📜

నమో తస్స భగవతో అరహతో సమ్మాసమ్బుద్ధస్స

ధమ్మనీతి

.

వన్దిత్వా రతనం సేట్ఠం, నిస్సాయ పుబ్బకే గరుం;

నితిధమ్మంపవక్ఖామి, సబ్బలోకసుఖావహం.

.

ఆచరియోచసిప్పఞ్చ, పఞ్ఞాసుతంకథాధనం;

దేసోచనిస్సయోమిత్తం, దుజ్జనోసుజనోబలం.

.

ఇత్థీపుత్తోచదాసోచ, ఘరావాసోకతాకతో;

ఞాతబ్బోచఅలఙ్కారో, రాజధమ్మోపసేవకో;

దుకాదిమిస్సకోచేవ, పకిణ్ణకోతిమాతికా.

.

కిన్తేహిపాదసుస్ససా, యేసంనత్థిగరూనిహ;

యేతప్పాదరజోకిణ్ణా, తేవసాధూవివేకినో.

.

వినాగరూపదేసన్తం, బాలోలఙ్కత్తుమిచ్ఛతి;

సమ్పాపుణేనవిఞ్ఞూహి, హసభావంకథంనుసో.

.

ఉట్ఠానాఉపట్ఠానాచ, సుస్సుసాపరిచారికా;

సక్కచ్చంసిప్పుగ్గహణం, గరుంఆరాధయేబుధో.

.

ఉపజ్ఝాచరియానఞ్చ, మాతాపితూనమేవచ;

సక్కచ్చంయోనుపట్ఠాతి, సుతోపితస్సతాదిసో.

.

ఉపజ్ఝాచరియానఞ్చ, మాతాపితూనమేవచ;

సక్కచ్చంయోఉపట్ఠాతి, సుతోపితస్సతాదిసో;

.

సమ్మాఉపపరిక్ఖిత్వా;

అక్ఖరేసుపదేసుచ;

చోరఘాతోసిస్సోసియా,

గరుచోరట్టకారకో.

౧౦.

పణ్డితోసుతసమ్పన్నో, యత్థఅత్థీతి చేసుతో;

మహుస్సాహేనతంఠానం, గన్తబ్బంవసుతేసినా.

౧౧.

సుఖంరుక్ఖస్సఛాయావ, తతోఞాతిమాతాపితు;

తతోఆచరియోరఞ్ఞో, తతోజినస్ససాసనం.

౧౨.

పాసాణఛత్తంగరుకం, తతోదేవానచిక్ఖనం;

తతోవుడ్ఢానమోవాదో, తతోజినస్ససాసనం.

౧౩.

తులంసల్లహుకంలోకే, తతోచపలజాతికో;

తతోవుడ్ఢాననోవాదో, యతిధమ్మేపమాదకో.

౧౪.

సుతిసమ్ముతిసఙ్ఖ్యాచ, యోగానితివిసేసకా;

గన్ధబ్బాగణికాచేవ, ధనుబేదాచపూరణా.

౧౫.

తికిచ్ఛాఇతిహాసాచ, జోతిమాయాచఛన్దతి;

కేతుమన్తాచసద్దాచ, సిప్పాట్ఠారసకాఇమే.

౧౬.

అలసస్సకుతోసిప్పం, అసిప్పస్సకుతోధనం;

అధనస్సకుతోమిత్తం, అమిత్తస్సకుతోసుఖం;

అసుఖస్సకుతోపుఞ్ఞం, అపుఞ్ఞస్సకుతోనిబ్బానం.

౧౭.

సిప్పంసమంధనంనత్థి, సిప్పంచోరానగణ్హన్తి;

ఇధలోకేసిప్పంమిత్తం, పరలోకేసుఖావహం.

౧౮.

బోధపుత్రసదావిత్యం, మాఖేదాచరియంగరుం;

సదేసేపూజితోరాజా, బుధోసబ్బత్థపూజితో.

౧౯.

బోధపుత్రకిమాలస్సే, అబోధోభారవాహకో;

బోధకోపూజితో లోకే, బోధపుత్రదినేదినే.

౨౦.

రూపయోబ్బన్నసమ్పన్నా, విసాలకులసమ్భవా;

విత్యాహీనానసోభన్తి, నిగన్ధాఇవకింసుకా.

౨౧.

మాతాసత్రురుపితాచ, బాలకాలేనసిక్ఖిత;

న సోభతిసభామజ్ఝే, హంసమజ్ఝేబకోయథా.

౨౨.

గుణోసేట్ఠఙ్గతంయాతి, నఉచ్చేసయనేవసే;

పాసాదసీఖరేవాసో, కాకోకింగరుళోసియా.

౨౩.

సబ్బసుతమధియతే, హీనముక్కట్ఠమజ్ఝిమే;

సబ్బస్సఅత్థంజానేయ్య, నచసబ్బంపయోజయే.

౨౪.

నలోకేసోభతేముళ్హో,

కేవలత్తపసంసకో;

అపిసమ్పిహితోకూపే,

కతవిజ్జోపకాసితో.

౨౫.

మదన్తదమనంసత్థం, ఖలానంకురుతేమదం;

చక్ఖుసఙ్ఖారకంతేజం, ఉలూకానమివన్ధకం.

౨౬.

భోజనంమేథునంనిద్దా,

గవేపోసేచవిజ్జతి;

విజ్జావిసేసోపోసస్స,

తంహీనోగోసమోభవే.

౨౭.

యోసిస్సోసిప్పలోభేన, బహుంబహుంవగణ్హాతి;

ముగోవసుపినంపస్సం, నసక్కాకథితుం పరం.

౨౮.

సుస్సుసాసుతవడ్ఢనా, పఞ్ఞాయవడ్ఢనంసుతం;

పఞ్ఞాయఅత్థంజానన్తి, ఞాతోఅత్థోసుఖావహో.

౨౯.

అనాగతంభయందిస్వా, దూరతోపరివజ్జయే;

ఆగతఞ్చభయందిస్వా, అభితోహోతిపణ్డితో.

౩౦.

లోభంకోధంమదంమానం, తన్దింఇస్సంపమత్తకం;

సోణ్డంనిద్దాలుకంమక్ఖం, మచ్ఛేరఞ్చజహేబుధో.

౩౧.

సద్ధాహిరిచఓత్తప్పం, బాహుసచ్చంవిరంసతి;

పఞ్ఞాచసత్తధమ్మేహి, సమ్పన్నోపణ్డితోమతో.

౩౨.

దిట్ఠేధమ్మేచయోఅత్థో,

యోచత్థోసమ్పరాయికో;

అత్థాభిసమయాధీరో,

పణ్డితోతిపవుచ్చతి.

౩౩.

సభావసదిసంవాక్యం, సభావసదిసంపియం;

సభావసదిసంకోధం, యోజానాతిసపణ్డితో.

౩౪.

భూపాలోపణ్డితోనిచ్చం, నేవతుల్యోకుదాచనం;

సదేసేపూజితోరాజా, బుధోసబ్బత్థపూజితో.

౩౫.

పణ్డితస్సపసంసాయ, దణ్డోబాలేనదియ్యతే;

పణ్డితోపణ్డితేనేవ, వణ్ణితోవసువణ్ణితో.

౩౬.

అత్తనాయదిఏకేన, వినిథేనమహాజనా;

వినయంయన్తిసబ్బేపి, కోధంనాసేయ్యపణ్డితో.

౩౭.

సరీరస్సగుణానఞ్చ, దూరమచ్చన్తమన్తరం;

సరీరంఖణవిద్ధంసి, గుణాతుకప్పఠాయినో.

౩౮.

అత్థంమహన్తమాపజ్జం, విజ్జంసమ్పత్తిమేవచ;

విచరేయ్యామానథద్ధో, పణ్డితోసోపవుచ్చతి.

౩౯.

నాలబ్భమతిపత్థేన్తి, నట్ఠమ్పినచసోచరే;

విప్పత్యఞ్చనముయ్హన్తి, యేనరాతేవపణ్డితా.

౪౦.

గణ్ఠిఠానేఏకపదే, నాతిమఞ్ఞేయ్యపణ్డితో;

కిమక్కోవేళుపబ్భారో, తిమహాదీపభానుదో.

౪౧.

గుణదోసేసునేకేన, అత్థికోచివివజ్జితో;

సుఖుమాలపదుమస్స, నళంభవతికక్ఖళం.

౪౨.

సుమహన్తానిసత్థాని, ధారయన్తాబహుస్సుతా;

ఛేదాయోసంసయానన్తు, క్లిస్సన్తిలోభమోహితా.

౪౩.

దోసంపిసగుణేదిస్వా, గుణవాదీవదన్తిన;

నలోకోవిజ్జమానమ్పిచన్దేపస్సతిలఞ్జనం.

౪౪.

సకింపివిఞ్ఞూధీరేన, కరోతిసహసఙ్గమం;

అత్తత్థఞ్చపరత్థఞ్చ, నిబ్బానన్తంసుఖంలభే.

౪౫.

నదీతీరేట్ఠితేకూపే, అరణితాలవణ్డకే;

నవదాపాదినత్థీతి, నముఖేవచనంతథా.

౪౬.

పణ్డితోఅపుట్ఠోభేరీ, పజ్జున్నోహోతిపుచ్ఛితో;

బాలోపుట్ఠోఅపుట్ఠోపి, బహుంవికత్థతేసదా.

౪౭.

గుణసమ్పన్నలఙ్కారో, సబ్బసత్తహితావహో;

పరత్తత్థంనచరేయ్య, కుతోసోపణ్డితోభవే.

౪౮.

సపరత్థంచరేధీరో, అసక్కోన్తోసకంచరే;

తమ్పిచేవఅసక్కోన్తో, పాపాత్తానంవియోజయే.

౪౯.

సబ్బంసుణాతిసోతేన, సబ్బంపస్సతిచక్ఖునా;

నచదిట్ఠంసుతంధీరో, సబ్బిచ్ఛితుమరహతి.

౫౦.

చక్ఖుమాస్సయథాఅన్ధో, సోతవాబధిరోయథా;

పఞ్ఞావాపియథాముగో, బలవాదుబ్బలోరివ;

అథఅత్థేసముప్పన్నే, సయేయ్యమతసాయితం.

౫౧.

అతిజాతంమనుజాతం, పుత్తమిచ్ఛన్తిపణ్డితా;

అవజాతంనఇచ్ఛన్తి, యోహోతికులఛిన్నకో.

౫౨.

తయోవపణ్డితాసత్థే, అహమేవాతివాదిచ;

అహమపితివాదీచ, నాహన్తిచఇమేతయో;

౫౩.

నసాసభాయత్థనసన్తిసన్తో,

నతేసన్తోయేనవదన్తిధమ్మం;

రాగఞ్చదోసఞ్చపహాయమోహం,

ధమ్మంభణన్తావభవన్తిసన్తో.

