📜
నమో తస్స భగవతో అరహతో సమ్మాసమ్బుద్ధస్స
నరదక్ఖదీపనీ
పాలితో ¶ యేవ సద్ధమ్మో,
పాలితేన వరేన చ;
పాలితే సుట్ఠు యం సీలం,
పాలితం ధమ్మ-సున్దరం.
సమ్మా ¶ ఆరద్ధం సబ్బ-సమ్పత్తీనం,
మూలం హోతీతి దట్ఠబ్బం.
వీరియారబ్భో ¶ భిక్ఖవే,
మహతో అత్థాయ సంవత్తతీతి.
తస్మా ¶ వీరియమేవ కత్తబ్బం,
వీరియవతో హి అచిన్తితంపి హోతి.
యథా ¶ హి తచ్ఛకానం సుత్తం,
పమాణం హోతి;
ఏవ మేతమ్పి విఞ్ఞూనం.
సువిజానో ¶ భవం హోతి,
దుబ్బిజానో పరాభవో;
ధమ్మకామో భవం హోతి,
ధమ్మదేస్సీ పరాభవో.
అయం ¶ ధమ్మతాతి అయం సభావో,
అయం నియామోతి వుత్తం హోతి.
యే ¶ ధమ్మా హేతుపభవా,
తేసం హేతుం తథాగతో.
రతనత్తయం ¶ , సన్తతం, అహం వన్దామి;
ఆచరియం, సో అహం, నిచ్చం నమామి;
‘‘హోతు సబ్బం, మఙ్గలం, మమం సబ్బధి’’.
నరదక్ఖదీపనీ
నమో తస్స భగవతో అరహతో సమ్మాసమ్బుద్ధస్స
పణామ
నరదక్ఖదీపకస్స,
నమో సమన్తచక్ఖునో;
సంసారా విప్పముత్తస్స,
సంసారా విప్పముత్తస్స,
స-సద్ధమ్మస్స సఙ్ఘినో.
మత్థనా
పాలితేహి ¶ వరుత్తమం,
పాలితం సీల-పారమిం;
పాలేతు వరసమ్బుద్ధో,
పాలితం గన్థ-కారణం.
ఆసీస
బహుస్సుతో ¶ చ మేధావీ,
సీలేసుచ సమాహితో;
చేతోసమథానుయుత్తో,
అపి ముద్ధని తిట్ఠతు.
అభియాచక
ధమ్మ-సఙ్ఘం ¶ వన్దిత్వాన,
సబ్బ-లోకస్స నాయకం;
యాచితో తికక్రప-థేరేన,
మాణవేన చ ధీమతా.
ఉత్తానమేవ సఙ్ఖేపం,
నానా-సత్థ-సుధారితం;
నర-దక్ఖం లిఖిస్సమి,
పస్సన్తు ధీర-మామకా.
కోసజ్జం ¶ భయతో దిస్వా,
వీరియఞ్జాపి ఖేమతో;
ఆరద్ధవీరియా హోథ;
ఏసా బుద్ధానుసాసనీ.
వీరియవా ¶ ఖో భిక్ఖవే అరియసావకో,
అకుసలం పజహతి, కుసలం భావేతి;
సావజ్జం పజహతి, అనవజ్జం భావేతి,
సుద్ధమత్తానం పరిహరతీతి.
వీరియవతో ¶ కిం నామ కమ్మం న సిజ్ఝతి;
పురిసకారో ¶ నామ న నస్సతి,
సుఖే పతిట్ఠాపేతీతి జానామి.
యథా ¶ ఖిత్తం నభే లేడ్డు,
ధువం పతతి భూమియం;
తథేవ బుద్ధ-సేట్ఠానం,
వచనం ధువ-సస్సతం.
అ-ద్వేజ్ఝవచనా ¶ బుద్ధా,
అ-మోఘవచనా జినా.
సుస్సుసా ¶ లభతే పఞ్ఞం,
ఉట్ఠాతా విన్దతే ధనం;
తస్మా పాళిం గురుం కత్వా,
ఇమం పస్సాహి సోభణం.
సుస్సుసా ¶ సుత-బుద్ధినీ,
సుతం పఞ్ఞాయ వడ్ఢనం;
పఞ్ఞాయ అత్థం జానాతి,
ఞాతో అత్థో సుఖావహో.
సతతంజ్ఝాయనం ¶ వాద,
పర-తన్తవలోకనం;
సబ్బిజ్జాచేర-సేవాచ,
బుద్ధి-మతి-కరో గుణో.
అతి-దీఘోవ ¶ నీఘో హి,
కుసీతో హీన-వీరియో;
తస్మా వీరియం కత్వాన,
విజ్జం ఏసన్తు సాధవో.
సుపోరిసో ¶ తావ సిప్పం,
ఉగ్గణ్హేయ్య పరం ధనం;
గవేసేయ్య తతో మన్తం,
కథేయ్య సచ్చ-భాసితం.
పథమం ¶ న పరాజయే సిప్పం,
దుతీయం న పరాజయే ధనం;
తతీయం న పరాజయే ధనం,
చతుత్థమత్థం కిం కరిస్సతి.
సోభన్తి ¶ అ-మిలాతాని,
పుప్ఫానివ పిలన్ధితుం;
తథా సోభన్తి దారకా,
యోబ్బనేయేవ సిక్ఖితుం.
తస్మా ¶ హవే గుణాధారం,
పఞ్ఞా-వడ్ఢనముత్తమం;
సిక్ఖేయ్య మతిమా పోసో,
పత్థేన్తో హితమత్తనో.
అలం ¶ వాయమితుం సిప్పే,
అత్థ-కామేన జన్తునా;
కతం విజఞ్ఞా విజ్జాది,
వయో తే మా ఉపజ్ఝగా.
విజ్జం ¶ సిక్ఖే, చరే సీలం,
ధీరేన సహ సంవసే;
ధనాచయే, కరే కమ్మం,
పియం వాచఞ్చ సంవదే.
న ¶ త్వేవ సుపితుం హోతి,
రత్తి నక్ఖత్త-మాలినీ;
పటిజగ్గితుమేవేసా,
రత్తి హోతి విజానతం.
ఉట్ఠాహథ ¶ నిసీదథ,
కో అత్థో సుపితేన వో;
సాధు ఖో సిప్ప-విజ్జాహ్వా,
విజ్జం సిక్ఖథ సన్తతం.
ఆరబ్భథ ¶ సదా పుత్తా,
బహుస్సుతం గవేసితుం;
యస్మా లోకే సిప్పవన్తా,
సబ్బా-దిసాసు పాకటా.
సక్యరూపం ¶ పురే సన్తం,
మయా సిప్పం న సిక్ఖితం;
కిచ్ఛా వుత్తి అ-సిప్పస్స,
ఇతి పచ్ఛా నుతప్పతి.
లోకత్థం ¶ లోక-కమ్మన్తం,
ఇచ్ఛన్తో పరియేసితుం;
నిచ్చమేవ వీరియఞ్చ,
అత్థం మన్తఞ్జ చిన్తయే.
ధనవా ¶ గుణవా లోకే,
సబ్బా-దిసాయ పాకటో;
సీలవా పఞ్ఞవా మచ్చో,
సబ్బ-లోకేహి పూజితో.
సజీవతి ¶ యసో యస్స,
కిత్తి యస్స సజీవతి;
యస-కిత్తి విహీనస్స,
జీవన్తోపి మతోపమా.
సద్ధీధ ¶ విత్తం పురిసస్స సేట్ఠం,
ధమ్మో సుచిణ్ణో సుఖమావహాతి;
సచ్చం హవే సాదుతరం రసానం,
పఞ్ఞాజీవిం జీవితమాహు సేట్ఠన్తి.
సతిమతో ¶ సదా భద్దం,
సతిమా సుఖమేధతి;
సతిమతో సువే సేయ్యో,
వేరా చ పరిముచ్చతి.
మా ¶ వో ఖణం విరాధేథ,
ఖణాతీతా హి సోచరే;
సదత్థే వాయమేయ్యాథ,
ఖణో వో పటిపాదితో.
యథిచ్ఛితం ¶ న పప్పోతి,
అ-ఫియో నావికోణ్ణవే;
తథేవావీరియోపేత్థ,
తస్మారభేయ్య సాసనం.
వాయమేథేవ ¶ పురిసో,
యావ అత్థస్స నిప్ఫదా;
నిప్ఫన్నసోభణో అత్థో,
ఖన్తా భియ్యో న విజ్జతి.
సమేవ ¶ ఞాణ-వాయామే,
సుఖావహో సు-మఙ్గలో;
ఞునేధికే తథా నో హి,
ద్వయేన సాధు సమ్పదా.
కాయ-కమ్మాని ¶ సిజ్ఝన్తి,
వచీ-కమ్మాని వీరియం;
న హి కిచ్చాని చిన్తాహి,
కరేయ్యాథీధ వాయమం.
పటికచ్చేవ ¶ కరేయ్య,
తం జఞ్ఞా హితమత్తనో;
న సాకటికచిన్తాయ,
మన్దా ధీరో పరక్కమే.
థిరేన ¶ సక-కమ్మేన,
వడ్ఢతియేవ సం ఫలం;
అ-థిరేన అలసేన,
కర-కమ్మం ఫలఞ్చ నో.
ఆసీసేథేవ ¶ పురిసో,
న నిబ్బిన్దేయ్య పణ్డితో;
పస్సామి వోహం అత్తానం,
యథా ఇచ్ఛిం తథా అహు.
అణణో ¶ ఞాతీనం హోతి,
దేవానం పితునఞ్చ సో;
కరం పురిస-కిచ్చాని,
న చ పచ్ఛానుతప్పతి.
హియ్యోతి ¶ హియ్యతి పోసో,
కరిస్సామి పరేతి యో;
అజ్జ కత్తబ్బ కమ్మం స్వే,
సో తతో పరిహాయతి.
సో ¶ అ-ప్పమత్తో అ-కుద్ధో,
తాత కిచ్చాని కారయ;
వాయామస్సు స-కిచ్చేసు,
నాలసో విన్దతే సుఖం.
హీన-జచ్చోపి ¶ చే హోతి,
ఉట్ఠాతా ధితిమా నరో;
ఆచార-సీల-సమ్పన్నో,
నిసే అగ్గీవ భాసతి.
