා ජටං [පථවිං චාඛිලඤ්ජහෙ (ස්යා.)];

බුද්ධඤාණං උපාදාය, උපමාතො න යුජ්ජරෙ.

224.

‘‘‘සදෙවකස්ස ලොකස්ස, චිත්තං යෙසං පවත්තති;

අන්තොජාලීකතා [අන්තොජාලගතා (පී.)] එතෙ, තව ඤාණම්හි චක්ඛුම.

225.

‘‘‘යෙන ඤාණෙන පත්තොසි, කෙවලං බොධිමුත්තමං;

තෙන ඤාණෙන සබ්බඤ්ඤු, මද්දසී පරතිත්ථියෙ’.

226.

‘‘ඉමා ගාථා ථවිත්වාන, සුරුචි නාම තාපසො;

අජිනං පත්ථරිත්වාන, පථවියං නිසීදි සො.

227.

‘‘චුල්ලාසීතිසහස්සානි, අජ්ඣොගාළ්හො මහණ්ණවෙ;

අච්චුගතො තාවදෙව, ගිරිරාජා පවුච්චති.

228.

‘‘තාව අච්චුග්ගතො නෙරු, ආයතො විත්ථතො ච සො;

චුණ්ණිතො අණුභෙදෙන, කොටිසතසහස්සසො [සහස්සියො (ස්යා. ක.)].

229.

‘‘ලක්ඛෙ ඨපියමානම්හි, පරික්ඛයමගච්ඡථ;

න ත්වෙව තව සබ්බඤ්ඤු, ඤාණං සක්කා පමෙතවෙ.

230.

‘‘සුඛුමච්ඡිකෙන ජාලෙන, උදකං යො පරික්ඛිපෙ;

යෙ කෙචි උදකෙ පාණා, අන්තොජාලීකතා සියුං.

231.

‘‘තථෙව හි මහාවීර, යෙ කෙචි පුථුතිත්ථියා;

දිට්ඨිගහනපක්ඛන්දා [පක්ඛන්තා (සී. ස්යා.)], පරාමාසෙන මොහිතා.

232.

‘‘තව සුද්ධෙන ඤාණෙන, අනාවරණදස්සිනා;

අන්තොජාලීකතා එතෙ, ඤාණං තෙ නාතිවත්තරෙ.

233.

‘‘භගවා තම්හි සමයෙ, අනොමදස්සී මහායසො;

වුට්ඨහිත්වා සමාධිම්හා, දිසං ඔලොකයී ජිනො.

234.

‘‘අනොමදස්සිමුනිනො, නිසභො නාම සාවකො;

පරිවුතො සතසහස්සෙහි, සන්තචිත්තෙහි තාදිභි.

235.

‘‘ඛීණාසවෙහි සුද්ධෙහි, ඡළභිඤ්ඤෙහි ඣායිභි;

චිත්තමඤ්ඤාය බුද්ධස්ස, උපෙසි ලොකනායකං.

236.

‘‘අන්තලික්ඛෙ ඨිතා තත්ථ, පදක්ඛිණමකංසු තෙ;

නමස්සන්තා පඤ්ජලිකා, ඔතරුං [ඔරුහුං (ස්යා.)] බුද්ධසන්තිකෙ.

237.

‘‘අනොමදස්සී භගවා, ලොකජෙට්ඨො නරාසභො;

භික්ඛුසඞ්ඝෙ නිසිදිත්වා, සිතං පාතුකරී ජිනො.

238.

‘‘වරුණො නාමුපට්ඨාකො, අනොමදස්සිස්ස සත්ථුනො;

එකංසං චීවරං කත්වා, අපුච්ඡි ලොකනායකං.

239.

‘‘‘කො නු ඛො භගවා හෙතු, සිතකම්මස්ස සත්ථුනො;

න හි බුද්ධා අහෙතූහි, සිතං පාතුකරොන්ති තෙ’.

240.

‘‘අනොමදස්සී භගවා, ලොකජෙට්ඨො නරාසභො;

භික්ඛුමජ්ඣෙ නිසීදිත්වා, ඉමං ගාථං අභාසථ.

241.

‘‘‘යො මං පුප්ඵෙන පූජෙසි, ඤාණඤ්චාපි අනුත්ථවි;

තමහං කිත්තයිස්සාමි, සුණොථ මම භාසතො.

242.

‘‘‘බුද්ධස්ස ගිරමඤ්ඤාය, සබ්බෙ දෙවා සමාගතා;

සද්ධම්මං සොතුකාමා තෙ, සම්බුද්ධමුපසඞ්කමුං.

243.

‘‘‘දසසු ලොකධාතූසු, දෙවකායා මහිද්ධිකා;

සද්ධම්මං සොතුකාමා තෙ, සම්බුද්ධමුපසඞ්කමුං.

244.

‘‘‘හත්ථී අස්සා රථා පත්තී, සෙනා ච චතුරඞ්ගිනී;

පරිවාරෙස්සන්තිමං නිච්චං, බුද්ධපූජායිදං ඵලං.

245.

‘‘‘සට්ඨිතූරියසහස්සානි, භෙරියො සමලඞ්කතා;

උපට්ඨිස්සන්තිමං නිච්චං, බුද්ධපූජායිදං ඵලං.

246.

‘‘‘සොළසිත්ථිසහස්සානි, නාරියො සමලඞ්කතා;

විචිත්තවත්ථාභරණා, ආමුත්තමණිකුණ්ඩලා.

247.

‘‘‘අළාරපම්හා හසුලා, සුසඤ්ඤා තනුමජ්ඣිමා;

පරිවාරෙස්සන්තිමං නිච්චං, බුද්ධපූජායිදං ඵලං.

248.

‘‘‘කප්පසතසහස්සානි, දෙවලොකෙ රමිස්සති;

සහස්සක්ඛත්තුං චක්කවත්තී, රාජා රට්ඨෙ භවිස්සති.

249.

‘‘‘සහස්සක්ඛත්තුං දෙවින්දො, දෙවරජ්ජං කරිස්සති;

පදෙසරජ්ජං විපුලං, ගණනාතො අසඞ්ඛියං [අසඞ්ඛයං (ස්යා. ක.) එවමුපරිපි].

250.

‘‘‘පච්ඡිමෙ භවසම්පත්තෙ [පච්ඡිමභවෙ සම්පත්තෙ (සී.)], මනුස්සත්තං ගමිස්සති;

බ්රාහ්මණී සාරියා නාම, ධාරයිස්සති කුච්ඡිනා.

251.

‘‘‘මාතුයා නාමගොත්තෙන, පඤ්ඤායිස්සතියං නරො;

සාරිපුත්තොති නාමෙන, තික්ඛපඤ්ඤො භවිස්සති.

252.

‘‘‘අසීතිකොටී ඡඩ්ඩෙත්වා, පබ්බජිස්සතිකිඤ්චනො;

ගවෙසන්තො සන්තිපදං, චරිස්සති මහිං ඉමං.

253.

‘‘‘අප්පරිමෙය්යෙ ඉතො කප්පෙ, ඔක්කාකකුලසම්භවො;

ගොතමො නාම ගොත්තෙන, සත්ථා ලොකෙ භවිස්සති.

254.

‘‘‘තස්ස ධම්මෙසු දායාදො, ඔරසො ධම්මනිම්මිතො;

සාරිපුත්තොති නාමෙන, හෙස්සති අග්ගසාවකො.

255.

‘‘‘අයං භාගීරථී [භාගීරසී (ස්යා. ක.)] ගඞ්ගා, හිමවන්තා පභාවිතා;

මහාසමුද්දමප්පෙති, තප්පයන්තී මහොදධිං [මහොදධී (?) ගඞ්ගාදිමහානදියොති අත්ථො].

256.

‘‘‘තථෙවායං සාරිපුත්තො, සකෙ තීසු විසාරදො;

පඤ්ඤාය පාරමිං ගන්ත්වා, තප්පයිස්සති පාණිනෙ [පාණිනො (සී. ස්යා.)].

257.

‘‘‘හිමවන්තමුපාදාය, සාගරඤ්ච මහොදධිං;

එත්ථන්තරෙ යං පුලිනං, ගණනාතො අසඞ්ඛියං.

258.

‘‘‘තම්පි සක්කා අසෙසෙන, සඞ්ඛාතුං ගණනා යථා;

න ත්වෙව සාරිපුත්තස්ස, පඤ්ඤායන්තො භවිස්සති.

259.

‘‘‘ලක්ඛෙ ඨපියමානම්හි, ඛීයෙ ගඞ්ගාය වාලුකා;

න ත්වෙව සාරිපුත්තස්ස, පඤ්ඤායන්තො භවිස්සති.

260.

‘‘‘මහාසමුද්දෙ ඌමියො, ගණනාතො අසඞ්ඛියා;

තථෙව සාරිපුත්තස්ස, පඤ්ඤායන්තො න හෙස්සති.

261.

‘‘‘ආරාධයිත්වා සම්බුද්ධං, ගොතමං සක්යපුඞ්ගවං;

පඤ්ඤාය පාරමිං ගන්ත්වා, හෙස්සති අග්ගසාවකො.

262.

‘‘‘පවත්තිතං ධම්මචක්කං, සක්යපුත්තෙන තාදිනා;

අනුවත්තෙස්සති සම්මා, වස්සෙන්තො ධම්මවුට්ඨියො.

263.

‘‘‘සබ්බමෙතං අභිඤ්ඤාය, ගොතමො සක්යපුඞ්ගවො;

භික්ඛුසඞ්ඝෙ නිසීදිත්වා, අග්ගට්ඨානෙ ඨපෙස්සති’.

264.

‘‘අහො මෙ සුකතං කම්මං, අනොමදස්සිස්ස සත්ථුනො;

යස්සාහං කාරං [යස්සාධිකාරං (ස්යා.)] කත්වාන, සබ්බත්ථ පාරමිං ගතො.

265.

‘‘අපරිමෙය්යෙ කතං කම්මං, ඵලං දස්සෙසි මෙ ඉධ;

සුමුත්තො සරවෙගොව, කිලෙසෙ ඣාපයිං අහං.

266.

‘‘අසඞ්ඛතං ගවෙසන්තො, නිබ්බානං අචලං පදං;

විචිනං තිත්ථියෙ සබ්බෙ, එසාහං සංසරිං භවෙ.

267.

‘‘යථාපි බ්යාධිතො පොසො, පරියෙසෙය්ය ඔසධං;

විචිනෙය්ය වනං [ධනං (ස්යා. ක.)] සබ්බං, බ්යාධිතො පරිමුත්තියා.

268.

‘‘අසඞ්ඛතං ගවෙසන්තො, නිබ්බානං අමතං පදං;

අබ්බොකිණ්ණං [අබ්බොච්ඡින්නං (අට්ඨ.)] පඤ්චසතං, පබ්බජිං ඉසිපබ්බජං.

269.

‘‘ජටාභාරෙන භරිතො, අජිනුත්තරනිවාසනො;

අභිඤ්ඤාපාරමිං ගන්ත්වා, බ්රහ්මලොකං අගච්ඡිහං.

270.

‘‘නත්ථි බාහිරකෙ සුද්ධි, ඨපෙත්වා ජිනසාසනං;

යෙ කෙචි බුද්ධිමා සත්තා, සුජ්ඣන්ති ජිනසාසනෙ.

271.

‘‘අත්තකාරමයං [අත්ථකාරමයං (ක.)] එතං, නයිදං ඉතිහීතිහං;

අසඞ්ඛතං ගවෙසන්තො, කුතිත්ථෙ [කුතිත්ථං (සී. ස්යා.)] සඤ්චරිං අහං.

272.

‘‘යථා සාරත්ථිකො පොසො, කදලිං ඡෙත්වාන ඵාලයෙ;

න තත්ථ සාරං වින්දෙය්ය, සාරෙන රිත්තකො හි සො.

273.

‘‘තථෙව තිත්ථියා ලොකෙ, නානාදිට්ඨී බහුජ්ජනා;

අසඞ්ඛතෙන රිත්තාසෙ, සාරෙන කදලී යථා.

274.

‘‘පච්ඡිමෙ භවසම්පත්තෙ, බ්රහ්මබන්ධු අහොසහං;

මහාභොගං ඡඩ්ඩෙත්වාන, පබ්බජිං අනගාරියං.

පඨමභාණවාරං.

275.

‘‘අජ්ඣායකො මන්තධරො, තිණ්ණං වෙදාන පාරගූ;

බ්රාහ්මණො සඤ්චයො [සඤ්ජයො (සී. ස්යා. පී.)] නාම, තස්ස මූලෙ වසාමහං.

276.

‘‘සාවකො තෙ මහාවීර, අස්සජි නාම බ්රාහ්මණො;

දුරාසදො උග්ගතෙජො, පිණ්ඩාය චරතී තදා.

277.

‘‘තමද්දසාසිං සප්පඤ්ඤං, මුනිං මොනෙ සමාහිතං;

සන්තචිත්තං මහානාගං, සුඵුල්ලං පදුමං යථා.

278.

‘‘දිස්වා මෙ චිත්තමුප්පජ්ජි, සුදන්තං සුද්ධමානසං;

උසභං පවරං වීරං, අරහායං භවිස්සති.

279.

‘‘පාසාදිකො ඉරියති, අභිරූපො සුසංවුතො;

උත්තමෙ දමථෙ දන්තො, අමතදස්සී භවිස්සති.

280.

‘‘යංනූනාහං උත්තමත්ථං, පුච්ඡෙය්යං තුට්ඨමානසං;

සො මෙ පුට්ඨො කථෙස්සති, පටිපුච්ඡාමහං තදා.

281.

‘‘පිණ්ඩපාතං [පිණ්ඩචාරං (ස්යා.)] චරන්තස්ස, පච්ඡතො අගමාසහං;

ඔකාසං පටිමානෙන්තො, පුච්ඡිතුං අමතං පදං.

282.

‘‘වීථින්තරෙ අනුප්පත්තං, උපගන්ත්වාන පුච්ඡහං;

‘කථං ගොත්තොසි ත්වං වීර, කස්ස සිස්සොසි මාරිස’.

283.

‘‘සො මෙ පුට්ඨො වියාකාසි, අසම්භීතොව කෙසරී;

‘බුද්ධො ලොකෙ සමුප්පන්නො, තස්ස සිස්සොම්හි ආවුසො’.

284.

‘‘‘කීදිසං තෙ මහාවීර, අනුජාත මහායස;

බුද්ධස්ස සාසනං ධම්මං, සාධු මෙ කථයස්සු භො’.

285.

‘‘සො මෙ පුට්ඨො කථී සබ්බං, ගම්භීරං නිපුණං පදං;

තණ්හාසල්ලස්ස හන්තාරං, සබ්බදුක්ඛාපනූදනං.

286.

‘‘‘යෙ ධම්මා හෙතුප්පභවා, තෙසං හෙතුං තථාගතො ආහ;

තෙසඤ්ච යො නිරොධො, එවං වාදී මහාසමණො’.

287.

‘‘සොහං විස්සජ්ජිතෙ පඤ්හෙ, පඨමං ඵලමජ්ඣගං;

විරජො විමලො ආසිං, සුත්වාන ජිනසාසනං.

288.

‘‘සුත්වාන මුනිනො වාක්යං, පස්සිත්වා ධම්මමුත්තමං;

පරියොගාළ්හසද්ධම්මො, ඉමං ගාථමභාසහං.

289.

‘‘‘එසෙව ධම්මො යදි තාවදෙව, පච්චබ්යථපදමසොකං;

අදිට්ඨං අබ්භතීතං, බහුකෙහි කප්පනහුතෙහි’.

290.

‘‘ස්වාහං ධම්මං ගවෙසන්තො, කුතිත්ථෙ සඤ්චරිං අහං;

සො මෙ අත්ථො අනුප්පත්තො, කාලො මෙ නප්පමජ්ජිතුං.

291.

‘‘තොසිතොහං අස්සජිනා, පත්වාන අචලං පදං;

සහායකං ගවෙසන්තො, අස්සමං අගමාසහං.

292.

‘‘දූරතොව මමං දිස්වා, සහායො මෙ සුසික්ඛිතො;

ඉරියාපථසම්පන්නො [ඉරියාපථං මමං දිස්වා (ක.)], ඉදං වචනමබ්රවි.

293.

‘‘‘පසන්නමුඛනෙත්තොසි, මුනිභාවොව දිස්සති;

අමතාධිගතො කච්චි, නිබ්බානමච්චුතං පදං.

294.

‘‘‘සුභානුරූපො ආයාසි, ආනෙඤ්ජකාරිතො විය;

දන්තොව දන්තදමථො [දන්තොවුත්තමදමථො (සී.) දන්තොව දන්ත දමථෙ (ස්යා.)], උපසන්තොසි බ්රාහ්මණ.

295.

‘‘‘අමතං මයාධිගතං, සොකසල්ලාපනූදනං;

ත්වම්පි තං අධිගච්ඡෙසි [අධිගච්ඡාහි (සී.), අධිගච්ඡෙහි (ස්යා.), අධිගතොසි (?)], ගච්ඡාම බුද්ධසන්තිකං’.

296.

‘‘සාධූති සො පටිස්සුත්වා, සහායො මෙ සුසික්ඛිතො;

හත්ථෙන හත්ථං ගණ්හිත්වා, උපගම්ම [උපාගමි (සී.), උපාගම්ම (ස්යා.)] තවන්තිකං.

297.

‘‘උභොපි පබ්බජිස්සාම, සක්යපුත්ත තවන්තිකෙ;

තව සාසනමාගම්ම, විහරාම අනාසවා.

298.

‘‘කොලිතො ඉද්ධියා සෙට්ඨො, අහං පඤ්ඤාය පාරගො;

උභොව එකතො හුත්වා, සාසනං සොභයාමසෙ.

299.

‘‘අපරියොසිතසඞ්කප්පො, කුතිත්ථෙ සඤ්චරිං අහං;

තව දස්සනමාගම්ම, සඞ්කප්පො පූරිතො මම.

300.

‘‘පථවියං පතිට්ඨාය, පුප්ඵන්ති සමයෙ දුමා;

දිබ්බගන්ධා සම්පවන්ති, තොසෙන්ති සබ්බපාණිනං.

301.

‘‘තථෙවාහං මහාවීර, සක්යපුත්ත මහායස;

සාසනෙ තෙ පතිට්ඨාය, සමයෙසාමි පුප්ඵිතුං.

302.

‘‘විමුත්තිපුප්ඵං එසන්තො, භවසංසාරමොචනං;

විමුත්තිපුප්ඵලාභෙන, තොසෙමි සබ්බපාණිනං.

303.

‘‘යාවතා බුද්ධඛෙත්තම්හි, ඨපෙත්වාන මහාමුනිං;

පඤ්ඤාය සදිසො නත්ථි, තව පුත්තස්ස චක්ඛුම.

304.

‘‘සුවිනීතා ච තෙ සිස්සා, පරිසා ච සුසික්ඛිතා;

උත්තමෙ දමථෙ දන්තා, පරිවාරෙන්ති තං සදා.

305.

‘‘ඣායී ඣානරතා ධීරා, සන්තචිත්තා සමාහිතා;

මුනී මොනෙය්යසම්පන්නා, පරිවාරෙන්ති තං සදා.

306.

‘‘අප්පිච්ඡා නිපකා ධීරා, අප්පාහාරා අලොලුපා;

ලාභාලාභෙන සන්තුට්ඨා, පරිවාරෙන්ති තං සදා.

307.

‘‘ආරඤ්ඤිකා ධුතරතා, ඣායිනො ලූඛචීවරා;

විවෙකාභිරතා ධීරා, පරිවාරෙන්ති තං සදා.

308.

‘‘පටිපන්නා ඵලට්ඨා ච, සෙඛා ඵලසමඞ්ගිනො;

ආසීසකා [ආසිංසකා (සී. ස්යා.)] උත්තමත්ථං, පරිවාරෙන්ති තං සදා.

309.

‘‘සොතාපන්නා ච විමලා, සකදාගාමිනො ච යෙ;

අනාගාමී ච අරහා, පරිවාරෙන්ති තං සදා.

310.

‘‘සතිපට්ඨානකුසලා, බොජ්ඣඞ්ගභාවනාරතා;

සාවකා තෙ බහූ සබ්බෙ, පරිවාරෙන්ති තං සදා.

311.

‘‘ඉද්ධිපාදෙසු කුසලා, සමාධිභාවනාරතා;

සම්මප්පධානානුයුත්තා, පරිවාරෙන්ති තං සදා.

312.

‘‘තෙවිජ්ජා ඡළභිඤ්ඤා ච, ඉද්ධියා පාරමිං ගතා;

පඤ්ඤාය පාරමිං පත්තා, පරිවාරෙන්ති තං සදා.

313.

‘‘එදිසා තෙ මහාවීර, තව සිස්සා සුසික්ඛිතා;

දුරාසදා උග්ගතෙජා, පරිවාරෙන්ති තං සදා.

314.

‘‘තෙහි සිස්සෙහි පරිවුතො, සඤ්ඤතෙහි තපස්සිභි;

මිගරාජාවසම්භීතො, උළුරාජාව සොභසි.

315.

‘‘පථවියං පතිට්ඨාය, රුහන්ති ධරණීරුහා;

වෙපුල්ලතං පාපුණන්ති, ඵලඤ්ච දස්සයන්ති තෙ.

316.

‘‘පථවීසදිසො ත්වංසි, සක්යපුත්ත මහායස;

සාසනෙ තෙ පතිට්ඨාය, ලභන්ති අමතං ඵලං.

317.

‘‘සින්ධු සරස්සතී චෙව, නදියො චන්දභාගිකා;

ගඞ්ගා ච යමුනා චෙව, සරභූ ච අථො මහී.

318.

‘‘එතාසං සන්දමානානං, සාගරො සම්පටිච්ඡති;

ජහන්ති පුරිමං නාමං, සාගරොතෙව ඤායති.

319.

‘‘තථෙවිමෙ චතුබ්බණ්ණා, පබ්බජිත්වා තවන්තිකෙ;

ජහන්ති පුරිමං නාමං, බුද්ධපුත්තාති ඤායරෙ.

320.

‘‘යථාපි චන්දො විමලො, ගච්ඡං ආකාසධාතුයා;

සබ්බෙ තාරගණෙ ලොකෙ, ආභාය අතිරොචති.

321.

‘‘තථෙව ත්වං මහාවීර, පරිවුතො දෙවමානුසෙ;

එතෙ සබ්බෙ අතික්කම්ම, ජලසි සබ්බදා තුවං.

322.

‘‘ගම්භීරෙ උට්ඨිතා ඌමී, න වෙලමතිවත්තරෙ;

සබ්බා වෙලංව ඵුසන්ති [සබ්බාව වෙලං ඵුසන්ති (සී.), සබ්බා වෙලං පඵුස්සන්ති (ස්යා.)], සඤ්චුණ්ණා විකිරන්ති තා.

323.

‘‘තථෙව තිත්ථියා ලොකෙ, නානාදිට්ඨී බහුජ්ජනා;

ධම්මං වාදිතුකාමා තෙ, නාතිවත්තන්ති තං මුනිං.

324.

‘‘සචෙ ච තං පාපුණන්ති, පටිවාදෙහි චක්ඛුම;

තවන්තිකං උපාගන්ත්වා, සඤ්චුණ්ණාව භවන්ති තෙ.

325.

‘‘යථාපි උදකෙ ජාතා, කුමුදා මන්දාලකා බහූ;

උපලිම්පන්ති [උපලිප්පන්ති (?)] තොයෙන, කද්දමකලලෙන ච.

326.

‘‘තථෙව බහුකා සත්තා, ලොකෙ ජාතා විරූහරෙ;

අට්ටිතා රාගදොසෙන, කද්දමෙ කුමුදං යථා.

327.

‘‘යථාපි පදුමං ජලජං, ජලමජ්ඣෙ විරූහති;

න සො ලිම්පති තොයෙන, පරිසුද්ධො හි කෙසරී.

328.

‘‘තථෙව ත්වං මහාවීර, ලොකෙ ජාතො මහාමුනි;

නොපලිම්පසි ලොකෙන, තොයෙන පදුමං යථා.

329.

‘‘යථාපි රම්මකෙ මාසෙ, බහූ පුප්ඵන්ති වාරිජා;

නාතික්කමන්ති තං මාසං, සමයො පුප්ඵනාය සො.

330.

‘‘තථෙව ත්වං මහාවීර, පුප්ඵිතො තෙ විමුත්තියා;

සාසනං නාතිවත්තන්ති, පදුමං වාරිජං යථා.

331.

‘‘සුපුප්ඵිතො සාලරාජා, දිබ්බගන්ධං පවායති;

අඤ්ඤසාලෙහි පරිවුතො, සාලරාජාව සොභති.

332.

‘‘තථෙව ත්වං මහාවීර, බුද්ධඤාණෙන පුප්ඵිතො;

භික්ඛුසඞ්ඝපරිවුතො, සාලරාජාව සොභසි.

333.

‘‘යථාපි සෙලො හිමවා, ඔසධො සබ්බපාණිනං;

නාගානං අසුරානඤ්ච, දෙවතානඤ්ච ආලයො.

334.

‘‘තථෙව ත්වං මහාවීර, ඔසධො විය පාණිනං;

තෙවිජ්ජා ඡළභිඤ්ඤා ච, ඉද්ධියා පාරමිං ගතා.

335.

‘‘අනුසිට්ඨා මහාවීර, තයා කාරුණිකෙන තෙ;

රමන්ති ධම්මරතියා, වසන්ති තව සාසනෙ.

336.

‘‘මිගරාජා යථා සීහො, අභිනික්ඛම්ම ආසයා;

චතුද්දිසානුවිලොකෙත්වා [විලොකෙත්වා (සී. ස්යා.), නුලොකෙත්වා (ක.)],

තික්ඛත්තුං අභිනාදති.

337.

‘‘සබ්බෙ මිගා උත්තසන්ති, මිගරාජස්ස ගජ්ජතො;

තථා හි ජාතිමා එසො, පසූ තාසෙති සබ්බදා.

338.

‘‘ගජ්ජතො තෙ මහාවීර, වසුධා සම්පකම්පති;

බොධනෙය්යාවබුජ්ඣන්ති, තසන්ති මාරකායිකා.

339.

‘‘තසන්ති තිත්ථියා සබ්බෙ, නදතො තෙ මහාමුනි;

කාකා සෙනාව විබ්භන්තා, මිගරඤ්ඤා යථා මිගා.

340.

‘‘යෙ කෙචි ගණිනො ලොකෙ, සත්ථාරොති පවුච්චරෙ;

පරම්පරාගතං ධම්මං, දෙසෙන්ති පරිසාය තෙ.

341.

‘‘න හෙවං ත්වං මහාවීර, ධම්මං දෙසෙසි පාණිනං;

සාමං සච්චානි බුජ්ඣිත්වා, කෙවලං බොධිපක්ඛියං.

342.

‘‘ආසයානුසයං ඤත්වා, ඉන්ද්රියානං බලාබලං;

භබ්බාභබ්බෙ විදිත්වාන, මහාමෙඝොව ගජ්ජසි.

343.

‘‘චක්කවාළපරියන්තා, නිසින්නා පරිසා භවෙ;

නානාදිට්ඨී විචිනන්තා [විචින්තෙන්ති (ස්යා.), විචිනන්තං (ක.)], විමතිච්ඡෙදනාය තං.

344.

‘‘සබ්බෙසං චිත්තමඤ්ඤාය, ඔපම්මකුසලො මුනි;

එකං පඤ්හං කථෙන්තොව, විමතිං ඡින්දසි [ඡින්දි (ස්යා. ක.)] පාණිනං.

345.

‘‘උපතිස්සසදිසෙහෙව, වසුධා පූරිතා භවෙ;

සබ්බෙව තෙ පඤ්ජලිකා, කිත්තයුං ලොකනායකං.

346.

‘‘කප්පං වා තෙ කිත්තයන්තා, නානාවණ්ණෙහි කිත්තයුං;

පරිමෙතුං න සක්කෙය්යුං [න කප්පෙය්යුං (ස්යා.), න පප්පෙය්යුං (ක.)], අප්පමෙය්යො තථාගතො.

347.

‘‘යථාසකෙන ථාමෙන, කිත්තිතො හි මයා ජිනො;

කප්පකොටීපි කිත්තෙන්තා, එවමෙව පකිත්තයුං.

348.

‘‘සචෙ හි කොචි දෙවො වා, මනුස්සො වා සුසික්ඛිතො;

පමෙතුං පරිකප්පෙය්ය, විඝාතංව ලභෙය්ය සො.

349.

‘‘සාසනෙ තෙ පතිට්ඨාය, සක්යපුත්ත මහායස;

පඤ්ඤාය පාරමිං ගන්ත්වා, විහරාමි අනාසවො.

350.

‘‘තිත්ථියෙ සම්පමද්දාමි, වත්තෙමි ජිනසාසනං;

ධම්මසෙනාපති අජ්ජ, සක්යපුත්තස්ස සාසනෙ.

351.

‘‘අපරිමෙය්යෙ කතං කම්මං, ඵලං දස්සෙසි මෙ ඉධ;

සුඛිත්තො සරවෙගොව, කිලෙසෙ ඣාපයී මම [ඣාපයිං මම (ස්යා.), ඣාපයිං අහං (ක.)].

352.

‘‘යො කොචි මනුජො භාරං, ධාරෙය්ය මත්ථකෙ සදා;

භාරෙන දුක්ඛිතො අස්ස, භාරෙහි භරිතො තථා.

353.

‘‘ඩය්හමානො තීහග්ගීහි, භවෙසු සංසරිං අහං;

භරිතො භවභාරෙන, ගිරිං උච්චාරිතො යථා.

354.

‘‘ඔරොපිතො ච මෙ භාරො, භවා උග්ඝාටිතා මයා;

කරණීයං කතං සබ්බං, සක්යපුත්තස්ස සාසනෙ.

355.

‘‘යාවතා බුද්ධඛෙත්තම්හි, ඨපෙත්වා සක්යපුඞ්ගවං;

අහං අග්ගොම්හි පඤ්ඤාය, සදිසො මෙ න විජ්ජති.

356.

‘‘සමාධිම්හි සුකුසලො, ඉද්ධියා පාරමිං ගතො;

ඉච්ඡමානො චහං අජ්ජ, සහස්සං අභිනිම්මිනෙ.

357.

‘‘අනුපුබ්බවිහාරස්ස, වසීභූතො මහාමුනි;

කථෙසි සාසනං මය්හං, නිරොධො සයනං මම.

358.

‘‘දිබ්බචක්ඛු විසුද්ධං මෙ, සමාධිකුසලො අහං;

සම්මප්පධානානුයුත්තො, බොජ්ඣඞ්ගභාවනාරතො.

359.

‘‘සාවකෙන හි පත්තබ්බං, සබ්බමෙව කතං මයා;

ලොකනාථං ඨපෙත්වාන, සදිසො මෙ න විජ්ජති.

360.

‘‘සමාපත්තීනං කුසලො [සමාපත්තිනයකුසලො (සී.)], ඣානවිමොක්ඛාන ඛිප්පපටිලාභී;

බොජ්ඣඞ්ගභාවනාරතො, සාවකගුණපාරමිගතොස්මි.

361.

‘‘සාවකගුණෙනපි ඵුස්සෙන [සාවකගුණඵුස්සෙන (ස්යා.)], බුද්ධියා පරිසුත්තමභාරවා [පුරිසුත්තමගාරවා (ස්යා.), පුරිසුත්තමභාරවා (ක.)];

යං සද්ධාසඞ්ගහිතං [සද්ධාය සඞ්ගහිතං (සී.), සද්දාසඞ්ගහිතං (ස්යා.)] චිත්තං, සදා සබ්රහ්මචාරීසු.

362.

‘‘උද්ධතවිසොව සප්පො, ඡින්නවිසාණොව උසභො;

නික්ඛිත්තමානදප්පොව [දබ්බොව (ක.)], උපෙමි ගරුගාරවෙන ගණං.

363.

‘‘යදි රූපිනී භවෙය්ය, පඤ්ඤා මෙ වසුමතීපි [වසුමතී (සී. ක.) වසුපතීනං (ස්යා.)] න සමෙය්ය;

අනොමදස්සිස්ස [අනොමදස්සි (?)] භගවතො, ඵලමෙතං ඤාණථවනාය.

364.

‘‘පවත්තිතං ධම්මචක්කං, සක්යපුත්තෙන තාදිනා;

අනුවත්තෙමහං සම්මා, ඤාණථවනායිදං ඵලං.

365.

‘‘මා මෙ කදාචි පාපිච්ඡො, කුසීතො හීනවීරියො;

අප්පස්සුතො අනාදරො [අනාචාරො (සබ්බත්ථ) ථෙරගා. 987 පස්සිතබ්බා], සමෙතො අහු කත්ථචි.

366.

‘‘බහුස්සුතො ච මෙධාවී, සීලෙසු සුසමාහිතො;

චෙතොසමථානුයුත්තො, අපි මුද්ධනි තිට්ඨතු.

367.

‘‘තං වො වදාමි භද්දන්තෙ, යාවන්තෙත්ථ සමාගතා;

අප්පිච්ඡා හොථ සන්තුට්ඨා, ඣායී ඣානරතා සදා.

368.

‘‘යමහං පඨමං දිස්වා, විරජො විමලො අහුං;

සො මෙ ආචරියො ධීරො, අස්සජි නාම සාවකො.

369.

‘‘තස්සාහං වාහසා අජ්ජ, ධම්මසෙනාපතී අහුං;

සබ්බත්ථ පාරමිං පත්වා, විහරාමි අනාසවො.

370.

‘‘යො මෙ ආචරියො ආසි, අස්සජි නාම සාවකො;

යස්සං දිසායං වසති, උස්සීසම්හි කරොමහං.

371.

‘‘මම කම්මං සරිත්වාන, ගොතමො සක්යපුඞ්ගවො;

භික්ඛුසඞ්ඝෙ නිසීදිත්වා, අග්ගට්ඨානෙ ඨපෙසි මං.

372.

[ඉමා ද්වෙ ගාථායො ස්යාමපොත්ථකෙ න සන්ති]

කිලෙසා ඣාපිතා මය්හං, භවා සබ්බෙ සමූහතා.

නාගොව බන්ධනං ඡෙත්වා, විහරාමි අනාසවො.

373.

‘‘ස්වාගතං වත මෙ ආසි, බුද්ධසෙට්ඨස්ස සන්තිකෙ;

තිස්සො විජ්ජා අනුප්පත්තා, කතං බුද්ධස්ස සාසනං [ඉමා ද්වෙ ගාථාරො ස්යාමපොත්ථකෙ න සන්ති].

374.

‘‘පටිසම්භිදා චතස්සො [චතස්සො ච (සී.)], විමොක්ඛාපි ච අට්ඨිමෙ;

ඡළභිඤ්ඤා සච්ඡිකතා, කතං බුද්ධස්ස සාසනං’’.

ඉත්ථං සුදං ආයස්මා සාරිපුත්තො ථෙරො ඉමා ගාථායො

අභාසිත්ථාති.

සාරිපුත්තත්ථෙරස්සාපදානං පඨමං.

3-2. මහාමොග්ගල්ලානත්ථෙරඅපදානං

375.

‘‘අනොමදස්සී භගවා, ලොකජෙට්ඨො නරාසභො;

විහාසි හිමවන්තම්හි, දෙවසඞ්ඝපුරක්ඛතො.

376.

‘‘වරුණො නාම නාමෙන, නාගරාජා අහං තදා;

කාමරූපී විකුබ්බාමි, මහොදධිනිවාසහං.

377.

‘‘සඞ්ගණියං ගණං හිත්වා, තූරියං පට්ඨපෙසහං;

සම්බුද්ධං පරිවාරෙත්වා, වාදෙසුං අච්ඡරා තදා.

378.

‘‘වජ්ජමානෙසු තූරෙසු, දෙවා තූරානි [තුරියෙසු, දෙවා තුරියානි (සී. ස්යා.)] වජ්ජයුං;

උභින්නං සද්දං සුත්වාන, බුද්ධොපි සම්පබුජ්ඣථ.

379.

‘‘නිමන්තෙත්වාන සම්බුද්ධං, සකං භවනුපාගමිං;

ආසනං පඤ්ඤපෙත්වාන, කාලමාරොචයිං අහං.

380.

‘‘ඛීණාසවසහස්සෙහි, පරිවුතො ලොකනායකො;

ඔභාසෙන්තො දිසා සබ්බා, භවනං මෙ උපාගමි.

381.

‘‘උපවිට්ඨං මහාවීරං, දෙවදෙවං නරාසභං;

සභික්ඛුසඞ්ඝං තප්පෙසිං [සන්තප්පෙසිං (ස්යා.), තප්පෙමි (ක.)], අන්නපානෙනහං තදා.

382.

‘‘අනුමොදි මහාවීරො, සයම්භූ අග්ගපුග්ගලො;

භික්ඛුසඞ්ඝෙ නිසීදිත්වා, ඉමා ගාථා අභාසථ.

383.

‘‘‘යො සො [යං සො (ක.)] සඞ්ඝං අපූජෙසි, බුද්ධඤ්ච ලොකනායකං;

තෙන චිත්තප්පසාදෙන, දෙවලොකං ගමිස්සති.

384.

‘‘‘සත්තසත්තතික්ඛත්තුඤ්ච, දෙවරජ්ජං කරිස්සති;

පථබ්යා රජ්ජං අට්ඨසතං, වසුධං ආවසිස්සති.

385.

‘‘‘පඤ්චපඤ්ඤාසක්ඛත්තුඤ්ච, චක්කවත්තී භවිස්සති;

භොගා අසඞ්ඛියා තස්ස, උප්පජ්ජිස්සන්ති තාවදෙ.

386.

‘‘‘අපරිමෙය්යෙ ඉතො කප්පෙ, ඔක්කාකකුලසම්භවො;

ගොතමො නාම ගොත්තෙන [නාමෙන (සී.)], සත්ථා ලොකෙ භවිස්සති.

387.

‘‘‘නිරයා සො චවිත්වාන, මනුස්සතං ගමිස්සති;

කොලිතො නාම නාමෙන, බ්රහ්මබන්ධු භවිස්සති.

388.

‘‘‘සො පච්ඡා පබ්බජිත්වාන, කුසලමූලෙන චොදිතො;

ගොතමස්ස භගවතො, දුතියො හෙස්සති සාවකො.

389.

‘‘‘ආරද්ධවීරියො පහිතත්තො, ඉද්ධියා පාරමිං ගතො;

සබ්බාසවෙ පරිඤ්ඤාය, නිබ්බායිස්සතිනාසවො’.

390.

‘‘පාපමිත්තොපනිස්සාය, කාමරාගවසං ගතො;

මාතරං පිතරඤ්චාපි, ඝාතයිං දුට්ඨමානසො.

391.

‘‘යං යං යොනුපපජ්ජාමි, නිරයං අථ මානුසං;

පාපකම්මසමඞ්ගිතා, භින්නසීසො මරාමහං.

392.

‘‘ඉදං පච්ඡිමකං මය්හං, චරිමො වත්තතෙ භවො;

ඉධාපි එදිසො මය්හං, මරණකාලෙ භවිස්සති.

393.

‘‘පවිවෙකමනුයුත්තො, සමාධිභාවනාරතො;

සබ්බාසවෙ පරිඤ්ඤාය, විහරාමි අනාසවො.

394.

‘‘ධරණිම්පි සුගම්භීරං, බහලං දුප්පධංසියං;

වාමඞ්ගුට්ඨෙන ඛොභෙය්යං, ඉද්ධියා පාරමිං ගතො.

395.

‘‘අස්මිමානං න පස්සාමි, මානො මය්හං න විජ්ජති;

සාමණෙරෙ උපාදාය, ගරුචිත්තං කරොමහං.

396.

‘‘අපරිමෙය්යෙ ඉතො කප්පෙ, යං කම්මමභිනීහරිං;

තාහං භූමිමනුප්පත්තො, පත්තොම්හි ආසවක්ඛයං.

397.

‘‘පටිසම්භිදා චතස්සො, විමොක්ඛාපි ච අට්ඨිමෙ;

ඡළභිඤ්ඤා සච්ඡිකතා, කතං බුද්ධස්ස සාසනං’’.

ඉත්ථං සුදං ආයස්මා මහාමොග්ගල්ලානො ථෙරො ඉමා ගාථායො අභාසිත්ථාති.

මහාමොග්ගල්ලානත්ථෙරස්සාපදානං දුතියං.

3-3. මහාකස්සපත්ථෙරඅපදානං

398.

‘‘පදුමුත්තරස්ස භගවතො, ලොකජෙට්ඨස්ස තාදිනො;

නිබ්බුතෙ ලොකනාථම්හි, පූජං කුබ්බන්ති සත්ථුනො.

399.

‘‘උදග්ගචිත්තා ජනතා, ආමොදිතපමොදිතා;

තෙසු සංවෙගජාතෙසු, පීති මෙ උදපජ්ජථ.

400.

‘‘ඤාතිමිත්තෙ සමානෙත්වා, ඉදං වචනමබ්රවිං;

පරිනිබ්බුතො මහාවීරො, හන්ද පූජං කරොමසෙ.

401.

‘‘සාධූති තෙ පටිස්සුත්වා, භිය්යො හාසං ජනිංසු මෙ;

බුද්ධස්මිං ලොකනාථම්හි, කාහාම පුඤ්ඤසඤ්චයං.

402.

‘‘අග්ඝියං සුකතං කත්වා, සතහත්ථසමුග්ගතං;

දියඩ්ඪහත්ථපත්ථටං, විමානං නභමුග්ගතං.

403.

‘‘කත්වාන හම්මියං තත්ථ, තාලපන්තීහි චිත්තිතං;

සකං චිත්තං පසාදෙත්වා, චෙතියං පූජයුත්තමං.

404.

‘‘අග්ගික්ඛන්ධොව ජලිතො, කිංසුකො ඉව [සාලරාජාව (සී.)] ඵුල්ලිතො;

ඉන්දලට්ඨීව ආකාසෙ, ඔභාසෙති චතුද්දිසා.

405.

‘‘තත්ථ චිත්තං පසාදෙත්වා, කත්වාන කුසලං බහුං;

පුබ්බකම්මං සරිත්වාන, තිදසං උපපජ්ජහං.

406.

‘‘සහස්සයුත්තං හයවාහිං, දිබ්බයානමධිට්ඨිතො;

උබ්බිද්ධං භවනං මය්හං, සත්තභූමං සමුග්ගතං.

407.

‘‘කූටාගාරසහස්සානි, සබ්බසොණ්ණමයා අහුං;

ජලන්ති සකතෙජෙන, දිසා සබ්බා පභාසයං.

408.

‘‘සන්ති අඤ්ඤෙපි නිය්යූහා, ලොහිතඞ්ගමයා තදා;

තෙපි ජොතන්ති ආභාය, සමන්තා චතුරො දිසා.

409.

‘‘පුඤ්ඤකම්මාභිනිබ්බත්තා, කූටාගාරා සුනිම්මිතා;

මණිමයාපි ජොතන්ති, දිසා දස [දිසොදිසං (ස්යා.)] සමන්තතො.

410.

‘‘තෙසං උජ්ජොතමානානං, ඔභාසො විපුලො අහු;

සබ්බෙ දෙවෙ අභිභොමි, පුඤ්ඤකම්මස්සිදං ඵලං.

411.

‘‘සට්ඨිකප්පසහස්සම්හි, උබ්බිද්ධො නාම ඛත්තියො;

චාතුරන්තො විජිතාවී, පථවිං ආවසිං අහං.

412.

‘‘තථෙව භද්දකෙ කප්පෙ, තිංසක්ඛත්තුං අහොසහං;

සකකම්මාභිරද්ධොම්හි, චක්කවත්තී මහබ්බලො.

413.

‘‘සත්තරතනසම්පන්නො, චතුදීපම්හි ඉස්සරො;

තත්ථාපි භවනං මය්හං, ඉන්දලට්ඨීව උග්ගතං.

414.

‘‘ආයාමතො චතුබ්බීසං, විත්ථාරෙන ච ද්වාදස;

රම්මණං [රම්මකං (සී. ස්යා.)] නාම නගරං, දළ්හපාකාරතොරණං.

415.

‘‘ආයාමතො පඤ්චසතං, විත්ථාරෙන තදඩ්ඪකං;

ආකිණ්ණං ජනකායෙහි, තිදසානං පුරං විය.

416.

‘‘යථා සූචිඝරෙ සූචී, පක්ඛිත්තා පණ්ණවීසති;

අඤ්ඤමඤ්ඤං පඝට්ටෙන්ති, ආකිණ්ණං හොති ලඞ්කතං [තං තදා (සී.), සතතා (ස්යා.), සඞ්කරං (?)].

417.

‘‘එවම්පි නගරං මය්හං, හත්ථිස්සරථසංකුලං;

මනුස්සෙහි සදාකිණ්ණං, රම්මණං නගරුත්තමං.

418.

‘‘තත්ථ භුත්වා පිවිත්වා ච, පුන දෙවත්තනං ගතො [පුනපි දෙවතඞ්ගතො (ක.)].

භවෙ පච්ඡිමකෙ මය්හං, අහොසි කුලසම්පදා.

419.

‘‘බ්රාහ්මඤ්ඤකුලසම්භූතො, මහාරතනසඤ්චයො;

අසීතිකොටියො හිත්වා, හිරඤ්ඤස්සාපි පබ්බජිං.

420.

‘‘පටිසම්භිදා චතස්සො, විමොක්ඛාපි ච අට්ඨිමෙ;

ඡළභිඤ්ඤා සච්ඡිකතා, කතං බුද්ධස්ස සාසනං’’.

ඉත්ථං සුදං ආයස්මා මහාකස්සපො ථෙරො ඉමා ගාථායො අභාසිත්ථාති.

මහාකස්සපත්ථෙරස්සාපදානං තතියං.

3-4. අනුරුද්ධත්ථෙරඅපදානං

421.

‘‘සුමෙධං භගවන්තාහං, ලොකජෙට්ඨං නරාසභං;

වූපකට්ඨං විහරන්තං, අද්දසං ලොකනායකං.

422.

‘‘උපගන්ත්වාන සම්බුද්ධං, සුමෙධං ලොකනායකං;

අඤ්ජලිං පග්ගහෙත්වාන, බුද්ධසෙට්ඨමයාචහං.

423.

‘‘අනුකම්ප මහාවීර, ලොකජෙට්ඨ නරාසභ;

පදීපං තෙ පදස්සාමි, රුක්ඛමූලම්හි ඣායතො.

424.

‘‘අධිවාසෙසි සො ධීරො, සයම්භූ වදතං වරො;

දුමෙසු විනිවිජ්ඣිත්වා, යන්තං යොජියහං තදා.

425.

‘‘සහස්සවට්ටිං පාදාසිං, බුද්ධස්ස ලොකබන්ධුනො;

සත්තාහං පජ්ජලිත්වාන, දීපා වූපසමිංසු මෙ.

426.

‘‘තෙන චිත්තප්පසාදෙන, චෙතනාපණිධීහි ච;

ජහිත්වා මානුසං දෙහං, විමානමුපපජ්ජහං.

427.

‘‘උපපන්නස්ස දෙවත්තං, බ්යම්හං ආසි සුනිම්මිතං;

සමන්තතො පජ්ජලති, දීපදානස්සිදං ඵලං.

428.

‘‘සමන්තා යොජනසතං, විරොචෙසිමහං තදා;

සබ්බෙ දෙවෙ අභිභොමි, දීපදානස්සිදං ඵලං.

429.

‘‘තිංසකප්පානි දෙවින්දො, දෙවරජ්ජමකාරයිං;

න මං කෙචීතිමඤ්ඤන්ති, දීපදානස්සිදං ඵලං.

430.

‘‘අට්ඨවීසතික්ඛත්තුඤ්ච, චක්කවත්තී අහොසහං;

දිවා රත්තිඤ්ච පස්සාමි, සමන්තා යොජනං තදා.

431.

‘‘සහස්සලොකං ඤාණෙන, පස්සාමි සත්ථු සාසනෙ;

දිබ්බචක්ඛුමනුප්පත්තො, දීපදානස්සිදං ඵලං.

432.

‘‘සුමෙධො නාම සම්බුද්ධො, තිංසකප්පසහස්සිතො;

තස්ස දීපො මයා දින්නො, විප්පසන්නෙන චෙතසා.

433.

‘‘පටිසම්භිදා චතස්සො, විමොක්ඛාපි ච අට්ඨිමෙ;

ඡළභිඤ්ඤා සච්ඡිකතා, කතං බුද්ධස්ස සාසනං’’.

ඉත්ථං සුදං ආයස්මා අනුරුද්ධො ථෙරො ඉමා ගාථායො අභාසිත්ථාති.

අනුරුද්ධත්ථෙරස්සාපදානං චතුත්ථං.

3-5. පුණ්ණමන්තාණිපුත්තත්ථෙරඅපදානං

434.

‘‘අජ්ඣායකො මන්තධරො, තිණ්ණං වෙදාන පාරගූ;

පුරක්ඛතොම්හි සිස්සෙහි, උපගච්ඡිං නරුත්තමං.

435.

‘‘පදුමුත්තරො ලොකවිදූ, ආහුතීනං පටිග්ගහො;

මම කම්මං පකිත්තෙසි, සඞ්ඛිත්තෙන මහාමුනි.

436.

‘‘තාහං ධම්මං සුණිත්වාන, අභිවාදෙත්වාන සත්ථුනො;

අඤ්ජලිං පග්ගහෙත්වාන, පක්කමිං [පක්කාමිං (සී. ස්යා.)] දක්ඛිණාමුඛො.

437.

‘‘සඞ්ඛිත්තෙන සුණිත්වාන, විත්ථාරෙන අභාසයිං [අදෙසයිං (සී. ස්යා.)];

සබ්බෙ සිස්සා අත්තමනා, සුත්වාන මම භාසතො;

සකං දිට්ඨිං විනොදෙත්වා, බුද්ධෙ චිත්තං පසාදයුං.

438.

‘‘සඞ්ඛිත්තෙනපි දෙසෙමි, විත්ථාරෙන තථෙවහං [දෙසෙසිං විත්ථාරෙනපි භාසයිං (ක.)];

අභිධම්මනයඤ්ඤූහං, කථාවත්ථුවිසුද්ධියා;

සබ්බෙසං විඤ්ඤාපෙත්වාන, විහරාමි අනාසවො.

439.

‘‘ඉතො පඤ්චසතෙ කප්පෙ, චතුරො සුප්පකාසකා;

සත්තරතනසම්පන්නා, චතුදීපම්හි ඉස්සරා.

440.

‘‘පටිසම්භිදා චතස්සො, විමොක්ඛාපි ච අට්ඨිමෙ;

ඡළභිඤ්ඤා සච්ඡිකතා, කතං බුද්ධස්ස සාසනං’’.

ඉත්ථං සුදං ආයස්මා පුණ්ණො මන්තාණිපුත්තො ථෙරො ඉමා ගාථායො අභාසිත්ථාති.

පුණ්ණමන්තාණිපුත්තත්ථෙරස්සාපදානං පඤ්චමං.

3-6. උපාලිත්ථෙරඅපදානං

441.

‘‘නගරෙ හංසවතියා, සුජාතො නාම බ්රාහ්මණො;

අසීතිකොටිනිචයො, පහූතධනධඤ්ඤවා.

442.

‘‘අජ්ඣායකො මන්තධරො, තිණ්ණං වෙදාන පාරගූ;

ලක්ඛණෙ ඉතිහාසෙ ච, සධම්මෙ පාරමිං ගතො.

443.

‘‘පරිබ්බාජා එකසිඛා [එකභික්ඛා (ක.)], ගොතමා

බුද්ධසාවකා [සබ්බත්ථපි එවමෙව දිස්සති].

චරකා තාපසා චෙව, චරන්ති මහියා තදා.

444.

‘‘තෙපි මං පරිවාරෙන්ති, බ්රාහ්මණො විස්සුතො ඉති;

බහුජ්ජනො මං පූජෙති, නාහං පූජෙමි කිඤ්චනං.

445.

‘‘පූජාරහං න පස්සාමි, මානත්ථද්ධො අහං තදා;

බුද්ධොති වචනං නත්ථි, තාව නුප්පජ්ජතෙ ජිනො.

446.

‘‘අච්චයෙන අහොරත්තං, පදුමුත්තරනාමකො [නායකො (සී. ස්යා.)];

සබ්බං තමං විනොදෙත්වා, ලොකෙ උප්පජ්ජි චක්ඛුමා.

447.

‘‘විත්ථාරිකෙ බාහුජඤ්ඤෙ, පුථුභූතෙ ච සාසනෙ;

උපාගමි තදා බුද්ධො, නගරං හංසසව්හයං.

448.

‘‘පිතු අත්ථාය සො බුද්ධො, ධම්මං දෙසෙසි චක්ඛුමා;

තෙන කාලෙන පරිසා, සමන්තා යොජනං තදා.

449.

‘‘සම්මතො මනුජානං සො, සුනන්දො නාම තාපසො;

යාවතා බුද්ධපරිසා, පුප්ඵෙහච්ඡාදයී තදා.

450.

‘‘චතුසච්චං පකාසෙන්තෙ, සෙට්ඨෙ ච [හෙට්ඨා ච (ක.)] පුප්ඵමණ්ඩපෙ;

කොටිසතසහස්සානං, ධම්මාභිසමයො අහු.

451.

‘‘සත්තරත්තින්දිවං බුද්ධො, වස්සෙත්වා ධම්මවුට්ඨියො;

අට්ඨමෙ දිවසෙ පත්තෙ, සුනන්දං කිත්තයී ජිනො.

452.

‘‘දෙවලොකෙ මනුස්සෙ වා, සංසරන්තො අයං භවෙ;

සබ්බෙසං පවරො හුත්වා, භවෙසු සංසරිස්සති.

453.

‘‘කප්පසතසහස්සම්හි, ඔක්කාකකුලසම්භවො;

ගොතමො නාම ගොත්තෙන, සත්ථා ලොකෙ භවිස්සති.

454.

‘‘තස්ස ධම්මෙසු දායාදො, ඔරසො ධම්මනිම්මිතො;

මන්තාණිපුත්තො පුණ්ණොති, හෙස්සති සත්ථු සාවකො.

455.

‘‘එවං කිත්තයි සම්බුද්ධො, සුනන්දං තාපසං තදා;

හාසයන්තො ජනං සබ්බං, දස්සයන්තො සකං බලං.

456.

‘‘කතඤ්ජලී නමස්සන්ති, සුනන්දං තාපසං ජනා;

බුද්ධෙ කාරං කරිත්වාන, සොධෙසි ගතිමත්තනො.

457.

‘‘තත්ථ මෙ අහු සඞ්කප්පො, සුත්වාන මුනිනො වචං;

අහම්පි කාරං කස්සාමි, යථා පස්සාමි ගොතමං.

458.

‘‘එවාහං චින්තයිත්වාන, කිරියං චින්තයිං මම;

ක්යාහං කම්මං ආචරාමි, පුඤ්ඤක්ඛෙත්තෙ අනුත්තරෙ.

459.

‘‘අයඤ්ච පාඨිකො භික්ඛු, සබ්බපාඨිස්ස සාසනෙ;

විනයෙ අග්ගනික්ඛිත්තො, තං ඨානං පත්ථයෙ අහං.

460.

‘‘ඉදං මෙ අමිතං භොගං, අක්ඛොභං සාගරූපමං;

තෙන භොගෙන බුද්ධස්ස, ආරාමං මාපයෙ අහං.

461.

‘‘සොභනං නාම ආරාමං, නගරස්ස පුරත්ථතො;

කිණිත්වා [කීත්වා (සී.), කිත්වා (ක.)] සතසහස්සෙන, සඞ්ඝාරාමං අමාපයිං.

462.

‘‘කූටාගාරෙ ච පාසාදෙ, මණ්ඩපෙ හම්මියෙ ගුහා;

චඞ්කමෙ සුකතෙ කත්වා, සඞ්ඝාරාමං අමාපයිං.

463.

‘‘ජන්තාඝරං අග්ගිසාලං, අථො උදකමාළකං;

න්හානඝරං මාපයිත්වා, භික්ඛුසඞ්ඝස්සදාසහං.

464.

‘‘ආසන්දියො පීඨකෙ ච, පරිභොගෙ ච භාජනෙ;

ආරාමිකඤ්ච භෙසජ්ජං, සබ්බමෙතං අදාසහං.

465.

‘‘ආරක්ඛං පට්ඨපෙත්වාන, පාකාරං කාරයිං දළ්හං;

මා නං කොචි විහෙඨෙසි, සන්තචිත්තාන තාදිනං.

466.

‘‘සතසහස්සෙනාවාසං [ආවාසං සතසහස්සෙන (සී.), ආවාසෙ සතසහස්සෙ (ස්යා.)], සඞ්ඝාරාමෙ අමාපයිං;

වෙපුල්ලං තං මාපයිත්වා [වෙපුල්ලතං පාපයිත්වා (සී.)], සම්බුද්ධං උපනාමයිං.

467.

‘‘නිට්ඨාපිතො මයාරාමො, සම්පටිච්ඡ තුවං මුනි;

නිය්යාදෙස්සාමි තං වීර [තෙ වීර (සී.), තං ධීර (ස්යා.)], අධිවාසෙහි චක්ඛුම.

468.

‘‘පදුමුත්තරො ලොකවිදූ, ආහුතීනං පටිග්ගහො;

මම සඞ්කප්පමඤ්ඤාය, අධිවාසෙසි නායකො.

469.

‘‘අධිවාසනමඤ්ඤාය, සබ්බඤ්ඤුස්ස මහෙසිනො;

භොජනං පටියාදෙත්වා, කාලමාරොචයිං අහං.

470.

‘‘ආරොචිතම්හි කාලම්හි, පදුමුත්තරනායකො;

ඛීණාසවසහස්සෙහි, ආරාමං මෙ උපාගමි.

471.

‘‘නිසින්නං කාලමඤ්ඤාය, අන්නපානෙන තප්පයිං;

භුත්තාවිං කාලමඤ්ඤාය, ඉදං වචනමබ්රවිං.

472.

‘‘කීතො සතසහස්සෙන, තත්තකෙනෙව කාරිතො;

සොභනො නාම ආරාමො, සම්පටිච්ඡ තුවං මුනි.

473.

‘‘ඉමිනාරාමදානෙන, චෙතනාපණිධීහි ච;

භවෙ නිබ්බත්තමානොහං, ලභාමි මම පත්ථිතං.

474.

‘‘පටිග්ගහෙත්වා සම්බුද්ධො, සඞ්ඝාරාමං සුමාපිතං;

භික්ඛුසඞ්ඝෙ නිසීදිත්වා, ඉදං වචනමබ්රවි.

475.

‘‘යො සො බුද්ධස්ස පාදාසි, සඞ්ඝාරාමං සුමාපිතං;

තමහං කිත්තයිස්සාමි, සුණාථ මම භාසතො.

476.

‘‘හත්ථී අස්සා රථා පත්තී, සෙනා ච චතුරඞ්ගිනී;

පරිවාරෙස්සන්තිමං නිච්චං, සඞ්ඝාරාමස්සිදං ඵලං.

477.

‘‘සට්ඨි තූරසහස්සානි [තුරියසහස්සානි (සී. ස්යා.)], භෙරියො සමලඞ්කතා;

පරිවාරෙස්සන්තිමං නිච්චං, සඞ්ඝාරාමස්සිදං ඵලං.

478.

‘‘ඡළසීතිසහස්සානි, නාරියො සමලඞ්කතා;

විචිත්තවත්ථාභරණා, ආමුත්තමණිකුණ්ඩලා.

479.

‘‘අළාරපම්හා හසුලා, සුසඤ්ඤා තනුමජ්ඣිමා;

පරිවාරෙස්සන්තිමං නිච්චං, සඞ්ඝාරාමස්සිදං ඵලං.

480.

‘‘තිංසකප්පසහස්සානි, දෙවලොකෙ රමිස්සති;

සහස්සක්ඛත්තුං දෙවින්දො, දෙවරජ්ජං කරිස්සති.

481.

‘‘දෙවරාජෙන පත්තබ්බං, සබ්බං පටිලභිස්සති;

අනූනභොගො හුත්වාන, දෙවරජ්ජං කරිස්සති.

482.

‘‘සහස්සක්ඛත්තුං චක්කවත්තී, රාජා රට්ඨෙ භවිස්සති;

පථබ්යා රජ්ජං විපුලං, ගණනාතො අසඞ්ඛියං.

483.

‘‘කප්පසතසහස්සම්හි, ඔක්කාකකුලසම්භවො;

ගොතමො නාම ගොත්තෙන, සත්ථා ලොකෙ භවිස්සති.

484.

‘‘තස්ස ධම්මෙසු දායාදො, ඔරසො ධම්මනිම්මිතො;

උපාලි නාම නාමෙන, හෙස්සති සත්ථු සාවකො.

485.

‘‘විනයෙ පාරමිං පත්වා, ඨානාඨානෙ ච කොවිදො;

ජිනසාසනං ධාරෙන්තො, විහරිස්සතිනාසවො.

486.

‘‘සබ්බමෙතං අභිඤ්ඤාය, ගොතමො සක්යපුඞ්ගවො;

භික්ඛුසඞ්ඝෙ නිසීදිත්වා, එතදග්ගෙ ඨපෙස්සති.

487.

‘‘අපරිමෙය්යුපාදාය, පත්ථෙමි තව සාසනං;

සො මෙ අත්ථො අනුප්පත්තො, සබ්බසංයොජනක්ඛයො.

488.

‘‘යථා සූලාවුතො පොසො, රාජදණ්ඩෙන තජ්ජිතො;

සූලෙ සාතං අවින්දන්තො, පරිමුත්තිංව ඉච්ඡති.

