📜

නමො තස්ස භගවතො අරහතො සම්මාසම්බුද්ධස්ස

ඛුද්දකනිකායෙ

ජාතකපාළි

(පඨමො භාගො)

1. එකකනිපාතො

1. අපණ්ණකවග්ගො

1. අපණ්ණකජාතකං

1.

අපණ්ණකං ඨානමෙකෙ, දුතියං ආහු තක්කිකා;

එතදඤ්ඤාය මෙධාවී, තං ගණ්හෙ යදපණ්ණකන්ති [තං ගණ්හෙය්ය අපණ්ණකං (ක.)].

අපණ්ණකජාතකං පඨමං.

2. වණ්ණුපථජාතකං

2.

අකිලාසුනො වණ්ණුපථෙ [වණ්ණපථෙ (ක.)] ඛණන්තා, උදඞ්ගණෙ තත්ථ පපං අවින්දුං;

එවං මුනී වීරිය [මුනි විරිය (පී.), මුනි වීරිය (ස්යා. ක.)] බලූපපන්නො, අකිලාසු වින්දෙ හදයස්ස සන්තින්ති.

වණ්ණුපථජාතකං දුතියං.

3. සෙරිවවාණිජජාතකං

3.

ඉධ චෙ නං [ඉධ චෙ හි නං (සී. පී.)] විරාධෙසි, සද්ධම්මස්ස නියාමතං [නියාමකං (ස්යා. ක.)];

චිරං ත්වං අනුතප්පෙසි [අනුතපෙස්සසි (සී. පී.), අනුතප්පිස්සසි (?)], සෙරිවායංව වාණිජොති.

සෙරිවවාණිජජාතකං තතියං.

4. චූළසෙට්ඨිජාතකං

4.

අප්පකෙනපි මෙධාවී, පාභතෙන විචක්ඛණො;

සමුට්ඨාපෙති අත්තානං, අණුං අග්ගිංව සන්ධමන්ති.

චූළ [චුල්ල (සී.), චුල්ලක (ස්යා. පී.)] සෙට්ඨිජාතකං චතුත්ථං.

5. තණ්ඩුලනාළිජාතකං

5.

[කිමග්ඝතී තණ්ඩුලනාළිකා ච, බාරාණසී අන්තරබාහිරානි; අස්සපඤ්චසතෙ තානි, එකා තණ්ඩුලනාළිකාති; (ස්යා.)] කිමග්ඝති තණ්ඩුලනාළිකාය, අස්සාන මූලාය වදෙහි රාජ [නාළිකා ච (සී.), නාළිකාය (ක. සී. අට්ඨ.)];

බාරාණසිං සන්තරබාහිරතො [බාහිරන්තං (සී.)], අයමග්ඝති තණ්ඩුලනාළිකාති [කිමග්ඝතී වණ්ඩුලනාළිකා ච, බාරාණසී අන්තරබාහිරානි; අස්සපඤ්චසතෙ තානි, එකා තණ්ඩුලනාළිකාති; (ස්යා.)].

තණ්ඩුලනාළිජාතකං පඤ්චමං.

6. දෙවධම්මජාතකං

6.

හිරිඔත්තප්පසම්පන්නා, සුක්කධම්මසමාහිතා;

සන්තො සප්පුරිසා ලොකෙ, දෙවධම්මාති වුච්චරෙති.

දෙවධම්මජාතකං ඡට්ඨං.

7. කට්ඨහාරිජාතකං

7.

පුත්තො ත්යාහං මහාරාජ, ත්වං මං පොස ජනාධිප;

අඤ්ඤෙපි දෙවො පොසෙති, කිඤ්ච [කිඤ්චි (ක.)] දෙවො සකං පජන්ති.

කට්ඨහාරි [කට්ඨවාහන (ක.)] ජාතකං සත්තමං.

8. ගාමණිජාතකං

8.

අපි අතරමානානං, ඵලාසාව සමිජ්ඣති;

විපක්කබ්රහ්මචරියොස්මි, එවං ජානාහි ගාමණීති.

ගාමණිජාතකං අට්ඨමං.

9. මඝදෙවජාතකං

9.

උත්තමඞ්ගරුහා මය්හං, ඉමෙ ජාතා වයොහරා;

පාතුභූතා දෙවදූතා, පබ්බජ්ජාසමයො මමාති.

මඝදෙව [මඛාදෙව (සී. පී.), දෙවදූත (ක.)] ජාතකං නවමං.

10. සුඛවිහාරිජාතකං

10.

යඤ්ච අඤ්ඤෙ න රක්ඛන්ති, යො ච අඤ්ඤෙ න රක්ඛති;

ස වෙ රාජ සුඛං සෙති, කාමෙසු අනපෙක්ඛවාති.

සුඛවිහාරිජාතකං දසමං.

අපණ්ණකවග්ගො පඨමො.

තස්සුද්දානං –

වරාපණ්ණක වණ්ණුපථ සෙරිවරො, සුවිචක්ඛණ තණ්ඩුලනාළිකස්සා;

හිරි පුත්තවරුත්තගාමණිනා, යො ච න රක්ඛති තෙන දසාති.

2. සීලවග්ගො

11. ලක්ඛණමිගජාතකං

11.

හොති සීලවතං අත්ථො, පටිසන්ථාර [පටිසන්ධාර (ක.)] වුත්තිනං;

ලක්ඛණං පස්ස ආයන්තං, ඤාතිසඞ්ඝපුරක්ඛතං [පුරක්ඛිතං (ස්යා.), පුරෙක්ඛිතං (ක.)];

අථ පස්සසිමං කාළං, සුවිහීනංව ඤාතිභීති.

ලක්ඛණමිගජාතකං පඨමං.

12. නිග්රොධමිගජාතකං

12.

නිග්රොධමෙව සෙවෙය්ය, න සාඛමුපසංවසෙ;

නිග්රොධස්මිං මතං සෙය්යො, යඤ්චෙ සාඛස්මි [සාඛස්මිං (සී. පී.)] ජීවිතන්ති.

නිග්රොධමිගජාතකං දුතියං.

13. කණ්ඩිජාතකං

13.

ධිරත්ථු කණ්ඩිනං සල්ලං, පුරිසං ගාළ්හවෙධිනං;

ධිරත්ථු තං ජනපදං, යත්ථිත්ථී පරිණායිකා;

තෙ චාපි ධික්කිතා [ධික්කතා (?)] සත්තා, යෙ ඉත්ථීනං වසංගතාති.

කණ්ඩිජාතකං තතියං.

14. වාතමිගජාතකං

14.

න කිරත්ථි රසෙහි පාපියො, ආවාසෙහි ව [වා (සබ්බත්ථ)] සන්ථවෙහි වා;

වාතමිගං ගහනනිස්සිතං [ගෙහනිස්සිතං (සී. පී.)], වසමානෙසි රසෙහි සඤ්ජයොති.

වාතමිගජාතකං චතුත්ථං.

15. ඛරාදියජාතකං

15.

අට්ඨක්ඛුරං ඛරාදියෙ, මිගං වඞ්කාතිවඞ්කිනං;

සත්තහි කාලාතික්කන්තං [සත්තහි කලාහ’තික්කන්තං (සී.), සත්තකාලෙහ’තික්කන්තං (ස්යා.), සත්තහි කාලාහ’තික්කන්තං (පී.)], න නං ඔවදිතුස්සහෙති.

ඛරාදියජාතකං පඤ්චමං.

16. තිපල්ලත්ථමිගජාතකං

16.

මිගං තිපල්ලත්ථ [තිපල්ලත්ත (ක.)] මනෙකමායං, අට්ඨක්ඛුරං අඩ්ඪරත්තාපපායිං [අඩ්ඪරත්තාවපායිං (සී. පී.)];

එකෙන සොතෙන ඡමාස්සසන්තො, ඡහි කලාහිතිභොති [කලාහතිභොති (සී. ස්යා. පී.)] භාගිනෙය්යොති.

තිපල්ලත්ථමිගජාතකං ඡට්ඨං.

17. මාලුතජාතකං

17.

කාළෙ වා යදි වා ජුණ්හෙ, යදා වායති මාලුතො;

වාතජානි හි සීතානි, උභොත්ථමපරාජිතාති.

මාලුතජාතකං සත්තමං.

18. මතකභත්තජාතකං

18.

එවං චෙ සත්තා ජානෙය්යුං, දුක්ඛායං ජාතිසම්භවො;

න පාණො පාණිනං හඤ්ඤෙ, පාණඝාතී හි සොචතීති.

මතකභත්තජාතකං අට්ඨමං.

19. ආයාචිතභත්තජාතකං

19.

සචෙ මුච්චෙ [මුඤ්චෙ (සී. ස්යා. පී.)] පෙච්ච මුච්චෙ [මුඤ්චෙ (සී. ස්යා. පී.)], මුච්චමානො හි බජ්ඣති;

න හෙවං ධීරා මුච්චන්ති, මුත්ති බාලස්ස බන්ධනන්ති.

ආයාචිතභත්තජාතකං නවමං.

20. නළපානජාතකං

20.

දිස්වා පදමනුත්තිණ්ණං, දිස්වානොතරිතං පදං;

නළෙන වාරිං පිස්සාම [පිවිස්සාම (සී. ස්යා. පී.)], නෙව [න ච (ක.)] මං ත්වං වධිස්සසීති.

නළපානජාතකං දසමං.

සීලවග්ගො දුතියො.

තස්සුද්දානං –

අථ ලක්ඛණ සාඛ ධිරත්ථු පුන, න කිරත්ථි රසෙහි ඛරාදියා;

අතිභොති වර [රස (සබ්බත්ථ)] මාලුත පාණ, මුච්චෙන නළඅව්හයනෙන භවන්ති දසාති.

3. කුරුඞ්ගවග්ගො

21. කුරුඞ්ගමිගජාතකං

21.

ඤාතමෙතං කුරුඞ්ගස්ස, යං ත්වං සෙපණ්ණි සිය්යසි [සෙය්යසි (සී. ස්යා. පී.)];

අඤ්ඤං සෙපණ්ණි ගච්ඡාමි, න මෙ තෙ රුච්චතෙ ඵලන්ති.

කුරුඞ්ගමිගජාතකං පඨමං.

22. කුක්කුරජාතකං

22.

යෙ කුක්කුරා රාජකුලම්හි වද්ධා, කොලෙය්යකා වණ්ණබලූපපන්නා;

තෙමෙ න වජ්ඣා මයමස්ම වජ්ඣා, නායං සඝච්චා දුබ්බලඝාතිකායන්ති.

කුක්කුරජාතකං දුතියං.

23. ගොජානීයජාතකං

23.

අපි පස්සෙන සෙමානො, සල්ලෙභි සල්ලලීකතො;

සෙය්යොව වළවා ගොජො [භොජ්ජො (සී.), භොජ්ඣො (ස්යා. පී.)], යුඤ්ජ මඤ්ඤෙව සාරථීති.

ගොජානීය [භොජාජානීය (සී. ස්යා. පී.)] ජාතකං තතියං.

24. ආජඤ්ඤජාතකං

24.

යදා යදා යත්ථ යදා, යත්ථ යත්ථ යදා යදා;

ආජඤ්ඤො කුරුතෙ වෙගං, හායන්ති තත්ථ වාළවාති.

ආජඤ්ඤජාතකං චතුත්ථං.

25. තිත්ථජාතකං

25.

අඤ්ඤමඤ්ඤෙහි තිත්ථෙහි, අස්සං පායෙහි සාරථි;

අච්චාසනස්ස පුරිසො, පායාසස්සපි තප්පතීති.

තිත්ථජාතකං පඤ්චමං.

26. මහිළාමුඛජාතකං

26.

පුරාණචොරාන වචො නිසම්ම, මහිළාමුඛො පොථයමන්වචාරී;

සුසඤ්ඤතානඤ්හි වචො නිසම්ම, ගජුත්තමො සබ්බගුණෙසු අට්ඨාති.

මහිළාමුඛජාතකං ඡට්ඨං.

27. අභිණ්හජාතකං

27.

නාලං කබළං පදාතවෙ, න ච පිණ්ඩං න කුසෙ න ඝංසිතුං;

මඤ්ඤාමි අභිණ්හදස්සනා, නාගො ස්නෙහමකාසි [සිනෙහමකාසි (සී. ස්යා. පී.)] කුක්කුරෙති.

අභිණ්හජාතකං සත්තමං.

28. නන්දිවිසාලජාතකං

28.

මනුඤ්ඤමෙව භාසෙය්ය, නාමනුඤ්ඤං කුදාචනං;

මනුඤ්ඤං භාසමානස්ස, ගරුං භාරං උදද්ධරි;

ධනඤ්ච නං අලාභෙසි, තෙන චත්තමනො අහූති.

නන්දිවිසාලජාතකං අට්ඨමං.

29. කණ්හජාතකං

29.

යතො යතො ගරු ධුරං, යතො ගම්භීරවත්තනී;

තදාස්සු කණ්හං යුඤ්ජන්ති, ස්වාස්සු තං වහතෙ ධුරන්ති.

කණ්හජාතකං නවමං.

30. මුනිකජාතකං

30.

මා මුනිකස්ස පිහයි, ආතුරන්නානි භුඤ්ජති;

අප්පොස්සුක්කො භුසං ඛාද, එතං දීඝායුලක්ඛණන්ති.

මුනිකජාතකං දසමං.

කුරුඞ්ගවග්ගො තතියො.

තස්සුද්දානං –

කුරුඞ්ගස්ස කුක්කුරගොජවරො, පුන වාළවස්සසිරිව්හයනො [සිරිවයනො (සබ්බත්ථ)];

මහිළාමුඛනාමනුඤ්ඤවරො, වහතෙ ධුර මුනිකෙන දසාති.

4. කුලාවකවග්ගො

31. කුලාවකජාතකං

31.

කුලාවකා මාතලි සිම්බලිස්මිං, ඊසාමුඛෙන පරිවජ්ජයස්සු;

කාමං චජාම අසුරෙසු පාණං, මා මෙ දිජා වික්කුලවා [මායිමෙ දිජා විකුලාවා (සී. ස්යා. පී.)] අහෙසුන්ති.

කුලාවකජාතකං පඨමං.

32. නච්චජාතකං

32.

රුදං මනුඤ්ඤං රුචිරා ච පිට්ඨි, වෙළුරියවණ්ණූපනිභා [වණ්ණූපටිභා (ස්යා.), වණ්ණසන්නිභා (ක.)] ච ගීවා;

බ්යාමමත්තානි ච පෙඛුණානි, නච්චෙන තෙ ධීතරං නො දදාමීති.

නච්චජාතකං දුතියං.

33. සම්මොදමානජාතකං

33.

සම්මොදමානා ගච්ඡන්ති, ජාලමාදාය පක්ඛිනො;

යදා තෙ විවදිස්සන්ති, තදා එහින්ති මෙ වසන්ති.

සම්මොදමානජාතකං තතියං.

34. මච්ඡජාතකං

34.

මං සීතං න මං උණ්හං, න මං ජාලස්මි බාධනං;

යඤ්ච මං මඤ්ඤතෙ මච්ඡී, අඤ්ඤං සො රතියා ගතොති.

මච්ඡජාතකං චතුත්ථං.

35. වට්ටකජාතකං

35.

සන්ති පක්ඛා අපතනා, සන්ති පාදා අවඤ්චනා;

මාතාපිතා ච නික්ඛන්තා, ජාතවෙද පටික්කමාති.

වට්ටකජාතකං පඤ්චමං.

36. සකුණජාතකං

36.

යං නිස්සිතා ජගතිරුහං විහඞ්ගමා, ස්වායං අග්ගිං පමුඤ්චති;

දිසා භජථ වක්කඞ්ගා [වඞ්කඞ්ගා (ස්යා.)], ජාතං සරණතො භයන්ති.

සකුණජාතකං ඡට්ඨං.

37. තිත්තිරජාතකං

37.

යෙ වුඩ්ඪ [වද්ධ (සී. පී.)] මපචායන්ති, නරා ධම්මස්ස කොවිදා;

දිට්ඨෙව ධම්මෙ පාසංසා, සම්පරායෙ ච සුග්ගතීති.

තිත්තිරජාතකං සත්තමං.

38. බකජාතකං

38.

නාච්චන්තං නිකතිප්පඤ්ඤො, නිකත්යා සුඛමෙධති;

ආරාධෙති නිකතිප්පඤ්ඤො [ආරාධෙ නිකතිප්පඤ්ඤො (පී.)], බකො කක්කටකාමිවාති.

බකජාතකං අට්ඨමං.

39. නන්දජාතකං

39.

මඤ්ඤෙ සොවණ්ණයො රාසි, සොණ්ණමාලා ච නන්දකො;

යත්ථ දාසො ආමජාතො, ඨිතො ථුල්ලානි [ථූලානි (ක.)] ගජ්ජතීති.

නන්දජාතකං නවමං.

40. ඛදිරඞ්ගාරජාතකං

40.

කාමං පතාමි නිරයං, උද්ධංපාදො අවංසිරො;

නානරියං කරිස්සාමි, හන්ද පිණ්ඩං පටිග්ගහාති.

ඛදිරඞ්ගාරජාතකං දසමං.

කුලාවකවග්ගො චතුත්ථො.

තස්සුද්දානං –

සිරිමාතලි ධීතර පක්ඛිවරො, රතියාගතො මාතාපිතා ච පුන;

ජගතීරුහ වුඩ්ඪ සුකක්කටකො, තථා නන්දකපිණ්ඩවරෙන දසාති.

5. අත්ථකාමවග්ගො

41. ලොසකජාතකං

41.

යො අත්ථකාමස්ස හිතානුකම්පිනො, ඔවජ්ජමානො න කරොති සාසනං;

අජියා පාදමොලම්බ [පාදමොලුම්බ (සී. ස්යා. පී.)], මිත්තකො විය සොචතීති.

ලොසකජාතකං පඨමං.

42. කපොතජාතකං

42.

යො අත්ථකාමස්ස හිතානුකම්පිනො, ඔවජ්ජමානො න කරොති සාසනං;

කපොතකස්ස වචනං අකත්වා, අමිත්තහත්ථත්ථගතොව සෙතීති.

කපොතජාතකං දුතියං.

43. වෙළුකජාතකං

43.

යො අත්ථකාමස්ස හිතානුකම්පිනො, ඔවජ්ජමානො න කරොති සාසනං;

එවං සො නිහතො සෙති, වෙළුකස්ස යථා පිතාති.

වෙළුකජාතකං තතියං.

44. මකසජාතකං

44.

සෙය්යො අමිත්තො මතියා උපෙතො, න ත්වෙව මිත්තො මතිවිප්පහීනො;

මකසං වධිස්සන්ති හි එළමූගො, පුත්තො පිතු අබ්භිදා උත්තමඞ්ගන්ති.

මකසජාතකං චතුත්ථං.

45. රොහිණිජාතකං

45.

සෙය්යො අමිත්තො මෙධාවී, යඤ්චෙ බාලානුකම්පකො;

පස්ස රොහිණිකං ජම්මිං, මාතරං හන්ත්වාන සොචතීති.

රොහිණිජාතකං පඤ්චමං.

46. ආරාමදූසකජාතකං

46.

න වෙ අනත්ථකුසලෙන, අත්ථචරියා සුඛාවහා;

හාපෙති අත්ථං දුම්මෙධො, කපි ආරාමිකො යථාති.

ආරාමදූසකජාතකං ඡට්ඨං.

47. වාරුණිදූසකජාතකං

47.

වෙ අනත්ථකුසලෙන, අත්ථචරියා සුඛාවහා;

හාපෙති අත්ථං දුම්මෙධො, කොණ්ඩඤ්ඤො වාරුණිං යථාති.

වාරුණිදූසකජාතකං සත්තමං.

48. වෙදබ්බජාතකං

48.

අනුපායෙන යො අත්ථං, ඉච්ඡති සො විහඤ්ඤති;

චෙතා හනිංසු වෙදබ්බං [වෙදබ්භං (සී. පී.)], සබ්බෙ තෙ බ්යසනමජ්ඣගූති.

වෙදබ්බ [වෙදබ්භ (සී. පී.)] ජාතකං අට්ඨමං.

49. නක්ඛත්තජාතකං

49.

නක්ඛත්තං පටිමානෙන්තං, අත්ථො බාලං උපච්චගා;

අත්ථො අත්ථස්ස නක්ඛත්තං, කිං කරිස්සන්ති තාරකාති.

නක්ඛත්තජාතකං නවමං.

50. දුම්මෙධජාතකං

50.

දුම්මෙධානං සහස්සෙන, යඤ්ඤො මෙ උපයාචිතො;

ඉදානි ඛොහං යජිස්සාමි, බහු [බහූ (සී. පී.), බහුං (ක.)] අධම්මිකො ජනොති.

දුම්මෙධජාතකං දසමං.

අත්ථකාමවග්ගො පඤ්චමො.

තස්සුද්දානං –

අථ මිත්තක මාතු කපොතවරො, තථා වෙළූක එළමූගො රොහිණී;

කපි වාරුණි චෙතචරා ච පුන, තථා තාරක යඤ්ඤවරෙන දසාති.

පඨමො පණ්ණාසකො.

6. ආසීසවග්ගො

51.මහාසීලවජාතකං

51.

ආසීසෙථෙව [ආසිංසෙථෙව (සී. ස්යා. පී.)] පුරිසො, න නිබ්බින්දෙය්ය පණ්ඩිතො;

පස්සාමි වොහං අත්තානං, යථා ඉච්ඡිං තථා අහූති.

මහාසීලවජාතකං පඨමං.

52. චූළජනකජාතකං

52.

වායමෙථෙව පුරිසො, න නිබ්බින්දෙය්ය පණ්ඩිතො;

පස්සාමි වොහං අත්තානං, උදකා ථලමුබ්භතන්ති.

චූළජනකජාතකං දුතියං.

53. පුණ්ණපාතිජාතකං

53.

තථෙව පුණ්ණා පාතියො, අඤ්ඤායං වත්තතෙ කථා;

ආකාරණෙන [ආකාරකෙන (සී. ස්යා. පී.)] ජානාමි, න චායං භද්දිකා සුරාති.

පුණ්ණපාතිජාතකං තතියං.

54. කිංඵලජාතකං

54.

නායං රුක්ඛො දුරාරුහො, නපි ගාමතො ආරකා;

ආකාරණෙන ජානාමි, නායං සාදුඵලො දුමොති.

කිංඵලජාතකං චතුත්ථං.

55. පඤ්චාවුධජාතකං

55.

යො අලීනෙන චිත්තෙන, අලීනමනසො නරො;

භාවෙති කුසලං ධම්මං, යොගක්ඛෙමස්ස පත්තියා;

පාපුණෙ අනුපුබ්බෙන, සබ්බසංයොජනක්ඛයන්ති.

පඤ්චාවුධජාතකං පඤ්චමං.

56. කඤ්චනක්ඛන්ධජාතකං

56.

යො පහට්ඨෙන චිත්තෙන, පහට්ඨමනසො නරො;

භාවෙති කුසලං ධම්මං, යොගක්ඛෙමස්ස පත්තියා;

පාපුණෙ අනුපුබ්බෙන, සබ්බසංයොජනක්ඛයන්ති.

කඤ්චනක්ඛන්ධජාතකං ඡට්ඨං.

57. වානරින්දජාතකං

57.

යස්සෙතෙ චතුරො ධම්මා, වානරින්ද යථා තව;

සච්චං ධම්මො ධිති [ධිතී (සී. පී.)] චාගො, දිට්ඨං සො අතිවත්තතීති.

වානරින්දජාතකං සත්තමං.

58. තයොධම්මජාතකං

58.

යස්සෙතෙ [යස්ස එතෙ (සී. පී.)] තයො ධම්මා, වානරින්ද යථා තව;

දක්ඛියං සූරියං පඤ්ඤා, දිට්ඨං සො අතිවත්තතීති.

තයොධම්මජාතකං අට්ඨමං.

59. භෙරිවාදකජාතකං

59.

ධමෙ ධමෙ නාතිධමෙ, අතිධන්තඤ්හි පාපකං;

ධන්තෙන හි සතං ලද්ධං, අතිධන්තෙන නාසිතන්ති.

භෙරිවාදකජාතකං නවමං.

60. සඞ්ඛධමජාතකං

60.

ධමෙ ධමෙ නාතිධමෙ, අතිධන්තඤ්හි පාපකං;

ධන්තෙනාධිගතා භොගා, තෙ තාතො විධමී ධමන්ති.

සඞ්ඛධමජාතකං දසමං.

ආසීසවග්ගො ඡට්ඨො.

තස්සුද්දානං –

යථා ඉච්ඡිං තථාහුදකා ථලා, සුර සාදුඵලො ච අලීනමනො;

සම්පහට්ඨමනො චතුරො ච තයො, සතලද්ධක භොගධනෙන දසාති.

7. ඉත්ථිවග්ගො

61. අසාතමන්තජාතකං

61.

අසා ලොකිත්ථියො නාම, වෙලා තාසං න විජ්ජති;

සාරත්තා ච පගබ්භා ච, සිඛී සබ්බඝසො යථා;

තා හිත්වා පබ්බජිස්සාමි, විවෙකමනුබ්රූහයන්ති.

අසාතමන්තජාතකං පඨමං.

62. අණ්ඩභූතජාතකං

62.

යං බ්රාහ්මණො අවාදෙසි, වීණං සමුඛවෙඨිතො;

අණ්ඩභූතා භතා භරියා, තාසු කො ජාතු විස්සසෙති.

අණ්ඩභූතජාතකං දුතියං.

63. තක්කපණ්ඩිතජාතකං

63.

කොධනා අකතඤ්ඤූ ච, පිසුණා මිත්තභෙදිකා [පිසුණා ච විභෙදිකා (සී. ස්යා. පී.)];

බ්රහ්මචරියං චර භික්ඛු, සො සුඛං න විහාහසීති [පිහාහිසීති (සී. ස්යා. පී.), විහායසි (ක.)].

තක්කපණ්ඩිතජාතකං [තක්කජාතකං (සී. ස්යා. පී. අට්ඨ.)] තතියං.

64. දුරාජානජාතකං

64.

මා සු නන්දි ඉච්ඡති මං, මා සු සොචි න මිච්ඡති [න ඉච්ඡති (සී. ස්යා. පී.)];

ථීනං භාවො දුරාජානො, මච්ඡස්සෙවොදකෙ ගතන්ති.

දුරාජානජාතකං චතුත්ථං.

65. අනභිරතිජාතකං

65.

යථා නදී ච පන්ථො ච, පානාගාරං සභා පපා;

එවං ලොකිත්ථියො නාම, නාසං කුජ්ඣන්ති පණ්ඩිතාති.

අනභිරතිජාතකං පඤ්චමං.

66. මුදුලක්ඛණජාතකං

66.

එකා ඉච්ඡා පුරෙ ආසි, අලද්ධා මුදුලක්ඛණං;

යතො ලද්ධා අළාරක්ඛී, ඉච්ඡා ඉච්ඡං විජායථාති.

මුදුලක්ඛණජාතකං ඡට්ඨං.

67. උච්ඡඞ්ගජාතකං

67.

උච්ඡඞ්ගෙ දෙව මෙ පුත්තො, පථෙ ධාවන්තියා පති;

තඤ්ච දෙසං න පස්සාමි, යතො සොදරියමානයෙති [සොදරියං නයෙ (ක.)].

උච්ඡඞ්ගජාතකං සත්තමං.

68. සාකෙතජාතකං

68.

යස්මිං මනො නිවිසති, චිත්තඤ්චාපි [චිත්තං වාපි (කත්ථචි)] පසීදති;

අදිට්ඨපුබ්බකෙ පොසෙ, කාමං තස්මිම්පි විස්සසෙති.

සාකෙතජාතකං අට්ඨමං.

69. විසවන්තජාතකං

69.

ධිරත්ථු තං විසං වන්තං, යමහං ජීවිතකාරණා;

වන්තං පච්චාවමිස්සාමි [පච්චාහරිස්සාමි (ක.)], මතං මෙ ජීවිතා වරන්ති.

විසවන්තජාතකං නවමං.

70. කුද්දාලජාතකං

70.

න තං ජිතං සාධු ජිතං, යං ජිතං අවජීයති;

තං ඛො ජිතං සාධු ජිතං, යං ජිතං නාවජීයතීති.

කුද්දාලජාතකං දසමං.

ඉත්ථිවග්ගො සත්තමො.

තස්සුද්දානං –

සිඛීසබ්බඝසොපි ච වීණවරො, පිසුණා මිත්තභෙදිකා නන්දී නදී;

මුදුලක්ඛණ සොදරියා ච මනො, විස සාධුජිතෙන භවන්ති දසාති.

8. වරුණවග්ගො

71. වරුණජාතකං

71.

යො පුබ්බෙ කරණීයානි, පච්ඡා සො කාතුමිච්ඡති;

වරුණකට්ඨ [වරණකට්ඨ (සී. පී.)] භඤ්ජොව, ස පච්ඡා මනුතප්පතීති.

වරුණජාතකං පඨමං.

72. සීලවහත්ථිජාතකං

72.

අකතඤ්ඤුස්ස පොසස්ස, නිච්චං විවරදස්සිනො;

සබ්බං චෙ පථවිං [පඨවිං (සී. ස්යා. පී.)] දජ්ජා, නෙව නං අභිරාධයෙති.

සීලවහත්ථිජාතකං දුතියං.

73. සච්චංකිරජාතකං

73.

සච්චං කිරෙවමාහංසු, නරා එකච්චියා ඉධ;

කට්ඨං නිප්ලවිතං [විප්ලාවිතං (සී. පී.)] සෙය්යො, න ත්වෙවෙකච්චියො නරොති.

සච්චංකිරජාතකං තතියං.

74. රුක්ඛධම්මජාතකං

74.

සාධූ සම්බහුලා ඤාතී, අපි රුක්ඛා අරඤ්ඤජා;

වාතො වහති එකට්ඨං, බ්රහන්තම්පි වනප්පතින්ති.

රුක්ඛධම්මජාතකං චතුත්ථං.

75. මච්ඡජාතකං

75.

අභිත්ථනය පජ්ජුන්න, නිධිං කාකස්ස නාසය;

කාකං සොකාය රන්ධෙහි, මඤ්ච සොකා පමොචයාති.

මච්ඡජාතකං පඤ්චමං.

76. අසඞ්කියජාතකං

76.

අසඞ්කියොම්හි ගාමම්හි, අරඤ්ඤෙ නත්ථි මෙ භයං;

උජුං මග්ගං සමාරූළ්හො, මෙත්තාය කරුණාය චාති.

අසඞ්කියජාතකං ඡට්ඨං.

77. මහාසුපිනජාතකං

77.

උසභා රුක්ඛා ගාවියො ගවා ච, අස්සො කංසො සිඞ්ගාලී [සිගාසී (සී. ස්යා. පී.)] ච කුම්භො;

පොක්ඛරණී ච අපාකචන්දනං, ලාබූනි සීදන්ති සිලා ප්ලවන්ති.

මණ්ඩූකියො කණ්හසප්පෙ ගිලන්ති, කාකං සුපණ්ණා පරිවාරයන්ති;

තසා වකා එළකානං භයාහි, විපරියාසො [විපරියායො (ස්යා. ක.)] වත්තති නයිධ මත්ථීති.

මහාසුපිනජාතකං සත්තමං.

78. ඉල්ලිසජාතකං

78.

උභො ඛඤ්ජා උභො කුණී, උභො විසමචක්ඛුකා [චක්ඛුලා (සී. පී.)];

උභින්නං පිළකා [පීළකා (ස්යා.)] ජාතා, නාහං පස්සාමි ඉල්ලිසන්ති.

ඉල්ලිසජාතකං අට්ඨමං.

79. ඛරස්සරජාතකං

79.

යතො විලුත්තා ච හතා ච ගාවො, දඩ්ඪානි ගෙහානි ජනො ච නීතො;

අථාගමා පුත්තහතාය පුත්තො, ඛරස්සරං ඩිණ්ඩිමං [දෙණ්ඩිමං (සී. ස්යා. පී.), ඩින්දිමං (ක.)] වාදයන්තොති.

ඛරස්සරජාතකං නවමං.

80. භීමසෙනජාතකං

80.

යං තෙ පවිකත්ථිතං පුරෙ, අථ තෙ පූතිසරා සජන්ති පච්ඡා;

උභයං න සමෙති භීමසෙන, යුද්ධකථා ච ඉදඤ්ච තෙ විහඤ්ඤන්ති.

භීමසෙනජාතකං දසමං.

වරුණවග්ගො [වරණවග්ගො (සී. පී.)] අට්ඨමො.

තස්සුද්දානං –

වරුණා අකතඤ්ඤූවරෙ තු සච්චවරං, සවනප්පතිනා ච අභිත්ථනය;

කරුණාය සිලාප්ලව ඉල්ලිසතො, පුන ඩිණ්ඩිමපූතිසරෙන දසාති.

9. අපායිම්හවග්ගො

81. සුරාපානජාතකං

81.

අපායිම්හ අනච්චිම්හ, අගායිම්හ රුදිම්හ ච;

විසඤ්ඤිකරණිං පිත්වා [පීත්වා (සී. ස්යා. පී.)], දිට්ඨා නාහුම්හ වානරාති.

සුරාපානජාතකං පඨමං.

82. මිත්තවින්දකජාතකං

82.

අතික්කම්ම රමණකං, සදාමත්තඤ්ච දූභකං;

ස්වාසි පාසාණමාසීනො, යස්මා ජීවං න මොක්ඛසීති.

මිත්තවින්දකජාතකං දුතියං.

83. කාලකණ්ණිජාතකං

83.

මිත්තො හවෙ සත්තපදෙන හොති, සහායො පන ද්වාදසකෙන හොති;

මාසඩ්ඪමාසෙන ච ඤාති හොති, තතුත්තරිං අත්තසමොපි හොති;

සොහං කථං අත්තසුඛස්ස හෙතු, චිරසන්ථුතං [චිරසන්ධවං (ක.), චිරසත්ථුනං (පී.)] කාළකණ්ණිං ජහෙය්යන්ති.

කාලකණ්ණිජාතකං තතියං.

84. අත්ථස්සද්වාරජාතකං

84.

ආරොග්යමිච්ඡෙ පරමඤ්ච ලාභං, සීලඤ්ච වුද්ධානුමතං සුතඤ්ච;

ධම්මානුවත්තී ච අලීනතා ච, අත්ථස්ස ද්වාරා පමුඛා ඡළෙතෙති.

අත්ථස්සද්වාරජාතකං චතුත්ථං.

85. කිංපක්කජාතකං

85.

ආයතිං දොසං නාඤ්ඤාය, යො කාමෙ පටිසෙවති;

විපාකන්තෙ හනන්ති නං, කිංපක්කමිව භක්ඛිතන්ති.

කිංපක්කජාතකං පඤ්චමං.

86. සීලවීමංසකජාතකං

86.

සීලං කිරෙව කල්යාණං, සීලං ලොකෙ අනුත්තරං;

පස්ස ඝොරවිසො නාගො, සීලවාති න හඤ්ඤතීති.

සීලවීමංසකජාතකං ඡට්ඨං.

87. මඞ්ගලජාතකං

87.

යස්ස මඞ්ගලා සමූහතාසෙ [සමූහතා (සී. ස්යා. පී. සු. නි. 362], උප්පාතා [උප්පාදා (පී.)] සුපිනා ච ලක්ඛණා ච;

සො [ස (සී. පී. ක.)] මඞ්ගලදොසවීතිවත්තො, යුගයොගාධිගතො න ජාතුමෙතීති.

මඞ්ගලජාතකං සත්තමං.

88. සාරම්භජාතකං

88.

කල්යාණිමෙව මුඤ්චෙය්ය, න හි මුඤ්චෙය්ය පාපිකං;

මොක්ඛො කල්යාණියා සාධු, මුත්වා තප්පති පාපිකන්ති.

සාරම්භජාතකං අට්ඨමං.

89. කුහකජාතකං

89.

වාචාව කිර තෙ ආසි, සණ්හා සඛිලභාණිනො;

තිණමත්තෙ අසජ්ජිත්ථො, නො ච නික්ඛසතං හරන්ති.

කුහකජාතකං නවමං.

90. අකතඤ්ඤුජාතකං

90.

යො පුබ්බෙ කතකල්යාණො, කතත්ථො නාවබුජ්ඣති;

පච්ඡා කිච්චෙ සමුප්පන්නෙ, කත්තාරං නාධිගච්ඡතීති.

අකතඤ්ඤුජාතකං දසමං.

අපායිම්හවග්ගො නවමො.

තස්සුද්දානං –

අපායිම්හ ච දූභකං සත්තපදං, ඡළද්වර ච ආයතිනා ච පුන;

අහිසීලව මඞ්ගලි පාපිකස්සා, සතංනික්ඛ කතත්ථවරෙන දසාති.

10. ලිත්තවග්ගො

91. ලිත්තජාතකං

91.

ලිත්තං පරමෙන තෙජසා, ගිලමක්ඛං පුරිසො න බුජ්ඣති;

ගිල රෙ ගිල පාපධුත්තක, පච්ඡා තෙ කටුකං භවිස්සතීති.

ලිත්තජාතකං පඨමං.

92. මහාසාරජාතකං

92.

උක්කට්ඨෙ සූරමිච්ඡන්ති, මන්තීසු අකුතූහලං;

පියඤ්ච අන්නපානම්හි, අත්ථෙ ජාතෙ ච පණ්ඩිතන්ති.

මහාසාරජාතකං දුතියං.

93. විසාසභොජනජාතකං

93.

න විස්සසෙ අවිස්සත්ථෙ, විස්සත්ථෙපි න විස්සසෙ;

විස්සාසා භයමන්වෙති, සීහංව මිගමාතුකාති [මිගමාතුයා (ක.)].

විසාසභොජනජාතකං තතියං.

94. ලොමහංසජාතකං

94.

සොතත්තො සොසින්දො [සොසීතො (සී. ස්යා. පී.), සොසිනො (ක.)] චෙව, එකො භිංසනකෙ වනෙ;

නග්ගො න චග්ගිමාසීනො, එසනාපසුතො මුනීති.

ලොමහංසජාතකං චතුත්ථං.

95. මහාසුදස්සනජාතකං

95.

අනිච්චා වත සඞ්ඛාරා, උප්පාදවයධම්මිනො;

උප්පජ්ජිත්වා නිරුජ්ඣන්ති, තෙසං වූපසමො සුඛොති.

මහාසුදස්සනජාතකං පඤ්චමං.

96. තෙලපත්තජාතකං

96.

සමතිත්තිකං අනවසෙකං, තෙලපත්තං යථා පරිහරෙය්ය;

එවං සචිත්තමනුරක්ඛෙ, පත්ථයානො දිසං අගතපුබ්බන්ති.

තෙලපත්තජාතකං ඡට්ඨං.

97. නාමසිද්ධිජාතකං

97.

ජීවකඤ්ච මතං දිස්වා, ධනපාලිඤ්ච දුග්ගතං;

පන්ථකඤ්ච වනෙ මූළ්හං, පාපකො පුනරාගතොති.

නාමසිද්ධිජාතකං සත්තමං.

98. කූටවාණිජජාතකං

98.

සාධු ඛො පණ්ඩිතො නාම, න ත්වෙව අතිපණ්ඩිතො;

අතිපණ්ඩිතෙන පුත්තෙන, මනම්හි උපකූළිතොති [උපකූලිතොති (සී.), උපකුට්ඨිතොති (ස්යා.), උපකුටිතො (ක.)].

කූටවාණිජජාතකං අට්ඨමං.

99. පරොසහස්සජාතකං

99.

පරොසහස්සම්පි සමාගතානං, කන්දෙය්යුං තෙ වස්සසතං අපඤ්ඤා;

එකොව සෙය්යො පුරිසො සපඤ්ඤො, යො භාසිතස්ස විජානාති අත්ථන්ති.

පරොසහස්සජාතකං නවමං.

100. අසාතරූපජාතකං

100.

අසාතං සාතරූපෙන, පියරූපෙන අප්පියං;

දුක්ඛං සුඛස්ස රූපෙන, පමත්තමතිවත්තතීති.

අසාතරූපජාතකං දසමං.

ලිත්තවග්ගො දසමො.

තස්සුද්දානං –

ගිලමක්ඛකුතූහල මාතුකස්සා, මුනිනා ච අනිච්චත පත්තවරං;

ධනපාලිවරො අතිපණ්ඩිතකො, සපරොසහස්සඅසාතදසාති.

මජ්ඣිමො පණ්ණාසකො.

11. පරොසතවග්ගො

101. පරොසතජාතකං

101.

පරොසතං චෙපි සමාගතානං, ඣායෙය්යුං තෙ වස්සසතං අපඤ්ඤා;

එකොව සෙය්යො පුරිසො සපඤ්ඤො, යො භාසිතස්ස විජානාති අත්ථන්ති.

පරොසතජාතකං පඨමං.

102. පණ්ණිකජාතකං

102.

යො දුක්ඛඵුට්ඨාය භවෙය්ය තාණං, සො මෙ පිතා දුබ්භි [දූභි (සී. පී.)] වනෙ කරොති;

සා කස්ස කන්දාමි වනස්ස මජ්ඣෙ, යො තායිතා සො සහසං [සහසා (සී. ස්යා. පී.)] කරොතීති.

පණ්ණිකජාතකං දුතියං.

103. වෙරිජාතකං

103.

යත්ථ වෙරී නිවිසති [නිවසති (සී. ක.)], න වසෙ තත්ථ පණ්ඩිතො;

එකරත්තං දිරත්තං වා, දුක්ඛං වසති වෙරිසූති.

වෙරිජාතකං තතියං.

104. මිත්තවින්දකජාතකං

104.

චතුබ්භි අට්ඨජ්ඣගමා, අට්ඨාහිපි ච සොළස;

සොළසාහි ච බාත්තිංස [බත්තිංස (සී. ස්යා. පී.)], අත්රිච්ඡං චක්කමාසදො;

ඉච්ඡාහතස්ස පොසස්ස, චක්කං භමති මත්ථකෙති.

මිත්තවින්දකජාතකං චතුත්ථං.

105. දුබ්බලකට්ඨජාතකං

105.

බහුම්පෙතං වනෙ කට්ඨං, වාතො භඤ්ජති දුබ්බලං;

තස්ස චෙ භායසී නාග, කිසො නූන භවිස්සසීති.

දුබ්බලකට්ඨජාතකං පඤ්චමං.

106. උදඤ්චනීජාතකං

106.

සුඛං වත මං ජීවන්තං [සුඛකං වත ජීවං (ක.)], පචමානා උදඤ්චනී;

චොරී ජායප්පවාදෙන, තෙලං ලොණඤ්ච යාචතීති.

උදඤ්චනීජාතකං ඡට්ඨං.

107. සාලිත්තකජාතකං

107.

සාධු ඛො සිප්පකං නාම, අපි යාදිස කීදිසං;

පස්ස ඛඤ්ජප්පහාරෙන, ලද්ධා ගාමා චතුද්දිසාති.

සාලිත්තකජාතකං සත්තමං.

108. බාහියජාතකං

108.

සික්ඛෙය්ය සික්ඛිතබ්බානි, සන්ති තච්ඡන්දිනො [සච්ඡන්දිනො (සී. පී.)] ජනා;

බාහියා හි [පි (සී. ස්යා. පී.)] සුහන්නෙන, රාජානමභිරාධයීති.

බාහියජාතකං අට්ඨමං.

109. කුණ්ඩපූවජාතකං

109.

යථන්නො පුරිසො හොති, තථන්නා තස්ස දෙවතා;

ආහරෙතං කුණ්ඩපූවං [කණං පූවං (සී. පී.)], මා මෙ භාගං විනාසයාති.

කුණ්ඩපූවජාතකං නවමං.

110. සබ්බසංහාරකපඤ්හජාතකං

110.

සබ්බසංහාරකො [සබ්බසාහාරකො (ක.)] නත්ථි, සුද්ධං කඞ්ගු පවායති;

අලිකං භායතියං ධුත්තී, සච්චමාහ මහල්ලිකාති.

සබ්බසංහාරකපඤ්හජාතකං දසමං.

පරොසතවග්ගො එකාදසමො.

තස්සුද්දානං –

සපරොසත තායිත වෙරී පුන, භමචක්කථ නාගසිරිව්හයනො;

සුඛකඤ්ච වත සිප්පක බාහියා, කුණ්ඩපූව මහල්ලිකකා ච දසාති.

12. හංචිවග්ගො

111. ගද්රභපඤ්හජාතකං

111.

හංචි [හංසි (සී. ස්යා.), හඤ්චි (?)] තුවං එවමඤ්ඤසි සෙය්යො, පුත්තෙන පිතාති රාජසෙට්ඨ;

හන්දස්සතරස්ස තෙ අයං, අස්සතරස්ස හි ගද්රභො පිතාති.

ගද්රභපඤ්හජාතකං පඨමං.

112. අමරාදෙවීපඤ්හජාතකං

112.

යෙන සත්තුබිලඞ්ගා ච, දිගුණපලාසො ච පුප්ඵිතො;

යෙන දදාමි [යෙනා’දාමි (සී. ස්යා.)] තෙන වදාමි, යෙන න දදාමි [යෙන නා’දාමි (සී. ස්යා.)] න තෙන වදාමි;

එස මග්ගො යවමජ්ඣකස්ස, එතං ඡන්නපථං විජානාහීති.

අමරාදෙවීපඤ්හජාතකං දුතියං.

113. සිඞ්ගාලජාතකං

113.

සද්දහාසි සිඞ්ගාලස්ස [සිගාලස්ස (සී. ස්යා. පී.)], සුරාපීතස්ස බ්රාහ්මණ;

සිප්පිකානං සතං නත්ථි, කුතො කංසසතා දුවෙති.

සිඞ්ගාලජාතකං තතියං.

114. මිතචින්තිජාතකං

114.

බහුචින්තී අප්පචින්තී, උභො ජාලෙ අබජ්ඣරෙ;

මිතචින්තී පමොචෙසී, උභො තත්ථ සමාගතාති.

මිතචින්තිජාතකං චතුත්ථං.

115. අනුසාසිකජාතකං

115.

යායඤ්ඤ [යායඤ්ඤෙ (ක.)] මනුසාසති, සයං ලොලුප්පචාරිනී;

සායං විපක්ඛිකා සෙති, හතා චක්කෙන සාසිකාති [සාලිකාති (සී. ස්යා. පී.)].

අනුසාසිකජාතකං පඤ්චමං.

116. දුබ්බචජාතකං

116.

අතිකරමකරාචරිය, මය්හම්පෙතං න රුච්චති;

චතුත්ථෙ ලඞ්ඝයිත්වාන, පඤ්චමායසි ආවුතොති.

දුබ්බචජාතකං ඡට්ඨං.

117. තිත්තිරජාතකං

117.

අච්චුග්ගතාතිලපතා [අතිබලතා (සී. ස්යා. පී.), අතිලපකා (කත්ථචි)], අතිවෙලං පභාසිතා;

වාචා හනති දුම්මෙධං, තිත්තිරංවාතිවස්සිතන්ති.

තිත්තිරජාතකං සත්තමං.

118. වට්ටකජාතකං

118.

නාචින්තයන්තො පුරිසො, විසෙසමධිගච්ඡති;

චින්තිතස්ස ඵලං පස්ස, මුත්තොස්මි වධබන්ධනාති.

වට්ටකජාතකං අට්ඨමං.

119. අකාලරාවිජාතකං

119.

අමාතාපිතරසංවද්ධො [පිතරි (සී. පී.), පිතු (ස්යා.)], අනාචෙරකුලෙ වසං;

නායං කාලං අකාලං වා, අභිජානාති කුක්කුටොති.

අකාලරාවිජාතකං නවමං.

120. බන්ධනමොක්ඛජාතකං

120.

අබද්ධා තත්ථ බජ්ඣන්ති, යත්ථ බාලා පභාසරෙ;

බද්ධාපි තත්ථ මුච්චන්ති, යත්ථ ධීරා පභාසරෙති.

බන්ධනමොක්ඛජාතකං දසමං.

හංචිවග්ගො [හංසිවග්ගො (සී. ස්යා.)] ද්වාදසමො.

තස්සුද්දානං –

අථ ගද්රභ සත්තුව කංසසතං, බහුචින්ති සාසිකායාතිකර;

අතිවෙල විසෙසමනාචරියොව, ධීරාපභාසරතෙන දසාති.

13. කුසනාළිවග්ගො

121. කුසනාළිජාතකං

121.

කරෙ සරික්ඛො අථ වාපි සෙට්ඨො, නිහීනකො වාපි කරෙය්ය එකො;

කරෙය්යුමෙතෙ [කරෙය්යුං තෙ (සී. පී.)] බ්යසනෙ උත්තමත්ථං, යථා අහං කුසනාළි රුචායන්ති.

කුසනාළිජාතකං පඨමං.

122. දුම්මෙධජාතකං

122.

යසං ලද්ධාන දුම්මෙධො, අනත්ථං චරති අත්තනො;

අත්තනො ච පරෙසඤ්ච, හිංසාය පටිපජ්ජතීති.

දුම්මෙධජාතකං දුතියං.

123. නඞ්ගලීසජාතකං

123.

අසබ්බත්ථගාමිං වාචං, බාලො සබ්බත්ථ භාසති;

නායං දධිං වෙදි න [න වෙදි (ක.)] නඞ්ගලීසං, දධිප්පයං [දධිම්පයං (සී. පී.)] මඤ්ඤති නඞ්ගලීසන්ති.

නඞ්ගලීසජාතකං තතියං.

124. අම්බජාතකං

124.

වායමෙථෙව පුරිසො, න නිබ්බින්දෙය්ය පණ්ඩිතො;

වායාමස්ස ඵලං පස්ස, භුත්තා අම්බා අනීතිහන්ති.

අම්බජාතකං චතුත්ථං.

125. කටාහකජාතකං

125.

බහුම්පි සො විකත්ථෙය්ය, අඤ්ඤං ජනපදං ගතො;

අන්වාගන්ත්වාන දූසෙය්ය, භුඤ්ජ භොගෙ කටාහකාති.

කටාහකජාතකං පඤ්චමං.

126. අසිලක්ඛණජාතකං

126.

තදෙවෙකස්ස [තථෙවෙකස්ස (සී. ස්යා. පී. අට්ඨ. මූලපාඨො)] කල්යාණං, තදෙවෙකස්ස පාපකං;

තස්මා සබ්බං න කල්යාණං, සබ්බං වාපි න පාපකන්ති.

අසිලක්ඛණජාතකං ඡට්ඨං.

127. කලණ්ඩුකජාතකං

127.

තෙ දෙසා තානි වත්ථූනි, අහඤ්ච වනගොචරො;

අනුවිච්ච ඛො තං ගණ්හෙය්යුං, පිව [පිප (සී. පී.)] ඛීරං කලණ්ඩුකාති.

කලණ්ඩුකජාතකං සත්තමං.

128. බිළාරවතජාතකං

128.

යො වෙ ධම්මං ධජං [ධම්මධජං (ස්යා. පී. ක.)] කත්වා, නිගූළ්හො පාපමාචරෙ;

විස්සාසයිත්වා භූතානි, බිළාරං නාම තං වතන්ති.

බිළාරවතජාතකං අට්ඨමං.

129. අග්ගිකභාරද්වාජජාතකං

129.

නායං සිඛා පුඤ්ඤහෙතු, ඝාසහෙතු අයං සිඛා;

නාඞ්ගුට්ඨගණනං යාති, අලං තෙ හොතු අග්ගිකාති.

අග්ගිකභාරද්වාජජාතකං නවමං.

130. කොසියජාතකං

130.

යථා වාචා ච භුඤ්ජස්සු, යථා භුත්තඤ්ච බ්යාහර;

උභයං තෙ න සමෙති, වාචා භුත්තඤ්ච කොසියෙති.

කොසියජාතකං දසමං.

කුසනාළිවග්ගො [සරික්ඛවග්ගො (ක.)] තෙරසමො.

තස්සුද්දානං –

කුසනාළිසිරිව්හයනො ච යසං, දධි මම්බ කටාහකපඤ්චමකො;

අථ පාපක ඛීර බිළාරවතං, සිඛි කොසියසව්හයනෙන දසාති.

14. අසම්පදානවග්ගො

131. අසම්පදානජාතකං

131.

අසම්පදානෙනිතරීතරස්ස, බාලස්ස මිත්තානි කලී භවන්ති;

තස්මා හරාමි භුසං අඩ්ඪමානං, මා මෙ මිත්ති ජීයිත්ථ සස්සතායන්ති.

අසම්පදානජාතකං පඨමං.

132. භීරුකජාතකං

132.

කුසලූපදෙසෙ ධිතියා දළ්හාය ච, අනිවත්තිතත්තාභයභීරුතාය [අවත්ථිතත්තාභයභීරුතාය (සී. ස්යා. පී.)] ච;

න රක්ඛසීනං වසමාගමිම්හසෙ, ස සොත්ථිභාවො මහතා භයෙන මෙති.

භීරුක [පඤ්චගරුක (සී. පී.), පඤ්චභීරුක (ස්යා.), අභයභීරුත§(?)] ජාතකං දුතියං.

133. ඝතාසනජාතකං

133.

ඛෙමං යහිං තත්ථ අරී උදීරිතො [අරි උද්ධරිතො (ක.)], දකස්ස මජ්ඣෙ ජලතෙ ඝතාසනො;

න අජ්ජ වාසො මහියා මහීරුහෙ, දිසා භජව්හො සරණාජ්ජ නො භයන්ති.

ඝතාසනජාතකං තතියං.

134. ඣානසොධනජාතකං

134.

යෙ සඤ්ඤිනො තෙපි දුග්ගතා, යෙපි අසඤ්ඤිනො තෙපි දුග්ගතා;

එතං උභයං විවජ්ජය, තං සමාපත්තිසුඛං අනඞ්ගණන්ති.

ඣානසොධනජාතකං චතුත්ථං.

135. චන්දාභජාතකං

135.

චන්දාභං සූරියාභඤ්ච, යොධ පඤ්ඤාය ගාධති.

අවිතක්කෙන ඣානෙන, හොති ආභස්සරූපගොති.

චන්දාභජාතකං පඤ්චමං.

136. සුවණ්ණහංසජාතකං

136.

යං ලද්ධං තෙන තුට්ඨබ්බං, අතිලොභො හි පාපකො;

හංසරාජං ගහෙත්වාන, සුවණ්ණා පරිහායථාති.

සුවණ්ණහංසජාතකං ඡට්ඨං.

137. බබ්බුජාතකං

137.

යත්ථෙකො ලභතෙ බබ්බු, දුතියො තත්ථ ජායති;

තතියො ච චතුත්ථො ච, ඉදං තෙ බබ්බුකා බිලන්ති.

බබ්බුජාතකං සත්තමං.

138. ගොධජාතකං

138.

කිං තෙ ජටාහි දුම්මෙධ, කිං තෙ අජිනසාටියා;

අබ්භන්තරං තෙ ගහනං, බාහිරං පරිමජ්ජසීති.

ගොධජාතකං අට්ඨමං.

139. උභතොභට්ඨජාතකං

139.

අක්ඛී භින්නා පටො නට්ඨො, සඛිගෙහෙ ච භණ්ඩනං;

උභතො පදුට්ඨා කම්මන්තා [පදුට්ඨකම්මන්තො (සී.), පදුට්ඨො කම්මන්තො (පී.)], උදකම්හි ථලම්හි චාති.

උභතොභට්ඨජාතකං නවමං.

140. කාකජාතකං

140.

නිච්චං උබ්බිග්ගහදයා, සබ්බලොකවිහෙසකා;

තස්මා නෙසං වසා නත්ථි, කාකානම්හාක [කාකානස්මාක (සී. ස්යා. පී.)] ඤාතිනන්ති.

කාකජාතකං දසමං.

අසම්පදානවග්ගො චුද්දසමො.

තස්සුද්දානං –

ඉතරීතර රක්ඛසි ඛෙමියො ච, පරොසතපඤ්හෙන ආභස්සරො පුන;

අථ හංසවරුත්තමබබ්බුජටං, පටනට්ඨක කාකවරෙන දසාති.

15. කකණ්ටකවග්ගො

141. ගොධජාතකං

141.

පාපජනසංසෙවී, අච්චන්තසුඛමෙධති;

ගොධාකුලං [ගොධක්කුලං (ක.)] කකණ්ටාව [කකණ්ටකා (ක.)], කලිං පාපෙති අත්තනන්ති.

ගොධජාතකං පඨමං.

142. සිඞ්ගාලජාතකං

142.

එතඤ්හි තෙ දුරාජානං, යං සෙසි මතසායිකං;

යස්ස තෙ කඩ්ඪමානස්ස, හත්ථා දණ්ඩො න මුච්චතීති.

සිඞ්ගාලජාතකං දුතියං.

143. විරොචජාතකං

143.

ලසී ච තෙ නිප්ඵලිතා, මත්ථකො ච පදාලිතො [විදාලිතො (සී. පී.)];

සබ්බා තෙ ඵාසුකා භග්ගා, අජ්ජ ඛො ත්වං විරොචසීති.

විරොචජාතකං තතියං.

144. නඞ්ගුට්ඨජාතකං

144.

බහුම්පෙතං අසබ්භි [බහුපෙතමසබ්භි (ක.)] ජාතවෙද, යං තං වාලධිනාභිපූජයාම;

මංසාරහස්ස නත්ථජ්ජ මංසං, නඞ්ගුට්ඨම්පි භවං පටිග්ගහාතූති.

නඞ්ගුට්ඨජාතකං චතුත්ථං.

145. රාධජාතකං

145.

ත්වං රාධ විජානාසි, අඩ්ඪරත්තෙ අනාගතෙ;

අබ්යයතං [අබ්යායතං (සී. ස්යා. පී.), අබ්යත්තතං (?)] විලපසි, විරත්තා කොසියායනෙති.

රාධජාතකං පඤ්චමං.

146. සමුද්දකාකජාතකං

146.

අපි නු හනුකා සන්තා, මුඛඤ්ච පරිසුස්සති;

ඔරමාම න පාරෙම, පූරතෙව මහොදධීති.

සමුද්දකාකජාතකං ඡට්ඨං.

147. පුප්ඵරත්තජාතකං

147.

නයිදං දුක්ඛං අදුං දුක්ඛං, යං මං තුදති වායසො;

යං සාමා පුප්ඵරත්තෙන, කත්තිකං නානුභොස්සතීති.

පුප්ඵරත්තජාතකං සත්තමං.

148. සිඞ්ගාලජාතකං

148.

නාහං පුනං න ච පුනං, න චාපි අපුනප්පුනං;

හත්ථිබොන්දිං පවෙක්ඛාමි, තථා හි භයතජ්ජිතොති.

සිඞ්ගාලජාතකං අට්ඨමං.

149. එකපණ්ණජාතකං

149.

එකපණ්ණො අයං රුක්ඛො, න භූම්යා චතුරඞ්ගුලො;

ඵලෙන විසකප්පෙන, මහායං කිං භවිස්සතීති.

එකපණ්ණජාතකං නවමං.

150. සඤ්ජීවජාතකං

150.

අසන්තං යො පග්ගණ්හාති, අසන්තං චූපසෙවති;

තමෙව ඝාසං කුරුතෙ, බ්යග්ඝො සඤ්ජීවකො යථාති.

සඤ්ජීවජාතකං දසමං.

කකණ්ටක [පාපසෙවන (ක.)] වග්ගො පන්නරසමො.

තස්සුද්දානං –

සුඛමෙධති දණ්ඩවරො ච පුන, ලසි වාලධි පඤ්චමරාධවරො;

සමහොදධි කත්තික බොන්දි පුන, චතුරඞ්ගුලබ්යග්ඝවරෙන දසාති.

(උපරිමො පණ්ණාසකො.) [( ) සීහළපොත්ථකෙයෙව දිස්සති]

අථ වග්ගුද්දානං –

අපණ්ණකං සීලවග්ගකුරුඞ්ග, කුලාවකං අත්ථකාමෙන පඤ්චමං;

ආසීසො ඉත්ථිවරුණං අපායි, ලිත්තවග්ගෙන තෙ දස;

පරොසතං හංචි කුසනාළි [හංසි සරික්ඛං (සබ්බත්ථ)], අසම්පදං කකණ්ටකවග්ගො.

එකනිපාතම්හිලඞ්කතන්ති.

එකකනිපාතං නිට්ඨිතං.

2. දුකනිපාතො

1. දළ්හවග්ගො

151. රාජොවාදජාතකං (2-1-1)

1.

දළ්හං දළ්හස්ස ඛිපති, බල්ලිකො [මල්ලිකො (සී. පී.)] මුදුනා මුදුං;

සාධුම්පි සාධුනා ජෙති, අසාධුම්පි අසාධුනා;

එතාදිසො අයං රාජා, මග්ගා උය්යාහි සාරථි.

2.

අක්කොධෙන ජිනෙ කොධං, අසාධුං සාධුනා ජිනෙ;

ජිනෙ කදරියං දානෙන, සච්චෙනාලිකවාදිනං;

එතාදිසො අයං රාජා, මග්ගා උය්යාහි සාරථීති.

රාජොවාදජාතකං පඨමං.

152. අසමෙක්ඛිතකම්මන්තං, තුරිතාභිනිපාතිනං.

සානි කම්මානි තප්පෙන්ති, උණ්හංවජ්ඣොහිතං මුඛෙ.

4.

සීහො ච සීහනාදෙන, දද්දරං අභිනාදයි;

සුත්වා සීහස්ස නිග්ඝොසං, සිඞ්ගාලො [සිගාලො (සී. ස්යා. පී.)] දද්දරෙ වසං;

භීතො සන්තාසමාපාදි, හදයඤ්චස්ස අප්ඵලීති.

සිඞ්ගාලජාතකං [සිගාලජාතකං (සී. ස්යා. පී.)] දුතියං.

153. සූකරජාතකං (2-1-3)

5.

චතුප්පදො අහං සම්ම, ත්වම්පි සම්ම චතුප්පදො;

එහි සම්ම [සීහ (සී. පී.)] නිවත්තස්සු, කිං නු භීතො පලායසි.

6.

අසුචි පූතිලොමොසි, දුග්ගන්ධො වාසි සූකර;

සචෙ යුජ්ඣිතුකාමොසි, ජයං සම්ම දදාමි තෙති.

සූකරජාතකං තතියං.

154. උරගජාතක (2-1-4)

7.

ඉධූරගානං පවරො පවිට්ඨො, සෙලස්ස වණ්ණෙන පමොක්ඛමිච්ඡං;

බ්රහ්මඤ්ච වණ්ණං [වක්කං (ක.)] අපචායමානො, බුභුක්ඛිතො නො විතරාමි [විසහාමි (ක. සි. ස්යා. පී.)] භොත්තුං.

8.

සො බ්රහ්මගුත්තො චිරමෙව ජීව, දිබ්යා ච තෙ පාතුභවන්තු භක්ඛා;

යො බ්රහ්මවණ්ණං අපචායමානො, බුභුක්ඛිතො නො විතරාසි [සබ්බත්ථපි සමානං] භොත්තුන්ති.

උරගජාතකං චතුත්ථං.

155. භග්ගජාතකං (2-1-5)

9.

ජීව වස්සසතං භග්ග [ගග්ග (සී. පී.)], අපරානි ච වීසතිං [වීසති (ස්යා. ක.)];

මා මං පිසාචා ඛාදන්තු, ජීව ත්වං සරදො සතං.

10.

ත්වම්පි වස්සසතං ජීව, අපරානි ච වීසතිං;

විසං පිසාචා ඛාදන්තු, ජීව ත්වං සරදො සතන්ති.

භග්ගජාතකං පඤ්චමං.

156. අලීනචිත්තජාතකං (2-1-6)

11.

අලීනචිත්තං නිස්සාය, පහට්ඨා මහතී චමූ;

කොසලං සෙනාසන්තුට්ඨං, ජීවග්ගාහං අගාහයි.

12.

එවං නිස්සයසම්පන්නො, භික්ඛු ආරද්ධවීරියො;

භාවයං කුසලං ධම්මං, යොගක්ඛෙමස්ස පත්තියා;

පාපුණෙ අනුපුබ්බෙන, සබ්බසංයොජනක්ඛයන්ති.

අලීනචිත්තජාතකං ඡට්ඨං.

157. ගුණජාතකං (2-1-7)

13.

යෙන කාමං පණාමෙති, ධම්මො බලවතං මිගී;

උන්නදන්තී විජානාහි, ජාතං සරණතො භයං.

14.

අපි චෙපි දුබ්බලො මිත්තො, මිත්තධම්මෙසු තිට්ඨති;

සො ඤාතකො ච බන්ධු ච, සො මිත්තො සො ච මෙ සඛා;

දාඨිනි මාතිමඤ්ඤිත්ථො [මඤ්ඤිවො (ස්යා.), මඤ්ඤව්හො (ක.)], සිඞ්ගාලො මම පාණදොති.

ගුණජාතකං සත්තමං.

158. සුහනුජාතකං (2-1-8)

15.

නයිදං විසමසීලෙන, සොණෙන සුහනූ සහ;

සුහනූපි තාදිසොයෙව, යො සොණස්ස සගොචරො.

16.

පක්ඛන්දිනා පගබ්භෙන, නිච්චං සන්දානඛාදිනා;

සමෙති පාපං පාපෙන, සමෙති අසතා අසන්ති.

සුහනුජාතකං අට්ඨමං.

159. මොරජාතකං (2-1-9)

17.

උදෙතයං චක්ඛුමා එකරාජා, හරිස්සවණ්ණො පථවිප්පභාසො [පඨවිප්පභාසො (සී. ස්යා. පී.)];

තං තං නමස්සාමි හරිස්සවණ්ණං පථවිප්පභාසං, තයාජ්ජ ගුත්තා විහරෙමු දිවසං.

යෙ බ්රාහ්මණා වෙදගූ සබ්බධම්මෙ, තෙ මෙ නමො තෙ ච මං පාලයන්තු;

නමත්ථු බුද්ධානං [බුද්ධාන (?)] නමත්ථු බොධියා, නමො විමුත්තානං [විමුත්තාන (?)] නමො විමුත්තියා;

ඉමං සො පරිත්තං කත්වා, මොරො චරති එසනා.

18.

අපෙතයං චක්ඛුමා එකරාජා, හරිස්සවණ්ණො පථවිප්පභාසො;

තං තං නම්මස්සාමි හරිස්සවණ්ණං පථවිප්පභාසං, තයාජ්ජ ගුත්තා විහරෙමු රත්තිං.

යෙ බ්රාහ්මණා වෙදගූ සබ්බධම්මෙ, තෙ මෙ නමො තෙ ච මං පාලයන්තු;

නමත්ථු බුද්ධානං නමත්ථු බොධියා, නමො විමුත්තානං නමො විමුත්තියා;

ඉමං සො පරිත්තං කත්වා, මොරො වාසමකප්පයීති.

මොරජාතකං නවමං.

160. විනීලජාතකං (2-1-10)

19.

එවමෙව නූන [නු (ක.)] රාජානං, වෙදෙහං මිථිලග්ගහං;

අස්සා වහන්ති ආජඤ්ඤා, යථා හංසා විනීලකං.

20.

විනීල දුග්ගං භජසි, අභූමිං තාත සෙවසි;

ගාමන්තකානි [ගාමන්තිකානි (සී.), ගාමන්තරානි (ක.)] සෙවස්සු, එතං මාතාලයං තවාති.

විනීලජාතකං දසමං.

දළ්හවග්ගො පඨමො.

තස්සුද්දානං –

වරබල්ලික දද්දර සූකරකො, උරගූත්තම පඤ්චමභග්ගවරො;

මහතීචමු යාව සිඞ්ගාලවරො, සුහනුත්තම මොර විනීලං දසාති.

2. සන්ථවවග්ගො

161. ඉන්දසමානගොත්තජාතකං (2-2-1)

21.

සන්ථවං [සන්ධවං (ක.)] කාපුරිසෙන කයිරා, අරියො අනරියෙන පජානමත්ථං;

චිරානුවුත්ථොපි කරොති පාපං, ගජො යථා ඉන්දසමානගොත්තං.

22.

යං ත්වෙව ජඤ්ඤා සදිසො මමන්ති, සීලෙන පඤ්ඤාය සුතෙන චාපි;

තෙනෙව මෙත්තිං කයිරාථ සද්ධිං, සුඛො හවෙ සප්පුරිසෙන සඞ්ගමොති.

ඉන්දසමානගොත්තජාතකං පඨමං.

162. සන්ථවජාතකං (2-2-2)

23.

