📜
దాఠావంసో ¶
నమో తస్స భగవతో అరహతో సమ్మాసమ్బుద్ధస్స
విసారదం వాదపథాతి వత్తినం,
తిలోకపజ్జోతమసయ్హసాహినం;
అసేస ఞేయ్యావరణప్పహాయినం,
నమామి సత్థారమనన్తగోచరం.
౨. ¶
తిలోక నాథప్పభవం భయాపహం,
విసుద్ధవిజ్జాచరణేహి సేవితం;
పపఞ్చ సంయోజనబన్ధనచ్ఛిదం,
నమామి ధమ్మం నిపుణం సుదుద్దసం.
పసాదమత్తేన’పి యత్థ పాణినో,
ఫూసన్తి దుక్ఖక్ఖయమచ్చుతం పదం;
తమాహుణేయ్యం సుసమాహితిన్ద్రియం,
నమామి సఙ్ఘం మునిరాజసావకం.
విభుసయం కాళకనాగరన్వ యం,
పరక్కమో కారుణికో చమూపతి;
గవేసమానో జినసాసనస్స యో,
విరూళ్హిమత్థఞ్చ జనస్స పత్థయం.
౫. ¶
సుధామయూఖామల పణ్డువంసజం,
విరూళ్హసద్ధం మునిరాజసాసనే;
పియం వదం నీతిపథానువత్తినిం,
సదా పజానం జనికం’వ మాతరం.
పియం పరక్కన్తిభుజస్స రాజినో,
మహేసి మచ్చున్నతఖుద్ధిసమ్పదం;
విధాయ లీలావతిమిచ్ఛితత్థదం,
అసేస లఙ్కాతలరజ్జలక్ఖియం.
కుమారమారాధితసాధుమన్తినం,
మహాదయం పణ్డునరిన్ద వంసజం;
విధాయ సద్ధం మధురిన్దనామకం,
సుసిక్ఖీతం పావచనే కలాసు చ.
౮. ¶
నరిన్దసుఞ్ఞం సుచిరం తిసీహళం,
ఇతిప్పతీతం అయసం అపానుది;
చిరం పణీతేన చ చివరాదినా,
సుసఞ్ఞతే సంయమినో అతప్పయి.
చిరట్ఠితిం పావచనస్స ఇచ్ఛతా,
కతఞ్ఞునా విక్కమ బుద్దిసాలినా;
సతీమతా చన్దిమ బన్ధుకిత్తినా,
సగారవం తేన’భీయాచితో అహం.
సదేస భాసాయ కవీహి సీహళే,
కతమ్పి వంసం జినదన్తధాతుయా;
నిరుత్తియా మాగధికాయ వుద్ధియా,
కరోమి దీపన్తరవాసినం అపి.
౧౧. ¶
జీనో’యమిద్ధే అమరవ్హయే పురే,
కదాచి హుత్వాన సుమేధనామకో;
సవేదవేదఙ్గవిభాగకోవిదో,
మహద్ధనే విప్పకులమ్హి మాణవో.
అహఞ్హి జాతిబ్యసనేన పీళితో,
జరాభిభుతో మరణేన ఓత్థటో;
సివం పదం జాతిజరాదినిస్సటం,
గవేసయిస్సం’తి రహో విచిన్తియ.
అనేకసఙ్ఖం ధనధఞ్ఞసమ్పదం,
పతిట్ఠపేత్వా కపణేసి దుచ్చజం;
అనప్పకే పేమభరానుబన్ధినో,
విహాయ మిత్తే చ సుతేచ బన్ధవే.
౧౪. ¶
పహాయ కామే నిఖిలే మనోరమే,
ఘరాభినిక్ఖమ్మ హిమాచలన్తికే;
మహీధరం ధమ్మికనామ విస్సుతం,
ఉపేచ్చ నానాతరురాజిభుసితం.
మనోనుకూలే సురరాజనిమ్మీతే,
అసమ్మిగానం అగతిమ్హి అస్సమే;
నివత్తచీరో అజినక్ఖిపం వహం,
జటాధరో తాపస వేసమగ్గహీ.
సుసఞ్ఞతత్తోపరివారి తిన్ద్రియో,
ఫలాఫలాదీహి పవత్తయం తనుం;
గతో అభిఞ్గ్ఞాసు చ పారమిం వసీ,
తహిం సమాపత్తి సుఖం అవిన్ది సో.
౧౭. ¶
సుసజ్జితే రమ్మపురాధివాసినా,
మహాజనేన’త్తమనేన అఞ్జసే;
పథప్పదేసే అభియన్తమత్తనో,
అనిట్ఠితేయేవ సుమేధ తాపసో.
అగాధఞేయ్యోదధీపారదస్సినం,
భవన్తగుం నిబ్బనథం వినాయకం;
అనేకఖీణాసవలక్ఖసేవితం,
కదా చి దీపఙ్కరబుద్ధమద్దస.
తతో ససఙ్ఘస్స తిలోకభత్తునో,
పరిచ్చజిత్వాన తనుమ్పి జీవితం;
పసారయిత్వాన జటాజినాదికం,
విధాయ సేతుం తనుమేవ పల్లలే.
౨౦. ¶
అనక్కమిత్వా కలలం మహాదయే,
సభిక్ఖుకో గచ్చతు పిట్ఠియా ఇతి;
అధిట్ఠహిత్వాన నిపన్నకో తహిం,
అనాథ మేతం తిభవం సమేక్ఖియ.
దయాయ సఞ్చోదితమానసో జనే,
భవణ్ణవా ఉద్ధరితుం దుఖద్దితే;
అకాసి సమ్బోధిపదస్స పత్తియా,
మహాభినీహారముదగ్గవిక్కమో.
౨౨. ¶
అథో విదిత్వా వసినో తమాసయం,
అదాసి సో వ్యాకరణం మహాముని;
తతో పురం తమ్హి తథాగతే గతే,
సయంవసీ సమ్మసి పారమిగుణే.
తతో చ కప్పానమలీనవిక్కమో,
అసంఖియే సో చతురో సలక్ఖకే;
తహిం తహిం జాతిసు బోధిపాచనే,
విసుద్ధసమ్భారగుణే అపూరయి;
అథాభిజాతో తుసితే మహాయసో,
విసుద్ధసమ్బోధిపదోపలద్ధియా;
ఉదిక్ఖమానో సమయం దయాధనో,
చిరం విభుతిం అనుభోసి సబ్బసో.
౨౫. ¶
సహస్ససఙ్ఖా దసచక్కవాలతో,
సమాగతానేకసురాధిపాదిహి;
ఉదగ్గుదగ్గేహి జినత్తపత్తియా,
సగారవం సో అభిగమ్మ యాచితో.
తతో చవిత్వా కపిళవ్హయే పురే,
సదా సతో సక్యకులేకకేతునో;
అహోసి సుద్ధోదనభుమిభత్తునో,
మహాదిమాయాయ మహేసియా సుతో.
౨౭. ¶
విజాతమత్తో’వ వసున్ధరాయ సో,
పతిట్ఠహిత్వాన దిసా విలోకయీ;
తదా అహేసుం వివటఙ్గనా దిసా,
అపూజయుం తత్థ చ దేవమానుసా.
ఆధారయుం ఆతపవారణాదికం,
అదిస్సమానావ నభమ్భి దేవతా;
పదాని సో సత్త చ ఉత్తరాముఖో,
ఉపేచ్చ నిచ్ఛారయి వాచమాసభిం.
యథత్థసిద్ధత్తకుమారనామకో,
మహబ్బలో యోబ్బనహారివిగ్గహో;
ఉతుత్తయానుచ్ఛవికేసు తీసు సో,
నుభోసి పాసాదవరేసు సమ్పదం.
౩౦. ¶
కదాచి ఉయ్యానపథే జరాహతం,
తథాతురం కాలకతఞ్చ సంయమిం;
కమేన దిస్వాన విరత్తమానసో,
భవేసు సో పబ్బజితుం అకామయి.
సపుప్ఫదీపాదీకరేహి రత్తియం,
పురక్ఖతో సో తిదివాధివాసిహి;
సఛన్నకో కన్తకవాజియానతో,
తతో మహాకారుణికో’భినిక్ఖమి.
కమేన పత్వాన అనోమమాపగం,
సుధోతముత్తాఫలహారిసేకతే;
పతిట్ఠహిత్వా వరమోళిబన్ధనం,
సితాసిలూనం గగనే సముక్ఖిపీ.
౩౩. ¶
పటిగ్గహేత్వా తిదసానమిస్సరో,
సువణ్నచఙ్గోటవరేన తం తదా;
తియోజనం నీలమణీహి చేతియం,
అకాసి చూళామణిమత్తనో పురే.
తతో ఘటీకారసరోజయోనినా,
సమాహటం ధారయీ చీవరాదికం;
అథో సకం వత్థయుగం నభత్థలే,
పసత్థవేసగ్గహణో సముక్ఖిపీ.
పటిగ్గహేత్వాన తమమ్బుజాసనో,
మహిద్ధికో భత్తిభరేన చోదితో;
సకే భవే ద్వాదసయోజనం అకా,
మణీహి నీలాదిహి దుస్సచేతియం.
౩౬. ¶
సుసఞ్ఞతత్తో సతిమా జితిన్ద్రియో,
వినీతవేసో రసగేధవజ్జితో;
ఛహాయనానేవ అనోమవిక్కమో,
మహాపధానం పదహిత్థ దుక్కరం.
విసాఖమాసస్సథ పుణ్ణమాసియం,
ఉపేచ్చ మూలం సహజాయ బోధియా;
తిణాసనే చుద్దసహత్థసమ్మితే,
అధిట్ఠహిత్వా వీరియం నిసజ్జి సో.
అవత్థరన్తిం వసుధంచ అమ్బరం,
విరూపవేసగ్గహణేన భింసనం;
పకమ్పయన్తో సధరాధరం మహిం,
జినో పదోసే’జిని మారవాహిణిం.
౩౯. ¶
సురాసురబ్రహ్మగణేహి సజ్జితే,
జగత్తయే పుప్ఫమయగఘికాదినా;
పవత్తమానే సురదున్దుభిస్సరే,
అబుజ్ఝిబోధిం రజనీపరిక్ఖయే.
తదా పకమ్పింసు ససేలకాననా,
సహస్ససంఖా దసలోకధాతుయో;
అగఞ్జి సో లోణపయోధి సాధుతం,
మహావభాసో భువనేసు పత్థరీ.
లభింసు అన్ధా విమలే విలోచనే,
సుణింసు సద్దే బధిరాపి జాతియా;
లపింసు మూగా వచనేన వగ్గునా,
చరింసు ఖేలం పదసా’వ పఙ్గులా.
భవింసు ఖుజ్జా ఉజుసోమ్మవిగ్గహా,
సిఖీ’పి నిబ్బాయి అవీచిఆదిసు;
అపాగముం బన్ధనతో’పి జన్తవో,
ఖుదాదికం పేతభవా అపక్కమీ.
౪౩. ¶
సమింసు రోగవ్యసనాని పాణినం,
భయం తిరచ్చానగతే న పీళయీ;
జనా అహేసుం సఖిలా పియంవదా,
పవత్తయుం కోఞ్చనదం మతఙ్గజా.
హయా చ హేసింసు పహట్ఠమానసా,
నదింసు సబ్బా సయమేవ దున్దుభీ;
రవింసు దేహాభరణాని పాణినం,
దిసా పసీదింసు సమా సమన్తతో.
పవాయి మన్దో సుఖసీతమారుతో,
పవస్సి మేఘో’పి అకాలసమ్బవో;
జహింసు ఆకాసగతిం విహఙ్గమా,
మహిం సముభిజ్జజలం సముట్ఠహీ.
అసన్దమానా’వ ఠితా సవన్తియో,
నభే విరోచింసు అసేసజోతియో;
భవా అహేసుం వివటా సమన్తతో,
జనస్స నాసుం వచనూపపత్తియో.
౪౭. ¶
సమేక్ఖతం నావరణా నగాదయో,
పవాయి గన్ధో అపి దిబ్బసమ్మతో;
దుమా అహేసుం ఫలపుప్ఫ ధారినో,
అహోసి ఛన్నో కమలేహి అణ్ణవో.
థలేసు తోయేసు చ పుప్ఫమానకా,
విచిత్తపుప్ఫా వికసింసు సబ్బథా;
నిరన్తరం పుప్ఫసుగన్ధవుట్ఠియా,
అహోసి సబ్బం వసుధమ్బరన్నరం.
నిసజ్జ పల్లఙ్కవరే తహిం జినో,
సుఖం సమాపత్తివిహారసమ్భవం;
తతో’నుభోన్తో సుచిరాభిపత్థితం,
దినాని సత్తేవ అతిక్కమాపయీ.
౫౦. ¶
సముప్పతిత్వా గగణఙ్గనం తతో,
పదస్సయిత్వా యమకం మహాముని;
సపాటిహీరం తిదివాధివాసినం,
జినత్తనే సంసయితం నిరాకరి.