యో ¶ పుబ్బే కరణీయాని,
పచ్ఛా సో కాతుమిచ్ఛతి;
వరుణకట్ఠభఞ్జోవ,
స పచ్ఛా అనుతప్పతి.
ఉట్ఠానకాలమ్హి ¶ అనుట్ఠహానో,
యువా బలీ ఆలసియం ఉపేతో;
అ-పుణ్ణసఙ్కప్పమనో కుసీతో,
పఞ్ఞాయ మగ్గం అలసో న విన్దతి.
దుమ్మేధో ¶ పురిసో లోకే,
కుసీతో హీన-వీరియో;
అప్పస్సుతో అనాచారో,
పరిహాయతి వుడ్ఢియా.
అప్పస్సుతాయం ¶ పురిసో,
బలీబద్దోవ జీరతి;
మంసాని తస్స వడ్ఢన్తి,
పఞ్ఞా తస్స న వడ్ఢతి.
యస్స ¶ మనుస్స-భూతస్స,
నత్థి భోగా చ సిప్పకం;
కింఫలం తస్స మానుస్సం,
ద్విపాదట్ఠో హి సో మిగో.
యో ¶ చ వస్ససతం జీవే,
కుసీతో హీన-వీరియో;
ఏకాహం జీవితం సేయ్యో,
వీరియారబ్భతో దళం.
యో ¶ చ ధమ్మ-విభఙ్గఞ్ఞూ,
కాలుట్ఠాయీ అ-తన్దితో;
అనుట్ఠహతి కాలేన,
ఫలం తస్స సమిజ్ఝతి.
అ-చరిత్వా ¶ బ్రహ్మచరియం,
అ-లద్ధా యోబ్బనే ధనం;
జిణ్ణకోఞ్చావ ఝాయన్తి,
ఖీణమచ్ఛేవ పల్లలే.
అ-చరిత్వా ¶ బ్రహ్మచరియం,
అ-లద్ధా యోబ్బనే ధనం;
సేన్త్తి చాపాతిఖీణావ,
పురాణాని అనుత్థునం.
అప్పకేనాపి ¶ మేధావీ,
పాభతేన విచక్ఖణో;
సముట్ఠాపేతి అత్తానం,
అణుం అగ్గింవ సన్ధమం.
వాయామేథేవ ¶ పురిసో,
న నిబ్బిన్దేయ్య పణ్డితో;
వాయామస్స ఫలం పస్స,
భుత్తా అమ్బా అనీతిహం.
అనుట్ఠహం ¶ అ-వాయామం,
సుఖం యత్రాధి గచ్ఛతి;
సువిర తత్థ గచ్ఛాహి,
మఞ్చ తత్థేవ పాపయ.
యత్థాలసో ¶ అనుట్ఠాతా,
అచ్చన్తం సుఖమేధతి;
సువిర తత్థ గచ్ఛాహి,
మఞ్చ త్తత్థేవ పాపయ.
అధిప్పాయ-ఫలం ¶ లోకే,
ధీతిమన్త్తస్స సిజ్ఝతి;
వీరియమేవ కత్తబ్బం,
ఏతం బుద్ధేహి వణ్ణితం.
పఞ్ఞా-నిద్దేస
పఞ్ఞం ¶ పథమమేసేహి,
పఞ్ఞా-బలం బహుత్తమం;
కుల-పుత్త బలం పఞ్ఞా,
కింహినామ న సాధ్యతి.
అనేక-సంసయుచ్ఛేది ¶ ,
పరోక్ఖత్థస్స దస్సకం;
సబ్బస్స లోచనం సత్థం,
యస్స నత్థ్యన్ధమేవ సో.
పఞ్ఞా ¶ సుతం వినిచ్ఛిన్ది,
కిత్తి-సిలోక-వడ్ఢనీ;
పఞ్ఞాసహితో నరో ఇధ,
అపి సుఖానివిన్దతి.
సబ్బఞ్ఞుబుద్ధ-పచ్చేక ¶ ,
చతుసచ్చ-సుతా ఇతి;
చతు-బుద్ధేసు ఏకోవ,
బహుస్సుతో నరో భవే.
లేఖఛేకో ¶ వాచఛేకో,
గన్థఛేకో సువాచకో;
విధాయకఛేకో సూరో,
నిద్దుక్ఖోవ సకమ్మని.
పఞ్ఞా ¶ హి సేట్ఠా కుసలా వదన్తి,
నక్ఖత్త-రాజారివ తారకానం;
సీలం సిరీచాపి సతఞ్చ ధమ్మో,
అన్వాయికా పఞ్ఞావతో భవన్తి.
సేవేథ ¶ బుద్ధే నిపుణే బహుస్సుత్తే,
ఉగ్గాహకో చ పరిపుచ్ఛకో;
సుణేయ్య సక్కచ్చం సుభాసితాని,
ఏవం కరో పఞ్ఞవా హోతి మచ్చో.
వయేన ¶ యస-పుచ్ఛాహి,
తిట్ఠ-వాసేన యోనిసో;
సాకచ్ఛా స్నేహసంసేవా,
పతిరూప-వాసేనచ.
ఏతాని అట్ఠఠానాని,
బుద్ధి-విసద-కారణా;
యేసం ఏతాని సమ్భోన్తి,
తేసం బుద్ధి పభిజ్జతి.
౬౪. చత్తారోమే ¶ భిక్ఖవే ధమ్మా పఞ్ఞావుద్ధియా సంవత్తన్తి. కతమే చత్తారో. సప్పురిససంసేవో సద్ధమ్మసవనం యోనిసో మనసికారో ధమ్మానుధమ్మ-పటిపత్తి. ఇమే ఖో భిక్ఖవే చత్తారో ధమ్మా పఞ్ఞా-వుద్ధియా సంవత్తన్తీత్తి.
చక్ఖుపసాద-సమ్పన్నో ¶ ,
అచ్ఛిమన్తఞ్చ పస్సతి;
అన్ధం కాణం సు-పస్సన్తం,
అన్ధో సబ్బం న పస్సతి.
పస్సత్తి ¶ పస్సో పస్సన్తం,
అ-పస్సన్తఞ్చ పస్సతి;
అ-పస్సన్తో అ-పస్సన్తం,
పస్సన్తఞ్చ న పస్సతి.
పాకటం ¶ అ-పటిచ్ఛన్నం,
రూపం పసాద-చక్ఖునా;
నాఞ్ఞం పస్సత్తి సబ్బంపి,
తథతో ఞాణ-చక్ఖునా.
సుజనాసుజనా ¶ సబ్బే,
గుణేనాపి వివేకినో;
వివేకం న సమాయన్తి,
అ-వివేకీజనన్తికే.
యో ¶ చ ఉప్పతితం అత్థం,
న ఖిప్పమనుబుజ్ఝతి;
అ-మిత్తవసమన్వేతి,
పచ్ఛా చ అనుతప్పతి.
ఏవం ¶ మహిద్ధికా పఞ్ఞా,
నిపుణా సాధుచిన్తినీ;
దిట్ఠధమ్మ-హితత్థాయ,
సమ్పరాయ-సుఖాయ వా.
తం ¶ బలానం బలం సేట్ఠ,
అగ్గ పఞ్ఞాబలం బలం;
పఞ్ఞాబలేనుపత్థద్ధో,
ఏత్థం విన్దతి పణ్డిత్తో.
యేన ¶ ఞాణేన బుజ్ఝన్తి,
అరియా కత-కిచ్చతం;
తం ఞాణ-రతనం లద్ధం,
వాయామేథ జినోరసా.
పఞ్ఞారతనమాలస్స ¶ ,
న చిరం వత్తతే భవో;
ఖిప్పం దస్సేతి అమతం,
న చ సో రోచతే భవే.
పమాదమనుయుఞ్జన్తి ¶ ,
బాలా దుమ్మేధినో జనా;
అప్పమాదఞ్చ మేధావీ,
ధనం సేట్ఠంవ రక్ఖతి.
ధన-పుఞ్ఞ-ధీ-లాభేన ¶ ,
కాలం ఖియ్యతి పణ్డితో;
కీళనేన చ దుమ్మేధో,
నిద్దాయ కలహేన వా.
పమాదం ¶ అప్పమాదేన,
యదా నూదతి పణ్డితో;
పఞ్ఞాపాసాద-మారుయ్హ,
అ-సోకో సోకినిం పజం,
పబ్బతట్ఠోవ భూమట్ఠే,
ధీరో బాలే అవేక్ఖతి.
నత్తి ¶ అత్తసమం పేమం,
నత్థి ధఞ్ఞసమం ధనం;
నత్థి పఞ్ఞాసమా ఆభా,
వుట్ఠి వే పరమా సరా.
దిట్ఠే ¶ ధమ్మే చ యో అత్థో,
యో చత్థో సమ్పరాయికో;
అత్థాభిసమయా ధీరో,
పణ్డితోతి పవుచ్చతి.
న ¶ తేన పణ్డితో హోతి,
యావతా బహు భాసతి;
ఖేమీ అ-వేరీ అ-భయో,
పణ్డితోత్తి పవుచ్చతి.
యమ్హి ¶ సచ్చఞ్చ ధమ్మో చ,
అ-హింసా సంయమో దమో;
స వే వన్తమలో ధీరో,
థేరో ఇతి పవుచ్చత్తి.
సక-గుణం ¶ సక-దోసం,
యో జానాతి సపణ్డితో;
పర-గుణం పర-దోసం,
యో జానాతి సపణ్డితో.
సతి-వీరియ-పఞ్ఞాయ ¶ ,
యో కరోతి ఇరియాపథే;
సో పణ్డితో హవే భవే,
ఉభయత్థ-పరిగ్గహో.
కతఞ్ఞూ ¶ విజ్జా-సమ్పన్నో,
జాతిమా ధనవా హవే;
సో విచారణ-సీలో చ,
నిద్దుక్ఖో పణ్డితో భవే.
సబ్బే ¶ కమ్మస్సకా సత్తా,
కమ్మం సత్తే విభజ్జతి.
యో పస్సతి పచ్చక్ఖత్థం,
యో చ సంసారత్థం తేసు;
పచ్ఛిమోవ పూజనీయో,
ఉభయత్థ-సుదిట్ఠత్తా.