සන්ථවස්මා පරමත්ථි පාපියො, යො සන්ථවො [සන්ධවො (ක.)] කාපුරිසෙන හොති;

සන්තප්පිතො සප්පිනා පායසෙන [පායාසෙන (ක.)], කිච්ඡාකතං පණ්ණකුටිං අදය්හි [අදඩ්ඪහි (සී. ස්යා.), අදට්ඨහි (පී.), අදද්දහි (?)].

24.

න සන්ථවස්මා පරමත්ථි සෙය්යො, යො සන්ථවො සප්පුරිසෙන හොති;

සීහස්ස බ්යග්ඝස්ස ච දීපිනො ච, සාමා මුඛං ලෙහති සන්ථවෙනාති.

සන්ථවජාතකං දුතියං.

163. සුසීමජාතකං (2-2-3)

25.

කාළා මිගා සෙතදන්තා තවීමෙ [තව ඉමෙ (සී. ස්යා. පී.)], පරොසතං හෙමජාලාභිඡන්නා [හෙමජාලාභිසඤ්ඡන්නා (සී.)];

තෙ තෙ දදාමීති සුසීම බ්රූසි, අනුස්සරං පෙත්තිපිතාමහානං.

26.

කාළා මිගා සෙතදන්තා මමීමෙ [මම ඉමෙ (සී. පී.)], පරොසතං හෙමජාලාභිච්ඡන්නා;

තෙ තෙ දදාමීති වදාමි මාණව, අනුස්සරං පෙත්තිපිතාමහානන්ති.

සුසීමජාතකං තතියං.

164. ගිජ්ඣජාතකං (2-2-4)

27.

යං නු ගිජ්ඣො යොජනසතං, කුණපානි අවෙක්ඛති;

කස්මා ජාලඤ්ච පාසඤ්ච, ආසජ්ජාපි න බුජ්ඣසි.

28.

යදා පරාභවො හොති, පොසො ජීවිතසඞ්ඛයෙ;

අථ ජාලඤ්ච පාසඤ්ච, ආසජ්ජාපි න බුජ්ඣතීති.

ගිජ්ඣජාතකං චතුත්ථං.

165. නකුලජාතකං (2-2-5)

29.

සන්ධිං කත්වා අමිත්තෙන, අණ්ඩජෙන ජලාබුජ;

විවරිය දාඨං සෙසි [සයසි (සී. ස්යා. පී.)], කුතො තෙ භයමාගතං.

30.

සඞ්කෙථෙව [සඞ්කතෙව (ක.)] අමිත්තස්මිං, මිත්තස්මිම්පි න විස්සසෙ;

අභයා භයමුප්පන්නං, අපි මූලානි කන්තතීති [මූලං නිකන්තතීති (සී.)].

නකුලජාතකං පඤ්චමං.

166. උපසාළකජාතකං (2-2-6)

31.

උපසාළකනාමානි [උපසාළ්හකනාමානං (සී. ස්යා. පී.)], සහස්සානි චතුද්දස;

අස්මිං පදෙසෙ දඩ්ඪානි, නත්ථි ලොකෙ අනාමතං.

32.

යම්හි සච්චඤ්ච ධම්මො ච, අහිංසා සංයමො දමො;

එතං අරියා සෙවන්ති, එතං ලොකෙ අනාමතන්ති.

උපසාළකජාතකං ඡට්ඨං.

167. සමිද්ධිජාතකං (2-2-7)

33.

අභුත්වා භික්ඛසි භික්ඛු, න හි භුත්වාන භික්ඛසි;

භුත්වාන භික්ඛු භික්ඛස්සු, මා තං කාලො උපච්චගා.

34.

කාලං වොහං න ජානාමි, ඡන්නො කාලො න දිස්සති;

තස්මා අභුත්වා භික්ඛාමි, මා මං කාලො උපච්චගාති.

සමිද්ධිජාතකං සත්තමං.

168. සකුණග්ඝිජාතකං (2-2-8)

35.

සෙනො බලසා පතමානො, ලාපං ගොචරඨායිනං;

සහසා අජ්ඣප්පත්තොව, මරණං තෙනුපාගමි.

36.

සොහං නයෙන සම්පන්නො, පෙත්තිකෙ ගොචරෙ රතො;

අපෙතසත්තු මොදාමි, සම්පස්සං අත්ථමත්තනොති.

සකුණග්ඝිජාතකං අට්ඨමං.

169. අරකජාතකං (2-2-9)

37.

යො වෙ මෙත්තෙන චිත්තෙන, සබ්බලොකානුකම්පති;

උද්ධං අධො ච තිරියං, අප්පමාණෙන සබ්බසො.

38.

අප්පමාණං හිතං චිත්තං, පරිපුණ්ණං සුභාවිතං;

යං පමාණකතං කම්මං, න තං තත්රාවසිස්සතීති.

අරකජාතකං නවමං.

170. කකණ්ටකජාතකං (2-2-10)

39.

නායං පුරෙ උණ්ණමති [උන්නමති (ස්යා.)], තොරණග්ගෙ කකණ්ටකො;

මහොසධ විජානාහි, කෙන ථද්ධො කකණ්ටකො.

40.

අලද්ධපුබ්බං ලද්ධාන, අඩ්ඪමාසං කකණ්ටකො;

අතිමඤ්ඤති රාජානං, වෙදෙහං මිථිලග්ගහන්ති.

කකණ්ටකජාතකං දසමං.

සන්ථවවග්ගො දුතියො.

තස්සුද්දානං –

අථ ඉන්දසමාන සපණ්ණකුටි, සුසිමුත්තම ගිජ්ඣ ජලාබුජකො;

උපසාළක භික්ඛු සලාපවරො, අථ මෙත්තවරො දසපුණ්ණමතීති.

3. කල්යාණවග්ගො

171. කල්යාණධම්මජාතකං (2-3-1)

41.

කල්යාණධම්මොති යදා ජනින්ද, ලොකෙ සමඤ්ඤං අනුපාපුණාති;

තස්මා න හිය්යෙථ [හීයෙථ (සී.)] නරො සපඤ්ඤො, හිරියාපි සන්තො ධුරමාදියන්ති.

42.

සායං සමඤ්ඤා ඉධ මජ්ජ පත්තා, කල්යාණධම්මොති ජනින්ද ලොකෙ;

තාහං සමෙක්ඛං ඉධ පබ්බජිස්සං, න හි මත්ථි ඡන්දො ඉධ කාමභොගෙති.

කල්යාණධම්මජාතකං පඨමං.

172. දද්දරජාතකං (2-3-2)

43.

කො නු සද්දෙන මහතා, අභිනාදෙති දද්දරං;

තං සීහා නප්පටිනදන්ති [කිං සීහා නප්පටිනදන්ති (සී. පී.), න සීහා පටිනදන්ති (ක.)], කො නාමෙසො මිගාධිභූ.

44.

අධමො මිගජාතානං, සිඞ්ගාලො තාත වස්සති;

ජාතිමස්ස ජිගුච්ඡන්තා, තුණ්හී සීහා සමච්ඡරෙති.

දද්දරජාතකං දුතියං.

173. මක්කටජාතකං (2-3-3)

45.

තාත මාණවකො එසො, තාලමූලං අපස්සිතො;

අගාරකඤ්චිදං අත්ථි, හන්ද දෙමස්සගාරකං.

46.

මා ඛො ත්වං තාත පක්කොසි, දූසෙය්ය නො අගාරකං;

නෙතාදිසං මුඛං හොති, බ්රාහ්මණස්ස සුසීලිනොති.

මක්කටජාතකං තතියං.

174. දුබ්භියමක්කටජාතකං (2-3-4)

47.

අදම්හ තෙ වාරි පහූතරූපං, ඝම්මාභිතත්තස්ස පිපාසිතස්ස;

සො දානි පිත්වාන [පීත්වාන (සී. පී.)] කිරිඞ්කරොසි [කිකිංකරොසි (සී. ස්යා. පී.)], අසඞ්ගමො පාපජනෙන සෙය්යො.

48.

කො තෙ සුතො වා දිට්ඨො වා, සීලවා නාම මක්කටො;

ඉදානි ඛො තං ඔහච්ඡං [ඌහච්ච (සී. පී.), ඔහච්චං (ස්යා.), උහජ්ජං (ක.)], එසා අස්මාක ධම්මතාති.

දුබ්භියමක්කටජාතකං චතුත්ථං.

175. ආදිච්චුපට්ඨානජාතකං (2-3-5)

49.

සබ්බෙසු කිර භූතෙසු, සන්ති සීලසමාහිතා;

පස්ස සාඛාමිගං ජම්මං, ආදිච්චමුපතිට්ඨති.

50.

නාස්ස සීලං විජානාථ, අනඤ්ඤාය පසංසථ;

අග්ගිහුත්තඤ්ච උහන්නං [ඌහන්තං (සී.), ඌහනං (ස්යා.), ඌහන්ති (පී.), උහදං (ක.)], ද්වෙ ච භින්නා කමණ්ඩලූති.

ආදිච්චුපට්ඨානජාතකං පඤ්චමං.

176. කළායමුට්ඨිජාතකං (2-3-6)

51.

බාලො වතායං දුමසාඛගොචරො, පඤ්ඤා ජනින්ද නයිමස්ස විජ්ජති;

කළායමුට්ඨිං [කලායමුට්ඨිං (සී. පී.)] අවකිරිය කෙවලං, එකං කළායං පතිතං ගවෙසති.

52.

එවමෙව මයං රාජ, යෙ චඤ්ඤෙ අතිලොභිනො;

අප්පෙන බහුං ජිය්යාම, කළායෙනෙව වානරොති.

කළායමුට්ඨිජාතකං ඡට්ඨං.

177. තින්දුකජාතකං (2-3-7)

53.

ධනුහත්ථකලාපෙහි, නෙත්තිං සවරධාරිභි;

සමන්තා පරිකිණ්ණම්හ, කථං මොක්ඛො භවිස්සති.

54.

අප්පෙව බහුකිච්චානං, අත්ථො ජායෙථ කොචි නං;

අත්ථි රුක්ඛස්ස අච්ඡින්නං, ඛජ්ජථඤ්ඤෙව තින්දුකන්ති.

තින්දුකජාතකං සත්තමං.

178. කච්ඡපජාතකං (2-3-8)

55.

ජනිත්තං මෙ භවිත්තං මෙ, ඉති පඞ්කෙ අවස්සයිං;

තං මං පඞ්කො අජ්ඣභවි, යථා දුබ්බලකං තථා;

තං තං වදාමි භග්ගව, සුණොහි වචනං මම.

56.

ගාමෙ වා යදි වා රඤ්ඤෙ, සුඛං යත්රාධිගච්ඡති;

තං ජනිත්තං භවිත්තඤ්ච, පුරිසස්ස පජානතො;

යම්හි ජීවෙ තම්හි ගච්ඡෙ, න නිකෙතහතො සියාති.

කච්ඡපජාතකං අට්ඨමං.

179. සතධම්මජාතකං (2-3-9)

57.

තඤ්ච අප්පඤ්ච උච්ඡිට්ඨං, තඤ්ච කිච්ඡෙන නො අදා;

සොහං බ්රාහ්මණජාතිකො, යං භුත්තං තම්පි උග්ගතං.

58.

එවං ධම්මං නිරංකත්වා [නිරාකත්වා (?) නි + ආ + කර + ත්වා], යො අධම්මෙන ජීවති;

සතධම්මොව ලාභෙන, ලද්ධෙනපි න නන්දතීති.

සතධම්මජාතකං නවමං.

180. දුද්දදජාතකං (2-3-10)

59.

දුද්දදං දදමානානං, දුක්කරං කම්ම කුබ්බතං;

අසන්තො නානුකුබ්බන්ති, සතං ධම්මො දුරන්නයො.

60.

තස්මා සතඤ්ච අසතං, නානා හොති ඉතො ගති;

අසන්තො නිරයං යන්ති, සන්තො සග්ගපරායණාති [පරායනා (ස්යා. ක.)].

දුද්දදජාතකං දසමං.

කල්යාණවග්ගො තතියො.

තස්සුද්දානං –

සුසමඤ්ඤමිගාධිභූ මාණවකො, වාරිපහූතරූපාදිච්චුපට්ඨානා;

සකළායසතින්දුකපඞ්ක පුන, සතධම්ම සුදුද්දදකෙන දසාති.

4. අසදිසවග්ගො

181. අසදිසජාතකං (2-4-1)

61.

ධනුග්ගහො අසදිසො, රාජපුත්තො මහබ්බලො;

දූරෙපාතී අක්ඛණවෙධී, මහාකායප්පදාලනො.

62.

සබ්බාමිත්තෙ රණං කත්වා, න ච කඤ්චි විහෙඨයි;

භාතරං සොත්ථිං කත්වාන, සංයමං අජ්ඣුපාගමීති.

අසදිසජාතකං පඨමං.

182. සඞ්ගාමාවචරජාතකං (2-4-2)

63.

සඞ්ගාමාවචරො සූරො, බලවා ඉති විස්සුතො;

කිං නු තොරණමාසජ්ජ, පටික්කමසි කුඤ්ජර.

64.

ඔමද්ද ඛිප්පං පලිඝං, එසිකානි ච අබ්බහ [උබ්බහ (ස්යා.), අබ්භුහ (ක.)];

තොරණානි ච මද්දිත්වා, ඛිප්පං පවිස කුඤ්ජරාති.

සඞ්ගාමාවචරජාතකං දුතියං.

183. වාලොදකජාතකං (2-4-3)

65.

වාලොදකං අප්පරසං නිහීනං, පිත්වා [පීත්වා (සී. පී.)] මදො ජායති ගද්රභානං;

ඉමඤ්ච පිත්වාන රසං පණීතං, මදො න සඤ්ජායති සින්ධවානං.

66.

අප්පං පිවිත්වාන නිහීනජච්චො, සො මජ්ජතී තෙන ජනින්ද පුට්ඨො [ඵුට්ඨො (සී. ස්යා.), මුට්ඨො (ක.)];

ධොරය්හසීලී ච කුලම්හි ජාතො, න මජ්ජතී අග්ගරසං පිවිත්වාති.

වාලොදකජාතකං තතියං.

184. ගිරිදත්තජාතකං (2-4-4)

67.

දූසිතො ගිරිදත්තෙන [ගිරිදන්තෙන (පී.)], හයො සාමස්ස පණ්ඩවො;

පොරාණං පකතිං හිත්වා, තස්සෙවානුවිධිය්යති [නුවිධීයති (සී. පී.)].

68.

සචෙ ච තනුජො පොසො, සිඛරාකාර [සිඞ්ගාරාකාර (ස්යා.)] කප්පිතො;

ආනනෙ නං [තං (සී. ස්යා. පී.)] ගහෙත්වාන, මණ්ඩලෙ පරිවත්තයෙ;

ඛිප්පමෙව පහන්ත්වාන, තස්සෙවානුවිධිය්යතීති.

ගිරිදත්තජාතකං චතුත්ථං.

185. අනභිරතිජාතකං (2-4-5)

69.

යථොදකෙ ආවිලෙ අප්පසන්නෙ, න පස්සති සිප්පිකසම්බුකඤ්ච;

සක්ඛරං වාලුකං මච්ඡගුම්බං, එවං ආවිලම්හි [ආවිලෙ හි (සී.)] චිත්තෙ;

න පස්සති අත්තදත්ථං පරත්ථං.

70.

යථොදකෙ අච්ඡෙ විප්පසන්නෙ, සො පස්සති සිප්පිකසම්බුකඤ්ච;

සක්ඛරං වාලුකං මච්ඡගුම්බං, එවං අනාවිලම්හි චිත්තෙ;

සො පස්සති අත්තදත්ථං පරත්ථන්ති.

අනභිරතිජාතකං පඤ්චමං.

186. දධිවාහනජාතකං (2-4-6)

71.

වණ්ණගන්ධරසූපෙතො, අම්බොයං අහුවා පුරෙ;

තමෙව පූජං ලභමානො, කෙනම්බො කටුකප්ඵලො.

72.

පුචිමන්දපරිවාරො, අම්බො තෙ දධිවාහන;

මූලං මූලෙන සංසට්ඨං, සාඛා සාඛා [සාඛං (ස්යා. ක.)] නිසෙවරෙ [නිවීසරෙ (ක.)];

අසාතසන්නිවාසෙන, තෙනම්බො කටුකප්ඵලොති.

දධිවාහනජාතකං ඡට්ඨං.

187. චතුමට්ඨජාතකං (2-4-7)

73.

උච්චෙ විටභිමාරුය්හ, මන්තයව්හො රහොගතා;

නීචෙ ඔරුය්හ මන්තව්හො, මිගරාජාපි සොස්සති.

74.

යං සුවණ්ණො සුවණ්ණෙන [යං සුපණ්ණො සුපණ්ණෙන (සී. ස්යා. පී.)], දෙවො දෙවෙන මන්තයෙ;

කිං තෙත්ථ චතුමට්ඨස්ස, බිලං පවිස ජම්බුකාති.

චතුමට්ඨජාතකං සත්තමං.

188. සීහකොත්ථුජාතකං (2-4-8)

75.

සීහඞ්ගුලී සීහනඛො, සීහපාදපතිට්ඨිතො;

සො සීහො සීහසඞ්ඝම්හි, එකො නදති අඤ්ඤථා.

76.

මා ත්වං නදි රාජපුත්ත, අප්පසද්දො වනෙ වස;

සරෙන ඛො [මා (ක.)] තං ජානෙය්යුං, න හි තෙ පෙත්තිකො සරොති.

සීහකොත්ථුජාතකං අට්ඨමං.

189. සීහචම්මජාතකං (2-4-9)

77.

නෙතං සීහස්ස නදිතං, න බ්යග්ඝස්ස න [බ්යග්ඝස්ස න ච (ක.)] දීපිනො;

පාරුතො සීහචම්මෙන, ජම්මො නදති ගද්රභො.

78.

චිරම්පි ඛො තං ඛාදෙය්ය, ගද්රභො හරිතං යවං;

පාරුතො සීහචම්මෙන, රවමානොව දූසයීති.

සීහචම්මජාතකං නවමං.

190. සීලානිසංසජාතකං (2-4-10)

79.

පස්ස සද්ධාය සීලස්ස, චාගස්ස ච අයං ඵලං;

නාගො නාවාය වණ්ණෙන, සද්ධං වහතුපාසකං.

80.

සබ්භිරෙව සමාසෙථ, සබ්භි කුබ්බෙථ සන්ථවං;

සතඤ්හි සන්නිවාසෙන, සොත්ථිං ගච්ඡති න්හාපිතොති.

සීලානිසංසජාතකං දසමං.

අසදිසවග්ගො චතුත්ථො.

තස්සුද්දානං –

ධනුග්ගහ කුඤ්ජර අප්පරසො, ගිරිදත්තමනාවිලචිත්තවරං;

දධිවාහන ජම්බූක සීහනඛො, හරිතයව නාගවරෙන දසාති.

5. රුහකවග්ගො

191. රුහකජාතකං (2-5-1)

81.

අපි [අම්භො (ස්යා. ක. සී.)] රුහක ඡින්නාපි, ජියා සන්ධීයතෙ පුන;

සන්ධීයස්සු පුරාණියා, මා කොධස්ස වසං ගමි.

82.

විජ්ජමානෙසු වාකෙසු [විජ්ජමානාසු මරුවාසු (සී.), විජ්ජමානාසු මරූද්වාසු (පී.)], විජ්ජමානෙසු කාරිසු;

අඤ්ඤං ජියං කරිස්සාමි, අලඤ්ඤෙව පුරාණියාති.

රුහකජාතකං පඨමං.

192. සිරිකාළකණ්ණිජාතකං (2-5-2)

83.

ඉත්ථී සියා රූපවතී, සා ච සීලවතී සියා;

පුරිසො තං න ඉච්ඡෙය්ය, සද්දහාසි මහොසධ.

84.

සද්දහාමි මහාරාජ, පුරිසො දුබ්භගො සියා;

සිරී ච කාළකණ්ණී ච, න සමෙන්ති කුදාචනන්ති.

සිරිකාළකණ්ණිජාතකං දුතියං.

193. චූළපදුමජාතකං (2-5-3)

85.

අයමෙව සා අහමපි [අහම්පි (සී. ස්යා. පී.), අහස්මි (ක.)] සො අනඤ්ඤො, අයමෙව සො හත්ථච්ඡින්නො අනඤ්ඤො;

යමාහ ‘‘කොමාරපතී මම’’න්ති, වජ්ඣිත්ථියො නත්ථි ඉත්ථීසු සච්චං.

86.

ඉමඤ්ච ජම්මං මුසලෙන හන්ත්වා, ලුද්දං ඡවං පරදාරූපසෙවිං;

ඉමිස්සා ච නං පාපපතිබ්බතාය, ජීවන්තියා ඡින්දථ කණ්ණනාසන්ති.

චූළපදුමජාතකං තතියං.

194. මණිචොරජාතකං (2-5-4)

87.

සන්ති දෙවා පවසන්ති නූන, න හි නූන සන්ති ඉධ ලොකපාලා;

සහසා කරොන්තානමසඤ්ඤතානං, න හි නූන සන්තී පටිසෙධිතාරො.

88.

අකාලෙ වස්සතී තස්ස, කාලෙ තස්ස න වස්සති;

සග්ගා ච චවති ඨානා, නනු සො තාවතා හතොති.

මණිචොරජාතකං චතුත්ථං.

195. පබ්බතූපත්ථරජාතකං (2-5-5)

89.

පබ්බතූපත්ථරෙ [පබ්බතපත්ථරෙ (සී. ස්යා. පී.)] රම්මෙ, ජාතා පොක්ඛරණී සිවා;

තං සිඞ්ගාලො අපාපායි [අපාපාසි (සී. ස්යා. පී.)], ජානං සීහෙන රක්ඛිතං.

90.

පිවන්ති චෙ [පිවන්ති වෙ (සී.), පිවන්තිව (පී.), පිවන්තෙව (?)] මහාරාජ, සාපදානි මහානදිං;

න තෙන අනදී හොති, ඛමස්සු යදි තෙ පියාති.

පබ්බතූපත්ථර [පබ්බතපත්ථර (සී. ස්යා. පී.)] ජාතකං පඤ්චමං.

196. වලාහකස්සජාතකං (2-5-6)

91.

යෙ න කාහන්ති ඔවාදං, නරා බුද්ධෙන දෙසිතං;

බ්යසනං තෙ ගමිස්සන්ති, රක්ඛසීහිව වාණිජා.

92.

යෙ ච කාහන්ති ඔවාදං, නරා බුද්ධෙන දෙසිතං;

සොත්ථිං පාරං ගමිස්සන්ති, වලාහෙනෙව [වාලාහෙනෙව (සී. පී.)] වාණිජාති.

වලාහකස්ස [වාලාහස්ස (සී. පී.)] ජාතකං ඡට්ඨං.

197. මිත්තාමිත්තජාතකං (2-5-7)

93.

න නං උම්හයතෙ දිස්වා, න ච නං පටිනන්දති;

චක්ඛූනි චස්ස න දදාති, පටිලොමඤ්ච වත්තති.

94.

එතෙ භවන්ති ආකාරා, අමිත්තස්මිං පතිට්ඨිතා;

යෙහි අමිත්තං ජානෙය්ය, දිස්වා සුත්වා ච පණ්ඩිතොති.

මිත්තාමිත්තජාතකං සත්තමං.

198. රාධජාතකං (2-5-8)

95.

පවාසා ආගතො තාත, ඉදානි නචිරාගතො;

කච්චින්නු තාත තෙ මාතා, න අඤ්ඤමුපසෙවති.

96.

න ඛො පනෙතං සුභණං, ගිරං සච්චුපසංහිතං;

සයෙථ පොට්ඨපාදොව, මුම්මුරෙ [මුම්මුරෙ (ස්යා.), මං පුරෙ (ක.) මුම්මුරසද්දො ථුසග්ගිම්හි කුක්කුළෙ ච වත්තතීති සක්කතාභිධානෙසු] උපකූථිතොති [උපකූසිතොති (සී. ස්යා. පී.), උපකූලිතො (ක.)].

රාධජාතකං අට්ඨමං.

199. ගහපතිජාතකං (2-5-9)

97.

උභයං මෙ න ඛමති, උභයං මෙ න රුච්චති;

යාචායං කොට්ඨමොතිණ්ණා, නාද්දසං ඉති භාසති.

98.

තං තං ගාමපති බ්රූමි, කදරෙ අප්පස්මි ජීවිතෙ;

ද්වෙ මාසෙ සඞ්ගරං කත්වා [කාරං කත්වාන (සී. පී.), සංකරං කත්වා (ක.)], මංසං ජරග්ගවං කිසං;

අප්පත්තකාලෙ චොදෙසි, තම්පි මය්හං න රුච්චතීති.

ගහපතිජාතකං නවමං.

200. සාධුසීලජාතකං (2-5-10)

99.

සරීරදබ්යං වුඩ්ඪබ්යං [වද්ධබ්යං (සී. පී.)], සොජච්චං සාධුසීලියං;

බ්රාහ්මණං තෙව පුච්ඡාම, කන්නු තෙසං වනිම්හසෙ [වණිම්හසෙ (සී. පී.)].

100.

අත්ථො අත්ථි සරීරස්මිං, වුඩ්ඪබ්යස්ස නමො කරෙ;

අත්ථො අත්ථි සුජාතස්මිං, සීලං අස්මාක රුච්චතීති.

සාධුසීලජාතකං දසමං.

රුහකවග්ගො පඤ්චමො.

තස්සුද්දානං –

අපිරුහක රූපවතී මුසලො, පවසන්ති සපඤ්චමපොක්ඛරණී;

අථ මුත්තිමවාණිජ උම්හයතෙ, චිරආගත කොට්ඨ සරීර දසාති.

6. නතංදළ්හවග්ගො

201. බන්ධනාගාරජාතකං (2-6-1)

101.

න තං දළ්හං බන්ධනමාහු ධීරා, යදායසං දාරුජපබ්බජඤ්ච [බබ්බජඤ්ච (සී.)];

සාරත්තරත්තා මණිකුණ්ඩලෙසු, පුත්තෙසු දාරෙසු ච යා අපෙක්ඛා.

102.

එතං දළ්හං බන්ධනමාහු ධීරා, ඔහාරිනං සිථිලං දුප්පමුඤ්චං;

එතම්පි ඡෙත්වාන වජන්ති ධීරා, අනපෙක්ඛිනො කාමසුඛං පහායාති.

බන්ධනාගාරජාතකං පඨමං.

202. කෙළිසීලජාතකං (2-6-2)

103.

හංසා කොඤ්චා මයූරා ච, හත්ථයො [හත්ථිනො (සී.), හත්ථියො (ස්යා. පී.)] පසදා මිගා;

සබ්බෙ සීහස්ස භායන්ති, නත්ථි කායස්මි තුල්යතා.

104.

එවමෙව මනුස්සෙසු, දහරො චෙපි පඤ්ඤවා;

සො හි තත්ථ මහා හොති, නෙව බාලො සරීරවාති.

කෙළිසීලජාතකං දුතියං.

203. ඛණ්ඩජාතකං (2-6-3)

105.

විරූපක්ඛෙහි මෙ මෙත්තං, මෙත්තං එරාපථෙහි මෙ;

ඡබ්යාපුත්තෙහි මෙ මෙත්තං, මෙත්තං කණ්හාගොතමකෙහි ච.

අපාදකෙහි මෙ මෙත්තං, මෙත්තං ද්විපාදකෙහි මෙ;

චතුප්පදෙහි මෙ මෙත්තං, මෙත්තං බහුප්පදෙහි මෙ.

මා මං අපාදකො හිංසි, මා මං හිංසි ද්විපාදකො;

මා මං චතුප්පදො හිංසි, මා මං හිංසි බහුප්පදො.

සබ්බෙ සත්තා සබ්බෙ පාණා, සබ්බෙ භූතා ච කෙවලා;

සබ්බෙ භද්රානි පස්සන්තු, මා කඤ්චි [කිඤ්චි (ස්යා. ක.)] පාපමාගමා.

106.

අප්පමාණො බුද්ධො, අප්පමාණො ධම්මො;

අප්පමාණො සඞ්ඝො, පමාණවන්තානි සරීසපානි [සිරිසපානි (සී. ස්යා. පී.)];

අහිවිච්ඡිකසතපදී, උණ්ණනාභි [උණ්ණානාභි (සී. ස්යා. පී.)] සරබූමූසිකා.

කතා මෙ රක්ඛා කතා මෙ පරිත්තා, පටික්කමන්තු භූතානි;

සොහං නමො භගවතො, නමො සත්තන්නං සම්මාසම්බුද්ධානන්ති.

ඛණ්ඩජාතකං තතියං.

204. වීරකජාතකං (2-6-4)

107.

අපි වීරක පස්සෙසි, සකුණං මඤ්ජුභාණකං;

මයූරගීවසඞ්කාසං, පතිං මය්හං සවිට්ඨකං.

108.

උදකථලචරස්ස පක්ඛිනො, නිච්චං ආමකමච්ඡභොජිනො;

තස්සානුකරං සවිට්ඨකො, සෙවාලෙ පලිගුණ්ඨිතො මතොති.

වීරකජාතකං චතුත්ථං.

205. ගඞ්ගෙය්යජාතකං (2-6-5)

109.

සොභති මච්ඡො ගඞ්ගෙය්යො, අථො සොභති යාමුනො [සොභන්ති මච්ඡා ගඞ්ගෙය්යා, අථො සොභන්ති යාමුනා (ස්යා. පී.)];

චතුප්පදොයං පුරිසො, නිග්රොධපරිමණ්ඩලො;

ඊසකායත [ඊසමායත (ක.)] ගීවො ච, සබ්බෙව අතිරොචති.

110.

යං පුච්ඡිතො න තං අක්ඛාසි [අක්ඛා (සී. ස්යා. පී.)], අඤ්ඤං අක්ඛාසි [අක්ඛාති (ස්යා. පී.)] පුච්ඡිතො;

අත්තප්පසංසකො පොසො, නායං අස්මාක රුච්චතීති.

ගඞ්ගෙය්යජාතකං පඤ්චමං.

206. කුරුඞ්ගමිගජාතකං (2-6-6)

111.

ඉඞ්ඝ වද්ධමයං [වද්ධමයං (සී. ස්යා. පී.)] පාසං, ඡින්ද දන්තෙහි කච්ඡප;

අහං තථා කරිස්සාමි, යථා නෙහිති ලුද්දකො.

112.

කච්ඡපො පාවිසී වාරිං, කුරුඞ්ගො පාවිසී වනං;

සතපත්තො දුමග්ගම්හා, දූරෙ පුත්තෙ අපානයීති.

කුරුඞ්ගමිගජාතකං ඡට්ඨං.

207. අස්සකජාතකං (2-6-7)

113.

අයමස්සකරාජෙන, දෙසො විචරිතො මයා;

අනුකාමය කාමෙන [අනුකාමයවනුකාමෙන (සී. පී.)], පියෙන පතිනා සහ.

114.

නවෙන සුඛදුක්ඛෙන, පොරාණං අපිධීයති [අපිථීයති (සී. පී.), අපිථිය්යති (ස්යා.)];

තස්මා අස්සකරඤ්ඤාව, කීටො පියතරො මමාති.

අස්සකජාතකං සත්තමං.

208. සුසුමාරජාතකං (2-6-8)

115.

අලං මෙතෙහි අම්බෙහි, ජම්බූහි පනසෙහි ච;

යානි පාරං සමුද්දස්ස, වරං මය්හං උදුම්බරො.

116.

මහතී වත තෙ බොන්දි, න ච පඤ්ඤා තදූපිකා;

සුසුමාර [සුංසුමාර (සී. ස්යා. පී.)] වඤ්චිතො මෙසි, ගච්ඡ දානි යථාසුඛන්ති.

සුසුමාරජාතකං අට්ඨමං.

209. කුක්කුටජාතකං (2-6-9)

117.

දිට්ඨා මයා වනෙ රුක්ඛා, අස්සකණ්ණා විභීටකා [විභෙදකා (ස්යා. ක.)];

න තානි එවං සක්කන්ති, යථා ත්වං රුක්ඛ සක්කසි.

118.

පුරාණකුක්කුටො [කක්කරො (සී. ස්යා. පී.)] අයං, භෙත්වා පඤ්ජරමාගතො;

කුසලො වාළපාසානං, අපක්කමති භාසතීති.

කුක්කුට [කක්කර (සී. ස්යා. පී.)] ජාතකං නවමං.

210. කන්දගලකජාතකං (2-6-10)

119.

අම්භො කො නාම යං රුක්ඛො, සින්නපත්තො [සීනපත්තො (සී. පී.)] සකණ්ටකො;

යත්ථ එකප්පහාරෙන, උත්තමඞ්ගං විභිජ්ජිතං [විසාටිකං (සී. ස්යා. පී.), විඝාටිතං (සී. නිය්ය)].

120.

අචාරි වතායං විතුදං වනානි, කට්ඨඞ්ගරුක්ඛෙසු අසාරකෙසු;

අථාසදා ඛදිරං ජාතසාරං [ජාතිසාරං (ක.)], යත්ථබ්භිදා ගරුළො උත්තමඞ්ගන්ති.

කන්දගලක [කන්දලක (ක.)] ජාතකං දසමං.

නතංදළ්හවග්ගො ඡට්ඨො.

තස්සුද්දානං –

දළ්හබන්ධන හංසවරො ච පුන, විරූපක්ඛ සවිට්ඨක මච්ඡවරො;

සකුරුඞ්ග සඅස්සක අම්බවරො, පුන කුක්කුටකො ගරුළෙන දසාති.

7. බීරණථම්භවග්ගො

211. සොමදත්තජාතකං (2-7-1)

121.

අකාසි යොග්ගං ධුවමප්පමත්තො, සංවච්ඡරං බීරණථම්භකස්මිං;

බ්යාකාසි සඤ්ඤං පරිසං විගය්හ, න නිය්යමො තායති අප්පපඤ්ඤං.

122.

ද්වයං යාචනකො තාත, සොමදත්ත නිගච්ඡති;

අලාභං ධනලාභං වා, එවං ධම්මා හි යාචනාති.

සොමදත්තජාතකං පඨමං.

212. උච්ඡිට්ඨභත්තජාතකං (2-7-2)

123.

අඤ්ඤො උපරිමො වණ්ණො, අඤ්ඤො වණ්ණො ච හෙට්ඨිමො;

බ්රාහ්මණී ත්වෙව පුච්ඡාමි, කිං හෙට්ඨා කිඤ්ච උප්පරි.

124.

අහං නටොස්මි භද්දන්තෙ, භික්ඛකොස්මි ඉධාගතො;

අයඤ්හි කොට්ඨමොතිණ්ණො, අයං සො යං [ත්වං (ක.)] ගවෙසසීති.

උච්ඡිට්ඨභත්තජාතකං දුතියං.

213. භරුජාතකං (2-7-3)

125.

ඉසීනමන්තරං කත්වා, භරුරාජාති [කුරුරාජාති (ක.)] මෙ සුතං;

උච්ඡින්නො සහ රට්ඨෙහි [රට්ඨෙන (සී. පී.)], සරාජා විභවඞ්ගතො.

126.

තස්මා හි ඡන්දාගමනං, නප්පසංසන්ති පණ්ඩිතා;

අදුට්ඨචිත්තො භාසෙය්ය, ගිරං සච්චුපසංහිතන්ති.

භරුජාතකං [කුරුරාතකං (ක.)] තතියං.

214. පුණ්ණනදීජාතකං (2-7-4)

127.

පුණ්ණං නදිං යෙන ච පෙය්යමාහු, ජාතං යවං යෙන ච ගුය්හමාහු;

දූරං ගතං යෙන ච අව්හයන්ති, සො ත්යාගතො [ත්යාභතො (ස්යා. ක.) පහෙළිගාථාභාවො මනසි කාතබ්බො] හන්ද ච භුඤ්ජ බ්රාහ්මණ.

128.

යතො මං සරතී රාජා, වායසම්පි පහෙතවෙ;

හංසා කොඤ්චා මයූරා ච [හංසකොඤ්චමයූරානං (ක. අට්ඨ. පාඨන්තරං)], අසතීයෙව පාපියාති.

පුණ්ණනදීජාතකං චතුත්ථං.

215. කච්ඡපජාතකං (2-7-5)

129.

අවධී වත අත්තානං, කච්ඡපො බ්යාහරං ගිරං [කච්ඡපොව පබ්යාහරං (ස්යා.), කච්ඡපො සො පබ්යාහරං (ක.)];

සුග්ගහීතස්මිං කට්ඨස්මිං, වාචාය සකියාවධි.

130.

එතම්පි දිස්වා නරවීරියසෙට්ඨ, වාචං පමුඤ්චෙ කුසලං නාතිවෙලං;

පස්සසි බහුභාණෙන, කච්ඡපං බ්යසනං ගතන්ති.

කච්ඡපජාතකං පඤ්චමං.

216. මච්ඡජාතකං (2-7-6)

131.

න මායමග්ගි තපති, න සූලො සාධුතච්ඡිතො;

යඤ්ච මං මඤ්ඤතෙ මච්ඡී, අඤ්ඤං සො රතියා ගතො.

132.

සො මං දහති රාගග්ගි, චිත්තං චූපතපෙති මං;

ජාලිනො මුඤ්චථායිරා මං, න කාමෙ හඤ්ඤතෙ ක්වචීති.

මච්ඡජාතකං ඡට්ඨං.

217. සෙග්ගුජාතකං (2-7-7)

133.

සබ්බො ලොකො අත්තමනො අහොසි, අකොවිදා ගාමධම්මස්ස සෙග්ගු;

කොමාරි කො නාම [කොමාරිකා නාම (ක.), කොමාරිකො නාම (ස්යා. පී.)] තවජ්ජ ධම්මො, යං ත්වං ගහිතා පවනෙ පරොදසි.

134.

යො දුක්ඛඵුට්ඨාය භවෙය්ය තාණං, සො මෙ පිතා දුබ්භි වනෙ කරොති;

සා කස්ස කන්දාමි වනස්ස මජ්ඣෙ, යො තායිතා සො සහසං කරොතීති.

සෙග්ගුජාතකං සත්තමං.

218. කූටවාණිජජාතකං (2-7-8)

135.

සඨස්ස සාඨෙය්යමිදං සුචින්තිතං, පච්චොඩ්ඩිතං පටිකූටස්ස කූටං;

ඵාලඤ්චෙ ඛාදෙය්යුං [අදෙය්යුං (සී. පී.)] මූසිකා, කස්මා කුමාරං කුලලා න [නො (සී. ස්යා. පී.)] හරෙය්යුං.

136.

කූටස්ස හි සන්ති [සන්තීධ (ක.)] කූටකූටා, භවති [භවන්ති (ක.)] චාපි නිකතිනො නිකත්යා;

දෙහි පුත්තනට්ඨ ඵාලනට්ඨස්ස ඵාලං, මා තෙ පුත්තමහාසි ඵාලනට්ඨොති.

කූටවාණිජජාතකං අට්ඨමං.

219. ගරහිතජාතකං (2-7-9)

137.

හිරඤ්ඤං මෙ සුවණ්ණං මෙ, එසා රත්තිං දිවා කථා;

දුම්මෙධානං මනුස්සානං, අරියධම්මං අපස්සතං.

138.

ද්වෙ ද්වෙ ගහපතයො ගෙහෙ, එකො තත්ථ අමස්සුකො;

ලම්බත්ථනො වෙණිකතො, අථො අඞ්කිතකණ්ණකො;

කීතො ධනෙන බහුනා, සො තං විතුදතෙ ජනන්ති.

ගරහිතජාතකං නවමං.

220. ධම්මධජජාතකං (2-7-10)

139.

සුඛං ජීවිතරූපොසි, රට්ඨා විවනමාගතො;

සො එකකො රුක්ඛමූලෙ [අරඤ්ඤස්මිං (සී. ස්යා. පී.)], කපණො විය ඣායසි.

140.

සුඛං ජීවිතරූපොස්මි, රට්ඨා විවනමාගතො;

සො එකකො රුක්ඛමූලෙ, කපණො විය ඣායාමි;

සතං ධම්මං අනුස්සරංති.

ධම්මධජජාතකං දසමං.

බීරණථම්භවග්ගො සත්තමො.

තස්සුද්දානං –

අථ බීරණථම්භවරො ච නටො, භරුරාජවරුත්තමපුණ්ණනදී;

බහුභාණි අග්ගිපවනෙ මූසිකා, සහලම්බත්ථනො කපණෙන දසාති.

8. කාසාවවග්ගො

221. කාසාවජාතකං (2-8-1)

141.

අනික්කසාවො කාසාවං, යො වත්ථං පරිදහිස්සති [පරිදහෙස්සති (සී. පී.)];

අපෙතො දමසච්චෙන, න සො කාසාවමරහති.

142.

යො ච වන්තකසාවස්ස, සීලෙසු සුසමාහිතො;

උපෙතො දමසච්චෙන, ස වෙ කාසාවමරහතීති.

කාසාවජාතකං පඨමං.

222. චූළනන්දියජාතකං (2-8-2)

143.

ඉදං තදාචරියවචො, පාරාසරියො යදබ්රවි [පොරාණාචරියොබ්රවි (ක.)];

මාසු ත්වං අකරි [අකරා (සී. පී.)] පාපං, යං ත්වං පච්ඡා කතං තපෙ.

144.

යානි කරොති පුරිසො, තානි අත්තනි පස්සති;

කල්යාණකාරී කල්යාණං, පාපකාරී ච පාපකං;

යාදිසං වපතෙ බීජං, තාදිසං හරතෙ ඵලන්ති.

චූළනන්දියජාතකං දුතියං.

223. පුටභත්තජාතකං (2-8-3)

145.

නමෙ නමන්තස්ස භජෙ භජන්තං, කිච්චානුකුබ්බස්ස කරෙය්ය කිච්චං;

නානත්ථකාමස්ස කරෙය්ය අත්ථං, අසම්භජන්තම්පි න සම්භජෙය්ය.

146.

චජෙ චජන්තං වනථං න කයිරා, අපෙතචිත්තෙන න සම්භජෙය්ය;

දිජො දුමං ඛීණඵලන්ති ඤත්වා, අඤ්ඤං සමෙක්ඛෙය්ය මහා හි ලොකොති.

පුටභත්තජාතකං තතියං.

224. කුම්භිලජාතකං (2-8-4)

147.

යස්සෙතෙ චතුරො ධම්මා, වානරින්ද යථා තව;

සච්චං ධම්මො ධිති චාගො, දිට්ඨං සො අතිවත්තති.

148.

යස්ස චෙතෙ න විජ්ජන්ති, ගුණා පරමභද්දකා;

සච්චං ධම්මො ධිති චාගො, දිට්ඨං සො නාතිවත්තතීති.

කුම්භිලජාතකං චතුත්ථං.

225. ඛන්තිවණ්ණජාතකං (2-8-5)

149.

අත්ථි මෙ පුරිසො දෙව, සබ්බකිච්චෙසු බ්යාවටො [වාවටො (ක.)];

තස්ස චෙකොපරාධත්ථි, තත්ථ ත්වං කින්ති මඤ්ඤසි.

150.

අම්හාකම්පත්ථි පුරිසො, එදිසො ඉධ විජ්ජති;

දුල්ලභො අඞ්ගසම්පන්නො, ඛන්තිරස්මාක රුච්චතීති.

ඛන්තිවණ්ණජාතකං පඤ්චමං.

226. කොසියජාතකං (2-8-6)

151.

කාලෙ නික්ඛමනා සාධු, නාකාලෙ සාධු නික්ඛමො;

අකාලෙන හි නික්ඛම්ම, එකකම්පි බහුජ්ජනො;

න කිඤ්චි අත්ථං ජොතෙති, ධඞ්කසෙනාව කොසියං.

152.

ධීරො ච විධිවිධානඤ්ඤූ, පරෙසං විවරානුගූ;

සබ්බාමිත්තෙ වසීකත්වා, කොසියොව සුඛී සියාති.

කොසියජාතකං ඡට්ඨං.

227. ගූථපාණජාතකං (2-8-7)

153.

සූරො සූරෙන සඞ්ගම්ම, වික්කන්තෙන පහාරිනා;

එහි නාග නිවත්තස්සු, කිං නු භීතො පලායසි;

පස්සන්තු අඞ්ගමගධා, මම තුය්හඤ්ච වික්කමං.

154.

න තං පාදා වධිස්සාමි, න දන්තෙහි න සොණ්ඩියා;

මීළ්හෙන තං වධිස්සාමි, පූති හඤ්ඤතු පූතිනාති.

ගූථපාණජාතකං සත්තමං.

228. කාමනීතජාතකං (2-8-8)

155.

තයො ගිරිං අන්තරං කාමයාමි, පඤ්චාලා කුරුයො කෙකකෙ ච [කුරයො කෙකයෙ ච (සී.)];

තතුත්තරිං [තදුත්තරිං (ක.)] බ්රාහ්මණ කාමයාමි, තිකිච්ඡ මං බ්රාහ්මණ කාමනීතං.

156.

කණ්හාහිදට්ඨස්ස කරොන්ති හෙකෙ, අමනුස්සපවිට්ඨස්ස [අමනුස්සවද්ධස්ස (සී. පී.), අමනුස්සවිට්ඨස්ස (ස්යා.)] කරොන්ති පණ්ඩිතා;

න කාමනීතස්ස කරොති කොචි, ඔක්කන්තසුක්කස්ස හි කා තිකිච්ඡාති.

කාමනීතජාතකං අට්ඨමං.

229. පලායිතජාතකං (2-8-9)

157.

ගජග්ගමෙඝෙහි හයග්ගමාලිභි, රථූමිජාතෙහි සරාභිවස්සෙභි [සරාභිවස්සභි (ස්යා. සී. අට්ඨ.), සරාභිවස්සිභි (?)];

ථරුග්ගහාවට්ට [ධනුග්ගහාවට්ට (ක.)] දළ්හප්පහාරිභි, පරිවාරිතා තක්කසිලා සමන්තතො.

158.

[අභිධාවථා ච පතථා ච, විවිධවිනදිතා ච දන්තිභි; වත්තතජ්ජ තුමුලො ඝොසො, යථා විජ්ජුතා ජලධරස්ස ගජ්ජතොති; (සී. පී. ක.)] අභිධාවථ චූපධාවථ ච [අභිධාවථා චුප්පතථා ච (ස්යා.)], විවිධා විනාදිතා [විනාදිතත්ථ (ක.)] වදන්තිභි;

වත්තතජ්ජ තුමුලො ඝොසො යථා, විජ්ජුලතා ජලධරස්ස ගජ්ජතොති [අභිධාවථා ච පතථා ච, විවිධවිනදිතා ච දන්තිභි; වත්තතජ්ජ තුමුලො ඝොසො, යථා විජ්ජුතා ජලධරස්ස ගජ්ජතොති; (සී. පී. ක.)].

පලායිතජාතකං නවමං.

230. දුතියපලායිතජාතකං (2-8-10)

159.

ධජමපරිමිතං අනන්තපාරං, දුප්පසහංධඞ්කෙහි සාගරංව [සාගරමිව (සී. ස්යා. පී.)];

ගිරිමිවඅනිලෙන දුප්පසය්හො [දුප්පසහො (සී. පී. ක.)], දුප්පසහො අහමජ්ජතාදිසෙන.

160.

මා බාලියං විලපි [විප්පලපි (බහූසු)] න හිස්ස තාදිසං, විඩය්හසෙ [විළය්හසෙ (සී. පී.)] න හි ලභසෙ නිසෙධකං;

ආසජ්ජසි ගජමිව එකචාරිනං, යො තං පදා නළමිව පොථයිස්සතීති.

දුතියපලායිතජාතකං දසමං.

කාසාවවග්ගො අට්ඨමො.

තස්සුද්දානං –

වරවත්ථවචො දුමඛීණඵලං, චතුරොධම්මවරං පුරිසුත්තම;

ධඞ්කමගධා ච තයොගිරිනාම, ගජග්ගවරො ධජවරෙන දසාති.

9. උපාහනවග්ගො

231. උපාහනජාතකං (2-9-1)

161.

යථාපි කීතා පුරිසස්සුපාහනා, සුඛස්ස අත්ථාය දුඛං උදබ්බහෙ;

ඝම්මාභිතත්තා ථලසා පපීළිතා, තස්සෙව පාදෙ පුරිසස්ස ඛාදරෙ.

162.

එවමෙව යො දුක්කුලීනො අනරියො, තම්මාක [තම්හාක (සී.), තුම්හාක (ස්යා. පී.)] විජ්ජඤ්ච සුතඤ්ච ආදිය;

තමෙව සො තත්ථ සුතෙන ඛාදති, අනරියො වුච්චති දුපාහනූපමොති [පානදූපමොති (සී. පී.)].

උපාහනජාතකං පඨමං.

232. වීණාගුණජාතකං (2-9-2)

163.

එකචින්තිතො යමත්ථො, බාලො අපරිණායකො;

න හි ඛුජ්ජෙන වාමෙන, භොති සඞ්ගන්තුමරහසි.

164.

පුරිසූසභං මඤ්ඤමානා, අහං ඛුජ්ජමකාමයිං;

සොයං සංකුටිතො සෙති, ඡින්නතන්ති යථා විණාති [ථුණාති (සී.)].

වීණාගුණජාතකං දුතියං.

233. විකණ්ණජාතකං (2-9-3)

165.

කාමං යහිං ඉච්ඡසි තෙන ගච්ඡ, විද්ධොසි මම්මම්හි [මමස්මි (ක.)] විකණ්ණකෙන;

හතොසි භත්තෙන සුවාදිතෙන [සවාදිතෙන (සී. ස්යා. පී.)], ලොලො ච මච්ඡෙ අනුබන්ධමානො.

166.

එවම්පි ලොකාමිසං ඔපතන්තො, විහඤ්ඤතී චිත්තවසානුවත්තී;

සො හඤ්ඤති ඤාතිසඛාන මජ්ඣෙ, මච්ඡානුගො සොරිව සුංසුමාරොති [සුසුමාරො (ක.)].

විකණ්ණජාතකං තතියං.

234. අසිතාභූජාතකං (2-9-4)

167.

ත්වමෙව දානිමකර [මකරි (ස්යා.), මකරා (ක. සී.)], යං කාමො බ්යගමා තයි;

සොයං අප්පටිසන්ධිකො, ඛරඡින්නංව රෙනුකං [රෙරුකං (සී. පී.)].

168.

අත්රිච්ඡං [අත්රිච්ඡා (සී. ස්යා. පී.)] අතිලොභෙන, අතිලොභමදෙන ච;

එවං හායති අත්ථම්හා, අහංව අසිතාභුයාති.

අසිතාභූජාතකං චතුත්ථං.

235. වච්ඡනඛජාතකං (2-9-5)

169.

සුඛා ඝරා වච්ඡනඛ, සහිරඤ්ඤා සභොජනා;

යත්ථ භුත්වා පිවිත්වා ච, සයෙය්යාථ අනුස්සුකො.

170.

ඝරා නානීහමානස්ස, ඝරා නාභණතො මුසා;

ඝරා නාදින්නදණ්ඩස්ස, පරෙසං අනිකුබ්බතො [අනික්රුබ්බතො (ක.)];

එවං ඡිද්දං දුරභිසම්භවං [දුරභිභවං (සී. පී.)], කො ඝරං පටිපජ්ජතීති.

වච්ඡනඛජාතකං පඤ්චමං.

236. බකජාතකං (2-9-6)

171.

භද්දකො වතයං පක්ඛී, දිජො කුමුදසන්නිභො;

වූපසන්තෙහි පක්ඛෙහි, මන්දමන්දොව ඣායති.

172.

නාස්ස සීලං විජානාථ, අනඤ්ඤාය පසංසථ;

අම්හෙ දිජො න පාලෙති, තෙන පක්ඛී න ඵන්දතීති.

බකජාතකං ඡට්ඨං.

237. සාකෙතජාතකං (2-9-7)

173.

කො නු ඛො භගවා හෙතු, එකච්චෙ ඉධ පුග්ගලෙ;

අතීව හදයං නිබ්බාති, චිත්තඤ්චාපි පසීදති.

174.

පුබ්බෙව සන්නිවාසෙන, පච්චුප්පන්නහිතෙන වා;

එවං තං ජායතෙ පෙමං, උප්පලංව යථොදකෙති.

සාකෙතජාතකං සත්තමං.

238. එකපදජාතකං (2-9-8)

175.

ඉඞ්ඝ එකපදං තාත, අනෙකත්ථපදස්සිතං [පදනිස්සිතං (සී. පී.)];

කිඤ්චි සඞ්ගාහිකං බ්රූසි, යෙනත්ථෙ සාධයෙමසෙ.

176.

දක්ඛෙය්යෙකපදං තාත, අනෙකත්ථපදස්සිතං;

තඤ්ච සීලෙන සඤ්ඤුත්තං, ඛන්තියා උපපාදිතං;

අලං මිත්තෙ සුඛාපෙතුං, අමිත්තානං දුඛාය චාති.

එකපදජාතකං අට්ඨමං.

239. හරිතමණ්ඩූකජාතකං (2-9-9)

177.

ආසීවිසම්පි මං [ආසීවිසං මමං (සී. පී.)] සන්තං, පවිට්ඨං කුමිනාමුඛං;

රුච්චතෙ හරිතාමාතා, යං මං ඛාදන්ති මච්ඡකා.

178.

විලුම්පතෙව පුරිසො, යාවස්ස උපකප්පති;

යදා චඤ්ඤෙ විලුම්පන්ති, සො විලුත්තො විලුම්පතීති [විලුප්පතීති (?)].

හරිතමණ්ඩූකජාතකං නවමං.

240. මහාපිඞ්ගලජාතකං (2-9-10)

179.

සබ්බො ජනො හිංසිතො පිඞ්ගලෙන, තස්මිං මතෙ පච්චයා [පච්චයං (සී. ස්යා. පී.)] වෙදයන්ති;

පියො නු තෙ ආසි අකණ්හනෙත්තො, කස්මා නු ත්වං රොදසි ද්වාරපාල.

180.

මෙ පියො ආසි අකණ්හනෙත්තො, භායාමි පච්චාගමනාය තස්ස;

ඉතො ගතො හිංසෙය්ය මච්චුරාජං, සො හිංසිතො ආනෙය්ය පුන ඉධ.

181.

දඩ්ඪො වාහසහස්සෙහි, සිත්තො ඝටසතෙහි සො;

පරික්ඛතා ච සා භූමි, මා භායි නාගමිස්සතීති.

මහාපිඞ්ගලජාතකං දසමං.

උපාහනවග්ගො නවමො.

තස්සුද්දානං –

වරුපාහන ඛුජ්ජ විකණ්ණකකො, අසිතාභුය පඤ්චමවච්ඡනඛො;

දිජ පෙමවරුත්තමඑකපදං, කුමිනාමුඛ පිඞ්ගලකෙන දසාති.

10. සිඞ්ගාලවග්ගො

241. සබ්බදාඨිජාතකං (2-10-1)

182.

සිඞ්ගාලො මානථද්ධො ච, පරිවාරෙන අත්ථිකො;

පාපුණි මහතිං භූමිං, රාජාසි සබ්බදාඨිනං.

183.

එවමෙව මනුස්සෙසු, යො හොති පරිවාරවා;

සො හි තත්ථ මහා හොති, සිඞ්ගාලො විය දාඨිනන්ති.

සබ්බදාඨිජාතකං පඨමං.

242. සුනඛජාතකං (2-10-2)

184.

බාලො වතායං සුනඛො, යො වරත්තං [යො ච යොත්තං (ක.)] න ඛාදති;

බන්ධනා ච පමුඤ්චෙය්ය, අසිතො ච ඝරං වජෙ.

185.

අට්ඨිතං මෙ මනස්මිං මෙ, අථො මෙ හදයෙ කතං;

කාලඤ්ච පටිකඞ්ඛාමි, යාව පස්සුපතූ ජනො [පසුපතුජ්ජනො (ස්යා. ක.)].

සුනඛජාතකං දුතියං.

243. ගුත්තිලජාතකං (2-10-3)

186.

සත්තතන්තිං සුමධුරං, රාමණෙය්යං අවාචයිං;

සො මං රඞ්ගම්හි අව්හෙති, සරණං මෙ හොහි කොසිය.

187.

අහං තං සරණං සම්ම [අහං තෙ සරණං හොමි (වි. ව. 328)], අහමාචරියපූජකො;

න තං ජයිස්සති සිස්සො, සිස්සමාචරිය ජෙස්සසීති.

ගුත්තිලජාතකං තතියං.

244. විගතිච්ඡජාතකං (2-10-4)

188.

යං පස්සති න තං ඉච්ඡති, යඤ්ච න පස්සති තං කිරිච්ඡති;

මඤ්ඤාමි චිරං චරිස්සති, න හි තං ලච්ඡති යං ස ඉච්ඡති.

189.

යං ලභති න තෙන තුස්සති, යඤ්ච පත්ථෙති ලද්ධං හීළෙති;

ඉච්ඡා හි අනන්තගොචරා, විගතිච්ඡාන [වීතිච්ඡානං (සී. පී.)] නමො කරොමසෙති.

විගතිච්ඡ [වීතිච්ඡ (සී. පී.)] ජාතකං චතුත්ථං.

245. මූලපරියායජාතකං (2-10-5)

190.

කාලො ඝසති භූතානි, සබ්බානෙව සහත්තනා;

යො ච කාලඝසො භූතො, ස භූතපචනිං පචි.

191.

බහූනි නරසීසානි, ලොමසානි බ්රහානි ච;

ගීවාසු පටිමුක්කානි, කොචිදෙවෙත්ථ කණ්ණවාති.

මූලපරියායජාතකං පඤ්චමං.

246. බාලොවාදජාතකං (2-10-6)

192.

හන්ත්වා ඡෙත්වා [ඣත්වා (සී. පී.), ඝත්වා (ස්යා.)] වධිත්වා ච, දෙති දානං අසඤ්ඤතො;

එදිසං භත්තං භුඤ්ජමානො, ස පාපමුපලිම්පති [ස පාපෙන උපලිප්පති (සී. පී.)].

193.

පුත්තදාරම්පි චෙ හන්ත්වා, දෙති දානං අසඤ්ඤතො;

භුඤ්ජමානොපි සප්පඤ්ඤො, න පාපමුපලිම්පතීති.

බාලොවාදජාතකං ඡට්ඨං.

247. පාදඤ්ජලීජාතකං (2-10-7)

194.

අද්ධා පාදඤ්ජලී සබ්බෙ, පඤ්ඤාය අතිරොචති;

තථා හි ඔට්ඨං භඤ්ජති, උත්තරිං නූන පස්සති.

195.

නායං ධම්මං අධම්මං වා, අත්ථානත්ථඤ්ච බුජ්ඣති;

අඤ්ඤත්ර ඔට්ඨනිබ්භොගා, නායං ජානාති කිඤ්චනන්ති.

පාදඤ්ජලීජාතකං සත්තමං.

248. කිංසුකොපමජාතකං (2-10-8)

196.

සබ්බෙහි කිංසුකො දිට්ඨො, කිංන්වෙත්ථ විචිකිච්ඡථ;

න හි සබ්බෙසු ඨානෙසු, සාරථී පරිපුච්ඡිතො.

197.

එවං සබ්බෙහි ඤාණෙහි, යෙසං ධම්මා අජානිතා;

තෙ වෙ ධම්මෙසු කඞ්ඛන්ති, කිංසුකස්මිංව භාතරොති.

කිංසුකොපමජාතකං අට්ඨමං.

249. සාලකජාතකං (2-10-9)

198.

එකපුත්තකො භවිස්සසි, ත්වඤ්ච නො හෙස්සසි ඉස්සරො කුලෙ;

ඔරොහ දුමස්මා සාලක, එහි දානි ඝරකං වජෙමසෙ.

199.

නනු මං සුහදයොති [නනු මං හදයෙති (සී. පී.)] මඤ්ඤසි, යඤ්ච මං හනසි වෙළුයට්ඨියා;

පක්කම්බවනෙ රමාමසෙ, ගච්ඡ ත්වං ඝරකං යථාසුඛන්ති.

සාලකජාතකං නවමං.

250. කපිජාතකං (2-10-10)

200.

අයං ඉසී උපසමසංයමෙ රතො, ස තිට්ඨති [සන්තිට්ඨති (සී. පී.)] සිසිරභයෙන අට්ටිතො;

හන්ද අයං පවිසතුමං අගාරකං, විනෙතු සීතං දරථඤ්ච කෙවලං.

201.

නායං ඉසී උපසමසංයමෙ රතො, කපී අයං දුමවරසාඛගොචරො;

සො දූසකො රොසකො චාපි ජම්මො, සචෙවජෙමම්පි [සචෙ + ආවජෙ + ඉමම්පි] දූසෙය්යගාරන්ති [දූසයෙ ඝරන්ති (සී. ස්යා. පී.)].

කපිජාතකං දසමං.

සිඞ්ගාලවග්ගො දසමො.

තස්සුද්දානං –

අථ රාජා සිඞ්ගාලවරො සුනඛො, තථා කොසිය ඉච්ඡති කාලඝසො;

අථ දානවරොට්ඨපි සාරථිනා, පුනම්බවනඤ්ච සිසිරකපි දසාති.

අථ වග්ගුද්දානං –

දළ්හඤ්ච වග්ගං අපරෙන සන්ථවං, කල්යාණවග්ගාසදිසො ච රූහකං;

නතංදළ්හ බීරණථම්භකං පුන, කාසාවුපාහන සිඞ්ගාලකෙන දසාති.

දුකනිපාතං නිට්ඨිතං.

3. තිකනිපාතො

1. සඞ්කප්පවග්ගො

251. සඞ්කප්පරාගජාතකං (3-1-1)

1.

සඞ්කප්පරාගධොතෙන, විතක්කනිසිතෙන ච;

නාලඞ්කතෙන භද්රෙන [නෙවාලඞ්කතභද්රෙන (ස්යා.)], උසුකාරාකතෙන ච [න උසුකාරකතෙන ච (සී. ස්යා. පී.)].

2.

න කණ්ණායතමුත්තෙන, නාපි මොරූපසෙවිනා;

තෙනම්හි හදයෙ විද්ධො, සබ්බඞ්ගපරිදාහිනා.

3.

ආවෙධඤ්ච න පස්සාමි, යතො රුහිරමස්සවෙ;

යාව අයොනිසො චිත්තං, සයං මෙ දුක්ඛමාභතන්ති.

සඞ්කප්පරාගජාතකං පඨමං.

252. තිලමුට්ඨිජාතකං (3-1-2)

4.

අජ්ජාපි මෙ තං මනසි [සරසි (ක.)], යං මං ත්වං තිලමුට්ඨියා;

බාහාය මං ගහෙත්වාන, ලට්ඨියා අනුතාළයි.

5.

නනු ජීවිතෙ න රමසි, යෙනාසි බ්රාහ්මණාගතො;

යං මං බාහා ගහෙත්වාන, තික්ඛත්තුං අනුතාළයි.

6.

අරියො අනරියං කුබ්බන්තං [කුබ්බානං (සී. පී.), කුබ්බං (ස්යා.)], යො දණ්ඩෙන නිසෙධති;

සාසනං තං න තං වෙරං, ඉති නං පණ්ඩිතා විදූති.

තිලමුට්ඨිජාතකං දුතියං.

253. මණිකණ්ඨජාතකං (3-1-3)

7.

මමන්නපානං විපුලං උළාරං, උප්පජ්ජතීමස්ස මණිස්ස හෙතු;

තං තෙ න දස්සං අතියාචකොසි, න චාපි තෙ අස්සමමාගමිස්සං.

8.

සුසූ යථා සක්ඛරධොතපාණී, තාසෙසි මං සෙලං යාචමානො;

තං තෙ න දස්සං අතියාචකොසි, න චාපි තෙ අස්සමමාගමිස්සං.

9.

න තං යාචෙ යස්ස පියං ජිගීසෙ [ජිගිංසෙ (සී. ස්යා. පී.)], දෙස්සො හොති අතියාචනාය;

නාගො මණිං යාචිතො බ්රාහ්මණෙන, අදස්සනංයෙව තදජ්ඣගමාති.

මණිකණ්ඨජාතකං තතියං.

254. කුණ්ඩකකුච්ඡිසින්ධවජාතකං (3-1-4)

10.

භුත්වා තිණපරිඝාසං, භුත්වා ආචාමකුණ්ඩකං;

එතං තෙ භොජනං ආසි, කස්මා දානි න භුඤ්ජසි.

11.

යත්ථ පොසං න ජානන්ති, ජාතියා විනයෙන වා;

බහුං [පහූ (සී. පී.), පහුං (ස්යා. ක.)] තත්ථ මහාබ්රම්හෙ, අපි ආචාමකුණ්ඩකං.

12.

ත්වඤ්ච ඛො මං පජානාසි, යාදිසායං හයුත්තමො;

ජානන්තො ජානමාගම්ම, න තෙ භක්ඛාමි කුණ්ඩකන්ති.

කුණ්ඩකකුච්ඡිසින්ධවජාතකං චතුත්ථං.

255. සුකජාතකං (3-1-5)

13.

යාව සො මත්තමඤ්ඤාසි, භොජනස්මිං විහඞ්ගමො;

තාව අද්ධානමාපාදි, මාතරඤ්ච අපොසයි.

14.

යතො ච ඛො බහුතරං, භොජනං අජ්ඣවාහරි [අජ්ඣුපාහරි (සී. පී.)];

තතො තත්ථෙව සංසීදි, අමත්තඤ්ඤූ හි සො අහු.

15.

තස්මා මත්තඤ්ඤුතා සාධු, භොජනස්මිං අගිද්ධතා [අගිද්ධිතා (ස්යා. ක.)];

අමත්තඤ්ඤූ හි සීදන්ති, මත්තඤ්ඤූ ච න සීදරෙති.

සුකජාතකං පඤ්චමං.

256. ජරූදපානජාතකං (3-1-6)

16.

ජරූදපානං ඛණමානා, වාණිජා උදකත්ථිකා;

අජ්ඣගමුං අයසං ලොහං [අජ්ඣගංසු අයොලොහං (සී. ස්යා. පී.)], තිපුසීසඤ්ච වාණිජා;

රජතං ජාතරූපඤ්ච, මුත්තා වෙළූරියා බහූ.

17.

තෙ ච තෙන අසන්තුට්ඨා, භිය්යො භිය්යො අඛාණිසුං;

තෙ තත්ථාසීවිසො [තත්ථ ආසීවිසො (ක.), තත්ථපාසීවිසො (ස්යා.)] ඝොරො, තෙජස්සී තෙජසා හනි.

18.

තස්මා ඛණෙ නාතිඛණෙ, අතිඛාතං [අතිඛණං (ක.)] හි පාපකං;

ඛාතෙන ච [ඛණෙන ච (ක.), ඛණනෙන (ස්යා.)] ධනං ලද්ධං, අතිඛාතෙන [අතිඛණෙන (ක.)] නාසිතන්ති.

ජරූදපානජාතකං ඡට්ඨං.

257. ගාමණිචන්දජාතකං (3-1-7)

19.

නායං ඝරානං කුසලො, ලොලො අයං වලීමුඛො;

කතං කතං ඛො දූසෙය්ය, එවංධම්මමිදං කුලං.

20.

නයිදං චිත්තවතො ලොමං, නායං අස්සාසිකො මිගො;

සිට්ඨං [සත්ථං (සී. ස්යා. පී.)] මෙ ජනසන්ධෙන, නායං කිඤ්චි විජානති.

21.

න මාතරං පිතරං වා, භාතරං භගිනිං සකං;

භරෙය්ය තාදිසො පොසො, සිට්ඨං දසරථෙන මෙති.

ගාමණිචන්ද [ගාමණිචණ්ඩ (සී. පී.)] ජාතකං සත්තමං.

258. මන්ධාතුජාතකං (3-1-8)

22.

යාවතා චන්දිමසූරියා, පරිහරන්ති දිසා භන්ති විරොචනා [විරොචමානා (ක.)];

සබ්බෙව දාසා මන්ධාතු, යෙ පාණා පථවිස්සිතා [පඨවිනිස්සිතා (සී. පී.), පඨවිස්සිතා (ස්යා.)].

23.

න කහාපණවස්සෙන, තිත්ති කාමෙසු විජ්ජති;

අප්පස්සාදා දුඛා කාමා, ඉති විඤ්ඤාය පණ්ඩිතො.

24.

අපි දිබ්බෙසු කාමෙසු, රතිං සො නාධිගච්ඡති;

තණ්හක්ඛයරතො හොති, සම්මාසම්බුද්ධසාවකොති.

මන්ධාතුජාතකං අට්ඨමං.

259. තිරීටවච්ඡජාතකං (3-1-9)

25.

