📜

జినవంసదీపం ¶

నమో తస్స భగవతో అరహతో సమ్మాసమ్బుద్ధస్స

౧.

మహాదయో యో హదయో’దయో’దయో

హితాయ దుక్ఖానుభవే భవే భవే,

అకాసి సమ్బోధిపదం పదం పదం

తమాభివన్దామి జినం జినం జినం; (యమకబన్ధనం)

౨. ¶

పహాయ యత్థా’భిరతిం రతిం రతిం

రమన్తి ధమ్మేవ మునీ మునీ మునీ,

విముత్తిదం సబ్బభవా భవా’భవా

తమాభివన్దే మహితం హితం హితం; (యమకబన్ధనం)

౩. ¶

నిపీతసద్ధమ్మరసా రసా’రసా

సుపుఞ్ఞఖేత్తో’రసతం సతం సతం,

గతా విధూతా వినయేన యేన యే

తమాభివన్దే’సిగణఙ్గణ’ఙ్గణం; (యమకబన్ధనం)

౪. ¶

జినా’నతమ్భోరుహ హంసరాజినీ

జినోరసానం ముఖపఞ్జరా’లి నీ,

సదత్థసారం సరసం విసూద నీ

ఉపేతు మే మానసమేవ వాణి నీ;

౫.

కమ్మావసేసా విచితో’పజాత్యా

గన్థా’హిసఙ్ఖారవిబన్ధకా మే,

పణామ పుఞ్ఞాతిసయేన’నేన

మా పాకదానా’వసరా భవన్తు;

౬.

సువణ్ణవణ్ణస్స జినస్స వణ్ణం

వణ్ణేయ్య కప్పమ్పి కజితో సువణ్ణో,

కప్పస్సి’వోసాన మనత్తతాయ

న పాపుణే బుద్ధగుణాన మన్తం;

౭. ¶

నిద్ధన్త చామీకర చారు రూపం

సరస్సతీ భూసణ భాసనంచ,

అనఞ్ఞ సాధారణ ఞాణమస్స

అవావియా’చిన్తియ మపక్పమేయ్యం;

౮.

కుహిం అసాధారణ రూప లీలా

కుహిం అసాధారణ వాణి లీలా,

కుహిం అసాధారణఞాణ లీలా

కుహిం ను మే మన్దమతిస్స లీలా;

౯. ¶

విభావిమానీ పరవమ్హినో యే

ఇస్సా’భిమానేన విభఞ్ఞమానా,

గవేసయన్తీ’ధ పరస్స రన్ధం

తేసం పసంసాగరహాహి కిమ్మే;

౧౦.

పసత్థ సత్థాగమ పారదస్సీ

యే సాధవో సాధు గుణప్పసన్తా,

గన్థస్స నిమ్మాణపరిస్సమం నో

జానన్తి తేయేవ ఇధప్పమాణా;

౧౧.

ఆదిచ్చవంసప్పభవస్స తస్స

జినస్స సత్థాగమకోవిదేహి,

వుత్తోపి పుబ్బాచరియేహి యేసు

గన్థేసు సఙ్ఖేపవసేన వంసో;

౧౨.

న తేహి సక్కా సుగతస్స వంసం

కిఞ్చాపి విఞ్ఞాతు మసేసయిత్వా,

సమ్పుణ్ణవంసస్స విభావనాయ

తస్మా సముస్సాహిత మానసేన;

౧౩. ¶

అభిప్పసన్నో రతనత్తయమ్హి

పసత్థవంసప్పభవో పభునం,

విభుసణో విస్సుతకిత్తిఘోసో

యో భాతి లఙ్కాయ ముళారభాగ్యో;

౧౪.

అమన్దచాగా’భిరతస్స

పునన్దు నామస్స దయాధనస్స,

బుద్ధే పసాదాతిసయస్స తస్స

అజ్ఝేసనఞ్చాపి పటిగ్గహేత్వా;

౧౫.

నస్సాయ పుబ్బాచరియో’పదేసం

సోతూన మత్థాయ మయా హితాయ,

నిరుత్తియా మాగధికాయ సమ్మా

విధీయతే’దం జినవంసదీపం;

౧౬. ¶

సద్ధాసినేహానుగతాయ పఞ్ఞా-

దసాయ సోతూహి మనోవిమానే,

పదీపితో’యం జినవంసదీప-

దీపోహరేపాపతమప్పబన్ధం;

౧౭.

పురఙ్గపుణ్ణా సిరిజమ్బుదీపే

సమ్పత్తిభారేన దివా’వతిణ్ణా,

యా దేవరాజస్స’మరావతీ’వా-

మరావతీనామ పురీ పురే’సీ;

౧౮.

విజ్జాధరానఞ్చ విహఙ్గమానం

విబన్ధ వేహాసగతిం బహాస,

యస్మిం పురస్మిం జితవేరి చక్కం

పాకారచక్కం వియ చక్కవాళం;

౧౯. ¶

సఞ్చుమ్బితమ్హోజ రజో పబన్ధ-

సుపిఞ్జరాపా పరిఖాహిరామా,

పురిత్థి పాకార నితమ్బభాగే

సముబ్బహీ కఞ్చన మేఖలా’భం;

౨౦.

రత్తిన్దివా రత్తమణి’న్దనీల-

మణిప్పభారఞ్జిత రాజధాని,

బబన్ధ యా’మన్దసురిన్దచాప-

సముజ్జలాకాసతలబ్బిలాసం;

౨౧.

యహింవధూనం వదనమ్బుజేహి

కతావమానం హరిణఙ్కబిమ్బం,

పభాహి నీలోపలతోరణాతం

సోకాభీభూతంచ వివణ్ణమాప;

౨౨. ¶

సరోరుహ’న్తీ మణిమన్దిరాభా-

సఞ్చుమ్బితం పుణ్ణససఙ్కబిమ్బం;

సఙ్కాయ రామాజనతా’భిరామా

కరే పసారేసి పురమ్హి యస్మిం;

౨౩.

యత్థ’ఙ్గనానం పటిబిమ్బితాని

ఆదాసభిత్తీసు ముఖమ్బుజాని,

ఆసుం విఘాతాయ మధుబ్బతానం

విలోచనాలీన మనుగ్గహాయ;

౨౪.

సమ్మత్త మాతఙ్గ ధరాధరేహి

యస్మిం అభిస్సన్ద మదస్సవన్తి,

తురఙ్గ రఙ్గేహీ తరఙ్గ మాలా

సమాకులేవా’సి విధూత ధూలీ;

౨౫. ¶

నిక్ఖిత్తవీణా మణినుపురానం

విలాసినీనం ముదుపాణి పాదే,

మత్తాలిమాలా కలనాదినీ కిం

నాలఙ్కరుం యత్థ కతావకాసా;

౨౬.

ధవత్థినీనం కుచసారసేహి

నేత్తాలిభారా’నననీరజేహి,

యా హాసవీచీహి పురీ రజన్యా

రరాజ సమఫుల్లసరోజినీ’వ;

౨౭.

చన్దప్పభా చుమ్బిత చన్దకన్త

పాసాణధారా మణిచన్దికాసూ,

చన్దాననానం యహి మఙ్గనాహం

పరిస్సమస్సో’పసమాయ’హేసుం;

౨౮. ¶

యస్మిం పూరే ఉద్ధమధో వినద్ధ-

జుతిప్పబన్ధో మణిమన్దిరానం,

సముబ్బహీ గేరుక పఙ్క దిద్ధ-

వితాన పచ్చత్థరణబ్బిలాసం

౨౯.

సువణ్ణ ముత్తా మణి వంసవణ్ణా-

పవాళ రూపీ వజిరేహిఞ్చా’పి,

యా సత్తధఞ్ఞేహి ధనేహి ఫీతా

అహూ పురి ధఞ్ఞవతీ’వ నారీ; (సిలేసబన్ధనం)

౩౦.

పసారితా’నేకదిసాముఖేసు

విచిత్తవత్థా’భరణాదిపూరా,

యత్థా’పణా నిజ్జితకప్పరుక్ఖా

కరింసు లోకాభిమతత్థసిద్ధిం;

౩౧. ¶

పరాగరత్తా మధుపాతిమత్తా

సమ్హిన్నవేలా ఘననీలవాలా,

హంసాసయా పఞ్చసరాభిరామా

యస్మిం తళాకా వియ కామభోగీ; (సిలేసబన్ధనం)

౩౨.

పురన్తరస్మిం రతనగ్ఘికానం

రంసిప్పబన్ధేహి హతన్ధకారే,

కున్దారవిన్దబ్భుదయేనయస్మిం

రత్తిన్దివాభేద మవేది లోకో;

౩౩. ¶

మాతఙ్గజీమూతఘటాయ ఘణ్టా-

టఙ్కారగమ్భీరరవాయ యస్మిం,

పలమ్భీతా మత్తసిఖణ్డిమాలా

అకా వికాలేపి అఖణ్డకీళం;

౩౪.

పురమ్హి యస్మిం చరణమ్బుజేహి

వధూజతో బన్ధితనూపురేహి,

వికాస కోకాసన సీస బద్ధ

మత్తాలి సేస’మ్బుజినీ అజేసి;

౩౫.

రసాతలం నాగఫణావనద్ధం

నభోతలం విజ్జులతావనద్ధం,

యా ఛాదితా రూపియజాతరూప-

ధజావలీహా’జిని రాజధానీ;

౩౬. ¶

నానత్థసారం మితధాతువణ్ణం

ఛన్దారహం పాణగణా’భిరామం,

కవిప్పసత్థం సరసం సిలేసా-

లఙ్కారపజ్జం’వ పురం యమాసి; (సిలేసబన్ధనం)

౩౭.

పురమ్హి తస్మిం కరుణానిధానో

బుద్ధఙ్కురో బ్రాహ్మణసారవంసే,

అసఙ్ఖకప్పాన మితో చతున్నం

లక్ఖాదికానం ఉదపాది పుబ్బే;

౩౮.

భోవాదివంసే’కదివాకరస్స

పుఞ్ఞానుభావో’దయమఙ్గలేహి,

జాతస్స ఖో సమ్పతి జమ్బుదీపో

విలుమ్పయీ మఙ్గలవాసలీలం;

౩౯. ¶

జాతక్ఖణే తస్స సరీరజేన

గన్ధేన వణ్ణేన సకే నికేతే,

హతప్పభా చన్దనతేలదీపా

సణ్ఠానమత్తేహి విజానియాసుం;

౪౦.

విముత్తదోసాహి సుఖేధితాహి

ధాతీహి కుమ్భోరుపయోధరాహి,

భతో కుమారో సుకుమారకాయో

ఖేపేసి సో కానిచి వాసరాని;

౪౧.

మహామహేచా’థ పవత్తమానే

సవేద వేదఙ్గ విదూ విదూహి,

కారాపయుం తే పితరో’రసస్స

నామం సుమేధో’తి పదత్థసారం;

౪౨. ¶

ఉళారభాగ్యేన సమం కుమారే

సంవద్ధమానే జననీ న తిత్తిం,

పాయాసి నీలామకలలోచనాలిం

ముఖమ్బుజం తస్స’భిచుమ్బమానా;

౪౩.

సుఖేధిత’ఙ్గావయవో కుమారో

విమానభుమ్యా మణినిమ్మితాయ,

పరోది మాతాపితరో’భియాచం

బిమ్బం కనిజం జానుయుగేన గచ్ఛం;

౪౪.

సువణ్ణబిమ్బో’పమచారురూపో

సమాచరం ధాతిభుజా’వలమ్బం,

విఞ్ఞాసపాద’ఙ్గులిమఞ్జరీహి

సలీలమావాసమలఙ్కరిత్థ;

౪౫. ¶

నిజేన తేజేన చ జివలోకం

యసేన’పుబ్బాచరిమం ఫుసన్తో,

తిరోకరిత్వా రవిచన్దసోభం

సంవడ్ఢి ధీరో ఉభతో సుజతో;

౪౬.

సో సత్తమా యావ పితామహస్స

యుగా సగబ్భాసయసుద్ధికో’సి,

నిహీనజచ్చో’తి న జాతివాదా

ఖిత్తో’పకుట్ఠో భవి విప్పసేట్ఠో;

౪౭.

వేదన్తయం సో సనిఘణ్టు సత్థం

సకేటుభం సాక్ఖరభేద సత్థం,

సాధబ్బతబ్బేది’తిహాస సత్థం

అవేది వేదఙ్గయుతం ప సత్థం;

౪౮.

అజ్ఝాయకో మన్తధరో పవీణో

కలాసు లోకాయతలక్ఖణేసు,

పపూరకారి పదకో కవీనం

తేతా’సి వేయ్యాకరణో గణిసో;

౪౯. ¶

కన్దప్పదప్పా’నలధుమరాజి-

లీలావలమ్బి నిజమస్సురాజి,

న కేవలం కోమలగణ్డభాగం

మనమ్పి థీనం మలినీకరిత్థ;

౫౦.

తన్దేభవణ్ణాయతన’ణ్ణవమ్హి

నరూపతణ్హాతరణి నరానం,

పాయాసి చక్ఖాయతనప్పియాహి

తీరన్తరం చిత్తనియామకట్ఠా;

౫౧.

ద్విజో సుమేధో సువిసుద్ధమేధో

మాతాపితున్నం నిధనావసానే,

పుఞ్ఞానుభావప్పభవం అగార-

మజ్ఝావసం కామసుఖం’నుభుఞ్జీ;

౫౨. ¶

నిసజ్జ పాసాదతలే’కదా సో

పల్లఙ్కమాధాయ రహోగతోవ,

పునబ్భవుప్పత్తి సరీరభేదో

దుక్ఖో’తి చిన్తేసి సభావచిన్తీ;

౫౩.

జాతో స’హం జాతిజరారుజాది-

ధమ్మో’మ్హి తస్మా భవదుక్ఖసుఞ్ఞం,

నిచ్చం అజాతిం అజరం అరోగం

గవేసితుం వట్టతి నిబ్బుతి’న్తి;

౫౪.

యథాపిదుక్ఖే సతి చ’త్థిసాతం

తదఞ్ఞముణ్హే సతి సీతమత్థి,

భవమ్హి సన్తే విభవో’పి ఏవం

నిబ్బాణమత్థీ తివిధగ్గిసన్తే;

౫౫. ¶

సావజ్జధమ్మే ఇహవిజ్జమానే

సంవిజ్జతే భో నిరవజ్జధమ్మో,

అజాతి హోతి సతి జాతియా’తి

ఏవం విచిన్తేసి సదత్థవిన్తీ;

౫౬.

దిస్వా యథా గుథగతో తళాకం

న తస్స దోసో న తమోతరేయ్య,

కిలేసధోవే అమతమ్హి సన్తే

తథా న సేవేథ న తస్స దోసో;

౫౭.

పాపారిరుద్ధో సతి ఖేమమగ్గే

న తస్స దోసో న సుఖం వజేయ్య,

పాపారిరుద్ధో సతి ఖేమమగ్గే

తథా నగచ్ఛేయ్య న తస్స దోసో; (యమకబన్ధనం)

౫౮. ¶

యథాపి వేజ్జే సతి ఘోరరోగీ

న తస్స దోసో త లభే తికిచ్ఛం,

రాగాదిరోగీ సతి బుద్ధవేజ్జే

ధమ్మోసధం నే’చ్ఛతి కస్స దోసో;

౫౯.

యో కణ్ఠబద్ధం కుణపం పహాయ

యథాసుఖం గచ్ఛతి సేరిచారీ,

తథేవి’మం కుచ్ఛిత పూతికాయం

యంనూన గచ్ఛేయ్యమహం జహిత్వా;

౬౦.

ఉచ్చారఠానమ్హి జనా’నపేక్ఖా

కత్వా కరీసాని కయథా వజన్తి,

తథా సరీరం కుణపేహి పూరం

యంనూన గచ్ఛేయ్యమహం జహిత్వా;

౬౧. ¶

నావం యథా జజ్జరమాపగాహిం

వజేయ్య నేతా అతపేక్ఖకోవ,

తథా నవద్వారసవం సరీరం

యంనూన గచ్ఛేయ్యమహం జహిత్వా;

౬౨.

చోరేహి గచ్ఛం అవహారభీత్యా

ఖేమం సుమేధో పురమోతరేయ్య,

తథా సరీరం కుసలావహారం

యంనూన గచ్ఛేయ్యమహం జహిత్వా;

౬౩.

నేక్ఖమ్మ సఙ్కప్ప పరో’పమాహి

అనుస్సరిత్వే’వముళారవీరో,

హతో’రపారే తిభవే అసారే

విహాసి ఉక్కణ్ఠితమానసో సో;

౬౪. ¶

సువణ్ణ ముత్తా మణి రూపియాది-

ధనేహి ధఞ్ఞేహి చ పూరితాని,

అవాపురిత్వాన,థ కోసకోట్ఠా-

గారాని తం దస్సయి రాసివడ్ఢో;

౬౫.

పితామహానం పకపితామహానం

మాతాపితున్నం విభవా పనేత్థ,

అనప్పకాథావరజఙ్గమాతే

సందిస్సరే ధీర సుమేధవిప్ప;

౬౬.

సో సత్తమా యావ పవేణివట్టా

విభావయిత్వా విభవస్సరాసిం,

ధనాగమస్సాపి ధనబ్బయస్స

పమాణ’మాచీక్ఖిపమాణదస్సిం;

౬౭.

కుటుమ్బమేతం పటిపజ్జమానో

కామేసు దేవోవియ ఇన్ద్రియాని,

ఇచ్ఛానురూపం పరిచారయస్సు

ఇచ్చేవ మారోచయి రాసివడ్ఢో;

౬౮. ¶

అముం మహన్తం ధనధఞ్ఞరాసిం

సమావినిత్వే’క కహాపణమ్పి,

నా’దాయ మాతాపితరోప్య’హో తో

గతా యథాకమ్మ మితో పరత్థ;

౬౯.

తబ్బత్థుసారగ్గహణాతిసూరో

వోస్సగ్గసన్తో అథ సత్తసారో,

రఞ్ఞో సమారోచియ ఏతమత్థం

భేరిం చరాపేసి సకే పురమ్హి;

౭౦.

సన్తప్పయి భేరివిరావగన్ధ-

మాఘాయ సమ్పత్తజాతా’లిజాతం,

భోవాది నానారతనాదిభోగ-

మధూహి సత్తాహ’మనాథనాథో;

౭౧. ¶

తదగ్గ యఞ్ఞాలయ వారివాహ-

ధారానిపాతద్ధనవుట్ఠిహేతు,

మహా జనస్సా’ధికవత్థుతణ్హా-

తటాని భిన్నాని మనోదహేసు;

౭౨.

సుఖేధితో కామసుఖం పహాయ

ఘరా’భీనిక్ఖమ్మ తతో సుమేధో,

అజ్ఝోగహేత్వా హిమవన్త’మాప

ధమ్మేసకో ధమ్మకపకబ్బత’న్తం;

౭౩.

వితక్కమఞ్ఞాయ’థ దేవరఞ్ఞా

వ్యాపారితో మాపయి విస్సకమ్మో,

తహిం వివేకక్ఖమక మస్సమఞ్చ

మనోరమం చఙ్కమభుమిభాగం;

౭౪. ¶

తమస్సమం పబ్బజితేహి సుఞ్ఞం

ఉపేచ్చ సోఞ్చారమవాపురిత్వా,

ఞత్వా తదన్తోలిఖిత’క్ఖరాని

ఖారింపరిక్ఖారభరంఅవేక్ఖి;

౭౫.

నివత్థవత్థంనవవదోసుపేతం

వివజ్జియావజ్జియవజ్జదస్సి,

ధారేసితంబారసధానిసంస-

మనోజపుప్ఫత్థరవాకచీరం;

౭౬.

పున్నాగపుప్ఫత్థరకా’భిరామం

అంసే విధాయా’జినచమ్మఖణ్డం,

కత్వా జటామణ్డల మిత్తమఙ్గే

తివఙ్క మాదాయ’థ ఖారికాజం;

౭౭.

భుజఙ్గభోగో’రుభుజేన ధీరో

ఆదాయ చాలమ్బనదణ్డకోటిం,

సమగ్గహీ తాపసవేసమేవం

విరత్తచిత్తోక విభవేవ భవే’పి;

౭౮. ¶

సో చఙ్కమీ చఙ్కమమోతరిత్వా

సిలాతలస్మిఞ్చ దివా నిసజ్జి,

సాయం పవిట్ఠో వసి పణ్ణసాలం

నిపజ్జి కట్ఠత్థరసేసమఞ్చే;

౭౯.

పచచూసకాలమ్హి పబుజ్ఝితో సో

ఆవజ్జయిత్వా’గమనప్పవత్తిం,

వివేకకామస్స మమే’త్థ వాసో

కామం ఘరావాససమో సియా’తి;

౮౦.

అదుఞ్హి పణ్ణచ్ఛదనం కపోత-

పాదారుణం బేలువపక్కవణ్ణా,

భూమీపి భిత్తీ రజతావదాతా

మఞ్చో’పి చిత్తత్థరవారురూపో;

౮౧. ¶

సుభాక మనాపా మమ పకణ్ణసాలా

సాదీనవా దుప్పరిభారియా’యం,

పణీతభిక్ఖా పరియేట్ఠి మూల-

దుక్ఖస్స నత్థి’తి పమాణ మన్తో;

౮౨.

అగారసఞ్ఞాయ పటిక్ఖపిత్వా

తఞ్చ’ట్ఠదోసా కులపణ్ణసాలం,

దసఙ్గ సాధారణ రుక్ఖమూలం

ఫలాఫఖలాహార ముపేచ్చ భోజీ;

౮౩.

సుమేధసో సో దివసాని సత్త

మహాపధానం పదహం సుమేధో,

పత్తో అభిఞ్ఞాసు వసిసు పారం

సబ్బంక సమాపత్తిసుఖం అవిన్ది;

౮౪. ¶

తస్మింఖణే కానన దేవతాహి

సాధూ’తి నిగ్ఘోసితపీతిఘోసో,

అబ్భుగ్గతో తస్స యసేన సద్ధిం

విసుద్ధవిజ్జాచరణు’బ్భవేన;

౮౫.

విజ్జాధరా తగ్గుణదీపకాని

ముతిఙ్గవీణాధనిబన్ధవాని,

గాయింసు గీతాని’వ నచ్చమానో

హిమాచలో సమ్పతి సమ్పవేధి;

౮౬.

ముద్ధఙ్కురం భుధరకుటబాహు-

సతేహి తన్నిజ్ఝర చామరేహి,

విధూయమానేహి విధూతపాపం

కతోపహారేవ మహాసరా’పీ;

౮౭. ¶

అకాలమేఘద్ధని భేరిరావ-

వ్యాపారితా మత్తసిఖణ్డిసణ్డా;

అజ్ఝావసన్తం వనసణ్డమజ్ఝం

మహింసుచా’ఖణ్డనతణ్డవేన;

౮౮.

మన్దా’నిలా’మన్దభుజా’వలమ్బ-

సునీలసాఖామణివిజనీహి,

లతఙ్గనా’లిఙ్గితసాలసామీ

సంవిజయుం వితదరమ్పి ధీరం;

౯౦. ¶

కపీతనా’సోక తమాల నీపా

కపీతనా’సోక తమాల నీపా, (సమత్తపాదభ్యాస మహా యమకం)

కపీతనా’సోక తమాల నీపా

కపీతనా’సోక తమాల నీపా;

౯౧.

న వేలలితా కిం పసవకా’వతంసా

లతావితానా మధుపాలిసాలీ,

లతావితానా మధుపా’లిసాలీ

న వేల్లితా కిం పకసవా’వతంసా;(సముగ్గభేద యమకం)

౯౨. ¶

పుప్ఫావలీ కన్దల పాటలగ్గా

కలాపినీ సా వనరాజినీలా,

పుప్ఫాకులీ కన్దన పాటలక్ఖీ

కలాపనీలా వర రాజినీవ; (అద్ధగోముత్తికా బన్ధనం)

౯౩. ¶

నతాసిరో మఞ్జరికాసురమ్హా

నతాసిరో పఞ్జలికావ రమ్మే,

వనే నిబద్ధం రమితో విభాసి

వినేయ్య బన్ధూరచీతో పహారో; (పాదగోముత్తికా బన్ధనం)

౯౪.

రజోకిరన్తా’వనతా లతాసుం

లాజోకిరన్తా వనితా నతావ,

ద్విజోఅరఞ్ఞం వసితా పితాఘో

గజోతరన్తోవ లతా వితానం; (సిలోకగోముత్తికా బన్ధనం ఆకులజాలమితిపి)

౯౫. ¶

మతఙ్గజిన్దా న మసక్కరింసు

పాదాని నత్వాన పదిపధామం,

పఞ్ఞాధవం పీన తపం ఫలేహి

హిమద్దిపాదే పరిసుత్తమఞ్హి; (కబ్బనామ గబ్భ చక్కం)

౯౬. ¶

మేత్తాయ ఛత్తం’వ ఫణం ఫణిన్దో

ధారేసి సీసే వసినో చచార,

నథామవా’కావ’బలేసు కిఞ్చి

మేధాయ నన్దో థిరవాచి ఖేమే; (కవినామ గబ్భ చక్కం)

౯౭. ¶

నో’సితేహి’స్స సన్తాస’నూ’న తోస వతో దో,

దాయతో వసతో న’నుసన్తాసస్స హితేసినో; (గాథద్ధవిసయ పటిలోమ యమకం)

౯౮.

యోకా’సా’వాస కాయో కామ’కామ’మకామ’కా,

సకాయనా’నాయ’కాస వామ నా గ గనా’మవా; (సబ్బతో భద్ద బన్ధనం)

౯౯. ¶

దయాయ వసితో దాయే యాపజాసివ మాసదా,

యజారహం రఞ్జమానో వసిహంసో చిరంవసి; (అద్ధబ్భమ బన్ధనం)

౧౦౦.

మధుమద మధుకర విరుతే విరుతే

మలయజ సురహీత పవనే పవనే

హిమవతి వికసిత పదుమే పదుమే

అధిసుఖ మనుభవి సవసి సవకసి; (పాదన్త యమకం)

ఇతి మేధానన్దాభిధానేన యతినా విరచితే సకలకవిజన హదయానన్దదాననిదానే జినవంసదీపే దూరేనిదానే సుమేధబ్రాహ్మణాపదానపరిదీపో.

పఠమో సగ్గో.

౧. ¶

(మన్దా’క్కన్తా) మరపురసిరిం సబ్బసమ్పత్తిసారం

జమ్బుద్దీపా’సమ సరసిజే కణ్ణికా సన్నికాసం,

రమ్మం రమ్మవ్హయ పురవరం పారమీపారదస్సీ

బుద్ధో దీపఙ్కర దసబలో సబ్బలోకేకదీ; ()

తస్మిం కాలే విపులకరుణా నారిసఞ్చోదిత’త్తో

నానా ఖీణాసవ పరివుతో చారికం సఞ్చరన్తో,

సంవత్తేన్తో సునిపుణతయం ధమ్మచక్కం కమేన

పత్వా తస్మిం పటివసతి సోదస్సనవ్హే విహారే; ()

౩. ¶

సుత్వా దిపఙ్కర భగవతో నాగరా కిత్తిసద్దం

సమ్బుద్ధో సో ఇతిపి అరహం త్యాదినా’బ్భుగ్గతం తం,

గాహాపేత్వా తువటతువటం వత్థభేసజ్జ పానం

తన్నిత్తా’సుం పముదితమతా గన్ధమకాలాదిహత్థా; ()

౪.

పత్వా దీపఙ్కరతరిహరిం గన్ధమాలాదికేహి

పూజేత్వాత’ఞజలిముకులికా ఏకమన్తం నిసిన్నా,

ధమ్మం సుత్వా సవణసుభగం బుద్ధపామోక్ఖసఙ్ఘం

సంయాచిత్వా ముదితహదయా స్వాత్తయా’పగఞ్జుం; ()

౫. ¶

సజ్జేత్వా తే దుతియదివసే సజ్జనా దానసాలం

ఉస్సాపత్తా ధజకదలియో పుణ్ణకుమ్భే ఠపేన్నా,

కుబ్బన్తా’పి ధవలసుళిను’క్ఖేప లాజోపహారం

ఏవం తస్సా’గమన మయనం లఙ్కరోన్తా విహాసుం; ()

౬.

అబ్భుగ్గన్త్వా అథ హిమవతా సో సుమేధో తపస్సి

గచ్ఛం తేసం ఉపరి నభసా వాకచీరం ధునన్నో,

దిస్వా పీతిప్పముదితజతే అఞ్జసం సోధయన్తే

సఞ్ఝామేఘో రివ పరిలసం ధతరిత్థే’కమన్తం; ()

౭.

సంసోధేన్తా కలలవిసమట్ఠాన సఙ్కారధానం

కస్మా తుమ్హే పటిపథమిమం’లఙ్కరోథా’తి పుచ్ఛి,

భన్తే దీపఙ్కరతరహరి’దాని నిస్సాయ రమ్మం

బుద్ధో హుత్వా విహరతి మహాధమ్మసఙ్ఖం ధమన్తో; ()

౮. ¶

సో సమ్బుద్ధో పరివుతమహాభిక్ఖుసఙ్ఘో యతో నో

గామక్ఖేత్తం పవిసతి తతో’లఙ్కరోమా’బ్రువింసు,

బుద్ధూప్పాదో కిముత సుతరం దుల్లభో బుద్ధసద్దో

ఇచ్చేవంసో సుమరియ అలఙ్కత్తుకామో’సి మగ్గం; ()

౯.

ఝానా’భిఞ్ఞా రతతకవచు’జ్జోతమాన’త్తభావో

సద్ధాయే’సో అచలసదిసో ఇద్ధిమా తాపసో’తి,

సల్లక్ఖేత్వా కలలవిసమం దుగ్గమగ్గప్పదేసం

సజ్జేతుం తే సపది ముదితా సాధవో తస్స’దంసు; ()

౧౦. ¶

నానాపుప్ఫం జలజథలజం ఓచినిత్వా వనమ్హా

తేత్వా దేవాసురభవనతో కోవిళారాదిపుప్ఫే,

ఆనేత్వా’హం భుజగభవతా ఫుల్లకణ్డుప్పలాని

ఛేకోస్మీ’తి విథరియ పథం ఇద్ధియా సంవిధాతుం; ()

౧౧.

కత్వే’వం మే హదయమకుళం తోవికాసేయ్య తస్మా

వేయ్యావచ్చం విసదమతినో కాయికం సంవిధాయ,

అజ్జేవా’హం విపులకుసలం సఞ్చినిస్స’న్తీ ధీరో

సంసోధేతుం కలలకలుసం అఞ్జసం ఆరభిత్థ; ()

౧౨.

పస్సన్తానం విమలనయనో’భాస జిమూతగబ్భే

బుద్ధోబుద్ధో’త్య’భిహితవచో విజ్జురాజీవ చారీ,

తస్మిం పఙ్కే నిజకరతల’మేభాజపచ్ఛిహి ధీమా

పంసుం దత్వా రజతధవలం వాలుకం వోకిరన్తో; ()

౧౩. ¶

తస్మి ఠానే కల్లలులితే సుట్ఠు నా’లఙ్కతేవ

సద్ధిం దీపఙ్కర’నధివరో’నేకఖీణాసవేహి,

పత్తో బ్రహ్మా’మరనరఫణిసిద్ధవిజ్జాధరానం

సంవత్తన్తే సువిపులమహే పాటిహీరే ఉళారే; ()

౧౪.

