📜

නමො තස්ස භගවතො අරහතො සම්මාසම්බුද්ධස්ස

විනයවිනිච්ඡයො

ගන්ථාරම්භකථා

1.

වන්දිත්වා සිරසා සෙට්ඨං, බුද්ධමප්පටිපුග්ගලං;

භවාභාවකරං ධම්මං, ගණඤ්චෙව නිරඞ්ගණං.

2.

භික්ඛූනං භික්ඛුනීනඤ්ච, හිතත්ථාය සමාහිතො;

පවක්ඛාමි සමාසෙන, විනයස්සවිනිච්ඡයං.

3.

අනාකුලමසංකිණ්ණං, මධුරත්ථපදක්කමං;

පටුභාවකරං එතං, පරමං විනයක්කමෙ.

4.

අපාරං ඔතරන්තානං, සාරං විනයසාගරං;

භික්ඛූනං භික්ඛුනීනඤ්ච, නාවාභූතං මනොරමං.

5.

තස්මා විනයනූපායං, විනයස්සවිනිච්ඡයං;

අවික්ඛිත්තෙන චිත්තෙන, වදතො මෙ නිබොධථ.

භික්ඛුවිභඞ්ගො

පාරාජිකකථා

පඨමපාරාජිකකථා

6.

තිවිධෙ තිලමත්තම්පි, මග්ගෙ සෙවනචෙතනො;

අඞ්ගජාතං පවෙසෙන්තො, අල්ලොකාසෙ පරාජිතො.

7.

පවෙසනං පවිට්ඨං වා, ඨිතමුද්ධරණම්පි වා;

සසික්ඛො සාදියන්තො සො, ඨපෙත්වා කිරියං චුතො.

8.

සන්ථතෙනඞ්ගජාතෙන, සන්ථතං වා අසන්ථතං;

මග්ගං පන පවෙසෙන්තො, තථෙවාසන්ථතෙන ච.

9.

උපාදින්නෙනුපාදින්නෙ, අනුපාදින්නකෙන වා;

ඝට්ටිතෙ අනුපාදින්නෙ, සචෙ සාදියතෙත්ථ සො.

10.

හොති පාරාජිකක්ඛෙත්තෙ, පවිට්ඨෙ තු පරාජිතො;

ඛෙත්තෙ ථුල්ලච්චයං තස්ස, දුක්කටඤ්ච විනිද්දිසෙ.

11.

මතෙ අක්ඛායිතෙ චාපි, යෙභුය්යක්ඛායිතෙපි ච;

මෙථුනං පටිසෙවන්තො, හොති පාරාජිකො නරො.

12.

යෙභුය්යක්ඛායිතෙ චාපි, උපඩ්ඪක්ඛායිතෙපි ච;

හොති ථුල්ලච්චයාපත්ති, සෙසෙ ආපත්ති දුක්කටං.

13.

නිමිත්තමත්තං සෙසෙත්වා, ඛායිතෙපි සරීරකෙ;

නිමිත්තෙ මෙථුනං තස්මිං, සෙවතොපි පරාජයො.

14.

උද්ධුමාතාදිසම්පත්තෙ, සබ්බත්ථාපි ච දුක්කටං;

ඛායිතාක්ඛායිතං නාම, සබ්බං මතසරීරකෙ.

15.

ඡින්දිත්වා පන තච්ඡෙත්වා, නිමිත්තුප්පාටිතෙ පන;

වණසඞ්ඛෙපතො තස්මිං, සෙවං ථුල්ලච්චයං ඵුසෙ.

16.

තතො මෙථුනරාගෙන, පතිතාය නිමිත්තතො;

තායං උපක්කමන්තස්ස, දුක්කටං මංසපෙසියං.

17.

නඛපිට්ඨිප්පමාණෙපි, මංසෙ න්හාරුම්හි වා සති;

මෙථුනං පටිසෙවන්තො, ජීවමානෙ පරාජිතො.

18.

කණ්ණච්ඡිද්දක්ඛිනාසාසු, වත්ථිකොසෙ වණෙසු වා;

අඞ්ගජාතං පවෙසෙන්තො, රාගා ථුල්ලච්චයං ඵුසෙ.

19.

අවසෙසසරීරස්මිං, උපකච්ඡූරුකාදිසු;

වසා මෙථුනරාගස්ස, සෙවමානස්ස දුක්කටං.

20.

අස්සගොමහිසාදීනං, ඔට්ඨගද්රභදන්තිනං;

නාසාසු වත්ථිකොසෙසු, සෙවං ථුල්ලච්චයං ඵුසෙ.

21.

තථා සබ්බතිරච්ඡානං, අක්ඛිකණ්ණවණෙසුපි;

අවසෙසසරීරෙසු, සෙවමානස්ස දුක්කටං.

22.

තෙසං අල්ලසරීරෙසු, මතානං සෙවතො පන;

තිවිධාපි සියාපත්ති, ඛෙත්තස්මිං තිවිධෙ සති.

23.

බහි මෙථුනරාගෙන, නිමිත්තං ඉත්ථියා පන;

නිමිත්තෙන ඡුපන්තස්ස, තස්ස ථුල්ලච්චයං සියා.

24.

කායසංසග්ගරාගෙන, නිමිත්තෙන මුඛෙන වා;

නිමිත්තං ඉත්ථියා තස්ස, ඡුපතො ගරුකං සියා.

25.

තථෙවොභයරාගෙන, නිමිත්තං පුරිසස්සපි;

නිමිත්තෙන ඡුපන්තස්ස, හොති ආපත්ති දුක්කටං.

26.

නිමිත්තෙන නිමිත්තං තු, තිරච්ඡානගතිත්ථියා;

ථුල්ලච්චයං ඡුපන්තස්ස, හොති මෙථුනරාගතො.

27.

කායසංසග්ගරාගෙන, තිරච්ඡානගතිත්ථියා;

නිමිත්තෙන නිමිත්තස්ස, ඡුපනෙ දුක්කටං මතං.

28.

අඞ්ගජාතං පවෙසෙත්වා, තමාවට්ටකතෙ මුඛෙ;

තත්ථාකාසගතං කත්වා, නීහරන්තස්ස දුක්කටං.

29.

තථා චතූහි පස්සෙහි, ඉත්ථියා හෙට්ඨිමත්තලං;

අඡුපන්තං පවෙසෙත්වා, නීහරන්තස්ස දුක්කටං.

30.

උප්පාටිතොට්ඨමංසෙසු, බහි නික්ඛන්තකෙසු වා;

දන්තෙසු වායමන්තස්ස, තස්ස ථුල්ලච්චයං සියා.

31.

අට්ඨිසඞ්ඝට්ටනං කත්වා, මග්ගෙ දුවිධරාගතො;

සුක්කෙ මුත්තෙපි වාමුත්තෙ, වායමන්තස්ස දුක්කටං.

32.

ඉත්ථිං මෙථුනරාගෙන, ආලිඞ්ගන්තස්ස දුක්කටං;

හත්ථග්ගාහපරාමාස-චුම්බනාදීස්වයං නයො.

33.

අපදෙ අහයො මච්ඡා, කපොතා ද්විපදෙපි ච;

ගොධා චතුප්පදෙ හෙට්ඨා, වත්ථු පාරාජිකස්සිමෙ.

34.

සෙවෙතුකාමතාචිත්තං, මග්ගෙ මග්ගප්පවෙසනං;

ඉදමඞ්ගද්වයං වුත්තං, පඨමන්තිමවත්ථුනො.

35.

දුක්කටං පඨමස්සෙව, සාමන්තමිති වණ්ණිතං;

සෙසානං පන තිණ්ණම්පි, ථුල්ලච්චයමුදීරිතං.

36.

‘‘අනාපත්තී’’ති ඤාතබ්බං, අජානන්තස්ස භික්ඛුනො;

තථෙවාසාදියන්තස්ස, ජානන්තස්සාදිකම්මිනො.

37.

විනයෙ අනයූපරමෙ පරමෙ;

සුජනස්ස සුඛානයනෙ නයනෙ;

පටු හොති පධානරතො න රතො;

ඉධ යො පන සාරමතෙ රමතෙ.

38.

ඉමං හිතවිභාවනං භාවනං;

අවෙදි සුරසම්භවං සම්භවං;

ස මාරබළිසාසනෙ සාසනෙ;

සමො භවතුපාලිනා පාලිනා.

ඉති විනයවිනිච්ඡයෙ පඨමපාරාජිකකථා නිට්ඨිතා.

දුතියපාරාජිකකථා

39.

ආදියන්තො හරන්තොව-හරන්තො ඉරියාපථං;

විකොපෙන්තො තථා ඨානා, චාවෙන්තොපි පරාජිතො.

40.

තත්ථ නානෙකභණ්ඩානං, පඤ්චකානං වසා පන;

අවහාරා දසෙවෙතෙ, විඤ්ඤාතබ්බා විභාවිනා.

41.

සාහත්ථාණත්තිකො චෙව, නිස්සග්ගො අත්ථසාධකො;

ධුරනික්ඛෙපනඤ්චාති, ඉදං සාහත්ථපඤ්චකං.

42.

පුබ්බසහපයොගො ච, සංවිදාහරණම්පි ච;

සඞ්කෙතකම්මං නෙමිත්තං, පුබ්බයොගාදිපඤ්චකං.

43.

ථෙය්යපසය්හපරිකප්ප-පටිච්ඡන්නකුසාදිකා;

අවහාරා ඉමෙ පඤ්ච, වෙදිතබ්බාව විඤ්ඤුනා.

44.

වත්ථුකාලග්ඝදෙසෙ ච, පරිභොගඤ්ච පඤ්චපි;

ඤත්වා එතානි කාතබ්බො, පණ්ඩිතෙන විනිච්ඡයො.

45.

දුතියං වාපි කුද්දාලං, පිටකං පරියෙසතො;

ගච්ඡතො ථෙය්යචිත්තෙන, දුක්කටං පුබ්බයොගතො.

46.

තත්ථජාතකකට්ඨං වා, ලතං වා ඡින්දතො පන;

දුක්කටං උභයත්ථාපි, වුත්තං සහපයොගතො.

47.

පථවිං ඛණතො වාපි, බ්යූහතො පංසුමෙව වා;

ආමසන්තස්ස වා කුම්භිං, හොති ආපත්ති දුක්කටං.

48.

මුඛෙ පාසං පවෙසෙත්වා, ඛාණුකෙ බද්ධකුම්භියා;

බන්ධනානං වසා ඤෙය්යො, ඨානභෙදො විජානතා.

49.

ද්වෙ ඨානානි පනෙකස්මිං, ඛාණුකෙ බද්ධකුම්භියා;

වලයං රුක්ඛමූලස්මිං, පවෙසෙත්වා කතාය වා.

50.

උද්ධරන්තස්ස ඛාණුං වා, ඡින්දතො සඞ්ඛලිම්පි වා;

ථුල්ලච්චයං තතො කුම්භිං, ඨානා චාවෙති චෙ චුතො.

51.

පඨමං පන කුම්භිං වා, උද්ධරිත්වා තථා පුන;

ඨානා චාවෙති ඛාණුං වා, සඞ්ඛලිං වාපි සො නයො.

52.

ඉතො චිතො ච ඝංසන්තො, මූලෙ සාරෙති රක්ඛති;

වලයං ඛෙගතං තත්ථ, කරොන්තොව පරාජිතො.

53.

ජාතං ඡින්දති චෙ රුක්ඛං, දුක්කටං කුම්භිමත්ථකෙ;

සමීපෙ ඡින්දතො තස්ස, පාචිත්තියමතත්ථජං.

54.

අන්තොකුම්භිගතං භණ්ඩං, ඵන්දාපෙති සචෙ පන;

අපබ්යූහෙති තත්ථෙව, තස්ස ථුල්ලච්චයං සියා.

55.

හරන්තො කුම්භියා භණ්ඩං, මුට්ඨිං ඡින්දති අත්තනො;

භාජනෙ වා ගතං කත්වා, හොති භික්ඛු පරාජිතො.

56.

හාරං වා පන පාමඞ්ගං, සුත්තාරුළ්හං තු කුම්භියා;

ඵන්දාපෙති යථාවත්ථුං, ඨානා චාවෙති චෙ චුතො.

57.

සප්පිආදීසු යං කිඤ්චි, පිවතො පාදපූරණං;

එකෙනෙව පයොගෙන, පීතමත්තෙ පරාජයො.

58.

කත්වාව ධුරනික්ඛෙපං, පිවන්තස්ස පුනප්පුනං;

සකලම්පි ච තං කුම්භිං, පිවතො න පරාජයො.

59.

සචෙ ඛිපති යං කිඤ්චි, භණ්ඩකං තෙලකුම්භියං;

තං පාදග්ඝනකං තෙලං, ධුවං පිවති තාවදෙ.

60.

හත්ථතො මුත්තමත්තෙව, ථෙය්යචිත්තො විනස්සති;

ආවිඤ්ජෙත්වාපි වා කුම්භිං, තෙලං ගාළෙති චෙ තථා.

61.

තෙලස්සාකිරණං ඤත්වා, ඛිත්තං රිත්තාය කුම්භියා;

පීතං තෙලඤ්ච තං භණ්ඩං, උද්ධරන්තොව ධංසිතො.

62.

තත්ථෙව භින්දතො තෙලං, ඡඩ්ඩෙන්තස්ස තථෙව ච;

ඣාපෙන්තස්ස අභොගං වා, කරොන්තස්ස ච දුක්කටං.

භූමට්ඨකථා.

63.

ඨපිතං පත්ථරිත්වා ච, සාටකත්ථරණාදිකං;

වෙඨෙත්වා උද්ධරන්තස්ස, මුත්තෙ ඨානා පරාභවො.

64.

ඔරිමන්තෙන වා ඵුට්ඨ-මොකාසං පාරිමන්තතො;

පාරාජිකමතික්කන්තෙ, කඩ්ඪතො උජුකම්පි වා.

ථලට්ඨකථා.

65.

පුරතො මුඛතුණ්ඩඤ්ච, කලාපග්ගඤ්ච පච්ඡතො;

ද්වීසු පස්සෙසු පක්ඛන්තො, හෙට්ඨා පාදනඛා තථා.

66.

උද්ධඤ්චාපි සිඛග්ගන්ති, ගගනෙ ගච්ඡතො පන;

මොරස්ස ඡ පරිච්ඡෙදා, වෙදිතබ්බා විභාවිනා.

67.

භික්ඛු ‘‘සස්සාමිකං මොරං, ගහෙස්සාමී’’ති ඛෙගතං;

හත්ථං වාපි පසාරෙති, පුරතො වාස්ස තිට්ඨති.

68.

මොරොපි ගගනෙ පක්ඛෙ, චාරෙති න ච ගච්ඡති;

දුක්කටං ගමනච්ඡෙදෙ, ආමසන්තස්ස චෙව තං.

69.

ඨානා මොරමමොචෙන්තො, ඵන්දාපෙති සචෙ පන;

එවං ඵන්දාපනෙ තස්ස, ථුල්ලච්චයමුදීරිතං.

70.

අග්ගහෙත්වා ගහෙත්වා වා, හත්ථෙන පන අත්තනො;

ඨානා චාවෙති චෙ මොරං, සයං ඨානා චුතො සියා.

71.

ඵුට්ඨොකාසං මුඛග්ගෙන, කලාපග්ගෙන වා පන;

කලාපග්ගෙන වා ඵුට්ඨං, මුඛතුණ්ඩෙන භික්ඛු චෙ.

72.

අතික්කාමෙය්ය යො මොරං, ඨානා චාවෙති නාම සො;

එසෙව ච නයො පාද-සිඛාපක්ඛෙසු දීපිතො.

73.

ගගනෙ පන ගච්ඡන්තො, කරෙ මොරො නිලීයති;

තං කරෙනෙව චාරෙන්තො, ඵන්දාපෙතීති වුච්චති.

74.

සචෙ ගණ්හාති තං මොරං, ඉතරෙන කරෙන සො;

චාවිතත්තා පන ඨානා, භික්ඛු ඨානා චුතො සියා.

75.

ඉතරං පන මොරස්ස, උපනෙති සචෙ කරං;

න දොසො තත්ථ උඩ්ඩෙත්වා, සයමෙව නිලීයති.

76.

දිස්වා අඞ්ගෙ නිලීනං තං, ථෙය්යචිත්තෙන ගච්ඡතො;

පාදෙ ථුල්ලච්චයං හොති, දුතියෙ ච පරාජයො.

77.

භූමියං ඨිතමොරස්ස, තීණි ඨානානි පණ්ඩිතො;

පාදානඤ්ච කලාපස්ස, වසෙන පරිදීපයෙ.

78.

තතො කෙසග්ගමත්තම්පි, මොරං පථවිතො පන;

හොති පාරාජිකං තස්ස, උක්ඛිපන්තස්ස භික්ඛුනො.

79.

ඡිජ්ජමානං සුවණ්ණාදිං, පත්තෙ පතති චෙ පන;

හත්ථෙන උද්ධරන්තස්ස, තස්ස පාරාජිකං සියා.

80.

සචෙ අනුද්ධරිත්වාව, ථෙය්යචිත්තෙන ගච්ඡති;

දුතියෙ පදවාරස්මිං, පාරාජිකමුදීරයෙ.

81.

එසෙව ච නයො ඤෙය්යො, හත්ථෙ වත්ථෙව මත්ථකෙ;

තං තං තස්ස භවෙ ඨානං, යත්ථ යත්ථ පතිට්ඨිතං.

ආකාසට්ඨකථා.

82.

ථෙය්යචිත්තෙන යං කිඤ්චි, මඤ්චපීඨාදිසුට්ඨිතං;

ආමාසම්පි අනාමාසං, ආමසන්තස්ස දුක්කටං.

83.

සංහරිත්වා සචෙ වංසෙ, ඨපිතං හොති චීවරං;

කත්වා පුනොරතො භොගං, තථා අන්තඤ්ච පාරතො.

84.

චීවරෙන ඵුට්ඨොකාසො, ඨානං තස්ස පවුච්චති;

න තු චීවරවංසො සො, හොතීති සකලො මතො.

85.

ඔරිමන්තෙන ඔකාසං, ඵුට්ඨං තමිතරෙන වා;

ඉතරෙනපි වා ඵුට්ඨං, ඔරිමන්තෙන වා පුන.

86.

දක්ඛිණන්තෙන ඵුට්ඨං වා, වාමන්තෙනිතරෙන වා;

වාමන්තෙන ඵුට්ඨට්ඨානං, අතික්කාමයතො චුති.

87.

උද්ධං වා උක්ඛිපන්තස්ස, චීවරං පන වංසතො;

කෙසග්ගමත්තෙ උක්ඛිත්තෙ, තස්ස පාරාජිකං භවෙ.

88.

රජ්ජුකෙන ච බන්ධිත්වා, ඨපිතං පන චීවරං;

ථුල්ලච්චයං විමොචෙන්තො, මුත්තෙ පාරාජිකං ඵුසෙ.

89.

වෙඨෙත්වා ඨපිතං වංසෙ, නිබ්බෙඨෙන්තස්ස භික්ඛුනො;

වලයං ඡින්දතො වාපි, මොචෙන්තස්සප්යයං නයො.

90.

චීවරස්ස පසාරෙත්වා, ඨපිතස්ස හි වංසකෙ;

සංහරිත්වා තු නික්ඛිත්තෙ, චීවරෙ විය නිච්ඡයො.

91.

සික්කාය පක්ඛිපිත්වා යං, ලග්ගිතං හොති භණ්ඩකං;

සික්කාතො තං හරන්තො වා, සහ සික්කාය වා චුතො.

92.

කුන්තාදිං නාගදන්තෙසු, ඨිතෙසු පටිපාටියා;

අග්ගෙ වා පන බුන්දෙ වා, ගහෙත්වා පරිකඩ්ඪතො.

93.

පාරාජිකං ඵුට්ඨොකාසං, අතික්කාමයතො සියා;

උජුකං උක්ඛිපන්තස්ස, කෙසග්ගෙන පරාජයො.

94.

පාකාරාභිමුඛො ඨත්වා, ආකඩ්ඪති සචෙ පන;

ඔරිමන්තඵුට්ඨොකාස-මිතරන්තච්චයෙ චුතො.

95.

තථෙව පරතො තස්ස, පෙල්ලෙන්තස්සාපි භික්ඛුනො;

භිත්තිං පන ච නිස්සාය, ඨපිතෙපි අයං නයො.

96.

චාලෙන්තස්ස ච තාලස්ස, ඵලං වත්ථු හි පූරති;

යෙනස්ස බන්ධනා මුත්තෙ, තස්මිං පාරාජිකං භවෙ.

97.

පිණ්ඩිං ඡින්දති තාලස්ස, සචෙ පාරාජිකං සියා;

එසෙව ච නයො සෙස-රුක්ඛපුප්ඵඵලෙසුපි.

වෙහාසට්ඨකථා.

98.

ගච්ඡතො හි නිධිට්ඨානං, පදවාරෙන දුක්කටං;

උදකෙ පන ගම්භීරෙ, තථා නිමුජ්ජනාදිසු.

99.

තත්ථජාතකපුප්ඵෙසු, යෙන පුප්ඵෙන පූරති;

වත්ථු තං ඡින්දතො පුප්ඵං, තස්ස පාරාජිකං වදෙ.

100.

එකනාළස්ස වා පස්සෙ, වාකො උප්පලජාතියා;

න ඡිජ්ජති තතො යාව, තාව නං පරිරක්ඛති.

101.

සාමිකෙහෙව පුප්ඵෙසු, ඡින්දිත්වා ඨපිතෙසුපි;

පුබ්බෙ වුත්තනයෙනෙව, වෙදිතබ්බො විනිච්ඡයො.

102.

භාරබද්ධානි පුප්ඵානි, ඡස්වාකාරෙසු කෙනචි;

ආකාරෙන සචෙ තානි, ඨානා චාවෙති නස්සති.

103.

ඨපිතං පන පුප්ඵානං, කලාපං ජලපිට්ඨියං;

චාලෙත්වා උදකං පුප්ඵ-ට්ඨානා චාවෙති චෙ චුතො.

104.

පරිකප්පෙති චෙ ‘‘එත්ථ, ගහෙස්සාමී’’ති රක්ඛති;

උද්ධරන්තො ගතට්ඨානා, භට්ඨො නාම පවුච්චති.

105.

අච්චුග්ගතස්ස තං ඨානං, ජලතො සකලං ජලං;

උප්පාටෙත්වා තතො පුප්ඵං, උජුමුද්ධරතො පන.

106.

නාළන්තෙ ජලතො මුත්ත-මත්තෙ පාරාජිකං භවෙ;

අමුත්තෙ ජලතො තස්මිං, ථුල්ලච්චයමුදීරිතං.

107.

පුප්ඵෙ ගහෙත්වා නාමෙත්වා, උප්පාටෙති සචෙ පන;

න තස්ස උදකං ඨානං, නට්ඨො උප්පාටිතක්ඛණෙ.

108.

යො හි සස්සාමිකෙ මච්ඡෙ, ථෙය්යචිත්තෙන ගණ්හති;

බළිසෙනපි ජාලෙන, හත්ථෙන කුමිනෙන වා.

109.

තස්සෙවං ගණ්හතො වත්ථු, යෙන මච්ඡෙන පූරති;

තස්මිං උද්ධටමත්තස්මිං, ජලා හොති පරාජයො.

110.

ඨානං සලිලජානඤ්හි, කෙවලං සකලං ජලං;

සලිලට්ඨං විමොචෙන්තො, ජලා පාරාජිකො භවෙ.

111.

නීරතො උප්පතිත්වා යො, තීරෙ පතති වාරිජො;

ගණ්හතො තං පනාපත්තිං, භණ්ඩග්ඝෙන විනිද්දිසෙ.

112.

මාරණත්ථාය මච්ඡානං, තළාකෙ නදියාපි වා;

නින්නෙ මච්ඡවිසං නාම, පක්ඛිපිත්වා ගතෙ පන.

113.

පච්ඡා මච්ඡවිසං මච්ඡා, ඛාදිත්වා පිලවන්ති චෙ;

පාරාජිකං මතෙ මච්ඡෙ, ථෙය්යචිත්තෙන ගණ්හතො.

114.

පංසුකූලිකසඤ්ඤාය, න දොසො කොචි ගණ්හතො;

සාමිකෙස්වාහරන්තෙසු, භණ්ඩදෙය්යමුදීරිතං.

115.

ගහෙත්වා සාමිකා මච්ඡෙ, සචෙ යන්ති නිරාලයා;

ගණ්හතො පන තෙ සෙසෙ, ථෙය්යචිත්තෙන දුක්කටං.

116.

අමතෙසු අනාපත්තිං, වදන්ති විනයඤ්ඤුනො;

එසෙව ච නයො සෙසෙ, කච්ඡපාදිම්හි වාරිජෙ.

උදකට්ඨකථා.

117.

‘‘නාවං නාවට්ඨං වා භණ්ඩං, ථෙනෙත්වා ගණ්හිස්සාමී’’ති;

පාදුද්ධාරෙ දොසා වුත්තා, භික්ඛුස්සෙවං ගච්ඡන්තස්ස.

118.

බද්ධාය නාවාය හි චණ්ඩසොතෙ;

ඨානං මතං බන්ධනමෙකමෙව;

භික්ඛුස්ස තස්මිං මුත්තමත්තෙ;

පාරාජිකං තස්ස වදන්ති ධීරා.

119.

නිච්චලෙ උදකෙ නාව-මබන්ධනමවට්ඨිතං;

පුරතො පච්ඡතො වාපි, පස්සතො වාපි කඩ්ඪතො.

120.

එකෙනන්තෙන සම්ඵුට්ඨ-මොකාසමිතරෙන තං;

අතික්කාමයතො නාවං, තස්ස පාරාජිකං සියා.

121. තථා –

උද්ධං කෙසග්ගමත්තම්පි, උදකම්හා විමොචිතෙ;

අධොනාවාතලං තෙන, ඵුට්ඨඤ්ච මුඛවට්ටියා.

122.

බන්ධිත්වා පන යා තීරෙ, ඨපිතා නිච්චලෙ ජලෙ;

බන්ධනඤ්ච ඨිතොකාසො, ඨානං තස්සා ද්විධා මතං.

123.

හොති ථුල්ලච්චයං පුබ්බං, බන්ධනස්ස විමොචනෙ;

පච්ඡා කෙනචුපායෙන, ඨානා චාවෙති චෙ චුතො.

124.

චාවෙත්වා පඨමං ඨානා, පච්ඡා බන්ධනමොචනෙ;

එසෙව ච නයො වුත්තො, ථෙය්යචිත්තස්ස භික්ඛුනො.

125.

උස්සාරෙත්වා නිකුජ්ජිත්වා, ඨපිතාය ථලෙ පන;

ඵුට්ඨොකාසොව හි ඨානං, නාවාය මුඛවට්ටියා.

126.

ඤෙය්යො ඨානපරිච්ඡෙදො;

ආකාරෙහෙව පඤ්චහි;

යතො කුතොචි චාවෙන්තො;

හොති පාරාජිකො නරො.

127.

එසෙව ච නයො ඤෙය්යො, නාවායුක්කුජ්ජිතායපි;

ඨපිතායපි නාවාය, ඝටිකානං තථූපරි.

128.

ථෙය්යා තිත්ථෙ ඨිතං නාවං, ආරුහිත්වා සචෙ පන;

අරිත්තෙන ඵියෙනාපි, පාජෙන්තස්ස පරාජයො.

129.

සචෙ ඡත්තං පණාමෙත්වා, උස්සාපෙත්වාව චීවරං;

ලඞ්කාරසදිසං කත්වා, ගණ්හාපෙති සමීරණං.

130.

ආගම්ම බලවා වාතො, නාවං හරති චෙ පන;

වාතෙනෙව හටා නාවා, න දොසො කොචි විජ්ජති.

131.

සයමෙව ච යං කිඤ්චි, ගාමතිත්ථමුපාගතං;

අචාවෙන්තොව තං ඨානා, කිණිත්වා චෙ පලායති.

132.

අවහාරො න භික්ඛුස්ස, භණ්ඩදෙය්යමුදීරිතං;

සයමෙව ච ගච්ඡන්තිං, ඨානා චාවෙති චෙ චුතො.

නාවට්ඨකථා.

133.

යානං නාම රථො වය්හං, සකටං සන්දමානිකා;

යානං අවහරිස්සාමි, යානට්ඨමිති වා පන.

134.

ගච්ඡතො දුක්කටං වුත්තං, දුතියං පරියෙසතො;

ඨානා චාවනයොගස්මිං, විජ්ජමානෙ පරාජයො.

135.

යානස්ස දුකයුත්තස්ස, දස ඨානානි දීපයෙ;

යානං පාජයතො තස්ස, නිසීදිත්වා ධුරෙ පන.

136.

ථුල්ලච්චයං තු ගොණානං, පාදුද්ධාරෙ විනිද්දිසෙ;

චක්කානඤ්හි ඨිතොකාස-මතික්කන්තෙ පරාභවො.

137.

අයුත්තකස්සාපි ච යානකස්ස, ධුරෙනුපත්ථම්භනියං ඨිතස්ස;

වසෙනුපත්ථම්භනිචක්කකානං, ඨානානි තීණෙව භවන්ති තස්ස.

138.

තථා ධුරෙන දාරූනං, උපරිට්ඨපිතස්ස ච;

භූමියම්පි ධුරෙනෙව, තථෙව ඨපිතස්ස ච.

139.

පුරතො පච්ඡතො වාපි, ඨානා චාවෙති චෙ පන;

ථුල්ලච්චයං තු තිණ්ණම්පි, ඨානා චාවෙ පරාජයො.

140.

අපනෙත්වාන චක්කානි, අක්ඛානං සීසකෙහි තු;

ඨිතස්සූපරි දාරූනං, ඨානානි ද්වෙ විනිද්දිසෙ.

141.

කඩ්ඪන්තො උක්ඛිපන්තො වා, ඵුට්ඨොකාසච්චයෙ චුතො;

ඨපිතස්ස පනඤ්ඤස්ස, භූමියං යස්ස කස්සචි.

142.

අක්ඛුද්ධීනං ධුරස්සාති, පඤ්ච ඨානානි දීපයෙ;

උද්ධීසු වා ගහෙත්වා තං, ඨානා චාවෙති චෙ චුතො.

143.

ඨපිතස්ස හි චක්කස්ස, නාභියා පන භූමියං;

එකමෙව සියා ඨානං, පරිච්ඡෙදොපි පඤ්චධා.

144.

ඵුසිත්වා යං ඨිතං භූමිං, නෙමිපස්සෙන නාභියා;

ඨානානි ද්වෙ භවන්තස්ස, නට්ඨො තෙසමතික්කමෙ.

145.

දිස්වා යානමනාරක්ඛං, පටිපන්නං මහාපථෙ;

ආරුහිත්වා අචොදෙත්වා, කිණිත්වා යාති වට්ටති.

යානට්ඨකථා.

146.

සීසක්ඛන්ධකටොලම්බ-වසා භාරො චතුබ්බිධො;

තත්ථ සීසගතං භාරං, ආමසන්තස්ස දුක්කටං.

147.

ඉතො චිතො ච ඝංසන්තො, ථෙය්යචිත්තෙන යො පන;

සිරස්මිංයෙව සාරෙති, තස්ස ථුල්ලච්චයං සියා.

148.

ඛන්ධං ඔරොපිතෙ භාරෙ, තස්ස පාරාජිකං මතං;

සීසතො කෙසමත්තම්පි, මොචෙන්තොපි පරාජිතො.

149.

භාරං පථවියං කිඤ්චි, ඨපෙත්වා සුද්ධමානසො;

පච්ඡා තං ථෙය්යචිත්තෙන, උද්ධරන්තො පරාජිතො.522

150.

එත්ථ වුත්තනයෙනෙව, සෙසෙසුපි අසෙසතො;

භාරෙසු මතිසාරෙන, වෙදිතබ්බො විනිච්ඡයො.

භාරට්ඨකථා.

151.

දුක්කටං මුනිනා වුත්තං, ආරාමං අභියුඤ්ජතො;

පරාජෙති පරං ධම්මං, චරන්තො චෙ පරාජිතො.522

152.

විමතිං ජනයන්තස්ස, තස්ස ථුල්ලච්චයං සියා;

පරජ්ජති සයං ධම්මං, චරන්තො යොපි තස්ස ච.

153.

සාමිනො ධුරනික්ඛෙපෙ, ‘‘න දස්සාමී’’ති චත්තනො;

පාරාජිකං භවෙ තස්ස, සබ්බෙසං කූටසක්ඛිනං.

ආරාමට්ඨකථා.

154.

විහාරං සඞ්ඝිකං කිඤ්චි, අච්ඡින්දිත්වාන ගණ්හිතුං;

සබ්බෙසං ධුරනික්ඛෙපා-භාවතොව න සිජ්ඣති.

විහාරට්ඨකථා.

155.

සීසානි සාලිආදීනං, නිරුම්භිත්වාන ගණ්හතො;

අසිතෙන ච ලායිත්වා, ඡින්දිත්වා වා කරෙන ච.

156.

යස්මිං බීජෙපි වා වත්ථු, සීසෙ පූරෙති මුට්ඨියං;

බන්ධනා මොචිතෙ තස්මිං, තස්ස පාරාජිකං භවෙ.

157.

අච්ඡින්නො පන දණ්ඩො වා, තචො වා අප්පමත්තකො;

වීහිනාළම්පි වා දීඝං, අනික්ඛන්තොව රක්ඛති.

158.

සචෙ සො පරිකප්පෙති, ‘‘මද්දිත්වා පනිදං අහං;

පප්ඵොටෙත්වා ඉතො සාරං, ගණ්හිස්සාමී’’ති රක්ඛති.

159.

මද්දනුද්ධරණෙ නත්ථි, දොසො පප්ඵොටනෙපි වා;

අත්තනො භාජනගතං, කරොන්තස්ස පරාජයො.

160.

ජානං කෙසග්ගමත්තම්පි, පථවිං පරසන්තකං;

ථෙය්යචිත්තෙන චෙ ඛීලං, සඞ්කාමෙති පරාජයො.

161.

තඤ්ච ඛො සාමිකානං තු, ධුරනික්ඛෙපනෙ සති;

අනග්ඝා භූමි නාමෙසා, තස්මා එවමුදීරිතං.

162.

ගහෙතබ්බා සචෙ හොති, ද්වීහි ඛීලෙහි යා පන;

ආදො ථුල්ලච්චයං තෙසු, දුතියෙව පරාජයො.

163.

ඤාපෙතුකාමො යො භික්ඛු, ‘‘මමෙදං සන්තක’’න්ති ච;

රජ්ජුං වාපි පසාරෙති, යට්ඨිං පාතෙති දුක්කටං.

164.

යෙහි ද්වීහි පයොගෙහි, අත්තනො සන්තකං සියා;

ආදො ථුල්ලච්චයං තෙසු, දුතියෙ ච පරාජයො.

ඛෙත්තට්ඨකථා.

165.

ඛෙත්තෙ වුත්තනයෙනෙව, වත්ථුට්ඨස්ස විනිච්ඡයො;

ගාමට්ඨෙපි ච වත්තබ්බං, අපුබ්බං නත්ථි කිඤ්චිපි.

වත්ථුට්ඨගාමට්ඨකථා.

166.

තිණං වා පන පණ්ණං වා, ලතං වා කට්ඨමෙව වා;

භණ්ඩග්ඝෙනෙව කාතබ්බො, ගණ්හන්තො තත්ථජාතකං.

167.

මහග්ඝෙ පන රුක්ඛස්මිං, ඡින්නමත්තෙපි නස්සති;

තච්ඡෙත්වා ඨපිතො රුක්ඛො, ගහෙතබ්බො න කොචිපි.

168.

ඡින්දිත්වා ඨපිතං මූලෙ, රුක්ඛමද්ධගතං පන;

‘‘ඡඩ්ඩිතො සාමිකෙහී’’ති, ගහෙතුං පන වට්ටති.

169.

ලක්ඛණෙ ඡල්ලියොනද්ධෙ, න දොසො කොචි ගණ්හතො;

අජ්ඣාවුත්ථං කතං වාපි, විනස්සන්තඤ්ච ගණ්හතො.

170.

යො චාරක්ඛට්ඨානං පත්වා, කත්වා කම්මට්ඨානාදීනි;

චිත්තෙ චින්තෙන්තො වා අඤ්ඤං, භණ්ඩදෙය්යං හොතෙවස්ස.

171.

වරාහබ්යග්ඝච්ඡතරච්ඡකාදිතො;

උපද්දවා මුච්චිතුකාමතාය යො;

තථෙව තං ඨානමතික්කමෙති චෙ;

න කොචි දොසො පන භණ්ඩදෙය්යකං.

172.

ඉදමාරක්ඛණට්ඨානං, ගරුකං සුඞ්කඝාතතො;

තස්මා දුක්කටමුද්දිට්ඨං, තමනොක්කම්ම ගච්ඡතො.

173.

එතං පරිහරන්තස්ස, ථෙය්යචිත්තෙන සත්ථුනා;

පාරාජිකමනුද්දිට්ඨං, ආකාසෙනාපි ගච්ඡතො.

174.

තස්මා එත්ථ විසෙසෙන, සතිසම්පන්නචෙතසා;

අප්පමත්තෙන හොතබ්බං, පියසීලෙන භික්ඛුනා.

අරඤ්ඤට්ඨකථා.

175.

තොයදුල්ලභකාලස්මිං, භාජනෙ ගොපිතං ජලං;

ආවිඤ්ජිත්වා පවෙසෙත්වා, ඡිද්දං කත්වාපි වා තථා.

176.

වාපියං වා තළාකෙ වා, භාජනං අත්තනො පන;

ගණ්හන්තස්ස පවෙසෙත්වා, භණ්ඩග්ඝෙන විනිද්දිසෙ.

177.

ඡින්දතො මරියාදං තු, අදින්නාදානපුබ්බතො;

භූතගාමෙන සද්ධිම්පි, දුක්කටං පරිදීපිතං.

178.

අන්තො ඨත්වා බහි ඨත්වා, ඡින්දන්තො උභයත්ථපි;

බහිඅන්තෙන කාතබ්බො, අන්තොඅන්තෙන මජ්ඣතො.

උදකකථා.

179.

වාරෙන සාමණෙරා යං, දන්තකට්ඨමරඤ්ඤතො;

ආනෙත්වාචරියානම්පි, ආහරන්ති සචෙ පන.

180.

ඡින්දිත්වා යාව සඞ්ඝස්ස, න නිය්යාදෙන්ති තෙ පන;

ආභතං තාව තං සබ්බං, තෙසමෙව ච සන්තකං.

181.

තස්මා තං ථෙය්යචිත්තෙන, ගණ්හන්තස්ස ච භික්ඛුනො;

ගරුභණ්ඩඤ්ච සඞ්ඝස්ස, භණ්ඩග්ඝෙන පරාභවො.

182.

යදා නිය්යාදිතං තෙහි, තතො පට්ඨාය සඞ්ඝිකං;

ගණ්හන්තස්සාපි ථෙය්යාය, අවහාරො න විජ්ජති.

183.

අරක්ඛත්තා යථාවුඩ්ඪ-මභාජෙතබ්බතොපි ච;

සබ්බසාධාරණත්තා ච, අඤ්ඤං විය න හොතිදං.

දන්තකට්ඨකථා.

184.

අග්ගිං වා දෙති සත්ථෙන, ආකොටෙති සමන්තතො;

ආකොටෙති විසං වාපි, මණ්ඩූකණ්ටකනාමකං.

185.

යෙන වා තෙන වා රුක්ඛො, විනස්සති ච ඩය්හති;

සබ්බත්ථ භික්ඛුනො තස්ස, භණ්ඩදෙය්යං පකාසිතං.

වනප්පතිකථා.

186.

සීසතො කණ්ණතො වාපි, ගීවතො හත්ථතොපි වා;

ඡින්දිත්වා වාපි මොචෙත්වා, ගණ්හතො ථෙය්යචෙතසා.

187.

හොති මොචිතමත්තස්මිං, සීසාදීහි පරාජයො;

ථුල්ලච්චයං කරොන්තස්ස, ආකඩ්ඪනවිකඩ්ඪනං.

188.

හත්ථා අනීහරිත්වාව, වලයං කටකම්පි වා;

අග්ගබාහුඤ්ච ඝංසන්තො, චාරෙති අපරාපරං.

189.

තමාකාසගතං චොරො, කරොති යදි රක්ඛති;

සවිඤ්ඤාණකතො මූලෙ, වලයංව න හොතිදං.

190.

නිවත්ථං පන වත්ථං යො, අච්ඡින්දති පරස්ස චෙ;

පරොපි පන ලජ්ජාය, සහසා තං න මුඤ්චති.

191.

ආකඩ්ඪති ච චොරොපි, සො පරො තාව රක්ඛති;

පරස්ස හත්ථතො වත්ථෙ, මුත්තමත්තෙ පරාජයො.

192.

සභණ්ඩහාරකං භණ්ඩං, නෙන්තස්ස පඨමෙ පදෙ;

ථුල්ලච්චයමතික්කන්තෙ, දුතියෙව චුතො සියා.

193.

පාතාපෙති සචෙ භණ්ඩං, තජ්ජෙත්වා ථෙය්යචෙතනො;

පරස්ස හත්ථතො භණ්ඩෙ, මුත්තමත්තෙ පරාජයො.

194.

අථාපි පරිකප්පෙත්වා, පාතාපෙති ව යො පන;

තස්ස පාතාපනෙ වුත්තං, දුක්කටාමසනෙපි ච.

195.

ඵන්දාපෙති යථාවත්ථුං, ඨානා චාවෙති චෙ චුතො;

‘‘තිට්ඨ තිට්ඨා’’ති වදතො, න දොසො ඡඩ්ඩිතෙපි ච.

196.

ආගන්ත්වා ථෙය්යචිත්තෙන, පච්ඡා තං ගණ්හතො සියා;

පාරාජිකං තදුද්ධාරෙ, සාලයෙ සාමිකෙ ගතෙ.

197.

ගණ්හතො සකසඤ්ඤාය, ගහණෙ පන රක්ඛති;

භණ්ඩදෙය්යං තථා පංසු-කූලසඤ්ඤාය ගණ්හතො.

198.

‘‘තිට්ඨ තිට්ඨා’’ති වුත්තො ච, ඡඩ්ඩෙත්වා පන භණ්ඩකං;

කත්වාව ධුරනික්ඛෙපං, භීතො චොරා පලායති.

199.

ගණ්හතො ථෙය්යචිත්තෙන, උද්ධාරෙ දුක්කටං පුන;

දාතබ්බමාහරාපෙන්තෙ, අදෙන්තස්ස පරාජයො.

200.

‘‘කස්මා? තස්ස පයොගෙන, ඡඩ්ඩිතත්තා’’ති සාදරං;

මහාඅට්ඨකථායං තු, වුත්තමඤ්ඤාසු නාගතං.

හරණකථා.

201.

සම්පජානමුසාවාදං, ‘‘න ගණ්හාමී’’ති භාසතො;

අදින්නාදානපුබ්බත්තා, දුක්කටං හොති භික්ඛුනො.

202.

‘‘රහො මයා පනෙතස්ස, ඨපිතං කිං නු දස්සති’’;

ඉච්චෙවං විමතුප්පාදෙ, තස්ස ථුල්ලච්චයං සියා.

203.

තස්මිං දානෙ නිරුස්සාහෙ, පරො චෙ නික්ඛිපෙ ධුරං;

උභින්නං ධුරනික්ඛෙපෙ, භික්ඛු හොති පරාජිතො.

204.

චිත්තෙනාදාතුකාමොව, ‘‘දස්සාමී’’ති මුඛෙන චෙ;

වදතො ධුරනික්ඛෙපෙ, සාමිනො හි පරාජයො.

උපනිධිකථා.

205.

සුඞ්කඝාතස්ස අන්තොව, ඨත්වා පාතෙති චෙ බහි;

ධුවං පතති චෙ හත්ථා, මුත්තමත්තෙ පරාජයො.

206.

තං රුක්ඛෙ ඛාණුකෙ වාපි, හුත්වා පටිහතං පුන;

වාතුක්ඛිත්තම්පි වා අන්තො, සචෙ පතති රක්ඛති.

207.

පතිත්වා භූමියං පච්ඡා, වට්ටන්තං පන භණ්ඩකං;

සචෙ පවිසත්යන්තොව, තස්ස පාරාජිකං සියා.

208.

ඨත්වා ඨත්වා පවට්ටන්තං, පවිට්ඨං චෙ පරාජයො;

අතිට්ඨමානං වට්ටිත්වා, පවිට්ඨං පන රක්ඛති.

209.

ඉති වුත්තං දළ්හං කත්වා, කුරුන්දට්ඨකථාදිසු;

සාරතො තං ගහෙතබ්බං, යුත්තං විය ච දිස්සති.

210.

සයං වා යදි වට්ටෙති, වට්ටාපෙති පරෙන වා;

අට්ඨත්වා වට්ටමානං තං, ගතං නාසකරං සියා.

211.

ඨත්වා ඨත්වා සචෙ අන්තො, බහි ගච්ඡති රක්ඛති;

ඨපිතෙ සුද්ධචිත්තෙන, සයං වට්ටති වට්ටති.

212.

ගච්ඡන්තෙ පන යානෙ වා, ගජෙ වා තං ඨපෙති චෙ;

බහි නීහරණත්ථාය, නාවහාරොපි නීහටෙ.

213.

ඨපිතෙ ඨිතයානෙ වා, පයොගෙන විනා ගතෙ;

සතිපි ථෙය්යචිත්තස්මිං, අවහාරො න විජ්ජති.

214.

සචෙ පාජෙති තං යානං, ඨපෙත්වා යානකෙ මණිං;

සියා පාරාජිකං තස්ස, සීමාතික්කමනෙ පන.

215.

සුඞ්කට්ඨානෙ මතං සුඞ්කං, ගන්තුං දත්වාව වට්ටති;

සෙසො ඉධ කථාමග්ගො, අරඤ්ඤට්ඨකථාසමො.

සුඞ්කඝාතකථා.

216.

අන්තොජාතං ධනක්කීතං, දින්නං වා පන කෙනචි;

දාසං කරමරානීතං, හරන්තස්ස පරාජයො.

217.

භුජිස්සං වා හරන්තස්ස, මානුසං මාතරාපි වා;

පිතරාඨපිතං වාපි, අවහාරො න විජ්ජති.

218.

තං පලාපෙතුකාමොව, උක්ඛිපිත්වා භුජෙහි වා;

තං ඨිතට්ඨානතො කිඤ්චි, සඞ්කාමෙති පරාජයො.

219.

තජ්ජෙත්වා පදසා දාසං, නෙන්තස්ස පදවාරතො;

හොන්ති ආපත්තියො වුත්තා, තස්ස ථුල්ලච්චයාදයො.

220.

හත්ථාදීසු ගහෙත්වා තං, කඩ්ඪතොපි පරාජයො;

‘‘ගච්ඡ යාහි පලායා’’ති, වදතොපි අයං නයො.

221.

වෙගසාව පලායන්තං, ‘‘පලායා’’ති ච භාසතො;

හොති පාරාජිකෙනස්ස, අනාපත්ති හි භික්ඛුනො.

222.

සණිකං පන ගච්ඡන්තං, සචෙ වදති සොපි ච;

සීඝං ගච්ඡති චෙ තස්ස, වචනෙන පරාජයො.

223.

පලායිත්වා සචෙ අඤ්ඤං, ගාමං වා නිගමම්පි වා;

ගතං දිස්වා තතො තඤ්චෙ, පලාපෙති පරාජයො.

පාණකථා.

224.

ථෙය්යා සප්පකරණ්ඩං චෙ, පරාමසති දුක්කටං;

ඵන්දාපෙති යථාවත්ථුං, ඨානතො චාවනෙ චුතො.

225.

උග්ඝාටෙත්වා කරණ්ඩං තු, සප්පමුද්ධරතො පන;

කරණ්ඩතලතො මුත්තෙ, නඞ්ගුට්ඨෙ තු පරාජයො.

226.

ඝංසිත්වා කඩ්ඪතො සප්පං, නඞ්ගුට්ඨෙ මුඛවට්ටිතො;

තස්ස සප්පකරණ්ඩස්ස, මුත්තමත්තෙ පරාජයො.

227.

කරණ්ඩං විවරිත්වා චෙ, පක්කොසන්තස්ස නාමතො;

සො නික්ඛමති චෙ සප්පො, තස්ස පාරාජිකං සියා.

228.

තථා කත්වා තු මණ්ඩූක-මූසිකානං රවම්පි වා;

පක්කොසන්තස්ස නාමෙන, නික්ඛන්තෙපි පරාජයො.

229.

මුඛං අවිවරිත්වාව, කරොන්තස්සෙවමෙව ච;

යෙන කෙනචි නික්ඛන්තෙ, සප්පෙ පාරාජිකං සියා.

230.

මුඛෙ විවරිතෙ සප්පො, සයමෙව පලායති;

න පක්කොසති චෙ තස්ස, භණ්ඩදෙය්යමුදීරිතං.

අපදකථා.

231.

ථෙය්යචිත්තෙන යො හත්ථිං, කරොතාමසනාදයො;

හොන්ති ආපත්තියො තස්ස, තිවිධා දුක්කටාදයො.

232.

සාලායං ඨිතහත්ථිස්ස, අන්තොවත්ථඞ්ගණෙසුපි;

ඨානං සාලා ච වත්ථු ච, අඞ්ගණං සකලං සියා.

233.

අබද්ධස්ස හි බද්ධස්ස, ඨිතට්ඨානඤ්ච බන්ධනං;

තස්මා තෙසං වසා හත්ථිං, හරතො කාරයෙ බුධො.

234.

නගරස්ස බහිද්ධා තු, ඨිතස්ස පන හත්ථිනො;

ඨිතට්ඨානං භවෙ ඨානං, පදවාරෙන කාරයෙ.

235.

නිපන්නස්ස ගජස්සෙකං, ඨානං තං උට්ඨපෙති චෙ;

තස්මිං උට්ඨිතමත්තෙ තු, තස්ස පාරාජිකං සියා.

236.

එසෙව ච නයො ඤෙය්යො, තුරඞ්ගමහිසාදිසු;

නත්ථි කිඤ්චිපි වත්තබ්බං, ද්විපදෙපි බහුප්පදෙ.

චතුප්පදකථා.

237.

පරෙසන්ති විජානිත්වා, පරෙසං සන්තකං ධනං;

ගරුකං ථෙය්යචිත්තෙන, ඨානා චාවෙති චෙ චුතො.

238.

අනාපත්ති සසඤ්ඤිස්ස, තිරච්ඡානපරිග්ගහෙ;

තාවකාලිකවිස්සාස-ග්ගාහෙ පෙතපරිග්ගහෙ.

239.

යො පනෙත්ථ ච වත්තබ්බො, පාළිමුත්තවිනිච්ඡයො;

තං මයං පරතොයෙව, භණිස්සාම පකිණ්ණකෙ.

240.

පරාජිතානෙකමලෙන වුත්තං;

පාරාජිකං යං දුතියං ජිනෙන;

වුත්තො සමාසෙන මයස්ස චත්ථො;

වත්තුං අසෙසෙන හි කො සමත්ථො.

ඉති විනයවිනිච්ඡයෙ දුතියපාරාජිකකථා නිට්ඨිතා.

තතියපාරාජිකකථා

241.

මනුස්සජාතිං ජානන්තො, ජීවිතා යො වියොජයෙ;

නික්ඛිපෙය්යස්ස සත්ථං වා, වදෙය්ය මරණෙ ගුණං.

242.

දෙසෙය්ය මරණූපායං, හොතායම්පි පරාජිතො;

අසන්ධෙය්යොව සො ඤෙය්යො, ද්වෙධා භින්නසිලා විය.

243.

වුත්තා පාණාතිපාතස්ස, පයොගා ඡ මහෙසිනා;

සාහත්ථිකො තථාණත්ති-නිස්සග්ගිථාවරාදයො.

244.

තත්ථ කායෙන වා කාය-පටිබද්ධෙන වා සයං;

මාරෙන්තස්ස පරං ඝාතො, අයං සාහත්ථිකො මතො.

245.

‘‘එවං ත්වං පහරිත්වා තං, මාරෙහී’’ති ච භික්ඛුනො;

පරස්සාණාපනං නාම, අයමාණත්තිකො නයො.

246.

දූරං මාරෙතුකාමස්ස, උසුආදිනිපාතනං;

කායෙන පටිබද්ධෙන, අයං නිස්සග්ගියො විධි.

247.

අසඤ්චාරිමුපායෙන, මාරණත්ථං පරස්ස ච;

ඔපාතාදිවිධානං තු, පයොගො ථාවරො අයං.

248.

පරං මාරෙතුකාමස්ස, විජ්ජාය ජප්පනං පන;

අයං විජ්ජාමයො නාම, පයොගො පඤ්චමො මතො.

249.

සමත්ථා මාරණෙ යා ච, ඉද්ධි කම්මවිපාකජා;

අයමිද්ධිමයො නාම, පයොගො සමුදීරිතො.

250.

එකෙකො දුවිධො තත්ථ, හොතීති පරිදීපිතො;

උද්දෙසොපි අනුද්දෙසො, භෙදො තෙසමයං පන.

251.

බහුස්වපි යමුද්දිස්ස, පහාරං දෙති චෙ පන;

මරණෙන ච තස්සෙව, කම්මුනා තෙන බජ්ඣති.

252.

අනුද්දිස්ස පහාරෙපි, යස්ස කස්සචි දෙහිනො;

පහාරප්පච්චයා තස්ස, මරණං චෙ පරාජයො.

253.

මතෙ පහටමත්තෙ වා, පච්ඡා මුභයථාපි ච;

හන්තා පහටමත්තස්මිං, කම්මුනා තෙන බජ්ඣති.

254.

එවං සාහත්ථිකො ඤෙය්යො, තථා ආණත්තිකොපි ච;

එත්තාවතා සමාසෙන, ද්වෙ පයොගා හි දස්සිතා.

255.

වත්ථු කාලො ච දෙසො ච, සත්ථඤ්ච ඉරියාපථො;

කරණස්ස විසෙසොති, ඡ ආණත්තිනියාමකා.

256.

මාරෙතබ්බො හි යො තත්ථ, සො ‘‘වත්ථූ’’ති පවුච්චති;

පුබ්බණ්හාදි සියා කාලො, සත්තානං යොබ්බනාදි ච.

257.

දෙසො ගාමාදි විඤ්ඤෙය්යො, සත්ථං තං සත්තමාරණං;

මාරෙතබ්බස්ස සත්තස්ස, නිසජ්ජාදිරියාපථො.

258.

විජ්ඣනං භෙදනඤ්චාපි, ඡෙදනං තාළනම්පි වා;

එවමාදිවිධොනෙකො, විසෙසො කරණස්ස තු.

259.

‘‘යං මාරෙහී’’ති ආණත්තො, අඤ්ඤං මාරෙති චෙ තතො;

‘‘පුරතො පහරිත්වාන, මාරෙහී’’ති ච භාසිතො.

260.

පච්ඡතො පස්සතො වාපි, පහරිත්වාන මාරිතෙ;

වත්ථාණත්ති විසඞ්කෙතා, මූලට්ඨො පන මුච්චති.

261.

වත්ථුං තං අවිරජ්ඣිත්වා, යථාණත්තිඤ්ච මාරිතෙ;

උභයෙසං යථාකාලං, කම්මබද්ධො උදීරිතො.

262.

ආණත්තො ‘‘අජ්ජ පුබ්බණ්හෙ, මාරෙහී’’ති ච යො පන;

සො චෙ මාරෙති සායන්හෙ, මූලට්ඨො පරිමුච්චති.

263.

ආණත්තස්සෙව සො වුත්තො;

කම්මබද්ධො මහෙසිනා;

කාලස්ස හි විසඞ්කෙතා;

දොසො නාණාපකස්ස සො.

264.

‘‘අජ්ජ මාරෙහි පුබ්බණ්හෙ, ස්වෙවා’’ති අනියාමිතෙ;

යදා කදාචි පුබ්බණ්හෙ, විසඞ්කෙතො න මාරිතෙ.

265.

එතෙනෙව උපායෙන, කාලභෙදෙසු සබ්බසො;

සඞ්කෙතො ච විසඞ්කෙතො, වෙදිතබ්බො විභාවිනා.

266.

‘‘ඉමං ගාමෙ ඨිතං වෙරිං, මාරෙහී’’ති ච භාසිතො;

සචෙ සො පන මාරෙති, ඨිතං තං යත්ථ කත්ථචි.

267.

නත්ථි තස්ස විසඞ්කෙතො, උභො බජ්ඣන්ති කම්මුනා;

‘‘ගාමෙයෙවා’’ති ආණත්තො, වනෙ වා සාවධාරණං.

268.

‘‘වනෙයෙවා’’ති වා වුත්තො, ගාමෙ මාරෙති චෙපි වා;

විසඞ්කෙතො විඤ්ඤාතබ්බො, මූලට්ඨො පරිමුච්චති.

269.

එතෙනෙව උපායෙන, සබ්බදෙසෙසු භෙදතො;

සඞ්කෙතො ච විසඞ්කෙතො, වෙදිතබ්බොව විඤ්ඤුනා.

270.

‘‘සත්ථෙන පන මාරෙහි, ආණත්තො’’ති ච කෙනචි;

යෙන කෙනචි සත්ථෙන, විසඞ්කෙතො න මාරිතෙ.

271.

‘‘ඉමිනා වාසිනා හී’’ති, වුත්තො අඤ්ඤෙන වාසිනා;

‘‘ඉමස්සාසිස්ස වාපි ත්වං, ධාරායෙතාය මාරය’’.

272.

ඉති වුත්තො සචෙ වෙරිං, ධාරාය ඉතරාය වා;

ථරුනා වාපි තුණ්ඩෙන, විසඞ්කෙතොව මාරිතෙ.

273.

එතෙනෙව උපායෙන, සබ්බාවුධකජාතිසු;

සඞ්කෙතො ච විසඞ්කෙතො, වෙදිතබ්බො විසෙසතො.

274.

‘‘ගච්ඡන්තමෙනං මාරෙහි’’, ඉති වුත්තො පරෙන සො;

මාරෙති නං නිසින්නං චෙ, විසඞ්කෙතො න විජ්ජති.

275.

‘‘නිසින්නංයෙව මාරෙහි’’, ‘‘ගච්ඡන්තංයෙව වා’’ති ච;

වුත්තො මාරෙති ගච්ඡන්තං, නිසින්නං වා යථාක්කමං.

276.

විසඞ්කෙතන්ති ඤාතබ්බං, භික්ඛුනා විනයඤ්ඤුනා;

එසෙව ච නයො ඤෙය්යො, සබ්බිරියාපථෙසු ච.

277.

‘‘මාරෙහී’’ති ච විජ්ඣිත්වා, ආණත්තො හි පරෙන සො;

විජ්ඣිත්වාව තමාරෙති, විසඞ්කෙතො න විජ්ජති.

278.

‘‘මාරෙහී’’ති ච විජ්ඣිත්වා, ආණත්තො හි පරෙන සො;

ඡින්දිත්වා යදි මාරෙති, විසඞ්කෙතොව හොති සො.

279.

එතෙනෙව උපායෙන, සබ්බෙසු කරණෙසුපි;

සඞ්කෙතෙ ච විසඞ්කෙතෙ, වෙදිතබ්බො විනිච්ඡයො.

280.

දීඝං රස්සං කිසං ථූලං, කාළං ඔදාතමෙව වා;

ආණත්තො අනියාමෙත්වා, මාරෙහීති ච කෙනචි.

281.

සොපි යං කිඤ්චි ආණත්තො, සචෙ මාරෙති තාදිසං;

නත්ථි තත්ථ විසඞ්කෙතො, උභින්නම්පි පරාජයො.

282.

මනුස්සං කිඤ්චි උද්දිස්ස, සචෙ ඛණතිවාටකං;

ඛණන්තස්ස ච ඔපාතං, හොති ආපත්ති දුක්කටං.

283.

දුක්ඛස්සුප්පත්තියා තත්ථ, තස්ස ථුල්ලච්චයං සියා;

පතිත්වා ච මතෙ තස්මිං, තස්ස පාරාජිකං භවෙ.

284.

නිපතිත්වා පනඤ්ඤස්මිං, මතෙ දොසො න විජ්ජති;

අනුද්දිස්සකමොපාතො, ඛතො හොති සචෙ පන.

285.

‘‘පතිත්වා එත්ථ යො කොචි, මරතූ’’ති හි යත්තකා;

මරන්ති නිපතිත්වා චෙ, දොසා හොන්තිස්ස තත්තකා.

286.

ආනන්තරියවත්ථුස්මිං, ආනන්තරියකං වදෙ;

තථා ථුල්ලච්චයාදීනං, හොන්ති ථුල්ලච්චයාදයො.

287.

පතිත්වා ගබ්භිනී තස්මිං, සගබ්භා චෙ මරිස්සති;

හොන්ති පාණාතිපාතා ද්වෙ, එකොවෙකෙකධංසනෙ.

288.

අනුබන්ධෙත්ථ චොරෙහි, පතිත්වා චෙ මරිස්සති;

ඔපාතඛණකස්සෙව, හොති පාරාජිකං කිර.

289.

වෙරිනො තත්ථ පාතෙත්වා, සචෙ මාරෙන්ති වෙරිනො;

පතිතං තත්ථ මාරෙන්ති, නීහරිත්වා සචෙ බහි.

290.

නිබ්බත්තිත්වා හි ඔපාතෙ, මතා චෙ ඔපපාතිකා;

අසක්කොන්තා ච නික්ඛන්තුං, සබ්බත්ථ ච පරාජයො.

291.

යක්ඛාදයො පනුද්දිස්ස, ඛණනෙ දුක්ඛසම්භවෙ;

දුක්කටං මරණෙ වත්ථු-වසා ථුල්ලච්චයාදයො.

292.

මනුස්සෙයෙව උද්දිස්ස, ඛතෙ ඔපාතකෙ පන;

අනාපත්ති පතිත්වා හි, යක්ඛාදීසු මතෙසුපි.

293.

තථා යක්ඛාදයො පාණෙ, ඛතෙ උද්දිස්ස භික්ඛුනා;

නිපතිත්වා මරන්තෙසු, මනුස්සෙසුප්යයං නයො.

294.

‘‘පාණිනො එත්ථ බජ්ඣිත්වා, මරන්තූ’’ති අනුද්දිසං;

පාසං ඔඩ්ඩෙති යො තත්ථ, සචෙ බජ්ඣන්ති පාණිනො.

295.

හත්ථතො මුත්තමත්තස්මිං, තස්ස පාරාජිකං සියා;

ආනන්තරියවත්ථුස්මිං, ආනන්තරියමෙව ච.

296.

උද්දිස්ස හි කතෙ පාසෙ, යං පනුද්දිස්ස ඔඩ්ඩිතො;

බන්ධනෙසු තදඤ්ඤෙසං, අනාපත්ති පකාසිතා.

297.

මූලෙන වා මුධා වාපි, දින්නෙ පාසෙ පරස්ස හි;

මූලට්ඨස්සෙව හොතීති, කම්මබද්ධො නියාමිතො.

298.

යෙන ලද්ධො සචෙ ලොපි, පාසමුග්ගළිතම්පි වා;

ථිරං වාපි කරොතෙවං, උභින්නං කම්මබන්ධනං.

299.

යො පාසං උග්ගළාපෙත්වා, යාති පාපභයා සචෙ;

තං දිස්වා පුන අඤ්ඤොපි, සණ්ඨපෙති හි තත්ථ ච.

300.

බද්ධා බද්ධා මරන්ති චෙ, මූලට්ඨො න ච මුච්චති;

ඨපෙත්වා ගහිතට්ඨානෙ, පාසයට්ඨිං විමුච්චති.

301.

ගොපෙත්වාපි න මොක්ඛො හි, පාසයට්ඨිං සයංකතං;

තමඤ්ඤො පුන ගණ්හිත්වා, සණ්ඨපෙති සචෙ පන.

302.

තප්පච්චයා මරන්තෙසු, මූලට්ඨො න ච මුච්චති;

නාසෙත්වා සබ්බසො වා තං, ඣාපෙත්වා වා විමුච්චති.

303.

රොපෙන්තස්ස ච සූලං වා, සජ්ජෙන්තස්ස අදූහලං;

ඔපාතෙන ච පාසෙන, සදිසොව විනිච්ඡයො.

304.

අනාපත්ති අසඤ්චිච්ච, අජානන්තස්ස භික්ඛුනො;

තථාමරණචිත්තස්ස, මතෙප්යුම්මත්තකාදිනො.

305.

මනුස්සපාණිම්හි ච පාණසඤ්ඤිතා;

සචස්ස චිත්තං මරණූපසංහිතං;

උපක්කමො තෙන ච තස්ස නාසො;

පඤ්චෙත්ථ අඞ්ගානි මනුස්සඝාතෙ.

ඉති විනයවිනිච්ඡයෙ තතියපාරාජිකකථා නිට්ඨිතා.

චතුත්ථපාරාජිකකථා

306.

අසන්තමත්තස්සිතමෙව කත්වා;

භවං අධිට්ඨාය ච වත්තමානං;

අඤ්ඤාපදෙසඤ්ච විනාධිමානං;

ඣානාදිභෙදං සමුදාචරෙය්ය.

307.

කායෙන වාචායපි වා තදත්ථෙ;

ඤාතෙව විඤ්ඤත්තිපථෙ අභබ්බො;

යථෙව තාලො පන මත්ථකස්මිං;

ඡින්නො අභබ්බො පුන රුළ්හිභාවෙ.

308.

අසන්තමෙවත්තනි යො පරස්ස;

දීපෙති ඣානාදිමනන්තරං සො;

ජානාති චෙ හොති චුතො හි නො චෙ;

ජානාති ථුල්ලච්චයමස්ස හොති.

309.

‘‘යො තෙ විහාරෙ වසතීධ භික්ඛු;

සො ඣානලාභී’’ති ච දීපිතෙ චෙ;

ජානාති ථුල්ලච්චයමස්ස නො චෙ;

ජානාති තං දුක්කටමෙව හොති.

310.

අසන්තමෙවත්තනි ධම්මමෙතං;

අත්ථීති කත්වා වදතොධිමානා;

වුත්තො අනාපත්තිනයො පනෙවං;

අවත්තුකාමස්ස තථාදිකස්ස.

311.

පාපිච්ඡතා තස්ස අසන්තභාවො;

ආරොචනඤ්චෙව මනුස්සකස්ස;

නඤ්ඤාපදෙසෙන තදෙව ඤාණං;

පඤ්චෙත්ථ අඞ්ගානි වදන්ති ධීරා.

312.

පඨමෙ දුතියෙ චන්තෙ, පරියායො න විජ්ජති;

දුතියෙ තතියෙයෙව, ආණත්ති න පනෙතරෙ.

313.

ආදි මෙකසමුට්ඨානං, දුවඞ්ගං කායචිත්තතො;

සෙසා ච තිසමුට්ඨානා, තෙසමඞ්ගානි සත්ත තු.

314.

සුඛොපෙක්ඛායුතං ආදි, තතියං දුක්ඛවෙදනං;

දුතියඤ්ච චතුත්ථඤ්ච, තිවෙදනමුදීරිතං.

315.

පඨමස්සට්ඨ චිත්තානි, තතියස්ස දුවෙ පන;

දුතියස්ස චතුත්ථස්ස, දස චිත්තානි ලබ්භරෙ.

316.

තස්මා සචිත්තකං වුත්තං, සබ්බමෙතං චතුබ්බිධං;

ක්රියා සඤ්ඤාවිමොක්ඛඤ්ච, ලොකවජ්ජන්ති දීපිතං.

317.

ඉදමාපත්තියංයෙව, විධානං පන යුජ්ජති;

තස්මා ආපත්තියංයෙව, ගහෙතබ්බං විභාවිනා.

318.

මුදුපිට්ඨි ච ලම්බී ච, මුඛග්ගාහී නිසීදකො;

පාරාජිකා ඉමෙ තෙසං, චත්තාරො අනුලොමිකා.

319.

භික්ඛුනීනඤ්ච චත්තාරි, විබ්භන්තා භික්ඛුනී සයං;

තථා එකාදසාභබ්බා, සබ්බෙතෙ චතුවීසති.

320.

ඉමෙ පාරාජිකා වුත්තා, චතුවීසති පුග්ගලා;

අභබ්බා භික්ඛුභාවාය, සීසච්ඡින්නොව ජීවිතුං.

321.

පණ්ඩකො ච තිරච්ඡානො, උභතොබ්යඤ්ජනොපි ච;

තයො වත්ථුවිපන්නා හි, අහෙතුපටිසන්ධිකා.

322.

පඤ්චානන්තරිකා ථෙය්ය-සංවාසොපි ච දූසකො;

තිත්ථිපක්කන්තකො චෙති, ක්රියානට්ඨා පනට්ඨ තෙ.

323.

විනිච්ඡයො යො පන සාරභූතො;

පාරාජිකානං කථිතො මයායං;

තස්සානුසාරෙන බුධෙන ඤාතුං;

සක්කා හි සෙසොපි අසෙසතොව.

324.

පිටකෙ පටුභාවකරෙ පරමෙ;

විනයෙ විවිධෙහි නයෙහි යුතෙ;

පරමත්ථනයං අභිපත්ථයතා;

පරියාපුණිතබ්බමයං සතතං.

ඉති විනයවිනිච්ඡයෙ චතුත්ථපාරාජිකකථා නිට්ඨිතා.

සඞ්ඝාදිසෙසකථා

325.

මොචෙතුකාමතාචිත්තං, වායාමො සුක්කමොචනං;

අඤ්ඤත්ර සුපිනන්තෙන, හොති සඞ්ඝාදිසෙසතා.

326.

පරෙනුපක්කමාපෙත්වා, අඞ්ගජාතං පනත්තනො;

සුක්කං යදි විමොචෙති, ගරුකං තස්ස නිද්දිසෙ.

327.

සඤ්චිච්චුපක්කමන්තස්ස, අඞ්ගජාතං පනත්තනො;

ථුල්ලච්චයං සමුද්දිට්ඨං, සචෙ සුක්කං න මුච්චති.

328.

සඤ්චිච්චුපක්කමන්තස්ස, ආකාසෙ කම්පනෙනපි;

හොති ථුල්ලච්චයං තස්ස, යදි සුක්කං න මුච්චති.

329.

වත්ථිං කීළාය පූරෙත්වා, පස්සාවෙතුං න වට්ටති;

නිමිත්තං පන හත්ථෙන, කීළාපෙන්තස්ස දුක්කටං.

330.

තිස්සන්නං පන ඉත්ථීනං, නිමිත්තං රත්තචෙතසා;

පුරතො පච්ඡතො වාපි, ඔලොකෙන්තස්ස දුක්කටං.

331.

එකෙනෙකං පයොගෙන, දිවසම්පි ච පස්සතො;

නාපත්තියා භවෙ අඞ්ගං, උම්මීලනනිමීලනං.

332.

අමොචනාධිප්පායස්ස, අනුපක්කමතොපි ච;

සුපිනන්තෙන මුත්තස්මිං, අනාපත්ති පකාසිතා.