නයිමස්ස විජ්ජාමයමත්ථි කිඤ්චි, න බන්ධවො නො පන තෙ සහායො;

අථ කෙන වණ්ණෙන තිරීටවච්ඡො [තිරීටිවච්ඡො (ස්යා. ක.)], තෙදණ්ඩිකො භුඤ්ජති අග්ගපිණ්ඩං.

26.

ආපාසු [ආවාසු (ක.)] මෙ යුද්ධපරාජිතස්ස, එකස්ස කත්වා විවනස්මි ඝොරෙ;

පසාරයී කිච්ඡගතස්ස පාණිං, තෙනූදතාරිං දුඛසංපරෙතො.

27.

එතස්ස කිච්චෙන ඉධානුපත්තො, වෙසායිනො විසයා ජීවලොකෙ;

ලාභාරහො තාත තිරීටවච්ඡො, දෙථස්ස භොගං යජථඤ්ච [යජතඤ්ච (සී. පී.), යජිතඤ්ච (ස්යා.)] යඤ්ඤන්ති.

තිරීටවච්ඡජාතකං නවමං.

260. දූතජාතකං (3-1-10)

28.

යස්සත්ථා දූරමායන්ති, අමිත්තමපි යාචිතුං;

තස්සූදරස්සහං දූතො, මා මෙ කුජ්ඣ [කුජ්ඣි (සී. පී.)] රථෙසභ.

29.

යස්ස දිවා ච රත්තො ච, වසමායන්ති මාණවා;

තස්සූදරස්සහං දූතො, මා මෙ කුජ්ඣ [කුජ්ඣි (සී. පී.)] රථෙසභ.

30.

දදාමි තෙ බ්රාහ්මණ රොහිණීනං, ගවං සහස්සං සහ පුඞ්ගවෙන;

දූතො හි දූතස්ස කථං න දජ්ජං, මයම්පි තස්සෙව භවාම දූතාති.

දූතජාතකං දසමං.

සඞ්කප්පවග්ගො පඨමො.

තස්සුද්දානං –

උසුකාරවරො තිලමුට්ඨි මණි, හයරාජ විහඞ්ගම ආසිවිසො;

ජනසන්ධ කහාපණවස්ස පුන, තිරිටං පුන දූතවරෙන දසාති.

2. පදුමවග්ගො

261. පදුමජාතකං (3-2-1)

31.

යථා කෙසා ච මස්සූ ච, ඡින්නං ඡින්නං විරූහති;

එවං රූහතු තෙ නාසා, පදුමං දෙහි යාචිතො.

32.

යථා සාරදිකං බීජං, ඛෙත්තෙ වුත්තං විරූහති;

එවං රූහතු තෙ නාසා, පදුමං දෙහි යාචිතො.

33.

උභොපි පලපන්තෙතෙ [විලපන්තෙතෙ (ස්යා. ක.)], අපි පද්මානි දස්සති;

වජ්ජුං වා තෙ න වා වජ්ජුං, නත්ථි නාසාය රූහනා;

දෙහි සම්ම පදුමානි, අහං යාචාමි යාචිතොති.

පදුමජාතකං පඨමං.

262. මුදුපාණිජාතකං (3-2-2)

34.

පාණි චෙ මුදුකො චස්ස, නාගො චස්ස සුකාරිතො;

අන්ධකාරො ච වස්සෙය්ය, අථ නූන තදා සියා.

35.

අනලා මුදුසම්භාසා, දුප්පූරා තා [දුප්පූරත්තා (ක.)] නදීසමා;

සීදන්ති නං විදිත්වාන, ආරකා පරිවජ්ජයෙ.

36.

යං එතා උපසෙවන්ති, ඡන්දසා වා ධනෙන වා;

ජාතවෙදොව සං ඨානං, ඛිප්පං අනුදහන්ති නන්ති.

මුදුපාණිජාතකං දුතියං.

263. චූළපලොභනජාතකං (3-2-3)

37.

අභිජ්ජමානෙ වාරිස්මිං, සයං [අයං (ක.)] ආගම්ම ඉද්ධියා;

මිස්සීභාවිත්ථියා ගන්ත්වා, සංසීදසි [සංසීදති (ක.)] මහණ්ණවෙ.

38.

ආවට්ටනී මහාමායා, බ්රහ්මචරියවිකොපනා;

සීදන්ති නං විදිත්වාන, ආරකා පරිවජ්ජයෙ.

39.

යං එතා උපසෙවන්ති, ඡන්දසා වා ධනෙන වා;

ජාතවෙදොව සං ඨානං, ඛිප්පං අනුදහන්ති නන්ති.

චූළපලොභන [චුල්ලපලොභන (සී. ස්යා. පී.)] ජාතකං තතියං.

264. මහාපනාදජාතකං (3-2-4)

40.

පනාදො නාම සො රාජා, යස්ස යූපො සුවණ්ණයො;

තිරියං සොළසුබ්බෙධො [සොළසපබ්බෙධො (සී. පී.)], උද්ධමාහු [උච්චමාහු (සී. ස්යා. පී.)] සහස්සධා.

41.

සහස්සකණ්ඩො සතගෙණ්ඩු [සතභෙදො (සී. පී.), සතභෙණ්ඩු (සී. නිස්සය)], ධජාසු හරිතාමයො;

අනච්චුං තත්ථ ගන්ධබ්බා, ඡ සහස්සානි සත්තධා.

42.

එවමෙතං [එවමෙව (ක.)] තදා ආසි, යථා භාසසි භද්දජි;

සක්කො අහං තදා ආසිං, වෙය්යාවච්චකරො තවාති.

මහාපනාදජාතකං චතුත්ථං.

265. ඛුරප්පජාතකං (3-2-5)

43.

දිස්වා ඛුරප්පෙ ධනුවෙගනුන්නෙ, ඛග්ගෙ ගහීතෙ තිඛිණෙ තෙලධොතෙ;

තස්මිං භයස්මිං මරණෙ වියූළ්හෙ, කස්මා නු තෙ නාහු ඡම්භිතත්තං.

44.

දිස්වා ඛුරප්පෙ ධනුවෙගනුන්නෙ, ඛග්ගෙ ගහීතෙ තිඛිණෙ තෙලධොතෙ;

තස්මිං භයස්මිං මරණෙ වියූළ්හෙ, වෙදං අලත්ථං විපුලං උළාරං.

45.

සො වෙදජාතො අජ්ඣභවිං අමිත්තෙ, පුබ්බෙව මෙ ජීවිතමාසි චත්තං;

න හි ජීවිතෙ ආලයං කුබ්බමානො, සූරො කයිරා සූරකිච්චං කදාචීති.

ඛුරප්පජාතකං පඤ්චමං.

266. වාතග්ගසින්ධවජාතකං (3-2-6)

46.

යෙනාසි කිසියා පණ්ඩු, යෙන භත්තං න රුච්චති;

අයං සො ආගතො භත්තා [තාතො (සී. ස්යා. පී.)], කස්මා දානි පලායසි.

47.

සචෙ [න ඛො (ස්යා. ක.)] පනාදිකෙනෙව, සන්ථවො නාම ජායති;

යසො හායති ඉත්ථීනං, තස්මා තාත පලායහං [පලායිහං (ස්යා.), පලායිතං (ක.)].

48.

යස්සස්සිනං කුලෙ ජාතං, ආගතං යා න ඉච්ඡති;

සොචති චිරරත්තාය, වාතග්ගමිව භද්දලීති [කුන්දලීති (සී. පී.), ගද්රභීති (ස්යා.)].

වාතග්ගසින්ධවජාතකං ඡට්ඨං.

267. කක්කටකජාතකං (3-2-7)

49.

සිඞ්ගීමිගො ආයතචක්ඛුනෙත්තො, අට්ඨිත්තචො වාරිසයො අලොමො;

තෙනාභිභූතො කපණං රුදාමි, මා හෙව මං පාණසමං ජහෙය්ය [ජහෙය්යා (පී.) ජහා’ය්යෙ (?)].

50.

අය්ය න තං ජහිස්සාමි, කුඤ්ජරං සට්ඨිහායනං [කුඤ්ජර සට්ඨිහායන (සී. පී.)];

පථබ්යා චාතුරන්තාය, සුප්පියො හොසි මෙ තුවං.

51.

යෙ කුළීරා සමුද්දස්මිං, ගඞ්ගාය යමුනාය [නම්මදාය (සී. පී.)] ච;

තෙසං ත්වං වාරිජො සෙට්ඨො, මුඤ්ච රොදන්තියා පතින්ති.

කක්කටක [කුළීර (ක.)] ජාතකං සත්තමං.

268. ආරාමදූසකජාතකං (3-2-8)

52.

යො වෙ සබ්බසමෙතානං, අහුවා සෙට්ඨසම්මතො;

තස්සායං එදිසී පඤ්ඤා, කිමෙව ඉතරා පජා.

53.

එවමෙව තුවං බ්රහ්මෙ, අනඤ්ඤාය විනින්දසි;

කථං මූලං අදිස්වාන [කථංහි මූලං අදිත්වා (ස්යා. පී.)], රුක්ඛං ජඤ්ඤා පතිට්ඨිතං.

54.

නාහං තුම්හෙ විනින්දාමි, යෙ චඤ්ඤෙ වානරා වනෙ;

විස්සසෙනොව ගාරය්හො, යස්සත්ථා රුක්ඛරොපකාති.

ආරාමදූසකජාතකං අට්ඨමං.

269. සුජාතජාතකං (3-2-9)

55.

න හි වණ්ණෙන සම්පන්නා, මඤ්ජුකා පියදස්සනා;

ඛරවාචා පියා හොති, අස්මිං ලොකෙ පරම්හි ච.

56.

නනු පස්සසිමං කාළිං, දුබ්බණ්ණං තිලකාහතං;

කොකිලං සණ්හවාචෙන, බහූනං පාණිනං පියං.

57.

තස්මා සඛිලවාචස්ස, මන්තභාණී අනුද්ධතො;

අත්ථං ධම්මඤ්ච දීපෙති, මධුරං තස්ස භාසිතන්ති.

සුජාතජාතකං නවමං.

270. උලූකජාතකං (3-2-10)

58.

සබ්බෙහි කිර ඤාතීහි, කොසියො ඉස්සරො කතො;

සචෙ ඤාතීහි අනුඤ්ඤාතො [ඤාතීහනුඤ්ඤාතො (සී. පී.)], භණෙය්යාහං එකවාචිකං.

59.

භණ සම්ම අනුඤ්ඤාතො, අත්ථං ධම්මඤ්ච කෙවලං;

සන්ති හි දහරා පක්ඛී, පඤ්ඤවන්තො ජුතින්ධරා.

60.

න මෙ රුච්චති භද්දං වො [භදන්තෙ (ක.)], උලූකස්සාභිසෙචනං;

අක්කුද්ධස්ස මුඛං පස්ස, කථං කුද්ධො කරිස්සතීති.

උලූකජාතකං දසමං.

පදුමවග්ගො දුතියො.

තස්සුද්දානං –

පදුමුත්තම නාගසිරිව්හයනො, ස-මහණ්ණව යූප ඛුරප්පවරො;

අථ භද්දලී කුඤ්ජර රුක්ඛ පුන, ඛරවාච උලූකවරෙන දසාති.

3. උදපානවග්ගො

271. උදපානදූසකජාතකං (3-3-1)

61.

ආරඤ්ඤිකස්ස ඉසිනො, චිරරත්තං තපස්සිනො;

කිච්ඡාකතං උදපානං, කථං සම්ම අවාහසි [අවාහයි (සී. පී.), අපාහසි (ස්යා.)].

62.

එස ධම්මො සිඞ්ගාලානං, යං පිත්වා ඔහදාමසෙ;

පිතුපිතාමහං ධම්මො, න තං [න නං (සී. පී.)] උජ්ඣාතුමරහසි.

63.

යෙසං වො එදිසො ධම්මො, අධම්මො පන කීදිසො;

මා වො ධම්මං අධම්මං වා, අද්දසාම කුදාචනන්ති.

උදපානදූසකජාතකං පඨමං.

272. බ්යග්ඝජාතකං (3-3-2)

64.

යෙන මිත්තෙන සංසග්ගා, යොගක්ඛෙමො විහිය්යති;

පුබ්බෙවජ්ඣාභවං තස්ස, රුක්ඛෙ අක්ඛීව පණ්ඩිතො.

65.

යෙන මිත්තෙන සංසග්ගා, යොගක්ඛෙමො පවඩ්ඪති;

කරෙය්යත්තසමං වුත්තිං, සබ්බකිච්චෙසු පණ්ඩිතො.

66.

එථ බ්යග්ඝා නිවත්තව්හො, පච්චුපෙථ [පච්චමෙථ (සී. පී.)] මහාවනං;

මා වනං ඡින්දි නිබ්යග්ඝං, බ්යග්ඝා මාහෙසු නිබ්බනාති.

බ්යග්ඝජාතකං දුතියං.

273. කච්ඡපජාතකං (3-3-3)

67.

කො නු උද්ධිතභත්තොව [උද්දිතභත්තොව (සී.), වඩ්ඪිතභත්තොව (ස්යා.)], පූරහත්ථොව බ්රාහ්මණො;

කහං නු භික්ඛං අචරි, කං සද්ධං උපසඞ්කමි.

68.

අහං කපිස්මි දුම්මෙධො, අනාමාසානි ආමසිං;

ත්වං මං මොචය භද්දන්තෙ, මුත්තො ගච්ඡෙය්ය පබ්බතං.

69.

කච්ඡපා කස්සපා හොන්ති, කොණ්ඩඤ්ඤා හොන්ති මක්කටා;

මුඤ්ච කස්සප කොණ්ඩඤ්ඤං, කතං මෙථුනකං තයාති.

කච්ඡපජාතකං තතියං.

274. ලොලජාතකං (3-3-4)

70.

කායං බලාකා සිඛිනී, චොරී ලඞ්ඝිපිතාමහා;

ඔරං බලාකෙ ආගච්ඡ, චණ්ඩො මෙ වායසො සඛා.

71.

නාහං බලාකා සිඛිනී, අහං ලොලොස්මි වායසො;

අකත්වා වචනං තුය්හං, පස්ස ලූනොස්මි ආගතො.

72.

පුනපාපජ්ජසී සම්ම, සීලඤ්හි තව තාදිසං;

න හි මානුසකා භොගා, සුභුඤ්ජා හොන්ති පක්ඛිනාති.

ලොලජාතකං චතුත්ථං.

275. රුචිරජාතකං (3-3-5)

73.

කායං බලාකා රුචිරා, කාකනීළස්මිමච්ඡති;

චණ්ඩො කාකො සඛා මය්හං, යස්ස [තස්ස (සී. පී.)] චෙතං කුලාවකං.

74.

නනු මං සම්ම ජානාසි, දිජ සාමාකභොජන;

අකත්වා වචනං තුය්හං, පස්ස ලූනොස්මි ආගතො.

75.

පුනපාපජ්ජසී සම්ම, සීලඤ්හි තව තාදිසං;

න හි මානුසකා භොගා, සුභුඤ්ජා හොන්ති පක්ඛිනාති.

රුචිරජාතකං පඤ්චමං.

276. කුරුධම්මජාතකං (3-3-6)

76.

තව සද්ධඤ්ච සීලඤ්ච, විදිත්වාන ජනාධිප;

වණ්ණං අඤ්ජනවණ්ණෙන, කාලිඞ්ගස්මිං නිමිම්හසෙ [විනිම්හසෙ (ස්යා.), වනිම්හසෙ (ක.)].

77.

අන්නභච්චා චභච්චා ච, යොධ උද්දිස්ස ගච්ඡති;

සබ්බෙ තෙ අප්පටික්ඛිප්පා, පුබ්බාචරියවචො ඉදං.

78.

දදාමි වො බ්රාහ්මණා නාගමෙතං, රාජාරහං රාජභොග්ගං යසස්සිනං;

අලඞ්කතං හෙමජාලාභිඡන්නං, සසාරථිං ගච්ඡථ යෙන කාමන්ති.

කුරුධම්මජාතකං [කුරුධම්මජාතකං (සී. ස්යා. පී.)] ඡට්ඨං.

277. රොමකජාතකං (3-3-7)

79.

වස්සානි පඤ්ඤාස සමාධිකානි, වසිම්හ සෙලස්ස ගුහාය රොමක;

අසඞ්කමානා අභිනිබ්බුතත්තා [අභිනිබ්බුතචිත්තා (ස්යා. ක.)], හත්ථත්ත [හත්ථත්ථ (ස්යා.)] මායන්ති මමණ්ඩජා පුරෙ.

80.

තෙ දානි වක්කඞ්ග කිමත්ථමුස්සුකා, භජන්ති අඤ්ඤං ගිරිකන්දරං දිජා;

න නූන මඤ්ඤන්ති මමං යථා පුරෙ, චිරප්පවුත්ථා අථ වා න තෙ ඉමෙ.

81.

ජානාම තං න මයං සම්පමූළ්හා [න මය’මස්ම මූළ්හා (සී. පී.)], සොයෙව ත්වං තෙ මයමස්ම නාඤ්ඤෙ;

චිත්තඤ්ච තෙ අස්මිං ජනෙ පදුට්ඨං, ආජීවිකා [ආජීවක (සී. ස්යා.), ආජීවික (පී.)] තෙන තමුත්තසාමාති.

රොමකජාතකං සත්තමං.

278. මහිංසරාජජාතකං (3-3-8)

82.

කිමත්ථ [කමත්ථ (සී. පී.)] මභිසන්ධාය, ලහුචිත්තස්ස දුබ්භිනො [දූභිනො (සී. පී.)];

සබ්බකාමදදස්සෙව [දුහස්සෙව (සී. ස්යා. පී.), රහස්සෙව (ක.)], ඉමං දුක්ඛං තිතික්ඛසි.

83.

සිඞ්ගෙන නිහනාහෙතං, පදසා ච අධිට්ඨහ;

භිය්යො [භීයො (සී.)] බාලා පකුජ්ඣෙය්යුං, නො චස්ස පටිසෙධකො.

84.

මමෙවායං මඤ්ඤමානො, අඤ්ඤෙපෙවං [අඤ්ඤම්පෙවං (සී. ස්යා. පී.)] කරිස්සති;

තෙ නං තත්ථ වධිස්සන්ති, සා මෙ මුත්ති භවිස්සතීති.

මහිංසරාජජාතකං [මහිසජාතකං (සී. ස්යා. පී.)] අට්ඨමං.

279. සතපත්තජාතකං (3-3-9)

85.

යථා මාණවකො පන්ථෙ, සිඞ්ගාලිං වනගොචරිං;

අත්ථකාමං පවෙදෙන්තිං [පවදන්තිං (පී.)], අනත්ථකාමාති මඤ්ඤති;

අනත්ථකාමං සතපත්තං, අත්ථකාමොති මඤ්ඤති.

86.

එවමෙව ඉධෙකච්චො, පුග්ගලො හොති තාදිසො;

හිතෙහි වචනං වුත්තො, පටිගණ්හාති වාමතො.

87.

යෙ ච ඛො නං පසංසන්ති, භයා උක්කංසයන්ති වා [ච (සී. පී.)];

තඤ්හි සො මඤ්ඤතෙ මිත්තං, සතපත්තංව මාණවොති.

සතපත්තජාතකං නවමං.

280. පුටදූසකජාතකං (3-3-10)

88.

අද්ධා හි නූන මිගරාජා, පුටකම්මස්ස කොවිදො;

තථා හි පුටං දූසෙති, අඤ්ඤං නූන කරිස්සති.

89.

න මෙ මාතා වා පිතා වා, පුටකම්මස්ස කොවිදො;

කතං කතං ඛො දූසෙම, එවං ධම්මමිදං කුලං.

90.

යෙසං වො එදිසො ධම්මො, අධම්මො පන කීදිසො;

මා වො ධම්මං අධම්මං වා, අද්දසාම කුදාචනන්ති.

පුටදූසකජාතකං දසමං.

උදපානවග්ගො [අරඤ්ඤවග්ගො (සී. පී. ක.)] තතියො.

තස්සුද්දානං –

උදපානවරං වනබ්යග්ඝ කපි, සිඛිනී ච බලාක රුචිරවරො;

සුජනාධිපරොමකදූස පුන, සතපත්තවරො පුටකම්ම දසාති.

4. අබ්භන්තරවග්ගො

281. අබ්භන්තරජාතකං (3-4-1)

91.

අබ්භන්තරො නාම දුමො, යස්ස දිබ්යමිදං ඵලං;

භුත්වා දොහළිනී නාරී, චක්කවත්තිං විජායති.

92.

ත්වම්පි [ත්වඤ්ච (සී. පී.), ත්වං හි (ක.)] භද්දෙ මහෙසීසි, සා චාපි [චාසි (සී. පී.)] පතිනො පියා;

ආහරිස්සති තෙ රාජා, ඉදං අබ්භන්තරං ඵලං.

93.

භත්තුරත්ථෙ පරක්කන්තො, යං ඨානමධිගච්ඡති;

සූරො අත්තපරිච්චාගී, ලභමානො භවාමහන්ති.

අබ්භන්තරජාතකං පඨමං.

282. සෙය්යජාතකං (3-4-2)

94.

සෙය්යංසො සෙය්යසො හොති, යො සෙය්යමුපසෙවති;

එකෙන සන්ධිං කත්වාන, සතං වජ්ඣෙ [මච්චෙ (ක.), බජ්ඣෙ (ක. අට්ඨ.)] අමොචයිං.

95.

[කස්මා…පෙ… සග්ගං න ගච්ඡෙය්ය (කත්ථචි)] තස්මා සබ්බෙන ලොකෙන, සන්ධිං කත්වාන එකතො [එකකො (සී. ස්යා. පී.)];

පෙච්ච සග්ගං නිගච්ඡෙය්ය [කස්මා…පෙ… සග්ගං න ගච්ඡෙය්ය (කත්ථචි)], ඉදං සුණාථ කාසියා [කාසයො (සී. පී.)].

96.

ඉදං වත්වා මහාරාජා, කංසො බාරාණසිග්ගහො;

ධනුං කණ්ඩඤ්ච [තූණිඤ්ච (සී. පී.)] නික්ඛිප්ප, සංයමං අජ්ඣුපාගමීති.

සෙය්යජාතකං දුතියං.

283. වඩ්ඪකීසූකරජාතකං (3-4-3)

97.

වරං වරං ත්වං නිහනං පුරෙ චරි, අස්මිං පදෙසෙ අභිභුය්ය සූකරෙ;

සො දානි එකො බ්යපගම්ම ඣායසි, බලං නු තෙ බ්යග්ඝ න චජ්ජ විජ්ජති.

98.

ඉමෙ සුදං [ඉමස්සු තා (ස්යා. ක.)] යන්ති දිසොදිසං පුරෙ, භයට්ටිතා ලෙණගවෙසිනො පුථු;

තෙ දානි සඞ්ගම්ම වසන්ති එකතො, යත්ථට්ඨිතා දුප්පසහජ්ජමෙ [දුප්පසහජ්ජිමෙ (ස්යා.)] මයා.

99.

නමත්ථු සඞ්ඝාන සමාගතානං, දිස්වා සයං සඛ්ය වදාමි අබ්භුතං;

බ්යග්ඝං මිගා යත්ථ ජිනිංසු දාඨිනො, සාමග්ගියා දාඨබලෙසු මුච්චරෙති.

වඩ්ඪකීසූකරජාතකං තතියං.

284. සිරිජාතකං (3-4-4)

100.

යං උස්සුකා සඞ්ඝරන්ති, අලක්ඛිකා බහුං ධනං;

සිප්පවන්තො අසිප්පා ච, ලක්ඛිවා තානි භුඤ්ජති.

101.

සබ්බත්ථ කතපුඤ්ඤස්ස, අතිච්චඤ්ඤෙව පාණිනො;

උප්පජ්ජන්ති බහූ භොගා, අප්පනායතනෙසුපි.

102.

කුක්කුටො [කුක්කුට (සී. පී.), කුක්කුටා (සී. නිස්සය, සද්දනීති)] මණයො දණ්ඩො, ථියො ච පුඤ්ඤලක්ඛණා;

උප්පජ්ජන්ති අපාපස්ස, කතපුඤ්ඤස්ස ජන්තුනොති.

සිරිජාතකං චතුත්ථං.

285. මණිසූකරජාතකං (3-4-5)

103.

දරියා සත්ත වස්සානි, තිංසමත්තා වසාමසෙ;

හඤ්ඤාම [හඤ්ඡෙම (සී. පී.), හඤ්ඡාම (?)] මණිනො ආභං, ඉති නො මන්තනං අහු.

104.

යාවතා මණිං ඝංසාම [යාව යාව නිඝංසාම (සී. පී.)], භිය්යො වොදායතෙ මණි;

ඉදඤ්ච දානි පුච්ඡාම, කිං කිච්චං ඉධ මඤ්ඤසි.

105.

අයං මණි වෙළූරියො, අකාචො විමලො [විපුලො (ක.)] සුභො;

නාස්ස සක්කා සිරිං හන්තුං, අපක්කමථ සූකරාති.

මණිසූකර [මණිඝංස (ක.)] ජාතකං පඤ්චමං.

286. සාලූකජාතකං (3-4-6)

106.

මා සාලූකස්ස පිහයි, ආතුරන්නානි භුඤ්ජති;

අප්පොස්සුක්කො භුසං ඛාද, එතං දීඝායුලක්ඛණං.

107.

ඉදානි සො ඉධාගන්ත්වා, අතිථී යුත්තසෙවකො;

අථ දක්ඛසි සාලූකං, සයන්තං මුසලුත්තරං.

108.

විකන්තං [විකත්තං (සී.), විකන්තියමානං ඡින්දියමානංති අත්ථො] සූකරං දිස්වා, සයන්තං මුසලුත්තරං;

ජරග්ගවා විචින්තෙසුං, වරම්හාකං භුසාමිවාති.

සාලූකජාතකං ඡට්ඨං.

287. ලාභගරහජාතකං (3-4-7)

109.

නානුම්මත්තො නාපිසුණො, නානටො නාකුතූහලො;

මූළ්හෙසු ලභතෙ ලාභං, එසා තෙ අනුසාසනී.

110.

ධිරත්ථු තං යසලාභං, ධනලාභඤ්ච බ්රාහ්මණ;

යා වුත්ති විනිපාතෙන, අධම්මචරණෙන [අධම්මචරියාය (සී. ස්යා.)] වා.

111.

අපි චෙ පත්තමාදාය, අනගාරො පරිබ්බජෙ;

එසාව ජීවිකා සෙය්යො [සෙය්යා (සී. ස්යා. පී.)], යා චාධම්මෙන එසනාති.

ලාභගරහජාතකං සත්තමං.

288. මච්ඡුද්දානජාතකං (3-4-8)

112.

අග්ඝන්ති මච්ඡා අධිකං සහස්සං, න සො අත්ථි යො ඉමං සද්දහෙය්ය;

මය්හඤ්ච අස්සු ඉධ සත්ත මාසා, අහම්පි තං මච්ඡුද්දානං කිණෙය්යං.

113.

මච්ඡානං භොජනං දත්වා, මම දක්ඛිණමාදිසි;

තං දක්ඛිණං සරන්තියා, කතං අපචිතිං තයා.

114.

පදුට්ඨචිත්තස්ස න ඵාති හොති, න චාපි තං [නං (සී. ස්යා.)] දෙවතා පූජයන්ති;

යො භාතරං පෙත්තිකං සාපතෙය්යං, අවඤ්චයී දුක්කටකම්මකාරීති.

මච්ඡුද්දානජාතකං අට්ඨමං.

289. නානාඡන්දජාතකං (3-4-9)

115.

නානාඡන්දා මහාරාජ, එකාගාරෙ වසාමසෙ;

අහං ගාමවරං ඉච්ඡෙ, බ්රාහ්මණී ච ගවං සතං.

116.

පුත්තො ච ආජඤ්ඤරථං, කඤ්ඤා ච මණිකුණ්ඩලං;

යා චෙසා පුණ්ණිකා ජම්මී, උදුක්ඛලංභිකඞ්ඛති.

117.

බ්රාහ්මණස්ස ගාමවරං, බ්රාහ්මණියා ගවං සතං;

පුත්තස්ස ආජඤ්ඤරථං, කඤ්ඤාය මණිකුණ්ඩලං;

යඤ්චෙතං පුණ්ණිකං ජම්මිං, පටිපාදෙථුදුක්ඛලන්ති.

නානාඡන්දජාතකං නවමං.

290. සීලවීමංසකජාතකං (3-4-10)

118.

සීලං කිරෙව කල්යාණං, සීලං ලොකෙ අනුත්තරං;

පස්ස ඝොරවිසො නාගො, සීලවාති න හඤ්ඤති.

119.

සොහං සීලං සමාදිස්සං, ලොකෙ අනුමතං සිවං;

අරියවුත්තිසමාචාරො, යෙන වුච්චති සීලවා.

120.

ඤාතීනඤ්ච පියො හොති, මිත්තෙසු ච විරොචති;

කායස්ස භෙදා සුගතිං, උපපජ්ජති සීලවාති.

සීලවීමංසකජාතකං දසමං.

අබ්භන්තරවග්ගො චතුත්ථො.

තස්සුද්දානං –

දුම කංසවරුත්තමබ්යග්ඝමිගා, මණයො මණි සාලුකමව්හයනො;

අනුසාසනියොපි ච මච්ඡවරො, මණිකුණ්ඩලකෙන කිරෙන දසාති.

5. කුම්භවග්ගො

291. සුරාඝටජාතකං (2-5-1)

121.

සබ්බකාමදදං කුම්භං, කුටං ලද්ධාන ධුත්තකො;

යාව නං අනුපාලෙති, තාව සො සුඛමෙධති.

122.

යදා මත්තො ච දිත්තො ච, පමාදා කුම්භමබ්භිදා;

තදා නග්ගො ච පොත්ථො ච, පච්ඡා බාලො විහඤ්ඤති.

123.

එවමෙව යො ධනං ලද්ධා, පමත්තො [අමත්තා (සී.), අමත්තො (පී.)] පරිභුඤ්ජති;

පච්ඡා තප්පති දුම්මෙධො, කුටං භිත්වාව [කුටං භින්නොව (සී. පී.), කුටභින්නොව (?)] ධුත්තකොති.

සුරාඝට [භද්රඝට (සී. පී.), භද්රඝටභෙදක (ස්යා.)] ජාතකං පඨමං.

292. සුපත්තජාතකං (3-5-2)

124.

බාරාණස්යං [බාරාණස්සං (සී. පී.)] මහාරාජ, කාකරාජා නිවාසකො [නිවාසිකො (සී. පී.)];

අසීතියා සහස්සෙහි, සුපත්තො පරිවාරිතො.

125.

තස්ස දොහළිනී භරියා, සුඵස්සා භක්ඛිතුමිච්ඡති [මච්ඡමිච්ඡති (සී. පී.)];

රඤ්ඤො මහානසෙ පක්කං, පච්චග්ඝං රාජභොජනං.

126.

තෙසාහං පහිතො දූතො, රඤ්ඤො චම්හි ඉධාගතො;

භත්තු අපචිතිං කුම්මි, නාසායමකරං [මකරිං (සී. නිස්සය)] වණන්ති.

සුපත්තජාතකං දුතියං.

293. කායනිබ්බින්දජාතකං (3-5-3)

127.

ඵුට්ඨස්ස මෙ අඤ්ඤතරෙන බ්යාධිනා, රොගෙන බාළ්හං දුඛිතස්ස රුප්පතො;

පරිසුස්සති ඛිප්පමිදං කළෙවරං, පුප්ඵං යථා පංසුනි ආතපෙ කතං.

128.

අජඤ්ඤං ජඤ්ඤසඞ්ඛාතං, අසුචිං සුචිසම්මතං;

නානාකුණපපරිපූරං, ජඤ්ඤරූපං අපස්සතො.

129.

ධිරත්ථුමං ආතුරං පූතිකායං, ජෙගුච්ඡියං අස්සුචිං බ්යාධිධම්මං;

යත්ථප්පමත්තා අධිමුච්ඡිතා පජා, හාපෙන්ති මග්ගං සුගතූපපත්තියාති.

කායනිබ්බින්ද [කායවිච්ඡන්ද (සී.), කායවිච්ඡින්ද (පී.)] ජාතකං තතියං.

294. ජම්බුඛාදකජාතකං (3-5-4)

130.

කොයං බින්දුස්සරො වග්ගු, සරවන්තාන [පවදන්තාන (සී. පී.)] මුත්තමො;

අච්චුතො ජම්බුසාඛාය, මොරච්ඡාපොව කූජති.

131.

කුලපුත්තොව ජානාති [කුලපුත්තො පජානාති (ස්යා. ක.)], කුලපුත්තං [කුලපුත්තෙ (සී. පී.)] පසංසිතුං;

බ්යග්ඝච්ඡාපසරීවණ්ණ, භුඤ්ජ සම්ම දදාමි තෙ.

132.

චිරස්සං වත පස්සාමි, මුසාවාදී සමාගතෙ;

වන්තාදං කුණපාදඤ්ච, අඤ්ඤමඤ්ඤං පසංසකෙති.

ජම්බුඛාදකජාතකං චතුත්ථං.

295. අන්තජාතකං (3-5-5)

133.

උසභස්සෙව තෙ ඛන්ධො, සීහස්සෙව විජම්භිතං;

මිගරාජ නමො ත්යත්ථු, අපි කිඤ්චි ලභාමසෙ.

134.

කුලපුත්තොව ජානාති, කුලපුත්තං පසංසිතුං;

මයූරගීවසඞ්කාස, ඉතො පරියාහි වායස.

135.

මිගානං සිඞ්ගාලො [කොත්ථුකො (සී. පී.), කොට්ඨුකො (ස්යා.)] අන්තො, පක්ඛීනං පන වායසො;

එරණ්ඩො අන්තො රුක්ඛානං, තයො අන්තා සමාගතාති.

අන්තජාතකං පඤ්චමං.

296. සමුද්දජාතකං (3-5-6)

136.

කො නායං [කො න්වායං (ස්යා.)] ලොණතොයස්මිං, සමන්තා පරිධාවති;

මච්ඡෙ මකරෙ ච වාරෙති, ඌමීසු ච විහඤ්ඤති.

137.

අනන්තපායී සකුණො, අතිත්තොති දිසාසුතො;

සමුද්දං පාතුමිච්ඡාමි, සාගරං සරිතං පතිං.

138.

සො අයං හායති චෙව, පූරතෙ ච මහොදධි;

නාස්ස නායති පීතන්තො, අපෙය්යො කිර සාගරොති.

සමුද්දජාතකං ඡට්ඨං.

297. කාමවිලාපජාතකං (3-5-7)

139.

උච්චෙ සකුණ ඩෙමාන, පත්තයාන විහඞ්ගම;

වජ්ජාසි ඛො ත්වං වාමූරුං, චිරං ඛො සා කරිස්සති [සරිස්සති (ක.)].

140.

ඉදං ඛො සා න ජානාති, අසිං සත්තිඤ්ච ඔඩ්ඩිතං;

සා චණ්ඩී කාහති කොධං, තං මෙ තපති නො ඉදං [නො ඉධ (සී. ස්යා. පී.)].

141.

එස උප්පලසන්නාහො, නික්ඛඤ්චුස්සීසකොහිතං [නික්ඛමුස්සීසකෙ කතං (සී. පී.), නික්ඛඤ්චුස්සීසකෙ කතං (ස්යා.)];

කාසිකඤ්ච මුදුං වත්ථං, තප්පෙතු ධනිකා පියාති [ධනකාමියාති (ස්යා. පී.), ධනකාමිකාති (සී.)].

කාමවිලාපජාතකං සත්තමං.

298. උදුම්බරජාතකං (3-5-8)

142.

උදුම්බරා චිමෙ පක්කා, නිග්රොධා ච කපිත්ථනා;

එහි නික්ඛම භුඤ්ජස්සු, කිං ජිඝච්ඡාය මිය්යසි.

143.

එවං සො සුහිතො හොති, යො වුඩ්ඪමපචායති;

යථාහමජ්ජ සුහිතො, දුමපක්කානි මාසිතො.

144.

යං වනෙජො වනෙජස්ස, වඤ්චෙය්ය කපිනො කපි;

දහරො කපි [දහරොපි තං න (සී. පී.), දහරොපි න (ස්යා.)] සද්ධෙය්ය, න හි ජිණ්ණො ජරාකපීති.

උදුම්බරජාතකං අට්ඨමං.

299. කොමාරපුත්තජාතකං (3-5-9)

145.

පුරෙ තුවං සීලවතං සකාසෙ, ඔක්කන්තිකං [ඔක්කන්දිකං (සී. ස්යා. පී.)] කීළසි අස්සමම්හි;

කරොහරෙ [කරොහි රෙ (ක.)] මක්කටියානි මක්කට, න තං මයං සීලවතං රමාම.

146.

සුතා හි මය්හං පරමා විසුද්ධි, කොමාරපුත්තස්ස බහුස්සුතස්ස;

මා දානි මං මඤ්ඤි තුවං යථා පුරෙ, ඣානානුයුත්තො විහරාමි [ඣානානුයුත්තා විහරාම (සී. පී.)] ආවුසො.

147.

සචෙපි සෙලස්මි වපෙය්ය බීජං, දෙවො ච වස්සෙ න හි තං විරූළ්හෙ [නෙව හි තං රුහෙය්ය (සී. පී.), න හි තං විරූහෙ (?)];

සුතා හි තෙ සා පරමා විසුද්ධි, ආරා තුවං මක්කට ඣානභූමියාති.

කොමාරපුත්තජාතකං නවමං.

300. වකජාතකං (3-5-10)

148.

පරපාණරොධා [පරපාණඝාතෙ (ස්යා.), පරපාණරොචං (ක.)] ජීවන්තො, මංසලොහිතභොජනො;

වකො වතං සමාදාය, උපපජ්ජි උපොසථං.

149.

තස්ස සක්කො වතඤ්ඤාය, අජරූපෙනුපාගමි;

වීතතපො අජ්ඣප්පත්තො, භඤ්ජි ලොහිතපො තපං.

150.

එවමෙව ඉධෙකච්චෙ, සමාදානම්හි දුබ්බලා;

ලහුං කරොන්ති අත්තානං, වකොව අජකාරණාති.

වකජාතකං දසමං.

කුම්භවග්ගො පඤ්චමො.

තස්සුද්දානං –

වරකුම්භ සුපත්තසිරිව්හයනො, සුචිසම්මත බින්දුසරො චුසභො;

සරිතංපති චණ්ඩි ජරාකපිනා, අථ මක්කටියා වකකෙන දසාති.

අථ වග්ගුද්දානං –

සඞ්කප්පො පදුමො චෙව, උදපානෙන තතියං;

අබ්භන්තරං ඝටභෙදං, තිකනිපාතම්හිලඞ්කතන්ති.

තිකනිපාතං නිට්ඨිතං.

4. චතුක්කනිපාතො

1. කාලිඞ්ගවග්ගො

301. චූළකාලිඞ්ගජාතකං (4-1-1)

1.

විවරථිමාසං [විවරථ ඉමාසං (සී. ස්යා. පී.)] ද්වාරං, නගරං පවිසන්තු [පවිසිතුං මයා; (ක.)] අරුණරාජස්ස;

සීහෙන සුසිට්ඨෙන, සුරක්ඛිතං [සුසත්ථෙන, සුරක්ඛිතං (සී. පී.), සුසිට්ඨෙන (ක.)] නන්දිසෙනෙන.

2.

ජයො කලිඞ්ගානමසය්හසාහිනං, පරාජයො අනයො [අජයො (ස්යා.), අන්විතො (ක.)] අස්සකානං;

ඉච්චෙව තෙ භාසිතං බ්රහ්මචාරි, න උජ්ජුභූතා විතථං භණන්ති.

3.

දෙවා මුසාවාදමුපාතිවත්තා, සච්චං ධනං පරමං තෙසු [තථං පෙමකරං නු (ක.), තථං පරමං කරං නු (ස්යා.)] සක්ක;

තං තෙ මුසා භාසිතං දෙවරාජ, කිං වා පටිච්ච මඝවා මහින්ද.

4.

නනු තෙ සුතං බ්රාහ්මණ භඤ්ඤමානෙ, දෙවා න ඉස්සන්ති පුරිසපරක්කමස්ස;

දමො සමාධි මනසො අභෙජ්ජො [අදෙජ්ජො (සී. පී.), අභිජ්ජො (ක.)], අබ්යග්ගතා නික්කමනඤ්ච [නික්ඛමනඤ්ච (සී.)] කාලෙ;

දළ්හඤ්ච විරියං පුරිසපරක්කමො ච, තෙනෙව ආසි විජයො අස්සකානන්ති.

චූළකාලිඞ්ගජාතකං පඨමං.

302. මහාඅස්සාරොහජාතකං (4-1-2)

5.

අදෙය්යෙසු දදං දානං, දෙය්යෙසු නප්පවෙච්ඡති;

ආපාසු බ්යසනං පත්තො, සහායං නාධිගච්ඡති.

6.

නාදෙය්යෙසු දදං දානං, දෙය්යෙසු යො පවෙච්ඡති;

ආපාසු බ්යසනං පත්තො, සහායමධිගච්ඡති.

7.

සඤ්ඤොගසම්භොගවිසෙසදස්සනං, අනරියධම්මෙසු සඨෙසු නස්සති;

කතඤ්ච අරියෙසු ච අජ්ජවෙසු, මහප්ඵලං හොති අණුම්පි තාදිසු.

8.

යො පුබ්බෙ කතකල්යාණො, අකා ලොකෙ සුදුක්කරං;

පච්ඡා කයිරා න වා කයිරා, අච්චන්තං පූජනාරහොති.

මහාඅස්සාරොහජාතකං දුතියං.

303. එකරාජජාතකං (4-1-3)

9.

අනුත්තරෙ කාමගුණෙ සමිද්ධෙ, භුත්වාන පුබ්බෙ වසී එකරාජ;

සො දානි දුග්ගෙ නරකම්හි ඛිත්තො, නප්පජ්ජහෙ වණ්ණබලං පුරාණං.

10.

පුබ්බෙව ඛන්තී ච තපො ච මය්හං, සම්පත්ථිතා දුබ්භිසෙන [දබ්බසෙනා (සී. පී.)] අහොසි;

තං දානි ලද්ධාන කථං නු රාජ, ජහෙ අහං වණ්ණබලං පුරාණං.

11.

සබ්බා කිරෙවං පරිනිට්ඨිතානි, යසස්සිනං පඤ්ඤවන්තං විසය්හ;

යසො ච ලද්ධා පුරිමං උළාරං, නප්පජ්ජහෙ වණ්ණබලං පුරාණං.

12.

පනුජ්ජ දුක්ඛෙන සුඛං ජනින්ද, සුඛෙන වා දුක්ඛමසය්හසාහි;

උභයත්ථ සන්තො අභිනිබ්බුතත්තා, සුඛෙ ච දුක්ඛෙ ච භවන්ති තුල්යාති.

එකරාජජාතකං තතියං.

304. දද්දරජාතකං (4-1-4)

13.

ඉමානි මං දද්දර තාපයන්ති, වාචාදුරුත්තානි මනුස්සලොකෙ;

මණ්ඩූකභක්ඛා උදකන්තසෙවී, ආසීවිසං මං අවිසා සපන්ති.

14.

සකා රට්ඨා පබ්බාජිතො, අඤ්ඤං ජනපදං ගතො;

මහන්තං කොට්ඨං කයිරාථ, දුරුත්තානං [දුරුත්තානි (ක.)] නිධෙතවෙ.

15.

යත්ථ පොසං න ජානන්ති, ජාතියා විනයෙන වා;

න තත්ථ මානං කයිරාථ, වසමඤ්ඤාතකෙ ජනෙ.

16.

විදෙසවාසං වසතො, ජාතවෙදසමෙනපි [ජාතවෙදභයෙනපි (ක.)];

ඛමිතබ්බං සපඤ්ඤෙන, අපි දාසස්ස තජ්ජිතන්ති.

දද්දරජාතකං චතුත්ථං.

305. සීලවීමංසනජාතකං (4-1-5)

17.

නත්ථි ලොකෙ රහො නාම, පාපකම්මං පකුබ්බතො;

පස්සන්ති වනභූතානි, තං බාලො මඤ්ඤතී රහො.

18.

අහං රහො න පස්සාමි, සුඤ්ඤං වාපි න විජ්ජති;

යත්ථ අඤ්ඤං [සුඤ්ඤං (ස්යා. ක.)] න පස්සාමි, අසුඤ්ඤං හොති තං මයා.

19.

දුජ්ජච්චො ච සුජච්චො [අජච්චො (පී.)] ච, නන්දො ච සුඛවඩ්ඪිතො [සුඛවච්ඡකො (සී.), සුඛවච්ඡනො (ස්යා. පී.)];

වෙජ්ජො ච අද්ධුවසීලො [අථ සීලො (ක.)] ච, තෙ ධම්මං ජහු මත්ථිකා.

20.

බ්රාහ්මණො ච කථං ජහෙ, සබ්බධම්මාන පාරගූ;

යො ධම්මමනුපාලෙති, ධිතිමා සච්චනික්කමොති.

සීලවීමංසනජාතකං පඤ්චමං.

306. සුජාතජාතකං (4-1-6)

21.

කිමණ්ඩකා ඉමෙ දෙව, නික්ඛිත්තා කංසමල්ලකෙ;

උපලොහිතකා වග්ගූ, තං [තෙ (පී.)] මෙ අක්ඛාහි පුච්ඡිතො.

22.

යානි පුරෙ තුවං දෙවි, භණ්ඩු නන්තකවාසිනී;

උච්ඡඞ්ගහත්ථා පචිනාසි, තස්සා තෙ කොලියං ඵලං.

23.

උඩ්ඩය්හතෙ න රමති, භොගා විප්පජහන්ති තං [විප්පජහන්ති’මං (?)];

තත්ථෙවිමං පටිනෙථ, යත්ථ කොලං පචිස්සති.

24.

හොන්ති හෙතෙ මහාරාජ, ඉද්ධිප්පත්තාය [ඉද්ධිමත්තාය (ක.)] නාරියා;

ඛම දෙව සුජාතාය, මාස්සා [මාසු (ක.)] කුජ්ඣ රථෙසභාති.

සුජාතජාතකං ඡට්ඨං.

307. පලාසජාතකං (4-1-7)

25.

අචෙතනං බ්රාහ්මණ අස්සුණන්තං, ජානො අජානන්තමිමං පලාසං;

ආරද්ධවිරියො ධුවං අප්පමත්තො, සුඛසෙය්යං පුච්ඡසි කිස්ස හෙතු.

26.

දූරෙ සුතො චෙව බ්රහා ච රුක්ඛො, දෙසෙ ඨිතො භූතනිවාසරූපො;

තස්මා නමස්සාමි ඉමං පලාසං, යෙ චෙත්ථ භූතා තෙ [තෙ ච (සී. පී.)] ධනස්ස හෙතු.

27.

සො තෙ කරිස්සාමි යථානුභාවං, කතඤ්ඤුතං බ්රාහ්මණ පෙක්ඛමානො;

කථඤ්හි ආගම්ම සතං සකාසෙ, මොඝානි තෙ අස්සු පරිඵන්දිතානි.

28.

යො තින්දුකරුක්ඛස්ස පරො [පුරො (ක.)] පිලක්ඛො [පිලක්ඛු (සී. පී.), මිලක්ඛු (ක.)], පරිවාරිතො පුබ්බයඤ්ඤො උළාරො;

තස්සෙස මූලස්මිං නිධි නිඛාතො, අදායාදො ගච්ඡ තං උද්ධරාහීති.

පලාසජාතකං සත්තමං.

308. සකුණජාතකං (4-1-8)

29.

අකරම්හස තෙ කිච්චං, යං බලං අහුවම්හසෙ;

මිගරාජ නමො ත්යත්ථු, අපි කිඤ්චි ලභාමසෙ.

30.

මම ලොහිතභක්ඛස්ස, නිච්චං ලුද්දානි කුබ්බතො;

දන්තන්තරගතො සන්තො, තං බහුං යම්පි ජීවසි.

31.

අකතඤ්ඤුමකත්තාරං, කතස්ස අප්පටිකාරකං;

යස්මිං කතඤ්ඤුතා නත්ථි, නිරත්ථා තස්ස සෙවනා.

32.

යස්ස සම්මුඛචිණ්ණෙන, මිත්තධම්මො න ලබ්භති;

අනුසූය [අනුසුය්ය (සී. පී.)] මනක්කොසං, සණිකං තම්හා අපක්කමෙති.

සකුණජාතකං අට්ඨමං.

309. ඡවකජාතකං (4-1-9)

33.

සබ්බමිදං චරිමං කතං [චරිමවතං (සී. පී.)], උභො ධම්මං න පස්සරෙ;

උභො පකතියා චුතා, යො චායං මන්තෙජ්ඣාපෙති [මන්තජ්ඣායති (සී.), සජ්ඣාපයති (පී.)];

යො ච මන්තං අධීයති.

34.

සාලීනං ඔදනං භුඤ්ජෙ, සුචිං මංසූපසෙචනං;

තස්මා එතං න සෙවාමි, ධම්මං ඉසීහි සෙවිතං.

35.

පරිබ්බජ මහා ලොකො [මහාබ්රහ්මෙ (ක.)], පචන්තඤ්ඤෙපි පාණිනො;

මා තං අධම්මො ආචරිතො, අස්මා කුම්භමිවාභිදා.

36.

ධිරත්ථු තං යසලාභං, ධනලාභඤ්ච බ්රාහ්මණ;

යා වුත්ති විනිපාතෙන, අධම්මචරණෙන වාති.

ඡවකජාතකං නවමං.

310. සෙය්යජාතකං (4-1-10)

37.

සසමුද්දපරියායං, මහිං සාගරකුණ්ඩලං;

න ඉච්ඡෙ සහ නින්දාය, එවං සෙය්ය [සය්හ (සී. ස්යා. පී.)] විජානහි.

38.

ධිරත්ථු තං යසලාභං, ධනලාභඤ්ච බ්රාහ්මණ;

යා වුත්ති විනිපාතෙන, අධම්මචරණෙන වා.

39.

අපි චෙ පත්තමාදාය, අනගාරො පරිබ්බජෙ;

සායෙව ජීවිකා සෙය්යො, යා චාධම්මෙන එසනා.

40.

අපි චෙ පත්තමාදාය, අනගාරො පරිබ්බජෙ;

අඤ්ඤං අහිංසයං ලොකෙ, අපි රජ්ජෙන තං වරන්ති.

සෙය්යජාතකං [සය්හජාතකං (සී. ස්යා. පී.)] දසමං.

කාලිඞ්ගවග්ගො [විවරවග්ගො (සී. පී.)] පඨමො.

තස්සුද්දානං –

විවරඤ්ච අදෙය්ය සමිද්ධවරං, අථ දද්දර පාපමහාතිරහො;

අථ කොලි පලාසවරඤ්ච කර, චරිමං සසමුද්දවරෙන දසාති.

2. පුචිමන්දවග්ගො

311. පුචිමන්දජාතකං (4-2-1)

41.

උට්ඨෙහි චොර කිං සෙසි, කො අත්ථො සුපනෙන [සුපිතෙන (සී.), සුපිනෙන (පී. ක.)] තෙ;

මා තං ගහෙසුං [ගණ්හෙය්යුං (ක.)] රාජානො, ගාමෙ කිබ්බිසකාරකං.

42.

යං නු [නූන (ස්යා.)] චොරං ගහෙස්සන්ති, ගාමෙ කිබ්බිසකාරකං;

කිං තත්ථ පුචිමන්දස්ස, වනෙ ජාතස්ස තිට්ඨතො.

43.

න ත්වං අස්සත්ථ ජානාසි, මම චොරස්ස චන්තරං;

චොරං ගහෙත්වා රාජානො, ගාමෙ කිබ්බිසකාරකං;

අප්පෙන්ති [අච්චෙන්ති (ස්යා.)] නිම්බසූලස්මිං, තස්මිං මෙ සඞ්කතෙ මනො.

44.

සඞ්කෙය්ය සඞ්කිතබ්බානි, රක්ඛෙය්යානාගතං භයං;

අනාගතභයා ධීරො, උභො ලොකෙ අවෙක්ඛතීති.

පුචිමන්දජාතකං පඨමං.

312. කස්සපමන්දියජාතකං (4-2-2)

45.

අපි කස්සප මන්දියා, යුවා සපති හන්ති [සම්පටිහන්ති (ක.)] වා;

සබ්බං තං ඛමතෙ ධීරො, පණ්ඩිතො තං තිතික්ඛති.

46.

සචෙපි සන්තො විවදන්ති, ඛිප්පං සන්ධීයරෙ පුන;

බාලා පත්තාව භිජ්ජන්ති, න තෙ සමථමජ්ඣගූ.

47.

එතෙ භිය්යො සමායන්ති, සන්ධි තෙසං න ජීරති;

යො චාධිපන්නං ජානාති, යො ච ජානාති දෙසනං.

48.

එසො හි උත්තරිතරො, භාරවහො ධුරද්ධරො;

යො පරෙසාධිපන්නානං, සයං සන්ධාතුමරහතීති.

කස්සපමන්දියජාතකං දුතියං.

313. ඛන්තීවාදීජාතකං (4-2-3)

49.

යො තෙ හත්ථෙ ච පාදෙ ච, කණ්ණනාසඤ්ච ඡෙදයි;

තස්ස කුජ්ඣ මහාවීර, මා රට්ඨං විනසා [විනස්ස (ක. සී. ස්යා. ක.)] ඉදං.

50.

යො මෙ හත්ථෙ ච පාදෙ ච, කණ්ණනාසඤ්ච ඡෙදයි;

චිරං ජීවතු සො රාජා, න හි කුජ්ඣන්ති මාදිසා.

51.

අහූ අතීතමද්ධානං [අහු අතීතමද්ධානෙ (ස්යා. පී. ක.)], සමණො ඛන්තිදීපනො;

තං ඛන්තියායෙව ඨිතං, කාසිරාජා අඡෙදයි.

52.

තස්ස කම්ම [කම්මස්ස (සී. පී.)] ඵරුසස්ස, විපාකො කටුකො අහු;

යං කාසිරාජා වෙදෙසි, නිරයම්හි සමප්පිතොති.

ඛන්තීවාදීජාතකං තතියං.

314. ලොහකුම්භිජාතකං (4-2-4)

53.

දුජ්ජීවිතමජීවිම්හ, යෙ සන්තෙ [යෙසං නො (ස්යා. ක.)] න දදම්හසෙ;

විජ්ජමානෙසු භොගෙසු, දීපං නාකම්හ අත්තනො.

54.

සට්ඨි [සට්ඨිං (ස්යා.)] වස්සසහස්සානි, පරිපුණ්ණානි සබ්බසො;

නිරයෙ පච්චමානානං, කදා අන්තො භවිස්සති.

55.

නත්ථි අන්තො කුතො අන්තො, න අන්තො පටිදිස්සති;

තදා හි පකතං පාපං, මම තුය්හඤ්ච මාරිසා [මාරිස (සී. ස්යා. පී.)].

56.

සොහං නූන ඉතො ගන්ත්වා, යොනිං ලද්ධාන මානුසිං;

වදඤ්ඤූ සීලසම්පන්නො, කාහාමි කුසලං බහුන්ති.

ලොහකුම්භිජාතකං චතුත්ථං.

315. සබ්බමංසලාභජාතකං (4-2-5)

57.

ඵරුසා වත තෙ වාචා, මංසං [සම්ම (පී. ක.)] යාචනකො අසි [චසි (පී.)];

කිලොමසදිසී [කිලොමස්ස සදිසා (පී.)] වාචා, කිලොමං සම්ම දම්මි තෙ.

58.

අඞ්ගමෙතං මනුස්සානං, භාතා ලොකෙ පවුච්චති;

අඞ්ගස්ස සදිසී වාචා [අඞ්ගස්සදිසී තෙ වාචා (ක.)], අඞ්ගං සම්ම දදාමි තෙ.

59.

තාතාති පුත්තො වදමානො, කම්පෙති [සම්මෙති (ක.)] හදයං පිතු;

හදයස්ස සදිසී [හදයස්සදිසී (ක.)] වාචා, හදයං සම්ම දම්මි තෙ.

60.

යස්ස ගාමෙ සඛා නත්ථි, යථාරඤ්ඤං තථෙව තං;

සබ්බස්ස සදිසී වාචා, සබ්බං සම්ම දදාමි තෙති.

සබ්බමංසලාභජාතකං [මංසජාතකං (සී. ස්යා. පී.)] පඤ්චමං.

316. සසපණ්ඩිතජාතකං (4-2-6)

61.

සත්ත මෙ රොහිතා මච්ඡා, උදකා ථලමුබ්භතා;

ඉදං බ්රාහ්මණ මෙ අත්ථි, එතං භුත්වා වනෙ වස.

62.

දුස්ස මෙ ඛෙත්තපාලස්ස, රත්තිභත්තං අපාභතං;

මංසසූලා ච ද්වෙ ගොධා, එකඤ්ච දධිවාරකං;

ඉදං බ්රාහ්මණ මෙ අත්ථි, එතං භුත්වා වනෙ වස.

63.

අම්බපක්කං දකං [අම්බපක්කොදකං (සී. පී.)] සීතං, සීතච්ඡායා මනොරමා [සීතච්ඡායං මනොරමං (සී. ස්යා. පී.)];

ඉදං බ්රාහ්මණ මෙ අත්ථි, එතං භුත්වා වනෙ වස.

64.

න සසස්ස තිලා අත්ථි, න මුග්ගා නපි තණ්ඩුලා;

ඉමිනා අග්ගිනා පක්කං, මමං [මංසං (ක.)] භුත්වා වනෙ වසාති.

සසපණ්ඩිතජාතකං ඡට්ඨං.

317. මතරොදනජාතකං (4-2-7)

65.

මතං මතං එව [මතමතමෙව (සී. ස්යා. පී.)] රොදථ, න හි තං රොදථ යො මරිස්සති;

සබ්බෙපි [සබ්බෙව (සී. ස්යා. පී.)] සරීරධාරිනො, අනුපුබ්බෙන ජහන්ති ජීවිතං.

66.

දෙවමනුස්සා චතුප්පදා, පක්ඛිගණා උරගා ච භොගිනො;

සම්හි [යම්හි (ස්යා.), අස්මිං (පී. ක.)] සරීරෙ අනිස්සරා, රමමානාව ජහන්ති ජීවිතං.

67.

එවං චලිතං අසණ්ඨිතං, සුඛදුක්ඛං මනුජෙස්වපෙක්ඛිය;

කන්දිතරුදිතං නිරත්ථකං, කිං වො සොකගණාභිකීරරෙ.

68.

ධුත්තා ච සොණ්ඩා [ධුත්තා සොණ්ඩා (සී.), ධුත්තා සොණ්ඩා ච (ස්යා.)] අකතා, බාලා සූරා අයොගිනො [බාලා සූරා වීරා අයොගිනො (පී.)];

ධීරං මඤ්ඤන්ති බාලොති, යෙ ධම්මස්ස අකොවිදාති.

මතරොදනජාතකං සත්තමං.

318. කණවෙරජාතකං (4-2-8)

69.

යං තං වසන්තසමයෙ, කණවෙරෙසු භාණුසු;

සාමං බාහාය පීළෙසි, සා තං ආරොග්යමබ්රවි.

70.

අම්භො න කිර සද්ධෙය්යං, යං වාතො පබ්බතං වහෙ;

පබ්බතඤ්චෙ වහෙ වාතො, සබ්බම්පි පථවිං වහෙ;

යත්ථ සාමා කාලකතා [කාලඞ්කතා (ක.)], සා මං ආරොග්යමබ්රවි.

71.

න චෙව සා කාලකතා, න ච සා අඤ්ඤමිච්ඡති;

එකභත්තිකිනී [එකභත්තා කිර (සී. ස්යා.), එකභත්තකිනී (පී.)] සාමා, තමෙව අභිකඞ්ඛති.

72.

අසන්ථුතං මං චිරසන්ථුතෙන [අසන්ධතං මං චිරසන්ධතෙන (ක.)], නිමීනි සාමා අධුවං ධුවෙන;

මයාපි සාමා නිමිනෙය්ය අඤ්ඤං, ඉතො අහං දූරතරං ගමිස්සන්ති.

කණවෙරජාතකං අට්ඨමං.

319. තිත්තිරජාතකං (4-2-9)

73.

සුසුඛං වත ජීවාමි, ලභාමි චෙව භුඤ්ජිතුං;

පරිපන්ථෙව තිට්ඨාමි, කා නු භන්තෙ ගතී මම.

74.

මනො චෙ තෙ නප්පණමති, පක්ඛි පාපස්ස කම්මුනො;

අබ්යාවටස්ස භද්රස්ස, න පාපමුපලිම්පති.

75.

ඤාතකො නො නිසින්නොති, බහු ආගච්ඡතෙ ජනො;

පටිච්ච කම්මං ඵුසති, තස්මිං මෙ සඞ්කතෙ මනො.

76.

න පටිච්ච කම්මං ඵුසති, මනො චෙ නප්පදුස්සති;

අප්පොස්සුක්කස්ස භද්රස්ස, න පාපමුපලිම්පතීති.

තිත්තිරජාතකං නවමං.

320. සුච්චජජාතකං (4-2-10)

77.

සුච්චජං වත නච්චජි, වාචාය අදදං ගිරිං;

කිං හිතස්ස චජන්තස්ස, වාචාය අදද පබ්බතං.

78.

යඤ්හි කයිරා තඤ්හි වදෙ, යං න කයිරා න තං වදෙ;

අකරොන්තං භාසමානං, පරිජානන්ති පණ්ඩිතා.

79.

රාජපුත්ත නමො ත්යත්ථු, සච්චෙ ධම්මෙ ඨිතො චසි;

යස්ස තෙ බ්යසනං පත්තො, සච්චස්මිං රමතෙ මනො.

80.

යා දලිද්දී දලිද්දස්ස, අඩ්ඪා අඩ්ඪස්ස කිත්තිම [කිත්තිමා (සී. ස්යා. පී.)];

සා හිස්ස පරමා භරියා, සහිරඤ්ඤස්ස ඉත්ථියොති.

සුච්චජජාතකං දසමං.

පුචිමන්දවග්ගො දුතියො.

තස්සුද්දානං –

අථ චොර සකස්සප ඛන්තීවරො, දුජ්ජීවිතතා ච වරා ඵරුසා;

අථ සස මතඤ්ච වසන්ත සුඛං, සුච්චජංවතනච්චජිනා ච දසාති.

3. කුටිදූසකවග්ගො

321. කුටිදූසකජාතකං (4-3-1)

81.

මනුස්සස්සෙව තෙ සීසං, හත්ථපාදා ච වානර;

අථ කෙන නු වණ්ණෙන, අගාරං තෙ න විජ්ජති.

82.

මනුස්සස්සෙව මෙ සීසං, හත්ථපාදා ච සිඞ්ගිල [සිඞ්ගාල (ක.), පිඞ්ගල (ටීකා)];

යාහු සෙට්ඨා මනුස්සෙසු, සා මෙ පඤ්ඤා න විජ්ජති.

83.

අනවට්ඨිතචිත්තස්ස, ලහුචිත්තස්ස දුබ්භිනො [දූභිනො (පී.)];

නිච්චං අද්ධුවසීලස්ස, සුඛභාවො [සුචිභාවො (සී.), සුඛභාගො (?)] න විජ්ජති.

84.

සො කරස්සු ආනුභාවං, වීතිවත්තස්සු සීලියං;

සීතවාතපරිත්තාණං, කරස්සු කුටවං [කුටිකං (සී. ස්යා.)] කපීති.

කුටිදූසක [සිඞ්ගාලසකුණ (ක.)] ජාතකං පඨමං.

322. දුද්දුභජාතකං (4-3-2)

85.

දුද්දුභායති [දද්දභායති (සී. පී.)] භද්දන්තෙ, යස්මිං දෙසෙ වසාමහං;

අහම්පෙතං න ජානාමි, කිමෙතං දුද්දුභායති.

86.

බෙලුවං පතිතං සුත්වා, දුද්දුභන්ති [දද්දභන්ති (සී.)] සසො ජවි;

සසස්ස වචනං සුත්වා, සන්තත්තා මිගවාහිනී.

87.

අප්පත්වා පදවිඤ්ඤාණං, පරඝොසානුසාරිනො;

පනාදපරමා බාලා, තෙ හොන්ති පරපත්තියා.

88.

යෙ ච සීලෙන සම්පන්නා, පඤ්ඤායූපසමෙ රතා;

ආරකා විරතා ධීරා, න හොන්ති පරපත්තියාති.

දුද්දුභජාතකං [දද්දභජාතකං (සී. පී.)] දුතියං.

323. බ්රහ්මදත්තජාතකං (4-3-3)

89.

ද්වයං යාචනකො රාජ, බ්රහ්මදත්ත නිගච්ඡති;

අලාභං ධනලාභං වා, එවං ධම්මා හි යාචනා.

90.

යාචනං රොදනං ආහු, පඤ්චාලානං රථෙසභ;

යො යාචනං පච්චක්ඛාති, තමාහු පටිරොදනං.

91.

මා මද්දසංසු රොදන්තං, පඤ්චාලා සුසමාගතා;

තුවං වා පටිරොදන්තං, තස්මා ඉච්ඡාමහං රහො.

92.

දදාමි තෙ බ්රාහ්මණ රොහිණීනං, ගවං සහස්සං සහ පුඞ්ගවෙන;

අරියො හි අරියස්ස කථං න දජ්ජා [දජ්ජෙ (සී.), දජ්ජං (?)], සුත්වාන ගාථා තව ධම්මයුත්තාති.

බ්රහ්මදත්තජාතකං තතියං.

324. චම්මසාටකජාතකං (4-3-4)

93.

කල්යාණරූපො වතයං චතුප්පදො, සුභද්දකො චෙව සුපෙසලො ච;

යො බ්රාහ්මණං ජාතිමන්තූපපන්නං, අපචායති මෙණ්ඩවරො යසස්සී.

94.

මා බ්රාහ්මණ ඉත්තරදස්සනෙන, විස්සාසමාපජ්ජි චතුප්පදස්ස;

දළ්හප්පහාරං අභිකඞ්ඛමානො [අභිකත්තුකාමො (ස්යා.)], අවසක්කතී දස්සති සුප්පහාරං.

95.

ඌරුට්ඨි [ඌරට්ඨි (සී.)] භග්ගං පවට්ටිතො [පතිතො (සී. ස්යා.)] ඛාරිභාරො, සබ්බඤ්ච භණ්ඩං බ්රාහ්මණස්ස [බ්රාහ්මණස්සීධ (ක. සී. පී.), බ්රාහ්මණස්සෙව (ක. සී. ස්යා. ක.)] භින්නං;

උභොපි බාහා පග්ගය්හ [පග්ගය්යෙව (ස්යා.), පග්ගහීය (?)] කන්දති [බාහා පග්ගය්ය කන්දති (පී. ක.)], අභිධාවථ හඤ්ඤතෙ බ්රහ්මචාරී.

96.

එවං සො නිහතො සෙති, යො අපූජං පසංසති [නමස්සති (පී.)];

යථාහමජ්ජ පහතො, හතො මෙණ්ඩෙන දුම්මතීති.

චම්මසාටකජාතකං චතුත්ථං.

325. ගොධරාජජාතකං (4-3-5)

97.

සමණං තං මඤ්ඤමානො, උපගච්ඡිමසඤ්ඤතං;

සො මං දණ්ඩෙන පාහාසි, යථා අස්සමණො තථා.

98.

කිං තෙ ජටාහි දුම්මෙධ, කිං තෙ අජිනසාටියා;

අබ්භන්තරං තෙ ගහනං, බාහිරං පරිමජ්ජසි.

99.

එහි ගොධ නිවත්තස්සු, භුඤ්ජ සාලීනමොදනං;

තෙලං ලොණඤ්ච මෙ අත්ථි, පහූතං මය්හ පිප්ඵලි.

100.

එස භිය්යො පවෙක්ඛාමි, වම්මිකං සතපොරිසං;

තෙලං ලොණඤ්ච කිත්තෙසි [කින්තෙසි (ස්යා. පී.)], අහිතං මය්හ පිප්ඵලීති.

ගොධරාජජාතකං පඤ්චමං.

326. කක්කාරුජාතකං (4-3-6)

101.

කායෙන යො නාවහරෙ, වාචාය න මුසා භණෙ;

යසො ලද්ධා න මජ්ජෙය්ය, ස වෙ කක්කාරුමරහති.

102.

ධම්මෙන විත්තමෙසෙය්ය, න නිකත්යා ධනං හරෙ;

භොගෙ ලද්ධා න මජ්ජෙය්ය, ස වෙ කක්කාරුමරහති.

103.