అథోతరిత్వాన జయాసనస్స సో,
ఠితో’వ పుబ్బుత్తరకణ్ణనిస్సితో;
దినాని సత్తానిమిసేన చక్ఖునా,
తమాసనం బోధితరుంచ’పూజయి.
అథ’న్తరాళే మణిచఙ్కమే జినో,
ఠితప్పదేసస్స చ ఆసనస్స చ;
మహారహే దేవవరాభినిమ్మితే,
దినాని సత్తేవ అకాసి వఙ్కమం.
౫౩. ¶
తతో దిసాయం అపరాయ బోధియా,
ఉపావిసిత్వా రతనాలయే జినో;
సమన్తపట్ఠాననయం విచిన్తయం,
దినాని సత్తేవ సవీతినామయి.
వినిగ్గతో సత్థుసరీరతో తదా,
జుతిప్పబన్ధో పటిబన్ధవజ్జితో;
పమాణసుఞ్ఞాసు చ లోకధాతుసు,
సమన్తతో ఉద్ధమధో చ పత్థరీ.
వటస్స మూలే అజపాలసఞ్ఞినో,
సుఖం ఫుసన్తో పవివేకసమ్భవం;
వినాయకో సత్త విహాసి వాసరే,
అనన్తదస్సీ సురరాజపూజితో.
౫౬. ¶
విహాసి మూలే ముచలిన్దసాఖినో,
నిసజ్జ భోగావలిమన్దిరోదరే;
వికిణ్ణపుప్ఫే ముచలిన్దభోగినో,
సమాధినా వాసరసత్తకం జినో.
దుమే’పి రాజాయతనే సమాధినా,
విహాసి రత్తిన్దివ సత్తకం ముని;
సహస్సనేత్తో అథ దన్తపోణకం,
ముఖోదకఞ్చాపి అదాసి సత్థునో.
తతో మహారాజవరేహి ఆభతం,
సిలామయం పత్త చతుక్కమేకకం;
విధాయ మత్థం మధుపిణ్డికం తహిం,
పటిగ్గహేత్వాన సవాణిజాహటా.
౫౯. ¶
కతన్నకిచ్చో సరణేసు తే ఉభో,
పతిట్ఠపేత్వాన తపస్సుభల్లికే;
అదాసి తేసం అభిపూజితుం సకం,
పరామసిత్వాన సిరం సిరోరుహే.
వటస్సములే అజపాలసఞ్ఞినో,
సహమ్పతీబ్రహ్మవరేన యాచితో;
జనస్స కాతుం వరధమ్మసఙ్గహం,
అగఞ్ఛి బారాణసిమేకకో ముని.
౬౧. ¶
గన్త్వా సో ధమ్మరాజా వనమిసిపతనం సఞ్ఞతానం నికేతం,
పల్లఙ్కస్మిం నిసిన్నో తహిమవిచలితట్ఠానసమ్పాదితమ్హి;
ఆసాళ్హే పుణ్ణమాయం సితరుచిరుచియా జోతితే చక్కవాళే,
దేవబ్రహ్మాదికానం దురితమలహరం వత్తయి ధమ్మచక్కం.
సుత్వా సద్ధమ్మమగ్గం తిభూవనకుహరాభోగవిత్థారికం తం,
అఞ్ఞాకోణ్డఞ్ఞనామద్విజమునిపముఖాట్ఠారసబ్రహ్మకోటీ;
అఞ్ఞాసుం మగ్గధమ్మం పరిమితరహితే చక్కవాళే ఉళారో,
ఓభాసో పాతుభుతో సపది బహువిధం ఆసి అచ్ఛేరకఞ్చ.
పఠమో పరిచ్ఛేదో.
౬౩. ¶
తతో పట్ఠాయ సో సత్థా వినేన్తో దేవమానుసే,
బోధితో ఫుస్సమాసమ్హి నవమే పుణ్ణమాసియం.
లఙ్కమాగమ్మ గఙ్గాయ తీరే యోజనవిత్థతే,
మహానాగవనుయ్యానే ఆయామేన తియోజనే.
యక్ఖానం సమితిం గన్త్వా ఠత్వాన గగనే తహిం;
వాతన్ధకారవుట్ఠిహి కత్వా యక్ఖే భయద్దితే.
లద్ధాభయేహి యక్ఖేహి తేహి దిన్నాయ భుమియా;
చమ్మఖణ్డం పసారేత్వా నిసీదిత్వాన తఙ్ఖణే.
చమ్మఖణ్డం పదిత్తగ్గి జాలామాలాసమాకులం;
ఇద్ధియా వడ్ఢయిత్వాన యావ సిన్ధుం సమన్తతో.
౬౮. ¶
జవేన సిన్ధువేలాయ రాసిభుతే నిసాచరే;
గిరిదీపమిధానేత్వా పతిట్ఠాపేసి తే తహిం.
దేసయిత్వా జినో ధమ్మం తదా దేవసమాగమే;
బహున్నం పాణకోటీనం ధమ్మాభిసమయం అకా.
మహాసుమనదేవస్స సేలే సుమనకూటకే;
దత్వా నమస్సితుం కేసే అగా జేతవనం జినో.
పతిట్ఠపేత్వా తే సత్థు నిసిన్నాసనభుమియం;
ఇన్దనీలమయం థూపం కరిత్వా సో అపూజయి.
నిస్సాయ మణిపల్లఙ్కం పబ్బతణ్ణవవాసినో;
దిస్వా యుద్ధత్థికే నాగే చూళోదర మహోదరే.
బోధితో పఞ్చమే వస్సే చిత్తమాసే మహాముని;
ఉపోసథే కాలపక్ఖే నాగదీపముపాగమీ.
౭౪. ¶
తదా సమిద్ధిసుమనో దేవో జేతవనే ఠితం;
అత్తనో భవనంయేవ రాజాయతనపాదపం.
ఇన్దనీలద్దికూటం’వ గహేత్వాతుట్ఠమానసో;
ధారయిత్వా సహాగఞ్ఛి ఛత్తం కత్వాన సత్థునో.
ఉభిన్నం నాగరాజూనం వత్తమానే మహాహవే;
నిసిన్నో గగనే నాథో మాపయిత్థ మహాతమం.
ఆలోకం దస్సయిత్వాథ అస్సాసేత్వాన భోగినో;
సామగ్గికరణం ధమ్మం అభాసి పురిసాసభో.
అసీతికోటియో నాగా అచలమ్బుధివాసినో;
పతిట్ఠహింసు ముదితా సీలేసు సరణేసు చ.
౭౯. ¶
దత్వాన మణిపల్లఙ్కం సత్థునో భుజగాధిపా;
తత్థాసీనం మహావీరం అన్నపానేహి తప్పయుం.
పతిట్ఠపేత్వా సో తత్థ రాజాయతనపాదపం;
పల్లఙ్కం తఞ్చ నాగానం అదాసి అభిపూజితుం.
బోధితో అట్ఠమే వస్సే వేసాఖే పుణ్ణమాసియం;
మణిఅక్ఖికనామేన నాగిన్దేన నిమన్తితో.
నాగరాజస్స తస్సేవ భవనం సాధు సజ్జీతం;
కల్యాణియం పఞ్చభిక్ఖూ సతేహి సహ ఆగమి.
కల్యాణిచేతియట్ఠానే కతే రతన మణ్డపే;
మహారహమ్హి పల్లఙ్కే ఉపావిసి నరాసభో.
దిబ్బేహి ఖజ్జభోజ్జేహి ససఙ్ఘం లోకనాయకం;
సన్తప్పేసి ఫణిన్దో సో భుజఙ్గేహి పురక్ఖతో.
౮౫. ¶
దేసయిత్వాన సద్ధమ్మం సగ్గమోక్ఖసుఖావహం;
సో సత్థా సుమనే కూటే దస్సేసి పదలఞ్ఛనం.
తతో పబ్బతపాదమ్హి ససఙ్ఘో సో వినాయకో;
దివావిహారం కత్వాన దీఘవాపిం ఉపాగమి.
థూపట్ఠానే తహిం బుద్ధో ససఙ్ఘో’భినిసీదియ;
సమాపత్తి సముబభుతం అవిన్ది అసమం సుఖం.
మహాబోధితరుట్ఠానే సమాధిం అప్పయి జినో;
మహాథూపప్పదేసే చ విహరిత్థ సమాధినా.
థూపారామమ్హి థూపస్స ఠానే ఝానసుఖేన సో;
సభిక్ఖుసఙ్ఘో సమ్బుద్ధో ముహుత్తం వీతినామయీ.
౯౦. ¶
సిలాథుపప్పదేసమ్హి ఠత్వాకాలావిదూ ముని;
దేవే సమనుసాసిత్వా తతో జేతవనం అగా.
అగిద్ధో లాభసక్కారే అసయ్హమవమాననం;
సహన్తో కేవలం సబ్బ లోకనిత్థరణత్థికో.
సంవచ్ఛరాని ఠత్వాన చత్తాళీసఞ్చ పఞ్చ చ;
దేసయిత్వాన సుత్తాది నవఙ్గం సత్థుసాసనం.
తారేత్వా భవకన్తారా జనే సఙ్ఖ్యాతివత్తినో;
బుద్ధకిచ్చాని సబ్బాని నిట్ఠాపేత్వాన చక్ఖుమా.
౯౪. ¶
కుసినారాపురే రఞ్ఞం మల్లానముపవత్తనే;
సాలవనమ్హి యమకసాలరుక్ఖానమన్తరే.
మహారహే సుపఞ్ఞత్తే మఞ్చే ఉత్తరసీసకం;
నిపన్నో సీహసేయ్యాయ వేసాఖే పుణ్ణమాసియం.
దేసేత్వా పఠమే యామే మల్లానం ధమ్మముత్తమం;
సుభద్దం మజ్ఝిమే యామే పాపేత్వా అమతం పదం.
భిక్ఖు పచ్ఛిమయామమ్హి ధమ్మక్ఖన్ధే అసేసకే;
సఙ్గయ్హ ఓవదిత్వాన అప్పమాద పదేన చ.
పచ్చుససమయే ఝానసమాపత్తివిహారతో;
ఉట్ఠాయ పరినిబ్బాయి సేసోపాదివివజ్జితో.
౯౯. ¶
మహీకమ్పాదయో ఆసుం తదా అచ్ఛరియావహా;
పూజావిసేసా వత్తింసు దేవమానుసకా బహూ.
పరినిబ్బాణసుత్తన్తే వుత్తానుక్కమతో పన;
పూజావిసేసో విఞ్ఞేయ్యో ఇచ్ఛన్తేహి అసేసతో.
అహతేహి చ వత్థేహి వేఠేత్వా పఠమం జినం;
వేఠయిత్వాన కప్పాసపిచునా విహతేన చ.
ఏవం పఞ్చసతక్ఖత్తుం వేఠయిత్వాన సాధుకం;
పక్ఖిపిత్వా సువణ్ణాయ తేలపుణ్ణాయ దోణియా.
వీసంహత్థసతుబ్బేధం గన్ధదారూహి సఙ్ఖతం;
ఆరోపయింసు చితకం మల్లానం పముఖా తదా.
మహాకస్సపథేరేన ధమ్మరాజే అవన్దితే;
చితకం మా జలిత్థాతి దేవధిట్ఠానతో పన.
౧౦౫. ¶
పామోక్ఖా మల్లరాజూనం వాయమన్తోప’నేకధా;
చితకం తం న సక్ఖింసు గాహాపేతుం హుతాసనం.
మహాకస్సపథేరేన అధిట్ఠానేన అత్తనో;
వత్థాదీని మహాదోణిం చితకఞ్చ మహారహం.
ద్విధా కత్వాన నిక్ఖమ్మ సకసీసే పతిట్ఠితా;
వన్దితా సత్థునో పాదా యథాట్ఠానే పతిట్ఠితా.
తతో దేవానుభావేన పజ్జలిత్థ చితానలో;
న మసి సత్థుదేహస్స దడ్ఢస్సాసి న ఛారికా.
ధాతుయో అవసిస్సింసు ముత్తాభా కఞ్చనప్పభా;
అదిట్ఠానేన బుద్ధస్స విప్పకిణ్ణా అనేకధా.
౧౧౦. ¶
ఉణ్హీసం అక్ఖకా ద్వే చ చతస్సో దన్తధాతుయో;
ఇచ్చేతా ధాతుయో సత్త విప్పకిణ్ణా న సత్థునో.
ఆకాసతో పతిత్వాపి ఉగ్గన్త్వాపి మహీతలా;
సమన్తా జలధారాయో నిబ్బాపేసుం చితానలం.
థేరస్స సారిపుత్తస్స అన్తేవాసి మహిద్ధికో;
సరభునామకో థేరో పభిన్న పటిసమ్భిదో.
గీవాధాతుం గహేత్వాన చితతో మహియఙ్గణే;
పతిట్ఠపేత్వా థూపమ్హి అకా కఞ్చుకచేతియం.
ఖేమవ్హయో కారుణికో ఖీణసంయోజనో ముని;
చితకా తో తతో వామదాఠాధాతుం సమగ్గహి.
అట్ఠన్నమథ రాజునం ధాతుఅత్థాయ సత్థునో;
ఉప్పన్నం విగ్గహం దోణో సమేత్వాన ద్విజుత్తమో.