සුක්කවිසට්ඨිකථා.

333.

ආමසන්තො මනුස්සිත්ථිං, කායසංසග්ගරාගතො;

‘‘මනුස්සිත්ථී’’ති සඤ්ඤාය, හොති සඞ්ඝාදිසෙසිකො.

334.

ලොමෙනන්තමසො ලොමං, ඵුසන්තස්සාපි ඉත්ථියා;

කායසංසග්ගරාගෙන, හොති ආපත්ති භික්ඛුනො.

335.

ඉත්ථියා යදි සම්ඵුට්ඨො, ඵස්සං සෙවනචෙතනො;

වායමිත්වාධිවාසෙති, හොති සඞ්ඝාදිසෙසතා.

336.

එකෙන පන හත්ථෙන, ගහෙත්වා දුතියෙන වා;

තත්ථ තත්ථ ඵුසන්තස්ස, එකාවාපත්ති දීපිතා.

337.

අග්ගහෙත්වා ඵුසන්තස්ස, යාව පාදඤ්ච සීසතො;

කායා හත්ථමමොචෙත්වා, එකාව දිවසම්පි ච.

338.

අඞ්ගුලීනං තු පඤ්චන්නං, ගහණෙ එකතො පන;

එකායෙව සියාපත්ති, න හි කොට්ඨාසතො සියා.

339.

නානිත්ථීනං සචෙ පඤ්ච, ගණ්හාත්යඞ්ගුලියො පන;

එකතො පඤ්ච සඞ්ඝාදි-සෙසා හොන්තිස්ස භික්ඛුනො.

340.

ඉත්ථියා විමතිස්සාපි, පණ්ඩකාදිකසඤ්ඤිනො;

කායෙන ඉත්ථියා කාය-සම්බද්ධං ඵුසතොපි වා.

341.

පණ්ඩකෙ යක්ඛිපෙතීසු, තස්ස ථුල්ලච්චයං සියා;

දුක්කටං කායසංසග්ගෙ, තිරච්ඡානගතිත්ථියා.

342.

භික්ඛුනො පටිබද්ධෙන, කායෙන පන ඉත්ථියා;

කායෙන පටිබද්ධඤ්ච, ඵුසන්තස්සපි දුක්කටං.

343.

ඉත්ථීනං ඉත්ථිරූපඤ්ච, දාරුලොහමයාදිකං;

තාසං වත්ථමලඞ්කාරං, ආමසන්තස්ස දුක්කටං.

344.

තත්ථජාතඵලං ඛජ්ජං, මුග්ගාදිං තත්ථජාතකං;

ධඤ්ඤානි පන සබ්බානි, ආමසන්තස්ස දුක්කටං.

345.

සබ්බං ධමනසඞ්ඛාදිං, පඤ්චඞ්ගතුරියම්පි ච;

රතනානි ච සබ්බානි, ආමසන්තස්ස දුක්කටං.

346.

සබ්බමාවුධභණ්ඩඤ්ච, ජියා ච ධනුදණ්ඩකො;

අනාමාසමිදං සබ්බං, ජාලඤ්ච සරවාරණං.

347.

සුවණ්ණපටිබිම්බාදි, චෙතියං ආරකූටකං;

අනාමාසන්ති නිද්දිට්ඨං, කුරුන්දට්ඨකථාය හි.

348.

සබ්බං ඔනහිතුං වාපි, ඔනහාපෙතුමෙව වා;

වාදාපෙතුඤ්ච වාදෙතුං, වාදිතං න ච වට්ටති.

349.

‘‘කරිස්සාමුපහාර’’න්ති, වුත්තෙන පන භික්ඛුනා;

පූජා බුද්ධස්ස කාතබ්බා, වත්තබ්බාති ච විඤ්ඤුනා.

350.

සයං ඵුසියමානස්ස, ඉත්ථියා පන ධුත්තියා;

අවායමිත්වා කායෙන, ඵස්සං පටිවිජානතො.

351.

අනාපත්ති අසඤ්චිච්ච, අජානන්තස්ස භික්ඛුනො;

මොක්ඛාධිප්පායිනො චෙව, තථා උම්මත්තකාදිනො.

352.

පඨමෙන සමානාව, සමුට්ඨානාදයො පන;

කායසංසග්ගරාගස්ස, තථා සුක්කවිසට්ඨියා.

කායසංසග්ගකථා.

353.

දුට්ඨුල්ලවාචස්සාදෙන, ඉත්ථියා ඉත්ථිසඤ්ඤිනො;

ද්වින්නඤ්ච පන මග්ගානං, වණ්ණාවණ්ණවසෙන ච.

354.

මෙථුනයාචනාදීහි, ඔභාසන්තස්ස භික්ඛුනො;

විඤ්ඤුං අන්තමසො හත්ථ-මුද්දායපි ගරුං සියා.

355.

‘‘සිඛරණීසි, සම්භින්නා, උභතොබ්යඤ්ජනා’’ති ච;

අක්කොසවචනෙනාපි, ගරුකං තු සුණන්තියා.

356.

පුනප්පුනොභාසන්තස්ස, එකවාචාය වා බහූ;

ගණනාය ච වාචානං, ඉත්ථීනං ගරුකා සියුං.

357.

සා චෙ නප්පටිජානාති, තස්ස ථුල්ලච්චයං සියා;

ආදිස්ස භණනෙ චාපි, උබ්භජාණුමධක්ඛකං.

358.

උබ්භක්ඛකමධොජාණු-මණ්ඩලං පන උද්දිසං;

වණ්ණාදිභණනෙ කාය-පටිබද්ධෙ ච දුක්කටං.

359.

ථුල්ලච්චයං භවෙ තස්ස, පණ්ඩකෙ යක්ඛිපෙතිසු;

අධක්ඛකොබ්භජාණුම්හි, දුක්කටං පණ්ඩකාදිසු.

360.

උබ්භක්ඛකමධොජාණු-මණ්ඩලෙපි අයං නයො;

සබ්බත්ථ දුක්කටං වුත්තං, තිරච්ඡානගතිත්ථියා.

361.

අත්ථධම්මපුරෙක්ඛාරං, කත්වා ඔභාසතොපි ච;

වදතොපි අනාපත්ති, පුරක්ඛත්වානුසාසනිං.

362.

තථා උම්මත්තකාදීනං, සමුට්ඨානාදයො නයා;

අදින්නාදානතුල්යාව, වෙදනෙත්ථ ද්විධා මතා.

දුට්ඨුල්ලවාචාකථා.

363.

වණ්ණං පනත්තනො කාම-පාරිචරියාය භාසතො;

තස්මිංයෙව ඛණෙ සා චෙ, ජානාති ගරුකං සියා.

364.

නො චෙ ජානාති සා යක්ඛි-පෙතිදෙවීසු පණ්ඩකෙ;

හොති ථුල්ලච්චයං තස්ස, සෙසෙ ආපත්ති දුක්කටං.

365.

චීවරාදීහි අඤ්ඤෙහි, වත්ථුකාමෙහි අත්තනො;

නත්ථි දොසො භණන්තස්ස, පාරිචරියාය වණ්ණනං.

366.

ඉත්ථිසඤ්ඤා මනුස්සිත්ථී, පාරිචරියාය රාගිතා;

ඔභාසො තෙන රාගෙන, ඛණෙ තස්මිං විජානනං.

367.

පඤ්චඞ්ගානි ඉමානෙත්ථ, වෙදිතබ්බානි විඤ්ඤුනා;

සමුට්ඨානාදයොප්යස්ස, අනන්තරසමා මතා.

අත්තකාමපාරිචරියකථා.

368.

පටිග්ගණ්හාති සන්දෙසං, පුරිසස්සිත්ථියාපි වා;

වීමංසති ගරු හොති, පච්චාහරති චෙ පන.

369.

‘‘යස්සා හි සන්තිකං ගන්ත්වා, ආරොචෙහී’’ති පෙසිතො;

තමදිස්වා තදඤ්ඤස්ස, අවස්සාරොචකස්ස සො.

370.

‘‘ආරොචෙහී’’ති වත්වා තං, පච්චාහරති චෙ පන;

භික්ඛු සඞ්ඝාදිසෙසම්හා, සඤ්චරිත්තා න මුච්චති.

371.

‘‘මාතරා රක්ඛිතං ඉත්ථිං, ගච්ඡ බ්රූහී’’ති පෙසිතො;

පිතුරක්ඛිතමඤ්ඤං වා, විසඞ්කෙතොව භාසතො.

372.

පටිග්ගණ්හනතාදීහි, තීහි අඞ්ගෙහි සංයුතෙ;

සඤ්චරිත්තෙ සමාපන්නෙ, ගරුකාපත්තිමාදිසෙ.

373.

ද්වීහි ථුල්ලච්චයං වුත්තං, පණ්ඩකාදීසු තීහිපි;

එකෙනෙව ච සබ්බත්ථ, හොති ආපත්ති දුක්කටං.

374.

චෙතියස්ස ච සඞ්ඝස්ස, ගිලානස්ස ච භික්ඛුනො;

ගච්ඡතො පන කිච්චෙන, අනාපත්ති පකාසිතා.

375.

මනුස්සත්තං තථා තස්සා, නනාලංවචනීයතා;

පටිග්ගණ්හනතාදීනං, වසා පඤ්චඞ්ගිකං මතං.

376.

ඉදඤ්හි ඡසමුට්ඨානං, අචිත්තකමුදීරිතං;

අලංවචනීයත්තං වා, පණ්ණත්තිං වා අජානතො.

377.

ගහෙත්වා සාසනං කාය-විකාරෙනූපගම්ම තං;

වීමංසිත්වා හරන්තස්ස, ගරුකං කායතො සියා.

378.

සුත්වා යථානිසින්නොව, වචනං ඉත්ථියා පුන;

තං තත්ථෙවාගතස්සෙව, ආරොචෙන්තස්ස වාචතො.

379.

අජානන්තස්ස පණ්ණත්තිං, කායවාචාහි තං විධිං;

කරොතො හරතො වාපි, ගරුකං කායවාචතො.

380.

ජානිත්වාපි කරොන්තස්ස, ගරුකාපත්තියො තථා;

සචිත්තකෙහි තීහෙව, සමුට්ඨානෙහි ජායරෙ.

සඤ්චරිත්තකථා.

381.

සයංයාචිතකෙහෙව, කුටිකං අප්පමාණිකං;

අත්තුද්දෙසං කරොන්තස්ස, තථාදෙසිතවත්ථුකං.

382.

හොන්ති සඞ්ඝාදිසෙසා ද්වෙ, සාරම්භාදීසු දුක්කටං;

සචෙ එකවිපන්නා සා, ගරුකං එකකං සියා.

383.

පුරිසං යාචිතුං කම්ම-සහායත්ථාය වට්ටති;

මූලච්ඡෙජ්ජවසෙනෙව, යාචමානස්ස දුක්කටං.

384.

අවජ්ජං හත්ථකම්මම්පි, යාචිතුං පන වට්ටති;

හත්ථකම්මම්පි නාමෙතං, කිඤ්චි වත්ථු න හොති හි.

385.

ගොණමායාචමානස්ස, ඨපෙත්වා ඤාතකාදිකෙ;

දුක්කටං තස්ස නිද්දිට්ඨං, මූලච්ඡෙජ්ජෙන තෙසුපි.

386.

‘‘ගොණං දෙමා’’ති වුත්තෙපි, ගහෙතුං න ච වට්ටති;

සකටං දාරුභණ්ඩත්තා, ගහෙතුං පන වට්ටති.

387.

වාසිඵරසුකුද්දාල-කුඨාරාදීස්වයං නයො;

අනජ්ඣාවුත්ථකං සබ්බං, හරාපෙතුම්පි වට්ටති.

388.

වල්ලිආදිම්හි සබ්බස්මිං, ගරුභණ්ඩප්පහොනකෙ;

පරෙසං සන්තකෙයෙව, හොති ආපත්ති දුක්කටං.

389.

පච්චයෙසු හි තීස්වෙව, විඤ්ඤත්ති න ච වට්ටති;

තතියෙ පරිකථොභාස-නිමිත්තානි ච ලබ්භරෙ.

390.

‘‘අදෙසිතෙ ච වත්ථුස්මිං, පමාණෙනාධිකං කුටිං;

කරිස්සාමී’’ති චින්තෙත්වා, අරඤ්ඤං ගච්ඡතොපි ච.

391.

ඵරසුං වාපි වාසිං වා, නිසෙන්තස්සාපි දුක්කටං;

ඡින්දතො දුක්කටං රුක්ඛං, තස්ස පාචිත්තියා සහ.

392.

එවං පුබ්බපයොගස්මිං, කුටිකාරකභික්ඛුනො;

යථාපයොගමාපත්තිං, විනයඤ්ඤූ විනිද්දිසෙ.

393.

යා පන ද්වීහි පිණ්ඩෙහි, නිට්ඨානං තු ගමිස්සති;

හොති ථුල්ලච්චයං තෙසු, පඨමෙ දුතියෙ ගරු.

394.

අනාපත්ති සචඤ්ඤස්ස, දෙති විප්පකතං කුටිං;

තථා භූමිං සමං කත්වා, භින්දතොපි ච තං කුටිං.

395.

ගුහං ලෙණං කරොන්තස්ස, තිණපණ්ණච්ඡදම්පි වා;

වාසාගාරං ඨපෙත්වාන, අඤ්ඤස්සත්ථාය වා තථා.

396.

දෙසාපෙත්වාව භික්ඛූහි, වත්ථුං පන ච භික්ඛුනො;

ක්රියතොව සමුට්ඨාති, කරොතො අප්පමාණිකං.

397.

අදෙසෙත්වා කරොන්තස්ස, තං ක්රියාක්රියතො සියා;

සමුට්ඨානාදයො සෙසා, සඤ්චරිත්තසමා මතා.

කුටිකාරසික්ඛාපදකථා.

398.

අදෙසෙත්වා සචෙ වත්ථුං, යො කරෙය්ය මහල්ලකං;

විහාරං අත්තවාසත්ථං, ගරුකං තස්ස නිද්දිසෙ.

399.

පමාණාතික්කමෙනාපි, දොසො නත්ථි මහල්ලකෙ;

තස්මා ක්රියසමුට්ඨානා-භාවං සමුපලක්ඛයෙ.

400.

පමාණනියමාභාවා, එකසඞ්ඝාදිසෙසතා;

සමුට්ඨානාදිකං සෙසං, අනන්තරසමං මතං.

මහල්ලකකථා.

401.

පාරාජිකානි වුත්තානි, චතුවීසති සත්ථුනා;

භික්ඛුනො අනුරූපානි, තෙසු එකූනවීසති.

402.

අමූලකෙන චොදෙති, හුත්වා චාවනචෙතනො;

සුද්ධං වා යදි වාසුද්ධං, තෙසු අඤ්ඤතරෙන යො.

403.

ගරුකං තස්ස ආපත්තිං, කතොකාසම්හි නිද්දිසෙ;

තථෙව අකතොකාසෙ, දුක්කටාපත්තියා සහ.

404.

‘‘කොණ්ඨොසි ච නිගණ්ඨොසි;

සාමණෙරොසි තාපසො;

ගහට්ඨොසි තථා ජෙට්ඨ-;

බ්බතිකොසි උපාසකො.

405.

දුස්සීලො පාපධම්මොසි, අන්තොපූති අවස්සුතො’’;

ඉච්චෙවම්පි වදන්තස්ස, ගරුකං තස්ස නිද්දිසෙ.

406.

සම්මුඛා හත්ථමුද්දාය, චොදෙන්තස්සපි තඞ්ඛණෙ;

තං චෙ පරො විජානාති, හොති ආපත්ති භික්ඛුනො.

407.

ගරුකං සම්මුඛෙ ඨත්වා, චොදාපෙන්තස්ස කෙනචි;

තස්ස වාචාය වාචාය, චොදාපෙන්තස්ස නිද්දිසෙ.

408.

අථ සොපි ‘‘මයා දිට්ඨං, සුතං වා’’ති ච භාසති;

තෙසං ද්වින්නම්පි සඞ්ඝාදි-සෙසො හොති න සංසයො.

409.

දූතං වා පන පෙසෙත්වා, පණ්ණං වා පන සාසනං;

චොදාපෙන්තස්ස ආපත්ති, න හොතීති පකාසිතා.

410.

තථා සඞ්ඝාදිසෙසෙහි, වුත්තෙ චාවනසඤ්ඤිනො;

හොති පාචිත්තියාපත්ති, සෙසාපත්තීහි දුක්කටං.

411.

අක්කොසනාධිප්පායස්ස, අකතොකාසමත්තනා;

සහ පාචිත්තියෙනස්ස, වදන්තස්ස ච දුක්කටං.

412.

අසම්මුඛා වදන්තස්ස, ආපත්තීහිපි සත්තහි;

තථා කම්මං කරොන්තස්ස, හොති ආපත්ති දුක්කටං.

413.

න දොසුම්මත්තකාදීනං, හොති පඤ්චඞ්ගසංයුතං;

උපසම්පන්නතා තස්මිං, පුග්ගලෙ සුද්ධසඤ්ඤිතා.

414.

පාරාජිකෙන චොදෙති, යෙන තස්ස අමූලතා;

සම්මුඛා චොදනා චෙව, තස්ස චාවනසඤ්ඤිනො.

415.

තඞ්ඛණෙ ජානනඤ්චෙව, පඤ්චඞ්ගානි භවන්ති හි;

ඉදං තු තිසමුට්ඨානං, සචිත්තං දුක්ඛවෙදනං.

දුට්ඨදොසකථා.

416.

ලෙසමත්තමුපාදාය, භික්ඛුමන්තිමවත්ථුනා;

චොදෙය්ය ගරුකාපත්ති, සචෙ චාවනචෙතනො.

417.

චොදෙති වා තථාසඤ්ඤී, චොදාපෙති පරෙන වා;

අනාපත්ති සියා සෙසො, අනන්තරසමො මතො.

දුතියදුට්ඨදොසකථා.

418.

සමග්ගස්ස ච සඞ්ඝස්ස, භෙදත්ථං වායමෙය්ය යො;

භෙදහෙතුං ගහෙත්වා වා, තිට්ඨෙය්ය පරිදීපයං.

419.

සො හි භික්ඛූහි වත්තබ්බො, ‘‘භෙදත්ථං මා පරක්කම’’;

ඉති ‘‘සඞ්ඝස්ස මා තිට්ඨ, ගහෙත්වා භෙදකාරණං’’.

420.

වුච්චමානො හි තෙහෙව, නිස්සජ්ජෙය්ය න චෙව යං;

සමනුභාසිතබ්බො තං, අච්චජං ගරුකං ඵුසෙ.

421.

පරක්කමන්තං සඞ්ඝස්ස, භික්ඛුං භෙදාය භික්ඛුනො;

දිස්වා සුත්වා හි ඤත්වා වා, අවදන්තස්ස දුක්කටං.

422.

ගන්ත්වා ච පන වත්තබ්බො, අද්ධයොජනතාදිකං;

දූරම්පි පන ගන්තබ්බං, සචෙ සක්කොති තාවදෙ.

423.

තික්ඛත්තුං පන වුත්තස්ස, අපරිච්චජතොපි තං;

දූතං වා පන පණ්ණං වා, පෙසතොපි ච දුක්කටං.

424.

ඤත්තියා පරියොසානෙ, දුක්කටං පරිදීපිතං;

කම්මවාචාහි ච ද්වීහි, හොති ථුල්ලච්චයං ද්වයං.

425.

ය්ය-කාරෙ පන සම්පත්තෙ, ගරුකෙයෙව තිට්ඨති;

පස්සම්භන්ති හි තිස්සොපි, භික්ඛුනො දුක්කටාදයො.

426.

අකතෙ පන කම්මස්මිං, අපරිච්චජතොපි ච;

තස්ස සඞ්ඝාදිසෙසෙන, අනාපත්ති පකාසිතා.

427.

ඤත්තිතො පන පුබ්බෙ වා, පච්ඡා වා තඞ්ඛණෙපි වා;

අසම්පත්තෙ ය්ය-කාරස්මිං, පටිනිස්සජ්ජතොපි ච.

428.

පටිනිස්සජ්ජතො වාපි, තං වා සමනුභාසතො;

තථෙවුම්මත්තකාදීනං, අනාපත්ති පකාසිතා.

429.

යඤ්හි භික්ඛුමනුද්දිස්ස, මච්ඡමංසං කතං භවෙ;

යස්මිඤ්ච නිබ්බෙමතිකො, තං සබ්බං තස්ස වට්ටති.

430.

සමුද්දිස්ස කතං ඤත්වා, භුඤ්ජන්තස්සෙව දුක්කටං;

තථා අකප්පියං මංසං, අජානිත්වාපි ඛාදතො.

431.

හත්ථුස්සච්ඡමනුස්සානං, අහිකුක්කුරදීපිනං;

සීහබ්යග්ඝතරච්ඡානං, මංසං හොති අකප්පියං.

432.

ථුල්ලච්චයං මනුස්සානං, මංසෙ සෙසෙසු දුක්කටං;

සචිත්තකං සමුද්දිස්ස-කතං සෙසමචිත්තකං.

433.

පුච්ඡිත්වායෙව මංසානං, භික්ඛූනං ගහණං පන;

එතං වත්තන්ති වත්තට්ඨා, වදන්ති විනයඤ්ඤුනො.

434.

ඉදමෙකසමුට්ඨානං, වුත්තං සමනුභාසනං;

කායකම්මං වචීකම්මං, අක්රියං දුක්ඛවෙදනං.

සඞ්ඝභෙදකථා.

435.

දුතියෙ සඞ්ඝභෙදස්මිං, වත්තබ්බං නත්ථි කිඤ්චිපි;

සමුට්ඨානාදයොපිස්ස, පඨමෙන සමා මතා.

දුතියසඞ්ඝභෙදකථා.

436.

උද්දෙසපරියාපන්නෙ, භික්ඛු දුබ්බචජාතිකො;

අවචනීයමත්තානං, කරොති ගරුකං සියා.

437.

දුබ්බචෙපි පනෙතස්මිං, සඞ්ඝභෙදකවණ්ණනෙ;

සබ්බො වුත්තනයෙනෙව, වෙදිතබ්බො විනිච්ඡයො.

දුබ්බචකථා.

438.

යො ඡන්දගාමිතාදීහි, පාපෙන්තො කුලදූසකො.

කම්මෙ කරියමානෙ තං, අච්චජං ගරුකං ඵුසෙ.

439.

චුණ්ණං පණ්ණං ඵලං පුප්ඵං, වෙළුං කට්ඨඤ්ච මත්තිකං;

කුලසඞ්ගහණත්ථාය, අත්තනො වා පරස්ස වා.

440.

සන්තකං දදතො හොති, කුලදූසනදුක්කටං;

භණ්ඩග්ඝෙන ච කාතබ්බො, ථෙය්යා සඞ්ඝඤ්ඤසන්තකෙ.

441.

සඞ්ඝිකං ගරුභණ්ඩං වා, සෙනාසනනියාමිතං;

යොපිස්සරවතායෙව, දෙන්තො ථුල්ලච්චයං ඵුසෙ.

442.

හරිත්වා වා හරාපෙත්වා, පක්කොසිත්වාගතස්ස වා;

කුලසඞ්ගහණත්ථාය, පුප්ඵං දෙන්තස්ස දුක්කටං.

443.

හරිත්වා වා හරාපෙත්වා, පිතූනං පන වට්ටති;

දාතුං පුප්ඵං පනඤ්ඤස්ස, ආගතස්සෙව ඤාතිනො.

444.

තඤ්ච ඛො වත්ථුපූජත්ථං, දාතබ්බං න පනඤ්ඤථා;

සිවාදිපූජනත්ථං වා, මණ්ඩනත්ථං න වට්ටති.

445.

ඵලාදීසුපි සෙසෙසු, භික්ඛුනා විනයඤ්ඤුනා;

පුප්ඵෙ වුත්තනයෙනෙව, වෙදිතබ්බො විනිච්ඡයො.

446.

පුප්ඵාදිභාජනෙ කොචි, ආගච්ඡති සචෙ පන;

සම්මතෙනස්ස දාතබ්බං, ඤාපෙත්වා ඉතරෙන තු.

447.

උපඩ්ඪභාගං දාතබ්බං, ඉති වුත්තං කුරුන්දියං;

‘‘ථොකං ථොක’’න්ති නිද්දිට්ඨං, මහාපච්චරියං පන.

448.

ගිලානානං මනුස්සානං, දාතබ්බං තු සකං ඵලං;

පරිබ්බයවිහීනස්ස, සම්පත්තිස්සරියස්සපි.

449.

සඞ්ඝාරාමෙ යථා යත්ර, සඞ්ඝෙන කතිකා කතා;

ඵලරුක්ඛපරිච්ඡෙදං, කත්වා තත්රාගතස්සපි.

450.

ඵලං යථාපරිච්ඡෙදං, දදතො පන වට්ටති;

‘‘දස්සෙතබ්බාපි වා රුක්ඛා’’, ‘‘ඉතො ගණ්හ ඵල’’න්ති ච.

451.

සයං ඛණිත්වා පථවිං, මාලාගච්ඡාදිරොපනෙ;

හොති පාචිත්තියෙනස්ස, දුක්කටං කුලදූසනෙ.

452.

අකප්පියෙන වාක්යෙන, තථා රොපාපනෙපි ච;

සබ්බත්ථ දුක්කටං වුත්තං, භික්ඛුනො කුලදූසනෙ.

453.

රොපනෙ දුක්කටංයෙව, හොති කප්පියභූමියං;

තථා රොපාපනෙ වුත්තං, උභයත්ථ ච භික්ඛුනො.

454.

සකිං ආණත්තියා තස්ස, බහූනං රොපනෙ පන;

සදුක්කටා තු පාචිත්ති, සුද්ධං වා දුක්කටං සියා.

455.

කප්පියෙනෙව වාක්යෙන, උභයත්ථ ච භූමියා;

රොපනෙ පරිභොගත්ථං, න දොසො කොචි විජ්ජති.

456.

කප්පියභූමි චෙ හොති, සයං රොපෙතුමෙව ච;

වට්ටතීති ච නිද්දිට්ඨං, මහාපච්චරියං පන.

457.

ආරාමාදීනමත්ථාය, සයං සංරොපිතස්ස වා;

වට්ටතෙව ච භික්ඛූනං, තං ඵලං පරිභුඤ්ජිතුං.

458.

සිඤ්චනෙ පන සබ්බත්ථ, සයං සිඤ්චාපනෙපි ච;

අකප්පියොදකෙනෙව, හොති පාචිත්ති භික්ඛුනො.

459.

කුලසඞ්ගහණත්ථඤ්ච, පරිභොගත්ථමෙව වා;

සද්ධිං පාචිත්තියෙනස්ස, සිඤ්චතො හොති දුක්කටං.

460.

තෙසංයෙව පනත්ථාය, ද්වින්නං කප්පියවාරිනා;

සිඤ්චනෙ දුක්කටං වුත්තං, තථා සිඤ්චාපනෙපි ච.

461.

කුලසඞ්ගහණත්ථාය, පුප්ඵානං ඔචිනාපනෙ;

සයමොචිනනෙ චාපි, සපාචිත්තියදුක්කටං.

462.

පුප්ඵානං ගණනායස්ස, පුප්ඵමොචිනතො පන;

හොති පාචිත්තියාපත්ති, කුලත්ථං චෙ සදුක්කටා.

463.

ගන්ථිමං ගොප්ඵිමං නාම, වෙධිමං වෙඨිමම්පි ච;

පූරිමං වායිමං චෙති, ඡබ්බිධො පුප්ඵසඞ්ගහො.

464.

තත්ථ දණ්ඩෙන දණ්ඩං වා, වණ්ටෙනපි ච වණ්ටකං;

ගන්ථිත්වා කරණං සබ්බං, ‘‘ගන්ථිම’’න්ති පවුච්චති.

465.

ගොප්ඵිමං නාම ගොප්ඵෙත්වා, සුත්තාදීහි කරීයති;

එකතොවණ්ටිකා මාලා, උභතොවණ්ටිකා ච තං.

466.

වෙධිමං නාම විජ්ඣිත්වා, බුන්දෙසු මකුලාදිකං;

ආවුතා සූචිආදීහි, මාලාවිකති වුච්චති.

467.

වෙඨිමං නාම වෙඨෙත්වා, කතං මාලාගුණෙහි වා;

වාකාදීහි ච බද්ධං වා, ‘‘වෙඨිම’’න්ති පවුච්චති.

468.

පූරිමං පන දට්ඨබ්බං, පුප්ඵමාලාහි පූරණෙ;

බොධිං පුප්ඵපටාදීනං, පරික්ඛෙපෙසු ලබ්භති.

469.

වායිමං නාම දට්ඨබ්බං, පුප්ඵරූපපටාදිසු;

පුප්ඵමාලාගුණෙහෙව, වායිත්වා කරණෙ පන.

470.

සබ්බමෙතං සයං කාතුං, කාරාපෙතුං පරෙහි වා;

භික්ඛූනං භික්ඛුනීනඤ්ච, බුද්ධස්සපි න වට්ටති.

471.

තථා කලම්බකං කාතුං, අඩ්ඪචන්දකමෙව වා;

අඤ්ඤෙහි පූරිතං පුප්ඵ-පටං වා වායිතුම්පි ච.

472.

පිට්ඨකාචමයං දාමං, ගෙණ්ඩුපුප්ඵමයම්පි ච;

ඛරපත්තමයං මාලං, සබ්බං කාතුං න වට්ටති.

473.

කණිකාරාදිපුප්ඵානි, විතානෙ බද්ධකණ්ටකෙ;

හීරාදීහි පටාකත්ථං, විජ්ඣන්තස්සපි දුක්කටං.

474.

කණ්ටකාදීහි භික්ඛුස්ස, එකපුප්ඵම්පි විජ්ඣිතුං;

පුප්ඵෙසුයෙව වා පුප්ඵං, පවෙසෙතුං න වට්ටති.

475.

අසොකපිණ්ඩිආදීනං, අන්තරෙ ධම්මරජ්ජුයා;

පවෙසෙන්තස්ස පුප්ඵානි, න දොසො කොචි විජ්ජති.

476.

ඨපිතෙසු පවෙසෙත්වා, කදලිච්ඡත්තභිත්තිසු;

කණ්ටකෙසුපි පුප්ඵානි, විජ්ඣන්තස්සපි දුක්කටං.

477.

කප්පියං පන වත්තබ්බං, වචනං වත්ථුපූජනෙ;

නිමිත්තොභාසපරියා, වට්ටන්තීති පකාසිතා.

478.

න කෙවලමකත්තබ්බං, කුලදූසනමෙව ච;

අථ ඛො වෙජ්ජකම්මාදි, න කත්තබ්බං කුදාචනං.

479.

කාතබ්බං පන භෙසජ්ජං, පඤ්චන්නං සහධම්මිනං;

කත්වාප්යකතවිඤ්ඤත්තිං, කා කථා අත්තනො ධනෙ.

480.

තථා මාතාපිතූනම්පි, තදුපට්ඨාකජන්තුනො;

භණ්ඩුකස්සත්තනො චෙව, වෙය්යාවච්චකරස්සපි.

481.

ජෙට්ඨභාතා කනිට්ඨො ච, තථා භගිනියො දුවෙ;

චූළමාතා චූළපිතා, මහාමාතා මහාපිතා.

482.

පිතුච්ඡා මාතුලො චාති, දසිමෙ ඤාතයො මතා;

ඉමෙසම්පි දසන්නඤ්ච, කාතුං වට්ටති භික්ඛුනො.

483.

සචෙ භෙසජ්ජමෙතෙසං, නප්පහොති න හොති වා;

යාචන්තිපි ච තං භික්ඛුං, දාතබ්බං තාවකාලිකං.

484.

සචෙ තෙ න ච යාචන්ති, දාතබ්බං තාවකාලිකං;

ආභොගං පන කත්වා වා, ‘‘දස්සන්ති පුන මෙ ඉමෙ’’.

485.

එතෙසං තු කුලා යාව, සත්තමා කුලදූසනං;

භෙසජ්ජකරණාපත්ති, විඤ්ඤත්ති වා න රූහති.

486.

භාතුජායාපි වා හොති, සචෙ භගිනිසාමිකො;

සචෙ තෙ ඤාතකා හොන්ති, කාතුං තෙසම්පි වට්ටති.

487.

අඤ්ඤාතකා සචෙ හොන්ති, භාතුනො අනුජාය වා;

‘‘තුම්හාකං ජග්ගනට්ඨානෙ, දෙථා’’ති ච වදෙ බුධො.

488.

අථ තෙසම්පි පුත්තානං, කත්වා දාතබ්බමෙව වා;

‘‘මාතාපිතූනං තුම්හාකං, දෙථා’’ති විනයඤ්ඤුනා.

489.

අඤ්ඤොපි යො කොචි පනිස්සරො වා;

චොරොපි වා යුද්ධපරාජිතො වා;

ආගන්තුකො ඛීණපරිබ්බයො වා;

අකල්ලකො ඤාතිජනුජ්ඣිතො වා.

490.

එතෙසං පන සබ්බෙසං, අපච්චාසීසතා සතා;

කාතබ්බො පටිසන්ථාරො, භික්ඛුනා සාධුනාධුනා.

491.

පරිත්තොදකසුත්තානි, වුත්තෙ දෙථාති කෙනචි;

ජලං හත්ථෙන චාලෙත්වා, මද්දිත්වා පන සුත්තකං.

492.

දාතබ්බං භික්ඛුනා කත්වා, තෙසමෙව ච සන්තකං;

අත්තනො උදකං තෙසං, සුත්තං වා දෙති දුක්කටං.

493.

අනාමට්ඨොපි දාතබ්බො, පිණ්ඩපාතො විජානතා;

ද්වින්නං මාතාපිතූනම්පි, තදුපට්ඨායකස්ස ච.

494.

ඉස්සරස්සාපි දාතබ්බො, චොරදාමරිකස්ස ච;

භණ්ඩුකස්සත්තනො චෙව, වෙය්යාවච්චකරස්සපි.

495.

දාතුං පණ්ඩුපලාසස්ස, ථාලකෙපි ච වට්ටති;

ඨපෙත්වා තං පනඤ්ඤස්ස, පිතුනොපි න වට්ටති.

496.

ගිහීනං පන දූතෙය්යං, ජඞ්ඝපෙසනියම්පි ච;

සත්ථුනා දුක්කටං වුත්තං, කරොන්තස්ස පදෙ පදෙ.

497.

භණ්ඩුමාතාපිතූනම්පි, වෙය්යාවච්චකරස්ස ච;

සාසනං සහධම්මීනං, හරිතුං පන වට්ටති.

498.

කුලදූසනකම්මෙන, ලද්ධං අට්ඨවිධෙනපි;

පඤ්චන්නං සහධම්මීනං, න ච වට්ටති භුඤ්ජිතුං.

499.

අජ්ඣොහාරෙසු සබ්බත්ථ, දුක්කටං පරිදීපිතං;

පරිභොගවසෙනෙව, සෙසෙසුපි අයං නයො.

500.

කත්වා රූපියවොහාරං, අභූතාරොචනෙන ච;

උප්පන්නපච්චයා සබ්බෙ, සමානාති පකාසිතා.

501.

විඤ්ඤත්තිනුප්පදානඤ්ච, වෙජ්ජකම්මමනෙසනං;

පාරිභටුකතං මුග්ග-සූපතං වත්ථුවිජ්ජකං.

502.

ජඞ්ඝපෙසනියං දූත-කම්මඤ්ච කුලදූසනං;

අභූතාරොචනං බුද්ධ-පටිකුට්ඨං විවජ්ජයෙ.

503.

න දොසුම්මත්තකාදීනං, පටිනිස්සජ්ජතොපි තං;

සමුට්ඨානාදිකං සබ්බං, සඞ්ඝභෙදසමං මතං.

කුලදූසනකථා.

504.

ජානං යාවතිහං යෙන, ඡාදිතාපත්ති භික්ඛුනා;

අකාමා පරිවත්ථබ්බං, තෙන තාවතිහං පන.

505.

ආපත්ති ච අනුක්ඛිත්තො, පහු චානන්තරායිකො;

චතුස්වපි ච තංසඤ්ඤී, තස්ස ඡාදෙතුකාමතා.

506.

ඡාදනන්ති පනෙතෙහි, දසහඞ්ගෙහි භික්ඛුනා;

ඡන්නා නාම සියාපත්ති, අරුණුග්ගමනෙන සා.

ද්වෙ භාණවාරා නිට්ඨිතා.

507.

තිවිධො පරිවාසො හි, තිවිධාපෙතචෙතසා;

පටිච්ඡන්නො ච සුද්ධන්තො, සමොධානොති දීපිතො.

508.

තත්රායං තු පටිච්ඡන්න-පරිවාසො පකාසිතො;

පටිච්ඡන්නාය දාතබ්බො, වසෙනාපත්තියාති ච.

509.

වත්ථුගොත්තවසෙනාපි, නාමාපත්තිවසෙන වා;

කම්මවාචා හි කාතබ්බා, දාතබ්බො තස්ස තෙන ච.

510.

‘‘වත්තං සමාදියාමී’’ති, ‘‘පරිවාස’’න්ති වා පුන;

සමාදියිත්වා සඞ්ඝස්ස, ආරොචෙතබ්බමාදිතො.

511.

පුනප්පුනාගතානම්පි, ආරොචෙන්තොව රත්තියා;

ඡෙදං වා වත්තභෙදං වා, අකත්වාව සදා වසෙ.

512.

පරිවාසො විසොධෙතුං, න සක්කා තත්ථ චෙ පන;

නික්ඛිපිත්වාන තං වත්තං, වත්ථබ්බං තෙන භික්ඛුනා.

513.

තත්ථෙව සඞ්ඝමජ්ඣෙ වා, පුග්ගලෙ වාපි නික්ඛිපෙ;

නික්ඛිපාමීති වත්තං වා, පරිවාසන්ති වා තථා.

514.

එවමෙකපදෙනාපි, පදෙහි ද්වීහි වා පන;

වත්තං නික්ඛිපිතබ්බං තං, සමාදානෙප්යයං නයො.

515.

නික්ඛිත්තකාලතො උද්ධං, පකතත්තොති වුච්චති;

පුන පච්චූසකාලස්මිං, සද්ධිමෙකෙන භික්ඛුනා.

516.

පරික්ඛිත්තවිහාරස්ස, ද්වෙ පරික්ඛෙපතො බහි;

පරික්ඛෙපාරහට්ඨානා, අපරික්ඛිත්තතො බහි.

517.

ලෙඩ්ඩුපාතෙ අතික්කම්ම, ඔක්කමිත්වා ච මග්ගතො;

ගුම්බෙන වතියා වාපි, ඡන්නට්ඨානෙ ඨිතෙන තු.

518.

තෙන අන්තොරුණෙයෙව, වත්තමාදාය විඤ්ඤුනා;

ආරොචෙත්වාරුණෙ තස්මිං, වුට්ඨිතෙ තස්ස සන්තිකෙ.

519.

නික්ඛිපිත්වා තතො වත්තං, ගන්තබ්බං තු යථාසුඛං;

අන්තොයෙවාරුණෙ භික්ඛු, ගතො චෙ යස්ස කස්සචි.

520.

ආරොචෙත්වාව තං වත්තං, නික්ඛිපෙ පුන පණ්ඩිතො;

සෙසං සමුච්චයස්සට්ඨ-කථාය ච විභාවයෙ.

521.

ආපත්තීනඤ්ච රත්තීනං, පරිච්ඡෙදං න ජානති;

යො තස්ස පන දාතබ්බො, ‘‘සුද්ධන්තො’’ති පවුච්චති.

522.

එසෙව පරිසුද්ධෙහි, සුද්ධන්තො දුවිධො මතො;

චූළසුද්ධන්තනාමො ච, මහාසුද්ධන්තනාමකො.

523.

දුවිධොපි අයං රත්ති-පරිච්ඡෙදං අජානතො;

එකච්චං සකලං වාපි, දාතබ්බො විමතිස්ස වා.

524.

ඉතරොපි සමොධාන-පරිවාසො තිධා මතො;

සො ඔධානසමොධානො, අග්ඝමිස්සකපුබ්බකො.

525.

ආපජ්ජිත්වාන්තරාපත්තිං, ඡාදෙන්තස්ස හි භික්ඛුනො;

දිවසෙ පරිවුත්ථෙ තු, ඔධුනිත්වා පදීයතෙ.

526.

පුරිමාපත්තියා මූල-දිවසෙ තු විනිච්ඡිතෙ;

පච්ඡා ආපන්නමාපත්තිං, සමොධාය විධානතො.

527.

යාචමානස්ස සඞ්ඝෙන, දාතබ්බො පන භික්ඛුනො;

එසොධානසමොධාන-පරිවාසො පකාසිතො.

528.

තථා සම්බහුලාස්වෙකා, ද්වෙ වා සම්බහුලාපි වා;

යා යා චිරපටිච්ඡන්නා, තාසං අග්ඝවසෙන හි.

529.

ආපත්තීනං තතො ඌන-පටිච්ඡන්නානමෙව යො;

සමොධාය පදාතබ්බො, පරිවාසොති වුච්චති.

530.

නානාවත්ථුකසඤ්ඤායො, සබ්බා ආපත්තියො පන;

සබ්බාතා එකතො කත්වා, දාතබ්බො මිස්සකො මතො.

531.

පරිවුත්ථපරිවාසස්ස, මානත්තං දෙය්යමුත්තරි;

ඡ රත්තියො පටිච්ඡන්නා-පටිච්ඡන්නවසා දුවෙ.

532.

තත්ථ යා අපටිච්ඡන්නා, හොති ආපත්ති යස්ස තු;

තස්ස දාතබ්බමානත්තං, අපටිච්ඡන්නනාමකං.

533.

යස්සාපත්ති පටිච්ඡන්නා, පරිවාසාවසානකෙ;

තස්ස දාතබ්බමානත්තං, ‘‘පටිච්ඡන්න’’න්ති වුච්චති.

534.

ගන්ත්වා චතූහි භික්ඛූහි, පච්චූසසමයෙ සහ;

පරිවාසෙ විනිද්දිට්ඨ-ප්පකාරං දෙසමෙව ච.

535.

‘‘වත්තං සමාදියාමී’’ති, ‘‘මානත්ත’’මිති වා පන;

ආදියිත්වාන තං තෙසං, ආරොචෙත්වා විසාරදො.

536.

නික්ඛිපෙ සන්තිකෙ තෙසං, වත්තං තෙසු ගතෙසු වා;

භික්ඛුස්ස පුබ්බදිට්ඨස්ස, ආරොචෙත්වාන නික්ඛිපෙ.

537.

තස්ස දානවිධානඤ්ච, රත්තිච්ඡෙදාදිකො නයො;

ඤෙය්යො සමුච්චයස්සට්ඨ-කථාපාළිවසෙන තු.

538.

පුන තං චිණ්ණමානත්තං, සඞ්ඝො වීසතිවග්ගිකො;

අබ්භෙය්ය විධිනා භික්ඛු, පකතත්තො පුනබ්භිතො.

539.

ඡාදෙන්තියාපි ආපත්තිං, පරිවාසො න විජ්ජති;

න ච භික්ඛුනියාපත්ති, අත්තනො ඡාදයන්තියා.

540.

ඡාදෙත්වා වාපි ආපත්තිං, අච්ඡාදෙත්වාපි වා පන;

කෙවලං චරිතබ්බන්ති, පක්ඛමානත්තමෙව තු.

541.

විනයනයමතිබුද්ධිදීපනං;

විනයවිනිච්ඡයමෙතමුත්තමං;

විවිධනයනයුතං උපෙන්ති යෙ;

විනයනයෙ පටුතං උපෙන්ති තෙ.

ඉති විනයවිනිච්ඡයෙ සඞ්ඝාදිසෙසකථා නිට්ඨිතා.

අනියතකථා

542.

රහො නිසජ්ජස්සාදෙන, මාතුගාමස්ස සන්තිකං;

ගන්තුකාමො නිවාසෙති, අක්ඛිං අඤ්ජෙති භුඤ්ජති.

543.

පයොගෙ ච පයොගෙ ච, හොති සබ්බත්ථ දුක්කටං;

ගච්ඡතො පදවාරෙන, ගන්ත්වා චස්ස නිසීදතො.

544.

නිසජ්ජාය උභින්නම්පි, පයොගගණනාය ච;

හොති පාචිත්තියං තස්ස, බහුකානි බහූස්වපි.

545.

සමීපෙපි ඨිතො අන්ධො, අන්තොද්වාදසහත්ථකෙ;

න කරොති අනාපත්තිං, ඉත්ථීනං තු සතම්පි ච.

546.

චක්ඛුමාපි නිපජ්ජිත්වා, නිද්දායන්තොපි කෙවලං;

ද්වාරෙ පිහිතගබ්භස්ස, නිසින්නොපි න රක්ඛති.

547.

අනන්ධෙ සති විඤ්ඤුස්මිං, ඨිතස්සාරහසඤ්ඤිනො;

නිසජ්ජපච්චයා දොසො, නත්ථි වික්ඛිත්තචෙතසො.

548.

න දොසුම්මත්තකාදීනං, ආපත්තීහිපි තීහිපි;

සමුට්ඨානාදයො තුල්යා, පඨමන්තිමවත්ථුනා.

පඨමානියතකථා.

549.

අනන්ධාබධිරො විඤ්ඤූ, ඉත්ථී වා පුරිසොපි වා;

අන්තොද්වාදසහත්ථට්ඨො, අනාපත්තිකරො සියා.

550.

අන්ධො අබධිරො වාපි, බධිරො වාපි චක්ඛුමා;

න කරොති අනාපත්තිං, තිසමුට්ඨානමෙවිදං.

දුතියානියතකථා.

ඉති විනයවිනිච්ඡයෙ අනියතකථා නිට්ඨිතා.

නිස්සග්ගියකථා

551.

ඛොමං කප්පාසකොසෙය්යං, සාණං භඞ්ගඤ්ච කම්බලං;

චීවරං ඡබ්බිධං වුත්තං, ජාතිතො පන කප්පියං.

552.

දුකූලඤ්චෙව පත්තුණ්ණං, චිනං සොමාරපට්ටකං;

ඉද්ධිජං දෙවදින්නඤ්ච, තස්සෙතං අනුලොමිකං.

553.

තිචීවරං පරික්ඛාර-චොළඤ්ච මුඛපුඤ්ඡනං;

නිසීදනමධිට්ඨෙය්ය, පච්චත්ථරණමෙව ච.

554.

එකාහම්පි විනා භික්ඛු, න වසෙය්ය තිචීවරං;

න වසෙය්ය තථාධිට්ඨා, චාතුමාසං නිසීදනං.

555.

රජිත්වා කප්පියං බින්දුං, දත්වා තත්ථ තිචීවරං;

උපපන්නං පමාණෙන, අධිට්ඨාතබ්බමෙව තං.

556.

පච්ඡිමන්තෙන සඞ්ඝාටි, දීඝසො මුට්ඨිපඤ්චකා;

මුට්ඨිත්තිකා ච තිරියං, උත්තමන්තෙන සා පන.

557.

සත්ථුනො චීවරූනාපි, වට්ටතීති පකාසිතා;

ඉදමෙවුත්තරාසඞ්ගෙ, පමාණං පරිදීපිතං.

558.

මුට්ඨිපඤ්චකං දීඝන්තං, පමාණං තිරියන්තතො;

අඩ්ඪතෙය්යං ද්විහත්ථං වා, සෙසෙ අන්තරවාසකෙ.

559.

අහතාහතකප්පානං, සඞ්ඝාටි දිගුණා මතා;

එකපට්ටුත්තරාසඞ්ගො, එවමන්තරවාසකො.

560.

උතුද්ධටානං පන චීවරානං;

සඞ්ඝාටි භික්ඛුස්ස චතුග්ගුණා වා;

දුවෙපි සෙසා දිගුණාව වුත්තා;

යථාසුඛං වට්ටති පංසුකූලං.

561.

තීණිපි ද්වෙපි චෙකං වා, ඡින්දිතබ්බං පහොති චෙ;

සබ්බෙසු අප්පහොන්තෙසු, දෙය්යමන්වාධිකම්පි වා.

562.

අච්ඡින්නං වා අනාදින්නං, ධාරෙන්තස්ස තිචීවරං;

භික්ඛුනො දුක්කටං වුත්තං, දුබ්භොගෙන ච සෙවතො.

563.

කුසිං අඩ්ඪකුසිඤ්චාපි, මණ්ඩලං අඩ්ඪමණ්ඩලං;

විවට්ටං අනුවිවට්ටං, බාහන්තම්පි ච භික්ඛුනො.

564.

දස්සෙත්වාව විධිං සබ්බං, පඤ්චකාදිප්පභෙදකං;

ඡින්නං සමණසාරුප්පං, කාතබ්බං තු තිචීවරං.

565.

දානෙනච්ඡිජ්ජගාහෙන, විස්සාසග්ගහණෙන ච;

හීනායාවත්තනෙනාපි, සික්ඛාය ච පහානතො.

566.

පච්චුද්ධාරවිනාසෙහි, ලිඞ්ගස්ස පරිවත්තනා;

සබ්බං භිජ්ජතිධිට්ඨානං, ඡිද්දභාවෙ තිචීවරං.

567.

කනිට්ඨස්සඞ්ගුලස්සෙව, නඛපිට්ඨිප්පමාණකං;

විනිවිද්ධං පනච්ඡිද්ද-මධිට්ඨානවිනාසනං.

568.

එකො තන්තුපි අච්ඡින්නො, අධිට්ඨානං න භින්දති;

සෙතභාවං කරොන්තෙන, ධොතම්පි රජකෙන වා.

569.

පඨමං අග්ගළං දත්වා, පච්ඡා ඡින්දති රක්ඛති;

ඝටෙත්වා කොටියො ද්වෙ වා, පච්ඡා ඡින්දති රක්ඛති.

570.

චතුරට්ඨඞ්ගුලා ඔරං, එකද්වින්නං තිරීයතො;

තිණ්ණම්පි දීඝතො ඡිද්දං, භින්දතෙව විදත්ථියා.

571.

නිසීදනස්ස දීඝෙන, භවන්ති ද්වෙ විදත්ථියො;

විත්ථාරෙන දියඩ්ඪා ච, සුගතස්ස විදත්ථියා.

572.

හොන්ති කණ්ඩුප්පටිච්ඡාදි, තිරියං ද්වෙ විදත්ථියො;

දීඝතොපි චතස්සොව, සුගතස්ස විදත්ථියා.

573.

දීඝතො සුගතස්සෙව, භවන්ති ඡ විදත්ථියො;

විත්ථාරෙනඩ්ඪතෙය්යාව, සියා වස්සිකසාටිකා.

574.

මුනිනා තීසු එතෙසු, කරොන්තස්ස තදුත්තරිං;

අධිකච්ඡෙදනං තස්ස, පාචිත්තියමුදීරිතං.

575.

මුඛපුඤ්ඡනචොළස්ස, පච්චත්ථරණකස්ස වා;

පමාණං අප්පමාණෙන, න චෙව පරිදීපිතං.

576.

සදසං අදසං සබ්බං, පච්චත්ථරණචීවරං;

මහන්තං ඛුද්දකං එක-මනෙකම්පි ච වට්ටති.

577.

මුඛපුඤ්ඡනචොළෙකං, ද්වෙපි වට්ටන්ති සබ්බථා;

සදසං අදසං වාපි, සදසංව නිසීදනං.

578.

අදසා රජිතායෙව, වට්ටතාදින්නකප්පකා;

වුත්තා කණ්ඩුප්පටිච්ඡාදි, තථා වස්සිකසාටිකා.

579.

ගණනං වා පමාණං වා, න පරික්ඛාරචොළකෙ;

පමාණගණනාතීති, භණන්ති පකතඤ්ඤුනො.

580.

සුගතට්ඨඞ්ගුලායාමං, චතුරඞ්ගුලවිත්ථතං;

විකප්පනුපගං හොති, පච්ඡිමං නාම චීවරං.

581.

පරිස්සාවපටං පත්ත-පොත්ථකත්ථවිකාදිකං;

අධිට්ඨෙය්ය පරික්ඛාර-චොළං පච්ඡිමචීවරං.

582.

බහූනි එකතො කත්වා, අධිට්ඨාතුම්පි වට්ටති;

මාතුආදීනමත්ථාය, ඨපිතෙ නත්ථි දොසතා.

583.

වස්සමාසෙ අධිට්ඨෙය්ය, චතුරො වස්සසාටිකං;

පුන පච්චුද්ධරිත්වා තං, විකප්පෙය්ය තතො පරං.

584.

තාව කණ්ඩුප්පටිච්ඡාදිං, යාව රොගො න සම්මති;

අධිට්ඨහිත්වා තතො උද්ධං, උද්ධරිත්වා විකප්පයෙ.

585.

‘‘ඉමං කණ්ඩුප්පටිච්ඡාදිං, ඉමමන්තරවාසකං;

අධිට්ඨාමී’’තිධිට්ඨෙය්ය, සෙසෙසුපි අයං නයො.

586.

‘‘ඉමං කණ්ඩුප්පටිච්ඡාදිං, එත’’න්ති ච අසම්මුඛෙ;

වත්වා පච්චුද්ධරෙය්යෙවං, සෙසෙසුපි විචක්ඛණො.

587.

ආභොගං මනසා කත්වා, කායෙන ඵුසනාකතං;

වචසාධිට්ඨිතඤ්චාති, අධිට්ඨානං ද්විධා මතං.

588.

ඉති සබ්බමිදං වුත්තං, තෙචීවරිකභික්ඛුනො;

තථා වත්වාවධිට්ඨෙය්ය, තං පරික්ඛාරචොළිකො.

589.

තිචීවරං පරික්ඛාර-චොළං කාතුම්පි වට්ටති;

එවං චුදොසිතෙ වුත්තො, පරිහාරො නිරත්ථකො.

590.

න, තෙචීවරිකස්සෙව, වුත්තත්තා තත්ථ සත්ථුනා;

තං පරික්ඛාරචොළස්ස, තස්මා සබ්බම්පි වට්ටති.

591.

‘‘අධිට්ඨෙති විකප්පෙති, අනාපත්තී’’ති එත්ථ ච;

අධිට්ඨාතබ්බකස්සෙව, විකප්පනවිධානතො.

592.

භික්ඛුස්සෙවං කරොන්තස්ස, න දොසො උපලබ්භති;

එවඤ්ච න සියා කස්මා, මුඛපුඤ්ඡනකාදිකං.

593.

මුඛපුඤ්ඡනකාදීනං, තෙසං කිච්චවිධානතො;

අකිච්චස්සාමිකස්සස්ස, අධිට්ඨානං තු යුජ්ජති.

594.

නිධානමුඛමෙතන්ති, මහාපච්චරියං පන;

වුත්තත්තා ච නිසෙධෙතුං, න සක්කා විනයඤ්ඤුනා.

595.

චීවරං පරිපුණ්ණන්ති, නිදානුප්පත්තිතොපි ච;

නිධානමුඛමෙතන්ති, වෙදිතබ්බං විභාවිනා.

596.

කුසවාකාදිචීරානි, කම්බලං කෙසවාලජං;

ථුල්ලච්චයං ධාරයතො-ලූකපක්ඛාජිනක්ඛිපෙ.

597.

කදලෙරකදුස්සෙසු, අක්කදුස්සෙ ච පොත්ථකෙ;

දුක්කටං තිරිටෙ වාපි, වෙඨනෙ කඤ්චුකෙපි ච.

598.

සබ්බනීලකමඤ්ජෙට්ඨ-කණ්හලොහිතපීතකෙ;

මහානාමමහාරඞ්ග-රත්තෙසුපි ච දුක්කටං.

599.

අච්ඡින්නදසකෙ දීඝ-ඵලපුප්ඵදසෙසු ච;

අච්ඡින්නචීවරස්සෙත්ථ, නත්ථි කිඤ්චි අකප්පියං.

600.

අධිට්ඨෙති විකප්පෙති, විස්සජ්ජෙති විනස්සති;

අන්තොදසාහං විස්සාසෙ, අනාපත්ති පකාසිතා.

601.

කථිනං නාම නාමෙන, සමුට්ඨානමිදං පන;

අචිත්තමක්රියං වුත්තං, තිචිත්තඤ්ච තිවෙදනං.

පඨමකථිනකථා.

602.

ගාමාදීසු පදෙසෙසු, තිපඤ්චසු තිචීවරං;

ඨපෙත්වා එකරත්තම්පි, සඞ්ඝසම්මුතියා විනා.

603.

භික්ඛුනො පන තෙනස්ස, විප්පවත්ථුං න වට්ටති;

හොති නිස්සග්ගියං විප්ප-වසතො අරුණුග්ගමෙ.

604.

චීවරං නික්ඛිපිත්වාන, න්හායන්තස්සෙව රත්තියං;

අරුණෙ උට්ඨිතෙ කිං නු, කාතබ්බං තෙන භික්ඛුනා.

605.

දුක්කටං මුනිනා වුත්තං, නිස්සග්ගියනිවාසනෙ;

තබ්භයා පන සො භික්ඛු, නග්ගො ගච්ඡති දුක්කටං.

606.

අච්ඡින්නචීවරට්ඨානෙ, ඨිතත්තා පන භික්ඛුනො;

න තස්සාකප්පියං නාම, චීවරං අත්ථි කිඤ්චිපි.

607.

නිගාසෙත්වා ගහෙත්වා ච, ගන්ත්වා භික්ඛුස්ස සන්තිකං;

නිස්සජ්ජිත්වා පනාපත්ති, දෙසෙතබ්බාව විඤ්ඤුනා.

608.

පරස්ස නිස්සජ්ජිත්වා තං, දුක්කටං පරිභුඤ්ජතො;

පයොගෙ ච පයොගෙ ච, හොති පාරුපනාදිසු.

609.

අනාපත්ති තමඤ්ඤස්ස, භික්ඛුනො පරිභුඤ්ජතො;

අදෙන්තස්ස ච නිස්සට්ඨං, දුක්කටං පරියාපුතං.

610.

ථෙරෙ ච දහරෙ මග්ගං, ගච්ඡන්තෙසු උභොසුපි;

පත්තචීවරමාදාය, ඔහීනෙ දහරෙ පන.

611.

අසම්පත්තෙ ගරුං තස්මිං, උග්ගච්ඡත්යරුණො යදි;

හොති නිස්සග්ගියං වත්ථං, න පස්සම්භති නිස්සයො.

612.

මුහුත්තං විස්සමිත්වාන, ගච්ඡන්තෙ දහරෙ පන;

හොති නිස්සග්ගියං වත්ථං, පස්සම්භති ච නිස්සයො.

613.

සුතා ධම්මකථා යස්මිං, උග්ගච්ඡත්යරුණො යදි;

හොති නිස්සග්ගියං වත්ථං, පස්සම්භති ච නිස්සයො.

614.

පච්චුද්ධාරෙ අනාපත්ති, ලද්ධසම්මුතිකස්සපි;

අන්තොයෙවාරුණෙ තං වා, විස්සජ්ජෙති විනස්සති.

615.

පඨමෙන සමානාව, සමුට්ඨානාදයො නයා;

අපච්චුද්ධරණං එත්ථ, අක්රියාති විසෙසිතං.

දුතියකථිනකථා.

616.

අකාලචීවරං මාස-පරමං නික්ඛිපෙ සති;

පච්චාසාය තතො උද්ධං, ඨපෙතුං න ච වට්ටති.

617.

දසාහාතික්කමොයෙව;

පඨමෙ කථිනෙ ඉධ;

මාසස්සාතික්කමො වුත්තො;

සෙසො තෙන සමො මතො.

තතියකථිනකථා.

618.

භික්ඛු භික්ඛුනියා භුත්තං, වත්ථං අඤ්ඤාතිකාය යො;

ධොවාපෙති රජාපෙති, ආකොටාපෙති චෙ තතො.

619.

තස්ස නිස්සග්ගියාපත්ති, පඨමෙන පකාසිතා;

තථා සෙසෙහි ච ද්වීහි, දීපිතං දුක්කටද්වයං.

620.

සික්ඛමානාය වා හත්ථෙ, ධොවනත්ථාය දෙති චෙ;

සා හුත්වා උපසම්පන්නා, පච්ඡා ධොවති සො නයො.

621.

සාමණෙරනිද්දෙසෙපි, ලිඞ්ගං චෙ පරිවත්තති;

භික්ඛුනීසුපසම්පජ්ජ, ධොතෙ නිස්සග්ගියං සියා.

622.

දහරානඤ්ච භික්ඛූනං, හත්ථෙ වත්ථෙ නිය්යාදිතෙ;

පරිවත්තිතලිඞ්ගෙසු, තෙසුපෙස නයො මතො.

623.

තථා භික්ඛුනියා හත්ථෙ, දින්නෙ ‘‘ධොවා’’ති චීවරෙ;

පරිවත්තෙ තු ලිඞ්ගස්මිං, සචෙ ධොවති වට්ටති.

624.

‘‘ධොවා’’ති භික්ඛුනී වුත්තා, සචෙ සබ්බං කරොති සා;

ධොවනප්පච්චයායෙව, තස්ස නිස්සග්ගියං සියා.

625.

‘‘ඉමස්මිං චීවරෙ සබ්බං, කත්තබ්බං ත්වං කරොහි’’ති;

හොති නිස්සග්ගියඤ්චෙව, වදතො දුක්කටද්වයං.

626.

ඤාතිකාඤාතිසඤ්ඤිස්ස, පච්චත්ථරනිසීදනං;

අඤ්ඤස්ස සන්තකං වාපි, ධොවාපෙන්තස්ස දුක්කටං.

627.

එකතොඋපසම්පන්නා, භික්ඛුනීනං වසෙන යා;

තාය ධොවාපනෙ වාපි, හොති ආපත්ති දුක්කටං.

628.

අවුත්තා පරිභුත්තං වා, අඤ්ඤං වා යදි ධොවති;

න දොසො, සඤ්චරිත්තෙන, සමුට්ඨානාදයො සමා.

පුරාණචීවරධොවාපනකථා.

629.

විකප්පනුපගං කිඤ්චි, පච්ඡිමං පන චීවරං;

ගණ්හතො හොති ආපත්ති, ඨපෙත්වා පාරිවත්තකං.

630.

පයොගෙ ගහණත්ථාය, දුක්කටං පරියාපුතං;

තස්ස නිස්සග්ගියාපත්ති, ගහණෙන පකාසිතා.

631.

සචෙ අනුපසම්පන්න-හත්ථෙ පෙසෙති චීවරං;

අඤ්ඤත්ර පාරිවත්තාපි, ගහෙතුං පන වට්ටති.

632.

ඤාතිකායපි අඤ්ඤාති-සඤ්ඤිස්ස විමතිස්ස වා;

එකතොඋපසම්පන්න-හත්ථා ගණ්හාති දුක්කටං.

633.

‘‘දස්සාමී’’ති ච ආභොගං, කත්වා වා පාරිවත්තකං;

තාවකාලිකවිස්සාස-ග්ගාහෙ දොසො න විජ්ජති.

634.

අඤ්ඤං පන පරික්ඛාරං, න දොසො හොති ගණ්හතො;

සඤ්චරිත්තසමුට්ඨානං, ඉදං වුත්තං ක්රියාක්රියං.

චීවරපටිග්ගහණකථා.

635.

චීවරං විඤ්ඤාපෙන්තස්ස, අඤ්ඤාතකාප්පවාරිතං;

හොති නිස්සග්ගියාපත්ති, අඤ්ඤත්ර සමයා පන.

636.

තිකපාචිත්තියං වුත්තං, තථෙව ද්විකදුක්කටං;

ඤාතකෙඤාතිසඤ්ඤිස්ස, තත්ථ වෙමතිකස්ස ච.

637.

සමයෙ විඤ්ඤාපෙන්තස්ස, ඤාතකෙ වා පවාරිතෙ;

අඤ්ඤස්සත්ථාය වා තස්ස, ඤාතකෙ වා පවාරිතෙ.

638.

අනාපත්තීති ඤාතබ්බං, තථා උම්මත්තකාදිනො;

සමුට්ඨානාදයො සබ්බෙ, සඤ්චරිත්තසමා මතා.

අඤ්ඤාතකවිඤ්ඤත්තිකථා.

639.

අප්පවාරිතමඤ්ඤාතිං, චීවරං තු තදුත්තරිං;

හොති නිස්සග්ගියාපත්ති, විඤ්ඤාපෙන්තස්ස භික්ඛුනො.

640.

යස්ස තීණිපි නට්ඨානි, ද්වෙ වා එකම්පි වා පන;

ද්වෙ වා එකම්පි වා තෙන, සාදිතබ්බං න කිඤ්චිපි.

641.

සෙසකං ආහරන්තස්ස, දින්නෙ නච්ඡින්නකාරණා;

සන්තකෙ ඤාතකාදීනං, අත්තනොපි ධනෙන වා.

642.

අනාපත්තීති ඤාතබ්බං, තථා උම්මත්තකාදිනො;

සමුට්ඨානාදයො සබ්බෙ, සඤ්චරිත්තසමා මතා.

තතුත්තරිකථා.

643.

කල්යාණකම්යතාහෙතු, ආපජ්ජති විකප්පනං;

චීවරෙ පන යො තස්ස, ලාභා නිස්සග්ගියං භවෙ.

644.

මහග්ඝං දාතුකාමම්හි, අප්පග්ඝං විඤ්ඤාපෙති යො;

සන්තකෙ ඤාතකාදීනං, අනාපත්ති පකාසිතා.

645.

ඤාතකෙඤ්ඤාතිසඤ්ඤිස්ස, දුක්කටං විමතිස්ස ච;

සඤ්චරිත්තසමා වුත්තා, සමුට්ඨානාදයො නයා.

පඨමොපක්ඛටකථා.

646.

දුතියොපක්ඛටෙ යස්මා, වත්තබ්බං නත්ථි කිඤ්චිපි;

තස්මා අනන්තරෙනස්ස, සදිසොව විනිච්ඡයො.

දුතියොපක්ඛටකථා.

647.

රඤ්ඤා වා රාජභොග්ගෙන, භික්ඛුමුද්දිස්සමාභතං;

අකප්පියං සුවණ්ණාදිං, ගහෙතුං න ච වට්ටති.

648.

රජතං ජාතරූපං වා, අත්තනො වා පරස්ස වා;

අත්ථාය ගණ්හිතුං කිඤ්චි, දීයමානං න වට්ටති.

649.

අඤ්ඤස්සත්ථාය නිද්දිට්ඨං, භික්ඛුනො පටිග්ගණ්හතො;

දුක්කටං තස්ස හොතීති, මහාපච්චරියං පන.

650.

නෙත්වා අකප්පියං භණ්ඩං, ඉත්ථං කොචි සචෙ වදෙ;

‘‘ඉදං සඞ්ඝස්ස දම්මීති, පුග්ගලස්ස ගණස්ස වා.

651.

ආරාමං වා විහාරං වා, චෙතියං වා කරොහි’’ති;

න ච වට්ටති තං වත්ථුං, සබ්බෙසං සම්පටිච්ඡිතුං.

652.

අනාමසිත්වා සඞ්ඝං වා, ගණං වා පුග්ගලම්පි වා;

‘‘චෙතියස්ස විහාරස්ස, දෙමා’’තිපි වදන්ති චෙ.

653.

තං හිරඤ්ඤං සුවණ්ණං වා, නිසෙධෙතුං න වට්ටති;

ආරාමිකානං වත්තබ්බං, ‘‘වදන්තෙවමිමෙ’’ති ච.

654.

රජතං ජාතරූපං වා, සඞ්ඝස්ස පටිග්ගණ්හතො;

හොති නිස්සග්ගියාපත්ති, පරිභොගෙ ච දුක්කටං.

655.

තළාකස්ස ච ඛෙත්තත්තා, සස්සුප්පත්තිනිදානතො;

ගහණං පරිභොගො වා, න ච වට්ටති භික්ඛුනො.

656.

‘‘චත්තාරො පච්චයෙ සඞ්ඝො, ගණො වා පරිභුඤ්ජතු’’;

ඉච්චෙවං පන වත්වා චෙ, දෙති සබ්බම්පි වට්ටති.

657.

කාරාපෙති ච කෙදාරෙ, ඡින්දාපෙත්වා වනං පන;

කෙදාරෙසු පුරාණෙසු, අතිරෙකම්පි ගණ්හති.

658.

අපරිච්ඡින්නභාගස්මිං, නවසස්සෙපි ‘‘එත්තකං;

භාගං දෙථා’’ති වත්වා චෙ, උට්ඨාපෙති කහාපණෙ.

659.

වත්වා අකප්පියං වාචං, ‘‘කසථ වපථා’’ති ච;

උප්පාදිතඤ්ච සබ්බෙසං, හොති සබ්බමකප්පියං.

660.

‘‘එත්තකො නාම භාගොති, එත්තිකාය ච භූමියා’’;

පතිට්ඨාපෙති යො භූමිං, අවත්වා කසථාදිකං.

661.

සයමෙව පමාණස්ස, ජානනත්ථං තු භූමියා;

රජ්ජුයා වාපි දණ්ඩෙන, ඛෙත්තං මිනාති යො පන.

662.

ඛලෙ වා රක්ඛති ඨත්වා, ඛලතොපි තතො පුන;

නීහරාපෙති වා වීහී, තස්සෙවෙතමකප්පියං.

663.

‘‘එත්තකෙහි ච වීහීහි, ඉදං ආහරථා’’ති ච;

ආහරන්ති සචෙ වුත්තා, තස්සෙවෙතමකප්පියං.

664.

‘‘එත්තකෙන හිරඤ්ඤෙන, ඉදමාහරථා’’ති ච;

ආහරන්ති ච යං වුත්තා, සබ්බෙසං තමකප්පියං.

665.

පෙසකාරකදාසං වා, අඤ්ඤං වා රජකාදිසු;

ආරාමිකානං නාමෙන, දෙන්තෙ වට්ටති ගණ්හිතුං.

666.

‘‘ගාවො දෙමා’’ති වුත්තෙපි, ගහෙතුං න ච වට්ටති;

පඤ්චගොරසභොගත්ථං, වුත්තෙ දෙමාති වට්ටති.

667.

අජිකාදීසු එසෙව, නයො ඤෙය්යො විභාවිනා;

කප්පියෙන ච වාක්යෙන, සබ්බං වට්ටති ගණ්හිතුං.

668.

හත්ථිං වා මහිසං අස්සං, ගොණං කුක්කුටසූකරං;

දෙන්තෙසු ච මනුස්සෙසු, න ච වට්ටති ගණ්හිතුං.

669.

පටිසිද්ධෙපි සඞ්ඝස්ස, දත්වා ගච්ඡති චෙ පන;

මූලං දත්වා ච සඞ්ඝස්ස, කෙචි ගණ්හන්ති වට්ටති.

670.

‘‘ඛෙත්තං වත්ථුං තළාකං වා, දෙම ගොඅජිකාදිකං;

විහාරස්සා’’ති වුත්තෙපි, නිසෙධෙතුං න වට්ටති.

671.