යස්ස චිත්තං අහාලිද්දං, සද්ධා ච අවිරාගිනී;

එකො සාදුං න භුඤ්ජෙය්ය, ස වෙ කක්කාරුමරහති.

104.

සම්මුඛා වා තිරොක්ඛා වා [පරොක්ඛා වා (පී.), පරම්මුඛා (ක.)], යො සන්තෙ න පරිභාසති;

යථාවාදී තථාකාරී, ස වෙ කක්කාරුමරහතීති.

කක්කාරුජාතකං ඡට්ඨං.

327. කාකවතීජාතකං (4-3-7)

105.

වාති චායං [වායං (ක.)] තතො ගන්ධො, යත්ථ මෙ වසතී පියා;

දූරෙ ඉතො හි කාකවතී [කාකාතී (සී.), කාකාති (ස්යා. පී.)], යත්ථ මෙ නිරතො මනො.

106.

කථං සමුද්දමතරී, කථං අතරි කෙපුකං [කෙබුකං (සී. පී.)];

කථං සත්ත සමුද්දානි, කථං සිම්බලිමාරුහි.

107.

තයා සමුද්දමතරිං, තයා අතරි කෙපුකං [කෙබුකං (සී. පී.)];

තයා සත්ත සමුද්දානි, තයා සිම්බලිමාරුහිං.

108.

ධිරත්ථුමං මහාකායං, ධිරත්ථුමං අචෙතනං;

යත්ථ ජායායහං ජාරං, ආවහාමි වහාමි චාති.

කාකවතීජාතකං සත්තමං.

328. අනනුසොචියජාතකං (4-3-8)

109.

බහූනං විජ්ජතී භොතී, තෙහි මෙ කිං භවිස්සති;

තස්මා එතං න සොචාමි, පියං සම්මිල්ලහාසිනිං.

110.

තං තං චෙ අනුසොචෙය්ය, යං යං තස්ස න විජ්ජති;

අත්තානමනුසොචෙය්ය, සදා මච්චුවසං පතං.

111.

හෙව ඨිතං නාසීනං, න සයානං න පද්ධගුං [පත්ථගුං (ස්යා.)];

යාව බ්යාති නිමිසති, තත්රාපි රසතී [සරතී (සී. ස්යා. පී.)] වයො.

112.

තත්ථත්තනි වතප්පද්ධෙ [වත පන්ථෙ (ස්යා.), වත බන්ධෙ (ක.) වත + ප-අද්ධෙ = වතප්පද්ධෙ], විනාභාවෙ අසංසයෙ;

භූතං සෙසං දයිතබ්බං, වීතං අනනුසොචියන්ති [චවිතං නානුසොචියන්ති (ස්යා.), මතන්තං නානුසොචියං (ක.)].

අනනුසොචියජාතකං අට්ඨමං.

329. කාළබාහුජාතකං (4-3-9)

113.

යං අන්නපානස්ස පුරෙ ලභාම, තං දානි සාඛමිගමෙව ගච්ඡති;

ගච්ඡාම දානි වනමෙව රාධ, අසක්කතා චස්ම ධනඤ්ජයාය [ධනඤ්චයාය (ක.)].

114.

ලාභො අලාභො යසො අයසො ච, නින්දා පසංසා ච සුඛඤ්ච දුක්ඛං;

එතෙ අනිච්චා මනුජෙසු ධම්මා, මා සොචි කිං සොචසි පොට්ඨපාද.

115.

අද්ධා තුවං පණ්ඩිතකොසි රාධ, ජානාසි අත්ථානි අනාගතානි;

කථං නු සාඛාමිගං දක්ඛිසාම [දක්ඛියාම (ක.), දක්ඛාම (ස්යා.)], නිද්ධාවිතං [නිද්ධාපිතං (සී. ස්යා.), නිබ්බාපිතං (පී.), නිච්ඡදං (ක.)] රාජකුලතොව ජම්මං.

116.

චාලෙති කණ්ණං භකුටිං කරොති, මුහුං මුහුං භායයතෙ [භායතෙ (ස්යා.), භායාපතෙ (ක.)] කුමාරෙ;

සයමෙව තං කාහති කාළබාහු, යෙනාරකා ඨස්සති අන්නපානාති.

කාළබාහුජාතකං නවමං.

330. සීලවීමංසජාතකං (4-3-10)

117.

සීලං කිරෙව කල්යාණං, සීලං ලොකෙ අනුත්තරං;

පස්ස ඝොරවිසො නාගො, සීලවාති න හඤ්ඤති.

118.

යාවදෙවස්සහූ කිඤ්චි, තාවදෙව අඛාදිසුං;

සඞ්ගම්ම කුලලා ලොකෙ, න හිංසන්ති අකිඤ්චනං.

119.

සුඛං නිරාසා සුපති, ආසා ඵලවතී සුඛා;

ආසං නිරාසං කත්වාන, සුඛං සුපති පිඞ්ගලා.

120.

න සමාධිපරො අත්ථි, අස්මිං ලොකෙ පරම්හි ච;

න පරං නාපි අත්තානං, විහිංසති සමාහිතොති.

සීලවීමංසජාතකං දසමං.

කුටිදූසකවග්ගො තතියො.

තස්සුද්දානං –

සමනුස්ස -සදුද්දුභ-යාචනකො, අථ මෙණ්ඩවරුත්තම-ගොධවරො;

අථ කායසකෙපුක භොතීවරො, අථ රාධසුසීලවරෙන දසාති.

4. කොකිලවග්ගො

331. කොකිලජාතකං (4-4-1)

121.

යො වෙ කාලෙ අසම්පත්තෙ, අතිවෙලං පභාසති;

එවං සො නිහතො සෙති, කොකිලායිව අත්රජො.

122.

න හි සත්ථං සුනිසිතං, විසං හලාහලාමිව [හලාහලං ඉව (පී.)];

එවං නිකට්ඨෙ [නික්කඩ්ඪෙ (ස්යා.), නිකඩ්ඪෙ (ක.)] පාතෙති, වාචා දුබ්භාසිතා යථා.

123.

තස්මා කාලෙ අකාලෙ වා [අකාලෙ ච (සී. ස්යා.)], වාචං රක්ඛෙය්ය පණ්ඩිතො;

නාතිවෙලං පභාසෙය්ය, අපි අත්තසමම්හි වා.

124.

යො ච කාලෙ මිතං භාසෙ, මතිපුබ්බො විචක්ඛණො;

සබ්බෙ අමිත්තෙ ආදෙති, සුපණ්ණො උරගාමිවාති.

කොකිලජාතකං [කොකාලිකජාතකං (සබ්බත්ථ)] පඨමං.

332. රථලට්ඨිජාතකං (4-4-2)

125.

අපි හන්ත්වා හතො බ්රූති, ජෙත්වා ජිතොති භාසති;

පුබ්බවක්ඛායිනො [පුබ්බමක්ඛායිනො (සී. ස්යා.)] රාජ, අඤ්ඤදත්ථු [එකදත්ථු (සී. පී.)] න සද්දහෙ.

126.

තස්මා පණ්ඩිතජාතියො, සුණෙය්ය ඉතරස්සපි;

උභින්නං වචනං සුත්වා, යථා ධම්මො තථා කරෙ.

127.

අලසො ගිහී කාමභොගී න සාධු, අසඤ්ඤතො පබ්බජිතො න සාධු;

රාජා න සාධු අනිසම්මකාරී, යො පණ්ඩිතො කොධනො තං න සාධු.

128.

නිසම්ම ඛත්තියො කයිරා, නානිසම්ම දිසම්පති;

නිසම්මකාරිනො රාජ [රඤ්ඤො (සී. ස්යා.)], යසො කිත්ති ච වඩ්ඪතීති.

රථලට්ඨිජාතකං දුතියං.

333. පක්කගොධජාතකං (4-4-3)

129.

තදෙව මෙ ත්වං විදිතො, වනමජ්ඣෙ රථෙසභ;

යස්ස තෙ ඛග්ගබද්ධස්ස, සන්නද්ධස්ස තිරීටිනො;

අස්සත්ථදුමසාඛාය, පක්කා ගොධා පලායථ.

130.

නමෙ නමන්තස්ස භජෙ භජන්තං, කිච්චානුකුබ්බස්ස කරෙය්ය කිච්චං;

නානත්ථකාමස්ස කරෙය්ය අත්ථං, අසම්භජන්තම්පි න සම්භජෙය්ය.

131.

චජෙ චජන්තං වනථං න කයිරා, අපෙතචිත්තෙන න සම්භජෙය්ය;

දිජො දුමං ඛීණඵලන්ති [ඵලංව (ක. සී. ස්යා. ක.), දුකනිපාතෙ පුටභත්තජාතකෙන සංසන්දෙතබ්බං] ඤත්වා, අඤ්ඤං සමෙක්ඛෙය්ය මහා හි ලොකො.

132.

සො තෙ කරිස්සාමි යථානුභාවං, කතඤ්ඤුතං ඛත්තියෙ [ඛත්තියො (ස්යා. ක.)] පෙක්ඛමානො;

සබ්බඤ්ච තෙ ඉස්සරියං දදාමි, යස්සිච්ඡසී තස්ස තුවං දදාමීති.

පක්කගොධජාතකං [ගොධජාතකං (සී. ස්යා. පී.)] තතියං.

334. රාජොවාදජාතකං (4-4-4)

133.

ගවං චෙ තරමානානං, ජිම්හං ගච්ඡති පුඞ්ගවො;

සබ්බා තා ජිම්හං ගච්ඡන්ති [සබ්බා ගාවී ජිම්හං යන්ති (සී. ස්යා.)], නෙත්තෙ ජිම්හං ගතෙ සති.

134.

එවමෙව මනුස්සෙසු, යො හොති සෙට්ඨසම්මතො;

සො චෙ අධම්මං චරති, පගෙව ඉතරා පජා;

සබ්බං රට්ඨං දුඛං සෙති, රාජා චෙ හොති අධම්මිකො.

135.

ගවං චෙ තරමානානං, උජුං ගච්ඡති පුඞ්ගවො;

සබ්බා ගාවී උජුං යන්ති [සබ්බා තා උජුං ගච්ඡන්ති (පී. අ. නි. 4.70)], නෙත්තෙ උජුං ගතෙ සති.

136.

එවමෙව මනුස්සෙසු, යො හොති සෙට්ඨසම්මතො;

සො සචෙ ධම්මං චරති, පගෙව ඉතරා පජා;

සබ්බං රට්ඨං සුඛං සෙති, රාජා චෙ හොති ධම්මිකොති.

රාජොවාදජාතකං චතුත්ථං.

335. ජම්බුකජාතකං (4-4-5)

137.

බ්රහා පවඩ්ඪකායො සො, දීඝදාඨො ච ජම්බුක;

න ත්වං තත්ථ කුලෙ ජාතො, යත්ථ ගණ්හන්ති කුඤ්ජරං.

138.

අසීහො සීහමානෙන, යො අත්තානං විකුබ්බති;

කොත්ථූව [කුට්ඨූව (සී.), කුත්ථුව (ස්යා. පී)] ගජමාසජ්ජ, සෙති භූම්යා අනුත්ථුනං.

139.

යසස්සිනො උත්තමපුග්ගලස්ස, සඤ්ජාතඛන්ධස්ස මහබ්බලස්ස;

අසමෙක්ඛිය ථාමබලූපපත්තිං, ස සෙති නාගෙන හතොයං ජම්බුකො.

140.

යො චීධ කම්මං කුරුතෙ පමාය, ථාමබ්බලං අත්තනි සංවිදිත්වා;

ජප්පෙන මන්තෙන සුභාසිතෙන, පරික්ඛවා සො විපුලං ජිනාතීති.

ජම්බුකජාතකං පඤ්චමං.

336. බ්රහාඡත්තජාතකං (4-4-6)

141.

තිණං තිණන්ති ලපසි, කො නු තෙ තිණමාහරි;

කිං නු තෙ තිණකිච්චත්ථි, තිණමෙව පභාසසි.

142.

ඉධාගමා බ්රහ්මචාරී, බ්රහා ඡත්තො බහුස්සුතො;

සො මෙ [සො වෙ (ක.)] සබ්බං සමාදාය, තිණං නික්ඛිප්ප ගච්ඡති.

143.

එවෙතං හොති කත්තබ්බං, අප්පෙන බහුමිච්ඡතා;

සබ්බං සකස්ස ආදානං, අනාදානං තිණස්ස ච. ( ) [(තිණස්ස චාටීසු ගතො, තත්ථ කා පරිදෙවනා) (සී. ස්යා.) (චාටීසු පක්ඛිපිත්වාන, තත්ථ කා පරිදෙවනා) (ක.)]

144.

සීලවන්තො න කුබ්බන්ති, බාලො සීලානි කුබ්බති;

අනිච්චසීලං දුස්සීල්යං [දුස්සීලං (පී.)], කිං පණ්ඩිච්චං කරිස්සතීති.

බ්රහාඡත්තජාතකං ඡට්ඨං.

337. පීඨජාතකං (4-4-7)

145.

න තෙ පීඨමදායිම්හා [මදාසිම්හ (පී. ක.)], න පානං නපි භොජනං;

බ්රහ්මචාරි ඛමස්සු මෙ, එතං පස්සාමි අච්චයං.

146.

නෙවාභිසජ්ජාමි න චාපි කුප්පෙ, න චාපි මෙ අප්පියමාසි කිඤ්චි;

අථොපි මෙ ආසි මනොවිතක්කො, එතාදිසො නූන කුලස්ස ධම්මො.

147.

එසස්මාකං කුලෙ ධම්මො, පිතුපිතාමහො සදා;

ආසනං උදකං පජ්ජං, සබ්බෙතං නිපදාමසෙ.

148.

එසස්මාකං කුලෙ ධම්මො, පිතුපිතාමහො සදා;

සක්කච්චං උපතිට්ඨාම, උත්තමං විය ඤාතකන්ති.

පීඨජාතකං සත්තමං.

338. ථුසජාතකං (4-4-8)

149.

විදිතං ථුසං උන්දුරානං [උන්දූරානං (ක.)], විදිතං පන තණ්ඩුලං;

ථුසං ථුසං [ථුසං ථූලං (සී.)] විවජ්ජෙත්වා, තණ්ඩුලං පන ඛාදරෙ.

150.

යා මන්තනා අරඤ්ඤස්මිං, යා ච ගාමෙ නිකණ්ණිකා;

යඤ්චෙතං ඉති චීති ච, එතම්පි විදිතං මයා.

151.

ධම්මෙන කිර ජාතස්ස, පිතා පුත්තස්ස මක්කටො;

දහරස්සෙව සන්තස්ස, දන්තෙහි ඵලමච්ඡිදා.

152.

යමෙතං පරිසප්පසි [පරිසබ්බෙසි (ක.)], අජකාණොව සාසපෙ;

යොපායං හෙට්ඨතො සෙති [සෙසි (සී.)], එතම්පි විදිතං මයාති.

ථුසජාතකං අට්ඨමං.

339. බාවෙරුජාතකං (4-4-9)

153.

අදස්සනෙන මොරස්ස, සිඛිනො මඤ්ජුභාණිනො;

කාකං තත්ථ අපූජෙසුං, මංසෙන ච ඵලෙන ච.

154.

යදා ච සරසම්පන්නො, මොරො බාවෙරුමාගමා;

අථ ලාභො ච සක්කාරො, වායසස්ස අහායථ.

155.

යාව නුප්පජ්ජතී බුද්ධො, ධම්මරාජා පභඞ්කරො;

තාව අඤ්ඤෙ අපූජෙසුං, පුථූ සමණබ්රාහ්මණෙ.

156.

යදා ච සරසම්පන්නො, බුද්ධො ධම්මං අදෙසයි;

අථ ලාභො ච සක්කාරො, තිත්ථියානං අහායථාති.

බාවෙරුජාතකං නවමං.

340. විසය්හජාතකං (4-4-10)

157.

අදාසි දානානි පුරෙ විසය්හ, දදතො ච තෙ ඛයධම්මො අහොසි;

ඉතො පරං චෙ න දදෙය්ය දානං, තිට්ඨෙය්යුං තෙ සංයමන්තස්ස භොගා.

158.

අනරියමරියෙන සහස්සනෙත්ත, සුදුග්ගතෙනාපි අකිච්චමාහු;

මා වො ධනං තං අහු දෙවරාජ [අහුවා ජනින්ද (ක. සී. ස්යා. පී.)], යං භොගහෙතු විජහෙමු සද්ධං.

159.

යෙන එකො රථො යාති, යාති තෙනාපරො රථො;

පොරාණං නිහිතං වත්තං, වත්තතඤ්ඤෙව [වද්ධං, වද්ධතඤ්ඤෙව (ක. සී. පී.)] වාසව.

160.

යදි හෙස්සති දස්සාම, අසන්තෙ කිං දදාමසෙ;

එවංභූතාපි දස්සාම, මා දානං පමදම්හසෙති.

විසය්හජාතකං දසමං.

කොකිලවග්ගො [කොකාලිකවග්ගො (ක.)] චතුත්ථො.

තස්සුද්දානං –

අතිවෙලපභාසති ජීතවරො, වනමජ්ඣ රථෙසභ ජිම්හගමො;

අථ ජම්බු තිණාසනපීඨවරං, අථ තණ්ඩුල මොර විසය්හ දසාති.

5. චූළකුණාලවග්ගො

341. කණ්ඩරීජාතකං (4-5-1)

161.

නරානමාරාමකරාසු නාරිසු, අනෙකචිත්තාසු අනිග්ගහාසු ච;

සබ්බත්ථ නාපීතිකරාපි [සබ්බ’ත්තනා’පීතිකරාපි (සී. ස්යා.)] චෙ සියා [සියුං (ස්යා.)], න විස්සසෙ තිත්ථසමා හි නාරියො.

162.

යං වෙ [යඤ්ච (ස්යා. ක.)] දිස්වා කණ්ඩරීකින්නරානං [කින්නරකින්නරීනං (ස්යා.), කින්නරීකින්නරානං (ක.)], සබ්බිත්ථියො න රමන්ති අගාරෙ;

තං තාදිසං මච්චං චජිත්වා භරියා, අඤ්ඤං දිස්වා පුරිසං පීඨසප්පිං.

163.

බකස්ස ච බාවරිකස්ස [පාවාරිකස්ස (සී.)] රඤ්ඤො, අච්චන්තකාමානුගතස්ස භරියා;

අවාචරී [අච්චාචරි (ස්යා.), අනාචරි (ක.)] පට්ඨවසානුගස්ස [බද්ධවසානුගස්ස (සී. ස්යා.), පත්තවසානුගතස්ස (ක.)], කං වාපි ඉත්ථී නාතිචරෙ තදඤ්ඤං.

164.

පිඞ්ගියානී සබ්බලොකිස්සරස්ස, රඤ්ඤො පියා බ්රහ්මදත්තස්ස භරියා;

අවාචරී පට්ඨවසානුගස්ස, තං වාපි සා නාජ්ඣගා කාමකාමිනීති.

කණ්ඩරීජාතකං [කින්නරීජාතකං (ක. සී. ක.), කුණ්ඩලිකජාතකං (ස්යා.)] පඨමං.

342. වානරජාතකං (4-5-2)

165.

අසක්ඛිං වත අත්තානං, උද්ධාතුං උදකා ථලං;

න දානාහං පුන තුය්හං, වසං ගච්ඡාමි වාරිජ.

166.

අලමෙතෙහි අම්බෙහි, ජම්බූහි පනසෙහි ච;

යානි පාරං සමුද්දස්ස, වරං මය්හං උදුම්බරො.

167.

යො ච උප්පතිතං අත්ථං, න ඛිප්පමනුබුජ්ඣති;

අමිත්තවසමන්වෙති, පච්ඡා ච අනුතප්පති.

168.

යො ච උප්පතිතං අත්ථං, ඛිප්පමෙව නිබොධති;

මුච්චතෙ සත්තුසම්බාධා, න ච පච්ඡානුතප්පතීති.

වානරජාතකං දුතියං.

343. කුන්තිනීජාතකං (4-5-3)

169.

අවසිම්හ තවාගාරෙ, නිච්චං සක්කතපූජිතා;

ත්වමෙව දානිමකරි, හන්ද රාජ වජාමහං.

170.

යො වෙ කතෙ පටිකතෙ, කිබ්බිසෙ පටිකිබ්බිසෙ;

එවං තං සම්මතී වෙරං, වස කුන්තිනි මාගමා.

171.

න කතස්ස ච කත්තා ච, මෙත්ති [මෙත්තී (පී.), මිත්තී (ක.)] සන්ධීයතෙ පුන;

හදයං නානුජානාති, ගච්ඡඤ්ඤෙව රථෙසභ.

172.

කතස්ස චෙව කත්තා ච, මෙත්ති සන්ධීයතෙ පුන;

ධීරානං නො ච බාලානං, වස කුන්තිනි මාගමාති.

කුන්තිනීජාතකං තතියං.

344. අම්බජාතකං (4-5-4)

173.

යො නීලියං මණ්ඩයති, සණ්ඩාසෙන විහඤ්ඤති;

තස්ස සා වසමන්වෙතු, යා තෙ අම්බෙ අවාහරි.

174.

වීසං වා පඤ්චවීසං [පණ්ණුවීසං (ක. සී. පී.)] වා, ඌනතිංසං ව ජාතියා;

තාදිසා පති මා ලද්ධා [පතිං මා ලද්ධා (පී.), පති මා’ලත්ථ (?)], යා තෙ අම්බෙ අවාහරි.

175.

දීඝං ගච්ඡතු අද්ධානං, එකිකා අභිසාරිකා;

සඞ්කෙතෙ පති මා අද්ද [මා අද්දස (සී. පී.)], යා තෙ අම්බෙ අවාහරි.

176.

අලඞ්කතා සුවසනා, මාලිනී චන්දනුස්සදා;

එකිකා සයනෙ සෙතු, යා තෙ අම්බෙ අවාහරීති.

අම්බජාතකං [අම්බචොරජාතකං (ක. සී. පී.)] චතුත්ථං.

345. ගජකුම්භජාතකං (4-5-5)

177.

වනං යදග්ගි දහති, පාවකො කණ්හවත්තනී;

කථං කරොසි පචලක, එවං දන්ධපරක්කමො.

178.

බහූනි රුක්ඛඡිද්දානි, පථබ්යා විවරානි ච;

තානි චෙ නාභිසම්භොම, හොති නො කාලපරියායො.

179.

යො දන්ධකාලෙ තරති, තරණීයෙ ච දන්ධති;

සුක්ඛපණ්ණංව අක්කම්ම, අත්ථං භඤ්ජති අත්තනො.

180.

යො දන්ධකාලෙ දන්ධෙති, තරණීයෙ ච තාරයි;

සසීව රත්තිං විභජං, තස්සත්ථො පරිපූරතීති.

ගජකුම්භජාතකං පඤ්චමං.

346. කෙසවජාතකං (4-5-6)

181.

මනුස්සින්දං ජහිත්වාන, සබ්බකාමසමිද්ධිනං;

කථං නු භගවා කෙසී, කප්පස්ස රමති අස්සමෙ [රමතස්සමෙ (ක.)].

182.

සාදූනී [සාධූනි (ක. සී. ස්යා. ක.)] රමණීයානි, සන්ති වක්ඛා මනොරමා;

සුභාසිතානි කප්පස්ස, නාරද රමයන්ති මං.

183.

සාලීනං ඔදනං භුඤ්ජෙ, සුචිං මංසූපසෙචනං;

කථං සාමාකනීවාරං, අලොණං ඡාදයන්ති තං.

184.

සාදුං වා [අසාදුං (පී.)] යදි වාසාදුං, අප්පං වා යදි වා බහුං;

විස්සත්ථො යත්ථ භුඤ්ජෙය්ය, විස්සාසපරමා රසාති.

කෙසවජාතකං [කෙසීජාතකං (ක.)] ඡට්ඨං.

347. අයකූටජාතකං (4-5-7)

185.

සබ්බායසං කූටමතිප්පමාණං, පග්ගය්හ යො [සො (පී.)] තිට්ඨසි අන්තලික්ඛෙ;

රක්ඛාය මෙ [මං (සී.)] ත්වං විහිතො නුසජ්ජ, උදාහු මෙ චෙතයසෙ [වායමසෙ (සී. ස්යා.)] වධාය.

186.

දූතො අහං රාජිධ රක්ඛසානං, වධාය තුය්හං පහිතොහමස්මි;

ඉන්දො ච තං රක්ඛති දෙවරාජා, තෙනුත්තමඞ්ගං න තෙ [න හි (ක. සී. පී.), තෙ න (ක.)] ඵාලයාමි.

187.

සචෙ ච මං රක්ඛති දෙවරාජා, දෙවානමින්දො මඝවා සුජම්පති;

කාමං පිසාචා විනදන්තු සබ්බෙ, න සන්තසෙ රක්ඛසියා පජාය.

188.

කාමං කන්දන්තු [කන්තන්තු (ක.), කණ්ඩන්තු (ස්යා.)] කුම්භණ්ඩා, සබ්බෙ පංසුපිසාචකා;

නාලං පිසාචා යුද්ධාය, මහතී සා විභිංසිකාති [විභෙසිකාති (ස්යා.), විහෙසිකාති (පී.)].

අයකූටජාතකං සත්තමං.

348. අරඤ්ඤජාතකං (4-5-8)

189.

අරඤ්ඤා ගාමමාගම්ම, කිංසීලං කිංවතං අහං;

පුරිසං තාත සෙවෙය්යං, තං මෙ අක්ඛාහි පුච්ඡිතො.

190.

යො තං විස්සාසයෙ තාත, විස්සාසඤ්ච ඛමෙය්ය තෙ;

සුස්සූසී ච තිතික්ඛී ච, තං භජෙහි ඉතො [තං භජෙය්යාසිතො (ක.)] ගතො.

191.

යස්ස කායෙන වාචාය, මනසා නත්ථි දුක්කටං;

උරසීව පතිට්ඨාය, තං භජෙහි ඉතො ගතො.

192.

හලිද්දිරාගං කපිචිත්තං, පුරිසං රාගවිරාගිනං;

තාදිසං තාත මා සෙවි, නිම්මනුස්සම්පි චෙ සියාති.

අරඤ්ඤජාතකං අට්ඨමං.

349. සන්ධිභෙදජාතකං (4-5-9)

193.

නෙව ඉත්ථීසු සාමඤ්ඤං, නාපි භක්ඛෙසු සාරථි;

අථස්ස සන්ධිභෙදස්ස, පස්ස යාව සුචින්තිතං.

194.

අසි තික්ඛොව මංසම්හි, පෙසුඤ්ඤං පරිවත්තති;

යත්ථූසභඤ්ච සීහඤ්ච, භක්ඛයන්ති මිගාධමා.

195.

ඉමං සො සයනං සෙති, යමිමං [යයිමං (සී. පී.), යිමං (ක.)] පස්සසි සාරථි;

යො වාචං සන්ධිභෙදස්ස, පිසුණස්ස නිබොධති.

196.

තෙ ජනා සුඛමෙධන්ති, නරා සග්ගගතාරිව;

යෙ වාචං සන්ධිභෙදස්ස, නාවබොධන්ති සාරථීති.

සන්ධිභෙදජාතකං නවමං.

350. දෙවතාපඤ්හජාතකං (4-5-10)

197.

හන්ති හත්ථෙහි පාදෙහි, මුඛඤ්ච පරිසුම්භති;

ස වෙ රාජ පියො හොති, කං තෙන ත්වාභිපස්සසි [මභිපස්සසි (සී.)].

198.

අක්කොසති යථාකාමං, ආගමඤ්චස්ස ඉච්ඡති;

වෙ රාජ පියො හොති, කං තෙන ත්වාභිපස්සසි.

199.

අබ්භක්ඛාති අභූතෙන, අලිකෙනාභිසාරයෙ;

ස වෙ රාජ පියො හොති, කං තෙන ත්වාභිපස්සසි.

200.

හරං අන්නඤ්ච පානඤ්ච, වත්ථසෙනාසනානි ච;

අඤ්ඤදත්ථුහරා සන්තා, තෙ වෙ රාජ පියා හොන්ති;

කං තෙන ත්වාභිපස්සසීති.

දෙවතාපඤ්හජාතකං දසමං.

චූළකුණාලවග්ගො පඤ්චමො.

තස්සුද්දානං –

නරානං අසක්ඛිවසිම්හවරො, නීලියමග්ගිවරඤ්ච පුන;

පුන රසායසකූටවරො, තථාරඤ්ඤ සාරථි හන්ති දසාති.

අථ වග්ගුද්දානං –

කාලිඞ්ගං [විවරං (බහූසු)] පුචිමන්දඤ්ච, කුටිදූසක කොකිලා [කුටිදූසං බහුභාණකං (බහූසු)];

චූළකුණාලවග්ගො සො, පඤ්චමො සුප්පකාසිතොති.

චතුක්කනිපාතං නිට්ඨිතං.

5. පඤ්චකනිපාතො

1. මණිකුණ්ඩලවග්ගො

351. මණිකුණ්ඩලජාතකං (5-1-1)

1.

ජීනො රථස්සං මණිකුණ්ඩලෙ ච, පුත්තෙ ච දාරෙ ච තථෙව ජීනො;

සබ්බෙසු භොගෙසු අසෙසකෙසු [අසෙසිතෙසු (සී. පී.), අසෙසිකෙසු (ක.)], කස්මා න සන්තප්පසි සොකකාලෙ.

2.

පුබ්බෙව මච්චං විජහන්ති භොගා, මච්චො වා තෙ [ච නෙ (පී.), ධනෙ (ක.)] පුබ්බතරං ජහාති;

අසස්සතා භොගිනො කාමකාමි, තස්මා න සොචාමහං සොකකාලෙ.

3.

උදෙති ආපූරති වෙති [පූරෙති ඛීයති (ස්යා.)] චන්දො, අත්ථං තපෙත්වාන [අන්ධං තපෙත්වාන (ක.), අත්ථඞ්ගමෙත්වාන (ස්යා.), එත්ථ ‘‘තපෙත්වාන අත්ථං පලෙතී’’ති සම්බන්ධො] පලෙති සූරියො;

විදිතා [විජිතා (ස්යා.)] මයා සත්තුක ලොකධම්මා, තස්මා න සොචාමහං සොකකාලෙ.

4.

අලසො ගිහී කාමභොගී න සාධු, අසඤ්ඤතො පබ්බජිතො න සාධු;

රාජා න සාධු අනිසම්මකාරී, යො පණ්ඩිතො කොධනො තං න සාධු.

5.

නිසම්ම ඛත්තියො කයිරා, නානිසම්ම දිසම්පති;

නිසම්මකාරිනො රාජ [රඤ්ඤො (සී. ස්යා.)], යසො කිත්ති ච වඩ්ඪතීති.

මණිකුණ්ඩලජාතකං පඨමං.

352. සුජාතජාතකං (5-1-2)

6.

කිං නු සන්තරමානොව, ලායිත්වා හරිතං තිණං;

ඛාද ඛාදාති ලපසි, ගතසත්තං ජරග්ගවං.

7.

න හි අන්නෙන පානෙන, මතො ගොණො සමුට්ඨහෙ;

ත්වඤ්ච තුච්ඡං විලපසි, යථා තං දුම්මතී තථා.

8.

තථෙව තිට්ඨති සීසං, හත්ථපාදා ච වාලධි;

සොතා තථෙව තිට්ඨන්ති [සො තාත තථෙව තිට්ඨති (ක.)], මඤ්ඤෙ ගොණො සමුට්ඨහෙ.

9.

නෙවය්යකස්ස සීසඤ්ච [සීසං වා (සී. ස්යා. පී.)], හත්ථපාදා ච දිස්සරෙ;

රුදං මත්තිකථූපස්මිං, නනු ත්වඤ්ඤෙව දුම්මති.

10.

ආදිත්තං වත මං සන්තං, ඝතසිත්තංව පාවකං;

වාරිනා විය ඔසිඤ්චං [ඔසිඤ්චි (ක.)], සබ්බං නිබ්බාපයෙ දරං.

11.

අබ්බහී [අබ්බූළ්හං (සී. ස්යා.), අබ්භූළ්හං (ක.)] වත මෙ සල්ලං, යමාසි හදයස්සිතං [සොකං හදයනිස්සිතං (සී. ස්යා.)];

යො මෙ සොකපරෙතස්ස, පිතු සොකං අපානුදි.

12.

සොහං අබ්බූළ්හසල්ලොස්මි, වීතසොකො අනාවිලො;

න සොචාමි න රොදාමි, තව සුත්වාන මාණව.

13.

එවං කරොන්ති සප්පඤ්ඤා, යෙ හොන්ති අනුකම්පකා;

විනිවත්තෙන්ති සොකම්හා, සුජාතො පිතරං යථාති.

සුජාතජාතකං දුතියං.

353. වෙනසාඛජාතකං (5-1-3)

14.

නයිදං නිච්චං භවිතබ්බං බ්රහ්මදත්ත, ඛෙමං සුභික්ඛං සුඛතා ච කායෙ;

අත්ථච්චයෙ මා අහු සම්පමූළ්හො, භින්නප්ලවො සාගරස්සෙව මජ්ඣෙ.

15.

යානි කරොති පුරිසො, තානි අත්තනි පස්සති;

කල්යාණකාරී කල්යාණං, පාපකාරී ච පාපකං;

යාදිසං වපතෙ බීජං, තාදිසං හරතෙ ඵලං.

16.

ඉදං තදාචරියවචො, පාරාසරියො යදබ්රවි;

මා සු [මා ස්සු (සී. ස්යා. පී.)] ත්වං අකරි පාපං, යං ත්වං පච්ඡා කතං තපෙ.

17.

අයමෙව සො පිඞ්ගිය [සො පිඞ්ගියො (ස්යා.), සොපි භිය්යො (ක.)] වෙනසාඛො, [ධොනසාඛො (ක. සී. පී.)] යම්හි ඝාතයිං ඛත්තියානං සහස්සං;

අලඞ්කතෙ චන්දනසාරානුලිත්තෙ, තමෙව දුක්ඛං පච්චාගතං මමං.

18.

සාමා ච [සාමාපි (සී. ස්යා.)] ඛො චන්දනලිත්තගත්තා [ගත්තී (ක. සී. ස්යා. පී.)], ලට්ඨීව සොභඤ්ජනකස්ස උග්ගතා;

අදිස්වා [අදිස්වාව (සී.)] කාලං කරිස්සාමි උබ්බරිං, තං මෙ ඉතො දුක්ඛතරං භවිස්සතීති.

වෙනසාඛජාතකං [ධොනසාඛජාතකං (ක. සී. පී.)] තතියං.

354. උරගජාතකං (5-1-4)

19.

උරගොව තචං ජිණ්ණං, හිත්වා ගච්ඡති සං තනුං;

එවං සරීරෙ නිබ්භොගෙ, පෙතෙ කාලඞ්කතෙ සති.

20.

ඩය්හමානො න ජානාති, ඤාතීනං පරිදෙවිතං;

තස්මා එතං න සොචාමි, ගතො සො තස්ස යා ගති.

21.

අනව්හිතො තතො ආගා, අනනුඤ්ඤාතො [නානුඤ්ඤාතො (ක.)] ඉතො ගතො;

යථාගතො තථා ගතො, තත්ථ කා පරිදෙවනා.

22.

ඩය්හමානො න ජානාති, ඤාතීනං පරිදෙවිතං;

තස්මා එතං න සොචාමි, ගතො සො තස්ස යා ගති.

23.

සචෙ රොදෙ කිසා [කිසී (පී.)] අස්සං, තස්සා මෙ කිං ඵලං සියා;

ඤාතිමිත්තසුහජ්ජානං, භිය්යො නො අරතී සියා.

24.

ඩය්හමානො න ජානාති, ඤාතීනං පරිදෙවිතං;

තස්මා එතං න සොචාමි, ගතො සො තස්ස යා ගති.

25.

යථාපි දාරකො චන්දං, ගච්ඡන්තමනුරොදති;

එවං සම්පදමෙවෙතං, යො පෙතමනුසොචති.

26.

ඩය්හමානො න ජානාති, ඤාතීනං පරිදෙවිතං;

තස්මා එතං න සොචාමි, ගතො සො තස්ස යා ගති.

27.

යථාපි උදකකුම්භො, භින්නො අප්පටිසන්ධියො;

එවං සම්පදමෙවෙතං, යො පෙතමනුසොචති.

28.

ඩය්හමානො න ජානාති, ඤාතීනං පරිදෙවිතං;

තස්මා එතං න සොචාමි, ගතො සො තස්ස යා ගතීති.

උරගජාතකං චතුත්ථං.

355. ඝටජාතකං (5-1-5)

29.

අඤ්ඤෙ සොචන්ති රොදන්ති, අඤ්ඤෙ අස්සුමුඛා ජනා;

පසන්නමුඛවණ්ණොසි, කස්මා ඝට [ඝත (සී. පී.)] න සොචසි.

30.

නාබ්භතීතහරො සොකො, නානාගතසුඛාවහො;

තස්මා ධඞ්ක [වංක (පී.)] න සොචාමි, නත්ථි සොකෙ දුතීයතා [සොකො දුතීයකා (ක.)].

31.

සොචං පණ්ඩු කිසො හොති, භත්තඤ්චස්ස න රුච්චති;

අමිත්තා සුමනා හොන්ති, සල්ලවිද්ධස්ස රුප්පතො.

32.

ගාමෙ වා යදි වාරඤ්ඤෙ, නින්නෙ වා යදි වා ථලෙ;

ඨිතං මං නාගමිස්සති, එවං දිට්ඨපදො අහං.

33.

යස්සත්තා නාලමෙකොව, සබ්බකාමරසාහරො;

සබ්බාපි පථවී තස්ස, න සුඛං ආවහිස්සතීති.

ඝටජාතකං පඤ්චමං.

356. කොරණ්ඩියජාතකං (5-1-6)

34.

එකො අරඤ්ඤෙ ගිරිකන්දරායං, පග්ගය්හ පග්ගය්හ සිලං පවෙච්ඡසි [පවෙජ්ඣසි (ස්යා. සී. අට්ඨ.)];

පුනප්පුනං සන්තරමානරූපො, කොරණ්ඩිය [කාරණ්ඩිය (සී. ස්යා. පී.)] කො නු තව යිධත්ථො.

35.

අහඤ්හිමං සාගර සෙවිතන්තං, සමං කරිස්සාමි යථාපි පාණි;

විකිරිය සානූනි ච පබ්බතානි ච, තස්මා සිලං දරියා පක්ඛිපාමි.

36.

නයිමං මහිං අරහති පාණිකප්පං, සමං මනුස්සො කරණාය මෙකො;

මඤ්ඤාමිමඤ්ඤෙව දරිං ජිගීසං [ජිගිංසං (සී. ස්යා. පී.)], කොරණ්ඩිය හාහසි [හායසි (ස්යා. ක.)] ජීවලොකං.

37.

සචෙ අහං [අයං (සී. ස්යා. පී.)] භූතධරං න සක්කා [සක්කො (ස්යා. ක.)], සමං මනුස්සො කරණාය මෙකො;

එවමෙව ත්වං බ්රහ්මෙ ඉමෙ මනුස්සෙ, නානාදිට්ඨිකෙ නානයිස්සසි තෙ [නෙ (ක.)].

38.

සඞ්ඛිත්තරූපෙන භවං මමත්ථං, අක්ඛාසි කොරණ්ඩිය එවමෙතං;

යථා න සක්කා පථවී සමායං, කත්තුං මනුස්සෙන තථා මනුස්සාති.

කොරණ්ඩියජාතකං ඡට්ඨං.

357. ලටුකිකජාතකං (5-1-7)

39.

වන්දාමි තං කුඤ්ජර සට්ඨිහායනං, ආරඤ්ඤකං යූථපතිං යසස්සිං;

පක්ඛෙහි තං පඤ්ජලිකං කරොමි, මා මෙ වධී පුත්තකෙ දුබ්බලාය.

40.

වන්දාමි තං කුඤ්ජර එකචාරිං, ආරඤ්ඤකං පබ්බතසානුගොචරං;

පක්ඛෙහි තං පඤ්ජලිකං කරොමි, මා මෙ වධී පුත්තකෙ දුබ්බලාය;

41.

වමිස්සාමි තෙ ලටුකිකෙ පුත්තකානි, කිං මෙ තුවං කාහසි දුබ්බලාසි;

සතං සහස්සානිපි තාදිසීනං, වාමෙන පාදෙන පපොථයෙය්යං.

42.

න හෙව සබ්බත්ථ බලෙන කිච්චං, බලඤ්හි බාලස්ස වධාය හොති;

කරිස්සාමි තෙ නාගරාජා අනත්ථං, යො මෙ වධී පුත්තකෙ දුබ්බලාය.

43.

කාකඤ්ච පස්ස ලටුකිකං, මණ්ඩූකං නීලමක්ඛිකං;

එතෙ නාගං අඝාතෙසුං, පස්ස වෙරස්ස වෙරිනං;

තස්මා හි වෙරං න කයිරාථ, අප්පියෙනපි කෙනචීති.

ලටුකිකජාතකං සත්තමං.

358. චූළධම්මපාලජාතකං (5-1-8)

44.

අහමෙව දූසියා භූනහතා, රඤ්ඤො මහාපතාපස්ස;

එතං මුඤ්චතු ධම්මපාලං, හත්ථෙ මෙ දෙව ඡෙදෙහි.

45.

අහමෙව දූසියා භූනහතා, රඤ්ඤො මහාපතාපස්ස;

එතං මුඤ්චතු ධම්මපාලං, පාදෙ මෙ දෙව ඡෙදෙහි.

46.

අහමෙව දූසියා භූනහතා, රඤ්ඤො මහාපතාපස්ස;

එතං මුඤ්චතු ධම්මපාලං, සීසං මෙ දෙව ඡෙදෙහි.

47.

න හි [නහ (සී. ස්යා. පී.) එත්ථ හ-කාරො ඛෙදෙ] නූනිමස්ස රඤ්ඤො, මිත්තාමච්චා ච විජ්ජරෙ සුහදා;

යෙ න වදන්ති රාජානං, මා ඝාතයි ඔරසං පුත්තං.

48.

න හි [නහ (සී. ස්යා. පී.) එත්ථ හ-කාරො ඛෙදෙ] නූනිමස්ස රඤ්ඤො, ඤාතී මිත්තා ච විජ්ජරෙ සුහදා;

යෙ න වදන්ති රාජානං, මා ඝාතයි අත්රජං පුත්තං.

49.

චන්දනසාරානුලිත්තා, බාහා ඡිජ්ජන්ති ධම්මපාලස්ස;

දායාදස්ස පථබ්යා, පාණා මෙ දෙව රුජ්ඣන්තීති.

චූළධම්මපාලජාතකං අට්ඨමං.

359. සුවණ්ණමිගජාතකං (5-1-9)

50.

වික්කම රෙ හරිපාද [මහාමිග (සී. ස්යා. පී.)], වික්කම රෙ මහාමිග [හරීපද (සී. ස්යා. පී.)];

ඡින්ද වාරත්තිකං පාසං, නාහං එකා වනෙ රමෙ.

51.

වික්කමාමි න පාරෙමි, භූමිං සුම්භාමි වෙගසා;

දළ්හො වාරත්තිකො පාසො, පාදං මෙ පරිකන්තති.

52.

අත්ථරස්සු පලාසානි, අසිං නිබ්බාහ ලුද්දක;

පඨමං මං වධිත්වාන, හන පච්ඡා මහාමිගං.

53.

න මෙ සුතං වා දිට්ඨං වා, භාසන්තිං මානුසිං මිගිං [න මෙ සුතා වා දිට්ඨා වා, භාසන්තී මානුසිං මිගී (ටීකා)];

ත්වඤ්ච භද්දෙ සුඛී හොහි, එසො චාපි මහාමිගො.

54.

එවං ලුද්දක නන්දස්සු, සහ සබ්බෙහි ඤාතිභි;

යථාහමජ්ජ නන්දාමි, මුත්තං දිස්වා මහාමිගන්ති.

සුවණ්ණමිගජාතකං නවමං.

360. සුයොනන්දීජාතකං (5-1-10)

55.

වාති ගන්ධො තිමිරානං, කුසමුද්දො ච [ව (ස්යා. පී.)] ඝොසවා;

දූරෙ ඉතො සුයොනන්දී [ඉතො හි සුසන්දී (සී. ස්යා.), ඉතොපි සුස්සොන්දී (පී.)], තම්බකාමා තුදන්ති මං.

56.

කථං සමුද්දමතරි, කථං අද්දක්ඛි සෙදුමං [සෙරුමං (සී. ස්යා. පී.)];

කථං තස්සා ච තුය්හඤ්ච, අහු සග්ග [අග්ග (සී. ස්යා.)] සමාගමො.

57.

කුරුකච්ඡා [භරුකච්ඡා (සී. ස්යා. පී.)] පයාතානං, වාණිජානං ධනෙසිනං;

මකරෙහි අභිදා [මකරෙහිබ්භිදා (සී.), මකරෙහි’භිදා (ස්යා.), මකරෙහි භින්නා (පී.)] නාවා, ඵලකෙනාහමප්ලවිං.

58.

සා මං සණ්හෙන මුදුනා, නිච්චං චන්දනගන්ධිනී;

අඞ්ගෙන [අඞ්කෙන (පී. ක.)] උද්ධරී භද්දා, මාතා පුත්තංව ඔරසං.

59.

සා මං අන්නෙන පානෙන, වත්ථෙන සයනෙන ච;

අත්තනාපි ච මන්දක්ඛී, එවං තම්බ විජානාහීති.

සුයොනන්දීජාතකං දසමං.

මණිකුණ්ඩලවග්ගො පඨමො.

තස්සුද්දානං –

අථ ජිනවරො හරිතං තිණකො, අථ භින්නප්ලවො උරගොව ඝටො;

දරියා පුන කුඤ්ජර භූනහතා, මිගමුත්තමසග්ගවරෙන දසාති.

2. වණ්ණාරොහවග්ගො

361. වණ්ණාරොහජාතකං (5-2-1)

60.

වණ්ණාරොහෙන ජාතියා, බලනික්කමනෙන ච;

සුබාහු න මයා සෙය්යො, සුදාඨ ඉති භාසසි.

61.

වණ්ණාරොහෙන ජාතියා, බලනික්කමනෙන ච;

සුදාඨො න මයා සෙය්යො, සුබාහු ඉති භාසසි.

62.

එවං චෙ මං විහරන්තං, සුබාහු සම්ම දුබ්භසි;

න දානාහං තයා සද්ධිං, සංවාසමභිරොචයෙ.

63.

යො පරෙසං වචනානි, සද්දහෙය්ය [සද්දහෙථ (සී. ස්යා. පී.)] යථාතථං;

ඛිප්පං භිජ්ජෙථ මිත්තස්මිං, වෙරඤ්ච පසවෙ බහුං.

64.

සො මිත්තො යො සදා අප්පමත්තො, භෙදාසඞ්කී රන්ධමෙවානුපස්සී;

යස්මිඤ්ච සෙතී උරසීව පුත්තො, ස වෙ මිත්තො යො අභෙජ්ජො පරෙහීති.

වණ්ණාරොහජාතකං පඨමං.

362. සීලවීමංසජාතකං (5-2-2)

65.

සීලං සෙය්යො සුතං සෙය්යො, ඉති මෙ සංසයො අහු;

සීලමෙව සුතා සෙය්යො, ඉති මෙ නත්ථි සංසයො.

66.

මොඝා ජාති ච වණ්ණො ච, සීලමෙව කිරුත්තමං;

සීලෙන අනුපෙතස්ස, සුතෙනත්ථො න විජ්ජති.

67.

ඛත්තියො ච අධම්මට්ඨො, වෙස්සො චාධම්මනිස්සිතො;

තෙ පරිච්චජ්ජුභො ලොකෙ, උපපජ්ජන්ති දුග්ගතිං.

68.

ඛත්තියා බ්රාහ්මණා වෙස්සා, සුද්දා චණ්ඩාලපුක්කුසා;

ඉධ ධම්මං චරිත්වාන, භවන්ති තිදිවෙ සමා.

69.

න වෙදා සම්පරායාය, න ජාති නාපි [නොපි (පී.)] බන්ධවා;

සකඤ්ච සීලං සංසුද්ධං, සම්පරායාය සුඛාය චාති [සුඛාවහන්ති (සී. ස්යා.)].

සීලවීමංසජාතකං දුතියං.

363. හිරිජාතකං (5-2-3)

70.

හිරිං තරන්තං විජිගුච්ඡමානං, තවාහමස්මී ඉති භාසමානං;

සෙය්යානි කම්මානි අනාදියන්තං, නෙසො මමන්ති ඉති නං විජඤ්ඤා.

71.

යඤ්හි කයිරා තඤ්හි වදෙ, යං න කයිරා න තං වදෙ;

අකරොන්තං භාසමානං, පරිජානන්ති පණ්ඩිතා.

72.

සො මිත්තො යො සදා අප්පමත්තො, භෙදාසඞ්කී රන්ධමෙවානුපස්සී;

යස්මිඤ්ච සෙතී උරසීව පුත්තො, ස වෙ මිත්තො යො අභෙජ්ජො පරෙහි.

73.

පාමොජ්ජකරණං ඨානං, පසංසාවහනං සුඛං;

ඵලානිසංසො භාවෙති, වහන්තො පොරිසං ධුරං.

74.

පවිවෙකරසං පිත්වා, රසං උපසමස්ස ච;

නිද්දරො හොති නිප්පාපො, ධම්මප්පීතිරසං පිවන්ති.

හිරිජාතකං තතියං.

364. ඛජ්ජොපනකජාතකං (5-2-4)

75.

කො නු සන්තම්හි පජ්ජොතෙ, අග්ගිපරියෙසනං චරං;

අද්දක්ඛි රත්ති [රත්තිං (ස්යා.)] ඛජ්ජොතං, ජාතවෙදං අමඤ්ඤථ.

76.

ස්වස්ස ගොමයචුණ්ණානි, අභිමත්ථං තිණානි ච;

විපරීතාය සඤ්ඤාය, නාසක්ඛි පජ්ජලෙතවෙ.

77.

එවම්පි අනුපායෙන, අත්ථං න ලභතෙ මිගො [මූගො (ස්යා.)];

විසාණතො ගවං දොහං, යත්ථ ඛීරං න වින්දති.

78.

විවිධෙහි උපායෙහි, අත්ථං පප්පොන්ති මාණවා;

නිග්ගහෙන අමිත්තානං, මිත්තානං පග්ගහෙන ච.

79.

සෙනාමොක්ඛපලාභෙන [සෙනී මොක්ඛූපලාභෙන (ස්යා.)], වල්ලභානං නයෙන ච;

ජගතිං ජගතිපාලා, ආවසන්ති වසුන්ධරන්ති.

ඛජ්ජොපනකජාතකං චතුත්ථං.

365. අහිතුණ්ඩිකජාතකං (5-2-5)

80.

ධුත්තොම්හි සම්ම සුමුඛ, ජූතෙ අක්ඛපරාජිතො;

හරෙහි [සෙවෙහි (පී.)] අම්බපක්කානි, වීරියං තෙ භක්ඛයාමසෙ.

81.

අලිකං වත මං සම්ම, අභූතෙන පසංසසි;

කො තෙ සුතො වා දිට්ඨො වා, සුමුඛො නාම මක්කටො.

82.

අජ්ජාපි මෙ තං මනසි [තෙ මං සරසි (ක.)], යං මං ත්වං අහිතුණ්ඩික;

ධඤ්ඤාපණං පවිසිත්වා, මත්තො [මුත්තො (ක.)] ඡාතං හනාසි මං.

83.

තාහං සරං දුක්ඛසෙය්යං, අපි රජ්ජම්පි කාරයෙ;

නෙවාහං යාචිතො දජ්ජං, තථා හි භයතජ්ජිතො.

84.

යඤ්ච ජඤ්ඤා කුලෙ ජාතං, ගබ්භෙ තිත්තං අමච්ඡරිං;

තෙන සඛිඤ්ච මිත්තඤ්ච, ධීරො සන්ධාතුමරහතීති.

අහිතුණ්ඩිකජාතකං පඤ්චමං.

366. ගුම්බියජාතකං (5-2-6)

85.

මධුවණ්ණං මධුරසං, මධුගන්ධං විසං අහු;

ගුම්බියො ඝාසමෙසානො, අරඤ්ඤෙ ඔදහී විසං.

86.

මධු ඉති මඤ්ඤමානා [මධූති මඤ්ඤමානාය (ක.)], යෙ තං විසමඛාදිසුං [විසමසායිසුං (සී. ස්යා.)];

තෙසං තං කටුකං ආසි, මරණං තෙනුපාගමුං.

87.

යෙ ච ඛො පටිසඞ්ඛාය, විසං තං පරිවජ්ජයුං;

තෙ ආතුරෙසු සුඛිතා, ඩය්හමානෙසු නිබ්බුතා.

88.

එවමෙව මනුස්සෙසු, විසං කාමා සමොහිතා;

ආමිසං බන්ධනඤ්චෙතං, මච්චුවෙසො [පච්චුවසො (සී. ස්යා.)] ගුහාසයො.

89.

එවමෙව ඉමෙ කාමෙ, ආතුරා පරිචාරිකෙ [පරිචාරකෙ (ක.)];

යෙ සදා පරිවජ්ජෙන්ති, සඞ්ගං ලොකෙ උපච්චගුන්ති.

ගුම්බියජාතකං ඡට්ඨං.

367. සාළියජාතකං (5-2-7)

90.

ය්වායං සාළිය [සාලිය (සී. ස්යා. පී.), සාළික (?)] ඡාපොති, කණ්හසප්පං අගාහයි;

තෙන සප්පෙනයං දට්ඨො, හතො පාපානුසාසකො.

91.

අහන්තාර [අහනන්ත (පී.), අහරන්ත (?)] මහන්තාරං, යො නරො හන්තුමිච්ඡති;

එවං සො නිහතො සෙති, යථායං පුරිසො හතො.

92.

අහන්තාර [අහනන්ත (සී. ස්යා. පී.), අහරන්ත (?)] මඝාතෙන්තං, යො නරො හන්තුමිච්ඡති;

එවං සො නිහතො සෙති, යථායං පුරිසො හතො.

93.

යථා පංසුමුට්ඨිං පුරිසො, පටිවාතං පටික්ඛිපෙ;

තමෙව සො රජො හන්ති, තථායං පුරිසො හතො.

94.

යො අප්පදුට්ඨස්ස නරස්ස දුස්සති, සුද්ධස්ස පොසස්ස අනඞ්ගණස්ස;

තමෙව බාලං පච්චෙති පාපං, සුඛුමො රජො පටිවාතංව ඛිත්තොති.

සාළියජාතකං සත්තමං.

368. තචසාරජාතකං (5-2-8)

95.

අමිත්තහත්ථත්ථගතා [හත්ථත්තගතා (කත්ථචි, සී. නිය්ය)], තචසාරසමප්පිතා;

පසන්නමුඛවණ්ණාත්ථ, කස්මා තුම්හෙ න සොචථ.

96.

සොචනාය පරිදෙවනාය, අත්ථොව ලබ්භො [අත්ථො ච ලබ්භා (සී. ස්යා.), අත්ථොධ ලබ්භා (අ. නි. 5.48)] අපි අප්පකොපි;

සොචන්තමෙනං දුඛිතං විදිත්වා, පච්චත්ථිකා අත්තමනා භවන්ති.

97.

යතො ච ඛො පණ්ඩිතො ආපදාසු, න වෙධතී අත්ථවිනිච්ඡයඤ්ඤූ;

පච්චත්ථිකාස්ස [පච්චත්ථිකා තෙ (ක.)] දුඛිතා භවන්ති, දිස්වා මුඛං අවිකාරං පුරාණං.

98.

ජප්පෙන මන්තෙන සුභාසිතෙන, අනුප්පදානෙන පවෙණියා වා;

යථා යථා යත්ථ ලභෙථ අත්ථං, තථා තථා තත්ථ පරක්කමෙය්ය.

99.

යතො ච ජානෙය්ය අලබ්භනෙය්යො, මයා ව [මයා වා (ස්යා. ක.)] අඤ්ඤෙන වා එස අත්ථො;

අසොචමානො අධිවාසයෙය්ය, කම්මං දළ්හං කින්ති කරොමි දානීති.

තචසාරජාතකං අට්ඨමං.

369. මිත්තවින්දකජාතකං (5-2-9)

100.

ක්යාහං දෙවානමකරං, කිං පාපං පකතං මයා;

යං මෙ සිරස්මිං ඔහච්ච [උහච්ච (ක.), උහච්ච (පී.)], චක්කං භමති මත්ථකෙ.

101.

අතික්කම්ම රමණකං, සදාමත්තඤ්ච දූභකං;

බ්රහ්මත්තරඤ්ච පාසාදං, කෙනත්ථෙන ඉධාගතො.

102.

ඉතො බහුතරා භොගා, අත්ර මඤ්ඤෙ භවිස්සරෙ;

ඉති එතාය සඤ්ඤාය, පස්ස මං බ්යසනං ගතං.

103.

චතුබ්භි අට්ඨජ්ඣගමා, අට්ඨාහිපි ච [අට්ඨාහි චාපි (සී. ස්යා.), අට්ඨාභි චාපි (ක.)] සොළස;

සොළසාහි ච බාත්තිංස, අත්රිච්ඡං චක්කමාසදො;

ඉච්ඡාහතස්ස පොසස්ස, චක්කං භමති මත්ථකෙ.

104.

උපරිවිසාලා දුප්පූරා, ඉච්ඡා විසටගාමිනී [උපරි විසාලං දුප්පූරං, ඉච්ඡාවිසදගාමිනී (සී.)];

යෙ ච තං අනුගිජ්ඣන්ති, තෙ හොන්ති චක්කධාරිනොති.

මිත්තවින්දකජාතකං නවමං.

370. පලාසජාතකං (5-2-10)

105.

හංසො පලාසමවච, නිග්රොධො සම්ම ජායති;

අඞ්කස්මිං [අඞ්ගස්මිං (ක.)] තෙ නිසින්නොව, සො තෙ මම්මානි ඡෙච්ඡති [ඡිජ්ජති (ක.)].

106.

වඩ්ඪතාමෙව [වද්ධිතමෙව (ක.)] නිග්රොධො, පතිට්ඨස්ස භවාමහං;

යථා පිතා ච මාතා ච [පිතා වා මාතා වා (පී.), මාතා වා පිතා වා (ක.)], එවං මෙ සො භවිස්සති.

107.

යං ත්වං අඞ්කස්මිං වඩ්ඪෙසි, ඛීරරුක්ඛං භයානකං;

ආමන්ත ඛො තං ගච්ඡාම, වුඩ්ඪි මස්ස න රුච්චති.

108.

ඉදානි ඛො මං භායෙති, මහානෙරුනිදස්සනං;

හංසස්ස අනභිඤ්ඤාය, මහා මෙ භයමාගතං.

109.

න තස්ස වුඩ්ඪි කුසලප්පසත්ථා, යො වඩ්ඪමානො ඝසතෙ පතිට්ඨං;

තස්සූපරොධං පරිසඞ්කමානො, පතාරයී මූලවධාය ධීරොති.

පලාසජාතකං දසමං.

වණ්ණාරොහවග්ගො දුතියො [ඉමස්සුද්දානං තතියවග්ගපරියොසානෙ භවිස්සති].

3. අඩ්ඪවග්ගො

371. දීඝීතිකොසලජාතකං (5-3-1)

110.

එවංභූතස්ස තෙ රාජ, ආගතස්ස වසෙ [වසො (පී. ක.)] මම;

අත්ථි නු කොචි පරියායො, යො තං දුක්ඛා පමොචයෙ.

111.

එවංභූතස්ස මෙ තාත, ආගතස්ස වසෙ තව;

නත්ථි නො කොචි පරියායො, යො මං දුක්ඛා පමොචයෙ.

112.

නාඤ්ඤං සුචරිතං රාජ, නාඤ්ඤං රාජ සුභාසිතං;

තායතෙ මරණකාලෙ, එවමෙවිතරං ධනං.

113.

අක්කොච්ඡි මං අවධි මං, අජිනි මං අහාසි මෙ;

යෙ ච තං උපනය්හන්ති, වෙරං තෙසං න සම්මති.

114.

අක්කොච්ඡි මං අවධි මං, අජිනි මං අහාසි මෙ;

යෙ ච තං නුපනය්හන්ති, වෙරං තෙසූපසම්මති.

115.

න හි වෙරෙන වෙරානි, සම්මන්තීධ කුදාචනං;

අවෙරෙන ච සම්මන්ති, එස ධම්මො සනන්තනොති.

දීඝීතිකොසලජාතකං පඨමං.

372. මිගපොතකජාතකං (5-3-2)

116.

අගාරා පච්චුපෙතස්ස, අනගාරස්ස තෙ සතො;

සමණස්ස න තං සාධු, යං පෙතමනුසොචසි.

117.

සංවාසෙන හවෙ සක්ක, මනුස්සස්ස මිගස්ස වා;

හදයෙ ජායතෙ පෙමං, න තං සක්කා අසොචිතුං.

118.

මතං මරිස්සං රොදන්ති, යෙ රුදන්ති ලපන්ති ච;

තස්මා ත්වං ඉසි මා රොදි, රොදිතං මොඝමාහු සන්තො.

119.

රොදිතෙන හවෙ බ්රහ්මෙ, මතො පෙතො සමුට්ඨහෙ;

සබ්බෙ සඞ්ගම්ම රොදාම, අඤ්ඤමඤ්ඤස්ස ඤාතකෙ.

120.

ආදිත්තං වත මං සන්තං, ඝතසිත්තංව පාවකං;

වාරිනා විය ඔසිඤ්චං, සබ්බං නිබ්බාපයෙ දරං.

121.

අබ්බහි වත මෙ සල්ලං, යමාසි හදයස්සිතං;

යො මෙ සොකපරෙතස්ස, පුත්තසොකං අපානුදි.

122.

සොහං අබ්බූළ්හසල්ලොස්මි, වීතසොකො අනාවිලො;

න සොචාමි න රොදාමි, තව සුත්වාන වාසවාති.

මිගපොතකජාතකං දුතියං.

373. මූසිකජාතකං (5-3-3)

123.

කුහිං ගතා කත්ථ ගතා, ඉති ලාලප්පතී ජනො;

අහමෙවෙකො ජානාමි, උදපානෙ මූසිකා හතා.

124.

යඤ්චෙතං [යථෙතං (පී.), යවෙතං (ක.), යමෙතං (කත්ථචි)] ඉති චීති ච, ගද්රභොව නිවත්තසි;

උදපානෙ මූසිකං හන්ත්වා, යවං භක්ඛෙතුමිච්ඡසි.

125.

දහරො චාසි දුම්මෙධ, පඨමුප්පත්තිකො [පඨමුප්පත්තිතො (සී. පී.)] සුසු;

දීඝඤ්චෙතං [දීඝමෙතං (පී.)] සමාසජ්ජ [සමාපජ්ජ (ස්යා. ක.)], න තෙ දස්සාමි ජීවිතං.

126.

නාන්තලික්ඛභවනෙන, නාඞ්ගපුත්තපිනෙන [නාඞ්ගපුත්තසිරෙන (සී. ස්යා. පී.)] වා;

පුත්තෙන හි පත්ථයිතො, සිලොකෙහි පමොචිතො.

127.

සබ්බං සුතමධීයෙථ, හීනමුක්කට්ඨමජ්ඣිමං;

සබ්බස්ස අත්ථං ජානෙය්ය, න ච සබ්බං පයොජයෙ;

හොති තාදිසකො කාලො, යත්ථ අත්ථාවහං සුතන්ති.

මූසිකජාතකං තතියං.

374. චූළධනුග්ගහජාතකං (5-3-4)

128.

සබ්බං භණ්ඩං සමාදාය, පාරං තිණ්ණොසි බ්රාහ්මණ;

පච්චාගච්ඡ ලහුං ඛිප්පං, මම්පි තාරෙහි දානිතො [දානිභො (ස්යා.)].

129.

අසන්ථුතං මං චිරසන්ථුතෙන, නිමීනි භොතී අද්ධුවං ධුවෙන;

මයාපි භොතී නිමිනෙය්ය අඤ්ඤං, ඉතො අහං දූරතරං ගමිස්සං.

130.

කායං එළගලාගුම්බෙ [එළගණගුම්බෙ (ක.)], කරොති අහුහාසියං;

නයීධ නච්චගීතං වා [නයිධ නච්චං වා ගීතං වා (සී. ස්යා. පී.)], තාළං වා සුසමාහිතං;

අනම්හිකාලෙ [අනම්හකාලෙ (පී.)] සුසොණි [සුස්සොණි (සී. ස්යා. පී.)], කිං නු ජග්ඝසි සොභනෙ [සොභණෙ (පී. ක.)].

131.

සිඞ්ගාල බාල දුම්මෙධ, අප්පපඤ්ඤොසි ජම්බුක;

ජීනො මච්ඡඤ්ච පෙසිඤ්ච, කපණො විය ඣායසි.

132.

සුදස්සං වජ්ජමඤ්ඤෙසං, අත්තනො පන දුද්දසං;

ජීනා පතිඤ්ච ජාරඤ්ච, මඤ්ඤෙ ත්වඤ්ඤෙව [මම්පි ත්වඤ්ඤෙව (සී. ස්යා.), ත්වම්පි මඤ්ඤෙව (පී.)] ඣායසි.

133.

එවමෙතං මිගරාජ, යථා භාසසි ජම්බුක;

සා නූනාහං ඉතො ගන්ත්වා, භත්තු හෙස්සං වසානුගා.

134.

යො හරෙ මත්තිකං ථාලං, කංසථාලම්පි සො හරෙ;

කතඤ්චෙව [කතංයෙව (සී. ස්යා. පී.)] තයා පාපං, පුනපෙවං කරිස්සසීති.

චූළධනුග්ගහජාතකං චතුත්ථං.

375. කපොතජාතකං (5-3-5)

135.

ඉදානි ඛොම්හි සුඛිතො අරොගො, නික්කණ්ටකො නිප්පතිතො කපොතො;

කාහාමි දානී හදයස්ස තුට්ඨිං, තථාහිමං මංසසාකං බලෙති.

136.

කායං බලාකා සිඛිනො, චොරී ලඞ්ඝිපිතාමහා;

ඔරං බලාකෙ ආගච්ඡ, චණ්ඩො මෙ වායසො සඛා.

137.

අලඤ්හි තෙ ජග්ඝිතායෙ, මමං දිස්වාන එදිසං;

විලූනං සූදපුත්තෙන, පිට්ඨමණ්ඩෙන [පිට්ඨමද්දෙන (සී. ස්යා. පී.)] මක්ඛිතං.

138.

සුන්හාතො සුවිලිත්තොසි, අන්නපානෙන තප්පිතො;

කණ්ඨෙ ච තෙ වෙළුරියො, අගමා නු කජඞ්ගලං.

139.

මා තෙ මිත්තො අමිත්තො වා, අගමාසි කජඞ්ගලං;

පිඤ්ඡානි තත්ථ ලායිත්වා, කණ්ඨෙ බන්ධන්ති වට්ටනං.

140.

පුනපාපජ්ජසී සම්ම, සීලඤ්හි තව තාදිසං;

න හි මානුසකා භොගා, සුභුඤ්ජා හොන්ති පක්ඛිනාති.

කපොතජාතකං පඤ්චමං.

අඩ්ඪවග්ගො තතියො.

තස්සුද්දානං –

අථ වණ්ණ සසීල හිරි ලභතෙ, සුමුඛා විස සාළියමිත්තවරො;

අථ චක්ක පලාස සරාජ සතො, යව බාල කපොතක පන්නරසාති.

අථ වග්ගුද්දානං –

ජීනඤ්ච වණ්ණං අසමංවගුප්පරි, සුදෙසිතා ජාතකන්ති සන්ති වීසති [ජාතක පඤ්චවීසති (?)];

මහෙසිනො බ්රහ්මචරිත්තමුත්ත-මවොච ගාථා අත්ථවතී සුබ්යඤ්ජනාති.

පඤ්චකනිපාතං නිට්ඨිතං.

6. ඡක්කනිපාතො

1. අවාරියවග්ගො

376. අවාරියජාතකං (6-1-1)

1.

මාසු කුජ්ඣ භූමිපති, මාසු කුජ්ඣ රථෙසභ;

කුද්ධං අප්පටිකුජ්ඣන්තො, රාජා රට්ඨස්ස පූජිතො.

2.

ගාමෙ වා යදි වාරඤ්ඤෙ, නින්නෙ වා යදි වා ථලෙ;

සබ්බත්ථ අනුසාසාමි, මාසු කුජ්ඣ [මාස්සු කුජ්ඣි (සී. පී.)] රථෙසභ.