౫౪.

బాలేచుమ్మత్తకేభూపే, గురుమాతాపితూస్వపి;

సఙ్ఘేజేఠేచభాతరి, నదోసాకరియాబుధా.

౫౫.

అత్తనామనోతాపఞ్చ, ఘరేదుచ్చరితానిచ;

వఞ్చనఞ్చఅవమానం, మతిమానపకాసయే.

౫౬.

పరదారంజనేత్తింవ, లేడ్డుంవపరసన్తకం;

అత్తావసబ్బసత్తానం, యోపస్సతిసపణ్డితో.

౫౭.

సఠేనమిత్తంకలుసేనధమ్మం,

పరోపతాపేనసమిద్ధిభావం;

సుఖేనవిజ్జంఫరుసేననారిం,

ఇచ్ఛన్తియేతేనచేవపణ్డితా.

౫౮.

నిపుణేసుహమేసేయ్య, విచినిత్వాసుతత్థికో;

సత్తంహుక్ఖలియంపక్కం, భాజనేపితథాభవే.

౫౯.

వసుంగణ్హన్తిదూరట్ఠా, పబ్బతేరతనోచితే;

నమిలక్ఖాసమీపట్ఠా, ఏవంబాలాబహుస్సుతే.

౬౦.

హిరఞ్ఞేనమిగానంవ, సుసీలేనఅసీలినో;

అధమ్మికస్సధమేన, బాలానమ్పిసుతేనకిం.

౬౧.

అప్పస్సుతాయంపురిసో, బలిబద్ధోవజీవతి;

మంసానితస్సవడ్ఢన్తి, పఞ్ఞాతస్సనవడ్ఢతి.

౬౨.

అప్పస్సుతోసుతంఅప్పం, బహుమఞ్ఞతిమానికో;

సిన్ధూదకంఅపస్సన్తో, కూపేసోయంవమణ్డుకో.

౬౩.

తదమినాపిజానాథ, సోబ్భేసుపతీరేసుచ;

సణన్తాయన్తికుసోబ్భా, తుణ్హీయన్తిమహోదధీ.

౬౪.

సుభాసితంఉత్తమమాహుసన్తో,

ధమ్మంభణేనాధమ్మం, తందుతియం;

పియంభణేనాపియంతంతతియం,

సచ్చంభణేనాలికంతంచతుత్థం.

౬౫.

సీహమేదాసువణ్ణేవ, నచతిట్ఠన్తిరచతే;

పణ్డితానంకథావాక్యం నచతిట్ఠతిదుజ్జనే.

౬౬.

మహాతేజోపితేజోయం, మత్తికంనముదుంకరే;

ఆపోపాపేతిముదుకం, సాధువాచాచకక్ఖళం;

౬౭.

ముదునావరిపుంజేతి, ముదునాజేతిదారుణం;

నాసిద్ధిముదునాకిఞ్చి, యతోతోముదునాజయే.

౬౮.

చన్దనం సీతలం లోకే, తతో చన్దంవ సీతలం;

చన్దన చన్ద సీతమ్హా, సాధువాక్యం సుభాసితం.

౬౯.

సీతవాచో బహుమిత్తో, ఫరుసోతు అమిత్తకో;

ఉపమం ఏత్థ ఞాతబ్బా, చన్దసూరియరాజునం.

౭౦.

పత్తకల్లోదితంఅప్పం, వాక్యంసుభాసితంభవే;

ఖుద్దితస్సకదన్నమ్పి, భుత్తంసాదురసోభవే.

౭౧.

సత్థకాపిబహువాచా, నాదరాబహుభాణినో;

సోపకారమ్ప్యుదాసీనం, ననుదిట్ఠంనదీజలం.

౭౨.

నాతివేలంపభాసేయ్య, నతుణ్హిసబ్బదాసియా;

అవికిణ్ణంమితంవాక్యం, పత్తకాలేఉదీరయే.

౭౩.

ఇచ్ఛితబ్బేసుకమ్మేసు, వాచాయకుసలంమూలం;

వాచాయకుసలేనట్ఠే, ఇచ్ఛితబ్బంనసిజ్ఝతి.

౭౪.

హత్థపాదాసిరోపిట్ఠి, కుచ్ఛిపఞ్చఇమేజనా;

ముఖమేవూపసేవన్తి, సదావఅనుసాసితా.

౭౫.

సద్ధాధనంసీలధనం, హిరిఓత్తప్పియంధనం;

సుతధనఞ్చచాగోచ, పఞ్ఞావేసత్తమంధనం.

౭౬.

ఇత్థీనఞ్చధనంరూపం, పురిసానంధనంకులం;

ఉరగానంధనంవిసం, భూపాలానంధనంబలం;

భిక్ఖూనఞ్చధనంసీలం, బ్రహ్మణానంధనంవిజ్జా.

౭౭.

నరూపంనచపఞ్ఞాణం, నచకులఞ్చసమ్భవో;

కాలవిప్పత్తిసమ్పత్తే, ధనమేవవిసేసకం.

౭౮.

ధనహీనంచజేమిత్తా, పుత్తదారాసహోదరా;

ధనవన్తంవసేవన్తి, ధనంలోకేమహాసఖా.

౭౯.

సత్తాసదూపసేవన్తి, సోదకంవాపిఆదికం;

సభోగంసధనఞ్చేవ, తుచ్ఛాతేచేజహన్తితే.

౮౦.

అత్తనావకతాలక్ఖీ, అలక్ఖీఅత్తనాకతా;

నహిలక్ఖింఅలక్ఖిఞ్చ, అఞ్ఞోఅఞ్ఞస్సకారితో.

౮౧.

ధనవాజోతియోరాజా, నదీవేజ్జోతథాఇమే;

పఞ్చయత్థనవిజ్జన్తి, నతత్థదివసంవసే.

౮౨.

యత్థదేసేనసమానో, నపీతినచబన్ధవో;

నచవిజ్జాగమోకోచి, నతత్థదివసంవసే.

౮౩.

అమాననాయత్థసియా, సన్తానంఅవమాననం;

హీనసమాననావాపి, నతత్థదివసంవసే.

౮౪.

దేసమోసజ్జగచ్ఛన్తి, సీహాసప్పురిసాగజా;

తత్తేవనిధనంయన్తి, కాకాకాపురిసామిగా.

౮౫.

యత్థాలసోచదక్ఖోచ, సూరోభిరుసమపూజా;

నసన్తోతత్థవసన్తి, అవిసేసకరేనకో.

౮౬.

చలత్యేకేనపాదేన, తిట్ఠత్యేకేనపణ్డితో;

నాసమిక్ఖ్యపరంఠానం, పుబ్బమాయతనంచజే.

౮౭.

ఠానభట్ఠానసోభన్తే, దన్తాకేసానఖానరా;

ఇతివిఞ్ఞాయమతిమా, సఠానంనలహుంచజే.

౮౮.

గుణోసబ్బఞ్ఞుతుల్యోపి, సీదత్యేకోఅనిస్సయో;

అనగ్ఘంరతనంమణి, హేమంనిస్సాయసోభతే.

౮౯.

నసేవేఫరుసంసామిం, తంపిసేవేనమచ్ఛరిం;

తతోనిగ్గణ్హికంసామిం, నేవాపగ్గణ్హికంతతో.

౯౦.

పరోక్ఖేగుణహన్తారం, పచ్చక్ఖేపియభాణినం;

తాదిసంనోపసేవేయ్య, విసకుమ్భంపలోభితం.

౯౧.

పిట్ఠితోక్కంనిసేవేయ్య, నిసేవేఅగ్గికుచ్ఛినా;

సామీనంసబ్బకాయేన, పరలోకంఅముళ్హకో.

౯౨.

నసేవేకతపాపమ్హి, న సేవాలికవాదనే;

నసేవేఅత్తదత్థమ్హి, నసేవేఅతిసన్తకే.

౯౩.

మహన్తంనిస్సయంకత్వా, ఖుద్దకోపిమహాభవే;

హేమపబ్బతంనిస్సాయ, హేమపక్ఖీభవన్తితే.

౯౪.

అసహాయోసమత్తోపి, తేజసీకింకరిస్సతి;

నివాతసణ్ఠితోఅగ్గి, సయమేవూపసమ్మతి.

౯౫.

రుక్ఖాసుభూమినిస్సాయ, పుప్ఫఫలంపవడ్ఢతి;

సప్పూరిసూపనిస్సాయ, మహాపుఞ్ఞంపవడ్ఢతి.

౯౬.

అనలసోఅచణ్డిక్కో, అసట్ఠోసుచిసచ్చవా;

అలుద్ధోఅత్థకామోచ, తముత్తంఉత్తమోనరో.

౯౭.

అహితేపటిసేధోచ, హితేసుచనియోజకో;

బ్యసనేచాపరిచ్చాగో, సఙ్ఖేపంమిత్తలక్ఖణం.

౯౮.

ఆతురేబ్యసనేసచే, దుబ్భిక్ఖేపరవిగ్గహే;

రాజద్వారేసుసానేచ, సఙ్ఖేపంమిత్తలక్ఖిణం.

౯౯.

హితేసనోసుమిత్తోచ, విఞ్ఞూచదుల్లభోజనో;

యథోసధఞ్చసాదుఞ్చ, రోగహారీచసజ్జనో.

౧౦౦.

యోధువానిపరిచజ్జ, అధువానోపసేవతి;

ధువానితస్సనస్సన్తి, అధువేసుకథావకా.

౧౦౧.

లుద్ధమత్థేనగణ్హేయ్య, థద్ధమఞ్జథికమ్మునా;

ఛన్దానువత్తియాముళ్హం, యథాభూతేనపణ్డితం.

౧౦౨.

సచ్చాభిక్ఖణసంసగ్గా, అసమోసరణేనచ;

ఏతేనమిత్తాజిరన్తి, అకాలేయాచనేనచ.

౧౦౩.

తస్మానాభిక్ఖణంగచ్ఛే, నచగచ్ఛేచిరాచిరం;

కాలేనయాచంయాచేయ్య, ఏవంమిత్తానజీయరే.

౧౦౪.

యేనమిత్తేనసంసగ్గా, యోగక్ఖేమోవిహీయతి;

పుబ్బేవజ్ఝభవంతస్స, రక్ఖేయ్యగ్గింవపణ్డితో.

౧౦౫.

యేనమిత్తేనసంసగ్గా, యోగక్ఖేమోపవడ్ఢతి;

కరేయ్యత్తసమంవుత్తిం, సబ్బకిచ్చేసుపణ్డితో.

౧౦౬.

పబ్బేపబ్బేకమేనుచ్ఛు, విసేసరసవాగ్గతో;

తథాసుమేత్తికోసాధు, విపరిత్తోవదుజ్జనో.

౧౦౭.