౧౧౬. ¶
కత్వాన అట్ఠ కోట్ఠాసే భాజేత్వా సేసధాతుయో;
అదాసి అట్ఠరాజూనం తం తం నగరవాసినం.
హట్ఠతుట్ఠా గహేత్వాన ధాతుయో తా నరాధిపా;
గన్త్వా సకే సకే రట్ఠే చేతియాని అకారయుం.
ఏకా దాఠా సురిన్దేన ఏకా గన్ధారవాసిహి;
ఏకా భుజఙ్గరాజూహి ఆసి సక్కతపూజితా.
దన్తధాతుం తతో ఖేమో అత్తనా గహితం అదా;
దన్తపురే కలిఙ్గస్స బ్రహ్మదత్తస్స రాజినో.
దేసయిత్వాన సో ధమ్మం భేత్వా సబ్బా కుదిట్ఠియో;
రాజానం తం పసాదేసి అగ్గమ్భీ రతనత్తయే.
౧౨౧. ¶
అజ్ఝోగాళ్హో మునిన్దస్స ధమ్మామతమహణ్ణవం;
సో నరిన్దోపవాహేసి మలం మచ్ఛరియాదికం.
పావుస్సకో యథా మేఘో నానా రతనవస్సతో;
దాళిద్దియనిదాఘం సో నిబ్బాపేసి నరుత్తమో.
సువణ్ణఖచితాలమ్బ ముత్తాజాలేహి సోభితం;
కూటాగారసతాకీణ్ణం తరుణాదిచ్చసన్నిభం.
నానారతనసోభాయ దుదిక్ఖం చక్ఖుమూసనం;
యానం సగ్గాపవగ్గస్స పసాదాతిసయావహం.
కారయిత్వాన సో రాజా దాఠాధాతునివేసనం;
ధాతుపీఠఞ్చ తత్థేవ కారేత్వా రతనుజ్జలం.
తహిం సమప్పయిత్వాన దాఠాధాతుం మహేసినో;
పూజావత్థూహి పూజేసి రత్తిన్దివమతన్దితో.
౧౨౭. ¶
ఇతి సో సఞ్చినిత్వాన పుఞ్ఞసమ్భార సమ్పదం;
జహిత్వా మానుసం దేహం సగ్గకాయమలఙ్కరి.
అనుజాతో తతో తస్స కాసిరాజవ్హయో సుతో;
రజ్జం లద్ధా అమచ్చానం సోకసల్లమపానుదీ.
పుప్ఫగన్ధాదినా దన్తధాతుం తమభిపూజియ;
నిచ్చం మణిప్పదీపేహి జోతయి ధాతుమన్దిరం.
ఇచ్చేవమాదిం సో రాజా కత్వా కుసలసఞ్చయం;
జహిత్వాన నిజం దేహం దేవిన్దపురమజ్ఝగా.
సునన్దో నామ రాజిన్దో ఆనన్దజననో సతం;
తస్స’త్రజో తతో ఆసి బుద్ధసాసనమామకో.
సమ్మానేత్వాన సో దన్తధాతుం ఞేయ్యన్తదస్సినో;
మహతా భత్తియోగేన అగా దేవసహవ్యతం.
౧౩౩. ¶
తతో పరఞ్చ అఞ్ఞే’పి బహవో వసుధాధిపా;
దన్తధాతుం మునిన్దస్స కమేన అభిపూజయుం.
గుహసీవవ్హయో రాజా దురతిక్కమ సాసనో;
తతో రజ్జసిరిం పత్వా అనుగణ్హి మహాజనం.
సపరత్థానభిఞ్ఞే సో లాభసక్కారలోలుపే;
మాయావినో అవిజ్జన్ధే నిగన్ఠే సముపట్ఠహి.
వస్సారత్తే యథా చన్దో మోహక్ఖన్ధేన ఆవటో;
నాసక్ఖీ గుణరంసీహి జలితుం సో నరాసభో.
ధమ్మమగ్గా అపేతే’పి పవిట్ఠే దిట్ఠికాననం;
తస్మిం సాధుపథం అఞ్ఞే నాతివత్తింసు పాణినో
౧౩౮. ¶
హేమతోరణమాలాహి ధజేహి కదలిహి చ;
పుప్ఫగఘియేహి’నేకేహి సజ్జేత్వా నాగరా పురం
మఙ్గలత్థుతి ఘోసేహి నచ్చగీతాదికేహి చ;
హేమరూపియపుప్ఫేహి గన్ధచుణ్ణాదికేహి చ.
పూజేన్తా మునిరాజస్స దాఠాధాతుం కుదాచనం;
అకంసు ఏకనిగ్ఘోసం సంవట్టమ్బుధిసన్నిభం.
ఉగ్ఘాటేత్వా నరిన్దో సో పాసాదే సిహపఞ్జరం;
పస్సన్తో జనమద్దక్ఖీ పూజావిధిపరాయణం.
అథామచ్చసభామజేత్ధ రాజా విమ్భీత మానసో;
కోతుహలాకులో హుత్వా ఇదం వచనమబ్రవీ.
అచ్ఛేరకం కిమేతన్ను కీదిసం పాటిహారియం;
మమేతం నగరం కస్మా ఛణనిస్సితకం ఇతి.
౧౪౪. ¶
తతో అమచ్చో ఆచిక్ఖి మేధావీ బుద్ధమామకో;
రాజినో తస్స సమ్బుద్ధానుభావమవిజానతో.
సబ్బాభిభుస్సబుద్దస్స తన్హాసఙ్కయదస్సినో;
ఏసా ధాతు మహారాజ ఖేమత్థేరేన ఆహటా.
తం ధాతుం పూజయిత్వాన రాజానో పుబ్బకా ఇధ;
కల్యాణమిత్తే నిస్సాయ దేవకాయముపాగముం.
నాగరాపి ఇమే సబ్బే సమ్పరాయ సుకత్థికా;
పూజయన్తి సమాగమ్మ ధాతుం తం సత్థునో ఇతి.
తస్సామచ్చస్స సో రాజా సుత్వా ధమ్మం సుభాసితం;
దుల్లద్ధీమలముజ్ఝిత్వా పసీది రతనత్తయే.
౧౪౯. ¶
ధాతుపూజం కరోన్తో సో రాజా అచ్ఛరియా వహం;
తిత్థియే దుమ్మనే’కాసి సుమనే చేతరే జనే.
ఇమే అహిరికా సబ్బే సద్ధాదిగుణవజ్జితా;
థద్ధా సఠా చ దుప్పఞ్ఞా సగ్గమోక్ఖవిబన్ధకా.
ఇతి సో చిన్తయిత్వాన గుహసీవో నరాధిపో;
పబ్బాజేసి సకా రట్ఠా నిగణ్ఠే తే అసేసకే.
తతో నిగ్ణ్ఠా సబ్బే’పి ఘతసిత్తానలా యథా;
కోధగ్గిజలితా’గఞ్ఛుం పురం పాటలిపుత్తకం.
తత్థ రాజా మహాతేజో జమ్బుదీపస్స ఇస్సరో;
పణ్డునామో తదా ఆసి అనన్తబలవాహణో.
౧౫౪. ¶
కోధన్ధాథ నిగణ్ఠా తే సబ్బే పేసుఞ్ఞకారకా;
ఉపసఙ్కమ్మ రాజానం ఇదం వచనమబ్రవూం.
సబ్బదేవమనుస్సేహి వన్దనీయే మహిద్ధికే;
సివబ్రహ్మాదయో దేవే నిచ్చం తుమ్హే నమస్సథ.
తుయ్హం సామన్తభుపాలో గుహసీవో పనాధునా;
నిన్దన్నో తాదిసే దేవే ఛవట్ఠిం వన్దతే ఇతి.
సుత్వాన వచనం తేసం రాజా కోధవసానుగో;
సూరం సామన్తభూపాలం చిత్తయానమథ’బ్రవీ.
కలిఙ్గరట్ఠం గన్త్వాన గుహసీవమిధానయ;
పూజితం తం ఛవట్ఠిఞ్చ తేన రత్తిన్దివం ఇతి.
చిత్తయానో తతో రాజా మహతిం చతురఙ్గినిం;
సన్నయహిత్వా సకం సేనం పురా తమ్హాభినిక్ఖమి.
౧౬౦. ¶
గన్త్వాన సో మహీపాలో సేనఙ్గేహి పురక్ఖతో;
దన్తపురస్సావిదూరే ఖన్ధావారం నివేసయి.
సుత్వా ఆగమనం తస్స కలిఙ్గో సో మహిపతి;
గజిన్దపాభతాదిహి తం తోసేసి నరాధిపం.
హితజ్ఝాసయతం ఞత్వా గుహసీవస్స రాజినో;
దన్తపురం చిత్తయానో సద్ధిం సేనాయ పావిసి.
పాకారగోపురట్టాలపాసాదగఘికచిత్తితం;
దానసాలాహి సో రాజా సమిద్ధం పురమద్దస.
తతో సో సుమనో గన్త్వా పవిట్ఠో రాజమన్దిరం;
గుహసీవస్స ఆచిక్ఖి పణ్డురాజస్స సాసనం.
౧౬౫. ¶
సుత్వాన సాసనం తస్స దారుణం దురతిక్కమం;
పసన్నముఖవణ్ణో’వ చిత్తయానం సమబ్రవీ.
సబ్బలోకహితత్థాయ మంసనేత్తాదిదానతో;
అనప్పకప్పే సమ్భారే సమ్భరిత్వా అతన్దితో.
జేత్వా నముచినో సేనం పత్వా సబ్బాసవక్ఖయం;
అనావరణఞాణేన సబ్బధమ్మేసు పారగు.
దిట్ఠధమ్మసుకస్సాదం అగణేత్వాన అత్తనో;
ధమ్మనావాయ తారేసి జనతం యో భవణ్ణవా.
దేవాతిదేవం తం బుద్ధం సరణం సబ్బపాణినం;
జనో హి అవజానన్తో అద్ధా సో వఞ్చితో ఇతి.
౧౭౦. ¶
ఇచ్చేవమాదిం సుత్వాన సో రాజా సత్థువణ్ణనం;
ఆనన్దస్సుప్పబన్ధేహి పవేదేసి పసన్నతం.
గుహసీవో పసన్నం తం చిత్తయానం ఉదిక్ఖియ;
తేన సద్ధిం మహగ్ఘం తం అగమా ధాతుమన్దిరం.
హరిచన్దనసమ్భుతం ద్వారబాహాదికేహి చ;
పవాళవాళమాలాహి లమ్బముత్తాలతాహి చ.
ఇన్దనీలకవాటేహి మణికిఙ్కిణికాహి చ;
సోవణ్ణకణ్ణమాలాహి సోభితం మణిథూపికం.
ఉచ్చం వేలురియుబ్భాసి ఛదనం మకరాకులం;
ధాతుమన్దిరమద్దక్ఖి రతనుజ్జల పీఠకం.
తతో సేతాతపత్తస్స హేట్ఠా రతనచిత్తితం;
దిస్వా ధాతుకరన్డఞ్చ తుట్ఠో విమ్భయమజ్ఝగా.
౧౭౬. ¶
తతో కలిఙ్గనాథో సో వివరిత్వా కరణ్డకం;
మహీతలే నిహన్త్వాన దక్ఖిణం జానుమణ్డలం.
అఞ్జలిం పగ్గహేత్వాన గుణే దసబలాదికే;
సరిత్వా బుద్ధసేట్ఠస్స అకాసి అభియాచనం.
గణ్డమ్బరుక్ఖమూలమ్హి తయా తిత్థీయమద్దనే;
యమకం దస్సయన్తేన పాటిహారియమబ్భుతం.
పుబ్బకాయాదినిక్ఖన్తజలానలసమాకులం;
చక్కవాళఙ్గణం కత్వా జనా సబ్బే పసాదితా.
దేసేత్వాన తయో మాసే అభిధమ్మం సుధాసినం;
నగరం ఓతరన్తేన సఙ్కస్సం తావతింసతో.
౧౮౧. ¶
ఛత్తవామరసఙ్ఖాదిగాహకేహి అనేకధా;
బ్రహ్మదేవాసురాదీహి పూజితేన తయా పన.
ఠత్వాన మణిసోపాణే విస్సకమ్మాభినిమ్మితే;
లోకవివరణం నామ దస్సితం పాటిహారియం.
తథానేకేసు ఠానేసు మునిరాజ తయాపున;
బహూని పాటిహిరాని దస్సితాని సయమ్భునా.
పాటిహారియమజ్జాపి సగ్గమోక్ఖసుఖావహం;
పస్సన్తానం మనుస్సానం దస్సనీయం తయా ఇతి.
౧౮౫. ¶
అబ్భుగ్గన్త్వా గగణ కుహరం చన్దలేఖాభిరామా,
విస్సజ్జేన్తి రజత ధవలా రంసియో దన్తధాతు;
ధూపాయన్తి సపది బహుధా పజ్జలన్తీ ముహుత్తం,
నిబ్బాయన్తీ నయనసుభగం పాటిహీరం అకాసి.