3.

අවාරියපිතා නාම, අහු ගඞ්ගාය නාවිකො;

පුබ්බෙ ජනං තාරෙත්වාන, පච්ඡා යාචති වෙතනං;

තෙනස්ස භණ්ඩනං හොති, න ච භොගෙහි වඩ්ඪති.

4.

අතිණ්ණංයෙව යාචස්සු, අපාරං තාත නාවික;

අඤ්ඤො හි තිණ්ණස්ස මනො, අඤ්ඤො හොති පාරෙසිනො [තරෙසිනො (සී. පී.), තිරෙසිනො (ස්යා.)].

5.

ගාමෙ වා යදි වාරඤ්ඤෙ, නින්නෙ වා යදි වා ථලෙ;

සබ්බත්ථ අනුසාසාමි, මාසු කුජ්ඣිත්ථ නාවික.

6.

යායෙවානුසාසනියා, රාජා ගාමවරං අදා;

තායෙවානුසාසනියා, නාවිකො පහරී මුඛං.

7.

භත්තං භින්නං හතා භරියා, ගබ්භො ච පතිතො ඡමා;

මිගොව ජාතරූපෙන, න තෙනත්ථං අබන්ධි සූති [අවඩ්ඪිතුන්ති (සී. ස්යා.), අවඩ්ඪි සූති (?)].

අවාරියජාතකං පඨමං.

377. සෙතකෙතුජාතකං (6-1-2)

8.

මා තාත කුජ්ඣි න හි සාධු කොධො, බහුම්පි තෙ අදිට්ඨමස්සුතඤ්ච;

මාතා පිතා දිසතා [දිසා තාත (ස්යා.), දිසා තා (පී.)] සෙතකෙතු, ආචරියමාහු දිසතං පසත්ථා.

9.

අගාරිනො අන්නදපානවත්ථදා [අන්නපානවත්ථදා (ස්යා. ක.)], අව්හායිකා තම්පි දිසං වදන්ති;

එසා දිසා පරමා සෙතකෙතු, යං පත්වා දුක්ඛී සුඛිනො භවන්ති.

10.

ඛරාජිනා ජටිලා පඞ්කදන්තා, දුම්මක්ඛරූපා [දුමුක්ඛරූපා (සී. ස්යා.), දුම්මුක්ඛරූපා (පී. ක.)] යෙමෙ ජප්පන්ති මන්තෙ;

කච්චි නු තෙ මානුසකෙ පයොගෙ, ඉදං විදූ පරිමුත්තා අපායා.

11.

පාපානි කම්මානි කත්වාන රාජ, බහුස්සුතො චෙ න [බහුස්සුතො නෙව (සී. ස්යා.)] චරෙය්ය ධම්මං;

සහස්සවෙදොපි න තං පටිච්ච, දුක්ඛා පමුඤ්චෙ චරණං අපත්වා.

12.

සහස්සවෙදොපි න තං පටිච්ච, දුක්ඛා පමුඤ්චෙ චරණං අපත්වා;

මඤ්ඤාමි වෙදා අඵලා භවන්ති, සසංයමං චරණමෙව [චරණඤ්ඤෙව (සී. ස්යා. පී.)] සච්චං.

13.

න හෙව වෙදා අඵලා භවන්ති, සසංයමං චරණමෙව සච්චං;

කිත්තිඤ්හි පප්පොති අධිච්ච වෙදෙ, සන්තිං පුණෙති [සන්තං පුනෙ’ති (සී. පී.)] චරණෙන දන්තොති.

සෙතකෙතුජාතකං දුතියං.

378. දරීමුඛජාතකං (6-1-3)

14.

පඞ්කො ච කාමා පලිපො ච කාමා, භයඤ්ච මෙතං තිමූලං පවුත්තං;

රජො ච ධූමො ච මයා පකාසිතා, හිත්වා තුවං පබ්බජ බ්රහ්මදත්ත.

15.

ගධිතො [ගථිතො (සී.)] ච රත්තො ච අධිමුච්ඡිතො ච, කාමෙස්වහං බ්රාහ්මණ භිංසරූපං;

තං නුස්සහෙ ජීවිකත්ථො පහාතුං, කාහාමි පුඤ්ඤානි අනප්පකානි.

16.

යො අත්ථකාමස්ස හිතානුකම්පිනො, ඔවජ්ජමානො න කරොති සාසනං;

ඉදමෙව සෙය්යො ඉති මඤ්ඤමානො, පුනප්පුනං ගබ්භමුපෙති මන්දො.

17.

සො ඝොරරූපං නිරයං උපෙති, සුභාසුභං මුත්තකරීසපූරං;

සත්තා සකායෙ න ජහන්ති ගිද්ධා, යෙ හොන්ති කාමෙසු අවීතරාගා.

18.

මීළ්හෙන ලිත්තා රුහිරෙන මක්ඛිතා, සෙම්හෙන ලිත්තා උපනික්ඛමන්ති;

යං යඤ්හි කායෙන ඵුසන්ති තාවදෙ, සබ්බං අසාතං දුඛමෙව කෙවලං.

19.

දිස්වා වදාමි න හි අඤ්ඤතො සවං, පුබ්බෙනිවාසං බහුකං සරාමි;

චිත්රාහි ගාථාහි සුභාසිතාහි, දරීමුඛො නිජ්ඣාපයි සුමෙධන්ති.

දරීමුඛජාතකං තතියං.

379. නෙරුජාතකං (6-1-4)

20.

කාකොලා කාකසඞ්ඝා ච, මයඤ්ච පතතං වරා [වර (ක.) මයන්තිපදස්ස හි විසෙසනං];

සබ්බෙව සදිසා හොම, ඉමං ආගම්ම පබ්බතං.

21.

ඉධ සීහා ච බ්යග්ඝා ච, සිඞ්ගාලා ච මිගාධමා;

සබ්බෙව සදිසා හොන්ති, අයං කො නාම පබ්බතො.

22.

ඉමං නෙරූති [නෙරුන්ති (සී. ස්යා.)] ජානන්ති, මනුස්සා පබ්බතුත්තමං;

ඉධ වණ්ණෙන සම්පන්නා, වසන්ති සබ්බපාණිනො.

23.

අමානනා යත්ථ සියා, සන්තානං වා විමානනා;

හීනසම්මානනා වාපි, න තත්ථ වසතිං වසෙ [වසතී වසෙ (ස්යා.), වස දිවසෙ (පී.)].

24.

යත්ථාලසො ච දක්ඛො ච, සූරො භීරු ච පූජියා;

න තත්ථ සන්තො වසන්ති, අවිසෙසකරෙ නරෙ [නගෙ (සී. ස්යා. පී.)].

25.

නායං නෙරු විභජති, හීනඋක්කට්ඨමජ්ඣිමෙ;

අවිසෙසකරො නෙරු, හන්ද නෙරුං ජහාමසෙති.

නෙරුජාතකං චතුත්ථං.

380. ආසඞ්කජාතකං (6-1-5)

26.

ආසාවතී නාම ලතා, ජාතා චිත්තලතාවනෙ;

තස්සා වස්සසහස්සෙන, එකං නිබ්බත්තතෙ ඵලං.

27.

තං දෙවා පයිරුපාසන්ති, තාව දූරඵලං සතිං;

ආසීසෙව [ආසිංසෙව (සී. ස්යා. පී.)] තුවං රාජ, ආසා ඵලවතී සුඛා.

28.

ආසීසතෙව [ආසිංසෙථෙව (සී. ස්යා. පී.)] සො පක්ඛී, ආසීසතෙව [ආසිංසෙථෙව (සී. ස්යා. පී.)] සො දිජො;

තස්ස චාසා [තස්සෙවාසා (ස්යා.)] සමිජ්ඣති, තාව දූරගතා සතී;

ආසීසෙව තුවං රාජ, ආසා ඵලවතී සුඛා.

29.

සම්පෙසි ඛො මං වාචාය, න ච සම්පෙසි [සංසෙසි (ක.)] කම්මුනා;

මාලා සෙරෙය්යකස්සෙව, වණ්ණවන්තා අගන්ධිකා.

30.

අඵලං මධුරං වාචං, යො මිත්තෙසු පකුබ්බති;

අදදං අවිස්සජං භොගං, සන්ධි තෙනස්ස ජීරති.

31.

යඤ්හි කයිරා තඤ්හි වදෙ, යං න කයිරා න තං වදෙ;

අකරොන්තං භාසමානං, පරිජානන්ති පණ්ඩිතා.

32.

බලඤ්ච වත මෙ ඛීණං, පාථෙය්යඤ්ච න විජ්ජති;

සඞ්කෙ පාණූපරොධාය, හන්ද දානි වජාමහං.

33.

එතදෙව හි මෙ නාමං, යං නාමස්මි රථෙසභ;

ආගමෙහි මහාරාජ, පිතරං ආමන්තයාමහන්ති.

ආසඞ්කජාතකං පඤ්චමං.

381. මිගාලොපජාතකං (6-1-6)

34.

න මෙ රුච්චි මිගාලොප, යස්ස තෙ තාදිසී ගතී;

අතුච්චං තාත පතසි, අභූමිං තාත සෙවසි.

35.

චතුක්කණ්ණංව කෙදාරං, යදා තෙ පථවී සියා;

තතො තාත නිවත්තස්සු, මාස්සු එත්තො පරං ගමි.

36.

සන්ති අඤ්ඤෙපි සකුණා, පත්තයානා විහඞ්ගමා;

අක්ඛිත්තා වාතවෙගෙන, නට්ඨා තෙ සස්සතීසමා.

37.

අකත්වා අපනන්දස්ස [අපරණ්ණස්ස (සී. ස්යා. පී.)], පිතු වුද්ධස්ස සාසනං;

කාලවාතෙ අතික්කම්ම, වෙරම්භානං වසං අගා [ගතො (සී.)].

38.

තස්ස පුත්තා ච දාරා ච, යෙ චඤ්ඤෙ අනුජීවිනො;

සබ්බෙ බ්යසනමාපාදුං, අනොවාදකරෙ දිජෙ.

39.

එවම්පි ඉධ වුද්ධානං, යො වාක්යං නාවබුජ්ඣති;

අතිසීමචරො [අතිසීමං චරො (සී. ස්යා. ක.)] දිත්තො, ගිජ්ඣොවාතීතසාසනො;

සබ්බෙ බ්යසනං පප්පොන්ති, අකත්වා බුද්ධසාසනන්ති.

මිගාලොපජාතකං ඡට්ඨං.

382. සිරිකාළකණ්ණිජාතකං (6-1-7)

40.

කා නු කාළෙන වණ්ණෙන, න චාපි [න චාසි (සී.)] පියදස්සනා;

කා වා ත්වං කස්ස වා ධීතා, කථං ජානෙමු තං මයං.

41.

මහාරාජස්සහං ධීතා, විරූපක්ඛස්ස චණ්ඩියා;

අහං කාළී අලක්ඛිකා, කාළකණ්ණීති මං විදූ;

ඔකාසං යාචිතො දෙහි, වසෙමු තව සන්තිකෙ.

42.

කිංසීලෙ කිංසමාචාරෙ, පුරිසෙ නිවිසසෙ තුවං;

පුට්ඨා මෙ කාළි අක්ඛාහි, කථං [යථා (සී. පී.)] ජානෙමු තං මයං.

43.

මක්ඛී පළාසී සාරම්භී, ඉස්සුකී මච්ඡරී සඨො;

සො මය්හං පුරිසො කන්තො, ලද්ධං යස්ස විනස්සති.

44.

කොධනො උපනාහී ච, පිසුණො ච විභෙදකො;

කණ්ඩකවාචො [අණ්ඩකවාචො (ක. සී. පී.)] ඵරුසො, සො මෙ කන්තතරො තතො.

45.

අජ්ජ සුවෙති පුරිසො, සදත්ථං නාවබුජ්ඣති;

ඔවජ්ජමානො කුප්පති, සෙය්යං සො අතිමඤ්ඤති.

46.

දවප්පලුද්ධො [දෙවප්පලුද්ධො (ක.), දවප්පලද්ධො (පී.)] පුරිසො, සබ්බමිත්තෙහි ධංසති;

සො මය්හං පුරිසො කන්තො, තස්මිං හොමි අනාමයා.

47.

අපෙහි එත්තො ත්වං කාළි, නෙතං අම්හෙසු විජ්ජති;

අඤ්ඤං ජනපදං ගච්ඡ, නිගමෙ රාජධානියො.

48.

අහම්පි ඛො තං [චෙතං (සී.)] ජානාමි, නෙතං තුම්හෙසු විජ්ජති;

සන්ති ලොකෙ අලක්ඛිකා, සඞ්ඝරන්ති බහුං ධනං;

අහං දෙවො ච මෙ භාතා, උභො නං විධමාමසෙ.

49.

කා නු දිබ්බෙන වණ්ණෙන, පථබ්යා සුපතිට්ඨිතා;

කා වා ත්වං කස්ස වා ධීතා, කථං ජානෙමු තං මයං.

50.

මහාරාජස්සහං ධීතා, ධතරට්ඨස්ස සිරීමතො [ධතරට්ඨසිරීමතො (ස්යා. ක.)];

අහං සිරී ච ලක්ඛී ච, භූරිපඤ්ඤාති මං විදූ;

ඔකාසං යාචිතො දෙහි, වසෙමු තව සන්තිකෙ.

51.

කිංසීලෙ කිංසමාචාරෙ, පුරිසෙ නිවිසසෙ තුවං;

පුට්ඨා මෙ ලක්ඛි අක්ඛාහි, කථං [යථා (සී. පී.)] ජානෙමු තං මයං.

52.

යො චාපි සීතෙ අථවාපි උණ්හෙ, වාතාතපෙ ඩංසසරීසපෙ ච;

ඛුධං [ඛුද්දං (ස්යා. ක.), ඛුදං (පී.)] පිපාසං අභිභුය්ය සබ්බං, රත්තින්තිවං යො සතතං නියුත්තො;

කාලාගතඤ්ච න හාපෙති අත්ථං, සො මෙ මනාපො නිවිසෙ ච තම්හි.

53.

අක්කොධනො මිත්තවා චාගවා ච, සීලූපපන්නො අසඨොජුභූතො [අසඨො උජ්ජුභූතො (පී.)];

සඞ්ගාහකො සඛිලො සණ්හවාචො, මහත්තපත්තොපි නිවාතවුත්ති;

තස්මිංහං [තස්මාහං (සී. පී.)] පොසෙ විපුලා භවාමි, ඌමි සමුද්දස්ස යථාපි වණ්ණං.

54.

යො චාපි මිත්තෙ අථවා අමිත්තෙ, සෙට්ඨෙ සරික්ඛෙ අථ වාපි හීනෙ;

අත්ථං චරන්තං අථවා අනත්ථං, ආවී රහො සඞ්ගහමෙව වත්තෙ [වත්තො (ස්යා. ක.)].

වාචං න වජ්ජා ඵරුසං කදාචි, මතස්ස ජීවස්ස ච තස්ස හොමි.

55.

එතෙසං යො අඤ්ඤතරං ලභිත්වා, කන්තා සිරී [කන්තසිරිං (කත්ථචි), කන්තං සිරිං (ස්යා.) අට්ඨකථායං දුතියතතියපාඨන්තරානි] මජ්ජති අප්පපඤ්ඤො;

තං දිත්තරූපං විසමං චරන්තං, කරීසඨානංව [කරීසජාතං ව (සී. ස්යා.)] විවජ්ජයාමි.

56.

අත්තනා කුරුතෙ ලක්ඛිං, අලක්ඛිං කුරුතත්තනා;

හි ලක්ඛිං අලක්ඛිං වා, අඤ්ඤො අඤ්ඤස්ස කාරකොති.

සිරිකාළකණ්ණිජාතකං සත්තමං.

383. කුක්කුටජාතකං (6-1-8)

57.

සුචිත්තපත්තඡදන, තම්බචූළ විහඞ්ගම;

ඔරොහ දුමසාඛාය, මුධා භරියා භවාමි තෙ.

58.

චතුප්පදී ත්වං කල්යාණි, ද්විපදාහං මනොරමෙ;

මිගී පක්ඛී අසඤ්ඤුත්තා, අඤ්ඤං පරියෙස සාමිකං.

59.

කොමාරිකා තෙ හෙස්සාමි, මඤ්ජුකා පියභාණිනී;

වින්ද මං අරියෙන වෙදෙන, සාවය මං යදිච්ඡසි.

60.

කුණපාදිනි ලොහිතපෙ, චොරි කුක්කුටපොථිනි;

න ත්වං අරියෙන වෙදෙන, මමං භත්තාරමිච්ඡසි.

61.

එවම්පි චතුරා [චාතුරා (ස්යා. ක.)] නාරී, දිස්වාන සධනං [පවරං (සී. ස්යා. පී.)] නරං;

නෙන්ති සණ්හාහි වාචාහි, බිළාරී විය කුක්කුටං.

62.

යො ච උප්පතිතං අත්ථං, න ඛිප්පමනුබුජ්ඣති;

අමිත්තවසමන්වෙති, පච්ඡා ච අනුතප්පති.

63.

යො ච උප්පතිතං අත්ථං, ඛිප්පමෙව නිබොධති;

මුච්චතෙ සත්තුසම්බාධා, කුක්කුටොව බිළාරියාති.

කුක්කුටජාතකං අට්ඨමං.

384. ධම්මධජජාතකං (6-1-9)

64.

ධම්මං චරථ ඤාතයො, ධම්මං චරථ භද්දං වො [භද්ද වො (ක.)];

ධම්මචාරී සුඛං සෙති, අස්මිං ලොකෙ පරම්හි ච.

65.

භද්දකො වතයං පක්ඛී, දිජො පරමධම්මිකො;

එකපාදෙන තිට්ඨන්තො, ධම්මමෙවානුසාසති.

66.

නාස්ස සීලං විජානාථ, අනඤ්ඤාය පසංසථ;

භුත්වා අණ්ඩඤ්ච පොතඤ්ච [ඡාපෙ ච (සී. පී.)], ධම්මො ධම්මොති භාසති.

67.

අඤ්ඤං භණති වාචාය, අඤ්ඤං කායෙන කුබ්බති;

වාචාය නො ච කායෙන, න තං ධම්මං අධිට්ඨිතො.

68.

වාචාය සඛිලො මනොවිදුග්ගො, ඡන්නො කූපසයොව කණ්හසප්පො;

ධම්මධජො ගාමනිගමාසුසාධු [ගාමනිගමාසු සාධුසම්මතො (සී.), ගාමනිගමසාධු (පී.)], දුජ්ජානො පුරිසෙන බාලිසෙන.

69.

ඉමං තුණ්ඩෙහි පක්ඛෙහි, පාදා චිමං විහෙඨථ [විපොථථ (පී.)];

ඡවඤ්හිමං විනාසෙථ, නායං සංවාසනාරහොති.

ධම්මධජජාතකං නවමං.

385. නන්දියමිගරාජජාතකං (6-1-10)

70.

සචෙ බ්රාහ්මණ ගච්ඡෙසි, සාකෙතෙ [සාකෙතං (සී. ස්යා.)] අජ්ජුනං [අඤ්ඣනං (සී. ස්යා. පී.)] වනං;

වජ්ජාසි නන්දියං නාම, පුත්තං අස්මාකමොරසං;

මාතා පිතා ච තෙ වුද්ධා, තෙ තං ඉච්ඡන්ති පස්සිතුං.

71.

භුත්තා මයා නිවාපානි, රාජිනො පානභොජනං;

තං රාජපිණ්ඩං අවභොත්තුං [අවභොත්තං (ක.)], නාහං බ්රාහ්මණ මුස්සහෙ.

72.

ඔදහිස්සාමහං පස්සං, ඛුරප්පානිස්ස [ඛුරප්පාණිස්ස (සී.), ඛුරපාණිස්ස (පී.), ඛුරප්පපාණිස්ස (?)] රාජිනො;

තදාහං සුඛිතො මුත්තො, අපි පස්සෙය්ය මාතරං.

73.

මිගරාජා පුරෙ ආසිං, කොසලස්ස නිකෙතනෙ [නිකෙතවෙ (සී. ස්යා. පී.)];

නන්දියො නාම නාමෙන, අභිරූපො චතුප්පදො.

74.

තං මං වධිතුමාගච්ඡි, දායස්මිං අජ්ජුනෙ වනෙ;

ධනුං ආරජ්ජං [ආරජ්ජුං (නිය්ය), අදෙජ්ඣං (සී. පී.) අද්වෙධාභාවං එකීභාවන්ති අත්ථො] කත්වාන, උසුං සන්නය්හ [සන්ධාය (සී. පී.)] කොසලො.

75.

තස්සාහං ඔදහිං පස්සං, ඛුරප්පානිස්ස රාජිනො;

තදාහං සුඛිතො මුත්තො, මාතරං දට්ඨුමාගතොති.

නන්දියමිගරාජජාතකං දසමං.

අවාරියවග්ගො පඨමො.

තස්සුද්දානං –

අථ කුජ්ඣරථෙසභ කෙතුවරො, සදරීමුඛ නෙරු ලතා ච පුන;

අපනන්ද සිරී ච සුචිත්තවරො, අථ ධම්මික නන්දිමිගෙන දසාති.

2. ඛරපුත්තවග්ගො

386. ඛරපුත්තජාතකං (6-2-1)

76.

සච්චං කිරෙවමාහංසු, වස්තං [භස්තං (සී. පී.), කලකං (ස්යා.), ගරං (ක.)] බාලොති පණ්ඩිතා;

පස්ස බාලො රහොකම්මං, ආවිකුබ්බං න බුජ්ඣති.

77.

ත්වං ඛොපි [ත්වං නු ඛො (සී. ස්යා.), ත්වඤ්ච ඛො (පී.)] සම්ම බාලොසි, ඛරපුත්ත විජානහි;

රජ්ජුයා හි [රජ්ජුයාසි (පී.)] පරික්ඛිත්තො, වඞ්කොට්ඨො ඔහිතොමුඛො.

78.

අපරම්පි සම්ම තෙ බාල්යං [අයම්පි සම්ම තෙ බාලො (ක.)], යො මුත්තො න පලායසි;

සො ච බාලතරො සම්ම, යං ත්වං වහසි සෙනකං.

79.

යං නු සම්ම අහං බාලො, අජරාජ විජානහි;

අථ කෙන සෙනකො බාලො, තං මෙ අක්ඛාහි පුච්ඡිතො.

80.

උත්තමත්ථං ලභිත්වාන, භරියාය යො පදස්සති [භයියා යො පදස්සති (පී.), භයියා න භවිස්සති (ක.)];

තෙන ජහිස්සතත්තානං, සා චෙවස්ස න හෙස්සති.

81.

වෙ පියම්මෙති [න පියමෙති (ක.), න පියමෙදන්ති (කත්ථචි)] ජනින්ද තාදිසො, අත්තං නිරංකත්වා පියානි සෙවති [සෙවයෙ (?)];

අත්තාව සෙය්යො පරමා ච සෙය්යො, ලබ්භා පියා ඔචිතත්ථෙන පච්ඡාති.

ඛරපුත්තජාතකං පඨමං.

387. සූචිජාතකං (6-2-2)

82.

අකක්කසං අඵරුසං, ඛරධොතං සුපාසියං;

සුඛුමං තිඛිණග්ගඤ්ච, කො සූචිං කෙතුමිච්ඡති.

83.

සුමජ්ජඤ්ච සුපාසඤ්ච, අනුපුබ්බං [අනුපුබ්බ (සී. ස්යා.)] සුවට්ටිතං;

ඝනඝාතිමං පටිථද්ධං, කො සූචිං කෙතුමිච්ඡති.

84.

ඉතො දානි පතායන්ති, සූචියො බළිසානි ච;

කොයං කම්මාරගාමස්මිං, සූචිං වික්කෙතුමිච්ඡති.

85.

ඉතො සත්ථානි ගච්ඡන්ති, කම්මන්තා විවිධා පුථූ;

කොයං කම්මාරගාමස්මිං, සූචිං වික්කෙතුමිච්ඡති [මරහති (සී. ස්යා. පී.)].

86.

සූචිං කම්මාරගාමස්මිං, වික්කෙතබ්බා පජානතා;

ආචරියාව ජානන්ති [ආචරියා සඤ්ජානන්ති (ක.), ආචරියා පජානන්ති (ස්යා.), ආචරියාව සඤ්ජානන්ති (පී.)], කම්මං සුකතදුක්කටං [දුක්කතං (සී. පී.)].

87.

ඉමං චෙ [ඉමඤ්ච (සී. ස්යා. පී.)] තෙ පිතා භද්දෙ, සූචිං ජඤ්ඤා මයා කතං;

තයා ච මං නිමන්තෙය්ය, යඤ්චත්ථඤ්ඤං ඝරෙ ධනන්ති.

සූචිජාතකං දුතියං.

388. තුණ්ඩිලජාතකං (6-2-3)

88.

නවඡන්නකෙ [නවඡන්දකෙ (සී. පී.), නවච්ඡද්දකෙ (ස්යා.)] දානි [දොණි (ක.), දානං, දානෙ (කත්ථචි)] දිය්යති, පුණ්ණායං දොණි සුවාමිනී ඨිතා;

බහුකෙ ජනෙ පාසපාණිකෙ, නො ච ඛො මෙ පටිභාති භුඤ්ජිතුං.

89.

තසසි භමසි ලෙණමිච්ඡසි, අත්තාණොසි කුහිං ගමිස්සසි;

අප්පොස්සුක්කො භුඤ්ජ තුණ්ඩිල, මංසත්ථාය හි පොසිතාම්හසෙ [පොසියාමසෙ (සී. ස්යා. පී.)].

90.

ඔගහ රහදං අකද්දමං, සබ්බං සෙදමලං පවාහය;

ගණ්හාහි නවං විලෙපනං, යස්ස ගන්ධො න කදාචි ඡිජ්ජති.

91.

කතමො රහදො අකද්දමො, කිංසු සෙදමලන්ති වුච්චති;

කතමඤ්ච නවං විලෙපනං, යස්ස ගන්ධො න කදාචි ඡිජ්ජති.

92.

ධම්මො රහදො අකද්දමො, පාපං සෙදමලන්ති වුච්චති;

සීලඤ්ච නවං විලෙපනං, තස්ස ගන්ධො න කදාචි ඡිජ්ජති.

93.

නන්දන්ති සරීරඝාතිනො, න ච නන්දන්ති සරීරධාරිනො;

පුණ්ණාය ච පුණ්ණමාසියා, රමමානාව ජහන්ති ජීවිතන්ති.

තුණ්ඩිලජාතකං තතියං.

389. සුවණ්ණකක්කටජාතකං (6-2-4)

94.

සිඞ්ගීමිගො ආයතචක්ඛුනෙත්තො, අට්ඨිත්තචො වාරිසයො අලොමො;

තෙනාභිභූතො කපණං රුදාමි, හරෙ සඛා කිස්ස නු මං ජහාසි.

95.

සො පස්සසන්තො මහතා ඵණෙන, භුජඞ්ගමො කක්කටමජ්ඣපත්තො;

සඛා සඛාරං පරිතායමානො, භුජඞ්ගමං කක්කටකො ගහෙසි.

96.

න වායසං නො පන කණ්හසප්පං, ඝාසත්ථිකො කක්කටකො අදෙය්ය;

පුච්ඡාමි තං ආයතචක්ඛුනෙත්ත, අථ කිස්ස හෙතුම්හ උභො ගහීතා.

97.

අයං පුරිසො මම අත්ථකාමො, යො මං ගහෙත්වාන දකාය නෙති;

තස්මිං මතෙ දුක්ඛමනප්පකං මෙ, අහඤ්ච එසො ච උභො න හොම.

98.

මමඤ්ච දිස්වාන පවද්ධකායං, සබ්බො ජනො හිංසිතුමෙව මිච්ඡෙ;

සාදුඤ්ච ථූලඤ්ච මුදුඤ්ච මංසං, කාකාපි මං දිස්වාන [දිස්ව (සී. පී.)] විහෙඨයෙය්යුං.

99.

සචෙතස්ස හෙතුම්හ උභො ගහීතා, උට්ඨාතු පොසො විසමාවමාමි [විසමාචමාමි (සී. පී. ක.)];

මමඤ්ච කාකඤ්ච පමුඤ්ච ඛිප්පං, පුරෙ විසං ගාළ්හමුපෙති මච්චං.

100.

සප්පං පමොක්ඛාමි න තාව කාකං, පටිබන්ධකො [පටිබද්ධකො (සී. පී.)] හොහිති [හොති හි (ස්යා.)] තාව කාකො;

පුරිසඤ්ච දිස්වාන සුඛිං අරොගං, කාකං පමොක්ඛාමි යථෙව සප්පං.

101.

කාකො තදා දෙවදත්තො අහොසි, මාරො පන කණ්හසප්පො අහොසි;

ආනන්දභද්දො කක්කටකො අහොසි, අහං තදා බ්රාහ්මණො හොමි සත්ථාති [තත්ථාති (සී. පී.)].

සුවණ්ණකක්කටජාතකං චතුත්ථං.

390. මය්හකජාතකං (6-2-5)

102.

සකුණො මය්හකො නාම, ගිරිසානුදරීචරො;

පක්කං පිප්ඵලිමාරුය්හ, මය්හං මය්හන්ති කන්දති.

103.

තස්සෙවං විලපන්තස්ස, දිජසඞ්ඝා සමාගතා;

භුත්වාන පිප්ඵලිං යන්ති, විලපත්වෙව සො දිජො.

104.

එවමෙව ඉධෙකච්චො, සඞ්ඝරිත්වා බහුං ධනං;

නෙවත්තනො න ඤාතීනං, යථොධිං පටිපජ්ජති.

105.

න සො අච්ඡාදනං භත්තං, න මාලං න විලෙපනං;

අනුභොති [නානුභොති (ස්යා. ක.)] සකිං කිඤ්චි, න සඞ්ගණ්හාති ඤාතකෙ.

106.

තස්සෙවං විලපන්තස්ස, මය්හං මය්හන්ති රක්ඛතො;

රාජානො අථ වා චොරා, දායදා යෙ ව [යෙ ච (ස්යා. ක.)] අප්පියා;

ධනමාදාය ගච්ඡන්ති, විලපත්වෙව සො නරො.

107.

ධීරො [ධීරො ච (සී.)] භොගෙ අධිගම්ම, සඞ්ගණ්හාති ච ඤාතකෙ;

තෙන සො කිත්තිං පප්පොති, පෙච්ච සග්ගෙ පමොදතීති [සග්ගෙ ච මොදතීති (සී. පී.)].

මය්හකජාතකං පඤ්චමං.

391. විජ්ජාධරජාතකං (6-2-6)

108.

දුබ්බණ්ණරූපං තුවමරියවණ්ණී, පුරක්ඛත්වා [පුරක්ඛිත්වා (ස්යා. ක.)] පඤ්ජලිකො නමස්සසි;

සෙය්යො නු තෙ සො උදවා [උදාහු (ස්යා. ක.)] සරික්ඛො, නාමං පරස්සත්තනො චාපි බ්රූහි.

109.

නාමගොත්තං ගණ්හන්ති රාජ, සම්මග්ගතානුජ්ජුගතාන [සමග්ගතානුජ්ජුගතාන (ස්යා.), සමුග්ගතානුජ්ජුගතාන (ක.)] දෙවා;

අහඤ්ච තෙ නාමධෙය්යං වදාමි, සක්කොහමස්මී තිදසානමින්දො.

110.

යො දිස්වා භික්ඛුං චරණූපපන්නං, පුරක්ඛත්වා පඤ්ජලිකො නමස්සති;

පුච්ඡාමි තං දෙවරාජෙතමත්ථං, ඉතො චුතො කිං ලභතෙ සුඛං සො.

111.

යො දිස්වා භික්ඛුං චරණූපපන්නං, පුරක්ඛත්වා පඤ්ජලිකො නමස්සති;

දිට්ඨෙව ධම්මෙ ලභතෙ පසංසං, සග්ගඤ්ච සො යාති සරීරභෙදා.

112.

ලක්ඛී වත මෙ උදපාදි අජ්ජ, යං වාසවං භූතපතිද්දසාම;

භික්ඛුඤ්ච දිස්වාන තුවඤ්ච සක්ක, කාහාමි පුඤ්ඤානි අනප්පකානි.

113.

අද්ධා හවෙ සෙවිතබ්බා සපඤ්ඤා, බහුස්සුතා යෙ බහුඨානචින්තිනො;

භික්ඛුඤ්ච දිස්වාන මමඤ්ච රාජ, කරොහි පුඤ්ඤානි අනප්පකානි.

114.

අක්කොධනො නිච්චපසන්නචිත්තො, සබ්බාතිථීයාචයොගො භවිත්වා;

නිහච්ච මානං අභිවාදයිස්සං, සුත්වාන දෙවින්ද සුභාසිතානීති.

විජ්ජාධර [ධජවිහෙඨක (සී. පී.), පබ්බජිතවිහෙඨක (ස්යා.)] ජාතකං ඡට්ඨං.

392. සිඞ්ඝපුප්ඵජාතකං (6-2-7)

115.

යමෙතං [යමෙකං (පී.)] වාරිජං පුප්ඵං, අදින්නං උපසිඞ්ඝසි;

එකඞ්ගමෙතං ථෙය්යානං, ගන්ධථෙනොසි මාරිස.

116.

න හරාමි න භඤ්ජාමි, ආරා සිඞ්ඝාමි වාරිජං;

අථ කෙන නු වණ්ණෙන, ගන්ධථෙනොති වුච්චති.

117.

යොයං භිසානි ඛණති, පුණ්ඩරීකානි භඤ්ජති;

එවං ආකිණ්ණකම්මන්තො, කස්මා එසො න වුච්චති.

118.

ආකිණ්ණලුද්දො පුරිසො, ධාතිචෙලංව මක්ඛිතො;

තස්මිං මෙ වචනං නත්ථි, තඤ්චාරහාමි වත්තවෙ.

119.

අනඞ්ගණස්ස පොසස්ස, නිච්චං සුචිගවෙසිනො;

වාලග්ගමත්තං පාපස්ස, අබ්භාමත්තංව ඛායති.

120.

අද්ධා මං යක්ඛ ජානාසි, අථො මං අනුකම්පසි;

පුනපි යක්ඛ වජ්ජාසි, යදා පස්සසි එදිසං.

121.

නෙව තං උපජීවාමි, නපි තෙ භතකාම්හසෙ [භතකම්හසෙ (සී. පී.), භතිකම්හසෙ (ස්යා.)];

ත්වමෙව භික්ඛු ජානෙය්ය, යෙන ගච්ඡෙය්ය සුග්ගතින්ති.

සිඞ්ඝපුප්ඵ [භිසපුප්ඵ (සී. පී.), උපසිඞ්ඝපුප්ඵ (ස්යා.)] ජාතකං සත්තමං.

393. විඝාසාදජාතකං (6-2-8)

122.

සුසුඛං වත ජීවන්ති, යෙ ජනා විඝාසාදිනො;

දිට්ඨෙව ධම්මෙ පාසංසා, සම්පරායෙ ච සුග්ගතී.

123.

සුකස්ස [සුවස්ස (සී. ස්යා. පී.)] භාසමානස්ස, න නිසාමෙථ පණ්ඩිතා;

ඉදං සුණාථ සොදරියා, අම්හෙවායං පසංසති.

124.

නාහං තුම්හෙ පසංසාමි, කුණපාදා සුණාථ මෙ;

උච්ඡිට්ඨභොජිනො [භොජනා (ක.)] තුම්හෙ, න තුම්හෙ විඝාසාදිනො.

125.

සත්තවස්සා පබ්බජිතා, මෙජ්ඣාරඤ්ඤෙ [මජ්ඣෙරඤ්ඤෙ (ක.)] සිඛණ්ඩිනො;

විඝාසෙනෙව යාපෙන්තා, මයං චෙ භොතො ගාරය්හා;

කෙ නු භොතො පසංසියා.

126.

තුම්හෙ සීහානං බ්යග්ඝානං, වාළානඤ්චාවසිට්ඨකං;

උච්ඡිට්ඨෙනෙව යාපෙන්තා, මඤ්ඤිව්හො විඝාසාදිනො.

127.

යෙ බ්රාහ්මණස්ස සමණස්ස, අඤ්ඤස්ස වා [අඤ්ඤස්ස ච (සී. ස්යා.), අඤ්ඤස්සෙව (පී.)] වනිබ්බිනො [වණිබ්බිනො (සී. ස්යා.)];

දත්වාව [දත්වාන (පී. ක.)] සෙසං භුඤ්ජන්ති, තෙ ජනා විඝාසාදිනොති.

විඝාසාදජාතකං අට්ඨමං.

394. වට්ටකජාතකං (6-2-9)

128.

පණීතං භුඤ්ජසෙ භත්තං, සප්පිතෙලඤ්ච මාතුල;

අථ කෙන නු වණ්ණෙන, කිසො ත්වමසි වායස.

129.

අමිත්තමජ්ඣෙ වසතො, තෙසු ආමිසමෙසතො;

නිච්චං උබ්බිග්ගහදයස්ස, කුතො කාකස්ස දළ්හියං.

130.

නිච්චං උබ්බෙගිනො [උබ්බිග්ගිනො (ස්යා. ක.), උබ්බෙධිනො (සී.)] කාකා, ධඞ්කා පාපෙන කම්මුනා;

ලද්ධො පිණ්ඩො න පීණෙති, කිසො තෙනස්මි වට්ටක.

131.

ලූඛානි තිණබීජානි, අප්පස්නෙහානි භුඤ්ජසි;

අථ කෙන නු වණ්ණෙන, ථූලො ත්වමසි වට්ටක.

132.

අප්පිච්ඡා අප්පචින්තාය, අදූරගමනෙන ච;

ලද්ධාලද්ධෙන යාපෙන්තො, ථූලො තෙනස්මි වායස.

133.

අප්පිච්ඡස්ස හි පොසස්ස, අප්පචින්තසුඛස්ස [අප්පචින්තිසුඛස්ස (සී. ස්යා. පී.)] ච;

සුසඞ්ගහිතමානස්ස [සුසඞ්ගහිතපමාණස්ස (සී. ස්යා. පී.)], වුත්තී සුසමුදානයාති.

වට්ටකජාතකං නවමං.

395. පාරාවතජාතකං (6-2-10)

134.

චිරස්සං වත පස්සාමි, සහායං මණිධාරිනං;

සුකතා [සුකතාය (සී. පී.)] මස්සුකුත්තියා, සොභතෙ වත මෙ සඛා.

135.

පරූළ්හකච්ඡනඛලොමො, අහං කම්මෙසු බ්යාවටො;

චිරස්සං න්හාපිතං ලද්ධා, ලොමං තං අජ්ජං හාරයිං [අපහාරයිං (සී. පී.)].

136.

යං නු ලොමං අහාරෙසි, දුල්ලභං ලද්ධ කප්පකං;

අථ කිඤ්චරහි තෙ සම්ම, කණ්ඨෙ කිණිකිණායති [ඉදං කණ්ඨෙ කිණායති (ක.), කණ්ඨෙ කිංනිකිලායති (ස්යා.)].

137.

මනුස්සසුඛුමාලානං, මණි කණ්ඨෙසු ලම්බති;

තෙසාහං අනුසික්ඛාමි, මා ත්වං මඤ්ඤි දවා කතං.

138.

සචෙපිමං පිහයසි, මස්සුකුත්තිං සුකාරිතං;

කාරයිස්සාමි තෙ සම්ම, මණිඤ්චාපි දදාමි තෙ.

139.

ත්වඤ්ඤෙව මණිනා ඡන්නො, සුකතාය ච මස්සුයා;

ආමන්ත ඛො තං ගච්ඡාමි, පියං මෙ තව දස්සනන්ති.

පාරාවතජාතකං [කාකජාතකං (සී. පී.), මණිජාතකං (ස්යා.)] දසමං.

ඛරපුත්තවග්ගො [සෙනකවග්ගො (සී. පී.), ඛුරපුත්තවග්ගො (ස්යා.), සූචිවග්ගො (ක.)] දුතියො.

තස්සුද්දානං –

අථ පස්ස සසූචි ච තුණ්ඩිලකො, මිග මය්හකපඤ්චමපක්ඛිවරො;

අථ පඤ්ජලි වාරිජ මෙජ්ඣ පුන, අථ වට්ට කපොතවරෙන දසාති.

අථ වග්ගුද්දානං –

අථ වග්ගං පකිත්තිස්සං, ඡනිපාතං වරුත්තමෙ;

අවාරියා ච ඛරො ච [සෙනක (සී.), සූචි ච (ස්යා. ක.)], ද්වෙ ච වුත්තා සුබ්යඤ්ජනාති.

ඡක්කනිපාතං නිට්ඨිතං.

7. සත්තකනිපාතො

1. කුක්කුවග්ගො

396. කුක්කුජාතකං (7-1-1)

1.

දියඩ්ඪකුක්කූ උදයෙන කණ්ණිකා, විදත්ථියො අට්ඨ පරික්ඛිපන්ති නං;

සා සිංසපා [සසිංසපා (සී. පී.), සා සීසපා (ස්යා.), යා සිංසපා (ක. සී. නිය්ය)] සාරමයා අඵෙග්ගුකා, කුහිං ඨිතා උප්පරිතො [උපරිතො (සී. ස්යා. පී.)] න ධංසති.

2.

යා තිංසති සාරමයා අනුජ්ජුකා, පරිකිරිය [පකිරියා (ක.)] ගොපාණසියො සමං ඨිතා [සමට්ඨිතා (සී. ස්යා.)];

තාහි සුසඞ්ගහිතා බලසා පීළිතා [තා සඞ්ගහිතා බලසා ච පීළිතා (සී.), තාහි සුසඞ්ගහිතා බලසා ච පීළිතා (ස්යා.), තාහි සඞ්ගහීතා බලසා ච පීළිතා (පී.)], සමං ඨිතා උප්පරිතො න ධංසති.

3.

එවම්පි මිත්තෙහි දළ්හෙහි පණ්ඩිතො, අභෙජ්ජරූපෙහි සුචීහි මන්තිභි;

සුසඞ්ගහීතො සිරියා න ධංසති, ගොපාණසී භාරවහාව කණ්ණිකා.

4.

ඛරත්තචං බෙල්ලං යථාපි සත්ථවා, අනාමසන්තොපි කරොති තිත්තකං;

සමාහරං සාදුං කරොති පත්ථිව, අසාදුං කයිරා තනුබන්ධමුද්ධරං [තනුවට්ටමුද්ධරං (සී. පී.)].

5.

එවම්පි ගාමනිගමෙසු පණ්ඩිතො, අසාහසං රාජධනානි සඞ්ඝරං;

ධම්මානුවත්තී පටිපජ්ජමානො, ස ඵාති කයිරා අවිහෙඨයං පරං.

6.

ඔදාතමූලං සුචිවාරිසම්භවං, ජාතං යථා පොක්ඛරණීසු අම්බුජං;

පදුමං යථා අග්ගිනිකාසිඵාලිමං, න කද්දමො න රජො න වාරි ලිම්පති.

7.

එවම්පි වොහාරසුචිං අසාහසං, විසුද්ධකම්මන්තමපෙතපාපකං;

න ලිම්පති කම්මකිලෙස තාදිසො, ජාතං යථා පොක්ඛරණීසු අම්බුජන්ති.

කුක්කුජාතකං පඨමං.

397. මනොජජාතකං (7-1-2)

8.

යථා චාපො නින්නමති, ජියා චාපි නිකූජති;

හඤ්ඤතෙ නූන මනොජො, මිගරාජා සඛා මම.

9.

හන්ද දානි වනන්තානි, පක්කමාමි යථාසුඛං;

නෙතාදිසා සඛා හොන්ති, ලබ්භා මෙ ජීවතො සඛා.

10.

පාපජනසංසෙවී, අච්චන්තං සුඛමෙධති;

මනොජං පස්ස සෙමානං, ගිරියස්සානුසාසනී [අරියස්සානුසාසනී (සී. ස්යා. පී.)].

11.

න පාපසම්පවඞ්කෙන, මාතා පුත්තෙන නන්දති;

මනොජං පස්ස සෙමානං, අච්ඡන්නං [සච්ඡන්නං (ක.)] සම්හි ලොහිතෙ.

12.

එවමාපජ්ජතෙ පොසො, පාපියො ච නිගච්ඡති;

යො වෙ හිතානං වචනං, න කරොති අත්ථදස්සිනං.

13.

එවඤ්ච සො හොති තතො ච පාපියො, යො උත්තමො අධමජනූපසෙවී;

පස්සුත්තමං අධමජනූපසෙවිතං [සෙවිං (ස්යා.)], මිගාධිපං සරවරවෙගනිද්ධුතං.

14.

නිහීයති පුරිසො නිහීනසෙවී, න ච හායෙථ කදාචි තුල්යසෙවී;

සෙට්ඨමුපගමං [මුපනමං (සී. පී. අ. නි. 3.26)] උදෙති ඛිප්පං, තස්මාත්තනා උත්තරිතරං [තස්මා අත්තනො උත්තරිං (සී. පී.), තස්මා අත්තනො උත්තරං (ස්යා.)] භජෙථාති.

මනොජජාතකං දුතියං.

398. සුතනුජාතකං (7-1-3)

15.

රාජා තෙ භත්තං පාහෙසි, සුචිං මංසූපසෙචනං;

මඝදෙවස්මිං [මඛාදෙවස්මිං (සී. පී.), මාඝදෙවස්මිං (ක.)] අධිවත්ථෙ, එහි නික්ඛම්ම භුඤ්ජස්සු.

16.

එහි මාණව ඔරෙන, භික්ඛමාදාය සූපිතං;

ත්වඤ්ච මාණව භික්ඛා ච [භක්ඛොසි (ස්යා.), භක්ඛාව (ක.)], උභො භක්ඛා භවිස්සථ.

17.

අප්පකෙන තුවං යක්ඛ, ථුල්ලමත්ථං ජහිස්සසි;

භික්ඛං තෙ නාහරිස්සන්ති, ජනා මරණසඤ්ඤිනො.

18.

ලද්ධාය යක්ඛා [ලද්ධායං යක්ඛ (සී. ස්යා. පී.)] තව නිච්චභික්ඛං, සුචිං පණීතං රසසා උපෙතං;

භික්ඛඤ්ච තෙ ආහරියො නරො ඉධ, සුදුල්ලභො හෙහිති භක්ඛිතෙ [ඛාදිතෙ (සී. ස්යා. පී.)] මයි.

19.

මමෙව [මමෙස (සී. පී.)] සුතනො අත්ථො, යථා භාසසි මාණව;

මයා ත්වං සමනුඤ්ඤාතො, සොත්ථිං පස්සාහි මාතරං.

20.

ඛග්ගං ඡත්තඤ්ච පාතිඤ්ච, ගච්ඡමාදාය [ගච්ඡෙවාදාය (සී. ස්යා. පී.)] මාණව;

සොත්ථිං පස්සතු තෙ මාතා, ත්වඤ්ච පස්සාහි මාතරං.

21.

එවං යක්ඛ සුඛී හොහි, සහ සබ්බෙහි ඤාතිභි;

ධනඤ්ච මෙ අධිගතං, රඤ්ඤො ච වචනං කතන්ති.

සුතනුජාතකං තතියං.

399. මාතුපොසකගිජ්ඣජාතකං (7-1-4)

22.

තෙ කථං නු කරිස්සන්ති, වුද්ධා ගිරිදරීසයා;

අහං බද්ධොස්මි පාසෙන, නිලීයස්ස වසං ගතො.

23.

කිං ගිජ්ඣ පරිදෙවසි, කා නු තෙ පරිදෙවනා;

මෙ සුතො වා දිට්ඨො වා, භාසන්තො මානුසිං දිජො.

24.

භරාමි මාතාපිතරො, වුද්ධෙ ගිරිදරීසයෙ;

තෙ කථං නු කරිස්සන්ති, අහං වසං ගතො තව.

25.

යං නු ගිජ්ඣො යොජනසතං, කුණපානි අවෙක්ඛති;

කස්මා ජාලඤ්ච පාසඤ්ච, ආසජ්ජාපි න බුජ්ඣසි.

26.

යදා පරාභවො හොති, පොසො ජීවිතසඞ්ඛයෙ;

අථ ජාලඤ්ච පාසඤ්ච, ආසජ්ජාපි න බුජ්ඣති.

27.

භරස්සු මාතාපිතරො, වුද්ධෙ ගිරිදරීසයෙ;

මයා ත්වං සමනුඤ්ඤාතො, සොත්ථිං පස්සාහි ඤාතකෙ.

28.

එවං ලුද්දක නන්දස්සු, සහ සබ්බෙහි ඤාතිභි;

භරිස්සං මාතාපිතරො, වුද්ධෙ ගිරිදරීසයෙති.

මාතුපොසකගිජ්ඣජාතකං චතුත්ථං.

400. දබ්භපුප්ඵජාතකං (7-1-5)

29.

අනුතීරචාරී භද්දන්තෙ, සහායමනුධාව මං;

මහා මෙ ගහිතො [රොහිතො (ක.)] මච්ඡො, සො මං හරති වෙගසා.

30.

ගම්භීරචාරී භද්දන්තෙ, දළ්හං ගණ්හාහි ථාමසා;

අහං තං උද්ධරිස්සාමි, සුපණ්ණො උරගාමිව [උරගම්මිව (සී. ස්යා. පී.)].

31.

විවාදො නො සමුප්පන්නො, දබ්භපුප්ඵ සුණොහි මෙ;

සමෙහි මෙධගං [මෙධකං (පී.)] සම්ම, විවාදො වූපසම්මතං.

32.

ධම්මට්ඨොහං පුරෙ ආසිං, බහූ අඩ්ඩා මෙ තීරිතා [බහුඅට්ටං මෙ තීරිතං (සී.), බහුඅට්ටංව තීරිතං (ස්යා.), බහු අත්ථං මෙ තීරිතං (පී.)];

සමෙමි මෙධගං සම්ම, විවාදො වූපසම්මතං.

33.

අනුතීරචාරි නඞ්ගුට්ඨං, සීසං ගම්භීරචාරිනො;

අච්චායං [අථායං (සී. පී.)] මජ්ඣිමො ඛණ්ඩො, ධම්මට්ඨස්ස භවිස්සති.

34.

චිරම්පි භක්ඛො අභවිස්ස, සචෙ න විවදෙමසෙ;

අසීසකං අනඞ්ගුට්ඨං, සිඞ්ගාලො හරති රොහිතං.

35.

යථාපි රාජා නන්දෙය්ය, රජ්ජං ලද්ධාන ඛත්තියො;

එවාහමජ්ජ නන්දාමි, දිස්වා පුණ්ණමුඛං පතිං.

36.

කථං නු ථලජො සන්තො, උදකෙ මච්ඡං පරාමසි;

පුට්ඨො මෙ සම්ම අක්ඛාහි, කථං අධිගතං තයා.

37.

විවාදෙන කිසා හොන්ති, විවාදෙන ධනක්ඛයා;

ජීනා උද්දා විවාදෙන, භුඤ්ජ මායාවි රොහිතං.

38.

එවමෙව මනුස්සෙසු, විවාදො යත්ථ ජායති;

ධම්මට්ඨං පටිධාවන්ති, සො හි නෙසං විනායකො;

ධනාපි තත්ථ ජීයන්ති, රාජකොසො පවඩ්ඪතීති [ච වඩ්ඪති (පී.)].

දබ්භපුප්ඵජාතකං පඤ්චමං.

401. පණ්ණකජාතකං (7-1-6)

39.

පණ්ණකං [දසණ්ණකං (සී. ස්යා. පී.)] තිඛිණධාරං, අසිං සම්පන්නපායිනං;

පරිසායං පුරිසො ගිලති, කිං දුක්කරතරං තතො;

යදඤ්ඤං දුක්කරං ඨානං, තං මෙ අක්ඛාහි පුච්ඡිතො.

40.

ගිලෙය්ය පුරිසො ලොභා, අසිං සම්පන්නපායිනං;

යො ච වජ්ජා දදාමීති, තං දුක්කරතරං තතො;

සබ්බඤ්ඤං සුකරං ඨානං, එවං ජානාහි මද්දව [මාගධ (සී. ස්යා. පී.)].

41.

බ්යාකාසි ආයුරො පඤ්හං, අත්ථං [අත්ථ (පී. සී. නිය්ය)] ධම්මස්ස කොවිදො;

පුක්කුසං දානි පුච්ඡාමි, කිං දුක්කරතරං තතො;

යදඤ්ඤං දුක්කරං ඨානං, තං මෙ අක්ඛාහි පුච්ඡිතො.

42.

වාචමුපජීවන්ති, අඵලං ගිරමුදීරිතං;

යො ච දත්වා අවාකයිරා, තං දුක්කරතරං තතො;

සබ්බඤ්ඤං සුකරං ඨානං, එවං ජානාහි මද්දව.

43.

බ්යාකාසි පුක්කුසො පඤ්හං, අත්ථං ධම්මස්ස කොවිදො;

සෙනකං දානි පුච්ඡාමි, කිං දුක්කරතරං තතො;

යදඤ්ඤං දුක්කරං ඨානං, තං මෙ අක්ඛාහි පුච්ඡිතො.

44.

දදෙය්ය පුරිසො දානං, අප්පං වා යදි වා බහුං;

යො ච දත්වා නානුතප්පෙ [තපෙ (සී. පී.)], තං දුක්කරතරං තතො;

සබ්බඤ්ඤං සුකරං ඨානං, එවං ජානාහි මද්දව.

45.

බ්යාකාසි ආයුරො පඤ්හං, අථො පුක්කුසපොරිසො;

සබ්බෙ පඤ්හෙ අතිභොති, යථා භාසති සෙනකොති.

පණ්ණක [දසණ්ණක (සී. ස්යා. පී.)] ජාතකං ඡට්ඨං.

402. සත්තුභස්තජාතකං (7-1-7)

46.

විබ්භන්තචිත්තො කුපිතින්ද්රියොසි, නෙත්තෙහි තෙ වාරිගණා සවන්ති;

කිං තෙ නට්ඨං කිං පන පත්ථයානො, ඉධාගමා බ්රහ්මෙ තදිඞ්ඝ [බ්රාහ්මණ ඉඞ්ඝ (සී. ස්යා.)] බ්රූහි.

47.

මිය්යෙථ භරියා වජතො මමජ්ජ, අගච්ඡතො මරණමාහ යක්ඛො;

එතෙන දුක්ඛෙන පවෙධිතොස්මි, අක්ඛාහි මෙ සෙනක එතමත්ථං.

48.

බහූනි ඨානානි විචින්තයිත්වා, යමෙත්ථ වක්ඛාමි තදෙව සච්චං;

මඤ්ඤාමි තෙ බ්රාහ්මණ සත්තුභස්තං, අජානතො කණ්හසප්පො පවිට්ඨො.

49.

ආදාය දණ්ඩං පරිසුම්භ භස්තං, පස්සෙළමූගං උරගං දුජිව්හං [දිජිව්හං (සී. පී.)];

ඡින්දජ්ජ කඞ්ඛං විචිකිච්ඡිතානි, භුජඞ්ගමං පස්ස පමුඤ්ච භස්තං.

50.

සංවිග්ගරූපො පරිසාය මජ්ඣෙ, සො බ්රාහ්මණො සත්තුභස්තං පමුඤ්චි;

අථ නික්ඛමි උරගො උග්ගතෙජො, ආසීවිසො සප්පො ඵණං කරිත්වා.

51.

සුලද්ධලාභා ජනකස්ස රඤ්ඤො, යො පස්සතී සෙනකං සාධුපඤ්ඤං;

විවට්ටඡද්දො [විවත්තච්ඡද්දො (සී.), විවට්ටච්ඡදො (ස්යා.), විවට්ටච්ඡද්දා (පී.)] නුසි සබ්බදස්සී, ඤාණං නු තෙ බ්රාහ්මණ භිංසරූපං.

52.

ඉමානි මෙ සත්තසතානි අත්ථි, ගණ්හාහි සබ්බානි දදාමි තුය්හං;

තයා හි මෙ ජීවිතමජ්ජ ලද්ධං, අථොපි භරියාය මකාසි සොත්ථිං.

53.

න පණ්ඩිතා වෙතනමාදියන්ති, චිත්රාහි ගාථාහි සුභාසිතාහි;

ඉතොපි තෙ බ්රහ්මෙ දදන්තු විත්තං, ආදාය ත්වං ගච්ඡ සකං නිකෙතන්ති.

සත්තුභස්තජාතකං [සෙනකජාතකං (ස්යා.)] සත්තමං.

403. අට්ඨිසෙනකජාතකං (7-1-8)

54.

යෙමෙ අහං න ජානාමි, අට්ඨිසෙන වනිබ්බකෙ;

තෙ මං සඞ්ගම්ම යාචන්ති, කස්මා මං ත්වං න යාචසි.

55.

යාචකො අප්පියො හොති, යාචං අදදමප්පියො;

තස්මාහං තං න යාචාමි, මා මෙ විදෙස්සනා [විද්දෙසනා (සී. පී.)] අහු.

56.

යො වෙ යාචනජීවානො, කාලෙ යාචං න යාචති;

පරඤ්ච පුඤ්ඤා [පුඤ්ඤං (ස්යා. ක.)] ධංසෙති, අත්තනාපි න ජීවති.

57.

යො ච [යො වෙ (ක.)] යාචනජීවානො, කාලෙ යාචඤ්හි යාචති [යාචංපි යාචති (ස්යා.), යාචානි යාචති (පී.), යාචති යාචනං (සී. නිය්ය), යාචනං යාචති (ක.)];

පරඤ්ච පුඤ්ඤං ලබ්භෙති, අත්තනාපි ච ජීවති.

58.

න වෙ දෙස්සන්ති [න වෙ දුස්සන්ති (ස්යා.), න වෙ දිස්සන්ති (පී.), න විදෙස්සන්ති (ක. අට්ඨ.)] සප්පඤ්ඤා, දිස්වා යාචකමාගතෙ;

බ්රහ්මචාරි පියො මෙසි, වද ත්වං [වර තං (සී.), වර ත්වං (පී.)] භඤ්ඤමිච්ඡසි [යඤ්ඤමිච්ඡසි (?)].

59.

න වෙ යාචන්ති සප්පඤ්ඤා, ධීරො ච වෙදිතුමරහති;

උද්දිස්ස අරියා තිට්ඨන්ති, එසා අරියාන යාචනා.

60.

දදාමි තෙ බ්රාහ්මණ රොහිණීනං, ගවං සහස්සං සහ පුඞ්ගවෙන;

අරියො හි අරියස්ස කථං න දජ්ජා, සුත්වාන ගාථා තව ධම්මයුත්තාති.

අට්ඨිසෙනකජාතකං අට්ඨමං.

404. කපිජාතකං (7-1-9)

61.

යත්ථ වෙරී නිවසති, න වසෙ තත්ථ පණ්ඩිතො;

එකරත්තං දිරත්තං වා, දුක්ඛං වසති වෙරිසු.

62.

දිසො වෙ ලහුචිත්තස්ස, පොසස්සානුවිධීයතො;

එකස්ස කපිනො හෙතු, යූථස්ස අනයො කතො.

63.

බාලොව [ච (සී. ස්යා. පී.)] පණ්ඩිතමානී, යූථස්ස පරිහාරකො;

සචිත්තස්ස වසං ගන්ත්වා, සයෙථායං [පස්සෙථායං (ක.)] යථා කපි.

64.

න සාධු බලවා බාලො, යූථස්ස පරිහාරකො;

අහිතො භවති ඤාතීනං, සකුණානංව චෙතකො [චෙටකො (ක.)].

65.

ධීරොව බලවා සාධු, යූථස්ස පරිහාරකො;

හිතො භවති ඤාතීනං, තිදසානංව වාසවො.

66.

යො ච සීලඤ්ච පඤ්ඤඤ්ච, සුතඤ්චත්තනි පස්සති;

උභින්නමත්ථං චරති, අත්තනො ච පරස්ස ච.

67.

තස්මා තුලෙය්ය මත්තානං, සීලපඤ්ඤාසුතාමිව [සීලං පඤ්ඤං සුතංපිව (ස්යා.)];

ගණං වා පරිහරෙ ධීරො, එකො වාපි පරිබ්බජෙති.

කපිජාතකං නවමං.

405. බකජාතකං (7-1-10)

68.

ද්වාසත්තති ගොතම [භො ගොතම (ක.)] පුඤ්ඤකම්මා, වසවත්තිනො ජාතිජරං අතීතා;

අයමන්තිමා වෙදගූ බ්රහ්මපත්ති [බ්රහ්මුපපත්ති (ස්යා. ක.)], අස්මාභිජප්පන්ති ජනා [පජා (ක.)] අනෙකා.

69.

අප්පඤ්හි එතං [අප්පඤ්ච හෙතං (ස්යා.), අප්පංසි එතං (ක.)] න හි දීඝමායු, යං ත්වං බක මඤ්ඤසි දීඝමායුං;

සතං සහස්සානි [සහස්සානං (සී. පී. සං. නි. 1.175), සහස්සාන (ස්යා. කං.)] නිරබ්බුදානං, ආයුං පජානාමි තවාහ බ්රහ්මෙ.

70.

අනන්තදස්සී භගවාහමස්මි, ජාතිජ්ජරං සොකමුපාතිවත්තො;

කිං මෙ පුරාණං වතසීලවත්තං [සීලවන්තං (පී. ක.)], ආචික්ඛ මෙ තං යමහං විජඤ්ඤං.

71.

යං ත්වං අපායෙසි බහූ මනුස්සෙ, පිපාසිතෙ ඝම්මනි සම්පරෙතෙ;

තං තෙ පුරාණං වතසීලවත්තං, සුත්තප්පබුද්ධොව අනුස්සරාමි.

72.

යං එණිකූලස්මි ජනං ගහීතං, අමොචයී ගය්හක නිය්යමානං;

තං තෙ පුරාණං වතසීලවත්තං, සුත්තප්පබුද්ධොව අනුස්සරාමි.

73.

ගඞ්ගාය සොතස්මිං ගහීතනාවං, ලුද්දෙන නාගෙන මනුස්සකප්පා;

අමොචයි ත්වං බලසා පසය්හ, තං තෙ පුරාණං වතසීලවත්තං;

සුත්තප්පබුද්ධොව අනුස්සරාමි.

74.

කප්පො ච තෙ බද්ධචරො [පත්ථචරො (ස්යා.), පට්ඨචරො (ක.)] අහොසි, සම්බුද්ධිමන්තං [සම්බුද්ධිවන්තං (ස්යා. පී.), සම්බුද්ධවන්තං (ක.)] වතිනං [වතිතං (ස්යා.), වතිදං (ක.)] අමඤ්ඤං;

තං තෙ පුරාණං වතසීලවත්තං, සුත්තප්පබුද්ධොව අනුස්සරාමි.

75.

අද්ධා පජානාසි මමෙතමායුං, අඤ්ඤම්පි ජානාසි තථා හි බුද්ධො;

තථා හි තායං [ත්යායං (සං. නි. 1.175)] ජලිතානුභාවො, ඔභාසයං තිට්ඨති බ්රහ්මලොකන්ති.

බකජාතකං දසමං.

කුක්කුවග්ගො පඨමො.

තස්සුද්දානං –

වරකණ්ණික චාපවරො සුතනො, අථ ගිජ්ඣ සරොහිතමච්ඡවරො;

පුන පණ්ණක [දසණ්ණක (සී. ස්යා. පී.)] සෙනක යාචනකො, අථ වෙරි සබ්රහ්මබකෙන දසාති.

2. ගන්ධාරවග්ගො

406. ගන්ධාරජාතකං (7-2-1)

76.

හිත්වා ගාමසහස්සානි, පරිපුණ්ණානි සොළස;

කොට්ඨාගාරානි ඵීතානි, සන්නිධිං දානි කුබ්බසි.

77.

හිත්වා ගන්ධාරවිසයං, පහූතධනධාරියං [ධානියං (සී. පී.), ධඤ්ඤන්ති අත්ථො];

පසාසනතො [පසාසනිතො (සී. ස්යා.), පසාසනාතො (පී.)] නික්ඛන්තො, ඉධ දානි පසාසසි.

78.

ධම්මං භණාමි වෙදෙහ, අධම්මො මෙ න රුච්චති;

ධම්මං මෙ භණමානස්ස, න පාපමුපලිම්පති.

79.

යෙන කෙනචි වණ්ණෙන, පරො ලභති රුප්පනං;

මහත්ථියම්පි චෙ වාචං, න තං භාසෙය්ය පණ්ඩිතො.

80.

කාමං රුප්පතු වා මා වා, භුසංව විකිරීයතු;

ධම්මං මෙ භණමානස්ස, න පාපමුපලිම්පති.

81.

නො චෙ අස්ස සකා බුද්ධි, විනයො වා සුසික්ඛිතො;

වනෙ අන්ධමහිංසොව [අන්ධමහිසොව (සී. පී.)] චරෙය්ය බහුකො ජනො.

82.

යස්මා ච පනිධෙකච්චෙ, ආචෙරම්හි [ආචාරම්හි (සී. පී.)] සුසික්ඛිතා;

තස්මා විනීතවිනයා, චරන්ති සුසමාහිතාති.

ගන්ධාරජාතකං පඨමං.

407. මහාකපිජාතකං (7-2-2)

83.

අත්තානං සඞ්කමං කත්වා, යො සොත්ථිං සමතාරයි;

කිං ත්වං තෙසං කිමෙ [කිමො (සී. පී.), කිං මෙ (ස්යා.)] තුය්හං, හොන්ති එතෙ [හෙතෙ (ස්යා.), සො තෙ (ක.)] මහාකපි.

84.

රාජාහං ඉස්සරො තෙසං, යූථස්ස පරිහාරකො;

තෙසං සොකපරෙතානං, භීතානං තෙ අරින්දම.

85.

උල්ලඞ්ඝයිත්වා [ස ලඞ්ඝයිත්වා (පී.), සුලඞ්ඝයිත්වා (ක.)] අත්තානං, විස්සට්ඨධනුනො සතං;

තතො අපරපාදෙසු, දළ්හං බන්ධං ලතාගුණං.

86.

ඡින්නබ්භමිව වාතෙන, නුණ්ණො [නුන්නො (සී.)] රුක්ඛං උපාගමිං;

සොහං අප්පභවං තත්ථ, සාඛං හත්ථෙහි අග්ගහිං.

87.

තං මං වියායතං සන්තං, සාඛාය ච ලතාය ච;

සමනුක්කමන්තා පාදෙහි, සොත්ථිං සාඛාමිගා ගතා.

88.

තං මං න තපතෙ බන්ධො, මතො [වධො (සී. ස්යා. පී.)] මෙ න තපෙස්සති;

සුඛමාහරිතං තෙසං, යෙසං රජ්ජමකාරයිං.

89.

එසා තෙ උපමා රාජ, තං සුණොහි අරින්දම [අත්ථසන්දස්සනී කතා (පී.)];

රඤ්ඤා රට්ඨස්ස යොග්ගස්ස, බලස්ස නිගමස්ස ච;

සබ්බෙසං සුඛමෙට්ඨබ්බං, ඛත්තියෙන පජානතාති.

මහාකපිජාතකං දුතියං.

408. කුම්භකාරජාතකං (7-2-3)

90.

අම්බාහමද්දං වනමන්තරස්මිං, නීලොභාසං ඵලිතං [ඵලිනං (පී.)] සංවිරූළ්හං;

තමද්දසං ඵලහෙතු විභග්ගං, තං දිස්වා භික්ඛාචරියං චරාමි.

91.

සෙලං සුමට්ඨං නරවීරනිට්ඨිතං [නරවිද්දුනිට්ඨිතං (ක.)], නාරී යුගං ධාරයි අප්පසද්දං;

දුතියඤ්ච ආගම්ම අහොසි සද්දො, තං දිස්වා භික්ඛාචරියං චරාමි.

92.

දිජා දිජං කුණපමාහරන්තං, එකං සමානං බහුකා සමෙච්ච;

ආහාරහෙතූ පරිපාතයිංසු, තං දිස්වා භික්ඛාචරියං චරාමි.

93.

උසභාහමද්දං යූථස්ස මජ්ඣෙ, චලක්කකුං වණ්ණබලූපපන්නං;

තමද්දසං කාමහෙතු විතුන්නං, තං දිස්වා භික්ඛාචරියං චරාමි.

94.

කරණ්ඩකො [කරණ්ඩුනාම (සී. පී.)] කලිඞ්ගානං, ගන්ධාරානඤ්ච නග්ගජි;

නිමිරාජා විදෙහානං, පඤ්චාලානඤ්ච දුම්මුඛො;

එතෙ රට්ඨානි හිත්වාන, පබ්බජිංසු අකිඤ්චනා.