489.

‘‘තථෙවාහං මහාවීර, භවදණ්ඩෙන තජ්ජිතො;

කම්මසූලාවුතො සන්තො, පිපාසාවෙදනට්ටිතො.

490.

‘‘භවෙ සාතං න වින්දාමි, ඩය්හන්තො තීහි අග්ගිභි;

පරිමුත්තිං ගවෙසාමි, යථාපි රාජදණ්ඩිතො.

491.

‘‘යථා විසාදො පුරිසො, විසෙන පරිපීළිතො;

අගදං සො ගවෙසෙය්ය, විසඝාතායුපාලනං [විසඝාතායුපායනං (ස්යා. ක.)].

492.

‘‘ගවෙසමානො පස්සෙය්ය, අගදං විසඝාතකං;

තං පිවිත්වා සුඛී අස්ස, විසම්හා පරිමුත්තියා.

493.

‘‘තථෙවාහං මහාවීර, යථා විසහතො නරො;

සම්පීළිතො අවිජ්ජාය, සද්ධම්මාගදමෙසහං.

494.

‘‘ධම්මාගදං ගවෙසන්තො, අද්දක්ඛිං සක්යසාසනං;

අග්ගං සබ්බොසධානං තං, සබ්බසල්ලවිනොදනං.

495.

‘‘ධම්මොසධං පිවිත්වාන, විසං සබ්බං සමූහනිං;

අජරාමරං සීතිභාවං, නිබ්බානං ඵස්සයිං අහං.

496.

‘‘යථා භූතට්ටිතො පොසො, භූතග්ගාහෙන පීළිතො;

භූතවෙජ්ජං ගවෙසෙය්ය, භූතස්මා පරිමුත්තියා.

497.

‘‘ගවෙසමානො පස්සෙය්ය, භූතවිජ්ජාසු කොවිදං;

තස්ස සො විහනෙ භූතං, සමූලඤ්ච විනාසයෙ.

498.

‘‘තථෙවාහං මහාවීර, තමග්ගාහෙන පීළිතො;

ඤාණාලොකං ගවෙසාමි, තමතො පරිමුත්තියා.

499.

‘‘අථද්දසං සක්යමුනිං, කිලෙසතමසොධනං;

සො මෙ තමං විනොදෙසි, භූතවෙජ්ජොව භූතකං.

500.

‘‘සංසාරසොතං සඤ්ඡින්දිං, තණ්හාසොතං නිවාරයිං;

භවං උග්ඝාටයිං සබ්බං, භූතවෙජ්ජොව මූලතො.

501.

‘‘ගරුළො යථා ඔපතති, පන්නගං භක්ඛමත්තනො;

සමන්තා යොජනසතං, වික්ඛොභෙති මහාසරං.

502.

‘‘පන්නගං සො ගහෙත්වාන, අධොසීසං විහෙඨයං;

ආදාය සො පක්කමති, යෙනකාමං විහඞ්ගමො.

503.

‘‘තථෙවාහං මහාවීර, යථාපි ගරුළො බලී;

අසඞ්ඛතං ගවෙසන්තො, දොසෙ වික්ඛාලයිං අහං.

504.

‘‘දිට්ඨො අහං ධම්මවරං, සන්තිපදමනුත්තරං;

ආදාය විහරාමෙතං, ගරුළො පන්නගං යථා.

505.

‘‘ආසාවතී නාම ලතා, ජාතා චිත්තලතාවනෙ;

තස්සා වස්සසහස්සෙන, එකං නිබ්බත්තතෙ ඵලං.

506.

‘‘තං දෙවා පයිරුපාසන්ති, තාවදූරඵලෙ සති;

දෙවානං සා පියා එවං, ආසාවතී ලතුත්තමා.

507.

‘‘සතසහස්සුපාදාය, තාහං පරිචරෙ මුනි;

සායං පාතං නමස්සාමි, දෙවා ආසාවතිං යථා.

508.

‘‘අවඤ්ඣා පාරිචරියා, අමොඝා ච නමස්සනා;

දූරාගතම්පි මං සන්තං, ඛණොයං න විරාධයි.

509.

‘‘පටිසන්ධිං න පස්සාමි, විචිනන්තො භවෙ අහං;

නිරූපධි විප්පමුත්තො [විප්පයුත්තො (ක.)], උපසන්තො චරාමහං.

510.

‘‘යථාපි පදුමං නාම, සූරියරංසෙන පුප්ඵති;

තථෙවාහං මහාවීර, බුද්ධරංසෙන පුප්ඵිතො.

511.

‘‘යථා බලාකයොනිම්හි, න විජ්ජති පුමො [පුමා (සී. ස්යා.)] සදා;

මෙඝෙසු ගජ්ජමානෙසු, ගබ්භං ගණ්හන්ති තා සදා.

512.

‘‘චිරම්පි ගබ්භං ධාරෙන්ති, යාව මෙඝො න ගජ්ජති;

භාරතො පරිමුච්චන්ති, යදා මෙඝො පවස්සති.

513.

‘‘පදුමුත්තරබුද්ධස්ස, ධම්මමෙඝෙන ගජ්ජතො;

සද්දෙන ධම්මමෙඝස්ස, ධම්මගබ්භං අගණ්හහං.

514.

සතසහස්සුපාදාය, පුඤ්ඤගබ්භං ධරෙමහං;

නප්පමුච්චාමි භාරතො, ධම්මමෙඝො න ගජ්ජති.

515.

‘‘යදා තුවං සක්යමුනි, රම්මෙ කපිලවත්ථවෙ;

ගජ්ජසි ධම්මමෙඝෙන, භාරතො පරිමුච්චහං.

516.

‘‘සුඤ්ඤතං අනිමිත්තඤ්ච, තථාප්පණිහිතම්පි ච;

චතුරො ච ඵලෙ සබ්බෙ, ධම්මෙවං විජනයිං [විජටයිං (ක.) බලාකානං විජායනූපමාය සංසන්දෙත්වා අත්ථො වෙදිතබ්බො] අහං.

දුතියභාණවාරං.

517.

‘‘අපරිමෙය්යුපාදාය, පත්ථෙමි තව සාසනං;

සො මෙ අත්ථො අනුප්පත්තො, සන්තිපදමනුත්තරං.

518.

‘‘විනයෙ පාරමිං පත්තො, යථාපි පාඨිකො ඉසි;

න මෙ සමසමො අත්ථි, ධාරෙමි සාසනං අහං.

519.

‘‘විනයෙ ඛන්ධකෙ චාපි, තිකච්ඡෙදෙ ච පඤ්චකෙ [පඤ්චමෙ (සී.)];

එත්ථ මෙ විමති නත්ථි, අක්ඛරෙ බ්යඤ්ජනෙපි වා.

520.

‘‘නිග්ගහෙ පටිකම්මෙ ච, ඨානාඨානෙ ච කොවිදො;

ඔසාරණෙ වුට්ඨාපනෙ, සබ්බත්ථ පාරමිං ගතො.

521.

‘‘විනයෙ ඛන්ධකෙ වාපි, නික්ඛිපිත්වා පදං අහං;

උභතො විනිවෙඨෙත්වා, රසතො ඔසරෙය්යහං.

522.

‘‘නිරුත්තියා සුකුසලො, අත්ථානත්ථෙ ච කොවිදො;

අනඤ්ඤාතං මයා නත්ථි, එකග්ගො සත්ථු සාසනෙ.

523.

‘‘රූපදක්ඛො [රූපරක්ඛො (?) මිලින්දපඤ්හො ධම්මනගරාධිකාරෙ පස්සිතබ්බං] අහං අජ්ජ, සක්යපුත්තස්ස සාසනෙ;

කඞ්ඛං සබ්බං විනොදෙමි, ඡින්දාමි සබ්බසංසයං.

524.

‘‘පදං අනුපදඤ්චාපි, අක්ඛරඤ්චාපි බ්යඤ්ජනං;

නිදානෙ පරියොසානෙ, සබ්බත්ථ කොවිදො අහං.

525.

‘‘යථාපි රාජා බලවා, නිග්ගණ්හිත්වා පරන්තපෙ;

විජිනිත්වාන සඞ්ගාමං, නගරං තත්ථ මාපයෙ.

526.

‘‘පාකාරං පරිඛඤ්චාපි, එසිකං ද්වාරකොට්ඨකං;

අට්ටාලකෙ ච විවිධෙ, කාරයෙ නගරෙ බහූ.

527.

‘‘සිඞ්ඝාටකං චච්චරඤ්ච, සුවිභත්තන්තරාපණං;

කාරයෙය්ය සභං තත්ථ, අත්ථානත්ථවිනිච්ඡයං.

528.

‘‘නිග්ඝාතත්ථං අමිත්තානං, ඡිද්දාඡිද්දඤ්ච ජානිතුං;

බලකායස්ස රක්ඛාය, සෙනාපච්චං ඨපෙති [ථපෙසි (ක.)] සො.

529.

‘‘ආරක්ඛත්ථාය භණ්ඩස්ස, නිධානකුසලං නරං;

මා මෙ භණ්ඩං විනස්සීති, භණ්ඩරක්ඛං ඨපෙති සො.

530.

‘‘මමත්තො [මාමකො (සී.), සමග්ගො (ස්යා.)]

හොති යො රඤ්ඤො, වුද්ධිං යස්ස ච ඉච්ඡති.

තස්සාධිකරණං දෙති, මිත්තස්ස පටිපජ්ජිතුං.

531.

‘‘උප්පාතෙසු නිමිත්තෙසු, ලක්ඛණෙසු ච කොවිදං;

අජ්ඣායකං මන්තධරං, පොරොහිච්චෙ ඨපෙති සො.

532.

‘‘එතෙහඞ්ගෙහි සම්පන්නො, ඛත්තියොති පවුච්චති;

සදා රක්ඛන්ති රාජානං, චක්කවාකොව දුක්ඛිතං.

533.

‘‘තථෙව ත්වං මහාවීර, හතාමිත්තොව ඛත්තියො;

සදෙවකස්ස ලොකස්ස, ධම්මරාජාති වුච්චති.

534.

‘‘තිත්ථියෙ නිහනිත්වාන [නීහරිත්වාන (ස්යා. ක.)], මාරඤ්චාපි සසෙනකං;

තමන්ධකාරං විධමිත්වා, ධම්මනගරං අමාපයි.

535.

‘‘සීලං පාකාරකං තත්ථ, ඤාණං තෙ ද්වාරකොට්ඨකං;

සද්ධා තෙ එසිකා වීර, ද්වාරපාලො ච සංවරො.

536.

‘‘සතිපට්ඨානමට්ටාලං, පඤ්ඤා තෙ චච්චරං මුනෙ;

ඉද්ධිපාදඤ්ච සිඞ්ඝාටං, ධම්මවීථි සුමාපිතා.

537.

‘‘සුත්තන්තං අභිධම්මඤ්ච, විනයඤ්චාපි කෙවලං;

නවඞ්ගං බුද්ධවචනං, එසා ධම්මසභා තව.

538.

‘‘සුඤ්ඤතං අනිමිත්තඤ්ච, විහාරඤ්චප්පණීහිතං;

ආනෙඤ්ජඤ්ච නිරොධො ච, එසා ධම්මකුටී තව.

539.

‘‘පඤ්ඤාය අග්ගො නික්ඛිත්තො [අග්ගනික්ඛිත්තො (සී.)], පටිභානෙ ච කොවිදො;

සාරිපුත්තොති නාමෙන, ධම්මසෙනාපතී තව.

540.

‘‘චුතූපපාතකුසලො, ඉද්ධියා පාරමිං ගතො;

කොලිතො නාම නාමෙන, පොරොහිච්චො තවං මුනෙ.

541.

‘‘පොරාණකවංසධරො, උග්ගතෙජො දුරාසදො;

ධුතවාදීගුණෙනග්ගො, අක්ඛදස්සො තවං මුනෙ.

542.

‘‘බහුස්සුතො ධම්මධරො, සබ්බපාඨී ච සාසනෙ;

ආනන්දො නාම නාමෙන, ධම්මාරක්ඛො [ධම්මරක්ඛො (ස්යා.)] තවං මුනෙ.

543.

‘‘එතෙ සබ්බෙ අතික්කම්ම, පමෙසි භගවා මමං;

විනිච්ඡයං මෙ පාදාසි, විනයෙ විඤ්ඤුදෙසිතං.

544.

‘‘යො කොචි විනයෙ පඤ්හං, පුච්ඡති බුද්ධසාවකො;

තත්ථ මෙ චින්තනා නත්ථි, තඤ්ඤෙවත්ථං කථෙමහං.

545.

‘‘යාවතා බුද්ධඛෙත්තම්හි, ඨපෙත්වා තං මහාමුනි;

විනයෙ මාදිසො නත්ථි, කුතො භිය්යො භවිස්සති.

546.

‘‘භික්ඛුසඞ්ඝෙ නිසීදිත්වා, එවං ගජ්ජති ගොතමො;

උපාලිස්ස සමො නත්ථි, විනයෙ ඛන්ධකෙසු ච.

547.

‘‘යාවතා බුද්ධභණිතං, නවඞ්ගං සත්ථුසාසනං;

විනයොගධං තං [විනයොගධිතං (සී. අට්ඨ.), විනයෙ කථිතං (ස්යා.)] සබ්බං,

විනයමූලපස්සිනො [විනයං මූලන්ති පස්සතො (සී.)].

548.

‘‘මම කම්මං සරිත්වාන, ගොතමො සක්යපුඞ්ගවො;

භික්ඛුසඞ්ඝෙ නිසීදිත්වා, එතදග්ගෙ ඨපෙසි මං.

549.

‘‘සතසහස්සුපාදාය, ඉමං ඨානං අපත්ථයිං;

සො මෙ අත්ථො අනුප්පත්තො, විනයෙ පාරමිං ගතො.

550.

‘‘සක්යානං නන්දිජනනො, කප්පකො ආසහං පුරෙ;

විජහිත්වාන තං ජාතිං, පුත්තො ජාතො මහෙසිනො.

551.

‘‘ඉතො දුතියකෙ කප්පෙ, අඤ්ජසො නාම ඛත්තියො;

අනන්තතෙජො අමිතයසො, භූමිපාලො මහද්ධනො.

552.

‘‘තස්ස රඤ්ඤො අහං පුත්තො, චන්දනො නාම ඛත්තියො;

ජාතිමදෙනුපත්ථද්ධො, යසභොගමදෙන ච.

553.

‘‘නාගසතසහස්සානි, සබ්බාලඞ්කාරභූසිතා;

තිධාපභින්නා මාතඞ්ගා, පරිවාරෙන්ති මං සදා.

554.

‘‘සබලෙහි පරෙතොහං, උය්යානං ගන්තුකාමකො;

ආරුය්හ සිරිකං නාගං, නගරා නික්ඛමිං තදා.

555.

‘‘චරණෙන ච සම්පන්නො, ගුත්තද්වාරො සුසංවුතො;

දෙවලො නාම සම්බුද්ධො, ආගච්ඡි පුරතො මම.

556.

‘‘පෙසෙත්වා සිරිකං නාගං, බුද්ධං ආසාදයිං තදා;

තතො සඤ්ජාතකොපො සො [ජාතකොපොව (ස්යා.)], නාගො නුද්ධරතෙ පදං.

557.

‘‘නාගං රුණ්ණමනං [රුට්ඨමනං (පී. අට්ඨ.), දුට්ඨමනං (සී. අට්ඨ.), රුද්ධපදං (?)] දිස්වා, බුද්ධෙ කොධං අකාසහං;

විහෙසයිත්වා සම්බුද්ධං, උය්යානං අගමාසහං.

558.

‘‘සාතං තත්ථ න වින්දාමි, සිරො පජ්ජලිතො යථා;

පරිළාහෙන ඩය්හාමි, මච්ඡොව බළිසාදකො.

559.

‘‘සසාගරන්තා පථවී, ආදිත්තා විය හොති මෙ;

පිතු සන්තිකුපාගම්ම, ඉදං වචනමබ්රවිං.

560.

‘‘ආසීවිසංව කුපිතං, අග්ගික්ඛන්ධංව ආගතං;

මත්තංව කුඤ්ජරං දන්තිං, යං සයම්භුමසාදයිං.

561.

‘‘ආසාදිතො මයා බුද්ධො, ඝොරො උග්ගතපො ජිනො;

පුරා සබ්බෙ විනස්සාම, ඛමාපෙස්සාම තං මුනිං.

562.

‘‘නො චෙ තං නිජ්ඣාපෙස්සාම, අත්තදන්තං සමාහිතං;

ඔරෙන සත්තදිවසා, රට්ඨං මෙ විධමිස්සති.

563.

‘‘සුමෙඛලො කොසියො ච, සිග්ගවො චාපි සත්තකො [සත්තුකො (සී.)];

ආසාදයිත්වා ඉසයො, දුග්ගතා තෙ සරට්ඨකා.

564.

‘‘යදා කුප්පන්ති ඉසයො, සඤ්ඤතා බ්රහ්මචාරිනො;

සදෙවකං විනාසෙන්ති, සසාගරං සපබ්බතං.

565.

‘‘තියොජනසහස්සම්හි, පුරිසෙ සන්නිපාතයිං;

අච්චයං දෙසනත්ථාය, සයම්භුං උපසඞ්කමිං.

566.

‘‘අල්ලවත්ථා අල්ලසිරා, සබ්බෙව පඤ්ජලීකතා;

බුද්ධස්ස පාදෙ නිපතිත්වා, ඉදං වචනමබ්රවුං [මබ්රවිං (ක.)].

567.

‘‘ඛමස්සු ත්වං මහාවීර, අභියාචති තං ජනො;

පරිළාහං විනොදෙහි, මා නො රට්ඨං විනාසය.

568.

‘‘සදෙවමානුසා සබ්බෙ, සදානවා සරක්ඛසා;

අයොමයෙන කුටෙන, සිරං භින්දෙය්යු මෙ සදා.

569.

‘‘දකෙ [උදකෙ (සී. ස්යා.)] අග්ගි න සණ්ඨාති, බීජං සෙලෙ න රූහති;

අගදෙ කිමි න සණ්ඨාති, කොපො බුද්ධෙ න ජායති.

570.

‘‘යථා ච භූමි අචලා, අප්පමෙය්යො ච සාගරො;

අනන්තකො ච ආකාසො, එවං බුද්ධා අඛොභියා.

571.

‘‘සදා ඛන්තා මහාවීරා, ඛමිතා ච තපස්සිනො;

ඛන්තානං ඛමිතානඤ්ච, ගමනං තං [වො (ස්යා.)] න විජ්ජති.

572.

‘‘ඉදං වත්වාන සම්බුද්ධො, පරිළාහං විනොදයං;

මහාජනස්ස පුරතො, නභං අබ්භුග්ගමි තදා.

573.

‘‘තෙන කම්මෙනහං වීර, හීනත්තං අජ්ඣුපාගතො;

සමතික්කම්ම තං ජාතිං, පාවිසිං අභයං පුරං.

574.

‘‘තදාපි මං මහාවීර, ඩය්හමානං සුසණ්ඨිතං;

පරිළාහං විනොදෙසි, සයම්භුඤ්ච ඛමාපයිං.

575.

‘‘අජ්ජාපි මං මහාවීර, ඩය්හමානං තිහග්ගිභි;

නිබ්බාපෙසි තයො අග්ගී, සීතිභාවඤ්ච පාපයිං [පාපයී (සී.)].

576.

යෙසං සොතාවධානත්ථි, සුණාථ මම භාසතො;

අත්ථං තුම්හං පවක්ඛාමි, යථා දිට්ඨං පදං මම.

577.

‘‘සයම්භුං තං විමානෙත්වා, සන්තචිත්තං සමාහිතං;

තෙන කම්මෙනහං අජ්ජ, ජාතොම්හි නීචයොනියං.

578.

‘‘මා වො ඛණං විරාධෙථ, ඛණාතීතා හි සොචරෙ;

සදත්ථෙ වායමෙය්යාථ, ඛණො වො පටිපාදිතො.

579.

‘‘එකච්චානඤ්ච වමනං, එකච්චානං විරෙචනං;

විසං හලාහලං එකෙ, එකච්චානඤ්ච ඔසධං.

580.

‘‘වමනං පටිපන්නානං, ඵලට්ඨානං විරෙචනං;

ඔසධං ඵලලාභීනං, පුඤ්ඤක්ඛෙත්තං ගවෙසිනං.

581.

‘‘සාසනෙන විරුද්ධානං, විසං හලාහලං යථා;

ආසීවිසො දිට්ඨවිසො [දට්ඨවිසො (ස්යා. අට්ඨ.)], එවං ඣාපෙති තං නරං.

582.

‘‘සකිං පීතං හලාහලං, උපරුන්ධති ජීවිතං;

සාසනෙන විරුජ්ඣිත්වා, කප්පකොටිම්හි ඩය්හති.

583.

‘‘ඛන්තියා අවිහිංසාය, මෙත්තචිත්තවතාය ච;

සදෙවකං සො තාරති, තස්මා තෙ අවිරාධියා [අවිරොධියො (සී.), තෙ අවිරොධියා (ස්යා.)].

584.

‘‘ලාභාලාභෙ න සජ්ජන්ති, සම්මානනවිමානනෙ;

පථවීසදිසා බුද්ධා, තස්මා තෙ න විරාධියා [තෙ න විරොධියා (සී. ස්යා.)].

585.

‘‘දෙවදත්තෙ ච වධකෙ, චොරෙ අඞ්ගුලිමාලකෙ;

රාහුලෙ ධනපාලෙ ච, සබ්බෙසං සමකො මුනි.

586.

‘‘එතෙසං පටිඝො නත්ථි, රාගොමෙසං න විජ්ජති;

සබ්බෙසං සමකො බුද්ධො, වධකස්සොරසස්ස ච.

587.

‘‘පන්ථෙ දිස්වාන කාසාවං, ඡඩ්ඩිතං මීළ්හමක්ඛිතං;

සිරස්මිං අඤ්ජලිං කත්වා, වන්දිතබ්බං ඉසිද්ධජං.

588.

‘‘අබ්භතීතා ච යෙ බුද්ධා, වත්තමානා අනාගතා;

ධජෙනානෙන සුජ්ඣන්ති, තස්මා එතෙ නමස්සියා.

589.

‘‘සත්ථුකප්පං සුවිනයං, ධාරෙමි හදයෙනහං;

නමස්සමානො විනයං, විහරිස්සාමි සබ්බදා.

590.

‘‘විනයො ආසයො මය්හං, විනයො ඨානචඞ්කමං;

කප්පෙමි විනයෙ වාසං, විනයො මම ගොචරො.

591.

‘‘විනයෙ පාරමිප්පත්තො, සමථෙ චාපි කොවිදො;

උපාලි තං මහාවීර, පාදෙ වන්දති සත්ථුනො.

592.

‘‘සො අහං විචරිස්සාමි, ගාමා ගාමං පුරා පුරං;

නමස්සමානො සම්බුද්ධං, ධම්මස්ස ච සුධම්මතං.

593.

‘‘කිලෙසා ඣාපිතා මය්හං, භවා සබ්බෙ සමූහතා;

සබ්බාසවා පරික්ඛීණා, නත්ථි දානි පුනබ්භවො.

594.

‘‘ස්වාගතං වත මෙ ආසි, බුද්ධසෙට්ඨස්ස සන්තිකෙ;

තිස්සො විජ්ජා අනුප්පත්තා, කතං බුද්ධස්ස සාසනං.

595.

‘‘පටිසම්භිදා චතස්සො, විමොක්ඛාපි ච අට්ඨිමෙ;

ඡළභිඤ්ඤා සච්ඡිකතා, කතං බුද්ධස්ස සාසනං’’.

ඉත්ථං සුදං ආයස්මා උපාලි ථෙරො ඉමා ගාථායො අභාසිත්ථාති.

උපාලිත්ථෙරස්සාපදානං ඡට්ඨං.

3-7. අඤ්ඤාසිකොණ්ඩඤ්ඤත්ථෙරඅපදානං

596.

‘‘පදුමුත්තරසම්බුද්ධං, ලොකජෙට්ඨං විනායකං;

බුද්ධභූමිමනුප්පත්තං, පඨමං අද්දසං අහං.

597.

‘‘යාවතා බොධියා මූලෙ, යක්ඛා සබ්බෙ සමාගතා;

සම්බුද්ධං පරිවාරෙත්වා, වන්දන්ති පඤ්ජලීකතා.

598.

‘‘සබ්බෙ දෙවා තුට්ඨමනා, ආකාසෙ සඤ්චරන්ති තෙ;

බුද්ධො අයං අනුප්පත්තො, අන්ධකාරතමොනුදො.

599.

‘‘තෙසං හාසපරෙතානං, මහානාදො අවත්තථ;

කිලෙසෙ ඣාපයිස්සාම, සම්මාසම්බුද්ධසාසනෙ.

600.

‘‘දෙවානං ගිරමඤ්ඤාය, වාචාසභිමුදීරිහං;

හට්ඨො හට්ඨෙන චිත්තෙන, ආදිභික්ඛමදාසහං.

601.

‘‘මම සඞ්කප්පමඤ්ඤාය, සත්ථා ලොකෙ අනුත්තරො;

දෙවසඞ්ඝෙ නිසීදිත්වා, ඉමා ගාථා අභාසථ.

602.

‘‘‘සත්තාහං අභිනික්ඛම්ම, බොධිං අජ්ඣගමං අහං;

ඉදං මෙ පඨමං භත්තං, බ්රහ්මචාරිස්ස යාපනං.

603.

‘‘‘තුසිතා හි ඉධාගන්ත්වා, යො මෙ භික්ඛං උපානයි;

තමහං කිත්තයිස්සාමි, සුණොථ මම භාසතො.

604.

‘‘‘තිංසකප්පසහස්සානි [තිංසමත්තෙ කප්පසගස්සෙ (ස්යා. ක.)], දෙවරජ්ජං කරිස්සති;

සබ්බෙ දෙවෙ අභිභොත්වා, තිදිවං ආවසිස්සති.

605.

‘‘‘දෙවලොකා චවිත්වාන, මනුස්සත්තං ගමිස්සති;

සහස්සධා චක්කවත්තී, තත්ථ රජ්ජං කරිස්සති.

606.

‘‘‘කප්පසතසහස්සම්හි, ඔක්කාකකුලසම්භවො;

ගොතමො නාම ගොත්තෙන, සත්ථා ලොකෙ භවිස්සති.

607.

‘‘‘තිදසා සො චවිත්වාන, මනුස්සත්තං ගමිස්සති;

අගාරා පබ්බජිත්වාන, ඡබ්බස්සානි වසිස්සති.

608.

‘‘‘තතො සත්තමකෙ වස්සෙ, බුද්ධො සච්චං කථෙස්සති;

කොණ්ඩඤ්ඤො නාම නාමෙන, පඨමං සච්ඡිකාහිති’.

609.

‘‘නික්ඛන්තෙනානුපබ්බජිං, පධානං සුකතං මයා;

කිලෙසෙ ඣාපනත්ථාය, පබ්බජිං අනගාරියං.

610.

‘‘අභිගන්ත්වාන සබ්බඤ්ඤූ, බුද්ධො ලොකෙ සදෙවකෙ;

ඉසිනාමෙ මිගාරඤ්ඤෙ [ඉමිනා මෙ මහාරඤ්ඤං (ස්යා.), ඉමිනා මෙ මිගාරඤ්ඤං (ක.)], අමතභෙරිමාහනි.

611.

‘‘සො දානි පත්තො අමතං, සන්තිපදමනුත්තරං;

සබ්බාසවෙ පරිඤ්ඤාය, විහරාමි අනාසවො.

612.

‘‘පටිසම්භිදා චතස්සො, විමොක්ඛාපි ච අට්ඨිමෙ;

ඡළභිඤ්ඤා සච්ඡිකතා, කතං බුද්ධස්ස සාසනං’’.

ඉත්ථං සුදං ආයස්මා අඤ්ඤාසිකොණ්ඩඤ්ඤො [අඤ්ඤාතකොණ්ඩඤ්ඤො (සී.), අඤ්ඤා කොණ්ඩඤ්ඤො (ස්යා.)] ථෙරො ඉමා

ගාථායො අභාසිත්ථාති.

අඤ්ඤාසිකොණ්ඩඤ්ඤත්ථෙරස්සාපදානං සත්තමං.

3-8. පිණ්ඩොලභාරද්වාජත්ථෙරඅපදානං

613.

‘‘පදුමුත්තරො නාම ජිනො, සයම්භූ අග්ගපුග්ගලො;

පුරතො හිමවන්තස්ස, චිත්තකූටෙ වසී තදා.

614.

‘‘අභීතරූපො තත්ථාසිං, මිගරාජා චතුක්කමො;

තස්ස සද්දං සුණිත්වාන, වික්ඛම්භන්ති බහුජ්ජනා.

615.

‘‘සුඵුල්ලං පදුමං ගය්හ, උපගච්ඡිං නරාසභං;

වුට්ඨිතස්ස සමාධිම්හා, බුද්ධස්ස අභිරොපයිං.

616.

‘‘චාතුද්දිසං නමස්සිත්වා, බුද්ධසෙට්ඨං නරුත්තමං;

සකං චිත්තං පසාදෙත්වා, සීහනාදං නදිං අහං [තදා (ස්යා.)].

617.

‘‘පදුමුත්තරො ලොකවිදූ, ආහුතීනං පටිග්ගහො;

සකාසනෙ නිසීදිත්වා, ඉමා ගාථා අභාසථ.

618.

‘‘‘බුද්ධස්ස ගිරමඤ්ඤාය, සබ්බෙ දෙවා සමාගතා;

ආගතො වදතං සෙට්ඨො, ධම්මං සොස්සාම තං මයං.

619.

‘‘‘තෙසං හාසපරෙතානං, පුරතො ලොකනායකො;

මම සද්දං [කම්මං (?)] පකිත්තෙසි, දීඝදස්සී මහාමුනි’.

620.

‘‘යෙනිදං පදුමං දින්නං, සීහනාදො ච නාදිතො;

තමහං කිත්තයිස්සාමි, සුණාථ මම භාසතො.

621.

‘‘‘ඉතො අට්ඨමකෙ කප්පෙ, චක්කවත්තී භවිස්සති;

සත්තරතනසම්පන්නො චතුදීපම්හි ඉස්සරො.

622.

‘‘‘කාරයිස්සති ඉස්සරියං [ඉස්සරං (ස්යා. ක.)], මහියා චතුසට්ඨියා;

පදුමො නාම නාමෙන, චක්කවත්තී මහබ්බලො.

623.

‘‘කප්පසතසහස්සම්හි, ඔක්කාකකුලසම්භවො;

ගොතමො නාම ගොත්තෙන, සත්ථා ලොකෙ භවිස්සති.

624.

‘පකාසිතෙ පාවචනෙ, බ්රහ්මබන්ධු භවිස්සති;

බ්රහ්මඤ්ඤා අභිනික්ඛම්ම, පබ්බජිස්සති තාවදෙ’.

625.

‘‘පධානපහිතත්තො සො, උපසන්තො නිරූපධි;

සබ්බාසවෙ පරිඤ්ඤාය, නිබ්බායිස්සතිනාසවො.

626.

‘‘විජනෙ පන්තසෙය්යම්හි, වාළමිගසමාකුලෙ;

සබ්බාසවෙ පරිඤ්ඤාය, නිබ්බායිස්සතිනාසවො.

627.

‘‘පටිසම්භිදා චතස්සො, විමොක්ඛාපි ච අට්ඨිමෙ;

ඡළභිඤ්ඤා සච්ඡිකතා, කතං බුද්ධස්ස සාසනං’’.

ඉත්ථං සුදං ආයස්මා පිණ්ඩොලභාරද්වාජො ථෙරො ඉමා ගාථායො අභාසිත්ථාති.

පිණ්ඩොලභාරද්වාජත්ථෙරස්සාපදානං අට්ඨමං.

3-9. ඛදිරවනියරෙවතත්ථෙරඅපදානං

628.

‘‘ගඞ්ගා භාගීරථී නාම, හිමවන්තා පභාවිතා;

කුතිත්ථෙ නාවිකො ආසිං, ඔරිමෙ ච තරිං [ඔරිමං ච තරෙ (ස්යා.)] අහං.

629.

‘‘පදුමුත්තරො නායකො, සම්බුද්ධො ද්විපදුත්තමො;

වසී සතසහස්සෙහි, ගඞ්ගාතීරමුපාගතො [පුබ්බෙ මය්හං සුතං ආසි,§‘‘පදුමුත්තරනායකො; වසීසතසහස්සෙහි, ගඞ්ගාසොතං තරිස්සති‘‘; (සී.)].

630.

‘‘බහූ නාවා සමානෙත්වා, වඩ්ඪකීහි [චම්මකෙහි (ක.)] සුසඞ්ඛතං;

නාවාය [නාවානං (ක.)] ඡදනං කත්වා, පටිමානිං නරාසභං.

631.

‘‘ආගන්ත්වාන ච සම්බුද්ධො, ආරූහි තඤ්ච නාවකං;

වාරිමජ්ඣෙ ඨිතො සත්ථා, ඉමා ගාථා අභාසථ.

632.

‘‘‘යො සො තාරෙසි සම්බුද්ධං, සඞ්ඝඤ්චාපි අනාසවං;

තෙන චිත්තප්පසාදෙන, දෙවලොකෙ රමිස්සති.

633.

‘‘‘නිබ්බත්තිස්සති තෙ බ්යම්හං, සුකතං නාවසණ්ඨිතං;

ආකාසෙ පුප්ඵඡදනං, ධාරයිස්සති සබ්බදා.

634.

‘‘‘අට්ඨපඤ්ඤාසකප්පම්හි, තාරකො [තාරණො (ස්යා.)] නාම ඛත්තියො;

චාතුරන්තො විජිතාවී, චක්කවත්තී භවිස්සති.

635.

‘‘‘සත්තපඤ්ඤාසකප්පම්හි, චම්මකො [චම්පකො (සී.), චම්බකො (ස්යා.)] නාම ඛත්තියො;

උග්ගච්ඡන්තොව සූරියො, ජොතිස්සති මහබ්බලො.

636.

‘‘‘කප්පසතසහස්සම්හි, ඔක්කාකකුලසම්භවො;

ගොතමො නාම ගොත්තෙන, සත්ථා ලොකෙ භවිස්සති.

637.

‘‘‘තිදසා සො චවිත්වාන, මනුස්සත්තං ගමිස්සති;

රෙවතො නාම නාමෙන, බ්රහ්මබන්ධු භවිස්සති.

638.

‘‘‘අගාරා නික්ඛමිත්වාන, සුක්කමූලෙන චොදිතො;

ගොතමස්ස භගවතො, සාසනෙ පබ්බජිස්සති.

639.

‘‘‘සො පච්ඡා පබ්බජිත්වාන, යුත්තයොගො විපස්සකො;

සබ්බාසවෙ පරිඤ්ඤාය, නිබ්බායිස්සතිනාසවො’.

640.

‘‘වීරියං [විරියං (සී. ස්යා.)] මෙ ධුරධොරය්හං, යොගක්ඛෙමාධිවාහනං;

ධාරෙමි අන්තිමං දෙහං, සම්මාසම්බුද්ධසාසනෙ.

641.

‘‘සතසහස්සෙ කතං කම්මං, ඵලං දස්සෙසි මෙ ඉධ;

සුමුත්තො සරවෙගොව, කිලෙසෙ ඣාපයී මම.

642.

‘‘තතො මං වනනිරතං, දිස්වා ලොකන්තගූ මුනි;

වනවාසිභික්ඛූනග්ගං, පඤ්ඤපෙසි මහාමති.

643.

‘‘පටිසම්භිදා චතස්සො, විමොක්ඛාපි ච අට්ඨිමෙ;

ඡළභිඤ්ඤා සච්ඡිකතා, කතං බුද්ධස්ස සාසනං’’.

ඉත්ථං සුදං ආයස්මා ඛදිරවනියො රෙවතො ථෙරො ඉමා ගාථායො අභාසිත්ථාති.

ඛදිරවනියරෙවතත්ථෙරස්සාපදානං නවමං.

3-10. ආනන්දත්ථෙරඅපදානං

644.

‘‘ආරාමද්වාරා නික්ඛම්ම, පදුමුත්තරො මහාමුනි;

වස්සෙන්තො අමතං වුට්ඨිං, නිබ්බාපෙසි මහාජනං.

645.

‘‘සතසහස්සං තෙ ධීරා, ඡළභිඤ්ඤා මහිද්ධිකා;

පරිවාරෙන්ති සම්බුද්ධං, ඡායාව අනපායිනී [අනුපායිනී (ස්යා. ක.)].

646.

‘‘හත්ථික්ඛන්ධගතො ආසිං, සෙතච්ඡත්තං වරුත්තමං;

සුචාරුරූපං දිස්වාන, විත්ති මෙ උදපජ්ජථ.

647.

‘‘ඔරුය්හ හත්ථිඛන්ධම්හා, උපගච්ඡිං නරාසභං;

රතනාමයඡත්තං මෙ, බුද්ධසෙට්ඨස්ස ධාරයිං.

648.

‘‘මම සඞ්කප්පමඤ්ඤාය, පදුමුත්තරො මහාඉසි;

තං කථං ඨපයිත්වාන, ඉමා ගාථා අභාසථ.

649.

‘‘‘යො සො ඡත්තමධාරෙසි, සොණ්ණාලඞ්කාරභූසිතං;

තමහං කිත්තයිස්සාමි, සුණොථ මම භාසතො.

650.

‘‘‘ඉතො ගන්ත්වා අයං පොසො, තුසිතං ආවසිස්සති;

අනුභොස්සති සම්පත්තිං, අච්ඡරාහි පුරක්ඛතො.

651.

‘‘‘චතුත්තිංසතික්ඛත්තුඤ්ච, දෙවරජ්ජං කරිස්සති;

බලාධිපො අට්ඨසතං, වසුධං ආවසිස්සති.

652.

‘‘‘අට්ඨපඤ්ඤාසක්ඛත්තුඤ්ච, චක්කවත්තී භවිස්සති;

පදෙසරජ්ජං විපුලං, මහියා කාරයිස්සති.

653.

‘‘‘කප්පසතසහස්සම්හි, ඔක්කාකකුලසම්භවො;

ගොතමො නාම ගොත්තෙන, සත්ථා ලොකෙ භවිස්සති.

654.

‘‘‘සක්යානං කුලකෙතුස්ස, ඤාතිබන්ධු භවිස්සති;

ආනන්දො නාම නාමෙන, උපට්ඨාකො මහෙසිනො.

655.

‘‘‘ආතාපී නිපකො චාපි, බාහුසච්චෙ සුකොවිදො;

නිවාතවුත්ති අත්ථද්ධො, සබ්බපාඨී භවිස්සති.

656.

‘‘‘පධානපහිතත්තො සො, උපසන්තො නිරූපධි;

සබ්බාසවෙ පරිඤ්ඤාය, නිබ්බායිස්සතිනාසවො.

657.

‘‘‘සන්ති ආරඤ්ඤකා නාගා, කුඤ්ජරා සට්ඨිහායනා;

තිධාපභින්නා මාතඞ්ගා, ඊසාදන්තා උරූළ්හවා.

658.

‘‘‘අනෙකසතසහස්සා, පණ්ඩිතාපි මහිද්ධිකා;

සබ්බෙ තෙ බුද්ධනාගස්ස, න හොන්තු පණිධිම්හි තෙ’ [න හොන්ති පරිවිම්භිතා (ස්යා.), න හොන්ති පණිධිම්හි තෙ (ක.)].

659.

‘‘ආදියාමෙ නමස්සාමි, මජ්ඣිමෙ අථ පච්ඡිමෙ;

පසන්නචිත්තො සුමනො, බුද්ධසෙට්ඨං උපට්ඨහිං.

660.

‘‘ආතාපී නිපකො චාපි, සම්පජානො පතිස්සතො;

සොතාපත්තිඵලං පත්තො, සෙඛභූමීසු කොවිදො.

661.

‘‘සතසහස්සිතො කප්පෙ, යං කම්මමභිනීහරිං;

තාහං භූමිමනුප්පත්තො, ඨිතා සද්ධම්මමාචලා [ඨිතො සද්ධම්මමාචලො (සී.), ඨිතා සද්ධා මහප්ඵලා (ස්යා.)].

662.

‘‘ස්වාගතං වත මෙ ආසි, බුද්ධසෙට්ඨස්ස සන්තිකෙ;

තිස්සො විජ්ජා අනුප්පත්තා, කතං බුද්ධස්ස සාසනං.

663.

‘‘පටිසම්භිදා චතස්සො, විමොක්ඛාපි ච අට්ඨිමෙ;

ඡළභිඤ්ඤා සච්ඡිකතා, කතං බුද්ධස්ස සාසනං’’.

ඉත්ථං සුදං ආයස්මා ආනන්දො ථෙරො ඉමා ගාථායො අභාසිත්ථාති.

ආනන්දත්ථෙරස්සාපදානං දසමං.

තස්සුද්දානං –

බුද්ධො පච්චෙකබුද්ධො ච, සාරිපුත්තො ච කොලිතො;

කස්සපො අනුරුද්ධො ච, පුණ්ණත්ථෙරො උපාලි ච.

අඤ්ඤාසිකොණ්ඩඤ්ඤො පිණ්ඩොලො, රෙවතානන්දපණ්ඩිතො;

ඡසතානි ච පඤ්ඤාස, ගාථායො සබ්බපිණ්ඩිතා.

අපදානෙ බුද්ධවග්ගො පඨමො.

2. සීහාසනියවග්ගො

1. සීහාසනදායකත්ථෙරඅපදානං

1.

‘‘නිබ්බුතෙ ලොකනාථම්හි, සිද්ධත්ථෙ ද්විපදුත්තමෙ [දිපදුත්තමෙ (සී. ස්යා.)];

විත්ථාරිකෙ පාවචනෙ, බාහුජඤ්ඤම්හි සාසනෙ.

2.

‘‘පසන්නචිත්තො සුමනො, සීහාසනමකාසහං;

සීහාසනං කරිත්වාන, පාදපීඨමකාසහං.

3.

‘‘සීහාසනෙ ච වස්සන්තෙ, ඝරං තත්ථ අකාසහං;

තෙන චිත්තප්පසාදෙන, තුසිතං උපපජ්ජහං.

4.

‘‘ආයාමෙන චතුබ්බීස, යොජනං ආසි [යොජනාසිංසු (ස්යා. ක.)] තාවදෙ;

විමානං සුකතං මය්හං, විත්ථාරෙන චතුද්දස.

5.

‘‘සතං [සත්ත (ස්යා.)] කඤ්ඤාසහස්සානි, පරිවාරෙන්ති මං සදා;

සොණ්ණමයඤ්ච පල්ලඞ්කං, බ්යම්හෙ ආසි සුනිම්මිතං.

6.

‘‘හත්ථියානං අස්සයානං, දිබ්බයානං උපට්ඨිතං;

පාසාදා සිවිකා චෙව, නිබ්බත්තන්ති යදිච්ඡකං.

7.

‘‘මණිමයා ච පල්ලඞ්කා, අඤ්ඤෙ සාරමයා බහූ;

නිබ්බත්තන්ති මමං සබ්බෙ, සීහාසනස්සිදං ඵලං.

8.

‘‘සොණ්ණමයා රූපිමයා, ඵලිකාවෙළුරියාමයා;

පාදුකා අභිරූහාමි, පාදපීඨස්සිදං ඵලං.

9.

‘‘චතුන්නවුතිතො [චතුනවුතෙ ඉතො (සී. ස්යා.)] කප්පෙ, යං කම්මමකරිං තදා;

දුග්ගතිං නාභිජානාමි, පුඤ්ඤකම්මස්සිදං ඵලං.

10.

‘‘තෙසත්තතිම්හිතො කප්පෙ, ඉන්දනාමා තයො ජනා;

ද්වෙසත්තතිම්හිතො කප්පෙ, තයො සුමනනාමකා.

11.

‘‘සමසත්තතිතො කප්පෙ, තයො වරුණනාමකා;

සත්තරතනසම්පන්නා, චතුදීපම්හි ඉස්සරා.

12.

‘‘පටිසම්භිදා චතස්සො, විමොක්ඛාපි ච අට්ඨිමෙ;

ඡළභිඤ්ඤා සච්ඡිකතා, කතං බුද්ධස්ස සාසනං’’.

ඉත්ථං සුදං ආයස්මා සීහාසනදායකො ථෙරො ඉමා ගාථායො අභාසිත්ථාති.

සීහාසනදායකත්ථෙරස්සාපදානං පඨමං.

2. එකත්ථම්භිකත්ථෙරඅපදානං

13.

‘‘සිද්ධත්ථස්ස භගවතො, මහාපූගගණො අහු;

සරණං ගතා ච තෙ බුද්ධං, සද්දහන්ති තථාගතං.

14.

‘‘සබ්බෙ සඞ්ගම්ම මන්තෙත්වා, මාළං කුබ්බන්ති සත්ථුනො;

එකත්ථම්භං අලභන්තා, විචිනන්ති බ්රහාවනෙ.

15.

‘‘තෙහං අරඤ්ඤෙ දිස්වාන, උපගම්ම ගණං තදා;

අඤ්ජලිං පග්ගහෙත්වාන, පරිපුච්ඡිං ගණං අහං.

16.

‘‘තෙ මෙ පුට්ඨා වියාකංසු, සීලවන්තො උපාසකා;

මාළං මයං කත්තුකාමා, එකත්ථම්භො න ලබ්භති.

17.

‘‘එකත්ථම්භං මමං දෙථ, අහං දස්සාමි සත්ථුනො;

ආහරිස්සාමහං ථම්භං, අප්පොස්සුක්කා භවන්තු තෙ [භවන්තු වො (සී.), භවාථ වො (?)].

18.

‘‘තෙ මෙ ථම්භං පවෙච්ඡිංසු, පසන්නා තුට්ඨමානසා;

තතො පටිනිවත්තිත්වා, අගමංසු සකං ඝරං.

19.

‘‘අචිරං ගතෙ පූගගණෙ, ථම්භං අහාසහං තදා;

හට්ඨො හට්ඨෙන චිත්තෙන, පඨමං උස්සපෙසහං.

20.

‘‘තෙන චිත්තප්පසාදෙන, විමානං උපපජ්ජහං;

උබ්බිද්ධං භවනං මය්හං, සත්තභූමං [සතභූමං (සී. ක.)] සමුග්ගතං.

21.

‘‘වජ්ජමානාසු භෙරීසු, පරිචාරෙමහං සදා;

පඤ්චපඤ්ඤාසකප්පම්හි, රාජා ආසිං යසොධරො.

22.

‘‘තත්ථාපි භවනං මය්හං, සත්තභූමං සමුග්ගතං;

කූටාගාරවරූපෙතං, එකත්ථම්භං මනොරමං.

23.

‘‘එකවීසතිකප්පම්හි, උදෙනො නාම ඛත්තියො;

තත්රාපි භවනං මය්හං, සත්තභූමං සමුග්ගතං.

24.

‘‘යං යං යොනුපපජ්ජාමි, දෙවත්තං අථ මානුසං;

අනුභොමි සුඛං සබ්බං [සබ්බමෙතං (ස්යා.)], එකත්ථම්භස්සිදං ඵලං.

25.

‘‘චතුන්නවුතිතො කප්පෙ, යං ථම්භමදදං තදා;

දුග්ගතිං නාභිජානාමි, එකත්ථම්භස්සිදං ඵලං.

26.

‘‘පටිසම්භිදා චතස්සො, විමොක්ඛාපි ච අට්ඨිමෙ;

ඡළභිඤ්ඤා සච්ඡිකතා, කතං බුද්ධස්ස සාසනං’’.

ඉත්ථං සුදං ආයස්මා එකත්ථම්භිකො ථෙරො ඉමා ගාථායො අභාසිත්ථාති.

එකත්ථම්භිකත්ථෙරස්සාපදානං දුතියං.

3. නන්දත්ථෙරඅපදානං

27.

‘‘පදුමුත්තරස්ස භගවතො, ලොකජෙට්ඨස්ස තාදිනො;

වත්ථං ඛොමං මයා දින්නං, සයම්භුස්ස මහෙසිනො.

28.

‘‘තං මෙ බුද්ධො වියාකාසි, ජලජුත්තරනාමකො;

‘ඉමිනා වත්ථදානෙන, හෙමවණ්ණො භවිස්සසි.

29.

‘‘‘ද්වෙ සම්පත්තී අනුභොත්වා, කුසලමූලෙහි චොදිතො;

ගොතමස්ස භගවතො, කනිට්ඨො ත්වං භවිස්සසි.

30.

‘‘‘රාගරත්තො සුඛසීලො, කාමෙසු ගෙධමායුතො;

බුද්ධෙන චොදිතො සන්තො, තදා [තතො (ස්යා.)] ත්වං පබ්බජිස්සසි.

31.

‘‘‘පබ්බජිත්වාන ත්වං තත්ථ, කුසලමූලෙන චොදිතො;

සබ්බාසවෙ පරිඤ්ඤාය, නිබ්බායිස්සසිනාසවො’.

32.

‘‘සත්ත [සත (ස්යා.)] කප්පසහස්සම්හි, චතුරො චෙළනාමකා;

සට්ඨි කප්පසහස්සම්හි, උපචෙලා චතුජ්ජනා.

33.

‘‘පඤ්ච කප්පසහස්සම්හි, චෙළාව චතුරො ජනා;

සත්තරතනසම්පන්නා, චතුදීපම්හි ඉස්සරා.

34.

‘‘පටිසම්භිදා චතස්සො, විමොක්ඛාපි ච අට්ඨිමෙ;

ඡළභිඤ්ඤා සච්ඡිකතා, කතං බුද්ධස්ස සාසනං’’.

ඉත්ථං සුදං ආයස්මා නන්දො ථෙරො ඉමා ගාථායො අභාසිත්ථාති.

නන්දත්ථෙරස්සාපදානං තතියං.

4. චූළපන්ථකත්ථෙරඅපදානං

35.

‘‘පදුමුත්තරො නාම ජිනො, ආහුතීනං පටිග්ගහො;

ගණම්හා වූපකට්ඨො සො, හිමවන්තෙ වසී තදා.

36.

‘‘අහම්පි හිමවන්තම්හි, වසාමි අස්සමෙ තදා;

අචිරාගතං මහාවීරං, උපෙසිං ලොකනායකං.

37.

‘‘පුප්ඵච්ඡත්තං ගහෙත්වාන, උපගච්ඡිං නරාසභං;

සමාධිං සමාපජ්ජන්තං, අන්තරායමකාසහං.

38.

‘‘උභො හත්ථෙහි පග්ගය්හ, පුප්ඵච්ඡත්තං අදාසහං;

පටිග්ගහෙසි භගවා, පදුමුත්තරො මහාමුනි.

39.

‘‘සබ්බෙ දෙවා අත්තමනා, හිමවන්තං උපෙන්ති තෙ;

සාධුකාරං පවත්තෙසුං, අනුමොදිස්සති චක්ඛුමා.

40.

‘‘ඉදං වත්වාන තෙ දෙවා, උපගච්ඡුං නරුත්තමං;

ආකාසෙ ධාරයන්තස්ස [ධාරයන්තං මෙ (ක), ධාරයතො මෙ (?)], පදුමච්ඡත්තමුත්තමං.

41.

‘‘සතපත්තඡත්තං පග්ගය්හ, අදාසි තාපසො මම;

‘තමහං කිත්තයිස්සාමි, සුණාථ මම භාසතො.

42.

‘‘‘පඤ්චවීසතිකප්පානි, දෙවරජ්ජං කරිස්සති;

චතුත්තිංසතික්ඛත්තුඤ්ච, චක්කවත්තී භවිස්සති.

43.

‘‘‘යං යං යොනිං සංසරති, දෙවත්තං අථ මානුසං;

අබ්භොකාසෙ පතිට්ඨන්තං, පදුමං ධාරයිස්සති’.

44.

‘‘කප්පසතසහස්සම්හි, ඔක්කාකකුලසම්භවො;

ගොතමො නාම ගොත්තෙන [නාමෙන (සී. ක.)], සත්ථා ලොකෙ භවිස්සති.

45.

‘‘‘පකාසිතෙ පාවචනෙ, මනුස්සත්තං ලභිස්සති;

මනොමයම්හි කායම්හි, උත්තමො සො භවිස්සති.

46.

‘‘‘ද්වෙ භාතරො භවිස්සන්ති, උභොපි පන්ථකව්හයා;

අනුභොත්වා උත්තමත්ථං, ජොතයිස්සන්ති සාසනං’.

47.

‘‘සොහං අට්ඨාරසවස්සො [සො අට්ඨාරසවස්සොහං (ස්යා.)], පබ්බජිං අනගාරියං;

විසෙසාහං න වින්දාමි, සක්යපුත්තස්ස සාසනෙ.

48.

‘‘දන්ධා මය්හං ගතී ආසි, පරිභූතො පුරෙ අහුං [අහං (ස්යා.)];

භාතා ච මං පණාමෙසි, ගච්ඡ දානි සකං ඝරං.

49.

‘‘සොහං පණාමිතො සන්තො, සඞ්ඝාරාමස්ස කොට්ඨකෙ;

දුම්මනො තත්ථ අට්ඨාසිං, සාමඤ්ඤස්මිං අපෙක්ඛවා.

50.

‘‘භගවා තත්ථ [අථෙත්ථ සත්ථා (සී. ස්යා.)] ආගච්ඡි, සීසං මය්හං පරාමසි;

බාහාය මං ගහෙත්වාන, සඞ්ඝාරාමං පවෙසයි.

51.

‘‘අනුකම්පාය මෙ සත්ථා, අදාසි පාදපුඤ්ඡනිං;

එවං සුද්ධං අධිට්ඨෙහි, එකමන්තමධිට්ඨහං.

52.

‘‘හත්ථෙහි තමහං ගය්හ, සරිං කොකනදං අහං;

තත්ථ චිත්තං විමුච්චි මෙ, අරහත්තං අපාපුණිං.

53.

‘‘මනොමයෙසු කායෙසු, සබ්බත්ථ පාරමිං ගතො;

සබ්බාසවෙ පරිඤ්ඤාය, විහරාමි අනාසවො.

54.

‘‘පටිසම්භිදා චතස්සො, විමොක්ඛාපි ච අට්ඨිමෙ;

ඡළභිඤ්ඤා සච්ඡිකතා, කතං බුද්ධස්ස සාසනං’’.

ඉත්ථං සුදං ආයස්මා චූළපන්ථකො [චුල්ලපන්ථකො (සී. ස්යා.)] ථෙරො ඉමා ගාථායො අභාසිත්ථාති.

චූළපන්ථකත්ථෙරස්සාපදානං චතුත්ථං.

5. පිලින්දවච්ඡත්ථෙරඅපදානං

55.

‘‘නිබ්බුතෙ ලොකනාථම්හි, සුමෙධෙ අග්ගපුග්ගලෙ;

පසන්නචිත්තො සුමනො, ථූපපූජං අකාසහං.

56.

‘‘යෙ ච ඛීණාසවා තත්ථ, ඡළභිඤ්ඤා මහිද්ධිකා;

තෙහං තත්ථ සමානෙත්වා, සඞ්ඝභත්තං අකාසහං.

57.

‘‘සුමෙධස්ස භගවතො, උපට්ඨාකො තදා අහු;

සුමෙධො නාම නාමෙන, අනුමොදිත්ථ සො තදා.

58.

‘‘තෙන චිත්තප්පසාදෙන, විමානං උපපජ්ජහං;

ඡළාසීතිසහස්සානි, අච්ඡරායො රමිංසු මෙ.

59.

‘‘මමෙව අනුවත්තන්ති, සබ්බකාමෙහි තා සදා;

අඤ්ඤෙ දෙවෙ අභිභොමි, පුඤ්ඤකම්මස්සිදං ඵලං.

60.

‘‘පඤ්චවීසතිකප්පම්හි, වරුණො නාම ඛත්තියො;

විසුද්ධභොජනො [සුසුද්ධභොජනො (සී.)] ආසිං, චක්කවත්තී අහං තදා.

61.

‘‘න තෙ බීජං පවපන්ති, නපි නීයන්ති නඞ්ගලා;

අකට්ඨපාකිමං සාලිං, පරිභුඤ්ජන්ති මානුසා.

62.

‘‘තත්ථ රජ්ජං කරිත්වාන, දෙවත්තං පුන ගච්ඡහං;

තදාපි එදිසා මය්හං, නිබ්බත්තා භොගසම්පදා.

63.

‘‘න මං මිත්තා අමිත්තා වා, හිංසන්ති සබ්බපාණිනො;

සබ්බෙසම්පි පියො හොමි, පුඤ්ඤකම්මස්සිදං ඵලං.

64.

‘‘තිංසකප්පසහස්සම්හි, යං දානමදදිං තදා;

දුග්ගතිං නාභිජානාමි, ගන්ධාලෙපස්සිදං ඵලං.

65.

‘‘ඉමස්මිං භද්දකෙ කප්පෙ, එකො ආසිං ජනාධිපො;

මහානුභාවො රාජාහං [රාජීසි (ස්යා. ක.)], චක්කවත්තී මහබ්බලො.

66.

‘‘සොහං පඤ්චසු සීලෙසු, ඨපෙත්වා ජනතං බහුං;

පාපෙත්වා සුගතිංයෙව, දෙවතානං පියො අහුං.

67.

‘‘පටිසම්භිදා චතස්සො, විමොක්ඛාපි ච අට්ඨිමෙ;

ඡළභිඤ්ඤා සච්ඡිකතා, කතං බුද්ධස්ස සාසනං’’.

ඉත්ථං සුදං ආයස්මා පිලින්දවච්ඡො [පිලින්දිවච්ඡො (සී.)] ථෙරො ඉමා ගාථායො අභාසිත්ථාති.

පිලින්දවච්ඡත්ථෙරස්සාපදානං පඤ්චමං.

6. රාහුලත්ථෙරඅපදානං

68.

‘‘පදුමුත්තරස්ස භගවතො, ලොකජෙට්ඨස්ස තාදිනො;

සත්තභූමම්හි පාසාදෙ, ආදාසං සන්ථරිං අහං.

69.

‘‘ඛීණාසවසහස්සෙහි, පරිකිණ්ණො මහාමුනි;

උපාගමි ගන්ධකුටිං, ද්විපදින්දො [දිපදින්දො (සී. ස්යා.)] නරාසභො.

70.

‘‘විරොචෙන්තො [විරොචයං (ස්යා.)] ගන්ධකුටිං, දෙවදෙවො නරාසභො;

භික්ඛුසඞ්ඝෙ ඨිතො සත්ථා, ඉමා ගාථා අභාසථ.

71.

‘‘‘යෙනායං ජොතිතා සෙය්යා, ආදාසොව සුසන්ථතො;

තමහං කිත්තයිස්සාමි, සුණාථ මම භාසතො.

72.

‘‘‘සොණ්ණමයා රූපිමයා, අථො වෙළුරියාමයා;

නිබ්බත්තිස්සන්ති පාසාදා, යෙ කෙචි මනසො පියා.

73.

‘‘‘චතුසට්ඨික්ඛත්තුං දෙවින්දො, දෙවරජ්ජං කරිස්සති;

සහස්සක්ඛත්තුං චක්කවත්තී, භවිස්සති අනන්තරා.

74.

‘‘‘එකවීසතිකප්පම්හි, විමලො නාම ඛත්තියො;

චාතුරන්තො විජිතාවී, චක්කවත්තී භවිස්සති.

75.

‘‘‘නගරං රෙණුවතී නාම, ඉට්ඨකාහි සුමාපිතං;

ආයාමතො තීණි සතං, චතුරස්සසමායුතං.

76.

‘‘‘සුදස්සනො නාම පාසාදො, විස්සකම්මෙන මාපිතො [විසුකම්මෙන§මාපිතො (ක.), විස්සකම්මෙන නිම්මිතො (සී.)];

කූටාගාරවරූපෙතො, සත්තරතනභූසිතො.

77.

‘‘‘දසසද්දාවිවිත්තං තං [අවිවිත්තං (සී.)], විජ්ජාධරසමාකුලං;

සුදස්සනංව නගරං, දෙවතානං භවිස්සති.

78.

‘‘‘පභා නිග්ගච්ඡතෙ තස්ස, උග්ගච්ඡන්තෙව සූරියෙ;

විරොචෙස්සති තං නිච්චං, සමන්තා අට්ඨයොජනං.

79.

‘‘‘කප්පසතසහස්සම්හි, ඔක්කාකකුලසම්භවො;

ගොතමො නාම ගොත්තෙන, සත්ථා ලොකෙ භවිස්සති.

80.

‘‘‘තුසිතා සො චවිත්වාන, සුක්කමූලෙන චොදිතො;

ගොතමස්ස භගවතො, අත්රජො සො භවිස්සති.

81.

‘‘‘සචෙ වසෙය්ය [සචා’වසෙය්ය (?)] අගාරං, චක්කවත්තී භවෙය්ය සො;

අට්ඨානමෙතං යං තාදී, අගාරෙ රතිමජ්ඣගා.

82.

‘‘‘නික්ඛමිත්වා අගාරම්හා, පබ්බජිස්සති සුබ්බතො;

රාහුලො නාම නාමෙන, අරහා සො භවිස්සති’.

83.

‘‘කිකීව අණ්ඩං රක්ඛෙය්ය, චාමරී විය වාලධිං;

නිපකො සීලසම්පන්නො, මමං රක්ඛි මහාමුනි [එවං රක්ඛිං මහාමුනි (සී. ක.), මමං දක්ඛි මහාමුනි (ස්යා.)].

84.

‘‘තස්සාහං ධම්මමඤ්ඤාය, විහාසිං සාසනෙ රතො;

සබ්බාසවෙ පරිඤ්ඤාය, විහරාමි අනාසවො.