అచ్ఛేరం తం పరమ రుచిరం చిత్తయానో నరిన్దో,
దిస్వా హట్ఠో చిరపరిచితం దిట్ఠిజాలం జహిత్వా;
గన్త్వా బుద్ధం సరణమసమం సబ్బసేణీహి సద్ధిం,
అగ్గం పుఞ్ఞం పసవి బహుధా ధాతుసమ్మాననాయ.
దుతియో పరిచ్ఛేదో
౧౮౭. ¶
తతో కలిఙ్గాధిపతిస్స తస్ససోచిత్తయానోపరమప్పతీతో;
తం సాసనం పణ్డునరాధిపస్స ఞాపేసి ధీరో దురతిక్కమం’తి.
రాజాతతో దన్తపురం ధజేహి పుప్ఫేహి ధూపేహి చ తోరణేహి;
అలఙ్కరిత్వాన మహావితాన నివారితాదిచ్చమరీచిజాలం.
అస్సుప్పబన్ధావుతలోచనేహి పురక్ఖతో నేగమ నాగరేహి;
సముబ్బహన్తో సిరసా నిజేన మహారహం ధాతుకరణ్డకం తం.
సముస్సితోదార సితాతపత్తం సఙ్ఖోదరోదాత తురఙ్గయుత్తం;
రథం నవాదిచ్చసమానవణ్ణ మారుయ్హ చిత్తత్థరణాభిరామం.
అనేకసఙ్ఖేహి బలేహి సద్ధిం వేలాతివత్తమ్బుధిసన్నిభేహీ;
నివత్తమానస్స బహుజ్జనస్స వినాపి దేహం మనసానుయాతో
౧౯౨. ¶
సుసన్థతం సబ్బధివాలుకాహి సుసజ్జితం పుణ్ణ ఘటాదికేహి;
పుప్ఫాభికిణ్ణం పటిపజ్జి దీఘం సువిత్థతం పాటలిపుత్తమగ్గం.
కలిఙ్ఘనాథో కుసుమాదికేహి నచ్చేహి గీతేహి చ వాదితేహి;
దినే దినే అద్ధని దన్తధాతుం పూజేసి సద్ధిం వనదేవతాహి.
సుదుగ్గమం సిన్ధుమహీధరేహి కమేన మద్ధానమతిక్కమిత్వా;
ఆదాయ ధాతుం మనుజాధినాథో అగా పురం పాటలి పుత్తనామం.
రాజాధిరాజో’థ సభాయ మజ్ఝే దిస్వాన తం వీతభయం విసఙ్కం;
కలిఙ్గరాజం పటిఘాభిభుతో అభాసి పేసుఞ్ఞకరే నిగణ్ఠే
దేవే జహిత్వాన నమస్సనీయే ఛవట్ఠిమేతేన నమస్సితం’తం;
అఙ్గారరాసిమ్హి సజోతిభూతే నిక్ఖిప్ప ఖిప్పం దహథాధునేతి.
౧౯౭. ¶
పహట్ఠచిత్తా’వతతో నిగణ్ఠారాజఙ్గణే తే మహతిం గభీరం;
వీతచ్చికఙ్గారక రాసి పుణ్ణం అఙ్గారకాసుం అభిసఙ్ఖరింసు.
సమన్తతో పజ్జలితాయ తాయ సజోతియా రోరువభేరవాయ;
మోహన్ధభుతా అథ తిత్థియా తే తం దన్తధాతుం అభినిక్ఖిపింసు.
తస్సానుభావేన తమగ్గీరాసిం హేత్వా సరోజం రథచక్కమత్తం;
సమన్తతో ఉగ్గతరేణుజాల ముట్ఠాసి కిఞ్జక్ఖ భరాభిరామం.
తస్మిం ఖణే పఙ్కజ కణ్ణికాయ పతిట్ఠహిత్వా జినదన్తధాతు;
కున్దావదాతాహి పభాహి సబ్బా దిసా పభాసేసి పభస్సరాహి.
౨౦౧. ¶
దిస్వాన తం అచ్ఛరియం మనుస్సా పసన్నచిత్తా రతనాదికేహి;
సమ్పూజయిత్వా జినదన్తధాతుం సకం సకం దిట్ఠిమవోస్సజింసు.
సో పణ్డురాజా పన దిట్ఠిజాలం చిరానుబద్ధం అపరిచ్చజన్తో;
పతిట్ఠపేత్వా’ధికరఞ్ఞమేతం కుటేన ఘాతాపయి దన్తధాతుం.
తస్సం నిముగ్గా’ధికరఞ్ఞమేసా ఉపడ్ఢభాగే నచ దిస్సమానా;
పుబ్బాచలట్ఠో’వ సుధామరీచి జోతేసి రంసీహి దిసా సమన్తా.
దిస్వానుభావం జినదన్తధాతు యాపజ్జి సో విమ్భయ మగ్గరాజా;
ఏకో’థ ఇస్సాపసుతో నిగణ్ఠో తం రాజరాజానమిదం అవోచ.
రామాదయో దేవ జనద్దనస్స నానావతారా భువనే అహేసుం;
తస్సేకదేసో’చ ఇదం ఛవట్ఠినోచే’నుభావోకథమీదిసోతి.
౨౦౬. ¶
అద్ధా మనుస్సత్తముపాగతస్స దేవస్స పచ్ఛా తిదివం గతస్స;
దేహేకదేసో ఠపితో హితత్థమేతన్తి సచ్చంవచనంభవేయ్య.
సంవణ్ణయిత్వాన గుణే పహూతే నారాయణస్స’స్సమహిద్ధికస్స;
నిముగ్గమేత్తా’ధికరఞ్ఞమేతంసమ్పస్సతో మేబహినీహరిత్వా.
సమ్పాదయిత్వాన మహాజనానం ముఖాని పఙ్కేరుహసున్దరాని;
యటిచ్ఛితం గణ్హథ వత్థుజాతం ఇచ్చాహ రాజా ముఖరే నిగణ్ఠే.
తే తిత్థియా విణహుసురం గుణేహి విచిత్త రూపేహి అభిత్థవిత్వా;
తోయేన సిఞ్చింసు సఠా తథాపి ఠితప్పదేసా న చలిత్థ ధాతు.
జిగుచ్ఛమానో అథ తే నిగణ్ఠే సో ధాతుయానీహరణే ఉపాయం;
అన్వేసమానో వసుధాధినాథో భేరిం చరాపేసి సకే పురమ్హి.
౨౧౧. ¶
నిముగ్గమేత్థా’ధికరఞ్ఞమజ్జి యో ధాతుమేతం బహి నీహరేయ్య;
లద్ధాన సో ఇస్సరియం మహన్తం రఞ్ఞోసకాసాసుఖమేస్సతీతి
సుత్వా న తం భేరిరవంఉళారంపుఞఞ్ఞత్థికోబుద్ధబలేపసన్నో;
తస్మిం పురే సేట్ఠిసుతో సుభద్దో పావేక్ఖిరఞ్ఞో సమితిం పగబ్భో.
తమగ్గరాజం అథ సో నమిత్వా సామాజికానం హదయఙ్గమాయ;
భాసాయ సబ్బఞ్ఞుగుణప్పభావం వణ్ణేసి సారజ్జవిముత్త చిత్తో.
భుమిం కిణిత్వా మహతా ధనేన మనోరమం జేతవనం విహారం;
యో కారయిత్వాన జినస్స దత్వా ఉపట్ఠహి తం చతుపచ్చయేహి.
౨౧౫. ¶
అనాథపిణ్డిప్పదసేట్ఠిసేట్ఠోసోదిట్ఠధమ్మోపపితామహోమే;
తిలోకనాథే మమ ధమ్మరాజే తుమ్హే’ధునాపస్సథభత్తిభారం.
ఇత్థం నదిత్వాన పహూతపఞేఞ్ఞా కత్వాన ఏకంసమథుత్తరీయం;
మహీతలం దక్ఖిణజానుకేన ఆహచ్చ బద్ధఞ్జలికో అవోచ.
ఛద్దన్తనాగో సవిసేన విద్ధో సల్లేన యో లోహితమక్ఖి తఙ్గో;
ఛబ్బణ్ణరంసీహి సముజ్జలన్తే ఛేత్వాన లుద్దాయ అదాసి దన్తే.
ససో’పి హుత్వాన విసుద్ధసీలో అజ్ఝత్తదానాభిరతో ద్విజాయ;
యో’దజ్జిదేహమ్పి సకం నిపచ్చ అఙ్గారరాసిమ్హి బుభుక్ఖితాయ.
౨౧౯. ¶
యో బోధియా బాహిరవత్థుదానా అతిత్తరూపో సివిరాజ సేట్ఠో;
అదాసి చక్ఖూని పభస్సరాని ద్విజాయ జిణ్ణాయ అచక్ఖుకాయ.
యోఖన్తివాదీ’పి కలాబురాజే ఛేదాపయన్తే’పి సహత్థపాదం;
పరిప్లుతఙ్గోరుధిరే తితిక్ఖిమేత్తాయమానో యసదాయకే’వ.
యో ధమ్మపాలో అపి సత్తమాస జాతోపదుట్ఠే జనకేసకమ్హి;
కారాపయన్తే అసిమాలకమ్మం చిత్తం న దూసేసి పతాపరాజే.
సాఖామిగో యో అసతా పుమేన వనే పపాతా సయముద్ధటేన;
సిలాయ భిన్నే’పి సకే లలాటే తం ఖేమభుమిం అనయిత్థమూళ్హం.
రుట్ఠేన మారేన’భినిమ్మితమ్పి అఙ్గారకాసుం జలితం విహిజ్జ;
సముట్ఠితే సజ్జుమహారవిన్దే ఠత్వాన యో సేట్ఠి అదాసి దానం.
౨౨౪. ¶
మిగేన యేనాపేవిజఞ్ఞమేకం భీతంవధామోచయితుంకురఙ్గిం;
ఆఘాతనే అత్తసిరంఠపేత్వాపమోచితా’ఞ్ఞ్ఞపిపాణిసఙ్ఘా.
యో సత్తవస్సో విసిఖాయ పంసు కీళాపరో సమ్భవనామకో’పి;
సబ్బఞ్ఞులీళ్హాయ నిగుళ్హపఞ్హం పుట్ఠో వియాకాసి సుచీరతేన.
హిత్వా నికన్తిం సకజీవితే’పి బద్ధాసకుచ్ఛిమ్హి చ వేత్తవల్లిం;
సాఖామిగే నేకసహస్ససఙ్ఖే వధాపమోచేసి కపిస్సరోయో.
సన్తప్పయం ధమ్మసుధారసేన యో మానుసే తుణ్డిలసూకరో’పి;
ఇసీ’వ కత్వా అథ ఞాయగన్థం నిజం పవత్తేసి చిరాయ ధమ్మం.
౨౨౮. ¶
పచ్చత్థికం పుణ్ణకయక్ఖముగ్గం మహిద్ధికం కామగుణేసు గిద్ధం;
యో తిక్ఖపఞ్ఞోవిధురాభిధానోదమేసి కాళాగిరిమత్తకమ్హి.
కులావసాయి అవిరూళ్హపక్ఖో యో బుద్ధిమా వట్టకపోతకో’పి;
సచ్చేన దావగ్గిమభిజ్జలన్తం వస్సేన నిబ్బాపయి వారిదో’వ.
యో మచ్ఛరాజాపి అవుట్ఠికాలేదిస్వానమచ్ఛే తసితేకిలన్తే;
సచ్చేనవాక్యేనమహోఘపుణ్ణంముహుత్తమత్తేనఅకాసిరట్ఠం.
విచిత్తహత్థస్స రథాదికాని వసున్ధరా కమ్పన కారణాని;
పుత్తే’నుజాతే సదిసేచదారేయో’దజ్జివేస్సన్తరజాతియమ్పి.
౨౩౨. ¶
బుద్ధో భవిత్వా అపి దిట్ఠధమ్మ సుఖానపేక్ఖో కరుణానువత్తీ;
సబ్బం సహన్తో అవమాననాదిం యోదుక్కరం లోకహితంఅకాసి.
బలేన సద్ధిం చతురఙ్గికేన అభిద్దవన్తం అతిభింసనేన;
అజేయ్యసత్థం పరమిద్ధిపత్తం దమేసి యో ఆలవకమ్పీ యక్ఖం.
దేహాభినిక్ఖన్త హుతాసనచ్చి మాలాకులం బ్రహ్మభవం కరిత్వా;
భేత్వాన దిట్ఠిం సుచిరానుబద్ధం దమేసి యో బ్రహ్మవరం మునిన్దో.
అచ్చఙ్కుసం దానసుధోత గణ్డం నిపాతితట్ఠాలక గోపురాదిం;
ధావన్తమగ్గే ధనపాలహత్థిం దమేసి యో దారుణమన్తకం’వ.
౨౩౬. ¶
మనుస్సరత్తారుణపాణిపాదముక్ఖిప్ప ఖగ్గం అనుబన్ధమానం;
మహాదయో దుప్పసహం పరేహి దమేసి యో అఙ్గులిమాలచోరం.