95.

සබ්බෙපිමෙ දෙවසමා සමාගතා, අග්ගී යථා පජ්ජලිතො තථෙවිමෙ;

අහම්පි එකො චරිස්සාමි භග්ගවි, හිත්වාන කාමානි යථොධිකානි.

96.

අයමෙව කාලො න හි අඤ්ඤො අත්ථි, අනුසාසිතා මෙ න භවෙය්ය පච්ඡා;

අහම්පි එකා චරිස්සාමි භග්ගව, සකුණීව මුත්තා පුරිසස්ස හත්ථා.

97.

ආමං පක්කඤ්ච ජානන්ති, අථො ලොණං අලොණකං;

තමහං දිස්වාන පබ්බජිං, චරෙව ත්වං චරාමහන්ති.

කුම්භකාරජාතකං තතියං.

409. දළ්හධම්මජාතකං (7-2-4)

98.

අහං චෙ දළ්හධම්මස්ස [දළ්හධම්මාය (පී.)], වහන්ති නාභිරාධයිං;

ධරන්තී උරසි සල්ලං, යුද්ධෙ වික්කන්තචාරිනී.

99.

නූන රාජා න ජානාති [න හ නූන රාජා ජානාති (සී. පී.)], මම වික්කමපොරිසං;

සඞ්ගාමෙ සුකතන්තානි, දූතවිප්පහිතානි ච.

100.

සා නූනාහං මරිස්සාමි, අබන්ධු අපරායිනී [අපරායිණී (සී.), අපරායණී (?)];

තදා හි [තථා හි (පී.)] කුම්භකාරස්ස, දින්නා ඡකණහාරිකා.

101.

යාවතාසීසතී පොසො, තාවදෙව පවීණති;

අත්ථාපායෙ ජහන්ති නං, ඔට්ඨිබ්යාධිංව ඛත්තියො.

102.

යො පුබ්බෙ කතකල්යාණො, කතත්ථො නාවබුජ්ඣති;

අත්ථා තස්ස පලුජ්ජන්ති, යෙ හොන්ති අභිපත්ථිතා.

103.

යො පුබ්බෙ කතකල්යාණො, කතත්ථො මනුබුජ්ඣති;

අත්ථා තස්ස පවඩ්ඪන්ති, යෙ හොන්ති අභිපත්ථිතා.

104.

තං වො වදාමි භද්දන්තෙ [භද්දං වො (සී. ස්යා. පී.)], යාවන්තෙත්ථ සමාගතා;

සබ්බෙ කතඤ්ඤුනො හොථ, චිරං සග්ගම්හි ඨස්සථාති.

දළ්හධම්මජාතකං චතුත්ථං.

410. සොමදත්තජාතකං (7-2-5)

105.

යො මං පුරෙ පච්චුඩ්ඩෙති [පච්චුදෙති (සී. ස්යා. පී.), පච්චුට්ඨෙති (ක.)], අරඤ්ඤෙ දූරමායතො;

සො න දිස්සති මාතඞ්ගො, සොමදත්තො කුහිං ගතො.

106.

අයං වා සො මතො සෙති, අල්ලසිඞ්ගංව වච්ඡිතො [අල්ලපිඞ්කව ඡිජ්ජිතො (සී. පී.), අල්ලපීතංව විච්ඡිතො (ස්යා.)];

භුම්යා නිපතිතො සෙති, අමරා වත කුඤ්ජරො.

107.

අනගාරියුපෙතස්ස, විප්පමුත්තස්ස තෙ සතො;

සමණස්ස න තං සාධු, යං පෙතමනුසොචසි.

108.

සංවාසෙන හවෙ සක්ක, මනුස්සස්ස මිගස්ස වා;

හදයෙ ජායතෙ පෙමං, තං න සක්කා අසොචිතුං.

109.

මතං මරිස්සං රොදන්ති, යෙ රුදන්ති ලපන්ති ච;

තස්මා ත්වං ඉසි මා රොදි, රොදිතං මොඝමාහු සන්තො.

110.

කන්දිතෙන හවෙ බ්රහ්මෙ, මතො පෙතො සමුට්ඨහෙ;

සබ්බෙ සඞ්ගම්ම රොදාම, අඤ්ඤමඤ්ඤස්ස ඤාතකෙ.

111.

ආදිත්තං වත මං සන්තං, ඝතසිත්තංව පාවකං;

වාරිනා විය ඔසිඤ්චං, සබ්බං නිබ්බාපයෙ දරං.

112.

අබ්බහී වත මෙ සල්ලං, යමාසි හදයස්සිතං;

යො මෙ සොකපරෙතස්ස, පුත්තසොකං අපානුදි.

113.

සොහං අබ්බූළ්හසල්ලොස්මි, වීතසොකො අනාවිලො;

න සොචාමි න රොදාමි, තව සුත්වාන වාසවාති.

සොමදත්තජාතකං පඤ්චමං.

411. සුසීමජාතකං (7-2-6)

114.

කාළානි කෙසානි පුරෙ අහෙසුං, ජාතානි සීසම්හි යථාපදෙසෙ;

තානජ්ජ සෙතානි සුසීම [සුසිම (ක.)] දිස්වා, ධම්මං චර බ්රහ්මචරියස්ස කාලො.

115.

මමෙව දෙව පලිතං න තුය්හං, මමෙව සීසං මම උත්තමඞ්ගං;

‘‘අත්ථං කරිස්ස’’න්ති මුසා අභාණිං [අභාසිං (ක.)], එකාපරාධං ඛම රාජසෙට්ඨ.

116.

දහරො තුවං දස්සනියොසි රාජ, පඨමුග්ගතො හොසි [හොහි (සී.), හොති (ක.)] යථා කළීරො;

රජ්ජඤ්ච කාරෙහි මමඤ්ච පස්ස, මා කාලිකං අනුධාවී ජනින්ද.

117.

පස්සාමි වොහං දහරිං කුමාරිං, සාමට්ඨපස්සං සුතනුං සුමජ්ඣං;

කාළප්පවාළාව පවෙල්ලමානා, පලොභයන්තීව [සා ලොභයන්තීව (පී.)] නරෙසු ගච්ඡති.

118.

තමෙන පස්සාමිපරෙන නාරිං, ආසීතිකං නාවුතිකං ව ජච්චා;

දණ්ඩං ගහෙත්වාන පවෙධමානං, ගොපානසීභොග්ගසමං චරන්තිං.

119.

සොහං තමෙවානුවිචින්තයන්තො, එකො සයාමි [පස්සාමි (ක.)] සයනස්ස මජ්ඣෙ;

‘‘අහම්පි එවං’’ ඉති පෙක්ඛමානො, න ගහෙ රමෙ [න ගෙහෙ රමෙ (සී.), ගෙහෙ න රමෙ (ස්යා. ක.)] බ්රහ්මචරියස්ස කාලො.

120.

රජ්ජුවාලම්බනී චෙසා, යා ගෙහෙ වසතො රති;

එවම්පි ඡෙත්වාන වජන්ති ධීරා, අනපෙක්ඛිනො කාමසුඛං පහායාති.

සුසීමජාතකං ඡට්ඨං.

412. කොටසිම්බලිජාතකං (7-2-7)

121.

අහං දසසතංබ්යාමං, උරගමාදාය ආගතො;

තඤ්ච මඤ්ච මහාකායං, ධාරයං නප්පවෙධසි [න පවෙධයි (ක.)].

122.

අථිමං ඛුද්දකං පක්ඛිං, අප්පමංසතරං මයා;

ධාරයං බ්යථසි [බ්යාධසෙ (සී.), බ්යධසෙ (පී.), බ්යාධසි (ක.)] භීතා [භීතො (සී. ස්යා. පී.)], කමත්ථං කොටසිම්බලි [කොටිසිම්බලි (සී. පී.)].

123.

මංසභක්ඛො තුවං රාජ, ඵලභක්ඛො අයං දිජො;

අයං නිග්රොධබීජානි, පිලක්ඛුදුම්බරානි ච;

අස්සත්ථානි ච භක්ඛිත්වා, ඛන්ධෙ මෙ ඔහදිස්සති.

124.

තෙ රුක්ඛා සංවිරූහන්ති, මම පස්සෙ නිවාතජා;

තෙ මං පරියොනන්ධිස්සන්ති, අරුක්ඛං මං කරිස්සරෙ.

125.

සන්ති අඤ්ඤෙපි රුක්ඛා සෙ, මූලිනො ඛන්ධිනො දුමා;

ඉමිනා සකුණජාතෙන, බීජමාහරිතා හතා.

126.

අජ්ඣාරූහාභිවඩ්ඪන්ති [අජ්ඣාරූළ්හාභිවඩ්ඪන්ති (සී. පී.)], බ්රහන්තම්පි වනප්පතිං;

තස්මා රාජ පවෙධාමි, සම්පස්සංනාගතං භයං.

127.

සඞ්කෙය්ය සඞ්කිතබ්බානි, රක්ඛෙය්යානාගතං භයං;

අනාගතභයා ධීරො, උභො ලොකෙ අවෙක්ඛතීති.

කොටසිම්බලිජාතකං සත්තමං.

413. ධූමකාරිජාතකං (7-2-8)

128.

රාජා අපුච්ඡි විධුරං, ධම්මකාමො යුධිට්ඨිලො;

අපි බ්රාහ්මණ ජානාසි, කො එකො බහු සොචති.

129.

බ්රාහ්මණො අජයූථෙන, පහූතෙධො [බහූතෙජො (පී. ක.), බහුතෙන්දො (ස්යා.)] වනෙ වසං;

ධූමං අකාසි වාසෙට්ඨො, රත්තින්දිවමතන්දිතො.

130.

තස්ස තං ධූමගන්ධෙන, සරභා මකසඩ්ඩිතා [මකසද්දිතා (සී. ස්යා.), මකසට්ටිතා (පී. ක.)];

වස්සාවාසං උපාගච්ඡුං, ධූමකාරිස්ස සන්තිකෙ.

131.

සරභෙසු මනං කත්වා, අජා සො නාවබුජ්ඣථ;

ආගච්ඡන්තී වජන්තී වා [ආගච්ඡන්ති වජන්ති වා (ස්යා. පී.), ආගච්ඡන්තිං වජන්තිං වා (ක.)], තස්ස තා විනසුං [විනස්සුං (සී.)] අජා.

132.

සරභා සරදෙ කාලෙ, පහීනමකසෙ වනෙ;

පාවිසුං ගිරිදුග්ගානි, නදීනං පභවානි ච.

133.

සරභෙ ච ගතෙ දිස්වා, අජා ච විභවං ගතා [අජෙ ච විභවං ගතෙ (ක.)];

කිසො ච විවණ්ණො චාසි, පණ්ඩුරොගී ච බ්රාහ්මණො.

134.

එවං යො සං නිරංකත්වා, ආගන්තුං කුරුතෙ පියං;

සො එකො බහු සොචති, ධූමකාරීව බ්රාහ්මණොති.

ධූමකාරිජාතකං අට්ඨමං.

414. ජාගරජාතකං (7-2-9)

135.

කොධ ජාගරතං සුත්තො, කොධ සුත්තෙසු ජාගරො;

කො මමෙතං විජානාති, කො තං පටිභණාති මෙ.

136.

අහං ජාගරතං සුත්තො, අහං සුත්තෙසු ජාගරො;

අහමෙතං විජානාමි, අහං පටිභණාමි තෙ.

137.

කථං ජාගරතං සුත්තො, කථං සුත්තෙසු ජාගරො;

කථං එතං විජානාසි, කථං පටිභණාසි මෙ.

138.

යෙ ධම්මං නප්පජානන්ති, සංයමොති දමොති ච;

තෙසු සුප්පමානෙසු, අහං ජග්ගාමි දෙවතෙ.

139.

යෙසං රාගො ච දොසො ච, අවිජ්ජා ච විරාජිතා;

තෙසු ජාගරමානෙසු, අහං සුත්තොස්මි දෙවතෙ.

140.

එවං ජාගරතං සුත්තො, එවං සුත්තෙසු ජාගරො;

එවමෙතං විජානාමි, එවං පටිභණාමි තෙ.

141.

සාධු ජාගරතං සුත්තො, සාධු සුත්තෙසු ජාගරො;

සාධුමෙතං විජානාසි, සාධු පටිභණාසි මෙති.

ජාගරජාතකං නවමං.

415. කුම්මාසපිණ්ඩිජාතකං (7-2-10)

142.

න කිරත්ථි අනොමදස්සිසු, පාරිචරියා බුද්ධෙසු අප්පිකා [අප්පකා (ක.)];

සුක්ඛාය අලොණිකාය ච, පස්සඵලං කුම්මාසපිණ්ඩියා.

143.

හත්ථිගවස්සා චිමෙ බහූ [හත්ථිගවාස්සා ච මෙ බහූ (සී.), හත්ථී ගවාස්සා චිමෙ බහූ (ස්යා.), හත්ථී ගවාස්සා ච මෙ බහූ (පී.)], ධනධඤ්ඤං පථවී ච කෙවලා;

නාරියො චිමා අච්ඡරූපමා, පස්සඵලං කුම්මාසපිණ්ඩියා.

144.

අභික්ඛණං රාජකුඤ්ජර, ගාථා භාසසි කොසලාධිප;

පුච්ඡාමි තං රට්ඨවඩ්ඪන, බාළ්හං පීතිමනො පභාසසි.

145.

ඉමස්මිඤ්ඤෙව නගරෙ, කුලෙ අඤ්ඤතරෙ අහුං;

පරකම්මකරො ආසිං, භතකො සීලසංවුතො.

146.

කම්මාය නික්ඛමන්තොහං, චතුරො සමණෙද්දසං;

ආචාරසීලසම්පන්නෙ, සීතිභූතෙ අනාසවෙ.

147.

තෙසු චිත්තං පසාදෙත්වා, නිසීදෙත්වා [නිසාදෙත්වා (?)] පණ්ණසන්ථතෙ;

අදං බුද්ධාන කුම්මාසං, පසන්නො සෙහි පාණිභි.

148.

තස්ස කම්මස්ස කුසලස්ස, ඉදං මෙ එදිසං ඵලං;

අනුභොමි ඉදං රජ්ජං, ඵීතං ධරණිමුත්තමං.

149.

දදං භුඤ්ජ මා ච පමාදො [දද භුඤ්ජ ච මා ච පමාදො (සී. පී.)], චක්කං වත්තය කොසලාධිප;

මා රාජ අධම්මිකො අහු, ධම්මං පාලය කොසලාධිප.

150.

සොහං තදෙව පුනප්පුනං, වටුමං ආචරිස්සාමි සොභනෙ;

අරියාචරිතං සුකොසලෙ, අරහන්තො මෙ මනාපාව පස්සිතුං.

151.

දෙවී විය අච්ඡරූපමා, මජ්ඣෙ නාරිගණස්ස සොභසි;

කිං කම්මමකාසි භද්දකං, කෙනාසි වණ්ණවතී සුකොසලෙ.

152.

අම්බට්ඨකුලස්ස ඛත්තිය, දාස්යාහං පරපෙසියා අහුං;

සඤ්ඤතා ච [සඤ්ඤතා (සී. පී.)] ධම්මජීවිනී, සීලවතී ච අපාපදස්සනා.

153.

උද්ධටභත්තං අහං තදා, චරමානස්ස අදාසි භික්ඛුනො;

විත්තා සුමනා සයං අහං, තස්ස කම්මස්ස ඵලං මමෙදිසන්ති.

කුම්මාසපිණ්ඩිජාතකං දසමං.

416. පරන්තපජාතකං (7-2-11)

154.

ආගමිස්සති මෙ පාපං, ආගමිස්සති මෙ භයං;

තදා හි චලිතා සාඛා, මනුස්සෙන මිගෙන වා.

155.

භීරුයා නූන මෙ කාමො, අවිදූරෙ වසන්තියා;

කරිස්සති කිසං පණ්ඩුං, සාව සාඛා පරන්තපං.

156.

සොචයිස්සති මං කන්තා, ගාමෙ වසමනින්දිතා;

කරිස්සති කිසං පණ්ඩුං, සාව සාඛා පරන්තපං.

157.

තයා මං අසිතාපඞ්ගි [හසිතාපඞ්ගි (සී. ස්යා. පී.)], සිතානි [මිහිතානි (සී. ස්යා. පී.)] භණිතානි ච;

කිසං පණ්ඩුං කරිස්සන්ති, සාව සාඛා පරන්තපං.

158.

අගමා නූන සො සද්දො, අසංසි නූන සො තව;

අක්ඛාතං නූන තං තෙන, යො තං සාඛමකම්පයි.

159.

ඉදං ඛො තං සමාගම්ම, මම බාලස්ස චින්තිතං;

තදා හි චලිතා සාඛා, මනුස්සෙන මිගෙන වා.

160.

තථෙව ත්වං අවෙදෙසි, අවඤ්චි [අවජ්ඣි (ක.)] පිතරං මම;

හන්ත්වා සාඛාහි ඡාදෙන්තො, ආගමිස්සති මෙ [තෙ (ස්යා. ක.)] භයන්ති.

පරන්තපජාතකං එකාදසමං.

ගන්ධාරවග්ගො දුතියො.

තස්සුද්දානං –

වරගාම මහාකපි භග්ගව ච, දළ්හධම්ම සකුඤ්ජර කෙසවරො;

උරගො විධුරො පුන ජාගරතං, අථ කොසලාධිප පරන්තප චාති.

අථ වග්ගුද්දානං –

අථ සත්තනිපාතම්හි, වග්ගං මෙ භණතො සුණ;

කුක්කු ච පුන ගන්ධාරො, ද්වෙව ගුත්තා මහෙසිනාති.

සත්තකනිපාතං නිට්ඨිතං.

8. අට්ඨකනිපාතො

417. කච්චානිජාතකං (1)

1.

ඔදාතවත්ථා සුචි අල්ලකෙසා, කච්චානි කිං කුම්භිමධිස්සයිත්වා [කුම්භිමපස්සයිත්වා (පී.)];

පිට්ඨා තිලා ධොවසි තණ්ඩුලානි, තිලොදනො හෙහිති කිස්ස හෙතු.

2.

න ඛො අයං බ්රාහ්මණ භොජනත්ථා [භොජනත්ථං (ස්යා.)], තිලොදනො හෙහිති සාධුපක්කො;

ධම්මො මතො තස්ස පහුත්තමජ්ජ [පහූනමජ්ජ (ස්යා.), පහූතමජ්ජ (සී.), බහූතමජ්ජා (පී.)], අහං කරිස්සාමි සුසානමජ්ඣෙ.

3.

අනුවිච්ච කච්චානි කරොහි කිච්චං, ධම්මො මතො කො නු තවෙව [තවෙත (සී. ස්යා. පී.)] සංසි;

සහස්සනෙත්තො අතුලානුභාවො, න මිය්යතී ධම්මවරො කදාචි.

4.

දළ්හප්පමාණං මම එත්ථ බ්රහ්මෙ, ධම්මො මතො නත්ථි මමෙත්ථ කඞ්ඛා;

යෙ යෙව දානි පාපා භවන්ති, තෙ තෙව දානි සුඛිතා භවන්ති.

5.

සුණිසා හි මය්හං වඤ්ඣා අහොසි, සා මං වධිත්වාන විජායි පුත්තං;

සා දානි සබ්බස්ස කුලස්ස ඉස්සරා, අහං පනම්හි [වසාමි (ස්යා.)] අපවිද්ධා එකිකා.

6.

ජීවාමි වොහං න මතොහමස්මි [නාහං මතොස්මි (සී. පී.)], තවෙව අත්ථාය ඉධාගතොස්මි;

යා තං වධිත්වාන විජායි පුත්තං, සහාව පුත්තෙන කරොමි භස්මං.

7.

එවඤ්ච [එතඤ්ච (සී. පී.)] තෙ රුච්චති දෙවරාජ, මමෙව අත්ථාය ඉධාගතොසි;

අහඤ්ච පුත්තො සුණිසා ච නත්තා, සම්මොදමානා ඝරමාවසෙම.

8.

එවඤ්ච තෙ රුච්චති කාතියානි, හතාපි සන්තා න ජහාසි ධම්මං;

තුවඤ්ච [ත්වඤ්ච (පී. ක.)] පුත්තො සුණිසා ච නත්තා, සම්මොදමානා ඝරමාවසෙථ.

9.

සා කාතියානී සුණිසාය සද්ධිං, සම්මොදමානා ඝරමාවසිත්ථ;

පුත්තො ච නත්තා ච උපට්ඨහිංසු, දෙවානමින්දෙන අධිග්ගහීතාති.

කච්චානිජාතකං පඨමං.

418. අට්ඨසද්දජාතකං (2)

10.

ඉදං පුරෙ නින්නමාහු, බහුමච්ඡං මහොදකං;

ආවාසො බකරාජස්ස, පෙත්තිකං භවනං මම;

ත්යජ්ජ භෙකෙන [භිඞ්ගෙන (ක.)] යාපෙම, ඔකං න වජහාමසෙ [ඔකන්තං න ජහාමසෙ (ක.)].

11.

කො දුතියං අසීලිස්ස, බන්ධරස්සක්ඛි භෙච්ඡති [භෙජ්ජති (සී. ස්යා. පී.), භින්දති (ක.)];

කො මෙ පුත්තෙ කුලාවකං, මඤ්ච සොත්ථිං කරිස්සති.

12.

සබ්බා පරික්ඛයා ඵෙග්ගු, යාව තස්සා ගතී අහු;

ඛීණභක්ඛො මහාරාජ, සාරෙ න රමතී ඝුණො.

13.

සා නූනාහං ඉතො ගන්ත්වා, රඤ්ඤො මුත්තා නිවෙසනා;

අත්තානං රමයිස්සාමි, දුමසාඛනිකෙතිනී.

14.

සො නූනාහං ඉතො ගන්ත්වා, රඤ්ඤො මුත්තො නිවෙසනා;

අග්ගොදකානි පිස්සාමි, යූථස්ස පුරතො වජං.

15.

තං මං කාමෙහි සම්මත්තං, රත්තං කාමෙසු මුච්ඡිතං;

ආනයී භරතො [වනතො (ක.)] ලුද්දො, බාහිකො භද්දමත්ථු තෙ.

16.

අන්ධකාරතිමිසායං, තුඞ්ගෙ උපරිපබ්බතෙ;

සා මං සණ්හෙන මුදුනා, මා පාදං ඛලි [ඛණි (සී. ස්යා. පී.)] යස්මනි.

17.

අසංසයං ජාතිඛයන්තදස්සී, න ගබ්භසෙය්යං පුනරාවජිස්සං;

අයමන්තිමා පච්ඡිමා ගබ්භසෙය්යා [අයං හි මෙ අන්තිමා ගබ්භසෙය්යා (සී. පී.)], ඛීණො මෙ සංසාරො පුනබ්භවායාති.

අට්ඨසද්දජාතකං දුතියං.

419. සුලසාජාතකං (3)

18.

ඉදං සුවණ්ණකායූරං, මුත්තා වෙළුරියා බහූ;

සබ්බං හරස්සු භද්දන්තෙ, මඤ්ච දාසීති සාවය.

19.

ඔරොපයස්සු කල්යාණි, මා බාළ්හං [බහුං (සී. ස්යා. පී.)] පරිදෙවසි;

න චාහං අභිජානාමි, අහන්ත්වා ධනමාභතං.

20.

යතො සරාමි අත්තානං, යතො පත්තාස්මි විඤ්ඤුතං;

න චාහං අභිජානාමි, අඤ්ඤං පියතරං තයා.

21.

එහි තං උපගූහිස්සං [උපගුය්හිස්සං (ක.)], කරිස්සඤ්ච පදක්ඛිණං;

න හි දානි පුන අත්ථි, මම තුය්හඤ්ච සඞ්ගමො.

22.

හි සබ්බෙසු ඨානෙසු, පුරිසො හොති පණ්ඩිතො;

ඉත්ථීපි පණ්ඩිතා හොති, තත්ථ තත්ථ විචක්ඛණා.

23.

හි සබ්බෙසු ඨානෙසු, පුරිසො හොති පණ්ඩිතො;

ඉත්ථීපි පණ්ඩිතා හොති, ලහුං අත්ථං විචින්තිකා [ලහුමත්ථවිචින්තිකා (සී. පී.)].

24.

ලහුඤ්ච වත ඛිප්පඤ්ච, නිකට්ඨෙ සමචෙතයි;

මිගං පුණ්ණායතෙනෙව [පුණ්ණායතනෙව (ස්යා.)], සුලසා සත්තුකං වධි.

25.

යොධ උප්පතිතං අත්ථං, න ඛිප්පමනුබුජ්ඣති;

සො හඤ්ඤති මන්දමති, චොරොව ගිරිගබ්භරෙ.

26.

යො ච උප්පතිතං අත්ථං, ඛිප්පමෙව නිබොධති;

මුච්චතෙ සත්තුසම්බාධා, සුලසා සත්තුකාමිවාති.

සුලසාජාතකං තතියං.

420. සුමඞ්ගලජාතකං (4)

27.

භුසම්හි [භුසම්පි (ක.), භුසං හි (සී. නිය්ය)] කුද්ධොති අවෙක්ඛියාන, න තාව දණ්ඩං පණයෙය්ය ඉස්සරො;

අට්ඨානසො අප්පතිරූපමත්තනො, පරස්ස දුක්ඛානි භුසං උදීරයෙ.

28.

යතො ච ජානෙය්ය පසාදමත්තනො, අත්ථං නියුඤ්ජෙය්ය පරස්ස දුක්කටං;

තදායමත්ථොති සයං අවෙක්ඛිය, අථස්ස දණ්ඩං සදිසං නිවෙසයෙ.

29.

න චාපි ඣාපෙති පරං න අත්තනං, අමුච්ඡිතො යො නයතෙ නයානයං;

යො දණ්ඩධාරො භවතීධ ඉස්සරො, ස වණ්ණගුත්තො සිරියා න ධංසති.

30.

යෙ ඛත්තියා සෙ අනිසම්මකාරිනො, පණෙන්ති දණ්ඩං සහසා පමුච්ඡිතා;

අවණ්ණසංයුතා [යුත්තාව (ක.)] ජහන්ති ජීවිතං, ඉතො විමුත්තාපි ච යන්ති දුග්ගතිං.

31.

ධම්මෙ ච යෙ අරියප්පවෙදිතෙ රතා, අනුත්තරා තෙ වචසා මනසා කම්මුනා ච;

තෙ සන්තිසොරච්චසමාධිසණ්ඨිතා, වජන්ති ලොකං දුභයං තථාවිධා.

32.

රාජාහමස්මි නරපමදානමිස්සරො, සචෙපි කුජ්ඣාමි ඨපෙමි අත්තනං;

නිසෙධයන්තො ජනතං තථාවිධං, පණෙමි දණ්ඩං අනුකම්ප යොනිසො.

33.

සිරී ච ලක්ඛී ච තවෙව ඛත්තිය, ජනාධිප මා විජහි කුදාචනං;

අක්කොධනො නිච්චපසන්නචිත්තො, අනීඝො තුවං වස්සසතානි පාලය.

34.

ගුණෙහි එතෙහි උපෙත ඛත්තිය, ඨිතමරියවත්තී [වත්ති (සී.), වුත්ති (ක.)] සුවචො අකොධනො;

සුඛී අනුප්පීළ පසාසමෙදිනිං [අනුප්පීළං සහසමෙදනිං (ක.)], ඉතො විමුත්තොපි ච යාහි සුග්ගතිං.

35.

එවං සුනීතෙන [සුවිනීතෙන (පී.)] සුභාසිතෙන, ධම්මෙන ඤායෙන උපායසො නයං;

නිබ්බාපයෙ සඞ්ඛුභිතං මහාජනං, මහාව මෙඝො සලිලෙන මෙදිනින්ති [මෙදනින්ති (ස්යා. ක.)].

සුමඞ්ගලජාතකං චතුත්ථං.

421. ගඞ්ගමාලජාතකං (5)

36.

අඞ්ගාරජාතා පථවී, කුක්කුළානුගතා මහී;

අථ ගායසි වත්තානි [වත්ථානි (ක.)], න තං තපති ආතපො.

37.

උද්ධං තපති ආදිච්චො, අධො තපති වාලුකා;

අථ ගායසි වත්තානි [වත්ථානි (ක.)], න තං තපති ආතපො.

38.

මං තපති ආතපො, ආතපා [ආතප්පා (සී. ස්යා. පී.)] තපයන්ති මං;

අත්ථා හි විවිධා රාජ, තෙ තපන්ති න ආතපො.

39.

අද්දසං කාම තෙ මූලං, සඞ්කප්පා කාම ජායසි;

න තං සඞ්කප්පයිස්සාමි, එවං කාම න හෙහිසි.

40.

අප්පාපි කාමා න අලං, බහූහිපි න තප්පති;

අහහා බාලලපනා, පරිවජ්ජෙථ [පටිවිජ්ඣෙථ (පී. සී. අට්ඨ.)] ජග්ගතො.

41.

අප්පස්ස කම්මස්ස ඵලං මමෙදං, උදයො අජ්ඣාගමා මහත්තපත්තං;

සුලද්ධලාභො වත මාණවස්ස, යො පබ්බජී කාමරාගං පහාය.

42.

තපසා පජහන්ති පාපකම්මං, තපසා න්හාපිතකුම්භකාරභාවං;

තපසා අභිභුය්ය ගඞ්ගමාල, නාමෙනාලපසජ්ජ බ්රහ්මදත්තං.

43.

සන්දිට්ඨිකමෙව ‘‘අම්ම’’ පස්සථ, ඛන්තීසොරච්චස්ස අයං [යො (ස්යා. පී. ක.)] විපාකො;

යො [සො (ස්යා. ක.)] සබ්බජනස්ස වන්දිතොහු, තං වන්දාම සරාජිකා සමච්චා.

44.

මා කිඤ්චි අවචුත්ථ ගඞ්ගමාලං, මුනිනං මොනපථෙසු සික්ඛමානං;

එසො හි අතරි අණ්ණවං, යං තරිත්වා චරන්ති වීතසොකාති.

ගඞ්ගමාලජාතකං පඤ්චමං.

422. චෙතියජාතකං (6)

45.

ධම්මො හවෙ හතො හන්ති, නාහතො හන්ති කිඤ්චනං [කඤ්චිනං (පී.)];

තස්මා හි ධම්මං න හනෙ, මා ත්වං [තං (ස්යා. පී.)] ධම්මො හතො හනි.

46.

අලිකං භාසමානස්ස, අපක්කමන්ති දෙවතා;

පූතිකඤ්ච මුඛං වාති, සකට්ඨානා ච ධංසති;

යො ජානං පුච්ඡිතො පඤ්හං, අඤ්ඤථා නං වියාකරෙ.

47.

සචෙ හි සච්චං භණසි, හොහි රාජ යථා පුරෙ;

මුසා චෙ භාසසෙ රාජ, භූමියං තිට්ඨ චෙතිය.

48.

අකාලෙ වස්සතී තස්ස, කාලෙ තස්ස න වස්සති;

යො ජානං පුච්ඡිතො පඤ්හං, අඤ්ඤථා නං වියාකරෙ.

49.

සචෙ හි සච්චං භණසි, හොහි රාජ යථා පුරෙ;

මුසා චෙ භාසසෙ රාජ, භූමිං පවිස චෙතිය.

50.

ජිව්හා තස්ස ද්විධා හොති, උරගස්සෙව දිසම්පති;

යො ජානං පුච්ඡිතො පඤ්හං, අඤ්ඤථා නං වියාකරෙ.

51.

සචෙ හි සච්චං භණසි, හොහි රාජ යථා පුරෙ;

මුසා චෙ භාසසෙ රාජ, භිය්යො පවිස චෙතිය.

52.

ජිව්හා තස්ස න භවති, මච්ඡස්සෙව දිසම්පති;

යො ජානං පුච්ඡිතො පඤ්හං, අඤ්ඤථා නං වියාකරෙ.

53.

සචෙ හි සච්චං භණසි, හොහි රාජ යථා පුරෙ;

මුසා චෙ භාසසෙ රාජ, භිය්යො පවිස චෙතිය.

54.

ථියොව තස්ස ජායන්ති [ථියො තස්ස පජායන්ති (ක.)], න පුමා ජායරෙ කුලෙ;

යො ජානං පුච්ඡිතො පඤ්හං, අඤ්ඤථා නං වියාකරෙ.

55.

සචෙ හි සච්චං භණසි, හොහි රාජ යථා පුරෙ;

මුසා චෙ භාසසෙ රාජ, භිය්යො පවිස චෙතිය.

56.

පුත්තා තස්ස න භවන්ති, පක්කමන්ති දිසොදිසං;

යො ජානං පුච්ඡිතො පඤ්හං, අඤ්ඤථා නං වියාකරෙ.

57.

සචෙ හි සච්චං භණසි, හොහි රාජ යථා පුරෙ;

මුසා චෙ භාසසෙ රාජ, භිය්යො පවිස චෙතිය.

58.

රාජා ඉසිනා සත්තො, අන්තලික්ඛචරො පුරෙ;

පාවෙක්ඛි පථවිං චෙච්චො, හීනත්තො පත්ව පරියායං [අත්තපරියායං (සී. ස්යා.), පත්තපරියායං (ක. සී. නිය්ය)].

59.

තස්මා හි ඡන්දාගමනං, නප්පසංසන්ති පණ්ඩිතා;

අදුට්ඨචිත්තො භාසෙය්ය, ගිරං සච්චූපසංහිතන්ති.

චෙතියජාතකං ඡට්ඨං.

423. ඉන්ද්රියජාතකං (7)

60.

යො ඉන්ද්රියානං කාමෙන, වසං නාරද ගච්ඡති;

සො පරිච්චජ්ජුභො ලොකෙ, ජීවන්තොව විසුස්සති [ජීවන්තොපිවිසුස්සති (ස්යා.), ජීවන්තො වාපි සුස්සති (ක.)].

61.

සුඛස්සානන්තරං දුක්ඛං, දුක්ඛස්සානන්තරං සුඛං;

සොසි [සොපි (ස්යා. පී. ක.)] පත්තො සුඛා [සුඛ (ස්යා.), සුඛං (ක.)] දුක්ඛං, පාටිකඞ්ඛ වරං සුඛං.

62.

කිච්ඡකාලෙ කිච්ඡසහො, යො කිච්ඡං නාතිවත්තති;

ස කිච්ඡන්තං සුඛං ධීරො, යොගං සමධිගච්ඡති.

63.

න හෙව කාමාන කාමා, නානත්ථා නාත්ථකාරණා;

න කතඤ්ච නිරඞ්කත්වා, ධම්මා චවිතුමරහසි.

64.

දක්ඛං ගහපතී [ගහපතං (සී. ස්යා. පී.), ගහවතං (?)] සාධු, සංවිභජ්ජඤ්ච භොජනං;

අහාසො අත්ථලාභෙසු, අත්ථබ්යාපත්ති අබ්යථො.

65.

එත්තාවතෙතං පණ්ඩිච්චං, අපි සො [අසිතො (සී. ස්යා. පී.)] දවිලො [දෙවලො (සී. පී.)] බ්රවි;

න යිතො කිඤ්චි පාපියො, යො ඉන්ද්රියානං වසං වජෙ.

66.

අමිත්තානංව හත්ථත්ථං, සිවි පප්පොති මාමිව;

කම්මං විජ්ජඤ්ච දක්ඛෙය්යං, විවාහං සීලමද්දවං;

එතෙ ච යසෙ හාපෙත්වා, නිබ්බත්තො සෙහි කම්මෙහි.

67.

සොහං සහස්සජීනොව අබන්ධු අපරායණො;

අරියධම්මා අපක්කන්තො, යථා පෙතො තථෙවහං.

68.

සුඛකාමෙ දුක්ඛාපෙත්වා, ආපන්නොස්මි පදං ඉමං;

සො සුඛං නාධිගච්ඡාමි, ඨිතො [චිතො (පී. සී. අට්ඨ.)] භාණුමතාමිවාති.

ඉන්ද්රියජාතකං සත්තමං.

424. ආදිත්තජාතකං (8)

69.

ආදිත්තස්මිං අගාරස්මිං, යං නීහරති භාජනං;

තං තස්ස හොති අත්ථාය, නො ච යං තත්ථ ඩය්හති.

70.

එවාමාදීපිතො ලොකො, ජරාය මරණෙන ච;

නීහරෙථෙව දානෙන, දින්නං හොති සුනීහතං [සුනීභතං (සී. ස්යා. පී.), සුනිබ්භතං (ක.)].

71.

යො ධම්මලද්ධස්ස දදාති දානං, උට්ඨානවීරියාධිගතස්ස ජන්තු;

අතික්කම්ම සො වෙතරණිං [වෙත්තරණිං (ක.)] යමස්ස, දිබ්බානි ඨානානි උපෙති මච්චො.

72.

දානඤ්ච යුද්ධඤ්ච සමානමාහු, අප්පාපි සන්තා බහුකෙ ජිනන්ති;

අප්පම්පි චෙ සද්දහානො දදාති, තෙනෙව සො හොති සුඛී පරත්ථ.

73.

විචෙය්ය දානං සුගතප්පසත්ථං, යෙ දක්ඛිණෙය්යා ඉධ ජීවලොකෙ;

එතෙසු දින්නානි මහප්ඵලානි, බීජානි වුත්තානි යථා සුඛෙත්තෙ.

74.

යො පාණභූතානි අහෙඨයං චරං, පරූපවාදා න කරොති පාපං;

භීරුං පසංසන්ති න තත්ථ සූරං, භයා හි සන්තො න කරොන්ති පාපං.

75.

හීනෙන බ්රහ්මචරියෙන, ඛත්තියෙ උපපජ්ජති;

මජ්ඣිමෙන ච දෙවත්තං, උත්තමෙන විසුජ්ඣති.

76.

අද්ධා හි දානං බහුධා පසත්ථං, දානා ච ඛො ධම්මපදංව සෙය්යො;

පුබ්බෙව හි පුබ්බතරෙව සන්තො [පුබ්බෙ ච හි පුබ්බතරෙ ච සන්තො (සං. නි. 1.33)], නිබ්බානමෙවජ්ඣගමුං සපඤ්ඤාති.

ආදිත්තජාතකං අට්ඨමං.

425. අට්ඨානජාතකං (9)

77.

ගඞ්ගා කුමුදිනී සන්තා, සඞ්ඛවණ්ණා ච කොකිලා;

ජම්බු තාලඵලං දජ්ජා, අථ නූන තදා සියා.

78.

යදා කච්ඡපලොමානං, පාවාරො තිවිධො සියා;

හෙමන්තිකං පාවුරණං [පාපුරණං (සී. ස්යා. පී.)], අථ නූන තදා සියා.

79.

යදා මකසපාදානං [දාඨානං (සී. පී.)], අට්ටාලො සුකතො සියා;

දළ්හො ච අවිකම්පී ච [අප්පකම්පී ච (සී. පී.)], අථ නූන තදා සියා.

80.

යදා සසවිසාණානං, නිස්සෙණී සුකතා සියා;

සග්ගස්සාරොහණත්ථාය, අථ නූන තදා සියා.

81.

යදා නිස්සෙණිමාරුය්හ, චන්දං ඛාදෙය්යු මූසිකා;

රාහුඤ්ච පරිපාතෙය්යුං [පරිබාහෙය්යුං (ස්යා.)], අථ නූන තදා සියා.

82.

යදා සුරාඝටං පිත්වා, මක්ඛිකා ගණචාරිණී;

අඞ්ගාරෙ වාසං කප්පෙය්යුං, අථ නූන තදා සියා.

83.

යදා බිම්බොට්ඨසම්පන්නො, ගද්රභො සුමුඛො සියා;

කුසලො නච්චගීතස්ස, අථ නූන තදා සියා.

84.

යදා කාකා උලූකා ච, මන්තයෙය්යුං රහොගතා;

අඤ්ඤමඤ්ඤං පිහයෙය්යුං, අථ නූන තදා සියා.

85.

යදා මුළාල [පුලස (සී. පී.), පුලාස (ස්යා.)] පත්තානං, ඡත්තං ථිරතරං සියා;

වස්සස්ස පටිඝාතාය, අථ නූන තදා සියා.

86.

යදා කුලකො [කුලුඞ්කො (සී. පී.), කුලුකො (ස්යා.)] සකුණො, පබ්බතං ගන්ධමාදනං;

තුණ්ඩෙනාදාය ගච්ඡෙය්ය, අථ නූන තදා සියා.

87.

යදා සාමුද්දිකං නාවං, ස-යන්තං ස-වටාකරං [සපටාකාරං (ක.)];

චෙටො ආදාය ගච්ඡෙය්ය, අථ නූන තදා සියාති.

අට්ඨානජාතකං නවමං.

426. දීපිජාතකං (10)

88.

ඛමනීයං යාපනීයං, කච්චි මාතුල තෙ සුඛං;

සුඛං තෙ අම්මා අවච, සුඛකාමාව [සුඛකාමා හි (සී. ස්යා. පී.)] තෙ මයං.

89.

නඞ්ගුට්ඨං මෙ අවක්කම්ම [අපක්කම්ම (ක.)], හෙඨයිත්වාන [පොථයිත්වාන (ක.)] එළිකෙ [එළකි (ස්යා.), එළිකි (පී.)];

සාජ්ජ මාතුලවාදෙන, මුඤ්චිතබ්බා නු මඤ්ඤසි.

90.

පුරත්ථාමුඛො නිසින්නොසි, අහං තෙ මුඛමාගතා;

පච්ඡතො තුය්හං නඞ්ගුට්ඨං, කථං ඛ්වාහං අවක්කමිං [අපක්කමිං (ක.)].

91.

යාවතා චතුරො දීපා, සසමුද්දා සපබ්බතා;

තාවතා මය්හං නඞ්ගුට්ඨං, කථං ඛො ත්වං විවජ්ජයි.

92.

පුබ්බෙව මෙතමක්ඛිංසු [මෙතං අක්ඛංසු (සී. පී.)], මාතා පිතා ච භාතරො;

දීඝං දුට්ඨස්ස නඞ්ගුට්ඨං, සාම්හි වෙහායසාගතා.

93.

තඤ්ච දිස්වාන ආයන්තිං, අන්තලික්ඛස්මි එළිකෙ;

මිගසඞ්ඝො පලායිත්ථ, භක්ඛො මෙ නාසිතො තයා.

94.

ඉච්චෙවං විලපන්තියා, එළකියා රුහග්ඝසො;

ගලකං අන්වාවමද්දි, නත්ථි දුට්ඨෙ සුභාසිතං.

95.

නෙව දුට්ඨෙ නයො අත්ථි, න ධම්මො න සුභාසිතං;

නික්කමං දුට්ඨෙ යුඤ්ජෙථ, සො ච සබ්භිං න රඤ්ජතීති.

දීපිජාතකං දසමං.

අට්ඨකනිපාතං නිට්ඨිතං.

තස්සුද්දානං –

පරිසුද්ධා මනාවිලා වත්ථධරා, බකරාජස්ස කායුරං දණ්ඩවරො;

අථ අඞ්ගාර චෙතිය දෙවිලිනා, අථ ආදිත්ත ගඞ්ගා දසෙළකිනාති.

9. නවකනිපාතො

427. ගිජ්ඣජාතකං (1)

1.

පරිසඞ්කුපථො නාම, ගිජ්ඣපන්ථො සනන්තනො;

තත්රාසි මාතාපිතරො, ගිජ්ඣො පොසෙසි ජිණ්ණකෙ;

තෙසං අජගරමෙදං, අච්චහාසි බහුත්තසො [පහුත්තතො (ක. සී.), පහූතසො (ස්යා. පී.), බහුධසො (ක.)].

2.

පිතා ච පුත්තං අවච, ජානං උච්චං පපාතිනං;

සුපත්තං ථාමසම්පන්නං [පක්ඛසම්පන්නං (සී. ස්යා. පී.)], තෙජස්සිං දූරගාමිනං.

3.

පරිප්ලවන්තං පථවිං, යදා තාත විජානහි;

සාගරෙන පරික්ඛිත්තං, චක්කංව පරිමණ්ඩලං;

තතො තාත නිවත්තස්සු, මාස්සු එත්තො පරං ගමි.

4.

උදපත්තොසි [උද්ධං පත්තොසි (ක. සී.)] වෙගෙන, බලී පක්ඛී දිජුත්තමො;

ඔලොකයන්තො වක්කඞ්ගො, පබ්බතානි වනානි ච.

5.

අද්දස්ස පථවිං ගිජ්ඣො, යථාසාසි [යථාස්සාසි (ස්යා. අට්ඨ. පාඨන්තරං)] පිතුස්සුතං;

සාගරෙන පරික්ඛිත්තං, චක්කංව පරිමණ්ඩලං.

6.

තඤ්ච සො සමතික්කම්ම, පරමෙවච්චවත්තථ [පරමෙව පවත්තථ (සී. ස්යා.)];

තඤ්ච වාතසිඛා තික්ඛා, අච්චහාසි බලිං දිජං.

7.

නාසක්ඛාතිගතො පොසො, පුනදෙව නිවත්තිතුං;

දිජො බ්යසනමාපාදි, වෙරම්භානං [වෙරම්බානං (සී. පී.)] වසං ගතො.

8.

තස්ස පුත්තා ච දාරා ච, යෙ චඤ්ඤෙ අනුජීවිනො;

සබ්බෙ බ්යසනමාපාදුං, අනොවාදකරෙ දිජෙ.

9.

එවම්පි ඉධ වුඩ්ඪානං, යො වාක්යං නාවබුජ්ඣති;

අතිසීමචරො දිත්තො, ගිජ්ඣොවාතීතසාසනො;

ස වෙ බ්යසනං පප්පොති, අකත්වා වුඩ්ඪසාසනන්ති.

ගිජ්ඣජාතකං පඨමං.

428. කොසම්බියජාතකං (2)

10.

පුථුසද්දො සමජනො, න බාලො කොචි මඤ්ඤථ;

සඞ්ඝස්මිං භිජ්ජමානස්මිං, නාඤ්ඤං භිය්යො අමඤ්ඤරුං.

11.

පරිමුට්ඨා පණ්ඩිතාභාසා, වාචාගොචරභාණිනො;

යාවිච්ඡන්ති මුඛායාමං, යෙන නීතා න තං විදූ.

12.

අක්කොච්ඡි මං අවධි මං, අජිනි මං අහාසි මෙ;

යෙ ච තං උපනය්හන්ති, වෙරං තෙසං න සම්මති.

13.

අක්කොච්ඡි මං අවධි මං, අජිනි මං අහාසි මෙ;

යෙ ච තං නුපනය්හන්ති, වෙරං තෙසූපසම්මති.

14.

න හි වෙරෙන වෙරානි, සම්මන්තීධ කුදාචනං;

අවෙරෙන ච සම්මන්ති, එස ධම්මො සනන්තනො.

15.

පරෙ ච න විජානන්ති, මයමෙත්ථ යමාමසෙ;

යෙ ච තත්ථ විජානන්ති, තතො සම්මන්ති මෙධගා.

16.

අට්ඨිච්ඡින්නා පාණහරා, ගවස්ස [ගවාස්ස (සී. ස්යා. පී.)] ධනහාරිනො;

රට්ඨං විලුම්පමානානං, තෙසම්පි හොති සඞ්ගති;

කස්මා තුම්හාක නො සියා.

17.

සචෙ ලභෙථ නිපකං සහායං, සද්ධිංචරං සාධුවිහාරිධීරං;

අභිභුය්ය සබ්බානි පරිස්සයානි, චරෙය්ය තෙනත්තමනො සතීමා.

18.

නො චෙ ලභෙථ නිපකං සහායං, සද්ධිංචරං සාධුවිහාරිධීරං;

රාජාව රට්ඨං විජිතං පහාය, එකො චරෙ මාතඞ්ගරඤ්ඤෙව නාගො.

19.

එකස්ස චරිතං සෙය්යො, නත්ථි බාලෙ සහායතා;

එකො චරෙ න පාපානි කයිරා, අප්පොස්සුක්කො මාතඞ්ගරඤ්ඤෙව නාගොති.

කොසම්බියජාතකං දුතියං.

429. මහාසුවජාතකං (3)

20.

දුමො යදා හොති ඵලූපපන්නො, භුඤ්ජන්ති නං විහඞ්ගමා [විහගා (සී. පී.)] සම්පතන්තා;

ඛීණන්ති ඤත්වාන දුමං ඵලච්චයෙ [ඤත්වා දුමප්ඵලච්චයෙන (ක.)], දිසොදිසං යන්ති තතො විහඞ්ගමා.

21.

චර චාරිකං ලොහිතතුණ්ඩ මාමරි, කිං ත්වං සුව සුක්ඛදුමම්හි ඣායසි;

තදිඞ්ඝ මං බ්රූහි වසන්තසන්නිභ, කස්මා සුව සුක්ඛදුමං න රිඤ්චසි.

22.

යෙ වෙ සඛීනං සඛාරො භවන්ති, පාණච්චයෙ [පාණං චජෙ (ක.), පාණච්චයෙ මරණකාලෙ ච සුඛදුක්ඛෙසු ච න ජහන්තීති සම්බන්ධො] දුක්ඛසුඛෙසු හංස;

ඛීණං අඛීණන්ති න තං ජහන්ති, සන්තො සතං ධම්මමනුස්සරන්තා.

23.

සොහං සතං අඤ්ඤතරොස්මි හංස, ඤාතී ච මෙ හොති සඛා ච රුක්ඛො;

තං නුස්සහෙ ජීවිකත්ථො පහාතුං, ඛීණන්ති ඤත්වාන න හෙස ධම්මො [න සොස (ක.), න එස (ස්යා.)].

24.

සාධු සක්ඛි කතං හොති, මෙත්ති සංසති සන්ථවො [මිත්තං සඞ්ගති සන්ධවො (ක.)];

සචෙතං ධම්මං රොචෙසි, පාසංසොසි විජානතං.

25.

සො තෙ සුව වරං දම්මි, පත්තයාන විහඞ්ගම;

වරං වරස්සු වක්කඞ්ග, යං කිඤ්චි මනසිච්ඡසි.

26.

වරඤ්ච මෙ හංස භවං දදෙය්ය, අයඤ්ච රුක්ඛො පුනරායුං ලභෙථ;

සො සාඛවා ඵලිමා සංවිරූළ්හො, මධුත්ථිකො තිට්ඨතු සොභමානො.

27.

තං පස්ස සම්ම ඵලිමං උළාරං, සහාව තෙ හොතු උදුම්බරෙන;

සො සාඛවා ඵලිමා සංවිරූළ්හො, මධුත්ථිකො තිට්ඨතු සොභමානො.

28.

එවං සක්ක සුඛී හොහි, සහ සබ්බෙහි ඤාතිභි;

යථාහමජ්ජ සුඛිතො, දිස්වාන සඵලං දුමං.

29.

සුවස්ස ච වරං දත්වා, කත්වාන සඵලං දුමං;

පක්කාමි සහ භරියාය, දෙවානං නන්දනං වනන්ති.

මහාසුවජාතකං තතියං.

430. චූළසුවජාතකං (4)

30.

සන්ති රුක්ඛා හරිපත්තා [හරිතපත්තා (සී. ස්යා. පී.)], දුමා නෙකඵලා බහූ;

කස්මා නු සුක්ඛෙ [සුක්ඛ (ක.)] කොළාපෙ, සුවස්ස නිරතො මනො.

31.

ඵලස්ස උපභුඤ්ජිම්හා, නෙකවස්සගණෙ බහූ;

අඵලම්පි විදිත්වාන, සාව මෙත්ති යථා පුරෙ.

32.

සුඛඤ්ච රුක්ඛං කොළාපං, ඔපත්තමඵලං දුමං;

ඔහාය සකුණා යන්ති, කිං දොසං පස්සසෙ දිජ.

33.

යෙ ඵලත්ථා සම්භජන්ති, අඵලොති ජහන්ති නං;

අත්තත්ථපඤ්ඤා දුම්මෙධා, තෙ හොන්ති පක්ඛපාතිනො.

34.

සාධු සක්ඛි කතං හොති, මෙත්ති සංසති සන්ථවො;

සචෙතං ධම්මං රොචෙසි, පාසංසොසි විජානතං.

35.

සො තෙ සුව වරං දම්මි, පත්තයාන විහඞ්ගම;

වරං වරස්සු වක්කඞ්ග, යං කිඤ්චි මනසිච්ඡසි.

36.

අපි නාම නං පස්සෙය්යං [අපි නාම නං පුන පස්සෙ (සී. ස්යා.)], සපත්තං සඵලං දුමං;

දලිද්දොව නිධි ලද්ධා, නන්දෙය්යාහං පුනප්පුනං.

37.

තතො අමතමාදාය, අභිසිඤ්චි මහීරුහං;

තස්ස සාඛා විරූහිංසු [විරූළ්හස්ස (ක.)], සීතච්ඡායා මනොරමා.

38.

එවං සක්ක සුඛී හොහි, සහ සබ්බෙහි ඤාතිභි;

යථාහමජ්ජ සුඛිතො, දිස්වාන සඵලං දුමං.

39.

සුවස්ස ච වරං දත්වා, කත්වාන සඵලං දුමං;

පක්කාමි සහ භරියාය, දෙවානං නන්දනං වනන්ති.

චූළසුවජාතකං චතුත්ථං.

431. හරිතචජාතකං (5)

40.

සුතං මෙතං මහාබ්රහ්මෙ, කාමෙ භුඤ්ජති හාරිතො;

කච්චෙතං වචනං තුච්ඡං, කච්චි සුද්ධො ඉරිය්යසි.

41.

එවමෙතං මහාරාජ, යථා තෙ වචනං සුතං;

කුම්මග්ගං පටිපන්නොස්මි, මොහනෙය්යෙසු මුච්ඡිතො.

42.

අදු [ආදු (සී. පී.)] පඤ්ඤා කිමත්ථියා, නිපුණා සාධුචින්තිනී [චින්තනී (සී. පී.)];

යාය උප්පතිතං රාගං, කිං මනො න විනොදයෙ.

43.

චත්තාරොමෙ මහාරාජ, ලොකෙ අතිබලා භුසා;

රාගො දොසො මදො මොහො, යත්ථ පඤ්ඤා න ගාධති.

44.

අරහා සීලසම්පන්නො, සුද්ධො චරති හාරිතො;

මෙධාවී පණ්ඩිතො චෙව, ඉති නො සම්මතො භවං.

45.

මෙධාවීනම්පි හිංසන්ති, ඉසිං ධම්මගුණෙ රතං;

විතක්කා පාපකා රාජ, සුභා රාගූපසංහිතා.

46.

උප්පන්නායං සරීරජො, රාගො වණ්ණවිදූසනො තව;

තං පජහ භද්දමත්ථු තෙ, බහුන්නාසි මෙධාවිසම්මතො.

47.

තෙ අන්ධකාරකෙ [කරණෙ (සී. ස්යා. පී.)] කාමෙ, බහුදුක්ඛෙ මහාවිසෙ;

තෙසං මූලං ගවෙසිස්සං, ඡෙච්ඡං රාගං සබන්ධනං.

48.

ඉදං වත්වාන හාරිතො, ඉසි සච්චපරක්කමො;

කාමරාගං විරාජෙත්වා, බ්රහ්මලොකූපගො අහූති.

හරිතචජාතකං [හාරිතජාතකං (සී. පී.)] පඤ්චමං.

432. පදකුසලමාණවජාතකං (6)

49.

බහුස්සුතං චිත්තකථිං [චිත්තකථං (ස්යා. ක.)], ගඞ්ගා වහති පාටලිං [පාටලං (සී. පී.)];

වුය්හමානක භද්දන්තෙ, එකං මෙ දෙහි ගාථකං [ගීතකං (ක. අට්ඨ.)].

50.

යෙන සිඤ්චන්ති දුක්ඛිතං, යෙන සිඤ්චන්ති ආතුරං;

තස්ස මජ්ඣෙ මරිස්සාමි, ජාතං සරණතො භයං.

51.

යත්ථ බීජානි රූහන්ති, සත්තා යත්ථ පතිට්ඨිතා;

සා මෙ සීසං නිපීළෙති, ජාතං සරණතො භයං.

52.

යෙන භත්තානි පච්චන්ති, සීතං යෙන විහඤ්ඤති;

සො මං ඩහති [දය්හති (ක.)] ගත්තානි, ජාතං සරණතො භයං.

53.

යෙන භුත්තෙන [භත්තෙන (ස්යා. ක.)] යාපෙන්ති, පුථූ බ්රාහ්මණඛත්තියා;

සො මං භුත්තො බ්යාපාදෙති, ජාතං සරණතො භයං.

54.

ගිම්හානං පච්ඡිමෙ මාසෙ, වාතමිච්ඡන්ති පණ්ඩිතා;

සො මං [සො මෙ (සී. පී.)] භඤ්ජති ගත්තානි, ජාතං සරණතො භයං.

55.

යං නිස්සිතා ජගතිරුහං, ස්වායං අග්ගිං පමුඤ්චති;

දිසා භජථ වක්කඞ්ගා, ජාතං සරණතො භයං.

56.

යමානයිං සොමනස්සං, මාලිනිං චන්දනුස්සදං;

සා මං ඝරා නිච්ඡුභති [නීහරති (සී. ස්යා.)], ජාතං සරණතො භයං.

57.

යෙන ජාතෙන නන්දිස්සං, යස්ස ච භවමිච්ඡිසං;

සො මං ඝරා නිච්ඡුභති [නීහරති (සී. ස්යා.)], ජාතං සරණතො භයං.

58.

සුණන්තු මෙ ජානපදා, නෙගමා ච සමාගතා;

යතොදකං තදාදිත්තං, යතො ඛෙමං තතො භයං.

59.

රාජා විලුම්පතෙ රට්ඨං, බ්රාහ්මණො ච පුරොහිතො;

අත්තගුත්තා විහරථ, ජාතං සරණතො භයන්ති.

පදකුසලමාණවජාතකං ඡට්ඨං.

433. ලොමසකස්සපජාතකං (7)

60.

අස්ස ඉන්දසමො රාජ, අච්චන්තං අජරාමරො;

සචෙ ත්වං යඤ්ඤං යාජෙය්ය, ඉසිං ලොමසකස්සපං.

61.

සසමුද්දපරියායං, මහිං සාගරකුණ්ඩලං;

න ඉච්ඡෙ සහ නින්දාය, එවං සෙය්ය [සය්හ (සී. ස්යා. පී.)] විජානහි.

62.

ධිරත්ථු තං යසලාභං, ධනලාභඤ්ච බ්රාහ්මණ;

යා වුත්ති විනිපාතෙන, අධම්මචරණෙන වා.

63.

අපි චෙ පත්තමාදාය, අනගාරො පරිබ්බජෙ;

සායෙව ජීවිකා සෙය්යො, යා චාධම්මෙන එසනා.

64.

අපි චෙ පත්තමාදාය, අනගාරො පරිබ්බජෙ;

අඤ්ඤං අහිංසයං ලොකෙ, අපි රජ්ජෙන තං වරං.

65.

බලං චන්දො බලං සුරියො, බලං සමණබ්රාහ්මණා;

බලං වෙලා සමුද්දස්ස, බලාතිබලමිත්ථියො.

66.

යථා උග්ගතපං සන්තං, ඉසිං ලොමසකස්සපං;

පිතු අත්ථා චන්දවතී, වාජපෙය්යං [වාචපෙය්යං (පී. ක.)] අයාජයි.

67.

තං ලොභපකතං කම්මං, කටුකං කාමහෙතුකං;

තස්ස මූලං ගවෙසිස්සං, ඡෙච්ඡං රාගං සබන්ධනං.

68.

ධිරත්ථු කාමෙ සුබහූපි ලොකෙ, තපොව සෙය්යො කාමගුණෙහි රාජ;

තපො කරිස්සාමි පහාය කාමෙ, තවෙව රට්ඨං චන්දවතී ච හොතූති.

ලොමසකස්සපජාතකං සත්තමං.

434. චක්කවාකජාතකං (8)

69.

කාසායවත්ථෙ සකුණෙ වදාමි, දුවෙ දුවෙ නන්දමනෙ [නන්දිමනෙ (සී. පී.)] චරන්තෙ;

කං අණ්ඩජං අණ්ඩජා මානුසෙසු, ජාතිං පසංසන්ති තදිඞ්ඝ බ්රූථ.

70.

අම්හෙ මනුස්සෙසු මනුස්සහිංස, අනුබ්බතෙ [අනුපුබ්බකෙ (ක.)] චක්කවාකෙ වදන්ති;

කල්යාණභාවම්හෙ [භාව’ම්හ (සී. පී.)] දිජෙසු සම්මතා, අභිරූපා [අභීතරූපා (සී. ස්යා. පී.)] විචරාම අණ්ණවෙ. ( ) [(න ඝාසහෙතූපි කරොම පාපං) (ක.)]

71.

කිං අණ්ණවෙ කානි ඵලානි භුඤ්ජෙ, මංසං කුතො ඛාදථ චක්කවාකා;

කිං භොජනං භුඤ්ජථ වො අනොමා [අභිණ්හං (ක.)], බලඤ්ච වණ්ණො ච අනප්පරූපා [අනප්පරූපො (සී. ස්යා. පී.)].

72.

අණ්ණවෙ සන්ති ඵලානි ධඞ්ක, මංසං කුතො ඛාදිතුං චක්කවාකෙ;

සෙවාලභක්ඛම්හ [භක්ඛිම්හ (ක.)] අපාණභොජනා [අවාකභොජනා (සී. පී.)], න ඝාසහෙතූපි කරොම පාපං.

73.

න මෙ ඉදං රුච්චති චක්කවාක, අස්මිං භවෙ භොජනසන්නිකාසො;

අහොසි පුබ්බෙ තතො මෙ අඤ්ඤථා, ඉච්චෙව මෙ විමති එත්ථ ජාතා.

74.

අහම්පි මංසානි ඵලානි භුඤ්ජෙ, අන්නානි ච ලොණියතෙලියානි;

රසං මනුස්සෙසු ලභාමි භොත්තුං, සූරොව සඞ්ගාමමුඛං විජෙත්වා;

න ච මෙ තාදිසො වණ්ණො, චක්කවාක යථා තව.

75.

අසුද්ධභක්ඛොසි ඛණානුපාතී, කිච්ඡෙන තෙ ලබ්භති අන්නපානං;

න තුස්සසී රුක්ඛඵලෙහි ධඞ්ක, මංසානි වා යානි සුසානමජ්ඣෙ.

76.

යො සාහසෙන අධිගම්ම භොගෙ, පරිභුඤ්ජති ධඞ්ක ඛණානුපාතී;

තතො උපක්කොසති නං සභාවො, උපක්කුට්ඨො වණ්ණබලං ජහාති.

77.

අප්පම්පි චෙ නිබ්බුතිං භුඤ්ජතී යදි, අසාහසෙන අපරූපඝාතී [අසාහසෙනානුපඝාතිනො (ක.)];

බලඤ්ච වණ්ණො ච තදස්ස හොති, න හි සබ්බො ආහාරමයෙන වණ්ණොති.

චක්කවාකජාතකං අට්ඨමං.

435. හලිද්දිරාගජාතකං (9)

78.

සුතිතික්ඛං අරඤ්ඤම්හි, පන්තම්හි සයනාසනෙ;

යෙ ච ගාමෙ තිතික්ඛන්ති, තෙ උළාරතරා තයා.

79.

අරඤ්ඤා ගාමමාගම්ම, කිංසීලං කිංවතං අහං;

පුරිසං තාත සෙවෙය්යං, තං මෙ අක්ඛාහි පුච්ඡිතො.

80.

යො තෙ [යො තං (ස්යා. ජා. 1.4.190 අරඤ්ඤජාතකෙපි)] විස්සාසයෙ තාත, විස්සාසඤ්ච ඛමෙය්ය තෙ;

සුස්සූසී ච තිතික්ඛී ච, තං භජෙහි ඉතො ගතො.

81.

යස්ස කායෙන වාචාය, මනසා නත්ථි දුක්කටං;

උරසීව පතිට්ඨාය, තං භජෙහි ඉතො ගතො.

82.

යො ච ධම්මෙන චරති, චරන්තොපි න මඤ්ඤති;

විසුද්ධකාරිං සප්පඤ්ඤං, තං භජෙහි ඉතො ගතො.

83.

හලිද්දිරාගං කපිචිත්තං, පුරිසං රාගවිරාගිනං;

තාදිසං තාත මා සෙවි, නිම්මනුස්සම්පි චෙ සියා.

84.

ආසීවිසංව කුපිතං, මීළ්හලිත්තං මහාපථං;

ආරකා පරිවජ්ජෙහි, යානීව විසමං පථං.

85.

අනත්ථා තාත වඩ්ඪන්ති, බාලං අච්චුපසෙවතො;

මාස්සු බාලෙන සංගච්ඡි, අමිත්තෙනෙව සබ්බදා.

86.

තං තාහං තාත යාචාමි, කරස්සු වචනං මම;

මාස්සු බාලෙන සංගච්ඡි [සංගඤ්ඡි (සී. පී.)], දුක්ඛො බාලෙහි සඞ්ගමොති.

හලිද්දිරාගජාතකං නවමං.

436. සමුග්ගජාතකං (10)

87.

කුතො නු ආගච්ඡථ භො තයො ජනා, ස්වාගතා එථ [ස්වාගතං එත්ථ (සී. පී.)] නිසීදථාසනෙ;

කච්චිත්ථ භොන්තො කුසලං අනාමයං, චිරස්සමබ්භාගමනං හි වො ඉධ.

88.

අහමෙව එකො ඉධ මජ්ජ පත්තො, න චාපි මෙ දුතියො කොචි විජ්ජති;

කිමෙව සන්ධාය තෙ භාසිතං ඉසෙ, ‘‘කුතො නු ආගච්ඡථ භො තයො ජනා’’.

89.

තුවඤ්ච එකො භරියා ච තෙ පියා, සමුග්ගපක්ඛිත්තනිකිණ්ණමන්තරෙ;

සා රක්ඛිතා කුච්ඡිගතාව [කුච්ඡිගතා ච (ක.)] තෙ සදා, වායුස්ස [හරිස්ස (ක.)] පුත්තෙන සහා තහිං රතා.

90.

සංවිග්ගරූපො ඉසිනා වියාකතො [පබ්යාකතො (ක.), බ්යාකතො (ස්යා. පී.)], සො දානවො තත්ථ සමුග්ගමුග්ගිලි;

අද්දක්ඛි භරියං සුචි මාලධාරිනිං, වායුස්ස පුත්තෙන සහා තහිං රතං.

91.

සුදිට්ඨරූපමුග්ගතපානුවත්තිනා [සුදිට්ඨරූපුග්ගතපානුවත්තිනා (සී. ස්යා. පී.)], හීනා නරා යෙ පමදාවසං ගතා;

යථා හවෙ පාණරිවෙත්ථ රක්ඛිතා, දුට්ඨා මයී අඤ්ඤමභිප්පමොදයි.

92.

දිවා ච රත්තො ච මයා උපට්ඨිතා, තපස්සිනා ජොතිරිවා වනෙ වසං;

සා ධම්මමුක්කම්ම අධම්මමාචරි, අකිරියරූපො පමදාහි සන්ථවො.

93.

සරීරමජ්ඣම්හි ඨිතාතිමඤ්ඤහං, මය්හං අයන්ති අසතිං අසඤ්ඤතං;

සා ධම්මමුක්කම්ම අධම්මමාචරි, අකිරියරූපො පමදාහි සන්ථවො.

94.

සුරක්ඛිතං මෙති කථං නු විස්සසෙ, අනෙකචිත්තාසු න හත්ථි [අනෙකචිත්තා පුන හෙත්ථ (ක.)] රක්ඛණා;

එතා හි පාතාලපපාතසන්නිභා, එත්ථප්පමත්තො බ්යසනං නිගච්ඡති.

95.

තස්මා හි තෙ සුඛිනො වීතසොකා, යෙ මාතුගාමෙහි චරන්ති නිස්සටා;

එතං සිවං උත්තමමාභිපත්ථයං, න මාතුගාමෙහි කරෙය්ය සන්ථවන්ති.

සමුග්ගජාතකං දසමං.

437. පූතිමංසජාතකං (11)

96.

ඛො මෙ රුච්චති ආළි, පූතිමංසස්ස පෙක්ඛනා;

එතාදිසා සඛාරස්මා, ආරකා පරිවජ්ජයෙ.

97.

උම්මත්තිකා අයං වෙණී, වණ්ණෙති පතිනො සඛිං;

පජ්ඣායි [පජ්ඣාති (සී. පී.), පජ්ඣායති (සී. නිය්ය)] පටිගච්ඡන්තිං, ආගතං මෙණ්ඩ [මෙළ (සී. පී.)] මාතරං.

98.

