📜

నమో తస్స భగవతో అరహతో సమ్మాసమ్బుద్ధస్స

సుత్తన్తపిటక

మజ్ఝిమనికాయ

మూలపణ్ణాసపాళి

సంగాయనస్స పుచ్ఛా విస్సజ్జనా

పుచ్ఛా – పఠమమహాసంగీతికాలే ¶ ఆవుసో ధమ్మసంగాహకా మహాకస్సపాదయో మహాథేరవరా దీఘనికాయం సంగాయిత్వా తదనన్తరం కిం నామ పావచనం సంగాయింసు.

విస్సజ్జనా – పఠమమహాసంగీతికాలే భన్తే ధమ్మసంగాహకా మహాకస్సపాదయో మహాథేరవరా దీఘనికాయం సంగాయిత్వా తదనన్తరం మజ్ఝిమం నామ నికాయం సంగాయింసు.

పుచ్ఛా – మజ్ఝిమనికాయో ¶ నామ ఆవుసో మూలపణ్ణాసకో మజ్ఝిమ పణ్ణాసకో ఉపరిపణ్ణాసకోతి పణ్ణాసకవసేన తివిధో, తత్థ కతరం పణ్ణాసకం పఠమం సంగాయింసు.

విస్సజ్జనా – తీసు భన్తే పణ్ణాసకేసు మూలపణ్ణాసకం నామ పావచనం ధమ్మసంగాహకా మహాథేరవరా పఠమం సంగాయింసు.

పుచ్ఛా – మూలపణ్ణాసకేపి ¶ ఆవుసో పఞ్చవగ్గా పణ్ణాస చ సుత్తాని, తేసు కతరం వగ్గం కతరఞ్చ సుత్తం పఠమం సంగాయింసు.

విస్సజ్జనా – మూలపణ్ణాసకే భన్తే పఞ్చసు వగ్గేసు పఠమం మూలపరియాయవగ్గం పణ్ణాసకేసు చ సుత్తేసు పఠమం మూలపరియాయసుత్తం సంగాయింసు.

సాధు ఆవుసో మయమ్పి దాని తతోయేవ పట్ఠాయ సంగీతిపుబ్బఙ్గమాని పుచ్ఛావిస్సజ్జనకిచ్చాని కాతుం సమారభామ.

మూలపరియాయసుత్త

పుచ్ఛా – తేన ఆవుసో భగవతా జానతా పస్సతా అరహతా సమ్మాసమ్బుద్ధేన మూలపరియాయసుత్తం కత్థ కం ఆరబ్భ కిస్మిం వత్థుస్మిం భాసితం.

విస్సజ్జనా – ఉక్కట్ఠాయం భన్తే పఞ్చసతే బ్రాహ్మణకులా పబ్బజితే ఆరబ్భ భాసితం, పఞ్చసతా భన్తే బ్రాహ్మణకులా పబ్బజితా ¶ భిక్ఖూ పరియత్తిం నిస్సాయ మానం ఉప్పాదేసుం, తస్మిం భన్తే వత్థుస్మిం భాసితం.

పుచ్ఛా – తం పనావుసో సుత్తం భగవతా కతిహి వారేహి కతిహి చ అన్తోగధపదేహి విభజిత్వా భాసితం.

విస్సజ్జనా – తం ¶ పన భన్తే మూలపరియాయసుత్తం భగవతా అట్ఠహి చ వారేహి చతువీసతియా చ అన్తోగధపదేహి విభజిత్వా దేసితం.

సబ్బాసవసుత్త

పుచ్ఛా – దుతియం పనావుసో సబ్బాసవసుత్తం భగవతా కత్థ కం ఆరబ్భ భాసితం.

విస్సజ్జనా – సబ్బాసవసుత్తం పన భన్తే భగవతా సావత్థియం సమ్బహులే భిక్ఖూ ఆరబ్భ భాసితం.

పుచ్ఛా – తత్థావుసో ¶ భగవతా ఆసవా కతిహి పకారేహి విభజిత్వా దస్సితా.

విస్సజ్జనా – సత్తహి భన్తే పకారేహి విభజిత్వా ఆసవా భగవతా పకాసితా.

ధమ్మదాయాదసుత్త

పుచ్ఛా – ధమ్మదాయాదసుత్తం ¶ పనావుసో భగవతా కత్థ కం ఆరబ్భ కిస్మిం వత్థుస్మిం భాసితం.

విస్సజ్జనా – సావత్థియం భన్తే సమ్బహులే భిక్ఖూ ఆరబ్భ భాసితం, భగవతో చ భన్తే భిక్ఖుసఙ్ఘస్స చ తదా మహాలాభసక్కారో ఉదపాది, తస్మిం భన్తే వత్థుస్మిం భాసితం.

పుచ్ఛా – తత్థావుసో ¶ ద్వే అనుసన్ధయో, తేసు పఠమే అనుసన్ధిమ్హి కథం భగవతా భిక్ఖూనం ఓవాదో దిన్నో.

విస్సజ్జనా – పఠమే భన్తే అనుసన్ధిమ్హి ధమ్మదాయాదా మే భిక్ఖవే భవథ మా ఆమిసదాయాదా, అత్థి మే తుమ్హేసు అనుకమ్పా, కిన్తి మే సావకా ధమ్మదాయాదా భవేయ్యుం నో ఆమిసదాయాదాతి ఏవమాదినా భగవతా భిక్ఖూనం ఓవాదో దిన్నో.

ధమ్మదాయాదా ¶ మే భిక్ఖవే భవథ మా ఆమిసదాయాదా, అత్థి మే తుమ్హేసు అనుకమ్పా కిన్తి మే సావకా ధమ్మదాయాదా భవేయ్యుం, నో ఆమిసదాయాదా.

పుచ్ఛా – దుతియే ¶ పనావుసో అనుసన్ధిమ్హి ఆయస్మతా సారిపుత్తత్థేరేన ధమ్మసేనాపతినా కీదిసీ ధమ్మదేసనా విభజిత్వా పకాసితా.

విస్సజ్జనా – దుతియే పన భన్తే అనుసన్ధిమ్హి ఆయస్మతా సారిపుత్తత్థేరేన ధమ్మసేనాపతినా సత్థు పవివిత్తస్స విహరతో సావకానం వివేకం అననుసిక్ఖతం తీహి ఠానేహి గారయుతం, అనుసిక్ఖన్తానఞ్చ తీహి ఠానేహి పాసంసతం, సోళస చ పాపకే ధమ్మే తేసఞ్చ పహానాయ మజ్ఝిమా పటిపదా విభజిత్వా పకాసితా.

భయభేరవసుత్త

పుచ్ఛా – భయభేరవసుత్తం ¶ పనావుసో భగవతా కత్థ కం ఆరబ్భ కిస్మిం వత్థుస్మిం భాసితం.

విస్సజ్జనా – సావత్థియం భన్తే జాణుస్సోణిం బ్రాహ్మణం ఆరబ్భ భాసితం, జాణుస్సోణి భన్తే బ్రాహ్మణో భగవన్తం ఉపసఙ్కమిత్వా ఏతదవోచ ‘‘యే మే భో గోతమ కులపుత్తా భవన్తం గోతమం ఉద్దిస్స సద్ధా అగారస్మా అనగారియం పబ్బజితా, భవం తేసం గోతమో పుబ్బఙ్గమో, భవం

తేసం ¶ గోతమో బహుకారో, భవం తేసం గోతమో సమాదపేతా, భోతో చ పన గోతమస్స సా జనతా దిట్ఠానుగతిం ఆపజ్జతీ’’తి, తస్మిం భన్తే వత్థుస్మిం భాసితం.

అనఙ్గణసుత్త

పుచ్ఛా – అనఙ్గణసుత్తం ¶ పనావుసో కత్థ కం ఆరబ్భ కేన భాసితం.

విస్సజ్జనా – సావత్థియం భన్తే సమ్బహులే భిక్ఖూ ఆరబ్భ ఆయస్మతా సారిపుత్తత్థేరేన ధమ్మసేనాపతినా భాసితం.

ఆకఙ్ఖేయ్యసుత్త

పుచ్ఛా – ఆకఙ్ఖేయ్యసుత్తం పనావుసో భగవతా కత్థ కం ఆరబ్భ భాసితం.

విస్సజ్జనా – సావత్థియం భన్తే సమ్బహులే భిక్ఖూ ఆరబ్భ భాసితం.

వత్థసుత్త

పుచ్ఛా – వత్థసుత్తం ¶ పనావుసో భగవతా కత్థ కం ఆరబ్భ భాసితం.

విస్సజ్జనా – సావత్థియం భన్తే సమ్బహులే భిక్ఖూ ఆరబ్భ భాసితం.

సల్లేఖసుత్త

పుచ్ఛా – సల్లేఖసుత్తం ¶ పనావుసో భగవతా కత్థ కం ఆరబ్భ కిస్మిం వత్థుస్మిం భాసితం.

విస్సజ్జనా – సావత్థియం భన్తే ఆయస్మన్తం మహాచున్దం ఆరబ్భ భాసితం, ఆయస్మా మహాచున్దో భన్తే భగవన్తం ఉపసఙ్కమిత్వా ఏతదవోచ ‘‘యా ఇమా భన్తే అనేకవిహితా దిట్ఠియో లోకే ఉప్పజ్జన్తి, అత్తవాదపటిసంయుత్తా వా లోకవాదపటిసంయుత్తా వా, ఆదిమేవ ను ఖో భన్తే భిక్ఖునో మనసికరోతో ఏవమేతాసం దిట్ఠీనం పహానం హోతి, ఏవమేతాసం దిట్ఠీనం పటినిస్సగ్గో హోతీ’’తి, తస్మిం భన్తే వత్థుస్మిం భాసితం.

పుచ్ఛా – తత్థ ¶ చ ఆవుసో కతి పరియాయా కతి చ అన్తోగధపదాని భగవతా విభజిత్వా పకాసితాని.

విస్సజ్జనా – తత్థ భన్తే పఞ్చ పరియాయా చతుచత్తాలీస చ అన్తోగధపదాని భగవతా విత్థారేన భాసితాని.

సమ్మాట్ఠిసుత్త

పుచ్ఛా – సమ్మాదిట్ఠిసుత్తం ¶ పనావుసో కత్థ కం ఆరబ్భ కేన భాసితం.

విస్సజ్జనా – సావత్థియం భన్తే సమ్బహులే భిక్ఖూ ఆరబ్భ ఆయస్మతా సారిపుత్తత్థేరేన ధమ్మసేనాపతినా భాసితం.

పుచ్ఛా – కస్స ఆవుసో వచనం.

విస్సజ్జనా – భగవతో భన్తే వచనం అరహతో సమ్మాసమ్బుద్ధస్స.

పుచ్ఛా – కేనావుసో ఆభతం.

విస్సజ్జనా – పరమ్పరాయ భన్తే ఆభతం.

మహాసతిపట్ఠానసుత్త

పుచ్ఛా – మహాసతిపట్ఠానసుత్తం ¶ పనావుసో యోగావచరానం బహుపకారత్తా దీఘనికాయే చ ఇధ చాతి ద్వీసు నికాయేసు పోరాణకేహి సంగీతికారేహి ద్విక్ఖత్తుం సంగాయిత్వా విత్థారేన పతిట్ఠాపితం, తం అమ్హేహి దీఘనికాయే యథానుప్పత్తవసేన పుచ్ఛితఞ్చ విస్సజ్జితఞ్చ. తథాపి యోగావచరానం బహుపకారత్తాయేవ తం ¶ ఇదానిపి యథానుప్పత్తవసేన పున పుచ్ఛిస్సామి, తం పనేతం ఆవుసో మహాసతిపట్ఠానసుత్తం భగవతా కత్థ కం ఆరబ్భ భాసితం.

విస్సజ్జనా – కురూసు భన్తే కమ్మాసధమ్మే నామ కురూనం నిగమే సమ్బహులే భిక్ఖూ ఆరబ్భ భాసితం.

పుచ్ఛా – కథఞ్చావుసో ¶ తత్థ ఆనాపానస్సతి కాయానుపస్సనా భగవతా విభజిత్వా పకాసితా.

విస్సజ్జనా – ఇధ భిక్ఖవే భిక్ఖు అరఞ్ఞగతో వా రుక్ఖమూలగతో వా సుఞ్ఞాగారగతో వా నిసీదతి పల్లఙ్కం ఆభుజిత్వా ఉజుం కాయం పణిధాయ పరిముఖం సతిం ఉపట్ఠపేత్వా సో సతోవ అస్ససతి, సతోవ పస్ససతి, దీఘం వా అస్ససన్తో ‘దీఘం అస్ససామీ’తి పజానాతి, దీఘం వా పస్ససన్తో ‘దీఘం పస్ససామీ’తి పజానాతి, ఏవమాదినా భన్తే తత్థ ఆనాపానస్సతి కాయానుపస్సనా భగవతా విభజిత్వా పకాసితా.

పుచ్ఛా – కథఞ్చావుసో ¶ తత్థ ఇరియాపథకాయానుపస్సనా భగవతా విభజిత్వా పకాసితా.

విస్సజ్జనా – పున చపరం భిక్ఖవే భిక్ఖు గచ్ఛన్తో వా గచ్ఛామీతి పజానాతి, ఠితో వా ఠితోమ్హీతి పజానాతి, నిసిన్నో వా నిసిన్నోమ్హీతి పజానాతి, సయానో వా సయానోమ్హీతి పజానాతి, ఏవమాదినా భన్తే భగవతా ఇరియాపథకాయానుపస్సనా భావనా విభజిత్వా పకాసితా.

పుచ్ఛా – కథఞ్చావుసో ¶ తత్థ సమ్పజఞ్ఞకాయానుపస్సనా భగవతా విభజిత్వా పకాసితా.

విస్సజ్జనా – పున చపరం భిక్ఖవే భిక్ఖు అభిక్కన్తే పటిక్కన్తే సమ్పజానకారీ హోతి, ఆలోకితే విలోకితే సమ్పజానకారీ హోతి, సమిఞ్జితే పసారితే సమ్పజానకారీ హోతి, సఙ్ఘాటిపత్తచీవరధారణే సమ్పజానకారీ హోతి, అసితే పీతే ఖాయితే సాయితే సమ్పజానకారీ హోతి, ఉచ్చారపస్సావకమ్మే సమ్పజానకారీ హోతి, గతే ఠితే నిసిన్నే సుత్తే జాగరితే భాసితే తుణ్హీభావే సమ్పజానకారీ హోతి, ఏవమాదినా భన్తే భగవతా తత్థ సమ్పజఞ్ఞకాయానుపస్సనా విభజిత్వా పకాసితా.

పుచ్ఛా – కథఞ్చావుసో ¶ తత్థ పటికూలమనసికారకాయానుపస్సనా భగవతా విభజిత్వా పకాసితా.

విస్సజ్జనా – పున చపరం భిక్ఖవే భిక్ఖు ఇమమేవ కాయం ఉద్ధం పాదతలా అధో కేసమత్థకా తచపరియన్తం పూరం నానప్పకారస్స అసుచినో పచ్చవేక్ఖతి అత్థి ఇమస్మిం కాయే కేసాలోమా నఖా దన్తా తచో ఏవమాదినా భన్తే తత్థ భగవతా పటికూలమనసికారకాయానుపస్సనా విభజిత్వా పకాసితా.

పుచ్ఛా – కథఞ్చావుసో ¶ తత్థ ధాతుమనసికారకాయానుపస్సనా భగవతా విభజిత్వా పకాసితా.

విస్సజ్జనా – పున చపరం భిక్ఖవే భిక్ఖు ఇమమేవ కాయం యథాఠితం యథాపణిహితం ధాతుసో పచ్చవేక్ఖతి అత్థి ఇమస్మిం కాయే పథవీధాతు ఆపోధాతు తేజోధాతు వాయోధాతు ఏవమాదినా భన్తే భగవతా ధాతుమనసికారకాయానుపస్సనా విభజిత్వా పకాసితా.

పుచ్ఛా – కథఞ్చావుసో ¶ తత్థ నవ సివథికకాయానుపస్సనా భగవతా విభజిత్వా పకాసితా.

విస్సజ్జనా – పున చపరం భిక్ఖవే భిక్ఖు సేయ్యథాపి పస్సేయ్య సరీరం సివథికాయ ఛడ్డితం ఏకాహమతం వా ద్వీహమతం వా తీహమతం వా ఉద్ధుమాతకం వినీలకం విపుబ్బకజాతం సో ఇమమేవ కాయం ఉపసంహరతి ‘‘అయమ్పి ఖో కాయో ఏవంధమ్మో ఏవంభావీ ఏవంఅనతీతో’’తి ఏవమాదినా భన్తే తత్థ భగవతా నవ సివథికకాయానుపస్సనా భావనా విభజిత్వా పకాసితా.

పుచ్ఛా – కథఞ్చావుసో ¶ తత్థ వేదనానుపస్సనా భగవతా విభజిత్వా దేసితా.

విస్సజ్జనా – ఇధ భిక్ఖవే భిక్ఖు సుఖం వా వేదనం వేదయమానో ‘‘సుఖం వేదనం వేదయామీ’’తి పజానాతి, దుక్ఖం వా వేదనం వేదయమానో ‘‘దుక్ఖ వేదనం వేదయామీ’’తి పజానాతి, అదుక్ఖమసుఖం వా వేదనం వేదయమానో ‘‘అదుక్ఖమసుఖం వేదనం వేదయామీ’’తి పజానాతి, ఏవమాదినా భన్తే తత్థ భగవతా వేదనానుపస్సనా విభజిత్వా పకాసితా.

పుచ్ఛా – కథఞ్చావుసో ¶ తత్థ చిత్తానుపస్సనా భగవతా విభజిత్వా దేసితా.

విస్సజ్జనా – ఇధ భిక్ఖవే భిక్ఖు సరాగం వా చిత్తం ‘‘సరాగం చిత్త’’న్తి పజానాతి, వీతరాగం వా చిత్తం ‘‘వీతరాగం చిత్త’’న్తి పజానాతి, సదోసం వా వీతదోసం వా సమోహం వా వీతమోహం వా సంఖిత్తం వా చిత్తం ‘‘సంఖిత్తం చిత్త’’న్తి పజానాతి, విక్ఖిత్తం వా చిత్తం ‘‘విక్ఖిత్తం చిత్త’’న్తి పజానాతి, ఏవమాదినా తత్థ భగవతా చిత్తానుపస్సనా విభజిత్వా పకాసితా.

పుచ్ఛా – కథఞ్చావుసో ¶ తత్థ ధమ్మానుపస్సనా భగవతా విభజిత్వా దేసితా, తం సఙ్ఖేపమత్తేనేవ విస్సజ్జేహి.

విస్సజ్జనా – ఇధ భిక్ఖవే భిక్ఖు ధమ్మేసు ధమ్మానుపస్సీ విహరతి, పఞ్చసు నీవరణేసు ఏవమాదినా భన్తే తత్థ భగవతా పఞ్చహి పబ్బేహి ధమ్మానుపస్సనా విభజిత్వా పకాసితా.

చూళసీహనాదసుత్త

పుచ్ఛా – చూళనసీహనాదసుత్తం ¶ పనావుసో భగవతా కత్థ కం ఆరబ్భ కిస్మిం వత్థుస్మిం భాసితం.

విస్సజ్జనా – సావత్థియం భన్తే పరిహీనలాభసక్కారే నానాతిత్థియే ఆరబ్భ భాసితం, నానాతిత్థియా భన్తే పరిహీనలాభసక్కారా తేసు తేసు ఠానేసు పరిదేవింసు, చతస్సో చ భన్తే పరిసా భగవతో ఏకమత్థం ఆరోచేసుం, తస్మిం భన్తే వత్థుస్మిం భాసితం.

మహాసీహనాదసుత్త

పుచ్ఛా – తేనావుసో ¶ భగవతా జానతా పస్సతా అరహతా సమ్మాసమ్బుద్ధేన మహాసీహనాదసుత్తం కత్థ కం ఆరబ్భ కిస్మిం వత్థుస్మిం భాసితం.

విస్సజ్జనా – వేసాలియం భన్తే సునక్ఖత్తం లిచ్ఛవిపుత్తం ఆరబ్భ భాసితం, సనుక్ఖత్తో భన్తే లిచ్ఛవిపుత్తో అచిరపక్కన్తో హోతి ఇమస్మా ధమ్మవినయా, సో వేసాలియం పరిసతి ఏవం వాచం భాసతి ¶ ‘‘నత్థి సమణస్స గోతమస్స ఉత్తరిమనుస్సధమ్మా అలమరియఞాణదస్సనవిసేసో, తక్కపరియాహతం సమణో గోతమో ధమ్మం దేసేతి వీమంసానుచరితం సయం పటిభానం. యస్స చ ఖ్వాస్స అత్థాయ ధమ్మో దేసితో, సో నియ్యాతి తక్కరస్స సమ్మా దుక్ఖక్ఖయాయా’’తి, ఏతమత్థం భన్తే ఆయస్మా సారిపుత్తో భగవతో ఆరోచేసి, తస్మిం భన్తే వత్థుస్మిం భాసితం.

పుచ్ఛా – కతి ¶ పనావుసో తత్థ భగవతా తథాగతస్స తథాగతబలాని విభజిత్వా పకాసితాని, యేహి బలేహి సమన్నాగతో తథాగతో ఆసభం ఠానం పటిజానాతి, పరిసాసు సీహనాదం నదతి, బ్రహ్మచక్కం పవత్తేతి.

విస్సజ్జనా – దస భన్తే తథాగతస్స తథాగతబలాని భగవతా విభజిత్వా పకాసితాని, యేహి బలేహి సమన్నాగతో తథాగతో ఆసభం ఠానం పటిజానాతి, పరిసాసు సీహనాదం నదతి, బ్రహ్మచక్కం పవత్తేతి.

పుచ్ఛా – కథఞ్చావుసో ¶ తత్థ భగవతా చతువేరజ్జఞాణాని విభజిత్వా పకాసితాని, యేహి వేసారజ్జేహి సమన్నాగతో తథాగతో ఆసభం ఠానం పటిజానాతి, పరిసాసు సీహనాదం నదతి, బ్రహ్మచక్కం పవత్తేతి.

విస్సజ్జనా – ఖీణాసవస్స తే పటిజానతో ఇమే ఆసవా అపరిక్ఖీణాతి తత్ర వత మం సమణో వా బ్రాహ్మణో వా దేవో వా మారో వా బ్రహ్మా వా కోచి వా లోకస్మిం సహధమ్మేన పటిచోదేస్సతీతి నిమిత్తమేతం సారిపుత్త న సమనుపస్సామి, ఏతమహం సారిపుత్త నిమిత్తం అసమనుపస్సన్తో ఖేమప్పత్తో అభయప్పత్తో వేసారజ్జప్పత్తో విహరామి. ఏవమాదినా భన్తే తత్థ చతువేసారజ్జఞాణాని భగవతా విత్థారేన విభజిత్వా పకాసితాని.

పుచ్ఛా – కథఞ్చావుసో ¶ తత్థ భగవతా పఞ్చగతిపరిచ్ఛేదఞాణం విభజిత్వా పకాసితం.

విస్సజ్జనా – పఞ్చ ఖో ఇమా సారిపుత్త గతియో, కతమా పఞ్చ, నిరయో తిరచ్ఛానయోని పేత్తివిసయో మనుస్సా దేవా, ఏవమాదినా భన్తే భగవతా తత్థ పఞ్చగతిపరిచ్ఛేదకఞాణం విభజిత్వా పకాసితం.

పుచ్ఛా – కథఞ్చావుసో ¶ తత్థ తథాగతో అత్తనో పఞ్ఞావేయ్యత్తియా అపరిహానిం పకాసేసి.

విస్సజ్జనా – సన్తి ఖో పన సారిపుత్త ఏకే సమణబ్రాహ్మణా ఏవంవాదినో ఏవందిట్ఠినో యావదేవాయం భవం పురిసో దహరో హోతి, ఏవమాదినా భన్తే తత్థ తథాగతో అత్తనో పఞ్ఞావేయ్యత్తియా అపరిహానిం పకాసేసి.

మహాదుక్ఖక్ఖన్ధసుత్త

పుచ్ఛా – మహాదుక్ఖక్ఖన్ధసుత్తం ¶ పనావుసో భగవతా కత్థ కం ఆరబ్భ కిస్మిం వత్థుస్మిం భాసితం.

విస్సజ్జనా – సావత్థియం భన్తే అఞ్ఞతిత్థియే ఆరబ్భ భాసితం, సమ్బహులా భన్తే అఞ్ఞతిత్థియా భిక్ఖూ ఏతదవోచుం ‘‘సమణో ఆవుసో గోతమో కామానం పరిఞ్ఞం పఞ్ఞపేతి, మయమ్పి కామానం పరిఞ్ఞం పఞ్ఞపేమ, సమణో ఆవుసో గోతమో రూపానం ¶ వేదనానం పరిఞ్ఞం పఞ్ఞపేతి, మయమ్పి రూపానం వేదనానం పరిఞ్ఞం పఞ్ఞపేమ, ఇధ నో ఆవుసో కో విసేసో, కో అధిప్పయాసో, కిం నానాకరణం సమణస్స వా గోతమస్స అమ్హాకం వా యదిదం ధమ్మదేసనాయ వా ధమ్మదేసనం అనుసాసనియా వా అనుసాసని’’న్తి, ఏతమత్థం భిక్ఖూ భగవతో ఆరోచేసుం, తస్మిం భన్తే వత్థుస్మిం భాసితం.

చూళదుక్ఖక్ఖన్ధసుత్త

పుచ్ఛా – చూళదుక్ఖక్ఖన్ధసుత్తం ¶ పనావుసో భగవతా కత్థ కం ఆరబ్భ కిస్మిం వత్థుస్మిం భాసితం.

విస్సజ్జనా – సక్కేసు భన్తే కపిలవత్థుస్మిం మహానామం సక్కం ఆరబ్భ భాసితం, మహానామో భన్తే సక్కో భగవన్తం ఉపసఙ్కమిత్వా ఏతదవోచ ‘‘దీఘరత్తాహం భన్తే భగవతా ఏవం ధమ్మం దేసితం ఆజానామి ‘లోభో చిత్తస్స ఉపక్కిలేసో, దోసో చిత్తస్స ఉపక్కిలేసో, మోహో చిత్తస్స ఉపక్కిలేసో’తి, ఏవఞ్చాహం భన్తే భగవతా ధమ్మం దేసితం ఆజానామి ‘లోభో చిత్తస్స ఉపక్కిలేసో, దోసో చిత్తస్స ఉపక్కిలేసో, మోహో చిత్తస్స ఉపక్కిలేసో’తి. అథ చ పన మే ఏకదా లోభధమ్మాపి చిత్తం పరియాదాయ తిట్ఠన్తి, దోసధమ్మాపి చిత్తం పరియాదాయ తిట్ఠన్తి, మోహధమ్మాపి చిత్తం పరియాదాయ తిట్ఠన్తి, తస్స మయ్హం భన్తే ఏవం హోతి ‘కో సు నామ మే ధమ్మో అజ్ఝత్తం అప్పహినో ¶ , యేన మే ఏకదా లోభధమ్మాపి చిత్తం పరియాదాయ తిట్ఠన్తి, దోసధమ్మాపి చిత్తం పరియాదాయ తిట్ఠన్తి, మోహధమ్మాపి చిత్తం పరియాదాయ తిట్ఠన్తీ’తి’’, తస్మిం భన్తే వత్థుస్మిం భాసితం.

