මූල > සුත්තපිටක > ඛුද්දකනිකාය

[කිමග්ඝතී තණ්ඩුලනාළිකා ච, බාරාණසී අන්තරබාහිරානි; අස්සපඤ්චසතෙ තානි, එකා තණ්ඩුලනාළිකාති; (ස්යා.)] කිමග්ඝති තණ්ඩුලනාළිකාය, අස්සාන මූලාය වදෙහි රාජ [නාළිකා ච (සී.), නාළිකාය (ක. සී. අට්ඨ.)];

බාරාණසිං සන්තරබාහිරතො [බාහිරන්තං (සී.)], අයමග්ඝති තණ්ඩුලනාළිකාති [කිමග්ඝතී වණ්ඩුලනාළිකා ච, බාරාණසී අන්තරබාහිරානි; අස්සපඤ්චසතෙ තානි, එකා තණ්ඩුලනාළිකාති; (ස්යා.)].

හිරිඔත්තප්පසම්පන්නා ¶ , සුක්කධම්මසමාහිතා;

සන්තො සප්පුරිසා ලොකෙ, දෙවධම්මාති වුච්චරෙති.

පුත්තො ත්යාහං මහාරාජ, ත්වං මං පොස ජනාධිප;

අඤ්ඤෙපි දෙවො පොසෙති, කිඤ්ච [කිඤ්චි (ක.)] දෙවො සකං පජන්ති.

කට්ඨහාරි [කට්ඨවාහන (ක.)] ජාතකං සත්තමං.

අපි ¶ ¶ අතරමානානං, ඵලාසාව සමිජ්ඣති;

විපක්කබ්රහ්මචරියොස්මි, එවං ජානාහි ගාමණීති.

උත්තමඞ්ගරුහා මය්හං, ඉමෙ ජාතා වයොහරා;

පාතුභූතා දෙවදූතා, පබ්බජ්ජාසමයො මමාති.

මඝදෙව [මඛාදෙව (සී. පී.), දෙවදූත (ක.)] ජාතකං නවමං.

යඤ්ච ¶ අඤ්ඤෙ න රක්ඛන්ති, යො ච අඤ්ඤෙ න රක්ඛති;

ස වෙ රාජ සුඛං සෙති, කාමෙසු අනපෙක්ඛවාති.

වරාපණ්ණක වණ්ණුපථ සෙරිවරො, සුවිචක්ඛණ තණ්ඩුලනාළිකස්සා;

හිරි පුත්තවරුත්තගාමණිනා, යො ච න රක්ඛති තෙන දසාති.

හොති සීලවතං අත්ථො, පටිසන්ථාර [පටිසන්ධාර (ක.)] වුත්තිනං;

ලක්ඛණං පස්ස ආයන්තං, ඤාතිසඞ්ඝපුරක්ඛතං [පුරක්ඛිතං (ස්යා.), පුරෙක්ඛිතං (ක.)];

අථ පස්සසිමං කාළං, සුවිහීනංව ඤාතිභීති.

නිග්රොධමෙව ¶ ¶ ¶ සෙවෙය්ය, න සාඛමුපසංවසෙ;

නිග්රොධස්මිං මතං සෙය්යො, යඤ්චෙ සාඛස්මි [සාඛස්මිං (සී. පී.)] ජීවිතන්ති.

ධිරත්ථු කණ්ඩිනං සල්ලං, පුරිසං ගාළ්හවෙධිනං;

ධිරත්ථු තං ජනපදං, යත්ථිත්ථී පරිණායිකා;

තෙ චාපි ධික්කිතා [ධික්කතා (?)] සත්තා, යෙ ඉත්ථීනං වසංගතාති.

න කිරත්ථි රසෙහි පාපියො, ආවාසෙහි ව [වා (සබ්බත්ථ)] සන්ථවෙහි වා;

වාතමිගං ගහනනිස්සිතං [ගෙහනිස්සිතං (සී. පී.)], වසමානෙසි රසෙහි සඤ්ජයොති.

අට්ඨක්ඛුරං ඛරාදියෙ, මිගං වඞ්කාතිවඞ්කිනං;

සත්තහි ¶ කාලාතික්කන්තං [සත්තහි කලාහ’තික්කන්තං (සී.), සත්තකාලෙහ’තික්කන්තං (ස්යා.), සත්තහි කාලාහ’තික්කන්තං (පී.)], න නං ඔවදිතුස්සහෙති.

මිගං ¶ තිපල්ලත්ථ [තිපල්ලත්ත (ක.)] මනෙකමායං, අට්ඨක්ඛුරං අඩ්ඪරත්තාපපායිං [අඩ්ඪරත්තාවපායිං (සී. පී.)];

එකෙන සොතෙන ඡමාස්සසන්තො, ඡහි කලාහිතිභොති [කලාහතිභොති (සී. ස්යා. පී.)] භාගිනෙය්යොති.

කාළෙ ¶ වා යදි වා ජුණ්හෙ, යදා වායති මාලුතො;

වාතජානි හි සීතානි, උභොත්ථමපරාජිතාති.

එවං චෙ සත්තා ජානෙය්යුං, දුක්ඛායං ජාතිසම්භවො;

න පාණො පාණිනං හඤ්ඤෙ, පාණඝාතී හි සොචතීති.

සචෙ ¶ මුච්චෙ [මුඤ්චෙ (සී. ස්යා. පී.)] පෙච්ච මුච්චෙ [මුඤ්චෙ (සී. ස්යා. පී.)], මුච්චමානො හි බජ්ඣති;

න හෙවං ධීරා මුච්චන්ති, මුත්ති බාලස්ස බන්ධනන්ති.

දිස්වා පදමනුත්තිණ්ණං, දිස්වානොතරිතං පදං;

නළෙන වාරිං පිස්සාම [පිවිස්සාම (සී. ස්යා. පී.)], නෙව [න ච (ක.)] මං ත්වං වධිස්සසීති.

අථ ¶ ලක්ඛණ සාඛ ධිරත්ථු පුන, න කිරත්ථි රසෙහි ඛරාදියා;

අතිභොති වර [රස (සබ්බත්ථ)] මාලුත පාණ, මුච්චෙන නළඅව්හයනෙන භවන්ති දසාති.

ඤාතමෙතං ¶ කුරුඞ්ගස්ස, යං ත්වං සෙපණ්ණි සිය්යසි [සෙය්යසි (සී. ස්යා. පී.)];

අඤ්ඤං ¶ සෙපණ්ණි ගච්ඡාමි, න මෙ තෙ රුච්චතෙ ඵලන්ති.

යෙ කුක්කුරා රාජකුලම්හි වද්ධා, කොලෙය්යකා වණ්ණබලූපපන්නා;

තෙමෙ න වජ්ඣා මයමස්ම වජ්ඣා, නායං සඝච්චා දුබ්බලඝාතිකායන්ති.

අපි පස්සෙන සෙමානො, සල්ලෙභි සල්ලලීකතො;

සෙය්යොව වළවා ගොජො [භොජ්ජො (සී.), භොජ්ඣො (ස්යා. පී.)], යුඤ්ජ මඤ්ඤෙව සාරථීති.

ගොජානීය [භොජාජානීය (සී. ස්යා. පී.)] ජාතකං තතියං.

යදා යදා යත්ථ යදා, යත්ථ යත්ථ යදා යදා;

ආජඤ්ඤො කුරුතෙ වෙගං, හායන්ති තත්ථ වාළවාති.

අඤ්ඤමඤ්ඤෙහි ¶ ¶ තිත්ථෙහි, අස්සං පායෙහි සාරථි;

අච්චාසනස්ස පුරිසො, පායාසස්සපි තප්පතීති.

පුරාණචොරාන ¶ වචො නිසම්ම, මහිළාමුඛො පොථයමන්වචාරී;

සුසඤ්ඤතානඤ්හි වචො නිසම්ම, ගජුත්තමො සබ්බගුණෙසු අට්ඨාති.

නාලං කබළං පදාතවෙ, න ච පිණ්ඩං න කුසෙ න ඝංසිතුං;

මඤ්ඤාමි අභිණ්හදස්සනා, නාගො ස්නෙහමකාසි [සිනෙහමකාසි (සී. ස්යා. පී.)] කුක්කුරෙති.

මනුඤ්ඤමෙව ¶ භාසෙය්ය, නාමනුඤ්ඤං කුදාචනං;

මනුඤ්ඤං භාසමානස්ස, ගරුං භාරං උදද්ධරි;

ධනඤ්ච නං අලාභෙසි, තෙන චත්තමනො අහූති.

යතො යතො ගරු ධුරං, යතො ගම්භීරවත්තනී;

තදාස්සු කණ්හං යුඤ්ජන්ති, ස්වාස්සු තං වහතෙ ධුරන්ති.

මා ¶ මුනිකස්ස පිහයි, ආතුරන්නානි භුඤ්ජති;

අප්පොස්සුක්කො භුසං ඛාද, එතං දීඝායුලක්ඛණන්ති.

කුරුඞ්ගස්ස ¶ කුක්කුරගොජවරො, පුන වාළවස්සසිරිව්හයනො [සිරිවයනො (සබ්බත්ථ)];

මහිළාමුඛනාමනුඤ්ඤවරො, වහතෙ ධුර මුනිකෙන දසාති.

කුලාවකා ¶ මාතලි සිම්බලිස්මිං, ඊසාමුඛෙන පරිවජ්ජයස්සු;

කාමං චජාම අසුරෙසු පාණං, මා මෙ දිජා වික්කුලවා [මායිමෙ දිජා විකුලාවා (සී. ස්යා. පී.)] අහෙසුන්ති.

රුදං මනුඤ්ඤං රුචිරා ච පිට්ඨි, වෙළුරියවණ්ණූපනිභා [වණ්ණූපටිභා (ස්යා.), වණ්ණසන්නිභා (ක.)] ච ගීවා;

බ්යාමමත්තානි ච පෙඛුණානි, නච්චෙන තෙ ධීතරං නො දදාමීති.

සම්මොදමානා ¶ ගච්ඡන්ති, ජාලමාදාය පක්ඛිනො;

යදා තෙ විවදිස්සන්ති, තදා එහින්ති මෙ වසන්ති.

න ¶ මං සීතං න මං උණ්හං, න මං ජාලස්මි බාධනං;

යඤ්ච මං මඤ්ඤතෙ මච්ඡී, අඤ්ඤං සො රතියා ගතොති.

සන්ති ¶ පක්ඛා අපතනා, සන්ති පාදා අවඤ්චනා;

මාතාපිතා ච නික්ඛන්තා, ජාතවෙද පටික්කමාති.

යං නිස්සිතා ජගතිරුහං විහඞ්ගමා, ස්වායං අග්ගිං පමුඤ්චති;

දිසා භජථ වක්කඞ්ගා [වඞ්කඞ්ගා (ස්යා.)], ජාතං සරණතො භයන්ති.

යෙ වුඩ්ඪ [වද්ධ (සී. පී.)] මපචායන්ති, නරා ධම්මස්ස කොවිදා;

දිට්ඨෙව ධම්මෙ පාසංසා, සම්පරායෙ ච සුග්ගතීති.

නාච්චන්තං ¶ නිකතිප්පඤ්ඤො, නිකත්යා සුඛමෙධති;

ආරාධෙති නිකතිප්පඤ්ඤො [ආරාධෙ නිකතිප්පඤ්ඤො (පී.)], බකො කක්කටකාමිවාති.

මඤ්ඤෙ ¶ සොවණ්ණයො රාසි, සොණ්ණමාලා ච නන්දකො;

යත්ථ දාසො ආමජාතො, ඨිතො ථුල්ලානි [ථූලානි (ක.)] ගජ්ජතීති.

කාමං ¶ පතාමි නිරයං, උද්ධංපාදො අවංසිරො;

නානරියං කරිස්සාමි, හන්ද පිණ්ඩං පටිග්ගහාති.

සිරිමාතලි ධීතර පක්ඛිවරො, රතියාගතො මාතාපිතා ච පුන;

ජගතීරුහ වුඩ්ඪ සුකක්කටකො, තථා නන්දකපිණ්ඩවරෙන දසාති.

යො ¶ අත්ථකාමස්ස හිතානුකම්පිනො, ඔවජ්ජමානො න කරොති සාසනං;

අජියා පාදමොලම්බ [පාදමොලුම්බ (සී. ස්යා. පී.)], මිත්තකො විය සොචතීති.

යො ¶ අත්ථකාමස්ස හිතානුකම්පිනො, ඔවජ්ජමානො න කරොති සාසනං;

කපොතකස්ස වචනං අකත්වා, අමිත්තහත්ථත්ථගතොව සෙතීති.

යො අත්ථකාමස්ස හිතානුකම්පිනො, ඔවජ්ජමානො න කරොති සාසනං;

එවං සො නිහතො සෙති, වෙළුකස්ස යථා පිතාති.

සෙය්යො ¶ ¶ අමිත්තො මතියා උපෙතො, න ත්වෙව මිත්තො මතිවිප්පහීනො;

මකසං වධිස්සන්ති හි එළමූගො, පුත්තො පිතු අබ්භිදා උත්තමඞ්ගන්ති.

සෙය්යො අමිත්තො මෙධාවී, යඤ්චෙ බාලානුකම්පකො;

පස්ස රොහිණිකං ජම්මිං, මාතරං හන්ත්වාන සොචතීති.

න වෙ අනත්ථකුසලෙන, අත්ථචරියා සුඛාවහා;

හාපෙති අත්ථං දුම්මෙධො, කපි ආරාමිකො යථාති.

න ¶ වෙ අනත්ථකුසලෙන, අත්ථචරියා සුඛාවහා;

හාපෙති අත්ථං දුම්මෙධො, කොණ්ඩඤ්ඤො වාරුණිං යථාති.

අනුපායෙන ¶ යො අත්ථං, ඉච්ඡති සො විහඤ්ඤති;

චෙතා හනිංසු වෙදබ්බං [වෙදබ්භං (සී. පී.)], සබ්බෙ තෙ බ්යසනමජ්ඣගූති.

වෙදබ්බ [වෙදබ්භ (සී. පී.)] ජාතකං අට්ඨමං.

නක්ඛත්තං ¶ පටිමානෙන්තං, අත්ථො බාලං උපච්චගා;

අත්ථො අත්ථස්ස නක්ඛත්තං, කිං කරිස්සන්ති තාරකාති.

දුම්මෙධානං සහස්සෙන, යඤ්ඤො මෙ උපයාචිතො;

ඉදානි ඛොහං යජිස්සාමි, බහු [බහූ (සී. පී.), බහුං (ක.)] අධම්මිකො ජනොති.

අථ මිත්තක මාතු කපොතවරො, තථා වෙළූක එළමූගො රොහිණී;

කපි ¶ වාරුණි චෙතචරා ච පුන, තථා තාරක යඤ්ඤවරෙන දසාති.

ආසීසෙථෙව ¶ [ආසිංසෙථෙව (සී. ස්යා. පී.)] පුරිසො, න නිබ්බින්දෙය්ය පණ්ඩිතො;

පස්සාමි වොහං අත්තානං, යථා ඉච්ඡිං තථා අහූති.

වායමෙථෙව පුරිසො, න නිබ්බින්දෙය්ය පණ්ඩිතො;

පස්සාමි වොහං අත්තානං, උදකා ථලමුබ්භතන්ති.

තථෙව ¶ පුණ්ණා පාතියො, අඤ්ඤායං වත්තතෙ කථා;

ආකාරණෙන [ආකාරකෙන (සී. ස්යා. පී.)] ජානාමි, න චායං භද්දිකා සුරාති.

නායං ¶ රුක්ඛො දුරාරුහො, නපි ගාමතො ආරකා;

ආකාරණෙන ජානාමි, නායං සාදුඵලො දුමොති.

යො අලීනෙන චිත්තෙන, අලීනමනසො නරො;

භාවෙති කුසලං ධම්මං, යොගක්ඛෙමස්ස පත්තියා;

පාපුණෙ අනුපුබ්බෙන, සබ්බසංයොජනක්ඛයන්ති.

යො ¶ පහට්ඨෙන චිත්තෙන, පහට්ඨමනසො නරො;

භාවෙති කුසලං ධම්මං, යොගක්ඛෙමස්ස පත්තියා;

පාපුණෙ අනුපුබ්බෙන, සබ්බසංයොජනක්ඛයන්ති.

යස්සෙතෙ චතුරො ධම්මා, වානරින්ද යථා තව;

සච්චං ධම්මො ධිති [ධිතී (සී. පී.)] චාගො, දිට්ඨං සො අතිවත්තතීති.

යස්සෙතෙ ¶ ¶ ච [යස්ස එතෙ (සී. පී.)] තයො ධම්මා, වානරින්ද යථා තව;

දක්ඛියං සූරියං පඤ්ඤා, දිට්ඨං සො අතිවත්තතීති.

ධමෙ ධමෙ නාතිධමෙ, අතිධන්තඤ්හි පාපකං;

ධන්තෙන හි සතං ලද්ධං, අතිධන්තෙන නාසිතන්ති.

ධමෙ ධමෙ නාතිධමෙ, අතිධන්තඤ්හි පාපකං;

ධන්තෙනාධිගතා භොගා, තෙ තාතො විධමී ධමන්ති.

යථා ¶ ඉච්ඡිං තථාහුදකා ථලා, සුර සාදුඵලො ච අලීනමනො;

සම්පහට්ඨමනො ¶ චතුරො ච තයො, සතලද්ධක භොගධනෙන දසාති.

අසා ලොකිත්ථියො නාම, වෙලා තාසං න විජ්ජති;

සාරත්තා ච පගබ්භා ච, සිඛී සබ්බඝසො යථා;

තා හිත්වා පබ්බජිස්සාමි, විවෙකමනුබ්රූහයන්ති.

යං ¶ බ්රාහ්මණො අවාදෙසි, වීණං සමුඛවෙඨිතො;

අණ්ඩභූතා භතා භරියා, තාසු කො ජාතු විස්සසෙති.

කොධනා අකතඤ්ඤූ ච, පිසුණා මිත්තභෙදිකා [පිසුණා ච විභෙදිකා (සී. ස්යා. පී.)];

බ්රහ්මචරියං චර භික්ඛු, සො සුඛං න විහාහසීති [පිහාහිසීති (සී. ස්යා. පී.), විහායසි (ක.)].

තක්කපණ්ඩිතජාතකං [තක්කජාතකං (සී. ස්යා. පී. අට්ඨ.)] තතියං.

මා ¶ සු නන්දි ඉච්ඡති මං, මා සු සොචි න මිච්ඡති [න ඉච්ඡති (සී. ස්යා. පී.)];

ථීනං භාවො දුරාජානො, මච්ඡස්සෙවොදකෙ ගතන්ති.

යථා ¶ නදී ච පන්ථො ච, පානාගාරං සභා පපා;

එවං ලොකිත්ථියො නාම, නාසං කුජ්ඣන්ති පණ්ඩිතාති.

එකා ඉච්ඡා පුරෙ ආසි, අලද්ධා මුදුලක්ඛණං;

යතො ලද්ධා අළාරක්ඛී, ඉච්ඡා ඉච්ඡං විජායථාති.

උච්ඡඞ්ගෙ දෙව මෙ පුත්තො, පථෙ ධාවන්තියා පති;

තඤ්ච දෙසං න පස්සාමි, යතො සොදරියමානයෙති [සොදරියං නයෙ (ක.)].

යස්මිං ¶ ¶ මනො නිවිසති, චිත්තඤ්චාපි [චිත්තං වාපි (කත්ථචි)] පසීදති;

අදිට්ඨපුබ්බකෙ පොසෙ, කාමං තස්මිම්පි විස්සසෙති.

ධිරත්ථු තං විසං වන්තං, යමහං ජීවිතකාරණා;

වන්තං පච්චාවමිස්සාමි [පච්චාහරිස්සාමි (ක.)], මතං මෙ ජීවිතා වරන්ති.

න තං ජිතං සාධු ජිතං, යං ජිතං අවජීයති;

තං ඛො ජිතං සාධු ජිතං, යං ජිතං නාවජීයතීති.

සිඛීසබ්බඝසොපි ¶ ච වීණවරො, පිසුණා මිත්තභෙදිකා නන්දී නදී;

මුදුලක්ඛණ සොදරියා ච මනො, විස සාධුජිතෙන භවන්ති දසාති.

යො ¶ පුබ්බෙ කරණීයානි, පච්ඡා සො කාතුමිච්ඡති;

වරුණකට්ඨ [වරණකට්ඨ (සී. පී.)] භඤ්ජොව, ස පච්ඡා මනුතප්පතීති.

අකතඤ්ඤුස්ස ¶ පොසස්ස, නිච්චං විවරදස්සිනො;

සබ්බං චෙ පථවිං [පඨවිං (සී. ස්යා. පී.)] දජ්ජා, නෙව නං අභිරාධයෙති.

සච්චං කිරෙවමාහංසු, නරා එකච්චියා ඉධ;

කට්ඨං නිප්ලවිතං [විප්ලාවිතං (සී. පී.)] සෙය්යො, න ත්වෙවෙකච්චියො නරොති.

සාධූ සම්බහුලා ඤාතී, අපි රුක්ඛා අරඤ්ඤජා;

වාතො ¶ වහති එකට්ඨං, බ්රහන්තම්පි වනප්පතින්ති.

අභිත්ථනය ¶ පජ්ජුන්න, නිධිං කාකස්ස නාසය;

කාකං සොකාය රන්ධෙහි, මඤ්ච සොකා පමොචයාති.

අසඞ්කියොම්හි ගාමම්හි, අරඤ්ඤෙ නත්ථි මෙ භයං;

උජුං මග්ගං සමාරූළ්හො, මෙත්තාය කරුණාය චාති.

උසභා ¶ රුක්ඛා ගාවියො ගවා ච, අස්සො කංසො සිඞ්ගාලී [සිගාසී (සී. ස්යා. පී.)] ච කුම්භො;

පොක්ඛරණී ච අපාකචන්දනං, ලාබූනි සීදන්ති සිලා ප්ලවන්ති.

මණ්ඩූකියො කණ්හසප්පෙ ගිලන්ති, කාකං සුපණ්ණා පරිවාරයන්ති;

තසා ¶ වකා එළකානං භයාහි, විපරියාසො [විපරියායො (ස්යා. ක.)] වත්තති නයිධ මත්ථීති.

උභො ඛඤ්ජා උභො කුණී, උභො විසමචක්ඛුකා [චක්ඛුලා (සී. පී.)];

උභින්නං පිළකා [පීළකා (ස්යා.)] ජාතා, නාහං පස්සාමි ඉල්ලිසන්ති.

යතො ¶ විලුත්තා ච හතා ච ගාවො, දඩ්ඪානි ගෙහානි ජනො ච නීතො;

අථාගමා පුත්තහතාය පුත්තො, ඛරස්සරං ඩිණ්ඩිමං [දෙණ්ඩිමං (සී. ස්යා. පී.), ඩින්දිමං (ක.)] වාදයන්තොති.

යං තෙ පවිකත්ථිතං පුරෙ, අථ තෙ පූතිසරා සජන්ති පච්ඡා;

උභයං ¶ න සමෙති භීමසෙන, යුද්ධකථා ච ඉදඤ්ච තෙ විහඤ්ඤන්ති.

වරුණවග්ගො [වරණවග්ගො (සී. පී.)] අට්ඨමො.

වරුණා අකතඤ්ඤූවරෙ තු සච්චවරං, සවනප්පතිනා ච අභිත්ථනය;

කරුණාය සිලාප්ලව ඉල්ලිසතො, පුන ඩිණ්ඩිමපූතිසරෙන දසාති.

අපායිම්හ ¶ අනච්චිම්හ, අගායිම්හ රුදිම්හ ච;

විසඤ්ඤිකරණිං පිත්වා [පීත්වා (සී. ස්යා. පී.)], දිට්ඨා නාහුම්හ වානරාති.

අතික්කම්ම ¶ ¶ රමණකං, සදාමත්තඤ්ච දූභකං;

ස්වාසි පාසාණමාසීනො, යස්මා ජීවං න මොක්ඛසීති.

මිත්තො හවෙ සත්තපදෙන හොති, සහායො පන ද්වාදසකෙන හොති;

මාසඩ්ඪමාසෙන ච ඤාති හොති, තතුත්තරිං අත්තසමොපි හොති;

සොහං කථං අත්තසුඛස්ස හෙතු, චිරසන්ථුතං [චිරසන්ධවං (ක.), චිරසත්ථුනං (පී.)] කාළකණ්ණිං ජහෙය්යන්ති.

ආරොග්යමිච්ඡෙ පරමඤ්ච ලාභං, සීලඤ්ච වුද්ධානුමතං සුතඤ්ච;

ධම්මානුවත්තී ච අලීනතා ච, අත්ථස්ස ද්වාරා පමුඛා ඡළෙතෙති.

ආයතිං ¶ දොසං නාඤ්ඤාය, යො කාමෙ පටිසෙවති;

විපාකන්තෙ හනන්ති නං, කිංපක්කමිව භක්ඛිතන්ති.

සීලං ¶ කිරෙව කල්යාණං, සීලං ලොකෙ අනුත්තරං;

පස්ස ඝොරවිසො නාගො, සීලවාති න හඤ්ඤතීති.

යස්ස ¶ මඞ්ගලා සමූහතාසෙ [සමූහතා (සී. ස්යා. පී. සු. නි. 362], උප්පාතා [උප්පාදා (පී.)] සුපිනා ච ලක්ඛණා ච;

සො [ස (සී. පී. ක.)] මඞ්ගලදොසවීතිවත්තො, යුගයොගාධිගතො න ජාතුමෙතීති.

කල්යාණිමෙව මුඤ්චෙය්ය, න හි මුඤ්චෙය්ය පාපිකං;

මොක්ඛො කල්යාණියා සාධු, මුත්වා තප්පති පාපිකන්ති.

වාචාව ¶ කිර තෙ ආසි, සණ්හා සඛිලභාණිනො;

තිණමත්තෙ අසජ්ජිත්ථො, නො ච නික්ඛසතං හරන්ති.

යො පුබ්බෙ කතකල්යාණො, කතත්ථො නාවබුජ්ඣති;

පච්ඡා කිච්චෙ සමුප්පන්නෙ, කත්තාරං නාධිගච්ඡතීති.

අපායිම්හ ච දූභකං සත්තපදං, ඡළද්වර ච ආයතිනා ච පුන;

අහිසීලව මඞ්ගලි පාපිකස්සා, සතංනික්ඛ කතත්ථවරෙන දසාති.

ලිත්තං ¶ ¶ පරමෙන තෙජසා, ගිලමක්ඛං ¶ පුරිසො න බුජ්ඣති;

ගිල රෙ ගිල පාපධුත්තක, පච්ඡා තෙ කටුකං භවිස්සතීති.

උක්කට්ඨෙ සූරමිච්ඡන්ති, මන්තීසු අකුතූහලං;

පියඤ්ච අන්නපානම්හි, අත්ථෙ ජාතෙ ච පණ්ඩිතන්ති.

න විස්සසෙ අවිස්සත්ථෙ, විස්සත්ථෙපි න විස්සසෙ;

විස්සාසා භයමන්වෙති, සීහංව මිගමාතුකාති [මිගමාතුයා (ක.)].

සොතත්තො සොසින්දො [සොසීතො (සී. ස්යා. පී.), සොසිනො (ක.)] චෙව, එකො භිංසනකෙ වනෙ;

නග්ගො න චග්ගිමාසීනො, එසනාපසුතො මුනීති.

අනිච්චා ¶ වත සඞ්ඛාරා, උප්පාදවයධම්මිනො;

උප්පජ්ජිත්වා නිරුජ්ඣන්ති, තෙසං වූපසමො සුඛොති.

සමතිත්තිකං ¶ අනවසෙකං, තෙලපත්තං යථා පරිහරෙය්ය;

එවං සචිත්තමනුරක්ඛෙ, පත්ථයානො දිසං අගතපුබ්බන්ති.

ජීවකඤ්ච ¶ මතං දිස්වා, ධනපාලිඤ්ච දුග්ගතං;

පන්ථකඤ්ච වනෙ මූළ්හං, පාපකො පුනරාගතොති.

සාධු ¶ ඛො පණ්ඩිතො නාම, න ත්වෙව අතිපණ්ඩිතො;

අතිපණ්ඩිතෙන පුත්තෙන, මනම්හි උපකූළිතොති [උපකූලිතොති (සී.), උපකුට්ඨිතොති (ස්යා.), උපකුටිතො (ක.)].

පරොසහස්සම්පි සමාගතානං, කන්දෙය්යුං තෙ වස්සසතං අපඤ්ඤා;

එකොව සෙය්යො පුරිසො සපඤ්ඤො, යො භාසිතස්ස විජානාති අත්ථන්ති.

අසාතං සාතරූපෙන, පියරූපෙන අප්පියං;

දුක්ඛං සුඛස්ස රූපෙන, පමත්තමතිවත්තතීති.

ගිලමක්ඛකුතූහල ¶ ¶ මාතුකස්සා, මුනිනා ච අනිච්චත පත්තවරං;

ධනපාලිවරො අතිපණ්ඩිතකො, සපරොසහස්සඅසාතදසාති.

පරොසතං ¶ චෙපි සමාගතානං, ඣායෙය්යුං තෙ වස්සසතං අපඤ්ඤා;

එකොව සෙය්යො පුරිසො සපඤ්ඤො, යො භාසිතස්ස විජානාති අත්ථන්ති.

යො දුක්ඛඵුට්ඨාය භවෙය්ය තාණං, සො මෙ පිතා දුබ්භි [දූභි (සී. පී.)] වනෙ කරොති;

සා කස්ස කන්දාමි වනස්ස මජ්ඣෙ, යො තායිතා සො සහසං [සහසා (සී. ස්යා. පී.)] කරොතීති.

යත්ථ ¶ වෙරී නිවිසති [නිවසති (සී. ක.)], න වසෙ තත්ථ පණ්ඩිතො;

එකරත්තං දිරත්තං වා, දුක්ඛං වසති වෙරිසූති.

චතුබ්භි අට්ඨජ්ඣගමා, අට්ඨාහිපි ච සොළස;

සොළසාහි ච බාත්තිංස [බත්තිංස (සී. ස්යා. පී.)], අත්රිච්ඡං චක්කමාසදො;

ඉච්ඡාහතස්ස පොසස්ස, චක්කං භමති මත්ථකෙති.

බහුම්පෙතං ¶ ¶ වනෙ කට්ඨං, වාතො භඤ්ජති දුබ්බලං;

තස්ස චෙ භායසී නාග, කිසො නූන භවිස්සසීති.

සුඛං වත මං ජීවන්තං [සුඛකං වත ජීවං (ක.)], පචමානා උදඤ්චනී;

චොරී ජායප්පවාදෙන, තෙලං ලොණඤ්ච යාචතීති.

සාධු ¶ ඛො සිප්පකං නාම, අපි යාදිස කීදිසං;

පස්ස ඛඤ්ජප්පහාරෙන, ලද්ධා ගාමා චතුද්දිසාති.

සික්ඛෙය්ය සික්ඛිතබ්බානි, සන්ති තච්ඡන්දිනො [සච්ඡන්දිනො (සී. පී.)] ජනා;

බාහියා හි [පි (සී. ස්යා. පී.)] සුහන්නෙන, රාජානමභිරාධයීති.

යථන්නො පුරිසො හොති, තථන්නා තස්ස දෙවතා;

ආහරෙතං කුණ්ඩපූවං [කණං පූවං (සී. පී.)], මා මෙ භාගං විනාසයාති.

සබ්බසංහාරකො ¶ ¶ [සබ්බසාහාරකො (ක.)] නත්ථි, සුද්ධං කඞ්ගු පවායති;

අලිකං භායතියං ධුත්තී, සච්චමාහ මහල්ලිකාති.

සපරොසත තායිත වෙරී ¶ පුන, භමචක්කථ නාගසිරිව්හයනො;

සුඛකඤ්ච වත සිප්පක බාහියා, කුණ්ඩපූව මහල්ලිකකා ච දසාති.

හංචි [හංසි (සී. ස්යා.), හඤ්චි (?)] තුවං එවමඤ්ඤසි සෙය්යො, පුත්තෙන පිතාති රාජසෙට්ඨ;

හන්දස්සතරස්ස තෙ අයං, අස්සතරස්ස හි ගද්රභො පිතාති.

යෙන සත්තුබිලඞ්ගා ච, දිගුණපලාසො ච පුප්ඵිතො;

යෙන දදාමි [යෙනා’දාමි (සී. ස්යා.)] තෙන වදාමි, යෙන න දදාමි [යෙන නා’දාමි (සී. ස්යා.)] න තෙන වදාමි;

එස ¶ මග්ගො යවමජ්ඣකස්ස, එතං ඡන්නපථං විජානාහීති.

සද්දහාසි ¶ සිඞ්ගාලස්ස [සිගාලස්ස (සී. ස්යා. පී.)], සුරාපීතස්ස බ්රාහ්මණ;

සිප්පිකානං සතං නත්ථි, කුතො කංසසතා දුවෙති.

බහුචින්තී ¶ අප්පචින්තී, උභො ජාලෙ අබජ්ඣරෙ;

මිතචින්තී පමොචෙසී, උභො තත්ථ සමාගතාති.

යායඤ්ඤ [යායඤ්ඤෙ (ක.)] මනුසාසති, සයං ලොලුප්පචාරිනී;

සායං විපක්ඛිකා සෙති, හතා චක්කෙන සාසිකාති [සාලිකාති (සී. ස්යා. පී.)].

අතිකරමකරාචරිය ¶ , මය්හම්පෙතං න රුච්චති;

චතුත්ථෙ ලඞ්ඝයිත්වාන, පඤ්චමායසි ආවුතොති.

අච්චුග්ගතාතිලපතා [අතිබලතා (සී. ස්යා. පී.), අතිලපකා (කත්ථචි)], අතිවෙලං පභාසිතා;

වාචා හනති දුම්මෙධං, තිත්තිරංවාතිවස්සිතන්ති.

නාචින්තයන්තො පුරිසො, විසෙසමධිගච්ඡති;

චින්තිතස්ස ඵලං පස්ස, මුත්තොස්මි වධබන්ධනාති.

අමාතාපිතරසංවද්ධො ¶ [පිතරි (සී. පී.), පිතු (ස්යා.)], අනාචෙරකුලෙ වසං;

නායං කාලං අකාලං වා, අභිජානාති කුක්කුටොති.

අබද්ධා ¶ ¶ තත්ථ බජ්ඣන්ති, යත්ථ බාලා පභාසරෙ;

බද්ධාපි තත්ථ මුච්චන්ති, යත්ථ ධීරා පභාසරෙති.

හංචිවග්ගො [හංසිවග්ගො (සී. ස්යා.)] ද්වාදසමො.

අථ ගද්රභ සත්තුව කංසසතං, බහුචින්ති සාසිකායාතිකර;

අතිවෙල විසෙසමනාචරියොව, ධීරාපභාසරතෙන දසාති.

කරෙ සරික්ඛො අථ වාපි සෙට්ඨො, නිහීනකො වාපි කරෙය්ය එකො;

කරෙය්යුමෙතෙ [කරෙය්යුං තෙ (සී. පී.)] බ්යසනෙ උත්තමත්ථං, යථා අහං කුසනාළි රුචායන්ති.

යසං ¶ ¶ ලද්ධාන දුම්මෙධො, අනත්ථං චරති අත්තනො;

අත්තනො ච පරෙසඤ්ච, හිංසාය පටිපජ්ජතීති.

අසබ්බත්ථගාමිං වාචං, බාලො සබ්බත්ථ භාසති;

නායං දධිං වෙදි න [න වෙදි (ක.)] නඞ්ගලීසං, දධිප්පයං [දධිම්පයං (සී. පී.)] මඤ්ඤති නඞ්ගලීසන්ති.

වායමෙථෙව ¶ පුරිසො, න නිබ්බින්දෙය්ය පණ්ඩිතො;

වායාමස්ස ඵලං පස්ස, භුත්තා අම්බා අනීතිහන්ති.

බහුම්පි සො විකත්ථෙය්ය, අඤ්ඤං ජනපදං ගතො;

අන්වාගන්ත්වාන දූසෙය්ය, භුඤ්ජ භොගෙ කටාහකාති.

තදෙවෙකස්ස ¶ [තථෙවෙකස්ස (සී. ස්යා. පී. අට්ඨ. මූලපාඨො)] කල්යාණං, තදෙවෙකස්ස පාපකං;

තස්මා සබ්බං න කල්යාණං, සබ්බං වාපි න පාපකන්ති.

තෙ දෙසා තානි වත්ථූනි, අහඤ්ච වනගොචරො;

අනුවිච්ච ඛො තං ගණ්හෙය්යුං, පිව [පිප (සී. පී.)] ඛීරං කලණ්ඩුකාති.

යො ¶ වෙ ධම්මං ධජං [ධම්මධජං (ස්යා. පී. ක.)] කත්වා, නිගූළ්හො පාපමාචරෙ;

විස්සාසයිත්වා භූතානි, බිළාරං නාම තං වතන්ති.

නායං සිඛා පුඤ්ඤහෙතු, ඝාසහෙතු අයං සිඛා;

නාඞ්ගුට්ඨගණනං යාති, අලං තෙ හොතු අග්ගිකාති.

යථා ¶ ¶ වාචා ච භුඤ්ජස්සු, යථා භුත්තඤ්ච බ්යාහර;

උභයං තෙ න සමෙති, වාචා භුත්තඤ්ච කොසියෙති.

කුසනාළිවග්ගො [සරික්ඛවග්ගො (ක.)] තෙරසමො.

කුසනාළිසිරිව්හයනො ච යසං, දධි මම්බ කටාහකපඤ්චමකො;

අථ පාපක ඛීර බිළාරවතං, සිඛි කොසියසව්හයනෙන දසාති.

අසම්පදානෙනිතරීතරස්ස, බාලස්ස මිත්තානි කලී භවන්ති;

තස්මා හරාමි භුසං අඩ්ඪමානං, මා මෙ මිත්ති ජීයිත්ථ සස්සතායන්ති.

කුසලූපදෙසෙ ¶ ¶ ධිතියා දළ්හාය ච, අනිවත්තිතත්තාභයභීරුතාය [අවත්ථිතත්තාභයභීරුතාය (සී. ස්යා. පී.)] ච;

න රක්ඛසීනං වසමාගමිම්හසෙ, ස සොත්ථිභාවො මහතා භයෙන මෙති.

භීරුක [පඤ්චගරුක (සී. පී.), පඤ්චභීරුක (ස්යා.), අභයභීරුත§(?)] ජාතකං දුතියං.

ඛෙමං යහිං තත්ථ අරී උදීරිතො [අරි උද්ධරිතො (ක.)], දකස්ස මජ්ඣෙ ජලතෙ ඝතාසනො;

න අජ්ජ වාසො මහියා මහීරුහෙ, දිසා භජව්හො සරණාජ්ජ නො භයන්ති.

යෙ ¶ සඤ්ඤිනො තෙපි දුග්ගතා, යෙපි අසඤ්ඤිනො තෙපි දුග්ගතා;

එතං උභයං විවජ්ජය, තං ¶ සමාපත්තිසුඛං අනඞ්ගණන්ති.

චන්දාභං සූරියාභඤ්ච, යොධ පඤ්ඤාය ගාධති.

අවිතක්කෙන ඣානෙන, හොති ආභස්සරූපගොති.

යං ¶ ලද්ධං තෙන තුට්ඨබ්බං, අතිලොභො හි පාපකො;

හංසරාජං ගහෙත්වාන, සුවණ්ණා පරිහායථාති.

යත්ථෙකො ලභතෙ බබ්බු, දුතියො තත්ථ ජායති;

තතියො ච චතුත්ථො ච, ඉදං තෙ බබ්බුකා බිලන්ති.

කිං තෙ ජටාහි දුම්මෙධ, කිං තෙ අජිනසාටියා;

අබ්භන්තරං ¶ තෙ ගහනං, බාහිරං පරිමජ්ජසීති.

අක්ඛී භින්නා පටො නට්ඨො, සඛිගෙහෙ ච භණ්ඩනං;

උභතො පදුට්ඨා කම්මන්තා [පදුට්ඨකම්මන්තො (සී.), පදුට්ඨො කම්මන්තො (පී.)], උදකම්හි ථලම්හි චාති.

නිච්චං ¶ උබ්බිග්ගහදයා, සබ්බලොකවිහෙසකා;

තස්මා නෙසං වසා නත්ථි, කාකානම්හාක [කාකානස්මාක (සී. ස්යා. පී.)] ඤාතිනන්ති.