తేనేవమునినావుత్తం, ధమ్మాయేకేచిలోకియా;

తతాలోకుత్తరాచేవ, ధమ్మానిబ్బానగామినో.

౧౦౮.

కల్యాణమిత్తమాగమ్మ, సబ్బేతేహోన్తిపాణినం;

తస్మాకల్యాణమిత్తేసు, కాతబ్బంహిసదాదరం.

౧౦౯.

యోహవేకతఞ్ఞూకతవేదిధీరో,

కల్యాణమిత్తేదళ్హభత్తిచహోతి;

దుక్ఖితస్ససక్కచ్చంకరోతికిచ్చం,

తబ్భావంసప్పురిసంవదన్తిలోకే.

౧౧౦.

హితకారోపరోబన్ధు, బన్ధూపిఅహితోపరో;

అహితోదేహజోబ్యాధి, హితమారఞ్ఞమోసధం.

౧౧౧.

పదుమంవముఖయస్స, వాచాచన్దనసీతలం;

మధుతిట్ఠతిజివ్హగ్గే, హదయేసుహలాహలం;

తాదిసంనోపసేవేయ్య, తంమిత్తంపరివజ్జయే.

౧౧౨.

కత్వానకుసలంకమ్మం, కత్వాన, కుసలంపురే;

సుఖితందుక్ఖితంహోన్తం, సోబాలోయోనపస్సతి.

౧౧౩.

కాలక్ఖేపేనహాపేతి, దానసీలాదికంజళో;

అథిరంపిథిరంమఞ్ఞే, అత్తానంసస్సతీసమం.

౧౧౪.

బాలోధపాపకంకత్వా, నతంఛట్టితుముస్సహే;

కింబ్యగ్ఘఆదిగచ్ఛన్తో, పదంమక్ఖేతుముస్సహే.

౧౧౫.

నిద్ధనోపిచకామేతి, దుబ్బలోవేరికంకరో;

మన్దసత్థోవివాదత్థీ, తివిధంముళ్హలక్ఖణం.

౧౧౬.

అనవ్హాయంగమయన్తో, అపుచ్ఛాబహుభాసకో;

అత్తగ్గుణంపసంసన్తి, తివిధంహీనలక్ఖణం.

౧౧౭.

యథాచుట్టమ్పరాపక్కా, బహిరత్తకమేవచ;

అన్తోకిమిలపూరణో, ఏవందుజ్జనధమ్మతా.

౧౧౮.

యదూనకంసణతితం, యంపూరంసన్తమేవతం;

అడ్ఢకుమ్భుపమోబాలో, యంపూరకుమ్భోవపణ్డితో.

౧౧౯.

బుధేహిసాసమానోపి, ఖలోబహుతకేతవో;

ఘంసియమానోపఙ్గారో, నిలమత్తంనిగచ్ఛతి.

౧౨౦.

ముళ్హసిస్సోపదేసేన, కునారీభరణేనచ;

ఖలసత్తూహిసంయోగా, పణ్డితోప్యవసీదతి.

౧౨౧.

చారుతాపరదారాయ, ధనంలోకతపత్తియా;

పసుతంసాధునాసాయ, ఖలేఖలతరాగుణా.

౧౨౨.

ఇతోహాసతరంలోకే, కిఞ్చితస్సనవిజ్జతి;

దుజ్జనోతిచయంఆహ, సుజనందుజ్జనోసయం.

౧౨౩.

నవినాపరవాదేన, రమన్తిదుజ్జనాఖలు;

నసాసబ్బరసేభుత్వా, వినాసుద్ధేనతుస్సతి.

౧౨౪.

తప్పతేయాతిసమ్బన్ధం, ద్రవంభవత్యవనతం;

ముదుదుజ్జనచిత్తంన కింలోహేనపమీయతే.

౧౨౫.

తస్మాదుజ్జనసంసగ్గం, ఆసివీసమివోరగం;

ఆరకాపరివజ్జేయ్య, భూతకామోవిచక్ఖణో.

౧౨౬.

దుజ్జనేనహిసంసగ్గం, సత్తుతాపినయుజ్జతి;

తత్తోవడయ్హత్యఙ్గారో, సన్తోకాళాయతంకరో;

౧౨౭.

దుజ్జనోవజ్జనీయోవ, విజ్జాయాలఙ్కతోపిచే;

మణినాలఙ్కతోసన్తో, సబ్బోకింనుభయంకరో.

౧౨౮.

అగ్గినోదహతోదాయం, సఖాభవతిమాలుతో;

సోఏవదీపంనాసేతి, ఖలేనత్థేవమిత్తతా.

౧౨౯.

సబ్బోదుట్ఠోఖలోదుట్ఠో, సబ్బాదుట్ఠతరోఖలో;

మన్తోసధేహిసోసబ్బో, ఖలోకేనుపసమ్మతి.

౧౩౦.

హదయట్ఠేనసుతేన, ఖలోనేవసుసీలవా;

మధునాకోటరట్ఠేన, నిమ్బోకింమధురోభవే.

౧౩౧.

అసతంసమ్పయోగేన, సన్తోపిఅసన్తోభవే;

మగ్గోకచవరయుత్తో, ఉజుమ్పిఅసాధుభవే.

౧౩౨.

పుతిమచ్ఛంకుసగ్గేన, యోనరోఉపనయ్హతి;

కుసాపిపుతింవాయన్తి, ఏవంబాలుపసేవనా.

౧౩౩.

బాలంనపస్సేనసుణే, నచబాసేనసంవసే;

బాలేనాలాపసల్లాపం, నకరేనచరోచయే.

౧౩౪.

అనయంనేతిదుమ్మేధో, అధురాయనియుఞ్జతి;

దున్నయోసేయ్యసోహోతి, సమ్మావుత్తోపికుప్పతి;

వినయంసోనజానాతి, సాధుసేనఅదస్సనం.

౧౩౫.

యావజీవంపిచేబాలో, పణ్డితంపయిరూపాసి;

నసోధమ్మంవిజానాతి, దబ్బిసూపరసంయథా.

౧౩౬.

ఫలంవేకదలింహన్తి, హన్తివేళునళంఫలం;

సక్కారోకాపురిసంహన్తి, గబ్భోఅస్సతరింయథా.

౧౩౭.

సునఖోసునఖందిస్వా, దన్తందస్సేతిహింసితుం;

దుజ్జనోదుజ్జనందిస్వా, రోసయంహింసమిచ్ఛతి.

౧౩౮.

మణ్డూకోపినుక్కోసీహో, సుకరోపినుక్కోదీపి;

బిలారోసదిసోబ్యగ్ఘో, దుప్పఞ్ఞోపినపఞ్ఞవా.

౧౩౯.

మణ్డూకోపిసీహోవియ,

కాకోగణ్హేపిఞ్ఞేపిఞ్ఞే;

బాలోచపణ్డితోవియ,

ధీరోపుచ్ఛేవయేవయే.

౧౪౦.

కాకోదుట్ఠోసకుణేసు, ఘరేదుట్ఠోచమూసికో;

వానరోచవనేదుట్ఠో, మనుస్సేసుచబ్రహ్మణో.

౧౪౧.

తిణానిభూమిచోదకం, చతుత్థంవాక్యసుట్ఠుతం;

ఏతానిహిసతంగేహే, నోఛిజ్జన్తేకదాచిపి.

౧౪౨.

అమ్బుంపివన్తినోనజ్జో, రుక్ఖాఖాదన్తినోఫలం;

మేఘోకదాచినోసస్సం, పరత్థాయసతంధనం.

౧౪౩.

గుణాకుబ్బన్తిదూతత్తం, దూరేపివసతంసతం;

కేటకేగన్ధమాఘాయ, గచ్ఛన్తిభమరాసయం.

౧౪౪.

ఆకిణ్ణోపిఅసబ్భీధ, అసంసట్ఠోవభద్దకో;

బహునాసన్నజాతేన, గచ్ఛే నఉమ్మత్తకేన.

౧౪౫.

పాపమిత్తేవివజ్జేత్వా, భజేయ్యుత్తమపుగ్గలం;

ఓవాదేచస్సతిట్ఠేయ్య, పత్థన్తోఅచలంసుఖం.

౧౪౬.

యథాచపనసాపక్కా, బహిసణ్డకమేవచ;

అన్తోఅమతపూరణో, ఏవం సుజనధమ్మతా.

౧౪౭.

తగ్గరఞ్జపలాసేన, యోనరోఉపనయ్హతి;

పత్తాపిగన్ధంవాయన్తి, ఏవంధీరుపసేవనా.

౧౪౮.

ధీరంపస్సేసుణేధీరం, ధీరేనసహసంవసే;

ధీరేనాలాపసల్లాపం, తంకరేతఞ్చరోచయే.

౧౪౯.

నయంనయతి మేధావీ, అధురాయనయుజ్జతి;

సునయోసేయ్యసోహోతి, సమ్మావుత్తోనకుప్పతి;

వినయంసోపజానాతి, సాధుతేనసమాగమో.

౧౫౦.

అప్పకేనపిచేవిఞ్ఞూ, పణ్డితంపయిరూపాసి;

ఖిప్పంధమ్మంవిజానాతి, జివ్హాసూపరసంయథా.

౧౫౧.

బాహుబలఞ్చఅమచ్చం, భోగంఅభిజచ్చంబలం;

ఇమేహిచతుబలేహి, పఞ్ఞావేసేఠతంబలం.

౧౫౨.

బలంపక్ఖీనమాకాసో, మచ్ఛానంఉదకంబలం;

దుబ్బలస్సబలంరాజా, కుమారానంరుదంబలం.

౧౫౩.

బలంచన్దోబలంసూరో, బలంసమణబ్రహ్మణా;

బలంవేలంసముద్దస్స, బలంతిబలమిత్థియా.

౧౫౪.

సపాదానంబలంసీహో, తతోపుళువకోబలం;

తతోకిప్పిలికోనరో, రాజాసబ్బేసమన్తతో.

౧౫౫.

గతిమిగానంపవనం, ఆకాసోపక్ఖినంగతి;

విరాగోగతిధమ్మానం, నిబ్బానారహతంగతి.

౧౫౬.

చరేయ్యకులజంపఞ్ఞో, విరూపమవికఞ్ఞకం;

హీనాయపిసురూపాయ, వివాహసదిసంకరే.

౧౫౭.

సామామిగక్ఖీసుకేసీ, తనుమజ్ఝిమదన్తవా;

దస్సనీయాముఖవణ్ణా, గమ్భీరనాభివాచకా;

సుసీలావాయమతిచ, హీనకులంపివాహయే.

౧౫౮.

సుత్తోమాతావభోజేసి, భరణేసుచధాతియో;

కమ్మేసుసకపన్తి చ, కతకమ్మేసుధాతినం.

౧౫౯.