అప్పేన ¶ అనవజ్జేన,
సన్తుట్ఠో సులభేన చ;
మత్తఞ్ఞూ సుభరో హుత్వా,
చరేయ్య పణ్డితో నరో.
అత్తానమేవ ¶ పథమం,
పతిరూపే నివేసయే;
అథఞ్ఞమనుసాసేయ్య,
న కిలిస్సేయ్య పణ్డితో.
ఉత్తమ-పరిసాయ ¶ వే,
ఉత్త్తమం వాచముత్తమో;
భణేయ్యాఖేప-విత్థారం,
సా అనగ్ఘ్యా లోకత్తయే.
పణ్డితస్స ¶ సుభాసిత్తం,
పణ్డితోవ సుజానియా;
దుమ్మేధో తం న జానాతి,
ధీరో ధీరం మమాయతి.
యేన ¶ కేనచి వణ్ణేన,
పరో లభతి రూప్పనం;
అత్థో వాచాయ చే హోతి,
తం న భాసేయ్య పణ్డితో.
భుఞ్జనత్థం ¶ కథనత్థం,
ముఖం హోతీత్తి నో వదే;
యంవా తంవా ముఖారుళ్హం,
వచనం పణ్డితో నరో.
పర-సత్తిత్తో ¶ స-సత్తిం,
దుజ్జానో హి నరో మితే;
చే జానే సక-సత్తించ,
కా కథా పర-సత్తియా.
కత్త-గుణం ¶ పరేసం యో,
పటికరోతి పణ్డితో;
జానాతి సో ఆచిక్ఖతి,
న బాలో గుణ-మామకో.
పభూతం ¶ నేవ కాతబ్బం,
భవిస్సం నేవ చిన్తయే;
వత్తమానేన కాలేన,
విచరన్తి విచక్ఖణా.
ధమ్మేసు ¶ సతి ఇచ్ఛితా,
రసేసు లోణమిచ్ఛితం;
రాజ-కిచ్చేసు అమచ్చం,
సబ్బ-ఠానేసు పణ్డితం.
ఖత్తియో ¶ సేట్ఠో జనే తస్మిం,
యే గోత్తపటిసారినో;
విజ్జా-చరణ-సమ్పన్నో,
సో సేట్ఠో దేవ-మానుసే.
సమ్బుద్ధో ¶ ద్విపదం సేట్ఠో,
ఆజానీయో చతుప్పదం;
సుస్సుసా సేట్ఠా భరియానం,
యో చ పుత్తానమస్సవో.
సాత్థకో ¶ చ అ-సమ్మోహో,
సప్పాయో గోచరో తథా;
చత్తారిమాని సిక్ఖేయ్యుం,
సమ్పజఞ్ఞాభివడ్ఢకా.
పఞ్ఞఞ్చ ¶ ఖో అ-సుస్సుసం,
న కోచి అధిగచ్ఛతి;
బహుస్సుతం అనాగమ్మ,
ధమ్మట్ఠం అ-వినిబ్భజం.
అధిప్పాయో ¶ సుదుబ్బోధో,
యస్మా విజ్జతి పాళియం;
తస్మా ఉపట్ఠహం గణ్హే,
గరుం గరుమతం విదూ.
చారిత్త-నిద్దేస
అత్తా ¶ హి అత్తనో నాథో,
కో హి నాథో పరో సియా;
అత్తనా హి సుదన్తేన,
నాథం లభతి దుల్లభం.
అత్తానఞ్చే ¶ పియం జఞ్ఞా,
రక్ఖేయ్య నం సురక్ఖితం;
తిణ్ణమఞ్ఞతరం యామం,
పటిజగ్గేయ్య పణ్డితో.
అత్తనా ¶ కురుతే లక్ఖిం,
అ-లక్ఖిం కురుతేత్తనా;
న హి లక్ఖిం అ-లక్ఖిం వా,
అఞ్ఞో అఞ్ఞస్స కారకో.
న ¶ పీళితా అత్త-దుక్ఖేన ధీరా,
సుఖప్ఫలం కమ్మం పరిచ్చజన్తి;
సమ్మోహితావాపి సుఖేన మత్తా,
న పాప-కమ్మఞ్చ సమాచరన్తి.
యో ¶ నేవ నిన్దం నప్పసంసం,
ఆదియతి గరహం నోపి పూజం;
సిరీచ లక్ఖీచ అపేతి తమ్హా,
ఆపో సువుట్ఠీవ యథా థలమ్హా.
సాధు ¶ ధమ్మరుచి రాజా,
సాధు పఞ్ఞాణవా నరో;
సాధు మిత్తానమ-ద్దుబ్భో,
పాపస్స అ-కరం సుఖం.
కల్యాణకారీ ¶ కల్యాణం,
పాపకారీ చ పాపకం;
యాదిసం వపత్తే బీజం,
తాదిసం వహతే ఫలం.
జీవం ¶ పఞ్ఞాయ రక్ఖేయ్య,
ధనం కమ్మేన రక్ఖయే;
ఏవం హ్యరోగో సుఖితో,
పోరాణక-వచో ఇదం.
అనుపుబ్బేన ¶ మేధావీ,
థోకం థోకం ఖణే ఖణే;
కమ్మారో రజతస్సేవ,
నిద్దమే మలమత్తనో.
వాచానురక్ఖీ ¶ మనసా సుసంవుతో,
కాయేన చ నాకుసలం కయిరా;
ఏతేతయో కమ్మపథేవిసోధయే,
ఆరాధయే మగ్గమిసి-ప్పవేదితం.
అ-సన్తే ¶ నోపసేవేయ్య,
సన్తే సేవేయ్య పణ్డితో;
అ-సన్తో నిరయం యన్తి,
సన్తో పాపేన్తి సుగ్గతిం.
అ-కరోన్తోపి ¶ చే పాపం,
కరోన్తం ముపసేవతి;
సఙ్కియో హోతి పాపస్మిం,
అ-వణ్ణో చస్స రూహతి.
సఙ్ఘాగతో ¶ అనిట్ఠేహి,
అమ్బోపి మధురప్ఫలో;
తిత్తపుబ్బోవ పా ఏవ,
మనుస్సో తు స-జీవకో.
నిహీన-సేవితో ¶ పోసో,
నిహీయతి చ సబ్బదా;
కదాచి న చ హాయేథ,
తుల్యసేవీపి అత్తనా.
వణ్ణ-గన్ధ-రసోపేతో ¶ ,
అమ్బోయం అహువా పురే;
తమేవ పూజం లభమానో;
కేనమ్బో కటుకప్ఫలో.
పుచిమన్ద-పరివారో ¶ ,
అమ్బో తే దధివాహన;
మూలం మూలేన సంసట్ఠం,
సాఖా సాఖం నిసేవరే;
అసాత్త-సన్నివాసేన,
తేనమ్బో కటుకప్ఫలో.
పామోక్ఖ-భజనం ¶ ఖిప్పం,
అత్థ-కామో సు-వుడ్ఢియం;
భజే ఉత్తరి అత్తనా,
తస్మా ఉదేతి పణ్డితో.
కాచో ¶ కఞ్చన-సంసగ్గా,
ధత్తే మార-కతిం జుతిం;
తథా సంసన్నిధానేన,
మూళ్హో యాతి పవీణతం.
కీటోపి ¶ సుమనో-సఙ్గా,
ఆరోహతి సతం సిరో;
అస్మాపి యాతి దేవత్వం,
మహబ్భి సుప్పతిట్ఠితో.
సబ్భిరేవ ¶ సమాసేథ,
సబ్భి కుబ్బేథ సన్ధవం;
సతం సద్ధమ్మమఞ్ఞాయ,
పఞ్ఞం లభతి నాఞ్ఞతో.
సబ్భిరేవ ¶ సమాసేథ,
సబ్భి కుబ్బేథ సన్ధవం;
సతం సద్ధమ్మమఞ్ఞాయ,
సబ్బ-దుక్ఖా పముచ్చత్తి.
సకిందేవ ¶ కులపుత్త,
సబ్భి హోతి సమాగమో;
సా నం సఙ్గతి పాలేతి,
నాసబ్భి బహు సఙ్గమో.
సేయ్యో ¶ అ-మిత్తో మేధావీ,
యఞ్చే బాలానుకమ్పకో.
సీలవన్తం ¶ పఞ్ఞవన్తం,
దివా నిస్సయ-దాయకం;
బహుస్సుతం గవేసన్తో,
భజేయ్య అత్థ-మామకో.
పాప-మిత్తే ¶ వివజ్జేత్వా,
భజేయ్యుత్తమ-పుగ్గలం;
ఓవాదే చస్స తిట్ఠేయ్య,
పత్థేన్తో అ-చలం సుఖం.
న ¶ భజే పాపకే మిత్తే,
న భజే పురిసాధమే;
భజేథ మిత్త్తే కల్యాణే,
భజేథ పురిసుత్తమే.
అనవజ్జం ¶ ముఖమ్బోజ,
మనవజ్జా చ భారతీ;
అలఙ్కతావ సోభన్తే,
కింసు తే నిరలఙ్కతా.
న ¶ హి వణ్ణేన సమ్పన్నా,
మఞ్జుకా పియ-దస్సినా;
ఖరా వాచా పియా హోతి,
అస్మిం లోకే పరమ్హి చ.
నను ¶ పస్ససిమం కాళిం,
దుబ్బణ్ణం తిలకాహతం;
కోలిలం సణ్హ-వాచేన,
బహూనం పాణినం పియం.
తస్మా ¶ సఖిల-వాచాయ,
మన్త-భాణీ అనుద్ధతో;
అత్థం ధమ్మఞ్చ దీపేతి,
మధురం తస్స భాసితం.
తమేవ ¶ వాచం భాసేయ్య,
యా సత్తానం న తాపయే;
పరే చ న విహింసేయ్య,
సా వే వాచా సుభాసితా.
పియం ¶ వాచంవ భాసేయ్య,
యా వాచా పటినన్దితా;
యం అనాదాయ పాపాని;
పరేసం భాసతే పియం.
సచ్చం ¶ వే అమతా వాచా,
ఏస ధమ్మో సనన్తనో;
సచ్చే అత్థే చ ధమ్మే చ,
ఆహు సన్తో పతిట్ఠితా.