అనుమానసుత్త

పుచ్ఛా – అనుమానసుత్తం ¶ పనావుసో కత్థ కం ఆరబ్భ కేన భాసితం.

విస్సజ్జనా – భగ్గేసు భన్తే సుసుమారగిరే భేసకళావనే ఆయస్మతా మహామోగ్గల్లానత్థేరేన సమ్బహులే భిక్ఖూ ఆరబ్భ భాసితం.

చేతోఖిలసుత్త

పుచ్ఛా – చేతోఖిలసుత్తం ¶ పనావుసో భగవతా కత్థ కం ఆరబ్భ భాసితం.

విస్సజ్జనా – సావత్థియం భన్తే సమ్బహులే భిక్ఖూ ఆరబ్భ భాసితం.

వనపత్థసుత్త

పుచ్ఛా – వనపత్థసుత్తం ¶ పనావుసో భగవతా కత్థ కం ఆరబ్భ భాసితం.

విస్సజ్జనా – సావత్థియం భన్తే సమ్బహులే భిక్ఖూ ఆరబ్భ భాసితం.

మధుపిణ్డికసుత్త

పుచ్ఛా – మధుపిణ్డికసుత్తం పనావుసో భగవతా కత్థ కం ఆరబ్భ కిస్మిం వత్థుస్మిం భాసితం.

విస్సజ్జనా – సక్కేసు భన్తే దణ్డపాణిం సక్కం ఆరబ్భ భాసితం, దణ్డపాణి భన్తే సక్కో భగవన్తం ఉపసఙ్కమిత్వా ఏతదవోచ ‘‘కిం వాదీ సమణో కిమక్ఖాయీ’’తి, తస్మిం భన్తే వత్థుస్మిం భాసితం.

ద్వేధావితక్కసుత్త

పుచ్ఛా – ద్వేధావితక్కసుత్తం ¶ పనావుసో భగవతా కత్థ కం ఆరబ్భ భాసితం.

విస్సజ్జనా – సావత్థియం భన్తే సమ్బహులే భిక్ఖూ ఆరబ్భ భాసితం.

వితక్కసణ్ఠానసుత్త

పుచ్ఛా – వితక్కసణ్ఠానసుత్తం ¶ పనావుసో భగవతా కత్థ కం ఆరబ్భ భాసితం.

విస్సజ్జనా – సావత్థియం భన్తే సమ్బహులే భిక్ఖూ ఆరబ్భ భాసితం.

కకచూపమసుత్త

పుచ్ఛా – తేనావుసో ¶ భగవతా…పే… సమ్మాసమ్బుద్ధేన కకచూపమసుత్తం కత్థ కం ఆరబ్భ కిస్మిం వత్థుస్మిం భాసితం.

విస్సజ్జనా – సావత్థియం భన్తే ఆయస్మన్తం మోళియఫగ్గునం ఆరబ్భ భాసితం, ఆయస్మా భన్తే మోళియఫగ్గునో భిక్ఖునీహి సద్ధిం ¶ అతివేలం సంసట్ఠో విహరతి, తస్మిం భన్తే వత్థుస్మిం భాసితం.

పుచ్ఛా – అథ ¶ ఖో ఆవుసో ఆయస్మతో మోళియఫగ్గునస్స తం భగవతో ఓవాదం సుత్వా కథం చిత్తం ఉప్పన్నం, కథఞ్జ భగవా ఉత్తరి భిక్ఖూన ఓవాదమదాసి.

విస్సజ్జనా – అథ ఖో భన్తే మోళియఫగ్గునస్స భగవతో ఇమం ఓవాదం సుత్వా భిక్ఖునిసంసగ్గతో ఓరమిస్సామి విరమిస్సామీతిపి చిత్తం న ఉప్పన్నం, అసంవరమేవ భన్తే చిత్తం ఉప్పన్నం, భగవా చ భన్తే ఆరాధయింసు వత మే భిక్ఖవే భిక్ఖూ ఏకం సమయం చిత్తం, ఏవమాదినా ఉత్తరి భిక్ఖూనం ఓవాదమదాసి.

ఉభతో ¶ దణ్డకేన చేపి భిక్ఖవే కకచేన చోరా ఓచరకా అఙ్గమఙ్గాని ఓకన్తేయ్యుం.

అలగద్దూపమసుత్త

పుచ్ఛా – అలగద్దూపమసుత్తం ¶ పనావుసో భగవతా కత్థ కం ఆరబ్భ కిస్మిం వత్థుస్మిం భాసితం.

విస్సజ్జనా – సావత్థియం భన్తే అరిట్ఠం భిక్ఖుం గద్ధబాధిపుబ్బం ఆరబ్భ భాసితం, అరిట్ఠస్స భన్తే భిక్ఖునో గద్ధబాధిపుబ్బస్స ఏవరూపం పాపకం దిట్ఠిగతం ఉప్పన్నం ‘‘తథాహం భగవతా ధమ్మం దేసితం ఆజాదామి, యథా యేమే అన్తరాయికా ధమ్మా వుత్తా భగవతా, తే పటిసేవతో నాలం అన్తరాయాయా’’తి, తస్మిం భన్తే వత్థుస్మిం భాసితం.

పుచ్ఛా – అథ ¶ ఖో ఆవుసో ఆయస్మతో అరిట్ఠస్స గద్ధబాధిపుబ్బస్స కథం చేతసో పరివితక్కో ఉదపాది, కథఞ్చ భగవా ఉత్తరి భిక్ఖునం ధమ్మదేసనం పవత్తేసి.

విస్సజ్జనా – అథ ఖో భన్తే అరిట్ఠస్స భిక్ఖునో గద్ధబాధిపుబ్బస్స ‘‘కిఞ్చాపి మం భగవా మోఘపురిసవాదేన వదేసి, న ఖో పన మే మగ్గఫలానం ఉపనిస్సయో న హోతి, స్వాహం ఆరభిత్వా ఘట్టేత్వా మగ్గఫలాని నిబ్బత్తేస్సామీ’’తి, ఏవం ఖో భన్తే చేతసో పరివితక్కో ఉదపాది, భగవా చ భన్తే దుప్పఞ్ఞస్స అలగద్దూపమం దస్సేత్వా అలగద్దూపమం పరియత్తిఞ్చ దస్సేత్వా పఞ్ఞవతో అలగద్దూపమాయ చ కుల్లూపమాయ చ పఞ్ఞవతో నిస్సరణపరియత్తిం దస్సేత్వా ఛ చ దిట్ఠిట్ఠానాని, తేసఞ్చ ఛన్నం దిట్ఠిట్ఠానానం వినివేఠనాకారం దస్సేత్వా పరియోసానే చ ఖన్ధకమ్మట్ఠానం అరహత్తనికూటేన దస్సేత్వా ఉత్తరి భిక్ఖూనం ధమ్మకథం పవత్తేసి.

వమ్మికసుత్త

పుచ్ఛా – ధమ్మికసుత్తం ¶ పనావుసో భగవతా కత్థ కం ఆరబ్భ కిస్మిం వత్థుస్మిం భాసితం.

విస్సజ్జనా – సావత్థియం భన్తే ఆయస్మన్తం కుమారకస్సపం ఆరబ్భ భాసితం. ఆయస్మా భన్తే కుమారకస్సపో భగవన్తం ఉపసఙ్కమిత్వా వమ్మికపఞ్హం పుచ్ఛి, తస్మిం భన్తే వత్థుస్మిం భాసితం.

రథవినీతసుత్త

పుచ్ఛా – రథవినీతసుత్తం ¶ పనావుసో కత్థ కేన భాసితం.

విస్సజ్జనా – సావత్థియం భన్తే ఆయస్మతా చ సారిపుత్తత్థేరేన ధమ్మసేనాపతినా ఆయస్మతా చ పుణ్ణేన మన్తాణిపుత్తేన అఞ్ఞమఞ్ఞం పుచ్ఛావిస్సజ్జనవసేన భాసితం.

నివాపసుత్త

పుచ్ఛా – నివాపసుత్తం పనావుసో భగవతా కత్థ కం ఆరబ్భ భాసితం.

విస్సజ్జనా – సావత్థియం భన్తే సమ్బహులే భిక్ఖూ ఆరబ్భ భాసితం.

పుచ్ఛా – ఇమస్మిం ¶ ఆవుసో సుత్తే కో నివాపో కో నేవాపికో కా నేవాపికపరిసా కా మిగజాతా కథఞ్చేతిస్సా ఉపమాయ అత్థో దట్ఠబ్బో.

విస్సజ్జనా – ఇమస్మిం భన్తే సుత్తే నివాపోతి ఖో భన్తే పఞ్చన్నేతం కామగుణానం అధివచనం, నేవాపికోతి ఖో భన్తే మారస్సేతం పాపిమతో అధివచనం, నేవాపికపరిసాతి ఖో భన్తే మారపరిసాయేతం అధివచనం, మిగజాతాతి ఖో భన్తే సమణబ్రాహ్మణానమేతం అధివచనం, ఇమస్మిం భన్తే సుత్తే ఏతస్స అత్థో ఏవం దట్ఠబ్బో.

పాసరాసిసుత్త

పుచ్ఛా – కేనావుసో ¶ భగవతా…పే… సమ్మాసమ్బుద్ధేన పాసరాసిసుత్తం కత్థ కం ఆరబ్భ కిస్మిం వత్థుస్మిం భాసితం.

విస్సజ్జనా – సావత్థియం భన్తే సమ్బహులే భిక్ఖూ ఆరబ్భ భాసితం, సమ్బహులా భన్తే భిక్ఖూ రమ్మకస్స బ్రాహ్మణస్స అస్సమే భగవన్తం ఆరబ్భ ధమ్మియా కథాయ సన్నిసీదింసు, తస్మిం భన్తే వత్థుస్మిం భాసితం.

పుచ్ఛా – అథ ¶ ఖో ఆవుసో తేసం సమ్బహులానం భిక్ఖూనం ధమ్మియా కథాయ సన్నిసిన్నానం కీదిసం ధమ్మకథం కథేసి.

విస్సజ్జనా – సాధు భిక్ఖవే ఏతం ఖో భిక్ఖవే తుమ్హాకం పతిరూపం కులపుత్తానం సద్ధా అగారస్మా అనగారియం పబ్బజితానం, యం తుమ్హే ధమ్మియా కథాయ సన్నిసీదేయ్యాథ, సన్నిపతితానం వో భిక్ఖవే ద్వయం కరణీయం ధమ్మీ వా కథా అరియో వా తుణ్హీభావో. ద్వేమా భిక్ఖవే పరియేసనా అరియా చ పరియేసనా అనరియా చ పరియేసనా. ఏవమాదినా భన్తే భగవా సన్నిపతితానం తేసం భిక్ఖూనం అరియపరియేసనఞ్చ అనరియపరియేసనఞ్చ విభజిత్వా దేసేసి.

పుచ్ఛా – కథఞ్చావుసో ¶ భగవా అత్తనాపి అనరియపరియేసనం పహాయ అరియపరియేసనాయ పరియేసితభావం పకాసేసి.

విస్సజ్జనా – అహమ్పి సుదం భిక్ఖవే పుబ్బేవ సమ్బోధా అనభిసమ్బుద్ధో బోధిసత్తోవ సమానో అత్తనా జాతిధమ్మో సమానో జాతిధమ్మంయేవ పరియేసామి, అత్తనా జరాధమ్మో బ్యాధిధమ్మో మరణధమ్మో సోకధమ్మో సంకిలేసధమ్మో సమానో సంకిలేసధమ్మంయేవ పరియేసామి. ఏవమాదినా భన్తే భగవా అత్తనాపి అనరియపరియేసనం పహాయ అరియపరియేసనాయ పరియేసితభావం పకాసేసి.

పుచ్ఛా – ఏవం ¶ పఠమాభిసమ్బుద్ధస్స ఆవుసో భగవతో అజపాలనిగ్రోధరుక్ఖమూలే నిసిన్నస్స ధమ్మదేసనాయ కతసన్నిట్ఠానస్స కీదిసో

చేతసో ¶ పరివితక్కో ఉదపాది, కథఞ్చ ధమ్మదేసనాయ చారికా అహోసి, కథఞ్చ పఠమా ధమ్మదేసనా అహోసి.

విస్సజ్జనా – ‘‘కస్స ను ఖో అహం పఠమం ధమ్మం దేసేయ్యం, కో ఇమం ధమ్మం ఖిప్పమేవ ఆజానిస్సతీ’’తి ఏవం ఖో భన్తే భగవతో పఠమాభిసమ్బుద్ధస్స అజపాలనిగ్రోధమూలే ధమ్మదేసనాయ కతసన్నిట్ఠానస్స పరివితక్కో ఉదపాది, అథ భన్తే భగవా ఉరువేలాయం యథాభిరన్తం విహరిత్వా యేన బారాణసీ, తేన పదసాయేవ చారికం పక్కామి ధమ్మదేసనాయ, ద్వేమే భిక్ఖవే అన్తా పబ్బజితేన న సేవితబ్బా, కతమే ద్వే, యో చాయం కామేసు కామసుఖల్లికానుయోగో హీనో గామ్మో పోథుజ్జనికో అనరియో అనత్తసంహితో, ఏవమాదినా భన్తే భగవతో పఠమా ధమ్మదేసనా అహోసి.

సబ్బాభిభూ ¶ సబ్బవిదూహమస్మి,

సబ్బధమ్మేసు అనూపలిత్తో;

సబ్బఞ్జహో తణ్హాక్ఖయే విముత్తో,

సయం అభిఞ్ఞాయ కముద్దిసేయ్యం.

పుచ్ఛా – కథఞ్చావుసో ¶ భగవా పాసరాసిఉపమాయ తం దేసనం పరినిట్ఠాపేసి.

విస్సజ్జనా – పఞ్చిమే భిక్ఖవే కామగుణా, కతమే పఞ్చ, చక్ఖువిఞ్ఞేయ్యా రూపా ఇట్ఠా కన్తా మనాపా పియరూపా కామూపసంహితా రజనీయా. సోతవిఞ్ఞేయ్యా సద్దా. ఘానవిఞ్ఞేయ్యా గన్ధా. జివ్హావిఞ్ఞేయ్యా రసా. కాయవిఞ్ఞేయ్యా ఫోట్ఠబ్బా ఇట్ఠా కన్తా మనాపా పియరూపా కామూపసంహితా రజనీయా. ఇమే ఖో భిక్ఖవే పఞ్చ కామగుణా. యే హి కేచి భిక్ఖవే సమణా వా బ్రాహ్మణా వా ఇమే కామగుణే గథితా ముచ్ఛితా అజ్ఝోపన్నా అనాదీనవదస్సావినో అనిస్సరణపఞ్ఞా పరిభుఞ్జన్తి, తే ఏవమస్సు వేదితబ్బా ‘‘అనయమాపన్నా బ్యాసనమాపన్నా యథాకామకరణీయా పాపిమతో’’, ఏవమాదినా భన్తే భగవా పాసరాసిఉపమాయ ధమ్మదేసనం పరినిట్ఠాపేసి.

చూళహత్థిపదోపమసుత్త

పుచ్ఛా – తేనావుసో ¶ జానతా…పే… సమ్మాసమ్బుద్ధేన చూళహత్థిపదోపమసుత్తం కత్థ కం ఆరబ్భ కిస్మిం వత్థుస్మిం భాసితం.

విస్సజ్జనా – సావత్థియం భన్తే జాణుస్సోణిం బ్రాహ్మణం ఆరబ్భ భాసితం. జాణుస్సోణి భన్తే బ్రాహ్మణో భగవన్తం ఉపసఙ్కమిత్వా యావతకో అహోసి పిలోతికేన పరిబ్బాజకేన సద్ధిం కథాసల్లాపో, తం సబ్బం భగవతో ఆరోచేసి, తస్మిం భన్తే వత్థుస్మిం భాసితం.

పుచ్ఛా – కథఞ్చావుసో ¶ భగవా హత్థిపదోపమం విత్థారేన పరిపూరేత్వా దేసేసి.

విస్సజ్జనా – ‘‘న ఖో బ్రాహ్మణ ఏత్తావతా హత్థిపదోపమో విత్థారేన పరిపూరో హోతి, అపి చ బ్రాహ్మణ యథా హత్థిపదోపమో విత్థారేన పరిపూరో హోతి, తం సుణాహి సాధుకం మనసికరోహి భాసిస్సామీ’’తి, ఏవమాదినా భన్తే భగవా హత్థిపదోపమం పరిపూరేత్వా బ్రాహ్మణస్స జాణుస్సోణిస్స దేసేసి.

మహాహత్థిపదోపమసుత్త

పుచ్ఛా – మహాహత్థిపదోపమసుత్తం ¶ పనావుసో కత్థ కం ఆరబ్భ కేన భాసితం.

విస్సజ్జనా – సావత్థియం భన్తే సమ్బహులే భిక్ఖూ ఆరబ్భ ఆయస్మతా సారిపుత్తత్థేరేన ధమ్మసేనాపతినా భాసితం.

మహాసారోపమసుత్త

పుచ్ఛా – మహాసారోపమసుత్తం ¶ పనావుసో భగవతా కత్థ కం ఆరబ్భ కిస్మిం వత్థుస్మిం భాసితం.

విస్సజ్జనా – రాజగహే భన్తే దేవదత్తం ఆరబ్భ భాసితం, దేవదత్తో భన్తే సఙ్ఘం భిన్దిత్వా రుహిరుప్పాదకమ్మం కత్వా అచిరపక్కన్తో హోతి, తస్మిం భన్తే వత్థుస్మిం భాసితం.

చూళసారోపమసుత్త

పుచ్ఛా – చూళసారోపమసుత్తం ¶ పనావుసో భగవతా కత్థ కం ఆరబ్భ కిస్మిం వత్థుస్మిం భాసితం.

విస్సజ్జనా – సావత్థియం భన్తే పిఙ్గలకోచ్ఛం బ్రాహ్మణం ఆరబ్భ భాసితం, పిఙ్గలకోచ్ఛో భన్తే బ్రాహ్మణో భగవన్తం ఉపసఙ్కమిత్వా పఞ్హం పుచ్ఛి, తస్మిం భన్తే వత్థుస్మిం భాసితం.

చూళగోసిఙ్గసుత్త

పుచ్ఛా – చూళగోసిఙ్గసుత్తం ¶ పనావుసో భగవతా కత్థ కేన సద్ధిం భాసితం.

విస్సజ్జనా – నాభికే భన్తే గోసిఙ్గసాలవనదాయే ఆయస్మతా అనురుద్ధత్థేరేన సద్ధిం భాసితం.

మహాగోసిఙ్గసుత్త

పుచ్ఛా – మహాగోసిఙ్గసుత్తం పనావుసో భగవతా కత్థ కేన సద్ధిం భాసితం.

విస్సజ్జనా – గోసిఙ్గసాలవనదాయే భన్తే ఆయస్మతా చ సారిపుత్తత్థేరేన ధమ్మసేనాపతినా ఆయస్మతా చ మహామోగ్గల్లానత్థేరేన సద్ధిం భాసితం.

మహాగోపాలకసుత్త

పుచ్ఛా – మహాగోపాలకసుత్తం ¶ పనావుసో భగవతా కత్థ కం ఆరబ్భ భాసితం.

విస్సజ్జనా – సావత్థియం భన్తే సమ్బహులే భిక్ఖూ ఆరబ్భ భాసితం.

చూళగోపాలకసుత్త

పుచ్ఛా – చూళగోపాలకసుత్తం ¶ పనావుసో భగవతా కత్థ కం ఆరబ్భ భాసితం.

విస్సజ్జనా – వజ్జీసు భన్తే ఉక్కచేలాయం గఙ్గాయ నదియా తీరే సమ్బహులే భిక్ఖూ ఆరబ్భ భాసితం.

చూళసచ్చకసుత్త

పుచ్ఛా – తేనావుసో ¶ జానతా…పే… సమ్మాసమ్బుద్ధేన చూళసచ్చకసుత్తం కత్థ కం ఆరబ్భ కిస్మిం వత్థుస్మిం భాసితం.

విస్సజ్జనా – వేసాలియం భన్తే సచ్చకం నిగణ్ఠపుత్తం ఆరబ్భ భాసితం, సచ్చకో నిగణ్ఠపుత్తో మహతియా లిచ్ఛవిపరిసాయ సద్ధిం యేన భగవా తేనుపసఙ్కమి, ఉపసఙ్కమిత్వా భగవన్తం ఏతదవోచ ‘‘కథం పన భవం గోతమో సావకే వినేతి, కథం భాగా చ పన భోతో గోతమస్స సావకేసు అనుసాసనీ బహులా పవత్తతీ’’తి, అథ భన్తే భగవతా అనిచ్చవాదే చ అనత్తవాదే చ పకాసితే సచ్చకో నిగణ్ఠపుత్తో పథవీఉపమం దస్సేత్వా అత్తనో అత్తవాదం పకాసేసి, తస్మిం భన్తే వత్థుస్మిం భాసితం.

పుచ్ఛా – ఏవం ¶ ఆవుసో సచ్చకేన నిగణ్ఠపుత్తేన మహాపథవీఉపమం దస్సేత్వా అత్తవాదే పకాసితే కథం భగవా తం అత్తవాదం పున పతిట్ఠాపేత్వా సమనుయుఞ్జి సమనుగాహి సమనుభాసి.

విస్సజ్జనా – ‘‘నను త్వం అగ్గివేస్సన ఏవం వదేసి, రూపం మే అత్తా, వేదనా మే అత్తా, సఞ్ఞా మే అత్తా, సఙ్ఖారా మే అత్తా, విఞ్ఞాణం మే అత్తా’’తి, ఏవం ఖో భన్తే భగవా సచ్చకం నిగణ్ఠపుత్తం తం అత్తవాదం పతిట్ఠాపేసి. పతిట్ఠాపేత్వా చ పన భన్తే భగవా ‘‘తేన హి అగ్గివేస్సన తఞ్ఞేవేత్థ పటిపుచ్ఛిస్సామి, యథా తే ఖమేయ్య, తథా తం బ్యాకరేయ్యాసీ’’తి ఏవమాదినా భన్తే భగవా సచ్చకం నిగణ్ఠపుత్తం సమనుయుఞ్జి సమనుగాహి సమనుభాసి.

పుచ్ఛా – ఏవం ¶ ఖో ఆవుసో సచ్చకే నిగణ్ఠపుత్తే తుణ్హీభూతే అధోముఖే పజ్ఝాయన్తే అప్పటిభానే నిసిన్నే దుమ్ముఖో నామ లిచ్ఛవిపుత్తో భగవన్తం కిం వచనం అవోచ.

విస్సజ్జనా – ఏవం భన్తే సచ్చకే నిగణ్ఠపుత్తే తుణ్హీభూతే మఙ్కుభూతే పత్తక్ఖన్ధే అధోముఖే పజ్ఝాయన్తే అప్పటిభానే దుమ్ముఖో లిచ్ఛవిపుత్తో ¶ భగవన్తం ఏతదవోచ ‘‘ఉపమా మం భగవా పటిభాతీ’’తి.

పుచ్ఛా – అథ ¶ ఖో ఆవుసో సచ్చకో నిగణ్ఠపుత్తో భగవన్తం కీదిసం పఞ్హం పుచ్ఛి, కథఞ్చ తం భగవా బ్యాకాసి.

విస్సజ్జనా – అథ ఖో భన్తే సచ్చకో నిగణ్ఠపుత్తో దుమ్ముఖం లిచ్ఛవిం అపసాదేత్వా భగవన్తం సేఖఞ్చ అసేఖఞ్చ పఞ్హం పుచ్ఛి, భగవా చ భన్తే ‘‘ఇధ అగ్గివేస్సన మమ సావకో యం కిఞ్చి రూపం అతీతానాగతపచ్చుప్పన్నం అజ్ఝత్తం వా బహిద్ధా వా ఓళారికం వా సుఖుమం వా హీనం వా పణీతం వా యం దూరే సన్తికే వా’’ ఏవమాదినా సేఖఞ్చ అసేఖఞ్చ పుగ్గలం విభజిత్వా బ్యాకాసి.

బుద్ధో ¶ సో భగవా బోధాయ ధమ్మం దేసేతి.

దన్తో సో భగవా దమథాయ ధమ్మం దేసేతి.

సన్తో సో భగవా సమథాయ ధమ్మం దేసేతి.

తిణ్ణో సో భగవా తరణాయ ధమ్మం దేసేతి.

పరినిబ్బుతో సో భగవా పరినిబ్బానాయ ధమ్మం దేసేతి.

మహాసచ్చకసుత్త

పుచ్ఛా – మహాసచ్చకసుత్తం ¶ పనావుసో భగవతా కత్థ కం ఆరబ్భ కిస్మిం వత్థుస్మిం భాసితం.

విస్సజ్జనా – వేసాలియం భన్తే సచ్చకంయేవ నిగణ్ఠపుత్తం ఆరబ్భ భాసితం. సచ్చకో భన్తే నిగణ్ఠపుత్తో అపరదివసే భగవన్తం ఉపసఙ్కమిత్వా భగవతో సావకే ఆసజ్జ భావనాద్వయపటిసంయుత్తం వాచం భాసతి, తస్మిం భన్తే వత్థుస్మిం భాసితం.

పుచ్ఛా – కథఞ్చావుసో ¶ భగవా సచ్చకం నిగణ్ఠపుత్తం పటిపుచ్ఛిత్వా భావనాద్వయం విభజ్జ కథేసి.

విస్సజ్జనా – అథ ఖో భన్తే భగవా ‘‘కిన్తి పన తే అగ్గివేస్సన కాయభావనా సుతా’’తి ఏవమాదినా సచ్చకం నిగణ్ఠపుత్తం పటిపుచ్ఛిత్వా, కథఞ్చ అగ్గివేస్సన అభావితకాయో చ హోతి అభావితచిత్తో చ ఏవమాదినా భావనాద్వయం విభజిత్వా బ్యాకాసి.