85.

‘‘පටිසම්භිදා චතස්සො, විමොක්ඛාපි ච අට්ඨිමෙ;

ඡළභිඤ්ඤා සච්ඡිකතා, කතං බුද්ධස්ස සාසනං’’.

ඉත්ථං සුදං ආයස්මා රාහුලො ථෙරො ඉමා ගාථායො අභාසිත්ථාති.

රාහුලත්ථෙරස්සාපදානං ඡට්ඨං.

7. උපසෙනවඞ්ගන්තපුත්තත්ථෙරඅපදානං

86.

‘‘පදුමුත්තරං භගවන්තං, ලොකජෙට්ඨං නරාසභං;

පබ්භාරම්හි නිසීදන්තං, උපගච්ඡිං නරුත්තමං.

87.

‘‘කණිකාරපුප්ඵං [කණිකාරං පුප්ඵිතං (සී. ස්යා.)] දිස්වා, වණ්ටෙ ඡෙත්වානහං තදා;

අලඞ්කරිත්වා ඡත්තම්හි, බුද්ධස්ස අභිරොපයිං.

88.

‘‘පිණ්ඩපාතඤ්ච පාදාසිං, පරමන්නං සුභොජනං;

බුද්ධෙන නවමෙ තත්ථ, සමණෙ අට්ඨ භොජයිං.

89.

‘‘අනුමොදි මහාවීරො, සයම්භූ අග්ගපුග්ගලො;

ඉමිනා ඡත්තදානෙන, පරමන්නපවෙච්ඡනා.

90.

‘‘තෙන චිත්තප්පසාදෙන, සම්පත්තිමනුභොස්සසි;

ඡත්තිංසක්ඛත්තුං දෙවින්දො, දෙවරජ්ජං කරිස්සති.

91.

‘‘එකවීසතික්ඛත්තුඤ්ච, චක්කවත්තී භවිස්සති;

පදෙසරජ්ජං විපුලං, ගණනාතො අසඞ්ඛියං.

92.

‘‘සතසහස්සිතො කප්පෙ, ඔක්කාකකුලසම්භවො;

ගොතමො නාම ගොත්තෙන, සත්ථා ලොකෙ භවිස්සති [යං වදන්ති සුමෙධොති, භූරිපඤ්ඤං සුමෙධසං; කප්පෙතො සතසහස්සෙ, එස බුද්ධො භවිස්සති; (ක.)].

93.

‘‘සාසනෙ දිබ්බමානම්හි, මනුස්සත්තං ගමිස්සති;

තස්ස ධම්මෙසු දායාදො, ඔරසො ධම්මනිම්මිතො.

94.

‘‘උපසෙනොති නාමෙන, හෙස්සති සත්ථු සාවකො;

[ඉදං පාදද්වයං ථෙරගාථාඅට්ඨකථායමෙව දිස්සති] සමන්තපාසාදිකත්තා, අග්ගට්ඨානෙ ඨපෙස්සති

[ඉදං පාදද්වයං ථෙරගාථාඅට්ඨකථායමෙව දිස්සති].

95.

‘‘චරිමං වත්තතෙ මය්හං, භවා සබ්බෙ සමූහතා;

ධාරෙමි අන්තිමං දෙහං, ජෙත්වා මාරං සවාහනං [සවාහිනිං (?)].

96.

‘‘පටිසම්භිදා චතස්සො, විමොක්ඛාපි ච අට්ඨිමෙ;

ඡළභිඤ්ඤා සච්ඡිකතා, කතං බුද්ධස්ස සාසනං’’.

ඉත්ථං සුදං ආයස්මා උපසෙනො වඞ්ගන්තපුත්තො ථෙරො ඉමා ගාථායො අභාසිත්ථාති.

උපසෙනවඞ්ගන්තපුත්තත්ථෙරස්සාපදානං සත්තමං.

තතියභාණවාරං.

8. රට්ඨපාලත්ථෙරඅපදානං

97.

‘‘පදුමුත්තරස්ස භගවතො, ලොකජෙට්ඨස්ස තාදිනො;

වරනාගො මයා දින්නො, ඊසාදන්තො උරූළ්හවා.

98.

‘‘සෙතච්ඡත්තො පසොභිතො, සකප්පනො සහත්ථිපො;

අග්ඝාපෙත්වාන තං සබ්බං, සඞ්ඝාරාමං අකාරයිං.

99.

‘‘චතුපඤ්ඤාසසහස්සානි, පාසාදෙ කාරයිං අහං;

මහොඝදානං [මහාභත්තං (සී.), මහොඝඤ්ච (ක.), මහාදානං (?)] කරිත්වාන, නිය්යාදෙසිං මහෙසිනො.

100.

‘‘අනුමොදි මහාවීරො, සයම්භූ අග්ගපුග්ගලො;

සබ්බෙ ජනෙ හාසයන්තො, දෙසෙසි අමතං පදං.

101.

‘‘තං මෙ බුද්ධො වියාකාසි, ජලජුත්තරනාමකො;

භික්ඛුසඞ්ඝෙ නිසීදිත්වා, ඉමා ගාථා අභාසථ.

102.

‘‘‘චතුපඤ්ඤාසසහස්සානි, පාසාදෙ කාරයී අයං;

කථයිස්සාමි විපාකං, සුණොථ මම භාසතො.

103.

‘‘‘අට්ඨාරසසහස්සානි, කූටාගාරා භවිස්සරෙ;

බ්යම්හුත්තමම්හි නිබ්බත්තා, සබ්බසොණ්ණමයා ච තෙ.

104.

‘‘‘පඤ්ඤාසක්ඛත්තුං දෙවින්දො, දෙවරජ්ජං කරිස්සති;

අට්ඨපඤ්ඤාසක්ඛත්තුඤ්ච, චක්කවත්තී භවිස්සති.

105.

‘‘‘කප්පසතසහස්සම්හි, ඔක්කාකකුලසම්භවො;

ගොතමො නාම ගොත්තෙන, සත්ථා ලොකෙ භවිස්සති.

106.

‘‘‘දෙවලොකා චවිත්වාන, සුක්කමූලෙන චොදිතො;

අඩ්ඪෙ කුලෙ මහාභොගෙ, නිබ්බත්තිස්සති තාවදෙ.

107.

‘‘‘සො පච්ඡා පබ්බජිත්වාන, සුක්කමූලෙන චොදිතො;

රට්ඨපාලොති නාමෙන, හෙස්සති සත්ථු සාවකො.

108.

‘‘‘පධානපහිතත්තො සො, උපසන්තො නිරූපධි;

සබ්බාසවෙ පරිඤ්ඤාය, නිබ්බායිස්සතිනාසවො’.

109.

‘‘උට්ඨාය අභිනික්ඛම්ම, ජහිතා භොගසම්පදා;

ඛෙළපිණ්ඩෙව භොගම්හි, පෙමං මය්හං න විජ්ජති.

110.

‘‘වීරියං මෙ ධුරධොරය්හං, යොගක්ඛෙමාධිවාහනං;

ධාරෙමි අන්තිමං දෙහං, සම්මාසම්බුද්ධසාසනෙ.

111.

‘‘පටිසම්භිදා චතස්සො, විමොක්ඛාපි ච අට්ඨිමෙ;

ඡළභිඤ්ඤා සච්ඡිකතා, කතං බුද්ධස්ස සාසනං’’.

ඉත්ථං සුදං ආයස්මා රට්ඨපාලො ථෙරො ඉමා ගාථායො අභාසිත්ථාති.

රට්ඨපාලත්ථෙරස්සාපදානං අට්ඨමං.

9. සොපාකත්ථෙරඅපදානං

112.

‘‘පබ්භාරං සොධයන්තස්ස [සෙවයන්තස්ස (සී. ක.)], විපිනෙ පබ්බතුත්තමෙ;

සිද්ධත්ථො නාම භගවා, ආගච්ඡි මම සන්තිකං.

113.

‘‘බුද්ධං උපගතං දිස්වා, ලොකජෙට්ඨස්ස තාදිනො;

සන්ථරං සන්ථරිත්වාන [පඤ්ඤපෙත්වාන (ස්යා. අට්ඨ)], පුප්ඵාසනමදාසහං.

114.

‘‘පුප්ඵාසනෙ නිසීදිත්වා, සිද්ධත්ථො ලොකනායකො;

මමඤ්ච ගතිමඤ්ඤාය, අනිච්චතමුදාහරි.

115.

‘‘‘අනිච්චා වත සඞ්ඛාරා, උප්පාදවයධම්මිනො;

උප්පජ්ජිත්වා නිරුජ්ඣන්ති, තෙසං වූපසමො සුඛො’.

116.

‘‘ඉදං වත්වාන සබ්බඤ්ඤූ, ලොකජෙට්ඨො නරාසභො;

නභං අබ්භුග්ගමි වීරො, හංසරාජාව අම්බරෙ.

117.

‘‘සකං දිට්ඨිං ජහිත්වාන, භාවයානිච්චසඤ්ඤහං;

එකාහං භාවයිත්වාන, තත්ථ කාලං කතො අහං.

118.

‘‘ද්වෙ සම්පත්තී අනුභොත්වා, සුක්කමූලෙන චොදිතො;

පච්ඡිමෙ භවෙ සම්පත්තෙ, සපාකයොනුපාගමිං.

119.

‘‘අගාරා අභිනික්ඛම්ම, පබ්බජිං අනගාරියං;

ජාතියා සත්තවස්සොහං, අරහත්තමපාපුණිං.

120.

‘‘ආරද්ධවීරියො පහිතත්තො, සීලෙසු සුසමාහිතො;

තොසෙත්වාන මහානාගං, අලත්ථං උපසම්පදං.

121.

‘‘චතුන්නවුතිතො කප්පෙ, යං කම්මමකරිං තදා;

දුග්ගතිං නාභිජානාමි, පුප්ඵදානස්සිදං ඵලං.

122.

‘‘චතුන්නවුතිතො කප්පෙ, යං සඤ්ඤං භාවයිං තදා;

තං සඤ්ඤං භාවයන්තස්ස, පත්තො මෙ ආසවක්ඛයො.

123.

‘‘පටිසම්භිදා චතස්සො, විමොක්ඛාපි ච අට්ඨිමෙ;

ඡළභිඤ්ඤා සච්ඡිකතා, කතං බුද්ධස්ස සාසනං’’.

ඉත්ථං සුදං ආයස්මා සොපාකො ථෙරො ඉමා ගාථායො අභාසිත්ථාති.

සොපාකත්ථෙරස්සාපදානං නවමං.

10. සුමඞ්ගලත්ථෙරඅපදානං

124.

‘‘ආහුතිං යිට්ඨුකාමොහං, පටියාදෙත්වාන භොජනං;

බ්රාහ්මණෙ පටිමානෙන්තො, විසාලෙ මාළකෙ ඨිතො.

125.

‘‘අථද්දසාසිං සම්බුද්ධං, පියදස්සිං මහායසං;

සබ්බලොකවිනෙතාරං, සයම්භුං අග්ගපුග්ගලං.

126.

‘‘භගවන්තං ජුතිමන්තං, සාවකෙහි පුරක්ඛතං;

ආදිච්චමිව රොචන්තං, රථියං පටිපන්නකං.

127.

‘‘අඤ්ජලිං පග්ගහෙත්වාන, සකං චිත්තං පසාදයිං;

මනසාව නිමන්තෙසිං, ‘ආගච්ඡතු මහාමුනි’.

128.

‘‘මම සඞ්කප්පමඤ්ඤාය, සත්ථා ලොකෙ අනුත්තරො;

ඛීණාසවසහස්සෙහි, මම ද්වාරං උපාගමි.

129.

‘‘නමො තෙ පුරිසාජඤ්ඤ, නමො තෙ පුරිසුත්තම;

පාසාදං අභිරූහිත්වා, සීහාසනෙ නිසීදතං [නිසීද ත්වං (සී.)].

130.

‘‘දන්තො දන්තපරිවාරො, තිණ්ණො තාරයතං වරො;

පාසාදං අභිරූහිත්වා, නිසීදි පවරාසනෙ.

131.

‘‘යං මෙ අත්ථි සකෙ ගෙහෙ, ආමිසං පච්චුපට්ඨිතං;

තාහං බුද්ධස්ස පාදාසිං, පසන්නො සෙහි පාණිභි.

132.

‘‘පසන්නචිත්තො සුමනො, වෙදජාතො කතඤ්ජලී;

බුද්ධසෙට්ඨං නමස්සාමි, අහො බුද්ධස්සුළාරතා.

133.

‘‘අට්ඨන්නං පයිරූපාසතං, භුඤ්ජං ඛීණාසවා බහූ;

තුය්හෙවෙසො ආනුභාවො, සරණං තං උපෙමහං.

134.

‘‘පියදස්සී ච භගවා, ලොකජෙට්ඨො නරාසභො;

භික්ඛුසඞ්ඝෙ නිසීදිත්වා, ඉමා ගාථා අභාසථ.

135.

‘‘‘යො සො සඞ්ඝං අභොජෙසි, උජුභූතං සමාහිතං;

තථාගතඤ්ච සම්බුද්ධං, සුණාථ මම භාසතො.

136.

‘‘‘සත්තවීසතික්ඛත්තුං සො, දෙවරජ්ජං කරිස්සති;

සකකම්මාභිරද්ධො සො, දෙවලොකෙ රමිස්සති.

137.

‘‘‘දස අට්ඨ චක්ඛත්තුං [දසඤ්චට්ඨක්ඛත්ථුං (සී.), දස චට්ඨක්ඛත්තුං (ස්යා.)] සො, චක්කවත්තී භවිස්සති;

පථබ්යා රජ්ජං පඤ්චසතං, වසුධං ආවසිස්සති’.

138.

‘‘අරඤ්ඤවනමොග්ගය්හ, කානනං බ්යග්ඝසෙවිතං;

පධානං පදහිත්වාන, කිලෙසා ඣාපිතා මයා.

139.

‘‘අට්ඨාරසෙ කප්පසතෙ, යං දානමදදිං තදා;

දුග්ගතිං නාභිජානාමි, භත්තදානස්සිදං ඵලං.

140.

‘‘පටිසම්භිදා චතස්සො, විමොක්ඛාපි ච අට්ඨිමෙ;

ඡළභිඤ්ඤා සච්ඡිකතා, කතං බුද්ධස්ස සාසනං’’.

ඉත්ථං සුදං ආයස්මා සුමඞ්ගලො ථෙරො ඉමා ගාථායො අභාසිත්ථාති.

සුමඞ්ගලත්ථෙරස්සාපදානං දසමං.

තස්සුද්දානං –

සීහාසනී එකථම්භී, නන්දො ච චූළපන්ථකො;

පිලින්දරාහුලො චෙව, වඞ්ගන්තො රට්ඨපාලකො.

සොපාකො මඞ්ගලො චෙව, දසෙව දුතියෙ වග්ගෙ;

සතඤ්ච අට්ඨතිංස ච, ගාථා චෙත්ථ පකාසිතා.

සීහාසනියවග්ගො දුතියො.

3. සුභූතිවග්ගො

1. සුභූතිත්ථෙරඅපදානං

1.

‘‘හිමවන්තස්සාවිදූරෙ, නිසභො නාම පබ්බතො;

අස්සමො සුකතො මය්හං, පණ්ණසාලා සුමාපිතා.

2.

‘‘කොසියො නාම නාමෙන, ජටිලො උග්ගතාපනො;

එකාකියො [එකාකිකො (ක.)] අදුතියො, වසාමි නිසභෙ තදා.

3.

‘‘ඵලං මූලඤ්ච පණ්ණඤ්ච, න භුඤ්ජාමි අහං තදා;

පවත්තංව සුපාතාහං [පවත්තපණ්ඩුපත්තානි (සී.)], උපජීවාමි තාවදෙ.

4.

‘‘නාහං කොපෙමි ආජීවං, චජමානොපි ජීවිතං;

ආරාධෙමි සකං චිත්තං, විවජ්ජෙමි අනෙසනං.

5.

‘‘රාගූපසංහිතං චිත්තං, යදා උප්පජ්ජතෙ මම;

සයංව පච්චවෙක්ඛාමි, එකග්ගො තං දමෙමහං.

6.

‘‘‘රජ්ජසෙ රජ්ජනීයෙ ච, දුස්සනීයෙ ච දුස්සසෙ;

මුය්හසෙ මොහනීයෙ ච, නික්ඛමස්සු වනා තුවං.

7.

‘‘‘විසුද්ධානං අයං වාසො, නිම්මලානං තපස්සිනං;

මා ඛො විසුද්ධං දූසෙසි, නික්ඛමස්සු වනා තුවං.

8.

‘‘‘අගාරිකො භවිත්වාන, යදා පුත්තං [සදායුත්තං (සී.), යදායුත්තං (ස්යා.)], ලභිස්සසි;

උභොපි මා විරාධෙසි, නික්ඛමස්සු වනා තුවං.

9.

‘‘‘ඡවාලාතං යථා කට්ඨං, න ක්වචි කිච්චකාරකං;

නෙව ගාමෙ අරඤ්ඤෙ වා, න හි තං කට්ඨසම්මතං.

10.

‘‘‘ඡවාලාතූපමො ත්වංසි, න ගිහී නාපි සඤ්ඤතො;

උභතො මුත්තකො අජ්ජ, නික්ඛමස්සු වනා තුවං.

11.

‘‘‘සියා නු ඛො තව එතං, කො පජානාති තෙ ඉදං;

සද්ධාධුරං වහිසි [සද්ධාධුරං ජහසි (සී.), සීඝං ධුරං වහිසි (ස්යා.)] මෙ, කොසජ්ජබහුලාය ච.

12.

‘‘‘ජිගුච්ඡිස්සන්ති තං විඤ්ඤූ, අසුචිං නාගරිකො යථා;

ආකඩ්ඪිත්වාන ඉසයො, චොදයිස්සන්ති තං සදා.

13.

‘‘‘තං විඤ්ඤූ පවදිස්සන්ති, සමතික්කන්තසාසනං;

සංවාසං අලභන්තො හි, කථං ජීවිහිසි [ජීවිස්සසි (සී.)] තුවං.

14.

‘‘‘තිධාපභින්නං මාතඞ්ගං, කුඤ්ජරං සට්ඨිහායනං;

බලී නාගො උපගන්ත්වා, යූථා නීහරතෙ ගජං.

15.

‘‘‘යූථා විනිස්සටො සන්තො, සුඛං සාතං න වින්දති;

දුක්ඛිතො විමනො හොති, පජ්ඣායන්තො පවෙධති.

16.

‘‘‘තථෙව ජටිලා තම්පි, නීහරිස්සන්ති දුම්මතිං;

තෙහි ත්වං නිස්සටො සන්තො, සුඛං සාතං න ලච්ඡසි.

17.

‘‘‘දිවා වා යදි වා රත්තිං, සොකසල්ලසමප්පිතො;

ඩය්හසි පරිළාහෙන, ගජො යූථාව නිස්සටො.

18.

‘‘‘ජාතරූපං යථා කූටං, නෙව ඣායති [යායති (ස්යා.)] කත්ථචි;

තථා සීලවිහීනො ත්වං, න ඣායිස්සසි [යාරිස්සති (ස්යා.)] කත්ථචි.

19.

‘‘‘අගාරං වසමානොපි, කථං ජීවිහිසි තුවං;

මත්තිකං පෙත්තිකඤ්චාපි, නත්ථි තෙ නිහිතං ධනං.

20.

‘‘‘සයං කම්මං කරිත්වාන, ගත්තෙ සෙදං පමොචයං;

එවං ජීවිහිසි ගෙහෙ, සාධු තෙ තං න රුච්චති.

21.

‘‘‘එවාහං තත්ථ වාරෙමි, සංකිලෙසගතං මනං;

නානාධම්මකථං කත්වා, පාපා චිත්තං නිවාරයිං’.

22.

‘‘එවං මෙ විහරන්තස්ස, අප්පමාදවිහාරිනො;

තිංසවස්සසහස්සානි, විපිනෙ මෙ අතික්කමුං.

23.

‘‘අප්පමාදරතං දිස්වා, උත්තමත්ථං ගවෙසකං;

පදුමුත්තරසම්බුද්ධො, ආගච්ඡි මම සන්තිකං.

24.

‘‘තිම්බරූසකවණ්ණාභො, අප්පමෙය්යො අනූපමො;

රූපෙනාසදිසො බුද්ධො, ආකාසෙ චඞ්කමී තදා.

25.

‘‘සුඵුල්ලො සාලරාජාව, විජ්ජූවබ්භඝනන්තරෙ;

ඤාණෙනාසදිසො බුද්ධො, ආකාසෙ චඞ්කමී තදා.

26.

‘‘සීහරාජා වසම්භීතො [ඡම්භිතො (ක.)],

ගජරාජාව දප්පිතො [දම්මිතො (ක.)].

ලාසිතො [අභීතො (ස්යා.)] බ්යග්ඝරාජාව, ආකාසෙ චඞ්කමී තදා.

27.

‘‘සිඞ්ගීනික්ඛසවණ්ණාභො, ඛදිරඞ්ගාරසන්නිභො;

මණි යථා ජොතිරසො, ආකාසෙ චඞ්කමී තදා.

28.

‘‘විසුද්ධකෙලාසනිභො, පුණ්ණමායෙව චන්දිමා;

මජ්ඣන්හිකෙව [මජ්ඣන්තිකෙව (සබ්බත්ථ)] සූරියො, ආකාසෙ චඞ්කමී තදා.

29.

‘‘දිස්වා නභෙ චඞ්කමන්තං, එවං චින්තෙසහං තදා;

‘දෙවො නු ඛො අයං සත්තො, උදාහු මනුජො අයං.

30.

‘‘‘න මෙ සුතො වා දිට්ඨො වා, මහියා එදිසො නරො;

අපි මන්තපදං අත්ථි, අයං සත්ථා භවිස්සති’.

31.

‘‘එවාහං චින්තයිත්වාන, සකං චිත්තං පසාදයිං;

නානාපුප්ඵඤ්ච ගන්ධඤ්ච, සන්නිපාතෙසහං [සන්නිපාතෙත්වාහං (සී.)] තදා.

32.

‘‘පුප්ඵාසනං පඤ්ඤපෙත්වා, සාධුචිත්තං මනොරමං;

නරසාරථිනං අග්ගං, ඉදං වචනමබ්රවිං.

33.

‘‘‘ඉදං මෙ ආසනං වීර, පඤ්ඤත්තං තවනුච්ඡවං;

හාසයන්තො මමං චිත්තං, නිසීද කුසුමාසනෙ’.

34.

‘‘නිසීදි තත්ථ භගවා, අසම්භීතොව [අඡම්භිතොව (ක.)] කෙසරී;

සත්තරත්තින්දිවං බුද්ධො, පවරෙ කුසුමාසනෙ.

35.

‘‘නමස්සමානො අට්ඨාසිං, සත්තරත්තින්දිවං අහං;

වුට්ඨහිත්වා සමාධිම්හා, සත්ථා ලොකෙ අනුත්තරො;

මම කම්මං පකිත්තෙන්තො, ඉදං වචනමබ්රවි.

36.

‘‘‘භාවෙහි බුද්ධානුස්සතිං, භාවනානමනුත්තරං;

ඉමං සතිං භාවයිත්වා, පූරයිස්සසි මානසං.

37.

‘‘‘තිංසකප්පසහස්සානි, දෙවලොකෙ රමිස්සසි;

අසීතික්ඛත්තුං දෙවින්දො, දෙවරජ්ජං කරිස්සසි;

සහස්සක්ඛත්තුං චක්කවත්තී, රාජා රට්ඨෙ භවිස්සසි.

38.

‘‘‘පදෙසරජ්ජං විපුලං, ගණනාතො අසඞ්ඛියං;

අනුභොස්සසි තං සබ්බං, බුද්ධානුස්සතියා ඵලං.

39.

‘‘‘භවාභවෙ සංසරන්තො, මහාභොගං ලභිස්සසි;

භොගෙ තෙ ඌනතා නත්ථි, බුද්ධානුස්සතියා ඵලං.

40.

‘‘‘කප්පසතසහස්සම්හි, ඔක්කාකකුලසම්භවො;

ගොතමො නාම ගොත්තෙන, සත්ථා ලොකෙ භවිස්සති.

41.

‘‘‘අසීතිකොටිං ඡඩ්ඩෙත්වා, දාසෙ කම්මකරෙ බහූ;

ගොතමස්ස භගවතො, සාසනෙ පබ්බජිස්සසි.

42.

‘‘‘ආරාධයිත්වා සම්බුද්ධං, ගොතමං සක්යපුඞ්ගවං;

සුභූති නාම නාමෙන, හෙස්සති සත්ථු සාවකො.

43.

‘‘‘භික්ඛුසඞ්ඝෙ නිසීදිත්වා, දක්ඛිණෙය්යගුණම්හි තං;

තථාරණවිහාරෙ ච, ද්වීසු අග්ගෙ ඨපෙස්සති’.

44.

‘‘ඉදං වත්වාන සම්බුද්ධො, ජලජුත්තමනාමකො;

නභං අබ්භුග්ගමී වීරො, හංසරාජාව අම්බරෙ.

45.

‘‘සාසිතො ලොකනාථෙන, නමස්සිත්වා තථාගතං;

සදා භාවෙමි මුදිතො, බුද්ධානුස්සතිමුත්තමං.

46.

‘‘තෙන කම්මෙන සුකතෙන, චෙතනාපණිධීහි ච;

ජහිත්වා මානුසං දෙහං, තාවතිංසං අගච්ඡහං.

47.

‘‘අසීතික්ඛත්තුං දෙවින්දො, දෙවරජ්ජමකාරයිං;

සහස්සක්ඛත්තුං රාජා ච, චක්කවත්තී අහොසහං.

48.

‘‘පදෙසරජ්ජං විපුලං, ගණනාතො අසඞ්ඛියං;

අනුභොමි සුසම්පත්තිං, බුද්ධානුස්සතියා ඵලං.

49.

‘‘භවාභවෙ සංසරන්තො, මහාභොගං ලභාමහං;

භොගෙ මෙ ඌනතා නත්ථි, බුද්ධානුස්සතියා ඵලං.

50.

‘‘සතසහස්සිතො කප්පෙ, යං කම්මමකරිං තදා;

දුග්ගතිං නාභිජානාමි, බුද්ධානුස්සතියා ඵලං.

51.

‘‘පටිසම්භිදා චතස්සො, විමොක්ඛාපි ච අට්ඨිමෙ;

ඡළභිඤ්ඤා සච්ඡිකතා, කතං බුද්ධස්ස සාසනං’’.

ඉත්ථං සුදං ආයස්මා සුභූති ථෙරො ඉමා ගාථායො අභාසිත්ථාති.

සුභූතිත්ථෙරස්සාපදානං පඨමං.

2. උපවානත්ථෙරඅපදානං

52.

‘‘පදුමුත්තරො නාම ජිනො, සබ්බධම්මාන පාරගූ;

ජලිත්වා අග්ගික්ඛන්ධොව, සම්බුද්ධො පරිනිබ්බුතො.

53.

‘‘මහාජනා සමාගම්ම, පූජයිත්වා තථාගතං;

චිතං කත්වාන සුකතං, සරීරං අභිරොපයුං.

54.

‘‘සරීරකිච්චං කත්වාන, ධාතුං තත්ථ සමානයුං;

සදෙවමානුසා සබ්බෙ, බුද්ධථූපං අකංසු තෙ.

55.

‘‘පඨමා කඤ්චනමයා, දුතියාසි මණීමයා;

තතියා රූපියමයා, චතුත්ථී ඵලිකාමයා.

56.

‘‘තථා [තත්ථ (ස්යා. ක.)] පඤ්චමියා භූමි [නෙමි (සී.)], ලොහිතඞ්ගමයා අහු;

ඡට්ඨා මසාරගල්ලස්ස, සබ්බරතනමයූපරි.

57.

‘‘ජඞ්ඝා මණිමයා ආසි, වෙදිකා රතනමයා;

සබ්බසොණ්ණමයො ථූපො, උද්ධං යොජනමුග්ගතො.

58.

‘‘දෙවා තත්ථ සමාගන්ත්වා, එකතො මන්තයුං තදා;

මයම්පි ථූපං කස්සාම, ලොකනාථස්ස තාදිනො.

59.

‘‘ධාතු ආවෙණිකා නත්ථි, සරීරං එකපිණ්ඩිතං;

ඉමම්හි බුද්ධථූපම්හි, කස්සාම කඤ්චුකං මයං.

60.

‘‘දෙවා සත්තහි රත්නෙහි [සත්තරතනෙහි (සී.)], අඤ්ඤං වඩ්ඪෙසු යොජනං;

ථූපො ද්වියොජනුබ්බෙධො, තිමිරං බ්යපහන්ති සො.

61.

‘‘නාගා තත්ථ සමාගන්ත්වා, එකතො මන්තයුං තදා;

මනුස්සා චෙව දෙවා ච, බුද්ධථූපං අකංසු තෙ.

62.

‘‘මා නො පමත්තා අස්සුම්හ [අස්සුම්හා (සී. ස්යා.), ආසිම්හා (?)], අප්පමත්තා සදෙවකා;

මයම්පි ථූපං කස්සාම, ලොකනාථස්ස තාදිනො.

63.

‘‘ඉන්දනීලං මහානීලං, අථො ජොතිරසං මණිං;

එකතො සන්නිපාතෙත්වා, බුද්ධථූපං අඡාදයුං.

64.

‘‘සබ්බං මණිමයං ආසි, තාවතා බුද්ධචෙතියං;

තියොජනසමුබ්බිද්ධං [තීණි යොජනමුබ්බිද්ධං (සී. ක.)], ආලොකකරණං තදා.

65.

‘‘ගරුළා ච සමාගන්ත්වා, එකතො මන්තයුං තදා;

මනුස්සා දෙවා නාගා ච, බුද්ධථූපං අකංසු තෙ.

66.

‘‘‘මා නො පමත්තා අස්සුම්හ, අප්පමත්තා සදෙවකා;

මයම්පි ථූපං කස්සාම, ලොකනාථස්ස තාදිනො’.

67.

‘‘සබ්බං මණිමයං ථූපං, අකරුං තෙ ච කඤ්චුකං [සබ්බමණිමයං ථූපෙ, අකරුත්තරකඤ්චුකං (සී.)];

යොජනං තෙපි වඩ්ඪෙසුං, ආයතං බුද්ධචෙතියං.

68.

‘‘චතුයොජනමුබ්බිද්ධො, බුද්ධථූපො විරොචති;

ඔභාසෙති දිසා සබ්බා, සතරංසීව උග්ගතො.

69.

‘‘කුම්භණ්ඩා ච සමාගන්ත්වා, එකතො මන්තයුං තදා;

මනුස්සා චෙව දෙවා ච, නාගා ච ගරුළා තථා.

පච්චෙකං බුද්ධසෙට්ඨස්ස, අකංසු ථූපමුත්තමං.

70.

‘‘‘මා නො පමත්තා අස්සුම්හ, අප්පමත්තා සදෙවකා;

මයම්පි ථූපං කස්සාම, ලොකනාථස්ස තාදිනො;

රතනෙහි ඡාදෙස්සාම, ආයතං බුද්ධචෙතියං’.

71.

‘‘යොජනං තෙපි වඩ්ඪෙසුං, ආයතං බුද්ධචෙතියං;

පඤ්චයොජනමුබ්බිද්ධො, ථූපො ඔභාසතෙ තදා.

72.

‘‘යක්ඛා තත්ථ සමාගන්ත්වා, එකතො මන්තයුං තදා;

මනුස්සා දෙවා නාගා ච, ගරුළා කුම්භඅණ්ඩකා.

73.

‘‘පච්චෙකං බුද්ධසෙට්ඨස්ස, අකංසු ථූපමුත්තමං;

‘මා නො පමත්තා අස්සුම්හ, අප්පමත්තා සදෙවකා.

74.

‘‘‘මයම්පි ථූපං කස්සාම, ලොකනාථස්ස තාදිනො;

ඵලිකාහි ඡාදෙස්සාම, ආයතං බුද්ධචෙතියං’.

75.

‘‘යොජනං තෙපි වඩ්ඪෙසුං, ආයතං බුද්ධචෙතියං;

ඡ යොජනානි උබ්බිද්ධො, ථූපො ඔභාසතෙ තදා.

76.

‘‘ගන්ධබ්බා ච සමාගන්ත්වා, එකතො මන්තයුං තදා;

‘මනුජා දෙවතා නාගා, ගරුළා කුම්භයක්ඛකා.

77.

‘‘‘සබ්බෙකංසු බුද්ධථූපං, මයමෙත්ථ අකාරකා;

මයම්පි ථූපං කස්සාම, ලොකනාථස්ස තාදිනො’.

78.

‘‘වෙදියො සත්ත කත්වාන, ඡත්තමාරොපයිංසු තෙ;

සබ්බසොණ්ණමයං ථූපං, ගන්ධබ්බා කාරයුං තදා.

79.

‘‘සත්තයොජනමුබ්බිද්ධො, ථූපො ඔභාසතෙ තදා;

රත්තින්දිවා න ඤායන්ති, ආලොකො හොති [ආලොකා හොන්ති (ස්යා. ක.)] සබ්බදා.

80.

‘‘අභිභොන්ති න තස්සාභා, චන්දසූරා සතාරකා;

සමන්තා යොජනසතෙ, පදීපොපි න පජ්ජලි.

81.

‘‘තෙන කාලෙන යෙ කෙචි, ථූපං පූජෙන්ති මානුසා;

න තෙ ථූපමාරුහන්ති, අම්බරෙ උක්ඛිපන්ති තෙ.

82.

‘‘දෙවෙහි ඨපිතො යක්ඛො, අභිසම්මතනාමකො;

ධජං වා පුප්ඵදාමං වා, අභිරොපෙති උත්තරි.

83.

‘‘න තෙ පස්සන්ති තං යක්ඛං, දාමං පස්සන්ති ගච්ඡතො;

එවං පස්සිත්වා ගච්ඡන්තා, සබ්බෙ ගච්ඡන්ති සුග්ගතිං.

84.

‘‘විරුද්ධා [විසද්ධා (සී.)] යෙ පාවචනෙ, පසන්නා යෙ ච සාසනෙ;

පාටිහෙරං දට්ඨුකාමා, ථූපං පූජෙන්ති මානුසා.

85.

‘‘නගරෙ හංසවතියා, අහොසිං භතකො [වරකො (ස්යා. ක.)] තදා;

ආමොදිතං ජනං දිස්වා, එවං චින්තෙසහං තදා.

86.

‘‘‘උළාරො භගවා හෙසො, යස්ස ධාතුධරෙදිසං;

ඉමා ච ජනතා තුට්ඨා, කාරං කුබ්බං න තප්පරෙ [කුබ්බන්තනප්පකං (සී.)].

87.

‘‘‘අහම්පි කාරං කස්සාමි, ලොකනාථස්ස තාදිනො;

තස්ස ධම්මෙසු දායාදො, භවිස්සාමි අනාගතෙ’.

88.

‘‘සුධොතං රජකෙනාහං, උත්තරෙය්යපටං මම;

වෙළග්ගෙ ආලගෙත්වාන, ධජං උක්ඛිපිමම්බරෙ.

89.

‘‘අභිසම්මතකො ගය්හ, අම්බරෙහාසි මෙ ධජං;

වාතෙරිතං ධජං දිස්වා, භිය්යො හාසං ජනෙසහං.

90.

‘‘තත්ථ චිත්තං පසාදෙත්වා, සමණං උපසඞ්කමිං;

තං භික්ඛුං අභිවාදෙත්වා, විපාකං පුච්ඡහං ධජෙ.

91.

‘‘සො මෙ කථෙසි ආනන්ද, පීතිසඤ්ජනනං මම;

‘තස්ස ධජස්ස විපාකං, අනුභොස්සසි සබ්බදා.

92.

‘‘‘හත්ථී අස්සා රථා පත්තී, සෙනා ච චතුරඞ්ගිනී;

පරිවාරෙස්සන්ති තං නිච්චං, ධජදානස්සිදං ඵලං.

93.

‘‘‘සට්ඨිතූරියසහස්සානි, භෙරියො සමලඞ්කතා;

පරිවාරෙස්සන්ති තං නිච්චං, ධජදානස්සිදං ඵලං.

94.

‘‘‘ඡළාසීතිසහස්සානි, නාරියො සමලඞ්කතා;

විචිත්තවත්ථාභරණා, ආමුත්තමණිකුණ්ඩලා.

95.

‘‘‘අළාරපම්හා හසුලා, සුසඤ්ඤා තනුමජ්ඣිමා;

පරිවාරෙස්සන්ති තං නිච්චං, ධජදානස්සිදං ඵලං.

96.

‘‘‘තිංසකප්පසහස්සානි, දෙවලොකෙ රමිස්සසි;

අසීතික්ඛත්තුං දෙවින්දො, දෙවරජ්ජං කරිස්සසි.

97.

‘‘‘සහස්සක්ඛත්තුං රාජා ච, චක්කවත්තී භවිස්සසි;

පදෙසරජ්ජං විපුලං, ගණනාතො අසඞ්ඛියං.

98.

‘‘‘කප්පසතසහස්සම්හි, ඔක්කාකකුලසම්භවො;

ගොතමො නාම ගොත්තෙන, සත්ථා ලොකෙ භවිස්සති.

99.

‘‘‘දෙවලොකා චවිත්වාන, සුක්කමූලෙන චොදිතො;

පුඤ්ඤකම්මෙන සංයුත්තො, බ්රහ්මබන්ධු භවිස්සසි.

100.

‘‘‘අසීතිකොටිං ඡඩ්ඩෙත්වා, දාසෙ කම්මකරෙ බහූ;

ගොතමස්ස භගවතො, සාසනෙ පබ්බජිස්සසි.

101.

‘‘‘ආරාධයිත්වා සම්බුද්ධං, ගොතමං සක්යපුඞ්ගවං;

උපවානොති නාමෙන, හෙස්සසි සත්ථු සාවකො’.

102.

‘‘සතසහස්සෙ කතං කම්මං, ඵලං දස්සෙසි මෙ ඉධ;

සුමුත්තො සරවෙගොව කිලෙසෙ ඣාපයී මම.

103.

‘‘චක්කවත්තිස්ස සන්තස්ස, චතුදීපිස්සරස්ස මෙ;

තියොජනානි සමන්තා, උස්සීසන්ති ධජා සදා.

104.

‘‘සතසහස්සිතො කප්පෙ, යං කම්මමකරිං තදා;

දුග්ගතිං නාභිජානාමි, ධජදානස්සිදං ඵලං.

105.

‘‘පටිසම්භිදා චතස්සො, විමොක්ඛාපි ච අට්ඨිමෙ;

ඡළභිඤ්ඤා සච්ඡිකතා, කතං බුද්ධස්ස සාසනං’’.

ඉත්ථං සුදං ආයස්මා උපවානො ථෙරො ඉමා ගාථායො අභාසිත්ථාති.

උපවානත්ථෙරස්සාපදානං දුතියං.

3. තිසරණගමනියත්ථෙරඅපදානං

106.

‘‘නගරෙ චන්දවතියා [බන්ධුමතියා (අට්ඨ.)], මාතුඋපට්ඨාකො [මාතුපට්ඨායකො (සී.), මාතුපට්ඨානකො (ස්යා.)] අහුං;

අන්ධා මාතා පිතා මය්හං, තෙ පොසෙමි අහං තදා.

107.

‘‘රහොගතො නිසීදිත්වා, එවං චින්තෙසහං තදා;

පොසෙන්තො මාතාපිතරො, පබ්බජ්ජං න ලභාමහං.

108.

‘‘මහන්ධකාරපිහිතා [තමන්ධකාරපිහිතා (ස්යා.)], තිවිධග්ගීහි ඩය්හරෙ;

එතාදිසෙ භවෙ [භයෙ (සී.)] ජාතෙ, නත්ථි කොචි විනායකො.

109.

‘‘බුද්ධො ලොකෙ සමුප්පන්නො, දිප්පති [දිබ්බති (ක.)] [ජිනසාසනං (සී.)] දානි සාසනං;

සක්කා උද්ධරිතුං අත්තා, පුඤ්ඤකාමෙන ජන්තුනා.

110.

‘‘උග්ගය්හ තීණි සරණෙ, පරිපුණ්ණානි ගොපයිං;

තෙන කම්මෙන සුකතෙන, පටිමොක්ඛාමි දුග්ගතිං.

111.

‘‘නිසභො නාම සමණො, බුද්ධස්ස අග්ගසාවකො;

තමහං උපගන්ත්වාන, සරණගමනං ගහිං.

112.

‘‘වස්සසතසහස්සානි, ආයු විජ්ජති තාවදෙ;

තාවතා සරණගමනං, පරිපුණ්ණං අගොපයිං.

113.

‘‘චරිමෙ වත්තමානම්හි, සරණං තං අනුස්සරිං;

තෙන කම්මෙන සුකතෙන, තාවතිංසං අගච්ඡහං.

114.

‘‘දෙවලොකගතො සන්තො, පුඤ්ඤකම්මසමාහිතො;

යං දෙසං [යං යං දෙසං (ස්යා.)] උපපජ්ජාමි [උපගච්ඡාමි (සී.)], අට්ඨ හෙතූ ලභාමහං.

115.

‘‘දිසාසු පූජිතො හොමි, තික්ඛපඤ්ඤො භවාමහං;

සබ්බෙ දෙවානුවත්තන්ති, අමිතභොගං ලභාමහං.

116.

‘‘සුවණ්ණවණ්ණො සබ්බත්ථ, පටිකන්තො භවාමහං;

මිත්තානං අචලො හොමි, යසො අබ්භුග්ගතො මමං.

117.

‘‘අසීතික්ඛත්තු දෙවින්දො, දෙවරජ්ජමකාරයිං;

දිබ්බසුඛං අනුභවිං, අච්ඡරාහි පුරක්ඛතො.

118.

‘‘පඤ්චසත්තතික්ඛත්තුඤ්ච, චක්කවත්තී අහොසහං;

පදෙසරජ්ජං විපුලං, ගණනාතො අසඞ්ඛියං.

119.

‘‘පච්ඡිමෙ භවෙ සම්පත්තෙ, පුඤ්ඤකම්මසමාහිතො;

පුරෙ සාවත්ථියං ජාතො, මහාසාලෙ සුඅඩ්ඪකෙ.

120.

‘‘නගරා නික්ඛමිත්වාන, දාරකෙහි පුරක්ඛතො;

හසඛිඩ්ඩසමඞ්ගීහං [සාහං ඛිඩ්ඩසමඞ්ගී (ස්යා.)], සඞ්ඝාරාමං උපාගමිං.

121.

‘‘තත්ථද්දසාසිං [තත්ථද්දසාහං (ක.)] සමණං, විප්පමුත්තං නිරූපධිං;

සො මෙ ධම්මමදෙසෙසි, සරණඤ්ච අදාසි මෙ.

122.

‘‘සොහං සුත්වාන සරණං, සරණං මෙ අනුස්සරිං;

එකාසනෙ නිසීදිත්වා, අරහත්තමපාපුණිං.

123.

‘‘ජාතියා සත්තමෙ වස්සෙ, අරහත්තමපාපුණිං;

උපසම්පාදයි බුද්ධො, ගුණමඤ්ඤාය චක්ඛුමා.

124.

‘‘අපරිමෙය්යෙ ඉතො කප්පෙ, සරණානි අගච්ඡහං;

තතො මෙ සුකතං කම්මං, ඵලං දස්සෙසි මෙ ඉධ.

125.

‘‘සුගොපිතං මෙ සරණං, මානසං සුප්පණීහිතං;

අනුභොත්වා යසං සබ්බං, පත්තොම්හි අචලං පදං.

126.

‘‘යෙසං සොතාවධානත්ථි, සුණොථ මම භාසතො;

අහං [අත්ථං (ස්යා.)] වො කථයිස්සාමි, සාමං දිට්ඨං පදං මම.

127.

‘‘‘බුද්ධො ලොකෙ සමුප්පන්නො, වත්තතෙ ජිනසාසනං;

අමතා වාදිතා භෙරී, සොකසල්ලවිනොදනා.

128.

‘‘‘යථාසකෙන ථාමෙන, පුඤ්ඤක්ඛෙත්තෙ අනුත්තරෙ;

අධිකාරං කරෙය්යාථ, පස්සයිස්සථ නිබ්බුතිං.

129.

‘‘‘පග්ගය්හ තීණි සරණෙ, පඤ්චසීලානි ගොපිය;

බුද්ධෙ චිත්තං පසාදෙත්වා, දුක්ඛස්සන්තං කරිස්සථ.

130.

‘‘‘සම්මා ධම්මං භාවෙත්වාන [මමොපමං කරිත්වාන (සී. ස්යා.)], සීලානි පරිගොපිය;

අචිරං අරහත්තං වො, සබ්බෙපි පාපුණිස්සථ.

131.

‘‘‘තෙවිජ්ජො ඉද්ධිපත්තොම්හි, චෙතොපරියකොවිදො;

සාවකො තෙ මහාවීර, සරණො [චරණෙ (සී. ස්යා.)] වන්දති සත්ථුනො’.

132.

‘‘අපරිමෙය්යෙ ඉතො කප්පෙ, සරණං බුද්ධස්ස ගච්ඡහං;

දුග්ගතිං නාභිජානාමි, සරණං ගමනෙ ඵලං.

133.

‘‘පටිසම්භිදා චතස්සො, විමොක්ඛාපි ච අට්ඨිමෙ;

ඡළභිඤ්ඤා සච්ඡිකතා, කතං බුද්ධස්ස සාසනං’’.

ඉත්ථං සුදං ආයස්මා තිසරණගමනියො ථෙරො ඉමා ගාථායො අභාසිත්ථාති.

තිසරණගමනියත්ථෙරස්සාපදානං තතියං.

4. පඤ්චසීලසමාදානියත්ථෙරඅපදානං

134.

‘‘නගරෙ චන්දවතියා, භතකො ආසහං තදා;

පරකම්මායනෙ යුත්තො, පබ්බජ්ජං න ලභාමහං.

135.

‘‘මහන්ධකාරපිහිතා, තිවිධග්ගීහි ඩය්හරෙ;

කෙන නු ඛො උපායෙන, විසංයුත්තො භවෙ අහං.

136.

‘‘දෙය්යධම්මො ච මෙ නත්ථි, වරාකො භතකො අහං;

යංනූනාහං පඤ්චසීලං, රක්ඛෙය්යං පරිපූරයං.

137.

‘‘අනොමදස්සිස්ස මුනිනො, නිසභො නාම සාවකො;

තමහං උපසඞ්කම්ම, පඤ්චසික්ඛාපදග්ගහිං.

138.

‘‘වස්සසතසහස්සානි, ආයු විජ්ජති තාවදෙ;

තාවතා පඤ්චසීලානි, පරිපුණ්ණානි ගොපයිං.

139.

‘‘මච්චුකාලෙ ච සම්පත්තෙ, දෙවා අස්සාසයන්ති මං;

‘රථො සහස්සයුත්තො තෙ, මාරිසායං [මාරිසස්ස (ක.)] උපට්ඨිතො’.

140.

‘‘වත්තන්තෙ චරිමෙ චිත්තෙ, මම සීලං අනුස්සරිං;

තෙන කම්මෙන සුකතෙන, තාවතිංසං අගච්ඡහං.

141.

‘‘තිංසක්ඛත්තුඤ්ච දෙවින්දො, දෙවරජ්ජමකාරයිං;

දිබ්බසුඛං [දිබ්බං සුඛං (සී.)] අනුභවිං, අච්ඡරාහි පුරක්ඛතො.

142.

‘‘පඤ්චසත්තතික්ඛත්තුඤ්ච, චක්කවත්තී අහොසහං;

පදෙසරජ්ජං විපුලං, ගණනාතො අසඞ්ඛියං.

143.

‘‘දෙවලොකා චවිත්වාන, සුක්කමූලෙන චොදිතො;

පුරෙ වෙසාලියං ජාතො, මහාසාලෙ සුඅඩ්ඪකෙ.

144.

‘‘වස්සූපනායිකෙ කාලෙ, දිප්පන්තෙ [දිබ්බන්ති (ක.)] ජිනසාසනෙ;

මාතා ච මෙ පිතා චෙව, පඤ්චසික්ඛාපදග්ගහුං.

145.

‘‘සහ සුත්වානහං සීලං, මම සීලං අනුස්සරිං;

එකාසනෙ නිසීදිත්වා, අරහත්තමපාපුණිං.

146.

‘‘ජාතියා පඤ්චවස්සෙන, අරහත්තමපාපුණිං;

උපසම්පාදයි බුද්ධො, ගුණමඤ්ඤාය චක්ඛුමා.

147.

‘‘පරිපුණ්ණානි ගොපෙත්වා, පඤ්චසික්ඛාපදානහං;

අපරිමෙය්යෙ ඉතො කප්පෙ, විනිපාතං න ගච්ඡහං.

148.

‘‘ස්වාහං යසමනුභවිං, තෙසං සීලාන වාහසා;

කප්පකොටිම්පි කිත්තෙන්තො, කිත්තයෙ එකදෙසකං.

149.

‘‘පඤ්චසීලානි ගොපෙත්වා, තයො හෙතූ ලභාමහං;

දීඝායුකො මහාභොගො, තික්ඛපඤ්ඤො භවාමහං.

150.

‘‘සංකිත්තෙන්තො ච [පකිත්තෙන්තොව (සී.), පකිත්තෙන්තෙ ච (ස්යා.)] සබ්බෙසං, අභිමත්තඤ්ච පොරිසං;

භවාභවෙ සංසරිත්වා, එතෙ ඨානෙ ලභාමහං.

151.

‘‘අපරිමෙය්යසීලෙසු, වත්තන්තා ජිනසාවකා;

භවෙසු යදි රජ්ජෙය්යුං, විපාකො කීදිසො භවෙ.

152.

‘‘සුචිණ්ණං මෙ පඤ්චසීලං, භතකෙන තපස්සිනා [විපස්සිනා (සී.)];

තෙන සීලෙනහං අජ්ජ, මොචයිං සබ්බබන්ධනා.

153.

‘‘අපරිමෙය්යෙ ඉතො කප්පෙ, පඤ්චසීලානි ගොපයිං;

දුග්ගතිං නාභිජානාමි, පඤ්චසීලානිදං ඵලං.

154.

‘‘පටිසම්භිදා චතස්සො, විමොක්ඛාපි ච අට්ඨිමෙ;

ඡළභිඤ්ඤා සච්ඡිකතා, කතං බුද්ධස්ස සාසනං’’.

ඉත්ථං සුදං ආයස්මා පඤ්චසීලසමාදානියො ථෙරො ඉමා ගාථායො අභාසිත්ථාති.

පඤ්චසීලසමාදානියත්ථෙරස්සාපදානං චතුත්ථං.

5. අන්නසංසාවකත්ථෙරඅපදානං

155.

‘‘සුවණ්ණවණ්ණං සම්බුද්ධං, ගච්ඡන්තං අන්තරාපණෙ;

කඤ්චනග්ඝියසංකාසං, බාත්තිංසවරලක්ඛණං.

156.

‘‘සිද්ධත්ථං ලොකපජ්ජොතං, අප්පමෙය්යං අනොපමං;

අලත්ථං පරමං පීතිං, දිස්වා දන්තං ජුතින්ධරං.

157.

‘‘සම්බුද්ධං අභිනාමෙත්වා, භොජයිං තං මහාමුනිං;

මහාකාරුණිකො ලොකෙ [නාථො (සී.)], අනුමොදි මමං තදා.

158.

‘‘තස්මිං මහාකාරුණිකෙ, පරමස්සාසකාරකෙ;

බුද්ධෙ චිත්තං පසාදෙත්වා, කප්පං සග්ගම්හි මොදහං.

159.

‘‘චතුන්නවුතිතො කප්පෙ, යං දානමදදිං තදා;

දුග්ගතිං නාභිජානාමි, භික්ඛාදානස්සිදං ඵලං.

160.

‘‘පටිසම්භිදා චතස්සො, විමොක්ඛාපි ච අට්ඨිමෙ;

ඡළභිඤ්ඤා සච්ඡිකතා, කතං බුද්ධස්ස සාසනං’’.

ඉත්ථං සුදං ආයස්මා අන්නසංසාවකො ථෙරො ඉමා ගාථායො අභාසිත්ථාති.

අන්නසංසාවකත්ථෙරස්සාපදානං පඤ්චමං.

6. ධූපදායකත්ථෙරඅපදානං

161.

‘‘සිද්ධත්ථස්ස භගවතො, ලොකජෙට්ඨස්ස තාදිනො;

කුටිධූපං මයා දින්නං, විප්පසන්නෙන චෙතසා.

162.

යං යං යොනුපපජ්ජාමි, දෙවත්තං අථ මානුසං;

සබ්බෙසම්පි පියො හොමි, ධූපදානස්සිදං ඵලං.

163.

‘‘චතුන්නවුතිතො කප්පෙ, යං ධූපමදදිං තදා [යං ධූපනමදාසහං (ක.)];

දුග්ගතිං නාභිජානාමි, ධූපදානස්සිදං ඵලං.

164.

‘‘පටිසම්භිදා චතස්සො, විමොක්ඛාපි ච අට්ඨිමෙ;

ඡළභිඤ්ඤා සච්ඡිකතා, කතං බුද්ධස්ස සාසනං’’.

ඉත්ථං සුදං ආයස්මා ධූපදායකො ථෙරො ඉමා ගාථායො අභාසිත්ථාති.

ධූපදායකත්ථෙරස්සාපදානං ඡට්ඨං.

7. පුලිනපූජකත්ථෙරඅපදානං

165.

‘‘විපස්සිස්ස භගවතො, බොධියා පාදපුත්තමෙ;

පුරාණපුලිනං හිත්වා [ඡඩ්ඩෙත්වා (සී. ස්යා.)], සුද්ධපුලිනමාකිරිං.

166.

‘‘එකනවුතිතො කප්පෙ, යං පුලිනමදාසහං;

දුග්ගතිං නාභිජානාමි, පුලිනදානස්සිදං ඵලං.

167.

‘‘තිංසතිමෙ [තිපඤ්ඤාසෙ (සී. ස්යා.)] ඉතො කප්පෙ, රාජා ආසිං ජනාධිභූ;

මහාපුලිනනාමෙන, චක්කවත්තී මහබ්බලො.

168.

‘‘පටිසම්භිදා චතස්සො, විමොක්ඛාපි ච අට්ඨිමෙ;

ඡළභිඤ්ඤා සච්ඡිකතා, කතං බුද්ධස්ස සාසනං’’.

ඉත්ථං සුදං ආයස්මා පුලිනපූජකො ථෙරො ඉමා ගාථායො අභාසිත්ථාති.

පුලිනපූජකත්ථෙරස්සාපදානං සත්තමං.

8. උත්තියත්ථෙරඅපදානං

169.

‘‘චන්දභාගානදීතීරෙ, සුසුමාරො අහං තදා;

සගොචරප්පසුතොහං [සභොජනපසුතාහං (ස්යා. ක.)], නදීතිත්ථං අගච්ඡහං.

170.

‘‘සිද්ධත්ථො තම්හි සමයෙ, සයම්භූ අග්ගපුග්ගලො;

නදිං තරිතුකාමො සො, නදීතිත්ථං උපාගමි.

171.

‘‘උපාගතෙ ච [උපාගතම්හි (ස්යා. ක.)] සම්බුද්ධෙ, අහම්පි තත්ථුපාගමිං;

උපගන්ත්වාන සම්බුද්ධං, ඉමං වාචං උදීරයිං.

172.

‘‘‘අභිරූහ මහාවීර, තාරෙස්සාමි අහං තුවං;

පෙත්තිකං විසයං මය්හං, අනුකම්ප මහාමුනි’.

173.

‘‘මම උග්ගජ්ජනං සුත්වා, අභිරූහි මහාමුනි;

හට්ඨො හට්ඨෙන චිත්තෙන, තාරෙසිං ලොකනායකං.

174.

‘‘නදියා පාරිමෙ තීරෙ, සිද්ධත්ථො ලොකනායකො;

අස්සාසෙසි මමං තත්ථ, අමතං පාපුණිස්සසි.

175.

‘‘තම්හා කායා චවිත්වාන, දෙවලොකං ආගච්ඡහං;

දිබ්බසුඛං අනුභවිං, අච්ඡරාහි පුරක්ඛතො.

176.

‘‘සත්තක්ඛත්තුඤ්ච දෙවින්දො, දෙවරජ්ජමකාසහං;

තීණික්ඛත්තුං චක්කවත්තී, මහියා ඉස්සරො අහුං.

177.

‘‘විවෙකමනුයුත්තොහං, නිපකො ච සුසංවුතො;

ධාරෙමි අන්තිමං දෙහං, සම්මාසම්බුද්ධසාසනෙ.

178.

‘‘චතුන්නවුතිතො කප්පෙ, තාරෙසිං යං නරාසභං;

දුග්ගතිං නාභිජානාමි, තරණාය ඉදං ඵලං.

179.

‘‘පටිසම්භිදා චතස්සො, විමොක්ඛාපි ච අට්ඨිමෙ;

ඡළභිඤ්ඤා සච්ඡිකතා, කතං බුද්ධස්ස සාසනං’’.

ඉත්ථං සුදං ආයස්මා උත්තියො [උත්තිරියො (සී.)] ථෙරො ඉමා ගාථායො අභාසිත්ථාති.

උත්තියත්ථෙරස්සාපදානං අට්ඨමං.

9. එකඤ්ජලිකත්ථෙරඅපදානං

180.

‘‘සුවණ්ණවණ්ණං සම්බුද්ධං, ගච්ඡන්තං අන්තරාපණෙ;

විපස්සිං සත්ථවාහග්ගං, නරවරං විනායකං.

181.

‘‘අදන්තදමනං තාදිං, මහාවාදිං මහාමතිං;

දිස්වා පසන්නො සුමනො, එකඤ්ජලිමකාසහං.

182.

‘‘එකනවුතිතො කප්පෙ, යමඤ්ජලිං කරිං [යං අඤ්ජලිමකරිං (ස්යා.), අඤ්ජලිමකරිං (ක.)] තදා;

දුග්ගතිං නාභිජානාමි, අඤ්ජලිස්ස ඉදං ඵලං.

183.

‘‘පටිසම්භිදා චතස්සො, විමොක්ඛාපි ච අට්ඨිමෙ;

ඡළභිඤ්ඤා සච්ඡිකතා, කතං බුද්ධස්ස සාසනං’’.

ඉත්ථං සුදං ආයස්මා එකඤ්ජලිකො ථෙරො ඉමා ගාථායො අභාසිත්ථාති.

එකඤ්ජලිකත්ථෙරස්සාපදානං නවමං.

10. ඛොමදායකත්ථෙරඅපදානං

184.

‘‘නගරෙ බන්ධුමතියා, අහොසිං වාණිජො තදා;

තෙනෙව දාරං පොසෙමි, රොපෙමි බීජසම්පදං.

185.

‘‘රථියං පටිපන්නස්ස, විපස්සිස්ස මහෙසිනො;

එකං ඛොමං මයා දින්නං, කුසලත්ථාය සත්ථුනො.

186.

‘‘එකනවුතිතො කප්පෙ, යං ඛොමමදදිං තදා;

දුග්ගතිං නාභිජානාමි, ඛොමදානස්සිදං ඵලං.

187.

‘‘සත්තරසෙ [සත්තවීසෙ (සී. ස්යා.)] ඉතො කප්පෙ, එකො සින්ධවසන්ධනො;

සත්තරතනසම්පන්නො, චතුදීපම්හි ඉස්සරො.

188.

‘‘පටිසම්භිදා චතස්සො, විමොක්ඛාපි ච අට්ඨිමෙ;

ඡළභිඤ්ඤා සච්ඡිකතා, කතං බුද්ධස්ස සාසනං’’.

ඉත්ථං සුදං ආයස්මා ඛොමදායකො ථෙරො ඉමා ගාථායො අභාසිත්ථාති.

ඛොමදායකත්ථෙරස්සාපදානං දසමං.

තස්සුද්දානං –

සුසූති උපවානො ච, සරණො සීලගාහකො;

අන්නසංසාවකො ඛොමදායී ච, දසෙව තතියෙ ගණෙ;

අඤ්ජලී ඛොමදායී ච, දසෙව තතියෙ ගණෙ;

පඤ්චාලීසීතිසතං වුත්තා, ගාථායො සබ්බපිණ්ඩිතා.

සුභූතිවග්ගො තතියො.

චතුත්ථභාණවාරං.

4. කුණ්ඩධානවග්ගො

1. කුණ්ඩධානත්ථෙරඅපදානං

1.

‘‘සත්තාහං පටිසල්ලීනං, සයම්භුං අග්ගපුග්ගලං;

පසන්නචිත්තො සුමනො, බුද්ධසෙට්ඨං උපට්ඨහිං.

2.

‘‘වුට්ඨිතං කාලමඤ්ඤාය, පදුමුත්තරං මහාමුනිං;

මහන්තිං කදලීකණ්ණිං, ගහෙත්වා උපගච්ඡහං.

3.

‘‘පටිග්ගහෙත්වා [පටිග්ගහෙසි (ස්යා. ක.)] භගවා, සබ්බඤ්ඤූ [තං ඵලං (සී.)] ලොකනායකො;

මම චිත්තං පසාදෙන්තො, පරිභුඤ්ජි මහාමුනි.

4.

‘‘පරිභුඤ්ජිත්වා සම්බුද්ධො, සත්ථවාහො අනුත්තරො;

සකාසනෙ නිසීදිත්වා, ඉමා ගාථා අභාසථ.

5.

