అఞ్ఞ > సఙ్గాయన-పుచ్ఛ విస్సజ్జనా > అఙ్గుత్తరనికాయ (పు-వి)

పుచ్ఛా – పఠమమహాసంగీతికాలే ¶ ఆవుసో ధమ్మసంగాహకా మహాకస్సపాదయో మహాథేరవరా పోరాణసంగీతికారా పఠమం వినయపిటకం సంగాయిత్వా సుత్తన్తపిటకే చ దీఘమజ్ఝిమసంయుత్తసఙ్ఖాతే తయో నికాయే సంగాయిత్వా తదనన్తరం కిం నామ పావచనం సంగాయింసు.

విస్సజ్జనా – పఠమమహాసంగీతికాలే భన్తే ధమ్మసంగాహకా మహాకస్సపాదయో మహాథేరవరా పోరాణసంగీతికారా పఠమం వినయం సంగాయిత్వా సుత్తన్తపిటకే చ దీఘమజ్ఝిమసంయుత్తసఙ్ఖాతే తయో నికాయే సంగాయిత్వా తదనన్తరం నవహి చ సుత్తసహస్సేహి పఞ్చహి చ సుత్తసత్తేహి సత్తపఞ్ఞాసాయ చ సుత్తేహి పటిమణ్డితం వీసతిభాణవారసతపరిమాణం అఙ్గుత్తరనికాయం నామ పావచనం సంగాయింసు.

పుచ్ఛా – అఙ్గుత్తరనికాయేపి ¶ ఆవుసో ఏకకనిపాతో దుకనిపాతో తికనిపాతోతిఆదినా నిపాతపకరణపరిచ్ఛేదవసేన ఏకాదసవిధా. తత్థ కతరం నిపాతపకరణం సంగాయింసు.

విస్సజ్జనా – అఙ్గుత్తరనికాయే భన్తే ఏకాదససు నిపాతపకరణపరిచ్ఛేదేసు ఏకకనిపాతం పఠమం సంగాయింసు.

పుచ్ఛా – ఏకకనిపాతేపి ¶ ఆవుసో రూపాదివగ్గో నీవరణప్పహానవగ్గో అకమ్మనియవగ్గోతిఆదినా వగ్గభేదవసేన బహువిధా. తత్థ కతరం వగ్గం పఠమం సంగాయింసు.

విస్సజ్జనా – ఏకకనిపాతే భన్తే రూపాదివగ్గో నీవరణప్పహానవగ్గోతిఆదినా వీసతియా వగ్గేసు రూపాదివగ్గం పఠమం సంగాయింసు.

పుచ్ఛా – సాధు సాధు ఆవుసో, మయమ్పి దాని ఆవుసో తతోయేవ పట్ఠాయ సంగాహనత్థాయ సంగీతిపుబ్బఙ్గమాని ధమ్మపుచ్ఛనవిస్సజ్జనకిచ్చాని ఆవహితుం సమారభామ. తేనావుసో భగవతా జానతా పస్సతా అరహతా సమ్మాసమ్బుద్ధేన అఙ్గుత్తరనికాయే ఏకకనిపాతే రూపాదివగ్గే పురిమాని పఞ్చ సుత్తాని కత్థ కం ఆరబ్భ కథఞ్చ భాసితాని.

విస్సజ్జనా – సావత్థియం ¶ భన్తే సమ్బహులే భిక్ఖూ ఆరబ్భ రూపాదిగరుకానం పఞ్చన్నం పురిసానం అజ్ఝాసయవసేన ‘‘నాహం భిక్ఖవే అఞ్ఞం ఏకరూపమ్పి సమనుపస్సామి, యం ఏవం పురిసస్స చిత్తం పరియాదాయ తిట్ఠతి, యథయిదం భిక్ఖవే ఇత్థిరూపం, ఇత్థిరూపం భిక్ఖవే పురిసస్స చిత్తం పరియాదాయ తిట్ఠతీ’’తి ఏవమాదినా భగవతా భాసితాని.

నాహం భిక్ఖవే అఞ్ఞం ఏకరూపమ్పి సమనుపస్సామి, యం ఏవం పురిసస్స చిత్తం పరియాదాయ తిట్ఠతి, యథయిదం భిక్ఖవే ఇత్థిరూపం, ఇత్థిరూపం భిక్ఖవే పురిసస్స చిత్తం పరియాదాయ తిట్ఠతి.

పుచ్ఛా – తత్థేవ ¶ ఆవుసో పచ్ఛిమాని పఞ్చ సుత్తాని భగవతా కత్థ కం ఆరబ్భ కథఞ్చ భాసితాని.

విస్సజ్జనా – తస్మింయేవ భన్తే సావత్థియం సమ్బహులే భిక్ఖూ ఆరబ్భ రూపాదిగరుకానం పఞ్చన్నం ఇత్థీనం అజ్ఝాసయవసేన ‘‘నాహం భిక్ఖవే అఞ్ఞం ఏకరూపమ్పి సమనుపస్సామి, యం ఏవం ఇత్థియా చిత్తం పరియాదాయ తిట్ఠతి, యథయిదం భిక్ఖవే పురిసరూపం, పురిసరూపం భిక్ఖవే ఇత్థియా చిత్తం పరియాదాయ తిట్ఠతీ’’తి ఏవమాదినా భగవతా భాసితాని.

నాహం భిక్ఖవే అఞ్ఞం ఏకరూపమ్పి సమనుపస్సామి, యం ఏవం ఇత్థియా చిత్తం పరియాదాయ తిట్ఠతి, యథయిదం భిక్ఖవే పురిసరూపం, పురిసరూపం భిక్ఖవే ఇత్థియా చిత్తం పరియాదాయ తిట్ఠతి.

పుచ్ఛా – ఇమస్మిం ¶ ఆవుసో రూపాదివగ్గే భగవతా నీతత్థవసేన కిం కథితం, నేయ్యత్థవసేన పన కిం ఞాపితం.

విస్సజ్జనా – ఇమస్మిం భన్తే రూపాదివగ్గే భగవతా నీతత్థవసేన వట్టం కథితం. నేయ్యత్థవసేన పన వివట్టమ్పి ఞాపితం.

పుచ్ఛా – దుతియో ¶ పన ఆవుసో నీవరణప్పహానవగ్గో భగవతా కత్థ కథఞ్చ భాసితో.

విస్సజ్జనా – సావత్థియం భన్తే ‘‘నాహం భిక్ఖవే అఞ్ఞం ఏకధమ్మమ్పి సమనుపస్సామి, యేన అనుప్పన్నో వా కామచ్ఛన్దో ఉప్పజ్జతి, ఉప్పన్నో వా కామచ్ఛన్దో భియ్యోభావాయ వేపుల్లాయ సంవత్తతి, యథయిదం భిక్ఖవే సుభనిమిత్తం, సుభనిమిత్తం భిక్ఖవే అయోనిసో మనసికరోతో అనుప్పన్నోచేవ కామచ్ఛన్దో ఉప్పజ్జతి, ఉప్పన్నో చ కామచ్ఛన్దో భియ్యోభావాయ వేపుల్లాయ సంవత్తతీ’’తి ఏవమాదినా భగవతా భాసితో.

పుచ్ఛా – ఇమస్మిం ¶ పన ఆవుసో దుతియే నీవరణప్పహానవగ్గే భగవతా కిం కథితం.

విస్సజ్జనా – ఇమస్మిం పన భన్తే దుతియే నీవరణప్పహానవగ్గే భగవతా వట్టమ్పి వివట్టమ్పి కథితం.

పుచ్ఛా – తేనావుసో…పే… ¶ సమ్మాసమ్బుద్ధేన అఙ్గుత్తరనికాయే ఏకకనిపాతే తతియే అకమ్మనియవగ్గే కీదిసీ ధమ్మదేసనాయో దేసితా.

విస్సజ్జనా – తతియే భన్తే అకమ్మనియవగ్గే ‘‘నాహం భిక్ఖవే అఞ్ఞం ఏకధమ్మమ్పి సమనుపస్సామి, యం ఏవం అభావితం అకమ్మనియం హోతి, యథయిదం భిక్ఖవే చిత్తం, చిత్తం భిక్ఖవే అభావితం అకమ్మనియం హోతి. నాహం భిక్ఖవే అఞ్ఞం ఏకధమ్మమ్పి సమనుపస్సామి, యం ఏవం భావితం కమ్మనియం హోతి, యథయిదం భిక్ఖవే చిత్తం. చిత్తం భిక్ఖవే భావితం కమ్మనియం హోతీ’’తి ఏవమాదికా భగవతా ధమ్మదేసనాయో దేసితా.

పుచ్ఛా – చతుత్థే ¶ పనావుసో అదన్తవగ్గే భగవతా కీదిసీ ధమ్మదేసనాయో దేసితా.

విస్సజ్జనా – చతుత్థే భన్తే అదన్తవగ్గే ‘‘నాహం భిక్ఖవే అఞ్ఞం ఏకధమ్మమ్పి సమనుపస్సామి, యం ఏవం అదన్తం మహతో అనత్థాయ సంవత్తతి, యథయిదం భిక్ఖవే చిత్తం, చిత్తం భిక్ఖవే అదన్తం మహతో అనత్థాయ సంవత్తతి. నాహం భిక్ఖవే అఞ్ఞం ఏకధమ్మమ్పి సమనుపస్సామి, యం ఏవం దన్తం మహతో అత్థాయ సంవత్తతి, యథయిదం భిక్ఖవే చిత్తం, చిత్తం భిక్ఖవే దన్తం మహతో అత్థాయ సంవత్తతీ’’తి ఏవమాదికా భగవతా ధమ్మదేసనాయో దేసితా.

పుచ్ఛా – పఞ్చమే ¶ ఆవుసో పణిహితఅచ్ఛవగ్గే భగవతా కీదిసీ ధమ్మదేసనాయో దేసితా.

విస్సజ్జనా – పఞ్చమే భన్తే పణిహితఅచ్ఛవగ్గే ‘‘సేయ్యథాపి భిక్ఖవే సాలిసూకం వా యవసూకం వా మిచ్ఛాపణిహితం హత్థేన వా పాదేన వా అక్కన్తం హత్థం వా పాదం వా భేచ్ఛతి, లోహితం వా ఉప్పాదేస్సతీతి నేతం ఠాన విజ్జతి. తం కిస్సహేతు, మిచ్ఛాపణిహితత్తా భిక్ఖవే సూకస్స. ఏవమేవ ఖో భిక్ఖవే సో వత భిక్ఖు మిచ్ఛాపణిహితేన చిత్తేన అవిజ్జం ¶ భేచ్ఛతి, విజ్జం ఉప్పాదేస్సతి, నిబ్బానం సచ్ఛికరిస్సతీతి నేతం ఠానం విజ్జతి, తం కిస్స హేతు, మిచ్ఛాపణిహితత్తా భిక్ఖవే చిత్తస్సా’’తి ఏవమాదికా భగవతా ధమ్మదేసనాయో దేసితా.

పుచ్ఛా – అచ్ఛరాసఙ్ఘాతవగ్గే ¶ ఆవుసో పఠమ దుతియసుత్తాని భగవతా కథం భాసితాని.

విస్సజ్జనా – అచ్ఛరాసఙ్ఘాతవగ్గే భన్తే భగవతా ‘‘పభస్సరమిదం భిక్ఖవే చిత్తం, తఞ్చ ఖో ఆగన్తుకేహి ఉపక్కిలేసేహి ఉపక్కిలిట్ఠం, తం అస్సుతవా పుథుజ్జనో యథాభూతం నప్పజానాతి, తస్మా ‘అస్సుతవతో పుథుజ్జనస్స చిత్తభావనా నత్థీ’తి వదామి. పభస్సరమిదం భిక్ఖవే చిత్తం, తఞ్చ ఖో ఆగన్తుకేహి ఉపక్కిలేసేహి విప్పముత్తం, తం సుభవా అరియసావకో యథాభూతం పజానాతి. తస్మా ‘సుతపతో ¶ అరియసావకస్స చిత్తభావనా అత్థీ’తి వదామీ’’తి. ఏవం ఖో భగవతా భాసితాని.

పుచ్ఛా – తత్థేవ ¶ ఆవుసో తతియసుత్తాదీని భగవతా కథం భాసితాని.

విస్సజ్జనా – తత్థేవ భన్తే తతియసుత్తాదీని పఞ్చసుత్తాని ‘‘అచ్ఛరాసఙ్ఘాతమత్తమ్పి చే భిక్ఖవే భిక్ఖు మేత్తాచిత్తం ఆసేవతి, భావేతి, మనసికరోతి. అయం వుచ్చతి భిక్ఖవే భిక్ఖు అరిత్తజ్ఝానో విహరతి సత్థుసాసనకరో ఓవాదపతికరో అమోఘం రట్ఠపిణ్డం భుఞ్జతి, కో పన వాదో యే నం బహులీకరోన్తి. యేకేచి భిక్ఖవే ధమ్మా అకుసలా అకుసలభాగియా అకుసలపక్ఖికా, సబ్బేతే మనోపుబ్బఙ్గమా, మనో తేసం ధమ్మానం పఠమం ఉప్పజ్జతి, అన్వదేవ అకుసలాధమ్మా, యేకేచి భిక్ఖవే ధమ్మా కుసలా కుసలభాగియా కుసలపక్ఖికా, సబ్బేతే మనోపుబ్బఙ్గమా, మనో తేసం ధమ్మానం పఠమం ఉప్పజ్జతి, అన్వదేవ కుసలా ధమ్మా’’తి ఏవం ఖో భన్తే భగవతా భాసితాని.

పుచ్ఛా – తత్థేవ ¶ ఆవుసో అట్ఠమ నవమ దసమసుత్తాని చ వీరియారమ్భాదివగ్గే దససుత్తాని చ కల్యాణమిత్తాదివగ్గే పఠమసుత్తఞ్చ భగవతా కథం భాసితాని.

విస్సజ్జనా – తత్థేవ భన్తే అట్ఠమ నవమ దసమసుత్తాని చ వీరియారమ్భాదివగ్గే దససుత్తాని చ కల్యాణమిత్తాదివగ్గే పఠమసుత్తఞ్చ ‘‘నాహం భిక్ఖవే అఞ్ఞం ఏకధమ్మమ్పి సమనుపస్సామి, యేన అనుప్పన్నా వా అకుసలా ధమ్మా ఉప్పజ్జన్తి, ఉప్పన్నా వా కుసలా ధమ్మా పరిహాయన్తి, యథయిదం భిక్ఖవే పమాదో, పమత్తస్స భిక్ఖవే అనుప్పన్నా చేవ అకుసలా ధమ్మా ఉప్పజ్జన్తి, ఉప్పన్నా చ కుసలా ధమ్మా పరిహాయన్తీ’’తి ఏవమాదినా భన్తే భగవతా భాసితాని.

పుచ్ఛా – కల్యాణమిత్తాదివగ్గే ¶ ఆవుసో దుతియ తతియసుత్తాని భగవతా కథం భాసితాని.

విస్సజ్జనా – కల్యాణమిత్తాదివగ్గే భన్తే దుతియ తతియసుత్తాని ‘‘నాహం భిక్ఖవే అఞ్ఞం ఏకధమ్మమ్పి సమనుపస్సామి, యేన అనుప్పన్నా వా అకుసలా ధమ్మా ఉప్పజ్జన్తి, ఉప్పన్నా వా కుసలా ధమ్మా పరిహాయన్తి, యథయిదం భిక్ఖవే అనుయోగో అకుసలానం ధమ్మానం అననుయోగో కుసలానం ధమ్మాన’’న్తి ఏవమాదినా భగవతా భాసితాని.

పుచ్ఛా – తత్థేవ ¶ ఆవుసో ఛట్ఠసుత్తాదీని చ పమాదాదివగ్గే పఠమసుత్తఞ్చ భగవతా కథం భాసితాని.

విస్సజ్జనా – తత్థేవ భన్తే ఛట్ఠసుత్తాదీని చ పమాదాదివగ్గే పఠమసుత్తఞ్చ ‘‘అప్పమత్తికా ఏసా భిక్ఖవే పరిహాని యదిదం ఞాతిపరిహాని. ఏతం పతికిట్ఠం భిక్ఖవే పరిహానీనం యదిదం పఞ్ఞాపరిహానీతి. అప్పమత్తికా ఏసా భిక్ఖవే వుద్ధి యదిదం ఞాతివుద్ధి. ఏతదగ్గం భిక్ఖవే వుద్ధీనం యదిదం పఞ్ఞావుద్ధి ¶ . తస్మాతిహ భిక్ఖవే ఏవం సిక్ఖితబ్బం ‘పఞ్ఞావుద్ధియా వద్ధిస్సామా’తి. ఏవఞ్హి వో భిక్ఖవే సిక్ఖితబ్బ’’న్తి ఏవమాదినా భన్తే భగవతా భాసితాని.

పుచ్ఛా – తేనావుసో…పే… ¶ సమ్మాసమ్బుద్ధేన పమాదాదివగ్గే దుతియసుత్తాదీని కథం భాసితాని.

విస్సజ్జనా – నాహం భిక్ఖవే అఞ్ఞం ఏకధమ్మమ్పి సమనుపస్సామి, యో ఏవం మహతో అనత్థాయ సంవత్తతి, యథయిదం భిక్ఖవే పమాదో. పమాదో భిక్ఖవే మహతో అనత్థాయ సంవత్తతి. నాహం భిక్ఖవే అఞ్ఞం ఏకధమ్మమ్పి, యో ఏవం మహతో అత్థాయ సంవత్తతి, యథయిదం భిక్ఖవే అప్పమాదో, అప్పమాదో భిక్ఖవే మహతో అనత్థాయ సంవత్తతీతి ఏవమాదినా భన్తే భగవతా భాసితాని.

పుచ్ఛా – దుతియే ¶ పనావుసో పమాదాదివగ్గే పఠమసుత్తాదీని భగవతా కథం భాసితాని.

విస్సజ్జనా – దుతియే భన్తే పమాదాదివగ్గే అజ్ఝత్తికం భిక్ఖవే అఙ్గన్తి కరిత్వా నాఞ్ఞం ఏకఙ్గమ్పి సమనుపస్సామి, యం ఏవం మహతో అనత్థాయ సంవత్తతి, యథయిదం భిక్ఖవే పమాదో. పమాదో భిక్ఖవే మహతో అనత్థాయ సంవత్తతి. అజ్ఝత్తికం భిక్ఖవే అఙ్గన్తి కరిత్వా నాఞ్ఞం ఏకఙ్గమ్పి సమనుపస్సామి, యం ఏవం మహతో అత్థాయ సంవత్తతి, యథయిదం భిక్ఖవే అప్పమాదో. అప్పమాదో భిక్ఖవే మహతో అత్థాయ సంవత్తతీతి ఏవమాదినా భన్తే భగవతా భాసితాని.

పుచ్ఛా – తత్థేవ ¶ ఆవుసో తేత్తింసమాదీనిచ దససుత్తాని అధమ్మవగ్గే చ దససుత్తాని భగవతా కథం భాసితాని.

విస్సజ్జనా – తత్థేవ భన్తే తేత్తింసమాదీని దససుత్తాని చ అధమ్మవగ్గే దససుత్తాని చ యే తే భిక్ఖవే భిక్ఖూ అధమ్మం ‘‘ధమ్మో’’తి దీపేన్తి, తే భిక్ఖవే భిక్ఖూ బహుజనఅహితాయ పటిపన్నా బహుజనఅసుఖాయ బహునో జనస్స అనత్థాయ అహితాయ దుక్ఖాయ దేవమనుస్సానం. బహుఞ్చ తే భిక్ఖవే భిక్ఖూ అపుఞ్ఞం పసవన్తి, తే చిమం సద్ధమ్మం అన్తరధాపేన్తీతి ఏవమాదినా చ, యే తే భిక్ఖవే భిక్ఖూ అధమ్మం ‘‘అధమ్మో’’తి దీపేన్తి, తే భిక్ఖవే భిక్ఖూ బహుజనహితాయ పటిపన్నా బహుజనసుఖాయ బహుజనో జనస్స అత్థాయ హితాయ సుఖాయ దేవమనుస్సానం. బహుఞ్చ తే భిక్ఖవే భిక్ఖూ పుఞ్ఞం పసవన్తి, తే చిమం సద్ధమ్మం ఠపేన్తీతి ఏవమాదినా చ భన్తే భగవతా భాసితాని.

పుచ్ఛా – ఏకపుగ్గలవగ్గే ¶ ఆవుసో భగవతా కీదిసీ ధమ్మదేసనాయో దేసితా.

విస్సజ్జనా – ఏకపుగ్గలవగ్గే భన్తే భగవతా ఏకపుగ్గలో భిక్ఖవే లోకే ఉప్పజ్జమానో ఉప్పజ్జతి బహుజనహితాయ బహుజనసుఖాయ లోకానుకమ్పాయ అత్థాయ హితాయ సుఖాయ దేవమనుస్సానం. కతమో ఏకపుగ్గలో, తథాగతో అరహం సమ్మాసమ్బుద్ధో, అయం ఖో భిక్ఖవే ఏకపుగ్గలో లోకే ఉప్పజ్జమానో ఉప్పజ్జతి బహుజనహితాయ బహుజనసుఖాయ లోకానుకమ్పాయ అత్థాయ హితాయ సుఖాయ దేవమనుస్సానన్తి ఏవమాదికా భగవతా ధమ్మదేసనాయో దేసితా.

పుచ్ఛా – ఏతదవగ్గే ¶ ఆవుసో ఆగతేసు ఏకచత్తాలీసాయ థేరేసు ఆయస్మా అఞ్ఞాసికోణ్డఞ్ఞత్థేరో కథం భగవతా ఏతదగ్గట్ఠానే ఠపితో.

విస్సజ్జనా – ఏతదగ్గవగ్గే భన్తే ఆగతేసు ఏకచత్తాలీసాయ మహాథేరేసు ‘‘ఏతదగ్గం భిక్ఖవే మమ సావకానం భిక్ఖూనం రత్తఞ్ఞూనం యదిదం అఞ్ఞాసికోణ్డఞ్ఞో’’తి, ఏవం ఖో భన్తే ఆయస్మా అఞ్ఞాసికోణ్డఞ్ఞత్థేరో భగవతా ఏతదగ్గట్ఠానే ఠపితో.

పుచ్ఛా – తేనావుసో ¶ భగవతా…పే… సమ్మాసమ్బుద్ధేన అఙ్గుత్తరనికాయే ఏకకనిపాతే ఏతదగ్గవగ్గే ఆగతేసు ఏకచత్తాలీసాయ మహాథేరేసు ఆయస్మా చ సారిపుత్తత్థేరో ధమ్మసేనాపతి పఠమో అగ్గసావకో ఆయస్మా చ మహామోగ్గల్లానత్థేరో దుతియో అగ్గసావకో కథం ఏతదగ్గట్ఠానే ఠపితో.

విస్సజ్జనా – ఆయస్మా భన్తే సారిపుత్తత్థేరో ధమ్మసేనాపతి ‘‘ఏతదగ్గం భిక్ఖవే మమ సావకానం భిక్ఖూనం మహాపఞ్ఞానం యదిదం సారిపుత్తో’’తి. ఆయస్మా పన మహామోగ్గల్లానత్థేరో ‘‘ఏతదగ్గం భిక్ఖవే మమ సావకానం భిక్ఖూనం ఇద్ధిమన్తానం యదిదం మహామోగ్గల్లానో’’తి. ఏవం ఖో భన్తే భగవతా ఏతదగ్గట్ఠానే ఠపితో.

ఇదం ¶ తే ఆసనం వీర, పఞ్ఞత్తం తవనుచ్ఛవిం;

మమ చిత్తం పసాదేన్తో, నిసీద పుప్ఫమాసనే.

యే ¶ వత లోకే అరహన్తో వా అరహత్తమగ్గం వా సమాపన్నా, అయం తేసం భిక్ఖు అఞ్ఞతరో.

యంనూనాహం ఇమం భిక్ఖుం ఉపసఙ్కమిత్వా పఞ్హం పుచ్ఛేయ్యం.

లభేయ్యామ ¶ మయం భన్తే భగవతో సన్తికే పబ్బజ్జం, లభేయ్యామ ఉపసమ్పదం.

ఏతదగ్గం ¶ భిక్ఖవే మమ సావకానం భిక్ఖూనం మహాపఞ్ఞానం యదిదం సారిపుత్తో.

ఏతదగ్గం భిక్ఖవే మమ సావకానం భిక్ఖూనం ఇద్ధిమన్తానం యదిదం మహామోగ్గల్లానో.

పుచ్ఛా – ఆయస్మా ¶ పన ఆవుసో మహాకస్సపత్థేరో పఠమమహాసంగీతికాలే పామోక్ఖసఙ్ఘనాయకభూతో భగవతా కథం ఏతదగ్గట్ఠానే ఠపితో.

విస్సజ్జనా – ఆయస్మా భన్తే మహాకస్సపత్థేరో పఠమమహాసంగీతికాలే సఙ్ఘపామోక్ఖభూతో ‘‘ఏతదగ్గం భిక్ఖవే మమ సావకానం భిక్ఖూనం ధుతవాదానం యదిదం మహాకస్సపో’’తి. ఏవం ఖో భన్తే భగవతా ఏతదగ్గట్ఠానే ఠపితో.

పుచ్ఛా – తేనావుసో…పే… ¶ సమ్మాసమ్బుద్ధేన అఙ్గుత్తరనికాయే ఏకకనిపాతే ఏతదగ్గవగ్గే ఆగతేసు ఏకచత్తాలీసాయ మహాథేరేసు ఆయస్మా అనురుద్ధత్థేరో కథం ఏతదగ్గట్ఠానే ఠపితో.

విస్సజ్జనా – ఆయస్మా ¶ భన్తే అనురుద్ధత్థేరో ‘‘ఏతదగ్గం భిక్ఖవే మమ సావకానం భిక్ఖూనం దిబ్బచక్ఖుకానం యదిదం అనురుద్ధో’’తి ఏవం ఖో భన్తే భగవతా ఏతదగ్గట్ఠానే ఠపితో.

పుచ్ఛా – ఆయస్మా ¶ పన ఆవుసో సీవలిత్థేరో భగవతా కథం ఏతదగ్గట్ఠానే ఠపితో.

విస్సజ్జనా – ఆయస్మా భన్తే సీవలిత్థేరో ‘‘ఏతదగ్గం భిక్ఖవే మమ సావకానం భిక్ఖూనం లాభీనం యదిదం సీవలీ’’తి ఏవం ఖో భన్తే భగవతా ఏతదగ్గట్ఠానే ఠపితో.

సమ్మాసమ్బుద్ధో ¶ వత సో భగవా, యో ఇమస్స ఏవరూపస్స దుక్ఖస్స పహానాయ ధమ్మం దేసేతి.

సుప్పటిపన్నో వత తస్స భగవతో సావకసఙ్ఘో, యో ఇమస్స ఏవరూపస్స దుక్ఖస్స పహానాయ పటిపన్నో.

సుసుఖం వత నిబ్బానం, యత్థిదం ఏవరూపం దుక్ఖం న సంవిజ్జతి –

‘‘ఏతదగ్గం ¶ భిక్ఖవే మమ సావకానం భిక్ఖూనం లాభీనం యదిదం సీవలి’’ హు –

పుచ్ఛా – ఆయస్మా పన ఆవుసో ఆనన్దత్థేరో ధమ్మభణ్డాగారికో పఠమమహాసంగీతికాలే ధమ్మవిస్సజ్జకథేరభూతో కథం భగవతా ఏతదగ్గట్ఠానే ఠపితో.

విస్సజ్జనా – ఆయస్మా ¶ భన్తే ఆనన్దత్థేరో ధమ్మభణ్డాగారికో పఠమమహాసంగీతికాలే ధమ్మవిస్సజ్జకభూతో ‘‘ఏతదగ్గం భిక్ఖవే మమ సావకానం భిక్ఖూనం బహుస్సుతానం యదిదం ఆనన్దో. ఏతదగ్గం భిక్ఖవే మమ సావకానం భిక్ఖూనం సతిమన్తానం యదిదం ఆనన్దో. ఏతదగ్గం భిక్ఖవే మమ సావకానం భిక్ఖూనం గతిమన్తానం యదిదం ఆనన్దో. ఏతదగ్గం భిక్ఖవే మమ సావకానం భిక్ఖూనం ధితిమన్తానం యదిదం ఆనన్దో. ఏతదగ్గం భిక్ఖవే మమ సావకానం భిక్ఖూనం ఉపట్ఠాకానం యదిదం ఆనన్దో’’తి ఏవం ఖో భన్తే భగవతా పఞ్చసు ఏతదగ్గట్ఠానేసు ఠపితో.

