මූල > සුත්තපිටක > ඛුද්දකනිකාය

[කිමග්ඝතී තණ්ඩුලනාළිකා ච, බාරාණසී අන්තරබාහිරානි; අස්සපඤ්චසතෙ තානි, එකා තණ්ඩුලනාළිකාති; (ස්යා.)] කිමග්ඝති තණ්ඩුලනාළිකාය, අස්සාන මූලාය වදෙහි රාජ [නාළිකා ච (සී.), නාළිකාය (ක. සී. අට්ඨ.)];

බාරාණසිං සන්තරබාහිරතො [බාහිරන්තං (සී.)], අයමග්ඝති තණ්ඩුලනාළිකාති [කිමග්ඝතී වණ්ඩුලනාළිකා ච, බාරාණසී අන්තරබාහිරානි; අස්සපඤ්චසතෙ තානි, එකා තණ්ඩුලනාළිකාති; (ස්යා.)].

හිරිඔත්තප්පසම්පන්නා ¶ , සුක්කධම්මසමාහිතා;

සන්තො සප්පුරිසා ලොකෙ, දෙවධම්මාති වුච්චරෙති.

පුත්තො ත්යාහං මහාරාජ, ත්වං මං පොස ජනාධිප;

අඤ්ඤෙපි දෙවො පොසෙති, කිඤ්ච [කිඤ්චි (ක.)] දෙවො සකං පජන්ති.

කට්ඨහාරි [කට්ඨවාහන (ක.)] ජාතකං සත්තමං.

අපි ¶ ¶ අතරමානානං, ඵලාසාව සමිජ්ඣති;

විපක්කබ්රහ්මචරියොස්මි, එවං ජානාහි ගාමණීති.

උත්තමඞ්ගරුහා මය්හං, ඉමෙ ජාතා වයොහරා;

පාතුභූතා දෙවදූතා, පබ්බජ්ජාසමයො මමාති.

මඝදෙව [මඛාදෙව (සී. පී.), දෙවදූත (ක.)] ජාතකං නවමං.

යඤ්ච ¶ අඤ්ඤෙ න රක්ඛන්ති, යො ච අඤ්ඤෙ න රක්ඛති;

ස වෙ රාජ සුඛං සෙති, කාමෙසු අනපෙක්ඛවාති.

වරාපණ්ණක වණ්ණුපථ සෙරිවරො, සුවිචක්ඛණ තණ්ඩුලනාළිකස්සා;

හිරි පුත්තවරුත්තගාමණිනා, යො ච න රක්ඛති තෙන දසාති.

හොති සීලවතං අත්ථො, පටිසන්ථාර [පටිසන්ධාර (ක.)] වුත්තිනං;

ලක්ඛණං පස්ස ආයන්තං, ඤාතිසඞ්ඝපුරක්ඛතං [පුරක්ඛිතං (ස්යා.), පුරෙක්ඛිතං (ක.)];

අථ පස්සසිමං කාළං, සුවිහීනංව ඤාතිභීති.

නිග්රොධමෙව ¶ ¶ ¶ සෙවෙය්ය, න සාඛමුපසංවසෙ;

නිග්රොධස්මිං මතං සෙය්යො, යඤ්චෙ සාඛස්මි [සාඛස්මිං (සී. පී.)] ජීවිතන්ති.

ධිරත්ථු කණ්ඩිනං සල්ලං, පුරිසං ගාළ්හවෙධිනං;

ධිරත්ථු තං ජනපදං, යත්ථිත්ථී පරිණායිකා;

තෙ චාපි ධික්කිතා [ධික්කතා (?)] සත්තා, යෙ ඉත්ථීනං වසංගතාති.

න කිරත්ථි රසෙහි පාපියො, ආවාසෙහි ව [වා (සබ්බත්ථ)] සන්ථවෙහි වා;

වාතමිගං ගහනනිස්සිතං [ගෙහනිස්සිතං (සී. පී.)], වසමානෙසි රසෙහි සඤ්ජයොති.

අට්ඨක්ඛුරං ඛරාදියෙ, මිගං වඞ්කාතිවඞ්කිනං;

සත්තහි ¶ කාලාතික්කන්තං [සත්තහි කලාහ’තික්කන්තං (සී.), සත්තකාලෙහ’තික්කන්තං (ස්යා.), සත්තහි කාලාහ’තික්කන්තං (පී.)], න නං ඔවදිතුස්සහෙති.

මිගං ¶ තිපල්ලත්ථ [තිපල්ලත්ත (ක.)] මනෙකමායං, අට්ඨක්ඛුරං අඩ්ඪරත්තාපපායිං [අඩ්ඪරත්තාවපායිං (සී. පී.)];

එකෙන සොතෙන ඡමාස්සසන්තො, ඡහි කලාහිතිභොති [කලාහතිභොති (සී. ස්යා. පී.)] භාගිනෙය්යොති.

කාළෙ ¶ වා යදි වා ජුණ්හෙ, යදා වායති මාලුතො;

වාතජානි හි සීතානි, උභොත්ථමපරාජිතාති.

එවං චෙ සත්තා ජානෙය්යුං, දුක්ඛායං ජාතිසම්භවො;

න පාණො පාණිනං හඤ්ඤෙ, පාණඝාතී හි සොචතීති.

සචෙ ¶ මුච්චෙ [මුඤ්චෙ (සී. ස්යා. පී.)] පෙච්ච මුච්චෙ [මුඤ්චෙ (සී. ස්යා. පී.)], මුච්චමානො හි බජ්ඣති;

න හෙවං ධීරා මුච්චන්ති, මුත්ති බාලස්ස බන්ධනන්ති.

දිස්වා පදමනුත්තිණ්ණං, දිස්වානොතරිතං පදං;

නළෙන වාරිං පිස්සාම [පිවිස්සාම (සී. ස්යා. පී.)], නෙව [න ච (ක.)] මං ත්වං වධිස්සසීති.

අථ ¶ ලක්ඛණ සාඛ ධිරත්ථු පුන, න කිරත්ථි රසෙහි ඛරාදියා;

අතිභොති වර [රස (සබ්බත්ථ)] මාලුත පාණ, මුච්චෙන නළඅව්හයනෙන භවන්ති දසාති.

ඤාතමෙතං ¶ කුරුඞ්ගස්ස, යං ත්වං සෙපණ්ණි සිය්යසි [සෙය්යසි (සී. ස්යා. පී.)];

අඤ්ඤං ¶ සෙපණ්ණි ගච්ඡාමි, න මෙ තෙ රුච්චතෙ ඵලන්ති.

යෙ කුක්කුරා රාජකුලම්හි වද්ධා, කොලෙය්යකා වණ්ණබලූපපන්නා;

තෙමෙ න වජ්ඣා මයමස්ම වජ්ඣා, නායං සඝච්චා දුබ්බලඝාතිකායන්ති.

අපි පස්සෙන සෙමානො, සල්ලෙභි සල්ලලීකතො;

සෙය්යොව වළවා ගොජො [භොජ්ජො (සී.), භොජ්ඣො (ස්යා. පී.)], යුඤ්ජ මඤ්ඤෙව සාරථීති.

ගොජානීය [භොජාජානීය (සී. ස්යා. පී.)] ජාතකං තතියං.

යදා යදා යත්ථ යදා, යත්ථ යත්ථ යදා යදා;

ආජඤ්ඤො කුරුතෙ වෙගං, හායන්ති තත්ථ වාළවාති.

අඤ්ඤමඤ්ඤෙහි ¶ ¶ තිත්ථෙහි, අස්සං පායෙහි සාරථි;

අච්චාසනස්ස පුරිසො, පායාසස්සපි තප්පතීති.

පුරාණචොරාන ¶ වචො නිසම්ම, මහිළාමුඛො පොථයමන්වචාරී;

සුසඤ්ඤතානඤ්හි වචො නිසම්ම, ගජුත්තමො සබ්බගුණෙසු අට්ඨාති.

නාලං කබළං පදාතවෙ, න ච පිණ්ඩං න කුසෙ න ඝංසිතුං;

මඤ්ඤාමි අභිණ්හදස්සනා, නාගො ස්නෙහමකාසි [සිනෙහමකාසි (සී. ස්යා. පී.)] කුක්කුරෙති.

මනුඤ්ඤමෙව ¶ භාසෙය්ය, නාමනුඤ්ඤං කුදාචනං;

මනුඤ්ඤං භාසමානස්ස, ගරුං භාරං උදද්ධරි;

ධනඤ්ච නං අලාභෙසි, තෙන චත්තමනො අහූති.

යතො යතො ගරු ධුරං, යතො ගම්භීරවත්තනී;

තදාස්සු කණ්හං යුඤ්ජන්ති, ස්වාස්සු තං වහතෙ ධුරන්ති.

මා ¶ මුනිකස්ස පිහයි, ආතුරන්නානි භුඤ්ජති;

අප්පොස්සුක්කො භුසං ඛාද, එතං දීඝායුලක්ඛණන්ති.

කුරුඞ්ගස්ස ¶ කුක්කුරගොජවරො, පුන වාළවස්සසිරිව්හයනො [සිරිවයනො (සබ්බත්ථ)];

මහිළාමුඛනාමනුඤ්ඤවරො, වහතෙ ධුර මුනිකෙන දසාති.

කුලාවකා ¶ මාතලි සිම්බලිස්මිං, ඊසාමුඛෙන පරිවජ්ජයස්සු;

කාමං චජාම අසුරෙසු පාණං, මා මෙ දිජා වික්කුලවා [මායිමෙ දිජා විකුලාවා (සී. ස්යා. පී.)] අහෙසුන්ති.

රුදං මනුඤ්ඤං රුචිරා ච පිට්ඨි, වෙළුරියවණ්ණූපනිභා [වණ්ණූපටිභා (ස්යා.), වණ්ණසන්නිභා (ක.)] ච ගීවා;

බ්යාමමත්තානි ච පෙඛුණානි, නච්චෙන තෙ ධීතරං නො දදාමීති.

සම්මොදමානා ¶ ගච්ඡන්ති, ජාලමාදාය පක්ඛිනො;

යදා තෙ විවදිස්සන්ති, තදා එහින්ති මෙ වසන්ති.

න ¶ මං සීතං න මං උණ්හං, න මං ජාලස්මි බාධනං;

යඤ්ච මං මඤ්ඤතෙ මච්ඡී, අඤ්ඤං සො රතියා ගතොති.

සන්ති ¶ පක්ඛා අපතනා, සන්ති පාදා අවඤ්චනා;

මාතාපිතා ච නික්ඛන්තා, ජාතවෙද පටික්කමාති.

යං නිස්සිතා ජගතිරුහං විහඞ්ගමා, ස්වායං අග්ගිං පමුඤ්චති;

දිසා භජථ වක්කඞ්ගා [වඞ්කඞ්ගා (ස්යා.)], ජාතං සරණතො භයන්ති.

යෙ වුඩ්ඪ [වද්ධ (සී. පී.)] මපචායන්ති, නරා ධම්මස්ස කොවිදා;

දිට්ඨෙව ධම්මෙ පාසංසා, සම්පරායෙ ච සුග්ගතීති.

නාච්චන්තං ¶ නිකතිප්පඤ්ඤො, නිකත්යා සුඛමෙධති;

ආරාධෙති නිකතිප්පඤ්ඤො [ආරාධෙ නිකතිප්පඤ්ඤො (පී.)], බකො කක්කටකාමිවාති.

මඤ්ඤෙ ¶ සොවණ්ණයො රාසි, සොණ්ණමාලා ච නන්දකො;

යත්ථ දාසො ආමජාතො, ඨිතො ථුල්ලානි [ථූලානි (ක.)] ගජ්ජතීති.

කාමං ¶ පතාමි නිරයං, උද්ධංපාදො අවංසිරො;

නානරියං කරිස්සාමි, හන්ද පිණ්ඩං පටිග්ගහාති.

සිරිමාතලි ධීතර පක්ඛිවරො, රතියාගතො මාතාපිතා ච පුන;

ජගතීරුහ වුඩ්ඪ සුකක්කටකො, තථා නන්දකපිණ්ඩවරෙන දසාති.

යො ¶ අත්ථකාමස්ස හිතානුකම්පිනො, ඔවජ්ජමානො න කරොති සාසනං;

අජියා පාදමොලම්බ [පාදමොලුම්බ (සී. ස්යා. පී.)], මිත්තකො විය සොචතීති.

යො ¶ අත්ථකාමස්ස හිතානුකම්පිනො, ඔවජ්ජමානො න කරොති සාසනං;

කපොතකස්ස වචනං අකත්වා, අමිත්තහත්ථත්ථගතොව සෙතීති.

යො අත්ථකාමස්ස හිතානුකම්පිනො, ඔවජ්ජමානො න කරොති සාසනං;

එවං සො නිහතො සෙති, වෙළුකස්ස යථා පිතාති.

සෙය්යො ¶ ¶ අමිත්තො මතියා උපෙතො, න ත්වෙව මිත්තො මතිවිප්පහීනො;

මකසං වධිස්සන්ති හි එළමූගො, පුත්තො පිතු අබ්භිදා උත්තමඞ්ගන්ති.

සෙය්යො අමිත්තො මෙධාවී, යඤ්චෙ බාලානුකම්පකො;

පස්ස රොහිණිකං ජම්මිං, මාතරං හන්ත්වාන සොචතීති.

න වෙ අනත්ථකුසලෙන, අත්ථචරියා සුඛාවහා;

හාපෙති අත්ථං දුම්මෙධො, කපි ආරාමිකො යථාති.

න ¶ වෙ අනත්ථකුසලෙන, අත්ථචරියා සුඛාවහා;

හාපෙති අත්ථං දුම්මෙධො, කොණ්ඩඤ්ඤො වාරුණිං යථාති.

අනුපායෙන ¶ යො අත්ථං, ඉච්ඡති සො විහඤ්ඤති;

චෙතා හනිංසු වෙදබ්බං [වෙදබ්භං (සී. පී.)], සබ්බෙ තෙ බ්යසනමජ්ඣගූති.

වෙදබ්බ [වෙදබ්භ (සී. පී.)] ජාතකං අට්ඨමං.

නක්ඛත්තං ¶ පටිමානෙන්තං, අත්ථො බාලං උපච්චගා;

අත්ථො අත්ථස්ස නක්ඛත්තං, කිං කරිස්සන්ති තාරකාති.

දුම්මෙධානං සහස්සෙන, යඤ්ඤො මෙ උපයාචිතො;

ඉදානි ඛොහං යජිස්සාමි, බහු [බහූ (සී. පී.), බහුං (ක.)] අධම්මිකො ජනොති.

අථ මිත්තක මාතු කපොතවරො, තථා වෙළූක එළමූගො රොහිණී;

කපි ¶ වාරුණි චෙතචරා ච පුන, තථා තාරක යඤ්ඤවරෙන දසාති.

ආසීසෙථෙව ¶ [ආසිංසෙථෙව (සී. ස්යා. පී.)] පුරිසො, න නිබ්බින්දෙය්ය පණ්ඩිතො;

පස්සාමි වොහං අත්තානං, යථා ඉච්ඡිං තථා අහූති.

වායමෙථෙව පුරිසො, න නිබ්බින්දෙය්ය පණ්ඩිතො;

පස්සාමි වොහං අත්තානං, උදකා ථලමුබ්භතන්ති.

තථෙව ¶ පුණ්ණා පාතියො, අඤ්ඤායං වත්තතෙ කථා;

ආකාරණෙන [ආකාරකෙන (සී. ස්යා. පී.)] ජානාමි, න චායං භද්දිකා සුරාති.

නායං ¶ රුක්ඛො දුරාරුහො, නපි ගාමතො ආරකා;

ආකාරණෙන ජානාමි, නායං සාදුඵලො දුමොති.

යො අලීනෙන චිත්තෙන, අලීනමනසො නරො;

භාවෙති කුසලං ධම්මං, යොගක්ඛෙමස්ස පත්තියා;

පාපුණෙ අනුපුබ්බෙන, සබ්බසංයොජනක්ඛයන්ති.

යො ¶ පහට්ඨෙන චිත්තෙන, පහට්ඨමනසො නරො;

භාවෙති කුසලං ධම්මං, යොගක්ඛෙමස්ස පත්තියා;

පාපුණෙ අනුපුබ්බෙන, සබ්බසංයොජනක්ඛයන්ති.

යස්සෙතෙ චතුරො ධම්මා, වානරින්ද යථා තව;

සච්චං ධම්මො ධිති [ධිතී (සී. පී.)] චාගො, දිට්ඨං සො අතිවත්තතීති.

යස්සෙතෙ ¶ ¶ ච [යස්ස එතෙ (සී. පී.)] තයො ධම්මා, වානරින්ද යථා තව;

දක්ඛියං සූරියං පඤ්ඤා, දිට්ඨං සො අතිවත්තතීති.

ධමෙ ධමෙ නාතිධමෙ, අතිධන්තඤ්හි පාපකං;

ධන්තෙන හි සතං ලද්ධං, අතිධන්තෙන නාසිතන්ති.

ධමෙ ධමෙ නාතිධමෙ, අතිධන්තඤ්හි පාපකං;

ධන්තෙනාධිගතා භොගා, තෙ තාතො විධමී ධමන්ති.

යථා ¶ ඉච්ඡිං තථාහුදකා ථලා, සුර සාදුඵලො ච අලීනමනො;

සම්පහට්ඨමනො ¶ චතුරො ච තයො, සතලද්ධක භොගධනෙන දසාති.

අසා ලොකිත්ථියො නාම, වෙලා තාසං න විජ්ජති;

සාරත්තා ච පගබ්භා ච, සිඛී සබ්බඝසො යථා;

තා හිත්වා පබ්බජිස්සාමි, විවෙකමනුබ්රූහයන්ති.

යං ¶ බ්රාහ්මණො අවාදෙසි, වීණං සමුඛවෙඨිතො;

අණ්ඩභූතා භතා භරියා, තාසු කො ජාතු විස්සසෙති.

කොධනා අකතඤ්ඤූ ච, පිසුණා මිත්තභෙදිකා [පිසුණා ච විභෙදිකා (සී. ස්යා. පී.)];

බ්රහ්මචරියං චර භික්ඛු, සො සුඛං න විහාහසීති [පිහාහිසීති (සී. ස්යා. පී.), විහායසි (ක.)].

තක්කපණ්ඩිතජාතකං [තක්කජාතකං (සී. ස්යා. පී. අට්ඨ.)] තතියං.

මා ¶ සු නන්දි ඉච්ඡති මං, මා සු සොචි න මිච්ඡති [න ඉච්ඡති (සී. ස්යා. පී.)];

ථීනං භාවො දුරාජානො, මච්ඡස්සෙවොදකෙ ගතන්ති.

යථා ¶ නදී ච පන්ථො ච, පානාගාරං සභා පපා;

එවං ලොකිත්ථියො නාම, නාසං කුජ්ඣන්ති පණ්ඩිතාති.

එකා ඉච්ඡා පුරෙ ආසි, අලද්ධා මුදුලක්ඛණං;

යතො ලද්ධා අළාරක්ඛී, ඉච්ඡා ඉච්ඡං විජායථාති.

උච්ඡඞ්ගෙ දෙව මෙ පුත්තො, පථෙ ධාවන්තියා පති;

තඤ්ච දෙසං න පස්සාමි, යතො සොදරියමානයෙති [සොදරියං නයෙ (ක.)].

යස්මිං ¶ ¶ මනො නිවිසති, චිත්තඤ්චාපි [චිත්තං වාපි (කත්ථචි)] පසීදති;

අදිට්ඨපුබ්බකෙ පොසෙ, කාමං තස්මිම්පි විස්සසෙති.

ධිරත්ථු තං විසං වන්තං, යමහං ජීවිතකාරණා;

වන්තං පච්චාවමිස්සාමි [පච්චාහරිස්සාමි (ක.)], මතං මෙ ජීවිතා වරන්ති.

න තං ජිතං සාධු ජිතං, යං ජිතං අවජීයති;

තං ඛො ජිතං සාධු ජිතං, යං ජිතං නාවජීයතීති.

සිඛීසබ්බඝසොපි ¶ ච වීණවරො, පිසුණා මිත්තභෙදිකා නන්දී නදී;

මුදුලක්ඛණ සොදරියා ච මනො, විස සාධුජිතෙන භවන්ති දසාති.

යො ¶ පුබ්බෙ කරණීයානි, පච්ඡා සො කාතුමිච්ඡති;

වරුණකට්ඨ [වරණකට්ඨ (සී. පී.)] භඤ්ජොව, ස පච්ඡා මනුතප්පතීති.

අකතඤ්ඤුස්ස ¶ පොසස්ස, නිච්චං විවරදස්සිනො;

සබ්බං චෙ පථවිං [පඨවිං (සී. ස්යා. පී.)] දජ්ජා, නෙව නං අභිරාධයෙති.

සච්චං කිරෙවමාහංසු, නරා එකච්චියා ඉධ;

කට්ඨං නිප්ලවිතං [විප්ලාවිතං (සී. පී.)] සෙය්යො, න ත්වෙවෙකච්චියො නරොති.

සාධූ සම්බහුලා ඤාතී, අපි රුක්ඛා අරඤ්ඤජා;

වාතො ¶ වහති එකට්ඨං, බ්රහන්තම්පි වනප්පතින්ති.

අභිත්ථනය ¶ පජ්ජුන්න, නිධිං කාකස්ස නාසය;

කාකං සොකාය රන්ධෙහි, මඤ්ච සොකා පමොචයාති.

අසඞ්කියොම්හි ගාමම්හි, අරඤ්ඤෙ නත්ථි මෙ භයං;

උජුං මග්ගං සමාරූළ්හො, මෙත්තාය කරුණාය චාති.

උසභා ¶ රුක්ඛා ගාවියො ගවා ච, අස්සො කංසො සිඞ්ගාලී [සිගාසී (සී. ස්යා. පී.)] ච කුම්භො;

පොක්ඛරණී ච අපාකචන්දනං, ලාබූනි සීදන්ති සිලා ප්ලවන්ති.

මණ්ඩූකියො කණ්හසප්පෙ ගිලන්ති, කාකං සුපණ්ණා පරිවාරයන්ති;

තසා ¶ වකා එළකානං භයාහි, විපරියාසො [විපරියායො (ස්යා. ක.)] වත්තති නයිධ මත්ථීති.

උභො ඛඤ්ජා උභො කුණී, උභො විසමචක්ඛුකා [චක්ඛුලා (සී. පී.)];

උභින්නං පිළකා [පීළකා (ස්යා.)] ජාතා, නාහං පස්සාමි ඉල්ලිසන්ති.

යතො ¶ විලුත්තා ච හතා ච ගාවො, දඩ්ඪානි ගෙහානි ජනො ච නීතො;

අථාගමා පුත්තහතාය පුත්තො, ඛරස්සරං ඩිණ්ඩිමං [දෙණ්ඩිමං (සී. ස්යා. පී.), ඩින්දිමං (ක.)] වාදයන්තොති.

යං තෙ පවිකත්ථිතං පුරෙ, අථ තෙ පූතිසරා සජන්ති පච්ඡා;

උභයං ¶ න සමෙති භීමසෙන, යුද්ධකථා ච ඉදඤ්ච තෙ විහඤ්ඤන්ති.

වරුණවග්ගො [වරණවග්ගො (සී. පී.)] අට්ඨමො.

වරුණා අකතඤ්ඤූවරෙ තු සච්චවරං, සවනප්පතිනා ච අභිත්ථනය;

කරුණාය සිලාප්ලව ඉල්ලිසතො, පුන ඩිණ්ඩිමපූතිසරෙන දසාති.

අපායිම්හ ¶ අනච්චිම්හ, අගායිම්හ රුදිම්හ ච;

විසඤ්ඤිකරණිං පිත්වා [පීත්වා (සී. ස්යා. පී.)], දිට්ඨා නාහුම්හ වානරාති.

අතික්කම්ම ¶ ¶ රමණකං, සදාමත්තඤ්ච දූභකං;

ස්වාසි පාසාණමාසීනො, යස්මා ජීවං න මොක්ඛසීති.

මිත්තො හවෙ සත්තපදෙන හොති, සහායො පන ද්වාදසකෙන හොති;

මාසඩ්ඪමාසෙන ච ඤාති හොති, තතුත්තරිං අත්තසමොපි හොති;

සොහං කථං අත්තසුඛස්ස හෙතු, චිරසන්ථුතං [චිරසන්ධවං (ක.), චිරසත්ථුනං (පී.)] කාළකණ්ණිං ජහෙය්යන්ති.

ආරොග්යමිච්ඡෙ පරමඤ්ච ලාභං, සීලඤ්ච වුද්ධානුමතං සුතඤ්ච;

ධම්මානුවත්තී ච අලීනතා ච, අත්ථස්ස ද්වාරා පමුඛා ඡළෙතෙති.

ආයතිං ¶ දොසං නාඤ්ඤාය, යො කාමෙ පටිසෙවති;

විපාකන්තෙ හනන්ති නං, කිංපක්කමිව භක්ඛිතන්ති.

සීලං ¶ කිරෙව කල්යාණං, සීලං ලොකෙ අනුත්තරං;

පස්ස ඝොරවිසො නාගො, සීලවාති න හඤ්ඤතීති.

යස්ස ¶ මඞ්ගලා සමූහතාසෙ [සමූහතා (සී. ස්යා. පී. සු. නි. 362], උප්පාතා [උප්පාදා (පී.)] සුපිනා ච ලක්ඛණා ච;

සො [ස (සී. පී. ක.)] මඞ්ගලදොසවීතිවත්තො, යුගයොගාධිගතො න ජාතුමෙතීති.

කල්යාණිමෙව මුඤ්චෙය්ය, න හි මුඤ්චෙය්ය පාපිකං;

මොක්ඛො කල්යාණියා සාධු, මුත්වා තප්පති පාපිකන්ති.

වාචාව ¶ කිර තෙ ආසි, සණ්හා සඛිලභාණිනො;

තිණමත්තෙ අසජ්ජිත්ථො, නො ච නික්ඛසතං හරන්ති.

යො පුබ්බෙ කතකල්යාණො, කතත්ථො නාවබුජ්ඣති;

පච්ඡා කිච්චෙ සමුප්පන්නෙ, කත්තාරං නාධිගච්ඡතීති.

අපායිම්හ ච දූභකං සත්තපදං, ඡළද්වර ච ආයතිනා ච පුන;

අහිසීලව මඞ්ගලි පාපිකස්සා, සතංනික්ඛ කතත්ථවරෙන දසාති.

ලිත්තං ¶ ¶ පරමෙන තෙජසා, ගිලමක්ඛං ¶ පුරිසො න බුජ්ඣති;

ගිල රෙ ගිල පාපධුත්තක, පච්ඡා තෙ කටුකං භවිස්සතීති.

උක්කට්ඨෙ සූරමිච්ඡන්ති, මන්තීසු අකුතූහලං;

පියඤ්ච අන්නපානම්හි, අත්ථෙ ජාතෙ ච පණ්ඩිතන්ති.

න විස්සසෙ අවිස්සත්ථෙ, විස්සත්ථෙපි න විස්සසෙ;

විස්සාසා භයමන්වෙති, සීහංව මිගමාතුකාති [මිගමාතුයා (ක.)].

සොතත්තො සොසින්දො [සොසීතො (සී. ස්යා. පී.), සොසිනො (ක.)] චෙව, එකො භිංසනකෙ වනෙ;

නග්ගො න චග්ගිමාසීනො, එසනාපසුතො මුනීති.

අනිච්චා ¶ වත සඞ්ඛාරා, උප්පාදවයධම්මිනො;

උප්පජ්ජිත්වා නිරුජ්ඣන්ති, තෙසං වූපසමො සුඛොති.

සමතිත්තිකං ¶ අනවසෙකං, තෙලපත්තං යථා පරිහරෙය්ය;

එවං සචිත්තමනුරක්ඛෙ, පත්ථයානො දිසං අගතපුබ්බන්ති.

ජීවකඤ්ච ¶ මතං දිස්වා, ධනපාලිඤ්ච දුග්ගතං;

පන්ථකඤ්ච වනෙ මූළ්හං, පාපකො පුනරාගතොති.

සාධු ¶ ඛො පණ්ඩිතො නාම, න ත්වෙව අතිපණ්ඩිතො;

අතිපණ්ඩිතෙන පුත්තෙන, මනම්හි උපකූළිතොති [උපකූලිතොති (සී.), උපකුට්ඨිතොති (ස්යා.), උපකුටිතො (ක.)].

පරොසහස්සම්පි සමාගතානං, කන්දෙය්යුං තෙ වස්සසතං අපඤ්ඤා;

එකොව සෙය්යො පුරිසො සපඤ්ඤො, යො භාසිතස්ස විජානාති අත්ථන්ති.

අසාතං සාතරූපෙන, පියරූපෙන අප්පියං;

දුක්ඛං සුඛස්ස රූපෙන, පමත්තමතිවත්තතීති.

ගිලමක්ඛකුතූහල ¶ ¶ මාතුකස්සා, මුනිනා ච අනිච්චත පත්තවරං;

ධනපාලිවරො අතිපණ්ඩිතකො, සපරොසහස්සඅසාතදසාති.

පරොසතං ¶ චෙපි සමාගතානං, ඣායෙය්යුං තෙ වස්සසතං අපඤ්ඤා;

එකොව සෙය්යො පුරිසො සපඤ්ඤො, යො භාසිතස්ස විජානාති අත්ථන්ති.

යො දුක්ඛඵුට්ඨාය භවෙය්ය තාණං, සො මෙ පිතා දුබ්භි [දූභි (සී. පී.)] වනෙ කරොති;

සා කස්ස කන්දාමි වනස්ස මජ්ඣෙ, යො තායිතා සො සහසං [සහසා (සී. ස්යා. පී.)] කරොතීති.

යත්ථ ¶ වෙරී නිවිසති [නිවසති (සී. ක.)], න වසෙ තත්ථ පණ්ඩිතො;

එකරත්තං දිරත්තං වා, දුක්ඛං වසති වෙරිසූති.

චතුබ්භි අට්ඨජ්ඣගමා, අට්ඨාහිපි ච සොළස;

සොළසාහි ච බාත්තිංස [බත්තිංස (සී. ස්යා. පී.)], අත්රිච්ඡං චක්කමාසදො;

ඉච්ඡාහතස්ස පොසස්ස, චක්කං භමති මත්ථකෙති.

බහුම්පෙතං ¶ ¶ වනෙ කට්ඨං, වාතො භඤ්ජති දුබ්බලං;

තස්ස චෙ භායසී නාග, කිසො නූන භවිස්සසීති.

සුඛං වත මං ජීවන්තං [සුඛකං වත ජීවං (ක.)], පචමානා උදඤ්චනී;

චොරී ජායප්පවාදෙන, තෙලං ලොණඤ්ච යාචතීති.

සාධු ¶ ඛො සිප්පකං නාම, අපි යාදිස කීදිසං;

පස්ස ඛඤ්ජප්පහාරෙන, ලද්ධා ගාමා චතුද්දිසාති.

සික්ඛෙය්ය සික්ඛිතබ්බානි, සන්ති තච්ඡන්දිනො [සච්ඡන්දිනො (සී. පී.)] ජනා;

බාහියා හි [පි (සී. ස්යා. පී.)] සුහන්නෙන, රාජානමභිරාධයීති.

යථන්නො පුරිසො හොති, තථන්නා තස්ස දෙවතා;

ආහරෙතං කුණ්ඩපූවං [කණං පූවං (සී. පී.)], මා මෙ භාගං විනාසයාති.

සබ්බසංහාරකො ¶ ¶ [සබ්බසාහාරකො (ක.)] නත්ථි, සුද්ධං කඞ්ගු පවායති;

අලිකං භායතියං ධුත්තී, සච්චමාහ මහල්ලිකාති.

සපරොසත තායිත වෙරී ¶ පුන, භමචක්කථ නාගසිරිව්හයනො;

සුඛකඤ්ච වත සිප්පක බාහියා, කුණ්ඩපූව මහල්ලිකකා ච දසාති.

හංචි [හංසි (සී. ස්යා.), හඤ්චි (?)] තුවං එවමඤ්ඤසි සෙය්යො, පුත්තෙන පිතාති රාජසෙට්ඨ;

හන්දස්සතරස්ස තෙ අයං, අස්සතරස්ස හි ගද්රභො පිතාති.

යෙන සත්තුබිලඞ්ගා ච, දිගුණපලාසො ච පුප්ඵිතො;

යෙන දදාමි [යෙනා’දාමි (සී. ස්යා.)] තෙන වදාමි, යෙන න දදාමි [යෙන නා’දාමි (සී. ස්යා.)] න තෙන වදාමි;

එස ¶ මග්ගො යවමජ්ඣකස්ස, එතං ඡන්නපථං විජානාහීති.

සද්දහාසි ¶ සිඞ්ගාලස්ස [සිගාලස්ස (සී. ස්යා. පී.)], සුරාපීතස්ස බ්රාහ්මණ;

සිප්පිකානං සතං නත්ථි, කුතො කංසසතා දුවෙති.

බහුචින්තී ¶ අප්පචින්තී, උභො ජාලෙ අබජ්ඣරෙ;

මිතචින්තී පමොචෙසී, උභො තත්ථ සමාගතාති.

යායඤ්ඤ [යායඤ්ඤෙ (ක.)] මනුසාසති, සයං ලොලුප්පචාරිනී;

සායං විපක්ඛිකා සෙති, හතා චක්කෙන සාසිකාති [සාලිකාති (සී. ස්යා. පී.)].

අතිකරමකරාචරිය ¶ , මය්හම්පෙතං න රුච්චති;

චතුත්ථෙ ලඞ්ඝයිත්වාන, පඤ්චමායසි ආවුතොති.

අච්චුග්ගතාතිලපතා [අතිබලතා (සී. ස්යා. පී.), අතිලපකා (කත්ථචි)], අතිවෙලං පභාසිතා;

වාචා හනති දුම්මෙධං, තිත්තිරංවාතිවස්සිතන්ති.

නාචින්තයන්තො පුරිසො, විසෙසමධිගච්ඡති;

චින්තිතස්ස ඵලං පස්ස, මුත්තොස්මි වධබන්ධනාති.

අමාතාපිතරසංවද්ධො ¶ [පිතරි (සී. පී.), පිතු (ස්යා.)], අනාචෙරකුලෙ වසං;

නායං කාලං අකාලං වා, අභිජානාති කුක්කුටොති.

අබද්ධා ¶ ¶ තත්ථ බජ්ඣන්ති, යත්ථ බාලා පභාසරෙ;

බද්ධාපි තත්ථ මුච්චන්ති, යත්ථ ධීරා පභාසරෙති.

හංචිවග්ගො [හංසිවග්ගො (සී. ස්යා.)] ද්වාදසමො.

අථ ගද්රභ සත්තුව කංසසතං, බහුචින්ති සාසිකායාතිකර;

අතිවෙල විසෙසමනාචරියොව, ධීරාපභාසරතෙන දසාති.

කරෙ සරික්ඛො අථ වාපි සෙට්ඨො, නිහීනකො වාපි කරෙය්ය එකො;

කරෙය්යුමෙතෙ [කරෙය්යුං තෙ (සී. පී.)] බ්යසනෙ උත්තමත්ථං, යථා අහං කුසනාළි රුචායන්ති.

යසං ¶ ¶ ලද්ධාන දුම්මෙධො, අනත්ථං චරති අත්තනො;

අත්තනො ච පරෙසඤ්ච, හිංසාය පටිපජ්ජතීති.

අසබ්බත්ථගාමිං වාචං, බාලො සබ්බත්ථ භාසති;

නායං දධිං වෙදි න [න වෙදි (ක.)] නඞ්ගලීසං, දධිප්පයං [දධිම්පයං (සී. පී.)] මඤ්ඤති නඞ්ගලීසන්ති.

වායමෙථෙව ¶ පුරිසො, න නිබ්බින්දෙය්ය පණ්ඩිතො;

වායාමස්ස ඵලං පස්ස, භුත්තා අම්බා අනීතිහන්ති.

බහුම්පි සො විකත්ථෙය්ය, අඤ්ඤං ජනපදං ගතො;

අන්වාගන්ත්වාන දූසෙය්ය, භුඤ්ජ භොගෙ කටාහකාති.

තදෙවෙකස්ස ¶ [තථෙවෙකස්ස (සී. ස්යා. පී. අට්ඨ. මූලපාඨො)] කල්යාණං, තදෙවෙකස්ස පාපකං;

තස්මා සබ්බං න කල්යාණං, සබ්බං වාපි න පාපකන්ති.

තෙ දෙසා තානි වත්ථූනි, අහඤ්ච වනගොචරො;

අනුවිච්ච ඛො තං ගණ්හෙය්යුං, පිව [පිප (සී. පී.)] ඛීරං කලණ්ඩුකාති.

යො ¶ වෙ ධම්මං ධජං [ධම්මධජං (ස්යා. පී. ක.)] කත්වා, නිගූළ්හො පාපමාචරෙ;

විස්සාසයිත්වා භූතානි, බිළාරං නාම තං වතන්ති.

නායං සිඛා පුඤ්ඤහෙතු, ඝාසහෙතු අයං සිඛා;

නාඞ්ගුට්ඨගණනං යාති, අලං තෙ හොතු අග්ගිකාති.

යථා ¶ ¶ වාචා ච භුඤ්ජස්සු, යථා භුත්තඤ්ච බ්යාහර;

උභයං තෙ න සමෙති, වාචා භුත්තඤ්ච කොසියෙති.

කුසනාළිවග්ගො [සරික්ඛවග්ගො (ක.)] තෙරසමො.

කුසනාළිසිරිව්හයනො ච යසං, දධි මම්බ කටාහකපඤ්චමකො;

අථ පාපක ඛීර බිළාරවතං, සිඛි කොසියසව්හයනෙන දසාති.

අසම්පදානෙනිතරීතරස්ස, බාලස්ස මිත්තානි කලී භවන්ති;

තස්මා හරාමි භුසං අඩ්ඪමානං, මා මෙ මිත්ති ජීයිත්ථ සස්සතායන්ති.

කුසලූපදෙසෙ ¶ ¶ ධිතියා දළ්හාය ච, අනිවත්තිතත්තාභයභීරුතාය [අවත්ථිතත්තාභයභීරුතාය (සී. ස්යා. පී.)] ච;

න රක්ඛසීනං වසමාගමිම්හසෙ, ස සොත්ථිභාවො මහතා භයෙන මෙති.

භීරුක [පඤ්චගරුක (සී. පී.), පඤ්චභීරුක (ස්යා.), අභයභීරුත§(?)] ජාතකං දුතියං.

ඛෙමං යහිං තත්ථ අරී උදීරිතො [අරි උද්ධරිතො (ක.)], දකස්ස මජ්ඣෙ ජලතෙ ඝතාසනො;

න අජ්ජ වාසො මහියා මහීරුහෙ, දිසා භජව්හො සරණාජ්ජ නො භයන්ති.

යෙ ¶ සඤ්ඤිනො තෙපි දුග්ගතා, යෙපි අසඤ්ඤිනො තෙපි දුග්ගතා;

එතං උභයං විවජ්ජය, තං ¶ සමාපත්තිසුඛං අනඞ්ගණන්ති.

චන්දාභං සූරියාභඤ්ච, යොධ පඤ්ඤාය ගාධති.

අවිතක්කෙන ඣානෙන, හොති ආභස්සරූපගොති.

යං ¶ ලද්ධං තෙන තුට්ඨබ්බං, අතිලොභො හි පාපකො;

හංසරාජං ගහෙත්වාන, සුවණ්ණා පරිහායථාති.

යත්ථෙකො ලභතෙ බබ්බු, දුතියො තත්ථ ජායති;

තතියො ච චතුත්ථො ච, ඉදං තෙ බබ්බුකා බිලන්ති.

කිං තෙ ජටාහි දුම්මෙධ, කිං තෙ අජිනසාටියා;

අබ්භන්තරං ¶ තෙ ගහනං, බාහිරං පරිමජ්ජසීති.

අක්ඛී භින්නා පටො නට්ඨො, සඛිගෙහෙ ච භණ්ඩනං;

උභතො පදුට්ඨා කම්මන්තා [පදුට්ඨකම්මන්තො (සී.), පදුට්ඨො කම්මන්තො (පී.)], උදකම්හි ථලම්හි චාති.

නිච්චං ¶ උබ්බිග්ගහදයා, සබ්බලොකවිහෙසකා;

තස්මා නෙසං වසා නත්ථි, කාකානම්හාක [කාකානස්මාක (සී. ස්යා. පී.)] ඤාතිනන්ති.

ඉතරීතර ¶ රක්ඛසි ඛෙමියො ච, පරොසතපඤ්හෙන ආභස්සරො පුන;

අථ හංසවරුත්තමබබ්බුජටං, පටනට්ඨක කාකවරෙන දසාති.

න ¶ පාපජනසංසෙවී, අච්චන්තසුඛමෙධති;

ගොධාකුලං [ගොධක්කුලං (ක.)] කකණ්ටාව [කකණ්ටකා (ක.)], කලිං පාපෙති අත්තනන්ති.

එතඤ්හි තෙ දුරාජානං, යං සෙසි මතසායිකං;

යස්ස තෙ කඩ්ඪමානස්ස, හත්ථා දණ්ඩො න මුච්චතීති.

ලසී ච තෙ නිප්ඵලිතා, මත්ථකො ච පදාලිතො [විදාලිතො (සී. පී.)];

සබ්බා තෙ ඵාසුකා භග්ගා, අජ්ජ ඛො ත්වං විරොචසීති.

බහුම්පෙතං ¶ අසබ්භි [බහුපෙතමසබ්භි (ක.)] ජාතවෙද, යං තං වාලධිනාභිපූජයාම;

මංසාරහස්ස ¶ නත්ථජ්ජ මංසං, නඞ්ගුට්ඨම්පි භවං පටිග්ගහාතූති.

න ¶ ත්වං රාධ විජානාසි, අඩ්ඪරත්තෙ අනාගතෙ;

අබ්යයතං [අබ්යායතං (සී. ස්යා. පී.), අබ්යත්තතං (?)] විලපසි, විරත්තා කොසියායනෙති.

අපි නු හනුකා සන්තා, මුඛඤ්ච පරිසුස්සති;

ඔරමාම න පාරෙම, පූරතෙව මහොදධීති.

නයිදං දුක්ඛං අදුං දුක්ඛං, යං මං තුදති වායසො;

යං සාමා පුප්ඵරත්තෙන, කත්තිකං නානුභොස්සතීති.

නාහං ¶ පුනං න ච පුනං, න චාපි අපුනප්පුනං;

හත්ථිබොන්දිං පවෙක්ඛාමි, තථා හි භයතජ්ජිතොති.

එකපණ්ණො අයං රුක්ඛො, න භූම්යා චතුරඞ්ගුලො;

ඵලෙන විසකප්පෙන, මහායං කිං භවිස්සතීති.

අසන්තං ¶ ¶ යො පග්ගණ්හාති, අසන්තං චූපසෙවති;

තමෙව ඝාසං කුරුතෙ, බ්යග්ඝො සඤ්ජීවකො යථාති.

කකණ්ටක [පාපසෙවන (ක.)] වග්ගො පන්නරසමො.

සුඛමෙධති දණ්ඩවරො ච පුන, ලසි වාලධි පඤ්චමරාධවරො;

සමහොදධි ¶ කත්තික බොන්දි පුන, චතුරඞ්ගුලබ්යග්ඝවරෙන දසාති.

(උපරිමො පණ්ණාසකො.) [( ) සීහළපොත්ථකෙයෙව දිස්සති]

අපණ්ණකං සීලවග්ගකුරුඞ්ග, කුලාවකං අත්ථකාමෙන පඤ්චමං;

ආසීසො ඉත්ථිවරුණං අපායි, ලිත්තවග්ගෙන තෙ දස;

පරොසතං හංචි කුසනාළි [හංසි සරික්ඛං (සබ්බත්ථ)], අසම්පදං කකණ්ටකවග්ගො.

දළ්හං ¶ ¶ ¶ දළ්හස්ස ඛිපති, බල්ලිකො [මල්ලිකො (සී. පී.)] මුදුනා මුදුං;

සාධුම්පි සාධුනා ජෙති, අසාධුම්පි අසාධුනා;

එතාදිසො අයං රාජා, මග්ගා උය්යාහි සාරථි.

අක්කොධෙන ජිනෙ කොධං, අසාධුං සාධුනා ජිනෙ;

ජිනෙ කදරියං දානෙන, සච්චෙනාලිකවාදිනං;

එතාදිසො අයං රාජා, මග්ගා උය්යාහි සාරථීති.

152. අසමෙක්ඛිතකම්මන්තං, තුරිතාභිනිපාතිනං.

සානි කම්මානි තප්පෙන්ති, උණ්හංවජ්ඣොහිතං මුඛෙ.

සීහො ච සීහනාදෙන, දද්දරං අභිනාදයි;

සුත්වා සීහස්ස නිග්ඝොසං, සිඞ්ගාලො [සිගාලො (සී. ස්යා. පී.)] දද්දරෙ වසං;

භීතො සන්තාසමාපාදි, හදයඤ්චස්ස අප්ඵලීති.

සිඞ්ගාලජාතකං [සිගාලජාතකං (සී. ස්යා. පී.)] දුතියං.

චතුප්පදො ¶ අහං සම්ම, ත්වම්පි සම්ම චතුප්පදො;

එහි සම්ම [සීහ (සී. පී.)] නිවත්තස්සු, කිං නු භීතො පලායසි.

අසුචි ¶ පූතිලොමොසි, දුග්ගන්ධො වාසි සූකර;

සචෙ යුජ්ඣිතුකාමොසි, ජයං සම්ම දදාමි තෙති.

ඉධූරගානං ¶ පවරො පවිට්ඨො, සෙලස්ස වණ්ණෙන පමොක්ඛමිච්ඡං;

බ්රහ්මඤ්ච වණ්ණං [වක්කං (ක.)] අපචායමානො, බුභුක්ඛිතො නො විතරාමි [විසහාමි (ක. සි. ස්යා. පී.)] භොත්තුං.

සො බ්රහ්මගුත්තො චිරමෙව ජීව, දිබ්යා ච තෙ පාතුභවන්තු භක්ඛා;

යො බ්රහ්මවණ්ණං අපචායමානො, බුභුක්ඛිතො නො විතරාසි [සබ්බත්ථපි සමානං] භොත්තුන්ති.

ජීව ¶ වස්සසතං භග්ග [ගග්ග (සී. පී.)], අපරානි ච වීසතිං [වීසති (ස්යා. ක.)];

මා මං පිසාචා ඛාදන්තු, ජීව ත්වං සරදො සතං.

ත්වම්පි වස්සසතං ජීව, අපරානි ච වීසතිං;

විසං පිසාචා ඛාදන්තු, ජීව ත්වං සරදො සතන්ති.

අලීනචිත්තං නිස්සාය, පහට්ඨා මහතී චමූ;

කොසලං සෙනාසන්තුට්ඨං, ජීවග්ගාහං අගාහයි.

එවං නිස්සයසම්පන්නො, භික්ඛු ආරද්ධවීරියො;

භාවයං කුසලං ධම්මං, යොගක්ඛෙමස්ස පත්තියා;

පාපුණෙ අනුපුබ්බෙන, සබ්බසංයොජනක්ඛයන්ති.

යෙන ¶ කාමං පණාමෙති, ධම්මො බලවතං මිගී;

උන්නදන්තී විජානාහි, ජාතං සරණතො භයං.

අපි ¶ චෙපි දුබ්බලො මිත්තො, මිත්තධම්මෙසු තිට්ඨති;

සො ඤාතකො ච බන්ධු ච, සො මිත්තො සො ච මෙ සඛා;

දාඨිනි ¶ මාතිමඤ්ඤිත්ථො [මඤ්ඤිවො (ස්යා.), මඤ්ඤව්හො (ක.)], සිඞ්ගාලො මම පාණදොති.

නයිදං විසමසීලෙන, සොණෙන සුහනූ සහ;

සුහනූපි තාදිසොයෙව, යො සොණස්ස සගොචරො.

පක්ඛන්දිනා පගබ්භෙන, නිච්චං සන්දානඛාදිනා;

සමෙති පාපං පාපෙන, සමෙති අසතා අසන්ති.

උදෙතයං චක්ඛුමා එකරාජා, හරිස්සවණ්ණො පථවිප්පභාසො [පඨවිප්පභාසො (සී. ස්යා. පී.)];

තං තං නමස්සාමි හරිස්සවණ්ණං පථවිප්පභාසං, තයාජ්ජ ගුත්තා විහරෙමු දිවසං.

යෙ බ්රාහ්මණා වෙදගූ සබ්බධම්මෙ, තෙ මෙ නමො තෙ ච මං පාලයන්තු;

නමත්ථු බුද්ධානං [බුද්ධාන (?)] නමත්ථු බොධියා, නමො විමුත්තානං [විමුත්තාන (?)] නමො විමුත්තියා;

ඉමං සො පරිත්තං කත්වා, මොරො චරති එසනා.

අපෙතයං ¶ ¶ චක්ඛුමා එකරාජා, හරිස්සවණ්ණො පථවිප්පභාසො;

තං තං නම්මස්සාමි හරිස්සවණ්ණං පථවිප්පභාසං, තයාජ්ජ ගුත්තා විහරෙමු රත්තිං.

යෙ බ්රාහ්මණා වෙදගූ සබ්බධම්මෙ, තෙ මෙ නමො තෙ ච මං පාලයන්තු;

නමත්ථු බුද්ධානං නමත්ථු බොධියා, නමො විමුත්තානං නමො විමුත්තියා;

ඉමං සො පරිත්තං කත්වා, මොරො වාසමකප්පයීති.

එවමෙව නූන [නු (ක.)] රාජානං, වෙදෙහං මිථිලග්ගහං;

අස්සා වහන්ති ආජඤ්ඤා, යථා හංසා විනීලකං.

විනීල ¶ දුග්ගං භජසි, අභූමිං තාත සෙවසි;

ගාමන්තකානි [ගාමන්තිකානි (සී.), ගාමන්තරානි (ක.)] සෙවස්සු, එතං මාතාලයං තවාති.

වරබල්ලික ¶ දද්දර සූකරකො, උරගූත්තම පඤ්චමභග්ගවරො;

මහතීචමු යාව සිඞ්ගාලවරො, සුහනුත්තම මොර විනීලං දසාති.

න ¶ සන්ථවං [සන්ධවං (ක.)] කාපුරිසෙන කයිරා, අරියො අනරියෙන පජානමත්ථං;

චිරානුවුත්ථොපි කරොති පාපං, ගජො යථා ඉන්දසමානගොත්තං.

යං ත්වෙව ජඤ්ඤා සදිසො මමන්ති, සීලෙන පඤ්ඤාය සුතෙන චාපි;

තෙනෙව මෙත්තිං කයිරාථ සද්ධිං, සුඛො හවෙ සප්පුරිසෙන සඞ්ගමොති.

න ¶ සන්ථවස්මා පරමත්ථි පාපියො, යො සන්ථවො [සන්ධවො (ක.)] කාපුරිසෙන හොති;

සන්තප්පිතො සප්පිනා පායසෙන [පායාසෙන (ක.)], කිච්ඡාකතං පණ්ණකුටිං අදය්හි [අදඩ්ඪහි (සී. ස්යා.), අදට්ඨහි (පී.), අදද්දහි (?)].

න සන්ථවස්මා පරමත්ථි සෙය්යො, යො සන්ථවො සප්පුරිසෙන හොති;

සීහස්ස බ්යග්ඝස්ස ච දීපිනො ච, සාමා මුඛං ලෙහති සන්ථවෙනාති.

කාළා මිගා සෙතදන්තා තවීමෙ [තව ඉමෙ (සී. ස්යා. පී.)], පරොසතං හෙමජාලාභිඡන්නා [හෙමජාලාභිසඤ්ඡන්නා (සී.)];

තෙ තෙ දදාමීති සුසීම බ්රූසි, අනුස්සරං ¶ පෙත්තිපිතාමහානං.

කාළා ¶ ¶ මිගා සෙතදන්තා මමීමෙ [මම ඉමෙ (සී. පී.)], පරොසතං හෙමජාලාභිච්ඡන්නා;

තෙ තෙ දදාමීති වදාමි මාණව, අනුස්සරං පෙත්තිපිතාමහානන්ති.

යං නු ගිජ්ඣො යොජනසතං, කුණපානි අවෙක්ඛති;

කස්මා ජාලඤ්ච පාසඤ්ච, ආසජ්ජාපි න බුජ්ඣසි.

යදා පරාභවො හොති, පොසො ජීවිතසඞ්ඛයෙ;

අථ ජාලඤ්ච පාසඤ්ච, ආසජ්ජාපි න බුජ්ඣතීති.

සන්ධිං කත්වා අමිත්තෙන, අණ්ඩජෙන ජලාබුජ;

විවරිය දාඨං සෙසි [සයසි (සී. ස්යා. පී.)], කුතො තෙ භයමාගතං.

සඞ්කෙථෙව [සඞ්කතෙව (ක.)] අමිත්තස්මිං, මිත්තස්මිම්පි න විස්සසෙ;

අභයා භයමුප්පන්නං, අපි මූලානි කන්තතීති [මූලං නිකන්තතීති (සී.)].

උපසාළකනාමානි [උපසාළ්හකනාමානං (සී. ස්යා. පී.)], සහස්සානි චතුද්දස;

අස්මිං පදෙසෙ දඩ්ඪානි, නත්ථි ලොකෙ අනාමතං.

යම්හි ¶ සච්චඤ්ච ධම්මො ච, අහිංසා සංයමො දමො;

එතං අරියා සෙවන්ති, එතං ලොකෙ අනාමතන්ති.

අභුත්වා ¶ භික්ඛසි භික්ඛු, න හි භුත්වාන භික්ඛසි;

භුත්වාන භික්ඛු භික්ඛස්සු, මා තං කාලො උපච්චගා.

කාලං ¶ වොහං න ජානාමි, ඡන්නො කාලො න දිස්සති;

තස්මා අභුත්වා භික්ඛාමි, මා මං කාලො උපච්චගාති.

සෙනො බලසා පතමානො, ලාපං ගොචරඨායිනං;

සහසා අජ්ඣප්පත්තොව, මරණං තෙනුපාගමි.

සොහං නයෙන සම්පන්නො, පෙත්තිකෙ ගොචරෙ රතො;

අපෙතසත්තු මොදාමි, සම්පස්සං අත්ථමත්තනොති.

යො වෙ මෙත්තෙන චිත්තෙන, සබ්බලොකානුකම්පති;

උද්ධං ¶ අධො ච තිරියං, අප්පමාණෙන සබ්බසො.

අප්පමාණං හිතං චිත්තං, පරිපුණ්ණං සුභාවිතං;

යං පමාණකතං කම්මං, න තං තත්රාවසිස්සතීති.

නායං පුරෙ උණ්ණමති [උන්නමති (ස්යා.)], තොරණග්ගෙ කකණ්ටකො;

මහොසධ විජානාහි, කෙන ථද්ධො කකණ්ටකො.

අලද්ධපුබ්බං ලද්ධාන, අඩ්ඪමාසං කකණ්ටකො;

අතිමඤ්ඤති රාජානං, වෙදෙහං මිථිලග්ගහන්ති.

අථ ¶ ඉන්දසමාන සපණ්ණකුටි, සුසිමුත්තම ගිජ්ඣ ජලාබුජකො;

උපසාළක භික්ඛු සලාපවරො, අථ මෙත්තවරො දසපුණ්ණමතීති.

කල්යාණධම්මොති ¶ ¶ යදා ජනින්ද, ලොකෙ සමඤ්ඤං අනුපාපුණාති;

තස්මා න හිය්යෙථ [හීයෙථ (සී.)] නරො සපඤ්ඤො, හිරියාපි සන්තො ධුරමාදියන්ති.

සායං සමඤ්ඤා ඉධ මජ්ජ පත්තා, කල්යාණධම්මොති ජනින්ද ලොකෙ;

තාහං සමෙක්ඛං ඉධ පබ්බජිස්සං, න හි මත්ථි ඡන්දො ඉධ කාමභොගෙති.

කො නු සද්දෙන මහතා, අභිනාදෙති දද්දරං;

තං සීහා නප්පටිනදන්ති [කිං සීහා නප්පටිනදන්ති (සී. පී.), න සීහා පටිනදන්ති (ක.)], කො නාමෙසො මිගාධිභූ.

අධමො මිගජාතානං, සිඞ්ගාලො තාත වස්සති;

ජාතිමස්ස ජිගුච්ඡන්තා, තුණ්හී සීහා සමච්ඡරෙති.

තාත ¶ ¶ මාණවකො එසො, තාලමූලං අපස්සිතො;

අගාරකඤ්චිදං අත්ථි, හන්ද දෙමස්සගාරකං.

මා ඛො ත්වං තාත පක්කොසි, දූසෙය්ය නො අගාරකං;

නෙතාදිසං මුඛං හොති, බ්රාහ්මණස්ස සුසීලිනොති.

අදම්හ තෙ වාරි පහූතරූපං, ඝම්මාභිතත්තස්ස පිපාසිතස්ස;

සො දානි පිත්වාන [පීත්වාන (සී. පී.)] කිරිඞ්කරොසි [කිකිංකරොසි (සී. ස්යා. පී.)], අසඞ්ගමො පාපජනෙන සෙය්යො.

කො තෙ සුතො වා දිට්ඨො වා, සීලවා නාම මක්කටො;

ඉදානි ඛො තං ඔහච්ඡං [ඌහච්ච (සී. පී.), ඔහච්චං (ස්යා.), උහජ්ජං (ක.)], එසා අස්මාක ධම්මතාති.

සබ්බෙසු ¶ කිර භූතෙසු, සන්ති සීලසමාහිතා;

පස්ස සාඛාමිගං ජම්මං, ආදිච්චමුපතිට්ඨති.

නාස්ස සීලං විජානාථ, අනඤ්ඤාය පසංසථ;

අග්ගිහුත්තඤ්ච ¶ උහන්නං [ඌහන්තං (සී.), ඌහනං (ස්යා.), ඌහන්ති (පී.), උහදං (ක.)], ද්වෙ ච භින්නා කමණ්ඩලූති.

බාලො ¶ වතායං දුමසාඛගොචරො, පඤ්ඤා ජනින්ද නයිමස්ස විජ්ජති;

කළායමුට්ඨිං [කලායමුට්ඨිං (සී. පී.)] අවකිරිය කෙවලං, එකං කළායං පතිතං ගවෙසති.

එවමෙව මයං රාජ, යෙ චඤ්ඤෙ අතිලොභිනො;

අප්පෙන බහුං ජිය්යාම, කළායෙනෙව වානරොති.

ධනුහත්ථකලාපෙහි, නෙත්තිං සවරධාරිභි;

සමන්තා පරිකිණ්ණම්හ, කථං මොක්ඛො භවිස්සති.

අප්පෙව බහුකිච්චානං, අත්ථො ජායෙථ කොචි නං;

අත්ථි රුක්ඛස්ස අච්ඡින්නං, ඛජ්ජථඤ්ඤෙව තින්දුකන්ති.

ජනිත්තං ¶ මෙ භවිත්තං මෙ, ඉති පඞ්කෙ අවස්සයිං;

තං මං පඞ්කො අජ්ඣභවි, යථා දුබ්බලකං තථා;

තං තං වදාමි භග්ගව, සුණොහි වචනං මම.

ගාමෙ වා යදි වා රඤ්ඤෙ, සුඛං යත්රාධිගච්ඡති;

තං ජනිත්තං භවිත්තඤ්ච, පුරිසස්ස පජානතො;

යම්හි ජීවෙ තම්හි ගච්ඡෙ, න නිකෙතහතො සියාති.

තඤ්ච ¶ අප්පඤ්ච උච්ඡිට්ඨං, තඤ්ච කිච්ඡෙන නො අදා;

සොහං බ්රාහ්මණජාතිකො, යං භුත්තං තම්පි උග්ගතං.

එවං ¶ ධම්මං නිරංකත්වා [නිරාකත්වා (?) නි + ආ + කර + ත්වා], යො අධම්මෙන ජීවති;

සතධම්මොව ලාභෙන, ලද්ධෙනපි න නන්දතීති.

දුද්දදං දදමානානං, දුක්කරං කම්ම කුබ්බතං;

අසන්තො නානුකුබ්බන්ති, සතං ධම්මො දුරන්නයො.

තස්මා සතඤ්ච අසතං, නානා හොති ඉතො ගති;

අසන්තො ¶ නිරයං යන්ති, සන්තො සග්ගපරායණාති [පරායනා (ස්යා. ක.)].

සුසමඤ්ඤමිගාධිභූ මාණවකො, වාරිපහූතරූපාදිච්චුපට්ඨානා;

සකළායසතින්දුකපඞ්ක පුන, සතධම්ම සුදුද්දදකෙන දසාති.

ධනුග්ගහො අසදිසො, රාජපුත්තො මහබ්බලො;

දූරෙපාතී අක්ඛණවෙධී, මහාකායප්පදාලනො.

සබ්බාමිත්තෙ රණං කත්වා, න ච කඤ්චි විහෙඨයි;

භාතරං සොත්ථිං කත්වාන, සංයමං අජ්ඣුපාගමීති.

සඞ්ගාමාවචරො ¶ ¶ සූරො, බලවා ඉති විස්සුතො;

කිං ¶ නු තොරණමාසජ්ජ, පටික්කමසි කුඤ්ජර.

ඔමද්ද ඛිප්පං පලිඝං, එසිකානි ච අබ්බහ [උබ්බහ (ස්යා.), අබ්භුහ (ක.)];

තොරණානි ච මද්දිත්වා, ඛිප්පං පවිස කුඤ්ජරාති.

වාලොදකං අප්පරසං නිහීනං, පිත්වා [පීත්වා (සී. පී.)] මදො ජායති ගද්රභානං;

ඉමඤ්ච පිත්වාන රසං පණීතං, මදො න සඤ්ජායති සින්ධවානං.

අප්පං පිවිත්වාන නිහීනජච්චො, සො මජ්ජතී තෙන ජනින්ද පුට්ඨො [ඵුට්ඨො (සී. ස්යා.), මුට්ඨො (ක.)];

ධොරය්හසීලී ච කුලම්හි ජාතො, න මජ්ජතී අග්ගරසං පිවිත්වාති.

දූසිතො ගිරිදත්තෙන [ගිරිදන්තෙන (පී.)], හයො සාමස්ස පණ්ඩවො;

පොරාණං පකතිං හිත්වා, තස්සෙවානුවිධිය්යති [නුවිධීයති (සී. පී.)].

සචෙ ¶ ච තනුජො පොසො, සිඛරාකාර [සිඞ්ගාරාකාර (ස්යා.)] කප්පිතො;

ආනනෙ නං [තං (සී. ස්යා. පී.)] ගහෙත්වාන, මණ්ඩලෙ පරිවත්තයෙ;

ඛිප්පමෙව පහන්ත්වාන, තස්සෙවානුවිධිය්යතීති.

යථොදකෙ ¶ ආවිලෙ අප්පසන්නෙ, න පස්සති සිප්පිකසම්බුකඤ්ච;

සක්ඛරං වාලුකං මච්ඡගුම්බං, එවං ආවිලම්හි [ආවිලෙ හි (සී.)] චිත්තෙ;

යථොදකෙ ¶ අච්ඡෙ විප්පසන්නෙ, සො පස්සති සිප්පිකසම්බුකඤ්ච;

සක්ඛරං වාලුකං මච්ඡගුම්බං, එවං අනාවිලම්හි චිත්තෙ;

සො පස්සති අත්තදත්ථං පරත්ථන්ති.

වණ්ණගන්ධරසූපෙතො ¶ , අම්බොයං අහුවා පුරෙ;

තමෙව පූජං ලභමානො, කෙනම්බො කටුකප්ඵලො.

පුචිමන්දපරිවාරො, අම්බො තෙ දධිවාහන;

මූලං මූලෙන සංසට්ඨං, සාඛා සාඛා [සාඛං (ස්යා. ක.)] නිසෙවරෙ [නිවීසරෙ (ක.)];

අසාතසන්නිවාසෙන, තෙනම්බො කටුකප්ඵලොති.

උච්චෙ විටභිමාරුය්හ, මන්තයව්හො රහොගතා;

නීචෙ ඔරුය්හ මන්තව්හො, මිගරාජාපි සොස්සති.

යං සුවණ්ණො සුවණ්ණෙන [යං සුපණ්ණො සුපණ්ණෙන (සී. ස්යා. පී.)], දෙවො දෙවෙන මන්තයෙ;

කිං තෙත්ථ චතුමට්ඨස්ස, බිලං පවිස ජම්බුකාති.

සීහඞ්ගුලී ¶ සීහනඛො, සීහපාදපතිට්ඨිතො;

සො සීහො සීහසඞ්ඝම්හි, එකො නදති අඤ්ඤථා.

මා ¶ ත්වං නදි රාජපුත්ත, අප්පසද්දො වනෙ වස;

සරෙන ඛො [මා (ක.)] තං ජානෙය්යුං, න හි තෙ පෙත්තිකො සරොති.

නෙතං සීහස්ස නදිතං, න බ්යග්ඝස්ස න [බ්යග්ඝස්ස න ච (ක.)] දීපිනො;

පාරුතො සීහචම්මෙන, ජම්මො නදති ගද්රභො.

චිරම්පි ¶ ඛො තං ඛාදෙය්ය, ගද්රභො හරිතං යවං;

පාරුතො සීහචම්මෙන, රවමානොව දූසයීති.

පස්ස සද්ධාය සීලස්ස, චාගස්ස ච අයං ඵලං;

නාගො නාවාය වණ්ණෙන, සද්ධං වහතුපාසකං.

සබ්භිරෙව සමාසෙථ, සබ්භි කුබ්බෙථ සන්ථවං;

සතඤ්හි සන්නිවාසෙන, සොත්ථිං ගච්ඡති න්හාපිතොති.

ධනුග්ගහ ¶ කුඤ්ජර අප්පරසො, ගිරිදත්තමනාවිලචිත්තවරං;

දධිවාහන ජම්බූක සීහනඛො, හරිතයව නාගවරෙන දසාති.

අපි ¶ [අම්භො (ස්යා. ක. සී.)] රුහක ඡින්නාපි, ජියා සන්ධීයතෙ පුන;

සන්ධීයස්සු පුරාණියා, මා කොධස්ස වසං ගමි.

විජ්ජමානෙසු වාකෙසු [විජ්ජමානාසු මරුවාසු (සී.), විජ්ජමානාසු මරූද්වාසු (පී.)], විජ්ජමානෙසු කාරිසු;

අඤ්ඤං ජියං කරිස්සාමි, අලඤ්ඤෙව පුරාණියාති.

ඉත්ථී සියා රූපවතී, සා ච සීලවතී සියා;

පුරිසො තං න ඉච්ඡෙය්ය, සද්දහාසි මහොසධ.

සද්දහාමි ¶ මහාරාජ, පුරිසො දුබ්භගො සියා;

සිරී ¶ ච කාළකණ්ණී ච, න සමෙන්ති කුදාචනන්ති.

අයමෙව සා අහමපි [අහම්පි (සී. ස්යා. පී.), අහස්මි (ක.)] සො අනඤ්ඤො, අයමෙව සො හත්ථච්ඡින්නො අනඤ්ඤො;

යමාහ ‘‘කොමාරපතී මම’’න්ති, වජ්ඣිත්ථියො නත්ථි ඉත්ථීසු සච්චං.

ඉමඤ්ච ජම්මං මුසලෙන හන්ත්වා, ලුද්දං ඡවං පරදාරූපසෙවිං;

ඉමිස්සා ච නං පාපපතිබ්බතාය, ජීවන්තියා ඡින්දථ කණ්ණනාසන්ති.

න ¶ සන්ති දෙවා පවසන්ති නූන, න හි නූන සන්ති ඉධ ලොකපාලා;

සහසා කරොන්තානමසඤ්ඤතානං, න හි නූන සන්තී පටිසෙධිතාරො.

අකාලෙ වස්සතී තස්ස, කාලෙ තස්ස න වස්සති;

සග්ගා ¶ ච චවති ඨානා, නනු සො තාවතා හතොති.

පබ්බතූපත්ථරෙ [පබ්බතපත්ථරෙ (සී. ස්යා. පී.)] රම්මෙ, ජාතා පොක්ඛරණී සිවා;

තං සිඞ්ගාලො අපාපායි [අපාපාසි (සී. ස්යා. පී.)], ජානං සීහෙන රක්ඛිතං.

පිවන්ති චෙ [පිවන්ති වෙ (සී.), පිවන්තිව (පී.), පිවන්තෙව (?)] මහාරාජ, සාපදානි මහානදිං;

න තෙන අනදී හොති, ඛමස්සු යදි තෙ පියාති.

පබ්බතූපත්ථර [පබ්බතපත්ථර (සී. ස්යා. පී.)] ජාතකං පඤ්චමං.

යෙ න කාහන්ති ඔවාදං, නරා බුද්ධෙන දෙසිතං;

බ්යසනං තෙ ගමිස්සන්ති, රක්ඛසීහිව වාණිජා.

යෙ ¶ ච කාහන්ති ඔවාදං, නරා බුද්ධෙන දෙසිතං;

සොත්ථිං පාරං ගමිස්සන්ති, වලාහෙනෙව [වාලාහෙනෙව (සී. පී.)] වාණිජාති.

වලාහකස්ස [වාලාහස්ස (සී. පී.)] ජාතකං ඡට්ඨං.

න නං උම්හයතෙ දිස්වා, න ච නං පටිනන්දති;

චක්ඛූනි චස්ස න දදාති, පටිලොමඤ්ච වත්තති.

එතෙ ¶ ¶ භවන්ති ආකාරා, අමිත්තස්මිං පතිට්ඨිතා;

යෙහි අමිත්තං ජානෙය්ය, දිස්වා සුත්වා ච පණ්ඩිතොති.

පවාසා ආගතො තාත, ඉදානි නචිරාගතො;

කච්චින්නු තාත තෙ මාතා, න අඤ්ඤමුපසෙවති.

න ඛො පනෙතං සුභණං, ගිරං සච්චුපසංහිතං;

සයෙථ පොට්ඨපාදොව, මුම්මුරෙ [මුම්මුරෙ (ස්යා.), මං පුරෙ (ක.) මුම්මුරසද්දො ථුසග්ගිම්හි කුක්කුළෙ ච වත්තතීති සක්කතාභිධානෙසු] උපකූථිතොති [උපකූසිතොති (සී. ස්යා. පී.), උපකූලිතො (ක.)].

උභයං මෙ න ඛමති, උභයං මෙ න රුච්චති;

යාචායං කොට්ඨමොතිණ්ණා, නාද්දසං ඉති භාසති.

තං තං ගාමපති බ්රූමි, කදරෙ අප්පස්මි ජීවිතෙ;

ද්වෙ මාසෙ සඞ්ගරං කත්වා [කාරං කත්වාන (සී. පී.), සංකරං කත්වා (ක.)], මංසං ජරග්ගවං කිසං;

අප්පත්තකාලෙ චොදෙසි, තම්පි මය්හං න රුච්චතීති.

සරීරදබ්යං ¶ වුඩ්ඪබ්යං [වද්ධබ්යං (සී. පී.)], සොජච්චං සාධුසීලියං;

බ්රාහ්මණං තෙව පුච්ඡාම, කන්නු තෙසං වනිම්හසෙ [වණිම්හසෙ (සී. පී.)].

අත්ථො ¶ අත්ථි සරීරස්මිං, වුඩ්ඪබ්යස්ස නමො කරෙ;

අත්ථො අත්ථි සුජාතස්මිං, සීලං අස්මාක රුච්චතීති.

අපිරුහක ¶ රූපවතී මුසලො, පවසන්ති සපඤ්චමපොක්ඛරණී;

අථ මුත්තිමවාණිජ උම්හයතෙ, චිරආගත කොට්ඨ සරීර දසාති.

න තං දළ්හං බන්ධනමාහු ධීරා, යදායසං දාරුජපබ්බජඤ්ච [බබ්බජඤ්ච (සී.)];

සාරත්තරත්තා මණිකුණ්ඩලෙසු, පුත්තෙසු ¶ දාරෙසු ච යා අපෙක්ඛා.

එතං දළ්හං බන්ධනමාහු ධීරා, ඔහාරිනං සිථිලං දුප්පමුඤ්චං;

එතම්පි ඡෙත්වාන වජන්ති ධීරා, අනපෙක්ඛිනො කාමසුඛං පහායාති.

හංසා කොඤ්චා මයූරා ච, හත්ථයො [හත්ථිනො (සී.), හත්ථියො (ස්යා. පී.)] පසදා මිගා;

සබ්බෙ සීහස්ස භායන්ති, නත්ථි කායස්මි තුල්යතා.

එවමෙව මනුස්සෙසු, දහරො චෙපි පඤ්ඤවා;

සො හි තත්ථ මහා හොති, නෙව බාලො සරීරවාති.

විරූපක්ඛෙහි මෙ මෙත්තං, මෙත්තං එරාපථෙහි මෙ;

ඡබ්යාපුත්තෙහි මෙ මෙත්තං, මෙත්තං කණ්හාගොතමකෙහි ච.

අපාදකෙහි ¶ ¶ මෙ මෙත්තං, මෙත්තං ද්විපාදකෙහි මෙ;

චතුප්පදෙහි මෙ මෙත්තං, මෙත්තං බහුප්පදෙහි මෙ.

මා ¶ මං අපාදකො හිංසි, මා මං හිංසි ද්විපාදකො;

මා මං චතුප්පදො හිංසි, මා මං හිංසි බහුප්පදො.

සබ්බෙ සත්තා සබ්බෙ පාණා, සබ්බෙ භූතා ච කෙවලා;

සබ්බෙ භද්රානි පස්සන්තු, මා කඤ්චි [කිඤ්චි (ස්යා. ක.)] පාපමාගමා.

අප්පමාණො බුද්ධො, අප්පමාණො ධම්මො;

අප්පමාණො සඞ්ඝො, පමාණවන්තානි සරීසපානි [සිරිසපානි (සී. ස්යා. පී.)];

අහිවිච්ඡිකසතපදී, උණ්ණනාභි [උණ්ණානාභි (සී. ස්යා. පී.)] සරබූමූසිකා.

කතා මෙ රක්ඛා කතා මෙ පරිත්තා, පටික්කමන්තු භූතානි;

සොහං නමො භගවතො, නමො සත්තන්නං සම්මාසම්බුද්ධානන්ති.

අපි වීරක පස්සෙසි, සකුණං මඤ්ජුභාණකං;

මයූරගීවසඞ්කාසං, පතිං මය්හං සවිට්ඨකං.

උදකථලචරස්ස පක්ඛිනො, නිච්චං ආමකමච්ඡභොජිනො;

තස්සානුකරං සවිට්ඨකො, සෙවාලෙ පලිගුණ්ඨිතො මතොති.

සොභති මච්ඡො ගඞ්ගෙය්යො, අථො සොභති යාමුනො [සොභන්ති මච්ඡා ගඞ්ගෙය්යා, අථො සොභන්ති යාමුනා (ස්යා. පී.)];

චතුප්පදොයං ¶ පුරිසො, නිග්රොධපරිමණ්ඩලො;

ඊසකායත [ඊසමායත (ක.)] ගීවො ච, සබ්බෙව අතිරොචති.

යං ¶ පුච්ඡිතො න තං අක්ඛාසි [අක්ඛා (සී. ස්යා. පී.)], අඤ්ඤං අක්ඛාසි [අක්ඛාති (ස්යා. පී.)] පුච්ඡිතො;

අත්තප්පසංසකො පොසො, නායං අස්මාක රුච්චතීති.

ඉඞ්ඝ ¶ වද්ධමයං [වද්ධමයං (සී. ස්යා. පී.)] පාසං, ඡින්ද දන්තෙහි කච්ඡප;

අහං තථා කරිස්සාමි, යථා නෙහිති ලුද්දකො.

කච්ඡපො පාවිසී වාරිං, කුරුඞ්ගො පාවිසී වනං;

සතපත්තො දුමග්ගම්හා, දූරෙ පුත්තෙ අපානයීති.

අයමස්සකරාජෙන, දෙසො විචරිතො මයා;

අනුකාමය කාමෙන [අනුකාමයවනුකාමෙන (සී. පී.)], පියෙන පතිනා සහ.

නවෙන සුඛදුක්ඛෙන, පොරාණං අපිධීයති [අපිථීයති (සී. පී.), අපිථිය්යති (ස්යා.)];

තස්මා අස්සකරඤ්ඤාව, කීටො පියතරො මමාති.

අලං ¶ මෙතෙහි අම්බෙහි, ජම්බූහි පනසෙහි ච;

යානි පාරං සමුද්දස්ස, වරං මය්හං උදුම්බරො.

මහතී වත තෙ බොන්දි, න ච පඤ්ඤා තදූපිකා;

සුසුමාර [සුංසුමාර (සී. ස්යා. පී.)] වඤ්චිතො මෙසි, ගච්ඡ දානි යථාසුඛන්ති.

දිට්ඨා ¶ මයා වනෙ රුක්ඛා, අස්සකණ්ණා විභීටකා [විභෙදකා (ස්යා. ක.)];

න තානි එවං සක්කන්ති, යථා ත්වං රුක්ඛ සක්කසි.

පුරාණකුක්කුටො [කක්කරො (සී. ස්යා. පී.)] අයං, භෙත්වා පඤ්ජරමාගතො;

කුසලො වාළපාසානං, අපක්කමති භාසතීති.

කුක්කුට [කක්කර (සී. ස්යා. පී.)] ජාතකං නවමං.

අම්භො ¶ කො නාම යං රුක්ඛො, සින්නපත්තො [සීනපත්තො (සී. පී.)] සකණ්ටකො;

යත්ථ එකප්පහාරෙන, උත්තමඞ්ගං විභිජ්ජිතං [විසාටිකං (සී. ස්යා. පී.), විඝාටිතං (සී. නිය්ය)].

අචාරි වතායං විතුදං වනානි, කට්ඨඞ්ගරුක්ඛෙසු අසාරකෙසු;

අථාසදා ¶ ඛදිරං ජාතසාරං [ජාතිසාරං (ක.)], යත්ථබ්භිදා ගරුළො උත්තමඞ්ගන්ති.

දළ්හබන්ධන හංසවරො ච පුන, විරූපක්ඛ සවිට්ඨක මච්ඡවරො;

සකුරුඞ්ග සඅස්සක අම්බවරො, පුන කුක්කුටකො ගරුළෙන දසාති.

අකාසි යොග්ගං ධුවමප්පමත්තො, සංවච්ඡරං බීරණථම්භකස්මිං;

බ්යාකාසි සඤ්ඤං පරිසං විගය්හ, න නිය්යමො තායති අප්පපඤ්ඤං.

ද්වයං ¶ යාචනකො තාත, සොමදත්ත නිගච්ඡති;

අලාභං ¶ ධනලාභං වා, එවං ධම්මා හි යාචනාති.

අඤ්ඤො උපරිමො වණ්ණො, අඤ්ඤො වණ්ණො ච හෙට්ඨිමො;

බ්රාහ්මණී ත්වෙව පුච්ඡාමි, කිං හෙට්ඨා කිඤ්ච උප්පරි.

අහං නටොස්මි භද්දන්තෙ, භික්ඛකොස්මි ඉධාගතො;

අයඤ්හි කොට්ඨමොතිණ්ණො, අයං සො යං [ත්වං (ක.)] ගවෙසසීති.

ඉසීනමන්තරං ¶ කත්වා, භරුරාජාති [කුරුරාජාති (ක.)] මෙ සුතං;

උච්ඡින්නො සහ රට්ඨෙහි [රට්ඨෙන (සී. පී.)], සරාජා විභවඞ්ගතො.

තස්මා හි ඡන්දාගමනං, නප්පසංසන්ති පණ්ඩිතා;

අදුට්ඨචිත්තො භාසෙය්ය, ගිරං සච්චුපසංහිතන්ති.

පුණ්ණං නදිං යෙන ච පෙය්යමාහු, ජාතං ¶ යවං යෙන ච ගුය්හමාහු;

දූරං ගතං යෙන ච අව්හයන්ති, සො ත්යාගතො [ත්යාභතො (ස්යා. ක.) පහෙළිගාථාභාවො මනසි කාතබ්බො] හන්ද ච භුඤ්ජ බ්රාහ්මණ.

යතො මං සරතී රාජා, වායසම්පි පහෙතවෙ;

හංසා කොඤ්චා මයූරා ච [හංසකොඤ්චමයූරානං (ක. අට්ඨ. පාඨන්තරං)], අසතීයෙව පාපියාති.

අවධී ¶ වත අත්තානං, කච්ඡපො බ්යාහරං ගිරං [කච්ඡපොව පබ්යාහරං (ස්යා.), කච්ඡපො සො පබ්යාහරං (ක.)];

සුග්ගහීතස්මිං කට්ඨස්මිං, වාචාය සකියාවධි.

එතම්පි දිස්වා නරවීරියසෙට්ඨ, වාචං පමුඤ්චෙ කුසලං නාතිවෙලං;

පස්සසි බහුභාණෙන, කච්ඡපං බ්යසනං ගතන්ති.

න මායමග්ගි තපති, න සූලො සාධුතච්ඡිතො;

යඤ්ච මං මඤ්ඤතෙ මච්ඡී, අඤ්ඤං සො රතියා ගතො.

සො ¶ මං දහති රාගග්ගි, චිත්තං චූපතපෙති මං;

ජාලිනො මුඤ්චථායිරා මං, න කාමෙ හඤ්ඤතෙ ක්වචීති.

සබ්බො ¶ ලොකො අත්තමනො අහොසි, අකොවිදා ගාමධම්මස්ස සෙග්ගු;

කොමාරි කො නාම [කොමාරිකා නාම (ක.), කොමාරිකො නාම (ස්යා. පී.)] තවජ්ජ ධම්මො, යං ත්වං ගහිතා පවනෙ පරොදසි.

යො දුක්ඛඵුට්ඨාය භවෙය්ය තාණං, සො මෙ පිතා දුබ්භි වනෙ කරොති;

සා කස්ස කන්දාමි වනස්ස මජ්ඣෙ, යො තායිතා සො සහසං කරොතීති.

සඨස්ස ¶ සාඨෙය්යමිදං සුචින්තිතං, පච්චොඩ්ඩිතං පටිකූටස්ස කූටං;

ඵාලඤ්චෙ ඛාදෙය්යුං [අදෙය්යුං (සී. පී.)] මූසිකා, කස්මා කුමාරං කුලලා න [නො (සී. ස්යා. පී.)] හරෙය්යුං.

කූටස්ස ¶ හි සන්ති [සන්තීධ (ක.)] කූටකූටා, භවති [භවන්ති (ක.)] චාපි නිකතිනො නිකත්යා;

දෙහි පුත්තනට්ඨ ඵාලනට්ඨස්ස ඵාලං, මා තෙ පුත්තමහාසි ඵාලනට්ඨොති.

හිරඤ්ඤං මෙ සුවණ්ණං මෙ, එසා රත්තිං දිවා කථා;

දුම්මෙධානං මනුස්සානං, අරියධම්මං අපස්සතං.

ද්වෙ ද්වෙ ගහපතයො ගෙහෙ, එකො තත්ථ අමස්සුකො;

ලම්බත්ථනො වෙණිකතො, අථො අඞ්කිතකණ්ණකො;

කීතො ධනෙන බහුනා, සො තං විතුදතෙ ජනන්ති.

සුඛං ජීවිතරූපොසි, රට්ඨා විවනමාගතො;

සො එකකො රුක්ඛමූලෙ [අරඤ්ඤස්මිං (සී. ස්යා. පී.)], කපණො විය ඣායසි.

සුඛං ¶ ජීවිතරූපොස්මි, රට්ඨා විවනමාගතො;

සො එකකො රුක්ඛමූලෙ, කපණො විය ඣායාමි;

අථ ¶ බීරණථම්භවරො ච නටො, භරුරාජවරුත්තමපුණ්ණනදී;

බහුභාණි අග්ගිපවනෙ මූසිකා, සහලම්බත්ථනො කපණෙන දසාති.

අනික්කසාවො කාසාවං, යො වත්ථං පරිදහිස්සති [පරිදහෙස්සති (සී. පී.)];

අපෙතො දමසච්චෙන, න සො කාසාවමරහති.

යො ච වන්තකසාවස්ස, සීලෙසු සුසමාහිතො;

උපෙතො දමසච්චෙන, ස වෙ කාසාවමරහතීති.

ඉදං ¶ තදාචරියවචො, පාරාසරියො යදබ්රවි [පොරාණාචරියොබ්රවි (ක.)];

මාසු ත්වං අකරි [අකරා (සී. පී.)] පාපං, යං ත්වං පච්ඡා කතං තපෙ.

යානි කරොති පුරිසො, තානි අත්තනි පස්සති;

කල්යාණකාරී කල්යාණං, පාපකාරී ච පාපකං;

යාදිසං වපතෙ බීජං, තාදිසං හරතෙ ඵලන්ති.

නමෙ ¶ නමන්තස්ස භජෙ භජන්තං, කිච්චානුකුබ්බස්ස කරෙය්ය කිච්චං;

නානත්ථකාමස්ස කරෙය්ය අත්ථං, අසම්භජන්තම්පි න සම්භජෙය්ය.

චජෙ ¶ චජන්තං වනථං න කයිරා, අපෙතචිත්තෙන න සම්භජෙය්ය;

දිජො දුමං ඛීණඵලන්ති ඤත්වා, අඤ්ඤං සමෙක්ඛෙය්ය මහා හි ලොකොති.

යස්සෙතෙ ¶ චතුරො ධම්මා, වානරින්ද යථා තව;

සච්චං ධම්මො ධිති චාගො, දිට්ඨං සො අතිවත්තති.

යස්ස චෙතෙ න විජ්ජන්ති, ගුණා පරමභද්දකා;

සච්චං ධම්මො ධිති චාගො, දිට්ඨං සො නාතිවත්තතීති.

අත්ථි මෙ පුරිසො දෙව, සබ්බකිච්චෙසු බ්යාවටො [වාවටො (ක.)];

තස්ස චෙකොපරාධත්ථි, තත්ථ ත්වං කින්ති මඤ්ඤසි.

අම්හාකම්පත්ථි පුරිසො, එදිසො ඉධ විජ්ජති;

දුල්ලභො අඞ්ගසම්පන්නො, ඛන්තිරස්මාක රුච්චතීති.

කාලෙ නික්ඛමනා සාධු, නාකාලෙ සාධු නික්ඛමො;

අකාලෙන හි නික්ඛම්ම, එකකම්පි බහුජ්ජනො;

න කිඤ්චි අත්ථං ජොතෙති, ධඞ්කසෙනාව කොසියං.

ධීරො ච විධිවිධානඤ්ඤූ, පරෙසං විවරානුගූ;

සබ්බාමිත්තෙ ¶ වසීකත්වා, කොසියොව සුඛී සියාති.

සූරො ¶ ¶ සූරෙන සඞ්ගම්ම, වික්කන්තෙන පහාරිනා;

එහි නාග නිවත්තස්සු, කිං නු භීතො පලායසි;

පස්සන්තු අඞ්ගමගධා, මම තුය්හඤ්ච වික්කමං.

න තං පාදා වධිස්සාමි, න දන්තෙහි න සොණ්ඩියා;

මීළ්හෙන තං වධිස්සාමි, පූති හඤ්ඤතු පූතිනාති.

තයො ගිරිං අන්තරං කාමයාමි, පඤ්චාලා කුරුයො කෙකකෙ ච [කුරයො කෙකයෙ ච (සී.)];

තතුත්තරිං [තදුත්තරිං (ක.)] බ්රාහ්මණ කාමයාමි, තිකිච්ඡ මං බ්රාහ්මණ කාමනීතං.

කණ්හාහිදට්ඨස්ස කරොන්ති හෙකෙ, අමනුස්සපවිට්ඨස්ස [අමනුස්සවද්ධස්ස (සී. පී.), අමනුස්සවිට්ඨස්ස (ස්යා.)] කරොන්ති පණ්ඩිතා;

න කාමනීතස්ස කරොති කොචි, ඔක්කන්තසුක්කස්ස ¶ හි කා තිකිච්ඡාති.

ගජග්ගමෙඝෙහි හයග්ගමාලිභි, රථූමිජාතෙහි සරාභිවස්සෙභි [සරාභිවස්සභි (ස්යා. සී. අට්ඨ.), සරාභිවස්සිභි (?)];

ථරුග්ගහාවට්ට [ධනුග්ගහාවට්ට (ක.)] දළ්හප්පහාරිභි, පරිවාරිතා තක්කසිලා සමන්තතො.

[අභිධාවථා ච පතථා ච, විවිධවිනදිතා ච දන්තිභි; වත්තතජ්ජ තුමුලො ඝොසො, යථා විජ්ජුතා ජලධරස්ස ගජ්ජතොති; (සී. පී. ක.)] අභිධාවථ ¶ චූපධාවථ ච [අභිධාවථා චුප්පතථා ච (ස්යා.)], විවිධා විනාදිතා [විනාදිතත්ථ (ක.)] වදන්තිභි;

වත්තතජ්ජ තුමුලො ඝොසො යථා, විජ්ජුලතා ජලධරස්ස ගජ්ජතොති [අභිධාවථා ච පතථා ච, විවිධවිනදිතා ච දන්තිභි; වත්තතජ්ජ තුමුලො ඝොසො, යථා විජ්ජුතා ජලධරස්ස ගජ්ජතොති; (සී. පී. ක.)].

ධජමපරිමිතං අනන්තපාරං, දුප්පසහංධඞ්කෙහි සාගරංව [සාගරමිව (සී. ස්යා. පී.)];

ගිරිමිවඅනිලෙන දුප්පසය්හො [දුප්පසහො (සී. පී. ක.)], දුප්පසහො අහමජ්ජතාදිසෙන.

මා ¶ බාලියං විලපි [විප්පලපි (බහූසු)] න හිස්ස තාදිසං, විඩය්හසෙ [විළය්හසෙ (සී. පී.)] න හි ලභසෙ නිසෙධකං;

ආසජ්ජසි ගජමිව එකචාරිනං, යො තං පදා නළමිව පොථයිස්සතීති.

වරවත්ථවචො ¶ දුමඛීණඵලං, චතුරොධම්මවරං පුරිසුත්තම;

ධඞ්කමගධා ච තයොගිරිනාම, ගජග්ගවරො ධජවරෙන දසාති.

යථාපි ¶ කීතා පුරිසස්සුපාහනා, සුඛස්ස අත්ථාය දුඛං උදබ්බහෙ;

ඝම්මාභිතත්තා ථලසා පපීළිතා, තස්සෙව පාදෙ පුරිසස්ස ඛාදරෙ.

එවමෙව ¶ යො දුක්කුලීනො අනරියො, තම්මාක [තම්හාක (සී.), තුම්හාක (ස්යා. පී.)] විජ්ජඤ්ච සුතඤ්ච ආදිය;

තමෙව සො තත්ථ සුතෙන ඛාදති, අනරියො වුච්චති දුපාහනූපමොති [පානදූපමොති (සී. පී.)].

එකචින්තිතො යමත්ථො, බාලො අපරිණායකො;

න හි ඛුජ්ජෙන වාමෙන, භොති සඞ්ගන්තුමරහසි.

පුරිසූසභං මඤ්ඤමානා, අහං ඛුජ්ජමකාමයිං;

සොයං සංකුටිතො සෙති, ඡින්නතන්ති යථා විණාති [ථුණාති (සී.)].

කාමං යහිං ඉච්ඡසි තෙන ගච්ඡ, විද්ධොසි මම්මම්හි [මමස්මි (ක.)] විකණ්ණකෙන;

හතොසි භත්තෙන සුවාදිතෙන [සවාදිතෙන (සී. ස්යා. පී.)], ලොලො ච මච්ඡෙ අනුබන්ධමානො.

එවම්පි ¶ ලොකාමිසං ඔපතන්තො, විහඤ්ඤතී ¶ චිත්තවසානුවත්තී;

සො හඤ්ඤති ඤාතිසඛාන මජ්ඣෙ, මච්ඡානුගො සොරිව සුංසුමාරොති [සුසුමාරො (ක.)].

ත්වමෙව ¶ දානිමකර [මකරි (ස්යා.), මකරා (ක. සී.)], යං කාමො බ්යගමා තයි;

සොයං අප්පටිසන්ධිකො, ඛරඡින්නංව රෙනුකං [රෙරුකං (සී. පී.)].

අත්රිච්ඡං [අත්රිච්ඡා (සී. ස්යා. පී.)] අතිලොභෙන, අතිලොභමදෙන ච;

එවං හායති අත්ථම්හා, අහංව අසිතාභුයාති.

සුඛා ඝරා වච්ඡනඛ, සහිරඤ්ඤා සභොජනා;

යත්ථ භුත්වා පිවිත්වා ච, සයෙය්යාථ අනුස්සුකො.

ඝරා නානීහමානස්ස, ඝරා නාභණතො මුසා;

ඝරා නාදින්නදණ්ඩස්ස, පරෙසං අනිකුබ්බතො [අනික්රුබ්බතො (ක.)];

එවං ඡිද්දං දුරභිසම්භවං [දුරභිභවං (සී. පී.)], කො ඝරං පටිපජ්ජතීති.

භද්දකො ¶ වතයං පක්ඛී, දිජො කුමුදසන්නිභො;

වූපසන්තෙහි පක්ඛෙහි, මන්දමන්දොව ඣායති.

නාස්ස සීලං විජානාථ, අනඤ්ඤාය පසංසථ;

අම්හෙ දිජො න පාලෙති, තෙන පක්ඛී න ඵන්දතීති.

කො ¶ නු ඛො භගවා හෙතු, එකච්චෙ ඉධ පුග්ගලෙ;

අතීව හදයං නිබ්බාති, චිත්තඤ්චාපි පසීදති.

පුබ්බෙව සන්නිවාසෙන, පච්චුප්පන්නහිතෙන වා;

එවං තං ජායතෙ පෙමං, උප්පලංව යථොදකෙති.

ඉඞ්ඝ ¶ එකපදං තාත, අනෙකත්ථපදස්සිතං [පදනිස්සිතං (සී. පී.)];

කිඤ්චි සඞ්ගාහිකං බ්රූසි, යෙනත්ථෙ සාධයෙමසෙ.

දක්ඛෙය්යෙකපදං තාත, අනෙකත්ථපදස්සිතං;

තඤ්ච සීලෙන සඤ්ඤුත්තං, ඛන්තියා උපපාදිතං;

අලං ¶ මිත්තෙ සුඛාපෙතුං, අමිත්තානං දුඛාය චාති.

ආසීවිසම්පි මං [ආසීවිසං මමං (සී. පී.)] සන්තං, පවිට්ඨං කුමිනාමුඛං;

රුච්චතෙ හරිතාමාතා, යං මං ඛාදන්ති මච්ඡකා.

විලුම්පතෙව පුරිසො, යාවස්ස උපකප්පති;

යදා චඤ්ඤෙ විලුම්පන්ති, සො විලුත්තො විලුම්පතීති [විලුප්පතීති (?)].

සබ්බො ජනො හිංසිතො පිඞ්ගලෙන, තස්මිං මතෙ පච්චයා [පච්චයං (සී. ස්යා. පී.)] වෙදයන්ති;

පියො නු තෙ ආසි අකණ්හනෙත්තො, කස්මා නු ත්වං රොදසි ද්වාරපාල.

න ¶ මෙ පියො ආසි අකණ්හනෙත්තො, භායාමි පච්චාගමනාය තස්ස;

ඉතො ගතො හිංසෙය්ය මච්චුරාජං, සො හිංසිතො ආනෙය්ය පුන ඉධ.

දඩ්ඪො වාහසහස්සෙහි, සිත්තො ඝටසතෙහි සො;

පරික්ඛතා ¶ ච සා භූමි, මා භායි නාගමිස්සතීති.

වරුපාහන ඛුජ්ජ විකණ්ණකකො, අසිතාභුය පඤ්චමවච්ඡනඛො;

දිජ පෙමවරුත්තමඑකපදං, කුමිනාමුඛ පිඞ්ගලකෙන දසාති.

සිඞ්ගාලො ¶ මානථද්ධො ච, පරිවාරෙන අත්ථිකො;

පාපුණි මහතිං භූමිං, රාජාසි සබ්බදාඨිනං.

එවමෙව මනුස්සෙසු, යො හොති පරිවාරවා;

සො හි තත්ථ මහා හොති, සිඞ්ගාලො විය දාඨිනන්ති.

බාලො ¶ වතායං සුනඛො, යො වරත්තං [යො ච යොත්තං (ක.)] න ඛාදති;

බන්ධනා ච පමුඤ්චෙය්ය, අසිතො ච ඝරං වජෙ.

අට්ඨිතං ¶ මෙ මනස්මිං මෙ, අථො මෙ හදයෙ කතං;

කාලඤ්ච පටිකඞ්ඛාමි, යාව පස්සුපතූ ජනො [පසුපතුජ්ජනො (ස්යා. ක.)].

සත්තතන්තිං සුමධුරං, රාමණෙය්යං අවාචයිං;

සො මං රඞ්ගම්හි අව්හෙති, සරණං මෙ හොහි කොසිය.

අහං තං සරණං සම්ම [අහං තෙ සරණං හොමි (වි. ව. 328)], අහමාචරියපූජකො;

න තං ජයිස්සති සිස්සො, සිස්සමාචරිය ජෙස්සසීති.

යං පස්සති න තං ඉච්ඡති, යඤ්ච න පස්සති තං කිරිච්ඡති;

මඤ්ඤාමි චිරං චරිස්සති, න හි තං ලච්ඡති යං ස ඉච්ඡති.

යං ලභති න තෙන තුස්සති, යඤ්ච පත්ථෙති ලද්ධං හීළෙති;

ඉච්ඡා හි අනන්තගොචරා, විගතිච්ඡාන [වීතිච්ඡානං (සී. පී.)] නමො කරොමසෙති.

විගතිච්ඡ [වීතිච්ඡ (සී. පී.)] ජාතකං චතුත්ථං.

කාලො ¶ ¶ ඝසති භූතානි, සබ්බානෙව සහත්තනා;

යො ච කාලඝසො භූතො, ස භූතපචනිං පචි.

බහූනි නරසීසානි, ලොමසානි බ්රහානි ච;

ගීවාසු පටිමුක්කානි, කොචිදෙවෙත්ථ කණ්ණවාති.

හන්ත්වා ඡෙත්වා [ඣත්වා (සී. පී.), ඝත්වා (ස්යා.)] වධිත්වා ච, දෙති දානං අසඤ්ඤතො;

එදිසං භත්තං භුඤ්ජමානො, ස පාපමුපලිම්පති [ස පාපෙන උපලිප්පති (සී. පී.)].

පුත්තදාරම්පි ¶ චෙ හන්ත්වා, දෙති දානං අසඤ්ඤතො;

භුඤ්ජමානොපි සප්පඤ්ඤො, න පාපමුපලිම්පතීති.

අද්ධා පාදඤ්ජලී සබ්බෙ, පඤ්ඤාය අතිරොචති;

තථා හි ඔට්ඨං භඤ්ජති, උත්තරිං නූන පස්සති.

නායං ධම්මං අධම්මං වා, අත්ථානත්ථඤ්ච බුජ්ඣති;

අඤ්ඤත්ර ¶ ඔට්ඨනිබ්භොගා, නායං ජානාති කිඤ්චනන්ති.

සබ්බෙහි කිංසුකො දිට්ඨො, කිංන්වෙත්ථ විචිකිච්ඡථ;

න හි සබ්බෙසු ඨානෙසු, සාරථී පරිපුච්ඡිතො.

එවං සබ්බෙහි ඤාණෙහි, යෙසං ධම්මා අජානිතා;

තෙ වෙ ධම්මෙසු කඞ්ඛන්ති, කිංසුකස්මිංව භාතරොති.

එකපුත්තකො ¶ භවිස්සසි, ත්වඤ්ච නො හෙස්සසි ඉස්සරො කුලෙ;

ඔරොහ දුමස්මා සාලක, එහි දානි ඝරකං වජෙමසෙ.

නනු මං සුහදයොති [නනු මං හදයෙති (සී. පී.)] මඤ්ඤසි, යඤ්ච මං හනසි වෙළුයට්ඨියා;

පක්කම්බවනෙ රමාමසෙ, ගච්ඡ ත්වං ඝරකං යථාසුඛන්ති.

අයං ¶ ¶ ඉසී උපසමසංයමෙ රතො, ස තිට්ඨති [සන්තිට්ඨති (සී. පී.)] සිසිරභයෙන අට්ටිතො;

හන්ද අයං පවිසතුමං අගාරකං, විනෙතු සීතං දරථඤ්ච කෙවලං.

නායං ඉසී උපසමසංයමෙ රතො, කපී අයං දුමවරසාඛගොචරො;

සො දූසකො රොසකො චාපි ජම්මො, සචෙවජෙමම්පි [සචෙ + ආවජෙ + ඉමම්පි] දූසෙය්යගාරන්ති [දූසයෙ ඝරන්ති (සී. ස්යා. පී.)].

අථ රාජා සිඞ්ගාලවරො සුනඛො, තථා කොසිය ඉච්ඡති කාලඝසො;

අථ දානවරොට්ඨපි සාරථිනා, පුනම්බවනඤ්ච සිසිරකපි දසාති.