ඉතරීතර ¶ රක්ඛසි ඛෙමියො ච, පරොසතපඤ්හෙන ආභස්සරො පුන;

අථ හංසවරුත්තමබබ්බුජටං, පටනට්ඨක කාකවරෙන දසාති.

න ¶ පාපජනසංසෙවී, අච්චන්තසුඛමෙධති;

ගොධාකුලං [ගොධක්කුලං (ක.)] කකණ්ටාව [කකණ්ටකා (ක.)], කලිං පාපෙති අත්තනන්ති.

එතඤ්හි තෙ දුරාජානං, යං සෙසි මතසායිකං;

යස්ස තෙ කඩ්ඪමානස්ස, හත්ථා දණ්ඩො න මුච්චතීති.

ලසී ච තෙ නිප්ඵලිතා, මත්ථකො ච පදාලිතො [විදාලිතො (සී. පී.)];

සබ්බා තෙ ඵාසුකා භග්ගා, අජ්ජ ඛො ත්වං විරොචසීති.

බහුම්පෙතං ¶ අසබ්භි [බහුපෙතමසබ්භි (ක.)] ජාතවෙද, යං තං වාලධිනාභිපූජයාම;

මංසාරහස්ස ¶ නත්ථජ්ජ මංසං, නඞ්ගුට්ඨම්පි භවං පටිග්ගහාතූති.

න ¶ ත්වං රාධ විජානාසි, අඩ්ඪරත්තෙ අනාගතෙ;

අබ්යයතං [අබ්යායතං (සී. ස්යා. පී.), අබ්යත්තතං (?)] විලපසි, විරත්තා කොසියායනෙති.

අපි නු හනුකා සන්තා, මුඛඤ්ච පරිසුස්සති;

ඔරමාම න පාරෙම, පූරතෙව මහොදධීති.

නයිදං දුක්ඛං අදුං දුක්ඛං, යං මං තුදති වායසො;

යං සාමා පුප්ඵරත්තෙන, කත්තිකං නානුභොස්සතීති.

නාහං ¶ පුනං න ච පුනං, න චාපි අපුනප්පුනං;

හත්ථිබොන්දිං පවෙක්ඛාමි, තථා හි භයතජ්ජිතොති.

එකපණ්ණො අයං රුක්ඛො, න භූම්යා චතුරඞ්ගුලො;

ඵලෙන විසකප්පෙන, මහායං කිං භවිස්සතීති.

අසන්තං ¶ ¶ යො පග්ගණ්හාති, අසන්තං චූපසෙවති;

තමෙව ඝාසං කුරුතෙ, බ්යග්ඝො සඤ්ජීවකො යථාති.

කකණ්ටක [පාපසෙවන (ක.)] වග්ගො පන්නරසමො.

සුඛමෙධති දණ්ඩවරො ච පුන, ලසි වාලධි පඤ්චමරාධවරො;

සමහොදධි ¶ කත්තික බොන්දි පුන, චතුරඞ්ගුලබ්යග්ඝවරෙන දසාති.

(උපරිමො පණ්ණාසකො.) [( ) සීහළපොත්ථකෙයෙව දිස්සති]

අපණ්ණකං සීලවග්ගකුරුඞ්ග, කුලාවකං අත්ථකාමෙන පඤ්චමං;

ආසීසො ඉත්ථිවරුණං අපායි, ලිත්තවග්ගෙන තෙ දස;

පරොසතං හංචි කුසනාළි [හංසි සරික්ඛං (සබ්බත්ථ)], අසම්පදං කකණ්ටකවග්ගො.

දළ්හං ¶ ¶ ¶ දළ්හස්ස ඛිපති, බල්ලිකො [මල්ලිකො (සී. පී.)] මුදුනා මුදුං;

සාධුම්පි සාධුනා ජෙති, අසාධුම්පි අසාධුනා;

එතාදිසො අයං රාජා, මග්ගා උය්යාහි සාරථි.

අක්කොධෙන ජිනෙ කොධං, අසාධුං සාධුනා ජිනෙ;

ජිනෙ කදරියං දානෙන, සච්චෙනාලිකවාදිනං;

එතාදිසො අයං රාජා, මග්ගා උය්යාහි සාරථීති.

152. අසමෙක්ඛිතකම්මන්තං, තුරිතාභිනිපාතිනං.

සානි කම්මානි තප්පෙන්ති, උණ්හංවජ්ඣොහිතං මුඛෙ.

සීහො ච සීහනාදෙන, දද්දරං අභිනාදයි;

සුත්වා සීහස්ස නිග්ඝොසං, සිඞ්ගාලො [සිගාලො (සී. ස්යා. පී.)] දද්දරෙ වසං;

භීතො සන්තාසමාපාදි, හදයඤ්චස්ස අප්ඵලීති.

සිඞ්ගාලජාතකං [සිගාලජාතකං (සී. ස්යා. පී.)] දුතියං.

චතුප්පදො ¶ අහං සම්ම, ත්වම්පි සම්ම චතුප්පදො;

එහි සම්ම [සීහ (සී. පී.)] නිවත්තස්සු, කිං නු භීතො පලායසි.

අසුචි ¶ පූතිලොමොසි, දුග්ගන්ධො වාසි සූකර;

සචෙ යුජ්ඣිතුකාමොසි, ජයං සම්ම දදාමි තෙති.

ඉධූරගානං ¶ පවරො පවිට්ඨො, සෙලස්ස වණ්ණෙන පමොක්ඛමිච්ඡං;

බ්රහ්මඤ්ච වණ්ණං [වක්කං (ක.)] අපචායමානො, බුභුක්ඛිතො නො විතරාමි [විසහාමි (ක. සි. ස්යා. පී.)] භොත්තුං.

සො බ්රහ්මගුත්තො චිරමෙව ජීව, දිබ්යා ච තෙ පාතුභවන්තු භක්ඛා;

යො බ්රහ්මවණ්ණං අපචායමානො, බුභුක්ඛිතො නො විතරාසි [සබ්බත්ථපි සමානං] භොත්තුන්ති.

ජීව ¶ වස්සසතං භග්ග [ගග්ග (සී. පී.)], අපරානි ච වීසතිං [වීසති (ස්යා. ක.)];

මා මං පිසාචා ඛාදන්තු, ජීව ත්වං සරදො සතං.

ත්වම්පි වස්සසතං ජීව, අපරානි ච වීසතිං;

විසං පිසාචා ඛාදන්තු, ජීව ත්වං සරදො සතන්ති.

අලීනචිත්තං නිස්සාය, පහට්ඨා මහතී චමූ;

කොසලං සෙනාසන්තුට්ඨං, ජීවග්ගාහං අගාහයි.

එවං නිස්සයසම්පන්නො, භික්ඛු ආරද්ධවීරියො;

භාවයං කුසලං ධම්මං, යොගක්ඛෙමස්ස පත්තියා;

පාපුණෙ අනුපුබ්බෙන, සබ්බසංයොජනක්ඛයන්ති.

යෙන ¶ කාමං පණාමෙති, ධම්මො බලවතං මිගී;

උන්නදන්තී විජානාහි, ජාතං සරණතො භයං.

අපි ¶ චෙපි දුබ්බලො මිත්තො, මිත්තධම්මෙසු තිට්ඨති;

සො ඤාතකො ච බන්ධු ච, සො මිත්තො සො ච මෙ සඛා;

දාඨිනි ¶ මාතිමඤ්ඤිත්ථො [මඤ්ඤිවො (ස්යා.), මඤ්ඤව්හො (ක.)], සිඞ්ගාලො මම පාණදොති.

නයිදං විසමසීලෙන, සොණෙන සුහනූ සහ;

සුහනූපි තාදිසොයෙව, යො සොණස්ස සගොචරො.

පක්ඛන්දිනා පගබ්භෙන, නිච්චං සන්දානඛාදිනා;

සමෙති පාපං පාපෙන, සමෙති අසතා අසන්ති.

උදෙතයං චක්ඛුමා එකරාජා, හරිස්සවණ්ණො පථවිප්පභාසො [පඨවිප්පභාසො (සී. ස්යා. පී.)];

තං තං නමස්සාමි හරිස්සවණ්ණං පථවිප්පභාසං, තයාජ්ජ ගුත්තා විහරෙමු දිවසං.

යෙ බ්රාහ්මණා වෙදගූ සබ්බධම්මෙ, තෙ මෙ නමො තෙ ච මං පාලයන්තු;

නමත්ථු බුද්ධානං [බුද්ධාන (?)] නමත්ථු බොධියා, නමො විමුත්තානං [විමුත්තාන (?)] නමො විමුත්තියා;

ඉමං සො පරිත්තං කත්වා, මොරො චරති එසනා.

අපෙතයං ¶ ¶ චක්ඛුමා එකරාජා, හරිස්සවණ්ණො පථවිප්පභාසො;

තං තං නම්මස්සාමි හරිස්සවණ්ණං පථවිප්පභාසං, තයාජ්ජ ගුත්තා විහරෙමු රත්තිං.

යෙ බ්රාහ්මණා වෙදගූ සබ්බධම්මෙ, තෙ මෙ නමො තෙ ච මං පාලයන්තු;

නමත්ථු බුද්ධානං නමත්ථු බොධියා, නමො විමුත්තානං නමො විමුත්තියා;

ඉමං සො පරිත්තං කත්වා, මොරො වාසමකප්පයීති.

එවමෙව නූන [නු (ක.)] රාජානං, වෙදෙහං මිථිලග්ගහං;

අස්සා වහන්ති ආජඤ්ඤා, යථා හංසා විනීලකං.

විනීල ¶ දුග්ගං භජසි, අභූමිං තාත සෙවසි;

ගාමන්තකානි [ගාමන්තිකානි (සී.), ගාමන්තරානි (ක.)] සෙවස්සු, එතං මාතාලයං තවාති.

වරබල්ලික ¶ දද්දර සූකරකො, උරගූත්තම පඤ්චමභග්ගවරො;

මහතීචමු යාව සිඞ්ගාලවරො, සුහනුත්තම මොර විනීලං දසාති.

න ¶ සන්ථවං [සන්ධවං (ක.)] කාපුරිසෙන කයිරා, අරියො අනරියෙන පජානමත්ථං;

චිරානුවුත්ථොපි කරොති පාපං, ගජො යථා ඉන්දසමානගොත්තං.

යං ත්වෙව ජඤ්ඤා සදිසො මමන්ති, සීලෙන පඤ්ඤාය සුතෙන චාපි;

තෙනෙව මෙත්තිං කයිරාථ සද්ධිං, සුඛො හවෙ සප්පුරිසෙන සඞ්ගමොති.

න ¶ සන්ථවස්මා පරමත්ථි පාපියො, යො සන්ථවො [සන්ධවො (ක.)] කාපුරිසෙන හොති;

සන්තප්පිතො සප්පිනා පායසෙන [පායාසෙන (ක.)], කිච්ඡාකතං පණ්ණකුටිං අදය්හි [අදඩ්ඪහි (සී. ස්යා.), අදට්ඨහි (පී.), අදද්දහි (?)].

න සන්ථවස්මා පරමත්ථි සෙය්යො, යො සන්ථවො සප්පුරිසෙන හොති;

සීහස්ස බ්යග්ඝස්ස ච දීපිනො ච, සාමා මුඛං ලෙහති සන්ථවෙනාති.

කාළා මිගා සෙතදන්තා තවීමෙ [තව ඉමෙ (සී. ස්යා. පී.)], පරොසතං හෙමජාලාභිඡන්නා [හෙමජාලාභිසඤ්ඡන්නා (සී.)];

තෙ තෙ දදාමීති සුසීම බ්රූසි, අනුස්සරං ¶ පෙත්තිපිතාමහානං.

කාළා ¶ ¶ මිගා සෙතදන්තා මමීමෙ [මම ඉමෙ (සී. පී.)], පරොසතං හෙමජාලාභිච්ඡන්නා;

තෙ තෙ දදාමීති වදාමි මාණව, අනුස්සරං පෙත්තිපිතාමහානන්ති.

යං නු ගිජ්ඣො යොජනසතං, කුණපානි අවෙක්ඛති;

කස්මා ජාලඤ්ච පාසඤ්ච, ආසජ්ජාපි න බුජ්ඣසි.

යදා පරාභවො හොති, පොසො ජීවිතසඞ්ඛයෙ;

අථ ජාලඤ්ච පාසඤ්ච, ආසජ්ජාපි න බුජ්ඣතීති.

සන්ධිං කත්වා අමිත්තෙන, අණ්ඩජෙන ජලාබුජ;

විවරිය දාඨං සෙසි [සයසි (සී. ස්යා. පී.)], කුතො තෙ භයමාගතං.

සඞ්කෙථෙව [සඞ්කතෙව (ක.)] අමිත්තස්මිං, මිත්තස්මිම්පි න විස්සසෙ;

අභයා භයමුප්පන්නං, අපි මූලානි කන්තතීති [මූලං නිකන්තතීති (සී.)].

උපසාළකනාමානි [උපසාළ්හකනාමානං (සී. ස්යා. පී.)], සහස්සානි චතුද්දස;

අස්මිං පදෙසෙ දඩ්ඪානි, නත්ථි ලොකෙ අනාමතං.

යම්හි ¶ සච්චඤ්ච ධම්මො ච, අහිංසා සංයමො දමො;

එතං අරියා සෙවන්ති, එතං ලොකෙ අනාමතන්ති.

අභුත්වා ¶ භික්ඛසි භික්ඛු, න හි භුත්වාන භික්ඛසි;

භුත්වාන භික්ඛු භික්ඛස්සු, මා තං කාලො උපච්චගා.

කාලං ¶ වොහං න ජානාමි, ඡන්නො කාලො න දිස්සති;

තස්මා අභුත්වා භික්ඛාමි, මා මං කාලො උපච්චගාති.

සෙනො බලසා පතමානො, ලාපං ගොචරඨායිනං;

සහසා අජ්ඣප්පත්තොව, මරණං තෙනුපාගමි.

සොහං නයෙන සම්පන්නො, පෙත්තිකෙ ගොචරෙ රතො;

අපෙතසත්තු මොදාමි, සම්පස්සං අත්ථමත්තනොති.

යො වෙ මෙත්තෙන චිත්තෙන, සබ්බලොකානුකම්පති;

උද්ධං ¶ අධො ච තිරියං, අප්පමාණෙන සබ්බසො.

අප්පමාණං හිතං චිත්තං, පරිපුණ්ණං සුභාවිතං;

යං පමාණකතං කම්මං, න තං තත්රාවසිස්සතීති.

නායං පුරෙ උණ්ණමති [උන්නමති (ස්යා.)], තොරණග්ගෙ කකණ්ටකො;

මහොසධ විජානාහි, කෙන ථද්ධො කකණ්ටකො.

අලද්ධපුබ්බං ලද්ධාන, අඩ්ඪමාසං කකණ්ටකො;

අතිමඤ්ඤති රාජානං, වෙදෙහං මිථිලග්ගහන්ති.

අථ ¶ ඉන්දසමාන සපණ්ණකුටි, සුසිමුත්තම ගිජ්ඣ ජලාබුජකො;

උපසාළක භික්ඛු සලාපවරො, අථ මෙත්තවරො දසපුණ්ණමතීති.

කල්යාණධම්මොති ¶ ¶ යදා ජනින්ද, ලොකෙ සමඤ්ඤං අනුපාපුණාති;

තස්මා න හිය්යෙථ [හීයෙථ (සී.)] නරො සපඤ්ඤො, හිරියාපි සන්තො ධුරමාදියන්ති.

සායං සමඤ්ඤා ඉධ මජ්ජ පත්තා, කල්යාණධම්මොති ජනින්ද ලොකෙ;

තාහං සමෙක්ඛං ඉධ පබ්බජිස්සං, න හි මත්ථි ඡන්දො ඉධ කාමභොගෙති.

කො නු සද්දෙන මහතා, අභිනාදෙති දද්දරං;

තං සීහා නප්පටිනදන්ති [කිං සීහා නප්පටිනදන්ති (සී. පී.), න සීහා පටිනදන්ති (ක.)], කො නාමෙසො මිගාධිභූ.

අධමො මිගජාතානං, සිඞ්ගාලො තාත වස්සති;

ජාතිමස්ස ජිගුච්ඡන්තා, තුණ්හී සීහා සමච්ඡරෙති.

තාත ¶ ¶ මාණවකො එසො, තාලමූලං අපස්සිතො;

අගාරකඤ්චිදං අත්ථි, හන්ද දෙමස්සගාරකං.

මා ඛො ත්වං තාත පක්කොසි, දූසෙය්ය නො අගාරකං;

නෙතාදිසං මුඛං හොති, බ්රාහ්මණස්ස සුසීලිනොති.

අදම්හ තෙ වාරි පහූතරූපං, ඝම්මාභිතත්තස්ස පිපාසිතස්ස;

සො දානි පිත්වාන [පීත්වාන (සී. පී.)] කිරිඞ්කරොසි [කිකිංකරොසි (සී. ස්යා. පී.)], අසඞ්ගමො පාපජනෙන සෙය්යො.

කො තෙ සුතො වා දිට්ඨො වා, සීලවා නාම මක්කටො;

ඉදානි ඛො තං ඔහච්ඡං [ඌහච්ච (සී. පී.), ඔහච්චං (ස්යා.), උහජ්ජං (ක.)], එසා අස්මාක ධම්මතාති.

සබ්බෙසු ¶ කිර භූතෙසු, සන්ති සීලසමාහිතා;

පස්ස සාඛාමිගං ජම්මං, ආදිච්චමුපතිට්ඨති.

නාස්ස සීලං විජානාථ, අනඤ්ඤාය පසංසථ;

අග්ගිහුත්තඤ්ච ¶ උහන්නං [ඌහන්තං (සී.), ඌහනං (ස්යා.), ඌහන්ති (පී.), උහදං (ක.)], ද්වෙ ච භින්නා කමණ්ඩලූති.

බාලො ¶ වතායං දුමසාඛගොචරො, පඤ්ඤා ජනින්ද නයිමස්ස විජ්ජති;

කළායමුට්ඨිං [කලායමුට්ඨිං (සී. පී.)] අවකිරිය කෙවලං, එකං කළායං පතිතං ගවෙසති.

එවමෙව මයං රාජ, යෙ චඤ්ඤෙ අතිලොභිනො;

අප්පෙන බහුං ජිය්යාම, කළායෙනෙව වානරොති.

ධනුහත්ථකලාපෙහි, නෙත්තිං සවරධාරිභි;

සමන්තා පරිකිණ්ණම්හ, කථං මොක්ඛො භවිස්සති.

අප්පෙව බහුකිච්චානං, අත්ථො ජායෙථ කොචි නං;

අත්ථි රුක්ඛස්ස අච්ඡින්නං, ඛජ්ජථඤ්ඤෙව තින්දුකන්ති.

ජනිත්තං ¶ මෙ භවිත්තං මෙ, ඉති පඞ්කෙ අවස්සයිං;

තං මං පඞ්කො අජ්ඣභවි, යථා දුබ්බලකං තථා;

තං තං වදාමි භග්ගව, සුණොහි වචනං මම.

ගාමෙ වා යදි වා රඤ්ඤෙ, සුඛං යත්රාධිගච්ඡති;

තං ජනිත්තං භවිත්තඤ්ච, පුරිසස්ස පජානතො;

යම්හි ජීවෙ තම්හි ගච්ඡෙ, න නිකෙතහතො සියාති.

තඤ්ච ¶ අප්පඤ්ච උච්ඡිට්ඨං, තඤ්ච කිච්ඡෙන නො අදා;

සොහං බ්රාහ්මණජාතිකො, යං භුත්තං තම්පි උග්ගතං.

එවං ¶ ධම්මං නිරංකත්වා [නිරාකත්වා (?) නි + ආ + කර + ත්වා], යො අධම්මෙන ජීවති;

සතධම්මොව ලාභෙන, ලද්ධෙනපි න නන්දතීති.

දුද්දදං දදමානානං, දුක්කරං කම්ම කුබ්බතං;

අසන්තො නානුකුබ්බන්ති, සතං ධම්මො දුරන්නයො.

තස්මා සතඤ්ච අසතං, නානා හොති ඉතො ගති;

අසන්තො ¶ නිරයං යන්ති, සන්තො සග්ගපරායණාති [පරායනා (ස්යා. ක.)].

සුසමඤ්ඤමිගාධිභූ මාණවකො, වාරිපහූතරූපාදිච්චුපට්ඨානා;

සකළායසතින්දුකපඞ්ක පුන, සතධම්ම සුදුද්දදකෙන දසාති.

ධනුග්ගහො අසදිසො, රාජපුත්තො මහබ්බලො;

දූරෙපාතී අක්ඛණවෙධී, මහාකායප්පදාලනො.

සබ්බාමිත්තෙ රණං කත්වා, න ච කඤ්චි විහෙඨයි;

භාතරං සොත්ථිං කත්වාන, සංයමං අජ්ඣුපාගමීති.

සඞ්ගාමාවචරො ¶ ¶ සූරො, බලවා ඉති විස්සුතො;

කිං ¶ නු තොරණමාසජ්ජ, පටික්කමසි කුඤ්ජර.

ඔමද්ද ඛිප්පං පලිඝං, එසිකානි ච අබ්බහ [උබ්බහ (ස්යා.), අබ්භුහ (ක.)];

තොරණානි ච මද්දිත්වා, ඛිප්පං පවිස කුඤ්ජරාති.

වාලොදකං අප්පරසං නිහීනං, පිත්වා [පීත්වා (සී. පී.)] මදො ජායති ගද්රභානං;

ඉමඤ්ච පිත්වාන රසං පණීතං, මදො න සඤ්ජායති සින්ධවානං.

අප්පං පිවිත්වාන නිහීනජච්චො, සො මජ්ජතී තෙන ජනින්ද පුට්ඨො [ඵුට්ඨො (සී. ස්යා.), මුට්ඨො (ක.)];

ධොරය්හසීලී ච කුලම්හි ජාතො, න මජ්ජතී අග්ගරසං පිවිත්වාති.

දූසිතො ගිරිදත්තෙන [ගිරිදන්තෙන (පී.)], හයො සාමස්ස පණ්ඩවො;

පොරාණං පකතිං හිත්වා, තස්සෙවානුවිධිය්යති [නුවිධීයති (සී. පී.)].

සචෙ ¶ ච තනුජො පොසො, සිඛරාකාර [සිඞ්ගාරාකාර (ස්යා.)] කප්පිතො;

ආනනෙ නං [තං (සී. ස්යා. පී.)] ගහෙත්වාන, මණ්ඩලෙ පරිවත්තයෙ;

ඛිප්පමෙව පහන්ත්වාන, තස්සෙවානුවිධිය්යතීති.

යථොදකෙ ¶ ආවිලෙ අප්පසන්නෙ, න පස්සති සිප්පිකසම්බුකඤ්ච;

සක්ඛරං වාලුකං මච්ඡගුම්බං, එවං ආවිලම්හි [ආවිලෙ හි (සී.)] චිත්තෙ;

යථොදකෙ ¶ අච්ඡෙ විප්පසන්නෙ, සො පස්සති සිප්පිකසම්බුකඤ්ච;

සක්ඛරං වාලුකං මච්ඡගුම්බං, එවං අනාවිලම්හි චිත්තෙ;

සො පස්සති අත්තදත්ථං පරත්ථන්ති.

වණ්ණගන්ධරසූපෙතො ¶ , අම්බොයං අහුවා පුරෙ;

තමෙව පූජං ලභමානො, කෙනම්බො කටුකප්ඵලො.

පුචිමන්දපරිවාරො, අම්බො තෙ දධිවාහන;

මූලං මූලෙන සංසට්ඨං, සාඛා සාඛා [සාඛං (ස්යා. ක.)] නිසෙවරෙ [නිවීසරෙ (ක.)];

අසාතසන්නිවාසෙන, තෙනම්බො කටුකප්ඵලොති.

උච්චෙ විටභිමාරුය්හ, මන්තයව්හො රහොගතා;

නීචෙ ඔරුය්හ මන්තව්හො, මිගරාජාපි සොස්සති.

යං සුවණ්ණො සුවණ්ණෙන [යං සුපණ්ණො සුපණ්ණෙන (සී. ස්යා. පී.)], දෙවො දෙවෙන මන්තයෙ;

කිං තෙත්ථ චතුමට්ඨස්ස, බිලං පවිස ජම්බුකාති.

සීහඞ්ගුලී ¶ සීහනඛො, සීහපාදපතිට්ඨිතො;

සො සීහො සීහසඞ්ඝම්හි, එකො නදති අඤ්ඤථා.

මා ¶ ත්වං නදි රාජපුත්ත, අප්පසද්දො වනෙ වස;

සරෙන ඛො [මා (ක.)] තං ජානෙය්යුං, න හි තෙ පෙත්තිකො සරොති.

නෙතං සීහස්ස නදිතං, න බ්යග්ඝස්ස න [බ්යග්ඝස්ස න ච (ක.)] දීපිනො;

පාරුතො සීහචම්මෙන, ජම්මො නදති ගද්රභො.

චිරම්පි ¶ ඛො තං ඛාදෙය්ය, ගද්රභො හරිතං යවං;

පාරුතො සීහචම්මෙන, රවමානොව දූසයීති.

පස්ස සද්ධාය සීලස්ස, චාගස්ස ච අයං ඵලං;

නාගො නාවාය වණ්ණෙන, සද්ධං වහතුපාසකං.

සබ්භිරෙව සමාසෙථ, සබ්භි කුබ්බෙථ සන්ථවං;

සතඤ්හි සන්නිවාසෙන, සොත්ථිං ගච්ඡති න්හාපිතොති.

ධනුග්ගහ ¶ කුඤ්ජර අප්පරසො, ගිරිදත්තමනාවිලචිත්තවරං;

දධිවාහන ජම්බූක සීහනඛො, හරිතයව නාගවරෙන දසාති.

අපි ¶ [අම්භො (ස්යා. ක. සී.)] රුහක ඡින්නාපි, ජියා සන්ධීයතෙ පුන;

සන්ධීයස්සු පුරාණියා, මා කොධස්ස වසං ගමි.

විජ්ජමානෙසු වාකෙසු [විජ්ජමානාසු මරුවාසු (සී.), විජ්ජමානාසු මරූද්වාසු (පී.)], විජ්ජමානෙසු කාරිසු;

අඤ්ඤං ජියං කරිස්සාමි, අලඤ්ඤෙව පුරාණියාති.

ඉත්ථී සියා රූපවතී, සා ච සීලවතී සියා;

පුරිසො තං න ඉච්ඡෙය්ය, සද්දහාසි මහොසධ.

සද්දහාමි ¶ මහාරාජ, පුරිසො දුබ්භගො සියා;

සිරී ¶ ච කාළකණ්ණී ච, න සමෙන්ති කුදාචනන්ති.

අයමෙව සා අහමපි [අහම්පි (සී. ස්යා. පී.), අහස්මි (ක.)] සො අනඤ්ඤො, අයමෙව සො හත්ථච්ඡින්නො අනඤ්ඤො;

යමාහ ‘‘කොමාරපතී මම’’න්ති, වජ්ඣිත්ථියො නත්ථි ඉත්ථීසු සච්චං.

ඉමඤ්ච ජම්මං මුසලෙන හන්ත්වා, ලුද්දං ඡවං පරදාරූපසෙවිං;

ඉමිස්සා ච නං පාපපතිබ්බතාය, ජීවන්තියා ඡින්දථ කණ්ණනාසන්ති.

න ¶ සන්ති දෙවා පවසන්ති නූන, න හි නූන සන්ති ඉධ ලොකපාලා;

සහසා කරොන්තානමසඤ්ඤතානං, න හි නූන සන්තී පටිසෙධිතාරො.

අකාලෙ වස්සතී තස්ස, කාලෙ තස්ස න වස්සති;

සග්ගා ¶ ච චවති ඨානා, නනු සො තාවතා හතොති.

පබ්බතූපත්ථරෙ [පබ්බතපත්ථරෙ (සී. ස්යා. පී.)] රම්මෙ, ජාතා පොක්ඛරණී සිවා;

තං සිඞ්ගාලො අපාපායි [අපාපාසි (සී. ස්යා. පී.)], ජානං සීහෙන රක්ඛිතං.

පිවන්ති චෙ [පිවන්ති වෙ (සී.), පිවන්තිව (පී.), පිවන්තෙව (?)] මහාරාජ, සාපදානි මහානදිං;

න තෙන අනදී හොති, ඛමස්සු යදි තෙ පියාති.

පබ්බතූපත්ථර [පබ්බතපත්ථර (සී. ස්යා. පී.)] ජාතකං පඤ්චමං.

යෙ න කාහන්ති ඔවාදං, නරා බුද්ධෙන දෙසිතං;

බ්යසනං තෙ ගමිස්සන්ති, රක්ඛසීහිව වාණිජා.

යෙ ¶ ච කාහන්ති ඔවාදං, නරා බුද්ධෙන දෙසිතං;

සොත්ථිං පාරං ගමිස්සන්ති, වලාහෙනෙව [වාලාහෙනෙව (සී. පී.)] වාණිජාති.

වලාහකස්ස [වාලාහස්ස (සී. පී.)] ජාතකං ඡට්ඨං.

න නං උම්හයතෙ දිස්වා, න ච නං පටිනන්දති;

චක්ඛූනි චස්ස න දදාති, පටිලොමඤ්ච වත්තති.

එතෙ ¶ ¶ භවන්ති ආකාරා, අමිත්තස්මිං පතිට්ඨිතා;

යෙහි අමිත්තං ජානෙය්ය, දිස්වා සුත්වා ච පණ්ඩිතොති.

පවාසා ආගතො තාත, ඉදානි නචිරාගතො;

කච්චින්නු තාත තෙ මාතා, න අඤ්ඤමුපසෙවති.

න ඛො පනෙතං සුභණං, ගිරං සච්චුපසංහිතං;

සයෙථ පොට්ඨපාදොව, මුම්මුරෙ [මුම්මුරෙ (ස්යා.), මං පුරෙ (ක.) මුම්මුරසද්දො ථුසග්ගිම්හි කුක්කුළෙ ච වත්තතීති සක්කතාභිධානෙසු] උපකූථිතොති [උපකූසිතොති (සී. ස්යා. පී.), උපකූලිතො (ක.)].

උභයං මෙ න ඛමති, උභයං මෙ න රුච්චති;

යාචායං කොට්ඨමොතිණ්ණා, නාද්දසං ඉති භාසති.

තං තං ගාමපති බ්රූමි, කදරෙ අප්පස්මි ජීවිතෙ;

ද්වෙ මාසෙ සඞ්ගරං කත්වා [කාරං කත්වාන (සී. පී.), සංකරං කත්වා (ක.)], මංසං ජරග්ගවං කිසං;

අප්පත්තකාලෙ චොදෙසි, තම්පි මය්හං න රුච්චතීති.

සරීරදබ්යං ¶ වුඩ්ඪබ්යං [වද්ධබ්යං (සී. පී.)], සොජච්චං සාධුසීලියං;

බ්රාහ්මණං තෙව පුච්ඡාම, කන්නු තෙසං වනිම්හසෙ [වණිම්හසෙ (සී. පී.)].

අත්ථො ¶ අත්ථි සරීරස්මිං, වුඩ්ඪබ්යස්ස නමො කරෙ;

අත්ථො අත්ථි සුජාතස්මිං, සීලං අස්මාක රුච්චතීති.

අපිරුහක ¶ රූපවතී මුසලො, පවසන්ති සපඤ්චමපොක්ඛරණී;

අථ මුත්තිමවාණිජ උම්හයතෙ, චිරආගත කොට්ඨ සරීර දසාති.

න තං දළ්හං බන්ධනමාහු ධීරා, යදායසං දාරුජපබ්බජඤ්ච [බබ්බජඤ්ච (සී.)];

සාරත්තරත්තා මණිකුණ්ඩලෙසු, පුත්තෙසු ¶ දාරෙසු ච යා අපෙක්ඛා.

එතං දළ්හං බන්ධනමාහු ධීරා, ඔහාරිනං සිථිලං දුප්පමුඤ්චං;

එතම්පි ඡෙත්වාන වජන්ති ධීරා, අනපෙක්ඛිනො කාමසුඛං පහායාති.

හංසා කොඤ්චා මයූරා ච, හත්ථයො [හත්ථිනො (සී.), හත්ථියො (ස්යා. පී.)] පසදා මිගා;

සබ්බෙ සීහස්ස භායන්ති, නත්ථි කායස්මි තුල්යතා.

එවමෙව මනුස්සෙසු, දහරො චෙපි පඤ්ඤවා;

සො හි තත්ථ මහා හොති, නෙව බාලො සරීරවාති.

විරූපක්ඛෙහි මෙ මෙත්තං, මෙත්තං එරාපථෙහි මෙ;

ඡබ්යාපුත්තෙහි මෙ මෙත්තං, මෙත්තං කණ්හාගොතමකෙහි ච.

අපාදකෙහි ¶ ¶ මෙ මෙත්තං, මෙත්තං ද්විපාදකෙහි මෙ;

චතුප්පදෙහි මෙ මෙත්තං, මෙත්තං බහුප්පදෙහි මෙ.

මා ¶ මං අපාදකො හිංසි, මා මං හිංසි ද්විපාදකො;

මා මං චතුප්පදො හිංසි, මා මං හිංසි බහුප්පදො.

සබ්බෙ සත්තා සබ්බෙ පාණා, සබ්බෙ භූතා ච කෙවලා;

සබ්බෙ භද්රානි පස්සන්තු, මා කඤ්චි [කිඤ්චි (ස්යා. ක.)] පාපමාගමා.

අප්පමාණො බුද්ධො, අප්පමාණො ධම්මො;

අප්පමාණො සඞ්ඝො, පමාණවන්තානි සරීසපානි [සිරිසපානි (සී. ස්යා. පී.)];

අහිවිච්ඡිකසතපදී, උණ්ණනාභි [උණ්ණානාභි (සී. ස්යා. පී.)] සරබූමූසිකා.

කතා මෙ රක්ඛා කතා මෙ පරිත්තා, පටික්කමන්තු භූතානි;

සොහං නමො භගවතො, නමො සත්තන්නං සම්මාසම්බුද්ධානන්ති.

අපි වීරක පස්සෙසි, සකුණං මඤ්ජුභාණකං;

මයූරගීවසඞ්කාසං, පතිං මය්හං සවිට්ඨකං.

උදකථලචරස්ස පක්ඛිනො, නිච්චං ආමකමච්ඡභොජිනො;

තස්සානුකරං සවිට්ඨකො, සෙවාලෙ පලිගුණ්ඨිතො මතොති.

සොභති මච්ඡො ගඞ්ගෙය්යො, අථො සොභති යාමුනො [සොභන්ති මච්ඡා ගඞ්ගෙය්යා, අථො සොභන්ති යාමුනා (ස්යා. පී.)];

චතුප්පදොයං ¶ පුරිසො, නිග්රොධපරිමණ්ඩලො;

ඊසකායත [ඊසමායත (ක.)] ගීවො ච, සබ්බෙව අතිරොචති.

යං ¶ පුච්ඡිතො න තං අක්ඛාසි [අක්ඛා (සී. ස්යා. පී.)], අඤ්ඤං අක්ඛාසි [අක්ඛාති (ස්යා. පී.)] පුච්ඡිතො;

අත්තප්පසංසකො පොසො, නායං අස්මාක රුච්චතීති.

ඉඞ්ඝ ¶ වද්ධමයං [වද්ධමයං (සී. ස්යා. පී.)] පාසං, ඡින්ද දන්තෙහි කච්ඡප;

අහං තථා කරිස්සාමි, යථා නෙහිති ලුද්දකො.

කච්ඡපො පාවිසී වාරිං, කුරුඞ්ගො පාවිසී වනං;

සතපත්තො දුමග්ගම්හා, දූරෙ පුත්තෙ අපානයීති.

අයමස්සකරාජෙන, දෙසො විචරිතො මයා;

අනුකාමය කාමෙන [අනුකාමයවනුකාමෙන (සී. පී.)], පියෙන පතිනා සහ.

නවෙන සුඛදුක්ඛෙන, පොරාණං අපිධීයති [අපිථීයති (සී. පී.), අපිථිය්යති (ස්යා.)];

තස්මා අස්සකරඤ්ඤාව, කීටො පියතරො මමාති.

අලං ¶ මෙතෙහි අම්බෙහි, ජම්බූහි පනසෙහි ච;

යානි පාරං සමුද්දස්ස, වරං මය්හං උදුම්බරො.

මහතී වත තෙ බොන්දි, න ච පඤ්ඤා තදූපිකා;

සුසුමාර [සුංසුමාර (සී. ස්යා. පී.)] වඤ්චිතො මෙසි, ගච්ඡ දානි යථාසුඛන්ති.

දිට්ඨා ¶ මයා වනෙ රුක්ඛා, අස්සකණ්ණා විභීටකා [විභෙදකා (ස්යා. ක.)];

න තානි එවං සක්කන්ති, යථා ත්වං රුක්ඛ සක්කසි.

පුරාණකුක්කුටො [කක්කරො (සී. ස්යා. පී.)] අයං, භෙත්වා පඤ්ජරමාගතො;

කුසලො වාළපාසානං, අපක්කමති භාසතීති.

කුක්කුට [කක්කර (සී. ස්යා. පී.)] ජාතකං නවමං.

අම්භො ¶ කො නාම යං රුක්ඛො, සින්නපත්තො [සීනපත්තො (සී. පී.)] සකණ්ටකො;

යත්ථ එකප්පහාරෙන, උත්තමඞ්ගං විභිජ්ජිතං [විසාටිකං (සී. ස්යා. පී.), විඝාටිතං (සී. නිය්ය)].

අචාරි වතායං විතුදං වනානි, කට්ඨඞ්ගරුක්ඛෙසු අසාරකෙසු;

අථාසදා ¶ ඛදිරං ජාතසාරං [ජාතිසාරං (ක.)], යත්ථබ්භිදා ගරුළො උත්තමඞ්ගන්ති.

දළ්හබන්ධන හංසවරො ච පුන, විරූපක්ඛ සවිට්ඨක මච්ඡවරො;

සකුරුඞ්ග සඅස්සක අම්බවරො, පුන කුක්කුටකො ගරුළෙන දසාති.

අකාසි යොග්ගං ධුවමප්පමත්තො, සංවච්ඡරං බීරණථම්භකස්මිං;

බ්යාකාසි සඤ්ඤං පරිසං විගය්හ, න නිය්යමො තායති අප්පපඤ්ඤං.

ද්වයං ¶ යාචනකො තාත, සොමදත්ත නිගච්ඡති;

අලාභං ¶ ධනලාභං වා, එවං ධම්මා හි යාචනාති.

අඤ්ඤො උපරිමො වණ්ණො, අඤ්ඤො වණ්ණො ච හෙට්ඨිමො;

බ්රාහ්මණී ත්වෙව පුච්ඡාමි, කිං හෙට්ඨා කිඤ්ච උප්පරි.

අහං නටොස්මි භද්දන්තෙ, භික්ඛකොස්මි ඉධාගතො;

අයඤ්හි කොට්ඨමොතිණ්ණො, අයං සො යං [ත්වං (ක.)] ගවෙසසීති.

ඉසීනමන්තරං ¶ කත්වා, භරුරාජාති [කුරුරාජාති (ක.)] මෙ සුතං;

උච්ඡින්නො සහ රට්ඨෙහි [රට්ඨෙන (සී. පී.)], සරාජා විභවඞ්ගතො.

තස්මා හි ඡන්දාගමනං, නප්පසංසන්ති පණ්ඩිතා;

අදුට්ඨචිත්තො භාසෙය්ය, ගිරං සච්චුපසංහිතන්ති.

පුණ්ණං නදිං යෙන ච පෙය්යමාහු, ජාතං ¶ යවං යෙන ච ගුය්හමාහු;

දූරං ගතං යෙන ච අව්හයන්ති, සො ත්යාගතො [ත්යාභතො (ස්යා. ක.) පහෙළිගාථාභාවො මනසි කාතබ්බො] හන්ද ච භුඤ්ජ බ්රාහ්මණ.

යතො මං සරතී රාජා, වායසම්පි පහෙතවෙ;

හංසා කොඤ්චා මයූරා ච [හංසකොඤ්චමයූරානං (ක. අට්ඨ. පාඨන්තරං)], අසතීයෙව පාපියාති.

අවධී ¶ වත අත්තානං, කච්ඡපො බ්යාහරං ගිරං [කච්ඡපොව පබ්යාහරං (ස්යා.), කච්ඡපො සො පබ්යාහරං (ක.)];

සුග්ගහීතස්මිං කට්ඨස්මිං, වාචාය සකියාවධි.