హేమ’మ్భోజో’పమసువదనం మణ్డితం లక్ఖణ్హో-

సీత్యా’నుబ్యఞ్జనవిలసితం కేతుమాలావిలాసం,

సత్థారం తం దిసిదిసి పభానిచ్ఛరన్త’ఞ్జసమ్భి

ఆగచ్ఛన్తం వియ మణితలే మత్తమాతఙ్గరాజా; ()

౧౫. ¶

ఓలోకేత్వా విమలనయనఞ్చన్దనిలుప్పలాని

ఉమ్మిలేత్వా రతనఫలకం అక్కమన్తోవ పిట్ఠిం,

నానాఖీణాసవపరిచుతో కద్దమం నా’క్కమిత్వా

సమ్బుద్ధోయం వజతు ఇతి మే దీఘరత్తం హితాయ; ()

౧౬.

సల్లక్ఖేత్వా ఖర’జినజటావాకచీరాని కేసే

ఓముఞ్చిత్వా విసమకలలే పత్థరిత్వా’త్తభావం,

సేతుం కత్వా పరమపణిధీ కోమినీ చోదిత’త్తో

పఞ్చా’భిఞ్ఞారతనమణిమా స్వా’చకుజ్జో నిపజ్జి; ()

౧౭.

సుత్వా గాథాపదమ్పి న మే భారియం సంకిలేసే

విద్ధంసేత్వా వరసివురం పత్తుమిచ్ఛే సచా’హం,

సంవిజ్జన్తే తిభవభవనే దుక్ఖితా’నన్తసత్తే

సో’భం ఏకో కథమధిగమే ధమ్మ మఞ్ఞాతవేసో;()

౧౮. ¶

యన్నూనా’హం పరహితరతో సమ్మదఞ్ఞాయ బోధిం

ఆరోపేత్వా నిఖిలజనతం’నుత్తరం ధమ్మనావం,

ఉత్తారేత్వా వరసివపురం వట్టదుక్ఖోదధిమ్హా

పచ్ఛా దీపఙ్కరముని యథా నిబ్బుతిం పాపుణిస్సం; ()

౧౯.

ఇచ్చేవం సో పుమరియ సమోధానయిత్వా’ట్ఠధమ్మే

సంసారమ్హా’వతరణమహాసేతురూపో పజానం,

ముద్ధాబద్ధ’ఞ్జలిపుటజటో పఙ్కపిట్ఠే నిపన్నో

సమ్బోధత్థం పణిధిమకరి తావ తప్పాదమూలే; ()

౨౦. ¶

ఉస్సిసఠో సపది భగవా పఞ్చవణ్ణప్పసాదం

ఉమ్మీలేత్వా నయనయుగలం ఫుల్లనీలుప్పలాభం,

దిస్వా నీలోపలమణిమయం వాతపానఞ్చయం’వ

ఉగ్ఘాటేన్తో ఇసివరమ్హాపఙ్కజం పఙ్కపిట్ఠే; ()

౨౧.

ఏతస్సి’జఝిస్సతి ఇతి అయం పత్థనా’నాగతంస-

ఞాణం సమ్మా పతినియ ఇతో కప్పలక్ఖాధికానం,

ఆవజ్జేన్తో ఉపరి చతురాసఙ్ఖియానన్త్య’వేది

పత్వా బోధిం అహమివ సియా గోతమో నామ బుద్ధో; ()

౨౨.

తుమ్హే సమ్పస్సథ ఇతి ఇమం తాపసం సఙ్ఘమజ్ఝే

వత్వే’వం సో పదమసదిసం ధమ్మరాజా దదన్తో,

సమ్హిన్దిత్థా’ధరకిసలయా’లత్తకం నాగతంయ-

పఞ్ఞాముద్దా’ఙ్కితపదసతం వత్తసన్దేసగబ్భం; ()

౨౩. ¶

వాసట్ఠానం కపిలనగరం నామ మాసామహేసి

మాతా సుద్ధోదననరపతి తే పితా’దిచ్చవంసే,

బిమ్బా బిమ్బా ధరవతి పియా హేమ బిమ్బా భిరామా

తస్మింకాలే తనుజరతనం రాహులో హేస్సతే తే; ()

౨౪.

హేస్సన్తే తే పఠమదుతియస్సావకా సారిపుత్త-

మోగ్గల్లానా ద్విజకులభవా భురిపఞ్ఞిద్ధిమన్తో,

ఆనన్దాఖ్యో యతి పతి రుపట్ఠాయకోసావికానం

ఖేమాథేరి పరమ యుగలం ఉప్పలబ్బణ్ణథేరి; ()

౨౫. ¶

అస్సత్థో తే విజయవిటపీ త్వఞ్చ ఖో గోతమవ్హో

ఛబ్బస్సానీ పదహియ ఘరా నిక్ఖమిత్వా సకమ్హా,

పాయాసగ్గం పరివిసియ భో త్వం సుజాతాయ దిన్నం

బోధిం బుజ్ఝిస్ససి ఇతి ధువం బోధిమూలే నిసజ్జ; ()

౨౬.

సత్థా సఞ్ఝాఘనపటలతో ముత్తవిజ్జుల్లతే,వ

సన్దస్సేత్వా నిజభుజలతం చీవరబ్భన్తరమ్హా,

పఖ్యాకాసి జలధరరవా’కారగమ్భీరఘోయం

నిచ్ఛారేత్వా సురధనురివో’భాస ఛబ్బణ్ణరంసి; ()

౨౭.

అమ్హే దీపఙ్కరభగవతో సాసనే నా’వబుద్ధా

లచ్ఛామా’తి తవ పరిముఖే’వా’యతిం మోక్ఖధమ్మం,

తస్మిం పత్తా’ఖీల సురనరాపత్థయుం తఙ్ఖణేవం

పూజేత్వా’తఞ్జలిసరసిజే పాదపీఠమ్హి తస్స; ()

౨౮. ¶

బుద్ధో బ్రహ్మామరనరసిరో చుమ్బితఙ్ఘీ సరోజో

సమ్పూజేత్వా’ట్ఠహి జటిలకం పుప్ఫముట్ఠీహి తమ్హా,

పక్కామి సో కనకసిఖరీహారి కిఞ్జక్ఖభారే

ఉబ్భూత’మ్హోరుహవనసిరే అప్పయన్తో పదాని; ()

౨౯.

రమ్మం రమ్మం మహీయ జటిలం పుప్ఫముట్ఠీహి కత్వా

ఖీణా ఖీణాసవవసిగణా దక్ఖిణం పక్కమింసు,

దేవా’దేవా పవురమకరుం వన్దనామానపూజం

దీపం దీపఙ్కరదసబలఞ్చా’నుగన్త్వా నివత్తా; ()

౩౦. ¶

తమ్హా ఠానా గతసతి జనే సన్నిసిన్నస్స తస్స

పల్లఙ్కేనా’మరనర పరిచ్చన్త పుప్ఫాసనమ్హి,

జాతిక్ఖేత్తా తహిముపగతా దేవతా ఏతమత్థం

ఆరోచేసుం మహితవరణా అఞ్జలిమఞ్జరీహిం; ()

౩౧.

పుబ్బే పుప్ఫాసనుపరి సమారూళ్హబుద్ధఙ్కురానం

అద్ధానే’వే’తరహి భవతోచా’సనారోహణమ్హి,

ఏకాలోకా దసహి గుణితా లోకధాతు సహస్సీ

సంవత్తన్తే త్వమనవరతం హేస్ససే తేన బుద్ధో; ()

౩౨.

తాసం వాచం సవణమధురం దేవతానం నిసమ్మ

భియ్యో చిత్తప్పభవవీరియో పీతివిప్ఫారితత్తో,

పుబ్బే సత్తుత్తమపరిచితా బోధిసమ్భారధమ్మా

ఆవజ్జేసి కతి ఇతి సుధీ ధమ్మధాతుం సహేతుం; ()

౩౩. ¶

ఓకుజ్జిత్వా ధరణిఠపితో పుణ్ణ కుమ్భో సుమేధ

విస్సన్దేత్వా సలిలమఖిలం కిన్తుపచ్చాహరేథ,

ఏవం దత్వా ధనసుతకలత్త’ఙ్గపచ్చఙ్గజీవే

నిబ్బిన్నో మా భవి’తి పఠమం పారమిం’ధిట్ఠహి సో; ()

౩౪.

నా’పేక్ఖిత్వా యథరివ నిజం జీవితం జీవితం’వ

రక్ఖన్తో సఞ్చరతి చమరి చామర చన్దికాభం,

ఏవం సీలం వరసివపురద్వారమారక్ఖ ధీర

అజ్ఝిట్ఠాసి ఇతి సదుతియం పారమిం సుద్ధసీలో; ()

౩౫. ¶

సంవిగ్గో యో చిరపరివసం ఘోరకారాఘరమ్హి

ముత్తీం తమ్హా’గమయతి యథా హోహి నేక్ఖమ్మనిత్తో

నిబ్బిన్నో త్వం తథరివ భవే బన్ధనాగారరూపే

అజ్ఝిట్ఠాసి తతియమ్పి సో పారమిన్త్యే’కచారీ; ()

౩౬.

హీనుక్కట్ఠం కులమనుఘరం భిక్ఖకో భిక్ఖు భిక్ఖం

అణ్వాహిణ్డం లభతి నచిరం సంవరట్ఠో యథే’వం,

సమ్బోధత్థ భజ పటిబలే పణ్డితే పుట్ఠపఞ్హో

అజ్ఝిట్ఠాసి త్వమితి మతిమా పారమిం సో చతుత్థిం; ()

౩౭.

నిచ్చుస్సాహో విచరతి యథా కేసరీ సేరిచారీ

ఏవం ఠానే గమనసయనేచా’సనే త్వం సుమేధ,

ఉస్సోళ్హీ త్యాసిథిలవీరియో హోతి సమ్బోధనత్థం

అజ్ఝీట్ఠాసి థిరవీరియవా పఞ్చమిం పారమిం సో; ()

౩౮. ¶

ఇట్ఠానిట్ఠం పథవిరివ భో సబ్బమానావమానం

నాపజ్జిత్వా మనసివిక్తిం త్వం సహన్తో ఖమన్తో,

సమ్బోధత్థం పరవధఖమో హోహి’తీ ఖన్తివాదీ

అజ్ఝిట్ఠాసి పరహితరతో ఛట్ఠమిం పారమిం సో; ()

౩౯.

వీథిం నాతిక్కమతి నియమం ఓసధీతారకా’యం

ఏవం సన్తుత్తమ పరిచితం సచ్చవాచం సుమేధ,

త్వం మావితిక్కమి కరహచి బోద్ధుకామో సుబోధిం

అజ్ఝిట్ఠాసి’త్య’వితథకథి సత్తమిం పారమిం సో; ()

౪౦. ¶

తమ్హాఠానా బలవపవనే వాయమానే’పి థోకం

కప్పట్ఠాసి తచలతి యథా పబ్బతో సుప్పతట్ఠో,

త్వం తిట్ఠాహి తథరివ అధిట్ఠానధమ్మేసు దళ్హం

అజ్ఝిట్ఠాసీ’త్యవలసదిసో చ’ట్ఠమిం పారమిం సో; ()

౪౧.

ఓతిణ్ణేసు ఉదకరహదో భో నిహీనుత్తమేసు

సీతత్తం సమ్ఫరతి హి సమం వారినా భావయేని,

మేత్తాయేవం తిభవభవనే సబ్బసత్తేసు తుల్యం

అజ్ఝిట్ఠాసి సముతి నవమిం పారమిం మేత్త చిత్తో; ()

౪౨.

ఇట్ఠానిట్ఠే సతి పటిహతే వత్థుజాతే యథాహి

మజ్ఝత్తా’యం వసుమతివధూ హోతి దుక్ఖే సుఖేక వా,

ఏవం భో త్వం భవ సమతులాసన్తిభో’పేక్ఖ కో’తి

అజ్ఝిట్ఠాసి సవసి దసమిం పారమిం భురిమేధో; ()

౪౩. ¶

ఆలోలేన్తో తిదసపమితం పారమిసాగరం సో

సత్తాధిసో నిసితమతిమా ఞాణమత్థా’చలేన,

ఆవజ్జేసి వసుమతవధు సాధుకారం’వ దేన్తి

సంకమ్పి సమ్పతి సతిమతో ధమ్మతేజేన తేన; ()

౪౪.

భీరూచ్ఛమ్హీ ఘణపథవియా కమ్పమాతాయి’మాయ

పత్వా దీపఙ్కరభగవతో రమ్మవాసీ సమీపం,

సమ్పుచ్ఛింసు వసుమతి భుసం కమ్పి తంకిస్సహేతు

ఆవజ్జేత్వా సముతి మునినో తమ్పవత్తిం కథేసి; ()

౪౫.

నిక్కఙ్ఖా తే పునపి నగరా నాగరా తం ఉపేచ్చ

సమ్పూజేసుం చరణయుగలం గన్ధమాలాదికేహి,

కత్వా తేన’ఞ్జలిసరసిజే యేన దీపఙ్కరే’ణో

ఉట్ఠాసి సో పురిసతిసహో సన్నీసిన్నాసనమ్హా; ()

౪౬. ¶

మా తే రోగో భవి పటిభయం మా భవి ఛమ్భితత్తం

సఙ్కప్పో తే పరమపణిధి సిజ్ఝతం ఖిప్పమేవ,

ఇత్థఞ్చా’సిథుతిపదసతం జాతిఖేత్తా గతా తం

పుప్ఫాదీహి మహీయ జటిలం నిజ్జరా బ్యాహరింసు; ()

౪౭.

అబ్భుగ్గన్త్వా పవనపదవిం దేవతానం మనాని

బోధాత్వో హిమవతి సకం అస్సమం తాపసో సో,

పత్తో అత్థాచలముపగమీ తఙ్ఖణే రంసిమాలీ

సఙ్కోచేత్వా సరసిజవనం సంహరిత్వా’ంసుజాలం; ()

౪౮. ¶

రమ్మం దీపఙ్కరభగవతో రమ్మవత్యా’భిధానం

వాసట్ఠానం జనకజననీ ద్వే సుదేవస్సుమేధా,

నిచ్చోపట్ఠాయకయతివరో సాగతోమఙ్గలోచ

తిస్సోచా’సుం పఠమదుతియస్సావకా థేరనాగా; ()

౪౯.

నానాఖీణాసవపరివుతో చా’సి నన్దా సునన్దా

తస్సా’హేసుం పఠమదుతియస్సావికా అగ్గభూతా,

కాయో’సితిరతనపమితో పిప్ఫలినామబోధి

అట్ఠాసి సో పచురజనతం తారయం వస్సలక్ఖం; ()

౫౦.

సత్థా దీపఙ్కరవ్హో సురనరసరణోదీపదీపోచిరస్సం

దీపేవో ధమ్మదీపం తిభువనభవనే వీత’విజ్జన్ధకారం

అగ్గిక్ఖన్ధో’వభాసం విహరియ పరినిబ్బాయి ఖీణాసవా’పి

ఖీణస్నేహాపదీపాయథరివ అరియా సావకా నిబ్బుతా’సుం; ()

ఇతి మేధానన్దాభిధానేన యతినా విరచితే సకలకవిజన హదయానన్దదాననిదానే జితవంసదీపే దూరేనిదానే సుమేధ తాపసస్స మూలపణిఠానట్ఠపనపవత్తి పరిదీపో దుతియో సగ్గో.

౧. ¶

లోకం (’వసన్తతిలకో) కుముదాకరం మా

కోణ్డఞ్ఞనామభగవా’థ పబోధయత్తో,

జాతో తదా వరమతీ విజితావి రాజా

సమ్పన్న చక్కరతనో’భవి చక్కమత్తి; ()

౨.

సఙ్ఘస్స బుద్ధపముఖస్స ఉళారదానం

దత్వా విధాయ పణిధిం వరబోధియా సో,

రజ్జం పహాయ జినసాసనమోతరిత్వా

ఝానాన్య’లత్థ పటిలఙ్వరప్పదానో; ()

౩. ¶

తస్సా’సి రమ్మవతినామ పురం సునన్దో

రాజా అహోసి జనకో జననీ సుజాతా,

భద్దస్సుభద్దసమణా వరసావకా’సుం

తిస్సో’పతిస్స’సమణి వరసావికాయో; ()

౪.

లక్ఖాయుకో విజయబోధి విసాలసాల-

కల్యాణి నామ తదుపట్ఠహి చా’నురుద్ధో,

తస్సా’ట్ఠ సీతిరతనప్పమితం సరీరం

ఆసుం తయో అరియసావకసన్నిపాతా; ()

౫.

తస్సా’పరేన సమయేని’హ’నఙ్గభఙ్గో

ఉప్పజ్జి మఙ్గలజినో జనమఙ్గలాయ,

బుద్ధఙ్కురో’తిరుచిరో సురుచీ సమఞ్ఞో

ఆసి తదా’వతిసురో ద్విజవంసకేతు; ()

౬. ¶

దత్వా ససావకజితస్స దినాని సత్త

పత్థేసి బోధిమసమం గవపానదానం,

పబ్యాకతో భగవతా భవనా’హీగన్త్వా

పబ్బజ్జితో సుఖమవిన్ది సమాధిజం సో; ()

౭.

తస్సు’న్తరం పురవరం పితరో’త్తర’వ్హా

ఆసుం సుదేవసమణో వసి ధమ్మసేనో,

తస్సా’గ్గసావకయుగం సకసావికానం

భద్దంయుగం అభవి సివలిచా’ప్య’సోకా; ()

౮. ¶

తం పాలితో జినముపట్ఠహి అట్ఠ’సీతి

హత్థో’సి తస్స వజిరూపమరూపకాయో,

బోధీ’పి నాగతరు సావకసన్తిపాతా

ఆసుం తయో నవుతివస్ససహస్సమాయు; ()

౯.

తస్సా’పరేన సుమనో కరుణానిధానో

నాథో మనోజమథనో ఉదపాది లోకే,

బుద్ధఙ్కురో’భవి తదా’తులనాగరాజా

తేజ’గ్గిజాలజలితో అతులిద్ధిమా సో; ()

౧౦.

నాగో’పి నాగభవనమ్హి ససావకస్స

బుద్ధస్స దిబ్బతురియేహి కతుపహారో,

దత్వాన దానమతులం పణిధిం అకాసి

బుద్ధో భవిస్ససి తువన్తి అహాసి బుద్ధో; ()

౧౧. ¶

ఖేమవ్హయం పురమహూ జనకో సుదన్తో

రాజా జనేత్తి సిరిమా నిజసావకానం;

అగ్గా భవింసు సరణో వసి భావితత్తో

సోణా తదగ్గసమణి’సి తథు’పసోణా; ()

౧౨.

తస్సా’సి నాగతరు బోధి ఉదేనతేరో-

పట్ఠాయకో నవుతివస్ససహస్సమాయు,

ఉబ్బేధతో నవుతిహత్థమితం సరీరం

ఆసుం తయో అరియసావకసన్నిపాతా; ()

౧౩.

తస్సా’పరేన ఉదపాది’హ రేవతాఖ్యో

దేవాదివన్దితపదో భువి దేవదేవో,

సత్తుత్తమో భవి తదా అతిదేవనామో

భోవాదివంసతిలకో చతువేదవేదీ; ()

౧౪. ¶

బద్ధఞ్జలీ సిరసి ధమ్మకథం నిసమ్మ

గన్త్వాన తం సరణముత్తరముత్తరియం;

దత్వా’హిపత్థయి సుఖోధిమథో మహేసి

బుద్ధో భవిస్ససి తువన్తీ విసాకరిత్థ; ()

౧౫.

తస్సా’సి ధఞ్ఞవతినామ పురం జినస్స

మాతా మహేసి విపులా విపులో పితా’సి,

సబ్రహ్మదేవవరుణో భవి సఙ్ఘమజ్ఝే

భద్దా చ భద్దయుగలం దువిధం సుభద్దా; ()

౧౬.

తం సమ్భవో వసి ఉపట్ఠహి నాగబోధి

రుక్ఖోప్య’సితిరతనం భవి అత్తభావో,

ఆయుప్పమాణమ్పి సట్ఠిసహస్సవస్సం

ఆసుం తయో అరియసావకసన్నిపాతాత;

౧౭. ¶

తస్సా’పరమ్హి సమయే జనపారిజాతో

ఉప్పజ్జి సోభితజినో జితపఞ్చమారో,

అజ్ఝాయకో సకలవేద ముళారభోగీ

బుద్ధఙ్కురో భవి తదా’జితనామవప్పో;

౧౮.

ధమ్మం నిసమ్మ సరణేసు పతిట్ఠహిత్వా

సఙ్ఘస్స బుద్ధపముఖస్స ఉళారదానం,

దత్వా పధానపణిధాన మకాసి ధీరో

త్వం లచ్ఛసి’తి వరబోధి మహాసి సత్థా; ()

౧౯.

రమ్మం సుధమ్మమహు తస్స పురం సుధమ్మో

రాజా అహోసి జనకో జనికా సుధమ్మా

తస్సా’గ్గసావకయుగం అసమో సునేత్తో

తస్సావికా’గ్గయుగలం నకులా సుజాతా; ()

౨౦. ¶

నాగస్స నాగతరు బోధి సరీరమట్ఠ-

పణ్ణాసహత్థపమితం తమతోమథేరో,

సోపట్ఠహీ నవుతివస్ససహస్సమాయు

ఆసుం తయో అరియ సావక సన్నిపాతా; ()

౨౧.

ఉప్పజ్జి తస్స అపరేన అనోమదస్సి

బుద్ధో పబుద్ధకమలామలనీలనేత్తో,

బుద్ధఙ్కురో జితసురారి తదాని యక్ఖ-

సేనాపతీ భవి మహిద్ధిమహానుభావో; ()

౨౨.

సమ్బోధి మగ్గపురిసో పణిధానయం సో

సఙ్ఘస్స బుద్ధపముఖస్స ఉళారదానం,

పాదాసి తిసు సరణేసు పతిట్ఠహిత్వా

బుద్ధో భవిస్ససి తువన్తి జినో’బ్రువితం; ()

౨౩. ¶

ఠానఞ్హి చన్దవతినామ యసోధరాఖ్యా

మాతా మహేసి యసవా జనకో జనిన్దో,

తస్స’గ్గసావకయుగం నిసభో అతోమో

ద్వే సున్దరీ చ సుమనా చరసావికా’సుం; ()

౨౪.

బోధీ’పి తస్స కకుధో మునిదేహమట్ఠ-

పణ్ణాసహత్థపమితం వరుణాభిధానో,

థేరో ఉపట్ఠహి చ లక్ఖపమాణమాయు

ఆసుం తయో అరియసావకసన్నిపాతా; ()

౨౫.

తస్సా’పరేన పదుమో దిపదానమిన్దో

జాతో పబుజ్ఝితమనోపదుమో పజానం,

ధీరో బభూవ వరవారణకుమ్భభేదీ

సీహో తదా రుచిరకేసరభారగీవో; ()

౨౬. ¶

బుద్ధం నిరోధసుఖవేదియనం వతమ్హి

సత్తాహమక్ఖిపదూమేహి తమచ్చయిత్వా,

చిత్తం పసాదియ పునా’గతసావకేసు

సీహో విభాసి పటిలద్ధవరప్పదానో; ()

౨౭.

తస్సా’సి చమ్పకపురం పదుమాభిధానో

రాజా అహోసి జనకో అసమా జనేత్తీ,

సాలోపసాలయతయో వరసావకా’సుం

రామా’పి తస్స పరమాసమణి సురామా; ()

౨౮.

నామేను’పట్ఠహి వసి వరుణో తమట్ఠ-

పణ్ణాసహత్థమిత మస్స సరీరమా’సి,

బోధి’పి సోణతరు లక్ఖపమాణమాయు

ఆసుం తయో అరియసావకసన్నిపాతా; ()

౨౯. ¶

తస్సా’పరేన వరదో ముని నారదవ్హో

పాపన్ధకారనికరం భీదురో’దపాది,

బుద్ధఙ్కురో భవి తదా’ఖిలఝాతభిఞ్ఞా-

లాభీ పవత్తఫలభోజి తపోధనీసో; ()

౩౦.

కత్వాను’ళారపణిధాన ముళారవిరో

దత్వా ససావకజినస్స ఉళారదానం,

పూజేసి తం సురభినా హరిచన్దనేన

సత్థాపి సమ్పతి వియాకరణం అదాసి; ()

౩౧.

తస్సా’సి ధఞ్ఞవతినామ పురం సుమేధో

రాజా అహోసి జనకో జననీ అనోమా,

ద్వే భద్దసాలజితమిత్తవసి వసిన-

మగ్గో’న్తరా సమణి ఫగ్గుణి భిక్ఖునీతం; ()

౩౨. ¶

వాసేట్ఠభిక్ఖు తదుపట్ఠహి రూపకాయో

తస్సా’ట్ఠసితిరతనం మహసోణసాఖీ,

బోధిద్దుమో నవుతివస్ససహస్సమాయు

ఆసుం తయో అరియసావకసన్తిపాతా; ()

౩౩.

తస్సా’పరేన పదుముత్తర ధమ్మరాజా

జాతో తిలోకపదుమో పదుమప్పితఙ్ఘీ,

అడ్ఢో ఉళారవిభవో మహరట్ఠియో సో

బుద్ధఙ్కురో భవి తదా జటిలాభిధానో;()

౩౪.

సమ్బోధియా’ధిగమ పచ్చయపత్థనం సో

విరోవిధాయ పదుముత్తరపాదమూలే,

సఙ్ఘస్స బుద్ధపముఖస్స తిచివరాని

పాదాసి తీసురతనేసు అభిప్పసన్నో; ()

౩౫. ¶

తస్సా’సి హంసవతినామ పురం జినస్స

ఆనన్దభుపతి పితా జనికా సుజాతా,

ద్వే తస్స దేవలసుజాతవసి వసినం

అగ్గా భవింసు సమణిస్వామితాసమా’గ్గా; ()

౩౬.

లక్ఖాయుకో సజయబోధిక విసాలసాల

రుక్ఖో ఉపట్ఠహి మునిం సుమనాభిధానో,

తస్స’ట్ఠ’సితిరతనప్పమితం సరీరం

ఆసుం తయో భగవతో గణసన్నిపాతా; ()

౩౭.

తస్సా’పరేన సమయేన సుమేధనామో

లోకమ్హి పాతుభవి లోకహితాయ సత్థా,

బుద్ధఙ్కురో కిర తదాన్యు’భతో సుజాతో

స్వా’సితికోటివిభవో’త్తర మాణవో’సి; ()

౩౮. ¶

విస్సజ్జియాన విభవం తింసతికోటిం

దత్వాన దానమస్మం సుగతే ససఙ్ఘే,

పబ్బజ్జితో పరమబోధి మపత్థయిత్థ

బ్యాకాసి సోముని త’మిజ్ఝనభావ’మద్ధా; ()

౩౯.

రమ్మం సుదస్సనమహూ నగరం సుదన్తో

తస్సా’సి భూపతి పితా జననీ సుదత్తా,

సఙ్ఘేసు’హోసు సరణో వసి సబ్బకామో

రామా యమాని పరమాన్య’భవుంక సురామా; ()

౪౦. ¶

బోధీ’పి నీపతరు సాగరనామథేరో

’పట్ఠాసి తం నవుతివస్ససహస్సమాయు,

తస్సా’ఢసితిరతను’గ్గతమాసి గత్తం

ఆసుం తయో సతిమతో గణసన్తిపాతా; ()

౪౧.

తస్సా’పరేన సమయేన జనప్పదీపో

జాతో సుజాతభగవా జితపఞ్చమారో,

సమ్పన్నసత్తరతతో వరచక్కవత్తి

రాజా బభూవి’హ మహాపురిసో తదాసో; ()

౪౨.

ధమ్మా’మతేన ముదితో రతనద్వయస్స

దత్వా ససత్తరతనం చతుదీపరజ్జం,

పబ్బజ్జి బోధిపణిధిం పణిధాయ ధీమా

ఞత్వా మహాముని తమిజ్ఝనభావమాహ;

౪౩. ¶

రమ్మం సుమఙ్గలమహూ పురముగ్గతాఖ్యో

రాజా పితాభవి పభావతినామ మాతా,

అగ్గాభవింసు చ సుదస్సనదేవథేరా

నాగా గణస్సదసి నాగసమాలథేరి; ()

౪౪.

తం నారదోమునిరు’పట్ఠహి చ’త్తభావో

పణ్ణాసహత్థపమితో భవివేణుబోధి,

తస్సా’భవీ నవుతివస్ససహస్సమాయు

ఆసుం తయో ధీతిమతో గణసన్నిపాతా; ()

౪౫.

తస్సా’పరేని’హ నిరూపమరూపసారో

జాతోబభూవ పియదస్సిసమన్తదస్సి,

ధీరో తదన్య’భవి కస్సపమాణవో సో

వేదేసు తీసు కుసలో కుసలం గవేసి; ()

౪౬. ¶

సో కోటిలక్ఖపరిమాణధతబ్బయేన

సఙ్గస్స బుద్ధపముఖస్స మహావిహారం,

కత్వా పదాసి అభిపత్థితబుద్ధభావో

బుద్ధో’పి తప్పణిధిసిద్ధి సియా’త్య’భాసి; ()

౪౭.

చన్దామహేసి జననీ జనకో పుదిన్నో

రాజా బభూవ పురమస్స అనోమనామం,

ఆసుం తదగ్గయుగలాని సుజాతధమ్మ-

దిన్నా గణస్సదసి పకాలితసబ్బదస్సి; ()

౪౮.

తం సోతవ్హసమణో సముపట్ఠహిత్థ

బోధీ పియఙ్గు భగవా’సి అసితిహత్థో,

అట్ఠాసిక సో నవుతివస్ససహస్సమ’స్స

ఆసుం తయో మతిమతో గణసన్నిపాతా; ()

౪౯. ¶

తస్సా’పరేన సమయేను’దపాది లోకే

లోకత్థసాధనరతో మునిర’త్థదస్సీ,

సత్తున్తమో’పి నిరతిక్కమధమ్మసిమో

తేజిద్ధిమా ఇసి తదా’సి సుసిమనామో; ()

౫౦.

ఆనీయ దిబ్బభవనా కుసుమాని తస్స

మన్దారవాని సుపతిట్ఠితపాదపీఠే,

సమ్పూజియాన పణిధానమకాసి సత్థా

త్వం మాదిసో’బ్రువి భవిస్ససి చా’యతిన్తి; ()

౫౧.

తస్సా’సి సోభితపురం భవిసాగరవ్హో

రాజా పితా జనతిదేవి సుదస్సనాఖ్యా,

సన్తోపసన్తసమణా వరసావకా’సుం

ధమ్మా తదగ్గసమణిప్య’భవుం సుధమ్మా; ()

౫౨. ¶

తఞ్చా’భయో మునిరూపట్ఠహి సోప్య’సీతి-

హత్థుగ్గతో సతసహస్సపమాణమాయు,

చమ్పేయ్యసాఖి భవి బోధి సుబోధిహేతు

ఆసుం తయో అరియసవకసన్నితా; ()

౫౩.

తస్సా’పరేన ఉదపాది’హ ధమ్మదస్సీ

నిస్సీమధీ’నధివరో భవపారదస్సి,

సో తావతింసభవతమ్హి మహానుభావో

బుద్ధఙ్కురో భవి తదా కిర దేవరాజా;()

౫౪.

దిబ్బాని గన్ధకుసుమాని కథాగతస్స

చక్కఙ్కితోరుచరణమ్బురుహాసనమ్హి,

పూజేసి దిబ్బతురియేహి చ బుద్ధభావం

సో పత్థయం మునితమిజ్ఝ నభావమాహ; ()

౫౫. ¶

ఠానియమాసి సరణం సుగతస్స తస్స

రాజా పితా’సి సరణో జనని సునన్దా,

అగ్గాభవింసు పదుమోవసి ఫుస్సదేవో

ఖేమా చ భిక్ఖుసమణిస్వ’పి సబ్బనామా; ()

౫౬.

థేరో సునేత్తవిసుతో తదుపట్ఠహి సో

లక్ఖాయుకో’సి జయబోధి ఞ్చ బిమ్బిజాలో,

తస్సా’ప్య’సితిరతనప్పమితం సరీరం

ఆసుం తయో అరియసావకసన్నిపాతా; ()

౫౭.