ధమ్మేసుపతిట్ఠానిచ్చం, సయనేసుచవణ్ణిభా;

కులేసుభాతరంవాచీ, యానారీసేట్ఠసమ్మతా.

౧౬౦.

యోనంభరతిసబ్బదా, నిచ్చంఆతాపిఉస్సుకో;

సబ్బకామహరంపోసం, భత్తారంనాతిమఞ్ఞతి.

౧౬౧.

నచాపిస్వత్థిభత్తారం, ఇచ్ఛాచారేనరోసయే;

భత్తుచగరునోసబ్బే, పతిపూజేతిపణ్డితా.

౧౬౨.

ఉట్ఠాహికాఅనలస్సా, సఙ్గాహికాపరిజనే;

భత్తుమనాపంచరతి, సమ్భతమనురక్ఖతి.

౧౬౩.

ఏవంవత్తతియానారీ, భత్తుఛన్దవసానుగా;

మనాపానామతేదేవా, యత్థసాఉపపజ్జతి.

౧౬౪.

ఇత్థియేకచ్చియోవాపి, సేయ్యావుత్తావమునినా;

భణ్డానంఉత్తమాఇత్థీ, అగ్గుపట్ఠాయికాతిపి.

౧౬౫.

మాతరాధీతరావాపి, భగినియావిచక్ఖణో;

నవివిత్తాసనేమన్తే, నారీమాయావినీనను.

౧౬౬.

విజ్జుతానఞ్చలోలత్తం, సత్థానఞ్చాతితిక్ఖణం;

సిఙ్ఘతంవాయుతేజానం, అనుకుబ్బన్తినారియో.

౧౬౭.

దిగుణోథీనమాహారో,

బుద్ధిచాపిచతుగ్గుణో;

ఛగుణోహోతివాయామో,

కామోత్వట్ఠగుణోభవే.

౧౬౮.

ఏకమేకాయఇత్థియా, అట్ఠఅట్ఠపతినోసియుం;

సూరోచపలవన్తోచ, సబ్బకామరసాహరా;

కరేయ్యనవమేఛన్దం, ఉన్నత్తాహినపూరతి.

౧౬౯.

వివాదసీలీఉస్సుయా, పస్సన్తతణ్హికాగతా;

అమితాభుఞ్జనానిద్దా, సతంపుత్తంపితంజహే.

౧౭౦.

లపన్తీసద్ధిమఞ్ఞేన, పస్సన్తఞ్ఞంసవిబ్భమా;

చిత్తకంచిన్తయన్తఞ్ఞం, నారీనంనామకోపియో.

౧౭౧.

గణ్హేయ్యవాతంజాలేన, సాగరమేకపాణినా;

ఓసిఞ్చేయ్యచతాళేన, సకేనజనయేరవం;

పమాదాసువిసజ్జేయ్య, ఇత్థియేసావధమ్మతా.

౧౭౨.

జివ్హాసహస్సికోయోహి, జీవేవస్ససతంనరో;

తేననికమ్మునావుత్తో, థిదోసోకింఖయంగతో.

౧౭౩.

పఞ్చఠానానిసమ్పస్సం, పుత్తమిచ్ఛన్తిపణ్డితా;

భతోవానోభరిస్సతి, కిచ్చంవానోకరిస్సతి.

౧౭౪.

కులవంసోచిరంతిట్ఠే, దాయజ్జంపతిపజ్జతి;

అథవాపనపేతానం, దక్ఖిణానుపదస్సతి.

౧౭౫.

అతిజాతమనుజాతం, పుత్తమిచ్ఛన్తిపణ్డితా;

అవజాతంనఇచ్ఛన్తి, యోహోతికులఛిన్నకో.

౧౭౬.

ఏకూదరసముప్పన్నా, నభవన్తిసమస్సమా;

నానావణ్ణానానాచరా, యథాబదరకణ్డకా.

౧౭౭.

అదమ్మేబహవోదోసే, దమ్మేతుబహవోగుణే;

తస్మాపుత్తఞ్చసిస్సఞ్చ, దమ్మకాలేవదమ్మయే.

౧౭౮.

ఓవాదేయ్యానుసాసేయ్య,

అసప్పాయానివారయే;

దన్తోహియోపియోహోతి,

అదన్తోహోతిఅప్పియో.

౧౭౯.

పుత్తంవాభాతరందుట్ఠం, అనుసాసేయ్యనోజహే;

కింనుఛేజ్జంహత్థపాదం, లిత్తఅసుచినాసియా.

౧౮౦.

అన్తోజాతోధనక్కితో, దాసబ్యోపగతోసయం;

దాసాకరమరానితో, ఇచ్చేవంచతుధాసియుం.

౧౮౧.

దాసాపఞ్చేవచోరయ్య, సఖఞాతత్తసదిసా;

తథావిఞ్ఞూహివిఞ్ఞేయ్య, మిత్తాదారాచబన్ధవా.

౧౮౨.

దుట్ఠదారేనఅమిత్యా, దాసోచుత్తరవాచకో;

ససప్పేచఘరేవాసో, మచ్చుమేవనసంసయో.

౧౮౩.

యసంలాభంపత్థయన్తం, నరంవజ్జన్తిదూరతో;

తస్మాఅనపేక్ఖిత్వాన, తంమగ్గంమగ్గయేబుధో.

౧౮౪.

ఖలంసాలంపసుంఖేత్తం, గన్తాచస్సఅభిక్ఖణం;

మితంధఞ్ఞంనిధాపేయ్య, మితఞ్చపాచయేఘరే.

౧౮౫.

అఞ్జనానంఖయందిస్వా, వమ్మికానఞ్చసఞ్చయం;

మధూనఞ్చసమాహారం, పణ్డితోఘరమావసే.

౧౮౬.

సయంఆయంవయంజఞ్ఞా, సయంజఞ్ఞాకతాకతం;

నిగ్గణ్హేనిగ్గణ్హారహం, పగ్గణ్హేపగ్గణ్హారహం.

౧౮౭.

ఏకయామోనరాధిప్పో,

ద్వియామోపణ్డితోనరో;

తయోయామోఘరావాసోచ,

చతుయామోచదుగ్గతో.

౧౮౮.

యోచబన్ధుహితేయుత్తో,

సోపితాయోచపోసకో;

తంమిత్తంయత్థవిసాసో,

భరియాయత్థనిబ్బుతి.

౧౮౯.

సద్ధాపేమేసుసన్తేసు, నగణేమాసకంసతం;

సద్ధాపేమేఅసన్తేసు, మాసకంపిసతంగణే.

౧౯౦.

యాచకోఅపియోహోతి, యాచంఅదదమప్పియం;

తస్మాసేట్ఠనరోలోకే, ధనంసిప్పంపరిగ్గహే.

౧౯౧.

సబ్బదాపిధనంరక్ఖే, దారంరక్ఖేధనంపిచ;

దారంధనఞ్చఅత్తానం, రక్ఖాయేవసదాభవే.

౧౯౨.

నసాధారణదారస్స, నభుఞ్జేసాదుమేకకో;

నసేవేలోకాయతికం, నేతంపఞ్ఞాయవడ్ఢనం.

౧౯౩.

సీలవావత్తసమ్పన్నో, అప్పమత్తోవిచక్ఖణో;

నివాతవుత్తిఅథద్ధో, సూరతోసఖిలోముదు.

౧౯౪.

సఙ్గహేతావమిత్తానం, సంవిభాగీవిజానవా;

తప్పేయ్యఅన్నపానేన, సదాసమణబ్రహ్మణా.

౧౯౫.

ధమ్మకామోసుతద్ధరో, భవేయ్యపరిపుచ్ఛాకో;

సక్కచ్చంపయిరూపాసే, సీలవన్తేబహుస్సుతే.

౧౯౬.

పుబ్బసిరోసిమేధావీ, దీఘాయుదక్ఖిణంసిరో;

పచ్ఛిమోచిత్తసన్తోసి, మరణంఉత్తరోభవే.

౧౯౭.

ఆయుమాపాచినంమూఖం, ధనవాదక్ఖిణంభవే;

పచ్ఛిమంయససీభుఞ్జే, నోభుఞ్జేఉత్తరంముఖం;

౧౯౮.

భుత్వానిసీదనంథూలం, తిట్ఠన్తోబలవడ్ఢనో;

ఆయుమాచఙ్కమోసియా, ధావన్తోరోగవజ్జితో.

౧౯౯.

యోచసితఞ్చఉణ్హఞ్చ, తిణాభియ్యోనమఞ్ఞతి;

కరంపురిసకిచ్చాని, సోసుఖానవిహాయతి.

౨౦౦.

విసమ్హామతమాదేయ్య, అసుద్ధమ్హాపికఞ్చనం;

నీచమ్హాప్యుత్తమోవిజ్జం, రతనథింపిదుక్కులా.

౨౦౧.

గుయ్హమత్థమసమ్బుద్ధం, సమ్బోధయతియోనరో;

మన్తభేదభయాతస్స, దాసభూతోతితిక్ఖతి.

౨౦౨.

అఞ్ఞాతవాసవసతా, జాతవేదసమేనపి;

ఖమితబ్బంసపఞ్ఞేన, అపిదాసస్సతజ్జితం.

౨౦౩.

ధనధఞ్ఞపయోగేసు, తథావిజ్జాగమేసుచ;

దూతేచబ్యాహారేసు, చత్తోలజ్జంసదాభవే.

౨౦౪.

నహికోచికతేకిచ్చే, కత్తారంసమపేక్ఖతే;

తస్మాసబ్బానికమ్మాని, సావసేసానికారయే.

౨౦౫.

ఉపకారంహితేనేవ, సత్తునాసత్తుముద్ధరే;

పాదలగ్గంకరట్ఠేన, కణ్డకేనేవకణ్డకం.

౨౦౬.

నమేనమన్తస్సభజేభజన్తం,

కిచ్చానికుబ్బస్సకరేయ్యకిచ్చం;

నానత్థకామస్సకరేయ్యఅత్థం,

అసమ్భజన్తంపినసమ్భజేయ్య.

౨౦౭.

వజేచజన్తిసినేహాకిరియా,

అపేమచిత్తేన నసమ్భజేయ్య;

దిజోవదుమంఖిణఫలంఞత్వా,

అఞ్ఞంఅపేక్ఖేయ్యమహాహిలోకో.

౨౦౮.

చజేఏకంకులస్సత్థం, గామస్సత్థంకులంచజే,

గామంజనపదస్సత్థం, అత్తత్థంపథవించజే.

౨౦౯.

ధనంచజేఅఙ్గంవరస్సహేతు,

అఙ్గంచజేజీవితంరక్ఖమానో;

ధనంఅఙ్గంజీవితఞ్చాపిసబ్బం,

చజేనరోధమ్మమనుస్సరన్తో.

౨౧౦.