యో ధమ్మరాజా విజితారిసఙ్ఘో పవత్తయన్తో వరధమ్మచక్కం;
సద్ధమ్మ సఞ్ఞం రతనాకరఞ్చ ఓగాహయీ సం పరిసం సమగ్గం.
తస్సేవ సద్ధమ్మ వరాధిపస్సతథాగతస్స’ప్పటిపుగ్గలస్స;
అనన్తఞాణస్స విసారదస్స ఏసా మహాకారుణికస్స ధాతు.
అనేన సచ్చేన జినస్స ధాతు ఖిప్పం సమారుయ్హ నభన్తరాళం;
సుధంసులేఖేవ సముజ్జలన్తి కఙ్ఖం వినోదేతు మహాజనస్స.
౨౪౦. ¶
తస్మిం ఖణే సా జినదన్తధాతు నభం సముగ్గమ్మ పభాసయన్తీ;
సబ్బా దిసా ఓసధితారకా’వ జనం పసాదేసి వ్తిణ్ణకఙ్ఖం.
అథోతరిత్వా గగనఙ్గణమ్హా సా మత్థకే సేట్ఠిసుతస్స తస్స;
పతిట్ఠహిత్వాన సుధాభిసిత్తగత్తం’వ తం పీణయి భత్తితిన్నం.
దస్వాన తం అచ్ఛరియం నిగణ్ఠా ఇచ్చబ్రవుం పణ్డునరాధిపం తం;
విజ్జాబలం సేట్ఠిసుతస్స ఏతం న ధాతుయా దేవ అయమ్పభావో.
నిసమ్మ తేసం వచనం నరిన్దో ఇచ్చబ్రవీ సేట్ఠిసుతం సుభద్దం;
యథా చ ఏతే అభిసద్దహేయ్యుం తథావిధం దస్సయ ఇద్ధిమఞ్ఞం.
తతో సుభద్దో తపనీయపత్తే సుగన్ధిసీతోదకపూరితమ్హి;
వడ్ఢేసి ధాతుం మునిపుఙ్గవస్స అనుస్సరన్తో చరితబ్భుతాని.
౨౪౫. ¶
సా రాజహం సీ’వ విధావమానా సుగన్ధితోయమ్హి పదక్ఖిణేన;
ఉమ్ముజ్జమానా చ నిముజ్జమానా జనే పమోదస్సుధరే అకాసి.
తతో చ కాసుం విసిఖాయమజ్ఝే కత్వా తహిం ధాతుమభిక్ఖిపిత్వా;
పంసూహి సమ్మా అభిపూరయిత్వా బహూహి మద్దాపయి కుఞ్జరేహి.
భేత్వా మహింఉట్ఠహి చక్కమత్తం విరాజమానం మణికణ్ణికాయ;
పభస్సరం రూపియకేసరేహి సరోరుహం కఞ్చనపత్తపాళిం.
పతిట్ఠభిత్వాన తహిం సరోజే మన్దానిలావత్తితరేణు జాలే;
ఓభాసయన్తి’వ దిసా పభాహి దిట్ఠా ముహుత్తేన జినస్సధాతు.
ఖిపింసు వత్థాభరణాని మచ్చా పవస్సయుం పుప్ఫమయఞ్చ వస్సం;
ఉక్కుట్ఠిసద్దేహి చ సధుకారనాదేహి పుణ్ణం నగరం అకంసు.
౨౫౦. ¶
తే తిత్థియా తం అభివఞ్చనం’తి రాజాధిరాజం అథ సఞ్ఞపేత్వా;
జిగుచ్ఛనీయే కుణపాదికేహి ఖిపింసు ధాతుం పరిఖాయ పిట్ఠే.
తస్మిం ఖణే పఞ్చవిధమ్బుజేహిసఞ్ఛాదితాహంసగణోపభుత్తా;
మధుబ్బతాలీ విరుతాభిరామా అహోసి సా పోక్ఖరణీ’వ నన్దా.
గజాధిపా కోఞ్ఞ్చరవం రవింసు కరింసు హేసానినదం తురఙ్గా;
ఉక్కుట్ఠినాదం అకరింసు మచ్చా సువాదితా దున్దుభిఆదయో’పి.
థోమింసు మచ్చా థుతిగీతకేహి నచ్చింసు ఓత్తప్పవిభుసనా’పి;
వత్థాని సీసే భమయింసు మత్తా భుజాని పోఠేసుముదగ్గచిత్తా.
౨౫౪. ¶
ధూపేహి కాలాగరుసమ్భవేహి ఘనావనద్ధం’వ నభం అహోసి;
సముస్సితానేకధజావలీహి పురం తదా వత్థమయం’వ ఆసి.
దిస్వా తమచ్ఛేరమచిన్తనీయం ఆమోదితామచ్చగణా సమగ్గా;
అత్థే నియోజేతు ముపేచ్చ తస్స వదింసు పణ్డుస్స నరాధిపస్స.
దిస్వాన యో ఈదిసకమ్పి రాజ ఇద్ధానుభావం మునిపుఙ్గవస్స;
పసాదమత్తమ్పి కరేయ్య నోచే కిమత్థియా తస్స భవేయ్య పఞ్ఞా.
పసాదనీయేసు గుణేసు రాజ పసాదనం సాధుజనస్స ధమ్మో;
పుప్ఫన్తి సబ్బే సయమేవ వన్దే సముగ్గతే కోముదకాననాని.
౨౫౮. ¶
వాచాయ తేసం పన దుమ్మతీనం మా సగ్గమగ్గం పజహిత్థ రాజ;
అన్ధే గహేత్వా విచరేయ్య కో హి అన్వేసమానో సుపథం అమూళ్హో.
నరాధిపా కప్పిణ బిమ్బిసార సుద్ధోదనాది అపి తేజవన్తా;
తం ధమ్మరాజం సరణం ఉపేచ్చ పివింసు ధమ్మామతమాదరేన.
సహస్సనేత్తో తిదసాధిపో’పి ఖీణాయుకో ఖిణభవం మునిన్దం;
ఉపేచ్చ ధమ్మం విమలం నిసమ్మ అలత్థ ఆయుం అపి దిట్ఠధమ్మో.
తువమ్పి తస్మిం జితపఞ్చమారే దేవాతిదేవే వరధమ్మరాజే;
సగ్గాపవగ్గాధిగమాయ ఖిప్పం చిత్తం పసాదేహి నరాధిరాజ.
౨౬౨. ¶
సుత్వానతేసం వచనం నరిన్దో వికిణ్ణకఙ్ఖో రతనత్తయమ్హి;
సేనాపతిం అత్థవరం అవోచ పహట్ఠభావో పరిసాయ మజ్ఝే.
అసద్దహానో రతనత్తయస్స గుణే భవచ్ఛేదనకారణస్స;
చిరాయ దుల్లద్ధిపథే చరన్తో ఠితో సరజ్జే అపి వఞ్చితోహం.
మోహేన ఖజ్జోపనకం ధమేసిం సీతద్దితో ధుమసిఖే జలన్తే;
పిపాసితో సిన్ధుజలం పహాయ పివిం పమాదేన మరీచితోయం.
పరిచ్చజిత్వా అమతం చిరాయ జివత్థికో తిక్ఖవిసం అఖాదిం;
విహాయ’హం చమ్పకపుప్ఫదామం అధారయిం జత్తుసు నాగభారం.
౨౬౬. ¶
గన్త్వాన ఖిప్పం పరిఖా సమీపం ఆరాధయిత్వా జినదన్తధాతుం;
ఆనేహి పూజావిధినా కరిస్సం పుఞ్ఞాని సబ్బత్థ సుఖావహాని.
గన్త్వాతతేసోపరిఖాసమీపం సేనాధినాథో పరమప్పతీతో;
ధాతుం మునిన్దస్స నమస్సమానో అజ్ఝేసి రఞ్ఞో హితమా చరన్తో
చిరాగతం దిట్ఠిమలం పహాయ అలత్థ సద్ధం సుగతే నరిన్దో;
పాసాదమాగమ్మ పసాదమస్స వడ్ఢేహి రఞ్ఞో రతనత్తయమ్హి.
తస్మిం ఖణే పోక్ఖరణీ విచిత్తా ఫుల్లేహి సోవణ్ణసరోరుహేహి;
అలఙ్కరోన్తీ గగనం అహోసి మన్దాకినీవాభినవావతారా.
హంసఙ్గణేవాథ మునిన్దధాతు సా పఙ్కజా పఙ్కజమోక్కమన్తి;
కున్దావదాతాహి పభాహి సబ్బం ఖిరోదకుచ్ఛిం’వ పురం అకాసి.
౨౭౧. ¶
తతో సురత్తఞ్జలిపఙ్కజమ్హి పతిట్ఠహిత్వాన చముపతిస్స;
సన్దిస్సమానా మహతా జనేన మహప్ఫలం మానుసకం అకత్థ.
సుత్వాన వుత్తన్తమిమం నరిన్దో పహట్ఠభావోపదసా’వ గన్త్వా;
సంసూచయన్తో దిగుణం పసాదం సువిమ్హితోపఞ్జలికోఅవోచ.
వోహారదక్ఖా మనుజా మునిన్ద సఙ్ఘట్టయిత్వా నికసోపలమ్హి;
కరోన్తిఅగ్ఘం వరకఞ్చనస్స ఏసోహి ధమ్మో చరితోపురాణో.
మణిం పసత్థాకరసమ్భవమ్పి హుతాసకమ్మేహభీసఙ్ఖరిత్వా;
పాపేన్తిరాజఞ్ఞకిరీటకోటిం విభుసనత్తం విదునోమనుస్సా.
౨౭౫. ¶
వీమంసనత్థాయ తవాధునాపి మయా కతం సబ్బమిదం మునిన్ద;
ఆగుం మహన్తం ఖమ భురిపఞ్ఞ ఖిప్పం మమాలఙ్కురు ఉత్తమఙ్గం.
పతిట్ఠితా తస్స తతో కిరీటే మణిప్పభా భాసిని దన్తధాతు;
అముఞ్చి రంసీ ధవలా పజాసు సినేహజాతా ఇవ ఖీరధారా.
సో దన్తధాతుం సిరసావహన్తో పదక్ఖిణంతంనగరం కరిత్వా;
సమ్పూజయన్తో కుసుమాదికేహి సుసజ్జితన్తే పురమాహరిత్థ.
సముస్సితోదారసితాతపత్తే పల్లఙ్కసేట్ఠే రతనుజ్జలమ్హి;
పతిట్ఠపేత్వాన జినస్స ధాతుం పూజేసి రాజా రతనాదికేహి.
బుద్ధాదివత్థుత్తయమేవ రాజా ఆపాణకోటిం సరణం ఉపేచ్చ;
హిత్వా విహింసం కరుణాధివాసో ఆరాధయీ సబ్బజనం గుణేహి.
౨౮౦. ¶
కారేసి నానారతనప్పభాహి సహస్సరంసీం’వ విరోచమానం;
నరాధిపో భత్తిభరానురూపం సుచిత్తితం ధాతునివేసనమ్పి.
వడ్ఢేసి సో ధాతుఘరమ్హి ధాతుం అలఙ్కరిత్వా సకలం పురమ్పి;
సేసేన పూజావిధినా అతిత్తో పూజేసి రట్ఠం సధనం సభోగ్గం.
ఆమన్తయిత్వా గుహసీవరాజం సమ్మానితం అత్తసమం కరిత్వా;
దానాదికం పుఞ్ఞమనేకరూపం సద్ధాధనో సఞ్చిణిరాజసేట్ఠో.
తతో సో భుపాలో కుమతిజనసంసగ్గమనయం,
నిరాకత్వా మగ్గే సుగతవచనుజ్జోతసుగమే;
పధావన్తో సమ్మా సపరహితసమ్పత్తిచతురో,
పసత్థం లోకత్థం అచరి చరితావజ్జితజనో.
తతియో పరిచ్ఛేదో.
౨౮౪. ¶
చరతి ధరణి పాలే రాజధమ్మేసు తస్మిం,
సమరచతురసేనో ఖీరధారో నరిన్దో;
నిజభుజబలలీలా’రాతిదప్పప్పమాథీ,
విభవజనితమానో యుద్ధసజ్జో’భిగఞ్ఛి.
కరివరమథ దిస్వా సో గుహాద్వారయాతం,
పటిభయరహితత్తో సీహరాజా’వ రాజా;
నిజనగరసమీపాయాతమేతం నరిన్దం,
అమితబలమమహోఘేనోత్థరన్తా’భియాయి.
ఉదితబహళధూలీపాళిరుద్ధన్తళిక్ఖో,
సమదవివిధయోధారావసంరమ్భభీమే;
నిసితసరసతాలీవస్సధారాకరాళే,
అజిని మహతి యుద్ధే పణ్డుకో ఖీరధారం.
౨౮౭. ¶
అథ నరపతిసేట్ఠో సఙ్గహేత్వాన రట్ఠం,
నిజ తనుజ వరస్మిం రజ్జభారం నిధాయ;
సుగత దసన ధాతుం సమ్పటిచ్ఛాపయిత్వా,
పహిణి చ గుహసీవం సక్కరిత్వా సరట్ఠం.