දළ්හඤ්ච ¶ වග්ගං අපරෙන සන්ථවං, කල්යාණවග්ගාසදිසො ච රූහකං;

නතංදළ්හ බීරණථම්භකං පුන, කාසාවුපාහන සිඞ්ගාලකෙන දසාති.

සඞ්කප්පරාගධොතෙන ¶ ¶ ¶ , විතක්කනිසිතෙන ච;

නාලඞ්කතෙන භද්රෙන [නෙවාලඞ්කතභද්රෙන (ස්යා.)], උසුකාරාකතෙන ච [න උසුකාරකතෙන ච (සී. ස්යා. පී.)].

න කණ්ණායතමුත්තෙන, නාපි මොරූපසෙවිනා;

තෙනම්හි හදයෙ විද්ධො, සබ්බඞ්ගපරිදාහිනා.

ආවෙධඤ්ච න පස්සාමි, යතො රුහිරමස්සවෙ;

යාව අයොනිසො චිත්තං, සයං මෙ දුක්ඛමාභතන්ති.

අජ්ජාපි මෙ තං මනසි [සරසි (ක.)], යං මං ත්වං තිලමුට්ඨියා;

බාහාය මං ගහෙත්වාන, ලට්ඨියා අනුතාළයි.

නනු ජීවිතෙ න රමසි, යෙනාසි බ්රාහ්මණාගතො;

යං මං බාහා ගහෙත්වාන, තික්ඛත්තුං අනුතාළයි.

අරියො අනරියං කුබ්බන්තං [කුබ්බානං (සී. පී.), කුබ්බං (ස්යා.)], යො දණ්ඩෙන නිසෙධති;

සාසනං තං න තං වෙරං, ඉති නං පණ්ඩිතා විදූති.

මමන්නපානං ¶ විපුලං උළාරං, උප්පජ්ජතීමස්ස මණිස්ස හෙතු;

තං තෙ න දස්සං අතියාචකොසි, න චාපි තෙ අස්සමමාගමිස්සං.

සුසූ ¶ ¶ යථා සක්ඛරධොතපාණී, තාසෙසි මං සෙලං යාචමානො;

තං තෙ න දස්සං අතියාචකොසි, න චාපි තෙ අස්සමමාගමිස්සං.

න තං යාචෙ යස්ස පියං ජිගීසෙ [ජිගිංසෙ (සී. ස්යා. පී.)], දෙස්සො හොති අතියාචනාය;

නාගො මණිං යාචිතො බ්රාහ්මණෙන, අදස්සනංයෙව තදජ්ඣගමාති.

254. කුණ්ඩකකුච්ඡිසින්ධවජාතකං (3-1-4)

භුත්වා තිණපරිඝාසං, භුත්වා ආචාමකුණ්ඩකං;

එතං තෙ භොජනං ආසි, කස්මා දානි න භුඤ්ජසි.

යත්ථ පොසං න ජානන්ති, ජාතියා විනයෙන වා;

බහුං [පහූ (සී. පී.), පහුං (ස්යා. ක.)] තත්ථ මහාබ්රම්හෙ, අපි ආචාමකුණ්ඩකං.

ත්වඤ්ච ¶ ඛො මං පජානාසි, යාදිසායං හයුත්තමො;

ජානන්තො ජානමාගම්ම, න තෙ භක්ඛාමි කුණ්ඩකන්ති.

කුණ්ඩකකුච්ඡිසින්ධවජාතකං චතුත්ථං.

යාව සො මත්තමඤ්ඤාසි, භොජනස්මිං විහඞ්ගමො;

තාව අද්ධානමාපාදි, මාතරඤ්ච අපොසයි.

යතො ච ඛො බහුතරං, භොජනං අජ්ඣවාහරි [අජ්ඣුපාහරි (සී. පී.)];

තතො තත්ථෙව සංසීදි, අමත්තඤ්ඤූ හි සො අහු.

තස්මා මත්තඤ්ඤුතා සාධු, භොජනස්මිං අගිද්ධතා [අගිද්ධිතා (ස්යා. ක.)];

අමත්තඤ්ඤූ හි සීදන්ති, මත්තඤ්ඤූ ච න සීදරෙති.

ජරූදපානං ¶ ඛණමානා, වාණිජා උදකත්ථිකා;

අජ්ඣගමුං අයසං ලොහං [අජ්ඣගංසු අයොලොහං (සී. ස්යා. පී.)], තිපුසීසඤ්ච වාණිජා;

රජතං ජාතරූපඤ්ච, මුත්තා වෙළූරියා බහූ.

තෙ ච තෙන අසන්තුට්ඨා, භිය්යො භිය්යො අඛාණිසුං;

තෙ තත්ථාසීවිසො [තත්ථ ආසීවිසො (ක.), තත්ථපාසීවිසො (ස්යා.)] ඝොරො, තෙජස්සී තෙජසා හනි.

තස්මා ¶ ¶ ඛණෙ නාතිඛණෙ, අතිඛාතං [අතිඛණං (ක.)] හි පාපකං;

ඛාතෙන ච [ඛණෙන ච (ක.), ඛණනෙන (ස්යා.)] ධනං ලද්ධං, අතිඛාතෙන [අතිඛණෙන (ක.)] නාසිතන්ති.

නායං ඝරානං කුසලො, ලොලො අයං වලීමුඛො;

කතං කතං ඛො දූසෙය්ය, එවංධම්මමිදං කුලං.

නයිදං චිත්තවතො ලොමං, නායං අස්සාසිකො මිගො;

සිට්ඨං [සත්ථං (සී. ස්යා. පී.)] මෙ ජනසන්ධෙන, නායං කිඤ්චි විජානති.

න මාතරං පිතරං වා, භාතරං භගිනිං සකං;

භරෙය්ය තාදිසො පොසො, සිට්ඨං දසරථෙන මෙති.

ගාමණිචන්ද [ගාමණිචණ්ඩ (සී. පී.)] ජාතකං සත්තමං.

යාවතා චන්දිමසූරියා, පරිහරන්ති දිසා භන්ති විරොචනා [විරොචමානා (ක.)];

සබ්බෙව දාසා මන්ධාතු, යෙ පාණා පථවිස්සිතා [පඨවිනිස්සිතා (සී. පී.), පඨවිස්සිතා (ස්යා.)].

න කහාපණවස්සෙන, තිත්ති කාමෙසු විජ්ජති;

අප්පස්සාදා දුඛා කාමා, ඉති විඤ්ඤාය පණ්ඩිතො.

අපි ¶ දිබ්බෙසු කාමෙසු, රතිං සො නාධිගච්ඡති;

තණ්හක්ඛයරතො ¶ හොති, සම්මාසම්බුද්ධසාවකොති.

නයිමස්ස විජ්ජාමයමත්ථි කිඤ්චි, න බන්ධවො නො පන තෙ සහායො;

අථ කෙන වණ්ණෙන තිරීටවච්ඡො [තිරීටිවච්ඡො (ස්යා. ක.)], තෙදණ්ඩිකො භුඤ්ජති අග්ගපිණ්ඩං.

ආපාසු [ආවාසු (ක.)] මෙ යුද්ධපරාජිතස්ස, එකස්ස කත්වා විවනස්මි ඝොරෙ;

පසාරයී කිච්ඡගතස්ස පාණිං, තෙනූදතාරිං දුඛසංපරෙතො.

එතස්ස ¶ කිච්චෙන ඉධානුපත්තො, වෙසායිනො විසයා ජීවලොකෙ;

ලාභාරහො තාත තිරීටවච්ඡො, දෙථස්ස භොගං යජථඤ්ච [යජතඤ්ච (සී. පී.), යජිතඤ්ච (ස්යා.)] යඤ්ඤන්ති.

යස්සත්ථා ¶ දූරමායන්ති, අමිත්තමපි යාචිතුං;

තස්සූදරස්සහං දූතො, මා මෙ කුජ්ඣ [කුජ්ඣි (සී. පී.)] රථෙසභ.

යස්ස දිවා ච රත්තො ච, වසමායන්ති මාණවා;

තස්සූදරස්සහං දූතො, මා මෙ කුජ්ඣ [කුජ්ඣි (සී. පී.)] රථෙසභ.

දදාමි ¶ තෙ බ්රාහ්මණ රොහිණීනං, ගවං සහස්සං සහ පුඞ්ගවෙන;

දූතො හි දූතස්ස කථං න දජ්ජං, මයම්පි තස්සෙව භවාම දූතාති.

උසුකාරවරො තිලමුට්ඨි මණි, හයරාජ විහඞ්ගම ආසිවිසො;

ජනසන්ධ කහාපණවස්ස පුන, තිරිටං පුන දූතවරෙන දසාති.

යථා ¶ කෙසා ච මස්සූ ච, ඡින්නං ඡින්නං විරූහති;

එවං රූහතු තෙ නාසා, පදුමං දෙහි යාචිතො.

යථා සාරදිකං බීජං, ඛෙත්තෙ වුත්තං විරූහති;

එවං රූහතු තෙ නාසා, පදුමං දෙහි යාචිතො.

උභොපි පලපන්තෙතෙ [විලපන්තෙතෙ (ස්යා. ක.)], අපි පද්මානි දස්සති;

වජ්ජුං වා තෙ න වා වජ්ජුං, නත්ථි නාසාය රූහනා;

දෙහි සම්ම පදුමානි, අහං යාචාමි යාචිතොති.

පාණි ¶ චෙ මුදුකො චස්ස, නාගො චස්ස සුකාරිතො;

අන්ධකාරො ච වස්සෙය්ය, අථ නූන තදා සියා.

අනලා ¶ මුදුසම්භාසා, දුප්පූරා තා [දුප්පූරත්තා (ක.)] නදීසමා;

සීදන්ති නං විදිත්වාන, ආරකා පරිවජ්ජයෙ.

යං එතා උපසෙවන්ති, ඡන්දසා වා ධනෙන වා;

ජාතවෙදොව සං ඨානං, ඛිප්පං අනුදහන්ති නන්ති.

අභිජ්ජමානෙ ¶ වාරිස්මිං, සයං [අයං (ක.)] ආගම්ම ඉද්ධියා;

මිස්සීභාවිත්ථියා ගන්ත්වා, සංසීදසි [සංසීදති (ක.)] මහණ්ණවෙ.

ආවට්ටනී මහාමායා, බ්රහ්මචරියවිකොපනා;

සීදන්ති නං විදිත්වාන, ආරකා පරිවජ්ජයෙ.

යං එතා උපසෙවන්ති, ඡන්දසා වා ධනෙන වා;

ජාතවෙදොව සං ඨානං, ඛිප්පං අනුදහන්ති නන්ති.

චූළපලොභන [චුල්ලපලොභන (සී. ස්යා. පී.)] ජාතකං තතියං.

පනාදො නාම සො රාජා, යස්ස යූපො සුවණ්ණයො;

තිරියං සොළසුබ්බෙධො [සොළසපබ්බෙධො (සී. පී.)], උද්ධමාහු [උච්චමාහු (සී. ස්යා. පී.)] සහස්සධා.

සහස්සකණ්ඩො සතගෙණ්ඩු [සතභෙදො (සී. පී.), සතභෙණ්ඩු (සී. නිස්සය)], ධජාසු හරිතාමයො;

අනච්චුං තත්ථ ගන්ධබ්බා, ඡ සහස්සානි සත්තධා.

එවමෙතං [එවමෙව (ක.)] තදා ආසි, යථා භාසසි භද්දජි;

සක්කො අහං තදා ආසිං, වෙය්යාවච්චකරො තවාති.

දිස්වා ¶ ¶ ඛුරප්පෙ ධනුවෙගනුන්නෙ, ඛග්ගෙ ¶ ගහීතෙ තිඛිණෙ තෙලධොතෙ;

තස්මිං භයස්මිං මරණෙ වියූළ්හෙ, කස්මා නු තෙ නාහු ඡම්භිතත්තං.

දිස්වා ඛුරප්පෙ ධනුවෙගනුන්නෙ, ඛග්ගෙ ගහීතෙ තිඛිණෙ තෙලධොතෙ;

තස්මිං භයස්මිං මරණෙ වියූළ්හෙ, වෙදං අලත්ථං විපුලං උළාරං.

සො වෙදජාතො අජ්ඣභවිං අමිත්තෙ, පුබ්බෙව මෙ ජීවිතමාසි චත්තං;

න හි ජීවිතෙ ආලයං කුබ්බමානො, සූරො කයිරා සූරකිච්චං කදාචීති.

යෙනාසි කිසියා පණ්ඩු, යෙන භත්තං න රුච්චති;

අයං සො ආගතො භත්තා [තාතො (සී. ස්යා. පී.)], කස්මා දානි පලායසි.

සචෙ [න ඛො (ස්යා. ක.)] පනාදිකෙනෙව, සන්ථවො නාම ජායති;

යසො හායති ඉත්ථීනං, තස්මා තාත පලායහං [පලායිහං (ස්යා.), පලායිතං (ක.)].

යස්සස්සිනං කුලෙ ජාතං, ආගතං යා න ඉච්ඡති;

සොචති ¶ චිරරත්තාය, වාතග්ගමිව භද්දලීති [කුන්දලීති (සී. පී.), ගද්රභීති (ස්යා.)].

සිඞ්ගීමිගො ¶ ආයතචක්ඛුනෙත්තො, අට්ඨිත්තචො වාරිසයො අලොමො;

තෙනාභිභූතො කපණං රුදාමි, මා හෙව මං පාණසමං ජහෙය්ය [ජහෙය්යා (පී.) ජහා’ය්යෙ (?)].

අය්ය න තං ජහිස්සාමි, කුඤ්ජරං සට්ඨිහායනං [කුඤ්ජර සට්ඨිහායන (සී. පී.)];

පථබ්යා චාතුරන්තාය, සුප්පියො හොසි මෙ තුවං.

යෙ කුළීරා සමුද්දස්මිං, ගඞ්ගාය යමුනාය [නම්මදාය (සී. පී.)] ච;

තෙසං ත්වං වාරිජො සෙට්ඨො, මුඤ්ච රොදන්තියා පතින්ති.

යො ¶ වෙ සබ්බසමෙතානං, අහුවා සෙට්ඨසම්මතො;

තස්සායං එදිසී පඤ්ඤා, කිමෙව ඉතරා පජා.

එවමෙව තුවං බ්රහ්මෙ, අනඤ්ඤාය විනින්දසි;

කථං මූලං අදිස්වාන [කථංහි මූලං අදිත්වා (ස්යා. පී.)], රුක්ඛං ජඤ්ඤා පතිට්ඨිතං.

නාහං ¶ තුම්හෙ විනින්දාමි, යෙ චඤ්ඤෙ වානරා වනෙ;

විස්සසෙනොව ගාරය්හො, යස්සත්ථා රුක්ඛරොපකාති.

න හි වණ්ණෙන සම්පන්නා, මඤ්ජුකා පියදස්සනා;

ඛරවාචා පියා හොති, අස්මිං ලොකෙ පරම්හි ච.

නනු පස්සසිමං කාළිං, දුබ්බණ්ණං තිලකාහතං;

කොකිලං සණ්හවාචෙන, බහූනං පාණිනං පියං.

තස්මා ¶ සඛිලවාචස්ස, මන්තභාණී අනුද්ධතො;

අත්ථං ධම්මඤ්ච දීපෙති, මධුරං තස්ස භාසිතන්ති.

සබ්බෙහි කිර ඤාතීහි, කොසියො ඉස්සරො කතො;

සචෙ ඤාතීහි අනුඤ්ඤාතො [ඤාතීහනුඤ්ඤාතො (සී. පී.)], භණෙය්යාහං එකවාචිකං.

භණ සම්ම අනුඤ්ඤාතො, අත්ථං ධම්මඤ්ච කෙවලං;

සන්ති හි දහරා පක්ඛී, පඤ්ඤවන්තො ජුතින්ධරා.

න මෙ රුච්චති භද්දං වො [භදන්තෙ (ක.)], උලූකස්සාභිසෙචනං;

අක්කුද්ධස්ස ¶ මුඛං පස්ස, කථං කුද්ධො කරිස්සතීති.

පදුමුත්තම ¶ නාගසිරිව්හයනො, ස-මහණ්ණව යූප ඛුරප්පවරො;

අථ භද්දලී කුඤ්ජර රුක්ඛ පුන, ඛරවාච උලූකවරෙන දසාති.

ආරඤ්ඤිකස්ස ඉසිනො, චිරරත්තං තපස්සිනො;

කිච්ඡාකතං උදපානං, කථං සම්ම අවාහසි [අවාහයි (සී. පී.), අපාහසි (ස්යා.)].

එස ධම්මො සිඞ්ගාලානං, යං පිත්වා ඔහදාමසෙ;

පිතුපිතාමහං ධම්මො, න තං [න නං (සී. පී.)] උජ්ඣාතුමරහසි.

යෙසං ¶ ¶ වො එදිසො ධම්මො, අධම්මො පන කීදිසො;

මා වො ධම්මං අධම්මං වා, අද්දසාම කුදාචනන්ති.

යෙන මිත්තෙන සංසග්ගා, යොගක්ඛෙමො විහිය්යති;

පුබ්බෙවජ්ඣාභවං තස්ස, රුක්ඛෙ අක්ඛීව පණ්ඩිතො.

යෙන මිත්තෙන සංසග්ගා, යොගක්ඛෙමො පවඩ්ඪති;

කරෙය්යත්තසමං වුත්තිං, සබ්බකිච්චෙසු පණ්ඩිතො.

එථ බ්යග්ඝා නිවත්තව්හො, පච්චුපෙථ [පච්චමෙථ (සී. පී.)] මහාවනං;

මා වනං ඡින්දි නිබ්යග්ඝං, බ්යග්ඝා මාහෙසු නිබ්බනාති.

කො නු උද්ධිතභත්තොව [උද්දිතභත්තොව (සී.), වඩ්ඪිතභත්තොව (ස්යා.)], පූරහත්ථොව බ්රාහ්මණො;

කහං නු භික්ඛං අචරි, කං සද්ධං උපසඞ්කමි.

අහං ¶ කපිස්මි දුම්මෙධො, අනාමාසානි ආමසිං;

ත්වං මං මොචය භද්දන්තෙ, මුත්තො ගච්ඡෙය්ය පබ්බතං.

කච්ඡපා කස්සපා හොන්ති, කොණ්ඩඤ්ඤා හොන්ති මක්කටා;

මුඤ්ච කස්සප කොණ්ඩඤ්ඤං, කතං මෙථුනකං තයාති.

කායං බලාකා සිඛිනී, චොරී ලඞ්ඝිපිතාමහා;

ඔරං ¶ බලාකෙ ආගච්ඡ, චණ්ඩො මෙ වායසො සඛා.

නාහං බලාකා සිඛිනී, අහං ලොලොස්මි වායසො;

අකත්වා වචනං තුය්හං, පස්ස ලූනොස්මි ආගතො.

පුනපාපජ්ජසී ¶ සම්ම, සීලඤ්හි තව තාදිසං;

න හි මානුසකා භොගා, සුභුඤ්ජා හොන්ති පක්ඛිනාති.

කායං බලාකා රුචිරා, කාකනීළස්මිමච්ඡති;

චණ්ඩො කාකො සඛා මය්හං, යස්ස [තස්ස (සී. පී.)] චෙතං කුලාවකං.

නනු මං සම්ම ජානාසි, දිජ සාමාකභොජන;

අකත්වා වචනං තුය්හං, පස්ස ලූනොස්මි ආගතො.

පුනපාපජ්ජසී සම්ම, සීලඤ්හි තව තාදිසං;

න හි මානුසකා භොගා, සුභුඤ්ජා හොන්ති පක්ඛිනාති.

තව සද්ධඤ්ච සීලඤ්ච, විදිත්වාන ජනාධිප;

වණ්ණං අඤ්ජනවණ්ණෙන, කාලිඞ්ගස්මිං නිමිම්හසෙ [විනිම්හසෙ (ස්යා.), වනිම්හසෙ (ක.)].

අන්නභච්චා ¶ චභච්චා ච, යොධ උද්දිස්ස ගච්ඡති;

සබ්බෙ තෙ අප්පටික්ඛිප්පා, පුබ්බාචරියවචො ඉදං.

දදාමි ¶ වො බ්රාහ්මණා නාගමෙතං, රාජාරහං රාජභොග්ගං යසස්සිනං;

අලඞ්කතං හෙමජාලාභිඡන්නං, සසාරථිං ගච්ඡථ යෙන කාමන්ති.

කුරුධම්මජාතකං [කුරුධම්මජාතකං (සී. ස්යා. පී.)] ඡට්ඨං.

වස්සානි ¶ පඤ්ඤාස සමාධිකානි, වසිම්හ සෙලස්ස ගුහාය රොමක;

අසඞ්කමානා අභිනිබ්බුතත්තා [අභිනිබ්බුතචිත්තා (ස්යා. ක.)], හත්ථත්ත [හත්ථත්ථ (ස්යා.)] මායන්ති මමණ්ඩජා පුරෙ.

තෙ දානි වක්කඞ්ග කිමත්ථමුස්සුකා, භජන්ති අඤ්ඤං ගිරිකන්දරං දිජා;

න නූන මඤ්ඤන්ති මමං යථා පුරෙ, චිරප්පවුත්ථා අථ වා න තෙ ඉමෙ.

ජානාම තං න මයං සම්පමූළ්හා [න මය’මස්ම මූළ්හා (සී. පී.)], සොයෙව ත්වං තෙ මයමස්ම නාඤ්ඤෙ;

චිත්තඤ්ච ¶ තෙ අස්මිං ජනෙ පදුට්ඨං, ආජීවිකා [ආජීවක (සී. ස්යා.), ආජීවික (පී.)] තෙන තමුත්තසාමාති.

කිමත්ථ [කමත්ථ (සී. පී.)] මභිසන්ධාය, ලහුචිත්තස්ස දුබ්භිනො [දූභිනො (සී. පී.)];

සබ්බකාමදදස්සෙව [දුහස්සෙව (සී. ස්යා. පී.), රහස්සෙව (ක.)], ඉමං දුක්ඛං තිතික්ඛසි.

සිඞ්ගෙන නිහනාහෙතං, පදසා ච අධිට්ඨහ;

භිය්යො [භීයො (සී.)] බාලා පකුජ්ඣෙය්යුං, නො චස්ස පටිසෙධකො.

මමෙවායං මඤ්ඤමානො, අඤ්ඤෙපෙවං [අඤ්ඤම්පෙවං (සී. ස්යා. පී.)] කරිස්සති;

තෙ නං තත්ථ වධිස්සන්ති, සා මෙ මුත්ති භවිස්සතීති.

මහිංසරාජජාතකං [මහිසජාතකං (සී. ස්යා. පී.)] අට්ඨමං.

යථා ¶ මාණවකො පන්ථෙ, සිඞ්ගාලිං වනගොචරිං;

අත්ථකාමං පවෙදෙන්තිං [පවදන්තිං (පී.)], අනත්ථකාමාති මඤ්ඤති;

අනත්ථකාමං සතපත්තං, අත්ථකාමොති මඤ්ඤති.

එවමෙව ඉධෙකච්චො, පුග්ගලො හොති තාදිසො;

හිතෙහි වචනං වුත්තො, පටිගණ්හාති වාමතො.

යෙ ¶ ¶ ච ඛො නං පසංසන්ති, භයා උක්කංසයන්ති වා [ච (සී. පී.)];

තඤ්හි සො මඤ්ඤතෙ මිත්තං, සතපත්තංව මාණවොති.

අද්ධා හි නූන මිගරාජා, පුටකම්මස්ස කොවිදො;

තථා හි පුටං දූසෙති, අඤ්ඤං නූන කරිස්සති.

න මෙ මාතා වා පිතා වා, පුටකම්මස්ස කොවිදො;

කතං කතං ඛො දූසෙම, එවං ධම්මමිදං කුලං.

යෙසං වො එදිසො ධම්මො, අධම්මො පන කීදිසො;

මා වො ධම්මං අධම්මං වා, අද්දසාම කුදාචනන්ති.

උදපානවග්ගො [අරඤ්ඤවග්ගො (සී. පී. ක.)] තතියො.

උදපානවරං වනබ්යග්ඝ කපි, සිඛිනී ච බලාක රුචිරවරො;

සුජනාධිපරොමකදූස පුන, සතපත්තවරො පුටකම්ම දසාති.

අබ්භන්තරො ¶ ¶ නාම දුමො, යස්ස දිබ්යමිදං ඵලං;

භුත්වා දොහළිනී නාරී, චක්කවත්තිං විජායති.

ත්වම්පි [ත්වඤ්ච (සී. පී.), ත්වං හි (ක.)] භද්දෙ මහෙසීසි, සා චාපි [චාසි (සී. පී.)] පතිනො පියා;

ආහරිස්සති තෙ රාජා, ඉදං අබ්භන්තරං ඵලං.

භත්තුරත්ථෙ පරක්කන්තො, යං ඨානමධිගච්ඡති;

සූරො අත්තපරිච්චාගී, ලභමානො භවාමහන්ති.

සෙය්යංසො ¶ සෙය්යසො හොති, යො සෙය්යමුපසෙවති;

එකෙන සන්ධිං කත්වාන, සතං වජ්ඣෙ [මච්චෙ (ක.), බජ්ඣෙ (ක. අට්ඨ.)] අමොචයිං.

[කස්මා…පෙ… සග්ගං න ගච්ඡෙය්ය (කත්ථචි)] තස්මා සබ්බෙන ලොකෙන, සන්ධිං කත්වාන එකතො [එකකො (සී. ස්යා. පී.)];

පෙච්ච සග්ගං නිගච්ඡෙය්ය [කස්මා…පෙ… සග්ගං න ගච්ඡෙය්ය (කත්ථචි)], ඉදං සුණාථ කාසියා [කාසයො (සී. පී.)].

ඉදං වත්වා මහාරාජා, කංසො බාරාණසිග්ගහො;

ධනුං කණ්ඩඤ්ච [තූණිඤ්ච (සී. පී.)] නික්ඛිප්ප, සංයමං අජ්ඣුපාගමීති.

වරං ¶ වරං ත්වං නිහනං පුරෙ චරි, අස්මිං පදෙසෙ අභිභුය්ය සූකරෙ;

සො දානි එකො බ්යපගම්ම ඣායසි, බලං නු තෙ බ්යග්ඝ න චජ්ජ විජ්ජති.

ඉමෙ ¶ සුදං [ඉමස්සු තා (ස්යා. ක.)] යන්ති දිසොදිසං පුරෙ, භයට්ටිතා ලෙණගවෙසිනො පුථු;

තෙ දානි සඞ්ගම්ම වසන්ති එකතො, යත්ථට්ඨිතා දුප්පසහජ්ජමෙ [දුප්පසහජ්ජිමෙ (ස්යා.)] මයා.

නමත්ථු සඞ්ඝාන සමාගතානං, දිස්වා සයං සඛ්ය වදාමි අබ්භුතං;

බ්යග්ඝං මිගා යත්ථ ජිනිංසු දාඨිනො, සාමග්ගියා දාඨබලෙසු මුච්චරෙති.

යං උස්සුකා සඞ්ඝරන්ති, අලක්ඛිකා බහුං ධනං;

සිප්පවන්තො අසිප්පා ච, ලක්ඛිවා තානි භුඤ්ජති.

සබ්බත්ථ ¶ කතපුඤ්ඤස්ස, අතිච්චඤ්ඤෙව පාණිනො;

උප්පජ්ජන්ති බහූ භොගා, අප්පනායතනෙසුපි.

කුක්කුටො [කුක්කුට (සී. පී.), කුක්කුටා (සී. නිස්සය, සද්දනීති)] මණයො දණ්ඩො, ථියො ච පුඤ්ඤලක්ඛණා;

උප්පජ්ජන්ති අපාපස්ස, කතපුඤ්ඤස්ස ජන්තුනොති.

දරියා ¶ සත්ත වස්සානි, තිංසමත්තා වසාමසෙ;

හඤ්ඤාම [හඤ්ඡෙම (සී. පී.), හඤ්ඡාම (?)] මණිනො ආභං, ඉති නො මන්තනං අහු.

යාවතා මණිං ඝංසාම [යාව යාව නිඝංසාම (සී. පී.)], භිය්යො වොදායතෙ මණි;

ඉදඤ්ච දානි පුච්ඡාම, කිං කිච්චං ඉධ මඤ්ඤසි.

අයං මණි වෙළූරියො, අකාචො විමලො [විපුලො (ක.)] සුභො;

නාස්ස සක්කා සිරිං හන්තුං, අපක්කමථ සූකරාති.

මණිසූකර [මණිඝංස (ක.)] ජාතකං පඤ්චමං.

මා ¶ සාලූකස්ස පිහයි, ආතුරන්නානි භුඤ්ජති;

අප්පොස්සුක්කො භුසං ඛාද, එතං දීඝායුලක්ඛණං.

ඉදානි සො ඉධාගන්ත්වා, අතිථී යුත්තසෙවකො;

අථ දක්ඛසි සාලූකං, සයන්තං මුසලුත්තරං.

විකන්තං ¶ [විකත්තං (සී.), විකන්තියමානං ඡින්දියමානංති අත්ථො] සූකරං දිස්වා, සයන්තං මුසලුත්තරං;

ජරග්ගවා විචින්තෙසුං, වරම්හාකං භුසාමිවාති.

නානුම්මත්තො නාපිසුණො, නානටො නාකුතූහලො;

මූළ්හෙසු ලභතෙ ලාභං, එසා තෙ අනුසාසනී.

ධිරත්ථු තං යසලාභං, ධනලාභඤ්ච බ්රාහ්මණ;

යා වුත්ති විනිපාතෙන, අධම්මචරණෙන [අධම්මචරියාය (සී. ස්යා.)] වා.

අපි චෙ පත්තමාදාය, අනගාරො පරිබ්බජෙ;

එසාව ජීවිකා සෙය්යො [සෙය්යා (සී. ස්යා. පී.)], යා චාධම්මෙන එසනාති.

අග්ඝන්ති ¶ මච්ඡා අධිකං සහස්සං, න සො අත්ථි යො ඉමං සද්දහෙය්ය;

මය්හඤ්ච අස්සු ඉධ සත්ත මාසා, අහම්පි තං මච්ඡුද්දානං කිණෙය්යං.

මච්ඡානං භොජනං දත්වා, මම දක්ඛිණමාදිසි;

තං දක්ඛිණං සරන්තියා, කතං අපචිතිං තයා.

පදුට්ඨචිත්තස්ස ¶ ¶ න ඵාති හොති, න චාපි තං [නං (සී. ස්යා.)] දෙවතා පූජයන්ති;

යො භාතරං පෙත්තිකං සාපතෙය්යං, අවඤ්චයී දුක්කටකම්මකාරීති.

නානාඡන්දා මහාරාජ, එකාගාරෙ වසාමසෙ;

අහං ගාමවරං ඉච්ඡෙ, බ්රාහ්මණී ච ගවං සතං.

පුත්තො ච ආජඤ්ඤරථං, කඤ්ඤා ච මණිකුණ්ඩලං;

යා චෙසා පුණ්ණිකා ජම්මී, උදුක්ඛලංභිකඞ්ඛති.

බ්රාහ්මණස්ස ගාමවරං, බ්රාහ්මණියා ගවං සතං;

පුත්තස්ස ආජඤ්ඤරථං, කඤ්ඤාය මණිකුණ්ඩලං;

යඤ්චෙතං පුණ්ණිකං ජම්මිං, පටිපාදෙථුදුක්ඛලන්ති.

සීලං කිරෙව කල්යාණං, සීලං ලොකෙ අනුත්තරං;

පස්ස ඝොරවිසො නාගො, සීලවාති න හඤ්ඤති.

සොහං සීලං සමාදිස්සං, ලොකෙ අනුමතං සිවං;

අරියවුත්තිසමාචාරො ¶ , යෙන වුච්චති සීලවා.

ඤාතීනඤ්ච පියො හොති, මිත්තෙසු ච විරොචති;

කායස්ස භෙදා සුගතිං, උපපජ්ජති සීලවාති.

දුම ¶ ¶ කංසවරුත්තමබ්යග්ඝමිගා, මණයො මණි සාලුකමව්හයනො;

අනුසාසනියොපි ච මච්ඡවරො, මණිකුණ්ඩලකෙන කිරෙන දසාති.

සබ්බකාමදදං කුම්භං, කුටං ලද්ධාන ධුත්තකො;

යාව නං අනුපාලෙති, තාව සො සුඛමෙධති.

යදා මත්තො ච දිත්තො ච, පමාදා කුම්භමබ්භිදා;

තදා නග්ගො ච පොත්ථො ච, පච්ඡා බාලො විහඤ්ඤති.

එවමෙව යො ධනං ලද්ධා, පමත්තො [අමත්තා (සී.), අමත්තො (පී.)] පරිභුඤ්ජති;

පච්ඡා ¶ තප්පති දුම්මෙධො, කුටං භිත්වාව [කුටං භින්නොව (සී. පී.), කුටභින්නොව (?)] ධුත්තකොති.

සුරාඝට [භද්රඝට (සී. පී.), භද්රඝටභෙදක (ස්යා.)] ජාතකං පඨමං.

බාරාණස්යං [බාරාණස්සං (සී. පී.)] මහාරාජ, කාකරාජා නිවාසකො [නිවාසිකො (සී. පී.)];

අසීතියා සහස්සෙහි, සුපත්තො පරිවාරිතො.

තස්ස දොහළිනී භරියා, සුඵස්සා භක්ඛිතුමිච්ඡති [මච්ඡමිච්ඡති (සී. පී.)];

රඤ්ඤො මහානසෙ පක්කං, පච්චග්ඝං රාජභොජනං.

තෙසාහං පහිතො දූතො, රඤ්ඤො චම්හි ඉධාගතො;

භත්තු අපචිතිං කුම්මි, නාසායමකරං [මකරිං (සී. නිස්සය)] වණන්ති.

ඵුට්ඨස්ස ¶ මෙ අඤ්ඤතරෙන බ්යාධිනා, රොගෙන බාළ්හං දුඛිතස්ස රුප්පතො;

පරිසුස්සති ඛිප්පමිදං කළෙවරං, පුප්ඵං යථා පංසුනි ආතපෙ කතං.

අජඤ්ඤං ¶ ජඤ්ඤසඞ්ඛාතං, අසුචිං සුචිසම්මතං;

නානාකුණපපරිපූරං, ජඤ්ඤරූපං අපස්සතො.

ධිරත්ථුමං ¶ ආතුරං පූතිකායං, ජෙගුච්ඡියං අස්සුචිං බ්යාධිධම්මං;

යත්ථප්පමත්තා අධිමුච්ඡිතා පජා, හාපෙන්ති මග්ගං සුගතූපපත්තියාති.

කායනිබ්බින්ද [කායවිච්ඡන්ද (සී.), කායවිච්ඡින්ද (පී.)] ජාතකං තතියං.

කොයං බින්දුස්සරො වග්ගු, සරවන්තාන [පවදන්තාන (සී. පී.)] මුත්තමො;

අච්චුතො ජම්බුසාඛාය, මොරච්ඡාපොව කූජති.

කුලපුත්තොව ජානාති [කුලපුත්තො පජානාති (ස්යා. ක.)], කුලපුත්තං [කුලපුත්තෙ (සී. පී.)] පසංසිතුං;

බ්යග්ඝච්ඡාපසරීවණ්ණ, භුඤ්ජ සම්ම දදාමි තෙ.

චිරස්සං වත පස්සාමි, මුසාවාදී සමාගතෙ;

වන්තාදං කුණපාදඤ්ච, අඤ්ඤමඤ්ඤං පසංසකෙති.

උසභස්සෙව තෙ ඛන්ධො, සීහස්සෙව විජම්භිතං;

මිගරාජ නමො ත්යත්ථු, අපි කිඤ්චි ලභාමසෙ.

කුලපුත්තොව ජානාති, කුලපුත්තං පසංසිතුං;

මයූරගීවසඞ්කාස, ඉතො පරියාහි වායස.

මිගානං ¶ ¶ සිඞ්ගාලො [කොත්ථුකො (සී. පී.), කොට්ඨුකො (ස්යා.)] අන්තො, පක්ඛීනං පන වායසො;

එරණ්ඩො අන්තො රුක්ඛානං, තයො අන්තා සමාගතාති.

කො නායං [කො න්වායං (ස්යා.)] ලොණතොයස්මිං, සමන්තා පරිධාවති;

මච්ඡෙ මකරෙ ච වාරෙති, ඌමීසු ච විහඤ්ඤති.

අනන්තපායී සකුණො, අතිත්තොති දිසාසුතො;

සමුද්දං පාතුමිච්ඡාමි, සාගරං සරිතං පතිං.

සො ¶ අයං හායති චෙව, පූරතෙ ච මහොදධි;

නාස්ස නායති පීතන්තො, අපෙය්යො කිර සාගරොති.

උච්චෙ සකුණ ඩෙමාන, පත්තයාන විහඞ්ගම;

වජ්ජාසි ඛො ත්වං වාමූරුං, චිරං ඛො සා කරිස්සති [සරිස්සති (ක.)].

ඉදං ඛො සා න ජානාති, අසිං සත්තිඤ්ච ඔඩ්ඩිතං;

සා චණ්ඩී කාහති කොධං, තං මෙ තපති නො ඉදං [නො ඉධ (සී. ස්යා. පී.)].

එස ¶ උප්පලසන්නාහො, නික්ඛඤ්චුස්සීසකොහිතං [නික්ඛමුස්සීසකෙ කතං (සී. පී.), නික්ඛඤ්චුස්සීසකෙ කතං (ස්යා.)];

කාසිකඤ්ච මුදුං වත්ථං, තප්පෙතු ධනිකා පියාති [ධනකාමියාති (ස්යා. පී.), ධනකාමිකාති (සී.)].

උදුම්බරා චිමෙ පක්කා, නිග්රොධා ච කපිත්ථනා;

එහි නික්ඛම භුඤ්ජස්සු, කිං ජිඝච්ඡාය මිය්යසි.

එවං ¶ සො සුහිතො හොති, යො වුඩ්ඪමපචායති;

යථාහමජ්ජ සුහිතො, දුමපක්කානි මාසිතො.

යං වනෙජො වනෙජස්ස, වඤ්චෙය්ය කපිනො කපි;

දහරො කපි [දහරොපි තං න (සී. පී.), දහරොපි න (ස්යා.)] සද්ධෙය්ය, න හි ජිණ්ණො ජරාකපීති.

පුරෙ තුවං සීලවතං සකාසෙ, ඔක්කන්තිකං [ඔක්කන්දිකං (සී. ස්යා. පී.)] කීළසි අස්සමම්හි;

කරොහරෙ [කරොහි රෙ (ක.)] මක්කටියානි මක්කට, න තං මයං සීලවතං රමාම.

සුතා ¶ හි මය්හං පරමා විසුද්ධි, කොමාරපුත්තස්ස බහුස්සුතස්ස;

මා දානි මං මඤ්ඤි තුවං යථා පුරෙ, ඣානානුයුත්තො විහරාමි [ඣානානුයුත්තා විහරාම (සී. පී.)] ආවුසො.

සචෙපි සෙලස්මි වපෙය්ය බීජං, දෙවො ච වස්සෙ න හි තං විරූළ්හෙ [නෙව හි තං රුහෙය්ය (සී. පී.), න හි තං විරූහෙ (?)];

සුතා හි තෙ සා පරමා විසුද්ධි, ආරා තුවං මක්කට ඣානභූමියාති.

පරපාණරොධා ¶ [පරපාණඝාතෙ (ස්යා.), පරපාණරොචං (ක.)] ජීවන්තො, මංසලොහිතභොජනො;

වකො වතං සමාදාය, උපපජ්ජි උපොසථං.

තස්ස සක්කො වතඤ්ඤාය, අජරූපෙනුපාගමි;

වීතතපො අජ්ඣප්පත්තො, භඤ්ජි ලොහිතපො තපං.

එවමෙව ¶ ඉධෙකච්චෙ, සමාදානම්හි දුබ්බලා;

ලහුං කරොන්ති අත්තානං, වකොව අජකාරණාති.

වරකුම්භ ¶ සුපත්තසිරිව්හයනො, සුචිසම්මත බින්දුසරො චුසභො;

සරිතංපති චණ්ඩි ජරාකපිනා, අථ මක්කටියා වකකෙන දසාති.

සඞ්කප්පො පදුමො චෙව, උදපානෙන තතියං;

අබ්භන්තරං ඝටභෙදං, තිකනිපාතම්හිලඞ්කතන්ති.

විවරථිමාසං ¶ ¶ ¶ [විවරථ ඉමාසං (සී. ස්යා. පී.)] ද්වාරං, නගරං පවිසන්තු [පවිසිතුං මයා; (ක.)] අරුණරාජස්ස;

සීහෙන සුසිට්ඨෙන, සුරක්ඛිතං [සුසත්ථෙන, සුරක්ඛිතං (සී. පී.), සුසිට්ඨෙන (ක.)] නන්දිසෙනෙන.

ජයො කලිඞ්ගානමසය්හසාහිනං, පරාජයො අනයො [අජයො (ස්යා.), අන්විතො (ක.)] අස්සකානං;

ඉච්චෙව තෙ භාසිතං බ්රහ්මචාරි, න උජ්ජුභූතා විතථං භණන්ති.

දෙවා මුසාවාදමුපාතිවත්තා, සච්චං ධනං පරමං තෙසු [තථං පෙමකරං නු (ක.), තථං පරමං කරං නු (ස්යා.)] සක්ක;

තං තෙ මුසා භාසිතං දෙවරාජ, කිං වා පටිච්ච මඝවා මහින්ද.

නනු තෙ සුතං බ්රාහ්මණ භඤ්ඤමානෙ, දෙවා න ඉස්සන්ති පුරිසපරක්කමස්ස;

දමො සමාධි මනසො අභෙජ්ජො [අදෙජ්ජො (සී. පී.), අභිජ්ජො (ක.)], අබ්යග්ගතා ¶ නික්කමනඤ්ච [නික්ඛමනඤ්ච (සී.)] කාලෙ;

දළ්හඤ්ච විරියං පුරිසපරක්කමො ච, තෙනෙව ආසි විජයො අස්සකානන්ති.

අදෙය්යෙසු දදං දානං, දෙය්යෙසු නප්පවෙච්ඡති;

ආපාසු බ්යසනං පත්තො, සහායං නාධිගච්ඡති.

නාදෙය්යෙසු ¶ දදං දානං, දෙය්යෙසු යො පවෙච්ඡති;

ආපාසු බ්යසනං පත්තො, සහායමධිගච්ඡති.

සඤ්ඤොගසම්භොගවිසෙසදස්සනං, අනරියධම්මෙසු සඨෙසු නස්සති;

කතඤ්ච අරියෙසු ච අජ්ජවෙසු, මහප්ඵලං හොති අණුම්පි තාදිසු.

යො පුබ්බෙ කතකල්යාණො, අකා ලොකෙ සුදුක්කරං;

පච්ඡා කයිරා න වා කයිරා, අච්චන්තං පූජනාරහොති.

අනුත්තරෙ ¶ ¶ කාමගුණෙ සමිද්ධෙ, භුත්වාන පුබ්බෙ වසී එකරාජ;

සො දානි දුග්ගෙ නරකම්හි ඛිත්තො, නප්පජ්ජහෙ වණ්ණබලං පුරාණං.

පුබ්බෙව ඛන්තී ච තපො ච මය්හං, සම්පත්ථිතා දුබ්භිසෙන [දබ්බසෙනා (සී. පී.)] අහොසි;

තං දානි ලද්ධාන කථං නු රාජ, ජහෙ අහං වණ්ණබලං පුරාණං.

සබ්බා කිරෙවං පරිනිට්ඨිතානි, යසස්සිනං පඤ්ඤවන්තං විසය්හ;

යසො ච ලද්ධා පුරිමං උළාරං, නප්පජ්ජහෙ වණ්ණබලං පුරාණං.

පනුජ්ජ දුක්ඛෙන සුඛං ජනින්ද, සුඛෙන වා දුක්ඛමසය්හසාහි;

උභයත්ථ සන්තො අභිනිබ්බුතත්තා, සුඛෙ ච දුක්ඛෙ ච භවන්ති තුල්යාති.

ඉමානි ¶ ¶ මං දද්දර තාපයන්ති, වාචාදුරුත්තානි මනුස්සලොකෙ;

මණ්ඩූකභක්ඛා උදකන්තසෙවී, ආසීවිසං මං අවිසා සපන්ති.

සකා රට්ඨා පබ්බාජිතො, අඤ්ඤං ජනපදං ගතො;

මහන්තං කොට්ඨං කයිරාථ, දුරුත්තානං [දුරුත්තානි (ක.)] නිධෙතවෙ.

යත්ථ පොසං න ජානන්ති, ජාතියා විනයෙන වා;

න තත්ථ මානං කයිරාථ, වසමඤ්ඤාතකෙ ජනෙ.

විදෙසවාසං වසතො, ජාතවෙදසමෙනපි [ජාතවෙදභයෙනපි (ක.)];

ඛමිතබ්බං සපඤ්ඤෙන, අපි දාසස්ස තජ්ජිතන්ති.

නත්ථි ලොකෙ රහො නාම, පාපකම්මං පකුබ්බතො;

පස්සන්ති වනභූතානි, තං බාලො මඤ්ඤතී රහො.

අහං රහො න පස්සාමි, සුඤ්ඤං වාපි න විජ්ජති;

යත්ථ අඤ්ඤං [සුඤ්ඤං (ස්යා. ක.)] න පස්සාමි, අසුඤ්ඤං හොති තං මයා.

දුජ්ජච්චො ච සුජච්චො [අජච්චො (පී.)] ච, නන්දො ච සුඛවඩ්ඪිතො [සුඛවච්ඡකො (සී.), සුඛවච්ඡනො (ස්යා. පී.)];

වෙජ්ජො ¶ ච අද්ධුවසීලො [අථ සීලො (ක.)] ච, තෙ ධම්මං ජහු මත්ථිකා.

බ්රාහ්මණො ¶ ච කථං ජහෙ, සබ්බධම්මාන පාරගූ;

යො ධම්මමනුපාලෙති, ධිතිමා සච්චනික්කමොති.

කිමණ්ඩකා ¶ ඉමෙ දෙව, නික්ඛිත්තා කංසමල්ලකෙ;

උපලොහිතකා වග්ගූ, තං [තෙ (පී.)] මෙ අක්ඛාහි පුච්ඡිතො.

යානි පුරෙ තුවං දෙවි, භණ්ඩු නන්තකවාසිනී;

උච්ඡඞ්ගහත්ථා පචිනාසි, තස්සා තෙ කොලියං ඵලං.

උඩ්ඩය්හතෙ න රමති, භොගා විප්පජහන්ති තං [විප්පජහන්ති’මං (?)];

තත්ථෙවිමං පටිනෙථ, යත්ථ කොලං පචිස්සති.

හොන්ති හෙතෙ මහාරාජ, ඉද්ධිප්පත්තාය [ඉද්ධිමත්තාය (ක.)] නාරියා;

ඛම දෙව සුජාතාය, මාස්සා [මාසු (ක.)] කුජ්ඣ රථෙසභාති.

අචෙතනං බ්රාහ්මණ අස්සුණන්තං, ජානො අජානන්තමිමං පලාසං;

ආරද්ධවිරියො ධුවං අප්පමත්තො, සුඛසෙය්යං ¶ පුච්ඡසි කිස්ස හෙතු.

දූරෙ සුතො චෙව බ්රහා ච රුක්ඛො, දෙසෙ ඨිතො භූතනිවාසරූපො;

තස්මා නමස්සාමි ඉමං පලාසං, යෙ චෙත්ථ භූතා තෙ [තෙ ච (සී. පී.)] ධනස්ස හෙතු.

සො තෙ කරිස්සාමි යථානුභාවං, කතඤ්ඤුතං බ්රාහ්මණ පෙක්ඛමානො;

කථඤ්හි ආගම්ම සතං සකාසෙ, මොඝානි තෙ අස්සු පරිඵන්දිතානි.

යො ¶ තින්දුකරුක්ඛස්ස පරො [පුරො (ක.)] පිලක්ඛො [පිලක්ඛු (සී. පී.), මිලක්ඛු (ක.)], පරිවාරිතො පුබ්බයඤ්ඤො උළාරො;

තස්සෙස මූලස්මිං නිධි නිඛාතො, අදායාදො ගච්ඡ තං උද්ධරාහීති.

අකරම්හස තෙ කිච්චං, යං බලං අහුවම්හසෙ;

මිගරාජ නමො ත්යත්ථු, අපි කිඤ්චි ලභාමසෙ.

මම ¶ ලොහිතභක්ඛස්ස, නිච්චං ලුද්දානි කුබ්බතො;

දන්තන්තරගතො සන්තො, තං බහුං යම්පි ජීවසි.

අකතඤ්ඤුමකත්තාරං ¶ , කතස්ස අප්පටිකාරකං;

යස්මිං කතඤ්ඤුතා නත්ථි, නිරත්ථා තස්ස සෙවනා.

යස්ස සම්මුඛචිණ්ණෙන, මිත්තධම්මො න ලබ්භති;

අනුසූය [අනුසුය්ය (සී. පී.)] මනක්කොසං, සණිකං තම්හා අපක්කමෙති.

සබ්බමිදං චරිමං කතං [චරිමවතං (සී. පී.)], උභො ධම්මං න පස්සරෙ;

උභො පකතියා චුතා, යො චායං මන්තෙජ්ඣාපෙති [මන්තජ්ඣායති (සී.), සජ්ඣාපයති (පී.)];

සාලීනං ඔදනං භුඤ්ජෙ, සුචිං මංසූපසෙචනං;

තස්මා එතං න සෙවාමි, ධම්මං ඉසීහි සෙවිතං.

පරිබ්බජ මහා ලොකො [මහාබ්රහ්මෙ (ක.)], පචන්තඤ්ඤෙපි පාණිනො;

මා තං අධම්මො ආචරිතො, අස්මා කුම්භමිවාභිදා.

ධිරත්ථු ¶ තං යසලාභං, ධනලාභඤ්ච බ්රාහ්මණ;

යා වුත්ති විනිපාතෙන, අධම්මචරණෙන වාති.

සසමුද්දපරියායං ¶ , මහිං සාගරකුණ්ඩලං;

න ඉච්ඡෙ සහ නින්දාය, එවං සෙය්ය [සය්හ (සී. ස්යා. පී.)] විජානහි.

ධිරත්ථු තං යසලාභං, ධනලාභඤ්ච බ්රාහ්මණ;

යා වුත්ති විනිපාතෙන, අධම්මචරණෙන වා.

අපි චෙ පත්තමාදාය, අනගාරො පරිබ්බජෙ;

සායෙව ජීවිකා සෙය්යො, යා චාධම්මෙන එසනා.

අපි ¶ චෙ පත්තමාදාය, අනගාරො පරිබ්බජෙ;

අඤ්ඤං අහිංසයං ලොකෙ, අපි රජ්ජෙන තං වරන්ති.

සෙය්යජාතකං [සය්හජාතකං (සී. ස්යා. පී.)] දසමං.

කාලිඞ්ගවග්ගො [විවරවග්ගො (සී. පී.)] පඨමො.

විවරඤ්ච අදෙය්ය සමිද්ධවරං, අථ දද්දර පාපමහාතිරහො;

අථ කොලි පලාසවරඤ්ච කර, චරිමං සසමුද්දවරෙන දසාති.

උට්ඨෙහි චොර කිං සෙසි, කො අත්ථො සුපනෙන [සුපිතෙන (සී.), සුපිනෙන (පී. ක.)] තෙ;

මා ¶ තං ගහෙසුං [ගණ්හෙය්යුං (ක.)] රාජානො, ගාමෙ කිබ්බිසකාරකං.

යං ¶ නු [නූන (ස්යා.)] චොරං ගහෙස්සන්ති, ගාමෙ කිබ්බිසකාරකං;

කිං තත්ථ පුචිමන්දස්ස, වනෙ ජාතස්ස තිට්ඨතො.

න ත්වං අස්සත්ථ ජානාසි, මම චොරස්ස චන්තරං;

චොරං ගහෙත්වා රාජානො, ගාමෙ කිබ්බිසකාරකං;

අප්පෙන්ති [අච්චෙන්ති (ස්යා.)] නිම්බසූලස්මිං, තස්මිං මෙ සඞ්කතෙ මනො.

සඞ්කෙය්ය සඞ්කිතබ්බානි, රක්ඛෙය්යානාගතං භයං;

අනාගතභයා ධීරො, උභො ලොකෙ අවෙක්ඛතීති.

අපි කස්සප මන්දියා, යුවා සපති හන්ති [සම්පටිහන්ති (ක.)] වා;

සබ්බං තං ඛමතෙ ධීරො, පණ්ඩිතො තං තිතික්ඛති.

සචෙපි සන්තො විවදන්ති, ඛිප්පං සන්ධීයරෙ පුන;

බාලා පත්තාව භිජ්ජන්ති, න තෙ සමථමජ්ඣගූ.

එතෙ ¶ භිය්යො සමායන්ති, සන්ධි තෙසං න ජීරති;

යො චාධිපන්නං ජානාති, යො ච ජානාති දෙසනං.

එසො හි උත්තරිතරො, භාරවහො ධුරද්ධරො;

යො පරෙසාධිපන්නානං ¶ , සයං සන්ධාතුමරහතීති.

යො තෙ හත්ථෙ ච පාදෙ ච, කණ්ණනාසඤ්ච ඡෙදයි;

තස්ස කුජ්ඣ මහාවීර, මා රට්ඨං විනසා [විනස්ස (ක. සී. ස්යා. ක.)] ඉදං.

යො මෙ හත්ථෙ ච පාදෙ ච, කණ්ණනාසඤ්ච ඡෙදයි;

චිරං ජීවතු සො රාජා, න හි කුජ්ඣන්ති මාදිසා.

අහූ අතීතමද්ධානං [අහු අතීතමද්ධානෙ (ස්යා. පී. ක.)], සමණො ඛන්තිදීපනො;

තං ඛන්තියායෙව ඨිතං, කාසිරාජා අඡෙදයි.

තස්ස ¶ කම්ම [කම්මස්ස (සී. පී.)] ඵරුසස්ස, විපාකො කටුකො අහු;

යං කාසිරාජා වෙදෙසි, නිරයම්හි සමප්පිතොති.

දුජ්ජීවිතමජීවිම්හ, යෙ සන්තෙ [යෙසං නො (ස්යා. ක.)] න දදම්හසෙ;

විජ්ජමානෙසු භොගෙසු, දීපං නාකම්හ අත්තනො.

සට්ඨි [සට්ඨිං (ස්යා.)] වස්සසහස්සානි, පරිපුණ්ණානි සබ්බසො;

නිරයෙ පච්චමානානං, කදා අන්තො භවිස්සති.

නත්ථි අන්තො කුතො අන්තො, න අන්තො පටිදිස්සති;

තදා ¶ හි පකතං පාපං, මම තුය්හඤ්ච මාරිසා [මාරිස (සී. ස්යා. පී.)].

සොහං නූන ඉතො ගන්ත්වා, යොනිං ලද්ධාන මානුසිං;

වදඤ්ඤූ සීලසම්පන්නො, කාහාමි කුසලං බහුන්ති.

ඵරුසා ¶ වත තෙ වාචා, මංසං [සම්ම (පී. ක.)] යාචනකො අසි [චසි (පී.)];

කිලොමසදිසී [කිලොමස්ස සදිසා (පී.)] වාචා, කිලොමං සම්ම දම්මි තෙ.

අඞ්ගමෙතං මනුස්සානං, භාතා ලොකෙ පවුච්චති;

අඞ්ගස්ස සදිසී වාචා [අඞ්ගස්සදිසී තෙ වාචා (ක.)], අඞ්ගං සම්ම දදාමි තෙ.

තාතාති පුත්තො වදමානො, කම්පෙති [සම්මෙති (ක.)] හදයං පිතු;

හදයස්ස සදිසී [හදයස්සදිසී (ක.)] වාචා, හදයං සම්ම දම්මි තෙ.

යස්ස ගාමෙ සඛා නත්ථි, යථාරඤ්ඤං තථෙව තං;

සබ්බස්ස සදිසී වාචා, සබ්බං සම්ම දදාමි තෙති.

සබ්බමංසලාභජාතකං [මංසජාතකං (සී. ස්යා. පී.)] පඤ්චමං.

සත්ත ¶ මෙ රොහිතා මච්ඡා, උදකා ථලමුබ්භතා;

ඉදං බ්රාහ්මණ මෙ අත්ථි, එතං භුත්වා වනෙ වස.

දුස්ස මෙ ඛෙත්තපාලස්ස, රත්තිභත්තං අපාභතං;

මංසසූලා ¶ ච ද්වෙ ගොධා, එකඤ්ච දධිවාරකං;

ඉදං බ්රාහ්මණ මෙ අත්ථි, එතං භුත්වා වනෙ වස.

අම්බපක්කං දකං [අම්බපක්කොදකං (සී. පී.)] සීතං, සීතච්ඡායා මනොරමා [සීතච්ඡායං මනොරමං (සී. ස්යා. පී.)];

ඉදං බ්රාහ්මණ මෙ අත්ථි, එතං භුත්වා වනෙ වස.

න සසස්ස තිලා අත්ථි, න මුග්ගා නපි තණ්ඩුලා;

ඉමිනා අග්ගිනා පක්කං, මමං [මංසං (ක.)] භුත්වා වනෙ වසාති.

මතං මතං එව [මතමතමෙව (සී. ස්යා. පී.)] රොදථ, න හි තං රොදථ යො මරිස්සති;

සබ්බෙපි [සබ්බෙව (සී. ස්යා. පී.)] සරීරධාරිනො, අනුපුබ්බෙන ජහන්ති ජීවිතං.

දෙවමනුස්සා චතුප්පදා, පක්ඛිගණා උරගා ච භොගිනො;

සම්හි [යම්හි (ස්යා.), අස්මිං (පී. ක.)] සරීරෙ අනිස්සරා, රමමානාව ජහන්ති ජීවිතං.

එවං ¶ චලිතං අසණ්ඨිතං, සුඛදුක්ඛං මනුජෙස්වපෙක්ඛිය;

කන්දිතරුදිතං නිරත්ථකං, කිං වො සොකගණාභිකීරරෙ.

ධුත්තා ච සොණ්ඩා [ධුත්තා සොණ්ඩා (සී.), ධුත්තා සොණ්ඩා ච (ස්යා.)] අකතා, බාලා සූරා අයොගිනො [බාලා සූරා වීරා අයොගිනො (පී.)];

ධීරං මඤ්ඤන්ති බාලොති, යෙ ධම්මස්ස අකොවිදාති.

යං ¶ ¶ තං වසන්තසමයෙ, කණවෙරෙසු භාණුසු;

සාමං බාහාය පීළෙසි, සා තං ආරොග්යමබ්රවි.

අම්භො න කිර සද්ධෙය්යං, යං වාතො පබ්බතං වහෙ;

පබ්බතඤ්චෙ වහෙ වාතො, සබ්බම්පි පථවිං වහෙ;

යත්ථ සාමා කාලකතා [කාලඞ්කතා (ක.)], සා මං ආරොග්යමබ්රවි.

න චෙව සා කාලකතා, න ච සා අඤ්ඤමිච්ඡති;

එකභත්තිකිනී [එකභත්තා කිර (සී. ස්යා.), එකභත්තකිනී (පී.)] සාමා, තමෙව අභිකඞ්ඛති.

අසන්ථුතං මං චිරසන්ථුතෙන [අසන්ධතං මං චිරසන්ධතෙන (ක.)], නිමීනි සාමා අධුවං ධුවෙන;

මයාපි සාමා නිමිනෙය්ය අඤ්ඤං, ඉතො අහං දූරතරං ගමිස්සන්ති.

සුසුඛං වත ජීවාමි, ලභාමි චෙව භුඤ්ජිතුං;

පරිපන්ථෙව තිට්ඨාමි, කා නු භන්තෙ ගතී මම.

මනො චෙ තෙ නප්පණමති, පක්ඛි පාපස්ස කම්මුනො;

අබ්යාවටස්ස භද්රස්ස, න පාපමුපලිම්පති.

ඤාතකො නො නිසින්නොති, බහු ආගච්ඡතෙ ජනො;

පටිච්ච ¶ කම්මං ඵුසති, තස්මිං මෙ සඞ්කතෙ මනො.

න පටිච්ච කම්මං ඵුසති, මනො චෙ නප්පදුස්සති;

අප්පොස්සුක්කස්ස භද්රස්ස, න පාපමුපලිම්පතීති.

සුච්චජං ¶ ¶ වත නච්චජි, වාචාය අදදං ගිරිං;

කිං හිතස්ස චජන්තස්ස, වාචාය අදද පබ්බතං.

යඤ්හි කයිරා තඤ්හි වදෙ, යං න කයිරා න තං වදෙ;

අකරොන්තං භාසමානං, පරිජානන්ති පණ්ඩිතා.

රාජපුත්ත නමො ත්යත්ථු, සච්චෙ ධම්මෙ ඨිතො චසි;

යස්ස තෙ බ්යසනං පත්තො, සච්චස්මිං රමතෙ මනො.

යා දලිද්දී දලිද්දස්ස, අඩ්ඪා අඩ්ඪස්ස කිත්තිම [කිත්තිමා (සී. ස්යා. පී.)];

සා හිස්ස පරමා භරියා, සහිරඤ්ඤස්ස ඉත්ථියොති.

අථ චොර සකස්සප ඛන්තීවරො, දුජ්ජීවිතතා ච වරා ඵරුසා;

අථ ¶ සස මතඤ්ච වසන්ත සුඛං, සුච්චජංවතනච්චජිනා ච දසාති.

මනුස්සස්සෙව තෙ සීසං, හත්ථපාදා ච වානර;

අථ කෙන නු වණ්ණෙන, අගාරං තෙ න විජ්ජති.

මනුස්සස්සෙව මෙ සීසං, හත්ථපාදා ච සිඞ්ගිල [සිඞ්ගාල (ක.), පිඞ්ගල (ටීකා)];

යාහු සෙට්ඨා මනුස්සෙසු, සා මෙ පඤ්ඤා න විජ්ජති.

අනවට්ඨිතචිත්තස්ස ¶ , ලහුචිත්තස්ස දුබ්භිනො [දූභිනො (පී.)];

නිච්චං අද්ධුවසීලස්ස, සුඛභාවො [සුචිභාවො (සී.), සුඛභාගො (?)] න විජ්ජති.

සො ¶ කරස්සු ආනුභාවං, වීතිවත්තස්සු සීලියං;

සීතවාතපරිත්තාණං, කරස්සු කුටවං [කුටිකං (සී. ස්යා.)] කපීති.

කුටිදූසක [සිඞ්ගාලසකුණ (ක.)] ජාතකං පඨමං.

දුද්දුභායති [දද්දභායති (සී. පී.)] භද්දන්තෙ, යස්මිං දෙසෙ වසාමහං;

අහම්පෙතං න ජානාමි, කිමෙතං දුද්දුභායති.

බෙලුවං ¶ පතිතං සුත්වා, දුද්දුභන්ති [දද්දභන්ති (සී.)] සසො ජවි;

සසස්ස වචනං සුත්වා, සන්තත්තා මිගවාහිනී.

අප්පත්වා පදවිඤ්ඤාණං, පරඝොසානුසාරිනො;

පනාදපරමා බාලා, තෙ හොන්ති පරපත්තියා.

යෙ ච සීලෙන සම්පන්නා, පඤ්ඤායූපසමෙ රතා;

ආරකා විරතා ධීරා, න හොන්ති පරපත්තියාති.

දුද්දුභජාතකං [දද්දභජාතකං (සී. පී.)] දුතියං.

ද්වයං යාචනකො රාජ, බ්රහ්මදත්ත නිගච්ඡති;

අලාභං ධනලාභං වා, එවං ධම්මා හි යාචනා.

යාචනං රොදනං ආහු, පඤ්චාලානං රථෙසභ;

යො යාචනං පච්චක්ඛාති, තමාහු පටිරොදනං.

මා මද්දසංසු රොදන්තං, පඤ්චාලා සුසමාගතා;

තුවං වා පටිරොදන්තං, තස්මා ඉච්ඡාමහං රහො.

දදාමි ¶ තෙ බ්රාහ්මණ රොහිණීනං, ගවං සහස්සං සහ පුඞ්ගවෙන;

අරියො හි අරියස්ස කථං න දජ්ජා [දජ්ජෙ (සී.), දජ්ජං (?)], සුත්වාන ගාථා තව ධම්මයුත්තාති.

කල්යාණරූපො ¶ වතයං චතුප්පදො, සුභද්දකො චෙව සුපෙසලො ච;

යො බ්රාහ්මණං ජාතිමන්තූපපන්නං, අපචායති මෙණ්ඩවරො යසස්සී.

මා ¶ බ්රාහ්මණ ඉත්තරදස්සනෙන, විස්සාසමාපජ්ජි චතුප්පදස්ස;

දළ්හප්පහාරං අභිකඞ්ඛමානො [අභිකත්තුකාමො (ස්යා.)], අවසක්කතී දස්සති සුප්පහාරං.

ඌරුට්ඨි [ඌරට්ඨි (සී.)] භග්ගං පවට්ටිතො [පතිතො (සී. ස්යා.)] ඛාරිභාරො, සබ්බඤ්ච භණ්ඩං බ්රාහ්මණස්ස [බ්රාහ්මණස්සීධ (ක. සී. පී.), බ්රාහ්මණස්සෙව (ක. සී. ස්යා. ක.)] භින්නං;

උභොපි බාහා පග්ගය්හ [පග්ගය්යෙව (ස්යා.), පග්ගහීය (?)] කන්දති [බාහා පග්ගය්ය කන්දති (පී. ක.)], අභිධාවථ හඤ්ඤතෙ බ්රහ්මචාරී.

එවං සො නිහතො සෙති, යො අපූජං පසංසති [නමස්සති (පී.)];

යථාහමජ්ජ පහතො, හතො මෙණ්ඩෙන දුම්මතීති.

සමණං ¶ තං මඤ්ඤමානො, උපගච්ඡිමසඤ්ඤතං;

සො මං දණ්ඩෙන පාහාසි, යථා අස්සමණො තථා.

කිං ¶ තෙ ජටාහි දුම්මෙධ, කිං තෙ අජිනසාටියා;

අබ්භන්තරං තෙ ගහනං, බාහිරං පරිමජ්ජසි.

එහි ගොධ නිවත්තස්සු, භුඤ්ජ සාලීනමොදනං;

තෙලං ලොණඤ්ච මෙ අත්ථි, පහූතං මය්හ පිප්ඵලි.

එස භිය්යො පවෙක්ඛාමි, වම්මිකං සතපොරිසං;

තෙලං ලොණඤ්ච කිත්තෙසි [කින්තෙසි (ස්යා. පී.)], අහිතං මය්හ පිප්ඵලීති.

කායෙන යො නාවහරෙ, වාචාය න මුසා භණෙ;

යසො ලද්ධා න මජ්ජෙය්ය, ස වෙ කක්කාරුමරහති.

ධම්මෙන විත්තමෙසෙය්ය, න නිකත්යා ධනං හරෙ;

භොගෙ ලද්ධා න මජ්ජෙය්ය, ස වෙ කක්කාරුමරහති.

යස්ස චිත්තං අහාලිද්දං, සද්ධා ච අවිරාගිනී;

එකො සාදුං න භුඤ්ජෙය්ය, ස වෙ කක්කාරුමරහති.

සම්මුඛා වා තිරොක්ඛා වා [පරොක්ඛා වා (පී.), පරම්මුඛා (ක.)], යො සන්තෙ න පරිභාසති;

යථාවාදී ¶ තථාකාරී, ස වෙ කක්කාරුමරහතීති.

වාති ¶ චායං [වායං (ක.)] තතො ගන්ධො, යත්ථ මෙ වසතී පියා;

දූරෙ ඉතො හි කාකවතී [කාකාතී (සී.), කාකාති (ස්යා. පී.)], යත්ථ මෙ නිරතො මනො.

කථං සමුද්දමතරී, කථං අතරි කෙපුකං [කෙබුකං (සී. පී.)];

කථං සත්ත සමුද්දානි, කථං සිම්බලිමාරුහි.

තයා සමුද්දමතරිං, තයා අතරි කෙපුකං [කෙබුකං (සී. පී.)];

තයා සත්ත සමුද්දානි, තයා සිම්බලිමාරුහිං.

ධිරත්ථුමං ¶ මහාකායං, ධිරත්ථුමං අචෙතනං;

යත්ථ ජායායහං ජාරං, ආවහාමි වහාමි චාති.

බහූනං විජ්ජතී භොතී, තෙහි මෙ කිං භවිස්සති;

තස්මා එතං න සොචාමි, පියං සම්මිල්ලහාසිනිං.

තං තං චෙ අනුසොචෙය්ය, යං යං තස්ස න විජ්ජති;

අත්තානමනුසොචෙය්ය, සදා මච්චුවසං පතං.

න ¶ හෙව ඨිතං නාසීනං, න සයානං න පද්ධගුං [පත්ථගුං (ස්යා.)];

යාව බ්යාති නිමිසති, තත්රාපි රසතී [සරතී (සී. ස්යා. පී.)] වයො.

තත්ථත්තනි වතප්පද්ධෙ [වත පන්ථෙ (ස්යා.), වත බන්ධෙ (ක.) වත + ප-අද්ධෙ = වතප්පද්ධෙ], විනාභාවෙ අසංසයෙ;

භූතං සෙසං දයිතබ්බං, වීතං අනනුසොචියන්ති [චවිතං නානුසොචියන්ති (ස්යා.), මතන්තං නානුසොචියං (ක.)].

යං අන්නපානස්ස පුරෙ ලභාම, තං දානි සාඛමිගමෙව ගච්ඡති;

ගච්ඡාම දානි වනමෙව රාධ, අසක්කතා චස්ම ධනඤ්ජයාය [ධනඤ්චයාය (ක.)].

ලාභො අලාභො යසො අයසො ච, නින්දා පසංසා ච සුඛඤ්ච දුක්ඛං;

එතෙ අනිච්චා මනුජෙසු ධම්මා, මා සොචි කිං සොචසි පොට්ඨපාද.

අද්ධා ¶ තුවං පණ්ඩිතකොසි රාධ, ජානාසි අත්ථානි අනාගතානි;

කථං ¶ නු සාඛාමිගං දක්ඛිසාම [දක්ඛියාම (ක.), දක්ඛාම (ස්යා.)], නිද්ධාවිතං [නිද්ධාපිතං (සී. ස්යා.), නිබ්බාපිතං (පී.), නිච්ඡදං (ක.)] රාජකුලතොව ජම්මං.

චාලෙති ¶ කණ්ණං භකුටිං කරොති, මුහුං මුහුං භායයතෙ [භායතෙ (ස්යා.), භායාපතෙ (ක.)] කුමාරෙ;

සයමෙව තං කාහති කාළබාහු, යෙනාරකා ඨස්සති අන්නපානාති.

සීලං කිරෙව කල්යාණං, සීලං ලොකෙ අනුත්තරං;

පස්ස ඝොරවිසො නාගො, සීලවාති න හඤ්ඤති.

යාවදෙවස්සහූ කිඤ්චි, තාවදෙව අඛාදිසුං;

සඞ්ගම්ම කුලලා ලොකෙ, න හිංසන්ති අකිඤ්චනං.

සුඛං නිරාසා සුපති, ආසා ඵලවතී සුඛා;

ආසං නිරාසං කත්වාන, සුඛං සුපති පිඞ්ගලා.

න සමාධිපරො අත්ථි, අස්මිං ලොකෙ පරම්හි ච;

න පරං නාපි අත්තානං, විහිංසති සමාහිතොති.

සමනුස්ස ¶ -සදුද්දුභ-යාචනකො, අථ මෙණ්ඩවරුත්තම-ගොධවරො;

අථ කායසකෙපුක භොතීවරො, අථ රාධසුසීලවරෙන දසාති.

යො ¶ වෙ කාලෙ අසම්පත්තෙ, අතිවෙලං පභාසති;

එවං සො නිහතො සෙති, කොකිලායිව අත්රජො.

න හි සත්ථං සුනිසිතං, විසං හලාහලාමිව [හලාහලං ඉව (පී.)];

එවං නිකට්ඨෙ [නික්කඩ්ඪෙ (ස්යා.), නිකඩ්ඪෙ (ක.)] පාතෙති, වාචා දුබ්භාසිතා යථා.

තස්මා කාලෙ අකාලෙ වා [අකාලෙ ච (සී. ස්යා.)], වාචං රක්ඛෙය්ය පණ්ඩිතො;

නාතිවෙලං පභාසෙය්ය, අපි අත්තසමම්හි වා.

යො ¶ ච කාලෙ මිතං භාසෙ, මතිපුබ්බො විචක්ඛණො;

සබ්බෙ අමිත්තෙ ආදෙති, සුපණ්ණො උරගාමිවාති.

කොකිලජාතකං [කොකාලිකජාතකං (සබ්බත්ථ)] පඨමං.

අපි හන්ත්වා හතො බ්රූති, ජෙත්වා ජිතොති භාසති;

පුබ්බවක්ඛායිනො ¶ [පුබ්බමක්ඛායිනො (සී. ස්යා.)] රාජ, අඤ්ඤදත්ථු [එකදත්ථු (සී. පී.)] න සද්දහෙ.

තස්මා පණ්ඩිතජාතියො, සුණෙය්ය ඉතරස්සපි;

උභින්නං වචනං සුත්වා, යථා ධම්මො තථා කරෙ.

අලසො ගිහී කාමභොගී න සාධු, අසඤ්ඤතො පබ්බජිතො න සාධු;

රාජා න සාධු අනිසම්මකාරී, යො පණ්ඩිතො කොධනො තං න සාධු.

නිසම්ම ඛත්තියො කයිරා, නානිසම්ම දිසම්පති;

නිසම්මකාරිනො රාජ [රඤ්ඤො (සී. ස්යා.)], යසො කිත්ති ච වඩ්ඪතීති.

තදෙව ¶ මෙ ත්වං විදිතො, වනමජ්ඣෙ රථෙසභ;

යස්ස තෙ ඛග්ගබද්ධස්ස, සන්නද්ධස්ස තිරීටිනො;

අස්සත්ථදුමසාඛාය, පක්කා ගොධා පලායථ.

නමෙ නමන්තස්ස භජෙ භජන්තං, කිච්චානුකුබ්බස්ස කරෙය්ය කිච්චං;

නානත්ථකාමස්ස කරෙය්ය අත්ථං, අසම්භජන්තම්පි න සම්භජෙය්ය.

චජෙ ¶ චජන්තං වනථං න කයිරා, අපෙතචිත්තෙන න සම්භජෙය්ය;

දිජො දුමං ඛීණඵලන්ති [ඵලංව (ක. සී. ස්යා. ක.), දුකනිපාතෙ පුටභත්තජාතකෙන සංසන්දෙතබ්බං] ඤත්වා, අඤ්ඤං සමෙක්ඛෙය්ය මහා හි ලොකො.

සො තෙ කරිස්සාමි යථානුභාවං, කතඤ්ඤුතං ඛත්තියෙ [ඛත්තියො (ස්යා. ක.)] පෙක්ඛමානො;

සබ්බඤ්ච තෙ ඉස්සරියං දදාමි, යස්සිච්ඡසී තස්ස තුවං දදාමීති.

පක්කගොධජාතකං [ගොධජාතකං (සී. ස්යා. පී.)] තතියං.

ගවං චෙ තරමානානං, ජිම්හං ගච්ඡති පුඞ්ගවො;

සබ්බා තා ජිම්හං ගච්ඡන්ති [සබ්බා ගාවී ජිම්හං යන්ති (සී. ස්යා.)], නෙත්තෙ ජිම්හං ගතෙ සති.

එවමෙව ¶ මනුස්සෙසු, යො හොති සෙට්ඨසම්මතො;

සො චෙ අධම්මං චරති, පගෙව ඉතරා පජා;

සබ්බං රට්ඨං දුඛං සෙති, රාජා චෙ හොති අධම්මිකො.

ගවං චෙ තරමානානං, උජුං ගච්ඡති පුඞ්ගවො;

සබ්බා ගාවී උජුං යන්ති [සබ්බා තා උජුං ගච්ඡන්ති (පී. අ. නි. 4.70)], නෙත්තෙ උජුං ගතෙ සති.

එවමෙව ¶ මනුස්සෙසු, යො හොති සෙට්ඨසම්මතො;

සො සචෙ ධම්මං චරති, පගෙව ඉතරා පජා;

සබ්බං ¶ රට්ඨං සුඛං සෙති, රාජා චෙ හොති ධම්මිකොති.

බ්රහා පවඩ්ඪකායො සො, දීඝදාඨො ච ජම්බුක;

න ත්වං තත්ථ කුලෙ ජාතො, යත්ථ ගණ්හන්ති කුඤ්ජරං.

අසීහො සීහමානෙන, යො අත්තානං විකුබ්බති;

කොත්ථූව [කුට්ඨූව (සී.), කුත්ථුව (ස්යා. පී)] ගජමාසජ්ජ, සෙති භූම්යා අනුත්ථුනං.

යසස්සිනො උත්තමපුග්ගලස්ස, සඤ්ජාතඛන්ධස්ස මහබ්බලස්ස;

අසමෙක්ඛිය ථාමබලූපපත්තිං, ස සෙති නාගෙන හතොයං ජම්බුකො.

යො චීධ කම්මං කුරුතෙ පමාය, ථාමබ්බලං අත්තනි සංවිදිත්වා;

ජප්පෙන මන්තෙන සුභාසිතෙන, පරික්ඛවා සො විපුලං ජිනාතීති.

තිණං තිණන්ති ලපසි, කො නු තෙ තිණමාහරි;

කිං ¶ නු තෙ තිණකිච්චත්ථි, තිණමෙව පභාසසි.

ඉධාගමා බ්රහ්මචාරී, බ්රහා ඡත්තො බහුස්සුතො;

සො මෙ [සො වෙ (ක.)] සබ්බං සමාදාය, තිණං නික්ඛිප්ප ගච්ඡති.

එවෙතං හොති කත්තබ්බං, අප්පෙන බහුමිච්ඡතා;

සබ්බං සකස්ස ආදානං, අනාදානං තිණස්ස ච. ( ) [(තිණස්ස චාටීසු ගතො, තත්ථ කා පරිදෙවනා) (සී. ස්යා.) (චාටීසු පක්ඛිපිත්වාන, තත්ථ කා පරිදෙවනා) (ක.)]

සීලවන්තො ¶ ¶ න කුබ්බන්ති, බාලො සීලානි කුබ්බති;

අනිච්චසීලං දුස්සීල්යං [දුස්සීලං (පී.)], කිං පණ්ඩිච්චං කරිස්සතීති.

න තෙ පීඨමදායිම්හා [මදාසිම්හ (පී. ක.)], න පානං නපි භොජනං;

බ්රහ්මචාරි ඛමස්සු මෙ, එතං පස්සාමි අච්චයං.

නෙවාභිසජ්ජාමි න චාපි කුප්පෙ, න චාපි මෙ අප්පියමාසි කිඤ්චි;

අථොපි මෙ ආසි මනොවිතක්කො, එතාදිසො නූන කුලස්ස ධම්මො.

එසස්මාකං කුලෙ ධම්මො, පිතුපිතාමහො සදා;

ආසනං උදකං පජ්ජං, සබ්බෙතං නිපදාමසෙ.

එසස්මාකං ¶ කුලෙ ධම්මො, පිතුපිතාමහො සදා;

සක්කච්චං උපතිට්ඨාම, උත්තමං විය ඤාතකන්ති.

විදිතං ථුසං උන්දුරානං [උන්දූරානං (ක.)], විදිතං පන තණ්ඩුලං;

ථුසං ථුසං [ථුසං ථූලං (සී.)] විවජ්ජෙත්වා, තණ්ඩුලං පන ඛාදරෙ.

යා මන්තනා අරඤ්ඤස්මිං, යා ච ගාමෙ නිකණ්ණිකා;

යඤ්චෙතං ඉති චීති ච, එතම්පි විදිතං මයා.

ධම්මෙන කිර ජාතස්ස, පිතා පුත්තස්ස මක්කටො;

දහරස්සෙව සන්තස්ස, දන්තෙහි ඵලමච්ඡිදා.

යමෙතං පරිසප්පසි [පරිසබ්බෙසි (ක.)], අජකාණොව සාසපෙ;

යොපායං හෙට්ඨතො සෙති [සෙසි (සී.)], එතම්පි විදිතං මයාති.

අදස්සනෙන ¶ මොරස්ස, සිඛිනො මඤ්ජුභාණිනො;

කාකං තත්ථ අපූජෙසුං, මංසෙන ච ඵලෙන ච.

යදා ¶ ච සරසම්පන්නො, මොරො බාවෙරුමාගමා;

අථ ¶ ලාභො ච සක්කාරො, වායසස්ස අහායථ.

යාව නුප්පජ්ජතී බුද්ධො, ධම්මරාජා පභඞ්කරො;

තාව අඤ්ඤෙ අපූජෙසුං, පුථූ සමණබ්රාහ්මණෙ.

යදා ච සරසම්පන්නො, බුද්ධො ධම්මං අදෙසයි;

අථ ලාභො ච සක්කාරො, තිත්ථියානං අහායථාති.

අදාසි දානානි පුරෙ විසය්හ, දදතො ච තෙ ඛයධම්මො අහොසි;

ඉතො පරං චෙ න දදෙය්ය දානං, තිට්ඨෙය්යුං තෙ සංයමන්තස්ස භොගා.

අනරියමරියෙන සහස්සනෙත්ත, සුදුග්ගතෙනාපි අකිච්චමාහු;

මා වො ධනං තං අහු දෙවරාජ [අහුවා ජනින්ද (ක. සී. ස්යා. පී.)], යං භොගහෙතු විජහෙමු සද්ධං.

යෙන එකො රථො යාති, යාති තෙනාපරො රථො;

පොරාණං නිහිතං වත්තං, වත්තතඤ්ඤෙව [වද්ධං, වද්ධතඤ්ඤෙව (ක. සී. පී.)] වාසව.

යදි ¶ හෙස්සති දස්සාම, අසන්තෙ කිං දදාමසෙ;

එවංභූතාපි දස්සාම, මා දානං පමදම්හසෙති.

කොකිලවග්ගො [කොකාලිකවග්ගො (ක.)] චතුත්ථො.

අතිවෙලපභාසති ¶ ජීතවරො, වනමජ්ඣ රථෙසභ ජිම්හගමො;

අථ ජම්බු තිණාසනපීඨවරං, අථ තණ්ඩුල මොර විසය්හ දසාති.

නරානමාරාමකරාසු නාරිසු, අනෙකචිත්තාසු අනිග්ගහාසු ච;

සබ්බත්ථ නාපීතිකරාපි [සබ්බ’ත්තනා’පීතිකරාපි (සී. ස්යා.)] චෙ සියා [සියුං (ස්යා.)], න විස්සසෙ තිත්ථසමා හි නාරියො.

යං ¶ වෙ [යඤ්ච (ස්යා. ක.)] දිස්වා කණ්ඩරීකින්නරානං [කින්නරකින්නරීනං (ස්යා.), කින්නරීකින්නරානං (ක.)], සබ්බිත්ථියො න රමන්ති අගාරෙ;

තං ¶ තාදිසං මච්චං චජිත්වා භරියා, අඤ්ඤං දිස්වා පුරිසං පීඨසප්පිං.

බකස්ස ච බාවරිකස්ස [පාවාරිකස්ස (සී.)] රඤ්ඤො, අච්චන්තකාමානුගතස්ස භරියා;

අවාචරී [අච්චාචරි (ස්යා.), අනාචරි (ක.)] පට්ඨවසානුගස්ස [බද්ධවසානුගස්ස (සී. ස්යා.), පත්තවසානුගතස්ස (ක.)], කං වාපි ඉත්ථී නාතිචරෙ තදඤ්ඤං.

පිඞ්ගියානී සබ්බලොකිස්සරස්ස, රඤ්ඤො පියා බ්රහ්මදත්තස්ස භරියා;

අවාචරී පට්ඨවසානුගස්ස, තං වාපි සා නාජ්ඣගා කාමකාමිනීති.

කණ්ඩරීජාතකං [කින්නරීජාතකං (ක. සී. ක.), කුණ්ඩලිකජාතකං (ස්යා.)] පඨමං.

අසක්ඛිං ¶ වත අත්තානං, උද්ධාතුං උදකා ථලං;

න දානාහං පුන තුය්හං, වසං ගච්ඡාමි වාරිජ.

අලමෙතෙහි අම්බෙහි, ජම්බූහි පනසෙහි ච;

යානි පාරං සමුද්දස්ස, වරං මය්හං උදුම්බරො.

යො ච උප්පතිතං අත්ථං, න ඛිප්පමනුබුජ්ඣති;

අමිත්තවසමන්වෙති ¶ , පච්ඡා ච අනුතප්පති.

යො ච උප්පතිතං අත්ථං, ඛිප්පමෙව නිබොධති;

මුච්චතෙ සත්තුසම්බාධා, න ච පච්ඡානුතප්පතීති.

අවසිම්හ තවාගාරෙ, නිච්චං සක්කතපූජිතා;

ත්වමෙව දානිමකරි, හන්ද රාජ වජාමහං.

යො වෙ කතෙ පටිකතෙ, කිබ්බිසෙ පටිකිබ්බිසෙ;

එවං තං සම්මතී වෙරං, වස කුන්තිනි මාගමා.

න කතස්ස ච කත්තා ච, මෙත්ති [මෙත්තී (පී.), මිත්තී (ක.)] සන්ධීයතෙ පුන;

හදයං නානුජානාති, ගච්ඡඤ්ඤෙව රථෙසභ.

කතස්ස චෙව කත්තා ච, මෙත්ති සන්ධීයතෙ පුන;

ධීරානං නො ච බාලානං, වස කුන්තිනි මාගමාති.

යො ¶ නීලියං මණ්ඩයති, සණ්ඩාසෙන විහඤ්ඤති;

තස්ස සා වසමන්වෙතු, යා තෙ අම්බෙ අවාහරි.

වීසං වා පඤ්චවීසං [පණ්ණුවීසං (ක. සී. පී.)] වා, ඌනතිංසං ව ජාතියා;

තාදිසා ¶ පති මා ලද්ධා [පතිං මා ලද්ධා (පී.), පති මා’ලත්ථ (?)], යා තෙ අම්බෙ අවාහරි.

දීඝං ¶ ගච්ඡතු අද්ධානං, එකිකා අභිසාරිකා;

සඞ්කෙතෙ පති මා අද්ද [මා අද්දස (සී. පී.)], යා තෙ අම්බෙ අවාහරි.

අලඞ්කතා සුවසනා, මාලිනී චන්දනුස්සදා;

එකිකා සයනෙ සෙතු, යා තෙ අම්බෙ අවාහරීති.

අම්බජාතකං [අම්බචොරජාතකං (ක. සී. පී.)] චතුත්ථං.

වනං යදග්ගි දහති, පාවකො කණ්හවත්තනී;

කථං කරොසි පචලක, එවං දන්ධපරක්කමො.

බහූනි රුක්ඛඡිද්දානි, පථබ්යා විවරානි ච;

තානි චෙ නාභිසම්භොම, හොති නො කාලපරියායො.

යො දන්ධකාලෙ තරති, තරණීයෙ ච දන්ධති;

සුක්ඛපණ්ණංව අක්කම්ම, අත්ථං භඤ්ජති අත්තනො.

යො දන්ධකාලෙ දන්ධෙති, තරණීයෙ ච තාරයි;

සසීව රත්තිං විභජං, තස්සත්ථො පරිපූරතීති.

මනුස්සින්දං ¶ ජහිත්වාන, සබ්බකාමසමිද්ධිනං;

කථං නු භගවා කෙසී, කප්පස්ස රමති අස්සමෙ [රමතස්සමෙ (ක.)].

සාදූනී [සාධූනි (ක. සී. ස්යා. ක.)] රමණීයානි, සන්ති වක්ඛා මනොරමා;

සුභාසිතානි කප්පස්ස, නාරද රමයන්ති මං.

සාලීනං ඔදනං භුඤ්ජෙ, සුචිං මංසූපසෙචනං;

කථං සාමාකනීවාරං, අලොණං ඡාදයන්ති තං.

සාදුං ¶ වා [අසාදුං (පී.)] යදි වාසාදුං, අප්පං වා යදි වා බහුං;

විස්සත්ථො යත්ථ භුඤ්ජෙය්ය, විස්සාසපරමා රසාති.

කෙසවජාතකං [කෙසීජාතකං (ක.)] ඡට්ඨං.

සබ්බායසං ¶ කූටමතිප්පමාණං, පග්ගය්හ යො [සො (පී.)] තිට්ඨසි අන්තලික්ඛෙ;

රක්ඛාය මෙ [මං (සී.)] ත්වං විහිතො නුසජ්ජ, උදාහු මෙ චෙතයසෙ [වායමසෙ (සී. ස්යා.)] වධාය.

දූතො අහං රාජිධ රක්ඛසානං, වධාය තුය්හං පහිතොහමස්මි;

ඉන්දො ¶ ච තං රක්ඛති දෙවරාජා, තෙනුත්තමඞ්ගං න තෙ [න හි (ක. සී. පී.), තෙ න (ක.)] ඵාලයාමි.

සචෙ ච මං රක්ඛති දෙවරාජා, දෙවානමින්දො මඝවා සුජම්පති;

කාමං පිසාචා විනදන්තු සබ්බෙ, න සන්තසෙ රක්ඛසියා පජාය.

කාමං කන්දන්තු [කන්තන්තු (ක.), කණ්ඩන්තු (ස්යා.)] කුම්භණ්ඩා, සබ්බෙ පංසුපිසාචකා;

නාලං පිසාචා යුද්ධාය, මහතී සා විභිංසිකාති [විභෙසිකාති (ස්යා.), විහෙසිකාති (පී.)].

අරඤ්ඤා ගාමමාගම්ම, කිංසීලං කිංවතං අහං;

පුරිසං තාත සෙවෙය්යං, තං මෙ අක්ඛාහි පුච්ඡිතො.

යො තං විස්සාසයෙ තාත, විස්සාසඤ්ච ඛමෙය්ය තෙ;

සුස්සූසී ච තිතික්ඛී ච, තං භජෙහි ඉතො [තං භජෙය්යාසිතො (ක.)] ගතො.

යස්ස කායෙන වාචාය, මනසා නත්ථි දුක්කටං;

උරසීව පතිට්ඨාය, තං භජෙහි ඉතො ගතො.

හලිද්දිරාගං ¶ කපිචිත්තං, පුරිසං රාගවිරාගිනං;

තාදිසං ¶ තාත මා සෙවි, නිම්මනුස්සම්පි චෙ සියාති.

නෙව ඉත්ථීසු සාමඤ්ඤං, නාපි භක්ඛෙසු සාරථි;

අථස්ස සන්ධිභෙදස්ස, පස්ස යාව සුචින්තිතං.

අසි ¶ තික්ඛොව මංසම්හි, පෙසුඤ්ඤං පරිවත්තති;

යත්ථූසභඤ්ච සීහඤ්ච, භක්ඛයන්ති මිගාධමා.

ඉමං සො සයනං සෙති, යමිමං [යයිමං (සී. පී.), යිමං (ක.)] පස්සසි සාරථි;

යො වාචං සන්ධිභෙදස්ස, පිසුණස්ස නිබොධති.

තෙ ජනා සුඛමෙධන්ති, නරා සග්ගගතාරිව;

යෙ වාචං සන්ධිභෙදස්ස, නාවබොධන්ති සාරථීති.

හන්ති හත්ථෙහි පාදෙහි, මුඛඤ්ච පරිසුම්භති;

ස වෙ රාජ පියො හොති, කං තෙන ත්වාභිපස්සසි [මභිපස්සසි (සී.)].

අක්කොසති යථාකාමං, ආගමඤ්චස්ස ඉච්ඡති;

ස ¶ වෙ රාජ පියො හොති, කං තෙන ත්වාභිපස්සසි.

අබ්භක්ඛාති අභූතෙන, අලිකෙනාභිසාරයෙ;

ස වෙ රාජ පියො හොති, කං තෙන ත්වාභිපස්සසි.

හරං අන්නඤ්ච පානඤ්ච, වත්ථසෙනාසනානි ච;

අඤ්ඤදත්ථුහරා සන්තා, තෙ වෙ රාජ පියා හොන්ති;

නරානං ¶ අසක්ඛිවසිම්හවරො, නීලියමග්ගිවරඤ්ච පුන;

පුන රසායසකූටවරො, තථාරඤ්ඤ සාරථි හන්ති දසාති.

කාලිඞ්ගං [විවරං (බහූසු)] පුචිමන්දඤ්ච, කුටිදූසක කොකිලා [කුටිදූසං බහුභාණකං (බහූසු)];

චූළකුණාලවග්ගො සො, පඤ්චමො සුප්පකාසිතොති.

ජීනො ¶ ¶ ¶ රථස්සං මණිකුණ්ඩලෙ ච, පුත්තෙ ච දාරෙ ච තථෙව ජීනො;

සබ්බෙසු භොගෙසු අසෙසකෙසු [අසෙසිතෙසු (සී. පී.), අසෙසිකෙසු (ක.)], කස්මා න සන්තප්පසි සොකකාලෙ.

පුබ්බෙව මච්චං විජහන්ති භොගා, මච්චො වා තෙ [ච නෙ (පී.), ධනෙ (ක.)] පුබ්බතරං ජහාති;

අසස්සතා භොගිනො කාමකාමි, තස්මා න සොචාමහං සොකකාලෙ.

උදෙති ආපූරති වෙති [පූරෙති ඛීයති (ස්යා.)] චන්දො, අත්ථං තපෙත්වාන [අන්ධං තපෙත්වාන (ක.), අත්ථඞ්ගමෙත්වාන (ස්යා.), එත්ථ ‘‘තපෙත්වාන අත්ථං පලෙතී’’ති සම්බන්ධො] පලෙති සූරියො;

විදිතා [විජිතා (ස්යා.)] මයා සත්තුක ලොකධම්මා, තස්මා න සොචාමහං සොකකාලෙ.

අලසො ගිහී කාමභොගී න සාධු, අසඤ්ඤතො ¶ පබ්බජිතො න සාධු;

රාජා න සාධු අනිසම්මකාරී, යො පණ්ඩිතො කොධනො තං න සාධු.

නිසම්ම ඛත්තියො කයිරා, නානිසම්ම දිසම්පති;

නිසම්මකාරිනො රාජ [රඤ්ඤො (සී. ස්යා.)], යසො කිත්ති ච වඩ්ඪතීති.

කිං ¶ නු සන්තරමානොව, ලායිත්වා හරිතං තිණං;

ඛාද ඛාදාති ලපසි, ගතසත්තං ජරග්ගවං.

න හි අන්නෙන පානෙන, මතො ගොණො සමුට්ඨහෙ;

ත්වඤ්ච තුච්ඡං විලපසි, යථා තං දුම්මතී තථා.

තථෙව තිට්ඨති සීසං, හත්ථපාදා ච වාලධි;

සොතා තථෙව තිට්ඨන්ති [සො තාත තථෙව තිට්ඨති (ක.)], මඤ්ඤෙ ගොණො සමුට්ඨහෙ.

නෙවය්යකස්ස සීසඤ්ච [සීසං වා (සී. ස්යා. පී.)], හත්ථපාදා ච දිස්සරෙ;

රුදං මත්තිකථූපස්මිං, නනු ත්වඤ්ඤෙව දුම්මති.

ආදිත්තං ¶ වත මං සන්තං, ඝතසිත්තංව පාවකං;

වාරිනා විය ඔසිඤ්චං [ඔසිඤ්චි (ක.)], සබ්බං නිබ්බාපයෙ දරං.

අබ්බහී [අබ්බූළ්හං (සී. ස්යා.), අබ්භූළ්හං (ක.)] වත මෙ සල්ලං, යමාසි හදයස්සිතං [සොකං හදයනිස්සිතං (සී. ස්යා.)];

යො ¶ මෙ සොකපරෙතස්ස, පිතු සොකං අපානුදි.

සොහං අබ්බූළ්හසල්ලොස්මි, වීතසොකො අනාවිලො;

න සොචාමි න රොදාමි, තව සුත්වාන මාණව.

එවං කරොන්ති සප්පඤ්ඤා, යෙ හොන්ති අනුකම්පකා;

විනිවත්තෙන්ති සොකම්හා, සුජාතො පිතරං යථාති.

නයිදං නිච්චං භවිතබ්බං බ්රහ්මදත්ත, ඛෙමං සුභික්ඛං සුඛතා ච කායෙ;

අත්ථච්චයෙ මා අහු සම්පමූළ්හො, භින්නප්ලවො සාගරස්සෙව මජ්ඣෙ.

යානි ¶ කරොති පුරිසො, තානි අත්තනි පස්සති;

කල්යාණකාරී කල්යාණං, පාපකාරී ච පාපකං;

යාදිසං වපතෙ බීජං, තාදිසං හරතෙ ඵලං.

ඉදං තදාචරියවචො, පාරාසරියො යදබ්රවි;

මා සු [මා ස්සු (සී. ස්යා. පී.)] ත්වං අකරි පාපං, යං ත්වං පච්ඡා කතං තපෙ.

අයමෙව සො පිඞ්ගිය [සො පිඞ්ගියො (ස්යා.), සොපි භිය්යො (ක.)] වෙනසාඛො, [ධොනසාඛො (ක. සී. පී.)] යම්හි ¶ ඝාතයිං ඛත්තියානං සහස්සං;

අලඞ්කතෙ චන්දනසාරානුලිත්තෙ, තමෙව දුක්ඛං පච්චාගතං මමං.

සාමා ච [සාමාපි (සී. ස්යා.)] ඛො චන්දනලිත්තගත්තා [ගත්තී (ක. සී. ස්යා. පී.)], ලට්ඨීව සොභඤ්ජනකස්ස උග්ගතා;

අදිස්වා [අදිස්වාව (සී.)] කාලං කරිස්සාමි උබ්බරිං, තං මෙ ඉතො දුක්ඛතරං භවිස්සතීති.

වෙනසාඛජාතකං [ධොනසාඛජාතකං (ක. සී. පී.)] තතියං.

උරගොව තචං ජිණ්ණං, හිත්වා ගච්ඡති සං තනුං;

එවං සරීරෙ නිබ්භොගෙ, පෙතෙ කාලඞ්කතෙ සති.

ඩය්හමානො න ජානාති, ඤාතීනං පරිදෙවිතං;

තස්මා එතං න සොචාමි, ගතො සො තස්ස යා ගති.

අනව්හිතො ¶ තතො ආගා, අනනුඤ්ඤාතො [නානුඤ්ඤාතො (ක.)] ඉතො ගතො;

යථාගතො තථා ගතො, තත්ථ කා පරිදෙවනා.

ඩය්හමානො න ජානාති, ඤාතීනං පරිදෙවිතං;

තස්මා එතං න සොචාමි, ගතො සො තස්ස යා ගති.

සචෙ රොදෙ කිසා [කිසී (පී.)] අස්සං, තස්සා මෙ කිං ඵලං සියා;

ඤාතිමිත්තසුහජ්ජානං ¶ , භිය්යො නො අරතී සියා.

ඩය්හමානො ¶ න ජානාති, ඤාතීනං පරිදෙවිතං;

තස්මා එතං න සොචාමි, ගතො සො තස්ස යා ගති.

යථාපි දාරකො චන්දං, ගච්ඡන්තමනුරොදති;

එවං සම්පදමෙවෙතං, යො පෙතමනුසොචති.

ඩය්හමානො න ජානාති, ඤාතීනං පරිදෙවිතං;

තස්මා එතං න සොචාමි, ගතො සො තස්ස යා ගති.

යථාපි උදකකුම්භො, භින්නො අප්පටිසන්ධියො;

එවං සම්පදමෙවෙතං, යො පෙතමනුසොචති.

ඩය්හමානො න ජානාති, ඤාතීනං පරිදෙවිතං;

තස්මා එතං න සොචාමි, ගතො සො තස්ස යා ගතීති.

අඤ්ඤෙ සොචන්ති රොදන්ති, අඤ්ඤෙ අස්සුමුඛා ජනා;

පසන්නමුඛවණ්ණොසි, කස්මා ඝට [ඝත (සී. පී.)] න සොචසි.

නාබ්භතීතහරො සොකො, නානාගතසුඛාවහො;

තස්මා ධඞ්ක [වංක (පී.)] න සොචාමි, නත්ථි සොකෙ දුතීයතා [සොකො දුතීයකා (ක.)].

සොචං පණ්ඩු කිසො හොති, භත්තඤ්චස්ස න රුච්චති;

අමිත්තා සුමනා හොන්ති, සල්ලවිද්ධස්ස රුප්පතො.

ගාමෙ ¶ වා යදි වාරඤ්ඤෙ, නින්නෙ වා යදි වා ථලෙ;

ඨිතං මං නාගමිස්සති, එවං දිට්ඨපදො අහං.

යස්සත්තා නාලමෙකොව, සබ්බකාමරසාහරො;

සබ්බාපි පථවී තස්ස, න සුඛං ආවහිස්සතීති.

එකො ¶ ¶ අරඤ්ඤෙ ගිරිකන්දරායං, පග්ගය්හ පග්ගය්හ සිලං පවෙච්ඡසි [පවෙජ්ඣසි (ස්යා. සී. අට්ඨ.)];

පුනප්පුනං සන්තරමානරූපො, කොරණ්ඩිය [කාරණ්ඩිය (සී. ස්යා. පී.)] කො නු තව යිධත්ථො.