సుభాసితఞ్చ ¶ ధమ్మఞ్చ,
పియఞ్చ సచ్చమేవ చ;
చతు-అఙ్గేహి సమ్పన్నం,
వాచం భాసేయ్య పణ్డితో.
మనాపమేవ ¶ భాసేయ్య,
నామనాపం కుదాచనం;
మనాపం భాసమానస్స,
సిద్ధం పియోసధం భవే.
యం ¶ వదేయ్య తం కరేయ్య,
యం న వదే న తం కరే;
అ-కరోన్తం భాసమానం,
పరిజానన్తి పణ్డితా.
రహోవాదం ¶ న భాసేయ్య,
న సమ్ముఖా ఖిణం భణే;
అ-తరమానోవ భణేయ్య,
తరమానోవ నో భణే.
మావోచ ¶ ఫరుసం కిఞ్చి,
వుత్తా పటివదేయ్యుం తం;
దుక్ఖా హి సారమ్భకథా,
పటిదణ్డా ఫుసేయ్యుం తం.
సక-యుత్తం ¶ కరే కమ్మం,
సక-యుత్తం వచిం భణే;
అ-యుత్తకే ధనం నట్ఠం,
అ-యుత్తే జీవితం ఖయే.
యే ¶ వుడ్ఢమపచాయన్తి,
నరా ధమ్మస్స ధకావిదా;
దిట్ఠే ధమ్మేవ పాసంసా,
సమ్పరాయే చ సుగ్గతిం.
పోరీ-కథం-వ ¶ భాసేయ్య,
యుత్తా కథా హి పూరినో;
భాతి-మత్తఞ్చ భాతాతి,
పితు-మత్తం పితా ఇతి.
దానఞ్చ ¶ పియ-వజ్జఞ్చ,
అత్థ-చరియా చ యా ఇధ;
సమానత్తతా ధమ్మేస,
తత్థ తత్థ యథారహం.
సకిం ¶ వదన్తి రాజానో,
సకిం సమణ-బ్రాహ్మణా;
సకింవ పురిసా లోకే,
ఏసధమ్మో సనన్తనో.
ఏక-వాచంవ ¶ ద్వేవాచం,
భణేయ్య అనుకమ్పకో;
తదుత్తరి న భాసేయ్య,
దాసోవయ్యస్స సన్తికే.
తస్సేవ ¶ తేన పాపియో,
యో కుద్ధం పటికుజ్ఝత్తి;
కుద్ధం అ-పటికుజ్ఝన్తో,
సఙ్గామం జేతి దుజ్జయం.
ఉభిన్నమత్థం ¶ చరతి,
అత్తనో చ పరస్స చ;
పరం సంకుపితం ఞత్వా,
యో సతో ఉపసమ్మతి.
అత్తానం ¶ రక్ఖన్తో పరం రక్ఖతి,
పరం రక్ఖన్తో అత్తానం రక్ఖతి.
సీల-సమాధి-పఞ్ఞానం ¶ ,
ఖన్తీ పధాన-కారణం;
సబ్బేపి కుసలా ధమ్మా,
ఖన్త్యాయత్తావ వడ్ఢరే.
ఖమా-ఖగ్గ-కరేతస్స ¶ ,
దుజ్జనో కిం కరిస్సతి;
అ-తిణే పతితో వన్హి,
సయమేవూపసమ్మతి.
సుస్సుసా ¶ సవణఞ్చేవ,
గహణం ధారణం తథా;
ఉహాపోహత్థవిఞ్ఞాణం,
తత్వ-ఞ్ఞాణఞ్చధీగుణం.
యస్సేతే ¶ చతురో ధమ్మా,
అత్థి పోసేసు పణ్డిత;
సచ్చం ధమ్మో ధీతి చాగో,
దిట్ఠం సో అతివత్తతి.
వేజ్జో ¶ పురోహితో మన్తీ,
వేదఞ్ఞోత్ర చతుత్థకో;
పభాత-కాలే దట్ఠబ్బా,
నిచ్చం స్వ-సీరిమిచ్ఛతా.
మిత్తానం ¶ సన్తికం గచ్ఛే,
కాలే న రత్తియం కిసం;
చే బహుం భిజ్జే చినిత్వా,
తం మిత్తేసు సమాకరే.
న ¶ పరేసం విలోమాని,
న పరేసం కతాకతం;
అత్తనోవ అవేక్ఖేయ్య,
కతాని అ-కతాని చ.
దేస-జాతి-పుబ్బే-చరా ¶ ,
అను-చరా జనో కరే;
పరేసం వేధకం మాయం,
తం జానిత్వా సఖం కరే.
పరిత్తం ¶ దారుమారుయ్హ,
యథా సీదే మహణ్ణవే;
ఏవం కుసీతమాగమ్మ,
సాధు-జీవీపి సీదతి;
తస్మా తం పరివజ్జేయ్య,
కుసీతం హీన-వీరియం.
అలసఞ్చ ¶ పమాదో చ,
అనుట్ఠానం అ-సంయమో;
నిద్దా తన్ది చ తే ఛిద్దే,
సబ్బసో తం వివజ్జయే.
చజేయ్య ¶ దుమ్మిత్తం బాలం,
ఆసీవిసంవ మాణవో;
భఞ్జేయ్య పాపకం కమ్మం,
నళాగారంవ కుఞ్జరో.
న ¶ హి అఞ్ఞఞ్ఞ-చిత్తానం,
ఇత్థీనం పురిసాన వా;
నానావీకత్వా సంసగ్గం,
తాదిసం పిచ నాస్మసే.
నాస్మసే ¶ కత-పాపమ్హి,
నాస్మసే అలిక-వాదినే;
నాస్మతే అత్తత్థపఞ్ఞమ్హి,
అత్త-సన్తేపి నాస్మతే.
ఘతాసనం ¶ కుఞ్జరం కణ్హ-సప్పం,
ముద్ధా-భిసిత్తం పమదా చ సబ్బా;
ఏతే నరో నిచ్చసతో భజేథ,
తేసం హవే దుబ్బిదూ సబ్బ-భావో.
ఇత్థీనం ¶ దుజ్జనాన-ఞ్చ,
విస్సాసో నో-ప పజ్జతే;
విసే సిఙ్గిమ్హి నదియం,
రోగే రాజ-కులమ్హి చ.
ఇత్థి-ధుత్తో ¶ సురా-ధుత్తో,
అక్ఖ-ధుత్తో చ యో నరో;
లద్ధం లద్ధం వినాసేతి,
తం పరాభవతో ముఖం.
పాప-మిత్తో ¶ పాప-సఖో,
పాప-ఆచార గోచరో;
అస్మా లోకా పరమ్హా చ,
ఉభయా ధంసతే నరో.
మచ్ఛేరేన ¶ యసం హతం,
కుప్పనేన గుణో హతో;
కూటేన నస్సతే సచ్చం,
ఖుద్దేన ధమ్మ-రక్ఖనం.
అక్ఖ-దేవీ ¶ ధనాని చ,
వినాసో హోతి ఆపదా;
ఠితి హతా పమాదో చ,
ద్విజం భిక్ఖుఞ్చ నస్సతి.
పేసుఞ్ఞేన ¶ కులం హతం,
మానేన హితమత్తనో;
దుచ్చరితేన మానుసో,
దలిద్దాయాదరో హతో.
అ-మాననా ¶ యత్థ సియా,
సన్తానంపి విమాననా;
హీన-సమ్మాననావాపి,
న తత్థ వసతిం వసే.
యత్థాలసో ¶ చ దక్ఖో చ,
సూరో భీరు చ పూజియా;
న తత్థ సన్తో వసన్తి,
అ-విసేస-కరే నరే.
నో ¶ చే అస్స సకా-బుద్ధి,
వినయో వా సు-సిక్ఖితో;
వనే అన్ధ-మహింసోవ,
చరేయ్య బహుకో జనో.
ఫలం ¶ వే కదలిం హన్తి,
ఫలం వేళుం ఫలం నళం;
సక్కారో కా-పురిసం హన్తి,
గబ్భో అస్సతరిం యథా.
వజ్జఞ్చ వజ్జతో ఞత్వా,
అ-వజ్జఞ్చ అ-వజ్జతో;
సమ్మాదిట్ఠి-సమాదానా,
సత్తా గచ్ఛన్త్తి సుగ్గతిం.
ఘరావాస-నిద్దేస
దుక్ఖం ¶ గహబ్బతం సాధు,
సంవిభజ్జఞ్చ భోజనం;
అ-హాసో అత్థ-లోభేసు,
అత్థ-బ్యాపత్తి అబ్యథో.
యోధ ¶ సీతఞ్చ ఉణ్హఞ్చ,
తిణా భియ్యో న మఞ్ఞతి;
కరం పురిస-కిచ్చాని,
సో సుఖా న విహాయతి.
పణ్డితో ¶ సీల-సమ్పన్నో,
సణ్హా చ పటిభానవా;
నివాత-వుత్తి అత్థద్ధో,
తాదిసో లభతే యసం.
ఉట్ఠానకో ¶ అనలసో,
ఆపదాసు న వేధతి;
అచ్ఛిన్నవుత్తి మేధావీ,
తాదిసో లభతే యసం.
సఙ్గాహకో ¶ మిత్త-కరో,
వదఞ్ఞూ వీత్త-మచ్ఛరో;
నేతా వి-నేతా అను-నేతా,
తాదిసో లభతే యసం.
ఉట్ఠానవకో ¶ సతీమతో,
సుచి-కమ్మస్స నిసమ్మకారినో;
సఞ్ఞతస్స ధమ్మ-జీవినో,
అ-ప్పమత్తస్స యసోభి-వడ్ఢతి.
ద్వేవ ¶ తాత పదాకాని,
యత్థ సబ్బం పతిట్ఠితం;
అ-లద్ధస్స చ యో లాభో,
లద్ధస్స అనురక్ఖణా.
చతుధా ¶ విభజే భోగే,
పణ్డితో ఘరమావసం;
ఏకేన భోగం భుఞ్జేయ్య,
ద్వీహి కమ్మం పయోజయే;
చతుత్థఞ్చ నిధాపేయ్య,
ఆపదాసు భవిస్సతి.