එතම්පි දිස්වා නරවීරියසෙට්ඨ, වාචං පමුඤ්චෙ කුසලං නාතිවෙලං;

පස්සසි බහුභාණෙන, කච්ඡපං බ්යසනං ගතන්ති.

න මායමග්ගි තපති, න සූලො සාධුතච්ඡිතො;

යඤ්ච මං මඤ්ඤතෙ මච්ඡී, අඤ්ඤං සො රතියා ගතො.

සො ¶ මං දහති රාගග්ගි, චිත්තං චූපතපෙති මං;

ජාලිනො මුඤ්චථායිරා මං, න කාමෙ හඤ්ඤතෙ ක්වචීති.

සබ්බො ¶ ලොකො අත්තමනො අහොසි, අකොවිදා ගාමධම්මස්ස සෙග්ගු;

කොමාරි කො නාම [කොමාරිකා නාම (ක.), කොමාරිකො නාම (ස්යා. පී.)] තවජ්ජ ධම්මො, යං ත්වං ගහිතා පවනෙ පරොදසි.

යො දුක්ඛඵුට්ඨාය භවෙය්ය තාණං, සො මෙ පිතා දුබ්භි වනෙ කරොති;

සා කස්ස කන්දාමි වනස්ස මජ්ඣෙ, යො තායිතා සො සහසං කරොතීති.

සඨස්ස ¶ සාඨෙය්යමිදං සුචින්තිතං, පච්චොඩ්ඩිතං පටිකූටස්ස කූටං;

ඵාලඤ්චෙ ඛාදෙය්යුං [අදෙය්යුං (සී. පී.)] මූසිකා, කස්මා කුමාරං කුලලා න [නො (සී. ස්යා. පී.)] හරෙය්යුං.

කූටස්ස ¶ හි සන්ති [සන්තීධ (ක.)] කූටකූටා, භවති [භවන්ති (ක.)] චාපි නිකතිනො නිකත්යා;

දෙහි පුත්තනට්ඨ ඵාලනට්ඨස්ස ඵාලං, මා තෙ පුත්තමහාසි ඵාලනට්ඨොති.

හිරඤ්ඤං මෙ සුවණ්ණං මෙ, එසා රත්තිං දිවා කථා;

දුම්මෙධානං මනුස්සානං, අරියධම්මං අපස්සතං.

ද්වෙ ද්වෙ ගහපතයො ගෙහෙ, එකො තත්ථ අමස්සුකො;

ලම්බත්ථනො වෙණිකතො, අථො අඞ්කිතකණ්ණකො;

කීතො ධනෙන බහුනා, සො තං විතුදතෙ ජනන්ති.

සුඛං ජීවිතරූපොසි, රට්ඨා විවනමාගතො;

සො එකකො රුක්ඛමූලෙ [අරඤ්ඤස්මිං (සී. ස්යා. පී.)], කපණො විය ඣායසි.

සුඛං ¶ ජීවිතරූපොස්මි, රට්ඨා විවනමාගතො;

සො එකකො රුක්ඛමූලෙ, කපණො විය ඣායාමි;

අථ ¶ බීරණථම්භවරො ච නටො, භරුරාජවරුත්තමපුණ්ණනදී;

බහුභාණි අග්ගිපවනෙ මූසිකා, සහලම්බත්ථනො කපණෙන දසාති.

අනික්කසාවො කාසාවං, යො වත්ථං පරිදහිස්සති [පරිදහෙස්සති (සී. පී.)];

අපෙතො දමසච්චෙන, න සො කාසාවමරහති.

යො ච වන්තකසාවස්ස, සීලෙසු සුසමාහිතො;

උපෙතො දමසච්චෙන, ස වෙ කාසාවමරහතීති.

ඉදං ¶ තදාචරියවචො, පාරාසරියො යදබ්රවි [පොරාණාචරියොබ්රවි (ක.)];

මාසු ත්වං අකරි [අකරා (සී. පී.)] පාපං, යං ත්වං පච්ඡා කතං තපෙ.

යානි කරොති පුරිසො, තානි අත්තනි පස්සති;

කල්යාණකාරී කල්යාණං, පාපකාරී ච පාපකං;

යාදිසං වපතෙ බීජං, තාදිසං හරතෙ ඵලන්ති.

නමෙ ¶ නමන්තස්ස භජෙ භජන්තං, කිච්චානුකුබ්බස්ස කරෙය්ය කිච්චං;

නානත්ථකාමස්ස කරෙය්ය අත්ථං, අසම්භජන්තම්පි න සම්භජෙය්ය.

චජෙ ¶ චජන්තං වනථං න කයිරා, අපෙතචිත්තෙන න සම්භජෙය්ය;

දිජො දුමං ඛීණඵලන්ති ඤත්වා, අඤ්ඤං සමෙක්ඛෙය්ය මහා හි ලොකොති.

යස්සෙතෙ ¶ චතුරො ධම්මා, වානරින්ද යථා තව;

සච්චං ධම්මො ධිති චාගො, දිට්ඨං සො අතිවත්තති.

යස්ස චෙතෙ න විජ්ජන්ති, ගුණා පරමභද්දකා;

සච්චං ධම්මො ධිති චාගො, දිට්ඨං සො නාතිවත්තතීති.

අත්ථි මෙ පුරිසො දෙව, සබ්බකිච්චෙසු බ්යාවටො [වාවටො (ක.)];

තස්ස චෙකොපරාධත්ථි, තත්ථ ත්වං කින්ති මඤ්ඤසි.

අම්හාකම්පත්ථි පුරිසො, එදිසො ඉධ විජ්ජති;

දුල්ලභො අඞ්ගසම්පන්නො, ඛන්තිරස්මාක රුච්චතීති.

කාලෙ නික්ඛමනා සාධු, නාකාලෙ සාධු නික්ඛමො;

අකාලෙන හි නික්ඛම්ම, එකකම්පි බහුජ්ජනො;

න කිඤ්චි අත්ථං ජොතෙති, ධඞ්කසෙනාව කොසියං.

ධීරො ච විධිවිධානඤ්ඤූ, පරෙසං විවරානුගූ;

සබ්බාමිත්තෙ ¶ වසීකත්වා, කොසියොව සුඛී සියාති.

සූරො ¶ ¶ සූරෙන සඞ්ගම්ම, වික්කන්තෙන පහාරිනා;

එහි නාග නිවත්තස්සු, කිං නු භීතො පලායසි;

පස්සන්තු අඞ්ගමගධා, මම තුය්හඤ්ච වික්කමං.

න තං පාදා වධිස්සාමි, න දන්තෙහි න සොණ්ඩියා;

මීළ්හෙන තං වධිස්සාමි, පූති හඤ්ඤතු පූතිනාති.

තයො ගිරිං අන්තරං කාමයාමි, පඤ්චාලා කුරුයො කෙකකෙ ච [කුරයො කෙකයෙ ච (සී.)];

තතුත්තරිං [තදුත්තරිං (ක.)] බ්රාහ්මණ කාමයාමි, තිකිච්ඡ මං බ්රාහ්මණ කාමනීතං.

කණ්හාහිදට්ඨස්ස කරොන්ති හෙකෙ, අමනුස්සපවිට්ඨස්ස [අමනුස්සවද්ධස්ස (සී. පී.), අමනුස්සවිට්ඨස්ස (ස්යා.)] කරොන්ති පණ්ඩිතා;

න කාමනීතස්ස කරොති කොචි, ඔක්කන්තසුක්කස්ස ¶ හි කා තිකිච්ඡාති.

ගජග්ගමෙඝෙහි හයග්ගමාලිභි, රථූමිජාතෙහි සරාභිවස්සෙභි [සරාභිවස්සභි (ස්යා. සී. අට්ඨ.), සරාභිවස්සිභි (?)];

ථරුග්ගහාවට්ට [ධනුග්ගහාවට්ට (ක.)] දළ්හප්පහාරිභි, පරිවාරිතා තක්කසිලා සමන්තතො.

[අභිධාවථා ච පතථා ච, විවිධවිනදිතා ච දන්තිභි; වත්තතජ්ජ තුමුලො ඝොසො, යථා විජ්ජුතා ජලධරස්ස ගජ්ජතොති; (සී. පී. ක.)] අභිධාවථ ¶ චූපධාවථ ච [අභිධාවථා චුප්පතථා ච (ස්යා.)], විවිධා විනාදිතා [විනාදිතත්ථ (ක.)] වදන්තිභි;

වත්තතජ්ජ තුමුලො ඝොසො යථා, විජ්ජුලතා ජලධරස්ස ගජ්ජතොති [අභිධාවථා ච පතථා ච, විවිධවිනදිතා ච දන්තිභි; වත්තතජ්ජ තුමුලො ඝොසො, යථා විජ්ජුතා ජලධරස්ස ගජ්ජතොති; (සී. පී. ක.)].

ධජමපරිමිතං අනන්තපාරං, දුප්පසහංධඞ්කෙහි සාගරංව [සාගරමිව (සී. ස්යා. පී.)];

ගිරිමිවඅනිලෙන දුප්පසය්හො [දුප්පසහො (සී. පී. ක.)], දුප්පසහො අහමජ්ජතාදිසෙන.

මා ¶ බාලියං විලපි [විප්පලපි (බහූසු)] න හිස්ස තාදිසං, විඩය්හසෙ [විළය්හසෙ (සී. පී.)] න හි ලභසෙ නිසෙධකං;

ආසජ්ජසි ගජමිව එකචාරිනං, යො තං පදා නළමිව පොථයිස්සතීති.

වරවත්ථවචො ¶ දුමඛීණඵලං, චතුරොධම්මවරං පුරිසුත්තම;

ධඞ්කමගධා ච තයොගිරිනාම, ගජග්ගවරො ධජවරෙන දසාති.

යථාපි ¶ කීතා පුරිසස්සුපාහනා, සුඛස්ස අත්ථාය දුඛං උදබ්බහෙ;

ඝම්මාභිතත්තා ථලසා පපීළිතා, තස්සෙව පාදෙ පුරිසස්ස ඛාදරෙ.

එවමෙව ¶ යො දුක්කුලීනො අනරියො, තම්මාක [තම්හාක (සී.), තුම්හාක (ස්යා. පී.)] විජ්ජඤ්ච සුතඤ්ච ආදිය;

තමෙව සො තත්ථ සුතෙන ඛාදති, අනරියො වුච්චති දුපාහනූපමොති [පානදූපමොති (සී. පී.)].

එකචින්තිතො යමත්ථො, බාලො අපරිණායකො;

න හි ඛුජ්ජෙන වාමෙන, භොති සඞ්ගන්තුමරහසි.

පුරිසූසභං මඤ්ඤමානා, අහං ඛුජ්ජමකාමයිං;

සොයං සංකුටිතො සෙති, ඡින්නතන්ති යථා විණාති [ථුණාති (සී.)].

කාමං යහිං ඉච්ඡසි තෙන ගච්ඡ, විද්ධොසි මම්මම්හි [මමස්මි (ක.)] විකණ්ණකෙන;

හතොසි භත්තෙන සුවාදිතෙන [සවාදිතෙන (සී. ස්යා. පී.)], ලොලො ච මච්ඡෙ අනුබන්ධමානො.

එවම්පි ¶ ලොකාමිසං ඔපතන්තො, විහඤ්ඤතී ¶ චිත්තවසානුවත්තී;

සො හඤ්ඤති ඤාතිසඛාන මජ්ඣෙ, මච්ඡානුගො සොරිව සුංසුමාරොති [සුසුමාරො (ක.)].

ත්වමෙව ¶ දානිමකර [මකරි (ස්යා.), මකරා (ක. සී.)], යං කාමො බ්යගමා තයි;

සොයං අප්පටිසන්ධිකො, ඛරඡින්නංව රෙනුකං [රෙරුකං (සී. පී.)].

අත්රිච්ඡං [අත්රිච්ඡා (සී. ස්යා. පී.)] අතිලොභෙන, අතිලොභමදෙන ච;

එවං හායති අත්ථම්හා, අහංව අසිතාභුයාති.

සුඛා ඝරා වච්ඡනඛ, සහිරඤ්ඤා සභොජනා;

යත්ථ භුත්වා පිවිත්වා ච, සයෙය්යාථ අනුස්සුකො.

ඝරා නානීහමානස්ස, ඝරා නාභණතො මුසා;

ඝරා නාදින්නදණ්ඩස්ස, පරෙසං අනිකුබ්බතො [අනික්රුබ්බතො (ක.)];

එවං ඡිද්දං දුරභිසම්භවං [දුරභිභවං (සී. පී.)], කො ඝරං පටිපජ්ජතීති.

භද්දකො ¶ වතයං පක්ඛී, දිජො කුමුදසන්නිභො;

වූපසන්තෙහි පක්ඛෙහි, මන්දමන්දොව ඣායති.

නාස්ස සීලං විජානාථ, අනඤ්ඤාය පසංසථ;

අම්හෙ දිජො න පාලෙති, තෙන පක්ඛී න ඵන්දතීති.

කො ¶ නු ඛො භගවා හෙතු, එකච්චෙ ඉධ පුග්ගලෙ;

අතීව හදයං නිබ්බාති, චිත්තඤ්චාපි පසීදති.

පුබ්බෙව සන්නිවාසෙන, පච්චුප්පන්නහිතෙන වා;

එවං තං ජායතෙ පෙමං, උප්පලංව යථොදකෙති.

ඉඞ්ඝ ¶ එකපදං තාත, අනෙකත්ථපදස්සිතං [පදනිස්සිතං (සී. පී.)];

කිඤ්චි සඞ්ගාහිකං බ්රූසි, යෙනත්ථෙ සාධයෙමසෙ.

දක්ඛෙය්යෙකපදං තාත, අනෙකත්ථපදස්සිතං;

තඤ්ච සීලෙන සඤ්ඤුත්තං, ඛන්තියා උපපාදිතං;

අලං ¶ මිත්තෙ සුඛාපෙතුං, අමිත්තානං දුඛාය චාති.

ආසීවිසම්පි මං [ආසීවිසං මමං (සී. පී.)] සන්තං, පවිට්ඨං කුමිනාමුඛං;

රුච්චතෙ හරිතාමාතා, යං මං ඛාදන්ති මච්ඡකා.

විලුම්පතෙව පුරිසො, යාවස්ස උපකප්පති;

යදා චඤ්ඤෙ විලුම්පන්ති, සො විලුත්තො විලුම්පතීති [විලුප්පතීති (?)].

සබ්බො ජනො හිංසිතො පිඞ්ගලෙන, තස්මිං මතෙ පච්චයා [පච්චයං (සී. ස්යා. පී.)] වෙදයන්ති;

පියො නු තෙ ආසි අකණ්හනෙත්තො, කස්මා නු ත්වං රොදසි ද්වාරපාල.

න ¶ මෙ පියො ආසි අකණ්හනෙත්තො, භායාමි පච්චාගමනාය තස්ස;

ඉතො ගතො හිංසෙය්ය මච්චුරාජං, සො හිංසිතො ආනෙය්ය පුන ඉධ.

දඩ්ඪො වාහසහස්සෙහි, සිත්තො ඝටසතෙහි සො;

පරික්ඛතා ¶ ච සා භූමි, මා භායි නාගමිස්සතීති.

වරුපාහන ඛුජ්ජ විකණ්ණකකො, අසිතාභුය පඤ්චමවච්ඡනඛො;

දිජ පෙමවරුත්තමඑකපදං, කුමිනාමුඛ පිඞ්ගලකෙන දසාති.

සිඞ්ගාලො ¶ මානථද්ධො ච, පරිවාරෙන අත්ථිකො;

පාපුණි මහතිං භූමිං, රාජාසි සබ්බදාඨිනං.

එවමෙව මනුස්සෙසු, යො හොති පරිවාරවා;

සො හි තත්ථ මහා හොති, සිඞ්ගාලො විය දාඨිනන්ති.

බාලො ¶ වතායං සුනඛො, යො වරත්තං [යො ච යොත්තං (ක.)] න ඛාදති;

බන්ධනා ච පමුඤ්චෙය්ය, අසිතො ච ඝරං වජෙ.

අට්ඨිතං ¶ මෙ මනස්මිං මෙ, අථො මෙ හදයෙ කතං;

කාලඤ්ච පටිකඞ්ඛාමි, යාව පස්සුපතූ ජනො [පසුපතුජ්ජනො (ස්යා. ක.)].

සත්තතන්තිං සුමධුරං, රාමණෙය්යං අවාචයිං;

සො මං රඞ්ගම්හි අව්හෙති, සරණං මෙ හොහි කොසිය.

අහං තං සරණං සම්ම [අහං තෙ සරණං හොමි (වි. ව. 328)], අහමාචරියපූජකො;

න තං ජයිස්සති සිස්සො, සිස්සමාචරිය ජෙස්සසීති.

යං පස්සති න තං ඉච්ඡති, යඤ්ච න පස්සති තං කිරිච්ඡති;

මඤ්ඤාමි චිරං චරිස්සති, න හි තං ලච්ඡති යං ස ඉච්ඡති.

යං ලභති න තෙන තුස්සති, යඤ්ච පත්ථෙති ලද්ධං හීළෙති;

ඉච්ඡා හි අනන්තගොචරා, විගතිච්ඡාන [වීතිච්ඡානං (සී. පී.)] නමො කරොමසෙති.

විගතිච්ඡ [වීතිච්ඡ (සී. පී.)] ජාතකං චතුත්ථං.

කාලො ¶ ¶ ඝසති භූතානි, සබ්බානෙව සහත්තනා;

යො ච කාලඝසො භූතො, ස භූතපචනිං පචි.

බහූනි නරසීසානි, ලොමසානි බ්රහානි ච;

ගීවාසු පටිමුක්කානි, කොචිදෙවෙත්ථ කණ්ණවාති.

හන්ත්වා ඡෙත්වා [ඣත්වා (සී. පී.), ඝත්වා (ස්යා.)] වධිත්වා ච, දෙති දානං අසඤ්ඤතො;

එදිසං භත්තං භුඤ්ජමානො, ස පාපමුපලිම්පති [ස පාපෙන උපලිප්පති (සී. පී.)].

පුත්තදාරම්පි ¶ චෙ හන්ත්වා, දෙති දානං අසඤ්ඤතො;

භුඤ්ජමානොපි සප්පඤ්ඤො, න පාපමුපලිම්පතීති.

අද්ධා පාදඤ්ජලී සබ්බෙ, පඤ්ඤාය අතිරොචති;

තථා හි ඔට්ඨං භඤ්ජති, උත්තරිං නූන පස්සති.

නායං ධම්මං අධම්මං වා, අත්ථානත්ථඤ්ච බුජ්ඣති;

අඤ්ඤත්ර ¶ ඔට්ඨනිබ්භොගා, නායං ජානාති කිඤ්චනන්ති.

සබ්බෙහි කිංසුකො දිට්ඨො, කිංන්වෙත්ථ විචිකිච්ඡථ;

න හි සබ්බෙසු ඨානෙසු, සාරථී පරිපුච්ඡිතො.

එවං සබ්බෙහි ඤාණෙහි, යෙසං ධම්මා අජානිතා;

තෙ වෙ ධම්මෙසු කඞ්ඛන්ති, කිංසුකස්මිංව භාතරොති.

එකපුත්තකො ¶ භවිස්සසි, ත්වඤ්ච නො හෙස්සසි ඉස්සරො කුලෙ;

ඔරොහ දුමස්මා සාලක, එහි දානි ඝරකං වජෙමසෙ.

නනු මං සුහදයොති [නනු මං හදයෙති (සී. පී.)] මඤ්ඤසි, යඤ්ච මං හනසි වෙළුයට්ඨියා;

පක්කම්බවනෙ රමාමසෙ, ගච්ඡ ත්වං ඝරකං යථාසුඛන්ති.

අයං ¶ ¶ ඉසී උපසමසංයමෙ රතො, ස තිට්ඨති [සන්තිට්ඨති (සී. පී.)] සිසිරභයෙන අට්ටිතො;

හන්ද අයං පවිසතුමං අගාරකං, විනෙතු සීතං දරථඤ්ච කෙවලං.

නායං ඉසී උපසමසංයමෙ රතො, කපී අයං දුමවරසාඛගොචරො;

සො දූසකො රොසකො චාපි ජම්මො, සචෙවජෙමම්පි [සචෙ + ආවජෙ + ඉමම්පි] දූසෙය්යගාරන්ති [දූසයෙ ඝරන්ති (සී. ස්යා. පී.)].

අථ රාජා සිඞ්ගාලවරො සුනඛො, තථා කොසිය ඉච්ඡති කාලඝසො;

අථ දානවරොට්ඨපි සාරථිනා, පුනම්බවනඤ්ච සිසිරකපි දසාති.

දළ්හඤ්ච ¶ වග්ගං අපරෙන සන්ථවං, කල්යාණවග්ගාසදිසො ච රූහකං;

නතංදළ්හ බීරණථම්භකං පුන, කාසාවුපාහන සිඞ්ගාලකෙන දසාති.

සඞ්කප්පරාගධොතෙන ¶ ¶ ¶ , විතක්කනිසිතෙන ච;

නාලඞ්කතෙන භද්රෙන [නෙවාලඞ්කතභද්රෙන (ස්යා.)], උසුකාරාකතෙන ච [න උසුකාරකතෙන ච (සී. ස්යා. පී.)].

න කණ්ණායතමුත්තෙන, නාපි මොරූපසෙවිනා;

තෙනම්හි හදයෙ විද්ධො, සබ්බඞ්ගපරිදාහිනා.

ආවෙධඤ්ච න පස්සාමි, යතො රුහිරමස්සවෙ;

යාව අයොනිසො චිත්තං, සයං මෙ දුක්ඛමාභතන්ති.

අජ්ජාපි මෙ තං මනසි [සරසි (ක.)], යං මං ත්වං තිලමුට්ඨියා;

බාහාය මං ගහෙත්වාන, ලට්ඨියා අනුතාළයි.

නනු ජීවිතෙ න රමසි, යෙනාසි බ්රාහ්මණාගතො;

යං මං බාහා ගහෙත්වාන, තික්ඛත්තුං අනුතාළයි.

අරියො අනරියං කුබ්බන්තං [කුබ්බානං (සී. පී.), කුබ්බං (ස්යා.)], යො දණ්ඩෙන නිසෙධති;

සාසනං තං න තං වෙරං, ඉති නං පණ්ඩිතා විදූති.

මමන්නපානං ¶ විපුලං උළාරං, උප්පජ්ජතීමස්ස මණිස්ස හෙතු;

තං තෙ න දස්සං අතියාචකොසි, න චාපි තෙ අස්සමමාගමිස්සං.

සුසූ ¶ ¶ යථා සක්ඛරධොතපාණී, තාසෙසි මං සෙලං යාචමානො;

තං තෙ න දස්සං අතියාචකොසි, න චාපි තෙ අස්සමමාගමිස්සං.

න තං යාචෙ යස්ස පියං ජිගීසෙ [ජිගිංසෙ (සී. ස්යා. පී.)], දෙස්සො හොති අතියාචනාය;

නාගො මණිං යාචිතො බ්රාහ්මණෙන, අදස්සනංයෙව තදජ්ඣගමාති.

254. කුණ්ඩකකුච්ඡිසින්ධවජාතකං (3-1-4)

භුත්වා තිණපරිඝාසං, භුත්වා ආචාමකුණ්ඩකං;

එතං තෙ භොජනං ආසි, කස්මා දානි න භුඤ්ජසි.

යත්ථ පොසං න ජානන්ති, ජාතියා විනයෙන වා;

බහුං [පහූ (සී. පී.), පහුං (ස්යා. ක.)] තත්ථ මහාබ්රම්හෙ, අපි ආචාමකුණ්ඩකං.

ත්වඤ්ච ¶ ඛො මං පජානාසි, යාදිසායං හයුත්තමො;

ජානන්තො ජානමාගම්ම, න තෙ භක්ඛාමි කුණ්ඩකන්ති.

කුණ්ඩකකුච්ඡිසින්ධවජාතකං චතුත්ථං.

යාව සො මත්තමඤ්ඤාසි, භොජනස්මිං විහඞ්ගමො;

තාව අද්ධානමාපාදි, මාතරඤ්ච අපොසයි.

යතො ච ඛො බහුතරං, භොජනං අජ්ඣවාහරි [අජ්ඣුපාහරි (සී. පී.)];

තතො තත්ථෙව සංසීදි, අමත්තඤ්ඤූ හි සො අහු.

තස්මා මත්තඤ්ඤුතා සාධු, භොජනස්මිං අගිද්ධතා [අගිද්ධිතා (ස්යා. ක.)];

අමත්තඤ්ඤූ හි සීදන්ති, මත්තඤ්ඤූ ච න සීදරෙති.

ජරූදපානං ¶ ඛණමානා, වාණිජා උදකත්ථිකා;

අජ්ඣගමුං අයසං ලොහං [අජ්ඣගංසු අයොලොහං (සී. ස්යා. පී.)], තිපුසීසඤ්ච වාණිජා;

රජතං ජාතරූපඤ්ච, මුත්තා වෙළූරියා බහූ.

තෙ ච තෙන අසන්තුට්ඨා, භිය්යො භිය්යො අඛාණිසුං;

තෙ තත්ථාසීවිසො [තත්ථ ආසීවිසො (ක.), තත්ථපාසීවිසො (ස්යා.)] ඝොරො, තෙජස්සී තෙජසා හනි.

තස්මා ¶ ¶ ඛණෙ නාතිඛණෙ, අතිඛාතං [අතිඛණං (ක.)] හි පාපකං;

ඛාතෙන ච [ඛණෙන ච (ක.), ඛණනෙන (ස්යා.)] ධනං ලද්ධං, අතිඛාතෙන [අතිඛණෙන (ක.)] නාසිතන්ති.

නායං ඝරානං කුසලො, ලොලො අයං වලීමුඛො;

කතං කතං ඛො දූසෙය්ය, එවංධම්මමිදං කුලං.

නයිදං චිත්තවතො ලොමං, නායං අස්සාසිකො මිගො;

සිට්ඨං [සත්ථං (සී. ස්යා. පී.)] මෙ ජනසන්ධෙන, නායං කිඤ්චි විජානති.

න මාතරං පිතරං වා, භාතරං භගිනිං සකං;

භරෙය්ය තාදිසො පොසො, සිට්ඨං දසරථෙන මෙති.

ගාමණිචන්ද [ගාමණිචණ්ඩ (සී. පී.)] ජාතකං සත්තමං.

යාවතා චන්දිමසූරියා, පරිහරන්ති දිසා භන්ති විරොචනා [විරොචමානා (ක.)];

සබ්බෙව දාසා මන්ධාතු, යෙ පාණා පථවිස්සිතා [පඨවිනිස්සිතා (සී. පී.), පඨවිස්සිතා (ස්යා.)].

න කහාපණවස්සෙන, තිත්ති කාමෙසු විජ්ජති;

අප්පස්සාදා දුඛා කාමා, ඉති විඤ්ඤාය පණ්ඩිතො.

අපි ¶ දිබ්බෙසු කාමෙසු, රතිං සො නාධිගච්ඡති;

තණ්හක්ඛයරතො ¶ හොති, සම්මාසම්බුද්ධසාවකොති.

නයිමස්ස විජ්ජාමයමත්ථි කිඤ්චි, න බන්ධවො නො පන තෙ සහායො;

අථ කෙන වණ්ණෙන තිරීටවච්ඡො [තිරීටිවච්ඡො (ස්යා. ක.)], තෙදණ්ඩිකො භුඤ්ජති අග්ගපිණ්ඩං.

ආපාසු [ආවාසු (ක.)] මෙ යුද්ධපරාජිතස්ස, එකස්ස කත්වා විවනස්මි ඝොරෙ;

පසාරයී කිච්ඡගතස්ස පාණිං, තෙනූදතාරිං දුඛසංපරෙතො.

එතස්ස ¶ කිච්චෙන ඉධානුපත්තො, වෙසායිනො විසයා ජීවලොකෙ;

ලාභාරහො තාත තිරීටවච්ඡො, දෙථස්ස භොගං යජථඤ්ච [යජතඤ්ච (සී. පී.), යජිතඤ්ච (ස්යා.)] යඤ්ඤන්ති.

යස්සත්ථා ¶ දූරමායන්ති, අමිත්තමපි යාචිතුං;

තස්සූදරස්සහං දූතො, මා මෙ කුජ්ඣ [කුජ්ඣි (සී. පී.)] රථෙසභ.

යස්ස දිවා ච රත්තො ච, වසමායන්ති මාණවා;

තස්සූදරස්සහං දූතො, මා මෙ කුජ්ඣ [කුජ්ඣි (සී. පී.)] රථෙසභ.

දදාමි ¶ තෙ බ්රාහ්මණ රොහිණීනං, ගවං සහස්සං සහ පුඞ්ගවෙන;

දූතො හි දූතස්ස කථං න දජ්ජං, මයම්පි තස්සෙව භවාම දූතාති.

උසුකාරවරො තිලමුට්ඨි මණි, හයරාජ විහඞ්ගම ආසිවිසො;

ජනසන්ධ කහාපණවස්ස පුන, තිරිටං පුන දූතවරෙන දසාති.

යථා ¶ කෙසා ච මස්සූ ච, ඡින්නං ඡින්නං විරූහති;

එවං රූහතු තෙ නාසා, පදුමං දෙහි යාචිතො.

යථා සාරදිකං බීජං, ඛෙත්තෙ වුත්තං විරූහති;

එවං රූහතු තෙ නාසා, පදුමං දෙහි යාචිතො.

උභොපි පලපන්තෙතෙ [විලපන්තෙතෙ (ස්යා. ක.)], අපි පද්මානි දස්සති;

වජ්ජුං වා තෙ න වා වජ්ජුං, නත්ථි නාසාය රූහනා;

දෙහි සම්ම පදුමානි, අහං යාචාමි යාචිතොති.

පාණි ¶ චෙ මුදුකො චස්ස, නාගො චස්ස සුකාරිතො;

අන්ධකාරො ච වස්සෙය්ය, අථ නූන තදා සියා.

අනලා ¶ මුදුසම්භාසා, දුප්පූරා තා [දුප්පූරත්තා (ක.)] නදීසමා;

සීදන්ති නං විදිත්වාන, ආරකා පරිවජ්ජයෙ.

යං එතා උපසෙවන්ති, ඡන්දසා වා ධනෙන වා;

ජාතවෙදොව සං ඨානං, ඛිප්පං අනුදහන්ති නන්ති.

අභිජ්ජමානෙ ¶ වාරිස්මිං, සයං [අයං (ක.)] ආගම්ම ඉද්ධියා;

මිස්සීභාවිත්ථියා ගන්ත්වා, සංසීදසි [සංසීදති (ක.)] මහණ්ණවෙ.

ආවට්ටනී මහාමායා, බ්රහ්මචරියවිකොපනා;

සීදන්ති නං විදිත්වාන, ආරකා පරිවජ්ජයෙ.

යං එතා උපසෙවන්ති, ඡන්දසා වා ධනෙන වා;

ජාතවෙදොව සං ඨානං, ඛිප්පං අනුදහන්ති නන්ති.

චූළපලොභන [චුල්ලපලොභන (සී. ස්යා. පී.)] ජාතකං තතියං.

පනාදො නාම සො රාජා, යස්ස යූපො සුවණ්ණයො;

තිරියං සොළසුබ්බෙධො [සොළසපබ්බෙධො (සී. පී.)], උද්ධමාහු [උච්චමාහු (සී. ස්යා. පී.)] සහස්සධා.

සහස්සකණ්ඩො සතගෙණ්ඩු [සතභෙදො (සී. පී.), සතභෙණ්ඩු (සී. නිස්සය)], ධජාසු හරිතාමයො;

අනච්චුං තත්ථ ගන්ධබ්බා, ඡ සහස්සානි සත්තධා.

එවමෙතං [එවමෙව (ක.)] තදා ආසි, යථා භාසසි භද්දජි;

සක්කො අහං තදා ආසිං, වෙය්යාවච්චකරො තවාති.

දිස්වා ¶ ¶ ඛුරප්පෙ ධනුවෙගනුන්නෙ, ඛග්ගෙ ¶ ගහීතෙ තිඛිණෙ තෙලධොතෙ;

තස්මිං භයස්මිං මරණෙ වියූළ්හෙ, කස්මා නු තෙ නාහු ඡම්භිතත්තං.

දිස්වා ඛුරප්පෙ ධනුවෙගනුන්නෙ, ඛග්ගෙ ගහීතෙ තිඛිණෙ තෙලධොතෙ;

තස්මිං භයස්මිං මරණෙ වියූළ්හෙ, වෙදං අලත්ථං විපුලං උළාරං.

සො වෙදජාතො අජ්ඣභවිං අමිත්තෙ, පුබ්බෙව මෙ ජීවිතමාසි චත්තං;

න හි ජීවිතෙ ආලයං කුබ්බමානො, සූරො කයිරා සූරකිච්චං කදාචීති.

යෙනාසි කිසියා පණ්ඩු, යෙන භත්තං න රුච්චති;

අයං සො ආගතො භත්තා [තාතො (සී. ස්යා. පී.)], කස්මා දානි පලායසි.

සචෙ [න ඛො (ස්යා. ක.)] පනාදිකෙනෙව, සන්ථවො නාම ජායති;

යසො හායති ඉත්ථීනං, තස්මා තාත පලායහං [පලායිහං (ස්යා.), පලායිතං (ක.)].

යස්සස්සිනං කුලෙ ජාතං, ආගතං යා න ඉච්ඡති;

සොචති ¶ චිරරත්තාය, වාතග්ගමිව භද්දලීති [කුන්දලීති (සී. පී.), ගද්රභීති (ස්යා.)].

සිඞ්ගීමිගො ¶ ආයතචක්ඛුනෙත්තො, අට්ඨිත්තචො වාරිසයො අලොමො;

තෙනාභිභූතො කපණං රුදාමි, මා හෙව මං පාණසමං ජහෙය්ය [ජහෙය්යා (පී.) ජහා’ය්යෙ (?)].

අය්ය න තං ජහිස්සාමි, කුඤ්ජරං සට්ඨිහායනං [කුඤ්ජර සට්ඨිහායන (සී. පී.)];

පථබ්යා චාතුරන්තාය, සුප්පියො හොසි මෙ තුවං.

යෙ කුළීරා සමුද්දස්මිං, ගඞ්ගාය යමුනාය [නම්මදාය (සී. පී.)] ච;

තෙසං ත්වං වාරිජො සෙට්ඨො, මුඤ්ච රොදන්තියා පතින්ති.

යො ¶ වෙ සබ්බසමෙතානං, අහුවා සෙට්ඨසම්මතො;

තස්සායං එදිසී පඤ්ඤා, කිමෙව ඉතරා පජා.

එවමෙව තුවං බ්රහ්මෙ, අනඤ්ඤාය විනින්දසි;

කථං මූලං අදිස්වාන [කථංහි මූලං අදිත්වා (ස්යා. පී.)], රුක්ඛං ජඤ්ඤා පතිට්ඨිතං.

නාහං ¶ තුම්හෙ විනින්දාමි, යෙ චඤ්ඤෙ වානරා වනෙ;

විස්සසෙනොව ගාරය්හො, යස්සත්ථා රුක්ඛරොපකාති.

න හි වණ්ණෙන සම්පන්නා, මඤ්ජුකා පියදස්සනා;

ඛරවාචා පියා හොති, අස්මිං ලොකෙ පරම්හි ච.

නනු පස්සසිමං කාළිං, දුබ්බණ්ණං තිලකාහතං;

කොකිලං සණ්හවාචෙන, බහූනං පාණිනං පියං.

තස්මා ¶ සඛිලවාචස්ස, මන්තභාණී අනුද්ධතො;

අත්ථං ධම්මඤ්ච දීපෙති, මධුරං තස්ස භාසිතන්ති.

සබ්බෙහි කිර ඤාතීහි, කොසියො ඉස්සරො කතො;

සචෙ ඤාතීහි අනුඤ්ඤාතො [ඤාතීහනුඤ්ඤාතො (සී. පී.)], භණෙය්යාහං එකවාචිකං.

භණ සම්ම අනුඤ්ඤාතො, අත්ථං ධම්මඤ්ච කෙවලං;

සන්ති හි දහරා පක්ඛී, පඤ්ඤවන්තො ජුතින්ධරා.

න මෙ රුච්චති භද්දං වො [භදන්තෙ (ක.)], උලූකස්සාභිසෙචනං;

අක්කුද්ධස්ස ¶ මුඛං පස්ස, කථං කුද්ධො කරිස්සතීති.

පදුමුත්තම ¶ නාගසිරිව්හයනො, ස-මහණ්ණව යූප ඛුරප්පවරො;

අථ භද්දලී කුඤ්ජර රුක්ඛ පුන, ඛරවාච උලූකවරෙන දසාති.

ආරඤ්ඤිකස්ස ඉසිනො, චිරරත්තං තපස්සිනො;

කිච්ඡාකතං උදපානං, කථං සම්ම අවාහසි [අවාහයි (සී. පී.), අපාහසි (ස්යා.)].

එස ධම්මො සිඞ්ගාලානං, යං පිත්වා ඔහදාමසෙ;

පිතුපිතාමහං ධම්මො, න තං [න නං (සී. පී.)] උජ්ඣාතුමරහසි.

යෙසං ¶ ¶ වො එදිසො ධම්මො, අධම්මො පන කීදිසො;

මා වො ධම්මං අධම්මං වා, අද්දසාම කුදාචනන්ති.

යෙන මිත්තෙන සංසග්ගා, යොගක්ඛෙමො විහිය්යති;

පුබ්බෙවජ්ඣාභවං තස්ස, රුක්ඛෙ අක්ඛීව පණ්ඩිතො.

යෙන මිත්තෙන සංසග්ගා, යොගක්ඛෙමො පවඩ්ඪති;

කරෙය්යත්තසමං වුත්තිං, සබ්බකිච්චෙසු පණ්ඩිතො.

එථ බ්යග්ඝා නිවත්තව්හො, පච්චුපෙථ [පච්චමෙථ (සී. පී.)] මහාවනං;

මා වනං ඡින්දි නිබ්යග්ඝං, බ්යග්ඝා මාහෙසු නිබ්බනාති.

කො නු උද්ධිතභත්තොව [උද්දිතභත්තොව (සී.), වඩ්ඪිතභත්තොව (ස්යා.)], පූරහත්ථොව බ්රාහ්මණො;

කහං නු භික්ඛං අචරි, කං සද්ධං උපසඞ්කමි.

අහං ¶ කපිස්මි දුම්මෙධො, අනාමාසානි ආමසිං;

ත්වං මං මොචය භද්දන්තෙ, මුත්තො ගච්ඡෙය්ය පබ්බතං.

කච්ඡපා කස්සපා හොන්ති, කොණ්ඩඤ්ඤා හොන්ති මක්කටා;

මුඤ්ච කස්සප කොණ්ඩඤ්ඤං, කතං මෙථුනකං තයාති.

කායං බලාකා සිඛිනී, චොරී ලඞ්ඝිපිතාමහා;

ඔරං ¶ බලාකෙ ආගච්ඡ, චණ්ඩො මෙ වායසො සඛා.

නාහං බලාකා සිඛිනී, අහං ලොලොස්මි වායසො;

අකත්වා වචනං තුය්හං, පස්ස ලූනොස්මි ආගතො.

පුනපාපජ්ජසී ¶ සම්ම, සීලඤ්හි තව තාදිසං;

න හි මානුසකා භොගා, සුභුඤ්ජා හොන්ති පක්ඛිනාති.

කායං බලාකා රුචිරා, කාකනීළස්මිමච්ඡති;

චණ්ඩො කාකො සඛා මය්හං, යස්ස [තස්ස (සී. පී.)] චෙතං කුලාවකං.

නනු මං සම්ම ජානාසි, දිජ සාමාකභොජන;

අකත්වා වචනං තුය්හං, පස්ස ලූනොස්මි ආගතො.

පුනපාපජ්ජසී සම්ම, සීලඤ්හි තව තාදිසං;

න හි මානුසකා භොගා, සුභුඤ්ජා හොන්ති පක්ඛිනාති.

තව සද්ධඤ්ච සීලඤ්ච, විදිත්වාන ජනාධිප;

වණ්ණං අඤ්ජනවණ්ණෙන, කාලිඞ්ගස්මිං නිමිම්හසෙ [විනිම්හසෙ (ස්යා.), වනිම්හසෙ (ක.)].