అహాగచ్ఛన్తిహాయన్తా, సత్తానమిహజీవితం;

తస్మాహిమాపమత్తతం, గచ్ఛన్తుజినసాసనే.

౨౧౧.

ఏతేసియ్యోసమాయన్తి, సన్తితేసంనజీరతి;

యోఅధిప్పన్నంసహతి, యోచజానాతిదేసనం.

౨౧౨.

అగ్గిఆపోఇత్థీముళ్హో, సప్పోరాజకులానిచ;

పయతనోవగన్తబ్బో, మచ్చుపాణహరానితి.

౨౧౩.

సత్థంసునిచ్ఛితమపీతివిచిన్తనీయం,

సారాధితోప్యవనిపోపరిసఙ్కనీయో;

హత్థఙ్గతాపియువతీపరిరక్ఖనీయా,

సత్థావనీపయువతీసుకుతోవసీతం.

౨౧౪.

ఉస్సాహోరిపువమిత్తం, అలసోమిత్తంవరిపు,

విసంవియామతంవిజ్జా, పమాదోఅమతంవిసం.

౨౧౫.

వహేఅమిత్తంఖన్ధేన, యావకాలేఅనాగతే;

తమేవఆగతేకాలే, భిన్దేకుమ్భంవసిలాయం.

౨౧౬.

సిఙ్గింపఞ్ఞాసహత్థేన, సతేనవాహనంచజే;

హత్థీనన్తుసహస్సేన, దేసచజ్జేనదుజ్జనం.

౨౧౭.

పచ్చక్ఖేగరవోసంసే, పరోక్ఖేమిత్తబన్ధవే;

కమ్మన్తేచదాసభచ్చే, పుత్తదారేసంసేమతే.

౨౧౮.

సినేసిప్పంసినేధనం, సినేపబ్బతమారుహే;

సినేకామోచకోధోచ, ఇమేపఞ్చసినేసినే.

౨౧౯.

సతంచక్ఖుసతంకణ్ణా, నాయకస్ససుతోసదా;

తథాపిఅన్ధబధిరో, ఏసానాయకధమ్మతా.

౨౨౦.

బహూనంఅప్పసారానం, సామగ్గియాతిదుజ్జయో;

తిణేనవట్టతేరజ్జు, తేననాగోపిబన్ధతే.

౨౨౧.

ఉప్పజ్జతేసచేకోధో, ఆవజ్జేకకచూపమం;

ఉప్పజ్జతేరసేతణ్హా, పుత్తమంసూపమంసరే.

౨౨౨.

దానంసినేహభేసజ్జం, మచ్ఛేరందోసనోసధం;

దానంయసస్సిభేసజ్జం, మచ్ఛేరంకప్పనోసధం.

౨౨౩.

ధనమిచ్ఛేవణిజ్జేయ్య, సిప్పమిచ్ఛేబహుస్సుతే;

పుత్తమిచ్ఛేనారికఞ్ఞే, రాజామచ్చంఇచ్ఛాగతే.

౨౨౪.

మహన్తంవట్టరుక్ఖాదిం, ఖుద్దబీజంబహుప్ఫలం;

సక్ఖింకత్వాఉదిక్ఖేయ్య, పుఞ్ఞపాపంకరోనరో.

౨౨౫.

గరుకాతబ్బపోసేసు, నీచవుత్తింకరోతియో;

నీచత్తంసోపహన్త్వాన, ఉత్తమత్థేపతిట్ఠతి.

౨౨౬.

ఉత్తమంపణిపాతేన, సూరంభేదేనవిజయే;

హీనమప్పపదానేన, విక్కమేనసమంజయే.

౨౨౭.

నత్తదోసంపరేజఞ్ఞా, జఞ్ఞాదోసంపరస్సతు;

కుమ్మోగుయ్హాఇవఙ్గాని, పరభావఞ్చలక్ఖయే.

౨౨౮.

ఉస్సూరసేయ్యంఆలస్యం, చణ్డిక్కందీఘసుత్తియం;

ఏకస్సద్ధానగమనం, పరదారుపసేవనం;

ఏతంబ్రహ్మణస్సేవస్సు, అనత్థాయభవిస్సతి.

౨౨౯.

సురాయోగోవికాలోచ, సమజ్జానఘరఙ్గతో;

ఖిడ్డధుత్తోపాపమిత్తో, అలసోసోఇమేజనా;

మహాభోగావినస్సన్తి, హీనభావస్సిదంఫలం.

౨౩౦.

అతిసీతంఅతిఉణ్హం, అతిసాయమిదంఅహు;

ఇతివిస్సట్ఠకమ్మన్తే, ఖణాఅచ్చన్తిమాణవే.

౨౩౧.

పరనాసనతోనట్ఠో, పురేవపరనాసకో;

సిఙ్ఘంవఆనసంయాతి, తిణోపాసాదఝాపకో.

౨౩౨.

నవిసాసేఅమిత్తస్స, మిత్తఞ్చాపినవిసాసే;

కదాచికుప్పితోమిత్తో, సబ్బదోసపకాసకో.

౨౩౩.

కుదేసఞ్చకుమిత్తఞ్చ, కుసమ్బన్ధంకుబన్ధవం;

కుదారఞ్చకురాజానం, దూరతోపరివజ్జయే.

౨౩౪.

కక్కటోఅసీసోయాతి, సబ్బాపదోవగచ్ఛతి;

అథనీకుక్కుటీపుత్తా, పురిసేనావమఞ్ఞరే.

౨౩౫.

హీనపుత్తోరాజామచ్చో, బాలపుత్తోపిపణ్డితో;

అధనస్సపుత్తోసేట్ఠి, పురిసేనావమఞ్ఞరే.

౨౩౬.

యేనమిచ్ఛతిసమ్బన్ధం, తేనతీణినకారయే;

వివాదమత్థసమ్బన్ధం, పరోక్ఖేదారదస్సనం.

౨౩౭.

ఇణసేసోఅగ్గిసేసో,

సత్రుసేసోతథేవచ;

పునప్పునమ్పివడ్ఢన్తి,

తస్మాసేసంనకారయే.

౨౩౮.

కులజాతోకులపుత్తో, కులవంససురక్ఖితో;

అత్తనాదుక్ఖపత్తోపి, హీనకమ్మంనకారయే.

౨౩౯.

సమిద్ధోధనధఞ్ఞేన, నకట్ఠోదతిణగ్గిహి;

సబ్బతోదుగ్గతోనట్ఠో, తస్మానదుక్కటంకరే.

౨౪౦.

నగణస్సగ్గథోగచ్ఛే, సిద్ధేకమ్మేసమంఫలం;

కమ్మవిప్పత్తిచేహోతి, ఫరుసంతస్సభాసయే.

౨౪౧.

బాలక్కోపేతధూమోచ, వుడ్ఢిత్థిపల్లలోదకం;

ఆయుక్ఖయకరంనిచ్చం, రత్తోచదధిభోజనం.

౨౪౨.

ఇత్థీనందుజ్జనానఞ్చ, విసాసోనోపపజ్జతే;

విసేసిగిమ్హినదియం, రోగేరాజకులమ్హిచ.

౨౪౩.

అయుత్తకమ్మారభనంవిరోధో,

సఙ్ఘస్సయుద్ధఞ్చమహాబలేహి;

విసాసకమ్మంపమదాసునిచ్చం,

ద్వారానిమచ్చుస్సవదన్తివిద్వా.

౨౪౪.

థియోసేవేయ్యనచ్చన్తం, సాదుభుఞ్జేయ్యనాహితం;

పూజయేమానయేవుడ్ఢే, గరుంమాయాయనోభజే.

౨౪౫.

వినాసత్థంనగచ్ఛేయ్య, సూరోసఙ్గామభూమియం;

పణ్డిత్వద్ధగూవాణిజ్జో, విదేసగమనోతథా.

౨౪౬.

దేహీతివచనద్వారా, దేహట్ఠాపఞ్చదేవతా;

సజ్జనియ్యన్తిధికిత్తి, మతిహీరిసిరీపిచ.

౨౪౭.

నత్థీతివచనందుక్ఖం, దేహీతివచనంతథా;

వాక్యనత్థీతిదేహీతి, మాభవేయ్యభవాభవే.

౨౪౮.

యత్థవోసంనజానన్తి, జాతియావినయేనవా;

నతత్థమానంకిరియా, జనేవసమఞ్ఞాతకే.

౨౪౯.

మాతాహీనస్సదుబ్భాసా, పితాహీనస్సదుక్రియా;

ఉభోమాతాపితాహీనా, దుబ్భాసాచదుక్కిరియా.

౨౫౦.

మాతాసేట్ఠస్ససుభాసా,

పితాసేట్ఠస్ససుకిరియా;

ఉభోమాతాపితాసేట్ఠా,

సుభాసాచసుకిరియా.

౨౫౧.

అతిదీఘోమహాముళ్హో, మజ్ఝిమోచవిచక్ఖణో;

వాసుదేవంపురేక్ఖిత్వా, సబ్బేవామనకాసఠా.

౨౫౨.

ఆచారోకులమక్ఖాతి, దేసమక్ఖతిభాసితం;

సమ్భవోపేమమక్ఖాతి, దేహమక్ఖాతిభోజనం.

౨౫౩.

జలప్పమాణంకుముదనాళం,

కులప్పమాణంకరణకమ్మం;

పఞ్ఞాపమాణంకథితవాక్యం,

భూమిప్పమాణంభజ్జలతిణం.

౨౫౪.

జవేనభద్రంజానన్తి, వహేనచబలిబద్ధం;

దుహేనధేనుజానన్తి, భాసమానేనపణ్డితం.

౨౫౫.

జానేయ్యపేసనేభచ్చం బన్ధవంపిభయాగమే,

బ్యసనేచతథామిత్తం, దారఞ్చవిభవక్ఖయే.

౨౫౬.

వినాసత్థంనజానన్తి, కాలంసబ్బేపిజోతికా;

కుక్కుటాపనజానన్తి, తతోరుక్ఖాతతోభ్వాపా.

౨౫౭.

పథవీభూసనంమేరు, రత్తియాభూసనంససీ;

జనానంభూసనంరాజా, సేనానంభూసనంగజో.

౨౫౮.

సీలతాసోభతేరూపం,

చారితాసోభతేకులం;

సపుప్ఫాసోభతేరఞ్ఞం,

సగజాసోభతేబలం.

౨౫౯.

కోకిలానంసద్దంరూపం, నారీరూపంపతిబ్బతం;

విజ్జారూపంఅరూపానం, ఖమారూపంతపస్సినం.

౨౬౦.

కిసాసోభాతపస్సీచ,

థూలాసోభాచతుప్పదా;

విజ్జాసోభామనుస్సాచ,

ఇత్థీసోభాచసామికా.

౨౬౧.