అఞ్జనానం ¶ ఖయం దిస్వా,
ఉపచికానఞ్చ ఆచయం;
మధూనఞ్చ సమాహారం,
పణ్డిత్తో ఘరమావసే.
విభవం ¶ రక్ఖతో లద్ధం,
పరిహాని న విజ్జతి;
ఆరక్ఖమ్హి అ-సన్తమ్హి,
లద్ధం లద్ధం వినస్సతి.
పఞ్ఞా ¶ నత్థి ధనం నత్థి,
యస్స లోకే న విన్దతి;
పుత్త-దారా న పీయన్తి,
తస్స మిత్తం సుఖావహం.
చత్తారో ¶ చ వేదితబ్బా,
మిత్తా చేవ సుహదా చ;
ఉపకారో సుహదోపి,
సమాన-సుఖ-దుక్ఖో చ;
అత్థక్ఖాయీనుకమ్పకో,
తథా మిత్తో వేదితబ్బో.
భోగా ¶ నట్ఠేన జిణ్ణేన,
అ-మితేన చ భోజనే;
న తిట్ఠన్తి చిరం దిస్వా,
తం పణ్డితో ఘరే వసే.
అతి-సీతం ¶ అతి-ఉణ్హం,
అతి-సాయమిదం అహు;
ఇతి విస్సట్ఠ-కమ్మన్తే,
అత్థా అచ్చేన్తి మాణవే.
న ¶ దివా సుప్ప-సీలేన,
రత్తినట్ఠానదేస్సినా;
నిచ్చం మత్తేన సోణ్డేన,
సక్కా ఆవసితుం ఘరం.
హనన్తి ¶ భోగా దుమ్మేధం,
నో చే పార-గవేసినో;
భోగ-తణ్హాయ దుమ్మేధో,
హన్తి అఞ్ఞేవ అత్తనం.
దుజ్జీవితమజీవిమ్హా ¶ ,
యేసం నో న దదామసే;
విజ్జమానేసు భోగేసు,
దీపం నా కమ్హ మత్తనో.
సట్ఠి-వస్స-సహస్సాని ¶ ,
పరిపుణ్ణాని సబ్బసో;
నిరయే పచ్చమానానం,
కదా అన్తో భవిస్సతి.
నత్థి ¶ అన్తో కుతో అన్తో,
న అన్తో పతిదిస్సతి;
తదా హి పకతం పాపం,
మమ తుయ్హఞ్చే మారిసా;
సోహం ¶ నూన ఇతో గన్తా,
యోని లద్ధాన మానుసం;
వదఞ్ఞూ సీల-సమ్పన్నో,
కాహామి కుసలం బహుం.
మా ¶ గిజ్ఝే పచ్చయే మచ్చో,
బహు-దోసా హి పచ్చయా;
చరన్తో పచ్చయే ఞాయా,
ఉభయత్థాపి వడ్ఢతి.
అ-లద్ధా ¶ విత్తం తప్పతి,
పుబ్బే అ-సముదానితం;
న పుబ్బే ధనమేసిస్సం,
ఇతి పచ్ఛానుతప్పతి.
కూటవేదీ ¶ పురే ఆసిం,
పిసుణో పిట్ఠి-మంసికో;
చణ్డో చ ఫరుసో చాపి,
ఇతి పచ్ఛానుతప్పతి.
పాణాతిపాతీ ¶ పురే ఆసిం,
లుద్దో చాపి అనరియో;
భూతానం నానుకమ్పియం,
ఇతి పచ్ఛానుతప్పతి.
బహూసు ¶ వత సన్తీసు,
అనాపాదాసు ఇత్థిసు;
పర-దారం అసేవిస్సం,
ఇతి పచ్ఛానుతప్పతి.
బహుమ్హి ¶ తవ సన్తమ్హి,
అన్న-పానే ఉపట్ఠితే;
న పుబ్బే అదదం దానం,
ఇతి పచ్ఛానుతప్పతి.
మాతరం ¶ పితరఞ్చాపి,
జిణ్ణకం గత-యోబ్బనం;
పహు సన్తో న పోసిస్సం,
ఇతి పచ్ఛానుకప్పతి.
ఆచరియమనుసత్థారం ¶ ,
సబ్బ-కామ-రసాహరం;
పితరం అతిమఞ్ఞిస్సం,
ఇతి పచ్ఛానుతప్పతి.
సమణే ¶ బ్రాహ్మణే చాపి,
సీలవన్తే బహుస్సుతే;
న పుబ్బే పయిరుపాసిస్సం,
ఇతి పచ్ఛానుతప్పతి.
సాధు ¶ హోతి తపో చిణ్ణో,
సన్తో చ పయిరుపాసితో;
న పుబ్బేవ తపోచిణ్ణో,
ఇతి పచ్ఛానుతప్పతి.
యో ¶ చ ఏతాని ఠానాని,
యోనిసో పటిపజ్జతి;
కరం పురిస-కిచ్చాని,
స పచ్ఛా నానుతప్పతి.
న ¶ సాధారణ-దారస్స,
న భుఞ్జే సాధుమేకకో;
న సేవే లోకాయతికం,
నేతం పఞ్ఞాయ వడ్ఢనం.
సీలవా ¶ వత్త-సమ్పన్నో,
అ-ప్పమత్తో విచక్ఖణో;
నివాత్త-వుత్తి అత్థద్ధో,
సురతో సఖితో ముదు.
సఙ్గహేతా ¶ చ మిత్తానం,
సంవిభాగీ వీధానవా;
తప్పేయ్య అన్న-పానేన,
సదా సమణ-బ్రాహ్మణే.
ధమ్మ-కామో ¶ సుతా-ధారో,
భవేయ్య పరిపుచ్ఛకో;
సక్కచ్చం పయిరుపాసేయ్య,
సీలవన్తే బహుస్సుత్తే.
ఘరమావసమానస్స ¶ ,
గహట్ఠస్స సకం ఘరం;
ఖేమా వుత్తి సియా ఏవం,
ఏవం ను అస్స సఙ్గహో.
అ-బ్యపజ్జో ¶ సియా ఏవం,
సచ్చ-వాదీ చ మాణవో;
అస్మా లోకా పరం లోకం,
ఏవం పేచ్చ న సోచతి.
సుఖా ¶ మత్తేయ్యతా లోకే,
అథో పేత్తేయ్యతా సుఖా;
సుఖా సామఞ్ఞతా లోకే,
అథో బ్రహ్మఞ్ఞతా సుఖా.
పథవీ ¶ వేళుకం పత్తం,
చక్కవాళం సుచిప్ఫలం;
సినేరు వమ్మికో ఖుద్దో,
సముద్దో పాతికో యథా.
బ్రహ్మాతి ¶ మాతా-పితరో,
పుబ్బాచరియాతి వుచ్చరే;
ఆహునేయ్యా చ పుత్తానం,
పజానమనుకమ్పకా.
తస్మా ¶ హి నే నమసేయ్య,
సక్కరేయ్య చ పణ్డితో;
అన్నేన అథో పానేన,
వత్థేన సయనేన చ.
సాధుజన-నిద్దేస
కాయ-కమ్మం ¶ సుచి తేసం,
వాచా-కమ్మం అనావిలం;
మనో-కమ్మం సుచి-సుద్ధం,
తాదిసా సుజనా నరా.
సేట్ఠ-విత్తం ¶ సుతం పఞ్ఞా,
సద్ధనం సత్తధా హోత్తి;
సద్ధా సీలం సుతం చాగో,
పఞ్ఞా చేవ హిరోత్తప్పం.
సద్ధమ్మాపి ¶ చ సత్తేవ,
సద్ధా హిరీ చ ఓత్తప్పం;
బాహుస్సచ్చం ధిరో చేవ,
సతి పఞ్ఞా చ ఇచ్చేవం.
హిరీ-ఓత్తప్ప-సమ్పన్నా ¶ ,
సుక్త్క-ధమ్మ-సమాహితా;
సన్తో సప్పురిసా లోకే,
దేవ-ధమ్మాతి వుచ్చరే.
సద్ధో ¶ హిరిమా ఓత్తప్పీ,
వీరో పఞ్ఞో స-గారవో;
భబ్బో ఆపజ్జితుం బుద్ధిం,
విరూళ్హిఞ్చ విపుల్లతం.
యో ¶ వే కతఞ్ఞూ కత-వేది ధీరో,
కల్యాణ-మిత్తో దళ్హఅ-భత్తో చ హోతి;
దుక్ఖిత్తస్స సక్కచ్చం కరోతి కిచ్చం,
తథావిధం సప్పురిసం వదన్తి.
మాతా-పేత్తి-భరం ¶ జన్తుం,
కులే జేట్ఠాపచాయినం;
సణ్హం సఖిల-సమ్భాసం,
పేసుణేయప్పహాయినం.
మచ్ఛేర-వినయే యుత్తం,
సచ్చం కోధాభితుం నరం;
తం వే దేవా తావతింసా,
ఆహు సప్పురిసో ఇతి.
అ-ప్పమాదేన ¶ మఘవా,
దేవానం సేట్ఠతం గతో;
అ-ప్పమాదం పసంసన్తి,
పమాదో గరహితో సదా.
దానం ¶ సీలం పరిచ్చాగం,
ఆజ్జవం మద్దవం తపం;
అ-కోధం అ-విహింసఞ్చ,
ఖన్తీచ అ-విరోధనం.
ఇచ్చేతే కుసలే ధమ్మే,
ఠితే పస్సామి అత్తని;
తతో మే జాయతే పీతి,
సోమనస్సఞ్చనప్పకం.
నను ¶ తేయేవ సన్తా నో,
సాగరా న కులాచలా;
మనంపి మరియాదం యే,
సంవట్టేపి జహన్తి నో.
న ¶ పుప్ఫ-గన్ధో పటివాతమేతి,
న చన్దనం తగ్గర మల్లికా వా;
సతఞ్చ గన్ధో పటివాతమేతి,
సబ్బా దిసా సప్పురిసో పవాయతి.
తేపి ¶ లోక-హితా సత్తా,
సూరియో చన్దిమా అపి;
అత్థం పస్స గమిస్సన్తి,
నియమో కేన లఙ్ఘతే.