තික්ඛත්තුං චොදනා වුත්තා, ඡක්ඛත්තුං ඨානමබ්රවි;

යදි චොදෙතියෙව ඡ, චොදනා දිගුණා ඨිති.

672.

අනාපත්ති අචොදෙත්වා, ලද්ධෙ උම්මත්තකාදිනො;

සමුට්ඨානාදයො සබ්බෙ, සඤ්චරිත්තසමා මතා.

රාජසික්ඛාපදකථා.

චීවරවග්ගො පඨමො.

673.

එකෙනාපි ච මිස්සෙත්වා, සන්ථතං කොසියංසුනා;

හොති නිස්සග්ගියාපත්ති, කාරාපෙන්තස්ස භික්ඛුනො.

674.

පරත්ථාය කරොන්තස්ස, කාරාපෙන්තස්ස සන්ථතං;

අඤ්ඤෙන ච කතං ලද්ධා, සෙවමානස්ස දුක්කටං.

675.

අනාපත්ති විතානං වා, භූමත්ථරණමෙව වා;

භිසි බිබ්බොහනං වාපි, කරොන්තස්සාදිකම්මිනො.

කොසියකථා.

676.

කාළකෙළකලොමානං, සුද්ධානං සන්ථතං සචෙ;

කරෙය්යාපත්ති හොතිස්ස, සෙසං තු පඨමූපමං.

සුද්ධකාළකකථා.

677.

අනාපත්ති තුලං වාපි, බහුං වා සබ්බමෙව වා;

කරොන්තස්ස ගහෙත්වාන, ඔදාතං කපිලම්පි වා.

678.

අනුක්කමෙන එතානි, සන්ථතානි ච තීණිපි;

නිස්සජ්ජිත්වාපි ලද්ධානි, සෙවමානස්ස දුක්කටං.

679.

සමුට්ඨානාදයො සබ්බෙ, සඤ්චරිත්තසමා මතා;

ඉමෙසං පන තිණ්ණම්පි, තතියං තු ක්රියාක්රියං.

ද්වෙභාගකථා.

680.

ඡන්නං ඔරෙන වස්සානං, කරොන්තස්ස ච සන්ථතං;

හොති නිස්සග්ගියාපත්ති, ඨපෙත්වා භික්ඛුසම්මුතිං.

681.

අනාපත්ති පරත්ථාය, කාරාපෙති කරොති වා;

කතං වා පන අඤ්ඤෙන, ලභිත්වා පරිභුඤ්ජතො.

682.

ඡබ්බස්සානි කරොන්තස්ස, තදුද්ධම්පි ච සන්ථතං;

විතානෙ සාණිපාකාරෙ, නිස්සජ්ජිත්වා කතෙපි ච.

ඡබ්බස්සකථා.

683.

අනාපත්ති අනාදාය, අසන්තෙ සන්ථතෙ පන;

අඤ්ඤස්සත්ථාය කාරෙතුං, කතඤ්ච පරිභුඤ්ජිතුං.

684.

අනාදානවසෙනස්ස, සුගතස්ස විදත්ථියා;

කරණෙන ච සත්ථාරා, වුත්තමෙතං ක්රියාක්රියං.

685.

සමුට්ඨානාදයො සබ්බෙ, සඤ්චරිත්තසමා මතා;

අනන්තරස්සිමස්සාපි, විසෙසො නුපලබ්භති.

නිසීදනසන්ථතකථා.

686.

ගච්ඡන්තෙ පන යානෙ වා, හත්ථිඅස්සාදිකෙසු වා;

ඨපෙති යදි ලොමානි, සාමිකස්ස අජානතො.

687.

තියොජනමතීතෙසු, තෙසු ආපත්ති භික්ඛුනො;

අගච්ඡන්තෙසු තෙස්වෙව, ඨපිතෙසුප්යයං නයො.

688.

යානෙ පන අගච්ඡන්තෙ, අස්සෙ වා හත්ථිපිට්ඨියං;

ඨපෙත්වා අභිරූහිත්වා, සචෙ සාරෙති වට්ටති.

689.

න වට්ටතීති නිද්දිට්ඨං, කුරුන්දට්ඨකථාය හි;

තං පනඤ්ඤං හරාපෙති, වචනෙන විරුජ්ඣති.

690.

කණ්ණච්ඡිද්දෙසු ලොමානි, පක්ඛිපිත්වාපි ගච්ඡතො;

හොතියෙව කිරාපත්ති, ලොමානං ගණනාවසා.

691.

සුත්තකෙන ච බන්ධිත්වා, ඨපිතං පන වට්ටති;

වෙණිං කත්වා හරන්තස්ස, ආපත්ති පරිදීපිතා.

692.

සුඞ්කඝාතං අනුප්පත්වා, චොරාදීහි උපද්දුතො;

යො චඤ්ඤවිහිතො වාපි, ආපත්ති යදි ගච්ඡති.

693.

තියොජනං හරන්තස්ස, ඌනකං වා තියොජනං;

තථා පච්චාහරන්තස්ස, තානියෙව තියොජනං.

694.

නිවාසත්ථාය වා ගන්ත්වා, හරන්තස්ස තතො පරං;

අච්ඡින්නං වාපි නිස්සට්ඨං, ලභිත්වා හරතොපි ච.

695.

හරාපෙන්තස්ස අඤ්ඤෙන, හරතො කතභණ්ඩකං;

තථා උම්මත්තකාදීනං, අනාපත්ති පකාසිතා.

696.

ඉදං පන සමුට්ඨානං, කායතො කායචිත්තතො;

අචිත්තං කායකම්මඤ්ච, තිචිත්තඤ්ච තිවෙදනං.

එළකලොමකථා.

697.

සමුට්ඨානාදිනා සද්ධිං, ලොමධොවාපනම්පි ච;

චීවරස්ස පුරාණස්ස, ධොවාපනසමං මතං.

එළකලොමධොවාපනකථා.

698.

ගණ්හෙය්ය වා ගණ්හාපෙය්ය, රජතං ජාතරූපකං;

නිස්සජ්ජිත්වා පනාපත්ති, දෙසෙතබ්බාව භික්ඛුනා.

699.

රජතං ජාතරූපඤ්ච, උභින්නං මාසකොපි ච;

එතං චතුබ්බිධං වත්ථු, හොති නිස්සග්ගියාවහං.

700.

මුත්තා මණි සිලා සඞ්ඛො, පවාළං ලොහිතඞ්කකො;

මසාරගල්ලං ධඤ්ඤානි, සත්ත ගොමහිසාදිකං.

701.

ඛෙත්තං වත්ථුං තළාකඤ්ච, දාසිදාසාදිකං පන;

දුක්කටස්සෙව වත්ථූනි, දීපිතානි මහෙසිනා.

702.

මුග්ගමාසාදිකං සබ්බං, සප්පිආදීනි තණ්ඩුලා;

සුත්තං වත්ථං හලං ඵාලං, කප්පියං එවමාදිකං.

703.

තත්ථත්තනො පනත්ථාය, වත්ථුං නිස්සග්ගියස්ස හි;

සම්පටිච්ඡති යො භික්ඛු, තස්ස නිස්සග්ගියං සියා.

704.

සඞ්ඝාදීනං තමත්ථාය, ගණ්හතො දුක්කටං තථා;

දුක්කටස්ස ච වත්ථුම්පි, සබ්බත්ථාය ච දුක්කටං.

705.

සචෙ කහාපණාදීනං, සහස්සං පටිගණ්හති;

වත්ථූනං ගණනායස්ස, ආපත්තිගණනා සියා.

706.

තථා සිථිලබද්ධෙසු, ථවිකාදීසු රූපතො;

ආපත්තිගණනා වුත්තා, මහාපච්චරියං පන.

707.

‘‘ඉදං අය්යස්ස හොතූ’’ති, වුත්තෙ වා පන කෙනචි;

සචෙ ගණ්හිතුකාමොපි, නිසෙධෙතබ්බමෙව ච.

708.

පටික්ඛිත්තෙපි තං වත්ථුං, ඨපෙත්වා යදි ගච්ඡති;

තථා ගොපායිතබ්බං තං, යථා තං න විනස්සති.

709.

‘‘ආහරෙදමිදං ගණ්හ, ඉදං දෙහීධ නික්ඛිප’’;

ඉච්චෙවං භික්ඛුනො වත්තුං, න වට්ටති අකප්පියං.

710.

ඨපෙත්වා රූපියග්ගාහං, නිස්සට්ඨපරිවත්තිතං;

සබ්බෙහි පරිභොත්තබ්බං, භාජෙත්වා සප්පිආදිකං.

711.

අත්තනො පත්තභාගම්පි, පටිග්ගාහකභික්ඛුනො;

ගහෙතුං අඤ්ඤතො ලද්ධං, භුඤ්ජිතුං වා න වට්ටති.

712.

යං කිඤ්චි පන සම්භූතං, පච්චයං වත්ථුතො තතො;

භික්ඛුනො සෙවමානස්ස, හොති ආපත්ති දුක්කටං.

713.

අජ්ඣාරාමෙ අනාපත්ති, තමජ්ඣාවසථෙපි වා;

ගහෙත්වා වා ගහාපෙත්වා, නික්ඛිපන්තස්ස භික්ඛුනො.

714.

තිකපාචිත්තියං වුත්තං, රූපියන්ති අරූපියෙ;

සඤ්ඤිනො විමතිස්සාපි, හොති ආපත්ති දුක්කටං.

715.

සමුට්ඨානාදයො සබ්බෙ, සඤ්චරිත්තසමා මතා;

ක්රියාක්රියමිදං වුත්තං, අයමෙව විසෙසතා.

රූපියපටිග්ගහණකථා.

716.

වත්ථුං නිස්සග්ගියස්සාපි, වත්ථුං වා දුක්කටස්ස ච;

කප්පියස්ස ච වත්ථුං වා, යො නිස්සග්ගියවත්ථුනා.

717.

වත්ථුනා දුක්කටස්සාපි, වත්ථුං නිස්සග්ගියස්ස වා;

පරිවත්තෙති ආපත්ති, කප්පියෙන ච වත්ථුනා.

718.

දුක්කටස්ස ච වත්ථුං වා, වත්ථුං වා කප්පියස්ස ච;

වත්ථුනා දුක්කටස්සෙව, පරිවත්තෙති දුක්කටං.

719.

වත්ථුනා කප්පියස්සාපි, තථා දුක්කටවත්ථුකං;

පරිවත්තෙති යො තස්ස, හොති ආපත්ති දුක්කටං.

720.

වත්ථුනො දුක්කටස්සාපි, තථා නිස්සග්ගියස්ස ච;

ගහණං වාරිතං පුබ්බෙ, ඉමිනා පරිවත්තනං.

721.

රූපියන්ති ච සඤ්ඤිස්ස, විමතිස්ස අරූපියෙ;

තෙන ද්වෙ දුක්කටා හොන්ති, චෙතාපෙන්තස්ස රූපියං.

722.

අරූපියන්ති සඤ්ඤිස්ස, අනාපත්ති අරූපියෙ;

‘‘ඉදං ගහෙත්වා දෙහී’’ති, වදතොපි ච පඤ්චහි.

723.

සෙසං අනන්තරෙනෙව, සමුට්ඨානාදිකං සමං;

ඉදං ක්රියසමුට්ඨානං, අයමෙව විසෙසතා.

රූපියසංවොහාරකථා.

724.

කප්පියං කප්පියෙනෙව, පරිවත්තයතො පන;

හොති නිස්සග්ගියාපත්ති, ඨපෙත්වා සහධම්මිකෙ.

725.

අකප්පියස්ස වත්ථුස්ස, තෙනෙව පරිවත්තනං;

න ගච්ඡතීති නිද්දිට්ඨං, කයවික්කයසඞ්ගහං.

726.

තස්මා මාතාපිතූනම්පි, වත්ථුං යං කිඤ්චි කප්පියං;

‘‘ඉමං දෙහිමිනා හී’’ති, වදතො පන දුක්කටං.

727.

සකං වා දෙති චෙ භණ්ඩං, එවං වත්වාන මාතුයා;

මාතුයා වා තථා භණ්ඩං, සයං ගණ්හාති දුක්කටං.

728.

සහත්ථං පරභණ්ඩස්මිං, පරහත්ථඤ්ච අත්තනො;

භණ්ඩකෙ පන සම්පත්තෙ, නිස්සග්ගියමුදීරිතං.

729.

‘‘ගහෙත්වා වා ඉදං නාම, භුඤ්ජිත්වා ඔදනං ඉමං;

ඉදං නාම කරොහී’’ති, වත්තුං පන න වට්ටති.

730.

විඝාසාදමථඤ්ඤං වා, ‘‘භුඤ්ජිත්වා ඔදනං ඉමං;

ඡල්ලිං වා පන වල්ලිං වා, කට්ඨං වා දාරුමෙව වා.

731.

ආහරා’’ති වදන්තස්ස, වත්ථූනං ගණනාවසා;

හොන්ති ආපත්තියො තස්ස, භික්ඛුනො කයවික්කයෙ.

732.

‘‘ඉමඤ්ච යාගුං පිව භුඤ්ජ භත්තං;

භුත්තොසි භුඤ්ජිස්සසි භුඤ්ජසීදං;

භත්තං, ඉමං නාම කරොහි කම්මං’’;

ඉච්චෙව වත්තුං පන වට්ටතෙව.

733.

භූමියා සොධනෙ වාපි, ලිම්පනෙ වත්ථධොවනෙ;

එත්ථ කිඤ්චාපි නත්ථඤ්ඤං, භණ්ඩං නිස්සජ්ජිතබ්බකං.

734.

නිස්සග්ගියෙ ච වත්ථුම්හි, නට්ඨෙ භුත්තෙපි වා යථා;

දෙසෙතබ්බාව ආපත්ති, දෙසෙතබ්බා තථා අයං.

735.

‘‘ඉමිනාව ඉමං නාම, ගහෙත්වා දෙහි මෙ’’ඉති;

ආචික්ඛති අනාපත්ති, ඨපෙත්වා භණ්ඩසාමිකං.

736.

‘‘ඉදං මමත්ථි අත්ථො මෙ, ඉමිනා’’ති ච භාසතො;

සෙසං අනන්තරෙනෙව, සමුට්ඨානාදිකං සමං.

කයවික්කයකථා.

කොසියවග්ගො දුතියො.

737.

මත්තිකායොමයා පත්තා, කප්පියා ජාතිතො දුවෙ;

තයො පත්තස්ස වණ්ණා තු, උක්කට්ඨො මජ්ඣිමොමකො.

738.

ද්වින්නං තණ්ඩුලනාළීනං, භත්තං මගධනාළියා;

ඛාදනඤ්ච චතුබ්භාගං, බ්යඤ්ජනඤ්ච තදූපියං.

739.

උක්කට්ඨො නාම සො පත්තො, යො තං සබ්බං තු ගණ්හති;

මජ්ඣිමො තස්සුපඩ්ඪො ච, තදුපඩ්ඪො ච ඔමකො.

740.

උක්කට්ඨස්ස ච උක්කට්ඨො, තස්සෙවොමකමජ්ඣිමා;

එවං මජ්ඣිමඔමෙසු, නව පත්තා භවන්ති හි.

741.

උක්කට්ඨුක්කට්ඨකො තෙසු, අපත්තො ඔමකොමකො;

තස්මා නාපි අධිට්ඨානං, න ගච්ඡන්ති විකප්පනං.

742.

සෙසං සත්තවිධං පත්තං, පත්තලක්ඛණසංයුතං;

අධිට්ඨාය විකප්පෙත්වා, පරිභුඤ්ජෙය්ය පණ්ඩිතො.

743.

දසාහපරමං කාලං, ධාරෙය්ය අතිරෙකතො;

අතික්කමයතො පත්තං, තඤ්හි නිස්සග්ගියං සියා.

744.

යං පත්තං න විකප්පෙති, යං නාධිට්ඨෙති වා පන;

විනයඤ්ඤූහි සො පත්තො, අතිරෙකොති වණ්ණිතො.

745.

වත්තබ්බං තු ‘‘ඉමං පත්තං, අධිට්ඨාමී’’ති සම්මුඛෙ;

‘‘එතං පත්ත’’න්ති දූරස්මිං, පච්චුද්ධාරෙප්යයං නයො.

746.

ආභොගං මනසා කත්වා, කත්වා කායවිකාරකං;

කායෙනපි ච පත්තස්ස, අධිට්ඨානං පකාසිතං.

747.

පත්තො ජහතිධිට්ඨානං, දානභෙදකනාසතො;

විබ්භමුද්ධාරපච්චක්ඛ-පරිවත්තනගාහතො.

748.

කඞ්ගුසිත්ථප්පමාණෙන, ඛෙනාධිට්ඨානමුජ්ඣති;

පිදහිත්වා අධිට්ඨෙය්ය, අයොචුණ්ණෙන වාණියා.

749.

යො හි නිස්සග්ගියං පත්තං, අනිස්සජ්ජෙව භුඤ්ජති;

දුක්කටං තස්ස නිද්දිට්ඨං, භුත්වා ධොවනධොවනෙ.

750.

සුවණ්ණමණිපත්තො ච, වෙළුරියඵලිකුබ්භවො;

කංසකාචමයො පත්තො, තිපුසීසමයොපි ච.

751.

තථා දාරුමයො පත්තො, තම්බසජ්ඣුමයොපි ච;

එකාදසවිධො පත්තො, වුත්තො දුක්කටවත්ථුකො.

752.

ඝටසීසකටාහො ච, තුම්බං චස්සානුලොමිකං;

තම්බලොහමයං තත්ථ, ථාලකං පන වට්ටති.

753.

ඵලිකකාචකංසානං, තට්ටිකාදීනි කානිචි;

පුග්ගලස්ස න වට්ටන්ති, වට්ටන්ති ගිහිසඞ්ඝිකා.

754.

යං කිඤ්චි සොදකං පත්තං, පටිසාමෙය්ය දුක්කටං;

සාධුකං වොදකං කත්වා, පටිසාමෙය්ය පණ්ඩිතො.

755.

භික්ඛුනො සොදකං පත්තං, ඔතාපෙතුං න වට්ටති;

උණ්හෙ න නිදහෙතබ්බො, නිදහන්තස්ස දුක්කටං.

756.

මිඩ්ඪන්තෙ පරිභණ්ඩන්තෙ, ඨපෙතුං න ච වට්ටති;

මිඩ්ඪියා පරිභණ්ඩෙ වා, විත්ථිණ්ණෙ පන වට්ටති.

757.

දාරුආධාරකෙ පත්තෙ, ද්වෙ ඨපෙතුම්පි වට්ටති;

අයමෙව නයො දණ්ඩ-භූමිආධාරකෙසුපි.

758.

තට්ටිකායපි චොළෙ වා, පොත්ථකෙ කටසාරකෙ;

පරිභණ්ඩකතායාපි, භූමියං වාලුකාසු වා.

759.

තථාරූපාසු සුද්ධාසු, ඨපෙතුං පන වට්ටති;

සරජාය ඨපෙන්තස්ස, දුක්කටං ඛරභූමියා.

760.

දණ්ඩෙ වා නාගදන්තෙ වා, ලග්ගෙතුම්පි න වට්ටති;

ඡත්තඞ්ගමඤ්චපීඨෙසු, ඨපෙන්තස්ස ච දුක්කටං.

761.

අටනීසු හි බන්ධිත්වා, ඔලම්බෙතුම්පි වට්ටති;

බන්ධිත්වා පන මඤ්චස්ස, ඨපෙතුංපරි වට්ටති.

762.

මඤ්චපීඨට්ටකෙ පත්තං, ඨපෙතුං පන වට්ටති;

භත්තපූරොපි වා ඡත්තෙ, ඨපෙතුං න ච වට්ටති.

තයො භාණවාරා නිට්ඨිතා.

763.

කවාටං න පණාමෙය්ය, පත්තහත්ථො සචෙ පන;

යෙන කෙනචි අඞ්ගෙන, පණාමෙය්යස්ස දුක්කටං.

764.

න නීහරෙය්ය පත්තෙන, චලකානට්ඨිකානි වා;

උච්ඡිට්ඨමුදකං වාපි, නීහරන්තස්ස දුක්කටං.

765.

පත්තං පටිග්ගහං කත්වා, ධොවිතුං හත්ථමෙව වා;

මුඛතො නීහටං පත්තෙ, ඨපෙතුං න ච වට්ටති.

766.

අනාපත්ති දසාහස්ස, අන්තොයෙව ච යො පන;

අධිට්ඨෙති විකප්පෙති, විස්සජ්ජෙති විනස්සති.

767.

පඨමස්ස හි පත්තස්ස, පඨමෙන මහෙසිනා;

සමුට්ඨානාදයො සබ්බෙ, කථිනෙන සමා මතා.

පඨමපත්තකථා.

768.

පඤ්චබන්ධනඌනස්මිං, පත්තෙ සති ච යො පන;

විඤ්ඤාපෙය්ය නවං පත්තං, තස්ස නිස්සග්ගියං සියා.

769.

බන්ධනං එකමුද්දිට්ඨං, ද්වඞ්ගුලාය ච රාජියා;

බන්ධනානි ච චත්තාරි, තථාට්ඨඞ්ගුලරාජියා.

770.

පඤ්ච වා රාජියො යස්ස, එකා වාපි දසඞ්ගුලා;

අපත්තො නාමයං පත්තො, විඤ්ඤාපෙය්ය තතො පරං.

771.

අයොපත්තො අනෙකෙහි, ලොහමණ්ඩලකෙහි වා;

බද්ධො වට්ටති මට්ඨො චෙ, අයොචුණ්ණෙන වාණියා.

772.

පත්තං සඞ්ඝස්ස නිස්සට්ඨං, තස්ස නිස්සග්ගියං පන;

අනුකම්පාය තං තස්මිං, අගණ්හන්තස්ස දුක්කටං.

773.

දීයමානෙ තු පත්තස්මිං, යස්ස සො න ච රුච්චති;

අප්පිච්ඡතාය වා පත්තං, තං න ගණ්හාති වට්ටති.

774.

අපත්තස්ස තු භික්ඛුස්ස;

න දාතබ්බොති දීපිතො;

තත්ථ යො පත්තපරියන්තො;

සො දෙය්යො තස්ස භික්ඛුනො.

775.

සචෙ සො තං ජිගුච්ඡන්තො, අප්පදෙසෙ ඨපෙති වා;

විස්සජ්ජෙති අභොගෙන, පරිභුඤ්ජති දුක්කටං.

776.

නට්ඨෙ භින්නෙපි වා පත්තෙ, අනාපත්ති පකාසිතා;

අත්තනො ඤාතකාදීනං, ගණ්හතො වා ධනෙන වා.

777.

සඤ්චරිත්තසමුට්ඨානං, ක්රියං පණ්ණත්තිවජ්ජකං;

කායකම්මං වචීකම්මං, තිචිත්තඤ්ච තිවෙදනං.

දුතියපත්තකථා.

778.

සප්පිආදිං පුරෙභත්තං, භෙසජ්ජං පටිගය්හ හි;

සාමිසම්පි පුරෙභත්තං, පරිභුඤ්ජති වට්ටති.

779.

තතො පට්ඨාය සත්තාහං, තං වට්ටති නිරාමිසං;

සත්තාහාතික්කමෙ තස්ස, නිස්සග්ගියමුදීරිතං.

780.

පච්ඡාභත්තම්පි ගණ්හිත්වා, කත්වා සන්නිධිකාරකං;

සායතො පන සත්තාහං, වට්ටතෙව නිරාමිසං.

781.

පුරෙභත්තම්පි පච්ඡා වා, සයමුග්ගහිතං පන;

සරීරභොගෙ නෙතබ්බං, සායිතුං න ච වට්ටති.

782.

නවනීතං පුරෙභත්තං, භික්ඛුනා ගහිතං සචෙ;

තාපෙත්වානුපසම්පන්නො, දෙති වට්ටති සාමිසං.

783.

සයං තාපෙති චෙ භික්ඛු, සත්තාහම්පි නිරාමිසං;

තාපනං නවනීතස්ස, සාමපාකො න හොති සො.

784.

පච්ඡාභත්තං ගහෙත්වා චෙ, යෙන කෙනචි තාපිතං;

වට්ටතෙව ච තං සප්පි, සත්තාහම්පි නිරාමිසං.

785.

ඛීරං දධිං චාපි පටිග්ගහෙත්වා;

සයං පුරෙභත්තමථො කරොති;

සප්පිං පුරෙභත්තකමෙව තස්ස;

නිරාමිසං වට්ටති භික්ඛුනො තං.

786.

පච්ඡාභත්තකතො උද්ධං, තං න වට්ටති සායිතුං;

සවත්ථුකස්ස සප්පිස්ස, ගහිතත්තාව භික්ඛුනො.

787.

සත්තාහාතික්කමෙපිස්ස, න දොසො කොචි විජ්ජති;

‘‘පටිග්ගහෙත්වා තානී’’ති, වුත්තත්තා හි මහෙසිනා.

788.

යථා කප්පියසප්පිම්හි, නිස්සග්ගියමුදීරිතං;

තථාකප්පියසප්පිම්හි, දුක්කටං පරිදීපිතං.

789.

සබ්බාකප්පියමංසානං, වජ්ජෙත්වා මංසමෙව ච;

ඛීරං දධි ච සප්පි ච, නවනීතඤ්ච වට්ටති.

790.

‘‘යෙසං කප්පති මංසඤ්හි, තෙසං සප්පී’’ති කිං ඉදං?

පණීතභොජනස්සාපි, තථා සත්තාහකාලිකෙ.

791.

නිස්සග්ගියස්ස වත්ථූනං, පරිච්ඡෙදනියාමනං;

න චාකප්පියමංසානං, සප්පිආදි නිවාරිතං.

792.

නවනීතෙපි සප්පිම්හි, ගහිතුග්ගහිතාදිකෙ;

සබ්බො වුත්තනයෙනෙව, වෙදිතබ්බො විනිච්ඡයො.

793.

තෙලභික්ඛාය භික්ඛූනං, පවිට්ඨානං උපාසකා;

තෙලං වා නවනීතං වා, සප්පිං වා ආකිරන්ති හි.

794.

භත්තසිත්ථානි වා තත්ථ, තණ්ඩුලා වා භවන්ති චෙ;

ආදිච්චපක්කසංසට්ඨං, හොති සත්තාහකාලිකං.

795.

තිලසාසපතෙලං වා, මධුකෙරණ්ඩතෙලකං;

ගහිතං තු පුරෙභත්තං, සාමිසම්පි නිරාමිසං.

796.

පච්ඡාභත්තකතො උද්ධං, සායිතබ්බං නිරාමිසං;

සත්තාහාතික්කමෙ තෙසං, වසා නිස්සග්ගියං සියා.

797.

එරණ්ඩමධුකට්ඨීනි, සාසපාදීනි චත්තනා;

ගහෙත්වා කතතෙලම්පි, හොති සත්තාහකාලිකං.

798.

යාවජීවිකවත්ථුත්තා, තෙසං තිණ්ණම්පි භික්ඛුනො;

සවත්ථුගහණෙ තස්ස, කාචාපත්ති න විජ්ජති.

799.

අත්තනා යං කතං තෙලං, තං වට්ටති නිරාමිසං;

සත්තාහාතික්කමෙනස්ස, හොති නිස්සග්ගියං පන.

800.

දුක්කටං සාසපාදීනං, තෙලත්ථායෙව භික්ඛුනා;

ගහෙත්වා ඨපිතානං තු, සත්තාහාතික්කමෙ සියා.

801.

නාළිකෙරකරඤ්ජානං, තෙලං කුරුවකස්ස ච;

නිම්බකොසම්බකානඤ්ච, තෙලං භල්ලාතකස්ස ච.

802.

ඉච්චෙවමාදිකං සබ්බං, අවුත්තං පාළියං පන;

ගහෙත්වා නික්ඛිපන්තස්ස, දුක්කටං සමයච්චයෙ.

803.

යාවකාලිකභෙදඤ්ච, යාවජීවකමෙව ච;

විදිත්වා සෙසමෙත්ථාපි, සප්පිනා සදිසො නයො.

804.

අච්ඡමච්ඡවරාහානං, සුසුකාගද්රභස්ස ච;

වසානං පන පඤ්චන්නං, තෙලං පඤ්චවිධං භවෙ.

805.

සබ්බමෙව වසාතෙලං, කප්පියාකප්පියස්ස ච;

මනුස්සානං වසාතෙලං, ඨපෙත්වා පන වට්ටති.

806.

වසං පටිග්ගහෙත්වාන, පුරෙභත්තං පනත්තනා;

පක්කං වට්ටති සංසට්ඨං, සත්තාහම්පි නිරාමිසං.

807.

සචෙ අනුපසම්පන්නො, කත්වා තං දෙති වට්ටති;

සාමිසම්පි පුරෙභත්තං, තතො උද්ධං නිරාමිසං.

808.

පටිග්ගහෙතුං කාතුං වා, පච්ඡාභත්තං න වට්ටති;

සෙසො වුත්තනයෙනෙව, වෙදිතබ්බො විභාවිනා.

809.

ගහිතඤ්හි පුරෙභත්තං, මධුං මධුකරීකතං;

වට්ටතෙව පුරෙභත්තං, සාමිසම්පි නිරාමිසං.

810.

පච්ඡාභත්තකතො උද්ධං, සත්තාහම්පි නිරාමිසං;

සත්තාහාතික්කමෙ දොසො, වත්ථූනං ගණනාවසා.

811.

උච්ඡුම්හා පන නිබ්බත්තං, පක්කාපක්කං ඝනාඝනං;

රසාදි පන තං සබ්බං, ‘‘ඵාණිත’’න්ති පවුච්චති.

812.

ඵාණිතං තු පුරෙභත්තං, ගහිතං පන වට්ටති;

සාමිසම්පි පුරෙභත්තං, තතො උද්ධං නිරාමිසං.

813.

අසංසට්ඨෙන උච්ඡුස්ස, රසෙන කතඵාණිතං;

ගහිතෙන පුරෙභත්තං, තදහෙව නිරාමිසං.

814.

උච්ඡුං පටිග්ගහෙත්වාන, කතෙපෙස නයො මතො;

පච්ඡාභත්තකතො උද්ධං, තං න වට්ටති සායිතුං.

815.

ගහිතත්තා සවත්ථුස්ස, සත්තාහාතික්කමෙපි ච;

හොති තස්ස අනාපත්ති, පච්ඡාභත්තං කතෙපි ච.

816.

සංසට්ඨඤ්ච පුරෙභත්තං, ගහිතං තමුපාසකො;

තදහෙ දෙති චෙ කත්වා, සාමිසම්පි ච වට්ටති.

817.

සංසට්ඨෙන පුරෙභත්තං, ගහිතෙන සයංකතං;

පච්ඡාභත්තං කතඤ්චාපි, සත්තාහම්පි නිරාමිසං.

818.

කතං මධුකපුප්ඵානං, ඵාණිතං සීතවාරිනා;

සාමිසම්පි පුරෙභත්තං, තතො උද්ධං නිරාමිසං.

819.

සත්තාහාතික්කමෙපිස්ස, දුක්කටං පරිදීපිතං;

පක්ඛිපිත්වා කතං ඛීරං, හොති තං යාවකාලිකං.

820.

ඵලානං පන සබ්බෙසං, යාවකාලිකසඤ්ඤිනං;

යාවකාලිකමිච්චෙව, ඵාණිතං පරිදීපිතං.

821.

පච්ඡාභත්තම්පි භික්ඛුස්ස, පච්චයෙ සති කෙවලං;

කාලිකා පන වට්ටන්ති, පුරෙභත්තං යථාසුඛං.

822.

ලභිත්වා පන නිස්සට්ඨං, තං තු සත්තාහකාලිකං;

අරුආදීනි මක්ඛෙතුං, සායිතුං වා න වට්ටති.

823.

අඤ්ඤස්ස පන භික්ඛුස්ස, කායභොගෙ ච වට්ටති;

චජිත්වා නිරපෙක්ඛොව, ලභිත්වා පුන සායිතුං.

824.

අනාපත්ති අධිට්ඨෙති, විස්සජ්ජෙති විනස්සති;

අච්ඡින්දිත්වා ච විස්සාසං, ගණ්හතුම්මත්තකාදිනො.

825.

සමුට්ඨානාදයො සබ්බෙ, කථිනෙන සමා මතා;

සදාකථිනචිත්තෙන, පඨමෙනෙව සත්ථුනා.

භෙසජ්ජසික්ඛාපදකථා.

826.

මාසො සෙසොති ගිම්හානං, පරියෙසෙය්ය සාටිකං;

අද්ධමාසොව සෙසොති, කත්වා පරිදහෙ බුධො.

827.

කත්වා පන සතුප්පාදං, වස්සසාටිකචීවරං;

නිප්ඵාදෙන්තස්ස භික්ඛුස්ස, සමයෙ පිට්ඨිසම්මතෙ.

828.

හොති නිස්සග්ගියාපත්ති, ඤාතකාඤ්ඤාතකාදිනො;

තෙසුයෙව ච විඤ්ඤත්තිං, කත්වා නිප්ඵාදනෙ තථා.

829.

කත්වා පන සතුප්පාදං, සමයෙ කුච්ඡිසඤ්ඤිතෙ;

නිප්ඵාදෙන්තස්ස භික්ඛුස්ස, වත්ථමඤ්ඤාතකාදිනො.

830.

තස්සාදින්නකපුබ්බෙසු, වත්තභෙදෙන දුක්කටං;

කරොතො තත්ර විඤ්ඤත්තිං, නිස්සග්ගියමුදීරිතං.

831.

ඔවස්සාපෙති චෙ කායං, නග්ගො සතිපි චීවරෙ;

න්හානස්ස පරියොසානෙ, දුක්කටං විවටඞ්ගණෙ.

832.

ඌනකෙ පන මාසස්මිං, අතිරෙකොති සඤ්ඤිනො;

තත්ථ වෙමතිකස්සාපි, හොති ආපත්ති දුක්කටං.

833.

අච්ඡින්නචීවරස්සාපි, අනාපත්තාපදාසුපි;

න්හානකොට්ඨකවාපීසු, න්හායන්තස්ස ච භික්ඛුනො.

834.

සඤ්චරිත්තසමුට්ඨානං, ක්රියං පණ්ණත්තිවජ්ජකං;

කායකම්මං වචීකම්මං, තිචිත්තඤ්ච තිවෙදනං.

වස්සිකසාටිකකථා.

835.

සාමං තු චීවරං දත්වා, අච්ඡින්දන්තස්ස තං පුන;

සකසඤ්ඤාය භික්ඛුස්ස, තස්ස නිස්සග්ගියං සියා.

836.

එකායෙව පනාපත්ති, එකමච්ඡින්දතො සියා;

බහූනි එකබද්ධානි, අච්ඡින්දන්තස්ස වා තථා.

837.

විසුං ඨිතානි එකෙක-මාහරාපයතො පන;

වත්ථානං ගණනායස්ස, ආපත්තිගණනා සියා.

838.

‘‘මයා දින්නානි සබ්බානි, ආහරා’’ති ච භාසතො;

එකෙන වචනෙනෙව, හොන්ති ආපත්තියො බහූ.

839.

ආණාපෙති සචෙ අඤ්ඤං, භික්ඛුං ගණ්හාති චීවරං;

බහූනි ගණ්හතාණත්තො, එකං පාචිත්තියං සියා.

840.

‘‘මයා දින්නානි සබ්බානි, ගණ්හා’’ති වදතො පන;

එකායස්ස ච වාචාය, හොන්ති ආපත්තියො බහූ.

841.

‘‘සඞ්ඝාටිමුත්තරාසඞ්ගං, ගණ්හ ගණ්හා’’ති භාසතො;

හොති වාචාය වාචාය, ආණාපෙන්තස්ස දුක්කටං.

842.

විකප්පනුපගං කිඤ්චි, ඨපෙත්වා පච්ඡිමං පරං;

අඤ්ඤං පන පරික්ඛාරං, ඡින්දාපෙන්තස්ස දුක්කටං.

843.

ඨපෙත්වා උපසම්පන්නං, අඤ්ඤෙසං චීවරාදිකං;

අච්ඡින්දතොපි භික්ඛුස්ස, හොති ආපත්ති දුක්කටං.

844.

එවං අනුපසම්පන්නෙ, උපසම්පන්නසඤ්ඤිනො;

තත්ථ වෙමතිකස්සාපි, අච්ඡින්දන්තස්ස දුක්කටං.

845.

සො වා දෙති සචෙ තුට්ඨො, දුට්ඨො විස්සාසමෙව වා;

ගණ්හතොපි අනාපත්ති, තථා උම්මත්තකාදිනො.

846.

අදින්නාදානතුල්යාව, සමුට්ඨානාදයො නයා;

අඤ්ඤත්ර වෙදනායෙත්ථ, හොති සා දුක්ඛවෙදනා.

චීවරච්ඡින්දනකථා.

847.

විඤ්ඤාපෙත්වා සචෙ සුත්තං, ඡබ්බිධං සානුලොමිකං;

චීවරං තන්තවායෙහි, වායාපෙති න වට්ටති.

848.

සාමං විඤ්ඤාපිතං සුත්තං, අකප්පියමුදීරිතං;

තන්තවායොපි විඤ්ඤත්තො, තථා අඤ්ඤාතකාදිකො.

849.

විඤ්ඤත්තතන්තවායෙන, සුත්තෙනාකප්පියෙන ච;

චීවරං වායාපෙන්තස්ස, නිස්සග්ගියමුදීරිතං.

850.

විදත්ථිමත්තෙ දීඝෙන, හත්ථමත්තෙ තිරීයතො;

වීතෙ නිස්සග්ගියං වුත්තං, ඵලකෙ ඵලකෙපි ච.

851.

තෙනෙව කප්පියං සුත්තං, වායාපෙන්තස්ස දුක්කටං;

තථෙව තන්තවායෙන, කප්පියෙන අකප්පියං.

852.

එකන්තරිකතො වාපි, දීඝතො වා තිරීයතො;

කප්පියාකප්පියෙහෙව, වීතෙ සුත්තෙහි දුක්කටං.

853.

කප්පියාකප්පියෙහෙව, තන්තවායෙහි වෙ කතෙ;

කප්පියාකප්පියං සුත්තං, මිස්සෙත්වා තස්ස දුක්කටං.

854.

සචෙ අකප්පියං සුත්තං, වාරෙනෙව විනන්ති තෙ;

දස්සෙත්වාව පරිච්ඡෙදං, අකප්පියවිතෙ පන.

855.

පාචිත්තියං පමාණස්මිං, තදූනෙ දුක්කටං සියා;

ඉතරෙන විතෙ වත්ථෙ, උභයත්ථෙව දුක්කටං.

856.

ද්වෙපි වෙමං ගහෙත්වා වා, එකතො වා විනන්ති චෙ;

ඵලකෙ ඵලකෙ තස්ස, දුක්කටං පරිදීපිතං.

857.

එතෙනෙව උපායෙන, භෙදෙ සබ්බත්ථ සාධුකං;

ආපත්තිභෙදො විඤ්ඤෙය්යො, විඤ්ඤුනා විනයඤ්ඤුනා.

858.

කප්පියො තන්තවායොපි, සචෙ සුත්තම්පි කප්පියං;

චීවරං වායාපෙන්තස්ස, අනාපත්ති පකාසිතා.

859.

අනාපත්ති පරිස්සාවෙ, ආයොගෙ අංසබද්ධකෙ;

සමුට්ඨානාදයො සබ්බෙ, සඤ්චරිත්තසමා මතා.

සුත්තවිඤ්ඤත්තිකථා.

860.

අප්පවාරිතඤාතීනං, තන්තවායෙ සමෙච්ච චෙ;

විකප්පං චීවරෙ භික්ඛු, ආපජ්ජති න වට්ටති.

861.

දීඝායතප්පිතත්ථාය, සුත්තවඩ්ඪනකෙ කතෙ;

භික්ඛු නිස්සග්ගියාපත්තිං, ආපජ්ජති න සංසයො.

862.

භික්ඛුනො ඤාතකාදීනං, තන්තවායෙසු අත්තනො;

ධනෙනඤ්ඤස්ස චත්ථාය, අනාපත්තිං විනිද්දිසෙ.

863.

වායාපෙන්තස්ස අප්පග්ඝං, මහග්ඝං කත්තුකාමිනො;

තථා උම්මත්තකාදීනං, සෙසං වුත්තමනන්තරෙ.

පෙසකාරකථා.

864.

වස්සංවුට්ඨෙ යමුද්දිස්ස, භික්ඛූ දීයති චීවරං;

පවාරණාය පුබ්බෙව, තං හොතච්චෙකචීවරං.

865.

පුරෙ පවාරණායෙව, භාජෙත්වා යදි ගය්හති;

වස්සච්ඡෙදො න කාතබ්බො, සඞ්ඝිකං තං කරොති චෙ.

866.

අනාපත්ති අධිට්ඨෙති, අන්තොසමයමෙව තං;

විස්සජ්ජෙති විකප්පෙති, විනස්සති ච ඩය්හති.

867.

තස්සච්චායිකවත්ථස්ස, කථිනෙ තු අනත්ථතෙ;

පරිහාරෙකමාසොව, දසාහපරමො මතො.

868.

අත්ථතෙ කථිනෙ තස්ස, පඤ්ච මාසා පකාසිතා;

පරිහාරො මුනින්දෙන, දසාහපරමා පන.

869.

සමුට්ඨානාදයො සබ්බෙ, කථිනෙන සමා මතා;

පඨමෙනාක්රියාචිත්තං, තිචිත්තඤ්ච තිවෙදනං.

අච්චෙකචීවරකථා.

870.

වසිත්වා පන චෙ භික්ඛු, පුබ්බකත්තිකපුණ්ණමං;

ඨපෙත්වා චීවරං ගාමෙ, පච්චයෙ සති තාදිසෙ.

871.

ඡාරත්තපරමං තෙන, වසිතබ්බං විනා තතො;

උත්තරිං වසතො දොසො, විනා සඞ්ඝස්ස සම්මුතිං.

872.

කත්තිකෙයෙව මාසස්මිං, පඨමාය පවාරිතො;

පච්ඡිමෙන පමාණෙන, යුත්තෙ සාසඞ්කසම්මතෙ.

873.

සෙනාසනෙ වසන්තොව, ඨපෙතුං එකචීවරං;

චතුරඞ්ගසමායොගෙ, ලභතීති පකාසිතො.

874.

යං ගාමං ගොචරං කත්වා, භික්ඛු ආරඤ්ඤකෙ වසෙ;

තස්මිං ගාමෙ ඨපෙතුං තං, මාසමෙකං තු වට්ටති.

875.

අඤ්ඤත්ථෙව වසන්තස්ස, ඡාරත්තපරමං මතං;

අයමස්ස අධිප්පායො, පටිච්ඡන්නො පකාසිතො.

876.

සෙනාසනමථාගන්ත්වා, සත්තමං අරුණං පන;

උට්ඨාපෙතුං විදූරත්තා, අසක්කොන්තස්ස භික්ඛුනො.

877.

ගාමසීමම්පි වා ගන්ත්වා, වසිත්වා යත්ථ කත්ථචි;

චීවරස්ස පවත්තිං සො, ඤත්වා ගච්ඡති වට්ටති.

878.

එවඤ්චාපි අසක්කොන්තො, ඤත්වා තත්ථෙව පණ්ඩිතො;

ඛිප්පං පච්චුද්ධරෙ ඨානෙ, අතිරෙකෙ හි තිට්ඨති.

879.

විස්සජ්ජෙති අනාපත්ති, විනස්සති ච ඩය්හති;

අච්ඡින්දනෙ ච විස්සාසෙ, භික්ඛුසම්මුතියාපි වා.

880.

සමුට්ඨානාදයො සබ්බෙ, කථිනෙන සමා මතා;

දුතියෙන, මුනින්දෙන, තෙන සාසඞ්කසම්මතෙ.

සාසඞ්කකථා.

881.

ජානං පරිණතං ලාභං, භික්ඛුසඞ්ඝස්ස යො පන;

අත්තනො පරිණාමෙය්ය, තස්ස නිස්සග්ගියං සියා.

882.

සචෙ ‘‘අඤ්ඤස්ස දෙහී’’ති, පරිණාමෙති භික්ඛුනො;

සුද්ධිකං සුද්ධචිත්තෙන, පාචිත්තියමුදීරිතං.

883.

චීවරං වා පරස්සෙක-මෙකං වා පන අත්තනො;

පරිණාමෙය්ය චෙ සද්ධිං, ද්වෙ පාචිත්තියො සියුං.

884.

සඞ්ඝස්ස පන යං දින්නං, තං ගහෙතුං න වට්ටති;

සඞ්ඝස්සෙව පදාතබ්බො, අදෙන්තස්ස පරාජයො.

885.

චෙතියස්ස ච සඞ්ඝස්ස, පුග්ගලස්සපි වා පන;

අඤ්ඤස්ස පොණමඤ්ඤස්ස, පරිණාමෙය්ය දුක්කටං.

886.

යො පනන්තමසො භික්ඛු, සුනඛස්සපි ඔණතං;

සුනඛස්ස පනඤ්ඤස්ස, පරිණාමෙය්ය දුක්කටං.

887.

ඉදඤ්හි තිසමුට්ඨානං, ක්රියං සඤ්ඤාවිමොක්ඛකං;

කායකම්මං වචීකම්මං, තිචිත්තඤ්ච තිවෙදනං.

පරිණතකථා.

පත්තවග්ගො තතියො.

888.

තෙනෙකවත්ථුග්ගතරඞ්ගමාලං;

සීලන්තමාපත්තිවිපත්තිගාහං;

තරන්ති පඤ්ඤත්තිමහාසමුද්දං;

විනිච්ඡයං යෙ පනිමං තරන්ති.

ඉති විනයවිනිච්ඡයෙ නිස්සග්ගියකථා නිට්ඨිතා.

පාචිත්තියකථා

889.

සම්පජානමුසාවාදෙ, පාචිත්තියමුදීරිතං;

දවා රවා භණන්තස්ස, න දොසුම්මත්තකාදිනො.

890.

අඤ්ඤත්ථාපත්තියො පඤ්ච, මුසාවාදස්ස කාරණා;

සමුට්ඨානාදයො සබ්බෙ, අදින්නාදානතුල්යකා.

සම්පජානමුසාවාදකථා.

891.

ජාතිආදීසු වුත්තෙසු, දසස්වක්කොසවත්ථුසු;

භූතෙන වා අභූතෙන, යෙන කෙනචි වත්ථුනා.

892.

යාය කායචි භාසාය, හත්ථමුද්දාය වා පන;

පාරාජිකමනාපන්නං, භික්ඛුමාපන්නමෙව වා.

893.

අඤ්ඤත්රඤ්ඤාපදෙසෙන, ඔමසන්තස්ස භික්ඛුනො;

තත්ථ පාචිත්තියාපත්ති, සම්බුද්ධෙන පකාසිතා.

894.

තෙහෙවඤ්ඤාපදෙසෙන, පාළිමුත්තපදෙහිපි;

සබ්බත්ථානුපසම්පන්නං, අක්කොසන්තස්ස දුක්කටං.

895.

අනක්කොසිතුකාමස්ස, කෙවලං දවකම්යතා;

වදතො පන සබ්බත්ථ, දුබ්භාසිතමුදීරිතං.

896.

පවිට්ඨානුපසම්පන්න-ට්ඨානෙ ඉධ ච භික්ඛුනී;

අනාපත්ති පුරක්ඛත්වා, අත්ථධම්මානුසාසනිං.

897.

වදතො පන භික්ඛුස්ස, සමුට්ඨානාදයො නයා;

අනන්තරසමා වුත්තා, දුක්ඛා හොතෙත්ථ වෙදනා.

ඔමසවාදකථා.

898.

ආපත්ති භික්ඛුපෙසුඤ්ඤෙ, දුවිධාකාරතො සියා;

අත්තනො පියකාමස්ස, පරභෙදත්ථිනොපි වා.

899.

අක්කොසන්තස්ස පරියාය-පාළිමුත්තනයෙහි ච;

වචනස්සුපසංහාරෙ, හොති ආපත්ති දුක්කටං.

900.

තථා අනුපසම්පන්න-අක්කොසං හරතොපි ච;

ඨිතා අනුපසම්පන්න-ට්ඨානෙ ඉධ ච භික්ඛුනී.

901.

න චෙව පියකාමස්ස, න ච භෙදත්ථිනොපි වා;

පාපානං ගරහත්ථාය, වදන්තස්ස ච භික්ඛුනො.

902.

තථා උම්මත්තකාදීනං, අනාපත්තීති දීපිතා;

සමුට්ඨානාදයො සබ්බෙ, අදින්නාදානසාදිසා.

පෙසුඤ්ඤකථා.

903.

ඨපෙත්වා භික්ඛුනිං භික්ඛුං, අඤ්ඤෙන පිටකත්තයං;

ධම්මං සහ භණන්තස්ස, තස්ස පාචිත්තියං සියා.

904.

රාජොවාදාදයො වුත්තා, මහාපච්චරියාදිසු;

අනාරුළ්හෙසු සඞ්ගීතිං, ආපත්තිජනකාති හි.

905.

දුක්කටං හොති භික්ඛුස්මිං, තථා භික්ඛුනියාපි ච;

භික්ඛුස්සානුපසම්පන්න-සඤ්ඤිනො විමතිස්ස වා.

906.

එකතො උද්දිසාපෙති, සජ්ඣායං වා කරොති යො;

භණන්තං පගුණං ගන්ථං, ඔපාතෙති ච යො පන.

907.

තස්ස චානුපසම්පන්න-සන්තිකෙ ගණ්හතොපි ච;

උද්දෙසං තු අනාපත්ති, භණනෙ තෙන එකතො.

908.

වාචතො ච සමුට්ඨාති, වාචාචිත්තද්වයාපි ච;

සමුට්ඨානමිදං වුත්තං, පදසොධම්මසඤ්ඤිතං.

පදසොධම්මකථා.

909.

සබ්බච්ඡන්නපරිච්ඡන්නෙ, නිපජ්ජෙය්ය සචෙ පන;

යෙභුය්යෙන පරිච්ඡන්නෙ, ඡන්නෙ සෙනාසනෙපි වා.

910.

තිස්සන්නං පන රත්තීනං, උද්ධං යො පන රත්තියං;

ඨපෙත්වා භික්ඛුං අඤ්ඤෙන, තස්ස පාචිත්තියං සියා.

911.

වත්ථුං යං පන නිද්දිට්ඨං, මෙථුනස්ස පහොනකං;

ආපත්යන්තමසො තෙන, තිරච්ඡානගතෙනපි.

912.

නිපන්නෙ උපසම්පන්නෙ, ඉතරො චෙ නිපජ්ජති;

ඉතරස්මිං නිපන්නෙ වා, සචෙ භික්ඛු නිපජ්ජති.

913.

උභින්නං උට්ඨහිත්වා වා, නිපජ්ජනපයොගතො;

ආපත්තානුපසම්පන්න-ගණනායපි වා සියා.

914.

සචෙ පිධාය වා ගබ්භං, නිපජ්ජතිපිධාය වා;

ආපත්තත්ථඞ්ගතෙ සූරියෙ, චතුත්ථදිවසෙ සියා.

915.

දියඩ්ඪහත්ථුබ්බෙධෙන, පාකාරචයනාදිනා;

පරික්ඛිත්තම්පි තං සබ්බං, පරික්ඛිත්තන්ති වුච්චති.

916.

භික්ඛුස්සන්තමසො දුස්ස-කුටියං වසතොපි ච;

සහසෙය්යාය ආපත්ති, හොතීති පරිදීපිතො.

917.

සබ්බච්ඡන්නපරිච්ඡන්න-යෙභුය්යාදිප්පභෙදතො;

සත්ත පාචිත්තියානෙත්ථ, දට්ඨබ්බානි සුබුද්ධිනා.

918.

අඩ්ඪච්ඡන්නපරිච්ඡන්නෙ, දුක්කටං පරිදීපිතං;

සබ්බචූළපරිච්ඡන්න-ඡන්නාදීහිපි පඤ්චධා.

919.

අනාපත්ති දිරත්තං වා, තිරත්තං වසතො සහ;

අරුණස්ස පුරෙයෙව, තතියාය ච රත්තියා.

920.

නික්ඛමිත්වා වසන්තස්ස, පුන සද්ධිඤ්ච භික්ඛුනො;

තථා සබ්බපරිච්ඡන්න-සබ්බච්ඡන්නාදිකෙපි ච.

921.

එවං අනුපසම්පන්නෙ, නිපන්නෙපි නිසීදතො;

සෙසා එළකලොමෙන, සමුට්ඨානාදයො සමා.

සහසෙය්යකථා.

922.

සචෙ තදහුජාතාය, අපි යො මානුසිත්ථියා;

සහසෙය්යං පකප්පෙය්ය, තස්ස පාචිත්තියං සියා.

923.

දිස්සමානකරූපාය, යක්ඛියා පෙතියා සහ;

රත්තියං යො නිපජ්ජෙය්ය, දෙවියා පණ්ඩකෙන වා.

924.

මෙථුනවත්ථුභූතාය, තිරච්ඡානගතිත්ථියා;

වත්ථූනං ගණනායස්ස, හොති ආපත්ති දුක්කටං.

925.

ඉධෙකදිවසෙනෙව, ආපත්ති පරිදීපිතා;

සෙසො අනන්තරෙ වුත්ත-සදිසොව විනිච්ඡයො.

දුතියසහසෙය්යකථා.

926.

උද්ධං ඡප්පඤ්චවාචාහි, විඤ්ඤුං පුරිසවිග්ගහං;

විනා ධම්මං භණන්තස්ස, හොති පාචිත්ති ඉත්ථියා.

927.

ගාථාපාදො පනෙකොව, එකවාචාති සඤ්ඤිතො;

පදසොධම්මං නිද්දිට්ඨං, ධම්මමට්ඨකථම්පි වා.

928.

ඡන්නං උපරි වාචානං, පදාදීනං වසා පන;

දෙසෙන්තස්ස සියාපත්ති, පදාදිගණනාය ච.

929.

නිම්මිනිත්වා ඨිතෙනාපි, සද්ධිං පුරිසවිග්ගහං;

යක්ඛෙනපි ච පෙතෙන, තිරච්ඡානගතෙනපි.

930.

ඨිතස්ස මාතුගාමස්ස, ධම්මං යො පන භාසති;

ඡන්නං උපරි වාචානං, තස්ස පාචිත්තියං සියා.

931.

පුරිසෙ ඉත්ථිසඤ්ඤිස්ස, විමතිස්ස ච පණ්ඩකෙ;

උත්තරි ඡහි වාචාහි, වදතො හොති දුක්කටං.

932.

ඉත්ථිරූපං ගහෙත්වාන, ඨිතානං භාසතොපි ච;

දුක්කටං යක්ඛිපෙතීනං, තිරච්ඡානගතිත්ථියා.

933.

පුරිසෙ සති විඤ්ඤුස්මිං, සයං උට්ඨාය වා පුන;

දෙසෙන්තස්ස නිසීදිත්වා, මාතුගාමස්ස වා තථා.

934.

අඤ්ඤිස්සා පුන අඤ්ඤිස්සා, ඉත්ථියා භණතොපි ච;

ඡහි පඤ්චහි වාචාහි, අනාපත්ති පකාසිතා.

935.

පදසොධම්මතුල්යාව, සමුට්ඨානාදයො මතා;

අයමෙව විසෙසොති, ක්රියාක්රියමිදං පන.

ධම්මදෙසනාකථා.

936.

මහග්ගතං පණීතං වා, ආරොචෙන්තස්ස භික්ඛුනො;

ඨපෙත්වා භික්ඛුනිං භික්ඛුං, භූතෙ පාචිත්තියං සියා.

937.

නො චෙ ජානාති සො වුත්තං, ආරොචෙන්තස්ස භික්ඛුනො;

පරියායවචනෙ චස්ස, හොති ආපත්ති දුක්කටං.

938.

අනාපත්ති තථාරූපෙ, කාරණෙ සති භාසතො;

සබ්බස්සපි ච සීලාදිං, වදතො ආදිකම්මිනො.

939.

උම්මත්තකපදං එත්ථ, න වුත්තං තදසම්භවා;

භූතාරොචනකං නාම, සමුට්ඨානමිදං මතං.

940.

කායතො වාචතො කාය-වාචතො ච තිධා සියා;

කුසලාබ්යාකතෙහෙව, ද්විචිත්තඤ්ච ද්විවෙදනං.

භූතාරොචනකථා.

941.

ආපත්තිං පන දුට්ඨුල්ලං, ආරොචෙන්තස්ස භික්ඛුනො;

ආපත්තානුපසම්පන්නෙ, ඨපෙත්වා භික්ඛුසම්මුතිං.

942.

සඞ්ඝාදිසෙසමාපන්නො, මොචෙත්වා අසුචිං අයං;

ඝටෙත්වා වත්ථුනාපත්තිං, වදන්තස්සෙව වජ්ජතා.

943.

ඉධ සඞ්ඝාදිසෙසාව, දුට්ඨුල්ලාපත්තියො මතා;

තස්මා සුද්ධස්ස දුට්ඨුල්ලං, වදං පාචිත්තියං ඵුසෙ.

944.

අදුට්ඨුල්ලාය දුට්ඨුල්ල-සඤ්ඤිනො විමතිස්ස වා;

ආපත්තියොපි වා සෙසා, ආරොචෙන්තස්ස දුක්කටං.

945.

තථා අනුපසම්පන්නෙ, දුට්ඨුල්ලං පඤ්චධා මතං;

අජ්ඣාචාරමදුට්ඨුල්ලං, ආරොචෙතුං න වට්ටති.

946.

වත්ථුං වා පන ආපත්තිං, ආරොචෙන්තස්ස කෙවලං;

අනාපත්තීති ඤාතබ්බං, භික්ඛුසම්මුතියා තථා.

947.

එවමුම්මත්තකාදීනං, සමුට්ඨානාදයො නයා;

අදින්නාදානතුල්යාව, වෙදනා දුක්ඛවෙදනා.

දුට්ඨුල්ලාරොචනකථා.

948.

ඛණෙය්ය වා ඛණාපෙය්ය, පථවිං යො අකප්පියං;

භෙදාපෙය්ය ච භින්දෙය්ය, තස්ස පාචිත්තියං සියා.

949.

සයමෙව ඛණන්තස්ස, පථවිං පන භික්ඛුනො;

පහාරස්මිං පහාරස්මිං, පාචිත්තියමුදීරිතං.

950.

ආණාපෙන්තස්ස එකාව, දිවසං ඛණතොපි ච;

පුනප්පුනාණාපෙන්තස්ස, වාචතො වාචතො සියා.

951.

‘‘ඛණ පොක්ඛරණිං වාපිං, ආවාටං ඛණ කූපකං’’;

ඉච්චෙවං තු වදන්තස්ස, කොචි දොසො න විජ්ජති.

952.

‘‘ඉමං ඛණ ච ඔකාසං, ඉධ පොක්ඛරණිං ඛණ;

ඉමස්මිං ඛණ ඔකාසෙ’’, වත්තුමෙවං න වට්ටති.

953.

‘‘කන්දං ඛණ කුරුන්දං වා, ථූණං ඛණ ච ඛාණුකං;

මූලං ඛණ ච තාලං වා’’, එවං වදති වට්ටති.

954.

‘‘ඉමං මූලං ඉමං වල්ලිං, ඉමං තාලං ඉමං නළං;

ඛණා’’ති නියමෙත්වාන, වත්තුං පන න වට්ටති.

955.

උස්සිඤ්චිතුං සචෙ සක්කා, ඝටෙහි තනුකද්දමො;

භික්ඛුනා අපනෙතබ්බො, බහලං න ච වට්ටති.

956.

භිජ්ජිත්වා නදියාදීනං, පතිතං තොයසන්තිකෙ;

තටං වට්ඨං විකොපෙතුං, චාතුමාසම්පි වට්ටති.

957.

සචෙ පතති තොයස්මිං, දෙවෙ වුට්ඨෙපි වට්ටති;

චාතුමාසමතික්කන්තෙ, තොයෙ දෙවො හි වස්සති.

958.

පාසාණපිට්ඨියං සොණ්ඩිං, ඛණන්ති යදි තත්ථ තු;

රජං පතති චෙ පුබ්බං, පච්ඡා දෙවොභිවස්සති.

959.

සොධෙතුං භින්දිතුං අන්තො-චාතුමාසං තු වට්ටති;

චාතුමාසකතො උද්ධං, විකොපෙතුං න වට්ටති.

960.

වාරිනා පඨමං පුණ්ණෙ, පච්ඡා පතති චෙ රජං;

තං වට්ටති විකොපෙතුං, තොයෙ දෙවො හි වස්සති.

961.

අල්ලීයති ඵුසායන්තෙ, පිට්ඨිපාසාණකෙ රජං;

චාතුමාසච්චයෙ තම්පි, විකොපෙතුං න වට්ටති.

962.

සචෙ අකතපබ්භාරෙ, වම්මිකො පන උට්ඨිතො;

යථාසුඛං විකොපෙය්ය, චාතුමාසච්චයෙපි ච.

963.

අබ්භොකාසෙ සචෙ වට්ඨො, චාතුමාසං තු වට්ටති;

රුක්ඛෙ උපචිකාදීනං, මත්තිකායපි සො නයො.

964.

මූසිකුක්කර ගොකණ්ට-ගණ්ඩුප්පාදමලෙසුපි;

අයමෙව නයො වුත්තො, අසම්බද්ධෙසු භූමියා.

965.

තෙහෙව සදිසා හොන්ති, කසිනඞ්ගලමත්තිකා;

අච්ඡින්නා භූමිසම්බන්ධා, සා ජාතපථවී සියා.

966.

සෙනාසනම්පි අච්ඡන්නං, විනට්ඨඡදනම්පි වා;

චාතුමාසකතො උද්ධං, ඔවට්ඨං න විකොපයෙ.

967.

තතො ‘‘ගොපානසිං භිත්තිං, ථම්භං වා පදරත්ථරං;

ගණ්හිස්සාමී’’ති සඤ්ඤාය, ගහෙතුං පන වට්ටති.

968.

ගණ්හන්තස්සිට්ඨකාදීනි, සචෙ පතති මත්තිකා;

අනාපත්ති සියාපත්ති, මත්තිකං යදි ගණ්හති.

969.

අතින්තො මත්තිකාපුඤ්ජො, අන්තොගෙහෙ සචෙ සියා;

අනොවට්ඨො ච භික්ඛූනං, සබ්බදා හොති කප්පියො.

970.

වුට්ඨෙ පුන ච ගෙහස්මිං, ගෙහං ඡාදෙන්ති තං සචෙ;

චාතුමාසච්චයෙ සබ්බො, තින්තො හොති අකප්පියො.

971.

යත්තකං තත්ථ තින්තං තු, තත්තකං හොත්යකප්පියං;

අතින්තං තත්ථ යං යං තු, තං තං හොති හි කප්පියං.

972.

තෙමිතො වාරිනා සො චෙ, එකාබද්ධොව භූමියා;

පථවී චෙව සා ජාතා, න වට්ටති තතො පරං.

973.

අබ්භොකාසෙ ච පාකාරො, ඔවට්ඨො මත්තිකාමයො;

චාතුමාසච්චයෙ ‘‘ජාතා, පථවී’’ති පවුච්චති.

974.

තත්ථ ලග්ගං රජං සණ්හං, අඝංසන්තොව මත්තසො;

ඡුපිත්වා අල්ලහත්ථෙන, සචෙ ගණ්හාති වට්ටති.

975.

සචෙ ඉට්ඨකපාකාරො, යෙභුය්යකථලෙ පන;

ඨානෙ තිට්ඨති සො තස්මා, විකොපෙය්ය යථාසුඛං.

976.

අබ්භොකාසෙ ඨිතං ථම්භං, චාලෙත්වා පනිතො චිතො;

පථවිං තු විකොපෙත්වා, ගහෙතුං න ච වට්ටති.

977.

අඤ්ඤම්පි සුක්ඛරුක්ඛං වා, ඛාණුකං වාපි ගණ්හතො;

අයමෙව නයො දොසො, උජුමුද්ධරතො න ච.

978.

පාසාණං යදි වා රුක්ඛං, උච්චාලෙත්වා පවට්ටති;

න දොසො සුද්ධචිත්තස්ස, සචෙ පථවි භිජ්ජති.

979.

ඵාලෙන්තානම්පි දාරූනි, සාඛාදීනි ච කඩ්ඪතො;

අයමෙව නයො වුත්තො, භූමියං සුද්ධචෙතසො.

980.

කණ්ටකං සූචිමට්ඨිං වා, ඛිලං වා භූමියං පන;

ආකොටෙතුං පවෙසෙතුං, භික්ඛුනො න ච වට්ටති.

981.

‘‘අහං පස්සාවධාරාය, භින්දිස්සාමී’’ති මෙදිනිං;

භික්ඛුස්ස පන පස්සාව-මෙවං කාතුං න වට්ටති.

982.

අනාපත්ති කරොන්තස්ස, සචෙ භිජ්ජති මෙදිනී;

සමජ්ජතො සමං කාතුං, ඝංසිතුං න ච වට්ටති.

983.

පාදඞ්ගුට්ඨෙන වා භූමිං, ලිඛිතුම්පි න වට්ටති;

භින්දන්තෙන ච පාදෙහි, තථා චඞ්කමිතුම්පි වා.

984.

පථවිං අල්ලහත්ථෙන, ඡුපිත්වා සුඛුමං රජං;

අඝංසන්තො ගහෙත්වා චෙ, හත්ථං ධොවති වට්ටති.

985.

සයං දහති චෙ භූමිං, දහාපෙති පරෙහි වා;

ආපත්තන්තමසො පත්තං, දහන්තස්සාපි භික්ඛුනො.

986.

ඨානෙසු යත්තකෙස්වග්ගිං, දෙති දාපෙති වා පන;

තත්තකානෙව භික්ඛුස්ස, හොන්ති පාචිත්තියානිපි.

987.

ඨපෙතුං භික්ඛුනො අග්ගිං, භූමියං න ච වට්ටති;

කපාලෙ පත්තපචනෙ, ඨපෙතුං පන වට්ටති.

988.

අග්ගිං උපරි දාරූනං, ඨපෙතුං න ච වට්ටති;

දහන්තො තානි ගන්ත්වා සො, භූමිං දහති චෙ පන.

989.

එසෙව ච නයො වුත්තො, ඉට්ඨකාවාසකාදිසු;

ඨපෙතුං ඉට්ඨකාදීනං, මත්ථකෙස්වෙව වට්ටති.

990.

කස්මා පනාති චෙ? තෙස-මනුපාදානභාවතො;

ඛාණුකෙ සුක්ඛරුක්ඛෙ වා, අග්ගිං දාතුං න වට්ටති.

991.

අනාපත්ති තිණුක්කං තු, ගහෙත්වා පන ගච්ඡතො;

ඩය්හමානෙ තු හත්ථස්මිං, සචෙ පාතෙති භූමියං.

992.

පුන තං පතිතට්ඨානෙ, දත්වා තස්ස පනින්ධනං;

අග්ගිං වට්ටති කාතුන්ති, මහාපච්චරියං රුතං.

993.

තස්සාපථවියංයෙව, පථවීති ච සඤ්ඤිනො;

විමතිස්සුභයත්ථාපි, දුක්කටං පරියාපුතං.

994.

අනාපත්ති ‘‘ඉමං ජාන, ඉමමාහර දෙහි’’ති;

වදන්තස්ස, සචිත්තඤ්ච, තිසමුට්ඨානමෙව ච.

පථවීඛණනකථා.

මුසාවාදවග්ගො පඨමො.

995.

භවන්තස්ස ච භූතස්ස, භූතගාමස්ස භික්ඛුනො;

පාතබ්යතානිමිත්තං තු, පාචිත්තියමුදීරිතං.

996.

උදකට්ඨො ථලට්ඨොති, දුවිධො හොති සො පන;

තිලබීජාදිකො තත්ථ, සපණ්ණොපි අපණ්ණකො.

997.

උදකට්ඨොති විඤ්ඤෙය්යො, සබ්බො සෙවාලජාතිකො;

විකොපෙන්තස්ස තං සබ්බං, තස්ස පාචිත්තියං සියා.

998.

වියූහිත්වා තු හත්ථෙන, න්හායිතුං පන වට්ටති;

හොති තස්ස ච සබ්බම්පි, ඨානඤ්හි සකලං ජලං.

999.

උදකෙන විනා චෙච්ච, තං පනුද්ධරිතුං ජලා;

න ච වට්ටති භික්ඛුස්ස, ඨානසඞ්කමනඤ්හි තං.

1000.

උදකෙනුක්ඛිපිත්වා තං, පක්ඛිපන්තස්ස වාරිසු;

වට්ටතීති ච නිද්දිට්ඨං, සබ්බඅට්ඨකථාසුපි.

1001.

ජලෙ වල්ලිතිණාදීනි, උද්ධරන්තස්ස තොයතො;

විකොපෙන්තස්ස වා තත්ථ, හොති පාචිත්ති භික්ඛුනො.

1002.

පරෙහුප්පාටිතානෙත්ථ, විකොපෙන්තස්ස දුක්කටං;

ගච්ඡන්ති හි යතො තානි, බීජගාමෙන සඞ්ගහං.

1003.

ථලට්ඨෙ ඡින්නරුක්ඛානං, ඨිතො හරිතඛාණුකො;

උද්ධං වඩ්ඪනකො තස්ස, භූතගාමෙන සඞ්ගහො.

1004.

නාළිකෙරාදිකානම්පි, ඛාණු උද්ධං න වඩ්ඪති;

තස්මා තස්ස කතො හොති, බීජගාමෙන සඞ්ගහො.

1005.

තථා කදලියා ඛාණු, ඵලිතාය පකාසිතො;

අඵලිතාය යො ඛාණු, භූතගාමෙන සො මතො.

1006.

ඵලිතා කදලී යාව, නීලපණ්ණා ච තාව සා;

නළවෙළුතිණාදීන-මයමෙව විනිච්ඡයො.

1007.

අග්ගතො පන පට්ඨාය, යදායං වෙළු සුස්සති;

තදා සඞ්ගහිතො හොති, බීජගාමෙන නාමසො.

1008.

ඉන්දසාලාදිරුක්ඛානං, බීජගාමෙන සඞ්ගහො;

ඡින්දිත්වා ඨපිතානං තු, විඤ්ඤෙය්යො විනයඤ්ඤුනා.

1009.

මණ්ඩපාදීනමත්ථාය, නික්ඛණන්ති ච තෙ සචෙ;

නිග්ගතෙ මූලපණ්ණස්මිං, භූතගාමෙන සඞ්ගහො.

1010.

මූලමත්තෙපි වා යෙසං, පණ්ණමත්තෙපි වා පන;

නිග්ගතෙපි කතො තෙසං, බීජගාමෙන සඞ්ගහො.

1011.

සකන්දා පන තාලට්ඨි, බීජගාමොති වුච්චති;

පත්තවට්ටි යදා නීලා, නිග්ගච්ඡති තදා න ච.

1012.

නාළිකෙරතචං භිත්වා, දන්තසූචීව අඞ්කුරො;

නිග්ගච්ඡති තදා සොපි, බීජගාමොති වුච්චති.