අන්නභච්චා ¶ චභච්චා ච, යොධ උද්දිස්ස ගච්ඡති;

සබ්බෙ තෙ අප්පටික්ඛිප්පා, පුබ්බාචරියවචො ඉදං.

දදාමි ¶ වො බ්රාහ්මණා නාගමෙතං, රාජාරහං රාජභොග්ගං යසස්සිනං;

අලඞ්කතං හෙමජාලාභිඡන්නං, සසාරථිං ගච්ඡථ යෙන කාමන්ති.

කුරුධම්මජාතකං [කුරුධම්මජාතකං (සී. ස්යා. පී.)] ඡට්ඨං.

වස්සානි ¶ පඤ්ඤාස සමාධිකානි, වසිම්හ සෙලස්ස ගුහාය රොමක;

අසඞ්කමානා අභිනිබ්බුතත්තා [අභිනිබ්බුතචිත්තා (ස්යා. ක.)], හත්ථත්ත [හත්ථත්ථ (ස්යා.)] මායන්ති මමණ්ඩජා පුරෙ.

තෙ දානි වක්කඞ්ග කිමත්ථමුස්සුකා, භජන්ති අඤ්ඤං ගිරිකන්දරං දිජා;

න නූන මඤ්ඤන්ති මමං යථා පුරෙ, චිරප්පවුත්ථා අථ වා න තෙ ඉමෙ.

ජානාම තං න මයං සම්පමූළ්හා [න මය’මස්ම මූළ්හා (සී. පී.)], සොයෙව ත්වං තෙ මයමස්ම නාඤ්ඤෙ;

චිත්තඤ්ච ¶ තෙ අස්මිං ජනෙ පදුට්ඨං, ආජීවිකා [ආජීවක (සී. ස්යා.), ආජීවික (පී.)] තෙන තමුත්තසාමාති.

කිමත්ථ [කමත්ථ (සී. පී.)] මභිසන්ධාය, ලහුචිත්තස්ස දුබ්භිනො [දූභිනො (සී. පී.)];

සබ්බකාමදදස්සෙව [දුහස්සෙව (සී. ස්යා. පී.), රහස්සෙව (ක.)], ඉමං දුක්ඛං තිතික්ඛසි.

සිඞ්ගෙන නිහනාහෙතං, පදසා ච අධිට්ඨහ;

භිය්යො [භීයො (සී.)] බාලා පකුජ්ඣෙය්යුං, නො චස්ස පටිසෙධකො.

මමෙවායං මඤ්ඤමානො, අඤ්ඤෙපෙවං [අඤ්ඤම්පෙවං (සී. ස්යා. පී.)] කරිස්සති;

තෙ නං තත්ථ වධිස්සන්ති, සා මෙ මුත්ති භවිස්සතීති.

මහිංසරාජජාතකං [මහිසජාතකං (සී. ස්යා. පී.)] අට්ඨමං.

යථා ¶ මාණවකො පන්ථෙ, සිඞ්ගාලිං වනගොචරිං;

අත්ථකාමං පවෙදෙන්තිං [පවදන්තිං (පී.)], අනත්ථකාමාති මඤ්ඤති;

අනත්ථකාමං සතපත්තං, අත්ථකාමොති මඤ්ඤති.

එවමෙව ඉධෙකච්චො, පුග්ගලො හොති තාදිසො;

හිතෙහි වචනං වුත්තො, පටිගණ්හාති වාමතො.

යෙ ¶ ¶ ච ඛො නං පසංසන්ති, භයා උක්කංසයන්ති වා [ච (සී. පී.)];

තඤ්හි සො මඤ්ඤතෙ මිත්තං, සතපත්තංව මාණවොති.

අද්ධා හි නූන මිගරාජා, පුටකම්මස්ස කොවිදො;

තථා හි පුටං දූසෙති, අඤ්ඤං නූන කරිස්සති.

න මෙ මාතා වා පිතා වා, පුටකම්මස්ස කොවිදො;

කතං කතං ඛො දූසෙම, එවං ධම්මමිදං කුලං.

යෙසං වො එදිසො ධම්මො, අධම්මො පන කීදිසො;

මා වො ධම්මං අධම්මං වා, අද්දසාම කුදාචනන්ති.

උදපානවග්ගො [අරඤ්ඤවග්ගො (සී. පී. ක.)] තතියො.

උදපානවරං වනබ්යග්ඝ කපි, සිඛිනී ච බලාක රුචිරවරො;

සුජනාධිපරොමකදූස පුන, සතපත්තවරො පුටකම්ම දසාති.

අබ්භන්තරො ¶ ¶ නාම දුමො, යස්ස දිබ්යමිදං ඵලං;

භුත්වා දොහළිනී නාරී, චක්කවත්තිං විජායති.

ත්වම්පි [ත්වඤ්ච (සී. පී.), ත්වං හි (ක.)] භද්දෙ මහෙසීසි, සා චාපි [චාසි (සී. පී.)] පතිනො පියා;

ආහරිස්සති තෙ රාජා, ඉදං අබ්භන්තරං ඵලං.

භත්තුරත්ථෙ පරක්කන්තො, යං ඨානමධිගච්ඡති;

සූරො අත්තපරිච්චාගී, ලභමානො භවාමහන්ති.

සෙය්යංසො ¶ සෙය්යසො හොති, යො සෙය්යමුපසෙවති;

එකෙන සන්ධිං කත්වාන, සතං වජ්ඣෙ [මච්චෙ (ක.), බජ්ඣෙ (ක. අට්ඨ.)] අමොචයිං.

[කස්මා…පෙ… සග්ගං න ගච්ඡෙය්ය (කත්ථචි)] තස්මා සබ්බෙන ලොකෙන, සන්ධිං කත්වාන එකතො [එකකො (සී. ස්යා. පී.)];

පෙච්ච සග්ගං නිගච්ඡෙය්ය [කස්මා…පෙ… සග්ගං න ගච්ඡෙය්ය (කත්ථචි)], ඉදං සුණාථ කාසියා [කාසයො (සී. පී.)].

ඉදං වත්වා මහාරාජා, කංසො බාරාණසිග්ගහො;

ධනුං කණ්ඩඤ්ච [තූණිඤ්ච (සී. පී.)] නික්ඛිප්ප, සංයමං අජ්ඣුපාගමීති.

වරං ¶ වරං ත්වං නිහනං පුරෙ චරි, අස්මිං පදෙසෙ අභිභුය්ය සූකරෙ;

සො දානි එකො බ්යපගම්ම ඣායසි, බලං නු තෙ බ්යග්ඝ න චජ්ජ විජ්ජති.

ඉමෙ ¶ සුදං [ඉමස්සු තා (ස්යා. ක.)] යන්ති දිසොදිසං පුරෙ, භයට්ටිතා ලෙණගවෙසිනො පුථු;

තෙ දානි සඞ්ගම්ම වසන්ති එකතො, යත්ථට්ඨිතා දුප්පසහජ්ජමෙ [දුප්පසහජ්ජිමෙ (ස්යා.)] මයා.

නමත්ථු සඞ්ඝාන සමාගතානං, දිස්වා සයං සඛ්ය වදාමි අබ්භුතං;

බ්යග්ඝං මිගා යත්ථ ජිනිංසු දාඨිනො, සාමග්ගියා දාඨබලෙසු මුච්චරෙති.

යං උස්සුකා සඞ්ඝරන්ති, අලක්ඛිකා බහුං ධනං;

සිප්පවන්තො අසිප්පා ච, ලක්ඛිවා තානි භුඤ්ජති.

සබ්බත්ථ ¶ කතපුඤ්ඤස්ස, අතිච්චඤ්ඤෙව පාණිනො;

උප්පජ්ජන්ති බහූ භොගා, අප්පනායතනෙසුපි.

කුක්කුටො [කුක්කුට (සී. පී.), කුක්කුටා (සී. නිස්සය, සද්දනීති)] මණයො දණ්ඩො, ථියො ච පුඤ්ඤලක්ඛණා;

උප්පජ්ජන්ති අපාපස්ස, කතපුඤ්ඤස්ස ජන්තුනොති.

දරියා ¶ සත්ත වස්සානි, තිංසමත්තා වසාමසෙ;

හඤ්ඤාම [හඤ්ඡෙම (සී. පී.), හඤ්ඡාම (?)] මණිනො ආභං, ඉති නො මන්තනං අහු.

යාවතා මණිං ඝංසාම [යාව යාව නිඝංසාම (සී. පී.)], භිය්යො වොදායතෙ මණි;

ඉදඤ්ච දානි පුච්ඡාම, කිං කිච්චං ඉධ මඤ්ඤසි.

අයං මණි වෙළූරියො, අකාචො විමලො [විපුලො (ක.)] සුභො;

නාස්ස සක්කා සිරිං හන්තුං, අපක්කමථ සූකරාති.

මණිසූකර [මණිඝංස (ක.)] ජාතකං පඤ්චමං.

මා ¶ සාලූකස්ස පිහයි, ආතුරන්නානි භුඤ්ජති;

අප්පොස්සුක්කො භුසං ඛාද, එතං දීඝායුලක්ඛණං.

ඉදානි සො ඉධාගන්ත්වා, අතිථී යුත්තසෙවකො;

අථ දක්ඛසි සාලූකං, සයන්තං මුසලුත්තරං.

විකන්තං ¶ [විකත්තං (සී.), විකන්තියමානං ඡින්දියමානංති අත්ථො] සූකරං දිස්වා, සයන්තං මුසලුත්තරං;

ජරග්ගවා විචින්තෙසුං, වරම්හාකං භුසාමිවාති.

නානුම්මත්තො නාපිසුණො, නානටො නාකුතූහලො;

මූළ්හෙසු ලභතෙ ලාභං, එසා තෙ අනුසාසනී.

ධිරත්ථු තං යසලාභං, ධනලාභඤ්ච බ්රාහ්මණ;

යා වුත්ති විනිපාතෙන, අධම්මචරණෙන [අධම්මචරියාය (සී. ස්යා.)] වා.

අපි චෙ පත්තමාදාය, අනගාරො පරිබ්බජෙ;

එසාව ජීවිකා සෙය්යො [සෙය්යා (සී. ස්යා. පී.)], යා චාධම්මෙන එසනාති.

අග්ඝන්ති ¶ මච්ඡා අධිකං සහස්සං, න සො අත්ථි යො ඉමං සද්දහෙය්ය;

මය්හඤ්ච අස්සු ඉධ සත්ත මාසා, අහම්පි තං මච්ඡුද්දානං කිණෙය්යං.

මච්ඡානං භොජනං දත්වා, මම දක්ඛිණමාදිසි;

තං දක්ඛිණං සරන්තියා, කතං අපචිතිං තයා.

පදුට්ඨචිත්තස්ස ¶ ¶ න ඵාති හොති, න චාපි තං [නං (සී. ස්යා.)] දෙවතා පූජයන්ති;

යො භාතරං පෙත්තිකං සාපතෙය්යං, අවඤ්චයී දුක්කටකම්මකාරීති.

නානාඡන්දා මහාරාජ, එකාගාරෙ වසාමසෙ;

අහං ගාමවරං ඉච්ඡෙ, බ්රාහ්මණී ච ගවං සතං.

පුත්තො ච ආජඤ්ඤරථං, කඤ්ඤා ච මණිකුණ්ඩලං;

යා චෙසා පුණ්ණිකා ජම්මී, උදුක්ඛලංභිකඞ්ඛති.

බ්රාහ්මණස්ස ගාමවරං, බ්රාහ්මණියා ගවං සතං;

පුත්තස්ස ආජඤ්ඤරථං, කඤ්ඤාය මණිකුණ්ඩලං;

යඤ්චෙතං පුණ්ණිකං ජම්මිං, පටිපාදෙථුදුක්ඛලන්ති.

සීලං කිරෙව කල්යාණං, සීලං ලොකෙ අනුත්තරං;

පස්ස ඝොරවිසො නාගො, සීලවාති න හඤ්ඤති.

සොහං සීලං සමාදිස්සං, ලොකෙ අනුමතං සිවං;

අරියවුත්තිසමාචාරො ¶ , යෙන වුච්චති සීලවා.

ඤාතීනඤ්ච පියො හොති, මිත්තෙසු ච විරොචති;

කායස්ස භෙදා සුගතිං, උපපජ්ජති සීලවාති.

දුම ¶ ¶ කංසවරුත්තමබ්යග්ඝමිගා, මණයො මණි සාලුකමව්හයනො;

අනුසාසනියොපි ච මච්ඡවරො, මණිකුණ්ඩලකෙන කිරෙන දසාති.

සබ්බකාමදදං කුම්භං, කුටං ලද්ධාන ධුත්තකො;

යාව නං අනුපාලෙති, තාව සො සුඛමෙධති.

යදා මත්තො ච දිත්තො ච, පමාදා කුම්භමබ්භිදා;

තදා නග්ගො ච පොත්ථො ච, පච්ඡා බාලො විහඤ්ඤති.

එවමෙව යො ධනං ලද්ධා, පමත්තො [අමත්තා (සී.), අමත්තො (පී.)] පරිභුඤ්ජති;

පච්ඡා ¶ තප්පති දුම්මෙධො, කුටං භිත්වාව [කුටං භින්නොව (සී. පී.), කුටභින්නොව (?)] ධුත්තකොති.

සුරාඝට [භද්රඝට (සී. පී.), භද්රඝටභෙදක (ස්යා.)] ජාතකං පඨමං.

බාරාණස්යං [බාරාණස්සං (සී. පී.)] මහාරාජ, කාකරාජා නිවාසකො [නිවාසිකො (සී. පී.)];

අසීතියා සහස්සෙහි, සුපත්තො පරිවාරිතො.

තස්ස දොහළිනී භරියා, සුඵස්සා භක්ඛිතුමිච්ඡති [මච්ඡමිච්ඡති (සී. පී.)];

රඤ්ඤො මහානසෙ පක්කං, පච්චග්ඝං රාජභොජනං.

තෙසාහං පහිතො දූතො, රඤ්ඤො චම්හි ඉධාගතො;

භත්තු අපචිතිං කුම්මි, නාසායමකරං [මකරිං (සී. නිස්සය)] වණන්ති.

ඵුට්ඨස්ස ¶ මෙ අඤ්ඤතරෙන බ්යාධිනා, රොගෙන බාළ්හං දුඛිතස්ස රුප්පතො;

පරිසුස්සති ඛිප්පමිදං කළෙවරං, පුප්ඵං යථා පංසුනි ආතපෙ කතං.

අජඤ්ඤං ¶ ජඤ්ඤසඞ්ඛාතං, අසුචිං සුචිසම්මතං;

නානාකුණපපරිපූරං, ජඤ්ඤරූපං අපස්සතො.

ධිරත්ථුමං ¶ ආතුරං පූතිකායං, ජෙගුච්ඡියං අස්සුචිං බ්යාධිධම්මං;

යත්ථප්පමත්තා අධිමුච්ඡිතා පජා, හාපෙන්ති මග්ගං සුගතූපපත්තියාති.

කායනිබ්බින්ද [කායවිච්ඡන්ද (සී.), කායවිච්ඡින්ද (පී.)] ජාතකං තතියං.

කොයං බින්දුස්සරො වග්ගු, සරවන්තාන [පවදන්තාන (සී. පී.)] මුත්තමො;

අච්චුතො ජම්බුසාඛාය, මොරච්ඡාපොව කූජති.

කුලපුත්තොව ජානාති [කුලපුත්තො පජානාති (ස්යා. ක.)], කුලපුත්තං [කුලපුත්තෙ (සී. පී.)] පසංසිතුං;

බ්යග්ඝච්ඡාපසරීවණ්ණ, භුඤ්ජ සම්ම දදාමි තෙ.

චිරස්සං වත පස්සාමි, මුසාවාදී සමාගතෙ;

වන්තාදං කුණපාදඤ්ච, අඤ්ඤමඤ්ඤං පසංසකෙති.

උසභස්සෙව තෙ ඛන්ධො, සීහස්සෙව විජම්භිතං;

මිගරාජ නමො ත්යත්ථු, අපි කිඤ්චි ලභාමසෙ.

කුලපුත්තොව ජානාති, කුලපුත්තං පසංසිතුං;

මයූරගීවසඞ්කාස, ඉතො පරියාහි වායස.

මිගානං ¶ ¶ සිඞ්ගාලො [කොත්ථුකො (සී. පී.), කොට්ඨුකො (ස්යා.)] අන්තො, පක්ඛීනං පන වායසො;

එරණ්ඩො අන්තො රුක්ඛානං, තයො අන්තා සමාගතාති.

කො නායං [කො න්වායං (ස්යා.)] ලොණතොයස්මිං, සමන්තා පරිධාවති;

මච්ඡෙ මකරෙ ච වාරෙති, ඌමීසු ච විහඤ්ඤති.

අනන්තපායී සකුණො, අතිත්තොති දිසාසුතො;

සමුද්දං පාතුමිච්ඡාමි, සාගරං සරිතං පතිං.

සො ¶ අයං හායති චෙව, පූරතෙ ච මහොදධි;

නාස්ස නායති පීතන්තො, අපෙය්යො කිර සාගරොති.

උච්චෙ සකුණ ඩෙමාන, පත්තයාන විහඞ්ගම;

වජ්ජාසි ඛො ත්වං වාමූරුං, චිරං ඛො සා කරිස්සති [සරිස්සති (ක.)].

ඉදං ඛො සා න ජානාති, අසිං සත්තිඤ්ච ඔඩ්ඩිතං;

සා චණ්ඩී කාහති කොධං, තං මෙ තපති නො ඉදං [නො ඉධ (සී. ස්යා. පී.)].

එස ¶ උප්පලසන්නාහො, නික්ඛඤ්චුස්සීසකොහිතං [නික්ඛමුස්සීසකෙ කතං (සී. පී.), නික්ඛඤ්චුස්සීසකෙ කතං (ස්යා.)];

කාසිකඤ්ච මුදුං වත්ථං, තප්පෙතු ධනිකා පියාති [ධනකාමියාති (ස්යා. පී.), ධනකාමිකාති (සී.)].

උදුම්බරා චිමෙ පක්කා, නිග්රොධා ච කපිත්ථනා;

එහි නික්ඛම භුඤ්ජස්සු, කිං ජිඝච්ඡාය මිය්යසි.

එවං ¶ සො සුහිතො හොති, යො වුඩ්ඪමපචායති;

යථාහමජ්ජ සුහිතො, දුමපක්කානි මාසිතො.

යං වනෙජො වනෙජස්ස, වඤ්චෙය්ය කපිනො කපි;

දහරො කපි [දහරොපි තං න (සී. පී.), දහරොපි න (ස්යා.)] සද්ධෙය්ය, න හි ජිණ්ණො ජරාකපීති.

පුරෙ තුවං සීලවතං සකාසෙ, ඔක්කන්තිකං [ඔක්කන්දිකං (සී. ස්යා. පී.)] කීළසි අස්සමම්හි;

කරොහරෙ [කරොහි රෙ (ක.)] මක්කටියානි මක්කට, න තං මයං සීලවතං රමාම.

සුතා ¶ හි මය්හං පරමා විසුද්ධි, කොමාරපුත්තස්ස බහුස්සුතස්ස;

මා දානි මං මඤ්ඤි තුවං යථා පුරෙ, ඣානානුයුත්තො විහරාමි [ඣානානුයුත්තා විහරාම (සී. පී.)] ආවුසො.

සචෙපි සෙලස්මි වපෙය්ය බීජං, දෙවො ච වස්සෙ න හි තං විරූළ්හෙ [නෙව හි තං රුහෙය්ය (සී. පී.), න හි තං විරූහෙ (?)];

සුතා හි තෙ සා පරමා විසුද්ධි, ආරා තුවං මක්කට ඣානභූමියාති.

පරපාණරොධා ¶ [පරපාණඝාතෙ (ස්යා.), පරපාණරොචං (ක.)] ජීවන්තො, මංසලොහිතභොජනො;

වකො වතං සමාදාය, උපපජ්ජි උපොසථං.

තස්ස සක්කො වතඤ්ඤාය, අජරූපෙනුපාගමි;

වීතතපො අජ්ඣප්පත්තො, භඤ්ජි ලොහිතපො තපං.

එවමෙව ¶ ඉධෙකච්චෙ, සමාදානම්හි දුබ්බලා;

ලහුං කරොන්ති අත්තානං, වකොව අජකාරණාති.

වරකුම්භ ¶ සුපත්තසිරිව්හයනො, සුචිසම්මත බින්දුසරො චුසභො;

සරිතංපති චණ්ඩි ජරාකපිනා, අථ මක්කටියා වකකෙන දසාති.

සඞ්කප්පො පදුමො චෙව, උදපානෙන තතියං;

අබ්භන්තරං ඝටභෙදං, තිකනිපාතම්හිලඞ්කතන්ති.

විවරථිමාසං ¶ ¶ ¶ [විවරථ ඉමාසං (සී. ස්යා. පී.)] ද්වාරං, නගරං පවිසන්තු [පවිසිතුං මයා; (ක.)] අරුණරාජස්ස;

සීහෙන සුසිට්ඨෙන, සුරක්ඛිතං [සුසත්ථෙන, සුරක්ඛිතං (සී. පී.), සුසිට්ඨෙන (ක.)] නන්දිසෙනෙන.

ජයො කලිඞ්ගානමසය්හසාහිනං, පරාජයො අනයො [අජයො (ස්යා.), අන්විතො (ක.)] අස්සකානං;

ඉච්චෙව තෙ භාසිතං බ්රහ්මචාරි, න උජ්ජුභූතා විතථං භණන්ති.

දෙවා මුසාවාදමුපාතිවත්තා, සච්චං ධනං පරමං තෙසු [තථං පෙමකරං නු (ක.), තථං පරමං කරං නු (ස්යා.)] සක්ක;

තං තෙ මුසා භාසිතං දෙවරාජ, කිං වා පටිච්ච මඝවා මහින්ද.

නනු තෙ සුතං බ්රාහ්මණ භඤ්ඤමානෙ, දෙවා න ඉස්සන්ති පුරිසපරක්කමස්ස;

දමො සමාධි මනසො අභෙජ්ජො [අදෙජ්ජො (සී. පී.), අභිජ්ජො (ක.)], අබ්යග්ගතා ¶ නික්කමනඤ්ච [නික්ඛමනඤ්ච (සී.)] කාලෙ;

දළ්හඤ්ච විරියං පුරිසපරක්කමො ච, තෙනෙව ආසි විජයො අස්සකානන්ති.

අදෙය්යෙසු දදං දානං, දෙය්යෙසු නප්පවෙච්ඡති;

ආපාසු බ්යසනං පත්තො, සහායං නාධිගච්ඡති.

නාදෙය්යෙසු ¶ දදං දානං, දෙය්යෙසු යො පවෙච්ඡති;

ආපාසු බ්යසනං පත්තො, සහායමධිගච්ඡති.

සඤ්ඤොගසම්භොගවිසෙසදස්සනං, අනරියධම්මෙසු සඨෙසු නස්සති;

කතඤ්ච අරියෙසු ච අජ්ජවෙසු, මහප්ඵලං හොති අණුම්පි තාදිසු.

යො පුබ්බෙ කතකල්යාණො, අකා ලොකෙ සුදුක්කරං;

පච්ඡා කයිරා න වා කයිරා, අච්චන්තං පූජනාරහොති.

අනුත්තරෙ ¶ ¶ කාමගුණෙ සමිද්ධෙ, භුත්වාන පුබ්බෙ වසී එකරාජ;

සො දානි දුග්ගෙ නරකම්හි ඛිත්තො, නප්පජ්ජහෙ වණ්ණබලං පුරාණං.

පුබ්බෙව ඛන්තී ච තපො ච මය්හං, සම්පත්ථිතා දුබ්භිසෙන [දබ්බසෙනා (සී. පී.)] අහොසි;

තං දානි ලද්ධාන කථං නු රාජ, ජහෙ අහං වණ්ණබලං පුරාණං.

සබ්බා කිරෙවං පරිනිට්ඨිතානි, යසස්සිනං පඤ්ඤවන්තං විසය්හ;

යසො ච ලද්ධා පුරිමං උළාරං, නප්පජ්ජහෙ වණ්ණබලං පුරාණං.

පනුජ්ජ දුක්ඛෙන සුඛං ජනින්ද, සුඛෙන වා දුක්ඛමසය්හසාහි;

උභයත්ථ සන්තො අභිනිබ්බුතත්තා, සුඛෙ ච දුක්ඛෙ ච භවන්ති තුල්යාති.

ඉමානි ¶ ¶ මං දද්දර තාපයන්ති, වාචාදුරුත්තානි මනුස්සලොකෙ;

මණ්ඩූකභක්ඛා උදකන්තසෙවී, ආසීවිසං මං අවිසා සපන්ති.

සකා රට්ඨා පබ්බාජිතො, අඤ්ඤං ජනපදං ගතො;

මහන්තං කොට්ඨං කයිරාථ, දුරුත්තානං [දුරුත්තානි (ක.)] නිධෙතවෙ.

යත්ථ පොසං න ජානන්ති, ජාතියා විනයෙන වා;

න තත්ථ මානං කයිරාථ, වසමඤ්ඤාතකෙ ජනෙ.

විදෙසවාසං වසතො, ජාතවෙදසමෙනපි [ජාතවෙදභයෙනපි (ක.)];

ඛමිතබ්බං සපඤ්ඤෙන, අපි දාසස්ස තජ්ජිතන්ති.

නත්ථි ලොකෙ රහො නාම, පාපකම්මං පකුබ්බතො;

පස්සන්ති වනභූතානි, තං බාලො මඤ්ඤතී රහො.

අහං රහො න පස්සාමි, සුඤ්ඤං වාපි න විජ්ජති;

යත්ථ අඤ්ඤං [සුඤ්ඤං (ස්යා. ක.)] න පස්සාමි, අසුඤ්ඤං හොති තං මයා.

දුජ්ජච්චො ච සුජච්චො [අජච්චො (පී.)] ච, නන්දො ච සුඛවඩ්ඪිතො [සුඛවච්ඡකො (සී.), සුඛවච්ඡනො (ස්යා. පී.)];

වෙජ්ජො ¶ ච අද්ධුවසීලො [අථ සීලො (ක.)] ච, තෙ ධම්මං ජහු මත්ථිකා.

බ්රාහ්මණො ¶ ච කථං ජහෙ, සබ්බධම්මාන පාරගූ;

යො ධම්මමනුපාලෙති, ධිතිමා සච්චනික්කමොති.

කිමණ්ඩකා ¶ ඉමෙ දෙව, නික්ඛිත්තා කංසමල්ලකෙ;

උපලොහිතකා වග්ගූ, තං [තෙ (පී.)] මෙ අක්ඛාහි පුච්ඡිතො.

යානි පුරෙ තුවං දෙවි, භණ්ඩු නන්තකවාසිනී;

උච්ඡඞ්ගහත්ථා පචිනාසි, තස්සා තෙ කොලියං ඵලං.

උඩ්ඩය්හතෙ න රමති, භොගා විප්පජහන්ති තං [විප්පජහන්ති’මං (?)];

තත්ථෙවිමං පටිනෙථ, යත්ථ කොලං පචිස්සති.

හොන්ති හෙතෙ මහාරාජ, ඉද්ධිප්පත්තාය [ඉද්ධිමත්තාය (ක.)] නාරියා;

ඛම දෙව සුජාතාය, මාස්සා [මාසු (ක.)] කුජ්ඣ රථෙසභාති.

අචෙතනං බ්රාහ්මණ අස්සුණන්තං, ජානො අජානන්තමිමං පලාසං;

ආරද්ධවිරියො ධුවං අප්පමත්තො, සුඛසෙය්යං ¶ පුච්ඡසි කිස්ස හෙතු.

දූරෙ සුතො චෙව බ්රහා ච රුක්ඛො, දෙසෙ ඨිතො භූතනිවාසරූපො;

තස්මා නමස්සාමි ඉමං පලාසං, යෙ චෙත්ථ භූතා තෙ [තෙ ච (සී. පී.)] ධනස්ස හෙතු.

සො තෙ කරිස්සාමි යථානුභාවං, කතඤ්ඤුතං බ්රාහ්මණ පෙක්ඛමානො;

කථඤ්හි ආගම්ම සතං සකාසෙ, මොඝානි තෙ අස්සු පරිඵන්දිතානි.

යො ¶ තින්දුකරුක්ඛස්ස පරො [පුරො (ක.)] පිලක්ඛො [පිලක්ඛු (සී. පී.), මිලක්ඛු (ක.)], පරිවාරිතො පුබ්බයඤ්ඤො උළාරො;

තස්සෙස මූලස්මිං නිධි නිඛාතො, අදායාදො ගච්ඡ තං උද්ධරාහීති.

අකරම්හස තෙ කිච්චං, යං බලං අහුවම්හසෙ;

මිගරාජ නමො ත්යත්ථු, අපි කිඤ්චි ලභාමසෙ.

මම ¶ ලොහිතභක්ඛස්ස, නිච්චං ලුද්දානි කුබ්බතො;

දන්තන්තරගතො සන්තො, තං බහුං යම්පි ජීවසි.

අකතඤ්ඤුමකත්තාරං ¶ , කතස්ස අප්පටිකාරකං;

යස්මිං කතඤ්ඤුතා නත්ථි, නිරත්ථා තස්ස සෙවනා.

යස්ස සම්මුඛචිණ්ණෙන, මිත්තධම්මො න ලබ්භති;

අනුසූය [අනුසුය්ය (සී. පී.)] මනක්කොසං, සණිකං තම්හා අපක්කමෙති.

සබ්බමිදං චරිමං කතං [චරිමවතං (සී. පී.)], උභො ධම්මං න පස්සරෙ;

උභො පකතියා චුතා, යො චායං මන්තෙජ්ඣාපෙති [මන්තජ්ඣායති (සී.), සජ්ඣාපයති (පී.)];

සාලීනං ඔදනං භුඤ්ජෙ, සුචිං මංසූපසෙචනං;

තස්මා එතං න සෙවාමි, ධම්මං ඉසීහි සෙවිතං.

පරිබ්බජ මහා ලොකො [මහාබ්රහ්මෙ (ක.)], පචන්තඤ්ඤෙපි පාණිනො;

මා තං අධම්මො ආචරිතො, අස්මා කුම්භමිවාභිදා.

ධිරත්ථු ¶ තං යසලාභං, ධනලාභඤ්ච බ්රාහ්මණ;

යා වුත්ති විනිපාතෙන, අධම්මචරණෙන වාති.

සසමුද්දපරියායං ¶ , මහිං සාගරකුණ්ඩලං;

න ඉච්ඡෙ සහ නින්දාය, එවං සෙය්ය [සය්හ (සී. ස්යා. පී.)] විජානහි.

ධිරත්ථු තං යසලාභං, ධනලාභඤ්ච බ්රාහ්මණ;

යා වුත්ති විනිපාතෙන, අධම්මචරණෙන වා.

අපි චෙ පත්තමාදාය, අනගාරො පරිබ්බජෙ;

සායෙව ජීවිකා සෙය්යො, යා චාධම්මෙන එසනා.

අපි ¶ චෙ පත්තමාදාය, අනගාරො පරිබ්බජෙ;

අඤ්ඤං අහිංසයං ලොකෙ, අපි රජ්ජෙන තං වරන්ති.

සෙය්යජාතකං [සය්හජාතකං (සී. ස්යා. පී.)] දසමං.

කාලිඞ්ගවග්ගො [විවරවග්ගො (සී. පී.)] පඨමො.

විවරඤ්ච අදෙය්ය සමිද්ධවරං, අථ දද්දර පාපමහාතිරහො;

අථ කොලි පලාසවරඤ්ච කර, චරිමං සසමුද්දවරෙන දසාති.

උට්ඨෙහි චොර කිං සෙසි, කො අත්ථො සුපනෙන [සුපිතෙන (සී.), සුපිනෙන (පී. ක.)] තෙ;

මා ¶ තං ගහෙසුං [ගණ්හෙය්යුං (ක.)] රාජානො, ගාමෙ කිබ්බිසකාරකං.

යං ¶ නු [නූන (ස්යා.)] චොරං ගහෙස්සන්ති, ගාමෙ කිබ්බිසකාරකං;

කිං තත්ථ පුචිමන්දස්ස, වනෙ ජාතස්ස තිට්ඨතො.

න ත්වං අස්සත්ථ ජානාසි, මම චොරස්ස චන්තරං;

චොරං ගහෙත්වා රාජානො, ගාමෙ කිබ්බිසකාරකං;

අප්පෙන්ති [අච්චෙන්ති (ස්යා.)] නිම්බසූලස්මිං, තස්මිං මෙ සඞ්කතෙ මනො.

සඞ්කෙය්ය සඞ්කිතබ්බානි, රක්ඛෙය්යානාගතං භයං;

අනාගතභයා ධීරො, උභො ලොකෙ අවෙක්ඛතීති.

අපි කස්සප මන්දියා, යුවා සපති හන්ති [සම්පටිහන්ති (ක.)] වා;

සබ්බං තං ඛමතෙ ධීරො, පණ්ඩිතො තං තිතික්ඛති.

සචෙපි සන්තො විවදන්ති, ඛිප්පං සන්ධීයරෙ පුන;

බාලා පත්තාව භිජ්ජන්ති, න තෙ සමථමජ්ඣගූ.

එතෙ ¶ භිය්යො සමායන්ති, සන්ධි තෙසං න ජීරති;

යො චාධිපන්නං ජානාති, යො ච ජානාති දෙසනං.

එසො හි උත්තරිතරො, භාරවහො ධුරද්ධරො;

යො පරෙසාධිපන්නානං ¶ , සයං සන්ධාතුමරහතීති.

යො තෙ හත්ථෙ ච පාදෙ ච, කණ්ණනාසඤ්ච ඡෙදයි;

තස්ස කුජ්ඣ මහාවීර, මා රට්ඨං විනසා [විනස්ස (ක. සී. ස්යා. ක.)] ඉදං.

යො මෙ හත්ථෙ ච පාදෙ ච, කණ්ණනාසඤ්ච ඡෙදයි;

චිරං ජීවතු සො රාජා, න හි කුජ්ඣන්ති මාදිසා.

අහූ අතීතමද්ධානං [අහු අතීතමද්ධානෙ (ස්යා. පී. ක.)], සමණො ඛන්තිදීපනො;

තං ඛන්තියායෙව ඨිතං, කාසිරාජා අඡෙදයි.

තස්ස ¶ කම්ම [කම්මස්ස (සී. පී.)] ඵරුසස්ස, විපාකො කටුකො අහු;

යං කාසිරාජා වෙදෙසි, නිරයම්හි සමප්පිතොති.

දුජ්ජීවිතමජීවිම්හ, යෙ සන්තෙ [යෙසං නො (ස්යා. ක.)] න දදම්හසෙ;

විජ්ජමානෙසු භොගෙසු, දීපං නාකම්හ අත්තනො.

සට්ඨි [සට්ඨිං (ස්යා.)] වස්සසහස්සානි, පරිපුණ්ණානි සබ්බසො;

නිරයෙ පච්චමානානං, කදා අන්තො භවිස්සති.

නත්ථි අන්තො කුතො අන්තො, න අන්තො පටිදිස්සති;

තදා ¶ හි පකතං පාපං, මම තුය්හඤ්ච මාරිසා [මාරිස (සී. ස්යා. පී.)].

සොහං නූන ඉතො ගන්ත්වා, යොනිං ලද්ධාන මානුසිං;

වදඤ්ඤූ සීලසම්පන්නො, කාහාමි කුසලං බහුන්ති.

ඵරුසා ¶ වත තෙ වාචා, මංසං [සම්ම (පී. ක.)] යාචනකො අසි [චසි (පී.)];

කිලොමසදිසී [කිලොමස්ස සදිසා (පී.)] වාචා, කිලොමං සම්ම දම්මි තෙ.

අඞ්ගමෙතං මනුස්සානං, භාතා ලොකෙ පවුච්චති;

අඞ්ගස්ස සදිසී වාචා [අඞ්ගස්සදිසී තෙ වාචා (ක.)], අඞ්ගං සම්ම දදාමි තෙ.

තාතාති පුත්තො වදමානො, කම්පෙති [සම්මෙති (ක.)] හදයං පිතු;

හදයස්ස සදිසී [හදයස්සදිසී (ක.)] වාචා, හදයං සම්ම දම්මි තෙ.

යස්ස ගාමෙ සඛා නත්ථි, යථාරඤ්ඤං තථෙව තං;

සබ්බස්ස සදිසී වාචා, සබ්බං සම්ම දදාමි තෙති.

සබ්බමංසලාභජාතකං [මංසජාතකං (සී. ස්යා. පී.)] පඤ්චමං.

සත්ත ¶ මෙ රොහිතා මච්ඡා, උදකා ථලමුබ්භතා;

ඉදං බ්රාහ්මණ මෙ අත්ථි, එතං භුත්වා වනෙ වස.

දුස්ස මෙ ඛෙත්තපාලස්ස, රත්තිභත්තං අපාභතං;

මංසසූලා ¶ ච ද්වෙ ගොධා, එකඤ්ච දධිවාරකං;

ඉදං බ්රාහ්මණ මෙ අත්ථි, එතං භුත්වා වනෙ වස.

අම්බපක්කං දකං [අම්බපක්කොදකං (සී. පී.)] සීතං, සීතච්ඡායා මනොරමා [සීතච්ඡායං මනොරමං (සී. ස්යා. පී.)];

ඉදං බ්රාහ්මණ මෙ අත්ථි, එතං භුත්වා වනෙ වස.

න සසස්ස තිලා අත්ථි, න මුග්ගා නපි තණ්ඩුලා;

ඉමිනා අග්ගිනා පක්කං, මමං [මංසං (ක.)] භුත්වා වනෙ වසාති.

මතං මතං එව [මතමතමෙව (සී. ස්යා. පී.)] රොදථ, න හි තං රොදථ යො මරිස්සති;

සබ්බෙපි [සබ්බෙව (සී. ස්යා. පී.)] සරීරධාරිනො, අනුපුබ්බෙන ජහන්ති ජීවිතං.

දෙවමනුස්සා චතුප්පදා, පක්ඛිගණා උරගා ච භොගිනො;

සම්හි [යම්හි (ස්යා.), අස්මිං (පී. ක.)] සරීරෙ අනිස්සරා, රමමානාව ජහන්ති ජීවිතං.

එවං ¶ චලිතං අසණ්ඨිතං, සුඛදුක්ඛං මනුජෙස්වපෙක්ඛිය;

කන්දිතරුදිතං නිරත්ථකං, කිං වො සොකගණාභිකීරරෙ.

ධුත්තා ච සොණ්ඩා [ධුත්තා සොණ්ඩා (සී.), ධුත්තා සොණ්ඩා ච (ස්යා.)] අකතා, බාලා සූරා අයොගිනො [බාලා සූරා වීරා අයොගිනො (පී.)];

ධීරං මඤ්ඤන්ති බාලොති, යෙ ධම්මස්ස අකොවිදාති.

යං ¶ ¶ තං වසන්තසමයෙ, කණවෙරෙසු භාණුසු;

සාමං බාහාය පීළෙසි, සා තං ආරොග්යමබ්රවි.

අම්භො න කිර සද්ධෙය්යං, යං වාතො පබ්බතං වහෙ;

පබ්බතඤ්චෙ වහෙ වාතො, සබ්බම්පි පථවිං වහෙ;

යත්ථ සාමා කාලකතා [කාලඞ්කතා (ක.)], සා මං ආරොග්යමබ්රවි.

න චෙව සා කාලකතා, න ච සා අඤ්ඤමිච්ඡති;

එකභත්තිකිනී [එකභත්තා කිර (සී. ස්යා.), එකභත්තකිනී (පී.)] සාමා, තමෙව අභිකඞ්ඛති.

අසන්ථුතං මං චිරසන්ථුතෙන [අසන්ධතං මං චිරසන්ධතෙන (ක.)], නිමීනි සාමා අධුවං ධුවෙන;

මයාපි සාමා නිමිනෙය්ය අඤ්ඤං, ඉතො අහං දූරතරං ගමිස්සන්ති.

සුසුඛං වත ජීවාමි, ලභාමි චෙව භුඤ්ජිතුං;

පරිපන්ථෙව තිට්ඨාමි, කා නු භන්තෙ ගතී මම.

මනො චෙ තෙ නප්පණමති, පක්ඛි පාපස්ස කම්මුනො;

අබ්යාවටස්ස භද්රස්ස, න පාපමුපලිම්පති.