సత్థా ¶ దేవ-మనుస్సానం,
వసీ సోపి మునిస్సరో;
గతోవ నిబ్బుతిం సబ్బే,
సఙ్ఖారా న హి సస్సతా.
కరేయ్య ¶ కుసలం సబ్బం,
సివం నిబ్బానమావహం;
సరేయ్యఅ అ-నిచ్చం ఖన్ధం,
నిబ్బిదా-ఞాణ-గోచరం.
యాతానుయాయీ ¶ చ భవాహి మాణవ,
అల్లఞ్చ పాణిం పరివజ్జయస్సు;
మా చస్సు మిత్తేసు కదాచి దుబ్భి,
మా చ వసం అ-సతీనం గచ్ఛ.
అ-సన్ధవం ¶ నాపి చ దిట్ఠ-పుబ్బం,
యో ఆసనేనాపి నిమన్తయేయ్య;
తస్సేవ అత్థం పురిసో కరేయ్య,
యాతానుయాయీతితమాహుపణ్డితా.
యస్సేకరత్తిపి ¶ ఘరే వసేయ్య,
యత్థన్న-పానం పురిసో లభేయ్య;
న తస్స పాపం మనసాపి చిన్తేయ్య,
అ-దుబ్భ-పాణి దహతే మిత్త-దుబ్భో.
తతీయ సాధునర
యస్స ¶ రుక్ఖస్స ఛాయాయ,
నిసీదేయ్య సయేయ్య వా;
న తస్స సాఖం భఞ్జేయ్య,
మిత్త-దుబ్భో హి పాపకో.
చతుత్థ సాధునర
పుణ్ణంపి ¶ చే మం పథవిం ధనేన,
దజ్జిత్థియా పురిసో సమ్మతాయ;
సద్ధా ఖణం అతిమఞ్ఞేయ్య తంపి,
తాసం వసం అ-సతీనం న గచ్ఛే.
ఏవం ¶ ఖో యాతం అనుయాయీ హోతి,
అల్లఞ్చ పాణిం దహతే పునేవం;
అ-సతీ చ సా సో పన మిత్తం-దుబ్భో,
సో ధమ్మికో హోహి జహస్సు అ-ధమ్మం.
కాయఖమనీయ-నిద్దేస
అభివాదన-సీలిస్స ¶ ,
నిచ్చం వుడ్ఢాపచాయినో;
చత్తారో ధమ్మా వడ్ఢన్తి,
ఆయు వణ్ణో సుఖం బలం.
౨౩౫. పఞ్చిమే ¶ భిక్ఖవే ధమ్మా ఆయుస్సా, కతమే పఞ్చ. సప్పాయ-కారీ హోతి. సప్పాయేచ మత్తం జానాతి. పరిణత్తభోజీ చ హోతి. కాల-చారీ చ, బ్రహ్మ-చారీచ. ఇమే ఖో భిక్ఖవే పఞ్చ ధమ్మా ఆయుస్సాతి.
౨౩౬. పఞ్చిమే ¶ భిక్ఖవే ధమ్మా ఆయుస్సా, కతమే పఞ్చ. సప్పాయ-కారీ హోతి. సప్పాయేచ మత్తం జానాతి. పరిణతభోజీచహోతి. సీలవాచ, కల్యాణ మిత్తోచ. ఇమే ఖో భిక్ఖవే పఞ్చ ధమ్మా ఆయుస్సాతి.
పఞ్చ-సీలం ¶ సమాదాయ,
సమం కత్వా దినే దినే;
సతిమా పఞ్ఞవా హుత్వా,
చరే సబ్బిరియాపథే.
౨౩౮. పఞ్చిమే ¶ భిక్ఖవే చఙ్కమే ఆనిసంసా, కతమే పఞ్చ, అద్ధానక్ఖమో హోతి. పధానక్ఖమో హోతి. అప్పాబాధో హోతి. అసితంపీతంఖాయితంసాయితం సమ్మా పరిణామం గచ్ఛతి. చఙ్కమాధిగతో సమాధి చిరట్ఠితికో హోతి. ఇమేఖో భిక్ఖవే పఞ్చ చఙ్కమే ఆని సంసాతి.
పరిస్సావన-దానఞ్చ ¶ ,
ఆవాస-దానమేవ చ;
గిలాన-వత్థు-దానఞ్చ,
దాతబ్బం మనుజాధిప.
కాతబ్బం ¶ జిణ్ణకావాసం,
పటిసఙ్ఖరణం తథా;
పఞ్చ-సీల-సమాదానం,
కత్వా తం సాధు-రక్ఖితం;
ఉపోసథోపవాసో చ,
కాతబ్బోపోసథే ఇతి.
అతి-భోత్తా ¶ రోగ-మూలం,
ఆయుక్ఖయం కరోతి వే;
తస్మా తం అతి-భుత్తింవ,
పరిహరేయ్య పణ్డితో.
అ-జిణ్ణే ¶ భోజనం విసం,
దుల్లద్ధే అ-విచారకే;
జిణ్ణే సు-లద్ధే విచారే,
న వజ్జం సబ్బ-భోజనం.
చత్తారో ¶ పఞ్చ ఆలోపే,
ఆభుత్వా ఉదకం పివే;
అలం ఫాసు-విహారాయ;
పహితత్తస్స భిక్ఖునో.
మనుజస్స ¶ సదా సతిమతో,
మత్తం జానతో లద్ధ-భోజనం;
తనుకస్స భవన్తి వేదనా,
సనికం జీరతి ఆయు పాలయం.
గరూనం ¶ అడ్ఢ-సోహిచ్చం,
లహూనం నాతి-కిత్తియా;
మత్తా-పమాణం నిద్దిట్ఠం,
సుఖం జీరతి తావతా.
తోయాభావే ¶ పిపాసత్తా,
ఖణా పాణేహి ముచ్చతే;
తస్మా సబ్బాసువత్థాసు,
దేయ్యం వారిం పిపాసయే.
సీతోదకం ¶ పయో ఖుద్దం,
ఘతమేకేకసో ద్విసో;
తిస్సో సమగ్గమథ వా,
పగే పితం యువత్తదం.
అన్నం ¶ బ్రహ్మా రసే విణ్హు,
భుత్తే చేవ మహేసరో;
ఏవం ఞత్వాతు యో భుఞ్జే,
అన్న-దోసం న లిమ్పతే.
కత్తికస్సన్తిమో ¶ భాగో,
యం చాదో మిగ-మాసజో;
తావుభో యమ-దాఠాఖ్యో,
లఘ్వాహారోవ జీవతి.
సత్థానుకుల-చరియా ¶ ,
చిత్తఞ్ఞావసవత్తినా;
బుద్ధి-రక్ఖిలితత్థేన,
పరిపుణ్ణం రసాయనం.
అ-జాతియా ¶ అ-జాతానం,
జాతానం వినివత్తియా;
రోగానం యో విధి దిట్ఠో,
తం సుఖత్థీ సమాచరే.
ఆరోగ్యం ¶ పరమా లాభా,
సన్తుట్ఠి పరమం ధనం;
విస్సాసా పరమా ఞాతి,
నిబ్బానం పరమం సుఖం.
పకిణ్ణక-నిద్దేస
కుముదం ¶ కో పబోధయి,
నాథో రవిన్దు పణ్డితో;
కమలం కో కుముదం కో,
నరపం కో పబోధయి.
చిత్తేన ¶ నియ్యతి లోకో,
చిత్తేన పరికస్సతి;
చిత్తస్స ఏక-ధమ్మస్స,
సబ్బేవ వసమన్వగూ.
సమణో ¶ రాజానురాజా,
సేనాపతి మహా-మత్తో;
ధమ్మట్ఠో పణ్డితో దిస్వా,
పచ్చక్ఖత్థం న కారియా.
దీపో ¶ నవ-దిసం తేజో,
న హేట్ఠా చ తథా సకం;
పర-వజ్జం విదూ పస్సే,
సక-వజ్జంపి పస్సతు.
స-ఫలం ¶ పణ్డితో లోకే,
స-కారణం వచం భణే;
అ-కారణంఫలం బాలో,
ఇదం ఉభయ-లక్ఖణం.
తస్స ¶ వాచాయ జానేయ్య,
కుటిలం బాల-పణ్డితం;
వాచా-రూపం మిత్తం కరే,
వాచా-రూపం ధువం జహే.
దుచ్చిన్తితస్స ¶ చిన్తా చ,
దుబ్భాసితస్స భాసనా;
దుక్కమ్మస్స కతఞ్చాతి,
ఏతం బాలస్స లక్ఖణం.
సు-చిన్తితస్స ¶ చిన్తా చ,
సు-భాసితస్స భాసనా;
సు-కమ్మస్స కతఞ్చాతి,
ఏతం ధీరస్స లక్ఖణం.
అ-నయం ¶ నయతి దుమ్మేధో,
అ-ధురాయం ని-యుఞ్జతి;
దున్నయో సేయ్యసో హోతి,
సమ్మా వుత్తో పకుప్పతి;
వినయం సో న జానాతి,
సాధు తస్స అ-దస్సనం.
నయం ¶ నయతి మేధావీ,
అ-ధురాయం న యుఞ్జతి;
సు-నయో సేయ్యసో హోతి,
సమ్మా వుత్తో న కుప్పతి;
వినయం సో పజానాతి,
సాధు తేన సమాగమో.
అ-నాయకా ¶ వినస్సన్తి,
నస్సన్తి బహు-నాయకా;
థీ-నాయకా వినస్సన్తి,
నస్సన్తి సుసు-నాయకా.
జేట్ఠో ¶ కమ్మేసు నీచానం,
జానంజానంవ ఆచరే;
అ-జానేవం కరే జానం,
నీచో ఏతి భయం పియం.
కమ్మం ¶ దుజ్జన-సారుప్పం,
దుధా సుజన-సారుప్పం;
దుజ్జనం తేసు దుక్కమ్మే,
సు-కమ్మే సుజనం ఇచ్ఛే.
పణ్డితో ¶ వేరీ బాలో చ,
దుజ్జయో బాల-వేరితో;
పణ్డితం-వేరీ పమాదేన,
న తం జయో హి సబ్బదా.