సువిరమవనీపాలో సఞ్ఞమం అజ్ఝుపేతో,
వివిధ విభవ దానాయాచకే తప్పయిత్వా;
తిదసపుర సమాజం దేహభేదా పయాతో,
కుసల ఫలమనప్పం పత్థితం పచ్చలత్థ.
నరపతి గుహసీవో తం మునిన్దస్స ధాతుం,
సకపురముపనేత్వా సాధు సమ్మానయన్తో;
సుగతి గమన మగ్గే పాణినో యోజయన్తో,
సుచరిత మభిరూపం సఞ్చిణన్తో విహాసి.
౨౯౦. ¶
అగణితమహిమస్సుజ్జే నిరఞ్ఞో తనూజో,
పురిమ వయసి యేవారద్ధసద్ధాభియోగో;
దసబల తనుధాతుం పూజితుం తస్స రఞ్ఞో,
పురవర ముపాయాతో దన్తనామో కుమారో.
గుణజనిత పసాదం తం కలిఙ్గాధినాథం,
నిఖిల గుణ నివాసో సో కుమారో కరిత్వా;
వివిధ మహవిధానం సాధుసమ్పాదయన్తో,
అవసి సుగతధాతుం అన్వహం వన్దమానో.
అభవి చ గుహసీవస్సావనీసస్స ధితా,
వికచ కువలయక్ఖీ హంసకన్తాభియాతా;
వదన జిత సరోజా హారిధమ్మిల్లభారా,
కుచభరనమితఙ్గి హేమ మాలాభిధానా.
౨౯౩. ¶
అఖిలగుణనిధానం బన్ధుభావానురూపం,
సువిమలకులజాతం తం కుమారం విదిత్వా;
నరపతి గుహసీవో అత్తనో ధీతరం తం,
అదది సబహుమానం రాజపుత్తస్స తస్స.
మనుజపతి కుమారం ధాతురక్ఖాధికారే,
పచురపరిజనం తం సబ్బథా యోజయిత్వా;
గవ మహిస సహస్సాదీహి సమ్పీణయిత్వా,
సక విభవ సరిక్ఖే ఇస్సరత్తే ఠపేసి.
సమరభువి వినట్ఠే ఖీరధారే నరిన్దే,
మలయవనముపేతా భాగినేయ్యా కుమారా;
పబల మతి మహన్తం సంహరిత్వా బలగ్గం,
ఉపపురముపగఞ్ఛుం ధాతుయా గణ్హనత్థం.
అథ నగరసమీపే తే నివేసం కరిత్వా,
సవణకటుకమేతం సాసనం పేసయింసు;
సుగతదసనధాతుం దేహి వా ఖిప్పమమ్హం,
యససిరిజననిం వా కీళ సఙ్గామకేళిం.
౨౯౭. ¶
సపది ధరణిపాలో సాసనం తం సుణిత్వా,
అవది రహసి వాచం రాజపుత్తస్స తస్స;
నహి సతి మమ దేహే ధాతుమఞ్ఞస్స దస్సం,
అహమపి యది జేతుం నేవ తే సక్కుణేయ్యం.
సురనర నమితం తం దన్తధాతుం గహేత్వా,
గహిత దిజవిలాసో సీహళం యాహి దీపం;
ఇతి వచనముదారం మాతులస్సాథ సుత్వా,
తమవచ గుహసీవం దన్తనామో కుమారో.
తవచ మమచ కో వా సీహళే బన్ధుభూతో,
జినవరణసరోజే భత్తియుత్తో చ కోవా;
జలనీధిపరతీరే సీహళం ఖుద్దదేసం,
కథమహమతినేస్సం దన్తధాతుం జినస్స.
౩౦౦. ¶
తమవది గుహసీవో భాగినేయ్యం కుమారం,
దసబలతనుధాతు సణ్ఠితా సీహళస్మిం;
భవభయహతిదక్ఖో వత్తతే సత్థుధమ్మో,
గణనపథమతీతా భిక్ఖవో చావసింసు.
మమ చ పియసహాయో సో మహాసేన రాజా,
జినచరణసరోజద్వన్దసేవాభియుత్తో;
సలిలమపి చ ఫుట్ఠం ధాతుయా పత్థయన్తో,
వివిధరతనజాతం పాభతం పేసయిత్థ.
పభవతి మనుజిన్దో సబ్బదా బుద్ధిమా సో,
సుగతదసనధాతుం పూజితుం పూజనేయ్యం;
పరిచితవిసయమ్హా విప్పవుత్థం భవన్తం,
వివిధవిభవదానా సాధు సఙ్గణ్హితుఞ్చ.
౩౦౩. ¶
నిజ దుహితుపతిం తం ఇత్థమారాధయిత్వా,
నరపతి గుహసీవో సఙ్గహేత్వాన సేనం;
రణధరణిముపేతో సో కుమారేహి సద్ధిం,
మరణపరవసత్తం అజ్ఝగా యుజ్ఝమానో.
అథ నరపతి పుత్తో దన్తనామో సుణిత్వా,
సవణ కటుకమేతం మాతులస్సప్పవత్తిం;
గహిత దిజవిలాసో దన్తధాతుం గహేత్వా,
తురిత తురిత భూతో సో పురమ్హా పళాయి.
సరభస ముపగన్త్వా దక్ఖిణం చాథ దేసం,
అవిచలితసభావో ఇద్ధియా దేవతానం;
నదిమతిమహతిం సో ఉత్తరిత్వాన పుణ్ణం,
నిదహి దసనధాతుం వాలుకారాసిమజ్ఝే.
పున పురముపగన్త్వా తం గహీతఞ్ఞవేసం,
భరియమపి గహేత్వా ఆగతో తత్థ ఖిప్పం;
సుగతదసనధాతుం వాలుకాథుపకుచ్ఛిం,
ఠపితముపచరన్తో అచ్ఛి గుమ్బన్తరస్మిం.
౩౦౭. ¶
సపది నభసి థేరో గచ్ఛమానో పనేకో,
వివిధకిరణజాలం వాలుకారాసిథూపా;
అవిరళితముదేన్తం ధాతుయా తాయ దిస్వా,
పణమి సుగతధాతుం ఓతరిత్వాన తత్థ.
మునిసుతమథ దిస్వా జమ్పతీ తే పతీతా,
నిజగమనవిధానం సబ్బమారోచయింసు;
దసబలతనుజో సో ధాతురక్ఖా నియుత్తో,
పరహితనిరతత్తో తే ఉభో అజ్ఝభాసి.
దసబలతనుధాతుం సీహళం నేథ తుమ్హే,
అగణిత తనుఖేదా వీతసారజ్జమేతం;
అపి చ గమనమగ్గే జాతమత్తే విఘాతే,
సరథ మమమనేకోపద్దవచ్ఛేదదక్ఖం.
౩౧౦. ¶
ఇతి సుగతననూజో జమ్పతీనం కథేత్వా,
పున’పి తదనురూపం దేసయిత్వాన ధమ్మం;
పుథుతరమపనేత్వా సోకసల్లఞ్చ గాళ్హం,
సకవసతిముపేతో అన్తలిక్ఖేన ధీరో.
భుజగభవనవాసీ నిన్నగాయాథ తస్సా,
భుజగపతి మహిద్ధి పణ్డుహారాభిధానో;
సకపురపవరమ్హా నిక్ఖమిత్వా చరన్తో,
సముపగమి తదా తం ఠానమిచ్ఛావసేన.
విమలపులినథూపా సో సముగ్గచ్ఛమానం,
ససిరుచిరమరీచిజ్జాలమాలోకయిత్వా;
ఠితమథ మునిధాతుం వాలుకారసిగబ్భే,
కిమిదమితి సకఙ్ఖం పేక్ఖమానో అవేది.
౩౧౩. ¶
సపది సబహుమానో సో అసన్దిస్సమానో,
రతనమయకరణ్డం ధాతుయుత్తం గిలిత్వా;
వితతపుథులదేహో భోగమాలాహి తుఙ్గం,
కణకసిఖరిరాజం వేఠయిత్వా సయిత్థ.
సలిలనిధిసమీపం జమ్పతీ గన్తుకామా,
పులినతలగతం తం దన్తధాతుం అదిస్వా;
నయనసలిలధారం సోకజాతం కిరన్తా,
సుగతసుతవరం తం తఙ్ఖణే’నుస్సరింసు.
అథ సుగతసుతో సో చిన్తితం సంవిదిత్వా,
అగమి సవిధమేసం సోకదినాననానం;
అసుణి చ జినధాతుం వాలుకారాసిమజ్ఝే,
నీహితమపి అదిట్ఠం పూజితం జమ్పతీహి.
సయితమథ యతీసో దిబ్బచక్ఖుప్పభావా,
రతనగిరినికుఞ్జే నాగరాజం అపస్సి;
విహగపతిసరీరం మాపయి తమ్ముహుత్తే,
వితతపుథులపక్ఖేన’న్తళిక్ఖం థకేన్తం.
౩౧౭. ¶
జలధిమతిగభీరం తం ద్విధా సో కరిత్వా,
పబలపవనవేగేన’త్తనో పక్ఖజేన;
సరభస మహిధావం భీమసంరమ్భయోగా,
అభిగమి భుజగిన్దం మేరుపాదే నిపన్నం.
జహితభుజగవేసో తఙ్ఖణే సో ఫణిన్దో,
పటిభయచకితత్తో సంఖిపిత్వాన భోగే;
సరభస ముపగన్త్వా తస్స పాదే నమిత్వా,
వినయమధురమిత్థం తం మునీసం అవోచ.
సకలజనహితత్థం ఏవ జాయన్తి బుద్ధా,
భవతి జనహితత్థం ధాతుమత్తస్స పూజా;
అహమపి జినధాతుం పూజయిత్వా మహగ్ఘం,
కుసలఫలమనప్పం సఞ్చిణిస్సం’తి గణ్హిం.
౩౨౦. ¶
అథ మనుజగణానం సచ్చబోధారహానం,
వసతిభవనమేసా నీయ్యతే సీహళం తం;
మునివరతనుధాతుం తేన దేహీతి వుత్తో,
భుజగపతి కరణ్డం ధాతుగబ్భం అదజ్జి.
విహగపతితనుం తం సంహరిత్వాన థేరో,
జలచరసతభీమా అణ్ణవా ఉప్పతిత్వా;
సకలపథవిచక్కే రజ్జలక్ఖిం’వ ధాతుం,
నరపతితనుజానం జమ్పతీనం అదాసి.
ఇతి కతబహుకారే సంయమిన్దే పయాతే,
సుగతదసనధాతుం ముద్ధనా ఉబ్బహన్తా;
మహతి విపినదేవాదీహి మగ్గే పయుత్తే,
వివిధమహవిధానే తే తతో నిక్ఖమింసు.
౩౨౩. ¶
ముదుసురభీసమీరో కణ్టకాదివ్యపేతో,
విమలపులినహారీ ఆసీ సబ్బత్థ మగ్గో;
అయనముపగతే తే దన్తధాతుప్పభావా,
నిగమనగరవాసీ సాధు సమ్మానయింసు.
కుసుమసురభిచుణ్ణాకిణ్ణహత్థాహి నిచ్చా,
సకుతుకమనుయాతా కాననే దేవతాహీ;
అచలగహణదుగ్గం ఖేపయిత్వాన మగ్గం,
అగముమతురితా తే పట్టనం తామలిత్తిం.
అచలపదరబద్ధం సుట్ఠితోదారకూపం,
ఉదితపుథులకారం దక్ఖనీయామకఞ్చ;
సయమభిమతలఙ్కాగామినిం నావమేతే,
సపది సముపరూళ్హం అద్దసుం వాణిజేహి.
౩౨౬. ¶
అథ దిజపవరా తే సీహళం గన్తుమిచ్ఛం,
సరభస ముపగన్త్వా నావికస్సావదింసు;
సుతిసుఖవచసా సో సాధువుత్తేన చేసం,
పముదితహదయో తే నావమారోపయిత్థ.
జలనిధిమభిరూళ్హేస్వేసు ఆదాయ ధాతుం,
సమభవుముపసన్నా లోలకల్లోలమాలా;
సమసురభిమనుఞ్ఞో ఉత్తరో వాయి వాతో,
విమలరుచిరసోభా సబ్బథా’సుం దిసా’పి.
నభసి అసితసోభే వేనతేయ్యో’వ నావా,
పబలపవనవేగా సత్తతం ధావమానా;
నయనవిసయభావాతీతతీరాచలాదిం,
పవిసి జలధిమజ్ఝం ఫేణపుప్ఫాభికిణ్ణం.
౩౨౯. ¶
అథ అభవి సముద్దో భీమసంవట్టవాతా,
భీహతసిఖరికూటాకారవీచిప్పబన్ధో;
సవనభిదురఘోరారావరున్ధన్తలిక్ఖో,
భయచకితమనుస్సక్కన్దితో సబ్బరత్తిం.
ఉదయసిఖరిసీసం నూతనాదిచ్చబిమ్బే,
ఉపగతవతి తస్సా రత్తియా అచ్చయమ్హి;
సలిలనిధిజలం తం సన్తకల్లోలమాలం,
అసితమణివిచిత్తం కోట్టిమం’వావభాసి.