1013.

මිගසිඞ්ගසමානාය, සතියා පත්තවට්ටියා;

අනිග්ගතෙපි මූලස්මිං, භූතගාමොති වුච්චති.

1014.

න හොන්ති හරිතා යාව, වීහිආදීනමඞ්කුරා;

නිග්ගතෙසුපි පණ්ණෙසු, බීජගාමෙන සඞ්ගහො.

චත්තාරො භාණවාරා නිට්ඨිතා.

1015.

අම්බජම්බුට්ඨිකාදීන-මෙසෙව ච විනිච්ඡයො;

වන්දාකා වාපි අඤ්ඤං වා, රුක්ඛෙ ජායති යං පන.

1016.

රුක්ඛොවස්ස සියා ඨානං, විකොපෙතුං න වට්ටති;

අමූලවල්ලිආදීන-මයමෙව විනිච්ඡයො.

1017.

පාකාරාදීසු සෙවාලො, අග්ගබීජන්ති වුච්චති;

යාව ද්වෙ තීණි පත්තානි, න සඤ්ජායන්ති තාව සො.

1018.

පත්තෙසු පන ජාතෙසු, වත්ථු පාචිත්තියස්ස සො;

ඝංසිත්වා පන තං තස්මා, අපනෙතුං න වට්ටති.

1019.

සෙවාලෙ බහි පානීය-ඝටාදීනං තු දුක්කටං;

අබ්බොහාරොව සො අන්තො, පූවාදීසුපි කණ්ණකං.

1020.

පාසාණදද්දුසෙවාල-සෙලෙය්යප්පභුතීනි ච;

හොන්ති දුක්කටවත්ථූනි, අපත්තානීති නිද්දිසෙ.

1021.

පුප්ඵිතං තු අහිච්ඡත්තං, අබ්බොහාරිකතං ගතං;

සචෙ තං මකුළං හොති, හොති දුක්කටවත්ථුකං.

1022.

රුක්ඛෙ තචං විකොපෙත්වා, තථා පප්පටිකම්පි ච;

නිය්යාසම්පි පනල්ලස්මිං, ගහෙතුං න ච වට්ටති.

1023.

නුහිආදීසු රුක්ඛෙසු, තාලපණ්ණාදිකෙසු වා;

ලිඛතො තත්ථජාතෙසු, පාචිත්තියමුදීරයෙ.

1024.

පුප්ඵං පණ්ඩුපලාසං වා, ඵලං වා පක්කමෙව වා;

පාතෙන්තස්ස ච චාලෙත්වා, පාචිත්තියමුදීරිතං.

1025.

නාමෙත්වා ඵලිනිං සාඛං, දාතුං වට්ටති ගණ්හතො;

සයං ඛාදිතුකාමො චෙ, දාතුමෙවං න වට්ටති.

1026.

උක්ඛිපිත්වා පරං කඤ්චි, ගාහාපෙතුම්පි වට්ටති;

පුප්ඵානි ඔචිනන්තෙසු, අයමෙව විනිච්ඡයො.

1027.

යෙසං රුහති රුක්ඛානං, සාඛා තෙසම්පි සාඛිනං;

කප්පියං තමකාරෙත්වා, විකොපෙන්තස්ස දුක්කටං.

1028.

අයමෙව නයො අල්ල-සිඞ්ගිවෙරාදිකෙසුපි;

දුක්කටං බීජගාමෙසු, නිද්දිට්ඨත්තා මහෙසිනා.

1029.

‘‘රුක්ඛං ඡින්ද ලතං ඡින්ද, කන්දං මූලම්පි උද්ධර;

උප්පාටෙහී’’ති වත්තුම්පි, වට්ටතෙවානියාමතො.

1030.

‘‘අම්බං ජම්බුම්පි නිම්බං වා, ඡින්ද භින්දුද්ධරා’’ති වා;

ගහෙත්වා පන නාමම්පි, වට්ටතෙවානියාමතො.

1031.

‘‘ඉමං රුක්ඛං ඉමං වල්ලිං, ඉමං ඡල්ලිං ඉමං ලතං;

ඡින්ද භින්දා’’ති වා වත්තුං, නියමෙත්වා න වට්ටති.

1032.

පූරෙත්වා උච්ඡුඛණ්ඩානං, පච්ඡියො ආහරන්ති චෙ;

සබ්බමෙව කතං හොති, එකස්මිං කප්පියෙ කතෙ.

1033.

එකතො පන බද්ධානි, උච්ඡුදාරූනි හොන්ති චෙ;

කප්පියං කරොන්තො පන, දාරුං විජ්ඣති වට්ටති.

1034.

වල්ලියා රජ්ජුයා වාපි, යාය බද්ධානි තානි හි;

භාජනෙන සමානත්තා, තං විජ්ඣති න වට්ටති.

1035.

භත්තං මරිචපක්කෙහි, මිස්සෙත්වා ආහරන්ති චෙ;

එකසිත්ථෙපි භත්තස්ස, සචෙ විජ්ඣති වට්ටති.

1036.

අයමෙව නයො වුත්තො, තිලතණ්ඩුලකාදිසු;

එකාබද්ධෙ කපිත්ථෙපි, කටාහෙ කප්පියං කරෙ.

1037.

කටාහං යදි මුඤ්චිත්වා, අන්තො චරති මිඤ්ජකං;

භින්දාපෙත්වා කපිත්ථං තං, කාරෙතබ්බං තු කප්පියං.

1038.

අභූතගාමබීජෙසු, භූතගාමාදිසඤ්ඤිනො;

තත්ථ වෙමතිකස්සාපි, හොති ආපත්ති දුක්කටං.

1039.

අතථාසඤ්ඤිනො තත්ථ, අසඤ්චිච්චාසතිස්ස ච;

උම්මත්තකාදිකානඤ්ච, අනාපත්ති පකාසිතා.

1040.

ඉදඤ්ච තිසමුට්ඨානං, ක්රියං සඤ්ඤාවිමොක්ඛකං;

කායකම්මං වචීකම්මං, තිචිත්තඤ්ච තිවෙදනං.

භූතගාමකථා.

1041.

කතෙ සඞ්ඝෙන කම්මස්මිං, අඤ්ඤවාදවිහෙසකෙ;

තථා පුන කරොන්තස්ස, හොති පාචිත්තියද්වයං.

1042.

තිකපාචිත්තියං ධම්මෙ, අධම්මෙ තිකදුක්කටං;

කම්මෙ අරොපිතෙ චෙවං, වදන්තස්ස ච දුක්කටං.

1043.

ආපත්තිං වාපි ආපන්නං, අජානන්තස්ස, ‘‘භණ්ඩනං;

භවිස්සතී’’ති සඤ්ඤිස්ස, ගිලානස්ස න දොසතා.

1044.

අදින්නාදානතුල්යාව, සමුට්ඨානාදයො නයා;

ක්රියාක්රියමිදං වුත්තං, වෙදනා දුක්ඛවෙදනා.

අඤ්ඤවාදකථා.

1045.

අයසං කත්තුකාමොව, සම්මතස්ස හි භික්ඛුනො;

වදන්තො උපසම්පන්නෙ, උජ්ඣාපෙති ච ඛීයති.

1046.

තස්මිං වත්ථුද්වයෙ තස්ස, හොති පාචිත්තියද්වයං;

තිකපාචිත්තියං ධම්මෙ, අධම්මෙ තිකදුක්කටං.

1047.

අවණ්ණංනුපසම්පන්න-සන්තිකෙ පන භික්ඛුනො;

අසම්මතස්ස භික්ඛුස්ස, භාසතො යස්ස කස්සචි.

1048.

සාමණෙරස්ස වා වණ්ණං, සම්මතාසම්මතස්සපි;

වදතො දුක්කටං හොති, යස්ස කස්සචි සන්තිකෙ.

1049.

ඡන්දාදීනං වසෙනෙව, කරොන්තං භණතො පන;

අනාපත්ති ක්රියාසෙස-මනන්තරසමං මතං.

උජ්ඣාපනකථා.

1050.

අජ්ඣොකාසෙ තු මඤ්චාදිං, අත්තනො වා පරස්ස වා;

අත්ථාය සන්ථරාපෙත්වා, සන්ථරිත්වාපි වා පන.

1051.

නෙවුද්ධරෙය්ය සඞ්ඝස්ස, උද්ධරාපෙය්ය වා න තං;

පක්කමන්තො සචෙ තස්ස, හොති පාචිත්ති භික්ඛුනො.

1052.

වස්සිකෙ චතුරො මාසෙ, සචෙ දෙවො න වස්සති;

අජ්ඣොකාසෙ තථා චාපි, ඨපෙතුං න ච වට්ටති.

1053.

යත්ථ වස්සති හෙමන්තෙ, චත්තාරො අපරෙපි ච;

ඨපෙතුං තත්ථ මඤ්චාදිං, අට්ඨ මාසෙ න වට්ටති.

1054.

කාකාදීනං නිවාසස්මිං, රුක්ඛමූලෙ කදාචිපි;

මඤ්චාදිං පන සඞ්ඝස්ස, ඨපෙතුං න ච වට්ටති.

1055.

අඤ්ඤස්සත්ථාය යං කිඤ්චි, සන්ථතං යදි සඞ්ඝිකං;

යත්ථ කත්ථචි වා ඨානෙ, යෙන කෙනචි භික්ඛුනා.

1056.

යාව සො න නිසීදෙය්ය, ‘‘ගච්ඡා’’ති න වදෙය්ය වා;

තාව සන්ථාරකස්සෙව, භාරො තන්ති පවුච්චති.

1057.

සචෙ තං සාමණෙරෙන, සන්ථරාපෙති සන්ථතං;

සන්ථරාපිතභික්ඛුස්ස, පලිබොධොති දීපිතො.

1058.

සන්ථතං භික්ඛුනා තං චෙ, භාරො තස්සෙව තාව තං;

යාව ආණාපකො තත්ථ, ආගන්ත්වා න නිසීදති.

1059.

භික්ඛුං වා සාමණෙරං වා, ආරාමිකමුපාසකං;

අනාපුච්ඡා නිය්යාතෙත්වා, සඞ්ඝිකං සයනාසනං.

1060.

ලෙඩ්ඩුප්පාතමතික්කම්ම, ගච්ඡතො පඨමෙ පදෙ;

දුක්කටං, දුතියෙ වාරෙ, පාචිත්තියමුදීරිතං.

1061.

ඨත්වා භොජනසාලායං, වත්වා යො සාමණෙරකං;

අසුකස්මිං දිවාට්ඨානෙ, පඤ්ඤාපෙහීති මඤ්චකං.

1062.

නික්ඛමිත්වා සචෙ තස්මා, ඨානා අඤ්ඤත්ථ ගච්ඡති;

පාදුද්ධාරෙන සො භික්ඛු, කාරෙතබ්බොති දීපිතො.

1063.

තිකපාචිත්තියං වුත්තං, තිකාතීතෙන සත්ථුනා;

තථා පුග්ගලිකෙ තෙන, දීපිතං තිකදුක්කටං.

1064.

චිමිලිං තට්ටිකං චම්මං, ඵලකං පාදපුඤ්ඡනිං;

භූමත්ථරණකං වාපි, උත්තරත්ථරණම්පි වා.

1065.

දාරුමත්තිකභණ්ඩානි, පත්තාධාරකමෙව වා;

අබ්භොකාසෙ ඨපෙත්වා තං, ගච්ඡතො හොති දුක්කටං.

1066.

සචෙ ආරඤ්ඤකෙනාපි, අනොවස්සෙ ච නො සති;

ලග්ගෙත්වා පන රුක්ඛස්මිං, ගන්තබ්බං තු යථාසුඛං.

1067.

යථා උපචිකාදීහි, න ඛජ්ජති න ලුජ්ජති;

තථා කත්වාපි තං සබ්බං, ගන්තුං පන ච වට්ටති.

1068.

අනාපත්තුද්ධරාපෙත්වා, ආපුච්ඡිත්වාපි ගච්ඡතො;

අත්තනො සන්තකෙ රුද්ධෙ, ආපදාසුපි භික්ඛුනො.

1069.

සමුට්ඨානාදයො සබ්බෙ, කථිනෙන සමා මතා;

ක්රියාක්රියමිදං වුත්ත-මයමෙව විසෙසතා.

පඨමසෙනාසනකථා.

1070.

භිසිචිමිලිකා භූම-ත්ථරණං උත්තරත්ථරං;

තට්ටිකා චම්මඛණ්ඩො ච, පච්චත්ථරනිසීදනං.

1071.

සන්ථාරො තිණපණ්ණානං, සෙය්යා දසවිධා සියා;

සබ්බච්ඡන්නපරිච්ඡන්නෙ, විහාරෙ භික්ඛු යො පන.

1072.

එතං දසවිධං සෙය්යං, සන්ථරිත්වාපි වා සයං;

අනුද්ධරිත්වානාපුච්ඡා, අතික්කමති තං සචෙ.

1073.

ආරාමස්සූපචාරං වා, පරික්ඛෙපං පනස්ස වා;

පඨමෙ දුක්කටං පාදෙ, පාචිත්ති දුතියෙ සියා.

1074.

සෙනාසනස්ස සෙය්යාය, උභයෙසං විනාසතො;

ගච්ඡතො සන්ථරිත්වන්තො-ගබ්භෙ පාචිත්ති වණ්ණිතා.

1075.

උපචාරෙ විහාරස්ස, දුක්කටං මණ්ඩපාදිකෙ;

ගච්ඡතො සන්ථරිත්වා වා, සෙය්යාමත්තං විනාසතො.

1076.

තිකපාචිත්තියං වුත්තං, සඞ්ඝිකෙ දසවත්ථුකෙ;

තථා පුග්ගලිකෙ තස්ස, දීපිතං තිකදුක්කටං.

1077.

අනාපත්තුද්ධරිත්වා වා, ආපුච්ඡං වාපි ගච්ඡතො;

පලිබුද්ධෙපි වාඤ්ඤෙන, අත්තනො සන්තකෙපි වා.

1078.

සාපෙක්ඛොව ච ගන්ත්වා තං, තත්ථ ඨත්වාපි පුච්ඡති;

සමුට්ඨානාදයො සබ්බෙ, අනන්තරසමා මතා.

දුතියසෙනාසනකථා.

1079.

යො පුබ්බුපගතං භික්ඛුං, ජානං අනුපඛජ්ජ ච;

කප්පෙය්ය සඞ්ඝිකාවාසෙ, සෙය්යං පාචිත්තියස්ස චෙ.

1080.

පාදධොවනපාසාණා, පවිසන්තස්ස භික්ඛුනො;

යාව තං මඤ්චපීඨං වා, නික්ඛමන්තස්ස වා පන.

1081.

මඤ්චපීඨකතො යාව, පස්සාවට්ඨානමෙව තු;

එත්ථන්තරෙ ඉදං ඨානං, උපචාරොති වුච්චති.

1082.

තත්ථ බාධෙතුකාමස්ස, උපචාරෙ තු භික්ඛුනො;

දසස්වඤ්ඤතරං සෙය්යං, සන්ථරන්තස්ස දුක්කටං.

1083.

නිසීදන්තස්ස වා තත්ථ, නිපජ්ජන්තස්ස වා පන;

තථා ද්වෙපි කරොන්තස්ස, හොති පාචිත්තියද්වයං.

1084.

පුනප්පුනං කරොන්තස්ස, පයොගගණනාවසා;

තිකපාචිත්තියං වුත්තං, පුග්ගලෙ තිකදුක්කටං.

1085.

වුත්තූපචාරං මුඤ්චිත්වා, සෙය්යං සන්ථරතොපි වා;

විහාරස්සූපචාරෙ වා, අජ්ඣොකාසෙපි වා පන.

1086.

සන්ථරාපයතො වාපි, තත්ථ තස්ස නිසීදතො;

සබ්බත්ථ දුක්කටං වුත්තං, නිවාසො ච නිවාරිතො.

1087.

අනාපත්ති ගිලානස්ස, සීතාදුප්පීළිතස්ස වා;

ආපදාසුපි භික්ඛුස්ස, තථා උම්මත්තකාදිනො.

1088.

සමුට්ඨානාදයො සබ්බෙ, පඨමන්තිමවත්ථුනා;

සදිසාති ච විඤ්ඤෙය්යා, හොතීදං දුක්ඛවෙදනං.

අනුපඛජ්ජකථා.

1089.

විහාරා සඞ්ඝිකා භික්ඛුං, නික්කඩ්ඪෙය්ය සචෙ පන;

නික්කඩ්ඪාපෙය්ය වා කුද්ධො, තස්ස පාචිත්තියං සියා.

1090.

බහුභූමාපි පාසාදා, පයොගෙනෙකකෙන යො;

නික්කඩ්ඪෙති සචෙ තස්ස, එකා පාචිත්ති දීපිතා.

1091.

ඨපෙත්වා ච ඨපෙත්වා ච, නික්කඩ්ඪන්තස්ස අන්තරා;

ද්වාරානං ගණනායස්ස, හොන්ති පාචිත්තියො පන.

1092.

‘‘නික්ඛමා’’ති වදන්තස්ස, වාචායපි අයං නයො;

ආණත්තියා ඛණෙයෙව, ආණාපෙන්තස්ස දුක්කටං.

1093.

සචෙ සො සකිමාණත්තො, ද්වාරෙපි බහුකෙ පන;

අතික්කාමෙති එකාව, බහුකානි බහූනි චෙ.

1094.

තස්සූපට්ඨානසාලාදි-විහාරස්සූපචාරතො;

කායෙනපි ච වාචාය, තථා නික්කඩ්ඪනෙපි ච.

1095.

විහාරස්සූපචාරා වා, විහාරා වාපි චෙතරං;

නික්කඩ්ඪන්තස්ස සබ්බෙසං, පරික්ඛාරම්පි දුක්කටං.

1096.

අසම්බද්ධෙසු භික්ඛුස්ස, පරික්ඛාරෙසු පණ්ඩිතො;

වත්ථූනං ගණනායස්ස, දුක්කටං පරිදීපයෙ.

1097.

අන්තෙවාසිමලජ්ජිං වා, තථා සද්ධිවිහාරිකං;

නික්කඩ්ඪන්තස්ස උම්මත්තං, සයං උම්මත්තකස්ස ච.

1098.

අත්තනො වසනට්ඨානා, තථා විස්සාසිකස්ස වා;

පරික්ඛාරඤ්ච වා තෙසං, අනාපත්ති පකාසිතා.

1099.

සඞ්ඝාරාමාපි සබ්බස්මා, තථා කලහකාරකං;

ඉදං තු තිසමුට්ඨානං, වෙදනා දුක්ඛවෙදනා.

නික්කඩ්ඪනකථා.

1100.

මජ්ඣිමාසීසඝට්ටාය, වෙහාසකුටියූපරි;

ආහච්චපාදකෙ මඤ්චෙ, පීඨෙ වා පන භික්ඛුනො.

1101.

නිසීදන්තස්ස වා තස්මිං, නිපජ්ජන්තස්ස වා පන;

පයොගගණනායෙව, තස්ස පාචිත්තියො සියුං.

1102.

තිකපාචිත්තියං වුත්තං, පුග්ගලෙ තිකදුක්කටං;

හෙට්ඨා අපරිභොගෙ වා, සීසඝට්ටාය වා පන.

1103.

අවෙහාසවිහාරෙ වා, අත්තනො සන්තකෙපි වා;

විස්සාසිකවිහාරෙ වා, න දොසුම්මත්තකාදිනො.

1104.

යත්ථ පටාණි වා දින්නා, තත්ථ ඨත්වා ලගෙති වා;

ඉදමෙළකලොමෙන, සමුට්ඨානං සමං මතං.

වෙහාසකුටිකථා.

1105.

යාව ද්වාරස්ස කොසම්හා, අග්ගළට්ඨපනාය තු;

භික්ඛුනා ලිම්පිතබ්බං වා, ලෙපාපෙතබ්බමෙව වා.

1106.

ඤෙය්යො ආලොකසන්ධීනං, පරිකම්මෙප්යයං නයො;

ඡදනස්ස ද්වත්තිපරියායං, ඨිතෙන හරිතෙ පන.

1107.

අධිට්ඨෙය්යං තතො උද්ධං, අධිට්ඨෙති සචෙ පන;

තස්ස පාචිත්තියං හොති, දුක්කටං තත්ථ තිට්ඨතො.

1108.

පිට්ඨිවංසෙ ඨිතො කොචි, ඡදනස්ස මුඛවට්ටියා;

යස්මිං ඨානෙ ඨිතං භික්ඛුං, ඔලොකෙන්තො න පස්සති.

1109.

තස්මිං ඨානෙ පන ඨාතුං, නෙව භික්ඛුස්ස වට්ටති;

විහාරස්ස පතන්තස්ස, පතනොකාසතො හි තං.

1110.

ඌනකද්වත්තිපරියායෙ, අතිරෙකොති සඤ්ඤිනො;

තත්ථ වෙමතිකස්සාපි, හොති ආපත්ති දුක්කටං.

1111.

න දොසො ද්වත්තිපරියායෙ, ලෙණෙ තිණකුටීසු වා;

සමුට්ඨානාදයො සබ්බෙ, සඤ්චරිත්තසමා මතා.

ද්වත්තිපරියායකථා.

1112.

ජානං සප්පාණකං තොයං, තිණං වා මත්තිකම්පි වා;

යදි සිඤ්චෙය්ය පාචිත්ති, සිඤ්චාපෙය්ය පරෙහි වා.

1113.

අච්ඡින්දිත්වා සචෙ ධාරං, මත්තිකං සිඤ්චතො පන;

එකස්මිම්පි ඝටෙ එකා, පාචිත්ති පරිදීපිතා.

1114.

විච්ඡින්දති සචෙ ධාරං, පයොගගණනාවසා;

සම්මුඛම්පි කරොන්තස්ස, මාතිකං සන්දමානකං.

1115.

එකාව චෙ සියාපත්ති, දිවසම්පි ච සන්දතු;

බන්ධතො තත්ථ තත්ථස්ස, පයොගගණනා සියා.

1116.

සචෙ සකටපුණ්ණම්පි, මත්තිකං තිණමෙව වා;

උදකෙ පක්ඛිපන්තස්ස, එකා පාචිත්ති එකතො.

1117.

එකෙකං පක්ඛිපන්තස්ස, පයොගගණනාය චෙ;

ඛයං වා ආවිලත්තං වා, ජලං ගච්ඡති තාදිසෙ.

1118.

‘‘සිඤ්චාහී’’ති වදන්තස්ස, හොති ආපත්ති දුක්කටං;

එකායාණත්තියා එකා, දිවසම්පි ච සිඤ්චතො.

1119.

අප්පාණෙ උදකෙ සුද්ධෙ, සප්පාණමිති සඤ්ඤිනො;

සබ්බත්ථ විමතිස්සාපි, හොති ආපත්ති දුක්කටං.

1120.

සබ්බත්ථාපාණසඤ්ඤිස්ස, අසඤ්චිච්චාසතිස්ස වා;

අජානතො අනාපත්ති, තථා උම්මත්තකාදිනො.

1121.

සප්පාණකත්තං තොයස්ස, සප්පාණන්ති විජානනං;

විනා වධකචිත්තෙන, තිණාදීනං නිසෙචනං.

1122.

චත්තාරෙවස්ස අඞ්ගානි, නිද්දිට්ඨානි මහෙසිනා;

අදින්නාදානතුල්යාව, සමුට්ඨානාදයො නයා.

1123.

ඉදං පණ්ණත්තිවජ්ජඤ්ච, තිචිත්තඤ්චාති දීපිතං;

ඉදමෙවෙත්ථ නිද්දිට්ඨං, තස්ස චස්ස විසෙසනං.

සප්පාණකකථා.

සෙනාසනවග්ගො දුතියො.

1124.

භික්ඛුස්සාට්ඨඞ්ගයුත්තස්ස, භික්ඛුනොවාදසම්මුති;

ඉධ ඤත්තිචතුත්ථෙන, අනුඤ්ඤාතා මහෙසිනා.

1125.

යො තායාසම්මතො භික්ඛු, ගරුධම්මෙහි අට්ඨහි;

එකං සම්බහුලා වාපි, භික්ඛුනිසඞ්ඝමෙව වා.

1126.

ඔසාරෙන්තොව තෙ ධම්මෙ, ඔවදෙය්ය සචෙ පන;

ඔවාදපරියොසානෙ, තස්ස පාචිත්තියං සියා.

1127.

අඤ්ඤෙන පන ධම්මෙන, ඔවදන්තස්ස දුක්කටං;

එකතොඋපසම්පන්නං, ගරුධම්මෙහි වා තථා.

1128.

භික්ඛූනං සන්තිකෙයෙව, උපසම්පන්නභික්ඛුනිං;

තථා, ලිඞ්ගවිපල්ලාසෙ, පාචිත්තෙව පකාසිතා.

1129.

සම්මතස්සාපි භික්ඛුස්ස, දුක්කටං සමුදීරිතං;

ඔවාදං අනියාදෙත්වා, ධම්මෙනඤ්ඤෙන භාසතො.

1130.

‘‘සමග්ගම්හා’’ති වුත්තෙපි, අඤ්ඤෙනොවදතො තථා;

‘‘වග්ගම්හා’’ති ච වුත්තෙපි, ගරුධම්මෙහි දුක්කටං.

1131.

අගණ්හන්තස්ස ඔවාදං, අපච්චාහරතොපි තං;

ඨපෙත්වා දුක්කටං බාලං, ගිලානං ගමිකං සියා.

1132.

අධම්මෙ පන කම්මස්මිං, අධම්මන්ති ච සඤ්ඤිනො;

වග්ගෙ භික්ඛුනිසඞ්ඝස්මිං, තිකපාචිත්තියං සියා.

1133.

තථා වෙමතිකස්සාපි, ධම්මකම්මන්ති සඤ්ඤිනො;

නව පාචිත්තියො වුත්තා, සමග්ගෙපි ච තත්තකා.

1134.

නවකානං වසා ද්වින්නං, අට්ඨාරස භවන්ති තා;

දුක්කටං ධම්මකම්මෙපි, සත්තරසවිධං සියා.

1135.

‘‘ඔසාරෙහී’’ති වුත්තො වා, පඤ්හං පුට්ඨො කථෙති වා;

සික්ඛමානාය වා නෙව, දොසො උම්මත්තකාදිනො.

1136.

වාචුග්ගතාව කාතබ්බා, පගුණා ද්වෙපි මාතිකා;

සුත්තන්තතො ච චත්තාරො, භාණවාරා පකාසිතා.

1137.

එකො පරිකථත්ථාය, කථාමග්ගො පකාසිතො;

මඞ්ගලාමඞ්ගලත්ථාය, තිස්සොයෙවානුමොදනා.

1138.

උපොසථාදිඅත්ථාය, කම්මාකම්මවිනිච්ඡයො;

කම්මට්ඨානං තථා එකං, උත්තමත්ථස්ස පාපකං.

1139.

එත්තකං උග්ගහෙත්වාන, පඤ්චවස්සො බහුස්සුතො;

මුඤ්චිත්වා නිස්සයං කාමං, වසිතුං ලභතිස්සරො.

1140.

වාචුග්ගතා විභඞ්ගා ද්වෙ, පගුණා බ්යඤ්ජනාදිතො;

චතූස්වපි නිකායෙසු, එකො වා පොත්ථකොපි ච.

1141.

කම්මාකම්මඤ්ච වත්තානි, උග්ගහෙතබ්බමෙත්තකං;

සබ්බන්තිමපරිච්ඡෙදො, දසවස්සො සචෙ පන.

1142.

බහුස්සුතො දිසාමොක්ඛො, යෙනකාමංගමො සියා;

පරිසං ලභතෙ කාමං, උපට්ඨාපෙතුමිස්සරො.

1143.

යස්ස සාට්ඨකථං සබ්බං, වාචුග්ගං පිටකත්තයං;

සොයං බහුස්සුතො නාම, භික්ඛුනොවාදකො සියා.

1144.

අස්සාසම්මතතාදීනි, තීණි අඞ්ගානි දීපයෙ;

පදසොධම්මතුල්යාව, සමුට්ඨානාදයො නයා.

ඔවාදකථා.

1145.

පාචිත්ති ගරුධම්මෙහි, ධම්මෙනඤ්ඤෙන වා පන;

හොත්යත්ථඞ්ගතෙ සූරියෙ, ඔවදන්තස්ස භික්ඛුනිං.

1146.

තිකපාචිත්තියං වුත්තං, සම්මතස්සාපි භික්ඛුනො;

එකතොඋපසම්පන්නං, ඔවදන්තස්ස දුක්කටං.

1147.

තථානත්ථඞ්ගතෙ සූරියෙ, ගතෙ අත්ථන්ති සඤ්ඤිනො;

තත්ථ වෙමතිකස්සාපි, හොති ආපත්ති දුක්කටං.

1148.

උද්දෙසාදිනයෙනස්ස, අනාපත්ති පකාසිතා;

අනන්තරසමා සෙසා, සමුට්ඨානාදයො නයා.

අත්ථඞ්ගතසූරියකථා.

1149.

භික්ඛුනිං ඔවදන්තස්ස, ගන්ත්වා භික්ඛුනුපස්සයං;

ගරුධම්මෙහි අඤ්ඤත්ර, කාලා පාචිත්තියං සියා.

1150.

සචෙ අසම්මතො හොති, හොති පාචිත්තියද්වයං;

අත්ථඞ්ගතෙ ච සූරියෙ, සචෙ වදති තීණිපි.

1151.

අඤ්ඤෙන පන ධම්මෙන, වදතො දුක්කටද්වයං;

එකං පාචිත්තියං හොති, භික්ඛුනො රත්තිහෙතුකං.

1152.

සම්මතස්සාපි භික්ඛුස්ස, හොති පාචිත්තියද්වයං;

ගරුධම්මනිදානස්ස, සම්මතත්තා අභාවතො.

1153.

තස්සෙවඤ්ඤෙන ධම්මෙන, ඔවදන්තස්ස දුක්කටං;

සම්මතත්තා අනාපත්ති, එකා පාචිත්ති රත්තියං.

1154.

තිකපාචිත්තියං වුත්තං, දුක්කටං ඉතරද්වයෙ;

එකතොඋපසම්පන්නං, ඔවදන්තස්ස දුක්කටං.

1155.

තථා අඤ්ඤෙන ධම්මෙන, ගන්ත්වා භික්ඛුනුපස්සයං;

සමුට්ඨානාදයො සබ්බෙ, කථිනෙන සමා මතා.

භික්ඛුනුපස්සයකථා.

1156.

චීවරාදීනමත්ථාය, ඔවදන්තීති භික්ඛුනිං;

වදතො සම්මතෙ භික්ඛු, තස්ස පාචිත්තියං සියා.

1157.

තිකපාචිත්තියං වුත්තං, තථෙව තිකදුක්කටං;

සඞ්ඝෙනාසම්මතං භික්ඛුං, වදන්තස්ස ච දුක්කටං.

1158.

තථෙවානුපසම්පන්නං, සම්මතං වා අසම්මතං;

න දොසො ආමිසත්ථාය, ඔවදන්තස්ස භාසතො.

1159.

තථා උම්මත්තකාදීනං, අනාපත්ති පකාසිතා;

ඉදඤ්හි තිසමුට්ඨානං, වෙදනා දුක්ඛවෙදනා.

ආමිසකථා.

1160.

සචෙ භික්ඛුනියා භික්ඛු, දදෙය්ය පන චීවරං;

අඤ්ඤාතිකාය පාචිත්ති, ඨපෙත්වා පාරිවත්තකං.

1161.

චීවරස්ස පටිග්ගාහ-සික්ඛාපදසමො නයො;

අවසෙසො මතො සද්ධිං, සමුට්ඨානාදිනා පන.

1162.

තත්ථ භික්ඛුනියා දින්නං, චීවරං ඉධ භික්ඛුනා;

තත්ථ නිස්සග්ගියං සුද්ධ-පාචිත්ති ඉධ සූචිතා.

චීවරදානකථා.

1163.

චීවරං යො හි සිබ්බෙය්ය, සිබ්බාපෙය්ය පරෙන වා;

අඤ්ඤාතිකාය පාචිත්ති, හොති භික්ඛුනියා පන.

1164.

යං වා නිවාසිතුං සක්කා, යං වා පාරුපනූපගං;

චීවරන්ති අධිප්පෙතො, ඉදමෙත්ථ මහෙසිනා.

1165.

සයං සූචිං පවෙසෙත්වා, සිබ්බන්තස්ස ච භික්ඛුනො;

සූචිනීහරණෙ තස්ස, පාචිත්තියමුදීරිතං.

1166.

සතක්ඛත්තුම්පි විජ්ඣිත්වා, සකිං නීහරතො පන;

එකං පාචිත්තියං වුත්තං, පයොගස්ස වසා බහූ.

1167.

‘‘සිබ්බා’’ති පන ආණත්තො, අවිසෙසෙන භික්ඛුනා;

නිට්ඨාපෙති සචෙ සබ්බං, එකං පාචිත්තියං සියා.

1168.

‘‘යමෙත්ථ චීවරෙ කම්මං, භාරො සබ්බං තවා’’ති හි;

ආණත්තො භික්ඛුනා සබ්බං, නිට්ඨාපෙති සචෙ පන.

1169.

භික්ඛුස්සාණාපකස්සෙව, එකායාණත්තියා පන;

හොන්ති පාචිත්තියාපත්ති, අනෙකාරාපථෙ පථෙ.

1170.

පුනප්පුනාණාපෙන්තස්ස, අනෙකාණත්තියං පන;

කා හි නාම කථා අත්ථි? තිකපාචිත්තියං සියා.

1171.

ඤාතිකාය ච අඤ්ඤාති-සඤ්ඤිස්ස විමතිස්ස වා;

එකතොඋපසම්පන්න-චීවරෙ දුක්කටං සියා.

1172.

ඨපෙත්වා චීවරං අඤ්ඤං, පරික්ඛාරඤ්ච සිබ්බතො;

අනාපත්ති විනිද්දිට්ඨා, සික්ඛමානාදිකායපි.

1173.

සඤ්චරිත්තසමුට්ඨානං, ක්රියං පණ්ණත්තිවජ්ජකං;

කායකම්මං වචීකම්මං, තිචිත්තඤ්ච තිවෙදනං.

චීවරසිබ්බනකථා.

1174.

භික්ඛු භික්ඛුනියා සද්ධිං, සංවිධාය පනෙකතො;

පටිපජ්ජෙය්ය මග්ගං චෙ, අඤ්ඤත්ර සමයා ඉධ.

1175.

ගාමන්තරොක්කමෙ වාපි, අද්ධයොජනතික්කමෙ;

අගාමකෙ අරඤ්ඤෙ වා, හොති ආපත්ති භික්ඛුනො.

1176.

එත්ථාකප්පියභූමට්ඨො, සංවිධානං කරොති යො;

සංවිධානනිමිත්තං තු, දුක්කටං තස්ස දීපිතං.

1177.

සංවිධානං කරොන්තස්ස, ඨත්වා කප්පියභූමියං;

සංවිධානනිමිත්තං තු, න වදන්තස්ස දුක්කටං.

1178.

උභයත්ථාපි පාචිත්ති, ගච්ඡන්තස්සෙව භික්ඛුනො;

අනන්තරස්ස ගාමස්ස, උපචාරොක්කමෙ සියා.

1179.

තත්රාපි පඨමෙ පාදෙ, දුක්කටං සමුදීරිතං;

දුතියෙ පදවාරස්මිං, පාචිත්තියමුදීරිතං.

1180.

අන්තරා සංවිධානෙපි, භික්ඛුනො දුක්කටං සියා;

ද්වාරමග්ගවිසඞ්කෙතෙ, සති චාපත්ති වුච්චති.

1181.

අසංවිදහිතෙ කාලෙ, විදහිතොති සඤ්ඤිනො;

භික්ඛුස්සෙව විධානස්මිං, හොති ආපත්ති දුක්කටං.

1182.

සමයෙ විදහිත්වා වා, විසඞ්කෙතෙන ගච්ඡතො;

ආපදාසු අනාපත්ති, තථා උම්මත්තකාදිනො.

1183.

ඉදං චතුසමුට්ඨානං, කායතො කායවාචතො;

කායචිත්තා සමුට්ඨාති, කායවාචාදිකත්තයා.

සංවිධානකථා.

1184.

එකමුජ්ජවනිං නාවං, තථා ඔජවනිම්පි වා;

අභිරූහෙය්ය පාචිත්ති, සද්ධිං භික්ඛුනියා සචෙ.

1185.

සගාමතීරපස්සෙන, ගාමන්තරවසෙන වා;

අගාමතීරපස්සෙන, ගමනෙ අද්ධයොජනෙ.

1186.

තථා යොජනවිත්ථිණ්ණ-නදීමජ්ඣෙන ගච්ඡතො;

අද්ධයොජනසඞ්ඛාය, හොන්ති පාචිත්තියො පන.

1187.

යථාසුඛං සමුද්දස්මිං, සබ්බඅට්ඨකථාසු හි;

නදියංයෙව ආපත්ති, න සමුද්දෙ විචාරිතා.

1188.

තිත්ථසම්පාදනත්ථාය, උද්ධං වා නදියා අධො;

සචෙ හරන්ති තංයුත්තා, අනාපත්ති පකාසිතා.

1189.

තථා සංවිදහිත්වා වා, තිරියං තරණාය වා;

ආපදාසු විසෙසො හි, අනන්තරසමො මතො.

නාවාභිරුහනකථා.

1190.

ඤත්වා භික්ඛුනියා භත්තං, භුඤ්ජතො පරිපාචිතං;

හිත්වා ගිහිසමාරම්භං, හොති පාචිත්ති භික්ඛුනො.

1191.

භොජනං පඤ්චධා වුත්තං, ගහණෙ තස්ස දුක්කටං;

අජ්ඣොහාරෙසු සබ්බෙසු, තස්ස පාචිත්තියො සියුං.

1192.

සන්තකං ඤාතකාදීනං, ගිහිසම්පාදිතම්පි වා;

විනා භික්ඛුනියා දොසො, භුඤ්ජතො පරිපාචිතං.

1193.

පරිපාචිතසඤ්ඤිස්ස, භික්ඛුස්සාපරිපාචිතෙ;

උභොසු විමතිස්සාපි, හොති සබ්බත්ථ දුක්කටං.

1194.

එකතොඋපසම්පන්න-පරිපාචිතභොජනං;

අජ්ඣොහාරවසෙනෙව, දුක්කටං පරිභුඤ්ජතො.

1195.

අඤ්ඤං වා පන යං කිඤ්චි, ඨපෙත්වා පඤ්චභොජනං;

භුඤ්ජන්තස්ස අනාපත්ති, යාගුඛජ්ජඵලාදිකං.

1196.

සමුට්ඨානාදයො තුල්යා, පඨමන්තිමවත්ථුනා;

ඉදං පණ්ණත්තිවජ්ජං තු, තිචිත්තඤ්ච තිවෙදනං.

පරිපාචිතකථා.

1197.

දුතියානියතෙනෙව, දසමං සදිසං මතං;

ඉදං සික්ඛාපදං සබ්බං, සමුට්ඨානනයාදිනා.

රහොනිසජ්ජකථා.

භික්ඛුනිවග්ගො තතියො.

1198.

එකො ආවසථො පිණ්ඩො, අගිලානෙන භික්ඛුනා;

භුඤ්ජිතබ්බො තතො උද්ධං, පාචිත්ති පරිභුඤ්ජතො.

1199.

අනොදිස්සෙව පඤ්ඤත්තෙ, යාවදත්ථෙව භික්ඛුනා;

භුඤ්ජිතබ්බං සකිං තත්ථ, තතො උද්ධං න වට්ටති.

1200.

දුතියෙ දිවසෙ තත්ථ, ගහණෙ දුක්කටං මතං;

අජ්ඣොහාරෙසු සබ්බෙසු, තස්ස පාචිත්තියො මතා.

1201.

කුලෙනෙකෙන පඤ්ඤත්තෙ, සහ නානාකුලෙහි වා;

නානෙකට්ඨානභෙදෙසු, එකභාගොව වට්ටති.

1202.

නානාට්ඨානෙසු පඤ්ඤත්තො, යො ච, නානාකුලෙහි වා;

භුඤ්ජතො පන සබ්බත්ථ, න දොසො පටිපාටියා.

1203.

පටිපාටිමසෙසෙන, ඛෙපෙත්වා පුන භුඤ්ජතො;

ආදිතො පන පට්ඨාය, න ච කප්පති භික්ඛුනො.

1204.

අනාපත්ති ගිලානස්ස, ආගච්ඡන්තස්ස ගච්ඡතො;

ඔදිස්සපි ච පඤ්ඤත්තෙ, පරිත්තෙ භුඤ්ජතො සකිං.

1205.

යාගුආදීනි නිච්චම්පි, භුඤ්ජිතුං පන වට්ටති;

සෙසමෙළකලොමෙන, සමුට්ඨානාදිකං සමං.

ආවසථකථා.

1206.

අඤ්ඤත්ර සමයා වුත්තා, පාචිත්ති ගණභොජනෙ;

ගණොති පන නිද්දිට්ඨා, චත්තාරො වා තතුත්තරිං.

1207.

යං නිමන්තනතො වාපි, ලද්ධං විඤ්ඤත්තිතොපි වා;

භොජනං පන පඤ්චන්නං, හොති අඤ්ඤතරං ඉධ.

1208.

භොජනානම්පි පඤ්චන්නං, ගහෙත්වා නාමමෙව තු;

නිමන්තෙති සචෙ භික්ඛූ, චත්තාරො බහුකෙපි වා.

1209.

‘‘ඔදනං භොජනං භත්තං, සම්පටිච්ඡථ ගණ්හථ’’;

ඉති වෙවචනෙහෙව, අථ භාසන්තරෙන වා.

1210.

තතො තස්ස ච තෙ භික්ඛූ, සාදියිත්වා නිමන්තනං;

එකතො නානතො වා චෙ, ගන්ත්වා ගණ්හන්ති එකතො.

1211.

සබ්බෙසං හොති පාචිත්ති, ගණභොජනකාරණා;

එකතො ගහණං එත්ථ, ගණභොජනකාරණං.

1212.

එකතො නානතො වාපි, ගමනං භොජනම්පි වා;

කාරණන්ති න තං විඤ්ඤූ, භණන්ති ගණභොජනෙ.

1213.

සචෙපි ඔදනාදීනං, ගහෙත්වා නාමමෙව වා;

එකතො නානතො වාපි, විඤ්ඤාපෙත්වා මනුස්සකෙ.

1214.

නානතො වෙකතො ගන්ත්වා, සචෙ ගණ්හන්ති එකතො;

එවම්පි පන හොතීති, වණ්ණිතං ගණභොජනං.

1215.

දුවිධස්සාපි එතස්ස, පටිග්ගහණකාරණා;

දුක්කටං හොති පාචිත්ති, අජ්ඣොහාරෙසු දීපිතා.

1216.

සමයෙසු අනාපත්ති, සත්තස්වපි පකාසිතා;

ගහෙත්වා එකතො ද්වින්නං, තිණ්ණං වා භුඤ්ජතං තථා.

1217.

මුනිනානුපසම්පන්න-චාරිපත්තානිමන්තිතා;

චතුත්ථෙ එකතො කත්වාපි, ගණභෙදො පකාසිතො.

1218.

නෙව සමයලද්ධානං, වසෙනපි හි සබ්බසො;

ගණභෙදො පනාපත්ති, වෙදිතබ්බා විභාවිනා.

1219.

භොජනානඤ්ච පඤ්චන්නං, වසෙන ගණභොජනෙ;

නත්ථෙව ච විසඞ්කෙතං, යාගුආදීසු තං සියා.

1220.

ගණභොජනසඤ්ඤිස්ස, භික්ඛුස්සාගණභොජනෙ;

තත්ථ වෙමතිකස්සාපි, හොති ආපත්ති දුක්කටං.

1221.

භොජනානි ච පඤ්චෙව, ඨපෙත්වා යාගුආදිසු;

අනාපත්තීති ඤාතබ්බා, නිච්චභත්තාදිකෙසුපි.

1222.

තථා උම්මත්තකාදීනං, සමුට්ඨානාදිනා පන;

ඉදං එළකලොමෙන, සදිසන්ති පකාසිතං.

ගණභොජනකථා.

1223.

බහූහි යො භික්ඛු මනුස්සකෙහි;

නිමන්තිතො පඤ්චහි භොජනෙහි;

හිත්වා සචෙ පුබ්බනිමන්තනාය;

විකප්පනං පඤ්චසු යස්ස කස්ස.

1224.

පච්ඡා නිමන්තිතං භත්තං, තථා උප්පටිපාටියා;

භුඤ්ජතො එකසිත්ථම්පි, තස්ස පාචිත්තියං සියා.

1225.

භොජනානං තු පඤ්චන්නං, යෙන කෙන නිමන්තිතො;

තං ඨපෙත්වා සචෙ අඤ්ඤං, භොජනං පරිභුඤ්ජති.

1226.

තෙසමෙව ච පඤ්චන්නං, භොජනානං මහෙසිනා;

එතං පරම්පරං නාම, භොජනං පරිදීපිතං.

1227.

යත්ථ ඛීරං රසං වාපි, ආකිරන්ති සචෙ පන;

යෙන අජ්ඣොත්ථටං භත්තං, සබ්බමෙකරසං සියා.

1228.

කොටිතො පන පට්ඨාය, සංසට්ඨං පරිභුඤ්ජතො;

අනාපත්තීති නිද්දිට්ඨං, මහාපච්චරියං පන.

1229.

පරම්පරන්ති සඤ්ඤාය, අපරම්පරභොජනෙ;

තත්ථ වෙමතිකස්සාපි, දුක්කටං පරිභුඤ්ජතො.

1230.

සකලෙනපි ගාමෙන, පූගෙන නිගමෙන වා;

නිමන්තිතස්ස වා නිච්ච-භත්තෙ දොසො න විජ්ජති.

1231.

සමුට්ඨානාදයො සබ්බෙ, කථිනෙනාදිනා සමා;

ක්රියාක්රියමිදං වුත්තං, භොජනඤ්චාවිකප්පනං.

පරම්පරභොජනකථා.

1232.

පූවා පහෙණකත්ථාය, පටියත්තා සචෙ පන;

පාථෙය්යත්ථාය මන්ථා වා, යෙ හි තත්ථ ච භික්ඛුනා.

1233.

ද්වත්තිපත්තා ගහෙතබ්බා, පූරා පූවෙහි සත්තුහි;

තතො චෙ උත්තරිං තස්ස, හොති පාචිත්ති ගණ්හතො.

1234.

ගහෙත්වා නික්ඛමන්තෙන, ‘‘ද්වත්තිපත්තා මයා ඉධ;

ගහිතා පන පූවා’’ති, භික්ඛුං දිස්වා වදෙ බුධො.

1235.

‘‘මා ඛො ත්වං පටිගණ්හා’’ති, අවදන්තස්ස දුක්කටං;

ගණ්හතොපි ච තං සුත්වා, හොති ආපත්ති දුක්කටං.

1236.

ඌනකද්වත්තිපත්තෙසු, අතිරෙකොති සඤ්ඤිනො;

තත්ථ වෙමතිකස්සාපි, හොති ආපත්ති දුක්කටං.

1237.

යෙන තත්ථ තයො ලද්ධා, පත්තපූරා තතො පන;

ද්වෙ සඞ්ඝස්ස පදාතබ්බා, ද්වෙ චෙ එකො, න එකතො.

1238.

අපහෙණකපාථෙය්යං, අවසෙසම්පි වා තතො;

සන්තකං ඤාතකාදීනං, දෙන්තානම්පි තදූනකං.

1239.

ගණ්හතොපි අනාපත්ති, තථා උම්මත්තකාදිනො;

සමුට්ඨානාදයො සබ්බෙ, සඤ්චරිත්තසමා මතා.

කාණමාතුකථා.

1240.

අඤ්ඤෙන පන පඤ්චන්නං, භොජනානං පවාරිතො;

පාචිත්තිනතිරිත්තං චෙ, පුන භුඤ්ජති භොජනං.

1241.

අසනං භොජනඤ්චෙව, හත්ථපාසාභිහාරතා;

කායවාචාපටික්ඛෙපො, පඤ්චඞ්ගෙහි පවාරණා.

1242.

ඔදනො සත්තු කුම්මාසො, මච්ඡො මංසන්ති සබ්බසො;

නිප්පපඤ්චෙන නිද්දිට්ඨං, භොජනං පඤ්චධා මතං.

1243.

ඔදනො තත්ථ සත්තන්නං, ධඤ්ඤානං ඔදනො මතො;

භජ්ජිතානං තු ධඤ්ඤානං, චුණ්ණං ‘‘සත්තූ’’ති වුච්චති.

1244.

කුම්මාසො යවකුම්මාසො, මච්ඡො වුච්චති ඔදකො;

මංසම්පි කප්පියමංසං, අයමෙත්ථ විනිච්ඡයො.

1245.

සාලි වීහි යවො කඞ්ගු, වරකො ගොධුමො තථා;

කුද්රූසකොති සත්තෙතෙ, ධඤ්ඤා ධඤ්ඤෙන දෙසිතා.

1246.

සාමාකාදිතිණං සබ්බං, කුද්රූසෙනෙව දීපිතං;

නීවාරො සාලියං වුත්තො, වරකෙ වරකචොරකො.

1247.

සත්තන්නං පන ධඤ්ඤානං, ඔදනො යාගු වා පන;

අඞ්ගසම්පත්තියා යුත්තා, සඤ්ජනෙති පවාරණං.

1248.

හත්ථෙන ගහිතොකාසෙ, ඔධිං දස්සෙති යා පන;

යාගුසා ඉධ සබ්බාපි, ඔදනොති පවුච්චති.

1249.

අබ්භුණ්හා පන යා යාගු, උද්ධනොරොපිතා තනු;

සචෙ ඔධිං න දස්සෙති, න ජනෙති පවාරණං.

1250.

පුන සා සීතලීභූතා, ඝනභාවං ගතා සචෙ;

ඔධිං දස්සෙති සො පුබ්බෙ, තනුභාවො න රක්ඛති.

1251.

තක්කධඤ්ඤරසාදීනි, ආරොපෙත්වා බහූනිපි;

ඵලපණ්ණකළීරානි, පක්ඛිපිත්වාන තත්ථ ච.

1252.

තණ්ඩුලෙ මුට්ඨිමත්තෙපි, පක්ඛිපිත්වා පචන්ති චෙ;

ඔධිං පන ච දස්සෙති, සඤ්ජනෙති පවාරණං.

1253.

රසෙ ධඤ්ඤරසෙ ඛීරෙ, වාකිරිත්වාන ඔදනං;

‘‘යාගුං ගණ්හථ, යාගු’’න්ති, වත්වා දෙන්ති සචෙ පන.

1254.

කිඤ්චාපි තනුකා හොති, සඤ්ජනෙති පවාරණං;

තං පචිත්වා සචෙ දෙන්ති, යාගුසඞ්ගහිතා පන.

1255.

ඡුපන්ති මච්ඡමංසං වා, තනුකායපි යාගුයා;

සචෙ සාසපමත්තම්පි, පඤ්ඤායති පවාරණං.

1256.

මච්ඡමංසරසො සුද්ධො, සංසත්තො රසයාගු වා;

න චාකප්පියමංසං වා, සඤ්ජනෙති පවාරණං.

1257.

ඨපෙත්වා වුත්තධඤ්ඤානං, ඔදනං පන සබ්බසො;

වෙළුතණ්ඩුලකාදීනං, න පවාරෙති ඔදනො.

1258.

පුථුකා වා තතො තාහි, කතභත්තම්පි සත්තුපි;

සුද්ධා න පන පූවා වා, පවාරෙන්ති කදාචිපි.

1259.

ඛරපාකෙන භට්ඨානං, වීහීනං තණ්ඩුලෙ පන;

කොට්ටෙත්වා දෙන්ති තං චුණ්ණං, සත්තුසඞ්ගහිතං මතං.

1260.

භජ්ජිතානං තු වීහීනං, න පවාරෙන්ති තණ්ඩුලා;

තෙසං පන ච යං චුණ්ණං, තං ජනෙති පවාරණං.

1261.

ඛරපාකෙන භට්ඨානං, වීහීනං කුණ්ඩකම්පි ච;

සත්තුනං මොදකො වාපි, සඤ්ජනෙති පවාරණං.

1262.

සමපාකෙන භට්ඨානං, සුක්ඛානං ආතපෙන ච;

කුණ්ඩකං පන වීහීනං, න ජනෙති පවාරණං.

1263.

ලාජා වා පන තෙහෙව, කතභත්තම්පි සත්තු වා;

ඛජ්ජකං පන සුද්ධං වා, න ජනෙති පවාරණං.

1264.

පූරිතං මච්ඡමංසෙහි, තං ජනෙති පවාරණං;

යං කිඤ්චි භජ්ජිතං පිට්ඨං, න පවාරෙති සුද්ධකං.

1265.

යවෙහි කතකුම්මාසො, පවාරෙති, න චාපරො;

මච්ඡමංසෙසු වත්තබ්බං, පාකටත්තා න විජ්ජති.

1266.

ඛාදන්තො කප්පියං මංසං, නිසෙධෙති අකප්පියං;

න සො තෙන පවාරෙති, අවත්ථුත්තාති දීපිතං.

1267.

තථෙවාකප්පියං මංසං, ඛාදන්තො කප්පියං සචෙ;

නිසෙධෙති පවාරෙති, වත්ථුකත්තාති වණ්ණිතං.

1268.

මංසං පන ච ඛාදන්තො, කප්පියං වා අකප්පියං;

පවාරෙති නිසෙධෙති, කිඤ්චි කප්පියභොජනං.

1269.

සචෙ අකප්පියං මංසං, ඛාදන්තොව අකප්පියං;

නිසෙධං න පවාරෙති, තථා අඤ්ඤං අකප්පියං.

1270.

සචෙ අජ්ඣොහටං හොති, සිත්ථමෙකම්පි භික්ඛුනා;

පත්තෙ හත්ථෙ මුඛෙ වාපි, භොජනං පන විජ්ජති.

1271.

පවාරණපහොනං චෙ, පටික්ඛිපති භොජනං;

පවාරෙති සචෙ නත්ථි, න පවාරෙති කත්ථචි.

1272.

ගිලිත්වා ච මුඛෙ භත්තං, සෙසමාදාය ගච්ඡති;

අන්තරා ච නිසෙධෙන්තො, න පවාරෙති භොජනං.

1273.

මුඛෙ ච භත්තං ගිලිතඤ්ච හත්ථෙ;

භත්තං තු අඤ්ඤස්ස ච දාතුකාමො;

පත්තෙ ච භත්තං පුන දාතුකාමො;

පටික්ඛිපන්තො න පවාරිතො සො.

1274.

අසනස්ස උපච්ඡෙදා, න පවාරෙති සොති හි;

කථයන්ති මහාපඤ්ඤා, කාරණාකාරණඤ්ඤුනො.

1275.

ගණ්හතො පච්ඡිමං අඞ්ගං, දදතො පුරිමං පන;

උභින්නං අඩ්ඪතෙය්යං චෙ, විනා හත්ථං පසාරිතං.

1276.

තස්මිං අභිහටං ඨානෙ, පවාරණපහොනකං;

තාදිසං භුඤ්ජමානොව, නිසෙධෙති පවාරිතො.

1277.

හත්ථෙ ආධාරකෙ වාපි, පත්තං ඌරූසු වා ඨිතං;

ආහරිත්වා සචෙ භික්ඛු, ‘‘භත්තං ගණ්හා’’ති භාසති.

1278.

අනන්තරෙ නිසින්නොව, තං පටික්ඛිපතො පන;

අභිහාරස්ස චාභාවා, නත්ථි තස්ස පවාරණා.

1279.

භත්තපච්ඡිං පණාමෙත්වා, ඨපෙත්වා පුරතො ‘‘ඉදං;

ගණ්හාහී’’ති ච වුත්තෙපි, අයමෙව විනිච්ඡයො.

1280.

අනන්තරස්ස භික්ඛුස්ස, දීයමානෙ පනෙතරො;

පිදහන්තො සකං පත්තං, හත්ථෙහි න පවාරිතො.

1281.

කායෙනාභිහටං භත්තං, පටික්ඛිපති යො පන;

කායෙන වාපි වාචාය, හොති කස්ස පවාරණා.

1282.

එකො අභිහටෙ භත්තෙ, පවාරණභයා පන;

‘‘ආකිරාකිර කොට්ටෙත්වා, කොට්ටෙත්වා පූරයා’’ති ච.

1283.

සචෙ වදති තස්සාපි, න පනත්ථි පවාරණා;

ඉච්චෙවාහ මහාථෙරො, මහාපදුමනාමකො.

1284.

සමංසඤ්හි රසං නෙත්වා, ගණ්හථාති රසං වදෙ;

තං සුත්වා ච නිසෙධෙන්තො, නෙව හොති පවාරිතො.

1285.

‘‘ගණ්හ මච්ඡරසං සාරං, ගණ්හ මංසරස’’න්ති වා;

‘‘ඉදං ගණ්හා’’ති වා වුත්තෙ, පටික්ඛෙපෙ පවාරණා.

1286.

සචෙ මංසං විසුං කත්වා, ‘‘ගණ්හ මංසරස’’න්ති වා;

වදෙය්යත්ථි ච මංසං චෙ, පටික්ඛෙපෙ පවාරණා.

1287.

ඔදනෙන ච පුච්ඡන්තං, ‘‘මුහුත්තං ආගමෙහි’’ති;

ගහණත්ථං ඨපෙන්තස්ස, නෙව තස්ස පවාරණා.

1288.

කළීරපනසාදීහි, මිස්සකං මච්ඡමංසකං;

‘‘කළීරසූපකං ගණ්හ, පනසබ්යඤ්ජන’’න්ති වා.

1289.

වදන්ති චෙ පටික්ඛෙපෙ, නෙව හොති පවාරණා;

අපවාරණහෙතූනං, නාමෙන පන වුත්තතො.

1290.

‘‘මච්ඡසූප’’න්ති වා වුත්තෙ, ‘‘මංසසූප’’න්ති වා පන;

‘‘ඉදං ගණ්හා’’ති වා වුත්තෙ, හොතියෙව පවාරණා.

1291.

එසෙව ච නයො වුත්තො, ඤෙය්යො මංසකරම්බකෙ;

සබ්බෙසු මච්ඡමංසෙහි, මිස්සකෙසු අයං නයො.

1292.

භත්තසම්මිස්සිතං යාගුං, ආහරිත්වා සචෙ පන;

‘‘යාගුං ගණ්හා’’ති වුත්තස්මිං, න පවාරෙති වාරයං.

1293.

‘‘භත්තං ගණ්හා’’ති වුත්තෙ තු, පවාරෙති පටික්ඛිපං;

යෙන වාපුච්ඡිතො තස්ස, අත්ථිතායාති කාරණං.

1294.

‘‘යාගුමිස්සකං ගණ්හා’’ති, වුත්තෙ තත්ථ ච යාගු චෙ;

සමා බහුතරා වා සා, න පවාරෙති සො කිර.

1295.

මන්දා යාගු, බහුං භත්තං, සචෙ හොති පවාරණා;

ඉදං සබ්බත්ථ නිද්දිට්ඨං, කාරණං පන දුද්දසං.

1296.

රසං බහුරසෙ භත්තෙ, ඛීරං වා බහුඛීරකෙ;

ගණ්හථාති විසුං කත්වා, දෙති නත්ථි පවාරණා.

1297.

ගච්ඡන්තෙනෙව භොත්තබ්බං, ගච්ඡන්තො චෙ පවාරිතො;

භුඤ්ජිතබ්බං ඨිතෙනෙව, ඨත්වා යදි පවාරිතො.

1298.

උදකං වාපි පත්වා සො, සචෙ තිට්ඨති කද්දමං;

අතිරිත්තං තු කාරෙත්වා, භුඤ්ජිතබ්බං තතො පුන.

1299.

පීඨකෙ යො නිසීදිත්වා, පවාරෙති සචෙ පන;

ආසනං අවිචාලෙත්වා, භුඤ්ජිතබ්බං යථාසුඛං.

1300.

සචෙ මඤ්චෙ නිසීදිත්වා, පවාරෙති තතො පන;

ඉතො සංසරිතුං එත්තො, ඊසකම්පි න ලබ්භති.

1301.

තෙන මඤ්චෙන නං සද්ධිං, වට්ටතඤ්ඤත්ර නෙන්ති චෙ;

එවං සබ්බත්ථ ඤාතබ්බං, විඤ්ඤුනා විනයඤ්ඤුනා.

1302.

නිපජ්ජිත්වාව භොත්තබ්බං, නිපන්නො චෙ පවාරිතො;

වාරෙතුක්කුටිකො හුත්වා, භුඤ්ජිතබ්බං තථෙව ච.

1303.

අථාලමෙතං සබ්බන්ති, වත්තබ්බං තෙන භික්ඛුනා;

අතිරිත්තං කරොන්තෙන, ඔනමෙත්වාන භාජනං.

1304.

කප්පියං පන කාතබ්බං, න පත්තෙයෙව කෙවලං;

පච්ඡියං යදි වා කුණ්ඩෙ, කාතුං වට්ටති භාජනෙ.

1305.

පවාරිතානං අපවාරිතානං;

අඤ්ඤෙසමෙතං පන වට්ටතෙව;

යෙනාතිරිත්තං තු කතං ඨපෙත්වා;

තමෙව චෙකං පරිභුඤ්ජිතබ්බං.

1306.

කප්පියං පන කාරෙත්වා, භුඤ්ජන්තස්සෙව භික්ඛුනො;

බ්යඤ්ජනං වාපි යං කිඤ්චි, පත්තෙ තස්සාකිරන්ති චෙ.

1307.

අතිරිත්තං තු කාරෙත්වා, භුඤ්ජිතබ්බං තථා පුන;

යෙන තං අකතං යං වා, කාතබ්බං තෙන තං විසුං.

1308.

කතං අකප්පියාදීහි, අතිරිත්තං තු සත්තහි;

න ගිලානාතිරිත්තඤ්ච, තං හොතිනතිරිත්තකං.

1309.

යොපි පාතොව එකම්පි, සිත්ථං භුත්වා නිසීදති;

උපකට්ඨූපනීතම්පි, කාතුං ලභති කප්පියං.

1310.

ආහාරත්ථාය යාමාදි-කාලිකං පටිගණ්හතො;

අනාමිසං තමෙවස්ස, දුක්කටං පරිභුඤ්ජතො.

1311.

තථා අනතිරිත්තන්ති, සඤ්ඤිනො අතිරිත්තකෙ;

තත්ථ වෙමතිකස්සාපි, දුක්කටං පරිදීපිතං.

1312.

අනාපත්තාතිරිත්තං තු, කාරාපෙත්වාන භුඤ්ජතො;

ගිලානස්සාතිරිත්තං වා, තථා උම්මත්තකාදිනො.

1313.

සමුට්ඨානාදයො සබ්බෙ, කථිනෙන සමා මතා;

කප්පියාකරණඤ්චෙව, භොජනඤ්ච ක්රියාක්රියං.

පඨමපවාරණකථා.

1314.

යො පනානතිරිත්තෙන, පවාරෙය්ය පවාරිතං;

ජානං ආසාදනාපෙක්ඛො, භුත්තෙ පාචිත්ති තස්ස තු.

1315.

දුක්කටං අභිහාරෙ ච, ගහණෙ ඉතරස්ස හි;

අජ්ඣොහාරපයොගෙසු, සබ්බෙසුපි ච දුක්කටං.

1316.

භොජනස්සාවසානස්මිං, පාචිත්ති පරිදීපිතා;

අභිහාරකභික්ඛුස්ස, සබ්බං තස්සෙව දස්සිතං.

1317.

පවාරිතොති සඤ්ඤිස්ස, භික්ඛුස්මිං අපවාරිතෙ;

විමතිස්සුභයත්ථාපි, දුක්කටං පරිදීපිතං.

1318.

අනාපත්තාතිරිත්තං වා, කාරාපෙත්වාව දෙති චෙ;

ගිලානස්සාවසෙසං වා, අඤ්ඤස්සත්ථාය දෙති වා.

1319.

සෙසං සබ්බමසෙසෙන, අනන්තරසමං මතං;

ඔමසවාදතුල්යාව, සමුට්ඨානාදයො නයා.

දුතියපවාරණකථා.

1320.

ඛාදනීයං වා භොජනීයං වා;

කිඤ්චි විකාලෙ යො පන භික්ඛු;

ඛාදති භුඤ්ජති වාපි ච තං;

සො ජිනවුත්තං දොසමුපෙති.

1321.

යමාමිසගතඤ්චෙත්ථ, වනමූලඵලාදිකං;

කාලිකෙස්වසම්මොහත්ථං, වෙදිතබ්බමිදං පන.

1322.

මූලං කන්දං මුළාලඤ්ච, මත්ථකං ඛන්ධකං තචං;

පත්තං පුප්ඵං ඵලං අට්ඨි, පිට්ඨං නිය්යාසමෙව ච.

1323.

මූලඛාදනීයාදීනං, මුඛමත්තනිදස්සනං;

භික්ඛූනං පාටවත්ථාය, නාමත්ථෙසු නිබොධථ.

1324.

මූලකං ඛාරකඤ්චෙව, වත්ථුලං තණ්ඩුලෙය්යකං;

තම්බකං ජජ්ඣරිකඤ්ච, චච්චු වජකලීපි ච.

1325.

මූලානි එවමාදීනං, සාකානං ආමිසෙ පන;

සඞ්ගහං ඉධ ගච්ඡන්ති, ආහාරත්ථං ඵරන්ති හි.

1326.

ඡඩ්ඩෙන්ති ජරට්ඨං ඡෙත්වා, යං තං වජකලිස්ස තු;

තං යාවජීවිකං වුත්තං, සෙසානං යාවකාලිකං.

1327.

හලිද්දි සිඞ්ගිවෙරඤ්ච, වචත්තං අතිවිසං වචං;

උසීරං භද්දමුත්තඤ්ච, තථා කටුකරොහිණී.

1328.

ඉච්චෙවමාදිකං අඤ්ඤං, පඤ්චමූලාදිකං බහු;

නානප්පකාරකං මූලං, විඤ්ඤෙය්යං යාවජීවිකං.

1329.

මසාලුපිණ්ඩලාදීනං, වල්ලීනං ආලුවස්ස ච;

කන්දො උප්පලජාතීනං, තථා පදුමජාතියා.

1330.

කදලීසිග්ගුතාලානං, මාලුවස්ස ච වෙළුයා;

සතාවරි කසෙරූනං, කන්දො අම්බාටකස්ස ච.

1331.

ඉච්චෙවමාදයො කන්දා;

දස්සිතා යාවකාලිකා;

ධොතො සො ආමිසෙ වුත්තො;

කන්දො යො ඛීරවල්ලියා.

1332.

අධොතො ලසුණඤ්චෙව, ඛීරකාකොලිආදයො;

කන්දා වාක්යපථාතීතා, විඤ්ඤෙය්යා යාවජීවිකා.

1333.

පුණ්ඩරීකමුළාලඤ්ච, මුළාලං පදුමස්ස ච;

එවමාදිමනෙකම්පි, මුළාලං යාවකාලිකං.

1334.

තාලහින්තාලකුන්තාල-නාළිකෙරාදිසම්භවං;

හලිද්දිසිඞ්ගිවෙරානං, මුළාලං යාවජීවිකං.

1335.

තාලහින්තාලකුන්තාල-කළීරො කෙතකස්ස ච;

කදලීනාළිකෙරානං, මත්ථකං මූලකස්ස ච.

1336.

ඛජ්ජුරෙරකවෙත්තානං, උච්ඡුවෙළුනළාදිනං;

සත්තන්නං පන ධඤ්ඤානං, කළීරො සාසපස්ස ච.

1337.

ඉච්චෙවමාදයොනෙකෙ, මත්ථකා යාවකාලිකා;

අඤ්ඤෙ හලිද්දිආදීනං, මත්ථකා යාවජීවිකා.

1338.

තාලකුන්තාලකාදීනං, ඡින්දිත්වා පාතිතො පන;

ගතො ජරට්ඨබුන්දො සො, සඞ්ගහං යාවජීවිකෙ.

1339.

ඛන්ධඛාදනීයං නාම, උච්ඡුඛන්ධො පකාසිතො;

සාලකල්යාණියා ඛන්ධො, තථා පථවියං ගතො.

1340.

එවමුප්පලජාතීනං, දණ්ඩකො යාවකාලිකො;

පණ්ණදණ්ඩුප්පලාදීනං, සබ්බො පදුමජාතියා.

1341.

යාවජීවිකසඞ්ඛාතා, කරමද්දාදිදණ්ඩකා;

තචෙසුච්ඡුතචොවෙකො, සරසො යාවකාලිකො.

1342.

මූලකං ඛාරකො චච්චු, තම්බකො තණ්ඩුලෙය්යකො;

වත්ථුලො චීනමුග්ගො ච, උම්මා වජකලී තථා.

1343.

ජජ්ඣරී කාසමද්දො ච, සෙල්ලු සිග්ගු ච නාළිකා;

වරුණො අග්ගිමන්ථො ච, ජීවන්තී සුනිසන්නකො.

1344.

රාජමාසො ච මාසො ච, නිප්ඵාවො මිගපුප්ඵිකා;

වණ්ටකො භූමිලොණීති, එවමාදිමනෙකකං.

1345.

පත්තඛාදනීයං නාම, කථිතං යාවකාලිකං;

ඉතරා ච මහාලොණි, දීපිතා යාවජීවිකා.

1346.

යාවකාලිකමිච්චෙව, කථිතං අම්බපල්ලවං;

නිම්බස්ස කුටජස්සාපි, පණ්ණං සුලසියාපි ච.

1347.

කප්පාසිකපටොලානං, තෙසං පුප්ඵඵලානි ච;

ඵණිජ්ජකජ්ජුකානඤ්ච, පණ්ණං තං යාවජීවිකං.

1348.

අට්ඨන්නං මූලකාදීනං, පුප්ඵං නිප්ඵාවකස්ස ච;

තථා පුප්ඵං කරීරස්ස, පුප්ඵං වරුණකස්ස ච.

1349.

පුප්ඵං කසෙරුකස්සාපි, ජීවන්තී සිග්ගුපුප්ඵකං;

පදුමුප්පලජාතීනං, පුප්ඵානං කණ්ණිකාපි ච.

1350.

නාළිකෙරස්ස තාලස්ස, තරුණං කෙතකස්ස ච;

ඉච්චෙවමාදිකං පුප්ඵ-මනෙකං යාවකාලිකං.

1351.

යාවකාලිකපුප්ඵානි, ඨපෙත්වා පන සෙසකං;

යාවජීවිකපුප්ඵන්ති, දීපයෙ සබ්බමෙව ච.

1352.

තිලකමකුලසාලමල්ලිකානං;

කකුධකපිත්ථකකුන්දකළීනං;

කුරවකකරවීරපාටලීනං;

කුසුමමිදං පන යාවජීවිකං.

1353.