අහඤ්හිමං සාගර සෙවිතන්තං, සමං කරිස්සාමි යථාපි පාණි;

විකිරිය සානූනි ච පබ්බතානි ච, තස්මා සිලං දරියා පක්ඛිපාමි.

නයිමං මහිං අරහති පාණිකප්පං, සමං මනුස්සො කරණාය මෙකො;

මඤ්ඤාමිමඤ්ඤෙව දරිං ජිගීසං [ජිගිංසං (සී. ස්යා. පී.)], කොරණ්ඩිය ¶ හාහසි [හායසි (ස්යා. ක.)] ජීවලොකං.

සචෙ අහං [අයං (සී. ස්යා. පී.)] භූතධරං න සක්කා [සක්කො (ස්යා. ක.)], සමං මනුස්සො කරණාය මෙකො;

එවමෙව ත්වං බ්රහ්මෙ ඉමෙ මනුස්සෙ, නානාදිට්ඨිකෙ නානයිස්සසි තෙ [නෙ (ක.)].

සඞ්ඛිත්තරූපෙන භවං මමත්ථං, අක්ඛාසි කොරණ්ඩිය එවමෙතං;

යථා න සක්කා පථවී සමායං, කත්තුං මනුස්සෙන තථා මනුස්සාති.

වන්දාමි තං කුඤ්ජර සට්ඨිහායනං, ආරඤ්ඤකං යූථපතිං යසස්සිං;

පක්ඛෙහි තං පඤ්ජලිකං කරොමි, මා මෙ වධී පුත්තකෙ දුබ්බලාය.

වන්දාමි ¶ තං කුඤ්ජර එකචාරිං, ආරඤ්ඤකං පබ්බතසානුගොචරං;

පක්ඛෙහි තං පඤ්ජලිකං කරොමි, මා ¶ මෙ වධී පුත්තකෙ දුබ්බලාය;

වමිස්සාමි තෙ ලටුකිකෙ පුත්තකානි, කිං මෙ තුවං කාහසි දුබ්බලාසි;

සතං සහස්සානිපි තාදිසීනං, වාමෙන පාදෙන පපොථයෙය්යං.

න හෙව සබ්බත්ථ බලෙන කිච්චං, බලඤ්හි බාලස්ස වධාය හොති;

කරිස්සාමි තෙ නාගරාජා අනත්ථං, යො මෙ වධී පුත්තකෙ දුබ්බලාය.

කාකඤ්ච පස්ස ලටුකිකං, මණ්ඩූකං නීලමක්ඛිකං;

එතෙ නාගං අඝාතෙසුං, පස්ස වෙරස්ස වෙරිනං;

තස්මා හි වෙරං න කයිරාථ, අප්පියෙනපි කෙනචීති.

අහමෙව ¶ දූසියා භූනහතා, රඤ්ඤො මහාපතාපස්ස;

එතං මුඤ්චතු ධම්මපාලං, හත්ථෙ මෙ දෙව ඡෙදෙහි.

අහමෙව දූසියා භූනහතා, රඤ්ඤො මහාපතාපස්ස;

එතං මුඤ්චතු ධම්මපාලං, පාදෙ මෙ දෙව ඡෙදෙහි.

අහමෙව දූසියා භූනහතා, රඤ්ඤො මහාපතාපස්ස;

එතං ¶ මුඤ්චතු ධම්මපාලං, සීසං මෙ දෙව ඡෙදෙහි.

න හි [නහ (සී. ස්යා. පී.) එත්ථ හ-කාරො ඛෙදෙ] නූනිමස්ස රඤ්ඤො, මිත්තාමච්චා ච විජ්ජරෙ සුහදා;

යෙ න වදන්ති රාජානං, මා ඝාතයි ඔරසං පුත්තං.

න හි [නහ (සී. ස්යා. පී.) එත්ථ හ-කාරො ඛෙදෙ] නූනිමස්ස රඤ්ඤො, ඤාතී මිත්තා ච විජ්ජරෙ සුහදා;

යෙ න වදන්ති රාජානං, මා ඝාතයි අත්රජං පුත්තං.

චන්දනසාරානුලිත්තා ¶ , බාහා ඡිජ්ජන්ති ධම්මපාලස්ස;

දායාදස්ස පථබ්යා, පාණා මෙ දෙව රුජ්ඣන්තීති.

වික්කම රෙ හරිපාද [මහාමිග (සී. ස්යා. පී.)], වික්කම රෙ මහාමිග [හරීපද (සී. ස්යා. පී.)];

ඡින්ද වාරත්තිකං පාසං, නාහං එකා වනෙ රමෙ.

වික්කමාමි න පාරෙමි, භූමිං සුම්භාමි වෙගසා;

දළ්හො වාරත්තිකො පාසො, පාදං මෙ පරිකන්තති.

අත්ථරස්සු පලාසානි, අසිං නිබ්බාහ ලුද්දක;

පඨමං මං වධිත්වාන, හන පච්ඡා මහාමිගං.

න මෙ සුතං වා දිට්ඨං වා, භාසන්තිං මානුසිං මිගිං [න මෙ සුතා වා දිට්ඨා වා, භාසන්තී මානුසිං මිගී (ටීකා)];

ත්වඤ්ච භද්දෙ සුඛී හොහි, එසො චාපි මහාමිගො.

එවං ලුද්දක නන්දස්සු, සහ සබ්බෙහි ඤාතිභි;

යථාහමජ්ජ ¶ නන්දාමි, මුත්තං දිස්වා මහාමිගන්ති.

වාති ¶ ගන්ධො තිමිරානං, කුසමුද්දො ච [ව (ස්යා. පී.)] ඝොසවා;

දූරෙ ඉතො සුයොනන්දී [ඉතො හි සුසන්දී (සී. ස්යා.), ඉතොපි සුස්සොන්දී (පී.)], තම්බකාමා තුදන්ති මං.

කථං සමුද්දමතරි, කථං අද්දක්ඛි සෙදුමං [සෙරුමං (සී. ස්යා. පී.)];

කථං තස්සා ච තුය්හඤ්ච, අහු සග්ග [අග්ග (සී. ස්යා.)] සමාගමො.

කුරුකච්ඡා [භරුකච්ඡා (සී. ස්යා. පී.)] පයාතානං, වාණිජානං ධනෙසිනං;

මකරෙහි අභිදා [මකරෙහිබ්භිදා (සී.), මකරෙහි’භිදා (ස්යා.), මකරෙහි භින්නා (පී.)] නාවා, ඵලකෙනාහමප්ලවිං.

සා ¶ මං සණ්හෙන මුදුනා, නිච්චං චන්දනගන්ධිනී;

අඞ්ගෙන [අඞ්කෙන (පී. ක.)] උද්ධරී භද්දා, මාතා පුත්තංව ඔරසං.

සා මං අන්නෙන පානෙන, වත්ථෙන සයනෙන ච;

අත්තනාපි ච මන්දක්ඛී, එවං තම්බ විජානාහීති.

අථ ජිනවරො හරිතං තිණකො, අථ ¶ භින්නප්ලවො උරගොව ඝටො;

දරියා පුන කුඤ්ජර භූනහතා, මිගමුත්තමසග්ගවරෙන දසාති.

වණ්ණාරොහෙන ජාතියා, බලනික්කමනෙන ච;

සුබාහු න මයා සෙය්යො, සුදාඨ ඉති භාසසි.

වණ්ණාරොහෙන ජාතියා, බලනික්කමනෙන ච;

සුදාඨො න මයා සෙය්යො, සුබාහු ඉති භාසසි.

එවං චෙ මං විහරන්තං, සුබාහු සම්ම දුබ්භසි;

න දානාහං තයා සද්ධිං, සංවාසමභිරොචයෙ.

යො ¶ පරෙසං වචනානි, සද්දහෙය්ය [සද්දහෙථ (සී. ස්යා. පී.)] යථාතථං;

ඛිප්පං භිජ්ජෙථ මිත්තස්මිං, වෙරඤ්ච පසවෙ බහුං.

න ¶ සො මිත්තො යො සදා අප්පමත්තො, භෙදාසඞ්කී රන්ධමෙවානුපස්සී;

යස්මිඤ්ච සෙතී උරසීව පුත්තො, ස වෙ මිත්තො යො අභෙජ්ජො පරෙහීති.

සීලං ¶ සෙය්යො සුතං සෙය්යො, ඉති මෙ සංසයො අහු;

සීලමෙව සුතා සෙය්යො, ඉති මෙ නත්ථි සංසයො.

මොඝා ජාති ච වණ්ණො ච, සීලමෙව කිරුත්තමං;

සීලෙන අනුපෙතස්ස, සුතෙනත්ථො න විජ්ජති.

ඛත්තියො ච අධම්මට්ඨො, වෙස්සො චාධම්මනිස්සිතො;

තෙ පරිච්චජ්ජුභො ලොකෙ, උපපජ්ජන්ති දුග්ගතිං.

ඛත්තියා බ්රාහ්මණා වෙස්සා, සුද්දා චණ්ඩාලපුක්කුසා;

ඉධ ධම්මං චරිත්වාන, භවන්ති තිදිවෙ සමා.

න වෙදා සම්පරායාය, න ජාති නාපි [නොපි (පී.)] බන්ධවා;

සකඤ්ච සීලං සංසුද්ධං, සම්පරායාය සුඛාය චාති [සුඛාවහන්ති (සී. ස්යා.)].

හිරිං තරන්තං විජිගුච්ඡමානං, තවාහමස්මී ඉති භාසමානං;

සෙය්යානි කම්මානි අනාදියන්තං, නෙසො මමන්ති ඉති නං විජඤ්ඤා.

යඤ්හි කයිරා තඤ්හි වදෙ, යං න කයිරා න තං වදෙ;

අකරොන්තං ¶ භාසමානං, පරිජානන්ති පණ්ඩිතා.

න ¶ සො මිත්තො යො සදා අප්පමත්තො, භෙදාසඞ්කී රන්ධමෙවානුපස්සී;

යස්මිඤ්ච සෙතී උරසීව පුත්තො, ස වෙ මිත්තො යො අභෙජ්ජො පරෙහි.

පාමොජ්ජකරණං ඨානං, පසංසාවහනං සුඛං;

ඵලානිසංසො භාවෙති, වහන්තො පොරිසං ධුරං.

පවිවෙකරසං ¶ පිත්වා, රසං උපසමස්ස ච;

නිද්දරො හොති නිප්පාපො, ධම්මප්පීතිරසං පිවන්ති.

කො නු සන්තම්හි පජ්ජොතෙ, අග්ගිපරියෙසනං චරං;

අද්දක්ඛි රත්ති [රත්තිං (ස්යා.)] ඛජ්ජොතං, ජාතවෙදං අමඤ්ඤථ.

ස්වස්ස ගොමයචුණ්ණානි, අභිමත්ථං තිණානි ච;

විපරීතාය සඤ්ඤාය, නාසක්ඛි පජ්ජලෙතවෙ.

එවම්පි අනුපායෙන, අත්ථං න ලභතෙ මිගො [මූගො (ස්යා.)];

විසාණතො ගවං දොහං, යත්ථ ඛීරං න වින්දති.

විවිධෙහි උපායෙහි, අත්ථං පප්පොන්ති මාණවා;

නිග්ගහෙන අමිත්තානං, මිත්තානං පග්ගහෙන ච.

සෙනාමොක්ඛපලාභෙන ¶ [සෙනී මොක්ඛූපලාභෙන (ස්යා.)], වල්ලභානං නයෙන ච;

ජගතිං ජගතිපාලා, ආවසන්ති වසුන්ධරන්ති.

ධුත්තොම්හි සම්ම සුමුඛ, ජූතෙ අක්ඛපරාජිතො;

හරෙහි [සෙවෙහි (පී.)] අම්බපක්කානි, වීරියං තෙ භක්ඛයාමසෙ.

අලිකං වත මං සම්ම, අභූතෙන පසංසසි;

කො තෙ සුතො වා දිට්ඨො වා, සුමුඛො නාම මක්කටො.

අජ්ජාපි ¶ මෙ තං මනසි [තෙ මං සරසි (ක.)], යං මං ත්වං අහිතුණ්ඩික;

ධඤ්ඤාපණං පවිසිත්වා, මත්තො [මුත්තො (ක.)] ඡාතං හනාසි මං.

තාහං සරං දුක්ඛසෙය්යං, අපි රජ්ජම්පි කාරයෙ;

නෙවාහං යාචිතො දජ්ජං, තථා හි භයතජ්ජිතො.

යඤ්ච ජඤ්ඤා කුලෙ ජාතං, ගබ්භෙ තිත්තං අමච්ඡරිං;

තෙන සඛිඤ්ච මිත්තඤ්ච, ධීරො සන්ධාතුමරහතීති.

මධුවණ්ණං ¶ මධුරසං, මධුගන්ධං විසං අහු;

ගුම්බියො ¶ ඝාසමෙසානො, අරඤ්ඤෙ ඔදහී විසං.

මධු ඉති මඤ්ඤමානා [මධූති මඤ්ඤමානාය (ක.)], යෙ තං විසමඛාදිසුං [විසමසායිසුං (සී. ස්යා.)];

තෙසං තං කටුකං ආසි, මරණං තෙනුපාගමුං.

යෙ ච ඛො පටිසඞ්ඛාය, විසං තං පරිවජ්ජයුං;

තෙ ආතුරෙසු සුඛිතා, ඩය්හමානෙසු නිබ්බුතා.

එවමෙව මනුස්සෙසු, විසං කාමා සමොහිතා;

ආමිසං බන්ධනඤ්චෙතං, මච්චුවෙසො [පච්චුවසො (සී. ස්යා.)] ගුහාසයො.

එවමෙව ඉමෙ කාමෙ, ආතුරා පරිචාරිකෙ [පරිචාරකෙ (ක.)];

යෙ සදා පරිවජ්ජෙන්ති, සඞ්ගං ලොකෙ උපච්චගුන්ති.

ය්වායං සාළිය [සාලිය (සී. ස්යා. පී.), සාළික (?)] ඡාපොති, කණ්හසප්පං අගාහයි;

තෙන සප්පෙනයං දට්ඨො, හතො පාපානුසාසකො.

අහන්තාර [අහනන්ත (පී.), අහරන්ත (?)] මහන්තාරං, යො නරො හන්තුමිච්ඡති;

එවං සො නිහතො සෙති, යථායං පුරිසො හතො.

අහන්තාර ¶ [අහනන්ත (සී. ස්යා. පී.), අහරන්ත (?)] මඝාතෙන්තං, යො නරො හන්තුමිච්ඡති;

එවං සො නිහතො සෙති, යථායං පුරිසො හතො.

යථා පංසුමුට්ඨිං පුරිසො, පටිවාතං පටික්ඛිපෙ;

තමෙව ¶ සො රජො හන්ති, තථායං පුරිසො හතො.

යො අප්පදුට්ඨස්ස නරස්ස දුස්සති, සුද්ධස්ස පොසස්ස අනඞ්ගණස්ස;

තමෙව බාලං පච්චෙති පාපං, සුඛුමො රජො පටිවාතංව ඛිත්තොති.

අමිත්තහත්ථත්ථගතා [හත්ථත්තගතා (කත්ථචි, සී. නිය්ය)], තචසාරසමප්පිතා;

පසන්නමුඛවණ්ණාත්ථ, කස්මා තුම්හෙ න සොචථ.

න ¶ සොචනාය පරිදෙවනාය, අත්ථොව ලබ්භො [අත්ථො ච ලබ්භා (සී. ස්යා.), අත්ථොධ ලබ්භා (අ. නි. 5.48)] අපි අප්පකොපි;

සොචන්තමෙනං දුඛිතං විදිත්වා, පච්චත්ථිකා අත්තමනා භවන්ති.

යතො ච ඛො පණ්ඩිතො ආපදාසු, න වෙධතී අත්ථවිනිච්ඡයඤ්ඤූ;

පච්චත්ථිකාස්ස [පච්චත්ථිකා තෙ (ක.)] දුඛිතා භවන්ති, දිස්වා මුඛං අවිකාරං පුරාණං.

ජප්පෙන මන්තෙන සුභාසිතෙන, අනුප්පදානෙන පවෙණියා වා;

යථා ¶ යථා යත්ථ ලභෙථ අත්ථං, තථා තථා තත්ථ පරක්කමෙය්ය.

යතො ¶ ච ජානෙය්ය අලබ්භනෙය්යො, මයා ව [මයා වා (ස්යා. ක.)] අඤ්ඤෙන වා එස අත්ථො;

අසොචමානො අධිවාසයෙය්ය, කම්මං දළ්හං කින්ති කරොමි දානීති.

ක්යාහං දෙවානමකරං, කිං පාපං පකතං මයා;

යං මෙ සිරස්මිං ඔහච්ච [උහච්ච (ක.), උහච්ච (පී.)], චක්කං භමති මත්ථකෙ.

අතික්කම්ම රමණකං, සදාමත්තඤ්ච දූභකං;

බ්රහ්මත්තරඤ්ච පාසාදං, කෙනත්ථෙන ඉධාගතො.

ඉතො බහුතරා භොගා, අත්ර මඤ්ඤෙ භවිස්සරෙ;

ඉති එතාය සඤ්ඤාය, පස්ස මං බ්යසනං ගතං.

චතුබ්භි අට්ඨජ්ඣගමා, අට්ඨාහිපි ච [අට්ඨාහි චාපි (සී. ස්යා.), අට්ඨාභි චාපි (ක.)] සොළස;

සොළසාහි ච බාත්තිංස, අත්රිච්ඡං චක්කමාසදො;

ඉච්ඡාහතස්ස පොසස්ස, චක්කං භමති මත්ථකෙ.

උපරිවිසාලා දුප්පූරා, ඉච්ඡා විසටගාමිනී [උපරි විසාලං දුප්පූරං, ඉච්ඡාවිසදගාමිනී (සී.)];

යෙ ¶ ච තං අනුගිජ්ඣන්ති, තෙ හොන්ති චක්කධාරිනොති.

හංසො පලාසමවච, නිග්රොධො සම්ම ජායති;

අඞ්කස්මිං [අඞ්ගස්මිං (ක.)] තෙ නිසින්නොව, සො තෙ මම්මානි ඡෙච්ඡති [ඡිජ්ජති (ක.)].

වඩ්ඪතාමෙව [වද්ධිතමෙව (ක.)] නිග්රොධො, පතිට්ඨස්ස භවාමහං;

යථා පිතා ච මාතා ච [පිතා වා මාතා වා (පී.), මාතා වා පිතා වා (ක.)], එවං මෙ සො භවිස්සති.

යං ¶ ත්වං අඞ්කස්මිං වඩ්ඪෙසි, ඛීරරුක්ඛං භයානකං;

ආමන්ත ඛො තං ගච්ඡාම, වුඩ්ඪි මස්ස න රුච්චති.

ඉදානි ¶ ඛො මං භායෙති, මහානෙරුනිදස්සනං;

හංසස්ස අනභිඤ්ඤාය, මහා මෙ භයමාගතං.

න තස්ස වුඩ්ඪි කුසලප්පසත්ථා, යො වඩ්ඪමානො ඝසතෙ පතිට්ඨං;

තස්සූපරොධං පරිසඞ්කමානො, පතාරයී මූලවධාය ධීරොති.

වණ්ණාරොහවග්ගො දුතියො [ඉමස්සුද්දානං තතියවග්ගපරියොසානෙ භවිස්සති].

එවංභූතස්ස තෙ රාජ, ආගතස්ස වසෙ [වසො (පී. ක.)] මම;

අත්ථි නු කොචි පරියායො, යො තං දුක්ඛා පමොචයෙ.

එවංභූතස්ස ¶ මෙ තාත, ආගතස්ස වසෙ තව;

නත්ථි නො කොචි පරියායො, යො මං දුක්ඛා පමොචයෙ.

නාඤ්ඤං සුචරිතං රාජ, නාඤ්ඤං රාජ සුභාසිතං;

අක්කොච්ඡි මං අවධි මං, අජිනි මං අහාසි මෙ;

යෙ ච තං උපනය්හන්ති, වෙරං තෙසං න සම්මති.

අක්කොච්ඡි මං අවධි මං, අජිනි මං අහාසි මෙ;

යෙ ච තං නුපනය්හන්ති, වෙරං තෙසූපසම්මති.

න හි වෙරෙන වෙරානි, සම්මන්තීධ කුදාචනං;

අවෙරෙන ච සම්මන්ති, එස ධම්මො සනන්තනොති.

අගාරා ¶ පච්චුපෙතස්ස, අනගාරස්ස තෙ සතො;

සමණස්ස න තං සාධු, යං පෙතමනුසොචසි.

සංවාසෙන ¶ හවෙ සක්ක, මනුස්සස්ස මිගස්ස වා;

හදයෙ ¶ ජායතෙ පෙමං, න තං සක්කා අසොචිතුං.

මතං මරිස්සං රොදන්ති, යෙ රුදන්ති ලපන්ති ච;

තස්මා ත්වං ඉසි මා රොදි, රොදිතං මොඝමාහු සන්තො.

රොදිතෙන හවෙ බ්රහ්මෙ, මතො පෙතො සමුට්ඨහෙ;

සබ්බෙ සඞ්ගම්ම රොදාම, අඤ්ඤමඤ්ඤස්ස ඤාතකෙ.

ආදිත්තං වත මං සන්තං, ඝතසිත්තංව පාවකං;

වාරිනා විය ඔසිඤ්චං, සබ්බං නිබ්බාපයෙ දරං.

අබ්බහි වත මෙ සල්ලං, යමාසි හදයස්සිතං;

යො මෙ සොකපරෙතස්ස, පුත්තසොකං අපානුදි.

සොහං අබ්බූළ්හසල්ලොස්මි, වීතසොකො අනාවිලො;

න සොචාමි න රොදාමි, තව සුත්වාන වාසවාති.

කුහිං ගතා කත්ථ ගතා, ඉති ලාලප්පතී ජනො;

අහමෙවෙකො ජානාමි, උදපානෙ මූසිකා හතා.

යඤ්චෙතං [යථෙතං (පී.), යවෙතං (ක.), යමෙතං (කත්ථචි)] ඉති චීති ච, ගද්රභොව නිවත්තසි;

උදපානෙ මූසිකං හන්ත්වා, යවං භක්ඛෙතුමිච්ඡසි.

දහරො චාසි දුම්මෙධ, පඨමුප්පත්තිකො [පඨමුප්පත්තිතො (සී. පී.)] සුසු;

දීඝඤ්චෙතං ¶ [දීඝමෙතං (පී.)] සමාසජ්ජ [සමාපජ්ජ (ස්යා. ක.)], න තෙ දස්සාමි ජීවිතං.

නාන්තලික්ඛභවනෙන, නාඞ්ගපුත්තපිනෙන [නාඞ්ගපුත්තසිරෙන (සී. ස්යා. පී.)] වා;

පුත්තෙන හි පත්ථයිතො, සිලොකෙහි පමොචිතො.

සබ්බං ¶ සුතමධීයෙථ, හීනමුක්කට්ඨමජ්ඣිමං;

සබ්බස්ස අත්ථං ජානෙය්ය, න ච සබ්බං පයොජයෙ;

හොති තාදිසකො කාලො, යත්ථ අත්ථාවහං සුතන්ති.

සබ්බං ¶ භණ්ඩං සමාදාය, පාරං තිණ්ණොසි බ්රාහ්මණ;

පච්චාගච්ඡ ලහුං ඛිප්පං, මම්පි තාරෙහි දානිතො [දානිභො (ස්යා.)].

අසන්ථුතං මං චිරසන්ථුතෙන, නිමීනි භොතී අද්ධුවං ධුවෙන;

මයාපි භොතී නිමිනෙය්ය අඤ්ඤං, ඉතො අහං දූරතරං ගමිස්සං.

කායං එළගලාගුම්බෙ [එළගණගුම්බෙ (ක.)], කරොති අහුහාසියං;

නයීධ නච්චගීතං වා [නයිධ නච්චං වා ගීතං වා (සී. ස්යා. පී.)], තාළං වා සුසමාහිතං;

අනම්හිකාලෙ [අනම්හකාලෙ (පී.)] සුසොණි [සුස්සොණි (සී. ස්යා. පී.)], කිං නු ජග්ඝසි සොභනෙ [සොභණෙ (පී. ක.)].

සිඞ්ගාල බාල දුම්මෙධ, අප්පපඤ්ඤොසි ජම්බුක;

ජීනො ¶ මච්ඡඤ්ච පෙසිඤ්ච, කපණො විය ඣායසි.

සුදස්සං වජ්ජමඤ්ඤෙසං, අත්තනො පන දුද්දසං;

ජීනා පතිඤ්ච ජාරඤ්ච, මඤ්ඤෙ ත්වඤ්ඤෙව [මම්පි ත්වඤ්ඤෙව (සී. ස්යා.), ත්වම්පි මඤ්ඤෙව (පී.)] ඣායසි.

එවමෙතං මිගරාජ, යථා භාසසි ජම්බුක;

සා නූනාහං ඉතො ගන්ත්වා, භත්තු හෙස්සං වසානුගා.

යො හරෙ මත්තිකං ථාලං, කංසථාලම්පි සො හරෙ;

කතඤ්චෙව [කතංයෙව (සී. ස්යා. පී.)] තයා පාපං, පුනපෙවං කරිස්සසීති.

ඉදානි ඛොම්හි සුඛිතො අරොගො, නික්කණ්ටකො නිප්පතිතො කපොතො;

කාහාමි දානී හදයස්ස තුට්ඨිං, තථාහිමං මංසසාකං බලෙති.

කායං ¶ බලාකා සිඛිනො, චොරී ලඞ්ඝිපිතාමහා;

ඔරං බලාකෙ ආගච්ඡ, චණ්ඩො මෙ වායසො සඛා.

අලඤ්හි තෙ ජග්ඝිතායෙ, මමං දිස්වාන එදිසං;

විලූනං සූදපුත්තෙන, පිට්ඨමණ්ඩෙන [පිට්ඨමද්දෙන (සී. ස්යා. පී.)] මක්ඛිතං.

සුන්හාතො ¶ සුවිලිත්තොසි, අන්නපානෙන තප්පිතො;

කණ්ඨෙ ¶ ච තෙ වෙළුරියො, අගමා නු කජඞ්ගලං.

මා තෙ මිත්තො අමිත්තො වා, අගමාසි කජඞ්ගලං;

පිඤ්ඡානි තත්ථ ලායිත්වා, කණ්ඨෙ බන්ධන්ති වට්ටනං.

පුනපාපජ්ජසී සම්ම, සීලඤ්හි තව තාදිසං;

න හි මානුසකා භොගා, සුභුඤ්ජා හොන්ති පක්ඛිනාති.

අථ වණ්ණ සසීල හිරි ලභතෙ, සුමුඛා විස සාළියමිත්තවරො;

අථ චක්ක පලාස සරාජ සතො, යව බාල කපොතක පන්නරසාති.

ජීනඤ්ච වණ්ණං අසමංවගුප්පරි, සුදෙසිතා ජාතකන්ති සන්ති වීසති [ජාතක පඤ්චවීසති (?)];

මහෙසිනො බ්රහ්මචරිත්තමුත්ත-මවොච ගාථා අත්ථවතී සුබ්යඤ්ජනාති.

මාසු ¶ ¶ ¶ කුජ්ඣ භූමිපති, මාසු කුජ්ඣ රථෙසභ;

කුද්ධං අප්පටිකුජ්ඣන්තො, රාජා රට්ඨස්ස පූජිතො.

ගාමෙ වා යදි වාරඤ්ඤෙ, නින්නෙ වා යදි වා ථලෙ;

සබ්බත්ථ අනුසාසාමි, මාසු කුජ්ඣ [මාස්සු කුජ්ඣි (සී. පී.)] රථෙසභ.

අවාරියපිතා නාම, අහු ගඞ්ගාය නාවිකො;

පුබ්බෙ ජනං තාරෙත්වාන, පච්ඡා යාචති වෙතනං;

තෙනස්ස භණ්ඩනං හොති, න ච භොගෙහි වඩ්ඪති.

අතිණ්ණංයෙව යාචස්සු, අපාරං තාත නාවික;

අඤ්ඤො හි තිණ්ණස්ස මනො, අඤ්ඤො හොති පාරෙසිනො [තරෙසිනො (සී. පී.), තිරෙසිනො (ස්යා.)].

ගාමෙ වා යදි වාරඤ්ඤෙ, නින්නෙ වා යදි වා ථලෙ;

සබ්බත්ථ අනුසාසාමි, මාසු කුජ්ඣිත්ථ නාවික.

යායෙවානුසාසනියා, රාජා ගාමවරං අදා;

තායෙවානුසාසනියා, නාවිකො පහරී මුඛං.

භත්තං භින්නං හතා භරියා, ගබ්භො ච පතිතො ඡමා;

මිගොව ජාතරූපෙන, න තෙනත්ථං අබන්ධි සූති [අවඩ්ඪිතුන්ති (සී. ස්යා.), අවඩ්ඪි සූති (?)].

මා ¶ තාත කුජ්ඣි න හි සාධු කොධො, බහුම්පි තෙ අදිට්ඨමස්සුතඤ්ච;

මාතා පිතා දිසතා [දිසා තාත (ස්යා.), දිසා තා (පී.)] සෙතකෙතු, ආචරියමාහු දිසතං පසත්ථා.

අගාරිනො ¶ ¶ අන්නදපානවත්ථදා [අන්නපානවත්ථදා (ස්යා. ක.)], අව්හායිකා තම්පි දිසං වදන්ති;

එසා දිසා පරමා සෙතකෙතු, යං පත්වා දුක්ඛී සුඛිනො භවන්ති.

ඛරාජිනා ජටිලා පඞ්කදන්තා, දුම්මක්ඛරූපා [දුමුක්ඛරූපා (සී. ස්යා.), දුම්මුක්ඛරූපා (පී. ක.)] යෙමෙ ජප්පන්ති මන්තෙ;

කච්චි නු තෙ මානුසකෙ පයොගෙ, ඉදං විදූ පරිමුත්තා අපායා.

පාපානි කම්මානි කත්වාන රාජ, බහුස්සුතො චෙ න [බහුස්සුතො නෙව (සී. ස්යා.)] චරෙය්ය ධම්මං;

සහස්සවෙදොපි න තං පටිච්ච, දුක්ඛා පමුඤ්චෙ චරණං අපත්වා.

සහස්සවෙදොපි න තං පටිච්ච, දුක්ඛා පමුඤ්චෙ චරණං අපත්වා;

මඤ්ඤාමි ¶ වෙදා අඵලා භවන්ති, සසංයමං චරණමෙව [චරණඤ්ඤෙව (සී. ස්යා. පී.)] සච්චං.

න හෙව වෙදා අඵලා භවන්ති, සසංයමං චරණමෙව සච්චං;

කිත්තිඤ්හි පප්පොති අධිච්ච වෙදෙ, සන්තිං පුණෙති [සන්තං පුනෙ’ති (සී. පී.)] චරණෙන දන්තොති.

පඞ්කො ච කාමා පලිපො ච කාමා, භයඤ්ච මෙතං තිමූලං පවුත්තං;

රජො ච ධූමො ච මයා පකාසිතා, හිත්වා තුවං පබ්බජ බ්රහ්මදත්ත.

ගධිතො ¶ [ගථිතො (සී.)] ච රත්තො ච අධිමුච්ඡිතො ච, කාමෙස්වහං බ්රාහ්මණ භිංසරූපං;

තං නුස්සහෙ ජීවිකත්ථො පහාතුං, කාහාමි පුඤ්ඤානි අනප්පකානි.

යො අත්ථකාමස්ස හිතානුකම්පිනො, ඔවජ්ජමානො න කරොති සාසනං;

ඉදමෙව සෙය්යො ඉති මඤ්ඤමානො, පුනප්පුනං ¶ ගබ්භමුපෙති මන්දො.

සො ඝොරරූපං නිරයං උපෙති, සුභාසුභං මුත්තකරීසපූරං;

සත්තා සකායෙ න ජහන්ති ගිද්ධා, යෙ හොන්ති කාමෙසු අවීතරාගා.

මීළ්හෙන ලිත්තා රුහිරෙන මක්ඛිතා, සෙම්හෙන ලිත්තා උපනික්ඛමන්ති;

යං යඤ්හි කායෙන ඵුසන්ති තාවදෙ, සබ්බං අසාතං දුඛමෙව කෙවලං.

දිස්වා වදාමි න හි අඤ්ඤතො සවං, පුබ්බෙනිවාසං බහුකං සරාමි;

චිත්රාහි ගාථාහි සුභාසිතාහි, දරීමුඛො නිජ්ඣාපයි සුමෙධන්ති.

කාකොලා කාකසඞ්ඝා ච, මයඤ්ච පතතං වරා [වර (ක.) මයන්තිපදස්ස හි විසෙසනං];

සබ්බෙව සදිසා හොම, ඉමං ආගම්ම පබ්බතං.

ඉධ ¶ සීහා ච බ්යග්ඝා ච, සිඞ්ගාලා ච මිගාධමා;

සබ්බෙව ¶ සදිසා හොන්ති, අයං කො නාම පබ්බතො.

ඉමං ¶ නෙරූති [නෙරුන්ති (සී. ස්යා.)] ජානන්ති, මනුස්සා පබ්බතුත්තමං;

ඉධ වණ්ණෙන සම්පන්නා, වසන්ති සබ්බපාණිනො.

අමානනා යත්ථ සියා, සන්තානං වා විමානනා;

හීනසම්මානනා වාපි, න තත්ථ වසතිං වසෙ [වසතී වසෙ (ස්යා.), වස දිවසෙ (පී.)].

යත්ථාලසො ච දක්ඛො ච, සූරො භීරු ච පූජියා;

න තත්ථ සන්තො වසන්ති, අවිසෙසකරෙ නරෙ [නගෙ (සී. ස්යා. පී.)].

නායං නෙරු විභජති, හීනඋක්කට්ඨමජ්ඣිමෙ;

අවිසෙසකරො නෙරු, හන්ද නෙරුං ජහාමසෙති.

ආසාවතී නාම ලතා, ජාතා චිත්තලතාවනෙ;

තස්සා වස්සසහස්සෙන, එකං නිබ්බත්තතෙ ඵලං.

තං දෙවා පයිරුපාසන්ති, තාව දූරඵලං සතිං;

ආසීසෙව [ආසිංසෙව (සී. ස්යා. පී.)] තුවං රාජ, ආසා ඵලවතී සුඛා.

ආසීසතෙව [ආසිංසෙථෙව (සී. ස්යා. පී.)] සො පක්ඛී, ආසීසතෙව [ආසිංසෙථෙව (සී. ස්යා. පී.)] සො දිජො;

තස්ස චාසා [තස්සෙවාසා (ස්යා.)] සමිජ්ඣති, තාව දූරගතා සතී;

ආසීසෙව තුවං රාජ, ආසා ඵලවතී සුඛා.

සම්පෙසි ඛො මං වාචාය, න ච සම්පෙසි [සංසෙසි (ක.)] කම්මුනා;

මාලා ¶ සෙරෙය්යකස්සෙව, වණ්ණවන්තා අගන්ධිකා.

අඵලං මධුරං වාචං, යො මිත්තෙසු පකුබ්බති;

අදදං අවිස්සජං භොගං, සන්ධි තෙනස්ස ජීරති.

යඤ්හි කයිරා තඤ්හි වදෙ, යං න කයිරා න තං වදෙ;

අකරොන්තං භාසමානං, පරිජානන්ති පණ්ඩිතා.

බලඤ්ච වත මෙ ඛීණං, පාථෙය්යඤ්ච න විජ්ජති;

සඞ්කෙ පාණූපරොධාය, හන්ද දානි වජාමහං.

එතදෙව ¶ ¶ හි මෙ නාමං, යං නාමස්මි රථෙසභ;

ආගමෙහි මහාරාජ, පිතරං ආමන්තයාමහන්ති.

න මෙ රුච්චි මිගාලොප, යස්ස තෙ තාදිසී ගතී;

අතුච්චං තාත පතසි, අභූමිං තාත සෙවසි.

චතුක්කණ්ණංව කෙදාරං, යදා තෙ පථවී සියා;

තතො තාත නිවත්තස්සු, මාස්සු එත්තො පරං ගමි.

සන්ති අඤ්ඤෙපි සකුණා, පත්තයානා විහඞ්ගමා;

අක්ඛිත්තා වාතවෙගෙන, නට්ඨා තෙ සස්සතීසමා.

අකත්වා අපනන්දස්ස [අපරණ්ණස්ස (සී. ස්යා. පී.)], පිතු වුද්ධස්ස සාසනං;

කාලවාතෙ ¶ අතික්කම්ම, වෙරම්භානං වසං අගා [ගතො (සී.)].

තස්ස පුත්තා ච දාරා ච, යෙ චඤ්ඤෙ අනුජීවිනො;

සබ්බෙ බ්යසනමාපාදුං, අනොවාදකරෙ දිජෙ.

එවම්පි ඉධ වුද්ධානං, යො වාක්යං නාවබුජ්ඣති;

අතිසීමචරො [අතිසීමං චරො (සී. ස්යා. ක.)] දිත්තො, ගිජ්ඣොවාතීතසාසනො;

සබ්බෙ බ්යසනං පප්පොන්ති, අකත්වා බුද්ධසාසනන්ති.

කා නු කාළෙන වණ්ණෙන, න චාපි [න චාසි (සී.)] පියදස්සනා;

කා වා ත්වං කස්ස වා ධීතා, කථං ජානෙමු තං මයං.

මහාරාජස්සහං ධීතා, විරූපක්ඛස්ස චණ්ඩියා;

අහං කාළී අලක්ඛිකා, කාළකණ්ණීති මං විදූ;

ඔකාසං යාචිතො දෙහි, වසෙමු තව සන්තිකෙ.

කිංසීලෙ ¶ කිංසමාචාරෙ, පුරිසෙ නිවිසසෙ තුවං;

පුට්ඨා මෙ කාළි අක්ඛාහි, කථං [යථා (සී. පී.)] ජානෙමු තං මයං.

මක්ඛී පළාසී සාරම්භී, ඉස්සුකී මච්ඡරී සඨො;

සො මය්හං පුරිසො කන්තො, ලද්ධං යස්ස විනස්සති.

කොධනො ¶ උපනාහී ච, පිසුණො ච විභෙදකො;

කණ්ඩකවාචො [අණ්ඩකවාචො (ක. සී. පී.)] ඵරුසො, සො මෙ කන්තතරො තතො.

අජ්ජ ¶ සුවෙති පුරිසො, සදත්ථං නාවබුජ්ඣති;

ඔවජ්ජමානො කුප්පති, සෙය්යං සො අතිමඤ්ඤති.

දවප්පලුද්ධො [දෙවප්පලුද්ධො (ක.), දවප්පලද්ධො (පී.)] පුරිසො, සබ්බමිත්තෙහි ධංසති;

සො මය්හං පුරිසො කන්තො, තස්මිං හොමි අනාමයා.

අපෙහි එත්තො ත්වං කාළි, නෙතං අම්හෙසු විජ්ජති;

අඤ්ඤං ජනපදං ගච්ඡ, නිගමෙ රාජධානියො.

අහම්පි ඛො තං [චෙතං (සී.)] ජානාමි, නෙතං තුම්හෙසු විජ්ජති;

සන්ති ලොකෙ අලක්ඛිකා, සඞ්ඝරන්ති බහුං ධනං;

අහං දෙවො ච මෙ භාතා, උභො නං විධමාමසෙ.

කා නු දිබ්බෙන වණ්ණෙන, පථබ්යා සුපතිට්ඨිතා;

කා වා ත්වං කස්ස වා ධීතා, කථං ජානෙමු තං මයං.

මහාරාජස්සහං ධීතා, ධතරට්ඨස්ස සිරීමතො [ධතරට්ඨසිරීමතො (ස්යා. ක.)];

අහං සිරී ච ලක්ඛී ච, භූරිපඤ්ඤාති මං විදූ;

ඔකාසං යාචිතො දෙහි, වසෙමු තව සන්තිකෙ.

කිංසීලෙ කිංසමාචාරෙ, පුරිසෙ නිවිසසෙ තුවං;

පුට්ඨා මෙ ලක්ඛි අක්ඛාහි, කථං [යථා (සී. පී.)] ජානෙමු තං මයං.

යො ¶ චාපි සීතෙ අථවාපි උණ්හෙ, වාතාතපෙ ඩංසසරීසපෙ ච;

ඛුධං [ඛුද්දං (ස්යා. ක.), ඛුදං (පී.)] පිපාසං අභිභුය්ය සබ්බං, රත්තින්තිවං යො සතතං නියුත්තො;

කාලාගතඤ්ච ¶ න හාපෙති අත්ථං, සො මෙ මනාපො නිවිසෙ ච තම්හි.

අක්කොධනො මිත්තවා චාගවා ච, සීලූපපන්නො අසඨොජුභූතො [අසඨො උජ්ජුභූතො (පී.)];

සඞ්ගාහකො සඛිලො සණ්හවාචො, මහත්තපත්තොපි නිවාතවුත්ති;

තස්මිංහං [තස්මාහං (සී. පී.)] පොසෙ විපුලා භවාමි, ඌමි සමුද්දස්ස යථාපි වණ්ණං.

යො චාපි මිත්තෙ අථවා අමිත්තෙ, සෙට්ඨෙ සරික්ඛෙ අථ වාපි හීනෙ;

අත්ථං චරන්තං අථවා අනත්ථං, ආවී රහො සඞ්ගහමෙව වත්තෙ [වත්තො (ස්යා. ක.)].

වාචං න වජ්ජා ඵරුසං කදාචි, මතස්ස ජීවස්ස ච තස්ස හොමි.

එතෙසං යො අඤ්ඤතරං ලභිත්වා, කන්තා සිරී [කන්තසිරිං (කත්ථචි), කන්තං සිරිං (ස්යා.) අට්ඨකථායං දුතියතතියපාඨන්තරානි] මජ්ජති අප්පපඤ්ඤො;

තං දිත්තරූපං විසමං චරන්තං, කරීසඨානංව [කරීසජාතං ව (සී. ස්යා.)] විවජ්ජයාමි.

අත්තනා ¶ කුරුතෙ ලක්ඛිං, අලක්ඛිං කුරුතත්තනා;

න ¶ හි ලක්ඛිං අලක්ඛිං වා, අඤ්ඤො අඤ්ඤස්ස කාරකොති.

සුචිත්තපත්තඡදන ¶ , තම්බචූළ විහඞ්ගම;

ඔරොහ දුමසාඛාය, මුධා භරියා භවාමි තෙ.

චතුප්පදී ත්වං කල්යාණි, ද්විපදාහං මනොරමෙ;

මිගී පක්ඛී අසඤ්ඤුත්තා, අඤ්ඤං පරියෙස සාමිකං.

කොමාරිකා තෙ හෙස්සාමි, මඤ්ජුකා පියභාණිනී;

වින්ද මං අරියෙන වෙදෙන, සාවය මං යදිච්ඡසි.

කුණපාදිනි ලොහිතපෙ, චොරි කුක්කුටපොථිනි;

න ත්වං අරියෙන වෙදෙන, මමං භත්තාරමිච්ඡසි.

එවම්පි චතුරා [චාතුරා (ස්යා. ක.)] නාරී, දිස්වාන සධනං [පවරං (සී. ස්යා. පී.)] නරං;

නෙන්ති සණ්හාහි වාචාහි, බිළාරී විය කුක්කුටං.

යො ච උප්පතිතං අත්ථං, න ඛිප්පමනුබුජ්ඣති;

අමිත්තවසමන්වෙති, පච්ඡා ච අනුතප්පති.

යො ච උප්පතිතං අත්ථං, ඛිප්පමෙව නිබොධති;

මුච්චතෙ ¶ සත්තුසම්බාධා, කුක්කුටොව බිළාරියාති.

ධම්මං චරථ ඤාතයො, ධම්මං චරථ භද්දං වො [භද්ද වො (ක.)];

ධම්මචාරී සුඛං සෙති, අස්මිං ලොකෙ පරම්හි ච.

භද්දකො වතයං පක්ඛී, දිජො පරමධම්මිකො;

එකපාදෙන තිට්ඨන්තො, ධම්මමෙවානුසාසති.

නාස්ස සීලං විජානාථ, අනඤ්ඤාය පසංසථ;

භුත්වා අණ්ඩඤ්ච පොතඤ්ච [ඡාපෙ ච (සී. පී.)], ධම්මො ධම්මොති භාසති.

අඤ්ඤං භණති වාචාය, අඤ්ඤං කායෙන කුබ්බති;

වාචාය නො ච කායෙන, න තං ධම්මං අධිට්ඨිතො.

වාචාය ¶ ¶ සඛිලො මනොවිදුග්ගො, ඡන්නො කූපසයොව කණ්හසප්පො;

ධම්මධජො ගාමනිගමාසුසාධු [ගාමනිගමාසු සාධුසම්මතො (සී.), ගාමනිගමසාධු (පී.)], දුජ්ජානො පුරිසෙන බාලිසෙන.

ඉමං ¶ තුණ්ඩෙහි පක්ඛෙහි, පාදා චිමං විහෙඨථ [විපොථථ (පී.)];

ඡවඤ්හිමං විනාසෙථ, නායං සංවාසනාරහොති.

සචෙ බ්රාහ්මණ ගච්ඡෙසි, සාකෙතෙ [සාකෙතං (සී. ස්යා.)] අජ්ජුනං [අඤ්ඣනං (සී. ස්යා. පී.)] වනං;

වජ්ජාසි නන්දියං නාම, පුත්තං අස්මාකමොරසං;

මාතා පිතා ච තෙ වුද්ධා, තෙ තං ඉච්ඡන්ති පස්සිතුං.

භුත්තා මයා නිවාපානි, රාජිනො පානභොජනං;

තං රාජපිණ්ඩං අවභොත්තුං [අවභොත්තං (ක.)], නාහං බ්රාහ්මණ මුස්සහෙ.

ඔදහිස්සාමහං පස්සං, ඛුරප්පානිස්ස [ඛුරප්පාණිස්ස (සී.), ඛුරපාණිස්ස (පී.), ඛුරප්පපාණිස්ස (?)] රාජිනො;

තදාහං සුඛිතො මුත්තො, අපි පස්සෙය්ය මාතරං.

මිගරාජා පුරෙ ආසිං, කොසලස්ස නිකෙතනෙ [නිකෙතවෙ (සී. ස්යා. පී.)];

නන්දියො නාම නාමෙන, අභිරූපො චතුප්පදො.

තං මං වධිතුමාගච්ඡි, දායස්මිං අජ්ජුනෙ වනෙ;

ධනුං ආරජ්ජං [ආරජ්ජුං (නිය්ය), අදෙජ්ඣං (සී. පී.) අද්වෙධාභාවං එකීභාවන්ති අත්ථො] කත්වාන, උසුං සන්නය්හ [සන්ධාය (සී. පී.)] කොසලො.

තස්සාහං ¶ ඔදහිං පස්සං, ඛුරප්පානිස්ස රාජිනො;

තදාහං ¶ සුඛිතො මුත්තො, මාතරං දට්ඨුමාගතොති.

අථ කුජ්ඣරථෙසභ කෙතුවරො, සදරීමුඛ නෙරු ලතා ච පුන;

අපනන්ද සිරී ච සුචිත්තවරො, අථ ධම්මික නන්දිමිගෙන දසාති.

සච්චං ¶ කිරෙවමාහංසු, වස්තං [භස්තං (සී. පී.), කලකං (ස්යා.), ගරං (ක.)] බාලොති පණ්ඩිතා;

පස්ස බාලො රහොකම්මං, ආවිකුබ්බං න බුජ්ඣති.

ත්වං ඛොපි [ත්වං නු ඛො (සී. ස්යා.), ත්වඤ්ච ඛො (පී.)] සම්ම බාලොසි, ඛරපුත්ත විජානහි;

රජ්ජුයා හි [රජ්ජුයාසි (පී.)] පරික්ඛිත්තො, වඞ්කොට්ඨො ඔහිතොමුඛො.

අපරම්පි සම්ම තෙ බාල්යං [අයම්පි සම්ම තෙ බාලො (ක.)], යො මුත්තො න පලායසි;

සො ච බාලතරො සම්ම, යං ත්වං වහසි සෙනකං.

යං නු සම්ම අහං බාලො, අජරාජ විජානහි;

අථ ¶ කෙන සෙනකො බාලො, තං මෙ අක්ඛාහි පුච්ඡිතො.

උත්තමත්ථං ලභිත්වාන, භරියාය යො පදස්සති [භයියා යො පදස්සති (පී.), භයියා න භවිස්සති (ක.)];

තෙන ජහිස්සතත්තානං, සා චෙවස්ස න හෙස්සති.

න ¶ වෙ පියම්මෙති [න පියමෙති (ක.), න පියමෙදන්ති (කත්ථචි)] ජනින්ද තාදිසො, අත්තං නිරංකත්වා පියානි සෙවති [සෙවයෙ (?)];

අත්තාව සෙය්යො පරමා ච සෙය්යො, ලබ්භා පියා ඔචිතත්ථෙන පච්ඡාති.

අකක්කසං අඵරුසං, ඛරධොතං සුපාසියං;

සුඛුමං තිඛිණග්ගඤ්ච, කො සූචිං කෙතුමිච්ඡති.

සුමජ්ජඤ්ච සුපාසඤ්ච, අනුපුබ්බං [අනුපුබ්බ (සී. ස්යා.)] සුවට්ටිතං;

ඝනඝාතිමං පටිථද්ධං, කො සූචිං කෙතුමිච්ඡති.

ඉතො දානි පතායන්ති, සූචියො බළිසානි ච;

කොයං කම්මාරගාමස්මිං, සූචිං වික්කෙතුමිච්ඡති.

ඉතො සත්ථානි ගච්ඡන්ති, කම්මන්තා විවිධා පුථූ;

කොයං කම්මාරගාමස්මිං, සූචිං වික්කෙතුමිච්ඡති [මරහති (සී. ස්යා. පී.)].

සූචිං ¶ කම්මාරගාමස්මිං, වික්කෙතබ්බා පජානතා;

ආචරියාව ජානන්ති [ආචරියා සඤ්ජානන්ති (ක.), ආචරියා පජානන්ති (ස්යා.), ආචරියාව සඤ්ජානන්ති (පී.)], කම්මං සුකතදුක්කටං [දුක්කතං (සී. පී.)].

ඉමං ¶ චෙ [ඉමඤ්ච (සී. ස්යා. පී.)] තෙ පිතා භද්දෙ, සූචිං ජඤ්ඤා මයා කතං;

තයා ච මං නිමන්තෙය්ය, යඤ්චත්ථඤ්ඤං ඝරෙ ධනන්ති.

නවඡන්නකෙ [නවඡන්දකෙ (සී. පී.), නවච්ඡද්දකෙ (ස්යා.)] දානි [දොණි (ක.), දානං, දානෙ (කත්ථචි)] දිය්යති, පුණ්ණායං දොණි සුවාමිනී ඨිතා;

බහුකෙ ජනෙ පාසපාණිකෙ, නො ච ඛො මෙ පටිභාති භුඤ්ජිතුං.

තසසි ¶ භමසි ලෙණමිච්ඡසි, අත්තාණොසි කුහිං ගමිස්සසි;

අප්පොස්සුක්කො භුඤ්ජ තුණ්ඩිල, මංසත්ථාය හි පොසිතාම්හසෙ [පොසියාමසෙ (සී. ස්යා. පී.)].

ඔගහ රහදං අකද්දමං, සබ්බං සෙදමලං පවාහය;

ගණ්හාහි නවං විලෙපනං, යස්ස ¶ ගන්ධො න කදාචි ඡිජ්ජති.

කතමො රහදො අකද්දමො, කිංසු සෙදමලන්ති වුච්චති;

කතමඤ්ච නවං විලෙපනං, යස්ස ගන්ධො න කදාචි ඡිජ්ජති.

ධම්මො රහදො අකද්දමො, පාපං සෙදමලන්ති වුච්චති;

සීලඤ්ච නවං විලෙපනං, තස්ස ගන්ධො න කදාචි ඡිජ්ජති.

නන්දන්ති සරීරඝාතිනො, න ච නන්දන්ති සරීරධාරිනො;

පුණ්ණාය ච පුණ්ණමාසියා, රමමානාව ජහන්ති ජීවිතන්ති.

සිඞ්ගීමිගො ආයතචක්ඛුනෙත්තො, අට්ඨිත්තචො වාරිසයො අලොමො;

තෙනාභිභූතො කපණං රුදාමි, හරෙ සඛා කිස්ස නු මං ජහාසි.

සො ¶ ¶ පස්සසන්තො මහතා ඵණෙන, භුජඞ්ගමො කක්කටමජ්ඣපත්තො;

සඛා සඛාරං පරිතායමානො, භුජඞ්ගමං කක්කටකො ගහෙසි.

න වායසං නො පන කණ්හසප්පං, ඝාසත්ථිකො කක්කටකො අදෙය්ය;

පුච්ඡාමි තං ආයතචක්ඛුනෙත්ත, අථ කිස්ස හෙතුම්හ උභො ගහීතා.

අයං පුරිසො මම අත්ථකාමො, යො මං ගහෙත්වාන දකාය නෙති;

තස්මිං මතෙ දුක්ඛමනප්පකං මෙ, අහඤ්ච එසො ච උභො න හොම.

මමඤ්ච දිස්වාන පවද්ධකායං, සබ්බො ජනො හිංසිතුමෙව මිච්ඡෙ;

සාදුඤ්ච ථූලඤ්ච මුදුඤ්ච මංසං, කාකාපි මං දිස්වාන [දිස්ව (සී. පී.)] විහෙඨයෙය්යුං.

සචෙතස්ස ¶ හෙතුම්හ උභො ගහීතා, උට්ඨාතු පොසො විසමාවමාමි [විසමාචමාමි (සී. පී. ක.)];

මමඤ්ච කාකඤ්ච පමුඤ්ච ඛිප්පං, පුරෙ ¶ විසං ගාළ්හමුපෙති මච්චං.

සප්පං පමොක්ඛාමි න තාව කාකං, පටිබන්ධකො [පටිබද්ධකො (සී. පී.)] හොහිති [හොති හි (ස්යා.)] තාව කාකො;

පුරිසඤ්ච දිස්වාන සුඛිං අරොගං, කාකං පමොක්ඛාමි යථෙව සප්පං.

කාකො ¶ තදා දෙවදත්තො අහොසි, මාරො පන කණ්හසප්පො අහොසි;

ආනන්දභද්දො කක්කටකො අහොසි, අහං තදා බ්රාහ්මණො හොමි සත්ථාති [තත්ථාති (සී. පී.)].

සකුණො මය්හකො නාම, ගිරිසානුදරීචරො;

පක්කං පිප්ඵලිමාරුය්හ, මය්හං මය්හන්ති කන්දති.

තස්සෙවං විලපන්තස්ස, දිජසඞ්ඝා සමාගතා;

භුත්වාන පිප්ඵලිං යන්ති, විලපත්වෙව සො දිජො.

එවමෙව ඉධෙකච්චො, සඞ්ඝරිත්වා බහුං ධනං;

නෙවත්තනො න ඤාතීනං, යථොධිං පටිපජ්ජති.

න සො අච්ඡාදනං භත්තං, න මාලං න විලෙපනං;

අනුභොති ¶ [නානුභොති (ස්යා. ක.)] සකිං කිඤ්චි, න සඞ්ගණ්හාති ඤාතකෙ.

තස්සෙවං විලපන්තස්ස, මය්හං මය්හන්ති රක්ඛතො;

රාජානො අථ වා චොරා, දායදා යෙ ව [යෙ ච (ස්යා. ක.)] අප්පියා;

ධනමාදාය ගච්ඡන්ති, විලපත්වෙව සො නරො.

ධීරො [ධීරො ච (සී.)] භොගෙ අධිගම්ම, සඞ්ගණ්හාති ච ඤාතකෙ;

තෙන සො කිත්තිං පප්පොති, පෙච්ච සග්ගෙ පමොදතීති [සග්ගෙ ච මොදතීති (සී. පී.)].

දුබ්බණ්ණරූපං තුවමරියවණ්ණී, පුරක්ඛත්වා [පුරක්ඛිත්වා (ස්යා. ක.)] පඤ්ජලිකො නමස්සසි;

සෙය්යො නු තෙ සො උදවා [උදාහු (ස්යා. ක.)] සරික්ඛො, නාමං පරස්සත්තනො චාපි බ්රූහි.

න ¶ නාමගොත්තං ගණ්හන්ති රාජ, සම්මග්ගතානුජ්ජුගතාන [සමග්ගතානුජ්ජුගතාන (ස්යා.), සමුග්ගතානුජ්ජුගතාන (ක.)] දෙවා;

අහඤ්ච තෙ නාමධෙය්යං වදාමි, සක්කොහමස්මී තිදසානමින්දො.

යො ¶ දිස්වා භික්ඛුං චරණූපපන්නං, පුරක්ඛත්වා පඤ්ජලිකො නමස්සති;

පුච්ඡාමි තං දෙවරාජෙතමත්ථං, ඉතො ¶ චුතො කිං ලභතෙ සුඛං සො.

යො දිස්වා භික්ඛුං චරණූපපන්නං, පුරක්ඛත්වා පඤ්ජලිකො නමස්සති;

දිට්ඨෙව ධම්මෙ ලභතෙ පසංසං, සග්ගඤ්ච සො යාති සරීරභෙදා.

ලක්ඛී වත මෙ උදපාදි අජ්ජ, යං වාසවං භූතපතිද්දසාම;

භික්ඛුඤ්ච දිස්වාන තුවඤ්ච සක්ක, කාහාමි පුඤ්ඤානි අනප්පකානි.

අද්ධා හවෙ සෙවිතබ්බා සපඤ්ඤා, බහුස්සුතා යෙ බහුඨානචින්තිනො;

භික්ඛුඤ්ච දිස්වාන මමඤ්ච රාජ, කරොහි පුඤ්ඤානි අනප්පකානි.

අක්කොධනො නිච්චපසන්නචිත්තො, සබ්බාතිථීයාචයොගො භවිත්වා;

නිහච්ච මානං අභිවාදයිස්සං, සුත්වාන දෙවින්ද සුභාසිතානීති.

විජ්ජාධර [ධජවිහෙඨක (සී. පී.), පබ්බජිතවිහෙඨක (ස්යා.)] ජාතකං ඡට්ඨං.

යමෙතං ¶ ¶ [යමෙකං (පී.)] වාරිජං පුප්ඵං, අදින්නං උපසිඞ්ඝසි;

එකඞ්ගමෙතං ථෙය්යානං, ගන්ධථෙනොසි මාරිස.

න හරාමි න භඤ්ජාමි, ආරා සිඞ්ඝාමි වාරිජං;

අථ කෙන නු වණ්ණෙන, ගන්ධථෙනොති වුච්චති.

යොයං භිසානි ඛණති, පුණ්ඩරීකානි භඤ්ජති;

එවං ආකිණ්ණකම්මන්තො, කස්මා එසො න වුච්චති.

ආකිණ්ණලුද්දො පුරිසො, ධාතිචෙලංව මක්ඛිතො;

තස්මිං මෙ වචනං නත්ථි, තඤ්චාරහාමි වත්තවෙ.

අනඞ්ගණස්ස පොසස්ස, නිච්චං සුචිගවෙසිනො;

වාලග්ගමත්තං පාපස්ස, අබ්භාමත්තංව ඛායති.

අද්ධා මං යක්ඛ ජානාසි, අථො මං අනුකම්පසි;

පුනපි යක්ඛ වජ්ජාසි, යදා පස්සසි එදිසං.

නෙව තං උපජීවාමි, නපි තෙ භතකාම්හසෙ [භතකම්හසෙ (සී. පී.), භතිකම්හසෙ (ස්යා.)];

ත්වමෙව භික්ඛු ජානෙය්ය, යෙන ගච්ඡෙය්ය සුග්ගතින්ති.

සිඞ්ඝපුප්ඵ [භිසපුප්ඵ (සී. පී.), උපසිඞ්ඝපුප්ඵ (ස්යා.)] ජාතකං සත්තමං.

සුසුඛං ¶ වත ජීවන්ති, යෙ ජනා විඝාසාදිනො;

දිට්ඨෙව ¶ ධම්මෙ පාසංසා, සම්පරායෙ ච සුග්ගතී.

සුකස්ස [සුවස්ස (සී. ස්යා. පී.)] භාසමානස්ස, න නිසාමෙථ පණ්ඩිතා;

ඉදං සුණාථ සොදරියා, අම්හෙවායං පසංසති.

නාහං තුම්හෙ පසංසාමි, කුණපාදා සුණාථ මෙ;

උච්ඡිට්ඨභොජිනො [භොජනා (ක.)] තුම්හෙ, න තුම්හෙ විඝාසාදිනො.

සත්තවස්සා ¶ පබ්බජිතා, මෙජ්ඣාරඤ්ඤෙ [මජ්ඣෙරඤ්ඤෙ (ක.)] සිඛණ්ඩිනො;

විඝාසෙනෙව යාපෙන්තා, මයං චෙ භොතො ගාරය්හා;

තුම්හෙ සීහානං බ්යග්ඝානං, වාළානඤ්චාවසිට්ඨකං;

උච්ඡිට්ඨෙනෙව යාපෙන්තා, මඤ්ඤිව්හො විඝාසාදිනො.

යෙ බ්රාහ්මණස්ස සමණස්ස, අඤ්ඤස්ස වා [අඤ්ඤස්ස ච (සී. ස්යා.), අඤ්ඤස්සෙව (පී.)] වනිබ්බිනො [වණිබ්බිනො (සී. ස්යා.)];

දත්වාව [දත්වාන (පී. ක.)] සෙසං භුඤ්ජන්ති, තෙ ජනා විඝාසාදිනොති.

පණීතං භුඤ්ජසෙ භත්තං, සප්පිතෙලඤ්ච මාතුල;

අථ කෙන නු වණ්ණෙන, කිසො ත්වමසි වායස.

අමිත්තමජ්ඣෙ වසතො, තෙසු ආමිසමෙසතො;

නිච්චං උබ්බිග්ගහදයස්ස, කුතො කාකස්ස දළ්හියං.

නිච්චං උබ්බෙගිනො [උබ්බිග්ගිනො (ස්යා. ක.), උබ්බෙධිනො (සී.)] කාකා, ධඞ්කා පාපෙන කම්මුනා;

ලද්ධො ¶ පිණ්ඩො න පීණෙති, කිසො තෙනස්මි වට්ටක.

ලූඛානි තිණබීජානි, අප්පස්නෙහානි භුඤ්ජසි;

අථ කෙන නු වණ්ණෙන, ථූලො ත්වමසි වට්ටක.

අප්පිච්ඡා අප්පචින්තාය, අදූරගමනෙන ච;

ලද්ධාලද්ධෙන යාපෙන්තො, ථූලො තෙනස්මි වායස.

අප්පිච්ඡස්ස ¶ හි පොසස්ස, අප්පචින්තසුඛස්ස [අප්පචින්තිසුඛස්ස (සී. ස්යා. පී.)] ච;

සුසඞ්ගහිතමානස්ස [සුසඞ්ගහිතපමාණස්ස (සී. ස්යා. පී.)], වුත්තී සුසමුදානයාති.

චිරස්සං වත පස්සාමි, සහායං මණිධාරිනං;

සුකතා [සුකතාය (සී. පී.)] මස්සුකුත්තියා, සොභතෙ වත මෙ සඛා.

පරූළ්හකච්ඡනඛලොමො ¶ , අහං කම්මෙසු බ්යාවටො;

චිරස්සං න්හාපිතං ලද්ධා, ලොමං තං අජ්ජං හාරයිං [අපහාරයිං (සී. පී.)].

යං නු ලොමං අහාරෙසි, දුල්ලභං ලද්ධ කප්පකං;

අථ කිඤ්චරහි තෙ සම්ම, කණ්ඨෙ කිණිකිණායති [ඉදං කණ්ඨෙ කිණායති (ක.), කණ්ඨෙ කිංනිකිලායති (ස්යා.)].

මනුස්සසුඛුමාලානං, මණි කණ්ඨෙසු ලම්බති;

තෙසාහං ¶ අනුසික්ඛාමි, මා ත්වං මඤ්ඤි දවා කතං.

සචෙපිමං පිහයසි, මස්සුකුත්තිං සුකාරිතං;

කාරයිස්සාමි තෙ සම්ම, මණිඤ්චාපි දදාමි තෙ.

ත්වඤ්ඤෙව මණිනා ඡන්නො, සුකතාය ච මස්සුයා;

ආමන්ත ඛො තං ගච්ඡාමි, පියං මෙ තව දස්සනන්ති.

පාරාවතජාතකං [කාකජාතකං (සී. පී.), මණිජාතකං (ස්යා.)] දසමං.

ඛරපුත්තවග්ගො [සෙනකවග්ගො (සී. පී.), ඛුරපුත්තවග්ගො (ස්යා.), සූචිවග්ගො (ක.)] දුතියො.

අථ පස්ස සසූචි ච තුණ්ඩිලකො, මිග මය්හකපඤ්චමපක්ඛිවරො;

අථ පඤ්ජලි වාරිජ මෙජ්ඣ පුන, අථ වට්ට කපොතවරෙන දසාති.

අථ වග්ගං පකිත්තිස්සං, ඡනිපාතං වරුත්තමෙ;

අවාරියා ච ඛරො ච [සෙනක (සී.), සූචි ච (ස්යා. ක.)], ද්වෙ ච වුත්තා සුබ්යඤ්ජනාති.

දියඩ්ඪකුක්කූ ¶ ¶ ¶ උදයෙන කණ්ණිකා, විදත්ථියො අට්ඨ පරික්ඛිපන්ති නං;

සා සිංසපා [සසිංසපා (සී. පී.), සා සීසපා (ස්යා.), යා සිංසපා (ක. සී. නිය්ය)] සාරමයා අඵෙග්ගුකා, කුහිං ඨිතා උප්පරිතො [උපරිතො (සී. ස්යා. පී.)] න ධංසති.

යා තිංසති සාරමයා අනුජ්ජුකා, පරිකිරිය [පකිරියා (ක.)] ගොපාණසියො සමං ඨිතා [සමට්ඨිතා (සී. ස්යා.)];

තාහි සුසඞ්ගහිතා බලසා පීළිතා [තා සඞ්ගහිතා බලසා ච පීළිතා (සී.), තාහි සුසඞ්ගහිතා බලසා ච පීළිතා (ස්යා.), තාහි සඞ්ගහීතා බලසා ච පීළිතා (පී.)], සමං ඨිතා උප්පරිතො න ධංසති.

එවම්පි මිත්තෙහි දළ්හෙහි පණ්ඩිතො, අභෙජ්ජරූපෙහි සුචීහි මන්තිභි;

සුසඞ්ගහීතො සිරියා න ධංසති, ගොපාණසී භාරවහාව කණ්ණිකා.

ඛරත්තචං බෙල්ලං යථාපි සත්ථවා, අනාමසන්තොපි කරොති තිත්තකං;

සමාහරං සාදුං කරොති පත්ථිව, අසාදුං කයිරා තනුබන්ධමුද්ධරං [තනුවට්ටමුද්ධරං (සී. පී.)].

එවම්පි ¶ ගාමනිගමෙසු පණ්ඩිතො, අසාහසං රාජධනානි සඞ්ඝරං;

ධම්මානුවත්තී පටිපජ්ජමානො, ස ඵාති කයිරා අවිහෙඨයං පරං.

ඔදාතමූලං ¶ සුචිවාරිසම්භවං, ජාතං යථා පොක්ඛරණීසු අම්බුජං;

පදුමං යථා අග්ගිනිකාසිඵාලිමං, න කද්දමො න රජො න වාරි ලිම්පති.

එවම්පි වොහාරසුචිං අසාහසං, විසුද්ධකම්මන්තමපෙතපාපකං;

න ලිම්පති කම්මකිලෙස තාදිසො, ජාතං යථා පොක්ඛරණීසු අම්බුජන්ති.

යථා චාපො නින්නමති, ජියා චාපි නිකූජති;

හඤ්ඤතෙ නූන මනොජො, මිගරාජා සඛා මම.

හන්ද දානි වනන්තානි, පක්කමාමි යථාසුඛං;

නෙතාදිසා සඛා හොන්ති, ලබ්භා මෙ ජීවතො සඛා.

න ¶ පාපජනසංසෙවී, අච්චන්තං සුඛමෙධති;

මනොජං ¶ පස්ස සෙමානං, ගිරියස්සානුසාසනී [අරියස්සානුසාසනී (සී. ස්යා. පී.)].

න පාපසම්පවඞ්කෙන, මාතා පුත්තෙන නන්දති;

මනොජං පස්ස සෙමානං, අච්ඡන්නං [සච්ඡන්නං (ක.)] සම්හි ලොහිතෙ.

එවමාපජ්ජතෙ පොසො, පාපියො ච නිගච්ඡති;

යො වෙ හිතානං වචනං, න කරොති අත්ථදස්සිනං.

එවඤ්ච සො හොති තතො ච පාපියො, යො උත්තමො අධමජනූපසෙවී;

පස්සුත්තමං අධමජනූපසෙවිතං [සෙවිං (ස්යා.)], මිගාධිපං සරවරවෙගනිද්ධුතං.

නිහීයති ¶ පුරිසො නිහීනසෙවී, න ච හායෙථ කදාචි තුල්යසෙවී;

සෙට්ඨමුපගමං [මුපනමං (සී. පී. අ. නි. 3.26)] උදෙති ඛිප්පං, තස්මාත්තනා උත්තරිතරං [තස්මා අත්තනො උත්තරිං (සී. පී.), තස්මා අත්තනො උත්තරං (ස්යා.)] භජෙථාති.

රාජා තෙ භත්තං පාහෙසි, සුචිං මංසූපසෙචනං;

මඝදෙවස්මිං [මඛාදෙවස්මිං (සී. පී.), මාඝදෙවස්මිං (ක.)] අධිවත්ථෙ, එහි නික්ඛම්ම භුඤ්ජස්සු.

එහි මාණව ඔරෙන, භික්ඛමාදාය සූපිතං;

ත්වඤ්ච ¶ මාණව භික්ඛා ච [භක්ඛොසි (ස්යා.), භක්ඛාව (ක.)], උභො භක්ඛා භවිස්සථ.

අප්පකෙන තුවං යක්ඛ, ථුල්ලමත්ථං ජහිස්සසි;

භික්ඛං තෙ නාහරිස්සන්ති, ජනා මරණසඤ්ඤිනො.

ලද්ධාය යක්ඛා [ලද්ධායං යක්ඛ (සී. ස්යා. පී.)] තව නිච්චභික්ඛං, සුචිං පණීතං රසසා උපෙතං;

භික්ඛඤ්ච තෙ ආහරියො නරො ඉධ, සුදුල්ලභො හෙහිති භක්ඛිතෙ [ඛාදිතෙ (සී. ස්යා. පී.)] මයි.

මමෙව [මමෙස (සී. පී.)] සුතනො අත්ථො, යථා භාසසි මාණව;

මයා ත්වං සමනුඤ්ඤාතො, සොත්ථිං පස්සාහි මාතරං.

ඛග්ගං ඡත්තඤ්ච පාතිඤ්ච, ගච්ඡමාදාය [ගච්ඡෙවාදාය (සී. ස්යා. පී.)] මාණව;

සොත්ථිං පස්සතු තෙ මාතා, ත්වඤ්ච පස්සාහි මාතරං.

එවං යක්ඛ සුඛී හොහි, සහ සබ්බෙහි ඤාතිභි;

ධනඤ්ච මෙ අධිගතං, රඤ්ඤො ච වචනං කතන්ති.

තෙ ¶ ¶ කථං නු කරිස්සන්ති, වුද්ධා ගිරිදරීසයා;

අහං බද්ධොස්මි පාසෙන, නිලීයස්ස වසං ගතො.

කිං ගිජ්ඣ පරිදෙවසි, කා නු තෙ පරිදෙවනා;

න ¶ මෙ සුතො වා දිට්ඨො වා, භාසන්තො මානුසිං දිජො.

භරාමි මාතාපිතරො, වුද්ධෙ ගිරිදරීසයෙ;

තෙ කථං නු කරිස්සන්ති, අහං වසං ගතො තව.

යං නු ගිජ්ඣො යොජනසතං, කුණපානි අවෙක්ඛති;

කස්මා ජාලඤ්ච පාසඤ්ච, ආසජ්ජාපි න බුජ්ඣසි.

යදා පරාභවො හොති, පොසො ජීවිතසඞ්ඛයෙ;

අථ ජාලඤ්ච පාසඤ්ච, ආසජ්ජාපි න බුජ්ඣති.

භරස්සු මාතාපිතරො, වුද්ධෙ ගිරිදරීසයෙ;

මයා ත්වං සමනුඤ්ඤාතො, සොත්ථිං පස්සාහි ඤාතකෙ.

එවං ලුද්දක නන්දස්සු, සහ සබ්බෙහි ඤාතිභි;

භරිස්සං මාතාපිතරො, වුද්ධෙ ගිරිදරීසයෙති.

අනුතීරචාරී භද්දන්තෙ, සහායමනුධාව මං;

මහා මෙ ගහිතො [රොහිතො (ක.)] මච්ඡො, සො මං හරති වෙගසා.

ගම්භීරචාරී භද්දන්තෙ, දළ්හං ගණ්හාහි ථාමසා;

අහං තං උද්ධරිස්සාමි, සුපණ්ණො උරගාමිව [උරගම්මිව (සී. ස්යා. පී.)].

විවාදො නො සමුප්පන්නො, දබ්භපුප්ඵ සුණොහි මෙ;

සමෙහි ¶ මෙධගං [මෙධකං (පී.)] සම්ම, විවාදො වූපසම්මතං.

ධම්මට්ඨොහං පුරෙ ආසිං, බහූ අඩ්ඩා මෙ තීරිතා [බහුඅට්ටං මෙ තීරිතං (සී.), බහුඅට්ටංව තීරිතං (ස්යා.), බහු අත්ථං මෙ තීරිතං (පී.)];

සමෙමි මෙධගං සම්ම, විවාදො වූපසම්මතං.

අනුතීරචාරි ¶ නඞ්ගුට්ඨං, සීසං ගම්භීරචාරිනො;

අච්චායං [අථායං (සී. පී.)] මජ්ඣිමො ඛණ්ඩො, ධම්මට්ඨස්ස භවිස්සති.

චිරම්පි ¶ භක්ඛො අභවිස්ස, සචෙ න විවදෙමසෙ;

අසීසකං අනඞ්ගුට්ඨං, සිඞ්ගාලො හරති රොහිතං.

යථාපි රාජා නන්දෙය්ය, රජ්ජං ලද්ධාන ඛත්තියො;

එවාහමජ්ජ නන්දාමි, දිස්වා පුණ්ණමුඛං පතිං.

කථං නු ථලජො සන්තො, උදකෙ මච්ඡං පරාමසි;

පුට්ඨො මෙ සම්ම අක්ඛාහි, කථං අධිගතං තයා.

විවාදෙන කිසා හොන්ති, විවාදෙන ධනක්ඛයා;

ජීනා උද්දා විවාදෙන, භුඤ්ජ මායාවි රොහිතං.

එවමෙව මනුස්සෙසු, විවාදො යත්ථ ජායති;

ධම්මට්ඨං පටිධාවන්ති, සො හි නෙසං විනායකො;

ධනාපි තත්ථ ජීයන්ති, රාජකොසො පවඩ්ඪතීති [ච වඩ්ඪති (පී.)].

පණ්ණකං [දසණ්ණකං (සී. ස්යා. පී.)] තිඛිණධාරං, අසිං සම්පන්නපායිනං;

පරිසායං ¶ පුරිසො ගිලති, කිං දුක්කරතරං තතො;

යදඤ්ඤං දුක්කරං ඨානං, තං මෙ අක්ඛාහි පුච්ඡිතො.

ගිලෙය්ය පුරිසො ලොභා, අසිං සම්පන්නපායිනං;

යො ච වජ්ජා දදාමීති, තං දුක්කරතරං තතො;

සබ්බඤ්ඤං සුකරං ඨානං, එවං ජානාහි මද්දව [මාගධ (සී. ස්යා. පී.)].

බ්යාකාසි ආයුරො පඤ්හං, අත්ථං [අත්ථ (පී. සී. නිය්ය)] ධම්මස්ස කොවිදො;

පුක්කුසං දානි පුච්ඡාමි, කිං දුක්කරතරං තතො;

යදඤ්ඤං දුක්කරං ඨානං, තං මෙ අක්ඛාහි පුච්ඡිතො.

න ¶ වාචමුපජීවන්ති, අඵලං ගිරමුදීරිතං;

යො ච දත්වා අවාකයිරා, තං දුක්කරතරං තතො;

සබ්බඤ්ඤං සුකරං ඨානං, එවං ජානාහි මද්දව.

බ්යාකාසි පුක්කුසො පඤ්හං, අත්ථං ධම්මස්ස කොවිදො;

සෙනකං දානි පුච්ඡාමි, කිං දුක්කරතරං තතො;

යදඤ්ඤං දුක්කරං ඨානං, තං මෙ අක්ඛාහි පුච්ඡිතො.

දදෙය්ය ¶ පුරිසො දානං, අප්පං වා යදි වා බහුං;

යො ච දත්වා නානුතප්පෙ [තපෙ (සී. පී.)], තං දුක්කරතරං තතො;

සබ්බඤ්ඤං සුකරං ඨානං, එවං ජානාහි මද්දව.

බ්යාකාසි ආයුරො පඤ්හං, අථො පුක්කුසපොරිසො;

සබ්බෙ ¶ පඤ්හෙ අතිභොති, යථා භාසති සෙනකොති.

පණ්ණක [දසණ්ණක (සී. ස්යා. පී.)] ජාතකං ඡට්ඨං.

විබ්භන්තචිත්තො කුපිතින්ද්රියොසි, නෙත්තෙහි තෙ වාරිගණා සවන්ති;

කිං තෙ නට්ඨං කිං පන පත්ථයානො, ඉධාගමා බ්රහ්මෙ තදිඞ්ඝ [බ්රාහ්මණ ඉඞ්ඝ (සී. ස්යා.)] බ්රූහි.

මිය්යෙථ භරියා වජතො මමජ්ජ, අගච්ඡතො මරණමාහ යක්ඛො;

එතෙන දුක්ඛෙන පවෙධිතොස්මි, අක්ඛාහි මෙ සෙනක එතමත්ථං.

බහූනි ඨානානි විචින්තයිත්වා, යමෙත්ථ වක්ඛාමි තදෙව සච්චං;

මඤ්ඤාමි තෙ බ්රාහ්මණ සත්තුභස්තං, අජානතො කණ්හසප්පො පවිට්ඨො.

ආදාය ¶ දණ්ඩං පරිසුම්භ භස්තං, පස්සෙළමූගං උරගං දුජිව්හං [දිජිව්හං (සී. පී.)];

ඡින්දජ්ජ කඞ්ඛං විචිකිච්ඡිතානි, භුජඞ්ගමං පස්ස පමුඤ්ච භස්තං.

සංවිග්ගරූපො ¶ පරිසාය මජ්ඣෙ, සො බ්රාහ්මණො සත්තුභස්තං පමුඤ්චි;

අථ නික්ඛමි උරගො උග්ගතෙජො, ආසීවිසො සප්පො ඵණං කරිත්වා.

සුලද්ධලාභා ජනකස්ස රඤ්ඤො, යො පස්සතී සෙනකං සාධුපඤ්ඤං;

විවට්ටඡද්දො [විවත්තච්ඡද්දො (සී.), විවට්ටච්ඡදො (ස්යා.), විවට්ටච්ඡද්දා (පී.)] නුසි සබ්බදස්සී, ඤාණං නු තෙ බ්රාහ්මණ භිංසරූපං.

ඉමානි මෙ සත්තසතානි අත්ථි, ගණ්හාහි සබ්බානි දදාමි තුය්හං;

තයා හි මෙ ජීවිතමජ්ජ ලද්ධං, අථොපි භරියාය මකාසි සොත්ථිං.

න පණ්ඩිතා වෙතනමාදියන්ති, චිත්රාහි ගාථාහි සුභාසිතාහි;

ඉතොපි තෙ බ්රහ්මෙ දදන්තු විත්තං, ආදාය ත්වං ගච්ඡ සකං නිකෙතන්ති.

සත්තුභස්තජාතකං [සෙනකජාතකං (ස්යා.)] සත්තමං.

යෙමෙ ¶ අහං න ජානාමි, අට්ඨිසෙන වනිබ්බකෙ;

තෙ මං සඞ්ගම්ම යාචන්ති, කස්මා මං ත්වං න යාචසි.

යාචකො ¶ අප්පියො හොති, යාචං අදදමප්පියො;

තස්මාහං තං න යාචාමි, මා මෙ විදෙස්සනා [විද්දෙසනා (සී. පී.)] අහු.

යො ¶ වෙ යාචනජීවානො, කාලෙ යාචං න යාචති;

පරඤ්ච පුඤ්ඤා [පුඤ්ඤං (ස්යා. ක.)] ධංසෙති, අත්තනාපි න ජීවති.

යො ච [යො වෙ (ක.)] යාචනජීවානො, කාලෙ යාචඤ්හි යාචති [යාචංපි යාචති (ස්යා.), යාචානි යාචති (පී.), යාචති යාචනං (සී. නිය්ය), යාචනං යාචති (ක.)];

පරඤ්ච පුඤ්ඤං ලබ්භෙති, අත්තනාපි ච ජීවති.

න වෙ දෙස්සන්ති [න වෙ දුස්සන්ති (ස්යා.), න වෙ දිස්සන්ති (පී.), න විදෙස්සන්ති (ක. අට්ඨ.)] සප්පඤ්ඤා, දිස්වා යාචකමාගතෙ;

බ්රහ්මචාරි පියො මෙසි, වද ත්වං [වර තං (සී.), වර ත්වං (පී.)] භඤ්ඤමිච්ඡසි [යඤ්ඤමිච්ඡසි (?)].

න වෙ යාචන්ති සප්පඤ්ඤා, ධීරො ච වෙදිතුමරහති;

උද්දිස්ස අරියා තිට්ඨන්ති, එසා අරියාන යාචනා.

දදාමි තෙ බ්රාහ්මණ රොහිණීනං, ගවං සහස්සං සහ පුඞ්ගවෙන;

අරියො හි අරියස්ස කථං න දජ්ජා, සුත්වාන ගාථා තව ධම්මයුත්තාති.

යත්ථ ¶ වෙරී නිවසති, න වසෙ තත්ථ පණ්ඩිතො;

එකරත්තං දිරත්තං වා, දුක්ඛං වසති වෙරිසු.

දිසො වෙ ලහුචිත්තස්ස, පොසස්සානුවිධීයතො;

එකස්ස කපිනො හෙතු, යූථස්ස අනයො කතො.

බාලොව [ච (සී. ස්යා. පී.)] පණ්ඩිතමානී, යූථස්ස පරිහාරකො;

සචිත්තස්ස වසං ගන්ත්වා, සයෙථායං [පස්සෙථායං (ක.)] යථා කපි.

න සාධු බලවා බාලො, යූථස්ස පරිහාරකො;

අහිතො භවති ඤාතීනං, සකුණානංව චෙතකො [චෙටකො (ක.)].

ධීරොව ¶ බලවා සාධු, යූථස්ස පරිහාරකො;

හිතො භවති ඤාතීනං, තිදසානංව වාසවො.

යො ච සීලඤ්ච පඤ්ඤඤ්ච, සුතඤ්චත්තනි පස්සති;

උභින්නමත්ථං චරති, අත්තනො ච පරස්ස ච.

තස්මා තුලෙය්ය මත්තානං, සීලපඤ්ඤාසුතාමිව [සීලං පඤ්ඤං සුතංපිව (ස්යා.)];

ගණං වා පරිහරෙ ධීරො, එකො වාපි පරිබ්බජෙති.

ද්වාසත්තති ¶ ගොතම [භො ගොතම (ක.)] පුඤ්ඤකම්මා, වසවත්තිනො ¶ ජාතිජරං අතීතා;

අයමන්තිමා වෙදගූ බ්රහ්මපත්ති [බ්රහ්මුපපත්ති (ස්යා. ක.)], අස්මාභිජප්පන්ති ජනා [පජා (ක.)] අනෙකා.

අප්පඤ්හි එතං [අප්පඤ්ච හෙතං (ස්යා.), අප්පංසි එතං (ක.)] න හි දීඝමායු, යං ත්වං බක මඤ්ඤසි දීඝමායුං;

සතං සහස්සානි [සහස්සානං (සී. පී. සං. නි. 1.175), සහස්සාන (ස්යා. කං.)] නිරබ්බුදානං, ආයුං පජානාමි තවාහ බ්රහ්මෙ.

අනන්තදස්සී භගවාහමස්මි, ජාතිජ්ජරං සොකමුපාතිවත්තො;

කිං මෙ පුරාණං වතසීලවත්තං [සීලවන්තං (පී. ක.)], ආචික්ඛ මෙ තං යමහං විජඤ්ඤං.

යං ත්වං අපායෙසි බහූ මනුස්සෙ, පිපාසිතෙ ඝම්මනි සම්පරෙතෙ;

තං තෙ පුරාණං වතසීලවත්තං, සුත්තප්පබුද්ධොව අනුස්සරාමි.

යං ¶ එණිකූලස්මි ජනං ගහීතං, අමොචයී ගය්හක නිය්යමානං;

තං තෙ පුරාණං වතසීලවත්තං, සුත්තප්පබුද්ධොව අනුස්සරාමි.

ගඞ්ගාය සොතස්මිං ගහීතනාවං, ලුද්දෙන ¶ නාගෙන මනුස්සකප්පා;

අමොචයි ත්වං බලසා පසය්හ, තං තෙ පුරාණං වතසීලවත්තං;

කප්පො ච තෙ බද්ධචරො [පත්ථචරො (ස්යා.), පට්ඨචරො (ක.)] අහොසි, සම්බුද්ධිමන්තං [සම්බුද්ධිවන්තං (ස්යා. පී.), සම්බුද්ධවන්තං (ක.)] වතිනං [වතිතං (ස්යා.), වතිදං (ක.)] අමඤ්ඤං;

තං තෙ පුරාණං වතසීලවත්තං, සුත්තප්පබුද්ධොව අනුස්සරාමි.

අද්ධා පජානාසි මමෙතමායුං, අඤ්ඤම්පි ජානාසි තථා හි බුද්ධො;

තථා හි තායං [ත්යායං (සං. නි. 1.175)] ජලිතානුභාවො, ඔභාසයං තිට්ඨති බ්රහ්මලොකන්ති.

වරකණ්ණික චාපවරො සුතනො, අථ ගිජ්ඣ සරොහිතමච්ඡවරො;

පුන පණ්ණක [දසණ්ණක (සී. ස්යා. පී.)] සෙනක යාචනකො, අථ වෙරි සබ්රහ්මබකෙන දසාති.

හිත්වා ¶ ¶ ¶ ගාමසහස්සානි, පරිපුණ්ණානි සොළස;

කොට්ඨාගාරානි ඵීතානි, සන්නිධිං දානි කුබ්බසි.

හිත්වා ගන්ධාරවිසයං, පහූතධනධාරියං [ධානියං (සී. පී.), ධඤ්ඤන්ති අත්ථො];

පසාසනතො [පසාසනිතො (සී. ස්යා.), පසාසනාතො (පී.)] නික්ඛන්තො, ඉධ දානි පසාසසි.

ධම්මං භණාමි වෙදෙහ, අධම්මො මෙ න රුච්චති;

ධම්මං මෙ භණමානස්ස, න පාපමුපලිම්පති.

යෙන කෙනචි වණ්ණෙන, පරො ලභති රුප්පනං;

මහත්ථියම්පි චෙ වාචං, න තං භාසෙය්ය පණ්ඩිතො.

කාමං රුප්පතු වා මා වා, භුසංව විකිරීයතු;

ධම්මං මෙ භණමානස්ස, න පාපමුපලිම්පති.

නො චෙ අස්ස සකා බුද්ධි, විනයො වා සුසික්ඛිතො;

වනෙ අන්ධමහිංසොව [අන්ධමහිසොව (සී. පී.)] චරෙය්ය බහුකො ජනො.

යස්මා ච පනිධෙකච්චෙ, ආචෙරම්හි [ආචාරම්හි (සී. පී.)] සුසික්ඛිතා;

තස්මා විනීතවිනයා, චරන්ති සුසමාහිතාති.

අත්තානං ¶ සඞ්කමං කත්වා, යො සොත්ථිං සමතාරයි;

කිං ත්වං තෙසං කිමෙ [කිමො (සී. පී.), කිං මෙ (ස්යා.)] තුය්හං, හොන්ති එතෙ [හෙතෙ (ස්යා.), සො තෙ (ක.)] මහාකපි.

රාජාහං ඉස්සරො තෙසං, යූථස්ස පරිහාරකො;

තෙසං සොකපරෙතානං, භීතානං තෙ අරින්දම.

උල්ලඞ්ඝයිත්වා [ස ලඞ්ඝයිත්වා (පී.), සුලඞ්ඝයිත්වා (ක.)] අත්තානං, විස්සට්ඨධනුනො සතං;

තතො අපරපාදෙසු, දළ්හං බන්ධං ලතාගුණං.

ඡින්නබ්භමිව ¶ වාතෙන, නුණ්ණො [නුන්නො (සී.)] රුක්ඛං උපාගමිං;

සොහං අප්පභවං තත්ථ, සාඛං හත්ථෙහි අග්ගහිං.

තං ¶ මං වියායතං සන්තං, සාඛාය ච ලතාය ච;

සමනුක්කමන්තා පාදෙහි, සොත්ථිං සාඛාමිගා ගතා.

තං මං න තපතෙ බන්ධො, මතො [වධො (සී. ස්යා. පී.)] මෙ න තපෙස්සති;

සුඛමාහරිතං තෙසං, යෙසං රජ්ජමකාරයිං.

එසා තෙ උපමා රාජ, තං සුණොහි අරින්දම [අත්ථසන්දස්සනී කතා (පී.)];

රඤ්ඤා රට්ඨස්ස යොග්ගස්ස, බලස්ස නිගමස්ස ච;

සබ්බෙසං සුඛමෙට්ඨබ්බං, ඛත්තියෙන පජානතාති.

අම්බාහමද්දං ¶ වනමන්තරස්මිං, නීලොභාසං ඵලිතං [ඵලිනං (පී.)] සංවිරූළ්හං;

තමද්දසං ඵලහෙතු විභග්ගං, තං දිස්වා භික්ඛාචරියං චරාමි.

සෙලං සුමට්ඨං නරවීරනිට්ඨිතං [නරවිද්දුනිට්ඨිතං (ක.)], නාරී යුගං ධාරයි අප්පසද්දං;

දුතියඤ්ච ආගම්ම අහොසි සද්දො, තං දිස්වා භික්ඛාචරියං චරාමි.

දිජා දිජං කුණපමාහරන්තං, එකං සමානං බහුකා සමෙච්ච;

ආහාරහෙතූ පරිපාතයිංසු, තං දිස්වා භික්ඛාචරියං චරාමි.

උසභාහමද්දං යූථස්ස මජ්ඣෙ, චලක්කකුං වණ්ණබලූපපන්නං;

තමද්දසං කාමහෙතු විතුන්නං, තං දිස්වා භික්ඛාචරියං චරාමි.

කරණ්ඩකො ¶ [කරණ්ඩුනාම (සී. පී.)] කලිඞ්ගානං, ගන්ධාරානඤ්ච නග්ගජි;

නිමිරාජා විදෙහානං, පඤ්චාලානඤ්ච දුම්මුඛො;

එතෙ රට්ඨානි හිත්වාන, පබ්බජිංසු අකිඤ්චනා.

සබ්බෙපිමෙ ¶ දෙවසමා සමාගතා, අග්ගී යථා පජ්ජලිතො තථෙවිමෙ;

අහම්පි එකො චරිස්සාමි භග්ගවි, හිත්වාන කාමානි යථොධිකානි.

අයමෙව කාලො න හි අඤ්ඤො අත්ථි, අනුසාසිතා මෙ න භවෙය්ය පච්ඡා;

අහම්පි එකා චරිස්සාමි භග්ගව, සකුණීව මුත්තා පුරිසස්ස හත්ථා.

ආමං පක්කඤ්ච ජානන්ති, අථො ලොණං අලොණකං;

තමහං දිස්වාන පබ්බජිං, චරෙව ත්වං චරාමහන්ති.

අහං ¶ චෙ දළ්හධම්මස්ස [දළ්හධම්මාය (පී.)], වහන්ති නාභිරාධයිං;

ධරන්තී උරසි සල්ලං, යුද්ධෙ වික්කන්තචාරිනී.

නූන රාජා න ජානාති [න හ නූන රාජා ජානාති (සී. පී.)], මම වික්කමපොරිසං;

සඞ්ගාමෙ සුකතන්තානි, දූතවිප්පහිතානි ච.

සා නූනාහං මරිස්සාමි, අබන්ධු අපරායිනී [අපරායිණී (සී.), අපරායණී (?)];

තදා ¶ හි [තථා හි (පී.)] කුම්භකාරස්ස, දින්නා ඡකණහාරිකා.

යාවතාසීසතී පොසො, තාවදෙව පවීණති;

අත්ථාපායෙ ජහන්ති නං, ඔට්ඨිබ්යාධිංව ඛත්තියො.

යො පුබ්බෙ කතකල්යාණො, කතත්ථො නාවබුජ්ඣති;

අත්ථා තස්ස පලුජ්ජන්ති, යෙ හොන්ති අභිපත්ථිතා.

යො ¶ පුබ්බෙ කතකල්යාණො, කතත්ථො මනුබුජ්ඣති;

අත්ථා තස්ස පවඩ්ඪන්ති, යෙ හොන්ති අභිපත්ථිතා.

තං වො වදාමි භද්දන්තෙ [භද්දං වො (සී. ස්යා. පී.)], යාවන්තෙත්ථ සමාගතා;

සබ්බෙ කතඤ්ඤුනො හොථ, චිරං සග්ගම්හි ඨස්සථාති.

යො මං පුරෙ පච්චුඩ්ඩෙති [පච්චුදෙති (සී. ස්යා. පී.), පච්චුට්ඨෙති (ක.)], අරඤ්ඤෙ දූරමායතො;

සො න දිස්සති මාතඞ්ගො, සොමදත්තො කුහිං ගතො.

අයං වා සො මතො සෙති, අල්ලසිඞ්ගංව වච්ඡිතො [අල්ලපිඞ්කව ඡිජ්ජිතො (සී. පී.), අල්ලපීතංව විච්ඡිතො (ස්යා.)];

භුම්යා නිපතිතො සෙති, අමරා වත කුඤ්ජරො.

අනගාරියුපෙතස්ස, විප්පමුත්තස්ස තෙ සතො;

සමණස්ස න තං සාධු, යං පෙතමනුසොචසි.

සංවාසෙන හවෙ සක්ක, මනුස්සස්ස මිගස්ස වා;

හදයෙ ¶ ජායතෙ පෙමං, තං න සක්කා අසොචිතුං.

මතං මරිස්සං රොදන්ති, යෙ රුදන්ති ලපන්ති ච;

තස්මා ත්වං ඉසි මා රොදි, රොදිතං මොඝමාහු සන්තො.

කන්දිතෙන ¶ හවෙ බ්රහ්මෙ, මතො පෙතො සමුට්ඨහෙ;

සබ්බෙ සඞ්ගම්ම රොදාම, අඤ්ඤමඤ්ඤස්ස ඤාතකෙ.

ආදිත්තං වත මං සන්තං, ඝතසිත්තංව පාවකං;

වාරිනා විය ඔසිඤ්චං, සබ්බං නිබ්බාපයෙ දරං.

අබ්බහී වත මෙ සල්ලං, යමාසි හදයස්සිතං;

යො මෙ සොකපරෙතස්ස, පුත්තසොකං අපානුදි.

සොහං අබ්බූළ්හසල්ලොස්මි, වීතසොකො අනාවිලො;

න සොචාමි න රොදාමි, තව සුත්වාන වාසවාති.

කාළානි ¶ කෙසානි පුරෙ අහෙසුං, ජාතානි සීසම්හි යථාපදෙසෙ;

තානජ්ජ සෙතානි සුසීම [සුසිම (ක.)] දිස්වා, ධම්මං චර බ්රහ්මචරියස්ස කාලො.

මමෙව දෙව පලිතං න තුය්හං, මමෙව සීසං මම උත්තමඞ්ගං;

‘‘අත්ථං ¶ කරිස්ස’’න්ති මුසා අභාණිං [අභාසිං (ක.)], එකාපරාධං ඛම රාජසෙට්ඨ.

දහරො තුවං දස්සනියොසි රාජ, පඨමුග්ගතො හොසි [හොහි (සී.), හොති (ක.)] යථා කළීරො;

රජ්ජඤ්ච කාරෙහි මමඤ්ච පස්ස, මා කාලිකං අනුධාවී ජනින්ද.

පස්සාමි වොහං දහරිං කුමාරිං, සාමට්ඨපස්සං සුතනුං සුමජ්ඣං;

කාළප්පවාළාව පවෙල්ලමානා, පලොභයන්තීව [සා ලොභයන්තීව (පී.)] නරෙසු ගච්ඡති.

තමෙන පස්සාමිපරෙන නාරිං, ආසීතිකං නාවුතිකං ව ජච්චා;

දණ්ඩං ගහෙත්වාන පවෙධමානං, ගොපානසීභොග්ගසමං චරන්තිං.

සොහං තමෙවානුවිචින්තයන්තො, එකො සයාමි [පස්සාමි (ක.)] සයනස්ස මජ්ඣෙ;

‘‘අහම්පි එවං’’ ඉති පෙක්ඛමානො, න ගහෙ රමෙ [න ගෙහෙ රමෙ (සී.), ගෙහෙ න රමෙ (ස්යා. ක.)] බ්රහ්මචරියස්ස කාලො.

රජ්ජුවාලම්බනී ¶ චෙසා, යා ගෙහෙ වසතො රති;

එවම්පි ¶ ඡෙත්වාන වජන්ති ධීරා, අනපෙක්ඛිනො කාමසුඛං පහායාති.

අහං දසසතංබ්යාමං, උරගමාදාය ආගතො;

තඤ්ච මඤ්ච මහාකායං, ධාරයං නප්පවෙධසි [න පවෙධයි (ක.)].

අථිමං ¶ ඛුද්දකං පක්ඛිං, අප්පමංසතරං මයා;

ධාරයං බ්යථසි [බ්යාධසෙ (සී.), බ්යධසෙ (පී.), බ්යාධසි (ක.)] භීතා [භීතො (සී. ස්යා. පී.)], කමත්ථං කොටසිම්බලි [කොටිසිම්බලි (සී. පී.)].

මංසභක්ඛො තුවං රාජ, ඵලභක්ඛො අයං දිජො;

අයං නිග්රොධබීජානි, පිලක්ඛුදුම්බරානි ච;

අස්සත්ථානි ච භක්ඛිත්වා, ඛන්ධෙ මෙ ඔහදිස්සති.

තෙ රුක්ඛා සංවිරූහන්ති, මම පස්සෙ නිවාතජා;

තෙ මං පරියොනන්ධිස්සන්ති, අරුක්ඛං මං කරිස්සරෙ.

සන්ති අඤ්ඤෙපි රුක්ඛා සෙ, මූලිනො ඛන්ධිනො දුමා;

ඉමිනා සකුණජාතෙන, බීජමාහරිතා හතා.

අජ්ඣාරූහාභිවඩ්ඪන්ති [අජ්ඣාරූළ්හාභිවඩ්ඪන්ති (සී. පී.)], බ්රහන්තම්පි වනප්පතිං;

තස්මා රාජ පවෙධාමි, සම්පස්සංනාගතං භයං.

සඞ්කෙය්ය සඞ්කිතබ්බානි, රක්ඛෙය්යානාගතං භයං;

අනාගතභයා ¶ ධීරො, උභො ලොකෙ අවෙක්ඛතීති.

රාජා අපුච්ඡි විධුරං, ධම්මකාමො යුධිට්ඨිලො;

අපි බ්රාහ්මණ ජානාසි, කො එකො බහු සොචති.

බ්රාහ්මණො ¶ අජයූථෙන, පහූතෙධො [බහූතෙජො (පී. ක.), බහුතෙන්දො (ස්යා.)] වනෙ වසං;

ධූමං අකාසි වාසෙට්ඨො, රත්තින්දිවමතන්දිතො.

තස්ස තං ධූමගන්ධෙන, සරභා මකසඩ්ඩිතා [මකසද්දිතා (සී. ස්යා.), මකසට්ටිතා (පී. ක.)];

වස්සාවාසං උපාගච්ඡුං, ධූමකාරිස්ස සන්තිකෙ.

සරභෙසු මනං කත්වා, අජා සො නාවබුජ්ඣථ;

ආගච්ඡන්තී වජන්තී වා [ආගච්ඡන්ති වජන්ති වා (ස්යා. පී.), ආගච්ඡන්තිං වජන්තිං වා (ක.)], තස්ස තා විනසුං [විනස්සුං (සී.)] අජා.

පාවිසුං ගිරිදුග්ගානි, නදීනං පභවානි ච.