తస్సా’పరేన సమయేని’గ సిద్ధబోధి

సిద్ధత్థనామవిదితో ఉదపాది సత్థా,

బుద్ధఙ్కురో భవి తదా’ఖీలఙఝానలాభీ

భోజి పవత్తితఫలం వసి మఙ్గలాఖ్యో; ()

౫౮. ¶

సమ్పన్నగన్ధరసికం పరిపక్కమేకం

ఆనీయ సో విపకులజమ్బుభలం వనమ్హా,

పాదాసి తస్స పణిధీకతబుద్ధభావో

తఞ్చానుభుయ భగవాపి వియాకరిత్థ; ()

౫౯.

వేహారమాసి నగరం జయసేననామో

రాజా అహోసి జనకో జననీ సుఫస్సా

భిక్ఖూసు తస్స వసి సమ్బహులో సుమిత్తో

ద్వే సీవలి ఞ్చ సమణీసు వరా సురామా; ()

౬౦.

తం రేవతోముని మునిన్దముట్ఠహిత్థ

బోధీ’పి తస్స కణికారమభీరుహో’సి,

లక్ఖాయుకో స’నరసారథి సట్ఠిహత్థో

ఆసుం తయో అరియసావకసన్నిపాతా; ()

౬౧. ¶

తస్సా’పరేని’హ సముబ్భవి నిస్సనామో

సత్థా పసత్థచరణో చతురో’ఘతిణ్ణో,

బుద్ధఙ్కురో భవి తదాని సుజాతరాజా

రాజఞ్ఞమోళిమణిలఙ్కతపాదపీఠో; ()

౬౨.

హిత్వా స’రజ్జమిసివేయధరో సుధీరో

దిబ్బేహి’నేకకుసుమేహి జినం వజన్తం,

పూజేసి ముద్ధని తమాపవితానసోభం

సత్థా’పి తప్పణిధిసిద్ధి సియా’త్య’భాసి; ()

౬౩.

ఖేమం పురఞ్హి జనకో జనసన్ధనామో

రాజా జనేత్తి పదుమా నిజసఙ్ఘమజ్ఝే,

ద్వే బ్రహ్మదేవుదయ విస్సుతథేరనాగా

ఫుస్సా చ అగ్గయుగలాన్య’భవుం సుదత్తా; ()

౬౪. ¶

తం సమ్భవోవసి వసిన్దముపట్ఠహిత్థ

తస్సా’సనవ్హతరు బోధి స’సట్ఠితత్థో,

అట్ఠాసి వస్సగణనాయ మహేసి లక్ఖం

ఆసుం తయో అరియసావకసన్నిపాతా; ()

౬౫.

తస్సా’పరేన భవసాగరపాదస్సి

ఫుస్సో మహామునిరి’హకబ్భుదపాది లోకే,

ధీరో తదాని విజితావి జితారివగ్గో

రాజా బభూవ సురరాజనిభో’రుతేజో; ()

౬౬.

సమ్బోధి మగ్గపురిసో పణీధాయ ఫీతం

రజ్జం వివజ్జియ స’పబ్బజితో జనస్స,

అఞ్ఞాయ తీణిపిటకాని కథేసి ధమ్మం

వ్యాకాసి ఫుస్సభగవా’పి’వ పుబ్బబుద్ధా; ()

౬౭. ¶

తస్సా’సి కాసినగరం జయసేననామో

రాజా పితా’సి జనతి సిరిమా మహేసి,

సఙ్ఘేసు’భోసు’పి సురక్ఖితధమ్మసేతా

చాలా తదగ్గయుగలాని తథూ’పఞ్చాలా; ()

౬౮.

బోధిద్దుమా’మలకసాఖి సరీరమట్ఠ-

పణ్ణాసహత్థపమితం సభియాభిధానో,

సోపట్ఠహీ నవుతివస్ససహస్సమాయు

ఆసుం తయో భకవతో గణసన్నిపాతా; ()

౬౯.

తస్సా’పరేన సనరామరసత్తసారో

సత్థా విపస్సి’హ సముబ్భవి సబ్బదస్సీ,

కమ్మేన కేనచి మహిద్ధిమహానుభావో

బుద్ధఙ్కురో’భవి తదా’తులనాగరాజా; ()

౭౦. ¶

అఙ్గీరసస్స ఘనకఞ్చనహద్దపీఠం

పాదాసి తస్స ఖవితం రతనేహి నానా,

సో బుద్ధభావమహిపత్థియ బోధిసత్తో

వ్యాకాసి తత్థసునిసజ్జ జినో విపస్సి; ()

౭౧.

తస్సా’సి బన్ధుమతినామపురం తదేవ-

నామో పితా జనని బన్ధుమతీ మహేసి,

ద్వే ఖణ్డతిస్సవసినో వరసావకా’సుం

చన్దా చ భద్దయుగలం భవి చన్దమిత్తా; ()

౭౨.

దేహం అసితిరతతం తమసోకథేరో-

పట్ఠాసి బోధివిటపీ భవి కణ్హవణ్టా,

వాసంఅకా మునిర’సీతిసహస్సవస్సం

ఆసుం తయో అరియసావకసన్నిపాతా; ()

౭౩. ¶

తస్సా’పరేన అధిసీలసమాధిపఞ్ఞో

సత్థా సముబ్భవీ సిఖీ జనకప్పసాఖీ,

ధీరో తదా’భవి అరిన్దమనామరాజా

సద్ధో పహూతరతతో రతనత్తయమ్హి; ()

౭౪.

భిక్ఖఞ్చ సత్తరతనాభరణాభిరామం

ఞత్వాన హత్థిరతనం సుగతే ససఙ్ఘే,

సో బుద్ధభావమహిపత్థయి సత్తసారో

వ్యాకాసి లచ్ఛసి సుఖోధిపదన్తి సత్థా; ()

౭౫.

బుద్ధస్స చారిణవతీ నగరం అహోసి

మాతా పభావతి పితా అరుణవ్హ రాజా,

సఙ్ఘేసు’భోసు అభిభువసి సమ్భవో చ

అగ్గాభవింసు మఖిలాపదుమాభిధానా; ()

౭౬. ¶

ఖేమఙ్కరో జినముపట్ఠహి సత్తతింస-

హత్థుచ్ఛితో విజయబోధి చ పుణ్డరికో,

సో సత్తతింసతిసహస్స మితాయుకో’సి

ఆసుం తయో తదియసావకసన్నిపాతా; ()

౭౭.

తస్సా’పరేని’హ సముబ్భవి కేతుమాలా-

బ్యామప్పభాపరిలసం మునివేస్సభూ’తి,

బుద్ధఙ్కురో కిర తదాని సుదస్సనవ్హ-

రాజా బభూవ పరరాజగజిన్దసీహో; ()

౭౮.

సఙ్ఘస్స బుద్ధపముఖస్స సచీవరం సో

దత్వాన దానమతులం జినసాసనమ్హి,

సబ్బఞ్ఞుబోధిమభిపత్థియ పబ్బజిత్థ

బుద్ధో భవిస్ససి ధువన్తి తమాహసత్థా; ()

౭౯. ¶

తస్సా’ప్య’నోపమపురం భవి సుప్పతీతో

రాజా పితా యసవతీ జనికా మహేసీ,

సోణుత్తరా చ నిజసావకసావికానం

దామా మతిద్ధిపరమా పరమా సమాలా; ()

౮౦.

బోధీ’పి తస్స భవి సాలమహీరూహో’ప-

సమ్పన్నభిక్ఖు తదుపట్ఠహి సట్ఠిహత్థో,

సత్థా విహాసి సమసట్ఠిసహస్సవస్సం

ఆసుం తయో తదియసావకసత్తిపాతా; ()

౮౧.

తస్సా’పరేని’కహ సముబ్భవి సచ్చసన్దో

వేనేయ్యబన్ధు భగవా కకుసన్ధనామో,

బుద్ధఙ్కురో భువి తదా’భవి ఖేమరాజా

దానప్పబన్ధజలసేకసుధోతహత్థో; ()

౮౨. ¶

సో పత్తచీవరపభూతికమన్నపానం

దత్వా ససావకజినస్స ఘరా’భిగన్త్వా,

పబ్బజ్జి బోధిపణిధిం పణిధాయ రాజా

సత్థాసయా’త్య’వచ తప్పణిధానసిద్ధి; ()

౮౩.

ఖేమవహయం నగరమస్స పితా’గ్గిదత్తో

విప్పో విభావి అభవి జనికా విసాఖా,

సఞ్జివథేరదుతియో విధురో చ థేరో

సామా తదగ్గయుగలం భవి చమ్పకాఖ్యా; ()

౮౪. ¶

తం బుద్ధిజో జినముపట్ఠహి తస్స గత్తం

తాళిసహత్థమితమాసి సిరిసబోధి,

తాళిసహాయనసహస్సపమాణమాయు

ఏకో’వ తస్స భవి సావకసన్నిపాతో; ()

౮౫.

తస్సా’పరమ్హి సమయే కరుణానిధానో

లోకాభిభూ కనకభుధరహారిరూపో,

ఉప్పజ్జి కోణగమనోముని పబ్బతాఖ్యో

భుమిస్సరో భవి మహాపురిసో తదాని; ()

౮౬.

సఙ్ఘస్స బుద్ధపముఖస్స ఉళారదానం

దత్వా మహగ్ఘవరచివరసాటకే చ,

సో పకబ్బజిత్థ అభిపత్థిత బుద్ధభావో

బుద్ధో భవిస్ససి తువన్తి తమాహసత్థా; ()

౮౭. ¶

నామేన సోభవతి తమ్పురముత్తరాఖ్యా

మాతా పితా’వనిసురో భవి యఞ్ఞదత్తో,

హీయోసోత్తరవసీ సమణి సముద్దా

తస్సో’త్తరా చ పరమా పరిసాసు’భోసు; ()

౮౮.

తం సోత్థిజో జినముపట్ఠహి తింసహత్థో

అఙ్గీరసో భవి ఉదుమ్బరసాఖి బోధి,

సో తింసహాయనసహస్సమితాయుకో’సి

ఏకో’వ తస్స భవి సావకసన్తిపాతో; ()

౮౯.

తస్సా’పరేని’హ మహాముని కస్సపాఖ్యో

లోకమ్హి పాతుభవి ఖగ్గవిసాణకప్పో,

బుద్ధఙ్కురో భువి తదా’భవి జోతిపాలో

వేదేసు తీసు సకలాసు కలాసు ఛేకో; ()

౯౦. ¶

కల్యాణమిత్తదుతియో సుగతం ఉపేచ్చ

సుత్వాన ధమ్మమథసాసన మోతరిత్వా,

సబ్బఞ్ఞుభావమ్హిపత్థయి మాణవో సో

వ్యాకాసి కస్సపమునీ’పి మునీ’చ పుబ్బా; ()

౯౧.

బారాణసి నగరమాసి పితా చ మాతా

ద్వే బ్రహ్మదత్తధనవత్య’భిధానవన్తో,

భిక్ఖుసు తస్స సమణిస్వ’పి తిస్సభార-

ద్వాజా చ భద్దయుగలాత్య’నులోరువేలా; ()

౯౨.

తం సబ్బమిత్తసమణో సముపట్ఠహిత్థ

నిగ్రోధసాఖీ జయబోధి స’వీసహత్థో,

తస్సా’సి విసతిసహస్స పమాణమాయు

ఏకో’వ’హూ అరియసావకసన్నీపాతో; ()

ఇతి మేధానన్దాభిధానేన యతితా విరచితే సకలకవిజన హదయానన్ద దాననిదానే జినవంసదీపే దూరేనిదానే బోధిసత్తస్స సేసపణిధాతట్ఠపన పవత్తి పరిదీపో తతియో సగ్గో.

౧. ¶

దీపఙ్కరాదిచతువీసతి బుద్ధపాద-

మూలేసు లఙపణిధాన మహానిధానో,

లక్ఖాధికం చతురసఙ్ఖియకప్పసఙ్ఖం

పుఞ్ఞాభిసన్దమభిసఙ్ఖరి బోధిసత్తో; ()

౨.

ఏత్థన్తరే వివిధబాహిరవత్థుజాతం

సిస’క్ఖిమంసరుధిరాని చ పుత్తదారే,

సో జివితమ్పి కపణడికయాచకానం

వీరో పరిచ్చజి పజాయ హితత్థమేవ; ()

౩. ¶

దానాధిముత్తిపరియేసన విప్పవేసో

పత్వా తపోవనమకిత్తి తపోధనస్స,

తిహం అలత్థ సకటాహమలోణడాకం

యస్సా’భిభూతజఠరస్స జిఘచ్ఛితత్తా; () (అకిత్తిచరియం)

౪.

కన్తారమగ్గ పటిపన్న మనాతపత్తం

పచ్చేక బుద్ధమహిపస్సియ సఙక్ఖవిప్పో,

ఫుట్ఠం సకిచ్చపసుతో సూరియాతపేన

యో ఛత్తుపాహణమదాసి సుధోతపాణి; () (సఙ్ఖచరియం)

౫.

దుబ్భిక్ఖపీళనభయేన కలిఙ్గరట్ఠా

సంయాచతం యదుపగమ్మ ధనఞ్జయవ్హో,

సోణ్డాయ గయ్హ నిజమఞ్జన నాగరాజం

యో దక్ఖిణోదక నిసేకమకాసి రాజా; () (కురుధమ్మచరియం)

౬. ¶

హుత్వాన యో మహసుదస్సన చక్కవత్తీ

రాజా కుసావతిపురమ్హి దివా చ రత్తో,

వత్థత్తపానముపతేసి చరాపయిత్వా

భేరింక అసేసకపణ్డికయాచకానం; () (మహాసుదస్సనచరియం)

౭.

యో సత్తభుమిభుజసాసి పురోహితో’పి

రాజూహి లద్ధమఖిలం ధనధఞ్ఞరాసిం,

సమ్పత్తయాచకజనస్స పరిచ్ఛజిత్వా

పుఞ్ఞప్పబన్ధమభిసఞ్చిని బోధిహేతు; () (మహాగోవిన్దచరియం)

౮.

ధమ్మానుసాసి నిమినామ మహీభుజో’పి

సాలం విధాయ మిథిలాయ చతుమ్ముఖం యో,

అచ్ఛిన్నమత్థిజనపక్ఖిచతుప్పదానం

దానం పవత్తయీ పురా దదతం వరిట్ఠో; () (నిమిరాజచరియం)

౯. ¶

యో ఏకరాజసుతచన్దకుమారభూతో

ముద్ధాభిసేక కరణాయ జనేహి గచ్ఛం,

సంవేజితో సవిభవే తిభవే’పి యఞ్ఞా-

వాటం విధాయ’భిపవత్తయి దానవట్టం; () (చన్దకుమారచరియం)

౧౦.

యో వత్థుసారగహణేన అతిత్తరూపో

భుమిస్సరో’పి సివినామ సురాధిపస్స,

జచ్చన్ధవేసగహితస్స విలోచనాని

ఉప్పాటయిత్వ పదదం లభి దిబ్బచక్ఖూ; () (సివిరాజచరియం;)

౧౧.

దానాధిముత్తిపరమో ససపణ్డితో యో

మిత్తేను సాసియ అధిట్ఠితుపోసథఙ్గో,

అఙ్గారముద్ధని పపాత సజీవితాసం

హిత్వా ద్విజస్స తనుమంసపదాతుకామో; () (ససపణ్డితచరియం; ఇతిదానపారమీం)

౧౨. ¶

యో మాతుపోసకకరి భిసముద్ధరత్తో

అన్ధాయ హత్థిదమకేన కరేణుకాయ,

సోణ్డాయ సుట్ఠుగహితో’ప్య’వికణ్డితస్స

సీలస్స ఖణ్డనభయా నజనేసి కోపం; () (మాతుపోసకచరియం)

౧౩.

యో భురిదత్తభుజగో’పరివమ్మికట్ఠో,

సీలబ్బతం విసధరో సమధిట్ఠహిత్వా,

పేళాయ ఖిత్తభుజగే అహిగుణ్ఠికమ్హి

సీలస్స కుప్పనభయేన జహాసి కోపం; () (భురిదత్తచరియం;)

౧౪.

సీలబ్బతాదివిభవో జలితిద్ధిమా యో

చమ్పేయ్యనామభుజగో అహిగుణ్ఠికమ్హి,

ఇచ్ఛానురూపవిచరో చమరీ’వ వాలం

సీలం జుగోప నపి తబ్బధకే చుకోప; () (చమ్పేయ్యచరియం;)

౧౫. ¶

యో చూలబోధివిసుతో సమదిట్ఠహత్వా

సీలబ్బతం వనముపేచ్చ వసం పియాయ,

తాయం పసయ్హ గహితాయ’పి కాసిరఞ్ఞా

సీలబ్బిసోధనపరో పజహిత్థ రోసం; () (చూలబోధిచరియం)

౧౬.

యో భింసరూపి మహిసో’పి వలిముఖస్స

ఆగుం తితిక్ఖమఖీలం పరిసుద్ధసిలో,

రుక్ఖట్ఠయక్ఖవచనాని పటిక్ఖిపిత్వా

తం సీలభఙ్గభయతో భయతో ముమోచ; ()

౧౭.

యో వుయ్హమానమపనీయ నదీపవాహా

మిత్తద్దుహిం పుతసజీవితదానహేతు,

రఞ్ఞా ముమోచ వధియం అవికోపనేన

సీలస్స రూరుహరిణో’పి హరిస్సవణ్ణో, () (రూరుమిగరాజచరియం;)

౧౮. ¶

యో దన్తకట్ఠసకలేహి జటాకులేహి

కుద్ధేన కుటజటిలేన కతాహిసాపో,

మాతఙ్గనామముని సీలధనం జుగోప

సమ్పాతసాపరిపుమిద్ధిబలేన రక్ఖం; () (మాతఙ్గచరియం;)

౧౯.

మగ్గావతిణ్ణమధమం కల్హాభీలాసా-

సఙ్ఘట్టితోభయరథఙ్గమధమ్మయక్ఖం,

కోపగ్గినా నపరిఝాపయమిద్ధిమా యో

సీలం రరక్ఖ ఖలు ధమ్మికయక్ఖరాజా; () (ధమ్మాధమ్మ దేవపుత్తచరియం;)

౨౦.

యో పోరిసాదవసగస్స జయద్దిసస్స

రఞ్ఞో పటిఞ్ఞమధికిచ్చ విజివితాసో,

ఖీత్తాయుధో తదుపగమ్మ అలీనసత్తో

యక్ఖం దమేసి నను సీలవతం నిదానా; () (అలీనసత్తచరియం;)

౨౧. ¶

యో సఙ్ఖపాలభుజగో నిజభోగపూర-

వ్యాభఙ్గిభారతరవాహితి భోజపుత్తే,

కారుఞ్ఞమాప అభిగన్తుమపాదతాయ

సీలస్స భఙ్గభయతో’పి హుతాసతేజో; () (సఙ్ఖపాలచరియం; ఇతి సీలపారమిం;)

౨౨.

సఙ్ఖారధమ్మఖణభఙ్గసభావదస్సి

ఉస్సావబిన్దువిలయం’వ యుధఞ్జయో యో,

రాజా జనస్స రుదతో పవిహాయ రజ్జం

నేక్ఖమ్మపారమిమపురయి పబ్బజిత్వా; () (యుధఞ్జయ చరియం;)

౨౩.

యో సోమనస్సవిసుతో కురురాజపుత్తో

దుస్సీలకుటజటిలబ్బచనం పటిచ్చ,

రఞ్ఞా నియోజితవధో వధకావకాసం

లద్ధానుసాసియ’భినిక్ఖమి చత్తరజ్జో; () (సోమనస్స చరియం;)

౨౪. ¶

యో కాసిరాజతనుజో’పి అయోఘరాఖ్యో

ఈహం భతో చిరమయోఘరవాసహీరూ,

రజ్జం పహాయ పరమం పితరా పదత్తం

నేక్ఖమ్మపారమిపరో వనమోతరిత్థ; () (అయోఘరచరియం;)

౨౫.

యో పఞ్చకామగుణదీపనతో’పదిట్ఠ-

సమ్భత్తమిత్తవచనమ్పి పటిక్ఖిపిత్వా,

నిద్ధన్తకఞ్చననిభచ్ఛవి కఞ్చనాఖ్యో

పత్వా తపోవనమపబ్బజి బన్ధవేహి; () (భిసచరియం;)

౨౬. ¶

పక్ఖిత్తదద్దులనహారురివా’నలమ్హి

సఙ్ఖారధమ్మవిసయే పటివట్టితత్తో,

యో సోణభుసురసుధీ విభవం పహాయ

పబ్బజ్జితుం సపరిసో పవనం జగామ; () (సోణపణ్డితచరియం; ఇతి నేక్ఖమ్మ పారమి;)

౨౭.

యో సేణకో సుధి పసిబ్బకగబ్భసాయిం

విప్పస్సి మోహకలుసికతమానసస్స,

సప్పం సుఘోరముపదస్సియ దీఘదస్సీ

పఞ్ఞాసుపారమిమపూరయి భురిమేధో; () (సేణకపణ్డిత చరియం;)

౨౮.

యో యం మహోసధసమాఖ్యసుధీ సుధీసో

ఉమ్మగ్గసంవుతనిసగ్గవతిసమో’పి,

ఉమ్మగ్గతో’వ సబలం మిథిలాధినాథం

పఞ్ఞాపజాపతిపతి రిపుతో ముమోచ; () (మహోసధచరియం ఇతి పఞ్ఞా పారమీ;)

౨౯. ¶

వాలేను’ళారవీరియో వీరియేన ఘోరం

సంసారదుక్ఖమివ యో కిసకాలకో’పి,

గమ్భీరసాగరజలం సపజానుకమ్పీ

ఉస్సిఞ్చితుం సతతమారహి సత్తసారో; () (కాలక చరియం)

౩౦.

రాజామహాదిజనకో జనకున్దచన్దో

గమ్భీరభురిసలిలం సలిలాకరం యో,

సూరో’రుబాహువీరియో వీరియం తతార

సంసారసిన్ధుతరణే తరణీసరూపో; () (మహాజనకచరియం; ఇతి వీరియపారమి;)

౩౧.

యో ఖన్తితిన్తహదయో యతిఖన్తివాదీ

ఛేదాపితే’పి సకలం సకలత్తభావే,

సమపూతఖన్తిజలమేవభూసం సిసేచ

వ్యాపాదపావకపదిత్తకలాబురాజే; () (ఖన్తివాదీ చరియం)

౩౨. ¶

యో ధమ్మపాలనపరో సుసు ధమ్మపాలో

కారాపితే’పి వధకేహ’సిమాలకమ్మం,

ఆసన్నతాపనిరయమ్హి పతాపరాజే

ఖన్తిం పవత్తయి మనప్పితఖన్తిమేత్తో; () (ధమ్మపాల చరియం; ఇతి ఖన్తిపారమీ;)

౩౩.

యో అన్తరీపగభయంకరసుంసుమార-

ముద్ధాసమప్పితపదో కపిరాజభూతో,

దిన్నం పటిఞ్ఞమనుకుబ్బమనఞ్ఞలబ్భం

నజ్జా పపాత పరతీరమసచ్చభీరూ; () (కపిరాజ చరియం)

౩౪. ¶

యో సచ్చపారమిపరో వసి పచ్చనామో

సచ్చేన సచ్చమహీసన్ధియ సచ్చదస్సీ,

పోరిం సమగ్గకరణిం సిరిజమ్బుదీపే

సమ్పాలయం సకలలోకమవోచ వాచం; () (సచ్చసవ్భయ చరియం;)

౩౫.

యో వట్టపోతకదిజో అవిరూళ్హపక్ఖ-

పాదో’తిఖుద్దకకులావకగబ్భసాయీ,

సచ్చేన సోళసకరిసమితప్పదేసే

దావగ్గినిబ్బుతిమకా థిరమాయుగన్తం; () (వట్టపోతక చరియం;)

౩౬.

యో గిజ్ఝకాకబకబాణకభక్ఖభుత-

బన్ధు నిదాఘరవితాపపరిక్ఖయా’పే,

రిత్తే సరమ్హి పరిమోచయి మచ్ఛరాజా

సచ్చేన’కాలజలదాగమపచ్చయేన; () (మచ్ఛరాజ చరియం;)

౩౭. ¶

దుట్ఠాహిదట్ఠవిసవేగవిముచ్ఛితం యో

మణ్డబ్బతాపసవరో’రసయఞ్ఞదత్తం,

కత్వాన సచ్చకిరియం కరుణాయ కణ్హ-

దీపాయనో ముని ముమోచ తమాపదమ్హా; () (కణ్హాదీపాయన చరియం;)

౩౮.

యో పోరిసాదవసగో సుతసోమరాజా

రజ్జే తియోజనసతే సకజీవితే’పి,

సచ్చం రరక్ఖ నను సచ్చపరో నిరాసో

దిన్నం పటిస్సవముభిన్నమపానుకుబ్బం; () (సుతసోమచరియం; ఇతి సచ్చపారమీ;)

౩౯.

నిబ్బిన్నరజ్జవిభవో భవభీరూతాయ

యో మూగపక్ఖబధిరాకతి మూగపక్ఖో,

నీతే నిఖాతుమపకి సీవథికావకాసే

దళ్హం అధిట్ఠితవతం వత నోజహాసి; () (తేమియచరియం; ఇతి అధిట్ఠాన పారమీ;)

౪౦. ¶

మేత్తవిహారపరమో పితురన్ధయట్ఠి

యో సోమసోమ్మయదయో’పి సువణ్ణసామో,

వాళేహి సమ్పరివుతో పవనే విహారి

మేత్తాఖ్యపారమిమపూరయి పాపభీరూ; () (సువణ్ణసామచరియం;)

౪౧.

యో ఏకరాజవిసుతో భువి కాసిరాజా

మేత్తాకలత్తదుతియో సకజీవితే’పి,

అవఛిన్నరజ్జవిభావే పటిపక్ఖరాజే

మేత్తాయ సమ్ఫరి సమం పరిభావితాయ; () (ఏకరాజచరియం; ఇతి మేత్తా పారమీ;)

౪౨. ¶

యా లోమేహంసవిసుతో’పి తులాసరిక్ఖో

మానావమాననకరేసు సుఖే చ దుక్ఖ,

వాసం చవట్ఠిపరికిణ్ణసుసానమజ్ఝే

వేరం అవేరమనుపేచ్చ రరక్ఖు’పేక్ఖం; () (లోమహంసచరియం; ఇతి ఉపేక్ఖాక పకారమిం)

౪౩.

సో బోధియా’భినియతో పరిపక్కఞాణో

బుద్ధఙ్కురో’పచితపారమితాబలేన,

నిజ్ఝామతణ్హ’సితకఞ్జక్ఖుప్పిపాస-

లోకన్తరోరునిరయేసు న జాతు జాతో; ()

౪౪.

నాలత్థ పణ్డకనపుంసకమూగపక్ఖ-

ఛచ్చన్ధజాతిబధిరిత్థిజళత్తభావం,

సో మక్ఖికామకసకుత్థకిపిల్లికాది-

జాత్యా నపాతుభవి కీటపటఙ్గజాత్యా; ()

౪౫. ¶

నాలత్థ గన్ధగజతో పుథులత్త భావం

నాలత్థ వట్టసుసుకా సుఖుమన్త భావం,

నాలత్థ ఉమ్దనమమ్మనకత్త భావం

నాలత్థ ఏవమతిహీనతరత్త భావం;

౪౬.

నాహోసి మాతువధకో పితుఘాతకో వా

నాహోసి సఙ్ఘభిదురో అరహన్తఘాతో,

నాహోసి దుట్ఠహదయేన తథాగతస్స

నాహోసి సంజననకో రుధిరస్స కాయే; ()

౪౭.

కమ్మం ఫఖలం తదుభయం పటిబాహినో యే

ఉచ్ఛేదదిట్ఠిగతికా విహరింసు తేసం,

లద్ధిం కదాచి నపరామసి సద్దహానో

కమ్మం ఫలం నియతబోధిపరాయణో సో; ()

౪౮. ¶

యస్మిం భవే భవతి నామచతుక్కమత్తం

తత్రా’పి పుఞ్ఞకరణత్థ మసఞ్ఞసత్తే,

అట్ఠానతో నపటిసన్ధిమగణ్హి సుద్ధా-

వాసేసు పఞ్చసు కదాచి పపఞ్చభీరూ; ()

౪౯.

బుద్ధఙ్కురో నియతబోధిపదో కదాచి

దీఘాయుకేసు’పిభవేసు సుఖానపేఖో,

కత్వా’ధిముత్తివచనం ఇధ జీవలోకే

నిబ్బత్తి సో తిదసపారమిపూరణత్థం; ()

౫౦.

ఇచ్చేవం సో పురిసనిసభో దుప్పవేసస్స బోధి-

పాసాదస్సా’వతరణసమత్తింసతిస్సేణిరూపం,

నిప్ఫాదేన్తో పరహితరతో పారమీధమ్మజాతం

సంసారే సంసరి చిరతరం ఘోరదుక్ఖం తితిక్ఖం; ()

ఇతి మేధానన్దాభిధానేన యతినా విరచితే సకలకవిజన హదయానన్ద దాననిదానే జినవంసదీపే దురేనిదానే పారమిధమ్మాభిసఙ్ఖరణ పవత్తి పరిదీపో చతుత్థో సగ్గో.

౧. ¶

అత్థవత్తపదం నానావణ్ణమణ్ణవజాన్వితం,

పత్థ్యావత్తమివాహోసి జేతుత్తరపురం పురే; () (సిలేస బన్ధనం;)

౨.

పరిఖామేఖలాదామ బద్ధపాకారసోణినీ,

రరాజ రాజధానీ సా వధూవ పతిమణ్డితా; ()

౩. ¶

మణిసిఙ్గంసుమాలాభి బాలంసుమాలివిబ్భమం,

ససఙ్కమణ్డలం తస్మిం పలమ్హేసా’భీసారికా; ()

౪.

ఇన్దిరామన్దిరా’మన్దమణిమన్దిరసాలినీ,

హేమద్ధజావలి తస్మిం కిళాపయి కలాపినో; ()

౫.

రరాజ నాగరాజానం కప్పితాభరణేహి చ,

దాఠాహి దానధారాహి మేఘవచ్ఛన్తా’వ సా పురీ; ()

౬.

తురఙ్గనికరోణ్డుతధులిధూసరితమ్బరం,

నివారితాతపంరఙ్గవితానస్సిరిమాహరి; ()

౭. ¶

నీలసేవాలధమ్మిల్లా సమ్ఫుల్లకమలా’ననా,

తహిముప్పలలోల’క్ఖీ హంసపీనపయోధరా; ()

౮.

కిఞ్జక్ఖరాజిరసానారుద్ధరోధనితమ్బినీ,

భిఙ్గాలిమణిమఞ్జిరా నారీ’వా’సుం సరోజినీ; () (సిలేస బన్ధనం;)

౯.

కేవకలం కప్పరుక్ఖేహి వినా సా రాజధాన్య’హు,

విసాణారాజధానీ’వ సబ్బసమ్పత్తిసాలినీ; ()

౧౦.

కదాచి పురిసాజఞ్ఞో రాజా’హోసి పురే తహిం,

వేస్సన్తరో’తినామేన విస్సుతో భువనత్తయే; ()

౧౧. ¶

కుమారో’వ సమానో సో దానకీళాపరాయణో,

కాయూపగాని ధాతీనం రతనాభరణాని’పి; ()

౧౨.

ఖణ్డాఖణ్డం కరిత్వాన నవక్ఖన్తుం కపరిచ్చజి,

ఏవం బాహిరవత్థూనిదదన్తో అట్ఠవస్సికో; ()

౧౩.