අම්බම්බාටකජම්බූනං, ඵලඤ්ච පනසස්ස ච;

මාතුලුඞ්ගකපිත්ථානං, ඵලං තින්තිණිකස්ස ච.

1354.

තාලස්ස නාළිකෙරස්ස, ඵලං ඛජ්ජූරියාපි ච;

ලබුජස්ස ච චොචස්ස, මොචස්ස මධුකස්ස ච.

1355.

බදරස්ස කරමද්දස්ස, ඵලං වාතිඞ්ගණස්ස ච;

කුම්භණ්ඩතිපුසානඤ්ච, ඵලං එළාලුකස්ස ච.

1356.

රාජායතනඵලං පුස්ස-ඵලං තිම්බරුකස්ස ච;

එවමාදිමනෙකම්පි, ඵලං තං යාවකාලිකං.

1357.

තිඵලං පිප්ඵලී ජාති-ඵලඤ්ච කටුකප්ඵලං;

ගොට්ඨඵලං බිලඞ්ගඤ්ච, තක්කොලමරිචානි ච.

1358.

එවමාදීනි වුත්තානි, අවුත්තානි ච පාළියං;

ඵලානි පන ගච්ඡන්ති, යාවජීවිකසඞ්ගහං.

1359.

පනසම්බාටකට්ඨීනි, සාලට්ඨි ලබුජට්ඨි ච;

චිඤ්චාබිම්බඵලට්ඨීනි, පොක්ඛරට්ඨි ච සබ්බසො.

1360.

ඛජ්ජූරිකෙතකාදීනං, තථා තාලඵලට්ඨි ච;

එවමාදීනි ගච්ඡන්ති, යාවකාලිකසඞ්ගහං.

1361.

පුන්නාගමධුකට්ඨීනි, සෙල්ලට්ඨි තිඵලට්ඨි ච;

එවමාදීනි අට්ඨීනි, නිද්දිට්ඨානි අනාමිසෙ.

1362.

සත්තන්නං පන ධඤ්ඤානං, අපරණ්ණානමෙව ච;

පිට්ඨං පනසසාලානං, ලබුජම්බාටකස්ස ච.

1363.

තාලපිට්ඨං තථා ධොතං, පිට්ඨං යං ඛීරවල්ලියා;

එවමාදිමනෙකම්පි, කථිතං යාවකාලිකං.

1364.

අධොතං තාලපිට්ඨඤ්ච, පිට්ඨං යං ඛීරවල්ලියා;

අස්සගන්ධාදිපිට්ඨඤ්ච, හොති තං යාවජීවිකං.

1365.

නිය්යාසො උච්ඡුනිබ්බත්තො, එකො සත්තාහකාලිකො;

අවසෙසො ච හිඞ්ගාදි, නිය්යාසො යාවජීවිකො.

1366.

මූලාදීසු මයා කිඤ්චි, මුඛමත්තං නිදස්සිතං;

එතස්සෙවානුසාරෙන, සෙසො ඤෙය්යො විභාවිනා.

1367.

‘‘භුඤ්ජිස්සාමි විකාලෙ’’ති, ආමිසං පටිගණ්හතො;

කාලෙ විකාලසඤ්ඤිස්ස, කාලෙ වෙමතිකස්ස ච.

1368.

දුක්කටං, කාලසඤ්ඤිස්ස, අනාපත්ති පකාසිතා;

ඉදං එළකලොමෙන, සමුට්ඨානාදිනා සමං.

විකාලභොජනකථා.

1369.

භොජනං සන්නිධිං කත්වා, ඛාදනං වාපි යො පන;

භුඤ්ජෙය්ය වාපි ඛාදෙය්ය, තස්ස පාචිත්තියං සියා.

1370.

භික්ඛු යං සාමණෙරානං, පරිච්චජත්යනාලයො;

නිදහිත්වා සචෙ තස්ස, දෙන්ති තං පුන වට්ටති.

1371.

සයං පටිග්ගහෙත්වාන, අපරිච්චත්තමෙව යං;

දුතියෙ දිවසෙ තස්ස, නිහිතං තං න වට්ටති.

1372.

තතො අජ්ඣොහරන්තස්ස, එකසිත්ථම්පි භික්ඛුනො;

පාචිත්ති කථිතා සුද්ධා, සුද්ධචිත්තෙන තාදිනා.

1373.

අකප්පියෙසු මංසෙසු, මනුස්සස්සෙව මංසකෙ;

ථුල්ලච්චයෙන පාචිත්ති, දුක්කටෙන සහෙතරෙ.

1374.

යාමකාලිකසඞ්ඛාතං, පාචිත්ති පරිභුඤ්ජතො;

දුක්කටාපත්තියා සද්ධිං, ආහාරත්ථාය භුඤ්ජතො.

1375.

සචෙ පවාරිතො හුත්වා, අන්නං අනතිරිත්තකං;

භුඤ්ජතො පකතං තස්ස, හොති පාචිත්තියද්වයං.

1376.

ථුල්ලච්චයෙන සද්ධිං ද්වෙ, මංසෙ මානුසකෙ සියුං;

සෙසෙ අකප්පියෙ මංසෙ, දුක්කටෙන සහ ද්වයං.

1377.

යාමකාලිකසඞ්ඛාතං, භුඤ්ජතො සති පච්චයෙ;

සාමිසෙන මුඛෙන ද්වෙ, එකමෙව නිරාමිසං.

1378.

තමෙවජ්ඣොහරන්තස්ස, ආහාරත්ථාය කෙවලං;

ද්වීසු තෙසු විකප්පෙසු, දුක්කටං පන වඩ්ඪති.

1379.

විකාලෙ භුඤ්ජතො සුද්ධං, සන්නිධිපච්චයාපි ච;

විකාලභොජනා චෙව, හොති පාචිත්තියද්වයං.

1380.

මංසෙ ථුල්ලච්චයඤ්චෙව, දුක්කටම්පි ච වඩ්ඪති;

මනුස්සමංසෙ සෙසෙ ච, යථානුක්කමතො ද්වයං.

1381.

නත්ථෙවානතිරිත්තම්පි, විකාලෙ පරිභුඤ්ජතො;

දොසො සබ්බවිකප්පෙසු, භික්ඛුනො තන්නිමිත්තකො.

1382.

විකාලපච්චයා වාපි, න දොසො යාමකාලිකෙ;

සත්තාහකාලිකං යාව-ජීවිකං පටිගණ්හතො.

1383.

ආහාරස්සෙව අත්ථාය, ගහණෙ දුවිධස්ස තු;

අජ්ඣොහාරපයොගෙසු, දුක්කටං තු නිරාමිසෙ.

1384.

අථ ආමිසසංසට්ඨං, ගහෙත්වා ඨපිතං සචෙ;

පුන අජ්ඣොහරන්තස්ස, පාචිත්තෙව පකාසිතා.

1385.

කාලො යාමො ච සත්තාහං, ඉති කාලත්තයං ඉදං;

අතික්කමයතො දොසො, කාලං තං තං තු කාලිකං.

1386.

අත්තනා තීණි සම්භින්න-රසානි ඉතරානි හි;

සභාවමුපනෙතෙව, යාවකාලිකමත්තනො.

1387.

එවමෙව ච සෙසෙසු, කාලිකෙසු විනිද්දිසෙ;

ඉමෙසු පන සබ්බෙසු, කාලිකෙසු චතූස්වපි.

1388.

කාලිකද්වයමාදිම්හි, අන්තොවුත්ථඤ්ච සන්නිධි;

උභයම්පි න හොතෙව, පච්ඡිමං කාලිකද්වයං.

1389.

අකප්පියාය කුටියා, වුත්ථෙනන්තද්වයෙන තං;

ගහිතං තදහෙ වාපි, ද්වයං පුබ්බං න වට්ටති.

1390.

මුඛසන්නිධි නාමායං, අන්තොවුත්ථං න කප්පති;

ඉති වුත්තං දළ්හං කත්වා, මහාපච්චරියං පන.

1391.

න දොසො නිදහිත්වාපි, පඨමං කාලිකත්තයං;

තං තං සකං සකං කාල-මනතික්කම්ම භුඤ්ජතො.

1392.

තථා උම්මත්තකාදීනං, අනාපත්ති පකාසිතා;

සමමෙළකලොමෙන, සමුට්ඨානාදිනා ඉදං.

සන්නිධිකාරකථා.

1393.

භොජනානි පණීතානි, අගිලානො පනත්තනො;

අත්ථාය විඤ්ඤාපෙත්වාන, පාචිත්ති පරිභුඤ්ජතො.

1394.

‘‘සප්පිනා දෙහි භත්තං මෙ, සසප්පිං සප්පිමිස්සකං;

සප්පිභත්තඤ්ච දෙහී’’ති, විඤ්ඤාපෙන්තස්ස දුක්කටං.

1395.

විඤ්ඤාපෙත්වා තථා තං චෙ, දුක්කටං පටිගණ්හතො;

පුන අජ්ඣොහරන්තස්ස, පාචිත්ති පරියාපුතා.

1396.

සුද්ධානි සප්පිආදීනි, විඤ්ඤාපෙත්වාන භුඤ්ජතො;

සෙඛියෙසුපි විඤ්ඤත්ති, දුක්කටං පරිදීපයෙ.

1397.

තස්මා පණීතසංසට්ඨං, විඤ්ඤාපෙත්වාව භුඤ්ජතො;

සත්තධඤ්ඤමයං භත්තං, පාචිත්තියමුදීරයෙ.

1398.

සචෙ ‘‘ගොසප්පිනා මය්හං, දෙහි භත්ත’’න්ති යාචිතො;

අජියා සප්පිආදීහි, විසඞ්කෙතං දදාති චෙ.

1399.

‘‘සප්පිනා දෙහි’’ වුත්තො චෙ, නවනීතාදිකෙසුපි;

දෙති අඤ්ඤතරෙනස්ස, විසඞ්කෙතන්ති දීපිතං.

1400.

යෙන යෙන හි විඤ්ඤත්තං, තස්මිං මූලෙපි තස්ස වා;

ලද්ධෙපි පන තං ලද්ධං, හොතියෙව න අඤ්ඤථා.

1401.

ඨපෙත්වා සප්පිආදීනි, ආගතානි හි පාළියං;

අඤ්ඤෙහි විඤ්ඤාපෙන්තස්ස, හොති ආපත්ති දුක්කටං.

1402.

සබ්බෙහි සප්පිආදීහි, විඤ්ඤාපෙත්වාව එකතො;

භුඤ්ජතෙකරසං කත්වා, නව පාචිත්තියො මතා.

1403.

අකප්පියෙන වුත්තෙපි, සප්පිනා දෙති තෙන චෙ;

ගහණෙ පරිභොගෙපි, දුක්කටං පරිදීපිතං.

1404.

ගිලානස්ස ගිලානොති, සඤ්ඤිනො විමතිස්ස වා;

දුක්කටං මුනිනා වුත්තං, අනාපත්ති පකාසිතා.

1405.

ගිලානකාලෙ විඤ්ඤත්ත-මගිලානස්ස භුඤ්ජතො;

ගිලානස්සාවසෙසං වා, ඤාතකාදීනමෙව වා.

1406.

ඉදං චතුසමුට්ඨානං, කායතො කායවාචතො;

කායචිත්තා තථා කාය-වාචාචිත්තත්තයාපි ච.

පණීතභොජනකථා.

1407.

අදින්නඤ්හි මුඛද්වාරං, ආහාරං ආහරෙය්ය යො;

දන්තපොනොදකං හිත්වා, තස්ස පාචිත්තියං සියා.

1408.

හත්ථපාසොභිනීහාරො, මජ්ඣිමුච්චාරණක්ඛමො;

මනුස්සො වාමනුස්සො වා, දෙති කායාදිනා තිධා.

1409.

පටිග්ගණ්හාති තං භික්ඛු, දීයමානං සචෙ ද්විධා;

එවං පඤ්චඞ්ගසංයොගෙ, ගහණං තස්ස රූහති.

1410.

දායකො ගගනට්ඨො චෙ, භූමට්ඨො චෙතරො සියා;

භූමට්ඨස්ස ච සීසෙන, ගගනට්ඨස්ස දෙහිනො.

1411.

යමාසන්නතරං අඞ්ගං, ඔරිමන්තෙන තස්ස තු;

දාතුං වාපි ගහෙතුං වා, විනා හත්ථං පසාරිතං.

1412.

හත්ථපාසො මිනෙතබ්බො, නගට්ඨාදීස්වයං නයො;

එවරූපෙ පන ඨානෙ, ඨත්වා චෙ දෙති වට්ටති.

1413.

පක්ඛී වා මුඛතුණ්ඩෙන, හත්ථී සොණ්ඩාය වා පන;

සචෙ යං කිඤ්චි පුප්ඵං වා, ඵලං වා දෙති වට්ටති.

1414.

භත්තබ්යඤ්ජනපුණ්ණානි, භාජනානි බහූනිපි;

සීසෙනාදාය භික්ඛුස්ස, ගන්ත්වා කස්සචි සන්තිකං.

1415.

ඊසකං පන ඔනත්වා, ‘‘ගණ්හා’’ති යදි භාසති;

තෙන හත්ථං පසාරෙත්වා, හෙට්ඨිමං පන භාජනං.

1416.

පටිච්ඡිතබ්බං තං එක- දෙසෙනාපි ච භික්ඛුනා;

හොන්ති එත්තාවතා තානි, ගහිතානෙව සබ්බසො.

1417.

තතො පට්ඨාය තං සබ්බං, ඔරොපෙත්වා යථාසුඛං;

උග්ඝාටෙත්වා තතො ඉට්ඨං, ගහෙතුං පන වට්ටති.

1418.

පච්ඡිආදිම්හි වත්තබ්බ-මත්ථි කිං එකභාජනෙ;

කාජභත්තං හරන්තො චෙ, ඔනත්වා දෙති වට්ටති.

1419.

තිංසහත්ථො සියා වෙළු, අන්තෙසු ච දුවෙ ඝටා;

සප්පිනො, ගහිතෙකස්මිං, සබ්බං ගහිතමෙව තං.

1420.

බහුපත්තා ච මඤ්චෙ වා, පීඨෙ වා කටසාරකෙ;

ඨපිතා දායකො හත්ථ-පාසෙ ඨත්වාන දෙති චෙ.

1421.

පටිග්ගහණසඤ්ඤාය, මඤ්චාදීනි සචෙ පන;

නිසීදති ඵුසිත්වා යො, යඤ්ච පත්තෙසු දීයති.

1422.

ගහිතං තෙන තං සබ්බං, හොතියෙව න සංසයො;

පටිග්ගහෙස්සාමිච්චෙව, මඤ්චාදීනි සචෙ පන.

1423.

ගහිතං හොති තං සබ්බං, ආරුහිත්වා නිසීදති;

ආහච්ච කුච්ඡියා කුච්ඡිං, ඨිතා පත්තා හි භූමියං.

1424.

යං යං අඞ්ගුලියා වාපි, ඵුසිත්වා සූචියාපි වා;

නිසින්නො තත්ථ තත්ථෙව, දීයමානං තු වට්ටති.

1425.

කටසාරෙ මහන්තස්මිං, තථා හත්ථත්ථරාදිසු;

ගණ්හතො හත්ථපාසස්මිං, විජ්ජමානෙ තු වට්ටති.

1426.

තත්ථජාතකපණ්ණෙසු, ගහෙතුං න ච වට්ටති;

න පනෙතානි කායෙන, පටිබද්ධානි හොන්ති හි.

1427.

අසංහාරිමපාසාණෙ, ඵලකෙ වාපි තාදිසෙ;

ඛාණුබද්ධෙපි වා මඤ්චෙ, ගහණං නෙව රූහති.

1428.

තින්තිණිකාදිපණ්ණෙසු, භූමියං පත්ථටෙසු වා;

ධාරෙතුමසමත්ථත්තා, ගහණං න ච රූහති.

1429.

හත්ථපාසමතික්කම්ම, දීඝදණ්ඩෙන දෙති චෙ;

වත්තබ්බො භික්ඛුනාගන්ත්වා, දෙහීති පරිවෙසකො.

1430.

සචෙ පත්තෙ රජො හොති, ධොවිතබ්බො ජලෙ සති;

තස්මිං අසති පුඤ්ඡිත්වා, ගහෙතබ්බො අසෙසතො.

1431.

පිණ්ඩාය විචරන්තස්ස, රජං පතති චෙ පන;

භික්ඛා පටිග්ගහෙත්වාව, ගහෙතබ්බා විජානතා.

1432.

අප්පටිග්ගහිතෙ භික්ඛුං, ගණ්හතො පන දුක්කටං;

පටිග්ගහෙත්වානාපත්ති, පච්ඡා තං පරිභුඤ්ජතො.

1433.

‘‘පටිග්ගහෙත්වා දෙථා’’ති, වුත්තෙ තං වචනං පන;

අසුත්වානාදියිත්වා වා, දෙන්ති චෙ නත්ථි දුක්කටං.

1434.

පච්ඡා පටිග්ගහෙත්වාව, ගහෙතබ්බං විජානතා;

සචෙ රජං නිපාතෙති, මහාවාතො තතො තතො.

1435.

සක්කා ච සියා භික්ඛං, ගහෙතුං යදි භික්ඛුනා;

අඤ්ඤස්ස දාතුකාමෙන, ගහෙතුං පන වට්ටති.

1436.

සාමණෙරස්ස තං දත්වා, දින්නං වා තෙන තං පුන;

තස්ස විස්සාසතො වාපි, භුඤ්ජිතුං පන වට්ටති.

1437.

භික්ඛාචාරෙ සචෙ භත්තං, සරජං දෙති භික්ඛුනො;

‘‘පටිග්ගහෙත්වා භික්ඛං ත්වං, ගණ්හ වා භුඤ්ජ වා’’ති ච.

1438.

වත්තබ්බො සො තථා තෙන, කත්තබ්බඤ්චෙව භික්ඛුනා;

රජං උපරි භත්තස්ස, තස්සුප්ලවති චෙ පන.

1439.

කඤ්ජිකං තු පවාහෙත්වා, භුඤ්ජිතබ්බං යථාසුඛං;

අන්තො පටිග්ගහෙතබ්බං, පවිට්ඨං තු සචෙ පන.

1440.

පතිතං සුක්ඛභත්තෙ චෙ, අපනීයාව තං රජං;

සුඛුමං චෙ සභත්තම්පි, භුඤ්ජිතබ්බං යථාසුඛං.

1441.

උළුඞ්කෙනාහරිත්වාපි, දෙන්තස්ස පඨමං පන;

ථෙවො උළුඞ්කතො පත්තෙ, සචෙ පතති වට්ටති.

1442.

භත්තෙ ආකිරමානෙ තු, චරුකෙන තතො පන;

මසි වා ඡාරිකා වාපි, සචෙ පතති භාජනෙ.

1443.

තස්ස චාභිහටත්තාපි, න දොසො උපලබ්භති;

අනන්තරස්ස භික්ඛුස්ස, දීයමානං තු පත්තතො.

1444.

උප්පභිත්වා සචෙ පත්තෙ, ඉතරස්ස ච භික්ඛුනො;

පතති වට්ටතෙවායං, පටිග්ගහිතමෙව තං.

1445.

පායාසස්ස ච පූරෙත්වා, පත්තං චෙ දෙන්ති භික්ඛුනො;

උණ්හත්තා පන තං හෙට්ඨා, ගහෙතුං න ච සක්කති.

1446.

වට්ටතීති ච නිද්දිට්ඨං, ගහෙතුං මුඛවට්ටියං;

න සක්කා චෙ ගහෙතබ්බො, තථා ආධාරකෙනපි.

1447.

සචෙ ආසනසාලායං, ගහෙත්වා පත්තමත්තනො;

නිද්දායති නිසින්නොව, දීයමානං න ජානති.

1448.

නෙවාහරියමානං වා, අප්පටිග්ගහිතමෙව තං;

ආභොගං පන කත්වා චෙ, නිසින්නො හොති වට්ටති.

1449.

සචෙ හත්ථෙන මුඤ්චිත්වා, පත්තං ආධාරකම්පි වා;

පෙල්ලෙත්වා පන පාදෙන, නිද්දායති හි වට්ටති.

1450.

පාදෙනාධාරකං අක්ක-මිත්වාපි පටිගණ්හතො;

ජාගරස්සාපි හොතෙව, ගහණස්මිං අනාදරො.

1451.

තස්මා තං න ච කාතබ්බං, භික්ඛුනා විනයඤ්ඤුනා;

යං දීයමානං පතති, ගහෙතුං තං තු වට්ටති.

1452.

භුඤ්ජන්තානඤ්ච දන්තා වා, ඛීයන්තිපි නඛාපි වා;

තථා පත්තස්ස වණ්ණො වා, අබ්බොහාරනයො අයං.

1453.

සත්ථකෙනුච්ඡුආදීනි, ඵාලෙන්තානං සචෙ මලං;

පඤ්ඤායති හි තං තෙසු, සියා නවසමුට්ඨිතං.

1454.

පටිග්ගහෙත්වා තං පච්ඡා, ඛාදිතබ්බං තු භික්ඛුනා;

න පඤ්ඤායති චෙ තස්මිං, මලං වට්ටති ඛාදිතුං.

1455.

පිසන්තානම්පි භෙසජ්ජං, කොට්ටෙන්තානම්පි වා තථා;

නිසදොදුක්ඛලාදීනං, ඛීයනෙපි අයං නයො.

1456.

භෙසජ්ජත්ථාය තාපෙත්වා, වාසිං ඛීරෙ ඛිපන්ති චෙ;

උට්ඨෙති නීලිකා තත්ථ, සත්ථකෙ විය නිච්ඡයො.

1457.

සචෙ ආමකතක්කෙ වා, ඛීරෙ වා පක්ඛිපන්ති තං;

සාමපාකනිමිත්තම්හා, න තු මුච්චති දුක්කටා.

1458.

පිණ්ඩාය විචරන්තස්ස, වස්සකාලෙසු භික්ඛුනො;

පත්තෙ පතති චෙ තොයං, කිලිට්ඨං කායවත්ථතො.

1459.

පච්ඡා පටිග්ගහෙත්වා තං, භුඤ්ජිතබ්බං යථාසුඛං;

එසෙව ච නයො වුත්තො, රුක්ඛමූලෙපි භුඤ්ජතො.

1460.

සත්තාහං පන වස්සන්තෙ, දෙවෙ සුද්ධං ජලං සචෙ;

අබ්භොකාසෙපි වා පත්තෙ, තොයං පතති වට්ටති.

1461.

ඔදනං පන දෙන්තෙන, සාමණෙරස්ස භික්ඛුනා;

දාතබ්බො අච්ඡුපන්තෙන, තස්ස පත්තගතොදනං.

1462.

පටිග්ගහෙත්වා වා පත්තං, දාතබ්බො තස්ස ඔදනො;

ඡුපිත්වා දෙති චෙ භත්තං, තං පනුග්ගහිතං සියා.

1463.

අඤ්ඤස්ස දාතුකාමෙන, පරිච්චත්තං සචෙ පන;

යාව හත්ථගතං තාව, පටිග්ගහිතමෙව තං.

1464.

‘‘ගණ්හා’’ති නිරපෙක්ඛොව, පත්තමාධාරකෙ ඨිතං;

සචෙ වදති පච්ඡා තං, පටිග්ගණ්හෙය්ය පණ්ඩිතො.

1465.

සාපෙක්ඛොයෙව යො පත්තං, ඨපෙත්වාධාරකෙ පන;

‘‘එත්තො පූවම්පි භත්තං වා, කිඤ්චි ගණ්හා’’ති භාසති.

1466.

සාමණෙරොපි තං භත්තං, ධොවිත්වා හත්ථමත්තනො;

අත්තපත්තගතං භත්තං, අඵුසිත්වා සචෙ පන.

1467.

පක්ඛිපන්තො සතක්ඛත්තුං, උද්ධරිත්වාපි ගණ්හතු;

තංපටිග්ගහණෙ කිච්චං, පුන තස්ස න විජ්ජති.

1468.

අත්තපත්තගතං භත්තං, ඵුසිත්වා යදි ගණ්හති;

පච්ඡා පටිග්ගහෙතබ්බං, සංසට්ඨත්තා පරෙන තං.

1469.

භික්ඛූනං යාගුආදීනං, පචනෙ භාජනෙ පන;

පක්ඛිපිත්වා ඨපෙන්තෙන, අඤ්ඤස්සත්ථාය ඔදනං.

1470.

භාජනුපරි හත්ථෙසු, සාමණෙරස්ස පක්ඛිපෙ;

පතිතං හත්ථතො තස්මිං, න කරොති අකප්පියං.

1471.

පරිච්චත්තඤ්හි තං එවං, අකත්වාකිරතෙව චෙ;

භුඤ්ජිතබ්බං තු තං කත්වා, පත්තං විය නිරාමිසං.

1472.

සචෙ යාගුකුටං පුණ්ණං, සාමණෙරො හි දුබ්බලො;

භික්ඛුං පටිග්ගහාපෙතුං, න සක්කොති හි තං පුන.

1473.

කුටස්ස ගීවං පත්තස්ස, ඨපෙත්වා මුඛවට්ටියං;

භික්ඛුනා උපනීතස්ස, ආවජ්ජෙති හි වට්ටති.

1474.

අථ වා භූමියංයෙව, හත්ථෙ භික්ඛු ඨපෙති චෙ;

ආරොපෙති පවට්ටෙත්වා, තත්ථ චෙ පන වට්ටති.

1475.

භත්තපච්ඡුච්ඡුභාරෙසු, අයමෙව විනිච්ඡයො;

ද්වෙ තයො සාමණෙරා වා, දෙන්ති චෙ ගහණූපගං.

1476.

භාරමෙකස්ස භික්ඛුස්ස, ගහෙතුං පන වට්ටති;

එකෙන වා තථා දින්නං, ගණ්හන්ති ද්වෙ තයොපි වා.

1477.

මඤ්චස්ස පාදෙ පීඨස්ස, පාදෙ තෙලඝටාදිකං;

ලග්ගෙන්ති තත්ථ භික්ඛුස්ස, වට්ටතෙව නිසීදිතුං.

1478.

අප්පටිග්ගහිතං හෙට්ඨා-මඤ්චෙ චෙ තෙලථාලකං;

සම්මුජ්ජන්තො ච ඝට්ටෙති, න පනුග්ගහිතං සියා.

1479.

පටිග්ගහිතසඤ්ඤාය, අප්පටිග්ගහිතං පන;

ගණ්හිත්වා පුන තං ඤත්වා, ඨපෙතුං තත්ථ වට්ටති.

1480.

විවරිත්වා සචෙ පුබ්බෙ, ඨපිතං පිහිතම්පි ච;

තථෙව තං ඨපෙතබ්බං, කත්තබ්බං න පනඤ්ඤථා.

1481.

බහි ඨපෙති චෙ තෙන, ඡුපිතබ්බං න තං පුන;

යදි ඡුපති චෙ ඤත්වා, තං පනුග්ගහිතං සියා.

1482.

පටිග්ගහිතතෙලස්මිං, උට්ඨෙති යදි කණ්ණකා;

සිඞ්ගීවෙරාදිකෙ මූලෙ, ඝනචුණ්ණම්පි වා තථා.

1483.

තංසමුට්ඨානතො සබ්බං, තඤ්ඤෙවාති පවුච්චති;

පටිග්ගහණකිච්චං තු, තස්මිං පුන න විජ්ජති.

1484.

තාලං වා නාළිකෙරං වා, ආරුළ්හො කොචි පුග්ගලො;

තත්රට්ඨො තාලපිණ්ඩිං සො, ඔතාරෙත්වාන රජ්ජුයා.

1485.

සචෙ වදති ‘‘ගණ්හා’’ති, න ගහෙතබ්බමෙව ච;

තමඤ්ඤො පන භූමට්ඨො, ගහෙත්වා දෙති වට්ටති.

1486.

ඡින්දිත්වා චෙ වතිං උච්ඡුං, ඵලං වා දෙති ගණ්හිතුං;

දණ්ඩකෙ අඵුසිත්වාව, නිග්ගතං පන වට්ටති.

1487.

සචෙ න පුථුලො හොති, පාකාරො අතිඋච්චකො;

අන්තොට්ඨිතබහිට්ඨානං, හත්ථපාසො පහොති චෙ.

1488.

උද්ධං හත්ථසතං ගන්ත්වා, සම්පත්තං පුන තං පන;

ගණ්හතො භික්ඛුනො දොසො, කොචි නෙවූපලබ්භති.

1489.

භික්ඛුනො සාමණෙරං තු, ඛන්ධෙන වහතො සචෙ;

ඵලං ගහෙත්වා තත්ථෙව, නිසින්නො දෙති වට්ටති.

1490.

අපරොපි වහන්තොව, භික්ඛුං යො කොචි පුග්ගලො;

ඵලං ඛන්ධෙ නිසින්නස්ස, භික්ඛුනො දෙති වට්ටති.

1491.

ගහෙත්වා ඵලිනිං සාඛං, ඡායත්ථං යදි ගච්ඡති;

පුන චිත්තෙ සමුප්පන්නෙ, ඛාදිතුං පන භික්ඛුනො.

1492.

සාඛං පටිග්ගහාපෙත්වා, ඵලං ඛාදති වට්ටති;

මක්ඛිකානං නිවාරත්ථං, ගහිතායප්යයං නයො.

1493.

කප්පියං පන කාරෙත්වා, පටිග්ගණ්හාති තං පුන;

භොත්තුකාමො සචෙ මූල-ගහණංයෙව වට්ටති.

1494.

මාතාපිතූනමත්ථාය, ගහෙත්වා සප්පිආදිකං;

ගච්ඡන්තො අන්තරාමග්ගෙ, යං ඉච්ඡති තතො පන.

1495.

තං සො පටිග්ගහාපෙත්වා, පරිභුඤ්ජති වට්ටති;

තං පටිග්ගහිතං මූල-ගහණංයෙව වට්ටති.

1496.

සාමණෙරස්ස පාථෙය්ය-තණ්ඩුලෙ භික්ඛු ගණ්හති;

භික්ඛුස්ස සාමණෙරොපි, ගහෙත්වා පන ගච්ඡති.

1497.

තණ්ඩුලෙසු හි ඛීණෙසු, අත්තනා ගහිතෙසු සො;

සචෙ යාගුං පචිත්වාන, තණ්ඩුලෙහිතරෙහිපි.

1498.

උභින්නං ද්වීසු පත්තෙසු, ආකිරිත්වා පනත්තනො;

යාගුං භික්ඛුස්ස තං දත්වා, සයං පිවති තස්ස චෙ.

1499.

සන්නිධිපච්චයා නෙව, න උග්ගහිතකාරණා;

සාමණෙරස්ස පීතත්තා, දොසො භික්ඛුස්ස විජ්ජති.

1500.

මාතාපිතූනමත්ථාය, තෙලාදිං හරතොපි ච;

සාඛං ඡායාදිඅත්ථාය, ඉමස්ස න විසෙසතා.

1501.

තස්මා හිස්ස විසෙසස්ස, චින්තෙතබ්බං තු කාරණං;

තස්ස සාලයභාවං තු, විසෙසං තක්කයාමහං.

1502.

තණ්ඩුලෙ පන ධොවිත්වා, නිච්චාලෙතුඤ්හි චෙලකො;

න සක්කොති සචෙ තෙ ච, තණ්ඩුලෙ භාජනම්පි ච.

1503.

පටිග්ගහෙත්වා ධොවිත්වා, ආරොපෙත්වා පනුද්ධනං;

භික්ඛුනාග්ගි න කාතබ්බො, විවරිත්වාපි පක්කතා.

1504.

ඤාතබ්බා පක්කකාලස්මිං, ඔරොපෙත්වා යථාසුඛං;

භුඤ්ජිතබ්බං, න පච්ඡස්ස, පටිග්ගහණකාරණං.

1505.

ආරොපෙත්වා සචෙ භික්ඛු, උද්ධනං සුද්ධභාජනං;

උදකං යාගුඅත්ථාය, තාපෙති යදි වට්ටති.

1506.

තත්තෙ පනුදකෙ කොචි, චෙ පක්ඛිපති තණ්ඩුලෙ;

තතො පට්ඨාය තෙනග්ගි, න කාතබ්බොව භික්ඛුනා.

1507.

පටිග්ගහෙත්වා තං යාගුං, පාතුං වට්ටති භික්ඛුනො;

සචෙ පචති පච්ඡා තං, සාමපාකා න මුච්චති.

1508.

තත්ථජාතඵලං කිඤ්චි, සහ චාලෙති වල්ලියා;

තස්සෙව ච තතො ලද්ධං, ඵලං කිඤ්චි න වට්ටති.

1509.

ඵලරුක්ඛං පරාමට්ඨුං, තමපස්සයිතුම්පි වා;

කණ්ටකෙ බන්ධිතුං වාපි, භික්ඛුනො කිර වට්ටති.

1510.

සණ්ඩාසෙන ච දීඝෙන, ගහෙත්වා ථාලකං පන;

පචතො භික්ඛුනො තෙලං, භස්මං පතති තත්ථ චෙ.

1511.

අමුඤ්චන්තෙන හත්ථෙන, පචිත්වා තෙලථාලකං;

ඔතාරෙත්වාව තං පච්ඡා, පටිග්ගණ්හෙය්ය වට්ටති.

1512.

පටිග්ගහෙත්වා අඞ්ගාරෙ, තානි දාරූනි වා පන;

ඨපිතානි සචෙ හොන්ති, පුබ්බගාහොව වට්ටති.

1513.

උච්ඡුං ඛාදති චෙ භික්ඛු, සාමණෙරොපි ඉච්ඡති;

‘‘ඡින්දිත්වා ත්වමිතො ගණ්හ’’, ඉති වුත්තො ච ගණ්හති.

1514.

නත්ථෙව අවසෙසස්ස, පටිග්ගහණකාරණං;

ඛාදතො ගුළපිණ්ඩම්පි, අයමෙව විනිච්ඡයො.

1515.

කාතුං සාගරතොයෙන, ලොණකිච්චං තු වට්ටති;

යාවජීවිකසඞ්ඛාතං, තොයත්තා න තු ගච්ඡති.

1516.

ඉදං කාලවිනිම්මුත්තං, උදකං පරිදීපිතං;

නිබ්බානං විය නිබ්බාන-කුසලෙන මහෙසිනා.

1517.

උදකෙන සමා වුත්තා, හිමස්ස කරකාපි ච;

කූපාදීසු ජලං පාතුං, බහලම්පි ච වට්ටති.

1518.

ඛෙත්තෙසු කසිතට්ඨානෙ, බහලං තං න වට්ටති;

සන්දිත්වා යදි තං ගන්ත්වා, නදිං පූරෙති වට්ටති.

1519.

සොබ්භෙසු කකුධාදීනං, ජලෙ පුප්ඵසමාකුලෙ;

න ඤායති රසො තෙසං, න පටිග්ගහණකාරණං.

1520.

සරෙණුකානි පුප්ඵානි, පානීයස්ස ඝටෙ පන;

පක්ඛිත්තානි සචෙ හොන්ති, පටිග්ගණ්හෙය්ය තං පන.

1521.

පටිග්ගහෙත්වා දෙය්යානි, වාසපුප්ඵානි තත්ථ වා;

කමල්ලිකාසු දින්නාසු, අබ්බොහාරොති වට්ටති.

1522.

අප්පටිග්ගහිතස්සෙව, දන්තකට්ඨස්ස යො රසො;

අජානන්තස්ස පාචිත්ති, සො චෙ විසති ඛාදතො.

1523.

සරීරට්ඨෙසු භූතෙසු, කිං වට්ටති? න වට්ටති?

කප්පාකප්පියමංසානං, ඛීරං සබ්බම්පි වට්ටති.

1524.

කණ්ණක්ඛිගූථකො දන්ත- මලං මුත්තං කරීසකං;

සෙම්හං සිඞ්ඝාණිකා ඛෙළො, අස්සු ලොණන්ති වට්ටති.

1525.

යං පනෙත්ථ සකට්ඨානා, චවිත්වා පතිතං සියා;

පත්තෙ වා පන හත්ථෙ වා, පටිග්ගණ්හෙය්ය තං පුන.

1526.

අඞ්ගලග්ගමවිච්ඡන්නං, පටිග්ගහිතමෙව තං;

උණ්හයාගුං පිවන්තස්ස, සෙදො හත්ථෙසු ජායති.

1527.

පිණ්ඩාය විචරන්තස්ස, සෙදො හත්ථානුසාරතො;

ඔරොහති සචෙ පත්තං, න පටිග්ගහණකාරණං.

1528.

සාමං ගහෙත්වා චත්තාරි, විකටානි නදායකෙ;

සප්පදට්ඨක්ඛණෙයෙව, න දොසො පරිභුඤ්ජතො.

1529.

පථවිං මත්තිකත්ථාය, ඛණිතුං ඡින්දිතුම්පි වා;

තරුම්පි ඡාරිකත්ථාය, භික්ඛුනො පන වට්ටති.

1530.

අච්ඡෙදගාහනිරපෙක්ඛනිසජ්ජතො ච;

සික්ඛප්පහානමරණෙහි ච ලිඞ්ගභෙදා;

දානෙන තස්ස ච පරස්ස අභික්ඛුකස්ස;

සබ්බං පටිග්ගහණමෙති විනාසමෙවං.

1531.

දුරූපචිණ්ණෙ නිද්දිට්ඨං, ගහණුග්ගහිතස්සපි;

අන්තොවුත්ථෙ සයංපක්කෙ, අන්තොපක්කෙ ච දුක්කටං.

1532.

පටිග්ගහිතකෙ තස්මිං, අප්පටිග්ගහිතසඤ්ඤිනො;

තත්ථ වෙමතිකස්සාපි, හොති ආපත්ති දුක්කටං.

1533.

පටිග්ගහිතසඤ්ඤිස්ස, දන්තපොනොදකෙසුපි;

න දොසෙළකලොමෙන, සමුට්ඨානාදයො සමා.

1534.

නවමජ්ඣිමථෙරභික්ඛුනීනං;

අවිසෙසෙන යතිච්ඡිතබ්බකො;

සකලො අසමාසතොව මයා;

කථිතො එත්ථ විනිච්ඡයො තතො.

දන්තපොනකථා.

භොජනවග්ගො චතුත්ථො.

1535.

යං කිඤ්චිචෙලකාදීනං, තිත්ථියානං පනාමිසං;

දෙන්තස්සෙකපයොගෙන, එකං පාචිත්තියං සියා.

1536.

විච්ඡින්දිත්වාන දෙන්තස්ස, පයොගගණනාවසා;

හොන්ති පාචිත්තියො තස්ස, තිකපාචිත්තියං සියා.

1537.

උදකං දන්තපොනං වා, දෙන්තස්ස ච අතිත්ථියෙ;

තිත්ථියොති ච සඤ්ඤිස්ස, දුක්කටං විමතිස්ස ච.

1538.

දාපෙන්තස්ස පනඤ්ඤෙන, සාමණෙරාදිකෙන වා;

නික්ඛිත්තභාජනෙ තෙසං, දෙන්තස්ස බහිලෙපනං.

1539.

ඨපෙත්වා භොජනං තෙසං, සන්තිකෙ ‘‘ගණ්හථා’’ති ච;

වදන්තස්ස අනාපත්ති, සමුට්ඨානෙළකූපමං.

අචෙලකකථා.

1540.

දාපෙත්වා වා අදාපෙත්වා, භික්ඛු යං කිඤ්චි ආමිසං;

කත්තුකාමො සචෙ සද්ධිං, හසනාදීනි ඉත්ථියා.

1541.

උය්යොජෙති හි ‘‘ගච්ඡා’’ති, වත්වා තප්පච්චයා පන;

තස්සුය්යොජනමත්තස්මිං, දුක්කටං පඨමෙන ච.

1542.

පාදෙනස්සුපචාරස්මිං, අතික්කන්තෙ ච දුක්කටං;

දුතියෙනස්ස පාචිත්ති, සීමාතික්කමනෙ පන.

1543.

දස්සනෙ උපචාරස්ස, හත්ථා ද්වාදස දෙසිතා;

පමාණං සවනෙ චෙවං, අජ්ඣොකාසෙ න චෙතරෙ.

1544.

භික්ඛුස්මිං තිකපාචිත්ති, ඉතරෙ තිකදුක්කටං;

උභින්නං දුක්කටං වුත්තං, කලිසාසනරොපනෙ.

1545.

උය්යොජෙන්තස්ස කිච්චෙන, න දොසුම්මත්තකාදිනො;

අදින්නාදානතුල්යාව, සමුට්ඨානාදයො නයා.

උය්යොජනකථා.

1546.

ඛුද්දකෙ පිට්ඨිවංසං යො, අතික්කම්ම නිසීදති;

සභොජනෙ කුලෙ තස්ස, හොති පාචිත්ති භික්ඛුනො.

1547.

හත්ථපාසං අතික්කම්ම, පිට්ඨිසඞ්ඝාටකස්ස ච;

සයනස්ස පනාසන්නෙ, ඨානෙ දොසො මහල්ලකෙ.

1548.

අසයනිඝරෙ තස්ස, සයනිඝරසඤ්ඤිනො;

තත්ථ වෙමතිකස්සාපි, දුක්කටං පරිදීපිතං.

1549.

නිසීදන්තස්සනාපත්ති, භික්ඛුස්ස දුතියෙ සති;

වීතරාගෙසු වා තෙසු, නික්ඛන්තෙසු උභොසු වා.

1550.

නිසින්නස්සානතික්කම්ම, පදෙසං වුත්තලක්ඛණං;

සමුට්ඨානාදයො තුල්යා, පඨමන්තිමවත්ථුනා.

සභොජනකථා.

1551.

චතුත්ථෙ පඤ්චමෙ චෙව, වත්තබ්බං නත්ථි කිඤ්චිපි;

වත්තබ්බං යඤ්ච තං සබ්බං, වුත්තං අනියතද්වයෙ.

1552.

සමුට්ඨානං පනෙතෙසං, අනන්තරසමං මතං;

අයමෙව විසෙසොති, තෙසමෙසඤ්ච දීපිතො.

රහොපටිච්ඡන්නරහොනිසජ්ජකථා.

1553.

භොජනානං තු පඤ්චන්නං, වුත්තො අඤ්ඤතරෙන යො;

සන්තං භික්ඛුමනාපුච්ඡා, ආපජ්ජෙය්ය කුලෙසු චෙ.

1554.

චාරිත්තං තස්ස පාචිත්ති, අඤ්ඤත්ර සමයා සියා;

ඨපෙත්වා සමයං භික්ඛු, දුවිධං වුත්තලක්ඛණං.

1555.

අවීතිවත්තෙ මජ්ඣණ්හෙ, ඝරමඤ්ඤස්ස ගච්ඡති;

ඝරූපචාරොක්කමනෙ, පඨමෙන හි දුක්කටං.

1556.

අතික්කන්තෙ ඝරුම්මාරෙ, අපරම්පි ච දුක්කටං;

දුතියෙන ච පාදෙන, පාචිත්ති සමතික්කමෙ.

1557.

ඨිතට්ඨානෙ සචෙ භික්ඛුං, ඔලොකෙත්වා න පස්සති;

‘‘අසන්ත’’න්ති අනාපුච්ඡා, පවිට්ඨො නාම වුච්චති.

1558.

සචෙ දූරෙ ඨිතො හොති, අසන්තො නාම භික්ඛු සො;

නත්ථි ආරොචනෙ කිච්චං, ගවෙසිත්වා ඉතො චිතො.

1559.

දොසො සමයෙ සන්තං, ආපුච්ඡිත්වා ච ගච්ඡතො;

භික්ඛුං ඝරෙන මග්ගො චෙ, ආරාමං ගච්ඡතොපි ච.

1560.

තිත්ථියානම්පි සෙය්යං වා, තථා භික්ඛුනුපස්සයං;

ආපදාසනසාලං වා, භත්තියස්ස ඝරම්පි වා.

1561.

ඉදං පන සමුට්ඨානං, කථිනෙන සමං මතං;

ක්රියාක්රියමචිත්තඤ්ච, තිචිත්තඤ්ච තිවෙදනං.

චාරිත්තකථා.

1562.

සබ්බාපි සාදිතබ්බාව, චතුමාසපවාරණා;

භික්ඛුනා අගිලානෙන, පුන නිච්චපවාරණා.

1563.

‘‘විඤ්ඤාපෙස්සාමි රොගස්මිං, සති මෙ පච්චයෙ’’ති ච;

න පටික්ඛිපිතබ්බා සා, ‘‘රොගො දානි න මෙ’’ති ච.

1564.

තිකපාචිත්තියං වුත්තං, දුක්කටං නතතුත්තරිං;

තතුත්තරින්ති සඤ්ඤිස්ස, තත්ථ වෙමතිකස්ස ච.

1565.

නතතුත්තරිසඤ්ඤිස්ස, යෙහි යෙන පවාරිතො;

තතො අඤ්ඤෙහි වා භිය්යො, ආචික්ඛිත්වා යථාතථං.

1566.

විඤ්ඤාපෙන්තස්ස භික්ඛුස්ස, අඤ්ඤස්සත්ථාය වා පන;

ඤාතකානමනාපත්ති, අත්තනො වා ධනෙනපි.

1567.

තථා උම්මත්තකාදීනං, අනාපත්ති පකාසිතා;

සමුට්ඨානාදයො සබ්බෙ, සඤ්චරිත්තසමා මතා.

භෙසජ්ජකථා.

1568.

උය්යුත්තං භික්ඛුනො සෙනං, දස්සනත්ථාය ගච්ඡතො;

අඤ්ඤත්ර පච්චයා තස්ස, දුක්කටං තු පදෙ පදෙ.

1569.

දස්සනස්සුපචාරස්මිං, ඨත්වා පාචිත්ති පස්සතො;

උපචාරං විමුඤ්චිත්වා, පස්සන්තස්ස පයොගතො.

1570.

ආරොහා පන චත්තාරො, ද්වෙ ද්වෙ තංපාදරක්ඛකා;

එවං ද්වාදසපොසො ච, එකො හත්ථීති වුච්චති.

1571.

ද්වෙපාදරක්ඛා ආරොහො, එකො තිපුරිසොහයො;

එකො සාරථි යොධෙකො, ආණිරක්ඛා දුවෙ ජනා.

1572.

චතුපොසො රථො වුත්තො, චතුසච්චවිභාවිනා;

චත්තාරො පදහත්ථා ච, පුරිසා පත්තීති වුච්චති.

1573.

වුත්තලක්ඛණසම්පන්නා, අයං පච්ඡිමකොටියා;

චතුරඞ්ගසමායුත්තා, සෙනා නාම පවුච්චති.

1574.

හත්ථිආදීසු එකෙකං, දස්සනත්ථාය ගච්ඡතො;

අනුය්යුත්තෙපි උය්යුත්ත-සඤ්ඤිස්සාපි ච දුක්කටං.

1575.

අත්තනො ච ඨිතොකාසං, සම්පත්තං පන පස්සති;

ආපදාසු අනාපත්ති, තථාරූපෙ ච පච්චයෙ.

උය්යුත්තකථා.

1576.

චතුත්ථෙ දිවසෙ අත්ථ-ඞ්ගතෙ සූරියෙ අරොගවා;

සචෙ තිට්ඨතු සෙනාය, නිසීදතු නිපජ්ජතු.

1577.

ආකාසෙ ඉද්ධියා සෙය්යං, පකප්පෙතු ච ඉද්ධිමා;

හොතෙව තස්ස පාචිත්ති, තිකපාචිත්තියං සියා.

1578.

ඌනකෙ ච තිරත්තස්මිං, අතිරෙකොති සඤ්ඤිනො;

තත්ථ වෙමතිකස්සාපි, හොති ආපත්ති දුක්කටං.

1579.

පුරාරුණාව නික්ඛම්ම, තතියාය ච රත්තියා;

න දොසො පුන වසන්තස්ස, ගිලානස්සාපදාසුපි.

සෙනාවාසකථා.

1580.

උය්යොධිකං බලග්ගං වා, සෙනාබ්යූහම්පි වා පන;

දස්සනත්ථායනීකං වා, හොති පාචිත්ති ගච්ඡතො.

1581.

පුරිමෙ පන යො වුත්තො, ‘‘හත්ථී ද්වාදසපොරිසො’’;

ඉති තෙන තයො හත්ථී, ‘‘හත්ථානීක’’න්ති දීපිතං.

1582.

සෙසෙසුපි ච එසෙව, නයො ඤෙය්යො විභාවිනා;

තිණ්ණමෙළකලොමෙන, සමුට්ඨානාදයො සමා.

උය්යොධිකකථා.

අචෙළකවග්ගො පඤ්චමො.

1583.

පිට්ඨාදීහි කතං මජ්ජං, සුරා නාමාති වුච්චති;

පුප්ඵාදීහි කතො සබ්බො, ආසවො හොති මෙරයං.

1584.

බීජතො පන පට්ඨාය, පිවන්තස්සුභයම්පි ච;

පයොගෙ ච පයොගෙ ච, හොති පාචිත්ති භික්ඛුනො.

1585.

තිකපාචිත්තියං වුත්තං, අමජ්ජෙ මජ්ජසඤ්ඤිනො;

තත්ථ වෙමතිකස්සාපි, හොති ආපත්ති දුක්කටං.

1586.

අමජ්ජං මජ්ජවණ්ණඤ්ච, මජ්ජගන්ධරසම්පි ච;

අරිට්ඨං ලොණසොවීරං, සුත්තකං පිවතොපි ච.

1587.

වාසගාහාපනත්ථාය, පක්ඛිපිත්වාන ඊසකං;

සූපාදීනං තු පාකෙපි, අනාපත්ති පකාසිතා.

1588.

හොතෙළකසමුට්ඨානං, අචිත්තං වත්ථුජානනා;

ඉදඤ්චාකුසලෙනෙව, පානතො ලොකවජ්ජකං.

සුරාපානකථා.

1589.

යෙන කෙනචි අඞ්ගෙන, හසාධිප්පායිනො පන;

ඵුසතො උපසම්පන්නං, හොති පාචිත්ති භික්ඛුනො.

1590.

සබ්බත්ථ දුක්කටං කාය-පටිබද්ධාදිකෙ නයෙ;

තථෙවානුපසම්පන්නෙ, දීපිතං තිකදුක්කටං.

1591.

එත්ථ චානුපසම්පන්න-ට්ඨානෙ තිට්ඨති භික්ඛුනී;

ඛිඩ්ඩාධිප්පායිනො තම්පි, ඵුසන්තස්ස ච දුක්කටං.

1592.

අනාපත්ති නහසාධි-ප්පායස්ස ඵුසතො පරං;

සති කිච්චෙ ඵුසන්තස්ස, තථා උම්මත්තකාදිනො.

අඞ්ගුලිපතොදකකථා.

1593.

ජලෙ නිමුජ්ජනාදීන-මත්ථාය පන කෙවලං;

පදවාරෙසු සබ්බෙසු, ඔතරන්තස්ස දුක්කටං.

1594.

කීළාපෙක්ඛො සචෙ හුත්වා, ජලෙ උපරිගොප්ඵකෙ;

නිමුජ්ජෙය්යපි වා භික්ඛු, උම්මුජ්ජෙය්ය තරෙය්ය වා.

1595.

පයොගෙ ච පයොගෙ ච, තස්ස පාචිත්තියං සියා;

අන්තොයෙවොදකෙ තස්ස, නිමුජ්ජිත්වාන ගච්ඡතො.

1596.

හත්ථපාදපයොගෙහි, පාචිත්තිං පරිදීපයෙ;

හත්ථෙහෙව තරන්තස්ස, හත්ථවාරෙහි කාරයෙ.

1597.

යෙන යෙන පනඞ්ගෙන, භික්ඛුනො තරතො ජලං;

තස්ස තස්ස පයොගෙන, පාචිත්තිං පරිදීපයෙ.

1598.

තරුතො තීරතො වාපි, පාචිත්ති පතතො ජලෙ;

තිකපාචිත්තියං වුත්තං, තථෙව තිකදුක්කටං.

1599.

පාජෙන්තොපි සචෙ නාවං, අරිත්තෙන ඵියෙන වා;

උස්සාරෙන්තොපි තීරෙ වා, නාවං කීළති දුක්කටං.

1600.

හත්ථෙන වාපි පාදෙන, කට්ඨෙන කථලාය වා;

උදකං නීහරන්තස්ස, හොති ආපත්ති දුක්කටං.

1601.

උදකං කඤ්ජිකං වාපි, චික්ඛල්ලං වාපි වික්ඛිපං;

කීළන්තස්සාපි භික්ඛුස්ස, හොති ආපත්ති දුක්කටං.

1602.

විගාහිත්වා ජලං කිච්චෙ, සති නිම්මුජ්ජනාදිකං;

කරොන්තස්ස අනාපත්ති, තථා පාරඤ්ච ගච්ඡතො.

1603.

සමුට්ඨානාදයො තුල්යා, පඨමන්තිමවත්ථුනා;

අනන්තරස්සිමස්සාපි, නත්ථි කාචි විසෙසතා.

හසධම්මකථා.

1604.

වුච්චමානො සචෙ භික්ඛු, පඤ්ඤත්තෙනෙව භික්ඛුනා;

අකත්තුකාමතායස්ස, වචනං ධම්මමෙව වා.

1605.

යො අසික්ඛිතුකාමොව, න කරොති පනාදරං;

තස්සානාදරියෙ තස්මිං, පාචිත්තියමුදීරයෙ.

1606.

තිකපාචිත්තියං වුත්තං, තිකාතීතෙන සත්ථුනා;

තථෙවානුපසම්පන්නා-නාදරෙ තිකදුක්කටං.

1607.

සුත්තෙනෙවාභිධම්මෙන, අපඤ්ඤත්තෙන භික්ඛුනා;

දුක්කටං සාමණෙරෙන, වුත්තස්ස උභයෙනපි.

1608.

‘‘ආචරියානමයං ගාහො, අම්හාකං තු පවෙණියා;

ආගතො’’ති භණන්තස්ස, න දොසුම්මත්තකාදිනො.

1609.

එත්ථ නෙව ගහෙතබ්බො, ගාරය්හාචරියුග්ගහො;

ඔමසවාදතුල්යාව, සමුට්ඨානාදයො නයා.

අනාදරියකථා.

1610.

භයසඤ්ජනනත්ථාය, රූපාදිං උපසංහරෙ;

භයානකං කථං වාපි, කථෙය්ය පරසන්තිකෙ.

1611.

දිස්වා වා පන තං සුත්වා, මා වා භායතු, භායතු;

ඉතරස්ස තු භික්ඛුස්ස, හොති පාචිත්ති තඞ්ඛණෙ.

1612.

තිකපාචිත්තියං වුත්තං, තථෙව තිකදුක්කටං;

සාමණෙරං ගහට්ඨං වා, භිංසාපෙන්තස්ස භික්ඛුනො.

1613.

නභිංසාපෙතුකාමස්ස, අනාපත්තාදිකම්මිනො;

සමුට්ඨානාදි සබ්බම්පි, අනන්තරසමං මතං.

භිංසාපනකථා.

1614.

ජොතිං තප්පෙතුකාමො චෙ, ජලාපෙය්ය ජලෙය්ය වා;

ඨපෙත්වා හොති පාචිත්ති, තථාරූපං තු පච්චයං.

1615.

සයං සමාදහන්තස්ස, යාව ජාලා න ජායති;

තාව සබ්බපයොගෙසු, හොති ආපත්ති දුක්කටං.

1616.

ජාලුට්ඨානෙ පනාපත්ති, පාචිත්ති පරිදීපිතා;

ජාලාපෙන්තස්ස අඤ්ඤෙන, හොති ආපත්ති දුක්කටං.

1617.

ගිලානස්ස ගිලානොති, සඤ්ඤිස්ස විමතිස්ස වා;

අලාතං උක්ඛිපන්තස්ස, අවිජ්ඣාතං තු දුක්කටං.

1618.

විජ්ඣාතං තුජ්ජලන්තස්ස, යථාවත්ථුකතා මතා;

අනාපත්ති ගිලානස්ස, කතං අඤ්ඤෙන වා පන.

1619.

විසිබ්බෙන්තස්ස අඞ්ගාරං, පදීපුජ්ජාලනාදිකෙ;

සමුට්ඨානාදයො සබ්බෙ, සඤ්චරිත්තසමා මතා.

ජොතිසමාදහනකථා.

1620.

අපුණ්ණෙ අද්ධමාසස්මිං, දෙසෙ චෙ මජ්ඣිමෙ පන;

‘‘න්හායිස්සාමී’’ති චුණ්ණං වා, මත්තිකං වාපි ගොමයං.

1621.

අභිසඞ්ඛරතො සබ්බ-පයොගෙසුපි දුක්කටං;

න්හානස්ස පරියොසානෙ, හොති පාචිත්ති භික්ඛුනො.

1622.

අතිරෙකද්ධමාසූන-සඤ්ඤිනො විමතිස්ස වා;

දුක්කටං අතිරෙකද්ධ- මාසෙ ච සමයෙසු ච.

1623.

න්හායන්තස්ස අනාපත්ති, නදීපාරම්පි ගච්ඡතො;

වාලිකං උක්කිරිත්වාන, කතාවාටෙසු වා තථා.

1624.

පච්චන්තිමෙපි වා දෙසෙ, සබ්බෙසං ආපදාසුපි;

ඉදමෙළකලොමෙන, සමුට්ඨානාදිනා සමං.

න්හානකථා.

1625.

චීවරං යං නිවාසෙතුං, සක්කා පාරුපිතුම්පි වා;

ඡන්නමඤ්ඤතරං භික්ඛු, රජිත්වා යත්ථ කත්ථචි.

1626.

පදෙසෙ කංසනීලෙන, පත්තනීලෙන වා පන;

යෙන කෙනචි කාළෙන, කද්දමෙනපි වා තථා.

1627.

මඞ්ගුලස්ස මයූරස්ස, පිට්ඨිඅක්ඛිප්පමාණකං;

අකත්වා කප්පියං බින්දුං, පාචිත්ති පරිභුඤ්ජතො.

1628.

පාළිකණ්ණිකකප්පො වා, න ච වට්ටති කත්ථචි;

එකං වාපි අනෙකං වා, බින්දු වට්ටති වට්ටකං.

1629.

ආදින්නෙපි අනාදින්න-සඤ්ඤිනො විමතිස්ස ච;

දුක්කටං මුනිනා වුත්තං, අනාපත්ති පකාසිතා.

1630.

කප්පෙ නට්ඨෙපි වා සද්ධිං, තෙන සංසිබ්බිතෙසු වා;

ක්රියාක්රියමිදං වුත්තං, සමුට්ඨානෙළකූපමං.

දුබ්බණ්ණකරණකථා.

1631.

විකප්පනා දුවෙ වුත්තා, සම්මුඛාසම්මුඛාතිපි;

සම්මුඛාය විකප්පෙන්තො, භික්ඛුස්සෙකස්ස සන්තිකෙ.

1632.

එකත්තං බහුභාවං වා, දූරසන්තිකතම්පි වා;

චීවරානං තු ජානිත්වා, යථාවචනයොගතො.

1633.

‘‘ඉමාහං චීවරං තුය්හං, විකප්පෙමී’’ති නිද්දිසෙ;

කප්පතෙත්තාවතා කාමං, නිධෙතුං, න ච කප්පති.

1634.

පරිභොගාදිකං තෙන, අපච්චුද්ධටතො පන;

තෙන පච්චුද්ධටෙයෙව, පරිභොගාදි වට්ටති.

1635.

‘‘සන්තකං පන මය්හං ත්වං, පරිභුඤ්ජ පරිච්චජ;

යථාපච්චයං කරොහී’’ති, වුත්තෙ පච්චුද්ධටං සියා.

1636.

අපරා සම්මුඛා වුත්තා, භික්ඛුස්සෙකස්ස සන්තිකෙ;

යස්ස කස්සචි නාමං තු, ගහෙත්වා සහධම්මිනං.

1637.

‘‘ඉමාහං චීවරං තිස්ස- භික්ඛුනො, තිස්සථෙරියා;

විකප්පෙමී’’ති වත්තබ්බං, වත්තබ්බං පුන තෙනපි.

1638.

‘‘තිස්සස්ස භික්ඛුනො වා ත්වං, තස්සා තිස්සාය ථෙරියා;

සන්තකං පරිභුඤ්ජාහි, විස්සජ්ජෙහී’’ති වා තථා.

1639.

තතො පභුති සබ්බම්පි, පරිභොගාදි වට්ටති;

එවං පරම්මුඛායාපි, වත්තබ්බං එකසන්තිකෙ.

1640.

‘‘ඉමාහං චීවරං තුය්හං, විකප්පත්ථාය දම්මි’’ති;

පුන තෙනපි වත්තබ්බං, ‘‘කො තෙ මිත්තො’’ති භික්ඛුනා.

1641.

ඉතරෙනපි වත්තබ්බං, ‘‘තිස්සො තිස්සා’’ති වා පුන;

වත්තබ්බං භික්ඛුනා තෙන, ‘‘ඉදං තිස්සස්ස සන්තකං.

1642.

තිස්සාය ථෙරියා වා ත්වං, සන්තකං පරිභුඤ්ජ වා;

විස්සජ්ජෙහී’’ති වා වුත්තෙ, හොති පච්චුද්ධටං පුන.

1643.

ඉච්චෙතාසු පන ද්වීසු, යාය කායචි චීවරං;

විකප්පෙත්වා සධම්මෙසු, යස්ස කස්සචි පඤ්චසු.

1644.

අපච්චුද්ධාරකං වාපි, අවිස්සාසෙන තස්ස වා;

යෙන තං විනයං කම්මං, කතං පනිධ භික්ඛුනා.

1645.

චීවරං පරිභුඤ්ජෙය්ය, හොති පාචිත්ති භික්ඛුනො;

තඤ්චෙවාධිට්ඨහන්තස්ස, විස්සජ්ජන්තස්ස දුක්කටං.

1646.

පච්චුද්ධාරකවත්ථෙසු, අපච්චුද්ධාරසඤ්ඤිනො;

තත්ථ වෙමතිකස්සාපි, හොති ආපත්ති දුක්කටං.

1647.

පච්චුද්ධාරණසඤ්ඤිස්ස, විස්සාසා පරිභුඤ්ජතො;

අනාපත්ති සමුට්ඨානං, කථිනෙනාදිනා සමං.

විකප්පනකථා.

1648.

අධිට්ඨානුපගං පත්තං, චීවරං වාපි තාදිසං;

තථා සූචිඝරං කාය-බන්ධනං වා නිසීදනං.

1649.

අපනෙත්වා නිධෙන්තස්ස, හසාපෙක්ඛස්ස කෙවලං;

හොති පාචිත්තියං අඤ්ඤං, ආණාපෙන්තස්ස දුක්කටං.

1650.

තෙනාපනිහිතෙ තස්ස, පාචිත්තිං පරිදීපයෙ;

වුත්තං අනුපසම්පන්න-සන්තකෙ තිකදුක්කටං.

1651.

විනා වුත්තප්පකාරානි, පත්තාදීනි තතො පන;

අඤ්ඤං අපනිධෙන්තස්ස, හොති ආපත්ති දුක්කටං.

1652.

සබ්බෙස්වනුපසම්පන්න-සන්තකෙසුපි දුක්කටං;

දුන්නික්ඛිත්තමනාපත්ති, පටිසාමයතො පන.

1653.

තථා ‘‘ධම්මකථං කත්වා, දස්සාමී’’ති නිධෙති චෙ;

අවිහෙසෙතුකාමස්ස, අකීළස්සාදිකම්මිනො.

1654.

සමුට්ඨානාදයො තුල්යා, දුතියන්තිමවත්ථුනා;

ඉදං අකුසලෙනෙව, සචිත්තඤ්ච තිවෙදනං.

චීවරාපනිධානකථා.

සුරාපානවග්ගො ඡට්ඨො.

1655.

තිරච්ඡානගතං පාණං, මහන්තං ඛුද්දකම්පි වා;

හොති පාචිත්තියාපත්ති, මාරෙන්තස්සස්ස භික්ඛුනො.

1656.

අප්පාණෙ පාණසඤ්ඤිස්ස, විමතිස්සුභයත්ථ ච;

දුක්කටං තු අනාපත්ති, අසඤ්චිච්ච අජානතො.

1657.

ච මාරෙතුකාමස්ස, තථා උම්මත්තකාදිනො;

සමුට්ඨානාදයො තුල්යා, තතියන්තිමවත්ථුනා.

සඤ්චිච්චපාණකථා.

1658.

සප්පාණකං ජලං ජානං, පාචිත්ති පරිභුඤ්ජතො;

පයොගබහුතායස්ස, පාචිත්තිබහුතා සියා.

1659.

එකෙනෙව පයොගෙන, අවිච්ඡිජ්ජ සචෙ පන;

පිවතො පත්තපූරම්පි, එකං පාචිත්තියං සියා.

1660.

තාදිසෙනුදකෙනස්ස, ආවිඤ්ඡිත්වාන සාමිසං;

ධොවතො පන පත්තං වා, නිබ්බාපෙන්තස්ස යාගුයො.

1661.

හත්ථෙන තං උළුඞ්කෙන, ගහෙත්වා න්හායතොපි වා;

පයොගෙ ච පයොගෙ ච, පාචිත්ති පරිදීපිතා.

1662.

අප්පාණකෙපි සප්පාණ-සඤ්ඤිස්ස උභයත්ථපි;

විමතිස්සාපි භික්ඛුස්ස, හොති ආපත්ති දුක්කටං.

1663.

සප්පාණෙපි ච අප්පාණෙ, අප්පාණමිති සඤ්ඤිනො;

න දොසො ‘‘පරිභොගෙන, න මරන්තී’’ති ජානතො.

1664.

පතනං සලභාදීනං, ඤත්වා සුද්ධෙන චෙතසා;

පදීපුජ්ජලනඤ්චෙත්ථ, ඤත්වා සප්පාණභාවතං.

1665.

භුඤ්ජතො ජලසඤ්ඤාය, ඤෙය්යා පණ්ණත්තිවජ්ජතා;

සිඤ්චනෙ සිඤ්චනං වුත්තං, පරිභොගෙ ඉදං පන.

1666.

අයමෙව විසෙසොති, තස්ස චෙව පනස්ස ච;

අදින්නාදානතුල්යාව, සමුට්ඨානාදයො නයා.

සප්පාණකකථා.

1667.

නිහතං තු යථාධම්මං, කිච්චාධිකරණං පුන;

නිහාතබ්බන්ති පාචිත්ති, උක්කොටෙන්තස්ස භික්ඛුනො.

1668.

‘‘අකතං දුක්කතං කම්මං, කාතබ්බං පුනදෙවි’’ති;

වදතා පන තං කම්මං, උච්චාලෙතුං න වට්ටති.

1669.

සචෙ විප්පකතෙ කම්මෙ, පටික්කොසති තං පුන;

සඤ්ඤාපෙත්වාව කාතබ්බං, න කාතබ්බං පනඤ්ඤථා.

1670.

අධම්මෙ පන කම්මස්මිං, ධම්මකම්මන්ති සඤ්ඤිනො;

විමතිස්සුභයත්ථාපි, හොති ආපත්ති දුක්කටං.

1671.

‘‘අධම්මෙන ච වග්ගෙන, න ච කම්මාරහස්ස වා;

කත’’න්ති ජානතො නත්ථි, දොසො උක්කොටනෙ පන.

1672.

තථා උම්මත්තකාදීන-මනාපත්ති පකාසිතා;

ඔමසවාදතුල්යාව, සමුට්ඨානාදයො නයා.

උක්කොටනකථා.

1673.

සඞ්ඝාදිසෙසං දුට්ඨුල්ලං, ආපත්තිං භික්ඛුනො පන;

ඤත්වා ඡාදයතො තස්ස, පාචිත්ති පරියාපුතා.

1674.

නික්ඛිපිත්වා ධුරං තස්ස, පටිච්ඡාදනහෙතුකං;

ආරොචෙති සචඤ්ඤස්ස, සොපි අඤ්ඤස්ස වාති හි.

1675.

එවං සතම්පි භික්ඛූනං, සහස්සම්පි ච තාව තං;

ආපජ්ජතෙව ආපත්තිං, යාව කොටි න ඡිජ්ජති.

1676.

මූලෙනාරොචිතස්සෙව, දුතියස්ස පකාසිතෙ;

තතියෙන නිවත්තිත්වා, කොටි ඡින්නාති වුච්චති.

1677.

දුට්ඨුල්ලාය ච දුට්ඨල්ල-සඤ්ඤී පාචිත්තියං ඵුසෙ;

ඉතරෙසු පන ද්වීසු, දුක්කටං පරිදීපිතං.

1678.

අදුට්ඨුල්ලාය සබ්බත්ථ, නිද්දිට්ඨං තිකදුක්කටං;

සබ්බත්ථානුපසම්පන්න-වාරෙසුපි ච දුක්කටං.

1679.

‘‘සඞ්ඝස්ස භෙදනාදීනි, භවිස්සන්තී’’ති වා පන;

න ච ඡාදෙතුකාමො වා, සභාගං වා න පස්සති.

1680.

‘‘පඤ්ඤායිස්සති කම්මෙන, සකෙනායන්ති කක්ඛළො’’;

අනාරොචෙති චෙ දොසො, නත්ථි උම්මත්තකාදිනො.

1681.

ධුරනික්ඛෙපතුල්යාව, සමුට්ඨානාදයො නයා;

කායකම්මං වචීකම්මං, අක්රියං දුක්ඛවෙදනං.

දුට්ඨුල්ලකථා.

1682.

ඌනවීසතිවස්සං යො, කරෙය්ය උපසම්පදං;

තස්ස පාචිත්තියං හොති, සෙසානං හොති දුක්කටං.

1683.

උපසම්පාදිතො චෙසො, ජානතා වා අජානතා;

හොතෙවානුපසම්පන්නො, කාතබ්බො පුනරෙව සො.

1684.

දසවස්සච්චයෙනස්ස, උපජ්ඣායස්ස චෙ සතො;

උපසම්පාදනෙ දොසො, අඤ්ඤෙසං නත්ථි කොචිපි.

1685.

මුඤ්චිත්වා පන තං භික්ඛුං, ගණො චෙ පරිපූරති;

හොන්ති තෙ සූපසම්පන්නා, න දොසො කොචි විජ්ජති.

1686.

උපජ්ඣායො සචෙ හුත්වා, ගණං ආචරියම්පි වා;

පරියෙසති පත්තං වා, සම්මන්නති ච මාළකං.

1687.

‘‘උපසම්පාදයිස්සාමි’’, ඉති සබ්බෙසු තස්ස හි;

ඤත්තියා ච තථා ද්වීසු, කම්මවාචාසු දුක්කටං.

1688.

කම්මවාචාය ඔසානෙ, පාචිත්ති පරිදීපිතා;

ඌනවීසතිසඤ්ඤිස්ස, පරිපුණ්ණෙපි පුග්ගලෙ.

1689.

විමතිස්සුභයත්ථාපි, හොති ආපත්ති දුක්කටං;

පරිපුණ්ණොති සඤ්ඤිස්ස, උභයත්ථ න දොසතා.

1690.

තථා උම්මත්තකස්සාපි, ආදිකම්මිකභික්ඛුනො;

අදින්නාදානතුල්යාව, සමුට්ඨානාදයො නයා.