గుయ్హస్స ¶ హి గుయ్హమేవ సాధు,
న హి గుయ్హస్స పసత్థమావి-కమ్మం;
అ-నిప్ఫన్నతాయ సహేయ్య ధీరో,
నిప్ఫన్నత్థోవ యథా-సుఖం భణేయ్య.
గుయ్హమత్థం ¶ న వివరేయ్య,
రక్ఖేయ్య నం యథా నిధిం;
న హీ పాతుకతో సాధు,
గుయ్హో అత్థో పజానతా.
థియా ¶ గుయ్హం న సంసేయ్య,
అ-మిత్తస్స చ పణ్డితో;
యో చామిసేన సంహీరో,
హదయ-త్థేనో చ యో నరో.
వివిచ్చ ¶ భాసేయ్య దివా రహస్సం,
రత్తిం గిరం నాతి-వేలం పముఞ్చే;
ఉపస్సుతికా హి సుణన్తి మన్తం,
తస్మా హి మన్తో ఖిప్పముపేతి భేదం.
న ¶ పకాసతి గుయ్హం యో,
సో గుయ్హం పటిగుయ్హతి;
భయేసు న జహే కిచ్చే,
సు-మిత్తోనుచరో భవే.
కరోతి ¶ దుక్కరం సాధుం,
ఉజుం ఖమతి దుక్ఖమం;
దుద్దదం సామం దదాతి,
యో సు-మిత్తో హవే భవే.
పియ-వాచా ¶ సదా మిత్తో,
పియ-వత్థుం న యాచనా;
ఇచ్ఛాగతేన దానేన,
సు-దళ్హో సు-ప్పియో హవే;
తదఙ్గతో చ హీనేన,
అ-ప్పియో భిజ్జనో భవే.
దేహీతి ¶ యాచనే హిరీ,
సిరీ చ కాయ-దేవతా;
పలాయన్తి సిరిచ్ఛితో,
న యాచే పర-సన్తకం.
స్వానో ¶ లద్ధాన నిమ్మంసం,
అట్ఠిం తుట్ఠో పమోదతి;
సకన్తికం మిగం సీహో,
హిత్వా హత్థింనుధావతి.
ఏవం ¶ ఛన్దానురూపేన,
జనో ఆసీసతే ఫలం;
మహా ఛన్దా మహన్తంవ,
హీనంవ హీన-ఛన్దకా.
నానా-ఛన్దా ¶ మహారాజ,
ఏకాగారే వసామసే;
అహం గామ-వరం ఇచ్ఛే,
బ్రాహ్మణీ చ గవం సతం.
పుత్తో ¶ చ ఆజఞ్ఞ-రథం,
కఞ్ఞా చ మణి-కుణ్డలం;
యా చేసా పుణ్ణకా జమ్మీ,
ఉజుక్ఖలంభి-కఙ్ఖతి.
ఠానం ¶ మిత్తే ధనే కమ్మే,
సతుస్సాహే సు-లబ్భితం;
తం దళ్హం దుక్కరం కరే,
పఞ్ఞా-సతి-సమాధినా.
భేసజ్జే ¶ విహితే సుద్ధ,
బుద్ధాది-రతనత్తయే;
పసాదమాచరే నిచ్చం,
సజ్జనే స-గుణేపి చ.
రాజా ¶ రట్ఠేన ధాతుసో,
బాలో పాపేహి దుమ్మనో,
అలఙ్కారేన ఇత్థీపి,
కామేహి చ న తప్పతి.
అప్పిచ్ఛో ¶ చ ధుతఙ్గేన,
ఆరద్ధో వీరియేన హి;
విసారదో పరిసాయ,
పరిచ్చాగేన దాయకో;
సవనేన సు-ధమ్మంపి,
న తప్పతివ పణ్డితో.
జేట్ఠస్స ¶ సితం హసితం,
మజ్ఝస్స మధురస్సరం;
లోకే అంస-సిరో-కమ్పం,
జమ్మస్స అప-హస్సితం;
ఏతేసం అతి-హస్సితం,
హాసో హోతి యథాక్కమం.
నత్థి ¶ దుట్ఠే నయో అత్థి,
న ధమ్మో న సు-భాసితం;
నిక్కమం దుట్ఠే యుఞ్జేయ్య,
సో హి సబ్భిం న రఞ్జతి.
దుల్లభం ¶ పకతిం వాచం,
దుల్లభో ఖేమకో సుతో;
దుల్లభా సదిసీ జాయా,
దుల్లభో స-జనో పియో.
ధజో ¶ రథస్స పఞ్ఞాణం,
ధూమో పఞ్ఞాణమగ్గినో;
రాజా రట్ఠస్స పఞ్ఞాణం,
భత్తా పఞ్ఞాణమిత్థియా.
దున్నారియా ¶ కులం సుద్ధం,
పుత్తో నస్సతి లాలనా;
సమిద్ధి అ-నయా బన్ధు,
పవాసా మదనా హిరీ.
మాతా ¶ పితా చ పుత్తానం,
నోవాదే బహు-సాసన్నం;
పణ్డితా మాతరో అప్పం,
వదేయ్యుం వజ్జ-దీపనం.
లాళయే ¶ పఞ్ఛ-వస్సాని,
దస-వస్సాని తాళయే;
పత్తే తు సోళసే వస్సే,
పుత్తం మిత్తంవదాచరే.
లాలనే ¶ ధీతరం దోసా,
పాలనే బహవో గుణా;
ధీతుయా కిరియం నిచ్చం,
పస్సన్తు సుట్ఠు మాతరో.
ఇతి ¶ పకిణ్ణక-నిద్దేసో నామ
సత్తమా పరిచ్ఛేదో.
సీల-నిద్దేస
పమాదం ¶ భయతో దిస్వా,
అ-ప్పమాదఞ్చ ఖేమతో;
భావేథ అట్ఠఙ్గికం మగ్గం,
ఏసా బుద్ధానుసాసనీ.
హీనేన ¶ బ్రహ్మ-చరియేన,
ఖత్తియే ఉపపజ్జతి;
మజ్ఝిమేన చ దేవత్తం,
ఉత్తమేన వి-సుజ్ఝతి.
క.
నగరే ¶ బన్ధుమతియా,
బన్ధుమా నామ ఖత్తియో;
దివసే పుణ్ణమాయ సో,
ఉపగచ్ఛి ఉపోసథం.
ఖ.
అహం తేన సమయేన,
గుమ్భ-దాసీ అహం తహిం;
దిస్వా స-రాజకం సేనం,
ఏవాహం చిన్తయిం తదా.
గ.
రాజాపి ¶ రజ్జం ఛట్టేత్వా,
ఉపగచ్ఛి ఉపోసథం;
స-ఫలం నూన తం కమ్మం,
జన-కాయో పమోదితో.
ఘ.
యోనిసో ¶ పచ్చవేక్ఖిత్వా,
దుగ్గచ్చఞ్చ దలిద్దతం;
మానసం సమ్పహంసిత్వా,
ఉపగచ్ఛిము పోసథం.
ఙ.
అహం ¶ ఉపోసథం కత్వా,
సమ్మా-సమ్బుద్ధసాసనే;
తేన కమ్మేన సు-కతేన,
తావతింసం అగచ్ఛహం.
చ.
తత్థ మే సు-కతం బ్యమ్హం,
ఉబ్భ-యోజనముగ్గతం;
కూటాగార-వరూపేతం,
మహాసనసు-భూసితం.
ఛ.
అచ్ఛరా ¶ సత-సహస్సా,
ఉపతిట్ఠన్తి మం సదా;
అఞ్ఞే దేవే అతిక్కమ్మ,
అతిరోచామి సబ్బదా.
జ.
చతుసట్ఠి-దేవ-రాజూనం ¶ ,
మహేసిత్తమకారయిం;
తేసట్ఠి-చక్కవత్తినం,
మహేసిత్తమకారయిం.
ఝ.
సువణ్ణ-వణా ¶ హుత్వాన,
భవేసు సంసరామహం;
సబ్బత్థ పవరా హోమి,
ఉపోసథస్సిదం ఫలం.
ఞ.
హత్థి-యానం అస్స-యానం,
రథ-యానఞ్చ సివికం;
లభామి సబ్బమేతమ్పి,
ఉపోసథస్సిదం ఫలం.
ట.
సోణ్ణ-మయం ¶ రూపి-మయం,
అథోపి ఫలికా-మయం;
లోహితఙ్గ-మయఞ్చేవ,
సబ్బం పటిలభామహం.
ఠ.
కోసేయ్య-కమ్బలియాని ¶ ,
ఖోమ-కప్పాసికాని చ;
మహగ్ఘాని చ వత్థాని,
సబ్బం పటిలభామహం.
డ.
అన్నం ¶ పానం ఖాదనీయం,
వత్థం సేనాసనాని చ;
సబ్బమేతం పటిలభే,
ఉపోసథస్సిదం ఫలం.
ఢ.
వర-గన్ధఞ్చ మాలఞ్చ,
చుణ్ణకఞ్ఛ విలేపనం;
సబ్బమేతం పటిలభే,
ఉపోసథస్సిదం ఫలం.
ణ.
కూటాగారఞ్చ ¶ పాసాదం,
మణ్డపం హమ్మియం గుహం;
సబ్బమేతం పటిలభే,
ఉపోసథస్సిదం ఫలం.
త.
జాతియా ¶ సత్త-వస్సాహం,
పబ్బజిం అన-గారియం;
అడ్ఢ-మాసే అ-సప్పత్తే,
అర హత్తం అపాపుణిం.
థ.
కిలేసా ¶ ఝాపితా మయ్హం,
భవా సబ్బే సమూహతా;
సబ్బాసవ-పరిక్ఖీణా,
నత్థి దాని పున-బ్భవో.
ద.
ఏక-నవుతితో ¶ కప్పే,
యం కమ్మమకరిం తదా;
దుగ్గతిం నాభిజానామి,
ఉపోసథస్సిదం ఫలం.
ధ.
స్వాగతం ¶ వత మే ఆసి,
మమ బుద్ధస్స సన్తికే;
తిస్సో విజ్జా అను-పత్తా,
కతం బుద్ధస్స సాసనం.
న.
పటిసమ్భిదా చతస్సో,
విమోకాపి చ అట్ఠిమే;
ఛళాభిఞ్ఞా సచ్ఛికతా,
కతం బుద్ధస్స సాసనం.