రత్తిహీనోనచన్దరో, ఊమిహీనోనసాగరో;

హంసహీనోనసంఫుల్లో, ఇత్థిహీనోనపురిసో.

౨౬౨.

వత్థహీనంనలఙ్కారం, పతిహీనాననారికా;

సిప్పహీనోనపురిసో, ధేనుహీనంనభోజనం.

౨౬౩.

దీపకేదీపకోచన్దో, నారికేదీపకోపతి;

తిలోకేదీపకోధమ్మో, సుపుత్తోకులదీపకో.

౨౬౪.

అపుత్తకంఘరంసుఞ్ఞం, దేసంసుఞ్ఞంఅరాజికం;

అపఞ్ఞస్సముఖంసుఞ్ఞం, సబ్బసుఞ్ఞందలిద్దకం.

౨౬౫.

సోతంసుతేనేవనకుణ్డలేన,

దానేనపాణీనతుకఙ్కణేన;

ఆభాతికాయోపురిసుత్తమస్స,

పరోపకారేననచన్దనేన.

౨౬౬.

దానంసీలంపరిచ్చాగం, అజ్జవంమద్దవంతపం;

అకోధంఅవిహింసఞ్చ, ఖన్తీచఅవిరోధనం;

దసేతేధమ్మేరాజానో, అప్పమత్తేనధారేయ్యుం.

౨౬౭.

దానంఅత్థచరియాపియ, వాచాఅత్తసమంపిచ;

సఙ్గహాచతురోఇమే, మునిన్దేనపకాసితా.

౨౬౮.

వనేమిగానలభన్తి, మతాభయానిద్దసుఖం;

రాజానోపినలభన్తి, ఉత్తరథామభీతతో;

సంసారభయభితేన, నరమన్తియేపణ్డితా.

౨౬౯.

ఖమాజాగరియుట్ఠానం, సంవిభాగోదయిక్ఖనా;

నాయకస్సగుణాఏతే, ఇచ్ఛితబ్బాహితత్థినో.

౨౭౦.

పరిభూతోముదుహోతి, అతితిక్ఖఞ్చవేరవా;

ఏతఞ్చఉభయంఞత్వా, అనుమజ్ఝంసమాచరే.

౨౭౧.

నేకన్తముదునాసక్కా, ఏకన్తతిఖిణేనవా;

మహత్తేట్ఠపితుఅత్తం, తస్మాఉభయమాచరే.

౨౭౨.

కస్సకోవాణిజోమచ్చో, సమణోసుతసీలవా;

తేసువిపులజాతేసు, రట్ఠంపివిపులంసియా.

౨౭౩.

తేసుదుబ్బలజాతేసు, రట్ఠంపిదుబ్బలంసియా;

సరట్ఠంవిపులంతస్మా, ధారేయ్యరట్ఠభారవా.

౨౭౪.

మహారుక్ఖస్సఫలినో, ఆమంఛిన్దతియోఫలం;

రసఞ్చస్సనజానాతి, బీజఞ్చస్సవినస్సతి.

౨౭౫.

మహారుక్ఖూపమంరట్ఠం, అధమ్మేనపసాసతి;

రసఞ్చస్సనజానాతి, రట్ఠఞ్చాపివినస్సతి.

౨౭౬.

మహారుక్ఖస్సఫలినో, పక్కంఛిన్దతియోఫలం;

రసఞ్చస్సవిజానాతి, బీజఞ్చస్సననస్సతి.

౨౭౭.

మహారుక్ఖూపమంరట్ఠం, ధమ్మేన యోపసాసతి;

రసఞ్చస్సవిజానాతి, రట్ఠఞ్చాపిననస్సతి.

౨౭౮.

యోచరాజాజనపదం, అధమ్మేనపసాసతి;

సబ్బోసధీహిసోరాజా, విరుద్ధోహోతిఖత్తియో.

౨౭౯.

తథేవనేగమేహింసం, యేయుత్తాకయవిక్కయే;

ఓజాదానబలికారే, సకోసేనవిరుజ్ఝతి.

౨౮౦.

పహారవరఖేత్తఞ్ఞూ, సఙ్గామేకతనిస్సమే;

ఉస్సితేహింసయంరాజా, సబలేనవిరుజ్ఝతి.

౨౮౧.

తథేవఇసయోహింసం, సంయమేబ్రహ్మచారియో;

అధమ్మచారిఖత్తియో, ససగ్గేనవిరుజ్ఝతి.

౨౮౨.

సయంకతానపరేన, మహానజ్జోజువఙ్కతా;

ఇస్సరేనతథారఞ్ఞా, సరట్ఠేఅధిపచ్చత్తా.

౨౮౩.

పుత్తోపాపంకతోమాతా,

సిస్సోపాపంకతోగరు;

నాగరేహికతోరాజా,

రాజాపాపంపురోహితో.

౨౮౪.

పుఞ్ఞాపుఞ్ఞంకరోన్తేసు, ఛభాగోఏకదేసకం;

రాజాలభతిసబ్బేహి, తస్మాపాపానివారయే;

పుఞ్ఞమేవపవడ్ఢేన్తో, జనకాయంపసాసయే.

౨౮౫.

బాలస్సజీవితంఅప్పం, పణ్డితస్సబహుతరం;

జనకాయస్సరాజావ, రాజధమ్మోవరాజునం.

౨౮౬.

అనాయకావినస్సన్తి, నస్సన్తిబహునాయకా;

థినాయకావినస్సన్తి, నస్సన్తిసుసునాయకా.

౨౮౭.

కచ్ఛపీనఞ్చమచ్ఛీనం, కుక్కుటీనఞ్చధేనునం;

పుత్తపోసోయథాహోతి, తథామచ్చేసురాజునం.

౨౮౮.

నహిరాజకులంపత్తో, అఞ్ఞాతోలభతేయసం;

నాసూరోనాతిదుమ్మేధో, నపమత్తోకుదాచనం.

౨౮౯.

యదాసీలఞ్చపఞ్ఞఞ్చ, సోచేయ్యఞ్చాధిగచ్ఛతి;

అథవిసాసితోతమ్హి, గుయ్హఞ్చస్సనరక్ఖతి.

౨౯౦.

దివావాయదివారత్తిం, రాజకిచ్చేసుపణ్డితో;

అజ్ఝిట్ఠోనవికప్పేయ్య, సరాజవసతింవసే.

౨౯౧.

నరఞ్ఞాసమకంవత్థం, నమాలంనవిలేపనం;

ఆకప్పంసరకుత్తింవా, నరఞ్ఞాసదిసమాచరే.

౨౯౨.

కిళేరాజాఅమచ్చేహి, భరియాపరివారితో;

నామచ్చోరాజభరియా, భావంకుబ్బేథపణ్డితో.

౨౯౩.

అనుద్ధతోఅచపలో, నిపకోసంవుతిన్ద్రియో;

మనోపణిధిసమ్పన్నో, సరాజవసతింవసే.

౨౯౪.

నాస్సభరియాకిళేయ్య, నమన్తేయ్యరహోగతో;

నాస్సకోసేధనంగణ్హే, సరాజవసతింవసే.

౨౯౫.

నిద్దంబహుంమఞ్ఞేయ్య, నమదాయసురంపివే;

నాసదాయేమిగేహఞ్ఞే, సరాజవసతింవసే.

౨౯౬.

నాస్సపిట్ఠంనపల్లఙ్కం, నకోచ్ఛంననావంరథం;

సమ్మతోమ్హీతిఆరుళ్హే, సరాజవసతింవసే.

౨౯౭.

నాతిదూరేభజేరఞ్ఞో, నచ్చాసన్నేవిచక్ఖణో;

సముఖాచస్సతిట్ఠేయ్య, సన్తసన్తోసభత్తునో.

౨౯౮.

నమేరాజాసఖాహోతి ౬, నరాజాహోతిమేథునో;

ఖిప్పంకుజ్ఝన్తిరాజానో, సులేనక్ఖివఘట్టితం.

౨౯౯.

నపూజితోమఞ్ఞమానో, మేధావీపణ్డితోనరో;

ఫరుసంపతిమన్తేయ్య, రాజానంపరిసంగతం.

౩౦౦.

లద్ధద్వారోలభేద్వారం, నేవరాజూసువీసయే;

అగ్గింవసంయతోతిట్ఠే, సరాజవసతింవసే.

౩౦౧.

పుత్తంవాభాతరంవాపి, సమ్పగ్గణ్హాతిఖత్తియో;

గామేహినిగమేహివా, రట్ఠేహిజనపదేహి;

తుణ్హిభూతోవుదిక్ఖేయ్య, నభణేఛేకపాపకం.

౩౦౨.

హత్థారోహేఅనికట్ఠే, రథికేపత్తికారకే;

తేసంకమ్మావధానేన, రాజావడ్ఢేతివేత్తనం;

నతేసంఅన్తరాగచ్ఛే, సరాజవసతింవసే.

౩౦౩.

చాపోవూనూదరోచస్స, వంసోవాపిపకమ్పయ్యే;

పటిలోమంనవత్తేయ్య, సరాజవసతింవసే.

౩౦౪.

చాపోవూనూదరోచస్స, మచ్ఛోవస్సఅజివ్హకో;

అభాసంనిపకోసూరో, సరాజవసతింవసే.

౩౦౫.

నబాళ్హంఇత్థింగచ్ఛేయ్య, సమ్పస్సం తేజసఙ్ఖయం;

కాసంసాసంథద్ధాబలం, ఖీణమేధోనిగచ్ఛతి.

౩౦౬.

నాతివేలంపభాసేయ్య, నతుణ్హిసబ్బదాసియా;

అవితిణ్ణంమితంవాచం, పత్థకాలేఉదీరయే.

౩౦౭.

అకోధనోఅసఙ్ఘట్టో,

సచ్చోసణ్హోఅపేసుణో;

సమ్ఫంగిరంనభాసేయ్య,

సరాజవసతింవసే.

౩౦౮.

మాతాపితుభరోఅస్స, కులేజేట్ఠాపచాయికో;

హిరిఓత్తప్పసమ్పన్నో, సరాజవసతింవసే.

౩౦౯.

వినితోసిప్పవాదన్తో, యతత్తోనియతోముదు;

అప్పమత్తోసుచిదక్ఖో, సరాజవసతింవసే.

౩౧౦.

నివాతవుత్తివుడ్ఢేసు, సప్పతిస్సోసగారవో;

సూరతోసుఖసంవాసో, సరాజవసతింవసే.

౩౧౧.

ఆరకాపరివజ్జేయ్య, సఞ్ఞితుంపహితంజనం;

భత్తారమేవుదిక్ఖేయ్య, నచఅఞ్ఞస్సరాజినో.

౩౧౨.

సమణేబ్రహ్మణేచాపి, సీలవన్తేబహుస్సుతే;

సక్కచ్చంపయిరూపాసే, అన్నపానేనతప్పయ్యే;

ఆసజ్జపఞ్హేపుచ్ఛేయ్య, ఆకఙ్ఖంవుడ్ఢిమత్తనో.