සරභෙ ච ගතෙ දිස්වා, අජා ච විභවං ගතා [අජෙ ච විභවං ගතෙ (ක.)];

කිසො ච විවණ්ණො චාසි, පණ්ඩුරොගී ච බ්රාහ්මණො.

එවං ¶ යො සං නිරංකත්වා, ආගන්තුං කුරුතෙ පියං;

සො එකො බහු සොචති, ධූමකාරීව බ්රාහ්මණොති.

කොධ ¶ ජාගරතං සුත්තො, කොධ සුත්තෙසු ජාගරො;

කො මමෙතං විජානාති, කො තං පටිභණාති මෙ.

අහං ජාගරතං සුත්තො, අහං සුත්තෙසු ජාගරො;

අහමෙතං විජානාමි, අහං පටිභණාමි තෙ.

කථං ජාගරතං සුත්තො, කථං සුත්තෙසු ජාගරො;

කථං එතං විජානාසි, කථං පටිභණාසි මෙ.

යෙ ධම්මං නප්පජානන්ති, සංයමොති දමොති ච;

තෙසු සුප්පමානෙසු, අහං ජග්ගාමි දෙවතෙ.

යෙසං රාගො ච දොසො ච, අවිජ්ජා ච විරාජිතා;

තෙසු ජාගරමානෙසු, අහං සුත්තොස්මි දෙවතෙ.

එවං ¶ ජාගරතං සුත්තො, එවං සුත්තෙසු ජාගරො;

එවමෙතං විජානාමි, එවං පටිභණාමි තෙ.

සාධු ජාගරතං සුත්තො, සාධු සුත්තෙසු ජාගරො;

සාධුමෙතං විජානාසි, සාධු පටිභණාසි මෙති.

න කිරත්ථි අනොමදස්සිසු, පාරිචරියා බුද්ධෙසු අප්පිකා [අප්පකා (ක.)];

සුක්ඛාය ¶ අලොණිකාය ච, පස්සඵලං කුම්මාසපිණ්ඩියා.

හත්ථිගවස්සා චිමෙ බහූ [හත්ථිගවාස්සා ච මෙ බහූ (සී.), හත්ථී ගවාස්සා චිමෙ බහූ (ස්යා.), හත්ථී ගවාස්සා ච මෙ බහූ (පී.)], ධනධඤ්ඤං පථවී ච කෙවලා;

නාරියො චිමා අච්ඡරූපමා, පස්සඵලං කුම්මාසපිණ්ඩියා.

අභික්ඛණං රාජකුඤ්ජර, ගාථා භාසසි කොසලාධිප;

පුච්ඡාමි තං රට්ඨවඩ්ඪන, බාළ්හං පීතිමනො පභාසසි.

ඉමස්මිඤ්ඤෙව නගරෙ, කුලෙ අඤ්ඤතරෙ අහුං;

පරකම්මකරො ආසිං, භතකො සීලසංවුතො.

කම්මාය ¶ නික්ඛමන්තොහං, චතුරො සමණෙද්දසං;

ආචාරසීලසම්පන්නෙ, සීතිභූතෙ අනාසවෙ.

තෙසු චිත්තං පසාදෙත්වා, නිසීදෙත්වා [නිසාදෙත්වා (?)] පණ්ණසන්ථතෙ;

අදං බුද්ධාන කුම්මාසං, පසන්නො සෙහි පාණිභි.

තස්ස ¶ කම්මස්ස කුසලස්ස, ඉදං මෙ එදිසං ඵලං;

අනුභොමි ඉදං රජ්ජං, ඵීතං ධරණිමුත්තමං.

දදං භුඤ්ජ මා ච පමාදො [දද භුඤ්ජ ච මා ච පමාදො (සී. පී.)], චක්කං වත්තය කොසලාධිප;

මා ¶ රාජ අධම්මිකො අහු, ධම්මං පාලය කොසලාධිප.

සොහං තදෙව පුනප්පුනං, වටුමං ආචරිස්සාමි සොභනෙ;

අරියාචරිතං සුකොසලෙ, අරහන්තො මෙ මනාපාව පස්සිතුං.

දෙවී විය අච්ඡරූපමා, මජ්ඣෙ නාරිගණස්ස සොභසි;

කිං කම්මමකාසි භද්දකං, කෙනාසි වණ්ණවතී සුකොසලෙ.

අම්බට්ඨකුලස්ස ඛත්තිය, දාස්යාහං පරපෙසියා අහුං;

සඤ්ඤතා ච [සඤ්ඤතා (සී. පී.)] ධම්මජීවිනී, සීලවතී ච අපාපදස්සනා.

උද්ධටභත්තං අහං තදා, චරමානස්ස අදාසි භික්ඛුනො;

විත්තා සුමනා සයං අහං, තස්ස කම්මස්ස ඵලං මමෙදිසන්ති.

ආගමිස්සති ¶ මෙ පාපං, ආගමිස්සති මෙ භයං;

තදා හි චලිතා සාඛා, මනුස්සෙන මිගෙන වා.

භීරුයා නූන මෙ කාමො, අවිදූරෙ වසන්තියා;

කරිස්සති කිසං පණ්ඩුං, සාව සාඛා පරන්තපං.

සොචයිස්සති ¶ මං කන්තා, ගාමෙ වසමනින්දිතා;

කරිස්සති කිසං පණ්ඩුං, සාව සාඛා පරන්තපං.

තයා මං අසිතාපඞ්ගි [හසිතාපඞ්ගි (සී. ස්යා. පී.)], සිතානි [මිහිතානි (සී. ස්යා. පී.)] භණිතානි ච;

කිසං පණ්ඩුං කරිස්සන්ති, සාව සාඛා පරන්තපං.

අගමා නූන සො සද්දො, අසංසි නූන සො තව;

අක්ඛාතං නූන තං තෙන, යො තං සාඛමකම්පයි.

ඉදං ¶ ඛො තං සමාගම්ම, මම බාලස්ස චින්තිතං;

තදා හි චලිතා සාඛා, මනුස්සෙන මිගෙන වා.

තථෙව ත්වං අවෙදෙසි, අවඤ්චි [අවජ්ඣි (ක.)] පිතරං මම;

හන්ත්වා සාඛාහි ඡාදෙන්තො, ආගමිස්සති මෙ [තෙ (ස්යා. ක.)] භයන්ති.

වරගාම ¶ මහාකපි භග්ගව ච, දළ්හධම්ම සකුඤ්ජර කෙසවරො;

උරගො විධුරො පුන ජාගරතං, අථ කොසලාධිප පරන්තප චාති.

අථ සත්තනිපාතම්හි, වග්ගං මෙ භණතො සුණ;

කුක්කු ච පුන ගන්ධාරො, ද්වෙව ගුත්තා මහෙසිනාති.

ඔදාතවත්ථා ¶ ¶ ¶ සුචි අල්ලකෙසා, කච්චානි කිං කුම්භිමධිස්සයිත්වා [කුම්භිමපස්සයිත්වා (පී.)];

පිට්ඨා තිලා ධොවසි තණ්ඩුලානි, තිලොදනො හෙහිති කිස්ස හෙතු.

න ඛො අයං බ්රාහ්මණ භොජනත්ථා [භොජනත්ථං (ස්යා.)], තිලොදනො හෙහිති සාධුපක්කො;

ධම්මො මතො තස්ස පහුත්තමජ්ජ [පහූනමජ්ජ (ස්යා.), පහූතමජ්ජ (සී.), බහූතමජ්ජා (පී.)], අහං කරිස්සාමි සුසානමජ්ඣෙ.

අනුවිච්ච කච්චානි කරොහි කිච්චං, ධම්මො මතො කො නු තවෙව [තවෙත (සී. ස්යා. පී.)] සංසි;

සහස්සනෙත්තො අතුලානුභාවො, න මිය්යතී ධම්මවරො කදාචි.

දළ්හප්පමාණං මම එත්ථ බ්රහ්මෙ, ධම්මො මතො නත්ථි මමෙත්ථ කඞ්ඛා;

යෙ යෙව දානි පාපා භවන්ති, තෙ ¶ තෙව දානි සුඛිතා භවන්ති.

සුණිසා හි මය්හං වඤ්ඣා අහොසි, සා මං වධිත්වාන විජායි පුත්තං;

සා දානි සබ්බස්ස කුලස්ස ඉස්සරා, අහං පනම්හි [වසාමි (ස්යා.)] අපවිද්ධා එකිකා.

ජීවාමි ¶ වොහං න මතොහමස්මි [නාහං මතොස්මි (සී. පී.)], තවෙව අත්ථාය ඉධාගතොස්මි;

යා තං වධිත්වාන විජායි පුත්තං, සහාව පුත්තෙන කරොමි භස්මං.

එවඤ්ච [එතඤ්ච (සී. පී.)] තෙ රුච්චති දෙවරාජ, මමෙව අත්ථාය ඉධාගතොසි;

අහඤ්ච පුත්තො සුණිසා ච නත්තා, සම්මොදමානා ඝරමාවසෙම.

එවඤ්ච තෙ රුච්චති කාතියානි, හතාපි සන්තා න ජහාසි ධම්මං;

තුවඤ්ච [ත්වඤ්ච (පී. ක.)] පුත්තො සුණිසා ච නත්තා, සම්මොදමානා ඝරමාවසෙථ.

සා කාතියානී සුණිසාය සද්ධිං, සම්මොදමානා ඝරමාවසිත්ථ;

පුත්තො ¶ ච නත්තා ච උපට්ඨහිංසු, දෙවානමින්දෙන අධිග්ගහීතාති.

ඉදං ¶ පුරෙ නින්නමාහු, බහුමච්ඡං මහොදකං;

ආවාසො බකරාජස්ස, පෙත්තිකං භවනං මම;

ත්යජ්ජ භෙකෙන [භිඞ්ගෙන (ක.)] යාපෙම, ඔකං න වජහාමසෙ [ඔකන්තං න ජහාමසෙ (ක.)].

කො දුතියං අසීලිස්ස, බන්ධරස්සක්ඛි භෙච්ඡති [භෙජ්ජති (සී. ස්යා. පී.), භින්දති (ක.)];

කො මෙ පුත්තෙ කුලාවකං, මඤ්ච සොත්ථිං කරිස්සති.

සබ්බා පරික්ඛයා ඵෙග්ගු, යාව තස්සා ගතී අහු;

ඛීණභක්ඛො මහාරාජ, සාරෙ න රමතී ඝුණො.

සා ¶ නූනාහං ඉතො ගන්ත්වා, රඤ්ඤො මුත්තා නිවෙසනා;

අත්තානං රමයිස්සාමි, දුමසාඛනිකෙතිනී.

සො නූනාහං ඉතො ගන්ත්වා, රඤ්ඤො මුත්තො නිවෙසනා;

අග්ගොදකානි පිස්සාමි, යූථස්ස පුරතො වජං.

තං මං කාමෙහි සම්මත්තං, රත්තං කාමෙසු මුච්ඡිතං;

ආනයී භරතො [වනතො (ක.)] ලුද්දො, බාහිකො භද්දමත්ථු තෙ.

අන්ධකාරතිමිසායං, තුඞ්ගෙ උපරිපබ්බතෙ;

සා ¶ මං සණ්හෙන මුදුනා, මා පාදං ඛලි [ඛණි (සී. ස්යා. පී.)] යස්මනි.

අසංසයං ජාතිඛයන්තදස්සී, න ගබ්භසෙය්යං පුනරාවජිස්සං;

අයමන්තිමා පච්ඡිමා ගබ්භසෙය්යා [අයං හි මෙ අන්තිමා ගබ්භසෙය්යා (සී. පී.)], ඛීණො මෙ සංසාරො පුනබ්භවායාති.

ඉදං සුවණ්ණකායූරං, මුත්තා වෙළුරියා බහූ;

සබ්බං හරස්සු භද්දන්තෙ, මඤ්ච දාසීති සාවය.

ඔරොපයස්සු කල්යාණි, මා බාළ්හං [බහුං (සී. ස්යා. පී.)] පරිදෙවසි;

න චාහං අභිජානාමි, අහන්ත්වා ධනමාභතං.

යතො සරාමි අත්තානං, යතො පත්තාස්මි විඤ්ඤුතං;

න චාහං අභිජානාමි, අඤ්ඤං පියතරං තයා.

එහි තං උපගූහිස්සං [උපගුය්හිස්සං (ක.)], කරිස්සඤ්ච පදක්ඛිණං;

න හි දානි පුන අත්ථි, මම තුය්හඤ්ච සඞ්ගමො.

න ¶ හි සබ්බෙසු ඨානෙසු, පුරිසො හොති පණ්ඩිතො;

ඉත්ථීපි පණ්ඩිතා හොති, තත්ථ තත්ථ විචක්ඛණා.

න ¶ හි සබ්බෙසු ඨානෙසු, පුරිසො හොති පණ්ඩිතො;

ඉත්ථීපි ¶ පණ්ඩිතා හොති, ලහුං අත්ථං විචින්තිකා [ලහුමත්ථවිචින්තිකා (සී. පී.)].

ලහුඤ්ච වත ඛිප්පඤ්ච, නිකට්ඨෙ සමචෙතයි;

මිගං පුණ්ණායතෙනෙව [පුණ්ණායතනෙව (ස්යා.)], සුලසා සත්තුකං වධි.

යොධ උප්පතිතං අත්ථං, න ඛිප්පමනුබුජ්ඣති;

සො හඤ්ඤති මන්දමති, චොරොව ගිරිගබ්භරෙ.

යො ච උප්පතිතං අත්ථං, ඛිප්පමෙව නිබොධති;

මුච්චතෙ සත්තුසම්බාධා, සුලසා සත්තුකාමිවාති.

භුසම්හි [භුසම්පි (ක.), භුසං හි (සී. නිය්ය)] කුද්ධොති අවෙක්ඛියාන, න තාව දණ්ඩං පණයෙය්ය ඉස්සරො;

අට්ඨානසො අප්පතිරූපමත්තනො, පරස්ස දුක්ඛානි භුසං උදීරයෙ.

යතො ච ජානෙය්ය පසාදමත්තනො, අත්ථං නියුඤ්ජෙය්ය පරස්ස දුක්කටං;

තදායමත්ථොති සයං අවෙක්ඛිය, අථස්ස දණ්ඩං සදිසං නිවෙසයෙ.

න චාපි ඣාපෙති පරං න අත්තනං, අමුච්ඡිතො යො නයතෙ නයානයං;

යො ¶ දණ්ඩධාරො භවතීධ ඉස්සරො, ස වණ්ණගුත්තො සිරියා න ධංසති.

යෙ ඛත්තියා සෙ අනිසම්මකාරිනො, පණෙන්ති දණ්ඩං සහසා පමුච්ඡිතා;

අවණ්ණසංයුතා [යුත්තාව (ක.)] ජහන්ති ජීවිතං, ඉතො විමුත්තාපි ච යන්ති දුග්ගතිං.

ධම්මෙ ¶ ච යෙ අරියප්පවෙදිතෙ රතා, අනුත්තරා තෙ වචසා මනසා කම්මුනා ච;

තෙ සන්තිසොරච්චසමාධිසණ්ඨිතා, වජන්ති ලොකං දුභයං තථාවිධා.

රාජාහමස්මි නරපමදානමිස්සරො, සචෙපි කුජ්ඣාමි ඨපෙමි අත්තනං;

නිසෙධයන්තො ජනතං තථාවිධං, පණෙමි දණ්ඩං අනුකම්ප යොනිසො.

සිරී ච ලක්ඛී ච තවෙව ඛත්තිය, ජනාධිප මා විජහි කුදාචනං;

අක්කොධනො නිච්චපසන්නචිත්තො, අනීඝො තුවං වස්සසතානි පාලය.

ගුණෙහි එතෙහි උපෙත ඛත්තිය, ඨිතමරියවත්තී [වත්ති (සී.), වුත්ති (ක.)] සුවචො අකොධනො;

සුඛී ¶ අනුප්පීළ පසාසමෙදිනිං [අනුප්පීළං සහසමෙදනිං (ක.)], ඉතො විමුත්තොපි ච යාහි සුග්ගතිං.

එවං ¶ සුනීතෙන [සුවිනීතෙන (පී.)] සුභාසිතෙන, ධම්මෙන ඤායෙන උපායසො නයං;

නිබ්බාපයෙ සඞ්ඛුභිතං මහාජනං, මහාව මෙඝො සලිලෙන මෙදිනින්ති [මෙදනින්ති (ස්යා. ක.)].

අඞ්ගාරජාතා පථවී, කුක්කුළානුගතා මහී;

අථ ගායසි වත්තානි [වත්ථානි (ක.)], න තං තපති ආතපො.

උද්ධං තපති ආදිච්චො, අධො තපති වාලුකා;

අථ ගායසි වත්තානි [වත්ථානි (ක.)], න තං තපති ආතපො.

න ¶ මං තපති ආතපො, ආතපා [ආතප්පා (සී. ස්යා. පී.)] තපයන්ති මං;

අත්ථා හි විවිධා රාජ, තෙ තපන්ති න ආතපො.

අද්දසං කාම තෙ මූලං, සඞ්කප්පා කාම ජායසි;

න තං සඞ්කප්පයිස්සාමි, එවං කාම න හෙහිසි.

අප්පාපි කාමා න අලං, බහූහිපි න තප්පති;

අහහා බාලලපනා, පරිවජ්ජෙථ [පටිවිජ්ඣෙථ (පී. සී. අට්ඨ.)] ජග්ගතො.

අප්පස්ස ¶ කම්මස්ස ඵලං මමෙදං, උදයො අජ්ඣාගමා මහත්තපත්තං;

සුලද්ධලාභො වත මාණවස්ස, යො පබ්බජී කාමරාගං පහාය.

තපසා පජහන්ති පාපකම්මං, තපසා න්හාපිතකුම්භකාරභාවං;

තපසා අභිභුය්ය ගඞ්ගමාල, නාමෙනාලපසජ්ජ බ්රහ්මදත්තං.

සන්දිට්ඨිකමෙව ‘‘අම්ම’’ පස්සථ, ඛන්තීසොරච්චස්ස අයං [යො (ස්යා. පී. ක.)] විපාකො;

යො [සො (ස්යා. ක.)] සබ්බජනස්ස වන්දිතොහු, තං වන්දාම සරාජිකා සමච්චා.

මා කිඤ්චි අවචුත්ථ ගඞ්ගමාලං, මුනිනං මොනපථෙසු සික්ඛමානං;

එසො හි අතරි අණ්ණවං, යං තරිත්වා චරන්ති වීතසොකාති.

ධම්මො ¶ හවෙ හතො හන්ති, නාහතො හන්ති කිඤ්චනං [කඤ්චිනං (පී.)];

තස්මා හි ධම්මං න හනෙ, මා ත්වං [තං (ස්යා. පී.)] ධම්මො හතො හනි.

අලිකං ¶ ¶ භාසමානස්ස, අපක්කමන්ති දෙවතා;

පූතිකඤ්ච මුඛං වාති, සකට්ඨානා ච ධංසති;

යො ජානං පුච්ඡිතො පඤ්හං, අඤ්ඤථා නං වියාකරෙ.

සචෙ හි සච්චං භණසි, හොහි රාජ යථා පුරෙ;

මුසා චෙ භාසසෙ රාජ, භූමියං තිට්ඨ චෙතිය.

අකාලෙ වස්සතී තස්ස, කාලෙ තස්ස න වස්සති;

යො ජානං පුච්ඡිතො පඤ්හං, අඤ්ඤථා නං වියාකරෙ.

සචෙ හි සච්චං භණසි, හොහි රාජ යථා පුරෙ;

මුසා චෙ භාසසෙ රාජ, භූමිං පවිස චෙතිය.

ජිව්හා තස්ස ද්විධා හොති, උරගස්සෙව දිසම්පති;

යො ජානං පුච්ඡිතො පඤ්හං, අඤ්ඤථා නං වියාකරෙ.

සචෙ හි සච්චං භණසි, හොහි රාජ යථා පුරෙ;

මුසා චෙ භාසසෙ රාජ, භිය්යො පවිස චෙතිය.

ජිව්හා තස්ස න භවති, මච්ඡස්සෙව දිසම්පති;

යො ජානං පුච්ඡිතො පඤ්හං, අඤ්ඤථා නං වියාකරෙ.

සචෙ හි සච්චං භණසි, හොහි රාජ යථා පුරෙ;

මුසා චෙ භාසසෙ රාජ, භිය්යො පවිස චෙතිය.

ථියොව ¶ තස්ස ජායන්ති [ථියො තස්ස පජායන්ති (ක.)], න පුමා ජායරෙ කුලෙ;

යො ජානං පුච්ඡිතො පඤ්හං, අඤ්ඤථා නං වියාකරෙ.

සචෙ හි සච්චං භණසි, හොහි රාජ යථා පුරෙ;

මුසා චෙ භාසසෙ රාජ, භිය්යො පවිස චෙතිය.

පුත්තා තස්ස න භවන්ති, පක්කමන්ති දිසොදිසං;

යො ජානං පුච්ඡිතො පඤ්හං, අඤ්ඤථා නං වියාකරෙ.

සචෙ හි සච්චං භණසි, හොහි රාජ යථා පුරෙ;

මුසා චෙ භාසසෙ රාජ, භිය්යො පවිස චෙතිය.

ස ¶ රාජා ඉසිනා සත්තො, අන්තලික්ඛචරො පුරෙ;

පාවෙක්ඛි පථවිං චෙච්චො, හීනත්තො පත්ව පරියායං [අත්තපරියායං (සී. ස්යා.), පත්තපරියායං (ක. සී. නිය්ය)].

තස්මා ¶ හි ඡන්දාගමනං, නප්පසංසන්ති පණ්ඩිතා;

අදුට්ඨචිත්තො භාසෙය්ය, ගිරං සච්චූපසංහිතන්ති.

යො ඉන්ද්රියානං කාමෙන, වසං නාරද ගච්ඡති;

සො පරිච්චජ්ජුභො ලොකෙ, ජීවන්තොව විසුස්සති [ජීවන්තොපිවිසුස්සති (ස්යා.), ජීවන්තො වාපි සුස්සති (ක.)].

සුඛස්සානන්තරං දුක්ඛං, දුක්ඛස්සානන්තරං සුඛං;

සොසි [සොපි (ස්යා. පී. ක.)] පත්තො සුඛා [සුඛ (ස්යා.), සුඛං (ක.)] දුක්ඛං, පාටිකඞ්ඛ වරං සුඛං.

කිච්ඡකාලෙ ¶ කිච්ඡසහො, යො කිච්ඡං නාතිවත්තති;

ස කිච්ඡන්තං සුඛං ධීරො, යොගං සමධිගච්ඡති.

න හෙව කාමාන කාමා, නානත්ථා නාත්ථකාරණා;

න කතඤ්ච නිරඞ්කත්වා, ධම්මා චවිතුමරහසි.

දක්ඛං ගහපතී [ගහපතං (සී. ස්යා. පී.), ගහවතං (?)] සාධු, සංවිභජ්ජඤ්ච භොජනං;

අහාසො අත්ථලාභෙසු, අත්ථබ්යාපත්ති අබ්යථො.

එත්තාවතෙතං පණ්ඩිච්චං, අපි සො [අසිතො (සී. ස්යා. පී.)] දවිලො [දෙවලො (සී. පී.)] බ්රවි;

න යිතො කිඤ්චි පාපියො, යො ඉන්ද්රියානං වසං වජෙ.

අමිත්තානංව හත්ථත්ථං, සිවි පප්පොති මාමිව;

කම්මං විජ්ජඤ්ච දක්ඛෙය්යං, විවාහං සීලමද්දවං;

එතෙ ච යසෙ හාපෙත්වා, නිබ්බත්තො සෙහි කම්මෙහි.

සොහං සහස්සජීනොව අබන්ධු අපරායණො;

අරියධම්මා අපක්කන්තො, යථා පෙතො තථෙවහං.

සුඛකාමෙ ¶ දුක්ඛාපෙත්වා, ආපන්නොස්මි පදං ඉමං;

සො සුඛං නාධිගච්ඡාමි, ඨිතො [චිතො (පී. සී. අට්ඨ.)] භාණුමතාමිවාති.

ආදිත්තස්මිං අගාරස්මිං, යං නීහරති භාජනං;

තං ¶ තස්ස හොති අත්ථාය, නො ච යං තත්ථ ඩය්හති.

එවාමාදීපිතො ¶ ලොකො, ජරාය මරණෙන ච;

නීහරෙථෙව දානෙන, දින්නං හොති සුනීහතං [සුනීභතං (සී. ස්යා. පී.), සුනිබ්භතං (ක.)].

යො ධම්මලද්ධස්ස දදාති දානං, උට්ඨානවීරියාධිගතස්ස ජන්තු;

අතික්කම්ම සො වෙතරණිං [වෙත්තරණිං (ක.)] යමස්ස, දිබ්බානි ඨානානි උපෙති මච්චො.

දානඤ්ච යුද්ධඤ්ච සමානමාහු, අප්පාපි සන්තා බහුකෙ ජිනන්ති;

අප්පම්පි චෙ සද්දහානො දදාති, තෙනෙව සො හොති සුඛී පරත්ථ.

විචෙය්ය දානං සුගතප්පසත්ථං, යෙ දක්ඛිණෙය්යා ඉධ ජීවලොකෙ;

එතෙසු දින්නානි මහප්ඵලානි, බීජානි වුත්තානි යථා සුඛෙත්තෙ.

යො පාණභූතානි අහෙඨයං චරං, පරූපවාදා න කරොති පාපං;

භීරුං පසංසන්ති න තත්ථ සූරං, භයා හි සන්තො න කරොන්ති පාපං.

හීනෙන බ්රහ්මචරියෙන, ඛත්තියෙ උපපජ්ජති;

මජ්ඣිමෙන ¶ ච දෙවත්තං, උත්තමෙන විසුජ්ඣති.

අද්ධා ¶ හි දානං බහුධා පසත්ථං, දානා ච ඛො ධම්මපදංව සෙය්යො;

පුබ්බෙව හි පුබ්බතරෙව සන්තො [පුබ්බෙ ච හි පුබ්බතරෙ ච සන්තො (සං. නි. 1.33)], නිබ්බානමෙවජ්ඣගමුං සපඤ්ඤාති.

ගඞ්ගා කුමුදිනී සන්තා, සඞ්ඛවණ්ණා ච කොකිලා;

ජම්බු තාලඵලං දජ්ජා, අථ නූන තදා සියා.

යදා කච්ඡපලොමානං, පාවාරො තිවිධො සියා;

හෙමන්තිකං පාවුරණං [පාපුරණං (සී. ස්යා. පී.)], අථ නූන තදා සියා.

යදා මකසපාදානං [දාඨානං (සී. පී.)], අට්ටාලො සුකතො සියා;

දළ්හො ච අවිකම්පී ච [අප්පකම්පී ච (සී. පී.)], අථ නූන තදා සියා.

යදා සසවිසාණානං, නිස්සෙණී සුකතා සියා;

සග්ගස්සාරොහණත්ථාය, අථ නූන තදා සියා.

යදා නිස්සෙණිමාරුය්හ, චන්දං ඛාදෙය්යු මූසිකා;

රාහුඤ්ච පරිපාතෙය්යුං [පරිබාහෙය්යුං (ස්යා.)], අථ නූන තදා සියා.

යදා සුරාඝටං පිත්වා, මක්ඛිකා ගණචාරිණී;

අඞ්ගාරෙ ¶ වාසං කප්පෙය්යුං, අථ නූන තදා සියා.

යදා ¶ බිම්බොට්ඨසම්පන්නො, ගද්රභො සුමුඛො සියා;

කුසලො නච්චගීතස්ස, අථ නූන තදා සියා.

යදා කාකා උලූකා ච, මන්තයෙය්යුං රහොගතා;

අඤ්ඤමඤ්ඤං පිහයෙය්යුං, අථ නූන තදා සියා.

යදා මුළාල [පුලස (සී. පී.), පුලාස (ස්යා.)] පත්තානං, ඡත්තං ථිරතරං සියා;

වස්සස්ස පටිඝාතාය, අථ නූන තදා සියා.

යදා ¶ කුලකො [කුලුඞ්කො (සී. පී.), කුලුකො (ස්යා.)] සකුණො, පබ්බතං ගන්ධමාදනං;

තුණ්ඩෙනාදාය ගච්ඡෙය්ය, අථ නූන තදා සියා.

යදා සාමුද්දිකං නාවං, ස-යන්තං ස-වටාකරං [සපටාකාරං (ක.)];

චෙටො ආදාය ගච්ඡෙය්ය, අථ නූන තදා සියාති.

ඛමනීයං යාපනීයං, කච්චි මාතුල තෙ සුඛං;

සුඛං තෙ අම්මා අවච, සුඛකාමාව [සුඛකාමා හි (සී. ස්යා. පී.)] තෙ මයං.

නඞ්ගුට්ඨං මෙ අවක්කම්ම [අපක්කම්ම (ක.)], හෙඨයිත්වාන [පොථයිත්වාන (ක.)] එළිකෙ [එළකි (ස්යා.), එළිකි (පී.)];

සාජ්ජ මාතුලවාදෙන, මුඤ්චිතබ්බා නු මඤ්ඤසි.

පුරත්ථාමුඛො නිසින්නොසි, අහං තෙ මුඛමාගතා;

පච්ඡතො තුය්හං නඞ්ගුට්ඨං, කථං ඛ්වාහං අවක්කමිං [අපක්කමිං (ක.)].

යාවතා ¶ චතුරො දීපා, සසමුද්දා සපබ්බතා;

තාවතා මය්හං නඞ්ගුට්ඨං, කථං ඛො ත්වං විවජ්ජයි.

පුබ්බෙව මෙතමක්ඛිංසු [මෙතං අක්ඛංසු (සී. පී.)], මාතා පිතා ච භාතරො;

දීඝං දුට්ඨස්ස නඞ්ගුට්ඨං, සාම්හි වෙහායසාගතා.

තඤ්ච දිස්වාන ආයන්තිං, අන්තලික්ඛස්මි එළිකෙ;

මිගසඞ්ඝො පලායිත්ථ, භක්ඛො මෙ නාසිතො තයා.

ඉච්චෙවං විලපන්තියා, එළකියා රුහග්ඝසො;

ගලකං අන්වාවමද්දි, නත්ථි දුට්ඨෙ සුභාසිතං.

නෙව ¶ ¶ දුට්ඨෙ නයො අත්ථි, න ධම්මො න සුභාසිතං;

නික්කමං දුට්ඨෙ යුඤ්ජෙථ, සො ච සබ්භිං න රඤ්ජතීති.

පරිසුද්ධා මනාවිලා වත්ථධරා, බකරාජස්ස කායුරං දණ්ඩවරො;

අථ අඞ්ගාර චෙතිය දෙවිලිනා, අථ ආදිත්ත ගඞ්ගා දසෙළකිනාති.

පරිසඞ්කුපථො ¶ ¶ ¶ නාම, ගිජ්ඣපන්ථො සනන්තනො;

තත්රාසි මාතාපිතරො, ගිජ්ඣො පොසෙසි ජිණ්ණකෙ;

තෙසං අජගරමෙදං, අච්චහාසි බහුත්තසො [පහුත්තතො (ක. සී.), පහූතසො (ස්යා. පී.), බහුධසො (ක.)].

පිතා ච පුත්තං අවච, ජානං උච්චං පපාතිනං;

සුපත්තං ථාමසම්පන්නං [පක්ඛසම්පන්නං (සී. ස්යා. පී.)], තෙජස්සිං දූරගාමිනං.

පරිප්ලවන්තං පථවිං, යදා තාත විජානහි;

සාගරෙන පරික්ඛිත්තං, චක්කංව පරිමණ්ඩලං;

තතො තාත නිවත්තස්සු, මාස්සු එත්තො පරං ගමි.

උදපත්තොසි [උද්ධං පත්තොසි (ක. සී.)] වෙගෙන, බලී පක්ඛී දිජුත්තමො;

ඔලොකයන්තො වක්කඞ්ගො, පබ්බතානි වනානි ච.

අද්දස්ස පථවිං ගිජ්ඣො, යථාසාසි [යථාස්සාසි (ස්යා. අට්ඨ. පාඨන්තරං)] පිතුස්සුතං;

සාගරෙන පරික්ඛිත්තං, චක්කංව පරිමණ්ඩලං.

තඤ්ච සො සමතික්කම්ම, පරමෙවච්චවත්තථ [පරමෙව පවත්තථ (සී. ස්යා.)];

තඤ්ච වාතසිඛා තික්ඛා, අච්චහාසි බලිං දිජං.

නාසක්ඛාතිගතො පොසො, පුනදෙව නිවත්තිතුං;

දිජො බ්යසනමාපාදි, වෙරම්භානං [වෙරම්බානං (සී. පී.)] වසං ගතො.

තස්ස ¶ පුත්තා ච දාරා ච, යෙ චඤ්ඤෙ අනුජීවිනො;

සබ්බෙ බ්යසනමාපාදුං, අනොවාදකරෙ දිජෙ.

එවම්පි ඉධ වුඩ්ඪානං, යො වාක්යං නාවබුජ්ඣති;

අතිසීමචරො දිත්තො, ගිජ්ඣොවාතීතසාසනො;

ස වෙ බ්යසනං පප්පොති, අකත්වා වුඩ්ඪසාසනන්ති.

පුථුසද්දො ¶ ¶ සමජනො, න බාලො කොචි මඤ්ඤථ;

සඞ්ඝස්මිං භිජ්ජමානස්මිං, නාඤ්ඤං භිය්යො අමඤ්ඤරුං.

පරිමුට්ඨා පණ්ඩිතාභාසා, වාචාගොචරභාණිනො;

යාවිච්ඡන්ති මුඛායාමං, යෙන නීතා න තං විදූ.

අක්කොච්ඡි මං අවධි මං, අජිනි මං අහාසි මෙ;

යෙ ච තං උපනය්හන්ති, වෙරං තෙසං න සම්මති.

අක්කොච්ඡි මං අවධි මං, අජිනි මං අහාසි මෙ;

යෙ ච තං නුපනය්හන්ති, වෙරං තෙසූපසම්මති.

න හි වෙරෙන වෙරානි, සම්මන්තීධ කුදාචනං;

අවෙරෙන ච සම්මන්ති, එස ධම්මො සනන්තනො.

පරෙ ච න විජානන්ති, මයමෙත්ථ යමාමසෙ;

යෙ ච තත්ථ විජානන්ති, තතො සම්මන්ති මෙධගා.

අට්ඨිච්ඡින්නා ¶ පාණහරා, ගවස්ස [ගවාස්ස (සී. ස්යා. පී.)] ධනහාරිනො;

රට්ඨං විලුම්පමානානං, තෙසම්පි හොති සඞ්ගති;

සචෙ ලභෙථ නිපකං සහායං, සද්ධිංචරං සාධුවිහාරිධීරං;

අභිභුය්ය සබ්බානි පරිස්සයානි, චරෙය්ය තෙනත්තමනො සතීමා.

නො චෙ ලභෙථ නිපකං සහායං, සද්ධිංචරං සාධුවිහාරිධීරං;

රාජාව රට්ඨං විජිතං පහාය, එකො චරෙ මාතඞ්ගරඤ්ඤෙව නාගො.

එකස්ස ¶ චරිතං සෙය්යො, නත්ථි බාලෙ සහායතා;

එකො චරෙ න පාපානි කයිරා, අප්පොස්සුක්කො මාතඞ්ගරඤ්ඤෙව නාගොති.

දුමො යදා හොති ඵලූපපන්නො, භුඤ්ජන්ති නං විහඞ්ගමා [විහගා (සී. පී.)] සම්පතන්තා;

ඛීණන්ති ඤත්වාන දුමං ඵලච්චයෙ [ඤත්වා දුමප්ඵලච්චයෙන (ක.)], දිසොදිසං ¶ යන්ති තතො විහඞ්ගමා.

චර චාරිකං ලොහිතතුණ්ඩ මාමරි, කිං ත්වං සුව සුක්ඛදුමම්හි ඣායසි;

තදිඞ්ඝ මං බ්රූහි වසන්තසන්නිභ, කස්මා සුව සුක්ඛදුමං න රිඤ්චසි.

යෙ ¶ වෙ සඛීනං සඛාරො භවන්ති, පාණච්චයෙ [පාණං චජෙ (ක.), පාණච්චයෙ මරණකාලෙ ච සුඛදුක්ඛෙසු ච න ජහන්තීති සම්බන්ධො] දුක්ඛසුඛෙසු හංස;

ඛීණං අඛීණන්ති න තං ජහන්ති, සන්තො සතං ධම්මමනුස්සරන්තා.

සොහං සතං අඤ්ඤතරොස්මි හංස, ඤාතී ච මෙ හොති සඛා ච රුක්ඛො;

තං නුස්සහෙ ජීවිකත්ථො පහාතුං, ඛීණන්ති ඤත්වාන න හෙස ධම්මො [න සොස (ක.), න එස (ස්යා.)].

සාධු සක්ඛි කතං හොති, මෙත්ති සංසති සන්ථවො [මිත්තං සඞ්ගති සන්ධවො (ක.)];

සචෙතං ධම්මං රොචෙසි, පාසංසොසි විජානතං.

සො තෙ සුව වරං දම්මි, පත්තයාන විහඞ්ගම;

වරං වරස්සු වක්කඞ්ග, යං කිඤ්චි මනසිච්ඡසි.

වරඤ්ච ¶ මෙ හංස භවං දදෙය්ය, අයඤ්ච රුක්ඛො පුනරායුං ලභෙථ;

සො ¶ සාඛවා ඵලිමා සංවිරූළ්හො, මධුත්ථිකො තිට්ඨතු සොභමානො.

තං පස්ස සම්ම ඵලිමං උළාරං, සහාව තෙ හොතු උදුම්බරෙන;

සො සාඛවා ඵලිමා සංවිරූළ්හො, මධුත්ථිකො තිට්ඨතු සොභමානො.

එවං සක්ක සුඛී හොහි, සහ සබ්බෙහි ඤාතිභි;

යථාහමජ්ජ සුඛිතො, දිස්වාන සඵලං දුමං.

සුවස්ස ච වරං දත්වා, කත්වාන සඵලං දුමං;

පක්කාමි සහ භරියාය, දෙවානං නන්දනං වනන්ති.

සන්ති රුක්ඛා හරිපත්තා [හරිතපත්තා (සී. ස්යා. පී.)], දුමා නෙකඵලා බහූ;

කස්මා නු සුක්ඛෙ [සුක්ඛ (ක.)] කොළාපෙ, සුවස්ස නිරතො මනො.

ඵලස්ස උපභුඤ්ජිම්හා, නෙකවස්සගණෙ බහූ;

අඵලම්පි විදිත්වාන, සාව මෙත්ති යථා පුරෙ.

සුඛඤ්ච රුක්ඛං කොළාපං, ඔපත්තමඵලං දුමං;

ඔහාය සකුණා යන්ති, කිං දොසං පස්සසෙ දිජ.

යෙ ¶ ඵලත්ථා සම්භජන්ති, අඵලොති ජහන්ති නං;

අත්තත්ථපඤ්ඤා දුම්මෙධා, තෙ හොන්ති පක්ඛපාතිනො.

සාධු සක්ඛි කතං හොති, මෙත්ති සංසති සන්ථවො;

සචෙතං ධම්මං රොචෙසි, පාසංසොසි විජානතං.

සො ¶ තෙ සුව වරං දම්මි, පත්තයාන විහඞ්ගම;

වරං වරස්සු වක්කඞ්ග, යං කිඤ්චි මනසිච්ඡසි.

අපි ¶ නාම නං පස්සෙය්යං [අපි නාම නං පුන පස්සෙ (සී. ස්යා.)], සපත්තං සඵලං දුමං;

දලිද්දොව නිධි ලද්ධා, නන්දෙය්යාහං පුනප්පුනං.

තතො අමතමාදාය, අභිසිඤ්චි මහීරුහං;

තස්ස සාඛා විරූහිංසු [විරූළ්හස්ස (ක.)], සීතච්ඡායා මනොරමා.

එවං සක්ක සුඛී හොහි, සහ සබ්බෙහි ඤාතිභි;

යථාහමජ්ජ සුඛිතො, දිස්වාන සඵලං දුමං.

සුවස්ස ච වරං දත්වා, කත්වාන සඵලං දුමං;

පක්කාමි සහ භරියාය, දෙවානං නන්දනං වනන්ති.

සුතං මෙතං මහාබ්රහ්මෙ, කාමෙ භුඤ්ජති හාරිතො;

කච්චෙතං වචනං තුච්ඡං, කච්චි සුද්ධො ඉරිය්යසි.

එවමෙතං මහාරාජ, යථා තෙ වචනං සුතං;

කුම්මග්ගං ¶ පටිපන්නොස්මි, මොහනෙය්යෙසු මුච්ඡිතො.

අදු [ආදු (සී. පී.)] පඤ්ඤා කිමත්ථියා, නිපුණා සාධුචින්තිනී [චින්තනී (සී. පී.)];

යාය උප්පතිතං රාගං, කිං මනො න විනොදයෙ.

චත්තාරොමෙ මහාරාජ, ලොකෙ අතිබලා භුසා;

රාගො දොසො මදො මොහො, යත්ථ පඤ්ඤා න ගාධති.

අරහා සීලසම්පන්නො, සුද්ධො චරති හාරිතො;

මෙධාවී පණ්ඩිතො චෙව, ඉති නො සම්මතො භවං.

මෙධාවීනම්පි හිංසන්ති, ඉසිං ධම්මගුණෙ රතං;

විතක්කා පාපකා රාජ, සුභා රාගූපසංහිතා.

උප්පන්නායං ¶ සරීරජො, රාගො වණ්ණවිදූසනො තව;

තං පජහ භද්දමත්ථු තෙ, බහුන්නාසි මෙධාවිසම්මතො.

තෙ අන්ධකාරකෙ [කරණෙ (සී. ස්යා. පී.)] කාමෙ, බහුදුක්ඛෙ මහාවිසෙ;

තෙසං මූලං ගවෙසිස්සං, ඡෙච්ඡං රාගං සබන්ධනං.

ඉදං ¶ වත්වාන හාරිතො, ඉසි සච්චපරක්කමො;

කාමරාගං විරාජෙත්වා, බ්රහ්මලොකූපගො අහූති.

හරිතචජාතකං [හාරිතජාතකං (සී. පී.)] පඤ්චමං.

බහුස්සුතං චිත්තකථිං [චිත්තකථං (ස්යා. ක.)], ගඞ්ගා වහති පාටලිං [පාටලං (සී. පී.)];

වුය්හමානක ¶ භද්දන්තෙ, එකං මෙ දෙහි ගාථකං [ගීතකං (ක. අට්ඨ.)].

යෙන සිඤ්චන්ති දුක්ඛිතං, යෙන සිඤ්චන්ති ආතුරං;

තස්ස මජ්ඣෙ මරිස්සාමි, ජාතං සරණතො භයං.

යත්ථ බීජානි රූහන්ති, සත්තා යත්ථ පතිට්ඨිතා;

සා මෙ සීසං නිපීළෙති, ජාතං සරණතො භයං.

යෙන භත්තානි පච්චන්ති, සීතං යෙන විහඤ්ඤති;

සො මං ඩහති [දය්හති (ක.)] ගත්තානි, ජාතං සරණතො භයං.

යෙන භුත්තෙන [භත්තෙන (ස්යා. ක.)] යාපෙන්ති, පුථූ බ්රාහ්මණඛත්තියා;

සො මං භුත්තො බ්යාපාදෙති, ජාතං සරණතො භයං.

ගිම්හානං පච්ඡිමෙ මාසෙ, වාතමිච්ඡන්ති පණ්ඩිතා;

සො මං [සො මෙ (සී. පී.)] භඤ්ජති ගත්තානි, ජාතං සරණතො භයං.

යං නිස්සිතා ජගතිරුහං, ස්වායං අග්ගිං පමුඤ්චති;

දිසා භජථ වක්කඞ්ගා, ජාතං සරණතො භයං.

යමානයිං ¶ සොමනස්සං, මාලිනිං චන්දනුස්සදං;

සා මං ඝරා නිච්ඡුභති [නීහරති (සී. ස්යා.)], ජාතං සරණතො භයං.

යෙන ජාතෙන නන්දිස්සං, යස්ස ච භවමිච්ඡිසං;

සො මං ඝරා නිච්ඡුභති [නීහරති (සී. ස්යා.)], ජාතං සරණතො භයං.

සුණන්තු මෙ ජානපදා, නෙගමා ච සමාගතා;

යතොදකං තදාදිත්තං, යතො ඛෙමං තතො භයං.

රාජා ¶ විලුම්පතෙ රට්ඨං, බ්රාහ්මණො ච පුරොහිතො;

අත්තගුත්තා විහරථ, ජාතං සරණතො භයන්ති.

අස්ස ¶ ඉන්දසමො රාජ, අච්චන්තං අජරාමරො;

සචෙ ත්වං යඤ්ඤං යාජෙය්ය, ඉසිං ලොමසකස්සපං.

සසමුද්දපරියායං, මහිං සාගරකුණ්ඩලං;

න ඉච්ඡෙ සහ නින්දාය, එවං සෙය්ය [සය්හ (සී. ස්යා. පී.)] විජානහි.

ධිරත්ථු තං යසලාභං, ධනලාභඤ්ච බ්රාහ්මණ;

යා වුත්ති විනිපාතෙන, අධම්මචරණෙන වා.

අපි චෙ පත්තමාදාය, අනගාරො පරිබ්බජෙ;

සායෙව ජීවිකා සෙය්යො, යා චාධම්මෙන එසනා.

අපි චෙ පත්තමාදාය, අනගාරො පරිබ්බජෙ;

අඤ්ඤං අහිංසයං ලොකෙ, අපි රජ්ජෙන තං වරං.

බලං චන්දො බලං සුරියො, බලං සමණබ්රාහ්මණා;

බලං වෙලා සමුද්දස්ස, බලාතිබලමිත්ථියො.

යථා උග්ගතපං සන්තං, ඉසිං ලොමසකස්සපං;

පිතු අත්ථා චන්දවතී, වාජපෙය්යං [වාචපෙය්යං (පී. ක.)] අයාජයි.

තං ලොභපකතං කම්මං, කටුකං කාමහෙතුකං;

තස්ස ¶ මූලං ගවෙසිස්සං, ඡෙච්ඡං රාගං සබන්ධනං.

ධිරත්ථු ¶ කාමෙ සුබහූපි ලොකෙ, තපොව සෙය්යො කාමගුණෙහි රාජ;

තපො කරිස්සාමි පහාය කාමෙ, තවෙව රට්ඨං චන්දවතී ච හොතූති.

කාසායවත්ථෙ සකුණෙ වදාමි, දුවෙ දුවෙ නන්දමනෙ [නන්දිමනෙ (සී. පී.)] චරන්තෙ;

කං අණ්ඩජං අණ්ඩජා මානුසෙසු, ජාතිං පසංසන්ති තදිඞ්ඝ බ්රූථ.

අම්හෙ මනුස්සෙසු මනුස්සහිංස, අනුබ්බතෙ [අනුපුබ්බකෙ (ක.)] චක්කවාකෙ වදන්ති;

කල්යාණභාවම්හෙ [භාව’ම්හ (සී. පී.)] දිජෙසු සම්මතා, අභිරූපා [අභීතරූපා (සී. ස්යා. පී.)] විචරාම අණ්ණවෙ. ( ) [(න ඝාසහෙතූපි කරොම පාපං) (ක.)]

කිං අණ්ණවෙ කානි ඵලානි භුඤ්ජෙ, මංසං කුතො ඛාදථ චක්කවාකා;

කිං භොජනං භුඤ්ජථ වො අනොමා [අභිණ්හං (ක.)], බලඤ්ච ¶ වණ්ණො ච අනප්පරූපා [අනප්පරූපො (සී. ස්යා. පී.)].

න ¶ අණ්ණවෙ සන්ති ඵලානි ධඞ්ක, මංසං කුතො ඛාදිතුං චක්කවාකෙ;

සෙවාලභක්ඛම්හ [භක්ඛිම්හ (ක.)] අපාණභොජනා [අවාකභොජනා (සී. පී.)], න ඝාසහෙතූපි කරොම පාපං.

න මෙ ඉදං රුච්චති චක්කවාක, අස්මිං භවෙ භොජනසන්නිකාසො;

අහොසි පුබ්බෙ තතො මෙ අඤ්ඤථා, ඉච්චෙව මෙ විමති එත්ථ ජාතා.

අහම්පි ¶ මංසානි ඵලානි භුඤ්ජෙ, අන්නානි ච ලොණියතෙලියානි;

රසං මනුස්සෙසු ලභාමි භොත්තුං, සූරොව සඞ්ගාමමුඛං විජෙත්වා;

න ච මෙ තාදිසො වණ්ණො, චක්කවාක යථා තව.

අසුද්ධභක්ඛොසි ඛණානුපාතී, කිච්ඡෙන තෙ ලබ්භති අන්නපානං;

න තුස්සසී රුක්ඛඵලෙහි ධඞ්ක, මංසානි වා යානි සුසානමජ්ඣෙ.

යො සාහසෙන අධිගම්ම භොගෙ, පරිභුඤ්ජති ¶ ධඞ්ක ඛණානුපාතී;

තතො උපක්කොසති නං සභාවො, උපක්කුට්ඨො වණ්ණබලං ජහාති.

අප්පම්පි චෙ නිබ්බුතිං භුඤ්ජතී යදි, අසාහසෙන අපරූපඝාතී [අසාහසෙනානුපඝාතිනො (ක.)];

බලඤ්ච වණ්ණො ච තදස්ස හොති, න හි සබ්බො ආහාරමයෙන වණ්ණොති.

සුතිතික්ඛං අරඤ්ඤම්හි, පන්තම්හි සයනාසනෙ;

යෙ ච ගාමෙ තිතික්ඛන්ති, තෙ උළාරතරා තයා.

අරඤ්ඤා ගාමමාගම්ම, කිංසීලං කිංවතං අහං;

පුරිසං තාත සෙවෙය්යං, තං මෙ අක්ඛාහි පුච්ඡිතො.

යො තෙ [යො තං (ස්යා. ජා. 1.4.190 අරඤ්ඤජාතකෙපි)] විස්සාසයෙ තාත, විස්සාසඤ්ච ඛමෙය්ය තෙ;

සුස්සූසී ච තිතික්ඛී ච, තං භජෙහි ඉතො ගතො.

යස්ස ¶ කායෙන වාචාය, මනසා නත්ථි දුක්කටං;

උරසීව පතිට්ඨාය, තං භජෙහි ඉතො ගතො.

යො ච ධම්මෙන චරති, චරන්තොපි න මඤ්ඤති;

විසුද්ධකාරිං සප්පඤ්ඤං, තං භජෙහි ඉතො ගතො.

හලිද්දිරාගං ¶ කපිචිත්තං, පුරිසං රාගවිරාගිනං;

තාදිසං තාත මා සෙවි, නිම්මනුස්සම්පි චෙ සියා.

ආසීවිසංව කුපිතං, මීළ්හලිත්තං මහාපථං;

ආරකා පරිවජ්ජෙහි, යානීව විසමං පථං.

අනත්ථා ¶ තාත වඩ්ඪන්ති, බාලං අච්චුපසෙවතො;

මාස්සු බාලෙන සංගච්ඡි, අමිත්තෙනෙව සබ්බදා.

තං තාහං තාත යාචාමි, කරස්සු වචනං මම;

මාස්සු බාලෙන සංගච්ඡි [සංගඤ්ඡි (සී. පී.)], දුක්ඛො බාලෙහි සඞ්ගමොති.

කුතො නු ආගච්ඡථ භො තයො ජනා, ස්වාගතා එථ [ස්වාගතං එත්ථ (සී. පී.)] නිසීදථාසනෙ;

කච්චිත්ථ භොන්තො කුසලං අනාමයං, චිරස්සමබ්භාගමනං හි වො ඉධ.

අහමෙව එකො ඉධ මජ්ජ පත්තො, න චාපි මෙ දුතියො කොචි විජ්ජති;

කිමෙව සන්ධාය තෙ භාසිතං ඉසෙ, ‘‘කුතො නු ආගච්ඡථ භො තයො ජනා’’.

තුවඤ්ච එකො භරියා ච තෙ පියා, සමුග්ගපක්ඛිත්තනිකිණ්ණමන්තරෙ ¶ ;

සා රක්ඛිතා කුච්ඡිගතාව [කුච්ඡිගතා ච (ක.)] තෙ සදා, වායුස්ස [හරිස්ස (ක.)] පුත්තෙන සහා තහිං රතා.

සංවිග්ගරූපො ¶ ඉසිනා වියාකතො [පබ්යාකතො (ක.), බ්යාකතො (ස්යා. පී.)], සො දානවො තත්ථ සමුග්ගමුග්ගිලි;

අද්දක්ඛි භරියං සුචි මාලධාරිනිං, වායුස්ස පුත්තෙන සහා තහිං රතං.

සුදිට්ඨරූපමුග්ගතපානුවත්තිනා [සුදිට්ඨරූපුග්ගතපානුවත්තිනා (සී. ස්යා. පී.)], හීනා නරා යෙ පමදාවසං ගතා;

යථා හවෙ පාණරිවෙත්ථ රක්ඛිතා, දුට්ඨා මයී අඤ්ඤමභිප්පමොදයි.

දිවා ච රත්තො ච මයා උපට්ඨිතා, තපස්සිනා ජොතිරිවා වනෙ වසං;

සා ධම්මමුක්කම්ම අධම්මමාචරි, අකිරියරූපො පමදාහි සන්ථවො.

සරීරමජ්ඣම්හි ඨිතාතිමඤ්ඤහං, මය්හං අයන්ති අසතිං අසඤ්ඤතං;

සා ධම්මමුක්කම්ම අධම්මමාචරි, අකිරියරූපො පමදාහි සන්ථවො.

සුරක්ඛිතං ¶ මෙති කථං නු විස්සසෙ, අනෙකචිත්තාසු න හත්ථි [අනෙකචිත්තා පුන හෙත්ථ (ක.)] රක්ඛණා;

එතා හි පාතාලපපාතසන්නිභා, එත්ථප්පමත්තො බ්යසනං නිගච්ඡති.

තස්මා හි තෙ සුඛිනො වීතසොකා, යෙ මාතුගාමෙහි චරන්ති නිස්සටා;

එතං සිවං උත්තමමාභිපත්ථයං, න මාතුගාමෙහි කරෙය්ය සන්ථවන්ති.

න ¶ ඛො මෙ රුච්චති ආළි, පූතිමංසස්ස පෙක්ඛනා;

එතාදිසා සඛාරස්මා, ආරකා පරිවජ්ජයෙ.

උම්මත්තිකා ¶ අයං වෙණී, වණ්ණෙති පතිනො සඛිං;

පජ්ඣායි [පජ්ඣාති (සී. පී.), පජ්ඣායති (සී. නිය්ය)] පටිගච්ඡන්තිං, ආගතං මෙණ්ඩ [මෙළ (සී. පී.)] මාතරං.

ත්වං ඛොසි සම්ම උම්මත්තො, දුම්මෙධො අවිචක්ඛණො;

යො ත්වං [සො ත්වං (ස්යා.)] මතාලයං කත්වා, අකාලෙන විපෙක්ඛසි.

න අකාලෙ විපෙක්ඛෙය්ය, කාලෙ පෙක්ඛෙය්ය පණ්ඩිතො;

පූතිමංසොව පජ්ඣායි [පජ්ඣාති (සී. පී.), පජ්ඣායති (සී. නිය්ය)], යො අකාලෙ විපෙක්ඛති.

පියං ඛො ආළි මෙ හොතු, පුණ්ණපත්තං දදාහි මෙ;

පති ¶ සඤ්ජීවිතො මය්හං, එය්යාසි පියපුච්ඡිකා [පුච්ඡිතා (ස්යා. ක.)].

පියං ඛො ආළි තෙ හොතු, පුණ්ණපත්තං දදාමි තෙ;

මහතා පරිවාරෙන [පරිහාරෙන (ස්යා.)], එස්සං [එසං (සී. පී.)] කයිරාහි [කයිරාසි (පී.)] භොජනං.

කීදිසො තුය්හං පරිවාරො, යෙසං කාහාමි භොජනං;

කිංනාමකා ච තෙ සබ්බෙ, තං [තෙ (සී. ස්යා. පී.)] මෙ අක්ඛාහි පුච්ඡිතා.

මාලියො චතුරක්ඛො ච, පිඞ්ගියො අථ ජම්බුකො;

එදිසො මය්හං පරිවාරො, තෙසං කයිරාහි [කයිරාසි (පී.)] භොජනං.

නික්ඛන්තාය අගාරස්මා, භණ්ඩකම්පි විනස්සති;

ආරොග්යං ආළිනො වජ්ජං [වච්ඡං (?)], ඉධෙව වස මාගමාති.

යො තෙ පුත්තකෙ අඛාදි, දින්නභත්තො අදූසකෙ;

තස්මිං දාඨං නිපාතෙහි, මා තෙ මුච්චිත්ථ ජීවතො.

ආකිණ්ණලුද්දො ¶ පුරිසො, ධාතිචෙලංව මක්ඛිතො;

පදෙසං තං න පස්සාමි, යත්ථ දාඨං නිපාතයෙ.

අකතඤ්ඤුස්ස පොසස්ස, නිච්චං විවරදස්සිනො;

සබ්බං චෙ පථවිං දජ්ජා, නෙව නං අභිරාධයෙ.

කින්නු සුබාහු තරමානරූපො, පච්චාගතොසි සහ මාණවෙන;

කිං ¶ කිච්චමත්ථං ඉධමත්ථි තුය්හං, අක්ඛාහි මෙ පුච්ඡිතො එතමත්ථං.

යො තෙ සඛා දද්දරො සාධුරූපො, තස්ස වධං පරිසඞ්කාමි අජ්ජ;

පුරිසස්ස කම්මායතනානි සුත්වා, නාහං සුඛිං දද්දරං අජ්ජ මඤ්ඤෙ.

කානිස්ස ¶ කම්මායතනානි අස්සු, පුරිසස්ස වුත්තිසමොධානතාය;

කං වා පටිඤ්ඤං පුරිසස්ස සුත්වා, පරිසඞ්කසි දද්දරං මාණවෙන.

චිණ්ණා කලිඞ්ගා චරිතා වණිජ්ජා, වෙත්තාචරො සඞ්කුපථොපි චිණ්ණො;

නටෙහි චිණ්ණං සහ වාකුරෙහි [වාකරෙහි (පී. සී. නිය්ය), වාගුරෙහි (?)], දණ්ඩෙන යුද්ධම්පි සමජ්ජමජ්ඣෙ.

බද්ධා කුලීකා [කුලිඞ්කා (සී. පී.)] මිතමාළ්හකෙන, අක්ඛා ජිතා [අක්ඛාචිතා (සී. අට්ඨ.)] සංයමො අබ්භතීතො;

අබ්බාහිතං [අප්පහිතං (සී. ස්යා.), අබ්බූහිතං (පී. සී. නිය්ය)] පුබ්බකං [පුප්ඵකං (සී. ස්යා.)] අඩ්ඪරත්තං, හත්ථා දඩ්ඪා පිණ්ඩපටිග්ගහෙන.

තානිස්ස ¶ කම්මායතනානි අස්සු, පුරිසස්ස ¶ වුත්තිසමොධානතාය;

යථා අයං දිස්සති ලොමපිණ්ඩො, ගාවො හතා කිං පන දද්දරස්සාති.

වරගිජ්ඣ සමජ්ජන හංසවරො, නිධිසව්හය හාරිත පාටලිකො;

අජරාමර ධඞ්ක තිතික්ඛ කුතො, අථ ද්වාදස පෙක්ඛන දද්දරිභීති.

චතුද්වාරමිදං ¶ ¶ ¶ නගරං, ආයසං දළ්හපාකාරං;

ඔරුද්ධපටිරුද්ධොස්මි, කිං පාපං පකතං මයා.

සබ්බෙ අපිහිතා ද්වාරා, ඔරුද්ධොස්මි යථා දිජො;

කිමාධිකරණං යක්ඛ, චක්කාභිනිහතො අහං.

ලද්ධා සතසහස්සානි, අතිරෙකානි වීසති;

අනුකම්පකානං ඤාතීනං, වචනං සම්ම නාකරි.

ලඞ්ඝිං සමුද්දං පක්ඛන්දි, සාගරං අප්පසිද්ධිකං;

චතුබ්භි අට්ඨජ්ඣගමා, අට්ඨාහිපි ච සොළස.

සොළසාහි ච බාත්තිංස, අත්රිච්ඡං චක්කමාසදො;

ඉච්ඡාහතස්ස පොසස්ස, චක්කං භමති මත්ථකෙ.

උපරිවිසාලා දුප්පූරා, ඉච්ඡා විසටගාමිනී [විසටගාමිනිං (පී. ක.)];

යෙ ච තං අනුගිජ්ඣන්ති, තෙ හොන්ති චක්කධාරිනො.

බහුභණ්ඩං [බහුං භණ්ඩං (සී. පී.)] අවහාය, මග්ගං අප්පටිවෙක්ඛිය;

යෙසඤ්චෙතං අසඞ්ඛාතං, තෙ හොන්ති චක්කධාරිනො.

කම්මං සමෙක්ඛෙ විපුලඤ්ච භොගං, ඉච්ඡං ¶ න සෙවෙය්ය අනත්ථසංහිතං;

කරෙය්ය වාක්යං අනුකම්පකානං, තං තාදිසං නාතිවත්තෙය්ය චක්කං.

කීවචිරං නු මෙ යක්ඛ, චක්කං සිරසි ඨස්සති;

කති වස්සසහස්සානි, තං මෙ අක්ඛාහි පුච්ඡිතො.

අතිසරො පච්චසරො [අච්චසරො (සී. ස්යා. පී.)], මිත්තවින්ද සුණොහි මෙ;

චක්කං තෙ සිරසි [සිරස්මි (ස්යා.)] මාවිද්ධං, න තං ජීවං පමොක්ඛසීති.

කණ්හො ¶ ¶ වතායං පුරිසො, කණ්හං භුඤ්ජති භොජනං;

කණ්හෙ භූමිපදෙසස්මිං, න මය්හං මනසො පියො.

න කණ්හො තචසා හොති, අන්තොසාරො හි බ්රාහ්මණො;

යස්මිං පාපානි කම්මානි, ස වෙ කණ්හො සුජම්පති.

එතස්මිං තෙ සුලපිතෙ, පතිරූපෙ සුභාසිතෙ;

වරං බ්රාහ්මණ තෙ දම්මි, යං කිඤ්චි මනසිච්ඡසි.

වරඤ්චෙ මෙ අදො සක්ක, සබ්බභූතානමිස්සර;

සුනික්කොධං සුනිද්දොසං, නිල්ලොභං වුත්තිමත්තනො;

නිස්නෙහමභිකඞ්ඛාමි, එතෙ මෙ චතුරො වරෙ.

කිං නු කොධෙ වා [කොධෙව (සී. පී.)] දොසෙ වා, ලොභෙ ස්නෙහෙ ච බ්රාහ්මණ;

ආදීනවං ¶ ත්වං පස්සසි [සම්පස්සසි (සී. පී.)], තං මෙ අක්ඛාහි පුච්ඡිතො.

අප්පො හුත්වා බහු හොති, වඩ්ඪතෙ සො අඛන්තිජො;

ආසඞ්ගී බහුපායාසො, තස්මා කොධං න රොචයෙ.

දුට්ඨස්ස ඵරුසා [පඨමා (පී. සී. නිය්ය)] වාචා, පරාමාසො අනන්තරා;

තතො පාණි තතො දණ්ඩො, සත්ථස්ස පරමා ගති [පරාමසති (ක.)];

දොසො කොධසමුට්ඨානො, තස්මා දොසං න රොචයෙ.

ආලොපසාහසාකාරා [සහසාකාරා (සී. ස්යා. පී.)], නිකතී වඤ්චනානි ච;

දිස්සන්ති ලොභධම්මෙසු, තස්මා ලොභං න රොචයෙ.

ස්නෙහසඞ්ගථිතා [සඞ්ගධිතා (ක.), සඞ්ගන්තිතා (ස්යා.)] ගන්ථා, සෙන්ති මනොමයා පුථූ;

තෙ භුසං උපතාපෙන්ති, තස්මා ස්නෙහං න රොචයෙ.

එතස්මිං තෙ සුලපිතෙ, පතිරූපෙ සුභාසිතෙ;

වරං බ්රාහ්මණ තෙ දම්මි, යං කිඤ්චි මනසිච්ඡසි.

වරඤ්චෙ මෙ අදො සක්ක, සබ්බභූතානමිස්සර;

අරඤ්ඤෙ මෙ විහරතො, නිච්චං එකවිහාරිනො;

ආබාධා මා [න (ස්යා. පී.)] උප්පජ්ජෙය්යුං, අන්තරායකරා භුසා.

එතස්මිං ¶ තෙ සුලපිතෙ, පතිරූපෙ සුභාසිතෙ;

වරං බ්රාහ්මණ තෙ දම්මි, යං කිඤ්චි මනසිච්ඡසි.

වරඤ්චෙ ¶ මෙ අදො සක්ක, සබ්බභූතානමිස්සර;

න මනො වා සරීරං වා, මං-කතෙ සක්ක කස්සචි;

කදාචි ¶ උපහඤ්ඤෙථ, එතං සක්ක වරං වරෙති.

යො කොපනෙය්යෙ න කරොති කොපං, න කුජ්ඣති සප්පුරිසො කදාචි;

කුද්ධොපි සො නාවිකරොති කොපං, තං වෙ නරං සමණමාහු [සමණං ආහු (සී.)] ලොකෙ.

ඌනූදරො යො සහතෙ ජිඝච්ඡං, දන්තො තපස්සී මිතපානභොජනො;

ආහාරහෙතු න කරොති පාපං, තං වෙ නරං සමණමාහු ලොකෙ.

ඛිඩ්ඩං රතිං විප්පජහිත්වාන සබ්බං, න චාලිකං භාසසි කිඤ්චි ලොකෙ;

විභූසට්ඨානා විරතො මෙථුනස්මා, තං වෙ නරං සමණමාහු ලොකෙ.

පරිග්ගහං ලොභධම්මඤ්ච සබ්බං, යො වෙ පරිඤ්ඤාය පරිච්චජෙති;

දන්තං ඨිතත්තං අමමං නිරාසං, තං වෙ නරං සමණමාහු ලොකෙ.

පුච්ඡාම ¶ කත්තාරමනොමපඤ්ඤං [මනොමපඤ්ඤ (ස්යා. ක.)], කථාසු නො විග්ගහො අත්ථි ජාතො;

ඡින්දජ්ජ කඞ්ඛං විචිකිච්ඡිතානි, තදජ්ජ [තයාජ්ජ (සී.)] කඞ්ඛං විතරෙමු සබ්බෙ.

යෙ ¶ පණ්ඩිතා අත්ථදසා භවන්ති, භාසන්ති තෙ යොනිසො තත්ථ කාලෙ;

කථං නු කථානං අභාසිතානං, අත්ථං නයෙය්යුං කුසලා ජනින්දා.

කථං හවෙ භාසති නාගරාජා, ගරුළො පන වෙනතෙය්යො කිමාහ;

ගන්ධබ්බරාජා පන කිං වදෙසි, කථං පන කුරූනං රාජසෙට්ඨො.

ඛන්තිං හවෙ භාසති නාගරාජා, අප්පාහාරං ගරුළො වෙනතෙය්යො;

ගන්ධබ්බරාජා රතිවිප්පහානං, අකිඤ්චනං කුරූනං රාජසෙට්ඨො.

සබ්බානි එතානි සුභාසිතානි, න හෙත්ථ දුබ්භාසිතමත්ථි කිඤ්චි;

යස්මිඤ්ච එතානි පතිට්ඨිතානි, අරාව ¶ නාභ්යා සුසමොහිතානි;

චතුබ්භි ධම්මෙහි සමඞ්ගිභූතං, තං වෙ නරං සමණමාහු ලොකෙ.

තුවඤ්හි [තුවං නු (සී. පී.)] සෙට්ඨො ත්වමනුත්තරොසි, ත්වං ධම්මගූ ධම්මවිදූ සුමෙධො;

පඤ්ඤාය පඤ්හං සමධිග්ගහෙත්වා, අච්ඡෙච්ඡි ධීරො විචිකිච්ඡිතානි;

අච්ඡෙච්ඡි කඞ්ඛං විචිකිච්ඡිතානි, චුන්දො යථා නාගදන්තං ඛරෙන.

නීලුප්පලාභං විමලං අනග්ඝං, වත්ථං ඉදං ධූමසමානවණ්ණං;

පඤ්හස්ස ¶ වෙය්යාකරණෙන තුට්ඨො, දදාමි තෙ ධම්මපූජාය ධීර.

සුවණ්ණමාලං ¶ ¶ සතපත්තඵුල්ලිතං, සකෙසරං රත්නසහස්සමණ්ඩිතං;

පඤ්හස්ස වෙය්යාකරණෙන තුට්ඨො, දදාමි තෙ ධම්මපූජාය ධීර.

මණිං අනග්ඝං රුචිරං පභස්සරං, කණ්ඨාවසත්තං [වසිතං (ක.)] මණිභූසිතං මෙ;

පඤ්හස්ස වෙය්යාකරණෙන තුට්ඨො, දදාමි තෙ ධම්මපූජාය ධීර.

ගවං සහස්සං උසභඤ්ච නාගං, ආජඤ්ඤයුත්තෙ ච රථෙ දස ඉමෙ;

පඤ්හස්ස වෙය්යාකරණෙන තුට්ඨො, දදාමි තෙ ගාමවරානි සොළස.

සාරිපුත්තො තදා නාගො, සුපණ්ණො පන කොලිතො;

ගන්ධබ්බරාජා අනුරුද්ධො, රාජා ආනන්ද පණ්ඩිතො;

විධුරො බොධිසත්තො ච, එවං ධාරෙථ ජාතකන්ති.

බහුස්සුතො සුතධම්මොසි සඞ්ඛ, දිට්ඨා තයා සමණබ්රාහ්මණා ච;

අථක්ඛණෙ දස්සයසෙ විලාපං, අඤ්ඤො නු කො තෙ පටිමන්තකො මයා.

සුබ්භූ [සුබ්භා (ස්යා.), සුම්භා, සුභ්මා (ක.)] සුභා සුප්පටිමුක්කකම්බු, පග්ගය්හ සොවණ්ණමයාය පාතියා;

‘‘භුඤ්ජස්සු භත්තං’’ ඉති මං වදෙති, සද්ධාවිත්තා [සද්ධාචිත්තා (සී. පී. ක.)], තමහං නොති බ්රූමි.

එතාදිසං ¶ ¶ බ්රාහ්මණ දිස්වාන [දිස්ව (සී. පී.)] යක්ඛං, පුච්ඡෙය්ය පොසො සුඛමාසිසානො [සුඛමාසසානො (ස්යා.), සුඛමාසිසමානො (ක.)];

උට්ඨෙහි නං පඤ්ජලිකාභිපුච්ඡ, දෙවී නුසි ත්වං උද මානුසී නු.

යං ත්වං සුඛෙනාභිසමෙක්ඛසෙ මං, භුඤ්ජස්සු භත්තං ඉති මං වදෙසි;

පුච්ඡාමි තං නාරි මහානුභාවෙ, දෙවී නුසි ත්වං උද මානුසී නු.

දෙවී අහං සඞ්ඛ මහානුභාවා, ඉධාගතා සාගරවාරිමජ්ඣෙ;

අනුකම්පිකා නො ච පදුට්ඨචිත්තා, තවෙව අත්ථාය ඉධාගතාස්මි.

ඉධන්නපානං සයනාසනඤ්ච, යානානි නානාවිවිධානි සඞ්ඛ;

සබ්බස්ස ත්යාහං පටිපාදයාමි, යං කිඤ්චි තුය්හං මනසාභිපත්ථිතං.

යං කිඤ්චි යිට්ඨඤ්ච හුතඤ්ච [යිට්ඨංව හුතංව (සී. පී.)] මය්හං, සබ්බස්ස නො ඉස්සරා ත්වං සුගත්තෙ;

සුසොණි සුබ්භමු [සුබ්භු (සී.), සුබ්භා (ස්යා.)] සුවිලග්ගමජ්ඣෙ [සුවිලාකමජ්ඣෙ (ස්යා. පී. සී. අට්ඨ.), සුවිලාතමජ්ඣෙ (ක.)], කිස්ස මෙ කම්මස්ස අයං විපාකො.

ඝම්මෙ ¶ පථෙ බ්රාහ්මණ එකභික්ඛුං, උග්ඝට්ටපාදං තසිතං කිලන්තං;

පටිපාදයී සඞ්ඛ උපාහනානි [උපාහනාහි (සී. පී.)], සා දක්ඛිණා කාමදුහා තවජ්ජ.

සා ¶ හොතු නාවා ඵලකූපපන්නා, අනවස්සුතා එරකවාතයුත්තා;

අඤ්ඤස්ස යානස්ස න හෙත්ථ [න හත්ථි (පී.)] භූමි, අජ්ජෙව මං මොළිනිං පාපයස්සු.

සා ¶ තත්ථ විත්තා සුමනා පතීතා, නාවං සුචිත්තං අභිනිම්මිනිත්වා;

ආදාය සඞ්ඛං පුරිසෙන සද්ධිං, උපානයී නගරං සාධුරම්මන්ති.

යො තෙ ඉමං විසාලක්ඛිං, පියං සම්හිතභාසිනිං [සම්මිල්ලභාසිනිං (සී. පී.), සම්මිල්ලහාසිනිං (ස්යා.)];

ආදාය බලා ගච්ඡෙය්ය, කිං නු කයිරාසි බ්රාහ්මණ.

උප්පජ්ජෙ [උප්පජ්ජ (සී. පී.)] මෙ න මුච්චෙය්ය, න මෙ මුච්චෙය්ය ජීවතො;

රජංව ¶ විපුලා වුට්ඨි, ඛිප්පමෙව නිවාරයෙ [නිවාරයිං (ක.)].

යං නු පුබ්බෙ විකත්ථිත්ථො [විකත්ථිතො (ක. සී. ස්යා. ක.)], බලම්හිව අපස්සිතො;

ස්වජ්ජ තුණ්හිකතො [තුණ්හිකතො (සී.), තුණ්හික්ඛකො (පී.)] දානි, සඞ්ඝාටිං සිබ්බමච්ඡසි.

උප්පජ්ජි මෙ න මුච්චිත්ථ, න මෙ මුච්චිත්ථ ජීවතො;

රජංව විපුලා වුට්ඨි, ඛිප්පමෙව නිවාරයිං.

කිං තෙ උප්පජ්ජි නො මුච්චි, කිං තෙ න මුච්චි ජීවතො;

රජංව විපුලා වුට්ඨි, කතමං ත්වං නිවාරයි.

යම්හි ජාතෙ න පස්සති, අජාතෙ සාධු පස්සති;

සො මෙ උප්පජ්ජි නො මුච්චි, කොධො දුම්මෙධගොචරො.

යෙන ජාතෙන නන්දන්ති, අමිත්තා දුක්ඛමෙසිනො;

සො මෙ උප්පජ්ජි නො මුච්චි, කොධො දුම්මෙධගොචරො.

යස්මිඤ්ච ¶ ජායමානම්හි, සදත්ථං නාවබුජ්ඣති;

සො මෙ උප්පජ්ජි නො මුච්චි, කොධො දුම්මෙධගොචරො.

යෙනාභිභූතො කුසලං ජහාති, පරක්කරෙ විපුලඤ්චාපි අත්ථං;

ස භීමසෙනො බලවා පමද්දී, කොධො මහාරාජ න මෙ අමුච්චථ.

කට්ඨස්මිං මත්ථමානස්මිං [මන්ථමානස්මිං (පී.), මද්දමානස්මිං (ක.)], පාවකො නාම ජායති;

තමෙව කට්ඨං ඩහති, යස්මා සො ජායතෙ ගිනි.

එවං මන්දස්ස පොසස්ස, බාලස්ස අවිජානතො;

සාරම්භා ¶ [සාරබ්භා (ක.)] ජායතෙ කොධො, සොපි තෙනෙව ඩය්හති.

අග්ගීව තිණකට්ඨස්මිං, කොධො යස්ස පවඩ්ඪති;

නිහීයති තස්ස යසො, කාළපක්ඛෙව චන්දිමා.

අනෙධො ¶ [අනින්ධො (සී. ක.), අනින්දො (ස්යා.)] ධූමකෙතූව, කොධො යස්සූපසම්මති;

ආපූරති තස්ස යසො, සුක්කපක්ඛෙව චන්දිමාති.

සත්තාහමෙවාහං පසන්නචිත්තො, පුඤ්ඤත්ථිකො ආචරිං [අචරිං (සී. ස්යා. පී.)] බ්රහ්මචරියං;

අථාපරං යං චරිතං මමෙදං [මම යිදං (ස්යා.), මමායිදං (පී.)], වස්සානි පඤ්ඤාස සමාධිකානි;

අකාමකො වාපි [වාහි (පී. ක.)] අහං චරාමි, එතෙන ¶ සච්චෙන සුවත්ථි හොතු;

යස්මා ¶ දානං නාභිනන්දිං කදාචි, දිස්වානහං අතිථිං වාසකාලෙ;

න චාපි මෙ අප්පියතං අවෙදුං, බහුස්සුතා සමණබ්රාහ්මණා ච.

අකාමකො වාපි අහං දදාමි, එතෙන සච්චෙන සුවත්ථි හොතු;

ආසීවිසො තාත පහූතතෙජො, යො තං අදංසී [අඩංසී (ස්යා.)] සචරා [බිලරා (සී.), පිළාරා (ස්යා.), පතරා (පී.)] උදිච්ච;

තස්මිඤ්ච මෙ අප්පියතාය අජ්ජ, පිතරි ච තෙ නත්ථි කොචි විසෙසො;

එතෙන සච්චෙන සුවත්ථි හොතු, හතං විසං ජීවතු යඤ්ඤදත්තො.

සන්තා දන්තායෙව [දන්තා සන්තා යෙ ච (ස්යා. ක.)] පරිබ්බජන්ති, අඤ්ඤත්ර කණ්හා නත්ථාකාමරූපා [අනකාමරූපා (සී. ස්යා. පී.)];

දීපායන කිස්ස ජිගුච්ඡමානො, අකාමකො චරසි බ්රහ්මචරියං.

සද්ධාය නික්ඛම්ම පුනං නිවත්තො, සො එළමූගොව බාලො [එළමූගො චපලො (ස්යා. ක.)] වතායං;

එතස්ස වාදස්ස ජිගුච්ඡමානො, අකාමකො චරාමි බ්රහ්මචරියං;

විඤ්ඤුප්පසත්ථඤ්ච සතඤ්ච ඨානං [විඤ්ඤූපසත්ථං වසිතං ච ඨානං (ක.)], එවම්පහං පුඤ්ඤකරො භවාමි.

සමණෙ ¶ තුවං බ්රාහ්මණෙ අද්ධිකෙ ච, සන්තප්පයාසි ¶ අන්නපානෙන භික්ඛං;

ඔපානභූතංව ඝරං තව යිදං, අන්නෙන පානෙන උපෙතරූපං;

අථ කිස්ස වාදස්ස ජිගුච්ඡමානො, අකාමකො දානමිමං දදාසි.

පිතරො ච මෙ ආසුං පිතාමහා ච, සද්ධා අහුං දානපතී වදඤ්ඤූ;

තං කුල්ලවත්තං අනුවත්තමානො, මාහං කුලෙ අන්තිමගන්ධනො [ගන්ධිනො (ස්යා. පී. ක.), ගන්ධිනී (සී.)] අහුං;

එතස්ස වාදස්ස ජිගුච්ඡමානො, අකාමකො දානමිමං දදාමි.

දහරිං කුමාරිං අසමත්ථපඤ්ඤං, යං තානයිං ඤාතිකුලා සුගත්තෙ;

න චාපි මෙ අප්පියතං අවෙදි, අඤ්ඤත්ර කාමා පරිචාරයන්තා [පරිචාරයන්තී (සී. පී.)];

අථ කෙන වණ්ණෙන මයා තෙ භොති, සංවාසධම්මො අහු එවරූපො.

ආරා ¶ දූරෙ නයිධ කදාචි අත්ථි, පරම්පරා නාම කුලෙ ඉමස්මිං;

තං කුල්ලවත්තං අනුවත්තමානා, මාහං ¶ කුලෙ අන්තිමගන්ධිනී අහුං;

එතස්ස වාදස්ස ජිගුච්ඡමානා, අකාමිකා පද්ධචරාම්හි [පට්ඨචරාම්හි (ස්යා. ක.)] තුය්හං.

මණ්ඩබ්ය ¶ භාසිං යමභාසනෙය්යං [භාසිස්සං අභාසනෙය්යං (සී. ස්යා. පී.), භාසිස්ස’මභාසනෙය්යං (?)], තං ඛම්යතං පුත්තකහෙතු මජ්ජ;

පුත්තපෙමා න ඉධ පරත්ථි කිඤ්චි, සො නො අයං ජීවති යඤ්ඤදත්තොති.

කණ්හදීපායනජාතකං [මණ්ඩබ්යජාතකං (ස්යා. ක.)] ඡට්ඨං.

න වාහමෙතං [න චාහමෙතං (සී.)] ජානාමි, කො වායං කස්ස වාති වා [චාති වා (සී.)];

යථා සාඛො චරි [වදී (සී. ස්යා. පී.)] එවං, නිග්රොධ කින්ති මඤ්ඤසි.

තතො ගලවිනීතෙන, පුරිසා නීහරිංසු මං;

දත්වා මුඛපහාරානි, සාඛස්ස වචනංකරා.

එතාදිසං දුම්මතිනා, අකතඤ්ඤුන දුබ්භිනා;

කතං අනරියං සාඛෙන, සඛිනා තෙ ජනාධිප.

න වාහමෙතං ජානාමි, නපි මෙ කොචි සංසති;

යං මෙ ත්වං සම්ම අක්ඛාසි, සාඛෙන කාරණං [කඩ්ඪනං (සී. ස්යා.)] කතං.

සඛීනං ¶ සාජීවකරො, මම සාඛස්ස චූභයං;

ත්වං නොසිස්සරියං දාතා, මනුස්සෙසු මහන්තතං;

තයාමා ලබ්භිතා ඉද්ධී, එත්ථ මෙ නත්ථි සංසයො.

යථාපි බීජමග්ගිම්හි, ඩය්හති න විරූහති;

එවං කතං අසප්පුරිසෙ, නස්සති න විරූහති.

කතඤ්ඤුම්හි ච පොසම්හි, සීලවන්තෙ අරියවුත්තිනෙ;

සුඛෙත්තෙ විය බීජානි, කතං තම්හි න නස්සති.

ඉමං ජම්මං නෙකතිකං, අසප්පුරිසචින්තකං;

හනන්තු සාඛං සත්තීහි, නාස්ස ඉච්ඡාමි ජීවිතං.

ඛමතස්ස ¶ මහාරාජ, පාණා න පටිආනයා [දුප්පටිආනයා (සී. ස්යා. පී.)];

ඛම දෙව අසප්පුරිසස්ස, නාස්ස ඉච්ඡාමහං වධං.

නිග්රොධමෙව සෙවෙය්ය, න සාඛමුපසංවසෙ;

නිග්රොධස්මිං මතං සෙය්යො, යඤ්චෙ සාඛස්මි ජීවිතන්ති.

න ¶ තක්කලා සන්ති න ආලුවානි [ආලුපානි (සී. ස්යා. පී.)], න බිළාලියො න කළම්බානි තාත;

එකො අරඤ්ඤම්හි සුසානමජ්ඣෙ, කිමත්ථිකො තාත ඛණාසි කාසුං.

පිතාමහො ¶ තාත සුදුබ්බලො තෙ, අනෙකබ්යාධීහි දුඛෙන ඵුට්ඨො;

තමජ්ජහං නිඛණිස්සාමි සොබ්භෙ, න හිස්ස තං ජීවිතං රොචයාමි.

සඞ්කප්පමෙතං පටිලද්ධ පාපකං, අච්චාහිතං කම්ම කරොසි ලුද්දං;

මයාපි තාත පටිලච්ඡසෙ තුවං, එතාදිසං කම්ම ජරූපනීතො;

තං කුල්ලවත්තං අනුවත්තමානො, අහම්පි තං නිඛණිස්සාමි සොබ්භෙ.

ඵරුසාහි වාචාහි පකුබ්බමානො, ආසජ්ජ මං ත්වං වදසෙ කුමාර;

පුත්තො මමං ඔරසකො සමානො, අහිතානුකම්පී මම ත්වංසි පුත්ත.

න ¶ තාහං [ත්යාහං (ස්යා.)] තාත අහිතානුකම්පී, හිතානුකම්පී තෙ අහම්පි [අහඤ්හි (ස්යා.)] තාත;

පාපඤ්ච තං කම්ම පකුබ්බමානං, අරහාමි නො වාරයිතුං තතො.

යො මාතරං වා පිතරං සවිට්ඨ [මාතරං පිතරං වා වසිට්ඨ (සී. පී.)], අදූසකෙ හිංසති පාපධම්මො;

කායස්ස ¶ භෙදා අභිසම්පරායං, අසංසයං සො නිරයං උපෙති [පරෙති (සී. පී.)].

යො මාතරං වා පිතරං සවිට්ඨ, අන්නෙන පානෙන උපට්ඨහාති;

කායස්ස භෙදා අභිසම්පරායං, අසංසයං සො සුගතිං උපෙති.

න මෙ ත්වං පුත්ත අහිතානුකම්පී, හිතානුකම්පී මෙ [මම (?)] ත්වංසි පුත්ත;

අහඤ්ච තං මාතරා වුච්චමානො, එතාදිසං කම්ම කරොමි ලුද්දං.

යා තෙ සා භරියා අනරියරූපා, මාතා මමෙසා සකියා ජනෙත්ති;

නිද්ධාපයෙ [නිද්ධාමසෙ (පී.)] තඤ්ච සකා අගාරා, අඤ්ඤම්පි තෙ සා දුඛමාවහෙය්ය.

යා තෙ සා භරියා අනරියරූපා, මාතා මමෙසා සකියා ජනෙත්ති;

දන්තා කරෙණූව වසූපනීතා, සා පාපධම්මා පුනරාවජාතූති.

කිං ¶ ¶ තෙ වතං කිං පන බ්රහ්මචරියං, කිස්ස සුචිණ්ණස්ස අයං විපාකො;

අක්ඛාහි මෙ බ්රාහ්මණ එතමත්ථං, කස්මා නු තුම්හං දහරා න මිය්යරෙ [මීයරෙ (සී. පී.)].

ධම්මං චරාම න මුසා භණාම, පාපානි කම්මානි පරිවජ්ජයාම [විවජ්ජයාම (සී. ස්යා. පී.)];

අනරියං පරිවජ්ජෙමු සබ්බං, තස්මා හි අම්හං දහරා න මිය්යරෙ.

සුණොම ¶ ධම්මං අසතං සතඤ්ච, න චාපි ධම්මං අසතං රොචයාම;

හිත්වා අසන්තෙ න ජහාම සන්තෙ, තස්මා හි අම්හං දහරා න මිය්යරෙ.

පුබ්බෙව දානා සුමනා භවාම, දදම්පි වෙ අත්තමනා භවාම;

දත්වාපි වෙ නානුතප්පාම පච්ඡා, තස්මා හි අම්හං දහරා න මිය්යරෙ.

සමණෙ මයං බ්රාහ්මණෙ අද්ධිකෙ ච, වනිබ්බකෙ යාචනකෙ දලිද්දෙ;

අන්නෙන පානෙන අභිතප්පයාම, තස්මා ¶ හි අම්හං දහරා න මිය්යරෙ.

මයඤ්ච භරියං නාතික්කමාම, අම්හෙ ච භරියා නාතික්කමන්ති;

අඤ්ඤත්ර තාහි බ්රහ්මචරියං චරාම, තස්මා හි අම්හං දහරා න මිය්යරෙ.

පාණාතිපාතා ¶ විරමාම සබ්බෙ, ලොකෙ අදින්නං පරිවජ්ජයාම;

අමජ්ජපා නොපි මුසා භණාම, තස්මා හි අම්හං දහරා න මිය්යරෙ.

එතාසු වෙ ජායරෙ සුත්තමාසු, මෙධාවිනො හොන්ති පහූතපඤ්ඤා;

බහුස්සුතා වෙදගුනො [වෙදගුණා (ස්යා. ක.)] ච හොන්ති, තස්මා හි අම්හං දහරා න මිය්යරෙ.

මාතා පිතා ච [මාතා ච පිතා (ක.), මාතාපිතරා (ස්යා.)] භගිනී භාතරො ච, පුත්තා ච දාරා ච මයඤ්ච සබ්බෙ;

ධම්මං චරාම පරලොකහෙතු, තස්මා හි අම්හං දහරා න මිය්යරෙ.

දාසා ච දාස්යො [දාස්සො (සී. පී.), දාසී (ස්යා.)] අනුජීවිනො ච, පරිචාරකා කම්මකරා ච සබ්බෙ;

ධම්මං චරන්ති පරලොකහෙතු, තස්මා ¶ හි අම්හං දහරා න මිය්යරෙ.

ධම්මො හවෙ රක්ඛති ධම්මචාරිං, ධම්මො සුචිණ්ණො සුඛමාවහාති;

එසානිසංසො ධම්මෙ සුචිණ්ණෙ, න දුග්ගතිං ගච්ඡති ධම්මචාරී.

ධම්මො හවෙ රක්ඛති ධම්මචාරිං, ඡත්තං මහන්තං විය වස්සකාලෙ;

ධම්මෙන ගුත්තො මම ධම්මපාලො, අඤ්ඤස්ස අට්ඨීනි සුඛී කුමාරොති.

නාස්මසෙ ¶ කතපාපම්හි, නාස්මසෙ අලිකවාදිනෙ;

නාස්මසෙ අත්තත්ථපඤ්ඤම්හි, අතිසන්තෙපි නාස්මසෙ.

භවන්ති හෙකෙ පුරිසා, ගොපිපාසිකජාතිකා [ගොපිපාසකජාතිකා (සී. ස්යා. පී.)];

ඝසන්ති මඤ්ඤෙ මිත්තානි, වාචාය න ච කම්මුනා.

සුක්ඛඤ්ජලිපග්ගහිතා, වාචාය පලිගුණ්ඨිතා;

මනුස්සඵෙග්ගූ නාසීදෙ, යස්මිං නත්ථි කතඤ්ඤුතා.

න ¶ හි අඤ්ඤඤ්ඤචිත්තානං, ඉත්ථීනං පුරිසාන වා;

නානාවිකත්වා [නානාව කත්වා (සී. පී.)] සංසග්ගං, තාදිසම්පි ච නාස්මසෙ [තාදිසම්පි න විස්සසෙ (ස්යා.)].

අනරියකම්මමොක්කන්තං ¶ , අථෙතං [අත්ථෙතං (සී. ස්යා. පී.)] සබ්බඝාතිනං;

නිසිතංව පටිච්ඡන්නං, තාදිසම්පි ච නාස්මසෙ.

මිත්තරූපෙනිධෙකච්චෙ, සාඛල්යෙන අචෙතසා;

විවිධෙහි උපායන්ති, තාදිසම්පි ච නාස්මසෙ.

ආමිසං වා ධනං වාපි, යත්ථ පස්සති තාදිසො;

දුබ්භිං කරොති දුම්මෙධො, තඤ්ච හන්ත්වාන [ඣාත්වාන (සී. පී.), හිත්වාන (ස්යා.)] ගච්ඡති.

මිත්තරූපෙන බහවො, ඡන්නා සෙවන්ති සත්තවො;

ජහෙ කාපුරිසෙ හෙතෙ, කුක්කුටො විය සෙනකං.

යො ච [යොධ (ජා. 1.8.25 සුලසාජාතකෙ)] උප්පතිතං අත්ථං, න ඛිප්පමනුබුජ්ඣති;

අමිත්තවසමන්වෙති, පච්ඡා ච අනුතප්පති.

යො ච උප්පතිතං අත්ථං, ඛිප්පමෙව නිබොධති;

මුච්චතෙ සත්තුසම්බාධා, කුක්කුටො විය සෙනකා;

තං තාදිසං කූටමිවොඩ්ඩිතං වනෙ, අධම්මිකං නිච්චවිධංසකාරිනං;

ආරා විවජ්ජෙය්ය නරො විචක්ඛණො, සෙනං යථා කුක්කුටො වංසකානනෙති.

අලඞ්කතො ¶ ¶ මට්ඨකුණ්ඩලී [මට්ටකුණ්ඩලී (සී. පී.)], මාලධාරී [මාලභාරී (සී. පී.)] හරිචන්දනුස්සදො;

බාහා පග්ගය්හ කන්දසි, වනමජ්ඣෙ කිං දුක්ඛිතො තුවං.

සොවණ්ණමයො පභස්සරො, උප්පන්නො රථපඤ්ජරො මම;

තස්ස චක්කයුගං න වින්දාමි, තෙන දුක්ඛෙන ජහාමි ජීවිතං.

සොවණ්ණමයං මණීමයං, ලොහමයං අථ රූපියාමයං;

[ආචික්ඛ මෙ භද්දමාණව (වි. ව. 1209)] පාවද රථං කරිස්සාමි [කාරයාමි (සී. පී.)] තෙ [ආචික්ඛ මෙ භද්දමාණව (වි. ව. 1209)], චක්කයුගං පටිපාදයාමි තං.

සො [අථ (ස්යා.)] මාණවො තස්ස පාවදි, චන්දිමසූරියා [චන්දිමසූරියා (ස්යා.)] උභයෙත්ථ භාතරො [දිස්සරෙ (වි. ව. 1210)];

සොවණ්ණමයො රථො මම, තෙන චක්කයුගෙන සොභති.

බාලො ඛො ත්වංසි මාණව, යො ත්වං පත්ථයසෙ අපත්ථියං;

මඤ්ඤාමි තුවං මරිස්සසි, න ¶ හි ත්වං ලච්ඡසි චන්දසූරියෙ.

ගමනාගමනම්පි ¶ දිස්සති, වණ්ණධාතු උභයෙත්ථ වීථියො;

පෙතො පන නෙව දිස්සති, කො නු ඛො [කො නිධ (වි. ව. 1212)] කන්දතං බාල්යතරො.

සච්චං ¶ ඛො වදෙසි මාණව, අහමෙව කන්දතං බාල්යතරො;

චන්දං විය දාරකො රුදං, පෙතං කාලකතාභිපත්ථයෙ.

ආදිත්තං වත මං සන්තං, ඝතසිත්තංව පාවකං;

වාරිනා විය ඔසිඤ්චං, සබ්බං නිබ්බාපයෙ දරං.

අබ්බහී [අබ්බුහි (ස්යා.), අබ්භුළ්හං (ක.)] වත මෙ සල්ලං, යමාසි හදයස්සිතං [සොකං හදයනිස්සිතං (වි. ව. 1215)];

යො මෙ සොකපරෙතස්ස, පුත්තසොකං අපානුදි.

සොහං අබ්බූළ්හසල්ලොස්මි, වීතසොකො අනාවිලො;

න සොචාමි න රොදාමි, තව සුත්වාන මාණවාති.

අපචන්තාපි දිච්ඡන්ති, සන්තො ලද්ධාන භොජනං;

කිමෙව ත්වං පචමානො, යං න දජ්ජා න තං සමං.

මච්ඡෙරා ¶ ච පමාදා ච, එවං දානං න දිය්යති;

පුඤ්ඤං ආකඞ්ඛමානෙන, දෙය්යං හොති විජානතා.

යස්සෙව භීතො න දදාති මච්ඡරී, තදෙවාදදතො භයං;

ජිඝච්ඡා ච පිපාසා ච, යස්ස භායති මච්ඡරී;

තමෙව බාලං ඵුසති, අස්මිං ලොකෙ පරම්හි ච.

තස්මා විනෙය්ය මච්ඡෙරං, දජ්ජා දානං මලාභිභූ;

පුඤ්ඤානි පරලොකස්මිං, පතිට්ඨා හොන්ති පාණිනං.

දුද්දදං දදමානානං, දුක්කරං කම්ම කුබ්බතං;

අසන්තො නානුකුබ්බන්ති, සතං ධම්මො දුරන්නයො.

තස්මා සතඤ්ච අසතං [අසතඤ්ච (සී. ස්යා. පී.)], නානා හොති ඉතො ගති;

අසන්තො නිරයං යන්ති, සන්තො සග්ගපරායනා.

අප්පස්මෙකෙ ¶ [අප්පම්පෙකෙ (ස්යා.)] පවෙච්ඡන්ති, බහුනෙකෙ න දිච්ඡරෙ;

අප්පස්මා දක්ඛිණා දින්නා, සහස්සෙන සමං මිතා.

ධම්මං චරෙ යොපි සමුඤ්ඡකං චරෙ, දාරඤ්ච පොසං දදමප්පකස්මිං [දදං අප්පකස්මිපි (පී.)];

සතං සහස්සානං සහස්සයාගිනං, කලම්පි ¶ නාග්ඝන්ති තථාවිධස්ස තෙ.

කෙනෙස ¶ යඤ්ඤො විපුලො මහග්ඝතො [මහග්ගතො (සං. නි. 1.32)], සමෙන දින්නස්ස න අග්ඝමෙති;

කථං සතං සහස්සානං [කථං සහස්සානං (සී. ස්යා. පී.)] සහස්සයාගිනං, කලම්පි නාග්ඝන්ති තථාවිධස්ස තෙ.

දදන්ති හෙකෙ විසමෙ නිවිට්ඨා, ඡෙත්වා [ඣත්වා (සී. පී.), ඝත්වා (ස්යා.)] වධිත්වා අථ සොචයිත්වා;

සා දක්ඛිණා අස්සුමුඛා සදණ්ඩා, සමෙන දින්නස්ස න අග්ඝමෙති;

එවං සතං සහස්සානං [එවං සහස්සානං (සී. ස්යා. පී.)] සහස්සයාගිනං, කලම්පි නාග්ඝන්ති තථාවිධස්ස තෙති.

වණ්ණවා අභිරූපොසි, ඝනො සඤ්ජාතරොහිතො;

චක්කවාක සුරූපොසි, විප්පසන්නමුඛින්ද්රියො.

පාඨීනං පාවුසං මච්ඡං, බලජං [වාලජං (සී. පී.), බලජ්ජං (ස්යා.)] මුඤ්ජරොහිතං;

ගඞ්ගාය තීරෙ නිසින්නො [ගඞ්ගාතීරෙ නිසින්නොසි (ස්යා. ක.)], එවං භුඤ්ජසි භොජනං.

න වාහමෙතං [සබ්බත්ථපි සමානං] භුඤ්ජාමි, ජඞ්ගලානොදකානි වා;

අඤ්ඤත්ර සෙවාලපණකා, එතං [අඤ්ඤං (ස්යා.)] මෙ සම්ම භොජනං.

න ¶ වාහමෙතං සද්දහාමි, චක්කවාකස්ස භොජනං;

අහම්පි සම්ම භුඤ්ජාමි, ගාමෙ ලොණියතෙලියං.

මනුස්සෙසු කතං භත්තං, සුචිං මංසූපසෙචනං;

න ¶ ච මෙ තාදිසො වණ්ණො, චක්කවාක යථා තුවං.

සම්පස්සං අත්තනි වෙරං, හිංසයං [හිංසාය (ස්යා. පී. ක.)] මානුසිං පජං;

උත්රස්තො ඝසසී භීතො, තෙන වණ්ණො තවෙදිසො.

සබ්බලොකවිරුද්ධොසි, ධඞ්ක පාපෙන කම්මුනා;

ලද්ධො පිණ්ඩො න පීණෙති, තෙන වණ්ණො තවෙදිසො.

අහම්පි [අහඤ්ච (?)] සම්ම භුඤ්ජාමි, අහිංසං සබ්බපාණිනං;

අප්පොස්සුක්කො නිරාසඞ්කී, අසොකො අකුතොභයො.

සො කරස්සු ආනුභාවං, වීතිවත්තස්සු සීලියං;

අහිංසාය චර ලොකෙ, පියො හොහිසි මංමිව.

යො න හන්ති න ඝාතෙති, න ජිනාති න ජාපයෙ;

මෙත්තංසො සබ්බභූතෙසු, වෙරං තස්ස න කෙනචීති.

සච්චං ¶ කිර ත්වං අපි [ත්වම්පි (සී.), තුවම්පි (ස්යා.), ත්වං අසි (ක.)] භූරිපඤ්ඤ, යා තාදිසී සීරි ධිතී මතී ච;

න තායතෙභාවවසූපනිතං, යො යවකං භුඤ්ජසි අප්පසූපං.

සුඛං දුක්ඛෙන පරිපාචයන්තො, කාලා කාලං විචිනං ඡන්දඡන්නො;

අත්ථස්ස ¶ ද්වාරානි අවාපුරන්තො, තෙනාහං තුස්සාමි යවොදනෙන.

කාලඤ්ච ¶ ඤත්වා අභිජීහනාය, මන්තෙහි අත්ථං පරිපාචයිත්වා;

විජම්භිස්සං සීහවිජම්භිතානි, තායිද්ධියා දක්ඛසි මං පුනාපි.

සුඛීපි හෙකෙ [සුඛී හි එකෙ (සී.), සුඛීති හෙකෙ (?)] න කරොන්ති පාපං, අවණ්ණසංසග්ගභයා පුනෙකෙ;

පහූ සමානො විපුලත්ථචින්තී, කිංකාරණා මෙ න කරොසි දුක්ඛං.