ඌනවීසතිකථා.

1691.

ථෙය්යසත්ථෙන ජානන්තො, සංවිධාය සචෙ පන;

මග්ගං ගච්ඡති සද්ධිං යො, තස්ස පාචිත්තියං සියා.

1692.

ගමනෙ සංවිධානෙ ච, වත්තබ්බො යො විනිච්ඡයො;

සො ච භික්ඛුනිවග්ගස්මිං, වුත්තත්තා න ච උද්ධටො.

1693.

මග්ගාටවිවිසඞ්කෙතෙ, යථාවත්ථුකමෙව තු;

තෙස්වසංවිදහන්තෙසු, සයං විදහතොපි ච.

1694.

තථෙවාථෙය්යසත්ථෙපි, ථෙය්යසත්ථන්ති සඤ්ඤිනො;

විමතිස්සුභයත්ථාපි, හොති ආපත්ති දුක්කටං.

1695.

අථෙය්යසත්ථසඤ්ඤිස්ස, අසංවිදහතොපි ච;

ආපදාසු අනාපත්ති, විසඞ්කෙතෙ ච කාලිකෙ.

1696.

ථෙය්යසත්ථසමුට්ඨානං, කථිතං කායචිත්තතො;

කායවාචාචිත්තතො ච, තිචිත්තඤ්ච තිවෙදනං.

ථෙය්යසත්ථකථා.

1697.

හොති භික්ඛුනියා සද්ධිං, සංවිධානෙන සත්තමං;

සමුට්ඨානාදිනා තුල්යං, විසෙසො නත්ථි කොචිපි.

සංවිධානකථා.

1698.

කම්මං කිලෙසො පාකො ච, උපවාදො අතික්කමො;

අන්තරායකරා එතෙ, පඤ්ච ධම්මා පකාසිතා.

1699.

‘‘අනන්තරායිකා එතෙ, යථා හොන්ති තථා අහං;

දෙසිතං මුනිනා ධම්ම-මාජානාමී’’ති යො වදෙ.

1700.

තික්ඛත්තුං තෙහි වත්තබ්බො, යෙ පස්සන්ති සුණන්ති ච;

‘‘මා හෙවං අවචායස්මා’’, ඉති භික්ඛූහි සො පන.

1701.

දුක්කටං අවදන්තස්ස, තං අනිස්සජතොපි ච;

ඤත්තියා ච තථා ද්වීහි, කම්මවාචාහි දුක්කටං.

1702.

කම්මවාචාය ඔසානෙ, පාචිත්ති පරිදීපිතා;

තිකපාචිත්තියං වුත්තං, අධම්මෙ තිකදුක්කටං.

1703.

නාපත්තාකතකම්මස්ස, පටිනිස්සජතොපි ච;

සමුට්ඨානාදයො සබ්බෙ, වුත්තා සමනුභාසනෙ

අරිට්ඨකථා.

1704.

ඤත්වාකතානුධම්මෙන, තථාවාදිකභික්ඛුනා;

සංවසෙය්ය ච භුඤ්ජෙය්ය, පාචිත්ති සහ සෙය්ය වා.

1705.

උපොසථාදිකං කම්මං, කරොතො සහ තෙන හි;

කම්මස්ස පරියොසානෙ, තස්ස පාචිත්තියං සියා.

1706.

එකෙනෙව පයොගෙන, ගණ්හතො ආමිසං බහුං;

දදතොපි තථා එකං, බහූනි ච බහූස්වපි.

1707.

උක්ඛිත්තකෙ නිපන්නස්මිං, ඉතරො සෙති චෙ පන;

ඉතරස්මිං නිපන්නෙ වා, පරො සෙති උභොපි වා.

1708.

නිපජ්ජනපයොගානං, වසෙනාපත්තියො සියුං;

එකනානූපචාරෙසු, එකච්ඡන්නෙ විනිච්ඡයො.

1709.

අනුක්ඛිත්තෙපි උක්ඛිත්ත-සඤ්ඤිනො පන භික්ඛුනො;

විමතිස්සුභයත්ථාපි, දුක්කටං පරිදීපිතං.

1710.

අනාපත්තුභයත්ථාපි, අනුක්ඛිත්තකසඤ්ඤිනො;

නිස්සට්ඨොති ච තං දිට්ඨිං, සඤ්ඤිස්සොසාරිතොති ච.

1711.

තථා උම්මත්තකාදීනං, ඉදං පණ්ණත්තිවජ්ජකං;

අදින්නාදානතුල්යාව, සමුට්ඨානාදයො නයා.

උක්ඛිත්තකථා.

1712.

තථා විනාසිතං ජානං, උපලාපෙය්ය තෙන වා;

උපට්ඨාපෙය්ය පාචිත්ති, සංභුඤ්ජෙය්ය වසෙය්ය වා.

1713.

සංවාසෙන ච ලිඞ්ගෙන, දණ්ඩකම්මෙන නාසනා;

තිස්සො එත්ථ අධිප්පෙතා, දණ්ඩකම්මෙන නාසනා.

1714.

සම්භොගා සහසෙය්යා ච, අනන්තරසමා මතා;

තත්ථ වුත්තනයෙනෙව, වෙදිතබ්බො විනිච්ඡයො.

1715.

සමුට්ඨානාදයො සබ්බෙ, අරිට්ඨෙන සමා මතා;

න හෙත්ථ කිඤ්චි වත්තබ්බං, සබ්බං උත්තානමෙවිදං.

කණ්ටකකථා.

සප්පාණකවග්ගො සත්තමො.

1716.

වුච්චමානො හි භික්ඛූහි, භික්ඛු සික්ඛාපදෙන යො;

‘‘සික්ඛාපදෙ පනෙතස්මිං, න සික්ඛිස්සාමි තාවහං.

1717.

යාව නාඤ්ඤං වියත්තඤ්ච, පකතඤ්ඤුං බහුස්සුතං;

පුච්ඡාමී’’ති භණන්තස්ස, තස්ස පාචිත්තියං සියා.

1718.

සත්ථුනානුපසම්පන්නෙ, දීපිතං තිකදුක්කටං;

න සල්ලෙඛායිදං හොති, වුච්චමානස්සුභොහිපි.

1719.

අපඤ්ඤත්තෙන තස්සෙවං, වදතො හොති දුක්කටං;

න දොසුම්මත්තකාදීනං, ‘‘සික්ඛිස්සාමී’’ති භාසතො.

සහධම්මිකකථා.

1720.

උද්දිට්ඨෙහි කිමෙතෙහි, කුක්කුච්චාදිනිදානතො;

හොති පාචිත්තියාපත්ති, සික්ඛාපදවිවණ්ණනෙ.

1721.

තිකපාචිත්තියං වුත්තං, තථෙව තිකදුක්කටං;

විවණ්ණෙනුපසම්පන්න-සන්තිකෙ තං සචෙ පන.

1722.

දුක්කටං පනුභින්නම්පි, අඤ්ඤධම්මවිවණ්ණනෙ;

නවිවණ්ණෙතුකාමස්ස, ‘‘සුත්තන්තං පරියාපුණ.

1723.

විනයං පන පච්ඡාපි, හන්ද පරියාපුණිස්සසි’’;

ඉච්චෙවං තු වදන්තස්ස, තථා උම්මත්තකාදිනො.

1724.

අනාපත්තීති ඤාතබ්බං, සමුට්ඨානාදයො නයා;

අනන්තරස්සිමස්සාපි, ඔමසවාදසාදිසා.

විලෙඛනකථා.

1725.

අඤ්ඤාණෙන පනාපත්ති, මොක්ඛො නෙවස්ස විජ්ජති;

කාරෙතබ්බො තථා භික්ඛු, යථා ධම්මො ඨිතො පන.

1726.

තස්සාරොපනියො මොහො, උත්තරිම්පි හි භික්ඛුනො;

දුතියෙනෙව කම්මෙන, නින්දිත්වා තඤ්හි පුග්ගලං.

1727.

එවං ආරොපිතෙ මොහෙ, යදි මොහෙති යො පන;

තස්මිං මොහනකෙ වුත්තා, පාචිත්ති පන පුග්ගලෙ.

1728.

අධම්මෙ පන කම්මස්මිං, දීපිතං තිකදුක්කටං;

තථානාරොපිතෙ මොහෙ, දුක්කටං පරිකිත්තිතං.

1729.

ච මොහෙතුකාමස්ස, විත්ථාරෙනාසුතස්සපි;

ඌනකෙ ද්වත්තික්ඛත්තුං වා, විත්ථාරෙනාසුතස්ස ච.

1730.

අනාපත්තීති විඤ්ඤෙය්යං, තථා උම්මත්තකාදිනො;

සමුට්ඨානාදයො සබ්බෙ, අනන්තරසමා මතා.

මොහනකථා.

1731.

කුද්ධො දෙති පහාරං චෙ, තස්ස පාචිත්තියං සියා;

සම්පහරිතුකාමෙන, පහාරෙ භික්ඛුනො පන.

1732.

දින්නෙ භිජ්ජතු සීසං වා, පාදො වා පරිභිජ්ජතු;

සො චෙ මරතු වා, මා වා, පාචිත්ති පරිදීපිතා.

1733.

විරූපකරණාපෙක්ඛො, ‘‘ඉච්චායං න විරොචති’’;

කණ්ණං වා තස්ස නාසං වා, යදි ඡින්දති දුක්කටං.

1734.

තථෙවානුපසම්පන්නෙ, ඉත්ථියා පුරිසස්ස වා;

තිරච්ඡානගතස්සාපි, පහාරං දෙති දුක්කටං.

1735.

සචෙ පහරතිත්ථිඤ්ච, භික්ඛු රත්තෙන චෙතසා;

ගරුකා තස්ස ආපත්ති, විනිද්දිට්ඨා මහෙසිනා.

1736.

පහාරං දෙති මොක්ඛාධි-ප්පායො දොසො න විජ්ජති;

කායෙන කායබද්ධෙන, තථා නිස්සග්ගියෙන වා.

1737.

පස්සිත්වා අන්තරාමග්ගෙ, චොරං පච්චත්ථිකම්පි වා;

හෙඨෙතුකාමමායන්තං, ‘‘මා ඉධාගච්ඡුපාසක’’.

1738.

ඉති වත්වා පනායන්තං, ‘‘ගච්ඡ රෙ’’ති ච මුග්ගරං;

සත්ථං වාපි ගහෙත්වා වා, පහරිත්වා තු යාති චෙ.

1739.

අනාපත්ති සචෙ තෙන, පහාරෙන මතෙපි ච;

එසෙව ච නයො වුත්තො, ධුත්තවාළමිගෙසුපි.

1740.

තිකපාචිත්තියං වුත්තං, සෙසෙ ච තිකදුක්කටං;

කායචිත්තසමුට්ඨානං, සචිත්තං දුක්ඛවෙදනං.

පහාරකථා.

1741.

කායං වා කායබද්ධං වා, උච්චාරෙය්ය සචෙ පන;

හොති පාචිත්තියාපත්ති, තස්සුග්ගිරණපච්චයා.

1742.

උග්ගිරිත්වා විරද්ධො සො, පහාරං දෙති චෙ පන;

අසම්පහරිතුකාමෙන, දින්නත්තා දුක්කටං සියා.

1743.

සචෙ තෙන පහාරෙන, පහටස්ස ච භික්ඛුනො;

හත්ථාදීසුපි යං කිඤ්චි, අඞ්ගං භිජ්ජති දුක්කටං.

1744.

සෙසො අනන්තරෙ වුත්ත-නයෙන විනයඤ්ඤුනා;

සමුට්ඨානාදිනා සද්ධිං, වෙදිතබ්බො විනිච්ඡයො.

තලසත්තිකථා.

1745.

අමූලකෙන සඞ්ඝාදි-සෙසෙන පන භික්ඛු යො;

චොදාපෙය්යපි චොදෙය්ය, තස්ස පාචිත්තියං සියා.

1746.

තිකපාචිත්තියං තත්ථ, දිට්ඨාචාරවිපත්තියා;

චොදතො දුක්කටාපත්ති, සෙසෙ ච තිකදුක්කටං.

1747.

තථාසඤ්ඤිස්සනාපත්ති, තථා උම්මත්තකාදිනො;

ඔමසවාදතුල්යාව, සමුට්ඨානාදයො නයා.

අමූලකකථා.

1748.

සඤ්චිච්ච පන කුක්කුච්චං, උප්පාදෙන්තස්ස භික්ඛුනො;

‘‘ඌනවීසතිවස්සො ත්වං, මඤ්ඤෙ’’ ඉච්චෙවමාදිනා.

1749.

හොති වාචාය වාචාය, පාචිත්ති පන භික්ඛුනො;

තථාරූපෙ පනඤ්ඤස්මිං, සචෙ අසති පච්චයෙ.

1750.

තිකපාචිත්තියං වුත්තං, සෙසෙ ච තිකදුක්කටං;

නඋප්පාදෙතුකාමස්ස, කුක්කුච්චං නත්ථි වජ්ජතා.

1751.

‘‘හිතෙසිතායහං මඤ්ඤෙ, නිසින්නං ඉත්ථියා සහ;

විකාලෙ ච තයා භුත්තං, මා එව’’න්ති ච භාසතො.

1752.

තථා උම්මත්තකාදීන-මනාපත්ති පකාසිතා;

සමුට්ඨානාදයො සබ්බෙ, අනන්තරසමා මතා.

සඤ්චිච්චකථා.

1753.

සචෙ භණ්ඩනජාතානං, භික්ඛූනං පන භික්ඛු යො;

තිට්ඨෙය්යුපස්සුතිං සොතුං, තස්ස පාචිත්තියං සියා.

1754.

‘‘යං ඉමෙ තු භණිස්සන්ති, තං සොස්සාමී’’ති ගච්ඡතො;

චොදෙතුකාමතායස්ස, දුක්කටං තු පදෙ පදෙ.

1755.

පුරතො ගච්ඡතො සොතුං, ඔහීයන්තස්ස දුක්කටං;

ගච්ඡතො තුරිතං වාපි, අයමෙව විනිච්ඡයො.

1756.

ඨිතොකාසං පනාගන්ත්වා, යදි මන්තෙන්ති අත්තනො;

උක්කාසිත්වාපි වා එත්ථ, ඤාපෙතබ්බමහන්ති වා.

1757.

තස්සෙවමකරොන්තස්ස, පාචිත්ති සවනෙ සියා;

තිකපාචිත්තියං වුත්තං, සෙසෙ ච තිකදුක්කටං.

1758.

‘‘ඉමෙසං වචනං සුත්වා, ඔරමිස්ස’’න්ති ගච්ඡතො;

තථා උම්මත්තකාදීන-මනාපත්ති පකාසිතා.

1759.

ථෙය්යසත්ථසමුට්ඨානං, ඉදං හොති ක්රියාක්රියං;

කායකම්මං වචීකම්මං, සදොසං දුක්ඛවෙදනං.

උපස්සුතිකථා.

1760.

ධම්මිකානං තු කම්මානං, ඡන්දං දත්වා සචෙ පන;

පච්ඡා ඛීයති පාචිත්ති, වාචතො වාචතො සියා.

1761.

අධම්මෙ පන කම්මස්මිං, ධම්මකම්මන්ති සඤ්ඤිනො;

විමතිස්සුභයත්ථාපි, හොති ආපත්ති දුක්කටං.

1762.

‘‘අධම්මෙන ච වග්ගෙන, තථාකම්මාරහස්ස ච;

ඉමෙ කම්මං කරොන්තී’’ති, ඤත්වා ඛීයති තස්ස ච.

1763.

තථා උම්මත්තකාදීන-මනාපත්ති පකාසිතා;

අමූලකසමානාව, සමුට්ඨානාදයො නයා.

කම්මපටිබාහනකථා.

1764.

යාව ආරොචිතං වත්ථු, අවිනිච්ඡිතමෙව වා;

ඨපිතා ඤත්ති වා නිට්ඨං, කම්මවාචා න ගච්ඡති.

1765.

එතස්මිං අන්තරෙ කම්මං, කොපෙතුං පරිසාය හි;

හත්ථපාසං ජහන්තස්ස, හොති ආපත්ති දුක්කටං.

1766.

අදත්වා ජහිතෙ ඡන්දං, තස්ස පාචිත්තියං සියා;

ධම්මකම්මෙ අධම්මෙ ච, විමතිස්ස ච දුක්කටං.

1767.

අධම්මෙපි ච කම්මස්මිං, ධම්මකම්මන්ති සඤ්ඤිනො;

‘‘සඞ්ඝස්ස භණ්ඩනාදීනි, භවිස්සන්තී’’ති සඤ්ඤිනො.

1768.

ගිලානො වා ගිලානස්ස, කරණීයෙ න දොසතා;

න ච කොපෙතුකාමස්ස, කම්මං පස්සාවනාදිනා.

1769.

පීළිතස්සාගමිස්සාමි, ඉච්චෙවං ගච්ඡතොපි වා;

සමං සමනුභාසෙන, සමුට්ඨානං ක්රියාක්රියං.

ඡන්දං අදත්වා ගමනකථා.

1770.

සමග්ගෙන ච සඞ්ඝෙන, සද්ධිං දත්වාන චීවරං;

සම්මතස්ස හි භික්ඛුස්ස, පච්ඡා ඛීයති යො පන.

1771.

තස්ස වාචාය වාචාය, පාචිත්ති පරිදීපිතා;

තිකපාචිත්තියං ධම්ම- කම්මෙ වුත්තං තු චීවරං.

1772.

ඨපෙත්වාඤ්ඤපරික්ඛාරං, දත්වා ඛීයති දුක්කටං;

සඞ්ඝෙනාසම්මතස්සාපි, චීවරං අඤ්ඤමෙව වා.

1773.

තථෙවානුපසම්පන්නෙ, සබ්බත්ථාපි ච දුක්කටං;

ඡන්දාදීනං වසෙනෙව, කරොන්තඤ්ච සභාවතො.

1774.

ඛීයන්තස්ස අනාපත්ති, තථා උම්මත්තකාදිනො;

අමූලකසමා ඤෙය්යා, සමුට්ඨානාදයො නයා.

දුබ්බලකථා.

1775.

ඉදං තිංසකකණ්ඩස්මිං, අන්තිමෙන ච සබ්බථා;

තුල්යං ද්වාදසමං සබ්බං, අයමෙව විසෙසතා.

1776.

තත්ථ නිස්සග්ගියං වුත්තං, අත්තනො පරිණාමනා;

ඉධ සුද්ධිකපාචිත්ති, පුග්ගලෙ පරිණාමනා.

පරිණාමනකථා.

සහධම්මිකවග්ගො අට්ඨමො.

1777.

අනික්ඛන්තෙ චෙ රාජස්මිං, අනික්ඛන්තාය දෙවියා;

සයනීයඝරා තස්ස, උම්මාරං යො අතික්කමෙ.

1778.

දුක්කටං පඨමෙ පාදෙ, පාචිත්ති දුතියෙ සියා;

දෙවියා වාපි රඤ්ඤො වා, සචෙ න විදිතාගමො.

1779.

පටිසංවිදිතෙ නෙව-පටිසංවිදිතසඤ්ඤිනො;

තත්ථ වෙමතිකස්සාපි, දුක්කටං පරිදීපිතං.

1780.

පටිසංවිදිතසඤ්ඤිස්ස, නෙව ච ඛත්තියස්ස වා;

න ඛත්තියාභිසෙකෙන, අභිසිත්තස්ස වා පන.

1781.

උභොසුභින්නමඤ්ඤස්මිං, නික්ඛන්තෙ විසතොපි වා;

න දොසුම්මත්තකාදීනං, කථිනෙන ක්රියාක්රියං.

අන්තෙපුරකථා.

1782.

රජතං ජාතරූපං වා, උග්ගණ්හන්තස්ස අත්තනො;

තස්ස නිස්සග්ගියාපත්ති, උග්ගණ්හාපයතොපි වා.

1783.

ගණපුග්ගලසඞ්ඝානං, නවකම්මස්ස චෙතියෙ;

උග්ගණ්හාපයතො හොති, දුක්කටං ගණ්හතොපි වා.

1784.

අවසෙසඤ්ච මුත්තාදි-රතනං අත්තනොපි වා;

සඞ්ඝාදීනම්පි අත්ථාය, උග්ගණ්හන්තස්ස දුක්කටං.

1785.

සචෙ කප්පියවත්ථුං වා, වත්ථුං වාපි අකප්පියං;

තාලපණ්ණම්පි වා හොතු, මාතුකණ්ණපිලන්ධනං.

1786.

භණ්ඩාගාරිකසීසෙන, යං කිඤ්චි ගිහිසන්තකං;

තස්ස පාචිත්තියාපත්ති, පටිසාමයතො පන.

1787.

‘‘ඉදං ඨපෙත්වා දෙහී’’ති, වුත්තෙන පන කෙනචි;

‘‘න වට්ටතී’’ති වත්වා තං, න නිධෙතබ්බමෙව තු.

1788.

‘‘ඨපෙහී’’ති ච පාතෙත්වා, සචෙ ගච්ඡති පුග්ගලො;

පලිබොධො හි නාමෙසො, ඨපෙතුං පන වට්ටති.

1789.

අනුඤ්ඤාතෙ පනට්ඨානෙ, උග්ගහෙත්වා අනාදරා;

සම්මා අනික්ඛිපන්තස්ස, හොති ආපත්ති දුක්කටං.

1790.

අනුඤ්ඤාතෙ පනට්ඨානෙ, ගහෙත්වා රතනං පන;

නික්ඛිපන්තස්ස වා සම්මා, භණ්ඩං රතනසම්මතං.

1791.

ගණ්හන්තස්ස ච විස්සාසං, තාවකාලිකමෙව ච;

න දොසුම්මත්තකාදීනං, සඤ්චරිත්තසමොදයං.

රතනකථා.

1792.

මජ්ඣණ්හසමයා උද්ධං, අරුණුග්ගමතො පුරෙ;

එතස්මිං අන්තරෙ කාලො, විකාලොති පවුච්චති.

1793.

සන්තං භික්ඛුමනාපුච්ඡා, විකාලෙ පච්චයං විනා;

පරික්ඛිත්තස්ස ගාමස්ස, පරික්ඛෙපොක්කමෙ පන.

1794.

අපරික්ඛිත්තගාමස්ස, උපචාරොක්කමෙපි වා;

දුක්කටං පඨමෙ පාදෙ, පාචිත්ති දුතියෙ සියා.

1795.

අථ සම්බහුලා ගාමං, විකාලෙ පවිසන්ති චෙ;

ආපුච්ඡිත්වාව ගන්තබ්බං, අඤ්ඤමඤ්ඤං න චඤ්ඤථා.

1796.

ගච්ඡන්ති චෙ තතො අඤ්ඤං, තතො අඤ්ඤන්ති වට්ටති;

පුන ආපුච්ඡනෙ කිච්චං, නත්ථි ගාමසතෙපි ච.

1797.

පස්සම්භෙත්වාන උස්සාහං, විහාරත්ථාය නිග්ගතා;

පවිසන්ති සචෙ අඤ්ඤං, පුච්ඡිතබ්බං තු අන්තරා.

1798.

කත්වා කුලඝරෙ භත්ත- කිච්චං අඤ්ඤත්ථ වා පන;

සචෙ චරිතුකාමො යො, සප්පිභික්ඛාය වා සියා.

1799.

ආපුච්ඡිත්වාව ගන්තබ්බං, පස්සෙ චෙ භික්ඛු ලබ්භති;

අසන්තෙ පන නත්ථීති, ගන්තබ්බං තු යථාසුඛං.

1800.

ඔතරිත්වා මහාවීථිං, භික්ඛුං යදි ච පස්සති;

නත්ථි ආපුච්ඡනෙ කිච්චං, චරිතබ්බං යථාසුඛං.

1801.

ගාමමජ්ඣෙන මග්ගෙන, ගච්ඡන්තස්සෙව භික්ඛුනො;

‘‘චරිස්සාමී’’ති උප්පන්නෙ, තෙලභික්ඛාය මානසෙ.

1802.

ආපුච්ඡිත්වාව ගන්තබ්බං, පස්සෙ චෙ භික්ඛු විජ්ජති;

අනොක්කම්ම චරන්තස්ස, මග්ගා ආපුච්ඡනෙන කිං?

1803.

තිකපාචිත්තියං, කාලෙ, විකාලොයන්ති සඤ්ඤිනො;

කාලෙ වෙමතිකස්සාපි, හොති ආපත්ති දුක්කටං.

1804.

ආපුච්ඡිත්වාව සන්තං වා, අනාපුච්ඡා අසන්තකං;

කිච්චෙ අච්චායිකෙ වාපි, පවිසන්තස්ස භික්ඛුනො.

1805.

ගච්ඡතො අන්තරාරාමං, භික්ඛුනීනං උපස්සයං;

තථා ආසනසාලං වා, තිත්ථියානං උපස්සයං.

1806.

සියා ගාමෙන මග්ගො චෙ, අනාපත්තාපදාසුපි;

සමුට්ඨානාදයො සබ්බෙ, කථිනෙන සමා මතා.

1807.

න කෙවලමනාපුච්ඡා, අබන්ධිත්වා ච බන්ධනං;

අපාරුපිත්වා සඞ්ඝාටිං, ගච්ඡතොපිනවජ්ජතා.

විකාලගාමප්පවෙසනකථා.

1808.

අට්ඨිදන්තමයං සූචි-ඝරං වාපි විසාණජං;

කාරාපනෙ ච කරණෙ, භික්ඛුනො හොති දුක්කටං.

1809.

ලාභෙ භෙදනකං තස්ස, පාචිත්තියමුදීරිතං;

අඤ්ඤස්සත්ථාය කරණෙ, තථා කාරාපනෙපි ච.

1810.

අඤ්ඤෙන ච කතං ලද්ධා, දුක්කටං පරිභුඤ්ජතො;

අනාපත්තාරණිකෙ විධෙ, ගණ්ඨිකඤ්ජනිකාසුපි.

1811.

දකපුඤ්ඡනියා වාසි-ජටෙ උම්මත්තකාදිනො;

සමුට්ඨානාදයො නයා, සඤ්චරිත්තසමා මතා.

සූචිඝරකථා.

1812.

නවං මඤ්චම්පි පීඨං වා, කාරාපෙන්තෙන භික්ඛුනා;

අට්ඨඞ්ගුලප්පමාණෙන, සුගතඞ්ගුලතො පන.

1813.

කාරාපෙතබ්බමෙවං තු, ඨපෙත්වා හෙට්ඨිමාටනිං;

සච්ඡෙදා තස්ස පාචිත්ති, තමතික්කමතො සියා.

1814.

අඤ්ඤස්සත්ථාය කරණෙ, තථා කාරාපනෙපි ච;

අඤ්ඤෙන ච කතං ලද්ධා, දුක්කටං පරිභුඤ්ජතො.

1815.

අනාපත්ති පමාණෙන, කරොන්තස්සප්පමාණිකං;

ලභිත්වා තස්ස පාදෙසු, ඡින්දිත්වා පරිභුඤ්ජතො.

1816.

නෙව ඡින්දිතුකාමො චෙ, නිඛණිත්වා පමාණතො;

උත්තානං වාපි අට්ටං වා, බන්ධිත්වා පරිභුඤ්ජතො.

මඤ්චකථා.

1817.

මඤ්චං වා පන පීඨං වා, තූලොනද්ධං කරෙය්ය යො;

තස්සුද්දාලනකං වුත්තං, පාචිත්තියමනීතිනා.

1818.

අනාපත්ති පනායොගෙ, බන්ධනෙ අංසබද්ධකෙ;

බිබ්බොහනෙ පරිස්සාවෙ, ථවිකාදීසු භික්ඛුනො.

1819.

අඤ්ඤෙන ච කතං ලද්ධා, උද්දාලෙත්වා නිසෙවතො;

අනන්තරස්සිමස්සාපි, සඤ්චරිත්තසමා නයා.

තූලොනද්ධකථා.

1820.

නිසීදනං කරොන්තෙන, කාතබ්බං තු පමාණතො;

පමාණාතික්කමෙ තස්ස, පයොගෙ දුක්කටං සියා.

1821.

පටිලාභෙන සච්ඡෙදං, පාචිත්තියමුදීරිතං;

ද්වීසු ඨානෙසු ඵාලෙත්වා, තස්ස තිස්සො දසා සියුං.

1822.

අනාපත්ති පමාණෙන, කරොන්තස්ස තදූනකං;

විතානාදිං කරොන්තස්ස, සඤ්චරිත්තසමා නයා.

නිසීදනකථා.

1823.

රොගෙ කණ්ඩුපටිච්ඡාදි, කාතබ්බා හි පමාණතො;

පමාණාතික්කමෙ තස්ස, පයොගෙ දුක්කටං සියා.

1824.

පටිලාභෙන සච්ඡෙදං, පාචිත්තියමුදීරිතං;

අනාපත්තිනයොපෙත්ථ, අනන්තරසමො මතො.

කණ්ඩුපටිච්ඡාදිකථා.

1825.

පමාණෙනෙව කාතබ්බා, තථා වස්සිකසාටිකා;

පමාණාතික්කමෙ තස්ස, අනන්තරසමො නයො.

වස්සිකසාටිකකථා.

1826.

චීවරෙන සචෙ තුල්ය-ප්පමාණං සුගතස්ස තු;

චීවරං භික්ඛු කාරෙය්ය, කරණෙ දුක්කටං සියා.

1827.

පටිලාභෙන සච්ඡෙදං, පාචිත්තියමුදීරිතං;

අනන්තරසමොයෙව, අනාපත්තිනයො මතො.

1828.

දීඝසො ච පමාණෙන, නව තස්ස විදත්ථියො;

තිරියං ඡ විනිද්දිට්ඨා, සුගතස්ස විදත්ථියා.

1829.

අඤ්ඤෙන ච කතං ලද්ධා, සෙවතො දුක්කටං භවෙ;

සමුට්ඨානාදයො සබ්බෙ, සඤ්චරිත්තසමා මතා.

නන්දකථා.

රාජවග්ගො නවමො.

ඉති විනයවිනිච්ඡයෙ පාචිත්තියකථා නිට්ඨිතා.

පාටිදෙසනීයකථා

1830.

යො චන්තරඝරං භික්ඛු, පවිට්ඨාය තු හත්ථතො;

අඤ්ඤාතිකාය යං කිඤ්චි, තස්ස භික්ඛුනියා පන.

1831.

සහත්ථා පටිග්ගණ්හෙය්ය, ඛාදනං භොජනම්පි වා;

ගහණෙ දුක්කටං භොගෙ, පාටිදෙසනියං සියා.

1832.

රථිකායපි වා බ්යූහෙ, සන්ධිසිඞ්ඝාටකෙසු වා;

හත්ථිසාලාදිකෙ ඨත්වා, ගණ්හතොපි අයං නයො.

1833.

රථිකාය සචෙ ඨත්වා, දෙති භික්ඛුනි භොජනං;

ආපත්ති අන්තරාරාමෙ, ඨත්වා ගණ්හාති භික්ඛු චෙ.

1834.

එත්ථන්තරඝරං තස්සා, පවිට්ඨාය හි වාක්යතො;

භික්ඛුස්ස ච ඨිතට්ඨානං, නප්පමාණන්ති වණ්ණිතං.

1835.

තස්මා භික්ඛුනියා ඨත්වා, ආරාමාදීසු දෙන්තියා;

වීථියාදීසු චෙ ඨත්වා, න දොසො පටිගණ්හතො.

1836.

යාමකාලිකසත්තාහ-කාලිකං යාවජීවිකං;

ආහාරත්ථාය ගහණෙ, අජ්ඣොහාරෙ ච දුක්කටං.

1837.

ආමිසෙන අසම්භින්න-රසං සන්ධාය භාසිතං;

පාටිදෙසනියාපත්ති, සම්භින්නෙකරසෙ සියා.

1838.

එකතොඋපසම්පන්න-හත්ථතො පටිගණ්හතො;

කාලිකානං චතුන්නම්පි, ආහාරත්ථාය දුක්කටං.

1839.

ඤාතිකායපි අඤ්ඤාති-සඤ්ඤිනො විමතිස්ස වා;

දුක්කටං ඤාතිසඤ්ඤිස්ස, තථා අඤ්ඤාතිකාය වා.

1840.

දාපෙන්තියා අනාපත්ති, දදමානාය වා පන;

නික්ඛිපිත්වාන්තරාරාමා-දීසු ඨත්වාපි දෙන්තියා.

1841.

ගාමතො නීහරිත්වා වා, දෙති චෙ බහි වට්ටති;

‘‘පච්චයෙ සති භුඤ්ජා’’ති, දෙති චෙ කාලිකත්තයං.

1842.

හත්ථතො සාමණෙරීනං, සික්ඛමානාය වා තථා;

ඉදං එළකලොමෙන, සමුට්ඨානං සමං මතං.

පඨමපාටිදෙසනීයකථා.

1843.

අවුත්තෙ ‘‘අපසක්කා’’ති, එකෙනාපි ච භික්ඛුනා;

සචෙජ්ඣොහරණත්ථාය, ආමිසං පටිගණ්හති.

1844.

ගහණෙ දුක්කටං භොගෙ, පාටිදෙසනියං සියා;

එකතොඋපසම්පන්නං, න වාරෙන්තස්ස දුක්කටං.

1845.

තථෙවානුපසම්පන්නා-යුපසම්පන්නසඤ්ඤිනො;

තත්ථ වෙමතිකස්සාපි, හොති ආපත්ති දුක්කටං.

1846.

අනාපත්තිත්තනො භත්තං, පදාපෙති න දෙති චෙ;

තථා අඤ්ඤස්ස භත්තං වා, න දාපෙති පදෙති චෙ.

1847.

යං න දින්නං තං දාපෙති, න දින්නං යත්ථ වාපි ච;

තත්ථ තම්පි ච සබ්බෙසං, සමං දාපෙති භික්ඛුනී.

1848.

වොසාසන්තී ඨිතා සික්ඛ-මානා වා සාමණෙරිකා;

භොජනානි ච පඤ්චෙව, විනා, උම්මත්තකාදිනො.

1849.

කථිනෙන සමුට්ඨානං, සමානන්ති පකාසිතං;

ක්රියාක්රියමිදං වුත්තං, තිචිත්තඤ්ච තිවෙදනං.

දුතියපාටිදෙසනීයකථා.

1850.

සෙක්ඛන්ති සම්මතෙ භික්ඛු, ලද්ධසම්මුතිකෙ කුලෙ;

ඝරූපචාරොක්කමනා, පුබ්බෙව අනිමන්තිතො.

1851.

අගිලානො ගහෙත්වා චෙ, පරිභුඤ්ජෙය්ය ආමිසං;

ගහණෙ දුක්කටං භොගෙ, පාටිදෙසනියං සියා.

1852.

යාමකාලිකසත්තාහ-කාලිකෙ යාවජීවිකෙ;

ගහණෙ පරිභොගෙ ච, හොති ආපත්ති දුක්කටං.

1853.

අසෙක්ඛසම්මතෙ සෙක්ඛ-සම්මතන්ති ච සඤ්ඤිනො;

තත්ථ වෙමතිකස්සාපි, තථෙව පරිදීපිතං.

1854.

අනාපත්ති ගිලානස්ස, ගිලානස්සාවසෙසකෙ;

නිමන්තිතස්ස වා භික්ඛා, අඤ්ඤෙසං තත්ථ දීයති.

1855.

ඝරතො නීහරිත්වා වා, දෙන්ති චෙ යත්ථ කත්ථචි;

නිච්චභත්තාදිකෙ වාපි, තථා උම්මත්තකාදිනො.

1856.

අනාගතෙ හි භික්ඛුම්හි, ඝරතො පඨමං පන;

නීහරිත්වා සචෙ ද්වාරෙ, සම්පත්තෙ දෙන්ති වට්ටති.

1857.

භික්ඛුං පන ච දිස්වාව, නීහරිත්වාන ගෙහතො;

න වට්ටති සචෙ දෙන්ති, සමුට්ඨානෙළකූපමං.

තතියපාටිදෙසනීයකථා.

1858.

ගහට්ඨෙනාගහට්ඨෙන, ඉත්ථියා පුරිසෙන වා;

ආරාමං උපචාරං වා, පවිසිත්වා සචෙ පන.

1859.

‘‘ඉත්ථන්නාමස්ස තෙ භත්තං, යාගු වා ආහරීයති’’;

එවමාරොචිතං වුත්තං, පටිසංවිදිතන්ති හි.

1860.

ආහරීයතු තං පච්ඡා, යථාරොචිතමෙව වා;

තස්ස වා පරිවාරම්පි, අඤ්ඤං කත්වා බහුං පන.

1861.

යාගුයා විදිතං කත්වා, පූවං භත්තං හරන්ති චෙ;

ඉදම්පි විදිතං වුත්තං, වට්ටතීති කුරුන්දියං.

1862.

කුලානි පන අඤ්ඤානි, දෙය්යධම්මං පනත්තනො;

හරන්ති තෙන සද්ධිං චෙ, සබ්බං වට්ටති තම්පි ච.

1863.

අනාරොචිතමෙවං යං, යං ආරාමමනාභතං;

තං අසංවිදිතං නාම, සහධම්මිකඤාපිතං.

1864.

යං අසංවිදිතං කත්වා, ආභතං පන තං බහි;

ආරාමං පන පෙසෙත්වා, කාරාපෙත්වා තමාහරෙ.

1865.

ගන්ත්වා වා අන්තරාමග්ගෙ, ගහෙතබ්බං තු භික්ඛුනා;

සචෙ එවමකත්වා තං, ආරාමෙ උපචාරතො.

1866.

ගහෙත්වාජ්ඣොහරන්තස්ස, ගහණෙ දුක්කටං සියා;

අජ්ඣොහාරපයොගෙසු, පාටිදෙසනියං මතං.

1867.

පටිසංවිදිතෙයෙව, අසංවිදිතසඤ්ඤිනො;

තත්ථ වෙමතිකස්සාපි, හොති ආපත්ති දුක්කටං.

1868.

පටිසංවිදිතෙ තස්ස, ගිලානස්සාවසෙසකෙ;

බහාරාමෙ ගහෙත්වා වා, අන්තොයෙවස්ස භුඤ්ජතො.

1869.

තත්ථජාතඵලාදීනි, අනාපත්තෙව ඛාදතො;

සමුට්ඨානාදයො සබ්බෙ, කථිනෙන සමා මතා.

චතුත්ථපාටිදෙසනීයකථා.

ඉති විනයවිනිච්ඡයෙ පාටිදෙසනීයකථා නිට්ඨිතා.

සෙඛියකථා

1870.

යො අනාදරියෙනෙව, පුරතො පච්ඡතොපි වා;

ඔලම්බෙත්වා නිවාසෙය්ය, තස්ස චාපත්ති දුක්කටං.

1871.

හත්ථිසොණ්ඩාදිතුල්යං තු, නිවාසෙන්තස්ස දුක්කටං;

ආපත්තිභීරුනා නිච්චං, වත්ථබ්බං පරිමණ්ඩලං.

1872.

ජාණුමණ්ඩලතො හෙට්ඨා, අට්ඨඞ්ගුලප්පමාණකං;

ඔතාරෙත්වා නිවත්ථබ්බං, තතො ඌනං න වට්ටති.

1873.

අසඤ්චිච්චාසතිස්සාපි, අජානන්තස්ස කෙවලං;

අනාපත්ති ගිලානස්සා-පදාසුම්මත්තකාදිනො.

පරිමණ්ඩලකථා.

1874.

උභො කොණෙ සමං කත්වා, සාදරං පරිමණ්ඩලං;

කත්වා පාරුපිතබ්බෙවං, අකරොන්තස්ස දුක්කටං.

1875.

අවිසෙසෙන වුත්තං තු, ඉදං සික්ඛාපදද්වයං;

තස්මා ඝරෙ විහාරෙ වා, කත්තබ්බං පරිමණ්ඩලං.

දුතියං.

1876.

ගණ්ඨිකං පටිමුඤ්චිත්වා, කත්වා කොණෙ උභො සමං;

ඡාදෙත්වා මණිබන්ධඤ්ච, ගන්තබ්බං ගීවමෙව ච.

1877.

තථා අකත්වා භික්ඛුස්ස, ජත්තූනිපි උරම්පි ච;

විවරිත්වා යථාකාමං, ගච්ඡතො හොති දුක්කටං.

තතියං.

1878.

ගලවාටකතො උද්ධං, සීසඤ්ච මණිබන්ධතො;

හත්ථෙ පිණ්ඩිකමංසම්හා, හෙට්ඨා පාදෙ උභොපි ච.

1879.

විවරිත්වාවසෙසඤ්ච, ඡාදෙත්වා චෙ නිසීදති;

හොති සො සුප්පටිච්ඡන්නො, දොසො වාසූපගස්ස න.

චතුත්ථං.

1880.

හත්ථං වා පන පාදං වා, අචාලෙන්තෙන භික්ඛුනා;

සුවිනීතෙන ගන්තබ්බං, ඡට්ඨෙ නත්ථි විසෙසතා.

පඤ්චමඡට්ඨානි.

1881.

සතීමතාවිකාරෙන, යුගමත්තඤ්ච පෙක්ඛිනා;

සුසංවුතෙන ගන්තබ්බං, භික්ඛුනොක්ඛිත්තචක්ඛුනා.

1882.

යත්ථ කත්ථචි හි ට්ඨානෙ, එකස්මිං අන්තරෙ ඝරෙ;

ඨත්වා පරිස්සයාභාවං, ඔලොකෙතුම්පි වට්ටති.

1883.

යො අනාදරියං කත්වා, ඔලොකෙන්තො තහිං තහිං;

සචෙන්තරඝරෙ යාති, දුක්කටං අට්ඨමං තථා.

සත්තමට්ඨමානි.

1884.

එකතො උභතො වාපි, හුත්වා උක්ඛිත්තචීවරො;

ඉන්දඛීලකතො අන්තො, ගච්ඡතො හොති දුක්කටං.

නවමං.

1885.

තථා නිසින්නකාලෙපි, නීහරන්තෙන කුණ්ඩිකං;

අනුක්ඛිපිත්වා දාතබ්බා, දොසො වාසූපගස්ස න.

දසමං.

පඨමො වග්ගො.

1886.

න වට්ටති හසන්තෙන, ගන්තුඤ්චෙව නිසීදිතුං;

වත්ථුස්මිං හසනීයස්මිං, සිතමත්තං තු වට්ටති.

පඨමදුතියානි.

1887.

අප්පසද්දෙන ගන්තබ්බං, චතුත්ථෙපි අයං නයො;

මහාසද්දං කරොන්තස්ස, උභයත්ථාපි දුක්කටං.

තතියචතුත්ථානි.

1888.

කායප්පචාලකං කත්වා, බාහුසීසප්පචාලකං;

ගච්ඡතො දුක්කටං හොති, තථෙව ච නිසීදතො.

1889.

කායං බාහුඤ්ච සීසඤ්ච, පග්ගහෙත්වා උජුං පන;

ගන්තබ්බමාසිතබ්බඤ්ච, සමෙනිරියාපථෙන තු.

1890.

නිසීදනෙන යුත්තෙසු, තීසු වාසූපගස්ස හි;

අනාපත්තීති ඤාතබ්බං, විඤ්ඤුනා විනයඤ්ඤුනා.

දුතියො වග්ගො.

1891.

ඛම්භං කත්වා සසීසං වා, පාරුපිත්වාන ගච්ඡතො;

දුක්කටං මුනිනා වුත්තං, තථා උක්කුටිකාය වා.

1892.

හත්ථපල්ලත්ථිකායාපි, දුස්සපල්ලත්ථිකාය වා;

තස්සන්තරඝරෙ හොති, නිසීදන්තස්ස දුක්කටං.

1893.

දුතියෙ ච චතුත්ථෙ ච, ඡට්ඨෙ වාසූපගස්ස තු;

අනාපත්තීති සාරුප්පා, ඡබ්බීසති පකාසිතා.

ඡට්ඨං.

1894.

සක්කච්චං සතියුත්තෙන, භික්ඛුනා පත්තසඤ්ඤිනා;

පිණ්ඩපාතො ගහෙතබ්බො, සමසූපොව විඤ්ඤුනා.

1895.

සූපො භත්තචතුබ්භාගො, ‘‘සමසූපො’’ති වුච්චති;

මුග්ගමාසකුලත්ථානං, සූපො ‘‘සූපො’’ති වුච්චති.

1896.

අනාපත්ති අසඤ්චිච්ච, ගිලානස්ස රසෙරසෙ;

තථෙව ඤාතකාදීනං, අඤ්ඤත්ථාය ධනෙන වා.

සත්තමට්ඨමනවමානි.

1897.

අන්තොලෙඛාපමාණෙන, පත්තස්ස මුඛවට්ටියා;

පූරිතොව ගහෙතබ්බො, අධිට්ඨානූපගස්ස තු.

1898.

තත්ථ ථූපීකතං කත්වා, ගණ්හතො යාවකාලිකං;

යං කිඤ්චි පන භික්ඛුස්ස, හොති ආපත්ති දුක්කටං.

1899.

අධිට්ඨානූපගෙ පත්තෙ, කාලිකත්තයමෙව ච;

සෙසෙ ථූපීකතං සබ්බං, වට්ටතෙව න සංසයො.

1900.

ද්වීසු පත්තෙසු භත්තං තු, ගහෙත්වා පත්තමෙකකං;

පූරෙත්වා යදි පෙසෙති, භික්ඛූනං පන වට්ටති.

1901.

පත්තෙ පක්ඛිප්පමානං යං, උච්ඡුඛණ්ඩඵලාදිකං;

ඔරොහති සචෙ හෙට්ඨා, න තං ථූපීකතං සියා.

1902.

පුප්ඵතක්කොලකාදීනං, ඨපෙත්වා චෙ වටංසකං;

දින්නං අයාවකාලිත්තා, න තං ථූපීකතං සියා.

1903.

වටංසකං තු පූවස්ස, ඨපෙත්වා ඔදනොපරි;

පිණ්ඩපාතං සචෙ දෙන්ති, ඉදං ථූපීකතං සියා.

1904.

භත්තස්සූපරි පණ්ණං වා, ථාලකං වාපි කිඤ්චිපි;

ඨපෙත්වා පරිපූරෙත්වා, සචෙ ගණ්හාති වට්ටති.

1905.

පටිග්ගහෙතුමෙවස්ස, තං තු සබ්බං න වට්ටති;

ගහිතං සුගහිතං, පච්ඡා, භුඤ්ජිතබ්බං යථාසුඛං.

තතියො වග්ගො.

1906.

පඨමං දුතියං වුත්ත-නයං තු තතියෙ පන;

උපරොධිමදස්සෙත්වා, භොත්තබ්බං පටිපාටියා.

1907.

අඤ්ඤෙසං අත්තනො භත්තං, ආකිරං පන භාජනෙ;

නත්ථොමසති චෙ දොසො, තථා උත්තරිභඞ්ගකං.

තතියං.

1908.

චතුත්ථෙ යං තු වත්තබ්බං, වුත්තං පුබ්බෙ අසෙසතො;

පඤ්චමෙ මත්ථකං දොසො, මද්දිත්වා පරිභුඤ්ජතො.

1909.

අනාපත්ති ගිලානස්ස, පරිත්තෙපි ච සෙසකෙ;

එකතො පන මද්දිත්වා, සංකඩ්ඪිත්වාන භුඤ්ජතො.

චතුත්ථපඤ්චමානි.

1910.

යො භිය්යොකම්යතාහෙතු, සූපං වා බ්යඤ්ජනම්පි වා;

පටිච්ඡාදෙය්ය භත්තෙන, තස්ස චාපත්ති දුක්කටං.

ඡට්ඨං.

1911.

විඤ්ඤත්තියං තු වත්තබ්බං, අපුබ්බං නත්ථි කිඤ්චිපි;

අට්ඨමෙ පන උජ්ඣානෙ, ගිලානොපි න මුච්චති.

1912.

‘‘දස්සාමි දාපෙස්සාමී’’ති, ඔලොකෙන්තස්ස භික්ඛුනො;

අනාපත්තීති ඤාතබ්බං, න ච උජ්ඣානසඤ්ඤිනො.

අට්ඨමං.

1913.

මහන්තං පන මොරණ්ඩං, කුක්කුටණ්ඩඤ්ච ඛුද්දකං;

තෙසං මජ්ඣප්පමාණෙන, කත්තබ්බො කබළො පන.

1914.

ඛජ්ජකෙ පන සබ්බත්ථ, මූලඛාදනියාදිකෙ;

ඵලාඵලෙ අනාපත්ති, ගිලානුම්මත්තකාදිනො.

නවමං.

1915.

අදීඝො පන කාතබ්බො, ආලොපො පරිමණ්ඩලො;

ඛජ්ජතුත්තරිභඞ්ගස්මිං, අනාපත්ති ඵලාඵලෙ.

දසමං.

චතුත්ථො වග්ගො.

1916.

අනාහටෙ මුඛද්වාරං, අප්පත්තෙ කබළෙ පන;

අත්තනො ච මුඛද්වාරං, විවරන්තස්ස දුක්කටං.

පඨමං.

1917.

මුඛෙ ච සකලං හත්ථං, පක්ඛිපන්තස්ස දුක්කටං;

මුඛෙ ච කබළං කත්වා, කථෙතුං න ච වට්ටති.

1918.

වචනං යත්තකෙනස්ස, පරිපුණ්ණං න හොති හි;

මුඛස්මිංතත්තකෙ සන්තෙ, බ්යාහරන්තස්ස දුක්කටං.

1919.

මුඛෙ හරීතකාදීනි, පක්ඛිපිත්වා කථෙති යො;

වචනං පරිපුණ්ණං චෙ, කථෙතුං පන වට්ටති.

දුතියතතියානි.

1920.

යො පිණ්ඩුක්ඛෙපකං භික්ඛු, කබළච්ඡෙදකම්පි වා;

මක්කටො විය ගණ්ඩෙ වා, කත්වා භුඤ්ජෙය්ය දුක්කටං.

චතුත්ථපඤ්චමඡට්ඨානි.

1921.

නිද්ධුනිත්වාන හත්ථං වා, භත්තං සිත්ථාවකාරකං;

ජිව්හානිච්ඡාරකං වාපි, තථා ‘‘චපු චපූ’’ති වා.

1922.

අනාදරවසෙනෙව, භුඤ්ජතො හොති දුක්කටං;

සත්තමෙ අට්ඨමෙ නත්ථි, දොසො කචවරුජ්ඣනෙ.

සත්තමදසමානි.

පඤ්චමො වග්ගො.

1923.

කත්වා එවං න භොත්තබ්බං, සද්දං ‘‘සුරු සුරූ’’ති ච;

හත්ථනිල්ලෙහකං වාපි, න ච වට්ටති භුඤ්ජිතුං.

1924.

ඵාණිතං ඝනයාගුං වා, ගහෙත්වා අඞ්ගුලීහි තං;

මුඛෙ අඞ්ගුලියො භොත්තුං, පවෙසෙත්වාපි වට්ටති.

1925.

පත්තො ලෙහිතබ්බොව, එකායඞ්ගුලිකාය වා;

එකඔට්ඨොපි ජිව්හාය, න ච නිල්ලෙහිතබ්බකො.

චතුත්ථං.

1926.

සාමිසෙන තු හත්ථෙන, න ච පානීයථාලකං;

ගහෙතබ්බං, පටික්ඛිත්තං, පටික්කූලවසෙන හි.

1927.

පුග්ගලස්ස ච සඞ්ඝස්ස, ගහට්ඨස්සත්තනොපි ච;

සන්තකො පන සඞ්ඛො වා, සරාවං වාපි ථාලකං.

1928.

තස්මා න ච ගහෙතබ්බං, ගණ්හතො හොති දුක්කටං;

අනාමිසෙන හත්ථෙන, ගහණං පන වට්ටති.

පඤ්චමං.

1929.

උද්ධරිත්වාපි භින්දිත්වා, ගහෙත්වා වා පටිග්ගහෙ;

නීහරිත්වා අනාපත්ති, ඡඩ්ඩෙන්තස්ස ඝරා බහි.

ඡට්ඨං.

1930.

ඡත්තං යං කිඤ්චි හත්ථෙන, සරීරාවයවෙන වා;

සචෙ ධාරයමානස්ස, ධම්මං දෙසෙති දුක්කටං.

සත්තමං.

1931.

අයමෙව නයො වුත්තො, දණ්ඩපාණිම්හි පුග්ගලෙ;

චතුහත්ථප්පමාණොව, දණ්ඩො මජ්ඣිමහත්ථතො.

අට්ඨමං.

1932.

තථෙව සත්ථපාණිස්ස, ධම්මං දෙසෙති දුක්කටං;

සත්ථපාණී න හොතාසිං, සන්නය්හිත්වා ඨිතො පන.

නවමං.

1933.

ධනුං සරෙන සද්ධිං වා, ධනුං වා සරමෙව වා;

සජියං නිජියං වාපි, ගහෙත්වා ධනුදණ්ඩකං.

1934.

ඨිතස්සපි නිසින්නස්ස, නිපන්නස්සාපි වා තථා;

සචෙ දෙසෙති සද්ධම්මං, හොති ආපත්ති දුක්කටං.

1935.

පටිමුක්කම්පි කණ්ඨම්හි, ධනුං හත්ථෙන යාවතා;

න ගණ්හාති නරො තාව, ධම්මං දෙසෙය්ය වට්ටති.

ඡට්ඨො වග්ගො.

1936.

පාදුකාරුළ්හකස්සාපි, ධම්මං දෙසෙති දුක්කටං;

අක්කමිත්වා ඨිතස්සාපි, පටිමුක්කස්ස වා තථා.

පඨමං.

1937.

උපාහනගතස්සාපි, අයමෙව විනිච්ඡයො;

සබ්බත්ථ අගිලානස්ස, යානෙ වා සයනෙපි වා.

1938.

නිපන්නස්සාගිලානස්ස, කටසාරෙ ඡමාය වා;

පීඨෙ මඤ්චෙපි වා උච්චෙ, නිසින්නෙන ඨිතෙන වා.

1939.

න ච වට්ටති දෙසෙතුං, ඨත්වා වා උච්චභූමියං;

සයනෙසු ගතෙනාපි, සයනෙසු ගතස්ස ච.

1940.

සමානෙ වාපි උච්චෙ වා, නිපන්නෙ නෙව වට්ටති;

නිපන්නෙන ඨිතස්සාපි, නිපන්නස්සපි වට්ටති.

1941.

නිසින්නෙන නිසින්නස්ස, ඨිතස්සාපි ච වට්ටති;

ඨිතස්සෙව ඨිතෙනාපි, දෙසෙතුම්පි තථෙව ච.

දුතියතතියචතුත්ථානි.

1942.

පල්ලත්ථිකා නිසින්නස්ස, අගිලානස්ස දෙහිනො;

තථා වෙඨිතසීසස්ස, ධම්මං දෙසෙති දුක්කටං.

1943.

කෙසන්තං විවරාපෙත්වා, දෙසෙති යදි වට්ටති;

සසීසං පාරුතස්සාපි, අයමෙව විනිච්ඡයො.

පඤ්චමඡට්ඨසත්තමානි.

1944.

අට්ඨමෙ නවමෙ වාපි, දසමෙ නත්ථි කිඤ්චිපි;

සචෙපි ථෙරුපට්ඨානං, ගන්ත්වාන දහරං ඨිතං.

1945.

පඤ්හං පුච්ඡති චෙ ථෙරො, කථෙතුං න ච වට්ටති;

තස්ස පස්සෙ පනඤ්ඤස්ස, කථෙතබ්බං විජානතා.

අට්ඨමනවමදසමානි.

සත්තමො වග්ගො.

1946.

ගච්ඡතො පුරතො පඤ්හං, න වත්තබ්බං තු පච්ඡතො;

‘‘පච්ඡිමස්ස කථෙමී’’ති, වත්තබ්බං විනයඤ්ඤුනා.

1947.

සද්ධිං උග්ගහිතං ධම්මං, සජ්ඣායති හි වට්ටති;

සමමෙව යුගග්ගාහං, කථෙතුං ගච්ඡතොපි ච.

පඨමං.

1948.

එකෙකස්සාපි චක්කස්ස, පථෙනාපි ච ගච්ඡතො;

උප්පථෙන සමං වාපි, ගච්ඡන්තස්සෙව වට්ටති.

දුතියං.

1949.

තතියෙ නත්ථි වත්තබ්බං, චතුත්ථෙ හරිතෙ පන;

උච්චාරාදිචතුක්කං තු, කරොතො දුක්කටං සියා.

1950.

ජීවරුක්ඛස්ස යං මූලං, දිස්සමානං තු ගච්ඡති;

සාඛා වා භූමිලග්ගා තං, සබ්බං හරිතමෙව හි.

1951.

සචෙ අහරිතං ඨානං, පෙක්ඛන්තස්සෙව භික්ඛුනො;

වච්චං නික්ඛමතෙවස්ස, සහසා පන වට්ටති.

1952.

පලාලණ්ඩුපකෙ වාපි, ගොමයෙ වාපි කිස්මිචි;

කත්තබ්බං, හරිතං පච්ඡා, තමොත්ථරති වට්ටති.

1953.

කතො අහරිතෙ ඨානෙ, හරිතං එති වට්ටති;

සිඞ්ඝාණිකා ගතා එත්ථ, ඛෙළෙනෙව ච සඞ්ගහං.

චතුත්ථං.

1954.

වච්චකුටිසමුද්දාදි-උදකෙසුපි භික්ඛුනො;

තෙසං අපරිභොගත්තා, කරොතො නත්ථි දුක්කටං.

1955.

දෙවෙ පන ච වස්සන්තෙ, උදකොඝෙ සමන්තතො;

අජලං අලභන්තෙන, ජලෙ කාතුම්පි වට්ටති.

පඤ්චමං.

අට්ඨමො වග්ගො.

1956.

සමුට්ඨානාදයො ඤෙය්යා, සෙඛියානං පනෙත්ථ හි;

උජ්ජග්ඝිකාදිචත්තාරි, කබළෙන මුඛෙන ච.

1957.

ඡමානීචාසනට්ඨාන-පච්ඡා උප්පථවා දස;

සමුට්ඨානාදයො තුල්යා, වුත්තා සමනුභාසනෙ.

1958.

ඡත්තං දණ්ඩාවුධං සත්ථං, පාදුකාරුළ්හුපාහනා;

යානං සයනපල්ලත්ථ-වෙඨිතොගුණ්ඨිතානි ච.

1959.

ධම්මදෙසනාතුල්යාව, සමුට්ඨානාදිනා පන;

සූපොදනෙන විඤ්ඤත්ති, ථෙය්යසත්ථසමං මතං.

1960.

අවසෙසා තිපඤ්ඤාස, සමානා පඨමෙන තු;

සෙඛියෙසුපි සබ්බෙසු, අනාපත්තාපදාසුපි.

1961.

උජ්ඣානසඤ්ඤිකෙ ථූපී-කතෙ සූපපටිච්ඡදෙ;

තීසු සික්ඛාපදෙස්වෙව, ගිලානො න පනාගතො.

සෙඛියකථා.

1962.

ඉමං විදිත්වා විනයෙ විනිච්ඡයං;

විසාරදො හොති, විනීතමානසො;

පරෙහි සො හොති ච දුප්පධංසියො;

තතො හි සික්ඛෙ සතතං සමාහිතො.

1963.

ඉමං පරමසංකරං සංකරං;

අවෙච්ච සවනාමතං නාමතං;

පටුත්තමධිකෙ හිතෙ කෙ හි තෙ;

න යන්ති කලිසාසනෙ සාසනෙ.

ඉති විනයවිනිච්ඡයෙ

භික්ඛුවිභඞ්ගකථා නිට්ඨිතා.

භික්ඛුනීවිභඞ්ගො

1964.

භික්ඛුනීනං හිතත්ථාය, විභඞ්ගං යං ජිනොබ්රවි;

තස්මිං අපි සමාසෙන, කිඤ්චිමත්තං භණාමහං.

පාරාජිකකථා

1965.

ඡන්දසො මෙථුනං ධම්මං, පටිසෙවෙය්ය යා පන;

හොති පාරාජිකා නාම, සමණී සා පවුච්චති.

1966.

මනුස්සපුරිසාදීනං, නවන්නං යස්ස කස්සචි;

සජීවස්සාප්යජීවස්ස, සන්ථතං වා අසන්ථතං.

1967.

අත්තනො තිවිධෙ මග්ගෙ, යෙභුය්යක්ඛායිතාදිකං;

අඞ්ගජාතං පවෙසෙන්තී, අල්ලොකාසෙ පරාජිතා.

1968.

ඉතො පරමවත්වාව, සාධාරණවිනිච්ඡයං;

අසාධාරණමෙවාහං, භණිස්සාමි සමාසතො.

1969.

අධක්ඛකං සරීරකං, යදුබ්භජාණුමණ්ඩලං;

සරීරකෙන චෙ තෙන, ඵුසෙය්ය භික්ඛුනී පන.

1970.

අවස්සුතස්සාවස්සුතා, මනුස්සපුග්ගලස්ස යා;

සරීරමස්ස තෙන වා, ඵුට්ඨා පාරාජිකා සියා.

1971.

කප්පරස්ස පනුද්ධම්පි, ගහිතං උබ්භජාණුනා;

යථාවුත්තප්පකාරෙන, කායෙනානෙන අත්තනො.

1972.

පුරිසස්ස තථා කාය- පටිබද්ධං ඵුසන්තියා;

තථා යථාපරිච්ඡින්න- කායබද්ධෙන අත්තනො.

1973.

අවසෙසෙන වා තස්ස, කායං කායෙන අත්තනො;

හොති ථුල්ලච්චයං තස්සා, පයොගෙ පුරිසස්ස ච.

1974.

යක්ඛපෙතතිරච්ඡාන- පණ්ඩකානං අධක්ඛකං;

උබ්භජාණුං තථෙවස්සා, උභතොවස්සවෙ සති.

1975.

එකතොවස්සවෙ චාපි, ථුල්ලච්චයමුදීරිතං;

අවසෙසෙ ච සබ්බත්ථ, හොති ආපත්ති දුක්කටං.

1976.

උබ්භක්ඛකමධොජාණු-මණ්ඩලං පන යං ඉධ;

කප්පරස්ස ච හෙට්ඨාපි, ගතං එත්ථෙව සඞ්ගහං.

1977.

කෙලායති සචෙ භික්ඛු, සද්ධිං භික්ඛුනියා පන;

උභින්නං කායසංසග්ග-රාගෙ සති හි භික්ඛුනො.

1978.

හොති සඞ්ඝාදිසෙසොව, නාසො භික්ඛුනියා සියා;

කායසංසග්ගරාගො ච, සචෙ භික්ඛුනියා සියා.

1979.

භික්ඛුනො මෙථුනො රාගො, ගෙහපෙමම්පි වා භවෙ;

තස්සා ථුල්ලච්චයං වුත්තං, භික්ඛුනො හොති දුක්කටං.

1980.

උභින්නං මෙථුනෙ රාගෙ, ගෙහපෙමෙපි වා සති;

අවිසෙසෙන නිද්දිට්ඨං, උභින්නං දුක්කටං පන.

1981.

යස්ස යත්ථ මනොසුද්ධං, තස්ස තත්ථ න දොසතා;

උභින්නම්පි අනාපත්ති, උභින්නං චිත්තසුද්ධියා.

1982.

කායසංසග්ගරාගෙන, භින්දිත්වා පඨමං පන;

පච්ඡා දූසෙති චෙ නෙව, හොති භික්ඛුනිදූසකො.

1983.

අථ භික්ඛුනියා ඵුට්ඨො, සාදියන්තොව චෙතසා;

නිච්චලො හොති චෙ භික්ඛු, න හොතාපත්ති භික්ඛුනො.

1984.

භික්ඛුනී භික්ඛුනා ඵුට්ඨා, සචෙ හොතිපි නිච්චලා;

අධිවාසෙති සම්ඵස්සං, තස්සා පාරාජිකං සියා.

1985.

තථා ථුල්ලච්චයං ඛෙත්තෙ, දුක්කටඤ්ච විනිද්දිසෙ;

වුත්තත්තා ‘‘කායසංසග්ගං, සාදියෙය්යා’’ති සත්ථුනා.

1986.

තස්සා ක්රියසමුට්ඨානං, එවං සති න දිස්සති;

ඉදං තබ්බහුලෙනෙව, නයෙන පරිදීපිතං.

1987.

අනාපත්ති අසඤ්චිච්ච, අජානිත්වාමසන්තියා;

සති ආමසනෙ තස්සා, ඵස්සං වාසාදියන්තියා.

1988.

වෙදනට්ටාය වා ඛිත්ත-චිත්තායුම්මත්තිකාය වා;

සමුට්ඨානාදයො තුල්යා, පඨමන්තිමවත්ථුනා.

උබ්භජාණුමණ්ඩලකථා.

1989.

පාරාජිකත්තං ජානන්ති, සලිඞ්ගෙ තු ඨිතාය හි;

‘‘න කස්සචි පරස්සාහං, ආරොචෙස්සාමි දානි’’ති.

1990.

ධුරෙ නික්ඛිත්තමත්තස්මිං, සා ච පාරාජිකා සියා;

අයං වජ්ජපටිච්ඡාදි- නාමිකා පන නාමතො.

1991.

සෙසං සප්පාණවග්ගස්මිං, දුට්ඨුල්ලෙන සමං නයෙ;

විසෙසො තත්ර පාචිත්ති, ඉධ පාරාජිකං සියා.

වජ්ජපටිච්ඡාදිකථා.

1992.

සඞ්ඝෙනුක්ඛිත්තකො භික්ඛු, ඨිතො උක්ඛෙපනෙ පන;

යංදිට්ඨිකො ච සො තස්සා, දිට්ඨියා ගහණෙන තං.

1993.

අනුවත්තෙය්ය යා භික්ඛුං, භික්ඛුනී සා විසුම්පි ච;

සඞ්ඝමජ්ඣෙපි අඤ්ඤාහි, වුච්චමානා තථෙව ච.

1994.

අචජන්තීව තං වත්ථුං, ගහෙත්වා යදි තිට්ඨති;

තස්ස කම්මස්ස ඔසානෙ, උක්ඛිත්තස්සානුවත්තිකා.

1995.

හොති පාරාජිකාපන්නා, හොතාසාකියධීතරා;

පුන අප්පටිසන්ධෙයා, ද්විධා භින්නා සිලා විය.

1996.

අධම්මෙ පන කම්මස්මිං, නිද්දිට්ඨං තිකදුක්කටං;

සමුට්ඨානාදයො සබ්බෙ, වුත්තා සමනුභාසනෙ.

උක්ඛිත්තානුවත්තිකකථා.

1997.

අපාරාජිකඛෙත්තස්ස, ගහණං යස්ස කස්සචි;

අඞ්ගස්ස පන තං හත්ථ-ග්ගහණන්ති පවුච්චති.

1998.

පාරුතස්ස නිවත්ථස්ස, ගහණං යස්ස කස්සචි;

එතං සඞ්ඝාටියා කණ්ණ-ග්ගහණන්ති පවුච්චති.

1999.

කායසංසග්ගසඞ්ඛාත-අසද්ධම්මස්ස කාරණා;

භික්ඛුනී හත්ථපාසස්මිං, තිට්ඨෙය්ය පුරිසස්ස වා.

2000.

සල්ලපෙය්ය තථා තත්ථ, ඨත්වා තු පුරිසෙන වා;

සඞ්කෙතං වාපි ගච්ඡෙය්ය, ඉච්ඡෙය්යා ගමනස්ස වා.

2001.

තදත්ථාය පටිච්ඡන්න-ට්ඨානඤ්ච පවිසෙය්ය වා;

උපසංහරෙය්ය කායං වා, හත්ථපාසෙ ඨිතා පන.

2002.

අයමස්සමණී හොති, විනට්ඨා අට්ඨවත්ථුකා;

අභබ්බා පුනරුළ්හාය, ඡින්නො තාලොව මත්ථකෙ.

2003.

අනුලොමෙන වා වත්ථුං, පටිලොමෙන වා චුතා;

අට්ඨමං පරිපූරෙන්තී, තථෙකන්තරිකාය වා.

2004.

අථාදිතො පනෙකං වා, ද්වෙ වා තීණිපි සත්ත වා;

සතක්ඛත්තුම්පි පූරෙන්තී, නෙව පාරාජිකා සියා.

2005.

ආපත්තියො පනාපන්නා, දෙසෙත්වා තාහි මුච්චති;

ධුරනික්ඛෙපනං කත්වා, දෙසිතා ගණනූපිකා.

2006.

න හොතාපත්තියා අඞ්ගං, සඋස්සාහාය දෙසිතා;

දෙසනාගණනං නෙති, දෙසිතාපි අදෙසිතා.

2007.

අනාපත්ති අසඤ්චිච්ච, අජානිත්වා කරොන්තියා;

සමුට්ඨානාදයො සබ්බෙ, අනන්තරසමා මතා.

2008.

‘‘අසද්ධම්මො’’ති නාමෙත්ථ, කායසංසග්ගනාමකො;

අයමුද්දිසිතො අත්ථො, සබ්බඅට්ඨකථාසුපි.

2009.

විඤ්ඤූ පටිබලො කාය-සංසග්ගං පටිපජ්ජිතුං;

කායසංසග්ගභාවෙ තු, සාධකං වචනං ඉදං.

අට්ඨවත්ථුකකථා.

2010.

අවස්සුතා පටිච්ඡාදී, උක්ඛිත්තා අට්ඨවත්ථුකා;

අසාධාරණපඤ්ඤත්තා, චතස්සොව මහෙසිනා.

පාරාජිකකථා නිට්ඨිතා.

සඞ්ඝාදිසෙසකථා

2011.

යා පන භික්ඛුනී උස්සයවාදා;

අට්ටකරී මුඛරී විහරෙය්ය;

යෙන කෙනචි නරෙනිධ සද්ධිං;

සා ගරුකං කිර දොසමුපෙති.

2012.

සක්ඛිං වාපි සහායං වා, පරියෙසති දුක්කටං;

පදෙ පදෙ තථා අට්ටං, කාතුං ගච්ඡන්තියාපි ච.

2013.

ආරොචෙති සචෙ පුබ්බං, භික්ඛුනී අත්තනො කථං;

දිස්වා වොහාරිකං තස්සා, හොති ආපත්ති දුක්කටං.

2014.

ආරොචෙති සචෙ පච්ඡා, ඉතරො අත්තනො කථං;

හොති භික්ඛුනියා තස්සා, ථුල්ලච්චයමනන්තරං.

2015.

ආරොචෙතිතරො පුබ්බං, සචෙ සො අත්තනො කථං;

පච්ඡා භික්ඛුනී චෙ පුබ්බ-සදිසොව විනිච්ඡයො.

2016.

‘‘ආරොචෙහී’’ති වුත්තා චෙ, ‘‘කථං තව මමාපි ච’’;

ආරොචෙතු යථාකාමං, පඨමෙ දුක්කටං සියා.

2017.

දුතියාරොචනෙ තස්සා, ථුල්ලච්චයමුදීරිතං;

උපාසකෙන වුත්තෙපි, අයමෙව විනිච්ඡයො.