ත්වං ඛොසි සම්ම උම්මත්තො, දුම්මෙධො අවිචක්ඛණො;

යො ත්වං [සො ත්වං (ස්යා.)] මතාලයං කත්වා, අකාලෙන විපෙක්ඛසි.

99.

න අකාලෙ විපෙක්ඛෙය්ය, කාලෙ පෙක්ඛෙය්ය පණ්ඩිතො;

පූතිමංසොව පජ්ඣායි [පජ්ඣාති (සී. පී.), පජ්ඣායති (සී. නිය්ය)], යො අකාලෙ විපෙක්ඛති.

100.

පියං ඛො ආළි මෙ හොතු, පුණ්ණපත්තං දදාහි මෙ;

පති සඤ්ජීවිතො මය්හං, එය්යාසි පියපුච්ඡිකා [පුච්ඡිතා (ස්යා. ක.)].

101.

පියං ඛො ආළි තෙ හොතු, පුණ්ණපත්තං දදාමි තෙ;

මහතා පරිවාරෙන [පරිහාරෙන (ස්යා.)], එස්සං [එසං (සී. පී.)] කයිරාහි [කයිරාසි (පී.)] භොජනං.

102.

කීදිසො තුය්හං පරිවාරො, යෙසං කාහාමි භොජනං;

කිංනාමකා ච තෙ සබ්බෙ, තං [තෙ (සී. ස්යා. පී.)] මෙ අක්ඛාහි පුච්ඡිතා.

103.

මාලියො චතුරක්ඛො ච, පිඞ්ගියො අථ ජම්බුකො;

එදිසො මය්හං පරිවාරො, තෙසං කයිරාහි [කයිරාසි (පී.)] භොජනං.

104.

නික්ඛන්තාය අගාරස්මා, භණ්ඩකම්පි විනස්සති;

ආරොග්යං ආළිනො වජ්ජං [වච්ඡං (?)], ඉධෙව වස මාගමාති.

පූතිමංසජාතකං එකාදසමං.

438. දද්දරජාතකං (12)

105.

යො තෙ පුත්තකෙ අඛාදි, දින්නභත්තො අදූසකෙ;

තස්මිං දාඨං නිපාතෙහි, මා තෙ මුච්චිත්ථ ජීවතො.

106.

ආකිණ්ණලුද්දො පුරිසො, ධාතිචෙලංව මක්ඛිතො;

පදෙසං තං න පස්සාමි, යත්ථ දාඨං නිපාතයෙ.

107.

අකතඤ්ඤුස්ස පොසස්ස, නිච්චං විවරදස්සිනො;

සබ්බං චෙ පථවිං දජ්ජා, නෙව නං අභිරාධයෙ.

108.

කින්නු සුබාහු තරමානරූපො, පච්චාගතොසි සහ මාණවෙන;

කිං කිච්චමත්ථං ඉධමත්ථි තුය්හං, අක්ඛාහි මෙ පුච්ඡිතො එතමත්ථං.

109.

යො තෙ සඛා දද්දරො සාධුරූපො, තස්ස වධං පරිසඞ්කාමි අජ්ජ;

පුරිසස්ස කම්මායතනානි සුත්වා, නාහං සුඛිං දද්දරං අජ්ජ මඤ්ඤෙ.

110.

කානිස්ස කම්මායතනානි අස්සු, පුරිසස්ස වුත්තිසමොධානතාය;

කං වා පටිඤ්ඤං පුරිසස්ස සුත්වා, පරිසඞ්කසි දද්දරං මාණවෙන.

111.

චිණ්ණා කලිඞ්ගා චරිතා වණිජ්ජා, වෙත්තාචරො සඞ්කුපථොපි චිණ්ණො;

නටෙහි චිණ්ණං සහ වාකුරෙහි [වාකරෙහි (පී. සී. නිය්ය), වාගුරෙහි (?)], දණ්ඩෙන යුද්ධම්පි සමජ්ජමජ්ඣෙ.

112.

බද්ධා කුලීකා [කුලිඞ්කා (සී. පී.)] මිතමාළ්හකෙන, අක්ඛා ජිතා [අක්ඛාචිතා (සී. අට්ඨ.)] සංයමො අබ්භතීතො;

අබ්බාහිතං [අප්පහිතං (සී. ස්යා.), අබ්බූහිතං (පී. සී. නිය්ය)] පුබ්බකං [පුප්ඵකං (සී. ස්යා.)] අඩ්ඪරත්තං, හත්ථා දඩ්ඪා පිණ්ඩපටිග්ගහෙන.

113.

තානිස්ස කම්මායතනානි අස්සු, පුරිසස්ස වුත්තිසමොධානතාය;

යථා අයං දිස්සති ලොමපිණ්ඩො, ගාවො හතා කිං පන දද්දරස්සාති.

දද්දරජාතකං ද්වාදසමං.

නවකනිපාතං නිට්ඨිතං.

තස්සුද්දානං –

වරගිජ්ඣ සමජ්ජන හංසවරො, නිධිසව්හය හාරිත පාටලිකො;

අජරාමර ධඞ්ක තිතික්ඛ කුතො, අථ ද්වාදස පෙක්ඛන දද්දරිභීති.

10. දසකනිපාතො

439. චතුද්වාරජාතකං (1)

1.

චතුද්වාරමිදං නගරං, ආයසං දළ්හපාකාරං;

ඔරුද්ධපටිරුද්ධොස්මි, කිං පාපං පකතං මයා.

2.

සබ්බෙ අපිහිතා ද්වාරා, ඔරුද්ධොස්මි යථා දිජො;

කිමාධිකරණං යක්ඛ, චක්කාභිනිහතො අහං.

3.

ලද්ධා සතසහස්සානි, අතිරෙකානි වීසති;

අනුකම්පකානං ඤාතීනං, වචනං සම්ම නාකරි.

4.

ලඞ්ඝිං සමුද්දං පක්ඛන්දි, සාගරං අප්පසිද්ධිකං;

චතුබ්භි අට්ඨජ්ඣගමා, අට්ඨාහිපි ච සොළස.

5.

සොළසාහි ච බාත්තිංස, අත්රිච්ඡං චක්කමාසදො;

ඉච්ඡාහතස්ස පොසස්ස, චක්කං භමති මත්ථකෙ.

6.

උපරිවිසාලා දුප්පූරා, ඉච්ඡා විසටගාමිනී [විසටගාමිනිං (පී. ක.)];

යෙ ච තං අනුගිජ්ඣන්ති, තෙ හොන්ති චක්කධාරිනො.

7.

බහුභණ්ඩං [බහුං භණ්ඩං (සී. පී.)] අවහාය, මග්ගං අප්පටිවෙක්ඛිය;

යෙසඤ්චෙතං අසඞ්ඛාතං, තෙ හොන්ති චක්කධාරිනො.

8.

කම්මං සමෙක්ඛෙ විපුලඤ්ච භොගං, ඉච්ඡං න සෙවෙය්ය අනත්ථසංහිතං;

කරෙය්ය වාක්යං අනුකම්පකානං, තං තාදිසං නාතිවත්තෙය්ය චක්කං.

9.

කීවචිරං නු මෙ යක්ඛ, චක්කං සිරසි ඨස්සති;

කති වස්සසහස්සානි, තං මෙ අක්ඛාහි පුච්ඡිතො.

10.

අතිසරො පච්චසරො [අච්චසරො (සී. ස්යා. පී.)], මිත්තවින්ද සුණොහි මෙ;

චක්කං තෙ සිරසි [සිරස්මි (ස්යා.)] මාවිද්ධං, න තං ජීවං පමොක්ඛසීති.

චතුද්වාරජාතකං පඨමං.

440. කණ්හජාතකං (2)

11.

කණ්හො වතායං පුරිසො, කණ්හං භුඤ්ජති භොජනං;

කණ්හෙ භූමිපදෙසස්මිං, න මය්හං මනසො පියො.

12.

න කණ්හො තචසා හොති, අන්තොසාරො හි බ්රාහ්මණො;

යස්මිං පාපානි කම්මානි, ස වෙ කණ්හො සුජම්පති.

13.

එතස්මිං තෙ සුලපිතෙ, පතිරූපෙ සුභාසිතෙ;

වරං බ්රාහ්මණ තෙ දම්මි, යං කිඤ්චි මනසිච්ඡසි.

14.

වරඤ්චෙ මෙ අදො සක්ක, සබ්බභූතානමිස්සර;

සුනික්කොධං සුනිද්දොසං, නිල්ලොභං වුත්තිමත්තනො;

නිස්නෙහමභිකඞ්ඛාමි, එතෙ මෙ චතුරො වරෙ.

15.

කිං නු කොධෙ වා [කොධෙව (සී. පී.)] දොසෙ වා, ලොභෙ ස්නෙහෙ ච බ්රාහ්මණ;

ආදීනවං ත්වං පස්සසි [සම්පස්සසි (සී. පී.)], තං මෙ අක්ඛාහි පුච්ඡිතො.

16.

අප්පො හුත්වා බහු හොති, වඩ්ඪතෙ සො අඛන්තිජො;

ආසඞ්ගී බහුපායාසො, තස්මා කොධං න රොචයෙ.

17.

දුට්ඨස්ස ඵරුසා [පඨමා (පී. සී. නිය්ය)] වාචා, පරාමාසො අනන්තරා;

තතො පාණි තතො දණ්ඩො, සත්ථස්ස පරමා ගති [පරාමසති (ක.)];

දොසො කොධසමුට්ඨානො, තස්මා දොසං න රොචයෙ.

18.

ආලොපසාහසාකාරා [සහසාකාරා (සී. ස්යා. පී.)], නිකතී වඤ්චනානි ච;

දිස්සන්ති ලොභධම්මෙසු, තස්මා ලොභං න රොචයෙ.

19.

ස්නෙහසඞ්ගථිතා [සඞ්ගධිතා (ක.), සඞ්ගන්තිතා (ස්යා.)] ගන්ථා, සෙන්ති මනොමයා පුථූ;

තෙ භුසං උපතාපෙන්ති, තස්මා ස්නෙහං න රොචයෙ.

20.

එතස්මිං තෙ සුලපිතෙ, පතිරූපෙ සුභාසිතෙ;

වරං බ්රාහ්මණ තෙ දම්මි, යං කිඤ්චි මනසිච්ඡසි.

21.

වරඤ්චෙ මෙ අදො සක්ක, සබ්බභූතානමිස්සර;

අරඤ්ඤෙ මෙ විහරතො, නිච්චං එකවිහාරිනො;

ආබාධා මා [න (ස්යා. පී.)] උප්පජ්ජෙය්යුං, අන්තරායකරා භුසා.

22.

එතස්මිං තෙ සුලපිතෙ, පතිරූපෙ සුභාසිතෙ;

වරං බ්රාහ්මණ තෙ දම්මි, යං කිඤ්චි මනසිච්ඡසි.

23.

වරඤ්චෙ මෙ අදො සක්ක, සබ්බභූතානමිස්සර;

න මනො වා සරීරං වා, මං-කතෙ සක්ක කස්සචි;

කදාචි උපහඤ්ඤෙථ, එතං සක්ක වරං වරෙති.

කණ්හජාතකං දුතියං.

441. චතුපොසථියජාතකං (3)

24.

යො කොපනෙය්යෙ න කරොති කොපං, න කුජ්ඣති සප්පුරිසො කදාචි;

කුද්ධොපි සො නාවිකරොති කොපං, තං වෙ නරං සමණමාහු [සමණං ආහු (සී.)] ලොකෙ.

25.

ඌනූදරො යො සහතෙ ජිඝච්ඡං, දන්තො තපස්සී මිතපානභොජනො;

ආහාරහෙතු න කරොති පාපං, තං වෙ නරං සමණමාහු ලොකෙ.

26.

ඛිඩ්ඩං රතිං විප්පජහිත්වාන සබ්බං, න චාලිකං භාසසි කිඤ්චි ලොකෙ;

විභූසට්ඨානා විරතො මෙථුනස්මා, තං වෙ නරං සමණමාහු ලොකෙ.

27.

පරිග්ගහං ලොභධම්මඤ්ච සබ්බං, යො වෙ පරිඤ්ඤාය පරිච්චජෙති;

දන්තං ඨිතත්තං අමමං නිරාසං, තං වෙ නරං සමණමාහු ලොකෙ.

28.

පුච්ඡාම කත්තාරමනොමපඤ්ඤං [මනොමපඤ්ඤ (ස්යා. ක.)], කථාසු නො විග්ගහො අත්ථි ජාතො;

ඡින්දජ්ජ කඞ්ඛං විචිකිච්ඡිතානි, තදජ්ජ [තයාජ්ජ (සී.)] කඞ්ඛං විතරෙමු සබ්බෙ.

29.

යෙ පණ්ඩිතා අත්ථදසා භවන්ති, භාසන්ති තෙ යොනිසො තත්ථ කාලෙ;

කථං නු කථානං අභාසිතානං, අත්ථං නයෙය්යුං කුසලා ජනින්දා.

30.

කථං හවෙ භාසති නාගරාජා, ගරුළො පන වෙනතෙය්යො කිමාහ;

ගන්ධබ්බරාජා පන කිං වදෙසි, කථං පන කුරූනං රාජසෙට්ඨො.

31.

ඛන්තිං හවෙ භාසති නාගරාජා, අප්පාහාරං ගරුළො වෙනතෙය්යො;

ගන්ධබ්බරාජා රතිවිප්පහානං, අකිඤ්චනං කුරූනං රාජසෙට්ඨො.

32.

සබ්බානි එතානි සුභාසිතානි, න හෙත්ථ දුබ්භාසිතමත්ථි කිඤ්චි;

යස්මිඤ්ච එතානි පතිට්ඨිතානි, අරාව නාභ්යා සුසමොහිතානි;

චතුබ්භි ධම්මෙහි සමඞ්ගිභූතං, තං වෙ නරං සමණමාහු ලොකෙ.

33.

තුවඤ්හි [තුවං නු (සී. පී.)] සෙට්ඨො ත්වමනුත්තරොසි, ත්වං ධම්මගූ ධම්මවිදූ සුමෙධො;

පඤ්ඤාය පඤ්හං සමධිග්ගහෙත්වා, අච්ඡෙච්ඡි ධීරො විචිකිච්ඡිතානි;

අච්ඡෙච්ඡි කඞ්ඛං විචිකිච්ඡිතානි, චුන්දො යථා නාගදන්තං ඛරෙන.

34.

නීලුප්පලාභං විමලං අනග්ඝං, වත්ථං ඉදං ධූමසමානවණ්ණං;

පඤ්හස්ස වෙය්යාකරණෙන තුට්ඨො, දදාමි තෙ ධම්මපූජාය ධීර.

35.

සුවණ්ණමාලං සතපත්තඵුල්ලිතං, සකෙසරං රත්නසහස්සමණ්ඩිතං;

පඤ්හස්ස වෙය්යාකරණෙන තුට්ඨො, දදාමි තෙ ධම්මපූජාය ධීර.

36.

මණිං අනග්ඝං රුචිරං පභස්සරං, කණ්ඨාවසත්තං [වසිතං (ක.)] මණිභූසිතං මෙ;

පඤ්හස්ස වෙය්යාකරණෙන තුට්ඨො, දදාමි තෙ ධම්මපූජාය ධීර.

37.

ගවං සහස්සං උසභඤ්ච නාගං, ආජඤ්ඤයුත්තෙ ච රථෙ දස ඉමෙ;

පඤ්හස්ස වෙය්යාකරණෙන තුට්ඨො, දදාමි තෙ ගාමවරානි සොළස.

38.

සාරිපුත්තො තදා නාගො, සුපණ්ණො පන කොලිතො;

ගන්ධබ්බරාජා අනුරුද්ධො, රාජා ආනන්ද පණ්ඩිතො;

විධුරො බොධිසත්තො ච, එවං ධාරෙථ ජාතකන්ති.

චතුපොසථියජාතකං තතියං.

442. සඞ්ඛජාතකං (4)

39.

බහුස්සුතො සුතධම්මොසි සඞ්ඛ, දිට්ඨා තයා සමණබ්රාහ්මණා ච;

අථක්ඛණෙ දස්සයසෙ විලාපං, අඤ්ඤො නු කො තෙ පටිමන්තකො මයා.

40.

සුබ්භූ [සුබ්භා (ස්යා.), සුම්භා, සුභ්මා (ක.)] සුභා සුප්පටිමුක්කකම්බු, පග්ගය්හ සොවණ්ණමයාය පාතියා;

‘‘භුඤ්ජස්සු භත්තං’’ ඉති මං වදෙති, සද්ධාවිත්තා [සද්ධාචිත්තා (සී. පී. ක.)], තමහං නොති බ්රූමි.

41.

එතාදිසං බ්රාහ්මණ දිස්වාන [දිස්ව (සී. පී.)] යක්ඛං, පුච්ඡෙය්ය පොසො සුඛමාසිසානො [සුඛමාසසානො (ස්යා.), සුඛමාසිසමානො (ක.)];

උට්ඨෙහි නං පඤ්ජලිකාභිපුච්ඡ, දෙවී නුසි ත්වං උද මානුසී නු.

42.

යං ත්වං සුඛෙනාභිසමෙක්ඛසෙ මං, භුඤ්ජස්සු භත්තං ඉති මං වදෙසි;

පුච්ඡාමි තං නාරි මහානුභාවෙ, දෙවී නුසි ත්වං උද මානුසී නු.

43.

දෙවී අහං සඞ්ඛ මහානුභාවා, ඉධාගතා සාගරවාරිමජ්ඣෙ;

අනුකම්පිකා නො ච පදුට්ඨචිත්තා, තවෙව අත්ථාය ඉධාගතාස්මි.

44.

ඉධන්නපානං සයනාසනඤ්ච, යානානි නානාවිවිධානි සඞ්ඛ;

සබ්බස්ස ත්යාහං පටිපාදයාමි, යං කිඤ්චි තුය්හං මනසාභිපත්ථිතං.

45.

යං කිඤ්චි යිට්ඨඤ්ච හුතඤ්ච [යිට්ඨංව හුතංව (සී. පී.)] මය්හං, සබ්බස්ස නො ඉස්සරා ත්වං සුගත්තෙ;

සුසොණි සුබ්භමු [සුබ්භු (සී.), සුබ්භා (ස්යා.)] සුවිලග්ගමජ්ඣෙ [සුවිලාකමජ්ඣෙ (ස්යා. පී. සී. අට්ඨ.), සුවිලාතමජ්ඣෙ (ක.)], කිස්ස මෙ කම්මස්ස අයං විපාකො.

46.

ඝම්මෙ පථෙ බ්රාහ්මණ එකභික්ඛුං, උග්ඝට්ටපාදං තසිතං කිලන්තං;

පටිපාදයී සඞ්ඛ උපාහනානි [උපාහනාහි (සී. පී.)], සා දක්ඛිණා කාමදුහා තවජ්ජ.

47.

සා හොතු නාවා ඵලකූපපන්නා, අනවස්සුතා එරකවාතයුත්තා;

අඤ්ඤස්ස යානස්ස න හෙත්ථ [න හත්ථි (පී.)] භූමි, අජ්ජෙව මං මොළිනිං පාපයස්සු.

48.

සා තත්ථ විත්තා සුමනා පතීතා, නාවං සුචිත්තං අභිනිම්මිනිත්වා;

ආදාය සඞ්ඛං පුරිසෙන සද්ධිං, උපානයී නගරං සාධුරම්මන්ති.

සඞ්ඛජාතකං චතුත්ථං.

443. චූළබොධිජාතකං (5)

49.

යො තෙ ඉමං විසාලක්ඛිං, පියං සම්හිතභාසිනිං [සම්මිල්ලභාසිනිං (සී. පී.), සම්මිල්ලහාසිනිං (ස්යා.)];

ආදාය බලා ගච්ඡෙය්ය, කිං නු කයිරාසි බ්රාහ්මණ.

50.

උප්පජ්ජෙ [උප්පජ්ජ (සී. පී.)] මෙ න මුච්චෙය්ය, න මෙ මුච්චෙය්ය ජීවතො;

රජංව විපුලා වුට්ඨි, ඛිප්පමෙව නිවාරයෙ [නිවාරයිං (ක.)].

51.

යං නු පුබ්බෙ විකත්ථිත්ථො [විකත්ථිතො (ක. සී. ස්යා. ක.)], බලම්හිව අපස්සිතො;

ස්වජ්ජ තුණ්හිකතො [තුණ්හිකතො (සී.), තුණ්හික්ඛකො (පී.)] දානි, සඞ්ඝාටිං සිබ්බමච්ඡසි.

52.

උප්පජ්ජි මෙ න මුච්චිත්ථ, න මෙ මුච්චිත්ථ ජීවතො;

රජංව විපුලා වුට්ඨි, ඛිප්පමෙව නිවාරයිං.

53.

කිං තෙ උප්පජ්ජි නො මුච්චි, කිං තෙ න මුච්චි ජීවතො;

රජංව විපුලා වුට්ඨි, කතමං ත්වං නිවාරයි.

54.

යම්හි ජාතෙ න පස්සති, අජාතෙ සාධු පස්සති;

සො මෙ උප්පජ්ජි නො මුච්චි, කොධො දුම්මෙධගොචරො.

55.

යෙන ජාතෙන නන්දන්ති, අමිත්තා දුක්ඛමෙසිනො;

සො මෙ උප්පජ්ජි නො මුච්චි, කොධො දුම්මෙධගොචරො.

56.

යස්මිඤ්ච ජායමානම්හි, සදත්ථං නාවබුජ්ඣති;

සො මෙ උප්පජ්ජි නො මුච්චි, කොධො දුම්මෙධගොචරො.

57.

යෙනාභිභූතො කුසලං ජහාති, පරක්කරෙ විපුලඤ්චාපි අත්ථං;

ස භීමසෙනො බලවා පමද්දී, කොධො මහාරාජ න මෙ අමුච්චථ.

58.

කට්ඨස්මිං මත්ථමානස්මිං [මන්ථමානස්මිං (පී.), මද්දමානස්මිං (ක.)], පාවකො නාම ජායති;

තමෙව කට්ඨං ඩහති, යස්මා සො ජායතෙ ගිනි.

59.

එවං මන්දස්ස පොසස්ස, බාලස්ස අවිජානතො;

සාරම්භා [සාරබ්භා (ක.)] ජායතෙ කොධො, සොපි තෙනෙව ඩය්හති.

60.

අග්ගීව තිණකට්ඨස්මිං, කොධො යස්ස පවඩ්ඪති;

නිහීයති තස්ස යසො, කාළපක්ඛෙව චන්දිමා.

61.

අනෙධො [අනින්ධො (සී. ක.), අනින්දො (ස්යා.)] ධූමකෙතූව, කොධො යස්සූපසම්මති;

ආපූරති තස්ස යසො, සුක්කපක්ඛෙව චන්දිමාති.

චූළබොධිජාතකං පඤ්චමං.

444. කණ්හදීපායනජාතකං (6)

62.

සත්තාහමෙවාහං පසන්නචිත්තො, පුඤ්ඤත්ථිකො ආචරිං [අචරිං (සී. ස්යා. පී.)] බ්රහ්මචරියං;

අථාපරං යං චරිතං මමෙදං [මම යිදං (ස්යා.), මමායිදං (පී.)], වස්සානි පඤ්ඤාස සමාධිකානි;

අකාමකො වාපි [වාහි (පී. ක.)] අහං චරාමි, එතෙන සච්චෙන සුවත්ථි හොතු;

හතං විසං ජීවතු යඤ්ඤදත්තො.

63.

යස්මා දානං නාභිනන්දිං කදාචි, දිස්වානහං අතිථිං වාසකාලෙ;

න චාපි මෙ අප්පියතං අවෙදුං, බහුස්සුතා සමණබ්රාහ්මණා ච.

අකාමකො වාපි අහං දදාමි, එතෙන සච්චෙන සුවත්ථි හොතු;

හතං විසං ජීවතු යඤ්ඤදත්තො.

64.

ආසීවිසො තාත පහූතතෙජො, යො තං අදංසී [අඩංසී (ස්යා.)] සචරා [බිලරා (සී.), පිළාරා (ස්යා.), පතරා (පී.)] උදිච්ච;

තස්මිඤ්ච මෙ අප්පියතාය අජ්ජ, පිතරි ච තෙ නත්ථි කොචි විසෙසො;

එතෙන සච්චෙන සුවත්ථි හොතු, හතං විසං ජීවතු යඤ්ඤදත්තො.

65.

සන්තා දන්තායෙව [දන්තා සන්තා යෙ ච (ස්යා. ක.)] පරිබ්බජන්ති, අඤ්ඤත්ර කණ්හා නත්ථාකාමරූපා [අනකාමරූපා (සී. ස්යා. පී.)];

දීපායන කිස්ස ජිගුච්ඡමානො, අකාමකො චරසි බ්රහ්මචරියං.

66.

සද්ධාය නික්ඛම්ම පුනං නිවත්තො, සො එළමූගොව බාලො [එළමූගො චපලො (ස්යා. ක.)] වතායං;

එතස්ස වාදස්ස ජිගුච්ඡමානො, අකාමකො චරාමි බ්රහ්මචරියං;

විඤ්ඤුප්පසත්ථඤ්ච සතඤ්ච ඨානං [විඤ්ඤූපසත්ථං වසිතං ච ඨානං (ක.)], එවම්පහං පුඤ්ඤකරො භවාමි.

67.

සමණෙ තුවං බ්රාහ්මණෙ අද්ධිකෙ ච, සන්තප්පයාසි අන්නපානෙන භික්ඛං;

ඔපානභූතංව ඝරං තව යිදං, අන්නෙන පානෙන උපෙතරූපං;

අථ කිස්ස වාදස්ස ජිගුච්ඡමානො, අකාමකො දානමිමං දදාසි.

68.

පිතරො ච මෙ ආසුං පිතාමහා ච, සද්ධා අහුං දානපතී වදඤ්ඤූ;

තං කුල්ලවත්තං අනුවත්තමානො, මාහං කුලෙ අන්තිමගන්ධනො [ගන්ධිනො (ස්යා. පී. ක.), ගන්ධිනී (සී.)] අහුං;

එතස්ස වාදස්ස ජිගුච්ඡමානො, අකාමකො දානමිමං දදාමි.

69.

දහරිං කුමාරිං අසමත්ථපඤ්ඤං, යං තානයිං ඤාතිකුලා සුගත්තෙ;

න චාපි මෙ අප්පියතං අවෙදි, අඤ්ඤත්ර කාමා පරිචාරයන්තා [පරිචාරයන්තී (සී. පී.)];

අථ කෙන වණ්ණෙන මයා තෙ භොති, සංවාසධම්මො අහු එවරූපො.

70.

ආරා දූරෙ නයිධ කදාචි අත්ථි, පරම්පරා නාම කුලෙ ඉමස්මිං;

තං කුල්ලවත්තං අනුවත්තමානා, මාහං කුලෙ අන්තිමගන්ධිනී අහුං;

එතස්ස වාදස්ස ජිගුච්ඡමානා, අකාමිකා පද්ධචරාම්හි [පට්ඨචරාම්හි (ස්යා. ක.)] තුය්හං.

71.

මණ්ඩබ්ය භාසිං යමභාසනෙය්යං [භාසිස්සං අභාසනෙය්යං (සී. ස්යා. පී.), භාසිස්ස’මභාසනෙය්යං (?)], තං ඛම්යතං පුත්තකහෙතු මජ්ජ;

පුත්තපෙමා න ඉධ පරත්ථි කිඤ්චි, සො නො අයං ජීවති යඤ්ඤදත්තොති.

කණ්හදීපායනජාතකං [මණ්ඩබ්යජාතකං (ස්යා. ක.)] ඡට්ඨං.

445. නිග්රොධජාතකං (7)

72.

න වාහමෙතං [න චාහමෙතං (සී.)] ජානාමි, කො වායං කස්ස වාති වා [චාති වා (සී.)];

යථා සාඛො චරි [වදී (සී. ස්යා. පී.)] එවං, නිග්රොධ කින්ති මඤ්ඤසි.

73.

තතො ගලවිනීතෙන, පුරිසා නීහරිංසු මං;

දත්වා මුඛපහාරානි, සාඛස්ස වචනංකරා.

74.

එතාදිසං දුම්මතිනා, අකතඤ්ඤුන දුබ්භිනා;

කතං අනරියං සාඛෙන, සඛිනා තෙ ජනාධිප.

75.

න වාහමෙතං ජානාමි, නපි මෙ කොචි සංසති;

යං මෙ ත්වං සම්ම අක්ඛාසි, සාඛෙන කාරණං [කඩ්ඪනං (සී. ස්යා.)] කතං.

76.

සඛීනං සාජීවකරො, මම සාඛස්ස චූභයං;

ත්වං නොසිස්සරියං දාතා, මනුස්සෙසු මහන්තතං;

තයාමා ලබ්භිතා ඉද්ධී, එත්ථ මෙ නත්ථි සංසයො.

77.

යථාපි බීජමග්ගිම්හි, ඩය්හති න විරූහති;

එවං කතං අසප්පුරිසෙ, නස්සති න විරූහති.

78.

කතඤ්ඤුම්හි ච පොසම්හි, සීලවන්තෙ අරියවුත්තිනෙ;

සුඛෙත්තෙ විය බීජානි, කතං තම්හි න නස්සති.

79.

ඉමං ජම්මං නෙකතිකං, අසප්පුරිසචින්තකං;

හනන්තු සාඛං සත්තීහි, නාස්ස ඉච්ඡාමි ජීවිතං.

80.

ඛමතස්ස මහාරාජ, පාණා න පටිආනයා [දුප්පටිආනයා (සී. ස්යා. පී.)];

ඛම දෙව අසප්පුරිසස්ස, නාස්ස ඉච්ඡාමහං වධං.

81.

නිග්රොධමෙව සෙවෙය්ය, න සාඛමුපසංවසෙ;

නිග්රොධස්මිං මතං සෙය්යො, යඤ්චෙ සාඛස්මි ජීවිතන්ති.

නිග්රොධජාතකං සත්තමං.

446. තක්කලජාතකං (8)

82.

තක්කලා සන්ති න ආලුවානි [ආලුපානි (සී. ස්යා. පී.)], න බිළාලියො න කළම්බානි තාත;

එකො අරඤ්ඤම්හි සුසානමජ්ඣෙ, කිමත්ථිකො තාත ඛණාසි කාසුං.

83.

පිතාමහො තාත සුදුබ්බලො තෙ, අනෙකබ්යාධීහි දුඛෙන ඵුට්ඨො;

තමජ්ජහං නිඛණිස්සාමි සොබ්භෙ, න හිස්ස තං ජීවිතං රොචයාමි.

84.

සඞ්කප්පමෙතං පටිලද්ධ පාපකං, අච්චාහිතං කම්ම කරොසි ලුද්දං;

මයාපි තාත පටිලච්ඡසෙ තුවං, එතාදිසං කම්ම ජරූපනීතො;

තං කුල්ලවත්තං අනුවත්තමානො, අහම්පි තං නිඛණිස්සාමි සොබ්භෙ.

85.

ඵරුසාහි වාචාහි පකුබ්බමානො, ආසජ්ජ මං ත්වං වදසෙ කුමාර;

පුත්තො මමං ඔරසකො සමානො, අහිතානුකම්පී මම ත්වංසි පුත්ත.

86.

තාහං [ත්යාහං (ස්යා.)] තාත අහිතානුකම්පී, හිතානුකම්පී තෙ අහම්පි [අහඤ්හි (ස්යා.)] තාත;

පාපඤ්ච තං කම්ම පකුබ්බමානං, අරහාමි නො වාරයිතුං තතො.

87.

යො මාතරං වා පිතරං සවිට්ඨ [මාතරං පිතරං වා වසිට්ඨ (සී. පී.)], අදූසකෙ හිංසති පාපධම්මො;

කායස්ස භෙදා අභිසම්පරායං, අසංසයං සො නිරයං උපෙති [පරෙති (සී. පී.)].

88.

යො මාතරං වා පිතරං සවිට්ඨ, අන්නෙන පානෙන උපට්ඨහාති;

කායස්ස භෙදා අභිසම්පරායං, අසංසයං සො සුගතිං උපෙති.

89.

න මෙ ත්වං පුත්ත අහිතානුකම්පී, හිතානුකම්පී මෙ [මම (?)] ත්වංසි පුත්ත;

අහඤ්ච තං මාතරා වුච්චමානො, එතාදිසං කම්ම කරොමි ලුද්දං.

90.

යා තෙ සා භරියා අනරියරූපා, මාතා මමෙසා සකියා ජනෙත්ති;

නිද්ධාපයෙ [නිද්ධාමසෙ (පී.)] තඤ්ච සකා අගාරා, අඤ්ඤම්පි තෙ සා දුඛමාවහෙය්ය.

91.

යා තෙ සා භරියා අනරියරූපා, මාතා මමෙසා සකියා ජනෙත්ති;

දන්තා කරෙණූව වසූපනීතා, සා පාපධම්මා පුනරාවජාතූති.

තක්කලජාතකං අට්ඨමං.

447. මහාධම්මපාලජාතකං (9)

92.

කිං තෙ වතං කිං පන බ්රහ්මචරියං, කිස්ස සුචිණ්ණස්ස අයං විපාකො;

අක්ඛාහි මෙ බ්රාහ්මණ එතමත්ථං, කස්මා නු තුම්හං දහරා න මිය්යරෙ [මීයරෙ (සී. පී.)].

93.

ධම්මං චරාම න මුසා භණාම, පාපානි කම්මානි පරිවජ්ජයාම [විවජ්ජයාම (සී. ස්යා. පී.)];

අනරියං පරිවජ්ජෙමු සබ්බං, තස්මා හි අම්හං දහරා න මිය්යරෙ.

94.

සුණොම ධම්මං අසතං සතඤ්ච, න චාපි ධම්මං අසතං රොචයාම;

හිත්වා අසන්තෙ න ජහාම සන්තෙ, තස්මා හි අම්හං දහරා න මිය්යරෙ.

95.

පුබ්බෙව දානා සුමනා භවාම, දදම්පි වෙ අත්තමනා භවාම;

දත්වාපි වෙ නානුතප්පාම පච්ඡා, තස්මා හි අම්හං දහරා න මිය්යරෙ.

96.

සමණෙ මයං බ්රාහ්මණෙ අද්ධිකෙ ච, වනිබ්බකෙ යාචනකෙ දලිද්දෙ;

අන්නෙන පානෙන අභිතප්පයාම, තස්මා හි අම්හං දහරා න මිය්යරෙ.

97.

මයඤ්ච භරියං නාතික්කමාම, අම්හෙ ච භරියා නාතික්කමන්ති;

අඤ්ඤත්ර තාහි බ්රහ්මචරියං චරාම, තස්මා හි අම්හං දහරා න මිය්යරෙ.

98.

පාණාතිපාතා විරමාම සබ්බෙ, ලොකෙ අදින්නං පරිවජ්ජයාම;

අමජ්ජපා නොපි මුසා භණාම, තස්මා හි අම්හං දහරා න මිය්යරෙ.

99.

එතාසු වෙ ජායරෙ සුත්තමාසු, මෙධාවිනො හොන්ති පහූතපඤ්ඤා;

බහුස්සුතා වෙදගුනො [වෙදගුණා (ස්යා. ක.)] ච හොන්ති, තස්මා හි අම්හං දහරා න මිය්යරෙ.

100.

මාතා පිතා ච [මාතා ච පිතා (ක.), මාතාපිතරා (ස්යා.)] භගිනී භාතරො ච, පුත්තා ච දාරා ච මයඤ්ච සබ්බෙ;

ධම්මං චරාම පරලොකහෙතු, තස්මා හි අම්හං දහරා න මිය්යරෙ.

101.

දාසා ච දාස්යො [දාස්සො (සී. පී.), දාසී (ස්යා.)] අනුජීවිනො ච, පරිචාරකා කම්මකරා ච සබ්බෙ;

ධම්මං චරන්ති පරලොකහෙතු, තස්මා හි අම්හං දහරා න මිය්යරෙ.

102.

ධම්මො හවෙ රක්ඛති ධම්මචාරිං, ධම්මො සුචිණ්ණො සුඛමාවහාති;

එසානිසංසො ධම්මෙ සුචිණ්ණෙ, න දුග්ගතිං ගච්ඡති ධම්මචාරී.

103.

ධම්මො හවෙ රක්ඛති ධම්මචාරිං, ඡත්තං මහන්තං විය වස්සකාලෙ;

ධම්මෙන ගුත්තො මම ධම්මපාලො, අඤ්ඤස්ස අට්ඨීනි සුඛී කුමාරොති.

මහාධම්මපාලජාතකං නවමං.

448. කුක්කුටජාතකං (10)

104.

නාස්මසෙ කතපාපම්හි, නාස්මසෙ අලිකවාදිනෙ;

නාස්මසෙ අත්තත්ථපඤ්ඤම්හි, අතිසන්තෙපි නාස්මසෙ.

105.

භවන්ති හෙකෙ පුරිසා, ගොපිපාසිකජාතිකා [ගොපිපාසකජාතිකා (සී. ස්යා. පී.)];

ඝසන්ති මඤ්ඤෙ මිත්තානි, වාචාය න ච කම්මුනා.

106.

සුක්ඛඤ්ජලිපග්ගහිතා, වාචාය පලිගුණ්ඨිතා;

මනුස්සඵෙග්ගූ නාසීදෙ, යස්මිං නත්ථි කතඤ්ඤුතා.

107.

හි අඤ්ඤඤ්ඤචිත්තානං, ඉත්ථීනං පුරිසාන වා;

නානාවිකත්වා [නානාව කත්වා (සී. පී.)] සංසග්ගං, තාදිසම්පි ච නාස්මසෙ [තාදිසම්පි න විස්සසෙ (ස්යා.)].

108.

අනරියකම්මමොක්කන්තං, අථෙතං [අත්ථෙතං (සී. ස්යා. පී.)] සබ්බඝාතිනං;

නිසිතංව පටිච්ඡන්නං, තාදිසම්පි ච නාස්මසෙ.

109.

මිත්තරූපෙනිධෙකච්චෙ, සාඛල්යෙන අචෙතසා;

විවිධෙහි උපායන්ති, තාදිසම්පි ච නාස්මසෙ.

110.

ආමිසං වා ධනං වාපි, යත්ථ පස්සති තාදිසො;

දුබ්භිං කරොති දුම්මෙධො, තඤ්ච හන්ත්වාන [ඣාත්වාන (සී. පී.), හිත්වාන (ස්යා.)] ගච්ඡති.

111.

මිත්තරූපෙන බහවො, ඡන්නා සෙවන්ති සත්තවො;

ජහෙ කාපුරිසෙ හෙතෙ, කුක්කුටො විය සෙනකං.

112.

යො ච [යොධ (ජා. 1.8.25 සුලසාජාතකෙ)] උප්පතිතං අත්ථං, න ඛිප්පමනුබුජ්ඣති;

අමිත්තවසමන්වෙති, පච්ඡා ච අනුතප්පති.

113.

යො ච උප්පතිතං අත්ථං, ඛිප්පමෙව නිබොධති;

මුච්චතෙ සත්තුසම්බාධා, කුක්කුටො විය සෙනකා;

114.

තං තාදිසං කූටමිවොඩ්ඩිතං වනෙ, අධම්මිකං නිච්චවිධංසකාරිනං;

ආරා විවජ්ජෙය්ය නරො විචක්ඛණො, සෙනං යථා කුක්කුටො වංසකානනෙති.

කුක්කුටජාතකං දසමං.

449. මට්ඨකුණ්ඩලීජාතකං (11)

115.

අලඞ්කතො මට්ඨකුණ්ඩලී [මට්ටකුණ්ඩලී (සී. පී.)], මාලධාරී [මාලභාරී (සී. පී.)] හරිචන්දනුස්සදො;

බාහා පග්ගය්හ කන්දසි, වනමජ්ඣෙ කිං දුක්ඛිතො තුවං.

116.

සොවණ්ණමයො පභස්සරො, උප්පන්නො රථපඤ්ජරො මම;

තස්ස චක්කයුගං න වින්දාමි, තෙන දුක්ඛෙන ජහාමි ජීවිතං.

117.

සොවණ්ණමයං මණීමයං, ලොහමයං අථ රූපියාමයං;

[ආචික්ඛ මෙ භද්දමාණව (වි. ව. 1209)] පාවද රථං කරිස්සාමි [කාරයාමි (සී. පී.)] තෙ [ආචික්ඛ මෙ භද්දමාණව (වි. ව. 1209)], චක්කයුගං පටිපාදයාමි තං.

118.

සො [අථ (ස්යා.)] මාණවො තස්ස පාවදි, චන්දිමසූරියා [චන්දිමසූරියා (ස්යා.)] උභයෙත්ථ භාතරො [දිස්සරෙ (වි. ව. 1210)];

සොවණ්ණමයො රථො මම, තෙන චක්කයුගෙන සොභති.

119.

බාලො ඛො ත්වංසි මාණව, යො ත්වං පත්ථයසෙ අපත්ථියං;

මඤ්ඤාමි තුවං මරිස්සසි, න හි ත්වං ලච්ඡසි චන්දසූරියෙ.

120.

ගමනාගමනම්පි දිස්සති, වණ්ණධාතු උභයෙත්ථ වීථියො;

පෙතො පන නෙව දිස්සති, කො නු ඛො [කො නිධ (වි. ව. 1212)] කන්දතං බාල්යතරො.

121.

සච්චං ඛො වදෙසි මාණව, අහමෙව කන්දතං බාල්යතරො;

චන්දං විය දාරකො රුදං, පෙතං කාලකතාභිපත්ථයෙ.

122.

ආදිත්තං වත මං සන්තං, ඝතසිත්තංව පාවකං;

වාරිනා විය ඔසිඤ්චං, සබ්බං නිබ්බාපයෙ දරං.

123.

අබ්බහී [අබ්බුහි (ස්යා.), අබ්භුළ්හං (ක.)] වත මෙ සල්ලං, යමාසි හදයස්සිතං [සොකං හදයනිස්සිතං (වි. ව. 1215)];

යො මෙ සොකපරෙතස්ස, පුත්තසොකං අපානුදි.

124.

සොහං අබ්බූළ්හසල්ලොස්මි, වීතසොකො අනාවිලො;

න සොචාමි න රොදාමි, තව සුත්වාන මාණවාති.

මට්ඨකුණ්ඩලීජාතකං එකාදසමං.

450. බිලාරකොසියජාතකං (12)

125.

අපචන්තාපි දිච්ඡන්ති, සන්තො ලද්ධාන භොජනං;

කිමෙව ත්වං පචමානො, යං න දජ්ජා න තං සමං.

126.

මච්ඡෙරා ච පමාදා ච, එවං දානං න දිය්යති;

පුඤ්ඤං ආකඞ්ඛමානෙන, දෙය්යං හොති විජානතා.

127.

යස්සෙව භීතො න දදාති මච්ඡරී, තදෙවාදදතො භයං;

ජිඝච්ඡා ච පිපාසා ච, යස්ස භායති මච්ඡරී;

තමෙව බාලං ඵුසති, අස්මිං ලොකෙ පරම්හි ච.

128.

තස්මා විනෙය්ය මච්ඡෙරං, දජ්ජා දානං මලාභිභූ;

පුඤ්ඤානි පරලොකස්මිං, පතිට්ඨා හොන්ති පාණිනං.

129.

දුද්දදං දදමානානං, දුක්කරං කම්ම කුබ්බතං;

අසන්තො නානුකුබ්බන්ති, සතං ධම්මො දුරන්නයො.

130.

තස්මා සතඤ්ච අසතං [අසතඤ්ච (සී. ස්යා. පී.)], නානා හොති ඉතො ගති;

අසන්තො නිරයං යන්ති, සන්තො සග්ගපරායනා.

131.

අප්පස්මෙකෙ [අප්පම්පෙකෙ (ස්යා.)] පවෙච්ඡන්ති, බහුනෙකෙ න දිච්ඡරෙ;

අප්පස්මා දක්ඛිණා දින්නා, සහස්සෙන සමං මිතා.

132.

ධම්මං චරෙ යොපි සමුඤ්ඡකං චරෙ, දාරඤ්ච පොසං දදමප්පකස්මිං [දදං අප්පකස්මිපි (පී.)];

සතං සහස්සානං සහස්සයාගිනං, කලම්පි නාග්ඝන්ති තථාවිධස්ස තෙ.

133.

කෙනෙස යඤ්ඤො විපුලො මහග්ඝතො [මහග්ගතො (සං. නි. 1.32)], සමෙන දින්නස්ස න අග්ඝමෙති;

කථං සතං සහස්සානං [කථං සහස්සානං (සී. ස්යා. පී.)] සහස්සයාගිනං, කලම්පි නාග්ඝන්ති තථාවිධස්ස තෙ.

134.

දදන්ති හෙකෙ විසමෙ නිවිට්ඨා, ඡෙත්වා [ඣත්වා (සී. පී.), ඝත්වා (ස්යා.)] වධිත්වා අථ සොචයිත්වා;

සා දක්ඛිණා අස්සුමුඛා සදණ්ඩා, සමෙන දින්නස්ස න අග්ඝමෙති;

එවං සතං සහස්සානං [එවං සහස්සානං (සී. ස්යා. පී.)] සහස්සයාගිනං, කලම්පි නාග්ඝන්ති තථාවිධස්ස තෙති.

බිලාරකොසියජාතකං ද්වාදසමං.

451. චක්කවාකජාතකං (13)

135.

වණ්ණවා අභිරූපොසි, ඝනො සඤ්ජාතරොහිතො;

චක්කවාක සුරූපොසි, විප්පසන්නමුඛින්ද්රියො.

136.

පාඨීනං පාවුසං මච්ඡං, බලජං [වාලජං (සී. පී.), බලජ්ජං (ස්යා.)] මුඤ්ජරොහිතං;

ගඞ්ගාය තීරෙ නිසින්නො [ගඞ්ගාතීරෙ නිසින්නොසි (ස්යා. ක.)], එවං භුඤ්ජසි භොජනං.

137.

න වාහමෙතං [සබ්බත්ථපි සමානං] භුඤ්ජාමි, ජඞ්ගලානොදකානි වා;

අඤ්ඤත්ර සෙවාලපණකා, එතං [අඤ්ඤං (ස්යා.)] මෙ සම්ම භොජනං.

138.

වාහමෙතං සද්දහාමි, චක්කවාකස්ස භොජනං;

අහම්පි සම්ම භුඤ්ජාමි, ගාමෙ ලොණියතෙලියං.

139.

මනුස්සෙසු කතං භත්තං, සුචිං මංසූපසෙචනං;

ච මෙ තාදිසො වණ්ණො, චක්කවාක යථා තුවං.

140.

සම්පස්සං අත්තනි වෙරං, හිංසයං [හිංසාය (ස්යා. පී. ක.)] මානුසිං පජං;

උත්රස්තො ඝසසී භීතො, තෙන වණ්ණො තවෙදිසො.

141.

සබ්බලොකවිරුද්ධොසි, ධඞ්ක පාපෙන කම්මුනා;

ලද්ධො පිණ්ඩො න පීණෙති, තෙන වණ්ණො තවෙදිසො.

142.

අහම්පි [අහඤ්ච (?)] සම්ම භුඤ්ජාමි, අහිංසං සබ්බපාණිනං;

අප්පොස්සුක්කො නිරාසඞ්කී, අසොකො අකුතොභයො.

143.

සො කරස්සු ආනුභාවං, වීතිවත්තස්සු සීලියං;

අහිංසාය චර ලොකෙ, පියො හොහිසි මංමිව.

144.

යො න හන්ති න ඝාතෙති, න ජිනාති න ජාපයෙ;

මෙත්තංසො සබ්බභූතෙසු, වෙරං තස්ස න කෙනචීති.

චක්කවාකජාතකං තෙරසමං.

452. භූරිපඤ්ඤජාතකං (14)

145.

සච්චං කිර ත්වං අපි [ත්වම්පි (සී.), තුවම්පි (ස්යා.), ත්වං අසි (ක.)] භූරිපඤ්ඤ, යා තාදිසී සීරි ධිතී මතී ච;

න තායතෙභාවවසූපනිතං, යො යවකං භුඤ්ජසි අප්පසූපං.

146.

සුඛං දුක්ඛෙන පරිපාචයන්තො, කාලා කාලං විචිනං ඡන්දඡන්නො;

අත්ථස්ස ද්වාරානි අවාපුරන්තො, තෙනාහං තුස්සාමි යවොදනෙන.

147.

කාලඤ්ච ඤත්වා අභිජීහනාය, මන්තෙහි අත්ථං පරිපාචයිත්වා;

විජම්භිස්සං සීහවිජම්භිතානි, තායිද්ධියා දක්ඛසි මං පුනාපි.

148.

සුඛීපි හෙකෙ [සුඛී හි එකෙ (සී.), සුඛීති හෙකෙ (?)] න කරොන්ති පාපං, අවණ්ණසංසග්ගභයා පුනෙකෙ;

පහූ සමානො විපුලත්ථචින්තී, කිංකාරණා මෙ න කරොසි දුක්ඛං.

149.

න පණ්ඩිතා අත්තසුඛස්ස හෙතු, පාපානි කම්මානි සමාචරන්ති;

දුක්ඛෙන ඵුට්ඨා ඛලිතාපි සන්තා, ඡන්දා ච දොසා න ජහන්ති ධම්මං.

150.

යෙන කෙනචි වණ්ණෙන, මුදුනා දාරුණෙන වා;

උද්ධරෙ දීනමත්තානං, පච්ඡා ධම්මං සමාචරෙ.

151.

යස්ස රුක්ඛස්ස ඡායාය, නිසීදෙය්ය සයෙය්ය වා;

න තස්ස සාඛං භඤ්ජෙය්ය, මිත්තදුබ්භො හි පාපකො.

152.

යස්සාපි [යස්ස හි (සී. ක.)] ධම්මං පුරිසො [මනුජො (සී.)] විජඤ්ඤා, යෙ චස්ස කඞ්ඛං විනයන්ති සන්තො;

තං හිස්ස දීපඤ්ච පරායනඤ්ච, න තෙන මෙත්තිං ජරයෙථ පඤ්ඤො.

153.

අලසො ගිහී කාමභොගී න සාධු, අසඤ්ඤතො පබ්බජිතො න සාධු;

රාජා න සාධු අනිසම්මකාරී, යො පණ්ඩිතො කොධනො තං න සාධු.

154.

නිසම්ම ඛත්තියො කයිරා, නානිසම්ම දිසම්පති;

නිසම්මකාරිනො රාජ, යසො කිත්ති ච වඩ්ඪතීති.

භූරිපඤ්ඤජාතකං චුද්දසමං.

453. මහාමඞ්ගලජාතකං (15)

155.

කිංසු නරො ජප්පමධිච්චකාලෙ, කං වා විජ්ජං කතමං වා සුතානං;

සො මච්චො අස්මිඤ්ච [අස්මිංව (පී.)] පරම්හි ලොකෙ, කථං කරො සොත්ථානෙන ගුත්තො.

156.

යස්ස දෙවා පිතරො ච සබ්බෙ, සරීසපා [සිරිංසපා (සී. ස්යා. පී.)] සබ්බභූතානි චාපි;

මෙත්තාය නිච්චං අපචිතානි හොන්ති, භූතෙසු වෙ සොත්ථානං තදාහු.

157.

යො සබ්බලොකස්ස නිවාතවුත්ති, ඉත්ථීපුමානං සහදාරකානං;

ඛන්තා දුරුත්තානමප්පටිකූලවාදී, අධිවාසනං සොත්ථානං තදාහු.

158.

යො නාවජානාති සහායමිත්තෙ [සහායමත්තෙ (සී. පී.)], සිප්පෙන කුල්යාහි ධනෙන ජච්චා;

රුචිපඤ්ඤො අත්ථකාලෙ මතීමා [මුතීමා (සී. පී.)], සහායෙසු වෙ සොත්ථානං තදාහු.

159.

මිත්තානි වෙ යස්ස භවන්ති සන්තො, සංවිස්සත්ථා අවිසංවාදකස්ස;

න මිත්තදුබ්භී සංවිභාගී ධනෙන, මිත්තෙසු වෙ සොත්ථානං තදාහු.

160.

යස්ස භරියා තුල්යවයා සමග්ගා, අනුබ්බතා ධම්මකාමා පජාතා [සජාතා (ක.)];

කොලිනියා සීලවතී පතිබ්බතා, දාරෙසු වෙ සොත්ථානං තදාහු.

161.

යස්ස රාජා භූතපති [භූතපතී (සී. ස්යා. පී.)] යසස්සී, ජානාති සොචෙය්යං පරක්කමඤ්ච;

අද්වෙජ්ඣතා සුහදයං මමන්ති, රාජූසු වෙ සොත්ථානං තදාහු.

162.

අන්නඤ්ච පානඤ්ච දදාති සද්ධො, මාලඤ්ච ගන්ධඤ්ච විලෙපනඤ්ච;

පසන්නචිත්තො අනුමොදමානො, සග්ගෙසු වෙ සොත්ථානං තදාහු.

163.

යමරියධම්මෙන පුනන්ති වුද්ධා, ආරාධිතා සමචරියාය සන්තො;

බහුස්සුතා ඉසයො සීලවන්තො, අරහන්තමජ්ඣෙ සොත්ථානං තදාහු.

164.

එතානි ඛො සොත්ථානානි ලොකෙ, විඤ්ඤුප්පසත්ථානි සුඛුද්රයානි [සුඛින්ද්රියානි (පී.)];

තානීධ සෙවෙථ නරො සපඤ්ඤො, න හි මඞ්ගලෙ කිඤ්චනමත්ථි සච්චන්ති.

මහාමඞ්ගලජාතකං පන්නරසමං.

454. ඝටපණ්ඩිතජාතකං (16)

165.

උට්ඨෙහි කණ්හ කිං සෙසි, කො අත්ථො සුපනෙන තෙ;

යොපි තුය්හං [තායං (පී.)] සකො භාතා, හදයං චක්ඛු ච [චක්ඛුංව (පී.)] දක්ඛිණං;

තස්ස වාතා බලීයන්ති, ඝටො ජප්පති [සසං ජප්පති (?)] කෙසව.

166.

තස්ස තං වචනං සුත්වා, රොහිණෙය්යස්ස කෙසවො;

තරමානරූපො වුට්ඨාසි, භාතුසොකෙන අට්ටිතො.

167.

කිං නු උම්මත්තරූපොව, කෙවලං ද්වාරකං ඉමං;

සසො සසොති ලපසි, කො නු තෙ සසමාහරි.

168.

සොවණ්ණමයං මණීමයං, ලොහමයං අථ රූපියාමයං;

සඞ්ඛසිලාපවාළමයං, කාරයිස්සාමි තෙ සසං.

169.

සන්ති අඤ්ඤෙපි සසකා, අරඤ්ඤෙ වනගොචරා;

තෙපි තෙ ආනයිස්සාමි, කීදිසං සසමිච්ඡසි.

170.

චාහමෙතෙ [න චාහමෙතං (සී.), න වාහමෙතෙ (ස්යා.), න වාහමෙතං (පී.)] ඉච්ඡාමි, යෙ සසා පථවිස්සිතා [පඨවිංසිතා (සී. ස්යා. පී.)];

චන්දතො සසමිච්ඡාමි, තං මෙ ඔහර කෙසව.

171.

සො නූන මධුරං ඤාති, ජීවිතං විජහිස්සසි;

අපත්ථියං යො පත්ථයසි, චන්දතො සසමිච්ඡසි.

172.

එවං චෙ කණ්හ ජානාසි, යදඤ්ඤමනුසාසසි;

කස්මා පුරෙ මතං පුත්තං, අජ්ජාපි මනුසොචසි.

173.

යං න ලබ්භා මනුස්සෙන, අමනුස්සෙන වා පුන [පන (පෙ. ව. 215)];

ජාතො මෙ මා මරී පුත්තො, කුතො ලබ්භා අලබ්භියං.

174.

න මන්තා මූලභෙසජ්ජා, ඔසධෙහි ධනෙන වා;

සක්කා ආනයිතුං කණ්හ, යං පෙතමනුසොචසි.

175.

යස්ස එතාදිසා අස්සු, අමච්චා පුරිසපණ්ඩිතා;

යථා නිජ්ඣාපයෙ අජ්ජ, ඝටො පුරිසපණ්ඩිතො.

176.

ආදිත්තං වත මං සන්තං, ඝතසිත්තංව පාවකං;

වාරිනා විය ඔසිඤ්චං, සබ්බං නිබ්බාපයෙ දරං.

177.

අබ්බහී වත මෙ සල්ලං, යමාසි හදයස්සිතං;

යො මෙ සොකපරෙතස්ස, පුත්තසොකං අපානුදි.

178.

සොහං අබ්බූළ්හසල්ලොස්මි, වීතසොකො අනාවිලො;

න සොචාමි න රොදාමි, තව සුත්වාන මාණව [භාතික (පෙ. ව. 224)].

179.

එවං කරොන්ති සප්පඤ්ඤා, යෙ හොන්ති අනුකම්පකා;

නිවත්තයන්ති සොකම්හා, ඝටො ජෙට්ඨංව භාතරන්ති.

ඝටපණ්ඩිතජාතකං සොළසමං.

දසකනිපාතං නිට්ඨිතං.

තස්සුද්දානං –

දළ්හ කණ්හ ධනඤ්ජය සඞ්ඛවරො, රජ සත්තහ කස්ස ච [සත්තාහසසාඛ (ස්යා.)] තක්කලිනා;

ධම්මං කුක්කුට කුණ්ඩලි භොජනදා, චක්කවාක සුභූරිස සොත්ථි ඝටොති.

11. එකාදසකනිපාතො

455. මාතුපොසකජාතකං (1)

1.

තස්ස නාගස්ස විප්පවාසෙන, විරූළ්හා සල්ලකී ච කුටජා ච;

කුරුවින්දකරවීරා [කරවරා (සී. ස්යා.)] තිසසාමා ච, නිවාතෙ පුප්ඵිතා ච කණිකාරා.

2.

කොචිදෙව සුවණ්ණකායුරා, නාගරාජං භරන්ති පිණ්ඩෙන;

යත්ථ රාජා රාජකුමාරො වා, කවචමභිහෙස්සති අඡම්භිතො [අසම්භීතො (සී. ස්යා. පී.)].

3.

ගණ්හාහි නාග කබළං, මා නාග කිසකො භව;

බහූනි රාජකිච්චානි, තානි [යානි (සී. පී.)] නාග කරිස්සසි.

4.

සා නූනසා කපණිකා, අන්ධා අපරිණායිකා;

ඛාණුං පාදෙන ඝට්ටෙති, ගිරිං චණ්ඩොරණං පති.

5.

කා නු තෙ සා මහානාග, අන්ධා අපරිණායිකා;

ඛාණුං පාදෙන ඝට්ටෙති, ගිරිං චණ්ඩොරණං පති.

6.

මාතා මෙ සා මහාරාජ, අන්ධා අපරිණායිකා;

ඛාණුං පාදෙන ඝට්ටෙති, ගිරිං චණ්ඩොරණං පති.

7.

මුඤ්චථෙතං මහානාගං, යොයං භරති මාතරං;

සමෙතු මාතරා නාගො, සහ සබ්බෙහි ඤාතිභි.

8.

මුත්තො ච බන්ධනා නාගො, මුත්තමාදාය කුඤ්ජරො [කාසිරාජෙන පෙසිතො (සී. ස්යා.), මුත්තො දාමාතො කුඤ්ජරො (පී. සී. නිය්ය)];

මුහුත්තං අස්සාසයිත්වා [විස්සමිත්වාන (සී.)], අගමා යෙන පබ්බතො.

9.

තතො සො නළිනිං [නිලිනං (ස්යා.)] ගන්ත්වා, සීතං කුඤ්ජරසෙවිතං;

සොණ්ඩායූදකමාහත්වා [මාහිත්වා (ස්යා. ක.)], මාතරං අභිසිඤ්චථ.

10.

කොය අනරියො දෙවො, අකාලෙනපි වස්සති [අකාලෙන පවස්සති (සී. ස්යා.), අකාලෙන’තිවස්සති (පී.)];

ගතො මෙ අත්රජො පුත්තො, යො මය්හං පරිචාරකො.

11.

උට්ඨෙහි අම්ම කිං සෙසි, ආගතො ත්යාහමත්රජො;

මුත්තොම්හි කාසිරාජෙන, වෙදෙහෙන යසස්සිනා.

12.

චිරං ජීවතු සො රාජා, කාසීනං රට්ඨවඩ්ඪනො;

යො මෙ පුත්තං පමොචෙසි, සදා වුද්ධාපචායිකන්ති.

මාතුපොසකජාතකං පඨමං.

456. ජුණ්හජාතකං (2)

13.

සුණොහි මය්හං වචනං ජනින්ද, අත්ථෙන ජුණ්හම්හි ඉධානුපත්තො;

න බ්රාහ්මණෙ අද්ධිකෙ තිට්ඨමානෙ, ගන්තබ්බ [ගන්තබ්ය (ක.)] මාහු ද්විපදින්ද [දිපදාන (සී. පී.), ද්විපදාන (ස්යා.)] සෙට්ඨ.

14.

සුණොමි තිට්ඨාමි වදෙහි බ්රහ්මෙ, යෙනාසි [යෙනාපි (ස්යා. ක.)] අත්ථෙන ඉධානුපත්තො;

කං වා ත්වමත්ථං මයි පත්ථයානො, ඉධාගමා බ්රහ්මෙ තදිඞ්ඝ බ්රූහි.

15.

දදාහි මෙ ගාමවරානි පඤ්ච, දාසීසතං සත්ත ගවංසතානි;

පරොසහස්සඤ්ච සුවණ්ණනික්ඛෙ, භරියා ච මෙ සාදිසී ද්වෙ දදාහි.

16.

තපො නු තෙ බ්රාහ්මණ භිංසරූපො, මන්තා නු තෙ බ්රාහ්මණ චිත්තරූපා;

යක්ඛා නු [යක්ඛා ව (සී. පී.)] තෙ අස්සවා සන්ති කෙචි, අත්ථං වා මෙ අභිජානාසි කත්තං.

17.

මෙ තපො අත්ථි න චාපි මන්තා, යක්ඛාපි මෙ අස්සවා නත්ථි කෙචි;

අත්ථම්පි තෙ නාභිජානාමි කත්තං, පුබ්බෙ ච ඛො [පුබ්බෙව ඛො (ස්යා. ක.)] සඞ්ගතිමත්තමාසි.

18.

පඨමං ඉදං දස්සනං ජානතො මෙ, න තාභිජානාමි ඉතො පුරත්ථා;

අක්ඛාහි මෙ පුච්ඡිතො එතමත්ථං, කදා කුහිං වා අහු සඞ්ගමො නො.

19.

ගන්ධාරරාජස්ස පුරම්හි රම්මෙ, අවසිම්හසෙ තක්කසීලායං දෙව;

තත්ථන්ධකාරම්හි තිමීසිකායං [තිමිස්සිකායං (සී. අට්ඨ.), තිමිස්සකායං (ස්යා.)], අංසෙන අංසං සමඝට්ටයිම්හ.

20.

තෙ තත්ථ ඨත්වාන උභො ජනින්ද, සාරාණියං [සාරණීයං (ක.)] වීතිසාරයිම්හ [වීතිසාරිම්හ (සී. ස්යා. පී.)] තත්ථ;

සායෙව නො සඞ්ගතිමත්තමාසි, තතො න පච්ඡා න පුරෙ අහොසි.

21.

යදා කදාචි මනුජෙසු බ්රහ්මෙ, සමාගමො සප්පුරිසෙන හොති;

න පණ්ඩිතා සඞ්ගතිසන්ථවානි, පුබ්බෙ කතං වාපි විනාසයන්ති.

22.

බාලාව [බාලා ච (සී. ස්යා. පී.)] ඛො සඞ්ගතිසන්ථවානි, පුබ්බෙ කතං වාපි විනාසයන්ති;

බහුම්පි බාලෙසු කතං විනස්සති, තථා හි බාලා අකතඤ්ඤුරූපා.

23.

ධීරා ච ඛො සඞ්ගතිසන්ථවානි, පුබ්බෙ කතං වාපි න නාසයන්ති;

අප්පම්පි ධීරෙසු කතං න නස්සති, තථා හි ධීරා සුකතඤ්ඤුරූපා.

24.

දදාමි තෙ ගාමවරානි පඤ්ච, දාසීසතං සත්ත ගවංසතානි;

පරොසහස්සඤ්ච සුවණ්ණනික්ඛෙ, භරියා ච තෙ සාදිසී ද්වෙ දදාමි.

25.

එවං සතං හොති සමෙච්ච රාජ, නක්ඛත්තරාජාරිව තාරකානං;

ආපූරතී කාසිපතී තථාහං, තයාපි මෙ සඞ්ගමො අජ්ජ ලද්ධොති.

ජුණ්හජාතකං දුතියං.

457. ධම්මදෙවපුත්තජාතකං (3)

26.

යසොකරො පුඤ්ඤකරොහමස්මි, සදාත්ථුතො සමණබ්රාහ්මණානං;

මග්ගාරහො දෙවමනුස්සපූජිතො, ධම්මො අහං දෙහි අධම්ම මග්ගං.

27.

අධම්මයානං දළ්හමාරුහිත්වා, අසන්තසන්තො බලවාහමස්මි;

ස කිස්ස හෙතුම්හි තවජ්ජ දජ්ජං, මග්ගං අහං ධම්ම අදින්නපුබ්බං.

28.

ධම්මො හවෙ පාතුරහොසි පුබ්බෙ, පච්ඡා අධම්මො උදපාදි ලොකෙ;

ජෙට්ඨො ච සෙට්ඨො ච සනන්තනො ච, උය්යාහි ජෙට්ඨස්ස කනිට්ඨ මග්ගා.

29.

න යාචනාය නපි පාතිරූපා, න අරහතා [න අරහති (සී. පී.), අරහති (ක.)] තෙහං දදෙය්යං මග්ගං;

යුද්ධඤ්ච නො හොතු උභින්නමජ්ජ, යුද්ධම්හි යො ජෙස්සති තස්ස මග්ගො.

30.

සබ්බා දිසා අනුවිසටොහමස්මි, මහබ්බලො අමිතයසො අතුල්යො;

ගුණෙහි සබ්බෙහි උපෙතරූපො, ධම්මො අධම්ම ත්වං කථං විජෙස්සසි.

31.

ලොහෙන වෙ හඤ්ඤති ජාතරූපං, න ජාතරූපෙන හනන්ති ලොහං;

සචෙ අධම්මො හඤ්ඡති [හඤ්ඤති (සී. ස්යා.), හඤ්ඤිති (කත්ථචි)] ධම්මමජ්ජ, අයො සුවණ්ණං විය දස්සනෙය්යං.

32.

සචෙ තුවං යුද්ධබලො අධම්ම [යුද්ධබලො’සි’ධම්ම (ක. සී.), යුද්ධබලො’ස’ධම්ම (පී.)], න තුය්හ වුඩ්ඪා [වද්ධා (සී. පී.)] ච ගරූ ච අත්ථි;

මග්ගඤ්ච තෙ දම්මි පියාප්පියෙන, වාචාදුරුත්තානිපි තෙ ඛමාමි.

33.

ඉදඤ්ච සුත්වා වචනං අධම්මො, අවංසිරො පතිතො උද්ධපාදො;

‘‘යුද්ධත්ථිකො චෙ න ලභාමි යුද්ධං’’, එත්තාවතා හොති හතො අධම්මො.

34.

ඛන්තීබලො යුද්ධබලං විජෙත්වා, හන්ත්වා අධම්මං නිහනිත්ව [විහනිත්වා (ක.)] භූම්යා;

පායාසි විත්තො [චිත්තො (ස්යා.)] අභිරුය්හ සන්දනං, මග්ගෙනෙව අතිබලො සච්චනික්කමො.

35.

මාතා පිතා සමණබ්රාහ්මණා ච, අසම්මානිතා යස්ස සකෙ අගාරෙ;

ඉධෙව නික්ඛිප්ප සරීරදෙහං, කායස්ස භෙදා නිරයං වජන්ති තෙ [වජන්ති (සී. පී.)];

යථා අධම්මො පතිතො අවංසිරො.

36.

මාතා පිතා සමණබ්රාහ්මණා ච, සුසම්මානිතා යස්ස සකෙ අගාරෙ;

ඉධෙව නික්ඛිප්ප සරීරදෙහං, කායස්ස භෙදා සුගතිං වජන්ති තෙ;

යථාපි ධම්මො අභිරුය්හ සන්දනන්ති.

ධම්මදෙවපුත්තජාතකං [ධම්මජාතකං (සී. පී.)] තතියං.

458. උදයජාතකං (4)

37.