න පණ්ඩිතා අත්තසුඛස්ස හෙතු, පාපානි කම්මානි සමාචරන්ති;

දුක්ඛෙන ඵුට්ඨා ඛලිතාපි සන්තා, ඡන්දා ච දොසා න ජහන්ති ධම්මං.

යෙන කෙනචි වණ්ණෙන, මුදුනා දාරුණෙන වා;

උද්ධරෙ දීනමත්තානං, පච්ඡා ධම්මං සමාචරෙ.

යස්ස රුක්ඛස්ස ඡායාය, නිසීදෙය්ය සයෙය්ය වා;

න තස්ස සාඛං භඤ්ජෙය්ය, මිත්තදුබ්භො හි පාපකො.

යස්සාපි [යස්ස හි (සී. ක.)] ධම්මං පුරිසො [මනුජො (සී.)] විජඤ්ඤා, යෙ චස්ස කඞ්ඛං විනයන්ති සන්තො;

තං ¶ හිස්ස දීපඤ්ච පරායනඤ්ච, න තෙන මෙත්තිං ජරයෙථ පඤ්ඤො.

අලසො ගිහී කාමභොගී න සාධු, අසඤ්ඤතො පබ්බජිතො න සාධු;

රාජා න සාධු අනිසම්මකාරී, යො පණ්ඩිතො කොධනො තං න සාධු.

නිසම්ම ඛත්තියො කයිරා, නානිසම්ම දිසම්පති;

නිසම්මකාරිනො රාජ, යසො කිත්ති ච වඩ්ඪතීති.

කිංසු ¶ නරො ජප්පමධිච්චකාලෙ, කං වා විජ්ජං කතමං වා සුතානං;

සො මච්චො අස්මිඤ්ච [අස්මිංව (පී.)] පරම්හි ලොකෙ, කථං කරො සොත්ථානෙන ගුත්තො.

යස්ස දෙවා පිතරො ච සබ්බෙ, සරීසපා [සිරිංසපා (සී. ස්යා. පී.)] සබ්බභූතානි චාපි;

මෙත්තාය නිච්චං අපචිතානි හොන්ති, භූතෙසු වෙ සොත්ථානං තදාහු.

යො ¶ සබ්බලොකස්ස නිවාතවුත්ති, ඉත්ථීපුමානං ¶ සහදාරකානං;

ඛන්තා දුරුත්තානමප්පටිකූලවාදී, අධිවාසනං සොත්ථානං තදාහු.

යො නාවජානාති සහායමිත්තෙ [සහායමත්තෙ (සී. පී.)], සිප්පෙන කුල්යාහි ධනෙන ජච්චා;

රුචිපඤ්ඤො අත්ථකාලෙ මතීමා [මුතීමා (සී. පී.)], සහායෙසු වෙ සොත්ථානං තදාහු.

මිත්තානි වෙ යස්ස භවන්ති සන්තො, සංවිස්සත්ථා අවිසංවාදකස්ස;

න මිත්තදුබ්භී සංවිභාගී ධනෙන, මිත්තෙසු වෙ සොත්ථානං තදාහු.

යස්ස භරියා තුල්යවයා සමග්ගා, අනුබ්බතා ධම්මකාමා පජාතා [සජාතා (ක.)];

කොලිනියා සීලවතී පතිබ්බතා, දාරෙසු වෙ සොත්ථානං තදාහු.

යස්ස ¶ රාජා භූතපති [භූතපතී (සී. ස්යා. පී.)] යසස්සී, ජානාති සොචෙය්යං පරක්කමඤ්ච;

අද්වෙජ්ඣතා සුහදයං මමන්ති, රාජූසු වෙ සොත්ථානං තදාහු.

අන්නඤ්ච ¶ පානඤ්ච දදාති සද්ධො, මාලඤ්ච ගන්ධඤ්ච විලෙපනඤ්ච;

පසන්නචිත්තො අනුමොදමානො, සග්ගෙසු වෙ සොත්ථානං තදාහු.

යමරියධම්මෙන පුනන්ති වුද්ධා, ආරාධිතා සමචරියාය සන්තො;

බහුස්සුතා ඉසයො සීලවන්තො, අරහන්තමජ්ඣෙ සොත්ථානං තදාහු.

එතානි ඛො සොත්ථානානි ලොකෙ, විඤ්ඤුප්පසත්ථානි සුඛුද්රයානි [සුඛින්ද්රියානි (පී.)];

තානීධ සෙවෙථ නරො සපඤ්ඤො, න හි මඞ්ගලෙ කිඤ්චනමත්ථි සච්චන්ති.

උට්ඨෙහි කණ්හ කිං සෙසි, කො අත්ථො සුපනෙන තෙ;

යොපි තුය්හං [තායං (පී.)] සකො භාතා, හදයං චක්ඛු ච [චක්ඛුංව (පී.)] දක්ඛිණං;

තස්ස වාතා බලීයන්ති, ඝටො ජප්පති [සසං ජප්පති (?)] කෙසව.

තස්ස තං වචනං සුත්වා, රොහිණෙය්යස්ස කෙසවො;

තරමානරූපො වුට්ඨාසි, භාතුසොකෙන අට්ටිතො.

කිං නු ¶ උම්මත්තරූපොව, කෙවලං ද්වාරකං ඉමං;

සසො සසොති ලපසි, කො නු තෙ සසමාහරි.

සොවණ්ණමයං ¶ මණීමයං, ලොහමයං අථ රූපියාමයං;

සඞ්ඛසිලාපවාළමයං, කාරයිස්සාමි තෙ සසං.

සන්ති අඤ්ඤෙපි සසකා, අරඤ්ඤෙ වනගොචරා;

තෙපි තෙ ආනයිස්සාමි, කීදිසං සසමිච්ඡසි.

න ¶ චාහමෙතෙ [න චාහමෙතං (සී.), න වාහමෙතෙ (ස්යා.), න වාහමෙතං (පී.)] ඉච්ඡාමි, යෙ සසා පථවිස්සිතා [පඨවිංසිතා (සී. ස්යා. පී.)];

චන්දතො සසමිච්ඡාමි, තං මෙ ඔහර කෙසව.

සො නූන මධුරං ඤාති, ජීවිතං විජහිස්සසි;

අපත්ථියං යො පත්ථයසි, චන්දතො සසමිච්ඡසි.

එවං චෙ කණ්හ ජානාසි, යදඤ්ඤමනුසාසසි;

කස්මා පුරෙ මතං පුත්තං, අජ්ජාපි මනුසොචසි.

යං න ලබ්භා මනුස්සෙන, අමනුස්සෙන වා පුන [පන (පෙ. ව. 215)];

ජාතො මෙ මා මරී පුත්තො, කුතො ලබ්භා අලබ්භියං.

න මන්තා මූලභෙසජ්ජා, ඔසධෙහි ධනෙන වා;

සක්කා ආනයිතුං කණ්හ, යං පෙතමනුසොචසි.

යස්ස එතාදිසා අස්සු, අමච්චා පුරිසපණ්ඩිතා;

යථා නිජ්ඣාපයෙ අජ්ජ, ඝටො පුරිසපණ්ඩිතො.

ආදිත්තං වත මං සන්තං, ඝතසිත්තංව පාවකං;

වාරිනා විය ඔසිඤ්චං, සබ්බං නිබ්බාපයෙ දරං.

අබ්බහී ¶ වත මෙ සල්ලං, යමාසි හදයස්සිතං;

යො මෙ සොකපරෙතස්ස, පුත්තසොකං අපානුදි.

සොහං අබ්බූළ්හසල්ලොස්මි, වීතසොකො අනාවිලො;

න සොචාමි න රොදාමි, තව සුත්වාන මාණව [භාතික (පෙ. ව. 224)].

එවං කරොන්ති සප්පඤ්ඤා, යෙ හොන්ති අනුකම්පකා;

නිවත්තයන්ති සොකම්හා, ඝටො ජෙට්ඨංව භාතරන්ති.

දළ්හ ¶ කණ්හ ධනඤ්ජය සඞ්ඛවරො, රජ සත්තහ කස්ස ච [සත්තාහසසාඛ (ස්යා.)] තක්කලිනා;

ධම්මං කුක්කුට කුණ්ඩලි භොජනදා, චක්කවාක සුභූරිස සොත්ථි ඝටොති.

තස්ස ¶ ¶ ¶ නාගස්ස විප්පවාසෙන, විරූළ්හා සල්ලකී ච කුටජා ච;

කුරුවින්දකරවීරා [කරවරා (සී. ස්යා.)] තිසසාමා ච, නිවාතෙ පුප්ඵිතා ච කණිකාරා.

කොචිදෙව සුවණ්ණකායුරා, නාගරාජං භරන්ති පිණ්ඩෙන;

යත්ථ රාජා රාජකුමාරො වා, කවචමභිහෙස්සති අඡම්භිතො [අසම්භීතො (සී. ස්යා. පී.)].

ගණ්හාහි නාග කබළං, මා නාග කිසකො භව;

බහූනි රාජකිච්චානි, තානි [යානි (සී. පී.)] නාග කරිස්සසි.

සා නූනසා කපණිකා, අන්ධා අපරිණායිකා;

ඛාණුං පාදෙන ඝට්ටෙති, ගිරිං චණ්ඩොරණං පති.

කා නු තෙ සා මහානාග, අන්ධා අපරිණායිකා;

ඛාණුං පාදෙන ඝට්ටෙති, ගිරිං චණ්ඩොරණං පති.

මාතා මෙ සා මහාරාජ, අන්ධා අපරිණායිකා;

ඛාණුං පාදෙන ඝට්ටෙති, ගිරිං චණ්ඩොරණං පති.

මුඤ්චථෙතං මහානාගං, යොයං භරති මාතරං;

සමෙතු ¶ මාතරා නාගො, සහ සබ්බෙහි ඤාතිභි.

මුත්තො ච බන්ධනා නාගො, මුත්තමාදාය කුඤ්ජරො [කාසිරාජෙන පෙසිතො (සී. ස්යා.), මුත්තො දාමාතො කුඤ්ජරො (පී. සී. නිය්ය)];

මුහුත්තං අස්සාසයිත්වා [විස්සමිත්වාන (සී.)], අගමා යෙන පබ්බතො.

තතො සො නළිනිං [නිලිනං (ස්යා.)] ගන්ත්වා, සීතං කුඤ්ජරසෙවිතං;

සොණ්ඩායූදකමාහත්වා [මාහිත්වා (ස්යා. ක.)], මාතරං අභිසිඤ්චථ.

කොය ¶ අනරියො දෙවො, අකාලෙනපි වස්සති [අකාලෙන පවස්සති (සී. ස්යා.), අකාලෙන’තිවස්සති (පී.)];

ගතො මෙ අත්රජො පුත්තො, යො මය්හං පරිචාරකො.

උට්ඨෙහි අම්ම කිං සෙසි, ආගතො ත්යාහමත්රජො;

මුත්තොම්හි කාසිරාජෙන, වෙදෙහෙන යසස්සිනා.

චිරං ¶ ජීවතු සො රාජා, කාසීනං රට්ඨවඩ්ඪනො;

යො මෙ පුත්තං පමොචෙසි, සදා වුද්ධාපචායිකන්ති.

සුණොහි මය්හං වචනං ජනින්ද, අත්ථෙන ජුණ්හම්හි ඉධානුපත්තො;

න බ්රාහ්මණෙ අද්ධිකෙ තිට්ඨමානෙ, ගන්තබ්බ [ගන්තබ්ය (ක.)] මාහු ද්විපදින්ද [දිපදාන (සී. පී.), ද්විපදාන (ස්යා.)] සෙට්ඨ.

සුණොමි ¶ තිට්ඨාමි වදෙහි බ්රහ්මෙ, යෙනාසි [යෙනාපි (ස්යා. ක.)] අත්ථෙන ඉධානුපත්තො;

කං වා ත්වමත්ථං මයි පත්ථයානො, ඉධාගමා බ්රහ්මෙ තදිඞ්ඝ බ්රූහි.

දදාහි මෙ ගාමවරානි පඤ්ච, දාසීසතං සත්ත ගවංසතානි;

පරොසහස්සඤ්ච සුවණ්ණනික්ඛෙ, භරියා ච මෙ සාදිසී ද්වෙ දදාහි.

තපො නු තෙ බ්රාහ්මණ භිංසරූපො, මන්තා නු තෙ බ්රාහ්මණ චිත්තරූපා;

යක්ඛා නු [යක්ඛා ව (සී. පී.)] තෙ අස්සවා සන්ති කෙචි, අත්ථං වා මෙ අභිජානාසි කත්තං.

න ¶ මෙ තපො අත්ථි න චාපි මන්තා, යක්ඛාපි මෙ අස්සවා නත්ථි කෙචි;

අත්ථම්පි තෙ නාභිජානාමි කත්තං, පුබ්බෙ ච ඛො [පුබ්බෙව ඛො (ස්යා. ක.)] සඞ්ගතිමත්තමාසි.

පඨමං ඉදං දස්සනං ජානතො මෙ, න තාභිජානාමි ඉතො පුරත්ථා;

අක්ඛාහි මෙ පුච්ඡිතො එතමත්ථං, කදා කුහිං වා අහු සඞ්ගමො නො.

ගන්ධාරරාජස්ස ¶ පුරම්හි රම්මෙ, අවසිම්හසෙ තක්කසීලායං දෙව;

තත්ථන්ධකාරම්හි තිමීසිකායං [තිමිස්සිකායං (සී. අට්ඨ.), තිමිස්සකායං (ස්යා.)], අංසෙන අංසං සමඝට්ටයිම්හ.

තෙ තත්ථ ඨත්වාන උභො ජනින්ද, සාරාණියං [සාරණීයං (ක.)] වීතිසාරයිම්හ [වීතිසාරිම්හ (සී. ස්යා. පී.)] තත්ථ;

සායෙව නො සඞ්ගතිමත්තමාසි, තතො න පච්ඡා න පුරෙ අහොසි.

යදා කදාචි මනුජෙසු බ්රහ්මෙ, සමාගමො සප්පුරිසෙන හොති;

න පණ්ඩිතා සඞ්ගතිසන්ථවානි, පුබ්බෙ කතං වාපි විනාසයන්ති.

බාලාව [බාලා ච (සී. ස්යා. පී.)] ඛො සඞ්ගතිසන්ථවානි, පුබ්බෙ කතං වාපි විනාසයන්ති;

බහුම්පි බාලෙසු කතං විනස්සති, තථා හි බාලා අකතඤ්ඤුරූපා.

ධීරා ච ඛො සඞ්ගතිසන්ථවානි, පුබ්බෙ කතං වාපි න නාසයන්ති;

අප්පම්පි ධීරෙසු කතං න නස්සති, තථා හි ධීරා සුකතඤ්ඤුරූපා.

දදාමි ¶ ¶ තෙ ගාමවරානි පඤ්ච, දාසීසතං සත්ත ගවංසතානි;

පරොසහස්සඤ්ච සුවණ්ණනික්ඛෙ, භරියා ච තෙ සාදිසී ද්වෙ දදාමි.

එවං ¶ සතං හොති සමෙච්ච රාජ, නක්ඛත්තරාජාරිව තාරකානං;

ආපූරතී කාසිපතී තථාහං, තයාපි මෙ සඞ්ගමො අජ්ජ ලද්ධොති.

යසොකරො පුඤ්ඤකරොහමස්මි, සදාත්ථුතො සමණබ්රාහ්මණානං;

මග්ගාරහො දෙවමනුස්සපූජිතො, ධම්මො අහං දෙහි අධම්ම මග්ගං.

අධම්මයානං දළ්හමාරුහිත්වා, අසන්තසන්තො බලවාහමස්මි;

ස කිස්ස හෙතුම්හි තවජ්ජ දජ්ජං, මග්ගං අහං ධම්ම අදින්නපුබ්බං.

ධම්මො හවෙ පාතුරහොසි පුබ්බෙ, පච්ඡා ¶ අධම්මො උදපාදි ලොකෙ;

ජෙට්ඨො ච සෙට්ඨො ච සනන්තනො ච, උය්යාහි ජෙට්ඨස්ස කනිට්ඨ මග්ගා.

න යාචනාය නපි පාතිරූපා, න අරහතා [න අරහති (සී. පී.), අරහති (ක.)] තෙහං දදෙය්යං මග්ගං;

යුද්ධඤ්ච නො හොතු උභින්නමජ්ජ, යුද්ධම්හි යො ජෙස්සති තස්ස මග්ගො.

සබ්බා ¶ දිසා අනුවිසටොහමස්මි, මහබ්බලො අමිතයසො අතුල්යො;

ගුණෙහි සබ්බෙහි උපෙතරූපො, ධම්මො අධම්ම ත්වං කථං විජෙස්සසි.

ලොහෙන වෙ හඤ්ඤති ජාතරූපං, න ජාතරූපෙන හනන්ති ලොහං;

සචෙ අධම්මො හඤ්ඡති [හඤ්ඤති (සී. ස්යා.), හඤ්ඤිති (කත්ථචි)] ධම්මමජ්ජ, අයො සුවණ්ණං විය දස්සනෙය්යං.

සචෙ තුවං යුද්ධබලො අධම්ම [යුද්ධබලො’සි’ධම්ම (ක. සී.), යුද්ධබලො’ස’ධම්ම (පී.)], න තුය්හ වුඩ්ඪා [වද්ධා (සී. පී.)] ච ගරූ ච අත්ථි;

මග්ගඤ්ච තෙ දම්මි පියාප්පියෙන, වාචාදුරුත්තානිපි තෙ ඛමාමි.

ඉදඤ්ච සුත්වා වචනං අධම්මො, අවංසිරො ¶ පතිතො උද්ධපාදො;

‘‘යුද්ධත්ථිකො චෙ න ලභාමි යුද්ධං’’, එත්තාවතා හොති හතො අධම්මො.

ඛන්තීබලො යුද්ධබලං විජෙත්වා, හන්ත්වා අධම්මං නිහනිත්ව [විහනිත්වා (ක.)] භූම්යා;

පායාසි විත්තො [චිත්තො (ස්යා.)] අභිරුය්හ සන්දනං, මග්ගෙනෙව අතිබලො සච්චනික්කමො.

මාතා පිතා සමණබ්රාහ්මණා ච, අසම්මානිතා යස්ස සකෙ අගාරෙ;

ඉධෙව නික්ඛිප්ප සරීරදෙහං, කායස්ස භෙදා නිරයං වජන්ති තෙ [වජන්ති (සී. පී.)];

මාතා ¶ පිතා සමණබ්රාහ්මණා ච, සුසම්මානිතා යස්ස සකෙ අගාරෙ;

ඉධෙව නික්ඛිප්ප සරීරදෙහං, කායස්ස භෙදා සුගතිං වජන්ති තෙ;

යථාපි ධම්මො අභිරුය්හ සන්දනන්ති.

ධම්මදෙවපුත්තජාතකං [ධම්මජාතකං (සී. පී.)] තතියං.

එකා ¶ ¶ නිසින්නා සුචි සඤ්ඤතූරූ, පාසාදමාරුය්හ අනින්දිතඞ්ගී;

යාචාමි තං කින්නරනෙත්තචක්ඛු, ඉමෙකරත්තිං උභයො වසෙම.

ඔකිණ්ණන්තරපරිඛං, දළ්හමට්ටාලකොට්ඨකං;

රක්ඛිතං ඛග්ගහත්ථෙහි, දුප්පවෙසමිදං පුරං.

දහරස්ස යුවිනො චාපි, ආගමො ච න විජ්ජති;

අථ කෙන නු වණ්ණෙන, සඞ්ගමං ඉච්ඡසෙ මයා.

යක්ඛොහමස්මි කල්යාණි, ආගතොස්මි තවන්තිකෙ [තවන්තිකං (සී. පී.)];

ත්වං මං නන්දය [නන්දස්සු (ස්යා. ක.)] භද්දන්තෙ, පුණ්ණකංසං දදාමි තෙ.

දෙවං ව යක්ඛං අථ වා මනුස්සං, න පත්ථයෙ උදයමතිච්ච අඤ්ඤං;

ගච්ඡෙව ත්වං යක්ඛ මහානුභාව, මා චස්සු ගන්ත්වා පුනරාවජිත්ථ.

යා සා රති උත්තමා කාමභොගිනං, යං හෙතු සත්තා විසමං චරන්ති;

මා තං රතිං ජීයි තුවං සුචිම්හි තෙ, දදාමි තෙ රූපියං කංසපූරං.

නාරිං ¶ ¶ නරො නිජ්ඣපයං ධනෙන, උක්කංසතී යත්ථ කරොති ඡන්දං;

විපච්චනීකො තව දෙවධම්මො, පච්චක්ඛතො ථොකතරෙන එසි.

ආයු ච වණ්ණො ච [ආයුං ච වණ්ණං ච (ක. සී. පී.)] මනුස්සලොකෙ, නිහීයති මනුජානං සුග්ගත්තෙ;

තෙනෙව වණ්ණෙන ධනම්පි තුය්හං, නිහීයති ජිණ්ණතරාසි අජ්ජ.

එවං මෙ පෙක්ඛමානස්ස, රාජපුත්ති යසස්සිනි;

හායතෙව තව [හායතෙ වත තෙ (සී. ස්යා. ක.), හායතෙව තතො (පී.)] වණ්ණො, අහොරත්තානමච්චයෙ.

ඉමිනාව ත්වං වයසා, රාජපුත්ති සුමෙධසෙ;

බ්රහ්මචරියං චරෙය්යාසි, භිය්යො වණ්ණවතී සියා.

දෙවා න ජීරන්ති යථා මනුස්සා, ගත්තෙසු තෙසං වලියො න හොන්ති;

පුච්ඡාමි තං යක්ඛ මහානුභාව, කථං නු දෙවාන [කථං න දෙවානං (පී.)] සරීරදෙහො.

දෙවා න ජීරන්ති යථා මනුස්සා, ගත්තෙසු තෙසං වලියො න හොන්ති;

සුවෙ සුවෙ භිය්යතරොව [භිය්යතරො ච (ක.)] තෙසං, දිබ්බො ¶ ච වණ්ණො විපුලා ච භොගා.

කිංසූධ භීතා ජනතා අනෙකා, මග්ගො ච නෙකායතනං පවුත්තො;

පුච්ඡාමි තං යක්ඛ මහානුභාව, කත්ථට්ඨිතො පරලොකං න භායෙ.

වාචං ¶ ¶ මනඤ්ච පණිධාය සම්මා, කායෙන පාපානි අකුබ්බමානො;

බහුන්නපානං ඝරමාවසන්තො, සද්ධො මුදූ සංවිභාගී වදඤ්ඤූ;

සඞ්ගාහකො සඛිලො සණ්හවාචො, එත්ථට්ඨිතො පරලොකං න භායෙ.

අනුසාසසි මං යක්ඛ, යථා මාතා යථා පිතා;

උළාරවණ්ණං පුච්ඡාමි, කො නු ත්වමසි සුබ්රහා.

උදයොහමස්මි කල්යාණි, සඞ්කරත්තා ඉධාගතො [සඞ්ගරත්ථා ඉධාගතො (සී. පී.), සඞ්ගරත්ථායිධාගතො (ස්යා.)];

ආමන්ත ඛො තං ගච්ඡාමි, මුත්තොස්මි තව සඞ්කරා [සඞ්ගරා (සී. ස්යා. පී.)].

සචෙ ඛො ත්වං උදයොසි, සඞ්කරත්තා ඉධාගතො;

අනුසාස මං රාජපුත්ත, යථාස්ස පුන සඞ්ගමො.

අතිපතති [අධිපතතී (සී. පී.)] වයො ඛණො තථෙව, ඨානං නත්ථි ධුවං චවන්ති සත්තා;

පරිජිය්යති අද්ධුවං සරීරං, උදයෙ ¶ මා පමාද [මා පමාදං (සී.)] චරස්සු ධම්මං.

කසිණා පථවී ධනස්ස පූරා, එකස්සෙව සියා අනඤ්ඤධෙය්යා;

තඤ්චාපි ජහති [ජහාති (සී. ස්යා. පී.), ජහාතී (?)] අවීතරාගො, උදයෙ මා පමාද චරස්සු ධම්මං.

මාතා ච පිතා ච භාතරො ච, භරියා යාපි ධනෙන හොති කීතා [භරියාපි ධනෙන හොන්ති අතිත්තා (ක.)];

තෙ චාපි ජහන්ති අඤ්ඤමඤ්ඤං, උදයෙ මා පමාද චරස්සු ධම්මං.

කායො ¶ පරභොජනන්ති ඤත්වා [කායො ච පරභොජනං විදිත්වා (ක.)], සංසාරෙ සුගතිඤ්ච දුග්ගතිඤ්ච [සුගතී ච දුග්ගතී ච (සී. ස්යා. පී.), සුග්ගතිං දුග්ගතිඤ්ච (ක.)];

ඉත්තරවාසොති ජානියාන, උදයෙ මා පමාද චරස්සු ධම්මං.

සාධු භාසතියං [භාසතයං (සී. පී.)] යක්ඛො, අප්පං මච්චාන ජීවිතං;

කසිරඤ්ච පරිත්තඤ්ච, තඤ්ච දුක්ඛෙන සංයුතං;

සාහං එකා පබ්බජිස්සාමි, හිත්වා කාසිං සුරුන්ධනන්ති.

මිත්තො ¶ මිත්තස්ස පානීයං, අදින්නං පරිභුඤ්ජිසං;

තෙන පච්ඡා විජිගුච්ඡිං, තං පාපං පකතං මයා;

මා පුන අකරං පාපං, තස්මා පබ්බජිතො අහං.

පරදාරඤ්ච දිස්වාන, ඡන්දො මෙ උදපජ්ජථ [උපපජ්ජථ (ස්යා. ක.)];

තෙන පච්ඡා විජිගුච්ඡිං, තං පාපං පකතං මයා;

මා පුන අකරං පාපං, තස්මා පබ්බජිතො අහං.

පිතරං ¶ මෙ මහාරාජ, චොරා අගණ්හු [අගණ්හුං (සී. පී.), අගණ්හි (ක.)] කානනෙ;

තෙසාහං පුච්ඡිතො ජානං, අඤ්ඤථා නං වියාකරිං.

තෙන පච්ඡා විජිගුච්ඡිං, තං පාපං පකතං මයා;

මා පුන අකරං පාපං, තස්මා පබ්බජිතො අහං.

පාණාතිපාතමකරුං, සොමයාගෙ උපට්ඨිතෙ;

තෙසාහං සමනුඤ්ඤාසිං, තෙන පච්ඡා විජිගුච්ඡිං.

තං පාපං පකතං මයා, මා පුන අකරං පාපං;

සුරාමෙරයමාධුකා [මධුකා (සී. ස්යා. පී.)], යෙ ජනා පඨමාසු නො;

බහූනං තෙ අනත්ථාය, මජ්ජපානමකප්පයුං.

තෙසාහං ¶ සමනුඤ්ඤාසිං, තෙන පච්ඡා විජිගුච්ඡිං;

තං පාපං පකතං මයා, මා පුන අකරං පාපං;

ධිරත්ථු ¶ සුබහූ කාමෙ, දුග්ගන්ධෙ බහුකණ්ටකෙ;

යෙ අහං පටිසෙවන්තො, නාලභිං තාදිසං සුඛං.

මහස්සාදා සුඛා කාමා, නත්ථි කාමා පරං [කාමපරං (සී. පී.)] සුඛං;

යෙ කාමෙ පටිසෙවන්ති, සග්ගං තෙ උපපජ්ජරෙ.

අප්පස්සාදා දුඛා කාමා, නත්ථි කාමා පරං දුඛං;

යෙ කාමෙ පටිසෙවන්ති, නිරයං තෙ උපපජ්ජරෙ.

අසී යථා සුනිසිතො, නෙත්තිංසොව සුපායිකො [සුපාසිතො (ක. සී. නිය්ය), සුපායිතො (ක. අට්ඨ.)];

සත්තීව උරසි ඛිත්තා, කාමා දුක්ඛතරා තතො.

අඞ්ගාරානංව ජලිතං, කාසුං සාධිකපොරිසං;

ඵාලංව දිවසංතත්තං, කාමා දුක්ඛතරා තතො.

විසං යථා හලාහලං, තෙලං පක්කුථිතං [උක්කට්ඨිතං (සී. පී.), පක්කුට්ඨිතං (ස්යා.)] යථා;

තම්බලොහ [තම්පලොහං (ස්යා.)] විලීනංව, කාමා දුක්ඛතරා තතොති.

මිත්තාමච්චපරිබ්යූළ්හං [පරිබ්බූළ්හං (සී. පී.)], අහං වන්දෙ රථෙසභං;

පබ්බජිස්සාමහං රාජ [පබ්බජිස්සං මහාරාජ (සී. පී.)], තං දෙවො අනුමඤ්ඤතු.

සචෙ ¶ තෙ ඌනං කාමෙහි, අහං පරිපූරයාමි [අහංව පූරයාමි (ක.)] තෙ;

යො තං හිංසති වාරෙමි, මා පබ්බජ [පබ්බජි (පී.)] යුධඤ්චය [යුධඤ්ජය (සී. ස්යා.), යුවඤ්ජය (පී.)].

න ¶ මත්ථි ඌනං කාමෙහි, හිංසිතා මෙ න විජ්ජති;

දීපඤ්ච කාතුමිච්ඡාමි, යං ජරා නාභිකීරති.

පුත්තො ¶ වා පිතරං යාචෙ, පිතා වා පුත්තමොරසං;

නෙගමො තං යාචෙ [නෙගමො යාචතෙ (සී. ස්යා. පී.)] තාත, මා පබ්බජ යුධඤ්චය.

මා මං දෙව නිවාරෙහි, පබ්බජන්තං රථෙසභ;

මාහං කාමෙහි සම්මත්තො, ජරාය වසමන්වගූ.

අහං තං තාත යාචාමි, අහං පුත්ත නිවාරයෙ;

චිරං තං දට්ඨුමිච්ඡාමි, මා පබ්බජ යුධඤ්චය.

උස්සාවොව තිණග්ගම්හි, සූරියුග්ගමනං පති;

එවමායු මනුස්සානං, මා මං අම්ම නිවාරය.

තරමානො ඉමං යානං, ආරොපෙතු [තරමානා ඉමං යානං, ආරොපෙන්තු (සී. පී.)] රථෙසභ;

මා මෙ මාතා තරන්තස්ස, අන්තරායකරා අහු.

අභිධාවථ භද්දන්තෙ, සුඤ්ඤං හෙස්සති රම්මකං;

යුධඤ්චයො අනුඤ්ඤාතො, සබ්බදත්තෙන රාජිනා.

යොහු සෙට්ඨො සහස්සස්ස [මනුස්සානං (ස්යා.), සහස්සානං (ක.)], යුවා කඤ්චනසන්නිභො;

සොයං කුමාරො පබ්බජිතො, කාසායවසනො බලී.

උභො කුමාරා පබ්බජිතා, යුධඤ්චයො යුධිට්ඨිලො;

පහාය මාතාපිතරො, සඞ්ගං ඡෙත්වාන මච්චුනොති.

එවායං භරතො ආහ, ‘‘රාජා දසරථො මතො’’.

කෙන රාමප්පභාවෙන, සොචිතබ්බං න සොචසි;

පිතරං කාලකතං [කාලඞ්කතං (ක.)] සුත්වා, න තං පසහතෙ දුඛං.

යං න සක්කා නිපාලෙතුං, පොසෙන ලපතං බහුං;

ස කිස්ස විඤ්ඤූ මෙධාවී, අත්තානමුපතාපයෙ.

දහරා ¶ ¶ ච හි වුද්ධා ච [යෙ වුද්ධා (සී. අට්ඨ.), යෙ වුඩ්ඪා (ස්යා.)], යෙ බාලා යෙ ච පණ්ඩිතා;

අඩ්ඪා චෙව දලිද්දා ච, සබ්බෙ මච්චුපරායණා.

ඵලානමිව පක්කානං, නිච්චං පතනතො භයං;

එවං ජාතාන මච්චානං, නිච්ච මරණතො භයං.

සායමෙකෙ න දිස්සන්ති, පාතො දිට්ඨා බහුජ්ජනා;

පාතො එකෙ න දිස්සන්ති, සායං දිට්ඨා බහුජ්ජනා.

පරිදෙවයමානො චෙ, කිඤ්චිදත්ථං උදබ්බහෙ;

සම්මූළ්හො හිංසමත්තානං, කයිරා තං විචක්ඛණො.

කිසො විවණ්ණො භවති, හිංසමත්තානමත්තනො [මත්තනා (සී. අට්ඨ. සු. නි. 590)];

න තෙන පෙතා පාලෙන්ති, නිරත්ථා පරිදෙවනා.

යථා සරණමාදිත්තං, වාරිනා පරිනිබ්බයෙ [වාරිනාවනිබ්බාපයෙ (ස්යා. ක.)];

එවම්පි ධීරො සුතවා, මෙධාවී පණ්ඩිතො නරො;

ඛිප්පමුප්පතිතං සොකං, වාතො තූලංව ධංසයෙ.

මච්චො එකොව ¶ [එකොව මච්චො (සී. ස්යා. පී.)] අච්චෙති, එකොව ජායතෙ කුලෙ;

සංයොගපරමාත්වෙව, සම්භොගා සබ්බපාණිනං.

තස්මා හි ධීරස්ස බහුස්සුතස්ස, සම්පස්සතො ලොකමිමං පරඤ්ච;

අඤ්ඤාය ධම්මං හදයං මනඤ්ච, සොකා මහන්තාපි න තාපයන්ති.

සොහං දස්සඤ්ච භොක්ඛඤ්ච, භරිස්සාමි ච [සොහං යසඤ්ච භොගඤ්ච, භරියාපි ච (ස්යා. ක.)] ඤාතකෙ;

සෙසඤ්ච පාලයිස්සාමි, කිච්චමෙතං [කිච්චමෙවං (පී.)] විජානතො.

දස වස්සසහස්සානි, සට්ඨි වස්සසතානි ච;

කම්බුගීවො මහාබාහු, රාමො රජ්ජමකාරයීති.

ජානන්තො ¶ නො මහාරාජ, තව සීලං ජනාධිපො;

ඉමෙ කුමාරෙ පූජෙන්තො, න තං කෙනචි මඤ්ඤථ.

තිට්ඨන්තෙ නො මහාරාජෙ, අදු [ආදු (සී. පී.), ආදූ (ස්යා.)] දෙවෙ දිවඞ්ගතෙ;

ඤාතී තං සමනුඤ්ඤිංසු, සම්පස්සං අත්ථමත්තනො.

කෙන සංවරවත්තෙන, සඤ්ජාතෙ අභිතිට්ඨසි;

කෙන තං නාතිවත්තන්ති, ඤාතිසඞ්ඝා සමාගතා.

න ¶ රාජපුත්ත උසූයාමි [රාජපුත්ත නුස්සුය්යාමි (ක.)], සමණානං මහෙසිනං;

සක්කච්චං ¶ තෙ නමස්සාමි, පාදෙ වන්දාමි තාදිනං.

තෙ මං ධම්මගුණෙ යුත්තං, සුස්සූසමනුසූයකං;

සමණා මනුසාසන්ති [සමනුසාසන්ති (සී. ස්යා. පී.)], ඉසී ධම්මගුණෙ රතා.

තෙසාහං වචනං සුත්වා, සමණානං මහෙසිනං;

න කිඤ්චි අතිමඤ්ඤාමි, ධම්මෙ මෙ නිරතො මනො.

හත්ථාරොහා අනීකට්ඨා, රථිකා පත්තිකාරකා;

තෙසං [තෙසු (පී.)] නප්පටිබන්ධාමි, නිවිට්ඨං [නිබද්ධං (සී. පී.)] භත්තවෙතනං.

මහාමත්තා ච මෙ අත්ථි, මන්තිනො පරිචාරකා;

බාරාණසිං වොහරන්ති, බහුමංසසුරොදකං.

අථොපි වාණිජා ඵීතා, නානාරට්ඨෙහි ආගතා;

තෙසු මෙ විහිතා රක්ඛා, එවං ජානාහුපොසථ.

ධම්මෙන කිර ඤාතීනං, රජ්ජං කාරෙහි සංවර;

මෙධාවී පණ්ඩිතො චාසි [චාපි (සී. පී.)], අථොපි ඤාතිනං හිතො.

තං තං ඤාතිපරිබ්යූළ්හං, නානාරතනමොචිතං;

අමිත්තා නප්පසහන්ති, ඉන්දංව අසුරාධිපොති.

උම්මුජ්ජන්ති ¶ නිමුජ්ජන්ති, මනුස්සා ඛුරනාසිකා;

සුප්පාරකං ¶ තං පුච්ඡාම, සමුද්දො කතමො අයං.

කුරුකච්ඡා [භරුකච්ඡා (සී. ස්යා. පී. අට්ඨ.)] පයාතානං, වාණිජානං ධනෙසිනං;

නාවාය විප්පනට්ඨාය, ඛුරමාලීති වුච්චති.

යථා අග්ගීව සුරියොව [අග්ගි සුරියො ච (ස්යා.), අග්ගීව සූරියො (ක.)], සමුද්දො පටිදිස්සති;

සුප්පාරකං තං පුච්ඡාම, සමුද්දො කතමො අයං.

කුරුකච්ඡා පයාතානං, වාණිජානං ධනෙසිනං;

නාවාය විප්පනට්ඨාය, අග්ගිමාලීති වුච්චති.

යථා දධීව ඛීරංව [දධි ච ඛීරං ච (ස්යා.), එවමුපරිපි], සමුද්දො පටිදිස්සති;

සුප්පාරකං තං පුච්ඡාම, සමුද්දො කතමො අයං.

කුරුකච්ඡා ¶ පයාතානං, වාණිජානං ධනෙසිනං;

නාවාය විප්පනට්ඨාය, දධිමාලීති [ඛීරමාලීති (ක.)] වුච්චති.

යථා කුසොව සස්සොව, සමුද්දො පටිදිස්සති;

සුප්පාරකං තං පුච්ඡාම, සමුද්දො කතමො අයං.

කුරුකච්ඡා පයාතානං, වාණිජානං ධනෙසිනං;

නාවාය විප්පනට්ඨාය, කුසමාලීති වුච්චති.

යථා නළොව වෙළූව, සමුද්දො පටිදිස්සති;

සුප්පාරකං තං පුච්ඡාම, සමුද්දො කතමො අයං.

කුරුකච්ඡා පයාතානං, වාණිජානං ධනෙසිනං;

නාවාය විප්පනට්ඨාය, නළමාලීති වුච්චති.

මහබ්භයො භිංසනකො, සද්දො සුය්යතිමානුසො [සමුද්දො සුය්යත’මානුසො (සී. පී. අට්ඨ.)];

යථා ¶ සොබ්භො පපාතොව, සමුද්දො පටිදිස්සති;

සුප්පාරකං තං පුච්ඡාම, සමුද්දො කතමො අයං.

කුරුකච්ඡා ¶ පයාතානං, වාණිජානං ධනෙසිනං;

නාවාය විප්පනට්ඨාය, බළවාමුඛීති [වළභාමුඛීති (සී. ස්යා.), බලවාමුඛීති (ස්යා. ක.)] වුච්චති.

යතො සරාමි අත්තානං, යතො පත්තොස්මි විඤ්ඤුතං;

නාභිජානාමි සඤ්චිච්ච, එකපාණම්පි හිංසිතං;

එතෙන සච්චවජ්ජෙන, සොත්ථිං නාවා නිවත්තතූති.

සිරිමාතුසුපොසකනාගවරො, පුන ජුණ්හක ධම්මමුදයවරො;

අථ පානි යුධඤ්චයකො ච, දසරථ සංවර පාරගතෙන නවාති.

ලුද්ධානං ¶ ¶ ¶ [ඛුද්දානං (සී. ස්යා. පී.)] ලහුචිත්තානං, අකතඤ්ඤූන දුබ්භිනං;

නාදෙවසත්තො පුරිසො, ථීනං සද්ධාතුමරහති.

න තා පජානන්ති කතං න කිච්චං, න මාතරං පිතරං භාතරං වා;

අනරියා සමතික්කන්තධම්මා, සස්සෙව චිත්තස්ස වසං වජන්ති.

චිරානුවුට්ඨම්පි [චිරානුවුත්ථම්පි (සී. පී.)] පියං මනාපං, අනුකම්පකං පාණසමම්පි භත්තුං [සන්තං (සී. ස්යා. පී.)];

ආවාසු කිච්චෙසු ච නං ජහන්ති, තස්මාහමිත්ථීනං න විස්සසාමි.

ථීනඤ්හි චිත්තං යථා වානරස්ස, කන්නප්පකන්නං යථා රුක්ඛඡායා;

චලාචලං හදයමිත්ථියානං, චක්කස්ස නෙමි විය පරිවත්තති.

යදා තා පස්සන්ති සමෙක්ඛමානා, ආදෙය්යරූපං පුරිසස්ස විත්තං;

සණ්හාහි වාචාහි නයන්ති මෙනං, කම්බොජකා ¶ ජලජෙනෙව අස්සං.

යදා න පස්සන්ති සමෙක්ඛමානා, ආදෙය්යරූපං පුරිසස්ස විත්තං;

සමන්තතො නං පරිවජ්ජයන්ති, තිණ්ණො නදීපාරගතොව කුල්ලං.

සිලෙසූපමා ¶ සිඛිරිව සබ්බභක්ඛා, තික්ඛමායා නදීරිව සීඝසොතා;

සෙවන්ති හෙතා පියමප්පියඤ්ච, නාවා යථා ඔරකූලං පරඤ්ච.

න තා එකස්ස න ද්වින්නං, ආපණොව පසාරිතො;

යො තා මය්හන්ති මඤ්ඤෙය්ය, වාතං ජාලෙන බාධයෙ [බන්ධයෙ (ස්යා. ක.)].

යථා නදී ච පන්ථො ච, පානාගාරං සභා පපා;

එවං ලොකිත්ථියො නාම, වෙලා තාසං න විජ්ජති [ඉමිස්සා ගාථාය පුබ්බද්ධාපරද්ධං විපරියායෙන දිස්සති (ක.)].

ඝතාසනසමා එතා, කණ්හසප්පසිරූපමා;

ගාවො බහිතිණස්සෙව, ඔමසන්ති වරං වරං.

ඝතාසනං කුඤ්ජරං කණ්හසප්පං, මුද්ධාභිසිත්තං පමදා ච සබ්බා;

එතෙ නරො නිච්චයතො [නිච්චයත්තො (සී. පී.)] භජෙථ, තෙසං හවෙ දුබ්බිදු සබ්බභාවො [සච්චභාවො (ස්යා.)].

නච්චන්තවණ්ණා ¶ ¶ න බහූනං කන්තා, න දක්ඛිණා පමදා සෙවිතබ්බා;

න පරස්ස භරියා න ධනස්ස හෙතු, එතිත්ථියො පඤ්ච න සෙවිතබ්බාති.

කා ත්වං සුද්ධෙහි වත්ථෙහි, අඝෙ වෙහායසං [වෙහාසයං (සී. පී.)] ඨිතා;

කෙන ත්යාස්සූනි වත්තන්ති, කුතො තං භයමාගතං.

තවෙව දෙව විජිතෙ, භද්දසාලොති මං විදූ;

සට්ඨි [සට්ඨිං (සී. පී.)] වස්සසහස්සානි, තිට්ඨතො පූජිතස්ස මෙ.

කාරයන්තා ¶ නගරානි, අගාරෙ ච දිසම්පති;

විවිධෙ චාපි පාසාදෙ, න මං තෙ අච්චමඤ්ඤිසුං;

යථෙව මං තෙ පූජෙසුං, තථෙව ත්වම්පි පූජය.

තං ඉවාහං [තඤ්ච අහං (සී. ස්යා. පී.)] න පස්සාමි, ථූලං කායෙන තෙ දුමං;

ආරොහපරිණාහෙන, අභිරූපොසි ජාතියා.

පාසාදං කාරයිස්සාමි, එකත්ථම්භං මනොරමං;

තත්ථ තං උපනෙස්සාමි, චිරං තෙ යක්ඛ ජීවිතං.

එවං චිත්තං උදපාදි, සරීරෙන විනාභාවො;

පුථුසො මං විකන්තිත්වා, ඛණ්ඩසො අවකන්තථ.

අග්ගෙ ¶ ච ඡෙත්වා මජ්ඣෙ ච, පච්ඡා මූලම්හි ඡින්දථ [මූලඤ්ච ඡින්දථ (සී.), මූලං විඡින්දථ (පී.)];

එවං මෙ ඡිජ්ජමානස්ස, න දුක්ඛං මරණං සියා.

හත්ථපාදං [හත්ථපාදෙ (ක.)] යථා ඡින්දෙ [ඡින්නෙ (ක.)], කණ්ණනාසඤ්ච ජීවතො;

තතො පච්ඡා සිරො ඡින්දෙ, තං දුක්ඛං මරණං සියා.

සුඛං නු ඛණ්ඩසො ඡින්නං, භද්දසාලවනප්පති;

කිං හෙතු කිං උපාදාය, ඛණ්ඩසො ඡින්නමිච්ඡසි.

යඤ්ච හෙතුමුපාදාය, හෙතුං ධම්මූපසංහිතං;

ඛණ්ඩසො ඡින්නමිච්ඡාමි, මහාරාජ සුණොහි මෙ.

ඤාතී මෙ සුඛසංවද්ධා, මම පස්සෙ නිවාතජා;

තෙපිහං උපහිංසෙය්යං, පරෙසං අසුඛොචිතං.

චෙතෙය්යරූපං ¶ [චෙතබ්බරූපං (සී. පී.)] චෙතෙසි, භද්දසාලවනප්පති;

හිතකාමොසි ඤාතීනං, අභයං සම්ම දම්මි තෙති.

කසන්ති ¶ වපන්ති තෙ ජනා, මනුජා කම්මඵලූපජීවිනො;

නයිමස්ස දීපකස්ස භාගිනො, ජම්බුදීපා ඉදමෙව නො වරං.

තිපඤ්චරත්තූපගතම්හි චන්දෙ, වෙගො ¶ මහා හෙහිති සාගරස්ස;

උප්ලවිස්සං දීපමිමං උළාරං, මා වො වධී ගච්ඡථ ලෙණමඤ්ඤං.

න ජාතුයං සාගරවාරිවෙගො, උප්ලවිස්සං දීපමිමං උළාරං;

තං මෙ නිමිත්තෙහි බහූහි දිට්ඨං, මා භෙථ කිං සොචථ මොදථව්හො [මොදථ වො (ක.) 6.38 මොග්ගල්ලානසුත්තං පස්සිතබ්බං].

පහූතභක්ඛං බහුඅන්නපානං, පත්තත්ථ ආවාසමිමං උළාරං;

න වො භයං පටිපස්සාමි කිඤ්චි, ආපුත්තපුත්තෙහි පමොදථව්හො.

යො දෙවොයං දක්ඛිණායං [දක්ඛිණස්සං (සී.)] දිසායං, ඛෙමන්ති පක්කොසති තස්ස සච්චං;

න උත්තරො වෙදි භයාභයස්ස, මා භෙථ කිං සොචථ මොදථව්හො.

යථා ඉමෙ විප්පවදන්ති යක්ඛා, එකො භයං සංසති ඛෙමමෙකො;

තදිඞ්ඝ මය්හං වචනං සුණාථ, ඛිප්පං ¶ ලහුං මා විනස්සිම්හ සබ්බෙ.

සබ්බෙ ¶ සමාගම්ම කරොම නාවං, දොණිං දළ්හං සබ්බයන්තූපපන්නං;

සචෙ අයං දක්ඛිණො සච්චමාහ, මොඝං පටික්කොසති උත්තරොයං;

සා චෙව නො හෙහිති ආපදත්ථා, ඉමඤ්ච දීපං න පරිච්චජෙම.

සචෙ ච ඛො උත්තරො සච්චමාහ, මොඝං පටික්කොසති දක්ඛිණොයං;

තමෙව නාවං අභිරුය්හ සබ්බෙ, එවං මයං සොත්ථි තරෙමු පාරං.

න වෙ සුගණ්හං පඨමෙන සෙට්ඨං, කනිට්ඨමාපාථගතං ගහෙත්වා;

යො චීධ තච්ඡං [මජ්ඣං (සී. ස්යා. පී.)] පවිචෙය්ය ගණ්හති [ගණ්හි (ක.)], ස වෙ නරො සෙට්ඨමුපෙති ඨානං.

යථාපි තෙ සාගරවාරිමජ්ඣෙ, සකම්මුනා සොත්ථි වහිංසු වාණිජා;

අනාගතත්ථං පටිවිජ්ඣියාන, අප්පම්පි නාච්චෙති ස භූරිපඤ්ඤො.

බාලා ¶ ච මොහෙන රසානුගිද්ධා, අනාගතං අප්පටිවිජ්ඣියත්ථං;

පච්චුප්පන්නෙ සීදන්ති අත්ථජාතෙ, සමුද්දමජ්ඣෙ යථා තෙ මනුස්සා.

අනාගතං ¶ පටිකයිරාථ කිච්චං, ‘‘මා මං කිච්චං කිච්චකාලෙ බ්යධෙසි’’;

තං තාදිසං පටිකත [පටිකතං (ක.), පටිගත (සී. අට්ඨ.), පටිකච්ච (?)] කිච්චකාරිං, න තං කිච්චං කිච්චකාලෙ බ්යධෙතීති.

කාමං ¶ කාමයමානස්ස, තස්ස චෙ තං සමිජ්ඣති;

අද්ධා පීතිමනො හොති, ලද්ධා මච්චො යදිච්ඡති.

කාමං කාමයමානස්ස, තස්ස චෙ තං සමිජ්ඣති;

තතො නං අපරං කාමෙ, ධම්මෙ තණ්හංව වින්දති.

ගවංව සිඞ්ගිනො සිඞ්ගං, වඩ්ඪමානස්ස වඩ්ඪති;

එවං මන්දස්ස පොසස්ස, බාලස්ස අවිජානතො;

භිය්යො තණ්හා පිපාසා ච, වඩ්ඪමානස්ස වඩ්ඪති.

පථබ්යා සාලියවකං, ගවස්සං [ගවාසං (සී. ස්යා. පී.)] දාසපොරිසං;

දත්වා ච [දත්වාපි (සී. ස්යා.), දත්වා වා (පී.)] නාලමෙකස්ස, ඉති විද්වා [විද්ධා (ස්යා.)] සමං චරෙ.

රාජා ¶ පසය්හ පථවිං විජිත්වා, සසාගරන්තං මහිමාවසන්තො;

ඔරං සමුද්දස්ස අතිත්තරූපො [අතිත්තිරූපො (ක.)], පාරං සමුද්දස්සපි පත්ථයෙථ.

යාව අනුස්සරං කාමෙ, මනසා තිත්ති නාජ්ඣගා;

තතො නිවත්තා පටිකම්ම දිස්වා, තෙ වෙ සුතිත්තා යෙ [තිත්තා (සී. ස්යා. පී.)] පඤ්ඤාය තිත්තා.

පඤ්ඤාය තිත්තිනං [තිත්තීනං (සී. ස්යා.)] සෙට්ඨං, න සො කාමෙහි තප්පති;

පඤ්ඤාය තිත්තං පුරිසං, තණ්හා න කුරුතෙ වසං.

අපචිනෙථෙව කාමානං [කාමානි (සී. ස්යා. පී.)], අප්පිච්ඡස්ස අලොලුපො;

සමුද්දමත්තො පුරිසො, න සො කාමෙහි තප්පති.

රථකාරොව චම්මස්ස, පරිකන්තං උපාහනං;

යං යං චජති [ජහති (ස්යා. ක.)] කාමානං, තං තං සම්පජ්ජතෙ සුඛං;

සබ්බං චෙ සුඛමිච්ඡෙය්ය, සබ්බෙ කාමෙ පරිච්චජෙ.

අට්ඨ ¶ තෙ භාසිතා ගාථා, සබ්බා හොන්ති සහස්සියො [සහස්සියා (?) උපරි සුතසොමජාතකෙ තථා දිස්සති];

පටිගණ්හ මහාබ්රහ්මෙ, සාධෙතං තව භාසිතං.

න මෙ අත්ථො සහස්සෙහි, සතෙහි නහුතෙහි වා;

පච්ඡිමං භාසතො ගාථං, කාමෙ මෙ න රතො මනො.

භද්රකො ¶ [සද්දො (සී.)] වතායං මාණවකො, සබ්බලොකවිදූ මුනි;

යො ¶ ඉමං තණ්හං [යො තණ්හං (සී. ස්යා.)] දුක්ඛජනනිං, පරිජානාති පණ්ඩිතොති.

දස ඛලු ඉමානි [ඛලුමානි (ස්යා.)] ඨානානි, යානි පුබ්බෙ අකරිත්වා;

ස පච්ඡා මනුතප්පති, ඉච්චෙවාහ [ඉච්චාහ රාජා (සී. ස්යා. පී.)] ජනසන්ධො.

අලද්ධා විත්තං තප්පති, පුබ්බෙ අසමුදානිතං;

න පුබ්බෙ ධනමෙසිස්සං, ඉති පච්ඡානුතප්පති.

සක්යරූපං පුරෙ සන්තං, මයා සිප්පං න සික්ඛිතං;

කිච්ඡා වුත්ති අසිප්පස්ස, ඉති පච්ඡානුතප්පති.

කූටවෙදී පුරෙ ආසිං, පිසුණො පිට්ඨිමංසිකො;

චණ්ඩො ච ඵරුසො චාපි [චාසිං (සී. ස්යා. පී.)], ඉති පච්ඡානුතප්පති.

පාණාතිපාතී පුරෙ ආසිං, ලුද්දො චාපි [චාසිං (සී. පී.)] අනාරියො;

භූතානං නාපචායිස්සං, ඉති පච්ඡානුතප්පති.

බහූසු වත සන්තීසු, අනාපාදාසු ඉත්ථිසු;

පරදාරං අසෙවිස්සං, ඉති පච්ඡානුතප්පති.

බහුම්හි වත සන්තම්හි, අන්නපානෙ උපට්ඨිතෙ;

න පුබ්බෙ අදදං [අදදිං (සී.)] දානං, ඉති පච්ඡානුතප්පති.

මාතරං පිතරඤ්චාපි, ජිණ්ණකං ගතයොබ්බනං [ජිණ්ණකෙ ගතයොබ්බනෙ (සී. ස්යා. පී.)];

පහු ¶ සන්තො න පොසිස්සං, ඉති පච්ඡානුතප්පති.

ආචරියමනුසත්ථාරං ¶ , සබ්බකාමරසාහරං;

පිතරං අතිමඤ්ඤිස්සං, ඉති පච්ඡානුතප්පති.

සමණෙ බ්රාහ්මණෙ චාපි, සීලවන්තෙ බහුස්සුතෙ;

න පුබ්බෙ පයිරුපාසිස්සං, ඉති පච්ඡානුතප්පති.

සාධු හොති තපො චිණ්ණො, සන්තො ච පයිරුපාසිතො;

න ච පුබ්බෙ තපො චිණ්ණො, ඉති පච්ඡානුතප්පති.

යො ච එතානි ඨානානි, යොනිසො පටිපජ්ජති;

කරං පුරිසකිච්චානි, ස පච්ඡා නානුතප්පතීති.

කණ්හො ¶ කණ්හො ච ඝොරො ච, සුක්කදාඨො පභාසවා [පතාපවා (සී. ස්යා. පී.)];

බද්ධො පඤ්චහි රජ්ජූහි, කිං රවි [ධීර (සී. පී.), වීර (ස්යා.)] සුනඛො තව.

නායං මිගානමත්ථාය, උසීනක [උසීනර (සී. පී.), උසීන්නර (ස්යා.)] භවිස්සති;

මනුස්සානං අනයො හුත්වා, තදා කණ්හො පමොක්ඛති.

පත්තහත්ථා සමණකා, මුණ්ඩා සඞ්ඝාටිපාරුතා;

නඞ්ගලෙහි කසිස්සන්ති, තදා කණ්හො පමොක්ඛති.

තපස්සිනියො [තපනීයා (ක.) දුතියන්තපදානි හෙතානි] පබ්බජිතා, මුණ්ඩා සඞ්ඝාටිපාරුතා;

යදා ලොකෙ ගමිස්සන්ති, තදා කණ්හො පමොක්ඛති.

දීඝොත්තරොට්ඨා ¶ ජටිලා, පඞ්කදන්තා රජස්සිරා;

ඉණං චොදාය [වොදාය (සී. පී.), චොදය (ස්යා.)] ගච්ඡන්ති, තදා කණ්හො පමොක්ඛති.

අධිච්ච වෙදෙ [වෙදං (ක.)] සාවිත්තිං, යඤ්ඤතන්තඤ්ච [තන්ත්රඤ්ච (සී. ස්යා. පී.)] බ්රාහ්මණා;

භතිකාය යජිස්සන්ති, තදා කණ්හො පමොක්ඛති.

මාතරං පිතරඤ්චාපි, ජිණ්ණකං ගතයොබ්බනං;

පහූ සන්තො [සන්තා (සී.)] න භරන්ති, තදා කණ්හො පමොක්ඛති.

මාතරං ¶ පිතරඤ්චාපි, ජිණ්ණකං ගතයොබ්බනං;

බාලා තුම්හෙති වක්ඛන්ති, තදා කණ්හො පමොක්ඛති.

ආචරියභරියං සඛිං [ආචරියභරියං සඛාභරියං (සී. පී.)], මාතුලානිං පිතුච්ඡකිං [පිතුච්ඡයං (සී.), පිතුච්ඡසං (පී.)];

යදා ලොකෙ ගමිස්සන්ති, තදා කණ්හො පමොක්ඛති.

අසිචම්මං ගහෙත්වාන, ඛග්ගං පග්ගය්හ බ්රාහ්මණා;

පන්ථඝාතං කරිස්සන්ති, තදා කණ්හො පමොක්ඛති.

සුක්කච්ඡවී වෙධවෙරා, ථූලබාහූ අපාතුභා;

මිත්තභෙදං කරිස්සන්ති, තදා කණ්හො පමොක්ඛති.

මායාවිනො නෙකතිකා, අසප්පුරිසචින්තකා;

යදා ලොකෙ භවිස්සන්ති, තදා කණ්හො පමොක්ඛතීති.

නෙව ¶ කිණාමි නපි වික්කිණාමි, න ¶ චාපි මෙ සන්නිචයො ච අත්ථි [ඉධත්ථි (ස්යා.)];

සුකිච්ඡරූපං වතිදං පරිත්තං, පත්ථොදනො නාලමයං දුවින්නං.

අප්පම්හා අප්පකං දජ්ජා, අනුමජ්ඣතො මජ්ඣකං;

බහුම්හා බහුකං දජ්ජා, අදානං නුපපජ්ජති [න උපපජ්ජති (සී. පී.), නූපපජ්ජති (ස්යා.)].

තං තං වදාමි කොසිය, දෙහි දානානි භුඤ්ජ ච.

අරියමග්ගං සමාරූහ [අරියං මග්ගං සමාරුහ (සී. පී.)], නෙකාසී ලභතෙ සුඛං.

මොඝඤ්චස්ස හුතං හොති, මොඝඤ්චාපි සමීහිතං;

අතිථිස්මිං යො නිසින්නස්මිං, එකො භුඤ්ජති භොජනං.

තං තං වදාමි කොසිය, දෙහි දානානි භුඤ්ජ ච;

අරියමග්ගං සමාරූහ, නෙකාසී ලභතෙ සුඛං.

සච්චඤ්චස්ස ¶ හුතං හොති, සච්චඤ්චාපි සමීහිතං;

අතිථිස්මිං යො නිසින්නස්මිං, නෙකො භුඤ්ජති භොජනං.

තං තං වදාමි කොසිය, දෙහි දානානි භුඤ්ජ ච;

අරියමග්ගං සමාරූහ, නෙකාසී ලභතෙ සුඛං.

සරඤ්ච ජුහති පොසො, බහුකාය ගයාය ච;

දොණෙ තිම්බරුතිත්ථස්මිං, සීඝසොතෙ මහාවහෙ.

අත්ර චස්ස හුතං හොති, අත්ර චස්ස සමීහිතං;

අතිථිස්මිං යො නිසින්නස්මිං, නෙකො භුඤ්ජති භොජනං.

තං තං වදාමි කොසිය, දෙහි දානානි භුඤ්ජ ච;

අරියමග්ගං ¶ සමාරූහ, නෙකාසී ලභතෙ සුඛං.

බළිසඤ්හි සො නිගිලති [නිග්ගිලති (සී. පී.)], දීඝසුත්තං සබන්ධනං;

අතිථිස්මිං යො නිසින්නස්මිං, එකො භුඤ්ජති භොජනං.

තං තං වදාමි කොසිය, දෙහි දානානි භුඤ්ජ ච;

අරියමග්ගං සමාරූහ, නෙකාසී ලභතෙ සුඛං.

උළාරවණ්ණා වත බ්රාහ්මණා ඉමෙ, අයඤ්ච වො සුනඛො කිස්ස හෙතු;

උච්චාවචං වණ්ණනිභං විකුබ්බති, අක්ඛාථ නො බ්රාහ්මණා කෙ නු තුම්හෙ.

චන්දො ච සුරියො ච [සූරියො ච (ක.)] උභො ඉධාගතා, අයං පන මාතලි දෙවසාරථි;

සක්කොහමස්මි තිදසානමින්දො, එසො ච ඛො පඤ්චසිඛොති වුච්චති.

පාණිස්සරා ¶ මුදිඞ්ගා ච [මුතිඞ්ගා ච (සී. ස්යා. පී.], මුරජාලම්බරානි ච;

සුත්තමෙනං පබොධෙන්ති, පටිබුද්ධො ච නන්දති.

යෙ කෙචිමෙ මච්ඡරිනො කදරියා, පරිභාසකා සමණබ්රාහ්මණානං;

ඉධෙව නික්ඛිප්ප සරීරදෙහං, කායස්ස භෙදා නිරයං වජන්ති.

යෙ ¶ කෙචිමෙ සුග්ගතිමාසමානා [සුග්ගතිමාසසානා (සී. පී.), සුග්ගතාසිසමානා (ක.)], ධම්මෙ ¶ ඨිතා සංයමෙ සංවිභාගෙ;

ඉධෙව නික්ඛිප්ප සරීරදෙහං, කායස්ස භෙදා සුගතිං වජන්ති.

ත්වං නොසි ඤාති පුරිමාසු ජාතිසු, සො මච්ඡරී රොසකො [කොසියො (ස්යා. ක.)] පාපධම්මො;

තවෙව අත්ථාය ඉධාගතම්හා, මා පාපධම්මො නිරයං ගමිත්ථ [අප්පත්ථ (ක. සී. ස්යා. පී.)].

අද්ධා හි මං වො හිතකාමා, යං මං සමනුසාසථ;

සොහං තථා කරිස්සාමි, සබ්බං වුත්තං හිතෙසිභි.

එසාහමජ්ජෙව උපාරමාමි, න චාපිහං [න චාපහං (සී. පී.)] කිඤ්චි කරෙය්ය පාපං;

න චාපි මෙ කිඤ්චි අදෙය්යමත්ථි, න චාපිදත්වා උදකං පිවාමි [උදකම්පහං පිබෙ (සී.)].

එවඤ්ච මෙ දදතො සබ්බකාලං [කාලෙ (ක.)], භොගා ඉමෙ වාසව ඛීයිස්සන්ති;

තතො අහං පබ්බජිස්සාමි සක්ක, හිත්වාන කාමානි යථොධිකානීති.

යෙසං ¶ න කදාචි භූතපුබ්බං, සඛ්යං [සක්ඛිං (සී. පී.), සඛි (ස්යා.)] සත්තපදම්පිමස්මි ලොකෙ;

ජාතා අමිත්තා දුවෙ සහායා, පටිසන්ධාය චරන්ති කිස්ස හෙතු.

යදි ¶ මෙ අජ්ජ පාතරාසකාලෙ, පඤ්හං න සක්කුණෙය්යාථ වත්තුමෙතං;

රට්ඨා පබ්බාජයිස්සාමි වො සබ්බෙ, න හි මත්ථො දුප්පඤ්ඤජාතිකෙහි.

මහාජනසමාගමම්හි ඝොරෙ, ජනකොලාහලසඞ්ගමම්හි ජාතෙ;

වික්ඛිත්තමනා අනෙකචිත්තා, පඤ්හං න සක්කුණොම වත්තුමෙතං.

එකග්ගචිත්තාව එකමෙකා, රහසි ගතා අත්ථං නිචින්තයිත්වා [අත්ථානි චින්තයිත්වා (ස්යා. ක.)];

පවිවෙකෙ සම්මසිත්වාන ධීරා, අථ වක්ඛන්ති ජනින්ද එතමත්ථං.

උග්ගපුත්ත-රාජපුත්තියානං, උරබ්භස්ස මංසං පියං මනාපං;

න සුනඛස්ස තෙ අදෙන්ති මංසං, අථ මෙණ්ඩස්ස සුණෙන සඛ්යමස්ස.

චම්මං විහනන්ති එළකස්ස, අස්සපිට්ඨත්ථරස්සුඛස්ස [අස්සපිට්ඨත්ථරණසුඛස්ස (සී.)] හෙතු;

න ච තෙ සුනඛස්ස අත්ථරන්ති, අථ ¶ මෙණ්ඩස්ස සුණෙන සඛ්යමස්ස.

ආවෙල්ලිතසිඞ්ගිකො ¶ හි මෙණ්ඩො, න ච සුනඛස්ස විසාණකානි අත්ථි;

තිණභක්ඛො මංසභොජනො ච, අථ මෙණ්ඩස්ස සුණෙන සඛ්යමස්ස.

තිණමාසි පලාසමාසි මෙණ්ඩො, න ච සුනඛො තිණමාසි නො පලාසං;

ගණ්හෙය්ය සුණො සසං බිළාරං, අථ මෙණ්ඩස්ස සුණෙන සඛ්යමස්ස.

අට්ඨඩ්ඪපදො ¶ චතුප්පදස්ස, මෙණ්ඩො අට්ඨනඛො අදිස්සමානො;

ඡාදියමාහරතී අයං ඉමස්ස, මංසං ආහරතී අයං අමුස්ස.

පාසාදවරගතො විදෙහසෙට්ඨො, විතිහාරං අඤ්ඤමඤ්ඤභොජනානං;

අද්දක්ඛි [අද්දස (ස්යා. ක.)] කිර සක්ඛිකං ජනින්දො, බුභුක්කස්ස ¶ පුණ්ණං මුඛස්ස [භොභුක්ඛස්ස ච පුණ්ණමුඛස්ස (සී.)] චෙතං.

ලාභා වත මෙ අනප්පරූපා, යස්ස මෙදිසා පණ්ඩිතා කුලම්හි;

පඤ්හස්ස ගම්භීරගතං නිපුණමත්ථං, පටිවිජ්ඣන්ති සුභාසිතෙන ධීරා.

අස්සතරිරථඤ්ච එකමෙකං, ඵීතං ගාමවරඤ්ච එකමෙකං;

සබ්බෙසං වො දම්මි පණ්ඩිතානං, පරමප්පතීතමනො සුභාසිතෙනාති.

නාදට්ඨා [නාදිට්ඨා (ක. සී. ස්යා. ක.)] පරතො දොසං, අණුං ථූලානි සබ්බසො;

ඉස්සරො පණයෙ දණ්ඩං, සාමං අප්පටිවෙක්ඛිය.

යො ච අප්පටිවෙක්ඛිත්වා, දණ්ඩං කුබ්බති ඛත්තියො;

සකණ්ටකං සො ගිලති, ජච්චන්ධොව සමක්ඛිකං.

අදණ්ඩියං දණ්ඩයති [දණ්ඩියති (ස්යා. පී.)], දණ්ඩියඤ්ච අදණ්ඩියං [අදණ්ඩිය (නිය්ය), න දණ්ඩයෙ (?)];

අන්ධොව විසමං මග්ගං, න ජානාති සමාසමං.

යො ච එතානි ඨානානි, අණුං ථූලානි සබ්බසො;

සුදිට්ඨමනුසාසෙය්ය, ස වෙ වොහරිතු [වොහාතු (පී.)] මරහති.

නෙකන්තමුදුනා ¶ ¶ සක්කා, එකන්තතිඛිණෙන වා;

අත්තං මහන්තෙ [මහත්තෙ (ස්යා. ක.)] ඨපෙතුං [ඨාපෙතුං (සී. ස්යා. පී.)], තස්මා උභයමාචරෙ.

පරිභූතො මුදු හොති, අතිතික්ඛො ච වෙරවා;

එතඤ්ච උභයං ඤත්වා, අනුමජ්ඣං සමාචරෙ.

බහුම්පි රත්තො භාසෙය්ය, දුට්ඨොපි බහු භාසති;

න ඉත්ථිකාරණා රාජ, පුත්තං ඝාතෙතුමරහසි.

සබ්බොව ¶ [සබ්බො ච (ක. සී. පී.)] ලොකො එකතො [එකන්තො (සී. පී.)], ඉත්ථී ච අයමෙකිකා;

තෙනාහං පටිපජ්ජිස්සං, ගච්ඡථ පක්ඛිපථෙව [පක්ඛිපෙථ (ස්යා. අට්ඨ.)] තං.

අනෙකතාලෙ නරකෙ, ගම්භීරෙ ච සුදුත්තරෙ [ගම්භීරෙ සුදුරුත්තරෙ (පී. ක.)];

පාතිතො ගිරිදුග්ගස්මිං, කෙන ත්වං තත්ථ නාමරි.

නාගො ජාතඵණො තත්ථ, ථාමවා ගිරිසානුජො;

පච්චග්ගහි මං භොගෙහි, තෙනාහං තත්ථ නාමරිං.

එහි තං පටිනෙස්සාමි, රාජපුත්ත සකං ඝරං;

රජ්ජං කාරෙහි [කාරෙසි (සී.)] භද්දන්තෙ, කිං අරඤ්ඤෙ කරිස්සසි.

යථා ගිලිත්වා බළිසං, උද්ධරෙය්ය සලොහිතං;

උද්ධරිත්වා සුඛී අස්ස, එවං [සුඛං (පී. ක.)] පස්සාමි අත්තනං [අත්තනි (පී. ක.), අත්තනා (ස්යා.), එවං අහම්පි පුන සොත්ථිභාවප්පත්තං ගිලිතබළිසං පුරිසමිව අත්තානං පස්සාමීති (අට්ඨ. සංවණ්ණනා)].

කිං නු ත්වං බළිසං බ්රූසි, කිං ත්වං බ්රූසි සලොහිතං;

කිං නු ත්වං උබ්භතං බ්රූසි, තං මෙ අක්ඛාහි පුච්ඡිතො.

කාමාහං බළිසං බ්රූමි, හත්ථිඅස්සං සලොහිතං;

චත්තාහං උබ්භතං බ්රූමි, එවං ජානාහි ඛත්තිය.

චිඤ්චාමාණවිකා ¶ මාතා, දෙවදත්තො ච මෙ පිතා;

ආනන්දො පණ්ඩිතො නාගො, සාරිපුත්තො ච දෙවතා;

රාජපුත්තො අහං ආසිං [අහං තදා රාජපුත්තො (සී. ස්යා. පී.)], එවං ධාරෙථ ජාතකන්ති.

කානි ¶ කම්මානි කුබ්බානං, කථං විඤ්ඤූ පරක්කමෙ;

අමිත්තං ජානෙය්ය මෙධාවී, දිස්වා සුත්වා ච පණ්ඩිතො.

න නං උම්හයතෙ දිස්වා, න ච නං පටිනන්දති;

චක්ඛූනි චස්ස [චක්ඛූනිස්ස (ස්යා. ක.)] න දදාති, පටිලොමඤ්ච වත්තති.

අමිත්තෙ තස්ස භජති, මිත්තෙ තස්ස න සෙවති;

වණ්ණකාමෙ නිවාරෙති, අක්කොසන්තෙ පසංසති.

ගුය්හඤ්ච තස්ස නක්ඛාති, තස්ස ගුය්හං න ගූහති;

කම්මං තස්ස න වණ්ණෙති, පඤ්ඤස්ස නප්පසංසති.

අභවෙ ¶ නන්දති තස්ස, භවෙ තස්ස න නන්දති;

අච්ඡෙරං [අච්ඡරියං (සී. ස්යා. පී.)] භොජනං ලද්ධා, තස්ස නුප්පජ්ජතෙ සති;

තතො නං නානුකම්පති, අහො සොපි [අහාසොපි (ක. සී. ස්යා. ක.)] ලභෙය්යිතො.

ඉච්චෙතෙ සොළසාකාරා, අමිත්තස්මිං පතිට්ඨිතා;

යෙහි අමිත්තං ජානෙය්ය, දිස්වා සුත්වා ච පණ්ඩිතො.

කානි කම්මානි කුබ්බානං, කථං විඤ්ඤූ පරක්කමෙ;

මිත්තං ¶ ජානෙය්ය මෙධාවී, දිස්වා සුත්වා ච පණ්ඩිතො.

පවුත්ථං තස්ස සරති, ආගතං අභිනන්දති;

තතො කෙලායිතො හොති, වාචාය පටිනන්දති.

මිත්තෙ තස්සෙව භජති, අමිත්තෙ තස්ස න සෙවති;

අක්කොසන්තෙ නිවාරෙති, වණ්ණකාමෙ පසංසති.

ගුය්හඤ්ච තස්ස අක්ඛාති, තස්ස ගුය්හඤ්ච ගූහති;

කම්මඤ්ච තස්ස වණ්ණෙති, පඤ්ඤං තස්ස [පඤ්ඤමස්ස (ස්යා. ක.)] පසංසති.

භවෙ ච නන්දති තස්ස [භවෙ නන්දති තස්ස ච (ක.)], අභවෙ තස්ස න නන්දති;

අච්ඡෙරං [අච්ඡරියං (සී. ස්යා. පී.)] භොජනං ලද්ධා, තස්ස උප්පජ්ජතෙ සති;

තතො නං අනුකම්පති, අහො සොපි [පහාසොපි (ක. සී. ස්යා. ක.)] ලභෙය්යිතො.

ඉච්චෙතෙ ¶ සොළසාකාරා, මිත්තස්මිං සුප්පතිට්ඨිතා;

යෙහි මිත්තඤ්ච ජානෙය්ය [මිත්තං සුජානෙය්ය (පී. ක.)], දිස්වා සුත්වා ච පණ්ඩිතොති.

ලහුචිත්ත සසාල කසන්ති පුන, අථ කාම දසඛලුට්ඨානවරො;

අථ කණ්හ සුකොසිය මෙණ්ඩවරො, පදුමො පුන මිත්තවරෙන දසාති.

අහාසි ¶ ¶ ¶ [ආහාසි (?)] මෙ අම්බඵලානි පුබ්බෙ, අණූනි ථූලානි ච බ්රහ්මචාරි;

තෙහෙව මන්තෙහි න දානි තුය්හං, දුමප්ඵලා පාතුභවන්ති බ්රහ්මෙ.

නක්ඛත්තයොගං පටිමානයාමි, ඛණං මුහුත්තඤ්ච මන්තෙ න පස්සං [ඛණං මුහුත්තං න මං තොසයන්ති (සී. පී.)];

නක්ඛත්තයොගඤ්ච ඛණඤ්ච ලද්ධා, අද්ධාහරිස්සම්බඵලං [අථාහරිස්සම්බඵලං (සී. පී.)] පහූතං.

නක්ඛත්තයොගං න පුරෙ අභාණි, ඛණං මුහුත්තං න පුරෙ අසංසි;

සයං හරී [අථාහරී (සී. ස්යා. පී.)] අම්බඵලං පහූතං, වණ්ණෙන ගන්ධෙන රසෙනුපෙතං.

මන්තාභිජප්පෙන පුරෙ හි [පුර’ස්ස (සී. පී.), පුරෙපි (ස්යා.)] තුය්හං, දුමප්ඵලා පාතුභවන්ති බ්රහ්මෙ;

ස්වාජ්ජ න පාරෙසි ජප්පම්පි මන්තං [ජපම්පි මන්තෙ (සී. පී.)], අයං සො කො නාම තවජ්ජ ධම්මො.

චණ්ඩාලපුත්තො ¶ මම සම්පදාසි, ධම්මෙන මන්තෙ පකතිඤ්ච සංසි;

මා චස්සු මෙ පුච්ඡිතො නාමගොත්තං, ගුය්හිත්ථො අත්ථං [මා තං (සී. ස්යා. පී.)] විජහෙය්ය මන්තො [විජහෙය්යුමන්තා (ස්යා.)].

සොහං ¶ ජනින්දෙන ජනම්හි පුට්ඨො, මක්ඛාභිභූතො අලිකං අභාණිං;

‘‘මන්තා ඉමෙ බ්රාහ්මණස්සා’’ති මිච්ඡා, පහීනමන්තො කපණො රුදාමි.

එරණ්ඩා පුචිමන්දා වා, අථ වා පාලිභද්දකා;

මධුං මධුත්ථිකො වින්දෙ, සො හි තස්ස දුමුත්තමො.

ඛත්තියා බ්රාහ්මණා වෙස්සා, සුද්දා චණ්ඩාලපුක්කුසා;

යම්හා ධම්මං විජානෙය්ය, සො හි තස්ස නරුත්තමො.

ඉමස්ස දණ්ඩඤ්ච වධඤ්ච දත්වා, ගලෙ ගහෙත්වා ඛලයාථ [බලයාථ (ස්යා.), ගලයාථ (ක.)] ජම්මං;

යො උත්තමත්ථං කසිරෙන ලද්ධං, මානාතිමානෙන විනාසයිත්ථ.

යථා සමං මඤ්ඤමානො පතෙය්ය, සොබ්භං ගුහං නරකං පූතිපාදං;

රජ්ජූති වා අක්කමෙ කණ්හසප්පං, අන්ධො ¶ යථා ජොතිමධිට්ඨහෙය්ය;

එවම්පි මං ත්වං ඛලිතං සපඤ්ඤ [සපඤ්ඤා (පී.)], පහීනමන්තස්ස පුනප්පදාහි [පුන සම්පදාහි (ස්යා.), පුනප්පසීද (සී. පී.)].

ධම්මෙන මන්තං [මන්තෙ (සී. ස්යා. පී.)] තව සම්පදාසිං, තුවම්පි ධම්මෙන [ත්වම්පි ධම්මෙනෙව (ක.)] පරිග්ගහෙසි;

පකතිම්පි තෙ අත්තමනො අසංසිං, ධම්මෙ ඨිතං තං [පතිට්ඨං (ක.)] න ජහෙය්ය මන්තො.

යො ¶ බාල මන්තං [බලමන්තං (ක.)] කසිරෙන ලද්ධං, යං දුල්ලභං අජ්ජ මනුස්සලොකෙ;

කිඤ්චාපි ලද්ධා ජීවිතුං අප්පපඤ්ඤො [කිච්ඡා ලද්ධං ජීවිකං අප්පපඤ්ඤො (සී. ස්යා.), කච්ඡාපි ලද්ධා ජීවිකං අප්පඤ්ඤ (පී.)], විනාසයී අලිකං භාසමානො.

බාලස්ස ¶ මූළ්හස්ස අකතඤ්ඤුනො ච, මුසා භණන්තස්ස අසඤ්ඤතස්ස;

මන්තෙ මයං තාදිසකෙ න දෙම, කුතො මන්තා ගච්ඡ න මය්හ රුච්චසීති.

කුඨාරිහත්ථො ¶ [කුධාරිහත්ථො (ක.)] පුරිසො, වනමොගය්හ තිට්ඨසි;

පුට්ඨො මෙ සම්ම අක්ඛාහි, කිං දාරුං ඡෙතුමිච්ඡසි.

ඉස්සො [ඉසො (සී.), ඊසො (ස්යා. පී.)] වනානි චරසි, සමානි විසමානි ච;

පුට්ඨො මෙ සම්ම අක්ඛාහි, කිං දාරුං නෙමියා දළ්හං.

නෙව සාලො න ඛදිරො, නාස්සකණ්ණො කුතො ධවො;

රුක්ඛො ච [රුක්ඛොව (සී. පී.)] ඵන්දනො නාම, තං දාරුං නෙමියා දළ්හං.

කීදිසානිස්ස පත්තානි, ඛන්ධො වා පන කීදිසො;

පුට්ඨො මෙ සම්ම අක්ඛාහි, යථා ජානෙමු ඵන්දනං.

යස්ස සාඛා පලම්බන්ති, නමන්ති න ච භඤ්ජරෙ;

සො රුක්ඛො ඵන්දනො නාම, යස්ස මූලෙ අහං ඨිතො.

අරානං චක්කනාභීනං, ඊසානෙමිරථස්ස ච;

සබ්බස්ස තෙ කම්මනියො, අයං හෙස්සති ඵන්දනො.

ඉති ඵන්දනරුක්ඛොපි, තාවදෙ අජ්ඣභාසථ;

මය්හම්පි වචනං අත්ථි, භාරද්වාජ සුණොහි මෙ.

ඉස්සස්ස [ඉමස්ස (ක. සී. ක.)] උපක්ඛන්ධම්හා [උපඛන්ධම්හා (ක. සී. පී. ක.)], උක්කච්ච චතුරඞ්ගුලං;

තෙන නෙමිං පසාරෙසි [පරිහරෙසි (සී. පී.)], එවං දළ්හතරං සියා.

ඉති ඵන්දනරුක්ඛොපි, වෙරං අප්පෙසි තාවදෙ;

ජාතානඤ්ච අජාතානං, ඉස්සානං දුක්ඛමාවහි.

ඉච්චෙවං ¶ [ඉච්චෙව (සී. පී.)] ඵන්දනො ඉස්සං, ඉස්සො ච පන ඵන්දනං;

අඤ්ඤමඤ්ඤං ¶ විවාදෙන, අඤ්ඤමඤ්ඤමඝාතයුං.

එවමෙව මනුස්සානං, විවාදො යත්ථ ජායති;

මයූරනච්චං නච්චන්ති, යථා තෙ ඉස්සඵන්දනා.

තං ¶ වො වදාමි භද්දං වො [භද්දන්තෙ (ක.)], යාවන්තෙත්ථ සමාගතා;

සම්මොදථ මා විවදථ [මාවිවදිත්ථ (සී. ස්යා. පී.)], මා හොථ ඉස්සඵන්දනා.

සාමග්ගිමෙව [සාමග්යමෙව (ස්යා. ක.)] සික්ඛෙථ, බුද්ධෙහෙතං පසංසිතං;

සාමග්ගිරතො ධම්මට්ඨො, යොගක්ඛෙමා න ධංසතීති.

ඉධෙව හංස නිපත, පියං මෙ තව දස්සනං;

ඉස්සරොසි අනුප්පත්තො, යමිධත්ථි පවෙදය.

සවනෙන එකස්ස පියා භවන්ති, දිස්වා පනෙකස්ස වියෙති [විනෙති (ස්යා.), විහෙති (පී.), විගෙති (ක. අට්ඨ.)] ඡන්දො;

දිස්වා ච සුත්වා ච පියා භවන්ති, කච්චින්නු මෙ පීයසි [පිය්යසි (සී. පී.)] දස්සනෙන.

සවනෙන පියො මෙසි, භිය්යො චාගම්ම දස්සනං;

එවං පියදස්සනො මෙ [එවං පියදස්සනො සමානො (සී. ස්යා. පී.)], වස හංස මමන්තිකෙ [මම සන්තිකෙ (සී. ස්යා. පී.)].

වසෙය්යාම තවාගාරෙ, නිච්චං සක්කතපූජිතා;

මත්තො ච එකදා වජ්ජෙ [වජ්ජා (සී. පී.)], ‘‘හංසරාජං පචන්තු මෙ’’.

ධිරත්ථු ¶ තං මජ්ජපානං, යං මෙ පියතරං තයා;

න චාපි මජ්ජං පිස්සාමි [පිවිස්සාමි (ස්යා.), පායාමි (සී. පී.)], යාව මෙ වච්ඡසී ඝරෙ.

සුවිජානං ¶ සිඞ්ගාලානං, සකුණානඤ්ච [සකුන්තානඤ්ච (සී. ස්යා. පී.)] වස්සිතං;

මනුස්සවස්සිතං රාජ, දුබ්බිජානතරං තතො.

අපි චෙ මඤ්ඤතී පොසො, ඤාති මිත්තො සඛාති වා;

යො පුබ්බෙ සුමනො හුත්වා, පච්ඡා සම්පජ්ජතෙ දිසො.

යස්මිං මනො නිවිසති, අවිදූරෙ සහාපි සො;

සන්තිකෙපි හි සො දූරෙ, යස්මිං නාවිසතෙ [යස්මා විවසතෙ (සී. ස්යා. පී.)] මනො.

අන්තොපි සො හොති පසන්නචිත්තො, පාරං සමුද්දස්ස පසන්නචිත්තො;

අන්තොපි සො හොති පදුට්ඨචිත්තො, පාරං සමුද්දස්ස පදුට්ඨචිත්තො.

සංවසන්තා විවසන්ති, යෙ දිසා තෙ රථෙසභ;

ආරා සන්තො සංවසන්ති, මනසා රට්ඨවඩ්ඪන.

අතිචිරං නිවාසෙන, පියො භවති අප්පියො;

ආමන්ත ඛො තං ගච්ඡාම [ගච්ඡාමි (ස්යා.)], පුරා තෙ හොම අප්පියා [හොමි අප්පියො (ස්යා.)].

එවං ¶ චෙ යාචමානානං, අඤ්ජලිං නාවබුජ්ඣසි;

පරිචාරකානං සතං [සන්තානං (සී. ස්යා.), සත්තානං (පී.)], වචනං න කරොසි නො;

එවං තං අභියාචාම, පුන කයිරාසි පරියායං.

එවං චෙ නො විහරතං, අන්තරායො න හෙස්සති;

තුය්හඤ්චාපි ¶ [වාපි (ස්යා. පී. ක.)] මහාරාජ, මය්හඤ්ච [වා (බහූසු)] රට්ඨවඩ්ඪන;

අප්පෙව නාම පස්සෙමු [පස්සෙම (සී. ස්යා. පී.)], අහොරතානමච්චයෙති.

න තෙ කට්ඨානි භින්නානි, න තෙ උදකමාභතං;

අග්ගීපි තෙ න හාපිතො [හාසිතො (සී. ස්යා.)], කිං නු මන්දොව ඣායසි.

න ¶ උස්සහෙ වනෙ වත්ථුං, කස්සපාමන්තයාමි තං;

දුක්ඛො වාසො අරඤ්ඤස්මිං, රට්ඨං ඉච්ඡාමි ගන්තවෙ.

යථා අහං ඉතො ගන්ත්වා, යස්මිං ජනපදෙ වසං;

ආචාරං බ්රහ්මෙ [බ්රහ්මං (ක.)] සික්ඛෙය්යං, තං ධම්මං අනුසාස මං.

සචෙ අරඤ්ඤං හිත්වාන, වනමූලඵලානි ච;

රට්ඨෙ රොචයසෙ වාසං, තං ධම්මං නිසාමෙහි මෙ.

විසං මා පටිසෙවිත්ථො [පටිසෙවිත්ථ (ස්යා. ක.)], පපාතං පරිවජ්ජය;

පඞ්කෙ ච මා විසීදිත්ථො [පඞ්කො ච මා විසියිත්ථො (ක.)], යත්තො චාසීවිසෙ චරෙ.

කිං නු විසං පපාතො වා, පඞ්කො වා බ්රහ්මචාරිනං;

කං ත්වං ආසීවිසං බ්රූසි, තං මෙ අක්ඛාහි පුච්ඡිතො;

ආසවො තාත ලොකස්මිං, සුරා නාම පවුච්චති;

මනුඤ්ඤො [මනුඤ්ඤා (සී. ස්යා. පී.)] සුරභී වග්ගු, සාදු [මධු (සී. ස්යා.)] ඛුද්දරසූපමො [රසූපමා (සී. ස්යා. පී.)];

විසං තදාහු අරියා සෙ, බ්රහ්මචරියස්ස නාරද.

ඉත්ථියො ¶ තාත ලොකස්මිං, පමත්තං පමථෙන්ති තා;

හරන්ති යුවිනො චිත්තං, තූලං භට්ඨංව මාලුතො;

පපාතො එසො අක්ඛාතො, බ්රහ්මචරියස්ස නාරද.

ලාභො සිලොකො සක්කාරො, පූජා පරකුලෙසු ච;

පඞ්කො එසො ච [එසොව (සී. ස්යා. පී.)] අක්ඛාතො, බ්රහ්මචරියස්ස නාරද.

සසත්ථා ¶ [මහන්තා (ස්යා. ක.)] තාත රාජානො, ආවසන්ති මහිං ඉමං;

තෙ තාදිසෙ මනුස්සින්දෙ, මහන්තෙ තාත නාරද.

ඉස්සරානං අධිපතීනං, න තෙසං පාදතො චරෙ;

ආසීවිසොති [ආසීවිසො සො (සී. පී.)] අක්ඛාතො, බ්රහ්මචරියස්ස නාරද.

භත්තත්ථො භත්තකාලෙ ච [යං (සී. පී.)], යං ගෙහමුපසඞ්කමෙ;

යදෙත්ථ කුසලං ජඤ්ඤා, තත්ථ ඝාසෙසනං චරෙ.

පවිසිත්වා ¶ පරකුලං, පානත්ථං [පානත්ථො (ස්යා. පී.)] භොජනාය වා;

මිතං ඛාදෙ මිතං භුඤ්ජෙ, න ච රූපෙ මනං කරෙ.

ගොට්ඨං මජ්ජං කිරාටඤ්ච [කිරාසඤ්ච (සී. ස්යා.), කිරාසං වා (පී.)], සභා නිකිරණානි ච;

ආරකා පරිවජ්ජෙහි, යානීව විසමං පථන්ති.

දූතෙ ¶ තෙ බ්රහ්මෙ [දූතෙ බ්රාහ්මණ (ක.)] පාහෙසිං, ගඞ්ගාතීරස්මි ඣායතො;

තෙසං පුට්ඨො න බ්යාකාසි, දුක්ඛං ගුය්හමතං [ගුය්හං මතං (සී.), තුය්හං මතං (ස්යා. ක.)] නු තෙ.

සචෙ තෙ දුක්ඛමුප්පජ්ජෙ, කාසීනං රට්ඨවඩ්ඪන;

මා ඛො නං තස්ස අක්ඛාහි, යො තං දුක්ඛා න මොචයෙ.

යො තස්ස [යො ච තථා (පී.)] දුක්ඛජාතස්ස, එකඞ්ගමපි භාගසො [එකන්තමපි භාසතො (සී. පී.)];

විප්පමොචෙය්ය ධම්මෙන, කාමං තස්ස පවෙදය [පවෙදයෙ (සී.)].

සුවිජානං සිඞ්ගාලානං, සකුණානඤ්ච වස්සිතං;

මනුස්සවස්සිතං රාජ, දුබ්බිජානතරං තතො.

අපි චෙ මඤ්ඤතී පොසො, ඤාති මිත්තො සඛාති වා;

යො පුබ්බෙ සුමනො හුත්වා, පච්ඡා සම්පජ්ජතෙ දිසො.

යො අත්තනො දුක්ඛමනානුපුට්ඨො, පවෙදයෙ ජන්තු අකාලරූපෙ;

ආනන්දිනො තස්ස භවන්තිමිත්තා [භවන්ත’මිත්තා (සී. පී.)], හිතෙසිනො තස්ස දුඛී භවන්ති.

කාලඤ්ච ඤත්වාන තථාවිධස්ස, මෙධාවීනං එකමනං විදිත්වා;

අක්ඛෙය්ය තිබ්බානි [තිප්පානි (සී. ස්යා. පී.)] පරස්ස ධීරො, සණ්හං ගිරං අත්ථවතිං පමුඤ්චෙ.

සචෙ ¶ ¶ ච ජඤ්ඤා අවිසය්හමත්තනො, න තෙ හි මය්හං [නායං නීති මය්හ (සී. පී.)] සුඛාගමාය;

එකොව තිබ්බානි සහෙය්ය ධීරො, සච්චං හිරොත්තප්පමපෙක්ඛමානො.

අහං ¶ රට්ඨානි විචරන්තො, නිගමෙ රාජධානියො;

භික්ඛමානො මහාරාජ, ආචරියස්ස ධනත්ථිකො.

ගහපතී රාජපුරිසෙ, මහාසාලෙ ච බ්රාහ්මණෙ;

අලත්ථං සත්ත නික්ඛානි, සුවණ්ණස්ස ජනාධිප;

තෙ මෙ නට්ඨා මහාරාජ, තස්මා සොචාමහං භුසං.

පුරිසා තෙ මහාරාජ, මනසානුවිචින්තිතා;

නාලං දුක්ඛා පමොචෙතුං, තස්මා තෙසං න බ්යාහරිං.

ත්වඤ්ච ඛො මෙ මහාරාජ, මනසානුවිචින්තිතො;

අලං දුක්ඛා පමොචෙතුං, තස්මා තුය්හං පවෙදයිං.

තස්සාදාසි පසන්නත්තො, කාසීනං රට්ඨවඩ්ඪනො;

ජාතරූපමයෙ නික්ඛෙ, සුවණ්ණස්ස චතුද්දසාති.

රාජා ¶ කාලිඞ්ගො චක්කවත්ති, ධම්මෙන පථවිමනුසාසං [මනුසාසි (ස්යා. ක.)];

අගමා [අගමාසි (ස්යා. ක.)] බොධිසමීපං, නාගෙන මහානුභාවෙන.

කාලිඞ්ගො භාරද්වාජො ච, රාජානං කාලිඞ්ගං සමණකොලඤ්ඤං;

චක්කං වත්තයතො පරිග්ගහෙත්වා [පරිණෙත්වා (පී.)], පඤ්ජලී ඉදමවොච.

පච්චොරොහ මහාරාජ, භූමිභාගො යථා සමණුග්ගතො [සමනුගීතො (සී. ස්යා. පී.)];

ඉධ අනධිවරා බුද්ධා, අභිසම්බුද්ධා විරොචන්ති.

පදක්ඛිණතො ¶ ආවට්ටා, තිණලතා අස්මිං භූමිභාගස්මිං;

පථවියා නාභියං [පුථුවියා අයං (සී.), පඨවියා අයං (ස්යා.), පුථවියා’යං (පී.)] මණ්ඩො, ඉති නො සුතං මන්තෙ මහාරාජ [සුතං මහාරාජ (සී. ස්යා. පී.)].

සාගරපරියන්තාය, මෙදිනියා සබ්බභූතධරණියා;

පථවියා අයං මණ්ඩො, ඔරොහිත්වා නමො කරොහි.

යෙ තෙ භවන්ති නාගා ච, අභිජාතා ච කුඤ්ජරා;

එත්තාවතා පදෙසං තෙ, නාගා නෙව මුපයන්ති.

අභිජාතො නාගො [අභිජාතො තෙ නාගො (සී. පී. අට්ඨ.)] කාමං, පෙසෙහි කුඤ්ජරං දන්තිං;

එත්තාවතා පදෙසො [පදෙසො ච (ස්යා. ක.)], සක්කා [න සක්කා (ස්යා.)] නාගෙන මුපගන්තුං.

තං සුත්වා රාජා කාලිඞ්ගො, වෙය්යඤ්ජනිකවචො නිසාමෙත්වා;

සම්පෙසෙසි නාගං ඤස්සාම, මයං යථිමස්සිදං [යථා ඉදං (සී. ස්යා. පී.)] වචනං.

සම්පෙසිතො ¶ ච රඤ්ඤා, නාගො කොඤ්චොව අභිනදිත්වාන;

පටිසක්කිත්වා ¶ [පටිඔසක්කිත්වා (ක.)] නිසීදි, ගරුංව භාරං අසහමානො.

කාලිඞ්ගභාරද්වාජො, නාගං ඛීණායුකං විදිත්වාන;

රාජානං කාලිඞ්ගං, තරමානො අජ්ඣභාසිත්ථ;

අඤ්ඤං සඞ්කම නාගං, නාගො ඛීණායුකො මහාරාජ.

තං සුත්වා කාලිඞ්ගො, තරමානො සඞ්කමී නාගං;

සඞ්කන්තෙව රඤ්ඤෙ, නාගො තත්ථෙව පති [පතිතො (ක.)] භුම්යා;

වෙය්යඤ්ජනිකවචො, යථා තථා අහු නාගො.

කාලිඞ්ගො රාජා කාලිඞ්ගං, බ්රාහ්මණං එතදවොච;

ත්වමෙව අසි සම්බුද්ධො, සබ්බඤ්ඤූ සබ්බදස්සාවී.

තං අනධිවාසෙන්තො කාලිඞ්ගං [කාලිඞ්ගො (සී. ස්යා. පී.)], බ්රාහ්මණො ඉදමවොච;

වෙය්යඤ්ජනිකා හි මයං, බුද්ධා සබ්බඤ්ඤුනො මහාරාජ.

සබ්බඤ්ඤූ සබ්බවිදූ ච, බුද්ධා න ලක්ඛණෙන ජානන්ති;

ආගමබලසා [ආගමපුරිසා (පී.)] හි මයං, බුද්ධා සබ්බං පජානන්ති.

මහයිත්වා ¶ සම්බොධිං [මහායිත්වාන සම්බොධිං (සී. පී.), පහංසිත්වාන සම්බොධිං (ස්යා.), මමායිත්වාන තං බොධිං (ක.)], නානාතුරියෙහි වජ්ජමානෙහි;

මාලාවිලෙපනං අභිහරිත්වා [මාලාගන්ධවිලෙපනං ආහරිත්වා (සී. පී.); පාකාරපරික්ඛෙපං කාරෙසි; අථ රාජා පායාසි (සී. ස්යා. පී.)] අථ රාජා මනුපායාසි [පාකාරපරික්ඛෙපං කාරෙසි; අථ රාජා පායාසි (සී. ස්යා. පී.)].

සට්ඨි වාහසහස්සානි, පුප්ඵානං සන්නිපාතයි;

පූජෙසි ¶ රාජා කාලිඞ්ගො, බොධිමණ්ඩමනුත්තරන්ති [වරුත්තමෙති (සී.)].

අකිත්තිං [අකත්තිං (ක.)] දිස්වා සම්මන්තං, සක්කො භූතපතී බ්රවි;

කිං පත්ථයං මහාබ්රහ්මෙ, එකො සම්මසි ඝම්මනි.

දුක්ඛො පුනබ්භවො සක්ක, සරීරස්ස ච භෙදනං;

සම්මොහමරණං දුක්ඛං, තස්මා සම්මාමි වාසව.

එතස්මිං තෙ සුලපිතෙ, පතිරූපෙ සුභාසිතෙ;

වරං කස්සප තෙ දම්මි, යං කිඤ්චි මනසිච්ඡසි.

වරං චෙ මෙ අදො සක්ක, සබ්බභූතානමිස්සර;

යෙන පුත්තෙ ච දාරෙ ච, ධනධඤ්ඤං පියානි ච;

ලද්ධා නරා න [ලද්ධා නඤ්ඤානි (ක.)] තප්පන්ති, සො ලොභො න මයී වසෙ.

එතස්මිං ¶ තෙ සුලපිතෙ, පතිරූපෙ සුභාසිතෙ;

වරං ¶ කස්සප තෙ දම්මි, යං කිඤ්චි මනසිච්ඡසි.

වරං චෙ මෙ අදො සක්ක, සබ්බභූතානමිස්සර;

ඛෙත්තං වත්ථුං හිරඤ්ඤඤ්ච, ගවස්සං දාසපොරිසං;

යෙන ජාතෙන ජීයන්ති, සො දොසො න මයී වසෙ.

එතස්මිං තෙ සුලපිතෙ, පතිරූපෙ සුභාසිතෙ;

වරං කස්සප තෙ දම්මි, යං කිඤ්චි මනසිච්ඡසි.

වරං ¶ චෙ මෙ අදො සක්ක, සබ්බභූතානමිස්සර;

බාලං න පස්සෙ න සුණෙ, න ච බාලෙන සංවසෙ;

බාලෙනල්ලාප [බාලෙනා’ලාප (?)] සල්ලාපං, න කරෙ න ච රොචයෙ.

කිං නු තෙ අකරං බාලො, වද කස්සප කාරණං;

කෙන කස්සප බාලස්ස, දස්සනං නාභිකඞ්ඛසි.

අනයං නයති දුම්මෙධො, අධුරායං නියුඤ්ජති;

දුන්නයො සෙය්යසො හොති, සම්මා වුත්තො පකුප්පති;

විනයං සො න ජානාති, සාධු තස්ස අදස්සනං.

එතස්මිං තෙ සුලපිතෙ, පතිරූපෙ සුභාසිතෙ;

වරං කස්සප තෙ දම්මි, යං කිඤ්චි මනසිච්ඡසි.

වරං චෙ මෙ අදො සක්ක, සබ්බභූතානමිස්සර;

ධීරං පස්සෙ සුණෙ ධීරං, ධීරෙන සහ සංවසෙ;

ධීරෙනල්ලාපසල්ලාපං, තං කරෙ තඤ්ච රොචයෙ.

කිං නු තෙ අකරං ධීරො, වද කස්සප කාරණං;

කෙන කස්සප ධීරස්ස, දස්සනං අභිකඞ්ඛසි.

නයං නයති මෙධාවී, අධුරායං න යුඤ්ජති;

සුනයො සෙය්යසො හොති, සම්මා වුත්තො න කුප්පති;

විනයං සො පජානාති, සාධු තෙන සමාගමො.