‘‘‘යෙ ච සන්ති සමිතාරො [යෙ වසන්ති සමෙතාරො (සී.)], යක්ඛා ඉමම්හි පබ්බතෙ;

අරඤ්ඤෙ භූතභබ්යානි [භූතගණා සබ්බෙ (ස්යා.)], සුණන්තු වචනං මම’.

6.

‘‘යො සො බුද්ධං උපට්ඨාසි, මිගරාජංව කෙසරිං [මිගරාජාව කෙසරී (සී.)];

තමහං කිත්තයිස්සාමි, සුණාථ මම භාසතො.

7.

‘‘‘එකාදසඤ්චක්ඛත්තුං, සො [සොයමෙකාදසක්ඛත්තුං (සී.)] දෙවරාජා භවිස්සති;

චතුතිංසතික්ඛත්තුඤ්ච, චක්කවත්තී භවිස්සති.

8.

‘‘‘කප්පසතසහස්සම්හි, ඔක්කාකකුලසම්භවො;

ගොතමො නාම ගොත්තෙන, සත්ථා ලොකෙ භවිස්සති.

9.

‘‘‘අක්කොසිත්වාන සමණෙ, සීලවන්තෙ අනාසවෙ;

පාපකම්මවිපාකෙන, නාමධෙය්යං ලභිස්සති [භවිස්සති (ක.)].

10.

‘‘‘තස්ස ධම්මෙසු දායාදො, ඔරසො ධම්මනිම්මිතො;

කුණ්ඩධානොති නාමෙන, සාවකො සො භවිස්සති’.

11.

‘‘පවිවෙකමනුයුත්තො, ඣායී ඣානරතො අහං;

තොසයිත්වාන සත්ථාරං, විහරාමි අනාසවො.

12.

‘‘සාවකෙහි [සාවකග්ගෙහි (සී.)] පරිවුතො, භික්ඛුසඞ්ඝපුරක්ඛතො;

භික්ඛුසඞ්ඝෙ නිසීදිත්වා, සලාකං ගාහයී ජිනො.

13.

‘‘එකංසං චීවරං කත්වා, වන්දිත්වා ලොකනායකං;

වදතං වරස්ස පුරතො, පඨමං අග්ගහෙසහං.

14.

‘‘තෙන කම්මෙන භගවා, දසසහස්සීකම්පකො;

භික්ඛුසඞ්ඝෙ නිසීදිත්වා, අග්ගට්ඨානෙ ඨපෙසි මං.

15.

‘‘වීරියං මෙ ධුරධොරය්හං, යොගක්ඛෙමාධිවාහනං;

ධාරෙමි අන්තිමං දෙහං, සම්මාසම්බුද්ධසාසනෙ.

16.

‘‘පටිසම්භිදා චතස්සො, විමොක්ඛාපි ච අට්ඨිමෙ;

ඡළභිඤ්ඤා සච්ඡිකතා, කතං බුද්ධස්ස සාසනං’’.

ඉත්ථං සුදං ආයස්මා කුණ්ඩධානො ථෙරො ඉමා ගාථායො අභාසිත්ථාති.

කුණ්ඩධානත්ථෙරස්සාපදානං පඨමං.

2. සාගතත්ථෙරඅපදානං

17.

‘‘සොභිතො නාම නාමෙන, අහොසිං බ්රාහ්මණො තදා;

පුරක්ඛතො සසිස්සෙහි, ආරාමං අගමාසහං.

18.

‘‘භගවා තම්හි සමයෙ, භික්ඛුසඞ්ඝපුරක්ඛතො;

ආරාමද්වාරා නික්ඛම්ම, අට්ඨාසි පුරිසුත්තමො.

19.

‘‘තමද්දසාසිං සම්බුද්ධං, දන්තං දන්තපුරක්ඛතං;

සකං චිත්තං පසාදෙත්වා, සන්ථවිං ලොකනායකං.

20.

‘‘යෙ කෙචි පාදපා සබ්බෙ, මහියා තෙ විරූහරෙ;

බුද්ධිමන්තො තථා සත්තා, රුහන්ති ජිනසාසනෙ.

21.

‘‘සත්ථවාහොසි සප්පඤ්ඤො, මහෙසි බහුකෙ ජනෙ;

විපථා උද්ධරිත්වාන, පථං ආචික්ඛසෙ තුවං.

22.

‘‘දන්තො දන්තපරිකිණ්ණො [පුරක්ඛතො (ස්යා.)], ඣායී ඣානරතෙහි ච;

ආතාපී පහිතත්තෙහි, උපසන්තෙහි තාදිභි.

23.

‘‘අලඞ්කතො පරිසාහි, පුඤ්ඤඤාණෙහි සොභති;

පභා නිද්ධාවතෙ තුය්හං, සූරියොදයනෙ යථා.

24.

‘‘පසන්නචිත්තං දිස්වාන, මහෙසී පදුමුත්තරො;

භික්ඛුසඞ්ඝෙ ඨිතො සත්ථා, ඉමා ගාථා අභාසථ.

25.

‘‘‘යො සො හාසං ජනෙත්වාන, මමං කිත්තෙසි බ්රාහ්මණො;

කප්පානං සතසහස්සං, දෙවලොකෙ රමිස්සති.

26.

‘‘‘තුසිතා හි චවිත්වාන, සුක්කමූලෙන චොදිතො;

ගොතමස්ස භගවතො, සාසනෙ පබ්බජිස්සති.

27.

‘‘‘තෙන කම්මෙන සුකතෙන, අරහත්තං [තුට්ඨහට්ඨං (ස්යා. ක.)] ලභිස්සති;

සාගතො නාම නාමෙන, හෙස්සති සත්ථු සාවකො’.

28.

‘‘පබ්බජිත්වාන කායෙන, පාපකම්මං විවජ්ජයිං;

වචීදුච්චරිතං හිත්වා, ආජීවං පරිසොධයිං.

29.

‘‘එවං විහරමානොහං, තෙජොධාතූසු කොවිදො;

සබ්බාසවෙ පරිඤ්ඤාය, විහරාමි අනාසවො.

30.

‘‘පටිසම්භිදා චතස්සො…පෙ… කතං බුද්ධස්ස සාසනං’’.

ඉත්ථං සුදං ආයස්මා සාගතො ථෙරො ඉමා ගාථායො අභාසිත්ථාති.

සාගතත්ථෙරස්සාපදානං දුතියං.

3. මහාකච්චානත්ථෙරඅපදානං

31.

‘‘පදුමුත්තරනාථස්ස, පදුමං නාම චෙතියං;

සිලාසනං [සීහාසනං (ක.)] කාරයිත්වා, සුවණ්ණෙනාභිලෙපයිං.

32.

‘‘රතනාමයඡත්තඤ්ච, පග්ගය්හ වාළබීජනිං [වාළබීජනී (සී. ස්යා.)];

බුද්ධස්ස අභිරොපෙසිං, ලොකබන්ධුස්ස තාදිනො.

33.

‘‘යාවතා දෙවතා භුම්මා [භූමා (ක.)], සබ්බෙ සන්නිපතුං තදා;

රතනාමයඡත්තානං, විපාකං කථයිස්සති.

34.

‘‘තඤ්ච සබ්බං සුණිස්සාම, කථයන්තස්ස සත්ථුනො;

භිය්යො හාසං ජනෙය්යාම, සම්මාසම්බුද්ධසාසනෙ.

35.

‘‘හෙමාසනෙ නිසීදිත්වා, සයම්භූ අග්ගපුග්ගලො;

භික්ඛුසඞ්ඝපරිබ්යූළ්හො [පරිබ්බූළ්හො (සී.)], ඉමා ගාථා අභාසථ.

36.

‘‘‘යෙනිදං ආසනං දින්නං, සොවණ්ණං රතනාමයං;

තමහං කිත්තයිස්සාමි, සුණාථ මම භාසතො.

37.

‘‘‘තිංසකප්පානි දෙවින්දො, දෙවරජ්ජං කරිස්සති;

සමන්තා යොජනසතං, ආභායාභිභවිස්සති.

38.

‘‘‘මනුස්සලොකමාගන්ත්වා, චක්කවත්තී භවිස්සති;

පභස්සරොති නාමෙන, උග්ගතෙජො භවිස්සති.

39.

‘‘‘දිවා වා යදි වා රත්තිං, සතරංසීව උග්ගතො;

සමන්තා අට්ඨරතනං, උජ්ජොතිස්සති ඛත්තියො.

40.

‘‘‘කප්පසතසහස්සම්හි, ඔක්කාකකුලසම්භවො;

ගොතමො නාම ගොත්තෙන, සත්ථා ලොකෙ භවිස්සති.

41.

‘‘‘තුසිතා හි චවිත්වාන, සුක්කමූලෙන චොදිතො;

කච්චානො නාම නාමෙන, බ්රහ්මබන්ධු භවිස්සති.

42.

‘‘‘සො පච්ඡා පබ්බජිත්වාන, අරහා හෙස්සතිනාසවො;

ගොතමො ලොකපජ්ජොතො, අග්ගට්ඨානෙ ඨපෙස්සති.

43.

‘‘‘සංඛිත්තපුච්ඡිතං [සංඛිත්තං පුච්ඡිතං (ස්යා. ක.)] පඤ්හං, විත්ථාරෙන කථෙස්සති;

කථයන්තො ච තං පඤ්හං, අජ්ඣාසයං [අජ්ඣාසං (සී.), අබ්භාසං (ක.)] පූරයිස්සති’.

44.

‘‘අඩ්ඪෙ කුලෙ අභිජාතො, බ්රාහ්මණො මන්තපාරගූ;

ඔහාය ධනධඤ්ඤානි, පබ්බජිං අනගාරියං.

45.

‘‘සංඛිත්තෙනපි පුච්ඡන්තෙ, විත්ථාරෙන කථෙමහං;

අජ්ඣාසයං තෙසං පූරෙමි, තොසෙමි ද්විපදුත්තමං.

46.

‘‘තොසිතො මෙ මහාවීරො, සයම්භූ අග්ගපුග්ගලො;

භික්ඛුසඞ්ඝෙ නිසීදිත්වා, එතදග්ගෙ ඨපෙසි මං.

47.

‘‘පටිසම්භිදා චතස්සො…පෙ… කතං බුද්ධස්ස සාසනං’’.

ඉත්ථං සුදං ආයස්මා මහාකච්චානො ථෙරො ඉමා ගාථායො අභාසිත්ථාති.

මහාකච්චානත්ථෙරස්සාපදානං තතියං.

4. කාළුදායිත්ථෙරඅපදානං

48.

‘‘පදුමුත්තරබුද්ධස්ස, ලොකජෙට්ඨස්ස තාදිනො;

අද්ධානං පටිපන්නස්ස, චරතො චාරිකං තදා.

49.

‘‘සුඵුල්ලං පදුමං ගය්හ, උප්පලං මල්ලිකඤ්චහං;

පරමන්නං ගහෙත්වාන, අදාසිං සත්ථුනො අහං.

50.

‘‘පරිභුඤ්ජි මහාවීරො, පරමන්නං සුභොජනං;

තඤ්ච පුප්ඵං ගහෙත්වාන, ජනස්ස සම්පදස්සයි.

51.

‘‘ඉට්ඨං කන්තං [කන්තයිදං (ස්යා.)], පියං ලොකෙ, ජලජං පුප්ඵමුත්තමං;

සුදුක්කරං කතං තෙන, යො මෙ පුප්ඵං අදාසිදං.

52.

‘‘යො පුප්ඵමභිරොපෙසි, පරමන්නඤ්චදාසි මෙ;

තමහං කිත්තයිස්සාමි, සුණාථ මම භාසතො.

53.

‘‘‘දස අට්ඨ චක්ඛත්තුං [දස චට්ඨක්ඛත්තුං (සී.), දසමට්ඨක්ඛත්තුං (ස්යා.)] සො, දෙවරජ්ජං කරිස්සති;

උප්පලං පදුමඤ්චාපි, මල්ලිකඤ්ච තදුත්තරි.

54.

‘‘‘අස්ස පුඤ්ඤවිපාකෙන, දිබ්බගන්ධසමායුතං;

ආකාසෙ ඡදනං කත්වා, ධාරයිස්සති තාවදෙ.

55.

‘‘‘පඤ්චවීසතික්ඛත්තුඤ්ච, චක්කවත්තී භවිස්සති;

පථබ්යා රජ්ජං පඤ්චසතං, වසුධං ආවසිස්සති.

56.

‘‘‘කප්පසතසහස්සම්හි, ඔක්කාකකුලසම්භවො;

ගොතමො නාම ගොත්තෙන [නාමෙන (සී. ස්යා. ක.)], සත්ථා ලොකෙ භවිස්සති.

57.

‘‘‘සකකම්මාභිරද්ධො සො, සුක්කමූලෙන චොදිතො;

සක්යානං නන්දිජනනො, ඤාතිබන්ධු භවිස්සති.

58.

‘‘‘සො පච්ඡා පබ්බජිත්වාන, සුක්කමූලෙන චොදිතො;

සබ්බාසවෙ පරිඤ්ඤාය, නිබ්බායිස්සතිනාසවො.

59.

‘‘‘පටිසම්භිදමනුප්පත්තං, කතකිච්චමනාසවං;

ගොතමො ලොකබන්ධු තං [සො (සී.)], එතදග්ගෙ ඨපෙස්සති.

60.

‘‘‘පධානපහිතත්තො සො, උපසන්තො නිරූපධි;

උදායී නාම නාමෙන, හෙස්සති සත්ථු සාවකො’.

61.

‘‘රාගො දොසො ච මොහො ච, මානො මක්ඛො ච ධංසිතො;

සබ්බාසවෙ පරිඤ්ඤාය, විහරාමි අනාසවො.

62.

‘‘තොසයිඤ්චාපි සම්බුද්ධං, ආතාපී නිපකො අහං;

පසාදිතො [පමොදිතො (සී.)] ච සම්බුද්ධො, එතදග්ගෙ ඨපෙසි මං.

63.

‘‘පටිසම්භිදා චතස්සො…පෙ… කතං බුද්ධස්ස සාසනං’’.

ඉත්ථං සුදං ආයස්මා කාළුදායී ථෙරො ඉමා ගාථායො අභාසිත්ථාති;

කාළුදායීථෙරස්සාපදානං චතුත්ථං.

5. මොඝරාජත්ථෙරඅපදානං

64.

‘‘අත්ථදස්සී තු භගවා, සයම්භූ අපරාජිතො;

භික්ඛුසඞ්ඝපරිබ්යූළ්හො, රථියං පටිපජ්ජථ.

65.

‘‘සිස්සෙහි සම්පරිවුතො, ඝරම්හා අභිනික්ඛමිං;

නික්ඛමිත්වානහං තත්ථ, අද්දසං ලොකනායකං.

66.

‘‘අභිවාදිය සම්බුද්ධං, සිරෙ කත්වාන අඤ්ජලිං;

සකං චිත්තං පසාදෙත්වා, සන්ථවිං ලොකනායකං.

67.

‘‘යාවතා රූපිනො සත්තා, අරූපී වා අසඤ්ඤිනො;

සබ්බෙ තෙ තව ඤාණම්හි, අන්තො හොන්ති සමොගධා.

68.

‘‘සුඛුමච්ඡිකජාලෙන, උදකං යො පරික්ඛිපෙ;

යෙ කෙචි උදකෙ පාණා, අන්තොජාලෙ භවන්ති තෙ.

69.

‘‘යෙසඤ්ච චෙතනා අත්ථි, රූපිනො ච අරූපිනො;

සබ්බෙ තෙ තව ඤාණම්හි, අන්තො හොන්ති සමොගධා.

70.

‘‘සමුද්ධරසිමං ලොකං, අන්ධකාරසමාකුලං;

තව ධම්මං සුණිත්වාන, කඞ්ඛාසොතං තරන්ති තෙ.

71.

‘‘අවිජ්ජානිවුතෙ ලොකෙ, අන්ධකාරෙන ඔත්ථටෙ;

තව ඤාණම්හි ජොතන්තෙ, අන්ධකාරා පධංසිතා.

72.

‘‘තුවං චක්ඛූසි සබ්බෙසං, මහාතමපනූදනො;

තව ධම්මං සුණිත්වාන, නිබ්බායති බහුජ්ජනො.

73.

‘‘පුටකං පූරයිත්වාන [පීඨරං (සී.), පුතරං (ස්යා.)], මධුඛුද්දමනෙළකං;

උභො හත්ථෙහි පග්ගය්හ, උපනෙසිං මහෙසිනො.

74.

‘‘පටිග්ගණ්හි මහාවීරො, සහත්ථෙන මහා ඉසී;

භුඤ්ජිත්වා තඤ්ච සබ්බඤ්ඤූ, වෙහාසං නභමුග්ගමි.

75.

‘‘අන්තලික්ඛෙ ඨිතො සත්ථා, අත්ථදස්සී නරාසභො;

මම චිත්තං පසාදෙන්තො, ඉමා ගාථා අභාසථ.

76.

‘‘‘යෙනිදං ථවිතං ඤාණං, බුද්ධසෙට්ඨො ච ථොමිතො;

තෙන චිත්තප්පසාදෙන, දුග්ගතිං සො න ගච්ඡති.

77.

‘‘‘චතුද්දසඤ්චක්ඛත්තුං [චතුසට්ඨිඤ්ච (ස්යා.)] සො, දෙවරජ්ජං කරිස්සති;

පථබ්යා රජ්ජං අට්ඨසතං, වසුධං ආවසිස්සති.

78.

‘‘‘පඤ්චෙව සතක්ඛත්තුඤ්ච [අථ පඤ්චසතක්ඛත්තුං (සී.)], චක්කවත්තී භවිස්සති;

පදෙසරජ්ජං අසඞ්ඛෙය්යං, මහියා කාරයිස්සති.

79.

‘‘‘අජ්ඣායකො මන්තධරො, තිණ්ණං වෙදාන පාරගූ;

ගොතමස්ස භගවතො, සාසනෙ පබ්බජිස්සති.

80.

‘‘‘ගම්භීරං නිපුණං අත්ථං, ඤාණෙන විචිනිස්සති;

මොඝරාජාති නාමෙන, හෙස්සති සත්ථු සාවකො.

81.

‘‘‘තීහි විජ්ජාහි සම්පන්නං, කතකිච්චමනාසවං;

ගොතමො සත්ථවාහග්ගො, එතදග්ගෙ ඨපෙස්සති’.

82.

‘‘හිත්වා මානුසකං යොගං, ඡෙත්වාන භවබන්ධනං;

සබ්බාසවෙ පරිඤ්ඤාය, විහරාමි අනාසවො.

83.

‘‘පටිසම්භිදා චතස්සො…පෙ… කතං බුද්ධස්ස සාසනං’’.

ඉත්ථං සුදං ආයස්මා මොඝරාජො ථෙරො ඉමා ගාථායො අභාසිත්ථාති;

මොඝරාජත්ථෙරස්සාපදානං පඤ්චමං.

6. අධිමුත්තත්ථෙරඅපදානං

84.

‘‘නිබ්බුතෙ ලොකනාථම්හි, අත්ථදස්සීනරුත්තමෙ;

උපට්ඨහිං භික්ඛුසඞ්ඝං, විප්පසන්නෙන චෙතසා.

85.

‘‘නිමන්තෙත්වා භික්ඛුසඞ්ඝං [සංඝරතනං (සී. ස්යා.)], උජුභූතං සමාහිතං;

උච්ඡුනා මණ්ඩපං කත්වා, භොජෙසිං සඞ්ඝමුත්තමං.

86.

‘‘යං යං යොනුපපජ්ජාමි, දෙවත්තං අථ මානුසං;

සබ්බෙ සත්තෙ අභිභොමි [අතිභොමි (සී. ක.)], පුඤ්ඤකම්මස්සිදං ඵලං.

87.

‘‘අට්ඨාරසෙ කප්පසතෙ, යං දානමදදිං තදා;

දුග්ගතිං නාභිජානාමි, උච්ඡුදානස්සිදං ඵලං.

88.

‘‘පටිසම්භිදා චතස්සො…පෙ… කතං බුද්ධස්ස සාසනං’’.

ඉත්ථං සුදං ආයස්මා අධිමුත්තො ථෙරො ඉමා ගාථායො අභාසිත්ථාති;

අධිමුත්තත්ථෙරස්සාපදානං ඡට්ඨං.

7. ලසුණදායකත්ථෙරඅපදානං

89.

‘‘හිමවන්තස්සාවිදූරෙ, තාපසො ආසහං තදා;

ලසුණං උපජීවාමි, ලසුණං මය්හභොජනං.

90.

‘‘ඛාරියො පූරයිත්වාන, සඞ්ඝාරාමමගච්ඡහං;

හට්ඨො හට්ඨෙන චිත්තෙන, සඞ්ඝස්ස ලසුණං අදං.

91.

‘‘විපස්සිස්ස නරග්ගස්ස, සාසනෙ නිරතස්සහං;

සඞ්ඝස්ස ලසුණං දත්වා, කප්පං සග්ගම්හි මොදහං.

92.

‘‘එකනවුතිතො කප්පෙ, ලසුණං යමදං තදා;

දුග්ගතිං නාභිජානාමි, ලසුණස්ස ඉදං ඵලං.

93.

‘‘පටිසම්භිදා චතස්සො…පෙ… කතං බුද්ධස්ස සාසනං’’.

ඉත්ථං සුදං ආයස්මා ලසුණදායකො ථෙරො ඉමා ගාථායො අභාසිත්ථාති;

ලසුණදායකත්ථෙරස්සාපදානං සත්තමං.

8. ආයාගදායකත්ථෙරඅපදානං

94.

‘‘නිබ්බුතෙ ලොකනාථම්හි, සිඛිම්හි වදතං වරෙ;

හට්ඨො හට්ඨෙන චිත්තෙන, අවන්දිං ථූපමුත්තමං.

95.

‘‘වඩ්ඪකීහි කථාපෙත්වා, මූලං දත්වානහං තදා;

හට්ඨො හට්ඨෙන චිත්තෙන, ආයාගං කාරපෙසහං.

96.

‘‘අට්ඨ කප්පානි දෙවෙසු, අබ්බොකිණ්ණං [අබ්බොච්ඡින්නං (සී.)] වසිං අහං;

අවසෙසෙසු කප්පෙසු, වොකිණ්ණං සංසරිං අහං.

97.

‘‘කායෙ විසං න කමති, සත්ථානි න ච හන්ති මෙ;

උදකෙහං න මිය්යාමි, ආයාගස්ස ඉදං ඵලං.

98.

‘‘යදිච්ඡාමි අහං වස්සං, මහාමෙඝො පවස්සති;

දෙවාපි මෙ වසං එන්ති, පුඤ්ඤකම්මස්සිදං ඵලං.

99.

‘‘සත්තරතනසම්පන්නො, තිසක්ඛත්තුං අහොසහං;

න මං කෙචාවජානන්ති, පුඤ්ඤකම්මස්සිදං ඵලං.

100.

‘‘එකත්තිංසෙ ඉතො කප්පෙ, ආයාගං යමකාරයිං;

දුග්ගතිං නාභිජානාමි, ආයාගස්ස ඉදං ඵලං.

101.

‘‘පටිසම්භිදා චතස්සො…පෙ… කතං බුද්ධස්ස සාසනං’’.

ඉත්ථං සුදං ආයස්මා ආයාගදායකො ථෙරො ඉමා ගාථායො අභාසිත්ථාති.

ආයාගදායකත්ථෙරස්සාපදානං අට්ඨමං.

9. ධම්මචක්කිකත්ථෙරඅපදානං

102.

‘‘සිද්ධත්ථස්ස භගවතො, සීහාසනස්ස සම්මුඛා;

ධම්මචක්කං මෙ ඨපිතං, සුකතං විඤ්ඤුවණ්ණිතං.

103.

‘‘චාරුවණ්ණොව සොභාමි, සයොග්ගබලවාහනො;

පරිවාරෙන්ති මං නිච්චං, අනුයන්තා බහුජ්ජනා.

104.

‘‘සට්ඨිතූරියසහස්සෙහි, පරිචාරෙමහං සදා;

පරිවාරෙන සොභාමි, පුඤ්ඤකම්මස්සිදං ඵලං.

105.

‘‘චතුන්නවුතිතො කප්පෙ, යං චක්කං ඨපයිං අහං;

දුග්ගතිං නාභිජානාමි, ධම්මචක්කස්සිදං ඵලං.

106.

‘‘ඉතො එකාදසෙ කප්පෙ, අට්ඨාසිංසු ජනාධිපා;

සහස්සරාජනාමෙන, චක්කවත්තී මහබ්බලා.

107.

‘‘පටිසම්භිදා චතස්සො…පෙ… කතං බුද්ධස්ස සාසනං’’.

ඉත්ථං සුදං ආයස්මා ධම්මචක්කිකො ථෙරො ඉමා ගාථායො අභාසිත්ථාති.

ධම්මචක්කිකත්ථෙරස්සාපදානං නවමං.

10. කප්පරුක්ඛියත්ථෙරඅපදානං

108.

‘‘සිද්ධත්ථස්ස භගවතො, ථූපසෙට්ඨස්ස සම්මුඛා;

විචිත්තදුස්සෙ ලගෙත්වා [ලග්ගෙත්වා (සී. ස්යා.)], කප්පරුක්ඛං ඨපෙසහං.

109.

‘‘යං යං යොනුපපජ්ජාමි, දෙවත්තං අථ මානුසං;

සොභයන්තො මම ද්වාරං, කප්පරුක්ඛො පතිට්ඨති.

110.

‘‘අහඤ්ච පරිසා චෙව, යෙ කෙචි මම වස්සිතා [නිස්සිතා (සී.)];

තම්හා දුස්සං ගහෙත්වාන, නිවාසෙම මයං සදා [තදා (ස්යා.)].

111.

‘‘චතුන්නවුතිතො කප්පෙ, යං රුක්ඛං ඨපයිං අහං;

දුග්ගතිං නාභිජානාමි, කප්පරුක්ඛස්සිදං ඵලං.

112.

‘‘ඉතො ච සත්තමෙ කප්පෙ, සුචෙළා අට්ඨ ඛත්තියා;

සත්තරතනසම්පන්නා, චක්කවත්තී මහබ්බලා.

113.

‘‘පටිසම්භිදා චතස්සො…පෙ… කතං බුද්ධස්ස සාසනං’’.

ඉත්ථං සුදං ආයස්මා කප්පරුක්ඛියො ථෙරො ඉමා ගාථායො අභාසිත්ථාති.

කප්පරුක්ඛියත්ථෙරස්සාපදානං දසමං.

කුණ්ඩධානවග්ගො චතුත්ථො.

තස්සුද්දානං –

කුණ්ඩසාගතකච්චානා, උදායී මොඝරාජකො;

අධිමුත්තො ලසුණදො, ආයාගී ධම්මචක්කිකො;

කප්පරුක්ඛී ච දසමො, ගාථා ද්වයදසසතං [ගාථායො ද්වාදසසතං (සී.)].

5. උපාලිවග්ගො

1. භාගිනෙය්යුපාලිත්ථෙරඅපදානං

1.

‘‘ඛීණාසවසහස්සෙහි, පරිවුතො [පරෙතො (ක. අට්ඨ)] ලොකනායකො;

විවෙකමනුයුත්තො සො, ගච්ඡතෙ පටිසල්ලිතුං.

2.

‘‘අජිනෙන නිවත්ථොහං, තිදණ්ඩපරිධාරකො;

භික්ඛුසඞ්ඝපරිබ්යූළ්හං, අද්දසං ලොකනායකං.

3.

‘‘එකංසං අජිනං කත්වා, සිරෙ කත්වාන අඤ්ජලිං;

සම්බුද්ධං අභිවාදෙත්වා, සන්ථවිං ලොකනායකං.

4.

‘‘යථාණ්ඩජා ච සංසෙදා, ඔපපාතී ජලාබුජා;

කාකාදිපක්ඛිනො සබ්බෙ, අන්තලික්ඛචරා සදා.

5.

‘‘යෙ කෙචි පාණභූතත්ථි, සඤ්ඤිනො වා අසඤ්ඤිනො;

සබ්බෙ තෙ තව ඤාණම්හි, අන්තො හොන්ති සමොගධා.

6.

‘‘ගන්ධා ච පබ්බතෙය්යා යෙ, හිමවන්තනගුත්තමෙ;

සබ්බෙ තෙ තව සීලම්හි, කලායපි න යුජ්ජරෙ.

7.

‘‘මොහන්ධකාරපක්ඛන්දො, අයං ලොකො සදෙවකො;

තව ඤාණම්හි ජොතන්තෙ, අන්ධකාරා විධංසිතා.

8.

‘‘යථා අත්ථඞ්ගතෙ සූරියෙ, හොන්ති සත්තා තමොගතා;

එවං බුද්ධෙ අනුප්පන්නෙ, හොති ලොකො තමොගතො.

9.

‘‘යථොදයන්තො ආදිච්චො, විනොදෙති තමං සදා;

තථෙව ත්වං බුද්ධසෙට්ඨ, විද්ධංසෙසි තමං සදා.

10.

‘‘පධානපහිතත්තොසි, බුද්ධො ලොකෙ සදෙවකෙ;

තව කම්මාභිරද්ධෙන, තොසෙසි ජනතං බහුං.

11.

‘‘තං සබ්බං අනුමොදිත්වා, පදුමුත්තරො මහාමුනි;

නභං අබ්භුග්ගමී ධීරො, හංසරාජාව අම්බරෙ.

12.

‘‘අබ්භුග්ගන්ත්වාන සම්බුද්ධො, මහෙසි පදුමුත්තරො;

අන්තලික්ඛෙ ඨිතො සත්ථා, ඉමා ගාථා අභාසථ.

13.

‘‘යෙනිදං ථවිතං ඤාණං, ඔපම්මෙහි සමායුතං;

තමහං කිත්තයිස්සාමි, සුණාථ මම භාසතො.

14.

‘‘‘අට්ඨාරසඤ්ච ඛත්තුං සො, දෙවරාජා භවිස්සති;

පථබ්යා රජ්ජං තිසතං, වසුධං ආවසිස්සති.

15.

‘‘‘පඤ්චවීසතික්ඛත්තුඤ්ච, චක්කවත්තී භවිස්සති;

පදෙසරජ්ජං විපුලං, ගණනාතො අසඞ්ඛියං.

16.

‘‘‘කප්පසතසහස්සම්හි, ඔක්කාකකුලසම්භවො;

ගොතමො නාම ගොත්තෙන, සත්ථා ලොකෙ භවිස්සති.

17.

‘‘‘තුසිතා හි චවිත්වාන, සුක්කමූලෙන චොදිතො;

හීනොව ජාතියා සන්තො, උපාලි නාම හෙස්සති.

18.

‘‘‘සො පච්ඡා පබ්බජිත්වාන, විරාජෙත්වාන පාපකං;

සබ්බාසවෙ පරිඤ්ඤාය, නිබ්බායිස්සතිනාසවො.

19.

‘‘‘තුට්ඨො ච ගොතමො බුද්ධො, සක්යපුත්තො මහායසො;

විනයාධිගතං තස්ස, එතදග්ගෙ ඨපෙස්සති’.

20.

‘‘සද්ධායාහං පබ්බජිතො, කතකිච්චො අනාසවො;

සබ්බාසවෙ පරිඤ්ඤාය, විහරාමි අනාසවො.

21.

‘‘භගවා චානුකම්පී මං, විනයෙහං විසාරදො;

සකකම්මාභිරද්ධො ච, විහරාමි අනාසවො.

22.

‘‘සංවුතො පාතිමොක්ඛම්හි, ඉන්ද්රියෙසු ච පඤ්චසු;

ධාරෙමි විනයං සබ්බං, කෙවලං රතනාකරං [රතනග්ඝරං (ක.)].

23.

‘‘මමඤ්ච ගුණමඤ්ඤාය, සත්ථා ලොකෙ අනුත්තරො;

භික්ඛුසඞ්ඝෙ නිසීදිත්වා, එතදග්ගෙ ඨපෙසි මං.

24.

‘‘පටිසම්භිදා චතස්සො, විමොක්ඛාපි ච අට්ඨිමෙ;

ඡළභිඤ්ඤා සච්ඡිකතා, කතං බුද්ධස්ස සාසනං’’.

ඉත්ථං සුදං ආයස්මා උපාලිථෙරො ඉමා ගාථායො අභාසිත්ථාති.

භාගිනෙය්යුපාලිත්ථෙරස්සාපදානං පඨමං.

2. සොණකොළිවිසත්ථෙරඅපදානං

25.

‘‘අනොමදස්සිස්ස මුනිනො, ලොකජෙට්ඨස්ස තාදිනො;

සුධාය ලෙපනං කත්වා, චඞ්කමං කාරයිං අහං.

26.

‘‘නානාවණෙහි පුප්ඵෙහි, චඞ්කමං සන්ථරිං අහං;

ආකාසෙ විතානං කත්වා, භොජයිං බුද්ධමුත්තමං.

27.

‘‘අඤ්ජලිං පග්ගහෙත්වාන, අභිවාදෙත්වාන සුබ්බතං [පුප්ඵකං (ක.)];

දීඝසාලං භගවතො, නිය්යාදෙසිමහං තදා.

28.

‘‘මම සඞ්කප්පමඤ්ඤාය, සත්ථා ලොකෙ අනුත්තරො;

පටිග්ගහෙසි භගවා, අනුකම්පාය චක්ඛුමා.

29.

‘‘පටිග්ගහෙත්වාන සම්බුද්ධො, දක්ඛිණෙය්යො සදෙවකෙ;

භික්ඛුසඞ්ඝෙ නිසීදිත්වා, ඉමා ගාථා අභාසථ.

30.

‘‘‘යො සො හට්ඨෙන චිත්තෙන, දීඝසාලං අදාසි [අකාසි (සී.)] මෙ;

තමහං කිත්තයිස්සාමි, සුණාථ මම භාසතො.

31.

‘‘‘ඉමස්ස මච්චුකාලම්හි, පුඤ්ඤකම්මසමඞ්ගිනො;

සහස්සයුත්තස්සරථො, උපට්ඨිස්සති තාවදෙ.

32.

‘‘‘තෙන යානෙනයං පොසො, දෙවලොකං ගමිස්සති;

අනුමොදිස්සරෙ දෙවා, සම්පත්තෙ කුසලබ්භවෙ [කුසලෙ භවෙ (සී. ස්යා.)].

33.

‘‘‘මහාරහං බ්යම්හං සෙට්ඨං, රතනමත්තිකලෙපනං;

කූටාගාරවරූපෙතං, බ්යම්හං අජ්ඣාවසිස්සති.

34.

‘‘‘තිංසකප්පසහස්සානි, දෙවලොකෙ රමිස්සති;

පඤ්චවීසති කප්පානි, දෙවරාජා භවිස්සති.

35.

‘‘‘සත්තසත්තතික්ඛත්තුඤ්ච, චක්කවත්තී භවිස්සති;

යසොධරසනාමා [යසෙධරා සමානා (සී.)] තෙ, සබ්බෙපි එකනාමකා.

36.

‘‘‘ද්වෙ සම්පත්තී අනුභොත්වා, වඩ්ඪෙත්වා [චිනිත්වා (ස්යා.)] පුඤ්ඤසඤ්චයං;

අට්ඨවීසතිකප්පම්හි, චක්කවත්තී භවිස්සති.

37.

‘‘‘තත්රාපි බ්යම්හං පවරං, විස්සකම්මෙන මාපිතං;

දසසද්දාවිවිත්තං තං, පුරමජ්ඣාවසිස්සති.

38.

‘‘‘අපරිමෙය්යෙ ඉතො කප්පෙ, භූමිපාලො මහිද්ධිකො;

ඔක්කාකො නාම නාමෙන, රාජා රට්ඨෙ භවිස්සති.

39.

‘‘‘සොළසිත්ථිසහස්සානං, සබ්බාසං පවරා ච සා [පවරාව යා (ස්යා.), පවරා පියා (?)];

අභිජාතා ඛත්තියානී, නව පුත්තෙ ජනෙස්සති.

40.

‘‘‘නව පුත්තෙ ජනෙත්වාන, ඛත්තියානී මරිස්සති;

තරුණී ච පියා කඤ්ඤා, මහෙසිත්තං කරිස්සති.

41.

‘‘‘ඔක්කාකං තොසයිත්වාන, වරං කඤ්ඤා ලභිස්සති;

වරං ලද්ධාන සා කඤ්ඤා, පුත්තෙ පබ්බාජයිස්සති.

42.

‘‘‘පබ්බාජිතා ච තෙ සබ්බෙ, ගමිස්සන්ති නගුත්තමං;

ජාතිභෙදභයා සබ්බෙ, භගිනීහි වසිස්සරෙ [සංවසිස්සරෙ (සී.)].

43.

‘‘‘එකා ච කඤ්ඤා බ්යාධීහි, භවිස්සති පරික්ඛතා [පුරක්ඛතා (ස්යා. ක.)];

මා නො ජාති පභිජ්ජීති, නිඛණිස්සන්ති ඛත්තියා.

44.

‘‘‘ඛත්තියො නීහරිත්වාන, තාය සද්ධිං වසිස්සති;

භවිස්සති තදා භෙදො, ඔක්කාකකුලසම්භවො.

45.

‘‘‘තෙසං පජා භවිස්සන්ති, කොළියා නාම ජාතියා;

තත්ථ මානුසකං භොගං, අනුභොස්සතිනප්පකං.

46.

‘‘‘තම්හා කායා චවිත්වාන, දෙවලොකං ගමිස්සති;

තත්රාපි පවරං බ්යම්හං, ලභිස්සති මනොරමං.

47.

‘‘‘දෙවලොකා චවිත්වාන, සුක්කමූලෙන චොදිතො;

ආගන්ත්වාන මනුස්සත්තං, සොණො නාම භවිස්සති.

48.

‘‘‘ආරද්ධවීරියො පහිතත්තො, පදහං සත්ථු සාසනෙ;

සබ්බාසවෙ පරිඤ්ඤාය, නිබ්බායිස්සතිනාසවො.

49.

‘‘‘අනන්තදස්සී භගවා, ගොතමො සක්යපුඞ්ගවො;

විසෙසඤ්ඤූ මහාවීරො, අග්ගට්ඨානෙ ඨපෙස්සති’.

50.

‘‘වුට්ඨම්හි දෙවෙ චතුරඞ්ගුලම්හි, තිණෙ අනිලෙරිතඅඞ්ගණම්හි;

ඨත්වාන යොගස්ස පයුත්තතාදිනො, තතොත්තරිං පාරමතා න විජ්ජති.

51.

‘‘උත්තමෙ දමථෙ දන්තො, චිත්තං මෙ සුපණීහිතං;

භාරො මෙ ඔහිතො සබ්බො, නිබ්බුතොම්හි අනාසවො.

52.

‘‘අඞ්ගීරසො මහානාගො, අභිජාතොව කෙසරී;

භික්ඛුසඞ්ඝෙ නිසීදිත්වා, එතදග්ගෙ ඨපෙසි මං.

53.

‘‘පටිසම්භිදා චතස්සො…පෙ… කතං බුද්ධස්ස සාසනං’’.

ඉත්ථං සුදං ආයස්මා සොණො කොළිවිසො [කොළියවෙස්සො (සී. ස්යා.), කොටිකණ්ණො (ක.)] ථෙරො ඉමා ගාථායො අභාසිත්ථාති.

සොණකොළිවිසත්ථෙරස්සාපදානං දුතියං.

3. කාළිගොධාපුත්තභද්දියත්ථෙරඅපදානං

54.

‘‘පදුමුත්තරසම්බුද්ධං, මෙත්තචිත්තං මහාමුනිං;

උපෙති ජනතා සබ්බා, සබ්බලොකග්ගනායකං.

55.

‘‘සත්තුකඤ්ච බද්ධකඤ්ච [වත්ථං සෙනාසනඤ්චෙව (සී.), සත්තුකඤ්ච පදකඤ්ච (සී. අට්ඨ.), සත්තුකඤ්ච පවාකඤ්ච (ස්යා.)], ආමිසං පානභොජනං;

දදන්ති සත්ථුනො සබ්බෙ, පුඤ්ඤක්ඛෙත්තෙ අනුත්තරෙ.

56.

‘‘අහම්පි දානං දස්සාමි, දෙවදෙවස්ස තාදිනො;

බුද්ධසෙට්ඨං නිමන්තෙත්වා, සඞ්ඝම්පි ච අනුත්තරං.

57.

‘‘උය්යොජිතා මයා චෙතෙ, නිමන්තෙසුං තථාගතං;

කෙවලං භික්ඛුසඞ්ඝඤ්ච, පුඤ්ඤක්ඛෙත්තං අනුත්තරං.

58.

‘‘සතසහස්සපල්ලඞ්කං, සොවණ්ණං ගොනකත්ථතං;

තූලිකාපටලිකාය, ඛොමකප්පාසිකෙහි ච;

මහාරහං පඤ්ඤාපයිං, ආසනං බුද්ධයුත්තකං.

59.

‘‘පදුමුත්තරො ලොකවිදූ, දෙවදෙවො නරාසභො;

භික්ඛුසඞ්ඝපරිබ්යූළ්හො, මම ද්වාරමුපාගමි.

60.

‘‘පච්චුග්ගන්ත්වාන සම්බුද්ධං, ලොකනාථං යසස්සිනං;

පසන්නචිත්තො සුමනො, අභිනාමයිං සඞ්ඝරං [සකං ඝරං (සී.)].

61.

‘‘භික්ඛූනං සතසහස්සං, බුද්ධඤ්ච ලොකනායකං;

පසන්නචිත්තො සුමනො, පරමන්නෙන තප්පයිං.

62.

‘‘පදුමුත්තරො ලොකවිදූ, ආහුතීනං පටිග්ගහො;

භික්ඛුසඞ්ඝෙ නිසීදිත්වා, ඉමා ගාථා අභාසථ.

63.

‘‘‘යෙනිදං ආසනං දින්නං, සොවණ්ණං ගොනකත්ථතං;

තමහං කිත්තයිස්සාමි, සුණාථ මම භාසතො.

64.

‘‘‘චතුසත්තතික්ඛත්තුං සො, දෙවරජ්ජං කරිස්සති;

අනුභොස්සති සම්පත්තිං, අච්ඡරාහි පුරක්ඛතො.

65.

‘‘‘පදෙසරජ්ජං සහස්සං, වසුධං ආවසිස්සති;

එකපඤ්ඤාසක්ඛත්තුඤ්ච, චක්කවත්තී භවිස්සති.

66.

‘‘‘සබ්බාසු භවයොනීසු, උච්චාකුලී [උච්චාකුලෙ (ක.)] භවිස්සති;

සො ච පච්ඡා පබ්බජිත්වා, සුක්කමූලෙන චොදිතො;

භද්දියො නාම නාමෙන, හෙස්සති සත්ථු සාවකො.

67.

‘‘‘විවෙකමනුයුත්තොම්හි, පන්තසෙනනිවාසහං;

ඵලඤ්චාධිගතං සබ්බං, චත්තක්ලෙසොම්හි අජ්ජහං.

68.

‘‘‘මම සබ්බං [කම්මං (?)] අභිඤ්ඤාය, සබ්බඤ්ඤූ ලොකනායකො;

භික්ඛුසඞ්ඝෙ නිසීදිත්වා, එතදග්ගෙ ඨපෙසි මං’.

69.

‘‘පටිසම්භිදා චතස්සො…පෙ… කතං බුද්ධස්ස සාසනං’’.

ඉත්ථං සුදං ආයස්මා භද්දියො කාළිගොධාය පුත්තො ථෙරො ඉමා ගාථායො අභාසිත්ථාති.

භද්දියස්ස කාළිගොධාය පුත්තත්ථෙරස්සාපදානං තතියං.

4. සන්නිට්ඨාපකත්ථෙරඅපදානං

70.

‘‘අරඤ්ඤෙ කුටිකං කත්වා, වසාමි පබ්බතන්තරෙ;

ලාභාලාභෙන සන්තුට්ඨො, යසෙන අයසෙන ච.

71.

‘‘පදුමුත්තරො ලොකවිදූ, ආහුතීනං පටිග්ගහො;

වසීසතසහස්සෙහි [භික්ඛුසතසහස්සෙහි (ස්යා.)], ආගච්ඡි මම සන්තිකං.

72.

‘‘උපාගතං මහානාගං [මහාවීරං (සී.)], ජලජුත්තමනාමකං;

තිණසන්ථරං [තිණත්ථරං (ක.)] පඤ්ඤාපෙත්වා, අදාසිං සත්ථුනො අහං.

73.

‘‘පසන්නචිත්තො සුමනො, ආමණ්ඩං පානීයඤ්චහං;

අදාසිං උජුභූතස්ස, විප්පසන්නෙන චෙතසා.

74.

‘‘සතසහස්සිතො කප්පෙ [සතසහස්සෙ ඉතො කප්පෙ (සී.)], යං දානමදදිං තදා;

දුග්ගතිං නාභිජානාමි, ආමණ්ඩස්ස ඉදං ඵලං.

75.

‘‘එකතාලීසකප්පම්හි, එකො ආසිං අරින්දමො;

සත්තරතනසම්පන්නො, චක්කවත්තී මහබ්බලො.

76.

‘‘පටිසම්භිදා චතස්සො…පෙ… කතං බුද්ධස්ස සාසනං’’.

ඉත්ථං සුදං ආයස්මා සන්නිට්ඨාපකො [සන්නිධාපකො (සී.)] ථෙරො ඉමා ගාථායො අභාසිත්ථාති.

සන්නිට්ඨාපකත්ථෙරස්සාපදානං චතුත්ථං.

5. පඤ්චහත්ථියත්ථෙරඅපදානං

77.

‘‘සුමෙධො නාම සම්බුද්ධො, ගච්ඡතෙ අන්තරාපණෙ;

ඔක්ඛිත්තචක්ඛු [ඛිත්තචක්ඛු (ක. සී. ක.)] මිතභාණී, සතිමා සංවුතින්ද්රියො.

78.

‘‘පඤ්ච උප්පලහත්ථානි, ආවෙළත්ථං අහංසු මෙ;

තෙන බුද්ධං අපූජෙසිං, පසන්නො සෙහි පාණිභි.

79.

‘‘ආරොපිතා ච තෙ පුප්ඵා, ඡදනං අස්සු සත්ථුනො;

සමාධිංසු [සංසාවිංසු (සී.)] මහානාගං, සිස්සා ආචරියං යථා.

80.

‘‘තිංසකප්පසහස්සම්හි, යං පුප්ඵමභිරොපයිං;

දුග්ගතිං නාභිජානාමි, බුද්ධපූජායිදං ඵලං.

81.

‘‘ඉතො වීසකප්පසතෙ, අහෙසුං පඤ්ච ඛත්තියා;

හත්ථියා නාම නාමෙන, චක්කවත්තී මහබ්බලා.

82.

‘‘පටිසම්භිදා චතස්සො…පෙ… කතං බුද්ධස්ස සාසනං’’.

ඉත්ථං සුදං ආයස්මා පඤ්චහත්ථියො ථෙරො ඉමා ගාථායො අභාසිත්ථාති.

පඤ්චහත්ථියත්ථෙරස්සාපදානං පඤ්චමං.

6. පදුමච්ඡදනියත්ථෙරඅපදානං

83.

‘‘නිබ්බුතෙ ලොකනාථම්හි, විපස්සිම්හග්ගපුග්ගලෙ;

සුඵුල්ලපදුමං ගය්හ, චිතමාරොපයිං අහං.

84.

‘‘ආරොපිතෙ ච චිතකෙ, වෙහාසං නභමුග්ගමි;

ආකාසෙ ඡදනං [ආකාසච්ඡදනං (සී.)] කත්වා, චිතකම්හි අධාරයි.

85.

‘‘එකනවුතිතො කප්පෙ, යං පුප්ඵමභිරොපයිං;

දුග්ගතිං නාභිජානාමි, බුද්ධපූජායිදං ඵලං.

86.

‘‘සත්තතාලීසිතො කප්පෙ, පදුමිස්සරනාමකො;

චාතුරන්තො විජිතාවී, චක්කවත්තී මහබ්බලො.

87.

‘‘පටිසම්භිදා චතස්සො…පෙ… කතං බුද්ධස්ස සාසනං’’.

ඉත්ථං සුදං ආයස්මා පදුමච්ඡදනියො ථෙරො ඉමා ගාථායො අභාසිත්ථාති;

පදුමච්ඡදනියත්ථෙරස්සාපදානං ඡට්ඨං.

7. සයනදායකත්ථෙරඅපදානං

88.

‘‘සිද්ධත්ථස්ස භගවතො, මෙත්තචිත්තස්ස තාදිනො;

සයනග්ගං මයා දින්නං, දුස්සභණ්ඩෙහි [දුස්සභණ්ඩෙන (ස්යා.)] අත්ථතං.

89.

‘‘පටිග්ගහෙසි භගවා, කප්පියං සයනාසනං;

උට්ඨාය සයනා [ආසනා (සී.)] තම්හා, වෙහාසං උග්ගමී ජිනො.

90.

‘‘චතුන්නවුතිතො කප්පෙ, යං සයනමදාසහං;

දුග්ගතිං නාභිජානාමි, සයනස්ස ඉදං ඵලං.

91.

‘‘එකපඤ්ඤාසිතො කප්පෙ, වරකො [වරුණො (සී. ස්යා.)] දෙවසව්හයො;

සත්තරතනසම්පන්නො, චක්කවත්තී මහබ්බලො.

92.

‘‘පටිසම්භිදා චතස්සො…පෙ… කතං බුද්ධස්ස සාසනං’’.

ඉත්ථං සුදං ආයස්මා සයනදායකො ථෙරො ඉමා ගාථායො අභාසිත්ථාති.

සයනදායකත්ථෙරස්සාපදානං සත්තමං.

8. චඞ්කමනදායකත්ථෙරඅපදානං

93.

‘‘අත්ථදස්සිස්ස මුනිනො, ලොකජෙට්ඨස්ස තාදිනො;

ඉට්ඨකාහි චිනිත්වාන, චඞ්කමං කාරයිං අහං.

94.

‘‘උච්චතො පඤ්චරතනං, චඞ්කමං සාධුමාපිතං;

ආයාමතො හත්ථසතං, භාවනීය්යං මනොරමං.

95.

‘‘පටිග්ගහෙසි භගවා, අත්ථදස්සී නරුත්තමො;

හත්ථෙන පුලිනං ගය්හ, ඉමා ගාථා අභාසථ.

96.

‘‘‘ඉමිනා පුලිනදානෙන, චඞ්කමං සුකතෙන ච;

සත්තරතනසම්පන්නං, පුලිනං අනුභොස්සති.

97.

‘‘‘තීණි කප්පානි දෙවෙසු, දෙවරජ්ජං කරිස්සති;

අනුභොස්සති සම්පත්තිං, අච්ඡරාහි පුරක්ඛතො.

98.

‘‘‘මනුස්සලොකමාගන්ත්වා, රාජා රට්ඨෙ භවිස්සති;

තික්ඛත්තුං චක්කවත්තී ච, මහියා සො භවිස්සති’.

99.

‘‘අට්ඨාරසෙ කප්පසතෙ, යං කම්මමකරිං තදා;

දුග්ගතිං නාභිජානාමි, චඞ්කමස්ස ඉදං ඵලං.

100.

‘‘පටිසම්භිදා චතස්සො…පෙ… කතං බුද්ධස්ස සාසනං’’.

ඉත්ථං සුදං ආයස්මා චඞ්කමනදායකො ථෙරො ඉමා ගාථායො අභාසිත්ථාති.

චඞ්කමනදායකත්ථෙරස්සාපදානං අට්ඨමං.

9. සුභද්දත්ථෙරඅපදානං

101.

‘‘පදුමුත්තරො ලොකවිදූ, ආහුතීනං පටිග්ගහො;

ජනතං උද්ධරිත්වාන, නිබ්බායති මහායසො.

102.

‘‘නිබ්බායන්තෙ ච සම්බුද්ධෙ, දසසහස්සි කම්පථ;

ජනකායො මහා ආසි, දෙවා සන්නිපතුං තදා.

103.

‘‘චන්දනං පූරයිත්වාන, තගරාමල්ලිකාහි ච;

හට්ඨො හට්ඨෙන චිත්තෙන, ආරොපයිං [ආලෙපෙසිං (සී.), ආරොපෙසිං (ස්යා.)] නරුත්තමං.

104.

‘‘මම සඞ්කප්පමඤ්ඤාය, සත්ථා ලොකෙ අනුත්තරො;

නිපන්නකොව සම්බුද්ධො, ඉමා ගාථා අභාසථ.

105.

‘‘‘යො මෙ පච්ඡිමකෙ කාලෙ, ගන්ධමාලෙන [ගන්ධමල්ලෙන (ස්යා. ක.) නපුංසකෙකත්තං මනසිකාතබ්බං] ඡාදයි;

තමහං කිත්තයිස්සාමි, සුණාථ මම භාසතො.

106.

‘‘‘ඉතො චුතො අයං පොසො, තුසිතකායං ගමිස්සති;

තත්ථ රජ්ජං කරිත්වාන, නිම්මානං සො ගමිස්සති.

107.

‘‘‘එතෙනෙව උපායෙන, දත්වා මාලං [මල්යං (සී.), මල්ලං (ස්යා. ක.)] වරුත්තමං;

සකකම්මාභිරද්ධො සො, සම්පත්තිං අනුභොස්සති.

108.

‘‘‘පුනාපි තුසිතෙ කායෙ, නිබ්බත්තිස්සතියං නරො;

තම්හා කායා චවිත්වාන, මනුස්සත්තං ගමිස්සති.

109.

‘‘‘සක්යපුත්තො මහානාගො, අග්ගො ලොකෙ සදෙවකෙ;

බොධයිත්වා බහූ සත්තෙ, නිබ්බායිස්සති චක්ඛුමා.

110.

‘‘‘තදා සොපගතො සන්තො, සුක්කමූලෙන චොදිතො;

උපසඞ්කම්ම සම්බුද්ධං, පඤ්හං පුච්ඡිස්සති තදා.

111.

‘‘‘හාසයිත්වාන සම්බුද්ධො, සබ්බඤ්ඤූ ලොකනායකො;

පුඤ්ඤකම්මං පරිඤ්ඤාය, සච්චානි විවරිස්සති.

112.

‘‘‘ආරද්ධො ච අයං පඤ්හො, තුට්ඨො එකග්ගමානසො;

සත්ථාරං අභිවාදෙත්වා, පබ්බජ්ජං යාචයිස්සති.

113.

‘‘‘පසන්නමානසං දිස්වා, සකකම්මෙන තොසිතං;

පබ්බාජෙස්සති සො බුද්ධො, අග්ගමග්ගස්ස කොවිදො.

114.

‘‘‘වායමිත්වානයං පොසො, සම්මාසම්බුද්ධසාසනෙ;

සබ්බාසවෙ පරිඤ්ඤාය, නිබ්බායිස්සතිනාසවො’.

පඤ්චමභාණවාරං.

115.

‘‘පුබ්බකම්මෙන සංයුත්තො, එකග්ගො සුසමාහිතො;

බුද්ධස්ස ඔරසො පුත්තො, ධම්මජොම්හි සුනිම්මිතො.

116.

‘‘ධම්මරාජං උපගම්ම, අපුච්ඡිං පඤ්හමුත්තමං;

කථයන්තො ච මෙ පඤ්හං, ධම්මසොතං උපානයි.

117.

‘‘තස්සාහං ධම්මමඤ්ඤාය, විහාසිං සාසනෙ රතො;

සබ්බාසවෙ පරිඤ්ඤාය, විහරාමි අනාසවො.

118.

‘‘සතසහස්සිතො කප්පෙ, ජලජුත්තමනායකො;

නිබ්බායි අනුපාදානො, දීපොව තෙලසඞ්ඛයා.

119.

‘‘සත්තයොජනිකං ආසි, ථූපඤ්ච රතනාමයං;

ධජං තත්ථ අපූජෙසිං, සබ්බභද්දං මනොරමං.

120.

‘‘කස්සපස්ස ච බුද්ධස්ස, තිස්සො නාමග්ගසාවකො;

පුත්තො මෙ ඔරසො ආසි, දායාදො ජිනසාසනෙ.

121.

‘‘තස්ස හීනෙන මනසා, වාචං භාසිං අභද්දකං;

තෙන කම්මවිපාකෙන, පච්ඡා මෙ ආසි භද්දකං [පච්ඡිමෙ අද්දසං ජිනං (සී.)].

122.

‘‘උපවත්තනෙ සාලවනෙ, පච්ඡිමෙ සයනෙ මුනි;

පබ්බාජෙසි මහාවීරො, හිතො කාරුණිකො ජිනො.

123.

‘‘අජ්ජෙව දානි පබ්බජ්ජා, අජ්ජෙව උපසම්පදා;

අජ්ජෙව පරිනිබ්බානං, සම්මුඛා ද්විපදුත්තමෙ.

124.

‘‘පටිසම්භිදා චතස්සො…පෙ… කතං බුද්ධස්ස සාසනං’’.

ඉත්ථං සුදං ආයස්මා සුභද්දො ථෙරො ඉමා ගාථායො අභාසිත්ථාති.

සුභද්දත්ථෙරස්සාපදානං නවමං.

10. චුන්දත්ථෙරඅපදානං

125.

‘‘සිද්ධත්ථස්ස භගවතො, ලොකජෙට්ඨස්ස තාදිනො;

අග්ඝියං කාරයිත්වාන, ජාතිපුප්ඵෙහි ඡාදයිං.

126.

‘‘නිට්ඨාපෙත්වාන තං පුප්ඵං, බුද්ධස්ස උපනාමයිං;

පුප්ඵාවසෙසං පග්ගය්හ, බුද්ධස්ස අභිරොපයිං.

127.

‘‘කඤ්චනග්ඝියසඞ්කාසං, බුද්ධං ලොකග්ගනායකං;

පසන්නචිත්තො සුමනො, පුප්ඵග්ඝියමුපානයිං.

128.

‘‘විතිණ්ණකඞ්ඛො සම්බුද්ධො, තිණ්ණොඝෙහි පුරක්ඛතො;

භික්ඛුසඞ්ඝෙ නිසීදිත්වා, ඉමා ගාථා අභාසථ.

129.

‘‘‘දිබ්බගන්ධං පවායන්තං, යො මෙ පුප්ඵග්ඝියං අදා;

තමහං කිත්තයිස්සාමි, සුණාථ මම භාසතො.

130.

‘‘‘ඉතො චුතො අයං පොසො, දෙවසඞ්ඝපුරක්ඛතො;

ජාතිපුප්ඵෙහි පරිකිණ්ණො, දෙවලොකං ගමිස්සති.

131.

‘‘‘උබ්බිද්ධං භවනං තස්ස, සොවණ්ණඤ්ච මණීමයං;

බ්යම්හං පාතුභවිස්සති, පුඤ්ඤකම්මප්පභාවිතං.

132.

‘‘‘චතුසත්තතික්ඛත්තුං සො, දෙවරජ්ජං කරිස්සති;

අනුභොස්සති සම්පත්තිං, අච්ඡරාහි පුරක්ඛතො.

133.

‘‘‘පථබ්යා රජ්ජං තිසතං, වසුධං ආවසිස්සති;

පඤ්චසත්තතික්ඛත්තුඤ්ච, චක්කවත්තී භවිස්සති.

134.

‘‘‘දුජ්ජයො නාම නාමෙන, හෙස්සති මනුජාධිපො;

අනුභොත්වාන තං පුඤ්ඤං, සකකම්මං අපස්සිතො [සකකම්මූපසංහිතො (ස්යා.)].

135.

‘‘‘විනිපාතං අගන්ත්වාන, මනුස්සත්තං ගමිස්සති;

හිරඤ්ඤං තස්ස [හිරඤ්ඤස්ස ච (සී. ක.)] නිචිතං, කොටිසතමනප්පකං.

136.

‘‘‘නිබ්බත්තිස්සති යොනිම්හි, බ්රාහ්මණෙ සො භවිස්සති;

වඞ්ගන්තස්ස සුතො ධීමා, සාරියා ඔරසො පියො.

137.

‘‘‘සො ච පච්ඡා පබ්බජිත්වා, අඞ්ගීරසස්ස සාසනෙ;

චූළචුන්දොති [චූලචුන්දොති (සී.)] නාමෙන, හෙස්සති සත්ථු සාවකො.

138.

‘‘‘සාමණෙරොව සො සන්තො, ඛීණාසවො භවිස්සති;

සබ්බාසවෙ පරිඤ්ඤාය, නිබ්බායිස්සතිනාසවො’.

139.

‘‘උපට්ඨහිං මහාවීරං, අඤ්ඤෙ ච පෙසලෙ බහූ;

භාතරං මෙ චුපට්ඨාසිං, උත්තමත්ථස්ස පත්තියා.

140.

‘‘භාතරං මෙ උපට්ඨිත්වා, ධාතුං පත්තම්හි ඔහිය [ඔපිය (සී.), ඔචිය (ස්යා.)];

සම්බුද්ධං උපනාමෙසිං, ලොකජෙට්ඨං නරාසභං.

141.

‘‘උභො හත්ථෙහි පග්ගය්හ, බුද්ධො ලොකෙ සදෙවකෙ;

සන්දස්සයන්තො තං ධාතුං, කිත්තයි අග්ගසාවකං.

142.

‘‘චිත්තඤ්ච සුවිමුත්තං මෙ, සද්ධා මය්හං පතිට්ඨිතා;

සබ්බාසවෙ පරිඤ්ඤාය, විහරාමි අනාසවො.

143.

‘‘පටිසම්භිදානුප්පත්තා, විමොක්ඛාපි ච ඵස්සිතා [පටිසම්භිදා චතස්සො, විමොක්ඛාපි ච අට්ඨිමෙ (ස්යා.)];

ඡළභිඤ්ඤා සච්ඡිකතා, කතං බුද්ධස්ස සාසනං’’.