పుచ్ఛా – అథ ¶ ఖో ఆవుసో సచ్చకో నిగణ్ఠపుత్తో భగవన్తం కిం వచనం అవోచ, కథఞ్చ భగవా పధానకాలే అత్తనాఅనుభూతపుబ్బా పరముక్కంసగతా సుఖదుక్ఖవేదనాయో పకాసేసి, యాపి భగవతో చిత్తం న పరియాదాయ అట్ఠంసు.

విస్సజ్జనా – అథ ఖో భన్తే సచ్చకో నిగణ్ఠపుత్తో భగవన్తం ఏతదవోచ ‘‘న హి నూన భోతో గోతమస్స ఉప్పజ్జతి, తథా రూపా సుఖావేదనా, యథారూపా ఉప్పన్నా సుఖావేదనా చిత్తం పరియాదాయ తిట్ఠేయ్య, న హి నూన భోతో గోతమస్స ఉప్పజ్జతి తథారూపా దుక్ఖా వేదనా, యథారూపా ఉప్పన్నా దుక్ఖా వేదనా చిత్తం పరియాదాయ తిట్ఠేయ్యా’’తి అథ ఖో భగవా ‘‘కిఞ్హి నో సియా అగ్గివేస్సన, ఇధ మే ¶ అగ్గివేస్సేన పుబ్బేవ సమ్బోధా అనభిసమ్బుద్ధస్స బోధిసత్తస్సేవ సతో ఏతదహోసి, ఏవమాదినా భన్తే భగవా పధానకాలే అత్తనానుభూతపుబ్బా పరముక్కంసగతా సుఖదుక్ఖవేదనాయో విత్థారేన, యాపి భగవతో చిత్తం న పరియాదాయ అట్ఠంసు.

చూళతణ్హాసఙ్ఖయసుత్త

పుచ్ఛా – తేనావుసో ¶ భగవతా జానతా…పే… సమ్మాసమ్బుద్ధేన చూళతణ్హాసఙ్ఖయసుత్తం కత్థ కం ఆరబ్భ కిస్మిం వత్థుస్మిం భాసితం.

విస్సజ్జనా – సావత్థియం భన్తే సక్కం దేవానమిన్దం ఆరబ్భ భాసితం. సక్కో భన్తే దేవానమిన్దో భగవన్తం ఉపసఙ్కమిత్వా ఏతదవోచ ‘‘కిత్తావతానుఖో భన్తే భిక్ఖు సంఖిత్తేన తణ్హాసఙ్ఖయవిముత్తో హోతి అచ్చన్తనిట్ఠో అచ్చన్తయోగక్ఖేమి ¶ అచ్చన్తబ్రహ్మచారీ అచ్చన్తపరియోసానో సేట్ఠో దేవమనుస్సాన’’న్తి. తస్మిం భన్తే వత్థుస్మిం భాసితం.

కిత్తావతా ¶ ను ఖో భన్తే భిక్ఖు సంఖిత్తేన తణ్హాసఙ్ఖయవిముత్తో హోతి అచ్చన్తనిట్ఠో అచ్చన్తయోగక్ఖేమీ అచ్చన్తబ్రహ్మచారీ అచ్చన్తపరియాసానో సేట్ఠో దేవమనుస్సానం –

మహాతణ్హాసఙ్ఖయసుత్త

పుచ్ఛా – మహాతణ్హాసఙ్ఖయసుత్తం పనావుసో భగవతా కత్థ కం ఆరబ్భ కిస్మిం వత్థుస్మిం భాసితం.

విస్సజ్జనా – సావత్థియం భన్తే సాతిం భిక్ఖుం కేవట్టపుత్తం ఆరబ్భ భాసితం. సాతిస్స భన్తే భిక్ఖునో కేవట్టపుత్తస్స ఏవరూపం పాపకం దిట్ఠిగతం ఉప్పన్నం హోతి ‘‘తథాహం భగవతా ధమ్మం దేసితం ఆజానామి, యథా తదేవిదం విఞ్ఞాణం సన్ధావతి ¶ సంసరతి అనఞ్ఞ’’న్తి. తస్మిం భన్తే వత్థుస్మిం భాసితం.

పుచ్ఛా – అథ ¶ ఖో ఆవుసో భగవా కథం భిక్ఖూ ఆమన్తేత్వా చ పటిపుచ్ఛిత్వా చ అనత్తభావదీపికం ధమ్మకథం కథేసి.

విస్సజ్జనా – అథ భన్తే భగవా భిక్ఖూ ‘‘తం కిం మఞ్ఞథ భిక్ఖవే, అపినాయం సాతి భిక్ఖు కేవట్టపుత్తో ఉస్మీకతోపి ఇస్మిం ధమ్మవినయే’’తి ఆమన్తేత్వా, తుమ్హేపి మే భిక్ఖవే ఏవం ధమ్మం దేసితం ఆజానాథత్యాదినా భిక్ఖూ పటిపుచ్ఛిత్వా చ యం యదేవ భిక్ఖవే పచ్చయం పటిచ్చ ఉప్పజ్జతి విఞ్ఞాణం, తేన తేనేవ విఞ్ఞాణం త్వేవ సఙ్ఖ్యం గచ్ఛతి, చక్ఖుఞ్చ పటిచ్చ రూపే ¶ చ ఉప్పజ్జతి విఞ్ఞాణం చక్ఖువిఞ్ఞాణం త్వేవ సఙ్ఖ్యం గచ్ఛతి, ఏవమాదినా భన్తే అనత్తతాదీపికం ధమ్మిం కథం కథేసి.

మహాఅస్సపురసుత్త

పుచ్ఛా – మహాఅస్సపురసుత్తం ¶ పనావుసో భగవతా కత్థ కం ఆరబ్భ కిస్మిం వత్థుస్మిం భాసితం.

విస్సజ్జనా – అఙ్గేసు భన్తే అస్సపురే నామ అఙ్గానం నిగమే బహూ మనుస్సే సద్ధే పసన్నే ఆరబ్బ్భ భాసితం. బహూ భన్తే మనుస్సా సద్ధా పసన్నా భిక్ఖుసఙ్ఘం సక్కచ్చం ఉపట్ఠహింసు, సబ్బకాలఞ్చ రతనత్తయపటిసంయుత్తం వణ్ణకథంయేవ కథయింసు. తస్మిం భన్తే వత్థుస్మిం భాసితం.

పుచ్ఛా – కతమే ¶ ఆవుసో తత్థ భగవతా ధమ్మా సమణకరణా చ బ్రాహ్మణకరణా చ ఉత్తరుత్తరి పణీతపణీతా దేసితా.

విస్సజ్జనా – హిరోత్తప్పా ¶ పరిసుద్ధకాయసమాచారో పరిసుద్ధవచీసమాచారో పరిసుద్ధమనోసమాచారో పరిసుద్ధాజీవో ఇన్ద్రియేసు గుత్తద్వారతా భోజనేమత్తఞ్ఞుతా జాగరియానుయోగో సతిసమ్పజఞ్ఞం నీవరణప్పహానం చత్తారి చ ఝానాని తిస్సో చ విజ్జా ఇమే ఖో భన్తే తత్థ భగవతా సమణకరణా చ బ్రాహ్మణకరణా చ ఉత్తరుత్తరి పణీతపణీతా ధమ్మా దేసితా.

చూళఅస్సపురసుత్త

పుచ్ఛా – చూళఅస్సపురసుత్తం ¶ పనావుసో భగవతా కత్త కం ఆరబ్భ భాసితం.

విస్సజ్జనా – తస్మింయేవ భన్తే అస్సపురే నిగమే తేయేవ మనుస్సే సద్ధే పసన్నే ఆరబ్భ భాసితం, తస్మింయేవ భన్తే వత్థుస్మిం భాసితం.

పుచ్ఛా – కథఞ్చావుసో ¶ తత్థ భగవతా సమణసామీచిప్పటిపదా చ అస్సమణసామీచిప్పటిపదా చ విభజిత్వా దేసితా.

విస్సజ్జనా – ‘‘కథఞ్చ భిక్ఖవే భిక్ఖు న సమణసామీచిప్పటిపదం పటిపన్నో హోతి, యస్స కస్సచి భిక్ఖవే భిక్ఖునో అభిజ్ఝాలుస్స అభిజ్ఝా అప్పహీనా హోతి, బ్యాపన్నచిత్తస్స బ్యాపాదో అప్పహీనో హోతీ’’తి ఏవమాదినా చ. కథఞ్చ భిక్ఖవే భిక్ఖు సమణసామీచిప్పటిపదం పటిపన్నో హోతి, యస్స కస్సచి భిక్ఖవే భిక్ఖునో అభిజ్ఝాలుస్స అభిజ్ఝా పహీనా హోతి, బ్యాపన్నచిత్తస్స బ్యాపాదో పహీనో హోతి ఏవమాదినా చ భన్తే భగవతా తత్థ సమణసామీచిప్పటిపదా చ అస్సమణసామీచిప్పటిపదా చ విత్థారేన విభజిత్వా దేసితా.

సాలేయ్యకసుత్త

పుచ్ఛా – సాలేయ్యకసుత్తం ¶ పనావుసో భగవతా కత్థ కం ఆరబ్భ కిస్మిం వత్థుస్మిం భాసితం.

విస్సజ్జనా – కోసలేసు భన్తే సాలాయం నామ బ్రాహ్మణగామే సాలేయ్యకే బ్రాహ్మణగహపతికే ఆరబ్భ భాసితం. సాలేయ్యకా భన్తే బ్రాహ్మణగహపతికా భగవన్తం ఉపసఙ్కమిత్వా ఏతదవోచుం ‘‘కో ను ఖో భో గోతమ హేతు కో పచ్చయో, యేన మిధేకచ్చే సత్తా కాయస్స భేదా పరం మరణా అపాయం దుగ్గతిం వినిపాతం నిరయం ఉపపజ్జన్తి, కో పన భో గోతమ హేతు కో పచ్చయో, యేన మిధేకచ్చే సత్తా కాయస్స భేదా పరం మరణా సుగతిం సగ్గం లోకం ఉపపజ్జన్తీ’’తి. తస్మిం భన్తే వత్థుస్మిం భాసితం.

వేరఞ్జకసుత్త

పుచ్ఛా – వేరఞ్జకసుత్తం ¶ పనావుసో భగవతా కత్థ కం ఆరబ్భ కిస్మిం వత్థుస్మిం భాసితం.

విస్సజ్జనా – సావత్థియం భన్తే వేరఞ్జకే బ్రాహ్మణగహపతికే ఆరబ్భ భాసితం. వేరఞ్జకా భన్తే బ్రాహ్మణగహపతికా భగవన్తం ఉపసఙ్కమిత్వా ఏతదవోచుం ‘‘కో ను ఖో భో గోతమ హేతు కో పచ్చయో, యేన మిధేకచ్చే సత్తా కాయస్స భేదా పరం మరణా అపాయం దుగ్గతిం వినిపాతం నిరయం ఉపపజ్జన్తి, కో పన భో గోతమ హేతు కో పచ్చయో, యేన మిధేకచ్చే సత్తా కాయస్స భేదా పరం మరణా సుగతిం సగ్గం లోకం ఉపపజ్జన్తీ’’తి. తస్మిం భన్తే వత్థుస్మిం భాసితం.

మహావేదల్లసుత్త

పుచ్ఛా – మహావేదల్లసుత్తం పనావుసో కత్థ కేన భాసితం.

విస్సజ్జనా – సావత్థియం భన్తే ఆయస్మతా మహాకోట్ఠికేన పుట్ఠేన ఆయస్మతా సారిపుత్తత్థేరేన ధమ్మసేనాపతినా భాసితం.

చూళవేదల్లసుత్త

పుచ్ఛా – చూళవేదల్లసుత్తం ¶ పనావుసో కత్థ కేన భాసితం.

విస్సజ్జనా – రాజగహే భన్తే విసాఖేన ఉపాసకేన పుట్ఠాయ ధమ్మదిన్నాయ థేరియా భాసితం.

చూళధమ్మసమాదానసుత్త

పుచ్ఛా – చూళధమ్మసమాదానసుత్తం ¶ పనావుసో భగవతా కత్థ కం ఆరబ్భ భాసితం.

విస్సజ్జనా – సావత్థియం భన్తే సమ్బహులే భిక్ఖూ ఆరబ్భ భాసితం.

మహాధమ్మసమాదానసుత్త

పుచ్ఛా – మహాధమ్మసమాదానసుత్తం పనావుసో భగవతా కత్థ కం ఆరబ్భ భాసితం.

విస్సజ్జనా – సావత్థియం భన్తే సమ్బహులే భిక్ఖూ ఆరబ్భ భాసితం.

వీమంసకసుత్త

పుచ్ఛా – వీమంసకసుత్తం ¶ పనావుసో భగవతా కత్థ కం ఆరబ్భ భాసితం.

విస్సజ్జనా – సావత్థియం భన్తే సమ్బహులే భిక్ఖూ ఆరబ్భ భాసితం.

కోసమ్బియసుత్త

పుచ్ఛా – కోసమ్బియసుత్తం పనావుసో కత్థ కం ఆరబ్భ కిస్మిం వత్థుస్మిం భాసితం.

విస్సజ్జనా – కోసమ్బియం భన్తే కోసమ్బికే భిక్ఖూ ఆరబ్భ భాసితం. కోసమ్బికా భన్తే భిక్ఖూ భణ్డనజాతా కలహజాతా వివాదాపన్నా ¶ అఞ్ఞమఞ్ఞం ముఖసత్తీహి వితుదన్తా విహరన్తి. తస్మిం భన్తే వత్థుస్మిం భాసితం.

బ్రహ్మనిమన్తనికసుత్త

పుచ్ఛా – బ్రహ్మనిమన్తనికసుత్తం పనావుసో భగవతా కత్థ కం ఆరబ్భ కిస్మిం వత్థుస్మిం భాసితం.

విస్సజ్జనా – సావత్థియం భన్తే సమ్బహులే భిక్ఖూ ఆరబ్భ భాసితం.

మారతజ్జనియసుత్త

పుచ్ఛా – మారతజ్జనీయసుత్తం ¶ పనావుసో కత్థ కం ఆరబ్భ కిస్మిం వత్థుస్మిం కేన భాసితం.

విస్సజ్జనా – సక్కేసు భన్తే సుసుమారగిరే భేసకళావనే మిగదాయే ఆయస్మతా మహామోగ్గల్లానేన మారం పాపిమన్తం ఆరబ్భ భాసితం. మారో భన్తే పాపిమా ఆయస్మతో మహామోగ్గల్లానస్స కుచ్ఛిగతో హోతి కోట్ఠమనుపవిట్ఠో. తస్మిం భన్తే వత్థుస్మిం భాసితం.

మజ్ఝిమపణ్ణాసపాళి

కన్దరకసుత్త

పుచ్ఛా – తేనావుసో ¶ జానతా…పే… సమ్మాసమ్బుద్ధేన కన్దరకసుత్తం కత్థ కం ఆరబ్భ కిస్మిం వత్థుస్మిం భాసితం.

విస్సజ్జనా – చమ్పాయం భన్తే గగ్గరాయ పోక్ఖరణియా తీరే పేస్సఞ్చ హత్థారోహపుత్తం కన్దరకఞ్చ పరిబ్బాజకం ఆరబ్భ భాసితం, కన్దరకో భన్తే పరిబ్బాజకో భగవతో చ భిక్ఖుసఙ్ఘస్స చ వణ్ణం అభాసి, పేస్సో చ భన్తే హత్థారోహపుత్తో భగవతో చ ధమ్మదేసనాయ చ వణ్ణం అభాసి. తస్మిం భన్తే వత్థుస్మిం భాసితం.

పుచ్ఛా – ఏవం ¶ ఖో ఆవుసో కన్దరకేన పరిబ్బాజకేన భగవతో చ భిక్ఖుసఙ్ఘస్స చ అభిప్పసన్నేన వణ్ణే భాసితే కథం భగవా తం సమనుజానిత్వా ధమ్మదేసనారమ్భం ఆరభి, కథఞ్చ పేస్సో హత్థారోహపుత్తో భగవతో చ ధమ్మదేసనాయ చ వణ్ణం అభాసి ¶ , కథఞ్చ పేస్సస్స హత్థారోహపుత్తస్స అజ్ఝాసయానురూపం ధమ్మం దేసేసి.

విస్సజ్జనా – ఏవం ఖో భన్తే కన్దరకేన పరిబ్బాజకేన భగవతో చ భిక్ఖుసఙ్ఘస్స చ అభిప్పసన్నేన వణ్ణే భాసితే ‘‘ఏవమేతం కన్దరక ఏవమేతం కన్దరక’’ ఏవమాదినా భగవా తం సమనుజానిత్వా ‘‘సన్తి హి కన్దరక భిక్ఖూ ఇమస్మిం భిక్ఖుసఙ్ఘే అరహన్తో ఖీణాసవా వుసితవన్తో కతకరణీయా ఓహితభారా అనుప్పత్తసదత్థా పరిక్ఖీణభవసంయోజనా సమ్మదఞ్ఞా విముత్తా’’తి ఏవమాదినా ధమ్మదేసనం సమారభి. అథ ఖో భన్తే పేస్సో హత్థారోహపుత్తో ‘‘అచ్ఛరియం భన్తే అబ్భుతం భన్తే యావ సుపఞ్ఞత్తా చిమే భన్తే భగవతా చత్తారో సతిపట్ఠానా సత్తానం విసుద్ధియా సోకపరిదేవానం సమతిక్కమాయ దుక్ఖదోమనస్సానం అత్థఙ్గమాయ ఞాయస్స అధిగమాయ నిబ్బానస్స సచ్ఛికిరియాయా’’తి ఏవమాదినా భగవతో చ ధమ్మదేసనాయ వణ్ణం అభాసి, భగవాపి భన్తే ‘‘గహనఞ్హేతం పేస్స యదిదం మనుస్సా, ఉత్తానకఞ్హేతం పేస్స యదిదం పసవో’’తిఆదినా పేస్సస్స హత్థారోహపుత్తస్స అజ్ఝాసయానురూపం ధమ్మకథం దేసేసి.

పుచ్ఛా – తం ¶ పనావుసో ధమ్మదేసనం సుత్వా పేస్సస్స హత్థారోహపుత్తస్స కీదిసో ఆనిసంసో అధిగతో, కథఞ్చ భగవా తం పుగ్గలచతుక్కదేసనం సంఖిత్తేన భాసితం, భిక్ఖూనం విత్థారేన విభజిత్వా దేసేసి.

విస్సజ్జనా – తం ఖో పన భన్తే ధమ్మం సుత్వా పేస్సస్స హత్థారోహపుత్తస్స ద్వే ఆనిసంసా అధిగతా సఙ్ఘే చ పసాదో సతిపట్ఠానపరిగ్గహణూపాయో ¶ చ అభినవో. భగవా చ భన్తే తం పుగ్గలచతుక్కదేసనం భిక్ఖూహి యాచితో ‘‘కతమో చ భిక్ఖవే పుగ్గలో అత్తపరితాపనానుయోగమనుయుత్తో’’తిఆదినా సంఖిత్తేన భాసితం, విత్థారేన అత్థం అవిభత్తం. విత్థారేన విభజిత్వా దేసేసి.

అట్ఠకనాగరసుత్త

పుచ్ఛా – అట్ఠకనాగరసుత్తం ¶ పనావుసో కత్థ కం ఆరబ్భ కిస్మిం వత్థుస్మిం కేన భాసితం.

విస్సజ్జనా – వేసాలియం భన్తే వేళువగామకే గహపతిం అట్ఠకనాగరం ఆరబ్భ ఆయస్మతా ఆనన్దత్థేరేన ధమ్మభణ్డాగారికేన భాసితం. దసమో భన్తే గహపతి అట్ఠకనాగరో ఆయస్మన్తం ఆనన్దం ఉపసఙ్కమిత్వా ఏతదవోచ ‘‘అత్థి ను ఖో భన్తే ఆనన్ద తేన భగవతా జానతా పస్సతా అరహతా సమ్మాసమ్బుద్ధేన ఏకధమ్మో అక్ఖాతో, యత్థ భిక్ఖునో అప్పమత్తస్స ఆతాపినో పహితత్తస్స విహరతో అవిముత్తఞ్చేవ చిత్తం విముచ్చతి, అపరిక్ఖిణా చ ఆసవా పరిక్ఖయం గచ్ఛన్తి, అననుప్పత్తఞ్చ అనుత్తరం యోగక్ఖేమం అనుపాపుణాతీ’’తి, తస్మిం భన్తే వత్థుస్మిం భాసితం.

సేఖసుత్త

పుచ్ఛా – సేఖసుత్తం ¶ పనావుసో కత్థ కం ఆరబ్భ కిస్మిం వత్థుస్మిం కేన భాసితం.

విస్సజ్జనా – సక్కేసు భన్తే కపిలవత్థుస్మిం సన్థాగారే ఆయస్మతా ఆనన్దత్థేరేన ధమ్మభణ్డాగారికేన కాపిలవత్థవే సక్యే ఆరబ్భ భాసితం. భగవా భన్తే కాపిలవత్థవే సక్యే బహుదేవరత్తిం ధమ్మియా కథాయ సన్దస్సేత్వా సమాదపేత్వా సముత్తేజేత్వా సమ్పహంసేత్వా ఆయస్మన్తం ఆనన్దం ఆమన్తేసి ‘‘పటిభాతు తం ఆనన్ద కాపిలవత్థవానం సక్యానం సేఖో పాటిపదో, పిట్ఠి మే ఆగిలాయతి, తమహం ఆయమిస్సామీ’’తి. తస్మిం భన్తే వత్థుస్మిం భాసితం.

పోతలియసుత్త

పుచ్ఛా – పోతలియసుత్తం ¶ పనావుసో భగవతా కత్థ కం ఆరబ్భ కిస్మిం వత్థుస్మిం భాసితం.

విస్సజ్జనా – అఙ్గుత్తరాపేసు భన్తే ఆపణే నామ అఙ్గుత్తరాపానం నిగమే పోతలియం గహపతిం పటిక్ఖిత్తసబ్బకమ్మన్తం ఆరబ్భ భాసితం. పోతలియో భన్తే గహపతి పటిక్ఖిత్తసబ్బకమ్మన్తో యేన భగవా తేనుపసఙ్కమి, ఉపసఙ్కమన్తో భగవతా గహపతివాదేన సముదాచరియమానో కుపితో అనత్తమనో భగవన్తం ఏతదవోచ ‘‘తయిదం భో గోతమ నచ్ఛన్నం తయిదం నప్పతిరూపం, యం మం త్వం గహపతివాదేన సముదాచరసీ’’తి. తస్మిం భన్తే వత్థుస్మిం భాసితం.

పుచ్ఛా – కథఞ్చావుసో ¶ భగవా కామానం ఆదీనవం విత్థారేన పకాసేత్వా అరియస్స వినయే వోహారసముచ్ఛేదం దస్సేసి.

విస్సజ్జనా – అథ భన్తే భగవా అరియస్స వినయే వోహారసముచ్ఛేదాయ అట్ఠ ధమ్మే విభజిత్వా ‘‘సేయ్యథాపి గహపతి కుక్కురో జిఘచ్ఛాదుబ్బల్యపరేతో గోఘాతకసూనం పచ్చుపట్ఠితో అస్స’’ ఏవమాదినా కామేసు ఆదీనవం దస్సేత్వా పరియోసానే తీహి విజ్జాహి అరియస్స వినయే వోహారసముచ్ఛేదం సబ్బేనసబ్బం సబ్బథాసబ్బం వోహారసముచ్ఛేదం విత్థారేన విభజిత్వా దేసేసి.

జీవకసుత్త

పుచ్ఛా – తేనావుసో ¶ భగవతా…పే… సమ్మాసమ్బుద్ధేన జీవకసుత్తం కత్థ కం ఆరబ్భ కిస్మిం వత్థుస్మిం భాసితం.

విస్సజ్జనా – రాజగహే ¶ భన్తే జీవకం కోమారభచ్చం ఆరబ్భ భాసితం. జీవకో భన్తే కోమారభచ్చో భగవన్తం ఉపసఙ్కమిత్వా ఏతదవోచ ‘‘సుతం మేతం భన్తే సమణం గోతమం ఉద్దిస్స పాణం ఆరభన్తి, తం సమణో గోతమో జానం ఉద్దిస్స కతం మంసం పరిభుఞ్జతి పటిచ్చ కమ్మన్తి. యే తే భన్తే ఏవమాహంసు ‘సమణం గోతమం ఉద్దిస్స పాణం ఆరభన్తి, తం సమణో గోతమో జానం ఉద్దిస్స కతం మంసం పరిభుఞ్జతి పటిచ్చ కమ్మ’న్తి, కచ్చి తే భన్తే భగవతో వుత్తవాదినో న చ భగవన్తం అభూతేన అబ్భాచిక్ఖన్తి, ధమ్మస్స చానుధమ్మం బ్యాకరోన్తి, న చ కోచి సహధమ్మికో వాదానువాదో గారయ్హం ఠానం ఆగచ్ఛతీ’’తి. తస్మిం భన్తే వత్థుస్మిం భాసితం.

ఉపాలిసుత్త

పుచ్ఛా – ఉపాలిసుత్తం ¶ పనావుసో భగవతా కత్థ కం ఆరబ్భ కిస్మిం వత్థుస్మిం భాసితం.

విస్సజ్జనా – నాళన్దాయం భన్తే ఉపాలిం గహపతిం ఆరబ్భ భాసితం. ఉపాలి భన్తే గహపతి భగవన్తం ఉపసఙ్కమిత్వా ఏతదవోచ ‘‘ఆగమా నుఖ్విధ భన్తే దీఘతపస్సీ నిగణ్ఠో’’తి, ఏవమాదినా చ భన్తే ఉపాలి గహపతి భగవతో పటిసన్ధారం కత్వా అత్తనో ఆచరియస్స నిగణ్ఠస్స నాటపుత్తస్స వాదం పకాసేసి, వాదం వణ్ణేసి. తస్మిం భన్తే వత్థుస్మిం భాసితం.

పుచ్ఛా – అథ ¶ ఖో ఆవుసో భగవా ఉపాలిం గహపతిం తస్మిం వాదే కథం సమనుయుఞ్జీ సమనుగాహీ సమనుభాసీ, కథఞ్చస్స ఉపాయం దస్సేత్వా యథాభూతం అత్థం ఞాపేసి.