ඤාතකො නො නිසින්නොති, බහු ආගච්ඡතෙ ජනො;

පටිච්ච ¶ කම්මං ඵුසති, තස්මිං මෙ සඞ්කතෙ මනො.

න පටිච්ච කම්මං ඵුසති, මනො චෙ නප්පදුස්සති;

අප්පොස්සුක්කස්ස භද්රස්ස, න පාපමුපලිම්පතීති.

සුච්චජං ¶ ¶ වත නච්චජි, වාචාය අදදං ගිරිං;

කිං හිතස්ස චජන්තස්ස, වාචාය අදද පබ්බතං.

යඤ්හි කයිරා තඤ්හි වදෙ, යං න කයිරා න තං වදෙ;

අකරොන්තං භාසමානං, පරිජානන්ති පණ්ඩිතා.

රාජපුත්ත නමො ත්යත්ථු, සච්චෙ ධම්මෙ ඨිතො චසි;

යස්ස තෙ බ්යසනං පත්තො, සච්චස්මිං රමතෙ මනො.

යා දලිද්දී දලිද්දස්ස, අඩ්ඪා අඩ්ඪස්ස කිත්තිම [කිත්තිමා (සී. ස්යා. පී.)];

සා හිස්ස පරමා භරියා, සහිරඤ්ඤස්ස ඉත්ථියොති.

අථ චොර සකස්සප ඛන්තීවරො, දුජ්ජීවිතතා ච වරා ඵරුසා;

අථ ¶ සස මතඤ්ච වසන්ත සුඛං, සුච්චජංවතනච්චජිනා ච දසාති.

මනුස්සස්සෙව තෙ සීසං, හත්ථපාදා ච වානර;

අථ කෙන නු වණ්ණෙන, අගාරං තෙ න විජ්ජති.

මනුස්සස්සෙව මෙ සීසං, හත්ථපාදා ච සිඞ්ගිල [සිඞ්ගාල (ක.), පිඞ්ගල (ටීකා)];

යාහු සෙට්ඨා මනුස්සෙසු, සා මෙ පඤ්ඤා න විජ්ජති.

අනවට්ඨිතචිත්තස්ස ¶ , ලහුචිත්තස්ස දුබ්භිනො [දූභිනො (පී.)];

නිච්චං අද්ධුවසීලස්ස, සුඛභාවො [සුචිභාවො (සී.), සුඛභාගො (?)] න විජ්ජති.

සො ¶ කරස්සු ආනුභාවං, වීතිවත්තස්සු සීලියං;

සීතවාතපරිත්තාණං, කරස්සු කුටවං [කුටිකං (සී. ස්යා.)] කපීති.

කුටිදූසක [සිඞ්ගාලසකුණ (ක.)] ජාතකං පඨමං.

දුද්දුභායති [දද්දභායති (සී. පී.)] භද්දන්තෙ, යස්මිං දෙසෙ වසාමහං;

අහම්පෙතං න ජානාමි, කිමෙතං දුද්දුභායති.

බෙලුවං ¶ පතිතං සුත්වා, දුද්දුභන්ති [දද්දභන්ති (සී.)] සසො ජවි;

සසස්ස වචනං සුත්වා, සන්තත්තා මිගවාහිනී.

අප්පත්වා පදවිඤ්ඤාණං, පරඝොසානුසාරිනො;

පනාදපරමා බාලා, තෙ හොන්ති පරපත්තියා.

යෙ ච සීලෙන සම්පන්නා, පඤ්ඤායූපසමෙ රතා;

ආරකා විරතා ධීරා, න හොන්ති පරපත්තියාති.

දුද්දුභජාතකං [දද්දභජාතකං (සී. පී.)] දුතියං.

ද්වයං යාචනකො රාජ, බ්රහ්මදත්ත නිගච්ඡති;

අලාභං ධනලාභං වා, එවං ධම්මා හි යාචනා.

යාචනං රොදනං ආහු, පඤ්චාලානං රථෙසභ;

යො යාචනං පච්චක්ඛාති, තමාහු පටිරොදනං.

මා මද්දසංසු රොදන්තං, පඤ්චාලා සුසමාගතා;

තුවං වා පටිරොදන්තං, තස්මා ඉච්ඡාමහං රහො.

දදාමි ¶ තෙ බ්රාහ්මණ රොහිණීනං, ගවං සහස්සං සහ පුඞ්ගවෙන;

අරියො හි අරියස්ස කථං න දජ්ජා [දජ්ජෙ (සී.), දජ්ජං (?)], සුත්වාන ගාථා තව ධම්මයුත්තාති.

කල්යාණරූපො ¶ වතයං චතුප්පදො, සුභද්දකො චෙව සුපෙසලො ච;

යො බ්රාහ්මණං ජාතිමන්තූපපන්නං, අපචායති මෙණ්ඩවරො යසස්සී.

මා ¶ බ්රාහ්මණ ඉත්තරදස්සනෙන, විස්සාසමාපජ්ජි චතුප්පදස්ස;

දළ්හප්පහාරං අභිකඞ්ඛමානො [අභිකත්තුකාමො (ස්යා.)], අවසක්කතී දස්සති සුප්පහාරං.

ඌරුට්ඨි [ඌරට්ඨි (සී.)] භග්ගං පවට්ටිතො [පතිතො (සී. ස්යා.)] ඛාරිභාරො, සබ්බඤ්ච භණ්ඩං බ්රාහ්මණස්ස [බ්රාහ්මණස්සීධ (ක. සී. පී.), බ්රාහ්මණස්සෙව (ක. සී. ස්යා. ක.)] භින්නං;

උභොපි බාහා පග්ගය්හ [පග්ගය්යෙව (ස්යා.), පග්ගහීය (?)] කන්දති [බාහා පග්ගය්ය කන්දති (පී. ක.)], අභිධාවථ හඤ්ඤතෙ බ්රහ්මචාරී.

එවං සො නිහතො සෙති, යො අපූජං පසංසති [නමස්සති (පී.)];

යථාහමජ්ජ පහතො, හතො මෙණ්ඩෙන දුම්මතීති.

සමණං ¶ තං මඤ්ඤමානො, උපගච්ඡිමසඤ්ඤතං;

සො මං දණ්ඩෙන පාහාසි, යථා අස්සමණො තථා.

කිං ¶ තෙ ජටාහි දුම්මෙධ, කිං තෙ අජිනසාටියා;

අබ්භන්තරං තෙ ගහනං, බාහිරං පරිමජ්ජසි.

එහි ගොධ නිවත්තස්සු, භුඤ්ජ සාලීනමොදනං;

තෙලං ලොණඤ්ච මෙ අත්ථි, පහූතං මය්හ පිප්ඵලි.

එස භිය්යො පවෙක්ඛාමි, වම්මිකං සතපොරිසං;

තෙලං ලොණඤ්ච කිත්තෙසි [කින්තෙසි (ස්යා. පී.)], අහිතං මය්හ පිප්ඵලීති.

කායෙන යො නාවහරෙ, වාචාය න මුසා භණෙ;

යසො ලද්ධා න මජ්ජෙය්ය, ස වෙ කක්කාරුමරහති.

ධම්මෙන විත්තමෙසෙය්ය, න නිකත්යා ධනං හරෙ;

භොගෙ ලද්ධා න මජ්ජෙය්ය, ස වෙ කක්කාරුමරහති.

යස්ස චිත්තං අහාලිද්දං, සද්ධා ච අවිරාගිනී;

එකො සාදුං න භුඤ්ජෙය්ය, ස වෙ කක්කාරුමරහති.

සම්මුඛා වා තිරොක්ඛා වා [පරොක්ඛා වා (පී.), පරම්මුඛා (ක.)], යො සන්තෙ න පරිභාසති;

යථාවාදී ¶ තථාකාරී, ස වෙ කක්කාරුමරහතීති.

වාති ¶ චායං [වායං (ක.)] තතො ගන්ධො, යත්ථ මෙ වසතී පියා;

දූරෙ ඉතො හි කාකවතී [කාකාතී (සී.), කාකාති (ස්යා. පී.)], යත්ථ මෙ නිරතො මනො.

කථං සමුද්දමතරී, කථං අතරි කෙපුකං [කෙබුකං (සී. පී.)];

කථං සත්ත සමුද්දානි, කථං සිම්බලිමාරුහි.

තයා සමුද්දමතරිං, තයා අතරි කෙපුකං [කෙබුකං (සී. පී.)];

තයා සත්ත සමුද්දානි, තයා සිම්බලිමාරුහිං.

ධිරත්ථුමං ¶ මහාකායං, ධිරත්ථුමං අචෙතනං;

යත්ථ ජායායහං ජාරං, ආවහාමි වහාමි චාති.

බහූනං විජ්ජතී භොතී, තෙහි මෙ කිං භවිස්සති;

තස්මා එතං න සොචාමි, පියං සම්මිල්ලහාසිනිං.

තං තං චෙ අනුසොචෙය්ය, යං යං තස්ස න විජ්ජති;

අත්තානමනුසොචෙය්ය, සදා මච්චුවසං පතං.

න ¶ හෙව ඨිතං නාසීනං, න සයානං න පද්ධගුං [පත්ථගුං (ස්යා.)];

යාව බ්යාති නිමිසති, තත්රාපි රසතී [සරතී (සී. ස්යා. පී.)] වයො.

තත්ථත්තනි වතප්පද්ධෙ [වත පන්ථෙ (ස්යා.), වත බන්ධෙ (ක.) වත + ප-අද්ධෙ = වතප්පද්ධෙ], විනාභාවෙ අසංසයෙ;

භූතං සෙසං දයිතබ්බං, වීතං අනනුසොචියන්ති [චවිතං නානුසොචියන්ති (ස්යා.), මතන්තං නානුසොචියං (ක.)].

යං අන්නපානස්ස පුරෙ ලභාම, තං දානි සාඛමිගමෙව ගච්ඡති;

ගච්ඡාම දානි වනමෙව රාධ, අසක්කතා චස්ම ධනඤ්ජයාය [ධනඤ්චයාය (ක.)].

ලාභො අලාභො යසො අයසො ච, නින්දා පසංසා ච සුඛඤ්ච දුක්ඛං;

එතෙ අනිච්චා මනුජෙසු ධම්මා, මා සොචි කිං සොචසි පොට්ඨපාද.

අද්ධා ¶ තුවං පණ්ඩිතකොසි රාධ, ජානාසි අත්ථානි අනාගතානි;

කථං ¶ නු සාඛාමිගං දක්ඛිසාම [දක්ඛියාම (ක.), දක්ඛාම (ස්යා.)], නිද්ධාවිතං [නිද්ධාපිතං (සී. ස්යා.), නිබ්බාපිතං (පී.), නිච්ඡදං (ක.)] රාජකුලතොව ජම්මං.

චාලෙති ¶ කණ්ණං භකුටිං කරොති, මුහුං මුහුං භායයතෙ [භායතෙ (ස්යා.), භායාපතෙ (ක.)] කුමාරෙ;

සයමෙව තං කාහති කාළබාහු, යෙනාරකා ඨස්සති අන්නපානාති.

සීලං කිරෙව කල්යාණං, සීලං ලොකෙ අනුත්තරං;

පස්ස ඝොරවිසො නාගො, සීලවාති න හඤ්ඤති.

යාවදෙවස්සහූ කිඤ්චි, තාවදෙව අඛාදිසුං;

සඞ්ගම්ම කුලලා ලොකෙ, න හිංසන්ති අකිඤ්චනං.

සුඛං නිරාසා සුපති, ආසා ඵලවතී සුඛා;

ආසං නිරාසං කත්වාන, සුඛං සුපති පිඞ්ගලා.

න සමාධිපරො අත්ථි, අස්මිං ලොකෙ පරම්හි ච;

න පරං නාපි අත්තානං, විහිංසති සමාහිතොති.

සමනුස්ස ¶ -සදුද්දුභ-යාචනකො, අථ මෙණ්ඩවරුත්තම-ගොධවරො;

අථ කායසකෙපුක භොතීවරො, අථ රාධසුසීලවරෙන දසාති.

යො ¶ වෙ කාලෙ අසම්පත්තෙ, අතිවෙලං පභාසති;

එවං සො නිහතො සෙති, කොකිලායිව අත්රජො.

න හි සත්ථං සුනිසිතං, විසං හලාහලාමිව [හලාහලං ඉව (පී.)];

එවං නිකට්ඨෙ [නික්කඩ්ඪෙ (ස්යා.), නිකඩ්ඪෙ (ක.)] පාතෙති, වාචා දුබ්භාසිතා යථා.

තස්මා කාලෙ අකාලෙ වා [අකාලෙ ච (සී. ස්යා.)], වාචං රක්ඛෙය්ය පණ්ඩිතො;

නාතිවෙලං පභාසෙය්ය, අපි අත්තසමම්හි වා.

යො ¶ ච කාලෙ මිතං භාසෙ, මතිපුබ්බො විචක්ඛණො;

සබ්බෙ අමිත්තෙ ආදෙති, සුපණ්ණො උරගාමිවාති.

කොකිලජාතකං [කොකාලිකජාතකං (සබ්බත්ථ)] පඨමං.

අපි හන්ත්වා හතො බ්රූති, ජෙත්වා ජිතොති භාසති;

පුබ්බවක්ඛායිනො ¶ [පුබ්බමක්ඛායිනො (සී. ස්යා.)] රාජ, අඤ්ඤදත්ථු [එකදත්ථු (සී. පී.)] න සද්දහෙ.

තස්මා පණ්ඩිතජාතියො, සුණෙය්ය ඉතරස්සපි;

උභින්නං වචනං සුත්වා, යථා ධම්මො තථා කරෙ.

අලසො ගිහී කාමභොගී න සාධු, අසඤ්ඤතො පබ්බජිතො න සාධු;

රාජා න සාධු අනිසම්මකාරී, යො පණ්ඩිතො කොධනො තං න සාධු.

නිසම්ම ඛත්තියො කයිරා, නානිසම්ම දිසම්පති;

නිසම්මකාරිනො රාජ [රඤ්ඤො (සී. ස්යා.)], යසො කිත්ති ච වඩ්ඪතීති.

තදෙව ¶ මෙ ත්වං විදිතො, වනමජ්ඣෙ රථෙසභ;

යස්ස තෙ ඛග්ගබද්ධස්ස, සන්නද්ධස්ස තිරීටිනො;

අස්සත්ථදුමසාඛාය, පක්කා ගොධා පලායථ.

නමෙ නමන්තස්ස භජෙ භජන්තං, කිච්චානුකුබ්බස්ස කරෙය්ය කිච්චං;

නානත්ථකාමස්ස කරෙය්ය අත්ථං, අසම්භජන්තම්පි න සම්භජෙය්ය.

චජෙ ¶ චජන්තං වනථං න කයිරා, අපෙතචිත්තෙන න සම්භජෙය්ය;

දිජො දුමං ඛීණඵලන්ති [ඵලංව (ක. සී. ස්යා. ක.), දුකනිපාතෙ පුටභත්තජාතකෙන සංසන්දෙතබ්බං] ඤත්වා, අඤ්ඤං සමෙක්ඛෙය්ය මහා හි ලොකො.

සො තෙ කරිස්සාමි යථානුභාවං, කතඤ්ඤුතං ඛත්තියෙ [ඛත්තියො (ස්යා. ක.)] පෙක්ඛමානො;

සබ්බඤ්ච තෙ ඉස්සරියං දදාමි, යස්සිච්ඡසී තස්ස තුවං දදාමීති.

පක්කගොධජාතකං [ගොධජාතකං (සී. ස්යා. පී.)] තතියං.

ගවං චෙ තරමානානං, ජිම්හං ගච්ඡති පුඞ්ගවො;

සබ්බා තා ජිම්හං ගච්ඡන්ති [සබ්බා ගාවී ජිම්හං යන්ති (සී. ස්යා.)], නෙත්තෙ ජිම්හං ගතෙ සති.

එවමෙව ¶ මනුස්සෙසු, යො හොති සෙට්ඨසම්මතො;

සො චෙ අධම්මං චරති, පගෙව ඉතරා පජා;

සබ්බං රට්ඨං දුඛං සෙති, රාජා චෙ හොති අධම්මිකො.

ගවං චෙ තරමානානං, උජුං ගච්ඡති පුඞ්ගවො;

සබ්බා ගාවී උජුං යන්ති [සබ්බා තා උජුං ගච්ඡන්ති (පී. අ. නි. 4.70)], නෙත්තෙ උජුං ගතෙ සති.

එවමෙව ¶ මනුස්සෙසු, යො හොති සෙට්ඨසම්මතො;

සො සචෙ ධම්මං චරති, පගෙව ඉතරා පජා;

සබ්බං ¶ රට්ඨං සුඛං සෙති, රාජා චෙ හොති ධම්මිකොති.

බ්රහා පවඩ්ඪකායො සො, දීඝදාඨො ච ජම්බුක;

න ත්වං තත්ථ කුලෙ ජාතො, යත්ථ ගණ්හන්ති කුඤ්ජරං.

අසීහො සීහමානෙන, යො අත්තානං විකුබ්බති;

කොත්ථූව [කුට්ඨූව (සී.), කුත්ථුව (ස්යා. පී)] ගජමාසජ්ජ, සෙති භූම්යා අනුත්ථුනං.

යසස්සිනො උත්තමපුග්ගලස්ස, සඤ්ජාතඛන්ධස්ස මහබ්බලස්ස;

අසමෙක්ඛිය ථාමබලූපපත්තිං, ස සෙති නාගෙන හතොයං ජම්බුකො.

යො චීධ කම්මං කුරුතෙ පමාය, ථාමබ්බලං අත්තනි සංවිදිත්වා;

ජප්පෙන මන්තෙන සුභාසිතෙන, පරික්ඛවා සො විපුලං ජිනාතීති.

තිණං තිණන්ති ලපසි, කො නු තෙ තිණමාහරි;

කිං ¶ නු තෙ තිණකිච්චත්ථි, තිණමෙව පභාසසි.

ඉධාගමා බ්රහ්මචාරී, බ්රහා ඡත්තො බහුස්සුතො;

සො මෙ [සො වෙ (ක.)] සබ්බං සමාදාය, තිණං නික්ඛිප්ප ගච්ඡති.

එවෙතං හොති කත්තබ්බං, අප්පෙන බහුමිච්ඡතා;

සබ්බං සකස්ස ආදානං, අනාදානං තිණස්ස ච. ( ) [(තිණස්ස චාටීසු ගතො, තත්ථ කා පරිදෙවනා) (සී. ස්යා.) (චාටීසු පක්ඛිපිත්වාන, තත්ථ කා පරිදෙවනා) (ක.)]

සීලවන්තො ¶ ¶ න කුබ්බන්ති, බාලො සීලානි කුබ්බති;

අනිච්චසීලං දුස්සීල්යං [දුස්සීලං (පී.)], කිං පණ්ඩිච්චං කරිස්සතීති.

න තෙ පීඨමදායිම්හා [මදාසිම්හ (පී. ක.)], න පානං නපි භොජනං;

බ්රහ්මචාරි ඛමස්සු මෙ, එතං පස්සාමි අච්චයං.

නෙවාභිසජ්ජාමි න චාපි කුප්පෙ, න චාපි මෙ අප්පියමාසි කිඤ්චි;

අථොපි මෙ ආසි මනොවිතක්කො, එතාදිසො නූන කුලස්ස ධම්මො.

එසස්මාකං කුලෙ ධම්මො, පිතුපිතාමහො සදා;

ආසනං උදකං පජ්ජං, සබ්බෙතං නිපදාමසෙ.

එසස්මාකං ¶ කුලෙ ධම්මො, පිතුපිතාමහො සදා;

සක්කච්චං උපතිට්ඨාම, උත්තමං විය ඤාතකන්ති.

විදිතං ථුසං උන්දුරානං [උන්දූරානං (ක.)], විදිතං පන තණ්ඩුලං;

ථුසං ථුසං [ථුසං ථූලං (සී.)] විවජ්ජෙත්වා, තණ්ඩුලං පන ඛාදරෙ.

යා මන්තනා අරඤ්ඤස්මිං, යා ච ගාමෙ නිකණ්ණිකා;

යඤ්චෙතං ඉති චීති ච, එතම්පි විදිතං මයා.

ධම්මෙන කිර ජාතස්ස, පිතා පුත්තස්ස මක්කටො;

දහරස්සෙව සන්තස්ස, දන්තෙහි ඵලමච්ඡිදා.

යමෙතං පරිසප්පසි [පරිසබ්බෙසි (ක.)], අජකාණොව සාසපෙ;

යොපායං හෙට්ඨතො සෙති [සෙසි (සී.)], එතම්පි විදිතං මයාති.

අදස්සනෙන ¶ මොරස්ස, සිඛිනො මඤ්ජුභාණිනො;

කාකං තත්ථ අපූජෙසුං, මංසෙන ච ඵලෙන ච.

යදා ¶ ච සරසම්පන්නො, මොරො බාවෙරුමාගමා;

අථ ¶ ලාභො ච සක්කාරො, වායසස්ස අහායථ.

යාව නුප්පජ්ජතී බුද්ධො, ධම්මරාජා පභඞ්කරො;

තාව අඤ්ඤෙ අපූජෙසුං, පුථූ සමණබ්රාහ්මණෙ.

යදා ච සරසම්පන්නො, බුද්ධො ධම්මං අදෙසයි;

අථ ලාභො ච සක්කාරො, තිත්ථියානං අහායථාති.

අදාසි දානානි පුරෙ විසය්හ, දදතො ච තෙ ඛයධම්මො අහොසි;

ඉතො පරං චෙ න දදෙය්ය දානං, තිට්ඨෙය්යුං තෙ සංයමන්තස්ස භොගා.

අනරියමරියෙන සහස්සනෙත්ත, සුදුග්ගතෙනාපි අකිච්චමාහු;

මා වො ධනං තං අහු දෙවරාජ [අහුවා ජනින්ද (ක. සී. ස්යා. පී.)], යං භොගහෙතු විජහෙමු සද්ධං.

යෙන එකො රථො යාති, යාති තෙනාපරො රථො;

පොරාණං නිහිතං වත්තං, වත්තතඤ්ඤෙව [වද්ධං, වද්ධතඤ්ඤෙව (ක. සී. පී.)] වාසව.

යදි ¶ හෙස්සති දස්සාම, අසන්තෙ කිං දදාමසෙ;

එවංභූතාපි දස්සාම, මා දානං පමදම්හසෙති.

කොකිලවග්ගො [කොකාලිකවග්ගො (ක.)] චතුත්ථො.

අතිවෙලපභාසති ¶ ජීතවරො, වනමජ්ඣ රථෙසභ ජිම්හගමො;

අථ ජම්බු තිණාසනපීඨවරං, අථ තණ්ඩුල මොර විසය්හ දසාති.

නරානමාරාමකරාසු නාරිසු, අනෙකචිත්තාසු අනිග්ගහාසු ච;

සබ්බත්ථ නාපීතිකරාපි [සබ්බ’ත්තනා’පීතිකරාපි (සී. ස්යා.)] චෙ සියා [සියුං (ස්යා.)], න විස්සසෙ තිත්ථසමා හි නාරියො.

යං ¶ වෙ [යඤ්ච (ස්යා. ක.)] දිස්වා කණ්ඩරීකින්නරානං [කින්නරකින්නරීනං (ස්යා.), කින්නරීකින්නරානං (ක.)], සබ්බිත්ථියො න රමන්ති අගාරෙ;

තං ¶ තාදිසං මච්චං චජිත්වා භරියා, අඤ්ඤං දිස්වා පුරිසං පීඨසප්පිං.

බකස්ස ච බාවරිකස්ස [පාවාරිකස්ස (සී.)] රඤ්ඤො, අච්චන්තකාමානුගතස්ස භරියා;

අවාචරී [අච්චාචරි (ස්යා.), අනාචරි (ක.)] පට්ඨවසානුගස්ස [බද්ධවසානුගස්ස (සී. ස්යා.), පත්තවසානුගතස්ස (ක.)], කං වාපි ඉත්ථී නාතිචරෙ තදඤ්ඤං.

පිඞ්ගියානී සබ්බලොකිස්සරස්ස, රඤ්ඤො පියා බ්රහ්මදත්තස්ස භරියා;

අවාචරී පට්ඨවසානුගස්ස, තං වාපි සා නාජ්ඣගා කාමකාමිනීති.

කණ්ඩරීජාතකං [කින්නරීජාතකං (ක. සී. ක.), කුණ්ඩලිකජාතකං (ස්යා.)] පඨමං.

අසක්ඛිං ¶ වත අත්තානං, උද්ධාතුං උදකා ථලං;

න දානාහං පුන තුය්හං, වසං ගච්ඡාමි වාරිජ.

අලමෙතෙහි අම්බෙහි, ජම්බූහි පනසෙහි ච;

යානි පාරං සමුද්දස්ස, වරං මය්හං උදුම්බරො.

යො ච උප්පතිතං අත්ථං, න ඛිප්පමනුබුජ්ඣති;

අමිත්තවසමන්වෙති ¶ , පච්ඡා ච අනුතප්පති.

යො ච උප්පතිතං අත්ථං, ඛිප්පමෙව නිබොධති;

මුච්චතෙ සත්තුසම්බාධා, න ච පච්ඡානුතප්පතීති.

අවසිම්හ තවාගාරෙ, නිච්චං සක්කතපූජිතා;

ත්වමෙව දානිමකරි, හන්ද රාජ වජාමහං.

යො වෙ කතෙ පටිකතෙ, කිබ්බිසෙ පටිකිබ්බිසෙ;

එවං තං සම්මතී වෙරං, වස කුන්තිනි මාගමා.

න කතස්ස ච කත්තා ච, මෙත්ති [මෙත්තී (පී.), මිත්තී (ක.)] සන්ධීයතෙ පුන;

හදයං නානුජානාති, ගච්ඡඤ්ඤෙව රථෙසභ.

කතස්ස චෙව කත්තා ච, මෙත්ති සන්ධීයතෙ පුන;

ධීරානං නො ච බාලානං, වස කුන්තිනි මාගමාති.

යො ¶ නීලියං මණ්ඩයති, සණ්ඩාසෙන විහඤ්ඤති;

තස්ස සා වසමන්වෙතු, යා තෙ අම්බෙ අවාහරි.

වීසං වා පඤ්චවීසං [පණ්ණුවීසං (ක. සී. පී.)] වා, ඌනතිංසං ව ජාතියා;

තාදිසා ¶ පති මා ලද්ධා [පතිං මා ලද්ධා (පී.), පති මා’ලත්ථ (?)], යා තෙ අම්බෙ අවාහරි.

දීඝං ¶ ගච්ඡතු අද්ධානං, එකිකා අභිසාරිකා;

සඞ්කෙතෙ පති මා අද්ද [මා අද්දස (සී. පී.)], යා තෙ අම්බෙ අවාහරි.

අලඞ්කතා සුවසනා, මාලිනී චන්දනුස්සදා;

එකිකා සයනෙ සෙතු, යා තෙ අම්බෙ අවාහරීති.

අම්බජාතකං [අම්බචොරජාතකං (ක. සී. පී.)] චතුත්ථං.

වනං යදග්ගි දහති, පාවකො කණ්හවත්තනී;

කථං කරොසි පචලක, එවං දන්ධපරක්කමො.

බහූනි රුක්ඛඡිද්දානි, පථබ්යා විවරානි ච;

තානි චෙ නාභිසම්භොම, හොති නො කාලපරියායො.

යො දන්ධකාලෙ තරති, තරණීයෙ ච දන්ධති;

සුක්ඛපණ්ණංව අක්කම්ම, අත්ථං භඤ්ජති අත්තනො.

යො දන්ධකාලෙ දන්ධෙති, තරණීයෙ ච තාරයි;

සසීව රත්තිං විභජං, තස්සත්ථො පරිපූරතීති.

මනුස්සින්දං ¶ ජහිත්වාන, සබ්බකාමසමිද්ධිනං;

කථං නු භගවා කෙසී, කප්පස්ස රමති අස්සමෙ [රමතස්සමෙ (ක.)].

සාදූනී [සාධූනි (ක. සී. ස්යා. ක.)] රමණීයානි, සන්ති වක්ඛා මනොරමා;

සුභාසිතානි කප්පස්ස, නාරද රමයන්ති මං.

සාලීනං ඔදනං භුඤ්ජෙ, සුචිං මංසූපසෙචනං;

කථං සාමාකනීවාරං, අලොණං ඡාදයන්ති තං.

සාදුං ¶ වා [අසාදුං (පී.)] යදි වාසාදුං, අප්පං වා යදි වා බහුං;

විස්සත්ථො යත්ථ භුඤ්ජෙය්ය, විස්සාසපරමා රසාති.

කෙසවජාතකං [කෙසීජාතකං (ක.)] ඡට්ඨං.

සබ්බායසං ¶ කූටමතිප්පමාණං, පග්ගය්හ යො [සො (පී.)] තිට්ඨසි අන්තලික්ඛෙ;

රක්ඛාය මෙ [මං (සී.)] ත්වං විහිතො නුසජ්ජ, උදාහු මෙ චෙතයසෙ [වායමසෙ (සී. ස්යා.)] වධාය.

දූතො අහං රාජිධ රක්ඛසානං, වධාය තුය්හං පහිතොහමස්මි;

ඉන්දො ¶ ච තං රක්ඛති දෙවරාජා, තෙනුත්තමඞ්ගං න තෙ [න හි (ක. සී. පී.), තෙ න (ක.)] ඵාලයාමි.

සචෙ ච මං රක්ඛති දෙවරාජා, දෙවානමින්දො මඝවා සුජම්පති;

කාමං පිසාචා විනදන්තු සබ්බෙ, න සන්තසෙ රක්ඛසියා පජාය.

කාමං කන්දන්තු [කන්තන්තු (ක.), කණ්ඩන්තු (ස්යා.)] කුම්භණ්ඩා, සබ්බෙ පංසුපිසාචකා;

නාලං පිසාචා යුද්ධාය, මහතී සා විභිංසිකාති [විභෙසිකාති (ස්යා.), විහෙසිකාති (පී.)].

අරඤ්ඤා ගාමමාගම්ම, කිංසීලං කිංවතං අහං;

පුරිසං තාත සෙවෙය්යං, තං මෙ අක්ඛාහි පුච්ඡිතො.

යො තං විස්සාසයෙ තාත, විස්සාසඤ්ච ඛමෙය්ය තෙ;

සුස්සූසී ච තිතික්ඛී ච, තං භජෙහි ඉතො [තං භජෙය්යාසිතො (ක.)] ගතො.

යස්ස කායෙන වාචාය, මනසා නත්ථි දුක්කටං;

උරසීව පතිට්ඨාය, තං භජෙහි ඉතො ගතො.

හලිද්දිරාගං ¶ කපිචිත්තං, පුරිසං රාගවිරාගිනං;

තාදිසං ¶ තාත මා සෙවි, නිම්මනුස්සම්පි චෙ සියාති.

නෙව ඉත්ථීසු සාමඤ්ඤං, නාපි භක්ඛෙසු සාරථි;

අථස්ස සන්ධිභෙදස්ස, පස්ස යාව සුචින්තිතං.

අසි ¶ තික්ඛොව මංසම්හි, පෙසුඤ්ඤං පරිවත්තති;

යත්ථූසභඤ්ච සීහඤ්ච, භක්ඛයන්ති මිගාධමා.

ඉමං සො සයනං සෙති, යමිමං [යයිමං (සී. පී.), යිමං (ක.)] පස්සසි සාරථි;

යො වාචං සන්ධිභෙදස්ස, පිසුණස්ස නිබොධති.

තෙ ජනා සුඛමෙධන්ති, නරා සග්ගගතාරිව;

යෙ වාචං සන්ධිභෙදස්ස, නාවබොධන්ති සාරථීති.

හන්ති හත්ථෙහි පාදෙහි, මුඛඤ්ච පරිසුම්භති;

ස වෙ රාජ පියො හොති, කං තෙන ත්වාභිපස්සසි [මභිපස්සසි (සී.)].

අක්කොසති යථාකාමං, ආගමඤ්චස්ස ඉච්ඡති;

ස ¶ වෙ රාජ පියො හොති, කං තෙන ත්වාභිපස්සසි.

අබ්භක්ඛාති අභූතෙන, අලිකෙනාභිසාරයෙ;

ස වෙ රාජ පියො හොති, කං තෙන ත්වාභිපස්සසි.

හරං අන්නඤ්ච පානඤ්ච, වත්ථසෙනාසනානි ච;

අඤ්ඤදත්ථුහරා සන්තා, තෙ වෙ රාජ පියා හොන්ති;

නරානං ¶ අසක්ඛිවසිම්හවරො, නීලියමග්ගිවරඤ්ච පුන;

පුන රසායසකූටවරො, තථාරඤ්ඤ සාරථි හන්ති දසාති.

කාලිඞ්ගං [විවරං (බහූසු)] පුචිමන්දඤ්ච, කුටිදූසක කොකිලා [කුටිදූසං බහුභාණකං (බහූසු)];

චූළකුණාලවග්ගො සො, පඤ්චමො සුප්පකාසිතොති.

ජීනො ¶ ¶ ¶ රථස්සං මණිකුණ්ඩලෙ ච, පුත්තෙ ච දාරෙ ච තථෙව ජීනො;

සබ්බෙසු භොගෙසු අසෙසකෙසු [අසෙසිතෙසු (සී. පී.), අසෙසිකෙසු (ක.)], කස්මා න සන්තප්පසි සොකකාලෙ.

පුබ්බෙව මච්චං විජහන්ති භොගා, මච්චො වා තෙ [ච නෙ (පී.), ධනෙ (ක.)] පුබ්බතරං ජහාති;

අසස්සතා භොගිනො කාමකාමි, තස්මා න සොචාමහං සොකකාලෙ.

උදෙති ආපූරති වෙති [පූරෙති ඛීයති (ස්යා.)] චන්දො, අත්ථං තපෙත්වාන [අන්ධං තපෙත්වාන (ක.), අත්ථඞ්ගමෙත්වාන (ස්යා.), එත්ථ ‘‘තපෙත්වාන අත්ථං පලෙතී’’ති සම්බන්ධො] පලෙති සූරියො;

විදිතා [විජිතා (ස්යා.)] මයා සත්තුක ලොකධම්මා, තස්මා න සොචාමහං සොකකාලෙ.

අලසො ගිහී කාමභොගී න සාධු, අසඤ්ඤතො ¶ පබ්බජිතො න සාධු;

රාජා න සාධු අනිසම්මකාරී, යො පණ්ඩිතො කොධනො තං න සාධු.

නිසම්ම ඛත්තියො කයිරා, නානිසම්ම දිසම්පති;

නිසම්මකාරිනො රාජ [රඤ්ඤො (සී. ස්යා.)], යසො කිත්ති ච වඩ්ඪතීති.

කිං ¶ නු සන්තරමානොව, ලායිත්වා හරිතං තිණං;

ඛාද ඛාදාති ලපසි, ගතසත්තං ජරග්ගවං.

න හි අන්නෙන පානෙන, මතො ගොණො සමුට්ඨහෙ;

ත්වඤ්ච තුච්ඡං විලපසි, යථා තං දුම්මතී තථා.

තථෙව තිට්ඨති සීසං, හත්ථපාදා ච වාලධි;

සොතා තථෙව තිට්ඨන්ති [සො තාත තථෙව තිට්ඨති (ක.)], මඤ්ඤෙ ගොණො සමුට්ඨහෙ.

නෙවය්යකස්ස සීසඤ්ච [සීසං වා (සී. ස්යා. පී.)], හත්ථපාදා ච දිස්සරෙ;

රුදං මත්තිකථූපස්මිං, නනු ත්වඤ්ඤෙව දුම්මති.

ආදිත්තං ¶ වත මං සන්තං, ඝතසිත්තංව පාවකං;

වාරිනා විය ඔසිඤ්චං [ඔසිඤ්චි (ක.)], සබ්බං නිබ්බාපයෙ දරං.

අබ්බහී [අබ්බූළ්හං (සී. ස්යා.), අබ්භූළ්හං (ක.)] වත මෙ සල්ලං, යමාසි හදයස්සිතං [සොකං හදයනිස්සිතං (සී. ස්යා.)];

යො ¶ මෙ සොකපරෙතස්ස, පිතු සොකං අපානුදි.

සොහං අබ්බූළ්හසල්ලොස්මි, වීතසොකො අනාවිලො;

න සොචාමි න රොදාමි, තව සුත්වාන මාණව.

එවං කරොන්ති සප්පඤ්ඤා, යෙ හොන්ති අනුකම්පකා;

විනිවත්තෙන්ති සොකම්හා, සුජාතො පිතරං යථාති.

නයිදං නිච්චං භවිතබ්බං බ්රහ්මදත්ත, ඛෙමං සුභික්ඛං සුඛතා ච කායෙ;

අත්ථච්චයෙ මා අහු සම්පමූළ්හො, භින්නප්ලවො සාගරස්සෙව මජ්ඣෙ.

යානි ¶ කරොති පුරිසො, තානි අත්තනි පස්සති;

කල්යාණකාරී කල්යාණං, පාපකාරී ච පාපකං;

යාදිසං වපතෙ බීජං, තාදිසං හරතෙ ඵලං.

ඉදං තදාචරියවචො, පාරාසරියො යදබ්රවි;

මා සු [මා ස්සු (සී. ස්යා. පී.)] ත්වං අකරි පාපං, යං ත්වං පච්ඡා කතං තපෙ.

අයමෙව සො පිඞ්ගිය [සො පිඞ්ගියො (ස්යා.), සොපි භිය්යො (ක.)] වෙනසාඛො, [ධොනසාඛො (ක. සී. පී.)] යම්හි ¶ ඝාතයිං ඛත්තියානං සහස්සං;

අලඞ්කතෙ චන්දනසාරානුලිත්තෙ, තමෙව දුක්ඛං පච්චාගතං මමං.

සාමා ච [සාමාපි (සී. ස්යා.)] ඛො චන්දනලිත්තගත්තා [ගත්තී (ක. සී. ස්යා. පී.)], ලට්ඨීව සොභඤ්ජනකස්ස උග්ගතා;

අදිස්වා [අදිස්වාව (සී.)] කාලං කරිස්සාමි උබ්බරිං, තං මෙ ඉතො දුක්ඛතරං භවිස්සතීති.

වෙනසාඛජාතකං [ධොනසාඛජාතකං (ක. සී. පී.)] තතියං.

උරගොව තචං ජිණ්ණං, හිත්වා ගච්ඡති සං තනුං;

එවං සරීරෙ නිබ්භොගෙ, පෙතෙ කාලඞ්කතෙ සති.

ඩය්හමානො න ජානාති, ඤාතීනං පරිදෙවිතං;

තස්මා එතං න සොචාමි, ගතො සො තස්ස යා ගති.

අනව්හිතො ¶ තතො ආගා, අනනුඤ්ඤාතො [නානුඤ්ඤාතො (ක.)] ඉතො ගතො;

යථාගතො තථා ගතො, තත්ථ කා පරිදෙවනා.

ඩය්හමානො න ජානාති, ඤාතීනං පරිදෙවිතං;

තස්මා එතං න සොචාමි, ගතො සො තස්ස යා ගති.

සචෙ රොදෙ කිසා [කිසී (පී.)] අස්සං, තස්සා මෙ කිං ඵලං සියා;

ඤාතිමිත්තසුහජ්ජානං ¶ , භිය්යො නො අරතී සියා.

ඩය්හමානො ¶ න ජානාති, ඤාතීනං පරිදෙවිතං;

තස්මා එතං න සොචාමි, ගතො සො තස්ස යා ගති.

යථාපි දාරකො චන්දං, ගච්ඡන්තමනුරොදති;

එවං සම්පදමෙවෙතං, යො පෙතමනුසොචති.

ඩය්හමානො න ජානාති, ඤාතීනං පරිදෙවිතං;

තස්මා එතං න සොචාමි, ගතො සො තස්ස යා ගති.

යථාපි උදකකුම්භො, භින්නො අප්පටිසන්ධියො;

එවං සම්පදමෙවෙතං, යො පෙතමනුසොචති.

ඩය්හමානො න ජානාති, ඤාතීනං පරිදෙවිතං;

තස්මා එතං න සොචාමි, ගතො සො තස්ස යා ගතීති.

අඤ්ඤෙ සොචන්ති රොදන්ති, අඤ්ඤෙ අස්සුමුඛා ජනා;

පසන්නමුඛවණ්ණොසි, කස්මා ඝට [ඝත (සී. පී.)] න සොචසි.

නාබ්භතීතහරො සොකො, නානාගතසුඛාවහො;

තස්මා ධඞ්ක [වංක (පී.)] න සොචාමි, නත්ථි සොකෙ දුතීයතා [සොකො දුතීයකා (ක.)].