2018.

ආරොචිතකථං සුත්වා, උභින්නම්පි යථා තථා;

විනිච්ඡයෙ කතෙ තෙහි, අට්ටෙ පන ච නිට්ඨිතෙ.

2019.

අට්ටස්ස පරියොසානෙ, ජයෙ භික්ඛුනියා පන;

පරාජයෙපි වා තස්සා, හොති සඞ්ඝාදිසෙසතා.

2020.

දූතං වාපි පහිණිත්වා, ආගන්ත්වාන සයම්පි වා;

පච්චත්ථිකමනුස්සෙහි, ආකඩ්ඪීයති යා පන.

2021.

ආරාමෙ පන අඤ්ඤෙහි, අනාචාරං කතං සචෙ;

අනොදිස්ස පරං කිඤ්චි, රක්ඛං යාචති තත්ථ යා.

2022.

යාය කිඤ්චි අවුත්තාව, ධම්මට්ඨා සයමෙව තු;

සුත්වා තං අඤ්ඤතො අට්ටං, නිට්ඨාපෙන්ති සචෙ පන.

2023.

තස්සා, උම්මත්තිකාදීන-මනාපත්ති පකාසිතා;

කථිනෙන සමුට්ඨානං, තුල්යං සකිරියං ඉදං.

අට්ටකාරිකථා.

2024.

ජානන්තී භික්ඛුනී චොරිං, වජ්ඣං විදිතමෙව යා;

සඞ්ඝං අනපලොකෙත්වා, රාජානං ගණමෙව වා.

2025.

වුට්ඨාපෙය්ය විනා කප්පං, චොරිවුට්ඨාපනං පන;

සඞ්ඝාදිසෙසමාපත්ති-මාපන්නා නාම හොති සා.

2026.

පඤ්චමාසග්ඝනං යාය, හරිතං පරසන්තකං;

අතිරෙකග්ඝනං වාපි, අයං ‘‘චොරී’’ති වුච්චති.

2027.

භික්ඛුනීසු පනඤ්ඤාසු, තිත්ථියෙසුපි වා තථා;

යා පබ්බජිතපුබ්බා සා, අයං ‘‘කප්පා’’ති වුච්චති.

2028.

වුට්ඨාපෙති ච යා චොරිං, ඨපෙත්වා කප්පමෙවිදං;

සචෙ ආචරිනිං පත්තං, චීවරං පරියෙසති.

2029.

සම්මන්නති ච සීමං වා, තස්සා ආපත්ති දුක්කටං;

ඤත්තියා දුක්කටං ද්වීහි, කම්මවාචාහි ච ද්වයං.

2030.

ථුල්ලච්චයස්ස, කම්මන්තෙ, ගරුකං නිද්දිසෙ බුධො;

ගණො ආචරිනී චෙව, න ච මුච්චති දුක්කටං.

2031.

අනාපත්ති අජානන්තී, වුට්ඨාපෙති, තථෙව ච;

කප්පං වා අපලොකෙත්වා, තස්සා උම්මත්තිකාය වා.

2032.

චොරිවුට්ඨාපනං නාම, ජායතෙ වාචචිත්තතො;

කායවාචාදිතො චෙව, සචිත්තඤ්ච ක්රියාක්රියං.

චොරිවුට්ඨාපනකථා.

2033.

ගාමන්තරං නදීපාරං, ගච්ඡෙය්යෙකාව යා සචෙ;

ඔහීයෙය්ය ගණම්හා වා, රත්තිං විප්පවසෙය්ය වා.

2034.

පඨමාපත්තිකං ධම්මං, සාපන්නා ගරුකං සියා;

සකගාමා අනාපත්ති, ඤාතබ්බා නික්ඛමන්තියා.

2035.

නික්ඛමිත්වා තතො අඤ්ඤං, ගාමං ගච්ඡන්තියා පන;

දුක්කටං පදවාරෙන, වෙදිතබ්බං විභාවිනා.

2036.

එකෙන පදවාරෙන, ගාමස්ස ඉතරස්ස ච;

පරික්ඛෙපෙ අතික්කන්තෙ, උපචාරොක්කමෙපි වා.

2037.

ථුල්ලච්චයං අතික්කන්තෙ, ඔක්කන්තෙ දුතියෙන තු;

පාදෙන ගරුකාපත්ති, හොති භික්ඛුනියා පන.

2038.

නික්ඛමිත්වා සචෙ පච්ඡා, සකං ගාමං විසන්තියා;

අයමෙව නයො ඤෙය්යො, වතිච්ඡිද්දෙන වා තථා.

2039.

පාකාරෙන විහාරස්ස, භූමිං තු පවිසන්තියා;

කප්පියන්ති පවිට්ඨත්තා, න දොසො කොචි විජ්ජති.

2040.

භික්ඛුනීනං විහාරස්ස, භූමි තාසං තු කප්පියා;

හොති භික්ඛුවිහාරස්ස, භූමි තාසමකප්පියා.

2041.

හත්ථිඅස්සරථාදීහි, ඉද්ධියා වා විසන්තියා;

අනාපත්ති සියාපත්ති, පදසා ගමනෙ පන.

2042.

යං කිඤ්චි සකගාමං වා, පරගාමම්පි වා තථා;

බහිගාමෙ පන ඨත්වා, ආපත්ති පවිසන්තියා.

2043.

ලක්ඛණෙනුපපන්නාය, නදියා දුතියං විනා;

පාරං ගච්ඡති යා තීරං, තස්සා සමණියා පන.

2044.

පඨමං උද්ධරිත්වාන, පාදං තීරෙ ඨපෙන්තියා;

හොති ථුල්ලච්චයාපත්ති, දුතියාතික්කමෙ ගරු.

2045.

අන්තරනදියංයෙව, සද්ධිං දුතියිකාය හි;

භණ්ඩිත්වා ඔරිමං තීරං, තථා පච්චුත්තරන්තියා.

2046.

ඉද්ධියා සෙතුනා නාවා-යානරජ්ජූහි වා පන;

එවම්පි ච පරං තීරං, අනාපත්තුත්තරන්තියා.

2047.

න්හායිතුං පිවිතුං වාපි, ඔතිණ්ණාථ නදිං පුන;

පදසාවොරිමං තීරං, පච්චුත්තරති වට්ටති.

2048.

පදසා ඔතරිත්වාන, නදිං උත්තරණෙ පන;

ආරොහිත්වා තථා සෙතුං, අනාපත්තුත්තරන්තියා.

2049.

සෙතුනා උපගන්ත්වා වා, යානාකාසෙහි වා සචෙ;

යාති උත්තරණෙ කාලෙ, පදසා ගරුකං ඵුසෙ.

2050.

නදියා පාරිමං තීරං, ඉතො ඔරිමතීරතො;

උල්ලඞ්ඝිත්වාන වෙගෙන, අනාපත්තුත්තරන්තියා.

2051.

පිට්ඨියං වා නිසීදිත්වා, ඛන්ධෙ වා උත්තරන්තියා;

හත්ථසඞ්ඝාතනෙ වාපි, දුස්සයානෙපි වට්ටති.

2052.

‘‘පුරෙරුණොදයායෙව, පාසං දුතියිකාය හි;

ගමිස්සාමී’’ති ආභොගං, විනා භික්ඛුනියා පන.

2053.

එකගබ්භෙපි වා හත්ථ-පාසං දුතියිකාය හි;

අතික්කම්ම සියාපත්ති, අරුණං උට්ඨපෙන්තියා.

2054.

‘‘ගමිස්සාමී’’ති ආභොගං, කත්වා ගච්ඡන්තියා පන;

න දොසො දුතියා පාසං, උට්ඨෙති අරුණං සචෙ.

2055.

ඉන්දඛීලමතික්කම්ම, අරඤ්ඤං එත්ථ දීපිතං;

ගාමතො බහි නික්ඛම්ම, තස්සා දුතියිකාය තු.

2056.

දස්සනස්සුපචාරං තු, ජානිත්වා විජහන්තියා;

හොති ථුල්ලච්චයාපත්ති, ජහිතෙ ගරුකං සියා.

2057.

සාණිපාකාරපාකාර-තරුඅන්තරිතෙ පන;

සවනස්සුපචාරෙපි, සති ආපත්ති හොති හි.

2058.

අජ්ඣොකාසෙ තු දූරෙපි, දස්සනස්සුපචාරතා;

හොති, එත්ථ කථං ධම්ම-සවනාරොචනෙ විය.

2059.

මග්ගමූළ්හස්ස සද්දෙන, විය කූජන්තියා පන;

‘‘අය්යෙ’’ති තස්සා සද්දස්ස, සවනාතික්කමෙපි ච.

2060.

හොති, භික්ඛුනියාපත්ති, ගරුකා එවරූපකෙ;

එත්ථ භික්ඛුනී එකාපි, ගණායෙවාති වුච්චති.

2061.

ඔහීයිත්වාථ ගච්ඡන්තී, ‘‘පාපුණිස්සාමි දානිහං’’;

ඉච්චෙවං තු සඋස්සාහා, අනුබන්ධති වට්ටති.

2062.

ද්වින්නං මග්ගං ගච්ඡන්තීනං, එකා ගන්තුං නො සක්කොති;

උස්සාහස්සච්ඡෙදං කත්වා, ඔහීනා චෙ තස්සාපත්ති.

2063.

ඉතරාපි සචෙ යාති, ‘‘ඔහීයතු අය’’න්ති ච;

හොති තස්සාපි ආපත්ති, සඋස්සාහා න හොති චෙ.

2064.

ගච්ඡන්තීසු තථා ද්වීසු, පුරිමා යාති එකකං;

අඤ්ඤං පන සචෙ මග්ගං, පච්ඡිමාපි ච ගණ්හති.

2065.

එකිස්සා පන පක්කන්ත-ට්ඨානෙ තිට්ඨති චෙතරා;

තස්මා තත්ථ උභින්නම්පි, අනාපත්ති පකාසිතා.

2066.

අරුණුග්ගමනා පුබ්බෙ, නික්ඛමිත්වා සගාමතො;

අරුණුග්ගමනෙ කාලෙ, ගාමන්තරගතාය හි.

2067.

අතික්කමන්තියා පාරං, නදියා දුතියිකං විනා;

ආපත්තියො චතස්සොපි, හොන්ති එකක්ඛණෙ පන.

2068.

පක්කන්තා වාපි විබ්භන්තා, යාතා පෙතානං ලොකං වා;

පක්ඛසඞ්කන්තා වා නට්ඨා, සද්ධිං යාතා සා චෙ හොති.

2069.

ගාමන්තරොක්කමාදීනි, චත්තාරිපි කරොන්තියා;

අනාපත්තීති ඤාතබ්බං, එවං උම්මත්තිකායපි.

2070.

රත්තියං විප්පවාසං තු, හත්ථපාසොව රක්ඛති;

අගාමකෙ අරඤ්ඤෙ තු, ගණා ඔහීයනං මතං.

2071.

සකගාමෙ යථාකාමං, දිවා ච විචරන්තියා;

චත්තාරොපි ච සඞ්ඝාදි-සෙසා තස්සා න විජ්ජරෙ.

2072.

සමුට්ඨානාදයො තුල්යා, පඨමන්තිමවත්ථුනා;

සචිත්තං කායකම්මඤ්ච, තිචිත්තඤ්ච තිවෙදනං.

ගාමන්තරගමනකථා.

2073.

සීමාසම්මුතියා චෙව, ගණස්ස පරියෙසනෙ;

ඤත්තියා දුක්කටං, ද්වීහි, හොන්ති ථුල්ලච්චයා දුවෙ.

2074.

කම්මස්ස පරියොසානෙ, හොති සඞ්ඝාදිසෙසතා;

තිකසඞ්ඝාදිසෙසං තු, අධම්මෙ තිකදුක්කටං.

2075.

පුච්ඡිත්වා කාරකං සඞ්ඝං, ඡන්දං දත්වා ගණස්ස වා;

වත්තෙ වා පන වත්තන්තිං, අසන්තෙ කාරකෙපි වා.

2076.

භික්ඛුනිං පන උක්ඛිත්තං, යා ඔසාරෙති භික්ඛුනී;

තස්සා උම්මත්තිකාදීන-මනාපත්ති පකාසිතා.

2077.

සඞ්ඝභෙදසමා වුත්තා, සමුට්ඨානාදයො නයා;

ක්රියාක්රියමිදං වුත්තං, අයමෙව විසෙසතා.

චතුත්ථං.

2078.

සයං අවස්සුතා තථා, අවස්සුතස්ස හත්ථතො;

මනුස්සපුග්ගලස්ස චෙ, යදෙව කිඤ්චි ගණ්හති.

2079.

ආමිසං, ගහණෙ තස්සා;

ථුල්ලච්චයමුදීරිතං;

අජ්ඣොහාරෙසු සඞ්ඝාදි-;

සෙසා හොන්ති පයොගතො.

2080.

එකතොවස්සුතෙ කිඤ්චි, පටිග්ගණ්හති, දුක්කටං;

අජ්ඣොහාරප්පයොගෙසු, ථුල්ලච්චයචයො සියා.

2081.

යක්ඛපෙතතිරච්ඡාන-පණ්ඩකානඤ්ච හත්ථතො;

මනුස්සවිග්ගහානම්පි, උභතොවස්සුතෙ තථා.

2082.

එකතොවස්සුතෙ එත්ථ, උදකෙ දන්තකට්ඨකෙ;

ගහණෙ පරිභොගෙ ච, සබ්බත්ථාපි ච දුක්කටං.

2083.

උභයාවස්සුතාභාවෙ, න දොසො යදි ගණ්හති;

‘‘අවස්සුතො න චාය’’න්ති, ඤත්වා ගණ්හති යා පන.

2084.

තස්සා උම්මත්තිකාදීන-මනාපත්ති පකාසිතා;

සමුට්ඨානාදයො තුල්යා, පඨමන්තිමවත්ථුනා.

පඤ්චමං.

2085.

උය්යොජනෙ පනෙකිස්සා, ඉතරිස්සා පටිග්ගහෙ;

දුක්කටානි ච භොගෙසු, ථුල්ලච්චයගණො සියා.

2086.

භොජනස්සාවසානස්මිං, හොති සඞ්ඝාදිසෙසතා;

යක්ඛාදීනං චතුන්නම්පි, තථෙව පුරිසස්ස ච.

2087.

දන්තකට්ඨුදකානඤ්ච, ගහණුය්යොජනෙ පන;

තෙසඤ්ච පරිභොගෙපි, දුක්කටං පරිකිත්තිතං.

2088.

යක්ඛාදීනං තු සෙසස්ස, ගහණුය්යොජනෙ පන;

භොගෙ ච දුක්කටං, භුත්තෙ, ථුල්ලච්චයමුදීරිතං.

2089.

‘‘නාවස්සුතො’’ති ඤත්වා වා, කුපිතා වා න ගණ්හති;

කුලානුද්දයතා වාපි, උය්යොජෙති ච යා පන.

2090.

තස්සා උම්මත්තිකාදීන-මනාපත්ති පකාසිතා;

අදින්නාදානතුල්යාව, සමුට්ඨානාදයො නයා.

ඡට්ඨං.

2091.

සත්තමං අට්ඨමං සඞ්ඝ-භෙදෙන සදිසං මතං;

සමුට්ඨානාදිනා සද්ධිං, නත්ථි කාචි විසෙසතා.

සත්තමට්ඨමානි.

2092.

නවමෙ දසමෙ වාපි, වත්තබ්බං නත්ථි කිඤ්චිපි;

අනන්තරසමායෙව, සමුට්ඨානාදයො නයා.

නවමදසමානි.

2093.

දුට්ඨදොසද්වයෙනාපි, සඤ්චරිත්තෙන තෙන ඡ;

යාවතතියකා අට්ඨ, චත්තාරි ච ඉතො තතො.

සඞ්ඝාදිසෙසකථා.

නිස්සග්ගියකථා

2094.

අධිට්ඨානූපගං පත්තං, අනධිට්ඨාය භික්ඛුනී;

විකප්පනමකත්වා වා, එකාහම්පි ඨපෙය්ය චෙ.

2095.

අරුණුග්ගමනෙනෙව, සද්ධිං භික්ඛුනියා සියා;

තස්සා නිස්සග්ගියාපත්ති, පත්තසන්නිධිකාරණා.

2096.

සෙසො පන කථාමග්ගො, පත්තසික්ඛාපදෙ ඉධ;

සබ්බො වුත්තනයෙනෙව, වෙදිතබ්බො විනිච්ඡයො.

2097.

දසාහාතික්කමෙ තත්ථ, එකාහාතික්කමෙ ඉධ;

තස්සිමස්ස උභින්නම්පි, අයමෙව විසෙසතා.

පඨමං.

2098.

අකාලෙ චීවරං දින්නං, දින්නං කාලෙපි කෙනචි;

ආදිස්ස පන ‘‘සම්පත්තා, භාජෙන්තූ’’ති නියාමිතං.

2099.

අකාලචීවරං ‘‘කාල-චීවර’’න්ති සචෙ පන;

භාජාපෙය්ය ච යා තස්සා, පයොගෙ දුක්කටං සියා.

2100.

අත්තනා පටිලද්ධං යං, තං තු නිස්සග්ගියං භවෙ;

ලභිත්වා පන නිස්සට්ඨං, යථාදානෙ නියොජයෙ.

2101.

කත්වා විනයකම්මං තු, පටිලද්ධම්පි තං පුන;

තස්ස චායමධිප්පායො, සෙවිතුං න ච වට්ටති.

2102.

අකාලවත්ථසඤ්ඤාය, දුක්කටං කාලචීවරෙ;

උභයත්ථපි නිද්දිට්ඨං, තථා වෙමතිකායපි.

2103.

කාලචීවරසඤ්ඤාය, චීවරෙ උභයත්ථපි;

න දොසුම්මත්තිකාදීනං, තිසමුට්ඨානතා මතා.

දුතියං.

2104.

චීවරෙසුපි බන්ධිත්වා, ඨපිතෙසු බහූස්වපි;

එකායෙව සියාපත්ති, අච්ඡින්දති සචෙ සයං.

2105.

තථාච්ඡින්දාපනෙ එකා, එකායාණත්තියා භවෙ;

ඉතරෙසු ච වත්ථූනං, පයොගස්ස වසා සියා.

2106.

තිකපාචිත්ති අඤ්ඤස්මිං, පරික්ඛාරෙ තු දුක්කටං;

තිකදුක්කටමුද්දිට්ඨං, ඉතරිස්සා තු චීවරෙ.

2107.

තාය වා දීයමානං තු, තස්සා විස්සාසමෙව වා;

ගණ්හන්තියා අනාපත්ති, තිසමුට්ඨානතා මතා.

තතියං.

2108.

විඤ්ඤාපෙත්වා සචෙ අඤ්ඤං, තදඤ්ඤං විඤ්ඤාපෙන්තියා;

විඤ්ඤත්තිදුක්කටං තස්සා, ලාභා නිස්සග්ගියං සියා.

2109.

තිකපාචිත්තියං වුත්තං, අනඤ්ඤෙ ද්විකදුක්කටං;

අනඤ්ඤෙනඤ්ඤසඤ්ඤාය, අප්පහොන්තෙපි වා පුන.

2110.

තස්මිං තඤ්ඤෙව වා අඤ්ඤං, අඤ්ඤෙනත්ථෙපි වා සති;

ආනිසංසඤ්ච දස්සෙත්වා, තදඤ්ඤං විඤ්ඤාපෙන්තියා.

2111.

අනාපත්තීති ඤාතබ්බං, තථා උම්මත්තිකායපි;

සඤ්චරිත්තසමා වුත්තා, සමුට්ඨානාදයො නයා.

චතුත්ථං.

2112.

අඤ්ඤං චෙතාපෙත්වා පුබ්බං, පච්ඡා අඤ්ඤං චෙතාපෙය්ය;

එවං සඤ්ඤායඤ්ඤං ධඤ්ඤං, මය්හං ආනෙත්වා දෙතීති.

2113.

චෙතාපනපයොගෙන, මූලට්ඨාය හි දුක්කටං;

ලාභෙ නිස්සග්ගියං හොති, තෙන චඤ්ඤෙන වාභතං.

2114.

සෙසං අනන්තරෙනෙව, සදිසන්ති විනිද්දිසෙ;

සමුට්ඨානාදිනා සද්ධිං, අපුබ්බං නත්ථි කිඤ්චිපි.

පඤ්චමං.

2115.

අඤ්ඤදත්ථාය දින්නෙන, පරික්ඛාරෙන යා පන;

චෙතාපෙය්ය සචෙ අඤ්ඤං, සඞ්ඝිකෙනිධ භික්ඛුනී.

2116.

පයොගෙ දුක්කටං, ලාභෙ, තස්සා නිස්සග්ගියං සියා;

අනඤ්ඤදත්ථිකෙ එත්ථ, නිද්දිට්ඨං ද්විකදුක්කටං.

2117.

සෙසකං අඤ්ඤදත්ථාය, අනාපත්තුපනෙන්තියා;

පුච්ඡිත්වා සාමිකෙ වාප්යා-පදාසුම්මත්තිකාය වා.

2118.

සඤ්චරිත්තසමා වුත්තා, සමුට්ඨානාදයො නයා;

සත්තමං ඡට්ඨසදිසං, සයං යාචිතකං විනා.

ඡට්ඨසත්තමානි.

2119.

අට්ඨමෙ නවමෙ වාපි, වත්තබ්බං නත්ථි කිඤ්චිපි;

‘‘මහාජනිකසඤ්ඤාචි-කෙනා’’ති පදතාධිකා.

2120.

දසමෙපි කථා සබ්බා, අනන්තරසමා මතා;

සමුට්ඨානාදිනා සද්ධිං, විසෙසො නත්ථි කොචිපි.

අට්ඨමනවමදසමානි.

පඨමො වග්ගො.

2121.

අතිරෙකචතුක්කංසං, ගරුපාවුරණං පන;

චෙතාපෙය්ය සචෙ තස්සා, චතුසච්චප්පකාසිනා.

2122.

පයොගෙ දුක්කටං වුත්තං, ලාභෙ නිස්සග්ගියං මතං;

කහාපණචතුක්කං තු, කංසො නාම පවුච්චති.

2123.

ඌනකෙ තු චතුක්කංසෙ, උද්දිට්ඨං ද්විකදුක්කටං;

අනාපත්ති චතුක්කංස-පරමං ගරුකං පන.

2124.

චෙතාපෙති තදූනං වා, ඤාතකානඤ්ච සන්තකෙ;

අඤ්ඤස්සත්ථාය වා අත්ත-ධනෙනුම්මත්තිකාය වා.

2125.

චෙතාපෙන්තං මහග්ඝං යා, චෙතාපෙතප්පමෙව වා;

සමුට්ඨානාදයො සබ්බෙ, සඤ්චරිත්තසමා මතා.

එකාදසමං.

2126.

ලහුපාවුරණං අඩ්ඪ- තෙය්යකංසග්ඝනං පන;

තතො චෙ උත්තරිං යං තු, චෙතාපෙති හි භික්ඛුනී.

2127.

තස්සා නිස්සග්ගියාපත්ති, පාචිත්ති පරියාපුතා;

අනන්තරසමං සෙසං, නත්ථි කාචි විසෙසතා.

ද්වාදසමං.

2128.

සාධාරණානි සෙසානි, තානි අට්ඨාරසාපි ච;

ඉමානි ද්වාදසෙවාපි, සමතිංසෙව හොන්ති හි.

නිස්සග්ගියකථා.

පාචිත්තියකථා

2129.

ලසුණං භණ්ඩිකං වුත්තං, න එකද්විතිමිඤ්ජකං;

ආමකං මාගධංයෙව, ‘‘ඛාදිස්සාමී’’ති ගණ්හති.

2130.

ගහණෙ දුක්කටං තස්සා, පාචිත්ති යදි ඛාදති;

අජ්ඣොහාරවසෙනෙව, පාචිත්තිං පරිදීපයෙ.

2131.

ද්වෙ තයො භණ්ඩිකෙ සද්ධිං, සඞ්ඛාදිත්වා සචෙ පන;

අජ්ඣොහරති යා තස්සා, එකං පාචිත්තියං සියා.

2132.

භින්දිත්වා තත්ථ එකෙකං, මිඤ්ජං ඛාදන්තියා පන;

මිඤ්ජානං ගණනායස්සා, පාචිත්තිගණනා සියා.

2133.

පලණ්ඩුකො භඤ්ජනකො, හරිතො චාපලොපි ච;

ලසුණා පන චත්තාරො, වට්ටන්තෙව සභාවතො.

2134.

පලණ්ඩුකො පණ්ඩුවණ්ණො, භඤ්ජනො ලොහිතොපි ච;

හරිතො හරිතවණ්ණො, චාපලො සෙතකොපි ච.

2135.

එකා මිඤ්ජා පලණ්ඩුස්ස, භඤ්ජනස්ස දුවෙ සියුං;

තිස්සො හරිතකස්සාපි, චාපලො හොත්යමිඤ්ජකො.

2136.

සූපමංසාදිසංපාකෙ, සාළවුත්තරිභඞ්ගකෙ;

න දොසුම්මත්තිකාදීනං, සමුට්ඨානෙළකූපමං.

පඨමං.

2137.

සම්බාධෙ උපකච්ඡෙසු, මුත්තස්ස කරණෙපි වා;

එකලොමම්පි පාචිත්ති, සංහරාපෙන්තියා සියා.

2138.

බහුකෙපි තථා ලොමෙ, සංහරාපෙන්තියා පන;

පයොගගණනායස්සා, න ලොමගණනාය හි.

2139.

න දොසො සති ආබාධෙ, ලොමකෙ සංහරන්තියා;

සමුට්ඨානාදයො මග්ග- සංවිධානසමා මතා.

දුතියං.

2140.

හොති අන්තමසො මුත්ත-කරණස්ස තලඝාතනෙ;

කෙසරෙනාපි රාගෙන, පාචිත්ති පදුමස්ස වා.

2141.

ගණ්ඩං තත්ථ වණං වාපි, න දොසො පහරන්තියා;

සමුට්ඨානාදයො තුල්යා, පඨමන්තිමවත්ථුනා.

තතියං.

2142.

යා පනුප්පලපත්තම්පි, බ්යඤ්ජනෙ භික්ඛුනත්තනො;

කාමරාගපරෙතා තු, පවෙසෙති න වට්ටති.

2143.

ඉදං වත්ථුවසෙනෙව, වුත්තං තු ජතුමට්ඨකං;

දණ්ඩමෙලාළුකං වාපි, මුත්තස්ස කරණෙ පන.

2144.

සම්ඵස්සං සාදියන්තියා, පවෙසෙති සචෙ පන;

පවෙසාපෙති වා තස්මිං, තස්සා පාචිත්තියං සියා.

2145.

ආබාධපච්චයා දොසො, නත්ථි උම්මත්තිකාය වා;

තලඝාතකතුල්යාව, සමුට්ඨානාදයො මතා.

චතුත්ථං.

2146.

අඞ්ගුලීනං පන ද්වින්නං, අග්ගපබ්බද්වයාධිකං;

පාචිත්තියං පවෙසෙත්වා, දකසුද්ධිං කරොන්තියා.

2147.

එකිස්සාඞ්ගුලියා තීණි, පබ්බානි පන දීඝතො;

පාචිත්තියං භවෙ සුද්ධිං, පවෙසෙත්වාදියන්තියා.

2148.

චතුන්නං වාපි තිස්සන්නං, එකපබ්බම්පි යා පන;

විත්ථාරතො පවෙසෙති, තස්සා පාචිත්තියං සියා.

2149.

ඉති සබ්බප්පකාරෙන, මහාපච්චරියා පන;

අභිබ්යත්තතරං කත්වා, අයමත්ථො විභාවිතො.

2150.

දොසො ද්වඞ්ගුලපබ්බෙ වා, නත්ථි ආබාධකාරණා;

අධිකම්පි පවෙසෙත්වා, දකසුද්ධිං කරොන්තියා.

2151.

තථා උම්මත්තිකාදීන-මනාපත්ති පකාසිතා;

සමුට්ඨානාදයො සබ්බෙ, තලඝාතසමා මතා.

පඤ්චමං.

2152.

භුඤ්ජතො පන භික්ඛුස්ස, පානීයං වා විධූපනං;

ගහෙත්වා උපතිට්ඨෙය්ය, තස්සා පාචිත්තියං සියා.

2153.

ගහිතා උදකෙනෙව, ඛීරතක්කාදයො රසා;

‘‘බීජනී’’ති ච යා කාචි, වත්ථකොණාදි වුච්චති.

2154.

හත්ථපාසෙ ඉධට්ඨාන-පච්චයාපත්ති දීපිතා;

පහාරපච්චයා වුත්තං, ඛන්ධකෙ දුක්කටං විසුං.

2155.

හත්ථපාසං ජහිත්වා වා, උපතිට්ඨන්තියා පන;

ඛාදතො ඛාදනං වාපි, හොති ආපත්ති දුක්කටං.

2156.

න දොසො දෙති දාපෙති, තථා උම්මත්තිකාය වා;

ඉදං එළකලොමෙන, සමුට්ඨානං සමං මතං.

ඡට්ඨං.

2157.

විඤ්ඤත්වා ආමකං ධඤ්ඤං, භජ්ජිත්වා යදි භික්ඛුනී;

කොට්ටෙත්වා ච පචිත්වා ච, පාචිත්ති පරිභුඤ්ජති.

2158.

කෙවලං තු ධඤ්ඤානං, ගහණෙයෙව දුක්කටං;

හරණෙපි ච ධඤ්ඤානං, තථා සුක්ඛාපනෙ පන.

2159.

භජ්ජනත්ථාය ධඤ්ඤානං, කපල්ලුද්ධනසජ්ජනෙ;

අග්ගිස්ස කරණෙ දබ්බි-සජ්ජනෙ ච, කපල්ලකෙ.

2160.

ධඤ්ඤපක්ඛිපනෙ තත්ථ, දබ්බියා ඝට්ටකොට්ටනෙ;

පප්ඵොටනාදිකෙ සබ්බ-පයොගෙ දුක්කටං භවෙ.

2161.

භොජනඤ්චෙව විඤ්ඤත්ති, පමාණං ඉදමෙත්ථ හි;

විඤ්ඤත්වා වා සයං තස්මා, භජ්ජනාදීනි අඤ්ඤතො.

2162.

විඤ්ඤාපෙත්වා පනඤ්ඤාය, භජ්ජනාදීනි වා සයං;

කාරාපෙත්වාපි කත්වා වා, අජ්ඣොහරති යා පන.

2163.

අජ්ඣොහාරපයොගෙසු, තස්සා පාචිත්තියො සියුං;

මාතරං වාපි යාචිත්වා, පාචිත්ති පරිභුඤ්ජති.

2164.

භජ්ජනාදීනි කත්වා වා, කාරාපෙත්වාපි වා පන;

අවිඤ්ඤත්ති සයං ලද්ධං, දුක්කටං පරිභුඤ්ජති.

2165.

විඤ්ඤත්තියා පනඤ්ඤාය, ලද්ධං තාය සයම්පි වා;

කාරාපෙත්වාපි කත්වා වා, තථා අජ්ඣොහරන්තියා.

2166.

සෙදකම්මාදිඅත්ථාය, ධඤ්ඤවිඤ්ඤත්තියා පන;

ඨපෙත්වා සත්ත ධඤ්ඤානි, සෙසවිඤ්ඤත්තියාපි ච.

2167.

අනාපත්තීති ඤාතබ්බං, තථා උම්මත්තිකාය ච;

ඤාතකානම්පි ධඤ්ඤං තු, ආමකං න ච වට්ටති.

2168.

විනා විඤ්ඤත්තියා ලද්ධං, නවකම්මෙසු වට්ටති;

සමුට්ඨානාදයො සබ්බෙ, අද්ධානසදිසා මතා.

සත්තමං.

2169.

උච්චාරං වාපි පස්සාවං, සඞ්කාරං වා විඝාසකං;

ඡඩ්ඩෙය්ය වා තිරොකුට්ටෙ, ඡඩ්ඩාපෙය්ය පරෙහි වා.

2170.

හොති පාචිත්තියං තස්සා, පාකාරෙපි අයං නයො;

ඡඩ්ඩෙන්තියා පනෙකෙක-මනෙකාපත්ති දීපිතා.

2171.

එතානි පන වත්ථූනි, චත්තාරි සකලානිපි;

එකෙනෙව පයොගෙන, එකා ඡඩ්ඩෙන්තියා සියා.

2172.

ආණත්තියම්පි එසෙව, නයො ඤෙය්යො විභාවිනා;

ඡඩ්ඩනෙ දන්තකට්ඨස්ස, පාචිත්ති පරිදීපිතා.

2173.

සබ්බත්ථ පන භික්ඛුස්ස, හොති ආපත්ති දුක්කටං;

අවලඤ්ජෙපි වා ඨානෙ, ඔලොකෙත්වාපි වා පන.

2174.

ඡඩ්ඩෙන්තියා අනාපත්ති, තථා උම්මත්තිකාය වා;

සඤ්චරිත්තසමුට්ඨානං, ක්රියාක්රියමිදං සියා.

අට්ඨමං.

2175.

ඛෙත්තෙ වා නාළිකෙරාදි-ආරාමෙ වාපි යා පන;

රොපිමෙ හරිතට්ඨානෙ, යත්ථ කත්ථචි භික්ඛුනී.

2176.

තානි චත්තාරි වත්ථූනි, සචෙ ඡඩ්ඩෙති වා සයං;

ඡඩ්ඩාපෙති තථා වුත්ත-නයො ආපත්තිනිච්ඡයො.

2177.

භුඤ්ජමානා නිසීදිත්වා, ඛෙත්තෙ තු හරිතෙ තථා;

උච්ඡුආදීනි ඛාදන්තී, ගච්ඡන්තී පන තත්ථ යා.

2178.

ඡඩ්ඩෙති යදි උච්ඡිට්ඨං, උදකං චලකානි වා;

හොති පාචිත්තියං තස්සා, භික්ඛුනො හොති දුක්කටං.

2179.

ඡඩ්ඩෙන්තියා සියාපත්ති, ඨානෙ අන්තමසො ජලං;

පිවිත්වා මත්ථකච්ඡින්නං, නාළිකෙරම්පි තාදිසෙ.

2180.

කසිතෙ තු පනට්ඨානෙ, බීජනික්ඛෙපනෙ කතෙ;

න උට්ඨෙතඞ්කුරං යාව, සබ්බෙසං තාව දුක්කටං.

2181.

ලායිතම්පි මනුස්සානං, ඛෙත්තං රක්ඛති චෙ පුන;

රොහනත්ථාය තත්ථස්සා, යථාවත්ථුකමෙව හි.

2182.

න දොසො ඡඩ්ඩිතෙ ඛෙත්තෙ, සබ්බං ඡඩ්ඩෙන්තියා පන;

සමුට්ඨානාදයො සබ්බෙ, අට්ඨමෙන සමා මතා.

නවමං.

2183.

නච්චං වා පන ගීතං වා, වාදිතං වාපි භික්ඛුනී;

දස්සනත්ථාය ගච්ඡෙය්ය, තස්සා පාචිත්තියං සියා.

2184.

දස්සනත්ථාය නච්චස්ස, ගීතස්ස සවනාය ච;

ගච්ඡන්තියා සියා තස්සා, පදවාරෙන දුක්කටං.

2185.

සචෙ එකපයොගෙන, ඔලොකෙන්තී ච පස්සති;

සුණාති තෙසං ගීතම්පි, එකා පාචිත්ති දීපිතා.

2186.

අඤ්ඤස්මිම්පි දිසාභාගෙ, නච්චං පස්සති චෙ පන;

සුණාති අඤ්ඤතො ගීතං, විසුං පාචිත්තියො සියුං.

2187.

පයොගගණනායෙත්ථ, ආපත්තිගණනා සියා;

නච්චිතුං ගායිතුං නෙව, සයං ලභති භික්ඛුනී.

2188.

‘‘අඤ්ඤං නච්චාති වාදෙහි’’, ඉති වත්තුං න වට්ටති;

‘‘උපට්ඨානං කරොමා’’ති, වුත්තෙ වා සම්පටිච්ඡිතුං.

2189.

තස්සා පාචිත්ති සබ්බත්ථ, භික්ඛුනො හොති දුක්කටං;

‘‘උපට්ඨානං කරොමා’’ති, වුත්තෙ භික්ඛුනියා පන.

2190.

‘‘උපට්ඨානං පසත්ථ’’න්ති, වත්තුමෙවං තු වට්ටති;

ආරාමෙයෙව ඨත්වා වා, යා පස්සති සුණාති වා.

2191.

අත්තනො ච ඨිතොකාසං, ආගන්ත්වා ච පයොජිතං;

ගන්ත්වා පස්සන්තියා වාපි, තථාරූපා හි කාරණා.

2192.

පස්සන්තියා තථා මග්ගං, නච්චං පටිපථෙපි ච;

තථා උම්මත්තිකාදීන-මනාපත්තාපදාසුපි.

2193.

ඉදමෙළකලොමෙන, සමුට්ඨානං සමං මතං;

ලොකවජ්ජමිදං පාප-චිත්තඤ්චෙව තිවෙදනං.

දසමං.

ලසුණවග්ගො පඨමො.

2194.

යාධ රත්තන්ධකාරස්මිං, අප්පදීපෙ පනෙකිකා;

සන්තිට්ඨති සචෙ සද්ධිං, පුරිසෙන ච භික්ඛුනී.

2195.

තස්සා පාචිත්තියං වුත්තං, සද්ධිං වා සල්ලපන්තියා;

හත්ථපාසං සමාගන්ත්වා, රහස්සාදවසෙන තු.

2196.

හත්ථපාසං ජහිත්වා වා, පුරිසස්ස සචෙ පන;

අජහිත්වාපි වා යක්ඛ-පෙතාදීනම්පි භික්ඛුනී.

2197.

සන්තිට්ඨති ච යා තස්සා, දුක්කටං පරිදීපිතං;

අනාපත්ති සචෙ කොචි, දුතියා විඤ්ඤු විජ්ජති.

2198.

තථා උම්මත්තිකාදීන-මථඤ්ඤවිහිතාය වා;

ථෙය්යසත්ථසමුට්ඨානං, ක්රියං සඤ්ඤාවිමොක්ඛකං.

පඨමං.

2199.

දුතියෙ තු ‘‘පටිච්ඡන්නෙ, ඔකාසෙ’’ති ඉදං පන;

අධිකං ඉතරං සබ්බං, පඨමෙන සමං මතං.

දුතියං.

2200.

තතියෙපි චතුත්ථෙපි, අපුබ්බං නත්ථි කිඤ්චිපි;

සමානං පඨමෙනෙව, සමුට්ඨානාදිනා සහ.

තතියචතුත්ථානි.

2201.

ඡදනන්තො නිසීදිත්වා, අනොවස්සප්පදෙසකං;

අජ්ඣොකාසෙ නිසීදිත්වා, උපචාරම්පි වා සචෙ.

2202.

අතික්කමෙති යා, හොති, දුක්කටං පඨමෙ පදෙ;

දුතියෙ ච පදෙ තස්සා, පාචිත්ති පරියාපුතා.

2203.

පල්ලඞ්කස්ස අනොකාසෙ, දුක්කටං සමුදීරිතං;

තථාපුට්ඨෙ අනාපුට්ඨ-සඤ්ඤාය විචිකිච්ඡතො.

2204.

අසංහාරිමෙනාපත්ති, ගිලානායාපදාසු වා;

සමුට්ඨානාදයො සබ්බෙ, කථිනෙන සමා මතා.

පඤ්චමං.

2205.

එකාපත්ති නිසීදිත්වා, හොති ගච්ඡන්තියා පන;

එකාව අනිසීදිත්වා, නිපජ්ජිත්වා වජන්තියා.

2206.

නිසීදිත්වා නිපජ්ජිත්වා, හොන්ති ගච්ඡන්තියා දුවෙ;

සෙසං අනන්තරෙනෙව, සමුට්ඨානාදිනා සමං.

ඡට්ඨං.

2207.

ඡට්ඨෙන සත්තමං තුල්යං, අට්ඨමෙ නත්ථි කිඤ්චිපි;

වත්තබ්බං තිසමුට්ඨානං, සචිත්තං දුක්ඛවෙදනං.

සත්තමට්ඨමානි.

2208.

නිරයබ්රහ්මචරියෙහි, අත්තානං වා පරම්පි වා;

අභිසපෙය්ය පාචිත්ති, වාචතො වාචතො සියා

2209.

ඨපෙත්වා නිරයඤ්චෙව, බ්රහ්මචරියඤ්ච යා පන;

‘‘සුනඛී සූකරී කාකී, කාණා කුණී’’තිආදිනා.

2210.

අක්කොසති ච වාචාය, වාචායාපත්ති දුක්කටං;

තිකපාචිත්තියං වුත්තං, සෙසාය තිකදුක්කටං.

2211.

පුරක්ඛත්වා වදන්තීන-මත්ථධම්මානුසාසනිං;

අනාපත්තට්ඨමෙනෙව, සමුට්ඨානාදයො සමා.

නවමං.

2212.

රොදන්තියා වධිත්වා වා, පාචිත්ති පරිදීපිතා;

ද්වීසු තෙසු පනෙකෙකං, දුක්කටං තු කරොන්තියා.

2213.

සෙසමුත්තානමෙවෙත්ථ, සමුට්ඨානාදයො පන;

ධුරනික්ඛෙපතුල්යාව, ක්රියාමත්තං විසෙසකං.

දසමං.

අන්ධකාරවග්ගො දුතියො.

2214.

න්හායති නග්ගා යා පන හුත්වා;

සබ්බපයොගෙ දුක්කටමස්සා;

තස්ස ච වොසානෙ ජිනවුත්තං;

භික්ඛුනි දොසං සා සමුපෙති.

2215.

අච්ඡින්නචීවරා නට්ඨ-චීවරා ආපදාසු වා;

න දොසෙළකලොමෙන, සමුට්ඨානාදයො සමා.

පඨමං.

2216.

දුතියෙ පන වත්තබ්බං, අපුබ්බං නත්ථි කිඤ්චිපි;

සමුට්ඨානාදයො සබ්බෙ, සඤ්චරිත්තසමා මතා.

දුතියං.

2217.

දුස්සිබ්බිතං විසිබ්බෙත්වා, සිබ්බනත්ථාය චීවරං;

අනන්තරාය තං පච්ඡා, යා න සිබ්බෙය්ය භික්ඛුනී.

2218.

ඨපෙත්වා චතුපඤ්චාහං, ‘‘න සිබ්බිස්සාම්යහ’’න්ති හි;

ධුරෙ නික්ඛිත්තමත්තෙව, තස්සා පාචිත්තියං සියා.

2219.

පච්ඡා සිබ්බති පාචිත්ති, නික්ඛිපිත්වා ධුරං සචෙ;

තිකපාචිත්තියං වුත්තං, සෙසාය තිකදුක්කටං.

2220.

වුත්තං උභින්නමඤ්ඤස්මිං, පරික්ඛාරෙ තු දුක්කටං;

අනාපත්ති ගිලානාය, අන්තරායෙපි වා සති.

2221.

අතික්කමෙති පඤ්චාහං, කරොන්තී වාපි චීවරං;

ධුරනික්ඛෙපනං නාම, සමුට්ඨානමිදං මතං.

තතියං.

2222.

පඤ්චාහිකං තු සඞ්ඝාටි-චාරං යාතික්කමෙය්ය හි;

හොති පාචිත්තියාපත්ති, ඡට්ඨෙ තස්සාරුණුග්ගමෙ.

2223.

එකස්මිං චීවරෙ එකා, පඤ්ච පඤ්චසු දීපිතා;

තිචීවරඤ්ච සංකච්චි, දකසාටීති පඤ්ච තු.

2224.

තිකපාචිත්ති පඤ්චාහා-නතික්කන්තෙ ද්විදුක්කටං;

පඤ්චමෙ දිවසෙ පඤ්ච, චීවරානි නිසෙවති.

2225.

ඔතාපෙති ගිලානාය, අනාපත්තිපදාසුපි;

සමුට්ඨානාදයො සබ්බෙ, කථිනෙන සමා මතා.

චතුත්ථං.

2226.

ගහෙත්වා යා අනාපුච්ඡා, සඞ්කමෙතබ්බචීවරං;

පරිභුඤ්ජති අඤ්ඤිස්සා, තස්සා පාචිත්තියං සියා.

2227.

තිකපාචිත්තියං වුත්තං, සෙසාය තිකදුක්කටං;

අච්ඡින්නචීවරා නට්ඨ-චීවරා ආපදාසු වා.

2228.

තථා උම්මත්තිකාදීන-මනාපත්ති පකාසිතා;

කථිනෙන සමුට්ඨානං, තුල්යමෙතං ක්රියාක්රියං.

පඤ්චමං.

2229.

යා හි භික්ඛුනි සඞ්ඝස්ස, ලභිතබ්බං තු චීවරං;

නිවාරෙති සචෙ තස්සා, පාචිත්ති පරිදීපයෙ.

2230.

ගණස්සාපි ච එකිස්සා, ලාභෙ ආපත්ති දුක්කටං;

තථෙවඤ්ඤං පරික්ඛාරං, නිවාරෙති සචෙ පන.

2231.

ආනිසංසං නිදස්සෙත්වා, නිවාරෙති න දොසතා;

අදින්නාදානතුල්යාව, සමුට්ඨානාදයො මතා.

ඡට්ඨං.

2232.

චීවරානං විභඞ්ගං යා, පටිසෙධෙය්ය ධම්මිකං;

හොති පාචිත්තියං තස්සා, දුක්කටං පරිදීපිතං.

2233.

අධම්මෙ ධම්මසඤ්ඤාය, උභො වෙමතිකාය වා;

ආනිසංසං නිදස්සෙත්වා, පටිසෙධෙන්තියා පන.

2234.

තථා උම්මත්තිකාදීන-මනාපත්ති පකාසිතා;

සමුට්ඨානාදයො සබ්බෙ, අනන්තරසමා මතා.

සත්තමං.

2235.

නිවාසනූපගං වාපි, තථා පාරුපනූපගං;

කප්පබින්දුකතං කිඤ්චි, මුඤ්චිත්වා සහධම්මිකෙ.

2236.

පිතරොපි පනඤ්ඤස්ස, දදෙය්ය යදි චීවරං;

යස්ස කස්සචි තස්සාපි, පාචිත්ති පරියාපුතා.

2237.

ගණනාය වසෙනෙත්ථ, චීවරානං තු තා පන;

පාචිත්තියො ගණෙතබ්බා, භික්ඛුනො දුක්කටං සියා.

2238.

තාවකාලිකමඤ්ඤෙස-මනාපත්ති දදාති චෙ;

සඤ්චරිත්තසමා වුත්තා, සමුට්ඨානාදයො නයා.

අට්ඨමං.

2239.

චීවරස්ස විභඞ්ගං යා, නිසෙධෙත්වාන චීවරෙ;

කාලං අතික්කමෙය්යස්සා, දුබ්බලාසාය දොසතා.

2240.

අදුබ්බලෙ තු චීවරෙ, සුදුබ්බලන්ති චෙතසා;

උභොසු කඞ්ඛිතාය වා, අවොච දුක්කටං ජිනො.

2241.

ආනිසංසං නිදස්සෙත්වා, නිවාරෙති න දොසතා;

අදින්නාදානතුල්යාව, සමුට්ඨානාදයො මතා.

නවමං.

2242.

ධම්මිකං කථිනුද්ධාරං, යා නිවාරෙය්ය භික්ඛුනී;

තස්සා පාචිත්තියාපත්ති, මුනින්දෙන පකාසිතා.

2243.

ආනිසංසො මහා හොති, යස්ස අත්ථාරමූලකො;

උද්ධාරමූලකො අප්පො, න දාතබ්බො පනීදිසො.

2244.

ආනිසංසො මහා හොති, යස්ස උබ්භාරමූලකො;

අත්ථාරමූලකො අප්පො, දාතබ්බො එවරූපකො.

2245.

තථා සමානිසංසොපි, සද්ධාපාලනකාරණා;

ආනිසංසං නිදස්සෙත්වා, පටිසෙධෙති වට්ටති.

2246.

සෙසං පන අසෙසෙන, සත්තමෙන සමං මතං;

සමුට්ඨානාදිනා සද්ධිං, අපුබ්බං නත්ථි කිඤ්චිපි.

දසමං.

නග්ගවග්ගො තතියො.

2247.

එකාය තු නිපන්නාය, අපරා වා නිපජ්ජතු;

නිපජ්ජෙය්යුං සහෙව ද්වෙ, ද්වින්නං පාචිත්තියං සියා.

2248.

ආපත්තිබහුකා ඤෙය්යා, පුනප්පුනං නිපජ්ජනෙ;

එකාය ච නිපන්නාය, සචෙ එකා නිසීදති.

2249.

උභො වාපි නිසීදන්ති, සමං, උම්මත්තිකාය වා;

අනාපත්ති සමුට්ඨානං, එළකෙන සමං මතං.

පඨමං.

2250.

පාවාරකටසාරාදිං, සන්ථරිත්වා පනෙකකං;

සංහාරිමෙසු තෙනෙව, පාරුපිත්වා සචෙ පන.

2251.

නිපජ්ජන්ති සහෙව ද්වෙ, තාසං පාචිත්තියං සියා;

එකස්මිං දුක්කටං ද්වින්නං, වුත්තං තු ද්විකදුක්කටං.

2252.

වවත්ථානං නිදස්සෙත්වා, නිපජ්ජන්ති සචෙ පන;

න දොසුම්මත්තිකාදීනං, සෙසං තුල්යං පනාදිනා.

දුතියං.

2253.

පුරතො ච අනාපුච්ඡා, යදි චඞ්කමනාදයො;

කරෙය්ය පන පාචිත්ති, අඤ්ඤිස්සාඵාසුකාරණා.

2254.

නිවත්තනානං ගණනාය තස්සා;

පාචිත්තියානං ගණනා ච ඤෙය්යා;

පයොගතොයෙව භවන්ති දොසා;

නිපජ්ජනට්ඨානනිසීදනානං.

2255.

උද්දෙසාදීසු පාචිත්ති, පදානං ගණනාවසා;

තිකපාචිත්තියං වුත්තං, සෙසාය තිකදුක්කටං.

2256.

න ච අඵාසුකාමාය, ආපුච්ඡා පුරතො පන;

තස්සා චඞ්කමනාදීනි, අනාපත්ති කරොන්තියා.

2257.

අදින්නාදානතුල්යාව, සමුට්ඨානාදයො නයා;

ක්රියාක්රියමිදං පාප- මානසං දුක්ඛවෙදනං.

තතියං.

2258.

සයං අනන්තරායා යා, දුක්ඛිතං සහජීවිනිං;

නුපට්ඨාපෙය්ය චඤ්ඤාය, නුපට්ඨෙය්ය සයම්පි වා.

2259.

ධුරෙ නික්ඛිත්තමත්තෙව, තස්සා පාචිත්තියං සියා;

අන්තෙවාසිනියා වාපි, දුක්කටං ඉතරාය වා.

2260.

අනාපත්ති ගිලානාය, ගවෙසිත්වාලභන්තියා;

ආපදුම්මත්තිකාදීනං, ධුරනික්ඛෙපනොදයං.

චතුත්ථං.

2261.

සකං පුග්ගලිකං දත්වා, සකවාටං උපස්සයං;

සයං උපස්සයා තම්හා, නික්කඩ්ඪති සචෙ පන.

2262.

එකෙනෙව පයොගෙන, ද්වාරාදීසු බහූනිපි;

තං නික්කඩ්ඪන්තියා තස්සා, එකං පාචිත්තියං සියා.

2263.

පයොගගණනායෙත්ථ, පාචිත්තිගණනා මතා;

ආණත්තියම්පි එසෙව, නයො වුත්තො මහෙසිනා.

2264.

‘‘එත්තකාව ඉමං ද්වාරා, නික්කඩ්ඪාහී’’ති භාසති;

එකායාණත්තියා ද්වාර-ගණනාපත්තියො සියුං.

2265.

දුක්කටං අකවාටම්හා, සෙසාය තිකදුක්කටං;

උභින්නං පන සබ්බත්ථ, පරික්ඛාරෙසු දුක්කටං.

2266.

සෙසමෙත්ථ අසෙසෙන, සමුට්ඨානාදිනා සහ;

සඞ්ඝිකා හි විහාරස්මා, නික්කඩ්ඪනසමං මතං.

පඤ්චමං.

2267.

ඡට්ඨෙ පනිධ වත්තබ්බං, අපුබ්බං නත්ථි කිඤ්චිපි;

සික්ඛාපදෙනරිට්ඨස්ස, සදිසොව විනිච්ඡයො.

ඡට්ඨං.

2268.

සාසඞ්කසම්මතෙ අන්තො-රට්ඨෙ භික්ඛුනියා පන;

චරන්තියා සියාපත්ති, විනා සත්ථෙන චාරිකං.

2269.

ගාමන්තරපවෙසෙ ච, අරඤ්ඤෙ අද්ධයොජනෙ;

පාචිත්තියනයො ඤෙය්යො, භික්ඛුනා විනයඤ්ඤුනා.

2270.

න දොසො සහ සත්ථෙන, ඛෙමට්ඨානාපදාසු වා;

ඉදං එළකලොමෙන, සමුට්ඨානාදිනා සමං.

සත්තමං.

2271.

අට්ඨමෙ නවමෙ වාපි, අනුත්තානං න විජ්ජති;

සත්තමෙන සමානානි, සමුට්ඨානාදිනා සහ.

අට්ඨමනවමානි.

2272.

පාචිත්ති ධුරනික්ඛෙපෙ, ‘‘න ගමිස්සාම්යහ’’න්ති ච;

කත්වා ච ධුරනික්ඛෙපං, පච්ඡා ගච්ඡන්තියා තථා.

2273.

යොජනානි පවාරෙත්වා, පඤ්ච ගන්තුම්පි වට්ටති;

ඡසු වත්තබ්බමෙවත්ථි, කින්නු නාමිධ තං සියා.

2274.

තීණි ගන්ත්වා ච තෙනෙව, පච්චාගන්තුං න වට්ටති;

අඤ්ඤෙන පන මග්ගෙන, පච්ඡාගච්ඡති වට්ටති.

2275.

අනාපත්තන්තරායස්මිං, තස්සා දසවිධෙ සති;

ආපදාසු ගිලානාය, අලාභෙ දුතියාය වා.

2276.

රාජචොරමනුස්සග්ගි-තොයවාළසරීසපා;

මනුස්සජීවිතබ්රහ්ම-චරියස්සන්තරායිකා.

2277.

සමුට්ඨානාදිනා තුල්යං, පඨමන්තිමවත්ථුනා;

අයමෙව විසෙසො හි, අක්රියං දුක්ඛවෙදනං.

දසමං.

තුවට්ටවග්ගො චතුත්ථො.

2278.

රාජාගාරං චිත්තාගාරං, ආරාමං කීළුය්යානං වා;

කීළාවාපිං නානාකාරං, දට්ඨුං ගච්ඡන්තිනං තානි.

2279.

නිද්දිට්ඨං මුනිනා තාසං, දුක්කටං තු පදෙ පදෙ;

පදං අනුද්ධරිත්වාව, සචෙ පස්සන්ති පඤ්චපි.

2280.

එකායෙව පනාපත්ති, පාචිත්ති පරිදීපිතා;

ගන්ත්වා පස්සන්ති චෙ තං තං, පාටෙක්කාපත්තියො සියුං.

2281.

පයොගබහුතායාපි, පාචිත්තිබහුතා සියා;

භික්ඛුස්ස පන සබ්බත්ථ, හොති ආපත්ති දුක්කටං.

2282.

අවසෙසො අනාපත්ති-කථාමග්ගවිනිච්ඡයො;

නච්චදස්සනතුල්යොව, සමුට්ඨානාදිනා සහ.

පඨමං.

2283.

ආසන්දිං වා පල්ලඞ්කං වා, මාණනාතීතං වාළූපෙතං;

සෙවන්තීනං යාසං තාසං, පාචිත්තාපත්තිං සත්ථාහ.

2284.

නිසීදනස්සාපි නිපජ්ජනස්ස;

පයොගබාහුල්ලවසෙන හොති;

ඉච්චෙවමච්චන්තයසෙන වුත්තා;

පාචිත්තියානං ගණනා පනෙවං.

2285.

පාදෙ ආසන්දියා ඡෙත්වා, භිත්වා පල්ලඞ්කවාළකෙ;

අනාපත්ති සමුට්ඨාන-මනන්තරසමං මතං.

දුතියං.

2286.

ඡන්නං අඤ්ඤතරං සුත්තං, යදි කන්තති භික්ඛුනී;

යත්තකං අඤ්ඡිතං හත්ථා, තස්මිං තක්කම්හි වෙඨිතෙ.

2287.

එකා පාචිත්ති නිද්දිට්ඨා, සුත්තකන්තනතො පන;

සබ්බපුබ්බපයොගෙසු, දුක්කටං හත්ථවාරතො.

2288.

න දොසො කන්තිතං සුත්තං, පුන කන්තන්තියා පන;

ඉදං එළකලොමෙන, සමුට්ඨානාදිනා සමං.

තතියං.

2289.

කොට්ටනං තණ්ඩුලානං තු, ආදිං කත්වාන දුක්කටං;

සබ්බපුබ්බපයොගෙසු, වෙය්යාවච්චං කරොන්තියා.

2290.

භාජනානි ගණෙත්වාව, පාචිත්ති යාගුආදිසු;

ඛජ්ජකාදීසු රූපානං, ගණනාය හි දීපයෙ.

2291.

සචෙ මාතාපිතූනම්පි, ආගතානං පනත්තනො;

කිඤ්චි කම්මං අකාරෙත්වා, කිඤ්චි කාතුං න වට්ටති.

2292.

සඞ්ඝස්ස යාගුපානෙ වා, සඞ්ඝභත්තෙපි වා තථා;

චෙතියස්ස ච පූජාය, වෙය්යාවච්චකරස්ස වා.

2293.

අත්තනො ච අනාපත්ති, තථා උම්මත්තිකාය වා;

සමුට්ඨානාදයො සබ්බෙ, තතියෙන සමා මතා.

චතුත්ථං.

2294.

පාචිත්ති ධුරනික්ඛෙපෙ, යථා චීවරසිබ්බනෙ;

තථා ඉධ පනෙකාහං, පරිහාරො න ලබ්භති.

2295.

සෙසං වුත්තනයෙනෙව, තත්ථ චීවරසිබ්බනෙ;

සමුට්ඨානාදිනා සද්ධිං, වෙදිතබ්බං විභාවිනා;

පඤ්චමං.

2296.

කායෙන කායබද්ධෙන, තථා නිස්සග්ගියෙන වා;

ගිහීනං පන යං කිඤ්චි, දන්තපොනොදකං විනා.

2297.

අජ්ඣොහරණියං අඤ්ඤං, අඤ්ඤෙසං තු දදාති යා;

හොති පාචිත්තියං තස්සා, ඨපෙත්වා සහධම්මිකෙ.

2298.

දන්තකට්ඨොදකෙ වුත්තං, දුක්කටං මුනිනා ඉධ;

යා න දෙති ච දාපෙති, නික්ඛමිත්වාපි දෙන්තියා.

2299.

දෙති බාහිරලෙපං වා, න දොසුම්මත්තිකාය වා;

සමුට්ඨානාදයො සබ්බෙ, තතියෙන සමා මතා.

ඡට්ඨං.

2300.

අදත්වා පරිභුඤ්ජෙය්ය, යා චාවසථචීවරං;

දිවසෙ තු චතුත්ථෙ තං, ධොවිත්වා පුන චීවරං.

2301.

සාමණෙරාය වා අන්ත-මසො උතුනියා සචෙ;

තස්සා පාචිත්තියං වුත්තං, තිකපාචිත්තියං සියා.

2302.

තස්සා නිස්සජ්ජිතෙ තස්මිං, වුත්තං තු ද්විකදුක්කටං;

උතුනීනං අභාවෙ තු, අඤ්ඤාසං පුන පරියයෙ.

2303.

අච්ඡින්නචීවරාදීන-මනාපත්තාපදාසුපි;

සමුට්ඨානාදයො සබ්බෙ, කථිනෙන සමා මතා.

සත්තමං.

2304.

අදත්වා රක්ඛණත්ථාය, විහාරං සකවාටකං;

හොති පාචිත්තියං තස්සා, චාරිකං පක්කමන්තියා.

2305.

අත්තනො ගාමතො අඤ්ඤං, ගාමං ගච්ඡන්තියා පන;

පරික්ඛිත්තවිහාරස්ස, පරික්ඛෙපම්පි වා තථා.

2306.

ඉතරස්සුපචාරං වා, පඨමෙන පදෙන තං;

දුක්කටං සමතික්කන්තෙ, පාචිත්ති දුතියෙන තු.

2307.

අකවාටබන්ධනස්මිං, දුක්කටං පරිදීපිතං;

අන්තරායෙ අනාපත්ති, ජග්ගිකං අලභන්තියා.

2308.

ආපදාසු ගිලානාය, තථා උම්මත්තිකාය වා;

සමුට්ඨානාදයො සබ්බෙ, කථිනෙන සමා මතා.

අට්ඨමං.

2309.

හත්ථිඅස්සරථාදීහි, සංයුත්තං සිප්පමෙව වා;

පරූපඝාතකං මන්තා-ගදයොගප්පභෙදකං.

2310.

පරියාපුණෙය්ය චෙ කිඤ්චි, යස්ස කස්සචි සන්තිකෙ;

හොති පාචිත්තියං තස්සා, පදාදීනං වසෙනිධ.

2311.

ලෙඛෙ පන අනාපත්ති, ධාරණාය ච ගුත්තියා;

පරිත්තෙසු ච සබ්බෙසු, තථා උම්මත්තිකාය වා.

නවමං.

2312.

දසමෙ නත්ථි වත්තබ්බං, නවමෙන සමං ඉදං;

සමුට්ඨානාදයො ද්වින්නං, පදසොධම්මසාදිසා.

දසමං.

චිත්තාගාරවග්ගො පඤ්චමො.

2313.

සභික්ඛුකං පනාරාමං, ජානිත්වා පවිසන්තියා;

අනාපුච්ඡාව යං කිඤ්චි, පාචිත්ති පරියාපුතා.

2314.

සචෙ අන්තමසො රුක්ඛ-මූලස්සපි ච භික්ඛුනී;

අනාපුච්ඡා පරික්ඛෙපං, අතික්කාමෙති යා පන.

2315.

උපචාරොක්කමෙ වාපි, අපරික්ඛිත්තකස්ස තු;

දුක්කටං පඨමෙ පාදෙ, පාචිත්ති දුතියෙ සියා.

2316.

අභික්ඛුකෙ සභික්ඛූති, සඤ්ඤාය පනුභොසුපි;

ජාතකඞ්ඛාය වා තස්සා, හොති ආපත්ති දුක්කටං.

2317.

පඨමං පවිසන්තීනං, තාසං සීසානුලොකිකා;

තා සන්නිපතිතා යත්ථ, තාසං ගච්ඡති සන්තිකං.

2318.

සන්තං භික්ඛුං පනාපුච්ඡා, මග්ගො වාරාමමජ්ඣතො;

තෙන ගච්ඡන්තියා වාපි, ආපදාසු විසන්තියා.

2319.

තථා උම්මත්තිකාදීන-මනාපත්ති පකාසිතා;

ධුරනික්ඛෙපතුල්යාව, සමුට්ඨානාදයො නයා.

පඨමං.

2320.

අක්කොසෙය්ය ච යා භික්ඛුං, පරිභාසෙය්ය වා පන;

තිකපාචිත්තියං තස්සා, සෙසෙ ච තිකදුක්කටං.

2321.

පුරක්ඛත්වා වදන්තීන-;

මත්ථධම්මානුසාසනිං;

න දොසොමසවාදෙන;

තුල්යො සෙසනයො මතො.

දුතියං.

2322.

යා සඞ්ඝං පරිභාසෙය්ය, තස්සා පාචිත්තියං සියා;

එකං සම්බහුලා වාපි, තථෙව ඉතරාය වා.

2323.

පරිභාසන්තියා තස්සා, දුක්කටං පරිදීපිතං;

සෙසං අනන්තරෙනෙව, සමුට්ඨානාදිනා සමං.

තතියං.

2324.

නිමන්තිතාපි වා සචෙ, පවාරිතාපි වා පන;

නිමන්තනපවාරණා, උභොපි වුත්තලක්ඛණා.

2325.

පුරෙභත්තං තු යාගුඤ්ච, ඨපෙත්වා කාලිකත්තයං;

යා චජ්ඣොහරණත්ථාය, යං කිඤ්චි පන ආමිසං.

2326.

පටිග්ගණ්හාති චෙ තස්සා, ගහණෙ දුක්කටං සියා;

අජ්ඣොහාරවසෙනෙත්ථ, පාචිත්ති පරිදීපිතා.

2327.

කාලිකානි ච තීණෙව, ආහාරත්ථාය ගණ්හති;

ගහණෙ දුක්කටං වුත්තං, තථා අජ්ඣොහරන්තියා.

2328.

නිමන්තිතා යා පන අප්පවාරිතා;

සචෙපි යාගුං පිවතීධ වට්ටති;

තථා කථෙත්වා පුන සාමිකස්ස වා;

සචෙපි සා භුඤ්ජති අඤ්ඤභොජනං.

2329.

කාලිකානි ච තීණෙව, පච්චයෙ සති භුඤ්ජති;

තථා උම්මත්තිකාදීනං, අනාපත්ති පකාසිතා.

2330.

සමුට්ඨානමිදං තුල්යං, අද්ධානෙන ක්රියාක්රියං;

නිමන්තිතා අනාපුච්ඡා, සාමිං භුඤ්ජති චෙ පන.

2331.

කප්පියං පන කාරෙත්වා, අකාරෙත්වාපි වා යදි;

පරිභුඤ්ජති යා තස්සා, පාචිත්ති ක්රියතො සියා.

චතුත්ථං.

2332.

භික්ඛුනීනං අවණ්ණං වා, පාචිත්ති කුලසන්තිකෙ;

කුලස්සාවණ්ණනං වාපි, භික්ඛුනීනං වදන්තියා.

2333.

සන්තං භාසන්තියා දොසං, න දොසුම්මත්තිකාය වා;

ඔමසවාදතුල්යාව, සමුට්ඨානාදයො නයා.

පඤ්චමං.

2334.

අද්ධයොජනතො ඔරෙ, භික්ඛු ඔවාදදායකො;

න වසති සචෙ මග්ගො, අඛෙමො වා සචෙ සියා.

2335.

අයං අභික්ඛුකො නාම, ආවාසො පන තත්ථ හි;

උපගච්ඡන්තියා වස්සං, ආපත්ති අරුණුග්ගමෙ.

2336.

පක්කන්තා පක්ඛසඞ්කන්තා, විබ්භන්තා වා මතාපි වා;

වස්සං උපගතා භික්ඛූ, අනාපත්තාපදාසුපි.

2337.

සෙසො ඤෙය්යො කථාමග්ගො;

භික්ඛුනොවාදකො පන;

ඉදං එළකලොමෙන;

සමුට්ඨානාදිනා සමං.

ඡට්ඨං.

2338.

යා භික්ඛුනුභතොසඞ්ඝෙ, වස්සංවුට්ඨා තතො පුන;

‘‘නාහං පවාරෙස්සාමී’’ති, සා නික්ඛිපති චෙ ධුරං.

2339.

ධුරෙ නික්ඛිත්තමත්තස්මිං, තස්සා පාචිත්තියං සියා;

සති වා අන්තරායස්මිං, ගිලානායාපදාසුපි.

2340.

පරියෙසිත්වාපි වා භික්ඛුං, න දොසො අලභන්තියා;

ඉදං තු ධුරනික්ඛෙප-සමුට්ඨානමුදීරිතං.

සත්තමං.

2341.

‘‘ඔවාදාදීනමත්ථාය, න ගච්ඡිස්සාම්යහ’’න්ති හි;

ධුරෙ නික්ඛිත්තමත්තස්මිං, පාචිත්ති පරිදීපයෙ.

2342.

සදිසං තු සමුට්ඨානං, පඨමන්තිමවත්ථුනා;

අක්රියං ලොකවජ්ජඤ්ච, කායිකං දුක්ඛවෙදනං.

අට්ඨමං.

2343.

‘‘න යාචිස්සාමි ඔවාදං, න පුච්ඡිස්සාමුපොසථං’’;

ඉච්චෙවං පන නික්ඛිත්තෙ, ධුරෙ පාචිත්තියං සියා.

2344.

සති වා අන්තරායස්මිං, ගිලානායාපදාසු වා;

න දොසො පරියෙසිත්වා, දුතියං අලභන්තියා.

2345.

අට්ඨමෙපි අනාපත්ති, එවමෙව පකාසිතා;

ඉදං තු ධුරනික්ඛෙප-සමුට්ඨානමුදීරිතං.

නවමං.

2346.

පසාඛෙ පන සඤ්ජාතං, ගණ්ඩං රුචිතමෙව වා;

අනාපුච්ඡාව සඞ්ඝං වා, ගණං එකෙන එකිකා.

2347.

‘‘භින්ද ඵාලෙහි ධොවා’’ති, සබ්බානෙවාණාපෙන්තියා;

කතෙසු දුක්කටානිච්ඡ, තස්සා පාචිත්තියො ඡ ච.

2348.

‘‘යමෙත්ථ අත්ථි කාතබ්බං, තං සබ්බං ත්වං කරොහි’’ති;

ආණාපෙති සචෙ එවං, සො ච සබ්බං කරොති චෙ.

2349.

එකාය පන වාචාය, දුක්කටානි පනච්ඡ ච;

තස්සා පාචිත්තියච්ඡක්කං, ද්වාදසාපත්තියො සියුං.

2350.

භෙදනාදීසු එකං සා, ආණාපෙති සචෙ පන;

සො කරොති ච සබ්බානි, එකං පාචිත්තියං සියා.

2351.

ආපුච්ඡිත්වාපි වා විඤ්ඤුං, ගහෙත්වා දුතියම්පි වා;

භෙදනාදීනි සබ්බානි, කාරාපෙති සචෙ පන.

2352.

තස්සා උම්මත්තිකාදීන-මනාපත්ති පකාසිතා;

සමුට්ඨානාදයො සබ්බෙ, කථිනෙන සමා මතා.

දසමං.

ආරාමවග්ගො ඡට්ඨො.

2353.

ගණංපරියෙසනාදිස්මිං, ගබ්භිනිං වුට්ඨපෙන්තියා;

ඤත්තියා කම්මවාචාහි, උපජ්ඣායාය දුක්කටං.

2354.

කම්මවාචාය ඔසානෙ, පාචිත්ති පරියාපුතා;

තථා ගබ්භිනිසඤ්ඤාය, න ච ගබ්භිනියා පන.

2355.

උභො සඤ්ජාතකඞ්ඛාය, හොති ආපත්ති දුක්කටං;

තථාචරිනියා තස්සා, ගණස්සාපි ච දීපිතං.

2356.