එතස්මිං තෙ සුලපිතෙ, පතිරූපෙ සුභාසිතෙ;

වරං ¶ කස්සප තෙ දම්මි, යං කිඤ්චි මනසිච්ඡසි.

වරං චෙ මෙ අදො සක්ක, සබ්බභූතානමිස්සර;

තතො රත්යා විවසානෙ [විවසනෙ (සී. ස්යා. පී.)], සූරියුග්ගමනං [සුරියස්සුග්ගමනං (සී. ස්යා. පී.)] පති;

දිබ්බා භක්ඛා පාතුභවෙය්යුං, සීලවන්තො ච යාචකා.

දදතො ¶ මෙ [දදතො ච මෙ (පී.)] න ඛීයෙථ, දත්වා නානුතපෙය්යහං;

දදං චිත්තං පසාදෙය්යං, එතං සක්ක වරං වරෙ.

එතස්මිං ¶ තෙ සුලපිතෙ, පතිරූපෙ සුභාසිතෙ;

වරං කස්සප තෙ දම්මි, යං කිඤ්චි මනසිච්ඡසි.

වරං චෙ මෙ අදො සක්ක, සබ්බභූතානමිස්සර;

න මං පුන උපෙය්යාසි, එතං සක්ක වරං වරෙ.

බහූහි වතචරියාහි [වත්තචරියාහි (සී. ස්යා. ක.)], නරා ච අථ නාරියො;

දස්සනං අභිකඞ්ඛන්ති, කිං නු මෙ දස්සනෙ භයං.

තං තාදිසං දෙවවණ්ණං [දෙවවණ්ණිං (පී.)], සබ්බකාමසමිද්ධිනං;

දිස්වා තපො පමජ්ජෙය්ය [දිස්වා තපො පමජ්ජෙය්යං (සී. ස්යා. පී.), දිස්වානහං පමජ්ජෙය්යං (චරියාපිටකට්ඨකථා)], එතං තෙ දස්සනෙ භයන්ති.

අහමෙව දුබ්භාසිතං භාසි බාලො, භෙකොවරඤ්ඤෙ අහිමව්හායමානො [මව්හයානො (සී. පී.)];

තක්කාරියෙ සොබ්භමිමං [සොබ්භම්හි අහං (ක.)] පතාමි, න ¶ කිරෙව සාධු අතිවෙලභාණී [සාධූත්යතිවෙලභාණී (ක.)].

පප්පොති මච්චො අතිවෙලභාණී, බන්ධං වධං සොකපරිද්දවඤ්ච;

අත්තානමෙව ගරහාසි එත්ථ, ආචෙර යං තං නිඛණන්ති සොබ්භෙ.

කිමෙවහං තුණ්ඩිලමනුපුච්ඡිං, කරෙය්ය සං [කරෙය්යාසං (ස්යා.), කරෙය්ය ස (ක.), භරෙය්ය සං (?)] භාතරං කාළිකායං [කාළිකාය (ස්යා. ක.)];

නග්ගොවහං [නග්ගොච’හං (?)] වත්ථයුගඤ්ච ජීනො, අයම්පි අත්ථො බහුතාදිසොව.

යො ¶ යුජ්ඣමානානමයුජ්ඣමානො [යුජ්ඣමානෙන අයුජ්ඣමානො (ක.)], මෙණ්ඩන්තරං අච්චුපතී කුලිඞ්ගො;

සො පිංසිතො මෙණ්ඩසිරෙහි තත්ථ, අයම්පි අත්ථො බහුතාදිසොව.

චතුරො ජනා පොත්ථකමග්ගහෙසුං, එකඤ්ච පොසං අනුරක්ඛමානා;

සබ්බෙව තෙ භින්නසිරා සයිංසු, අයම්පි අත්ථො බහුතාදිසොව.

අජා යථා වෙළුගුම්බස්මිං බද්ධා [බන්ධං (ස්යා. ක.)], අවක්ඛිපන්තී අසිමජ්ඣගච්ඡි;

තෙනෙව ¶ තස්සා ගලකාවකන්තං [ගලයා විකන්තුං (ක.), ගලකං විකන්තා (ස්යා.)], අයම්පි අත්ථො බහුතාදිසොව.

ඉමෙ න දෙවා න ගන්ධබ්බපුත්තා, මිගා ඉමෙ අත්ථවසං ගතා මෙ [අත්ථවසාභතා ඉමෙ (සී. ස්යා. පී.)];

එකඤ්ච නං සායමාසෙ පචන්තු, එකං පුනප්පාතරාසෙ [එකඤ්ච නං පාතරාසෙ (ක. සී. පී.)] පචන්තු.

සතං සහස්සානි දුභාසිතානි, කලම්පි නාග්ඝන්ති සුභාසිතස්ස;

දුබ්භාසිතං සඞ්කමානො කිලෙසො [කිලිස්සති (?)], තස්මා තුණ්හී කිම්පුරිසා [කිංපුරිසො (සී. ස්යා.)] න බාල්යා.

යා ¶ මෙසා බ්යාහාසි [බ්යාකාසි (සී. ස්යා. පී.)] පමුඤ්චථෙතං, ගිරිඤ්ච නං [ගිරිං වරං (ක.)] හිමවන්තං නයන්තු;

ඉමඤ්ච ඛො දෙන්තු මහානසාය, පාතොව නං පාතරාසෙ පචන්තු.

පජ්ජුන්නනාථා ¶ පසවො, පසුනාථා අයං පජා;

ත්වං නාථොසි [ත්වං-නාථො’ස්මි (සී. ස්යා. පී.)] මහාරාජ, නාථොහං භරියාය මෙ [අම්හ-නාථා මම භරියා (ක. සී. ස්යා.)];

ද්වින්නමඤ්ඤතරං ඤත්වා, මුත්තො ගච්ඡෙය්ය පබ්බතං.

න වෙ නින්දා සුපරිවජ්ජයෙථ [සුපරිවජ්ජයාථ (ස්යා.)], නානා ¶ ජනා සෙවිතබ්බා ජනින්ද;

යෙනෙව එකො ලභතෙ පසංසං, තෙනෙව අඤ්ඤො ලභතෙ නින්දිතාරං.

සබ්බො ලොකො පරිචිත්තො අතිචිත්තො [පරචිත්තෙන අතිචිත්තො (සී. ස්යා.), පරචිත්තෙන අචිත්තො (සී. අට්ඨ.)], සබ්බො ලොකො චිත්තවා සම්හි චිත්තෙ;

පච්චෙකචිත්තා පුථු සබ්බසත්තා, කස්සීධ චිත්තස්ස වසෙ න වත්තෙ.

තුණ්හී අහූ කිම්පුරිසො සභරියො [අභාණී (ක.)], යො දානි බ්යාහාසි භයස්ස භීතො;

සො දානි මුත්තො සුඛිතො අරොගො, වාචාකිරෙවත්තවතී නරානන්ති.

තස්ස [කස්ස (සී. පී.)] ගාමවරං දම්මි, නාරියො ච අලඞ්කතා;

යො [කො (සී. ස්යා. පී.)] මෙතං මිගමක්ඛාති [මක්ඛාසි (ස්යා. ක.)], මිගානං මිගමුත්තමං.

මය්හං ගාමවරං දෙහි, නාරියො ච අලඞ්කතා;

අහං තෙ මිගමක්ඛිස්සං, මිගානං මිගමුත්තමං.

එතස්මිං වනසණ්ඩස්මිං, අම්බා සාලා ච පුප්ඵිතා;

ඉන්දගොපකසඤ්ඡන්නා ¶ , එත්ථෙසො තිට්ඨතෙ මිගො.

ධනුං අද්වෙජ්ඣං [අදෙජ්ඣං (සී. පී.), සරජ්ජං (ක.)] කත්වාන, උසුං සන්නය්හුපාගමි [සන්ධායුපාගමි (සී. පී.)];

මිගො ච දිස්වා රාජානං, දූරතො අජ්ඣභාසථ.

ආගමෙහි ¶ මහාරාජ, මා මං විජ්ඣි රථෙසභ;

කො නු තෙ ඉදමක්ඛාසි, එත්ථෙසො තිට්ඨතෙ මිගො.

එස පාපචරො පොසො, සම්ම තිට්ඨති ආරකා;

සොයං [සො හි (සී. ස්යා. පී.)] මෙ ඉදමක්ඛාසි, එත්ථෙසො තිට්ඨතෙ මිගො.

සච්චං කිරෙව මාහංසු, නරා එකච්චියා ඉධ;

කට්ඨං නිප්ලවිතං සෙය්යො, න ත්වෙවෙකච්චි යො නරො.

කිං ¶ නු රුරු ගරහසි මිගානං, කිං පක්ඛීනං කිං පන මානුසානං;

භයඤ්හි මං වින්දතිනප්පරූපං, සුත්වාන තං මානුසිං භාසමානං.

යමුද්ධරිං වාහනෙ වුය්හමානං, මහොදකෙ සලිලෙ සීඝසොතෙ;

තතොනිදානං භයමාගතං මම, දුක්ඛො හවෙ රාජ අසබ්භි සඞ්ගමො.

සොහං චතුප්පත්තමිමං විහඞ්ගමං, තනුච්ඡිදං හදයෙ ඔස්සජාමි;

හනාමි ¶ තං මිත්තදුබ්භිං අකිච්චකාරිං [හනාමි මිත්තද්දු’මකිච්චකාරිං (සී. පී.)], යො තාදිසං කම්මකතං න ජානෙ.

ධීරස්ස බාලස්ස හවෙ ජනින්ද, සන්තො වධං නප්පසංසන්ති ජාතු;

කාමං ඝරං ගච්ඡතු පාපධම්මො, යඤ්චස්ස භට්ඨං තදෙතස්ස දෙහි;

අද්ධා රුරු අඤ්ඤතරො සතං සො [සතං’සෙ (සී.)], යො දුබ්භතො [දුබ්භිනො (ස්යා.), දූභතො (පී.)] මානුසස්ස න දුබ්භි;

කාමං ඝරං ගච්ඡතු පාපධම්මො, යඤ්චස්ස භට්ඨං තදෙතස්ස දම්මි;

සුවිජානං ¶ සිඞ්ගාලානං, සකුණානඤ්චවස්සිතං;

මනුස්සවස්සිතං රාජ, දුබ්බිජානතරං තතො.

අපි චෙ මඤ්ඤතී පොසො, ඤාති මිත්තො සඛාති වා;

යො පුබ්බෙ සුමනො හුත්වා, පච්ඡා සම්පජ්ජතෙ දිසො.

මිගා සස්සානි ඛාදන්ති, තං දෙවො පටිසෙධතු.

කාමං ජනපදො මාසි, රට්ඨඤ්චාපි විනස්සතු;

න ත්වෙවාහං රුරුං දුබ්භෙ, දත්වා අභයදක්ඛිණං.

මා ¶ මෙ ජනපදො ආසි [මා මං ජනපදො අහු (ස්යා.)], රට්ඨඤ්චාපි විනස්සතු;

න ත්වෙවාහං [න ත්වෙව (ක. සී. ක.)] මිගරාජස්ස, වරං දත්වා මුසා භණෙති.

ආසීසෙථෙව [ආසිංසෙථෙව (සී. ස්යා. පී.)] පුරිසො, න නිබ්බින්දෙය්ය පණ්ඩිතො;

පස්සාමි වොහං අත්තානං, යථා ඉච්ඡිං තථා අහු.

ආසීසෙථෙව පුරිසො, න නිබ්බින්දෙය්ය පණ්ඩිතො;

පස්සාමි වොහං අත්තානං, උදකා ථලමුබ්භතං.

වායමෙථෙව ¶ පුරිසො, න නිබ්බින්දෙය්ය පණ්ඩිතො;

පස්සාමි වොහං අත්තානං, යථා ඉච්ඡිං තථා අහු.

වායමෙථෙව පුරිසො, න නිබ්බින්දෙය්ය පණ්ඩිතො;

පස්සාමි වොහං අත්තානං, උදකා ථලමුබ්භතං.

දුක්ඛූපනීතොපි නරො සපඤ්ඤො, ආසං න ඡින්දෙය්ය සුඛාගමාය;

බහූ හි ඵස්සා අහිතා හිතා ච, අවිතක්කිතා මච්චමුපබ්බජන්ති [මච්චුමුපබ්බජන්ති (ක. සී. පී.), මච්චුමුපපජ්ජන්ති (ස්යා. ක.) එත්ථ ‘‘අවිතක්කිතාපි ඵස්සො මච්චං ජනං උපගච්ඡන්තී’’ති අත්ථො].

අචින්තිතම්පි ¶ භවති, චින්තිතම්පි විනස්සති;

න හි චින්තාමයා භොගා, ඉත්ථියා පුරිසස්ස වා.

සරභං ¶ ගිරිදුග්ගස්මිං, යං ත්වං අනුසරී පුරෙ;

අලීනචිත්තස්ස තුවං, වික්කන්තමනුජීවසි [තව, වික්කන්තං ජීවිතං ලභි (ක.)].

යො තං විදුග්ගා නරකා සමුද්ධරි, සිලාය යොග්ගං සරභො කරිත්වා;

දුක්ඛූපනීතං මච්චුමුඛා පමොචයි, අලීනචිත්තං තං මිගං [තමෙව (ස්යා. ක.)] වදෙසි.

කිං ත්වං නු [තුවන්නු (සී. පී.)] තත්ථෙව තදා අහොසි, උදාහු තෙ කොචි නං [තං (ක.)] එතදක්ඛා;

විවට්ටච්ඡද්දො නුසි සබ්බදස්සී, ඤාණං නු තෙ බ්රාහ්මණ භිංසරූපං.

න චෙවහං තත්ථ තදා අහොසිං, න චාපි මෙ කොචි නං [තං (ක.)] එතදක්ඛා;

ගාථාපදානඤ්ච සුභාසිතානං, අත්ථං තදානෙන්ති ජනින්ද ධීරා.

ආදාය පත්තිං [පත්තං (ස්යා.), පට්ටිං (ක.)] පරවිරියඝාතිං, චාපෙ සරං කිං විචිකිච්ඡසෙ තුවං;

නුන්නො [නුණ්ණො (ක. සී. ස්යා.), තුණ්ණො (ක.)] සරො සරභං හන්තු ඛිප්පං, අන්නඤ්හි එතං වරපඤ්ඤ රඤ්ඤො.

අද්ධා පජානාමි අහම්පි එතං, අන්නං මිගො බ්රාහ්මණ ඛත්තියස්ස;

පුබ්බෙ ¶ කතඤ්ච [පුබ්බෙ ච කතං (ක.)] අපචායමානො, තස්මා මිගං සරභං නො හනාමි.

නෙසො මිගො මහාරාජ, අසුරෙසො දිසම්පති;

එතං හන්ත්වා මනුස්සින්ද, භවස්සු අමරාධිපො.

සචෙ ¶ ච රාජා [රාජ (සී. ස්යා. පී.)] විචිකිච්ඡසෙ තුවං, හන්තුං මිගං සරභං සහායකං [සහායකං මෙ (සී. පී.)];

සපුත්තදාරො නරවීරසෙට්ඨ [නරවිරියසෙට්ඨ (සී. පී.)], ගන්ත්වා [ගන්තා (සී. පී. අට්ඨ.)] තුවං වෙතරණිං යමස්ස.

කාමං අහං ජානපදා ච සබ්බෙ, පුත්තා ච දාරා ච සහායසඞ්ඝා;

ගච්ඡෙමු තං වෙතරණිං යමස්ස, න ත්වෙව හඤ්ඤො මම පාණදො යො [පාණද’ස්ස (සී. ස්යා. පී.)].

අයං මිගො කිච්ඡගතස්ස මය්හං, එකස්ස කත්තා විවනස්මි ඝොරෙ;

තං තාදිසං පුබ්බකිච්චං සරන්තො, ජානං මහාබ්රහ්මෙ කථං හනෙය්යං.

මිත්තාභිරාධී ¶ චිරමෙව ජීව, රජ්ජං ඉමං ධම්මගුණෙ [රජ්ජම්පිමං චස්ස ගණෙ (ක.)] පසාස;

නාරීගණෙහි පරිචාරියන්තො, මොදස්සු රට්ඨෙ තිදිවෙව වාසවො.

අක්කොධනො ¶ නිච්චපසන්නචිත්තො, සබ්බාතිථී යාචයොගො භවිත්වා [පාහුනකෙ කරිත්වා (ස්යා.), යාචයොගො විදිත්වා (ක.)];

දත්වා ච භුත්වා ච යථානුභාවං, අනින්දිතො සග්ගමුපෙහි ඨානන්ති.

වරඅම්බ ¶ කුඨාරි සහංසවරො, අථරඤ්ඤස්මිං දූතකපඤ්චමකො;

අථ බොධි අකිත්ති සුතක්කරිනා, අථ රුරුමිගෙනපරො සරභොති.

සම්පන්නං ¶ ¶ ¶ සාලිකෙදාරං, සුවා භුඤ්ජන්ති කොසිය;

පටිවෙදෙමි තෙ බ්රහ්මෙ, න නෙ [තෙ (සී. ස්යා.), නං (සී. ස්යා. පී. අට්ඨ.), තං (ක. අට්ඨ.)] වාරෙතුමුස්සහෙ.

එකො ච තත්ථ සකුණො, යො නෙසං [තෙසං (සී. අට්ඨ.)] සබ්බසුන්දරො;

භුත්වා සාලිං යථාකාමං, තුණ්ඩෙනාදාය ගච්ඡති.

ඔඩ්ඩෙන්තු [උජ්ඣුන්තු (ස්යා. ක.) අඞ්ගුත්තරනිකායෙ පස්සිතබ්බං] වාළපාසානි, යථා වජ්ඣෙථ සො දිජො;

ජීවඤ්ච නං ගහෙත්වාන, ආනයෙහි [ආනයෙථ (සී. පී.)] මමන්තිකෙ.

එතෙ භුත්වා පිවිත්වා ච [භුත්වා ච පිත්වා ච (පී.)], පක්කමන්ති විහඞ්ගමා;

එකො බද්ධොස්මි පාසෙන, කිං පාපං පකතං මයා.

උදරං නූන අඤ්ඤෙසං, සුව අච්චොදරං තව;

භුත්වා සාලිං යථාකාමං, තුණ්ඩෙනාදාය ගච්ඡසි.

කොට්ඨං නු තත්ථ පූරෙසි, සුව වෙරං නු තෙ මයා;

පුට්ඨො මෙ සම්ම අක්ඛාහි, කුහිං සාලිං නිදාහසි [නිධීයසි (පී.)].

න මෙ වෙරං තයා සද්ධිං, කොට්ඨො මය්හං න විජ්ජති;

ඉණං මුඤ්චාමිණං දම්මි, සම්පත්තො කොටසිම්බලිං;

නිධිම්පි තත්ථ නිදහාමි, එවං ජානාහි කොසිය.

කීදිසං තෙ ඉණදානං, ඉණමොක්ඛො ච කීදිසො;

නිධිනිධානමක්ඛාහි ¶ , අථ පාසා පමොක්ඛසි.

අජාතපක්ඛා තරුණා, පුත්තකා මය්හ කොසිය;

තෙ මං භතා භරිස්සන්ති, තස්මා තෙසං ඉණං දදෙ.

මාතා පිතා ච මෙ වුද්ධා, ජිණ්ණකා ගතයොබ්බනා;

තෙසං තුණ්ඩෙන හාතූන, මුඤ්චෙ පුබ්බකතං [පුබ්බෙ කතං (සී.)] ඉණං.

අඤ්ඤෙපි ¶ තත්ථ සකුණා, ඛීණපක්ඛා සුදුබ්බලා;

තෙසං පුඤ්ඤත්ථිකො දම්මි, තං නිධිං ආහු පණ්ඩිතා.

ඊදිසං ¶ [එදිසං (සී. පී.)] මෙ ඉණදානං, ඉණමොක්ඛො ච ඊදිසො;

නිධිනිධානමක්ඛාමි [නිධිං නිධානං අක්ඛාතං (සී. පී.)], එවං ජානාහි කොසිය.

භද්දකො වතයං පක්ඛී, දිජො පරමධම්මිකො;

එකච්චෙසු මනුස්සෙසු, අයං ධම්මො න විජ්ජති.

භුඤ්ජ සාලිං යථාකාමං, සහ සබ්බෙහි ඤාතිභි;

පුනාපි සුව පස්සෙමු, පියං මෙ තව දස්සනං.

භුත්තඤ්ච පීතඤ්ච තවස්සමම්හි [තවස්සබ්යම්හි (ක.)], රත්තිඤ්ච [රතී ච (සී. පී.)] නො කොසිය තෙ සකාසෙ;

නික්ඛිත්තදණ්ඩෙසු දදාහි දානං, ජිණ්ණෙ ච මාතාපිතරො භරස්සු.

ලක්ඛී වත මෙ උදපාදි අජ්ජ, යො අද්දසාසිං පවරං [යොහං අදස්සං පරමං (ස්යා. ක.)] දිජානං;

සුවස්ස සුත්වාන සුභාසිතානි, කාහාමි ¶ පුඤ්ඤානි අනප්පකානි.

සො කොසියො අත්තමනො උදග්ගො, අන්නඤ්ච පානඤ්චභිසඞ්ඛරිත්වා [අන්නඤ්ච පානං අභිසංහරිත්වා (ක.)];

අන්නෙන පානෙන පසන්නචිත්තො, සන්තප්පයි සමණබ්රාහ්මණෙ චාති.

සාලිකෙදාරජාතකං [කෙදාරජාතකං (ක.)] පඨමං.

උපනීයතිදං මඤ්ඤෙ, චන්දෙ [ලොහිතමදෙන මජ්ජාමි; විජහාමි ජීවිතං පාණා, (සී. පී. අට්ඨ.)] ලොහිතමද්දනෙ;

අජ්ජ ජහාමි ජීවිතං, පාණා [ලොහිතමදෙන මජ්ජාමි; විජහාමි ජීවිතං පාණා, (සී. පී. අට්ඨ.)] මෙ චන්දෙ නිරුජ්ඣන්ති.

ඔසීදි ¶ [ඔසධි (සී. ස්යා. පී.), ඔසට්ඨි (ක.), ඔසති (අභිනවටීකා), ඔසීදති (?)] මෙ දුක්ඛං [දුක්ඛං මෙ (සී. පී.)] හදයං, මෙ ඩය්හතෙ නිතම්මාමි;

තව චන්දියා සොචන්තියා, න නං අඤ්ඤෙහි සොකෙහි.

තිණමිව වනමිව මිලායාමි [මිලයාමි (සී.), මිය්යාමි (සී. පී. අට්ඨ.)], නදී අපරිපුණ්ණාව [අපරිපුණ්ණියාව (සී. පී.)] සුස්සාමි;

තව චන්දියා සොචන්තියා, න නං අඤ්ඤෙහි සොකෙහි.

වස්සමිව සරෙ පාදෙ [වස්සංව සරෙ පාදෙ (සී.), වස්සංව සරෙ පබ්බතපාදෙ (පී.)], ඉමානි අස්සූනි වත්තරෙ මය්හං;

තව චන්දියා සොචන්තියා, න නං අඤ්ඤෙහි සොකෙහි.

පාපො ඛොසි [පාපොසි ඛො (සී.), පාපො ඛො (ස්යා. පී.)] රාජපුත්ත, යො මෙ ඉච්ඡිතං [ඉච්ඡිත (සී. ස්යා. පී.)] පතිං වරාකියා;

විජ්ඣසි වනමූලස්මිං, සොයං විද්ධො ඡමා සෙති.

ඉමං මය්හං හදයසොකං, පටිමුඤ්චතු රාජපුත්ත තව මාතා;

යො මය්හං හදයසොකො, කිම්පුරිසං අවෙක්ඛමානාය.

ඉමං මය්හං හදයසොකං, පටිමුඤ්චතු රාජපුත්ත තව ජායා;

යො ¶ මය්හං හදයසොකො, කිම්පුරිසං අවෙක්ඛමානාය.

මා ¶ ච පුත්තං [පුත්තෙ (සී. පී.)] මා ච පතිං, අද්දක්ඛි රාජපුත්ත තව මාතා;

යො කිම්පුරිසං අවධි, අදූසකං මය්හ කාමා හි [මය්හං කාමා (ක.)].

මා ච පුත්තං මා ච පතිං, අද්දක්ඛි රාජපුත්ත තව ජායා;

යො කිම්පුරිසං අවධි, අදූසකං මය්හ කාමා හි.

මා ත්වං චන්දෙ රොදි, මා සොචි වනතිමිරමත්තක්ඛි;

මම ත්වං හෙහිසි භරියා, රාජකුලෙ පූජිතා නාරීභි [නාරී (සී. පී.)].

අපි නූනහං මරිස්සං, නාහං [න ච පනාහං (සී. පී.)] රාජපුත්ත තව හෙස්සං;

යො කිම්පුරිසං අවධි, අදූසකං මය්හ කාමා හි.

අපි භීරුකෙ අපි ජීවිතුකාමිකෙ, කිම්පුරිසි ගච්ඡ හිමවන්තං;

තාලීසතගරභොජනා, අඤ්ඤෙ [තාලිස්සතගරභොජනෙ, අරඤ්ඤෙ (සී. පී.)] තං මිගා රමිස්සන්ති.

තෙ ¶ පබ්බතා තා ච කන්දරා, [තා ච ගිරිගුහායො (සී. ස්යා. පී.)] තා ච ගිරිගුහායො තථෙව තිට්ඨන්ති [තා ච ගිරිගුහායො (සී. ස්යා. පී.)];

තත්ථෙව [තත්ථ (සී. ස්යා. පී.)] තං අපස්සන්තී, කිම්පුරිස කථං අහං කස්සං.

තෙ පණ්ණසන්ථතා රමණීයා, වාළමිගෙහි අනුචිණ්ණා;

තත්ථෙව තං අපස්සන්තී, කිම්පුරිස කථං අහං කස්සං [කාසං (සී. ස්යා. පී.)].

තෙ ¶ පුප්ඵසන්ථතා රමණීයා, වාළමිගෙහි අනුචිණ්ණා;

තත්ථෙව තං අපස්සන්තී, කිම්පුරිස කථං අහං කස්සං.

අච්ඡා සවන්ති ගිරිවන [ගිරිවර (සී. පී.)] නදියො, කුසුමාභිකිණ්ණසොතායො;

තත්ථෙව තං අපස්සන්තී, කිම්පුරිස කථං අහං කස්සං.

නීලානි හිමවතො පබ්බතස්ස, කූටානි දස්සනීයානි [දස්සනෙය්යානි (සී. පී.)];

තත්ථෙව තං අපස්සන්තී, කිම්පුරිස කථං අහං කස්සං.

පීතානි හිමවතො පබ්බතස්ස, කූටානි දස්සනීයානි;

තත්ථෙව තං අපස්සන්තී, කිම්පුරිස කථං අහං කස්සං.

තම්බානි හිමවතො පබ්බතස්ස, කූටානි දස්සනීයානි;

තත්ථෙව තං අපස්සන්තී, කිම්පුරිස කථං අහං කස්සං.

තුඞ්ගානි හිමවතො පබ්බතස්ස, කූටානි දස්සනීයානි;

තත්ථෙව තං අපස්සන්තී, කිම්පුරිස කථං අහං කස්සං.

සෙතානි හිමවතො පබ්බතස්ස, කූටානි දස්සනීයානි;

තත්ථෙව තං අපස්සන්තී, කිම්පුරිස කථං අහං කස්සං.

චිත්රානි හිමවතො පබ්බතස්ස, කූටානි දස්සනීයානි;

තත්ථෙව තං අපස්සන්තී, කිම්පුරිස කථං අහං කස්සං.

යක්ඛගණසෙවිතෙ ¶ ගන්ධමාදනෙ, ඔසධෙභි සඤ්ඡන්නෙ;

තත්ථෙව තං අපස්සන්තී, කිම්පුරිස කථං අහං කස්සං.

කිම්පුරිසසෙවිතෙ ගන්ධමාදනෙ, ඔසධෙභි සඤ්ඡන්නෙ;

තත්ථෙව ¶ තං අපස්සන්තී, කිම්පුරිස කථං අහං කස්සං.

වන්දෙ ¶ තෙ අයිරබ්රහ්මෙ [අය්යිරෙ බ්රහ්මෙ (ක.)], යො මෙ ඉච්ඡිතං පතිං වරාකියා;

අමතෙන අභිසිඤ්චි, සමාගතාස්මි පියතමෙන.

විචරාම දානි ගිරිවන [ගිරිවර (සී. පී.)] නදියො, කුසුමාභිකිණ්ණසොතායො;

නානාදුමවසනායො [සෙවනායො (පී.)], පියංවදා අඤ්ඤමඤ්ඤස්සාති.

චන්දකින්නරීජාතකං [චන්දකින්නරජාතකං (සී. ස්යා. පී.)] දුතියං.

උක්කා චිලාචා [මිලාචා (සී. ස්යා. පී.)] බන්ධන්ති දීපෙ [බන්ධන්ති ලුද්දා, දීපෙ (ක.)], පජා මමං ඛාදිතුං පත්ථයන්ති;

මිත්තං සහායඤ්ච වදෙහි සෙනක, ආචික්ඛ ඤාතිබ්යසනං දිජානං.

දිජො දිජානං පවරොසි පක්ඛිම [පක්ඛි (සී. පී.), පක්ඛි ච (ස්යා.)], උක්කුසරාජ සරණං තං උපෙම [උපෙමි (සී. ස්යා. පී.)];

පජා මමං ඛාදිතුං පත්ථයන්ති, ලුද්දා චිලාචා [මිලාචා (සී. ස්යා. පී.)] භව මෙ සුඛාය.

මිත්තං සහායඤ්ච කරොන්ති පණ්ඩිතා, කාලෙ අකාලෙ සුඛමෙසමානා [මාසයානා (පී.)];

කරොමි තෙ සෙනක එතමත්ථං, අරියො ¶ හි අරියස්ස කරොති කිච්චං.

යං හොති කිච්චං අනුකම්පකෙන, අරියස්ස අරියෙන කතං තයීදං [තව යිදං (සී. පී.)];

අත්තානුරක්ඛී භව මා අදය්හි [අඩය්හ (සී. පී.)], ලච්ඡාම පුත්තෙ තයි ජීවමානෙ.

තවෙව ¶ [තමෙව (ස්යා. ක.)] රක්ඛාවරණං කරොන්තො, සරීරභෙදාපි න සන්තසාමි;

කරොන්ති හෙකෙ [හෙතෙ (ක. සී. ස්යා. පී.)] සඛීනං සඛාරො, පාණං චජන්තා [චජන්ති (සී. පී.)] සතමෙස [සතානෙස (පී.)] ධම්මො.

සුදුක්කරං කම්මමකාසි [මකා (සී. පී.)], අණ්ඩජායං විහඞ්ගමො;

අත්ථාය කුරරො පුත්තෙ, අඩ්ඪරත්තෙ අනාගතෙ.

චුතාපි හෙකෙ [එකෙ (සී. පී.)] ඛලිතා සකම්මුනා, මිත්තානුකම්පාය පතිට්ඨහන්ති;

පුත්තා මමට්ටා ගතිමාගතොස්මි, අත්ථං චරෙථො [චරෙථ (සී. ස්යා. පී.)] මම වාරිචර [වාරිඡන්න (සී. පී.)].

ධනෙන ධඤ්ඤෙන ච අත්තනා ච, මිත්තං සහායඤ්ච කරොන්ති පණ්ඩිතා;

කරොමි තෙ සෙනක එතමත්ථං, අරියො හි අරියස්ස කරොති කිච්චං.

අප්පොස්සුක්කො තාත තුවං නිසීද, පුත්තො ¶ පිතු චරති අත්ථචරියං;

අහං චරිස්සාමි තවෙතමත්ථං, සෙනස්ස පුත්තෙ පරිතායමානො.

අද්ධා ¶ හි තාත සතමෙස ධම්මො, පුත්තො පිතු යං චරෙ [පිතුනං චරෙ (ක.), පිතු යඤ්චරෙථ (සී. පී.)] අත්ථචරියං;

අප්පෙව මං දිස්වාන පවඩ්ඪකායං, සෙනස්ස පුත්තා න විහෙඨයෙය්යුං.

පසූ මනුස්සා මිගවීරසෙට්ඨ [මිගවිරියසෙට්ඨ (සී. පී.)], භයට්ටිතා [භයද්දිතා (සී. පී.)] සෙට්ඨමුපබ්බජන්ති;

පුත්තා මමට්ටා ගතිමාගතොස්මි, ත්වං නොසි රාජා භව මෙ සුඛාය.

කරොමි ¶ තෙ සෙනක එතමත්ථං, ආයාමි තෙ තං දිසතං වධාය;

කථඤ්හි විඤ්ඤූ පහු සම්පජානො, න වායමෙ අත්තජනස්ස ගුත්තියා.

මිත්තඤ්ච කයිරාථ සුහදයඤ්ච [සුහද්දයඤ්ච (සී.), සඛාඝරඤ්ච (පී.)], අයිරඤ්ච කයිරාථ සුඛාගමාය;

නිවත්ථකොචොව [කොජොව (සී. පී.)] සරෙභිහන්ත්වා, මොදාම පුත්තෙහි සමඞ්ගිභූතා.

සකමිත්තස්ස කම්මෙන, සහායස්සාපලායිනො;

කූජන්තමුපකූජන්ති ¶ , ලොමසා හදයඞ්ගමං.

මිත්තං සහායං අධිගම්ම පණ්ඩිතො, සො භුඤ්ජතී පුත්ත පසුං ධනං වා;

අහඤ්ච පුත්තා ච පතී ච මය්හං, මිත්තානුකම්පාය සමඞ්ගිභූතා.

රාජවතා සූරවතා ච අත්ථො, සම්පන්නසඛිස්ස භවන්ති හෙතෙ;

සො මිත්තවා යසවා උග්ගතත්තො, අස්මිංධලොකෙ [අස්මිඤ්ච ලොකෙ (සී. ස්යා. පී.)] මොදති කාමකාමී.

කරණීයානි මිත්තානි, දලිද්දෙනාපි සෙනක;

පස්ස මිත්තානුකම්පාය, සමග්ගම්හා සඤාතකෙ [සඤාතකා (?)].

සූරෙන බලවන්තෙන, යො මිත්තෙ [මෙත්තෙ (සී.), මිත්තං (ස්යා.)] කුරුතෙ දිජො;

එවං සො සුඛිතො හොති, යථාහං ත්වඤ්ච සෙනකාති.

ඛරාජිනා ¶ ජටිලා පඞ්කදන්තා, දුම්මක්ඛරූපා [දුම්මුධරූපා (සී. පී. ක.)] යෙ මන්තං ජප්පන්ති [යෙමෙ ජපන්ති (සී. පී.), යෙ’මෙ ජප්පන්ති මන්තෙ (ජා. 1.6.10)];

කච්චින්නු තෙ මානුසකෙ පයොගෙ, ඉදං විදූ පරිමුත්තා අපායා.

පාපානි ¶ කම්මානි කරෙථ [කරෙය්ය (ස්යා.), කත්වාන (ජා. 1.6.11)] රාජ, බහුස්සුතො චෙ න චරෙය්ය ධම්මං;

සහස්සවෙදොපි න තං පටිච්ච, දුක්ඛා පමුච්චෙ [පමුඤ්චෙ (ස්යා.)] චරණං අපත්වා.

සහස්සවෙදොපි න තං පටිච්ච, දුක්ඛා පමුච්චෙ චරණං අපත්වා;

මඤ්ඤාමි වෙදා අඵලා භවන්ති, සසංයමං චරණඤ්ඤෙව සච්චං.

න හෙව වෙදා අඵලා භවන්ති, සසංයමං චරණඤ්ඤෙව සච්චං;

කිත්තිඤ්හි [කිත්තිඤ්ච (ස්යා.)] පප්පොති අධිච්ච වෙදෙ, සන්තිං පුණාති [පුනොති (සී. අට්ඨ.), පුණෙති (ස්යා. ජා. 1.6.13), පුනෙති (පී.)] චරණෙන දන්තො.

භච්චා ¶ මාතා පිතා බන්ධූ, යෙන ජාතො සයෙව සො;

උද්දාලකො අහං භොතො [භොති (ක.)], සොත්තියාකුලවංසකො [වංසතො (ක.)].

කථං භො බ්රාහ්මණො හොති, කථං භවති කෙවලී;

කථඤ්ච පරිනිබ්බානං, ධම්මට්ඨො කින්ති වුච්චති.

නිරංකත්වා ¶ අග්ගිමාදාය බ්රාහ්මණො, ආපො සිඤ්චං යජං උස්සෙති යූපං;

එවංකරො බ්රාහ්මණො හොති ඛෙමී, ධම්මෙ ඨිතං තෙන අමාපයිංසු.

න ¶ සුද්ධි සෙචනෙනත්ථි, නාපි කෙවලී බ්රාහ්මණො;

න ඛන්තී නාපි සොරච්චං, නාපි සො පරිනිබ්බුතො.

කථං සො [භො (ස්යා. ක.)] බ්රාහ්මණො හොති, කථං භවති කෙවලී;

කථඤ්ච පරිනිබ්බානං, ධම්මට්ඨො කින්ති වුච්චති.

අඛෙත්තබන්ධූ අමමො නිරාසො, නිල්ලොභපාපො භවලොභඛීණො;

එවංකරො බ්රාහ්මණො හොති ඛෙමී, ධම්මෙ ඨිතං තෙන අමාපයිංසු.

ඛත්තියා බ්රාහ්මණා වෙස්සා, සුද්දා චණ්ඩාලපුක්කුසා;

සබ්බෙව සොරතා දන්තා, සබ්බෙව පරිනිබ්බුතා;

සබ්බෙසං සීතිභූතානං, අත්ථි සෙය්යොථ [සෙය්යොව (සී. පී.)] පාපියො.

ඛත්තියා බ්රාහ්මණා වෙස්සා, සුද්දා චණ්ඩාලපුක්කුසා;

සබ්බෙව සොරතා දන්තා, සබ්බෙව පරිනිබ්බුතා;

සබ්බෙසං සීතිභූතානං, නත්ථි සෙය්යොථ පාපියො.

ඛත්තියා බ්රාහ්මණා වෙස්සා, සුද්දා චණ්ඩාලපුක්කුසා;

සබ්බෙව සොරතා දන්තා, සබ්බෙව පරිනිබ්බුතා.

සබ්බෙසං සීතිභූතානං, නත්ථි සෙය්යොථ පාපියො;

පනත්ථං [පසත්ථං (ස්යා.), පසට්ඨං (ක.)] චරසි බ්රහ්මඤ්ඤං, සොත්තියාකුලවංසතං.

නානාරත්තෙහි වත්ථෙහි, විමානං භවති ඡාදිතං;

න තෙසං ඡායා වත්ථානං, සො රාගො අනුපජ්ජථ.

එවමෙව ¶ ¶ [එවමෙවං (පී.)] මනුස්සෙසු, යදා සුජ්ඣන්ති මාණවා;

තෙ සජාතිං පමුඤ්චන්ති [න තෙසං ජාතිං පුච්ඡන්ති (සී. ස්යා. පී.), න තෙසං ජාති සුජ්ඣති (ක.)], ධම්මමඤ්ඤාය සුබ්බතාති.

අස්සං ¶ ගවං රජතං ජාතරූපං, භරියඤ්ච සො ඉධ ලභතං මනාපං;

පුත්තෙහි දාරෙහි සමඞ්ගි හොතු, භිසානි තෙ බ්රාහ්මණ යො අහාසි.

මාලඤ්ච සො කාසිකචන්දනඤ්ච, ධාරෙතු පුත්තස්ස බහූ භවන්තු;

කාමෙසු තිබ්බං කුරුතං අපෙක්ඛං, භිසානි තෙ බ්රාහ්මණ යො අහාසි.

පහූතධඤ්ඤො කසිමා යසස්සී, පුත්තෙ ගිහී ධනිමා සබ්බකාමෙ;

වයං අපස්සං ඝරමාවසාතු, භිසානි තෙ බ්රාහ්මණ යො අහාසි.

සො ඛත්තියො හොතු පසය්හකාරී, රාජාභිරාජා [රාජාධිරාජා (ස්යා. ක.)] බලවා යසස්සී;

ස ¶ චාතුරන්තං මහිමාවසාතු, භිසානි තෙ බ්රාහ්මණ යො අහාසි.

සො බ්රාහ්මණො හොතු අවීතරාගො, මුහුත්තනක්ඛත්තපථෙසු යුත්තො;

පූජෙතු නං රට්ඨපතී යසස්සී, භිසානි තෙ බ්රාහ්මණ යො අහාසි.

අජ්ඣායකං ¶ සබ්බසමන්තවෙදං [සබ්බසමත්තවෙදං (සී.), සබ්බසමත්තවෙදනං (පී.)], තපස්සීනං මඤ්ඤතු සබ්බලොකො;

පූජෙන්තු නං ජානපදා සමෙච්ච, භිසානි තෙ බ්රාහ්මණ යො අහාසි.

චතුස්සදං ගාමවරං සමිද්ධං, දින්නඤ්හි සො භුඤ්ජතු වාසවෙන;

අවීතරාගො මරණං උපෙතු, භිසානි තෙ බ්රාහ්මණ යො අහාසි.

සො ගාමණී හොතු සහායමජ්ඣෙ, නච්චෙහි ගීතෙහි පමොදමානො;

සො රාජතො බ්යසන මාලත්ථ [මා රාජතො ව්යසන’මලත්ථ (සී. ස්යා. පී.)] කිඤ්චි, භිසානි තෙ බ්රාහ්මණ යො අහාසි.

යං එකරාජා පථවිං විජෙත්වා, ඉත්ථීසහස්සාන [ඉත්ථීසහස්සස්ස (සී. පී.)] ඨපෙතු අග්ගං;

සීමන්තිනීනං ¶ පවරා භවාතු, භිසානි තෙ බ්රාහ්මණ යා අහාසි.

ඉසීනඤ්හි සා සබ්බසමාගතානං, භුඤ්ජෙය්ය සාදුං අවිකම්පමානා;

චරාතු ලාභෙන විකත්ථමානා, භිසානි තෙ බ්රාහ්මණ යා අහාසි.

ආවාසිකො හොතු මහාවිහාරෙ, නවකම්මිකො හොතු ගජඞ්ගලායං [කජඞ්ගලායං (සී. ස්යා. පී.)];

ආලොකසන්ධිං දිවසං [දිවසා (සී. ස්යා. පී.)] කරොතු, භිසානි තෙ බ්රාහ්මණ යො අහාසි.

සො ¶ බජ්ඣතූ පාසසතෙහි ඡබ්භි [ඡම්හි (සී. පී.), ඡස්සු (?)], රම්මා වනා නිය්යතු රාජධානිං [රාජඨානිං (ක.)];

තුත්තෙහි සො හඤ්ඤතු පාචනෙහි, භිසානි තෙ බ්රාහ්මණ යො අහාසි.

අලක්කමාලී තිපුකණ්ණවිද්ධො, ලට්ඨීහතො සප්පමුඛං උපෙතු;

සකච්ඡබන්ධො [සක්කච්චබද්ධො (සී. පී.), සංකච්චබන්ධො (නිය්ය)] විසිඛං චරාතු, භිසානි තෙ බ්රාහ්මණ යො අහාසි.

යො වෙ අනට්ඨංව [අනට්ඨං (සී. ස්යා. පී.)] නට්ඨන්ති චාහ, කාමෙව ¶ සො ලභතං භුඤ්ජතඤ්ච [ලභතු භුඤ්ජතු ච (ස්යා.)];

අගාරමජ්ඣෙ මරණං උපෙතු, යො වා භොන්තො සඞ්කති කඤ්චිදෙව [කිඤ්චිදෙව (ක.)].

යදෙසමානා ¶ විචරන්ති ලොකෙ, ඉට්ඨඤ්ච කන්තඤ්ච බහූනමෙතං;

පියං මනුඤ්ඤං චිධ ජීවලොකෙ, කස්මා ඉසයො නප්පසංසන්ති කාමෙ.

කාමෙසු වෙ හඤ්ඤරෙ බජ්ඣරෙ ච, කාමෙසු දුක්ඛඤ්ච භයඤ්ච ජාතං;

කාමෙසු භූතාධිපතී පමත්තා, පාපානි කම්මානි කරොන්ති මොහා.

තෙ පාපධම්මා පසවෙත්ව පාපං, කායස්ස භෙදා නිරයං වජන්ති;

ආදීනවං කාමගුණෙසු දිස්වා, තස්මා ඉසයො නප්පසංසන්ති කාමෙ.

වීමංසමානො ඉසිනො භිසානි, තීරෙ ගහෙත්වාන ථලෙ නිධෙසිං;

සුද්ධා අපාපා ඉසයො වසන්ති, එතානි තෙ බ්රහ්මචාරී භිසානි.

න ¶ තෙ නටා නො පන කීළනෙය්යා, න ¶ බන්ධවා නො පන තෙ සහායා;

කිස්මිං වුපත්ථම්භ සහස්සනෙත්ත, ඉසීහි ත්වං කීළසි දෙවරාජ.

ආචරියො මෙසි පිතා ච මය්හං, එසා පතිට්ඨා ඛලිතස්ස බ්රහ්මෙ;

එකාපරාධං ඛම භූරිපඤ්ඤ, න පණ්ඩිතා කොධබලා භවන්ති.

සුවාසිතං ඉසිනං එකරත්තං, යං වාසවං භූතපතිද්දසාම;

සබ්බෙව භොන්තො සුමනා භවන්තු, යං බ්රාහ්මණො පච්චුපාදී භිසානි.

අහඤ්ච සාරිපුත්තො ච, මොග්ගල්ලානො ච කස්සපො;

අනුරුද්ධො පුණ්ණො ආනන්දො, තදාසුං සත්ත භාතරො.

භගිනී උප්පලවණ්ණා ච, දාසී ඛුජ්ජුත්තරා තදා;

චිත්තො ගහපති දාසො, යක්ඛො සාතාගිරො තදා.

පාලිලෙය්යො [පාරිලෙය්යො (සී. පී.)] තදා නාගො, මධුදො [මධුවා (සී. පී.)] සෙට්ඨවානරො;

කාළුදායී තදා සක්කො, එවං ධාරෙථ ජාතකන්ති.

මහෙසී ¶ සුරුචිනො [රුචිනො (සී. ස්යා. පී.)] භරියා, ආනීතා පඨමං අහං;

දස වස්සසහස්සානි, යං මං සුරුචිමානයි.

සාහං බ්රාහ්මණ රාජානං, වෙදෙහං මිථිලග්ගහං;

නාභිජානාමි කායෙන, වාචාය උද චෙතසා;

සුරුචිං අතිමඤ්ඤිත්ථ [අතිමඤ්ඤිත්ථො (සී. පී.), අතිමඤ්ඤිතා (?)], ආවි [ආවිං (සී. පී.)] වා යදි වා රහො.

එතෙන ¶ සච්චවජ්ජෙන, පුත්තො උප්පජ්ජතං ඉසෙ;

මුසා මෙ භණමානාය, මුද්ධා ඵලතු සත්තධා.

භත්තු ¶ මම සස්සු මාතා, පිතා චාපි ච සස්සුරො;

තෙ මං බ්රහ්මෙ විනෙතාරො, යාව අට්ඨංසු ජීවිතං.

සාහං අහිංසාරතිනී, කාමසා [කාමසො (සී.)] ධම්මචාරිනී [ධම්මචාරිණී (සී.)];

සක්කච්චං තෙ උපට්ඨාසිං, රත්තින්දිවමතන්දිතා.

එතෙන සච්චවජ්ජෙන, පුත්තො උප්පජ්ජතං ඉසෙ;

මුසා මෙ භණමානාය, මුද්ධා ඵලතු සත්තධා.

සොළසිත්ථිසහස්සානි, සහභරියානි බ්රාහ්මණ;

තාසු ඉස්සා වා කොධො වා, නාහු මය්හං කුදාචනං.

හිතෙන තාසං නන්දාමි, න ච මෙ කාචි අප්පියා;

අත්තානංවානුකම්පාමි, සදා සබ්බා සපත්තියො.

එතෙන සච්චවජ්ජෙන, පුත්තො උප්පජ්ජතං ඉසෙ;

මුසා මෙ භණමානාය, මුද්ධා ඵලතු සත්තධා.

දාසෙ ¶ කම්මකරෙ පෙස්සෙ [පොසෙ (ස්යා. ක.)], යෙ චඤ්ඤෙ අනුජීවිනො;

පෙසෙමි [පොසෙමි (සී. ස්යා. පී.)] සහධම්මෙන, සදා පමුදිතින්ද්රියා.

එතෙන සච්චවජ්ජෙන, පුත්තො උප්පජ්ජතං ඉසෙ;

මුසා මෙ භණමානාය, මුද්ධා ඵලතු සත්තධා.

සමණෙ බ්රාහ්මණෙ චාපි, අඤ්ඤෙ චාපි වනිබ්බකෙ;

තප්පෙමි අන්නපානෙන, සදා පයතපාණිනී.

එතෙන සච්චවජ්ජෙන, පුත්තො උප්පජ්ජතං ඉසෙ;

මුසා මෙ භණමානාය, මුද්ධා ඵලතු සත්තධා.

චාතුද්දසිං පඤ්චද්දසිං [පන්නරසිං (සී. පී.)], යා ච පක්ඛස්ස අට්ඨමී [අට්ඨමිං (සී. පී.)];

පාටිහාරියපක්ඛඤ්ච, අට්ඨඞ්ගසුසමාගතං [අට්ඨඞ්ගසුසමාහිතං (සබ්බත්ථ) වි. ව. 129 පාළියා අට්ඨකථා පස්සිතබ්බා];

උපොසථං උපවසාමි [උපවසිං (ක.)], සදා සීලෙසු සංවුතා.

එතෙන ¶ සච්චවජ්ජෙන, පුත්තො උප්පජ්ජතං ඉසෙ;

මුසා මෙ භණමානාය, මුද්ධා ඵලතු සත්තධා.

සබ්බෙව තෙ ධම්මගුණා, රාජපුත්ති යසස්සිනි;

සංවිජ්ජන්ති තයි භද්දෙ, යෙ ත්වං කිත්තෙසි අත්තනි.

ඛත්තියො ජාතිසම්පන්නො, අභිජාතො යසස්සිමා;

ධම්මරාජා විදෙහානං, පුත්තො උප්පජ්ජතෙ තව [තවං (සී. පී.)].

දුම්මී ¶ [රුම්මී (සී. පී.)] රජොජල්ලධරො, අඝෙ වෙහායසං ඨිතො;

මනුඤ්ඤං භාසසෙ වාචං, යං මය්හං හදයඞ්ගමං.

දෙවතානුසි ¶ සග්ගම්හා, ඉසි වාසි [චාපි (ක.)] මහිද්ධිකො;

කො වාසි ත්වං අනුප්පත්තො, අත්තානං මෙ පවෙදය.

යං දෙවසඞ්ඝා වන්දන්ති, සුධම්මායං සමාගතා;

සොහං සක්කො සහස්සක්ඛො, ආගතොස්මි තවන්තිකෙ.

ඉත්ථියො [ඉත්ථියා (පී.)] ජීවලොකස්මිං, යා හොති [හොන්ති (සී. ස්යා.)] සමචාරිනී [සමචාරිණී (සී.)];

මෙධාවිනී සීලවතී, සස්සුදෙවා පතිබ්බතා.

තාදිසාය සුමෙධාය, සුචිකම්මාය නාරියා;

දෙවා දස්සනමායන්ති, මානුසියා අමානුසා.

ත්වඤ්ච භද්දෙ සුචිණ්ණෙන, පුබ්බෙ සුචරිතෙන ච;

ඉධ රාජකුලෙ ජාතා, සබ්බකාමසමිද්ධිනී.

අයඤ්ච තෙ රාජපුත්ති, උභයත්ථ කටග්ගහො;

දෙවලොකූපපත්තී ච, කිත්තී ච ඉධ ජීවිතෙ.

චිරං සුමෙධෙ සුඛිනී, ධම්මමත්තනි පාලය;

එසාහං තිදිවං යාමි, පියං මෙ තව දස්සනන්ති.

අප්පොස්සුක්කො ¶ දානි තුවං කපොත, විහඞ්ගම න තව භොජනත්ථො;

ඛුදං [ඛුද්දං (ස්යා. ක.), ඛුධං (සක්කත-පාකතානුරූපං)] පිපාසං අධිවාසයන්තො, කස්මා භවංපොසථිකො කපොත [කපොතො (සී. පී.)].

අහං පුරෙ ගිද්ධිගතො කපොතියා, අස්මිං පදෙසස්මිමුභො රමාම;

අථග්ගහී සාකුණිකො කපොතිං, අකාමකො තාය විනා අහොසිං.

නානාභවා විප්පයොගෙන තස්සා, මනොමයං වෙදන වෙදයාමි [වෙදනං වෙදියාමි (සී. පී.)];

තස්මා අහංපොසථං පාලයාමි, රාගො මමං මා පුනරාගමාසි.

අනුජ්ජුගාමී උරගා දුජිව්හ [උරග ද්විජිව්හ (සී.)], දාඨාවුධො ඝොරවිසොසි සප්ප;

ඛුදං පිපාසං අධිවාසයන්තො, කස්මා ¶ භවංපොසථිකො නු දීඝ [දීඝො (සී. පී.)].

උසභො අහූ බලවා ගාමිකස්ස, චලක්කකූ වණ්ණබලූපපන්නො;

සො මං අක්කමි තං කුපිතො අඩංසි, දුක්ඛාභිතුණ්ණො මරණං උපාගා [උපාගමි (සී. පී.)].

තතො ¶ ජනා නික්ඛමිත්වාන ගාමා, කන්දිත්වා රොදිත්වා [කන්දිත්ව රොදිත්ව (සී.)] අපක්කමිංසු;

තස්මා අහංපොසථං පාලයාමි, කොධො ¶ මමං මා පුනරාගමාසි.

මතාන ¶ මංසානි බහූ සුසානෙ, මනුඤ්ඤරූපං තව භොජනෙ තං;

ඛුදං පිපාසං අධිවාසයන්තො, කස්මා භවංපොසථිකො සිඞ්ගාල [සිගාලො (සී. පී.)].

පවිසි [පවිස්සං (සී. පී.), පවිස්ස (ස්යා.)] කුච්ඡිං මහතො ගජස්ස, කුණපෙ රතො හත්ථිමංසෙසු ගිද්ධො [හත්ථිමංසෙ පගිද්ධො (සී. පී.)];

උණ්හො ච වාතො තිඛිණා ච රස්මියො, තෙ සොසයුං තස්ස කරීසමග්ගං.

කිසො ච පණ්ඩූ ච අහං භදන්තෙ, න මෙ අහූ නික්ඛමනාය මග්ගො;

මහා ච මෙඝො සහසා පවස්සි, සො තෙමයී තස්ස කරීසමග්ගං.

තතො අහං නික්ඛමිසං භදන්තෙ, චන්දො යථා රාහුමුඛා පමුත්තො;

තස්මා අහංපොසථං පාලයාමි, ලොභො මමං මා පුනරාගමාසි.

වම්මීකථූපස්මිං කිපිල්ලිකානි, නිප්පොථයන්තො තුවං පුරෙ චරාසි;

ඛුදං පිපාසං අධිවාසයන්තො, කස්මා ¶ භවංපොසථිකො නු අච්ඡ [අච්ඡො (සී. පී.)].

සකං නිකෙතං අතිහීළයානො [අතිහෙළයානො (ස්යා. ක.)], අත්රිච්ඡතා [අත්රිච්ඡතාය (සී. ස්යා. පී.)] මල්ලගාමං [මලතං (සී. පී.), මල්ලයතං (ක.)] අගච්ඡිං;

තතො ජනා නික්ඛමිත්වාන ගාමා, කොදණ්ඩකෙන පරිපොථයිංසු මං.

සො ¶ භින්නසීසො රුහිරමක්ඛිතඞ්ගො, පච්චාගමාසිං සකං [ස සකං (ස්යා. ක.),’ථ සකං (?)] නිකෙතං;

තස්මා අහංපොසථං පාලයාමි, අත්රිච්ඡතා මා පුනරාගමාසි.

යං නො අපුච්ඡිත්ථ තුවං භදන්තෙ, සබ්බෙව බ්යාකරිම්හ යථා පජානං;

මයම්පි පුච්ඡාම තුවං භදන්තෙ, කස්මා භවංපොසථිකො නු බ්රහ්මෙ.

අනූපලිත්තො මම අස්සමම්හි, පච්චෙකබුද්ධො මුහුත්තං නිසීදි;

සො මං අවෙදී ගතිමාගතිඤ්ච, නාමඤ්ච ගොත්තං චරණඤ්ච සබ්බං.

එවම්පහං වන්දි න [එවම්පහං නග්ගහෙ (සී. පී.)] තස්ස පාදෙ, න චාපි නං මානගතෙන පුච්ඡිං;

තස්මා අහංපොසථං පාලයාමි, මානො ¶ මමං මා පුනරාගමාසීති.

සචෙ හි ත්යාහං ධනහෙතු ගාහිතො, මා මං වධී ජීවගාහං ගහෙත්වා;

රඤ්ඤො ච [රඤ්ඤොව (සී. පී.)] මං සම්ම උපන්තිකං [උපන්ති (සී. ස්යා. පී.)] නෙහි, මඤ්ඤෙ ධනං ලච්ඡසිනප්පරූපං.

න මෙ අයං තුය්හ වධාය අජ්ජ, සමාහිතො චාපධුරෙ [චාපවරෙ (සී. පී.), චාපවරො (ස්යා.)] ඛුරප්පො;

පාසඤ්ච ත්යාහං අධිපාතයිස්සං, යථාසුඛං ගච්ඡතු මොරරාජා.

යං ¶ ¶ සත්ත වස්සානි මමානුබන්ධි, රත්තින්දිවං ඛුප්පිපාසං සහන්තො;

අථ කිස්ස මං පාසවසූපනීතං, පමුත්තවෙ ¶ ඉච්ඡසි බන්ධනස්මා.

පාණාතිපාතා විරතො නුසජ්ජ, අභයං නු තෙ සබ්බභූතෙසු දින්නං;

යං මං තුවං පාසවසූපනීතං, පමුත්තවෙ ඉච්ඡසි බන්ධනස්මා.

පාණාතිපාතා විරතස්ස බ්රූහි, අභයඤ්ච යො සබ්බභූතෙසු දෙති;

පුච්ඡාමි තං මොරරාජෙතමත්ථං, ඉතො චුතො කිං ලභතෙ සුඛං සො.

පාණාතිපාතා විරතස්ස බ්රූමි, අභයඤ්ච යො සබ්බභූතෙසු දෙති;

දිට්ඨෙව ධම්මෙ ලභතෙ පසංසං, සග්ගඤ්ච සො යාති සරීරභෙදා.

න සන්ති දෙවා ඉති ආහු [ඉච්චාහු (සී. පී.)] එකෙ, ඉධෙව ජීවො විභවං උපෙති;

තථා ඵලං සුකතදුක්කටානං, දත්තුපඤ්ඤත්තඤ්ච වදන්ති දානං;

තෙසං වචො අරහතං සද්දහානො, තස්මා අහං සකුණෙ බාධයාමි.

චන්දො ච සුරියො ච උභො සුදස්සනා, ගච්ඡන්ති ඔභාසයමන්තලික්ඛෙ;

ඉමස්ස ලොකස්ස පරස්ස වා තෙ, කථං නු තෙ ආහු මනුස්සලොකෙ.

චන්දො ¶ ච සුරියො ච උභො සුදස්සනා, ගච්ඡන්ති ¶ ඔභාසයමන්තලික්ඛෙ;

පරස්ස ලොකස්ස න තෙ ඉමස්ස, දෙවාති තෙ ආහු මනුස්සලොකෙ.

එත්ථෙව තෙ නීහතා හීනවාදා, අහෙතුකා යෙ න වදන්ති කම්මං;

තථා ඵලං සුකතදුක්කටානං, දත්තුපඤ්ඤත්තං යෙ ච වදන්ති දානං.

අද්ධා හි සච්චං වචනං තවෙදං [තවෙතං (සී. ස්යා. පී.)], කථඤ්හි දානං අඵලං භවෙය්ය [වදෙය්ය (සී. පී.)];

තථා ඵලං සුකතදුක්කටානං, දත්තුපඤ්ඤත්තඤ්ච කථං භවෙය්ය.

කථංකරො කින්තිකරො කිමාචරං, කිං සෙවමානො කෙන තපොගුණෙන;

අක්ඛාහි [අක්ඛාහි තං දානි (ක.)] මෙ මොරරාජෙතමත්ථං, යථා අහං නො නිරයං පතෙය්යං.

යෙ කෙචි අත්ථි සමණා පථබ්යා, කාසායවත්ථා අනගාරියා තෙ;

පාතොව පිණ්ඩාය චරන්ති කාලෙ, විකාලචරියා විරතා හි සන්තො.

තෙ තත්ථ කාලෙනුපසඞ්කමිත්වා, පුච්ඡාහි ¶ යං තෙ මනසො පියං සියා;

තෙ තෙ පවක්ඛන්ති යථාපජානං, ඉමස්ස ලොකස්ස පරස්ස චත්ථං.

තචංව ජිණ්ණං උරගො පුරාණං, පණ්ඩූපලාසං හරිතො දුමොව;

එසප්පහීනො මම ලුද්දභාවො, ජහාමහං ලුද්දකභාවමජ්ජ.

යෙ ¶ චාපි මෙ සකුණා අත්ථි බද්ධා, සතානිනෙකානි නිවෙසනස්මිං;

තෙසම්පහං [තෙසං අහං (ස්යා. ක.)] ජීවිතමජ්ජ දම්මි, මොක්ඛඤ්ච තෙ පත්තා [පත්තො (සී.), අච්ඡ (ස්යා.)] සකං නිකෙතං.

ලුද්දො ¶ චරී පාසහත්ථො අරඤ්ඤෙ, බාධෙතු මොරාධිපතිං යසස්සිං;

බන්ධිත්වා [බන්ධිත්ව (සී. පී.)] මොරාධිපතිං යසස්සිං, දුක්ඛා ස පමුච්චි [දුක්ඛා පමුච්චි (සී.), දුක්ඛා පමුඤ්චි (ස්යා. පී.)] යථාහං පමුත්තොති.

යදෙසමානා විචරිම්හ, පබ්බතානි වනානි ච;

අන්වෙසං ¶ විචරිං [විපුලෙ (ස්යා. ක.)] ඤාතී, තෙමෙ අධිගතා මයා.

බහුඤ්චිදං මූලඵලං, භක්ඛො චායං අනප්පකො;

රම්මා චිමා ගිරීනජ්ජො [ගිරිනදියො (සී. පී.)], ඵාසුවාසො භවිස්සති.

ඉධෙවාහං වසිස්සාමි, සහ සබ්බෙහි ඤාතිභි;

අප්පොස්සුක්කො නිරාසඞ්කී, අසොකො අකුතොභයො.

අඤ්ඤම්පි [අඤ්ඤං හි (සී. පී.)] ලෙණං පරියෙස, සත්තු නො ඉධ විජ්ජති;

සො තච්ඡ සූකරෙ හන්ති, ඉධාගන්ත්වා වරං වරං.

කො නුම්හාකං [කො නම්හාකං (සී. පී.)] ඉධ සත්තු, කො ඤාතී සුසමාගතෙ;

දුප්පධංසෙ [අප්පධංසෙ (සී. පී.)] පධංසෙති, තං මෙ අක්ඛාථ පුච්ඡිතා.

උද්ධග්ගරාජී මිගරාජා, බලී දාඨාවුධො මිගො;

සො තච්ඡ සූකරෙ හන්ති, ඉධාගන්ත්වා වරං වරං.

න නො දාඨා න විජ්ජන්ති [නු විජ්ජන්ති (ක.)], බලං කායෙ සමොහිතං;

සබ්බෙ සමග්ගා හුත්වාන, වසං කාහාම එකකං.

හදයඞ්ගමං ¶ කණ්ණසුඛං, වාචං භාසසි තච්ඡක;

යොපි යුද්ධෙ පලායෙය්ය, තම්පි පච්ඡා හනාමසෙ.

පාණාතිපාතා විරතො නු අජ්ජ, අභයං නු තෙ සබ්බභූතෙසු දින්නං;

දාඨා නු තෙ මිගවධාය [මිග විරියං (සී. ස්යා. පී.)] න සන්ති, යො සඞ්ඝපත්තො කපණොව ඣායසි.

න ¶ මෙ දාඨා න විජ්ජන්ති, බලං කායෙ සමොහිතං;

ඤාතී ච දිස්වාන සාමග්ගී එකතො, තස්මා ච ඣායාමි වනම්හි එකකො.

ඉමස්සුදං යන්ති දිසොදිසං පුරෙ, භයට්ටිතා ලෙණගවෙසිනො පුථු;

තෙ දානි සඞ්ගම්ම වසන්ති එකතො, යත්ථට්ඨිතා දුප්පසහජ්ජ තෙ මයා.

පරිණායකසම්පන්නා, සහිතා එකවාදිනො;

තෙ මං සමග්ගා හිංසෙය්යුං, තස්මා නෙසං න පත්ථයෙ [අපත්ථවෙ (පී.)].

එකොව ¶ ඉන්දො අසුරෙ ජිනාති, එකොව සෙනො හන්ති දිජෙ පසය්හ;

එකොව බ්යග්ඝො මිගසඞ්ඝපත්තො, වරං වරං හන්ති බලඤ්හි තාදිසං.

න හෙව ඉන්දො න සෙනො, නපි බ්යග්ඝො මිගාධිපො;

සමග්ගෙ සහිතෙ ඤාතී, න බ්යග්ඝෙ [බ්යග්ඝෙ ච (සී. පී.), බ්යග්ඝො න (ස්යා.)] කුරුතෙ වසෙ.

කුම්භීලකා සකුණකා, සඞ්ඝිනො ගණචාරිනො;

සම්මොදමානා එකජ්ඣං, උප්පතන්ති ඩයන්ති ච.

තෙසඤ්ච ඩයමානානං, එකෙත්ථ අපසක්කති [අපවත්තති (සී. පී.)];

තඤ්ච සෙනො නිතාළෙති, වෙය්යග්ඝියෙව සා ගති.

උස්සාහිතො ¶ ¶ ජටිලෙන, ලුද්දෙනාමිසචක්ඛුනා;

දාඨී දාඨීසු පක්ඛන්දි, මඤ්ඤමානො යථා පුරෙ.

සාධු සම්බහුලා ඤාතී, අපි රුක්ඛා අරඤ්ඤජා;

සූකරෙහි සමග්ගෙහි, බ්යග්ඝො එකායනෙ හතො.

බ්රාහ්මණඤ්චෙව බ්යග්ඝඤ්ච, උභො හන්ත්වාන සූකරා.

ආනන්දිනො පමුදිතා, මහානාදං පනාදිසුං.

තෙ සු උදුම්බරමූලස්මිං, සූකරා සුසමාගතා;

තච්ඡකං අභිසිඤ්චිංසු, ‘‘ත්වං නො රාජාසි ඉස්සරො’’ති.

වාණිජා සමිතිං කත්වා, නානාරට්ඨතො ආගතා;

ධනාහරා පක්කමිංසු, එකං කත්වාන ගාමණිං.

තෙ තං කන්තාරමාගම්ම, අප්පභක්ඛං අනොදකං;

මහානිග්රොධමද්දක්ඛුං, සීතච්ඡායං මනොරමං.

තෙ ච තත්ථ නිසීදිත්වා, තස්ස රුක්ඛස්ස ඡායයා [ඡාදියා (සී. ස්යා. පී.)];

වාණිජා සමචින්තෙසුං, බාලා මොහෙන පාරුතා.

අල්ලායතෙ [අද්දායතෙ (සී. පී.)] අයං රුක්ඛො, අපි වාරීව [වාරි ච (සී. පී.)] සන්දති;

ඉඞ්ඝස්ස පුරිමං සාඛං, මයං ඡින්දාම වාණිජා.

සා ච ඡින්නාව පග්ඝරි, අච්ඡං වාරිං අනාවිලං;

තෙ ¶ තත්ථ න්හත්වා පිවිත්වා, යාවතිච්ඡිංසු වාණිජා.

දුතියං ¶ සමචින්තෙසුං, බාලා මොහෙන පාරුතා;

ඉඞ්ඝස්ස දක්ඛිණං සාඛං, මයං ඡින්දාම වාණිජා.

සා ච ඡින්නාව පග්ඝරි, සාලිමංසොදනං බහුං;

අප්පොදවණ්ණෙ කුම්මාසෙ, සිඞ්ගිං විදලසූපියො [සිඞ්ගිං බිදලසූපියො (සී. පී.), සිඞ්ගීවෙරං ලසූපියො (ක.) සිඞ්ගීන්ති සිඞ්ගීවෙරාදිකං උත්තරිභඞ්ගං; විදලසූපියොති මුග්ගසූපාදයො (අට්ඨ.) විදලං කලායාදිම්හි වත්තතීති සක්කතාභිධානෙ].

තෙ ¶ තත්ථ භුත්වා ඛාදිත්වා [භුත්වා ච පිවිත්වා ච (පී.)], යාවතිච්ඡිංසු වාණිජා;

තතියං සමචින්තෙසුං, බාලා මොහෙන පාරුතා;

ඉඞ්ඝස්ස පච්ඡිමං සාඛං, මයං ඡින්දාම වාණිජා.

සා ච ඡින්නාව පග්ඝරි, නාරියො සමලඞ්කතා;

විචිත්රවත්ථාභරණා, ආමුත්තමණිකුණ්ඩලා.

අපි සු වාණිජා එකා, නාරියො පණ්ණවීසති;

සමන්තා පරිවාරිංසු [පරිකරිංසු (සී. ස්යා. පී.)], තස්ස රුක්ඛස්ස ඡායයා [ඡාදියා (සී. ස්යා. පී.)].

තෙ තාහි පරිචාරෙත්වා [පරිවාරෙත්වා (සී. ස්යා. පී.)], යාවතිච්ඡිංසු වාණිජා;

චතුත්ථං සමචින්තෙසුං, බාලා මොහෙන පාරුතා;

ඉඞ්ඝස්ස උත්තරං සාඛං, මයං ඡින්දාම වාණිජා.

සා ච ඡින්නාව පග්ඝරි, මුත්තා වෙළුරියා බහූ;

රජතං ජාතරූපඤ්ච, කුත්තියො පටියානි ච.

කාසිකානි ච වත්ථානි, උද්දියානි ච කම්බලා [උද්දියානෙ ච කම්බලෙ (සී. පී.)];

තෙ තත්ථ භාරෙ බන්ධිත්වා, යාවතිච්ඡිංසු වාණිජා.

පඤ්චමං සමචින්තෙසුං, බාලා මොහෙන පාරුතා;

ඉඞ්ඝස්ස ¶ මූලෙ [මූලං (සී. පී. ක.)] ඡින්දාම, අපි භිය්යො ලභාමසෙ.

අථුට්ඨහි සත්ථවාහො, යාචමානො කතඤ්ජලී;

නිග්රොධො කිං පරජ්ඣති [අපරජ්ඣථ (සී.), අපරජ්ඣති (ස්යා. පී.)], වාණිජා භද්දමත්ථු තෙ.

වාරිදා පුරිමා සාඛා, අන්නපානඤ්ච දක්ඛිණා;

නාරිදා පච්ඡිමා සාඛා, සබ්බකාමෙ ච උත්තරා;

නිග්රොධො කිං පරජ්ඣති, වාණිජා භද්දමත්ථු තෙ.

යස්ස රුක්ඛස්ස ඡායාය, නිසීදෙය්ය සයෙය්ය වා;

න තස්ස සාඛං භඤ්ජෙය්ය, මිත්තදුබ්භො හි පාපකො.

තෙ ච තස්සානාදියිත්වා [තස්ස අනාදිත්වා (සී. ස්යා.)], එකස්ස වචනං බහූ;

නිසිතාහි කුඨාරීහි [කුධාරීහි (ක.)], මූලතො නං උපක්කමුං.

තතො ¶ ¶ නාගා නික්ඛමිංසු, සන්නද්ධා පණ්ණවීසති;

ධනුග්ගහානං තිසතා, ඡසහස්සා ච වම්මිනො.

එතෙ හනථ බන්ධථ, මා වො මුඤ්චිත්ථ [මුච්චිත්ථ (පී.)] ජීවිතං;

ඨපෙත්වා සත්ථවාහංව, සබ්බෙ භස්මං [භස්මී (සී.)] කරොථ නෙ.

තස්මා හි පණ්ඩිතො පොසො, සම්පස්සං අත්ථමත්තනො;

ලොභස්ස න වසං ගච්ඡෙ, හනෙය්යාරිසකං [හනෙය්ය දිසතං (සී.), හනෙය්ය දිසකං (ස්යා.)] මනං.

එව [එත (සී. පී.)] මාදීනවං ඤත්වා, තණ්හා දුක්ඛස්ස සම්භවං;

වීතතණ්හො අනාදානො, සතො භික්ඛු පරිබ්බජෙති.

අබ්භුතො ¶ වත ලොකස්මිං, උප්පජ්ජි ලොමහංසනො;

දිබ්බො රථො පාතුරහු, වෙදෙහස්ස යසස්සිනො.

දෙවපුත්තො මහිද්ධිකො, මාතලි [මාතලී (සී.)] දෙවසාරථි;

නිමන්තයිත්ථ රාජානං, වෙදෙහං මිථිලග්ගහං.

එහිමං රථමාරුය්හ, රාජසෙට්ඨ දිසම්පති;

දෙවා දස්සනකාමා තෙ, තාවතිංසා සඉන්දකා;

සරමානා හි තෙ දෙවා, සුධම්මායං සමච්ඡරෙ.

තතො ච රාජා සාධිනො [සාධීනො (සී. පී.)], වෙදෙහො මිථිලග්ගහො [පමුඛො රථමාරුහි (සී. පී.)];

සහස්සයුත්තමාරුය්හ [යුත්තං අභිරුය්හ (සී.)], අගා දෙවාන සන්තිකෙ;

තං දෙවා පටිනන්දිංසු, දිස්වා රාජානමාගතං.

ස්වාගතං තෙ මහාරාජ, අථො තෙ අදුරාගතං;

නිසීද දානි රාජීසි [රාජිසි (සී. ස්යා. පී.)], දෙවරාජස්ස සන්තිකෙ.

සක්කොපි පටිනන්දිත්ථ, වෙදෙහං මිථිලග්ගහං;

නිමන්තයිත්ථ [නිමන්තයී ච (සී. පී.)] කාමෙහි, ආසනෙන ච වාසවො.

සාධු ¶ ඛොසි අනුප්පත්තො, ආවාසං වසවත්තිනං;

වස ¶ දෙවෙසු රාජීසි, සබ්බකාමසමිද්ධිසු;

තාවතිංසෙසු දෙවෙසු, භුඤ්ජ කාමෙ අමානුසෙ.

අහං ¶ පුරෙ සග්ගගතො රමාමි, නච්චෙහි ගීතෙහි ච වාදිතෙහි;

සො දානි අජ්ජ න රමාමි සග්ගෙ, ආයුං නු ඛීණො [ඛීණං (ස්යා.)] මරණං නු සන්තිකෙ;

උදාහු මූළ්හොස්මි ජනින්දසෙට්ඨ.

න තායු [න චායු (සී. පී. ක.)] ඛීණං මරණඤ්ච [මරණං තෙ (සී. පී.)] දූරෙ, න චාපි මූළ්හො නරවීරසෙට්ඨ;

තුය්හඤ්ච [තවඤ්ච (සී. පී.), තව ච (ක.)] පුඤ්ඤානි පරිත්තකානි, යෙසං විපාකං ඉධ වෙදයිත්ථො [වෙදයතො (පී. ක.)].

වස දෙවානුභාවෙන, රාජසෙට්ඨ දිසම්පති;

තාවතිංසෙසු දෙවෙසු, භුඤ්ජ කාමෙ අමානුසෙ.

යථා යාචිතකං යානං, යථා යාචිතකං ධනං;

එවං සම්පදමෙවෙතං, යං පරතො දානපච්චයා.

න චාහමෙතමිච්ඡාමි, යං පරතො දානපච්චයා;

සයංකතානි පුඤ්ඤානි, තං මෙ ආවෙණිකං [ආවෙණියං (සී. ස්යා. පී.), ආවෙනිකං (ක.)] ධනං.

සොහං ගන්ත්වා මනුස්සෙසු, කාහාමි කුසලං බහුං;

යං කත්වා සුඛිතො හොති, න ච පච්ඡානුතප්පති.

ඉමානි ¶ තානි ඛෙත්තානි, ඉමං නික්ඛං සුකුණ්ඩලං;

ඉමා තා හරිතානූපා, ඉමා නජ්ජො සවන්තියො.

ඉමා තා පොක්ඛරණී රම්මා, චක්කවාකපකූජිතා [චක්කවාකූපකූජිතා (සී. පී.)];

මන්දාලකෙහි සඤ්ඡන්නා, පදුමුප්පලකෙහි ච;

යස්සිමානි මමායිංසු, කිං නු තෙ දිසතං ගතා.

තානීධ ¶ ඛෙත්තානි සො භූමිභාගො, තෙයෙව ආරාමවනුපචාරා [තෙ ආරාමා තෙ වන’මෙ පචාරා (සී. පී.), තෙ යෙව ආරාමවනානි සඤ්චරා (ක.)];

තමෙව මය්හං ජනතං අපස්සතො, සුඤ්ඤංව මෙ නාරද ඛායතෙ දිසා.

දිට්ඨා මයා විමානානි, ඔභාසෙන්තා චතුද්දිසා;

සම්මුඛා දෙවරාජස්ස, තිදසානඤ්ච සම්මුඛා.

වුත්ථං මෙ භවනං දිබ්යං [දිබ්බං (සී. පී.)], භුත්තා කාමා අමානුසා;

තාවතිංසෙසු දෙවෙසු, සබ්බකාමසමිද්ධිසු.

සොහං එතාදිසං හිත්වා, පුඤ්ඤායම්හි ඉධාගතො;

ධම්මමෙව චරිස්සාමි, නාහං රජ්ජෙන අත්ථිකො.

අදණ්ඩාවචරං මග්ගං, සම්මාසම්බුද්ධදෙසිතං;

තං මග්ගං පටිපජ්ජිස්සං, යෙන ගච්ඡන්ති සුබ්බතාති.

සාධිනජාතකං [සාධිනරාජජාතකං (ස්යා.)] එකාදසමං.

රාජා ¶ ¶ අවොච විධුරං, ධම්මකාමො යුධිට්ඨිලො;

බ්රාහ්මණෙ විධුර පරියෙස, සීලවන්තෙ බහුස්සුතෙ.

විරතෙ මෙථුනා ධම්මා, යෙ මෙ භුඤ්ජෙය්යු [භුඤ්ජෙය්යුං (සී.)] භොජනං;

දක්ඛිණං සම්ම දස්සාම, යත්ථ දින්නං මහප්ඵලං.

දුල්ලභා බ්රාහ්මණා දෙව, සීලවන්තො බහුස්සුතා;

විරතා මෙථුනා ධම්මා, යෙ තෙ භුඤ්ජෙය්යු භොජනං.

දස ඛලු මහාරාජ, යා තා බ්රාහ්මණජාතියො;

තෙසං විභඞ්ගං විචයං [විචිය (ක.)], විත්ථාරෙන සුණොහි මෙ.

පසිබ්බකෙ ගහෙත්වාන, පුණ්ණෙ මූලස්ස සංවුතෙ;

ඔසධිකායො [ඔසධිකායෙ (ස්යා. ක.)] ගන්ථෙන්ති, න්හාපයන්ති [නහායන්ති (සී. පී.)] ජපන්ති ච.

තිකිච්ඡකසමා ¶ රාජ, තෙපි වුච්චන්ති බ්රාහ්මණා;

අක්ඛාතා තෙ මහාරාජ, තාදිසෙ නිපතාමසෙ.

අපෙතා තෙ ච [තෙ (සී. පී.)] බ්රහ්මඤ්ඤා,

(ඉති රාජා [රාජා ච (ස්යා. ක.)] කොරබ්යො)

අඤ්ඤෙ විධුර පරියෙස, සීලවන්තෙ බහුස්සුතෙ.

විරතෙ මෙථුනා ධම්මා, යෙ මෙ භුඤ්ජෙය්යු භොජනං;

දක්ඛිණං සම්ම දස්සාම, යත්ථ දින්නං මහප්ඵලං.

කිඞ්කිණිකායො [කිඞ්කණිකායො (ක.), කිඞ්කිණියො (ස්යා.)] ගහෙත්වා [ගහෙත්වාන (සී. ස්යා. පී.)], ඝොසෙන්ති පුරතොපි තෙ;

පෙසනානිපි ගච්ඡන්ති, රථචරියාසු සික්ඛරෙ.

පරිචාරකසමා ¶ රාජ, තෙපි වුච්චන්ති බ්රාහ්මණා;

අක්ඛාතා තෙ මහාරාජ, තාදිසෙ නිපතාමසෙ.

අඤ්ඤෙ විධුර පරියෙස, සීලවන්තෙ බහුස්සුතෙ.

විරතෙ මෙථුනා ධම්මා, යෙ මෙ භුඤ්ජෙය්යු භොජනං;

දක්ඛිණං සම්ම දස්සාම, යත්ථ දින්නං මහප්ඵලං.

කමණ්ඩලුං ¶ ගහෙත්වාන, වඞ්කදණ්ඩඤ්ච බ්රාහ්මණා;

පච්චුපෙස්සන්ති රාජානො, ගාමෙසු නිගමෙසු ච;

නාදින්නෙ වුට්ඨහිස්සාම, ගාමම්හි වා වනම්හි වා [වාමම්හි ච වනම්හි ච (සී. පී.), ගාමම්හි නිගමම්හි වා (ස්යා.)].

නිග්ගාහකසමා රාජ, තෙපි වුච්චන්ති බ්රාහ්මණා;

අක්ඛාතා තෙ මහාරාජ, තාදිසෙ නිපතාමසෙ.

අඤ්ඤෙ විධුර පරියෙස, සීලවන්තෙ බහුස්සුතෙ.

විරතෙ මෙථුනා ධම්මා, යෙ මෙ භුඤ්ජෙය්යු භොජනං;

දක්ඛිණං සම්ම දස්සාම, යත්ථ දින්නං මහප්ඵලං.

පරූළ්හකච්ඡනඛලොමා ¶ , පඞ්කදන්තා රජස්සිරා;

ඔකිණ්ණා රජරෙණූහි, යාචකා විචරන්ති තෙ.

ඛාණුඝාතසමා ¶ රාජ, තෙපි වුච්චන්ති බ්රාහ්මණා;

අක්ඛාතා තෙ මහාරාජ, තාදිසෙ නිපතාමසෙ.

අඤ්ඤෙ විධුර පරියෙස, සීලවන්තෙ බහුස්සුතෙ.

විරතෙ මෙථුනා ධම්මා, යෙ මෙ භුඤ්ජෙය්යු භොජනං;

දක්ඛිණං සම්ම දස්සාම, යත්ථ දින්නං මහප්ඵලං.

හරීතකං [හරීටකං (බහූසු)] ආමලකං, අම්බං ජම්බුං විභීතකං [අම්බජම්බුවිභීටකං (සී. පී.)];

ලබුජං දන්තපොණානි, බෙලුවා බදරානි ච.

රාජායතනං උච්ඡු-පුටං, ධූමනෙත්තං මධු-අඤ්ජනං;

උච්චාවචානි පණියානි, විපණෙන්ති ජනාධිප.

වාණිජකසමා රාජ, තෙපි වුච්චන්ති බ්රාහ්මණා;

අක්ඛාතා තෙ මහාරාජ, තාදිසෙ නිපතාමසෙ.

අඤ්ඤෙ විධුර පරියෙස, සීලවන්තෙ බහුස්සුතෙ.

විරතෙ මෙථුනා ධම්මා, යෙ මෙ භුඤ්ජෙය්යු භොජනං;

දක්ඛිණං සම්ම දස්සාම, යත්ථ දින්නං මහප්ඵලං.

කසි-වාණිජ්ජං [කසිං වණිජ්ජං (සී. පී.)] කාරෙන්ති, පොසයන්ති අජෙළකෙ;

කුමාරියො ¶ පවෙච්ඡන්ති, විවාහන්තාවහන්ති ච.

සමා අම්බට්ඨවෙස්සෙහි, තෙපි වුච්චන්ති බ්රාහ්මණා;

අක්ඛාතා තෙ මහාරාජ, තාදිසෙ නිපතාමසෙ.

අඤ්ඤෙ විධුර පරියෙස, සීලවන්තෙ බහුස්සුතෙ.

විරතෙ ¶ මෙථුනා ධම්මා, යෙ මෙ භුඤ්ජෙය්යු භොජනං;

දක්ඛිණං සම්ම දස්සාම, යත්ථ දින්නං මහප්ඵලං.

නික්ඛිත්තභික්ඛං භුඤ්ජන්ති, ගාමෙස්වෙකෙ පුරොහිතා;

බහූ තෙ [නෙ (ස්යා. ක.)] පරිපුච්ඡන්ති, අණ්ඩච්ඡෙදා නිලඤ්ඡකා [තිලඤ්ඡකා (පී.)].

පසූපි තත්ථ හඤ්ඤන්ති, මහිංසා සූකරා අජා;

ගොඝාතකසමා රාජ, තෙපි වුච්චන්ති බ්රාහ්මණා;

අක්ඛාතා තෙ මහාරාජ, තාදිසෙ නිපතාමසෙ.

අඤ්ඤෙ විධුර පරියෙස, සීලවන්තෙ බහුස්සුතෙ.

විරතෙ මෙථුනා ධම්මා, යෙ මෙ භුඤ්ජෙය්යු භොජනං;

දක්ඛිණං සම්ම දස්සාම, යත්ථ දින්නං මහප්ඵලං.

අසිචම්මං ගහෙත්වාන, ඛග්ගං පග්ගය්හ බ්රාහ්මණා;

වෙස්සපථෙසු තිට්ඨන්ති, සත්ථං අබ්බාහයන්තිපි.

සමා ¶ ¶ ගොපනිසාදෙහි, තෙපි වුච්චන්ති බ්රාහ්මණා;

අක්ඛාතා තෙ මහාරාජ, තාදිසෙ නිපතාමසෙ.

අඤ්ඤෙ විධුර පරියෙස, සීලවන්තෙ බහුස්සුතෙ.

විරතෙ මෙථුනා ධම්මා, යෙ මෙ භුඤ්ජෙය්යු භොජනං;

දක්ඛිණං සම්ම දස්සාම, යත්ථ දින්නං මහප්ඵලං.

අරඤ්ඤෙ කුටිකං කත්වා, කූටානි කාරයන්ති තෙ;

සසබිළාරෙ බාධෙන්ති, ආගොධා මච්ඡකච්ඡපං.

තෙ ලුද්දකසමා රාජ [ලුද්දකා තෙ මහාරාජ (සී. පී.)], තෙපි වුච්චන්ති බ්රාහ්මණා;

අක්ඛාතා තෙ මහාරාජ, තාදිසෙ නිපතාමසෙ.

අඤ්ඤෙ විධුර පරියෙස, සීලවන්තෙ බහුස්සුතෙ.

විරතෙ මෙථුනා ධම්මා, යෙ මෙ භුඤ්ජෙය්යු භොජනං;

දක්ඛිණං සම්ම දස්සාම, යත්ථ දින්නං මහප්ඵලං.

අඤ්ඤෙ ධනස්ස කාමා හි, හෙට්ඨාමඤ්චෙ පසක්කිතා [පසක්ඛිතා (සී. ස්යා. පී.)];

රාජානො උපරි න්හායන්ති, සොමයාගෙ උපට්ඨිතෙ.

මලමජ්ජකසමා රාජ, තෙපි වුච්චන්ති බ්රාහ්මණා;

අක්ඛාතා තෙ මහාරාජ, තාදිසෙ නිපතාමසෙ.

අඤ්ඤෙ විධුර පරියෙස, සීලවන්තෙ බහුස්සුතෙ.

විරතෙ මෙථුනා ධම්මා, යෙ මෙ භුඤ්ජෙය්යු භොජනං;

දක්ඛිණං සම්ම දස්සාම, යත්ථ දින්නං මහප්ඵලං.

අත්ථි ඛො බ්රාහ්මණා දෙව, සීලවන්තො බහුස්සුතා;

විරතා මෙථුනා ධම්මා, යෙ තෙ භුඤ්ජෙය්යු භොජනං.

එකඤ්ච ¶ භත්තං භුඤ්ජන්ති, න ච මජ්ජං පිවන්ති තෙ;

අක්ඛාතා තෙ මහාරාජ, තාදිසෙ නිපතාමසෙ.

එතෙ ඛො බ්රාහ්මණා විධුර, සීලවන්තො බහුස්සුතා;

එතෙ විධුර පරියෙස, ඛිප්පඤ්ච නෙ [ඛිප්පංව නෙ (ක.)] නිමන්තයාති.

සුඛුමාලරූපං දිස්වා [දිස්වාන (ක. සී. අට්ඨ.)], රට්ඨා විවනමාගතං;

කූටාගාරවරූපෙතං, මහාසයනමුපාසිතං [මුපොචිතං (බහූසු)].

තස්ස ¶ තෙ පෙමකෙනාහං, අදාසිං වඩ්ඪමොදනං [බද්ධමොදනං (සී. පී.)];

සාලීනං විචිතං භත්තං, සුචිං මංසූපසෙචනං.

තං ත්වං භත්තං පටිග්ගය්හ, බ්රාහ්මණස්ස අදාසයි [අදාපයි (සී. ස්යා. පී.)];

අත්තානං ¶ [අත්තනා (පී. අට්ඨ. පාඨන්තරං)] අනසිත්වාන, කොයං ධම්මො නමත්ථු තෙ.

ආචරියො බ්රාහ්මණො මය්හං, කිච්චාකිච්චෙසු බ්යාවටො [වාවටො (ක.)];

ගරු ච ආමන්තනීයො [ආමන්තණීයො (සී. පී.)] ච, දාතුමරහාමි භොජනං.

බ්රාහ්මණං දානි පුච්ඡාමි, ගොතමං රාජපූජිතං;

රාජා තෙ භත්තං පාදාසි, සුචිං මංසූපසෙචනං.

තං ත්වං භත්තං පටිග්ගය්හ, ඉසිස්ස භොජනං අදා;

අඛෙත්තඤ්ඤූසි දානස්ස, කොයං ධම්මො නමත්ථු තෙ.

භරාමි පුත්ත [පුත්තෙ (සී. පී.)] දාරෙ ච, ඝරෙසු ගධිතො [ගථිතො (සී. පී.)] අහං;

භුඤ්ජෙ මානුසකෙ කාමෙ, අනුසාසාමි රාජිනො.

ආරඤ්ඤිකස්ස [ආරඤ්ඤකස්ස (සී. පී.)] ඉසිනො, චිරරත්තං තපස්සිනො;

වුඩ්ඪස්ස භාවිතත්තස්ස, දාතුමරහාමි භොජනං.

ඉසිඤ්ච දානි පුච්ඡාමි, කිසං ධමනිසන්ථතං;

පරූළ්හකච්ඡනඛලොමං, පඞ්කදන්තං රජස්සිරං.

එකො අරඤ්ඤෙ විහරසි [විහාසි (ක.)], නාවකඞ්ඛසි ජීවිතං;

භික්ඛු කෙන තයා සෙය්යො, යස්ස ත්වං භොජනං අදා.

ඛණන්තාලුකලම්බානි [ඛණමාලුකලම්බානි (ස්යා. ක.)], බිලාලිතක්කලානි ච [බිළාලිතක්කළානි ච (සී. පී.)];

ධුනං සාමාකනීවාරං, සඞ්ඝාරියං පසාරියං [සංහාරියං පහාරියං (ස්යා.), සංසාරියං පසාරියං (ක.)].

සාකං ¶ භිසං මධුං මංසං, බදරාමලකානි ච;

තානි ආහරිත්වා [ආහත්ව (සී. ස්යා.)] භුඤ්ජාමි, අත්ථි මෙ සො පරිග්ගහො.

පචන්තො ¶ ¶ අපචන්තස්ස, අමමස්ස සකිඤ්චනො [අකිඤ්චනො (ක.)];

අනාදානස්ස සාදානො, දාතුමරහාමි භොජනං.

භික්ඛුඤ්ච දානි පුච්ඡාමි, තුණ්හීමාසීන සුබ්බතං;

ඉසි තෙ භත්තං පාදාසි, සුචිං මංසූපසෙචනං.

තං ත්වං භත්තං පටිග්ගය්හ, තුණ්හී භුඤ්ජසි එකකො;

නාඤ්ඤං කඤ්චි [කිඤ්චි (ක.)] නිමන්තෙසි, කොයං ධම්මො නමත්ථු තෙ.

න පචාමි න පාචෙමි, න ඡින්දාමි න ඡෙදයෙ;

තං මං අකිඤ්චනං ඤත්වා, සබ්බපාපෙහි ආරතං.

වාමෙන භික්ඛමාදාය, දක්ඛිණෙන කමණ්ඩලුං;

ඉසි මෙ භත්තං පාදාසි, සුචිං මංසූපසෙචනං.

එතෙ හි දාතුමරහන්ති, සමමා සපරිග්ගහා;

පච්චනීකමහං මඤ්ඤෙ, යො දාතාරං නිමන්තයෙ.

අත්ථාය වත මෙ අජ්ජ, ඉධාගච්ඡි රථෙසභො;

සොහං අජ්ජ පජානාමි [ඉතො පුබ්බෙ න ජානාමි (සී. පී.)], යත්ථ දින්නං මහප්ඵලං.

රට්ඨෙසු ගිද්ධා රාජානො, කිච්චාකිච්චෙසු බ්රාහ්මණා;

ඉසී මූලඵලෙ ගිද්ධා, විප්පමුත්තා ච භික්ඛවොති.

සුව ¶ කින්නර මුක්ක ඛරාජිනසො, භිසජාත මහෙසි කපොතවරො;

අථ මොර සතච්ඡක වාණිජකො, අථ රාජ සබ්රාහ්මණ භික්ඛපරන්ති.

කුතො ¶ ¶ ¶ නු ආගච්ඡසි දුම්මවාසී [රුම්මවාසී (සී. පී.)], ඔතල්ලකො පංසුපිසාචකොව;

සඞ්කාරචොළං පටිමුඤ්ච [පටිමුච්ච (සී. පී.)] කණ්ඨෙ, කො රෙ තුවං හොසි [හොහිසි (සී. පී.)] අදක්ඛිණෙය්යො.

අන්නං තවෙදං [තව ඉදං (ක. සී. පී.), තවයිදං (ස්යා.)] පකතං යසස්සි, තං ඛජ්ජරෙ භුඤ්ජරෙ පිය්යරෙ ච;

ජානාසි මං ත්වං පරදත්තූපජීවිං, උත්තිට්ඨපිණ්ඩං ලභතං සපාකො.

අන්නං මමෙදං [මම ඉදං (ක. සී. පී.), මමයිදං (ස්යා.)] පකතං බ්රාහ්මණානං, අත්තත්ථාය සද්දහතො මමෙදං [මම ඉදං (ක. සී. පී.), මමයිදං (ස්යා.)];

අපෙහි එත්තො කිමිධට්ඨිතොසි, න මාදිසා තුය්හං දදන්ති ජම්ම.

ථලෙ ච නින්නෙ ච වපන්ති බීජං, අනූපඛෙත්තෙ ඵලමාසමානා [මාසසානා (සී. පී.), මාසිං සමානා (ස්යා.)];

එතාය සද්ධාය දදාහි දානං, අප්පෙව ආරාධයෙ දක්ඛිණෙය්යෙ.

ඛෙත්තානි මය්හං විදිතානි ලොකෙ, යෙසාහං ¶ බීජානි පතිට්ඨපෙමි;

යෙ බ්රාහ්මණා ජාතිමන්තූපපන්නා, තානීධ ඛෙත්තානි සුපෙසලානි.

ජාතිමදො ච අතිමානිතා ච, ලොභො ච දොසො ච මදො ච මොහො;

එතෙ අගුණා යෙසු ච සන්ති [යෙසු වසන්ති (සී. පී.)] සබ්බෙ, තානීධ ඛෙත්තානි අපෙසලානි.

ජාතිමදො ¶ ච අතිමානිතා ච, ලොභො ච දොසො ච මදො ච මොහො;

එතෙ අගුණා යෙසු න සන්ති සබ්බෙ, තානීධ ඛෙත්තානි සුපෙසලානි.

ක්වෙත්ථ ගතා [ක්වත්ථ ගතා (ස්යා.), කත්ථෙව භට්ඨා (පී.)] උපජොතියො ච, උපජ්ඣායො ච අථවා ගණ්ඩකුච්ඡි [අණ්ඩකුච්ඡි (සී. ස්යා. පී.)];

ඉමස්ස දණ්ඩඤ්ච වධඤ්ච දත්වා, ගලෙ ගහෙත්වා ඛලයාථ [ගලයාථ (ක.)] ජම්මං.

ගිරිං නඛෙන ඛණසි, අයො දන්තෙහි [දන්තෙන (සී. පී.)] ඛාදසි;

ජාතවෙදං පදහසි, යො ඉසිං පරිභාසසි.

ඉදං වත්වාන මාතඞ්ගො, ඉසි සච්චපරක්කමො;

අන්තලික්ඛස්මිං ¶ පක්කාමි [පක්කමි (ක.)], බ්රාහ්මණානං උදික්ඛතං.

ආවෙල්ලිතං [අවෙඨිතං (සී. පී.)] පිට්ඨිතො උත්තමඞ්ගං, බාහුං [බාහං (සී. පී.)] පසාරෙති අකම්මනෙය්යං [අකම්පනෙය්යං (ක.)];

සෙතානි අක්ඛීනි යථා මතස්ස, කො මෙ ඉමං පුත්තමකාසි එවං.

ඉධාගමා ¶ සමණො දුම්මවාසී, ඔතල්ලකො පංසුපිසාචකොව;

සඞ්කාරචොළං පටිමුඤ්ච කණ්ඨෙ, සො තෙ ඉමං පුත්තමකාසි එවං.

කතමං දිසං අගමා භූරිපඤ්ඤො, අක්ඛාථ මෙ මාණවා එතමත්ථං;

ගන්ත්වාන තං පටිකරෙමු අච්චයං, අප්පෙව නං පුත්ත ලභෙමු ජීවිතං.

වෙහායසං ¶ අගමා භූරිපඤ්ඤො, පථද්ධුනො පන්නරසෙව චන්දො;

අපි චාපි සො පුරිමදිසං අගච්ඡි, සච්චප්පටිඤ්ඤො ඉසි සාධුරූපො.

ආවෙල්ලිතං පිට්ඨිතො උත්තමඞ්ගං, බාහුං පසාරෙති අකම්මනෙය්යං;

සෙතානි අක්ඛීනි යථා මතස්ස, කො ¶ මෙ ඉමං පුත්තමකාසි එවං.

යක්ඛා හවෙ සන්ති මහානුභාවා, අන්වාගතා ඉසයො සාධුරූපා;

තෙ දුට්ඨචිත්තං කුපිතං විදිත්වා, යක්ඛා හි තෙ පුත්තමකංසු එවං.

යක්ඛා ච මෙ පුත්තමකංසු එවං, ත්වඤ්ඤෙව මෙ මා කුද්ධො [කුද්ධ (ක.)] බ්රහ්මචාරි;

තුම්හෙව [තුය්හෙව (ක.)] පාදෙ සරණං ගතාස්මි, අන්වාගතා පුත්තසොකෙන භික්ඛු.

තදෙව හි එතරහි ච මය්හං, මනොපදොසො න මමත්ථි [මම නත්ථි (පී.)] කොචි;

පුත්තො ච තෙ වෙදමදෙන මත්තො, අත්ථං න ජානාති අධිච්ච වෙදෙ.

අද්ධා හවෙ භික්ඛු මුහුත්තකෙන, සම්මුය්හතෙව පුරිසස්ස සඤ්ඤා;

එකාපරාධං [එතාපරාධං (ක.)] ඛම භූරිපඤ්ඤ, න පණ්ඩිතා කොධබලා භවන්ති.

ඉදඤ්ච මය්හං උත්තිට්ඨපිණ්ඩං, තව [නත්ථි සී. පී. පොත්ථකෙසු] මණ්ඩබ්යො භුඤ්ජතු අප්පපඤ්ඤො;

යක්ඛා ච තෙ නං [තෙ පුත්තං (ස්යා.)] න විහෙඨයෙය්යුං, පුත්තො ¶ ච තෙ හෙස්සති [හොහිති (සී. පී.)] සො අරොගො.

මණ්ඩබ්ය ¶ බාලොසි පරිත්තපඤ්ඤො, යො පුඤ්ඤඛෙත්තානමකොවිදොසි;

මහක්කසාවෙසු දදාසි දානං, කිලිට්ඨකම්මෙසු අසඤ්ඤතෙසු.

ජටා ච කෙසා අජිනා නිවත්ථා, ජරූදපානංව මුඛං පරූළ්හං;

පජං ඉමං පස්සථ දුම්මරූපං [රුම්මරූපිං (සී. පී.)], න ජටාජිනං තායති අප්පපඤ්ඤං.