విస్సజ్జనా – అథ ఖో భన్తే భగవా ఉపాలిం గహపతిం ‘‘సచే ఖో త్వం గహపతి సచ్చే పతిట్ఠాయ మన్తేయ్యాసి, సియా నో ఏత్థ కథాసల్లాపో’’తి ఉపాలిం గహపతిం కథం సముట్ఠాపేత్వా ‘‘తం ¶ కింమఞ్ఞసి గహపతి, ఇధస్స నిగణ్ఠో ఆబాధికో దుక్ఖితో బాఞ్హగిలానో సీతోదకపరిక్ఖిత్తో ఉణ్హోదకపటిసేవీ, సో సీతోదకం అలభమానో కాలఙ్కరేయ్యా’’తి ఏవమాదినా భన్తే భగవా చత్తారో ఉపాయే దస్సేత్వా ఉపాలిం గహపతిం యథాభూతమత్థం ఞాపేసి.

పుచ్ఛా – ఏవం ¶ ఖో ఆవుసో ఉపాలి గహపతి భగవతా సఞ్ఞాపితో ఇమస్మిం ధమ్మవినయే పసన్నో కీదిసం పసన్నాకారం అకాసి, కథఞ్చ భగవా తం పున అనుసాసిత్వా ఉత్తరి వినేసి.

విస్సజ్జనా – ‘‘పురిమేనేవాహం భన్తే ఓపమ్మేన భగవతో అత్తమనో అభిరద్ధో, అపిచాహం ఇమాని భగవతో విచిత్రాని పఞ్హపటిభానాని సోతుకామో, ఏవాహం భగవన్తం పచ్చనీకం కాతబ్బం అమఞ్ఞిస్స’’న్తి, ఏవమాదినా భన్తే ఉపాలి గహపతి భగవతా విఞ్ఞాపితో ఇమస్మిం ధమ్మవినయే పసన్నో పసన్నాకారం అకాసి. తత్థ భగవా చ భన్తే ‘‘అనువిచ్చకారం ఖో గహపతి కరోహి, అనువిచ్చకారో తుమ్హాదిసానం ఞాతమనుస్సానం సాధు హోతీ’’తి ఏవమాదినా పున అనుసాసిత్వా ఉత్తరి యావ ధమ్మచక్ఖుపటిలాభా వినేసి.

పుచ్ఛా – కథఞ్చావుసో ¶ నిగణ్ఠస్స నాటపుత్తస్స ఉపాలిస్స గహపతిస్స నివేసనం గన్త్వా ఆవీమంసనా చ ఉపాలిస్స గహపతిస్స పచ్చుత్తరా కథా చ అహోసి.

విస్సజ్జనా – ‘‘ఉమ్మత్తోసి త్వం గహపతి దత్తోసి త్వం గహపతీ’’తి ఏవమాదినా భన్తే నిగణ్ఠస్స నాటపుత్తస్స ఉపాలిస్స గహపతిస్స నివేసనం గన్త్వా వీమంసా చ ‘‘భద్దికా భన్తే ఆవట్టనీమాయా కల్యాణీ భన్తే ఆవట్టనీమాయాతి’’ ఏవమాదినా ఉపాలిస్స గహపతిస్స పచ్చుత్తరకథా చ అహోసి.

ధీరస్స ¶ విగతమోహస్స,

పభిన్నఖీలస్స విజితవిజయస్స;

అనీఘస్స సుసమచిత్తస్స,

వుద్ధసీలస్స సాధుపఞ్ఞస్స;

వేసమన్తరస్స విమలస్స,

భగవతో తస్స సావకోహమస్మిం.

అకథం కథిస్స తుసితస్స,

వన్తలోకామిసస్స ముదితస్స;

కతసమణస్స మనుజస్స,

అన్తిమసారీరస్స నరస్స.

అనోపమస్స ¶ విరజస్స,

భగవతో తస్స సావకో హమస్మి –

తణ్హచ్ఛిదస్స బుద్ధస్స,

వీతధూమస్స అనుపలిత్తస్స.

ఆహునేయ్యస్స యక్ఖస్స,

ఉత్తమపుగ్గలస్స అతులస్స;

మహతో యసగ్గపత్తస్స,

భగవతో తస్స సావకో హమస్మి –

కుక్కురవతికసుత్త

పుచ్ఛా – కుక్కురవతికసుత్తం ¶ పనావుసో భగవతా కత్థ కం ఆరబ్భ కిస్మిం వత్థుస్మిం భాసితం.

విస్సజ్జనా – కోలియేసు భన్తే హలిద్దవసనే నామ కోలియానం నిగమే పుణ్ణఞ్చ కోలియపుత్తం గోవతికం అచేలఞ్చ సేనియం కుక్కురవతికం ఆరబ్భ భాసితం. పుణ్ణో భన్తే కోలియ పుత్తో గోవతికో భగవన్తం ఏతదవోచ ‘‘అయం భన్తే అచేలో సేనియో కుక్కురవతికో దుక్కరకారకో ఛమానిక్ఖిత్తం భోజనం భుఞ్జతి, తస్స తం కుక్కురవతం దీఘరత్తం సమత్తం సమాదిన్నం, తస్స కా గతి, కో అభిసమ్పరాయో’’తి, తస్మిం భన్తే వత్థుస్మిం భాసితం.

అభయరాజకుమారసుత్త

పుచ్ఛా – తేనావుసో ¶ జానతా…పే… సమ్మాసమ్బుద్ధేన అభయరాజకుమారసుత్తం కత్థ కం ఆరబ్భ కిస్మిం వత్థుస్మిం భాసితం.

విస్సజ్జనా – రాజగహే మే భన్తే అభయం రాజకుమారం ఆరబ్భ భాసితం. అభయో భన్తే రాజకుమారో భగవన్తం ఉపసఙ్కమిత్వా ఏతదవోచ ‘‘భాసేయ్య ను ఖో భన్తే తథాగతో తం వాచం, యా సా వాచా పరేసం అప్పియా అమనాపా’’తి, తస్మిం భన్తే వత్థుస్మిం భాసితం.

బహువేదనీయసుత్త

పుచ్ఛా – బహువేదనీయసుత్తం ¶ పనావుసో భగవతా కత్థ కం ఆరబ్భ కిస్మిం వత్థుస్మిం భాసితం.

విస్సజ్జనా – సావత్థియం భన్తే ఆయస్మన్తఞ్చ ఉదాయిం పఞ్చకఙ్గఞ్చ థపతిం ఆరబ్భ భాసితం, పఞ్చకఙ్గో భన్తే థపతి ఆయస్మన్తం ఉదాయిం ఉపసఙ్కమిత్వా వేదనం పుచ్ఛి, ఆయస్మా భన్తే ఉదాయీ పఞ్చకఙ్గం థపతిం ఏతదవోచ ‘‘తిస్సో ఖో థపతి వేదనా వుత్తా భగవతా సుఖా వేదనా దుక్ఖా వేదనా అదుక్ఖమసుఖా వేదనా’’తి. ఏవం వుత్తే భన్తే పఞ్చకఙ్గో థపతి ఆయస్మన్తం ఉదాయిం ఏతదవోచ ‘‘న ఖో భన్తే ఉదాయి తిస్సో వేదనా వుత్తా భగవతా, ద్వే వేదనా వుత్తా భగవతా సుఖా వేదనా దుక్ఖా వేదనా, యాయం భన్తే అదుక్ఖమసుఖా వేదనా, సన్తస్మిం ఏసా పణీతే సుఖే వుత్తా భగవతా’’తి. నేవ అసక్ఖి ఖో భన్తే ఆయస్మా ఉదాయీ పఞ్చకఙ్గం థపతిం సఞ్ఞాపేతుం, న పన అసక్ఖి పఞ్చకఙ్గో థపతి ఆయస్మన్తం ఉదాయిం సఞ్ఞాపేతుం. అస్సోసి ఖో ఆయస్మా ఆనన్దో ఆయస్మతో ఉదాయిస్స పఞ్చకఙ్గేన థపతినా సద్ధిం ఇమం కథాసల్లాపం, అథ ఖో భన్తే ఆయస్మా ఆనన్దో యావతకో అహోసి ¶ ఆయస్మతో ఉదాయిస్స పఞ్చకఙ్గేన థపతినా సద్ధిం కథాసల్లాపో, తం సబ్బం భగవతో ఆరోచేసి. తస్మిం భన్తే వత్థుస్మిం భాసితం.

అపణ్ణకసుత్త

పుచ్ఛా – అపణ్ణకసుత్తం పనావుసో భగవతా కత్థ కం ఆరబ్భ కిస్మిం వత్థుస్మిం భాసితం.

విస్సజ్జనా – కోసలేసు భన్తే సాలాయం నామ కోసలానం బ్రాహ్మణగామే సాలేయ్యకే బ్రాహ్మణగహపతికే ఆరబ్భ భాసితం. సమ్బహులా భన్తే అఞ్ఞతిత్థియా సాలేయ్యకానం ¶ బ్రాహ్మణగహపతికానం అత్తనో అత్తనో మిచ్ఛాదిట్ఠియో పటిగ్గణ్హాపేసుం ఉగ్గణ్హాపేసుం. తే పన భన్తే సాలేయ్యకా బ్రాహ్మణగహపతికా ఏకదిట్ఠియమ్పి పతిట్ఠాతుం న సక్ఖింసు. తస్మిం భన్తే వత్థుస్మిం భాసితం.

పుచ్ఛా – తత్ర ¶ ఆవుసో భగవతా పఠమం మిచ్ఛావాదో చ సమ్మావాదో చ కథం విభజిత్వా పకాసితో.

విస్సజ్జనా – తత్ర భన్తే భగవతా ‘‘సన్తి గహపతయో ఏకే సమణబ్రాహ్మణా ఏవంవాదినో ఏవందిట్ఠినో నత్థి దిన్నం నత్థి యిట్ఠం నత్థి హుతం నత్థి సుకతదుక్కటానం కమ్మానం ఫలం విపాకో’’తి ఏవమాదినా పఠమం మిచ్ఛావాదో చ సమ్మావాదో చ విభజిత్వా పకాసితో.

పుచ్ఛా – తత్థ ¶ ఆవుసో భగవతా మిచ్ఛావాదీనఞ్చ దోసో సమ్మావాదీనఞ్చ గుణో కథం విచారేత్వా పకాసితో.

విస్సజ్జనా – తత్థ భన్తే భగవతా ‘‘తత్ర గహపతయో యేతే సమణబ్రాహ్మణా ఏవంవాదినో ఏవందిట్ఠినో నత్థి దిన్నం నత్థి యిట్ఠం నత్థి హుతం నత్థి సుకతదుక్కటానం కమ్మానం ఫలం విపాకో’’తి ఏవమాదినా భన్తే మిచ్ఛావాదీనఞ్చ దోసో సమ్మావాదీనఞ్చ గుణో భగవతా విచారేత్వా పకాసితో.

పుచ్ఛా – కథఞ్చావుసో ¶ తత్థ భగవతా విఞ్ఞునో పురిసపుగ్గలస్స పటిసఞ్చిక్ఖణా పకాసితా.

విస్సజ్జనా – తత్ర ¶ గహపతయో విఞ్ఞూ పురిసో ఇతి పటిసఞ్చిక్ఖతీతి ఏవమాదినా భన్తే తత్థ భగవతా విఞ్ఞునో పురిసపుగ్గలస్స పటిసఞ్చిక్ఖణా పకాసితా.

పుచ్ఛా – కథఞ్చావుసో ¶ భగవతా అఞ్ఞేసుపి మిచ్ఛావాదసమ్మావాదేసు అపణ్ణకపటిపదా విచారేత్వా పకాసితా, తం సఙ్ఖేపతో కథేసి.

విస్సజ్జనా – యథేవ భన్తే పఠమే వాదే, ఏవమేవ ఖో భన్తే అకిరియవాదాదీసు చతూసు చ మిచ్ఛావాదేసు దోసం కిరియవాదాదీసు చ చతూసు సమ్మావాదేసు గుణం, తత్థ చ విఞ్ఞునో పురిసస్స పటిసఞ్చిక్ఖణాకారం దస్సేత్వా భగవతా అపణ్ణకపటిపదా పకాసితా.

అమ్బలట్ఠికరాహులోవాదసుత్త

పుచ్ఛా – అమ్బలట్ఠికరాహులోవాదసుత్తం ¶ పనావుసో భగవతా కత్థ కం ఆరబ్భ భాసితం.

విస్సజ్జనా – రాజగహే భన్తే ఆయస్మన్తం రాహులం ఆరబ్భ భాసితం.

మహారాహులోవాదసుత్త

పుచ్ఛా – మహారాహులోవాదసుత్తం ¶ పనావుసో భగవతా కత్థ కం ఆరబ్భ కిస్మిం వత్థుస్మిం భాసితం.

విస్సజ్జనా – సావత్థియం భన్తే ఆయస్మన్తం రాహులం ఆరబ్భ భాసితం. ఆయస్మా భన్తే రాహులో భగవతో చేవ అత్తనో చ అత్తభావసమ్పత్తిం నిస్సాయ గేహస్సితం ఛన్దరాగం ఉప్పాదేసి. తస్మిం భన్తే వత్థుస్మిం భాసితం.

చూళమాలుక్యసుత్త

పుచ్ఛా – చూళమాలుక్యసుత్తం ¶ పనావుసో భగవతా కత్థ కం ఆరబ్భ కిస్మిం వత్థుస్మిం భాసితం.

విస్సజ్జనా – సావత్థియం భన్తే ఆయస్మన్తం మాలుక్యపుత్తం ఆరబ్భ భాసితం. ఆయస్మా భన్తే మాలుక్యపుత్తో అత్తనో పవివిత్తస్స రహోగతస్స పటిసల్లీనస్స చేతసో పరివితక్కం భగవతో ఆరోచేసి. తస్మిం భన్తే వత్థుస్మిం భాసితం.

మహామాలుక్యసుత్త

పుచ్ఛా – మహామాలుక్యసుత్తం ¶ పనావుసో భగవతా కత్థ కం ఆరబ్భ కిస్మిం వత్థుస్మిం భాసితం.

విస్సజ్జనా – తస్మింయేవ భన్తే సావత్థియం ఆయస్మన్తం మహామాలుక్యపుత్తం ఆరబ్భ భాసితం.

భద్దాలిసుత్త

పుచ్ఛా – తేనావుసో ¶ భగవతా…పే… సమ్మాసమ్బుద్ధేన భద్దాలిసుత్తం కత్థ కం ఆరబ్భ కిస్మిం వత్థుస్మిం భాసితం.

విస్సజ్జనా – సావత్థియం భన్తే ఆయస్మన్తం భద్దాలిం ఆరబ్భ భాసితం. ఆయస్మా భన్తే భద్దాలి భగవతా సిక్ఖాపదే పఞ్ఞాపియమానే భిక్ఖుసఙ్ఘే సిక్ఖం సమాదియమానే అనుస్సాహం పవేదేసి. తస్మిం భన్తే వత్థుస్మిం భాసితం.

అచ్చయో ¶ మం భన్తే అచ్చగమా యథాబాలం యథామూళ్హం యథాఅకుసలం, యోహం భగవతా సిక్ఖాపదే పఞ్ఞాపియమానే భిక్ఖుసఙ్ఘే సిక్ఖం సమాదియమానే అనుస్సాహం పవేదేసిం, తస్స మే భన్తే భగవా అచ్చయం అచ్చయతో పటిగ్గణ్హాతు ఆయతిం సంవరాయ –

పుచ్ఛా – అథ ¶ ఖో ఆవుసో ఆయస్మా భద్దాలి భగవన్తం కీదిసం పఞ్హం పుచ్ఛి, కథఞ్చస్స భగవా తం విభజిత్వా బ్యాకాసి.

విస్సజ్జనా – అథ ఖో భన్తే ఆయస్మా భద్దాలి ‘‘కో ను ఖో భన్తే హేతు, కో పచ్చయో, యేన మిధేకచ్చం భిక్ఖుం పసయు పసయు కారణం కరోన్తీ’’తి ఏవమాదినా భగవన్తం పఞ్హం అపుచ్ఛి. భగవా చ భన్తే ‘‘ఇధ భద్దాలి ఏకచ్చో భిక్ఖు అభిణ్హాపత్తికో హోతి, ఆపత్తిబహులో’’ ఏవమాదినా ఆయస్మతో భద్దాలిస్స విభజిత్వా బ్యాకాసి.

పుచ్ఛా – తదాపి ¶ ఖో ఆవుసో ఆయస్మా భద్దాలి పునపి భగవన్తం కీదిసం పఞ్హం పుచ్ఛి, కథఞ్చస్స భగవా తమ్పి విభజిత్వా బ్యాకాసి.

విస్సజ్జనా – తదాపి భన్తే ఆయస్మా భద్దాలి ‘‘కో ను ఖో భన్తే హేతు, కో పచ్చయో, యేన పుబ్బే అప్పతరాని చేవ సిక్ఖాపదాని అహేసుం, బహుతరా చ భిక్ఖూ అఞ్ఞాయ సణ్డహింసు. కో పన భన్తే హేతు, కో పచ్చయో యేన ఏతరహి బహుతరాని చేవ సిక్ఖాపదాని హోన్తి అప్పతరా చ భిక్ఖూ అఞ్ఞాయ సణ్డహన్తీ’’తి భగవన్తం పునపి పఞ్హం అపుచ్ఛి. భగవా చ భన్తే ‘‘ఏవమేతం భద్దాలి హోతి, సత్తేసు హాయమానేసు సద్ధమ్మే అన్తరధాయమానే బహుతరాని హోన్తి అప్పతరా చ భిక్ఖూ అఞ్ఞాయ సణ్డహన్తీ’’తి, ఏవమాదినా ఆయస్మతో భద్దాలిస్స విభజిత్వా విభజిత్వా బ్యాకతా.

లటుకికోపమసుత్త

పుచ్ఛా – లటుకికోపమసుత్తం ¶ పనావుసో భగవతా కత్థ కం ఆరబ్భ కిస్మిం వత్థుస్మిం భాసితం.

విస్సజ్జనా – అఙ్గుత్తరాపేసు భన్తే ఆపణే నామ అఙ్గుత్తరాపానం నిగమే ఆయస్మన్తం ఉదాయిం ఆరబ్భ భాసితం. ఆయస్మా భన్తే ఉదాయీ భగవన్తం ఉపసఙ్కమిత్వా ఏతదవోచ ‘‘ఇధ మయ్హం భన్తే రహోగతస్స పటిసల్లీనస్స ఏవం చేతసో పరివితక్కో ఉదపాది ‘‘బహూనం వత నో భగవా దుక్ఖధమ్మానం అపహత్తా, బహూనం వత నో భగవా సుఖధమ్మానం ఉపహత్తా, బహూనం వత నో భగవా అకుసలానం ధమ్మానం అపహత్తా, బహూనం వత నో భగవా కుసలానం ధమ్మానం ఉపహత్తా’తి’’. తస్మిం భన్తే వత్థుస్మిం భాసితం.

పుచ్ఛా – అథ ¶ ఖో ఆవుసో భగవా కీదిసీ ఉపమాయో దస్సేత్వా భిక్ఖూనం ఓవాదం అదాసి.

విస్సజ్జనా – అథ ఖో భన్తే భగవా లటుకికోపమం హత్థినాగోపమం దలిద్దపురిసోపమం గహపతికోపమన్తి చతస్సో ఉపమాయో దస్సేత్వా భిక్ఖూనం ఓవాదమదాసి.

పుచ్ఛా – ఏవఞ్చావుసో ¶ భగవా చతూహి ఉపమాహి భిక్ఖూనం ఓవాదం దత్వా కథం ఉత్తరి ధమ్మదేసనం పవడ్ఢేసి.

విస్సజ్జనా – ఏవం ఖో భన్తే భగవా చతూహి ఉపమాహి భిక్ఖూనం ఓవాదం దత్వా ‘‘చత్తారో మే ఉదాయి పుగ్గలా సన్తో సంవిజ్జమానా లోకస్మిం’’న్తి ఏవమాదినా ఉత్తరి భిక్ఖూనం ధమ్మకథం పవడ్ఢేసి.

చాతుమసుత్త

పుచ్ఛా – చాతుమసుత్తం ¶ పనావుసో భగవతా కత్థ కం ఆరబ్భ కిస్మిం వత్థుస్మిం భాసితం.

విస్సజ్జనా – చాతుమాయం భన్తే ఆయస్మన్తానం సారిపుత్తమోగ్గలానత్థేరానం సద్ధివిహారికే అధునా పబ్బజితే సమ్బహులే భిక్ఖూ ఆరబ్భ భాసితం. సారిపుత్తమోగ్గల్లానప్పముఖాని భన్తే పఞ్చమత్తాని భిక్ఖుసతాని చాతుమం అనుప్పత్తాని హోన్తి భగవన్తం దస్సనాయ, తే చ ఆగన్తుకా భిక్ఖూ నేవాసికేహి భిక్ఖూహి సద్ధిం పటిసమ్మోదమానా సేనాసనాని పఞ్ఞాపయమానా పత్తచీవరాని పటిసామయమానా ఉచ్చాసద్దా మహాసద్దా అహేసుం. తస్మిం భన్తే వత్థుస్మిం భాసితం.

పుచ్ఛా – కథఞ్చావుసో ¶ తత్థ భగవా భిక్ఖూనం ఓవాదం అదాసి.

విస్సజ్జనా – చత్తారిమాని భిక్ఖవే భయాని ఉదకోరోహన్తే పాతికఙ్ఖితబ్బానీతి ఏవమాదినా భన్తే భగవా తత్థ భిక్ఖూనం ఓవాదం అదాసి.

నళకపానసుత్త

పుచ్ఛా – నళకపానసుత్తం ¶ పనావుసో భగవతా కత్థ కం ఆరబ్భ భాసితం.

విస్సజ్జనా – నళకపానే భన్తే అనురుద్ధత్థేరప్పముఖే సమ్బహులే అభిఞ్ఞాతే అభిఞ్ఞాతే కులపుత్తే ఆరబ్భ భాసితం.

గోలియానిసుత్త

పుచ్ఛా – గోలియానిసుత్తం ¶ పనావుసో కత్థ కం ఆరబ్భ కిస్మిం వత్థుస్మిం కేన భాసితం.

విస్సజ్జనా – రాజగహే భన్తే ఆయస్మన్తం గోలియానిం ఆరబ్భ ఆయస్మతా సారిపుత్తత్థేరేన ధమ్మసేనాపతినా భాసితం. ఆయస్మా భన్తే గోలియాని ఆరఞ్ఞికో పదసమాచారో సఙ్ఘమజ్ఝే ఓసటో హోతి కేనచిదేవ కరణీయేన, తస్మిం భన్తే వత్థుస్మిం భాసితం.

కీటాగిరిసుత్త

పుచ్ఛా – తేనావుసో ¶ భగవతా…పే… సమ్మాసమ్బుద్ధేన కీటాగిరిసుత్తం కత్థ కం ఆరబ్భ కిస్మిం వత్థుస్మిం భాసితం.

విస్సజ్జనా – కాసీసు భన్తే కీటాగిరిస్మిం కాసీనం నిగమే అస్సజిపునబ్బసుకే భిక్ఖూ ఆరబ్భ భాసితం. అస్సజిపునబ్బసుకా భన్తే భిక్ఖూ భిక్ఖూహి సహధమ్మికం వుచ్చమానా ఏవమాహంసు ‘‘మయం ఖో ఆవుసో సాయఞ్చేవ భుఞ్జామ పాతో చ దివా చ వికాలే, తే మయం సాయఞ్చేవ భుఞ్జమానా పాతో చ దివా చ వికాలే అప్పాబాధతఞ్చ సఞ్జానామ అప్పాతఙ్కతఞ్చ లహుట్ఠానఞ్చ బలఞ్చ ఫాసువిహారఞ్చ, తే మయం కిం సన్దిట్ఠికం హిత్వా కాలికం అనుధావిస్సామ, సాయఞ్చేవ మయం భుఞ్జిస్సామ పాతో చ దివా చ వికాలే’’తి. తస్మిం భన్తే వత్థుస్మిం భాసితం.

తేవిజ్జవచ్ఛసుత్త

పుచ్ఛా – తేవిజ్జవచ్ఛసుత్తం ¶ పనావుసో భగవతా కత్థ కం ఆరబ్భ కిస్మిం వత్థుస్మిం భాసితం.

విస్సజ్జనా – వేసాలియం భన్తే వచ్ఛగోత్తం పరిబ్బాజకం ఆరబ్భ భాసితం. వచ్ఛగోత్తో భన్తే పరిబ్బాజకో భగవన్తం ఏతదవోచ ‘‘సుతం మే భన్తే సమణో గోతమో సబ్బఞ్ఞూ సబ్బదస్సావీ అపరిసేసం ఞాణదస్సనం పటిజానాతి, చరతో చ మే తిట్ఠతో చ సుత్తస్స చ జాగరస్స చ సతతం సమితం ఞాణదస్సనం పచ్చుపట్ఠిత’’న్తి. యే తే భన్తే ఏవమాహంసు ‘‘సమణో గోతమో సబ్బఞ్ఞూ సబ్బదస్సావీ అపరిసేసం ఞాణదస్సనం పటిజానాతి, చరతో చ మే తిట్ఠతో చ సుత్తస్స చ జాగరస్స చ సతతం సమితం ఞాణదస్సనం పచ్చుపట్ఠిత’’న్తి. కచ్చి తే భన్తే భగవతో వుత్తవాదినో, న చ భగవన్తం అభూతేన అబ్భాచిక్ఖన్తి, ధమ్మస్స చానుధమ్మం బ్యాకరోన్తి, న చ కోచి సహధమ్మికో వాదానువాదో గారయ్హం ఠానం ఆగచ్ఛతీ’’తి. తస్మిం భన్తే వత్థుస్మిం భాసితం.

అగ్గివచ్ఛసుత్త

పుచ్ఛా – అగ్గివచ్ఛసుత్తం ¶ పనావుసో కత్థ కం ఆరబ్భ కిస్మిం వత్థుస్మిం భాసితం.

విస్సజ్జనా – సావత్థియం భన్తే వచ్ఛగోత్తం పరిబ్బాజకం భాసితం. వచ్ఛగోత్తో భన్తే పరిబ్బాజకో భగవన్తం ఉపసఙ్కమిత్వా ‘‘కిం ను ఖో భో గోతమ ‘సస్సతో లోకో ఇదమేవ సచ్చం మోఘమఞ్ఞ’న్తి ఏవందిట్ఠి భవం గోతమో’’తి ఏవమాదికం పఞ్హం అపుచ్ఛి. తస్మిం భన్తే వత్థుస్మిం భాసితం.

మహావచ్ఛసుత్త

పుచ్ఛా – మహావచ్ఛసుత్తం పనావుసో భగవతా కత్థ కం ఆరబ్భ కిస్మిం వత్థుస్మిం భాసితం.