ඉත්ථං සුදං ආයස්මා චුන්දො ථෙරො ඉමා ගාථායො අභාසිත්ථාති.

චුන්දත්ථෙරස්සාපදානං දසමං.

උපාලිවග්ගො පඤ්චමො.

තස්සුද්දානං –

උපාලි සොණො භද්දියො, සන්නිට්ඨාපකහත්ථියො;

ඡදනං සෙය්යචඞ්කමං, සුභද්දො චුන්දසව්හයො;

ගාථාසතං සතාලීසං [ච තාලීසං (සී. ස්යා.)], චතස්සො ච තදුත්තරි.

6. බීජනිවග්ගො

1. විධූපනදායකත්ථෙරඅපදානං

1.

‘‘පදුමුත්තරබුද්ධස්ස, ලොකජෙට්ඨස්ස තාදිනො;

බීජනිකා [වීජනිකා (සී. ස්යා.)] මයා දින්නා, ද්විපදින්දස්ස තාදිනො.

2.

‘‘සකං චිත්තං පසාදෙත්වා, පග්ගහෙත්වාන අඤ්ජලිං;

සම්බුද්ධමභිවාදෙත්වා, පක්කමිං උත්තරාමුඛො.

3.

‘‘බීජනිං පග්ගහෙත්වාන, සත්ථා ලොකග්ගනායකො [ලොකෙ අනුත්තරො (සී.)];

භික්ඛුසඞ්ඝෙ ඨිතො සන්තො, ඉමා ගාථා අභාසථ.

4.

‘‘‘ඉමිනා බීජනිදානෙන, චිත්තස්ස පණිධීහි [චෙතනාපණිධීහි (අඤ්ඤත්ථ)] ච;

කප්පානං සතසහස්සං, විනිපාතං න ගච්ඡති’.

5.

‘‘ආරද්ධවීරියො පහිතත්තො, චෙතොගුණසමාහිතො;

ජාතියා සත්තවස්සොහං, අරහත්තං අපාපුණිං.

6.

‘‘සට්ඨිකප්පසහස්සම්හි, බීජමානසනාමකා;

සොළසාසිංසු රාජානො, චක්කවත්තී මහබ්බලා.

7.

‘‘පටිසම්භිදා චතස්සො, විමොක්ඛාපි ච අට්ඨිමෙ;

ඡළභිඤ්ඤා සච්ඡිකතා, කතං බුද්ධස්ස සාසනං’’.

ඉත්ථං සුදං ආයස්මා විධූපනදායකො ථෙරො ඉමා ගාථායො අභාසිත්ථාති.

විධූපනදායකත්ථෙරස්සාපදානං පඨමං.

2. සතරංසිත්ථෙරඅපදානං

8.

‘‘උබ්බිද්ධං සෙලමාරුය්හ, නිසීදි පුරිසුත්තමො;

පබ්බතස්සාවිදූරම්හි, බ්රාහ්මණො මන්තපාරගූ.

9.

‘‘උපවිට්ඨං මහාවීරං, දෙවදෙවං නරාසභං;

අඤ්ජලිං පග්ගහෙත්වාන, සන්ථවිං ලොකනායකං.

10.

‘‘‘එස බුද්ධො මහාවීරො, වරධම්මප්පකාසකො;

ජලති අග්ගිඛන්ධොව, භික්ඛුසඞ්ඝපුරක්ඛතො.

11.

‘‘‘මහාසමුද්දොව‘ක්ඛුබ්භො [’ක්ඛොභො (සී. ස්යා.)], අණ්ණවොව දුරුත්තරො;

මිගරාජාවසම්භීතො [ඡම්භිතො (ක.)], ධම්මං දෙසෙති චක්ඛුමා’.

12.

‘‘මම සඞ්කප්පමඤ්ඤාය, පදුමුත්තරනායකො;

භික්ඛුසඞ්ඝෙ ඨිතො සත්ථා, ඉමා ගාථා අභාසථ.

13.

‘‘‘යෙනායං [යෙනාහං (ක.)] අඤ්ජලී දින්නො, බුද්ධසෙට්ඨො ච ථොමිතො;

තිංසකප්පසහස්සානි, දෙවරජ්ජං කරිස්සති.

14.

‘‘‘කප්පසතසහස්සම්හි, අඞ්ගීරසසනාමකො;

විවට්ටච්ඡදො [විවත්ථච්ඡද්දො (සී.)] සම්බුද්ධො, උප්පජ්ජිස්සති තාවදෙ.

15.

‘‘‘තස්ස ධම්මෙසු දායාදො, ඔරසො ධම්මනිම්මිතො;

සතරංසීති නාමෙන, අරහා සො භවිස්සති’.

16.

‘‘ජාතියා සත්තවස්සොහං, පබ්බජිං අනගාරියං;

සතරංසිම්හි නාමෙන, පභා නිද්ධාවතෙ මම.

17.

‘‘මණ්ඩපෙ රුක්ඛමූලෙ වා, ඣායී ඣානරතො අහං;

ධාරෙමි අන්තිමං දෙහං, සම්මාසම්බුද්ධසාසනෙ.

18.

‘‘සට්ඨිකප්පසහස්සම්හි, චතුරො රාමනාමකා;

සත්තරතනසම්පන්නා, චක්කවත්තී මහබ්බලා.

19.

‘‘පටිසම්භිදා චතස්සො…පෙ… කතං බුද්ධස්ස සාසනං’’.

ඉත්ථං සුදං ආයස්මා සතරංසි ථෙරො ඉමා ගාථායො අභාසිත්ථාති.

සතරංසිත්ථෙරස්සාපදානං දුතියං.

3. සයනදායකත්ථෙරඅපදානං

20.

‘‘පදුමුත්තරබුද්ධස්ස, සබ්බලොකානුකම්පිනො;

සයනං තස්ස පාදාසිං, විප්පසන්නෙන චෙතසා.

21.

‘‘තෙන සයනදානෙන, සුඛෙත්තෙ බීජසම්පදා;

භොගා නිබ්බත්තරෙ තස්ස, සයනස්ස ඉදං ඵලං.

22.

‘‘ආකාසෙ සෙය්යං කප්පෙමි, ධාරෙමි පථවිං ඉමං;

පාණෙසු මෙ ඉස්සරියං, සයනස්ස ඉදං ඵලං.

23.

‘‘පඤ්චකප්පසහස්සම්හි, අට්ඨ ආසුං මහාතෙජා [මහාවරා (සී.), මහාවීරා (ස්යා.)];

චතුත්තිංසෙ කප්පසතෙ, චතුරො ච මහබ්බලා.

24.

‘‘පටිසම්භිදා චතස්සො…පෙ… කතං බුද්ධස්ස සාසනං’’.

ඉත්ථං සුදං ආයස්මා සයනදායකො ථෙරො ඉමා ගාථායො අභාසිත්ථාති.

සයනදායකත්ථෙරස්සාපදානං තතියං.

4. ගන්ධොදකියත්ථෙරඅපදානං

25.

‘‘පදුමුත්තරබුද්ධස්ස, මහාබොධිමහො අහු;

විචිත්තං ඝටමාදාය, ගන්ධොදකමදාසහං.

26.

‘‘න්හානකාලෙ ච බොධියා, මහාමෙඝො පවස්සථ;

නින්නාදො ච මහා ආසි, අසනියා ඵලන්තියා.

27.

‘‘තෙනෙවාසනිවෙගෙන, තත්ථ කාලඞ්කතො [කාලකතො (සී. ස්යා.)] අහං [අහුං (සී.)];

දෙවලොකෙ ඨිතො සන්තො, ඉමා ගාථා අභාසහං.

28.

‘‘‘අහො බුද්ධො අහො ධම්මො, අහො නො සත්ථුසම්පදා;

කළෙවරං [කලෙබරං (සී.)] මෙ පතිතං, දෙවලොකෙ රමාමහං.

29.

‘‘‘උබ්බිද්ධං භවනං මය්හං, සතභූමං සමුග්ගතං;

කඤ්ඤාසතසහස්සානි, පරිවාරෙන්ති මං සදා.

30.

‘‘‘ආබාධා මෙ න විජ්ජන්ති, සොකො මය්හං න විජ්ජති;

පරිළාහං න පස්සාමි, පුඤ්ඤකම්මස්සිදං ඵලං.

31.

‘‘‘අට්ඨවීසෙ කප්පසතෙ, රාජා සංවසිතො අහුං;

සත්තරතනසම්පන්නො, චක්කවත්තී මහබ්බලො’.

32.

‘‘පටිසම්භිදා චතස්සො…පෙ… කතං බුද්ධස්ස සාසනං’’.

ඉත්ථං සුදං ආයස්මා ගන්ධොදකියො ථෙරො ඉමා ගාථායො අභාසිත්ථාති.

ගන්ධොදකියත්ථෙරස්සාපදානං චතුත්ථං.

5. ඔපවය්හත්ථෙරඅපදානං

33.

‘‘පදුමුත්තරබුද්ධස්ස, ආජානීයමදාසහං;

නිය්යාදෙත්වාන සම්බුද්ධෙ [සම්බුද්ධං (සී. ක.)], අගමාසිං සකං ඝරං.

34.

‘‘දෙවලො නාම නාමෙන, සත්ථුනො අග්ගසාවකො;

වරධම්මස්ස දායාදො, ආගච්ඡි මම සන්තිකං.

35.

‘‘සපත්තභාරො භගවා, ආජානෙය්යො න කප්පති;

තව සඞ්කප්පමඤ්ඤාය, අධිවාසෙසි චක්ඛුමා.

36.

‘‘අග්ඝාපෙත්වා වාතජවං, සින්ධවං සීඝවාහනං;

පදුමුත්තරබුද්ධස්ස, ඛමනීයමදාසහං.

37.

‘‘යං යං යොනුපපජ්ජාමි, දෙවත්තං අථ මානුසං [දෙවෙ ච මානුසෙ භවෙ (සී. ක.)];

ඛමනීයං වාතජවං, චිත්තං නිබ්බත්තතෙ [ආජානීයා වාතජවා, විත්ති නිබ්බත්තරෙ (ස්යා.), ඛමනීයා වාතජවා, චිත්තා නිබ්බත්තරෙ (සී.)] මම.

38.

‘‘ලාභං තෙසං සුලද්ධංව, යෙ ලභන්තුපසම්පදං;

පුනපි පයිරුපාසෙය්යං, බුද්ධො ලොකෙ සචෙ භවෙ.

39.

‘‘අට්ඨවීසතික්ඛත්තුංහං, රාජා ආසිං මහබ්බලො;

චාතුරන්තො විජිතාවී, ජම්බුසණ්ඩස්ස [ජම්බුදීපස්ස (ස්යා.), ජම්බුමණ්ඩස්ස (ක.)] ජම්බුඉස්සරො.

40.

‘‘ඉදං පච්ඡිමකං මය්හං, චරිමො වත්තතෙ භවො;

පත්තොස්මි අචලං ඨානං, හිත්වා ජයපරාජයං.

41.

‘‘චතුතිංසසහස්සම්හි, මහාතෙජොසි ඛත්තියො;

සතරතනසම්පන්නො, චක්කවත්තී මහබ්බලො.

42.

‘‘පටිසම්භිදා චතස්සො…පෙ… කතං බුද්ධස්ස සාසනං’’.

ඉත්ථං සුදං ආයස්මා ඔපවය්හො ථෙරො ඉමා ගාථායො අභාසිත්ථාති.

ඔපවය්හත්ථෙරස්සාපදානං පඤ්චමං.

6. සපරිවාරාසනත්ථෙරඅපදානං

43.

‘‘පදුමුත්තරබුද්ධස්ස, පිණ්ඩපාතං අදාසහං;

ගන්ත්වා කිලිට්ඨකං ඨානං [තං භොජනට්ඨානං (සී.)], මල්ලිකාහි පරික්ඛිතං [පරික්ඛිපිං (සී.)].

44.

‘‘තම්හාසනම්හි ආසීනො, බුද්ධො ලොකග්ගනායකො;

අකිත්තයි පිණ්ඩපාතං, උජුභූතො සමාහිතො.

45.

‘‘යථාපි භද්දකෙ ඛෙත්තෙ, බීජං අප්පම්පි රොපිතං;

සම්මා ධාරං පවෙච්ඡන්තෙ, ඵලං තොසෙති කස්සකං.

46.

‘‘තථෙවායං පිණ්ඩපාතො, සුඛෙත්තෙ රොපිතො තයා;

භවෙ නිබ්බත්තමානම්හි, ඵලං තෙ [නිබ්බත්තමානං හි, ඵලතො (සී.)] තොසයිස්සති [තප්පයිස්සති (ක.)].

47.

‘‘ඉදං වත්වාන සම්බුද්ධො, ජලජුත්තමනාමකො;

පිණ්ඩපාතං ගහෙත්වාන, පක්කාමි උත්තරාමුඛො.

48.

‘‘සංවුතො පාතිමොක්ඛස්මිං, ඉන්ද්රියෙසු ච පඤ්චසු;

පවිවෙකමනුයුත්තො, විහරාමි අනාසවො.

49.

‘‘පටිසම්භිදා චතස්සො…පෙ… කතං බුද්ධස්ස සාසනං’’.

ඉත්ථං සුදං ආයස්මා සපරිවාරාසනො ථෙරො ඉමා ගාථායො අභාසිත්ථාති.

සපරිවාරාසනත්ථෙරස්සාපදානං ඡට්ඨං.

7. පඤ්චදීපකත්ථෙරඅපදානං

50.

‘‘පදුමුත්තරබුද්ධස්ස, සබ්බභූතානුකම්පිනො;

සද්දහිත්වාන [සුසණ්ඨහිත්වා (සී.)] සද්ධම්මෙ, උජුදිට්ඨි අහොසහං.

51.

‘‘පදීපදානං පාදාසිං, පරිවාරෙත්වාන බොධියං;

සද්දහන්තො පදීපානි, අකරිං තාවදෙ අහං.

52.

‘‘යං යං යොනුපපජ්ජාමි, දෙවත්තං අථ මානුසං;

ආකාසෙ උක්කං ධාරෙන්ති, දීපදානස්සිදං ඵලං.

53.

‘‘තිරොකුට්ටං තිරොසෙලං, සමතිග්ගය්හ පබ්බතං;

සමන්තා යොජනසතං, දස්සනං අනුභොමහං.

54.

‘‘තෙන කම්මාවසෙසෙන, පත්තොම්හි ආසවක්ඛයං;

ධාරෙමි අන්තිමං දෙහං, ද්විපදින්දස්ස සාසනෙ.

55.

‘‘චතුත්තිංසෙ කප්පසතෙ, සතචක්ඛුසනාමකා;

රාජාහෙසුං මහාතෙජා, චක්කවත්තී මහබ්බලා.

56.

‘‘පටිසම්භිදා චතස්සො…පෙ… කතං බුද්ධස්ස සාසනං’’.

ඉත්ථං සුදං ආයස්මා පඤ්චදීපකො ථෙරො ඉමා ගාථායො අභාසිත්ථාති.

පඤ්චදීපකත්ථෙරස්සාපදානං සත්තමං.

8. ධජදායකත්ථෙරඅපදානං

57.

‘‘පදුමුත්තරබුද්ධස්ස, බොධියා පාදපුත්තමෙ;

හට්ඨො හට්ඨෙන චිත්තෙන, ධජමාරොපයිං අහං.

58.

‘‘පතිතපත්තානි ගණ්හිත්වා, බහිද්ධා ඡඩ්ඩයිං අහං;

අන්තොසුද්ධං බහිසුද්ධං, අධිමුත්තමනාසවං.

59.

‘‘සම්මුඛා විය සම්බුද්ධං, අවන්දිං බොධිමුත්තමං;

පදුමුත්තරො ලොකවිදූ, ආහුතීනං පටිග්ගහො.

60.

‘‘භික්ඛුසඞ්ඝෙ ඨිතො සත්ථා, ඉමා ගාථා අභාසථ;

‘‘‘ඉමිනා ධජදානෙන, උපට්ඨානෙන චූභයං.

61.

‘‘‘කප්පානං සතසහස්සං, දුග්ගතිං සො න ගච්ඡති;

දෙවෙසු දෙවසොභග්යං, අනුභොස්සතිනප්පකං.

62.

‘‘‘අනෙකසතක්ඛත්තුඤ්ච, රාජා රට්ඨෙ භවිස්සති;

උග්ගතො නාම නාමෙන, චක්කවත්තී භවිස්සති.

63.

‘‘‘සම්පත්තිං අනුභොත්වාන, සුක්කමූලෙන චොදිතො;

ගොතමස්ස භගවතො, සාසනෙභිරමිස්සති’.

64.

‘‘පධානපහිතත්තොම්හි, උපසන්තො නිරූපධි;

ධාරෙමි අන්තිමං දෙහං, සම්මාසම්බුද්ධසාසනෙ.

65.

‘‘එකපඤ්ඤාසසහස්සෙ, කප්පෙ උග්ගතසව්හයො [සව්හයා (ස්යා.)];

පඤ්ඤාසසතසහස්සෙ, ඛත්තියො මෙඝසව්හයො [ඛත්තියා ඛෙමසව්හයා (ස්යා.)].

66.

‘‘පටිසම්භිදා චතස්සො…පෙ… කතං බුද්ධස්ස සාසනං’’.

ඉත්ථං සුදං ආයස්මා ධජදායකො ථෙරො ඉමා ගාථායො අභාසිත්ථාති.

ධජදායකත්ථෙරස්සාපදානං අට්ඨමං.

9. පදුමත්ථෙරඅපදානං

67.

‘‘චතුසච්චං පකාසෙන්තො, වරධම්මප්පවත්තකො;

වස්සතෙ [වස්සෙති (?)] අමතං වුට්ඨිං, නිබ්බාපෙන්තො මහාජනං.

68.

‘‘සධජං [සදණ්ඩං (සී.)] පදුමං ගය්හ, අඩ්ඪකොසෙ ඨිතො අහං;

පදුමුත්තරමුනිස්ස, පහට්ඨො උක්ඛිපිමම්බරෙ.

69.

‘‘ආගච්ඡන්තෙ ච පදුමෙ, අබ්භුතො ආසි තාවදෙ;

මම සඞ්කප්පමඤ්ඤාය, පග්ගණ්හි වදතං වරො.

70.

‘‘කරසෙට්ඨෙන පග්ගය්හ, ජලජං පුප්ඵමුත්තමං;

භික්ඛුසඞ්ඝෙ ඨිතො සත්ථා, ඉමා ගාථා අභාසථ.

71.

‘‘‘යෙනිදං පදුමං ඛිත්තං, සබ්බඤ්ඤුම්හි විනායකෙ [සබ්බඤ්ඤුතමනායකෙ (ස්යා. ක.)];

තමහං කිත්තයිස්සාමි, සුණාථ මම භාසතො.

72.

‘‘‘තිංසකප්පානි දෙවින්දො, දෙවරජ්ජං කරිස්සති;

පථබ්යා රජ්ජං සත්තසතං, වසුධං ආවසිස්සති.

73.

‘‘‘තත්ථ පත්තං ගණෙත්වාන, චක්කවත්තී භවිස්සති;

ආකාසතො පුප්ඵවුට්ඨි, අභිවස්සිස්සතී තදා.

74.

‘‘‘කප්පසතසහස්සම්හි, ඔක්කාකකුලසම්භවො;

ගොතමො නාම නාමෙන, සත්ථා ලොකෙ භවිස්සති.

75.

‘‘‘තස්ස ධම්මෙසු දායාදො, ඔරසො ධම්මනිම්මිතො;

සබ්බාසවෙ පරිඤ්ඤාය, නිබ්බායිස්සතිනාසවො’.

76.

‘‘නික්ඛමිත්වාන කුච්ඡිම්හා, සම්පජානො පතිස්සතො;

ජාතියා පඤ්චවස්සොහං, අරහත්තං අපාපුණිං.

77.

‘‘පටිසම්භිදා චතස්සො…පෙ… කතං බුද්ධස්ස සාසනං’’.

ඉත්ථං සුදං ආයස්මා පදුමො ථෙරො ඉමා ගාථායො අභාසිත්ථාති.

පදුමත්ථෙරස්සාපදානං නවමං.

10. අසනබොධියත්ථෙරඅපදානං

78.

‘‘ජාතියා සත්තවස්සොහං, අද්දසං ලොකනායකං;

පසන්නචිත්තො සුමනො, උපගච්ඡිං නරුත්තමං.

79.

‘‘තිස්සස්සාහං භගවතො, ලොකජෙට්ඨස්ස තාදිනො;

හට්ඨො හට්ඨෙන චිත්තෙන, රොපයිං බොධිමුත්තමං.

80.

‘‘අසනො නාමධෙය්යෙන, ධරණීරුහපාදපො;

පඤ්චවස්සෙ පරිචරිං, අසනං බොධිමුත්තමං.

81.

‘‘පුප්ඵිතං පාදපං දිස්වා, අබ්භුතං ලොමහංසනං;

සකං කම්මං පකිත්තෙන්තො, බුද්ධසෙට්ඨං උපාගමිං.

82.

‘‘තිස්සො තදා සො සම්බුද්ධො, සයම්භූ අග්ගපුග්ගලො;

භික්ඛුසඞ්ඝෙ නිසීදිත්වා, ඉමා ගාථා අභාසථ.

83.

‘‘‘යෙනායං රොපිතා බොධි, බුද්ධපූජා ච සක්කතා;

තමහං කිත්තයිස්සාමි, සුණාථ මම භාසතො.

84.

‘‘‘තිංසකප්පානි දෙවෙසු, දෙවරජ්ජං කරිස්සති;

චතුසට්ඨි චක්ඛත්තුං සො, චක්කවත්තී භවිස්සති.

85.

‘‘‘තුසිතා හි චවිත්වාන, සුක්කමූලෙන චොදිතො;

ද්වෙ සම්පත්තී අනුභොත්වා, මනුස්සත්තෙ රමිස්සති.

86.

‘‘‘පධානපහිතත්තො සො, උපසන්තො නිරූපධි;

සබ්බාසවෙ පරිඤ්ඤාය, නිබ්බායිස්සතිනාසවො’.

87.

‘‘විවෙකමනුයුත්තොහං, උපසන්තො නිරූපධි;

නාගොව බන්ධනං ඡෙත්වා, විහරාමි අනාසවො.

88.

‘‘ද්වෙනවුතෙ ඉතො කප්පෙ, බොධිං රොපෙසහං තදා;

දුග්ගතිං නාභිජානාමි, බොධිරොපස්සිදං ඵලං.

89.

‘‘චතුසත්තතිතො කප්පෙ, දණ්ඩසෙනොති විස්සුතො;

සත්තරතනසම්පන්නො, චක්කවත්තී තදා අහුං.

90.

‘‘තෙසත්තතිම්හිතො කප්පෙ, සත්තාහෙසුං මහීපතී;

සමන්තනෙමිනාමෙන, රාජානො චක්කවත්තිනො.

91.

‘‘පණ්ණවීසතිතො කප්පෙ, පුණ්ණකො නාම ඛත්තියො;

සත්තරතනසම්පන්නො, චක්කවත්තී මහබ්බලො.

92.

‘‘පටිසම්භිදා චතස්සො…පෙ… කතං බුද්ධස්ස සාසනං’’.

ඉත්ථං සුදං ආයස්මා අසනබොධියො ථෙරො ඉමා ගාථායො අභාසිත්ථාති.

අසනබොධියත්ථෙරස්සාපදානං දසමං.

බීජනිවග්ගො ඡට්ඨො.

තස්සුද්දානං –

බීජනී සතරංසී ච, සයනොදකිවාහියො;

පරිවාරො පදීපඤ්ච, ධජො පදුමපූජකො;

බොධි ච දසමො වුත්තො, ගාථා ද්වෙනවුති තථා.

7. සකචින්තනියවග්ගො

1. සකචින්තනියත්ථෙරඅපදානං

1.

‘‘පවනං කානනං දිස්වා, අප්පසද්දමන්නාවිලං;

ඉසීනං අනුචිණ්ණංව, ආහුතීනං පටිග්ගහං.

2.

‘‘ථූපං කත්වාන පුලිනං [වෙළුනා (අට්ඨ.), වෙළිනං (ස්යා.)], නානාපුප්ඵං සමොකිරිං;

සම්මුඛා විය සම්බුද්ධං, නිම්මිතං අභිවන්දහං.

3.

‘‘සත්තරතනසම්පන්නො, රාජා රට්ඨම්හි ඉස්සරො;

සකකම්මාභිරද්ධොහං, පුප්ඵපූජායිදං [ථූපපූජායිදං (සී.)] ඵලං.

4.

‘‘එකනවුතිතො කප්පෙ, යං පුප්ඵමභිරොපයිං;

දුග්ගතිං නාභිජානාමි, පුප්ඵපූජායිදං [ථූපපූජායිදං (සී.)] ඵලං.

5.

‘‘අසීතිකප්පෙනන්තයසො, චක්කවත්තී අහොසහං;

සත්තරතනසම්පන්නො, චතුදීපම්හි ඉස්සරො.

6.

‘‘පටිසම්භිදා චතස්සො, විමොක්ඛාපි ච අට්ඨිමෙ;

ඡළභිඤ්ඤා සච්ඡිකතා, කතං බුද්ධස්ස සාසනං’’.

ඉත්ථං සුදං ආයස්මා සකචින්තනියො ථෙරො ඉමා ගාථායො අභාසිත්ථාති.

සකචින්තනියත්ථෙරස්සාපදානං පඨමං.

2. අවොපුප්ඵියත්ථෙරඅපදානං

7.

‘‘විහාරා අභිනික්ඛම්ම, අබ්භුට්ඨහිය [අබ්භුට්ඨාසි ච (ස්යා. ක.)] චඞ්කමෙ;

චතුසච්චං පකාසන්තො, දෙසෙති [දෙසෙන්තො (ස්යා. ක.)] අමතං පදං.

8.

‘‘සිඛිස්ස ගිරමඤ්ඤාය, බුද්ධසෙට්ඨස්ස තාදිනො;

නානාපුප්ඵං ගහෙත්වාන, ආකාසම්හි සමොකිරිං.

9.

‘‘තෙන කම්මෙන ද්විපදින්ද, ලොකජෙට්ඨ නරාසභ;

පත්තොම්හි අචලං ඨානං, හිත්වා ජයපරාජයං.

10.

‘‘එකත්තිංසෙ ඉතො කප්පෙ, යං පුප්ඵමභිරොපයිං;

දුග්ගතිං නාභිජානාමි, පුප්ඵපූජායිදං ඵලං.

11.

‘‘ඉතො වීසතිකප්පම්හි, සුමෙධො නාම ඛත්තියො;

සත්තරතනසම්පන්නො, චක්කවත්තී මහබ්බලො.

12.

‘‘පටිසම්භිදා චතස්සො…පෙ… කතං බුද්ධස්ස සාසනං’’.

ඉත්ථං සුදං ආයස්මා අවොපුප්ඵියො ථෙරො ඉමා ගාථායො අභාසිත්ථාති.

අවොපුප්ඵියත්ථෙරස්සාපදානං දුතියං.

3. පච්චාගමනියත්ථෙරඅපදානං

13.

‘‘සින්ධුයා නදියා තීරෙ, චක්කවාකො අහං තදා;

සුද්ධසෙවාලභක්ඛොහං, පාපෙසු ච සුසඤ්ඤතො.

14.

‘‘අද්දසං විරජං බුද්ධං, ගච්ඡන්තං අනිලඤ්ජසෙ;

තුණ්ඩෙන සාලං පග්ගය්හ, විපස්සිස්සාභිරොපයිං.

15.

‘‘යස්ස සද්ධා තථාගතෙ, අචලා සුපතිට්ඨිතා;

තෙන චිත්තප්පසාදෙන, දුග්ගතිං සො න ගච්ඡති.

16.

‘‘ස්වාගතං වත මෙ ආසි, බුද්ධසෙට්ඨස්ස සන්තිකෙ;

විහඞ්ගමෙන සන්තෙන, සුබීජං රොපිතං මයා.

17.

‘‘එකනවුතිතො කප්පෙ, යං පුප්ඵමභිරොපයිං;

දුග්ගතිං නාභිජානාමි, බුද්ධපූජායිදං [පුප්ඵපූජායිදං (සී.)] ඵලං.

18.

‘‘සුචාරුදස්සනා නාම, අට්ඨෙතෙ එකනාමකා;

කප්පෙ සත්තරසෙ ආසුං, චක්කවත්තී මහබ්බලා.

19.

‘‘පටිසම්භිදා චතස්සො…පෙ… කතං බුද්ධස්ස සාසනං’’.

ඉත්ථං සුදං ආයස්මා පච්චාගමනියො ථෙරො ඉමා ගාථායො අභාසිත්ථාති.

පච්චාගමනියත්ථෙරස්සාපදානං තතියං.

4. පරප්පසාදකත්ථෙරඅපදානං

20.

‘‘උසභං පවරං වීරං, මහෙසිං විජිතාවිනං;

සුවණ්ණවණ්ණං සම්බුද්ධං, කො දිස්වා නප්පසීදති.

21.

‘‘හිමවාවාපරිමෙය්යො, සාගරොව දුරුත්තරො;

තථෙව ඣානං බුද්ධස්ස, කො දිස්වා නප්පසීදති.

22.

‘‘වසුධා යථාප්පමෙය්යා, චිත්තා වනවටංසකා;

තථෙව සීලං බුද්ධස්ස, කො දිස්වා නප්පසීදති.

23.

‘‘අනිලඤ්ජසාසඞ්ඛුබ්භො [අනිලජොව අසඞ්ඛොභො (සී.)], යථාකාසො අසඞ්ඛියො;

තථෙව ඤාණං බුද්ධස්ස, කො දිස්වා නප්පසීදති.

24.

‘‘ඉමාහි චතුගාථාහි, බ්රාහ්මණො සෙනසව්හයො;

බුද්ධසෙට්ඨං ථවිත්වාන, සිද්ධත්ථං අපරාජිතං.

25.

‘‘චතුන්නවුතිකප්පානි, දුග්ගතිං නුපපජ්ජථ;

සුගතිං සුඛසම්පත්තිං [සුගතීසු සුසුම්පත්තිං (සී. ස්යා.)], අනුභොසිමනප්පකං.

26.

‘‘චතුන්නවුතිතො කප්පෙ, ථවිත්වා ලොකනායකං;

දුග්ගතිං නාභිජානාමි, ථොමනාය [ථොමනස්ස (ස්යා.)] ඉදං ඵලං.

27.

‘‘චාතුද්දසම්හි කප්පම්හි, චතුරො ආසුමුග්ගතා;

සත්තරතනසම්පන්නා, චක්කවත්තී මහබ්බලා.

28.

‘‘පටිසම්භිදා චතස්සො…පෙ… කතං බුද්ධස්ස සාසනං’’.

ඉත්ථං සුදං ආයස්මා පරප්පසාදකො ථෙරො ඉමා ගාථායො අභාසිත්ථාති.

පරප්පසාදකත්ථෙරස්සාපදානං චතුත්ථං.

5. භිසදායකත්ථෙරඅපදානං

29.

‘‘වෙස්සභූ නාම නාමෙන, ඉසීනං තතියො අහු;

කානනං වනමොගය්හ, විහාසි පුරිසුත්තමො.

30.

‘‘භිසමුළාලං ගණ්හිත්වා, අගමං බුද්ධසන්තිකං;

තඤ්ච බුද්ධස්ස පාදාසිං, පසන්නො සෙහි පාණිභි.

31.

‘‘කරෙන ච පරාමට්ඨො, වෙස්සභූවරබුද්ධිනා;

සුඛාහං නාභිජානාමි, සමං තෙන කුතොත්තරිං.

32.

‘‘චරිමො වත්තතෙ මය්හං, භවා සබ්බෙ සමූහතා;

හත්ථිනාගෙන සන්තෙන, කුසලං රොපිතං මයා [නාගොව බන්ධනං ඡෙත්වා, විහරාමි අනාසවො (ස්යා.)].

33.

‘‘එකත්තිංසෙ ඉතො කප්පෙ, යං කම්මමකරිං තදා;

දුග්ගතිං නාභිජානාමි, භිසදානස්සිදං ඵලං.

34.

‘‘සමොධානා ච රාජානො, සොළස මනුජාධිපා;

කප්පම්හි චුද්දසෙ [තෙරසෙ (සී. ස්යා.)] ආසුං, චක්කවත්තී මහබ්බලා.

35.

‘‘පටිසම්භිදා චතස්සො…පෙ… කතං බුද්ධස්ස සාසනං’’.

ඉත්ථං සුදං ආයස්මා භිසදායකො ථෙරො ඉමා ගාථායො අභාසිත්ථාති.

භිසදායකත්ථෙරස්සාපදානං පඤ්චමං.

6. සුචින්තිතත්ථෙරඅපදානං

36.

‘‘ගිරිදුග්ගචරො ආසිං, අභිජාතොව කෙසරී;

මිගසඞ්ඝං වධිත්වාන, ජීවාමි පබ්බතන්තරෙ.

37.

‘‘අත්ථදස්සී තු භගවා, සබ්බඤ්ඤූ වදතං වරො;

මමුද්ධරිතුකාමො සො, ආගච්ඡි පබ්බතුත්තමං.

38.

‘‘පසදඤ්ච මිගං හන්ත්වා, භක්ඛිතුං සමුපාගමිං;

භගවා තම්හි සමයෙ, භික්ඛමානො [සික්ඛාචාරො (ස්යා.)] උපාගමි.

39.

‘‘වරමංසානි පග්ගය්හ, අදාසිං තස්ස සත්ථුනො;

අනුමොදි මහාවීරො, නිබ්බාපෙන්තො මමං තදා.

40.

‘‘තෙන චිත්තප්පසාදෙන, ගිරිදුග්ගං පවිසිං අහං;

පීතිං උප්පාදයිත්වාන, තත්ථ කාලඞ්කතො අහං.

41.

‘‘එතෙන මංසදානෙන, චිත්තස්ස පණිධීහි ච;

පන්නරසෙ කප්පසතෙ, දෙවලොකෙ රමිං අහං.

42.

‘‘අවසෙසෙසු කප්පෙසු, කුසලං චින්තිතං [නිචිතං (සී.), කරිතං (ස්යා.)] මයා;

තෙනෙව මංසදානෙන, බුද්ධානුස්සරණෙන ච.

43.

‘‘අට්ඨත්තිංසම්හි කප්පම්හි, අට්ඨ දීඝායුනාමකා;

සට්ඨිම්හිතො කප්පසතෙ, දුවෙ වරුණනාමකා [සරණනාමකා (ස්යා.)].

44.

‘‘පටිසම්භිදා චතස්සො…පෙ… කතං බුද්ධස්ස සාසනං’’.

ඉත්ථං සුදං ආයස්මා සුචින්තිතො ථෙරො ඉමා ගාථායො අභාසිත්ථාති.

සුචින්තිතත්ථෙරස්සාපදානං ඡට්ඨං.

7. වත්ථදායකත්ථෙරඅපදානං

45.

‘‘පක්ඛිජාතො තදා ආසිං, සුපණ්ණො ගරුළාධිපො;

අද්දසං විරජං බුද්ධං, ගච්ඡන්තං ගන්ධමාදනං.

46.

‘‘ජහිත්වා ගරුළවණ්ණං, මාණවකං අධාරයිං;

එකං වත්ථං මයා දින්නං, ද්විපදින්දස්ස තාදිනො.

47.

‘‘තඤ්ච දුස්සං පටිග්ගය්හ, බුද්ධො ලොකග්ගනායකො;

අන්තලික්ඛෙ ඨිතො සත්ථා, ඉමා ගාථා අභාසථ.

48.

‘‘‘ඉමිනා වත්ථදානෙන, චිත්තස්ස පණිධීහි ච;

පහාය ගරුළං යොනිං, දෙවලොකෙ රමිස්සති’.

49.

‘‘අත්ථදස්සී තු භගවා, ලොකජෙට්ඨො නරාසභො;

වත්ථදානං පසංසිත්වා, පක්කාමි උත්තරාමුඛො.

50.

‘‘භවෙ නිබ්බත්තමානම්හි, හොන්ති මෙ වත්ථසම්පදා;

ආකාසෙ ඡදනං හොති, වත්ථදානස්සිදං ඵලං.

51.

‘‘අරුණවා [අරුණකා (සී.), අරුණසා (ස්යා.)] සත්ත ජනා, චක්කවත්තී මහබ්බලා;

ඡත්තිංසතිම්හි ආසිංසු, කප්පම්හි මනුජාධිපා.

52.

‘‘පටිසම්භිදා චතස්සො…පෙ… කතං බුද්ධස්ස සාසනං’’.

ඉත්ථං සුදං ආයස්මා වත්ථදායකො ථෙරො ඉමා ගාථායො අභාසිත්ථාති.

වත්ථදායකත්ථෙරස්සාපදානං සත්තමං.

8. අම්බදායකත්ථෙරඅපදානං

53.

‘‘අනොමදස්සී භගවා, නිසින්නො පබ්බතන්තරෙ;

මෙත්තාය අඵරි ලොකෙ, අප්පමාණෙ නිරූපධි.

54.

‘‘කපි අහං තදා ආසිං, හිමවන්තෙ නගුත්තමෙ;

දිස්වා අනොමදස්සිං තං [අනොමං අමිතං (සී.), අනොමමධිතං (ස්යා.)], බුද්ධෙ චිත්තං පසාදයිං.

55.

‘‘අවිදූරෙ හිමවන්තස්ස, අම්බාසුං ඵලිනො තදා;

තතො පක්කං ගහෙත්වාන, අම්බං සමධුකං අදං.

56.

‘‘තං මෙ බුද්ධො වියාකාසි, අනොමදස්සී මහාමුනි;

ඉමිනා මධුදානෙන, අම්බදානෙන චූභයං.

57.

‘‘සත්තපඤ්ඤාසකප්පම්හි, දෙවලොකෙ රමිස්සති;

අවසෙසෙසු කප්පෙසු, වොකිණ්ණං සංසරිස්සති.

58.

‘‘ඛෙපෙත්වා පාපකං කම්මං, පරිපක්කාය බුද්ධියා;

විනිපාතමගන්ත්වාන, කිලෙසෙ ඣාපයිස්සති.

59.

‘‘දමෙන උත්තමෙනාහං, දමිතොම්හි මහෙසිනා;

පත්තොම්හි අචලං ඨානං, හිත්වා ජයපරාජයං.

60.

‘‘සත්තසත්තතිකප්පසතෙ, අම්බට්ඨජසනාමකා;

චතුද්දස තෙ රාජානො, චක්කවත්තී මහබ්බලා.

61.

‘‘පටිසම්භිදා චතස්සො…පෙ… කතං බුද්ධස්ස සාසනං’’.

ඉත්ථං සුදං ආයස්මා අම්බදායකො ථෙරො ඉමා ගාථායො අභාසිත්ථාති.

අම්බදායකත්ථෙරස්සාපදානං අට්ඨමං.

9. සුමනත්ථෙරඅපදානං

62.

‘‘සුමනො නාම නාමෙන, මාලාකාරො අහං තදා;

අද්දසං විරජං බුද්ධං, ලොකාහුතිපටිග්ගහං.

63.

‘‘උභො හත්ථෙහි පග්ගය්හ, සුමනං පුප්ඵමුත්තමං;

බුද්ධස්ස අභිරොපෙසිං, සිඛිනො ලොකබන්ධුනො.

64.

‘‘ඉමාය පුප්ඵපූජාය, චෙතනාපණිධීහි ච;

දුග්ගතිං නාභිජානාමි, බුද්ධපූජායිදං ඵලං.

65.

‘‘එකත්තිංසෙ ඉතො කප්පෙ, යං පුප්ඵමභිරොපයිං;

දුග්ගතිං නාභිජානාමි, බුද්ධපූජායිදං [පුප්ඵපූජායිදං (සී.)] ඵලං.

66.

‘‘ඡබ්බීසතිම්හි කප්පම්හි, චත්තාරොසුං මහායසා;

සත්තරතනසම්පන්නා, රාජානො චක්කවත්තිනො.

67.

‘‘පටිසම්භිදා චතස්සො…පෙ… කතං බුද්ධස්ස සාසනං’’.

ඉත්ථං සුදං ආයස්මා සුමනො ථෙරො ඉමා ගාථායො අභාසිත්ථාති.

සුමනත්ථෙරස්සාපදානං නවමං.

10. පුප්ඵචඞ්කොටියත්ථෙරඅපදානං

68.

‘‘අභීතරූපං සීහංව, ගරුළග්ගංව පක්ඛිනං;

බ්යග්ඝූසභංව පවරං, අභිජාතංව කෙසරිං.

69.

‘‘සිඛිං තිලොකසරණං, අනෙජං අපරාජිතං;

නිසින්නං සමණානග්ගං, භික්ඛුසඞ්ඝපුරක්ඛතං.

70.

‘‘චඞ්කොටකෙ [චඞ්ගොටකෙ (සී.)] ඨපෙත්වාන, අනොජං පුප්ඵමුත්තමං;

සහ චඞ්කොටකෙනෙව, බුද්ධසෙට්ඨං සමොකිරිං.

71.

‘‘තෙන චිත්තප්පසාදෙන, ද්විපදින්ද නරාසභ;

පත්තොම්හි අචලං ඨානං, හිත්වා ජයපරාජයං.

72.

‘‘එකත්තිංසෙ ඉතො කප්පෙ, යං කම්මමකරිං තදා;

දුග්ගතිං නාභිජානාමි, බුද්ධපූජායිදං ඵලං.

73.

‘‘සම්පුණ්ණෙ තිංසකප්පම්හි, දෙවභූතිසනාමකා;

සත්තරතනසම්පන්නා, පඤ්චාසුං චක්කවත්තිනො.

74.

‘‘පටිසම්භිදා චතස්සො…පෙ… කතං බුද්ධස්ස සාසනං’’.

ඉත්ථං සුදං ආයස්මා පුප්ඵචඞ්කොටියො ථෙරො ඉමා ගාථායො අභාසිත්ථාති.

පුප්ඵචඞ්කොටියත්ථෙරස්සාපදානං දසමං.

සකචින්තනියවග්ගො සත්තමො.

තස්සුද්දානං –

සකචින්තී අවොපුප්ඵී, සපච්චාගමනෙන ච;

පරප්පසාදී භිසදො, සුචින්ති වත්ථදායකො.

අම්බදායී ච සුමනො, පුප්ඵචඞ්කොටකීපි ච;

ගාථෙකසත්තති වුත්තා, ගණිතා අත්ථදස්සිභි.

8. නාගසමාලවග්ගො

1. නාගසමාලත්ථෙරඅපදානං

1.

‘‘අපාටලිං අහං පුප්ඵං, උජ්ඣිතං සුමහාපථෙ;

ථූපම්හි අභිරොපෙසිං, සිඛිනො ලොකබන්ධුනො.

2.

‘‘එකත්තිංසෙ ඉතො කප්පෙ, යං කම්මමකරිං තදා;

දුග්ගතිං නාභිජානාමි, ථූපපූජායිදං ඵලං.

3.

‘‘ඉතො පන්නරසෙ කප්පෙ, භූමියො [පුප්ඵියො (ස්යා.)] නාම ඛත්තියො;

සත්තරතනසම්පන්නො, චක්කවත්තී මහබ්බලො.

4.

‘‘පටිසම්භිදා චතස්සො, විමොක්ඛාපි ච අට්ඨිමෙ;

ඡළභිඤ්ඤා සච්ඡිකතා, කතං බුද්ධස්ස සාසනං’’.

ඉත්ථං සුදං ආයස්මා නාගසමාලො ථෙරො ඉමා ගාථායො අභාසිත්ථාති.

නාගසමාලත්ථෙරස්සාපදානං පඨමං.

2. පදසඤ්ඤකත්ථෙරඅපදානං

5.

‘‘අක්කන්තඤ්ච පදං දිස්වා, තිස්සස්සාදිච්චබන්ධුනො;

හට්ඨො හට්ඨෙන චිත්තෙන, පදෙ චිත්තං පසාදයිං.

6.

‘‘ද්වෙනවුතෙ ඉතො කප්පෙ, යං සඤ්ඤමලභිං තදා;

දුග්ගතිං නාභිජානාමි, පදසඤ්ඤායිදං ඵලං.

7.

‘‘ඉතො සත්තමකෙ කප්පෙ, සුමෙධො නාම ඛත්තියො;

සත්තරතනසම්පන්නො, චක්කවතී මහබ්බලො.

8.

‘‘පටිසම්භිදා චතස්සො…පෙ… කතං බුද්ධස්ස සාසනං’’.

ඉත්ථං සුදං ආයස්මා පදසඤ්ඤකො ථෙරො ඉමා ගාථායො අභාසිත්ථාති.

පදසඤ්ඤකත්ථෙරස්සාපදානං දුතියං.

3. බුද්ධසඤ්ඤකත්ථෙරඅපදානං

9.

‘‘දුමග්ගෙ පංසුකූලිකං, ලග්ගං දිස්වාන සත්ථුනො;

තතො තමඤ්ජලිං කත්වා, පංසුකූලං අවන්දහං.

10.

‘‘ද්වෙනවුතෙ ඉතො කප්පෙ, යං කම්මමකරිං තදා;

දුග්ගතිං නාභිජානාමි, බුද්ධසඤ්ඤායිදං ඵලං.

11.

‘‘ඉතො චතුත්ථකෙ කප්පෙ, දුමසාරොසි ඛත්තියො;

චාතුරන්තො විජිතාවී, චක්කවත්තී මහබ්බලො.

12.

‘‘පටිසම්භිදා චතස්සො…පෙ… කතං බුද්ධස්ස සාසනං’’.

ඉත්ථං සුදං ආයස්මා බුද්ධසඤ්ඤකො ථෙරො ඉමා ගාථායො අභාසිත්ථාති.

බුද්ධසඤ්ඤකත්ථෙරස්සාපදානං තතියං.

4. භිසාලුවදායකත්ථෙරඅපදානං

13.

‘‘කානනං වනමොගය්හ, වසාමි විපිනෙ අහං;

විපස්සිං අද්දසං බුද්ධං, ආහුතීනං පටිග්ගහං.

14.

‘‘භිසාලුවඤ්ච පාදාසිං, උදකං හත්ථධොවනං;

වන්දිත්වා සිරසා පාදෙ, පක්කාමි උත්තරාමුඛො.

15.

‘‘එකනවුතිතො කප්පෙ, භිසාලුවමදං තදා;

දුග්ගතිං නාභිජානාමි, පුඤ්ඤකම්මස්සිදං ඵලං.

16.

‘‘ඉතො තතියකෙ කප්පෙ, භිසසම්මතඛත්තියො;

සත්තරතනසම්පන්නො, චක්කවත්තී මහබ්බලො.

17.

‘‘පටිසම්භිදා චතස්සො…පෙ… කතං බුද්ධස්ස සාසනං’’.

ඉත්ථං සුදං ආයස්මා භිසාලුවදායකො ථෙරො ඉමා ගාථායො අභාසිත්ථාති.

භිසාලුවදායකත්ථෙරස්සාපදානං චතුත්ථං.

ඡට්ඨභාණවාරං.

5. එකසඤ්ඤකත්ථෙරඅපදානං

18.

‘‘ඛණ්ඩො නාමාසි නාමෙන, විපස්සිස්සග්ගසාවකො;

එකා භික්ඛා මයා දින්නා, ලොකාහුතිපටිග්ගහෙ.

19.

‘‘තෙන චිත්තප්පසාදෙන, ද්විපදින්ද නරාසභ;

දුග්ගතිං නාභිජානාමි, එකභික්ඛායිදං ඵලං.

20.

‘‘චත්තාලීසම්හිතො කප්පෙ, වරුණො නාම ඛත්තියො;

සත්තරතනසම්පන්නො, චක්කවත්තී මහබ්බලො.

21.

‘‘පටිසම්භිදා චතස්සො…පෙ… කතං බුද්ධස්ස සාසනං’’.

ඉත්ථං සුදං ආයස්මා එකසඤ්ඤකො ථෙරො ඉමා ගාථායො අභාසිත්ථාති.

එකසඤ්ඤකත්ථෙරස්සාපදානං පඤ්චමං.

6. තිණසන්ථරදායකත්ථෙරඅපදානං

22.

‘‘හිමවන්තස්සාවිදූරෙ, මහාජාතස්සරො අහු;

සතපත්තෙහි සඤ්ඡන්නො, නානාසකුණමාලයො.

23.

‘‘තම්හි න්හත්වා ච පිත්වා [පීත්වා (සී. ස්යා.)] ච, අවිදූරෙ වසාමහං;

අද්දසං සමණානග්ගං, ගච්ඡන්තං අනිලඤ්ජසෙ.

24.

‘‘මම සඞ්කප්පමඤ්ඤාය, සත්ථා ලොකෙ අනුත්තරො;

අබ්භතො ඔරුහිත්වාන, භූමියංඨාසි තාවදෙ.

25.

‘‘විසාණෙන [ලායනෙන (ස්යා.)] තිණං ගය්හ, නිසීදනමදාසහං;

නිසීදි භගවා තත්ථ, තිස්සො ලොකග්ගනායකො.

26.

‘‘සකං චිත්තං පසාදෙත්වා, අවන්දි ලොකනායකං;

පටිකුටිකො [උක්කුටිකො (ස්යා. ක.)] අපසක්කිං, නිජ්ඣායන්තො මහාමුනිං.

27.

‘‘තෙන චිත්තප්පසාදෙන, නිම්මානං උපපජ්ජහං;

දුග්ගතිං නාභිජානාමි, සන්ථරස්ස ඉදං ඵලං.

28.

‘‘ඉතො දුතියකෙ කප්පෙ, මිග [මිත්ත (ස්යා.)] සම්මතඛත්තියො;

සත්තරතනසම්පන්නො, චක්කවත්තී මහබ්බලො.

29.

‘‘පටිසම්භිදා චතස්සො…පෙ… කතං බුද්ධස්ස සාසනං’’.

ඉත්ථං සුදං ආයස්මා තිණසන්ථරදායකො ථෙරො ඉමා ගාථායො අභාසිත්ථාති.

තිණසන්ථරදායකත්ථෙරස්සාපදානං ඡට්ඨං.

7. සූචිදායකත්ථෙරඅපදානං

30.

‘‘තිංසකප්පසහස්සම්හි, සම්බුද්ධො ලොකනායකො;

සුමෙධො නාම නාමෙන, බාත්තිංසවරලක්ඛණො.

31.

‘‘තස්ස කඤ්චනවණ්ණස්ස, ද්විපදින්දස්ස තාදිනො;

පඤ්ච සූචී මයා දින්නා, සිබ්බනත්ථාය චීවරං.

32.

‘‘තෙනෙව සූචිදානෙන, නිපුණත්ථවිපස්සකං;

තික්ඛං ලහුඤ්ච ඵාසුඤ්ච, ඤාණං මෙ උදපජ්ජථ.

33.

‘‘කිලෙසා ඣාපිතා මය්හං, භවා සබ්බෙ සමූහතා;

ධාරෙමි අන්තිමං දෙහං, සම්මාසම්බුද්ධසාසනෙ.

34.

‘‘ද්විපදාධිපතී නාම, රාජානො චතුරො අහුං;

සත්තරතනසම්පන්නා, චක්කවත්තී මහබ්බලා.

35.

‘‘පටිසම්භිදා චතස්සො…පෙ… කතං බුද්ධස්ස සාසනං’’.

ඉත්ථං සුදං ආයස්මා සූචිදායකො ථෙරො ඉමා ගාථායො අභාසිත්ථාති.

සූචිදායකත්ථෙරස්සාපදානං සත්තමං.

8. පාටලිපුප්ඵියත්ථෙරඅපදානං

36.

‘‘සුවණ්ණවණ්ණං සම්බුද්ධං, ගච්ඡන්තං අන්තරාපණෙ;

කඤ්චනග්ඝියසඞ්කාසං, බාත්තිංසවරලක්ඛණං.

37.

‘‘සෙට්ඨිපුත්තො තදා ආසිං, සුඛුමාලො සුඛෙධිතො;

උච්ඡඞ්ගෙ පාටලිපුප්ඵං, කත්වාන [කත්වා තං (සී. ස්යා.)] අභිසංහරිං.

38.

‘‘හට්ඨො හට්ඨෙන චිත්තෙන, පුප්ඵෙහි අභිපූජයිං;

තිස්සං ලොකවිදුං නාථං, නරදෙවං නමස්සහං.

39.

‘‘ද්වෙනවුතෙ ඉතො කප්පෙ, යං කම්මමකරිං තදා;

දුග්ගතිං නාභිජානාමි, පුප්ඵපූජායිදං ඵලං.

40.

‘‘ඉතො තෙසට්ඨිකප්පම්හි, අභිසම්මතනාමකො;

සත්තරතනසම්පන්නො, චක්කවත්තී මහබ්බලො.

41.

‘‘පටිසම්භිදා චතස්සො…පෙ… කතං බුද්ධස්ස සාසනං’’.

ඉත්ථං සුදං ආයස්මා පාටලිපුප්ඵියො ථෙරො ඉමා ගාථායො අභාසිත්ථාති.

පාටලිපුප්ඵියත්ථෙරස්සාපදානං අට්ඨමං.

9. ඨිතඤ්ජලියත්ථෙරඅපදානං

42.

‘‘මිගලුද්දො පුරෙ ආසිං, අරඤ්ඤෙ කානනෙ අහං;

තත්ථ අද්දසං [තත්ථද්දසාසිං (සී. ස්යා.)] සම්බුද්ධං, බාත්තිංසවරලක්ඛණං.

43.

‘‘තත්ථාහං අඤ්ජලිං කත්වා, පක්කාමිං පාචිනාමුඛො;

අවිදූරෙ නිසින්නස්ස, නියකෙ පණ්ණසන්ථරෙ.

44.

‘‘තතො මෙ අසනීපාතො, මත්ථකෙ නිපතී තදා;

සොහං මරණකාලම්හි, අකාසිං පුනරඤ්ජලිං.

45.

‘‘ද්වෙනවුතෙ ඉතො කප්පෙ, අඤ්ජලිං අකරිං තදා;

දුග්ගතිං නාභිජානාමි, අඤ්ජලිස්ස ඉදං ඵලං.

46.

‘‘චතුපණ්ණාසකප්පම්හි, මිගකෙතුසනාමකො;

සත්තරතනසම්පන්නො, චක්කවත්තී මහබ්බලො.

47.

‘‘පටිසම්භිදා චතස්සො…පෙ… කතං බුද්ධස්ස සාසනං’’.

ඉත්ථං සුදං ආයස්මා ඨිතඤ්ජලියො ථෙරො ඉමා ගාථායො අභාසිත්ථාති.

ඨිතඤ්ජලියත්ථෙරස්සාපදානං නවමං.

10. තිපදුමියත්ථෙරඅපදානං

48.

‘‘පදුමුත්තරො නාම ජිනො, සබ්බධම්මාන පාරගූ;

දන්තො දන්තපරිවුතො, නගරා නික්ඛමී තදා.

49.

‘‘නගරෙ හංසවතියං, අහොසිං මාලිකො තදා;

යං තත්ථ උත්තමං තොණි, පද්මපුප්ඵානි [උත්තමං පුප්ඵං, තීණි පුප්ඵානි (සී.)] අග්ගහිං.

50.

‘‘අද්දසං විරජං බුද්ධං, පටිමග්ගන්තරාපණෙ;

සහ [සොහං (සී.)] දිස්වාන සම්බුද්ධං, එවං චින්තෙසහං තදා.

51.

‘‘කිං මෙ ඉමෙහි පුප්ඵෙහි, රඤ්ඤො උපනිතෙහි මෙ;

ගාමං වා ගාමඛෙත්තං වා, සහස්සං වා ලභෙය්යහං.

52.

‘‘අදන්තදමනං වීරං, සබ්බසත්තසුඛාවහං;

ලොකනාථං පූජයිත්වා, ලච්ඡාමි අමතං ධනං.

53.

‘‘එවාහං චින්තයිත්වාන, සකං චිත්තං පසාදයිං;

තීණි ලොහිතකෙ ගය්හ, ආකාසෙ උක්ඛිපිං තදා.

54.

‘‘මයා උක්ඛිත්තමත්තම්හි, ආකාසෙ පත්ථරිංසු තෙ;

ධාරිංසු මත්ථකෙ තත්ථ, උද්ධංවණ්ටා අධොමුඛා.

55.

‘‘යෙ කෙචි මනුජා දිස්වා, උක්කුට්ඨිං සම්පවත්තයුං;

දෙවතා අන්තලික්ඛම්හි, සාධුකාරං පවත්තයුං.

56.

‘‘අච්ඡෙරං ලොකෙ උප්පන්නං, බුද්ධසෙට්ඨස්ස වාහසා;

සබ්බෙ ධම්මං සුණිස්සාම, පුප්ඵානං වාහසා මයං.

57.

‘‘පදුමුත්තරො ලොකවිදූ, ආහුතීනං පටිග්ගහො;

වීථියඤ්හි ඨිතො සන්තො, ඉමා ගාථා අභාසථ.

58.

‘‘‘යො සො බුද්ධං අපූජෙසි, රත්තපද්මෙහි [රත්තපදුමෙහි (සී. ස්යා.)] මාණවො;

තමහං කිත්තයිස්සාමි, සුණාථ මම භාසතො.

59.

‘‘‘තිංසකප්පසහස්සානි, දෙවලොකෙ රමිස්සති;

තිංසකප්පානි [තිංසක්ඛත්තුඤ්ච (ස්යා.)] දෙවින්දො, දෙවරජ්ජං කරිස්සති.

60.

‘‘‘මහාවිත්ථාරිකං නාම, බ්යම්හං හෙස්සති තාවදෙ;

තියොජනසතුබ්බිද්ධං, දියඩ්ඪසතවිත්ථතං.

61.

‘‘‘චත්තාරිසතසහස්සානි, නිය්යූහා ච සුමාපිතා;

කූටාගාරවරූපෙතා, මහාසයනමණ්ඩිතා.

62.

‘‘‘කොටිසතසහස්සියො, පරිවාරෙස්සන්ති අච්ඡරා;

කුසලා නච්චගීතස්ස, වාදිතෙපි පදක්ඛිණා.

63.

‘‘‘එතාදිසෙ බ්යම්හවරෙ, නාරීගණසමාකුලෙ;

වස්සිස්සති පුප්ඵවස්සො, දිබ්බො [පද (ක.)] ලොහිතකො සදා.

64.

‘‘‘භිත්තිඛීලෙ නාගදන්තෙ, ද්වාරබාහාය තොරණෙ;

චක්කමත්තා ලොහිතකා, ඔලම්බිස්සන්ති තාවදෙ.

65.

‘‘‘පත්තෙන පත්තසඤ්ඡන්නෙ, අන්තොබ්යම්හවරෙ ඉමං;

අත්ථරිත්වා පාරුපිත්වා, තුවට්ටිස්සන්ති තාවදෙ.

66.

‘‘‘භවනං පරිවාරෙත්වා, සමන්තා සතයොජනෙ;

තෙපි පද්මා [තෙ විසුද්ධා (සී. ස්යා.)] ලොහිතකා, දිබ්බගන්ධං පවායරෙ.

67.

‘‘‘පඤ්චසත්තතික්ඛත්තුඤ්ච, චක්කවත්තී භවිස්සති;

පදෙසරජ්ජං විපුලං, ගණනාතො අසඞ්ඛියං.

68.

‘‘‘සම්පත්තියො දුවෙ භුත්වා, අනීති අනුපද්දවො;

සම්පත්තෙ පරියොසානෙ, නිබ්බානං පාපුණිස්සති’ [ඵස්සයිස්සති (සී.), පස්සයිස්සති (ක.)].

69.

‘‘සුදිට්ඨො වත මෙ බුද්ධො, වාණිජ්ජං සුපයොජිතං;

පද්මානි තීණි පූජෙත්වා, අනුභොසිං තිසම්පදා [අනුභූයන්ති සම්පදා (ක.)].

70.

‘‘අජ්ජ මෙ ධම්මප්පත්තස්ස, විප්පමුත්තස්ස සබ්බසො;

සුපුප්ඵිතං ලොහිතකං, ධාරයිස්සති මත්ථකෙ.

71.

‘‘මම කම්මං කථෙන්තස්ස, පදුමුත්තරසත්ථුනො;

සතපාණසහස්සානං, ධම්මාභිසමයො අහු.

72.

‘‘සතසහස්සිතො කප්පෙ, යං බුද්ධමභිපූජයිං;

දුග්ගතිං නාභිජානාමි, තිපදුමානිදං ඵලං.

73.

‘‘කිලෙසා ඣාපිතා මය්හං, භවා සබ්බෙ සමූහතා;

සබ්බාසවා පරික්ඛීණා, නත්ථි දානි පුනබ්භවො.

74.

‘‘පටිසම්භිදා චතස්සො…පෙ… කතං බුද්ධස්ස සාසනං’’.

ඉත්ථං සුදං ආයස්මා තිපදුමියො ථෙරො ඉමා ගාථායො අභාසිත්ථාති.

තිපදුමියත්ථෙරස්සාපදානං දසමං.

නාගසමාලවග්ගො අට්ඨමො.

තස්සුද්දානං –

නාගසමාලො පදසඤ්ඤී, සඤ්ඤකාලුවදායකො;

එකසඤ්ඤී තිණසන්ථාරො, සූචිපාටලිපුප්ඵියො;

ඨිතඤ්ජලී තිපදුමී, ගාථායො පඤ්චසත්තති.

9. තිමිරවග්ගො

1. තිමිරපුප්ඵියත්ථෙරඅපදානං

1.