‘‘ఏతదగ్గం ¶ భిక్ఖవే మమ సావకానం భిక్ఖూనం బహుస్సుతానం. సతిమన్తానం. గతిమన్తానం. ధితిమన్తానం. ఉపట్ఠాకానం యదిదం ఆనన్దో’’ –

పుచ్ఛా – తేనావుసో ¶ భగవతా…పే… సమ్మాసమ్బుద్ధేన అఙ్గుత్తరనికాయే ఏకకనిపాతే ఏతదగ్గవగ్గే ఆగతేసు ఏకచత్తాలీసాయ మహాథేరేసు ఆయస్మా ఉపాలిత్థేరో పఠమమహాసంగీతికాలే వినయవిస్సజ్జకభూతో కథం ఏతదగ్గట్ఠానే ఠపితో.

విస్సజ్జనా – ఆయస్మా భన్తే ఉపాలిత్థేరో పఠమమహాసంగీతికాలే వినయవిస్సజ్జకభూతో ‘‘ఏతదగ్గం భిక్ఖవే మమ సావకానం భిక్ఖూనం వినయధరానం యదిదం ఉపాలీ’’తి ఏవం ఖో భన్తే భగవతా ఏతదగ్గట్ఠానే ఠపితో.

పుచ్ఛా – ఏతదగ్గవగ్గే ¶ ఆవుసో ఆగతాసు తేరససు థేరీసు మహాపజాపతి గోతమీథేరీ కథం భగవతా ఏతదగ్గట్ఠానే ఠపితా.

విస్సజ్జనా – ఏతదగ్గవగ్గే ¶ భన్తే ఆగతాసు తేరససు థేరీసు మహాపజాపతిగోతమీథేరీ ‘‘ఏతదగ్గం భిక్ఖవే మమ సావికానం భిక్ఖునీనం రత్తఞ్ఞూనం యదిదం మహాపజాపతి గోతమీ’’తి ఏవం ఖో భన్తే భగవతా ఏతదగ్గట్ఠానే ఠపితా.

‘‘ఏతదగ్గం ¶ భిక్ఖవే మమ సావికానం భిక్ఖునీనం రత్తఞ్ఞూనం యదిదం మహాపజాపతిగోతమీ’’ –

పుచ్ఛా – ఖేమాథేరీ పన ఆవుసో అగ్గసావికా భగవతా కథం ఏతదగ్గట్ఠానే ఠపితా.

విస్సజ్జనా – ఖేమాథేరీ భన్తే పఠమా అగ్గసావికా ‘‘ఏతదగ్గం భిక్ఖవే మమ సావికానం భిక్ఖునీనం మహాపఞ్ఞానం యదిదం ఖేమా’’తి ఏవం ఖో భన్తే భగవతా ఏతదగ్గట్ఠానే ఠపితా.

అనపేక్ఖినో సబ్బదుక్ఖం పహాయ’’ –

‘‘ఏతదగ్గం ¶ భిక్ఖవే మమ సావికానం భిక్ఖునీనం మహాపఞ్ఞానం యదిదం ఖేమా’’ –

పుచ్ఛా – ఉప్పలవణ్ణా పన ఆవుసో థేరీ దుతియఅగ్గసావికా భగవతా కథం ఏతదగ్గట్ఠానే ఠపితా.

విస్సజ్జనా – ఉప్పలవణ్ణా భన్తే థేరీ దుతియఅగ్గసావికా ‘‘ఏతదగ్గం భిక్ఖవే మమ సావికానం భిక్ఖునీనం ఇద్ధిమన్తీనం యదిదం ఉప్పలవణ్ణా’’తి ఏవం ఖో భన్తే భగవతా ఏతదగ్గట్ఠానే ఠపితా.

‘‘ఏతదగ్గం భిక్ఖవే మమ సావికానం భిక్ఖునీనం ఇద్ధిమన్తీనం యదిదం ఉప్పలవణ్ణా’’ –

పుచ్ఛా – తేనావుసో భగవతా…పే… సమ్మాసమ్బుద్ధేన అఙ్గుత్తరనికాయే ఏకకనిపాతే ఏతదగ్గవగ్గే ఆగతాసు తేరససు థేరీసు పటాచారానామ థేరీ కథం ఏతదగ్గట్ఠానే ఠపితా.

విస్సజ్జనా – ఏతదగ్గవగ్గే భన్తే ఆగతాసు తేరససు థేరికాసు పటాచారా థేరీ ‘‘ఏతదగ్గం భిక్ఖవే మమ సావికానం భిక్ఖునీనం వినయధరానం యదిదం పటాచారా’’తి ఏవం ఖో భన్తే భగవతా ఏతదగ్గట్ఠానే ఠపితా.

‘‘చతూసు సముద్దేసు జలం పరిత్తకం,

కిం కారణా అమ్మ తువం పమజ్జసి’’ –

ఏతమత్థవసం ఞత్వా, పణ్డితో సీలసంవుతో;

నిబ్బానగమనం మగ్గం, ఖిప్పమేవ విసోధయే’’ –

‘‘ఏతదగ్గం భిక్ఖవే మమ సావికానం భిక్ఖునీనం వినయధరానం యదిదం పటాచారా’’ –

ధమ్మదిన్నాథేరీభిక్ఖునీమవత్థు

పుచ్ఛా – ధమ్మదిన్నా ¶ పన ఆవుసో థేరీ భగవతా కథం ఏతదగ్గట్ఠానే ఠపితా.

విస్సజ్జనా – ధమ్మదిన్నా భన్తే థేరీ ‘‘ఏతదగ్గం భిక్ఖవే మమ సావికానం భిక్ఖునీనం ధమ్మకథికానం యదిదం ధమ్మదిన్నా’’తి ఏవం ఖో భన్తే భగవతా ఏతదగ్గట్ఠానే ఠపితా.

‘‘ఏతదగ్గం భిక్ఖవే మమ సావికానం భిక్ఖునీనం ధమ్మకథికానం యదిదం ధమ్మదిన్నా’’ –

పుచ్ఛా – భద్దకచ్చానానామ ఆవుసో యసోధరాథేరీ భగవతా కథం ఏతదగ్గట్ఠానే ఠపితా.

విస్సజ్జనా – భద్దకచ్చానా ¶ భన్తే యసోధరాథేరీ భగవతా ‘‘ఏతదగ్గం భిక్ఖవే మమ సావికానం భిక్ఖునీనం మహాభిఞ్ఞపత్తానం యదిదం భద్దకచ్చానా’’తి. ఏవం ఖో భన్తే ఏతదగ్గట్ఠానే ఠపితా.

‘‘ఏతదగ్గం ¶ భిక్ఖవే మమ సావికానం భిక్ఖునీనం మహాభిఞ్ఞపత్తానం యదిదం భద్దకచ్చానా’’ –

పుచ్ఛా – అఙ్గుత్తరనికాయే ¶ ఆవుసో ఏతదగ్గవగ్గే ఆగతేసు ఏకాదససు ఉపాసకేసు తపుస్సభల్లికానామ వాణిజా భగవతా కథం ఏతదగ్గట్ఠానే ఠపితా.

విస్సజ్జనా – తపుస్సభల్లికా భన్తే వాణిజా ‘‘ఏతదగ్గం భిక్ఖవే మమ సావకానం ఉపాసకానం పఠమం సరణం గచ్ఛన్తానం యదిదం తపుస్సభల్లికా వాణిజా’’తి, ఏవం ఖో భన్తే భగవతా ఏతదగ్గట్ఠానే ఠపితా.

‘‘ఏతే ¶ భన్తే మయం భగవన్తం సరణం గచ్ఛామ ధమ్మఞ్చ, ఉపాసకే నో భగవా ధారేతు అజ్జతగ్గే పాణుపేతే సరణం గతే’’ హు –

‘‘ఏతదగ్గం భిక్ఖవే మమ సావకానం ఉపాసకానం పఠమం సరణం గచ్ఛన్తానం యదిదం తపుస్సభల్లికా వాణిజా’’ –

పుచ్ఛా – తేనావుసో ¶ భగవతా అరహతా…పే… సమ్మాసమ్బుద్ధేన అఙ్గుత్తరనికాయే ఏకకనిపాతే ఏతదగ్గవగ్గే ఆగతేసు ఏకాదససు ఉపాసకేసు సుదత్తో గహపతి అనాథపిణ్డికో కథం ఏతదగ్గట్ఠానే ఠపితో.

విస్సజ్జనా – ఏతదగ్గవగ్గే భన్తే ఆగతేసు ఏకాదససు ఉపాసకేసు సుదత్తో గహపతి అనాథపిణ్డికో ‘‘ఏతదగ్గం భిక్ఖవే మమ సావకానం ఉపాసకానం దాయకానం యదిదం సుదత్తో గహపతి అనాథపిణ్డికో’’తి. ఏవం ఖో భన్తే భగవతా ఏతదగ్గట్ఠానే ఠపితో.

ఏతదగ్గం ¶ భిక్ఖవే మమ సావకానం ఉపాసకానం దాయకానం యదిదం సుదత్తో గహపతి అనాథపిణ్డికో–

పుచ్ఛా – సూరమ్బట్ఠో నామ ఆవుసో ఉపాసకో భగవతా కథం ఏతదగ్గట్ఠానే ఠపితో.

విస్సజ్జనా – సూరమ్బట్ఠో ఉపాసకో ‘‘ఏతదగ్గం భిక్ఖవే మమ సావకానం ఉపాసకానం అవేచ్చప్పసన్నానం యదిదం సూరమ్బట్ఠో’’తి ఏవం ఖో భన్తే భగవతా ఏతదగ్గట్ఠానే ఠపితో.

‘‘ఏతదగ్గం ¶ భిక్ఖవే మమ సావకానం ఉపాసకానం అవేచ్చప్పసన్నానం యదిదం సూరమ్బట్ఠో’’ హు –

పుచ్ఛా – ఏతదగ్గవగ్గే ¶ ఆవుసో ఆగతాసు దససు ఉపాసికాసు సుజాతానామ ఉపాసికా సేనియధీతా కథం భగవతా ఏతదగ్గట్ఠానే ఠపితా.

విస్సజ్జనా – సుజాతా భన్తే సేనియధీతా ‘‘ఏతదగ్గం భిక్ఖవే మమ సావికానం ఉపాసికానం పఠమం సరణం గచ్ఛన్తీనం యదిదం సుజాతా సేనియధీతా’’తి, ఏవం ఖో భన్తే భగవతా ఏతదగ్గట్ఠానే ఠపితా.

‘‘ఏతా ¶ మయం భన్తే భగవన్తం సరణం గచ్ఛామ ధమ్మఞ్చ భిక్ఖుసఙ్ఘఞ్చ, ఉపాసికాయో నో భగవా ధారేతు అజ్జతగ్గే పాణుపేతా సరణం గతా’’ హు –

‘‘ఏతదగ్గం భిక్ఖవే మమ సావికానం ఉపాసికానం పఠమం సరణం గచ్ఛన్తీనం యదిదం సుజాతా సేనియధీతా’’ –

పుచ్ఛా – విసాఖా ¶ పన ఆవుసో ఉపాసికా కథం భగవతా ఏతదగ్గట్ఠానే ఠపితా.

విస్సజ్జనా – విసాఖా భన్తే ఉపాసికా మిగారమాతా ‘‘ఏతదగ్గం భిక్ఖవే మమ సావికానం ఉపాసికానం దాయికానం యదిదం విసాఖా మిగారమాతా’’తి ఏవం ఖో భన్తే భగవతా ఏతదగ్గట్ఠానే ఠపితా.

‘‘ఏతదగ్గం ¶ భిక్ఖవే మమ సావికానం ఉపాసికానం దాయికానం యదిదం విసాఖా మిగారమాతా’’ హు –

పుచ్ఛా – తేనావుసో ¶ భగవతా…పే… సమ్మాసమ్బుద్ధేన అఙ్గుత్తరనికాయే ఏకకనిపాతే ఏతదగ్గవగ్గే ఆగతాసు దససు ఉపాసికాసు ఖుజ్జుత్తరానామ ఉపాసికా కథం ఏతదగ్గట్ఠానే ఠపితా.

విస్సజ్జనా – ఏతదగ్గవగ్గే భన్తే ఆగతాసు దససు ఉపాసికాసు ఖుజ్జుత్తరా ఉపాసికా ‘‘ఏతదగ్గం భిక్ఖవే మమ సావికానం ఉపాసికానం బహుస్సుతానం యదిదం ఖుజ్జుత్తరా’’తి ఏవం ఖో భన్తే భగవతా ఏతదగ్గట్ఠానే ఠపితా.

‘‘ఏతదగ్గం ¶ భిక్ఖవే మమ సావకానం ఉపాసికానం బహుస్సుతానం యదిదం ఖుజ్జుత్తరా’’ హు –

పుచ్ఛా – కాళీనామ ఆవుసో ఉపాసికా కురరఘరికా కథం భగవతా ఏతదగ్గట్ఠానే ఠపితా.

విస్సజ్జనా – కాళీ భన్తే ఉపాసికా కురరఘరికా ‘‘ఏతదగ్గం భిక్ఖవే మమ సావికానం అనుస్సవప్పసన్నానం యదిదం కాళీ ఉపాసికా కురరఘరికా’’తి ఏవం ఖో భన్తే భగవతా ఏతదగ్గట్ఠానే ఠపితా.

‘‘ఏతదగ్గం ¶ భిక్ఖవే మమ సావికానం ఉపాసికానం అనుస్సవప్పసన్నానం యదిదం కాళీ ఉపాసికా కురరఘరికా’’ –

పుచ్ఛా – సకలాపి ¶ ఆవుసో అట్ఠానపాళి భగవతా కథం భాసితా.

విస్సజ్జనా – అట్ఠానమేతం భిక్ఖవే అనవకాసో, యం దిట్ఠిసమ్పన్నో పుగ్గలో కఞ్చిసఙ్ఖారం నిచ్చతో ఉపగచ్ఛేయ్య, నేతం ఠానం విజ్జతి. ఠానఞ్చ ఖో ఏతం భిక్ఖవే విజ్జతి, యం పుథుజ్జనో కఞ్చిసఙ్ఖారం నిచ్చతో ఉపగచ్ఛేయ్య, ఠానమేతం విజ్జతీతి ఏవమాదినా భన్తే భగవతా సకలాపి అట్ఠానపాళి భాసితా.

పుచ్ఛా – ఏకధమ్మపాళియం ¶ ఆవుసో పఠమవగ్గే కీదిసీ ధమ్మదేసనా భగవతా దేసితా.

విస్సజ్జనా – ఏకధమ్మపాళియం భన్తే పఠమవగ్గే ‘‘ఏకధమ్మో భిక్ఖవే భావితో బహులీకతో ఏకన్తనిబ్బిదాయ విరాగాయ నిరోధాయ ఉపసమాయ అభిఞ్ఞాయ సమ్బోధాయ నిబ్బానాయ సంవత్తతి. కతమో ఏకధమ్మో, బుద్ధానుస్సతి, అయం ఖో భిక్ఖవే ఏకధమ్మో భావితో బహులీకతో ఏకన్తనిబ్బిదాయ విరాగాయ నిరోధాయ ఉపసమాయ అభిఞ్ఞాయ సమ్బోధాయ నిబ్బానాయ సంవత్తతీ’’తి ఏవమాదికా భగవతా ధమ్మదేసనా దేసితా.

పుచ్ఛా – దుతియవగ్గే ¶ పన ఆవుసో భగవతా కీదిసీ ధమ్మదేసనాయో దేసితా.

విస్సజ్జనా – దుతియవగ్గే ¶ భన్తే భగవతా ‘‘నాహం భిక్ఖవే అఞ్ఞం ఏకధమ్మమ్పి సమనుపస్సామి, యేన అనుప్పన్నా వా అకుసలా ధమ్మా ఉప్పజ్జన్తి, ఉప్పన్నా వా అకుసలా ధమ్మా భియ్యోభావాయ వేపుల్లాయ సంవత్తన్తి, యథయిదం భిక్ఖవే మిచ్ఛాదిట్ఠి. మిచ్ఛాదిట్ఠికస్స భిక్ఖవే అనుప్పన్నా చేవ అకుసలా ధమ్మా ఉప్పజ్జన్తి, ఉప్పన్నా చ అకుసలా ధమ్మా భియ్యోభావాయ వేపుల్లాయ సంవత్తన్తీ’’తి. ఏవమాదికా భగవతా ధమ్మదేసనాయో దేసితా.

పుచ్ఛా – తతియవగ్గే ¶ పన ఆవుసో పఞ్చమాదీని అట్ఠ సుత్తాని భగవతా కథం భాసితాని.

విస్సజ్జనా – తతియవగ్గే భన్తే పఞ్చమాదీని అట్ఠసుత్తాని ‘‘దురక్ఖాతే భిక్ఖవే ధమ్మవినయే యో చ సమాదపేతి, యఞ్చ సమాదపేతి, యో చ సమాదపితో తథత్తాయ పటిపజ్జతి. సబ్బేతే బహుం అపుఞ్ఞం పసవన్తి. తంకిస్సహేతు, దురక్ఖాభత్తా భిక్ఖవే ధమ్మస్స. స్వాక్ఖాతే భిక్ఖవే ధమ్మవినయే యో చ సమాదపేతి, యఞ్చ సమాదపేతి, యో చ సమాదపితో, తథత్తాయ పటిపజ్జతి, సబ్బేతే బహుం పుఞ్ఞం పసవన్తి. తంకిస్సహేతు స్వాక్ఖాతత్తా భిక్ఖవే ధమ్మస్సా’’తి ఏవమాదినా భగవతా భాసితాని.

పుచ్ఛా – అపరఅచ్ఛరాసఙ్ఘాతవగ్గే ¶ పన ఆవుసో భగవతా కీదిసీ ధమ్మదేసనాయో దేసితా.

విస్సజ్జనా – అపరఅచ్ఛరాసఙ్ఘాతవగ్గే భన్తే ‘‘అచ్ఛరాసఙ్ఘాతమత్తమ్పి చే భిక్ఖవే భిక్ఖు పఠమం ఝానం భావేతి, అయం వుచ్చతి భిక్ఖవే భిక్ఖు అరిత్తజ్ఝానో విహరతి సత్థుసాసనకరో ఓవాదపతికరో అమోఘం రట్ఠపిణ్డం భుఞ్జతి, కో పన వాదో యే నం బహులీకరోన్తీ’’తి ఏవమాదికా భన్తే భగవతా ధమ్మదేసనాయో దేసితా.

పుచ్ఛా – సకలోపి ¶ ఆవుసో కాయగతాసతివగ్గో భగవతా కథం భాసితో.

విస్సజ్జనా – యస్స కస్సచి భిక్ఖవే మహాసముద్దో చేతసా ఫుటో, అన్తోగధా తస్స కున్నదియో యాకాచి సముద్దఙ్గమా, ఏవమేవ భిక్ఖవే యస్స కస్సచి కాయగతాసతి భావితా బహులీకతా, అన్తోగధా తస్స కుసలా ధమ్మా యేకేచి విజ్జాభాగియా’’తి ఏవమాదినా భన్తే భగవతా సకలోపి కాయగతాసతివగ్గో భాసితో.

పుచ్ఛా – సకలోపి ¶ ఆవుసో అమతవగ్గో భగవతా కథం భాసతో.

విస్సజ్జనా – అమతం తే భిక్ఖవే న పరిభుఞ్జన్తి, యే కాయగతాసతిం న పరిభుఞ్జన్తి. అమతం తే భిక్ఖవే పరిభుఞ్జన్తి, యే కాయగతాసతిం పరిభుఞ్జన్తి. అమతం తే భిక్ఖవే అపరిభుత్తం, యేసం కాయగతాసతి అపరిభుత్తా. అమతం తే భిక్ఖవే పరిభుత్తం, యేసం కాయగతాసతి పరిభుత్తాతి ఏవమాదినా భన్తే భగవతా సకలోపి అమతవగ్గో భాసితో.

పుచ్ఛా – తేనావుసో ¶ భగవతా…పే… సమ్మాసమ్బుద్ధేన అఙ్గుత్తరనికాయే దుకనిపాతే కమ్మకరణవగ్గే పఠమం వజ్జసుత్తం కత్థ కస్స కథఞ్చ భాసితం.

విస్సజ్జనా – సావత్థియం భన్తే సమ్బహులానం భిక్ఖూనం ‘‘ద్వేమాని భిక్ఖవే వజ్జాని. కతమాని ద్వే దిట్ఠధమ్మికఞ్చ వజ్జం సమ్పరాయికఞ్చ వజ్జ’’న్తి ఏవమాదినా భగవతా భాసితం.

తస్మాతిహ ¶ భిక్ఖవే ఏవం సిక్ఖితబ్బం ‘‘దిట్ఠధమ్మికస్స వజ్జస్స భాయిస్సామ, సమ్పరాయికస్స వజ్జస్స భాయిస్సామ, వజ్జభీరునో భవిస్సామ వజ్జభయదస్సావినో’’తి. ఏవఞ్హి ఖో భిక్ఖవే సిక్ఖితబ్బం.

పుచ్ఛా – తత్థేవ ¶ ఆవుసో దుతియం పధానసుత్తం భగవతా కత్థ కస్స కథఞ్చ భాసితం.

విస్సజ్జనా – సావత్థియంయేవ భన్తే సమ్బహులానం భిక్ఖూనం ‘‘ద్వేమాని భిక్ఖవే పధానాని దురభిసమ్భవాని లోకస్మిం. కతమాని ద్వే, యఞ్చ గిహీనం అగారం అజ్ఝావసతం చీవరపిణ్డపాతసేనాసనగిలానపచ్చయభేసజ్జపరిక్ఖారానుప్పాదనత్థం పధానం, యఞ్చ అగారస్మా అనగారియం పబ్బజితానం సబ్బూపధిపటినిస్సగ్గత్తం పధానం. ఇమాని ఖో భిక్ఖవే ద్వే పధానాని దురభిసమ్భవాని లోకస్మి’’న్తి ఏవమాదినా భగవతా భాసితం.

పుచ్ఛా – తత్థేవ ¶ ఆవుసో తపనీయసుత్తం భగవతా కథం భాసితం.

విస్సజ్జనా – ద్వేమే భిక్ఖవే ధమ్మా తపనీయా. కతమే ద్వే, ఇధ భిక్ఖవే ఏకచ్చస్స కాయదుచ్చరితం కతం హోతి, అకతం హోతి కాయ సుచరితం, వచీదుచ్చరితం కతం హోతి, అకతం హోతి వచీసుచరితం, మనోదుచ్చరితం కతం హోతి, అకతం హోతి మనోసుచరితం. సో ‘‘కాయదుచ్చరితం మే కత’’న్తి తప్పతి, ‘‘అకతం మే కాయసుచరిత’’న్తి తప్పతి. వచీదుచ్చరితం (ప) ‘‘మనోదుచ్చరితం మే కత’’న్తి తప్పతి, ‘‘అకతం మే మనోసుచరిత’’న్తి తప్పతి. ఇమే ఖో భిక్ఖవే ద్వే ధమ్మా తపనీయాతి. ఏవం ఖో భన్తే భగవతా భాసితం.

పుచ్ఛా – చతుత్థం ¶ పన ఆవుసో అతపనీయసుత్తం భగవతా కథం భాసితం.

విస్సజ్జనా – చతుత్థం భన్తే అతపనీయసుత్తం ‘‘ద్వేమే భిక్ఖవే ధమ్మా అతపనీయా. కతమే ద్వే, ఇధ భిక్ఖవే ఏకచ్చస్స కాయసుచరితం కతం హోతి, అకతం హోతి కాయదుచ్చరితం. వచీసుచరితం కతం హోతి, అకతం హోతి వచీదుచ్చరితం. మనోసుచరితం కతం హోతి, అకతం హోతి మనోదుచ్చరితం. సో ‘కాయసుచరితం మే కత’న్తి న తప్పతి, ‘అకతం మే కాయదుచ్చరిత’న్తి నతప్పతి. ‘వచీసుచరితం…పే… మనోసుచరితం మే కత’న్తి న తప్పతి. ‘అకతం మే మనోదుచ్చరిత’న్తి న తప్పతి. ఇమే ఖో భిక్ఖవే ద్వే ధమ్మా అతపనీయా’’తి. ఏవం ఖో భన్తే భగవతా భాసితం.

పుచ్ఛా – పఞ్చమం ¶ పన ఆవుసో ఉపఞ్ఞాతసుత్తం భగవతా కథం భాసితం.

విస్సజ్జనా – పఞ్చమం భన్తే ఉపఞ్ఞాతసుత్తం ‘‘ద్విన్నాహం భిక్ఖవే ధమ్మానం ఉపఞ్ఞాసిం. యా చ అసన్తుట్ఠితా కుసలేసు ధమ్మేసు, యా చ అప్పటివానితా పధానస్మిం. అప్పటివాని సుదాహం భిక్ఖవే పదహామి ‘కామం-తచో చ న్హారు చ అట్ఠి చ అవసిస్సతు ఉపసుస్సతు సరీరే మంసలోహితం, యం ¶ తం పురిసథామేన పురిసవీరియేన పురిసపరక్కమేన పత్తబ్బం, న తం అపాపుణిత్వా వీరియస్స సణ్ఠానం భవిస్సతీ’’తి. ఏవమాదినా భన్తే భగవతా భాసితం.

పుచ్ఛా – నవమం ¶ పన ఆవుసో చరియసుత్తం భగవతా కథం భాసితం.

విస్సజ్జనా – నవమం భన్తే చరియసుత్తం ‘‘ద్వేమే భిక్ఖవే ధమ్మా సుక్కా లోకం పాలేన్తి. కతమే ద్వే, హిరీచ ఓత్తప్పఞ్చ. ఇమే ఖో భిక్ఖవే ద్వే సుక్కా ధమ్మా లోకం న పాలేయ్యుం, నయిధ పఞ్ఞాయేథ ‘మాతా’తివా ‘మాతుచ్ఛా’తివా ‘మాతులానీ’తివా ‘ఆచరియభరియా’తివా ‘గరూనం దారా’తి’’వాతి, ఏవమాదినా భన్తే భగవతా భాసితం.

పుచ్ఛా – అధికరణవగ్గే ¶ పన ఆవుసో సత్తమసుత్తం భగవతా కత్థ కం ఆరబ్భ కిస్మిం వత్థుస్మిం కథఞ్చ భాసితం.

విస్సజ్జనా – సావత్థియం భన్తే జాణుస్సోణిం బ్రాహ్మణం ఆరబ్భ భాసితం. జాణుస్సోణి భన్తే బ్రాహ్మణో భగవన్తం ఏతదవోచ ‘‘కో ను ఖో భో గోతమ హేతు కో పచ్చయో, యేన మిధేకచ్చే సత్తా కాయస్స భేదా పరంమరణా అపాయం దుగ్గతిం వినిపాతం నిరయం ఉపపజ్జన్తీ’’తి. తస్మిం భన్తే వత్థుస్మిం ‘‘కతత్తా చ బ్రాహ్మణ అకతత్తా చ ఏవమిధేకచ్చే సత్తా కాయస్స భేదా పరంమరణా అపాయం దుగ్గతిం వినిపాతం నిరయం ఉపపజ్జన్తీ’’తి ఏవమాదినా భన్తే భగవతా భాసితం.

కో ¶ ను ఖో భో గోతమ హేతు కో పచ్చయో, యేన మిధేకచ్చే సత్తా కాయస్స భేదా పరం మరణా అపాయం దుగ్గతిం వినిపాతం నిరయం ఉపపజ్జన్తి.

‘‘కతత్తాచ బ్రాహ్మణ అకతత్తాచ ఏవమిధేకచ్చే సత్తా కాయస్స భేదా పరం మరణా అపాయం దుగ్గతిం వినిపాతం నిరయం ఉపపజ్జన్తి’’ –

కో ¶ పన భో గోతమ హేతు కో పచ్చయో, యేన మిధేకచ్చే సత్తా కాయస్స భేదా పరం మరణా సుగతిం సగ్గం లోకం ఉపపజ్జన్తి –

కతత్తా చ బ్రాహ్మణ అకతత్తా చ ఏవమిధేకచ్చే సత్తా కాయస్స భేదా పరం మరణా సుగతిం సగ్గం లోకం ఉపపజ్జన్తి.

న ఖో అహం ఇమస్స భోతో గోతమస్స సంఖిత్తేన భాసితస్స విత్థారేన అత్థం అవిభత్తస్స విత్థారేన అత్థం –

సాధు మే భవం గోతమో తథా ధమ్మం దేసేతు.