అథ వితతఫణాలీ భింసనా కేచి నాగా,
సురభికుసుమహత్థా కేచి దిబ్బత్తభావా;
రుచిరమణిపదీపే కేచి సన్ధారయన్తా,
నిజసిరసి కరోన్తా కేచి కణ్డుప్పలానీ.
౩౩౨. ¶
ఫుటకుముదకలాపే జత్తునేకే వహన్తా,
కణకకలసమాలా ఉక్ఖిపత్తా చ కేచి;
పవనచలితకేతుగ్గాహకా కేచి ఏకే,
రుచిర కణక చుణ్ణాపుణ్ణచఙ్గోటహత్థా.
సలళితరమణియం కేచి నచ్చం కరోన్తా,
సలయమధురగీతం గాయమానా’వ కేచి;
పచురతురియభణ్డే ఆహనన్తా’వ ఏకే,
మునివరతనుధాతుం పూజితుం ఉట్ఠహింసు.
రుచిరకచకలాపా రాజకఞ్ఞాయ తస్సా,
మునివరదసనం తం నిగ్గతేవిన్దులేఖా;
ఉజురజతసలాకా సన్నిభే ముఞ్చి రంసీ.
౩౩౫. ¶
అతులితమనుభావం ధాతుయా పేక్ఖతం తం,
పముదితహదయానం తఙ్ఖణే పన్నగానం;
పటిరవహరితానం సాధువాదాదికానం,
గగనమపరియన్తం’వాసి విత్థారితానం.
పవిసి సుగత దాఠాధాతు సా మోళిగబ్భం,
పున గగనతలమ్హా ఓతరిత్వాన తస్సా;
ఫణధరనివహా తే తం తరిం వారయిత్వా,
మహమకరుముదారం సత్తరత్తిన్దివంహి.
అచలమివ విమానం అన్తలిక్ఖమ్హి నావం,
గతివిరహితమమ్హోరాసిమజ్ఝమ్హి దిస్వా;
భయవిలులితచిత్తా జమ్పతీ తే సమగ్గా,
దసబలతనుజం తం ఇద్ధిమన్తం సరింసు.
సపది మునిసుతో సో చిత్తమేసం విదిత్వా,
నభసి జలధరాలీ మద్దమానో’భిగన్త్వా;
విహగపతిసరీరం మాపయిత్వా మహన్తం,
భయచకితభుజఙ్గే తే పళాపేసి ఖిప్పం.
౩౩౯. ¶
ఇత్థం బుద్ధిసుతే భుజఙ్గజనితం భీతిం సమేత్వా గతే,
సా నావా పవనా పకమ్పితధజా తుఙ్గం తరఙ్గావలిం;
భీన్దన్తీ గతివేగసా పుథుతరం మేఘావలీసన్నిభం,
లఙ్కాపట్టనమోతరిత్థ సహసా థేరస్స తస్సిద్ధియా.
చతుత్థో పరిచ్ఛేదో.
సంవచ్ఛరమ్హి నవమమ్హి మహాదిసేన,
పుత్తస్స కిత్తిసిరిమేఘనరాధిపస్స;
తే జమ్పతీ తమథ పట్టనమోతరిత్వా,
దేవాలయే పటివసింసు మనోభిరామే.
౩౪౧. ¶
దిస్వాన తే ద్విజవరో పథికే నిసాయం,
సన్తప్పయిత్థ మధురాసనపానకేహి;
రత్తిక్ఖయే చ అనురాధపురస్స మగ్గం,
ఛాయాపతీనమథ సో అభివేదయిత్థ.
ఆదాయ తే దసనధాతువరం జినస్స,
సమ్మానితా ద్విజవరేన’థ పట్టనమ్హా;
నిక్ఖమ్మ దూరతరమగ్గమతిక్కమిత్వా,
పద్వారగామమనురాధపురస్స’గఞ్ఛుం.
యం ధమ్మికం నరవరం అభితక్కయిత్వా,
జాయాపతీ విసయమేతముపాగమింసు;
తం వ్యాధినా సముదితేన మహాదిసేన,
లఙ్కిస్సరంసుచిరకాలకతం సుణింసు.
సోకేన తే సిఖరినేవ సముగ్గతేన,
అజ్ఝోత్థటా బహుతరం విలపీంసు ముళ్హా;
కాయింసు తేసమథ ముచ్ఛితమానసానం,
సబ్బా దిసా చ విదిసా చ ఘనన్ధకారా
౩౪౫. ¶
సుత్వాన కిత్తిసిరిమేఘనరాధిపస్స,
రజ్జేఠితస్స రతనత్తయమామకత్తం;
వస్సేన నిబ్బుతమహాదహనా’వ కచ్ఛా,
తే జమ్పతీ సమభవుం హతసోకతాపా.
సుత్వాన మేఘగిరినామమహావిహారే,
భిక్ఖుస్స కస్సచి నరాధిపవల్లభత్తం;
తస్స’న్తికం సముపగమ్మ కతాతిథేయ్యా,
ధాతుప్పవత్తిమవదింసు ఉభో సమేచ్చ.
సుత్వాన సో మునివరో దసనప్పవత్తిం,
హట్ఠో యథామతరసేన’హిసిత్తగత్తో;
గేహే సకే సపది పట్టవితానకేహి,
వడ్ఢేసి ధాతుమమలం సమలఙ్కతమ్హి.
౩౪౮. ¶
తేసఞ్చ జానిపతికానముభిన్నమేసో,
కత్వాన సఙ్గహముళారతరం యథిచ్ఛం;
వుత్తన్తమేతమభివేదయితుం పసత్థం,
లఙ్కాధిపస్స సవిధం పహిణిత్థ భిక్ఖుం.
రాజా వసన్తసమయే సహ కామినీహి,
ఉయ్యానకేళిసుఖ మేకదినే’నుభోన్తో;
ఆగచ్ఛమానమథ తత్థ సుదురతో’చ,
తం విప్పసన్నముఖవణ్ణమపస్సి భిక్ఖుం.
సో సంయమి సముపగమ్మ నరాధిపం తం,
వుత్తన్తమేతమభివేదయి తుట్ఠచిత్తో;
సుత్వాన తం పరమపీతిభరం వహన్తో,
సమ్పత్తచక్కరతనో’వ అహోసి రాజా.
౩౫౧. ¶
లఙ్కిస్సరో ద్విజవరా జినదన్తధాతు,
మాదాయ జానిపతయో ఉభయే సమేచ్చ;
ఏస్సన్తి లఙ్కమచిరేన ఇతీరితం తం,
నేమిత్తికస్స వచనఞ్చ తథం అమఞ్ఞి.
రాజా తతో మహతియా పరిసాయ సద్ధిం,
తస్సానురాధనగరస్స పురుత్తరాయ;
ఆసాయ తం సపది మేఘగిరిం విహారం,
సద్ధో అగఞ్ఛి పదసా’వ పసన్నచిత్తో.
దిస్వా తతో సుగతధాతుమలబ్భనేయ్యం,
ఆనన్దజస్సునివహేహి చ తారహారం;
సిఞ్చం విధాయ పణిధిం బహుమానపుబ్బం,
రోమఞ్చకఞ్చుకధరో ఇతి చిన్తయిత్థ.
౩౫౪. ¶
సో’హం అనేకరతనుజ్జలమోళిధారిం,
పూజేయ్యమజ్జ యది దుచ్చజముత్తమఙ్గం;
లోకత్తయేకసరణస్స తథాగతస్స,
నో ధాతుయా మహమనుచ్ఛవికం కరేయ్యం.
ఏతం పహూతరతనం సధనం సభోగ్గం,
సమ్పూజయం అపి ధరావలయం అసేసం;
పూజం కరోమి తదనుచ్ఛవికం అహం’తి,
చిన్తేయ్య కోహి భువనేసు అమూళ్హతిత్తో.
లఙ్కాధిపచ్చమిదమప్పతరం మమాసి,
బుద్ధో గుణేహి వివిధేహి పమాణ సుఞ్ఞో;
సో’హం పరిత్తవిభవో తిభవేకనాథం,
తం తాదిసం దసబలం కథమచ్చయిస్సం.
౩౫౭. ¶
ఇత్థం పునప్పున తదేవ విచిన్తయన్తో,
ఆపజ్జి సో ధితియుతో’పి విసఞ్ఞిభావం;
సంవీజితో సపది చామరమారుతేన,
ఖిన్నేన సేవకజనేన అలత్థ సఞ్ఞం.
థోకమ్పి బీజమథ వా అభిరోపయన్తా,
మేధావినో మహతియా’పి మసున్ధరాయ;
కాలేన పత్త తవ పుప్ఫఫలదికాని,
విన్దన్తి పత్థితఫలాని అనప్పకాని.
ఏవం గుణేహి వివిధేహి’పి అప్పమేయ్య,
ధమ్మిస్సరమ్హి మహమప్పతరమ్పి కత్వా;
కాలచ్చయేన పరిణామ విసేసరమ్మం,
సగ్గాపవగ్గసుఖమప్పటిమం లభిస్సం.
౩౬౦. ¶
ఇత్థం విచిన్తియ పమోదభరాతిరేక,
సమ్పుణ్ణచన్దిమసరిక్ఖముఖో నరిన్దో;
సబ్బఞ్ఞునో దసనధాతువరస్స తస్స,
పూజేసి సబ్బమపి సీహళదీపమేతం.
భిక్ఖూ’పి తేపిటక జాతకభాణకాది,
తక్కగమాది కుసలా అపి బుద్ధిమన్తో;
వత్థుత్తయేకసరణా అపి పోరవగ్గా,
కోతుహలా సపది సన్నిపతింసు తత్థ.
రాజా తతో మహతియ పరిసాయ మజ్ఝే,
ఇచ్చబ్రువీ మునివరో హి సుసుక్కదాఠో;
దాఠా జినస్స యది ఓసధితారకా’వ,
సేతా భవేయ్య కిమయం మలినావభాసా.
౩౬౩. ¶
తస్మిం ఖణే దసనధాతు మునిస్సరస్స,
పక్ఖే పసారియ దువే వియ రాజహంసీ;
విత్థారితం’సుని వహా గగనఙ్గనమ్హి,
ఆవట్టతో ఛవి జవేన ముహుత్తమత్తం.
పచ్చగ్ఘమత్థరణకం సితమత్థరిత్వా,
భద్దాసనమ్హి వినిధాయ మునిన్దధాతుం;
తం జాతిపుప్ఫనికరేన థకేసి రాజా,
వస్సచ్చయమ్బుధరకూటసమప్పభేన.
ఉగ్గమ్మ ఖిప్పమథ ధాతు మునిస్సరస్స,
సా పుప్ఫరాసిసిఖరమ్హి పతిట్ఠహిత్వా;
రంసీహి దుద్ధధవలేహి విరోచమానా,
సమ్పస్సతం అనిమిసే నయనే అకాసి.
౩౬౬. ¶
తం ధాతుమాసనగతమ్హి పతిట్ఠపేత్వా,
ఖీరోదఏణేపటలప్పటిమే దుకుళే;
ఛాదేసి సాటకసతేహి మహారహేహి,
భియ్యో’పి సో ఉపపరిక్ఖితుకామతాయ.
అబ్భుగ్గతా సపది వత్థసతాని భేత్వా,
సేతమ్బుదోదరవినిగ్గతచన్దిమా’వ;
ఠత్వాన సా ఉపరి తేసమభాసయిత్థ,
రంసీహి కున్దవిసదేహి దిసా సమన్తా
తస్మిం ఖణే వసుమతీ సహ భూధరేహి,
గజ్జిత్థ సాధువచనం’వ సముగ్గిరన్తీ;
తం అబ్భూతం వియ సమేక్ఖితుమమ్బురాసి,
సో నిచ్చలో అభవి సన్తతరఙ్గబాహు.
౩౬౯. ¶
మత్తేభకమ్పితసుపుపఫితసాలతో’వ,
భస్సింసు దిబ్బకుసుమాని’పి అన్తళిక్ఖా;
నచ్చేసు చాతురియయమచ్ఛరియం జనస్స,
సన్దస్సయింసు గగనే సురసున్దరీ’పి.
ఆనన్దసఞ్జనితతారరవాభిరామం,
గాయింసు గీతమమతాసనగాయకా’పి;
ముఞ్చింసు దిబ్బతురియాని’పి వాదితాని,
గమ్భీరముచ్చమధురం ద్విగుణం నినాదం.
సంసిబ్బితం రజతరజ్జుసతానుకారీ,
ధారాసతేహి వసుధమ్బరమమ్బుదేన;
సబ్బా దిసా జలదకుటమహగఘియేసు,
దిత్తాచిరజ్జుతిపదీపసతావభాసా.
౩౭౨. ¶
ఆధుయమాన మలయావల కాననన్తో,
సమథుల్ల పుప్ఫజ పరాగహరాభిహారి;
సేదోద బిన్దుగణ సంహరణప్పవీణో,
మన్దం అవాసి సిసిరో అపి గన్ధవాహో.