‘‘චන්දභාගානදීතීරෙ, අනුසොතං වජාමහං;

නිසින්නං සමණං දිස්වා, විප්පසන්නමනාවිලං.

2.

‘‘තත්ථ චිත්තං පසාදෙත්වා [පසාදෙසිං (ස්යා.)], එවං චින්තෙසහං තදා;

තාරයිස්සති තිණ්ණොයං, දන්තොයං දමයිස්සති.

3.

‘‘අස්සාසිස්සති අස්සත්ථො, සන්තො ච සමයිස්සති;

මොචයිස්සති මුත්තො ච, නිබ්බාපෙස්සති නිබ්බුතො.

4.

‘‘එවාහං චින්තයිත්වාන, සිද්ධත්ථස්ස මහෙසිනො;

ගහෙත්වා තිමිරපුප්ඵං, මත්ථකෙ ඔකිරිං අහං [තදා (ස්යා.)].

5.

‘‘අඤ්ජලිං පග්ගහෙත්වාන, කත්වා ච නං පදක්ඛිණං;

වන්දිත්වා සත්ථුනො පාදෙ, පක්කාමිං අපරං දිසං.

6.

‘‘අචිරං ගතමත්තං මං, මිගරාජා විහෙඨයි;

පපාතමනුගච්ඡන්තො, තත්ථෙව පපතිං අහං.

7.

‘‘චතුන්නවුතිතො කප්පෙ, යං පුප්ඵමභිරොපයිං;

දුග්ගතිං නාභිජානාමි, පුප්ඵපූජායිදං [බුද්ධපූජායිදං (සී. ස්යා.)] ඵලං.

8.

‘‘ඡප්පඤ්ඤාසම්හි කප්පම්හි, සත්තෙවාසුං මහායසා [මහාරහා (ස්යා. ක.)];

සත්තරතනසම්පන්නා, චක්කවත්තී මහබ්බලා.

9.

‘‘පටිසම්භිදා චතස්සො, විමොක්ඛාපි ච අට්ඨිමෙ;

ඡළභිඤ්ඤා සච්ඡිකතා, කතං බුද්ධස්ස සාසනං’’.

ඉත්ථං සුදං ආයස්මා තිමිරපුප්ඵියො ථෙරො ඉමා ගාථායො අභාසිත්ථාති.

තිමිරපුප්ඵියත්ථෙරස්සාපදානං පඨමං.

2. ගතසඤ්ඤකත්ථෙරඅපදානං

10.

‘‘ජාතියා සත්තවස්සොහං, පබ්බජිං අනගාරියං;

අවන්දිං සත්ථුනො පාදෙ, විප්පසන්නෙන චෙතසා.

11.

‘‘සත්තනඞ්ගලකීපුප්ඵෙ, ආකාසෙ උක්ඛිපිං අහං;

තිස්සං බුද්ධං සමුද්දිස්ස, අනන්තගුණසාගරං.

12.

‘‘සුගතානුගතං මග්ගං, පූජෙත්වා හට්ඨමානසො;

අඤ්ජලිඤ්ච [අඤ්ජලිස්ස (ක.)] තදාකාසිං, පසන්නො සෙහි පාණිභි.

13.

‘‘ද්වෙනවුතෙ ඉතො කප්පෙ, යං කම්මමකරිං තදා;

දුග්ගතිං නාභිජානාමි, බුද්ධපූජායිදං ඵලං.

14.

‘‘ඉතො අට්ඨමකෙ කප්පෙ, තයො අග්ගිසිඛා අහු;

සත්තරතනසම්පන්නා, චක්කවත්තී මහබ්බලා.

15.

‘‘පටිසම්භිදා චතස්සො…පෙ… කතං බුද්ධස්ස සාසනං’’.

ඉත්ථං සුදං ආයස්මා ගතසඤ්ඤකො ථෙරො ඉමා ගාථායො අභාසිත්ථාති.

ගතසඤ්ඤකත්ථෙරස්සාපදානං දුතියං.

3. නිපන්නඤ්ජලිකත්ථෙරඅපදානං

16.

‘‘රුක්ඛමූලෙ නිසින්නොහං, බ්යාධිතො පරමෙන ච;

පරමකාරුඤ්ඤපත්තොම්හි, අරඤ්ඤෙ කානනෙ අහං.

17.

‘‘අනුකම්පං උපාදාය, තිස්සො සත්ථා උපෙසි මං;

සොහං නිපන්නකො සන්තො, සිරෙ කත්වාන අඤ්ජලිං.

18.

‘‘පසන්නචිත්තො සුමනො, සබ්බසත්තානමුත්තමං;

සම්බුද්ධං අභිවාදෙත්වා, තත්ථ කාලඞ්කතො අහං.

19.

‘‘ද්වෙනවුතෙ ඉතො කප්පෙ, යං වන්දිං පුරිසුත්තමං;

දුග්ගතිං නාභිජානාමි, වන්දනාය ඉදං ඵලං.

20.

‘‘ඉතො පඤ්චමකෙ කප්පෙ, පඤ්චෙවාසුං මහාසිඛා;

සත්තරතනසම්පන්නා, චක්කවත්තී මහබ්බලා.

21.

‘‘පටිසම්භිදා චතස්සො…පෙ… කතං බුද්ධස්ස සාසනං’’.

ඉත්ථං සුදං ආයස්මා නිපන්නඤ්ජලිකො ථෙරො ඉමා ගාථායො අභාසිත්ථාති.

නිපන්නඤ්ජලිකත්ථෙරස්සාපදානං තතියං.

4. අධොපුප්ඵියත්ථෙරඅපදානං

22.

‘‘අභිභූ නාම සො භික්ඛු, සිඛිනො අග්ගසාවකො;

මහානුභාවො තෙවිජ්ජො, හිමවන්තං උපාගමි.

23.

‘‘අහම්පි හිමවන්තම්හි, රමණීයස්සමෙ ඉසි;

වසාමි අප්පමඤ්ඤාසු, ඉද්ධීසු ච තදා වසී.

24.

‘‘පක්ඛිජාතො වියාකාසෙ, පබ්බතං අධිවත්තයිං [අභිපත්ථයිං (ස්යා.), අභිමත්ථයිං (ක.), අධිවත්ථයින්ති පබ්බතස්ස උපරි ගච්ඡින්තිඅත්ථො];

අධොපුප්ඵං ගහෙත්වාන, ආගච්ඡිං [අගච්ඡිං (ක.)] පබ්බතං අහං.

25.

‘‘සත්ත පුප්ඵානි ගණ්හිත්වා, මත්ථකෙ ඔකිරිං අහං;

ආලොකිතෙ [ආලොකිතො (ස්යා.)] ච වීරෙන, පක්කාමිං පාචිනාමුඛො.

26.

‘‘ආවාසං අභිසම්භොසිං, පත්වාන අස්සමං අහං;

ඛාරිභාරං ගහෙත්වාන, පායාසිං [පාවිසිං (සී.)] පබ්බතන්තරං.

27.

‘‘අජගරො මං පීළෙසි, ඝොරරූපො මහබ්බලො;

පුබ්බකම්මං සරිත්වාන, තත්ථ කාලඞ්කතො අහං.

28.

‘‘එකත්තිංසෙ ඉතො කප්පෙ, යං පුප්ඵමභිරොපයිං;

දුග්ගතිං නාභිජානාමි, පුප්ඵපූජායිදං ඵලං.

29.

‘‘පටිසම්භිදා චතස්සො…පෙ… කතං බුද්ධස්ස සාසනං’’.

ඉත්ථං සුදං ආයස්මා අධොපුප්ඵියො ථෙරො ඉමා ගාථායො අභාසිත්ථාති.

අධොපුප්ඵියත්ථෙරස්සාපදානං චතුත්ථං.

5. රංසිසඤ්ඤකත්ථෙරඅපදානං

30.

‘‘පබ්බතෙ හිමවන්තම්හි, වාසං කප්පෙසහං පුරෙ;

අජිනුත්තරවාසොහං, වසාමි පබ්බතන්තරෙ.

31.

‘‘සුවණ්ණවණ්ණං සම්බුද්ධං, සතරංසිංව භාණුමං;

වනන්තරගතං දිස්වා, සාලරාජංව පුප්ඵිතං.

32.

‘‘රංස්යා [රංසෙ (ස්යා. ක.)] චිත්තං පසාදෙත්වා, විපස්සිස්ස මහෙසිනො;

පග්ගය්හ අඤ්ජලිං වන්දිං, සිරසා උක්කුටී [සිරසා උක්කුටිකො (ස්යා.), සිරසුක්කුටිකො (ක.)] අහං.

33.

‘‘එකනවුතිතො කප්පෙ, යං කම්මමකරිං තදා;

දුග්ගතිං නාභිජානාමි, රංසිසඤ්ඤායිදං ඵලං.

34.

‘‘පටිසම්භිදා චතස්සො…පෙ… කතං බුද්ධස්ස සාසනං’’.

ඉත්ථං සුදං ආයස්මා රංසිසඤ්ඤකො ථෙරො ඉමා ගාථායො අභාසිත්ථාති.

රංසිසඤ්ඤකත්ථෙරස්සාපදානං පඤ්චමං.

6. දුතියරංසිසඤ්ඤකත්ථෙරඅපදානං

35.

‘‘පබ්බතෙ හිමවන්තම්හි, වාකචීරධරො අහං;

චඞ්කමඤ්ච සමාරූළ්හො, නිසීදිං පාචිනාමුඛො.

36.

‘‘පබ්බතෙ සුගතං දිස්වා, ඵුස්සං ඣානරතං තදා;

අඤ්ජලිං පග්ගහෙත්වාන, රංස්යා චිත්තං පසාදයිං.

37.

‘‘ද්වෙනවුතෙ ඉතො කප්පෙ, යං සඤ්ඤමලභිං තදා;

දුග්ගතිං නාභිජානාමි, රංසිසඤ්ඤායිදං ඵලං.

38.

‘‘පටිසම්භිදා චතස්සො…පෙ… කතං බුද්ධස්ස සාසනං’’.

ඉත්ථං සුදං ආයස්මා රංසිසඤ්ඤකො ථෙරො ඉමා ගාථායො අභාසිත්ථාති.

දුතියරංසිසඤ්ඤකත්ථෙරස්සාපදානං ඡට්ඨං.

7. ඵලදායකත්ථෙරඅපදානං

39.

‘‘පබ්බතෙ හිමවන්තම්හි, ඛරාජිනධරො අහං;

ඵුස්සං ජිනවරං දිස්වා, ඵලහත්ථො ඵලං අදං.

40.

‘‘යමහං ඵලමදාසිං, විප්පසන්නෙන චෙතසා;

භවෙ නිබ්බත්තමානම්හි, ඵලං නිබ්බත්තතෙ මම.

41.

‘‘ද්වෙනවුතෙ ඉතො කප්පෙ, යං ඵලං අදදිං අහං;

දුග්ගතිං නාභිජානාමි, ඵලදානස්සිදං ඵලං.

42.

‘‘පටිසම්භිදා චතස්සො…පෙ… කතං බුද්ධස්ස සාසනං’’.

ඉත්ථං සුදං ආයස්මා ඵලදායකො ථෙරො ඉමා ගාථායො අභාසිත්ථාති.

ඵලදායකත්ථෙරස්සාපදානං සත්තමං.

8. සද්දසඤ්ඤකත්ථෙරඅපදානං

43.

‘‘පබ්බතෙ හිමවන්තම්හි, වසාමි පණ්ණසන්ථරෙ;

ඵුස්සස්ස ධම්මං භණතො, සද්දෙ චිත්තං පසාදයිං.

44.

‘‘ද්වෙනවුතෙ ඉතො කප්පෙ, යං කම්මමකරිං තදා;

දුග්ගතිං නාභිජානාමි, පුඤ්ඤකම්මස්සිදං ඵලං.

45.

‘‘පටිසම්භිදා චතස්සො…පෙ… කතං බුද්ධස්ස සාසනං’’.

ඉත්ථං සුදං ආයස්මා සද්දසඤ්ඤකො ථෙරො ඉමා ගාථායො අභාසිත්ථාති.

සද්දසඤ්ඤකත්ථෙරස්සාපදානං අට්ඨමං.

9. බොධිසිඤ්චකත්ථෙරඅපදානං

46.

‘‘විපස්සිස්ස භගවතො, මහාබොධිමහො අහු;

පබ්බජ්ජුපගතො සන්තො, උපගච්ඡිං අහං තදා.

47.

‘‘කුසුමොදකමාදාය, බොධියා ඔකිරිං අහං;

මොචයිස්සති නො මුත්තො, නිබ්බාපෙස්සති නිබ්බුතො.

48.

‘‘එකනවුතිතො කප්පෙ, යං බොධිමභිසිඤ්චයිං;

දුග්ගතිං නාභිජානාමි, බොධිසිඤ්චායිදං ඵලං.

49.

‘‘තෙත්තිංසෙ වත්තමානම්හි, කප්පෙ ආසුං ජනාධිපා;

උදකසෙචනා නාම, අට්ඨෙතෙ චක්කවත්තිනො.

50.

‘‘පටිසම්භිදා චතස්සො…පෙ… කතං බුද්ධස්ස සාසනං’’.

ඉත්ථං සුදං ආයස්මා බොධිසිඤ්චකො ථෙරො ඉමා ගාථායො අභාසිත්ථාති.

බොධිසිඤ්චකත්ථෙරස්සාපදානං නවමං.

10. පදුමපුප්ඵියත්ථෙරඅපදානං

51.

‘‘පොක්ඛරවනං පවිට්ඨො, භඤ්ජන්තො පදුමානිහං;

තත්ථද්දසං ඵුස්සං බුද්ධං [අද්දසං ඵුස්සසම්බුද්ධං (සී. ස්යා.)], බාත්තිංසවරලක්ඛණං.

52.

‘‘පදුමපුප්ඵං ගහෙත්වාන, ආකාසෙ උක්ඛිපිං අහං;

පාපකම්මං සරිත්වාන, පබ්බජිං අනගාරියං.

53.

‘‘පබ්බජිත්වාන කායෙන, මනසා සංවුතෙන ච;

වචීදුච්චරිතං හිත්වා, ආජීවං පරිසොධයිං.

54.

‘‘ද්වෙනවුතෙ ඉතො කප්පෙ, යං පුප්ඵමභිරොපයිං;

දුග්ගතිං නාභිජානාමි, බුද්ධපූජායිදං ඵලං.

55.

‘‘පදුමාභාසනාමා ච, අට්ඨාරස මහීපතී;

අට්ඨාරසෙසු කප්පෙසු, අට්ඨතාලීසමාසිසුං.

56.

‘‘පටිසම්භිදා චතස්සො…පෙ… කතං බුද්ධස්ස සාසනං’’.

ඉත්ථං සුදං ආයස්මා පදුමපුප්ඵියො ථෙරො ඉමා ගාථායො අභාසිත්ථාති;

පදුමපුප්ඵියත්ථෙරස්සාපදානං දසමං.

තිමිරවග්ගො නවමො.

තස්සුද්දානං –

තිමිරනඞ්ගලීපුප්ඵ, නිප්පන්නඤ්ජලිකො අධො;

ද්වෙ රංසිසඤ්ඤී ඵලදො, සද්දසඤ්ඤී ච සෙචකො;

පද්මපුප්ඵී ච ගාථායො, ඡප්පඤ්ඤාස පකිත්තිතා.

10. සුධාවග්ගො

1. සුධාපිණ්ඩියත්ථෙරඅපදානං

1.

‘‘පූජාරහෙ පූජයතො, බුද්ධෙ යදි ව සාවකෙ;

පපඤ්චසමතික්කන්තෙ, තිණ්ණසොකපරිද්දවෙ.

2.

‘‘තෙ තාදිසෙ පූජයතො, නිබ්බුතෙ අකුතොභයෙ;

න සක්කා පුඤ්ඤං සඞ්ඛාතුං, ඉමෙත්තමපි [ඉදම්මත්තන්ති (සී.), ඉමෙත්ථමපි (ක.)] කෙනචි.

3.

‘‘චතුන්නමපි දීපානං, ඉස්සරං යොධ කාරයෙ;

එකිස්සා පූජනායෙතං, කලං නාග්ඝති සොළසිං.

4.

‘‘සිද්ධත්ථස්ස නරග්ගස්ස, චෙතියෙ ඵලිතන්තරෙ;

සුධාපිණ්ඩො මයා දින්නො, විප්පසන්නෙන චෙතසා.

5.

‘‘චතුන්නවුතිතො කප්පෙ, යං කම්මමකරිං තදා;

දුග්ගතිං නාභිජානාමි, පටිසඞ්ඛාරස්සිදං ඵලං.

6.

‘‘ඉතො තිංසතිකප්පම්හි, පටිසඞ්ඛාරසව්හයා;

සත්තරතනසම්පන්නා, තෙරස චක්කවත්තිනො.

7.

‘‘පටිසම්භිදා චතස්සො, විමොක්ඛාපි ච අට්ඨිමෙ;

ඡළභිඤ්ඤා සච්ඡිකතා, කතං බුද්ධස්ස සාසනං’’.

ඉත්ථං සුදං ආයස්මා සුධාපිණ්ඩියො ථෙරො ඉමා ගාථායො අභාසිත්ථාති.

සුධාපිණ්ඩියත්ථෙරස්සාපදානං පඨමං.

2. සුචින්තිකත්ථෙරඅපදානං

8.

‘‘තිස්සස්ස ලොකනාථස්ස, සුද්ධපීඨමදාසහං;

හට්ඨො හට්ඨෙන චිත්තෙන, බුද්ධස්සාදිච්චබන්ධුනො.

9.

‘‘අට්ඨාරසෙ [අට්ඨතිංසෙ (සී. ස්යා.)] ඉතො කප්පෙ, රාජා ආසිං මහාරුචි;

භොගො ච විපුලො ආසි, සයනඤ්ච අනප්පකං.

10.

‘‘පීඨං බුද්ධස්ස දත්වාන, විප්පසන්නෙන චෙතසා;

අනුභොමි සකං කම්මං, පුබ්බෙ සුකතමත්තනො.

11.

‘‘ද්වෙනවුතෙ ඉතො කප්පෙ, යං පීඨමදදිං තදා;

දුග්ගතිං නාභිජානාමි, පීඨදානස්සිදං ඵලං.

12.

‘‘අට්ඨතිංසෙ ඉතො කප්පෙ, තයො තෙ චක්කවත්තිනො;

රුචි උපරුචි චෙව, මහාරුචි තතියකො.

13.

‘‘පටිසම්භිදා චතස්සො…පෙ… කතං බුද්ධස්ස සාසනං’’.

ඉත්ථං සුදං ආයස්මා සුචින්තිකො ථෙරො ඉමා ගාථායො අභාසිත්ථාති.

සුචින්තිකත්ථෙරස්සාපදානං දුතියං.

3. අඩ්ඪචෙළකත්ථෙරඅපදානං

14.

‘‘තිස්සස්සාහං භගවතො, උපඩ්ඪදුස්සමදාසහං;

පරමකාපඤ්ඤපත්තොම්හි [පරමකාරුඤ්ඤපත්තොම්හි (ස්යා. ක.)], දුග්ගතෙන [දුග්ගන්ධෙන (සී.)] සමප්පිතො.

15.

‘‘උපඩ්ඪදුස්සං දත්වාන, කප්පං සග්ගම්හි මොදහං;

අවසෙසෙසු කප්පෙසු, කුසලං කාරිතං මයා.

16.

‘‘ද්වෙනවුතෙ ඉතො කප්පෙ, යං දුස්සමදදිං තදා;

දුග්ගතිං නාභිජානාමි, දුස්සදානස්සිදං ඵලං.

17.

‘‘එකූනපඤ්ඤාසකප්පම්හි [එකපඤ්ඤාසකප්පම්හි (ස්යා.)], රාජානො චක්කවත්තිනො;

සමන්තච්ඡදනා නාම, බාත්තිංසාසුං [ඛත්තියාසුං (ස්යා. ක.)] ජනාධිපා.

18.

‘‘පටිසම්භිදා චතස්සො…පෙ… කතං බුද්ධස්ස සාසනං’’.

ඉත්ථං සුදං ආයස්මා අඩ්ඪචෙළකො ථෙරො ඉමා ගාථායො අභාසිත්ථාති.

අඩ්ඪචෙළකත්ථෙරස්සාපදානං තතියං.

4. සූචිදායකත්ථෙරඅපදානං

19.

‘‘කම්මාරොහං පුරෙ ආසිං, බන්ධුමායං පුරුත්තමෙ;

සූචිදානං මයා දින්නං, විපස්සිස්ස මහෙසිනො.

20.

‘‘වජිරග්ගසමං ඤාණං, හොති කම්මෙන තාදිසං;

විරාගොම්හි විමුත්තොම්හි [විභවොම්හි විභත්තොම්හි (ක.)], පත්තොම්හි ආසවක්ඛයං.

21.

‘‘අතීතෙ ච භවෙ සබ්බෙ, වත්තමානෙ චනාගතෙ [අතීතා ච භවා සබ්බෙ, වත්තමානා ච’නාගතා (ස්යා. ක.)];

ඤාණෙන විචිනිං සබ්බං, සූචිදානස්සිදං ඵලං.

22.

‘‘එකනවුතිතො කප්පෙ, සත්තාසුං වජිරව්හයා;

සත්තරතනසම්පන්නා, චක්කවත්තී මහබ්බලා.

23.

‘‘පටිසම්භිදා චතස්සො…පෙ… කතං බුද්ධස්ස සාසනං’’.

ඉත්ථං සුදං ආයස්මා සූචිදායකො ථෙරො ඉමා ගාථායො අභාසිත්ථාති.

සූචිදායකත්ථෙරස්සාපදානං චතුත්ථං.

5. ගන්ධමාලියත්ථෙරඅපදානං

24.

‘‘සිද්ධත්ථස්ස භගවතො, ගන්ධථූපං අකාසහං;

සුමනෙහි පටිච්ඡන්නං, බුද්ධානුච්ඡවිකං කතං.

25.

‘‘කඤ්චනග්ඝියසඞ්කාසං, බුද්ධං ලොකග්ගනායකං;

ඉන්දීවරංව ජලිතං, ආදිත්තංව හුතාසනං.

26.

‘‘බ්යග්ඝූසභංව පවරං, අභිජාතංව කෙසරිං;

නිසින්නං සමණානග්ගං, භික්ඛුසඞ්ඝපුරක්ඛතං.

27.

‘‘වන්දිත්වා සත්ථුනො පාදෙ, පක්කාමිං උත්තරාමුඛො;

චතුන්නවුතිතො කප්පෙ, ගන්ධමාලං යතො අදං.

28.

‘‘බුද්ධෙ කතස්ස කාරස්ස, ඵලෙනාහං විසෙසතො;

දුග්ගතිං නාභිජානාමි, බුද්ධපූජායිදං ඵලං.

29.

‘‘චත්තාරීසම්හි එකූනෙ, කප්පෙ ආසිංසු සොළස;

දෙවගන්ධසනාමා තෙ, රාජානො චක්කවත්තිනො.

30.

‘‘පටිසම්භිදා චතස්සො…පෙ… කතං බුද්ධස්ස සාසනං’’.

ඉත්ථං සුදං ආයස්මා ගන්ධමාලියො ථෙරො ඉමා ගාථායො අභාසිත්ථාති.

ගන්ධමාලියත්ථෙරස්සාපදානං පඤ්චමං.

6. තිපුප්ඵියත්ථෙරඅපදානං

31.

‘‘මිගලුද්දො පුරෙ ආසිං, අරඤ්ඤෙ කානනෙ අහං [බ්රහා (ස්යා.)];

පාටලිං හරිතං දිස්වා, තීණි පුප්ඵානි ඔකිරිං.

32.

‘‘පතිතපත්තානි [සත්තපත්තානි (සී.), සතපත්තානි (ක.), සුක්ඛපණ්ණානි (ස්යා.)] ගණ්හිත්වා, බහි ඡඩ්ඩෙසහං තදා;

අන්තොසුද්ධං බහිසුද්ධං, සුවිමුත්තං අනාසවං.

33.

‘‘සම්මුඛා විය සම්බුද්ධං, විපස්සිං ලොකනායකං;

පාටලිං අභිවාදෙත්වා, තත්ථ කාලඞ්කතො අහං.

34.

‘‘එකනවුතිතො කප්පෙ, යං බොධිමභිපූජයිං;

දුග්ගතිං නාභිජානාමි, බොධිපූජායිදං ඵලං.

35.

‘‘සමන්තපාසාදිකා නාම, තෙරසාසිංසු රාජිනො;

ඉතො තෙත්තිංසකප්පම්හි [තිංසතිකප්පම්හි (ස්යා.)], චක්කවත්තී මහබ්බලා.

36.

‘‘පටිසම්භිදා චතස්සො…පෙ… කතං බුද්ධස්ස සාසනං’’.

ඉත්ථං සුදං ආයස්මා තිපුප්ඵියො ථෙරො ඉමා ගාථායො අභාසිත්ථාති.

තිපුප්ඵියත්ථෙරස්සාපදානං ඡට්ඨං.

7. මධුපිණ්ඩිකත්ථෙරඅපදානං

37.

‘‘විපිනෙ [විවනෙ (ස්යා. අට්ඨ.)] කානනෙ දිස්වා, අප්පසද්දෙ නිරාකුලෙ;

සිද්ධත්ථං ඉසිනං සෙට්ඨං, ආහුතීනං පටිග්ගහං.

38.

‘‘නිබ්බුතත්තං [නිබ්බුතග්ගං (ක.), නිබ්බූතිකං (ස්යා.)] මහානාගං, නිසභාජානියං යථා;

ඔසධිංව විරොචන්තං, දෙවසඞ්ඝනමස්සිතං.

39.

‘‘විත්ති මමාහු තාවදෙ [විත්ති මෙ පාහුනා තාව (සී. ස්යා.)], ඤාණං උප්පජ්ජි තාවදෙ;

වුට්ඨිතස්ස සමාධිම්හා, මධුං දත්වාන සත්ථුනො.

40.

‘‘වන්දිත්වා සත්ථුනො පාදෙ, පක්කාමිං පාචිනාමුඛො;

චතුත්තිංසම්හි කප්පම්හි, රාජා ආසිං සුදස්සනො.

41.

‘‘මධු භිසෙහි සවති, භොජනම්හි ච තාවදෙ;

මධුවස්සං පවස්සිත්ථ, පුබ්බකම්මස්සිදං ඵලං.

42.

‘‘චතුන්නවුතිතො කප්පෙ, යං මධුං අදදිං තදා;

දුග්ගතිං නාභිජානාමි, මධුදානස්සිදං ඵලං.

43.

‘‘චතුත්තිංසෙ ඉතො කප්පෙ, චත්තාරො තෙ සුදස්සනා;

සත්තරතනසම්පන්නා, චක්කවත්තී මහබ්බලා.

44.

‘‘පටිසම්භිදා චතස්සො…පෙ… කතං බුද්ධස්ස සාසනං’’.

ඉත්ථං සුදං ආයස්මා මධුපිණ්ඩිකො ථෙරො ඉමා ගාථායො අභාසිත්ථාති.

මධුපිණ්ඩිකත්ථෙරස්සාපදානං සත්තමං.

8. සෙනාසනදායකත්ථෙරඅපදානං

45.

‘‘සිද්ධත්ථස්ස භගවතො, අදාසිං පණ්ණසන්ථරං;

සමන්තා උපහාරඤ්ච, කුසුමං ඔකිරිං අහං.

46.

‘‘පාසාදෙවං ගුණං රම්මං [පාසාදෙ ච ගුහං රම්මං (ස්යා.)], අනුභොමි මහාරහං;

මහග්ඝානි ච පුප්ඵානි, සයනෙභිසවන්ති මෙ.

47.

‘‘සයනෙහං තුවට්ටාමි, විචිත්තෙ පුප්ඵසන්ථතෙ;

පුප්ඵවුට්ඨි ච සයනෙ, අභිවස්සති තාවදෙ.

48.

‘‘චතුන්නවුතිතො කප්පෙ, අදාසිං පණ්ණසන්ථරං;

දුග්ගතිං නාභිජානාමි, සන්ථරස්ස ඉදං ඵලං.

49.

‘‘තිණසන්ථරකා නාම, සත්තෙතෙ චක්කවත්තිනො;

ඉතො තෙ පඤ්චමෙ කප්පෙ, උප්පජ්ජිංසු ජනාධිපා.

50.

‘‘පටිසම්භිදා චතස්සො…පෙ… කතං බුද්ධස්ස සාසනං’’.

ඉත්ථං සුදං ආයස්මා සෙනාසනදායකො ථෙරො ඉමා ගාථායො අභාසිත්ථාති.

සෙනාසනදායකත්ථෙරස්සාපදානං අට්ඨමං.

9. වෙය්යාවච්චකත්ථෙරඅපදානං

51.

‘‘විපස්සිස්ස භගවතො, මහාපූගගණො අහු;

වෙය්යාවච්චකරො ආසිං, සබ්බකිච්චෙසු වාවටො [බ්යාවටො (සී. ස්යා.)].

52.

‘‘දෙය්යධම්මො ච මෙ නත්ථි, සුගතස්ස මහෙසිනො;

අවන්දිං සත්ථුනො පාදෙ, විප්පසන්නෙන චෙතසා.

53.

‘‘එකනවුතිතො කප්පෙ, වෙය්යාවච්චං අකාසහං;

දුග්ගතිං නාභිජානාමි, වෙය්යාවච්චස්සිදං ඵලං.

54.

‘‘ඉතො ච අට්ඨමෙ කප්පෙ, රාජා ආසිං සුචින්තිතො;

සත්තරතනසම්පන්නො, චක්කවත්තී මහබ්බලො.

55.

‘‘පටිසම්භිදා චතස්සො…පෙ… කතං බුද්ධස්ස සාසනං’’.

ඉත්ථං සුදං ආයස්මා වෙය්යාවච්චකො ථෙරො ඉමා ගාථායො අභාසිත්ථාති.

වෙය්යාවච්චකත්ථෙරස්සාපදානං නවමං.

10. බුද්ධුපට්ඨාකත්ථෙරඅපදානං

56.

‘‘විපස්සිස්ස භගවතො, අහොසිං සඞ්ඛධම්මකො;

නිච්චුපට්ඨානයුත්තොම්හි, සුගතස්ස මහෙසිනො.

57.

‘‘උපට්ඨානඵලං පස්ස, ලොකනාථස්ස තාදිනො;

සට්ඨිතූරියසහස්සානි, පරිවාරෙන්ති මං සදා.

58.

‘‘එකනවුතිතො කප්පෙ, උපට්ඨහිං මහාඉසිං;

දුග්ගතිං නාභිජානාමි, උපට්ඨානස්සිදං ඵලං.

59.

‘‘චතුවීසෙ [චතුනවුතෙ (ස්යා.)] ඉතො කප්පෙ, මහානිග්ඝොසනාමකා;

සොළසාසිංසු රාජානො, චක්කවත්තී මහබ්බලා.

60.

‘‘පටිසම්භිදා චතස්සො…පෙ… කතං බුද්ධස්ස සාසනං’’.

ඉත්ථං සුදං ආයස්මා බුද්ධුපට්ඨාකො ථෙරො ඉමා ගාථායො අභාසිත්ථාති.

බුද්ධුපට්ඨාකත්ථෙරස්සාපදානං දසමං.

සුධාවග්ගො දසමො.

තස්සුද්දානං –

සුධා සුචින්ති චෙළඤ්ච, සූචී ච ගන්ධමාලියො;

තිපුප්ඵියො මධුසෙනා, වෙය්යාවච්චො චුපට්ඨකො;

සමසට්ඨි ච ගාථායො, අස්මිං වග්ගෙ පකිත්තිතා.

අථ වග්ගුද්දානං –

බුද්ධවග්ගො හි පඨමො, සීහාසනි සුභූති ච;

කුණ්ඩධානො උපාලි ච, බීජනිසකචින්ති ච.

නාගසමාලො තිමිරො, සුධාවග්ගෙන තෙ දස;

චතුද්දසසතා ගාථා, පඤ්චපඤ්ඤාසමෙව ච.

බුද්ධවග්ගදසකං.

පඨමසතකං සමත්තං.

11. භික්ඛදායිවග්ගො

1. භික්ඛදායකත්ථෙරඅපදානං

1.

‘‘සුවණ්ණවණ්ණං සම්බුද්ධං, ආහුතීනං පටිග්ගහං;

පවරා [පවනා (ස්යා.)] අභිනික්ඛන්තං, වනා නිබ්බනමාගතං [වානා නිබ්බානමාගතං (ස්යා.)].

2.

‘‘කටච්ඡුභික්ඛං පාදාසිං, සිද්ධත්ථස්ස මහෙසිනො;

පඤ්ඤාය උපසන්තස්ස, මහාවීරස්ස තාදිනො.

3.

‘‘පදෙනානුපදායන්තං [පදෙනානුපදායන්තො (සී. ස්යා.)], නිබ්බාපෙන්තෙ මහාජනං;

උළාරා විත්ති මෙ ජාතා, බුද්ධෙ ආදිච්චබන්ධුනෙ [විත්ති මෙ පාහුනා තාව, බුද්ධස්සාදිච්චබන්ධුනො (ස්යා.)].

4.

‘‘චතුන්නවුතිතො කප්පෙ, යං දානමදදිං තදා;

දුග්ගතිං නාභිජානාමි, භික්ඛාදානස්සිදං ඵලං.

5.

‘‘සත්තාසීතිම්හිතො කප්පෙ, මහාරෙණු සනාමකා;

සත්තරතනසම්පන්නා, සත්තෙතෙ චක්කවත්තිනො.

6.

‘‘පටිසම්භිදා චතස්සො, විමොක්ඛාපි ච අට්ඨිමෙ;

ඡළභිඤ්ඤා සච්ඡිකතා, කතං බුද්ධස්ස සාසනං’’.

ඉත්ථං සුදං ආයස්මා භික්ඛදායකො ථෙරො ඉමා ගාථායො අභාසිත්ථාති.

භික්ඛදායකත්ථෙරස්සාපදානං පඨමං.

2. ඤාණසඤ්ඤිකත්ථෙරඅපදානං

7.

‘‘සුවණ්ණවණ්ණං සම්බුද්ධං, නිසභාජානියං යථා;

තිධාපභින්නං මාතඞ්ගං, කුඤ්ජරංව මහෙසිනං.

8.

‘‘ඔභාසෙන්තං දිසා සබ්බා, උළුරාජංව පූරිතං;

රථියං පටිපජ්ජන්තං, ලොකජෙට්ඨං අපස්සහං.

9.

‘‘ඤාණෙ චිත්තං පසාදෙත්වා, පග්ගහෙත්වාන අඤ්ජලිං;

පසන්නචිත්තො සුමනො, සිද්ධත්ථමභිවාදයිං.

10.

‘‘චතුන්නවුතිතො කප්පෙ, යං කම්මමකරිං තදා;

දුග්ගතිං නාභිජානාමි, ඤාණසඤ්ඤායිදං ඵලං.

11.

‘‘තෙසත්තතිම්හිතො කප්පෙ, සොළසාසුං නරුත්තමා;

සත්තරතනසම්පන්නා, චක්කවත්තී මහබ්බලා.

12.

‘‘පටිසම්භිදා චතස්සො…පෙ… කතං බුද්ධස්ස සාසනං’’.

ඉත්ථං සුදං ආයස්මා ඤාණසඤ්ඤිකො ථෙරො ඉමා ගාථායො අභාසිත්ථාති.

ඤාණසඤ්ඤිකත්ථෙරස්සාපදානං දුතියං.

3. උප්පලහත්ථියත්ථෙරඅපදානං

13.

‘‘තිවරායං නිවාසීහං, අහොසිං මාලිකො තදා;

අද්දසං විරජං බුද්ධං, සිද්ධත්ථං ලොකපූජිතං [ලොකනායකං (සී.)].

14.

‘‘පසන්නචිත්තො සුමනො, පුප්ඵහත්ථමදාසහං;

යත්ථ යත්ථුපපජ්ජාමි, තස්ස කම්මස්ස වාහසා.

15.

‘‘අනුභොමි ඵලං ඉට්ඨං, පුබ්බෙ සුකතමත්තනො;

පරික්ඛිත්තො සුමල්ලෙහි, පුප්ඵදානස්සිදං ඵලං.

16.

‘‘චතුන්නවුතිතො කප්පෙ, යං පුප්ඵමභිරොපයිං;

දුග්ගතිං නාභිජානාමි, පුප්ඵපූජායිදං [බුද්ධපූජායිදං (සී.)] ඵලං.

17.

‘‘චතුන්නවුතුපාදාය, ඨපෙත්වා වත්තමානකං;

පඤ්චරාජසතා තත්ථ, නජ්ජසමසනාමකා [නජ්ජුපමසනාමකා (සී. ස්යා.)].

18.

‘‘පටිසම්භිදා චතස්සො…පෙ… කතං බුද්ධස්ස සාසනං’’.

ඉත්ථං සුදං ආයස්මා උප්පලහත්ථියො ථෙරො ඉමා ගාථායො අභාසිත්ථාති.

උප්පලහත්ථියත්ථෙරස්සාපදානං තතියං.

4. පදපූජකත්ථෙරඅපදානං

19.

‘‘සිද්ධත්ථස්ස භගවතො, ජාතිපුප්ඵමදාසහං;

පාදෙසු සත්ත පුප්ඵානි, හාසෙනොකිරිතානි මෙ.

20.

‘‘තෙන කම්මෙනහං අජ්ජ, අභිභොමි නරාමරෙ;

ධාරෙමි අන්තිමං දෙහං, සම්මාසම්බුද්ධසාසනෙ.

21.

‘‘චතුන්නවුතිතො කප්පෙ, යං පුප්ඵමභිරොපයිං;

දුග්ගතිං නාභිජානාමි, පුප්ඵපූජායිදං ඵලං.

22.

‘‘සමන්තගන්ධනාමාසුං, තෙරස චක්කවත්තිනො;

ඉතො පඤ්චමකෙ කප්පෙ, චාතුරන්තා ජනාධිපා.

23.

‘‘පටිසම්භිදා චතස්සො…පෙ… කතං බුද්ධස්ස සාසනං’’.

ඉත්ථං සුදං ආයස්මා පදපූජකො ථෙරො ඉමා ගාථායො අභාසිත්ථාති.

පදපූජකත්ථෙරස්සාපදානං චතුත්ථං.

5. මුට්ඨිපුප්ඵියත්ථෙරඅපදානං

24.

‘‘සුදස්සනොති නාමෙන, මාලාකාරො අහං තදා;

අද්දසං විරජං බුද්ධං, ලොකජෙට්ඨං නරාසභං.

25.

‘‘ජාතිපුප්ඵං ගහෙත්වාන, පූජයිං පදුමුත්තරං;

විසුද්ධචක්ඛු සුමනො, දිබ්බචක්ඛුං සමජ්ඣගං.

26.

‘‘එතිස්සා පුප්ඵපූජාය, චිත්තස්ස පණිධීහි ච;

කප්පානං සතසහස්සං, දුග්ගතිං නුපපජ්ජහං.

27.

‘‘සොළසාසිංසු රාජානො, දෙවුත්තරසනාමකා;

ඡත්තිංසම්හි ඉතො කප්පෙ, චක්කවත්තී මහබ්බලා.

28.

‘‘පටිසම්භිදා චතස්සො…පෙ… කතං බුද්ධස්ස සාසනං’’.

ඉත්ථං සුදං ආයස්මා මුට්ඨිපුප්ඵියො ථෙරො ඉමා ගාථායො අභාසිත්ථාති.

මුට්ඨිපුප්ඵියත්ථෙරස්සාපදානං පඤ්චමං.

6. උදකපූජකත්ථෙරඅපදානං

29.

‘‘සුවණ්ණවණ්ණං සම්බුද්ධං, ගච්ඡන්තං අනිලඤ්ජසෙ;

ඝතාසනංව ජලිතං, ආදිත්තංව හුතාසනං.

30.

‘‘පාණිනා උදකං ගය්හ, ආකාසෙ උක්ඛිපිං අහං;

සම්පටිච්ඡි මහාවීරො, බුද්ධො කාරුණිකො ඉසි [මයි (ස්යා.)].

31.

‘‘අන්තලික්ඛෙ ඨිතො සත්ථා, පදුමුත්තරනාමකො;

මම සඞ්කප්පමඤ්ඤාය, ඉමං ගාථං අභාසථ.

32.

‘‘‘ඉමිනා දකදානෙන, පීතිඋප්පාදනෙන ච;

කප්පසතසහස්සම්පි, දුග්ගතිං නුපපජ්ජති’ [නුපපජ්ජසි (ක.)].

33.

‘‘තෙන කම්මෙන ද්විපදින්ද, ලොකජෙට්ඨ නරාසභ;

පත්තොම්හි අචලං ඨානං, හිත්වා ජයපරාජයං.

34.

‘‘සහස්සරාජනාමෙන, තයො තෙ චක්කවත්තිනො;

පඤ්චසට්ඨිකප්පසතෙ, චාතුරන්තා ජනාධිපා.

35.

‘‘පටිසම්භිදා චතස්සො…පෙ… කතං බුද්ධස්ස සාසනං’’.

ඉත්ථං සුදං ආයස්මා උදකපූජකො ථෙරො ඉමා ගාථායො අභාසිත්ථාති.

උදකපූජකත්ථෙරස්සාපදානං ඡට්ඨං.

7. නළමාලියත්ථෙරඅපදානං

36.

‘‘පදුමුත්තරබුද්ධස්ස, ලොකජෙට්ඨස්ස තාදිනො;

තිණත්ථරෙ නිසින්නස්ස, උපසන්තස්ස තාදිනො.

37.

‘‘නළමාලං ගහෙත්වාන, බන්ධිත්වා [බීජිත්වා (ක.)] බීජනිං අහං;

බුද්ධස්ස උපනාමෙසිං, ද්විපදින්දස්ස තාදිනො.

38.

‘‘පටිග්ගහෙත්වා සබ්බඤ්ඤූ, බීජනිං ලොකනායකො;

මම සඞ්කප්පමඤ්ඤාය, ඉමං ගාථං අභාසථ.

39.

‘‘‘යථා මෙ කායො නිබ්බාති, පරිළාහො න විජ්ජති;

තථෙව තිවිධග්ගීහි, චිත්තං තව විමුච්චතු’.

40.

‘‘සබ්බෙ දෙවා සමාගච්ඡුං, යෙ කෙචි වනනිස්සිතා;

සොස්සාම බුද්ධවචනං, හාසයන්තඤ්ච දායකං.

41.

‘‘නිසින්නො භගවා තත්ථ, දෙවසඞ්ඝපුරක්ඛතො;

දායකං සම්පහංසෙන්තො, ඉමා ගාථා අභාසථ.

42.

‘‘‘ඉමිනා බීජනිදානෙන, චිත්තස්ස පණිධීහි ච;

සුබ්බතො නාම නාමෙන, චක්කවත්තී භවිස්සති.

43.

‘‘‘තෙන කම්මාවසෙසෙන, සුක්කමූලෙන චොදිතො;

මාලුතො නාම නාමෙන, චක්කවත්තී භවිස්සති’.

44.

‘‘‘ඉමිනා බීජනිදානෙන, සම්මානවිපුලෙන ච;

කප්පසතසහස්සම්පි, දුග්ගතිං නුපපජ්ජති.

45.

‘‘තිංසකප්පසහස්සම්හි, සුබ්බතා අට්ඨතිංස තෙ;

එකූනතිංසසහස්සෙ, අට්ඨ මාලුතනාමකා.

46.

‘‘පටිසම්භිදා චතස්සො…පෙ… කතං බුද්ධස්ස සාසනං’’.

ඉත්ථං සුදං ආයස්මා නළමාලියො ථෙරො ඉමා ගාථායො අභාසිත්ථාති.

නළමාලියත්ථෙරස්සාපදානං සත්තමං.

සත්තමභාණවාරං.

8. ආසනුපට්ඨාහකත්ථෙරඅපදානං

47.

‘‘කානනං වනමොගය්හ, අප්පසද්දං නිරාකුලං;

සීහාසනං මයා දින්නං, අත්ථදස්සිස්ස තාදිනො.

48.

‘‘මාලාහත්ථං ගහෙත්වාන, කත්වා ච නං පදක්ඛිණං;

සත්ථාරං පයිරුපාසිත්වා, පක්කාමිං උත්තරාමුඛො.

49.

‘‘තෙන කම්මෙන ද්විපදින්ද, ලොකජෙට්ඨ නරාසභ;

සන්නිබ්බාපෙමි [සන්දිට්ඨාපෙමි (ක.)] අත්තානං, භවා සබ්බෙ සමූහතා.

50.

‘‘අට්ඨාරසකප්පසතෙ, යං දානමදදිං තදා;

දුග්ගතිං නාභිජානාමි, සීහාසනස්සිදං ඵලං.

51.

‘‘ඉතො සත්තකප්පසතෙ, සන්නිබ්බාපක [සන්නිට්ඨො නාම (ක.)] ඛත්තියො;

සත්තරතනසම්පන්නො, චක්කවත්තී මහබ්බලො.

52.

‘‘පටිසම්භිදා චතස්සො…පෙ… කතං බුද්ධස්ස සාසනං’’.

ඉත්ථං සුදං ආයස්මා ආසනුපට්ඨාහකො ථෙරො ඉමා ගාථායො අභාසිත්ථාති.

ආසනුපට්ඨාහකත්ථෙරස්සාපදානං අට්ඨමං.

9. බිළාලිදායකත්ථෙරඅපදානං

53.

‘‘හිමවන්තස්සාවිදූරෙ, වසාමි පණ්ණසන්ථරෙ;

ඝාසෙසු ගෙධමාපන්නො, සෙය්යසීලො චහං [සෙයසීලොවහං (ස්යා. ක.)] තදා.

54.

‘‘ඛණන්තාලු [ඛණමාලු (ස්යා.)] කලම්බානි, බිළාලිතක්කලානි ච;

කොලං භල්ලාතකං බිල්ලං, ආහත්වා පටියාදිතං.

55.

‘‘පදුමුත්තරො ලොකවිදූ, ආහුතීනං පටිග්ගහො;

මම සඞ්කප්පමඤ්ඤාය, ආගච්ඡි මම සන්තිකං.

56.

‘‘උපාගතං මහානාගං, දෙවදෙවං නරාසභං;

බිළාලිං පග්ගහෙත්වාන, පත්තම්හි ඔකිරිං අහං.

57.

‘‘පරිභුඤ්ජි මහාවීරො, තොසයන්තො මමං තදා;

පරිභුඤ්ජිත්වාන සබ්බඤ්ඤූ, ඉමං ගාථං අභාසථ.

58.

‘‘‘සකං චිත්තං පසාදෙත්වා, බිළාලිං මෙ අදා තුවං;

කප්පානං සතසහස්සං, දුග්ගතිං නුපපජ්ජසි’.

59.

‘‘චරිමං වත්තතෙ මය්හං, භවා සබ්බෙ සමූහතා;

ධාරෙමි අන්තිමං දෙහං, සම්මාසම්බුද්ධසාසනෙ.

60.

‘‘චතුපඤ්ඤාසිතො කප්පෙ, සුමෙඛලියසව්හයො;

සත්තරතනසම්පන්නො, චක්කවත්තී මහබ්බලො.

61.

‘‘පටිසම්භිදා චතස්සො…පෙ… කතං බුද්ධස්ස සාසනං’’.

ඉත්ථං සුදං ආයස්මා බිළාලිදායකො ථෙරො ඉමා ගාථායො අභාසිත්ථාති.

බිළාලිදායකත්ථෙරස්සාපදානං නවමං.

10. රෙණුපූජකත්ථෙරඅපදානං

62.

‘‘සුවණ්ණවණ්ණං සම්බුද්ධං, සතරංසිංව භාණුමං;

ඔභාසෙන්තං දිසා සබ්බා, උළුරාජංව පූරිතං.

63.

‘‘පුරක්ඛතං සාවකෙහි, සාගරෙහෙව මෙදනිං;

නාගං පග්ගය්හ රෙණූහි, විපස්සිස්සාභිරොපයිං.

64.

‘‘එකනවුතිතො කප්පෙ, යං රෙණුමභිරොපයිං;

දුග්ගතිං නාභිජානාමි, බුද්ධපූජායිදං ඵලං.

65.

‘‘පණ්ණතාලීසිතො කප්පෙ, රෙණු නාමාසි ඛත්තියො;

සත්තරතනසම්පන්නො, චක්කවත්තී මහබ්බලො.

66.

‘‘පටිසම්භිදා චතස්සො…පෙ… කතං බුද්ධස්ස සාසනං’’.

ඉත්ථං සුදං ආයස්මා රෙණුපූජකො ථෙරො ඉමා ගාථායො අභාසිත්ථාති.

රෙණුපූජකත්ථෙරස්සාපදානං දසමං.

භික්ඛදායිවග්ගො එකාදසමො.

තස්සුද්දානං –

භික්ඛදායී ඤාණසඤ්ඤී, හත්ථියො පදපූජකො;

මුට්ඨිපුප්ඵී උදකදො, නළමාලි උපට්ඨකො;

බිළාලිදායී රෙණු ච, ගාථායො ඡ ච සට්ඨි ච.

12. මහාපරිවාරවග්ගො

1. මහාපරිවාරකත්ථෙරඅපදානං

1.

‘‘විපස්සී නාම භගවා, ලොකජෙට්ඨො නරාසභො;

අට්ඨසට්ඨිසහස්සෙහි, පාවිසි බන්ධුමං තදා.

2.

‘‘නගරා අභිනික්ඛම්ම, අගමං දීපචෙතියං;

අද්දසං විරජං බුද්ධං, ආහුතීනං පටිග්ගහං.

3.

‘‘චුල්ලාසීතිසහස්සානි, යක්ඛා මය්හං උපන්තිකෙ;

උපට්ඨහන්ති සක්කච්චං [මං නිච්චං (ක.)], ඉන්දංව තිදසා ගණා.

4.

‘‘භවනා අභිනික්ඛම්ම, දුස්සං පග්ගය්හහං තදා;

සිරසා අභිවාදෙසිං, තඤ්චාදාසිං මහෙසිනො.

5.

‘‘අහො බුද්ධො අහො ධම්මො, අහො නො සත්ථු සම්පදා;

බුද්ධස්ස ආනුභාවෙන, වසුධායං පකම්පථ.

6.

‘‘තඤ්ච අච්ඡරියං දිස්වා, අබ්භුතං ලොමහංසනං;

බුද්ධෙ චිත්තං පසාදෙමි, ද්විපදින්දම්හි තාදිනෙ.

7.

‘‘සොහං චිත්තං පසාදෙත්වා, දුස්සං දත්වාන සත්ථුනො;

සරණඤ්ච උපාගච්ඡිං, සාමච්චො සපරිජ්ජනො.

8.

‘‘එකනවුතිතො කප්පෙ, යං කම්මමකරිං තදා;

දුග්ගතිං නාභිජානාමි, බුද්ධපූජායිදං ඵලං.

9.

‘‘ඉතො පන්නරසෙ කප්පෙ, සොළසාසුං සුවාහනා [සොළසාසිංසු වාහනො (ස්යා.)];

සත්තරතනසම්පන්නා, චක්කවත්තී මහබ්බලා.

10.

‘‘පටිසම්භිදා චතස්සො, විමොක්ඛාපි ච අට්ඨිමෙ;

ඡළභිඤ්ඤා සච්ඡිකතා, කතං බුද්ධස්ස සාසනං’’.

ඉත්ථං සුදං ආයස්මා මහාපරිවාරකො ථෙරො ඉමා ගාථායො අභාසිත්ථාති.

මහාපරිවාරකත්ථෙරස්සාපදානං පඨමං.

2. සුමඞ්ගලත්ථෙරඅපදානං

11.

‘‘අත්ථදස්සී ජිනවරො, ලොකජෙට්ඨො නරාසභො;

විහාරා අභිනික්ඛම්ම, තළාකං උපසඞ්කමි.

12.

‘‘න්හත්වා පිත්වා ච සම්බුද්ධො, උත්තරිත්වෙකචීවරො;

අට්ඨාසි භගවා තත්ථ, විලොකෙන්තො දිසොදිසං.

13.

‘‘භවනෙ උපවිට්ඨොහං, අද්දසං ලොකනායකං;

හට්ඨො හට්ඨෙන චිත්තෙන, අප්ඵොටෙසිං අහං තදා.

14.

‘‘සතරංසිංව ජොතන්තං, පභාසන්තංව කඤ්චනං [ඉමිනා පාදද්වයෙන පුරිමපාදද්වයස්ස පුරතො භවිතබ්බං];

නච්චගීතෙ පයුත්තොහං, පඤ්චඞ්ගතූරියම්හි ච.

15.

‘‘යං යං යොනුපපජ්ජාමි, දෙවත්තං අථ මානුසං;

සබ්බෙ සත්තෙ අභිභොමි, විපුලො හොති මෙ යසො [අයඤ්ච ගාථා පරිග්ගහෙතිගාථාය අනන්තරමෙව ඨාතුං යුත්තා].

16.

‘‘නමො තෙ පුරිසාජඤ්ඤ, නමො තෙ පුරිසුත්තම;

අත්තානං තොසයිත්වාන, පරෙ තොසෙසි ත්වං මුනි.

17.

‘‘පරිග්ගහෙ [පරිග්ගය්හ (සී.), පරිග්ගහිත්වා (ස්යා.), පරිග්ගහෙන (ක.)] නිසීදිත්වා, හාසං කත්වාන සුබ්බතෙ;

උපට්ඨහිත්වා සම්බුද්ධං, තුසිතං උපපජ්ජහං.

18.

‘‘සොළසෙතො කප්පසතෙ, ද්විනවඑකචින්තිතා;

සත්තරතනසම්පන්නා, චක්කවත්තී මහබ්බලා.

19.

‘‘පටිසම්භිදා චතස්සො…පෙ… කතං බුද්ධස්ස සාසනං’’.

ඉත්ථං සුදං ආයස්මා සුමඞ්ගලො ථෙරො ඉමා ගාථායො අභාසිත්ථාති.

සුමඞ්ගලත්ථෙරස්සාපදානං දුතියං.

3. සරණගමනියත්ථෙරඅපදානං

20.

‘‘උභින්නං දෙවරාජූනං, සඞ්ගාමො සමුපට්ඨිතො;

අහොසි සමුපබ්යූළ්හො [සමුපබ්බූළ්හො (සී.)], මහාඝොසො අවත්තථ [පවත්තථ (සී.)].

21.

‘‘පදුමුත්තරො ලොකවිදූ, ආහුතීනං පටිග්ගහො;

අන්තලික්ඛෙ ඨිතො සත්ථා, සංවෙජෙසි මහාජනං.

22.

‘‘සබ්බෙ දෙවා අත්තමනා, නික්ඛිත්තකවචාවුධා;

සම්බුද්ධං අභිවාදෙත්වා, එකග්ගාසිංසු තාවදෙ.

23.

‘‘මය්හං [අම්හං (සී.)] සඞ්කප්පමඤ්ඤාය, වාචාසභිමුදීරයි;

අනුකම්පකො ලොකවිදූ, නිබ්බාපෙසි මහාජනං.

24.

‘‘පදුට්ඨචිත්තො මනුජො, එකපාණං විහෙඨයං;

තෙන චිත්තප්පදොසෙන, අපායං උපපජ්ජති.

25.

‘‘සඞ්ගාමසීසෙ නාගොව, බහූ පාණෙ විහෙඨයං;

නිබ්බාපෙථ සකං චිත්තං, මා හඤ්ඤිත්ථො පුනප්පුනං.

26.

‘‘ද්වින්නම්පි යක්ඛරාජූනං, සෙනා සා විම්හිතා අහු [සෙනායො විම්හිතා අහූ (සී.), සෙනාපි සමිතා අහු (ස්යා.)];

සරණඤ්ච උපාගච්ඡුං, ලොකජෙට්ඨං සුතාදිනං.

27.

‘‘සඤ්ඤාපෙත්වාන ජනතං, පදමුද්ධරි [උද්ධරි පන (සී. ස්යා.)] චක්ඛුමා;

පෙක්ඛමානොව දෙවෙහි, පක්කාමි උත්තරාමුඛො.

28.

‘‘පඨමං සරණං ගච්ඡිං, ද්විපදින්දස්ස තාදිනො;

කප්පානං සතසහස්සං, දුග්ගතිං නුපපජ්ජහං.

29.

‘‘මහාදුන්දුභිනාමා ච, සොළසාසුං රථෙසභා;

තිංසකප්පසහස්සම්හි, රාජානො චක්කවත්තිනො.

30.

‘‘පටිසම්භිදා චතස්සො…පෙ… කතං බුද්ධස්ස සාසනං’’.

ඉත්ථං සුදං ආයස්මා සරණගමනියො ථෙරො ඉමා ගාථායො අභාසිත්ථාති.

සරණගමනියත්ථෙරස්සාපදානං තතියං.

4. එකාසනියත්ථෙරඅපදානං

31.

‘‘වරුණො නාම නාමෙන, දෙවරාජා අහං තදා;

උපට්ඨහෙසිං සම්බුද්ධං, සයොග්ගබලවාහනො.

32.

‘‘නිබ්බුතෙ ලොකනාථම්හි, අත්ථදස්සීනරුත්තමෙ;

තූරියං සබ්බමාදාය, අගමං බොධිමුත්තමං.

33.

‘‘වාදිතෙන ච නච්චෙන, සම්මතාළසමාහිතො;

සම්මුඛා විය සම්බුද්ධං, උපට්ඨිං බොධිමුත්තමං.

34.

‘‘උපට්ඨහිත්වා තං බොධිං, ධරණීරුහපාදපං;

පල්ලඞ්කං ආභුජිත්වාන, තත්ථ කාලඞ්කතො අහං.

35.

‘‘සකකම්මාභිරද්ධොහං, පසන්නො බොධිමුත්තමෙ;

තෙන චිත්තප්පසාදෙන, නිම්මානං උපපජ්ජහං.

36.

‘‘සට්ඨිතූරියසහස්සානි, පරිවාරෙන්ති මං සදා;

මනුස්සෙසු ච දෙවෙසු, වත්තමානං භවාභවෙ.

37.

‘‘තිවිධග්ගී නිබ්බුතා මය්හං, භවා සබ්බෙ සමූහතා;

ධාරෙමි අන්තිමං දෙහං, සම්මාසම්බුද්ධසාසනෙ [අයඤ්ච ගාථා පටිසම්භිදා චතස්සෙතිගාථාය එකසම්බන්ධා භවිතං යුත්තා].

38.

‘‘සුබාහූ නාම නාමෙන, චතුත්තිංසාසු ඛත්තියා;

සත්තරතනසම්පන්නා, පඤ්චකප්පසතෙ ඉතො.

39.

‘‘පටිසම්භිදා චතස්සො…පෙ… කතං බුද්ධස්ස සාසනං’’.

ඉත්ථං සුදං ආයස්මා එකාසනියො ථෙරො ඉමා ගාථායො අභාසිත්ථාති.

එකාසනියත්ථෙරස්සාපදානං චතුත්ථං.

5. සුවණ්ණපුප්ඵියත්ථෙරඅපදානං

40.

‘‘විපස්සී නාම භගවා, ලොකජෙට්ඨො නරාසභො;

නිසින්නො ජනකායස්ස, දෙසෙසි අමතං පදං.

41.

‘‘තස්සාහං ධම්මං සුත්වාන, ද්විපදින්දස්ස තාදිනො;

සොණ්ණපුප්ඵානි චත්තාරි, බුද්ධස්ස අභිරොපයිං.

42.

‘‘සුවණ්ණච්ඡදනං ආසි, යාවතා පරිසා තදා;

බුද්ධාභා ච සුවණ්ණාභා, ආලොකො විපුලො අහු.

43.

‘‘උදග්ගචිත්තො සුමනො, වෙදජාතො කතඤ්ජලී;

විත්තිසඤ්ජනනො තෙසං, දිට්ඨධම්මසුඛාවහො.

44.

‘‘ආයාචිත්වාන සම්බුද්ධං, වන්දිත්වාන ච සුබ්බතං;

පාමොජ්ජං ජනයිත්වාන, සකං භවනුපාගමිං.

45.

‘‘භවනෙ උපවිට්ඨොහං, බුද්ධසෙට්ඨං අනුස්සරිං;

තෙන චිත්තප්පසාදෙන, තුසිතං උපපජ්ජහං.

46.

‘‘එකනවුතිතො කප්පෙ, යං පුප්ඵමභිරොපයිං;

දුග්ගතිං නාභිජානාමි, බුද්ධපූජායිදං ඵලං.

47.

‘‘සොළසාසිංසු රාජානො, නෙමිසම්මතනාමකා;

තෙතාලීසෙ ඉතො කප්පෙ, චක්කවත්තී මහබ්බලා.

48.

‘‘පටිසම්භිදා චතස්සො…පෙ… කතං බුද්ධස්ස සාසනං’’.

ඉත්ථං සුදං ආයස්මා සුවණ්ණපුප්ඵියො ථෙරො ඉමා ගාථායො අභාසිත්ථාති.

සුවණ්ණපුප්ඵියත්ථෙරස්සාපදානං පඤ්චමං.

6. චිතකපූජකත්ථෙරඅපදානං

49.

‘‘වසාමි රාජායතනෙ, සාමච්චො සපරිජ්ජනො;

පරිනිබ්බුතෙ භගවති, සිඛිනො ලොකබන්ධුනො.

50.

‘‘පසන්නචිත්තො සුමනො, චිතකං අගමාසහං;

තූරියං තත්ථ වාදෙත්වා, ගන්ධමාලං සමොකිරිං.

51.

‘‘චිතම්හි පූජං කත්වාන, වන්දිත්වා චිතකං අහං;

පසන්නචිත්තො සුමනො, සකං භවනුපාගමිං.