పుచ్ఛా – తత్థేవ ¶ ఆవుసో అట్ఠమసుత్తం భగవతా కత్థ కస్స కథఞ్చ భాసితం.

విస్సజ్జనా – సావత్థియం భన్తే ఆయస్మతో ఆనన్దస్స ‘‘ఏకంసేనాహం ఆనన్ద అకరణీయం వదామి కాయదుచ్చరితం మనోదుచ్చరిత’’న్తి ఏవమాదినా భగవతా భాసితం.

‘‘ఏకంసేనాహం ¶ ఆనన్ద కరణీయం వదామి కాయసుచరితం వచీసుచరితం మనోసుచరితం’’ –

పుచ్ఛా – తేనావుసో ¶ భగవతా…పే… సమ్మాసమ్బుద్ధేన అఙ్గుత్తరనికాయే దుకనిపాతే అధికరణవగ్గే నవమసుత్తం భాసితం.

విస్సజ్జనా – అకుసలం ¶ భిక్ఖవే పజహథ, సక్కా భిక్ఖవే అకుసలం పజహితుం. నోచేదం భిక్ఖవే సక్కా అభవిస్స అకుసలం పజహితుం, నాహం ఏవం వదేయ్యం ‘‘అకుసలం భిక్ఖవే పజహథా’’తి. యస్మా చ ఖో భిక్ఖవే సక్కా అకుసలం పజహితుం, తస్మాహం ఏవం వదామి ‘‘అకుసలం భిక్ఖవే పజహథా’’తి. అకుసలఞ్చ హిదం భిక్ఖవే పహీనం అహితాయ దుక్ఖాయ సంవత్తేయ్య, నాహం ఏవంవదేయ్యం ‘‘అకుసలం భిక్ఖవే పజహథా’’తి. యస్మా చ ఖో భిక్ఖవే అకుసలం పహీనం హితాయ సుఖాయ సంవత్తతి, తస్మాహం ఏవం వదామి ‘‘అకుసలం భిక్ఖవే పజహథా’’తి ఏవమాదినా భన్తే భగవతా భాసితం.

పుచ్ఛా – తత్థేవ ¶ ఆవుసో దసమఏకాదసమసుత్తాని భగవతా కథం భాసితాని.

విస్సజ్జనా – తత్థేవ భన్తే దసమఏకాదసమసుత్తాని ‘‘ద్వేమే భిక్ఖవే ధమ్మా సద్ధమ్మస్స సమ్మోసాయ అన్తరధానాయ సంవత్తన్తి. కతమే ద్వే, దున్నిక్ఖిత్తఞ్చ పదబ్యఞ్జనం అత్థో చ దున్నీతో, దున్నిక్ఖిత్తస్స భిక్ఖవే పదబ్యఞ్జనస్స అత్థోపి దున్నయో హోతి. ఇమే ఖో భిక్ఖవే ద్వే ధమ్మా సద్ధమ్మస్స సమ్మోసాయ అన్తరధానాయ సంవత్తన్తీ’’తి చ. ‘‘ద్వేమే భిక్ఖవే ధమ్మా సద్ధమ్మస్స ఠితియా అసమ్మోసాయ అనన్తరధానాయ సంవత్తన్తి. కతమే ద్వే, సునిక్ఖిత్తఞ్చ పదబ్యఞ్జనం అత్థో చ సునీతో, సునిక్ఖిత్తస్స భిక్ఖవే పదబ్యఞ్జనస్స అత్థోపి సునయో హోతి. ఇమే ఖో భిక్ఖవే ద్వే ధమ్మా సద్ధమ్మస్స ఠితియా అసమ్మోసాయ అనన్తరధానాయ సంవత్తన్తీ’’తి చ. ఏవం ఖో భన్తే భగవతా భాసితాని.

పుచ్ఛా – బాలవగ్గే ¶ పన ఆవుసో దుతియసుత్తం భగవతా కథం భాసితం.

విస్సజ్జనా – బాలవగ్గే భన్తే దుతియం సుత్తం ‘‘ద్వేమే భిక్ఖవే తథాగతం అబ్భాచిక్ఖన్తి. కతమే ద్వే, దుట్ఠో వా దోసన్తరో సద్ధో వా దుగ్గహితేన. ఇమే ఖో భిక్ఖవే ద్వే తథాగతం అబ్భాచిక్ఖన్తీ’’తి, ఏవం ఖో భన్తే భగవతా భాసితం.

పుచ్ఛా – తత్థేవ ¶ ఆవుసో తతియసుత్తం భగవతా కథం భాసితం.

విస్సజ్జనా – తత్థేవ భన్తే తతియసుత్తం భగవతా ‘‘ద్వేమే భిక్ఖవే తథాగతం అబ్భాచిక్ఖన్తి. కతమే ద్వే, యో చ అభాసితం అలపితం తథాగతేన ‘భాసితం లపితం తథాగతేనా’తి దీపేతి. యో చ భాసితం లపితం తథాగతేన ‘అభాసితం అలపితం తథాగతేనాతి’ ¶ దీపేతి. ఇమే ఖో భిక్ఖవే ద్వే తథాగతం అబ్భాచిక్ఖన్తి. ద్వేమే భిక్ఖవే తథాగతం నాబ్భాచిక్ఖన్తి. కతమే ద్వే, యో చ అభాసితం అలపితం తథాగతేన ‘అభాసితం అలపితం తథాగతేనా’తి దీపేతి. యో చ భాసితం లపితం తథాగతేన ‘భాసితం లపితం తథాగతేనా’తి దీపేతి. ఇమే ఖో భిక్ఖవే ద్వే తథాగతం నాబ్భాచిక్ఖన్తీ’’తి, ఏవం ఖో భన్తే భగవతా భాసితం.

పుచ్ఛా – తత్థేవ ¶ ఆవుసో చతుత్థపఞ్చమసుత్తాని భగవతా కథం భాసితాని.

విస్సజ్జనా – తత్థేవ భన్తే చతుత్థపఞ్చమసుత్తాని ‘‘ద్వేమే భిక్ఖవే తథాగతం అబ్భాచిక్ఖన్తి. కతమే ద్వే, యో చ నేయ్యత్థం సుత్తన్తం ‘నీతత్థో సుత్తన్తో’తి ¶ దీపేతి, యో చ నీతత్థం సుత్తన్తం ‘నేయ్యత్థో సుత్తన్తో’తి దీపేతీ’’తి, ఏవమాదినా భగవతా భాసితాని.

పుచ్ఛా – సమచిత్తవగ్గే ¶ ఆవుసో పఠమసుత్తం భగవతా కథం భాసితం.

విస్సజ్జనా – సమచిత్తవగ్గే భన్తే పఠమసుత్తం ‘‘అసప్పురిసభూమిఞ్చ వో భిక్ఖవే దేసేస్సామి సప్పురిసభూమిఞ్చ, తం సుణాథ సాధుకం మనసికరోథ, భాసిస్సామీ’’తి, ఏవమాదినా భన్తే భగవతా భాసితం.

పుచ్ఛా – తత్థేవ ¶ ఆవుసో దుతియసుత్తం భగవతా కథం భాసితం.

విస్సజ్జనా – తత్థేవ భన్తే దుతియసుత్తం ‘‘ద్విన్నాహం భిక్ఖవే న సుప్పతికార వదామి. కతమేసం ద్విన్నం, మాతు చ పితు చా’’తి, ఏవమాదినా భగవతా భాసితం.

పుచ్ఛా – తత్థేవ ¶ ఆవుసో పఞ్చమం సమచిత్తసుత్తం కత్థ కస్స కేన కథఞ్చ భాసితం.

విస్సజ్జనా – సావత్థియం భన్తే సమ్బహులానం భిక్ఖూనం ‘‘అజ్ఝత్తసంయోజనఞ్చ ఆవుసో పుగ్గలం దేసేస్సామి బహిద్ధాసంయోజనఞ్చ, తంసుణాథ

సాధుకం ¶ మనసికరోథా’’తి, ఏవమాదినా భన్తే ఆయస్మతా సారిపుత్తత్థేరేన ధమ్మసేనాపతినా భాసితం.

పుచ్ఛా – కథఞ్చ ¶ ఆవుసో తత్థ భగవా ఓవాదం అదాసి.

విస్సజ్జనా – తత్థ భన్తే భగవా ‘‘తస్మాతిహ సారిపుత్త ఏవం సిక్ఖితబ్బం ‘సన్తిన్ద్రియా భవిస్సామ సన్తమానసా’తి. ఏవఞ్హి వో సారిపుత్త సిక్ఖితబ్బ’’న్తి ఏవమాదినా ఓవాదమదాసి.

‘‘ఏసో భన్తే ఆయస్మా సారిపుత్తో పుబ్బారామే మిగారమాతుపాసా దే భిక్ఖూనం అజ్ఝత్తసంయోజనఞ్చ పుగ్గలం దేసేతి బహిద్ధా సంయోజనఞ్చ’’ –

సాధు ¶ భన్తే భగవా యేన ఆయస్మా సారిపుత్తో తేనుపసఙ్కమతు అనుకమ్పం ఉపాదాయ.

తా ఖో పన సారిపుత్త దేవతా దసపి హుత్వా వీసమ్పి హుత్వా తింసమ్పి హుత్వా చత్తాలీసమ్పి హుత్వా పఞ్ఞాసమ్పి హుత్వా సట్ఠిపి హుత్వా ఆరగ్గకోటినితుదనమత్తేపి తిట్ఠన్తి, న చ అఞ్ఞమఞ్ఞం బ్యాబాధేన్తి–

తస్మాతిహ ¶ సారిపుత్త ఏవం సిక్ఖితబ్బం సన్తిన్ద్రియా భవిస్సామ సన్తమానసా.

పుచ్ఛా – తేనావుసో ¶ భగవతా…పే… సమ్మాసమ్బుద్ధేన అఙ్గుత్తరనికాయే దుకనిపాతే పరిసవగ్గే పఠమం ఉత్తానసుత్తం కథం భాసితం.

విస్సజ్జనా – పఠమం భన్తే ఉత్తానసుత్తం ‘‘ద్వేమా సిక్ఖవే పరిసా, కతమా ద్వే, ఉత్తానా చ పరిసా గమ్భీరా చ పరిసా, కతమా చ భిక్ఖవే ఉత్తానా పరిసా, ఇధ భిక్ఖవే యస్సం పరిసాయం భిక్ఖూ ఉద్ధతా హోన్తి ఉన్నళా చపలా ముఖరా వికిణ్ణవాచా ముట్ఠస్సతీ అసమ్పజానా అసమాహితా విబ్భన్తచిత్తా పాకతిన్ద్రియా. అయం వుచ్చతి భిక్ఖవే ఉత్తానా పరిసా’’తి ఏవమాదినా భగవతా భాసితం.

ఏతదగ్గం భిక్ఖవే ఇమాసం ద్విన్నం పరిసానం యదిదం గమ్భీరా పరిసా.

పుచ్ఛా – తత్థేవ ¶ ఆవుసో తతియం అనగ్గవతీసుత్తం భగవతా కథం భాసితం.

విస్సజ్జనా – తత్థేవ భన్తే తతియం అనగ్గవతీసుత్తం ‘‘ద్వేమా భిక్ఖవే పరిసా. కతమా ద్వే, అనగ్గవతీ చ పరిసా అగ్గవతీ చ పరిసా. కతమా చ భిక్ఖవే అనగ్గవతీ పరిసా, ఇధ భిక్ఖవే యస్సం పరిసాయం థేరా భిక్ఖూ బాహులికా హోన్తి సాథలికా, ఓక్కమనే పుబ్బఙ్గమా, పవివేకే నిక్ఖిత్తధురా, న వీరియం ఆరభన్తి అప్పత్తస్స పత్తియా అనధిగతస్స అధిగమాయ అసచ్ఛికభస్స సచ్ఛికిరియాయా’’తి ఏవమాదినా భగవతా భాసితం.

పుచ్ఛా – తత్థేవ ¶ ఆవుసో ఛట్ఠం ఓక్కాచితవినీతసుత్తం భగవతా కథం భాసితం.

విస్సజ్జనా – తత్థేవ భన్తే ఛట్ఠం ఓక్కాచితవినీతసుత్తం ‘‘ద్వేమా భిక్ఖవే పరిసా. కతమా ద్వే, ఓక్కాచితవినీతా పరిసా నో పటిపుచ్ఛావినీతా, పటిపుచ్ఛా వినీతా పరిసా నో ఓక్కాచితవినీతా’’తి ఏవమాదినా భన్తే భగవతా భాసితం.

పుచ్ఛా – పుగ్గలవగ్గే ¶ ఆవుసో ఏకాదసమం అసన్తసన్నివాససుత్తం భగవతా కథం భాసితం.

విస్సజ్జనా – పుగ్గలవగ్గే భన్తే ఏకాదసమం అసన్తసన్నివాససుత్తం ‘‘అసన్తసన్నివాసఞ్చ వో భిక్ఖవే దేసేస్సామి సన్తసన్నివాసఞ్చ, తం సుణాథ, సాధుకం మనసికరోథ భాసిస్సామీ’’తి ఏవమాదినా భగవతా భాసితం.

పుచ్ఛా – సుఖవగ్గే ¶ పన ఆవుసో భగవతా కీదిసీ ధమ్మదేసనాయో దేసితా.

విస్సజ్జనా – సుఖవగ్గే భన్తే భగవతా ‘‘ద్వేమాని భిక్ఖవే సుఖాని. కతమాని ద్వే, గిహిసుఖఞ్చ పబ్బజితసుఖఞ్చ, ఇమాని ఖో భిక్ఖవే ద్వే సుఖాని. ఏతదగ్గం భిక్ఖవే ఇమేసం ద్విన్నం సుఖానం యదిదం పబ్బజితసుఖ’’న్తి ఏవమాదికా ధమ్మదేసనాయో దేసితా.

పుచ్ఛా – ఆయాచనవగ్గే ¶ పన ఆవుసో భగవతా పఠమాదీని చత్తారి సుత్తాని కథం భాసితాని.

విస్సజ్జనా – ఆయాచనవగ్గే భన్తే పఠమాదీని చత్తారి సుత్తాని ‘‘సద్ధో భిక్ఖవే భిక్ఖు ఏవం సమ్మా ఆయాచమానో ఆయాచేయ్య తాదిసో హోమి, యాదిసా సారిపుత్తమోగ్గల్లానా’’తి, ఏవమాదినా భగవతా భాసితాని.

పుచ్ఛా – తత్థేవ ¶ ఆవుసో పఞ్చమం అవణ్ణారహసుత్తం భగవతా కథం భాసితం.

విస్సజ్జనా – తత్థేవ భన్తే పఞ్చమం అవణ్ణారహసుత్తం ‘‘ద్వీహి భిక్ఖవే ధమ్మేహి సమన్నాగతో బాలో అబ్యత్తో అసప్పురిసో ఏతం ఉపహతం అత్తానం పరిహరతి, సావజ్జో చ హోతి సానువజ్జో చ విఞ్ఞూనం, బహుఞ్చ అపుఞ్ఞం పసవతీ’’తి, ఏవమాదినా భగవతా భాసితం.

పుచ్ఛా – తేనావుసో ¶ భగవతా…పే… సమ్మాసమ్బుద్ధేన అఙ్గుత్తరనికాయే దుకనిపాతే ఆయాచనవగ్గే ఛట్ఠం అప్పసాదనీయసుత్తం కథం భాసితం.

విస్సజ్జనా – ఛట్ఠం భన్తే అప్పసాదనీయసుత్తం ‘‘ద్వీహి భిక్ఖవే ధమ్మేహి సమన్నాగతో బాలో అబ్యత్తో అసప్పురిసో ఏతం ఉపహతం అత్తానం పరిహరతి, సావజ్జో చ హోతి సానువజ్జో చ విఞ్ఞూనం, బహుఞ్చ అపుఞ్ఞం పసవతి. కతమేహి ద్వీహి, అననువిచ్చ అపరియోగాహేత్వా అప్పసాదనీయే ఠానే పసాదం ఉపదంసేతి, అననువిచ్చ అపరియో గాహేత్వా పసాదనీయే ఠానే అప్పసాదం ఉపదంసేతీ’’తి ఏవమాదినా భగవతా భాసితం.

పుచ్ఛా – తత్థేవ ¶ ఆవుసో సత్తమం మాతాపితుసుత్తం భగవతా కథం భాసితం.

విస్సజ్జనా – తత్థేవ భన్తే సత్తమం మాతాపితుసుత్తం ‘‘ద్వీసు భిక్ఖవే మిచ్ఛా పటిపజ్జమానో బాలో అబ్యత్తో అసప్పురిసో ఏతం ఉపహతం అత్తానం పరిహరతి, సావజ్జో చ హోహి సానువజ్జో చ విఞ్ఞూనం, బహుఞ్చ అపుఞ్ఞం పసవతి. కతమేసు ద్వీసు, మాతరి చ పితరి చా’’తి ఏవమాదినా భగవతా భాసితం.

పుచ్ఛా – తత్థేవ ¶ ఆవుసో అట్ఠమం తథాగతసుత్తం భగవతా కథం భాసితం.

విస్సజ్జనా – తత్థేవ ¶ భన్తే అట్ఠమం తథాగతసుత్తం ‘‘ద్వీసు భిక్ఖవే మిచ్ఛాపటిపజ్జమానో బాలో అబ్యత్తో అసప్పురిసో ఏతం ఉపహతం అత్తానం పరిహరతి, సావజ్జో చ హోతి సానువజ్జో చ విఞ్ఞూనం, బహుఞ్చ అపుఞ్ఞం పసవతి. కతమేసు ద్వీసు, తథాగతే చ తథాగతసావకే చా’’తి ఏవమాదినా భగవతా భాసితం.

పుచ్ఛా – తికనిపాతే ¶ పన ఆవుసో పఠమం భయసుత్తం భగవతా కత్థ కస్స కథఞ్చ భాసితం.

విస్సజ్జనా – సావత్థియం భన్తే సమ్బహులానం ‘‘యాని కానిచి భిక్ఖవే భయాని ఉప్పజ్జన్తి, సబ్బాని తాని బాలతో ఉప్పజ్జన్తి నో పణ్డితతో. యే కేచి ఉప్పద్దవా ఉప్పజ్జన్తి, సబ్బేతే బాలతో ఉప్పజ్జన్తి నో పణ్డితతో. యేకేచి ఉపసగ్గా ఉప్పజ్జన్తి, సబ్బేతే బాలతో ఉప్పజ్జన్తి నో పణ్డితతో’’తి ఏవమాదినా భగవతా భాసితం.

పుచ్ఛా – తత్థేవ ¶ ఆవుసో తతియం చిన్తీసుత్తం భగవతా కథం భాసితం.

విస్సజ్జనా – తత్థేవ భన్తే చిన్తీసుత్తం ‘‘తీణిమాని భిక్ఖవే బాలస్స బాలలక్ఖణాని ¶ బాలనిమిత్తాని బాలాపదానాని. కతమాని తీణి, ఇధ భిక్ఖవే బాలో దుచ్చిన్తితచిన్తీ చ హోతి దుబ్భాసితభాసీ చ దుక్కటకమ్మకారీ చా’’తి ఏవమాదినా భగవతా భాసితం.

పుచ్ఛా – తత్థేవ ¶ ఆవుసో చతుత్థం అచ్చయసుత్తం భగవతా కథం భాసితం.

విస్సజ్జనా – తత్థేవ భన్తే చతుత్థం అచ్చయసుత్తం ‘‘తీహి భిక్ఖవే ధమ్మేహి సమన్నాగతో బాలో వేదితబ్బో. కతమేహి తీహి, అచ్చయం అచ్చయతో దిస్వా యథాధమ్మం నప్పటికరోతి, పరస్స ఖో పన అచ్చయం దేసేన్తస్స యథాధమ్మం నప్పటిగ్గణ్హాతీ’’తి ఏవమాదినా భగవతా భాసితం.

పుచ్ఛా – తత్థేవ ¶ ఆవుసో దసమం మలసుత్తం భగవతా కథం భాసితం.

విస్సజ్జనా – తత్థేవ భన్తే దసమం మలసుత్తం ‘‘తీహి భిక్ఖవే ధమ్మేహి సమన్నాగతో తయో మలే అప్పహాయ యథాభతం నిక్ఖిత్తో ఏవం నిరయే. కతమేహి తీహి, దుస్సీలో చ హోతి, దుస్సీల్యమలఞ్చస్స అప్పహీనం హోతి. ఇస్సుకీ చ హోతి, ఇస్సామలఞ్చస్స అప్పహీనం హోతి. మచ్ఛరీ చ హోతి, మచ్ఛరమలఞ్చస్స అప్పహీనం హోతీ’’తి ఏవమాదినా భగవతా భాసితం.

పుచ్ఛా – రథకారవగ్గే ¶ పన ఆవుసో పఠమం ఞాతసుత్తం భగవతా కథం భాసితం.

విస్సజ్జనా – పఠమం భన్తే ఞాతసుత్తం ‘‘తీహి భిక్ఖవే ధమ్మేహి సమన్నాగతో ఞాతో భిక్ఖు బహుజనఅహితాయ పటిపన్నో హోతి బహుజన దుక్ఖాయ బహునో జనస్స అనత్థాయ అహితాయ దుక్ఖాయ దేవమనుస్సానం. కతమేహి తీహి, అననులోమికే కాయకమ్మే సమాదపేతి, అననులోమికే వచీకమ్మే సమాదపేతి, అననులోమికేసు ధమ్మేసు సమాదపేతీ’’తి ఏవమాదినా భగవతా భాసితం.

పుచ్ఛా – తత్థేవ ¶ ఆవుసో తతియం ఆసంససుత్తం భగవతా కథం భాసితం.

విస్సజ్జనా – తత్థేవ భన్తే తతియం ఆసంససుత్తం ‘‘తయోమే భిక్ఖవే పుగ్గలా సన్తో సంవిజ్జమానా లోకస్మిం. కతమే తయో నిరాసో ఆసంసో’’తి ఏవమాదినా భగవతా భాసితం.

పుచ్ఛా – తేనావుసో ¶ భగవతా…పే… సమ్మాసమ్బుద్ధేన అఙ్గుత్తరనికాయే తికనిపాతే రథకారవగ్గే పఞ్చమం సచేతనసుత్తం కత్థ కస్స కథఞ్చ భాసితం.

విస్సజ్జనా – బారాణసియం భన్తే సమ్బహులానం భిక్ఖూనం ఆరబ్భ ‘‘భూతపుబ్బం భిక్ఖవే రాజా అహోసి సచేతనో నామ, అథ ఖో భిక్ఖవే రాజా సచేతనో రథకారం ఆమన్తేసి ఇతో మే సమ్మ రథకార ఛన్నం మాసానం పచ్చయేన సఙ్గామో భవిస్సతి సక్ఖిస్ససి మే సమ్మ రథకార నవం చక్కయుగం కాతు’’న్తి ఏవమాదినా భగవతా భాసితం.

పుచ్ఛా – తత్థేవ ¶ ఆవుసో ఛట్ఠం అపణ్ణకసుత్తం భగవతా కథం భాసితం.

విస్సజ్జనా – ఛట్ఠం భన్తే అపణ్ణకసుత్తం ‘‘తీహి భిక్ఖవే ధమ్మేహి సమన్నాగతో భిక్ఖు అపణ్ణకపటిపదం పటిపన్నో హోతి, యోని చస్స ఆరద్ధా హోతి ఆసవానం ఖయాయ. కతమేహి తీహి, ఇధ భిక్ఖవే భిక్ఖు ఇన్ద్రియేసు గుత్తద్వారో హోతి, భోజనే మత్తఞ్ఞూ హోతి, జాగరియమనుయుత్తో హోతీ’’తి ఏవమాదినా భగవతా భాసితం.

పుచ్ఛా – తత్థేవ ¶ ఆవుసో అట్ఠమం దేవలోకసుత్తం భగవతా కథం భాసితం.

విస్సజ్జనా – తత్థేవ భన్తే అట్ఠమం దేవలోకసుత్తం ‘‘సచే వో భిక్ఖవే అఞ్ఞతిత్థియా పరిబ్బాజకా ఏవం పుచ్ఛేయ్యుం ‘‘దేవలోకూపపత్తియా ఆవుసో సమణే గోతమే బ్రహ్మచరియం వుస్సథా’తి. నను తుమ్హే భిక్ఖవే ¶ ఏవం పుట్ఠా అట్టీయేయ్యాథ హరాయేయ్యాథ జిగుచ్ఛేయ్యాథా’’తి ఏవమాదినా భగవతా భాసితం.

పుచ్ఛా – తత్థేవ ¶ ఆవుసో నవమం పఠమపాపణికసుత్తం భగవతా కథం భాసితం.

విస్సజ్జనా – తత్థేవ భన్తే నవమం పఠమపాపణికసుత్తం ‘‘తీహి భిక్ఖవే అఙ్గేహి సమన్నాగతో పాపణికో అభబ్బో అనధిగతం వా భోగం అధిగన్తుం, అధిగతం వా భోగం ఫాతిం కాతుం. కతమేహి తీహి, ఇధ భిక్ఖవే పాపణికో పుబ్బణ్హసమయం న సక్కచ్చం కమ్మన్తం అధిట్ఠాతీ’’తి ఏవమాదినా భగవతా భాసితం.

పుచ్ఛా – పుగ్గలవగ్గే ¶ పన ఆవుసో దుతియం గిలానసుత్తం భగవతా కథం భాసితం.

విస్సజ్జనా – పుగ్గలవగ్గే భన్తే దుతియం గిలానసుత్తం ‘‘తయోమే భిక్ఖవే గిలానా సన్తో సంవిజ్జమానా లోకస్మిం. కతమే తయో, ఇధ భిక్ఖవే ఏకచ్చో గిలానో లభన్తో వా సప్పాయాని భోజనాని అలభన్తో వా సప్పాయాని భోజనాని, లభన్తో వా సప్పాయాని భేసజ్జాని అలభన్తో వా సప్పాయాని భేసజ్జాని, లభన్తో వా పతిరూపం ఉపట్ఠాకం అలభన్తో వా పతిరూపం ఉపట్ఠాకం వుట్ఠాతి తమ్హా ఆబాధా’’తి ఏవమాదినా భగవతా భాసితం.

పుచ్ఛా – తత్థేవ ¶ ఆవుసో చతుత్థం బహుకారసుత్తం భగవతా కథం భాసితం.

విస్సజ్జనా – తత్థేవ ¶ భన్తే చతుత్థం బహుకారసుత్తం ‘‘తయో మే భిక్ఖవే పుగ్గలా పుగ్గలస్స బహుకారా. కతమే తయో, యం భిక్ఖవే పుగ్గలం ఆగమ్మ పుగ్గలో బుద్ధం సరణం గతో హోతి, ధమ్మం సరణం గతో హోతి, సఙ్ఘం సరణం గతో హోతి. అయం భిక్ఖవే పుగ్గలో ఇమస్స పుగ్గలస్స బహుకారో’’తి ఏవమాదినా భగవతా భాసితం.

పుచ్ఛా – తేనావుసో ¶ భగవతా జానతా పస్సతా…పే… సమ్మాసమ్బుద్ధేన అఙ్గుత్తరనికాయే తికనిపాతే పుగ్గలవగ్గే సత్తమం జిగుచ్ఛితబ్బసుత్తం కథం భాసితం.

విస్సజ్జనా – సత్తమం భన్తే జిగుచ్ఛితబ్బసుత్తం ‘‘తయోమే భిక్ఖవే పుగ్గలా సన్తో సంవిజ్జమానా లోకస్మిం. కతమే తయో, అత్థి భిక్ఖవే పుగ్గలో జిగుచ్ఛితబ్బో న సేవితబ్బో న భజితబ్బో న పయిరుపాసితబ్బో, అత్థి భిక్ఖవే పుగ్గలో అజ్ఝుపేక్ఖితబ్బో న సేవితబ్బో న భజితబ్బో న పయిరుపాసితబ్బో, అత్థి భిక్ఖవే పుగ్గలో సేవితబ్బో భజితబ్బో పయిరుపాసితబ్బో’’తి ఏవం ఖో భన్తే భగవతా భాసితం.

పుచ్ఛా – కథఞ్చావుసో ¶ తత్థ భగవతా జిగుచ్ఛితబ్బో పుగ్గలో నసేవితబ్బో నభజితబ్బో న పయిరుపాసితబ్బో పకాసితో.