ఞాతీనఞ్చ ¶ పియో హోతి,
మిత్తేసు చ విరోచతి;
కాయస్స భేదా సు-గతిం,
ఉపపజ్జతి సీలవా.
నిబ్బానం ¶ పత్థయన్తేన సమాదిన్నం,
పఞ్చ-సీలమ్పి అధి-సీలం;
దస-సీలమ్పి అధి-సీలమేవ.
క.
నగరే ¶ చన్దవతియా,
భటకో ఆసహం తదా;
పర-కమ్మాయనే యుత్తో,
పబ్బజ్జం న లభామహం.
ఖ.
మహన్ధకార-పిహితా ¶ ,
తివిధగ్గీహి డయ్హరే;
కేన నుఖో ఉపాయేన,
వి-సంయుత్తో భవే అహం.
గ.
దేయ్యధమ్మో ¶ చ మే నత్థి,
భటకో దుక్ఖితో అహం;
యం నూనాహం పఞ్చ-సీలం,
రక్ఖేయ్యం పరిపూరయం.
ఘ.
అనోమదస్సిస్స మునినో,
నిసభో నామ సావకో;
తమహం ఉపసఙ్కమ్మ,
పఞ్చ-సిక్ఖాపదగ్గహిం.
ఙ.
వస్స-సత-సహస్సాని ¶ ,
ఆయు విజ్జతి తావదే;
తావతా పఞ్చ-సీలాని,
పరిపుణ్ణాని గోపయిం.
చ.
మచ్చు-కాలమ్హి ¶ సమ్పత్తే,
దేవా అస్సాసయన్తి మం;
రథో సహస్స-యుత్తో తే,
మారిసస్స ఉపట్ఠితో.
ఛ.
వత్తన్తే ¶ చరిమే చిత్తే,
మమ సీలం అనుస్సరిం;
తేన కమ్మేన సు-కతేన,
తావతింసం అగచ్ఛహం.
జ.
తింసఖత్తుఞ్చ దేవిన్దో,
దేవ-రజ్జమకారయిం;
దిబ్బ-సుఖం అనుభవిం,
అచ్ఛరాహి పురక్ఖత్తో.
ఝ.
పఞ్చ-సత్తతిఖత్త్తు-ఞ్చ ¶ ,
చక్కవత్తీ అహోసహం;
పదేస-రజ్జం విపులం,
గణనాతో అ-సఙ్ఖయం.
ఞ.
దేవ-లోకా ¶ చవిత్వాన,
సుక్క-మూలేన చోదితో;
పురే వేసాలియం జాతో,
మహా-కులే సు-అడ్ఢకే.
ట.
వస్సూపనాయికే కాలే,
దిబ్బన్తే జిన-సాసనే;
మాతా చ మే పితా చేవ,
పఞ్చ-సిక్ఖాపదగ్గహుం.
ఠ.
సహ ¶ సుత్వానహం సీలం,
మమ సీలం అనుస్సరిం;
ఏకాసనే నిసీదిత్వా,
అరహత్తమపాపుణిం.
డ.
జాతియా ¶ పఞ్చ-వస్సేన,
అరహత్తమపాపుణిం;
ఉపసమ్పాదయి బుద్ధో,
గుణమఞ్ఞాయ చక్ఖుమా.
ఢ.
పరిపుణ్ణాని ¶ గోపేత్వా,
పఞ్చ-సిక్ఖాపదానహం;
అ-పరిమేయ్యితో కప్పే,
వినిపాతం న గచ్ఛహం.
ణ.
స్వాహం యసమనుభవిం,
తేసం సీలాన వాహసా;
కప్ప-కోటిపి కిత్తేన్తో,
కిత్తయే ఏక-దేసకం.
త.
పఞ్చ-సీలాని ¶ గోపేత్వా,
తయో హేతూ లభామహం;
దీఘాయుకో మహా-భోగో,
తిక్ఖ-పఞ్ఞో భవామహం.
థ.
సంకిత్తేన్తో ¶ చ సబ్బేసం,
అధి-మత్తఞ్చ పోరిసం;
భవాభవే సంసరిత్వా,
ఏతే ఠానే లభమహం.
ద.
అ-పరిమేయ్య-సీలేసు ¶ ,
వత్తన్తా జిన-సావకా;
భవేసు యది రజ్జేయ్యుం,
విపాకో కీదిసో భవే.
ధ.
సు-చిణ్ణం మే పఞ్చ-సీలం,
భటకేన తపస్సినా;
తేన సీలేనహం అజ్జ,
మోచయిం సబ్బ-బన్ధనా.
న.
అ-పరిమేయ్యితో ¶ కప్పే,
పఞ్చ-సీలాని గోపయిం;
దుగ్గతిం నాభిజానామి,
పఞ్చ-సీలానిదం ఫలం.
ప.
పటిసమ్భిదా ¶ చతస్సో,
విమోక్ఖాపి చ అట్ఠిమే;
ఛళాభిఞ్ఞా సచ్ఛికతా,
కతం బుద్ధస్స సాసనం.
క.
తం ¶ నమస్సన్తి తే విజ్జా,
సబ్బే భూమా చ ఖత్తియా;
చత్తారో చ మహా-రాజా,
తిదసా చ యసస్సినో;
అథ కో నామ సో యక్ఖో,
యం త్వం సక్క నమస్ససి.
ఖ.
మం ¶ నమస్సన్తి తే-విజ్జా,
సబ్బే భూమా చ ఖత్తియా;
చత్తారో చ మహా-రాజా,
తిదసా చ యసస్సినో.
గ.
అహఞ్చ ¶ సీల-సమ్పన్నే,
చిరరత్త-సమాహితే;
సమ్మా పబ్బజితే వన్దే,
బ్రహ్మ-చరియ పరాయనే.
ఘ.
యే ¶ గహట్ఠా పుఞ్ఞ-కరా,
సీలవన్తో ఉపాసకా;
ధమ్మేన దారం పోసేన్తి,
తే నమస్సామి మాతలి.
ఙ.
సేట్ఠా ¶ హి కిర లోకస్మిం,
యే త్వం సక్క నమస్ససి;
అహమ్పి తే నమస్సామి,
యే నమస్ససి వాసవ.
పాలితత్థేరనాగేన ¶ ,
విసుద్ధారామవాసినా;
సుతిచ్ఛితానమత్థాయ,
కతా నరదక్ఖదీపనీ.
పుబ్బాచరియ-సీహానం ¶ ,
ఆలమ్బిత్వాన నిస్సయం;
పాలితో నామ యో థేరో,
ఇమం గన్థ సు-లేఖనీ;
సున్దరమేవ పస్సితుం,
యుఞ్జేయ్యాథీధ సాధవే.
‘‘ఛప్పదికా’’.
ఇమం ¶ గన్థం వాచుగ్గతో,
సచే భవసి మాణవ;
పుణ్నమాయం యథా చన్దో,
అతి-సుద్ధో విరోచతి;
తథేవ త్వం పుణ్ణ-మనో,
విరోచ సిరియా ధువం.
సు-నిట్ఠితో ¶ అయం గన్థో,
సక్కరాజే దఝమ్ఫియే;
పోట్ఠపాదమ్హి సూరమ్హి,
కాలపక్ఖే చతుద్దసిం.
సఞ్చితేతం ¶ మయా పుఞ్ఞం,
తం-కమ్మేన వరేన చ;
చిరం తిట్ఠతు సద్ధమ్మో,
అ-వేరా హోన్తు పాణినో.
ఇమం ¶ గన్థం పస్సిత్వాన,
హోన్తు సబ్బేపి జన్తునో;
సుఖితా ధమ్మికా ఞాణీ,
ధమ్మం పాలేతు పత్థివో.
నిబ్బానం ¶ పత్థయన్తేన,
సీలం రక్ఖన్తు సజ్జనా;
ఞత్వా ధమ్మం సుఖావహం,
పాపుణన్తు అనాసవం.
అట్ఠ-కణ్డ-మణ్డితాయ ¶ ,
దక్ఖయ అత్థ-దీపకో;
నర-సారో అయం గన్థో,
చిర-కాలం పతిట్ఠతు.
యావతా చన్ద-సూరియా,
నాగచ్ఛేయ్యుం మహీ-తలే;
పమోదితా ఇమం గన్థం,
దిస్సన్తు నయ-కోవిదా.
సమ్మా ¶ ఛన్దేనిమం గన్థ,
వాచేన్తా పరియాపుణా;
పసన్నేనానాయాసేన,
పత్వా సుఖేన కోవిదం.
చన్దాదిచ్చావ ¶ ఆకాసే,
బహుస్సుతేహి సమ్పదా;
విసేస-పుగ్గలా హుత్వా,
పప్పోన్తు అమతం పదం.
ఉక్కట్ఠ-ధమ్మ-దానేన ¶ ,
పాపుణేయ్యమనుత్తరం;
లిఙ్గ-సమ్పత్తి-మేధావీ,
తక్కీ-పఞ్ఞా సు-పేసలీ.
నరదక్ఖ థోమనా ఆసీస
౩. గాథా
పాలితో ¶ పాళియా ఛేకో,
త్వంసి గమ్భీర-ఞాణవా;
పాలియావ పాలితస్స,
దదామిదాని భో అహం.
దక్ఖావాదేసు ¶ కుసలో,
పాలితో సాసనన్ధరీ;
పిటకేసు అజ్ఝోగాయ్హ,
నరదక్ఖంభిసఙ్ఖరీ.
సుత-ధరేన ¶ రచితం,
ఏతం సార-గవేసినో;
అతన్దికా సు-దక్ఖన్తు,
అగ్గగ్గ-సాసనే రతా.
నరదక్ఖ థోమనా ఆసీస
౨. గాథా
ఞుం ¶ పాలితోధ జాతో యో,
థేరో సో అబ్భుతోవ ఞుం;
ఞుం మహా-పాలితో సన్తో,
నికాయ-పాలితో చ ఞుం.
ఞుం ¶ నర-దక్ఖ-గన్థం యం,
సోవకా నర-దక్ఖ-దం;
నరా దక్ఖన్తు సమ్మా చ,
దక్ఖత్తం పాపుణన్తు ఞుం.