విస్సజ్జనా – రాజగహే భన్తే వచ్ఛగోత్తంయేవ పరిబ్బాజకం ఆరబ్భ భాసితం. వచ్ఛగోత్తో భన్తే పరిబ్బాజకో భగవన్తం ఉపసఙ్కమిత్వా ¶ ఏతదవోచ ‘‘దీఘరత్తాహం భోతా గోతమేన సహకథీ, సాధు మే భవం గోతమో సంఖిత్తేన కుసలాకుసలం దేసేతూ’’తి. తస్మిం భన్తే వత్థుస్మిం భాసితం.

పుచ్ఛా – ఏవం ¶ వుత్తే ఖో ఆవుసో వచ్ఛగోత్తో పరిబ్బాజకో ఇమస్మిం ధమ్మవినయే పసన్నో హుత్వా కీదిసం పసన్నాకారం అకాసి, కథఞ్చస్స ధమ్మాభిసమయో అహోసి.

విస్సజ్జనా – ఏవం వుత్తే భన్తే వచ్ఛగోత్తో పరిబ్బాజకో ‘‘సచే హి భో గోతమ ఇమం ధమ్మం భవంయేవ గోతమో ఆరాధకో అభవిస్స, నో చ ఖో భిక్ఖూ ఆరాధకా అభవిస్సంసు, ఏవమిదం బ్రహ్మచరియం అపరిపూరం అభవిస్స తేనఙ్గేనా’’తి ఏవమాదినా ఇమస్మిం ధమ్మవినయే పసన్నో పసన్నాకారమకాసి. యావ అరహత్తఞ్చస్స ధమ్మాభిసమయో అహోసి.

దీఘనఖసుత్త

పుచ్ఛా – దీఘనఖసుత్తం ¶ పనావుసో భగవతా కత్థ కం ఆరబ్భ కిస్మిం వత్థుస్మిం భాసితం.

విస్సజ్జనా – రాజగహే భన్తే దీఘనఖం పరిబ్బాజకం ఆరబ్భ భాసితం. దీఘనఖో భన్తే పరిబ్బాజకో భగవన్తం ఉపసఙ్కమిత్వా ఏతదవోచ ‘‘అహఞ్హి భో గోతమ ఏవంవాదీ ఏవందిట్ఠి సబ్బం మే నక్ఖమతీ’’తి. తస్మిం భన్తే వత్థుస్మిం భాసితం.

పుచ్ఛా – ఇమస్మిం ¶ చ పనావుసో వేయ్యాకరణస్మిం భఞ్ఞమానే కేసం పుగ్గలానం విసేసాధిగమో అహోసి.

విస్సజ్జనా – ఇమస్మిఞ్చ పన భన్తే వేయ్యాకరణస్మిం భఞ్ఞమానే ఆయస్మతో సారిపుత్తస్స అనుపాదాయ ఆసవేహి చిత్తం విముచ్చి, దీఘనఖస్స పన పరిబ్బాజకస్స తస్మింయేవ ఆసనే విరజం వీతమలం ధమ్మచక్ఖుం ఉదపాది యంకిఞ్చి సముదయధమ్మం, సబ్బం తం నిరోధధమ్మ’’న్తి.

మాగణ్డియసుత్త

పుచ్ఛా – మాగణ్డియసుత్తం ¶ పనావుసో భగవతా కత్థ కం ఆరబ్భ కిస్మిం వత్థుస్మిం భాసితం.

విస్సజ్జనా – కురూసు భన్తే కమ్మాసధమ్మే నామ కురూనం నిగమే భారద్వాజ గోత్తస్స బ్రాహ్మణస్స అగ్యాగారే తిణసన్థారకే మాగణ్డియం పరిబ్బాజకం ఆరబ్భ భాసితం. మాగణ్డియో భన్తే పరిబ్బాజకో భగవన్తం ‘‘భూనహు సమణో గోతమో’’తి వదేసి, తస్మిం భన్తే వట్ఠుస్మిం భాసితం.

పుచ్ఛా – కథఞ్చావుసో ¶ భగవా తత్థ మాగణ్డియస్స పరిబ్బాజకస్స సమనుయుఞ్జిత్వా సమనుయుఞ్జిత్వా ధమ్మం దేసేసి.

విస్సజ్జనా – ‘‘చక్ఖుం ఖో మాగణ్డియ రూపారతం రూపసమ్ముదితం, తం తథాగతస్స దన్తం గుత్తం రక్ఖితం సంవుతం, తస్స చ సంవరాయ ధమ్మం దేసేతీ’’తి ఏవమాదినా భన్తే తత్థ భగవా మాగణ్డియస్స పరిబ్బాజకస్స సమనుయుఞ్జిత్వా సమనుయుఞ్జిత్వా ధమ్మం దేసేసి.

పుచ్ఛా – ఏవం ¶ ఖో ఆవుసో మాగణ్డియేన పరిబ్బాజకేన ‘‘నకిఞ్చి భో గోతమా’’తి యథాభూతం పటిస్సుతే కథం భగవా అత్తనోపి న కిఞ్చి కేనచిపి వత్తబ్బతం పకాసేసి.

విస్సజ్జనా – ఏవం ఖో భన్తే మాగణ్డియేన పరిబ్బాజకేన నకిఞ్చి భోగోతమాతి యథాభూతం పటిస్సుతే ‘‘అహం ఖో పన మాగణ్డియ పుబ్బే అగారియభూతో సమానో పఞ్చహి కామగుణేహి సమప్పితో సమఙ్గీభూతో పరిచారేసిం చక్ఖువిఞ్ఞేయ్యహి రూపేహి ఇట్ఠేహి మనాపేహి పియరూపేహి కామూపసంహితేహి రజనీయేహీ’’తి ఏవమాదినా భగవా అత్తనోపి న కిఞ్చి కేనచిపి వత్తబ్బతం పకాసేసి.

పుచ్ఛా – ఇమస్మిం ¶ సుత్తే పరియోసానపుచ్ఛం పుచ్ఛిస్సామి ఇమఞ్చ పనావుసో ధమ్మదేసనం సుత్వా మాగణ్డియో పరిబ్బాజకో ఇమస్మిం ధమ్మవినయే పసన్నో హుత్వా కీదిసం పసన్నాకారమకాసి.

విస్సజ్జనా – ఇమం ¶ చ పన భన్తే ధమ్మదేసనం సుత్వా మాగణ్డియో పరిబ్బాజకో ‘అభిక్కన్తం భో గోతమ అభిక్కన్తం భో గోతమా’’తి ఏవమాదినా ఇమస్మిం ధమ్మవినయే పసన్నో పసన్నాకారమకాసి.

సన్దకసుత్త

పుచ్ఛా – సన్దకసుత్తం పనావుసో కత్థ కం ఆరబ్భ కిస్మిం వత్థుస్మిం కేన భాసితం.

విస్సజ్జనా – కోసమ్బియం ¶ భన్తే సన్దకం పరిబ్బాజకం ఆరబ్భ ఆయస్మతా ఆనన్దత్థేరేన ధమ్మభణ్డాగారికేన భాసితం. సన్దకో భన్తే పరిబ్బాజకో ఆయస్మన్తం ఆనన్దం ఏతదవోచ ‘‘సాధువత భవన్తంయేవ ఆనన్దం పటిభాతు సకే ఆచరియ కే ధమ్మికథా’’తి, తస్మిం భన్తే వత్థుస్మిం భాసితం.

పుచ్ఛా – కథఞ్చావుసో ¶ తత్థ చత్తారో అబ్రహ్మచరియవాసా ఆయస్మతా ఆనన్దత్థేరేన ధమ్మభణ్డాగారికేన విచారేత్వా పకాసితా.

విస్సజ్జనా – ఇధ సన్దక ఏకచ్చో సత్థా ఏవంవాదీ హోతి ఏవందిట్ఠి నత్థి దిన్నం, నత్థి యిట్ఠం, నత్థి హుతం, నత్థి సుకతదుక్కటానం కమ్మానం ఫలంవిపాకో, నత్థి అయంలోకో, నత్థి పరోలోకో, నత్థి మాతా, నత్థి పితా, నత్థి సత్తా ఓపపాతికాతి

ఏవమాదినా ¶ భన్తే తత్థ ఆయస్మతా ఆనన్దత్థేరేన ధమ్మభణ్డాగారికేన చత్తారో అబ్రహ్మచరియవాసా విచారేత్వా పకాసితా.

పుచ్ఛా – కథఞ్చావుసో ¶ తత్థ చత్తారి అనస్సాసికాని బ్రహ్మచరియాని ఆయస్మతా ఆనన్దత్థేరేన ధమ్మభణ్డాగారికేన విచారేత్వా పకాసితాని.

విస్సజ్జనా – ఇధ ¶ సన్దక ఏకచ్చో సత్థా సబ్బఞ్ఞూ సబ్బదస్సావీ అపరిసేసం ఞాణదస్సనం పటిజానాతి ‘‘చరతో చ మే తిట్ఠతో చ సుత్తస్స చ జాగరస్స చ సతతం సమితం ఞాణదస్సనం పచ్చుపట్ఠిత’’న్తి ఏవమాదినా భన్తే తత్థ ఆయస్మతా ఆనన్దత్థేరేన ధమ్మభణ్డాగారికేన చత్తారి అనస్సాసికాని బ్రహ్మచరియాని విభజిత్వా పకాసితాని.

పుచ్ఛా – అథ

¶ ఖో ఆవుసో సన్దకో పరిబ్బాజకో ఆయస్మన్తం ఆనన్దత్థేరం కథం పుచ్ఛి, తథఞ్చస్సాయస్మానన్దత్థేరో బ్యాకాసి.

విస్సజ్జనా – అథ ఖో భన్తే సన్దకో పరిబ్బాజకో ‘‘సో పన భో ఆనన్ద సత్థా కింవాదీ కిం అక్ఖాయీ’’తి ఏవమాదినా ఆయస్మన్తం ఆనన్దత్థేరం పుచ్ఛి, ఆయస్మా చ భన్తే ఆనన్దత్థేరో ‘‘ఇధ సన్దక తథాగతో లోకే ఉప్పజ్జతి అరహం సమ్మాసమ్బుద్ధో విజ్జాచరణసమ్పన్నో’’తి ఏవమాదినా సన్దకస్స పరిబ్బాజకస్స విభజిత్వా విభజిత్వా బ్యాకాసి.

పుచ్ఛా – ఇమఞ్చ ¶ పనావుసో ధమ్మదేసనం సుత్వా సన్దకో పరిబ్బాజకో ఇమస్మిం ధమ్మవినయే పసన్నో కీదిసం పసన్నాకారమకాసి.

విస్సజ్జనా – ఇమఞ్చ ¶ భన్తే ధమ్మదేసనం సుత్వా సన్దకో పరిబ్బాజకో ‘‘అచ్ఛరియం భో ఆనన్ద, అబ్భుతం భో ఆనన్ద, న చ నామ సధమ్మోక్కంసనా భవిస్సతి, న పరధమ్మవమ్భనా, ఆయతనే చ ధమ్మదేసనా, తావ బహుకా చ నియ్యాతారో పఞ్ఞాయిస్సన్తీ’’తి ఏవమాదినా ఇమస్మిం ధమ్మవినయే పసన్నో పసన్నాకారమకాసి.

మహాసకులుదాయీసుత్త

పుచ్ఛా – మహాసకులుదాయిసుత్తం ¶ పనావుసో భగవతా కత్థ కం ఆరబ్భ కిస్మిం వత్థుస్మిం భాసితం.

విస్సజ్జనా – రాజగహే భన్తే సకులుదాయిం పరిబ్బాజకం ఆరబ్భ భాసితం. సకులుదాయీ భన్తే పరిబ్బాజకో పురిమాని దివసాని పురిమతరాని కోతూహలసాలాయం నానాతిత్థియానం సమణబ్రాహ్మణానం యావతకో అహోసి భగవన్తఞ్చ ఛ చ సత్థారో ఆరబ్భ కథాసల్లాపో, తం సబ్బం భగవతో ఆరోచేసి. తస్మిం భన్తే వత్థుస్మిం భాసితం.

సమణముణ్డికసుత్త

పుచ్ఛా – సమణముణ్డికసుత్తం ¶ పనావుసో భగవతా కత్థ కం ఆరబ్భ కిస్మిం వత్థుస్మిం భాసితం.

విస్సజ్జనా – సావత్థియం భన్తే ఉగ్గాహమాన పరిబ్బాజకం సమణముణ్డికాపుత్తం ఆరబ్భ భాసితం. ఉగ్గాహమానో భన్తే పరిబ్బాజకో సమణముణ్డికాపుత్తో పఞ్చకఙ్గం తపతిం ఏతదవోచ ‘‘చతూహి ఖో అహం గహపతి ధమ్మేహి సమన్నాగతం పురిసపుగ్గలం పఞ్ఞపేమి సమ్పన్నకుసలం పరమకుసలం ఉత్తమపత్తిపత్తం సమణం అయోజ్ఝ’’న్తి, తస్మిం భన్తే వత్థుస్మిం భాసితం.

చూళసకులుదాయీసుత్త

పుచ్ఛా – చూళసకులుదాయీసుత్తం ¶ పనావుసో భగవతా కత్థ కం ఆరబ్భ కిస్మిం వత్థుస్మిం భాసితం.

విస్సజ్జనా – రాజగహే ¶ భన్తే సకులుదాయిం పరిబ్బాజకం ఆరబ్భ భాసితం, సకులుదాయీ భన్తే పరిబ్బాజకో భగవన్తం ఏతదవోచ ‘‘యదాహం భన్తే ఇమం పరిసం అనుపసఙ్కన్తో హోమి, అథాయం పరిసా అనేకవిహితం తిరచ్ఛానకథం కథేన్తి నిసిన్నా హోతి. యదా చ ఖో అహం భన్తే ఇమం పరిసం ఉపసఙ్కమన్తో హోమి, అథాయం పరిసా మమఞ్ఞేవ ముఖం ఉల్లోకేన్తీ నిసిన్నా హోతి ‘యం నో సమణో ఉదాయీ ధమ్మం భాసిస్సతి, తం సోస్సామా’తి, యదా పన భన్తే భగవా ఇమం పరిసం ఉపసఙ్కన్తో హోతి, అథాహఞ్చేవ అయఞ్చ పరిసా భగవతో ముఖం ఉల్లోకేన్తా నిసిన్నా హోమ యం నో భగవా ధమ్మం భాసిస్సతి, తం సోస్సామా’’తి, తస్మిం భన్తే వత్థుస్మిం భాసితం.

వేఖనససుత్త

పుచ్ఛా – వేఖనససుత్తం ¶ పనావుసో భగవతా కత్థ కం ఆరబ్భ కిస్మిం వత్థుస్మిం భాసితం.

విస్సజ్జనా – సావత్థియం భన్తే వేఖనసం పరిబ్బాజకం ఆరబ్భ భాసితం, వేఖనసో భన్తే పరిబ్బాజకో భగవతో సన్తికే ఉదానం ఉదానేసి ‘‘అయం పరమో వణ్ణో అయం పరమో వణ్ణో’’తి, తస్మిం భన్తే వత్థుస్మిం భాసితం.

ఘటికారసుత్త

పుచ్ఛా – ఘటికారసుత్తం ¶ పనావుసో భగవతా కత్థ కం ఆరబ్భ కిస్మిం వత్థుస్మిం భాసితం.

విస్సజ్జనా – కోసలేసు భన్తే ఘటికారస్స కుమ్భకారస్స ఘరవత్థుపదేసే ఆయస్మన్తం ఆనన్దం ఆరబ్భ భాసితం. భగవా భన్తే తస్మిం భూమిపదేసే సితం పాత్వాకాసి, ఆయస్మా చ ఆనన్దో భగవన్తం ఏతదవోచ ‘‘కో ను ఖో భన్తే హేతు కో పచ్చయో భగవతో సితస్స పాతుకమ్మాయ, న అకారణేన తథాగతా సితం పాతుకరోన్తీ’’తి, తస్మిం భన్తే వత్థుస్మిం భాసితం.

రట్ఠపాలసుత్త

పుచ్ఛా – రట్ఠపాలసుత్తం ¶ పనావుసో కత్థ కం ఆరబ్భ కిస్మిం వత్థుస్మిం కేన భాసితం.

విస్సజ్జనా – కురూసు భన్తే రాజానం కోరబ్యం ఆరబ్భ ఆయస్మతా రట్ఠపాలత్థేరేన భాసితం. రాజా భన్తే కోరబ్యో ఆయస్మన్తం రట్ఠపాలం ఏతదవోచ ‘‘చత్తారిమాని భో రట్ఠపాల పారిజుఞ్ఞాని, యేహి పారిజుఞ్ఞేహి సమన్నాగతా ఇధేకచ్చే కేసమస్సుం ఓహారేత్వా కాసాయాని వత్థాని అచ్ఛాదేత్వా అగారస్మా అనాగారియం పబ్బజన్తీ’’తి ఏవమాదికం వచనం అవోచ, తస్మిం భన్తే వత్థుస్మిం భాసితం.

పుచ్ఛా – అథ ¶ ఖో ఆవుసో ఆయస్మా రట్ఠపాలత్థేరో రఞ్ఞో కోరబ్యస్స కథం పఠమం ధమ్ముద్దేసం విత్థారేత్వా పకాసేసి.

విస్సజ్జనా – అథ ఖో భన్తే ఆయస్మా రట్ఠపాలత్థేరో ‘‘తం కిం మఞ్ఞసి మహారాజ త్వం వీసతివస్సుద్దేసికోపి పణ్ణవీసతివస్సుద్దేసికోపి హత్థిస్మిమ్పి కతావీ అస్సస్మిమ్పి కతావీ రథస్మిమ్పి కతావీ ధనుస్మిమ్పి కతావీ థరుస్మిమ్పి కతావీ ఊరుబలీ బాహుబలీ అలమత్తో సఙ్గామావచరో’’తి ఏవమాదినా పఠమం ధమ్ముద్దేసం విత్థారేత్వా పకాసేసి.

పుచ్ఛా – కథం ¶ పనావుసో ఆయస్మా రట్ఠపాలత్థేరో రఞ్ఞో కోరబ్యస్స దుతియమ్పి ధమ్ముద్దేసం విత్థారేత్వా పకాసేసి.

విస్సజ్జనా – ‘‘తం ¶ కిం మఞ్ఞసి మహారాజ, అత్థి తే కోచి అనుసాయికో ఆబాధో’’తి ఏవమాదినా భన్తే ఆయస్మా రట్ఠపాలో రఞ్ఞో కోరబ్యస్స దుతియం ధమ్ముద్దేసం విత్థారేత్వా పకాసేసి.

పుచ్ఛా – కథం ¶ పనావుసో ఆయస్మా రట్ఠపాలత్థేరో రఞ్ఞో కోరబ్యస్స తతియమ్పి ధమ్ముద్దేసం విత్థారేత్వా పకాసేసి.

విస్సజ్జనా – ‘‘తం ¶ కిం మఞ్ఞసి మహారాజ, యథా త్వం ఏతరహి పఞ్చహి కామగుణేహి సమప్పితో సమఙ్గీభూతో పరిచారేసి, లచ్ఛసి త్వం పరత్థాపి ఏవమేవాహం ఇమేహేవ పఞ్చహి కామగుణేహి సమప్పితో సమఙ్గీభూతో పరిచారేమీ’’తి ఏవమాదినా భన్తే ఆయస్మా రట్ఠపాలో రఞ్ఞో కోరబ్యస్స తతియం ధమ్ముద్దేసం విత్థారేత్వా పకాసేసి.

పుచ్ఛా – చతుత్థమ్పి ¶ ఖో ఆవుసో ధమ్ముద్దేసం ఆయస్మా రట్ఠపాలత్థేరో రఞ్ఞో కోరబ్యస్స కథం విత్థారేత్వా పకాసేసి.

విస్సజ్జనా – ‘‘తం కిం మఞ్ఞసి మహారాజ, ఫీతం కురుం అజ్ఝావససీ’’తి ఏవమాదినా భన్తే ఆయస్మా రట్ఠపాలత్థేరో రఞ్ఞో కోరబ్యస్స చతుత్థం ధమ్ముద్దేసం విత్థారేత్వా పకాసేసి.

మఘదేవసుత్త

పుచ్ఛా – మఘదేవసుత్తం ¶ పనావుసో భగవతా కత్థ కం ఆరబ్భ కిస్మిం వత్థుస్మిం భాసితం.

విస్సజ్జనా – మిథిలాయం భన్తే మఘదేవఅమ్బవనే ఆయస్మన్తం ఆనన్దం ఆరబ్భ భాసితం. భగవా భన్తే అఞ్ఞతరస్మిం పదేసే సితం పాత్వాకాసి, ఆయస్మా ఆనన్దో భగవన్తం ఏతదవోచ ‘‘కో ను ఖో భన్తే కో పచ్చయో భగవతో సితస్స పాతుకమ్మాయ, న అకారణేన తథాగతా సితం పాతుకరోన్తీ’’తి, తస్మిం భన్తే వత్థుస్మిం భాసితం.

మధురసుత్త

పుచ్ఛా – మధురసుత్తం ¶ పనావుసో కత్థ కం ఆరబ్భ కిస్మిం వత్థుస్మిం కేన భాసితం.

విస్సజ్జనా – మధురాయం భన్తే రాజానం మాధురం అవన్తిపుత్తం ఆరబ్భ ఆయస్మతా మహాకచ్చానత్థేరేన భాసితం, రాజా భన్తే మాధురో అవన్తిపుత్తో ఆయస్మన్తం మహాకచ్చానం ఏతదవోచ ‘‘బ్రహ్మణా భో కచ్చాన ఏవమాహంసు బ్రాహ్మణోవ సేట్ఠో వణ్ణో, హీనో అఞ్ఞో వణ్ణో. బ్రాహ్మణోవ సుక్కో వణ్ణో, కణ్హో అఞ్ఞో వణ్ణో. బ్రాహ్మణావ సుజ్ఝన్తి ¶ , నో అబ్రాహ్మణా. బ్రాహ్మణావ బ్రహ్మునో పుత్తా ఓరసా ముఖతో జాతా బ్రహ్మజా బ్రహ్మనిమ్మితా బ్రహ్మదాయాదాతి. ఇధ భవం కచ్చానో కిమక్ఖాయీ’’తి. తస్మిం భన్తే వత్థుస్మిం భాసితం.

బోధిరాజకుమారసుత్త

పుచ్ఛా – బోధిరాజకుమారసుత్తం ¶ పనావుసో భగవతా కత్థ కం ఆరబ్భ కిస్మిం వత్థుస్మిం భాసితం.

విస్సజ్జనా – భగ్గేసు భన్తే సుసుమారగిరే బోధిం రాజకుమారం ఆరబ్భ భాసితం. బోధి భన్తే రాజకుమారో భగవన్తం ఏతదవోచ ‘‘మయం ఖో భన్తే ఏవం హోతి. న ఖో సుఖేన సుఖం అధిగన్తబ్బం, దుక్ఖేన ఖో సుఖం అధిగన్తబ్బ’’న్తి, తస్మిం భన్తే వత్థుస్మిం భాసితం.

పుచ్ఛా – ఏవం ¶ వుత్తే ఖో ఆవుసో బోధి రాజకుమారో భగవన్తం కథం పుచ్ఛి, కథఞ్చస్స భగవా బ్యాకాసి.

విస్సజ్జనా – ఏవం వుత్తే భన్తే బోధిరాజకుమారో భగవన్తం ఏతదవోచ ‘‘కీవ చిరేన ను ఖో భన్తే భిక్ఖు తథాగతం వినాయకం లభమానో యస్సత్థాయ కులపుత్తా సమ్మదేవ అగారస్మా అనగారియం పబ్బజన్తి, తదనుత్తరం బ్రహ్మచరియపరియోసానం దిట్ఠేవ ధమ్మే సయం అభిఞ్ఞా సచ్ఛికత్వా ఉపసమ్పజ్జ విహరేయ్యా’’తి, భగవా చ భన్తే ‘‘తేన హి రాజకుమార తంయేవేత్థ పటిపుచ్ఛిస్సామి, యథా తే ఖమేయ్య, తథా నం బ్యాకరేయ్యాసీ’’తి, ఏవమాదినా విభజిత్వా బ్యాకాసి.

పుచ్ఛా – ఇమఞ్చ ¶ పనావుసో ధమ్మదేసనం సుత్వా బోధిరాజకుమారో ఇమిస్సం ధమ్మదేసనాయం పసన్నో కీదిసం పసన్నాకారమకాసి.

విస్సజ్జనా – ఇమఞ్చ పన భన్తే ధమ్మదేసనం సుత్వా బోధిరాజకుమారో ‘‘అహో బుద్ధో అహో ధమ్మో అహో ధమ్మస్స స్వాక్ఖాతతా, యత్ర హి నామ సాయమనుసిట్ఠో, పాతో విసేసం అధిగమిస్సతి, పాతమనుసిట్ఠో సాయం విసేసం అధిగమిస్సతీ’’తి ఏవమాదినా ఇమిస్సం ధమ్మదేసనాయం పసన్నో పసన్నాకారమకాసి.

అఙ్గులిమాలసుత్త

పుచ్ఛా – అఙ్గులిమాలసుత్తం ¶ పనావుసో భగవతా కత్థ కం ఆరబ్భ కిస్మిం వత్థుస్మిం భాసితం.

విస్సజ్జనా – సావత్థియం భన్తే ఆయస్మన్తం అఙ్గులిమాలత్థేరం ఆరబ్భ భాసితం. ఆయస్మా భన్తే అఙ్గులిమాలత్థేరో భగవన్తం ఏతదవోచ ‘‘ఇధాహం భన్తే పుబ్బణ్హసమయం నివాసేత్వా పత్తచీవరమాదాయ సావత్థిం పిణ్డాయ పావిసిం, అద్దసం ఖో అహం భన్తే సావత్థియం సపదానం పిణ్డాయ చరమానో అఞ్ఞతరం ఇత్థిం మూళ్హగబ్భం విఘాతగబ్భం దిస్వాన మయ్హం ఏతదహోసి ‘‘కిలిస్సన్తి వత భో సత్తా, కిలిస్సన్తి వత భో సత్తా’’తి, తస్మిం భన్తే వత్థుస్మిం భాసితం.

పియజాతికసుత్త

పుచ్ఛా – పియజాతికసుత్తం ¶ పనావుసో భగవతా కత్థ కం ఆరబ్భ కిస్మిం వత్థుస్మిం భాసితం.

విస్సజ్జనా – సావత్థియం భన్తే అఞ్ఞతరం గహపతిం ఆరబ్భ భాసితం, సావత్థియం భన్తే అఞ్ఞతరస్స గహపతిస్స ఏకపుత్తకో పియో మనాపో కాలఙ్కతో హోతి, తస్స కాలం కిరియాయ నేవ కమ్మన్తా పటిభన్తి, న భత్తం పటిభాతి, సో ఆళాహనం గన్త్వా కన్దతి ‘‘కహం ఏకపుత్తక కహం ఏకపుత్తకా’’తి, తస్మిం భన్తే వత్థుస్మిం భాసితం.