52.

‘‘භවනෙ උපවිට්ඨොහං, චිතපූජං අනුස්සරිං;

තෙන කම්මෙන ද්විපදින්ද, ලොකජෙට්ඨ නරාසභ.

53.

‘‘අනුභොත්වාන සම්පත්තිං, දෙවෙසු මානුසෙසු ච;

පත්තොම්හි අචලං ඨානං, හිත්වා ජයපරාජයං.

54.

‘‘එකත්තිංසෙ ඉතො කප්පෙ, යං පුප්ඵමභිරොපයිං;

දුග්ගතිං නාභිජානාමි, චිතපූජායිදං ඵලං.

55.

‘‘එකූනතිංසකප්පම්හි, ඉතො සොළස රාජානො;

උග්ගතා නාම නාමෙන, චක්කවත්තී මහබ්බලා.

56.

‘‘පටිසම්භිදා චතස්සො…පෙ… කතං බුද්ධස්ස සාසනං’’.

ඉත්ථං සුදං ආයස්මා චිතකපූජකො ථෙරො ඉමා ගාථායො අභාසිත්ථාති.

චිතකපූජකත්ථෙරස්සාපදානං ඡට්ඨං.

7. බුද්ධසඤ්ඤකත්ථෙරඅපදානං

57.

‘‘යදා විපස්සී ලොකග්ගො, ආයුසඞ්ඛාරමොස්සජි;

පථවී සම්පකම්පිත්ථ, මෙදනී ජලමෙඛලා.

58.

‘‘ඔතතං විත්ථතං [ඔතතං විතතං (ස්යා.)] මය්හං, සුවිචිත්තවටංසකං [සුචිචිත්තං පපඤ්චකං (ස්යා.)];

භවනම්පි පකම්පිත්ථ, බුද්ධස්ස ආයුසඞ්ඛයෙ.

59.

‘‘තාසො මය්හං සමුප්පන්නො, භවනෙ සම්පකම්පිතෙ;

උප්පාදො [උප්පාතො (?)] නු කිමත්ථාය, ආලොකො විපුලො අහු.

60.

‘‘වෙස්සවණො ඉධාගම්ම, නිබ්බාපෙසි මහාජනං;

පාණභූතෙ [පාණභුතං (ස්යා.), පාණභූනං (සී. ක.)] භයං නත්ථි, එකග්ගා හොථ සංවුතා [සගාරවා (ස්යා.)].

61.

‘‘අහො බුද්ධො අහො ධම්මො, අහො නො සත්ථු සම්පදා;

යස්මිං උප්පජ්ජමානම්හි, පථවී [පඨවී (සී. ස්යා.)] සම්පකම්පති.

62.

‘‘බුද්ධානුභාවං කිත්තෙත්වා, කප්පං සග්ගම්හි මොදහං;

අවසෙසෙසු කප්පෙසු, කුසලං චරිතං [කරිතං (සී. ස්යා.), කාරිතං (ක.)] මයා.

63.

‘‘එකනවුතිතො කප්පෙ, යං සඤ්ඤමලභිං තදා;

දුග්ගතිං නාභිජානාමි, බුද්ධසඤ්ඤායිදං ඵලං.

64.

‘‘ඉතො චුද්දසකප්පම්හි, රාජා ආසිං පතාපවා;

සමිතො නාම නාමෙන, චක්කවත්තී මහබ්බලො.

65.

‘‘පටිසම්භිදා චතස්සො…පෙ… කතං බුද්ධස්ස සාසනං’’.

ඉත්ථං සුදං ආයස්මා බුද්ධසඤ්ඤකො ථෙරො ඉමා ගාථායො අභාසිත්ථාති.

බුද්ධසඤ්ඤකත්ථෙරස්සාපදානං සත්තමං.

8. මග්ගසඤ්ඤකත්ථෙරඅපදානං

66.

‘‘පදුමුත්තරබුද්ධස්ස, සාවකා වනචාරිනො;

විප්පනට්ඨා බ්රහාරඤ්ඤෙ, අන්ධාව අනුසුය්යරෙ [අනුසුයරෙ (සී.)].

67.

‘‘අනුස්සරිත්වා සම්බුද්ධං, පදුමුත්තරනායකං;

තස්ස තෙ මුනිනො පුත්තා, විප්පනට්ඨා මහාවනෙ.

68.

‘‘භවනා ඔරුහිත්වාන, අගමිං භික්ඛුසන්තිකං;

තෙසං මග්ගඤ්ච ආචික්ඛිං, භොජනඤ්ච අදාසහං.

69.

‘‘තෙන කම්මෙන ද්විපදින්ද, ලොකජෙට්ඨ නරාසභ;

ජාතියා සත්තවස්සොහං, අරහත්තමපාපුණිං.

70.

‘‘සචක්ඛූ නාම නාමෙන, ද්වාදස චක්කවත්තිනො;

සත්තරතනසම්පන්නා, පඤ්චකප්පසතෙ ඉතො.

71.

‘‘පටිසම්භිදා චතස්සො…පෙ… කතං බුද්ධස්ස සාසනං’’.

ඉත්ථං සුදං ආයස්මා මග්ගසඤ්ඤකො ථෙරො ඉමා ගාථායො අභාසිත්ථාති.

මග්ගසඤ්ඤකත්ථෙරස්සාපදානං අට්ඨමං.

9. පච්චුපට්ඨානසඤ්ඤකත්ථෙරඅපදානං

72.

‘‘අත්ථදස්සිම්හි සුගතෙ, නිබ්බුතෙ සමනන්තරා;

යක්ඛයොනිං උපපජ්ජිං, යසං පත්තො චහං තදා.

73.

‘‘දුල්ලද්ධං වත මෙ ආසි, දුප්පභාතං දුරුට්ඨිතං;

යං මෙ භොගෙ විජ්ජමානෙ, පරිනිබ්බායි චක්ඛුමා.

74.

‘‘මම සඞ්කප්පමඤ්ඤාය, සාගරො නාම සාවකො;

මමුද්ධරිතුකාමො සො, ආගච්ඡි මම සන්තිකං.

75.

‘‘කිං නු සොචසි මා භායි, චර ධම්මං සුමෙධස;

අනුප්පදින්නා බුද්ධෙන, සබ්බෙසං බීජසම්පදා.

76.

‘‘සො චෙ පූජෙය්ය සම්බුද්ධං, තිට්ඨන්තං ලොකනායකං;

ධාතුං සාසපමත්තම්පි, නිබ්බුතස්සාපි පූජයෙ.

77.

‘‘සමෙ චිත්තප්පසාදම්හි, සමං පුඤ්ඤං මහග්ගතං;

තස්මා ථූපං කරිත්වාන, පූජෙහි ජිනධාතුයො.

78.

‘‘සාගරස්ස වචො සුත්වා, බුද්ධථූපං අකාසහං;

පඤ්චවස්සෙ පරිචරිං, මුනිනො ථූපමුත්තමං.

79.

‘‘තෙන කම්මෙන ද්විපදින්ද, ලොකජෙට්ඨ නරාසභ;

සම්පත්තිං අනුභොත්වාන, අරහත්තමපාපුණිං.

80.

‘‘භූරිපඤ්ඤා ච චත්තාරො, සත්තකප්පසතෙ ඉතො;

සත්තරතනසම්පන්නා, චක්කවත්තී මහබ්බලා.

81.

‘‘පටිසම්භිදා චතස්සො…පෙ… කතං බුද්ධස්ස සාසනං’’.

ඉත්ථං සුදං ආයස්මා පච්චුපට්ඨානසඤ්ඤකො ථෙරො ඉමා ගාථායො අභාසිත්ථාති.

පච්චුපට්ඨානසඤ්ඤකත්ථෙරස්සාපදානං නවමං.

10. ජාතිපූජකත්ථෙරඅපදානං

82.

‘‘ජායන්තස්ස විපස්සිස්ස, ආලොකො විපුලො අහු;

පථවී ච පකම්පිත්ථ, සසාගරා සපබ්බතා.

83.

‘‘නෙමිත්තා ච වියාකංසු, බුද්ධො ලොකෙ භවිස්සති;

අග්ගො ච සබ්බසත්තානං, ජනතං උද්ධරිස්සති.

84.

‘‘නෙමිත්තානං සුණිත්වාන, ජාතිපූජමකාසහං;

එදිසා පූජනා නත්ථි, යාදිසා ජාතිපූජනා.

85.

‘‘සඞ්ඛරිත්වාන [සංහරිත්වාන (සී. ස්යා.), සඞ්කරිත්වාන (ක.)]

කුසලං, සකං චිත්තං පසාදයිං.

ජාතිපූජං කරිත්වාන, තත්ථ කාලඞ්කතො අහං.

86.

‘‘යං යං යොනුපපජ්ජාමි, දෙවත්තං අථ මානුසං;

සබ්බෙ සත්තෙ අභිභොමි, ජාතිපූජායිදං ඵලං.

87.

‘‘ධාතියො මං උපට්ඨන්ති, මම චිත්තවසානුගා;

න තා සක්කොන්ති කොපෙතුං, ජාතිපූජායිදං ඵලං.

88.

‘‘එකනවුතිතො කප්පෙ, යං පූජමකරිං තදා;

දුග්ගතිං නාභිජානාමි, ජාතිපූජායිදං ඵලං.

89.

‘‘සුපාරිචරියා නාම, චතුත්තිංස ජනාධිපා;

ඉතො තතියකප්පම්හි, චක්කවත්තී මහබ්බලා.

90.

‘‘පටිසම්භිදා චතස්සො…පෙ… කතං බුද්ධස්ස සාසනං’’.

ඉත්ථං සුදං ආයස්මා ජාතිපූජකො ථෙරො ඉමා ගාථායො අභාසිත්ථාති.

ජාතිපූජකත්ථෙරස්සාපදානං දසමං.

මහාපරිවාරවග්ගො ද්වාදසමො.

තස්සුද්දානං –

පරිවාරසුමඞ්ගලා, සරණාසනපුප්ඵියා;

චිතපූජී බුද්ධසඤ්ඤී, මග්ගුපට්ඨානජාතිනා;

ගාථායො නවුති වුත්තා, ගණිතායො විභාවිහි.

13. සෙරෙය්යවග්ගො

1. සෙරෙය්යකත්ථෙරඅපදානං

1.

‘‘අජ්ඣායකො මන්තධරො, තිණ්ණං වෙදාන පාරගූ;

අබ්භොකාසෙ ඨිතො සන්තො, අද්දසං ලොකනායකං.

2.

‘‘සීහං යථා වනචරං, බ්යග්ඝරාජංව නිත්තසං;

තිධාපභින්නමාතඞ්ගං, කුඤ්ජරංව මහෙසිනං.

3.

‘‘සෙරෙය්යකං ගහෙත්වාන, ආකාසෙ උක්ඛිපිං [නික්ඛිපිං (ක.)] අහං;

බුද්ධස්ස ආනුභාවෙන, පරිවාරෙන්ති සබ්බසො [සබ්බතො (සී.)].

4.

‘‘අධිට්ඨහි මහාවීරො, සබ්බඤ්ඤූ ලොකනායකො;

සමන්තා පුප්ඵච්ඡදනා, ඔකිරිංසු නරාසභං.

5.

‘‘තතො සා පුප්ඵකඤ්චුකා, අන්තොවණ්ටා බහිමුඛා;

සත්තාහං ඡදනං කත්වා, තතො අන්තරධායථ.

6.

‘‘තඤ්ච අච්ඡරියං දිස්වා, අබ්භුතං ලොමහංසනං;

බුද්ධෙ චිත්තං පසාදෙසිං, සුගතෙ ලොකනායකෙ.

7.

‘‘තෙන චිත්තප්පසාදෙන, සුක්කමූලෙන චොදිතො;

කප්පානං සතසහස්සං, දුග්ගතිං නුපපජ්ජහං.

8.

‘‘පන්නරසසහස්සම්හි, කප්පානං පඤ්චවීසති;

වීතමලා [චිත්තමාලා (සී.), විලාමාලා (ස්යා.)] සමානා ච, චක්කවත්තී මහබ්බලා.

9.

‘‘පටිසම්භිදා චතස්සො, විමොක්ඛාපි ච අට්ඨිමෙ;

ඡළභිඤ්ඤා සච්ඡිකතා, කතං බුද්ධස්ස සාසනං’’.

ඉත්ථං සුදං ආයස්මා සෙරෙය්යකො ථෙරො ඉමා ගාථායො අභාසිත්ථාති.

සෙරෙය්යකත්ථෙරස්සාපදානං පඨමං.

2. පුප්ඵථූපියත්ථෙරඅපදානං

10.

‘‘හිමවන්තස්සාවිදූරෙ, කුක්කුරො නාම [කුක්කුටො නාම (සී.)] පබ්බතො;

වෙමජ්ඣෙ තස්ස වසති, බ්රාහ්මණො මන්තපාරගූ.

11.

‘‘පඤ්ච සිස්සසහස්සානි, පරිවාරෙන්ති මං සදා;

පුබ්බුට්ඨායී ච තෙ ආසුං, මන්තෙසු ච විසාරදා.

12.

‘‘බුද්ධො ලොකෙ සමුප්පන්නො, තං විජානාථ නො භවං;

අසීතිබ්යඤ්ජනානස්ස, බාත්තිංසවරලක්ඛණා.

13.

‘‘බ්යාමප්පභො ජිනවරො, ආදිච්චොව විරොචති;

සිස්සානං වචනං සුත්වා, බ්රාහ්මණො මන්තපාරගූ.

14.

‘‘අස්සමා අභිනික්ඛම්ම, දිසං පුච්ඡති සිස්සකෙ [බ්රාහ්මණො (ස්යා.)];

යම්හි දෙසෙ මහාවීරො, වසති ලොකනායකො.

15.

‘‘තාහං දිසං නමස්සිස්සං, ජිනං අප්පටිපුග්ගලං;

උදග්ගචිත්තො සුමනො, පූජෙසිං තං තථාගතං.

16.

‘‘එථ සිස්සා ගමිස්සාම, දක්ඛිස්සාම තථාගතං;

වන්දිත්වා සත්ථුනො පාදෙ, සොස්සාම ජිනසාසනං.

17.

‘‘එකාහං අභිනික්ඛම්ම, බ්යාධිං පටිලභිං අහං;

බ්යාධිනා පීළිතො සන්තො, සාලං වාසයිතුං ගමිං.

18.

‘‘සබ්බෙ සිස්සෙ සමානෙත්වා, අපුච්ඡිං තෙ තථාගතං;

කීදිසං ලොකනාථස්ස, ගුණං පරමබුද්ධිනො.

19.

‘‘තෙ මෙ පුට්ඨා වියාකංසු, යථා දස්සාවිනො තථා;

සක්කච්චං බුද්ධසෙට්ඨං තං, දෙසෙසුං [දස්සෙසුං (සී. ස්යා.)] මම සම්මුඛා.

20.

‘‘තෙසාහං වචනං සුත්වා, සකං චිත්තං පසාදයිං;

පුප්ඵෙහි ථූපං කත්වාන, තත්ථ කාලඞ්කතො අහං.

21.

‘‘තෙ මෙ සරීරං ඣාපෙත්වා, අගමුං බුද්ධසන්තිකං;

අඤ්ජලිං පග්ගහෙත්වාන, සත්ථාරමභිවාදයුං.

22.

‘‘පුප්ඵෙහි ථූපං කත්වාන, සුගතස්ස මහෙසිනො;

කප්පානං සතසහස්සං, දුග්ගතිං නුපපජ්ජහං.

23.

‘‘චත්තාලීසසහස්සම්හි, කප්පෙ සොළස ඛත්තියා;

නාමෙනග්ගිසමා නාම, චක්කවත්තී මහබ්බලා.

24.

‘‘වීසකප්පසහස්සම්හි, රාජානො චක්කවත්තිනො;

ඝතාසනසනාමාව, අට්ඨත්තිංස මහීපතී.

25.

‘‘පටිසම්භිදා චතස්සො…පෙ… කතං බුද්ධස්ස සාසනං’’.

ඉත්ථං සුදං ආයස්මා පුප්ඵථූපියො ථෙරො ඉමා ගාථායො අභාසිත්ථාති.

පුප්ඵථූපියත්ථෙරස්සාපදානං දුතියං.

3. පායසදායකත්ථෙරඅපදානං

26.

‘‘සුවණ්ණවණ්ණො සම්බුද්ධො, බාත්තිංසවරලක්ඛණො;

පවනා [පධානො (ක.)] අභිනික්ඛන්තො, භික්ඛුසඞ්ඝපුරක්ඛතො [සුවණ්ණවණ්ණං …පෙ… පුරක්ඛතං-එවං දුතියන්තවසෙන සී. ස්යා. පොත්ථකෙසු දිස්සති].

27.

‘‘මහච්චා [සහත්ථා (ස්යා. ක.)] කංසපාතියා, වඩ්ඪෙත්වා පායසං [පායාසං (ස්යා. ක.)] අහං;

ආහුතිං යිට්ඨුකාමො සො, උපනෙසිං බලිං අහං.

28.

‘‘භගවා තම්හි සමයෙ, ලොකජෙට්ඨො නරාසභො;

චඞ්කමං සුසමාරූළ්හො, අම්බරෙ අනිලායනෙ.

29.

‘‘තඤ්ච අච්ඡරියං දිස්වා, අබ්භුතං ලොමහංසනං;

ඨපයිත්වා කංසපාතිං, විපස්සිං අභිවාදයිං.

30.

‘‘තුවං දෙවොසි [බුද්ධොසි (ස්යා.)] සබ්බඤ්ඤූ, සදෙවෙ සහමානුසෙ;

අනුකම්පං උපාදාය, පටිගණ්හ මහාමුනි.

31.

‘‘පටිග්ගහෙසි භගවා, සබ්බඤ්ඤූ ලොකනායකො;

මම සඞ්කප්පමඤ්ඤාය, සත්ථා ලොකෙ මහාමුනි [අනුත්තරො (ස්යා.)].

32.

‘‘එකනවුතිතො කප්පෙ, යං දානමදදිං තදා;

දුග්ගතිං නාභිජානාමි, පායසස්ස [පායාසස්ස (ස්යා. ක.)] ඉදං ඵලං.

33.

‘‘එකතාලීසිතො කප්පෙ, බුද්ධො නාමාසි ඛත්තියො;

සත්තරතනසම්පන්නො, චක්කවත්තී මහබ්බලො.

34.

‘‘පටිසම්භිදා චතස්සො…පෙ… කතං බුද්ධස්ස සාසනං’’.

ඉත්ථං සුදං ආයස්මා පායසදායකො [පායාසදායකො (ස්යා. ක.)] ථෙරො ඉමා ගාථායො අභාසිත්ථාති.

පායසදායකත්ථෙරස්සාපදානං තතියං.

4. ගන්ධොදකියත්ථෙරඅපදානං

35.

‘‘නිසජ්ජ පාසාදවරෙ, විපස්සිං අද්දසං ජිනං;

කකුධං විලසන්තංව, සබ්බඤ්ඤුං තමනාසකං [සබ්බඤ්ඤුත්තමනායකං (ස්යා.), සබ්බඤ්ඤුතමනාසවං (ක.)].

36.

‘‘පාසාදස්සාවිදූරෙ ච, ගච්ඡති ලොකනායකො;

පභා නිද්ධාවතෙ තස්ස, යථා ච සතරංසිනො.

37.

‘‘ගන්ධොදකඤ්ච පග්ගය්හ, බුද්ධසෙට්ඨං සමොකිරිං;

තෙන චිත්තප්පසාදෙන, තත්ථ කාලඞ්කතො අහං.

38.

‘‘එකනවුතිතො කප්පෙ, යං ගන්ධොදකමාකිරිං;

දුග්ගතිං නාභිජානාමි, බුද්ධපූජායිදං ඵලං.

39.

‘‘එකත්තිංසෙ ඉතො කප්පෙ, සුගන්ධො නාම ඛත්තියො;

සත්තරතනසම්පන්නො, චක්කවත්තී මහබ්බලො.

40.

‘‘පටිසම්භිදා චතස්සො…පෙ… කතං බුද්ධස්ස සාසනං’’.

ඉත්ථං සුදං ආයස්මා ගන්ධොදකියො ථෙරො ඉමා ගාථායො අභාසිත්ථාති.

ගන්ධොදකියත්ථෙරස්සාපදානං චතුත්ථං.

5. සම්මුඛාථවිකත්ථෙරඅපදානං

41.

‘‘ජායමානෙ විපස්සිම්හි, නිමිත්තං බ්යාකරිං අහං;

‘නිබ්බාපයිඤ්ච [නිබ්බාපයං ච (සී. ස්යා.), නිබ්බාපයන්තො (?)] ජනතං, බුද්ධො ලොකෙ භවිස්සති.

42.

‘‘‘යස්මිඤ්ච ජායමානස්මිං, දසසහස්සි කම්පති;

සො දානි භගවා සත්ථා, ධම්මං දෙසෙති චක්ඛුමා.

43.

‘‘‘යස්මිඤ්ච ජායමානස්මිං, ආලොකො විපුලො අහු;

සො දානි භගවා සත්ථා, ධම්මං දෙසෙති චක්ඛුමා.

44.

‘‘‘යස්මිඤ්ච ජායමානස්මිං, සරිතායො න සන්දයුං [සන්දිසුං (සී. ස්යා.)];

සො දානි භගවා සත්ථා, ධම්මං දෙසෙති චක්ඛුමා.

45.

‘‘‘යස්මිඤ්ච ජායමානස්මිං, අවීචග්ගි න පජ්ජලි;

සො දානි භගවා සත්ථා, ධම්මං දෙසෙති චක්ඛුමා.

46.

‘‘‘යස්මිඤ්ච ජායමානස්මිං, පක්ඛිසඞ්ඝො න සංචරි;

සො දානි භගවා සත්ථා, ධම්මං දෙසෙති චක්ඛුමා.

47.

‘‘‘යස්මිඤ්ච ජායමානස්මිං, වාතක්ඛන්ධො න වායති;

සො දානි භගවා සත්ථා, ධම්මං දෙසෙති චක්ඛුමා.

48.

‘‘‘යස්මිඤ්ච ජායමානස්මිං, සබ්බරතනානි ජොතයුං [ජොතිසුං (සී. ස්යා.)];

සො දානි භගවා සත්ථා, ධම්මං දෙසෙති චක්ඛුමා.

49.

‘‘‘යස්මිඤ්ච ජායමානස්මිං, සත්තාසුං පදවික්කමා;

සො දානි භගවා සත්ථා, ධම්මං දෙසෙති චක්ඛුමා.

50.

‘‘‘ජාතමත්තො ච සම්බුද්ධො, දිසා සබ්බා විලොකයි;

වාචාසභිමුදීරෙසි, එසා බුද්ධාන ධම්මතා’.

51.

‘‘සංවෙජයිත්වා ජනතං, ථවිත්වා ලොකනායකං;

සම්බුද්ධං අභිවාදෙත්වා, පක්කාමිං පාචිනාමුඛො.

52.

‘‘එකනවුතිතො කප්පෙ, යං බුද්ධමභිථොමයිං;

දුග්ගතිං නාභිජානාමි, ථොමනාය ඉදං ඵලං.

53.

‘‘ඉතො නවුතිකප්පම්හි, සම්මුඛාථවිකව්හයො;

සත්තරතනසම්පන්නො, චක්කවත්තී මහබ්බලො.

54.

‘‘පථවීදුන්දුභි නාම [දුද්දසි නාම (ක.)], එකූනනවුතිම්හිතො;

සත්තරතනසම්පන්නො, චක්කවත්තී මහබ්බලො.

55.

‘‘අට්ඨාසීතිම්හිතො කප්පෙ, ඔභාසො නාම ඛත්තියො;

සත්තරතනසම්පන්නො, චක්කවත්තී මහබ්බලො.

56.

‘‘සත්තාසීතිම්හිතො කප්පෙ, සරිතච්ඡෙදනව්හයො;

සත්තරතනසම්පන්නො, චක්කවත්තී මහබ්බලො.

57.

‘‘අග්ගිනිබ්බාපනො නාම, කප්පානං ඡළසීතියා;

සත්තරතනසම්පන්නො, චක්කවත්තී මහබ්බලො.

58.

‘‘ගතිපච්ඡෙදනො නාම, කප්පානං පඤ්චසීතියා;

සත්තරතනසම්පන්නො, චක්කවත්තී මහබ්බලො.

59.

‘‘රාජා වාතසමො නාම, කප්පානං චුල්ලසීතියා;

සත්තරතනසම්පන්නො, චක්කවත්තී මහබ්බලො.

60.

‘‘රතනපජ්ජලො නාම, කප්පානං තෙඅසීතියා;

සත්තරතනසම්පන්නො, චක්කවත්තී මහබ්බලො.

61.

‘‘පදවික්කමනො නාම, කප්පානං ද්වෙඅසීතියා;

සත්තරතනසම්පන්නො, චක්කවත්තී මහබ්බලො.

62.

‘‘රාජා විලොකනො නාම, කප්පානං එකසීතියා;

සත්තරතනසම්පන්නො, චක්කවත්තී මහබ්බලො.

63.

‘‘ගිරසාරොති නාමෙන, කප්පෙසීතිම්හි ඛත්තියො;

සත්තරතනසම්පන්නො, චක්කවත්තී මහබ්බලො.

64.

‘‘පටිසම්භිදා චතස්සො…පෙ… කතං බුද්ධස්ස සාසනං’’.

ඉත්ථං සුදං ආයස්මා සම්මුඛාථවිකො ථෙරො ඉමා ගාථායො අභාසිත්ථාති.

සම්මුඛාථවිකත්ථෙරස්සාපදානං පඤ්චමං.

6. කුසුමාසනියත්ථෙරඅපදානං

65.

‘‘නගරෙ ධඤ්ඤවතියා, අහොසිං බ්රාහ්මණො තදා;

ලක්ඛණෙ ඉතිහාසෙ ච, සනිඝණ්ඩුසකෙටුභෙ.

66.

‘‘පදකො වෙය්යාකරණො, නිමිත්තකොවිදො අහං;

මන්තෙ ච සිස්සෙ වාචෙසිං, තිණ්ණං වෙදාන පාරගූ.

67.

‘‘පඤ්ච උප්පලහත්ථානි, පිට්ඨියං ඨපිතානි මෙ;

ආහුතිං යිට්ඨුකාමොහං, පිතුමාතුසමාගමෙ.

68.

‘‘තදා විපස්සී භගවා, භික්ඛුසඞ්ඝපුරක්ඛතො;

ඔභාසෙන්තො දිසා සබ්බා, ආගච්ඡති නරාසභො.

69.

‘‘ආසනං පඤ්ඤපෙත්වාන, නිමන්තෙත්වා මහාමුනිං;

සන්ථරිත්වාන තං පුප්ඵං, අභිනෙසිං සකං ඝරං.

70.

‘‘යං මෙ අත්ථි සකෙ ගෙහෙ, ආමිසං පච්චුපට්ඨිතං;

තාහං බුද්ධස්ස පාදාසිං, පසන්නො සෙහි පාණිභි.

71.

‘‘භුත්තාවිං කාලමඤ්ඤාය, පුප්ඵහත්ථමදාසහං;

අනුමොදිත්වාන සබ්බඤ්ඤූ, පක්කාමි උත්තරාමුඛො.

72.

‘‘එකනවුතිතො කප්පෙ, යං පුප්ඵමදදිං තදා;

දුග්ගතිං නාභිජානාමි, පුප්ඵදානස්සිදං ඵලං.

73.

‘‘අනන්තරං ඉතො කප්පෙ, රාජාහුං වරදස්සනො;

සත්තරතනසම්පන්නො, චක්කවත්තී මහබ්බලො.

74.

‘‘පටිසම්භිදා චතස්සො…පෙ… කතං බුද්ධස්ස සාසනං’’.

ඉත්ථං සුදං ආයස්මා කුසුමාසනියො ථෙරො ඉමා ගාථායො අභාසිත්ථාති.

කුසුමාසනියත්ථෙරස්සාපදානං ඡට්ඨං.

7. ඵලදායකත්ථෙරඅපදානං

75.

‘‘අජ්ඣායකො මන්තධරො, තිණ්ණං වෙදාන පාරගූ;

හිමවන්තස්සාවිදූරෙ, වසාමි අස්සමෙ අහං.

76.

‘‘අග්ගිහුත්තඤ්ච මෙ අත්ථි, පුණ්ඩරීකඵලානි ච;

පුටකෙ නික්ඛිපිත්වාන, දුමග්ගෙ ලග්ගිතං මයා.

77.

‘‘පදුමුත්තරො ලොකවිදූ, ආහුතීනං පටිග්ගහො;

මමුද්ධරිතුකාමො සො, භික්ඛන්තො මමුපාගමි.

78.

‘‘පසන්නචිත්තො සුමනො, ඵලං බුද්ධස්සදාසහං;

විත්තිසඤ්ජනනො මය්හං, දිට්ඨධම්මසුඛාවහො.

79.

‘‘සුවණ්ණවණ්ණො සම්බුද්ධො, ආහුතීනං පටිග්ගහො;

අන්තලික්ඛෙ ඨිතො සත්ථා, ඉමං ගාථං අභාසථ.

80.

‘‘‘ඉමිනා ඵලදානෙන, චෙතනාපණිධීහි ච;

කප්පානං සතසහස්සං, දුග්ගතිං නුපපජ්ජසි’.

81.

‘‘තෙනෙව සුක්කමූලෙන, අනුභොත්වාන සම්පදා;

පත්තොම්හි අචලං ඨානං, හිත්වා ජයපරාජයං.

82.

‘‘ඉතො සත්තසතෙ කප්පෙ, රාජා ආසිං සුමඞ්ගලො;

සත්තරතනසම්පන්නො චක්කවත්තී මහබ්බලො.

83.

‘‘පටිසම්භිදා චතස්සො…පෙ… කතං බුද්ධස්ස සාසනං’’.

ඉත්ථං සුදං ආයස්මා ඵලදායකො ථෙරො ඉමා ගාථායො අභාසිත්ථාති.

ඵලදායකත්ථෙරස්සාපදානං සත්තමං.

8. ඤාණසඤ්ඤිකත්ථෙරඅපදානං

84.

‘‘පබ්බතෙ හිමවන්තම්හි, වසාමි පබ්බතන්තරෙ;

පුලිනං සොභනං දිස්වා, බුද්ධසෙට්ඨං අනුස්සරිං.

85.

‘‘ඤාණෙ උපනිධා නත්ථි, සඞ්ඛාරං [සඞ්ගාමං (සී. ස්යා.), සඞ්ඛාතං (ථෙරගාථා අට්ඨ.)] නත්ථි සත්ථුනො;

සබ්බධම්මං අභිඤ්ඤාය, ඤාණෙන අධිමුච්චති.

86.

‘‘නමො තෙ පුරිසාජඤ්ඤ, නමො තෙ පුරිසුත්තම;

ඤාණෙන තෙ සමො නත්ථි, යාවතා ඤාණමුත්තමං.

87.

‘‘ඤාණෙ චිත්තං පසාදෙත්වා, කප්පං සග්ගම්හි මොදහං;

අවසෙසෙසු කප්පෙසු, කුසලං චරිතං [කරිතං (සී. ස්යා.), කිරියං (ක.)] මයා.

88.

‘‘එකනවුතිතො කප්පෙ, යං සඤ්ඤමලභිං තදා;

දුග්ගතිං නාභිජානාමි, ඤාණසඤ්ඤායිදං ඵලං.

89.

‘‘ඉතො සත්තතිකප්පම්හි [තෙසත්තතිකප්පෙ (සී. ස්යා.)], එකො පුලිනපුප්ඵියො;

සත්තරතනසම්පන්නො, චක්කවත්තී මහබ්බලො.

90.

‘‘පටිසම්භිදා චතස්සො…පෙ… කතං බුද්ධස්ස සාසනං’’.

ඉත්ථං සුදං ආයස්මා ඤාණසඤ්ඤිකො ථෙරො ඉමා ගාථායො අභාසිත්ථාති.

ඤාණසඤ්ඤිකත්ථෙරස්සාපදානං අට්ඨමං.

9. ගණ්ඨිපුප්ඵියත්ථෙරඅපදානං

91.

‘‘සුවණ්ණවණ්ණො සම්බුද්ධො, විපස්සී දක්ඛිණාරහො;

පුරක්ඛතො සාවකෙහි, ආරාමා අභිනික්ඛමි.

92.

‘‘දිස්වානහං බුද්ධසෙට්ඨං, සබ්බඤ්ඤුං තමනාසකං;

පසන්නචිත්තො සුමනො, ගණ්ඨිපුප්ඵං [ගතමග්ගං (ස්යා. ක.)] අපූජයිං.

93.

‘‘තෙන චිත්තප්පසාදෙන, ද්විපදින්දස්ස තාදිනො;

හට්ඨො හට්ඨෙන චිත්තෙන, පුන වන්දිං තථාගතං.

94.

‘‘එකනවුතිතො කප්පෙ, යං පුප්ඵමභිරොපයිං;

දුග්ගතිං නාභිජානාමි, බුද්ධපූජායිදං ඵලං.

95.

‘‘එකතාලීසිතො කප්පෙ, චරණො නාම ඛත්තියො;

සත්තරතනසම්පන්නො, චක්කවත්තී මහබ්බලො.

96.

‘‘පටිසම්භිදා චතස්සො…පෙ… කතං බුද්ධස්ස සාසනං’’.

ඉත්ථං සුදං ආයස්මා ගණ්ඨිපුප්ඵියො [ගන්ධපුප්ඵියො (ස්යා. ක.)] ථෙරො ඉමා ගාථායො අභාසිත්ථාති.

ගණ්ඨිපුප්ඵියත්ථෙරස්සාපදානං නවමං.

10. පදුමපූජකත්ථෙරඅපදානං

97.

‘‘හිමවන්තස්සාවිදූරෙ, ගොතමො නාම පබ්බතො;

නානාරුක්ඛෙහි සඤ්ඡන්නො, මහාභූතගණාලයො.

98.

‘‘වෙමජ්ඣම්හි ච තස්සාසි, අස්සමො අභිනිම්මිතො;

පුරක්ඛතො සසිස්සෙහි, වසාමි අස්සමෙ අහං.

99.

‘‘ආයන්තු මෙ සිස්සගණා, පදුමං ආහරන්තු මෙ;

බුද්ධපූජං කරිස්සාමි, ද්විපදින්දස්ස තාදිනො.

100.

‘‘එවන්ති තෙ පටිස්සුත්වා, පදුමං ආහරිංසු මෙ;

තථා නිමිත්තං කත්වාහං, බුද්ධස්ස අභිරොපයිං.

101.

‘‘සිස්සෙ තදා සමානෙත්වා, සාධුකං අනුසාසහං;

මා ඛො තුම්හෙ පමජ්ජිත්ථ, අප්පමාදො සුඛාවහො.

102.

‘‘එවං සමනුසාසිත්වා, තෙ සිස්සෙ වචනක්ඛමෙ;

අප්පමාදගුණෙ යුත්තො, තදා කාලඞ්කතො අහං.

103.

‘‘එකනවුතිතො කප්පෙ, යං පුප්ඵමභිරොපයිං;

දුග්ගතිං නාභිජානාමි, බුද්ධපූජායිදං ඵලං.

104.

‘‘එකපඤ්ඤාසකප්පම්හි, රාජා ආසිං ජලුත්තමො;

සත්තරතනසම්පන්නො, චක්කවත්තී මහබ්බලො.

105.

‘‘පටිසම්භිදා චතස්සො…පෙ… කතං බුද්ධස්ස සාසනං’’.

ඉත්ථං සුදං ආයස්මා පදුමපූජකො ථෙරො ඉමා ගාථායො අභාසිත්ථාති;

පදුමපූජකත්ථෙරස්සාපදානං දසමං.

සෙරෙය්යවග්ගො තෙරසමො.

තස්සුද්දානං –

සෙරෙය්යකො පුප්ඵථූපි, පායසො ගන්ධථොමකො;

ආසනි ඵලසඤ්ඤී ච, ගණ්ඨිපදුමපුප්ඵියො;

පඤ්චුත්තරසතා ගාථා, ගණිතා අත්ථදස්සිභි.

14. සොභිතවග්ගො

1. සොභිතත්ථෙරඅපදානං

1.

‘‘පදුමුත්තරො නාම ජිනො, ලොකජෙට්ඨො නරාසභො;

මහතො ජනකායස්ස, දෙසෙති අමතං පදං.

2.

‘‘තස්සාහං වචනං සුත්වා, වාචාසභිමුදීරිතං [වාචාසභිමුදීරයිං (?)];

අඤ්ජලිං පග්ගහෙත්වාන, එකග්ගො ආසහං තදා.

3.

‘‘යථා සමුද්දො උදධීනමග්ගො, නෙරූ නගානං පවරො සිලුච්චයො;

තථෙව යෙ චිත්තවසෙන වත්තරෙ, න බුද්ධඤාණස්ස කලං උපෙන්ති තෙ.

4.

‘‘ධම්මවිධිං [ධම්මෙ විධිං (සී.)] ඨපෙත්වාන, බුද්ධො කාරුණිකො ඉසි;

භික්ඛුසඞ්ඝෙ නිසීදිත්වා, ඉමා ගාථා අභාසථ.

5.

‘‘‘යො සො ඤාණං පකිත්තෙසි, බුද්ධම්හි ලොකනායකෙ;

කප්පානං සතසහස්සං, දුග්ගතිං න ගමිස්සති.

6.

‘‘‘කිලෙසෙ ඣාපයිත්වාන, එකග්ගො සුසමාහිතො;

සොභිතො නාම නාමෙන, හෙස්සති සත්ථු සාවකො’.

7.

‘‘පඤ්ඤාසෙ කප්පසහස්සෙ, සත්තෙවාසුං යසුග්ගතා [සමුග්ගතා (ස්යා.)];

සත්තරතනසම්පන්නා, චක්කවත්තී මහබ්බලා.

8.

‘‘කිලෙසා ඣාපිතා මය්හං, භවා සබ්බෙ සමූහතා;

තිස්සො විජ්ජා අනුප්පත්තා, කතං බුද්ධස්ස සාසනං.

9.

‘‘පටිසම්භිදා චතස්සො, විමොක්ඛාපි ච අට්ඨිමෙ;

ඡළභිඤ්ඤා සච්ඡිකතා, කතං බුද්ධස්ස සාසනං’’.

ඉත්ථං සුදං ආයස්මා සොභිතො ථෙරො ඉමා ගාථායො අභාසිත්ථාති.

සොභිතත්ථෙරස්සාපදානං පඨමං.

2. සුදස්සනත්ථෙරඅපදානං

10.

‘‘විනතා නදියා [විත්ථතාය නදියා (ස්යා.)] තීරෙ, පිලක්ඛු [පිලක්ඛො (සී. ථෙරගාථා අට්ඨ.)] ඵලිතො අහු;

තාහං රුක්ඛං ගවෙසන්තො, අද්දසං ලොකනායකං.

11.

‘‘කෙතකං පුප්ඵිතං දිස්වා, වණ්ටෙ ඡෙත්වානහං තදා;

බුද්ධස්ස අභිරොපෙසිං, සිඛිනො ලොකබන්ධුනො.

12.

‘‘යෙන ඤාණෙන පත්තොසි, අච්චුතං අමතං පදං;

තං ඤාණං අභිපූජෙමි, බුද්ධසෙට්ඨ මහාමුනි.

13.

‘‘ඤාණම්හි පූජං කත්වාන, පිලක්ඛුමද්දසං අහං;

පටිලද්ධොම්හි තං පඤ්ඤං [තං සඤ්ඤං (ස්යා.), තං පුඤ්ඤං (ක.)], ඤාණපූජායිදං ඵලං.

14.

‘‘එකත්තිංසෙ ඉතො කප්පෙ, යං පුප්ඵමභිරොපයිං;

දුග්ගතිං නාභිජානාමි, ඤාණපූජායිදං ඵලං.

15.

‘‘ඉතො තෙරසකප්පම්හි, ද්වාදසාසුං ඵලුග්ගතා;

සත්තරතනසම්පන්නා, චක්කවත්තී මහප්ඵලා.

16.

‘‘පටිසම්භිදා චතස්සො…පෙ… කතං බුද්ධස්ස සාසනං’’.

ඉත්ථං සුදං ආයස්මා සුදස්සනො ථෙරො ඉමා ගාථායො අභාසිත්ථාති.

සුදස්සනත්ථෙරස්සාපදානං දුතියං.

3. චන්දනපූජනකත්ථෙරඅපදානං

17.

‘‘චන්දභාගානදීතීරෙ, අහොසිං කින්නරො තදා;

පුප්ඵභක්ඛො චහං ආසිං, පුප්ඵානිවසනො තථා [පුප්ඵානං වසනො අහං (ස්යා.)].

18.

‘‘අත්ථදස්සී තු භගවා, ලොකජෙට්ඨො නරාසභො;

විපිනග්ගෙන නිය්යාසි, හංසරාජාව අම්බරෙ.

19.

‘‘නමො තෙ පුරිසාජඤ්ඤ, චිත්තං තෙ සුවිසොධිතං;

පසන්නමුඛවණ්ණොසි, විප්පසන්නමුඛින්ද්රියො.

20.

‘‘ඔරොහිත්වාන ආකාසා, භූරිපඤ්ඤො සුමෙධසො;

සඞ්ඝාටිං පත්ථරිත්වාන, පල්ලඞ්කෙන උපාවිසි.

21.

‘‘විලීනං චන්දනාදාය, අගමාසිං ජිනන්තිකං;

පසන්නචිත්තො සුමනො, බුද්ධස්ස අභිරොපයිං.

22.

‘‘අභිවාදෙත්වාන සම්බුද්ධං, ලොකජෙට්ඨං නරාසභං;

පාමොජ්ජං ජනයිත්වාන, පක්කාමිං උත්තරාමුඛො.

23.

‘‘අට්ඨාරසෙ කප්පසතෙ, චන්දනං යං අපූජයිං;

දුග්ගතිං නාභිජානාමි, බුද්ධපූජායිදං ඵලං.

24.

‘‘චතුද්දසෙ කප්පසතෙ, ඉතො ආසිංසු තෙ තයො;

රොහණී නාම [රොහිතා නාම (සී.), රොහිණී නාම (ස්යා.)] නාමෙන, චක්කවත්තී මහබ්බලා.

25.

‘‘පටිසම්භිදා චතස්සො…පෙ… කතං බුද්ධස්ස සාසනං’’.

ඉත්ථං සුදං ආයස්මා චන්දනපූජනකො ථෙරො ඉමා ගාථායො අභාසිත්ථාති;

චන්දනපූජනකත්ථෙරස්සාපදානං තතියං.

අට්ඨමභාණවාරං.

4. පුප්ඵච්ඡදනියත්ථෙරඅපදානං

26.

‘‘සුනන්දො නාම නාමෙන, බ්රාහ්මණො මන්තපාරගූ;

අජ්ඣායකො යාචයොගො, වාජපෙය්යං අයාජයි.

27.

‘‘පදුමුත්තරො ලොකවිදූ, අග්ගො කාරුණිකො ඉසි;

ජනතං අනුකම්පන්තො, අම්බරෙ චඞ්කමී තදා.

28.

‘‘චඞ්කමිත්වාන සම්බුද්ධො, සබ්බඤ්ඤූ ලොකනායකො;

මෙත්තාය අඵරි සත්තෙ, අප්පමාණෙ [අප්පමාණං (සී. ස්යා.)] නිරූපධි.

29.

‘‘වණ්ටෙ ඡෙත්වාන පුප්ඵානි, බ්රාහ්මණො මන්තපාරගූ;

සබ්බෙ සිස්සෙ සමානෙත්වා, ආකාසෙ උක්ඛිපාපයි.

30.

‘‘යාවතා නගරං ආසි, පුප්ඵානං ඡදනං තදා;

බුද්ධස්ස ආනුභාවෙන, සත්තාහං න විගච්ඡථ.

31.

‘‘තෙනෙව සුක්කමූලෙන, අනුභොත්වාන සම්පදා;

සබ්බාසවෙ පරිඤ්ඤාය, තිණ්ණො ලොකෙ විසත්තිකං.

32.

‘‘එකාරසෙ කප්පසතෙ, පඤ්චතිංසාසු ඛත්තියා;

අම්බරංසසනාමා තෙ, චක්කවත්තී මහබ්බලා.

33.

‘‘පටිසම්භිදා චතස්සො…පෙ… කතං බුද්ධස්ස සාසනං’’.

ඉත්ථං සුදං ආයස්මා පුප්ඵච්ඡදනියො ථෙරො ඉමා ගාථායො අභාසිත්ථාති.

පුප්ඵච්ඡදනියත්ථෙරස්සාපදානං චතුත්ථං.

5. රහොසඤ්ඤකත්ථෙරඅපදානං

34.

‘‘හිමවන්තස්සාවිදූරෙ, වසභො නාම පබ්බතො;

තස්මිං පබ්බතපාදම්හි, අස්සමො ආසි මාපිතො.

35.

‘‘තීණි සිස්සසහස්සානි, වාචෙසිං බ්රාහ්මණො [බ්රාහ්මණෙ (සී.)] තදා;

සංහරිත්වාන [සංසාවිත්වාන (ස්යා.)] තෙ සිස්සෙ, එකමන්තං උපාවිසිං.

36.

‘‘එකමන්තං නිසීදිත්වා, බ්රාහ්මණො මන්තපාරගූ;

බුද්ධවෙදං ගවෙසන්තො [පවෙසන්තො (ක.)], ඤාණෙ චිත්තං පසාදයිං.

37.

‘‘තත්ථ චිත්තං පසාදෙත්වා, නිසීදිං පණ්ණසන්ථරෙ;

පල්ලඞ්කං ආභුජිත්වාන, තත්ථ කාලඞ්කතො අහං.

38.

‘‘එකත්තිංසෙ ඉතො කප්පෙ, යං සඤ්ඤමලභිං තදා;

දුග්ගතිං නාභිජානාමි, ඤාණසඤ්ඤායිදං ඵලං.

39.

‘‘සත්තවීසතිකප්පම්හි, රාජා සිරිධරො අහු;

සත්තරතනසම්පන්නො, චක්කවත්තී මහබ්බලො.

40.

‘‘පටිසම්භිදා චතස්සො…පෙ… කතං බුද්ධස්ස සාසනං’’.

ඉත්ථං සුදං ආයස්මා රහොසඤ්ඤකො ථෙරො ඉමා ගාථායො අභාසිත්ථාති.

රහොසඤ්ඤකත්ථෙරස්සාපදානං පඤ්චමං.

6. චම්පකපුප්ඵියත්ථෙරඅපදානං

41.

‘‘කණිකාරංව ජොතන්තං, නිසින්නං පබ්බතන්තරෙ;

ඔභාසෙන්තං දිසා සබ්බා, ඔසධිං විය තාරකං [ඔසධී විය තාරකා (ක.)].

42.

‘‘තයො මාණවකා ආසුං, සකෙ සිප්පෙ සුසික්ඛිතා;

ඛාරිභාරං ගහෙත්වාන, අන්වෙන්ති මම පච්ඡතො.

43.

‘‘පුටකෙ සත්ත පුප්ඵානි, නික්ඛිත්තානි තපස්සිනා;

ගහෙත්වා තානි ඤාණම්හි, වෙස්සභුස්සාභිරොපයිං.

44.

‘‘එකත්තිංසෙ ඉතො කප්පෙ, යං පුප්ඵමභිරොපයිං;

දුග්ගතිං නාභිජානාමි, ඤාණපූජායිදං ඵලං.

45.

‘‘එකූනතිංසකප්පම්හි, විපුලාභ [විහතාභා (ස්යා.)] සනාමකො;

සත්තරතනසම්පන්නො, චක්කවත්තී [රාජා හොසි (ක.)] මහබ්බලො.

46.

‘‘පටිසම්භිදා චතස්සො…පෙ… කතං බුද්ධස්ස සාසනං’’.

ඉත්ථං සුදං ආයස්මා චම්පකපුප්ඵියො ථෙරො ඉමා ගාථායො අභාසිත්ථාති;

චම්පකපුප්ඵියත්ථෙරස්සාපදානං ඡට්ඨං.

7. අත්ථසන්දස්සකත්ථෙරඅපදානං

47.

‘‘විසාලමාළෙ ආසීනො, අද්දසං ලොකනායකං;

ඛීණාසවං බලප්පත්තං, භික්ඛුසඞ්ඝපුරක්ඛතං.

48.

‘‘සතසහස්සා තෙවිජ්ජා, ඡළභිඤ්ඤා මහිද්ධිකා;

පරිවාරෙන්ති සම්බුද්ධං, කො දිස්වා නප්පසීදති.

49.

‘‘ඤාණෙ උපනිධා යස්ස, න විජ්ජති සදෙවකෙ;

අනන්තඤාණං සම්බුද්ධං, කො දිස්වා නප්පසීදති.

50.

‘‘ධම්මකායඤ්ච දීපෙන්තං, කෙවලං රතනාකරං;

විකප්පෙතුං [විකොපෙතුං (සී. ස්යා.)] න සක්කොන්ති, කො දිස්වා නප්පසීදති.

51.

‘‘ඉමාහි තීහි ගාථාහි, නාරදොව්හයවච්ඡලො [සරගච්ඡියො (සී.), පුරගච්ඡියො (ස්යා.)];

පදුමුත්තරං ථවිත්වාන, සම්බුද්ධං අපරාජිතං.

52.

‘‘තෙන චිත්තප්පසාදෙන, බුද්ධසන්ථවනෙන ච;

කප්පානං සතසහස්සං, දුග්ගතිං, නුපපජ්ජහං.

53.

‘‘ඉතො තිංසකප්පසතෙ, සුමිත්තො නාම ඛත්තියො;

සත්තරතනසම්පන්නො, චක්කවත්තී මහබ්බලො.

54.

‘‘පටිසම්භිදා චතස්සො…පෙ… කතං බුද්ධස්ස සාසනං’’.

ඉත්ථං සුදං ආයස්මා අත්ථසන්දස්සකො ථෙරො ඉමා ගාථායො අභාසිත්ථාති.

අත්ථසන්දස්සකත්ථෙරස්සාපදානං සත්තමං.

8. එකපසාදනියත්ථෙරඅපදානං

55.

‘‘නාරදො ඉති මෙ නාමං [නාරදො ඉති නාමෙන (ස්යා. ක.) උපරි තෙවීසතිමවග්ගෙ පන ඡට්ඨාපදානෙ ‘‘මෙ නාමං‘‘ඉච්චෙව දිස්සති], කෙසවො ඉති මං විදූ;

කුසලාකුසලං එසං, අගමං බුද්ධසන්තිකං.

56.

‘‘මෙත්තචිත්තො කාරුණිකො, අත්ථදස්සී මහාමුනි;

අස්සාසයන්තො සත්තෙ සො, ධම්මං දෙසෙති චක්ඛුමා.

57.

‘‘සකං චිත්තං පසාදෙත්වා, සිරෙ කත්වාන අඤ්ජලිං;

සත්ථාරං අභිවාදෙත්වා, පක්කාමිං පාචිනාමුඛො.

58.

‘‘සත්තරසෙ කප්පසතෙ, රාජා ආසි මහීපති;

අමිත්තතාපනො නාම, චක්කවත්තී මහබ්බලො.

59.

‘‘පටිසම්භිදා චතස්සො…පෙ… කතං බුද්ධස්ස සාසනං’’.

ඉත්ථං සුදං ආයස්මා එකපසාදනියො ථෙරො ඉමා ගාථායො අභාසිත්ථාති.

එකපසාදනියත්ථෙරස්සාපදානං අට්ඨමං.

9. සාලපුප්ඵදායකත්ථෙරඅපදානං

60.

‘‘මිගරාජා තදා ආසිං, අභිජාතො සුකෙසරී;

ගිරිදුග්ගං ගවෙසන්තො, අද්දසං ලොකනායකං.

61.

‘‘අයං නු ඛො මහාවීරො, නිබ්බාපෙති මහාජනං;

යංනූනාහං උපාසෙය්යං, දෙවදෙවං නරාසභං.

62.

‘‘සාඛං සාලස්ස භඤ්ජිත්වා, සකොසං පුප්ඵමාහරිං;

උපගන්ත්වාන සම්බුද්ධං, අදාසිං පුප්ඵමුත්තමං.

63.

‘‘එකනවුතිතො කප්පෙ, යං පුප්ඵමභිරොපයිං;

දුග්ගතිං නාභිජානාමි, පුප්ඵදානස්සිදං ඵලං.

64.

‘‘ඉතො ච නවමෙ කප්පෙ, විරොචනසනාමකා;

තයො ආසිංසු රාජානො, චක්කවත්තී මහබ්බලා.

65.

‘‘පටිසම්භිදා චතස්සො…පෙ… කතං බුද්ධස්ස සාසනං’’.

ඉත්ථං සුදං ආයස්මා සාලපුප්ඵදායකො ථෙරො ඉමා ගාථායො අභාසිත්ථාති.

සාලපුප්ඵදායකත්ථෙරස්සාපදානං නවමං.

10. පියාලඵලදායකත්ථෙරඅපදානං

66.

‘‘පාරාවතො [පරොධකො (ස්යා.)] තදා ආසිං, පරං අනුපරොධකො;

පබ්භාරෙ සෙය්යං කප්පෙමි, අවිදූරෙ සිඛිසත්ථුනො.

67.

‘‘සායං පාතඤ්ච පස්සාමි, බුද්ධං ලොකග්ගනායකං;

දෙය්යධම්මො ච මෙ නත්ථි, ද්විපදින්දස්ස තාදිනො.

68.

‘‘පියාලඵලමාදාය, අගමං බුද්ධසන්තිකං;

පටිග්ගහෙසි භගවා, ලොකජෙට්ඨො නරාසභො.

69.

‘‘තතො පරං උපාදාය, පරිචාරිං විනායකං;

තෙන චිත්තප්පසාදෙන, තත්ථ කාලඞ්කතො අහං.

70.

‘‘එකත්තිංසෙ ඉතො කප්පෙ, යං ඵලං අදදිං අහං;

දුග්ගතිං නාභිජානාමි, ඵලදානස්සිදං ඵලං.

71.

‘‘ඉතො පන්නරසෙ කප්පෙ, තයො ආසුං පියාලිනො;

සත්තරතනසම්පන්නා, චක්කවත්තී මහබ්බලා.

72.

‘‘පටිසම්භිදා චතස්සො…පෙ… කතං බුද්ධස්ස සාසනං’’.

ඉත්ථං සුදං ආයස්මා පියාලඵලදායකො ථෙරො ඉමා ගාථායො අභාසිත්ථාති.

පියාලඵලදායකත්ථෙරස්සාපදානං දසමං.

සොභිතවග්ගො චුද්දසමො.

තස්සුද්දානං –

සොභිතසුදස්සනො ච, චන්දනො පුප්ඵඡදනො;

රහො චම්පකපුප්ඵී ච, අත්ථසන්දස්සකෙන ච.

එකපසාදී [එකරංසි (ස්යා.)] සාලදදො, දසමො ඵලදායකො;

ගාථායො සත්තති ද්වෙ ච, ගණිතායො විභාවිභි.

15. ඡත්තවග්ගො

1. අතිඡත්තියත්ථෙරඅපදානං

1.

‘‘පරිනිබ්බුතෙ භගවති, අත්ථදස්සීනරුත්තමෙ;

ඡත්තාතිඡත්තං [ඡත්තාධිඡත්තං (සී.)] කාරෙත්වා, ථූපම්හි අභිරොපයිං.

2.

‘‘කාලෙන කාලමාගන්ත්වා, නමස්සිං ලොකනායකං [සත්ථු චෙතියං (සී.)];

පුප්ඵච්ඡදනං කත්වාන, ඡත්තම්හි අභිරොපයිං.

3.

‘‘සත්තරසෙ කප්පසතෙ, දෙවරජ්ජමකාරයිං;

මනුස්සත්තං න ගච්ඡාමි, ථූපපූජායිදං ඵලං.

4.

‘‘පටිසම්භිදා චතස්සො, විමොක්ඛාපි ච අට්ඨිමෙ;

ඡළභිඤ්ඤා සච්ඡිකතා, කතං බුද්ධස්ස සාසනං’’.

ඉත්ථං සුදං ආයස්මා අතිඡත්තියො [අධිඡත්තියො (සී. ස්යා.)] ථෙරො ඉමා ගාථායො අභාසිත්ථාති.

අතිඡත්තියත්ථෙරස්සාපදානං පඨමං.

2. ථම්භාරොපකත්ථෙරඅපදානං

5.

‘‘නිබ්බුතෙ ලොකනාථම්හි, ධම්මදස්සීනරාසභෙ;

ආරොපෙසිං ධජත්ථම්භං, බුද්ධසෙට්ඨස්ස චෙතියෙ.

6.

‘‘නිස්සෙණිං මාපයිත්වාන, ථූපසෙට්ඨං සමාරුහිං;

ජාතිපුප්ඵං ගහෙත්වාන, ථූපම්හි අභිරොපයිං.

7.

‘‘අහො බුද්ධො අහො ධම්මො, අහො නො සත්ථු සම්පදා;

දුග්ගතිං නාභිජානාමි, ථූපපූජායිදං ඵලං.

8.

‘‘චතුන්නවුතිතො කප්පෙ, ථූපසීඛසනාමකා;

සොළසාසිංසු රාජානො, චක්කවත්තී මහබ්බලා.

9.

‘‘පටිසම්භිදා චතස්සො…පෙ… කතං බුද්ධස්ස සාසනං’’.

ඉත්ථං සුදං ආයස්මා ථම්භාරොපකො ථෙරො ඉමා ගාථායො අභාසිත්ථාති.

ථම්භාරොපකත්ථෙරස්සාපදානං දුතියං.

3. වෙදිකාරකත්ථෙරඅපදානං

10.

‘‘නිබ්බුතෙ ලොකනාථම්හි, පියදස්සීනරුත්තමෙ;

පසන්නචිත්තො සුමනො, මුත්තාවෙදිමකාසහං.

11.

‘‘මණීහි පරිවාරෙත්වා, අකාසිං වෙදිමුත්තමං;

වෙදිකාය මහං කත්වා, තත්ථ කාලඞ්කතො අහං.

12.

‘‘යං යං යොනුපපජ්ජාමි, දෙවත්තං අථ මානුසං;

මණී ධාරෙන්ති ආකාසෙ, පුඤ්ඤකම්මස්සිදං ඵලං.

13.

‘‘සොළසිතො කප්පසතෙ, මණිප්පභාසනාමකා;

ඡත්තිංසාසිංසු [බාත්තිංසාසිංසු (සී. ස්යා.)] රාජානො, චක්කවත්තී මහබ්බලා.

14.

‘‘පටිසම්භිදා චතස්සො…පෙ… කතං බුද්ධස්ස සාසනං’’.

ඉත්ථං සුදං ආයස්මා වෙදිකාරකො ථෙරො ඉමා ගාථායො අභාසිත්ථාති.

වෙදිකාරකත්ථෙරස්සාපදානං තතියං.

4. සපරිවාරියත්ථෙරඅපදානං

15.

‘‘පදුමුත්තරො නාම ජිනො, ලොකජෙට්ඨො නරාසභො;

ජලිත්වා අග්ගික්ඛන්ධොව, සම්බුද්ධො පරිනිබ්බුතො.

16.

‘‘නිබ්බුතෙ ච මහාවීරෙ, ථූපො විත්ථාරිකො අහු;

දූරතොව [අහොරත්තං (සී.), ථූපදත්තං (ස්යා.)] උපට්ඨෙන්ති, ධාතුගෙහවරුත්තමෙ.

17.

‘‘පසන්නචිත්තො සුමනො, අකං චන්දනවෙදිකං;

දිස්සති ථූපඛන්ධො ච [දීයති ධූමක්ඛන්ධො ච (සී.), දීයති ධූපගන්ධො ච (ස්යා.)], ථූපානුච්ඡවිකො තදා.

18.

‘‘භවෙ නිබ්බත්තමානම්හි, දෙවත්තෙ අථ මානුසෙ;

ඔමත්තං මෙ න පස්සාමි, පුබ්බකම්මස්සිදං ඵලං.

19.

‘‘පඤ්චදසකප්පසතෙ, ඉතො අට්ඨ ජනා අහුං;

සබ්බෙ සමත්තනාමා තෙ, චක්කවත්තී මහබ්බලා.

20.

‘‘පටිසම්භිදා චතස්සො…පෙ… කතං බුද්ධස්ස සාසනං’’.

ඉත්ථං සුදං ආයස්මා සපරිවාරියො ථෙරො ඉමා ගාථායො අභාසිත්ථාති.

සපරිවාරියත්ථෙරස්සාපදානං චතුත්ථං.

5. උමාපුප්ඵියත්ථෙරඅපදානං

21.

‘‘නිබ්බුතෙ ලොකමහිතෙ [ලොකනාථම්හි (සී.)], ආහුතීනං පටිග්ගහෙ;

සිද්ධත්ථම්හි භගවති, මහාථූපමහො අහු.

22.

‘‘මහෙ පවත්තමානම්හි, සිද්ධත්ථස්ස මහෙසිනො;

උමාපුප්ඵං [උම්මාපුප්ඵං (සබ්බත්ථ)] ගහෙත්වාන, ථූපම්හි අභිරොපයිං.

23.

‘‘චතුන්නවුතිතො කප්පෙ, යං පුප්ඵමභිරොපයිං;

දුග්ගතිං නාභිජානාමි, ථූපපූජායිදං [පුප්ඵපූජායිදං (ස්යා.), බුද්ධපූජායිදං (ක.)] ඵලං.

24.