සොචං පණ්ඩු කිසො හොති, භත්තඤ්චස්ස න රුච්චති;

අමිත්තා සුමනා හොන්ති, සල්ලවිද්ධස්ස රුප්පතො.

ගාමෙ ¶ වා යදි වාරඤ්ඤෙ, නින්නෙ වා යදි වා ථලෙ;

ඨිතං මං නාගමිස්සති, එවං දිට්ඨපදො අහං.

යස්සත්තා නාලමෙකොව, සබ්බකාමරසාහරො;

සබ්බාපි පථවී තස්ස, න සුඛං ආවහිස්සතීති.

එකො ¶ ¶ අරඤ්ඤෙ ගිරිකන්දරායං, පග්ගය්හ පග්ගය්හ සිලං පවෙච්ඡසි [පවෙජ්ඣසි (ස්යා. සී. අට්ඨ.)];

පුනප්පුනං සන්තරමානරූපො, කොරණ්ඩිය [කාරණ්ඩිය (සී. ස්යා. පී.)] කො නු තව යිධත්ථො.

අහඤ්හිමං සාගර සෙවිතන්තං, සමං කරිස්සාමි යථාපි පාණි;

විකිරිය සානූනි ච පබ්බතානි ච, තස්මා සිලං දරියා පක්ඛිපාමි.

නයිමං මහිං අරහති පාණිකප්පං, සමං මනුස්සො කරණාය මෙකො;

මඤ්ඤාමිමඤ්ඤෙව දරිං ජිගීසං [ජිගිංසං (සී. ස්යා. පී.)], කොරණ්ඩිය ¶ හාහසි [හායසි (ස්යා. ක.)] ජීවලොකං.

සචෙ අහං [අයං (සී. ස්යා. පී.)] භූතධරං න සක්කා [සක්කො (ස්යා. ක.)], සමං මනුස්සො කරණාය මෙකො;

එවමෙව ත්වං බ්රහ්මෙ ඉමෙ මනුස්සෙ, නානාදිට්ඨිකෙ නානයිස්සසි තෙ [නෙ (ක.)].

සඞ්ඛිත්තරූපෙන භවං මමත්ථං, අක්ඛාසි කොරණ්ඩිය එවමෙතං;

යථා න සක්කා පථවී සමායං, කත්තුං මනුස්සෙන තථා මනුස්සාති.

වන්දාමි තං කුඤ්ජර සට්ඨිහායනං, ආරඤ්ඤකං යූථපතිං යසස්සිං;

පක්ඛෙහි තං පඤ්ජලිකං කරොමි, මා මෙ වධී පුත්තකෙ දුබ්බලාය.

වන්දාමි ¶ තං කුඤ්ජර එකචාරිං, ආරඤ්ඤකං පබ්බතසානුගොචරං;

පක්ඛෙහි තං පඤ්ජලිකං කරොමි, මා ¶ මෙ වධී පුත්තකෙ දුබ්බලාය;

වමිස්සාමි තෙ ලටුකිකෙ පුත්තකානි, කිං මෙ තුවං කාහසි දුබ්බලාසි;

සතං සහස්සානිපි තාදිසීනං, වාමෙන පාදෙන පපොථයෙය්යං.

න හෙව සබ්බත්ථ බලෙන කිච්චං, බලඤ්හි බාලස්ස වධාය හොති;

කරිස්සාමි තෙ නාගරාජා අනත්ථං, යො මෙ වධී පුත්තකෙ දුබ්බලාය.

කාකඤ්ච පස්ස ලටුකිකං, මණ්ඩූකං නීලමක්ඛිකං;

එතෙ නාගං අඝාතෙසුං, පස්ස වෙරස්ස වෙරිනං;

තස්මා හි වෙරං න කයිරාථ, අප්පියෙනපි කෙනචීති.

අහමෙව ¶ දූසියා භූනහතා, රඤ්ඤො මහාපතාපස්ස;

එතං මුඤ්චතු ධම්මපාලං, හත්ථෙ මෙ දෙව ඡෙදෙහි.

අහමෙව දූසියා භූනහතා, රඤ්ඤො මහාපතාපස්ස;

එතං මුඤ්චතු ධම්මපාලං, පාදෙ මෙ දෙව ඡෙදෙහි.

අහමෙව දූසියා භූනහතා, රඤ්ඤො මහාපතාපස්ස;

එතං ¶ මුඤ්චතු ධම්මපාලං, සීසං මෙ දෙව ඡෙදෙහි.

න හි [නහ (සී. ස්යා. පී.) එත්ථ හ-කාරො ඛෙදෙ] නූනිමස්ස රඤ්ඤො, මිත්තාමච්චා ච විජ්ජරෙ සුහදා;

යෙ න වදන්ති රාජානං, මා ඝාතයි ඔරසං පුත්තං.

න හි [නහ (සී. ස්යා. පී.) එත්ථ හ-කාරො ඛෙදෙ] නූනිමස්ස රඤ්ඤො, ඤාතී මිත්තා ච විජ්ජරෙ සුහදා;

යෙ න වදන්ති රාජානං, මා ඝාතයි අත්රජං පුත්තං.

චන්දනසාරානුලිත්තා ¶ , බාහා ඡිජ්ජන්ති ධම්මපාලස්ස;

දායාදස්ස පථබ්යා, පාණා මෙ දෙව රුජ්ඣන්තීති.

වික්කම රෙ හරිපාද [මහාමිග (සී. ස්යා. පී.)], වික්කම රෙ මහාමිග [හරීපද (සී. ස්යා. පී.)];

ඡින්ද වාරත්තිකං පාසං, නාහං එකා වනෙ රමෙ.

වික්කමාමි න පාරෙමි, භූමිං සුම්භාමි වෙගසා;

දළ්හො වාරත්තිකො පාසො, පාදං මෙ පරිකන්තති.

අත්ථරස්සු පලාසානි, අසිං නිබ්බාහ ලුද්දක;

පඨමං මං වධිත්වාන, හන පච්ඡා මහාමිගං.

න මෙ සුතං වා දිට්ඨං වා, භාසන්තිං මානුසිං මිගිං [න මෙ සුතා වා දිට්ඨා වා, භාසන්තී මානුසිං මිගී (ටීකා)];

ත්වඤ්ච භද්දෙ සුඛී හොහි, එසො චාපි මහාමිගො.

එවං ලුද්දක නන්දස්සු, සහ සබ්බෙහි ඤාතිභි;

යථාහමජ්ජ ¶ නන්දාමි, මුත්තං දිස්වා මහාමිගන්ති.

වාති ¶ ගන්ධො තිමිරානං, කුසමුද්දො ච [ව (ස්යා. පී.)] ඝොසවා;

දූරෙ ඉතො සුයොනන්දී [ඉතො හි සුසන්දී (සී. ස්යා.), ඉතොපි සුස්සොන්දී (පී.)], තම්බකාමා තුදන්ති මං.

කථං සමුද්දමතරි, කථං අද්දක්ඛි සෙදුමං [සෙරුමං (සී. ස්යා. පී.)];

කථං තස්සා ච තුය්හඤ්ච, අහු සග්ග [අග්ග (සී. ස්යා.)] සමාගමො.

කුරුකච්ඡා [භරුකච්ඡා (සී. ස්යා. පී.)] පයාතානං, වාණිජානං ධනෙසිනං;

මකරෙහි අභිදා [මකරෙහිබ්භිදා (සී.), මකරෙහි’භිදා (ස්යා.), මකරෙහි භින්නා (පී.)] නාවා, ඵලකෙනාහමප්ලවිං.

සා ¶ මං සණ්හෙන මුදුනා, නිච්චං චන්දනගන්ධිනී;

අඞ්ගෙන [අඞ්කෙන (පී. ක.)] උද්ධරී භද්දා, මාතා පුත්තංව ඔරසං.

සා මං අන්නෙන පානෙන, වත්ථෙන සයනෙන ච;

අත්තනාපි ච මන්දක්ඛී, එවං තම්බ විජානාහීති.

අථ ජිනවරො හරිතං තිණකො, අථ ¶ භින්නප්ලවො උරගොව ඝටො;

දරියා පුන කුඤ්ජර භූනහතා, මිගමුත්තමසග්ගවරෙන දසාති.

වණ්ණාරොහෙන ජාතියා, බලනික්කමනෙන ච;

සුබාහු න මයා සෙය්යො, සුදාඨ ඉති භාසසි.

වණ්ණාරොහෙන ජාතියා, බලනික්කමනෙන ච;

සුදාඨො න මයා සෙය්යො, සුබාහු ඉති භාසසි.

එවං චෙ මං විහරන්තං, සුබාහු සම්ම දුබ්භසි;

න දානාහං තයා සද්ධිං, සංවාසමභිරොචයෙ.

යො ¶ පරෙසං වචනානි, සද්දහෙය්ය [සද්දහෙථ (සී. ස්යා. පී.)] යථාතථං;

ඛිප්පං භිජ්ජෙථ මිත්තස්මිං, වෙරඤ්ච පසවෙ බහුං.

න ¶ සො මිත්තො යො සදා අප්පමත්තො, භෙදාසඞ්කී රන්ධමෙවානුපස්සී;

යස්මිඤ්ච සෙතී උරසීව පුත්තො, ස වෙ මිත්තො යො අභෙජ්ජො පරෙහීති.

සීලං ¶ සෙය්යො සුතං සෙය්යො, ඉති මෙ සංසයො අහු;

සීලමෙව සුතා සෙය්යො, ඉති මෙ නත්ථි සංසයො.

මොඝා ජාති ච වණ්ණො ච, සීලමෙව කිරුත්තමං;

සීලෙන අනුපෙතස්ස, සුතෙනත්ථො න විජ්ජති.

ඛත්තියො ච අධම්මට්ඨො, වෙස්සො චාධම්මනිස්සිතො;

තෙ පරිච්චජ්ජුභො ලොකෙ, උපපජ්ජන්ති දුග්ගතිං.

ඛත්තියා බ්රාහ්මණා වෙස්සා, සුද්දා චණ්ඩාලපුක්කුසා;

ඉධ ධම්මං චරිත්වාන, භවන්ති තිදිවෙ සමා.

න වෙදා සම්පරායාය, න ජාති නාපි [නොපි (පී.)] බන්ධවා;

සකඤ්ච සීලං සංසුද්ධං, සම්පරායාය සුඛාය චාති [සුඛාවහන්ති (සී. ස්යා.)].

හිරිං තරන්තං විජිගුච්ඡමානං, තවාහමස්මී ඉති භාසමානං;

සෙය්යානි කම්මානි අනාදියන්තං, නෙසො මමන්ති ඉති නං විජඤ්ඤා.

යඤ්හි කයිරා තඤ්හි වදෙ, යං න කයිරා න තං වදෙ;

අකරොන්තං ¶ භාසමානං, පරිජානන්ති පණ්ඩිතා.

න ¶ සො මිත්තො යො සදා අප්පමත්තො, භෙදාසඞ්කී රන්ධමෙවානුපස්සී;

යස්මිඤ්ච සෙතී උරසීව පුත්තො, ස වෙ මිත්තො යො අභෙජ්ජො පරෙහි.

පාමොජ්ජකරණං ඨානං, පසංසාවහනං සුඛං;

ඵලානිසංසො භාවෙති, වහන්තො පොරිසං ධුරං.

පවිවෙකරසං ¶ පිත්වා, රසං උපසමස්ස ච;

නිද්දරො හොති නිප්පාපො, ධම්මප්පීතිරසං පිවන්ති.

කො නු සන්තම්හි පජ්ජොතෙ, අග්ගිපරියෙසනං චරං;

අද්දක්ඛි රත්ති [රත්තිං (ස්යා.)] ඛජ්ජොතං, ජාතවෙදං අමඤ්ඤථ.

ස්වස්ස ගොමයචුණ්ණානි, අභිමත්ථං තිණානි ච;

විපරීතාය සඤ්ඤාය, නාසක්ඛි පජ්ජලෙතවෙ.

එවම්පි අනුපායෙන, අත්ථං න ලභතෙ මිගො [මූගො (ස්යා.)];

විසාණතො ගවං දොහං, යත්ථ ඛීරං න වින්දති.

විවිධෙහි උපායෙහි, අත්ථං පප්පොන්ති මාණවා;

නිග්ගහෙන අමිත්තානං, මිත්තානං පග්ගහෙන ච.

සෙනාමොක්ඛපලාභෙන ¶ [සෙනී මොක්ඛූපලාභෙන (ස්යා.)], වල්ලභානං නයෙන ච;

ජගතිං ජගතිපාලා, ආවසන්ති වසුන්ධරන්ති.

ධුත්තොම්හි සම්ම සුමුඛ, ජූතෙ අක්ඛපරාජිතො;

හරෙහි [සෙවෙහි (පී.)] අම්බපක්කානි, වීරියං තෙ භක්ඛයාමසෙ.

අලිකං වත මං සම්ම, අභූතෙන පසංසසි;

කො තෙ සුතො වා දිට්ඨො වා, සුමුඛො නාම මක්කටො.

අජ්ජාපි ¶ මෙ තං මනසි [තෙ මං සරසි (ක.)], යං මං ත්වං අහිතුණ්ඩික;

ධඤ්ඤාපණං පවිසිත්වා, මත්තො [මුත්තො (ක.)] ඡාතං හනාසි මං.

තාහං සරං දුක්ඛසෙය්යං, අපි රජ්ජම්පි කාරයෙ;

නෙවාහං යාචිතො දජ්ජං, තථා හි භයතජ්ජිතො.

යඤ්ච ජඤ්ඤා කුලෙ ජාතං, ගබ්භෙ තිත්තං අමච්ඡරිං;

තෙන සඛිඤ්ච මිත්තඤ්ච, ධීරො සන්ධාතුමරහතීති.

මධුවණ්ණං ¶ මධුරසං, මධුගන්ධං විසං අහු;

ගුම්බියො ¶ ඝාසමෙසානො, අරඤ්ඤෙ ඔදහී විසං.

මධු ඉති මඤ්ඤමානා [මධූති මඤ්ඤමානාය (ක.)], යෙ තං විසමඛාදිසුං [විසමසායිසුං (සී. ස්යා.)];

තෙසං තං කටුකං ආසි, මරණං තෙනුපාගමුං.

යෙ ච ඛො පටිසඞ්ඛාය, විසං තං පරිවජ්ජයුං;

තෙ ආතුරෙසු සුඛිතා, ඩය්හමානෙසු නිබ්බුතා.

එවමෙව මනුස්සෙසු, විසං කාමා සමොහිතා;

ආමිසං බන්ධනඤ්චෙතං, මච්චුවෙසො [පච්චුවසො (සී. ස්යා.)] ගුහාසයො.

එවමෙව ඉමෙ කාමෙ, ආතුරා පරිචාරිකෙ [පරිචාරකෙ (ක.)];

යෙ සදා පරිවජ්ජෙන්ති, සඞ්ගං ලොකෙ උපච්චගුන්ති.

ය්වායං සාළිය [සාලිය (සී. ස්යා. පී.), සාළික (?)] ඡාපොති, කණ්හසප්පං අගාහයි;

තෙන සප්පෙනයං දට්ඨො, හතො පාපානුසාසකො.

අහන්තාර [අහනන්ත (පී.), අහරන්ත (?)] මහන්තාරං, යො නරො හන්තුමිච්ඡති;

එවං සො නිහතො සෙති, යථායං පුරිසො හතො.

අහන්තාර ¶ [අහනන්ත (සී. ස්යා. පී.), අහරන්ත (?)] මඝාතෙන්තං, යො නරො හන්තුමිච්ඡති;

එවං සො නිහතො සෙති, යථායං පුරිසො හතො.

යථා පංසුමුට්ඨිං පුරිසො, පටිවාතං පටික්ඛිපෙ;

තමෙව ¶ සො රජො හන්ති, තථායං පුරිසො හතො.

යො අප්පදුට්ඨස්ස නරස්ස දුස්සති, සුද්ධස්ස පොසස්ස අනඞ්ගණස්ස;

තමෙව බාලං පච්චෙති පාපං, සුඛුමො රජො පටිවාතංව ඛිත්තොති.

අමිත්තහත්ථත්ථගතා [හත්ථත්තගතා (කත්ථචි, සී. නිය්ය)], තචසාරසමප්පිතා;

පසන්නමුඛවණ්ණාත්ථ, කස්මා තුම්හෙ න සොචථ.

න ¶ සොචනාය පරිදෙවනාය, අත්ථොව ලබ්භො [අත්ථො ච ලබ්භා (සී. ස්යා.), අත්ථොධ ලබ්භා (අ. නි. 5.48)] අපි අප්පකොපි;

සොචන්තමෙනං දුඛිතං විදිත්වා, පච්චත්ථිකා අත්තමනා භවන්ති.

යතො ච ඛො පණ්ඩිතො ආපදාසු, න වෙධතී අත්ථවිනිච්ඡයඤ්ඤූ;

පච්චත්ථිකාස්ස [පච්චත්ථිකා තෙ (ක.)] දුඛිතා භවන්ති, දිස්වා මුඛං අවිකාරං පුරාණං.

ජප්පෙන මන්තෙන සුභාසිතෙන, අනුප්පදානෙන පවෙණියා වා;

යථා ¶ යථා යත්ථ ලභෙථ අත්ථං, තථා තථා තත්ථ පරක්කමෙය්ය.

යතො ¶ ච ජානෙය්ය අලබ්භනෙය්යො, මයා ව [මයා වා (ස්යා. ක.)] අඤ්ඤෙන වා එස අත්ථො;

අසොචමානො අධිවාසයෙය්ය, කම්මං දළ්හං කින්ති කරොමි දානීති.

ක්යාහං දෙවානමකරං, කිං පාපං පකතං මයා;

යං මෙ සිරස්මිං ඔහච්ච [උහච්ච (ක.), උහච්ච (පී.)], චක්කං භමති මත්ථකෙ.

අතික්කම්ම රමණකං, සදාමත්තඤ්ච දූභකං;

බ්රහ්මත්තරඤ්ච පාසාදං, කෙනත්ථෙන ඉධාගතො.

ඉතො බහුතරා භොගා, අත්ර මඤ්ඤෙ භවිස්සරෙ;

ඉති එතාය සඤ්ඤාය, පස්ස මං බ්යසනං ගතං.

චතුබ්භි අට්ඨජ්ඣගමා, අට්ඨාහිපි ච [අට්ඨාහි චාපි (සී. ස්යා.), අට්ඨාභි චාපි (ක.)] සොළස;

සොළසාහි ච බාත්තිංස, අත්රිච්ඡං චක්කමාසදො;

ඉච්ඡාහතස්ස පොසස්ස, චක්කං භමති මත්ථකෙ.

උපරිවිසාලා දුප්පූරා, ඉච්ඡා විසටගාමිනී [උපරි විසාලං දුප්පූරං, ඉච්ඡාවිසදගාමිනී (සී.)];

යෙ ¶ ච තං අනුගිජ්ඣන්ති, තෙ හොන්ති චක්කධාරිනොති.

හංසො පලාසමවච, නිග්රොධො සම්ම ජායති;

අඞ්කස්මිං [අඞ්ගස්මිං (ක.)] තෙ නිසින්නොව, සො තෙ මම්මානි ඡෙච්ඡති [ඡිජ්ජති (ක.)].

වඩ්ඪතාමෙව [වද්ධිතමෙව (ක.)] නිග්රොධො, පතිට්ඨස්ස භවාමහං;

යථා පිතා ච මාතා ච [පිතා වා මාතා වා (පී.), මාතා වා පිතා වා (ක.)], එවං මෙ සො භවිස්සති.

යං ¶ ත්වං අඞ්කස්මිං වඩ්ඪෙසි, ඛීරරුක්ඛං භයානකං;

ආමන්ත ඛො තං ගච්ඡාම, වුඩ්ඪි මස්ස න රුච්චති.

ඉදානි ¶ ඛො මං භායෙති, මහානෙරුනිදස්සනං;

හංසස්ස අනභිඤ්ඤාය, මහා මෙ භයමාගතං.

න තස්ස වුඩ්ඪි කුසලප්පසත්ථා, යො වඩ්ඪමානො ඝසතෙ පතිට්ඨං;

තස්සූපරොධං පරිසඞ්කමානො, පතාරයී මූලවධාය ධීරොති.

වණ්ණාරොහවග්ගො දුතියො [ඉමස්සුද්දානං තතියවග්ගපරියොසානෙ භවිස්සති].

එවංභූතස්ස තෙ රාජ, ආගතස්ස වසෙ [වසො (පී. ක.)] මම;

අත්ථි නු කොචි පරියායො, යො තං දුක්ඛා පමොචයෙ.

එවංභූතස්ස ¶ මෙ තාත, ආගතස්ස වසෙ තව;

නත්ථි නො කොචි පරියායො, යො මං දුක්ඛා පමොචයෙ.

නාඤ්ඤං සුචරිතං රාජ, නාඤ්ඤං රාජ සුභාසිතං;

අක්කොච්ඡි මං අවධි මං, අජිනි මං අහාසි මෙ;

යෙ ච තං උපනය්හන්ති, වෙරං තෙසං න සම්මති.

අක්කොච්ඡි මං අවධි මං, අජිනි මං අහාසි මෙ;

යෙ ච තං නුපනය්හන්ති, වෙරං තෙසූපසම්මති.

න හි වෙරෙන වෙරානි, සම්මන්තීධ කුදාචනං;

අවෙරෙන ච සම්මන්ති, එස ධම්මො සනන්තනොති.

අගාරා ¶ පච්චුපෙතස්ස, අනගාරස්ස තෙ සතො;

සමණස්ස න තං සාධු, යං පෙතමනුසොචසි.

සංවාසෙන ¶ හවෙ සක්ක, මනුස්සස්ස මිගස්ස වා;

හදයෙ ¶ ජායතෙ පෙමං, න තං සක්කා අසොචිතුං.

මතං මරිස්සං රොදන්ති, යෙ රුදන්ති ලපන්ති ච;

තස්මා ත්වං ඉසි මා රොදි, රොදිතං මොඝමාහු සන්තො.

රොදිතෙන හවෙ බ්රහ්මෙ, මතො පෙතො සමුට්ඨහෙ;

සබ්බෙ සඞ්ගම්ම රොදාම, අඤ්ඤමඤ්ඤස්ස ඤාතකෙ.

ආදිත්තං වත මං සන්තං, ඝතසිත්තංව පාවකං;

වාරිනා විය ඔසිඤ්චං, සබ්බං නිබ්බාපයෙ දරං.

අබ්බහි වත මෙ සල්ලං, යමාසි හදයස්සිතං;

යො මෙ සොකපරෙතස්ස, පුත්තසොකං අපානුදි.

සොහං අබ්බූළ්හසල්ලොස්මි, වීතසොකො අනාවිලො;

න සොචාමි න රොදාමි, තව සුත්වාන වාසවාති.

කුහිං ගතා කත්ථ ගතා, ඉති ලාලප්පතී ජනො;

අහමෙවෙකො ජානාමි, උදපානෙ මූසිකා හතා.

යඤ්චෙතං [යථෙතං (පී.), යවෙතං (ක.), යමෙතං (කත්ථචි)] ඉති චීති ච, ගද්රභොව නිවත්තසි;

උදපානෙ මූසිකං හන්ත්වා, යවං භක්ඛෙතුමිච්ඡසි.

දහරො චාසි දුම්මෙධ, පඨමුප්පත්තිකො [පඨමුප්පත්තිතො (සී. පී.)] සුසු;

දීඝඤ්චෙතං ¶ [දීඝමෙතං (පී.)] සමාසජ්ජ [සමාපජ්ජ (ස්යා. ක.)], න තෙ දස්සාමි ජීවිතං.

නාන්තලික්ඛභවනෙන, නාඞ්ගපුත්තපිනෙන [නාඞ්ගපුත්තසිරෙන (සී. ස්යා. පී.)] වා;

පුත්තෙන හි පත්ථයිතො, සිලොකෙහි පමොචිතො.

සබ්බං ¶ සුතමධීයෙථ, හීනමුක්කට්ඨමජ්ඣිමං;

සබ්බස්ස අත්ථං ජානෙය්ය, න ච සබ්බං පයොජයෙ;

හොති තාදිසකො කාලො, යත්ථ අත්ථාවහං සුතන්ති.

සබ්බං ¶ භණ්ඩං සමාදාය, පාරං තිණ්ණොසි බ්රාහ්මණ;

පච්චාගච්ඡ ලහුං ඛිප්පං, මම්පි තාරෙහි දානිතො [දානිභො (ස්යා.)].

අසන්ථුතං මං චිරසන්ථුතෙන, නිමීනි භොතී අද්ධුවං ධුවෙන;

මයාපි භොතී නිමිනෙය්ය අඤ්ඤං, ඉතො අහං දූරතරං ගමිස්සං.

කායං එළගලාගුම්බෙ [එළගණගුම්බෙ (ක.)], කරොති අහුහාසියං;

නයීධ නච්චගීතං වා [නයිධ නච්චං වා ගීතං වා (සී. ස්යා. පී.)], තාළං වා සුසමාහිතං;

අනම්හිකාලෙ [අනම්හකාලෙ (පී.)] සුසොණි [සුස්සොණි (සී. ස්යා. පී.)], කිං නු ජග්ඝසි සොභනෙ [සොභණෙ (පී. ක.)].

සිඞ්ගාල බාල දුම්මෙධ, අප්පපඤ්ඤොසි ජම්බුක;

ජීනො ¶ මච්ඡඤ්ච පෙසිඤ්ච, කපණො විය ඣායසි.

සුදස්සං වජ්ජමඤ්ඤෙසං, අත්තනො පන දුද්දසං;

ජීනා පතිඤ්ච ජාරඤ්ච, මඤ්ඤෙ ත්වඤ්ඤෙව [මම්පි ත්වඤ්ඤෙව (සී. ස්යා.), ත්වම්පි මඤ්ඤෙව (පී.)] ඣායසි.

එවමෙතං මිගරාජ, යථා භාසසි ජම්බුක;

සා නූනාහං ඉතො ගන්ත්වා, භත්තු හෙස්සං වසානුගා.

යො හරෙ මත්තිකං ථාලං, කංසථාලම්පි සො හරෙ;

කතඤ්චෙව [කතංයෙව (සී. ස්යා. පී.)] තයා පාපං, පුනපෙවං කරිස්සසීති.

ඉදානි ඛොම්හි සුඛිතො අරොගො, නික්කණ්ටකො නිප්පතිතො කපොතො;

කාහාමි දානී හදයස්ස තුට්ඨිං, තථාහිමං මංසසාකං බලෙති.

කායං ¶ බලාකා සිඛිනො, චොරී ලඞ්ඝිපිතාමහා;

ඔරං බලාකෙ ආගච්ඡ, චණ්ඩො මෙ වායසො සඛා.

අලඤ්හි තෙ ජග්ඝිතායෙ, මමං දිස්වාන එදිසං;

විලූනං සූදපුත්තෙන, පිට්ඨමණ්ඩෙන [පිට්ඨමද්දෙන (සී. ස්යා. පී.)] මක්ඛිතං.

සුන්හාතො ¶ සුවිලිත්තොසි, අන්නපානෙන තප්පිතො;

කණ්ඨෙ ¶ ච තෙ වෙළුරියො, අගමා නු කජඞ්ගලං.

මා තෙ මිත්තො අමිත්තො වා, අගමාසි කජඞ්ගලං;

පිඤ්ඡානි තත්ථ ලායිත්වා, කණ්ඨෙ බන්ධන්ති වට්ටනං.

පුනපාපජ්ජසී සම්ම, සීලඤ්හි තව තාදිසං;

න හි මානුසකා භොගා, සුභුඤ්ජා හොන්ති පක්ඛිනාති.

අථ වණ්ණ සසීල හිරි ලභතෙ, සුමුඛා විස සාළියමිත්තවරො;

අථ චක්ක පලාස සරාජ සතො, යව බාල කපොතක පන්නරසාති.

ජීනඤ්ච වණ්ණං අසමංවගුප්පරි, සුදෙසිතා ජාතකන්ති සන්ති වීසති [ජාතක පඤ්චවීසති (?)];

මහෙසිනො බ්රහ්මචරිත්තමුත්ත-මවොච ගාථා අත්ථවතී සුබ්යඤ්ජනාති.

මාසු ¶ ¶ ¶ කුජ්ඣ භූමිපති, මාසු කුජ්ඣ රථෙසභ;

කුද්ධං අප්පටිකුජ්ඣන්තො, රාජා රට්ඨස්ස පූජිතො.

ගාමෙ වා යදි වාරඤ්ඤෙ, නින්නෙ වා යදි වා ථලෙ;

සබ්බත්ථ අනුසාසාමි, මාසු කුජ්ඣ [මාස්සු කුජ්ඣි (සී. පී.)] රථෙසභ.

අවාරියපිතා නාම, අහු ගඞ්ගාය නාවිකො;

පුබ්බෙ ජනං තාරෙත්වාන, පච්ඡා යාචති වෙතනං;

තෙනස්ස භණ්ඩනං හොති, න ච භොගෙහි වඩ්ඪති.

අතිණ්ණංයෙව යාචස්සු, අපාරං තාත නාවික;

අඤ්ඤො හි තිණ්ණස්ස මනො, අඤ්ඤො හොති පාරෙසිනො [තරෙසිනො (සී. පී.), තිරෙසිනො (ස්යා.)].

ගාමෙ වා යදි වාරඤ්ඤෙ, නින්නෙ වා යදි වා ථලෙ;

සබ්බත්ථ අනුසාසාමි, මාසු කුජ්ඣිත්ථ නාවික.

යායෙවානුසාසනියා, රාජා ගාමවරං අදා;

තායෙවානුසාසනියා, නාවිකො පහරී මුඛං.

භත්තං භින්නං හතා භරියා, ගබ්භො ච පතිතො ඡමා;

මිගොව ජාතරූපෙන, න තෙනත්ථං අබන්ධි සූති [අවඩ්ඪිතුන්ති (සී. ස්යා.), අවඩ්ඪි සූති (?)].

මා ¶ තාත කුජ්ඣි න හි සාධු කොධො, බහුම්පි තෙ අදිට්ඨමස්සුතඤ්ච;

මාතා පිතා දිසතා [දිසා තාත (ස්යා.), දිසා තා (පී.)] සෙතකෙතු, ආචරියමාහු දිසතං පසත්ථා.

අගාරිනො ¶ ¶ අන්නදපානවත්ථදා [අන්නපානවත්ථදා (ස්යා. ක.)], අව්හායිකා තම්පි දිසං වදන්ති;

එසා දිසා පරමා සෙතකෙතු, යං පත්වා දුක්ඛී සුඛිනො භවන්ති.

ඛරාජිනා ජටිලා පඞ්කදන්තා, දුම්මක්ඛරූපා [දුමුක්ඛරූපා (සී. ස්යා.), දුම්මුක්ඛරූපා (පී. ක.)] යෙමෙ ජප්පන්ති මන්තෙ;

කච්චි නු තෙ මානුසකෙ පයොගෙ, ඉදං විදූ පරිමුත්තා අපායා.

පාපානි කම්මානි කත්වාන රාජ, බහුස්සුතො චෙ න [බහුස්සුතො නෙව (සී. ස්යා.)] චරෙය්ය ධම්මං;

සහස්සවෙදොපි න තං පටිච්ච, දුක්ඛා පමුඤ්චෙ චරණං අපත්වා.

සහස්සවෙදොපි න තං පටිච්ච, දුක්ඛා පමුඤ්චෙ චරණං අපත්වා;

මඤ්ඤාමි ¶ වෙදා අඵලා භවන්ති, සසංයමං චරණමෙව [චරණඤ්ඤෙව (සී. ස්යා. පී.)] සච්චං.

න හෙව වෙදා අඵලා භවන්ති, සසංයමං චරණමෙව සච්චං;

කිත්තිඤ්හි පප්පොති අධිච්ච වෙදෙ, සන්තිං පුණෙති [සන්තං පුනෙ’ති (සී. පී.)] චරණෙන දන්තොති.

පඞ්කො ච කාමා පලිපො ච කාමා, භයඤ්ච මෙතං තිමූලං පවුත්තං;

රජො ච ධූමො ච මයා පකාසිතා, හිත්වා තුවං පබ්බජ බ්රහ්මදත්ත.

ගධිතො ¶ [ගථිතො (සී.)] ච රත්තො ච අධිමුච්ඡිතො ච, කාමෙස්වහං බ්රාහ්මණ භිංසරූපං;

තං නුස්සහෙ ජීවිකත්ථො පහාතුං, කාහාමි පුඤ්ඤානි අනප්පකානි.

යො අත්ථකාමස්ස හිතානුකම්පිනො, ඔවජ්ජමානො න කරොති සාසනං;

ඉදමෙව සෙය්යො ඉති මඤ්ඤමානො, පුනප්පුනං ¶ ගබ්භමුපෙති මන්දො.

සො ඝොරරූපං නිරයං උපෙති, සුභාසුභං මුත්තකරීසපූරං;

සත්තා සකායෙ න ජහන්ති ගිද්ධා, යෙ හොන්ති කාමෙසු අවීතරාගා.

මීළ්හෙන ලිත්තා රුහිරෙන මක්ඛිතා, සෙම්හෙන ලිත්තා උපනික්ඛමන්ති;

යං යඤ්හි කායෙන ඵුසන්ති තාවදෙ, සබ්බං අසාතං දුඛමෙව කෙවලං.

දිස්වා වදාමි න හි අඤ්ඤතො සවං, පුබ්බෙනිවාසං බහුකං සරාමි;

චිත්රාහි ගාථාහි සුභාසිතාහි, දරීමුඛො නිජ්ඣාපයි සුමෙධන්ති.

කාකොලා කාකසඞ්ඝා ච, මයඤ්ච පතතං වරා [වර (ක.) මයන්තිපදස්ස හි විසෙසනං];

සබ්බෙව සදිසා හොම, ඉමං ආගම්ම පබ්බතං.

ඉධ ¶ සීහා ච බ්යග්ඝා ච, සිඞ්ගාලා ච මිගාධමා;

සබ්බෙව ¶ සදිසා හොන්ති, අයං කො නාම පබ්බතො.

ඉමං ¶ නෙරූති [නෙරුන්ති (සී. ස්යා.)] ජානන්ති, මනුස්සා පබ්බතුත්තමං;

ඉධ වණ්ණෙන සම්පන්නා, වසන්ති සබ්බපාණිනො.

අමානනා යත්ථ සියා, සන්තානං වා විමානනා;

හීනසම්මානනා වාපි, න තත්ථ වසතිං වසෙ [වසතී වසෙ (ස්යා.), වස දිවසෙ (පී.)].

යත්ථාලසො ච දක්ඛො ච, සූරො භීරු ච පූජියා;

න තත්ථ සන්තො වසන්ති, අවිසෙසකරෙ නරෙ [නගෙ (සී. ස්යා. පී.)].

නායං නෙරු විභජති, හීනඋක්කට්ඨමජ්ඣිමෙ;

අවිසෙසකරො නෙරු, හන්ද නෙරුං ජහාමසෙති.

ආසාවතී නාම ලතා, ජාතා චිත්තලතාවනෙ;

තස්සා වස්සසහස්සෙන, එකං නිබ්බත්තතෙ ඵලං.

තං දෙවා පයිරුපාසන්ති, තාව දූරඵලං සතිං;

ආසීසෙව [ආසිංසෙව (සී. ස්යා. පී.)] තුවං රාජ, ආසා ඵලවතී සුඛා.

ආසීසතෙව [ආසිංසෙථෙව (සී. ස්යා. පී.)] සො පක්ඛී, ආසීසතෙව [ආසිංසෙථෙව (සී. ස්යා. පී.)] සො දිජො;

තස්ස චාසා [තස්සෙවාසා (ස්යා.)] සමිජ්ඣති, තාව දූරගතා සතී;

ආසීසෙව තුවං රාජ, ආසා ඵලවතී සුඛා.

සම්පෙසි ඛො මං වාචාය, න ච සම්පෙසි [සංසෙසි (ක.)] කම්මුනා;

මාලා ¶ සෙරෙය්යකස්සෙව, වණ්ණවන්තා අගන්ධිකා.

අඵලං මධුරං වාචං, යො මිත්තෙසු පකුබ්බති;

අදදං අවිස්සජං භොගං, සන්ධි තෙනස්ස ජීරති.

යඤ්හි කයිරා තඤ්හි වදෙ, යං න කයිරා න තං වදෙ;

අකරොන්තං භාසමානං, පරිජානන්ති පණ්ඩිතා.

බලඤ්ච වත මෙ ඛීණං, පාථෙය්යඤ්ච න විජ්ජති;

සඞ්කෙ පාණූපරොධාය, හන්ද දානි වජාමහං.

එතදෙව ¶ ¶ හි මෙ නාමං, යං නාමස්මි රථෙසභ;

ආගමෙහි මහාරාජ, පිතරං ආමන්තයාමහන්ති.

න මෙ රුච්චි මිගාලොප, යස්ස තෙ තාදිසී ගතී;

අතුච්චං තාත පතසි, අභූමිං තාත සෙවසි.

චතුක්කණ්ණංව කෙදාරං, යදා තෙ පථවී සියා;

තතො තාත නිවත්තස්සු, මාස්සු එත්තො පරං ගමි.

සන්ති අඤ්ඤෙපි සකුණා, පත්තයානා විහඞ්ගමා;

අක්ඛිත්තා වාතවෙගෙන, නට්ඨා තෙ සස්සතීසමා.

අකත්වා අපනන්දස්ස [අපරණ්ණස්ස (සී. ස්යා. පී.)], පිතු වුද්ධස්ස සාසනං;

කාලවාතෙ ¶ අතික්කම්ම, වෙරම්භානං වසං අගා [ගතො (සී.)].

තස්ස පුත්තා ච දාරා ච, යෙ චඤ්ඤෙ අනුජීවිනො;

සබ්බෙ බ්යසනමාපාදුං, අනොවාදකරෙ දිජෙ.

එවම්පි ඉධ වුද්ධානං, යො වාක්යං නාවබුජ්ඣති;

අතිසීමචරො [අතිසීමං චරො (සී. ස්යා. ක.)] දිත්තො, ගිජ්ඣොවාතීතසාසනො;

සබ්බෙ බ්යසනං පප්පොන්ති, අකත්වා බුද්ධසාසනන්ති.

කා නු කාළෙන වණ්ණෙන, න චාපි [න චාසි (සී.)] පියදස්සනා;

කා වා ත්වං කස්ස වා ධීතා, කථං ජානෙමු තං මයං.

මහාරාජස්සහං ධීතා, විරූපක්ඛස්ස චණ්ඩියා;

අහං කාළී අලක්ඛිකා, කාළකණ්ණීති මං විදූ;

ඔකාසං යාචිතො දෙහි, වසෙමු තව සන්තිකෙ.

කිංසීලෙ ¶ කිංසමාචාරෙ, පුරිසෙ නිවිසසෙ තුවං;

පුට්ඨා මෙ කාළි අක්ඛාහි, කථං [යථා (සී. පී.)] ජානෙමු තං මයං.

මක්ඛී පළාසී සාරම්භී, ඉස්සුකී මච්ඡරී සඨො;

සො මය්හං පුරිසො කන්තො, ලද්ධං යස්ස විනස්සති.

කොධනො ¶ උපනාහී ච, පිසුණො ච විභෙදකො;

කණ්ඩකවාචො [අණ්ඩකවාචො (ක. සී. පී.)] ඵරුසො, සො මෙ කන්තතරො තතො.

අජ්ජ ¶ සුවෙති පුරිසො, සදත්ථං නාවබුජ්ඣති;

ඔවජ්ජමානො කුප්පති, සෙය්යං සො අතිමඤ්ඤති.

දවප්පලුද්ධො [දෙවප්පලුද්ධො (ක.), දවප්පලද්ධො (පී.)] පුරිසො, සබ්බමිත්තෙහි ධංසති;

සො මය්හං පුරිසො කන්තො, තස්මිං හොමි අනාමයා.

අපෙහි එත්තො ත්වං කාළි, නෙතං අම්හෙසු විජ්ජති;

අඤ්ඤං ජනපදං ගච්ඡ, නිගමෙ රාජධානියො.

අහම්පි ඛො තං [චෙතං (සී.)] ජානාමි, නෙතං තුම්හෙසු විජ්ජති;

සන්ති ලොකෙ අලක්ඛිකා, සඞ්ඝරන්ති බහුං ධනං;

අහං දෙවො ච මෙ භාතා, උභො නං විධමාමසෙ.