విస్సజ్జనా – ‘‘కతమో చ భిక్ఖవే పుగ్గలో జిగుచ్ఛితబ్బో న సేవితబ్బో న భజితబ్బో న పయిరుపాసితబ్బో. ఇధ భిక్ఖవే ఏకచ్చో దుస్సీలో హోతి పాపధమ్మో అసుచిసఙ్కస్సరసమాచారో పటిచ్ఛన్నకమ్మన్తో అస్సమణో సమణపటిఞ్ఞో అబ్రహ్మచారీ బ్రహ్మచారిపటిఞ్ఞో అన్తోపూతి అవస్సుతో కసమ్బుజాతో, ఏవరూపో భిక్ఖవే పుగ్గలో జిగుచ్ఛితబ్బో న సేవితబ్బో న భజితబ్బో న పయిరుపాసితబ్బో’’తి ఏవమాదినా భన్తే భగవతా జిగుచ్ఛితబ్బో న సేవితబ్బో న భజితబ్బో న పయిరుపాసితబ్బో పుగ్గలో పకాసితో.

పుచ్ఛా – కథం ¶ పనావుసో తత్థ భగవతా అజ్ఝుపేక్ఖితబ్బో పుగ్గలో న సేవితబ్బో న భజితబ్బో న పయిరుపాసితబ్బో పకాసితో.

విస్సజ్జనా – కతమో చ భిక్ఖవే పుగ్గలో అజ్ఝుపేక్ఖితబ్బో న సేవితబ్బో న భజితబ్బో న పయిరుపాసితబ్బో, ఇధ భిక్ఖవే ఏకచ్చో పుగ్గలో కోధనో హోతి ఉపాయాసబహులో, అప్పమ్పి వుత్తో సమానో అభిసజ్జతి కుప్పతి బ్యాపజ్జతి పతిత్థీయతి, కోపఞ్చ దోసఞ్చ అప్పచ్చయఞ్చ పాతుకరోతీ’’తి ఏవమాదినా భన్తే భగవతా తత్థ అజ్ఝుపేక్ఖితబ్బో న సేవితబ్బో న భజితబ్బో న పయిరుపాసితబ్బో పుగ్గలో పకాసితో.

పుచ్ఛా – కథం ¶ పనావుసో తత్థ భగవతా సేవితబ్బో పుగ్గలో భజితబ్బో పయిరుపాసితబ్బో పకాసితో.

విస్సజ్జనా – ‘‘కతమో చ భిక్ఖవే పుగ్గలో సేవితబ్బో భజితబ్బో పయిరుపాసితబ్బో, ఇధ భిక్ఖవే ఏకచ్చో పుగ్గలో సీలవా హోతి కల్యాణధమ్మో, ఏవరూపో భిక్ఖవే పుగ్గలో సేవితబ్బో భజితబ్బో ¶ పయిరుపాసితబ్బో’’తి ఏవమాదినా భన్తే తత్థ భగవతా సేవితబ్బో పుగ్గలో భజితబ్బో పయిరుపాసితబ్బో పకాసితో.

పుచ్ఛా – తత్థేవ ¶ ఆవుసో పుగ్గలవగ్గే అట్ఠమం గూథభాణీసుత్తం భగవతా కథం భాసితం.

విస్సజ్జనా – తత్థేవ భన్తే పుగ్గలవగ్గే అట్ఠమం గూథభాణీసుత్తం ‘‘తయో మే భిక్ఖవే పుగ్గలా సన్తో సంవిజ్జమానా లోకస్మిం. కతమే తయో, గూథభాణీ పుప్ఫభాణీ మధుభాణీ’’తి ఏవం ఖో భగవతా భాసితం.

పుచ్ఛా – కథఞ్చావుసో ¶ తత్థ భగవతా గూథభాణీపుగ్గలో పకాసితో.

విస్సజ్జనా – కతమో చ భిక్ఖవే పుగ్గలో గూథభాణీ, ఇధ భిక్ఖవే ఏకచ్చో పుగ్గలో సభగ్గతో వా పరిసగ్గతో వా ఞాతిమజ్ఝగతోవా పూగమజ్ఝగతోవా రాజకులమజ్ఝగతోవా అభినీతో సక్ఖిపుట్ఠో ‘‘ఏహమ్భో పురిస యం జానాసి, తం వదేహీ’’తి. సో అజానం వా ఆహ ‘‘జానామీ’’తి, జానం వా ఆహ ‘‘న జానామీ’’తి, అపస్సం వా ఆహ ‘‘పస్సామీ’’తి, పస్సం వా ఆహ ‘‘న పస్సామీ’’తి. ఇతి అత్తహేతు వా పరహేతు వా ఆమిసకిఞ్చిక్ఖహేతు వా సమ్పజానముసా భాసితా హోతి. అయం వుచ్చతి భిక్ఖవే పుగ్గలో గూథభాణీతి, ఏవం ఖో భన్తే తత్థ భగవతా గూథభాణీపుగ్గలో పకాసితో.

పుచ్ఛా – కథం ¶ పనావుసో తత్థ భగవతా పుప్ఫభాణీపుగ్గలో పకాసితో.

విస్సజ్జనా – కతమో చ భిక్ఖవే పుగ్గలో పుప్ఫభాణీ, ఇధ భిక్ఖవే ఏకచ్చో పుగ్గలో సభగ్గతో వా పరిసగ్గతో వా ఞాతిమజ్ఝగతో వా పూగమజ్ఝగతోవా రాజకులమజ్ఝగతో వా అభినీతో సక్ఖిపుట్ఠో ‘‘ఏహమ్భో పురిస యం పజానాసి, తం వదేహీ’’తి. సో అజానం వా ఆహ ‘‘న జానామీ’’తి, జానం వా ఆహ ‘‘జానామీ’’తి, అపస్సం వా ఆహ ‘‘న పస్సామీ’’తి, పస్సం వా ఆహ ‘‘పస్సామీ’’తి, ఇతి అత్తహేతు వా పరహేతు వా ఆమిసకిఞ్చిక్ఖహేతు వా న సమ్పజానముసా భాసితా హోతి, అయం వుచ్చతి భిక్ఖవే పుగ్గలో పుప్ఫభాణీతి, ఏవం ఖో భన్తే తత్థ భగవతా పుప్ఫభాణీపుగ్గలో పకాసితో.

పుచ్ఛా – కథం ¶ పనావుసో తత్థ భగవతా మధుభాణీ పుగ్గలో పకాసితో.

విస్సజ్జనా – కతమో చ భిక్ఖవే పుగ్గలో మధుభాణీ, ఇధ భిక్ఖవే ఏకచ్చో పుగ్గలో ఫరుసం వాచం పహాయ ఫరుసాయ వాచాయ పటివిరతో

హోతీతి ¶ ఏవమాదినా భన్తే భగవతా తత్థ మధుభాణీ పుగ్గలో పకాసితో.

పుచ్ఛా – తత్థేవ ¶ ఆవుసో పుగ్గలవగ్గే నవమం అన్ధసుత్తం భగవతా కథం భాసితం.

విస్సజ్జనా – తత్థేవ భన్తే పుగ్గలవగ్గే నవమం అన్ధసుత్తం ‘‘తయోమే భిక్ఖవే పుగ్గలా సన్తో సంవిజ్జమానా లోకస్మిం. కతమే తయో అన్ధో ఏకచక్ఖు ద్విచక్ఖూ’’తి, ఏవం ఖో భన్తే భగవతా భాసితం.

పుచ్ఛా – కీదిసో ఆవుసో పుగ్గలో తత్థ భగవతా అన్ధో అక్ఖాతో.

విస్సజ్జనా – యస్స భన్తే భోగేసు చేవ ధమ్మేసు చ పఞ్ఞాచక్ఖు నత్థి, ఏదిసో భన్తే పుగ్గలో తత్థ భగవతా అన్ధో అక్ఖాతో.

పుచ్ఛా – కీదిసో ¶ పన ఆవుసో పుగ్గలో తత్థ భగవతా ఏకచక్ఖు అక్ఖాతో.

విస్సజ్జనా – యస్స భన్తే భోగేసుయేవ పఞ్ఞాచక్ఖు అత్థి న ధమ్మేసు. ఈదిసో భన్తే పుగ్గలో తత్థ భగవతా ఏకచక్ఖు అక్ఖాతో.

పుచ్ఛా – కీదిసో ¶ పన ఆవుసో పుగ్గలో తత్థ భగవతా ద్విచక్ఖు అక్ఖాతో.

విస్సజ్జనా – యస్స భన్తే భోగేసు చేవ ధమ్మేసు చ పఞ్ఞాచక్ఖు అత్థి, ఈదిసో భన్తే పుగ్గలో తత్థ భగవతా ద్విచక్ఖు అక్ఖాతో.

పుచ్ఛా – తేనావుసో ¶ భగవతా జానతా పస్సతా…పే… సమ్మాసమ్బుద్ధేన అఙ్గుత్తరనికాయే తికనిపాతే పుగ్గలవగ్గే దసమం అవకుజ్జసుత్తం కథం భాసితం.

విస్సజ్జనా – దసమం భన్తే అవకుజ్జసుత్తం ‘‘తయో మే భిక్ఖవే పుగ్గలా సన్తో సంవిజ్జమానా లోకస్మిం. కతమే తయో, అవకుజ్జపఞ్ఞో పుగ్గలో ఉచ్ఛఙ్గపఞ్ఞో పుగ్గలో పుథుపఞ్ఞో పుగ్గలో. కతమో చ భిక్ఖవే అవకుజ్జపఞ్ఞో పుగ్గలో. ఇధ భిక్ఖవే ఏకచ్చో పుగ్గలో ఆరామం గన్తా హోతి అభిక్ఖణం భిక్ఖూనం సన్తికే ధమ్మస్సవనాయ, తస్స భిక్ఖూ ధమ్మం దేసేన్తిఆదికల్యాణం మజ్ఝేకల్యాణం పరియోసానకల్యాణం సాత్థం సబ్యఞ్జనం కేవలపరిపుణ్ణం పరిసుద్ధం ¶ బ్రహ్మచరియం పకాసేన్తి. సో తస్మిం ఆసనే నిసిన్నో తస్సా కథాయ నేవాదిం మనసికరోతి, న మజ్ఝం మనసికరోతి, న పరియోసానం మనసికరోతి, వుట్ఠితోపి తమ్హా ఆసనా తస్సా కథాయ నేవాదిం మనసికరోతి, న మజ్ఝం మనసికరోతి, న పరియోసానం మనసికరోతీ’’తి ఏవమాదినా భగవతా భాసితం.

పుచ్ఛా – దేవదూతవగ్గే ¶ పన ఆవుసో పఠమం సబ్రహ్మకసుత్తం భగవతా కథం భాసితం.

విస్సజ్జనా – దేవదూతవగ్గే భన్తే పఠమం సబ్రహ్మకసుత్తం ‘‘సబ్రహ్మకాని భిక్ఖవే తాని కులాని, యేసం పుత్తానం మాతాపితరో అజ్ఝాగారే పూజితా హోన్తి. సపుబ్బచరియకాని భిక్ఖవే తాని కులాని, యేసం పుత్తానం మాతాపితరో అజ్ఝాగారే పూజితా హోన్తి. ఆహునేయ్యాని భిక్ఖవే తాని కులాని, యేసం పుత్తానం మాతాపితరో అజ్ఝాగారే పూజితా హోన్తి. బ్రహ్మాతి భిక్ఖవే మాతాపితూనం ఏతం అధివచనం. పుబ్బాచరియాతి భిక్ఖవే మాతాపితూనం ఏతం అధివచనం. ఆహునేయ్యాతి భిక్ఖవే ఏతం మాతాపితూనం అధివచనం. తం కిస్స హేతు, బహుకారా భిక్ఖవే మాతాపితరో పుత్తానం ఆపాదకా పోసకా ఇమస్స లోకస్స దస్సేతారో’’తి, ఏవం ఖో భన్తే భగవతా భాసితం.

బ్రహ్మాతి ¶ మాతాపితరో, పుబ్బాచరియాతి వుచ్చరే;

ఆహునేయ్యా చ పుత్తానం, పజాయ అనుకమ్పకా;

తస్మా హి నే నమస్సేయ్య, సక్కరేయ్య చ పణ్డితో;

అన్నేన అథ పానేన, వత్థేన సయనేన చ;

ఉచ్ఛాదనేన న్హాపనేన, పాదానం ధోవనేన చ;

తాయ నం పారిచరియాయ, మాతాపితూసు పణ్డితా.

ఇధేవ నం పసంసన్తి, పేచ్చ సగ్గే పమోదతీతి –

పుచ్ఛా – తత్థేవ ఆవుసో పఞ్చమం హత్థకసుత్తం భగవతా కథం భాసితం.

విస్సజ్జనా – పఞ్చమం భన్తే హత్థకసుత్తం ఆళవియం హత్థకం ఆళవకం ఆరబ్భ భాసితం. హత్థకో భన్తే ఆళవకో భగవన్తం ఏతదవోచ ‘‘కచ్చి భన్తే భగవా సుఖమసయిత్థా’’తి. తస్మిం భన్తే వత్థుస్మిం ‘‘ఏవం కుమార సుఖమసయిత్థ యే చ పన లోకే సుఖం సేన్తి, అహం తేసం అఞ్ఞతరో’’తి ఏవమాదినా భన్తే భగవతా భాసితం.

‘‘కచ్చి ¶ భన్తే భగవా సుఖమసయిత్థ’’.

‘‘ఏవం కుమార సుఖమసయిత్థ, యే చ పన లోకే సుఖం సేన్తి, అహం తేసం అఞ్ఞతరో’’.

‘‘ఏవం ¶ కుమార సుఖమసయిత్థ, యే చ పన లోకే సుఖం సేన్తి, అహం తేసం అఞ్ఞతరో’’.

పుచ్ఛా – తేనావుసో భగవతా…పే… సమ్మాసమ్బుద్ధేన అఙ్గుత్తరనికాయే తికనిపాతే దేవదూతవగ్గే ఛట్ఠం దేవదూతసుత్తం కథం భాసితం.

విస్సజ్జనా – ఛట్ఠం ¶ భన్తే దేవదూతసుత్తం ‘‘తీణిమాని భిక్ఖవే దేవదూతాని. కతమాని తీణి, ఇధ భిక్ఖవే ఏకచ్చో కాయేన దుచ్చరితం చరతి, వాచాయ దుచ్చరితం చరతి, మనసా దుచ్చరితం చరతి. సో కాయేన దుచ్చరితం చరిత్వా వాచాయ దుచ్చరితం చరిత్వా మనసా దుచ్చరితం చరిత్వా కాయస్స భేదా పరం మరణా అపాయం దుగ్గతిం వినిపాతం నిరయం ఉపపజ్జతి. తమేనం భిక్ఖవే నిరయపాలా నానాబాహాసు గహేత్వా యమస్స రఞ్ఞో దస్సేన్తి-అయం దేవ పురిసో అమత్తేయ్యో అపేత్తేయ్యో అసామఞ్ఞో అబ్రహ్మఞ్ఞో, న కులే జేట్ఠపచాయీ, ఇమస్స దేవో దణ్డం పణేతూ’’తి. ఏవం ఖో భన్తే భగవతా భాసితం.

పుచ్ఛా – కథఞ్చావుసో ¶ తత్థ భగవతా యమస్స రఞ్ఞో పఠమదేవదూత సమనుయుఞ్జనా పకాసితా.

విస్సజ్జనా – తమేనం భిక్ఖవే యమో రాజా పఠమం దేవదూతం సమనుయుఞ్జతి సమనుగాహతి సమనుభాసతి ‘‘అమ్భో పురిస న త్వం అద్దస మనుస్సేసు పఠమం దేవదూతం పాతుభూత’’న్తి ఏవమాదినా భన్తే తత్థ భగవతా యమస్స రఞ్ఞో పఠమదేవదూతసమనుయుఞ్జనా పకాసితా.

‘‘అమ్భో పురిస న త్వం అద్దస మనుస్సేసు పఠమం దేవదూతం పాతుభూతం’’.

పుచ్ఛా – కథం ¶ పనావుసో తత్థ భగవతా యమస్స రఞ్ఞో దుతియదేవదూత సమనుయుఞ్జనా పకాసితా.

విస్సజ్జనా – తమేనం భిక్ఖవే యమో రాజా పఠమం దేవదూతం సమనుయుఞ్జిత్వా సమనుగాహిత్వా సమనుభాసిత్వా దుతియం దేవదూతం సమనుయుఞ్జతి సమనుగాహతి సమనుభాసతి ‘‘అమ్భో పురిస న త్వం అద్దస మనుస్సేసు దుతియం దేవదూతం పాతుభూత’’న్తి ఏవమాదినా భన్తే తత్థ భగవతా యమస్స రఞ్ఞో దుతియా దేవదూతసమనుయుఞ్జనా పకాసితా.

‘‘అమ్భో ¶ పురిస న త్వం అద్దస మనుస్సేసు దుతియ దేవదూతం పాతుభూతం’’.

‘‘అమ్భో పురిస న త్వం అద్దస మనుస్సేసు ఇత్థీం వా పురిసం వా ఆబాధికం దుక్ఖితం బాళ్హగిలానం సకే ముత్తకరీసే పలిపన్నం సేమానం అఞ్ఞేహి వుట్ఠాపియమానం అఞ్ఞేహి సంవేసియమానం’’ –

పుచ్ఛా – కథం ¶ పనావుసో తత్థ భగవతా యమస్స రఞ్ఞో తతియదేవదూత సమనుయుఞ్జనా పకాసితా.

విస్సజ్జనా – తమేనం భిక్ఖవే యమో రాజా దుతియం దేవదూతం సమనుయుఞ్జిత్వా సమనుగాహిత్వా సమనుభాసిత్వా తతియం దేవదూతం సమనుయుఞ్జతి సమనుగాహతి సమనుభాసతి ‘‘అమ్భో పురిస నత్వం మనుస్సేసు తతియం దేవదూతం పాతుభూతన్తి’’ ఏవమాదినా భన్తే తత్థ భగవతా యమస్స రఞ్ఞో తతియా దేవదూతసమనుయుఞ్జనా పకాసితా.

‘‘అమ్భో పురిస న త్వం అద్దస మనుస్సేసు తతియం దేవదూతం పాతుభూతం’’.

‘‘అమ్భో ¶ పురిస న త్వం అద్దస మనుస్సేసు ఇత్థిం వా పురిసం వా ఏకాహమతం వా ద్వీహమతం వా తీహమతం వా ఉద్ధుమాతకం వినీలకం విపుబ్బకజాతం’’ –

‘‘నాసక్ఖిస్సం భన్తే పమాదస్సం భన్తే’’ –

పుచ్ఛా – కథం ¶ పనావుసో తత్థ భగవతా నేరయికస్స సత్తస్స నిరయ దుక్ఖపటిసంవేదనా పకాసితా.

విస్సజ్జనా – తమేనం భిక్ఖవే ‘‘యమో రాజా తతియం దేవదూతం సమనుయుఞ్జిత్వా సమనుగాహిత్వా సమనుభాసిత్వా తుణ్హీ హోతి. తమేనం భిక్ఖవే నిరయపాలా పఞ్చవిధబన్ధనం నామ కారణం కరోన్తి, తత్తం అయోఖిలం హత్థే గమేన్తి, తత్తం అయోఖిలం దుతియస్మిం హత్థే గమేన్తి, తత్తం అయోఖిలం పాదే గమేన్తి, తత్తం అయోఖిలం దుతియస్మిం పాదే గమేన్తి, తత్తం అయోఖిలం మజ్ఝేఉరస్మిం గమేన్తి. సో తత్థ దుక్ఖా తిబ్బా ఖరా కటుకా వేదనా వేదయతి, న చ తావ కాలం కరోతి, యావ న తం పాపకమ్మం బ్యన్తీహోతీ’’తి ఏవమాదినా భన్తే తత్థ భగవతా నేరయికస్స నిరయదుక్ఖపటిసంవేదనా పకాసితా.

పుచ్ఛా – కథం ¶ పనావుసో తత్థ భగవతా సంవేజనీయకథా కథితా.

విస్సజ్జనా – భూతపుబ్బం భిక్ఖవే యమస్స రఞ్ఞో ఏతదహోసి ‘‘యే కిర భో లోకే పాపకాని కమ్మాని కరోన్తి, తే ఏవరూపా వివిధా కమ్మకరణా కరీయన్తి, అహోవతాహం మనుస్సత్తం లభేయ్యం, తథాగతో చ లోకే ఉప్పజ్జేయ్య అరహం సమ్మాసమ్బుద్ధో’’తి ఏవమాదినా భన్తే తత్థ భగవతా సంవేజనీయకథా కథితా.

‘‘యే ¶ కిర భో లోకే పాపకాని కమ్మాని కరోన్తి’’.

‘‘చోదితా ¶ దేవదూతేహి, యే పమజ్జన్తి మాణవా;

తే దీఘరత్తం సోచన్తి, హీనకాయూపగా నరా.

యే చ ఖో దేవదూతేహి, సన్తో సప్పురిసా ఇధ;

చోదితా న పమజ్జన్తి, అరియధమ్మే కుదాచనం.

ఉపాదానే భయం దిస్వా, జాతిమరణసమ్భవే;

అనుపాదా విముచ్చన్తి, జాతిమరణసఙ్ఖయే.

తే అప్పమత్తా సుఖినో, దిట్ఠధమ్మాభినిబ్బుతా;

సబ్బవేరభయాతీతా, సబ్బదుక్ఖం ఉపచ్చగుం’’ హు –

పుచ్ఛా – తేనావుసో భగవతా…పే… సమ్మాసమ్బుద్ధేన అఙ్గుత్తరనికాయే తికనిపాతే దేవదూతవగ్గే అట్ఠమం చతుమహారాజసుత్తం కథం భాసితం.

విస్సజ్జనా – అట్ఠమం భన్తే చతుమహారాజసుత్తం ‘‘అట్ఠమియం భిక్ఖవే పక్ఖస్స చతున్నం మహారాజానం అమచ్చా పారిసజ్జా ఇమం లోకం అనువిచరన్తి కచ్చి బహూ మనుస్సా మనుస్సేసు మత్తేయ్యా పేత్తేయ్యా సామఞ్ఞా బ్రహ్మఞ్ఞా కులే జేట్ఠపచాయినో, ఉపోసథం ఉపవసన్తి పటిజాగరోన్తి, పుఞ్ఞాని కరోన్తీ’’తి ఏవమాదినా భగవతా భాసితం.

అప్పకా ¶ ఖో మారిసా మనుస్సా మనుస్సేసు మత్తేయ్యా పేత్తేయ్యా సామఞ్ఞా బ్రహ్మఞ్ఞా కులే జేట్ఠపచాయినో, ఉపోసథం ఉపవసన్తి పటిజాగరోన్తి, పుఞ్ఞాని కరోన్తి.

‘‘దిబ్బా ¶ వత భో కాయా పరిహాయిస్సన్తి, పరిపూరిస్సన్తి అసుర కాయా’’ –

బహూ ఖో మారిసా మనుస్సా మనుస్సేసు మత్తేయ్యా పేత్తేయ్యా సామఞ్ఞా బ్రహ్మఞ్ఞా కులే జేట్ఠపచాయినో, ఉపోసథం ఉపవసన్తి పటిజాగరోన్తి, పుఞ్ఞాని కరోన్తి.

‘‘దిబ్బా ¶ వత భో కాయా పరిపూరిస్సన్తి, పరిహాయిస్సన్తి అసుర కాయా’’ –

పుచ్ఛా – తత్థేవ ఆవుసో దసమం ఆధిపతేయ్యసుత్తం భగవతా కథం భాసితం.

విస్సజ్జనా – తత్థేవ భన్తే దసమం ఆధిపతేయ్యసుత్తం ‘‘తీణిమాని భిక్ఖవే ఆధిపతేయ్యాని. కతమాని తీణి, అత్తాధిపతేయ్యం లోకాధిపతేయ్యం ధమ్మాధిపతేయ్యం. కతమఞ్చ భిక్ఖవే అత్తాధిపతేయ్యం, ఇధ భిక్ఖవే భిక్ఖు అరఞ్ఞగతో వా రుక్ఖమూలగతో వా సుఞ్ఞాగారగతో వా ఇతి పటిసఞ్చిక్ఖతీ’’తి ఏవమాదినా భగవతా భాసితం.

బ్రాహ్మణవగ్గ, పరిబ్బాజకసుత్త

పుచ్ఛా – బ్రాహ్మణవగ్గే ¶ ఆవుసో చతుత్థం పరిబ్బాజకసుత్తం భగవతా కం ఆరబ్భ కిస్మిం వత్థుస్మిం కథఞ్చ భాసితం.

విస్సజ్జనా – బ్రాహ్మణవగ్గే భన్తే చతుత్థం పరిబ్బాజకసుత్తం అఞ్ఞతరం బ్రాహ్మణ పరిబ్బాజకం ఆరబ్భ భాసితం. అఞ్ఞతరో భన్తే బ్రాహ్మణపరిబ్బాజకో భగవన్తం ఏతదవోచ ‘‘సన్నిట్ఠికో ధమ్మో సన్దిట్ఠికో ధమ్మోతి భో గోతమ వుచ్చతి, కిత్తావతాను ఖో భో గోతమ సన్దిట్ఠికో ధమ్మో హోతి అకాలికో ఏహిపస్సికో ఓపనేయ్యికో పచ్చత్తం వేదితబ్బో విఞ్ఞూహీ’’తి. తస్మిం భన్తే వత్థుస్మిం ‘‘రత్తో ఖో బ్రాహ్మణ రాగేన అభిభూతో పరియాదిన్నచిత్తో అత్తబ్యాబాధాయపి చేతేతి, పరబ్యాబాధాయపి చేతేతి, ఉభయ బ్యాబాధాయపి చేతేతి, చేతసికమ్పి దుక్ఖం దోమనస్సం పటిసంవేదేతి, రాగే పహీనే నేవత్తబ్యాబాధాయపి చేతేతి, నపరబ్యాబాధాయపి చేతేతి, నఉభయబ్యాబాధాయపి చేతేతి, నచేతసికం దుక్ఖం దోమనస్సం పటిసంవేదేతీ’’తి ఏవమాదినా భగవతా భాసితం.

పుచ్ఛా – తత్థేవ ¶ ఆవుసో సత్తమం వచ్ఛగోత్తసుత్తం భగవతా కం ఆరబ్భ కిస్మిం వత్థుస్మిం కథఞ్చ భాసితం.

విస్సజ్జనా – సత్తమం భన్తే వచ్ఛగోత్తసుత్తం వచ్ఛగోత్తం పరిబ్బాజకం ఆరబ్భ భాసితం. వచ్ఛగోత్తో భన్తే పరిబ్బాజకో భగవన్తం ఏతదవోచ ‘‘సుతం మేతం భో గోతమ సమణో గోతమో ఏవమాహ ‘‘మయ్హమేవ దానం దాతబ్బం, నాఞ్ఞేసం దానం దాతబ్బ. (పేయ్యాల) అనబ్భక్ఖా తుకామాహి మయం భవన్తం గోతమ’’న్తి. తస్మిం భన్తే వత్థుస్మిం ‘‘యే తే వచ్ఛ ఏవమాహంసు సమణో గోతమో ఏవమాహ మయ్హమేవ దానం దాతబ్బం, నాఞ్ఞేసం దాతబ్బ’’న్తి ఏవమాదినా భగవతా భాసితం.

పుచ్ఛా – తత్థేవ ¶ ఆవుసో దసమం సఙ్గారవసుత్తం భగవతా కం ఆరబ్భ కిస్మిం వత్థుస్మిం కథఞ్చ భాసితం.

విస్సజ్జనా – దసమం ¶ భన్తే సఙ్గారవసుత్తం సఙ్గారవం బ్రాహ్మణం ఆరబ్భ భాసితం. సఙ్గారవో భన్తే బ్రాహ్మణో భగవన్తం ఏతదవోచ ‘‘మయమస్సు భో గోతమ బ్రాహ్మణా నామ యఞ్ఞం యజామపి యజాపేమపి, తత్ర భో గోతమ యో చేవ యజతి యో చ యజాపేతి, సబ్బే తే అనేకసారీరికం పుఞ్ఞప్పటిపదం పటిపన్నా హోన్తి, యదిదం యఞ్ఞాధికరణం, యోపనాయం భో గోతమ యస్స వా కులా అగారస్మా అనగారియం పబ్బజితో ఏకమత్తానం దమేతి, ఏకమత్తానం సమేతి, ఏకమత్తానం పరినిబ్బాపేతి, ఏవమస్సాయం ఏకసారీరికం పుఞ్ఞప్పటిపదం పటిపన్నో హోతి, యదిదం పబ్బజ్జాధికరణ’’న్తి. తస్మిం భన్తే వత్థుస్మిం ‘‘తేనహి బ్రాహ్మణ తఞ్ఞేవేత్థ పటిపుచ్ఛిస్సామి, యథా తే ఖమేయ్య, తథా నం బ్యాకరేయ్యాసీ’’తి ఏవమాదినా భగవతా భాసితం.