යෙසං රාගො ච දොසො ච, අවිජ්ජා ච විරාජිතා;

ඛීණාසවා අරහන්තො, තෙසු දින්නං මහප්ඵලන්ති.

සබ්බං නරානං සඵලං සුචිණ්ණං, න කම්මුනා කිඤ්චන මොඝමත්ථි;

පස්සාමි සම්භූතං මහානුභාවං, සකම්මුනා ¶ පුඤ්ඤඵලූපපන්නං.

සබ්බං ¶ නරානං සඵලං සුචිණ්ණං, න කම්මුනා කිඤ්චන මොඝමත්ථි;

කච්චින්නු චිත්තස්සපි එවමෙවං, ඉද්ධො මනො තස්ස යථාපි මය්හං.

සබ්බං නරානං සඵලං සුචිණ්ණං, න කම්මුනා කිඤ්චන මොඝමත්ථි;

චිත්තම්පි ජානාහි [චිත්තං විජානාහි (සී. පී.)] තථෙව දෙව, ඉද්ධො මනො තස්ස යථාපි තුය්හං.

භවං නු චිත්තො සුතමඤ්ඤතො තෙ, උදාහු තෙ කොචි නං එතදක්ඛා;

ගාථා සුගීතා න මමත්ථි කඞ්ඛා, දදාමි තෙ ගාමවරං සතඤ්ච.

න ¶ චාහං චිත්තො සුතමඤ්ඤතො මෙ, ඉසී ච මෙ එතමත්ථං අසංසි;

‘‘ගන්ත්වාන රඤ්ඤො පටිගාහි [පටිගායි (ස්යා. ක.), පටිගාය (?)] ගාථං, අපි තෙ වරං අත්තමනො දදෙය්ය’’ [අපි නු තෙ වරං අත්තමනො දදෙය්ය (ස්යා.), අපි නු තෙ අත්තමනො වරං දදෙ (ක.)].

යොජෙන්තු වෙ රාජරථෙ, සුකතෙ චිත්තසිබ්බනෙ;

කච්ඡං නාගානං බන්ධථ, ගීවෙය්යං පටිමුඤ්චථ.

ආහඤ්ඤන්තු ¶ [ආහඤ්ඤරෙ (ස්යා.)] භෙරිමුදිඞ්ගසඞ්ඛෙ [සඞ්ඛා (ස්යා.)], සීඝානි යානානි ච යොජයන්තු;

අජ්ජෙවහං අස්සමං තං ගමිස්සං, යත්ථෙව දක්ඛිස්සමිසිං නිසින්නං.

සුලද්ධලාභො වත මෙ අහොසි, ගාථා සුගීතා පරිසාය මජ්ඣෙ;

ස්වාහං ඉසිං සීලවතූපපන්නං, දිස්වා පතීතො සුමනොහමස්මි.

ආසනං උදකං පජ්ජං, පටිග්ගණ්හාතු නො භවං;

අග්ඝෙ භවන්තං පුච්ඡාම, අග්ඝං කුරුතු නො භවං.

රම්මඤ්ච තෙ ආවසථං කරොන්තු, නාරීගණෙහි පරිචාරයස්සු;

කරොහි ඔකාසමනුග්ගහාය, උභොපි මං ඉස්සරියං කරොම.

දිස්වා ඵලං දුච්චරිතස්ස රාජ, අථො සුචිණ්ණස්ස මහාවිපාකං;

අත්තානමෙව පටිසංයමිස්සං, න පත්ථයෙ පුත්ත [පුත්තං (සී. පී.)] පසුං ධනං වා.

දසෙවිමා වස්සදසා, මච්චානං ඉධ ජීවිතං;

අපත්තඤ්ඤෙව ¶ තං ඔධිං, නළො ඡින්නොව සුස්සති.

තත්ථ ¶ කා නන්දි කා ඛිඩ්ඩා, කා රතී කා ධනෙසනා;

කිං මෙ පුත්තෙහි දාරෙහි, රාජ මුත්තොස්මි බන්ධනා.

සොහං එවං පජානාමි [සො අහං සුප්පජානාමි (සී. පී.)], මච්චු මෙ නප්පමජ්ජති;

අන්තකෙනාධිපන්නස්ස, කා රතී කා ධනෙසනා.

ජාති නරානං අධමා ජනින්ද, චණ්ඩාලයොනි ද්විපදාකනිට්ඨා [දිපදාකනිට්ඨා (සී. පී.)];

සකෙහි කම්මෙහි සුපාපකෙහි, චණ්ඩාලගබ්භෙ [චණ්ඩාලිගබ්භෙ (ස්යා.)] අවසිම්හ පුබ්බෙ.

චණ්ඩාලාහුම්හ අවන්තීසු, මිගා නෙරඤ්ජරං පති;

උක්කුසා නම්මදාතීරෙ [රම්මදාතීරෙ (ස්යා. ක.)], ත්යජ්ජ බ්රාහ්මණඛත්තියා.

උපනීයති ¶ ජීවිතමප්පමායු, ජරූපනීතස්ස ¶ න සන්ති තාණා;

කරොහි පඤ්චාල මමෙත [මමෙව (ස්යා. ක.)] වාක්යං, මාකාසි කම්මානි දුක්ඛුද්රයානි.

උපනීයති ජීවිතමප්පමායු, ජරූපනීතස්ස න සන්ති තාණා;

කරොහි පඤ්චාල මමෙත වාක්යං, මාකාසි කම්මානි දුක්ඛප්ඵලානි.

උපනීයති ජීවිතමප්පමායු, ජරූපනීතස්ස න සන්ති තාණා;

කරොහි පඤ්චාල මමෙත වාක්යං, මාකාසි කම්මානි රජස්සිරානි.

උපනීයති ජීවිතමප්පමායු, වණ්ණං ජරා හන්ති නරස්ස ජිය්යතො;

කරොහි පඤ්චාල මමෙත වාක්යං, මාකාසි කම්මං නිරයූපපත්තියා.

අද්ධා ¶ හි සච්චං වචනං තවෙතං, යථා ඉසී භාසසි එවමෙතං;

කාමා ච මෙ සන්ති අනප්පරූපා, තෙ දුච්චජා මාදිසකෙන භික්ඛු.

නාගො යථා පඞ්කමජ්ඣෙ බ්යසන්නො, පස්සං ථලං නාභිසම්භොති ගන්තුං;

එවම්පහං [එවමහං (ස්යා.)] කාමපඞ්කෙ බ්යසන්නො, න භික්ඛුනො මග්ගමනුබ්බජාමි.

යථාපි මාතා ච පිතා ච පුත්තං, අනුසාසරෙ කින්ති සුඛී භවෙය්ය;

එවම්පි මං ත්වං අනුසාස භන්තෙ, යථා චිරං [යමාචරං (සී. පී. ක. අට්ඨ.)] පෙච්ච සුඛී භවෙය්යං.

නො ¶ චෙ තුවං උස්සහසෙ ජනින්ද, කාමෙ ඉමෙ මානුසකෙ පහාතුං;

ධම්මිං [ධම්මං (සී. පී.)] බලිං පට්ඨපයස්සු රාජ, අධම්මකාරො තව [අධම්මකාරො ච තෙ (සී. ස්යා. පී.)] මාහු රට්ඨෙ.

දූතා විධාවන්තු දිසා චතස්සො, නිමන්තකා සමණබ්රාහ්මණානං;

තෙ අන්නපානෙන උපට්ඨහස්සු, වත්ථෙන සෙනාසනපච්චයෙන ච.

අන්නෙන පානෙන පසන්නචිත්තො, සන්තප්පය සමණබ්රාහ්මණෙ ච;

දත්වා ච භුත්වා ච යථානුභාවං, අනින්දිතො සග්ගමුපෙහි [මුපෙති (පී. ක.)] ඨානං.

සචෙ ච තං රාජ මදො සහෙය්ය, නාරීගණෙහි පරිචාරයන්තං;

ඉමමෙව ගාථං මනසී කරොහි, භාසෙසි [භාසෙහි (ස්යා. පී. ක.)] චෙනං පරිසාය මජ්ඣෙ.

අබ්භොකාසසයො ¶ ජන්තු, වජන්ත්යා ඛීරපායිතො;

පරිකිණ්ණො සුවානෙහි [සුපිනෙහි (සී. පී.)], ස්වාජ්ජ රාජාති වුච්චතීති.

දූරෙ ¶ අපස්සං ථෙරොව, චක්ඛුං යාචිතුමාගතො;

එකනෙත්තා භවිස්සාම, චක්ඛුං මෙ දෙහි යාචිතො.

කෙනානුසිට්ඨො ¶ ඉධ මාගතොසි, වනිබ්බක [වණිබ්බක (සී.)] චක්ඛුපථානි යාචිතුං;

සුදුච්චජං යාචසි උත්තමඞ්ගං, යමාහු නෙත්තං පුරිසෙන දුච්චජං.

යමාහු දෙවෙසු සුජම්පතීති, මඝවාති නං ආහු මනුස්සලොකෙ;

තෙනානුසිට්ඨො ඉධ මාගතොස්මි, වනිබ්බකො චක්ඛුපථානි යාචිතුං.

වනිබ්බතො [වනිබ්බකො (ස්යා. පී.)] මය්හ වනිං [වනං (ක.), වණිං (සී. ස්යා. පී.)] අනුත්තරං, දදාහි තෙ චක්ඛුපථානි යාචිතො;

දදාහි මෙ චක්ඛුපථං අනුත්තරං, යමාහු නෙත්තං පුරිසෙන දුච්චජං.

යෙන අත්ථෙන ආගච්ඡි [ආගඤ්ඡි (සී. පී.)], යමත්ථමභිපත්ථයං;

තෙ තෙ ඉජ්ඣන්තු සඞ්කප්පා, ලභ චක්ඛූනි බ්රාහ්මණ.

එකං තෙ යාචමානස්ස, උභයානි දදාමහං;

ස චක්ඛුමා ගච්ඡ ජනස්ස පෙක්ඛතො, යදිච්ඡසෙ ත්වං තදතෙ සමිජ්ඣතු.

මා ¶ ¶ නො දෙව අදා චක්ඛුං, මා නො සබ්බෙ පරාකරි [පරක්කරි (ස්යා. ක. අට්ඨ.), පරික්කරි (ක.) පරි + ආ + කරි = පරාකරි];

ධනං දෙහි මහාරාජ, මුත්තා වෙළුරියා බහූ.

යුත්තෙ දෙව රථෙ දෙහි, ආජානීයෙ චලඞ්කතෙ;

නාගෙ දෙහි මහාරාජ, හෙමකප්පනවාසසෙ.

යථා තං සිවයො [සීවියො (ස්යා.)] සබ්බෙ, සයොග්ගා සරථා සදා;

සමන්තා පරිකිරෙය්යුං [පරිකරෙය්යුං (ස්යා. පී.)], එවං දෙහි රථෙසභ.

යො වෙ දස්සන්ති වත්වාන, අදානෙ කුරුතෙ මනො;

භූම්යං [භූම්යා (සී. පී.)] සො පතිතං පාසං, ගීවායං පටිමුඤ්චති.

යො වෙ දස්සන්ති වත්වාන, අදානෙ කුරුතෙ මනො;

පාපා පාපතරො හොති, සම්පත්තො යමසාධනං.

යඤ්හි යාචෙ තඤ්හි දදෙ, යං න යාචෙ න තං දදෙ;

ස්වාහං තමෙව දස්සාමි, යං මං යාචති බ්රාහ්මණො.

ආයුං නු වණ්ණං නු සුඛං බලං නු, කිං පත්ථයානො නු ජනින්ද දෙසි;

කථඤ්හි රාජා සිවිනං අනුත්තරො, චක්ඛූනි දජ්ජා පරලොකහෙතු.

න වාහමෙතං යසසා දදාමි, න පුත්තමිච්ඡෙ න ධනං න රට්ඨං;

සතඤ්ච ධම්මො චරිතො පුරාණො, ඉච්චෙව දානෙ රමතෙ මනො මම [මමං (සී. පී.)].

සඛා ¶ ච මිත්තො ච මමාසි සීවික [සීවක (සී. පී.)], සුසික්ඛිතො සාධු කරොහි මෙ වචො;

උද්ධරිත්වා [උද්ධත්ව (සී.), ලද්ධ ත්වං (පී.)] චක්ඛූනි මමං ජිගීසතො, හත්ථෙසු ඨපෙහි [ආවෙසි (සී.)] වනිබ්බකස්ස.

චොදිතො ¶ ¶ සිවිරාජෙන, සිවිකො වචනඞ්කරො;

රඤ්ඤො චක්ඛූනුද්ධරිත්වා [චක්ඛූනි උද්ධත්වා (සී. පී.)], බ්රාහ්මණස්සූපනාමයි;

සචක්ඛු බ්රාහ්මණො ආසි, අන්ධො රාජා උපාවිසි.

තතො සො කතිපාහස්ස, උපරූළ්හෙසු චක්ඛුසු;

සූතං ආමන්තයී රාජා, සිවීනං රට්ඨවඩ්ඪනො.

යොජෙහි සාරථි යානං, යුත්තඤ්ච පටිවෙදය;

උය්යානභූමිං ගච්ඡාම, පොක්ඛරඤ්ඤො වනානි ච.

සො ච පොක්ඛරණීතීරෙ [පොක්ඛරණියා තීරෙ (සී. පී.)], පල්ලඞ්කෙන උපාවිසි;

තස්ස සක්කො පාතුරහු, දෙවරාජා සුජම්පති.

සක්කොහමස්මි දෙවින්දො, ආගතොස්මි තවන්තිකෙ;

වරං වරස්සු රාජීසි, යං කිඤ්චි මනසිච්ඡසි.

පහූතං මෙ ධනං සක්ක, බලං කොසො චනප්පකො;

අන්ධස්ස මෙ සතො දානි, මරණඤ්ඤෙව රුච්චති.

යානි ¶ සච්චානි ද්විපදින්ද, තානි භාසස්සු ඛත්තිය;

සච්චං තෙ භණමානස්ස, පුන චක්ඛු භවිස්සති.

යෙ මං යාචිතුමායන්ති, නානාගොත්තා වනිබ්බකා;

යොපි මං යාචතෙ තත්ථ, සොපි මෙ මනසො පියො;

එතෙන සච්චවජ්ජෙන, චක්ඛු මෙ උපපජ්ජථ.

යං මං සො යාචිතුං ආගා, දෙහි චක්ඛුන්ති බ්රාහ්මණො;

තස්ස චක්ඛූනි පාදාසිං, බ්රාහ්මණස්ස වනිබ්බතො [වණිබ්බිනො (සී.), වනිබ්බිනො (පී.)].

භිය්යො මං ආවිසී පීති, සොමනස්සඤ්චනප්පකං;

එතෙන සච්චවජ්ජෙන, දුතියං මෙ උපපජ්ජථ.

ධම්මෙන භාසිතා ගාථා, සිවීනං රට්ඨවඩ්ඪන;

එතානි තව නෙත්තානි, දිබ්බානි පටිදිස්සරෙ.

තිරොකුට්ටං තිරොසෙලං, සමතිග්ගය්හ පබ්බතං;

සමන්තා යොජනසතං, දස්සනං අනුභොන්තු තෙ.

කො ¶ නීධ විත්තං න දදෙය්ය යාචිතො, අපි විසිට්ඨං සුපියම්පි අත්තනො;

තදිඞ්ඝ සබ්බෙ සිවයො සමාගතා, දිබ්බානි නෙත්තානි මමජ්ජ පස්සථ.

තිරොකුට්ටං තිරොසෙලං, සමතිග්ගය්හ පබ්බතං;

සමන්තා යොජනසතං, දස්සනං අනුභොන්ති මෙ.

න ¶ චාගමත්තා පරමත්ථි කිඤ්චි, මච්චානං ඉධ ජීවිතෙ;

දත්වාන ¶ මානුසං [දත්වා මානුසකං (සී.)] චක්ඛුං, ලද්ධං මෙ [මෙ ඉති පදං නත්ථි සී. පොත්ථකෙ] චක්ඛුං අමානුසං.

එතම්පි දිස්වා සිවයො, දෙථ දානානි භුඤ්ජථ;

දත්වා ච භුත්වා ච යථානුභාවං, අනින්දිතා සග්ගමුපෙථ ඨානන්ති.

පඤ්ඤායුපෙතං සිරියා විහීනං, යසස්සිනං වාපි අපෙතපඤ්ඤං;

පුච්ඡාමි තං සෙනක එතමත්ථං, කමෙත්ථ සෙය්යො කුසලා වදන්ති.

ධීරා ච බාලා ච හවෙ ජනින්ද, සිප්පූපපන්නා ච අසිප්පිනො ච;

සුජාතිමන්තොපි අජාතිමස්ස, යසස්සිනො පෙසකරා [පෙස්සකරා (සී. පී.)] භවන්ති;

එතම්පි දිස්වාන අහං වදාමි, පඤ්ඤො නිහීනො සිරීමාව [සිරිමාව (සී. ස්යා. පී.)] සෙය්යො.

තුවම්පි පුච්ඡාමි අනොමපඤ්ඤ, මහොසධ කෙවලධම්මදස්සි;

බාලං යසස්සිං පණ්ඩිතං අප්පභොගං, කමෙත්ථ ¶ සෙය්යො කුසලා වදන්ති.

පාපානි ¶ කම්මානි කරොති බාලො [කරොන්ති බාලා (ස්යා. ක.)], ඉධමෙව [ඉදමෙව (ස්යා. ක. අට්ඨ.), ඉමමෙව (ක.)] සෙය්යො ඉති මඤ්ඤමානො [මඤ්ඤමානා (ස්යා. ක.)];

ඉධලොකදස්සී පරලොකමදස්සී, උභයත්ථ බාලො කලිමග්ගහෙසි;

එතම්පි දිස්වාන අහං වදාමි, පඤ්ඤොව සෙය්යො න යසස්සි බාලො.

න සිප්පමෙතං විදධාති භොගං, න බන්ධුවා [න බන්ධවා (සී. ස්යා. ක.)] න සරීරවණ්ණො යො [න සරීරාවකාසො (සී. ස්යා. පී.)];

පස්සෙළමූගං සුඛමෙධමානං, සිරී හි නං භජතෙ ගොරවින්දං [ගොරිමන්දං (සී. පී.)];

එතම්පි දිස්වාන අහං වදාමි, පඤ්ඤො නිහීනො සිරීමාව සෙය්යො.

ලද්ධා සුඛං මජ්ජති අප්පපඤ්ඤො, දුක්ඛෙන ඵුට්ඨොපි පමොහමෙති;

ආගන්තුනා දුක්ඛසුඛෙන ඵුට්ඨො, පවෙධති වාරිචරොව ඝම්මෙ;

එතම්පි දිස්වාන අහං වදාමි, පඤ්ඤොව සෙය්යො න යසස්සි බාලො.

දුමං යථා සාදුඵලං අරඤ්ඤෙ, සමන්තතො ¶ සමභිසරන්ති [සමභිචරන්ති (සී. පී.)] පක්ඛී;

එවම්පි අඩ්ඪං සධනං සභොගං, බහුජ්ජනො භජති අත්ථහෙතු;

එතම්පි දිස්වාන අහං වදාමි, පඤ්ඤො නිහීනො සිරීමාව සෙය්යො.

න සාධු බලවා බාලො, සාහසා වින්දතෙ ධනං;

කන්දන්තමෙතං දුම්මෙධං, කඩ්ඪන්ති නිරයං භුසං;

එතම්පි දිස්වාන අහං වදාමි, පඤ්ඤොව සෙය්යො න යසස්සි බාලො.

යා ¶ ¶ කාචි නජ්ජො ගඞ්ගමභිස්සවන්ති, සබ්බාව තා නාමගොත්තං ජහන්ති;

ගඞ්ගා සමුද්දං පටිපජ්ජමානා, න ඛායතෙ ඉද්ධිං පඤ්ඤොපි ලොකෙ [ඉද්ධිපරො හි ලොකෙ (ක. සී. ස්යා.), ඉද්ධිපරො හි ලොකො (සී. පී. අට්ඨ.)];

එතම්පි දිස්වාන අහං වදාමි, පඤ්ඤො නිහීනො සිරීමාව සෙය්යො.

යමෙතමක්ඛා උදධිං මහන්තං, සවන්ති නජ්ජො සබ්බකාලමසඞ්ඛ්යං;

සො සාගරො නිච්චමුළාරවෙගො, වෙලං න අච්චෙති මහාසමුද්දො.

එවම්පි ¶ බාලස්ස පජප්පිතානි, පඤ්ඤං න අච්චෙති සිරී කදාචි;

එතම්පි දිස්වාන අහං වදාමි, පඤ්ඤොව සෙය්යො න යසස්සි බාලො.

අසඤ්ඤතො චෙපි පරෙසමත්ථං, භණාති සන්ධානගතො [සණ්ඨානගතො (ස්යා. පී.), සන්ථානගතො (සී.)] යසස්සී;

තස්සෙව තං රූහති ඤාතිමජ්ඣෙ, සිරී හි නං [සිරිහීනං (සී. ක.), සිරීහීනං (ස්යා. පී.)] කාරයතෙ න පඤ්ඤා [න පඤ්ඤො (සී.), න පඤ්ඤං (ස්යා. ක.)];

එතම්පි දිස්වාන අහං වදාමි, පඤ්ඤො නිහීනො සිරීමාව සෙය්යො.

පරස්ස වා අත්තනො වාපි හෙතු, බාලො මුසා භාසති අප්පපඤ්ඤො;

සො නින්දිතො හොති සභාය මජ්ඣෙ, පච්ඡාපි [පෙච්චම්පි (සී. පී.), පෙච්චාපි (?)] සො දුග්ගතිගාමී හොති;

එතම්පි දිස්වාන අහං වදාමි, පඤ්ඤොව සෙය්යො න යසස්සි බාලො.

අත්ථම්පි ¶ චෙ භාසති භූරිපඤ්ඤො, අනාළ්හියො [අනාලයො (පී.)] අප්පධනො දලිද්දො;

න තස්ස තං රූහති ඤාතිමජ්ඣෙ, සිරී ¶ ච පඤ්ඤාණවතො න හොති;

එතම්පි දිස්වාන අහං වදාමි, පඤ්ඤො නිහීනො සිරීමාව සෙය්යො.

පරස්ස වා අත්තනො වාපි හෙතු, න භාසති අලිකං භූරිපඤ්ඤො;

සො පූජිතො හොති සභාය මජ්ඣෙ, පච්ඡාපි සො සුග්ගතිගාමී හොති;

එතම්පි දිස්වාන අහං වදාමි, පඤ්ඤොව සෙය්යො න යසස්සි බාලො.

හත්ථී ගවස්සා මණිකුණ්ඩලා ච, ථියො ච ඉද්ධෙසු කුලෙසු ජාතා;

සබ්බාව තා උපභොගා භවන්ති, ඉද්ධස්ස පොසස්ස අනිද්ධිමන්තො;

එතම්පි දිස්වාන අහං වදාමි, පඤ්ඤො නිහීනො සිරීමාව සෙය්යො.

අසංවිහිතකම්මන්තං, බාලං දුම්මෙධමන්තිනං;

සිරී ජහති දුම්මෙධං, ජිණ්ණංව උරගො තචං;

එතම්පි දිස්වාන අහං වදාමි, පඤ්ඤොව සෙය්යො න යසස්සි බාලො.

පඤ්ච පණ්ඩිතා මයං භද්දන්තෙ, සබ්බෙ ¶ පඤ්ජලිකා උපට්ඨිතා;

ත්වං නො අභිභුය්ය ඉස්සරොසි, සක්කොව භූතපති දෙවරාජා;

එතම්පි දිස්වාන අහං වදාමි, පඤ්ඤො නිහීනො සිරීමාව සෙය්යො.

දාසොව ¶ ¶ පඤ්ඤස්ස යසස්සි බාලො, අත්ථෙසු ජාතෙසු තථාවිධෙසු;

යං පණ්ඩිතො නිපුණං සංවිධෙති, සම්මොහමාපජ්ජති තත්ථ බාලො;

එතම්පි දිස්වාන අහං වදාමි, පඤ්ඤොව සෙය්යො න යසස්සි බාලො.

අද්ධා හි පඤ්ඤාව සතං පසත්ථා, කන්තා සිරී භොගරතා මනුස්සා;

ඤාණඤ්ච බුද්ධානමතුල්යරූපං, පඤ්ඤං න අච්චෙති සිරී කදාචි.

යං තං අපුච්ඡිම්හ අකිත්තයී නො, මහොසධ කෙවලධම්මදස්සී;

ගවං සහස්සං උසභඤ්ච නාගං, ආජඤ්ඤයුත්තෙ ච රථෙ දස ඉමෙ;

පඤ්හස්ස වෙය්යාකරණෙන තුට්ඨො, දදාමි ¶ තෙ ගාමවරානි සොළසාති.

සිරීමන්තජාතකං [සිරිමන්දජාතකං (සී. ස්යා. පී.)] චතුත්ථං.

එතෙ යූථා පතියන්ති, භීතා මරණස්ස [මරණා (ස්යා. පී.), මරණ (ක.)] චිත්තක;

ගච්ඡ තුවම්පි මාකඞ්ඛි, ජීවිස්සන්ති තයා සහ.

නාහං රොහණ [රොහන්ත (සී. පී.), රොහන (ස්යා.)] ගච්ඡාමි, හදයං මෙ අවකස්සති;

න තං අහං ජහිස්සාමි, ඉධ හිස්සාමි ජීවිතං.

තෙ හි නූන මරිස්සන්ති, අන්ධා අපරිණායකා;

ගච්ඡ තුවම්පි මාකඞ්ඛි, ජීවිස්සන්ති තයා සහ.

නාහං රොහණ ගච්ඡාමි, හදයං මෙ අවකස්සති;

න තං බද්ධං [බන්ධං (ක.)] ජහිස්සාමි, ඉධ හිස්සාමි ජීවිතං.

ගච්ඡ ¶ භීරු පලායස්සු, කූටෙ බද්ධොස්මි ආයසෙ;

ගච්ඡ තුවම්පි මාකඞ්ඛි, ජීවිස්සන්ති තයා සහ.

නාහං රොහණ ගච්ඡාමි, හදයං මෙ අවකස්සති;

න තං අහං ජහිස්සාමි, ඉධ හිස්සාමි ජීවිතං.

තෙ හි නූන මරිස්සන්ති, අන්ධා අපරිණායකා;

ගච්ඡ තුවම්පි මාකඞ්ඛි, ජීවිස්සන්ති තයා සහ.

නාහං රොහණ ගච්ඡාමි, හදයං මෙ අවකස්සති;

න ¶ තං බද්ධං ජහිස්සාමි, ඉධ හිස්සාමි ජීවිතං.

අයං සො ලුද්දකො එති, ලුද්දරූපො [රුද්දරූපො (සී. පී.)] සහාවුධො;

යො නො වධිස්සති අජ්ජ, උසුනා සත්තියා අපි [මපි (සී. ස්යා. පී.)].

සා ¶ මුහුත්තං පලායිත්වා, භයට්ටා [භයට්ඨා (පී.)] භයතජ්ජිතා;

සුදුක්කරං අකරා භීරු, මරණායූපනිවත්තථ.

කින්නු තෙමෙ මිගා හොන්ති, මුත්තා බද්ධං උපාසරෙ;

න තං චජිතුමිච්ඡන්ති, ජීවිතස්සපි කාරණා.

භාතරො හොන්ති මෙ ලුද්ද, සොදරියා එකමාතුකා;

න මං චජිතුමිච්ඡන්ති, ජීවිතස්සපි කාරණා.

තෙ හි නූන මරිස්සන්ති, අන්ධා අපරිණායකා;

පඤ්චන්නං ජීවිතං දෙහි, භාතරං මුඤ්ච ලුද්දක.

සො වො අහං පමොක්ඛාමි, මාතාපෙත්තිභරං මිගං;

නන්දන්තු මාතාපිතරො, මුත්තං දිස්වා මහාමිගං.

එවං ලුද්දක නන්දස්සු, සහ සබ්බෙහි ඤාතිභි;

යථාහමජ්ජ නන්දාමි, මුත්තං දිස්වා මහාමිගං.

කථං ත්වං පමොක්ඛො [කථං පමොක්ඛො (සී. පී.), කථං තෙ පරොක්ඛො (?)] ආසි, උපනීතස්මි ජීවිතෙ;

කථං පුත්ත අමොචෙසි, කූටපාසම්හ ලුද්දකො.

භණං කණ්ණසුඛං වාචං, හදයඞ්ගං හදයස්සිතං;

සුභාසිතාහි වාචාහි, චිත්තකො මං අමොචයි.

භණං ¶ කණ්ණසුඛං වාචං, හදයඞ්ගං හදයස්සිතං;

සුභාසිතාහි ¶ වාචාහි, සුතනා මං අමොචයි.

සුත්වා කණ්ණසුඛං වාචං, හදයඞ්ගං හදයස්සිතං;

සුභාසිතානි සුත්වාන, ලුද්දකො මං අමොචයි.

එවං ආනන්දිතො හොතු, සහ දාරෙහි ලුද්දකො;

යථා මයජ්ජ නන්දාම, දිස්වා රොහණමාගතං.

නනු ත්වං අවච [අවචා (සී. පී.)] ලුද්ද, ‘‘මිගචම්මානි ආහරිං’’;

අථ කෙන නු වණ්ණෙන, මිගචම්මානි නාහරි.

ආගමා චෙව හත්ථත්ථං, කූටපාසඤ්ච සො මිගො;

අබජ්ඣි තං [අබජ්ඣි තඤ්ච (පී.)] මිගරාජං, තඤ්ච මුත්තා උපාසරෙ.

තස්ස මෙ අහු සංවෙගො, අබ්භුතො ලොමහංසනො;

ඉමඤ්චාහං මිගං හඤ්ඤෙ, අජ්ජ හිස්සාමි ජීවිතං.

කීදිසා තෙ මිගා ලුද්ද, කීදිසා ධම්මිකා මිගා;

කථංවණ්ණා කථංසීලා, බාළ්හං ඛො නෙ පසංසසි.

ඔදාතසිඞ්ගා ¶ සුචිවාළා, ජාතරූපතචූපමා;

පාදා ලොහිතකා තෙසං, අඤ්ජිතක්ඛා මනොරමා.

එදිසා තෙ මිගා දෙව, එදිසා ධම්මිකා මිගා;

මාතාපෙත්තිභරා දෙව, න තෙ සො අභිහාරිතුං [අභිහාරයුං (ක. සී.), අභිහාරයිං (ස්යා.), අභිහාරයං (පී.)].

දම්මි නික්ඛසතං ලුද්ද, ථූලඤ්ච මණිකුණ්ඩලං;

චතුස්සදඤ්ච [චතුරස්සඤ්ච (ස්යා. ක.)] පල්ලඞ්කං, උමාපුප්ඵසරින්නිභං [උම්මාපුප්ඵසිරින්නිභං (සී. ස්යා. පී. ක.)].

ද්වෙ ¶ ච සාදිසියො භරියා, උසභඤ්ච ගවං සතං;

ධම්මෙන රජ්ජං කාරෙස්සං, බහුකාරො මෙසි ලුද්දක.

කසිවාණිජ්ජා [කසී වණිජ්ජා (සී. ස්යා. පී.)] ඉණදානං, උඤ්ඡාචරියා ච ලුද්දක;

එතෙන දාරං පොසෙහි, මා පාපං අකරී පුනාති [අකරා පුනන්ති (ක. සී. පී.)].

රොහණමිගජාතකං [රොහන්තමිගජාතකං (සී. පී.)] පඤ්චමං.

එතෙ ¶ හංසා පක්කමන්ති, වක්කඞ්ගා භයමෙරිතා;

හරිත්තච හෙමවණ්ණ, කාමං සුමුඛ පක්කම.

ඔහාය මං ඤාතිගණා, එකං පාසවසං ගතං;

අනපෙක්ඛමානා [නාපෙක්ඛමානා (ක.)] ගච්ඡන්ති, කිං එසො අවහිය්යසි.

පතෙව පතතං සෙට්ඨ, නත්ථි බද්ධෙ සහායතා [සහායකා (ස්යා.)];

මා අනීඝාය හාපෙසි, කාමං සුමුඛ පක්කම.

නාහං ‘‘දුක්ඛපරෙතො’’ති [දුක්ඛපරෙතොපි (ක.)], ධතරට්ඨ තුවං [තවං (සී. පී.)] ජහෙ;

ජීවිතං මරණං වා මෙ, තයා සද්ධිං භවිස්සති.

එතදරියස්ස කල්යාණං, යං ත්වං සුමුඛ භාසසි;

තඤ්ච වීමංසමානොහං, ‘‘පතතෙතං’’ අවස්සජිං.

අපදෙන පදං යාති, අන්තලික්ඛචරො [අන්තලික්ඛෙ චරො (සී. පී.)] දිජො;

ආරා පාසං න බුජ්ඣි ත්වං, හංසානං පවරුත්තම [පවරුත්තමො (ක. සී. පී.)].

යදා පරාභවො හොති, පොසො ජීවිතසඞ්ඛයෙ;

අථ ¶ ජාලඤ්ච පාසඤ්ච, ආසජ්ජාපි න බුජ්ඣති.

එතෙ හංසා පක්කමන්ති, වක්කඞ්ගා භයමෙරිතා;

හරිත්තච හෙමවණ්ණ, ත්වඤ්ඤෙව [ත්වඤ්ච තං (සී.), ත්වඤ්ච (පී.)] අවහිය්යසි.

එතෙ ¶ භුත්වා ච පිත්වා ච, පක්කමන්ති විහඞ්ගමා;

අනපෙක්ඛමානා වක්කඞ්ගා, ත්වඤ්ඤෙවෙකො උපාසසි.

කින්නු ත්යායං [තායං (සී. ස්යා. පී.)] දිජො හොති, මුත්තො බද්ධං උපාසසි;

ඔහාය සකුණා යන්ති, කිං එකො අවහිය්යසි.

රාජා මෙ සො දිජො මිත්තො, සඛා පාණසමො ච මෙ;

නෙව නං විජහිස්සාමි, යාව කාලස්ස පරියායං.

යො ච ත්වං සඛිනො හෙතු, පාණං චජිතුමිච්ඡසි;

සො තෙ සහායං මුඤ්චාමි, හොතු රාජා තවානුගො.

එවං ¶ ලුද්දක නන්දස්සු, සහ සබ්බෙහි ඤාතිභි;

යථාහමජ්ජ නන්දාමි, දිස්වා මුත්තං දිජාධිපං.

කච්චින්නු භොතො කුසලං, කච්චි භොතො අනාමයං;

කච්චි රට්ඨමිදං ඵීතං, ධම්මෙන මනුසාසසි.

කුසලඤ්චෙව මෙ හංස, අථො හංස අනාමයං;

අථො රට්ඨමිදං ඵීතං, ධම්මෙන මනුසාසහං.

කච්චි භොතො අමච්චෙසු, දොසො කොචි න විජ්ජති;

කච්චි ආරා අමිත්තා තෙ, ඡායා දක්ඛිණතොරිව.

අථොපි මෙ අමච්චෙසු, දොසො කොචි න විජ්ජති;

අථො ¶ ආරා අමිත්තා මෙ, ඡායා දක්ඛිණතොරිව.

කච්චි තෙ සාදිසී භරියා, අස්සවා පියභාණිනී;

පුත්තරූපයසූපෙතා, තව ඡන්දවසානුගා.

අථො මෙ සාදිසී භරියා, අස්සවා පියභාණිනී;

පුත්තරූපයසූපෙතා, මම ඡන්දවසානුගා.

කච්චි තෙ බහවො පුත්තා, සුජාතා රට්ඨවඩ්ඪන;

පඤ්ඤාජවෙන සම්පන්නා, සම්මොදන්ති තතො තතො.

සතමෙකො ච මෙ පුත්තා, ධතරට්ඨ මයා සුතා;

තෙසං ත්වං කිච්චමක්ඛාහි, නාවරුජ්ඣන්ති [නාවරජ්ඣන්ති (ක. සී. පී.)] තෙ වචො.

උපපන්නොපි චෙ හොති, ජාතියා විනයෙන වා;

අථ පච්ඡා කුරුතෙ යොගං, කිච්ඡෙ [කිච්චෙ (සී. ස්යා. පී.)] ආපාසු [ආවාසු (ස්යා.), ආපදාසු (ක.)] සීදති.

තස්ස සංහීරපඤ්ඤස්ස, විවරො ජායතෙ මහා;

රත්තිමන්ධොව [නත්තමන්ධොව (සී. පී.)] රූපානි, ථූලානි මනුපස්සති.

අසාරෙ ¶ සාරයොගඤ්ඤූ, මතිං න ත්වෙව වින්දති;

සරභොව ගිරිදුග්ගස්මිං, අන්තරායෙව සීදති.

හීනජච්චොපි චෙ හොති, උට්ඨාතා ධිතිමා නරො;

ආචාරසීලසම්පන්නො, නිසෙ අග්ගීව භාසති.

එතං ¶ මෙ උපමං කත්වා, පුත්තෙ විජ්ජාසු වාචය [ඨාපස (ස්යා. ක.)];

සංවිරූළ්හෙථ මෙධාවී, ඛෙත්තෙ බීජංව [ඛෙත්තබීජංව (සී. පී.)] වුට්ඨියාති.

මිගලුද්දො ¶ මහාරාජා, පඤ්චාලානං රථෙසභො;

නික්ඛන්තො සහ සෙනාය, ඔගණො වනමාගමා.

තත්ථද්දසා අරඤ්ඤස්මිං, තක්කරානං කුටිං කතං;

තස්සා [තස්මා (ස්යා. පී. ක.)] කුටියා නික්ඛම්ම, සුවො ලුද්දානි භාසති.

සම්පන්නවාහනො පොසො, යුවා සම්මට්ඨකුණ්ඩලො [කුණ්ඩලී (ස්යා. ක.)];

සොභති ලොහිතුණ්හීසො, දිවා සූරියොව භාසති.

මජ්ඣන්හිකෙ [මජ්ඣන්තිකෙ (සබ්බත්ථ)] සම්පතිකෙ, සුත්තො රාජා සසාරථි;

හන්දස්සාභරණං සබ්බං, ගණ්හාම සාහසා [සහසා (සී. ස්යා. පී.)] මයං.

නිසීථෙපි රහො දානි, සුත්තො රාජා සසාරථි;

ආදාය වත්ථං මණිකුණ්ඩලඤ්ච, හන්ත්වාන සාඛාහි අවත්ථරාම.

කින්නු උම්මත්තරූපොව, සත්තිගුම්බ පභාසසි;

දුරාසදා හි රාජානො, අග්ගි පජ්ජලිතො යථා.

අථ ත්වං පතිකොලම්බ, මත්තො ථුල්ලානි ගජ්ජසි;

මාතරි මය්හං නග්ගාය, කින්නු ත්වං විජිගුච්ඡසෙ.

උට්ඨෙහි සම්ම තරමානො, රථං යොජෙහි සාරථි;

සකුණො මෙ න රුච්චති, අඤ්ඤං ගච්ඡාම අස්සමං.

යුත්තො රථො මහාරාජ, යුත්තො ච බලවාහනො;

අධිතිට්ඨ මහාරාජ, අඤ්ඤං ගච්ඡාම අස්සමං.

කො ¶ නුමෙව ගතා [ක්ව නු’මෙ’පගතා (?)] සබ්බෙ, යෙ අස්මිං පරිචාරකා;

එස ගච්ඡති පඤ්චාලො, මුත්තො තෙසං අදස්සනා.

කොදණ්ඩකානි ¶ ¶ ගණ්හථ, සත්තියො තොමරානි ච;

එස ගච්ඡති පඤ්චාලො, මා වො මුඤ්චිත්ථ ජීවතං [ජීවිතං (බහූසු)].

අථාපරො පටිනන්දිත්ථ, සුවො ලොහිතතුණ්ඩකො;

ස්වාගතං තෙ මහාරාජ, අථො තෙ අදුරාගතං;

ඉස්සරොසි අනුප්පත්තො, යං ඉධත්ථි පවෙදය.

තින්දුකානි පියාලානි, මධුකෙ කාසුමාරියො;

ඵලානි ඛුද්දකප්පානි, භුඤ්ජ රාජ වරං වරං.

ඉදම්පි පානීයං සීතං, ආභතං ගිරිගබ්භරා;

තතො පිව මහාරාජ, සචෙ ත්වං අභිකඞ්ඛසි.

අරඤ්ඤං උඤ්ඡාය ගතා, යෙ අස්මිං පරිචාරකා;

සයං උට්ඨාය ගණ්හව්හො, හත්ථා මෙ නත්ථි දාතවෙ.

භද්දකො වතයං පක්ඛී, දිජො පරමධම්මිකො;

අථෙසො ඉතරො පක්ඛී, සුවො ලුද්දානි භාසති.

‘‘එතං හනථ බන්ධථ, මා වො මුඤ්චිත්ථ ජීවතං’’;

ඉච්චෙවං විලපන්තස්ස, සොත්ථිං [සොත්ථී (ස්යා.)] පත්තොස්මි අස්සමං.

භාතරොස්ම මහාරාජ, සොදරියා එකමාතුකා;

එකරුක්ඛස්මිං සංවඩ්ඪා, නානාඛෙත්තගතා උභො.

සත්තිගුම්බො ච චොරානං, අහඤ්ච ඉසීනං ඉධ;

අසතං ¶ සො, සතං අහං, තෙන ධම්මෙන නො විනා.

තත්ථ වධො ච බන්ධො ච, නිකතී වඤ්චනානි ච;

ආලොපා සාහසාකාරා, තානි සො තත්ථ සික්ඛති.

ඉධ සච්චඤ්ච ධම්මො ච, අහිංසා සංයමො දමො;

ආසනූදකදායීනං, අඞ්කෙ වද්ධොස්මි භාරධ [භාරත (සී. ස්යා. පී.)].

යං යඤ්හි රාජ භජති, සන්තං වා යදි වා අසං;

සීලවන්තං විසීලං වා, වසං තස්සෙව ගච්ඡති.

යාදිසං කුරුතෙ මිත්තං, යාදිසං චූපසෙවති;

සොපි තාදිසකො හොති, සහවාසො හි [සහවාසොපි (ස්යා. ක.)] තාදිසො.

සෙවමානො ¶ සෙවමානං, සම්ඵුට්ඨො සම්ඵුසං පරං;

සරො දිද්ධො කලාපංව, අලිත්තමුපලිම්පති;

උපලෙපභයා [උපලිම්පභයා (ස්යා. ක.)] ධීරො, නෙව පාපසඛා සියා.

පූතිමච්ඡං ¶ කුසග්ගෙන, යො නරො උපනය්හති;

කුසාපි පූති [පූතී (සී. පී.)] වායන්ති, එවං බාලූපසෙවනා.

තගරඤ්ච පලාසෙන, යො නරො උපනය්හති;

පත්තාපි සුරභි [සුරභී (සී. ස්යා. පී.)] වායන්ති, එවං ධීරූපසෙවනා.

තස්මා පත්තපුටස්සෙව [ඵලපුටස්සෙව (සී. පී.), පලපුටස්සෙව (ක. අට්ඨ.), පලාසපුටස්සෙව (ස්යා. ක.)], ඤත්වා සම්පාකමත්තනො;

අසන්තෙ නොපසෙවෙය්ය, සන්තෙ සෙවෙය්ය පණ්ඩිතො;

අසන්තො නිරයං නෙන්ති, සන්තො පාපෙන්ති සුග්ගතින්ති.

භල්ලාතියො ¶ [භල්ලාටියො (සී. පී.)] නාම අහොසි රාජා, රට්ඨං පහාය මිගවං අචාරි සො;

අගමා ගිරිවරං ගන්ධමාදනං, සුපුප්ඵිතං [සම්පුප්ඵිතං (සී. පී.)] කිම්පුරිසානුචිණ්ණං.

සාළූරසඞ්ඝඤ්ච නිසෙධයිත්වා, ධනුං [ධනු (සී. ස්යා. පී.)] කලාපඤ්ච සො නික්ඛිපිත්වා;

උපාගමි වචනං වත්තුකාමො, යත්ථට්ඨිතා කිම්පුරිසා අහෙසුං.

හිමච්චයෙ හෙමවතාය තීරෙ, කිමිධට්ඨිතා මන්තයව්හො අභිණ්හං;

පුච්ඡාමි වො මානුසදෙහවණ්ණෙ, කථං නු [කථං වො (සී. ස්යා. පී.)] ජානන්ති මනුස්සලොකෙ.

මල්ලං ¶ ගිරිං පණ්ඩරකං තිකූටං, සීතොදකා [සීතොදියා (සී. පී.), සීතොදිකා (?)] අනුවිචරාම නජ්ජො;

මිගා මනුස්සාව නිභාසවණ්ණා, ජානන්ති නො කිම්පුරිසාති ලුද්ද.

සුකිච්ඡරූපං පරිදෙවයව්හො [පරිදෙවථව්හො (?) මොග්ගල්ලානබ්යාකරණෙ 6.38 සුත්තං], ආලිඞ්ගිතො චාසි පියො පියාය;

පුච්ඡාමි වො මානුසදෙහවණ්ණෙ, කිමිධ වනෙ රොදථ අප්පතීතා.

සුකිච්ඡරූපං පරිදෙවයව්හො, ආලිඞ්ගිතො චාසි පියො පියාය;

පුච්ඡාමි වො මානුසදෙහවණ්ණෙ, කිමිධ වනෙ විලපථ අප්පතීතා.

සුකිච්ඡරූපං පරිදෙවයව්හො, ආලිඞ්ගිතො චාසි පියො පියාය;

පුච්ඡාමි වො මානුසදෙහවණ්ණෙ, කිමිධ ¶ වනෙ සොචථ අප්පතීතා.

මයෙකරත්තං [රත්තිං (පී.)] විප්පවසිම්හ ලුද්ද, අකාමකා අඤ්ඤමඤ්ඤං සරන්තා;

තමෙකරත්තං අනුතප්පමානා, සොචාම ‘‘සා රත්ති පුනං න හෙස්සති’’.

යමෙකරත්තං අනුතප්පථෙතං, ධනං ව නට්ඨං පිතරං ව පෙතං;

පුච්ඡාමි වො මානුසදෙහවණ්ණෙ, කථං විනා වාසමකප්පයිත්ථ.

යමිමං ¶ [යයිමං (ක. සී.)] නදිං පස්සසි සීඝසොතං, නානාදුමච්ඡාදනං සෙලකූලං [දුමච්ඡදනං සෙලකූටං (සී. පී.), දුමසඤ්ඡන්නං සෙලකූලං (ක.)];

තං මෙ පියො උත්තරි වස්සකාලෙ, මමඤ්ච ¶ මඤ්ඤං අනුබන්ධතීති.

අහඤ්ච ¶ අඞ්කොලකමොචිනාමි, අතිමුත්තකං සත්තලියොථිකඤ්ච;

‘‘පියො ච මෙ හෙහිති මාලභාරී, අහඤ්ච නං මාලිනී අජ්ඣුපෙස්සං’’.

අහඤ්චිදං කුරවකමොචිනාමි, උද්දාලකා පාටලිසින්ධුවාරකා [සින්ධුවාරිතා (ස්යා. පී. ක.)];

‘‘පියො ච මෙ හෙහිති මාලභාරී, අහඤ්ච නං මාලිනී අජ්ඣුපෙස්සං’’.

අහඤ්ච සාලස්ස සුපුප්ඵිතස්ස, ඔචෙය්ය පුප්ඵානි කරොමි මාලං;

‘‘පියො ච මෙ හෙහිති මාලභාරී, අහඤ්ච නං මාලිනී අජ්ඣුපෙස්සං’’.

අහඤ්ච සාලස්ස සුපුප්ඵිතස්ස, ඔචෙය්ය පුප්ඵානි කරොමි භාරං;

ඉදඤ්ච නො හෙහිති සන්ථරත්ථං, යත්ථජ්ජිමං [යත්ථජ්ජමං (සී. පී.)] විහරිස්සාම [විහරිස්සාමු (පී.)] රත්තිං.

අහඤ්ච ඛො අගළුං [අග්ගලු (ස්යා. ක.), අකලුං (පී.)] චන්දනඤ්ච, සිලාය පිංසාමි පමත්තරූපා;

‘‘පියො ච මෙ හෙහිති රොසිතඞ්ගො, අහඤ්ච ¶ නං රොසිතා අජ්ඣුපෙස්සං’’.

අථාගමා සලිලං සීඝසොතං, නුදං සාලෙ සලළෙ කණ්ණිකාරෙ;

ආපූරථ [අපූරථ (සී. පී.), ආපූරථෙ (ස්යා.)] තෙන මුහුත්තකෙන, සායං නදී ආසි මයා සුදුත්තරා.

උභොසු තීරෙසු මයං තදා ඨිතා, සම්පස්සන්තා උභයො අඤ්ඤමඤ්ඤං;

සකිම්පි රොදාම සකිං හසාම, කිච්ඡෙන නො ආගමා [අගමා (සී. ස්යා. පී.)] සංවරී සා.

පාතොව ¶ [පාතො ච (සී. ස්යා. පී.)] ඛො උග්ගතෙ සූරියම්හි, චතුක්කං නදිං උත්තරියාන ලුද්ද;

ආලිඞ්ගියා අඤ්ඤමඤ්ඤං මයං උභො, සකිම්පි රොදාම සකිං හසාම.

තීහූනකං සත්තසතානි ලුද්ද, යමිධ මයං විප්පවසිම්හ පුබ්බෙ;

වස්සෙකිමං [වාසෙකිමං (සී. පී.)] ජීවිතං භූමිපාල, කො නීධ කන්තාය විනා වසෙය්ය.

ආයුඤ්ච වො කීවතකො නු සම්ම, සචෙපි ජානාථ වදෙථ ආයුං;

අනුස්සවා වුඩ්ඪතො ආගමා වා, අක්ඛාථ ¶ මෙ තං අවිකම්පමානා.

ආයුඤ්ච නො වස්සසහස්සං ලුද්ද, න චන්තරා පාපකො අත්ථි රොගො;

අප්පඤ්ච [අප්පංව (ස්යා. ක.)] දුක්ඛං සුඛමෙව භිය්යො, අවීතරාගා විජහාම ජීවිතං.

ඉදඤ්ච සුත්වාන අමානුසානං, භල්ලාතියො ඉත්තර ජීවිතන්ති;

නිවත්තථ න මිගවං අචරි, අදාසි දානානි අභුඤ්ජි භොගෙ.

ඉදඤ්ච සුත්වාන අමානුසානං, සම්මොදථ මා කලහං අකත්ථ;

මා වො තපී අත්තකම්මාපරාධො, යථාපි තෙ කිම්පුරිසෙකරත්තං.

ඉදඤ්ච ¶ සුත්වාන අමානුසානං, සම්මොදථ මා විවාදං අකත්ථ;

මා වො තපී අත්තකම්මාපරාධො, යථාපි තෙ කිම්පුරිසෙකරත්තං.

විවිධං ¶ [විවිධ (සී. ස්යා.)] අධිමනා සුණොමහං, වචනපථං තව අත්ථසංහිතං;

මුඤ්චං [මුඤ්ච (සී. පී.)] ගිරං නුදසෙව මෙ දරං, සමණ ¶ සුඛාවහ ජීව මෙ චිරන්ති.

කො තං හිංසති හෙඨෙති, කිං [කින්නු (පී. ක.)] දුම්මනො සොචසි අප්පතීතො;

කස්සජ්ජ මාතාපිතරො රුදන්තු, ක්වජ්ජ සෙතු [කො න්වෙජ්ජ සෙති (ක.), කො අජ්ජ සෙතු (?)] නිහතො පථබ්යා.

තුට්ඨොස්මි දෙව තව දස්සනෙන, චිරස්සං පස්සාමි තං භූමිපාල;

අහිංසකො රෙණුමනුප්පවිස්ස, පුත්තෙන තෙ හෙඨයිතොස්මි [පොථයිතොස්මි (ක.)] දෙව.

ආයන්තු දොවාරිකා ඛග්ගබන්ධා [ඛග්ගබද්ධා (සී. පී.)], කාසාවියා යන්තු [හන්තු (ක.)] අන්තෙපුරන්තං;

හන්ත්වාන තං සොමනස්සං කුමාරං, ඡෙත්වාන සීසං වරමාහරන්තු.

පෙසිතා රාජිනො දූතා, කුමාරං එතදබ්රවුං;

ඉස්සරෙන විතිණ්ණොසි, වධං පත්තොසි ඛත්තිය.

ස රාජපුත්තො පරිදෙවයන්තො, දසඞ්ගුලිං අඤ්ජලිං පග්ගහෙත්වා;

අහම්පි ¶ ඉච්ඡාමි ජනින්ද දට්ඨුං, ජීවං මං නෙත්වා [ජීවං පනෙත්වා (සී. පී.)] පටිදස්සයෙථ.

තස්ස තං වචනං සුත්වා, රඤ්ඤො පුත්තං අදස්සයුං;

පුත්තො ච පිතරං දිස්වා, දූරතොවජ්ඣභාසථ.

ආගච්ඡුං ¶ [ආගඤ්ඡුං (සී.), ආගඤ්ඡු (පී.)] දොවාරිකා ඛග්ගබන්ධා, කාසාවියා හන්තු මමං ජනින්ද;

අක්ඛාහි මෙ පුච්ඡිතො එතමත්ථං, අපරාධො කො නිධ මමජ්ජ අත්ථි.

සායඤ්ච පාතො උදකං සජාති, අග්ගිං සදා පාරිචරතප්පමත්තො;

තං තාදිසං සංයතං බ්රහ්මචාරිං, කස්මා තුවං බ්රූසි ගහප්පතීති.

තාලා ච මූලා ච ඵලා ච දෙව, පරිග්ගහා විවිධා සන්තිමස්ස;

තෙ රක්ඛති ගොපයතප්පමත්තො, [බ්රාහ්මණො ගහපති තෙන හොති (සී. ස්යා. පී.)] තස්මා අහං බ්රූමි ගහප්පතීති [බ්රාහ්මණො ගහපති තෙන හොති (සී. ස්යා. පී.)].

සච්චං ඛො එතං වදසි කුමාර, පරිග්ගහා විවිධා සන්තිමස්ස;

තෙ රක්ඛති ගොපයතප්පමත්තො, ස [නත්ථි ඉදං සී. ස්යා. පී. පොත්ථකෙසු] බ්රාහ්මණො ¶ ගහපති තෙන හොති.

සුණන්තු මය්හං පරිසා සමාගතා, සනෙගමා ජානපදා ච සබ්බෙ;

බාලායං බාලස්ස වචො නිසම්ම, අහෙතුනා ඝාතයතෙ මං [ඝාතයතෙ (සී. පී.)] ජනින්දො.

දළ්හස්මි ¶ මූලෙ විසටෙ විරූළ්හෙ, දුන්නික්කයො වෙළු පසාඛජාතො;

වන්දාමි පාදානි තව [තවං (සී. පී.)] ජනින්ද, අනුජාන මං පබ්බජිස්සාමි දෙව.

භුඤ්ජස්සු භොගෙ විපුලෙ කුමාර, සබ්බඤ්ච තෙ ඉස්සරියං දදාමි;

අජ්ජෙව ත්වං කුරූනං හොහි රාජා, මා පබ්බජී පබ්බජ්ජා හි දුක්ඛා.

කින්නූධ ¶ දෙව තවමත්ථි භොගා, පුබ්බෙවහං [පුබ්බෙ චහං (ක.)] දෙවලොකෙ රමිස්සං;

රූපෙහි සද්දෙහි අථො රසෙහි, ගන්ධෙහි ඵස්සෙහි මනොරමෙහි.

භුත්තා ච මෙ [භුත්තා (සී. පී.)] භොගා තිදිවස්මිං දෙව, පරිවාරිතා [පරිචාරිතා (ක.)] අච්ඡරානං ගණෙන [අච්ඡරාසංගණෙන (ස්යා. පී. ක.)];

තුවඤ්ච [තවඤ්ච (සී. පී.)] බාලං පරනෙය්යං විදිත්වා, න ¶ තාදිසෙ රාජකුලෙ වසෙය්යං.

සචාහං බාලො පරනෙය්යො අස්මි, එකාපරාධං [එතාපරාධං (ක.)] ඛම පුත්ත මය්හං;

පුනපි චෙ එදිසකං භවෙය්ය, යථාමතිං සොමනස්ස කරොහි.

අනිසම්ම කතං කම්මං, අනවත්ථාය චින්තිතං;

භෙසජ්ජස්සෙව වෙභඞ්ගො, විපාකො හොති පාපකො.

නිසම්ම ච කතං කම්මං, සම්මාවත්ථාය චින්තිතං;

භෙසජ්ජස්සෙව සම්පත්ති, විපාකො හොති භද්රකො.

අලසො ගිහී කාමභොගී න සාධු, අසඤ්ඤතො පබ්බජිතො න සාධු;

රාජා න සාධු අනිසම්මකාරී, යො පණ්ඩිතො කොධනො තං න සාධු.

නිසම්ම ඛත්තියො කයිරා, නානිසම්ම දිසම්පති;

නිසම්මකාරිනො රාජ, යසො කිත්ති ච වඩ්ඪති.

නිසම්ම දණ්ඩං පණයෙය්ය ඉස්සරො, වෙගා කතං තප්පති භූමිපාල;

සම්මාපණීධී ච නරස්ස අත්ථා, අනානුතප්පා තෙ භවන්ති පච්ඡා.

අනානුතප්පානි ¶ හි යෙ කරොන්ති, විභජ්ජ ¶ කම්මායතනානි ලොකෙ;

විඤ්ඤුප්පසත්ථානි සුඛුද්රයානි, භවන්ති බුද්ධානුමතානි [වද්ධානුමතානි (සී. පී.)] තානි.

ආගච්ඡුං දොවාරිකා ඛග්ගබන්ධා, කාසාවියා හන්තු මමං ජනින්ද;

මාතුඤ්ච [මාතුච්ච (පී.)] අඞ්කස්මිමහං නිසින්නො, ආකඩ්ඪිතො සහසා තෙහි දෙව.

කටුකඤ්හි සම්බාධං සුකිච්ඡං [සුකිච්ඡ (සී. පී.)] පත්තො, මධුරම්පි යං ජීවිතං ලද්ධ රාජ;

කිච්ඡෙනහං අජ්ජ වධා පමුත්තො, පබ්බජ්ජමෙවාභිමනොහමස්මි.

පුත්තො තවායං තරුණො සුධම්මෙ, අනුකම්පකො සොමනස්සො කුමාරො;

තං යාචමානො න ලභාමි ස්වජ්ජ [සජ්ජ (සී. පී.)], අරහසි නං යාචිතවෙ [යාචිතුයෙ (ක.)] තුවම්පි.

රමස්සු ¶ භික්ඛාචරියාය පුත්ත, නිසම්ම ධම්මෙසු පරිබ්බජස්සු;

සබ්බෙසු භූතෙසු නිධාය දණ්ඩං, අනින්දිතො බ්රහ්මමුපෙහි ඨානං.

අච්ඡෙර [අච්ඡරිය (සී. ස්යා. පී.)] රූපං වත යාදිසඤ්ච, දුක්ඛිතං ¶ මං දුක්ඛාපයසෙ සුධම්මෙ;

යාචස්සු පුත්තං ඉති වුච්චමානා, භිය්යොව උස්සාහයසෙ කුමාරං.

යෙ විප්පමුත්තා අනවජ්ජභොගිනො [භොජිනො (සී. ස්යා. පී.)], පරිනිබ්බුතා ලොකමිමං චරන්ති;

තමරියමග්ගං පටිපජ්ජමානං, න උස්සහෙ වාරයිතුං කුමාරං.

අද්ධා ¶ හවෙ සෙවිතබ්බා සපඤ්ඤා, බහුස්සුතා යෙ බහුඨානචින්තිනො;

යෙසායං සුත්වාන සුභාසිතානි, අප්පොස්සුක්කා වීතසොකා සුධම්මාති.

කා නු විජ්ජුරිවාභාසි, ඔසධී විය තාරකා;

දෙවතා නුසි ගන්ධබ්බී, න තං මඤ්ඤාමි මානුසිං [මානුසී (ස්යා. ක.)].

නම්හි දෙවී න ගන්ධබ්බී, න මහාරාජ මානුසී;

නාගකඤ්ඤාස්මි භද්දන්තෙ, අත්ථෙනම්හි ඉධාගතා.

විබ්භන්තචිත්තා කුපිතින්ද්රියාසි, නෙත්තෙහි තෙ වාරිගණා සවන්ති;

කිං ¶ තෙ නට්ඨං කිං පන පත්ථයානා, ඉධාගතා නාරි තදිඞ්ඝ බ්රූහි.

යමුග්ගතෙජො උරගොති චාහු, නාගොති නං ආහු ජනා ජනින්ද;

තමග්ගහී පුරිසො ජීවිකත්ථො, තං බන්ධනා මුඤ්ච පතී මමෙසො.

කථං න්වයං බලවිරියූපපන්නො, හත්ථත්ත [හත්ථත්ථ (සී. ස්යා. පී.)] මාගච්ඡි වනිබ්බකස්ස;

අක්ඛාහි මෙ නාගකඤ්ඤෙ තමත්ථං, කථං විජානෙමු ගහීතනාගං.

නගරම්පි නාගො භස්මං කරෙය්ය, තථා හි සො බලවිරියූපපන්නො;

ධම්මඤ්ච නාගො අපචායමානො, තස්මා පරක්කම්ම තපො කරොති.

චාතුද්දසිං ¶ පඤ්චදසිං [පන්නරසිං (සී. ස්යා. පී.)] ච රාජ, චතුප්පථෙ සම්මති නාගරාජා;

තමග්ගහී පුරිසො ජීවිකත්ථො, තං බන්ධනා මුඤ්ච පතී මමෙසො.

සොළසිත්ථිසහස්සානි, ආමුත්තමණිකුණ්ඩලා;

වාරිගෙහසයා නාරී [නාරියො (පී.)], තාපි තං සරණං ගතා.

ධම්මෙන ¶ මොචෙහි අසාහසෙන, ගාමෙන නික්ඛෙන ගවං සතෙන;

ඔස්සට්ඨකායො උරගො චරාතු, පුඤ්ඤත්ථිකො මුඤ්චතු බන්ධනස්මා.

ධම්මෙන ¶ මොචෙමි අසාහසෙන, ගාමෙන නික්ඛෙන ගවං සතෙන;

ඔස්සට්ඨකායො උරගො චරාතු, පුඤ්ඤත්ථිකො මුඤ්චතු බන්ධනස්මා.

දම්මි නික්ඛසතං ලුද්ද, ථූලඤ්ච මණිකුණ්ඩලං;

චතුස්සදඤ්ච පල්ලඞ්කං, උමාපුප්ඵසරින්නිභං.

ද්වෙ ච සාදිසියො භරියා, උසභඤ්ච ගවං සතං;

ඔස්සට්ඨකායො උරගො චරාතු, පුඤ්ඤත්ථිකො මුඤ්චතු බන්ධනස්මා.

විනාපි දානා තව වචනං ජනින්ද, මුඤ්චෙමු නං උරගං බන්ධනස්මා;

ඔස්සට්ඨකායො උරගො චරාතු, පුඤ්ඤත්ථිකො මුඤ්චතු බන්ධනස්මා.

මුත්තො චම්පෙය්යකො නාගො, රාජානං එතදබ්රවි;

නමො තෙ කාසිරාජත්ථු, නමො තෙ කාසිවඩ්ඪන;

අඤ්ජලිං තෙ පග්ගණ්හාමි, පස්සෙය්යං මෙ නිවෙසනං.

අද්ධා ¶ ¶ හි දුබ්බිස්සසමෙතමාහු, යං මානුසො විස්සසෙ අමානුසම්හි;

සචෙ ච මං යාචසි එතමත්ථං, දක්ඛෙමු තෙ නාග නිවෙසනානි.

සචෙපි [සචෙ හි (සී. පී. අට්ඨ.)] වාතො ගිරිමාවහෙය්ය, චන්දො ච සුරියො ච ඡමා පතෙය්යුං;

සබ්බා ච නජ්ජො පටිසොතං වජෙය්යුං, න ත්වෙවහං රාජ මුසා භණෙය්යං.

නභං ඵලෙය්ය උදධීපි සුස්සෙ, සංවට්ටයෙ [සංවට්ටෙයං (සී. පී.), සංවට්ටෙය්ය (ස්යා. ක.)] භූතධරා වසුන්ධරා;

සිලුච්චයො මෙරු සමූලමුප්පතෙ [මුබ්බහෙ (සී. ස්යා. පී. ක. අට්ඨ.), මුට්ඨහෙ (ක.)], න ත්වෙවහං රාජ මුසා භණෙය්යං.

අද්ධා හි දුබ්බිස්සසමෙතමාහු, යං මානුසො විස්සසෙ අමානුසම්හි;

සචෙ ච මං යාචසි එතමත්ථං, දක්ඛෙමු තෙ නාග නිවෙසනානි.

තුම්හෙ ඛොත්ථ ඝොරවිසා උළාරා, මහාතෙජා ඛිප්පකොපී ච හොථ;

මංකාරණා [මම කාරණා (සී. ස්යා. පී.)] බන්ධනස්මා පමුත්තො, අරහසි නො ජානිතුයෙ [ජානිතායෙ (සී.), ජානිතවෙ (ස්යා.), ජානිතයෙ (පී.)] කතානි.

සො ¶ පච්චතං නිරයෙ ඝොරරූපෙ, මා කායිකං සාතමලත්ථ කිඤ්චි;

පෙළාය බද්ධො මරණං උපෙතු, යො තාදිසං කම්මකතං න ජානෙ.

සච්චප්පටිඤ්ඤා ¶ තවමෙස හොතු, අක්කොධනො හොහි අනුපනාහී;

සබ්බඤ්ච තෙ නාගකුලං සුපණ්ණා, අග්ගිංව ගිම්හෙසු [ගිම්හාසු (සී. ස්යා. පී.)] විවජ්ජයන්තු.

අනුකම්පසී නාගකුලං ජනින්ද, මාතා යථා සුප්පියං එකපුත්තං;

අහඤ්ච තෙ නාගකුලෙන සද්ධිං, කාහාමි වෙය්යාවටිකං උළාරං.

යොජෙන්තු වෙ රාජරථෙ සුචිත්තෙ, කම්බොජකෙ අස්සතරෙ සුදන්තෙ;

නාගෙ ච යොජෙන්තු සුවණ්ණකප්පනෙ, දක්ඛෙමු නාගස්ස නිවෙසනානි.

භෙරී ¶ මුදිඞ්ගා [මුතිඞ්ගා (සී. පී.)] පණවා ච සඞ්ඛා, අවජ්ජයිංසු උග්ගසෙනස්ස රඤ්ඤො;

පායාසි රාජා බහුසොභමානො, පුරක්ඛතො නාරිගණස්ස මජ්ඣෙ.

සුවණ්ණචිතකං ¶ භූමිං, අද්දක්ඛි කාසිවඩ්ඪනො;

සොවණ්ණමයපාසාදෙ, වෙළුරියඵලකත්ථතෙ.

ස රාජා පාවිසි බ්යම්හං, චම්පෙය්යස්ස නිවෙසනං;

ආදිච්චවණ්ණසන්නිභං, කංසවිජ්ජු පභස්සරං.

නානාරුක්ඛෙහි සඤ්ඡන්නං, නානාගන්ධසමීරිතං;

සො පාවෙක්ඛි කාසිරාජා, චම්පෙය්යස්ස නිවෙසනං.

පවිට්ඨස්මිං කාසිරඤ්ඤෙ, චම්පෙය්යස්ස නිවෙසනං;

දිබ්බා තූරියා පවජ්ජිංසු, නාගකඤ්ඤා ච නච්චිසුං [නච්චයුං (සී. පී. ක.)].

තං නාගකඤ්ඤා චරිතං ගණෙන, අන්වාරුහී කාසිරාජා පසන්නො;

නිසීදි සොවණ්ණමයම්හි පීඨෙ, සාපස්සයෙ [සොපස්සයෙ (ක.)] චන්දනසාරලිත්තෙ.

සො ¶ තත්ථ භුත්වා ච අථො රමිත්වා, චම්පෙය්යකං කාසිරාජා අවොච;

විමානසෙට්ඨානි ඉමානි තුය්හං, ආදිච්චවණ්ණානි පභස්සරානි;

නෙතාදිසං අත්ථි මනුස්සලොකෙ, කිං පත්ථයං [කිමත්ථියං (සී. ස්යා. පී.)] නාග තපො කරොසි.

තා කම්බුකායූරධරා සුවත්ථා, වට්ටඞ්ගුලී තම්බතලූපපන්නා;

පග්ගය්හ ¶ පායෙන්ති අනොමවණ්ණා, නෙතාදිසං අත්ථි මනුස්සලොකෙ;

නජ්ජො ච තෙමා පුථුලොමමච්ඡා, ආටා [ආදා (ස්යා.), අදා (පී.)] සකුන්තාභිරුදා සුතිත්ථා;

නෙතාදිසං අත්ථි මනුස්සලොකෙ, කිං පත්ථයං නාග තපො කරොසි.

කොඤ්චා මයූරා දිවියා ච හංසා, වග්ගුස්සරා කොකිලා සම්පතන්ති;

නෙතාදිසං අත්ථි මනුස්සලොකෙ, කිං පත්ථයං නාග තපො කරොසි.

අම්බා ච සාලා තිලකා ච ජම්බුයො, උද්දාලකා පාටලියො ච ඵුල්ලා;

නෙතාදිසං අත්ථි මනුස්සලොකෙ, කිං පත්ථයං නාග තපො කරොසි.

ඉමා ච තෙ පොක්ඛරඤ්ඤො සමන්තතො, දිබ්බා [දිබ්යා (ස්යා.), දිවියා (පී.)] ච ගන්ධා සතතං පවායන්ති;

නෙතාදිසං අත්ථි මනුස්සලොකෙ, කිං පත්ථයං නාග තපො කරොසි.

න ¶ පුත්තහෙතු න ධනස්ස හෙතු, න ¶ ආයුනො චාපි [වාපි (සී. පී.)] ජනින්ද හෙතු;

මනුස්සයොනිං අභිපත්ථයානො, තස්මා පරක්කම්ම තපො කරොමි.

ත්වං ¶ ලොහිතක්ඛො විහතන්තරංසො, අලඞ්කතො කප්පිතකෙසමස්සු;

සුරොසිතො ලොහිතචන්දනෙන, ගන්ධබ්බරාජාව දිසා පභාසසි.

දෙවිද්ධිපත්තොසි මහානුභාවො, සබ්බෙහි කාමෙහි සමඞ්ගිභූතො;

පුච්ඡාමි තං නාගරාජෙතමත්ථං, සෙය්යො ඉතො කෙන මනුස්සලොකො.

ජනින්ද නාඤ්ඤත්ර මනුස්සලොකා, සුද්ධී ව සංවිජ්ජති සංයමො වා;

අහඤ්ච ලද්ධාන මනුස්සයොනිං, කාහාමි ජාතිමරණස්ස අන්තං.

අද්ධා හවෙ සෙවිතබ්බා සපඤ්ඤා, බහුස්සුතා යෙ බහුඨානචින්තිනො;

නාරියො ච දිස්වාන තුවඤ්ච නාග, කාහාමි පුඤ්ඤානි අනප්පකානි.

අද්ධා හවෙ සෙවිතබ්බා සපඤ්ඤා, බහුස්සුතා ¶ යෙ බහුඨානචින්තිනො;

නාරියො ච දිස්වාන මමඤ්ච රාජ, කරොහි පුඤ්ඤානි අනප්පකානි.

ඉදඤ්ච මෙ ජාතරූපං පහූතං, රාසී සුවණ්ණස්ස ච තාලමත්තා;

[ඉතො හරිත්වා සොවණ්ණඝරානි කාරය, රූපියස්ස ච පාකාරං කරොන්තු (සී. ස්යා.) ඉතො හරිත්වා සොවණ්ණඝරානි, [කාරය] රූපියස්ස ච පාකාරං කරොන්තු (පී.)] ඉතො හරිත්වාන සුවණ්ණඝරානි, කරස්සු රූපියපාකාරං කරොන්තු [ඉතො හරිත්වා සොවණ්ණඝරානි කාරය, රූපියස්ස ච පාකාරං කරොන්තු (සී. ස්යා.) ඉතො හරිත්වා සොවණ්ණඝරානි, [කාරය] රූපියස්ස ච පාකාරං කරොන්තු (පී.)].

මුත්තා ¶ ච [මුත්තානඤ්ච (සී. ස්යා.)] වාහසහස්සානි පඤ්ච, වෙළුරියමිස්සානි ඉතො හරිත්වා;

අන්තෙපුරෙ භූමියං සන්ථරන්තු, නික්කද්දමා හෙහිති නීරජා ච.

එතාදිසං ආවස රාජසෙට්ඨ, විමානසෙට්ඨං බහු සොභමානං;

බාරාණසිං නගරං ඉද්ධං ඵීතං, රජ්ජඤ්ච කාරෙහි අනොමපඤ්ඤාති.

බ්රහ්මලොකා චවිත්වාන, දෙවපුත්තො මහිද්ධිකො;

රඤ්ඤො පුත්තො උදපාදි, සබ්බකාමසමිද්ධිසු.

කාමා ¶ වා කාමසඤ්ඤා වා, බ්රහ්මලොකෙ න විජ්ජති;

ස්වාස්සු [ය්වාස්ස (සී.)] තායෙව සඤ්ඤාය, කාමෙහි විජිගුච්ඡථ.

තස්ස චන්තෙපුරෙ ආසි, ඣානාගාරං සුමාපිතං;

සො තත්ථ පටිසල්ලීනො [පටිසල්ලානො (ක.)], එකො රහසි ඣායථ.

ස රාජා පරිදෙවෙසි, පුත්තසොකෙන අට්ටිතො;

එකපුත්තො චයං මය්හං, න ච කාමානි භුඤ්ජති.

කො නු ඛ්වෙත්ථ [ඛෙත්ථ (සී. පී.)] උපායො සො, කො වා ජානාති කිඤ්චනං;

යො [කො (සී. පී.)] මෙ පුත්තං පලොභෙය්ය, යථා කාමානි පත්ථයෙ.

අහු ¶ කුමාරී තත්ථෙව, වණ්ණරූපසමාහිතා;

කුසලා නච්චගීතස්ස, වාදිතෙ ච පදක්ඛිණා.

සා තත්ථ උපසඞ්කම්ම, රාජානං එතදබ්රවි;

අහං ඛො නං පලොභෙය්යං, සචෙ භත්තා භවිස්සති.

තං තථාවාදිනිං රාජා, කුමාරිං එතදබ්රවි;

ත්වඤ්ඤෙව නං පලොභෙහි, තව භත්තා භවිස්සති.

සා ¶ ච අන්තෙපුරං ගන්ත්වා, බහුං කාමුපසංහිතං;

හදයඞ්ගමා පෙමනීයා, චිත්රා ගාථා අභාසථ.

තස්සා ච ගායමානාය, සද්දං සුත්වාන නාරියා;

කාමච්ඡන්දස්ස උප්පජ්ජි, ජනං සො පරිපුච්ඡථ.

කස්සෙසො සද්දො කො වා සො, භණති උච්චාවචං බහුං;

හදයඞ්ගමං පෙමනීයං, අහො [අථො (සී. පී.)] කණ්ණසුඛං මම.

එසා ¶ ඛො පමදා දෙව, ඛිඩ්ඩා එසා අනප්පිකා [අනප්පකා (ක.)];

සචෙ ත්වං කාමෙ භුඤ්ජෙය්ය, භිය්යො භිය්යො ඡාදෙය්යු තං.

ඉඞ්ඝ ආගච්ඡතොරෙන [ආගච්ඡතොරෙනං (ක.) ආගච්ඡතු + ඔරෙන], අවිදූරම්හි ගායතු;

අස්සමස්ස සමීපම්හි, සන්තිකෙ මය්හං ගායතු.

තිරොකුට්ටම්හි ගායිත්වා, ඣානාගාරම්හි පාවිසි;

බන්ධි නං [භන්ධිතුං (ස්යා. ක.)] අනුපුබ්බෙන, ආරඤ්ඤමිව කුඤ්ජරං.

තස්ස [තස්සා (ස්යා.)] කාමරසං ඤත්වා, ඉස්සාධම්මො අජායථ;

‘‘අහමෙව කාමෙ භුඤ්ජෙය්යං, මා අඤ්ඤො පුරිසො අහු’’.

තතො අසිං ගහෙත්වාන, පුරිසෙ හන්තුං උපක්කමි;

අහමෙවෙකො භුඤ්ජිස්සං, මා අඤ්ඤො පුරිසො සියා.

තතො ජානපදා සබ්බෙ, වික්කන්දිංසු සමාගතා;

පුත්තො ත්යායං මහාරාජ, ජනං හෙඨෙත්යදූසකං.

තඤ්ච රාජා විවාහෙසි [නිවාහෙසි (ස්යා.), විහාහෙසි (පී.)], සම්හා රට්ඨා ච [රට්ඨාතො (සී. පී.), රට්ඨතො (ක.)] ඛත්තියො;

යාවතා විජිතං මය්හං, න තෙ වත්ථබ්බ [වත්තබ්බ (සී. පී.)] තාවදෙ.

තතො සො භරියමාදාය, සමුද්දං උපසඞ්කමි;

පණ්ණසාලං කරිත්වාන, වනමුඤ්ඡාය පාවිසි.

අථෙත්ථ ¶ ඉසි මාගච්ඡි, සමුද්දං උපරූපරි;

සො තස්ස ගෙහං පාවෙක්ඛි, භත්තකාලෙ උපට්ඨිතෙ.

තඤ්ච ¶ භරියා පලොභෙසි, පස්ස යාව සුදාරුණං;

චුතො සො බ්රහ්මචරියම්හා, ඉද්ධියා පරිහායථ.

රාජපුත්තො ¶ ච උඤ්ඡාතො, වනමූලඵලං බහුං;

සායං කාජෙන [කාචෙන (පී.)] ආදාය, අස්සමං උපසඞ්කමි.

ඉසී ච ඛත්තියං දිස්වා, සමුද්දං උපසඞ්කමි;

‘‘වෙහායසං ගමිස්ස’’න්ති, සීදතෙ සො මහණ්ණවෙ.

ඛත්තියො ච ඉසිං දිස්වා, සීදමානං මහණ්ණවෙ;

තස්සෙව අනුකම්පාය, ඉමා ගාථා අභාසථ.

අභිජ්ජමානෙ වාරිස්මිං, සයං ආගම්ම ඉද්ධියා;

මිස්සීභාවිත්ථියා ගන්ත්වා, සංසීදසි මහණ්ණවෙ.

ආවට්ටනී මහාමායා, බ්රහ්මචරියවිකොපනා;

සීදන්ති නං විදිත්වාන, ආරකා පරිවජ්ජයෙ.

අනලා මුදුසම්භාසා, දුප්පූරා තා නදීසමා;

සීදන්ති නං විදිත්වාන, ආරකා පරිවජ්ජයෙ.

යං එතා උපසෙවන්ති, ඡන්දසා වා ධනෙන වා;

ජාතවෙදොව සං ඨානං, ඛිප්පං අනුදහන්ති නං.

ඛත්තියස්ස වචො සුත්වා, ඉසිස්ස නිබ්බිදා අහු;

ලද්ධා පොරාණකං මග්ගං, ගච්ඡතෙ සො විහායසං.

ඛත්තියො ච ඉසිං දිස්වා, ගච්ඡමානං විහායසං;

සංවෙගං අලභී ධීරො, පබ්බජ්ජං සමරොචයි.

තතො සො පබ්බජිත්වාන, කාමරාගං විරාජයි;

කාමරාගං ¶ විරාජෙත්වා, බ්රහ්මලොකූපගො අහූති.

පඤ්ච ¶ පණ්ඩිතා සමාගතාත්ථ, පඤ්හා මෙ පටිභාති තං සුණාථ;

නින්දියමත්ථං පසංසියං වා, කස්සෙවාවිකරෙය්ය [කස්ස වාවීකරෙය්ය (ක.)] ගුය්හමත්ථං.

ත්වං ¶ ආවිකරොහි භූමිපාල, භත්තා භාරසහො තුවං වදෙ තං;

තව ඡන්දරුචීනි [ඡන්දඤ්ච රුචිඤ්ච (සී. පී.)] සම්මසිත්වා, අථ වක්ඛන්ති ජනින්ද පඤ්ච ධීරා.

යා සීලවතී අනඤ්ඤථෙය්යා [අනඤ්ඤධෙය්යා (සී. පී.)], භත්තුච්ඡන්දවසානුගා (පියා) [( ) නත්ථි සී. පී. පොත්ථකෙසු] මනාපා;

නින්දියමත්ථං පසංසියං වා, භරියායාවිකරෙය්ය [භරියාය වාවීකරෙය්ය (ක.)] ගුය්හමත්ථං.

යො කිච්ඡගතස්ස ආතුරස්ස, සරණං හොති ගතී පරායනඤ්ච;

නින්දියමත්ථං පසංසියං වා, සඛිනො වාවිකරෙය්ය ගුය්හමත්ථං.

ජෙට්ඨො ¶ [යො ජෙට්ඨො (ස්යා.)] අථ මජ්ඣිමො කනිට්ඨො, යො [සො (සී. ස්යා. පී.)] චෙ සීලසමාහිතො ඨිතත්තො;

නින්දියමත්ථං පසංසියං වා, භාතු වාවීකරෙය්ය ගුය්හමත්ථං.

යො වෙ පිතුහදයස්ස පද්ධගූ [පත්ථගූ (ස්යා.), පත්තගූ (ක.)], අනුජාතො පිතරං අනොමපඤ්ඤො;

නින්දියමත්ථං පසංසියං වා, පුත්තස්සාවිකරෙය්ය [පුත්තස්ස වාවීකරෙය්ය (ක.)] ගුය්හමත්ථං.

මාතා ¶ ද්විපදාජනින්දසෙට්ඨ, යා නං [යො තං (සී. පී.)] පොසෙති ඡන්දසා පියෙන;

නින්දියමත්ථං පසංසියං වා, මාතුයාවීකරෙය්ය [මාතුයා වාවීකරෙය්ය (ක.)] ගුය්හමත්ථං.

ගුය්හස්ස හි ගුය්හමෙව සාධු, න හි ගුය්හස්ස පසත්ථමාවිකම්මං;

අනිප්ඵන්නතා [අනිප්ඵාදාය (සී. පී.), අනිප්ඵන්නතාය (ස්යා.), ආ නිප්ඵාදා (?)] සහෙය්ය ධීරො, නිප්ඵන්නොව [නිප්ඵන්නත්ථො (සී. පී.), නිප්ඵන්නත්ථොව (ස්යා.)] යථාසුඛං භණෙය්ය.

කිං ත්වං විමනොසි රාජසෙට්ඨ, ද්විපදජනින්ද [දිපදින්ද (සී. ස්යා. පී.)] වචනං සුණොම මෙතං [නෙතං (සී. පී.), තෙතං (ස්යා.)];

කිං චින්තයමානො දුම්මනොසි, නූන දෙව අපරාධො අත්ථි මය්හං.

‘‘පණ්හෙ ¶ [පඤ්ඤො (සී. පී.), පඤ්හෙ (ස්යා.), පන්හෙ (ක.)] වජ්ඣො මහොසධො’’ති, ආණත්තො මෙ වධාය භූරිපඤ්ඤො;

තං චින්තයමානො දුම්මනොස්මි, න හි දෙවී අපරාධො අත්ථි තුය්හං.

අභිදොසගතො දානි එහිසි, කිං සුත්වා කිං සඞ්කතෙ මනො තෙ;

කො තෙ කිමවොච භූරිපඤ්ඤ, ඉඞ්ඝ වචනං සුණොම බ්රූහි මෙතං.

‘‘පණ්හෙ වජ්ඣො මහොසධො’’ති, යදි තෙ මන්තයිතං ජනින්ද දොසං;

භරියාය රහොගතො අසංසි, ගුය්හං පාතුකතං සුතං මමෙතං.

යං ¶ සාලවනස්මිං සෙනකො, පාපකම්මං අකාසි අසබ්භිරූපං;

සඛිනොව රහොගතො අසංසි, ගුය්හං පාතුකතං සුතං මමෙතං.

පුක්කුස [පක්කුස (ක.) ජා. 1.7.41 පණ්ණජාතකෙ පස්සිතබ්බං] පුරිසස්ස තෙ ජනින්ද, උප්පන්නො රොගො අරාජයුත්තො;

භාතුඤ්ච [භාතුච්ච (සී. පී.), භාතුව (ස්යා.)] රහොගතො අසංසි, ගුය්හං පාතුකතං සුතං මමෙතං.

ආබාධොයං ¶ අසබ්භිරූපො, කාමින්දො [කාවින්දො (සී. පී.)] නරදෙවෙන ඵුට්ඨො;

පුත්තස්ස රහොගතො අසංසි, ගුය්හං පාතුකතං සුතං මමෙතං.

අට්ඨවඞ්කං ¶ මණිරතනං උළාරං, සක්කො තෙ අදදා පිතාමහස්ස;

දෙවින්දස්ස ගතං තදජ්ජ හත්ථං [දෙවින්දස්ස තදජ්ජ හත්ථගතං (ක.)], මාතුඤ්ච රහොගතො අසංසි;

ගුය්හස්ස හි ගුය්හමෙව සාධු, න හි ගුය්හස්ස පසත්ථමාවිකම්මං;

අනිප්ඵන්නතා සහෙය්ය ධීරො, නිප්ඵන්නොව යථාසුඛං භණෙය්ය.

න ගුය්හමත්ථං විවරෙය්ය, රක්ඛෙය්ය නං යථා නිධිං;

න හි පාතුකතො සාධු, ගුය්හො අත්ථො පජානතා.

ථියා ගුය්හං න සංසෙය්ය, අමිත්තස්ස ච පණ්ඩිතො;

යො චාමිසෙන සංහීරො, හදයත්ථෙනො ච යො නරො.

ගුය්හමත්ථං අසම්බුද්ධං, සම්බොධයති යො නරො;

මන්තභෙදභයා තස්ස, දාසභූතො තිතික්ඛති.

යාවන්තො ¶ පුරිසස්සත්ථං, ගුය්හං ජානන්ති මන්තිනං;

තාවන්තො ¶ තස්ස උබ්බෙගා, තස්මා ගුය්හං න විස්සජෙ.

විවිච්ච භාසෙය්ය දිවා රහස්සං, රත්තිං ගිරං නාතිවෙලං පමුඤ්චෙ;

උපස්සුතිකා හි සුණන්ති මන්තං, තස්මා මන්තො ඛිප්පමුපෙති භෙදන්ති.

චිරස්සං වත පස්සාම, බ්රාහ්මණං දෙවවණ්ණිනං;

මහාජටං ඛාරිධරං [භාරධරං (පී.)], පඞ්කදන්තං රජස්සිරං.

චිරස්සං වත පස්සාම, ඉසිං ධම්මගුණෙ රතං;

කාසායවත්ථවසනං, වාකචීරං පටිච්ඡදං.

ආසනං උදකං පජ්ජං, පටිගණ්හාතු නො භවං;

අග්ඝෙ භවන්තං පුච්ඡාම, අග්ඝං කුරුතු නො භවං.

අධිච්ච වෙදෙ පරියෙස විත්තං, පුත්තෙ ගහෙ [ගෙහෙ (සී. ස්යා. පී.)] තාත පතිට්ඨපෙත්වා;

ගන්ධෙ රසෙ පච්චනුභුය්ය [පච්චනුභොත්ව (ස්යා.), පච්චනුභුත්ව (පී.)] සබ්බං, අරඤ්ඤං සාධු මුනි සො පසත්ථො.

වෙදා න සච්චා න ච විත්තලාභො, න පුත්තලාභෙන ජරං විහන්ති;

ගන්ධෙ ¶ රසෙ මුච්චන [මුඤ්චන (සී. ක.)] මාහු සන්තො, සකම්මුනා [සකම්මනා (සී. පී.)] හොති ඵලූපපත්ති.

අද්ධා හි සච්චං වචනං තවෙතං, සකම්මුනා හොති ඵලූපපත්ති;

ජිණ්ණා ච මාතාපිතරො තවීමෙ [තවෙමෙ (සී.), තව යිමෙ (ස්යා. පී.)], පස්සෙය්යුං තං වස්සසතං අරොගං [අරොග්යං (ස්යා. ක.)].

යස්සස්ස ¶ ¶ සක්ඛී මරණෙන රාජ, ජරාය මෙත්තී නරවීරසෙට්ඨ;

යො චාපි ජඤ්ඤා න මරිස්සං කදාචි, පස්සෙය්යුං තං වස්සසතං අරොගං.

යථාපි නාවං පුරිසො දකම්හි, එරෙති චෙ නං උපනෙති තීරං;

එවම්පි බ්යාධී සතතං ජරා ච, උපනෙති මච්චං [මච්චු (ස්යා. පී.)] වසමන්තකස්ස.

පඞ්කො ච කාමා පලිපො ච කාමා, මනොහරා දුත්තරා මච්චුධෙය්යා;

එතස්මිං පඞ්කෙ පලිපෙ බ්යසන්නා [විසන්නා (ස්යා. ක.)], හීනත්තරූපා න තරන්ති පාරං.

අයං පුරෙ ලුද්දමකාසි කම්මං, ස්වායං ගහීතො න හි මොක්ඛිතො මෙ;

ඔරුන්ධියා ¶ නං පරිරක්ඛිස්සාමි, මායං පුන ලුද්දමකාසි කම්මං.

ගවංව [ගාවංව (සී.)] නට්ඨං පුරිසො යථා වනෙ, අන්වෙසතී [පරියෙසතී (සී. පී.)] රාජ අපස්සමානො;

එවං නට්ඨො එසුකාරී මමත්ථො, සොහං කථං න ගවෙසෙය්යං රාජ.

හිය්යොති හිය්යති [හීයොති හීයති (සී.)] පොසො, පරෙති පරිහායති;

අනාගතං නෙතමත්ථීති ඤත්වා, උප්පන්නඡන්දං කො පනුදෙය්ය ධීරො.

පස්සාමි වොහං දහරං [දහරී (ස්යා. පී. ක.)] කුමාරිං, මත්තූපමං කෙතකපුප්ඵනෙත්තං;

අභුත්තභොගෙ [අභුත්ව භොගෙ (ස්යා. ක. අට්ඨ.), අභුත්ව භොගෙ (පී.), භොගෙ අතුත්වා (ක.)] පඨමෙ වයස්මිං, ආදාය මච්චු වජතෙ කුමාරිං.

යුවා ¶ සුජාතො සුමුඛො සුදස්සනො, සාමො කුසුම්භපරිකිණ්ණමස්සු;

හිත්වාන කාමෙ පටිකච්ච [පටිගච්ච (සී.), පටිගච්ඡ (ස්යා. පී.)] ගෙහං, අනුජාන මං පබ්බජිස්සාමි දෙව.

සාඛාහි රුක්ඛො ලභතෙ සමඤ්ඤං, පහීනසාඛං පන ඛාණුමාහු;

පහීනපුත්තස්ස මමජ්ජ භොති, වාසෙට්ඨි ¶ භික්ඛාචරියාය කාලො.

අඝස්මි කොඤ්චාව යථා හිමච්චයෙ, කතානි [තන්තානි (සී. පී.)] ජාලානි පදාලිය [පදාලෙය්ය (සී.)] හංසා;

ගච්ඡන්ති පුත්තා ච පතී ච මය්හං, සාහං කථං නානුවජෙ පජානං.

එතෙ භුත්වා වමිත්වා ච, පක්කමන්ති විහඞ්ගමා;

යෙ ච භුත්වාන වමිංසු, තෙ මෙ හත්ථත්ත [හත්ථත්ථ (සී. ස්යා. පී.)] මාගතා.

අවමී බ්රාහ්මණො කාමෙ, සො [තෙ (සී. පී.)] ත්වං පච්චාවමිස්සසි;

වන්තාදො පුරිසො රාජ, න සො හොති පසංසියො.

පඞ්කෙ ච [පඞ්කෙව (සී. පී.)] පොසං පලිපෙ බ්යසන්නං, බලී යථා දුබ්බලමුද්ධරෙය්ය;

එවම්පි මං ත්වං උදතාරි භොති, පඤ්චාලි ගාථාහි සුභාසිතාහි.

ඉදං වත්වා මහාරාජා, එසුකාරී දිසම්පති;

රට්ඨං හිත්වාන පබ්බජි, නාගො ඡෙත්වාව බන්ධනං.

රාජා ¶ ච පබ්බජ්ජමරොචයිත්ථ, රට්ඨං පහාය නරවීරසෙට්ඨො;

තුවම්පි නො හොති යථෙව රාජා, අම්හෙහි ගුත්තා අනුසාස රජ්ජං.

රාජා ¶ ච පබ්බජ්ජමරොචයිත්ථ, රට්ඨං ¶ පහාය නරවීරසෙට්ඨො;

අහම්පි එකා [එකාව (සී.)] චරිස්සාමි ලොකෙ, හිත්වාන කාමානි මනොරමානි.

රාජා ච පබ්බජ්ජමරොචයිත්ථ, රට්ඨං පහාය නරවීරසෙට්ඨො;

අහම්පි එකා චරිස්සාමි ලොකෙ, හිත්වාන කාමානි යථොධිකානි.

අච්චෙන්ති කාලා තරයන්ති රත්තියො, වයොගුණා අනුපුබ්බං ජහන්ති;

අහම්පි එකා චරිස්සාමි ලොකෙ, හිත්වාන කාමානි මනොරමානි.

අච්චෙන්ති කාලා තරයන්ති රත්තියො, වයොගුණා අනුපුබ්බං ජහන්ති;

අහම්පි එකා චරිස්සාමි ලොකෙ, හිත්වාන කාමානි යථොධිකානි.

අච්චෙන්ති කාලා තරයන්ති රත්තියො, වයොගුණා අනුපුබ්බං ජහන්ති;

අහම්පි එකා චරිස්සාමි ලොකෙ, සීතිභූතා [සීතීභූතා (සී.)] සබ්බමතිච්ච සඞ්ගන්ති.

යමෙකරත්තිං ¶ පඨමං, ගබ්භෙ වසති මාණවො;

අබ්භුට්ඨිතොව සො යාති [සයති (සී. පී.), ස යාති (කත්ථචි)], සගච්ඡං න නිවත්තති.

න ¶ යුජ්ඣමානා න බලෙනවස්සිතා, නරා න ජීරන්ති න චාපි මිය්යරෙ;

සබ්බං හිදං [හි තං (සී. පී.)] ජාතිජරායුපද්දුතං, තං මෙ මතී හොති චරාමි ධම්මං.

චතුරඞ්ගිනිං සෙනං සුභිංසරූපං, ජයන්ති රට්ඨාධිපතී පසය්හ;

න මච්චුනො ජයිතුමුස්සහන්ති, තං මෙ මතී හොති චරාමි ධම්මං.

හත්ථීහි අස්සෙහි රථෙහි පත්තිභි, පරිවාරිතා මුච්චරෙ එකච්චෙය්යා [එකචෙය්යා (සී. පී.)];

න මච්චුනො [න මච්චුතො (සී.)] මුච්චිතුමුස්සහන්ති, තං මෙ මතී හොති චරාමි ධම්මං.

හත්ථීහි අස්සෙහි රථෙහි පත්තිභි, සූරා [පුරා (ක.)] පභඤ්ජන්ති පධංසයන්ති;

න මච්චුනො භඤ්ජිතුමුස්සහන්ති, තං මෙ මතී හොති චරාමි ධම්මං.

මත්තා ගජා භින්නගළා [පභින්නගලා (සී.)] පභින්නා, නගරානි ¶ මද්දන්ති ජනං හනන්ති;

න මච්චුනො මද්දිතුමුස්සහන්ති, තං මෙ මතී හොති චරාමි ධම්මං.

ඉස්සාසිනො කතහත්ථාපි වීරා [වීරා (සී. පී.)], දූරෙපාතී [පතී (ක.)] අක්ඛණවෙධිනොපි;

න මච්චුනො විජ්ඣිතුමුස්සහන්ති, තං මෙ මතී හොති චරාමි ධම්මං.

සරානි ¶ ඛීයන්ති සසෙලකානනා, සබ්බං හිදං [හි තං (සී. පී.), පිතං (ස්යා.)] ඛීයති දීඝමන්තරං;

සබ්බං හිදං [හි තං (සී. පී.), පිතං (ස්යා.)] භඤ්ජරෙ කාලපරියායං, තං මෙ මතී හොති චරාමි ධම්මං.

සබ්බෙ ¶ සමෙවං හි නරානනාරිනං [නරානරීනං (පී.), නාරී නරානං (ස්යා.), නරනාරීනං (ක.)], චලාචලං පාණභුනොධ ජීවිතං;

පටොව ධුත්තස්ස දුමොව කූලජො, තං මෙ මතී හොති චරාමි ධම්මං.

දුමප්ඵලානෙව පතන්ති මාණවා, දහරා ච වුද්ධා ච සරීරභෙදා;

නාරියො නරා මජ්ඣිමපොරිසා ච, තං මෙ මතී හොති චරාමි ධම්මං.

නායං වයො තාරකරාජසන්නිභො, යදබ්භතීතං ¶ ගතමෙව දානි තං;

ජිණ්ණස්ස හී නත්ථි රතී කුතො සුඛං, තං මෙ මතී හොති චරාමි ධම්මං.

යක්ඛා පිසාචා අථවාපි පෙතා, කුපිතාතෙ [කුපිතාපි තෙ (සී. පී.)] අස්සසන්ති මනුස්සෙ;

න මච්චුනො අස්සසිතුස්සහන්ති, තං මෙ මතී හොති චරාමි ධම්මං.

යක්ඛෙ පිසාචෙ අථවාපි පෙතෙ, කුපිතෙපි තෙ නිජ්ඣපනං කරොන්ති;

න මච්චුනො නිජ්ඣපනං කරොන්ති, තං මෙ මතී හොති චරාමි ධම්මං.

අපරාධකෙ දූසකෙ හෙඨකෙ ච, රාජානො දණ්ඩෙන්ති විදිත්වාන දොසං;

න මච්චුනො දණ්ඩයිතුස්සහන්ති, තං මෙ මතී හොති චරාමි ධම්මං.

අපරාධකා දූසකා හෙට්ඨකා ච, ලභන්ති තෙ රාජිනො නිජ්ඣපෙතුං;

න මච්චුනො නිජ්ඣපනං කරොන්ති, තං මෙ මතී හොති චරාමි ධම්මං.

න ¶ ඛත්තියොති න ච බ්රාහ්මණොති, න ¶ අඩ්ඪකා බලවා තෙජවාපි;

න මච්චුරාජස්ස අපෙක්ඛමත්ථි, තං මෙ මතී හොති චරාමි ධම්මං.

සීහා ච බ්යග්ඝා ච අථොපි දීපියො, පසය්හ ඛාදන්ති විප්ඵන්දමානං;

න මච්චුනො ඛාදිතුමුස්සහන්ති, තං මෙ මතී හොති චරාමි ධම්මං.

මායාකාරා රඞ්ගමජ්ඣෙ කරොන්තා, මොහෙන්ති චක්ඛූනි ජනස්ස තාවදෙ;

න මච්චුනො මොහයිතුස්සහන්ති, තං මෙ මතී හොති චරාමි ධම්මං.

ආසීවිසා කුපිතා උග්ගතෙජා, ඩංසන්ති මාරෙන්තිපි තෙ මනුස්සෙ;

න මච්චුනො ඩංසිතුමුස්සහන්ති, තං මෙ මතී හොති චරාමි ධම්මං.

ආසීවිසා කුපිතා යං ඩංසන්ති, තිකිච්ඡකා තෙස විසං හනන්ති;

න මච්චුනො දට්ඨවිසං [දට්ඨස්ස විසං (ක.)] හනන්ති, තං මෙ මතී හොති චරාමි ධම්මං.

ධම්මන්තරී වෙත්තරණී [වෙතරණී (සී. පී.)] ච භොජො, විසානි ¶ හන්ත්වාන භුජඞ්ගමානං;

සුය්යන්ති තෙ කාලකතා තථෙව, තං මෙ මතී හොති චරාමි ධම්මං.

විජ්ජාධරා ¶ ඝොරමධීයමානා, අදස්සනං ඔසධෙහි වජන්ති;

න මච්චුරාජස්ස වජන්තදස්සනං [වජන්ති අදස්සනං (ස්යා. ක.)], තං මෙ මතී හොති චරාමි ධම්මං.

ධම්මො ¶ හවෙ රක්ඛති ධම්මචාරිං, ධම්මො සුචිණ්ණො සුඛමාවහාති;

එසානිසංසො ධම්මෙ සුචිණ්ණෙ, න දුග්ගතිං ගච්ඡති ධම්මචාරී.

න හි ධම්මො අධම්මො ච, උභො සමවිපාකිනො;

අධම්මො නිරයං නෙති, ධම්මො පාපෙති සුග්ගතින්ති.

මාතඞ්ග සම්භූත සිවි සිරිමන්තො, රොහණ හංස සත්තිගුම්බො භල්ලාතිය;

සොමනස්ස චම්පෙය්ය බ්රහ්ම පඤ්ච-පණ්ඩිත චිරස්සංවත අයොඝරාති.

කිංඡන්දො ¶ ¶ ¶ කිමධිප්පායො, එකො සම්මසි ඝම්මනි;

කිං පත්ථයානො කිං එසං, කෙන අත්ථෙන බ්රාහ්මණ.