పాసాదమభిరీహిత్వా సోనిసజ్జా’భియాచనం,

దస్సామీ’తి విచిన్తేసి సిసక్ఖిమంసలోహితం; ()

౧౪.

సుఖేధితో మహాసత్తో సుక్కపక్ఖే’వ చన్దిమా,

పాలేసి దసధమ్మేన పత్వా రజ్జసిరిం పజం; ()

౧౫.

నిసజ్జో పరిపాసాదే సో రాజా ఏకదా రహో,

కామానం సఙ్కిలేసఞ్చ వోకారాదీనవం సరి; ()

౧౬. ¶

పబ్బజ్జాహిరతో రాజా నిబ్బిన్తో విభవేభవే,

సమ్పత్తిసారమాదాయ హిత్వా రజ్జసిరిం వరం; ()

౧౭.

మత్తమాతఙ్గరాజా’వ అగ్గిపజ్జలకాననా,

రుదతో ఞాతిసఙ్ఘస్స అగారస్మా’భి నిక్ఖమీ; ()

౧౮.

చమ్పకాసోకవకులతరుసణ్డసుమణ్డితం,

సిఖణ్డిమణ్డలాఖణ్డకీళం కోకిలకూజనం; ()

౧౯.

అనేకమిగపక్ఖీనమాసయం సలిలాసయం,

వీకాసకుసుమామోదప్పవాసితసమీరణం; ()

౨౦.

మధుమత్తా’లిఙ్ధఙ్కారనిబ్భర’మ్బురుహాకరం,

సమ్పాతనిజ్ఝరా’రావగమ్భీరభురిభూధరం; ()

౨౧. ¶

పవవేకక్ఖమం వఙ్కపబ్భారం గిరిగబ్భరం,

దుప్పవేసపకథం వఙ్కగిరినామతపోవనం; ()

౨౨.

పత్వా లద్ధే’సిపబ్బజ్జా కవిలాసో సో మహీభుజో,

చరన్తో బ్రహ్మచరియం చిరస్సం వీతినామయి; ()

౨౩.

తస్సరఞ్ఞో మహేసిపి మద్దీనామ సుఖేధితా,

పుత్తధీతూభిసద్ధిం తం తపోవనముపావిసి; ()

౨౪.

మహిచ్ఛో పూజకోవిప్పో తదా బీగచ్ఛదస్సనో,

యేన వేస్సన్తరోసత్తసారో తేనుపసఙ్కమి; ()

౨౫. ¶

అత్థో కమ్మకరేహీ’తి జరాజజ్జరితస్స మే,

పుత్తఞ్చధీతరం యాచీ ధీరం పత్వా దయాపరం; ()

౨౬.

ఉభో కణ్హాజినం జాలిం ససేనహభారభాజనం,

సమ్మాసమ్బోధికామో సో తణ్హాదాసబ్యముత్తియా; ()

౨౭.

దక్ఖిణోదకసమ్పుతజూజక’ఞ్జలిభాజనే,

సమప్పయిత్థ బన్ధిత్వా అగమా’దాయ నిద్దయో; ()

౨౮.

దానాధిముత్తీవీమంసీ విప్పాకప్పేను’పాగతో,

సంయాచి దేవరాజా’థ మద్దిదేవిం పతిబ్బతం; ()

౨౯.

దక్ఖిణోదకనిద్ధోతహత్థో సో దక్ఖిణోదకం,

కత్వా దేవేసవిప్పస్స దేవిం దేవో పరిచ్చజి; ()

౩౦. ¶

సత్తక్ఖత్తుం పకమ్పిత్థ తస్స పారమితేజసా,

సాధుసాధూతి పత్తానుమోదన్తీ’వ మహీవధూ; ()

౩౧.

ఇచ్చేవం పురిసారఞ్ఞో పరిపాచినపారమీ,

మణిరంసిస్ముజ్జోత పాసాదసతలఙ్కతే; ()

౩౨.

మన్దమన్దానిలోణ్డూత పఞ్చవణ్ణద్ధజాలీనం,

మణికింకిణిజాలానురావసోతరసాయనే; ()

౩౩.

దిబ్బేహి నచ్చగీతేహి వాదితేహి మనోరమే,

కన్దప్పమణ్డపాకార రఙ్గమణ్డపమణ్డితే; ()

౩౪.

దిబ్బన్తదిబ్బరాజూనం ఇన్దచాపసతేహి’వ,

చూళామణీమరీచిహీ సమ్బాధీకళిత’మ్బరే; ()

౩౫. ¶

అచ్ఛరాహి కుచఞ్చన్దనమితఙ్గీహి దూరతో,

విధూతచన్దికారాజి చారుచామర మారుతే; ()

౩౬.

సుత్తప్పబుద్ధపోసో’వ తుసితే తిదసాలయే,

తతో చవిత్వా నిబ్బత్తి హుత్వా సన్తుసిత’వ్హయో; ()

౩౭.

దిబ్బేసు పఞ్చకామేసు వసన్తో తుసితాలయే,

పఞ్చిన్ద్రియాని లోకేకలోచనో పరిచారయి; ()

౩౮.

తదా దససహస్సేసు చక్కవాళేసు దేవతా,

ఏకత్థ సన్నిపతితా సుత్వా బుద్ధహళాహళం; ()

౩౯.

తేనో’పసఙ్కమిత్వాన యేనా’సి పురిసుత్తమో,

కత్వా తబ్బదనమ్భోజం నయనాలికులాలయం; ()

౪౦. ¶

చూళామణిమయుఖమ్బుతిద్ధోతచరణాసనే,

బద్ధఞ్జలిపుటమ్భోజమకులాతి సమప్పయుం; ()

౪౧.

చక్కవత్తిపదం సక్కమారబ్రహ్మపదతయా,

నఖో మారిస పత్థేత్వా పారమీ పరిపాచితా; ()

౪౨.

వేనేయ్యబన్ధుభుతేన సమ్మాసమ్బోధిమిచ్ఛతా,

తయా మారిస కిచ్ఛేన పూరితా దసపారమీ; ()

౪౩.

సదేవకస్స లోకస్స హితాయ మాతుకుచ్ఛియం,

ఉప్పజ్జతూతి యాచింసు తంధీరం కరుణాపరం; ()

౪౪.

సతవస్సాయుహేట్ఠాపి ఉద్ధం సహసహస్సతో,

యస్మా అకాలో బుద్ధానం తస్మా కాలం విపస్సి సో; ()

౪౫. ¶

యస్మా అఞ్ఞేసు దీపేసు సమ్బుద్ధా నోపపజ్జరే,

జాయన్తి జమ్బుదీపస్మిం తస్మా దీపం విపస్సి సో; ()

౪౬.

యస్మా మిలక్ఖదేసేసు నూప్పజ్జన్తి తథాగతా,

జాయరే మజ్ఝిమే దేసే తస్మాదేసం విపస్సి సో; ()

౪౭.

యస్మా నజాయరే వేస్ససుద్దత్వయేసు జాయరే,

ఖన్తియే బ్రాహ్మణే బుద్ధా కులం తస్మా విపస్సి సో; ()

౪౮.

యస్మా అనఞ్ఞవిసయా కుచ్ఛి సమ్బుద్ధమాతుయా,

తస్మా ఆయుపరిచ్ఛేదవసేన పస్సి మాతరం; ()

౪౯.

లోకేకలోచనో ఏవం కత్వా పఞ్చావలోకనం,

తాసం పటిఞ్ఞం పాదాసి కరుణాపుణ్ణమానసో; ()

౫౦. ¶

తప్పాదతామరసచుమ్బిత మోళిమాలా

సమ్పత్తదేవపరిసా’న్తరధాయి తావ,

ఓగయ్హ నన్దనవనం తుసితాధిరాజా

తమ్హా చవీ మతిదయాదయినాసభాయో; ()

ఇతి మేధానన్దాభిధానేనయతినా విరచితే సకలకవిజన హదయానన్దదానతిదానే జినవంసదీపే దురేనిదానే వేస్సన్తరచరియప్పభుతిదేవారాధనా పవత్తి పరిదీపో పఞ్చమో సగ్గో.

జినవంసదీపే దూరేనిదాన భాగో పఠమో.

౧. ¶

యా సత్తసారపభవా సిరిజమ్బుదీపే

ఫీతా’మరావతిపురీ’వ పురీవతంసా,

ఆదిచ్చవంసికనరిన్దపవేణి భూమి

లక్ఖ్యాలయా కపిలవత్థుపురీ పురే’సి; ()

౨.

వణ్ణేహి కణ్ణసుఖసద్దరసేహి జాత-

రూపేహి అత్థవిసరేహి యతీహి యుత్తా,

యా రాజధాని పుథుపాణగణప్పదేహి

ఆసీ (వసన్తతిలకా) రచనా యథేవ; () (సిలేస బన్ధనం;)

౩. ¶

పాచీదిసాభుజలతాయ మహీయువత్యా

సన్నద్ధసఙ్ఖవలయస్సిరిమావహన్తం,

యస్సా సుధాసుపరికమ్మకతం రరాజ

పాకారచక్కమచలం మకుటానుకారం; ()

౪.

యస్సా రరాజ పరిఖా నగరిన్దిరాయ

కిఞ్జక్ఖిఞ్జరితతీరదసాభిరామా,

సంసిబ్బితాలివిత్తీమణితన్తుపన్తీ

పాకారసోణిభరతో గలితమ్బరం’వ; ()

౫.

కన్దప్పదప్పమదిరామదమత్తధుత్తా

మన్దానిలేరితసునీలలతావితానం,

యస్మిం విలోలనయనఞ్జలిపియమానం

ఆపానభుమినిభమోపవనంభజింసు; ()

౬. ¶

మత్తఙ్గనాయ నవయోబ్బనగబ్బితాయ

రఙ్గాలయగ్గమణిదప్పణబిమ్బితేహి,

యా రాజధాని ఘనపీనపయోధరేహి

సోమ్మాననేహి భజి మానసవాపిసోభం; ()

౭.

సఙ్కప్పితాభరణరంసి సతేరతాలీ

దాఠాబలాకవిసరా మదవుట్ఠిధారా,

యస్మిం పురే ఘరమయూరకులం అకాలే

కీళాపయింసు వరవారణవారివాహా; ()

౮.

పాకారచక్కబహినిగ్గత ముగ్గరాగం

యస్మిం తురఙ్గనికరుద్ధటధూలిజాలం,

రచ్ఛావతారజనతాయ ఖణం జనేసి

భీతిం పదిత్తపలయానలజాలసోభం; ()

౯. ¶

యస్మిం విమానమణిసిఙ్గజుతిప్పబన్ధ-

సఞ్చుమ్బితం జితరవిం హరిణ్డకబిమ్బం,

నారీజనాననసరోజకతావమానం

కోధాభిభుతమివ వణ్ణవికారమాప; ()

౧౦.

యత్థిస్సరేహి సమధిగ్గహితాని తుఙ్గ-

కేలాసకుటధవలాతి మనోహరాతి,

నిచ్చం సుధాసుపరికమ్మకతాని చా’సుం

లక్ఖీనికేతననిభాని నికేతనాని; ()

౧౧.

యత్థిన్దనిలమణిమాపితమణ్డపగ్గే

హేమద్ధజావలిపరిబ్భమణంక పురమ్హి,

జీమూతకూటపముఖే సతవిజ్జుమాలా-

లీలావహం విరహినీనమఘం జనేసి; ()

౧౨. ¶

సఞ్ఝానురాగమణితోరణదీధితీహి

భిన్నన్ధకారనికరా’ఖిలనాగరానం,

యా రాజధాని జనయన్తిపి తుఙ్గతుట్ఠిం

పీత్యా నవాసి రజనీస్మ భిసారికానం; ()

౧౩.

సేవాలకేసరసమాకులతీరభాగా

సమ్ఫుల్లరత్తపదుముప్పలకల్లహారా,

హంసాలిసారససమోసరణాభిరామా

యస్మిం సునిమ్మలజలా కమలాకరాసుం; ()

౧౪.

యస్మింపురే కులవధూవదనమ్బుజానం

లద్ధుం నిరూపమసిరిం భుసముస్సహన్తా,

యావజ్జ సేతసరసిరుహసీతరంసీ

అఞ్ఞోఞ్ఞబద్ధపటిఘా’వ వజన్తి నాసం; ()

౧౫. ¶

యస్మిం సువణ్ణమకణిరూపియవంసవణ్ణ-

ముత్తాపవాళచజిరేహి మహారహేహి,

నానాపణా సుఖుమకాసికసాణహఙ్గ-

కోసేయ్యఖోమవసనేహి’భవుం పపుణ్ణా; ()

౧౬.

చక్కాసిసత్తిధనుకున్తగదాదిభత్థా

సన్నద్ధహేమకవచా విజితారివగ్గా,

సఙ్గామసాగరసముత్తరణాతిసురా

యోధా యహిం పురవరే అకరింసు రక్ఖం; ()

౧౭.

ఫూట్ఠా క వాటనికటే మణిమన్దిరానం

కప్పాసపట్టధవలా సరదబ్భరాజీ,

యస్మిం ఖణం జవనికాసిరిమాదధానా

థీనం జుగోప మధుపేహి ముఖమ్బుజాని; ()

౧౮. ¶

నిబ్బిద్ధవీథివిసరేహి సుసజ్జితేహి

నిచ్చుస్సవాయ పురముస్సితతోరసేహి,

భోగిన్దభోగనికరేహి రసాతలం’వ

యం సమ్పసారితఫణేహి బభువ రమ్మం; ()

౧౯.

యస్మింపురే వివటమన్దిరజాలకానం

ఉద్ధూతధులిమలినీకళితాలకానం,

నారినమిన్దురుచీరానన దప్పణేసు

లోకస్స లోచనమణి పటిబిమ్బితా’సుం; ()

౨౦.

గమ్భీరసఙ్ఖపటభద్ధనిభూరిఘోసం

కేలాసకూటధవలాలయఫేణపిణ్డం,

యం పుణ్ణసత్తరతనం పురఖీరసిన్ధుం

లక్ఖీ అలఙ్కరి తురఙ్గతరఙ్గవేగం; ()

౨౧. ¶

రేణుప్పబన్ధమలినం కవనరాజినీలం

మధవాతిమత్తమధుపం పదుమాభిరామం,

యం రాజహంసభజితం అవతిణ్ణలోకం

ఆసి పురం వికచకఞ్జవనం యథేవ; () (సిలేసబన్ధనం;)

౨౨.

యస్మింపురమ్హి రతనుజ్జలనీలకణ్ఠా

రాగావమద్దితధరా’వివటద్విజాలి,

ఆసుంపయోధరభరా’విరళప్పదేసా

సమ్పత్తవుట్ఠిదివసావియమాతుగామా; () (సిలేసబన్ధనం;)

౨౩. ¶

ధమ్మానుధమ్మపటిపత్తి పరాయణస్స

సంసారభీరుకజనస్స తపోవనాభా,

యా రాజధాని పచురన్ధపుథుజ్జనానం

ఆపానభుమివ బభూవు’భయప్పకారా; ()

౨౪.

బుద్ధఙ్కురస్స రవివంసపభఙ్కరస్స

సమ్మా సుఖానుభావనాయ సుభుమిభుతా,

భో యాదిసి కపిలవత్థుపురి పురే’సి

ధమ్మస్సభావమధునా పరిదీపయే సా; ()

౨౫.

తస్మిం బభూవ నగరే నగరాధిరాజే

రాజా సునీతిచతురో చతుసఙ్గహేహి,

ధమ్మేన సబ్బజనరఞ్జనకో కదాచి

సుద్ధోదనవ్హవిసుతో రవివంసకేతు; ()

౨౬. ¶

దిస్వా’వతారకలుసికతమత్తభావం

ఉక్కణ్ఠితే’వ కమలా కమలాపతిస్స,

భూపాలిపాలిభజితం చరణారవిన్దం

సంసేవి యస్స రవివంసధజస్స రఞ్ఞో; ()

౨౭.

యస్సా’వనీసకవినో కవికణ్ఠభుసా

వాణివధూ మధురకోమకలకత్తవాణీ,

పత్వా చతుమ్ముఖముఖమ్బుజకాననమ్హా

హంసీవ మానసతళాకమలఙ్కరిత్థ; ()

౨౮.

సబ్బారిదప్పమథనోపరి ఏకధత్వా

అజ్ఝత్తికారిపరాజియమప్పసయ్హం,

సంసుద్ధచిత్తనికసే నిసితేన తావ

పఞ్ఞాయుధేన అవధిత్థ మహీభుజో యో; ()

౨౯. ¶

యస్మా మహీపతిమహీధరతో ఉపేక్ఖా-

వేళాతలావధి దయాసలిలేన పుణ్ణా,

మేత్తాసవన్తి పభవా ముదితుమిమాలా

అజ్ఝోత్థరిత్థ భువనత్తయగంజనోఘం; ()

౩౦.

సమ్పన్నదానసదనమ్బుధరేహి యస్స

దానాధిముత్తిపరమస్స మనోదహేసు,

తణ్హాతటాని కపణద్ధికయాచకానం

హిన్నాని సత్తరతనమ్బునిపాతనేన; ()

౩౧.

యస్సిన్దనీలనయనం రజతావదాత-

దన్తం సువణ్ణవదనఞ్చ పవాళసీసం,

ముత్తామయఙ్గవయవం రతనేహి నానా

దేహం సుమాపితమివాసి పితామహేన; () (సీలేసబన్ధనం)

౩౨. ¶

యస్సాతిపణ్డరయసోవిసరో’సధీసో

సఙేక్కాచితాననసరో’రినరాధిపానం,

సోకన్ధకారభిదురో రిపురాజినీనం

ఆసాగరన్తపథవిం పరిధికరిత్థ; ()

౩౩.

రాజఞ్ఞఛప్పదకులం సకలం పదేస-

రజ్జాధిపచ్చమకరన్దరసాభిలాసం,

యస్సత్తభావకమలాకరఫుల్లితాని

సంసేవి చారుచరణమ్బూరుహాని భత్యా; ()

౩౪. ¶

సేతాతపత్తమివ విస్సుతకిత్తిపుఞ్జం

కత్వా’సిపత్తమివ పావకభీమతేజం,

యస్మిం సరజ్జమనుసాసతి సేసభూపా

ఛత్తాసిభూసితకరా సకకిఙ్కరా’వ; ()

౩౫.

ద్వారాని’నేకకపణ్డికయాచకానం

ఉగ్ఘాటితోప్య’విరతం రతనాలయేసు,

సద్ధాదిసత్తధనరక్ఖణతప్పరో సం

ద్వారత్తయం పిదహి యో కపిలాధినాథో; ()

౩౬.

యస్సుస్సితద్ధనుఏణో పబలారివగ్గం

విస్సట్ఠాబాణవిసరబ్బిసముబ్బహన్తో,

భస్మికరి కరికరాయతపీనబాహు-

సప్పో సుఫోఠితజియాపరిఫన్దజివ్హో; ()

౩౭. ¶

లక్ఖీనిధాననగరణ్ణవపాతుభూతో

మన్తిన్దకూటసిఖరీవలయావుతో యో,

వాలగ్గమత్తమ్పి రాజసిణేరురాజా

కోధానిలేన రిపురఞ్ఞమకమ్పియో’సి; ()

౩౮.

భస్మికతాఖీలవిపక్ఖనరిన్దకట్ఠో

కోధానలో సరసమీరణభావితోపి,

నిబ్బాయి పగ్ఘరితబప్పజలేహి యస్స

లోలబ్బిలోచనఘటేహి విపక్ఖథీనం; ()

౩౯.

సన్నీతిమగ్గజలితుగ్గమతిప్పదీపో

కిత్తిప్పబన్ధధవలీకతజివలోకో,

రాజిన్దమోళిమణిలఙ్కతపాదపీఠో

ధమ్మేన రజ్జమనుసాసి చిరం సరాజా; ()

౪౦. ¶

తస్సతిపీవరపయోధరభద్దకుమ్భ-

ద్వన్దాతిభారవిరళీకతమజ్ఝభాగా,

నిద్దోసబాలరవిమణ్డలచారుగణ్డా

దిబ్బచ్ఛరాజితవిరాజితరూపసోభా; ()

౪౧.

సమ్ఫుల్లనీలకమలామలనీలనేత్తా

ఓలమ్బమానమణికుణ్డలలమ్బకణ్ణా,

ముత్తావలివదసనావలి హంసధేను-

హేలాపహాసగమనా ముదుచారువాణీ; ()

౪౨.

బిమ్బాధరా జలధరాయతకేసపాసా

సోవణ్ణదప్పణనిభాననచన్దబిమ్బా,

సన్నీరపుప్ఫమకుళోపమచారుజఙ్ఘా

కన్దప్ప మఙ్గలసిలాతలసోణిభాగా; ()

౪౩. ¶

నాభాలవాళరుహనీలతమాలవల్లీ-

లీలావినద్ధనవకోమలరోమరాజీ,

లావణ్ణవారిధితరఙ్గభుజా’భినీల-

సుబ్భులతామకరకేతనచాపరూపా; ()

౪౪.

భుపాలవంసకమలాకరరాజభంసి

మాయావధు ఇవ సుజమ్పతినో సుజాతా,

చన్దస్సకోముది’వ విజ్జురివ’మ్బుదస్స

రఞ్ఞో’తిచారుచరితాసి పియా మహేసి; ()

౪౫. ¶

తస్మిం నగోపమఘరే నగరే తదాసి

ఆసాళ్హిమఙ్గలమహో దివసానిసత్త,

మిలాసుగన్ధపరమం విగతాసవం తం

నక్ఖత్తకీళమకరిత్థ మహేసి మాయా; ()

౪౬.

వుట్ఠాయ సత్తమదినాగతపుణ్ణమాయ

పాతో సుగన్ధపరివాసితవారినా సా,

కత్వా సినానమతులం కపణ్డికానం

దానం అదాసి చతులక్ఖధనబ్బయేన; ()

౪౭.

వత్థాహతేహి సునివత్థసుపారుతా సా

భుత్వా’గ్గభోజనమధిట్ఠితుపోసథ’ఙ్గా,

నిద్దాతురా సుపినమోవరకం పవిస్స

కల్యాణమద్దస సిరీసయనే నిపన్నా; ()

౪౮. ¶

నేత్వా నిపన్నసయనం హిమవన్తపస్సే

హేట్ఠా విసాలతరసాళమహీరుహస్స,

నం సట్ఠియోజనకచారుమనోసిలాయం

ఆరోపయింసు చతురో కిర దేవరాజా; ()

౪౯.

నేత్వా మనుస్సమలసంహరణాయ తమ్హా’

నోతత్తనామరహదం సునహాపయిత్వా,

దేవిత్థియో సపది దిబ్బమయేహి నేసం

వత్థేహి గన్ధకుసుమేహి అలఙ్కరిత్వా; ()

౫౦.

తత్థుబ్భవో లసతి రూపియపకబ్బతో యో

తస్సోదరే’తిరుచిరే కనకబ్బిమానే,

పాచీనసీసవతి దిబ్బమయమ్హి సమ్మా

పఞ్ఞాపితగ్గసయనమ్హి సయాపయింసు; ()

౫౧.

ఓరుయ్హ సేతవరవారణరాజవేసో

బుద్ధఙ్కురో రుచిరకఞ్చనపబ్బతమ్హా,

ఆరుయ్హ సజ్ఝుధరణిధరముత్తరాయ

సోణ్డాయ సేతసరసిరుహముబ్బహన్తో; ()

౫౨. ¶

పత్వా విమానవథకుఞ్చనదం నదిత్వా

కత్వా పదక్ఖిణమలఙ్కతమాతుసేయ్యం,

భేత్వాన తాయపన దక్ఖిణపస్సమన్తో

కుచ్ఛిం పవిట్ఠసదిసో సుపినేన దిట్ఠో; ()

౫౩.

మాయాయ రాజవధుయా రుచిరాననాయ

ఆసాళ్హిపుణ్ణమియముత్తర’సాళ్హభేన,

బుద్ధఙ్కురస్స పఠమేన మహావిపాక-

చిత్తేన సమ్పతి అహూ పటిసన్ధిగబ్భే; ()

౫౪.

బుద్ధఙ్కురస్స పటిసన్ధిగతస్స గబ్భే

మాయాయ చారుచరితాయ చ ఖగ్గహత్థా,

నిస్సేసుపద్దవనిరాకరణాయ రక్ఖం

గణ్హింసు తావ చతురో సురరాజపుత్తా; ()

౫౫. ¶

మాయాయ భత్తుపరమాయ తతోప్పభుతి

నూప్పజ్జి కిఞ్చి పురిసేసు సరాగచిత్తం,

సా పఞ్చకామసుఖినీ అకిలన్తకాయా

లాభేనుళారయససాప్యభివడ్ఢితాసి; ()

౫౬.

పఞ్ఞాయి ధోతరతనే జనికాయ అన్తో

కుచ్ఛిం గతో యథరివావుతపణ్డుసుత్తం,

తం కుచ్ఛినా పరిహరీ దసమాసమత్తం

పత్తేన తేలమివ రాజిని అప్పమత్తా; ()

౫౭.

పాతో’వ పాటిపదగే దివసే పబుద్ధా

రఞ్ఞో కథేసి సుపినం అథ సో నరిన్దో,

వేదఙ్గవేదచతురే చతుసట్ఠమత్తే

పక్కోసయీ ద్విజవరే ద్విజవంసకేతూ; ()

౫౮. ¶

లాజుత్తరాయ పరిభణ్డకతాయ భుమ్యా

పఞ్ఞాపితేసు సుఖుమత్థరణత్థతేసు,

భద్దాసనేసు భవనమ్హినిసిన్నకానం

నేమిత్తికానమవనీపతి భుసురానం; ()

౫౯.

పక్ఖిత్తసప్పిమధుసక్ఖిరఖీరమిస్స-

పాయాసపుణ్ణహరిరూపియభాజనేహి,

వత్థాహతాని ధనధఞ్ఞచయఞ్చ ధేనూ

దత్వాన దిట్ఠసుపినస్స ఫఖలం అపుచ్ఛి; ()

౬౦.

మాచిన్తయిత్థ తవ రాజినియా జనిన్ద

కుచ్ఛిమ్హి తమ్పతి పతిట్ఠహి పుత్తగబ్భో,

అజ్ఝావసిస్సతి సఞ్చేపన చక్కవత్తి

రాజా భవిస్సతి అగారమసంసయం సో; ()

౬౧. ¶

హిత్వా ససత్తరతనం చతుదీపరజ్జం

సో పబ్బజిస్సతి సచే భవనా’భిగన్త్వా,

బుద్ధో భవిస్సతి ధువం చతుసచ్చబుద్ధో

ఇచ్చబ్రువింసు సుపినత్థవిదూ విదూ తే; ()

౬౨.

సా గబ్భభారవఠరికతమజ్ఝభాగా

గన్తుం సకం కులఘరం కులకఞ్జహంసి,

ఇచ్ఛామహన్తి పటివేదయి దేవి రఞ్ఞో

సో సమ్పటిచ్ఛి వచనం కరవీకవాణ్యా; ()

౬౩.

తమ్హా మహానగరతో నగరఙ్గపుణ్ణం

సో యావ దేవదహనామికరాజధానీ,

ముత్తా’వదాతపుళినత్థరణేహి రాజా

లాజోపహారవిధినా కమలుప్పలేహి; ()

౬౪. ¶

సన్తీరపుప్ఫకలసేహి సమప్పితేహి

మన్దాతిలేరితపటాక ధజావలీహి,

కారాపయీ కనకరూపియతోరణేహి

అద్ధానమగ్గసమలఙ్కరణం’తఖిప్పం; ()

౬౫.

వన్దీ’భిగీతథుతిమఙ్గలగీతికాహి

పఞ్చఙ్గికేహి తురియేహి కతుపహారం,

తస్మిం సుమణ్డితపసాధితమఞ్జసమ్హి

దిబ్బవ్చరాసిరివిడమ్బనరూపసోభం; ()

౬౬.

దేవిం సువణ్ణసివికాయ సుసజ్జితాయ

ఆరోపయిత్వ ఖచితాయ మణీహి నానా,

పేసేసి భుపతి పురక్ఖతఞాతిసఙ్ఘం

సద్ధిం సహస్ససచివేహి సుఖేధితం సో; ()

౬౭. ¶

సమ్థుల్లపుప్ఫఫలపల్లవవత్తభార-

రుక్ఖాకులం ఘనసునీలలతావితానం,

హిన్తాలతాలనళకీచకనాళికేర-

సన్నీరపూగతిణపాదపపన్తిసాలిం; ()

౬౮.

సేవాలనీలసలిలానిలసీతలేహి

ఓతిణ్ణకహంసవిసరేహి సముల్లసత్తం,

ఝఙ్కారరావముఖరాలికులాకరాల-

కిఞ్జక్ఖజాలభరితమ్బురుహాకరేహి; ()

౬౯.

పుప్ఫాభిగన్ధసురభీకతగన్ధవాహం

అద్దక్ఖిసబ్బజనలోచనపీయమానం,

నిన్దన్తనన్దనవనం వనజాయతక్ఖీ

సా లుమ్బినీవనమనఙ్గవిమానభూతిం; ()

౭౦. ¶

సా రాజినీ నవదలఙ్గులిపన్తీచారు-

సాఖాభుజోపహితమఞ్జరిచామరేహి,

సన్నద్ధకోమలలతావనితానమగ్గే

అత్తుపహారకరణాయ కతావకాసా; ()

౭౧.

సేనాయ చారుచరణమ్బురుహోద్ధటేహి

రేణూహి ధూసరితమగ్గమనక్కమన్తి,

సద్ధిం సకాయ పరిసాయ తతోతరిత్వా

తం లుమ్బినీవనముపావిసి రామణేయ్యం;()

౭౨.

తం రాజినిం వనవధు జితహంసగామిం

ఆమోదమన్దమలయానిలహత్థగేహి,

సమ్భావయిత్థ ముఖరాలికులాభికిణ్ణ-

రేణుప్పబన్ధహరిసఙ్ఖసతేహి మగ్గే; ()

౭౩. ¶

గచ్ఛన్తియా చరణనూపురనాదపాస-

బద్ధానమున్నతసిరోమిగపోతకానం,

ఉమ్మీలితాయతవిలోచనపన్తిపక్ఖే

దస్సేసి నీలనలినీవనరాజిసోభం; ()

౭౪.

ఉద్ధం సమగ్గసిఖరేహి కతావకాస-

మగ్గన్తరేహి కలికాకుసుమాకులేహి,

నానాలతాకులమహిరుహతోరణేహి

ఉయ్యానభుమి ఉపహారరతే’వ భుయ; ()

౭౫.

ఉక్ఖిత్తపిఞ్ఛభరమన్తసిఖణ్డిమాలా-

కీళాహి కోకిలకులఙనికాహళేహి,

ఉయ్యానభుమి మకరఙజరఙ్గభుమి-

లీలం భజిత్థ భమరద్ధనివల్లకీహి; ()

౭౬. ¶

నిచ్చం వసన్తసమయస్సిరిముబ్బహన్తం

తంఖోవనం వనవధూహదయానుతాపీ,

పత్తో నిదాఘసమయోపి జనేసి తుట్ఠిం

తస్సా సిరిసకుసుమాలికులావతంసో; ()

౭౭.

తస్మిం నిదాఘసూరియాతపతాపితామ్భం

రిత్తాలవాళమివకాలమకాలమేఘో,

చిన్తాతురం హదయమత్తసఖీజనోపి

పీణేసి గబ్భపరిపాకభరం వాహన్త్యా; ()

౭౮.

కట్ఠావసిట్ఠతరవో పరిహీనపత్తా

తస్సాధరక్ఖిదసనజ్జుతిసఙ్గమేన,

ఆసుం నవఙ్కురపలాసవికాసపుప్ఫ-

సంవేల్లితా’వ రమణీయవనప్ప దేసే; ()

౭౯. ¶

గిమ్హాభీతాపపరిపీళితఙ్ధల్లికానం

గమ్భీరరావముఖరీకతదాయరాజి,

దుక్ఖాతురబ్బిరహినీపమదాజనస్స

ఆసి విలాపబధిరీకళితే’వ సాళా; ()

౮౦.