කා නු දිබ්බෙන වණ්ණෙන, පථබ්යා සුපතිට්ඨිතා;

කා වා ත්වං කස්ස වා ධීතා, කථං ජානෙමු තං මයං.

මහාරාජස්සහං ධීතා, ධතරට්ඨස්ස සිරීමතො [ධතරට්ඨසිරීමතො (ස්යා. ක.)];

අහං සිරී ච ලක්ඛී ච, භූරිපඤ්ඤාති මං විදූ;

ඔකාසං යාචිතො දෙහි, වසෙමු තව සන්තිකෙ.

කිංසීලෙ කිංසමාචාරෙ, පුරිසෙ නිවිසසෙ තුවං;

පුට්ඨා මෙ ලක්ඛි අක්ඛාහි, කථං [යථා (සී. පී.)] ජානෙමු තං මයං.

යො ¶ චාපි සීතෙ අථවාපි උණ්හෙ, වාතාතපෙ ඩංසසරීසපෙ ච;

ඛුධං [ඛුද්දං (ස්යා. ක.), ඛුදං (පී.)] පිපාසං අභිභුය්ය සබ්බං, රත්තින්තිවං යො සතතං නියුත්තො;

කාලාගතඤ්ච ¶ න හාපෙති අත්ථං, සො මෙ මනාපො නිවිසෙ ච තම්හි.

අක්කොධනො මිත්තවා චාගවා ච, සීලූපපන්නො අසඨොජුභූතො [අසඨො උජ්ජුභූතො (පී.)];

සඞ්ගාහකො සඛිලො සණ්හවාචො, මහත්තපත්තොපි නිවාතවුත්ති;

තස්මිංහං [තස්මාහං (සී. පී.)] පොසෙ විපුලා භවාමි, ඌමි සමුද්දස්ස යථාපි වණ්ණං.

යො චාපි මිත්තෙ අථවා අමිත්තෙ, සෙට්ඨෙ සරික්ඛෙ අථ වාපි හීනෙ;

අත්ථං චරන්තං අථවා අනත්ථං, ආවී රහො සඞ්ගහමෙව වත්තෙ [වත්තො (ස්යා. ක.)].

වාචං න වජ්ජා ඵරුසං කදාචි, මතස්ස ජීවස්ස ච තස්ස හොමි.

එතෙසං යො අඤ්ඤතරං ලභිත්වා, කන්තා සිරී [කන්තසිරිං (කත්ථචි), කන්තං සිරිං (ස්යා.) අට්ඨකථායං දුතියතතියපාඨන්තරානි] මජ්ජති අප්පපඤ්ඤො;

තං දිත්තරූපං විසමං චරන්තං, කරීසඨානංව [කරීසජාතං ව (සී. ස්යා.)] විවජ්ජයාමි.

අත්තනා ¶ කුරුතෙ ලක්ඛිං, අලක්ඛිං කුරුතත්තනා;

න ¶ හි ලක්ඛිං අලක්ඛිං වා, අඤ්ඤො අඤ්ඤස්ස කාරකොති.

සුචිත්තපත්තඡදන ¶ , තම්බචූළ විහඞ්ගම;

ඔරොහ දුමසාඛාය, මුධා භරියා භවාමි තෙ.

චතුප්පදී ත්වං කල්යාණි, ද්විපදාහං මනොරමෙ;

මිගී පක්ඛී අසඤ්ඤුත්තා, අඤ්ඤං පරියෙස සාමිකං.

කොමාරිකා තෙ හෙස්සාමි, මඤ්ජුකා පියභාණිනී;

වින්ද මං අරියෙන වෙදෙන, සාවය මං යදිච්ඡසි.

කුණපාදිනි ලොහිතපෙ, චොරි කුක්කුටපොථිනි;

න ත්වං අරියෙන වෙදෙන, මමං භත්තාරමිච්ඡසි.

එවම්පි චතුරා [චාතුරා (ස්යා. ක.)] නාරී, දිස්වාන සධනං [පවරං (සී. ස්යා. පී.)] නරං;

නෙන්ති සණ්හාහි වාචාහි, බිළාරී විය කුක්කුටං.

යො ච උප්පතිතං අත්ථං, න ඛිප්පමනුබුජ්ඣති;

අමිත්තවසමන්වෙති, පච්ඡා ච අනුතප්පති.

යො ච උප්පතිතං අත්ථං, ඛිප්පමෙව නිබොධති;

මුච්චතෙ ¶ සත්තුසම්බාධා, කුක්කුටොව බිළාරියාති.

ධම්මං චරථ ඤාතයො, ධම්මං චරථ භද්දං වො [භද්ද වො (ක.)];

ධම්මචාරී සුඛං සෙති, අස්මිං ලොකෙ පරම්හි ච.

භද්දකො වතයං පක්ඛී, දිජො පරමධම්මිකො;

එකපාදෙන තිට්ඨන්තො, ධම්මමෙවානුසාසති.

නාස්ස සීලං විජානාථ, අනඤ්ඤාය පසංසථ;

භුත්වා අණ්ඩඤ්ච පොතඤ්ච [ඡාපෙ ච (සී. පී.)], ධම්මො ධම්මොති භාසති.

අඤ්ඤං භණති වාචාය, අඤ්ඤං කායෙන කුබ්බති;

වාචාය නො ච කායෙන, න තං ධම්මං අධිට්ඨිතො.

වාචාය ¶ ¶ සඛිලො මනොවිදුග්ගො, ඡන්නො කූපසයොව කණ්හසප්පො;

ධම්මධජො ගාමනිගමාසුසාධු [ගාමනිගමාසු සාධුසම්මතො (සී.), ගාමනිගමසාධු (පී.)], දුජ්ජානො පුරිසෙන බාලිසෙන.

ඉමං ¶ තුණ්ඩෙහි පක්ඛෙහි, පාදා චිමං විහෙඨථ [විපොථථ (පී.)];

ඡවඤ්හිමං විනාසෙථ, නායං සංවාසනාරහොති.

සචෙ බ්රාහ්මණ ගච්ඡෙසි, සාකෙතෙ [සාකෙතං (සී. ස්යා.)] අජ්ජුනං [අඤ්ඣනං (සී. ස්යා. පී.)] වනං;

වජ්ජාසි නන්දියං නාම, පුත්තං අස්මාකමොරසං;

මාතා පිතා ච තෙ වුද්ධා, තෙ තං ඉච්ඡන්ති පස්සිතුං.

භුත්තා මයා නිවාපානි, රාජිනො පානභොජනං;

තං රාජපිණ්ඩං අවභොත්තුං [අවභොත්තං (ක.)], නාහං බ්රාහ්මණ මුස්සහෙ.

ඔදහිස්සාමහං පස්සං, ඛුරප්පානිස්ස [ඛුරප්පාණිස්ස (සී.), ඛුරපාණිස්ස (පී.), ඛුරප්පපාණිස්ස (?)] රාජිනො;

තදාහං සුඛිතො මුත්තො, අපි පස්සෙය්ය මාතරං.

මිගරාජා පුරෙ ආසිං, කොසලස්ස නිකෙතනෙ [නිකෙතවෙ (සී. ස්යා. පී.)];

නන්දියො නාම නාමෙන, අභිරූපො චතුප්පදො.

තං මං වධිතුමාගච්ඡි, දායස්මිං අජ්ජුනෙ වනෙ;

ධනුං ආරජ්ජං [ආරජ්ජුං (නිය්ය), අදෙජ්ඣං (සී. පී.) අද්වෙධාභාවං එකීභාවන්ති අත්ථො] කත්වාන, උසුං සන්නය්හ [සන්ධාය (සී. පී.)] කොසලො.

තස්සාහං ¶ ඔදහිං පස්සං, ඛුරප්පානිස්ස රාජිනො;

තදාහං ¶ සුඛිතො මුත්තො, මාතරං දට්ඨුමාගතොති.

අථ කුජ්ඣරථෙසභ කෙතුවරො, සදරීමුඛ නෙරු ලතා ච පුන;

අපනන්ද සිරී ච සුචිත්තවරො, අථ ධම්මික නන්දිමිගෙන දසාති.

සච්චං ¶ කිරෙවමාහංසු, වස්තං [භස්තං (සී. පී.), කලකං (ස්යා.), ගරං (ක.)] බාලොති පණ්ඩිතා;

පස්ස බාලො රහොකම්මං, ආවිකුබ්බං න බුජ්ඣති.

ත්වං ඛොපි [ත්වං නු ඛො (සී. ස්යා.), ත්වඤ්ච ඛො (පී.)] සම්ම බාලොසි, ඛරපුත්ත විජානහි;

රජ්ජුයා හි [රජ්ජුයාසි (පී.)] පරික්ඛිත්තො, වඞ්කොට්ඨො ඔහිතොමුඛො.

අපරම්පි සම්ම තෙ බාල්යං [අයම්පි සම්ම තෙ බාලො (ක.)], යො මුත්තො න පලායසි;

සො ච බාලතරො සම්ම, යං ත්වං වහසි සෙනකං.

යං නු සම්ම අහං බාලො, අජරාජ විජානහි;

අථ ¶ කෙන සෙනකො බාලො, තං මෙ අක්ඛාහි පුච්ඡිතො.

උත්තමත්ථං ලභිත්වාන, භරියාය යො පදස්සති [භයියා යො පදස්සති (පී.), භයියා න භවිස්සති (ක.)];

තෙන ජහිස්සතත්තානං, සා චෙවස්ස න හෙස්සති.

න ¶ වෙ පියම්මෙති [න පියමෙති (ක.), න පියමෙදන්ති (කත්ථචි)] ජනින්ද තාදිසො, අත්තං නිරංකත්වා පියානි සෙවති [සෙවයෙ (?)];

අත්තාව සෙය්යො පරමා ච සෙය්යො, ලබ්භා පියා ඔචිතත්ථෙන පච්ඡාති.

අකක්කසං අඵරුසං, ඛරධොතං සුපාසියං;

සුඛුමං තිඛිණග්ගඤ්ච, කො සූචිං කෙතුමිච්ඡති.

සුමජ්ජඤ්ච සුපාසඤ්ච, අනුපුබ්බං [අනුපුබ්බ (සී. ස්යා.)] සුවට්ටිතං;

ඝනඝාතිමං පටිථද්ධං, කො සූචිං කෙතුමිච්ඡති.

ඉතො දානි පතායන්ති, සූචියො බළිසානි ච;

කොයං කම්මාරගාමස්මිං, සූචිං වික්කෙතුමිච්ඡති.

ඉතො සත්ථානි ගච්ඡන්ති, කම්මන්තා විවිධා පුථූ;

කොයං කම්මාරගාමස්මිං, සූචිං වික්කෙතුමිච්ඡති [මරහති (සී. ස්යා. පී.)].

සූචිං ¶ කම්මාරගාමස්මිං, වික්කෙතබ්බා පජානතා;

ආචරියාව ජානන්ති [ආචරියා සඤ්ජානන්ති (ක.), ආචරියා පජානන්ති (ස්යා.), ආචරියාව සඤ්ජානන්ති (පී.)], කම්මං සුකතදුක්කටං [දුක්කතං (සී. පී.)].

ඉමං ¶ චෙ [ඉමඤ්ච (සී. ස්යා. පී.)] තෙ පිතා භද්දෙ, සූචිං ජඤ්ඤා මයා කතං;

තයා ච මං නිමන්තෙය්ය, යඤ්චත්ථඤ්ඤං ඝරෙ ධනන්ති.

නවඡන්නකෙ [නවඡන්දකෙ (සී. පී.), නවච්ඡද්දකෙ (ස්යා.)] දානි [දොණි (ක.), දානං, දානෙ (කත්ථචි)] දිය්යති, පුණ්ණායං දොණි සුවාමිනී ඨිතා;

බහුකෙ ජනෙ පාසපාණිකෙ, නො ච ඛො මෙ පටිභාති භුඤ්ජිතුං.

තසසි ¶ භමසි ලෙණමිච්ඡසි, අත්තාණොසි කුහිං ගමිස්සසි;

අප්පොස්සුක්කො භුඤ්ජ තුණ්ඩිල, මංසත්ථාය හි පොසිතාම්හසෙ [පොසියාමසෙ (සී. ස්යා. පී.)].

ඔගහ රහදං අකද්දමං, සබ්බං සෙදමලං පවාහය;

ගණ්හාහි නවං විලෙපනං, යස්ස ¶ ගන්ධො න කදාචි ඡිජ්ජති.

කතමො රහදො අකද්දමො, කිංසු සෙදමලන්ති වුච්චති;

කතමඤ්ච නවං විලෙපනං, යස්ස ගන්ධො න කදාචි ඡිජ්ජති.

ධම්මො රහදො අකද්දමො, පාපං සෙදමලන්ති වුච්චති;

සීලඤ්ච නවං විලෙපනං, තස්ස ගන්ධො න කදාචි ඡිජ්ජති.

නන්දන්ති සරීරඝාතිනො, න ච නන්දන්ති සරීරධාරිනො;

පුණ්ණාය ච පුණ්ණමාසියා, රමමානාව ජහන්ති ජීවිතන්ති.

සිඞ්ගීමිගො ආයතචක්ඛුනෙත්තො, අට්ඨිත්තචො වාරිසයො අලොමො;

තෙනාභිභූතො කපණං රුදාමි, හරෙ සඛා කිස්ස නු මං ජහාසි.

සො ¶ ¶ පස්සසන්තො මහතා ඵණෙන, භුජඞ්ගමො කක්කටමජ්ඣපත්තො;

සඛා සඛාරං පරිතායමානො, භුජඞ්ගමං කක්කටකො ගහෙසි.

න වායසං නො පන කණ්හසප්පං, ඝාසත්ථිකො කක්කටකො අදෙය්ය;

පුච්ඡාමි තං ආයතචක්ඛුනෙත්ත, අථ කිස්ස හෙතුම්හ උභො ගහීතා.

අයං පුරිසො මම අත්ථකාමො, යො මං ගහෙත්වාන දකාය නෙති;

තස්මිං මතෙ දුක්ඛමනප්පකං මෙ, අහඤ්ච එසො ච උභො න හොම.

මමඤ්ච දිස්වාන පවද්ධකායං, සබ්බො ජනො හිංසිතුමෙව මිච්ඡෙ;

සාදුඤ්ච ථූලඤ්ච මුදුඤ්ච මංසං, කාකාපි මං දිස්වාන [දිස්ව (සී. පී.)] විහෙඨයෙය්යුං.

සචෙතස්ස ¶ හෙතුම්හ උභො ගහීතා, උට්ඨාතු පොසො විසමාවමාමි [විසමාචමාමි (සී. පී. ක.)];

මමඤ්ච කාකඤ්ච පමුඤ්ච ඛිප්පං, පුරෙ ¶ විසං ගාළ්හමුපෙති මච්චං.

සප්පං පමොක්ඛාමි න තාව කාකං, පටිබන්ධකො [පටිබද්ධකො (සී. පී.)] හොහිති [හොති හි (ස්යා.)] තාව කාකො;

පුරිසඤ්ච දිස්වාන සුඛිං අරොගං, කාකං පමොක්ඛාමි යථෙව සප්පං.

කාකො ¶ තදා දෙවදත්තො අහොසි, මාරො පන කණ්හසප්පො අහොසි;

ආනන්දභද්දො කක්කටකො අහොසි, අහං තදා බ්රාහ්මණො හොමි සත්ථාති [තත්ථාති (සී. පී.)].

සකුණො මය්හකො නාම, ගිරිසානුදරීචරො;

පක්කං පිප්ඵලිමාරුය්හ, මය්හං මය්හන්ති කන්දති.

තස්සෙවං විලපන්තස්ස, දිජසඞ්ඝා සමාගතා;

භුත්වාන පිප්ඵලිං යන්ති, විලපත්වෙව සො දිජො.

එවමෙව ඉධෙකච්චො, සඞ්ඝරිත්වා බහුං ධනං;

නෙවත්තනො න ඤාතීනං, යථොධිං පටිපජ්ජති.

න සො අච්ඡාදනං භත්තං, න මාලං න විලෙපනං;

අනුභොති ¶ [නානුභොති (ස්යා. ක.)] සකිං කිඤ්චි, න සඞ්ගණ්හාති ඤාතකෙ.

තස්සෙවං විලපන්තස්ස, මය්හං මය්හන්ති රක්ඛතො;

රාජානො අථ වා චොරා, දායදා යෙ ව [යෙ ච (ස්යා. ක.)] අප්පියා;

ධනමාදාය ගච්ඡන්ති, විලපත්වෙව සො නරො.

ධීරො [ධීරො ච (සී.)] භොගෙ අධිගම්ම, සඞ්ගණ්හාති ච ඤාතකෙ;

තෙන සො කිත්තිං පප්පොති, පෙච්ච සග්ගෙ පමොදතීති [සග්ගෙ ච මොදතීති (සී. පී.)].

දුබ්බණ්ණරූපං තුවමරියවණ්ණී, පුරක්ඛත්වා [පුරක්ඛිත්වා (ස්යා. ක.)] පඤ්ජලිකො නමස්සසි;

සෙය්යො නු තෙ සො උදවා [උදාහු (ස්යා. ක.)] සරික්ඛො, නාමං පරස්සත්තනො චාපි බ්රූහි.

න ¶ නාමගොත්තං ගණ්හන්ති රාජ, සම්මග්ගතානුජ්ජුගතාන [සමග්ගතානුජ්ජුගතාන (ස්යා.), සමුග්ගතානුජ්ජුගතාන (ක.)] දෙවා;

අහඤ්ච තෙ නාමධෙය්යං වදාමි, සක්කොහමස්මී තිදසානමින්දො.

යො ¶ දිස්වා භික්ඛුං චරණූපපන්නං, පුරක්ඛත්වා පඤ්ජලිකො නමස්සති;

පුච්ඡාමි තං දෙවරාජෙතමත්ථං, ඉතො ¶ චුතො කිං ලභතෙ සුඛං සො.

යො දිස්වා භික්ඛුං චරණූපපන්නං, පුරක්ඛත්වා පඤ්ජලිකො නමස්සති;

දිට්ඨෙව ධම්මෙ ලභතෙ පසංසං, සග්ගඤ්ච සො යාති සරීරභෙදා.

ලක්ඛී වත මෙ උදපාදි අජ්ජ, යං වාසවං භූතපතිද්දසාම;

භික්ඛුඤ්ච දිස්වාන තුවඤ්ච සක්ක, කාහාමි පුඤ්ඤානි අනප්පකානි.

අද්ධා හවෙ සෙවිතබ්බා සපඤ්ඤා, බහුස්සුතා යෙ බහුඨානචින්තිනො;

භික්ඛුඤ්ච දිස්වාන මමඤ්ච රාජ, කරොහි පුඤ්ඤානි අනප්පකානි.

අක්කොධනො නිච්චපසන්නචිත්තො, සබ්බාතිථීයාචයොගො භවිත්වා;

නිහච්ච මානං අභිවාදයිස්සං, සුත්වාන දෙවින්ද සුභාසිතානීති.

විජ්ජාධර [ධජවිහෙඨක (සී. පී.), පබ්බජිතවිහෙඨක (ස්යා.)] ජාතකං ඡට්ඨං.

යමෙතං ¶ ¶ [යමෙකං (පී.)] වාරිජං පුප්ඵං, අදින්නං උපසිඞ්ඝසි;

එකඞ්ගමෙතං ථෙය්යානං, ගන්ධථෙනොසි මාරිස.

න හරාමි න භඤ්ජාමි, ආරා සිඞ්ඝාමි වාරිජං;

අථ කෙන නු වණ්ණෙන, ගන්ධථෙනොති වුච්චති.

යොයං භිසානි ඛණති, පුණ්ඩරීකානි භඤ්ජති;

එවං ආකිණ්ණකම්මන්තො, කස්මා එසො න වුච්චති.

ආකිණ්ණලුද්දො පුරිසො, ධාතිචෙලංව මක්ඛිතො;

තස්මිං මෙ වචනං නත්ථි, තඤ්චාරහාමි වත්තවෙ.

අනඞ්ගණස්ස පොසස්ස, නිච්චං සුචිගවෙසිනො;

වාලග්ගමත්තං පාපස්ස, අබ්භාමත්තංව ඛායති.

අද්ධා මං යක්ඛ ජානාසි, අථො මං අනුකම්පසි;

පුනපි යක්ඛ වජ්ජාසි, යදා පස්සසි එදිසං.

නෙව තං උපජීවාමි, නපි තෙ භතකාම්හසෙ [භතකම්හසෙ (සී. පී.), භතිකම්හසෙ (ස්යා.)];

ත්වමෙව භික්ඛු ජානෙය්ය, යෙන ගච්ඡෙය්ය සුග්ගතින්ති.

සිඞ්ඝපුප්ඵ [භිසපුප්ඵ (සී. පී.), උපසිඞ්ඝපුප්ඵ (ස්යා.)] ජාතකං සත්තමං.

සුසුඛං ¶ වත ජීවන්ති, යෙ ජනා විඝාසාදිනො;

දිට්ඨෙව ¶ ධම්මෙ පාසංසා, සම්පරායෙ ච සුග්ගතී.

සුකස්ස [සුවස්ස (සී. ස්යා. පී.)] භාසමානස්ස, න නිසාමෙථ පණ්ඩිතා;

ඉදං සුණාථ සොදරියා, අම්හෙවායං පසංසති.

නාහං තුම්හෙ පසංසාමි, කුණපාදා සුණාථ මෙ;

උච්ඡිට්ඨභොජිනො [භොජනා (ක.)] තුම්හෙ, න තුම්හෙ විඝාසාදිනො.

සත්තවස්සා ¶ පබ්බජිතා, මෙජ්ඣාරඤ්ඤෙ [මජ්ඣෙරඤ්ඤෙ (ක.)] සිඛණ්ඩිනො;

විඝාසෙනෙව යාපෙන්තා, මයං චෙ භොතො ගාරය්හා;

තුම්හෙ සීහානං බ්යග්ඝානං, වාළානඤ්චාවසිට්ඨකං;

උච්ඡිට්ඨෙනෙව යාපෙන්තා, මඤ්ඤිව්හො විඝාසාදිනො.

යෙ බ්රාහ්මණස්ස සමණස්ස, අඤ්ඤස්ස වා [අඤ්ඤස්ස ච (සී. ස්යා.), අඤ්ඤස්සෙව (පී.)] වනිබ්බිනො [වණිබ්බිනො (සී. ස්යා.)];

දත්වාව [දත්වාන (පී. ක.)] සෙසං භුඤ්ජන්ති, තෙ ජනා විඝාසාදිනොති.

පණීතං භුඤ්ජසෙ භත්තං, සප්පිතෙලඤ්ච මාතුල;

අථ කෙන නු වණ්ණෙන, කිසො ත්වමසි වායස.

අමිත්තමජ්ඣෙ වසතො, තෙසු ආමිසමෙසතො;

නිච්චං උබ්බිග්ගහදයස්ස, කුතො කාකස්ස දළ්හියං.

නිච්චං උබ්බෙගිනො [උබ්බිග්ගිනො (ස්යා. ක.), උබ්බෙධිනො (සී.)] කාකා, ධඞ්කා පාපෙන කම්මුනා;

ලද්ධො ¶ පිණ්ඩො න පීණෙති, කිසො තෙනස්මි වට්ටක.

ලූඛානි තිණබීජානි, අප්පස්නෙහානි භුඤ්ජසි;

අථ කෙන නු වණ්ණෙන, ථූලො ත්වමසි වට්ටක.

අප්පිච්ඡා අප්පචින්තාය, අදූරගමනෙන ච;

ලද්ධාලද්ධෙන යාපෙන්තො, ථූලො තෙනස්මි වායස.

අප්පිච්ඡස්ස ¶ හි පොසස්ස, අප්පචින්තසුඛස්ස [අප්පචින්තිසුඛස්ස (සී. ස්යා. පී.)] ච;

සුසඞ්ගහිතමානස්ස [සුසඞ්ගහිතපමාණස්ස (සී. ස්යා. පී.)], වුත්තී සුසමුදානයාති.

චිරස්සං වත පස්සාමි, සහායං මණිධාරිනං;

සුකතා [සුකතාය (සී. පී.)] මස්සුකුත්තියා, සොභතෙ වත මෙ සඛා.

පරූළ්හකච්ඡනඛලොමො ¶ , අහං කම්මෙසු බ්යාවටො;

චිරස්සං න්හාපිතං ලද්ධා, ලොමං තං අජ්ජං හාරයිං [අපහාරයිං (සී. පී.)].

යං නු ලොමං අහාරෙසි, දුල්ලභං ලද්ධ කප්පකං;

අථ කිඤ්චරහි තෙ සම්ම, කණ්ඨෙ කිණිකිණායති [ඉදං කණ්ඨෙ කිණායති (ක.), කණ්ඨෙ කිංනිකිලායති (ස්යා.)].

මනුස්සසුඛුමාලානං, මණි කණ්ඨෙසු ලම්බති;

තෙසාහං ¶ අනුසික්ඛාමි, මා ත්වං මඤ්ඤි දවා කතං.

සචෙපිමං පිහයසි, මස්සුකුත්තිං සුකාරිතං;

කාරයිස්සාමි තෙ සම්ම, මණිඤ්චාපි දදාමි තෙ.

ත්වඤ්ඤෙව මණිනා ඡන්නො, සුකතාය ච මස්සුයා;

ආමන්ත ඛො තං ගච්ඡාමි, පියං මෙ තව දස්සනන්ති.

පාරාවතජාතකං [කාකජාතකං (සී. පී.), මණිජාතකං (ස්යා.)] දසමං.

ඛරපුත්තවග්ගො [සෙනකවග්ගො (සී. පී.), ඛුරපුත්තවග්ගො (ස්යා.), සූචිවග්ගො (ක.)] දුතියො.

අථ පස්ස සසූචි ච තුණ්ඩිලකො, මිග මය්හකපඤ්චමපක්ඛිවරො;

අථ පඤ්ජලි වාරිජ මෙජ්ඣ පුන, අථ වට්ට කපොතවරෙන දසාති.

අථ වග්ගං පකිත්තිස්සං, ඡනිපාතං වරුත්තමෙ;

අවාරියා ච ඛරො ච [සෙනක (සී.), සූචි ච (ස්යා. ක.)], ද්වෙ ච වුත්තා සුබ්යඤ්ජනාති.

දියඩ්ඪකුක්කූ ¶ ¶ ¶ උදයෙන කණ්ණිකා, විදත්ථියො අට්ඨ පරික්ඛිපන්ති නං;

සා සිංසපා [සසිංසපා (සී. පී.), සා සීසපා (ස්යා.), යා සිංසපා (ක. සී. නිය්ය)] සාරමයා අඵෙග්ගුකා, කුහිං ඨිතා උප්පරිතො [උපරිතො (සී. ස්යා. පී.)] න ධංසති.

යා තිංසති සාරමයා අනුජ්ජුකා, පරිකිරිය [පකිරියා (ක.)] ගොපාණසියො සමං ඨිතා [සමට්ඨිතා (සී. ස්යා.)];

තාහි සුසඞ්ගහිතා බලසා පීළිතා [තා සඞ්ගහිතා බලසා ච පීළිතා (සී.), තාහි සුසඞ්ගහිතා බලසා ච පීළිතා (ස්යා.), තාහි සඞ්ගහීතා බලසා ච පීළිතා (පී.)], සමං ඨිතා උප්පරිතො න ධංසති.

එවම්පි මිත්තෙහි දළ්හෙහි පණ්ඩිතො, අභෙජ්ජරූපෙහි සුචීහි මන්තිභි;

සුසඞ්ගහීතො සිරියා න ධංසති, ගොපාණසී භාරවහාව කණ්ණිකා.

ඛරත්තචං බෙල්ලං යථාපි සත්ථවා, අනාමසන්තොපි කරොති තිත්තකං;

සමාහරං සාදුං කරොති පත්ථිව, අසාදුං කයිරා තනුබන්ධමුද්ධරං [තනුවට්ටමුද්ධරං (සී. පී.)].

එවම්පි ¶ ගාමනිගමෙසු පණ්ඩිතො, අසාහසං රාජධනානි සඞ්ඝරං;

ධම්මානුවත්තී පටිපජ්ජමානො, ස ඵාති කයිරා අවිහෙඨයං පරං.

ඔදාතමූලං ¶ සුචිවාරිසම්භවං, ජාතං යථා පොක්ඛරණීසු අම්බුජං;

පදුමං යථා අග්ගිනිකාසිඵාලිමං, න කද්දමො න රජො න වාරි ලිම්පති.

එවම්පි වොහාරසුචිං අසාහසං, විසුද්ධකම්මන්තමපෙතපාපකං;

න ලිම්පති කම්මකිලෙස තාදිසො, ජාතං යථා පොක්ඛරණීසු අම්බුජන්ති.

යථා චාපො නින්නමති, ජියා චාපි නිකූජති;

හඤ්ඤතෙ නූන මනොජො, මිගරාජා සඛා මම.

හන්ද දානි වනන්තානි, පක්කමාමි යථාසුඛං;

නෙතාදිසා සඛා හොන්ති, ලබ්භා මෙ ජීවතො සඛා.

න ¶ පාපජනසංසෙවී, අච්චන්තං සුඛමෙධති;

මනොජං ¶ පස්ස සෙමානං, ගිරියස්සානුසාසනී [අරියස්සානුසාසනී (සී. ස්යා. පී.)].

න පාපසම්පවඞ්කෙන, මාතා පුත්තෙන නන්දති;

මනොජං පස්ස සෙමානං, අච්ඡන්නං [සච්ඡන්නං (ක.)] සම්හි ලොහිතෙ.

එවමාපජ්ජතෙ පොසො, පාපියො ච නිගච්ඡති;

යො වෙ හිතානං වචනං, න කරොති අත්ථදස්සිනං.

එවඤ්ච සො හොති තතො ච පාපියො, යො උත්තමො අධමජනූපසෙවී;

පස්සුත්තමං අධමජනූපසෙවිතං [සෙවිං (ස්යා.)], මිගාධිපං සරවරවෙගනිද්ධුතං.

නිහීයති ¶ පුරිසො නිහීනසෙවී, න ච හායෙථ කදාචි තුල්යසෙවී;

සෙට්ඨමුපගමං [මුපනමං (සී. පී. අ. නි. 3.26)] උදෙති ඛිප්පං, තස්මාත්තනා උත්තරිතරං [තස්මා අත්තනො උත්තරිං (සී. පී.), තස්මා අත්තනො උත්තරං (ස්යා.)] භජෙථාති.

රාජා තෙ භත්තං පාහෙසි, සුචිං මංසූපසෙචනං;

මඝදෙවස්මිං [මඛාදෙවස්මිං (සී. පී.), මාඝදෙවස්මිං (ක.)] අධිවත්ථෙ, එහි නික්ඛම්ම භුඤ්ජස්සු.

එහි මාණව ඔරෙන, භික්ඛමාදාය සූපිතං;

ත්වඤ්ච ¶ මාණව භික්ඛා ච [භක්ඛොසි (ස්යා.), භක්ඛාව (ක.)], උභො භක්ඛා භවිස්සථ.

අප්පකෙන තුවං යක්ඛ, ථුල්ලමත්ථං ජහිස්සසි;

භික්ඛං තෙ නාහරිස්සන්ති, ජනා මරණසඤ්ඤිනො.

ලද්ධාය යක්ඛා [ලද්ධායං යක්ඛ (සී. ස්යා. පී.)] තව නිච්චභික්ඛං, සුචිං පණීතං රසසා උපෙතං;

භික්ඛඤ්ච තෙ ආහරියො නරො ඉධ, සුදුල්ලභො හෙහිති භක්ඛිතෙ [ඛාදිතෙ (සී. ස්යා. පී.)] මයි.

මමෙව [මමෙස (සී. පී.)] සුතනො අත්ථො, යථා භාසසි මාණව;

මයා ත්වං සමනුඤ්ඤාතො, සොත්ථිං පස්සාහි මාතරං.

ඛග්ගං ඡත්තඤ්ච පාතිඤ්ච, ගච්ඡමාදාය [ගච්ඡෙවාදාය (සී. ස්යා. පී.)] මාණව;

සොත්ථිං පස්සතු තෙ මාතා, ත්වඤ්ච පස්සාහි මාතරං.

එවං යක්ඛ සුඛී හොහි, සහ සබ්බෙහි ඤාතිභි;

ධනඤ්ච මෙ අධිගතං, රඤ්ඤො ච වචනං කතන්ති.

තෙ ¶ ¶ කථං නු කරිස්සන්ති, වුද්ධා ගිරිදරීසයා;

අහං බද්ධොස්මි පාසෙන, නිලීයස්ස වසං ගතො.

කිං ගිජ්ඣ පරිදෙවසි, කා නු තෙ පරිදෙවනා;

න ¶ මෙ සුතො වා දිට්ඨො වා, භාසන්තො මානුසිං දිජො.

භරාමි මාතාපිතරො, වුද්ධෙ ගිරිදරීසයෙ;

තෙ කථං නු කරිස්සන්ති, අහං වසං ගතො තව.

යං නු ගිජ්ඣො යොජනසතං, කුණපානි අවෙක්ඛති;

කස්මා ජාලඤ්ච පාසඤ්ච, ආසජ්ජාපි න බුජ්ඣසි.

යදා පරාභවො හොති, පොසො ජීවිතසඞ්ඛයෙ;

අථ ජාලඤ්ච පාසඤ්ච, ආසජ්ජාපි න බුජ්ඣති.

භරස්සු මාතාපිතරො, වුද්ධෙ ගිරිදරීසයෙ;

මයා ත්වං සමනුඤ්ඤාතො, සොත්ථිං පස්සාහි ඤාතකෙ.

එවං ලුද්දක නන්දස්සු, සහ සබ්බෙහි ඤාතිභි;

භරිස්සං මාතාපිතරො, වුද්ධෙ ගිරිදරීසයෙති.

අනුතීරචාරී භද්දන්තෙ, සහායමනුධාව මං;

මහා මෙ ගහිතො [රොහිතො (ක.)] මච්ඡො, සො මං හරති වෙගසා.

ගම්භීරචාරී භද්දන්තෙ, දළ්හං ගණ්හාහි ථාමසා;

අහං තං උද්ධරිස්සාමි, සුපණ්ණො උරගාමිව [උරගම්මිව (සී. ස්යා. පී.)].

විවාදො නො සමුප්පන්නො, දබ්භපුප්ඵ සුණොහි මෙ;

සමෙහි ¶ මෙධගං [මෙධකං (පී.)] සම්ම, විවාදො වූපසම්මතං.

ධම්මට්ඨොහං පුරෙ ආසිං, බහූ අඩ්ඩා මෙ තීරිතා [බහුඅට්ටං මෙ තීරිතං (සී.), බහුඅට්ටංව තීරිතං (ස්යා.), බහු අත්ථං මෙ තීරිතං (පී.)];

සමෙමි මෙධගං සම්ම, විවාදො වූපසම්මතං.

අනුතීරචාරි ¶ නඞ්ගුට්ඨං, සීසං ගම්භීරචාරිනො;

අච්චායං [අථායං (සී. පී.)] මජ්ඣිමො ඛණ්ඩො, ධම්මට්ඨස්ස භවිස්සති.

චිරම්පි ¶ භක්ඛො අභවිස්ස, සචෙ න විවදෙමසෙ;

අසීසකං අනඞ්ගුට්ඨං, සිඞ්ගාලො හරති රොහිතං.

යථාපි රාජා නන්දෙය්ය, රජ්ජං ලද්ධාන ඛත්තියො;

එවාහමජ්ජ නන්දාමි, දිස්වා පුණ්ණමුඛං පතිං.

කථං නු ථලජො සන්තො, උදකෙ මච්ඡං පරාමසි;

පුට්ඨො මෙ සම්ම අක්ඛාහි, කථං අධිගතං තයා.

විවාදෙන කිසා හොන්ති, විවාදෙන ධනක්ඛයා;

ජීනා උද්දා විවාදෙන, භුඤ්ජ මායාවි රොහිතං.

එවමෙව මනුස්සෙසු, විවාදො යත්ථ ජායති;

ධම්මට්ඨං පටිධාවන්ති, සො හි නෙසං විනායකො;

ධනාපි තත්ථ ජීයන්ති, රාජකොසො පවඩ්ඪතීති [ච වඩ්ඪති (පී.)].

පණ්ණකං [දසණ්ණකං (සී. ස්යා. පී.)] තිඛිණධාරං, අසිං සම්පන්නපායිනං;

පරිසායං ¶ පුරිසො ගිලති, කිං දුක්කරතරං තතො;

යදඤ්ඤං දුක්කරං ඨානං, තං මෙ අක්ඛාහි පුච්ඡිතො.

ගිලෙය්ය පුරිසො ලොභා, අසිං සම්පන්නපායිනං;

යො ච වජ්ජා දදාමීති, තං දුක්කරතරං තතො;

සබ්බඤ්ඤං සුකරං ඨානං, එවං ජානාහි මද්දව [මාගධ (සී. ස්යා. පී.)].

බ්යාකාසි ආයුරො පඤ්හං, අත්ථං [අත්ථ (පී. සී. නිය්ය)] ධම්මස්ස කොවිදො;

පුක්කුසං දානි පුච්ඡාමි, කිං දුක්කරතරං තතො;

යදඤ්ඤං දුක්කරං ඨානං, තං මෙ අක්ඛාහි පුච්ඡිතො.

න ¶ වාචමුපජීවන්ති, අඵලං ගිරමුදීරිතං;

යො ච දත්වා අවාකයිරා, තං දුක්කරතරං තතො;

සබ්බඤ්ඤං සුකරං ඨානං, එවං ජානාහි මද්දව.

බ්යාකාසි පුක්කුසො පඤ්හං, අත්ථං ධම්මස්ස කොවිදො;

සෙනකං දානි පුච්ඡාමි, කිං දුක්කරතරං තතො;

යදඤ්ඤං දුක්කරං ඨානං, තං මෙ අක්ඛාහි පුච්ඡිතො.

දදෙය්ය ¶ පුරිසො දානං, අප්පං වා යදි වා බහුං;

යො ච දත්වා නානුතප්පෙ [තපෙ (සී. පී.)], තං දුක්කරතරං තතො;

සබ්බඤ්ඤං සුකරං ඨානං, එවං ජානාහි මද්දව.

බ්යාකාසි ආයුරො පඤ්හං, අථො පුක්කුසපොරිසො;

සබ්බෙ ¶ පඤ්හෙ අතිභොති, යථා භාසති සෙනකොති.

පණ්ණක [දසණ්ණක (සී. ස්යා. පී.)] ජාතකං ඡට්ඨං.

විබ්භන්තචිත්තො කුපිතින්ද්රියොසි, නෙත්තෙහි තෙ වාරිගණා සවන්ති;

කිං තෙ නට්ඨං කිං පන පත්ථයානො, ඉධාගමා බ්රහ්මෙ තදිඞ්ඝ [බ්රාහ්මණ ඉඞ්ඝ (සී. ස්යා.)] බ්රූහි.

මිය්යෙථ භරියා වජතො මමජ්ජ, අගච්ඡතො මරණමාහ යක්ඛො;

එතෙන දුක්ඛෙන පවෙධිතොස්මි, අක්ඛාහි මෙ සෙනක එතමත්ථං.

බහූනි ඨානානි විචින්තයිත්වා, යමෙත්ථ වක්ඛාමි තදෙව සච්චං;

මඤ්ඤාමි තෙ බ්රාහ්මණ සත්තුභස්තං, අජානතො කණ්හසප්පො පවිට්ඨො.

ආදාය ¶ දණ්ඩං පරිසුම්භ භස්තං, පස්සෙළමූගං උරගං දුජිව්හං [දිජිව්හං (සී. පී.)];

ඡින්දජ්ජ කඞ්ඛං විචිකිච්ඡිතානි, භුජඞ්ගමං පස්ස පමුඤ්ච භස්තං.

සංවිග්ගරූපො ¶ පරිසාය මජ්ඣෙ, සො බ්රාහ්මණො සත්තුභස්තං පමුඤ්චි;

අථ නික්ඛමි උරගො උග්ගතෙජො, ආසීවිසො සප්පො ඵණං කරිත්වා.

සුලද්ධලාභා ජනකස්ස රඤ්ඤො, යො පස්සතී සෙනකං සාධුපඤ්ඤං;

විවට්ටඡද්දො [විවත්තච්ඡද්දො (සී.), විවට්ටච්ඡදො (ස්යා.), විවට්ටච්ඡද්දා (පී.)] නුසි සබ්බදස්සී, ඤාණං නු තෙ බ්රාහ්මණ භිංසරූපං.