బాహితికసుత్త

పుచ్ఛా – బాహితిక ¶ సుత్తం పనావుసో కత్థ కం ఆరబ్భ కిస్మిం వత్థుస్మిం కేన భాసితం.

విస్సజ్జనా – సావత్థియం భన్తే రాజానం పసేనదిం కోసలం ఆరబ్భ ఆయస్మతా ఆనన్దత్థేరేన ధమ్మభణ్డాగారికేన భాసితం. రాజా భన్తే పసేనది కోసలో ఆయస్మన్తం ఆనన్దం ఏతదవోచ ‘‘కిం ను ఖో భన్తే ఆనన్ద సోభగవా తథారూపం కాయసమాచారం సమాచరేయ్య, య్వస్స కాయసమాచారో ఓపారమ్భో సమణేహి బ్రాహ్మణేహీ’’తి, తస్మిం భన్తే వత్థుస్మిం భాసితం.

ధమ్మచేతియసుత్త

పుచ్ఛా – ధమ్మచేతియసుత్తం ¶ పనావుసో భగవతా కత్థ కేన సద్ధిం భాసితం.

విస్సజ్జనా – సక్కేసు భన్తే మేదాళుపే నామ సక్యానం నిగమే రఞ్ఞా పసేనదినా కోసలేన సద్ధిం భాసితం.

కణ్ణకత్థలసుత్త

పుచ్ఛా – కణ్ణకత్థలసుత్తం ¶ పనావుసో భగవతా కత్థ కేన సద్ధిం భాసితం.

విస్సజ్జనా – ఉరుఞ్ఞాయం భన్తే కణ్ణకత్థలే మిగదాయే రఞ్ఞా పసేనదినా కోసలేన సద్ధిం భాసితం.

బ్రహ్మాయుసుత్త

పుచ్ఛా – తేనావుసో భగవతా…పే… సమ్మాసమ్బుద్ధేన బ్రహ్మాయుసుత్తం కత్థ కం ఆరబ్భ కిస్మిం వత్థుస్మిం భాసితం.

విస్సజ్జనా – విదేహేసు ¶ భన్తే మిథిలాయం మఘదేవఅమ్బవనే బ్రహ్మాయుం బ్రాహ్మణం ఆరబ్భ భాసితం. బ్రహ్మాయు భన్తే బ్రాహ్మణో భగవన్తం ఉపసఙ్కమిత్వా అట్ఠపఞ్హాని పుచ్ఛి, తస్మిం భన్తే వత్థుస్మిం భాసితం.

పుచ్ఛా – తత్థ ¶ ఆవుసో ఉత్తరో మాణవో కథం భగవతో ద్వత్తింసమహాపురిసలక్ఖణేహి సమన్నాగతతం అత్తనో ఆచరియస్స బ్రహ్మాయుస్స బ్రాహ్మణస్స సమ్పటివేదేసి.

విస్సజ్జనా – తత్థ భన్తే ఉత్తరో మాణవో ‘‘సుప్పతిట్ఠితపాదో ఖో పన సో భవం గోతమో, ఇదమ్పి తస్స భోతో గోతమస్స మహాపురిసస్స మహాపురిసలక్ఖణం భవతీ’’తి ఏవమాదినా భగవతో ద్వత్తింసమహాపురిసలక్ఖణేహి సమన్నాగతతం అత్తనో ఆచరియస్స బ్రహ్మాయుస్స బ్రాహ్మణస్స సమ్పటివేదేసి.

పుచ్ఛా – అపరమ్పి ¶ ఆవుసో ఉత్తరో మాణవో భగవతో గమనకాలే కీదిసం పాసాదికం ఆకారం దిస్వా చ సల్లక్ఖేత్వా చ అత్తనో ఆచరియస్స బ్రహ్మాయుస్స బ్రాహ్మణస్స సమ్పటివేదేసి.

విస్సజ్జనా – అపరమ్పి భన్తే ఉత్తరో మాణవో భగవతో గమనకాలే పఠమం దక్ఖిణం పాదుద్ధరణాదికం ఆకారం దిస్వా చ సల్లక్ఖేత్వా చ అత్తనో ఆచరియస్స బ్రహ్మాయుస్స బ్రాహ్మణస్స సమ్పటివేదేసి.

పుచ్ఛా – అపరమ్పి ¶ ఆవుసో ఉత్తరో మాణవో భగవతో అన్తరఘరం పవిసనకాలే కీదిసం పాసాదికం ఆకారం దిస్వా చ సల్లక్ఖేత్వా చ అత్తనో ఆచరియస్స బ్రహ్మాయుస్స బ్రాహ్మణస్స సమ్పటివేదేసి.

విస్సజ్జనా – అపరమ్పి భన్తే ఉత్తరో మాణవో భగవతో అన్తరఘరం పవిసనకాలే న కాయస్స ఉన్నమనాదికం పాసాదికం దిస్వా చ సల్లక్ఖేత్వా చ అత్తనో ఆచరియస్స బ్రహ్మాయుస్స బ్రాహ్మణస్స సమ్పటివేదేసి.

పుచ్ఛా – అపరమ్పి ¶ ఆవుసో ఉత్తరో మాణవో భగవతో భోజనకాలే కీదిసం పాసాదికం ఆకారం దిస్వా చ సల్లక్ఖేత్వా చ అత్తనో ఆచరియస్స బ్రహ్మాయుస్స బ్రాహ్మణస్స సమ్పటివేదేసి.

విస్సజ్జనా – అపరమ్పి భన్తే ఉత్తరో మాణవో భగవతో భోజనకాలే పత్తోదకాదికం పటిగ్గహణాదికాలే న పత్తస్స ఉన్నమనాదికం భగవతో పాసాదికం ఆకారం దిస్వా చ సల్లక్ఖేత్వా చ అత్తనో ఆచరియస్స బ్రహ్మాయుస్స బ్రాహ్మణస్స సమ్పటివేదేసి.

పుచ్ఛా – అపరమ్పి ¶ ఆవుసో ఉత్తరో మాణవో భగవతో భుత్తావికాలే కీదిసం పాసాదికం ఆకారం దిస్వా చ సల్లక్ఖేత్వా చ అత్తనో ఆచరియస్స బ్రహ్మాయుస్స బ్రాహ్మణస్స సమ్పటివేదేసి.

విస్సజ్జనా – అపరమ్పి భన్తే ఉత్తరో మాణవో భగవతో భుత్తావికాలే పత్తోదనాదికం పటిగ్గణ్హాదికాలే న పత్తస్స ఉన్నమనాదికం పాసాదికం ఆకారం దిస్వా చ సల్లక్ఖేత్వా చ అత్తనో ఆచరియస్స బ్రహ్మాయుస్స బ్రాహ్మణస్స సమ్పటివేదేసి.

పుచ్ఛా – అపరమ్పి ¶ ఆవుసో ఉత్తరో మాణవో భగవతో చీవరధారణే చ ఆరామగతకాలే చ ధమ్మదేసనాకాలే చ సబ్బఇరియాపథేసు చ కీదిసం పాసాదికం ఆకారం దిస్వా చ సల్లక్ఖేత్వా చ అత్తనో ఆచరియస్స బ్రహ్మాయుస్స బ్రాహ్మణస్స సమ్పటివేదేసి.

విస్సజ్జనా – అపరమ్పి ¶ భన్తే ఉత్తరో మాణవో భగవతో చీవరధారణకాలే చ ఆరామగతకాలే చ సబ్బేసు చ ఇరియాపథేసు న అచ్చుక్కట్ఠాదికం పాసాదికం ఆకారం దిస్వా చ సల్లక్ఖేత్వా చ అత్తనో ఆచరియస్స బ్రహ్మాయుస్స బ్రాహ్మణస్స సమ్పటివేదేసి.

పుచ్ఛా – కథఞ్చావుసో ¶ బ్రహ్మాయు బ్రహ్మణో భగవన్తం పుచ్ఛి, కథఞ్చస్స భగవా బ్యాకాసి.

విస్సజ్జనా – ‘‘కథం ఖో బ్రాహ్మణో హోతి, కథం భవతి వేదగూ. తేవిజ్జో భో కథం హోతి, సోత్తియో కిన్తి వుచ్చతి. అరహం భో కథం హోతి, కథం భవతి కేవలీ. ముని చ భో కథం హోతి, బుద్ధో కిన్తి పవుచ్చతీ’’తి – ఏవం ఖో భన్తే బ్రహ్మాయు బ్రాహ్మణో భగవన్తం పఞ్హం అపుచ్ఛి. భగవా భన్తే–

‘‘పుబ్బేనివాసం యో వేది, సగ్గాపాయఞ్చ పస్సతి;

అథో జాతిక్ఖయం పత్తో, అభిఞ్ఞావోసితో ముని;

చిత్తం విసుద్ధం జానాతి, ముత్తం రాగేహి సబ్బసో;

పహీనజాతిమరణో, బ్రహ్మచరియస్స కేవలీ;

పారగూ సబ్బధమ్మానం, బుద్ధో తాదీ పవుచ్చతీ’’తి –

ఏవం ఖో భన్తే భగవా బ్రహ్మాయుస్స బ్రాహ్మణస్స విభజిత్వా బ్యాకాసి.

పుచ్ఛా – ఇమఞ్చ ¶ పనావుసో భగవతో బ్యాకరణం సుత్వా బ్రహ్మాయు బ్రాహ్మణో భగవతి కీదిసం నిపచ్చకారం అకాసి, కథఞ్చస్స భగవా పునపి అనుపుబ్బిం ధమ్మకథం కథేసి.

విస్సజ్జనా – ఇమఞ్చ ¶ పన భన్తే భగవతో బ్యాకరణం సుత్వా బ్రహ్మాయు బ్రాహ్మణో ఉట్ఠాయాసనా ఏకంసం ఉత్తరాసఙ్గం కరిత్వా భగవతో పాదేసు సిరసా నిపతిత్వా భగవతో పాదాని ముఖేన చ పరిచుమ్బతి, పాణీహి చ పరిసమ్బాహతి, నామఞ్చ సావేతి ‘‘బ్రహ్మాయు అహం భో గోతమ బ్రాహ్మణో, బ్రహ్మాయు అహం భో గోతమ బ్రాహ్మణో’’తి, ఏవం పరమనిపచ్చకారం అకాసి, భగవా చ భన్తే దానకథం సీలకథం సగ్గకథం కామానం ఆదీనవం ఓకారం సంకిలేసం నేక్ఖమ్మే ఆనిసంసం పకాసేసి, ఏవం ఖో భన్తే బ్రహ్మాయుస్స బ్రాహ్మణస్స భగవా అనుపుబ్బిం కథం కథేసి.

పుచ్ఛా – ఇమఞ్చ ¶ పనావుసో దమ్మదేసనం సుత్వా బ్రహ్మాయుస్స బ్రాహ్మణస్స కీదిసో ధమ్మాభిసమయో అహోసి.

విస్సజ్జనా – ఇమఞ్చ ¶ పన భన్తే ధమ్మదేసనం సుత్వా బ్రహ్మాయుస్స బ్రాహ్మణస్స తస్మింయేవ ఆసనే విరజం వీతమలం ధమ్మచక్ఖుం ఉదపాది ‘‘యంకిఞ్చి సముదయధమ్మం సబ్బం తం నిరోధధమ్మ’’న్తి.

సేలసుత్త

పుచ్ఛా – సేలసుత్తం పనావుసో భగవతా కత్థ కం ఆరబ్భ కిస్మిం వత్థుస్మిం భాసితం.

విస్సజ్జనా – అఙ్గుత్తరాపేసు భన్తే ఆపణే నామ అఙ్గుత్తరాపానం నిగమేసేలం బ్రాహ్మణం ఆరబ్భ భాసితం. సేలో భన్తే బ్రాహ్మణో సపరిసో భగవన్తం ఉపసఙ్కమిత్వా భగవన్తం సమ్ముఖా సారుప్పాహి గాథాహి అభిత్థవి, తస్మిం భన్తే వత్థుస్మిం భాసితం.

పరిపుణ్ణకాయో ¶ సురుచి, సుజాతో చారుదస్సనో;

సువణ్ణవణ్ణోసి భగవా, సుసుక్కదాఠోసి వీరియవా;

నరస్స హి సుజాతస్స, యే భవన్తి వియఞ్చనా;

సబ్బే తే తవ కాయస్మిం, మహాపురిసలక్ఖణా.

అస్సలాయనసుత్త

పుచ్ఛా – అస్సలాయనసుత్తం పనావుసో భగవతా కత్థ కం ఆరబ్భ కిస్మిం వత్థుస్మిం భాసితం.

విస్సజ్జనా – సావత్థియం భన్తే అస్సలాయనం మాణవం ఆరబ్భ భాసితం, అస్సలాయనో భన్తే మాణవో మహతా బ్రాహ్మణగణేన సద్ధిం భగవన్తం ఉపసఙ్కమిత్వా ఏతదవోచ ‘‘బ్రాహ్మణా భో గోతమ ఏవమాహంసు ‘బ్రాహ్మణోవ సేట్ఠో వణ్ణో, హీనో అఞ్ఞో వణ్ణో. బ్రాహ్మణోవ సుక్కో వణ్ణో, కణ్హో ¶ అఞ్ఞో వణ్ణో. బ్రాహ్మణావ సుజ్ఝన్తి, నో అబ్రాహ్మణా. బ్రాహ్మణావ బ్రహ్మునో పుత్తా ఓరసా ముఖతో జాతా బ్రహ్మజా బ్రహ్మనిమ్మితా బ్రహ్మదాయాదా’తి, ఇధ భవం గోతమో కిమాహా’’తి, తస్మిం భన్తే వత్థుస్మిం భాసితం.

ఘోటముఖసుత్త

పుచ్ఛా – ఘోటముఖసుత్తం ¶ పనావుసో కత్థ కం ఆరబ్భ కిస్మిం వత్థుస్మిం కేన భాసితం.

విస్సజ్జనా – బారాణసియం భన్తే ఖేమియమ్బవనే ఘోటముఖం బ్రాహ్మణం ఆరబ్భ ఆయస్మతా ఉదేనేన భాసితం. ఘోటముఖో భన్తే బ్రాహ్మణో ఆయస్మన్తం ఉదేనం చఙ్కమన్తం అనుచఙ్కమమానో ఏవమాహ ‘‘అమ్భో సమణ నత్థి ధమ్మికో పరిబ్బజో, ఏవం మే ఏత్థ హోతి, తఞ్చ ఖో భవన్తరూపానం వా అదస్సనా, యో వా పనేత్థ ధమ్మా’’తి, తస్మిం భన్తే వత్థుస్మిం భాసితం.

చఙ్కీసుత్త

పుచ్ఛా – తేనావుసో ¶ భగవతా…పే… సమ్మాసమ్బుద్ధేన చఙ్కీసుత్తం కత్థ కం ఆరబ్భ కిస్మిం వత్థుస్మిం భాసితం.

విస్సజ్జనా – కోసలేసు భన్తే ఓపాసాదే నామ కోసలానం నిగమే కాపటికం మాణవం ఆరబ్భ భాసితం, కాపటికో భన్తే మాణవో భగవన్తం ఏతదవోచ ‘‘యదిదం భో గోతమ బ్రాహ్మణానం పోరాణం మన్తపదం ఇతిహితిహపరమ్పరాయ పిటకసమ్పదాయ, తత్థ చ బ్రాహ్మణా ఏకంసేన నిట్ఠం గచ్ఛన్తి ‘ఇదమేవ సచ్చం మోఘమఞ్ఞ’న్తి, ఇధ భవం గోతమో కిమాహా’’తి, తస్మిం భన్తే వత్థుస్మిం భాసితం.

ఏసుకారీసుత్త

పుచ్ఛా – ఏసుకారీసుత్తం ¶ పనావుసో భగవతా కత్థ కం ఆరబ్భ కిస్మిం వత్థుస్మిం భాసితం.

విస్సజ్జనా – సావత్థియం భన్తే ఏసుకారిం బ్రాహ్మణం ఆరబ్భ భాసితం, ఏసుకారీ భన్తే బ్రాహ్మణో భగవన్తం ఉపసఙ్కమిత్వా ఏతదవోచ ‘‘బ్రాహ్మణా భో గోతమ చతస్సో పారిచరియా పఞ్ఞపేన్తి, బ్రాహ్మణస్స పారిచరియం పఞ్ఞపేన్తి, ఖత్తియస్స పారిచరియం పఞ్ఞపేన్తి, వేస్సస్స పారిచరియం పఞ్ఞపేన్తి, సుద్దస్స పారిచరియం పఞ్ఞపేన్తీ’’తి, తస్మిం భన్తే వత్థుస్మిం భాసితం.

ధనఞ్జానిసుత్త

పుచ్ఛా – ధనఞ్జానిసుత్తం ¶ పనావుసో కత్థ కం ఆరబ్భ కిస్మిం వత్థుస్మిం కేన భాసితం.

విస్సజ్జనా – రాజగహే భన్తే ధనఞ్జానిం బ్రాహ్మణం ఆరబ్భ ఆయస్మతా సారిపుత్తత్థేరేన ధమ్మసేనాపతినా భాసితం, ధనఞ్జాని భన్తే బ్రాహ్మణో పమాదవిహారం విహాసి, తస్మిం భన్తే వత్థుస్మిం భాసితం.

పుచ్ఛా – అథ ¶ ఖో ఆవుసో ఆయస్మా సారిపుత్తత్థేరో ధమ్మసేనాపతి కథం ధనఞ్జానిం బ్రాహ్మణం పుచ్ఛి, కథఞ్చ సో ఆయస్మతో సారిపుత్తత్థేరస్స ధమ్మసేనాపతిస్స ఆరోచేసి.

విస్సజ్జనా – ‘‘కచ్చాసి ధనఞ్జాని అప్పమత్తో’’తి, ఏవం ఖో భన్తే ఆయస్మా సారిపుత్తత్థేరో ధమ్మసేనాపతి ధనఞ్జానిం బ్రాహ్మణం పుచ్ఛి, ధనఞ్జాని చ భన్తే బ్రాహ్మణో ‘‘కుతో భో సారిపుత్త అమ్హాకం అప్పమాదో, యేసం నో మాతాపితరో పోసేతబ్బా’’తి, ఏవమాదినా ఆయస్మతో సారిపుత్తస్స ధమ్మసేనాపతిస్స ఆరోచేసి.

పుచ్ఛా – ఏవం ¶ వుత్తే ఖో ఆవుసో ఆయస్మా సారిపుత్తత్థేరో ధమ్మసేనాపతి ధనఞ్జానిస్స బ్రాహ్మణస్స కీదిసం ధమ్మకథం కథేసి.

విస్సజ్జనా – ఏవం వుత్తే భన్తే ఆయస్మా సారిపుత్తత్థేరో ధమ్మసేనాపతి ‘‘తం కిం మఞ్ఞసి ధనఞ్జాని, ఇధేకచ్చో మాతాపితూనం హేతు అధమ్మచారీ విసమచారీ అస్స, తమేనం అధమ్మచరియా విసమచరియాహేతు నిరయం నిరయపాలా ఉపకడ్ఢేయ్యు’’న్తి, ఏవమాదినా ధనఞ్జానిస్స బ్రాహ్మణస్స ధమ్మకథం కథేసి.

పుచ్ఛా – పున ¶ పి ఆవుసో ఆయస్మా సారిపుత్తత్థేరో ధమ్మసేనాపతి కథం ధనఞ్జానిస్స బ్రాహ్మణస్స అపరేనపి పరియాయేన అనుసాసనిం అదాసి.

విస్సజ్జనా – పునపి భన్తే ఆయస్మా సారిపుత్తత్థేరో ధమ్మసేనాపతి ‘‘తం కిం మఞ్ఞసి ధనఞ్జాని, యో వా మాతాపితూనం హేతు అధమ్మచారీ విసమచారీ అస్స, యో వా మాతాపితూనం హేతు ధమ్మచారీ సమచారీ అస్స, కతమం సేయ్యో’’తి, ఏవమాదినా ధనఞ్జానిస్స బ్రాహ్మణస్స అపరేనపి పరియాయేన ఓవాదమదాసి.

పుచ్ఛా – అపరభాగే ¶ పి ఆవుసో ఆయస్మా సారిపుత్తత్థేరో ధమ్మసేనాపతి కథం ధనఞ్జానిస్స బ్రాహ్మణస్స మరణసమయే ధమ్మకథం కథేసి, కథఞ్చస్స అభిసమ్పరాయో అహోసి.

విస్సజ్జనా – అపరభాగే ¶ పి భన్తే ఆయస్మా సారిపుత్తత్థేరో ధమ్మసేనాపతి ధనఞ్జానిస్స బ్రాహ్మణస్స మరణసమయేపి చత్తారో బ్రహ్మవిహారే దేసేసి, ధనఞ్జాని చ భన్తే బ్రాహ్మణో కాయస్స భేదా పరం మరణా బ్రహ్మలోకూపగో అహోసి.

వాసేట్ఠసుత్త

పుచ్ఛా – వాసేట్ఠసుత్తం ¶ పనావుసో భగవతా కత్థ కం ఆరబ్భ కిస్మిం వత్థుస్మిం భాసితం.

విస్సజ్జనా – ఇచ్ఛానఙ్గలే భన్తే వాసేట్ఠం మాణవం ఆరబ్భ భాసితం. వాసేట్ఠో భన్తే మాణవో భగవన్తం గాథాహి అజ్ఝభాసి –

‘‘అనుఞ్ఞాతపటిఞ్ఞాతా, తేవిజ్జా మయమస్ముభో;

అహం పోక్ఖరసాతిస్స, తారుక్ఖస్సాయం మాణవో.

తేవిజ్జానం యదక్ఖాతం, తత్ర కేవలినేస్మసే;

పదకస్మా వేయ్యాకరణా, జప్పే ఆచరియసాదిసా;

తేసం నో జాతివాదస్మిం, వివాదో అత్థి గోతమ.

జాతియా బ్రాహ్మణో హోతి, భారద్వాజో ఇతి భాసతి;

అహఞ్చ కమ్మునా బ్రూమి, ఏవం జానాహి చక్ఖుమ.

తేన సక్కోమ ఞాపేతుం, అఞ్ఞంమఞ్ఞం మయం ఉభో;

భవన్తం పుట్ఠుమాగమా, సమ్బుద్ధం ఇతి విస్సుతం.

చన్దం యథా ఖయాతీతం, పేచ్చ పఞ్జలికా జనా;

వన్దనా నమస్సన్తి, ఏవం లోకస్మిం గోతమం.

చక్ఖుం ¶ లోకే సముప్పన్నం, మయం పుచ్ఛామ గోతమం;

జాతియా బ్రాహ్మణో హోతి, ఉదాహు భవతి కమ్మునా;

అజానతం నో పబ్రూహి, యథా జానేము బ్రాహ్మణన్తి.

తస్మిం భన్తే వత్థుస్మిం భాసితం.

సుభసుత్త

పుచ్ఛా – సుభసుత్తం ¶ పనావుసో భగవతా కత్థ కం ఆరబ్భ కిస్మిం వత్థుస్మిం భాసితం.

విస్సజ్జనా – సావత్థియం భన్తే సుభం మాణవం తోదేయ్యపుత్తం ఆరబ్భ భాసితం. సుభో భన్తే మాణవో తోదేయ్యపుత్తో భగవన్తం ఉపసఙ్కమిత్వా ఏతదవోచ ‘‘బ్రాహ్మణా భో గోతమ ఏవమాహంసు’ గహట్ఠో ఆరాధకో హోతి ఞాయం ధమ్మం కుసలం, న పబ్బజితో ఆరాధకో హోతి ఞాయం ధమ్మం కుసలన్తి, ఇధ భవం గోతమో కిమాహా’’తి, తస్మిం భన్తే వత్థుస్మిం భాసితం.

పుచ్ఛా – పున ¶ పి ఆవుసో సుభో మాణవో తోదేయ్యపుత్తో కథం భగవన్తం పుచ్ఛి, కథఞ్చ భగవా విభజ్జ బ్యాకాసి.

విస్సజ్జనా – ‘‘బ్రాహ్మణా భో గోతమ ఏవమాహంసు ‘మహట్ఠమిదం మహాకిచ్చం మహాధికరణం మహాసమారమ్భం, ఘరావాసకమ్మట్ఠానం మహప్ఫలం హోతి. అప్పట్ఠమిదం అప్పకిచ్చం అప్పాధికరణం అప్పసమారమ్భం, పబ్బజ్జా కమ్మట్ఠానం అప్పఫలం హోతీ’తి. ఇధ భవం గోతమో కిమాహా’’తి. ఏవం ఖో భన్తే సుభో మాణవో తోదేయ్యపుత్తో పునపి భగవన్తం పుచ్ఛి. భగవా చ భన్తే ‘‘ఏత్థాపి ఖో అహం మాణవ విభజ్జవాదా, నాహమేత్థ ఏకంసవాదోతి’’ ఏవమాదినా విభజ్జ బ్యాకాసి.

సఙ్గారవసుత్త

పుచ్ఛా – సఙ్గారవసుత్తం ¶ పనావుసో భగవతా కత్థ కం ఆరబ్భ కిస్మిం వత్థుస్మిం భాసితం.

విస్సజ్జనా – కోసలేసు భన్తే చఞ్చలికప్పే నామ గామే సఙ్గారవం మాణవం ఆరబ్భ భాసితం, సఙ్గారవో భన్తే మాణవో భగవన్తం ఏతదవోచ ‘‘సన్తి ఖో భో గోతమ ఏకే సమణబ్రాహ్మణా దిట్ఠధమ్మాభిఞ్ఞావోసానపారమిప్పత్తా ఆదిబ్రహ్మచరియం పటిజానన్తి. తత్ర భో గోతమ యే తే సమణబ్రాహ్మణా దిట్ఠధమ్మాభిఞ్ఞావోసానపారమిప్పత్తా ఆదిబ్రహ్మచరియం పటిజానన్తి, తేసం భవం గోతమో కతమో’’తి, తస్మిం భన్తే వత్థుస్మిం భాసితం.

దేవదహసుత్త

పుచ్ఛా – తేనావుసో ¶ భగవతా జానతా పస్సతా అరహతా సమ్మాసమ్బుద్ధేన దేవదహసుత్తం కత్థ కం ఆరబ్భ భాసితం.

విస్సజ్జనా – సక్కేసు భన్తే దేవదహే నామ సక్యానం నిగమే సమ్మ హులే భిక్ఖూ ఆరబ్భ భాసితం.