౩౧౩.

దిన్నపుబ్బంనహాపేయ్య, దానంసమణబ్రహ్మణే;

నచకిఞ్చినివారేయ్య, దానకాలేవణిబ్బకే.

౩౧౪.

పఞ్ఞావావుడ్ఢిసమ్పన్నో, విధానవిధికోవిదో;

కాలఞ్ఞూసమయఞ్ఞూచ, సరాజవసతింవసే.

౩౧౫.

ఉట్ఠాతాకమ్మచేరేసు, అప్పమత్తోవిచక్ఖణో;

సుసంవిహితకమ్మన్తో, సరాజవసతింవసే.

౩౧౬.

ఖలంసాలంపసుంఖేత్తం, గన్తాచస్సఅభిక్ఖణం;

మితంధఞ్ఞంనిధాపేయ్య, మితఞ్చపాచయేఘరే.

౩౧౭.

పుత్తంవాభాతరంవాపి, సీలేసుఅసమాహితం;

అనఙ్గవాహితేబాలా, యథాపేతాతథేవతే;

చోళఞ్చనేసంపిణ్డఞ్చ, ఆసనఞ్చపదాపరే.

౩౧౮.

దాసేకమ్మకరేపోసే, సీలేసుసుసమాహితే;

దక్ఖేఉట్ఠానసమ్పన్నే, అధిపచ్చమ్హిఠాపయే.

౩౧౯.

సీలవాచఅలోభోచ, అనురుత్తోచరాజినో;

ఆవీరహోహితోచస్స, సరాజవసతింవసే.

౩౨౦.

ఛన్దఞ్ఞూరాజినోఅస్స, చిత్తట్ఠోచస్సరాజినో;

అసఙ్కుసకవుత్తిస్స, సరాజవసతింవసే.

౩౨౧.

ఉచ్ఛాదనేన్హాపనేచ, ధోతేపాదేఅదోసిరం;

ఆహతోపినకుప్పేయ్య, సరాజవసతింవసే.

౩౨౨.

కుమ్భిఞ్హిపఞ్జలింక్రియా, చాతఞ్చాపిపదక్ఖిణం;

కిమేవసబ్బకామానం, నదాదంధీరముత్తమం.

౩౨౩.

యోదేతిసయనంవత్థం, యానంఆవసతంఘరం;

పజ్జున్నోరివభూతానం, భోగేహిఅభివస్సతి.

౩౨౪.

ద్వేవిమేకణ్డకాతిక్ఖా, సరీరపరిసోసితా;

కామేతినిద్ధనోయోచ, యోచకుప్పత్యనిస్సరో.

౩౨౫.

అధనస్సరసంఖాదా, అబలస్సహతాహతా;

అపఞ్ఞస్సకథావాక్యా, తివిధంహీనలక్ఖణం.

౩౨౬.

పథబ్యామధురాతీణి, ఉచ్ఛునారీసుభాసితం;

ఉచ్ఛునారీసుతప్పన్తి, నతప్పన్తిసుభాసితం.

౩౨౭.

పథబ్యాతీణిరతనాని, సఙ్గహానిమహీతలే;

సిప్పంధఞ్ఞఞ్చమిత్తఞ్చ, భవన్తిరతనాఇమే.

౩౨౮.

కల్యాణమిత్తంకన్తారం, యుద్ధంసభాయభాసితుం;

అసత్థాగన్తుమిచ్ఛన్తి, ముళ్హాతేచతురోజనా.

౩౨౯.

జీవన్తోపిమతాపఞ్చ, బ్యాసేనపరికిత్తితా;

దుక్ఖితోబ్యాధితోపక్ఖో, ఇణవానిత్యసేవకో.

౩౩౦.

చక్ఖుద్వారాదికంఛక్కం, సంవుతోసపఞ్ఞోనరో;

ఛబ్బిధోహోతిసీలేన, అసీలేనాపిఛబ్బిధో.

౩౩౧.

నిద్దాలుకోపమాదోచ, సుఖితోరోగవాలసో;

నిచ్ఛన్దోచకమ్మారామో, సత్తేతేసత్థవజ్జితా.

౩౩౨.

కులజోపఞ్ఞవాఛన్దో, హిరోత్తప్పోసుతద్ధరో;

అత్థకామోసురక్ఖోచ, అట్ఠేతేసత్థయుజ్జితా.

౩౩౩.

కులసేట్ఠోసపఞ్ఞోచ, వుడ్ఢిసూరోచసీలవా;

బహుస్సుతోవుట్ఠానోచ, మీరోసుగతిగామికో;

నవేతేసుజనాసేట్ఠా, పాపాత్తానంనివారయే.

౩౩౪.

బుద్ధోపచ్చేకబుద్ధోచ, అరహాఅగ్గసావకో;

మాతాపితాగరుసత్థా, దాయకోధమ్మదేసకో;

పణ్డితేహిఇమేదస, న దుబ్భన్తీతిజానియా.

౩౩౫.

ధమ్మత్థకామమోక్ఖానం, పాణోసంసిద్ధికారణం;

తంనిఘాతోకింనిహతో, రక్ఖితోకింనరక్ఖతి.

౩౩౬.

సథందీఘాయుకోసబ్బ, సత్తానంసుఖకారణం;

అసథంపనసబ్బేసం, దుక్ఖహేతునసంసయో.

౩౩౭.

యన్తగతోఉచ్ఛురసం, నజహాతిగజోతథా;

సఙ్గామేసుగతోలిళం, సుస్సుతేనాపిచన్దనం.

౩౩౮.

సారగన్ధంనజహాతి, దుక్ఖపత్తోపిపణ్డితో;

నజహాతిసతంధమ్మం, సుఖకాలేకథావకా.

౩౩౯.

అత్తాబన్ధుమనుస్సానం, రిపుఅత్తావజన్తునం;

అత్తావనియతోఞాతి, అత్తావనియతోరిపు.

౩౪౦.

అత్తానంపరిచ్చాగేన, యంనిస్సితానురక్ఖనం;

కరోన్తిసజ్జనాయేవ, నతంనితిమాతామతం.

౩౪౧.

సత్థకబ్బవిచారేన, కాలోగచ్ఛతిధీమతం;

బ్యసనేనఅసాధూనం, నిద్దాయకలహేనవా.

౩౪౨.

భమరాపుప్ఫమిచ్ఛన్తి, పుతిమిచ్ఛన్తిమక్ఖికా;

సుజానాగుణమిచ్ఛన్తి, దోసమిచ్ఛన్తిదుజ్జనా.

౩౪౩.

నమన్తిఫలినోరుక్ఖా, నమతేవబుధాజనా;

సుక్ఖకట్ఠఞ్చముళ్హోచ, నేవనమన్తిభిజ్జతే.

౩౪౪.

సచేసన్తోవివాదతి, ఖిప్పసన్ధియరేపున;

బాలోపత్తావభిజ్జన్తి, నతేసమతమాగముం.

౩౪౫.

అప్పమ్పిసాధూనంధనం, కూపావారివనిస్సయో;

బహుకంపిఅసాధూనం, నచవారివఅణ్ణవే.

౩౪౬.

సోకఠానసహస్సాని, భయఠానసతానిచ;

దివసేదివసేముళ్హం, ఆవీసన్తినపణ్డితం.

౩౪౭.

దుట్ఠచిత్తోపనాహిస్స, కోధోపాసాణలేఖితో;

కుచ్ఛితబ్బోసుజనస్స, జలేలేఖాచిరట్ఠితా.

౩౪౮.

నిదులుకోఅసన్తుట్ఠో, అకతఞ్ఞూచభిరుకో;

సక్కోన్తినసమాచారం, సిక్ఖితుంతేకదాచిపి.

౩౪౯.

సాధుత్తంసుజనసమాగమాఖలానం,

సాధూనంనఖలసమాగమాఖలత్తం;

ఆమోదంకుసుమభవందధాతిభూమి,

భూగన్ధంనచకుసుమానిధారయన్తి.

౩౫౦.

గుణమద్ధిసమంమక్ఖే, పరేనకలహేసతి;

అద్ధిసమంపకాసేన్తం, అనుమత్తంపిదోసకం.

౩౫౧.

దోసంపరస్సపస్సన్తి, అత్తదోసంనపస్సతి;

తిలమత్తంపరదోసం, నాళికేరంనపస్సతి.

౩౫౨.

కోధోఅత్థంనజానాతి, కోధోధమ్మంనపస్సతి;

అన్ధతమంతదాహోతి, యంకోధోసహతేనరం.

౩౫౩.

కోధోఅబ్భన్తరేజాతో, ధువంనాసేతికోధనం;

వత్థాలఙ్కారపుణ్ణాయం, మఞ్జుసాయంసిఖీయథా.

౩౫౪.

రాగోనామమనోసల్లం, గుణవరత్తచోరకో;

రాహువిజ్జాససఙ్కిస్స, తపోధనహుతాసనో.

౩౫౫.

నతిత్తిరాజాధనేన, పణ్డితోపిసుభాసితే;

చక్ఖూపిపియదస్సనే, సాగరోపిమహాజలే.

౩౫౬.

అసన్తుట్ఠోయతినట్ఠో, సన్తుట్ఠోపిమహీపతి;

ససజ్జాగణికానట్ఠా, నిలజ్జాసుకులగతా.

౩౫౭.

భూపాణ్ణవగ్గిథీసిప్పీ, అభిజ్ఝాలుచపుగ్గలో;

ఏతేసంమహిచ్ఛన్తానం, మహిచ్ఛతాఅనిచ్ఛితా.

౩౫౮.

ఆరోగ్యంపరమంలాభం, సన్తుట్ఠీపరమంధనం;

విసాసోపరమంఞాతి, నిబ్బానంపరమంసుఖం.

౩౫౯.

దుగ్గతంగచ్ఛభోలాభ, లాభోలాభేనపూరతి;

థలేపవుట్ఠపజ్జున్న, ఆపోఆపేనపూరతి.

౩౬౦.

బోధయన్తినయాచన్తి, దేహీతిపచ్ఛిమాజనా;

పస్సవత్థుంఅదానస్స, మాభవతూతిఈదిసో.

౩౬౧.

సేలేసేలేనమాణికం, గజేగజేనముత్తికం;

వనేవనేనచన్దనం, ఠానేఠానేనపణ్డితం.

౩౬౨.

సతేసుజాయతేసూరో, సహస్సేసుచపణ్డితో;

వాక్యంసతసహస్సేసు, చాగోభవతివానవా.

౩౬౩.

జినేనఆగతంసూరం, ధనఞ్చగేహమాగతం;

జిణ్ణఅన్నంపసంసేయ్య, దారఞ్చగతయోబ్బనం.