‘‘ఇచ్చాయపి ¶ భో గోతమ ఏవం భన్తే అనేకసారీరికా పుఞ్ఞప్పటిపదా హోతి’’ –

పుచ్ఛా – తత్థేవ ఆవుసో దుతియ అనుసన్ధిమ్హి భగవతా కీదిసీ ధమ్మదేసనా దేసితా.

విస్సజ్జనా – తత్థేవ భన్తే దుతియే అనుసన్ధిమ్హి తివిధా పాటిహారియా పటిసంయుత్తా ధమ్మదేసనా భగవతా దేసితా.

‘‘సేయ్యథాపి ¶ భవం గోతమో భవఞ్చానన్దో, ఏతే మే పుజ్జా ఏతే మే పాసంసా’’ –

‘‘సేయ్యథాపి భవం గోతమో భవఞ్చానన్దో, ఏతే మే పుజ్జా ఏతే మే పాసంసా’’ –

పుచ్ఛా – తేనావుసో ¶ భగవతా…పే… సమ్మాసమ్బుద్ధేన అఙ్గుత్తరనికాయే తికనిమాతే మహావగ్గే తతియం వేనాగపురసుత్తం కత్థ కం ఆరబ్భ కిస్మిం వత్థుస్మిం కథఞ్చ భాసితం.

విస్సజ్జనా – కోసలేసు భన్తే వేనాగపురే నామ బ్రాహ్మణానం గామే వేనాగపురికం వచ్ఛగోత్తం బ్రాహ్మణం ఆరబ్భ భాసితం. వేనాగపురికో భన్తే వచ్ఛగోత్తో బ్రాహ్మణో భగవన్తం ఏతదవోచ ‘‘అచ్ఛరియం భో గోతమ, అబ్భుతం భో గోతమ, యావఞ్చిదం భోతో గోతమస్స విప్పసన్నాని ఇన్ద్రియాని, పరిసుద్ధో ఛవివణ్ణో పరియోదాతో (పేయ్యాల) ఏవరూపానం నూన భవం గోతమో ఉచ్చాసయన మహాసయనానం నికామలాభీ అకిచ్ఛలాభీ’’తి. తస్మిం భన్తే వత్థుస్మిం ‘‘యాని ఖో పన తాని బ్రాహ్మణ ఉచ్చాసయన మహాసయనాని. సేయ్యథిదం, ఆసన్ది పల్లఙ్కో గోనకో చిత్తకో ¶ పటికా పటలికా తూలికా వికతికా ఉద్దలోమీ ఏకన్తలోమీ కట్టిస్సం కోసేయ్యం కుట్టకం హత్థత్థరం అస్సత్థరం రథత్థరం అజినప్పవేణీ కదలిమిగపవరపచ్చత్థరణం సఉత్తరచ్ఛదం ఉభతోలోహితకూపధానం. దుల్లభాని తాని పబ్బజితానం, లద్ధా చ పన నకప్పన్తీ’’తి ఏవమాదినా భగవతా భాసితం.

‘‘అచ్ఛరియం భో గోతమ అబ్భుతం భో గోతమ’’.

పుచ్ఛా – కథఞ్చావుసో ¶ తత్థ భగవతా దిబ్బం ఉచ్చాసయనమహాసయనం దేసితం.

విస్సజ్జనా – ఇధాహం బ్రాహ్మణ యం గామం వా నిగమం వా ఉపనిస్సాయ విహరామి, సో పుబ్బణ్హసమయం నివాసేత్వా పత్తచీవరమాదాయ తమేవ గామం వా నిగమం వా పిణ్డాయ పవిసామి, సో పచ్ఛాభత్తం పిణ్డపాతపటిక్కన్తో వనన్తఞ్ఞేవ పవిసామీతి ఏవమాదినా భన్తే తత్థ భగవతా దిబ్బం ఉచ్చాసయనమహాసయనం దేసితం.

పుచ్ఛా – కథఞ్చావుసో తత్థ భగవతా బ్రహ్మం ఉచ్చాసయనమహాసయనం దేసితం.

విస్సజ్జనా – ఇధాహం బ్రాహ్మణం యం గామం వా నిగమం వా ఉపనిస్సాయ విహరామి, సో పుబ్బణ్హసమయం నివాసేత్వా పత్తచీవరమాదాయ తమేవ గామం వా నిగమం ¶ వా పిణ్డాయ పవిసామీతి ఏవమాదినా భన్తే తత్థ భగవతా బ్రహ్మఉచ్చాసయనమహాసయనం దేసితం.

కతమం పన తం భో గోతమ బ్రహ్మఉచ్చాసయనమహాసయనం.

పుచ్ఛా – కథఞ్చావుసో ¶ తత్థ భగవతా అరియం ఉచ్చాసయనమహాసయనం దేసితం.

విస్సజ్జనా – ఇధాహం ¶ బ్రాహ్మణ యం గామం వా నిగమం వా ఉపనిస్సాయ విహరామి, సో పుబ్బణ్హసమయం నివాసేత్వా పత్తచీవరమాదాయ తమేవ గామం వా నిగమం వా పిణ్డాయ పవిసామి. సో పచ్ఛాభత్తం పిణ్డపాత పటిక్కన్తో వనన్తఞ్ఞేవ పవిసామీతి ఏవమాదినా భన్తే తత్థ భగవతా అరియం ఉచ్చాసయనమహాసయనం దేసితం.

పుచ్ఛా – తత్థేవ ¶ ఆవుసో మహావగ్గే పఞ్చమం కేసముత్తిసుత్తం భగవతా కత్థ కం ఆరబ్భ కిస్మిం వత్థుస్మిం కథఞ్చ భాసితం.

విస్సజ్జనా – కోసలేసు భన్తే కేసముత్తేనామ కాలామానం నిగమే కేసముత్తియే కాలామే ఆరబ్భ భాసితం. కేసముత్తియా భన్తే కాలామా భగవన్తం ఏతదవోచుం ‘‘సన్తి భన్తే ఏకే సమణ బ్రాహ్మణా కేసముత్తం ఆగచ్ఛన్తి, తే సకంయేవ వాదం దీపేన్తి, జోతేన్తి, పరప్పవాదం పన ఖుంసేన్తి వమ్భేన్తి పరిభవన్తి, ఓమక్ఖిం కరోన్తి, అపరేపి భన్తే ఏకే సమణబ్రాహ్మణా కేసముత్తం ఆగచ్ఛన్తి, తేపి సకంయేవ వాదం దీపేన్తి జోతేన్తి, పరప్పవాదం పన ఖుంసేన్తి వమ్భేన్తి పరిభవన్తి, ఓమక్ఖిం కరోన్తి. తేసం నో భన్తే అమ్హాకం హోతేవ కఙ్ఖా, హోతి విచికిచ్ఛా కో సు నామ ఇమేసం భవతం సమణబ్రాహ్మణానం సచ్చం ఆహ, కో ముసా’’తి. తస్మిం భన్తే వత్థుస్మిం ‘‘అలఞ్హి వో కాలామా కఙ్ఖితుం అలం విచికిచ్ఛితుం, కఙ్ఖీయేవ పన వో ఠానే విచికిచ్ఛా ఉప్పన్నా’’తి ఏవ మాదినా భగవతా భాసితం.

పుచ్ఛా – తేనావుసో ¶ భగవతా…పే… సమ్మాసమ్బుద్ధేన అఙ్గుత్తరనికాయే తికనిపాతే మహావగ్గే దసమం ఉపోసథసుత్తం కత్థ కం ఆరబ్భ కథఞ్చ భాసితం.

విస్సజ్జనా – సావత్థియం భన్తే విసాఖం మిగారమాతరం ఆరబ్భ ‘‘తయో ఖో మే విసాఖే ఉపోసథా. కతమే తయో. గోపాలకుపోసథో నిగణ్ఠుపోసథో అరియుపోసథో’’తి ఏవం ఖో భగవతా భాసితం.

హన్ద కుతో ను త్వం విసాఖే ఆగచ్ఛసి దివా దివస్స.

‘‘తయో ¶ ఖో మే విసాఖే ఉపోసథా. కతమే తయో, గోపాలకుపోసథో నిగణ్ఠుపోసథో అరియుపోసథో’’ –

పుచ్ఛా – కథఞ్చావుసో తత్థ భగవతా గోపాలకుపోసథో పకాసితో.

విస్సజ్జనా – కథఞ్చ విసాఖే గోపాలకుపోసథో హోతి, సేయ్యథాపి విసాఖే గోపాలకో సాయన్హసమయే సామికానం గావో నియ్యాతేత్వా ఇతి పటిసఞ్చిక్ఖతి ‘‘అజ్జ ఖో గావో అముకస్మిఞ్చ అముకస్మిఞ్చ పదేసే చరింసు, అముకస్మిఞ్చ అముకస్మిఞ్చ పదేసే పానీయాని పివింసు.

స్వే ¶ దాని గావో అముకస్మిఞ్చ అముకస్మిఞ్చ పదేసే చరిస్సన్తి, అముకస్మిఞ్చ అముకస్మిఞ్చ పదేసే పానీయాని పివిస్సన్తీ’’తి ఏవమాదినా భన్తే తత్థ భగవతా గోపాలకుపోసథో పకాసితో.

పుచ్ఛా – కథఞ్చావుసో ¶ తత్థ భగవతా నిగణ్ఠుపోసథో పకాసితో.

విస్సజ్జనా – కథఞ్చ విసాఖే నిగణ్ఠుపోసథో హోతి, అత్థి విసాఖే నిగణ్ఠానామ సమణజాతికా, తే సావకం ఏవం సమాదపేన్తి, ‘‘ఏహిత్వం అమ్భోపురిస యే పురత్థిమాయ దిసాయ పాణా పరం యోజనసతం, తేసు దణ్డం నిక్ఖిపాహి, యే పచ్ఛిమాయ దిసాయ. యే ఉత్తరాయ దిసాయ. యే దక్ఖిణాయ దిసాయ పాణా పరం యోజనసతం, తేసు దణ్డం నిక్ఖిపాహీ’’తి ఏవమాదినా భన్తే తత్థ భగవతా నిగణ్ఠుపోసథో పకాసితో.

ఏహి త్వం అమ్భో పురిస సబ్బచేలాని నిక్ఖిపిత్వా ఏవం వదేహి.

నాహం ¶ క్వచని కస్సచి కిఞ్చనతస్మిం, న చ మమ క్వచని కత్థచి కిఞ్చన తత్థి.

పుచ్ఛా – కథఞ్చావుసో ¶ తత్థ భగవతా అరియుపోసథో విత్థారేన విభజిత్వా పకాసితో.

విస్సజ్జనా – కథఞ్చ విసాఖే అరియుపోసథో హోతి, ఉపక్కిలిట్ఠస్స విసాఖే చిత్తస్స ఉపక్కమేన పరియోదపనా హోతి. కథఞ్చ విసాఖే ఉపక్కిలిట్ఠస్స చిత్తస్స ఉపక్కమేన పరియోదపనా హోతి. ఇధ విసాఖే అరియసావకో తథాగతం అనుస్సరతి ‘‘ఇతిపి సో భగవా అరహం సమ్మాసమ్బుద్ధో విజ్జాచరణసమ్పన్నో సుగతో లోకవిదూ అనుత్తరో పురిసదమ్మసారథి సత్థా దేవమనుస్సానం బుద్ధో భగవా’’తి. తస్స తథాగతం అనుస్సరతో చిత్తం పసీదతి, పామోజ్జం ఉప్పజ్జతి, యే చిత్తస్స ఉపక్కిలేసా తే పహీయన్తీతి ఏవమాదినా భన్తే తత్థ భగవతా అరియో ఉపోసథో విత్థారేత్వా పకాసితో.

పుచ్ఛా – ఏవం ¶ ఉపవుత్థస్స పన ఆవుసో అరియుపోసథస్స కథం మహప్ఫలతా మహానిసంసతా వుత్తా భగవతా.

విస్సజ్జనా – కీవమహప్ఫలా హోతి, కీవమహానిసంసో, కీవమహాజుతికో, కీవమహావిప్ఫారో, సేయ్యథాపి విసాఖే యో ఇమేసం సోళసన్నం మహాజనపదానం పహూతరత్తజనపదానం ఇస్సరియాధిపచ్చం రజ్జం కారేయ్య, సేయ్యథిదం ‘‘అఙ్గానం మగధానం కాసీనం కోసలానం వజ్జీనం మల్లానం చేతీనం వఙ్గానం కురూనం పఞ్చాలానం మచ్ఛానం సూరసేనానం అస్సకానం అవన్తీనం గన్ధారానం కమ్బోజానం, అట్ఠఙ్గసమన్నాగతస్స ఉపోసథస్స ఏతం కలం నాగ్ఘతి సోళసి’’న్తి ఏవమాదినా భన్తే తత్థ భగవతా ఏవం ఉపవుత్థస్స అరియుపోసథస్స మహప్ఫలతా మహానిసంసతా వుత్తా.

పుచ్ఛా – అఙ్గుత్తరనికాయే ¶ ఆవుసో తికనిపాతే ఆనన్దవగ్గే దుతియం ఆజీవకసుత్తం కత్థ కం ఆరబ్భ కిస్మిం వత్థుస్మిం కేన కథఞ్చ భాసితం.

విస్సజ్జనా – కోసమ్బియం భన్తే అఞ్ఞతరం ఆజీవకసావకం గహపతిం ఆరబ్భ ఆయస్మతా ఆనన్దత్థేరేన ధమ్మభణ్డాగారికేన భాసితం. అఞ్ఞతరో భన్తే ఆజీవకసావకో గహపతి ఆయస్మన్తం ఆనన్దం ఏతదవోచ ‘‘కేసం నో భన్తే ఆనన్ద ధమ్మో స్వాక్ఖాతో, కే లోకే సుప్పటిపన్నా, కే లోకే సుకతా’’తి. తస్మిం భన్తే వత్థుస్మిం ‘‘తేన హి గహపతి తఞ్ఞేవేత్థ పటిపుచ్ఛిస్సామి, యథా తే ఖమేయ్య, తథా నం బ్యాకరేయ్యాసీ’’తి ఏవమాదినా ఆయస్మతా ఆనన్దత్థేరేన ధమ్మభణ్డాగారికేన భాసితం.

‘‘కేసం ¶ నో భన్తే ఆనన్ద ధమ్మో స్వాక్ఖాతో, కే లోకే సుప్పటిపన్నా, కే లోకే సుకతా’’.

‘‘ఇతి ¶ ఖో గహపతి తయావేతం బ్యాకతం’’ –

‘‘అభిక్కన్తం ¶ భన్తే, అభిక్కన్తం భన్తే, సేయ్యథాపి భన్తే నిక్కుజ్జితం వా ఉక్కుజ్జేయ్య’’ –

పుచ్ఛా – తత్థేవ ¶ ఆవుసో నవమం గన్ధజాతసుత్తం భగవతా కం ఆరబ్భ కిస్మిం వత్థుస్మిం కథఞ్చ భాసితం.

విస్సజ్జనా – ఆయస్మన్తం భన్తే ఆనన్దం ఆరబ్భ భాసితం. ఆయస్మా భన్తే ఆనన్దో భగవన్తం ఏతదవోచ ‘‘తీణిమాని భన్తే గన్ధజాతాని, యేసం అనువాతంయేవ గన్ధో గచ్ఛతి నో పటివాతం…పే… అత్థి ను ఖో భన్తే కిఞ్చి గన్ధజాతం, యస్స అనువాతమ్పి గన్ధో గచ్ఛతి పటివాతమ్పి గన్ధో గచ్ఛతి, అనువాతపటివాతమ్పి గన్ధో గచ్ఛతీ’’తి. తస్మిం భన్తే వత్థుస్మిం ‘‘అత్థానన్ద కిఞ్చి గన్ధజాతం, యస్స అనువాతమ్పి గన్ధో గచ్ఛతి, పటివాతమ్పి గన్ధో గచ్ఛతి, అనువాతపటివాతమ్పి గన్ధో గచ్ఛతీ’’తి ఏవమాదినా భగవతా భాసితం.

పుచ్ఛా – సమణవగ్గే ¶ ఆవుసో దుతియం గద్రభసుత్తం భగవతా కథం భాసితం.

విస్సజ్జనా – సమణవగ్గే భన్తే దుతియం గద్రభసుత్తం ‘‘సేయ్యథాపి భిక్ఖవే గద్రభో గోగణం పిట్ఠితో పిట్ఠితో అనుబన్ధో హోతి ‘అహమ్పి దమ్మో అహమ్పి దమ్మో’తి, తస్స న తాదిసో వణ్ణో హోతి సేయ్యథాపి గున్నం, న తాదిసో సరో హోతి సేయ్యథాపి గున్నం, న తాదిసం పదం హోతి సేయ్యథాపి గున్నం, సో గోగణంయేవ పిట్ఠితో పిట్ఠితో అనుబన్ధో హోతి అహమ్పి దమ్మో అహమ్పి దమ్మో’’తి ఏవమాదినా భగవతా భాసితం.

తస్మాతిహ ¶ భిక్ఖవే ఏవం సిక్ఖితబ్బం.

‘‘తిబ్బో నో ఛన్దో భవిస్సతి అధిసీలసిక్ఖాసమాదానే…పే… అధిపఞ్ఞాసిక్ఖాసమాదానే’’ –

పుచ్ఛా – తత్థేవ ¶ ఆవుసో ఏకాదసమం సఙ్కవాసుత్తం భగవతా కత్థ కం ఆరబ్భ కిస్మిం వత్థుస్మిం కథఞ్చ భాసితం.

విస్సజ్జనా – కోసలేసు భన్తే సఙ్కవాయం నామ కోసలానం నిగమే కస్సపగోత్తం నామ భిక్ఖుం ఆరబ్భ భాసితం. కస్సప గోత్తో భన్తే భిక్ఖు భగవతి మనోపదూసిత్వా భగవతో సన్తికే అచ్చయం అచ్చయతో దేసేసి. తస్మిం భన్తే వత్థుస్మిం ‘‘థేరో చేపి కస్సప భిక్ఖు న సిక్ఖాకామో న సిక్ఖాసమాదానస్స వణ్ణవాదీ. యే చఞ్ఞే భిక్ఖూ న సిక్ఖాకామా, తే చ న సిక్ఖాయ సమాదపేతి, యే చఞ్ఞే భిక్ఖూ సిక్ఖాకామా తేసఞ్చ న వణ్ణం భణతి భూతం తచ్ఛం కాలేనా’’తి ఏవమాదినా భగవతా భాసితం.

పుచ్ఛా – తేనావుసో…పే… ¶ సమ్మాసమ్బుద్ధేన అఙ్గుత్తరనికాయే తికనిపాతే లోణకపల్లవగ్గే పఠమం అచ్చాయికసుత్తం కథం భాసితం.

విస్సజ్జనా – లోణకపల్లవగ్గే భన్తే పఠమం అచ్చాయికసుత్తం ‘‘తీణిమాని భిక్ఖవే కస్సకస్స గహపతిస్స అచ్చాయికాని కరణీయాని. కతమాని తీణి, ఇధ భిక్ఖవే కస్సకో గహపతి సీఘం సీఘం ఖేత్తం సుకట్ఠం కరోతి సుమతికతం. సీఘం సీఘం ఖేత్తం సుకట్ఠం కరిత్వా సుమతికతం సీఘం సీఘం బీజాని పతిట్ఠాపేతి. సీఘం సీఘం బీజాని ¶ పతిట్ఠాపేత్వా సీఘం సీఘం ఉదకం అభినేతిపి అపనేతిపి. ఇమాని ఖో భిక్ఖవే తీణి కస్సకస్స గహపతిస్స అచ్చాయికాని కరణీయాని’’తి ఏవమాదినా భన్తే భగవతా భాసితం.

పుచ్ఛా – సమ్బోధవగ్గే ¶ పనావుసో పఞ్చమం రుణ్ణసుత్తం భగవతా కథం భాసితం.

విస్సజ్జనా – సమ్బోధవగ్గే భన్తే పఞ్చమం రుణ్ణసుత్తం ‘‘రుణ్ణమిదం భిక్ఖవే అరియస్స వినయే యదిదం గీతం, ఉమ్మత్తకమిదం భిక్ఖవే అరియస్స వినయే యదిదం నచ్చం, కోమారకమిదం భిక్ఖవే అరియస్స వినయే యదిదం అతివేలం దన్తవిదంసకహసితం. తస్మాతిహ భిక్ఖవే సేతుఘాతో గీతే సేతుఘాతో నచ్చే, అలం వో ధమ్మప్పమోదితానం సతం సితం సితమత్తాయా’’తి ఏవం ఖో భన్తే భగవతా భాసితం.

పుచ్ఛా – తత్థేవ ¶ ఆవుసో సత్తమం అరక్ఖితసుత్తం భగవతా కత్థ కం ఆరబ్భ కథఞ్చ భాసితం.

విస్సజ్జనా – సావత్థియం భన్తే అనాతపిణ్డికం గహపతిం ఆరబ్భ ‘‘చిత్తే గహపతి అరక్ఖితే కాయకమ్మమ్పి అరక్ఖితం హోతి, వచీకమ్మమ్పి. మనోకమ్మమ్పి అరక్ఖితం హోతి. తస్స అరక్ఖితకాయకమ్మన్తస్స అరక్ఖితవచీకమ్మన్తస్స అరక్ఖితమనోకమ్మన్తస్స కాయకమ్మమ్పి అవస్సుతం ¶ హోతి, వచీకమ్మమ్పి అవస్సుతం హోతి, మనోకమ్మమ్పి అవస్సుతం హోతీ’’తి ఏవమాదినా భగవతా భాసితం.

పుచ్ఛా – ఆపాయికవగ్గే ¶ ఆవుసో ఛట్ఠం అపణ్ణకసుత్తం భగవతా కథం భాసితం.

విస్సజ్జనా – ఆపాయికవగ్గే భన్తే ఛట్ఠం అపణ్ణకసుత్తం ‘‘తిస్సో ఇమా భిక్ఖవే విపత్తియో. కతమా తిస్సో సీలవిపత్తి, చిత్తవిపత్తి, దిట్ఠివిపత్తి. కతమా చ భిక్ఖవే సీలవిపత్తి, ఇధ భిక్ఖవే ఏకచ్చో పాణాతిపాతీ హోతి…పే… సమ్ఫప్పలాపీ హోతి. అయం వుచ్చతి భిక్ఖవే సీలవిపత్తీ’’తి ఏవమాదినా భగవతా భాసితం.

పుచ్ఛా – కుసినారవగ్గే ¶ పనావుసో పఠమం కుసినారసుత్తం భగవతా కత్థ కం ఆరబ్భ కథఞ్చ భాసితం.

విస్సజ్జనా – కుసినారాయం భన్తే బలిహరణే వనసణ్డే సమ్బహులే భిక్ఖూ ఆరబ్భ ‘‘ఇధ భిక్ఖవే భిక్ఖు అఞ్ఞతరం గామం వా నిగమం వా ఉపనిస్సాయ విహరతి, తమేనం గహపతి వా గహపతిపుత్తో వా ఉపసఙ్కమిత్వా స్వాతనాయ భత్తేన నిమన్తేతీ’’తి ఏవమాదినా భగవతా భాసితం.

పుచ్ఛా – తత్థేవ ¶ ఆవుసో పఞ్చమం హత్థకసుత్తం భగవతా కత్థ కేన సద్ధిం కథఞ్చ భాసితం.

విస్సజ్జనా – సావత్థియం భన్తే హత్థకేన దేవపుత్తేన సద్ధిం ‘‘యే తే హత్థక ధమ్మా పుబ్బే మనుస్సభూతస్స పవత్తినో అహేసుం, అపిను తే తే ధమ్మా ఏతరహి పవత్తినో’’తి ఏవమాదినా భగవతా భాసితం.

పుచ్ఛా – తత్థేవ ¶ ఆవుసో అట్ఠమం అనురుద్ధసుత్తం కం ఆరబ్భ కేన కథఞ్చ భాసితం.

విస్సజ్జనా – అట్ఠమం భన్తే అనురుద్ధసుత్తం ఆయస్మన్తం అనురుద్ధత్థేరం ఆరబ్భ ఆయస్మతా సారిపుత్తత్థేరేన ధమ్మసేనాపతినా ‘‘యం ఖో తే ఆవుసో అనురుద్ధం ఏవం హోతి ‘అహం దిబ్బేన చక్ఖునా విసుద్ధేన అతిక్కన్తమానుసకేన సహస్సం లోకం వోలోకేమీ’తి, ఇదం తే మానస్మిం’’తి ఏవమాదినా భాసితం.

‘‘సాధు ¶ వతాయస్మా అనురుద్ధో ఇమే తయో ధమ్మే పహాయ ఇమే తయో ధమ్మే అమనసికరిత్వా అమతాయ ధాతుయా చిత్తం ఉపసంహరతు’’ –

పుచ్ఛా – తేనావుసో ¶ భగవతా…పే… సమ్మాసమ్బుద్ధేన అఙ్గుత్తరనికాయే తికనిపాతే కుసినారవగ్గే నవమం పటిచ్ఛన్నసుత్తం కథం భాసితం.

విస్సజ్జనా – నవమం భన్తే పటిచ్ఛన్నసుత్తం ‘‘తీణిమాని భిక్ఖవే పటిచ్ఛన్నాని ఆవహన్తి నో వివటాని. కతమాని తీణి, మాతుగామో భిక్ఖవే పటిచ్ఛన్నో ఆవహతి నో వివటో, బ్రాహ్మణానం భిక్ఖవే మన్తా పటిచ్ఛన్నా ఆవహన్తి నో వివటా, మిచ్ఛాదిట్ఠి భిక్ఖవే పటిచ్ఛన్నా ఆవహతి నో వివటా. ఇమాని ఖో భిక్ఖవే తీణి పటిచ్ఛన్నాని ఆవహన్తి నో వివటానీ’’తి ఏవమాదినా భగవతా భాసితం.

పుచ్ఛా – తత్థేవ ¶ ఆవుసో దసమం లేఖసుత్తం భగవతా కథం భాసితం.

విస్సజ్జనా – దసమం భన్తే లేఖసుత్తం ‘‘తయోమే భిక్ఖవే పుగ్గలా సన్తో సంవిజ్జమానా లోకస్మిం. కతమే తయో, పాసాణలేఖూపమో పుగ్గలో పథవిలేఖూపమో పుగ్గలో ఉదకలేఖూపమో పుగ్గలో. కతమో చ భిక్ఖవే పాసాణ లేఖూపమో పుగ్గలో, ఇధ భిక్ఖవే ఏకచ్చో పుగ్గలో అభిణ్హం కుజ్ఝతి, సో చ ఖ్వస్స కోధో దీఘరత్తం అనుసేతి. సేయ్యథాపి భిక్ఖవే పాసాణలేఖా న ఖిప్పం లుజ్జతి వాతేన వా ఉదకేన వా, చిరట్ఠితికా హోతి, ఏవమేవ ఖో భిక్ఖవే ఇధేకచ్చో పుగ్గలో అభిణ్హం కుజ్ఝతి, సో చ ఖ్వస్స కోధో దీఘరత్తం అనుసేతి. అయం వుచ్చతి భిక్ఖవే పాసాణలేఖూపమో పుగ్గలో’’తి ఏవమాదినా భగవతా భాసితం.

పుచ్ఛా – యోధాజీవవగ్గే ¶ పన ఆవుసో పఞ్చమం కేసకమ్బలసుత్తం భగవతా కథం భాసితం.

విస్సజ్జనా – యోధాజీవవగ్గే భన్తే పఞ్చమం కేసకమ్బలసుత్తం ‘‘సేయ్యథాపి భిక్ఖవే యాని కానిచి తన్తావుతానం వత్థానం, కేసకమ్బలో తేసం పటికిట్ఠో అక్ఖాయతి. కేసకమ్బలో భిక్ఖవే సీతే సీతో ఉణ్హే ఉణ్హో దుబ్బణ్ణో దుగ్గన్ధో దుక్ఖసమ్ఫస్సో. ఏవమేవ ఖో భిక్ఖవే యానికానిచి పుథుసమణబ్రాహ్మణవాదానం, మక్ఖలివాదో తేసం పటికిట్ఠో అక్ఖాయతీతి ఏవమాదినా భగవతా భాసితం.