పఞ్చత్తయసుత్త

పుచ్ఛా – పఞ్చత్తయసుత్తం పనావుసో భగవతా కత్థ కం ఆరబ్భ భాసితం.

విస్సజ్జనా – సావత్థియం భన్తే సమ్బహులే భిక్ఖూ ఆరబ్భ భాసితం.

కిన్తిసుత్త

పుచ్ఛా – కిన్తిసుత్తం ¶ పనావుసో భగవతా కత్థ కం ఆరబ్భ భాసితం.

విస్సజ్జనా – పిసినారాయం భన్తే బలిహరణే నామ వనసణ్డే సమ్బహులే భిక్ఖూ ఆరబ్భ భాసితం.

పుచ్ఛా – తత్థ ¶ ఆవుసో భగవా కథం పఠమం భిక్ఖూ పటిపుచ్ఛిత్వా ఓవాదమదాసి, యో బహుజనస్స అత్థాయ హితాయ సుఖాయ సంవత్తతి.

విస్సజ్జనా – తత్థ భన్తే భగవా ‘‘కిన్తి వో భిక్ఖవే మయి హోతి, చీవరహేతు వా సమణో గోతమో ధమ్మం దేసేతి, పిణ్డపాతహేతు వా, సేనాసనహేతు వా, ఇతిభవాభవహేతు వా సమణో గోతమో ధమ్మం దేసేతీ’’తి భిక్ఖూ పుచ్ఛిత్వా ‘‘తస్మాతిహ భిక్ఖవే యే వో మయా ధమ్మా అభిఞ్ఞా దేసితా. సేయ్యథిదం, చత్తారో సతిపట్ఠానా చత్తారో సమ్మప్పధానా చత్తారో ఇద్ధిపాదా పఞ్చిన్ద్రియాని పఞ్చ బలాని సత్త బోజ్ఝఙ్గా అరియో అట్ఠఙ్గికో మగ్గో. తత్థ సబ్బేహేవ సమగ్గేహి సమ్మోదమానేహి అవివదమానేహి సిక్ఖితబ్బం’’ ఏవమాదినా భన్తే భిక్ఖూనం ఓవాదమదాసి.

పుచ్ఛా – కథఞ్చావుసో ¶ భగవా తత్థ దుతియమ్పి భిక్ఖూనం ఓవాదం అదాసి. యో బహుజనస్స అత్థాయ హితాయ సుఖాయ సంవత్తతి.

విస్సజ్జనా – తత్థ భన్తే భగవా ‘‘తేసఞ్చ వో భిక్ఖవే సమగ్గానం సమ్మోదమానానం అవివదమానానం సిక్ఖతం సియా అఞ్ఞతరస్స భిక్ఖునో ఆపత్తి, సియా వీతిక్కమో. తత్ర భిక్ఖవే న చోదనాయ తరితబ్బం పుగ్గలో ఉపపరిక్ఖితబ్బో’’తి ఏవమాదినా భిక్ఖూనం దుతియమ్పి ఓవాదమదాసి.

పుచ్ఛా – కథఞ్చావుసో ¶ భగవా తత్థ తతియమ్పి భిక్ఖూనం ఓవాదం అదాసి, యో బహుజనస్స అత్థాయ హితాయ సుఖాయ సంవత్తతి.

విస్సజ్జనా – ‘‘తేసఞ్చ వో భిక్ఖవే సమగ్గానం సమ్మోదమానానం అవివదమానానం సిక్ఖతం అఞ్ఞమఞ్ఞస్స వచీసంహారో ఉప్పజ్జేయ్య దిట్ఠిపళాసో చేతసో ఆఘాతో అప్పచ్చయో అనభిరద్ధీ’’తి ఏవమాదినా భన్తే భగవా తత్థ తతియమ్పి భిక్ఖూనం ఓవాదమదాసి.

పుచ్ఛా – తేనావుసో ¶ భిక్ఖునా ఏవం సత్థు ఓవాదానుసాసనికారినా ఆయస్మా ను తే భిక్ఖు అకుసలా వుట్ఠాపేత్వా కుసలే పతిట్ఠాపేతీతి పరేహి పుట్ఠేన కథం సమ్మా బ్యాకరమానేన బ్యాకాతబ్బం.

విస్సజ్జనా – ‘‘ఇధాహం ఆవుసో యేన భగవా తేనుపసఙ్కమిం, తస్స మే భగవా ధమ్మం దేసేసి, తాహం ధమ్మం సుత్వా తేసం భిక్ఖూనం అభాసిం, తం తే భిక్ఖూ ధమ్మం సుత్వా అకుసలా వుట్ఠహింసు కుసలే పతిట్ఠహింసూ’’తి. ఏవం ఖో భన్తే తేన భిక్ఖునా ఏవం సత్థు ఓవాదానుసాసనికారినా పరేహి పుట్ఠేన సమ్మా బ్యాకరమానేన బ్యాకాతబ్బం.

సామగామసుత్త

పుచ్ఛా – సామగామసుత్తం ¶ పనావుసో భగవతా కత్థ కం ఆరబ్భ కిస్మిం వత్థుస్మిం భాసితం.

విస్సజ్జనా – సక్కేసు భన్తే సామగామే నామ సక్యానం నిగమే ఆయస్మన్తఞ్చ ఆనన్దం ఆయస్మన్తఞ్చ చున్దం ఆరబ్భ భాసితం, ఆయస్మా చ భన్తే ఆనన్దో ఆయస్మా చ చున్దో యేన భగవా తేనుపసఙ్కమిసు, ఉపసఙ్కమిత్వా భగవన్తం అభివాదేత్వా ఏకమన్తం నిసీదింసు, ఏకమన్తం నిసిన్నో ఖో ఆయస్మా ఆనన్దో భగవన్తం ఏతదవోచ ‘‘అయం భన్తే చున్దో సమణుద్దేసో ఏవమాహ ‘నిగణ్ఠో భన్తే నాటపుత్తో పావాయం అధునా కాలఙ్కతో, తస్స కాలఙ్కిరియాయ భిన్నా నిగణ్ఠా ద్వేధికజాతా భణ్డనజాతా కలహజాతా వివాదాపన్నా అఞ్ఞమఞ్ఞం ముఖసత్తీహి వితుదన్తా విహరన్తి…పే… ¶ భిన్నథూపే అప్పటిసరణే’తి. తస్స మయ్హం భన్తే ఏవం హోతి ‘మాహేవ భగవతో అచ్చయేన సఙ్ఘే వివాదో ఉప్పజ్జి, స్వాస్స వివాదో బహుజనఅహితాయ బహుజనఅసుఖాయ బహునో జనస్స అనత్థాయ అహితాయ దుక్ఖాయ దేవమనుస్సాన’న్తి’’. తస్మిం భన్తే వత్థుస్మిం భాసితం.

సునక్ఖత్తసుత్త

పుచ్ఛా – సునక్ఖత్తసుత్తం ¶ పనావుసో భగవతా కత్థ కం ఆరబ్భ కిస్మిం వత్థుస్మిం భాసితం.

విస్సజ్జనా – వేసాలియం భన్తే సునక్ఖత్తం లిచ్ఛవిపుత్తం ఆరబ్భ భాసితం, సునక్ఖత్తో భన్తే లిచ్ఛవిపుత్తో భగవన్తం ఉపసఙ్కమిత్వా ఏతదవోచ ‘‘సుతం మేతం భన్తే సమ్బహులేహి కిర భిక్ఖూహి భగవతో సన్తికే అఞ్ఞా బ్యాకతా ఖీణా జాతి, వుసితం బ్రహ్మచరియం, కతం కరణీయం, నాపరం ఇత్థత్తాయాతి పజానామాతి. కచ్చి తే భన్తే భిక్ఖూ సమ్మదేవ అఞ్ఞం బ్యాకంసు, ఉదాహు సన్తేత్థేకచ్చే భిక్ఖూ అధిమానేన అఞ్ఞం బ్యాకంసూ’’తి, తస్మిం భన్తే వత్థుస్మిం భాసితం.

ఆనేఞ్జసప్పాయసుత్త

పుచ్ఛా – ఆనేఞ్జసప్పాయసుత్తం ¶ పనావుసో భగవతా కత్థ కం ఆరబ్భ కిస్మిం వత్థుస్మిం భాసితం.

విస్సజ్జనా – కురూసు భన్తే కమ్మాసధమ్మే నామ కురూనం నిగమే సమ్బహులే భిక్ఖూ ఆరబ్భ భాసితం.

గణకమ్మోగ్గల్లానసుత్త

పుచ్ఛా – గణకమోగ్గల్లానసుత్తం ¶ పనావుసో భగవతా కత్థ కం ఆరబ్భ కిస్మిం వత్థుస్మిం భాసితం.

విస్సజ్జనా – సావత్థియం భన్తే గణకమోగ్గల్లానం బ్రాహ్మణం ఆరబ్భ భాసితం, గణకమోగ్గల్లానో భన్తే బ్రాహ్మణో భగవన్తం ఉపసఙ్కమిత్వా ఏతదవోచ ‘‘సేయ్యాథాపి భో గోతమ ఇమస్స మిగారమాతుపాసాదస్స దిస్సతి అనుపుబ్బసిక్ఖా అనుపుబ్బకిరియా అనుపుబ్బపటిపదా యదిదం యావ పచ్ఛిమసోపానకళేవరా…పే… సక్కా నుఖో భో గోతమ ఇమస్మిమ్పి ధమ్మవినయే ఏవమేవ అనుపుబ్బసిక్ఖా అనుపుబ్బకిరియా అనుపుబ్బపటిపదా పఞ్ఞపేతు’’న్తి, తస్మిం భన్తే వత్థుస్మిం భాసితం.

పుచ్ఛా – ఏవం ¶ వుత్తే ఖో ఆవుసో గణకమోగ్గల్లానో బ్రాహ్మణో భగవన్తం కిం అవోచ, కథఞ్చస్స భగవా బ్యాకాసి.

విస్సజ్జనా – ఏవం వుత్తే భన్తే గణకమోగ్గల్లానో బ్రాహ్మణో భగవన్తం ఏతదవోచ ‘‘కిం ను ఖో భోతో గోతమస్స సావకా భోతా గోతమేన ఏవం ఓవదీయమానా ఏవం అనుసాసీయమానా సబ్బే అచ్చన్తం నిట్ఠం నిబ్బానం ఆరోధేన్తి, ఉదాహు ఏకచ్చే నారాధేన్తీ’’తి, భగవా చ భన్తే ‘‘అప్పేకచ్చే ఖో బ్రాహ్మణ మమ సావకా మయా ఏవం ఓవదీయమానా ఏవం అనుసాసీయమానా అచ్చన్తం నిట్ఠం నిబ్బానం ఆరాధేన్తి, ఏకచ్చే నారాధేన్తీ’’తి ఏవమాదినా గణకమోగ్గల్లానస్స బ్రాహ్మణస్స బ్యాకాసి.

పుచ్ఛా – ఇమఞ్చ ¶ పనావుసో ధమ్మదేసనం సుత్వా గణకో మోగ్గల్లానో ఇమస్మిం ధమ్మవినయే పసన్నో కీదిసం పసన్నాకారమకాసి.

విస్సజ్జనా – ఇమఞ్చ పన భన్తే ధమ్మదేసనం సుత్వా గణకమోగ్గల్లానో బ్రాహ్మణో ‘‘యే మే భో గోతమ పుగ్గలా అసద్ధా జీవికత్థా న సద్ధా అగారస్మా అనగారియం పబ్బజితా’’తి ఏవమాదినా ఇమస్మిం ధమ్మవినయే పసన్నో పసన్నాకారమకాసి.

గోపకమోగ్గల్లానసుత్త

పుచ్ఛా – గోపకమోగ్గల్లానసుత్తం ¶ పనావుసో కత్థ కం ఆరబ్భ కిస్మిం వత్థుస్మిం కేన భాసితం.

విస్సజ్జనా – రాజగహే భన్తే గోపకమోగ్గల్లానం బ్రాహ్మణం ఆరబ్భ ఆయస్మతా ఆనన్దత్థేరేన ధమ్మభణ్డాగారికేన భాసితం, గోపకమోగ్గల్లానో భన్తే బ్రాహ్మణో ఆయస్మన్తం ఆనన్దం ఏతదవోచ ‘‘అత్థి ను ఖో భో ఆనన్ద ఏకభిక్ఖుపి తేహి ధమ్మేహి సబ్బేన సబ్బం సబ్బథా సబ్బం సమన్నాగతో, యేహి ధమ్మేహి సమన్నాగతో సో భవం గోతమో అహోసి అరహం సమ్మాసమ్బుద్ధో’’తి, తస్మిం భన్తే వత్థుస్మిం భాసితం.

పుచ్ఛా – కథఞ్చావుసో ¶ తత్థ ఆయస్మతా ఆనన్దత్థేరేన ధమ్మభణ్డాగారికేన భిక్ఖునో పసాదనీయా ధమ్మా పకాసితా, యే తేన భగవతా జానతా పస్సతా అరహతా సమ్మాసమ్బుద్ధేన అక్ఖాతా. యేహి చ సమన్నాగతం భిక్ఖుం అఞ్ఞే భిక్ఖూ సక్కరేయ్యుం గరుం కరేయ్యుం మానేయ్యుం పూజేయ్యుం సక్కత్వా గరుం కత్వా ఉపనిస్సాయ విహరేయ్యుం.

విస్సజ్జనా – ఇధ బ్రాహ్మణ భిక్ఖు సీలవా హోతి, పాతిమోక్ఖసంవరసంవుతో విహరతి ఆచారగోచరసమ్పన్నో అణుమత్తేసు వజ్జేసు భయదస్సావీ, సమాదాయ సిక్ఖతి సిక్ఖాపదేసు, బహుస్సుతో హోతి సుతధరో సుతసన్నిచయో, యేమే ధమ్మా ఆదికల్యాణా మజ్ఝేకల్యాణా పరియోసానకల్యాణా సాత్థం సబ్యఞ్జనం కేవలపరిపుణ్ణం పరిసుద్ధం బ్రహ్మచరియం అభివదన్తి, తథారూపస్స ధమ్మా బహుస్సుతా హోన్తి ధాతా వచసా పరిచితా మనసానుపేక్ఖితా దిట్ఠియా సుప్పటివిద్ధాతి ఏవమాదినా భన్తే తత్థ ఆయస్మతా ఆనన్దత్థేరేన ధమ్మభణ్డాగారికేన దస పసాదనీయా ధమ్మా పకాసితా. యే తేన భగతా జానతా పస్సతా అరహతా సమ్మాసమ్బుద్ధేన అక్ఖాతా, యేహి సమన్నాగతం భిక్ఖుం ఏతరహి భిక్ఖూ సక్కరేయ్యుం గరుం కరేయ్యుం మానేయ్యుం పూజేయ్యుం సక్కత్వా గరుం కత్వా ఉపనిస్సాయ విహరేయ్యుం.

పుచ్ఛా – ఏవం ¶ వుత్తే ఖో ఆవుసో వస్సకారో బ్రాహ్మణో మగధమహామత్తో కీదిసం పసంసావచనం కథేసి, కథఞ్చస్స ఆయస్మా ఆనన్దత్థేరో ధమ్మభణ్డాగారికో తం వచనం పటిసోధేత్వా పకాసేసి.

విస్సజ్జనా – ఏవం ¶ వుత్తే వస్సకారో బ్రాహ్మణో మగధమహామత్తో ఉపనన్దం సేనాపతిం ఆమన్తేసి ‘‘తం కిం మఞ్ఞసి భవం సేనాపతి, యది మే భోన్తో సక్కాతబ్బం సక్కరోన్తి, గరుం కాతబ్బం గరుం కరోన్తి, మానేతబ్బం మానేన్తి, పూజేతబ్బం పూజేన్తీ’’తి ఏవమాదికం పసంసావచనం కథేసి, ఆయస్మా చ భన్తే ఆనన్దో ‘‘న చ ఖో బ్రాహ్మణ సో భగవా సబ్బం ఝానం వణ్ణేసి, నపి సో భగవా సబ్బం ఝానం న వణ్ణేసీ’’తి ఏవమాదినా తం వచనం పటిసోధేత్వా పకాసేసి.

మహాపుణ్ణమసుత్త

పుచ్ఛా – మహాపుణ్ణమసుత్తం ¶ పనావుసో భగవతా కత్థ కం ఆరబ్భ కిస్మిం వత్థుస్మిం భాసితం.

విస్సజ్జనా – సావత్థియం భన్తే అఞ్ఞతరం సట్ఠిమత్తానం పధానీయభిక్ఖూనం సఙ్ఘత్థేరం భిక్ఖుం ఆరబ్భ భాసితం, అఞ్ఞతరో భన్తే

సట్ఠిమత్తానం ¶ పధానీయభిక్ఖూనం సఙ్ఘత్థేరో భిక్ఖు ఉట్ఠాయాసనా ఏకంసం చీవరం కత్వా యేన భగవా తేనఞ్జలిం పణామేత్వా భగవన్తం ఏతదవోచ ‘‘పుచ్ఛేయ్యాహం భన్తే భగవన్తం కిఞ్చిదేవ దేసం, సచే మే భగవా ఓకాసం కరోతి పఞ్హస్స వేయ్యాకరణాయా’’తి, తస్మిం భన్తే వత్థుస్మిం భాసితం.

చూళపుణ్ణమసుత్త

పుచ్ఛా – చూళపుణ్ణమసుత్తం ¶ పనావుసో భగవతా కత్థ కం ఆరబ్భ భాసితం.

విస్సజ్జనా – సావత్థియం భన్తే సమ్బహులే భిక్ఖూ ఆరబ్భ భాసితం.

పుచ్ఛా – కథఞ్చావుసో ¶ తత్థ భగవతా అసప్పురిసఅఙ్గాని విభజిత్వా పకాసితాని.

విస్సజ్జనా – అసప్పురిసో భిక్ఖవే అస్సద్ధమ్మసమన్నాగతో హోతి, అసప్పురిసభత్తి హోతి, అసప్పురిసచిన్తీ హోతి, అసప్పురిసమన్తీ హోతి, అసప్పురిసవాచో హోతి, అసప్పురిసకమ్మన్తో హోతి, అసప్పురిసదిట్ఠి హోతి, అసప్పురిసదానం దేతీతి ఏవమాదినా భన్తే తత్థ భగవతా అట్ఠ అసప్పురిసఅఙ్గాని విభజిత్వా పకాసితాని.

పుచ్ఛా – కథం ¶ పనావుసో భగవతా తత్థ సప్పురిసఅఙ్గాని విభజిత్వా పకాసితాని.

విస్సజ్జనా – సప్పురిసో భిక్ఖవే సద్ధమ్మసమన్నాగతో హోతి, సప్పురిసభత్తి హోతి, సప్పురిసచిన్తీ హోతి, సప్పురిసమన్తీ హోతి, సప్పురిసవాచో హోతి, సప్పురిసకమ్మన్తో హోతి, సప్పురిసదిట్ఠి హోతి, సప్పురిసదానం దేతీతి ఏవమాదినా భన్తే భగవతా తత్థ అట్ఠవిధాని సప్పురిసఙ్గాని విభజిత్వా పకాసితాని.

అనుపదసుత్త

పుచ్ఛా – అనుపదసుత్తం ¶ పనావుసో భగవతా కత్థ కం ఆరబ్భ కిస్మిం వత్థుస్మిం భాసితం.

విస్సజ్జనా – సావత్థియం భన్తే సమ్బహులే భిక్ఖూ ఆరబ్భ భాసితం, సమ్బహులా భన్తే భిక్ఖూ ఆయస్మతో సారిపుత్తస్స ధమ్మసేనాపతిస్స సభాగా తస్మిం సమయే సన్నిపతింసు, తస్మిం భన్తే వత్థుస్మిం భాసితం.

పుచ్ఛా – కథఞ్చావుసో ¶ తత్థ భగవతా ఆయస్మతో సారిపుత్తస్స ధమ్మసేనాపతిస్స అనుపదధమ్మవిపస్సనా విత్థారేన విభజిత్వా పకాసితా.

విస్సజ్జనా – పణ్డితో భిక్ఖవే సారిపుత్తో మహాపఞ్ఞో భిక్ఖవే సారిపుత్తో పుథుపఞ్ఞో భిక్ఖవే సారిపుత్తో హాసపఞ్ఞో ¶ భిక్ఖవే సారిపుత్తో తిక్ఖపఞ్ఞో భిక్ఖవే సారిపుత్తో జవనపఞ్ఞో భిక్ఖవే సారిపుత్తో నిబ్బేధికపఞ్ఞో భిక్ఖవే సారిపుత్తో సారిపుత్తో భిక్ఖవే అడ్ఢమాసం అనుపదధమ్మవిపస్సనం విపస్సతీతి ఏవమాదినా భన్తే తత్థ భగవతా ఆయస్మతో సారిపుత్తస్స ధమ్మసేనాపతిస్స అనుపదధమ్మవిపస్సనా విత్థారేన పకాసితా.

ఛబ్బిసోధనసుత్త

పుచ్ఛా – తేనావుసో…పే… ¶ సమ్మాసమ్బుద్ధేన ఛబ్బిసోధనసుత్తం కత్థ కం ఆరబ్భ భాసితం.

విస్సజ్జనా – సావత్థియం భన్తే సమ్బహులే భిక్ఖూ ఆరబ్భ భాసితం.

సప్పురిససుత్త

పుచ్ఛా – సప్పురిససుత్తం ¶ పనావుసో భగవతా కత్థ కం ఆరబ్భ భాసితం.

విస్సజ్జనా – సావత్థియం భన్తే సమ్బహులే భిక్ఖూ ఆరబ్భ భాసితం.

సేవితబ్బాసేవితబ్బసుత్త

పుచ్ఛా – సేవితబ్బాసేవితబ్బసుత్తం ¶ పనావుసో భగవతా కత్థ కం ఆరబ్భ కేన సద్ధిం భాసితం.

విస్సజ్జనా – సావత్థియం భన్తే సమ్బహులే భిక్ఖూ ఆరబ్భ ఆయస్మతా సారిపుత్తత్థేరేన ధమ్మసేనాపతినా సద్ధిం భాసితం.

బహుధాతుకసుత్త

పుచ్ఛా – బహుధాతుకసుత్తం ¶ పనావుసో కత్థ కం ఆరబ్భ భాసితం.

విస్సజ్జనా – సావత్థియం భన్తే సమ్బహులే భిక్ఖూ ఆరబ్భ భాసితం.

ఇసిగిలిసుత్త

పుచ్ఛా – ఇసిగిలిసుత్తం పనావుసో భగవతా కత్థ కం ఆరబ్భ భాసితం.

విస్సజ్జనా – రాజగహే భన్తే ఇసిగిలిస్మిం పబ్బతే సమ్బహులే భిక్ఖూ ఆరబ్భ భాసితం.

మహాచత్తారీసకసుత్త

పుచ్ఛా – మహాచత్తారీసకసుత్తం ¶ పనావుసో భగవతా కత్థ కం ఆరబ్భ భాసితం.

విస్సజ్జనా – సావత్థియం భన్తే సమ్బహులే భిక్ఖూ ఆరబ్భ భాసితం.

ఆనాపానస్సతిసుత్త

పుచ్ఛా – ఆనాపానస్సతిసుత్తం ¶ పనావుసో భగవతా కత్థ కం ఆరబ్భ కిస్మిం వత్థుస్మిం భాసితం.

విస్సజ్జనా – సావత్థియం భన్తే సమ్బహులే భిక్ఖూ ఆరబ్భ భాసితం, థేరా భన్తే భిక్ఖూ నవే భిక్ఖూ ఓవదన్తి అనుసాసన్తి, అప్పేకచ్చే థేరా భిక్ఖూ దసపి భిక్ఖూ ఓవదన్తి అనుసాసన్తి, అప్పేకచ్చే థేరా భిక్ఖూ వీసమ్పి భిక్ఖూ ఓవదన్తి అనుసాసన్తి, అప్పేకచ్చే థేరా భిక్ఖూ తింసమ్పి భిక్ఖూ ఓవదన్తి అనుసాసన్తి, అప్పేకచ్చే థేరా భిక్ఖూ చత్తారీసమ్పి భిక్ఖూ ఓవదన్తి అనుసాసన్తి, తే చ భన్తే నవా భిక్ఖూ థేరేహి భిక్ఖూహి ఓవదియమానా అనుసాసియమానా ఉళారం పుబ్బేనాపరం విసేసం జానన్తి, తస్మిం భన్తే వత్థుస్మిం భాసితం.

కాయగతాసతిసుత్త

పుచ్ఛా – కాయగతాసతిసుత్తం పనావుసో భగవతా కత్థ కం ఆరబ్భ కిస్మిం వత్థుస్మిం భాసితం.

విస్సజ్జనా – సావత్థియం భన్తే సమ్బహులే భిక్ఖూ ఆరబ్భ భాసితం, సమ్బహులానం భన్తే భిక్ఖూనం పచ్ఛాభత్తం పిణ్డపాతపటిక్కన్తానం ఉపట్ఠానసాలాయం సన్నిసిన్నానం సన్నిపతితానం అయమన్తరకథా ఉదపాది ‘‘అచ్ఛరియం ఆవుసో, అబ్భుతం ఆవుసో, యావఞ్చిదం తేన భగవతా జానతా పస్సతా అరహతా సమ్మాసమ్బుద్ధేన కాయగతాసతి భావితా బహులీకతా మహప్ఫలా వుత్తా మహానిసంసా’’తి, తస్మిం భన్తే వత్థుస్మిం భాసితం.

సఙ్ఖారూపపత్తిసుత్త

పుచ్ఛా – సఙ్ఖారూపపత్తిసుత్తం ¶ పనావుసో భగవతా కత్థ కం ఆరబ్భ భాసితం.

విస్సజ్జనా – సావత్థియం భన్తే సమ్బహులే భిక్ఖూ ఆరబ్భ భాసితం.

పుచ్ఛా – కథఞ్చావుసో తత్థ భగవతా సఙ్ఖారూపపత్తియో విభజిత్వా పకాసితా.

విస్సజ్జనా – ఇధ భిక్ఖవే భిక్ఖు సద్ధాయ సమన్నాగతో హోతి, సీలేన సమన్నాగతో హోతి, సుతేన సమన్నాగతో హోతి, చాగేన సమన్నాగతో హోతి, పఞ్ఞాయ సమన్నాగతో హోతి, తస్స ఏవం హోతి ‘‘అహో వతాహం కాయస్స భేదా పరం మరణా ఖత్తియమహాసాలానం సహబ్యతం ఉపపజ్జేయ్య’’న్తి ఏవమాదినా భన్తే తత్థ భగవతా సఙ్ఖారూపపత్తియో విభజిత్వా పకాసితా.