తస్మిం వికాసకలికావలిహారిహారా

కిఞ్చాపి పక్కఫఖలవల్లరికణ్ఠభుసా,

నాసక్ఖి పూగతరుపన్తి సుమణ్డితాయ

మాయాయ తాయ సిరిమాభరితుం ఘటన్తీ; ()

౮౧.

ఉయ్యానముబ్భమితమత్తమధుబ్బతేహి

చమ్పేయ్యపుప్ఫమకులేహి సమాకులంతం,

ఉద్ధుతధుమపటలేహి మనోభవస్స

దీపేహి వాసభవకనం’వ లసన్తమాసి; ()

౮౨. ¶

గబ్భూపగం భమరకేసకలాపభారా

బుద్ధఙ్కురం పరిణతఙ్కురలోమహంసా,

వన్దన్తియో వియ తహిం థబకఞ్జలీహి

మన్దానిలేరితలతావనితా కనతా’సుం; ()

౮౩.

గబ్భూపగస్స పరిపక్కఫలేహి నానా

పుఞ్ఞానుభావపభవోతుసముబ్భవేహి,

మాయాయ గబ్భబలికమ్మని తప్పరే’వ

ఉయ్యానభుమి జనతం భవి తప్పయన్తి; ()

౮౪.

గబ్భూపగస్స హి మహాపురిసస్స గబ్భ-

వుట్ఠానమఙ్గలమహుస్సవవాసరమ్హి,

ఉయ్యానభుమి సకలోతుసముబ్భవేహి

ఆసి వికాసకుసుమేహి సమాభికిణ్ణా; ()

౮౫. ¶

సాలుమ్బినీవనసిరిం కలహంసఘోసం

సమఫుల్లపుప్ఫసురభింఫలసమ్భవోజం,

పఞ్చిన్ద్రియేహి గిరినిజ్ఝరసితవాతం

పచ్చక్ఖపఞ్చవిధకామరసంఅవిన్ది; ()

౮౬.

నియ్యాససారసురహింఫఖలపల్లవేహి

ఝంకారితాలికులకుజితకోకిలేహి,

సమ్ఫుల్లపుప్ఫనికరేహి సమాభికిణ్ణ

మద్దక్ఖిసాయువతిమఙ్గలసాళసాలం; ()

౮౭.

సమ్ఫుల్లసాళకలికంతయతాలిమాలా

సఞ్చుమ్బితంకువలయామలలోచనాయ,

సాఖంసుకోమలకరఙ్గులిపల్లవేహి

మాయామహేసిసమలఙ్కరి వితమాయా; ()

౮౮. ¶

భారోనతా’వ రుచిరఙ్గులిపల్లవానం

ఝఙ్కారరావముఖరాలికులాభిరామా,

సాఖా వికాసకుసుమేహిసమాకులా సా

ఓలమ్బయట్ఠి భవి గబ్భభరాతురాయ; ()

౮౯.

తస్సా చలిత్థ పవనో చలలోచనాయ

కమ్ముబ్భవో వరతిరోకరణేహి తావ,

దేవిం నిరూపమసిరిం సుపరిక్ఖిపిత్వా

తమ్హా పటిక్కమి జనో కళితావకాసో; ()

౯౦.

బ్రహ్మామరాసురనరోరగపూజనీయం

బత్తింసలక్ఖణసముజ్జలరూప సారం

నిద్ధోతజాతిమణిసన్నిభసుద్ధగత్తం

సత్తుత్తమం సపది దేవి ఠితా విజాయి; ()

౯౧. ¶

దుగ్గన్ధముత్తమలసోణితమక్ఖితఙ్గా

జాయన్త్య’సేసమనుజా మనుజేసునే’వం,

చఙ్గోటకమ్హి జినధాతురివాధివాసో

థూపమ్హి సోణ్ణపటిమారివ మాతుగబ్భం; ()

౯౨.

నిస్సేణితోవ పురిసో రతనాసనమ్హా

థేరోవ ధమ్మకథికో ఠితకో’తరన్తో,

సమ్మా పసారియ ఉభో ముదుపాణిపాదే

సో నిక్ఖమిత్థ కుణపేహి అమక్ఖితఙ్గో; ()

౯౩. ¶

తత్రోపగమ్మ చతురో చతురాననా తం

జాలేన కఞ్చనమయేన విసుద్ధచిత్తా,

ఆదాయ మాతుపురతో తనయం ఠపేత్వా

చన్దాననే భవతు నన్దమనా’త్య’వోచుం; ()

౯౪.

ఆదిచ్చవంసకమలాకరభాకరస్స

బుద్ధఙ్కురస్స సుభసీతలవారిధారా,

నిక్ఖమ్మ తావ నభసా నిజమాతుయా చ

గాహాపయుం ఉతుముభోసు కలేబరేసు; ()

౯౫.

తేసం కరేహి చతురో సురరాజపుత్తా

గణ్హింసు సణ్హసుఖుమాయ’జిణప్పవేణ్యా,

తేసఞ్హి పాణితలతో పణిపాతపుబ్బం

గణ్హింసు తం దుకులచుమ్బటకేన’మచ్చా; ()

౯౬. ¶

తేసం కరేహి పథవితలమోతరిత్వా

ఠత్వా పురత్థిమదిసం అసమో విపస్సి,

ఉద్ధం అధో చతుదిసానుదిసా చ ఏవం

ఏకఙ్గనం భవితదా’ఖిలలోకధాతు; ()

౯౭.

తుమ్హేహి ఉత్తరితరో భువసే తీసు

నత్థీతి మత్థకజటామకుటప్పితేహి,

కత్వానిజఞ్జలిపుటేహి నిపచ్చకారం

బ్రహ్మామరాసురనరా తమభిత్థవింసు; ()

౯౮.

సోచ’త్తనా సమమదిస్వ దిసాసు తాసూ

తప్పాదవీతిహరణేన పదానిసత్త,

గన్త్వాన ఉత్తరదిసా’భిముఖో అవన్యా

అబ్భుగ్గతమ్బురుహముద్ధని తిట్ఠమానో; ()

౯౯. ¶

అగ్గో’హమస్మి అహమస్మి జనస్స జేట్ఠో

సేట్ఠో’హమస్మి అయమన్తిమ’జాతి మయ్హం,

ధీరో మమేతరహి నత్థి పునబ్భవో’తి

నిచ్ఛారితాసభివచో నది సీహకనాదం; ()

౧౦౦.

వేసాఖేమాసే సుహకుజదినే పుణ్ణమాయం విసాఖే

నక్ఖత్తేయోగే సురగురుగతే సో కుళీరవ్హరాసిం,

సఞ్జాతో నాథో పరమకరుణాభావనాభావతత్తో

మాయాకుచ్ఛిమ్హా కుసుమితలతావేలలితుయ్యానభుమ్యా; ()

ఇతి మేధానన్దాభిధానేన యతినా విరచితే సకల కవిజన హదయానన్దదాననిదానే జినవంసదీపే అవిదురేనిదానే పచ్ఛిమభవిక మహాబోధి సత్తుప్పత్తి పవత్తిపరిదీపో ఛట్ఠోసగ్గో.

౧. ¶

అథరమ్మతరా’సి జాతిఖేత్త-

పరియాపత్త’వకాసలోకధాతు,

కమలుప్పల (మాలభారినీ) హి

తదుపట్ఠానగతాహి దేవతాహి; ()

౨.

కమలాసనదేవదానవానం

భువనే’కత్థ సమాగమో తదా’సి,

జినచక్కపటిగ్గహస్స ఠానం

అవివాదేన సదేవమానుసానం; ()

౩.

పటిలాభనిమిత్తమాదిసన్తీ

వత సబ్బఞ్ఞుతఞాణసమ్పదాయ,

దససఙ్ఖసహస్సిలోకధాతు

అభికమ్పీ పహటే’వ కంసపాతీ; ()

౪. ¶

జననుస్సవవాసరమ్హి తస్మిం

నిజదేహజ్జుతిపిఞ్జరో’దపాది,

దససఙ్ఖసహస్సచక్కవాళ-

కుహరాలోకకరో మహావభాసో; ()

౫.

అపతాళితచమ్మనద్ధభేరీ-

వికతీనం సయమేవ వజ్జనమ్పి,

తదనుత్తరధమ్మదేసనాయ

భవి ఠానం అనుసావణస్స లోకే; ()

౬.

ఘణకాహళవంససఙ్ఖవీణా-

భరణానం సయమేవ వజ్జనమ్పీ,

అనుపుబ్బవిహారభావనానం

పటిలాభాయ నిబన్ధనం బభూవ; ()

౭. ¶

పరిముత్తివరత్తపాసకారా-

ఘర,యోసఙ్ఖలికాదిబన్ధనేహి,

మిగపక్ఖినరానమస్మిమాన-

విగమస్సా’సి నిదానమాదిభుతం; ()

౮.

భువనేసు మహాజనస్స రోగా-

పగమేనా’దిసనం అహోసుఖన్తి,

చతురారియసచ్చదస్సనేన

భవి ఠానం చతుసచ్చదేసనాయ; ()

౯.

వివిధబ్భుతరూపగోచరానం

భువి జచ్చన్ధజనస్సలోచనానం,

పభవో పభవో’సి దిబ్బచక్ఖు

పటిలాభాయ తిలోకలోచనస్స; ()

౧౦. ¶

థుతగీతిసుధారసస్స పానం

బధిరానం సవణఞ్జలీపుటేహి,

అతిమానుసదిబ్బసోతధాతు-

పటివేధాయ నిదానమాసి తస్స; ()

౧౧.

భువి జాతిజళాదిపుగ్గలానం

తదహే’నుస్సతియా సుపాతుభావో,

భవి పుబ్బముపట్ఠితస్సతిస్స

సతిపట్ఠాననిబోధనాయ ఠానం; ()

౧౨.

విసిఖాచరణం సరోజచారు-

పదవిఞ్ఞాసవసేన పఙ్గులానం,

పురిమం చతురిద్ధిపాదవేగ-

పటిలాభాయ నిమిత్తమాసి లోకే; ()

౧౩.

మధురేన సరేన జాతిమూగా

థుతిగీతాన్య’వదింసు వన్దినో’వ,

భువి ఖుజ్జజనో’జుగత్తలాభో

కుటిలత్తా’పగమాయ ఠానమాసి; ()

౧౪. ¶

సరణం పురిసాసభో సియానో

భవతో దుగ్గతితో విముత్తియా’తి,

కరినో’పి కరింసు కుఞ్చనాదం

తురగా హేసమకంసు పీతియే’వ; ()

౧౫.

విసదా పటిసమ్భిదా చతస్సో

పటివిజ్ఝిస్సతి చా’యతిం సచా’యం,

సకపట్టనమేవ తన్నిదానా

తరణీ సీఘముపాగముం విదేసా; ()

౧౬.

సయమేవ విరోచనం తదాని

రతనానం భువనాకరుబ్భవానం,

రవివంసరవిస్స ధమ్మరంసీ

విసరస్సు’జ్జలనాయ ఠానమాసీ; ()

౧౭. ¶

తురియాని సకంసకం నినాదం

అకరుం తగ్గుణదీపకానివా’త్ర,

వివటా విదిసాదిసా సకిత్తి-

విసరోకాసకతే’వ’హిప్పసత్తా; ()

౧౮.

సకలస్స కిలేసపావకస్స

పరినిబ్బానసభావదీపనేన,

నిరయేసు హుతాసజాలమాలా

తదహే నిబ్బుతిమాప జాతిఖేత్తే; ()

౧౯.

పరిసాసు విసారదస్స తస్స

చతువేసారదఞాణలాభహేతు,

భువనేసు తదామహానదీనం

అనభిస్సన్దనమాసి కున్నదీనం; ()

౨౦.

ఉదపాది పభా నిరాకరిత్వా-

బిలలోకన్తరియేసు అన్ధకారం,

హతమోహతమ’గ్గ మగ్గఞాణ-

జ్జుతిలాభాయ నిబన్ధనం తమాసి; ()

౨౧. ¶

సువిముత్తిరసో సియా’వ తస్స

చతురాసితసహస్సధమ్మఖన్ధో,

మధురం చతురోదధీనమాసి

సలిలం సన్తతరం తరఙ్గరిత్తం; ()

౨౨.

విదిసాసు చతుద్దిసాసు చణ్డ-

పవనస్సా’పి అవాయనం తదాని,

భవి పుబ్బనిమిత్తమత్తనో’పి

భటదిట్ఠ్యాభవదట్ఠిభేదనాయ; ()

౨౩.

నవపల్లవపత్తసేఖరానం

విటపీనం కుసుమాహికిణ్ణభావో,

భవి పుబ్బనిబన్ధనం విముత్తి

కుసుమేహా’తుమదేహభూసణాయ; ()

౨౪. ¶

కుముదాకరబోధకస్స చన్ద-

కిరణస్సా’తివిరోచనం తదాసి,

సతిబుద్ధసుధాకరో’దయమ్హి

జనసన్దోహమనోపసాదహేతు; ()

౨౫.

విమలత్తమనుణ్హతా నిదాఘ-

సూరియస్సూ’పసమో నిమిత్తమగ్గం,

భవి చేతసికస్స కాయికస్స

పటిలాభాయ సుఖస్స తమ్హిజాతే; ()

౨౬.

గగనా’గనగాదితో’తరిత్వా

పథవిసఙ్కమణం తదా ఖగానం,

సరణాగమనస్స ఠానమాసి

జినధమ్మం సునిసమ్మ సజ్జనానం; ()

౨౭.

నభసా’భిపవస్సనం తదాని

చతుదీపేసు అకాలవారిదానం,

పరిసాసు అఖణ్డధమ్మవుట్ఠి-

పతనస్సా’సి నిబన్ధనం జినమ్హా; ()

౨౮. ¶

ఛణమఙ్గలకీళణం తదాని

తిదసానమ్పి సకేసకే విమానే,

ఉపగమ్మ తహింతహిం ఉదాన

సముదానస్సనిదానమా’సి బోధిం; ()

౨౯.

వివటా సయమేవ మన్దిరానం

పిహితఞ్చారకవాటవాతపానా,

భవదుక్ఖనిరోధగామిమగ్గ-

పటిలాభాయ నిమిత్తమాహరింసు; ()

౩౦.

తదహే మధురామిసస్స పేత్తీ-

విసయేస్వాహరణం ఖుదాతురానం,

భవి కాయగతాసతామతస్స

పటిలాభాయ నిమిత్తమత్తనో’పి; ()

౩౧. ¶

దివసే జననుస్సవే పిపాసా-

విగమో దీనజనస్స పేతలోకే,

సుఖితత్తస్స ఉపేచ్చబుద్ధభావం; ()

౩౨.

పటిపక్ఖజనస్స మేత్తిలాభో

తదహే వాయసవాయసారినమ్పి,

భవిఠానమనన్తసత్తలోక-

విసయబ్రహ్మవిహారభావనాయ; ()

౩౩.

సతిమగ్గఫలుబ్భవే యథేవ

భవభీత్యాపగమో తథాగతానం,

సతి జాతమహామహే భయం వా

నతిరచ్ఛానగతానమాసి తాసో; ()

౩౪.

పియభావుపసఙ్కమో పజానం

హదయానన్దకరాయ ఖో గిరాయ,

జినధమ్మకథాయ సావకానం

వియ సామగ్గిరసస్స పాతుభావో; ()

౩౫. ¶

సితకిత్తిలతాయ రోపితాయ

భవతో’స్మిం భువనాలవాళగబ్భే,

వియ నిమ్మితయన్తవారిధారా

జలధారా ధరణీతలుట్ఠహింసు; ()

౩౬.

భమరావలిభారపఞ్చవణ్ణ-

కమలచ్ఛన్నమహీతలం రరాజ,

జలజం థలజం పరాగహారం

భువి సబ్బత్థ అపుప్ఫి పుప్ఫజాతం, ()

౩౭.

విటపీసు లతాసు ఖన్ధసాఖా-

సతపత్తాని తదా సుపుప్ఫితాని,

నరవీర’భిరూపదస్సనాయ

భూసముమ్మీలితలోచనాని’వాసుం; ()

౩౮. ¶

ఉపరూపరి సత్తసత్త హుత్వా

సతపత్తాని సీలాతలుబ్భవాని,

తవ అబ్భుదయో సుదుల్లభోతి

కథయన్తివి’హ కపాతుభావతో నో; ()

౩౯.

నిజపారమితాలతాయ కత్తి-

లతయా’లఙ్కతపుప్ఫహాసరూపా,

సమలఙ్కరి యావతా భవగ్గం

ధజమాలా జననుస్సవే తిలోకం; ()

౪౦.

అవకుజ్జసరోరుహాభిరామం

నభవమ్భోజవనస్సిరిం బబన్ధ,

భువి పోక్ఖరవస్సమీదిసన్తి

వదమానంవ పవస్సి ధమ్మవస్సం; ()

౪౧.

రమణీ రమణీయరూపసోభా

అచరుం ధమ్మమనఙ్గరఙ్గభూమి,

మధుపా మధుపానమన్దిరాని

తదహే నావసరింసు ధమ్మకామా; () (అబ్యపేత పఠమదుతియ పాదాదియమేకం)

౪౨. ¶

కమలా కమలాలయా వివేస

భువనం భూరినవావతారహారీ,

ధరణీ ధరణీధరావతంసా

ఉపహారాతిభరాతురేవ కమ్పి; () (అబ్యపేత పఠమదుతియ పాదాదియమకం)

౪౩.

రుచిరం రుచిరఙ్గనా తదాని

అకరుం కీళమనేకచన్దికాసు,

సువీరం సుచిరంసికిణ్ణతారా-

నికరో’భాసతరో’సి భాకరో’వ; () (అబ్యపేత పఠమదుతియ పాదాదియమకం)

౪౪.

పవనో’పవనో’పవాయమానో

పవినోదేసి పరిస్సమం జనస్స,

వనదా వనదాహవుపసన్తిం

అకరుం సబ్బధి సస్ససమ్పదఞ్చ; () (అబ్యపేత పఠమదుతియ పాదాదియమకం)

౪౫. ¶

విసదా విసదా సకిత్తిరామా

ముఖరఙ్గాలయ మాపకోవిదానం,

సుజనా’సుజనా భజింసు తస్స

చరణాన్యఙ్కితచక్కలక్ఖణాని; () (అబ్యపేత పఠమదుతియ పాదాదియమకం)

౪౬.

వసుధం వసుధమ్పతీ సమగ్గా

దసధమ్మేన’నుసాసయుం తదాని,

హదయం యదయఙ్గమాయ వాణ్యా

అసతం మిత్తదుహీ విధానయింసు; () (అబ్యపేత పఠమదుతియ పాదాదియమకం)

౪౭.

తిమదా’తిమదా గజాధిపాపి

మిగరాజూహి తదా సమాచరింసు,

పబలా’పబలా మిగా తదఞ్ఞే

పటిసత్థారమకంసు అఞ్ఞమఞ్ఞం; () (అబ్యపేత పఠమదుతియ పాదాదియమకం)

౪౮. ¶

భువనే భువనేకలోచనస్స

జననస్మిం దివసే సముజ్జలానీ,

నిహనితా’నిహితాయుధాతి భితిం

జనయుం పాపిమతోవ నేతరేసం; () (అబ్యపేత పఠమదుతియ పాదాదియమకం)

౪౯.

పరివాదితదిబ్బభేరివీణా-

తురియం దస్సితదిబ్బనచ్చభేదం,

గగనం సురరఙ్గమణ్డలాభం

తిదసానం ఉపహారసారమాసి; ()

౫౦. ¶

సోవణ్ణవణ్ణవధుయా గరుగబ్భగస్మిం

తంనన్దనబ్బనసమానవనఙ్గతస్మిం,

భుతబ్భుతన్వితమహే నయనఞ్జనస్మిం

జాతమ్హి తమ్హి తనుజే భవి భద్దభత్తి; () (మాలాబన్ధనం)

ఇతి మేధానన్దాభిధానేన యతినా విరచితే సకలకవిజన హదయానన్దననిదానే జినవంసదీపే అవిదూరేనిదానే వివిధపుబ్బనిమిత్తపాతుభావప్పవత్తి పరిదిపో. సత్తమోసగ్గో.

౧. ¶

విసుద్ధ (వంసట్ఠ) మసేసబన్ధవో

కుమారమాదాయ తిలోకలోచనం,

అగంసు తమ్హా కపిలవ్హయంపురం

పురీవతంసం సమలఙ్కతఞ్జసం; ()

౨.

తదా అభిఞ్ఞాసు వసిసు పారగో

సమాధివిక్ఖమ్భితసబ్బకిబ్బిసో,

విహాసి సుద్ధోదనభుమిభత్తునో

కులూపగో దేవలనామతాపసో; ()

౩. ¶

తపోధనో సో పవివేకకామవా

దివావిహారత్థముపాగతో దివం,

తమత్థమఞ్ఞాతుమపుచ్ఛి దేవతా-

పవత్తితం పస్సియమఙ్గలుస్సవం; ()

౪.

తవేవుపట్ఠాయకభుమిభత్తునో

వరోరసో మారియ మారవాహినిం,

పరాజయం లచ్ఛతి బోధిమాయతిం

మహుస్సవో తమ్పతి వత్తతే, బ్రవుం; ()

౫.

ఇమాయ వుత్తన్తకథాయ చోదితో

తపోధనో ఇద్ధిబలేన ఇద్ధిమా,

సురాలయే అన్తరధాన’నన్తరం

నికేతనే పాతురహోసి రాజినో; ()

౬. ¶

కుమారనిజ్ఝానమనోరథోక వసి

తహిం సుపఞ్ఞత్తమహారహకాసనే,

నిసజ్జ సుద్ధోదనరాజినో’బ్రువి

తవత్రజం దట్ఠుమిధాగతోత్య’హం; ()

౭.

నరిన్దచూళామణిచుమ్బితాన్య’థ

పదాని వన్దాపయితు తపస్సినో,

విభుసణాలఙ్కతమత్తసమ్భవం

నరాధిపో రాజకుమారమాహరి; ()

౮.

తదత్తభావేన’హివాదనారహ-

స్స’భావతో తస్స రరాజ సూనునో,

పవట్టయిత్వా జటిలస్స సమ్పతి

జటాసు చక్కఙ్కితపాదపఙ్కజం; ()

౯.

కుమారమాదాయ సమప్పితఞ్జలిం

విధాయ పాదేస్వనిసమ్మకారినో,

సచే ఠపేయ్యుం జటిలస్స సత్తధా

ఫలేయ్య ముద్ధా జటితోజటాయ’పి; ()

౧౦.

సకాసనుట్ఠాయ అథే’సిభూమియా

నిహచ్చ సో దక్ఖిణజానుమణ్డలం,

అకా మహాకారుణికస్స గారవం

సిరోవిరూళ్హఞ్జలి పుప్ఫమఞ్జరీ; ()

౧౧.

ఉదిక్ఖమానో వసినా సమప్పితం

తమఞ్జలిం భత్తిభరేన భూపతి,

అథో’నమేత్వా తనుమీసకం సకం

పవన్ది పాదమ్బురుహాని సునునో; ()

౧౨.

సియా’వ బుద్ధో పురిసాసభో అయం

నదస్సనం తస్స సియా మమన్తీ సో,

నిరూపమం రూపసిరిం సమేక్ఖియ

పయాసి నిట్ఠం ఉపధారయం వసి; ()

౧౩. ¶

వవత్థయిత్వేవముళారబుద్ధిమా

వితిణ్ణకఙ్ఖో హసమీసకం రుదం,

నరిన్దమోరోధపురక్ఖతం వసీ

తదవసీదాపయి సంసయణ్ణవే; ()

౧౪.

తమాహరిత్వాన పకవత్తిమబ్భుతం

పురక్ఖతో’రోధజనస్స రాజినో,

యతిస్సరో సంసయసల్లముద్ధరం

సబన్ధవే’నుస్సరి కాలదేవలో;()

౧౫.

సకేకులే నాళకనామదారకో

సయమ్భునో లచ్ఛతి దస్సనం ఇతి,

తమత్థమఞ్ఞా సముపేచ్చ తంకులం

త్వమాహ పబ్బజ్జితి భాగినేయ్యకం; ()

౧౬. ¶

నిరామయం పఞ్చమవాసరమ్హి సో

వరోరసం వాసితగన్ధవారినా,

పవత్తమానే భవనే మహామహే

నహాపయి భూపతి బన్ధుమజ్ఝగో; ()

౧౭.

పసత్థమన్వత్థభిధాన మత్తనో

కుమారమారోపయితుం పరోసతం,

సవేదవేదఙ్గపభేదకోవిదే

ద్విజే నిమన్తాపయి సో నరాధిపో; ()

౧౮.

సురిన్దరూపో సురమన్దిరోపమం

తమిన్దిరాధారనరిన్దమన్దిరం,

జనిన్దసీహో’పగతా’వనీసురే

అమన్దపూజావిధినా’భిరాధయి; ()

౧౯.

అనేనసిద్ధా సమతింసపారమీ-

సదత్థసమ్పత్తిపరత్థకారినా,

తథా’త్థ సఙ్ఖాతధనం నిధానగం

ఇమమ్హి సిద్ధం సహజాతియా యతో; (౫)

౨౦. ¶

ద్విజేహి తన్తిబ్బచనద్వయారహం

సమాససంఖిత్తపదత్థసంహితం,

సుతస్స సిద్ధత్థ’భిధానమత్తనో

తతో’భివోహారసుఖాయ కారయి; ()

౨౧.

సుయామరామద్ధజమన్తిలక్ఖణ-

సుభోజకోణ్డఞ్ఞసుదత్తసఞ్ఞినో,

ఇమే ద్విజా రాజసుపూజితా తదా

విచక్ఖణాలక్ఖణపాఠకా’భవం; ()

౨౨.

సుభాసుభం పస్సియ దేహలక్ఖణం

విభావయవ్హో ఇతి తేసమబ్రువి,

సముక్ఖిపిత్వా’ఙ్గులిపల్లవద్వయం

జనాధిపం సత్తజనా’బ్రవుం ద్విధా; ()

౨౩. ¶

సచే మహారాజ అగారమావసే

వరోరసో తే పరిచారితిన్ద్రియో,

సమఙ్గిభుతో రతనేహి సత్తహి

భవేయ్య రాజా వతచక్కవత్య’యం; ()

౨౪.

మహాదయో’యం కరుణాయ చోదితో

ఘరా’భిగన్త్వా యది పబ్బజిస్సతి,

భవేయ్య బుద్ధో’ఖిలఞేయ్యమణ్డలం

సయం అభిఞ్ఞాయ నహే’త్థసంసయో; ()

౨౫.

కణిట్ఠభూతో వయసా తదన్తరే

పసత్థసత్థా’వగమేన జేట్ఠకో,

సముక్ఖిపిత్వా’ఙ్గులిమేకమబ్రువి

ఇతీహ కోణ్డఞ్ఞసమఞ్ఞభుసురో; ()

౨౬. ¶

ఇమస్స వేనేయ్యజనాకతఞ్జలీ

సమం ఫుసన్తాని వసున్ధరాతలం,

సుభాని భోపాదతలాతి సబ్బదా

భజన్తి భత్యా కమలానివాలినో; ()

౨౭.

ఇమస్స ఖేమన్తమసేసపాణినో

తిపట్టకన్తారపథావతారణే,

సుసజ్జితం చక్కయుగంవ పారమీ

రథమ్హి పాదఙ్కితచక్కలక్ఖణం; ()

౨౮.

ఇమస్స భో కమ్బలభేణ్డుకోపమం

సుమట్టవట్టాయతపణ్హిమణ్డలం,

సదా పదమ్భోజనివాసలక్ఖియా

తనోతి పీనత్థనపిణ్డవిబ్భమం; ()

౨౯. ¶

ఇమస్స దీఘఙ్గులిపన్తి వట్టిత-

మనోసిలాలత్తకవత్తికోపమా,

విభాతి భో బాహులతాయ పారమీ-

లతాయ వా నూతనపత్తపన్తివ; ()

౩౦.

ఇమస్స పారేవటపాద పాటలా

సపాణిపాదా తళుణాతికోమలా,

ఉళారపూజావిధిసమ్పటిచ్ఛనే

పవాళపాతి’వ సముల్లసన్తి భో; ()

౩౧.

ఇమస్సరూపస్సిరిమన్దిరోదరే

సమప్పమాణాభినవఙ్గులీహి భో,

పదిస్సరే జాలకవాటసన్తిభా

సపాణిపాదా తతజాలలక్ఖణా ()

౩౨. ¶

ఇమస్స ఉస్సఙ్ఖపదస్స గోప్ఫకా

పదమ్బుజానం చతురఙ్గులోపరి,

పతిట్ఠితా పుణ్ణఘటేసుకన్ధరా-

విలాసమాలిఙ్గియ రాజభాసరే; ()

౩౩.

ఇమస్స దేహజ్జుతివారిపూరిత-

సరీరకేదారభవా ఫలత్థినో,

సురత్తసాల్యోదరసన్నిభా సుభా

దువేణిజఙ్ఘా అభిపీణయన్తీ భో; ()

౩౪.

ఇమస్స భో జానుయుగం పరామసం

అనోనమన్తో ఠితకో మహాభుజో,

సహత్తనా సమ్భవబోధిసాఖినో

విసాలసాఖాయ విలాసమాదిసే; ()

౩౫.

ఇమస్స కోసోహితవత్థగుయ్హకో

అభిన్నకోకాసకకోసకోసగో,

అనఞ్ఞసాధారణతాదినా’యతిం

అనఙ్గసఙ్గామపరమ్ముఖో సియా; ()

౩౬. ¶

ఇమస్స భో గోతమగోత్తకేతునో

కలేవరే కఞ్చనసత్తిభత్తచో,

సువణ్ణవణ్ణో జినచీవరస్సపి

తనోతి సోభం ఘనబుద్ధరంసినో; ()

౩౭.

ఇమస్స జమ్బోనదీపిఞ్జరాయ భో

సిరిసపుప్ఫస్సుకుమారచారియా

రజోనుమత్తం ఛవియా నలిమ్పతే

సరోజపత్తేరివ వారిబిన్దవో; ()

౩౮.

ఇమస్స లోమాని కలేవరే వరే

విసుం విసుం కూపగతాని సూనునో,

విలుమ్పరే రూపవిలాసలక్ఖియా

మనోరమం భో కమణికఞ్చుకస్సిరిం; ()

౩౯. ¶

ఇమస్స ఉద్ధగ్గముఖం ముఖస్సిరిం

పదక్ఖిణావత్త మపేక్ఖినో యథా,

తిరోకరే రోమవితాన మిన్దిరా-

నికేతనిన్దీవరకాననస్సిరిం; ()

౪౦.

ఇమస్స భోరాజ సరోజయోనినో

యథోజుగత్తం ఉజుగత్తమాయతిం,

అనఞ్ఞసామఞ్ఞగుణావకాసతో

పజాభిపూజావిధిభాజనం సియా; ()

౪౧.

ఇమస్స సత్తుస్సదలక్ఖణం సుభం

సమంసమద్దిట్ఠసిరావలిం సదా,

దధాతి భో పారమిధమ్మసిపక్పినో

సుధన్తచామీకరపిణ్డవిబ్భమం; ()

౪౨. ¶

ఇమస్స పుణ్ణోభయకాయభాగిమం

మిగిన్దపుబ్బద్ధసరీరలక్ఖణం,

కుదిట్ఠివాదీభసిరోవిదారణే

నరిన్దసామత్థియముబ్బహే నకిం; ()

౪౩.

ఇమస్సు’పేతో ఘనమంసవట్టియా

చితన్తరంసో ముదుచారుపిట్ఠియం,

భవణ్ణవా కఞ్చనపచ్చరిసిరం

తనోతి సత్తుత్తరణే నరాధిప; ()

౪౪.