పుచ్ఛా – మఙ్గలవగ్గే ¶ పనావుసో నవమం వన్దనాసుత్తం భగవతా కథం భాసితం.

విస్సజ్జనా – మఙ్గలవగ్గే భన్తే నవమం వన్దనాసుత్తం ‘‘తిస్సో ఇమా భిక్ఖవే వన్దనా. కతమా తిస్సో, కాయేన వాచాయ మనసా. ఇమా ఖో భిక్ఖవే తిస్సో వన్దనా’’తి, ఏవం ఖో భన్తే భగవతా భాసితం.

‘‘తిస్సో ఇమా భిక్ఖవే వన్దనా. కతమా తిస్సో, కాయేన వాచాయ మనసా. ఇమా ఖో భిక్ఖవే తిస్సో వన్దనా’’.

పుచ్ఛా – తత్థో ¶ ఆవుసో దసమం పుబ్బణ్హసుత్తం భగవతా కథం భాసితం.

విస్సజ్జనా – దసమం భన్తే పుబ్బణ్హసుత్తం ‘‘యే భిక్ఖవే సత్తా పుబ్బణ్హసమయం కాయేన సుచరితం చరన్తి, వాచాయ సుచరితం చరన్తి, మనసా సుచరితం చరన్తి. సుపుబ్బణ్హో భిక్ఖవే తేసం సత్తానం. యే భిక్ఖవే సత్తా మజ్ఝన్హికసమయం…పే… సాయన్హసమయం కాయేన సుచరితం చరన్తి, వాచాయ సుచరితం చరన్తి, మనసా సుచరితం చరన్తి. సుసాయన్హో భిక్ఖవే తేసం సత్తాన’’న్తి ఏవమాదినా భన్తే భగవతా భాసితం.

సునక్ఖత్తం ¶ సుమఙ్గలం, సుప్పభాతం సుహుట్ఠితం;

సుఖణో సుముహుత్తో చ, సుయిట్ఠం బ్రహ్మచారిసు.

పుచ్ఛా – చతుక్కనిపాతే ¶ పన ఆవుసో భణ్డగామవగ్గే పఠమం అనుబుద్ధసుత్తం భగవతా సత్థ కం ఆరబ్భ కథఞ్చ భాసితం.

విస్సజ్జనా – వజ్జీసు భన్తే భణ్డగామే సమ్బహులే భిక్ఖూ ఆరబ్భ ‘‘చతున్నం భిక్ఖవే ధమ్మానం అననుబోధా అప్పటివేధా ఏవమిదం దీఘమద్ధానం సన్ధావితం సంసరితం మమఞ్చేవ తుమ్హాకఞ్చ. కతమేసం చతున్నం, అరియస్స భిక్ఖవే సీలస్స అననుబోధా అప్పటివేధా ఏవమిదం దీఘమద్ధానం సన్ధావితం సంసరితం మమఞ్చేవ తుమ్హాకఞ్చ. అరియస్స భిక్ఖవే సమాధిస్స…. అరియాయ భిక్ఖవే పఞ్ఞాయ…. అరియాయ భిక్ఖవే విముత్తియా అననుబోధా అప్పటివేధా ఏవమిదం దీఘమద్ధానం సన్ధావితం సంసరితం మమఞ్చేవ తుమ్హాకఞ్చా’’తి ఏవమాదినా భన్తే భగవతా భాసితం.

పు – తత్థేవ ¶ ఆవుసో ఛట్ఠం అప్పస్సుతసుత్తం భగవతా కథం భాసితం.

వి – తత్థ భన్తే ఛట్ఠం అప్పస్సుతసుత్తం ‘‘చత్తారోమే భిక్ఖవే పుగ్గలా సన్తో సంవిజ్జమానా లోకస్మిం. కతమే చత్తారో, అప్పస్సుతో సుతేన అనుపపన్నో, అప్పస్సుతో సుతేన ఉపపన్నో, బహుస్సుతో సుతేన అనుపపన్నో, బహుస్సుతో సుతేన ఉపపన్నో’’తి ఏవమాదినా భగవతా భాసితం.

పు – చరవగ్గే ¶ పన ఆవుసో పఠమం చరసుత్తం భగవతా కథం భాసితం.

వి – చరవగ్గే భన్తే పఠమం చరసుత్తం ‘‘చరతో చేపి భిక్ఖవే భిక్ఖునో ఉప్పజ్జతి కామవితక్కో వా బ్యాపాదవితక్కో వా విహింసావిభత్తో వా, తం చే భిక్ఖు అధివాసేతి నప్పజహతి న వినోదేతి న బ్యన్తీకరోతి న అనభావం గమేతీ’’తి ఏవమాదినా భగవతా భాసితం.

పు – తేనావుసో…పే… ¶ సమ్మాసమ్బుద్ధేన అఙ్గుత్తరనికాయే చతుక్కనిపాతే ఉరువేలవగ్గే తతియం లోకసుత్తం కథం భాసితం.

వి – ఉరువేలవగ్గే భన్తే తతియం లోకసుత్తం ‘‘లోకో భిక్ఖవే తథాగతేన అభిసమ్బుద్ధో, లోకస్మా తథాగతో విసంయుత్తో, లోకసముదయో భిక్ఖవే తథాగతేన అభిసమ్బుద్ధో, లోకసముదయో తథాగతస్స పహీనో, లోకనిరోధో భిక్ఖవే తథాగతేన అభిసమ్బుద్ధో లోకనిరోధో తథాగతస్స సచ్ఛికతో, లోకనిరోధగామినీ పటిపదా భిక్ఖవే తథాగతేన అభిసమ్బుద్ధా, లోకనిరోధగామిని పటిపదా తథాగతస్స భావితా’’తి ఏవమాదినా భన్తే భగవతా భాసితం.

పు – తత్థేవ ఆవుసో పఞ్చమం బ్రహ్మచరియసుత్తం భగవతా కథం భాసితం.

వి – పఞ్చమం భన్తే బ్రహ్మచరియసుత్తం ‘‘నయిదం భిక్ఖవే బ్రహ్మచరియం వుస్సతి జనకుహనత్థం, న జనలపనత్థం, న లాభసక్కారసిలోకానిసంసుత్తం ¶ , న ఇతివాదప్పమోక్ఖానిసంసత్థం, న ‘ఇతి మం జనో జానాతూ’తి. అథ ఖో ఇదం భిక్ఖవే బ్రహ్మచరియం వుస్సతి సంవరత్థం పహానత్థం విరాగత్థం నిరోధత్థ’’న్తి ఏవమాదినా భగవతా భాసితం.

పు – తత్థేవ ¶ ఆవుసో అట్ఠమం అరియవంససుత్తం భగవతా కథం భాసితం.

వి – తత్థేవ భన్తే అట్ఠమం అరియవంససుత్తం ‘‘చత్తారోమే భిక్ఖవే అరియవంసా అగ్గఞ్ఞా రత్తఞ్ఞా వంసఞ్ఞా పోరాణా, అసంకిణ్ణా అసంకిణ్ణపుబ్బాన సంకీయిస్సన్తి, అప్పటికుట్ఠా సమణేహి బ్రాహ్మణేహి విఞ్ఞూహి. కతమే చత్తారో, ఇధ భిక్ఖవే భిక్ఖు సన్తుట్ఠో హోతి ఇతరీతరేన చీవరేన, ఇతరీతరచీవరసన్తుట్ఠియా చ వణ్ణవాదీ, న చ చీవరహేతు అనేసనం అప్పతిరూపం ఆపజ్జతి, అలద్ధా చ చీవరం న పరితస్సతి, లద్ధా చ చీవరం అగధితో అముచ్ఛితో అనజ్ఝోపన్నో ఆదీనవదస్సావీ నిస్సరణపఞ్ఞో పరిభుఞ్జతి, తాయ చ పన ఇతరీతరచీవరసన్తుట్ఠియా నేవత్తానుక్కంసేతి నో పరం వమ్భేతి. యో హి తత్థ దక్ఖో అనలసో సమ్పజానో పటిస్సభో, అయం వుచ్చతి భిక్ఖవే భిక్ఖు పోరాణే అగ్గఞ్ఞే అరియవంసే ఠితో’’తి ఏవమాదినా భగవతా భాసితం.

పు – చక్కవగ్గే ¶ పన ఆవుసో పఠమం చక్కసుత్తం భగవతా కథం భాసితం.

వి – చక్కవగ్గే భన్తే పఠమం చక్కసుత్తం ‘‘చత్తారిమాని భిక్ఖవే చక్కాని, యేహి సమన్నాగతానం దేవమనుస్సానం చతుచక్కం వత్తతి, యేహి సమన్నాగతా దేవమనుస్సా నచిరస్సేవ మహన్తత్తం వేపుల్లత్తం పాపుణన్తి భోగేసు. కతమాని చత్తారి, పతిరూపదేసవాసో సప్పురిసావస్సయో అత్తసమ్మాపణిధి పుబ్బే చ కతపుఞ్ఞతా’’తి ఏవమాదినా భగవతా భాసితం.

పు – తత్థేవ ¶ ఆవుసో దుతియం సఙ్గహసుత్తం భగవతా కథం భాసితం.

వి – తత్థేవ భన్తే దుతియం సఙ్గహసుత్తం ‘‘చత్తారిమాని భిక్ఖవే సఙ్గహవత్థూని. కతమాని చత్తారి, దానం పేయ్యవజ్జం అత్థచరియా సమానత్తతా’’తి ఏవమాదినా భగవతా భాసితం.

పు – భత్థేవ ¶ ఆవుసో తతియం సీహసుత్తం భగవతా కథం భాసితం.

వి – తత్థేవ భన్తే తతియం సీహసుత్తం ‘‘సీహో భిక్ఖవే మిగరాజా సాయనుసమయం ఆసయా నిక్ఖమతి, ఆసయా నిక్ఖమిత్వా విజమ్భతి, విజమ్భిత్వా సమన్తా చతుద్దిసా అనువిలోకేతి, సమన్తా చతుద్దిసా అనువిలోకేత్వా తిక్ఖత్తుం సీహనాదం నదతి, తిక్ఖత్తుం సీహనాదం నదిత్వా గోచరాయ పక్కమతీ’’తి ఏవమాదినా భగవతా భాసితం.

పు – తేనావుసో ¶ భగవతా…పే… సమ్మాసమ్బుద్ధేన అఙ్గుత్తరనికాయే చతుక్కనిపాతే చక్కవగ్గే ఛట్ఠం దోణసుత్తం కత్థ కం ఆరబ్భ కిస్మిం వత్థుస్మిం కథఞ్చ భాసితం.

వి – అన్తరా ¶ చ భన్తే ఉక్కట్ఠం అన్తరా చ సేతబ్యం దోణం బ్రాహ్మణం ఆరబ్భ భాసితం. దోణో భన్తే బ్రాహ్మణో భగవన్తం ఏతదవోచ ‘‘దేవో నో భవం భవిస్సతీ’’తి. తస్మిం భన్తే వత్థుస్మిం ‘‘న ఖో అహం బ్రాహ్మణ దేవో భవిస్సామీ’’తి ఏవమాదినా భగవతా భాసితం.

‘‘అచ్ఛరియం ¶ వత భో, అబ్భుతం వత భో, న వతిమాని మనుస్సభూతస్స పదాని భవిస్సన్తి’’.

‘‘న ఖో అహం బ్రాహ్మణ దేవో భవిస్సమి’’.

‘‘న ఖో అహం బ్రాహ్మణ గన్ధబ్బో భవిస్సామి’’.

పు – తత్థేవ ¶ ఆవుసో నవమం ఉజ్జయసుత్తం భగవతా కథం భాసితం.

వి – నవమం భన్తే ఉజ్జయసుత్తం ‘‘న ఖో అహం బ్రాహ్మణ సబ్బం యఞ్ఞం వణ్ణేమి, న పనాహం బ్రాహ్మణ సబ్బం యఞ్ఞం న వణ్ణేమి. యథారూపే ఖో బ్రాహ్మణ యఞ్ఞే గావో హఞ్ఞన్తి, అజేళకా హఞ్ఞన్తి, కుక్కుటసూకరా హఞ్ఞన్తి, వివిధా పాణా సఙ్ఘాతం ఆపజ్జన్తీ’’తి ఏవమాదినా భగవతా భాసితం.

‘‘భవమ్పి ¶ నో గోతమో యఞ్ఞం వణ్ణేతి’’.

పు – రోహితస్సవగ్గే ¶ పన ఆవుసో పఠమం సమాధిభావనాసుత్తం భగవతా కథం భాసితం.

వి – రోహితస్సవగ్గే భన్తే పఠమం సమాధిభావనాసుత్తం ‘‘చతస్సో ఇమా భిక్ఖవే సమాధిభావనా, కతమా చతస్సో, అత్థి భిక్ఖవే సమాధిభావనా భావితా బహులీకతా దిట్ఠధమ్మసుఖవిహారాయ సంవత్తతి, అత్థి భిక్ఖవే సమాధిభావనా భావితా బహులీకతా ఞాణదస్సనప్పటిలాభాయ సంవత్తతి, అత్థి భిక్ఖవే సమాధిభావనా భావితా బహులీకతా సతిసమ్పజఞ్ఞాయ సంవత్తతి, అత్థి భిక్ఖవే సమాధిభావనా భావితా బహులీకతా ఆసవానం ఖయాయ సంవత్తతీ’’తి ఏవమాదినా భగవతా భాసితం.

పు – తత్థేవ ¶ ఆవుసో దుతియం పఞ్హబ్యాకరణసుత్తం భగవతా కథం భాసితం.

వి – తత్థేవ భన్తే దుతియం పఞ్హబ్యాకరణసుత్తం ‘‘చత్తారిమాని భిక్ఖవే పఞ్హబ్యాకరణాని. కతమాని చత్తారి, అత్థి భిక్ఖవే పఞ్హో ఏకంసబ్యాకరణీయో, అత్థి భిక్ఖవే పఞ్హో విభజ్జబ్యాకరణీయో, అత్థి భిక్ఖవే పఞ్హో పటిపుచ్ఛాబ్యాకరణీయో, అత్థి భిక్ఖవే పఞ్హో ఠపనీయో’’తి ఏవమాదినా భగవతా భాసితం.

పు – పుఞ్ఞాభిసన్దవగ్గే ¶ పన ఆవుసో తతియం సంవాససుత్తం భగవతా కత్థ కం ఆరబ్భ కథఞ్చ భాసితం.

వి – పుఞ్ఞాభిసన్దవగ్గే భన్తే తతియం సంవాససుత్తం అన్తరా చ మధురం అన్తరా చ వేరఞ్జం సమ్బహులే గహపతయో చ గహపతానియో చ ఆరబ్భ ‘‘చత్తారోమే గహపతయో సంవాసా. కతమే చత్తారో, ఛవో ఛవాయ సద్ధిం సంవసతి, ఛవో దేవియా సద్ధిం సంవసతి, దేవో ఛవాయ సద్ధిం సంవసతి, దేవో దేవియా సద్ధిం సంవసతీ’’తి ఏవమాదినా భగవతా భాసితం.

పు – తేనావుసో ¶ భగవతా…పే… సమ్మాసమ్బుద్ధేన అఙ్గుత్తరనికాయే చతుక్కనిపాతే పుఞ్ఞాభిసన్దవగ్గే పఞ్చమం సమజీవిసుత్తం కథం భాసితం.

వి – పఞ్చమం భన్తే సమజీవిసుత్తం ‘‘ఆకఙ్ఖేయ్యుం చే గహపతయో ఉభో జానిపతయో దిట్ఠే చేవ ధమ్మే అఞ్ఞమఞ్ఞం పస్సితుం, అభిసమ్పరాయఞ్చ అఞ్ఞమఞ్ఞం పస్సితుం, ఉభోవ అస్సు సమసద్ధా సమసీలా సమచాగా సమపఞ్ఞా, తే దిట్ఠే చేవ ధమ్మే అఞ్ఞమఞ్ఞం పస్సన్తి, అభిసమ్పరాయఞ్చ అఞ్ఞమఞ్ఞం పస్సన్తీ’’తి ఏవమాదినా భగవతా భాసితం.

పు – పత్తకమ్మవగ్గే ¶ పన ఆవుసో దుతియం ఆనణ్యసుఖసుత్తం భగవతా కత్థ కం ఆరబ్భ కథఞ్చ భాసితం.

వి – పత్తకమ్మవగ్గే ¶ భన్తే దుతియం ఆనణ్యసుఖసుత్తం సావత్థియం అనాథపిణ్డికం గహపతిం ఆరబ్భ ‘‘చత్తారిమాని గహపతి సుఖాని అధిగమనీయాని గిహినా కామభోగినా కాలేన కాలం సమయేన సమయం ఉపాదాయ. కతమాని చత్తారి, అత్థిసుఖం భోగసుఖం అనణ్యసుఖం అనవజ్జసుఖ’’న్తి ఏవమాదినా భగవతా భాసితం.

ఆనణ్యసుఖం ¶ ఞత్వాన, అథో అత్థిసుఖం పరం;

భుఞ్జం భోగసుఖం మచ్చో, తతో పఞ్ఞా విపస్సతి;

విపస్సమానో జానాతి, ఉభో భాగే సుమేధసో;

అనవజ్జసుఖస్సేతం, కలం నాగ్ఘతి సోళసిం–

పు – అపణ్ణకవగ్గే పన ఆవుసో తతియం సప్పురిససుత్తం భగవతా కథం భాసితం.

వి – అపణ్ణకవగ్గే ¶ భన్తే తతియం సప్పురిససుత్తం ‘‘చతూహి భిక్ఖవే ధమ్మేహి సమన్నాగతో అసప్పురిసో వేదితబ్బో. కతమేహి చతూహి, ఇధ భిక్ఖవే అసప్పురిసో యో హోతి పరస్స అవణ్ణో తం అపుట్ఠోపి పాతు కరోతి కో పన వాదో పుట్ఠస్సా’’తి ఏవమాదినా భగవతా భాసితం.

అధునాగతవధుకాసమేన ¶ చేతసా విహరిస్సామ’’ –

పు – తత్థేవ ఆవుసో సత్తమం అచిన్తేయ్యసుత్తం భగవతా కథం భాసితం.

వి – సత్తమం భన్తే అచిన్తేయ్యసుత్తం ‘‘చత్తారిమాని భిక్ఖవే అచిన్తేయ్యాని న చిన్తేతబ్బాని, యాని చిన్తేన్తో ఉమ్మాదస్స విఘాతస్స భాగీ అస్స. కతమాని చత్తారి, బుద్ధానం భిక్ఖవే బుద్ధవిసయో అచిన్తేయ్యో న చిన్తేతబ్బో, యం చిన్తేన్తో ఉమ్మాదస్స విఘాతస్స భాగీ అస్సా’’తి ఏవమాదినా భగవతా భాసితం.

పు – మచలవగ్గే ¶ పన ఆవుసో పఞ్చమం తమోతమసుత్తం భగవతా కథం భాసితం.

వి – మచలవగ్గే భన్తే పఞ్చమం తమోతమసుత్తం ‘‘చత్తారోమే భిక్ఖవే పుగ్గలా సన్తో సంవిజ్జమానా లోకస్మిం. కతమే చత్తారో, తమోతమపరాయణో, తమోజోతిపరాయణో, జోతితమపరాయణో, జోతిజోతిపరాయణో’’తి ఏవమాదినా భగవతా భాసితం.

పు – తేనావుసో ¶ భగవతా…పే… సమ్మాసమ్బుద్ధేన అఙ్గుత్తరనికాయే చతుక్కనిపాతే అసురవగ్గే పఠమం అసురసుత్తం కథం భాసితం.

వి – అసురవగ్గే భన్తే పఠమం అసురసుత్తం ‘‘చత్తారోమే భిక్ఖవే పుగ్గలా సన్తో సంవిజ్జమానా లోకస్మిం. కతమే చత్తారో, అసురో అసురపరివారో, అసురో దేవపరివారో, దేవో అసురపరివారో, దేవో దేవపరివారో’’తి ఏవమాదినా భగవతా భాసితం.

పు – తత్థేవ ¶ ఆవుసో చతుత్థం సమాధిసుత్తం భగవతా కథం భాసితం.

వి – చతుత్థం భన్తే సమాధిసుత్తం ‘‘చత్తారోమే భిక్ఖవే పుగ్గలా సన్తో సంవిజ్జమానా లోకస్మిం. కతమే చత్తారో, ఇధ భిక్ఖవే ఏకచ్చో పుగ్గలో లాభీ హోతి అజ్ఝత్తం చేతోసమథస్స న లాభీ అధిపఞ్ఞాధమ్మవిపస్సనాయ. ఇధ పన భిక్ఖవే పుగ్గలో లాభీ హోతి అధిపఞ్ఞాధమ్మవిపస్సనాయ, న లాభీ అజ్ఝత్తం చేతోసమథస్స. ఇధ పన భిక్ఖవే ఏకచ్చో పుగ్గలో న చేవ లాభీ హోతి అజ్ఝత్తం చేతోసమథస్స, న చ లాభీ అధిపఞ్ఞాధమ్మవిపస్సనాయ. ఇధ పన భిక్ఖవే ఏకచ్చో పుగ్గలో లాభీ చేవ హోతి అజ్ఝత్తం చేతోసమథస్స, లాభీ చ అధిపఞ్ఞాధమ్మవిపస్సనాయా’’తి ఏవమాదినా భగవతా భాసితం.

పు – తత్థేవ ¶ ఆవుసో ఛట్ఠం రాగవినయసుత్తం భగవతా కథం భాసితం.

వి – ఛట్ఠం భన్తే రాగవినయసుత్తం ‘‘చత్తారోమే భిక్ఖవే పుగ్గలా సన్తో సంవిజ్జమానా లోకస్మిం. కతమే చత్తారో, అత్తహితాయ పటిపన్నో నో పరహితాయ, పరహితాయ పటిపన్నో నో అత్తహితాయ, నేవత్తహితాయ పటిపన్నో నో పరహితాయ, అత్తహితాయ చేవ పటిపన్నో పరహితాయ చా’’తి ఏవమాదినా భగవతా భాసితం.

పు – వలాహకవగ్గే ¶ పన ఆవుసో పఠమం వలాహకసుత్తం భగవతా కత్థ కం ఆరబ్భ కథఞ్చ భాసితం.

వి – సావత్థియం భన్తే సమ్బహులే భిక్ఖూ ఆరబ్భ ‘‘చత్తారోమే భిక్ఖవే వలాహకా. కతమే చత్తారో, గజ్జితా నో వస్సితా, వస్సితా నో గజ్జితా, నేవ గజ్జితా నో వస్సితా, గజ్జితా చ వస్సితా చ. ఇమే ఖో భిక్ఖవే చత్తారో వలాహకా. ఏవమేవ ఖో భిక్ఖవే చత్తారో వలాహకూపమా పుగ్గలా సన్తో సంవిజ్జామానా లోకస్మిం. కతమే చత్తారో, గజ్జితా నో వస్సితా, వస్సితా నో గజ్జితా, నేవ గజ్జితా నో వస్సితా, గజ్జితా చ వస్సితా చా’’తి ఏవమాదినా భగవతా భాసితం.

పు – తత్థేవ ¶ ఆవుసో చతుత్థం ఉదకరహదసుత్తం భగవతా కథం భాసితం.

వి – చతుత్థ భన్తే ఉదకరహదసుత్తం ‘‘చత్తారోమే భిక్ఖవే ఉదకరహదా. కతమే చత్తారో, ఉత్తానో గమ్భీరోభాసో, గమ్భీరో ఉత్తానోభాసో, ఉత్తానో ఉత్తానోభాసో, గమ్భీరో గమ్భీరోభాసో, ఇమే ఖో భిక్ఖవే చత్తారో ఉదకరహదా. ఏవమేవ ఖో భిక్ఖవే చత్తారో ఉదకరహదూపమా పుగ్గలా సన్తో సంవిజ్జమానా లోకస్మిం. కతమే చత్తారో, ఉత్తానో గమ్భీరోభాసో, గమ్భీరో ఉత్తానోభాసో, ఉత్తానో ఉత్తానోభాసో, గమ్భీరో గమ్భీరోభాసో’’తి ఏవమాదినా భగవతా భాసితం.

పు – తత్థేవ ¶ ఆవుసో సత్తమం మూసికసుత్తం భగవతా కథం భాసితం.

వి – సత్తమం భన్తే మూసికసుత్తం ‘‘చతస్సో ఇమా భిక్ఖవే మూసికా. కతమా చతస్సో, గాధం కత్తా నో వసితా, వసితా నో గాధం కత్తా, నేవ గాధం కత్తా నో వసితా, గాధం కత్తా చ వసితా చ. ఇమా ఖో భిక్ఖవే చతస్సో మూసికా. ఏవమేవ ఖో భిక్ఖవే చత్తారో మూసికూపమా పుగ్గలా సన్తో సంవిజ్జమానా లోకస్మిం. కతమే చత్తారో, గాధం కత్తా నో వసితా, వసితా నో గాధం కత్తా, నేవ గాధం కత్తా నో వసితా, గాధం కత్తా చ వసితా చా’’తి ఏవమాదినా భగవతా భాసితం.

పు – సంగీతాపి ¶ ఆవుసో అఙ్గుత్తరనికాయతో కానిచి సుత్తాని ఉద్ధరిత్వా పటిపుచ్ఛిస్సామి బహుజనస్స సుతవుడ్ఢియా. సంగీతే ఆవుసో అఙ్గుత్తరనికాయే చతుక్కనిపాతే వలాహకవగ్గే అట్ఠమం బలీబద్ధసుత్తం భగవతా కథం భాసితం.

వి – వలాహకవగ్గే భన్తే అట్ఠమం బలీబద్ధసుత్తం ‘‘చత్తారోమే భిక్ఖవే బలీబద్ధా. కతమే చత్తారో, సగవచణ్డో నో పరగవచణ్డో, పరగవచణ్డో నో సగవచణ్డో, సగవచణ్డో చ పరగవచణ్డో చ, నేవ సగవచణ్డో నో పరగవచణ్డో. ఇమే ఖో భిక్ఖవే చత్తారో బలీబద్ధా. ఏవమేవ ఖో భిక్ఖవే చత్తారో బలీబద్ధూపమా పుగ్గలా సన్తో సంవిజ్జమానా లోకస్మి’’న్తి ఏవమాదినా భగవతా భాసితం.

పు – కేసివగ్గే ¶ పన ఆవుసో పఠమం కేసిసుత్తం భగవతా కం ఆరబ్భ కిస్మిం వత్థుస్మిం కథఞ్చ భాసితం.

వి – కేసిం భన్తే అస్సదమ్మసారథిం ఆరబ్భ భాసితం. కేసి భన్తే అస్సదమ్మసారథి భగవన్తం ఏతదవోచ ‘‘భగవా పన భన్తే అనుత్తరో పురిసదమ్మసారథి, కథం పన భన్తే భగవా పురిసదమ్మం వినేతీ’’తి. తస్మిం భన్తే వత్థుస్మిం ‘‘అహం ఖో కేసి పురిసదమ్మం సణ్హేనపి వినేమి, ఫరుసేనపి వినేమి, సణ్హఫరుసేనపి వినేమి. తత్రిదం కేసి సణ్హస్మిం – ఇతి కాయసుచరితం ఇతి కాయసుచరితస్స విపాకో, ఇతి వచీసుచరితం ఇతి వచీసుచరితస్స ¶ విపాకో, ఇతి మనోసుచరితం ఇతి మనోసుచరితస్స విపాకో, ఇతి దేవా ఇతి మనుస్సా’’తి ఏవమాదినా భగవతా భాసితం.

‘‘త్వం ఖోసి కేసి పఞ్ఞాతో అస్సదమ్మసారథీతి, కథం పన త్వం కేసి అస్సదమ్మసారథి’’ –

‘‘అహం ఖో భన్తే అస్సదమ్మం సణ్హేనపి వినేమి, ఫరుసేనపి వినేమి, సణ్హఫరుసేనపి వినేమి’’ –

‘‘సచే ¶ తే కేసి అస్సదమ్మో సణ్హేన వినయం న ఉపేతి, ఫరుసేన వినయం న ఉపేతి, సణ్హఫరుసేన వినయం న ఉపేతి, కిన్తి నం కరోసి’’ –

‘‘భగవా పన భన్తే అనుత్తరో పురిసదమ్మసారథి, కథం పన భన్తే భగవా పురిసదమ్మం వినేతి’’ –

న ౦.౦౦౮౭ ఖో భన్తే భగవతో పాణాతిపాతో కప్పతి, అథ చ పన భగవా ఏవమాహ ‘‘హనామి నం కేసీ’’తి.