౩౬౪.

పోత్థకేసుచయంసిప్పం, పరహత్థేసుయంధనం;

యదాఇచ్ఛేసముప్పన్నే, నతంసిప్పంనతంధనం.

౩౬౫.

వాచావుధాచరాజానో, సచ్చావుధాచసమణా;

ధనావుధాసేట్ఠినోచ, గోణావుధాదలిద్దకా.

౩౬౬.

ఉక్కట్ఠేసూరమిచ్ఛన్తి, కోలాహలేసుభాసితం;

పియంఅన్నఞ్చపానఞ్చ, అత్థకిచ్చేసుపణ్డితం.

౩౬౭.

కపణేతారయేమిత్తం, దుబ్భిక్ఖేధఞ్ఞంధారయే;

సభాయంధారయేసిప్పం, సఙ్గహానిమహీతలే.

౩౬౮.

దుబ్భిక్ఖేఅన్నదానఞ్చ, సుభిక్ఖేచహిరఞ్ఞదం;

భయేచభయధాతారం, సబ్బేసంవరమంవరం.

౩౬౯.

హంసోమజ్ఝేనకాకానం, సీహోగున్నంనసోభతే;

గద్రభానంనతురఙ్గో, బాలానఞ్చనపణ్డితో.

౩౭౦.

నసోరాజాయోఅజేయ్యం, జినాతినసోసఖారం;

యోఅయుత్తేనజినాతి, నసాభరియాపతినో;

విరోధతినతేపుత్తా, యేనభరన్తి జిణ్ణ.

౩౭౧.

నత్థివిజ్జాసమంమిత్తం, నత్థిబ్యాధిసమోరిపు;

నత్థిఅత్తసమంపేమం, నత్థికమ్మపరంబలం.

౩౭౨.

ఇత్థిమిస్సోకుతోసీలం,

మంసభక్ఖోకుతోదయం;

సురాపానోకుతోసచ్చం,

మహాకోధోకుతోతపం.

౩౭౩.

క్వాతిభారోసమత్థానం, కిందూరోబ్యవహారినం;

కోవిదేసోసవిజ్జానం, కోపరోపియవాదినం.

౩౭౪.

దుబ్భిక్ఖోకసినోనత్థి, సన్తానంనత్థిపాపకో;

ముగస్సకలహోనత్థి, నత్థిజాగరతోభయం.

౩౭౫.

బాలిత్థీమక్ఖికాతుణ్డి, ఇసీనఞ్చకమణ్డలు;

సేతమ్బుఫలంతమ్బులం, నోజ్ఝిట్ఠముపజాయతో.

౩౭౬.

పఞ్చరత్యాసుగన్ధబ్బా, సత్తరత్యాధనుగ్గహా;

ఏకమాసాసుభరియా, అడ్ఢమాసాసిస్సామలా.

౩౭౭.

మలిత్థియాదుచ్చరితం, మచ్ఛేరందదతోమలం;

మలావేలామకాధమ్మా, అస్మింలోకేపరమ్హిచ;

మలంమలతరంతతో, అవిజ్జాపరమంమలం.

౩౭౮.

సుతస్సరక్ఖాసబ్బదాభియోగో,

కులస్సవత్థంపురిసస్సవిజ్జా;

రఞ్ఞోపమాదోపసమోధనస్స,

ఇత్థీనన్తునత్థేవజాతురక్ఖా.

౩౭౯.

సత్తానంజరతాహన్తి, తణ్హాహన్తిసబ్బసుఖం;

సబ్బబలంచిన్తాహన్తి, దయాహన్తిసకంధనం.

౩౮౦.

నీచేవాసోసిరింహన్తి, హన్తిగరుంచయాచకో;

పసంసాసుగుణంహన్తి, హన్తిచిత్తంఅసఞ్ఞతా.

౩౮౧.

అసనంభయమన్తానం, మచ్చానంమరణంభయం;

ఉత్తమానన్తుసబ్బేసం, అవమానంపరంభయం.

౩౮౨.

సూరియోతపనంతపో, నసన్తిపరివారితా;

చన్దరంసీతలంజాతం, తారకాపరివారితా;

ఉపమాఏత్థఞాతబ్బా, సూరియచన్దరాజునం.

౩౮౩.

అలసోమన్దబుద్ధిచ, సుఖితోరోగపీళితో;

నిద్దారోమంసవడ్ఢనో, సుభక్ఖోచవిలుద్ధకో.

౩౮౪.

పమాదోజాయతేమదా, పమాదాజాయతేఖయో;

ఖయాదోసాపవడ్ఢన్తి, మదంకింనజహేబుధో.

౩౮౫.

యాదిసంవప్పతేబీజం, తాదిసంఫలంసమ్పత్తో;

కల్యాణకారికల్యాణం, పాపకారీచపాపకం.

౩౮౬.

పుఞ్ఞాపాపఫలంయోచే, నసద్దహతిసచ్చతో;

సోవేసకాననంఖిప్పం, ఆదాసతలమానయే.

౩౮౭.

సమ్పరాయికత్థేయో, నసద్దహతిచేపిసో;

ఆవాసేసప్పగామీనం, మోక్ఖభేకింనపస్సతి.

౩౮౮.

సద్ధాహిరిచఓత్తప్పం, బాహుసచ్చంవిరంసతి;

పఞ్ఞాచసత్తధమ్మేహి, సమ్పన్నోపణ్డితోమతో.

౩౮౯.

రవిమూలంససీఖన్ధం, సోరిఅఙ్గాచపత్తికం;

బుద్ధంపుప్ఫంగరుబీజం, భరగుఫలమేవచ.

౩౯౦.

పోత్థకాదీనిఖేత్తంవ, లేఖానియుగనఙ్గలం;

అక్ఖరానిబీజంకత్వా, చరన్తోపణ్డితోభవే.

౩౯౧.

అక్ఖరంఏకమేకఞ్చ, బుద్ధరూపంసమంసియా;

తస్మాహిపణ్డితోపోసో, లిఖేయ్యపిటకత్తయం.

౩౯౨.

దుగ్గతింనాభిజాయేయ్య, పిటకత్తయకారకో;

బహుక్ఖత్తుంచక్కవత్తి, రాజాచతుదీపాధిపో.

౩౯౩.

పదేసరజ్జంవిపులం, గణనాతోఅసఙ్ఖ్యేయో;

ఛకామావచరోదేవ, రాజాహోతిబహుక్ఖత్తుం.

౩౯౪.

దానాదీనిచపుఞ్ఞాని, కరోన్తోబోధిఅఙ్కురో;

భవాసబ్బఙ్గసమ్పన్నో, తిలోకపూజితోభవే.

౩౯౫.

అద్ధేమహద్ధనేఫితే, జాయరేకులముత్తమే;

ఉత్తమేనేవసంవాసో, పిటకత్తయవాచకో.

౩౯౬.

ఏకక్ఖరఫలేనహి, పిటకత్తయకారకో;

చతురాసీతిసహస్సం, లభన్తిపవరంసుఖం.

౩౯౭.

అప్పకేనాపిమేధావీ, పాభతేనవిచక్ఖణో;

సముట్ఠాపేతిఅత్తానం, అనుమగ్గివసన్ధమం.

౩౯౮.

దుక్ఖంపాపస్సపుఞ్ఞస్స, సుఖంమిస్సస్సమిస్సకం;

సబ్బంసదిసకంయాతి, ఞాతబ్బంకమ్మునోఫలం.

౩౯౯.

చోదేన్తోచతుభాగాచ, కమ్మకారాతయోభాగా;

సామినోసమభాగాచ, ఏకభాగానుమోదనా.

౪౦౦.

అనత్తస్సవాక్యాపరమంతుణ్హి,

అసన్తమిత్తాపరమంఏకం;

సురూపదారావరమన్ధా,

దూరేకలాభావరమస్ససుక్ఖం.

౪౦౧.

హీనచజ్జోపిచే హోతి, ఉట్ఠాతాధీతిమానరో;

సీలఆచారసమ్పన్నో, నిసేఅగ్గివభాసతి.

౪౦౨.

నచజ్జవసలోహోతి,

నచజ్జహోతిబ్రహ్మణో;

కమ్మునావసలోహోతి,

కమ్మునాహోతిబ్రహ్మణో.

౪౦౩.

పథవీవేళుకంపత్తం, చక్కవాళంసుచిప్ఫలం;

సినేరువమ్మికంఖుద్దం, సముద్దోపాతితంయథా.

౪౦౪.

ఏకేనేవచకప్పేన, మాతుఖీరంనసఞ్చయం;

తతోతుసముద్దోచాపి, అతిరేకతరంబహుం.

౪౦౫.

బ్రహ్మాతిమాతాపీతరో, పుబ్బాచరియావుచ్చతే;

ఆహునేయ్యాచపుత్తానం, పజానమనుకమ్పకా.

౪౦౬.

తస్మాహినేనమస్సేయ్య, సక్కరేయ్యచపణ్డితో;

అన్నేనఅథోపానేన, వత్థేనసయనేనచ.

౪౦౭.

ఉచ్ఛాదనేనన్హాపేన, పాదానంధోవనేనచ;

ఉట్ఠాయపాదచరియా, ఉపట్ఠాపేయ్యపణ్డితో;

ఇధేవనంపసంసన్తి, పచ్చసగ్గేపమోదతి.

౪౦౮.

ఏకస్సేకేనకప్పేన, పుగ్గలస్సట్ఠిసఞ్చయో;

సమంపబ్బతరాసిమ్హి, ఇతివుత్తంమహేసినా.

౪౦౯.

సబ్బదానంధమ్మదానంజినాతి;

సబ్బరసంధమ్మరసోజినాతి,

సబ్బరతింధమ్మరతిజినాతి;

సబ్బదుక్ఖంతణ్హక్ఖయోజినాతి.

౪౧౦.

అప్పమాదరతాహోథ, సచిత్తమనురక్ఖథ;

దుక్ఖాఉద్ధరథత్తానం, పఙ్కేసన్నంవకుఞ్జరం.

౪౧౧.

చజదుజ్జనసంసగ్గం, భజసాధుసమాగమం;

కరపుఞ్ఞమహోరత్తిం, సరనిచ్చమనిచ్చతం.

౪౧౨.

అనిచ్చావతసఙ్ఖారా, ఉప్పాదవయధమ్మినో;

ఉప్పజ్జిత్వానిరుజ్ఝన్తి, తేసంవూపసమోసుఖో.

౪౧౩.

నహిధమ్మోఅధమ్మోచ, ఉభోసమవిపాకినో;

అధమ్మోనిరయంనేతి, ధమ్మోపాపేతిసుగ్గతిం.

౪౧౪.

సమసీసంసమపాదం, అన్తరఞ్చసమంసమం;

ఇదంమనసినిధాయ, లిఖేయ్యపిటకత్తయన్తి.