ఇమస్స నిగ్రోధమహీరుహస్సివ

సమప్పమాణో పరిమణ్డలోప్య’యం,

కదాచి దుక్ఖాతపఖిన్నదేహినం

పరిస్సమం భో పజహే భవఞ్జసే; ()

౪౫. ¶

ఇమస్స రాజిత్తయరఞ్జితో’త్తరిం

కరీయమాను’త్తమధమ్మనిస్సనో,

సుమట్టవట్టో సమవత్తఖన్ధకో

ముతిఙ్గఖన్ధోరివ రాజ రాజతే; () (సిలేస బన్ధనం)

౪౬.

ఇమస్స భో సత్తసహస్ససమ్మితా

యథా’మతజ్ఝోహరణాభిలాసినో,

రసగ్గసా సన్తి రసాదనుమ్ముఖా

రసగ్గసగ్గీ’త్య’భిధీయతే తతో; ()

౪౭.

ఇమస్స’నుబ్యఞ్జనతారకాకులే

అనన్తరూపాయతనమ్బరో దరే,

విరోచతేబారసమీససిరివ

నరిన్దసీహస్సహనూపమాహనూ; ()

౪౮. ¶

ఇమస్స తాళిసతిదన్తపన్తి భో

పహూతజివ్హారథికం చరన్తియా,

మనుఞ్ఞవాణివనితాయ తత్వతే

పసత్థముత్తావలిలీలమాయతిం; ()

౪౯.

ఇమస్స జవ్హావరకణ్ణికావహే

ముఖమ్బుజే సచ్చసుగన్ధవాసితే,

సమప్పమాణా దసనావలీ సుభా

విభాతి కిఞ్జక్ఖతతీవ భూపతీ; ()

౫౦.

ఇమస్స భో ఖణ్డితసఙ్ఖపణ్డరా

ద్విజావలీ నిబ్బివరన్తరాయతిం,

సముబ్భవాయుత్తిలతాయ తాయతి

ముఖాలవాళే ముకులావలిస్సిరిం; ()

౫౧. ¶

ఇమస్స పీణాననచన్దచన్దికా

సుసుక్కదాఠావలి సచ్చవాదినో,

పదిస్సతే ధమ్మతళాకకీళనే

కతాభిలాసారివహంసమాలినీ; ()

౫౨.

ఇమస్స చానుత్తరధమ్మదేసనా-

తరణ్యమాలోలలకారరూపినీ,

పహూతజివ్హా భవసాగరా’యతిం

నరిన్ద పారం జనతా’వతారయే; ()

౫౩.

ఇమస్స భో బ్రహ్మసరోపమో సదా

సహస్సధా’యం కరవీకరావతో,

మనోహరట్ఠఙ్గసమఙ్గిసుస్సరో

ససోతకానం మణికుణ్డలాయతే; ()

౫౪. ¶

ఇమస్స నీలం నయనుప్పలఞ్చయం

నిరూపమే రూపవిలాసమన్దిరే,

నిరోపితం భో మణిసీహపఞ్జర-

ద్వయంవ భాసే కుసలేన కేనచి; ()

౫౫.

ఇమస్స పాఠీనయుగం’వ దిస్సతే

విసిట్ఠరూపాయతనాపగాసయం,

సుభం గవచ్ఛాపవిలోచనోపమం

మణిప్పభం గోపఖుమద్వయం సదా; ()

౫౬.

ఇమస్సా ఉణ్ణా భముకన్తరుబ్భవా

ళాటమజ్ఝోపగతా విరోచతి,

యదత్థి సఞఝాఘనరాజిమజ్ఝగం

ససఙ్కహీనం ససిమణ్డలం తథా ()

౫౭. ¶

ఇమస్స ఉణ్హీసకసీసలక్ఖణం

సధమ్మరజ్జిస్సరియం అనాగతే,

కరియమానస్స హి చక్కవత్తినో

దధాతి ఉణ్హీసకసిసవిబ్భమం; ()

౫౮.

ఇమస్స భుమిస్సర సుపక్పతిట్ఠిత-

పదఙ్కితే చక్కయుగమ్హి దిస్సరే,

అరాసహస్సాని చ నేమినాభియో

తివట్టరేఖా సిరివచ్ఛకాదయో; ()

౫౯.

ఇమేహి బత్తింసతిలక్ఖణేహి భో

అసీత్యనుబ్యఞ్జనలక్ఖణేహి’పి,

సముజ్జలన్తో పురిసాసభోత్యయం

భవేయ్య బుద్ధో భవబన్ధనచ్ఛిదో; ()

౬౦. ¶

ససోతమాపాథగతాయ తావదే

ద్విజస్స విత్థారకథాయ చోదితో,

అపుచ్ఛి రాజా కిమయం సమేక్ఖియ

అనాగతే బ్రాహ్మణ పబ్బజిస్సతి; ()

౬౧.

కదాచి ఉయ్యానగతో మహాపథే

జరారుజామచ్చువిరూపదస్సనం,

విధాయ నిబ్బిన్తమనో భవత్తయే

తపోధనం పస్సియ పబ్బజిస్సతి; ()

౬౨.

ఇతిహ వత్వాన సకంసకం ఘరం

తతో’పగన్త్వా’ద్ధనిమిత్తపాఠకా,

మహల్లకా’దాని మయన్తి సునవో

తమానుపబ్బజ్జితుమోవదింసు తే; ()

౬౩. ¶

ద్విజేసు వుద్ధేసు మతేసు సత్తసు

అయంహి కోణ్డఞ్ఞసమవ్హయో సుధీ,

మహాపధానం పురిసాసభో’ధునా

కరోతి సుత్వా కరుణాయ చోదితో; ()

౬౪.

సమానలద్ధిహి కులేసు తేసు హి

చతుహి విప్పేహి సహ’న్తపఞ్చమో,

అథో’రువేలం ఉపగమ్మ పబ్బజి

భవింసు తేపఞ్చి’ధ పఞ్చవగ్గియా; ()

౬౫.

కదాచి లద్ధా పరియన్తసాగరం

ఇమం చతుద్దీపికరజ్జమత్రజం,

జితారివగ్గం విచరన్తమమ్బరే

కరోమి పచ్చక్ఖమహన్తి చిన్తియ; ()

౬౬.

నిమిత్తరూపక్ఖిపథప్పవేసనం

నివారణత్థం తనిజరాజసూనునా,

నరాధిపో సో పురిసేహి సబ్బథా

దిసాసు రక్ఖావరణం అకారయి; ()

౬౭. ¶

అయం కుమారో యది చక్కవత్తివా

భవేయ్య సమ్బోధిపదం లభేయ్యవా,

సకేకులే ఖత్తియబన్ధవేహి సో

పురక్ఖతోయేవ చరిస్సతం ఇతి; ()

౬౮.

కుమారనామట్ఠపనమ్హి వాసరే

సహస్సమత్తేసు కులేస్వ’సితియా,

అదాసి పచ్చేకజనో పటిస్సవం

పదాతుకామోవ విసుంవిసుం సుతే; ()

౬౯.

అసేసదోసాపగతా సుఖేధి తా

సువణ్ణకుమ్భోరుపయోధరో న తా,

అనేకధాతీ వరవణ్ణగబ్బి తా

సపచ్చుపట్ఠాపయి తఙ్ఖణేపి తా; ()

౭౦. ¶

తళాకతీరమ్హి తరఙ్గభాసురే

యథేవ హంస్యా కలహంసపోతకం,

మహేసియా’ఙ్కే సయనే సితత్థరే

సువాసరే భుపతి పుత్తమద్దస; ()

౭౧.

అదిట్ఠపుత్తాననపఙ్కజా చిరం

లహుం పరిక్ఖీణవయోగుణా ఇతో,

చుతా’వ మాయాజనని నిరామయా

ఉపావిసి సత్తమవాసరే దివం; ()

౭౨.

మహేసిమాయాభగినీ తదా మహా-

పజాపతిగోతమినామరాజినీ,

నిజం కుమారం భరణాయ ధాతినం

విధాయ భారం పటిజగ్గి తం సయం; ()

౭౩. ¶

తదా’భవుం దీపసిఖా జగన్తయే

కలేబరో’భాసలవేన సునునో,

వినట్ఠతేజారివ రఙ్గదీపికా

విమానదిపేసు కథావకా’త్తనో; ()

౭౪.

విచిత్తభుమ్మత్థరణే అభిక్ఖణం

సజన్నుకేహా’చరి మన్దిరోదరే,

మహావనస్మిం మణివాలుకాతలే

విజమ్భమానోరివ సిహపోతకో; ()

౭౫.

సుతస్స కీళాపసుతస్స మన్ది రే

భమన్తబిమ్బం మణిదప్పణోద రే

నిబద్ధమద్దక్ఖి చరన్తమమ్బ రే

యథేవ చక్కం రతనం మహీభు జో; ()

౭౬. ¶

తదఙ్ఘివిఞ్ఞాసవసేన భుమియా

వజన్తమఙ్కో’పనిధాయ భుమిపో,

తదా’భినిచ్ఛారిత మాసభిం గిరం

ఇదాని మం సావయ పుత్తమబ్రువి; ()

౭౭.

నిబద్ధమన్తోమణివేదికాతలే

ముఖేన్దుబిమ్బుద్ధరణే పయోజయం,

సయం పలమ్భేసి అమచ్చసూనవో

వయేన మన్దో’పి అమన్దబుద్ధిమా; ()

౭౮.

ఉళారసోకం పితుచిత్తసమ్భవం

తిలోకదీపో నిజపుఞ్ఞతేజసా,

తమోపబన్ధం భువనో’దరుబ్భవం

నిరాకరి బాలరవీ’వ రంసినా; ()

౭౯.

వికిణ్ణలాజాకుసుమాకులఞ్జసే

వితానరఙ్గద్ధజనిబ్భరమ్బరే,

పురే తహిం మఙ్గలకిచ్చసమ్మతం

కదాచి రఞ్ఞో భవి వప్పమఙ్గలం; ()

౮౦. ¶

సుగన్ధమాలాభరణాదిమణ్డిత-

పసాధితా కాపిలవత్థవా నరా,

సకిఙ్కరా కమ్మకరా’పి కప్పితా

తతో తతో సత్తిపతింసు తం కులం; ()

౮౧.

మహచ్చసేనాయపురక్ఖతోహిసో

ఉళారరాజిద్ధిసముజ్జలంతతో

పయాసికమ్మన్తపదేసమత్రజం

కుమారమాదాయపురిన్దదోపమో; ()

౮౨.

ఛణమ్హి తస్మిం మనువంసకేతునో

మనోరమం మఙ్గలనఙ్గలాదికం,

సువణ్ణపట్టేహి పరిక్ఖటంక మహా-

జనస్స’పీ రూపియపట్టఛాదితం; ()

౮౩. ¶

విసాలసాఖాకులజమ్బుసాఖినో

విధాయ హేట్ఠా సయనే మహారహే,

నిజం కుమారం సజనో జనాధిపో

సమారహీ సమ్పతి వప్పమఙ్గలం; ()

౮౪.

కుమారరక్ఖావరణాయు’పట్ఠితా

తముస్సవం ధాతిజనా విపస్సితుం,

అపక్కమిత్వా బహి సాణితో ఖణం

పమత్తరూపా విచరింస్వి’తోచితో; ()

౮౫.

పరిగ్గహేత్వా’నమపాన మాసనే

నిసజ్జ పల్లఙ్క మలత్థ బన్ధియ,

జినఙ్కురో నీవరణేహి నిస్సటం

వివేకజం ఝానమగాధబుద్ధిమా; ()

౮౬. ¶

విపస్స పుత్తస్సు’పవేసనం తహిం

దుమస్స ఛాయాయ నివత్తతం తథా,

పవన్ది రాజా పటిహారికాకథా-

పచోదితోపుత్తముపేచ్చ తఙ్ఖణే; ()

౮౭.

కలాసు వుజ్జాసు చ పుత్తమత్తనో

వినేతుకామో వినయక్ఖమం పితా;

పసత్థసత్థన్తరపారదస్సినం

కదాచి విప్పాచరియం కిరా’నయి; ()

౮౮.

సమప్పితం తం గురునో కరమ్బుజే

సదేవలోకస్స గురుం సగారవం,

మహీసురో సో జలబిన్దునా యథా

సుదుత్తరాగాధమహోదధీరసం; ()

౮౯. ¶

సవణ్ణభేదం సనిఘణ్టుకేటుభం

అథబ్బబేదేని’నిహాసపఞ్చమం,

తివేదముద్దేసపదేన దుద్దసం

తథా కలాసిప్పతం నిబోధయీ; ()

౯౦.

అనఞ్ఞసాధారణపుఞ్ఞవాసనా-

విధూతసమ్మోహవిసుద్ధబుద్ధినో,

సమత్తవిజ్జా సకలాకలా ధియా

కలమ్పి నాలం బహుభాసనేన కిం; ()

౯౧.

న కేవలం తస్స కలేబరం బహి

విభాతి బత్తింసతిలక్ఖణేహి భో,

భుసం తదబ్భన్తరవత్థు దిప్పతే

సుబుద్ధసత్థన్తరలక్ఖణేహీ’పి; ()

౯౨. ¶

తిలోచనస్సా’పి తిలోకచక్ఖునో

అయం విసేసో నయనేహి దిస్సతే,

లలాటనేత్తో పురిమో నసోభతి

పరో’వ అబ్భత్తరఞాణలోచనో; ()

౯౩.

అనుబ్బజన్తో నవయోబ్బనస్సిరిం

యసోపబన్ధేన సకే నికేతనే,

పవడ్ఢి ధీరో సకలం కలాన్తరం

కలానిధీ రంసిచయేని’వ’మ్బరే; ()

౯౪.

ఉపడ్ఢగణ్డాహితదాఠికాయ సో

యసోధనో సోళసవస్సికో యదా,

కపోలఫుట్ఠఞ్జనదానరాజియా

కరి యథా బాలదసం వ్యతిక్కమి ()

౯౫. ¶

తదా నరిన్దో సురమన్దిరో’పమం

ఉతుత్తయానుచ్ఛవికం మనోరమం,

పయోజయిత్వాన పవిణసిప్పికే

సుతాయ కారాపయి మన్దిరత్తయం; ()

౯౬.

నిసితసమ్బాధతలం నివారిత-

సరోనిలం ఫస్సితసిహపఞ్జరం,

మహివతంసం నవభుమికం ఘరం

బభువ రమ్మం భువి రమ్మనామికం; ()

౯౭.

ససికర’మ్భోధరరావనిబ్భర-

వితాన ముగ్ఘాటకవాటబన్ధనం,

సురమ్మనామం హతఘమ్మమిన్దిరా-

నివాసరమ్మం భవి పఞ్చభూమికం; ()

౯౮.

అహిణ్హసితుణ్భగుణేహి పావుసే

సుఖానులోమం సమసత్తభుమికం,

సుఫస్సితా’ఫస్సితసిహపఞ్జరం

సుభం సుభం నామ నికేతనం భవి; ()

౯౯. ¶

వయోనుపత్తస్స నరిన్దసునునో

ఉళారరాజిద్ధివిలాసదస్సనే,

కతా’భిలాసో జనకో జనాధిపో

పదాతుకామో నిజరజ్జసమ్పదం; ()

౧౦౦.

వసన్తి చే యోబ్బనహారిదారికా

నరిన్దసన్దేసహరేహి పేసయి

స సాకియానం సచివేహి సాసనే; ()

౧౦౧.

నివేదయుం యోబ్బనగబ్బితస్స తే

నకిఞ్చిసికప్పాయతన’న్తదస్సినో,

సుతస్స దారాభరణాయ ధీతరో

కథన్ను దస్సామ మయన్తి ఖత్తియా; ()

౧౦౨. ¶

సుతేన తం రాజసుతేన చోదితో

పితా చరాపేసి పురమ్హి భేరియో,

మమ’త్రజో కాహతి సిప్పదీపనం

ఇతోపరం సత్తమవాసరే ఇతి; ()

౧౦౩.

వరో కుమారో హి కుమారవిక్కమో

కలాపసన్నద్ధ కలేబరో తదా,

విపస్సతం బన్ధుజనానమోసరి

అనప్పదప్పో రణకేళిమణ్డలం; ()

౧౦౪.

ధనుద్ధరో సో పఠమం సకే భుజే

సహస్సథామం ససరం సరాసనం,

విధాయ పోఠేసి జియం వసున్ధరా-

విదారణాకారమహారవం రవి; ()

౧౦౫. ¶

చతుద్దిసా’ధరధనుద్ధరా మమం

కరోన్తు లక్ఖం నిజఖాణపత్తియా,

ఇతీహ వత్వా సరవారణేన సో

అభుతపుబ్బం సరసిప్పమాహరి; ()

౧౦౬.

చతుద్దిసాయం చతురో ధనుద్ధరే

మమే’కబాణేన హణామ’హం ఇతి,

అకాసి తదదీపయమఞ్ఞథా’బ్భుతం

స చక్కవేధవ్హయసిప్పదీపనం; ()

౧౦౭.

సరేహి వేణ్యా’యతయట్ఠిరజ్జుకం

సరేహి చా’రోహణమణ్డపాలయం,

సరేహి పాకారతళాకపఙ్కజం

సరేహి వస్సం ఇతిసిప్పమాహరి; ()

౧౦౮. ¶

మహాసత్తో లోకప్పభవమసమం సిప్పజాతం జనానం

తదా సందస్సేసి ముదితహదయా సాకియా దారికాయో,

ఉపట్ఠాపేసుం తా సురతిరతిసఙ్గామచతురా

సహస్సానం తాళిసతిపరిమితా నాటికా’సుం ఘరేసూ; ()

ఇతి మేధానన్దాభిధానేన యతినా విరచితే సకలకవిజన హదయానన్ద దాననిదానే జినవంసదీపే అవిదూరేనిదానే లక్ఖణపటిగ్గహణ కుమారసమ్భరణాది పవత్తి పరిదిపో అట్ఠమో సగ్గో.

౧. ¶

ఇతి విహితే సతి సిప్పదీపనస్మిం

తదభిముఖే’తరఖత్తియా’తిసూరా,

అపగతమానమదాభవింసుమఞ్ఞో

(తరుణమిగిన్దముఖే)వ మత్తదన్తి; ()

౨.

విజటిత సంసయబన్ధనో పదాతుం

సుమరియ దేవదహమ్హి సుపక్పబుద్ధో,

నరపవరో నిజధీతరం కుమారిం

సువిమల కోలియవంసకఞ్జహంసిం; ()

౩.

తహిమథమన్తివరేహి మన్తయిత్వా

నిఖిలపవత్తినివేదనాయ దూతే,

పహిణి కవివాహమహే విధియతన్తి

తవ తనుజేన మమఞ్హి ధీతుకఞ్ఞా; ()

౪. ¶

వలయితతారముపట్ఠితో’దయం తే

హిమకరబిమ్బమివో’పవిట్ఠపీఠం,

పరివుతమన్తిగణం పణమ్మ రాజం

కపిలపురోపగతా తమత్థమాహు;

౫.

అథ పటిలద్ధపటిస్సవేను’దగ్గా

పదయుగమఞ్జలిపుప్ఫమఞ్జరీహి,

సుమహియ తం పటివేదయింసు రఞ్ఞో

సకవిసయం సముపేచ్చ రాజదూతా; ()

౬.

ఉభయకులమ్హి మహీభుజా’ఞ్ఞమఞ్ఞం

పునరపి మన్తివరేహి మన్తయిత్వా,

విసదమతీహి నిమిత్తపాఠకేహి

నియమితమఙ్గలవాసరమ్హితమ్హా; ()

౭.

కనకవితానవినద్ధహారిహారం

కుసుమసమాకులహేమపుణ్ణకుమ్భం,

తిదివవిమానసమానముల్లసన్న-

రతనవిచిత్తవివాహమణ్డపగ్గం; ()

౮. ¶

గహితవితానసితాతపత్తకేతు-

ద్ధజమణివిజనిచరుచామరేహి,

పచురజనేహి కతుపహారమగ్గే

సుపరివుతం చతుఙ్గిరనిధజిన్యా; (౬)

౯.

వివిధవిభూసణభుసితత్తభావం

అభినవపీనపయోధరాభిరామం,

హరిసివికాయ యసోధరం కుమారిం

మణిఖచితాయ విధాయ చా’నయింసు; ()

౧౦.

వలయితమాలతిదామహేమమాలా

పరిమలభావితకున్తలప్పవేణి,

విరళబకావలిమప్పవిజ్జురాజిం

జలధరమాలమజేసి కోమలాయ ()

౧౧. ¶

నిరవధిరూపనభోతలమ్హి తస్సా

జనమనకున్దవికాసనం బభాస,

కుటిలతరాలకకాలమేఘరాజి-

జటితలలాటతలద్ధచన్దబిమ్బం; ()

౧౨.

మిగమదకుఙ్కుమగన్ధపఙ్కలిత్తో

కులవధుయా తిలకో లలాటమజ్ఝే,

మకరధజేన నిరోపితోరి’వా’సి

తిభువనభుతజయాయ పుప్ఫకేతు; ()

౧౩.

జననయనఞ్జనరూపసమ్పదాయ

కులమపదాయ రరాజ నిమ్మదాయ,

పరమసిరిం సరుసీరుహాభిరామం

వదనమనఙ్గసువణ్ణదప్పణాభం; ()

౧౪. ¶

మణిగణమణ్డితకుణ్డలేహి తస్సా

సవణ్యుగం ఘటితావగణ్డభాగం,

మనసిజసాకుణికేన ఖిత్తపాస-

యుగలమివక్ఖివిభఙ్గమానమాసి; ()

౧౫.

సువిమలకన్తిపబన్ధసన్దనత్థం

నయననదీనముభిన్నమన్తరాళే,

కనకపణాళిసమప్పితే’వ తాయ

వరవదనాయ రరాజ తుఙ్గనాసా; ()

౧౬.

నిరుపమరూపవిలాసమన్దిరస్మిం

సజవనికాని’వ సీహపఞ్జరాని,

రుచిరవిలాసినియా లసింసు పమ్భా-

వలిసహితాని సునీలలోచనాని; ()

౧౭. ¶

కనకకపాలనిభం మనోభవస్స

విమలకపోలయుగం సినిద్ధకన్నిం,

నవససిమణ్డలపుణ్డరీకసణ్డ-

ససిరిమవరున్ధిమనోహరాధరాయ; (౬)

౧౮.

సుచరితపారమితాలతాయ తాయ

పరిణతరాగలతాయ భూలతాయ,

అధరయుగం తరుణఙ్కురద్వయం వా

కిమితి వితక్కహతో’యమాసి లోకో; ()

౧౯.

కులవధుయా వదనా’లవాళగబ్భే

నవకలికావలిఫుల్లితే’వకిఞ్చి,

సుమధురవాణిలతాయ మన్దహాస-

జ్జుతిధవలి దసనవలి రరాజ; ()

౨౦. ¶

కువలయనీలవిలోలలోచనాయ

ముఖకమలా’లికులానుకారినీభు,

నయనమయూఖగుణేహ’పాఙ్గభఙ్గ-

నిసిత్సరేహి అనఙ్గచాపరూపా; ()

౨౧.

కలరవమఞ్జుగిరా తివట్టరాజి

ఘనకుచభద్దఘటాయ కమ్బుగీవా,

మధురగభీరవిరావ రఙ్గలేఖం

అజిని సువణ్ణముతిఙ్గభేరిసఙ్ఖం; ()

౨౨.

అభినవపినపయోధరో’పధానం

సుఖుమతరచ్ఛవికోజవాభిరామం,

ఉరసయనం సమలఙ్కతం వియా’సి

నిజపతిసఙ్గమమఙ్గలాయ తాయ; ()

౨౩. ¶

కుచకనకా’చలసమ్భవాయ నాభి-

కుహరతటాభిముఖాయ కన్తినజ్జా,

ఛఠారవలిత్తయమిన్దిరోపమాయ

అవహరి తుఙ్గతరఙ్గపన్తికన్తిం; ()

౨౪.

మణిరసనాగుణమన్థరాయ తస్సా

ఘనకుచభారకిసో కిసోదరాయ,

హరిసిరివచ్ఛసుహజ్జమజ్ఝభాగో

మదధనుముట్ఠివిలాసమాహరిత్థ; ()

౨౫.

సరసిజతన్తుపవేసనావకాస

మవహరి పీనపయోధరన్తరాళం,

నిజగళభాసురహారనిజ్ఝరేహి

కనకదరిముఖవిబ్భమం యువత్యా; ()

౨౬. ¶

అవికలరూపవిలాససిన్ధువేలా

విరలవిలగ్గినియాక విసాలసోణి,

పరిహరి రాజకుమారికాయ తాయ

కుసుమసరాభవభుమిభాగసోభం; ()

౨౭.

కులవధుయా కమలామలాననాయ

కువలయకోమలనిలరోమరాజి,

భుసమభిచుమ్బి గభిరనాభిగబ్భం;

కమలవివాయతమత్తభిఙ్గరాజి ()

౨౮.

రుచిరతరోరుయుగం సువణ్ణ రమ్భా-

కరికరపీవరమిన్దిరోపమాయ,

భజి మకరద్ధజరఙ్గమన్దిరస్మిం

హరిమయథమ్భయుగస్సిరిం రమాయ; ()

౨౯. ¶

మదరయరూపరసద్వయం తులాయ

సుపరిమితాయ చతుమ్ముఖేన తుల్యం,

నిజమిహజానుయుగం పవాళపాతి-

యుగలవివాసి అవమ్ముఖోపనీతం; ()

౩౦.

విసయవితక్కతమాకులం యువత్యా

మదనుపసఙ్కమణే మనోవిమానం,

జితమదమత్తమయూరకణ్ఠభూతి

జలితపదీపసిఖే’వ చారుజఙ్ఘా; ()

౩౧.

మణిమయనూపురభాసురేహి తస్సా

చరణతలేహి పరాజితాని థీనం,

ముఖపదుమానివ సఙ్కుచన్తి మఞ్ఞే

భమరభరమ్బురుహాని కఞ్జనీనం; ()

౩౨.

కరచరణఙ్గులిపల్ల’వగ్గసాలీ-

జలలవపన్తినిభా’తికోమలాయ,

అభినవతమ్బనఖావలీ బభూవ

మకరధజస్స కతే’వ పుప్ఫపూజా; ()

౩౩. ¶

సపరిజనో వనితాయ తాయ సద్ధిం

మణిగణమణ్డితమణ్డపప్పదేసే,

దినకరవంసధజస్స రాజపుత్త-

స్సుపగమనం అపలోకయం నిసీది; ()

౩౪.

పరివుతబన్ధుజనేహి రాజపుత్తో

యథరివ దేవగణేహి దేవరాజా,

సపది తురఙ్గరథం సమాహిరూళ్హో

తదభిముఖో యససా జలం పయాసి; ()

౩౫.

తహిముపగమ్మ ఠితస్స మణ్డపస్మిం

పరిదహితు’త్తరసాటకేన తస్స,

హరిమణిమణ్డనమణ్డిత’త్తభావో

హిమపటలేన హిమాచలో రివాసి; ()

౩౬. ¶

మణిమకుటేన నివత్థకాసికేన

నరపతిసును సుమణ్డితో రరాజ,

సురభవనేన చ ఖీరసాగరేన

కనకసిణేరుగిరీ’వ నిచ్చలట్ఠో; ()

౩౭.

నభసి సమాకులతారకావలీ’వ

ఉరసి విరాజితతారహారపన్తీ,

నరపవరో పివి తాయ రూపసారం

అమతమివా’యతలోచన’ఞ్జలీహి; ()

౩౮.

తదహని రాజకుమారపుబ్బసేల-

ప్పభవవరాననచన్దమణ్డలేన,

ముకుళితలోచననీలనీరజాయ

అభవిమనోకుముదాకరప్పబోధో; ()

౩౯. ¶

యువతయువానమపేక్ఖతం జనానం

అనిమిసలోచననీలకన్తిగఙ్గా,

రుచిరవధూహి విధూతచామరేహి

అనిలవిలోలతరఙ్గసాలినీవ; ()

౪౦.

గగనతలోపరి తారకాకులమ్హి

యువయువతీనవచన్దచన్దికేవ,

నిచితసువణ్ణకహాపణే వరేజుం

అథమణిమణ్డపవేదికాతలమ్హి; ()

౪౧.

సకలకలాకుసలో’పగమ్మవిప్పా-

చరియగణో జయమఙ్గలాయ తేసం,

సుపరిసమాపయి సబ్బపుబ్బకిచ్చం

సపది పవస్సి అఖణ్డలావుజట్ఠి; ()

౪౨. ¶

కరతలతామరసేసు కుణ్డికాయ

మణిఖవితాయ పురోహితో ఉభిన్నం,

సుభమభిసేకజలం నిపాతయం తే

పునహిపయోజయి పాణిపీళణస్మిం; ()

౪౩.

సురధనువిజ్జులతే’వ వారివాహం

రథమభిరుయ్హ గహీరమన్దఘోసం,

పరివుతఖత్తియబన్ధవేహి తమ్హా

కపిలపురా’భిముఖాభవుం ఉభోత తే; ()

౪౪.

అథ సమలఙ్కతవీథిమజ్ఝిగానం

వివటనికేతనసీహపఞ్జరట్ఠా,

అనిమిసలోచనపఙ్కజోపహారం

భూసమకరుం కపిలఙ్గనా పసన్నా; ()

౪౫. ¶

గమనవిలాసముదిక్ఖతం జనానం

రుచిరసిరోపహిత’ఞ్జలీహి భత్త్యా,

మణికలసప్పితపుప్ఫమఞ్జరీహి

రచితమివోభయవీథిపస్సమాసి; ()

౪౬.

తిఖిణవిలోచనబాణలక్ఖభావం

నిరుపమరూపిని కామినీహి నీతే,

పతిత’నురాగసరేహియేవ తాసం

హదయవిదారణమాసి తప్ఫలం’వ; ()

౪౭.

కథమపి కాపిలవత్థవా అహేసుం

తదహని నిచ్చలలోచనుప్పలేహి,

కపిలపురం తిదసాలయావతిణ్ణా

తిదసగణా’వ విపస్సనాయు’భిన్నం; ()

౪౮. ¶

తిదివపురా నిజవేజయన్తనామ-

సురభవనం’వ సుజమ్పతీ సుజాతా,

కపిలపురా పునరాగమింసు తమ్హా

పతిపతినీ నిజరాజమన్దిరం ద్వే; ()

౪౯.

ధరణిపతిసుతో పత్తరజ్జాభిసేకో

కపిలపురవరే తేసు తిస్వాలయేసు,

అపరిమితసుఖం తాయ బిమ్బాయ సద్ధిం

సుచిరమనుభవి చన్దబిమ్బాననాయ; ()

౫౦.

వికచకమల (నన్దీముఖి) మఞ్జుభాణీ

తివిధవయసి దిబ్బచ్ఛరారూపసోభా,

అగమి ఖయవయం సా’పి బిమ్బామహేసి

సరథ సరథ సఙ్ఖారధమ్మస్సభావం; ()

ఇతి మ్బేధానన్దాభిధానేన యతినా విరచితే సకలకవిజన హదయానన్దదాననిదానే జినవంసదీపే అవిదూరేనిదానే పాణిగ్గహమఙ్గలుస్సవపవత్తిపరిదీపో. నవమో సగ్గో.

౧. ¶

గుణమణిమణిమా సో దేవరాజా’వ రాజా

సుఖమనుభవమానో వాజియానేన యేన,

భమరభరితమాలా మఙ్గలుయ్యానభూమి

తదవసరి కదాచి సాలినీ (మాలినీ) హి; ()

౨.