రాజా తమబ్భుతమవేక్ఖియ పాటిహీరం,
లోకుస్సవం బహుతరఞ్చ అదిట్ఠపుబ్బం;
చిప్ఫారితక్ఖియుగలో పరమప్పమోదా,
పూజం కరిత్థ మహతిం రతనాదికేహి.
సో ధాతుమత్తసిరసా’థ సముబ్బహన్తో,
ఠత్వా సముస్సిత సితాతపవారణమ్హి;
చిత్తత్థరే రథవరే సితవాజియుత్తే,
లక్ఖినిధాననురాధపురం పవేక్ఖి.
౩౭౫. ¶
దేవిన్ద మన్దిర సమే సమలఙ్కతమ్హి,
రాజా సకమ్హి భవనే అతులానుభావో;
సీహాసనే పటిక కోజవ సన్థతమ్హి,
ధాతుం ఠపేసి మునినో ససితాతపత్తే.
అన్తో’వ భుమిపతి ధాతుఘరం మహగ్ఘం,
కత్వాన తత్థ వినిధాయ మునిన్దధాతుం;
సమ్పూజయిత్థ వివిధేహి ఉపాయనేహి,
రత్తీన్దివం తిదివమోక్ఖ సుఖాభికఙ్ఖీ.
తేసఞ్చ జానిపతికానముభిన్నమేవ,
తుట్ఠో బహూని రతనాభరణాదికాని;
గామేచ ఇస్సరకులేక నీవాసభుతే,
దత్వాన సఙ్గహమకాసి తిసీహళిన్దో.
౩౭౮. ¶
సఙ్గమ్మ జానపద నేగమ నాగరాదీ,
ఉక్కణ్ఠితా సుగతధాతుమపస్సమానా;
లోకుత్తమస్స చరితాని అభిత్థవన్తా,
ఉగ్ఘోసయింసు ధరణీపతిసన్నిధాని;
ధమ్మిస్సరో సకలలోకహితాయ లోకే,
జాయిత్థ సబ్బజనతాహితమాచరిత్థ;
విత్థారితా బహుజనస్స హితాయ ధాతు,
ఇచ్ఛామ ధాతుమభిపూజయితుం మయమ్పి.
సో సన్నిపాతియ మహీపతి భిక్ఖుసఙ్ఘ,
మారామవాసిమనురాధపురోపకణ్ఠే;
అజ్ఝాసయం తమభివేదయి సత్థుధాతు,
పూజాయ సన్నిపతితస్స మహాజనస్స.
౩౮౧. ¶
థేరో తహిం మహతి భిక్ఖుగణే పనేకో,
మేధాబలేన అసమో కరుణాధివాసో;
ఏవం తిసీహళపతిస్స మహామతిస్స,
లోకత్థచారచతురస్స నివేదయిత్థ.
యో ఆచరేయ్య అనుజీవిజనస్స అత్థం,
ఏసో భవే’నుచరితో మహతం సభావో;
ధాతుం వసన్తసమయే బహి నీహరిత్వా,
దస్సేహి పుఞ్ఞమభిపత్థయతం జనానం.
సుత్వాన సంయమివరస్స సుభాసితాని,
పుచ్ఛిత్థ సో నరవరో పున భిక్ఖుసఙ్ఘం;
ధాతుం నమస్సితుమనేన మహాజనేన,
ఠానం కిమేత్థ రమణీయతరం సియా’తి.
౩౮౪. ¶
సబ్బే’పి తే అథ నికాయ నివాసి భిక్ఖూ,
ఠానం సకం సకమ వణ్ణయుమాదరేన;
అఞ్ఞోఞ్ఞభిన్నవచనేసు చ తేసు రాజా,
నేవాభినన్ది న పటిక్ఖిపి కిఞ్చివాక్యం.
మజ్ఝత్తతానుగతమానసతాయ కిన్తు,
రాజా అవో చ పున భిక్ఖుగణస్స మజ్ఝే;
అత్తానురూపమయమేవ మునిన్దధాతు,
ఠానం ఖణేన సయమేవ గమిస్సతీతి.
రాజా తతో భవనమేవ సకం ఉపేచ్చ,
ధాతుప్పణామమభిపత్థయతం జనానం;
ఖిప్పంముఖమ్బుజవనానీ వికాసయన్తో,
సజ్జేతుమాహ నగరఞ్చ విహారమగ్గం.
సమ్మజ్జితా సలిల సేవన సన్తధూలీ,
రచ్ఛా తదా’సి పులినత్థరణాభిరామా;
ఉస్సాపితాని కణకాదివిచిత్తితాని,
వ్యగ్ఘాది రూపఖచితాని చ తోరణాని.
౩౮౮. ¶
ఛాయా నివారిత విరోచన రంసితాపా,
నచ్చం’వ దస్సయతి వాతధూతా ధజాలి;
వీథి వసన్తవనరాజి సమానవణ్ణా,
జాతా సుజాతకదలీతరుమాలికాహి.
సంసూచయన్తి చ సతం నవపుణ్ణకుమ్భా,
సగ్గాపవగ్గసుఖమిచ్ఛితమిజ్ఝతీతి;
కప్పురసారతగరాగరుసమ్భవేహి,
ధూపేహి దుద్దినమథో సుదినం అహోసి.
ఓలమ్బమానసితముత్తకజాలకాని,
సజ్జాపితాని వివిధాని చ మణ్డపాని;
సమ్పాదితాని చ తహిం కుసుమగఘికాని,
ఆమోద లుద్ధ మధుపావలి కుజితాని.
౩౯౧. ¶
గచ్ఛింసు కేచి గహితుస్సవ వేససోభా,
ఏకే సముగ్గపరిపురితపుప్ఫహత్థా;
అఞ్ఞే జనా సురభిచుణ్ణభరం వహన్తా,
తత్థేతరే ధతవిచిత్తమహాతపత్తా.
లఙ్కిస్సరో’థ ససిపణ్డరవాజియుత్తే,
ఉజ్జోతితే రథవరే రతనప్పభాహి;
ధాతుం తిలోకతిలకస్స పతిట్ఠపేత్వా,
ఏతం అవోచ వచనం పణిపాతపుబ్బం.
సమ్బోధియా ఇవ మునిస్సర బోధిమణ్డం,
గణ్డమ్బరుక్ఖమివ తిత్థియమద్దనాయ;
ధమ్మఞ్చ సంవిభజితుం మిగదాయమజ్జ,
పూజానురూపముపగచ్ఛ సయం పదేసం.
౩౯౪. ¶
రాజా తతో సముచితాచరణేసు దక్ఖో,
విస్సజ్జి ఫుస్సరథమట్ఠితసారథిం తం;
పచ్ఛా సయం మహతియా పరిసాయ సద్ధిం,
పూజావిసేసమసమం అగమా కరోన్తో.
ఉక్కుట్ఠినాదవిసరేన మహాజనస్స,
హేసారవేన విసటేన తురఙ్గమానం;
భేరీరవేన మహతా కరి గజ్జితేన,
ఉద్దామసాగర సమం నగరం అహోసి.
ఆమోదితా ఉభయవీథిగతా కులిత్థి,
వాతాయనేహి కనకాభరణే ఖిపింసు;
సబ్బత్థకం కుసుమవస్సమవస్సయింసు,
చేలానిచేవ భమయింసునిజుత్తమఙ్గే.
౩౯౭. ¶
పాచీనగోపురసమీపముపాగతమ్హి,
తస్మిం రథే జలధిపిట్ఠిగతే’వ పోతే;
తుట్ఠా తహిం యతిగణా మనుజా చ సబ్బే,
సమ్పుజయింసు వివిధేహి ఉపాయనేహి.
కత్వా పదక్ఖిణమథో పురముత్తరేన,
ద్వారేన సో రథవరో బహి నిక్ఖమిత్వా;
ఠానే మహిన్దమినుధమ్మకథాపవిత్తే,
అట్ఠాసి తిత్థగమితా ఇవ భణ్డనావా.
ఠానే తహిం దసనధాతువరం జినస్స,
లఙ్కిస్సరో రతనవిత్తకరణ్డగబ్భా;
సఞ్ఝాఘనా ఇవ విధుం బహినీహరిత్వా,
దస్సేసి జానపద నేగమ నాగరానం.
౪౦౦. ¶
తస్మిం జనే సపది ఆభరణాదివస్స,
మచ్చన్తపీతిభరితే అభివస్సయన్తే;
సానన్దివన్దిజనమఙ్గలగీతకేహి,
సమ్పాదితేసు ముఖరేసు దిసాముఖేసు.
హత్థారవిన్దనివహేసు మహాజనస్స,
చన్దోదయే’చ ముకులత్తనమాగతేసు;
బ్రహ్మామరాదిజనితామిత సాధువాదే,
తారాపథమ్హి భువనోదర మోత్థరన్తే.
సాదన్తధాతు ససిఖణ్డ సమానవణ్ణా,
రంసీహి కున్ద నవచన్దన పణ్డరేహి;
పాసాద గోపుర సిలుచ్చయ పాదపాదిం,
నిద్ధోత రూపియమయం’వ అకా ఖణేన.
తం పాటిహారియ మచిన్తియ మచ్చుళారం,
దిస్వాన కే తహీమహేసు మహట్ఠలోమా;
కేవా’నయుం సకసకాభరణాని గేహం,
కేవా న అత్తపటిలాభమవణ్ణయింసు.
౪౦౪. ¶
కే నోజహింసు సకదిట్ఠిమలానుబద్ధం,
కే వా న బుద్ధమహిమం అభిపత్థయింసు;
కే నామ మచ్ఛరియపాసవసా అహేసుం,
వత్థుత్తయఞ్చ సరణం నగమింసు కేవా.
లఙ్కిస్సరో’పి నవలక్ఖ పరిబ్బయేన,
సబ్బఞ్ఞుధాతుమతులం అభిపూజయిత్వా;
తం దన్తధాతుభవనం పున వడ్ఢయిత్వా,
అన్తేపురమ్హి పటివాసరమచ్చయిత్థ.
ధాతుం విహారమహయుత్తరమేవ నేత్వా,
పూజం విధాతుమనువచ్ఛరమేవరూపం;
రాజా’థ కిత్తిసిరిమేఘసమవ్హయో సో,
వారిత్తలేఖ మభిలేఖయి సచ్చసన్ధో.
౪౦౭. ¶
వారిత్తమేతమితరే’పి పవత్తయన్తా,
తే బుద్ధదాసపముఖా వసుధాధినాథా;
సద్ధాదయాధికగుణాభరణాభిరామా,
తం సక్కరింసు బహుధా జినదన్తధాతుం.
సత్థారా సమ్భతత్థం పురిమతరభవే సమ్పజానం పజానం,
సమ్బోధిం తస్స సబ్బాసవవిగమకరిం సద్దహన్తో’దహన్తో;
సోతం తస్స’గ్గధమ్మే నిపుణమతి సతం సఙ్గమేసఙ్గమేసం,
నిబ్బాణం సన్తమిచ్ఛే తిభవభయపరిచ్చాగహేతుం గహేతుం.
పఞ్చమో పరిచ్ఛేదో.
౪౦౯. ¶
యో చన్దగోమి రచితేవరసద్దసత్థే,
టీకం పసత్థమకరిత్థ చ పఞ్చికాయ;
బుద్ధప్పభావజన నించ అకా సమన్త,
పాసాదికాయ వినయట్ఠకథాయ టీకం.
అఙ్గుత్తరాగమవరట్ఠకథాయ టీకం,
సమ్మోభవిబ్భమ విఘాతకరిం అకాసి;
అత్థాయ సంయమిగణస్స పధానికస్స,
గన్థం అకా వినయసఙ్గహనామధేయ్యం.
సన్తిన్ద్రియస్సపటిపత్తి పరాయణస్స,
సల్లేఖ వుత్తి నిరతస్స సమాహితస్స;
అప్పిచ్ఛతాది గుణయోగ విభుసనస్స,
సమ్బుద్ధసాసనమహోదయకారణస్స.
౪౧౨. ¶
సబ్బేసుఆచరియతం పరమం గతస్స,
సత్థేసు సబ్బసమయన్తర కోవిదస్స;
సిస్సేనసారితనుజస్స మహాదిసామి.
సుద్ధన్వయేన కరుణాదిగుణోదయేన,
తక్కాగమాది కుసలేన విసారదేన;
సబ్బత్థ పత్థట సుధాకరరంసిజాల,
సఙ్కాసకిత్తివిసరేన పరిక్ఖకేన.
౪౧౪. ¶
సద్ధాధనేన సఖిలేన చ ధమ్మకిత్తి,
నామేన రాజగరునా చరియేన ఏసో;
సోతుప్పసాదజననో జినదన్తధాతు,
వంసో కతో నిఖిలదస్సిపభావదీపో.
ధమ్మో పవత్తతు చిరాయ మునిస్సరస్స,
ధమ్మే ఠితా వసుమతీపతయో భవన్తు;
కాలే పవస్సతు ఘనో నిఖిలా పజా’పి,
అఞ్ఞోఞ్ఞమేత్తిపటిలాభసుఖం లభన్తు.