‘‘ඉතො ච නවමෙ කප්පෙ, සොමදෙවසනාමකා;

පඤ්චාසීතිසු රාජානො, චක්කවත්තී මහබ්බලා.

25.

‘‘පටිසම්භිදා චතස්සො…පෙ… කතං බුද්ධස්ස සාසනං’’.

ඉත්ථං සුදං ආයස්මා උමාපුප්ඵියො ථෙරො ඉමා ගාථායො අභාසිත්ථාති.

උමාපුප්ඵියත්ථෙරස්සාපදානං පඤ්චමං.

6. අනුලෙපදායකත්ථෙරඅපදානං

26.

‘‘අනොමදස්සීමුනිනො, බොධිවෙදිමකාසහං;

සුධාය පිණ්ඩං දත්වාන, පාණිකම්මං අකාසහං.

27.

‘‘දිස්වා තං සුකතං කම්මං, අනොමදස්සී නරුත්තමො;

භික්ඛුසඞ්ඝෙ ඨිතො සත්ථා, ඉමං ගාථං අභාසථ.

28.

‘‘‘ඉමිනා සුධකම්මෙන, චෙතනාපණිධීහි ච;

සම්පත්තිං අනුභොත්වාන, දුක්ඛස්සන්තං කරිස්සති’.

29.

‘‘පසන්නමුඛවණ්ණොම්හි, එකග්ගො සුසමාහිතො;

ධාරෙමි අන්තිමං දෙහං, සම්මාසම්බුද්ධසාසනෙ.

30.

‘‘ඉතො කප්පසතෙ ආසිං, පරිපුණ්ණෙ අනූනකෙ [පරිපුණ්ණො අනූනකො (ස්යා.)];

රාජා සබ්බඝනො නාම, චක්කවත්තී මහබ්බලො.

31.

‘‘පටිසම්භිදා චතස්සො…පෙ… කතං බුද්ධස්ස සාසනං’’.

ඉත්ථං සුදං ආයස්මා අනුලෙපදායකො ථෙරො ඉමා ගාථායො අභාසිත්ථාති.

අනුලෙපදායකත්ථෙරස්සාපදානං ඡට්ඨං.

7. මග්ගදායකත්ථෙරඅපදානං

32.

‘‘උත්තරිත්වාන නදිකං, වනං ගච්ඡති චක්ඛුමා;

තමද්දසාසිං සම්බුද්ධං, සිද්ධත්ථං වරලක්ඛණං.

33.

‘‘කුදාල [කුද්දාල (සී. ස්යා.)] පිටකමාදාය, සමං කත්වාන තං පථං;

සත්ථාරං අභිවාදෙත්වා, සකං චිත්තං පසාදයිං.

34.

‘‘චතුන්නවුතිතො කප්පෙ, යං කම්මමකරිං තදා;

දුග්ගතිං නාභිජානාමි, මග්ගදානස්සිදං ඵලං.

35.

‘‘සත්තපඤ්ඤාසකප්පම්හි, එකො ආසිං ජනාධිපො;

නාමෙන සුප්පබුද්ධොති, නායකො සො නරිස්සරො.

36.

‘‘පටිසම්භිදා චතස්සො…පෙ… කතං බුද්ධස්ස සාසනං’’.

ඉත්ථං සුදං ආයස්මා මග්ගදායකො ථෙරො ඉමා ගාථායො අභාසිත්ථාති.

මග්ගදායකත්ථෙරස්සාපදානං සත්තමං.

8. ඵලකදායකත්ථෙරඅපදානං

37.

‘‘යානකාරො පුරෙ ආසිං, දාරුකම්මෙ සුසික්ඛිතො;

චන්දනං ඵලකං කත්වා, අදාසිං ලොකබන්ධුනො.

38.

‘‘පභාසති ඉදං බ්යම්හං, සුවණ්ණස්ස සුනිම්මිතං;

හත්ථියානං අස්සයානං, දිබ්බයානං උපට්ඨිතං.

39.

‘‘පාසාදා සිවිකා චෙව, නිබ්බත්තන්ති යදිච්ඡකං;

අක්ඛුබ්භං [අක්ඛොභං (සී.)] රතනං මය්හං, ඵලකස්ස ඉදං ඵලං.

40.

‘‘එකනවුතිතො කප්පෙ, ඵලකං යමහං දදිං;

දුග්ගතිං නාභිජානාමි, ඵලකස්ස ඉදං ඵලං.

41.

‘‘සත්තපඤ්ඤාසකප්පම්හි, චතුරො නිම්මිතාව්හයා;

සත්තරතනසම්පන්නා, චක්කවත්තී මහබ්බලා.

42.

‘‘පටිසම්භිදා චතස්සො…පෙ… කතං බුද්ධස්ස සාසනං’’.

ඉත්ථං සුදං ආයස්මා ඵලකදායකො ථෙරො ඉමා ගාථායො අභාසිත්ථාති.

ඵලකදායකත්ථෙරස්සාපදානං අට්ඨමං.

9. වටංසකියත්ථෙරඅපදානං

43.

‘‘සුමෙධො නාම නාමෙන, සයම්භූ අපරාජිතො;

විවෙකමනුබ්රූහන්තො, අජ්ඣොගහි මහාවනං.

44.

‘‘සළලං පුප්ඵිතං දිස්වා, ගන්ථිත්වාන [බන්ධිත්වාන (සී.)] වටංසකං;

බුද්ධස්ස අභිරොපෙසිං, සම්මුඛා ලොකනායකං.

45.

‘‘තිංසකප්පසහස්සම්හි, යං පුප්ඵමභිරොපයිං;

දුග්ගතිං නාභිජානාමි, බුද්ධපූජායිදං ඵලං.

46.

‘‘ඌනවීසෙ කප්පසතෙ, සොළසාසුං සුනිම්මිතා;

සත්තරතනසම්පන්නා, චක්කවත්තී මහබ්බලා.

47.

‘‘පටිසම්භිදා චතස්සො…පෙ… කතං බුද්ධස්ස සාසනං’’.

ඉත්ථං සුදං ආයස්මා වටංසකියො ථෙරො ඉමා ගාථායො අභාසිත්ථාති.

වටංසකියත්ථෙරස්සාපදානං නවමං.

10. පල්ලඞ්කදායකත්ථෙරඅපදානං

48.

‘‘සුමෙධස්ස භගවතො, ලොකජෙට්ඨස්ස තාදිනො;

පල්ලඞ්කො හි මයා දින්නො, සඋත්තරසපච්ඡදො.

49.

‘‘සත්තරතනසම්පන්නො, පල්ලඞ්කො ආසි සො තදා;

මම සඞ්කප්පමඤ්ඤාය, නිබ්බත්තති සදා මම.

50.

‘‘තිංසකප්පසහස්සම්හි, පල්ලඞ්කමදදිං තදා;

දුග්ගතිං නාභිජානාමි, පල්ලඞ්කස්ස ඉදං ඵලං.

51.

‘‘වීසකප්පසහස්සම්හි, සුවණ්ණාභා තයො ජනා;

සත්තරතනසම්පන්නා, චක්කවත්තී මහබ්බලා.

52.

‘‘පටිසම්භිදා චතස්සො…පෙ… කතං බුද්ධස්ස සාසනං’’.

ඉත්ථං සුදං ආයස්මා පල්ලඞ්කදායකො ථෙරො ඉමා ගාථායො අභාසිත්ථාති.

පල්ලඞ්කදායකත්ථෙරස්සාපදානං දසමං.

ඡත්තවග්ගො පන්නරසමො.

තස්සුද්දානං –

ඡත්තං ථම්භො ච වෙදි ච, පරිවාරුමපුප්ඵියො;

අනුලෙපො ච මග්ගො ච, ඵලකො ච වටංසකො;

පල්ලඞ්කදායී ච ගාථායො, ඡප්පඤ්ඤාස පකිත්තිතාති.

16. බන්ධුජීවකවග්ගො

1. බන්ධුජීවකත්ථෙරඅපදානං

1.

‘‘චන්දංව විමලං සුද්ධං, විප්පසන්නමනාවිලං;

නන්දීභවපරික්ඛීණං, තිණ්ණං ලොකෙ විසත්තිකං.

2.

‘‘නිබ්බාපයන්තං ජනතං, තිණ්ණං [දිස්වා (?)] තාරයතං වරං [තාරයතං මුනිං (ස්යා.)];

මුනිං වනම්හි ඣායන්තං [වනස්මිං ඣායමානං තං (සී. ස්යා.)], එකග්ගං සුසමාහිතං.

3.

‘‘බන්ධුජීවකපුප්ඵානි, ලගෙත්වා සුත්තකෙනහං;

බුද්ධස්ස අභිරොපයිං, සිඛිනො ලොකබන්ධුනො.

4.

‘‘එකත්තිංසෙ ඉතො කප්පෙ, යං කම්මමකරිං තදා;

දුග්ගතිං නාභිජානාමි, බුද්ධපූජායිදං ඵලං.

5.

‘‘ඉතො සත්තමකෙ කප්පෙ, මනුජින්දො මහායසො;

සමන්තචක්ඛු නාමාසි, චක්කවත්තී මහබ්බලො.

6.

‘‘පටිසම්භිදා චතස්සො, විමොක්ඛාපි ච අට්ඨිමෙ;

ඡළභිඤ්ඤා සච්ඡිකතා, කතං බුද්ධස්ස සාසනං’’.

ඉත්ථං සුදං ආයස්මා බන්ධුජීවකො ථෙරො ඉමා ගාථායො අභාසිත්ථාති.

බන්ධුජීවකත්ථෙරස්සාපදානං පඨමං.

2. තම්බපුප්ඵියත්ථෙරඅපදානං

7.

‘‘පරකම්මායනෙ යුත්තො, අපරාධං අකාසහං;

වනන්තං අභිධාවිස්සං, භයවෙරසමප්පිතො.

8.

‘‘පුප්ඵිතං පාදපං දිස්වා, පිණ්ඩිබන්ධං සුනිම්මිතං;

තම්බපුප්ඵං ගහෙත්වාන, බොධියං ඔකිරිං අහං.

9.

‘‘සම්මජ්ජිත්වාන තං බොධිං, පාටලිං පාදපුත්තමං;

පල්ලඞ්කං ආභුජිත්වාන, බොධිමූලෙ උපාවිසිං.

10.

‘‘ගතමග්ගං ගවෙසන්තා, ආගච්ඡුං මම සන්තිකං;

තෙ ච දිස්වානහං තත්ථ, ආවජ්ජිං බොධිමුත්තමං.

11.

‘‘වන්දිත්වාන අහං බොධිං, විප්පසන්නෙන චෙතසා;

අනෙකතාලෙ පපතිං, ගිරිදුග්ගෙ භයානකෙ.

12.

‘‘එකනවුතිතො කප්පෙ, යං පුප්ඵමභිරොපයිං;

දුග්ගතිං නාභිජානාමි, බොධිපූජායිදං ඵලං.

13.

‘‘ඉතො ච තතියෙ කප්පෙ, රාජා සුසඤ්ඤතො අහං [සංථුසිතො අහුං (සී.)];

සත්තරතනසම්පන්නො, චක්කවත්තී මහබ්බලො.

14.

‘‘පටිසම්භිදා චතස්සො…පෙ… කතං බුද්ධස්ස සාසනං’’.

ඉත්ථං සුදං ආයස්මා තම්බපුප්ඵියො ථෙරො ඉමා ගාථායො අභාසිත්ථාති.

තම්බපුප්ඵියත්ථෙරස්සාපදානං දුතියං.

3. වීථිසම්මජ්ජකත්ථෙරඅපදානං

15.

‘‘උදෙන්තං සතරංසිංව, පීතරංසිංව [සිතරංසිංව (සී. ස්යා.)] භාණුමං;

පන්නරසෙ යථා චන්දං, නිය්යන්තං ලොකනායකං.

16.

‘‘අට්ඨසට්ඨිසහස්සානි, සබ්බෙ ඛීණාසවා අහුං;

පරිවාරිංසු සම්බුද්ධං, ද්විපදින්දං නරාසභං.

17.

‘‘සම්මජ්ජිත්වාන තං වීථිං, නිය්යන්තෙ ලොකනායකෙ;

උස්සාපෙසිං ධජං තත්ථ, විප්පසන්නෙන චෙතසා.

18.

‘‘එකනවුතිතො කප්පෙ, යං ධජං අභිරොපයිං;

දුග්ගතිං නාභිජානාමි, ධජදානස්සිදං ඵලං.

19.

‘‘ඉතො චතුත්ථකෙ කප්පෙ, රාජාහොසිං මහබ්බලො;

සබ්බාකාරෙන සම්පන්නො, සුධජො ඉති විස්සුතො.

20.

‘‘පටිසම්භිදා චතස්සො…පෙ… කතං බුද්ධස්ස සාසනං’’.

ඉත්ථං සුදං ආයස්මා වීථිසම්මජ්ජකො ථෙරො ඉමා ගාථායො අභාසිත්ථාති.

වීථිසම්මජ්ජකත්ථෙරස්සාපදානං තතියං.

4. කක්කාරුපුප්ඵපූජකත්ථෙරඅපදානං

21.

‘‘දෙවපුත්තො අහං සන්තො, පූජයිං සිඛිනායකං;

කක්කාරුපුප්ඵං පග්ගය්හ, බුද්ධස්ස අභිරොපයිං.

22.

‘‘එකත්තිංසෙ ඉතො කප්පෙ, යං පුප්ඵමභිරොපයිං;

දුග්ගතිං නාභිජානාමි, බුද්ධපූජායිදං ඵලං.

23.

‘‘ඉතො ච නවමෙ කප්පෙ, රාජා සත්තුත්තමො අහුං;

සත්තරතනසම්පන්නො, චක්කවත්තී මහබ්බලො.

24.

‘‘පටිසම්භිදා චතස්සො…පෙ… කතං බුද්ධස්ස සාසනං’’.

ඉත්ථං සුදං ආයස්මා කක්කාරුපුප්ඵපූජකො ථෙරො ඉමා ගාථායො අභාසිත්ථාති.

කක්කාරුපුප්ඵපූජකත්ථෙරස්සාපදානං චතුත්ථං.

5. මන්දාරවපුප්ඵපූජකත්ථෙරඅපදානං

25.

‘‘දෙවපුත්තො අහං සන්තො, පූජයිං සිඛිනායකං;

මන්දාරවෙන පුප්ඵෙන, බුද්ධස්ස අභිරොපයිං.

26.

‘‘සත්තාහං ඡදනං ආසි, දිබ්බං මාලං තථාගතෙ;

සබ්බෙ ජනා සමාගන්ත්වා, නමස්සිංසු තථාගතං.

27.

‘‘එකත්තිංසෙ ඉතො කප්පෙ, යං පුප්ඵමභිපූජයිං;

දුග්ගතිං නාභිජානාමි, බුද්ධපූජායිදං ඵලං.

28.

‘‘ඉතො ච දසමෙ කප්පෙ, රාජාහොසිං ජුතින්ධරො;

සත්තරතනසම්පන්නො, චක්කවත්තී මහබ්බලො.

29.

‘‘පටිසම්භිදා චතස්සො…පෙ… කතං බුද්ධස්ස සාසනං’’.

ඉත්ථං සුදං ආයස්මා මන්දාරවපුප්ඵපූජකො ථෙරො ඉමා ගාථායො අභාසිත්ථාති.

මන්දාරවපුප්ඵපූජකත්ථෙරස්සාපදානං පඤ්චමං.

6. කදම්බපුප්ඵියත්ථෙරඅපදානං

30.

‘‘හිමවන්තස්සාවිදූරෙ, කුක්කුටො නාම පබ්බතො;

තම්හි පබ්බතපාදම්හි, සත්ත බුද්ධා වසන්ති තෙ.

31.

‘‘කදම්බං පුප්ඵිතං දිස්වා, දීපරාජංව උග්ගතං;

උභො හත්ථෙහි පග්ගය්හ, සත්ත බුද්ධෙ සමොකිරිං.

32.

‘‘චතුන්නවුතිතො කප්පෙ, යං පුප්ඵමභිරොපයිං;

දුග්ගතිං නාභිජානාමි, බුද්ධපූජායිදං ඵලං.

33.

‘‘ද්වෙනවුතෙ ඉතො කප්පෙ, සත්තාසුං පුප්ඵනාමකා;

සත්තරතනසම්පන්නා, චක්කවත්තී මහබ්බලා.

34.

‘‘පටිසම්භිදා චතස්සො…පෙ… කතං බුද්ධස්ස සාසනං’’.

ඉත්ථං සුදං ආයස්මා කදම්බපුප්ඵියො ථෙරො ඉමා ගාථායො අභාසිත්ථාති;

කදම්බපුප්ඵියත්ථෙරස්සාපදානං ඡට්ඨං.

7. තිණසූලකත්ථෙරඅපදානං

35.

‘‘හිමවන්තස්සාවිදූරෙ, භූතගණො නාම පබ්බතො;

වසතෙකො ජිනො තත්ථ, සයම්භූ ලොකනිස්සටො.

36.

‘‘තිණසූලං ගහෙත්වාන, බුද්ධස්ස අභිරොපයිං;

එකූනසතසහස්සං, කප්පං න විනිපාතිකො.

37.

‘‘ඉතො එකාදසෙ කප්පෙ, එකොසිං ධරණීරුහො;

සත්තරතනසම්පන්නො, චක්කවත්තී මහබ්බලො.

38.

‘‘පටිසම්භිදා චතස්සො…පෙ… කතං බුද්ධස්ස සාසනං’’.

ඉත්ථං සුදං ආයස්මා තිණසූලකො ථෙරො ඉමා ගාථායො අභාසිත්ථාති.

තිණසූලකත්ථෙරස්සාපදානං සත්තමං.

8. නාගපුප්ඵියත්ථෙරඅපදානං

39.

‘‘සුවච්ඡො නාම නාමෙන, බ්රාහ්මණො මන්තපාරගූ;

පුරක්ඛතො සසිස්සෙහි, වසතෙ පබ්බතන්තරෙ.

40.

‘‘පදුමුත්තරො නාම ජිනො, ආහුතීනං පටිග්ගහො;

මමුද්ධරිතුකාමො සො, ආගච්ඡි මම සන්තිකං.

41.

‘‘වෙහාසම්හි චඞ්කමති, ධූපායති ජලතෙ තථා;

හාසං මමං විදිත්වාන, පක්කාමි පාචිනාමුඛො.

42.

‘‘තඤ්ච අච්ඡරියං දිස්වා, අබ්භුතං ලොමහංසනං;

නාගපුප්ඵං ගහෙත්වාන, ගතමග්ගම්හි ඔකිරිං.

43.

‘‘සතසහස්සිතො කප්පෙ, යං පුප්ඵං ඔකිරිං අහං;

තෙන චිත්තප්පසාදෙන, දුග්ගතිං නුපපජ්ජහං.

44.

‘‘එකත්තිංසෙ කප්පසතෙ [එකතිංසෙ ඉතො කම්මෙ (ස්යා.)], රාජා ආසි මහාරහො;

සත්තරතනසම්පන්නො, චක්කවත්තී මහබ්බලො.

45.

‘‘පටිසම්භිදා චතස්සො…පෙ… කතං බුද්ධස්ස සාසනං’’.

ඉත්ථං සුදං ආයස්මා නාගපුප්ඵියො ථෙරො ඉමා ගාථායො අභාසිත්ථාති.

නාගපුප්ඵියත්ථෙරස්සාපදානං අට්ඨමං.

9. පුන්නාගපුප්ඵියත්ථෙරඅපදානං

46.

‘‘කානනං වනමොගය්හ, වසාමි ලුද්දකො අහං;

පුන්නාගං පුප්ඵිතං දිස්වා, බුද්ධසෙට්ඨං අනුස්සරිං.

47.

‘‘තං පුප්ඵං ඔචිනිත්වාන, සුගන්ධං ගන්ධිතං සුභං;

ථූපං කරිත්වා පුලිනෙ, බුද්ධස්ස අභිරොපයිං.

48.

‘‘ද්වෙනවුතෙ ඉතො කප්පෙ, යං පුප්ඵමභිපූජයිං;

දුග්ගතිං නාභිජානාමි, බුද්ධපූජායිදං ඵලං.

49.

‘‘එකම්හි නවුතෙ කප්පෙ, එකො ආසිං තමොනුදො;

සත්තරතනසම්පන්නො, චක්කවත්තී මහබ්බලො.

50.

‘‘පටිසම්භිදා චතස්සො…පෙ… කතං බුද්ධස්ස සාසනං’’.

ඉත්ථං සුදං ආයස්මා පුන්නාගපුප්ඵියො ථෙරො ඉමා ගාථායො අභාසිත්ථාති.

පුන්නාගපුප්ඵියත්ථෙරස්සාපදානං නවමං.

10. කුමුදදායකත්ථෙරඅපදානං

51.

‘‘හිමවන්තස්සාවිදූරෙ, මහාජාතස්සරො අහු;

පදුමුප්පලසඤ්ඡන්නො, පුණ්ඩරීකසමොත්ථටො.

52.

‘‘කුකුත්ථො නාම නාමෙන, තත්ථාසිං සකුණො තදා;

සීලවා බුද්ධිසම්පන්නො, පුඤ්ඤාපුඤ්ඤෙසු කොවිදො.

53.

‘‘පදුමුත්තරො ලොකවිදූ, ආහුතීනං පටිග්ගහො;

ජාතස්සරස්සාවිදූරෙ, සඤ්චරිත්ථ මහාමුනි.

54.

‘‘ජලජං කුමුදං ඡෙත්වා, උපනෙසිං මහෙසිනො;

මම සඞ්කප්පමඤ්ඤාය, පටිග්ගහි මහාමුනි.

55.

‘‘තඤ්ච දානං දදිත්වාන, සුක්කමූලෙන චොදිතො;

කප්පානං සතසහස්සං, දුග්ගතිං නුපපජ්ජහං.

56.

‘‘සොළසෙතො කප්පසතෙ, ආසුං වරුණනාමකා;

අට්ඨ එතෙ ජනාධිපා, චක්කවත්තී මහබ්බලා.

57.

‘‘පටිසම්භිදා චතස්සො…පෙ… කතං බුද්ධස්ස සාසනං’’.

ඉත්ථං සුදං ආයස්මා කුමුදදායකො ථෙරො ඉමා ගාථායො අභාසිත්ථාති.

කුමුදදායකත්ථෙරස්සාපදානං දසමං.

බන්ධුජීවකවග්ගො සොළසමො.

තස්සුද්දානං –

බන්ධුජීවො තම්බපුප්ඵී, වීථිකක්කාරුපුප්ඵියො;

මන්දාරවො කදම්බී ච, සූලකො නාගපුප්ඵියො;

පුන්නාගො කොමුදී ගාථා, ඡප්පඤ්ඤාස පකිත්තිතාති.

17. සුපාරිචරියවග්ගො

1. සුපාරිචරියත්ථෙරඅපදානං

1.

‘‘පදුමො නාම නාමෙන, ද්විපදින්දො නරාසභො;

පවනා අභිනික්ඛම්ම, ධම්මං දෙසෙති චක්ඛුමා.

2.

‘‘යක්ඛානං සමයො ආසි, අවිදූරෙ මහෙසිනො;

යෙන කිච්චෙන සම්පත්තා, අජ්ඣාපෙක්ඛිංසු තාවදෙ.

3.

‘‘බුද්ධස්ස ගිරමඤ්ඤාය, අමතස්ස ච දෙසනං;

පසන්නචිත්තො සුමනො, අප්ඵොටෙත්වා උපට්ඨහිං.

4.

‘‘සුචිණ්ණස්ස ඵලං පස්ස, උපට්ඨානස්ස සත්ථුනො;

තිංසකප්පසහස්සෙසු, දුග්ගතිං නුපපජ්ජහං.

5.

‘‘ඌනතිංසෙ කප්පසතෙ, සමලඞ්කතනාමකො;

සත්තරතනසම්පන්නො, චක්කවත්තී මහබ්බලො.

6.

‘‘පටිසම්භිදා චතස්සො, විමොක්ඛාපි ච අට්ඨිමෙ;

ඡළභිඤ්ඤා සච්ඡිකතා, කතං බුද්ධස්ස සාසනං’’.

ඉත්ථං සුදං ආයස්මා සුපාරිචරියො ථෙරො ඉමා ගාථායො අභාසිත්ථාති.

සුපාරිචරියත්ථෙරස්සාපදානං පඨමං.

2. කණවෙරපුප්ඵියත්ථෙරඅපදානං

7.

‘‘සිද්ධත්ථො නාම භගවා, ලොකජෙට්ඨො නරාසභො;

පුරක්ඛතො සාවකෙහි, නගරං පටිපජ්ජථ.

8.

‘‘රඤ්ඤො අන්තෙපුරෙ ආසිං, ගොපකො අභිසම්මතො;

පාසාදෙ උපවිට්ඨොහං, අද්දසං ලොකනායකං.

9.

‘‘කණවෙරං [කරවීරං (සක්කතානුලොමං), කණවීරං (පාකත)] ගහෙත්වාන, භික්ඛුසඞ්ඝෙ සමොකිරිං;

බුද්ධස්ස විසුං කත්වාන, තතො භිය්යො සමොකිරිං.

10.

‘‘චතුන්නවුතිතො කප්පෙ, යං පුප්ඵමභිපූජයිං [රොපයිං (ස්යා.)];

දුග්ගතිං නාභිජානාමි, බුද්ධපූජායිදං ඵලං.

11.

‘‘සත්තාසීතිම්හිතො කප්පෙ, චතුරාසුං මහිද්ධිකා;

සත්තරතනසම්පන්නා, චක්කවත්තී මහබ්බලා.

12.

‘‘පටිසම්භිදා චතස්සො…පෙ… කතං බුද්ධස්ස සාසනං’’.

ඉත්ථං සුදං ආයස්මා කණවෙරපුප්ඵියො ථෙරො ඉමා ගාථායො අභාසිත්ථාති.

කණවෙරපුප්ඵියත්ථෙරස්සාපදානං දුතියං.

3. ඛජ්ජකදායකත්ථෙරඅපදානං

13.

‘‘තිස්සස්ස ඛො භගවතො, පුබ්බෙ ඵලමදාසහං;

නාළිකෙරඤ්ච පාදාසිං, ඛජ්ජකං අභිසම්මතං.

14.

‘‘බුද්ධස්ස තමහං දත්වා, තිස්සස්ස තු මහෙසිනො;

මොදාමහං කාමකාමී, උපපජ්ජිං [කාමකාරී, උපපජ්ජං (සී.)] යමිච්ඡකං [සබ්බත්ථපි එවමෙව දිස්සති].

15.

‘‘ද්වෙනවුතෙ ඉතො කප්පෙ, යං දානමදදිං තදා;

දුග්ගතිං නාභිජානාමි, ඵලදානස්සිදං ඵලං.

16.

‘‘ඉතො තෙරසකප්පම්හි, රාජා ඉන්දසමො අහු;

සත්තරතනසම්පන්නො, චක්කවත්තී මහබ්බලො.

17.

‘‘පටිසම්භිදා චතස්සො…පෙ… කතං බුද්ධස්ස සාසනං’’.

ඉත්ථං සුදං ආයස්මා ඛජ්ජකදායකො ථෙරො ඉමා ගාථායො අභාසිත්ථාති.

ඛජ්ජකදායකත්ථෙරස්සාපදානං තතියං.

4. දෙසපූජකත්ථෙරඅපදානං

18.

‘‘අත්ථදස්සී තු භගවා, ලොකජෙට්ඨො නරාසභො;

අබ්භුග්ගන්ත්වාන වෙහාසං, ගච්ඡතෙ අනිලඤ්ජසෙ.

19.

‘‘යම්හි දෙසෙ ඨිතො සත්ථා, අබ්භුග්ගච්ඡි මහාමුනි;

තාහං දෙසං අපූජෙසිං, පසන්නො සෙහි පාණිභි.

20.

‘‘අට්ඨාරසෙ කප්පසතෙ, අද්දසං යං මහාමුනිං;

දුග්ගතිං නාභිජානාමි, දෙසපූජායිදං ඵලං.

21.

‘‘එකාදසෙ කප්පසතෙ, ගොසුජාතසනාමකො;

සත්තරතනසම්පන්නො, චක්කවත්තී මහබ්බලො.

22.

‘‘පටිසම්භිදා චතස්සො…පෙ… කතං බුද්ධස්ස සාසනං’’.

ඉත්ථං සුදං ආයස්මා දෙසපූජකො ථෙරො ඉමා ගාථායො අභාසිත්ථාති.

දෙසපූජකත්ථෙරස්සාපදානං චතුත්ථං.

5. කණිකාරඡත්තියත්ථෙරඅපදානං

23.

‘‘වෙස්සභූ නාම සම්බුද්ධො, ලොකජෙට්ඨො නරාසභො;

දිවාවිහාරාය මුනි, ඔගාහයි මහාවනං.

24.

‘‘කණිකාරං ඔචිනිත්වා, ඡත්තං කත්වානහං තදා;

පුප්ඵච්ඡදනං කත්වාන, බුද්ධස්ස අභිරොපයිං.

25.

‘‘එකත්තිංසෙ ඉතො කප්පෙ, යං පුප්ඵමභිරොපයිං;

දුග්ගතිං නාභිජානාමි, බුද්ධපූජායිදං ඵලං.

26.

‘‘ඉතො වීසතිකප්පම්හි, සොණ්ණාභා අට්ඨ ඛත්තියා;

සත්තරතනසම්පන්නා, චක්කවත්තී මහබ්බලා.

27.

‘‘පටිසම්භිදා චතස්සො…පෙ… කතං බුද්ධස්ස සාසනං’’.

ඉත්ථං සුදං ආයස්මා කණිකාරඡත්තියො ථෙරො ඉමා ගාථායො අභාසිත්ථාති.

කණිකාරඡත්තියත්ථෙරස්සාපදානං පඤ්චමං.

6. සප්පිදායකත්ථෙරඅපදානං

28.

‘‘ඵුස්සො නාමාසි [නාමාථ (සී.)] භගවා, ආහුතීනං පටිග්ගහො;

ගච්ඡතෙ වීථියං වීරො, නිබ්බාපෙන්තො මහාජනං.

29.

‘‘අනුපුබ්බෙන භගවා, ආගච්ඡි මම සන්තිකං;

තතො තං [තතොහං (සී. ස්යා.)] පත්තං පග්ගය්හ, සප්පිතෙලමදාසහං.

30.

‘‘ද්වෙනවුතෙ ඉතො කප්පෙ, යං සප්පිමදදිං තදා;

දුග්ගතිං නාභිජානාමි, සප්පිදානස්සිදං ඵලං.

31.

‘‘ඡප්පඤ්ඤාසෙ ඉතො කප්පෙ, එකො ආසි සමොදකො;

සත්තරතනසම්පන්නො, චක්කවත්තී මහබ්බලො.

32.

‘‘පටිසම්භිදා චතස්සො…පෙ… කතං බුද්ධස්ස සාසනං’’.

ඉත්ථං සුදං ආයස්මා සප්පිදායකො ථෙරො ඉමා ගාථායො අභාසිත්ථාති.

සප්පිදායකත්ථෙරස්සාපදානං ඡට්ඨං.

7. යූථිකපුප්ඵියත්ථෙරඅපදානං

33.

‘‘චන්දභාගානදීතීරෙ, අනුසොතං වජාමහං;

සයම්භුං අද්දසං තත්ථ, සාලරාජංව ඵුල්ලිතං.

34.

‘‘පුප්ඵං යූථිකමාදාය, උපගච්ඡිං මහාමුනිං;

පසන්නචිත්තො සුමනො, බුද්ධස්ස අභිරොපයිං.

35.

‘‘චතුන්නවුතිතො කප්පෙ, යං පුප්ඵමභිරොපයිං;

දුග්ගතිං නාභිජානාමි, බුද්ධපූජායිදං ඵලං.

36.

‘‘සත්තසට්ඨිම්හිතො කප්පෙ, එකො සාමුද්ධරො අහු;

සත්තරතනසම්පන්නො, චක්කවත්තී මහබ්බලො.

37.

‘‘පටිසම්භිදා චතස්සො…පෙ… කතං බුද්ධස්ස සාසනං’’.

ඉත්ථං සුදං ආයස්මා යූථිකපුප්ඵියො ථෙරො ඉමා ගාථායො අභාසිත්ථාති.

යූථිකපුප්ඵියත්ථෙරස්සාපදානං සත්තමං.

8. දුස්සදායකත්ථෙරඅපදානං

38.

‘‘තිවරායං පුරෙ රම්මෙ, රාජපුත්තොසහං [රාජපුත්තො අහං (සී. ස්යා.)] තදා;

පණ්ණාකාරං ලභිත්වාන, උපසන්තස්සදාසහං.

39.

‘‘අධිවාසෙසි භගවා, වත්ථං [නවං (ක.)] හත්ථෙන ආමසි;

සිද්ධත්ථො අධිවාසෙත්වා, වෙහාසං නභමුග්ගමි.

40.

‘‘බුද්ධස්ස ගච්ඡමානස්ස, දුස්සා ධාවන්ති පච්ඡතො;

තත්ථ චිත්තං පසාදෙසිං, බුද්ධො නො අග්ගපුග්ගලො.

41.

‘‘චතුන්නවුතිතො කප්පෙ, යං දුස්සමදදිං තදා;

දුග්ගතිං නාභිජානාමි, දුස්සදානස්සිදං ඵලං.

42.

‘‘සත්තසට්ඨිම්හිතො කප්පෙ, චක්කවත්තී තදා අහු;

පරිසුද්ධොති නාමෙන, මනුජින්දො මහබ්බලො.

43.

‘‘පටිසම්භිදා චතස්සො…පෙ… කතං බුද්ධස්ස සාසනං’’.

ඉත්ථං සුදං ආයස්මා දුස්සදායකො ථෙරො ඉමා ගාථායො අභාසිත්ථාති.

දුස්සදායකත්ථෙරස්සාපදානං අට්ඨමං.

9. සමාදපකත්ථෙරඅපදානං

44.

‘‘නගරෙ බන්ධුමතියා, මහාපූගගණො අහු;

තෙසාහං පවරො ආසිං, මම බද්ධචරා [පට්ඨචරා (ස්යා.)] ච තෙ.

45.

‘‘සබ්බෙ තෙ සන්නිපාතෙත්වා, පුඤ්ඤකම්මෙ සමාදයිං;

මාළං කස්සාම සඞ්ඝස්ස, පුඤ්ඤක්ඛෙත්තං අනුත්තරං.

46.

‘‘සාධූති තෙ පටිස්සුත්වා, මම ඡන්දවසානුගා;

නිට්ඨාපෙත්වා ච තං මාළං, විපස්සිස්ස අදම්හසෙ.

47.

‘‘එකනවුතිතො කප්පෙ, යං මාළමදදිං තදා;

දුග්ගතිං නාභිජානාමි, මාළදානස්සිදං ඵලං.

48.

‘‘එකූනසත්තතිකප්පෙ [එකූනසට්ඨිකප්පම්හි (සී. ස්යා.)],

එකො ආසි ජනාධිපො.

ආදෙය්යො නාම නාමෙන, චක්කවත්තී මහබ්බලො.

49.

‘‘පටිසම්භිදා චතස්සො…පෙ… කතං බුද්ධස්ස සාසනං’’.

ඉත්ථං සුදං ආයස්මා සමාදපකො ථෙරො ඉමා ගාථායො අභාසිත්ථාති.

සමාදපකත්ථෙරස්සාපදානං නවමං.

10. පඤ්චඞ්ගුලියත්ථෙරඅපදානං

50.

‘‘තිස්සො නාමාසි භගවා, ලොකජෙට්ඨො නරාසභො;

පවිසති ගන්ධකුටිං, විහාරකුසලො මුනි.

51.

‘‘සුගන්ධමාලමාදාය, අගමාසිං ජිනන්තිකං;

අපසද්දො ච සම්බුද්ධෙ, පඤ්චඞ්ගුලිමදාසහං.

52.

‘‘ද්වෙනවුතෙ ඉතො කප්පෙ, යං ගන්ධමභිරොපයිං;

දුග්ගතිං නාභිජානාමි, පඤ්චඞ්ගුලිස්සිදං [පඤ්චඞ්ගුලියිදං (සී.)] ඵලං.

53.

‘‘ද්වෙසත්තතිම්හිතො කප්පෙ, රාජා ආසිං සයම්පභො;

සත්තරතනසම්පන්නො, චක්කවත්තී මහබ්බලො.

54.

‘‘පටිසම්භිදා චතස්සො…පෙ… කතං බුද්ධස්ස සාසනං’’.

ඉත්ථං සුදං ආයස්මා පඤ්චඞ්ගුලියො ථෙරො ඉමා ගාථායො අභාසිත්ථාති;

පඤ්චඞ්ගුලියත්ථෙරස්සාපදානං දසමං.

සුපාරිචරියවග්ගො සත්තරසමො.

තස්සුද්දානං –

සුපාරිචරි කණවෙරී, ඛජ්ජකො දෙසපූජකො;

කණිකාරො සප්පිදදො, යූථිකො දුස්සදායකො;

මාළො ච පඤ්චඞ්ගුලිකො, චතුපඤ්ඤාස ගාථකාති.

18. කුමුදවග්ගො

1. කුමුදමාලියත්ථෙරඅපදානං

1.

‘‘පබ්බතෙ හිමවන්තම්හි, මහාජාතස්සරො අහු;

තත්ථජො රක්ඛසො ආසිං, ඝොරරූපො මහබ්බලො.

2.

‘‘කුමුදං පුප්ඵතෙ තත්ථ, චක්කමත්තානි ජායරෙ;

ඔචිනාමි ච තං පුප්ඵං, බලිනො සමිතිං තදා.

3.

‘‘අත්ථදස්සී තු භගවා, ද්විපදින්දො නරාසභො;

පුප්ඵසඞ්කොචිතං [පුප්ඵං සඞ්කොචිතං (සී. ස්යා.), පුප්ඵං සමොචිතං (?)] දිස්වා, ආගච්ඡි මම සන්තිකං.

4.

‘‘උපාගතඤ්ච සම්බුද්ධං, දෙවදෙවං නරාසභං;

සබ්බඤ්ච පුප්ඵං පග්ගය්හ, බුද්ධස්ස අභිරොපයිං.

5.

‘‘යාවතා හිමවන්තන්තා, පරිසා සා [හිමවන්තස්මිං, යාව මාලා (ස්යා.)] තදා අහු;

තාවච්ඡදනසම්පන්නො, අගමාසි තථාගතො.

6.

‘‘අට්ඨාරසෙ කප්පසතෙ, යං පුප්ඵමභිරොපයිං;

දුග්ගතිං නාභිජානාමි, බුද්ධපූජායිදං ඵලං.

7.

‘‘ඉතො පන්නරසෙ කප්පෙ, සත්තාහෙසුං ජනාධිපා;

සහස්සරථනාමා තෙ, චක්කවත්තී මහබ්බලා.

8.

‘‘පටිසම්භිදා චතස්සො, විමොක්ඛාපි ච අට්ඨිමෙ;

ඡළභිඤ්ඤා සච්ඡිකතා, කතං බුද්ධස්ස සාසනං’’.

ඉත්ථං සුදං ආයස්මා කුමුදමාලියො ථෙරො ඉමා ගාථායො අභාසිත්ථාති.

කුමුදමාලියත්ථෙරස්සාපදානං පඨමං.

2. නිස්සෙණිදායකත්ථෙරඅපදානං

9.

‘‘කොණ්ඩඤ්ඤස්ස භගවතො, ලොකජෙට්ඨස්ස තාදිනො;

ආරොහත්ථාය පාසාදං, නිස්සෙණී කාරිතා මයා.

10.

‘‘තෙන චිත්තප්පසාදෙන, අනුභොත්වාන සම්පදා;

ධාරෙමි අන්තිමං දෙහං, සම්මාසම්බුද්ධසාසනෙ.

11.

‘‘එකත්තිංසම්හි කප්පානං, සහස්සම්හි තයො අහුං [මහා (සී. ස්යා.)];

සම්බහුලා නාම රාජානො, චක්කවත්තී මහබ්බලා.

12.

‘‘පටිසම්භිදා චතස්සො…පෙ… කතං බුද්ධස්ස සාසනං’’.

ඉත්ථං සුදං ආයස්මා නිස්සෙණිදායකො ථෙරො ඉමා ගාථායො අභාසිත්ථාති.

නිස්සෙණිදායකත්ථෙරස්සාපදානං දුතියං.

3. රත්තිපුප්ඵියත්ථෙරඅපදානං

13.

‘‘මිගලුද්දො පුරෙ ආසිං, අරඤ්ඤෙ කානනෙ අහං;

විපස්සිං අද්දසං බුද්ධං, දෙවදෙවං නරාසභං.

14.

‘‘රත්තිකං පුප්ඵිතං දිස්වා, කුටජං ධරණීරුහං;

සමූලං පග්ගහෙත්වාන, උපනෙසිං මහෙසිනො.

15.

‘‘එකනවුතිතො කප්පෙ, යං පුප්ඵමභිරොපයිං;

දුග්ගතිං නාභිජානාමි, පුප්ඵදානස්සිදං ඵලං.

16.

‘‘ඉතො ච අට්ඨමෙ කප්පෙ, සුප්පසන්නසනාමකො;

සත්තරතනසම්පන්නො, රාජාහොසිං මහබ්බලො.

17.

‘‘පටිසම්භිදා චතස්සො…පෙ… කතං බුද්ධස්ස සාසනං’’.

ඉත්ථං සුදං ආයස්මා රත්තිපුප්ඵියො ථෙරො ඉමා ගාථායො අභාසිත්ථාති.

රත්තිපුප්ඵියත්ථෙරස්සාපදානං තතියං.

4. උදපානදායකත්ථෙරඅපදානං

18.

‘‘විපස්සිනො භගවතො, උදපානො කතො මයා;

පිණ්ඩපාතඤ්ච දත්වාන [ගහෙත්වාන (ස්යා.)], නිය්යාදෙසිමහං තදා.

19.

‘‘එකනවුතිතො කප්පෙ, යං කම්මමකරිං තදා;

දුග්ගතිං නාභිජානාමි, උදපානස්සිදං ඵලං.

20.

‘‘පටිසම්භිදා චතස්සො…පෙ… කතං බුද්ධස්ස සාසනං’’.

ඉත්ථං සුදං ආයස්මා උදපානදායකො ථෙරො ඉමා ගාථායො අභාසිත්ථාති.

උදපානදායකත්ථෙරස්සාපදානං චතුත්ථං.

5. සීහාසනදායකත්ථෙරඅපදානං

21.

‘‘නිබ්බුතෙ ලොකනාථම්හි, පදුමුත්තරනායකෙ;

පසන්නචිත්තො සුමනො, සීහාසනමදාසහං.

22.

‘‘බහූහි ගන්ධමාලෙහි, දිට්ඨධම්මසුඛාවහෙ;

තත්ථ පූජඤ්ච කත්වාන, නිබ්බායති බහුජ්ජනො.

23.

‘‘පසන්නචිත්තො සුමනො, වන්දිත්වා බොධිමුත්තමං;

කප්පානං සතසහස්සං, දුග්ගතිං නුපපජ්ජහං.

24.

‘‘පන්නරසසහස්සම්හි, කප්පානං අට්ඨ ආසු තෙ [අට්ඨ ආසයුං (ක.)];

සිලුච්චයසනාමා ච, රාජානො චක්කවත්තිනො.

25.

‘‘පටිසම්භිදා චතස්සො…පෙ… කතං බුද්ධස්ස සාසනං’’.

ඉත්ථං සුදං ආයස්මා සීහාසනදායකො ථෙරො ඉමා ගාථායො අභාසිත්ථාති;

සීහාසනදායකත්ථෙරස්සාපදානං පඤ්චමං.

6. මග්ගදත්තිකත්ථෙරඅපදානං

26.

‘‘අනොමදස්සී භගවා, ද්විපදින්දො නරාසභො;

දිට්ඨධම්මසුඛත්ථාය, අබ්භොකාසම්හි චඞ්කමි.

27.

‘‘උද්ධතෙ පාදෙ පුප්ඵානි, සොභං මුද්ධනි තිට්ඨරෙ;

පසන්නචිත්තො සුමනො, වන්දිත්වා පුප්ඵමොකිරිං.

28.

‘‘වීසකප්පසහස්සම්හි, ඉතො පඤ්ච ජනා අහුං;

පුප්ඵච්ඡදනියා නාම, චක්කවත්තී මහබ්බලා.

29.

‘‘පටිසම්භිදා චතස්සො…පෙ… කතං බුද්ධස්ස සාසනං’’.

ඉත්ථං සුදං ආයස්මා මග්ගදත්තිකො ථෙරො ඉමා ගාථායො අභාසිත්ථාති.

මග්ගදත්තිකත්ථෙරස්සාපදානං ඡට්ඨං.

7. එකදීපියත්ථෙරඅපදානං

30.

‘‘පදුමුත්තරස්ස මුනිනො, සළලෙ බොධිමුත්තමෙ;

පසන්නචිත්තො සුමනො, එකදීපං අදාසහං.

31.

‘‘භවෙ නිබ්බත්තමානම්හි, නිබ්බත්තෙ පුඤ්ඤසඤ්චයෙ;

දුග්ගතිං නාභිජානාමි, දීපදානස්සිදං ඵලං.

32.

‘‘සොළසෙ කප්පසහස්සෙ, ඉතො තෙ චතුරො ජනා;

චන්දාභා නාම නාමෙන, චක්කවත්තී මහබ්බලා.

33.

‘‘පටිසම්භිදා චතස්සො…පෙ… කතං බුද්ධස්ස සාසනං’’.

ඉත්ථං සුදං ආයස්මා එකදීපියො ථෙරො ඉමා ගාථායො අභාසිත්ථාති.

එකදීපියත්ථෙරස්සාපදානං සත්තමං.

නවමං භාණවාරං.

8. මණිපූජකත්ථෙරඅපදානං

34.

‘‘ඔරෙන හිමවන්තස්ස, නදිකා සම්පවත්තථ;

තස්සා චානුපඛෙත්තම්හි, සයම්භූ වසතෙ තදා.

35.

‘‘මණිං පග්ගය්හ පල්ලඞ්කං, සාධුචිත්තං මනොරමං;

පසන්නචිත්තො සුමනො, බුද්ධස්ස අභිරොපයිං.

36.

‘‘චතුන්නවුතිතො කප්පෙ, යං මණිං අභිරොපයිං;

දුග්ගතිං නාභිජානාමි, බුද්ධපූජායිදං ඵලං.

37.

‘‘ඉතො ච ද්වාදසෙ කප්පෙ, සතරංසීසනාමකා;

අට්ඨ තෙ ආසුං රාජානො, චක්කවත්තී මහබ්බලා.

38.

‘‘පටිසම්භිදා චතස්සො…පෙ… කතං බුද්ධස්ස සාසනං’’.

ඉත්ථං සුදං ආයස්මා මණිපූජකො ථෙරො ඉමා ගාථායො අභාසිත්ථාති.

මණිපූජකත්ථෙරස්සාපදානං අට්ඨමං.

9. තිකිච්ඡකත්ථෙරඅපදානං

39.

‘‘නගරෙ බන්ධුමතියා, වෙජ්ජො ආසිං සුසික්ඛිතො;

ආතුරානං සදුක්ඛානං, මහාජනසුඛාවහො.

40.

‘‘බ්යාධිතං සමණං දිස්වා, සීලවන්තං මහාජුතිං;

පසන්නචිත්තො සුමනො, භෙසජ්ජමදදිං තදා.

41.

‘‘අරොගො ආසි තෙනෙව, සමණො සංවුතින්ද්රියො;

අසොකො නාම නාමෙන, උපට්ඨාකො විපස්සිනො.

42.

‘‘එකනවුතිතො කප්පෙ, යං ඔසධමදාසහං;

දුග්ගතිං නාභිජානාමි, භෙසජ්ජස්ස ඉදං ඵලං.

43.

‘‘ඉතො ච අට්ඨමෙ කප්පෙ, සබ්බොසධසනාමකො;

සත්තරතනසම්පන්නො, චක්කවත්තී මහබ්බලො.

44.

‘‘පටිසම්භිදා චතස්සො…පෙ… කතං බුද්ධස්ස සාසනං’’.

ඉත්ථං සුදං ආයස්මා තිකිච්ඡකො ථෙරො ඉමා ගාථායො අභාසිත්ථාති.

තිකිච්ඡකත්ථෙරස්සාපදානං නවමං.

10. සඞ්ඝුපට්ඨාකත්ථෙරඅපදානං

45.

‘‘වෙස්සභුම්හි භගවති, අහොසාරාමිකො අහං;

පසන්නචිත්තො සුමනො, උපට්ඨිං සඞ්ඝමුත්තමං.

46.

‘‘එකත්තිංසෙ ඉතො කප්පෙ, යං කම්මමකරිං තදා;

දුග්ගතිං නාභිජානාමි, උපට්ඨානස්සිදං ඵලං.

47.

‘‘ඉතො තෙ සත්තමෙ කප්පෙ, සත්තෙවාසුං සමොදකා;

සත්තරතනසම්පන්නා, චක්කවත්තී මහබ්බලා.

48.

‘‘පටිසම්භිදා චතස්සො…පෙ… කතං බුද්ධස්ස සාසනං’’.

ඉත්ථං සුදං ආයස්මා සඞ්ඝුපට්ඨාකො ථෙරො ඉමා ගාථායො අභාසිත්ථාති.

සඞ්ඝුපට්ඨාකත්ථෙරස්සාපදානං දසමං.

කුමුදවග්ගො අට්ඨාරසමො.

තස්සුද්දානං –

කුමුදො අථ නිස්සෙණී, රත්තිකො උදපානදො;

සීහාසනී මග්ගදදො, එකදීපී මණිප්පදො;

තිකිච්ඡකො උපට්ඨාකො, එකපඤ්ඤාස ගාථකාති.

19. කුටජපුප්ඵියවග්ගො

1. කුටජපුප්ඵියත්ථෙරඅපදානං

1.

‘‘සුවණ්ණවණ්ණං සම්බුද්ධං, සතරංසිංව උග්ගතං;

දිසං අනුවිලොකෙන්තං, ගච්ඡන්තං අනිලඤ්ජසෙ.

2.

‘‘කුටජං පුප්ඵිතං දිස්වා, සංවිත්ථතසමොත්ථතං;

රුක්ඛතො ඔචිනිත්වාන, ඵුස්සස්ස අභිරොපයිං.

3.

‘‘ද්වෙනවුතෙ ඉතො කප්පෙ, යං පුප්ඵමභිරොපයිං;

දුග්ගතිං නාභිජානාමි, බුද්ධපූජායිදං ඵලං.

4.

‘‘ඉතො සත්තරසෙ කප්පෙ, තයො ආසුං සුපුප්ඵිතා;

සත්තරතනසම්පන්නා, චක්කවත්තී මහබ්බලා.

5.

‘‘පටිසම්භිදා චතස්සො, විමොක්ඛාපි ච අට්ඨිමෙ;

ඡළභිඤ්ඤා සච්ඡිකතා, කතං බුද්ධස්ස සාසනං’’.

ඉත්ථං සුදං ආයස්මා කුටජපුප්ඵියො ථෙරො ඉමා ගාථායො අභාසිත්ථාති.

කුටජපුප්ඵියත්ථෙරස්සාපදානං පඨමං.

2. බන්ධුජීවකත්ථෙරඅපදානං

6.

‘‘සිද්ධත්ථො නාම සම්බුද්ධො, සයම්භූ සබ්භි වණ්ණිතො;

සමාධිං සො සමාපන්නො, නිසීදි පබ්බතන්තරෙ.

7.

‘‘ජාතස්සරෙ ගවෙසන්තො, දකජං පුප්ඵමුත්තමං;

බන්ධුජීවකපුප්ඵානි, අද්දසං සමනන්තරං.

8.

‘‘උභො හත්ථෙහි පග්ගය්හ, උපාගච්ඡිං මහාමුනිං;

පසන්නචිත්තො සුමනො, සිද්ධත්ථස්සාභිරොපයිං.

9.

‘‘චතුන්නවුතිතො කප්පෙ, යං පුප්ඵමභිරොපයිං;

දුග්ගතිං නාභිජානාමි, බුද්ධපූජායිදං ඵලං.

10.

‘‘ඉතො චාතුද්දසෙ කප්පෙ, එකො ආසිං ජනාධිපො;

සමුද්දකප්පො නාමෙන, චක්කවත්තී මහබ්බලො.

11.

‘‘පටිසම්භිදා චතස්සො…පෙ… කතං බුද්ධස්ස සාසනං’’.

ඉත්ථං සුදං ආයස්මා බන්ධුජීවකො ථෙරො ඉමා ගාථායො අභාසිත්ථාති.

බන්ධුජීවකත්ථෙරස්සාපදානං දුතියං.

3. කොටුම්බරියත්ථෙරඅපදානං

12.

‘‘කණිකාරංව ජොතන්තං, නිසින්නං පබ්බතන්තරෙ;

අප්පමෙය්යංව උදධිං, විත්ථතං ධරණිං යථා.

13.

‘‘පූජිතං [පරෙතං (සී.)] දෙවසඞ්ඝෙන, නිසභාජානියං යථා;

හට්ඨො හට්ඨෙන චිත්තෙන, උපාගච්ඡිං නරුත්තමං.

14.

‘‘සත්තපුප්ඵානි පග්ගය්හ, කොටුම්බරසමාකුලං;

බුද්ධස්ස අභිරොපෙසිං, සිඛිනො ලොකබන්ධුනො.

15.

‘‘එකත්තිංසෙ ඉතො කප්පෙ, යං පුප්ඵමභිරොපයිං;

දුග්ගතිං නාභිජානාමි, බුද්ධපූජායිදං ඵලං.

16.

‘‘ඉතො වීසතිකප්පම්හි, මහානෙලසනාමකො;

එකො ආසි මහාතෙජො, චක්කවත්තී මහබ්බලො.

17.

‘‘පටිසම්භිදා චතස්සො…පෙ… කතං බුද්ධස්ස සාසනං’’.

ඉත්ථං සුදං ආයස්මා කොටුම්බරියො ථෙරො ඉමා ගාථායො අභාසිත්ථාති.

කොටුම්බරියත්ථෙරස්සාපදානං තතියං.

4. පඤ්චහත්ථියත්ථෙරඅපදානං

18.

‘‘තිස්සො නාමාසි භගවා, ලොකජෙට්ඨො නරාසභො;

පුරක්ඛතො සාවකෙහි, රථියං පටිපජ්ජථ.

19.

‘‘පඤ්ච උප්පලහත්ථා ච, චාතුරා ඨපිතා මයා;

ආහුතිං දාතුකාමොහං, පග්ගණ්හිං වතසිද්ධියා [පුත්තොම්හි හිතසිද්ධියා (ස්යා.)].

20.

‘‘සුවණ්ණවණ්ණං සම්බුද්ධං, ගච්ඡන්තං අන්තරාපණෙ;

බුද්ධරංසීහි ඵුට්ඨොස්මි [බුද්ධරංස්යාභිඵුට්ඨොම්හි (සී.), බුද්ධරංසාභිඝුට්ඨොස්මි (ක.)], පූජෙසිං ද්විපදුත්තමං.

21.

‘‘ද්වෙනවුතෙ ඉතො කප්පෙ, යං පුප්ඵමභිපූජයිං;

දුග්ගතිං නාභිජානාමි, බුද්ධපූජායිදං ඵලං.

22.

‘‘ඉතො තෙරසකප්පම්හි, පඤ්ච සුසභසම්මතා;

සත්තරතනසම්පන්නා, චක්කවත්තී මහබ්බලා.

23.

‘‘පටිසම්භිදා චතස්සො…පෙ… කතං බුද්ධස්ස සාසනං’’.

ඉත්ථං සුදං ආයස්මා පඤ්චහත්ථියො ථෙරො ඉමා ගාථායො අභාසිත්ථාති.

පඤ්චහත්ථියත්ථෙරස්සාපදානං චතුත්ථං.

5. ඉසිමුග්ගදායකත්ථෙරඅපදානං

24.

‘‘උදෙන්තං සතරංසිංව, පීතරංසිංව [සිතරංසිංව (සී.)] භාණුමං;

කකුධං විලසන්තංව, පදුමුත්තරනායකං.

25.

‘‘ඉසිමුග්ගානි පිසිත්වා [ඉසිසුග්ගානි පිංසෙත්වා (සී.), ඉසිමුග්ගං නිමන්තෙත්වා (ස්යා.)], මධුඛුද්දෙ අනීළකෙ;

පාසාදෙව ඨිතො සන්තො, අදාසිං ලොකබන්ධුනො.

26.

‘‘අට්ඨසතසහස්සානි, අහෙසුං බුද්ධසාවකා;

සබ්බෙසං පත්තපූරෙන්තං [පත්තපූරං තං (සී.)], තතො චාපි බහුත්තරං.

27.

‘‘තෙන චිත්තප්පසාදෙන, සුක්කමූලෙන චොදිතො;

කප්පානං සතසහස්සං, දුග්ගතිං නුපපජ්ජහං.

28.

‘‘චත්තාලීසම්හි සහස්සෙ, කප්පානං අට්ඨතිංස තෙ;

ඉසිමුග්ගසනාමා [මහිසමන්තනාමා (ස්යා.)] තෙ, චක්කවත්තී මහබ්බලා.

29.

‘‘පටිසම්භිදා චතස්සො…පෙ… කතං බුද්ධස්ස සාසනං’’.

ඉත්ථං සුදං ආයස්මා ඉසිමුග්ගදායකො ථෙරො ඉමා ගාථායො අභාසිත්ථාති.

ඉසිමුග්ගදායකත්ථෙරස්සාපදානං පඤ්චමං.

6. බොධිඋපට්ඨාකත්ථෙරඅපදානං

30.

‘‘නගරෙ රම්මවතියා, ආසිං මුරජවාදකො;

නිච්චුපට්ඨානයුත්තොම්හි, ගතොහං බොධිමුත්තමං.

31.

‘‘සායං පාතං උපට්ඨිත්වා, සුක්කමූලෙන චොදිතො;

අට්ඨාරසකප්පසතෙ, දුග්ගතිං නුපපජ්ජහං.

32.

‘‘පන්නරසෙ කප්පසතෙ, ඉතො ආසිං ජනාධිපො;

මුරජො [දමථො (ස්යා.)] නාම නාමෙන, චක්කවත්තී මහබ්බලො.

33.

‘‘පටිසම්භිදා චතස්සො…පෙ… කතං බුද්ධස්ස සාසනං’’.

ඉත්ථං සුදං ආයස්මා බොධිඋපට්ඨාකො ථෙරො ඉමා ගාථායො අභාසිත්ථාති.

බොධිඋපට්ඨාකත්ථෙරස්සාපදානං ඡට්ඨං.

7. එකචින්තිකත්ථෙරඅපදානං

34.

‘‘යදා දෙවො [දෙවා (ක.)] දෙවකායා, චවතෙ [චවන්ති (ක.)] ආයුසඞ්ඛයා;

තයො සද්දා නිච්ඡරන්ති, දෙවානං අනුමොදතං.

35.

‘ඉතො භො සුගතිං ගච්ඡ, මනුස්සානං සහබ්යතං;

මනුස්සභූතො සද්ධම්මෙ, ලභ සද්ධං අනුත්තරං.

36.

‘‘‘සා තෙ සද්ධා නිවිට්ඨාස්ස, මූලජාතා පතිට්ඨිතා;

යාවජීවං අසංහීරා, සද්ධම්මෙ සුප්පවෙදිතෙ.

37.

‘‘‘කායෙන කුසලං කත්වා, වාචාය කුසලං බහුං;

මනසා කුසලං කත්වා, අබ්යාපජ්ජං [අබ්යාපජ්ඣං (ස්යා.), අප්පමාණං (ඉතිවුත්තකෙ 83)] නිරූපධිං.

38.

‘‘‘තතො ඔපධිකං පුඤ්ඤං, කත්වා දානෙන තං බහුං;

අඤ්ඤෙපි මච්චෙ සද්ධම්මෙ, බ්රහ්මචරියෙ නිවෙසය’.

39.

‘‘ඉමාය අනුකම්පාය, දෙවා දෙවං යදා විදූ;

චවන්තං අනුමොදන්ති, එහි දෙව පුනප්පුනං [දෙවපුරං පුන (ස්යා.)].

40.

‘‘සංවෙගො මෙ [සංවිග්ගොහං (ස්යා.)] තදා ආසි, දෙවසඞ්ඝෙ සමාගතෙ;

කංසු නාම අහං යොනිං, ගමිස්සාමි ඉතො චුතො.

41.

‘‘මම සංවෙගමඤ්ඤාය, සමණො භාවිතින්ද්රියො;

මමුද්ධරිතුකාමො සො, ආගච්ඡි මම සන්තිකං.

42.

‘‘සුමනො නාම නාමෙන, පදුමුත්තරසාවකො;

අත්ථධම්මානුසාසිත්වා, සංවෙජෙසි මමං තදා.

43.

‘‘තස්සාහං වචනං සුත්වා, බුද්ධෙ චිත්තං පසාදයිං;

තං ධීරං අභිවාදෙත්වා, තත්ථ කාලංකතො අහං.

44.

‘‘උපපජ්ජිං ස [උපපජ්ජිස්සං (සී.)] තත්ථෙව, සුක්කමූලෙන චොදිතො;

කප්පානං සතසහස්සං, දුග්ගතිං නුපපජ්ජහං.

45.

‘‘පටිසම්භිදා චතස්සො…පෙ… කතං බුද්ධස්ස සාසනං’’.

ඉත්ථං සුදං ආයස්මා එකචින්තිකො ථෙරො ඉමා ගාථායො අභාසිත්ථාති.

එකචින්තිකත්ථෙරස්සාපදානං සත්ත