ඉමානි මෙ සත්තසතානි අත්ථි, ගණ්හාහි සබ්බානි දදාමි තුය්හං;

තයා හි මෙ ජීවිතමජ්ජ ලද්ධං, අථොපි භරියාය මකාසි සොත්ථිං.

න පණ්ඩිතා වෙතනමාදියන්ති, චිත්රාහි ගාථාහි සුභාසිතාහි;

ඉතොපි තෙ බ්රහ්මෙ දදන්තු විත්තං, ආදාය ත්වං ගච්ඡ සකං නිකෙතන්ති.

සත්තුභස්තජාතකං [සෙනකජාතකං (ස්යා.)] සත්තමං.

යෙමෙ ¶ අහං න ජානාමි, අට්ඨිසෙන වනිබ්බකෙ;

තෙ මං සඞ්ගම්ම යාචන්ති, කස්මා මං ත්වං න යාචසි.

යාචකො ¶ අප්පියො හොති, යාචං අදදමප්පියො;

තස්මාහං තං න යාචාමි, මා මෙ විදෙස්සනා [විද්දෙසනා (සී. පී.)] අහු.

යො ¶ වෙ යාචනජීවානො, කාලෙ යාචං න යාචති;

පරඤ්ච පුඤ්ඤා [පුඤ්ඤං (ස්යා. ක.)] ධංසෙති, අත්තනාපි න ජීවති.

යො ච [යො වෙ (ක.)] යාචනජීවානො, කාලෙ යාචඤ්හි යාචති [යාචංපි යාචති (ස්යා.), යාචානි යාචති (පී.), යාචති යාචනං (සී. නිය්ය), යාචනං යාචති (ක.)];

පරඤ්ච පුඤ්ඤං ලබ්භෙති, අත්තනාපි ච ජීවති.

න වෙ දෙස්සන්ති [න වෙ දුස්සන්ති (ස්යා.), න වෙ දිස්සන්ති (පී.), න විදෙස්සන්ති (ක. අට්ඨ.)] සප්පඤ්ඤා, දිස්වා යාචකමාගතෙ;

බ්රහ්මචාරි පියො මෙසි, වද ත්වං [වර තං (සී.), වර ත්වං (පී.)] භඤ්ඤමිච්ඡසි [යඤ්ඤමිච්ඡසි (?)].

න වෙ යාචන්ති සප්පඤ්ඤා, ධීරො ච වෙදිතුමරහති;

උද්දිස්ස අරියා තිට්ඨන්ති, එසා අරියාන යාචනා.

දදාමි තෙ බ්රාහ්මණ රොහිණීනං, ගවං සහස්සං සහ පුඞ්ගවෙන;

අරියො හි අරියස්ස කථං න දජ්ජා, සුත්වාන ගාථා තව ධම්මයුත්තාති.

යත්ථ ¶ වෙරී නිවසති, න වසෙ තත්ථ පණ්ඩිතො;

එකරත්තං දිරත්තං වා, දුක්ඛං වසති වෙරිසු.

දිසො වෙ ලහුචිත්තස්ස, පොසස්සානුවිධීයතො;

එකස්ස කපිනො හෙතු, යූථස්ස අනයො කතො.

බාලොව [ච (සී. ස්යා. පී.)] පණ්ඩිතමානී, යූථස්ස පරිහාරකො;

සචිත්තස්ස වසං ගන්ත්වා, සයෙථායං [පස්සෙථායං (ක.)] යථා කපි.

න සාධු බලවා බාලො, යූථස්ස පරිහාරකො;

අහිතො භවති ඤාතීනං, සකුණානංව චෙතකො [චෙටකො (ක.)].

ධීරොව ¶ බලවා සාධු, යූථස්ස පරිහාරකො;

හිතො භවති ඤාතීනං, තිදසානංව වාසවො.

යො ච සීලඤ්ච පඤ්ඤඤ්ච, සුතඤ්චත්තනි පස්සති;

උභින්නමත්ථං චරති, අත්තනො ච පරස්ස ච.

තස්මා තුලෙය්ය මත්තානං, සීලපඤ්ඤාසුතාමිව [සීලං පඤ්ඤං සුතංපිව (ස්යා.)];

ගණං වා පරිහරෙ ධීරො, එකො වාපි පරිබ්බජෙති.

ද්වාසත්තති ¶ ගොතම [භො ගොතම (ක.)] පුඤ්ඤකම්මා, වසවත්තිනො ¶ ජාතිජරං අතීතා;

අයමන්තිමා වෙදගූ බ්රහ්මපත්ති [බ්රහ්මුපපත්ති (ස්යා. ක.)], අස්මාභිජප්පන්ති ජනා [පජා (ක.)] අනෙකා.

අප්පඤ්හි එතං [අප්පඤ්ච හෙතං (ස්යා.), අප්පංසි එතං (ක.)] න හි දීඝමායු, යං ත්වං බක මඤ්ඤසි දීඝමායුං;

සතං සහස්සානි [සහස්සානං (සී. පී. සං. නි. 1.175), සහස්සාන (ස්යා. කං.)] නිරබ්බුදානං, ආයුං පජානාමි තවාහ බ්රහ්මෙ.

අනන්තදස්සී භගවාහමස්මි, ජාතිජ්ජරං සොකමුපාතිවත්තො;

කිං මෙ පුරාණං වතසීලවත්තං [සීලවන්තං (පී. ක.)], ආචික්ඛ මෙ තං යමහං විජඤ්ඤං.

යං ත්වං අපායෙසි බහූ මනුස්සෙ, පිපාසිතෙ ඝම්මනි සම්පරෙතෙ;

තං තෙ පුරාණං වතසීලවත්තං, සුත්තප්පබුද්ධොව අනුස්සරාමි.

යං ¶ එණිකූලස්මි ජනං ගහීතං, අමොචයී ගය්හක නිය්යමානං;

තං තෙ පුරාණං වතසීලවත්තං, සුත්තප්පබුද්ධොව අනුස්සරාමි.

ගඞ්ගාය සොතස්මිං ගහීතනාවං, ලුද්දෙන ¶ නාගෙන මනුස්සකප්පා;

අමොචයි ත්වං බලසා පසය්හ, තං තෙ පුරාණං වතසීලවත්තං;

කප්පො ච තෙ බද්ධචරො [පත්ථචරො (ස්යා.), පට්ඨචරො (ක.)] අහොසි, සම්බුද්ධිමන්තං [සම්බුද්ධිවන්තං (ස්යා. පී.), සම්බුද්ධවන්තං (ක.)] වතිනං [වතිතං (ස්යා.), වතිදං (ක.)] අමඤ්ඤං;

තං තෙ පුරාණං වතසීලවත්තං, සුත්තප්පබුද්ධොව අනුස්සරාමි.

අද්ධා පජානාසි මමෙතමායුං, අඤ්ඤම්පි ජානාසි තථා හි බුද්ධො;

තථා හි තායං [ත්යායං (සං. නි. 1.175)] ජලිතානුභාවො, ඔභාසයං තිට්ඨති බ්රහ්මලොකන්ති.

වරකණ්ණික චාපවරො සුතනො, අථ ගිජ්ඣ සරොහිතමච්ඡවරො;

පුන පණ්ණක [දසණ්ණක (සී. ස්යා. පී.)] සෙනක යාචනකො, අථ වෙරි සබ්රහ්මබකෙන දසාති.

හිත්වා ¶ ¶ ¶ ගාමසහස්සානි, පරිපුණ්ණානි සොළස;

කොට්ඨාගාරානි ඵීතානි, සන්නිධිං දානි කුබ්බසි.

හිත්වා ගන්ධාරවිසයං, පහූතධනධාරියං [ධානියං (සී. පී.), ධඤ්ඤන්ති අත්ථො];

පසාසනතො [පසාසනිතො (සී. ස්යා.), පසාසනාතො (පී.)] නික්ඛන්තො, ඉධ දානි පසාසසි.

ධම්මං භණාමි වෙදෙහ, අධම්මො මෙ න රුච්චති;

ධම්මං මෙ භණමානස්ස, න පාපමුපලිම්පති.

යෙන කෙනචි වණ්ණෙන, පරො ලභති රුප්පනං;

මහත්ථියම්පි චෙ වාචං, න තං භාසෙය්ය පණ්ඩිතො.

කාමං රුප්පතු වා මා වා, භුසංව විකිරීයතු;

ධම්මං මෙ භණමානස්ස, න පාපමුපලිම්පති.

නො චෙ අස්ස සකා බුද්ධි, විනයො වා සුසික්ඛිතො;

වනෙ අන්ධමහිංසොව [අන්ධමහිසොව (සී. පී.)] චරෙය්ය බහුකො ජනො.

යස්මා ච පනිධෙකච්චෙ, ආචෙරම්හි [ආචාරම්හි (සී. පී.)] සුසික්ඛිතා;

තස්මා විනීතවිනයා, චරන්ති සුසමාහිතාති.

අත්තානං ¶ සඞ්කමං කත්වා, යො සොත්ථිං සමතාරයි;

කිං ත්වං තෙසං කිමෙ [කිමො (සී. පී.), කිං මෙ (ස්යා.)] තුය්හං, හොන්ති එතෙ [හෙතෙ (ස්යා.), සො තෙ (ක.)] මහාකපි.

රාජාහං ඉස්සරො තෙසං, යූථස්ස පරිහාරකො;

තෙසං සොකපරෙතානං, භීතානං තෙ අරින්දම.

උල්ලඞ්ඝයිත්වා [ස ලඞ්ඝයිත්වා (පී.), සුලඞ්ඝයිත්වා (ක.)] අත්තානං, විස්සට්ඨධනුනො සතං;

තතො අපරපාදෙසු, දළ්හං බන්ධං ලතාගුණං.

ඡින්නබ්භමිව ¶ වාතෙන, නුණ්ණො [නුන්නො (සී.)] රුක්ඛං උපාගමිං;

සොහං අප්පභවං තත්ථ, සාඛං හත්ථෙහි අග්ගහිං.

තං ¶ මං වියායතං සන්තං, සාඛාය ච ලතාය ච;

සමනුක්කමන්තා පාදෙහි, සොත්ථිං සාඛාමිගා ගතා.

තං මං න තපතෙ බන්ධො, මතො [වධො (සී. ස්යා. පී.)] මෙ න තපෙස්සති;

සුඛමාහරිතං තෙසං, යෙසං රජ්ජමකාරයිං.

එසා තෙ උපමා රාජ, තං සුණොහි අරින්දම [අත්ථසන්දස්සනී කතා (පී.)];

රඤ්ඤා රට්ඨස්ස යොග්ගස්ස, බලස්ස නිගමස්ස ච;

සබ්බෙසං සුඛමෙට්ඨබ්බං, ඛත්තියෙන පජානතාති.

අම්බාහමද්දං ¶ වනමන්තරස්මිං, නීලොභාසං ඵලිතං [ඵලිනං (පී.)] සංවිරූළ්හං;

තමද්දසං ඵලහෙතු විභග්ගං, තං දිස්වා භික්ඛාචරියං චරාමි.

සෙලං සුමට්ඨං නරවීරනිට්ඨිතං [නරවිද්දුනිට්ඨිතං (ක.)], නාරී යුගං ධාරයි අප්පසද්දං;

දුතියඤ්ච ආගම්ම අහොසි සද්දො, තං දිස්වා භික්ඛාචරියං චරාමි.

දිජා දිජං කුණපමාහරන්තං, එකං සමානං බහුකා සමෙච්ච;

ආහාරහෙතූ පරිපාතයිංසු, තං දිස්වා භික්ඛාචරියං චරාමි.

උසභාහමද්දං යූථස්ස මජ්ඣෙ, චලක්කකුං වණ්ණබලූපපන්නං;

තමද්දසං කාමහෙතු විතුන්නං, තං දිස්වා භික්ඛාචරියං චරාමි.

කරණ්ඩකො ¶ [කරණ්ඩුනාම (සී. පී.)] කලිඞ්ගානං, ගන්ධාරානඤ්ච නග්ගජි;

නිමිරාජා විදෙහානං, පඤ්චාලානඤ්ච දුම්මුඛො;

එතෙ රට්ඨානි හිත්වාන, පබ්බජිංසු අකිඤ්චනා.

සබ්බෙපිමෙ ¶ දෙවසමා සමාගතා, අග්ගී යථා පජ්ජලිතො තථෙවිමෙ;

අහම්පි එකො චරිස්සාමි භග්ගවි, හිත්වාන කාමානි යථොධිකානි.

අයමෙව කාලො න හි අඤ්ඤො අත්ථි, අනුසාසිතා මෙ න භවෙය්ය පච්ඡා;

අහම්පි එකා චරිස්සාමි භග්ගව, සකුණීව මුත්තා පුරිසස්ස හත්ථා.

ආමං පක්කඤ්ච ජානන්ති, අථො ලොණං අලොණකං;

තමහං දිස්වාන පබ්බජිං, චරෙව ත්වං චරාමහන්ති.

අහං ¶ චෙ දළ්හධම්මස්ස [දළ්හධම්මාය (පී.)], වහන්ති නාභිරාධයිං;

ධරන්තී උරසි සල්ලං, යුද්ධෙ වික්කන්තචාරිනී.

නූන රාජා න ජානාති [න හ නූන රාජා ජානාති (සී. පී.)], මම වික්කමපොරිසං;

සඞ්ගාමෙ සුකතන්තානි, දූතවිප්පහිතානි ච.

සා නූනාහං මරිස්සාමි, අබන්ධු අපරායිනී [අපරායිණී (සී.), අපරායණී (?)];

තදා ¶ හි [තථා හි (පී.)] කුම්භකාරස්ස, දින්නා ඡකණහාරිකා.

යාවතාසීසතී පොසො, තාවදෙව පවීණති;

අත්ථාපායෙ ජහන්ති නං, ඔට්ඨිබ්යාධිංව ඛත්තියො.

යො පුබ්බෙ කතකල්යාණො, කතත්ථො නාවබුජ්ඣති;

අත්ථා තස්ස පලුජ්ජන්ති, යෙ හොන්ති අභිපත්ථිතා.

යො ¶ පුබ්බෙ කතකල්යාණො, කතත්ථො මනුබුජ්ඣති;

අත්ථා තස්ස පවඩ්ඪන්ති, යෙ හොන්ති අභිපත්ථිතා.

තං වො වදාමි භද්දන්තෙ [භද්දං වො (සී. ස්යා. පී.)], යාවන්තෙත්ථ සමාගතා;

සබ්බෙ කතඤ්ඤුනො හොථ, චිරං සග්ගම්හි ඨස්සථාති.

යො මං පුරෙ පච්චුඩ්ඩෙති [පච්චුදෙති (සී. ස්යා. පී.), පච්චුට්ඨෙති (ක.)], අරඤ්ඤෙ දූරමායතො;

සො න දිස්සති මාතඞ්ගො, සොමදත්තො කුහිං ගතො.

අයං වා සො මතො සෙති, අල්ලසිඞ්ගංව වච්ඡිතො [අල්ලපිඞ්කව ඡිජ්ජිතො (සී. පී.), අල්ලපීතංව විච්ඡිතො (ස්යා.)];

භුම්යා නිපතිතො සෙති, අමරා වත කුඤ්ජරො.

අනගාරියුපෙතස්ස, විප්පමුත්තස්ස තෙ සතො;

සමණස්ස න තං සාධු, යං පෙතමනුසොචසි.

සංවාසෙන හවෙ සක්ක, මනුස්සස්ස මිගස්ස වා;

හදයෙ ¶ ජායතෙ පෙමං, තං න සක්කා අසොචිතුං.

මතං මරිස්සං රොදන්ති, යෙ රුදන්ති ලපන්ති ච;

තස්මා ත්වං ඉසි මා රොදි, රොදිතං මොඝමාහු සන්තො.

කන්දිතෙන ¶ හවෙ බ්රහ්මෙ, මතො පෙතො සමුට්ඨහෙ;

සබ්බෙ සඞ්ගම්ම රොදාම, අඤ්ඤමඤ්ඤස්ස ඤාතකෙ.

ආදිත්තං වත මං සන්තං, ඝතසිත්තංව පාවකං;

වාරිනා විය ඔසිඤ්චං, සබ්බං නිබ්බාපයෙ දරං.

අබ්බහී වත මෙ සල්ලං, යමාසි හදයස්සිතං;

යො මෙ සොකපරෙතස්ස, පුත්තසොකං අපානුදි.

සොහං අබ්බූළ්හසල්ලොස්මි, වීතසොකො අනාවිලො;

න සොචාමි න රොදාමි, තව සුත්වාන වාසවාති.

කාළානි ¶ කෙසානි පුරෙ අහෙසුං, ජාතානි සීසම්හි යථාපදෙසෙ;

තානජ්ජ සෙතානි සුසීම [සුසිම (ක.)] දිස්වා, ධම්මං චර බ්රහ්මචරියස්ස කාලො.

මමෙව දෙව පලිතං න තුය්හං, මමෙව සීසං මම උත්තමඞ්ගං;

‘‘අත්ථං ¶ කරිස්ස’’න්ති මුසා අභාණිං [අභාසිං (ක.)], එකාපරාධං ඛම රාජසෙට්ඨ.

දහරො තුවං දස්සනියොසි රාජ, පඨමුග්ගතො හොසි [හොහි (සී.), හොති (ක.)] යථා කළීරො;

රජ්ජඤ්ච කාරෙහි මමඤ්ච පස්ස, මා කාලිකං අනුධාවී ජනින්ද.

පස්සාමි වොහං දහරිං කුමාරිං, සාමට්ඨපස්සං සුතනුං සුමජ්ඣං;

කාළප්පවාළාව පවෙල්ලමානා, පලොභයන්තීව [සා ලොභයන්තීව (පී.)] නරෙසු ගච්ඡති.

තමෙන පස්සාමිපරෙන නාරිං, ආසීතිකං නාවුතිකං ව ජච්චා;

දණ්ඩං ගහෙත්වාන පවෙධමානං, ගොපානසීභොග්ගසමං චරන්තිං.

සොහං තමෙවානුවිචින්තයන්තො, එකො සයාමි [පස්සාමි (ක.)] සයනස්ස මජ්ඣෙ;

‘‘අහම්පි එවං’’ ඉති පෙක්ඛමානො, න ගහෙ රමෙ [න ගෙහෙ රමෙ (සී.), ගෙහෙ න රමෙ (ස්යා. ක.)] බ්රහ්මචරියස්ස කාලො.

රජ්ජුවාලම්බනී ¶ චෙසා, යා ගෙහෙ වසතො රති;

එවම්පි ¶ ඡෙත්වාන වජන්ති ධීරා, අනපෙක්ඛිනො කාමසුඛං පහායාති.

අහං දසසතංබ්යාමං, උරගමාදාය ආගතො;

තඤ්ච මඤ්ච මහාකායං, ධාරයං නප්පවෙධසි [න පවෙධයි (ක.)].

අථිමං ¶ ඛුද්දකං පක්ඛිං, අප්පමංසතරං මයා;

ධාරයං බ්යථසි [බ්යාධසෙ (සී.), බ්යධසෙ (පී.), බ්යාධසි (ක.)] භීතා [භීතො (සී. ස්යා. පී.)], කමත්ථං කොටසිම්බලි [කොටිසිම්බලි (සී. පී.)].

මංසභක්ඛො තුවං රාජ, ඵලභක්ඛො අයං දිජො;

අයං නිග්රොධබීජානි, පිලක්ඛුදුම්බරානි ච;

අස්සත්ථානි ච භක්ඛිත්වා, ඛන්ධෙ මෙ ඔහදිස්සති.

තෙ රුක්ඛා සංවිරූහන්ති, මම පස්සෙ නිවාතජා;

තෙ මං පරියොනන්ධිස්සන්ති, අරුක්ඛං මං කරිස්සරෙ.

සන්ති අඤ්ඤෙපි රුක්ඛා සෙ, මූලිනො ඛන්ධිනො දුමා;

ඉමිනා සකුණජාතෙන, බීජමාහරිතා හතා.

අජ්ඣාරූහාභිවඩ්ඪන්ති [අජ්ඣාරූළ්හාභිවඩ්ඪන්ති (සී. පී.)], බ්රහන්තම්පි වනප්පතිං;

තස්මා රාජ පවෙධාමි, සම්පස්සංනාගතං භයං.

සඞ්කෙය්ය සඞ්කිතබ්බානි, රක්ඛෙය්යානාගතං භයං;

අනාගතභයා ¶ ධීරො, උභො ලොකෙ අවෙක්ඛතීති.

රාජා අපුච්ඡි විධුරං, ධම්මකාමො යුධිට්ඨිලො;

අපි බ්රාහ්මණ ජානාසි, කො එකො බහු සොචති.

බ්රාහ්මණො ¶ අජයූථෙන, පහූතෙධො [බහූතෙජො (පී. ක.), බහුතෙන්දො (ස්යා.)] වනෙ වසං;

ධූමං අකාසි වාසෙට්ඨො, රත්තින්දිවමතන්දිතො.

තස්ස තං ධූමගන්ධෙන, සරභා මකසඩ්ඩිතා [මකසද්දිතා (සී. ස්යා.), මකසට්ටිතා (පී. ක.)];

වස්සාවාසං උපාගච්ඡුං, ධූමකාරිස්ස සන්තිකෙ.

සරභෙසු මනං කත්වා, අජා සො නාවබුජ්ඣථ;

ආගච්ඡන්තී වජන්තී වා [ආගච්ඡන්ති වජන්ති වා (ස්යා. පී.), ආගච්ඡන්තිං වජන්තිං වා (ක.)], තස්ස තා විනසුං [විනස්සුං (සී.)] අජා.

පාවිසුං ගිරිදුග්ගානි, නදීනං පභවානි ච.

සරභෙ ච ගතෙ දිස්වා, අජා ච විභවං ගතා [අජෙ ච විභවං ගතෙ (ක.)];

කිසො ච විවණ්ණො චාසි, පණ්ඩුරොගී ච බ්රාහ්මණො.

එවං ¶ යො සං නිරංකත්වා, ආගන්තුං කුරුතෙ පියං;

සො එකො බහු සොචති, ධූමකාරීව බ්රාහ්මණොති.

කොධ ¶ ජාගරතං සුත්තො, කොධ සුත්තෙසු ජාගරො;

කො මමෙතං විජානාති, කො තං පටිභණාති මෙ.

අහං ජාගරතං සුත්තො, අහං සුත්තෙසු ජාගරො;

අහමෙතං විජානාමි, අහං පටිභණාමි තෙ.

කථං ජාගරතං සුත්තො, කථං සුත්තෙසු ජාගරො;

කථං එතං විජානාසි, කථං පටිභණාසි මෙ.

යෙ ධම්මං නප්පජානන්ති, සංයමොති දමොති ච;

තෙසු සුප්පමානෙසු, අහං ජග්ගාමි දෙවතෙ.

යෙසං රාගො ච දොසො ච, අවිජ්ජා ච විරාජිතා;

තෙසු ජාගරමානෙසු, අහං සුත්තොස්මි දෙවතෙ.

එවං ¶ ජාගරතං සුත්තො, එවං සුත්තෙසු ජාගරො;

එවමෙතං විජානාමි, එවං පටිභණාමි තෙ.

සාධු ජාගරතං සුත්තො, සාධු සුත්තෙසු ජාගරො;

සාධුමෙතං විජානාසි, සාධු පටිභණාසි මෙති.

න කිරත්ථි අනොමදස්සිසු, පාරිචරියා බුද්ධෙසු අප්පිකා [අප්පකා (ක.)];

සුක්ඛාය ¶ අලොණිකාය ච, පස්සඵලං කුම්මාසපිණ්ඩියා.

හත්ථිගවස්සා චිමෙ බහූ [හත්ථිගවාස්සා ච මෙ බහූ (සී.), හත්ථී ගවාස්සා චිමෙ බහූ (ස්යා.), හත්ථී ගවාස්සා ච මෙ බහූ (පී.)], ධනධඤ්ඤං පථවී ච කෙවලා;

නාරියො චිමා අච්ඡරූපමා, පස්සඵලං කුම්මාසපිණ්ඩියා.

අභික්ඛණං රාජකුඤ්ජර, ගාථා භාසසි කොසලාධිප;

පුච්ඡාමි තං රට්ඨවඩ්ඪන, බාළ්හං පීතිමනො පභාසසි.

ඉමස්මිඤ්ඤෙව නගරෙ, කුලෙ අඤ්ඤතරෙ අහුං;

පරකම්මකරො ආසිං, භතකො සීලසංවුතො.

කම්මාය ¶ නික්ඛමන්තොහං, චතුරො සමණෙද්දසං;

ආචාරසීලසම්පන්නෙ, සීතිභූතෙ අනාසවෙ.

තෙසු චිත්තං පසාදෙත්වා, නිසීදෙත්වා [නිසාදෙත්වා (?)] පණ්ණසන්ථතෙ;

අදං බුද්ධාන කුම්මාසං, පසන්නො සෙහි පාණිභි.

තස්ස ¶ කම්මස්ස කුසලස්ස, ඉදං මෙ එදිසං ඵලං;

අනුභොමි ඉදං රජ්ජං, ඵීතං ධරණිමුත්තමං.

දදං භුඤ්ජ මා ච පමාදො [දද භුඤ්ජ ච මා ච පමාදො (සී. පී.)], චක්කං වත්තය කොසලාධිප;

මා ¶ රාජ අධම්මිකො අහු, ධම්මං පාලය කොසලාධිප.

සොහං තදෙව පුනප්පුනං, වටුමං ආචරිස්සාමි සොභනෙ;

අරියාචරිතං සුකොසලෙ, අරහන්තො මෙ මනාපාව පස්සිතුං.

දෙවී විය අච්ඡරූපමා, මජ්ඣෙ නාරිගණස්ස සොභසි;

කිං කම්මමකාසි භද්දකං, කෙනාසි වණ්ණවතී සුකොසලෙ.

අම්බට්ඨකුලස්ස ඛත්තිය, දාස්යාහං පරපෙසියා අහුං;

සඤ්ඤතා ච [සඤ්ඤතා (සී. පී.)] ධම්මජීවිනී, සීලවතී ච අපාපදස්සනා.

උද්ධටභත්තං අහං තදා, චරමානස්ස අදාසි භික්ඛුනො;

විත්තා සුමනා සයං අහං, තස්ස කම්මස්ස ඵලං මමෙදිසන්ති.

ආගමිස්සති ¶ මෙ පාපං, ආගමිස්සති මෙ භයං;

තදා හි චලිතා සාඛා, මනුස්සෙන මිගෙන වා.

භීරුයා නූන මෙ කාමො, අවිදූරෙ වසන්තියා;

කරිස්සති කිසං පණ්ඩුං, සාව සාඛා පරන්තපං.

සොචයිස්සති ¶ මං කන්තා, ගාමෙ වසමනින්දිතා;

කරිස්සති කිසං පණ්ඩුං, සාව සාඛා පරන්තපං.

තයා මං අසිතාපඞ්ගි [හසිතාපඞ්ගි (සී. ස්යා. පී.)], සිතානි [මිහිතානි (සී. ස්යා. පී.)] භණිතානි ච;

කිසං පණ්ඩුං කරිස්සන්ති, සාව සාඛා පරන්තපං.

අගමා නූන සො සද්දො, අසංසි නූන සො තව;

අක්ඛාතං නූන තං තෙන, යො තං සාඛමකම්පයි.

ඉදං ¶ ඛො තං සමාගම්ම, මම බාලස්ස චින්තිතං;

තදා හි චලිතා සාඛා, මනුස්සෙන මිගෙන වා.

තථෙව ත්වං අවෙදෙසි, අවඤ්චි [අවජ්ඣි (ක.)] පිතරං මම;

හන්ත්වා සාඛාහි ඡාදෙන්තො, ආගමිස්සති මෙ [තෙ (ස්යා. ක.)] භයන්ති.

වරගාම ¶ මහාකපි භග්ගව ච, දළ්හධම්ම සකුඤ්ජර කෙසවරො;

උරගො විධුරො පුන ජාගරතං, අථ කොසලාධිප පරන්තප චාති.

අථ සත්තනිපාතම්හි, වග්ගං මෙ භණතො සුණ;

කුක්කු ච පුන ගන්ධාරො, ද්වෙව ගුත්තා මහෙසිනාති.

ඔදාතවත්ථා ¶ ¶ ¶ සුචි අල්ලකෙසා, කච්චානි කිං කුම්භිමධිස්සයිත්වා [කුම්භිමපස්සයිත්වා (පී.)];

පිට්ඨා තිලා ධොවසි තණ්ඩුලානි, තිලොදනො හෙහිති කිස්ස හෙතු.

න ඛො අයං බ්රාහ්මණ භොජනත්ථා [භොජනත්ථං (ස්යා.)], තිලොදනො හෙහිති සාධුපක්කො;

ධම්මො මතො තස්ස පහුත්තමජ්ජ [පහූනමජ්ජ (ස්යා.), පහූතමජ්ජ (සී.), බහූතමජ්ජා (පී.)], අහං කරිස්සාමි සුසානමජ්ඣෙ.

අනුවිච්ච කච්චානි කරොහි කිච්චං, ධම්මො මතො කො නු තවෙව [තවෙත (සී. ස්යා. පී.)] සංසි;

සහස්සනෙත්තො අතුලානුභාවො, න මිය්යතී ධම්මවරො කදාචි.

දළ්හප්පමාණං මම එත්ථ බ්රහ්මෙ, ධම්මො මතො නත්ථි මමෙත්ථ කඞ්ඛා;

යෙ යෙව දානි පාපා භවන්ති, තෙ ¶ තෙව දානි සුඛිතා භවන්ති.

සුණිසා හි මය්හං වඤ්ඣා අහොසි, සා මං වධිත්වාන විජායි පුත්තං;

සා දානි සබ්බස්ස කුලස්ස ඉස්සරා, අහං පනම්හි [වසාමි (ස්යා.)] අපවිද්ධා එකිකා.

ජීවාමි ¶ වොහං න මතොහමස්මි [නාහං මතොස්මි (සී. පී.)], තවෙව අත්ථාය ඉධාගතොස්මි;

යා තං වධිත්වාන විජායි පුත්තං, සහාව පුත්තෙන කරොමි භස්මං.

එවඤ්ච [එතඤ්ච (සී. පී.)] තෙ රුච්චති දෙවරාජ, මමෙව අත්ථාය ඉධාගතොසි;

අහඤ්ච පුත්තො සුණිසා ච නත්තා, සම්මොදමානා ඝරමාවසෙම.

එවඤ්ච තෙ රුච්චති කාතියානි, හතාපි සන්තා න ජහාසි ධම්මං;

තුවඤ්ච [ත්වඤ්ච (පී. ක.)] පුත්තො සුණිසා ච නත්තා, සම්මොදමානා ඝරමාවසෙථ.

සා කාතියානී සුණිසාය සද්ධිං, සම්මොදමානා ඝරමාවසිත්ථ;

පුත්තො ¶ ච නත්තා ච උපට්ඨහිංසු, දෙවානමින්දෙන අධිග්ගහීතාති.

ඉදං ¶ පුරෙ නින්නමාහු, බහුමච්ඡං මහොදකං;

ආවාසො බකරාජස්ස, පෙත්තිකං භවනං මම;

ත්යජ්ජ භෙකෙන [භිඞ්ගෙන (ක.)] යාපෙම, ඔකං න වජහාමසෙ [ඔකන්තං න ජහාමසෙ (ක.)].

කො දුතියං අසීලිස්ස, බන්ධරස්සක්ඛි භෙච්ඡති [භෙජ්ජති (සී. ස්යා. පී.), භින්දති (ක.)];

කො මෙ පුත්තෙ කුලාවකං, මඤ්ච සොත්ථිං කරිස්සති.

සබ්බා පරික්ඛයා ඵෙග්ගු, යාව තස්සා ගතී අහු;

ඛීණභක්ඛො මහාරාජ, සාරෙ න රමතී ඝුණො.

සා ¶ නූනාහං ඉතො ගන්ත්වා, රඤ්ඤො මුත්තා නිවෙසනා;

අත්තානං රමයිස්සාමි, දුමසාඛනිකෙතිනී.

සො නූනාහං ඉතො ගන්ත්වා, රඤ්ඤො මුත්තො නිවෙසනා;

අග්ගොදකානි පිස්සාමි, යූථස්ස පුරතො වජං.

තං මං කාමෙහි සම්මත්තං, රත්තං කාමෙසු මුච්ඡිතං;

ආනයී භරතො [වනතො (ක.)] ලුද්දො, බාහිකො භද්දමත්ථු තෙ.

අන්ධකාරතිමිසායං, තුඞ්ගෙ උපරිපබ්බතෙ;

සා ¶ මං සණ්හෙන මුදුනා, මා පාදං ඛලි [ඛණි (සී. ස්යා. පී.)] යස්මනි.

අසංසයං ජාතිඛයන්තදස්සී, න ගබ්භසෙය්යං පුනරාවජිස්සං;

අයමන්තිමා පච්ඡිමා ගබ්භසෙය්යා [අයං හි මෙ අන්තිමා ගබ්භසෙය්යා (සී. පී.)], ඛීණො මෙ සංසාරො පුනබ්භවායාති.

ඉදං සුවණ්ණකායූරං, මුත්තා වෙළුරියා බහූ;

සබ්බං හරස්සු භද්දන්තෙ, මඤ්ච දාසීති සාවය.

ඔරොපයස්සු කල්යාණි, මා බාළ්හං [බහුං (සී. ස්යා. පී.)] පරිදෙවසි;

න චාහං අභිජානාමි, අහන්ත්වා ධනමාභතං.

යතො සරාමි අත්තානං, යතො පත්තාස්මි විඤ්ඤුතං;

න චාහං අභිජානාමි, අඤ්ඤං පියතරං තයා.

එහි තං උපගූහිස්සං [උපගුය්හිස්සං (ක.)], කරිස්සඤ්ච පදක්ඛිණං;

න හි දානි පුන අත්ථි, මම තුය්හඤ්ච සඞ්ගමො.

න ¶ හි සබ්බෙසු ඨානෙසු, පුරිසො හොති පණ්ඩිතො;

ඉත්ථීපි පණ්ඩිතා හොති, තත්ථ තත්ථ විචක්ඛණා.

න ¶ හි සබ්බෙසු ඨානෙසු, පුරිසො හොති පණ්ඩිතො;

ඉත්ථීපි ¶ පණ්ඩිතා හොති, ලහුං අත්ථං විචින්තිකා [ලහුමත්ථවිචින්තිකා (සී. පී.)].

ලහුඤ්ච වත ඛිප්පඤ්ච, නිකට්ඨෙ සමචෙතයි;

මිගං පුණ්ණායතෙනෙව [පුණ්ණායතනෙව (ස්යා.)], සුලසා සත්තුකං වධි.

යොධ උප්පතිතං අත්ථං, න ඛිප්පමනුබුජ්ඣති;

සො හඤ්ඤති මන්දමති, චොරොව ගිරිගබ්භරෙ.

යො ච උප්පතිතං අත්ථං, ඛිප්පමෙව නිබොධති;

මුච්චතෙ සත්තුසම්බාධා, සුලසා සත්තුකාමිවාති.

භුසම්හි [භුසම්පි (ක.), භුසං හි (සී. නිය්ය)] කුද්ධොති අවෙක්ඛියාන, න තාව දණ්ඩං පණයෙය්ය ඉස්සරො;

අට්ඨානසො අප්පතිරූපමත්තනො, පරස්ස දුක්ඛානි භුසං උදීරයෙ.

යතො ච ජානෙය්ය පසාදමත්තනො, අත්ථං නියුඤ්ජෙය්ය පරස්ස දුක්කටං;

තදායමත්ථොති සයං අවෙක්ඛිය, අථස්ස දණ්ඩං සදිසං නිවෙසයෙ.

න චාපි ඣාපෙති පරං න අත්තනං, අමුච්ඡිතො යො නයතෙ නයානයං;

යො ¶ දණ්ඩධාරො භවතීධ ඉස්සරො, ස වණ්ණගුත්තො සිරියා න ධංසති.

යෙ ඛත්තියා සෙ අනිසම්මකාරිනො, පණෙන්ති දණ්ඩං සහසා පමුච්ඡිතා;

අවණ්ණසංයුතා [යුත්තාව (ක.)] ජහන්ති ජීවිතං, ඉතො විමුත්තාපි ච යන්ති දුග්ගතිං.

ධම්මෙ ¶ ච යෙ අරියප්පවෙදිතෙ රතා, අනුත්තරා තෙ වචසා මනසා කම්මුනා ච;

තෙ සන්තිසොරච්චසමාධිසණ්ඨිතා, වජන්ති ලොකං දුභයං තථාවිධා.

රාජාහමස්මි නරපමදානමිස්සරො, සචෙපි කුජ්ඣාමි ඨපෙමි අත්තනං;

නිසෙධයන්තො ජනතං තථාවිධං, පණෙමි දණ්ඩං අනුකම්ප යොනිසො.

සිරී ච ලක්ඛී ච තවෙව ඛත්තිය, ජනාධිප මා විජහි කුදාචනං;

අක්කොධනො නිච්චපසන්නචිත්තො, අනීඝො තුවං වස්සසතානි පාලය.

ගුණෙහි එතෙහි උපෙත ඛත්තිය, ඨිතමරියවත්තී [වත්ති (සී.), වුත්ති (ක.)] සුවචො අකොධනො;

සුඛී ¶ අනුප්පීළ පසාසමෙදිනිං [අනුප්පීළං සහසමෙදනිං (ක.)], ඉතො විමුත්තොපි ච යාහි සුග්ගතිං.

එවං ¶ සුනීතෙන [සුවිනීතෙන (පී.)] සුභාසිතෙන, ධම්මෙන ඤායෙන උපායසො නයං;

නිබ්බාපයෙ සඞ්ඛුභිතං මහාජනං, මහාව මෙඝො සලිලෙන මෙදිනින්ති [මෙදනින්ති (ස්යා. ක.)].

අඞ්ගාරජාතා පථවී, කුක්කුළානුගතා මහී;

අථ ගායසි වත්තානි [වත්ථානි (ක.)], න තං තපති ආතපො.

උද්ධං තපති ආදිච්චො, අධො තපති වාලුකා;

අථ ගායසි වත්තානි [වත්ථානි (ක.)], න තං තපති ආතපො.

න ¶ මං තපති ආතපො, ආතපා [ආතප්පා (සී. ස්යා. පී.)] තපයන්ති මං;

අත්ථා හි විවිධා රාජ, තෙ තපන්ති න ආතපො.

අද්දසං කාම තෙ මූලං, සඞ්කප්පා කාම ජායසි;

න තං සඞ්කප්පයිස්සාමි, එවං කාම න හෙහිසි.

අප්පාපි කාමා න අලං, බහූහිපි න තප්පති;

අහහා බාලලපනා, පරිවජ්ජෙථ [පටිවිජ්ඣෙථ (පී. සී. අට්ඨ.)] ජග්ගතො.

අප්පස්ස ¶ කම්මස්ස ඵලං මමෙදං, උදයො අජ්ඣාගමා මහත්තපත්තං;

සුලද්ධලාභො වත මාණවස්ස, යො පබ්බජී කාමරාගං පහාය.

තපසා පජහන්ති පාපකම්මං, තපසා න්හාපිතකුම්භකාරභාවං;

තපසා අභිභුය්ය ගඞ්ගමාල, නාමෙනාලපසජ්ජ බ්රහ්මදත්තං.

සන්දිට්ඨිකමෙව ‘‘අම්ම’’ පස්සථ, ඛන්තීසොරච්චස්ස අයං [යො (ස්යා. පී. ක.)] විපාකො;

යො [සො (ස්යා. ක.)] සබ්බජනස්ස වන්දිතොහු, තං වන්දාම සරාජිකා සමච්චා.

මා කිඤ්චි අවචුත්ථ ගඞ්ගමාලං, මුනිනං මොනපථෙසු සික්ඛමානං;

එසො හි අතරි අණ්ණවං, යං තරිත්වා චරන්ති වීතසොකාති.

ධම්මො ¶ හවෙ හතො හන්ති, නාහතො හන්ති කිඤ්චනං [කඤ්චිනං (පී.)];

තස්මා හි ධම්මං න හනෙ, මා ත්වං [තං (ස්යා. පී.)] ධම්මො හතො හනි.

අලිකං ¶ ¶ භාසමානස්ස, අපක්කමන්ති දෙවතා;

පූතිකඤ්ච මුඛං වාති, සකට්ඨානා ච ධංසති;