ఉపగతసమయో’తి బుజ్ఝనత్థాయ బోధిం

సుమరియ సురపుత్తా బోధిసత్తే వజన్తే,

భవవిరతిసమత్థం దస్సయుం మాపయిత్వా

జరసకటసరూపం జిణ్ణరూపంక విరూపం; ()

౩. ¶

కిమిదమితిహపుట్ఠో జిణ్ణరూపం విపస్స

విమతిపరవసో సో సారథిం రూపసారో,

నిజహదయనిధానే దేవతాచోదితస్స

నిదహి ధనమివగ్ఘం తస్సధమ్మోపదేసం; ()

౪.

హరితనళకలాపం మఙ్గలుయ్యానమగ్గే

యథరివ’హిముఖట్ఠా కుఞ్జరి భఞ్జమానా,

తథరివ’భిభవన్తీ సబ్బయోబ్బఞ్ఞదప్పం

ఖరతరజరతా సా అత్తపచ్చక్ఖభూతా; ()

౫.

ముఖకుకవలయగబ్భా భట్ఠకిఞ్జక్ఖసోభా

భవి కఠినజరారిఖణ్డదన్తట్ఠిపన్తి,

కుటిలపలితజాతం తఞ్జరాయా’భిసేకే

సిరసి రచితసేతచ్ఛత్తసోభం బబన్ధ; ()

౬. ¶

అవిరళవలియో తా జిణ్ణరూపస్స చమ్మే

పభవబలవతేజోధాతువేగుట్ఠితా’సుం,

తరలసలిలపిట్ఠే సేయ్యథాపో’దధిస్స

తరలసలిలపిట్ఠే సేయ్యథాపో’దధిస్స

పలయపవనవేగు’త్తుఙ్గకల్లోలమాలా ()

౭.

ఠితముపవనపన్థే వఙ్కగోపాణసి’వ

అనుజుకముజుభుతం దణ్డమోలుబ్భ భుమ్యా,

నిజతరుణవిలాసం లక్ఖమాపాదయన్తం

ధనుమివ సగుణం తం రూపమద్దక్ఖి ధీరో; ()

౮. ¶

జినిఅజగరభోగే జిణ్ణనిమ్మోకభారం

తిలకవిబతచమ్మం తన్తిరోజత్తభావే,

అపగతఘనమంసో ఫాసుకట్ఠిప్పన్ధో

అజినితిరవలేపం కుడ్డదారుప్పబన్ధం; ()

౯.

విగతబలమదాదిం విస్సవన్తం సరీరే

నవ్హి వణముఖేహి గుథముత్తాద్య’సూవిం,

వలివిసమకపోలం కమ్పమానుత్తమఙ్గం

సువిసదమతినో తం పస్సతో జిణ్ణరూపం; ()

౧౦.

భువనమనవసేసం తస్సు’పట్ఠాసి సమ్ప-

జ్జలితమథ జరాయా’దిత్తగేహత్తయం’వ,

అహమపకి అనతీతో ధమ్మమేతన్తి వత్వా

భవనవనమగఞ్ఛి జాతియు’క్కణ్ఠితత్తో; ()

౧౧. ¶

పునరుపవనమగ్గం ఓగహన్తస్స రఞ్ఞో

సుఖమనుభవనత్థం దేవతామాపయిత్వా,

పరపరిహరనీయం ఘోరరోగావతిణ్ణం

అపరమపి విరూపం దస్సయుం వ్యాధిరూపం; ()

౧౨.

విసదమతి విమత్యా సక్యవంసేకకేతు

కిమిమివపలిపన్నం వచ్చపస్సావపఙ్కే,

పభవబలవదుక్ఖం తం పరాధీనవుత్తిం

కిమిదమితి పదిస్వా పాజితారం అపుచ్ఛి; ()

౧౩.

వరమతి వరధమ్మం తేన సూతేన వుత్తం

అమతమివ పిబన్తో సోతధాత్వఞ్జలీహి,

అగమపి అనతితో బ్యాధిధమ్మన్తి తమ్హా

నిజభవనవనం సోపా’గ సంవిగ్గరూపో; ()

౧౪. ¶

తదుపవనవిమానం వాజియానేన నాథే

వజతి సతి కదాచి మాపయుం దేవతాయో,

సుణఖకులలగిజ్ఝాదీహీవా ఖజ్జమానం

నరకుణపసరీరం ఉద్ధుమాతం పఠమ్హి; ()

౧౫.

పభవకిమికులానం చాలయం నీలవణ్ణం

వణవివరముఖేహి లోహితం పగ్ఘరన్తం,

సకుణగణ్వితచ్ఛిం మక్ఖికామక్ఖితఙ్గం

సుమతి మతసరీరం అద్దసా సారహీనం; ()

౧౬.

అభిగమి గమయన్తో భారతిం సారథిస్స

నిజసవణయుగస్మిం హేమతాడఙ్కసోభం,

అహమ్పి మరణం భో నాతివత్తోతి వత్వా

వనమివ మిగరాజా సక్యరాజా విమానం; ()

౧౭. ¶

పునపి సపరిసో సో యానమారుయ్హ భద్రం

కతిపయదివసానం అచ్చయేనా’ధిరాజా,

కపిలపురవరమ్హా’నఙ్గరఙ్గాలయాభం

తదుపవనమగఞ్ఛి పఞ్చబాణాభిరూపో; ()

౧౮.

గుణమణి మణివణ్ణం పత్తమాదాయ పత్థే

పనససరసరాగం వీవరంపారుపిత్వా,

ఠితమవికలచక్ఖుం నిమ్మితం దేవతాహి

సుమతి సమణరూపం బుద్ధరూపం’వ పస్సి; ()

౧౯.

తదహని విబుధా’ధిట్ఠానతో భావనీయో

యతిపతిరివ సూతో అత్థధమ్మానుసాసి,

సమణగుణమనేకాదీనవం పఞ్చకామే

తమవది గమనస్మిం ఆనిసంసఞ్చ గేహా; ()

౨౦. ¶

కుహనలపనమిచ్ఛాజీవమోహాయ కుచ్ఛి-

పరహరణసమత్థం మత్తికాపత్తమస్స,

కర కమకలగతం సో పారమీచోదితత్తో

విసదమతి పదిస్వా సమ్పసాదం జనేసి; ()

౨౧.

వికసితకలికాలఙ్కారముద్దాలసాల-

మివ సమణవిలాసం చీవరోభాసమగ్గే,

నయనమధుకరానం భారమాధాయ ధీరో

నిజమనసి జనేసి చీవరే సమ్పసాదం; ()

౨౨.

ఖణికమరణదుక్ఖావట్టమాబాధరాసి-

మకరనికరభిమం తం జరావీచివేగం,

భవజలధిమగాధం జాతివేలావధిం సో

అయమివ పటిపన్నా నిత్తరేయ్యున్త్య’వేది; ()

౨౩. ¶

సమణవదనపీనచ్చన్దబిమ్బోదయేన

వికసితమనకున్దో నన్దనుయ్యానసోభం,

ఉపవనమభీగన్తుం సన్దనం చారయే’తి

తదహని మనుజిన్దో సన్దనాచారిమాహ; ()

౨౪.

వలయితనళతాళీతాలహిన్తాలపన్తిం

మలయజతరుజాయాసీతలం నిమ్మలాపం,

ఉపవనమవతిణ్ణో నన్దనం వాసవో’వ

అకరి దివసభాగం సాధుకీళం సరాజా; ()

౨౫.

దససతకిరణస్మిం యస్స కిత్తిప్పబన్ధ-

సరదజలదరాజిఛాదితస్మిం నభస్మిం,

ఉపరిసిరసి సేతచ్ఛత్తసోభం భజన్తే

తదియచరణలక్ఖ్యా’లఙ్కరి వాపితీరం; ()

౨౬. ¶

సరసిజవదనేహి హంసపీనత్థనేహి

కువలయనయనేహీ నీలికాకున్తలేహి,

మధుమదముదితాలీనూపురేభా’వరోధ-

జనమివ రమణీయం ఓతరి సో తళాకం; () (సిలేసబన్ధనం)

౨౭.

వరయువతిజనానం కుమ్భగమ్భీరనాభి-

వివరగహితవారి వాపి సా రిత్తరూపా,

ఘనథనజఘనానం సఙ్గమేనే’తరాసం

పునరభవి కపపుణ్ణా పీతివిప్ఫారినీవ; ()

౨౮.

అభినవరమణినం జాతులజ్జాతురానం

విముఖనయనమీనే మీనకేతుపమేన,

ఉపవధితుమీవగ్గే ఖిత్తజాలబ్బిలాసం

ఖణమవహరి రఞ్ఞా విద్ధహత్థమ్బుధారా; ()

౨౯. ¶

నవజలకణికాలఙ్కారవత్తారవిన్దా

ఘనకుచకలహంసా కేససేవాలనీలా,

పతిమథితతరఙ్గాకిణ్ణసుస్సోణివేలా

సరసి సరసి’వా’సి తత్ర కీళాతురే’కా; ()

౩౦.

ససిరూచిరముఖీనం ఖోమవత్థన్తరీయే

సనికమపనయన్తే విచీహత్థేహి రఞ్ఞా,

రచితనయనకన్తీ బ్యన్త గమ్భీరనాభీ-

సరసిజపరియన్తా నాళపన్తీరి’వా’సి; ()

౨౯. ¶

నవజలకణికాలఙ్కారవత్తారవిన్దా

ఘనకుచకలహంసా కేససేవాలనీలా,

పతిమథితతరఙ్గాకిణ్ణసుస్సోణివేలా

సరసి సరసి’వా’సి తత్ర కీళాతురే’కా; ()

౩౦.

ససిరుచిరముఖీనం ఖోమవత్థన్తరీయే

సనికమపనయన్తే వివిభణ్థేహి రఞ్ఞా,

రచితనయనకన్తీ బ్యన్త గమ్హీరనాహీ

సరసిజపరియన్తా నాళపన్తిరి’వా’సి; ()

౩౧. ¶

పునరపి కుచకుమ్భఞ్చన్దహారేనివా’పే

నిజగళపరిమాణే సన్నిముగ్గఙ్గనానం,

మలినకమలినీ సా లోచనేహా’ననేహి

అభవి భమరభార’మ్భోజసణ్డా’కులే’చ; ()

౩౨.

మధుమదమధుపేహి గీయమానేహి విచి-

భుజసతపహటాహి సోణిభేరీహి థినం,

లలితకమలసీసే నచ్చమానిన్దిరాయ

అజిని జలజినీ సా దిబ్బసఙ్గీతసాలం; ()

౩౩.

తుహినకరముఖీనం తన్తళాక’న్తలిక్ఖే

సులలితభుజవల్లీ విజ్జులేఖాభిరామా,

కువలయవనరాజి నీలజీముతరాజి

పతినయనమయూరే కీళయన్తీ రరాజ; ()

౩౪. ¶

ఫుటకువలయహత్థం రాజభంసేహి ఖిత్తం

వివిధమధుపభుత్తం ధమ్మవేలాతివత్తం,

యథరివ గణికం తం కఞ్జనిం సో జనిన్దో

తదహని పరిభుత్వా’మన్దమానన్వ్దమాప; () (సిలేసబన్ధనం)

౩౫.

చరణ’నువజమానబ్బీచిసఙ్ఖోభతీరం

జహతి సతి తళాకం సావరోధే నరిన్దే,

సరసివిరహినీసంరుద్ధనిస్సాసరూపో

ముదుసురభిసమీరో మన్దమన్దం పవాయి; ()

౩౬. ¶

పరిభవి రవిబిమ్బం తఙ్ఖణత్థాచలట్ఠం

తహిముపలతలట్ఠో భానువంసేకభాను,

అథ సరసివధూనం కిఞ్చిసఙ్కోవితాని

సరసిజవదనాతి సోకదీనానివా’సుం; ()

౩౭.

అసితనభసి సఞ్ఝామేఘమాలావిలాసం

అభిభవియ నిసిన్నే తత్ర సక్యాధినాథే,

తువటముపగతా తం కప్పకా’నేకవత్థా-

భరణవికతిహత్థా భూపతిం భూసణత్థం; ()

౩౮.

రవికులరవినో ఖో ధమ్మతేజాభిభూతో

సురపతి సురపుత్తం విస్సకమ్మాభిధానం,

సపది పహిణి సమ్మా దిబ్బవత్థాదినా భో

తిభువనసరణం తం భూసయస్సూ’తి వత్వా; ()

౩౯. ¶

గహితమనుజవేసో సో’పసఙ్కమ్మ సీసే

సుఖుమపటసతేహీ వేఠనఞ్చా’పి దత్వా,

మణికనకమయేహి భూసయి భూసణేహి

తదహని భవి సక్కో దేవరాజా’వ రాజా; ()

౪౦.

తిమిరహమరభార’క్కన్తపాచీనపస్సం

ముకులితసతసఞ్ఝామేఘపత్తావలీనం,

గగనతలతళాకాధారమన్దారనాళం

కమలమకులసోభం భానుబిమ్బం బబన్ధ; ()

౪౧.

పహిణి పితునరిన్దో సాసనం తావ తస్స

నిజతనుజకుమారు’ప్పత్తిమారోచయిత్వా,

పముదితభదయో సో లేఖణాలోకనేన

అవదితి మమ జాతం బన్ధనం రాహుజాతో; ()

౪౨. ¶

తదహనిపితురఞ్ఞా వుత్తవాక్యానురూపం

తహిమఖిలపదత్థం సద్దసత్థక్కమేన,

కరహచీ మనుజిన్దో అయ్యకో సఙ్గహేత్వా

అవదితి మమతత్తా రాహులోనామహోతం; ()

౪౩.

వనసురవనితానం లోచనిన్దీవరేహి

మహితసిరిసరిరో భద్రమారుయ్హ యానం,

సభవనమభిగన్తుం ఓసరి నాగరానం

సువిమలనయనాలీతోరణాకిణ్ణవీథిం; ()

౪౪.

వివటమణికవాటో’పన్తికట్ఠా విమానే

జితసురవనితా’సి యా పితుచ్ఛాయ ధీతా,

నయనకరపుటేహి రూపసారం నిపీయ

సమితరతిపిపాసా సా కిసాగోతమీ థీ; ()

౪౫. ¶

జితమనసిజరూపం ఈదిసం యేసమత్థి

తనుజరతనమద్ధా నిబ్బుతా సా’పి మాతా,

పితుజగతిపతీ సో నిబ్బుతో సీతిభూతో

నిజపియభరియా’పి నిబ్బుతా’త్యే’వమాహ; ()

౪౬.

హదయగతకిలేసే నిబ్బుతే వూపసన్తే

యతిపతిరివ దిట్ఠో నిబ్బుతో సో’హమస్మి,

ఇతి వరమతి సుత్వా తాయ గాథం సుగీతం

వివిధనయవిభత్తం తప్పదత్థం అవేది; ()

౪౭.

అహమితిపదమస్సా నిబ్బుతిం సావితో’స్మి

సుమరియ గరుభత్యా తాయ లక్ఖగ్ఘమగ్గం,

ధవలకిరణభారం భాసురం హారిహారం

పహిణియ భవనం సో పావిసి సావరోధో; ()

౪౮. ¶

మయమివ వరబోధిం బుజ్ఝమానస్స జాతు

మనసి వుపసమే’తి తుయ్హమేకాదసగ్గి,

ఉపగముముపసన్తిం వ్యాకరోన్తీ’వ తావ

అపరదిసి వినద్ధా’నేకసఞ్ఝాఘనాలీ; ()

౪౯.

అతులధవజఛత్తం ధోతముత్తావలీహి

వలయితమివ రఞ్ఞో తస్స సిహాసనస్మిం,

ఉదయసిఖరిసీసే తావతారావలీహి

పరివుతమతిసోభం చన్దబిమ్బం బహాస; ()

౫౦.

ఘనతరతిమిరేహా’వత్థరత్తేహి లోకే

మసిమలినవిలాసం తఙ్ఖణే దస్సయన్తి,

రజనికరకరేహి విప్ఫురత్తేహి ఫీతా

కతనవపరికమ్మే’వా’సి సా రాజధాని; ()

౫౧. ¶

హిమకరకరభారక్కత్తరత్తన్ధకార-

గలితతిమిరలేఖాకారమావీ కరోన్తి,

ఫుటకుముద వనేసు చాసికున్దాటవీసు

సుమధుర మధుమత్తా భిఙ్గమాలా పమత్తా; ()

౫౨.

జితసురపతివేసో ధమ్మచిన్తాపరో సో

జలిత మణిపదీపాలోకభిన్నన్ధకారే,

నిజసిరిభవనస్మిం హేమసీహాసనస్మిం

నచిర మభినిసజ్జీ పఞ్చకామే విరత్తో; ()

౫౩.

సపది తురియహత్థా నీలజిముతకేసా

కువలయదలనేత్తా చన్దలేఖాలలాటా,

వికచకమలవత్తా మేఖలాభారసోణీ

కుచహరవిరళఙ్గీ చారువామోరుజఙ్ఘా; ()

౫౪. ¶

కుముదముదకపోలా కుణ్డలోలమ్బకణ్ణా

అవివరదసనాలిమాలతీదామలిలా,

కనకరతనమాలాభారగీవా, భిరామా,

అభినవవనితాయో నచ్చగీతేసు ఛేకా; ()

౫౫.

రహదమివపసన్నం నిచ్చలాసినమినం

సుమతిముపనిసిన్నం సంవుతద్వారుపేతం,

తమభిరతినిరాసం బుద్ధభావాభిలాసం

అభిరమయితుకామా ఓతరుం రఙ్గభూమిం; ()

౫౬. ¶

మణిమయవసుమత్యా పాదసఙ్ఘట్టనేన

కనకవకలయఘోసం కాచి నిచ్ఛారయన్తీ,

చలకిసలయలీలా అఙ్గులి చాలయన్తి

అనులయమభినచ్చుం హేమవల్లీవిలాసా; ()

౫౭.

నరపతిముఖబిమ్బంక లక్ఖమాపాదయన్తీ

నయనఖరసరానం రఙ్గసఙ్గామభూమ్యా,

జితకలరవవాణీ కాచి రామా భిరామా

సవణసుభగగీతం గాయమానా విభాసుం; ()

౫౮.

జితసురలలనాయోకావి పఞ్చఙ్గికాని

తదహని తురియాని వాదయుం లోలపాఙ్గా,

సవణమధురవీణా భేరినాదేహి తాసం

గగనతల మివా,సి పావుసే రఙ్గభూమి; ()

౫౯. ¶

వరమతి రమణీనం తం మహాభూతరూప-

ప్పభవమివవికారం నచ్చమద్దక్ఖి తాసం,

విసమభవకుటీరే రాజరోగాతురానం

అసునితురియరావం గీతమట్టస్సరం,వ; ()

౬౦.

భుసమనహిరతో సో నచ్చగీతేసు తాసం

సిరిసయనవరస్మిం సీహసేయ్యం అకాసి,

ఇతిగహితవిహేసా లద్ధనిద్దావకాసా

సపది మదనపాసా తా నిపజ్జింసునారీ; ()

౬౧.

సహకుముదినియా సో సుత్తమత్తప్పబుద్ధో

నిజసిరిసయనస్మిం సన్నిసిన్నో రజన్యా,

గహితతురియభణ్డే తత్థతత్థో, త్థరిత్వా

యువతిజనమపస్సి దళ్హనిద్దాభిభూతం; ()

౬౨. ¶

అనిలచలకపో లా కాచి లాలం గిలన్తే

గలితబహళఖే ళా కాచి ఖాదన్తి దన్తే,

భగమపగతచో ళా కాచి సందస్సయ న్నే

ఖలితవచనమా లా కాచి యంయం లపన్తే; ()

౬౩.

ఖిపితమపి కరోన్తీ కాచి కాసన్తికాచి

ఇతి పచురవికారం నిస్సిరికం అసారం,

భవనమనవసేసం తస్సు, పట్ఠాసి దళ్హం

నరకుణపవికిణ్ణం ఆమకాళాహణంవ; ()

౬౪.

తదహని తిభవం చా,దిత్తగేహత్తయం,వ

సుమరియ వతభో, పస్సట్ఠమోపద్దుతం భో,

ఇతి పరమముదానం కవత్తయం తబ్బిముత్యా

మనసి పురిససూరో సూరభావం జనేసి; ()

౬౫. ¶

సురతచతురరామారక్ఖసివాసభూతే

సిరిభవనవనస్మిం మోహయన్తమ్హి బాలే,

అలమితి మమ వాసో హన్ద నిక్ఖమ్మ తమ్హా

తిభవభయవిముత్తిం ఏసయిస్సామహం,తి; ()

౬౬.

ఉపకమియ విమానద్వారముమ్మారుపన్తే

సయనుపరి నిపన్నం ఛన్నముట్ఠాపయిత్వా,

తమవది అభిగన్తుం కప్పయిత్వం, నయేతి

పబలజవబలగ్గం వాజిరాజం సరాజా, ()

౬౭.

గతసతి హయసాళం తఙ్ఖణే ఛన్నమచ్చే

సకపతిగమనత్థం ఏసమం కప్పనత్థో,

అగమితి సహజాతో కత్థకో వాజిరాజా

అకరి విపులహేసారావమానన్దభారో; ()

౬౮. ¶

పవిసియ సిరిగబ్భం తేలదీపుజ్జలన్తం

రతనఖచితమఞ్చే గన్ధపుప్ఫాభికిణ్ణే,

ధరణిపతినిపన్నం హేమబిమ్బోపమానం

నిజతనుజకుమారం పస్సిబిమ్బాయసద్ధిం; ()

౬౯.

యది అహమపనేత్వా దేవియా హత్థపాసం

మమ తనుజకుమారం అఙ్కమారోపయామి,

వదనజితసరోజా రాజినీ వుట్ఠహిత్వా

వనమహీగమనం మే వారయే దున్నివారం; ()

౭౦.

తనుజముఖసరోజం బుద్ధభూతో సమానో

నయనమధుకరానం జాతు కాహామిభారం,

సుమరియ చరణం సో ఉద్ధరన్తో,వ మేరుం

అవతరి భవనమ్హా ఉక్ఖిపిత్వా పవీరో; ()

౭౧. ¶

కువలయదలనేత్తఞ్చన్దమమ్హోజవత్తం

మదనరథరథఙ్గాకారసుస్సోణిభారం,

కథమవతరి బిమ్బానామదేవిం పహాయ

నరపతి భవనమ్హా హేమబిమ్బాభిరామం; ()

౭౨.

మరకతపటిమాభం సమ్భవం సక్యవంసే

సముపచితసుపుఞ్ఞం లక్ఖణాకిణ్ణగత్తం,

పజహియ సుకుమారం రాహులాఖ్యం కుమారం

కథమవతరి పాదమన్దముక్ఖిప్ప ధీరో; ()

౭౩.

రిపుగజమిగరాజం జమ్బుదీపగ్గరాజం

తదహని పితురాజం పుత్తసోకణ్ణవమ్హి,

కథమమితదయో సో నిద్దయో పక్ఖిపిత్వా

అవతరి భవనమ్హాక ఉద్ధరిత్వాన పాదే; ()

౭౪. ¶

సకలపథవిచక్కం చక్కవాళావధిం సో

అభివిజియ అసత్థో సత్తమే వాసరమ్హి,

నరహరి కతపుఞ్ఞో చక్కవత్తి అహుత్వా

కథమవతరి తమ్హా ఉక్ఖిపిత్వాన పాదే; ()

౭౫.

అవతరియ విమానా అజ్జ మం తారయత్వం

త్వమపితిభవతో)హం ఉత్తరేయ్య’న్తి వత్వా,

తమభిరుహి జనిన్దో వాజిరాజిన్ద’మట్ఠా-

రసరతనపమాణం ధోతసఙ్ఖావదాతం; ()

౭౬.

పవనతురితవేగో కన్థకో వాజిరాజా

యదహని పదసద్దం చా’పి హేసం కరేయ్య,

నను సకలపురం సో యాతి అజ్ఝోత్థరిత్వా

తదహని కతసద్దం వారయుం దేవతాయో; ()

౭౭. ¶

కరకమలతలేసు దేవతానిమ్మితేసు

పనిహితపదవారం అస్స మారుయ్హ ధీరో,

లహుముపగమి ఛన్నం వాలధిం గాహయిత్వా

థిరపిహితకవాటద్వారపాకారుపన్తం; ()

౭౮.

యది పిహితకవాటుగ్ఘాటనం నా’భవిస్సా

హయవరమపి ఛన్నామచ్చమాదాయ సోహం,

అసరి పురిససిహో ఉప్పతేయ్యన్తి అట్ఠా-

రసరతతపమాణు’త్తుఙ్గపాకారచక్కం; ()

౭౯.

తథరివ హయరాజా ఛన్ననామో చ మన్తీ

వీరియబలసమఙ్గీ చీన్తయుం తావదేవ,

వివరి తదధివత్థా దేవతా చోదితత్తా

పురిసదససతేను’గ్ఘాటియం ద్వారబాహం; ()

౮౦. ¶

మమ విసయమసేసం ఏససిద్ధత్థనామో

అభిభవియ సుబోధిం జాతు బుజ్ఝిస్సతీతి,

అథ సుమరియ మారో పాపిమా’తీవకుద్ధో

పటిపథముపగఞ్ఛి నిక్ఖమిత్వా విమానా; ()

౮౧.

తురితమహివజన్తే మారవేరిమ్హి మారో

అసితనభసి ఠత్వా ఇత్థమారోచయిత్థ,

వరపురిస ఇతో ఖో సత్తమే వాసరమ్హి

త్వమహివిజియ లోకం హేస్ససే చక్కవత్తీ; ()

౮౨.

సుఖమనుభవమానో చక్కవత్తీ భవిత్వా

ఘరమధివస చక్కం వత్తయం యావజీవం,

అమితమతి తువం మా నిక్ఖమస్సూ’తి మారో

అభిగమననిసేధం కాతుమిచ్చానుసాసి; ()

౮౩. ¶

నమువిలపితవాచం సోతధాత్వఞ్జలీహి

సవిసమివ పిబన్తో తం తువం కో’సి పుచ్ఛి,

పవనపథఠితో’హం ఇస్సరో దేవతానం

నరవర వసవత్తీ పాపిమా’త్యే’వ మాహ; ()

౮౪.

సురనరసరణో సో నిబ్భయో దిబ్బచద్ద-

రతనజననమద్ధా మారజానామహ’న్తి,

పటివచనమదాసి మాదిసో దుప్పసయ్హో

భవతి దససహస్సేహా’పి తుమ్హాదిసేహి; ()

౮౫.

యది మనసి సియా తే కామదోసబ్బిహింసా-

పభుతిపరివితక్కో తావజానామ’హన్తి,

పటిఘపరవసో సో కిఞ్చిఓతారపేఖో

అనుపదమనుబన్ధి తస్స ఛాయాయథేవ; ()

౮౬. ¶

పునరభివజతోవా’సాళ్హియా పుణ్ణమాయ

కపిలపురవిభూతిం దట్ఠుకామమ్హి జాతే,

వసుమతి పరివత్తీ దస్సయి అస్సరఞ్ఞో

పురవరభిముఖట్ఠో చేతియట్ఠానభుమిం; ()

౮౭.

సపది దససహస్సిచక్కవాళేసు దేవా

తిభువనసరణస్సా’రక్ఖణే వ్యావటాసుం,

మణికనకమయేహి దణ్డదీపాదికేహి

అనిమిసతనయే’కే మగ్గమాలోకయింసు; ()

౮౮.

సురభికుసుమదామోలమ్బమానబ్బితాన-

కనకకలససేతచ్ఛత్తకేతుద్ధజేహి,

తదహిగమనమగ్గం దేవతా’లఙ్కరింసు

భువనకుహరమాసి పుప్ఫపూజాభిరామం; ()

౮౯. ¶

గగనమసనిఘోసచ్ఛన్తమేవట్ఠసట్ఠి-

తురియసతసహస్సారవవిప్ఫారమాసి,

మహితసురభిపుప్ఫాకిణ్ణమగ్గావతిణ్ణో

అతురితమభిగన్త్వా యోజనన్తింసమత్తం; ()

౯౦.

విమలసలిలపుణ్ణం ఫేణమాలాభికిణ్ణం

వికచకమలరాజిం తుఙ్గకల్లోలరాజిం,

ససిరతరసమీరం వాళుకాకిణ్ణతిరం

సముపగమి అనోమానామగఙ్గం సవీరో; ()

౯౧.

అసితమణితలాభా ఛన్న కా నామికా’యం

ఇతి వరమతి పుచ్ఛి సో అనోమానదీతి,

తమవది యది తీరే ఏత్థ’హం పబ్బజేయ్యం

అతివియ సఫఖలా మే సా అనోమాసియా’తి; ()

౯౨. ¶

రవికులతిలకో సో పణ్హియా వాజిరాజం

సజవమదది సఞ్ఞం తాయ అట్ఠోసభాయ,

సువిమలసలిలాయా’నోమగఙ్గాయ తీరే

తరణిరివ ఠితో’సి ఉప్పతిత్వా తురఙ్గో; ()

౯౩.

సితపులినతలట్ఠో తిణ్హధారా’సిహత్థో

విసదమతి సమోళిం చూళమాదాయ దళ్హం,

అలుని సిరసి సేసా ద్వఙ్గులా నీలకేసా

న తదుపరి పరూళ్హా దక్ఖిణావత్తయింసు; ()

౯౪.

అభవి తదనురూపం దాఠికా మస్సుచా’పి

అయముపరి సచా’హం ఠాతు బుద్ధో భవేయ్యం,

నభసి ఖిపి సిఖం తం ఇచ్చధిట్ఠాయ ధీరో

పరిభవియ ఠితా సా మేఘమాలావిలాసం; ()

౯౫. ¶

సపది సురపురమ్హా దేవరాజాభి’గన్త్వా

తమభిహరియ చూళం చారిచఙ్గోటకేన,

రతనమయముళారం చేతియం మాపయిత్థ

సురగణమహనీయం తత్ర చూళామణిన్తి; ()

౯౬.

విధిరభవి సహాయో యో ఘటికారనామో

అదది సమణకప్పంక సో కపరిక్ఖారమస్స,

గహితసమణవేసో పుబ్బబుద్ధా’వ నాథో

నభసి ఖిపి నివత్థం సాటకం సంహరిత్వా; ()

౯౭.

తమభిహరియ దుస్సం పక్ఖిపిత్వా సముగ్గే

రతనమయమతుల్యం యోజనద్వాదసుచ్చం,

అకరి పరహితత్థం బ్రహ్మలోకేక విధాతా

మకుటమణిమరిచీచుమ్బియం చేతియంసో; ()

౯౮. ¶

పితునరపతినో త్వం భుసణాదీని దత్వా

ఇతి మమ వచనేనా’రోగ్యమారోచయస్సు,

సచివమనుపలబ్భా’ దాని పబ్బజ్జితుం తే

పహిణి హయసహాయం ఓవదిత్వాన ఛన్నం; ()

౯౯.

పటిపథమవతిణ్ణో గన్తుకామో సరట్ఠం

ధరణిపతివియోగా సోకనిబ్బిద్ధగత్తో,

తురగపతి చవిత్వా కన్థకో దేవపుత్తో

భవి కనకవిమానే తఙ్ఖణేతావతింసే; ()

౧౦౦.

సకలవనసురానం అఞ్జలిమఞ్జరిహి

మహితఞ్చరణపీఠో యేన పబ్బజ్జితో సో,

తదవసరిఅనోమానామనజ్జా సమీపే

వనమనుపియనామం అమ్బరుక్ఖాభిరామం; ()

౧౦౧. ¶

సో నిక్ఖమ్మ అభిన్నఖత్తియకులా నేక్ఖమ్మ ధమ్మాలయో

భోగక్ఖన్ధముళారచక్కరతనం ఉచ్చారభారం వియ,

ఓహాయా’నుపియమ్బనామవిపినే సత్తాహమజ్ఝావసం

పబ్బజ్జాపటిలాభసమ్భవసుఖం వేదేసి బుద్ధఙ్కురో; ()

ఇతి మేధానన్దాభిధానేన యతినా విరచితే సకల కవిజన హదయానన్ద దాననిదానే జినవంసదీపే అవిదూరే నిదానే మహాభినిక్ఖమన పవత్తిపరిదీపో దసమో సగ్గో.