చూళసుఞ్ఞతసుత్త

పుచ్ఛా – చూళసుఞ్ఞతసుత్తం ¶ పనావుసో భగవతా కత్థ కం ఆరబ్భ కిస్మిం వత్థుస్మిం భాసితం.

విస్సజ్జనా – సావత్థియం భన్తే ఆయస్మన్తం ఆనన్దం ఆరబ్భ భాసితం, ఆయస్మా భన్తే ఆనన్దో సాయన్హసమయం పటిసల్లానా వుట్ఠితో భగవన్తం ఏతదవోచ ‘‘ఏకమిదం భన్తే సమయం భగవా సక్కేసు విహరతి నగరకం నామ సక్యానం నిగమో, తత్థ మే భన్తే భగవతో సమ్ముఖా సుతం, సమ్ముఖా పటిగ్గహితం, సుఞ్ఞతావిహారేనాహం ఆనన్ద ఏతరహి బహులం విహరామీతి కచ్చి మేతం భన్తే సుస్సుతం సుగ్గహితం సుమనసికతం సూపధారిత’’న్తి, తస్మిం భన్తే వత్థుస్మిం భాసితం.

మహాసుఞ్ఞతసుత్త

పుచ్ఛా – మహాసుఞ్ఞతసుత్తం ¶ పనావుతో భగవతా కత్థ కం ఆరబ్భ కిస్మిం వత్థుస్మిం భాసితం.

విస్సజ్జనా – సక్కేసు భన్తే కపిలవత్థుస్మిం ఆయస్మన్తం ఆనన్దం ఆరబ్భ భాసితం, ఆయస్మా భన్తే ఆనన్దో సమ్బహులేహి భిక్ఖూహి సద్ధిం ఘటాయ సక్కస్స విహారే చీవరకమ్మం కరోతి, తస్మిం భన్తే వత్థుస్మిం భాసితం.

అచ్ఛరియఅబ్భుతసుత్త

పుచ్ఛా – అచ్ఛరియఅబ్భుతసుత్తం ¶ పనావుసో భగవతా కత్థ కం ఆరబ్భ కిస్మిం వత్థుస్మిం కేన సద్ధిం భాసితం.

విస్సజ్జనా – సావత్థియం భన్తే సమ్బహులే భిక్ఖూ ఆరబ్భ ఆయస్మతా ఆనన్దత్థేరేన ధమ్మభణ్డాగారికేన సద్ధిం భాసితం. సమ్బహులానం భన్తే భిక్ఖూనం పచ్ఛాభత్తం పిణ్డపాతపటిక్కన్తానం ఉపట్ఠానసాలాయం సన్నిసిన్నానం సన్నిపతితానం అయమన్తరకథా ఉదపాది ‘‘అచ్ఛరియం ఆవుసో, అబ్భుతం ఆవుసో తథాగతస్స మహిద్ధికతా మహానుభావతా. యత్ర హి నామ తథాగతో అతీతే బుద్ధే పరినిబ్బుతే ఛిన్నపపఞ్చే ఛిన్నవటుమే పరియాదిన్నవట్టే సబ్బదుక్ఖవీతివత్తే జానిస్సతి. ఏవంజచ్చా తే భగవన్తో అహేసుం ఇతిపి, ఏవంనామా తే భగవన్తో అహేసుం ఇతిపి, ఏవంగోత్తా తే భగవన్తో అహేసుం ఇతిపి, ఏవంసీలా తే భగవన్తో అహేసుం ఇతిపి, ఏవంధమ్మా తే భగవన్తో అహేసుం ఇతిపి, ఏవంపఞ్ఞా ¶ తే భగవన్తో అహేసుం ఇతిపి, ఏవంవిహారీ తే భగవన్తో అహేసుం ఇతిపి, ఏవంవిముత్తా తే భగవన్తో అహేసుం ఇతిపీ’’తి, తస్మిం భన్తే వత్థుస్మిం భాసితం.

బాకులసుత్త

పుచ్ఛా – బాకులసుత్తం ¶ పనావుసో కత్థ కం ఆరబ్భ కేన భాసితం.

విస్సజ్జనా – రాజగహే భన్తే అచేలం కస్సపం ఆరబ్భ ఆయస్మతా బాకులత్థేరేన భాసితం.

దన్తభూమిసుత్త

పుచ్ఛా – దన్తభూమిసుత్తం పనావుసో భగవతా కత్థ కం ఆరబ్భ కిస్మిం వత్థుస్మిం భాసితం.

విస్సజ్జనా – రాజగహే భన్తే జయసేనం రాజకుమారం ఆరబ్భ భాసితం. జయసేనో భన్తే రాజకుమారో అచిరవతం సమణుద్దేసం ఉపసఙ్కమిత్వా ఏతదవోచ ‘‘సుతం మేతం భో అగ్గివేస్సన ఇధ భిక్ఖు అప్పమత్తో ఆతాపీ పహితత్తో విహరన్తో ఫుసేయ్య ¶ చిత్తస్స ఏకగ్గత’’న్తి, తస్మిం భన్తే వత్థుస్మిం భాసితం.

పుచ్ఛా – కథఞ్చావుసో ¶ తత్థ భగవతా అచిరవతస్స సమణుద్దేసస్స సమస్సాసేత్వా ధమ్మదేసనానయో పకాసితో.

విస్సజ్జనా – తం కుతేత్థ అగ్గివేస్సన లబ్భా, యం తం నేక్ఖమ్మేన ఞాతబ్బం నేక్ఖమ్మేన దట్ఠబ్బం నేక్ఖమ్మేన పత్తబ్బం నేక్ఖమ్మేన సచ్ఛికాతబ్బం, తం వత జయసేనో రాజకుమారో కామమజ్ఝే వసన్తో కామే పరిభుఞ్జన్తో కామవితక్కేహి ఖజ్జమానో కామపరిళాహేన పరిడయ్హమానో కామపరియోసనాయ ఉస్సుకో ఉస్సతి వా దక్ఖతి వా సచ్ఛి వా కరిస్సతీతి నేతం ఠానం విజ్జతీతి ఏవం ఖో భన్తే భగవతో అచిరవతస్స సమణుద్దేసస్స సమస్సాసేత్వా, సేయ్యథాపిస్సు అగ్గివేస్సన ద్వే హత్థిదమ్మా వా అస్సదమ్మావా గోదమ్మా వా సుదన్తా సువినీతాతి ఏవమాదినా భన్తే భగవతా అచిరవతస్స సమణుద్దేసస్స దేసనానయో పకాసితో.

పుచ్ఛా – కథఞ్చావుసో ¶ తత్థ భగవా ద్వే ఉపమాయో దస్సేత్వా తతుత్తరి ధమ్మదేసనం పవడ్ఢేతి.

విస్సజ్జనా – సేయ్యథాపి అగ్గివేస్సన రాజాఖత్తియో ముద్ధావసిత్తో నాగవనికం ఆమన్తేతీతి ఏవమాదినా భన్తే భగవా ఉత్తరిపి ధమ్మదేసనం పవడ్ఢేసి.

భూమిజసుత్త

పుచ్ఛా – తేనావుసో…పే… ¶ సమ్మాసమ్బుద్ధేన భూమిజసుత్తం కత్థ కం ఆరబ్భ కిస్మిం వత్థుస్మిం భాసితం.

విస్సజ్జనా – రాజగహే భన్తే జయసేనం రాజకుమారం ఆరబ్భ భాసితం, జయసేనో భన్తే రాజకుమారో ఆయస్మన్తం భూమిజం ఏతదవోచ ‘‘సన్తి భో భూమిజ ఏకే సమణబ్రాహ్మణా ఏవంవాదినో ఏవందిట్ఠినో ‘ఆసఞ్చేపి కరిత్వా బ్రహ్మచరియం చరన్తి, అభబ్బా ఫలస్స అధిగమాయ. అనాసఞ్చేపి కరిత్వా బ్రహ్మచరియం చరన్తి, అభబ్బా ఫలస్స అధిగమాయ. ఆసఞ్చ అనాసఞ్చేపి కరిత్వా బ్రహ్మచరియం చరన్తి, అభబ్బా ఫలస్స అధిగమాయ ¶ . నేవాసం నానాసఞ్చేపి కరిత్వా బ్రహ్మచరియం చరన్తి, ఆభబ్బా ఫలస్స అధిగమాయా’తి. ఇధ భోతో భూమిజస్స సత్థా కింవాదీ కిమక్ఖాయీ’’తి తస్మిం భన్తే వత్థుస్మిం భాసితం.

పుచ్ఛా – కథఞ్చావుసో ¶ తత్థ భగవతా ఆయస్మతో భూమిజత్థేరస్స తం బ్యాకరణం సమనుజానిత్వా తతుత్తరి ధమ్మదేసనానయో పరిపూరేత్వా పకాసితో.

విస్సజ్జనా – తగ్ఘ త్వం భూమిజ ఏవం పుట్ఠో ఏవం బ్యాకరమానో వుత్తవాదీ చేవ మే హోసి, న చ మం అభూతేన అబ్భాచిక్ఖసి, ఏవమాదినా భన్తే భగవతా ఆయస్మతో భూమిజస్స తం వచనం సమనుజానిత్వా ‘‘యేహి కేహిచి భూమిజ సమణా వా బ్రాహ్మణా వా మిచ్ఛాదిట్ఠినో మిచ్ఛాసఙ్కప్పా మిచ్ఛావాచా మిచ్ఛాకమ్మన్తా మిచ్ఛాఆజీవా మిచ్ఛావాయామా మిచ్ఛాసతీ మిచ్ఛాసమాధినో, తే ఆసఞ్చేపి కరిత్వా బ్రహ్మచరియం చరన్తి, అభబ్బా ఫలస్స అధిగమాయా’’తి ఏవమాదినా భన్తే భగవతా ఆయస్మతో భూమిజస్స ఉత్తరి దేసనానయో పరిపూరేత్వా పకాసితో.

అనురుద్ధసుత్త

పుచ్ఛా – అనురుద్ధసుత్తం ¶ పనావుసో కత్థ కం ఆరబ్భ కిస్మిం వత్థుస్మిం కేన భాసితం.

విస్సజ్జనా – సావత్థియం భన్తే పఞ్చకఙ్గం థపతిం ఆరబ్భ ఆయస్మతా అనురుద్ధత్థేరేన భాసితం, పఞ్చకఙ్గో భన్తే థపతి ఆయస్మన్తం అనురుద్ధం ఏతదవోచ ‘‘ఇధ మం భన్తే థేరా భిక్ఖూ ఉపసఙ్కమిత్వా ఏవమాహంసు ‘అప్పమాణం గహపతి చేతోవిముత్తిం భావేహీ’తి, ఏకచ్చే థేరా ఏవమాహంసు ‘మహగ్గతం గహపతి చేతోవిముత్తిం భావేహీ’’తి, యా చాయం భన్తే అప్పమాణా చేతోవిముత్తి యా చ మహగ్గతా చేతోవిముత్తి, ఇమే ధమ్మా నానత్థా చేవ నానాబ్యఞ్జనా చ, ఉదాహు ఏకత్థా బ్యఞ్జనమేవ నానన్తి’’ తస్మిం భన్తే వత్థుస్మిం భాసితం.

ఉపక్కిలేససుత్త

పుచ్ఛా – ఉపక్కిలేససుత్తం ¶ పనావుసో భగవతా కత్థ కం ఆరబ్భ భాసితం.

విస్సజ్జనా – పాచీనవంసదాయే భన్తే ఆయస్మన్తం అనురుద్ధత్థేరం ఆరబ్భ భాసితం.

బాలపణ్డితసుత్త

పుచ్ఛా – బాలపణ్డితసుత్తం ¶ పనావుసో భగవతా కత్థ కం ఆరబ్భ భాసితం.

విస్సజ్జనా – సావత్థియం భన్తే సమ్బహులే భిక్ఖూ ఆరబ్భ భాసితం.

పుచ్ఛా – కథఞ్చావుసో తత్థ భగవతా బాలస్స బాలలక్ఖణాని చ బాలస్స దిట్ఠేవ ధమ్మే దుక్ఖదోమనస్సప్పటిసంవేదనా చ పకాసితా.

విస్సజ్జనా – తీణిమాని భిక్ఖవే బాలస్స బాలలక్ఖణాని బాలనిమిత్తాని బాలాపదానాని. కతమాని తీణి. ఇధ భిక్ఖవే బాలో దుచ్చిన్తితచిన్తీ ¶ చ హోతి దుబ్భాసితభాసీ చ దుక్కటకమ్మకారీ చాతి ఏవమాదినా భన్తే తత్థ భగవతా బాలస్స బాలలక్ఖణాని చ బాలస్స దిట్ఠేవ ధమ్మే దుక్ఖదోమనస్సప్పటిసంవేదనా చ పకాసితా.

పుచ్ఛా – కథఞ్చావుసో ¶ తత్థ భగవతా బాలస్స సమ్పరాయో చ తత్థ నిరయే బాలస్స దుక్ఖదోమనస్సపటిసంవేదనా చ పకాసితా.

విస్సజ్జనా – స ఖో సో భిక్ఖవే బాలో కాయేన దుచ్చరితం చరిత్వా వాచాయ దుచ్చరితం చరిత్వా మనసా దుచ్చరితం చరిత్వా కాయస్స భేదాపరం మరణా అపాయం దుగ్గతిం వినిపాతం నిరయం ఉపపజ్జతీతి ఏవమాదినా భన్తే తత్థ భగవతా బాలస్స సమ్పరాయో చ తత్థ చ బాలస్స నిరయే దుక్ఖదోమనస్సప్పటిసంవేదనా పకాసితా.

పుచ్ఛా – కథఞ్చావుసో ¶ తత్థ భగవతా బాలస్స తిరచ్ఛానయోనియం దుక్ఖదోమనస్సపటిసంవేదనా పకాసితా.

విస్సజ్జనా – సన్తి భిక్ఖవే తిరచ్ఛానగతా పాణా తిణభక్ఖా తే అల్లానిపి తిణాని సుక్ఖానిపి తిణాని దన్తుల్లేహకం ఖాదన్తీతి ఏవమాదినా భన్తే తత్థ భగవతా బాలస్స తిరచ్ఛానయోనియం దుక్ఖదోమనస్సప్పటిసంవేదనా పకాసితా.

పుచ్ఛా – కథఞ్చావుసో ¶ తత్థ భగవతా బాలేన సకిం వినిపాతగతేన పున మనుస్సత్తదుల్లభతా పకాసితా.

విస్సజ్జనా – సేయ్యథాపి భిక్ఖవే పురిసో ఏకచ్ఛిగ్గలం యుగం మహాసముద్దే పక్ఖిపేయ్య, తమేనం పురత్థిమో వాతో పచ్ఛిమేన సంహరేయ్యాతి ఏవమాదినా భన్తే తత్థ భగవతా బాలేన సకిం వినిపాతగతేన పున మనుస్సత్తస్స దుల్లభతా పకాసితా.

పుచ్ఛా – కథఞ్చావుసో ¶ తత్థ భగవతా బాలస్స కదాచి కరహచి దీఘస్స అద్ధునో అచ్చయేన మనుస్సత్తం ఆగతస్సపి దుక్ఖబహులతా పకాసితా.

విస్సజ్జనా – స ఖో సో భిక్ఖవే బాలో సచే కదాచి కరహచి దీఘస్స అద్ధునో అచ్చయేన మనుస్సత్తం ఆగచ్ఛతీతి ఏవమాదినా భన్తే తత్థ భగవతా బాలస్స కదాచి కరహచి దీఘస్స అద్ధునో అచ్చయేన మనుస్సత్తం ఆగతస్సపి దుక్ఖబహులతా పకాసితా.

పుచ్ఛా – కథఞ్చావుసో ¶ తత్థ భగవతా పణ్డితస్స పణ్డితలక్ఖణాని చ పణ్డితస్స దిట్ఠేవ ధమ్మే సుఖసోమనస్సప్పటిసంవేదనా చ పకాసితా.

విస్సజ్జనా – తీణిమాని భిక్ఖవే పణ్డితస్స పణ్డితలక్ఖణాని పణ్డితనిమిత్తాని పణ్డితాపదానాని. కతమాని తీణి. ఇధ భిక్ఖవే పణ్డితో సుచిన్తితచిన్తీ చ హోతి సుభాసితభాసీ చ సుకతకమ్మకారీ చాతి ఏవమాదినా భన్తే తత్థ భగవతా

పణ్డితస్స ¶ పణ్డితలక్ఖణాని చ దిట్ఠేవ ధమ్మే పణ్డితస్స సుఖసోమనస్సపటిసంవేదనా చ పకాసితా.

పుచ్ఛా – కథఞ్చావుసో ¶ తత్థ భగవతా పణ్డితస్స సమ్పరాయో చ తత్థ సగ్గే సుఖసోమనస్సప్పటిసంవేదనా చ పకాసితా.

విస్సజ్జనా – స ఖో సో భిక్ఖవే పణ్డితో కాయేన సుచరితం చరిత్వా వాచాయ మనసా సుచరితం చరిత్వా కాయస్స భేదా పరం మరణా సుగతిం సగ్గం లోకం ఉపపజ్జతీతి ఏవమాదినా భన్తే తత్థ భగవతా పణ్డితస్స సమ్పరాయో చ సగ్గే చ పణ్డితస్స సుఖసోమనస్సప్పనిసంవేదనా పకాసితా.

పుచ్ఛా – కథఞ్చావుసో ¶ తత్థ భగవతా పణ్డితస్స కదాచి కరహచి దీఘస్స అద్ధునో అచ్చయేన మనుస్సత్తం ఆగతస్సపి సుఖబహులతా పకాసితా.

విస్సజ్జనా – స ఖో సో భిక్ఖవే పణ్డితో సచే కదాచి కరహచి దీఘస్స అద్ధునో అచ్చయేన మనుస్సత్తం ఆగచ్ఛతి, యాని తాని ఉచ్చాకులాని ఖత్తియమహాసాలకులం వా బ్రాహ్మణమహాసాలకులం వా గహపతిమహాసాలకులం వా తథారూపే కులే పచ్చాజాయతీతి ఏవమాదినా భన్తే తత్థ భగవతా పణ్డితస్స కదాచి కరహచి దీఘస్స అద్ధునో అచ్చయేన మనుస్సత్తం ఆగతస్సపి సుఖబహులతా పకాసితా.

చూళకమ్మవిభఙ్గసుత్త

పుచ్ఛా – తేనావుసో ¶ జానతా పస్సతా…పే… సమ్మాసమ్బుద్ధేన చూళకమ్మవిభఙ్గసుత్తం కత్థ కం ఆరబ్భ కిస్మిం వత్థుస్మిం భాసితం.

విస్సజ్జనా – సావత్థియం భన్తే సుభం మాణవం తోదేయ్యపుత్తం ఆరబ్భ భాసితం. సుభో భన్తే మాణవో తోదేయ్యపుత్తో భగవన్తం ఉపసఙ్కమిత్వా ఏతదవోచ ‘‘కో ను ఖో భో గోతమ హేతు కో పచ్చయో, యేన మనుస్సానంయేవ సతం మనుస్సభూతానం దిస్సన్తి హీనప్పణీతతా. దిస్సన్తి హి భో గోతమ మనుస్సా అప్పాయుకా, దిస్సన్తి దీఘాయుకా. దిస్సన్తి బవ్హాబాధా, దిస్సన్తి అప్పాబాధా. దిస్సన్తి దుబ్బణ్ణా, దిస్సన్తి వణ్ణవన్తో. దిస్సన్తి అప్పేసక్ఖా, దిస్సన్తి మహేసక్ఖా. దిస్సన్తి అప్పభోగా, దిస్సన్తి మహాభోగా. దిస్సన్తి నీచకులీనా, దిస్సన్తి ఉచ్చాకులీనా. దిస్సన్తి దుప్పఞ్ఞా, దిస్సన్తి పఞ్ఞవన్తో. కో ను ఖో భో గోతమ హేతు కో పచ్చయో, యేన మనుస్సానంయేవ సతం మనుస్సభూతానం దిస్సన్తి హీనప్పణీతతా’’తి తస్మిం భన్తే వత్థుస్మిం భాసితం.

పుచ్ఛా – కథఞ్చావుసో ¶ తత్థ భగవతా సత్తానం దీఘాయుకఅప్పాయుకసంవత్తనకకమ్మాని విభజిత్వా పకాసితాని.

విస్సజ్జనా – ఇధ మాణవ ఏకచ్చో ఇత్థీ వా పురిసో వా పాణాతిపాతీ హోతి, లుద్దో లోహితపాణి హతపహతే నివిట్ఠో అదయాపన్నో పాణభూతేసూతి ఏవమాదినా భన్తే తత్థ భగవతా అప్పాయుకదీఘాయుకసంవత్తనకాని కమ్మాని విభజిత్వా పకాసితాని.

పుచ్ఛా – కథఞ్చావుసో ¶ తత్థ భగవతా సత్తానం అప్పాబాధబవ్హాబాధసంవత్తనకకమ్మాని విభజిత్వా పకాసితాని.

విస్సజ్జనా – ఇధ ¶ మాణవ ఏకచ్చో ఇత్థీ వా పురిసో వా సత్తానం విహేట్ఠకజాతికో హోతి పాణినా వా లేడ్డునావా దణ్డేనవా సత్థేన వాతి ఏవమాదినా భన్తే తత్థ భగవతా సత్తానం అప్పాబాధబవ్హాబాధసంవత్తనకకమ్మాని విభజిత్వా పకాసితాని.

పుచ్ఛా – కథఞ్చావుసో ¶ తత్థ భగవతా సత్తానం సువణ్ణదుబ్బణ్ణసంవత్తనకకమ్మాని విభజిత్వా పకాసితాని.

విస్సజ్జనా – ఇధ మాణవ ఏకచ్చో ఇత్థీ వా పురిసో వా కోధనో హోతి ఉపాయాసబహులో, అప్పమ్పి వుత్తో సమానో అభిసజ్జతి కుప్పతి బ్యాపజ్జతి పతిట్ఠియతి, కోపఞ్చ దోసఞ్చ అప్పచ్చయఞ్చ పాతుకరోతీతి ఏవమాదినా భన్తే తత్థ భగవతా సత్తానం సువణ్ణదుబ్బణ్ణసంవత్తనకకమ్మాని విభజిత్వా పకాసితాని.

పుచ్ఛా – కథఞ్చావుసో ¶ తత్థ భగవతా సత్తానం మహేసక్ఖ అప్పేసక్ఖసంవత్తనకకమ్మాని విభజిత్వా పకాసితాని.

విస్సజ్జనా – ఇధ మాణవ ఏకచ్చో ఇత్థీ వా పురిసో వా ఇస్సామనకో హోతి, పరలాభసక్కార గరుకార మాననవన్దన పూజాసు ఇస్సతి ఉపదుస్సతి ఇస్సం బన్ధతీతి ఏవమాదినా భన్తే తత్థ భగవతా సత్తానం అప్పేసక్ఖమహేసక్ఖసంవత్తనకాని కమ్మాని విభజిత్వా పకాసితాని.

పుచ్ఛా – కథఞ్చావుసో ¶ తత్థ భగవతా మహాభోగఅప్పభోగసంవత్తనకకమ్మాని విభజిత్వా పకాసితాని.

విస్సజ్జనా – ఇధ మాణవ ఏకచ్చో ఇత్థీ వా పురిసో వా న దాతా హోతి, సమణస్స వా బ్రాహ్మణస్స వా అన్నం పానం వత్తం యానం మాలాగన్ధ విలేపనం సేయ్యవసథపదీపేయ్యన్తి ఏవమాదినా భన్తే తత్థ భగవతా మహాభోగఅప్పభోగసంవత్తనకకమ్మాని విభజిత్వా పకాసితాని.

పుచ్ఛా – కథఞ్చావుసో ¶ తత్థ భగవతా సత్తానం ఉచ్చాకులీన నీచకులీనసంవత్తనకకమ్మాని విభజిత్వా పకాసితాని.

విస్సజ్జనా – ఇధ మాణవ ఏకచ్చో ఇత్థీ వా పురిసో వా థద్ధో హోతి అతిమాని అభివాదేతబ్బం న అభివాదేతి, పచ్చుట్ఠాతబ్బం న పచ్చుట్ఠేతి, ఆసనారహస్స న ఆసనం దేతి, మగ్గారహస్స న మగ్గం దేతి, సక్కాతబ్బం న సక్కరోతి, గరుకాతబ్బం న గరుకరోతి, మానేతబ్బం మానేతి, పూజేతబ్బం న పూజేతీతి ఏవమాదినా భన్తే తత్థ భగవతా సత్తానం ఉచ్చాకులీన నీచకులీనసంవత్తనకకమ్మాని విభజిత్వా పకాసితాని.

పుచ్ఛా – కథఞ్చావుసో ¶ తత్థ భగవతా సత్తానం మహాపఞ్ఞదుప్పఞ్ఞసంవత్తనకకమ్మాని విభజిత్వా పకాసితాని.

విస్సజ్జనా – ఇధ మాణవ ఏకచ్చో ఇత్థీ వా పురిసో వా సమణం వా బ్రాహ్మణం వా ఉపసఙ్కమిత్వా న పరిపుచ్ఛితా హోతి ‘‘కిం భన్తే కుసలం, కిం అకుసలం. కిం సావజ్జం, కిం అనవజ్జం. కిం సేవితబ్బం, కిం న సేవితబ్బం. కిం మే కరీయమానం దీఘరత్తం అహితాయ దుక్ఖాయ హోతి, కిం వా పన మే కరీయమానం ¶ దీఘరత్తం హితాయ సుఖాయ హోతీ’’తి ఏవమాదినా భన్తే తత్థ భగవతా సత్తానం మహాపఞ్ఞదుప్పఞ్ఞసంవత్తనకకమ్మాని విభజిత్వా పకాసితాని.

ఇన్ద్రియభావనాసు

పుచ్ఛా – ఇన్ద్రియభావనాసుత్తం ¶ పనావుసో భగవతా కత్థ కం ఆరబ్భ కిస్మిం వత్థుస్మిం భాసితం.

విస్సజ్జనా – గజఙ్గలాయం భన్తే ఉత్తరం నామ మాణవం పారాసివియన్తేవాసిం ఆరబ్భ భాసితం, ఉత్తరో భన్తే మాణవో పారాసివియన్తేవాసీ భగవతా పుట్ఠో భగవన్తం ఏతదవోచ ‘‘ఇధ భో గోతమ చక్ఖునా రూపం న పస్సతి, సోతేన సద్దం న సుణాతి. ఏవం ఖో భో గోతమ దేసేతి పారాసివియో బ్రాహ్మణో సావకానం ఇన్ద్రియభావన’’న్తి. తస్మిం భన్తే వత్థుస్మిం భాసితం.