పు – భయవగ్గే ¶ పన ఆవుసో పఠమం అత్తానువాదసుత్తం భగవతా కథం భాసితం.

వి – భయవగ్గే భన్తే పఠమం అత్తానువాదసుత్తం ‘‘చత్తారిమాని భిక్ఖవే భయాని. కతమాని చత్తారి, అత్తానువాదభయం పరానువాదభయం దణ్డభయం దుగ్గతిభయ’’న్తి ఏవమాదినా భగవతా భాసితం.

పు – ఇదాని ¶ ఆవుసో బహుజనస్స సుతవుడ్ఢియా సంగీతా అఙ్గుత్తరనికాయతోపి కానిచి సుత్తాని ఉద్ధరిత్వా పటిపుచ్ఛిస్సామి, సంగీతే ఆవుసో అఙ్గుత్తరనికాయే చతుక్కనిపాతే పుగ్గలవగ్గే నవమం ధమ్మకథికసుత్తం భగవతా కథం భాసితం.

వి – పుగ్గలవగ్గే భన్తే నవమం ధమ్మకథికసుత్తం ‘‘చత్తారోమే భిక్ఖవే ధమ్మకథికా. కతమే చత్తారో, ఇధ భిక్ఖవే ఏకచ్చో ధమ్మకథికో అప్పఞ్చ భాసతి అసహితఞ్చ, పరిసా చస్స న కుసలా హోతి సహితాసహితస్స. ఏవరూపో భిక్ఖవే ధమ్మకథికో ఏవరూపాయ పరిసాయ ధమ్మకథికోత్వేవ సఙ్ఖం గచ్ఛతీ’’తి ఏవమాదినా భగవతా భాసితం.

పు – ఇన్ద్రియవగ్గే ¶ పన ఆవుసో సత్తమం రోగసుత్తం భగవతా కథం భాసితం.

వి – సత్తమం భన్తే రోగసుత్తం ‘‘ద్వేమే భిక్ఖవే రోగా. కతమే ద్వే, కాయికో చ రోగో, చేతసికో చ రోగో. దిస్సన్తి భిక్ఖవే సత్తా కాయికేన రోగేన ఏకమ్పి వస్సం ఆరోగ్యం పటిజానమానా ద్వేపి వస్సాని తీణిపి వస్సాని చత్తారిపి వస్సాని పఞ్చపి వస్సాని దసపి వస్సాని వీసమ్పి వస్సాని తింసమ్పి వస్సాని చత్తారీసమ్పి వస్సాని పఞ్ఞాసమ్పి వస్సాని ఆరోగ్యం పటిజానమానా వస్ససతమ్పి భియ్యోపి ఆరోగ్యం పటిజానమానా. తే భిక్ఖవే సత్తా సుదుల్లభా లోకస్మిం, యే చేతసికేన రోగేన ముహుత్తమ్పి ఆరోగ్యం పటిజానన్తి అఞ్ఞత్ర ఖీణాసవేహీ’’తి ఏవమాదినా భగవతా భాసితం.

చత్తారోమే ౦.౦౦౯౬ భిక్ఖవే పబ్బజితస్స రోగా.

పు – పటిపదావగ్గే ¶ ఆవుసో దసమం యుగనద్ధసుత్తం కత్థ కం ఆరబ్భ కేన కథఞ్చ భాసితం.

వి – కోసమ్బియం భన్తే సమ్బహులే భిక్ఖూ ఆరబ్భ ‘‘యో హి కోచి ఆవుసో భిక్ఖు వా భిక్ఖునీ వా మమ సన్తికే అరహత్తప్పత్తిం బ్యాకరోతి, సబ్బో సో చతూహి మగ్గేహి ఏతేసం వా అఞ్ఞతరేనా’’తి ఏవమాదినా భన్తే ఆయస్మతా ఆనన్దత్థేరేన ధమ్మభణ్డాగారికేన భాసితం.

పు – బ్రాహ్మణవగ్గే ¶ పన ఆవుసో దుతియం పాటిభోగసుత్తం భగవతా కథం భాసితం.

వి – బ్రాహ్మణవగ్గే భన్తే దుతియం పాటిభోగసుత్తం ‘‘చతున్నం భిక్ఖవే ధమ్మానం నత్థి కోచి పాటిభోగో సమణో వా బ్రాహ్మణో వా దేవో వా మారో వా బ్రహ్మా వా కోచి వా లోకస్మి’’న్తి ఏవమాదినా భగవతా భాసితం.

పు – తత్థేవ ¶ ఆవుసో తతియం సుతసుత్తం భగవతా కత్థ కం ఆరబ్భ కిస్మిం వత్థుస్మిం కథఞ్చ భాసితం.

వి – రాజగహే భన్తే వస్సకారం బ్రాహ్మణం మగధమహామత్తం ఆరబ్భ భాసితం. వస్సకారో భన్తే బ్రాహ్మణో మగధమహామత్తో భగవన్తం ఏతదవోచ ‘‘అహఞ్హి భో గోతమ ఏవంవాదీ ఏవందిట్ఠి యో కోచి దిట్ఠం భాసతి ‘ఏవం మే దిట్ఠ’న్తి, నత్థి తతో దోసో. యో కోచి సుతం భాసతి ‘ఏవం మే సుత’న్తి, నత్థి తతో దోసో’’తి. తస్మిం భన్తే వత్థుస్మిం ‘‘నాహం బ్రాహ్మణ సబ్బం దిట్ఠం ‘భాసితబ్బ’న్తి వదామి, న పనాహం బ్రాహ్మణ సబ్బం దిట్ఠం ‘న భాసితబ్బ’న్తి వదామి, నాహం బ్రాహ్మణ సబ్బం సుతం ‘భాసితబ్బ’న్తి వదామి, న పనాహం బ్రాహ్మణ సబ్బం సుతం ‘న భాసితబ్బ’న్తి వదామీ’’తి ఏవమాదినా భగవతా భాసితం.

పు – అఙ్గుత్తరనికాయే ¶ ఆవుసో చతుక్కనిపాతే బ్రాహ్మణవగ్గే చతుత్థం అభయసుత్తం భగవతా కం ఆరబ్భ కిస్మిం వత్థుస్మిం కథఞ్చ భాసితం.

వి – బ్రాహ్మణవగ్గే భన్తే చతుత్థం అభయసుత్తం జాణుస్సోణిం బ్రాహ్మణం ఆరబ్భ భాసితం. జాణుస్సోణి భన్తే బ్రాహ్మణో భగవన్తం ఏతదవోచ ‘‘నత్థి యో మరణధమ్మో సమానో న భాయతి, న సన్తాసం ఆపజ్జతి మరణస్సా’’తి. తస్మిం భన్తే వత్థుస్మిం ‘‘అత్థి బ్రాహ్మణ మరణధమ్మో సమానో భాయతి, సన్తాసం ఆపజ్జతి మరణస్స. అత్థి పన బ్రాహ్మణ మరణధమ్మో సమానో న భాయతి, న సన్తాసం ఆపజ్జతి మరణస్సా’’తి ఏవమాదినా భన్తే భగవతా భాసితం.

పు – మహావగ్గే ¶ పన ఆవుసో పఠమం సోతానుగతసుత్తం భగవతా కథం భాసితం.

వి – మహావగ్గే భన్తే పఠమం సోతానుగతసుత్తం ‘‘సోతానుగతానం భిక్ఖవే ధమ్మానం వచసా పరిచితానం మనసానుపేక్ఖితానం దిట్ఠియా సుప్పటివిద్ధానం చత్తారో ఆనిసంసా పాటికఙ్ఖా’’తి ఏవమాదినా భగవతా భాసితం.

అయం ¶ వా సో ధమ్మవినయో, యత్థాహం పుబ్బే బ్రహ్మచరియం అచరిం.

పు – అఙ్గుత్తరనికాయే ¶ ఆవుసో చతుక్కనిపాతే మహావగ్గే తతియం భద్దియసుత్తం భగవతా కత్థ కం ఆరబ్భ కిస్మిం వత్థుస్మిం కథఞ్చ భాసితం.

వి – వేసాలియం భన్తే భద్దియం లిచ్ఛవి ఆరబ్భ భాసితం. భద్దియో భన్తే లిచ్ఛవి భగవన్తం ఏతదవోచ ‘‘సుతం మేతం భన్తే ‘మాయావీ సమణో గోతమో ఆవట్టనిం మాయం జానాతి, యాయ అఞ్ఞతిత్థియానం సావకే ఆవట్టేతీ’తి. యే తే భన్తే ఏవమాహంసు ‘మాయావీ సమణో గోతమో ఆవట్టనిం మాయం జానాతి, యాయ అఞ్ఞతిత్థియానం సావకే ఆవట్టేతీ’తి…పే… అనబ్భక్ఖాతుకామా ¶ హి మయం భన్తే భగవన్త’’న్తి. తస్మిం భన్తే వత్థుస్మిం ‘‘ఏథ తుమ్హే భద్దియ మా అనుస్సవేన మా పరమ్పరాయ మా ఇతికిరాయ మా పిటకసమ్పదానేన మా తక్కహేతు మా నయహేతు మా ఆకారవితక్కేన మా దిట్ఠినిజ్ఝానక్ఖన్తియా మా భబ్బరూపతాయ మా సమణో నో గరూతి. యదా తుమ్హే భద్దియ అత్తనావ జానేయ్యాథ ‘ఇమే ధమ్మా అకుసలా, ఇమే ధమ్మా సావజ్జా, ఇమే ధమ్మా విఞ్ఞూ గరహితా, ఇమే ధమ్మా సమత్తా సమాదిన్నా అహితాయ దుక్ఖాయ సంవత్తన్తీ’తి. అథ తుమ్హే భద్దియ పజహేయ్యాథా’’తి ఏవమాదినా భగవతా భాసితం.

పు – ఇమిస్సా ¶ చ పన ఆవుసో దేసనాయ దేసితాయ భద్దియస్స లిచ్ఛవిస్స కీదిసో ధమ్మసవనానిసంసో అధిగతో. కథఞ్చ నం భగవా అనుయుఞ్జిత్వా తం వచనం వినివేఠేసి.

వి – ఇమిస్సా భన్తే ధమ్మదేసనాయ దేసితాయ భద్దియస్స లిచ్ఛవిస్స సోతాపత్తిఫలసఙ్ఖాతో ధమ్మసవనానిసంసో అధిగతో. అపి ను తాహం భద్దియ ఏవం అవచం ‘‘ఏహి మే త్వం భద్దియ సావకో హోహి, అహం సత్థా భవిస్సామీ’’తి ఏవమాదినా చ నం భన్తే భగవా పటిపుచ్ఛిత్వా అనుయుఞ్జిత్వా తం వచనం వినివేఠేసి.

పు – తత్థేవ ¶ ఆవుసో సత్తమం మల్లికాదేవీసుత్తం భగవతా కత్థ కం ఆరబ్భ కిస్మిం వత్థుస్మిం కథఞ్చ భాసితం.

వి – సావత్థియం భన్తే మల్లికాదేవిం ఆరబ్భ భాసితం. మల్లికా భన్తే దేవీ భగవన్తం ఏతదవోచ ‘‘కో ను ఖో భన్తే హేతు కో పచ్చయో, యేన మిధేకచ్చో మాతుగామో దుబ్బణ్ణా చ హోతి దురూపా సుపాపికా దస్సనాయ, దలిద్దా చ హోతి అప్పస్సకా అప్పభోగా అప్పేసక్ఖా చ…పే… కో పన భన్తే హేతు కో పచ్చయో, యేన మిధేకచ్చో మాతుగామో అభిరూపా చ హోతి దస్సనీయా పాసాదికా పరమాయ వణ్ణపోక్ఖరతాయ సమన్నాగతా, అడ్ఢా చ హోతి మహద్ధనా మహాభోగా మహేసక్ఖా చా’’తి. తస్మిం భన్తే వత్థుస్మిం ‘‘ఇధ మల్లికే మాతుగామో కోధనా హోతి ఉపాయాసబహులా’’తి ఏవమాదినా భగవతా భాసితం.

పు – అఙ్గుత్తరనికాయే ¶ ఆవుసో చతుక్కనిపాతే సప్పురిసవగ్గే చతుత్థం దసకమ్మసుత్తం భగవతా కథం భాసితం.

వి – సప్పురిసవగ్గే ¶ భన్తే చతుత్థం దసకమ్మసుత్తం ‘‘అసప్పురిసఞ్చ వో భిక్ఖవే దేసేస్సామి అసప్పురిసేన అసప్పురిసతరఞ్చ సప్పురిసఞ్చ సప్పురిసేన సప్పురిసతరఞ్చ, తం సుణాథ సాధుకం మనసి కరోథా’’తి ఏవమాదినా భగవతా భాసితం.

పు – తత్థేవ ¶ ఆవుసో పరిసావగ్గే పఠమం పరిసాసుత్తం భగవతా కథం భాసితం.

వి – పరిసావగ్గే భన్తే పఠమం పరిసాసుత్తం ‘‘చత్తారోమే భిక్ఖవే పరిసదూసనా. కతమే చత్తారో, భిక్ఖు భిక్ఖవే దుస్సీలో పాపధమ్మో పరిసదూసనో, భిక్ఖునీ భిక్ఖవే దుస్సీలా పాపధమ్మా పరిసదూసనా, ఉపాసకో భిక్ఖవే దుస్సీలో పాపధమ్మో పరిసదూసనో, ఉపాసికా భిక్ఖవే దుస్సీలా పాపధమ్మా పరిసదూసనా. ఇమే ఖో భిక్ఖవే చత్తారో పరిసదూసనా’’తి ఏవమాదినా భగవతా భాసితం.

పు – పఞ్చకనిపాతే ¶ పన ఆవుసో పఠమే సేఖబలవగ్గే పఠమం సంఖిత్తసుత్తం భగవతా కత్థ కం ఆరబ్భ కథఞ్చ భాసితం.

వి – సావత్థియం భన్తే సమ్బహులే భిక్ఖూ ఆరబ్భ ‘‘పఞ్చిమాని భిక్ఖవే సేఖబలాని. కతమాని పఞ్చ, సద్ధాబలం హిరీబలం ఓత్తప్పబలం వీరియబలం పఞ్ఞాబలం. ఇమాని ఖో భిక్ఖవే పఞ్చ సేఖబలానీ’’తి ఏవమాదినా భగవతా భాసితం.

పు – తత్థేవ ¶ ఆవుసో తతియం దుక్ఖసుత్తం భగవతా కథం భాసితం.

వి – తతియం భన్తే దుక్ఖసుత్తం ‘‘పఞ్చహి భిక్ఖవే ధమ్మేహి సమన్నాగతో భిక్ఖు దిట్ఠేవ ధమ్మే దుక్ఖం విహరతి సవిఘాతం సఉపాయాసం సపరిళాహం కాయస్స చ భేదా పరం మరణా దుగ్గతి పాటికఙ్ఖా. కతమేహి పఞ్చహి, ఇధ భిక్ఖవే భిక్ఖు అసద్ధో హోతి అహిరికో హోతి, అనోత్తప్పీ హోతి, కుసీతో హోతి, దుప్పఞ్ఞో హోతీ’’తి ఏవమాదినా భగవతా భాసితం.

పు – తత్థేవ ¶ ఆవుసో ఛట్ఠం సమాపత్తిసుత్తం భగవతా కథం భాసితం.

వి – ఛట్ఠం భన్తే సమాపత్తిసుత్తం ‘‘న తావ భిక్ఖవే అకుసలస్స సమాపత్తి హోతి, యావ సద్ధా పచ్చుపట్ఠితా హోతి కుసలేసు ధమ్మేసు. యతో చ ఖో భిక్ఖవే సద్ధా అన్తరహితా హోతి అసద్ధియం పరియుట్ఠాయ తిట్ఠతి, అథ అకుసలస్స సమాపత్తి హోతీ’’తి ఏవమాదినా భగవతా భాసితం.

పు – తత్థేవ ¶ ఆవుసో సత్తమం కామసుత్తం భగవతా కథం భాసితం.

వి – సత్తమం భన్తే కామసుత్తం ‘‘యేభుయ్యేన భిక్ఖవే సత్తా కామేసు లళితా. అసితబ్యాభఙ్గిం భిక్ఖవే కులపుత్తో ఓహాయ అగారస్మా అనగారియం పబ్బజితో హోతి, సద్ధాపబ్బజితో కులపుత్తోతి అలం వచనాయా’’తి ఏవమాదినా భగవతా భాసితం.

పు – అఙ్గుత్తరనికాయే ¶ పఞ్చకనిపాతే పఞ్చఙ్గికవగ్గే ఛట్ఠం విముత్తాయతనసుత్తం భగవతా కథం భాసితం.

వి – పఞ్చఙ్గికవగ్గే భన్తే ఛట్ఠం విముత్తాయతనసుత్తం ‘‘పఞ్చిమాని భిక్ఖవే విముత్తాయతనాని, యత్థ భిక్ఖునో అప్పమత్తస్స ఆతాపినో పహితత్తస్స విహరతో అవిముత్తం వా చిత్తం విముచ్చతి, అపరిక్ఖీణా వా ఆసవా పరిక్ఖయం గచ్ఛన్తి, అననుప్పత్తం వా అనుత్తరం యోగక్ఖేమం అనుపాపుణాతీ’’తి ఏవమాదినా భగవతా భాసితం.

పు – తత్థేవ ¶ ఆవుసో నవమం చఙ్కమసుత్తం భగవతా కథం భాసితం.

వి – నవమం భన్తే చఙ్కమసుత్తం ‘‘పఞ్చిమే భిక్ఖవే చఙ్కమే ఆనిసంసా. కతమే పఞ్చ, అద్ధానక్ఖమో హోతి, పధానక్ఖమో హోతి, అప్పాబాధో ¶ హోతి, అసితం పీతం ఖాయితం సాయితం సమ్మా పరిణామం గచ్ఛతి, చఙ్కమాధిగతో సమాధి చిరట్ఠితికో హోతి. ఇమే ఖో భిక్ఖవే పఞ్చ చఙ్కమే ఆనిసంసా’’తి ఏవం ఖో భన్తే భగవతా భాసితం.

పు – సుమనవగ్గే ¶ పన ఆవుసో పఠమం సుమనసుత్తం భగవతా కత్థ కం ఆరబ్భ కిస్మిం వత్థుస్మిం కథఞ్చ భాసితం.

వి – సావత్థియం భన్తే సుమనం రాజకుమారిం ఆరబ్భ భాసితం. సుమనా భన్తే రాజకుమారీ భగవన్తం ఏతదవోచ ‘‘ఇధస్సు భన్తే భగవతో ద్వే సావకా సమసద్ధా సమసీలా సమపఞ్ఞా ఏకో దాయకో ఏకో అదాయకో. తే కాయస్స భేదా పరం మరణా సుగతిం సగ్గం లోకం ఉపపజ్జేయ్యుం. దేవభూతానం పన నేసం భన్తే సియా విసేసో సియా నానాకరణ’’న్తి. తస్మిం భన్తే వత్థుస్మిం ‘‘యో సో సుమనే దాయకో, సో అమ్హం అదాయకం దేవభూతో సమానో పఞ్చహి ఠానేహి అధిగణ్హాతి, దిబ్బేన ఆయునా దిబ్బేన వణ్ణేన దిబ్బేన సుఖేన దిబ్బేన యసేన దిబ్బేన ఆధిపతేయ్యేన. యో సో సుమనే దాయకో, సో అమ్హం అదాయకం దేవభూతో సమానో ఇమేహి పఞ్చహి ఠానేహి అధిగణ్హాతీ’’తి ఏవమాదినా భన్తే భగవతా భాసితం.

‘‘యథాపి ¶ చన్దో విమలో, గచ్ఛం ఆకాసధాతుయా;

సబ్బే తారాగణే లోకే, ఆభాయ అతిరోచతి;

తథేవ సీలసమ్పన్నో, సద్ధో పురిసపుగ్గలో;

సబ్బే మచ్ఛరినో లోకే, చాగేన అతిరోచతి’’–

పు – తత్థేవ ఆవుసో తతియం ఉగ్గహసుత్తం భగవతా కత్థ కం ఆరబ్భ కిస్మిం వత్థుస్మిం కథఞ్చ భాసితం.

వి – తతియం భన్తే ఉగ్గహసుత్తం భద్దియే ఉగ్గహం మేణ్డకనత్తారం ఆరబ్భ భాసితం. ఉగ్గహో భన్తే మేణ్డకనత్తా భగవన్తం ఏతదవోచ ‘‘ఇమా మే భన్తే కుమారియో పతికులాని గమిస్సన్తి, ఓవదతు తాసం భన్తే భగవా, అనుసాసతు తాసం భన్తే భగవా, యం తాసం అస్స దీఘరత్తం హితాయ సుఖాయా’’తి. తస్మిం భన్తే వత్థుస్మిం ‘‘తస్మాతిహ కుమారియో ఏవం సిక్ఖితబ్బం’’ యస్స వో మాతాపితరో భత్తునో దస్సన్తి అత్థకామా హితేసినో అనుకమ్పకా అనుకమ్పం ఉపాదాయ, తస్స భవిస్సామ పుబ్బుట్ఠాయినో ¶ పచ్ఛానిపాతినియో కిం కారపటిస్సావినియో మనాపచారినియో పియవాదినియో’తి. ఏవఞ్హి వో కుమారియో సిక్ఖితబ్బ’’న్తి ఏవమాదినా భగవతా భాసితం.

పు – అఙ్గుత్తరనికాయే ¶ ఆవుసో పఞ్చకనిపాతే సుమనవగ్గే చతుత్థం సీహసేనాపతిసుత్తం భగవతా కత్థ కం ఆరబ్భ కిస్మిం వత్థుస్మిం కథఞ్చ భాసితం.

వి – వేసాలియం భన్తే సీహం సేనాపతిం ఆరబ్భ భాసితం. సీహో భన్తే సేనాపతి భగవన్తం ఏతదవోచ ‘‘సక్కా ను ఖో భన్తే సన్దిట్ఠికం దానఫలం పఞ్ఞాపేతు’’న్తి. తస్మిం భన్తే వత్థుస్మిం ‘‘సక్కా సీహ, దాయకో సీహ దానపతి బహునో జనస్స పియో హోతి మనాపో’’తి ఏవమాదినా భగవతా భాసితం.

పు – తత్థేవ ¶ ఆవుసో ఛట్ఠం కాలదానసుత్తం భగవతా కథం భాసితం.

వి – ఛట్ఠం ¶ భన్తే కాలదానసుత్తం ‘‘పఞ్చిమాని భిక్ఖవే కాలదానాని. కతమాని పఞ్చ, ఆగన్తుకస్స దానం దేతి, గమికస్స దానం దేతి, గిలానస్స దానం దేతి, దుబ్భిక్ఖే దానం దేతి, యాని తాని నవసస్సాని నవఫలాని, తాని పఠమం సీలవన్తేసు పతిట్ఠాపేతి. ఇమాని ఖో భిక్ఖవే పఞ్చ కాలదానానీ’’తి ఏవమాదినా భగవతా భాసితం.

పు – తత్థేవ ¶ ఆవుసో సత్తమం భోజనసుత్తం భగవతా కథం భాసితం.

వి – సత్తమం భన్తే భోజనసుత్తం ‘‘భోజనం భిక్ఖవే దదమానో దాయకో పటిగ్గాహకానం పఞ్చ ఠానాని దేతి. కతమాని పఞ్చ, ఆయుం దేతి, వణ్ణం దేతి, సుఖం దేతి, బలం దేతి, పటిభానం దేతి. ఆయుం ఖో పన దత్వా ఆయుస్స భాగీ హోతి దిబ్బస్స వా మానుసస్స వా’’తి ఏవమాదినా భగవతా భాసితం.

పు – తత్థేవ ¶ ఆవుసో నవమం పుత్తసుత్తం భగవతా కథం భాసితం.

వి – నవమం భన్తే పుత్తసుత్తం ‘‘పఞ్చిమాని భిక్ఖవే ఠానాని సమ్పస్సన్తో మాభాపితరో పుత్తం ఇచ్ఛన్తి కులే జాయమానం. కతమాని పఞ్చ,

భతో ¶ వా నో భరిస్సతి, కిచ్చం వా నో కరిస్సతి, కులవంసో చిరం ఠస్సతి, దాయజ్జం పటిపజ్జిస్సతీ’’తి ఏవమాదినా భగవతా భాసితం.

పు – ముణ్డరాజవగ్గే ¶ పనావుసో దసమం నారదసుత్తం కత్థ కం ఆరబ్భ కిస్మిం వత్థుస్మిం కేన కథఞ్చ భాసితం.

వి – పాటలిపుత్తే భన్తే ముణ్డం రాజానం ఆరబ్భ భాసితం. ముణ్డస్స భన్తే రఞ్ఞో భద్దా దేవీ కాలఙ్కతా హోతి పియా మనాపా. సో భద్దాయ దేవియా కాలఙ్కతాయ పియాయ మనాపాయ నేవ న్హాయతి న విలిమ్పతి న భత్తం భుఞ్జతి, న కమ్మన్తం పయోజేతి, రత్తిన్దివం భద్దాయ దేవియా సరీరే అజ్ఝోముచ్ఛితో. తస్మిం భన్తే వత్థుస్మిం ‘‘పఞ్చిమాని మహారాజ అలబ్భనీయాని ఠానాని సమణేన వా బ్రాహ్మణేన వా దేవేన వా మారేన వా బ్రహ్మునా వా కేనచి వా లోకస్మి’’న్తి ఏవమాదినా భన్తే ఆయస్మతా నారదత్థేరేన రఞ్ఞో పసేనదిస్స కోసలస్స భగవతా దేసితనియామేన దేసితం.

కో ¶ నామో అయం భన్తే ధమ్మపరియాయో.

పు – అఙ్గుత్తరనికాయే ¶ ఆవుసో పఞ్చకనిపాతే నీవరణవగ్గే చతుత్థం సమయసుత్తం భగవతా కథం భాసితం.

వి – నీవరణవగ్గే భన్తే చతుత్థం సమయసుత్తం ‘‘పఞ్చిమే భిక్ఖవే అసమయా పధానాయ. కతమే పఞ్చ, ఇధ భిక్ఖవే భిక్ఖు జిణ్ణో హోతి జరాయాభిభూతో. అయం భిక్ఖవే పఠమో అసమయో పధానాయా’’తి ఏవమాదినా భగవతా భాసితం.

పు – తత్థేవ ¶ ఆవుసో సత్తమం ఠానసుత్తం భగవతా కథం భాసితం.

వి – సత్తమం భన్తే ఠానసుత్తం ‘‘పఞ్చిమాని భిక్ఖవే ఠానాని అభిణ్హం పచ్చవేక్ఖితబ్బాని ఇత్థియా వా పురిసేన వా గహట్ఠేన వా పబ్బజితేన వా. కతమాని పఞ్చ, జరాధమ్మోమ్హి జరం అనతీతోతి అభిణ్హం పచ్చవేక్ఖితబ్బం ఇత్థియా వా పురిసేన వా గహట్ఠేన వా పబ్బజితేన వా’’తి ఏవమాదినా భగవతా భాసితం.

పు – యోధాజీవవగ్గే ¶ పనావుసో తతియం ధమ్మవిహారిసుత్తం భగవతా కథం భాసితం.

వి – యోధాజీవవగ్గే భన్తే తతియం ధమ్మవిహారిసుత్తం ‘‘ఇధ భిక్ఖు భిక్ఖు ధమ్మం పరియాపుణాతి సుత్తం గేయ్యం వేయ్యాకరణం గాథం ఉదానం దుతివుత్తకం జాతకం అబ్భుతధమ్మం వేదల్లం, సో తాయ ధమ్మపరియత్తియా దివసం అతినామేతి, రిఞ్చతి పటిసల్లానం, నానుయుఞ్జతి అజ్ఝత్తం చేతోసమథం. అయం వుచ్చతి భిక్ఖు భిక్ఖు పరియత్తిబహులో నో ధమ్మవిహారీ’’తి ఏవమాదినా భన్తే భగవతా భాసితం.

ధమ్మవిహారీ ధమ్మవిహారీతి భన్తే వుచ్చతి, కిత్తావతా ను ఖో భన్తే భిక్ఖు ధమ్మవిహారీ హోతి.

పు – అఙ్గుత్తరనికాయే ¶ ఆవుసో పఞ్చకనిపాతే యోధాజీవవగ్గే అట్ఠమం దుతియఅనాగతభయసుత్తం భగవతా కథం భాసితం.