එකා නිසින්නා සුචි සඤ්ඤතූරූ, පාසාදමාරුය්හ අනින්දිතඞ්ගී;

යාචාමි තං කින්නරනෙත්තචක්ඛු, ඉමෙකරත්තිං උභයො වසෙම.

38.

ඔකිණ්ණන්තරපරිඛං, දළ්හමට්ටාලකොට්ඨකං;

රක්ඛිතං ඛග්ගහත්ථෙහි, දුප්පවෙසමිදං පුරං.

39.

දහරස්ස යුවිනො චාපි, ආගමො ච න විජ්ජති;

අථ කෙන නු වණ්ණෙන, සඞ්ගමං ඉච්ඡසෙ මයා.

40.

යක්ඛොහමස්මි කල්යාණි, ආගතොස්මි තවන්තිකෙ [තවන්තිකං (සී. පී.)];

ත්වං මං නන්දය [නන්දස්සු (ස්යා. ක.)] භද්දන්තෙ, පුණ්ණකංසං දදාමි තෙ.

41.

දෙවං ව යක්ඛං අථ වා මනුස්සං, න පත්ථයෙ උදයමතිච්ච අඤ්ඤං;

ගච්ඡෙව ත්වං යක්ඛ මහානුභාව, මා චස්සු ගන්ත්වා පුනරාවජිත්ථ.

42.

යා සා රති උත්තමා කාමභොගිනං, යං හෙතු සත්තා විසමං චරන්ති;

මා තං රතිං ජීයි තුවං සුචිම්හි තෙ, දදාමි තෙ රූපියං කංසපූරං.

43.

නාරිං නරො නිජ්ඣපයං ධනෙන, උක්කංසතී යත්ථ කරොති ඡන්දං;

විපච්චනීකො තව දෙවධම්මො, පච්චක්ඛතො ථොකතරෙන එසි.

44.

ආයු ච වණ්ණො ච [ආයුං ච වණ්ණං ච (ක. සී. පී.)] මනුස්සලොකෙ, නිහීයති මනුජානං සුග්ගත්තෙ;

තෙනෙව වණ්ණෙන ධනම්පි තුය්හං, නිහීයති ජිණ්ණතරාසි අජ්ජ.

45.

එවං මෙ පෙක්ඛමානස්ස, රාජපුත්ති යසස්සිනි;

හායතෙව තව [හායතෙ වත තෙ (සී. ස්යා. ක.), හායතෙව තතො (පී.)] වණ්ණො, අහොරත්තානමච්චයෙ.

46.

ඉමිනාව ත්වං වයසා, රාජපුත්ති සුමෙධසෙ;

බ්රහ්මචරියං චරෙය්යාසි, භිය්යො වණ්ණවතී සියා.

47.

දෙවා න ජීරන්ති යථා මනුස්සා, ගත්තෙසු තෙසං වලියො න හොන්ති;

පුච්ඡාමි තං යක්ඛ මහානුභාව, කථං නු දෙවාන [කථං න දෙවානං (පී.)] සරීරදෙහො.

48.

දෙවා න ජීරන්ති යථා මනුස්සා, ගත්තෙසු තෙසං වලියො න හොන්ති;

සුවෙ සුවෙ භිය්යතරොව [භිය්යතරො ච (ක.)] තෙසං, දිබ්බො ච වණ්ණො විපුලා ච භොගා.

49.

කිංසූධ භීතා ජනතා අනෙකා, මග්ගො ච නෙකායතනං පවුත්තො;

පුච්ඡාමි තං යක්ඛ මහානුභාව, කත්ථට්ඨිතො පරලොකං න භායෙ.

50.

වාචං මනඤ්ච පණිධාය සම්මා, කායෙන පාපානි අකුබ්බමානො;

බහුන්නපානං ඝරමාවසන්තො, සද්ධො මුදූ සංවිභාගී වදඤ්ඤූ;

සඞ්ගාහකො සඛිලො සණ්හවාචො, එත්ථට්ඨිතො පරලොකං න භායෙ.

51.

අනුසාසසි මං යක්ඛ, යථා මාතා යථා පිතා;

උළාරවණ්ණං පුච්ඡාමි, කො නු ත්වමසි සුබ්රහා.

52.

උදයොහමස්මි කල්යාණි, සඞ්කරත්තා ඉධාගතො [සඞ්ගරත්ථා ඉධාගතො (සී. පී.), සඞ්ගරත්ථායිධාගතො (ස්යා.)];

ආමන්ත ඛො තං ගච්ඡාමි, මුත්තොස්මි තව සඞ්කරා [සඞ්ගරා (සී. ස්යා. පී.)].

53.

සචෙ ඛො ත්වං උදයොසි, සඞ්කරත්තා ඉධාගතො;

අනුසාස මං රාජපුත්ත, යථාස්ස පුන සඞ්ගමො.

54.

අතිපතති [අධිපතතී (සී. පී.)] වයො ඛණො තථෙව, ඨානං නත්ථි ධුවං චවන්ති සත්තා;

පරිජිය්යති අද්ධුවං සරීරං, උදයෙ මා පමාද [මා පමාදං (සී.)] චරස්සු ධම්මං.

55.

කසිණා පථවී ධනස්ස පූරා, එකස්සෙව සියා අනඤ්ඤධෙය්යා;

තඤ්චාපි ජහති [ජහාති (සී. ස්යා. පී.), ජහාතී (?)] අවීතරාගො, උදයෙ මා පමාද චරස්සු ධම්මං.

56.

මාතා ච පිතා ච භාතරො ච, භරියා යාපි ධනෙන හොති කීතා [භරියාපි ධනෙන හොන්ති අතිත්තා (ක.)];

තෙ චාපි ජහන්ති අඤ්ඤමඤ්ඤං, උදයෙ මා පමාද චරස්සු ධම්මං.

57.

කායො පරභොජනන්ති ඤත්වා [කායො ච පරභොජනං විදිත්වා (ක.)], සංසාරෙ සුගතිඤ්ච දුග්ගතිඤ්ච [සුගතී ච දුග්ගතී ච (සී. ස්යා. පී.), සුග්ගතිං දුග්ගතිඤ්ච (ක.)];

ඉත්තරවාසොති ජානියාන, උදයෙ මා පමාද චරස්සු ධම්මං.

58.

සාධු භාසතියං [භාසතයං (සී. පී.)] යක්ඛො, අප්පං මච්චාන ජීවිතං;

කසිරඤ්ච පරිත්තඤ්ච, තඤ්ච දුක්ඛෙන සංයුතං;

සාහං එකා පබ්බජිස්සාමි, හිත්වා කාසිං සුරුන්ධනන්ති.

උදයජාතකං චතුත්ථං.

459. පානීයජාතකං (5)

59.

මිත්තො මිත්තස්ස පානීයං, අදින්නං පරිභුඤ්ජිසං;

තෙන පච්ඡා විජිගුච්ඡිං, තං පාපං පකතං මයා;

මා පුන අකරං පාපං, තස්මා පබ්බජිතො අහං.

60.

පරදාරඤ්ච දිස්වාන, ඡන්දො මෙ උදපජ්ජථ [උපපජ්ජථ (ස්යා. ක.)];

තෙන පච්ඡා විජිගුච්ඡිං, තං පාපං පකතං මයා;

මා පුන අකරං පාපං, තස්මා පබ්බජිතො අහං.

61.

පිතරං මෙ මහාරාජ, චොරා අගණ්හු [අගණ්හුං (සී. පී.), අගණ්හි (ක.)] කානනෙ;

තෙසාහං පුච්ඡිතො ජානං, අඤ්ඤථා නං වියාකරිං.

62.

තෙන පච්ඡා විජිගුච්ඡිං, තං පාපං පකතං මයා;

මා පුන අකරං පාපං, තස්මා පබ්බජිතො අහං.

63.

පාණාතිපාතමකරුං, සොමයාගෙ උපට්ඨිතෙ;

තෙසාහං සමනුඤ්ඤාසිං, තෙන පච්ඡා විජිගුච්ඡිං.

64.

තං පාපං පකතං මයා, මා පුන අකරං පාපං;

තස්මා පබ්බජිතො අහං.

65.

සුරාමෙරයමාධුකා [මධුකා (සී. ස්යා. පී.)], යෙ ජනා පඨමාසු නො;

බහූනං තෙ අනත්ථාය, මජ්ජපානමකප්පයුං.

66.

තෙසාහං සමනුඤ්ඤාසිං, තෙන පච්ඡා විජිගුච්ඡිං;

තං පාපං පකතං මයා, මා පුන අකරං පාපං;

තස්මා පබ්බජිතො අහං.

67.

ධිරත්ථු සුබහූ කාමෙ, දුග්ගන්ධෙ බහුකණ්ටකෙ;

යෙ අහං පටිසෙවන්තො, නාලභිං තාදිසං සුඛං.

68.

මහස්සාදා සුඛා කාමා, නත්ථි කාමා පරං [කාමපරං (සී. පී.)] සුඛං;

යෙ කාමෙ පටිසෙවන්ති, සග්ගං තෙ උපපජ්ජරෙ.

69.

අප්පස්සාදා දුඛා කාමා, නත්ථි කාමා පරං දුඛං;

යෙ කාමෙ පටිසෙවන්ති, නිරයං තෙ උපපජ්ජරෙ.

70.

අසී යථා සුනිසිතො, නෙත්තිංසොව සුපායිකො [සුපාසිතො (ක. සී. නිය්ය), සුපායිතො (ක. අට්ඨ.)];

සත්තීව උරසි ඛිත්තා, කාමා දුක්ඛතරා තතො.

71.

අඞ්ගාරානංව ජලිතං, කාසුං සාධිකපොරිසං;

ඵාලංව දිවසංතත්තං, කාමා දුක්ඛතරා තතො.

72.

විසං යථා හලාහලං, තෙලං පක්කුථිතං [උක්කට්ඨිතං (සී. පී.), පක්කුට්ඨිතං (ස්යා.)] යථා;

තම්බලොහ [තම්පලොහං (ස්යා.)] විලීනංව, කාමා දුක්ඛතරා තතොති.

පානීයජාතකං පඤ්චමං.

460. යුධඤ්චයජාතකං (6)

73.

මිත්තාමච්චපරිබ්යූළ්හං [පරිබ්බූළ්හං (සී. පී.)], අහං වන්දෙ රථෙසභං;

පබ්බජිස්සාමහං රාජ [පබ්බජිස්සං මහාරාජ (සී. පී.)], තං දෙවො අනුමඤ්ඤතු.

74.

සචෙ තෙ ඌනං කාමෙහි, අහං පරිපූරයාමි [අහංව පූරයාමි (ක.)] තෙ;

යො තං හිංසති වාරෙමි, මා පබ්බජ [පබ්බජි (පී.)] යුධඤ්චය [යුධඤ්ජය (සී. ස්යා.), යුවඤ්ජය (පී.)].

75.

මත්ථි ඌනං කාමෙහි, හිංසිතා මෙ න විජ්ජති;

දීපඤ්ච කාතුමිච්ඡාමි, යං ජරා නාභිකීරති.

76.

පුත්තො වා පිතරං යාචෙ, පිතා වා පුත්තමොරසං;

නෙගමො තං යාචෙ [නෙගමො යාචතෙ (සී. ස්යා. පී.)] තාත, මා පබ්බජ යුධඤ්චය.

77.

මා මං දෙව නිවාරෙහි, පබ්බජන්තං රථෙසභ;

මාහං කාමෙහි සම්මත්තො, ජරාය වසමන්වගූ.

78.

අහං තං තාත යාචාමි, අහං පුත්ත නිවාරයෙ;

චිරං තං දට්ඨුමිච්ඡාමි, මා පබ්බජ යුධඤ්චය.

79.

උස්සාවොව තිණග්ගම්හි, සූරියුග්ගමනං පති;

එවමායු මනුස්සානං, මා මං අම්ම නිවාරය.

80.

තරමානො ඉමං යානං, ආරොපෙතු [තරමානා ඉමං යානං, ආරොපෙන්තු (සී. පී.)] රථෙසභ;

මා මෙ මාතා තරන්තස්ස, අන්තරායකරා අහු.

81.

අභිධාවථ භද්දන්තෙ, සුඤ්ඤං හෙස්සති රම්මකං;

යුධඤ්චයො අනුඤ්ඤාතො, සබ්බදත්තෙන රාජිනා.

82.

යොහු සෙට්ඨො සහස්සස්ස [මනුස්සානං (ස්යා.), සහස්සානං (ක.)], යුවා කඤ්චනසන්නිභො;

සොයං කුමාරො පබ්බජිතො, කාසායවසනො බලී.

83.

උභො කුමාරා පබ්බජිතා, යුධඤ්චයො යුධිට්ඨිලො;

පහාය මාතාපිතරො, සඞ්ගං ඡෙත්වාන මච්චුනොති.

යුධඤ්චයජාතකං ඡට්ඨං.

461. දසරථජාතකං (7)

84.

එථ ලක්ඛණ සීතා ච, උභො ඔතරථොදකං;

එවායං භරතො ආහ, ‘‘රාජා දසරථො මතො’’.

85.

කෙන රාමප්පභාවෙන, සොචිතබ්බං න සොචසි;

පිතරං කාලකතං [කාලඞ්කතං (ක.)] සුත්වා, න තං පසහතෙ දුඛං.

86.

යං න සක්කා නිපාලෙතුං, පොසෙන ලපතං බහුං;

ස කිස්ස විඤ්ඤූ මෙධාවී, අත්තානමුපතාපයෙ.

87.

දහරා ච හි වුද්ධා ච [යෙ වුද්ධා (සී. අට්ඨ.), යෙ වුඩ්ඪා (ස්යා.)], යෙ බාලා යෙ ච පණ්ඩිතා;

අඩ්ඪා චෙව දලිද්දා ච, සබ්බෙ මච්චුපරායණා.

88.

ඵලානමිව පක්කානං, නිච්චං පතනතො භයං;

එවං ජාතාන මච්චානං, නිච්ච මරණතො භයං.

89.

සායමෙකෙ න දිස්සන්ති, පාතො දිට්ඨා බහුජ්ජනා;

පාතො එකෙ න දිස්සන්ති, සායං දිට්ඨා බහුජ්ජනා.

90.

පරිදෙවයමානො චෙ, කිඤ්චිදත්ථං උදබ්බහෙ;

සම්මූළ්හො හිංසමත්තානං, කයිරා තං විචක්ඛණො.

91.

කිසො විවණ්ණො භවති, හිංසමත්තානමත්තනො [මත්තනා (සී. අට්ඨ. සු. නි. 590)];

න තෙන පෙතා පාලෙන්ති, නිරත්ථා පරිදෙවනා.

92.

යථා සරණමාදිත්තං, වාරිනා පරිනිබ්බයෙ [වාරිනාවනිබ්බාපයෙ (ස්යා. ක.)];

එවම්පි ධීරො සුතවා, මෙධාවී පණ්ඩිතො නරො;

ඛිප්පමුප්පතිතං සොකං, වාතො තූලංව ධංසයෙ.

93.

මච්චො එකොව [එකොව මච්චො (සී. ස්යා. පී.)] අච්චෙති, එකොව ජායතෙ කුලෙ;

සංයොගපරමාත්වෙව, සම්භොගා සබ්බපාණිනං.

94.

තස්මා හි ධීරස්ස බහුස්සුතස්ස, සම්පස්සතො ලොකමිමං පරඤ්ච;

අඤ්ඤාය ධම්මං හදයං මනඤ්ච, සොකා මහන්තාපි න තාපයන්ති.

95.

සොහං දස්සඤ්ච භොක්ඛඤ්ච, භරිස්සාමි ච [සොහං යසඤ්ච භොගඤ්ච, භරියාපි ච (ස්යා. ක.)] ඤාතකෙ;

සෙසඤ්ච පාලයිස්සාමි, කිච්චමෙතං [කිච්චමෙවං (පී.)] විජානතො.

96.

දස වස්සසහස්සානි, සට්ඨි වස්සසතානි ච;

කම්බුගීවො මහාබාහු, රාමො රජ්ජමකාරයීති.

දසරථජාතකං සත්තමං.

462. සංවරජාතකං (8)

97.

ජානන්තො නො මහාරාජ, තව සීලං ජනාධිපො;

ඉමෙ කුමාරෙ පූජෙන්තො, න තං කෙනචි මඤ්ඤථ.

98.

තිට්ඨන්තෙ නො මහාරාජෙ, අදු [ආදු (සී. පී.), ආදූ (ස්යා.)] දෙවෙ දිවඞ්ගතෙ;

ඤාතී තං සමනුඤ්ඤිංසු, සම්පස්සං අත්ථමත්තනො.

99.

කෙන සංවරවත්තෙන, සඤ්ජාතෙ අභිතිට්ඨසි;

කෙන තං නාතිවත්තන්ති, ඤාතිසඞ්ඝා සමාගතා.

100.

රාජපුත්ත උසූයාමි [රාජපුත්ත නුස්සුය්යාමි (ක.)], සමණානං මහෙසිනං;

සක්කච්චං තෙ නමස්සාමි, පාදෙ වන්දාමි තාදිනං.

101.

තෙ මං ධම්මගුණෙ යුත්තං, සුස්සූසමනුසූයකං;

සමණා මනුසාසන්ති [සමනුසාසන්ති (සී. ස්යා. පී.)], ඉසී ධම්මගුණෙ රතා.

102.

තෙසාහං වචනං සුත්වා, සමණානං මහෙසිනං;

න කිඤ්චි අතිමඤ්ඤාමි, ධම්මෙ මෙ නිරතො මනො.

103.

හත්ථාරොහා අනීකට්ඨා, රථිකා පත්තිකාරකා;

තෙසං [තෙසු (පී.)] නප්පටිබන්ධාමි, නිවිට්ඨං [නිබද්ධං (සී. පී.)] භත්තවෙතනං.

104.

මහාමත්තා ච මෙ අත්ථි, මන්තිනො පරිචාරකා;

බාරාණසිං වොහරන්ති, බහුමංසසුරොදකං.

105.

අථොපි වාණිජා ඵීතා, නානාරට්ඨෙහි ආගතා;

තෙසු මෙ විහිතා රක්ඛා, එවං ජානාහුපොසථ.

106.

ධම්මෙන කිර ඤාතීනං, රජ්ජං කාරෙහි සංවර;

මෙධාවී පණ්ඩිතො චාසි [චාපි (සී. පී.)], අථොපි ඤාතිනං හිතො.

107.

තං තං ඤාතිපරිබ්යූළ්හං, නානාරතනමොචිතං;

අමිත්තා නප්පසහන්ති, ඉන්දංව අසුරාධිපොති.

සංවරජාතකං අට්ඨමං.

463. සුප්පාරකජාතකං (9)

108.

උම්මුජ්ජන්ති නිමුජ්ජන්ති, මනුස්සා ඛුරනාසිකා;

සුප්පාරකං තං පුච්ඡාම, සමුද්දො කතමො අයං.

109.

කුරුකච්ඡා [භරුකච්ඡා (සී. ස්යා. පී. අට්ඨ.)] පයාතානං, වාණිජානං ධනෙසිනං;

නාවාය විප්පනට්ඨාය, ඛුරමාලීති වුච්චති.

110.

යථා අග්ගීව සුරියොව [අග්ගි සුරියො ච (ස්යා.), අග්ගීව සූරියො (ක.)], සමුද්දො පටිදිස්සති;

සුප්පාරකං තං පුච්ඡාම, සමුද්දො කතමො අයං.

111.

කුරුකච්ඡා පයාතානං, වාණිජානං ධනෙසිනං;

නාවාය විප්පනට්ඨාය, අග්ගිමාලීති වුච්චති.

112.

යථා දධීව ඛීරංව [දධි ච ඛීරං ච (ස්යා.), එවමුපරිපි], සමුද්දො පටිදිස්සති;

සුප්පාරකං තං පුච්ඡාම, සමුද්දො කතමො අයං.

113.

කුරුකච්ඡා පයාතානං, වාණිජානං ධනෙසිනං;

නාවාය විප්පනට්ඨාය, දධිමාලීති [ඛීරමාලීති (ක.)] වුච්චති.

114.

යථා කුසොව සස්සොව, සමුද්දො පටිදිස්සති;

සුප්පාරකං තං පුච්ඡාම, සමුද්දො කතමො අයං.

115.

කුරුකච්ඡා පයාතානං, වාණිජානං ධනෙසිනං;

නාවාය විප්පනට්ඨාය, කුසමාලීති වුච්චති.

116.

යථා නළොව වෙළූව, සමුද්දො පටිදිස්සති;

සුප්පාරකං තං පුච්ඡාම, සමුද්දො කතමො අයං.

117.

කුරුකච්ඡා පයාතානං, වාණිජානං ධනෙසිනං;

නාවාය විප්පනට්ඨාය, නළමාලීති වුච්චති.

118.

මහබ්භයො භිංසනකො, සද්දො සුය්යතිමානුසො [සමුද්දො සුය්යත’මානුසො (සී. පී. අට්ඨ.)];

යථා සොබ්භො පපාතොව, සමුද්දො පටිදිස්සති;

සුප්පාරකං තං පුච්ඡාම, සමුද්දො කතමො අයං.

119.

කුරුකච්ඡා පයාතානං, වාණිජානං ධනෙසිනං;

නාවාය විප්පනට්ඨාය, බළවාමුඛීති [වළභාමුඛීති (සී. ස්යා.), බලවාමුඛීති (ස්යා. ක.)] වුච්චති.

120.

යතො සරාමි අත්තානං, යතො පත්තොස්මි විඤ්ඤුතං;

නාභිජානාමි සඤ්චිච්ච, එකපාණම්පි හිංසිතං;

එතෙන සච්චවජ්ජෙන, සොත්ථිං නාවා නිවත්තතූති.

සුප්පාරකජාතකං නවමං.

එකාදසකනිපාතං නිට්ඨිතං.

තස්සුද්දානං –

සිරිමාතුසුපොසකනාගවරො, පුන ජුණ්හක ධම්මමුදයවරො;

අථ පානි යුධඤ්චයකො ච, දසරථ සංවර පාරගතෙන නවාති.

12. ද්වාදසකනිපාතො

464. චූළකුණාලජාතකං (1)

1.

ලුද්ධානං [ඛුද්දානං (සී. ස්යා. පී.)] ලහුචිත්තානං, අකතඤ්ඤූන දුබ්භිනං;

නාදෙවසත්තො පුරිසො, ථීනං සද්ධාතුමරහති.

2.

න තා පජානන්ති කතං න කිච්චං, න මාතරං පිතරං භාතරං වා;

අනරියා සමතික්කන්තධම්මා, සස්සෙව චිත්තස්ස වසං වජන්ති.

3.

චිරානුවුට්ඨම්පි [චිරානුවුත්ථම්පි (සී. පී.)] පියං මනාපං, අනුකම්පකං පාණසමම්පි භත්තුං [සන්තං (සී. ස්යා. පී.)];

ආවාසු කිච්චෙසු ච නං ජහන්ති, තස්මාහමිත්ථීනං න විස්සසාමි.

4.

ථීනඤ්හි චිත්තං යථා වානරස්ස, කන්නප්පකන්නං යථා රුක්ඛඡායා;

චලාචලං හදයමිත්ථියානං, චක්කස්ස නෙමි විය පරිවත්තති.

5.

යදා තා පස්සන්ති සමෙක්ඛමානා, ආදෙය්යරූපං පුරිසස්ස විත්තං;

සණ්හාහි වාචාහි නයන්ති මෙනං, කම්බොජකා ජලජෙනෙව අස්සං.

6.

යදා න පස්සන්ති සමෙක්ඛමානා, ආදෙය්යරූපං පුරිසස්ස විත්තං;

සමන්තතො නං පරිවජ්ජයන්ති, තිණ්ණො නදීපාරගතොව කුල්ලං.

7.

සිලෙසූපමා සිඛිරිව සබ්බභක්ඛා, තික්ඛමායා නදීරිව සීඝසොතා;

සෙවන්ති හෙතා පියමප්පියඤ්ච, නාවා යථා ඔරකූලං පරඤ්ච.

8.

න තා එකස්ස න ද්වින්නං, ආපණොව පසාරිතො;

යො තා මය්හන්ති මඤ්ඤෙය්ය, වාතං ජාලෙන බාධයෙ [බන්ධයෙ (ස්යා. ක.)].

9.

යථා නදී ච පන්ථො ච, පානාගාරං සභා පපා;

එවං ලොකිත්ථියො නාම, වෙලා තාසං න විජ්ජති [ඉමිස්සා ගාථාය පුබ්බද්ධාපරද්ධං විපරියායෙන දිස්සති (ක.)].

10.

ඝතාසනසමා එතා, කණ්හසප්පසිරූපමා;

ගාවො බහිතිණස්සෙව, ඔමසන්ති වරං වරං.

11.

ඝතාසනං කුඤ්ජරං කණ්හසප්පං, මුද්ධාභිසිත්තං පමදා ච සබ්බා;

එතෙ නරො නිච්චයතො [නිච්චයත්තො (සී. පී.)] භජෙථ, තෙසං හවෙ දුබ්බිදු සබ්බභාවො [සච්චභාවො (ස්යා.)].

12.

නච්චන්තවණ්ණා න බහූනං කන්තා, න දක්ඛිණා පමදා සෙවිතබ්බා;

න පරස්ස භරියා න ධනස්ස හෙතු, එතිත්ථියො පඤ්ච න සෙවිතබ්බාති.

චූළකුණාලජාතකං පඨමං.

465. භද්දසාලජාතකං (2)

13.

කා ත්වං සුද්ධෙහි වත්ථෙහි, අඝෙ වෙහායසං [වෙහාසයං (සී. පී.)] ඨිතා;

කෙන ත්යාස්සූනි වත්තන්ති, කුතො තං භයමාගතං.

14.

තවෙව දෙව විජිතෙ, භද්දසාලොති මං විදූ;

සට්ඨි [සට්ඨිං (සී. පී.)] වස්සසහස්සානි, තිට්ඨතො පූජිතස්ස මෙ.

15.

කාරයන්තා නගරානි, අගාරෙ ච දිසම්පති;

විවිධෙ චාපි පාසාදෙ, න මං තෙ අච්චමඤ්ඤිසුං;

යථෙව මං තෙ පූජෙසුං, තථෙව ත්වම්පි පූජය.

16.

තං ඉවාහං [තඤ්ච අහං (සී. ස්යා. පී.)] න පස්සාමි, ථූලං කායෙන තෙ දුමං;

ආරොහපරිණාහෙන, අභිරූපොසි ජාතියා.

17.

පාසාදං කාරයිස්සාමි, එකත්ථම්භං මනොරමං;

තත්ථ තං උපනෙස්සාමි, චිරං තෙ යක්ඛ ජීවිතං.

18.

එවං චිත්තං උදපාදි, සරීරෙන විනාභාවො;

පුථුසො මං විකන්තිත්වා, ඛණ්ඩසො අවකන්තථ.

19.

අග්ගෙ ච ඡෙත්වා මජ්ඣෙ ච, පච්ඡා මූලම්හි ඡින්දථ [මූලඤ්ච ඡින්දථ (සී.), මූලං විඡින්දථ (පී.)];

එවං මෙ ඡිජ්ජමානස්ස, න දුක්ඛං මරණං සියා.

20.

හත්ථපාදං [හත්ථපාදෙ (ක.)] යථා ඡින්දෙ [ඡින්නෙ (ක.)], කණ්ණනාසඤ්ච ජීවතො;

තතො පච්ඡා සිරො ඡින්දෙ, තං දුක්ඛං මරණං සියා.

21.

සුඛං නු ඛණ්ඩසො ඡින්නං, භද්දසාලවනප්පති;

කිං හෙතු කිං උපාදාය, ඛණ්ඩසො ඡින්නමිච්ඡසි.

22.

යඤ්ච හෙතුමුපාදාය, හෙතුං ධම්මූපසංහිතං;

ඛණ්ඩසො ඡින්නමිච්ඡාමි, මහාරාජ සුණොහි මෙ.

23.

ඤාතී මෙ සුඛසංවද්ධා, මම පස්සෙ නිවාතජා;

තෙපිහං උපහිංසෙය්යං, පරෙසං අසුඛොචිතං.

24.

චෙතෙය්යරූපං [චෙතබ්බරූපං (සී. පී.)] චෙතෙසි, භද්දසාලවනප්පති;

හිතකාමොසි ඤාතීනං, අභයං සම්ම දම්මි තෙති.

භද්දසාලජාතකං දුතියං.

466. සමුද්දවාණිජජාතකං (3)

25.

කසන්ති වපන්ති තෙ ජනා, මනුජා කම්මඵලූපජීවිනො;

නයිමස්ස දීපකස්ස භාගිනො, ජම්බුදීපා ඉදමෙව නො වරං.

26.

තිපඤ්චරත්තූපගතම්හි චන්දෙ, වෙගො මහා හෙහිති සාගරස්ස;

උප්ලවිස්සං දීපමිමං උළාරං, මා වො වධී ගච්ඡථ ලෙණමඤ්ඤං.

27.

න ජාතුයං සාගරවාරිවෙගො, උප්ලවිස්සං දීපමිමං උළාරං;

තං මෙ නිමිත්තෙහි බහූහි දිට්ඨං, මා භෙථ කිං සොචථ මොදථව්හො [මොදථ වො (ක.) 6.38 මොග්ගල්ලානසුත්තං පස්සිතබ්බං].

28.

පහූතභක්ඛං බහුඅන්නපානං, පත්තත්ථ ආවාසමිමං උළාරං;

න වො භයං පටිපස්සාමි කිඤ්චි, ආපුත්තපුත්තෙහි පමොදථව්හො.

29.

යො දෙවොයං දක්ඛිණායං [දක්ඛිණස්සං (සී.)] දිසායං, ඛෙමන්ති පක්කොසති තස්ස සච්චං;

න උත්තරො වෙදි භයාභයස්ස, මා භෙථ කිං සොචථ මොදථව්හො.

30.

යථා ඉමෙ විප්පවදන්ති යක්ඛා, එකො භයං සංසති ඛෙමමෙකො;

තදිඞ්ඝ මය්හං වචනං සුණාථ, ඛිප්පං ලහුං මා විනස්සිම්හ සබ්බෙ.

31.

සබ්බෙ සමාගම්ම කරොම නාවං, දොණිං දළ්හං සබ්බයන්තූපපන්නං;

සචෙ අයං දක්ඛිණො සච්චමාහ, මොඝං පටික්කොසති උත්තරොයං;

සා චෙව නො හෙහිති ආපදත්ථා, ඉමඤ්ච දීපං න පරිච්චජෙම.

32.

සචෙ ච ඛො උත්තරො සච්චමාහ, මොඝං පටික්කොසති දක්ඛිණොයං;

තමෙව නාවං අභිරුය්හ සබ්බෙ, එවං මයං සොත්ථි තරෙමු පාරං.

33.

න වෙ සුගණ්හං පඨමෙන සෙට්ඨං, කනිට්ඨමාපාථගතං ගහෙත්වා;

යො චීධ තච්ඡං [මජ්ඣං (සී. ස්යා. පී.)] පවිචෙය්ය ගණ්හති [ගණ්හි (ක.)], ස වෙ නරො සෙට්ඨමුපෙති ඨානං.

34.

යථාපි තෙ සාගරවාරිමජ්ඣෙ, සකම්මුනා සොත්ථි වහිංසු වාණිජා;

අනාගතත්ථං පටිවිජ්ඣියාන, අප්පම්පි නාච්චෙති ස භූරිපඤ්ඤො.

35.

බාලා ච මොහෙන රසානුගිද්ධා, අනාගතං අප්පටිවිජ්ඣියත්ථං;

පච්චුප්පන්නෙ සීදන්ති අත්ථජාතෙ, සමුද්දමජ්ඣෙ යථා තෙ මනුස්සා.

36.

අනාගතං පටිකයිරාථ කිච්චං, ‘‘මා මං කිච්චං කිච්චකාලෙ බ්යධෙසි’’;

තං තාදිසං පටිකත [පටිකතං (ක.), පටිගත (සී. අට්ඨ.), පටිකච්ච (?)] කිච්චකාරිං, න තං කිච්චං කිච්චකාලෙ බ්යධෙතීති.

සමුද්දවාණිජජාතකං තතියං.

467. කාමජාතකං (4)

37.

කාමං කාමයමානස්ස, තස්ස චෙ තං සමිජ්ඣති;

අද්ධා පීතිමනො හොති, ලද්ධා මච්චො යදිච්ඡති.

38.

කාමං කාමයමානස්ස, තස්ස චෙ තං සමිජ්ඣති;

තතො නං අපරං කාමෙ, ධම්මෙ තණ්හංව වින්දති.

39.

ගවංව සිඞ්ගිනො සිඞ්ගං, වඩ්ඪමානස්ස වඩ්ඪති;

එවං මන්දස්ස පොසස්ස, බාලස්ස අවිජානතො;

භිය්යො තණ්හා පිපාසා ච, වඩ්ඪමානස්ස වඩ්ඪති.

40.

පථබ්යා සාලියවකං, ගවස්සං [ගවාසං (සී. ස්යා. පී.)] දාසපොරිසං;

දත්වා ච [දත්වාපි (සී. ස්යා.), දත්වා වා (පී.)] නාලමෙකස්ස, ඉති විද්වා [විද්ධා (ස්යා.)] සමං චරෙ.

41.

රාජා පසය්හ පථවිං විජිත්වා, සසාගරන්තං මහිමාවසන්තො;

ඔරං සමුද්දස්ස අතිත්තරූපො [අතිත්තිරූපො (ක.)], පාරං සමුද්දස්සපි පත්ථයෙථ.

42.

යාව අනුස්සරං කාමෙ, මනසා තිත්ති නාජ්ඣගා;

තතො නිවත්තා පටිකම්ම දිස්වා, තෙ වෙ සුතිත්තා යෙ [තිත්තා (සී. ස්යා. පී.)] පඤ්ඤාය තිත්තා.

43.

පඤ්ඤාය තිත්තිනං [තිත්තීනං (සී. ස්යා.)] සෙට්ඨං, න සො කාමෙහි තප්පති;

පඤ්ඤාය තිත්තං පුරිසං, තණ්හා න කුරුතෙ වසං.

44.

අපචිනෙථෙව කාමානං [කාමානි (සී. ස්යා. පී.)], අප්පිච්ඡස්ස අලොලුපො;

සමුද්දමත්තො පුරිසො, න සො කාමෙහි තප්පති.

45.

රථකාරොව චම්මස්ස, පරිකන්තං උපාහනං;

යං යං චජති [ජහති (ස්යා. ක.)] කාමානං, තං තං සම්පජ්ජතෙ සුඛං;

සබ්බං චෙ සුඛමිච්ඡෙය්ය, සබ්බෙ කාමෙ පරිච්චජෙ.

46.

අට්ඨ තෙ භාසිතා ගාථා, සබ්බා හොන්ති සහස්සියො [සහස්සියා (?) උපරි සුතසොමජාතකෙ තථා දිස්සති];

පටිගණ්හ මහාබ්රහ්මෙ, සාධෙතං තව භාසිතං.

47.

න මෙ අත්ථො සහස්සෙහි, සතෙහි නහුතෙහි වා;

පච්ඡිමං භාසතො ගාථං, කාමෙ මෙ න රතො මනො.

48.

භද්රකො [සද්දො (සී.)] වතායං මාණවකො, සබ්බලොකවිදූ මුනි;

යො ඉමං තණ්හං [යො තණ්හං (සී. ස්යා.)] දුක්ඛජනනිං, පරිජානාති පණ්ඩිතොති.

කාමජාතකං චතුත්ථං.

468. ජනසන්ධජාතකං (5)

49.

දස ඛලු ඉමානි [ඛලුමානි (ස්යා.)] ඨානානි, යානි පුබ්බෙ අකරිත්වා;

ස පච්ඡා මනුතප්පති, ඉච්චෙවාහ [ඉච්චාහ රාජා (සී. ස්යා. පී.)] ජනසන්ධො.

50.

අලද්ධා විත්තං තප්පති, පුබ්බෙ අසමුදානිතං;

න පුබ්බෙ ධනමෙසිස්සං, ඉති පච්ඡානුතප්පති.

51.

සක්යරූපං පුරෙ සන්තං, මයා සිප්පං න සික්ඛිතං;

කිච්ඡා වුත්ති අසිප්පස්ස, ඉති පච්ඡානුතප්පති.

52.

කූටවෙදී පුරෙ ආසිං, පිසුණො පිට්ඨිමංසිකො;

චණ්ඩො ච ඵරුසො චාපි [චාසිං (සී. ස්යා. පී.)], ඉති පච්ඡානුතප්පති.

53.

පාණාතිපාතී පුරෙ ආසිං, ලුද්දො චාපි [චාසිං (සී. පී.)] අනාරියො;

භූතානං නාපචායිස්සං, ඉති පච්ඡානුතප්පති.

54.

බහූසු වත සන්තීසු, අනාපාදාසු ඉත්ථිසු;

පරදාරං අසෙවිස්සං, ඉති පච්ඡානුතප්පති.

55.

බහුම්හි වත සන්තම්හි, අන්නපානෙ උපට්ඨිතෙ;

න පුබ්බෙ අදදං [අදදිං (සී.)] දානං, ඉති පච්ඡානුතප්පති.

56.

මාතරං පිතරඤ්චාපි, ජිණ්ණකං ගතයොබ්බනං [ජිණ්ණකෙ ගතයොබ්බනෙ (සී. ස්යා. පී.)];

පහු සන්තො න පොසිස්සං, ඉති පච්ඡානුතප්පති.

57.

ආචරියමනුසත්ථාරං, සබ්බකාමරසාහරං;

පිතරං අතිමඤ්ඤිස්සං, ඉති පච්ඡානුතප්පති.

58.

සමණෙ බ්රාහ්මණෙ චාපි, සීලවන්තෙ බහුස්සුතෙ;

න පුබ්බෙ පයිරුපාසිස්සං, ඉති පච්ඡානුතප්පති.

59.

සාධු හොති තපො චිණ්ණො, සන්තො ච පයිරුපාසිතො;

න ච පුබ්බෙ තපො චිණ්ණො, ඉති පච්ඡානුතප්පති.

60.

යො ච එතානි ඨානානි, යොනිසො පටිපජ්ජති;

කරං පුරිසකිච්චානි, ස පච්ඡා නානුතප්පතීති.

ජනසන්ධජාතකං පඤ්චමං.

469. මහාකණ්හජාතකං (6)

61.

කණ්හො කණ්හො ච ඝොරො ච, සුක්කදාඨො පභාසවා [පතාපවා (සී. ස්යා. පී.)];

බද්ධො පඤ්චහි රජ්ජූහි, කිං රවි [ධීර (සී. පී.), වීර (ස්යා.)] සුනඛො තව.

62.

නායං මිගානමත්ථාය, උසීනක [උසීනර (සී. පී.), උසීන්නර (ස්යා.)] භවිස්සති;

මනුස්සානං අනයො හුත්වා, තදා කණ්හො පමොක්ඛති.

63.

පත්තහත්ථා සමණකා, මුණ්ඩා සඞ්ඝාටිපාරුතා;

නඞ්ගලෙහි කසිස්සන්ති, තදා කණ්හො පමොක්ඛති.

64.

තපස්සිනියො [තපනීයා (ක.) දුතියන්තපදානි හෙතානි] පබ්බජිතා, මුණ්ඩා සඞ්ඝාටිපාරුතා;

යදා ලොකෙ ගමිස්සන්ති, තදා කණ්හො පමොක්ඛති.

65.

දීඝොත්තරොට්ඨා ජටිලා, පඞ්කදන්තා රජස්සිරා;

ඉණං චොදාය [වොදාය (සී. පී.), චොදය (ස්යා.)] ගච්ඡන්ති, තදා කණ්හො පමොක්ඛති.

66.

අධිච්ච වෙදෙ [වෙදං (ක.)] සාවිත්තිං, යඤ්ඤතන්තඤ්ච [තන්ත්රඤ්ච (සී. ස්යා. පී.)] බ්රාහ්මණා;

භතිකාය යජිස්සන්ති, තදා කණ්හො පමොක්ඛති.

67.

මාතරං පිතරඤ්චාපි, ජිණ්ණකං ගතයොබ්බනං;

පහූ සන්තො [සන්තා (සී.)] න භරන්ති, තදා කණ්හො පමොක්ඛති.

68.

මාතරං පිතරඤ්චාපි, ජිණ්ණකං ගතයොබ්බනං;

බාලා තුම්හෙති වක්ඛන්ති, තදා කණ්හො පමොක්ඛති.

69.

ආචරියභරියං සඛිං [ආචරියභරියං සඛාභරියං (සී. පී.)], මාතුලානිං පිතුච්ඡකිං [පිතුච්ඡයං (සී.), පිතුච්ඡසං (පී.)];

යදා ලොකෙ ගමිස්සන්ති, තදා කණ්හො පමොක්ඛති.

70.

අසිචම්මං ගහෙත්වාන, ඛග්ගං පග්ගය්හ බ්රාහ්මණා;

පන්ථඝාතං කරිස්සන්ති, තදා කණ්හො පමොක්ඛති.

71.

සුක්කච්ඡවී වෙධවෙරා, ථූලබාහූ අපාතුභා;

මිත්තභෙදං කරිස්සන්ති, තදා කණ්හො පමොක්ඛති.

72.

මායාවිනො නෙකතිකා, අසප්පුරිසචින්තකා;

යදා ලොකෙ භවිස්සන්ති, තදා කණ්හො පමොක්ඛතීති.

මහාකණ්හජාතකං ඡට්ඨං.

470. කොසියජාතකං (7)

73.

නෙව කිණාමි නපි වික්කිණාමි, න චාපි මෙ සන්නිචයො ච අත්ථි [ඉධත්ථි (ස්යා.)];

සුකිච්ඡරූපං වතිදං පරිත්තං, පත්ථොදනො නාලමයං දුවින්නං.

74.

අප්පම්හා අප්පකං දජ්ජා, අනුමජ්ඣතො මජ්ඣකං;

බහුම්හා බහුකං දජ්ජා, අදානං නුපපජ්ජති [න උපපජ්ජති (සී. පී.), නූපපජ්ජති (ස්යා.)].

75.

තං තං වදාමි කොසිය, දෙහි දානානි භුඤ්ජ ච.

අරියමග්ගං සමාරූහ [අරියං මග්ගං සමාරුහ (සී. පී.)], නෙකාසී ලභතෙ සුඛං.

76.

මොඝඤ්චස්ස හුතං හොති, මොඝඤ්චාපි සමීහිතං;

අතිථිස්මිං යො නිසින්නස්මිං, එකො භුඤ්ජති භොජනං.

77.

තං තං වදාමි කොසිය, දෙහි දානානි භුඤ්ජ ච;

අරියමග්ගං සමාරූහ, නෙකාසී ලභතෙ සුඛං.

78.

සච්චඤ්චස්ස හුතං හොති, සච්චඤ්චාපි සමීහිතං;

අතිථිස්මිං යො නිසින්නස්මිං, නෙකො භුඤ්ජති භොජනං.

79.

තං තං වදාමි කොසිය, දෙහි දානානි භුඤ්ජ ච;

අරියමග්ගං සමාරූහ, නෙකාසී ලභතෙ සුඛං.

80.

සරඤ්ච ජුහති පොසො, බහුකාය ගයාය ච;

දොණෙ තිම්බරුතිත්ථස්මිං, සීඝසොතෙ මහාවහෙ.

81.

අත්ර චස්ස හුතං හොති, අත්ර චස්ස සමීහිතං;

අතිථිස්මිං යො නිසින්නස්මිං, නෙකො භුඤ්ජති භොජනං.

82.

තං තං වදාමි කොසිය, දෙහි දානානි භුඤ්ජ ච;

අරියමග්ගං සමාරූහ, නෙකාසී ලභතෙ සුඛං.

83.

බළිසඤ්හි සො නිගිලති [නිග්ගිලති (සී. පී.)], දීඝසුත්තං සබන්ධනං;

අතිථිස්මිං යො නිසින්නස්මිං, එකො භුඤ්ජති භොජනං.

84.

තං තං වදාමි කොසිය, දෙහි දානානි භුඤ්ජ ච;

අරියමග්ගං සමාරූහ, නෙකාසී ලභතෙ සුඛං.

85.

උළාරවණ්ණා වත බ්රාහ්මණා ඉමෙ, අයඤ්ච වො සුනඛො කිස්ස හෙතු;

උච්චාවචං වණ්ණනිභං විකුබ්බති, අක්ඛාථ නො බ්රාහ්මණා කෙ නු තුම්හෙ.

86.

චන්දො ච සුරියො ච [සූරියො ච (ක.)] උභො ඉධාගතා, අයං පන මාතලි දෙවසාරථි;

සක්කොහමස්මි තිදසානමින්දො, එසො ච ඛො පඤ්චසිඛොති වුච්චති.

87.

පාණිස්සරා මුදිඞ්ගා ච [මුතිඞ්ගා ච (සී. ස්යා. පී.], මුරජාලම්බරානි ච;

සුත්තමෙනං පබොධෙන්ති, පටිබුද්ධො ච නන්දති.

88.

යෙ කෙචිමෙ මච්ඡරිනො කදරියා, පරිභාසකා සමණබ්රාහ්මණානං;

ඉධෙව නික්ඛිප්ප සරීරදෙහං, කායස්ස භෙදා නිරයං වජන්ති.

89.

යෙ කෙචිමෙ සුග්ගතිමාසමානා [සුග්ගතිමාසසානා (සී. පී.), සුග්ගතාසිසමානා (ක.)], ධම්මෙ ඨිතා සංයමෙ සංවිභාගෙ;

ඉධෙව නික්ඛිප්ප සරීරදෙහං, කායස්ස භෙදා සුගතිං වජන්ති.

90.

ත්වං නොසි ඤාති පුරිමාසු ජාතිසු, සො මච්ඡරී රොසකො [කොසියො (ස්යා. ක.)] පාපධම්මො;

තවෙව අත්ථාය ඉධාගතම්හා, මා පාපධම්මො නිරයං ගමිත්ථ [අප්පත්ථ (ක. සී. ස්යා. පී.)].

91.

අද්ධා හි මං වො හිතකාමා, යං මං සමනුසාසථ;

සොහං තථා කරිස්සාමි, සබ්බං වුත්තං හිතෙසිභි.

92.

එසාහමජ්ජෙව උපාරමාමි, න චාපිහං [න චාපහං (සී. පී.)] කිඤ්චි කරෙය්ය පාපං;

න චාපි මෙ කිඤ්චි අදෙය්යමත්ථි, න චාපිදත්වා උදකං පිවාමි [උදකම්පහං පිබෙ (සී.)].

93.

එවඤ්ච මෙ දදතො සබ්බකාලං [කාලෙ (ක.)], භොගා ඉමෙ වාසව ඛීයිස්සන්ති;

තතො අහං පබ්බජිස්සාමි සක්ක, හිත්වාන කාමානි යථොධිකානීති.

කොසියජාතකං සත්තමං.

471. මෙණ්ඩකපඤ්හජාතකං (8)

94.

යෙසං න කදාචි භූතපුබ්බං, සඛ්යං [සක්ඛිං (සී. පී.), සඛි (ස්යා.)] සත්තපදම්පිමස්මි ලොකෙ;

ජාතා අමිත්තා දුවෙ සහායා, පටිසන්ධාය චරන්ති කිස්ස හෙතු.

95.

යදි මෙ අජ්ජ පාතරාසකාලෙ, පඤ්හං න සක්කුණෙය්යාථ වත්තුමෙතං;

රට්ඨා පබ්බාජයිස්සාමි වො සබ්බෙ, න හි මත්ථො දුප්පඤ්ඤජාතිකෙහි.

96.

මහාජනසමාගමම්හි ඝොරෙ, ජනකොලාහලසඞ්ගමම්හි ජාතෙ;

වික්ඛිත්තමනා අනෙකචිත්තා, පඤ්හං න සක්කුණොම වත්තුමෙතං.

97.

එකග්ගචිත්තාව එකමෙකා, රහසි ගතා අත්ථං නිචින්තයිත්වා [අත්ථානි චින්තයිත්වා (ස්යා. ක.)];

පවිවෙකෙ සම්මසිත්වාන ධීරා, අථ වක්ඛන්ති ජනින්ද එතමත්ථං.

98.

උග්ගපුත්ත-රාජපුත්තියානං, උරබ්භස්ස මංසං පියං මනාපං;

න සුනඛස්ස තෙ අදෙන්ති මංසං, අථ මෙණ්ඩස්ස සුණෙන සඛ්යමස්ස.

99.

චම්මං විහනන්ති එළකස්ස, අස්සපිට්ඨත්ථරස්සුඛස්ස [අස්සපිට්ඨත්ථරණසුඛස්ස (සී.)] හෙතු;

න ච තෙ සුනඛස්ස අත්ථරන්ති, අථ මෙණ්ඩස්ස සුණෙන සඛ්යමස්ස.

100.

ආවෙල්ලිතසිඞ්ගිකො හි මෙණ්ඩො, න ච සුනඛස්ස විසාණකානි අත්ථි;

තිණභක්ඛො මංසභොජනො ච, අථ මෙණ්ඩස්ස සුණෙන සඛ්යමස්ස.

101.

තිණමාසි පලාසමාසි මෙණ්ඩො, න ච සුනඛො තිණමාසි නො පලාසං;

ගණ්හෙය්ය සුණො සසං බිළාරං, අථ මෙණ්ඩස්ස සුණෙන සඛ්යමස්ස.

102.

අට්ඨඩ්ඪපදො චතුප්පදස්ස, මෙණ්ඩො අට්ඨනඛො අදිස්සමානො;

ඡාදියමාහරතී අයං ඉමස්ස, මංසං ආහරතී අයං අමුස්ස.

103.

පාසාදවරගතො විදෙහසෙට්ඨො, විතිහාරං අඤ්ඤමඤ්ඤභොජනානං;

අද්දක්ඛි [අද්දස (ස්යා. ක.)] කිර සක්ඛිකං ජනින්දො, බුභුක්කස්ස පුණ්ණං මුඛස්ස [භොභුක්ඛස්ස ච පුණ්ණමුඛස්ස (සී.)] චෙතං.

104.

ලාභා වත මෙ අනප්පරූපා, යස්ස මෙදිසා පණ්ඩිතා කුලම්හි;

පඤ්හස්ස ගම්භීරගතං නිපුණමත්ථං, පටිවිජ්ඣන්ති සුභාසිතෙන ධීරා.

105.

අස්සතරිරථඤ්ච එකමෙකං, ඵීතං ගාමවරඤ්ච එකමෙකං;

සබ්බෙසං වො දම්මි පණ්ඩිතානං, පරමප්පතීතමනො සුභාසිතෙනාති.

මෙණ්ඩකපඤ්හජාතකං අට්ඨමං.

472. මහාපදුමජාතකං (9)

106.

නාදට්ඨා [නාදිට්ඨා (ක. සී. ස්යා. ක.)] පරතො දොසං, අණුං ථූලානි සබ්බසො;

ඉස්සරො පණයෙ දණ්ඩං, සාමං අප්පටිවෙක්ඛිය.

107.

යො ච අප්පටිවෙක්ඛිත්වා, දණ්ඩං කුබ්බති ඛත්තියො;

සකණ්ටකං සො ගිලති, ජච්චන්ධොව සමක්ඛිකං.

108.

අදණ්ඩියං දණ්ඩයති [දණ්ඩියති (ස්යා. පී.)], දණ්ඩියඤ්ච අදණ්ඩියං [අදණ්ඩිය (නිය්ය), න දණ්ඩයෙ (?)];

අන්ධොව විසමං මග්ගං, න ජානාති සමාසමං.

109.

යො ච එතානි ඨානානි, අණුං ථූලානි සබ්බසො;

සුදිට්ඨමනුසාසෙය්ය, ස වෙ වොහරිතු [වොහාතු (පී.)] මරහති.

110.

නෙකන්තමුදුනා සක්කා, එකන්තතිඛිණෙන වා;

අත්තං මහන්තෙ [මහත්තෙ (ස්යා. ක.)] ඨපෙතුං [ඨාපෙතුං (සී. ස්යා. පී.)], තස්මා උභයමාචරෙ.

111.

පරිභූතො මුදු හොති, අතිතික්ඛො ච වෙරවා;

එතඤ්ච උභයං ඤත්වා, අනුමජ්ඣං සමාචරෙ.

112.

බහුම්පි රත්තො භාසෙය්ය, දුට්ඨොපි බහු භාසති;

න ඉත්ථිකාරණා රාජ, පුත්තං ඝාතෙතුමරහසි.

113.

සබ්බොව [සබ්බො ච (ක. සී. පී.)] ලොකො එකතො [එකන්තො (සී. පී.)], ඉත්ථී ච අයමෙකිකා;

තෙනාහං පටිපජ්ජිස්සං, ගච්ඡථ පක්ඛිපථෙව [පක්ඛිපෙථ (ස්යා. අට්ඨ.)] තං.

114.

අනෙකතාලෙ නරකෙ, ගම්භීරෙ ච සුදුත්තරෙ [ගම්භීරෙ සුදුරුත්තරෙ (පී. ක.)];

පාතිතො ගිරිදුග්ගස්මිං, කෙන ත්වං තත්ථ නාමරි.

115.

නාගො ජාතඵණො තත්ථ, ථාමවා ගිරිසානුජො;

පච්චග්ගහි මං භොගෙහි, තෙනාහං තත්ථ නාමරිං.

116.

එහි තං පටිනෙස්සාමි, රාජපුත්ත සකං ඝරං;

රජ්ජං කාරෙහි [කාරෙසි (සී.)] භද්දන්තෙ, කිං අරඤ්ඤෙ කරිස්සසි.

117.

යථා ගිලිත්වා බළිසං, උද්ධරෙය්ය සලොහිතං;

උද්ධරිත්වා සුඛී අස්ස, එවං [සුඛං (පී. ක.)] පස්සාමි අත්තනං [අත්තනි (පී. ක.), අත්තනා (ස්යා.), එවං අහම්පි පුන සොත්ථිභාවප්පත්තං ගිලිතබළිසං පුරිසමිව අත්තානං පස්සාමීති (අට්ඨ. සංවණ්ණනා)].

118.

කිං නු ත්වං බළිසං බ්රූසි, කිං ත්වං බ්රූසි සලොහිතං;

කිං නු ත්වං උබ්භතං බ්රූසි, තං මෙ අක්ඛාහි පුච්ඡිතො.

119.

කාමාහං බළිසං බ්රූමි, හත්ථිඅස්සං සලොහිතං;

චත්තාහං උබ්භතං බ්රූමි, එවං ජානාහි ඛත්තිය.

120.

චිඤ්චාමාණවිකා මාතා, දෙවදත්තො ච මෙ පිතා;

ආනන්දො පණ්ඩිතො නාගො, සාරිපුත්තො ච දෙවතා;

රාජපුත්තො අහං ආසිං [අහං තදා රාජපුත්තො (සී. ස්යා. පී.)], එවං ධාරෙථ ජාතකන්ති.

මහාපදුමජාතකං නවමං.

473. මිත්තාමිත්තජාතකං (10)

121.

කානි කම්මානි කුබ්බානං, කථං විඤ්ඤූ පරක්කමෙ;

අමිත්තං ජානෙය්ය මෙධාවී, දිස්වා සුත්වා ච පණ්ඩිතො.

122.

න නං උම්හයතෙ දිස්වා, න ච නං පටිනන්දති;

චක්ඛූනි චස්ස [චක්ඛූනිස්ස (ස්යා. ක.)] න දදාති, පටිලොමඤ්ච වත්තති.

123.

අමිත්තෙ තස්ස භජති, මිත්තෙ තස්ස න සෙවති;

වණ්ණකාමෙ නිවාරෙති, අක්කොසන්තෙ පසංසති.

124.

ගුය්හඤ්ච තස්ස නක්ඛාති, තස්ස ගුය්හං න ගූහති;

කම්මං තස්ස න වණ්ණෙති, පඤ්ඤස්ස නප්පසංසති.

125.

අභවෙ නන්දති තස්ස, භවෙ තස්ස න නන්දති;

අච්ඡෙරං [අච්ඡරියං (සී. ස්යා. පී.)] භොජනං ලද්ධා, තස්ස නුප්පජ්ජතෙ සති;

තතො නං නානුකම්පති, අහො සොපි [අහාසොපි (ක. සී. ස්යා. ක.)] ලභෙය්යිතො.

126.

ඉච්චෙතෙ සොළසාකාරා, අමිත්තස්මිං පතිට්ඨිතා;

යෙහි අමිත්තං ජානෙය්ය, දිස්වා සුත්වා ච පණ්ඩිතො.

127.

කානි කම්මානි කුබ්බානං, කථං විඤ්ඤූ පරක්කමෙ;

මිත්තං ජානෙය්ය මෙධාවී, දිස්වා සුත්වා ච පණ්ඩිතො.

128.

පවුත්ථං තස්ස සරති, ආගතං අභිනන්දති;

තතො කෙලායිතො හොති, වාචාය පටිනන්දති.

129.

මිත්තෙ තස්සෙව භජති, අමිත්තෙ තස්ස න සෙවති;

අක්කොසන්තෙ නිවාරෙති, වණ්ණකාමෙ පසංසති.

130.

ගුය්හඤ්ච තස්ස අක්ඛාති, තස්ස ගුය්හඤ්ච ගූහති;

කම්මඤ්ච තස්ස වණ්ණෙති, පඤ්ඤං තස්ස [පඤ්ඤමස්ස (ස්යා. ක.)] පසංසති.

131.

භවෙ ච නන්දති තස්ස [භවෙ නන්දති තස්ස ච (ක.)], අභවෙ තස්ස න නන්දති;

අච්ඡෙරං [අච්ඡරියං (සී. ස්යා. පී.)] භොජනං ලද්ධා, තස්ස උප්පජ්ජතෙ සති;

තතො නං අනුකම්පති, අහො සොපි [පහාසොපි (ක. සී. ස්යා. ක.)] ලභෙය්යිතො.

132.

ඉච්චෙතෙ සොළසාකාරා, මිත්තස්මිං සුප්පතිට්ඨිතා;

යෙහි මිත්තඤ්ච ජානෙය්ය [මිත්තං සුජානෙය්ය (පී. ක.)], දිස්වා සුත්වා ච පණ්ඩිතොති.

මිත්තාමිත්තජාතකං දසමං.

ද්වාදසකනිපාතං නිට්ඨිතං.

තස්සුද්දානං –

ලහුචිත්ත සසාල කසන්ති පුන, අථ කාම දසඛලුට්ඨානවරො;

අථ කණ්හ සුකොසිය මෙණ්ඩවරො, පදුමො පුන මිත්තවරෙන දසාති.

13. තෙරසකනිපාතො

474. අම්බජාතකං (1)

1.

අහාසි [ආහාසි (?)] මෙ අම්බඵලානි පුබ්බෙ, අණූනි ථූලානි ච බ්රහ්මචාරි;

තෙහෙව මන්තෙහි න දානි තුය්හං, දුමප්ඵලා පාතුභවන්ති බ්රහ්මෙ.

2.

නක්ඛත්තයොගං පටිමානයාමි, ඛණං මුහුත්තඤ්ච මන්තෙ න පස්සං [ඛණං මුහුත්තං න මං තොසයන්ති (සී. පී.)];

නක්ඛත්තයොගඤ්ච ඛණඤ්ච ලද්ධා, අද්ධාහරිස්සම්බඵලං [අථාහරිස්සම්බඵලං (සී. පී.)] පහූතං.

3.

නක්ඛත්තයොගං න පුරෙ අභාණි, ඛණං මුහුත්තං න පුරෙ අසංසි;

සයං හරී [අථාහරී (සී. ස්යා. පී.)] අම්බඵලං පහූතං, වණ්ණෙන ගන්ධෙන රසෙනුපෙතං.

4.

මන්තාභිජප්පෙන පුරෙ හි [පුර’ස්ස (සී. පී.), පුරෙපි (ස්යා.)] තුය්හං, දුමප්ඵලා පාතුභවන්ති බ්රහ්මෙ;

ස්වාජ්ජ න පාරෙසි ජප්පම්පි මන්තං [ජපම්පි මන්තෙ (සී. පී.)], අයං සො කො නාම තවජ්ජ ධම්මො.

5.

චණ්ඩාලපුත්තො මම සම්පදාසි, ධම්මෙන මන්තෙ පකතිඤ්ච සංසි;

මා චස්සු මෙ පුච්ඡිතො නාමගොත්තං, ගුය්හිත්ථො අත්ථං [මා තං (සී. ස්යා. පී.)] විජහෙය්ය මන්තො [විජහෙය්යුමන්තා (ස්යා.)].

6.

සොහං ජනින්දෙන ජනම්හි පුට්ඨො, මක්ඛාභිභූතො අලිකං අභාණිං;

‘‘මන්තා ඉමෙ බ්රාහ්මණස්සා’’ති මිච්ඡා, පහීනමන්තො කපණො රුදාමි.

7.

එරණ්ඩා පුචිමන්දා වා, අථ වා පාලිභද්දකා;

මධුං මධුත්ථිකො වින්දෙ, සො හි තස්ස දුමුත්තමො.

8.

ඛත්තියා බ්රාහ්මණා වෙස්සා, සුද්දා චණ්ඩාලපුක්කුසා;

යම්හා ධම්මං විජානෙය්ය, සො හි තස්ස නරුත්තමො.

9.

ඉමස්ස දණ්ඩඤ්ච වධඤ්ච දත්වා, ගලෙ ගහෙත්වා ඛලයාථ [බලයාථ (ස්යා.), ගලයාථ (ක.)] ජම්මං;

යො උත්තමත්ථං කසිරෙන ලද්ධං, මානාතිමානෙන විනාසයිත්ථ.

10.

යථා සමං මඤ්ඤමානො පතෙය්ය, සොබ්භං ගුහං නරකං පූතිපාදං;

රජ්ජූති වා අක්කමෙ කණ්හසප්පං, අන්ධො යථා ජොතිමධිට්ඨහෙය්ය;

එවම්පි මං ත්වං ඛලිතං සපඤ්ඤ [සපඤ්ඤා (පී.)], පහීනමන්තස්ස පුනප්පදාහි [පුන සම්පදාහි (ස්යා.), පුනප්පසීද (සී. පී.)].

11.

ධම්මෙන මන්තං [මන්තෙ (සී. ස්යා. පී.)] තව සම්පදාසිං, තුවම්පි ධම්මෙන [ත්වම්පි ධම්මෙනෙව (ක.)] පරිග්ගහෙසි;

පකතිම්පි තෙ අත්තමනො අසංසිං, ධම්මෙ ඨිතං තං [පතිට්ඨං (ක.)] න ජහෙය්ය මන්තො.

12.

යො බාල මන්තං [බලමන්තං (ක.)] කසිරෙන ලද්ධං, යං දුල්ලභං අජ්ජ මනුස්සලොකෙ;

කිඤ්චාපි ලද්ධා ජීවිතුං අප්පපඤ්ඤො [කිච්ඡා ලද්ධං ජීවිකං අප්පපඤ්ඤො (සී. ස්යා.), කච්ඡාපි ලද්ධා ජීවිකං අප්පඤ්ඤ (පී.)], විනාසයී අලිකං භාසමානො.

13.

බාලස්ස මූළ්හස්ස අකතඤ්ඤුනො ච, මුසා භණන්තස්ස අසඤ්ඤතස්ස;

මන්තෙ මයං තාදිසකෙ න දෙම, කුතො මන්තා ගච්ඡ න මය්හ රුච්චසීති.

අම්බජාතකං පඨමං.

475. ඵන්දනජාතකං (2)

14.

කුඨාරිහත්ථො [කුධාරිහත්ථො (ක.)] පුරිසො, වනමොගය්හ තිට්ඨසි;

පුට්ඨො මෙ සම්ම අක්ඛාහි, කිං දාරුං ඡෙතුමිච්ඡසි.

15.

ඉස්සො [ඉසො (සී.), ඊසො (ස්යා. පී.)] වනානි චරසි, සමානි විසමානි ච;

පුට්ඨො මෙ සම්ම අක්ඛාහි, කිං දාරුං නෙමියා දළ්හං.

16.

නෙව සාලො න ඛදිරො, නාස්සකණ්ණො කුතො ධවො;

රුක්ඛො ච [රුක්ඛොව (සී. පී.)] ඵන්දනො නාම, තං දාරුං නෙමියා දළ්හං.

17.

කීදිසානිස්ස පත්තානි, ඛන්ධො වා පන කීදිසො;

පුට්ඨො මෙ සම්ම අක්ඛාහි, යථා ජානෙමු ඵන්දනං.

18.

යස්ස සාඛා පලම්බන්ති, නමන්ති න ච භඤ්ජරෙ;

සො රුක්ඛො ඵන්දනො නාම, යස්ස මූලෙ අහං ඨිතො.

19.

අරානං චක්කනාභීනං, ඊසානෙමිරථස්ස ච;

සබ්බස්ස තෙ කම්මනියො, අයං හෙස්සති ඵන්දනො.

20.

ඉති ඵන්දනරුක්ඛොපි, තාවදෙ අජ්ඣභාසථ;

මය්හම්පි වචනං අත්ථි, භාරද්වාජ සුණොහි මෙ.

21.

ඉස්සස්ස [ඉමස්ස (ක. සී. ක.)] උපක්ඛන්ධම්හා [උපඛන්ධම්හා (ක. සී. පී. ක.)], උක්කච්ච චතුරඞ්ගුලං;

තෙන නෙමිං පසාරෙසි [පරිහරෙසි (සී. පී.)], එවං දළ්හතරං සියා.

22.

ඉති ඵන්දනරුක්ඛොපි, වෙරං අප්පෙසි තාවදෙ;

ජාතානඤ්ච අජාතානං, ඉස්සානං දුක්ඛමාවහි.

23.

ඉච්චෙවං [ඉච්චෙව (සී. පී.)] ඵන්දනො ඉස්සං, ඉස්සො ච පන ඵන්දනං;

අඤ්ඤමඤ්ඤං විවාදෙන, අඤ්ඤමඤ්ඤමඝාතයුං.

24.

එවමෙව මනුස්සානං, විවාදො යත්ථ ජායති;

මයූරනච්චං නච්චන්ති, යථා තෙ ඉස්සඵන්දනා.

25.

තං වො වදාමි භද්දං වො [භද්දන්තෙ (ක.)], යාවන්තෙත්ථ සමාගතා;

සම්මොදථ මා විවදථ [මාවිවදිත්ථ (සී. ස්යා. පී.)], මා හොථ ඉස්සඵන්දනා.

26.

සාමග්ගිමෙව [සාමග්යමෙව (ස්යා. ක.)] සික්ඛෙථ, බුද්ධෙහෙතං පසංසිතං;

සාමග්ගිරතො ධම්මට්ඨො, යොගක්ඛෙමා න ධංසතීති.

ඵන්දනජාතකං දුතියං.

476. ජවනහංසජාතකං (3)

27.

ඉධෙව හංස නිපත, පියං මෙ තව දස්සනං;

ඉස්සරොසි අනුප්පත්තො, යමිධත්ථි පවෙදය.

28.

සවනෙන එකස්ස පියා භවන්ති, දිස්වා පනෙකස්ස වියෙති [විනෙති (ස්යා.), විහෙති (පී.), විගෙති (ක. අට්ඨ.)] ඡන්දො;

දිස්වා ච සුත්වා ච පියා භවන්ති, කච්චින්නු මෙ පීයසි [පිය්යසි (සී. පී.)] දස්සනෙන.

29.

සවනෙන පියො මෙසි, භිය්යො චාගම්ම දස්සනං;

එවං පියදස්සනො මෙ [එවං පියදස්සනො සමානො (සී. ස්යා. පී.)], වස හංස මමන්තිකෙ [මම සන්තිකෙ (සී. ස්යා. පී.)].

30.

වසෙය්යාම තවාගාරෙ, නිච්චං සක්කතපූජිතා;

මත්තො ච එකදා වජ්ජෙ [වජ්ජා (සී. පී.)], ‘‘හංසරාජං පචන්තු මෙ’’.

31.

ධිරත්ථු තං මජ්ජපානං, යං මෙ පියතරං තයා;

න චාපි මජ්ජං පිස්සාමි [පිවිස්සාමි (ස්යා.), පායාමි (සී. පී.)], යාව මෙ වච්ඡසී ඝරෙ.

32.

සුවිජානං සිඞ්ගාලානං, සකුණානඤ්ච [සකුන්තානඤ්ච (සී. ස්යා. පී.)] වස්සිතං;

මනුස්සවස්සිතං රාජ, දුබ්බිජානතරං තතො.

33.

අපි චෙ මඤ්ඤතී පොසො, ඤාති මිත්තො සඛාති වා;

යො පුබ්බෙ