යථා මහා වාරිධරො, කුම්භො සුපරිණාහවා [සුපරිණාමවා (ක.)];

තථූපමං අම්බපක්කං, වණ්ණගන්ධරසුත්තමං.

තං වුය්හමානං සොතෙන, දිස්වානාමලමජ්ඣිමෙ;

පාණීහි නං ගහෙත්වාන, අග්යායතනමාහරිං.

තතො කදලිපත්තෙසු, නික්ඛිපිත්වා සයං අහං;

සත්ථෙන නං විකප්පෙත්වා, ඛුප්පිපාසං අහාසි මෙ.

සොහං අපෙතදරථො, බ්යන්තීභූතො [බ්යන්තිභූතො (සී. පී. ක.)] දුඛක්ඛමො;

අස්සාදං නාධිගච්ඡාමි, ඵලෙස්වඤ්ඤෙසු කෙසුචි [කෙසුපි (ක. සී.)].

සොසෙත්වා නූන මරණං, තං මමං ආවහිස්සති;

අම්බං යස්ස ඵලං සාදු, මධුරග්ගං මනොරමං;

යමුද්ධරිං වුය්හමානං, උදධිස්මා මහණ්ණවෙ.

අක්ඛාතං තෙ මයා සබ්බං, යස්මා උපවසාමහං;

රම්මං පති නිසින්නොස්මි, පුථුලොමායුතා පුථු.

ත්වඤ්ච ඛො මෙව [මෙ (සී.), මම (?)] අක්ඛාහි, අත්තානමපලායිනි;

කා වා ත්වමසි කල්යාණි, කිස්ස වා ත්වං සුමජ්ඣිමෙ.

රුප්පපට්ටපලිමට්ඨීව ¶ [රුප්පපට්ටප්ලමට්ඨීව (ස්යා.), රූපපට්ටපමට්ඨීව (ක.)], බ්යග්ඝීව ගිරිසානුජා;

යා සන්ති නාරියො දෙවෙසු, දෙවානං පරිචාරිකා.

යා ච මනුස්සලොකස්මිං, රූපෙනාන්වාගතිත්ථියො;

රූපෙන තෙ සදිසී නත්ථි, දෙවෙසු ගන්ධබ්බමනුස්සලොකෙ [දෙවගන්ධබ්බමානුසෙ (ස්යා.)];

පුට්ඨාසි මෙ චාරුපුබ්බඞ්ගි, බ්රූහි නාමඤ්ච බන්ධවෙ.

යං ¶ ¶ ත්වං පති නිසින්නොසි, රම්මං බ්රාහ්මණ කොසිකිං;

සාහං භුසාලයා වුත්ථා, වරවාරිවහොඝසා.

නානාදුමගණාකිණ්ණා, බහුකා ගිරිකන්දරා;

මමෙව පමුඛා හොන්ති, අභිසන්දන්ති පාවුසෙ.

අථො බහූ වනතොදා, නීලවාරිවහින්ධරා;

බහුකා නාගවිත්තොදා, අභිසන්දන්ති වාරිනා.

තා අම්බජම්බුලබුජා, නීපා තාලා චුදුම්බරා [තාලමුදුම්බරා (ස්යා. ක.)];

බහූනි ඵලජාතානි, ආවහන්ති අභිණ්හසො.

යං කිඤ්චි උභතො තීරෙ, ඵලං පතති අම්බුනි;

අසංසයං තං සොතස්ස, ඵලං හොති වසානුගං.

එතදඤ්ඤාය මෙධාවි, පුථුපඤ්ඤ සුණොහි මෙ;

මා රොචය මභිසඞ්ගං, පටිසෙධ ජනාධිප.

න වාහං වඩ්ඪවං [වද්ධවං (සී. පී.)] මඤ්ඤෙ, යං ත්වං රට්ඨාභිවඩ්ඪන;

ආචෙය්යමානො රාජිසි, මරණං අභිකඞ්ඛසි.

තස්ස ජානන්ති පිතරො, ගන්ධබ්බා ච සදෙවකා;

යෙ ¶ චාපි ඉසයො ලොකෙ, සඤ්ඤතත්තා තපස්සිනො;

අසංසයං තෙපි [තෙ (සී. පී.)] ජානන්ති, පට්ඨභූතා [වද්ධභූතා (සී. පී.)] යසස්සිනො.

එවං විදිත්වා විදූ සබ්බධම්මං, විද්ධංසනං චවනං ජීවිතස්ස;

න චීයතී තස්ස නරස්ස පාපං, සචෙ න චෙතෙති වධාය තස්ස.

ඉසිපූගසමඤ්ඤාතෙ, එවං ලොක්යා විදිතා සති [පති (ක. ස්යා. ක.)];

අනරියපරිසම්භාසෙ, පාපකම්මං ජිගීසසි [ජිගිංසසි (සී. ස්යා. පී.)].

සචෙ අහං මරිස්සාමි, තීරෙ තෙ පුථුසුස්සොණි;

අසංසයං තං අසිලොකො, මයි පෙතෙ ආගමිස්සති.

තස්මා ¶ හි පාපකං කම්මං, රක්ඛස්සෙව [රක්ඛස්සු ච (ස්යා.)] සුමජ්ඣිමෙ;

මා තං සබ්බො ජනො පච්ඡා, පකුට්ඨායි [පකත්ථාසි (සී. පී.), පත්වක්ඛාසි (ස්යා.)] මයි මතෙ.

අඤ්ඤාතමෙතං අවිසය්හසාහි, අත්තානමම්බඤ්ච දදාමි තෙ තං;

සො දුච්චජෙ කාමගුණෙ පහාය, සන්තිඤ්ච ධම්මඤ්ච අධිට්ඨිතොසි.

යො හිත්වා පුබ්බසඤ්ඤොගං, පච්ඡා සංයොජනෙ ඨිතො;

අධම්මඤ්චෙව චරති, පාපඤ්චස්ස පවඩ්ඪති.

එහි ¶ තං පාපයිස්සාමි, කාමං අප්පොස්සුකො භව;

උපානයාමි සීතස්මිං, විහරාහි අනුස්සුකො.

තං ¶ පුප්ඵරසමත්තෙභි, වක්කඞ්ගෙහි අරින්දම;

කොඤ්චා මයූරා දිවියා, කොලට්ඨිමධුසාළිකා;

කූජිතා හංසපූගෙහි, කොකිලෙත්ථ පබොධරෙ.

අම්බෙත්ථ විප්පසාඛග්ගා [විප්පසූනග්ගා (සී. ස්යා. පී.), විප්පඔනග්ගා (ක.)], පලාලඛලසන්නිභා;

කොසම්බසළලා [කොසුම්භසලලා (සී. ස්යා. පී.)] නීපා, පක්කතාලවිලම්බිනො.

මාලී තිරිටී කායූරී, අඞ්ගදී චන්දනුස්සදො [චන්දනස්සදො (සී.)];

රත්තිං ත්වං පරිචාරෙසි, දිවා වෙදෙසි වෙදනං.

සොළසිත්ථිසහස්සානි, යා තෙමා පරිචාරිකා;

එවං මහානුභාවොසි, අබ්භුතො ලොමහංසනො.

කිං කම්මමකරී පුබ්බෙ, පාපං අත්තදුඛාවහං;

යං කරිත්වා මනුස්සෙසු, පිට්ඨිමංසානි ඛාදසි.

අජ්ඣෙනානි පටිග්ගය්හ, කාමෙසු ගධිතො [ගථිතො (සී. පී.), ගිද්ධිතො (ස්යා. ක.), ගිද්ධිකො (ක. අට්ඨ.)] අහං;

අචරිං දීඝමද්ධානං, පරෙසං අහිතායහං.

යො පිට්ඨිමංසිකො හොති, එවං උක්කච්ච ඛාදති;

යථාහං අජ්ජ ඛාදාමි, පිට්ඨිමංසානි අත්තනොති.

කො ¶ පාතුරාසී තිදිවා නභම්හි, ඔභාසයං සංවරිං චන්දිමාව;

ගත්තෙහි ¶ තෙ රස්මියො නිච්ඡරන්ති, සතෙරතා [සතෙරිතා (සී. ස්යා. ක.)] විජ්ජුරිවන්තලික්ඛෙ.

සො ඡින්නවාතං කමසී අඝම්හි, වෙහායසං ගච්ඡසි තිට්ඨසී ච;

ඉද්ධී නු තෙ වත්ථුකතා සුභාවිතා, අනද්ධගූනං අපි දෙවතානං.

වෙහායසං ගම්මමාගම්ම [කමමාගම්ම (සී. ස්යා.)] තිට්ඨසි, කුම්භං කිණාථාති යමෙතමත්ථං;

කො වා තුවං කිස්ස වා තාය කුම්භො, අක්ඛාහි මෙ බ්රාහ්මණ එතමත්ථං.

න සප්පිකුම්භො නපි තෙලකුම්භො, න ඵාණිතස්ස න මධුස්ස කුම්භො;

කුම්භස්ස වජ්ජානි අනප්පකානි, දොසෙ බහූ කුම්භගතෙ සුණාථ.

ගළෙය්ය ¶ යං පිත්වා [පීත්වා (සී. පී.)] පතෙ පපාතං, සොබ්භං ගුහං චන්දනියොළිගල්ලං;

බහුම්පි භුඤ්ජෙය්ය අභොජනෙය්යං, තස්සා පුණ්ණං කුම්භමිමං කිණාථ.

යං පිත්වා [යං වෙ පීත්වා (සී.)] චිත්තස්මිමනෙසමානො, ආහිණ්ඩතී ගොරිව භක්ඛසාරී [භක්ඛසාදී (සී. ස්යා. අට්ඨ.)];

අනාථමානො ¶ උපගායති නච්චති ච, තස්සා පුණ්ණං කුම්භමිමං කිණාථ.

යං ¶ වෙ පිවිත්වා අචෙලොව නග්ගො, චරෙය්ය ගාමෙ විසිඛන්තරානි;

සම්මූළ්හචිත්තො අතිවෙලසායී, තස්සා පුණ්ණං කුම්භමිමං කිණාථ.

යං පිත්වා උට්ඨාය පවෙධමානො, සීසඤ්ච බාහුඤ්ච [බාහඤ්ච (පී.)] පචාලයන්තො;

සො නච්චතී දාරුකටල්ලකොව, තස්සා පුණ්ණං කුම්භමිමං කිණාථ.

යං වෙ පිවිත්වා අග්ගිදඩ්ඪා සයන්ති, අථො සිගාලෙහිපි ඛාදිතාසෙ;

බන්ධං වධං භොගජානිඤ්චුපෙන්ති, තස්සා පුණ්ණං කුම්භමිමං කිණාථ.

යං පිත්වා භාසෙය්ය ආභාසනෙය්යං, සභායමාසීනො අපෙතවත්ථො;

සම්මක්ඛිතො [සමක්ඛිතො (සී.)] වන්තගතො බ්යසන්නො, තස්සා පුණ්ණං කුම්භමිමං කිණාථ.

යං වෙ පිවිත්වා උක්කට්ඨො ආවිලක්ඛො, මමෙව සබ්බා පථවීති මඤ්ඤෙ [මඤ්ඤති (සී.)];

න ¶ මෙ සමො චාතුරන්තොපි රාජා, තස්සා පුණ්ණං කුම්භමිමං කිණාථ.

මානාතිමානා කලහානි පෙසුණී, දුබ්බණ්ණිනී නග්ගයිනී පලායිනී;

චොරාන ධුත්තාන ගතී නිකෙතො, තස්සා පුණ්ණං කුම්භමිමං කිණාථ.

ඉද්ධානි ඵීතානි කුලානි අස්සු, අනෙකසාහස්සධනානි ලොකෙ;

උච්ඡින්නදායජ්ජකතානිමාය, තස්සා පුණ්ණං කුම්භමිමං කිණාථ.

ධඤ්ඤං ¶ ධනං රජතං ජාතරූපං, ඛෙත්තං ගවං යත්ථ විනාසයන්ති;

උච්ඡෙදනී විත්තවතං [උච්ඡෙදනී විත්තගතං (ස්යා.), උච්ඡෙදනිවිත්තගතං (ක.)] කුලානං, තස්සා පුණ්ණං කුම්භමිමං කිණාථ.

යං වෙ පිත්වා දිත්තරූපොව [දුට්ඨරූපොව (සී.)] පොසො, අක්කොසති මාතරං පිතරඤ්ච;

සස්සුම්පි ගණ්හෙය්ය අථොපි සුණ්හං, තස්සා පුණ්ණං කුම්භමිමං කිණාථ.

යං වෙ පිත්වා දිත්තරූපාව නාරී, අක්කොසති සසුරං සාමිකඤ්ච;

දාසම්පි ¶ ගණ්හෙ පරිචාරකම්පි, තස්සා පුණ්ණං කුම්භමිමං කිණාථ.

යං වෙ පිවිත්වාන [යඤ්චෙ පීත්වාන (පී.)] හනෙය්ය පොසො, ධම්මෙ ඨිතං සමණං බ්රාහ්මණං වා;

ගච්ඡෙ අපායම්පි තතොනිදානං, තස්සා පුණ්ණං කුම්භමිමං කිණාථ.

යං වෙ පිවිත්වා දුච්චරිතං චරන්ති, කායෙන වාචාය ච චෙතසා ච;

නිරයං වජන්ති දුච්චරිතං චරිත්වා, තස්සා පුණ්ණං කුම්භමිමං කිණාථ.

යං ¶ යාචමානා න ලභන්ති පුබ්බෙ, බහුං හිරඤ්ඤම්පි පරිච්චජන්තා;

සො තං පිවිත්වා අලිකං භණාති, තස්සා පුණ්ණං කුම්භමිමං කිණාථ.

යං වෙ පිත්වා පෙසනෙ පෙසියන්තො, අච්චායිකෙ කරණීයම්හි ජාතෙ;

අත්ථම්පි සො නප්පජානාති වුත්තො, තස්සා පුණ්ණං කුම්භමිමං කිණාථ.

හිරීමනාපි ¶ අහිරීකභාවං, පාතුං කරොන්ති මදනාය [මදිරාය (පී.)] මත්තා;

ධීරාපි ¶ සන්තා බහුකං භණන්ති, තස්සා පුණ්ණං කුම්භමිමං කිණාථ.

යං වෙ පිත්වා එකථූපා සයන්ති, අනාසකා ථණ්ඩිලදුක්ඛසෙය්යං;

දුබ්බණ්ණියං ආයසක්යඤ්චුපෙන්ති, තස්සා පුණ්ණං කුම්භමිමං කිණාථ.

යං වෙ පිත්වා පත්තඛන්ධා සයන්ති, ගාවො කුටහතාව න හි වාරුණියා;

[යං වෙ පිත්වා පත්තක්ඛන්ධා, සයන්ති ගාවො කූටහතාරිව; න හි වාරුණියා වෙගො, නරෙන සුස්සහොරිව; (සී.)] වෙගො නරෙන සුසහොරිව [යං වෙ පිත්වා පත්තක්ඛන්ධා, සයන්ති ගාවො කූටහතාරිව; න හි වාරුණියා වෙගො, නරෙන සුස්සහොරිව; (සී.)], තස්සා පුණ්ණං කුම්භමිමං කිණාථ.

යං මනුස්සා විවජ්ජෙන්ති, සප්පං ඝොරවිසං මිව [විසමිව (ස්යා.), විසං ඉව (ක.), විසාමිව (?)];

තං ලොකෙ විසසමානං, කො නරො පාතුමරහති.

යං වෙ පිත්වා අන්ධකවෙණ්ඩපුත්තා, සමුද්දතීරෙ පරිචාරයන්තා [අන්ධකවෙණ්හුපුත්තා (සී. පී.), අණ්ඩකවෙණ්ඩපුත්තා (ක.)];

උපක්කමුං මුසලෙහඤ්ඤමඤ්ඤං, තස්සා පුණ්ණං කුම්භමිමං කිණාථ.

යං වෙ පිත්වා පුබ්බදෙවා පමත්තා, තිදිවා චුතා සස්සතියා සමාය;

තං ¶ තාදිසං මජ්ජමිමං නිරත්ථකං, ජානං මහාරාජ කථං පිවෙය්ය.

නයිමස්මිං කුම්භස්මිං දධි වා මධු වා, එවං අභිඤ්ඤාය කිණාහි රාජ;

එවඤ්හිමං කුම්භගතා මයා තෙ, අක්ඛාතරූපං තව සබ්බමිත්ත.

න ¶ මෙ පිතා වා අථවාපි මාතා, එතාදිසා යාදිසකො තුවංසි;

හිතානුකම්පී පරමත්ථකාමො, සොහං කරිස්සං වචනං තවජ්ජ.

දදාමි තෙ ගාමවරානි පඤ්ච, දාසීසතං සත්ත ගවං සතානි;

ආජඤ්ඤයුත්තෙ ච රථෙ දස ඉමෙ, ආචරියො හොසි මමත්ථකාමො.

තවෙව දාසීසතමත්ථු රාජ, ගාමා ච ගාවො ච තවෙව හොන්තු;

ආජඤ්ඤයුත්තා ච රථා තවෙව, සක්කොහමස්මී තිදසානමින්දො.

මංසොදනං සප්පිපායාසං [සප්පිපායඤ්ච (සී.)] භුඤ්ජ, ඛාදස්සු ච ත්වං මධුමාසපූවෙ;

එවං ¶ තුවං ධම්මරතො ජනින්ද, අනින්දිතො සග්ගමුපෙහි ඨානන්ති.

චිරස්සං ¶ වත මෙ උදපාදි අජ්ජ, භක්ඛො මහා සත්තමිභත්තකාලෙ;

කුතොසි කො වාසි තදිඞ්ඝ බ්රූහි, ආචික්ඛ ජාතිං විදිතො යථාසි.

පඤ්චාලරාජා මිගවං පවිට්ඨො, ජයද්දිසො නාම යදිස්සුතො තෙ;

චරාමි කච්ඡානි වනානි චාහං, පසදං ඉමං ඛාද මමජ්ජ මුඤ්ච.

සෙනෙව ¶ ත්වං පණසි සස්සමානො [සය්හමානො (ස්යා. ක.)], මමෙස භක්ඛො පසදො යං වදෙසි;

තං ඛාදියාන පසදං ජිඝඤ්ඤං [ජිඝච්ඡං (?)], ඛාදිස්සං පච්ඡා න විලාපකාලො.

න චත්ථි මොක්ඛො මම නික්කයෙන [වික්කයෙන (සී.)], ගන්ත්වාන පච්චාගමනාය පණ්හෙ;

තං ¶ සඞ්කරං [සඞ්ගරං (සී. ස්යා. පී.)] බ්රාහ්මණස්සප්පදාය, සච්චානුරක්ඛී පුනරාවජිස්සං.

කිං කම්මජාතං අනුතප්පතෙ ත්වං [අනුතප්පතී තං (සී. පී.)], පත්තං සමීපං මරණස්ස රාජ;

ආචික්ඛ මෙ තං අපි සක්කුණෙමු, අනුජානිතුං ආගමනාය පණ්හෙ.

කතා මයා බ්රාහ්මණස්ස ධනාසා, තං සඞ්කරං පටිමුක්කං න මුත්තං;

තං සඞ්කරං බ්රාහ්මණස්සප්පදාය, සච්චානුරක්ඛී පුනරාවජිස්සං.

යා තෙ කතා බ්රාහ්මණස්ස ධනාසා, තං සඞ්කරං පටිමුක්කං න මුත්තං;

තං සඞ්කරං බ්රාහ්මණස්සප්පදාය, සච්චානුරක්ඛී පුනරාවජස්සු.

මුත්තො ච සො පොරිසාදස්ස [පුරිසාදස්ස (පී.)] හත්ථා, ගන්ත්වා සකං මන්දිරං කාමකාමී;

තං සඞ්කරං බ්රාහ්මණස්සප්පදාය, ආමන්තයී පුත්තමලීනසත්තං [සත්තුං (ස්යා. පී. ක.)].

අජ්ජෙව ¶ රජ්ජං අභිසිඤ්චයස්සු, ධම්මං චර සෙසු පරෙසු චාපි;

අධම්මකාරො ¶ ච තෙ මාහු රට්ඨෙ, ගච්ඡාමහං පොරිසාදස්ස ඤත්තෙ [ඤන්තෙ (ස්යා.)].

කිං කම්ම කුබ්බං තව දෙව පාව [දෙවපාදෙ (සී. ස්යා. පී.)], නාරාධයී තං තදිච්ඡාමි සොතුං;

යමජ්ජ රජ්ජම්හි උදස්සයෙ තුවං, රජ්ජම්පි නිච්ඡෙය්යං තයා විනාහං.

න කම්මුනා වා වචසා ව තාත, අපරාධිතොහං තුවියං සරාමි;

සන්ධිඤ්ච [සද්ධිං ච (ක.)] කත්වා පුරිසාදකෙන, සච්චානුරක්ඛී පුනාහං ගමිස්සං.

අහං ගමිස්සාමි ඉධෙව හොහි, නත්ථි තතො ජීවතො විප්පමොක්ඛො;

සචෙ තුවං ගච්ඡසියෙව රාජ, අහම්පි ගච්ඡාමි උභො න හොම.

අද්ධා හි තාත සතානෙස ධම්මො, මරණා ච මෙ දුක්ඛතරං තදස්ස;

කම්මාසපාදො තං යදා පචිත්වා, පසය්හ ඛාදෙ භිදා රුක්ඛසූලෙ.

පාණෙන තෙ පාණමහං නිමිස්සං, මා ත්වං අගා පොරිසාදස්ස ඤත්තෙ;

එතඤ්ච ¶ තෙ පාණමහං නිමිස්සං, තස්මා මතං ජීවිතස්ස වණ්ණෙමි [වරෙමි (සී.)].

තතො ¶ හවෙ ධිතිමා රාජපුත්තො, වන්දිත්වා මාතු ච පිතු ච [වන්දිත්ථ මාතුච්ච පිතුච්ච (සී. පී.)] පාදෙ;

දුඛිනිස්ස මාතා නිපතා [නිපතී (සී. පී.)] පථබ්යා, පිතාස්ස පග්ගය්හ භුජානි කන්දති.

තං ¶ ගච්ඡන්තං තාව පිතා විදිත්වා, පරම්මුඛො වන්දති පඤ්ජලීකො;

සොමො ච රාජා වරුණො ච රාජා, පජාපතී චන්දිමා සූරියො ච;

එතෙහි ගුත්තො පුරිසාදකම්හා, අනුඤ්ඤාතො සොත්ථි පච්චෙහි තාත.

යං දණ්ඩකිරඤ්ඤො ගතස්ස [යං දණ්ඩකාරඤ්ඤගතස්ස (පී.)] මාතා, රාමස්සකාසි සොත්ථානං සුගුත්තා;

තං තෙ අහං සොත්ථානං කරොමි, එතෙන සච්චෙන සරන්තු දෙවා;

අනුඤ්ඤාතො සොත්ථි පච්චෙහි පුත්ත.

ආවී රහො වාපී මනොපදොසං, නාහං සරෙ ජාතු මලීනසත්තෙ;

එතෙන සච්චෙන සරන්තු දෙවා, අනුඤ්ඤාතො සොත්ථි පච්චෙහි භාතික [භාත (සී.), භාතා (ස්යා. පී.)].

යස්මා ච මෙ අනධිමනොසි සාමි, න චාපි මෙ මනසා අප්පියොසි;

එතෙන සච්චෙන සරන්තු දෙවා, අනුඤ්ඤාතො ¶ සොත්ථි පච්චෙහි සාමි.

බ්රහා උජූ චාරුමුඛො කුතොසි, න මං පජානාසි වනෙ වසන්තං;

ලුද්දං මං ඤත්වා ‘‘පුරිසාදකො’’ති, කො සොත්ථි මාජානමිධා’වජෙය්ය.

ජානාමි ලුද්ද පුරිසාදකො ත්වං, න තං න ජානාමි වනෙ වසන්තං;

අහඤ්ච පුත්තොස්මි ජයද්දිසස්ස, මමජ්ජ ඛාද පිතුනො පමොක්ඛා.

ජානාමි ¶ පුත්තොති [පුත්තොසි (ස්යා. ක.)] ජයද්දිසස්ස, තථා හි වො මුඛවණ්ණො උභින්නං;

සුදුක්කරඤ්ඤෙව [සුදුක්කරඤ්චෙව (ස්යා. පී. ක.)] කතං තවෙදං, යො මත්තුමිච්ඡෙ පිතුනො පමොක්ඛා.

න දුක්කරං කිඤ්චි මහෙත්ථ මඤ්ඤෙ, යො මත්තුමිච්ඡෙ පිතුනො පමොක්ඛා;

මාතු ච [මාතුච්ච (සී.)] හෙතු පරලොක ගන්ත්වා [ගම්යා (සී. ස්යා.), ගම්ය (පී.)], සුඛෙන ¶ සග්ගෙන ච සම්පයුත්තො.

අහඤ්ච ඛො අත්තනො පාපකිරියං, ආවී රහො වාපි සරෙ න ජාතු;

සඞ්ඛාතජාතීමරණොහමස්මි, යථෙව මෙ ඉධ තථා පරත්ථ.

ඛාදජ්ජ මං දානි මහානුභාව, කරස්සු කිච්චානි ඉමං සරීරං;

රුක්ඛස්ස වා තෙ පපතාමි අග්ගා, ඡාදයමානො මය්හං ත්වමදෙසි මංසං.

ඉදඤ්ච තෙ රුච්චති රාජපුත්ත, චජෙසි [චජාසි (සී. පී.)] පාණං පිතුනො පමොක්ඛා;

තස්මා හි සො [තස්මාතිහ (සී. ස්යා.)] ත්වං තරමානරූපො, සම්භඤ්ජ කට්ඨානි ජලෙහි අග්ගිං.

තතො හවෙ ධිතිමා රාජපුත්තො, දාරුං සමාහත්වා මහන්තමග්ගිං;

සන්දීපයිත්වා පටිවෙදයිත්ථ, ආදීපිතො දානි මහායමග්ගි [මයා යක්ඛමග්ගි (ක.)].

ඛාදජ්ජ ¶ ¶ මං දානි පසය්හකාරී, කිං මං මුහුං පෙක්ඛසි හට්ඨලොමො;

තථා තථා තුය්හමහං කරොමි, යථා ¶ යථා මං ඡාදයමානො අදෙසි.

කො තාදිසං අරහති ඛාදිතායෙ, ධම්මෙ ඨිතං සච්චවාදිං වදඤ්ඤුං;

මුද්ධාපි තස්ස විඵලෙය්ය සත්තධා, යො තාදිසං සච්චවාදිං අදෙය්ය.

ඉදඤ්හි සො බ්රාහ්මණං මඤ්ඤමානො, සසො අවාසෙසි සකෙ සරීරෙ;

තෙනෙව සො චන්දිමා දෙවපුත්තො, සසත්ථුතො [සසට්ඨකො (ස්යා.)] කාමදුහජ්ජ [කාමරුහජ්ජ (ක.)] යක්ඛ.

චන්දො යථා රාහුමුඛා පමුත්තො, විරොචතෙ පන්නරසෙව භාණුමා [භානුමා (සී. පී.)];

එවං තුවං පොරිසාදා පමුත්තො, විරොච කපිලෙ [කම්පිල්ල (සී. පී.), කපිල්ලෙ (ස්යා.)] මහානුභාව;

ආමොදයං පිතරං මාතරඤ්ච, සබ්බො ච තෙ නන්දතු ඤාතිපක්ඛො.

තතො හවෙ ධිතිමා රාජපුත්තො, කතඤ්ජලී පරියාය [පරියගා (සී.), පග්ගය්හ (ස්යා. පී.)] පොරිසාදං;

අනුඤ්ඤාතො සොත්ථි සුඛී අරොගො, පච්චාගමා [පච්චාග (පී.)] කපිලමලීනසත්තා [කම්පිල්ල’මලීනසත්තො (සී. පී.), කපිල’මලීනසත්තා (ක.)].

තං ¶ නෙගමා ජානපදා ච සබ්බෙ, හත්ථාරොහා රථිකා පත්තිකා ච;

නමස්සමානා පඤ්ජලිකා උපාගමුං, නමත්ථු තෙ දුක්කරකාරකොසීති.

ජයද්දිසජාතකං [ජයදිසජාතකං (ක.)] තතියං.

කිං ¶ නු සොචසිනුච්චඞ්ගි, පණ්ඩූසි වරවණ්ණිනි;

මිලායසි විසාලක්ඛි, මාලාව පරිමද්දිතා.

දොහළො මෙ මහාරාජ, සුපිනන්තෙනුපජ්ඣගා [නු’පච්චගා (සී. ස්යා. පී.)];

න සො සුලභරූපොව, යාදිසො මම දොහළො.

යෙ කෙචි මානුසා කාමා, ඉධ ලොකස්මි නන්දනෙ;

සබ්බෙ තෙ පචුරා මය්හං, අහං තෙ දම්මි දොහළං.

ලුද්දා දෙව සමායන්තු, යෙ කෙචි විජිතෙ තව;

එතෙසං අහමක්ඛිස්සං, යාදිසො මම දොහළො.

ඉමෙ තෙ ලුද්දකා දෙවි, කතහත්ථා විසාරදා;

වනඤ්ඤූ ච මිගඤ්ඤූ ච, මමත්ථෙ [මම තෙ (පී.)] චත්තජීවිතා.

ලුද්දපුත්තා නිසාමෙථ, යාවන්තෙත්ථ සමාගතා;

ඡබ්බිසාණං ගජං සෙතං, අද්දසං සුපිනෙ අහං;

තස්ස දන්තෙහි මෙ අත්ථො, අලාභෙ නත්ථි ජීවිතං.

න ¶ ¶ නො පිතූනං න පිතාමහානං, දිට්ඨො සුතො කුඤ්ජරො ඡබ්බිසාණො;

යමද්දසා සුපිනෙ රාජපුත්තී, අක්ඛාහි නො යාදිසො හත්ථිනාගො.

දිසා චතස්සො විදිසා චතස්සො, උද්ධං අධො දස දිසා ඉමායො;

කතමං දිසං තිට්ඨති නාගරාජා, යමද්දසා සුපිනෙ ඡබ්බිසාණං.

ඉතො උජුං උත්තරියං දිසායං, අතික්කම්ම සො සත්තගිරී බ්රහන්තෙ;

සුවණ්ණපස්සො නාම ගිරී උළාරො, සුපුප්ඵිතො [සම්පුප්ඵිතො (ස්යා.)] කිම්පුරිසානුචිණ්ණො.

ආරුය්හ ¶ සෙලං භවනං කින්නරානං, ඔලොකය පබ්බතපාදමූලං;

අථ දක්ඛසී මෙඝසමානවණ්ණං, නිග්රොධරාජං අථ සහස්සපාදං [පොරං (ක.)].

තත්ථච්ඡතී කුඤ්ජරො ඡබ්බිසාණො, සබ්බසෙතො දුප්පසහො පරෙභි;

රක්ඛන්ති නං අට්ඨසහස්සනාගා, ඊසාදන්තා වාතජවප්පහාරිනො.

තිට්ඨන්ති ¶ තෙ තුමූලං [තුමූල (ස්යා.), භිමූල (පී. ක.)] පස්සසන්තා, කුප්පන්ති වාතස්සපි එරිතස්ස;

මනුස්සභූතං පන තත්ථ දිස්වා, භස්මං කරෙය්යුං නාස්ස රජොපි තස්ස.

බහූ හිමෙ රාජකුලම්හි සන්ති, පිළන්ධනා ජාතරූපස්ස දෙවී;

මුත්තාමණීවෙළුරියාමයා ච, කිං කාහසි දන්තපිළන්ධනෙන;

මාරෙතුකාමා කුඤ්ජරං ඡබ්බිසාණං, උදාහු ඝාතෙස්සසි ලුද්දපුත්තෙ.

සා ඉස්සිතා දුක්ඛිතා චස්මි ලුද්ද, උද්ධඤ්ච සුස්සාමි අනුස්සරන්තී;

කරොහි මෙ ලුද්දක එතමත්ථං, දස්සාමි තෙ ගාමවරානි පඤ්ච.

කත්ථච්ඡතී කත්ථමුපෙති ඨානං, වීථිස්ස කා න්හාන [නහාන (සී. පී.)] ගතස්ස හොති;

කථඤ්හි සො න්හායති [නහායති (සී. පී.)] නාගරාජා, කථං විජානෙමු ගතිං ගජස්ස.

තත්ථෙව ¶ සා පොක්ඛරණී අදූරෙ [අවිදූරෙ (ස්යා. ක.)], රම්මා සුතිත්ථා ච මහොදිකා [මහොදකා (ස්යා. ක.)] ච;

සම්පුප්ඵිතා ¶ භමරගණානුචිණ්ණා [කිණ්ණා (කත්ථචි)], එත්ථ හි සො න්හායති නාගරාජා.

සීසං නහාතුප්පල [නහාතො උප්පල (සී. ස්යා. පී.)] මාලභාරී, සබ්බසෙතො පුණ්ඩරීකත්තචඞ්ගී;

ආමොදමානො ගච්ඡති සන්නිකෙතං, පුරක්ඛත්වා මහෙසිං සබ්බභද්දං.

තත්ථෙව සො උග්ගහෙත්වාන වාක්යං, ආදාය තූණිඤ්ච ධනුඤ්ච ලුද්දො;

විතුරියති [විතුරිය සො (සී. අට්ඨ.)] සත්තගිරී බ්රහන්තෙ, සුවණ්ණපස්සං නාම ගිරිං උළාරං.

ආරුය්හ සෙලං භවනං කින්නරානං, ඔලොකයී පබ්බතපාදමූලං;

තත්ථද්දසා මෙඝසමානවණ්ණං, නිග්රොධරාජං අට්ඨසහස්සපාදං.

තත්ථද්දසා කුඤ්ජරං ඡබ්බිසාණං, සබ්බසෙතං දුප්පසහං පරෙභි;

රක්ඛන්ති නං අට්ඨසහස්සනාගා, ඊසාදන්තා වාතජවප්පහාරිනො.

තත්ථද්දසා ¶ පොක්ඛරණිං අදූරෙ, රම්මං සුතිත්ථඤ්ච මහොදිකඤ්ච;

සම්පුප්ඵිතං ¶ භමරගණානුචිණ්ණං, යත්ථ හි සො න්හායති නාගරාජා.

දිස්වාන නාගස්ස ගතිං ඨිතිඤ්ච, වීථිස්ස යා න්හානගතස්ස හොති;

ඔපාතමාගච්ඡි අනරියරූපො, පයොජිතො චිත්තවසානුගාය.

ඛණිත්වාන ¶ කාසුං ඵලකෙහි ඡාදයි, අත්තානමොධාය ධනුඤ්ච ලුද්දො;

පස්සාගතං පුථුසල්ලෙන නාගං, සමප්පයී දුක්කටකම්මකාරී.

විද්ධො ච නාගො කොඤ්චමනාදි ඝොරං, සබ්බෙ ච [සබ්බෙව (සී. ස්යා. පී.)] නාගා නින්නදුං [නින්නාදු (ස්යා.), නින්නාදං (ක.)] ඝොරරූපං;

තිණඤ්ච කට්ඨඤ්ච රණං [චුණ්ණං (ක. සී. පී.)] කරොන්තා, ධාවිංසු තෙ අට්ඨදිසා සමන්තතො.

වධිස්සමෙතන්ති [වධිස්සමෙනන්ති (ස්යා.)] පරාමසන්තො, කාසාවමද්දක්ඛි ධජං ඉසීනං;

දුක්ඛෙන ඵුට්ඨස්සුදපාදි සඤ්ඤා, අරහද්ධජො සබ්භි අවජ්ඣරූපො.

අනික්කසාවො කාසාවං, යො වත්ථං පරිදහිස්සති [පරිදහෙස්සති (සී. පී.), පරිධස්සති (කත්ථචි)];

අපෙතො දමසච්චෙන, න සො කාසාවමරහති.

යො ¶ ච වන්තකසාවස්ස, සීලෙසු සුසමාහිතො;

උපෙතො දමසච්චෙන, ස වෙ කාසාවමරහති.

සමප්පිතො පුථුසල්ලෙන නාගො, අදුට්ඨචිත්තො ලුද්දකමජ්ඣභාසි;

කිමත්ථයං කිස්ස වා සම්ම හෙතු, මමං වධී කස්ස වායං පයොගො.

කාසිස්ස රඤ්ඤො මහෙසී භදන්තෙ, සා පූජිතා රාජකුලෙ සුභද්දා;

තං අද්දසා සා ච මමං අසංසි, දන්තෙහි අත්ථොති ච මං [අත්ථොති මමං (ස්යා. ක.)] අවොච.

බහූ ¶ හි මෙ දන්තයුගා උළාරා, යෙ මෙ පිතූනඤ්ච [පිතුන්නම්පි (පී.)] පිතාමහානං;

ජානාති සා කොධනා රාජපුත්තී, වධත්ථිකා වෙරමකාසි බාලා.

උට්ඨෙහි ත්වං ලුද්ද ඛරං ගහෙත්වා, දන්තෙ ඉමෙ ඡින්ද පුරා මරාමි;

වජ්ජාසි තං කොධනං රාජපුත්තිං, ‘‘නාගො හතො හන්ද ඉමස්ස දන්තා’’.

උට්ඨාය සො ලුද්දො ඛරං ගහෙත්වා, ඡෙත්වාන ¶ දන්තානි ගජුත්තමස්ස;

වග්ගූ සුභෙ අප්පටිමෙ පථබ්යා, ආදාය පක්කාමි තතො හි ඛිප්පං.

භයට්ටිතා [භයද්දිතා (සී. පී.)] නාගවධෙන අට්ටා, යෙ තෙ නාගා අට්ඨ දිසා විධාවුං;

අදිස්වාන [අදිස්ව (සී. පී.)] පොසං ගජපච්චමිත්තං, පච්චාගමුං යෙන සො නාගරාජා.

තෙ තත්ථ කන්දිත්වා රොදිත්වාන [රොදිත්ව (සී. පී.)] නාගා, සීසෙ සකෙ පංසුකං ඔකිරිත්වා;

අගමංසු තෙ සබ්බෙ සකං නිකෙතං, පුරක්ඛත්වා මහෙසිං සබ්බභද්දං.

ආදාය ¶ දන්තානි ගජුත්තමස්ස, වග්ගූ සුභෙ අප්පටිමෙ පථබ්යා;

සුවණ්ණරාජීහි සමන්තමොදරෙ, සො ලුද්දකො කාසිපුරං උපාගමි;

උපනෙසි සො රාජකඤ්ඤාය දන්තෙ, නාගො හතො හන්ද ඉමස්ස දන්තා.

දිස්වාන ¶ දන්තානි ගජුත්තමස්ස, භත්තුප්පියස්ස පුරිමාය ජාතියා;

තත්ථෙව තස්සා හදයං අඵාලි, තෙනෙව ¶ සා කාලමකාසි බාලා.

සම්බොධිපත්තො ස [ච (සී. ස්යා.), ව (පී.)] මහානුභාවො, සිතං අකාසි පරිසාය මජ්ඣෙ;

පුච්ඡිංසු භික්ඛූ සුවිමුත්තචිත්තා, නාකාරණෙ පාතුකරොන්ති බුද්ධා.

යමද්දසාථ දහරිං කුමාරිං, කාසායවත්ථං අනගාරියං චරන්තිං;

සා ඛො තදා රාජකඤ්ඤා අහොසි, අහං තදා නාගරාජා අහොසිං.

ආදාය දන්තානි ගජුත්තමස්ස, වග්ගූ සුභෙ අප්පටිමෙ පථබ්යා;

යො ලුද්දකො කාසිපුරං උපාගමි, සො ඛො තදා දෙවදත්තො අහොසි.

අනාවසූරං චිරරත්තසංසිතං, උච්චාවචං [උචං නීචං (සී. ස්යා. පී.)] චරිතමිදං පුරාණං;

වීතද්දරො වීතසොකො විසල්ලො, සයං අභිඤ්ඤාය අභාසි බුද්ධො.

අහං වො තෙන කාලෙන, අහොසිං තත්ථ භික්ඛවො;

නාගරාජා තදා හොමි [හොසිං (සී. ස්යා. පී.)], එවං ධාරෙථ ජාතකන්ති.

රජ්ජඤ්ච ¶ පටිපන්නාස්ම, ආධිපච්චං සුචීරත;

මහත්තං පත්තුමිච්ඡාමි, විජෙතුං පථවිං ඉමං.

ධම්මෙන නො අධම්මෙන, අධම්මො මෙ න රුච්චති;

කිච්චොව ධම්මො චරිතො, රඤ්ඤො හොති සුචීරත.

ඉධ ¶ චෙවානින්දිතා යෙන, පෙච්ච යෙන අනින්දිතා;

යසං දෙවමනුස්සෙසු, යෙන පප්පොමු [පප්පෙමු (සී. අට්ඨ.)] බ්රාහ්මණ.

යොහං අත්ථඤ්ච ධම්මඤ්ච, කත්තුමිච්ඡාමි බ්රාහ්මණ;

තං ත්වං අත්ථඤ්ච ධම්මඤ්ච, බ්රාහ්මණක්ඛාහි පුච්ඡිතො.

නාඤ්ඤත්ර විධුරා රාජ, එතදක්ඛාතුමරහති;

යං ත්වං අත්ථඤ්ච ධම්මඤ්ච, කත්තුමිච්ඡසි ඛත්තිය.

එහි ¶ ඛො පහිතො ගච්ඡ, විධුරස්ස උපන්තිකං;

නික්ඛඤ්චිමං [නික්ඛං රත්ත (සී.), නික්ඛමිමං (පී.)] සුවණ්ණස්ස, හරං ගච්ඡ සුචීරත;

අභිහාරං ඉමං දජ්ජා, අත්ථධම්මානුසිට්ඨියා.

ස්වාධිප්පාගා භාරද්වාජො, විධුරස්ස උපන්තිකං;

තමද්දස මහාබ්රහ්මා, අසමානං සකෙ ඝරෙ.

රඤ්ඤොහං පහිතො දූතො, කොරබ්යස්ස යසස්සිනො;

‘‘අත්ථං ධම්මඤ්ච පුච්ඡෙසි’’, ඉච්චබ්රවි යුධිට්ඨිලො;

තං ත්වං අත්ථඤ්ච ධම්මඤ්ච, විධුරක්ඛාහි පුච්ඡිතො.

ගඞ්ගං මෙ පිදහිස්සන්ති, න තං සක්කොමි බ්රාහ්මණ;

අපිධෙතුං ¶ මහාසින්ධුං, තං කථං සො භවිස්සති.

න තෙ සක්කොමි අක්ඛාතුං, අත්ථං ධම්මඤ්ච පුච්ඡිතො;

භද්රකාරො ච මෙ පුත්තො, ඔරසො මම අත්රජො;

තං ත්වං අත්ථඤ්ච ධම්මඤ්ච, ගන්ත්වා පුච්ඡස්සු බ්රාහ්මණ.

ස්වාධිප්පාගා භාරද්වාජො, භද්රකාරස්සුපන්තිකං [භද්රකාරස්ස සන්තිකං (සී. ස්යා.)];

තමද්දස මහාබ්රහ්මා, නිසින්නං සම්හි වෙස්මනි.

රඤ්ඤොහං පහිතො දූතො, කොරබ්යස්ස යසස්සිනො;

‘‘අත්ථං ධම්මඤ්ච පුච්ඡෙසි’’, ඉච්චබ්රවි යුධිට්ඨිලො;

තං ත්වං අත්ථඤ්ච ධම්මඤ්ච, භද්රකාර පබ්රූහි [බ්රවීහි (සී. පී.)] මෙ.

මංසකාජං [මංසකාචං (පී.)] අවහාය, ගොධං අනුපතාමහං;

න තෙ සක්කොමි අක්ඛාතුං, අත්ථං ධම්මඤ්ච පුච්ඡිතො.

සඤ්චයො ¶ [සඤ්ජයො (සී. ස්යා. පී.)] නාම මෙ භාතා, කනිට්ඨො මෙ සුචීරත;

තං ත්වං අත්ථඤ්ච ධම්මඤ්ච, ගන්ත්වා පුච්ඡස්සු බ්රාහ්මණ.

ස්වාධිප්පාගා භාරද්වාජො, සඤ්චයස්ස උපන්තිකං;

තමද්දස මහාබ්රහ්මා, නිසින්නං සම්හි වෙස්මනි [පරිසති (ස්යා.), පරීසති (පී.)].

රඤ්ඤොහං පහිතො දූතො, කොරබ්යස්ස යසස්සිනො;

‘‘අත්ථං ධම්මඤ්ච පුච්ඡෙසි’’, ඉච්චබ්රවි යුධිට්ඨිලො;

තං ත්වං අත්ථඤ්ච ධම්මඤ්ච, සඤ්චයක්ඛාහි පුච්ඡිතො.

සදා මං ගිලතෙ [ගිලතී (සී.), ගිලති (පී.)] මච්චු, සායං පාතො සුචීරත;

න තෙ සක්කොමි අක්ඛාතුං, අත්ථං ධම්මඤ්ච පුච්ඡිතො.

සම්භවො ¶ ¶ නාම මෙ භාතා, කනිට්ඨො මෙ සුචීරත;

තං ත්වං අත්ථඤ්ච ධම්මඤ්ච, ගන්ත්වා පුච්ඡස්සු බ්රාහ්මණ.

අබ්භුතො වත භො ධම්මො, නායං අස්මාක රුච්චති;

තයො ජනා පිතාපුත්තා, තෙසු පඤ්ඤාය නො විදූ.

න තං සක්කොථ අක්ඛාතුං, අත්ථං ධම්මඤ්ච පුච්ඡිතා;

කථං නු දහරො ජඤ්ඤා, අත්ථං ධම්මඤ්ච පුච්ඡිතො.

මා නං දහරොති උඤ්ඤාසි [මඤ්ඤාසි (ස්යා. ක.)], අපුච්ඡිත්වාන සම්භවං;

පුච්ඡිත්වා සම්භවං ජඤ්ඤා, අත්ථං ධම්මඤ්ච බ්රාහ්මණ.

යථාපි චන්දො විමලො, ගච්ඡං ආකාසධාතුයා;

සබ්බෙ තාරාගණෙ ලොකෙ, ආභාය අතිරොචති.

එවම්පි දහරූපෙතො, පඤ්ඤායොගෙන සම්භවො;

මා නං දහරොති උඤ්ඤාසි, අපුච්ඡිත්වාන සම්භවං;

පුච්ඡිත්වා සම්භවං ජඤ්ඤා, අත්ථං ධම්මඤ්ච බ්රාහ්මණ.

යථාපි රම්මකො මාසො, ගිම්හානං හොති බ්රාහ්මණ;

අතෙවඤ්ඤෙහි මාසෙහි, දුමපුප්ඵෙහි සොභති.

එවම්පි ¶ දහරූපෙතො, පඤ්ඤායොගෙන සම්භවො;

මා නං දහරොති උඤ්ඤාසි, අපුච්ඡිත්වාන සම්භවං;

පුච්ඡිත්වා සම්භවං ජඤ්ඤා, අත්ථං ධම්මඤ්ච බ්රාහ්මණ.

යථාපි හිමවා බ්රහ්මෙ, පබ්බතො ගන්ධමාදනො;

නානාරුක්ඛෙහි සඤ්ඡන්නො, මහාභූතගණාලයො;

ඔසධෙහි ¶ ච දිබ්බෙහි, දිසා භාති පවාති ච.

එවම්පි දහරූපෙතො, පඤ්ඤායොගෙන සම්භවො;

මා නං දහරොති උඤ්ඤාසි, අපුච්ඡිත්වාන සම්භවං;

පුච්ඡිත්වා සම්භවං ජඤ්ඤා, අත්ථං ධම්මඤ්ච බ්රාහ්මණ.

යථාපි පාවකො බ්රහ්මෙ, අච්චිමාලී යසස්සිමා;

ජලමානො වනෙ ගච්ඡෙ [චරං කච්ඡෙ (පී.)], අනලො කණ්හවත්තනී.

ඝතාසනො ධූමකෙතු, උත්තමාහෙවනන්දහො;

නිසීථෙ [නිස්සීවෙ (ස්යා.), නිසිවෙ (ක.)] පබ්බතග්ගස්මිං, පහූතෙධො [බහුතෙජො (ස්යා. ක.)] විරොචති.

එවම්පි ¶ දහරූපෙතො, පඤ්ඤායොගෙන සම්භවො;

මා නං දහරොති උඤ්ඤාසි, අපුච්ඡිත්වාන සම්භවං;

පුච්ඡිත්වා සම්භවං ජඤ්ඤා, අත්ථං ධම්මඤ්ච බ්රාහ්මණ.

ජවෙන භද්රං ජානන්ති, බලිබද්දඤ්ච [බලිවද්දඤ්ච (සී. පී.)] වාහියෙ;

දොහෙන ධෙනුං ජානන්ති, භාසමානඤ්ච පණ්ඩිතං.

එවම්පි දහරූපෙතො, පඤ්ඤායොගෙන සම්භවො;

මා නං දහරොති උඤ්ඤාසි, අපුච්ඡිත්වාන සම්භවං;

පුච්ඡිත්වා සම්භවං ජඤ්ඤා, අත්ථං ධම්මඤ්ච බ්රාහ්මණ.

ස්වාධිප්පාගා භාරද්වාජො, සම්භවස්ස උපන්තිකං;

තමද්දස මහාබ්රහ්මා, කීළමානං බහීපුරෙ.

රඤ්ඤොහං පහිතො දූතො, කොරබ්යස්ස යසස්සිනො;

‘‘අත්ථං ධම්මඤ්ච පුච්ඡෙසි’’, ඉච්චබ්රවි යුධිට්ඨිලො;

තං ¶ ත්වං අත්ථඤ්ච ධම්මඤ්ච, සම්භවක්ඛාහි පුච්ඡිතො.

තග්ඝ ¶ තෙ අහමක්ඛිස්සං, යථාපි කුසලො තථා;

රාජා ච ඛො තං ජානාති, යදි කාහති වා න වා.

‘‘අජ්ජ සුවෙ’’ති සංසෙය්ය, රඤ්ඤා පුට්ඨො සුචීරත;

මා කත්වා අවසී රාජා, අත්ථෙ ජාතෙ යුධිට්ඨිලො.

අජ්ඣත්තඤ්ඤෙව සංසෙය්ය, රඤ්ඤා පුට්ඨො සුචීරත;

කුම්මග්ගං න නිවෙසෙය්ය, යථා මූළ්හො අචෙතසො [අචෙතනො (ක.)].

අත්තානං නාතිවත්තෙය්ය, අධම්මං න සමාචරෙ;

අතිත්ථෙ නප්පතාරෙය්ය, අනත්ථෙ න යුතො සියා.

යො ච එතානි ඨානානි, කත්තුං ජානාති ඛත්තියො;

සදා සො වඩ්ඪතෙ රාජා, සුක්කපක්ඛෙව චන්දිමා.

ඤාතීනඤ්ච පියො හොති, මිත්තෙසු ච විරොචති;

කායස්ස භෙදා සප්පඤ්ඤො, සග්ගං සො උපපජ්ජතීති.

බාරාණස්යං [බාරාණස්සං (සී. පී.)] අහූ රාජා, කාසීනං රට්ඨවඩ්ඪනො;

මිත්තාමච්චපරිබ්යූළ්හො, අගමාසි මිගාජිනං [මිගාජිරං (සී.), මිගාචිරං (පී.)].

තත්ථ ¶ බ්රාහ්මණමද්දක්ඛි, සෙතං චිත්රං කිලාසිනං;

විද්ධස්තං කොවිළාරංව, කිසං ධමනිසන්ථතං.

පරමකාරුඤ්ඤතං ¶ පත්තං, දිස්වා කිච්ඡගතං නරං;

අවච බ්යම්හිතො රාජා, ‘‘යක්ඛානං කතමො නුසි.

‘‘හත්ථපාදා ච තෙ සෙතා, තතො සෙතතරං [සෙතතරො (පී.)] සිරො;

ගත්තං කම්මාසවණ්ණං තෙ, කිලාසබහුලො චසි.

‘‘වට්ටනාවළි [වට්ඨනාවලි (පී.)] සඞ්කාසා, පිට්ඨි තෙ නින්නතුන්නතා;

කාළපබ්බාව [කාළපබ්බා ච (ස්යා.), කාළා පබ්බා ච (පී.)] තෙ අඞ්ගා, නාඤ්ඤං පස්සාමි එදිසං.

‘‘උග්ඝට්ටපාදො ¶ තසිතො, කිසො ධමනිසන්ථතො;

ඡාතො ආතත්තරූපොසි [ආදිත්තරූපොසි (ක.), අතිත්තරූපොසි (ස්යා. ක. අට්ඨ.)], කුතොසි කත්ථ ගච්ඡසි.

‘‘දුද්දසී අප්පකාරොසි, දුබ්බණ්ණො භීමදස්සනො;

ජනෙත්ති යාපි තෙ මාතා, න තං ඉච්ඡෙය්ය පස්සිතුං.

‘‘කිං කම්මමකරං [කම්මමකරා (සී. ස්යා. පී.)] පුබ්බෙ, කං අවජ්ඣං අඝාතයි;

කිබ්බිසං යං කරිත්වාන, ඉදං දුක්ඛං උපාගමි’’.

තග්ඝ තෙ අහමක්ඛිස්සං, යථාපි කුසලො තථා;

සච්චවාදිඤ්හි ලොකස්මිං, පසංසන්තීධ පණ්ඩිතා.

එකො චරං ගොගවෙසො, මූළ්හො අච්චසරිං වනෙ;

අරඤ්ඤෙ ඉරීණෙ [ඊරිණෙ (සී. ස්යා. පී.)] විවනෙ, නානාකුඤ්ජරසෙවිතෙ.

වාළමිගානුචරිතෙ, විප්පනට්ඨොස්මි කානනෙ;

අචරිං තත්ථ සත්තාහං, ඛුප්පිපාස [ඛුප්පිපාසා (සී. පී.)] සමප්පිතො.

තත්ථ තින්දුකමද්දක්ඛිං, විසමට්ඨං බුභුක්ඛිතො;

පපාතමභිලම්බන්තං, සම්පන්නඵලධාරිනං.

වාතස්සිතානි ¶ භක්ඛෙසිං, තානි රුච්චිංසු මෙ භුසං;

අතිත්තො රුක්ඛමාරූහිං [මාරුය්හ (සී. ස්යා.)], තත්ථ හෙස්සාමි ආසිතො.

එකං මෙ භක්ඛිතං ආසි, දුතියං අභිපත්ථිතං;

තතො සා භඤ්ජථ සාඛා, ඡින්නා ඵරසුනා විය.

සොහං සහාව සාඛාහි, උද්ධංපාදො අවංසිරො;

අප්පතිට්ඨෙ අනාලම්බෙ, ගිරිදුග්ගස්මි පාපතං.

යස්මා ච වාරි ගම්භීරං, තස්මා න සමපජ්ජිසං [සමපජ්ජසිං (සී.), සමභජ්ජිසං (පී.)];

තත්ථ සෙසිං නිරානන්දො, අනූනා [අනාථො (සී.)] දස රත්තියො.

අථෙත්ථ ¶ කපි මාගඤ්ඡි [මාගච්ඡි (ස්යා. ක.)], ගොනඞ්ගුලො දරීචරො;

සාඛාහි සාඛං විචරන්තො, ඛාදමානො දුමප්ඵලං.

සො ¶ මං දිස්වා කිසං පණ්ඩුං, කාරුඤ්ඤමකරං මයි;

අම්භො කො නාම සො එත්ථ, එවං දුක්ඛෙන අට්ටිතො.

මනුස්සො අමනුස්සො වා, අත්තානං මෙ පවෙදය;

තස්සඤ්ජලිං පණාමෙත්වා, ඉදං වචනමබ්රවිං.

මනුස්සොහං බ්යසම්පත්තො [වසම්පත්තො (ස්යා. ක.)], සා මෙ නත්ථි ඉතො ගති;

තං වො වදාමි භද්දං වො, ත්වඤ්ච මෙ සරණං භව.

ගරුං [ගරු (සී. පී.)] සිලං ගහෙත්වාන, විචරී [විචරි (පී.)] පබ්බතෙ කපි;

සිලාය යොග්ගං කත්වාන, නිසභො එතදබ්රවි.

එහි මෙ පිට්ඨිමාරුය්හ, ගීවං ගණ්හාහි බාහුභි;

අහං තං උද්ධරිස්සාමි, ගිරිදුග්ගත වෙගසා.

තස්ස ¶ තං වචනං සුත්වා, වානරින්දස්ස සිරීමතො;

පිට්ඨිමාරුය්හ ධීරස්ස, ගීවං බාහාහි අග්ගහිං.

සො මං තතො සමුට්ඨාසි, තෙජස්සී [තෙජසී (ස්යා. පී. ක.)] බලවා කපි;

විහඤ්ඤමානො කිච්ඡෙන, ගිරිදුග්ගත වෙගසා.

උද්ධරිත්වාන මං සන්තො, නිසභො එතදබ්රවි;

ඉඞ්ඝ මං සම්ම රක්ඛස්සු, පස්සුපිස්සං මුහුත්තකං.

සීහා බ්යග්ඝා ච දීපී ච, අච්ඡකොකතරච්ඡයො;

තෙ මං පමත්තං හිංසෙය්යුං, තෙ ත්වං දිස්වා නිවාරය [දිස්වාන වාරය (පී.)].

එවං මෙ පරිත්තාතූන [පරිත්තාතුන (ක.)], පස්සුපි සො මුහුත්තකං;

තදාහං පාපිකං දිට්ඨිං, පටිලච්ඡිං අයොනිසො.

භක්ඛො අයං මනුස්සානං, යථා චඤ්ඤෙ වනෙ මිගා;

යං නූනිමං වධිත්වාන, ඡාතො ඛාදෙය්ය වානරං.

අසිතො [ආසිකො (පී.)] ච ගමිස්සාමි, මංසමාදාය සම්බලං;

කන්තාරං නිත්ථරිස්සාමි, පාථෙය්යං මෙ භවිස්සති.

තතො සිලං ගහෙත්වාන, මත්ථකං සන්නිතාළයිං;

මම ගත්ත [භත්ත (සී. ස්යා.), හත්ථ (පී.)] කිලන්තස්ස, පහාරො දුබ්බලො අහු.

සො ¶ ¶ ච වෙගෙනුදප්පත්තො, කපි රුහිර [රුධිර (සී.)] මක්ඛිතො;

අස්සුපුණ්ණෙහි නෙත්තෙහි, රොදන්තො මං උදික්ඛති.

මාය්යොමං කරි භද්දන්තෙ, ත්වඤ්ච නාමෙදිසං කරි;

ත්වඤ්ච ඛො නාම දීඝාවු [දීඝායු (පී.)], අඤ්ඤෙ [අඤ්ඤං (පී.)] වාරෙතුමරහසි.

අහො ¶ වත රෙ පුරිස, තාව දුක්කරකාරක;

එදිසා විසමා දුග්ගා, පපාතා උද්ධතො [උද්ධටො (පී.)] මයා.

ආනීතො පරලොකාව, දුබ්භෙය්යං මං අමඤ්ඤථ;

තං තෙන පාපධම්මෙන, පාපං පාපෙන චින්තිතං.

මා හෙව ත්වං අධම්මට්ඨ, වෙදනං කටුකං ඵුසි;

මා හෙව පාපකම්මං තං, ඵලං වෙළුංව තං වධි.

තයිමෙ නත්ථි විස්සාසො, පාපධම්ම අසඤ්ඤත [පාපධම්මං අමඤ්ඤථ (පී.)];

එහි මෙ පිට්ඨිතො ගච්ඡ, දිස්සමානොව සන්තිකෙ.

මුත්තොසි හත්ථා වාළානං, පත්තොසි මානුසිං පදං;

එස මග්ගො අධම්මට්ඨ, තෙන ගච්ඡ යථාසුඛං.

ඉදං වත්වා ගිරිචරො, රහදෙ [රුහිරං (ස්යා. ක.)] පක්ඛල්ය මත්ථකං;

අස්සූනි සම්පමජ්ජිත්වා, තතො පබ්බතමාරුහි.

සොහං තෙනාභිසත්තොස්මි, පරිළාහෙන අට්ටිතො;

ඩය්හමානෙන ගත්තෙන, වාරිං පාතුං උපාගමිං.

අග්ගිනා විය සන්තත්තො, රහදො රුහිරමක්ඛිතො;

පුබ්බලොහිතසඞ්කාසො, සබ්බො මෙ සමපජ්ජථ.

යාවන්තො උදබින්දූනි, කායස්මිං නිපතිංසු මෙ;

තාවන්තො ගණ්ඩ [ගණ්ඩූ (සී. පී.), ගණ්ඩු (ස්යා.)] ජායෙථ, අද්ධබෙලුවසාදිසා.

පභින්නා පග්ඝරිංසු මෙ, කුණපා පුබ්බලොහිතා;

යෙන යෙනෙව ගච්ඡාමි, ගාමෙසු නිගමෙසු ච.

දණ්ඩහත්ථා ¶ ¶ නිවාරෙන්ති, ඉත්ථියො පුරිසා ච මං;

ඔක්කිතා [ඔකිණ්ණා (සී.)] පූතිගන්ධෙන, මාස්සු ඔරෙන ආගමා [මාගමා (සී. පී.)].

එතාදිසං ඉදං දුක්ඛං, සත්ත වස්සානි දානි මෙ;

අනුභොමි සකං කම්මං, පුබ්බෙ දුක්කටමත්තනො.

තං ¶ වො වදාමි භද්දන්තෙ [භද්දං වො (සී. පී.)], යාවන්තෙත්ථ සමාගතා;

මාස්සු මිත්තාන [මිත්තානං (සී. පී.)] දුබ්භිත්ථො, මිත්තදුබ්භො හි පාපකො.

කුට්ඨී කිලාසී භවති, යො මිත්තානිධ දුබ්භති [යො මිත්තානං ඉධද්දුභි (සී. අට්ඨ.), යො මිත්තානං ඉධ දුබ්භති (පී.)];

කායස්ස භෙදා මිත්තද්දු [මිත්තදුබ්භී (ස්යා. ක.)], නිරයං සොපපජ්ජතීති [සො උපපජ්ජතීති (සී. ස්යා. පී.)].

සචෙ වො වුය්හමානානං, සත්තන්නං උදකණ්ණවෙ;

මනුස්සබලිමෙසානො, නාවං ගණ්හෙය්ය රක්ඛසො;

අනුපුබ්බං කථං දත්වා, මුඤ්චෙසි දකරක්ඛසා [දකරක්ඛතො (පී.)].

මාතරං පඨමං දජ්ජං, භරියං දත්වාන භාතරං;

තතො සහායං දත්වාන, පඤ්චමං දජ්ජං [දජ්ජ (ස්යා.)] බ්රාහ්මණං;

ඡට්ඨාහං දජ්ජමත්තානං, නෙව දජ්ජං මහොසධං.

පොසෙතා තෙ ජනෙත්තී ච, දීඝරත්තානුකම්පිකා;

ඡබ්භී තයි පදුස්සති [පදුට්ඨස්මිං (සී. ස්යා.)], පණ්ඩිතා අත්ථදස්සිනී;

අඤ්ඤං ¶ උපනිසං කත්වා, වධා තං පරිමොචයි.

තං තාදිසිං [තාදිසං (ක.)] පාණදදිං, ඔරසං ගබ්භධාරිනිං [ගබ්භධාරිණිං (සී. ස්යා.)];

මාතරං කෙන දොසෙන, දජ්ජාසි දකරක්ඛිනො [දකරක්ඛතො (පී.)].

දහරා වියලඞ්කාරං, ධාරෙති අපිළන්ධනං;

දොවාරිකෙ අනීකට්ඨෙ, අතිවෙලං පජග්ඝති [සඤ්ජග්ඝති (ක.)].

අථොපි ¶ පටිරාජූනං, සයං දූතානි සාසති;

මාතරං තෙන දොසෙන, දජ්ජාහං දකරක්ඛිනො.

ඉත්ථිගුම්බස්ස පවරා, අච්චන්තං පියභාණිනී [අච්චන්තපියවාදිනී (සී. පී.)];

අනුග්ගතා [අනුබ්බතා (ස්යා.), අනුපුබ්බතා (ක.)] සීලවතී, ඡායාව අනපායිනී.

අක්කොධනා පුඤ්ඤවතී [පඤ්ඤවතී (සී. පී.)], පණ්ඩිතා අත්ථදස්සිනී;

උබ්බරිං [උප්පරිං (සී.)] කෙන දොසෙන, දජ්ජාසි දකරක්ඛිනො.

ඛිඩ්ඩාරතිසමාපන්නං, අනත්ථවසමාගතං;

සා මං සකාන පුත්තානං, අයාචං යාචතෙ ධනං.

සොහං ¶ දදාමි සාරත්තො [සාරතො (ස්යා.)], බහුං උච්චාවචං ධනං;

සුදුච්චජං චජිත්වාන, පච්ඡා සොචාමි දුම්මනො;

උබ්බරිං තෙන දොසෙන, දජ්ජාහං දකරක්ඛිනො.

යෙනොචිතා ජනපදා [ජානපදා (සී. ස්යා. පී.)], ආනීතා ච පටිග්ගහං;

ආභතං පරරජ්ජෙභි, අභිට්ඨාය බහුං ධනං.

ධනුග්ගහානං පවරං, සූරං තිඛිණමන්තිනං;

භාතරං කෙන දොසෙන, දජ්ජාසි දකරක්ඛිනො.

යෙනොචිතා ¶ [මයොචිතා (සී.), මයාචිතා (පී.)] ජනපදා, ආනීතා ච පටිග්ගහං;

ආභතං පරරජ්ජෙභි, අභිට්ඨාය බහුං ධනං.

ධනුග්ගහානං පවරො, සූරො තිඛිණමන්ති ච [තිඛිණමන්තිනො (ක.)];

මයායං [මයා සො (සී. පී.)] සුඛිතො රාජා, අතිමඤ්ඤති දාරකො.

උපට්ඨානම්පි මෙ අය්යෙ, න සො එති යථා පුරෙ;

භාතරං තෙන දොසෙන, දජ්ජාහං දකරක්ඛිනො.

එකරත්තෙන උභයො, ත්වඤ්චෙව ධනුසෙඛ ච [ධනුසෙඛවා (සී. ස්යා. පී.)];

උභො ජාතෙත්ථ පඤ්චාලා, සහායා සුසමාවයා.

චරියා ¶ තං අනුබන්ධිත්ථො [අනුබන්ධො (ක.)], එකදුක්ඛසුඛො තව;

උස්සුක්කො තෙ දිවාරත්තිං, සබ්බකිච්චෙසු බ්යාවටො;

සහායං කෙන දොසෙන, දජ්ජාසි දකරක්ඛිනො.

චරියා මං අයං [චරියාය අයං (සී. පී.)] අය්යෙ, පජග්ඝිත්ථො [සඤ්ජග්ඝිත්ථො (ස්යා.)] මයා සහ;

අජ්ජාපි තෙන වණ්ණෙන, අතිවෙලං පජග්ඝති.

උබ්බරියාපිහං අය්යෙ, මන්තයාමි රහොගතො;

අනාමන්තො [අනාමන්තා (සී.)] පවිසති, පුබ්බෙ අප්පටිවෙදිතො.

ලද්ධද්වාරො [ලද්ධවාරො (සී. පී.)] කතොකාසො, අහිරිකං අනාදරං;

සහායං තෙන දොසෙන, දජ්ජාහං දකරක්ඛිනො.

කුසලො සබ්බනිමිත්තානං, රුතඤ්ඤූ [රුදඤ්ඤූ (සී. ස්යා. පී.)] ආගතාගමො;

උප්පාතෙ සුපිනෙ යුත්තො, නිය්යානෙ ච පවෙසනෙ.

පට්ඨො [පද්ධො (සී. පී.)] භූමන්තලික්ඛස්මිං, නක්ඛත්තපදකොවිදො;

බ්රාහ්මණං ¶ කෙන දොසෙන, දජ්ජාසි දකරක්ඛිනො.

පරිසායම්පි මෙ අය්යෙ, උම්මීලිත්වා උදික්ඛති;

තස්මා අච්චභමුං ලුද්දං, දජ්ජාහං දකරක්ඛිනො.

සසමුද්දපරියායං ¶ , මහිං සාගරකුණ්ඩලං;

වසුන්ධරං ආවසසි, අමච්චපරිවාරිතො.

චාතුරන්තො මහාරට්ඨො, විජිතාවී මහබ්බලො;

පථබ්යා එකරාජාසි, යසො තෙ විපුලං ගතො.

සොළසිත්ථිසහස්සානි, ආමුත්තමණිකුණ්ඩලා;

නානාජනපදා නාරී, දෙවකඤ්ඤූපමා සුභා.

එවං සබ්බඞ්ගසම්පන්නං, සබ්බකාමසමිද්ධිනං;

සුඛිතානං පියං දීඝං, ජීවිතං ආහු ඛත්තිය.

අථ ත්වං කෙන වණ්ණෙන, කෙන වා පන හෙතුනා;

පණ්ඩිතං අනුරක්ඛන්තො, පාණං චජසි දුච්චජං.

යතොපි ¶ ආගතො අය්යෙ, මම හත්ථං මහොසධො;

නාභිජානාමි ධීරස්ස, අනුමත්තම්පි දුක්කටං.

සචෙ ච කිස්මිචි කාලෙ, මරණං මෙ පුරෙ සියා;

සො මෙ පුත්තෙ [පුත්තෙ ච මෙ (සී. ස්යා. පී.] පපුත්තෙ ච, සුඛාපෙය්ය මහොසධො.

අනාගතං පච්චුප්පන්නං, සබ්බමත්ථම්පි පස්සති [සබ්බමත්ථං විපස්සති (සී. ස්යා. පී.)];

අනාපරාධකම්මන්තං, න දජ්ජං දකරක්ඛිනො.

ඉදං සුණාථ පඤ්චාලා, චූළනෙය්යස්ස [චූළනීයස්ස (සී.)] භාසිතං;

පණ්ඩිතං ¶ අනුරක්ඛන්තො, පාණං චජති දුච්චජං.

මාතු භරියාය භාතුච්ච, සඛිනො බ්රාහ්මණස්ස ච;

අත්තනො චාපි පඤ්චාලො, ඡන්නං චජති ජීවිතං.

එවං මහත්ථිකා [ඛහිද්ධියා (ස්යා.), මහිද්ධිකා (ක.)] පඤ්ඤා, නිපුණා සාධුචින්තිනී;

දිට්ඨධම්මහිතත්ථාය, සම්පරායසුඛාය චාති.

විකිණ්ණවාචං අනිගුය්හ [අනිගූළ්හ (පී.)] මන්තං, අසඤ්ඤතං අපරිචක්ඛිතාරං [අපරිරක්ඛිතාරං (ක.)];

භයං තමන්වෙති සයං අබොධං, නාගං යථා පණ්ඩරකං සුපණ්ණො [සුවණ්ණො (ක.)].

යො ගුය්හමන්තං පරිරක්ඛනෙය්යං, මොහා නරො සංසති හාසමානො [භාසමානො (පී.)];

තං භින්නමන්තං භයමන්වෙති ඛිප්පං, නාගං යථා පණ්ඩරකං සුපණ්ණො.

නානුමිත්තො ¶ ගරුං අත්ථං, ගුය්හං වෙදිතුමරහති;

සුමිත්තො ච අසම්බුද්ධං, සම්බුද්ධං වා අනත්ථ වා.

විස්සාසමාපජ්ජිමහං ¶ අචෙලං [අචෙලො (සී. පී.)], සමණො ¶ අයං සම්මතො භාවිතත්තො;

තස්සාහමක්ඛිං විවරිං [විවරං (සී.)] ගුය්හමත්ථං, අතීතමත්ථො කපණං [කපණො (පී.)] රුදාමි.

තස්සාහං පරමං [පුරිමං (සී.)] බ්රහ්මෙ ගුය්හං, වාචඤ්හි මං නාසක්ඛිං [නාසක්ඛි (පී.)] සංයමෙතුං;

තප්පක්ඛතො හි භයමාගතං මමං, අතීතමත්ථො කපණං රුදාමි.

යො වෙ නරො සුහදං මඤ්ඤමානො, ගුය්හමත්ථං සංසති දුක්කුලීනෙ;

දොසා භයා අථවා රාගරත්තා [රාගරත්තො (සී. ස්යා. පී.)], පල්ලත්ථිතො [පල්ලිත්ථො (පී.), පල්ලත්තිතො (ක.)] බාලො අසංසයං සො.

තිරොක්ඛවාචො අසතං පවිට්ඨො, යො සඞ්ගතීසු මුදීරෙති වාක්යං;

ආසීවිසො දුම්මුඛොත්යාහු තං නරං, ආරා ආරා [ආරා අරා (පී.)] සංයමෙ තාදිසම්හා.

අන්නං පානං කාසික [කාසිකං (පී.)] චන්දනඤ්ච, මනාපිත්ථියො මාලමුච්ඡාදනඤ්ච;

ඔහාය ගච්ඡාමසෙ සබ්බකාමෙ, සුපණ්ණ පාණූපගතාව ත්යම්හා.

කො නීධ තිණ්ණං ගරහං උපෙති, අස්මිංධ ¶ ලොකෙ පාණභූ නාගරාජ;

සමණො සුපණ්ණො අථ වා ත්වමෙව, කිං කාරණා පණ්ඩරකග්ගහීතො.

සමණොති ¶ මෙ සම්මතත්තො අහොසි, පියො ච මෙ මනසා භාවිතත්තො;

තස්සාහමක්ඛිං විවරිං ගුය්හමත්ථං, අතීතමත්ථො කපණං රුදාමි.

න චත්ථි සත්තො අමරො පථබ්යා, පඤ්ඤාවිධා නත්ථි න නින්දිතබ්බා;

සච්චෙන ධම්මෙන ධිතියා [ධියා (සී. පී.)] දමෙන, අලබ්භමබ්යාහරතී නරො ඉධ.

මාතාපිතා පරමා බන්ධවානං, නාස්ස තතියො අනුකම්පකත්ථි;

තෙසම්පි ගුය්හං පරමං න සංසෙ, මන්තස්ස භෙදං පරිසඞ්කමානො.

මාතාපිතා භගිනී භාතරො ච, සහායා වා යස්ස හොන්ති සපක්ඛා;

තෙසම්පි ගුය්හං පරමං න සංසෙ, මන්තස්ස භෙදං පරිසඞ්කමානො.

භරියා චෙ පුරිසං වජ්ජා, කොමාරී පියභාණිනී;

පුත්තරූපයසූපෙතා ¶ , ඤාතිසඞ්ඝපුරක්ඛතා, තස්සාපි ගුය්හං පරමං න සංසෙ;

න ගුය්හමත්ථං [ගුය්හත්ථං (ක.)] විවරෙය්ය, රක්ඛෙය්ය නං යථා නිධිං;

න හි පාතුකතො සාධු, ගුය්හො අත්ථො පජානතා.

ථියා ගුය්හං න සංසෙය්ය, අමිත්තස්ස ච පණ්ඩිතො;

යො චාමිසෙන සංහීරො, හදයත්ථෙනො ච යො නරො.

ගුය්හමත්ථං ¶ අසම්බුද්ධං, සම්බොධයති යො නරො;

මන්තභෙදභයා තස්ස, දාසභූතො තිතික්ඛති.

යාවන්තො ¶ පුරිසස්සත්ථං, ගුය්හං ජානන්ති මන්තිනං;

තාවන්තො තස්ස උබ්බෙගා, තස්මා ගුය්හං න විස්සජෙ.

විවිච්ච භාසෙය්ය දිවා රහස්සං, රත්තිං ගිරං නාතිවෙලං පමුඤ්චෙ;

උපස්සුතිකා හි සුණන්ති මන්තං, තස්මා මන්තො ඛිප්පමුපෙති භෙදං.

යථාපි අස්ස [අයො (ස්යා.), අය (ක.)] නගරං මහන්තං, අද්වාරකං [ආළාරකං (පී.)] ආයසං භද්දසාලං;

සමන්තඛාතාපරිඛාඋපෙතං, එවම්පි මෙ තෙ ඉධ ගුය්හමන්තා.

යෙ ගුය්හමන්තා අවිකිණ්ණවාචා, දළ්හා ¶ සදත්ථෙසු නරා දුජිව්හ [දුජිව්හා (ස්යා. පී.)];

ආරා අමිත්තා බ්යවජන්ති තෙහි, ආසීවිසා වා රිව සත්තුසඞ්ඝා [සත්තසඞ්ඝා (සී. ස්යා.)].

හිත්වා ඝරං පබ්බජිතො අචෙලො, නග්ගො මුණ්ඩො චරති ඝාසහෙතු;

තම්හි [තම්හී (පී.)] නු ඛො විවරිං ගුය්හමත්ථං, අත්ථා ච ධම්මා ච අපග්ගතම්හා [අපාගතම්හා (සී.), අපගතම්හා (ස්යා.), අවාගතම්හා (පී.)].

කථංකරො හොති සුපණ්ණරාජ, කිංසීලො කෙන වතෙන වත්තං;

සමණො චරං හිත්වා මමායිතානි, කථංකරො සග්ගමුපෙති ඨානං.

හිරියා තිතික්ඛාය දමෙනුපෙතො [දමෙන ඛන්තියා (සී. ස්යා. පී.)], අක්කොධනො පෙසුණියං පහාය;

සමණො චරං හිත්වා මමායිතානි, එවංකරො සග්ගමුපෙති ඨානං.

මාතාව ¶ පුත්තං තරුණං තනුජ්ජං [තනූජං (සී.)], සම්ඵස්සතා [සම්පස්ස තං (සී. පී.)] සබ්බගත්තං ඵරෙති;

එවම්පි මෙ ත්වං පාතුරහු දිජින්ද, මාතාව පුත්තං අනුකම්පමානො.

හන්දජ්ජ ¶ ත්වං මුඤ්ච [මුච්ච (සී.)] වධා දුජිව්හ, තයො හි පුත්තා න හි අඤ්ඤො අත්ථි;

අන්තෙවාසී දින්නකො අත්රජො ච, රජ්ජස්සු [රජස්සු (සී. ස්යා. පී.)] පුත්තඤ්ඤතරො මෙ අහොසි.

ඉච්චෙව වාක්යං විසජ්ජී සුපණ්ණො, භුම්යං පතිට්ඨාය දිජො දුජිව්හං;

මුත්තජ්ජ ත්වං සබ්බභයාතිවත්තො, ථලූදකෙ හොහි මයාභිගුත්තො.

ආතඞ්කිනං යථා කුසලො භිසක්කො, පිපාසිතානං රහදොව සීතො;

වෙස්මං යථා හිමසීතට්ටිතානං [හිමසිසිරට්ටිතානං (පී.)], එවම්පි තෙ සරණමහං භවාමි.

සන්ධිං කත්වා අමිත්තෙන, අණ්ඩජෙන ජලාබුජ;

විවරිය දාඨං සෙසි, කුතො තං භයමාගතං.

සඞ්කෙථෙව අමිත්තස්මිං, මිත්තස්මිම්පි න විස්සසෙ;

අභයා භයමුප්පන්නං, අපි මූලානි කන්තති.

කථං නු විස්සසෙ ත්යම්හි, යෙනාසි කලහො කතො;

නිච්චයත්තෙන ඨාතබ්බං, සො දිසබ්භි [සො දිසම්හි (පී.)] න රජ්ජති.

විස්සාසයෙ ¶ න ච තං [නං (සී. ස්යා. පී.)] විස්සයෙය්ය, අසඞ්කිතො සඞ්කිතො ච [අසඞ්කිතො ච සඞ්කිතො (සී. පී.)] භවෙය්ය;

තථා ¶ තථා විඤ්ඤූ පරක්කමෙය්ය, යථා යථා භාවං පරො න ජඤ්ඤා.

තෙ ¶ දෙවවණ්ණා [දෙවවණ්ණී (පී.)] සුඛුමාලරූපා, උභො සමා සුජයා [සුජයො (සී. ස්යා. පී.)] පුඤ්ඤඛන්ධා [පුඤ්ඤගන්ධා (පී.)];

උපාගමුං කරම්පියං [කාදම්බියං (සී.), කාරම්බියං (පී.)] අචෙලං, මිස්සීභූතා අස්සවාහාව නාගා.

තතො හවෙ පණ්ඩරකො අචෙලං, සයමෙවුපාගම්ම ඉදං අවොච;

මුත්තජ්ජහං සබ්බභයාතිවත්තො, න හි [හ (පී.)] නූන තුය්හං මනසො පියම්හා.

පියො හි මෙ ආසි සුපණ්ණරාජා, අසංසයං පණ්ඩරකෙන සච්චං;

සො රාගරත්තොව අකාසිමෙතං, පාපකම්මං [පාපං කම්මං (සී. පී.)] සම්පජානො න මොහා.

න මෙ පියං අප්පියං වාපි හොති, සම්පස්සතො ලොකමිමං පරඤ්ච;

සුසඤ්ඤතානඤ්හි වියඤ්ජනෙන, අසඤ්ඤතො ලොකමිමං චරාසි.

අරියාවකාසොසි අනරියොවාසි [අනරියො චාසි (සී. පී.)], අසඤ්ඤතො සඤ්ඤතසන්නිකාසො;

කණ්හාභිජාතිකොසි ¶ අනරියරූපො, පාපං බහුං දුච්චරිතං අචාරි.

අදුට්ඨස්ස තුවං දුබ්භි, දුබ්භී [දූභි, දූභී (පී.)] ච පිසුණො චසි;

එතෙන සච්චවජ්ජෙන, මුද්ධා තෙ ඵලතු සත්තධා.

තස්මා හි මිත්තානං න දුබ්භිතබ්බං, මිත්තදුබ්භා [මිත්තදුබ්භා හි (ස්යා.)] පාපියො නත්ථි අඤ්ඤො;

ආසිත්තසත්තො නිහතො පථබ්යා, ඉන්දස්ස වාක්යෙන හි සංවරො හතොති.

පණ්ඩරනාගරාජජාතකං [පණ්ඩරකජාතකං (සී. ස්යා. පී.)] අට්ඨමං.

කා ¶ වෙධමානා ගිරිකන්දරායං, එකා තුවං තිට්ඨසි සංහිතූරු [සඤ්ඤතූර (සී. පී.), සඤ්චිතූරු (ස්යා.)];

පුට්ඨාසි මෙ පාණිපමෙය්යමජ්ඣෙ, අක්ඛාහි මෙ නාමඤ්ච බන්ධවෙ ච.

ඔභාසයං වනං රම්මං, සීහබ්යග්ඝනිසෙවිතං;

කා වා ත්වමසි කල්යාණි, කස්ස වා ත්වං සුමජ්ඣිමෙ;

අභිවාදෙමි තං භද්දෙ, දානවාහං නමත්ථු තෙ.

යො පුත්තො කාසිරාජස්ස, සොත්ථිසෙනොති තං විදූ;

තස්සාහං සම්බුලා භරියා, එවං ජානාහි දානව;

අභිවාදෙමි ¶ තං භන්තෙ [භද්දන්තෙ (සී. ස්යා.)], සම්බුලාහං නමත්ථු තෙ.

වෙදෙහපුත්තො ¶ භද්දන්තෙ, වනෙ වසති ආතුරො;

තමහං රොගසම්මත්තං, එකා එකං උපට්ඨහං [උපට්ඨහිං (සී.)].

අහඤ්ච වනමුඤ්ඡාය, මධුමංසං මිගාබිලං [මිගාවිලං (සී.)];

යදා හරාමි තං භක්ඛො, තස්ස නූනජ්ජ නාධති [නාථති (ක.)].

කිං වනෙ රාජපුත්තෙන, ආතුරෙන කරිස්සසි;

සම්බුලෙ පරිචිණ්ණෙන, අහං භත්තා භවාමි තෙ.

සොකට්ටාය දුරත්තාය, කිං රූපං විජ්ජතෙ මම;

අඤ්ඤං පරියෙස භද්දන්තෙ, අභිරූපතරං මයා.

එහිමං ගිරිමාරුය්හ, භරියා මෙ [මය්හං (සී. ස්යා. පී.)] චතුස්සතා;

තාසං ත්වං පවරා හොහි, සබ්බකාමසමිද්ධිනී.

නූන [නනු (සී. ස්යා. පී. ක.)] තාරකවණ්ණාභෙ [හාටකවණ්ණාභෙ (පී.)], යං කිඤ්චි මනසිච්ඡසි;

සබ්බං තං පචුරං මය්හං, රමස්ස්වජ්ජ [රමසුජ්ජ (සී. ස්යා.)] මයා සහ.

නො චෙ තුවං මහෙසෙය්යං, සම්බුලෙ කාරයිස්සසි;

අලං ත්වං පාතරාසාය, පණ්හෙ [මඤ්ඤෙ (සී. පී.)] භක්ඛා භවිස්සසි.

තඤ්ච ¶ සත්තජටො ලුද්දො, කළාරො පුරිසාදකො;

වනෙ නාථං අපස්සන්තිං, සම්බුලං අග්ගහී භුජෙ.

අධිපන්නා පිසාචෙන, ලුද්දෙනාමිසචක්ඛුනා;

සා ච සත්තුවසම්පත්තා, පතිමෙවානුසොචති.

න මෙ ඉදං තථා දුක්ඛං, යං මං ඛාදෙය්ය රක්ඛසො;

යඤ්ච ¶ මෙ අය්යපුත්තස්ස, මනො හෙස්සති අඤ්ඤථා.

න සන්ති දෙවා පවසන්ති නූන, න හි නූන සන්ති ඉධ ලොකපාලා;

සහසා කරොන්තානමසඤ්ඤතානං, න හි නූන සන්ති පටිසෙධිතාරො.

ඉත්ථීනමෙසා පවරා යසස්සිනී, සන්තා සමා අග්ගිරිවුග්ගතෙජා;

තඤ්චෙ තුවං රක්ඛසාදෙසි කඤ්ඤං, මුද්ධා ච හි සත්තධා තෙ ඵලෙය්ය;

මා ත්වං දහී [ජහී (පී.)] මුඤ්ච පතිබ්බතාය [පතිබ්බතා සා (සී.), පතිබ්බතා යා (පී.)].

සා ච අස්සමමාගච්ඡි, පමුත්තා පුරිසාදකා;

නීළං [නිඩ්ඩං (ස්යා. ක.)] පළිනං සකුණීව [ඵලිනසකුණීව (සී. ස්යා. පී.)], ගතසිඞ්ගංව ආලයං.

සා තත්ථ පරිදෙවෙසි, රාජපුත්තී යසස්සිනී;

සම්බුලා උතුමත්තක්ඛා, වනෙ නාථං අපස්සන්තී [අපස්සතී (සී.)].

සමණෙ ¶ බ්රාහ්මණෙ වන්දෙ, සම්පන්නචරණෙ ඉසෙ;

රාජපුත්තං අපස්සන්තී, තුම්හංම්හි [තුම්හං හි (පී.)] සරණං ගතා.

වන්දෙ සීහෙ ච බ්යග්ඝෙ ච, යෙ ච අඤ්ඤෙ වනෙ මිගා;

රාජපුත්තං අපස්සන්තී, තුම්හංම්හි සරණං ගතා.

තිණා [තිණ (පී.)] ලතානි ඔසධ්යො, පබ්බතානි වනානි ච;

රාජපුත්තං අපස්සන්තී, තුම්හංම්හි සරණං ගතා.

වන්දෙ ¶ ¶ ඉන්දීවරීසාමං, රත්තිං නක්ඛත්තමාලිනිං;

රාජපුත්තං අපස්සන්තී, තුම්හංම්හි සරණං ගතා.

වන්දෙ භාගීරථිං ගඞ්ගං, සවන්තීනං පටිග්ගහං;

රාජපුත්තං අපස්සන්තී, තුම්හංම්හි සරණං ගතා.

වන්දෙ අහං පබ්බතරාජසෙට්ඨං, හිමවන්තං සිලුච්චයං;

රාජපුත්තං අපස්සන්තී, තුම්හංම්හි සරණං ගතා.

අතිසායං වතාගච්ඡි, රාජපුත්ති යසස්සිනි;

කෙන නුජ්ජ සමාගච්ඡි [සමාගච්ඡි (සී. පී.)], කො තෙ පියතරො මයා.

ඉදං ඛොහං තදාවොචං [තදවොචං (සී. ස්යා.)], ගහිතා තෙන සත්තුනා;

න මෙ ඉදං තථා දුක්ඛං, යං මං ඛාදෙය්ය රක්ඛසො;

යඤ්ච මෙ අය්යපුත්තස්ස, මනො හෙස්සති අඤ්ඤථා.

චොරීනං බහුබුද්ධීනං, යාසු සච්චං සුදුල්ලභං;

ථීනං භාවො දුරාජානො, මච්ඡස්සෙවොදකෙ ගතං.

තථා මං සච්චං පාලෙතු, පාලයිස්සති චෙ මමං;

යථාහං නාභිජානාමි, අඤ්ඤං පියතරං තයා;

එතෙන සච්චවජ්ජෙන, බ්යාධි තෙ වූපසම්මතු.

යෙ කුඤ්ජරා සත්තසතා උළාරා, රක්ඛන්ති රත්තින්දිවමුය්යුතාවුධා;

ධනුග්ගහානඤ්ච සතානි සොළස, කථංවිධෙ පස්සසි භද්දෙ සත්තවො.

අලඞ්කතායො ¶ පදුමුත්තරත්තචා, විරාගිතා පස්සති හංසගග්ගරා;

තාසං සුණිත්වා මිතගීතවාදිතං [මිතගීතවාදිනං (පී.)], න දානි මෙ තාත තථා යථා පුරෙ.

සුවණ්ණසංකච්චධරා ¶ සුවිග්ගහා, අලඞ්කතා මානුසියච්ඡරූපමා;

සෙනොපියා [සෙනූපියා (පී.)] තාත අනින්දිතඞ්ගියො, ඛත්තියකඤ්ඤා පටිලොභයන්ති [පටිලාභයන්ති (පී.)] නං.

සචෙ අහං තාත තථා යථා පුරෙ, පතිං තමුඤ්ඡාය පුනා වනෙ භරෙ;

සම්මානයෙ මං න ච මං විමානයෙ, ඉතොපි මෙ තාත තතො වරං සියා.

යමන්නපානෙ ¶ විපුලස්මි ඔහිතෙ, නාරී විමට්ඨාභරණා අලඞ්කතා;

සබ්බඞ්ගුපෙතා [පඤ්චඞ්ගුපෙතා (සී. ස්යා. පී.)] පතිනො ච අප්පියා, අබජ්ඣ [අවජ්ඣ (ස්යා.), ආබජ්ඣ (පී.)] තස්සා මරණං තතො වරං.

අපි චෙ දලිද්දා කපණා අනාළ්හියා, කටාදුතීයා පතිනො ච සා පියා;

සබ්බඞ්ගුපෙතායපි අප්පියාය, අයමෙව ¶ සෙය්යා [සෙය්යො (ස්යා. ක.)] කපණාපි යා පියා [කපණාපි යා (ක.)].

සුදුල්ලභිත්ථී පුරිසස්ස යා හිතා, භත්තිත්ථියා දුල්ලභො යො හිතො ච;

හිතා ච තෙ සීලවතී ච භරියා, ජනින්ද ධම්මං චර සම්බුලාය.

සචෙ තුවං විපුලෙ ලද්ධභොගෙ, ඉස්සාවතිණ්ණා මරණං උපෙසි;

අහඤ්ච තෙ භද්දෙ ඉමා රාජකඤ්ඤා [ඉමා ච කඤ්ඤා (පී.)], සබ්බෙ [සබ්බෙව (සී. ස්යා. පී.)] තෙ වචනකරා භවාමාති.

අප්පමාදො ¶ අමතං පදං [අමතපදං (සී. පී.)], පමාදො මච්චුනො පදං;

අප්පමත්තා න මීයන්ති, යෙ පමත්තා යථා මතා.

මදා පමාදො ජායෙථ, පමාදා ජායතෙ ඛයො;

ඛයා පදොසා [ඛයා ච දොසා (සී.)] ජායන්ති, මා පමාදො [මා මදො (සී. ස්යා. පී.)] භරතූසභ [භාරධූසභ (ක.)].

බහූ හි ඛත්තියා ජීනා, අත්ථං රට්ඨං පමාදිනො;

අථොපි ගාමිනො ගාමා, අනගාරා අගාරිනො.

ඛත්තියස්ස පමත්තස්ස, රට්ඨස්මිං රට්ඨවඩ්ඪන;

සබ්බෙ භොගා විනස්සන්ති, රඤ්ඤො තං වුච්චතෙ අඝං.

නෙස ¶ ධම්මො මහාරාජ, අතිවෙලං පමජ්ජසි;

ඉද්ධං ඵීතං ජනපදං, චොරා විද්ධංසයන්ති නං.

න තෙ පුත්තා භවිස්සන්ති, න හිරඤ්ඤං න ධානියං [න හිරඤ්ඤනිධානියා (ක.)];

රට්ඨෙ විලුප්පමානම්හි, සබ්බභොගෙහි ජිය්යසි.

සබ්බභොගා පරිජිණ්ණං, රාජානං වාපි ඛත්තියං [ඛත්තිය (ක.)];

ඤාතිමිත්තා සුහජ්ජා ච, න තං මඤ්ඤන්ති මානියං [මන්තියං (ස්යා.)].

හත්ථාරොහා අනීකට්ඨා, රථිකා පත්තිකාරකා;

තමෙවමුපජීවන්තා, න තං මඤ්ඤන්ති මානියං.

අසංවිහිතකම්මන්තං, බාලං දුම්මන්තිමන්තිනං;

සිරී ජහති දුම්මෙධං, ජිණ්ණංව උරගො තචං.

සුසංවිහිතකම්මන්තං ¶ , කාලුට්ඨායිං අතන්දිතං;

සබ්බෙ භොගාභිවඩ්ඪන්ති, ගාවො සඋසභාමිව.

උපස්සුතිං මහාරාජ, රට්ඨෙ ජනපදෙ චර;

තත්ථ දිස්වා ච සුත්වා ච, තතො තං [ත්වං (ක.)] පටිපජ්ජසි.

එවං වෙදෙතු පඤ්චාලො, සඞ්ගාමෙ සරමප්පිතො [සමප්පිතො (සී. පී.)];

යථාහමජ්ජ වෙදෙමි, කණ්ටකෙන සමප්පිතො.

ජිණ්ණො ¶ දුබ්බලචක්ඛූසි, න රූපං සාධු පස්සසි;

කිං තත්ථ බ්රහ්මදත්තස්ස, යං තං මග්ගෙය්ය [මග්ඝෙය්ය (පී.)] කණ්ටකො [කණ්ඩකො (සී. ස්යා. පී.)].

බහ්වෙත්ථ බ්රහ්මදත්තස්ස, සොහං [යොහං (සී. ස්යා. පී.)] මග්ගස්මි [මග්ගොස්මි (පී.)] බ්රාහ්මණ;

අරක්ඛිතා ¶ ජානපදා, අධම්මබලිනා හතා.

රත්තිඤ්හි [රත්තිඤ්ච (සී.)] චොරා ඛාදන්ති, දිවා ඛාදන්ති තුණ්ඩියා;

රට්ඨස්මිං කූටරාජස්ස, බහු අධම්මිකො ජනො.

එතාදිසෙ භයෙ ජාතෙ [තාත (සී. පී.)], භයට්ටා තාත [තාව (සී. පී.)] මාණවා;

නිල්ලෙනකානි කුබ්බන්ති, වනෙ ආහත්ව කණ්ටකං.

කදාස්සු නාමයං රාජා, බ්රහ්මදත්තො මරිස්සති;

යස්ස රට්ඨම්හි ජිය්යන්ති, අප්පතිකා කුමාරිකා.

දුබ්භාසිතඤ්හි තෙ ජම්මි, අනත්ථපදකොවිදෙ;

කුහිං රාජා කුමාරීනං, භත්තාරං පරියෙසති.

න මෙ දුබ්භාසිතං බ්රහ්මෙ, කොවිදත්ථපදා අහං;

අරක්ඛිතා ජානපදා, අධම්මබලිනා හතා.

රත්තිඤ්හි ¶ චොරා ඛාදන්ති, දිවා ඛාදන්ති තුණ්ඩියා;

රට්ඨස්මිං කූටරාජස්ස, බහු අධම්මිකො ජනො;

දුජ්ජීවෙ දුබ්භරෙ දාරෙ, කුතො භත්තා කුමාරියො.

එවං සයතු පඤ්චාලො, සඞ්ගාමෙ සත්තියා හතො;

යථායං කපණො සෙති, හතො ඵාලෙන සාලියො.

අධම්මෙන තුවං ජම්ම, බ්රහ්මදත්තස්ස කුජ්ඣසි;

යො ත්වං සපසි රාජානං, අපරජ්ඣිත්වාන අත්තනො [අත්තනා (පී.)].

ධම්මෙන බ්රහ්මදත්තස්ස, අහං කුජ්ඣාමි බ්රාහ්මණ;

අරක්ඛිතා ජානපදා, අධම්මබලිනා හතා.

රත්තිඤ්හි ¶ චොරා ඛාදන්ති, දිවා ඛාදන්ති තුණ්ඩියා;

රට්ඨස්මිං කූටරාජස්ස, බහු අධම්මිකො ජනො.

සා ¶ නූන පුන රෙ පක්කා, විකාලෙ භත්තමාහරි;

භත්තහාරිං අපෙක්ඛන්තො, හතො ඵාලෙන සාලියො.

එවං හඤ්ඤතු පඤ්චාලො, සඞ්ගාමෙ අසිනා හතො [දළ්හං (පී.)];

යථාහමජ්ජ පහතො, ඛීරඤ්ච මෙ පවට්ටිතං.

යං පසු ඛීරං ඡඩ්ඩෙති, පසුපාලං විහිංසති [පසුපාලඤ්ච හිංසති (සී.), පසු ඵාලඤ්ච හිංසති (පී.)];

කිං තත්ථ බ්රහ්මදත්තස්ස, යං නො ගරහතෙ [ගරහතො (පී.)] භවං.

ගාරය්හො බ්රහ්මෙ පඤ්චාලො, බ්රහ්මදත්තස්ස රාජිනො;

අරක්ඛිතා ජානපදා, අධම්මබලිනා හතා.

රත්තිඤ්හි ¶ චොරා ඛාදන්ති, දිවා ඛාදන්ති තුණ්ඩියා;

රට්ඨස්මිං කූටරාජස්ස, බහු අධම්මිකො ජනො.

චණ්ඩා අටනකා [අටනක (පී.), අකටනා (ක.)] ගාවී, යං පුරෙ න දුහාමසෙ;

තං දානි අජ්ජ දොහාම, ඛීරකාමෙහුපද්දුතා.

එවං කන්දතු පඤ්චාලො, විපුත්තො විප්පසුක්ඛතු;

යථායං කපණා ගාවී, විපුත්තා පරිධාවති.

යං පසු පසුපාලස්ස, සම්භමෙය්ය [පබ්භමෙය්ය (සී. පී.)] රවෙය්ය වා;

කො නීධ අපරාධත්ථි, බ්රහ්මදත්තස්ස රාජිනො.

අපරාධො මහාබ්රහ්මෙ, බ්රහ්මදත්තස්ස රාජිනො;

අරක්ඛිතා ජානපදා, අධම්මබලිනා හතා.

රත්තිඤ්හි චොරා ඛාදන්ති, දිවා ඛාදන්ති තුණ්ඩියා;

රට්ඨස්මිං කූටරාජස්ස, බහු අධම්මිකො ජනො;

කථං නො අසිකොසත්ථා, ඛීරපා හඤ්ඤතෙ පජා.

එවං ඛජ්ජතු පඤ්චාලො, හතො යුද්ධෙ සපුත්තකො;

යථාහමජ්ජ ඛජ්ජාමි, ගාමිකෙහි [ගාමකෙහි (සී. පී.)] අරඤ්ඤජො.

න ¶ සබ්බභූතෙසු විධෙන්ති [විධන්ති (ක.)] රක්ඛං, රාජානො මණ්ඩූක මනුස්සලොකෙ;

නෙත්තාවතා රාජා අධම්මචාරී, යං තාදිසං ජීවමදෙය්යු ධඞ්කා.

අධම්මරූපො වත බ්රහ්මචාරී, අනුප්පියං භාසසි ඛත්තියස්ස;

විලුප්පමානාය පුථුප්පජාය, පූජෙසි රාජං පරමප්පමාදං [රාජං පරමප්පවාදං (සී.), රාජා පරමප්පවාදිං (ස්යා.)].

සචෙ ¶ ඉමං බ්රහ්මෙ සුරජ්ජකං සියා, ඵීතං රට්ඨං මුදිතං [පූරිතං (ක.)] විප්පසන්නං;

භුත්වා බලිං අග්ගපිණ්ඩඤ්ච කාකා, න මාදිසං ජීවමදෙය්යු ධඞ්කාති.

කිංඡන්ද ¶ කුම්භ ජයද්දිස ඡද්දන්ත, අථ පණ්ඩිතසම්භව සිරකපි;

දකරක්ඛස පණ්ඩරනාගවරො, අථ සම්බුල තින්දුකදෙවසුතොති.

ජාතකපාළියා පඨමො භාගො නිට්ඨිතො.