ද්වීස්වගබ්භිනිසඤ්ඤාය, න දොසුම්මත්තිකාය වා;

අදින්නාදානතුල්යාව, සමුට්ඨානාදයො නයා.

පඨමං.

2357.

දුතියෙ නත්ථි වත්තබ්බං, පඨමෙන සමං මතං;

සමුට්ඨානාදිනා සද්ධිං, නත්ථි කාචි විසෙසතා.

දුතියං.

2358.

ඡස්වසික්ඛිතසික්ඛං තු, සික්ඛමානඤ්හි භික්ඛුනී;

ද්වෙ වස්සානි සියාපත්ති, වුට්ඨාපෙය්ය සචෙ පන.

2359.

තිකපාචිත්තියං වුත්තං, ධම්මකම්මෙ තු සත්ථුනා;

අධම්මෙ පන කම්මස්මිං, දීපිතං තිකදුක්කටං.

2360.

ඡසු සික්ඛිතසික්ඛං යා, ද්වෙ වස්සානි අඛණ්ඩතො;

වුට්ඨාපෙති අනාපත්ති, තථා උම්මත්තිකාය වා.

2361.

ඉමා හි ඡ ච සික්ඛායො, සට්ඨිවස්සාපි චෙ පන;

පබ්බජ්ජාය පදාතබ්බා, අදත්වා න ච කාරයෙ.

තතියං.

2362.

චතුත්ථෙ නත්ථි වත්තබ්බං, ඉධ සඞ්ඝෙන සම්මතං;

සික්ඛමානමනාපත්ති, හොති තං වුට්ඨපෙන්තියා.

2363.

අදින්නා පඨමං හොති, සචෙ වුට්ඨානසම්මුති;

තත්ථාපි ච පදාතබ්බා, උපසම්පදමාළකෙ.

2364.

තතියඤ්ච චතුත්ථඤ්ච, සමුට්ඨානාදිනා පන;

පඨමෙන සමං ඤෙය්යං, චතුත්ථං තු ක්රියාක්රියං.

චතුත්ථං.

2365.

ඌනද්වාදසවස්සං තු, කඤ්චි ගිහිගතං පන;

පරිපුණ්ණාති සඤ්ඤාය, න දොසො වුට්ඨපෙන්තියා.

2366.

හොති වානුපසම්පන්නා, උපසම්පාදිතාපි සා;

අසෙසෙන ච සෙසං තු, පඨමෙන සමං මතං.

පඤ්චමං.

2367.

ඡට්ඨං තු තතියෙ වුත්ත-නයෙනෙව විභාවයෙ;

සත්තමම්පි තථා සබ්බං, චතුත්ථෙන සමං මතං.

ඡට්ඨසත්තමානි.

2368.

යං තුවට්ටකවග්ගස්මිං, දුක්ඛිතං සහජීවිනිං;

වුත්තං තෙන සමං ඤෙය්යං, අට්ඨමං න විසෙසතා.

අට්ඨමං.

2369.

ද්වෙ වස්සානි ච යා කාචි, වුට්ඨාපිතපවත්තිනිං;

නානුබන්ධෙය්ය චෙ තස්සා, පාචිත්ති පරියාපුතා.

2370.

‘‘ද්වෙ වස්සානි අහං නානු-බන්ධිස්සාමී’’ති චෙ පන;

ධුරෙ නික්ඛිත්තමත්තස්මිං, තස්සා පාචිත්තියං සියා.

2371.

තඤ්ච බාලමලජ්ජිං වා, ගිලානායාපදාසු වා;

නානුබන්ධන්තියා තස්සා, න දොසුම්මත්තිකාය වා.

2372.

සමුට්ඨානාදයො තුල්යා, පඨමන්තිමවත්ථුනා;

ඉදං පනාක්රියං වුත්තං, වෙදනා දුක්ඛවෙදනා.

නවමං.

2373.

වුට්ඨාපෙත්වා තු යා කාචි, භික්ඛුනී සහජීවිනිං;

තං ගහෙත්වා න ගච්ඡෙය්ය, න චඤ්ඤං ආණාපෙය්ය චෙ.

2374.

ධුරෙ නික්ඛිත්තමත්තස්මිං, තස්සා පාචිත්තියං සියා;

සති වා අන්තරායස්මිං, දුතියං අලභන්තියා.

2375.

ආපදාසු ගිලානාය, තථා උම්මත්තිකාය වා;

න දොසො ධුරනික්ඛෙප-සමුට්ඨානමිදං පන.

දසමං.

ගබ්භිනිවග්ගො සත්තමො.

2376.

කුමාරිභූතවග්ගස්ස, පඨමාදීනි තීණිපි;

ගිහිගතෙහි තීහෙව, සදිසානීති නිද්දිසෙ.

2377.

යා මහූපපදා ද්වෙ තු, සික්ඛමානා පනාදිතො;

‘‘ගතා වීසතිවස්සා’’ති, විඤ්ඤාතබ්බා විභාවිනා.

2378.

සචෙ ගිහිගතා හොන්ති, න ච වා පුරිසං ගතා;

‘‘සික්ඛමානා’’ති වත්තබ්බා, තා හි සම්මුතිආදිසු.

2379.

න තා ‘‘කුමාරිභූතා’’ති, තථා ‘‘ගිහිගතා’’ති වා;

වත්තබ්බා පනුභොපෙතා, එවං වත්තුං න වට්ටති.

2380.

සම්මුතිං දසවස්සාය, දත්වා ද්වාදසවස්සිකා;

කත්තබ්බා උපසම්පන්නා, සෙසාසුපි අයං නයො.

2381.

යා අට්ඨාරසවස්සා තු, තතො පට්ඨාය සා පන;

වුත්තා ‘‘කුමාරිභූතා’’ති, තථා ‘‘ගිහිගතා’’තිපි.

2382.

වුත්තා ‘‘කුමාරිභූතා’’ති, සාමණෙරී හි යා පන;

‘‘කුමාරිභූතා’’ ඉච්චෙව, වත්තබ්බා න පනඤ්ඤථා.

2383.

එතා තු පන තිස්සොපි, සික්ඛාසම්මුතිදානතො;

‘‘සික්ඛමානා’’ති වත්තුම්පි, වට්ටතෙව න සංසයො.

තතියං.

2384.

ඌනද්වාදසවස්සාව, වුට්ඨාපෙති සචෙ පරං;

හුත්වා සයමුපජ්ඣායා, සික්ඛමානං තු භික්ඛුනී.

2385.

පුබ්බෙ වුත්තනයෙනෙව, දුක්කටානමනන්තරං;

කම්මවාචානමොසානෙ, තස්සා පාචිත්ති දීපිතා.

චතුත්ථං.

2386.

පඤ්චමෙ නත්ථි වත්තබ්බං, චතුත්ථං පඤ්චමම්පි ච;

උභයං තිසමුට්ඨානං, පඤ්චමං තු ක්රියාක්රියං.

පඤ්චමං.

2387.

සඞ්ඝෙනුපපරික්ඛිත්වා, ‘‘අලං තාවා’’ති වාරිතා;

උපසම්පාදිතෙනෙත්ථ, පච්ඡා ඛීයති දොසතා.

2388.

උජ්ඣායති සචෙ ඡන්ද-දොසාදීහි කරොන්තියා;

න දොසො තිසමුට්ඨානං, සචිත්තං දුක්ඛවෙදනං.

ඡට්ඨං.

2389.

ලද්ධෙ ච චීවරෙ පච්ඡා, අසන්තෙ අන්තරායිකෙ;

‘‘වුට්ඨාපෙස්සාමි නාහ’’න්ති, ධුරනික්ඛෙපනෙ පන.

2390.

හොති පාචිත්තියං තස්සා, ගිලානායාපදාසුපි;

න දොසො පරියෙසිත්වා, පරිසං අලභන්තියා.

2391.

ඉදඤ්හි ධුරනික්ඛෙප-සමුට්ඨානං සචිත්තකං;

අක්රියං ලොකවජ්ජඤ්ච, හොතිදං දුක්ඛවෙදනං.

සත්තමං.

2392.

අට්ඨමං සත්තමෙනෙව, සදිසං පන සබ්බථා;

නවමෙපි ච වත්තබ්බං, නත්ථි උත්තානමෙවිදං.

2393.

නත්ථාජානන්තියා දොසො, තථා උම්මත්තිකාය වා;

අදින්නාදානතුල්යාව, සමුට්ඨානාදයො නයා.

අට්ඨමනවමානි.

2394.

මාතරා පිතරා වාථ, නානුඤ්ඤාතං තු සාමිනා;

තස්සා පාචිත්තියාපත්ති, තං වුට්ඨාපෙන්තියා සියා.

2395.

උපසම්පදකාලස්මිං, තථා පබ්බාජනක්ඛණෙ;

ද්වික්ඛත්තුං පුච්ඡිතබ්බං තු, භික්ඛුනීහි, න භික්ඛුනා.

2396.

අනාපත්ති න ජානාති, මාතුආදීනමත්ථිතං;

ඉදං චතුසමුට්ඨානං, වාචතො කායවාචතො.

2397.

වාචාමානසතො චෙව, කායවාචාදිතොපි ච;

ක්රියාක්රියමචිත්තඤ්ච, තිචිත්තඤ්ච තිවෙදනං.

දසමං.

2398.

යා පාරිවාසිකෙනෙත්ථ, ඡන්දදානෙන භික්ඛුනී;

වුට්ඨාපෙති සචෙ සික්ඛ-මානං පාචිත්තියං සියා.

2399.

අවුට්ඨිතායනාපත්ති, පරිසායාවිහාය වා;

ඡන්දං තු තිසමුට්ඨානං, තිචිත්තඤ්ච තිවෙදනං.

එකාදසමං.

2400.

ද්වාදසෙ තෙරසෙ වාපි, වත්තබ්බං නත්ථි කිඤ්චිපි;

සමුට්ඨානාදයො සබ්බෙ, අනන්තරසමා මතා.

ද්වාදසමතෙරසමානි.

කුමාරීභූතවග්ගො අට්ඨමො.

2401.

සමණී අගිලානා යා, ධාරෙය්ය ඡත්තුපාහනං;

තස්සා පාචිත්තියාපත්ති, හොතීති පරියාපුතා.

2402.

සචෙ එකපයොගෙන, මග්ගස්ස ගමනෙ පන;

දිවසම්පි ච ධාරෙති, එකං පාචිත්තියං සියා.

2403.

කද්දමාදීනි පස්සිත්වා, ඔමුඤ්චිත්වා උපාහනා;

ඡත්තමෙව ච ධාරෙන්තී, යදි ගච්ඡති දුක්කටං.

2404.

සචෙ උපාහනාරුළ්හා, දිස්වා ගච්ඡාදිකං පන;

තං ඡත්තමපනාමෙත්වා, දුක්කටං හොති ගච්ඡති.

2405.

ඡත්තම්පි අපනාමෙත්වා, ඔමුඤ්චිත්වා උපාහනා;

පුන ධාරෙන්තියා තස්සා, හොති පාචිත්තියං පන.

2406.

පයොගගණනායෙව, පාචිත්තිගණනා සියා;

තිකපාචිත්තියං වුත්තං, තථෙව ද්විකදුක්කටං.

2407.

ආරාමෙ උපචාරෙ වා, දොසො නත්ථාපදාසුපි;

ඉදං එළකලොමෙන, සමුට්ඨානාදිනා සමං.

පඨමං.

2408.

හොති භික්ඛුනියා යානා, ඔරොහිත්වා පුනප්පුනං;

අභිරූහන්තියාපත්ති, පයොගගණනාවසා.

2409.

ආපදාසු අනාපත්ති, තථා උම්මත්තිකාය වා;

සෙසං අනන්තරෙනෙව, සමුට්ඨානාදිනා සමං.

දුතියං.

2410.

යා ච ධාරෙය්ය සඞ්ඝාණිං, යං කිඤ්චිපි කටූපියං;

තස්සා පාචිත්තියාපත්ති, හොතීති පරියාපුතා.

2411.

ධාරෙන්තියා පනෙත්ථාපි, ඔමුඤ්චිත්වා පුනප්පුනං;

පයොගගණනායෙව, තස්සා පාචිත්තියො සියුං.

2412.

ආබාධපච්චයා යා තු, ධාරෙති කටිසුත්තකං;

තථා උම්මත්තිකාදීන-මනාපත්ති පකාසිතා.

2413.

සෙසං තු පඨමෙනෙව, සදිසන්ති පකාසිතං;

ඉධ චාකුසලං චිත්තං, ලොකවජ්ජං විසෙසතා.

තතියං.

2414.

ධාරෙති පන යං කිඤ්චි, සචෙ සීසූපගාදිසු;

තස්සා තස්ස ච වත්ථුස්ස, ගණනාපත්තියො සියුං.

2415.

ආබාධපච්චයා දොසො, කිඤ්චි ධාරෙන්තියා න ච;

සෙසං අනන්තරෙනෙව, සදිසං පරිදීපිතං.

චතුත්ථං.

2416.

යෙන කෙනචි ගන්ධෙන, සවණ්ණාවණ්ණකෙන ච;

න්හාසන්තියා පනාපත්ති, න්හානොසානෙ පකාසිතා.

2417.

ගන්ධයොජනතො සබ්බ-පයොගෙ දුක්කටං සියා;

ආබාධපච්චයා දොසො, නත්ථි උම්මත්තිකාය වා.

2418.

සෙසං තු තතියෙනෙව, සදිසං සබ්බථා මතං;

ඡට්ඨම්පි තතියෙනෙව, සදිසන්ති පකාසිතං.

පඤ්චමඡට්ඨානි.

2419.

උබ්බට්ටාපෙය්ය චඤ්ඤාය, සම්බාහාපෙය්ය වා තථා;

හොති භික්ඛුනියාපත්ති, සචෙ භික්ඛුනියා පන.

2420.

එත්ථ හත්ථමමොචෙත්වා, එකා උබ්බට්ටනෙ සියා;

මොචෙත්වා පන මොචෙත්වා, පයොගගණනා සියා.

2421.

සම්බාහනෙපි එසෙව, නයො ඤෙය්යො විභාවිනා;

ආපදාසු ගිලානාය, අනාපත්ති පකාසිතා.

2422.

සෙසං තු තතියෙනෙව, සමුට්ඨානාදිනා සමං;

සත්තමෙන සමානාව, අට්ඨමාදීනි තීණිපි.

සත්තමට්ඨමනවමදසමානි.

2423.

යා අන්තොඋපචාරස්මිං, භික්ඛුස්ස පුරතො පන;

අනාපුච්ඡා නිසීදෙය්ය, ඡමායපි න වට්ටති.

2424.

තිකපාචිත්තියං වුත්තං, පුච්ඡිතෙ දුක්කටද්වයං;

ආපදාසු ගිලානාය, න දොසුම්මත්තිකාය වා.

2425.

ඉදං පන සමුට්ඨානං, කථිනෙන සමං මතං;

ක්රියාක්රියමචිත්තඤ්ච, තිචිත්තඤ්ච තිවෙදනං.

එකාදසමං.

2426.

අනොකාසකතං භික්ඛුං, පඤ්හං පුච්ඡෙය්ය දොසතා;

විනයෙ ච කතොකාසං, සුත්තං පුච්ඡන්තියාපි ච.

2427.

කාරෙත්වා පන ඔකාසං, අනොදිස්සාපි පුච්ඡති;

න දොසො පදසොධම්ම-සමුට්ඨානමිදං පන.

ද්වාදසමං.

2428.

සංකච්චිකං විනා ගාමං, පදසා පවිසන්තියා;

පරික්ඛිත්තස්ස ගාමස්ස, පරික්ඛෙපොක්කමෙ පන.

2429.

දුක්කටං පඨමෙ පාදෙ, පාචිත්ති දුතියෙ සියා;

උපචාරොක්කමෙපෙත්ථ, එසෙව ච නයො මතො.

2430.

යස්සා සංකච්චිකං නට්ඨං, අච්ඡින්නං වාපි කෙනචි;

අනාපත්ති සියා තස්සා, ගිලානායාපදාසුපි.

2431.

ඉදමෙළකලොමෙන, සමුට්ඨානාදිනා සමං;

සෙසං වුත්තනයෙනෙව, විඤ්ඤාතබ්බං විභාවිනා.

තෙරසමං.

ඡත්තුපාහනවග්ගො නවමො.

ඉති විනයවිනිච්ඡයෙ පාචිත්තියකථා නිට්ඨිතා.

පාටිදෙසනීයකථා

2432.

අගිලානා සචෙ සප්පිං, ලද්ධං විඤ්ඤත්තියා සයං;

‘‘භුඤ්ජිස්සාමී’’ති ගහණෙ, දුක්කටං පරිදීපිතං.

2433.

අජ්ඣොහාරවසෙනෙව, පාටිදෙසනියං සියා;

තිපාටිදෙසනීයං තු, ගිලානාය ද්විදුක්කටං.

2434.

ගිලානා විඤ්ඤාපෙත්වාන, පච්ඡා සෙවන්තියාපි ච;

ගිලානායාවසෙසං වා, විඤ්ඤත්තං ඤාතකාදිතො.

2435.

අඤ්ඤස්සත්ථාය වා අත්ත-ධනෙනුම්මත්තිකාය වා;

අනාපත්ති සමුට්ඨානං, අද්ධානසදිසං මතං.

පඨමං.

2436.

අයමෙව ච සෙසෙසු, දුතියාදීසු නිච්ඡයො;

සමුට්ඨානාදිනා සද්ධිං, නත්ථි කාචි විසෙසතා.

2437.

අනාගතෙසු සබ්බෙසු, සප්පිආදීසු පාළියං;

භුඤ්ජන්තියා තු විඤ්ඤත්වා, අට්ඨසුපි ච දුක්කටං.

ඉති විනයවිනිච්ඡයෙ

පාටිදෙසනීයකථා නිට්ඨිතා.

2438.

සෙඛියා පන යෙ ධම්මා, උද්දිට්ඨා පඤ්චසත්තති;

තෙසං මහාවිභඞ්ගෙ තු, වුත්තො අත්ථවිනිච්ඡයො.

ඉති විනයවිනිච්ඡයෙ

සික්ඛාකරණීයකථා නිට්ඨිතා.

2439.

උභතොපාතිමොක්ඛානං;

සවිභඞ්ගානමෙව යො;

අත්ථො අට්ඨකථාසාරො;

සො ච වුත්තො විසෙසතො.

2440.

තඤ්ච සබ්බං සමාදාය, විනයස්ස විනිච්ඡයො;

භික්ඛූනං භික්ඛුනීනඤ්ච, හිතත්ථාය කතො මයා.

2441.

ඉමං පටිභානජන්තු නො ජන්තුනො;

සුණන්ති විනයෙ හි තෙ යෙ හිතෙ;

ජනස්ස සුමතායනෙ තායනෙ;

භවන්ති පකතඤ්ඤුනො තඤ්ඤුනො.

2442.

බහුසාරනයෙ විනයෙ පරමෙ;

අභිපත්ථයතා හි විසාරදතං;

පරමා පන බුද්ධිමතා මහතී;

කරණීයතමා යතිනාදරතා.

2443.

අවගච්ඡති යො පන භික්ඛු ඉමං;

විනයස්ස විනිච්ඡයමත්ථයුතං;

අමරං අජරං අරජං අරුජං;

අධිගච්ඡති සන්තිපදං පන සො.

ඉති විනයවිනිච්ඡයෙ

භික්ඛුනීවිභඞ්ගකථා නිට්ඨිතා.

ඛන්ධකකථා

මහාවග්ගො

මහාඛන්ධකකථා

පබ්බජ්ජාකථා

2444.

සීලක්ඛන්ධාදියුත්තෙන, සුභක්ඛන්ධෙන දෙසිතෙ;

ඛන්ධකෙපි පවක්ඛාමි, සමාසෙන විනිච්ඡයං.

2445.

මාතරා අනනුඤ්ඤාතං, පිතරා වාපි භික්ඛුනො;

භණ්ඩුකම්මමපුච්ඡිත්වා, පබ්බාජෙන්තස්ස දුක්කටං.

2446.

උද්දෙසපරිපුච්ඡාය, සයං චෙ බ්යාවටො සියා;

දහරො ආණාපෙතබ්බො, පබ්බාජෙත්වානයාති ච.

2447.

උපජ්ඣායමථුද්දිස්ස, අවුත්තො දහරො පන;

පබ්බාජෙති සචෙ තං සො, සයමෙවාපි වට්ටති.

2448.

සාමණෙරොපි වත්තබ්බො, දහරො නත්ථි තත්ථ චෙ;

‘‘ඛණ්ඩසීමමිමං නෙත්වා, පබ්බාජෙත්වානයා’’ති ච.

2449.

සරණානි පනෙතස්ස, දාතබ්බානෙව අත්තනා;

එවම්පි භික්ඛුනායෙව, හොති පබ්බාජිතො නරො.

2450.

පුරිසං භික්ඛුතො අඤ්ඤො, පබ්බාජෙති න වට්ටති;

ඉත්ථිං භික්ඛුනිතො අඤ්ඤො, පබ්බාජෙති න වට්ටති.

2451.

සාමණෙරොපි වා දාතුං, සාමණෙරීපි වා තථා;

ආණත්තියා උභින්නම්පි, කාසායානි ලභන්ති තෙ.

2452.

සයමෙව ච යං කිඤ්චි, පබ්බාජෙන්තෙන භික්ඛුනා;

කෙසාපනයනං කත්වා, පඨමං උදකෙ පුන.

2453.

න්හාපෙතබ්බො සියා සුට්ඨු, ඝංසිත්වා ගොමයාදිනා;

සරීරෙ පීළකා වාපි, කච්ඡු වා තස්ස හොන්ති චෙ.

2454.

මාතා යථා නියංපුත්තං, න ජිගුච්ඡති සබ්බසො;

න්හාපෙතබ්බොව යතිනා, තථෙව අජිගුච්ඡතා.

2455.

කස්මා? පනෙත්තකෙනාපි, උපකාරෙන සාසනෙ;

සො සදා බලවස්නෙහො, හොතුපජ්ඣායකාදිසු.

2456.

විනොදෙත්වා පනුප්පන්නං, උක්කණ්ඨං කුලපුත්තකා;

සික්ඛායො පරිපූරෙත්වා, නිබ්බානං පාපුණන්ති හි.

2457.

ගන්ධචුණ්ණෙන වා පච්ඡා, චුණ්ණෙනපි හලිද්දියා;

සරීරං තස්ස සීසඤ්ච, උබ්බට්ටෙත්වා පුනප්පුනං.

2458.

ගිහිගන්ධං විනොදෙත්වා, කාසායානි පනෙකතො;

ද්වත්තික්ඛත්තුං සකිං වාපි, දාතබ්බානිස්ස භික්ඛුනා.

2459.

අථ හත්ථෙපි වා තස්ස, අදත්වා සයමෙව තං;

අච්ඡාදෙති උපජ්ඣායො, වට්ටතාචරියොපි වා.

2460.

නිවාසෙති අනාණත්තො, සො පාරුපති වා සයං;

අපනෙත්වා තතො සබ්බං, පුන දාතබ්බමෙව තං.

2461.

භික්ඛුනා තු සහත්ථෙන, තථා ආණත්තියාපි වා;

දින්නං වට්ටති කාසාවං, නාදින්නං පන වට්ටති.

2462.

තස්සෙව සන්තකං වාපි, කා කථා අත්තසන්තකෙ;

වන්දාපෙත්වා තත්ථ භික්ඛූ, කාරාපෙත්වාන උක්කුටිං.

2463.

අඤ්ජලිං පග්ගහාපෙත්වා, දාතබ්බං සරණත්තයං;

පටිපාටිවසෙනෙව, න ච උප්පටිපාටියා.

2464.

සචෙ එකපදං වාපි, දෙති එකක්ඛරම්පි වා;

පටිපාටිං විරජ්ඣිත්වා, ගහිතං චෙ න වට්ටති.

2465.

තික්ඛත්තුං යදි වා දෙති, බුද්ධං සරණමෙව වා;

තථා සෙසෙසු චෙවම්පි, න දින්නානෙව හොන්ති හි.

2466.

කත්වානුනාසිකන්තානි, එකාබද්ධානි වා පන;

විච්ඡින්දිත්වාථ ම-න්තානි, දාතබ්බානි විජානතා.

2467.

උපසම්පදකම්මං තු, එකතොසුද්ධියා සියා;

න හොති පන පබ්බජ්ජා, උභතොසුද්ධියා විනා.

2468.

තස්මා ආචරියෙනාපි, තථාන්තෙවාසිකෙනපි;

බු-ද්ධ-කාරාදයො වණ්ණා, ඨානකරණසම්පදං.

2469.

අහාපෙන්තෙන වත්තබ්බා, පබ්බජ්ජාගුණමිච්ඡතා;

එකවණ්ණවිනාසෙන, පබ්බජ්ජා හි න රූහති.

2470.

යදි සිද්ධාපි පබ්බජ්ජා, සරණාගමනතොව හි;

දාතබ්බා දස සීලානි, පූරණත්ථාය භික්ඛුනා.

පබ්බජ්ජාකථා.

2471.

උපජ්ඣායමථාචරියං, නිස්සාය වසතා පන;

කත්තබ්බානෙව වත්තානි, පියසීලෙන භික්ඛුනා.

2472.

ආසනං පඤ්ඤපෙතබ්බං, දන්තකට්ඨං මුඛොදකං;

දාතබ්බං තස්ස කාලෙන, සචෙ යාගු භවිස්සති.

2473.

යාගු තස්සුපනෙතබ්බා, සඞ්ඝතො කුලතොපි වා;

පත්තෙ වත්තඤ්ච කාතබ්බං, වත්තං ගාමප්පවෙසනෙ.

2474.

චීවරෙ යානි වත්තානි, වුත්තානි හි මහෙසිනා;

සෙනාසනෙ තථා පාද-පීඨකථලිකාදිසු.

2475.

එවමාදීනි වත්තානි, සබ්බානි පන රොගතො;

වුට්ඨානාගමනන්තානි, සත්තතිංසසතං සියුං.

2476.

වත්තභෙදෙන සබ්බත්ථ, දුක්කටං තු පකාසිතං;

අනාදරවසෙනෙව, අකරොන්තස්ස භික්ඛුනො.

උපජ්ඣායාචරියවත්තකථා.

2477.

උපජ්ඣායස්ස වත්තානි, තථා සද්ධිවිහාරිකෙ;

සතං තෙරස හොන්තෙව, තථාන්තෙවාසිකෙපි ච.

සද්ධිවිහාරිකන්තෙවාසිකවත්තකථා.

2478.

පක්කන්තෙ වාපි විබ්භන්තෙ, පක්ඛසඞ්කන්තකෙ මතෙ;

ආණත්තියා උපජ්ඣායා, පස්සම්භති ච නිස්සයො.

2479.

හොති ආචරියම්හාපි, ඡධා නිස්සයභෙදනං;

පක්කන්තෙ වාපි විබ්භන්තෙ, පක්ඛසඞ්කන්තකෙ මතෙ.

2480.

ආණත්තියං උභින්නම්පි, ධුරනික්ඛෙපනෙපි ච;

එකෙකස්ස උභින්නං වා, නාලයෙ සති භිජ්ජති.

2481.

උපජ්ඣායසමොධාන-ගතස්සාපි ච භිජ්ජති;

දස්සනං සවනඤ්චාති, සමොධානං ද්විධා මතං.

2482.

අද්ධිකස්ස ගිලානස්ස, ගිලානුපට්ඨකස්ස ච;

යාචිතස්ස න දොසොව, වසිතුං නිස්සයං විනා.

2483.

ජානතා අත්තනො චෙව, වනෙ ඵාසුවිහාරතං;

සභාගෙ දායකෙසන්තෙ, වසිතුම්පි ච වට්ටති.

නිස්සයපටිප්පස්සම්භනකථා.

2484.

කුට්ඨිං ගණ්ඩිං කිලාසිඤ්ච, සොසිඤ්ච අපමාරිකං;

තථා රාජභටං චොරං, ලිඛිතං කාරභෙදකං.

2485.

කසාහතං නරඤ්චෙව, පුරිසං ලක්ඛණාහතං;

ඉණායිකඤ්ච දාසඤ්ච, පබ්බාජෙන්තස්ස දුක්කටං.

2486.

හත්ථච්ඡින්නමළච්ඡින්නං, පාදච්ඡින්නඤ්ච පුග්ගලං;

කණ්ණනාසඞ්ගුලිච්ඡින්නං, කණ්ඩරච්ඡින්නමෙව ච.

2487.

කාණං කුණිඤ්ච ඛුජ්ජඤ්ච, වාමනං ඵණහත්ථකං;

ඛඤ්ජං පක්ඛහතඤ්චෙව, සීපදිං පාපරොගිනං.

2488.

ජරාය දුබ්බලං අන්ධං, බධිරඤ්චෙව මම්මනං;

පීඨසප්පිං තථා මූගං, පබ්බාජෙන්තස්ස දුක්කටං.

2489.

අතිදීඝොතිරස්සො වා, අතිකාලොපි වා තථා;

අච්චොදාතොපි වා මට්ඨ-තම්බලොහනිදස්සනො.

2490.

අතිථූලො අතිකිස්සො, මහාසීසොපි වා තථා;

අතිඛුද්දකසීසෙන, සහිතෙන යුත්තොපි වා.

2491.

කුටකුටකසීසො වා, තථා සිඛරසීසකො;

වෙළුනාළිසමානෙන, සීසෙන ච යුතො නරො.

2492.

කප්පසීසොපි පබ්භාර-සීසො වා වණසීසකො;

තථා කණ්ණිකකෙසො වා, ථූලකෙසොපි වා තථා.

2493.

පූතිනිල්ලොමසීසො වා, ජාතිපණ්ඩරකෙසකො;

ජාතියා තම්බකෙසො වා, තථෙවාවට්ටසීසකො.

2494.

සීසලොමෙකබද්ධෙහි, භමුකෙහි යුතොපි වා;

සම්බද්ධභමුකො වාපි, නිල්ලොමභමුකොපි වා.

2495.

මහන්තඛුද්දනෙත්තො වා, තථා විසමලොචනො;

කෙකරො වාපි ගම්භීර-නෙත්තො විසමචක්කලො.

2496.

ජතුමූසිකකණ්ණො වා, හත්ථිකණ්ණොපි වා පන;

ඡිද්දමත්තකකණ්ණො වා, තථෙවාවිද්ධකණ්ණකො.

2497.

තථා ටඞ්කිතකණ්ණො වා, පූතිකණ්ණොපි වා පන;

යොනකාදිප්පභෙදොපි, නායං පරිසදූසකො.

2498.

අතිපිඞ්ගලනෙත්තො වා, තථා නිප්පඛුමක්ඛි වා;

අස්සුපග්ඝරනෙත්තො වා, පක්කපුප්ඵිතලොචනො.

2499.

තථෙව ච මහානාසො, අතිඛුද්දකනාසිකො;

තථා චිපිටනාසො වා, නරො කුටිලනාසිකො.

2500.

නිච්චවිස්සවනාසො වා, යො වා පන මහාමුඛො;

වඞ්කභින්නමුඛො වාපි, මහාඔට්ඨොපි වා පන.

2501.

තථා තනුකඔට්ඨො වා, විපුලුත්තරඔට්ඨකො;

ඔට්ඨඡින්නොපි උප්පක්ක-මුඛො එළමුඛොපි වා.

2502.

සඞ්ඛතුණ්ඩොපි දුග්ගන්ධ-මුඛො වා පන පුග්ගලො;

මහාදන්තොපි අච්චන්තං, තථා අසුරදන්තකො.

2503.

හෙට්ඨා උපරිතො වාපි, බහිනික්ඛන්තදන්තකො;

අදන්තො පූතිදන්තො වා, අතිඛුද්දකදන්තකො.

2504.

යස්ස දන්තන්තරෙ දන්තො, කාළකදන්තසන්නිභො;

සුඛුමොව ඨිතො, තං චෙ, පබ්බාජෙතුම්පි වට්ටති.

2505.

යො මහාහනුකො පොසො;

දීඝෙන හනුනා යුතො;

චිපිටහනුකො වාපි;

රස්සෙන හනුනා යුතො.

2506.

නිම්මස්සුදාඨිකො වාපි, අතිදීඝගලොපි වා;

අතිරස්සගලොපි වා, භින්නගණ්ඨිගලොපි වා.

2507.

තථා භට්ඨංසකූටො වා, භින්නපිට්ඨිඋරොපි වා;

සුදීඝරස්සහත්ථො වා, කච්ඡුකණ්ඩුසමායුතො.

2508.

මහානිසදමංසො වා, උද්ධනග්ගුපමායුතො;

වාතණ්ඩිකො මහාඌරු, සඞ්ඝට්ටනකජාණුකො.

2509.

භින්නජාණු මහාජාණු, දීඝජඞ්ඝො විජඞ්ඝකො;

විකටො වාපි පණ්හො වා, තථා උබ්බද්ධපිණ්ඩිකො.

2510.

යට්ඨිජඞ්ඝො මහාජඞ්ඝො, මහාපාදොපි යො නරො;

තථා පිට්ඨිකපාදො වා, මහාපණ්හිපි වා පන.

2511.

වඞ්කපාදො නරො යො වා, ගණ්ඨිකඞ්ගුලිකොපි වා;

යො පනන්ධනඛො වාපි, කාළපූතිනඛොපි ච.

2512.

ඉච්චෙවමාදිකං කඤ්චි, නරං පරිසදූසකං;

පබ්බාජෙන්තස්ස භික්ඛුස්ස, හොති ආපත්ති දුක්කටං.

පරිසදූසකකථා.

2513.

‘‘සාමණෙරජ්ජ මා ඛාද, මා භුඤ්ජ ච පිවා’’ති ච;

නිවාරෙන්තස්ස ආහාරං, හොති ආපත්ති දුක්කටං.

2514.

‘‘නිවාරෙස්සාමි ආහාර’’-මිති වා පත්තචීවරං;

අන්තො නික්ඛිපතො සබ්බ-පයොගෙසුපි දුක්කටං.

2515.

දුබ්බචසාමණෙරස්ස, අනාචාරස්ස කෙවලං;

දණ්ඩකම්මං හවෙ කත්වා, හිතකාමෙන භික්ඛුනා.

2516.

යාගුං වා පන භත්තං වා, දස්සෙත්වා කිර භාසිතුං;

‘‘ආහටෙ දණ්ඩකම්මෙ ත්වං, ලච්ඡසීද’’න්ති වට්ටති.

2517.

අපරාධානුරූපෙන, දණ්ඩකම්මං තු කාරයෙ;

වාලිකාසලිලාදීන-මාහරාපනමෙව තං.

2518.

සීසෙ වා නික්ඛිපාපෙතුං, පාසාණාදීනි කානිචි;

නිපජ්ජාපෙතුමුණ්හෙ වා, පාසාණෙ භූමියාපි වා.

2519.

උදකං වා පවෙසෙතුං, න ච වට්ටති භික්ඛුනො;

ඉධාවරණමත්තං තු, දණ්ඩකම්මං පකාසිතං.

නිවාරණකථා.

2520.

පක්ඛොපක්කමිකාසිත්තා, චතුත්ථො පනුසූයකො;

නපුංසකෙන පඤ්චෙතෙ, පණ්ඩකා පරිදීපිතා.

2521.

තෙසු ආසිත්තුසූයානං, පබ්බජ්ජා න නිවාරිතා;

ඉතරෙසං තු තිණ්ණම්පි, පණ්ඩකානං නිවාරිතා.

2522.

වාරිතා යස්ස පබ්බජ්ජා, නාසෙතබ්බොති සො මතො;

තිවිධෙ පන තෙ ඤත්වා, පබ්බාජෙන්තස්ස දුක්කටං.

පණ්ඩකකථා.

2523.

ලිඞ්ගත්ථෙනො ච සංවාස-ත්ථෙනො තදුභයස්ස ච;

ථෙය්යසංවාසකො නාම, තිවිධොපි පවුච්චති.

2524.

සයමෙව ච යො තත්ථ, පබ්බජිත්වා න ගණ්හති;

භික්ඛුවස්සානි වා නෙව, යථාවුඩ්ඪම්පි වන්දනං.

2525.

ලිඞ්ගත්ථෙනො අයං ලිඞ්ග-මත්තස්ස ථෙනතො සියා;

යො ච පබ්බජිතො හුත්වා, භික්ඛුවස්සානි ගණ්හති.

2526.

සංවාසං සාදියන්තොව, සංවාසත්ථෙනකො මතො;

උභයත්ථෙනකො වුත්ත-නයොයෙව, යථාහ ච.

2527.

‘‘රාජදුබ්භික්ඛකන්තාර-රොගවෙරිභයෙහි වා;

චීවරාහරණත්ථං වා, ලිඞ්ගමාදියතීධ යො.

2528.

සංවාසං නාධිවාසෙති, යාව සො සුද්ධමානසො;

ථෙය්යසංවාසකො නාම, තාව එස න වුච්චති’’.

ථෙය්යසංවාසකකථා.

2529.

‘‘තිත්ථියොහං භවිස්ස’’න්ති, උපසම්පන්නභික්ඛු චෙ;

සලිඞ්ගෙනෙව යො යාති, තිත්ථියානමුපස්සයං.

2530.

ගච්ඡතො පදවාරෙන, හොති ආපත්ති දුක්කටං;

හොති තිත්ථියපක්කන්තො, ලිඞ්ගෙ තෙසං තු නිස්සිතෙ.

2531.

‘‘තිත්ථියොහං භවිස්ස’’න්ති, කුසචීරාදිකං පන;

සයමෙව නිවාසෙති, සොපි පක්කන්තකො සියා.

2532.

නග්ගො ආජීවකාදීනං, ගන්ත්වා තෙසං උපස්සයං;

ලුඤ්චාපෙති සචෙ කෙසෙ, වත්තානාදියතීධ වා.

2533.

මොරපිඤ්ඡාදිකං තෙසං, ලිඞ්ගං ගණ්හාති වා සචෙ;

සාරතො චෙව වා තෙසං, පබ්බජ්ජං ලද්ධිමෙව වා.

2534.

හොති තිත්ථියපක්කන්තො, න පනෙස විමුච්චති;

නග්ගස්ස ගච්ඡතො වුත්තං, පදවාරෙන දුක්කටං.

2535.

වුත්තො අනුපසම්පන්න-වසෙන ථෙය්යවාසකො;

තථා තිත්ථියපක්කන්තො, උපසම්පන්නභික්ඛුනා.

තිත්ථියපක්කන්තකථා.

2536.

නාගො වාපි සුපණ්ණො වා, යක්ඛො සක්කොපි වා ඉධ;

තිරච්ඡානගතො වුත්තො, පබ්බාජෙතුං න වට්ටති.

තිරච්ඡානකථා.

2537.

පඤ්චානන්තරිකෙ පොසෙ, පබ්බාජෙන්තස්ස දුක්කටං;

උභතොබ්යඤ්ජනඤ්චෙව, තථා භික්ඛුනිදූසකං.

2538.

එකතොඋපසම්පන්නං, භික්ඛුනීනං තු සන්තිකෙ;

දූසෙත්වා පන සො නෙව, භික්ඛුනීදූසකො සියා.

2539.

සචෙ අනුපසම්පන්න-දූසකො උපසම්පදං;

ලභතෙව ච පබ්බජ්ජං, සා ච නෙව පරාජිතා.

එකාදසඅභබ්බපුග්ගලකථා.

2540.

නූපසම්පාදනීයොව, අනුපජ්ඣායකො නරො;

කරොතො දුක්කටං හොති, න කුප්පති සචෙ කතං.

2541.

කුප්පතීති වදන්තෙකෙ, න ගහෙතබ්බමෙව තං;

සෙසෙසුපි අයං ඤෙය්යො, නයො සබ්බත්ථ විඤ්ඤුනා.

2542.

උපසම්පදකම්මස්ස, අභබ්බා පඤ්චවීසති;

අජානිත්වා කතො චාපි, ඔසාරො නාසනාරහො.

2543.

හත්ථච්ඡින්නාදිබාත්තිංස, කුට්ඨිආදි ච තෙරස;

අපත්තො තෙසමොසාරො, කතො චෙ පන රූහති.

2544.

එකූපජ්ඣායකො හොති;

හොන්ති ආචරියා තයො;

උපසම්පදාපෙක්ඛා ච;

හොන්ති ද්වෙ වා තයොපි වා.

2545.

තීහි ආචරියෙහෙව, එකතො අනුසාවනං;

ඔසාරෙත්වා කතං කම්මං, න ච කුප්පති කප්පති.

2546.

එකූපජ්ඣායකො හොති;

ආචරියොපි තථෙකතො;

උපසම්පදාපෙක්ඛා ච;

හොන්ති ද්වෙ වා තයොපි වා.

2547.

අනුපුබ්බෙන සාවෙත්වා, තෙසං නාමං තු තෙන ච;

එකතො අනුසාවෙත්වා, කතම්පි ච න කුප්පති.

2548.

නානුපජ්ඣායකෙනාපි, නානාචරියකෙන ච;

අඤ්ඤමඤ්ඤානුසාවෙත්වා, කතං කම්මඤ්ච වට්ටති.

2549.

සුමනො තිස්සථෙරස්ස, අනුසාවෙති සිස්සකං;

තිස්සො සුමනථෙරස්ස, අනුසාවෙති සිස්සකං.

2550.

නානුපජ්ඣායකෙනෙව, එකාචරියකෙනිධ;

උපසම්පදා පටික්ඛිත්තා, බුද්ධෙනාදිච්චබන්ධුනා.

මහාඛන්ධකකථා.

උපොසථක්ඛන්ධකකථා

2551.

බද්ධාබද්ධවසෙනෙව, සීමා නාම ද්විධා මතා;

නිමිත්තෙන නිමිත්තං තු, ඝටෙත්වා පන සම්මතා.

2552.

අයං සීමාවිපත්තීහි, එකාදසහි වජ්ජිතා;

බද්ධා නාම සියා සීමා, සා තිසම්පත්තිසංයුතා.

2553.

ඛණ්ඩසමානසංවාසා-විප්පවාසාදිභෙදතො;

ඉති බද්ධා තිධා වුත්තා, අබද්ධාපි තිධා මතා.

2554.

ගාමතො උදකුක්ඛෙපා, සත්තබ්භන්තරතොපි ච;

තත්ථ ගාමපරිච්ඡෙදො, ‘‘ගාමසීමා’’ති වුච්චති.

2555.

ජාතස්සරෙ සමුද්දෙ වා, නදියා වා සමන්තතො;

මජ්ඣිමස්සුදකුක්ඛෙපො, උදකුක්ඛෙපසඤ්ඤිතො.

2556.

අගාමකෙ අරඤ්ඤෙ තු, සත්තෙවබ්භන්තරා පන;

සමන්තතො අයං සීමා, සත්තබ්භන්තරනාමිකා.

2557.

එකං අබ්භන්තරං වුත්තං, අට්ඨවීසතිහත්ථකං;

ගුළුක්ඛෙපනයෙනෙව, උදකුක්ඛෙපකා මතා.

2558.

ඉමා ද්වෙ පන සීමායො, වඩ්ඪන්ති පරිසාවසා;

අබ්භන්තරූදකුක්ඛෙපා, ඨිතොකාසා පරං සියුං.

2559.

ඨිතො අන්තොපරිච්ඡෙදෙ, හත්ථපාසං විහාය වා;

තත්තකං අනතික්කම්ම, පරිච්ඡෙදම්පි වා පරං.

2560.

ඨිතො කම්මං විකොපෙති, ඉති අට්ඨකථානයො;

තස්මා සො හත්ථපාසෙ වා, කාතබ්බො බහි වා පන.

2561.

බද්ධසීමාය සණ්ඨානං, නිමිත්තං දිසකිත්තනං;

ඤත්වා පමාණං සොධෙත්වා, සීමං බන්ධෙය්ය පණ්ඩිතො.

2562.

තිකොණං චතුරස්සඤ්ච, වට්ටඤ්ච පණවූපමං;

විතානං ධනුකාකාරං, මුදිඞ්ගසකටූපමං.

2563.

පබ්බතං වනං පාසාණං, රුක්ඛං මග්ගඤ්ච වම්මිකං;

උදකඤ්ච නදිඤ්චාති, නිමිත්තානට්ඨ දීපයෙ.

2564.

තෙසු තීණි නිමිත්තානි, ආදිං කත්වා සමන්තතො;

නිමිත්තානං සතෙනාපි, බන්ධිතුං පන වට්ටති.

2565.

තියොජනපරා සීමා, උක්කට්ඨාති පකාසිතා;

එකවීසති භික්ඛූනං, ගණ්හන්තී හෙට්ඨිමා මතා.

2566.

උක්කට්ඨායපි උක්කට්ඨා, හෙට්ඨිමායපි හෙට්ඨිමා;

එතා ද්වෙපි අසීමාති, වුත්තා ආදිච්චබන්ධුනා.

2567.

නිමිත්තං පන කිත්තෙත්වා, සබ්බමෙව සමන්තතො;

පච්ඡා ඤත්තිදුතියෙන, සීමං බන්ධිතුමරහති.

2568.

බන්ධිත්වානන්තරං පච්ඡා, චීවරාවිප්පවාසකං;

සම්මන්නිත්වාන බද්ධා සා-විප්පවාසාති වුච්චති.

2569.

නදීසරසමුද්දෙසු, සීමං බන්ධති චෙ පන;

න වොත්ථරති තෙනෙව, අසීමාති ජිනොබ්රවි.

සීමාකථා.

2570.

දිනකාරකකත්තබ්බා-කාරානඤ්ච වසා පන;

නවෙවුපොසථා වුත්තා, බුද්ධෙනාදිච්චබන්ධුනා.

2571.

චාතුද්දසො පන්නරසො, සාමග්ගී ච උපොසථො;

දිවසෙනෙව නිද්දිට්ඨා, තයොපෙතෙ උපොසථා.

2572.

සඞ්ඝෙ උපොසථො චෙව, ගණෙ පුග්ගලුපොසථො;

කාරකානං වසෙනෙව, තයො වුත්තා උපොසථා.

2573.

සුත්තුද්දෙසාභිධානො ච, පාරිසුද්ධිඋපොසථො;

අධිට්ඨානන්ති නිද්දිට්ඨා, තයො කම්මෙනුපොසථා.

2574.

සඞ්ඝස්ස පාතිමොක්ඛො ච, පාරිසුද්ධි ගණස්ස ච;

අධිට්ඨානමථෙකස්ස, නිද්දිට්ඨං පන සත්ථුනා.

2575.

පාතිමොක්ඛස්ස උද්දෙසා, පඤ්ච වුත්තා මහෙසිනා;

නිදානං උද්දිසිත්වාන, සාවෙතබ්බං තු සෙසකං.

2576.

අයමෙව නයො ඤෙය්යො, සෙසෙසුපි ච විඤ්ඤුනා;

චත්තාරො භික්ඛුනීනඤ්ච, උද්දෙසා නවිමෙ පන.

2577.

පාතිමොක්ඛස්ස උද්දෙසො, කාතබ්බොව උපොසථෙ;

අන්තරායං විනා චෙව, අනුද්දෙසො නිවාරිතො.

2578.

ථෙරො ච ඉස්සරො තස්ස;

‘‘ථෙරාධෙය්ය’’න්ති පාඨතො;

අවත්තන්තෙන අජ්ඣිට්ඨො;

යස්ස සො පන වත්තති.

2579.

උද්දිසන්තෙ සමප්පා වා, ආගච්ඡන්ති සචෙ පන;

උද්දිට්ඨං තං සුඋද්දිට්ඨං, සාවෙතබ්බං තු සෙසකං.

2580.

උද්දිට්ඨමත්තෙ භික්ඛූනං, පරිසායුට්ඨිතාය වා;

පාරිසුද්ධි තු කත්තබ්බා, මූලෙ තෙසං, සචෙ බහූ.

2581.

සම්මජ්ජිතුං පදීපෙතුං, පඤ්ඤාපෙතුං දකාසනෙ;

විනිද්දිට්ඨස්ස ථෙරෙන, අකරොන්තස්ස දුක්කටං.

2582.

කත්වා සම්මජ්ජනං දීපං, ඨපෙත්වා උදකාසනං;

ගණඤත්තිං ඨපෙත්වාව, කත්තබ්බො තීහුපොසථො.

2583.

පුබ්බකිච්චං සමාපෙත්වා, අධිට්ඨෙය්ය පනෙකකො;

නො චෙ අධිට්ඨහෙය්යස්ස, හොති ආපත්ති දුක්කටං.

2584.

අධම්මෙන ච වග්ගෙන, සමග්ගෙන අධම්මතො;

තථා ධම්මෙන වග්ගෙන, සමග්ගෙන ච ධම්මතො.

2585.

උපොසථස්ස එතානි, කම්මානීති ජිනොබ්රවි;

චතූස්වපි පනෙතෙසු, චතුත්ථං ධම්මිකං මතං.

2586.

අධම්මෙනිධ වග්ගො හි, කතමො චෙත්ථුපොසථො?

වසන්ති එකසීමායං, චත්තාරො යත්ථ භික්ඛුනො.

2587.

එකස්ස පාරිසුද්ධිං තෙ, ආනයිත්වා තයො ජනා;

කරොන්ති පාරිසුද්ධිං චෙ, අධම්මො වග්ගුපොසථො.

2588.

අධම්මෙන සමග්ගො හි, චත්තාරො භික්ඛුනෙකතො;

කරොන්ති පාරිසුද්ධිං චෙ, සමග්ගො හොත්යධම්මිකො.

2589.

ධම්මෙන පන වග්ගො හි, කතමො සො උපොසථො;

වසන්ති එකසීමායං, චත්තාරො යත්ථ භික්ඛුනො.

2590.

එකස්ස පාරිසුද්ධිං තෙ, ආනයිත්වා තයො ජනා;

පාතිමොක්ඛුද්දිසන්තෙ චෙ, වග්ගො ධම්මෙනුපොසථො.

2591.

ධම්මතො හි සමග්ගො සො;

චත්තාරො භික්ඛුනෙකතො;

පාතිමොක්ඛුද්දිසන්තීධ;

සමග්ගො ධම්මතො මතො.

2592.

වග්ගෙ සමග්ගෙ වග්ගොති, සඤ්ඤිනො විමතිස්ස වා;

උපොසථං කරොන්තස්ස, හොති ආපත්ති දුක්කටං.

2593.

භෙදාධිප්පායතො තස්ස, හොති ථුල්ලච්චයං පන;

වග්ගෙ සමග්ගෙනාපත්ති, සමග්ගොති ච සඤ්ඤිනො.

2594.

උක්ඛිත්තෙන ගහට්ඨෙන, සෙසෙහි සහධම්මිහි;

චුතනික්ඛිත්තසික්ඛෙහි, එකාදසහි වා සහ.

2595.

උපොසථො න කාතබ්බො, සභාගාපත්තිකෙන වා;

ඡන්දෙන පාරිවුත්ථෙන, කරොතො හොති දුක්කටං.

2596.

අදෙසෙත්වා පනාපත්තිං, නාවිකත්වාන වෙමතිං;

උපොසථො න කාතබ්බො, දිනෙ වා අනුපොසථෙ.

2597.

උපොසථෙ පනාවාසා, සභික්ඛුම්හා ච භික්ඛුනා;

ආවාසො වා අනාවාසො, න ගන්තබ්බො කුදාචනං.

2598.

යස්මිං උපොසථෙ කිච්චං;

ආවාසෙ පන වත්තති;

සො චෙ සභික්ඛුකො නාම;

ආවාසොති පකාසිතො.

2599.

උපොසථො කිමත්ථාය, කිමත්ථාය පවාරණා;

උපොසථො සමග්ගත්ථො, විසුද්ධත්ථා පවාරණා.

2600.

කොපෙතුං ධම්මිකං කම්මං, පටික්කොසෙය්ය දුක්කටං;

ඡන්දං වා කායසාමග්ගිං, අදෙන්තස්සපි දුක්කටං.

2601.

හොති පඤ්චවිධො සඞ්ඝො, චතුවග්ගාදිභෙදතො;

සො ච කත්තබ්බකම්මස්ස, වසෙන පරිදීපිතො.

2602.

පවාරණං තථාබ්භානං, කම්මඤ්ච උපසම්පදං;

ඨපෙත්වා චතුවග්ගෙන, අකත්තබ්බං න විජ්ජති.

2603.

පඤ්චවග්ගෙන අබ්භානං, මජ්ඣදෙසූපසම්පදං;

දසවග්ගෙන අබ්භානං, විනා සබ්බං තු වට්ටති.

2604.

කම්මං වීසතිවග්ගෙන, න කත්තබ්බං න කිඤ්චිපි;

ඌනෙ දොසොති ඤාපෙතුං, නාධිකෙ අතිරෙකතා.

2605.

චත්තාරො පකතත්තාව, කම්මප්පත්තාති දීපිතා;

චතුවග්ගෙන කත්තබ්බෙ, සෙසෙසු ච අයං නයො.

2606.

චතුවග්ගාදිකත්තබ්බං, කත්වාසංවාසපුග්ගලං;

ගණපූරං කරොන්තස්ස, කතං කුප්පති දුක්කටං.

2607.

පරිවාසාදිකම්මෙපි, තත්රට්ඨං ගණපූරකං;

කත්වා පන කරොන්තානං, තථා, සෙසං තු වට්ටති.

උපොසථක්ඛන්ධකකථා.

වස්සූපනායිකක්ඛන්ධකකථා

2608.

පුරිමා පච්ඡිමා චාති, දුවෙ වස්සූපනායිකා;

ආලයො වා වචීභෙදො, කත්තබ්බො උපගච්ඡතා.

2609.

වස්සූපගමනං වාපි, ජානං අනුපගච්ඡතො;

තෙමාසමවසිත්වා වා, චරන්තස්සපි දුක්කටං.

2610.

රුක්ඛස්ස සුසිරෙ ඡත්තෙ, චාටිඡවකුටීසු වා;

අජ්ඣොකාසෙපි වා වස්සං, උපගන්තුං න වට්ටති.

2611.

වස්සච්ඡෙදෙ අනාපත්ති, අන්තරායො සචෙ සියා;

ඡින්නවස්සස්ස භික්ඛුස්ස, වාරිතාව පවාරණා.

2612.

මාතාපිතූනං පන දස්සනත්ථං;

පඤ්චන්නමත්ථෙ සහධම්මිකානං;

දට්ඨුං ගිලානං තදුපට්ඨකානං;

භත්තාදි නෙසං පරියෙසනත්ථං.

2613.

තථානභිරතං ගන්ත්වා, වූපකාසෙස්සමුට්ඨිතං;

දිට්ඨිං වා තස්ස කුක්කුච්චං, විනොදෙස්සාමහන්ති වා.

2614.

එවං සත්තාහකිච්චෙන, භික්ඛුනා විනයඤ්ඤුනා;

අපෙසිතෙපි ගන්තබ්බං, පගෙව පහිතෙ පන.

2615.

වස්සං උපගතෙනෙත්ථ, අනිමන්තිතභික්ඛුනා;

ධම්මස්ස සවනත්ථාය, ගන්තුං පන න වට්ටති.

2616.

‘‘අසුකං නාම දිවසං, සන්නිපාතො භවිස්සති’’;

ඉච්චෙවං කතිකා පුබ්බං, කතා චෙ පන වට්ටති.

2617.

‘‘ධොවිස්සාමි රජිස්සාමි, භණ්ඩක’’න්ති න වට්ටති;

සචාචරියුපජ්ඣායා, පහිණන්ති ච වට්ටති.

2618.

උද්දෙසාදීනමත්ථාය, ගන්තුං නෙව ච වට්ටති;

ගරූනං දස්සනත්ථාය, ගන්තුං ලභති පුග්ගලො.

2619.

සචෙ ආචරියො ‘‘අජ්ජ, මා ගච්ඡාහී’’ති භාසති;

රත්තිච්ඡෙදෙ අනාපත්ති, හොතීති පරිදීපිතා.

2620.

යස්ස කස්සචි ඤාතිස්ස, උපට්ඨාකකුලස්ස වා;

ගච්ඡතො දස්සනත්ථාය, රත්තිච්ඡෙදෙ ච දුක්කටං.

2621.

‘‘ආගමිස්සාමි අජ්ජෙව, ගන්ත්වාහං ගාමක’’න්ති ච;

සචෙ පාපුණිතුං ගච්ඡං, න සක්කොතෙව වට්ටති.

2622.

වජෙ සත්ථෙපි නාවායං, තීසු ඨානෙසු භික්ඛුනො;

වස්සච්ඡෙදෙ අනාපත්ති, පවාරෙතුඤ්ච වට්ටති.

2623.

සති පච්චයවෙකල්ලෙ, සරීරාඵාසුතාය වා;

එසෙව අන්තරායොති, වස්සං ඡෙත්වාපි පක්කමෙ.

2624.

යෙන කෙනන්තරායෙන, වස්සං නොපගතො හි යො;

දුතියා උපගන්තබ්බා, ඡින්නවස්සෙන වා පන.

2625.

වස්සං අනුපගන්ත්වා වා, තදහෙව ච ගච්ඡති;

බහිද්ධා එව සත්තාහං, උපගන්ත්වාපි වා පන.

2626.

වීතිනාමෙති චෙ තස්ස, පුරිමාපි න විජ්ජති;

පටිස්සවෙ ච භික්ඛුස්ස, හොති ආපත්ති දුක්කටං.

2627.

වස්සං පනුපගන්ත්වා ච, උට්ඨාපෙත්වා න චාරුණං;

ගච්ඡතො පන සත්තාහ-කරණෙනෙව භික්ඛුනො.

2628.

අන්තොයෙව ච සත්තාහං, නිවත්තන්තස්ස තස්ස තු;

අනාපත්තීති කො වාදො, වසිත්වා බහි ගච්ඡතො.

2629.

‘‘වසිස්සාමීධ වස්ස’’න්ති, ආලයො යදි විජ්ජති;

නොපෙතසතියා වස්සං, තෙන සෙනාසනං පන.

2630.

ගහිතං සුග්ගහිතං හොති, ඡින්නවස්සො න හොති සො;

ලභතෙව පවාරෙතුං, න දොසො කොචි විජ්ජති.

2631.

‘‘ඉමස්මිං විහාරෙ තෙමාසං, ඉමං වස්සං උපෙමි’’ති;

නිච්ඡාරිතෙ ච තික්ඛත්තුං, වස්සං උපගතො සියා.

2632.

ආදිං තු නවමිං කත්වා, ගන්තුං වට්ටති භික්ඛුනො;

ආගච්ඡතු ච පච්ඡා සො, මා වා දොසො න විජ්ජති.

වස්සූපනායිකක්ඛන්ධකකථා.

පවාරණක්ඛන්ධකකථා

2633.

චාතුද්දසී පඤ්චදසී, සාමග්ගී ච පවාරණා;

තෙවාචී ද්වෙකවාචී ච, සඞ්ඝෙ ච ගණපුග්ගලෙ.

2634.

එතා පන මුනින්දෙන, වුත්තා නව පවාරණා;

තීණි කම්මානි මුඤ්චිත්වා, අන්තෙනෙව පවාරයෙ.

2635.

පුබ්බකිච්චං සමාපෙත්වා, පත්තකල්ලෙ සමානිතෙ;

ඤත්තිං ඨපෙත්වා සඞ්ඝෙන, කත්තබ්බා හි පවාරණා.

2636.

පවාරෙන්තෙසු ථෙරෙසු, නිසීදෙය්ය නවො පන;

සයං යාව පවාරෙය්ය, තාව උක්කුටිකඤ්හි සො.

2637.

ඤත්තිං වත්වා පවාරෙය්යුං, චත්තාරො වා තයොපි වා;

පුබ්බකිච්චං සමාපෙත්වා, එකාවාසෙ වසන්ති චෙ.

2638.

අඤ්ඤමඤ්ඤං පවාරෙය්යුං, විනා ඤත්තිං දුවෙ ජනා;

අධිට්ඨෙය්ය පනෙකොපි, සෙසා සඞ්ඝපවාරණා.

2639.

පවාරිතෙ ච සඞ්ඝස්මිං, කරෙය්යනාගතො පන;

අවුට්ඨො ඡින්නවස්සො වා, පාරිසුද්ධිඋපොසථං.

2640.

පඤ්ච යස්මිං පනාවාසෙ, චත්තාරො වා තයොපි වා;

එකෙකස්ස හරිත්වාන, සමණා තෙ පවාරණං.

2641.

අඤ්ඤමඤ්ඤං පවාරෙන්ති, සචෙ ආපත්ති දුක්කටං;

සෙසං උපොසථෙ වුත්ත-නයෙනිධ නයෙ බුධො.

2642.

පාරිසුද්ධිප්පදානෙන, සම්පාදෙතත්තනො සුචිං;

ඡන්දදානෙන සඞ්ඝස්ස, සබ්බං සාධෙති, නත්තනො.

2643.

තස්මා පන උභින්නම්පි, කිච්චසිද්ධත්ථමෙවිධ;

පාරිසුද්ධිපි දාතබ්බා, ඡන්දං දෙන්තෙන භික්ඛුනා.

2644.

ඡන්දෙකෙන බහූනම්පි, හාතබ්බො පාරිසුද්ධිපි;

පරම්පරාහටො ඡන්දො, න ගච්ඡති විසුද්ධියා.

2645.

ඡන්දං වා පාරිසුද්ධිං වා, ගහෙත්වා වා පවාරණං;

සාමණෙරාදිභාවං වා, පටිජානෙය්ය හාරකො.

2646.

සචෙ සො සඞ්ඝමප්පත්වා, විබ්භමෙය්ය මරෙය්ය වා;

නාහටඤ්චෙව තං සබ්බං, පත්වා චෙවං සියාහටං.

2647.

සඞ්ඝං පත්වා පමත්තො වා, සුත්තො වා ඛිත්තචිත්තකො;

නාරොචෙති අනාපත්ති, හොති සඤ්චිච්ච දුක්කටං.

2648.

යෙ තෙ විපස්සනායුත්තා, රත්තින්දිවමතන්දිතා;

පුබ්බරත්තාපරරත්තං, විපස්සනපරායණා.

2649.

ලද්ධඵාසුවිහාරානං, සියා න පරිහානිති;

පවාරණාය සඞ්ගාහො, වුත්තො කත්තිකමාසකෙ.

පවාරණක්ඛන්ධකකථා.

චම්මක්ඛන්ධකකථා

2650.

එළකාජමිගානං තු, චම්මං වට්ටති භික්ඛුනො;

රොහිතෙණිකුරඞ්ගානං, පසදංමිගමාතුයා.

2651.

ඨපෙත්වා චම්මමෙතෙසං, අඤ්ඤං දුක්කටවත්ථුකං;

ථවිකොපාහනෙ සබ්බං, චම්මං වට්ටත්යමානුසං.

2652.

වට්ටන්ති මජ්ඣිමෙ දෙසෙ, න ගුණඞ්ගුණුපාහනා;

වට්ටන්ති අන්තොආරාමෙ, සබ්බත්ථාපි ච රොගිනො.

2653.

පුටඛල්ලකබද්ධා ච, තථෙව පාලිගුණ්ඨිමා;

තූලපුණ්ණා න වට්ටන්ති, සබ්බනීලාදයොපි ච.

2654.

චිත්රා උපාහනා මෙණ්ඩ-විසාණූපමවද්ධිකා;

න ච වට්ටන්ති මොරස්ස, පිඤ්ඡෙන පරිසිබ්බිතා.

2655.

මජ්ජාරකාළකොලූක-සීහබ්යග්ඝුද්දදීපිනං;

අජිනස්ස ච චම්මෙන, න වට්ටති පරික්ඛටා.

2656.

පුටාදිං අපනෙත්වා වා, ඡින්දිත්වා වාපි සබ්බසො;

වණ්ණභෙදං තථා කත්වා, ධාරෙතබ්බා උපාහනා.

2657.

සබ්බාපි පන ධාරෙතුං, න ච වට්ටන්ති පාදුකා;

ඨපෙත්වා තත්ථ පස්සාව- වච්චාචමනපාදුකා.

2658.

ආසන්දිඤ්චෙව පල්ලඞ්කං, උච්චාසයනසඤ්ඤිතං;

අතික්කන්තපමාණං තු, සෙවමානස්ස දුක්කටං.

2659.

ගොනකං කුත්තකං චිත්තං, පටිකං පටලිකම්පි ච;

එකන්තලොමිං විකතිං, තූලිකං උද්දලොමිකං.

2660.

කට්ටිස්සං පන කොසෙය්යං, හත්ථිඅස්සරථත්ථරං;

කදලිමිගපවර-පච්චත්ථරණකම්පි ච.

2661.

හෙට්ඨා රත්තවිතානස්ස, ද්විධා රත්තූපධානකං;

අකප්පියමිදං සබ්බං, දුක්කටං පරිභුඤ්ජතො.

2662.

හෙට්ඨා අකප්පියෙ පච්චත්ථරෙ සති න වට්ටති;

උද්ධං සෙතවිතානම්පි, තස්මිං අසති වට්ටති.

2663.

ආසන්දිං පන පල්ලඞ්කං, ඨපෙත්වා තූලිකම්පි ච;

සෙසං පන ච සබ්බම්පි, ලභතෙ ගිහිසන්තකං.

2664.

ධම්මාසනෙ අනාපත්ති, භත්තග්ගෙපි නිසීදිතුං;

භූමත්ථරණකෙ තත්ථ, සයිතුම්පි ච වට්ටති.

චම්මක්ඛන්ධකකථා.

භෙසජ්ජක්ඛන්ධකකථා

2665.

වුත්තා ගහපතිස්සාපි, සම්මුතුස්සාවනන්තිකා;

ගොනිසාදීති කප්පියා, චතස්සො හොන්ති භූමියො.

2666.

සඞ්ඝස්ස සන්තකං ගෙහං, සන්තකං භික්ඛුනොපි වා;

කප්පියං පන කත්තබ්බං, සහසෙය්යප්පහොනකං.

2667.

ඨපෙත්වා භික්ඛුමඤ්ඤෙහි, දින්නං කප්පියභූමියා;

අත්ථාය සන්තකං තෙසං, ගෙහං ගහපතෙවිදං.

2668.

සා හි සම්මුතිකා නාම, යා හි සඞ්ඝෙන සම්මතා;

කම්මවාචමවත්වා වා, වට්ටතෙවාපලොකනං.

2669.

පඨමිට්ඨකපාසාණ-ථම්භාදිට්ඨපනෙ පන;

‘‘කප්පියකුටිං කරොමා’’ති, වදන්තෙහි සමන්තතො.

2670.

උක්ඛිපිත්වා ඨපෙන්තෙසු, ආමසිත්වා පරෙසු වා;

සයමෙවුක්ඛිපිත්වා වා, ඨපෙය්යුස්සාවනන්තිකා.

2671.

ඉට්ඨකාදිපතිට්ඨානං, භික්ඛූනං වදතං පන;

වාචාය පරියොසානං, සමකාලං තු වට්ටති.

2672.

ආරාමො අපරික්ඛිත්තො, සකලො භුය්යතොපි වා;

දුවිධොපි ච විඤ්ඤූහි, ගොනිසාදීති වුච්චති.

2673.

එතා පන චතස්සොපි, හොන්ති කප්පියභූමියො;

එත්ථ පක්කඤ්ච වුත්ථඤ්ච, සබ්බං වට්ටති ආමිසං.

2674.

උස්සාවනන්තිකා යා සා, ථම්භාදීසු අධිට්ඨිතා;

ථම්භාදීස්වපනීතෙසු, තදඤ්ඤෙසුපි තිට්ඨති.

2675.

අපනීතෙසු සබ්බෙසු, සියා ජහිතවත්ථුකා;

ගොනිසාදී පරික්ඛිත්තා, සෙසා ඡදනනාසතො.

2676.

භික්ඛුං ඨපෙත්වා අඤ්ඤෙසං, හත්ථතො ච පටිග්ගහො;

තෙසඤ්ච සන්නිධි අන්තො- වුත්තං භික්ඛුස්ස වට්ටති.

2677.

භික්ඛුස්ස භික්ඛුනියා වා, සන්තකං සඞ්ඝිකම්පි වා;

අන්තොවුත්ථඤ්ච පක්කඤ්ච, උභින්නං න ච වට්ටති.

2678.

අකප්පකුටියා වුත්ථං, සප්පිආදිවිමිස්සිතං;

‘‘අන්තොවුත්ථ’’න්ති නිද්දිට්ඨං, පඨමං කාලිකද්වයං.

2679.

තෙහෙව සප්පිආදීහි, භික්ඛුනා යාවජීවිකං;

පක්කං තං පන සත්තාහං, වට්ටතෙව නිරාමිසං.

2680.

සචෙ ආමිසසංසට්ඨං, පක්කං තං පරිභුඤ්ජති;

අන්තොවුත්ථඤ්ච භිය්යොපි, සාමපක්කඤ්ච භුඤ්ජති.

2681.

යාවකාලිකමාහාරො, පානකං යාමකාලිකං;

සත්තාහකාලිකං නාම, සප්පිආදිකපඤ්චකං.

2682.

සෙසං පන හලිද්දාදි, භෙසජ්ජං යාවජීවිකං;

චතුධා කාලිකා වුත්තා, උදකං හොත්යකාලිකං.

2683.

පටිග්ගහවසෙනෙව, කාලාතීතා තිකාලිකා;

හොන්ති දොසකරා භුත්තා, අභුත්තං තතියම්පි ච.

2684.

අම්බං ජම්බු ච චොචඤ්ච, මොචඤ්ච මධු මුද්දිකා;

සාලු ඵාරුසකඤ්චාති, පානකං අට්ඨධා මතං.

2685.

පානකත්ථමනුඤ්ඤාතං, ඵලං පක්කඤ්ච ආමකං;

පානහෙතු පටික්ඛිත්තො, සවත්ථුකපටිග්ගහො.

2686.

අම්බපක්කං සුකොට්ටෙත්වා, මද්දිත්වා උදකෙ පන;

පච්ඡා පරිස්සවං කත්වා, පාතුං වට්ටති පානකං.

2687.

වට්ටතාදිච්චපාකං තු, අග්ගිපක්කං න වට්ටති;

එසෙව ච නයො සෙස-පානකෙසුපි දීපිතො.

2688.

පුප්ඵපත්තඵලුච්ඡූනං, චත්තාරො පනිමෙ රසා;

අනුඤ්ඤාතා ඉමානට්ඨ, පානානි අනුජානතා.

2689.

සබ්බො පුප්ඵරසො වුත්තො, මධුකස්ස රසං විනා;

සබ්බො පත්තරසො වුත්තො, පක්කඩාකරසං විනා.

2690.

සත්තන්නං සානුලොමානං, ධඤ්ඤානං ඵලජං රසං;

ඨපෙත්වානුමතො සබ්බො, විකාලෙ ඵලජො රසො.

2691.

යාවකාලිකපත්තාන-මපි සීතුදකෙ කතො;

මද්දිත්වාදිච්චපාකොපි, විකාලෙ පන වට්ටති.

2692.

තාලඤ්ච නාළිකෙරඤ්ච, පනසං ලබුජම්පි ච;

තිපුසාලාබුකුම්භණ්ඩං, තථා පුස්සඵලම්පි ච.

2693.