వి – యోధాజీవవగ్గే భన్తే అట్ఠమం దుతియఅనాగతభయసుత్తం ‘‘పఞ్చిమాని భిక్ఖవే అనాగతభయాని సమ్పస్సమానేన అలమేవ భిక్ఖునా అప్పమత్తేన ఆతాపినా పహితత్తేన విహరితుం అప్పత్తస్స పత్తియా అనధిగతస్స అధిగమాయ అసచ్ఛికతస్స సచ్ఛికిరియాయా’’తి ఏవమాదినా భగవతా భాసితం.

పు – తత్థేవ ¶ ఆవుసో నవమం తతియఅనాగతభయసుత్తం భగవతా కథం భాసితం.

వి – తత్థేవ భన్తే నవమం కతియఅనాగతభయసుత్తం ‘‘పఞ్చిమాని భిక్ఖవే అనాగతభయాని ఏతరహి అసముప్పన్నాని ఆయతిం సముప్పజ్జిస్సన్తి, తాని వో పటిబుజ్ఝితబ్బాని, పటిబుజ్ఝిత్వా చ తేసం పహానాయ వాయమితబ్బం. కతమాని పఞ్చ, భవిస్సన్తి భిక్ఖవే భిక్ఖూ అనాగతమద్ధానం అభావితకాయా అభావితసీలా అభావితచిత్తా అభావితపఞ్ఞా’’తి ఏవమాదినా భగవతా భాసితం.

పు – అఙ్గుత్తరనికాయే ¶ ఆవుసో పఞ్చకనిపాతే యోధాజీవవగ్గే దసమం చతుత్థఅనాగతభయసుత్తం భగవతా కథం భాసితం.

వి – యోధాజీవవగ్గే భన్తే దసమం చతుత్థఅనాగతభయసుత్తం ‘‘పఞ్చిమాని భిక్ఖవే అనాగతభయాని ఏతరహి అసముప్పన్నాని ఆయతిం సముప్పజ్జిస్సన్తి, తాని వో పటిబుజ్ఝితబ్బాని, పటిబుజ్ఝిత్వా చ తేసం పహానాయ వాయమితబ్బ’’న్తి ఏవమాదినా భగవతా భాసితం.

పు – కకుధవగ్గే ¶ ఆవుసో నవమం సీహసుత్తం భగవతా కథం భాసితం.

వి – కకుధవగ్గే భన్తే నవమం సీహసుత్తం ‘‘సీహో భిక్ఖవే మిగరాజా సాయన్హసమయం ఆసయా నిక్ఖమతి, ఆసయా నిక్ఖమిత్వా విజమ్భతి, విజమ్భిత్వా సమన్తా చతుద్దిసం అనువిలోకేతి, సమన్తా చతుద్దిసం అనువిలోకేత్వా తిక్ఖత్తుం సీహనాదం నదతీ’’తి ఏవమాదినా భగవతా భాసితం.

పు – అన్ధకవిన్దవగ్గే ¶ పన ఆవుసో ‘‘పఠమం కులూపకసుత్తం భగవతా కథం భాసితం.

వి – అన్ధకవిన్దవగ్గే భన్తే పఠమం కులూపకసుత్తం ‘‘పఞ్చహి భిక్ఖవే ధమ్మేహి సమన్నాగతో కులూపకో భిక్ఖు కులేసు అప్పియో చ హోతి అమనాపో చ అగరు చ అభావనీయో చా’’తి ఏవమాదినా భన్తే భగవతా భాసితం.

పు – తత్థేవ ¶ ఆవుసో చతుత్థం అన్ధకవిన్దసుత్తం భగవతా కత్థ కం ఆరబ్భ కథఞ్చ భాసితం.

వి – మగధేసు భన్తే అన్ధకవిన్దే ఆయస్మన్తం ఆనన్దం ఆరబ్భ ‘‘యే తే ఆనన్ద భిక్ఖూ నవా అచిరపబ్బజితా అధునాగతా ఇమం ధమ్మవినయం, తే వో ఆనన్ద భిక్ఖూ పఞ్చసు ధమ్మేసు సమాదపేతబ్బా నివేసేతబ్బా పతిట్ఠాపేతబ్బా’’తి ఏవమాదినా భగవతా భాసితం.

పు – అఙ్గుత్తరనికాయే ¶ ఆవుసో పఞ్చకనిపాతే గిలానవగ్గే దుతియం సతిసూపట్ఠితసుత్తం భగవతా కథం భాసితం.

వి – గిలానవగ్గే భన్తే దుతియం సతిసూపట్ఠితసుత్తం ‘‘యో హి కోచి భిక్ఖవే భిక్ఖు వా భిక్ఖునీ వా పఞ్చ ధమ్మే భావేతి, పఞ్చ ధమ్మే బహులీకరోతి, తస్స ద్విన్నం ఫలానం అఞ్ఞతరం ఫలం పాటికఙ్ఖం ‘దిట్ఠేవ ధమ్మే అఞ్ఞా, సతి వా ఉపాదిసేసే అనాగామితా’. కతమే పఞ్చ, ఇధ భిక్ఖవే భిక్ఖునో అజ్ఝత్తఞ్ఞేవ సతిసూపట్ఠితా హోతీ’’తి ఏవమాదినా భగవతా భాసితం.

పు – తత్థేవ ¶ ఆవుసో తతియం ఉపట్ఠాకసుత్తం భగవతా కథం భాసితం.

వి – తతియం ¶ భన్తే ఉపట్ఠాకసుత్తం ‘‘పఞ్చహి భిక్ఖవే ధమ్మేహి సమన్నాగతో గిలానో దూపట్ఠాకో హోతి. కతమేహి పఞ్చహి, అసప్పాయకారీ హోతి, సప్పాయే మత్తం న జానాతి, భేసజ్జం నప్పటిసేవితా హోతీ’’తి ఏవమాదినా భగవతా భాసితం.

పు – తత్థేవ ¶ ఆవుసో పఞ్చమం అనాయుస్సాసుత్తం భగవతా కథం భాసితం.

వి – పఞ్చమం భన్తే అనాయుస్సాసుత్తం ‘‘పఞ్చిమే భిక్ఖవే ధమ్మా అనాయుస్సా. కతమే పఞ్చ, అసప్పాయకారీ హోతి, సప్పాయే మత్తం న జానాతి, అపరిణతభోజీ చ హోతి, అకాలచారీ చ హోతి, అబ్రహ్మచారీ చ. ఇమే ఖో భిక్ఖవే పఞ్చ ధమ్మా అనాయుస్సా’’తి ఏవమాదినా భగవతా భాసితం.

పు – తత్థేవ ¶ ఆవుసో అట్ఠమం సమణసుఖసుత్తం భగవతా కథం భాసితం.

వి – అట్ఠమం భన్తే సమణసుఖసుత్తం ‘‘పఞ్చిమాని భిక్ఖవే సమణదుక్ఖాని. కతమాని పఞ్చ, ఇధ భిక్ఖవే భిక్ఖు అసన్తుట్ఠో హోతి ఇతరీతరేన చీవరేన, అసన్తుట్ఠో హోతి ఇతరీతరేన పిణ్డపాతేన, అసన్తుట్ఠో హోతి ఇతరీతరేన సేనాసనేన, అసన్తుట్ఠో హోతి ఇతరీతరేన గిలానపచ్చయభేసజ్జపరిక్ఖారేన, అనభిరతో చ బ్రహ్మచరియం చరతి. ఇమాని ఖో భిక్ఖవే పఞ్చ సమణదుక్ఖానీ’’తి ఏవమాదినా భగవతా భాసితం.

పు – తత్థేవ ¶ ఆవుసో దసమం బ్యసనసుత్తం భగవతా కథం భాసితం.

వి – దసమం భన్తే బ్యసనసుత్తం ‘‘పఞ్చిమాని భిక్ఖవే బ్యసనాని. కతమాని పఞ్చ, ఞాతిబ్యసనం భోగబ్యసనం రోగబ్యసనం సీలబ్యసనం దిట్ఠిబ్యసన’’న్తి ఏవమాదినా భగవతా భాసితం.

పు – రాజవగ్గే ¶ పన ఆవుసో ఛట్ఠం పత్థనాసుత్తం భగవతా కథం భాసితం.

వి – రాజవగ్గే భన్తే ఛట్ఠం పత్థనాసుత్తం ‘‘పఞ్చహి భిక్ఖవే అఙ్గేహి సమన్నాగతో రఞ్ఞో ఖత్తియస్స ముద్ధావసిత్తస్స జేట్ఠో పుత్తో ఓపరజ్జం పత్థేతీ’’తి ఏవమాదినా భగవతా భాసితం.

పు – తికణ్డకీవగ్గే ¶ ఆవుసో అట్ఠమం సప్పురిసదానసుత్తం భగవతా కథం భాసితం.

వి – తికణ్డకీవగ్గే భన్తే అట్ఠమం సప్పురిసదానసుత్తం ‘‘పఞ్చిమాని భిక్ఖవే సప్పురిసదానాని. కతమాని పఞ్చ, సద్ధాయ దానం దేతి, సక్కచ్చం దానం దేతి, కాలేన దానం దేతి, అనుగ్గహితచిత్తో దానం దేతి, అత్తానఞ్చ పరఞ్చ అనుపహచ్చ దానం దేతీ’’తి ఏవమాదినా భగవతా భాసితం.

పు – సద్ధమ్మవగ్గే ¶ పన ఆవుసో పఠమం సమ్మత్తనియామసుత్తం భగవతా కథం భాసితం.

వి – సద్ధమ్మవగ్గే భన్తే పఠమం సమ్మత్తనియామసుత్తం ‘‘పఞ్చహి భిక్ఖవే ధమ్మేహి సమన్నాగతో సునక్ఖోపి సద్ధమ్మం అభబ్బో నియామం ఓక్కమితుం కుసలేసు ధమ్మేసు సమ్మత్తం. కతమేహి పఞ్చహి, కథం పరిభోతి, కథికం పరిభోతి, అత్తానం పరిభోతీ’’తి ఏవమాదినా భగవతా భాసితం.

పు – తత్థేవ ¶ ఆవుసో చతుత్థం పఠమసద్ధమ్మసమ్మోససుత్తం భగవతా కథం భాసితం.

వి – తత్థేవ భన్తే చతుత్థం పఠమసద్ధమ్మసమ్మోససుత్తం ‘‘పఞ్చిమే భిక్ఖవే ధమ్మా సద్ధమ్మస్స సమ్మోసాయ అన్తరధానాయ సంవత్తన్తి. కతమే పఞ్చ, ఇధ భిక్ఖవే భిక్ఖూ న సక్కచ్చం ధమ్మం సుణన్తి, న సక్కచ్చం ధమ్మం పరియాపుణన్తి, న సక్కచ్చం ధమ్మం ధారేన్తి, న సక్కచ్చం ధాతానం ధమ్మానం అత్థం ఉపపరిక్ఖన్తి, న సక్కచ్చం అత్థమఞ్ఞాయ ధమ్మమఞ్ఞాయ ధమ్మానుధమ్మం పటిపజ్జన్తి. ఇమే ఖో భిక్ఖవే పఞ్చ ధమ్మా సద్ధమ్మస్స సమ్మోసాయ అన్తరధానాయ సంవత్తన్తీ’’తి ఏవమాదినా భగవతా భాసితం.

పు – తత్థేవ ¶ ఆవుసో పఞ్చమం దుతియసద్ధమ్మసమ్మోససుత్తం భగవతా కథం భాసితం.

వి – తత్థేవ భన్తే పఞ్చమం దుతియసద్ధమ్మసమ్మోససుత్తం ‘‘పఞ్చిమే భిక్ఖవే ధమ్మా సద్ధమ్మస్స సమ్మోసాయ అన్తరధానాయ సంవత్తన్తి. కతమే పఞ్చ, ఇధ భిక్ఖవే భిక్ఖూ ధమ్మం న పరియాపుణన్తి సుత్తం గేయ్యం వేయ్యాకరణం గాథం ఉదానం ఇతివుత్తకం జాతకం అబ్భుతధమ్మం వేదల్లం. అయం భిక్ఖవే పఠమో ధమ్మో సద్ధమ్మస్స సమ్మోసాయ అన్తరధానాయ సంవత్తతీ’’తి ఏవమాదినా భగవతా భాసితం.

పు – తత్థేవ ¶ ఆవుసో ఛట్ఠం తతియసద్ధమ్మసమ్మోససుత్తం భగవతా కథం భాసితం.

వి – తత్థేవ భన్తే ఛట్ఠం తతియసద్ధమ్మసమ్మోససుత్తం ‘‘పఞ్చిమే భిక్ఖవే ధమ్మా సద్ధమ్మస్స సమ్మోసాయ అన్తరధానాయ సంవత్తన్తి. కతమే పఞ్చ, ఇధ భిక్ఖవే భిక్ఖూ దుగ్గహితం సుత్తన్తం పరియాపుణన్తి దున్నిక్ఖిత్తహి పదబ్యఞ్జనేహి. దున్నిక్ఖిత్తస్స భిక్ఖవే పదబ్యఞ్జనస్స అత్థోపి దున్నయో హోతి. అయం భిక్ఖవే పఠమో ధమ్మో సద్ధమ్మస్స సమ్మోసాయ అన్తరధానాయ సంవత్తతీ’’తి ఏవమాదినా భగవతా భాసితం.

పు – అఙ్గుత్తరనికాయే ¶ ఆవుసో పఞ్చకనిపాతే సద్ధమ్మవగ్గే సత్తమం దుక్కథాసుత్తం భగవతా కథం భాసితం.

వి – సద్ధమ్మవగ్గే భన్తే సత్తమం దుక్కథాసుత్తం ‘‘పఞ్చన్నం భిక్ఖవే పుగ్గలానం కథా దుక్కథా పుగ్గలే పుగ్గలం ఉపనిధాయ. కతమేసం పఞ్చన్నం, అస్సద్ధస్స భిక్ఖవే సద్ధాకథా దుక్కథా, దుస్సీలస్స సీలకథా దుక్కథా, అప్పస్సుతస్స బాహుసచ్చకథా దుక్కథా, మచ్ఛరిస్స చాగకథా దుక్కథా, దుప్పఞ్ఞస్స పఞ్ఞాకథా దుక్కథా’’తి ఏవమాదినా భగవతా భాసితం.

పు – తత్థేవ ¶ ఆవుసో నవమం ఉదాయిసుత్తం భగవతా కత్థ కం ఆరబ్భ కిస్మిం వత్థుస్మిం కథఞ్చ భాసితం.

వి – కోసమ్బియం భన్తే ఆయస్మన్తం ఉదాయిం ఆరబ్భ భాసితం. ఆయస్మా భన్తే ఉదాయీ మహతియా గీహిపరిసాయ పరివుతో ¶ ధమ్మం దేసేన్తో నిసిన్నో హోతి. అద్దసా ఖో ఆయస్మా ఆనన్దో ఆయస్మన్తం ఉదాయిం మహతియా గిహిపరిసాయ పరివుతం ధమ్మం దేసేన్తం నిసిన్నం. దిస్వా యేన భగవా తేనుపసఙ్కమి, ఉపసఙ్కమిత్వా భగవన్తం అభివాదేత్వా ఏకమన్తం నిసీది. ఏకమన్తం నిసిన్నో ఖో ఆయస్మా ఆనన్దో భగవన్తం ఏతదవోచ ‘‘ఆయస్మా భన్తే ఉదాయీ మహతియా గిహిపరిసాయ పరివుతో ధమ్మం దేసేతీ’’తి. తస్మిం భన్తే వత్థుస్మిం ‘‘న ఖో ఆనన్ద సుకరం పరేసం ధమ్మం దేసేతుం, పరేసం ఆనన్ద ధమ్మం దేసేన్తేన పఞ్చ ధమ్మే అజ్ఝత్తం ఉపట్ఠాపేత్వా పరేసం ధమ్మో దేసేతబ్బో’’తి ఏవమాదినా భగవతా భాసితం.

పు – ఆఘాతవగ్గే ¶ పన ఆవుసో పఠమం ఆఘాతపటివినయసుత్తం భగవతా కథం భాసితం.

వి – ఆఘాతవగ్గే భన్తే పఠమం ఆఘాతపటివినయసుత్తం ‘‘పఞ్చిమే భిక్ఖవే ఆఘాతపటివినయా, యత్థ భిక్ఖునో ఉప్పన్నో ఆఘాతో సబ్బసో పటివినేతబ్బో. కతమే పఞ్చ, యస్మిం భిక్ఖవే పుగ్గలే ఆఘాతో జాయేథ, మేత్తా తస్మిం పుగ్గలే భావేతబ్బా, ఏవం తస్మిం పుగ్గలే ఆఘాతో పటివినేతబ్బో’’తి ఏవమాదినా భగవతా భాసితం.

పు – ఉపాసకవగ్గే ¶ పన ఆవుసో పఞ్చమం చణ్డాలసుత్తం భగవతా కథం భాసితం.

వి – ఉపాసకవగ్గే భన్తే పఞ్చమం చణ్డాలసుత్తం ‘‘పఞ్చహి భిక్ఖవే ధమ్మేహి సమన్నాగతో ఉపాసకో ఉపాసకచణ్డాలో చ ¶ హోతి ఉపాసకమలఞ్చ ఉపాసకపతికుట్ఠో చా’’తి ఏవమాదినా భగవతా భాసితం.

పు – తత్థేవ ¶ ఆవుసో ఛట్ఠం పీతిసుత్తం భగవతా కత్థ కం ఆరబ్భ కథఞ్చ భాసితం.

వి – ఛట్ఠం భన్తే పీతిసుత్తం సావత్థియం అనాథపిణ్డికం గహపతిం ఆరబ్భ ‘‘తుమ్హే ఖో గహపతి భిక్ఖుసఙ్ఘం పచ్చుపట్ఠితా చీవర పిణ్డపాత సేనాసన గిలానపచ్చయభేసజ్జపరిక్ఖారేన ¶ . న ఖో గహపతి తావతకేనేవ తుట్ఠి కరణీయా ‘‘మయం భిక్ఖుసఙ్ఘం పచ్చుపట్ఠితా చీవరపిణ్డపాతసేనాసనగిలాన పచ్చయ భేసజ్జపరిక్ఖారేనా’’తి. తస్మాతిహ గహపతి ఏవం సిక్ఖితబ్బం ‘‘కిన్ది మయం కాలేన కాలం పవివేకం పీతిం ఉపసమ్పజ్జ విహరేయ్యామా’’తి ఏవమాదినా భగవతా భాసితం.

పు – తత్థేవ ¶ ఆవుసో సత్తమం వణిజ్జాసుత్తం భగవతా కథం భాసితం.

వి – తత్థేవ భన్తే సత్తమం వణిజ్జాసుత్తం ‘‘పఞ్చిమా భిక్ఖవే వణిజ్జా ఉపాసకేన అకరణీయా. కతమా పఞ్చ, సత్థవణిజ్జా సత్తవణిజ్జా మంసవణిజ్జా మజ్జవణిజ్జా విసవణిజ్జా. ఇమా ఖో భిక్ఖవే పఞ్చ వణిజ్జా ఉపాసకేన అకరణీయా’’తి ఏవం ఖో భన్తే భగవతా భాసితం.

పు – తత్థేవ ¶ ఆవుసో దసమం గవేసీసుత్తం భగవతా కత్థ కం ఆరబ్భ కిస్మిం వత్థుస్మిం కథఞ్చ భాసితం.

వి – దసమం భన్తే గవేసీసుత్తం కోసలేసు ఆయస్మన్తం ఆనన్దత్థేరం ధమ్మభణ్డాగారికం ఆరబ్భ భాసితం. ఆయస్మా భన్తే ఆనన్దత్థేరో ధమ్మభణ్డాగారికో భగవన్తం ఏతదవోచ ‘‘కో ను ఖో భన్తే హేతు కో పచ్చయో భగవతో సితస్స పాతుకమ్మాయ, న అకారణేన తథాగతా సితం పాతుకరోన్తీ’’తి. తస్మిం భన్తే వత్థుస్మిం ‘‘భూతపుబ్బం ఆనన్ద ఇమస్మిం పదేసే నగరం అహోసి ¶ ఇద్ధఞ్చేవ ఫీతఞ్చ బహుజనం ఆకిణ్ణమనుస్సం, తం ఖో పనానన్ద నగరం కస్సపో భగవా అరహం సమ్మాసమ్బుద్ధో ఉపనిస్సాయ విహాసీ’’తి ఏవమాదినా భగవతా భాసితం.

పు – బ్రాహ్మణవగ్గే ¶ ఆవుసో అట్ఠమం వాచాసుత్తం భగవతా కథం భాసితం.

వి – బ్రాహ్మణవగ్గే భన్తే అట్ఠమం వాచాసుత్తం ‘‘పఞ్చహి భిక్ఖవే ధమ్మేహి సమన్నాగతా వాచా సుభాసితా హోతి నో దుబ్భాసితా, అనవజ్జా చ అననువజ్జా చ విఞ్ఞూనం. కతమేహి పఞ్చహి, కాలేన భాసితా హోతి, సచ్చా చ భాసితా హోతి, సణ్హా చ భాసితా హోతి, అత్థసంహితా చ భాసితా హోతి, మేత్తాచిత్తేన చ భాసితా హోతి, ఇమేహి ఖో భిక్ఖవే పఞ్చహి అఙ్గేహి సమన్నాగతా వాచా సుభాసితా హోతి నో దుబ్భాసితా, అనవజ్జా చ అననువజ్జా చ విఞ్ఞూన’’న్తి ఏవం ఖో భన్తే భగవతా భాసితం.

పు – తత్థేవ ¶ ఆవుసో నవమం కులసుత్తం భగవతా కథం భాసితం.

వి – తత్థేవ భన్తే నవమం కులసుత్తం ‘‘యం భిక్ఖవే సీలవన్తో పబ్బజితా కులం ఉపసఙ్కమన్తి, తత్థ మనుస్సా పఞ్చహి ఠానేహి బహుం పుఞ్ఞం పసవన్తి. కతమేహి పఞ్చహి, యస్మిం భిక్ఖవే సమయే సీలవన్తే పబ్బజితే కులం ఉపసఙ్కమన్తే మనుస్సా దిస్వా చిత్తాని పసాదేన్తి, సగ్గసంవత్తనికం భిక్ఖవే తం కులం తస్మిం సమయే పటిపదం పటిపన్నం హోతీ’’తి ఏవమాదినా భగవతా భాసితం.

పు – కిమిలవగ్గే ¶ పన ఆవుసో దుతియం ధమ్మస్సవనసుత్తం భగవతా కథం భాసితం.

వి – కిమిలవగ్గే భన్తే దుతియం ధమ్మస్సవనసుత్తం ‘‘పఞ్చిమే భిక్ఖవే ఆనిసంసా ధమ్మస్సవనే. కతమే పఞ్చ, అస్సుతం సుణాతి, సుతం పరియోదాపేతి, కఙ్ఖం వితరతి, దిట్ఠిం ఉజుం కరోతి, చిత్తమస్స పసీదతి, ఇమే ఖో భిక్ఖవే పఞ్చ ఆనిసంసా ధమ్మస్సవనే’’తి ఏవం ఖో భన్తే భగవతా భాసితం.

పు – అక్కోసకవగ్గే ¶ పన ఆవుసో పఞ్చమం అక్ఖన్తిసుత్తం భగవతా కథం భాసితం.

వి – అక్కోసకవగ్గే భన్తే పఞ్చమం అక్ఖన్తిసుత్తం ‘‘పఞ్చిమే భిక్ఖవే ఆదీనవా అక్ఖన్తియా. కతమే పఞ్చ, బహునో జనస్స ¶ అప్పియో హోతి అమనాపో, వేరబహులో చ హోతి, వజ్జబహులో చ, సమ్మూళ్హో కాలం కరోతి, కాయస్స భేదా పరం మరణా అపాయం దుగ్గతిం వినిపాతం నిరయం ఉపపజ్జతీ’’తి ఏవమాదినా భగవతా భాసితం.

పు – తత్థేవ ¶ ఆవుసో అట్ఠమం అపాసాదికసుత్తం భగవతా కథం భాసితం.

వి – తత్థేవ భన్తే అట్ఠమం అపాసాదికసుత్తం ‘‘పఞ్చిమే భిక్ఖవే ఆదీనవా అపాసాదికే. కతమే పఞ్చ, అప్పసన్నా నప్పసీదన్తి, పసన్నానఞ్చ ఏకచ్చానం అఞ్ఞథత్తం హోతి, సత్థుసాసనం అకతం హోతి, పచ్ఛిమా జనతా దిట్ఠానుగతిం ఆపజ్జతి, చిత్తమస్స నప్పసీదతి. ఇమే ఖో భిక్ఖవే పఞ్చ ఆదీనవా అపాసాదికే’’తి ఏవమాదినా భగవతా భాసితం.

పు – ఆవాసికవగ్గే ¶ పనావుసో పఠమం ఆవాసికసుత్తం భగవతా కథం భాసితం.

వి – ఆవాసికవగ్గే భన్తే పఠమం ఆవాసికసుత్తం ‘‘పఞ్చహి భిక్ఖవే ధమ్మేహి సమన్నాగతో ఆవాసికో భిక్ఖు అభావనీయో హోతి. కతమేహి పఞ్చహి, న ఆకప్పసమ్పన్నో హోతి న వత్తసమ్పన్నో, న బహుస్సుతో హోతి న సుతధరో, న పటిసల్లేఖితా హోతి న పటిసల్లానారామో, న కల్యాణవాచో హోతి న కల్యాణవాక్కరణో, దుప్పఞ్ఞో హోతి జళో ఏళమూగో. ఇమేహి ఖో భిక్ఖవే పఞ్చహి ధమ్మేహి సమన్నాగతో ఆవాసికో భిక్ఖు అభావనీయో హోతీ’’తి ఏవమాదినా భగవతా భాసితం.

పు – తత్థేవ ¶ ఆవుసో సత్తమం అవణ్ణారహసుత్తం భగవతా కథం భాసితం.

వి – తత్థేవ భన్తే సత్తమం అవణ్ణారహసుత్తం ‘‘పఞ్చహి భిక్ఖవే ధమ్మేహి సమన్నాగతో ఆవాసికో భిక్ఖు యథాభతం నిక్ఖిత్తో ఏవం నిరయే. కతమేహి పఞ్చహి, అననువిచ్చ అపరియోగాహేత్వా అవణ్ణారహస్స వణ్ణం భాసతి, అననువిచ్చ అపరియోగాహేత్వా వణ్ణారహస్స అవణ్ణం భాసతి, ఆవాసమచ్ఛరీ హోతి ఆవాసపలిగేధీ, కులమచ్ఛరీ హోతి కులపలిగేధి, సద్ధాదేయ్యం వినిపాతేతి. ఇమేహి ఖో భిక్ఖవే పఞ్చహి ధమ్మేహి సమన్నాగతో ఆవాసికో ¶ భిక్ఖు యథాభతం నిక్ఖిత్తో ఏవం నిరయే’’తి ఏవమాదినా భగవతా భాసితం.

పు – దుచ్చరితవగ్గే ¶ పన ఆవుసో పఠమం దుచ్చరితసుత్తం భగవతా కథం భాసితం.

వి – దుచ్చరితవగ్గే భన్తే పఠమం దుచ్చరితసుత్తం ‘‘పఞ్చిమే భిక్ఖవే ఆదీనవా దుచ్చరితే. కతమే పఞ్చ, అత్తాపి అత్తానం ఉపవదతి, అనువిచ్చ విఞ్ఞూ గరహన్తి, పాపకో కిత్తిసద్దో అబ్భుగ్గచ్ఛతి, సమ్మూళ్హో కాలం కరోతి, కాయస్స భేదా పరం మరణా అపాయం దుగ్గతిం వినిపాతం నిరయం ఉపపజ్జతి. ఇమే ఖో భిక్ఖవే పఞ్చ ఆదీనవా దుచ్చరితే’’తి ఏవమాదినా భగవతా భాసితం.

పు – తత్థేవ ¶ ఆవుసో నవమం సివథికసుత్తం భగవతా కథం భాసితం.

వి – తత్థేవ ¶ భన్తే నవమం సివథికసుత్తం ‘‘పఞ్చిమే భిక్ఖవే ఆదీనవా సివథికాయ. కతమే పఞ్చ, అసుచి, దుగ్గన్ధా, సప్పటిభయా, వాళానం అమనుస్సానం ఆవాసో, బహునో జనస్స ఆరోదనా. ఇమే ఖో భిక్ఖవే పఞ్చ ఆదీనవా సివథికాయా’’తి ఏవమాదినా భగవతా భాసితం.