౧. ¶

మన్దానిలేరితతరుసణ్డమణ్డితే

తస్మిం తపోవనగహణే తపోధనో,

భుత్వా (పభావతి) వనదేవతా యథా

దిబ్బం సుఖం సుఖమనగారియం తతో; ()

౨.

యో సేనియో నరపతి మాగధో తదా

యస్మిం పురే వసతి పురఙ్గభాసురే,

రాజగ్గహం తమహిపవేసనత్థికో

అద్ధానమోసరి సమతింసయోజనం; ()

౩.

చక్కఙ్కితస్సిరిచారణో సుసఞ్ఞమో

దీఘఞ్జసం వసి తదహేన ఖేపయం,

రాజగ్గహం కపురవరమిన్దిరాలయం

సమ్పావిసి జితగజరాజగామి సో; ()

౪. ¶

ఇన్దాసుధావలివలయికతో మహా-

మగ్గమ్హి జఙ్గమ్మణిపబ్బతోరివ,

ఖత్తింసలక్ఖణసమలఙ్కతో మహా-

వీరో తపోనిధి యుగమత్తదస్సనో; ()

౫.

బోధాపయం బుధజనమానసమ్బుజే

అవ్హాపయం పథికజన’క్ఖిపక్ఖినో,

విమ్హాపయం నిజసిరియా సదేవకే

తస్మిం పురే చరి సపదానచారికం; ()

౬.

పిణ్డాయ గచ్ఛతిసతి రూపదస్సన-

పబ్యావటా’ఖిలజనతాయ గోతమే,

సఙ్ఘోభితా’సురమిసరేహి సా పురి

పత్తే యథేవ’సురపురి పురిన్దదే; ()

౭. ¶

ఖత్తింసలక్ఖణసురచాపభాసురే

రూపమ్బరే వరపురిసస్స గచ్ఛతో,

లోకస్స లోచనసకుణావలితదా

అన్తం నపాపుణి పరిసఙ్కమన్తీపి; ()

౮.

మఞ్జీరపిఞ్జరకర కన్ధరామణి-

కేయూరభాసురచరణా సిరిమతో,

సీమన్తినీ పరమసిరిం విపస్సితుం

ధావింసు నిజ్జితకలహంసకామినీ; ()

౯.

నారిజనా మహితుమివా’భిగచ్ఛతో

రూపిన్దిరాయ’ నిమిసలోచనుప్పలే,

ధమ్మిల్లవేల్లితభుజచమ్పకావలీ

ధావింసు పీవరకుచహారపీళితా; ()

౧౦. ¶

నిస్సాసినీ సమజలబిన్దుచుమ్బిత-

వత్తమ్బుజా సిథిలితకాసికమ్బరా,

కాచిత్థియో సమణముదిక్ఖితుం పథే

ధావన్తియో కిముపతిసఙ్కియా’భవుం; ()

౧౧.

ఉగ్ఘాటితా’సితమణిసిహపఞ్జరా

రామాపసారితవదనమ్బుజాక వసిం,

దట్ఠుం పభుజనభవనేసు తఙ్ఖణే

మన్దాకినిసరసివిలాసమాహరుం; ()

౧౨.

ఉచ్ఛఙ్గతోపతితసుతా’భిరూపినో

రూపప్పలమ్హితహదయాక పూరీవధూ,

పస్సన్తియో పథికజనస్సహత్థగే

నాకంసు కిం అధికరణా’ధిరోపణం; ()

౧౩. ¶

ఏకే జనా యతిపతిరూపదస్సన-

కోతుహళా సకపటిభానమబ్రవుం,

సీమన్తినీ మనకుముదాని బోధయం

పత్తో’త్య’యం పకతినిసాపతీనుఖో; ()

౧౪.

సుత్వాన తం సకలకలాన్తరోపగం

బిమ్బం తదఙ్కితహరిణఙ్కమమ్బరే,

తుమ్హే నపస్సథ హిమరంసినో ఇతి

గబ్బాభిజప్పితవచనా’పరేజనా; ()

౧౫.

అచ్ఛేరపఙ్కజవిసరాని చిన్తియ

సఞ్చుమ్బితుం పురలలనానన’మ్బుజే;

వేరోచనో ఇధుపగమా విరూపిమా

ఇచ్చబ్రవుం పునరనిసమ్మకారినో; ()

౧౬.

సుత్వాన తం గగనతలఙ్గనే’ధునా

వేరోచనస్స’భిచరతో నపస్సథ,

చణ్డాతపం థిరపరివేసమమ్బుజ-

పాణిన్తి గజ్జితవచనా’పరేజనా; ()

౧౭. ¶

ఉత్తుఙ్గమన్దిరమణిచన్దికాతలే

దిబ్బచ్ఛరానిభరమణిహి వఞ్చితో,

ఏయా’మరావతినగరితి చిన్తియ

సక్కో చరే నను సకవాదమపక్పయుం; ()

౧౮.

సక్కస్స దానవవిజయా’భిలాసినో

పాణిమ్హి దిస్సతి వజిరాయుధం ఖరం,

సంవిజ్జరే దససతలోచనాని’పి

నోతాదిసో అయమితి తబ్బిపక్ఖినో; ()

౧౯.

యా సాలవత్య’ధివచనా’భిరూపినీ

సఞ్చోదితో జితగిరిజాయ తాయ హో,

కేలాసపబ్బతనిభపణ్డవాచల-

ఞత్తం వజం అయమితిఇస్సరో’బ్రవుం; ()

౨౦. ¶

తుమ్హే నపస్సథ పరమిస్సరస్స కిం

నగ్గత్తనం పసుసయనో’పవేసనం,

పాణిం కపాలకమధికక్ఖిమణ్డలం

ఇత్థం పవేదితవచనా’పరేజనా; ()

౨౧.

ఏసా’వలమ్బితపురఖీరనీరధిం

లక్ఖిం సమేక్ఖియ నిజలక్ఖిసంసయో,

పీతమ్బరం పరిదహియ’ఞ్జసే చరం

నారాయనో ఇతి మతిమప్పయుం సకం; ()

౨౨.

నారాయనో కువలయనీలవిగ్గహో

కోపన్తరో’రగసయనిన్దిరాధనో,

చక్కాయుధో’ల్లసితకరో’తివామనో

తబ్బాదమద్దనచతురే’తరే జనా; ()

౨౩. ¶

వేదత్తయం విబుధజనానమాననే

స్వ’జ్ఝాయతం వసతినుఖో సరస్సతీ,

సఞ్జాతసంసయ జటితో పితామహో

తస్సాగవేసనపసుతో’త్యు’దీరయుం; ()

౨౪.

సుత్వాన తం సరసిజయోనినో సదా

పాణిమ్హి విజ్జతి వరమత్తపోత్థకం,

చత్తారిచాననపదుమాని దిస్సరే

గచ్ఛం అయంపన పురిసో నతాదిసో; ()

౨౫.

సుద్ధోదనవ్హయవసుధాధిప’త్రజో

బుద్ధో భవిస్సతి ఇతి వేదకోవిదా,

కోణ్డఞ్ఞభుసురపముఖా ద్విజా తదా

పబ్యాకరుం తను బహుభాసణేన కిం; ()

౨౬. ¶

ఉక్కణ్ఠితో సకభవనా మహామతీ

నిక్ఖమ్మ సత్తమదివసోతి విస్సుతో,

ఆపాథగం నిజసవణఞ్జలిహి భో

తం బ్యప్పథం నపివథ కిం యథామతం; ()

౨౭.

వేదాగతం వరపురిసఙ్గలక్ఖణం

దేహమ్హి విజ్జతి సమణస్స గచ్ఛతో,

అన్ధా’వ భో అపగతరూపదస్సనా

తుమ్హే’పి కిం తలహథ రూపదస్సనం; ()

౨౮.

నిక్ఖమ్మ ఛడ్డితవిభవో మహాకులా

సుద్ధాసయో సుగహియ పత్తచీవరం,

పబ్బజ్జియా’నహిరమితో భవత్తయే

అత్థాచరం అనుఘరమఞ్జసే’ధునా; ()

౨౯. ¶

సుద్ధోదనావనిపతినో వరోరసో

ఏసో సముజ్జలసతపుఞ్ఞలక్ఖణో,

వ్యాపారితో కుసలబలేన బోధియా

హోతే’వ గోతమసమణో నసంసయో; ()

౩౦.

దిస్వా తపోధనమహియన్తమఞ్జసే

యే మానవా సకసకవాదమప్పయుం,

తబ్బాదబన్ధనవినివేఠనా పరం

ఇచ్చాహు పణ్డితపురిసా యథావతో; ()

౩౧.

దుతా తదా సురసి సమప్పితఞ్జలీ

రఞ్ఞో తమచ్ఛరియపవత్తిమాహరుం,

అద్దక్ఖి భుపతి చరమానమఞ్జసే

పిణ్డాయ’థబ్బివరియ సిహపఞ్జరం; ()

౩౨.

నా గో సియా పఠమినిముజ్జనం క రే

యక్ఖో సియా సహయమదస్సనం క రే,

దే వో సియా గగనతలఙ్గణఞ్చ రే

పోసో సియా యది పటిలద్ధమాహ రే; ()

౩౩. ¶

దూతేను’సాసియ మగధాధిపో ఇతి

వీమంసితుం పకతిమనఙ్గహఙ్గినో,

పాహేసి తే పదమనుగమ్ము’పాగముం

సద్ధిం మహాసమణవరేన పణ్డవం; ()

౩౪.

విక్ఖాలయం ముఖకమలం కులే కులే

భిక్ఖాటనేన’ భిహటమిస్సభోజనం,

లద్ధా జిగుచ్ఛియ వసి పణ్డవాచల-

చ్ఛాయాయ మారభి సునిసజ్జ భుఞ్జితుం; ()

౩౫.

భత్తమ్హీ కుక్కురవమథూపమే ముహుం

అన్తోదరం పవిసతి ధీమతో సతి,

అన్తాని బాహిరకరణాని’వా’భవుం

తంఖో సహీ వసిసనిసమ్పజఞ్ఞవా; ()

౩౬. ¶

పబ్బజ్జితం సుగహితపత్తచీవరం

దిస్వా రతిం పజహియ రాజభోజనే,

సిద్ధత్థ నో త్వమభిగమిత్థ అత్తనా

అత్తానమోవదియ పభుఞ్జి భోజనం; ()

౩౭.

దూతేహి చోదితహదయో దయాధనో

సో మాగధో నరపతి తేన పావిసి,

యేనా’సి పణ్డవగిరి భద్రవాహనం

ఆరుయ్హ దస్సనరసఘేధలోచనో; ()

౩౮.

అఞ్ఞాయ సాకియకులసమ్భవం వసిం

రాజా పసిదియ అరియే’రియాపథే,

మా కాహసే సఖ ఇతి దుక్కరం ఖరం

రజ్జేన తంనరపవరం పవారయి; ()

౩౯. ¶

రజ్జేన కిం తవ చతురణ్ణవావధిం

రజ్జం నిజం పజహియ ఆగతస్స మే,

బోధిం పబుజ్ఝియ పఠమం తథాసతి

ఆగచ్ఛతం మమ విజితన్త్య’వోచ నం; ()

౪౦.

దత్వా పటిస్సవమథ భుమిభత్తునో

లోకస్స లోచనమణితోరణాకులే,

దీఘఞ్జసే వసి ఠపితఙ్ఘిపఙ్కజో

ఆళారాకం ఇసిపవరం ఉపావిసి; ()

౪౧.

పత్వాన కిం కుసలగవేసి సో వసి

ఆళారకం విరజముళారఝాయినం,

ఇచ్ఛామహన్తి’సి తవ సన్తికే’ధునా

ధమ్మం సమాచరితుమిధాగతో బ్రువి; ()

౪౨. ¶

సుత్వాన తం తతియమరూపికం వసి

ఝానం వియాకరి పటిలద్ధమత్తనా,

ఖిప్పం తపోనిధిపగుణం అకాసి తం

ధమ్మం సకాచరియనయా’వలమ్బియ; ()

౪౩.

నా’యం వసి తనుతరసద్ధయా మమం

ధమ్మం సయం సమధిగతం వియాకరే,

గోసామికో యథరివ పఞ్చగోరసం

అద్ధాఫలం అనుభవతీతి తిన్తియ; ()

౪౪.

కాలామ ద్వే అధిగతఝానసమ్భవం

త్వం యావతాసుఖ మనుభోసి మం వద,

పుట్ఠస్స తస్సి’తి నచకిఞ్చి భావియం

ఆకిఞ్చనం అవచ అకిఞ్చనాలయో; ()

౪౫. ¶

సంవిజ్జరే మమపకి ఇమస్సి’వే’సినో

సద్ధాసతీవీరియసమాధిబుద్ధియో,

ఏవం వితక్కియ నచిరం కతుస్సహో

ఝానం లభీ తతీయమరూపికం వసీ;

౪౬.

యం ఖో తువం విహరసి ఝాతమపక్పితో

సమ్పజ్జ సమ్పతి విహరామహన్తి తం,

ఆళారి’సి వరపురిసేన సావితో

లాభా’వుసోత్యవచ సులద్ధమావుసో;

౪౭.

జానామి పావచనమహం యథా తువం

జానాసి పావచనమహం యథా తువం,

త్వం తాదిసో అహమపి యాదిసో భవే

త్వం యాదిసో అహమపకి తాదిసో భవే;

౪౮. ¶

ఏహా’వుసో సమణ మయం ఉభో జనా

కాహామి’తో పరిహరణం గణస్సి’దం,

వత్వాన ఆచరియసమానకో సకం

సిస్సం అకా తమసమమత్తనా సమం; ()

౪౯.

ధమ్మోప్య’యం నభవతి నిబ్బిదాయ వా

బోధాయవా నవుపసమాయ కేవలం,

ఆరుప్పభుమియముపపత్తియా సియా

ఇచ్చానలఙ్కరియ తతో అపక్కమి; ()

౫౦.

కాలమతో ఉపరివిసేసముద్దకో

జఞ్ఞా’త్య’యం సుమరియ రామపుత్తకో,

పత్వా’స్సమం సమధిగతం త్వయా’ప’హం

ధమ్మం సమాచరితుమిధాగతో’బ్రువి; ()

౫౧. ¶

ఞత్వా సకాచరియమతఞ్హి బుద్ధిమా

ధమ్మఞ్చరే మమ సమయో చ తాదిసో,

వత్వే’వముద్దకవసి ఖిప్పమత్తనో

సిక్ఖేసి పావచనపథే తపోధనం; ()

౫౨.

సద్ధాయ మం సకసమయా’నుసాసకో

అద్ధా సమాధిజఫలమాహరే’త్య’యం,

చిన్తాపరో వరపురిసో అరూపికం

ఝానం వలఞ్జసి కతమన్త్య’పుచ్ఛి నం; ()

౫౩.

సుత్వా తముద్దకవసి సన్తమానసో

సన్తంహి’దం పరమమిదన్తి భావియం,

సామం వలఞ్జనకమరూపభుమికం

ఝానం చతుత్థకమవికమ్పమాహరీ; ()

౫౪. ¶

సంవిజ్జరే మమపి మనోనికేతనే

సద్ధాదిసగ్గుణరతనాని’మస్సి’వ,

ఏవంసరం నచిరమరూపికం వసి

ఝానం లభీ వీరియబలేనవా’న్తమం; ()

౫౫.

లద్ధం తయా యమధిగతన్తి తమ్మయా

ఆరోచితే సమణ వరే’సిపుఙ్గవో,

అమ్హే గణం సుపరిహరాము’భో’తిమం

వత్వా తమాచరియధురేన మానయి; ()

౫౬.

నా’యం పథో భవపరిముత్తియా సియా

అద్ధాభవే మమపకి భవగ్గపత్తియా,

ఏవం వవత్థితహదయో మహాదయో

నిబ్బిజ్జసో తదపగతో’నలంఇతి; ()

౫౭. ¶

మోక్ఖేసకో జితవరవారణక్కమో

ఏకోచరం వసి మగధేసు చారికం,

సేనానివిస్సున్నిగమో యహింసియా

తం తాపసాలయమురువేలమోసరి; ()

౫౮.

అద్దక్ఖి సో హరిణవిహఙ్గమాకులం

మన్దానిలేరితతరుసణ్డమణ్డితం,

నేరఞ్జరాసలిలపవాహసితలం

పాసాదికం పరమతపోవనం తహిం; ()

౫౯.

అన్తోజటం జటిలజటా’లివుమ్బిత-

పాదమ్బుజో విజటయితుం ఘటం వసీ,

అత్తాహితాపనపటిపత్తియా తహిం

విజ్జాధరే జటిలవరే పసాదయీ; ()

౬౦. ¶ సఞ్చారితో జనపదచారికం తదా

పత్వా తపోవనమథ పఞ్చవగ్గియా,

భిక్ఖు మహాపురిసముపట్ఠహింసు తం

ఆరద్ధదుక్కరకిరియం యథాబలం. ()

౬౧. ధీరో’తిదుక్కరపటిపత్తిపూరకో

దన్తాని వీసతిదసనేహి వీసతి,

తాలుం నిరుమ్హియ రసనాయ చేతసా

చిత్తం నిపీళయి పరితాపయి తహిం. ()

౬౨. పగ్గయ్హ ముద్ధని బలవా’తిదుబ్బలం

నిప్ఫీళయే యథరివ ధీమతో తథా,

అత్తాహితాపనపసుతస్స పగ్ఘరుం

కచ్ఛాదినా’ధీకతరసేదబిన్దవో; ()

౬౩. ¶ మగ్గోభవత్య’యమితి బోధిసిద్ధియా

అప్పాణకం పటిపద మాచరం చిరం,

వాసం అకా వసి ముఖతో చ నాసతో

అస్సాసమప్పటిపటిమో’పరున్ధియ; ()

౬౪.

రుద్ధేసు తేస్వ’ పిహితసోతరన్ధతో

వాతో’భినిక్ఖమి అధిమత్తనిస్సనో,

కమ్మారగగ్గరిముఖతో రవో భుసం

నిగ్గచ్ఛతే అభిధమనేన సేయ్యథా; ()

౬౫.

యావేదనా ఖరసిఖరేన జాయరే

సీసస్స విజ్ఝనసమయే సుఖత్థినో,

ఏవం తదా కఠినసిరోరుజా’భవుం

రుద్ధానిలస్స హి ముఖకణ్ణనాసతో; ()

౬౬. ¶

వాతాభిఘాతనసమయే సుధిమతో

సీసే’భవుం పునరపిసిసవేదనా,

దళ్హేన యో సిరసి వరత్తకేన యం

దళ్హం దదే యథరివ సిసవేఠనం; ()

౬౭.

సమ్మా నిరుమ్హితముఖకణ్ణనాసతో

ధీరో సమీరణముపరున్ధిచు’త్తరిం,

గబ్భన్తరం ఖరతరవేదనా’తురం

వాతా’భిమన్థియ పరికన్తయుం తతో; ()

౬౮.

గోఘాతకో చతురతరో వికత్తయే

కుచ్ఛిం గవం తిఖిణవికన్తనేన చే,

రుద్ధాతిలేహ’నరియమగ్గగామినో

జాతా తథా ఖరతర కుచ్ఛివేదనా; ()

౬౯. ¶

అప్పానకం పునరపి ఝానమాచరం

వీరో సమీరణ ముపరున్ధి సబ్బథా,

చీన్తుబ్భవం సకముఖకణ్ణనాసగం

తేనా’సి కాయికదరథో ధితీమతో; ()

౭౦.

దళ్హం ఉభో చరపురిసా మహబ్బలా

బాహాసు గణ్హియ పురిసం’తిదుబ్బలం,

అఙ్గారకాసుయమహితాపయన్తిచే

సో తాదిసిం అనుభవి దుక్ఖవేదనం; ()

౭౧.

ఖిత్తం కలిఙ్గరమివకావిదేవతా

రుద్ధానిలుబ్భవఖరవేదనాతురం,

వీరం విలోకియ పతితం తపోవనే

పబ్యాకరుంక వరపురిసో మతో ఇతి; ()

౭౨. ¶

కాలంకరోత్య’యమితి కాచి దేవతా

నోచాహుకిం తదితర దేవతా వతం,

అస్సే’వ గోతమసమణస్స మారిసా

ఆరోచయుం విహరణమీదిసంఇతి; ()

౭౩.

యంనూన’హం పటిపదహేయ్యమాయతిం

ఆహారయాపనహరణాయ సబ్బసో,

ఏవం సచిన్తయి కరుణాయ చోదితా

తా దేవతా తువటుముపేచ్చ గోతమం; ()

౭౪.

ఆరోచయుం యదిపన నిచ్చభోజనో-

పచ్ఛేదనం సమణతువం కరిస్ససి,

కాహామ తే మయమితిలోమకుపతో

దిబ్బోజమోకిరియ సరిరతప్పణం; ()

౭౫.

ఘాసస్సఛేదనవీరియం కరోమి చే

యాపేన్తి తా మధుర సుధారసేన మం,

తేనా’భియాపనవిధిమిచ్ఛతో సతో

తంఖోతపం నభవతి కిం ముసా మమం; ()

౭౬. ¶

నాలన్తి సో కుహనవసేన దేవతా-

విమ్హాపనేతి’హ నిజదేహతప్పణం,

ఏవం అనుస్సరియ’నువాసరం వసీ

ఆహారమాహరి విరసం పరిత్తకం; ()

౭౭.

స్వాచేలకో విచరికరాపలేఖణో

ఆచారముత్త్య’భవి నచేహితిట్ఠికో,

ఉద్దిస్సకం అభిహటకం నిమన్తనం

నాసాదయి పిటకకలోపికుమ్భికం; ()

౭౮. ¶

సో దణ్డముగ్గరముసలే’ళకన్తరం

పాయన్తిగబ్భినిపనితీహి చా’హటం,

సామక్ఖికావిసయ ముహిన్నమేకికం

సఙ్కిత్తినోదనమపి నాభిసాదయీ; ()

౭౯.

సోవీరకం నపివి సురం నమేరయం

సుక్ఖామకం యదపి తికోవిసుద్ధికం,

సో మచ్ఛమంసకవికతిం పటిక్ఖిపి

అప్పేకదా తపసి నిరామగన్ధికో; ()

౮౦. ¶

సో సత్తతోప్పభుతి కమేన హాపయం

యావేకమాహరి కబలం బలత్థికో,

సో సత్తతోప్పభుతి కమేన హాపయం

ఏకం కులం ఉపగమి యావ భిక్ఖితుం; () (యమకబన్ధనం)

౮౧.

ఏకాయ దీహిపి తిచతూహి పఞ్చహి

దిన్నం పటిగ్గహి ఛహి దత్తిసత్తహి,

ఏకాహికప్పభుతికమద్ధమాసికం

మూలం సయం పతితఫలం పభుఞ్జి సో; ()

౮౨.

సామాకతణ్డులమథసాకమద్దకం

నీవారకుణ్డకహటదద్దులాదికం,

పిఞ్ఞాకగోమయతిణ ఝామకోదనం

వీరో మహావికటమపానుభుఞ్జి సో; ()

౮౩. ¶

థోకం పివి పకసతమితం హరేణుక-

యూసం తథా చనక కులత్థముగ్గజం,

సో అప్పభోజనపరమో సజీవితం

ఏకేన యాపయి తిలతణ్డులేన’పి; ()

౮౪.

సాణమ్మసాణ?జిన’జినక్ఖిపచ్ఛవ-

దుస్సం తిరీటకకుసవాకచీరకం,

సో కేసకమ్బలమపివాళకమ్బల

మోళుకపక్ఖికఫలకాన్య’ధారయి; ()

౮౫. ¶

దుబ్బణ్ణనత్తకమయమగ్గపుగ్గలో

అప్పేకదా పరిదహి పంసుకూలకం,

అత్తన్తపోవరణ పరాయణో భవి

సో మస్సుకున్తలతనులోమలోచకో; ()

౮౬.

ఉబ్భట్ఠకో’భవి పరివజ్జితాసనో

ఉక్కట్ఠముక్కుటికవతం అధిట్ఠహీ,

ఉద్ధగ్గకణ్టకవీసమే అపస్సయే

సేయ్యం అకా తదుపరిఠానచఙ్కమం; ()

౮౭.

సో సాయతతియకముదకావరోహణ-

యుత్తో పవాహయితుమఘం సముస్స హీ,

ఆతాపయం ఇతి పరితాపయం సకం

దేహం చిరం పరిహరి పాపభీరుకో; ()

౮౮. ¶

యో నేకహాయనగణికో’త్థి’తిన్దుక-

రుక్ఖస్స ఖో పపటికజాతఖాణుకో,

ఏవం తథా పపటికజాతమత్తనో

గత్తఞ్చ సన్నివితరజోమలం భవి; ()

౮౯.

సోవా పరో నతు పరివజ్జయీ రజో-

జల్లాని కజ్జలమలినాని పాణినా,

దేహం సుభోజనజహనేన జజ్జరం

తేలం విలేపియ రజసా’భిథూలయీ; ()

౯౦.

సో ద్వే’కపస్సయికవతం పపూరయీ

ఆపానకో’ భవి ఫలకే’పి థణ్డిలే,

సేయ్యం అకాక విహరి వివేకకామవా

అజ్ఝోగహం అదుతియకో మహావనం; ()

౯౧. ¶

పాణే ఇమే విసమగతే’తిఖుద్దకే

నా’హం వధిస్సమితి పటిచ్చ’నుద్దయం,

ఉస్సావమద్దనహిరభీరుతాయ సో

నాథో అభిక్కమి చ సతో పటిక్కమి; ()

౯౨.

నిన్నత్థలా వనగహనా వనాసయో

నిన్నత్థలం వనగహనం మిగో యథా,

హీతో విపస్సియ విపినోపగే జనే

తాసాభిభూ పపనతి ఏవమేవఖో; ()

౯౩.

దిస్వాన లుద్దకవనకమ్మికాదయో

గోపాలకే తిణనళకట్ఠహారకే,

మాచద్దసం అహమపి తేత్య’యంజనో

మా మం విపస్సతు సమధిట్ఠహం వతం; ()

౯౪.

ఏకోవసఙ్గణికవిహారభీతియా

నిన్నత్థలా వనగహనా తపోనిధీ,

నిన్నత్థలం వనగహనం పపాత సో

తస్సాసి తాదిసి పవివిత్తతా తదా; ()

౯౫. ¶

యస్మింవనే చరతమవీతరాగీనం

రోముగ్గమో చరణతలాని కమ్పరే,

దిస్వాన భింసణకవనం తథావిధం

అజ్ఝోగహం వసి పవివేకకామవా; ()

౯౬.

ఉస్సావపాతతసమయే’న్తరట్ఠకే

హేమన్తికే సిసిరతరాయ రత్తియా,

అబ్భావకాసిక మభిపూరయి వతం

కిచ్ఛం వసి వసి వనసణ్డగో దివా; ()

౯౭.

గిమ్హోతు పచ్ఛిమదివసన్తరే దివా

అబ్భావకాసికధుతధమ్మపూరకో,

రత్తిం వనే విహరి జవట్ఠికాన్యు’ప

నిస్సాయ సో అసయి సుసానభూమియం; ()

౯౮. ¶

బుద్ధఙ్కురం ఉపగమియో’ఠుభన్తి’పి

ఓముత్తయన్తిపి రజసో’కిరన్తి’పి,

గోమణ్డలా సవణఖిలేసు దణ్డకం

దత్వా వదాపయితుముపక్కమన్తి’పి; ()

౯౯.

సోవాధివాసయి సతిమా ఉపేక్ఖకో

తంవేదనం కటుకక మనఞ్ఞవేదియం,

దుక్ఖే సుఖే సుమతి తులాసరిక్ఖకో

బాలేసు తేస్వ’పి నవికోపయిమనం; ()

౧౦౦.

ఆహారతప్పణవిధినా విసుద్ధి’తి

ఏకే వదన్తి’హ సమణాఞ్ఞతిత్థియా,

కోలాదిభోజనవికతిం తథావిధం

అప్పిచ్ఛతాయ’నుభవి సుద్ధికామవా; ()

౧౦౧. ¶

అప్పోజభోజనవికతిం పభుఞ్జతో

ఖత్తింసలక్ఖణసిరియా సముజ్జలం,

కాయో సురద్దుమరుచిరో’ధిమత్తక-

సీమానమట్ఠికతచ మాపధీమతో; ()

పబ్బానివా అసితలనాస్వ’సితిక-

వల్లిసు ఉన్నత’వనతాని సేయ్యథా,

ఆసుం తథా కరచరణాదికాని’పి

తస్సు’న్నతోనత’వయవాతి విగ్గహే; ()

౧౦౩.

మోక్ఖేసినో కరభపదంవ నిస్సిరిం

నిమ్మంస మానిసద మహూ సిరిమతో;

తస్సు’న్తతావనతకపిట్ఠికణ్టకో

ఆసి యథావలయితవట్టనావలి; ()

౧౦౪. ¶

గోపాణసి సిథిలితబన్ధనా జర-

సాళాయ హేట్ఠుపరిఠితే’వ ధీమతో,

నిమ్మంసలోహితకకలేబరే ప్య’వ-

భగ్గా భవుం పవిసమఫాసుకావలీ; ()

౧౦౫.

అప్పం కుభోజనవికతిం పభుఞ్జనో

తస్స’క్ఖికూపగయుగలక్ఖితారకా,

ఓక్కాయికా అభవు మగాధగా తదా

గమ్భీరకుపగదకతారకాక వియ; ()

౧౦౬.

వాతాతపేన’ భిఫుసితో యథా’మక-

చ్ఛిన్నో’భిసమ్ఫుటని అలాబు తిత్తకో,

సీసచ్ఛవీ సుఖుమఛవిస్స భోజనో-

పచ్ఛేదనేన’భిఫుటితా ఠితం తథా; ()

౧౦౭. ¶

తస్సోదరచ్ఛవి పన పిట్ఠికణ్టకం

అల్లియి సో ముని మలముత్తమోచకో,

ఓకుజ్జితో పరిపతి పూతిమూలక-

లోమాని తబ్బపుగలితాని భూమియం; ()

౧౦౮.

సో పిట్ఠికణ్టకమవసఙ్గపాణినా

కుచ్ఛిచ్ఛవిం ఫుసితుమితో పరామసి,

సో పిట్ఠికణ్టకమవసఙ్గపాణినా

కుచ్ఛిచ్ఛవిం ఫుసితుమితో పరామసి; () (యమకబన్ధనం)

౧౦౯.

కాలోనుఖో వరపురిసో’తి నో తథా

సామోనుఖో నపి ననుమఙ్గురచ్ఛవి,

ఆసుం తదా కవిమతికథాపరా నరా

దిస్వా మలగ్గహితమసోభనచ్ఛవిం; ()

౧౧౦. ¶

యే సన్తీ సమ్పతీ సమణా’భవుం పురే

అత్తన్తపా తపసి అనాగతే సియుం,

తే వేదనం కటుకమితోధికం కిము

వేదేన్తి వేదయు మభివేదయిస్సరే; ()

౧౧౧.

ఈహాయ దుక్కరకిరియాయి’మాయ’పి

నేవ’జ్ఝగా యమరియఞాణదస్సనం,

అత్తూపతాపనకసిరస్స కేవలం

భాగీ భవి అనరియమగ్గగామిసో; ()

౧౧౨.

సంసారే సాతిసారే బరతరదరథే సంసరం సచ్చసన్ధో

ఖేదేవేదేసి దేవాసిరనరసరణోఏసయంసత్తసన్తిం,

ధీరోవీరోవరోయోపభవభవభయోపాపతాపబ్బిపత్తో

ఆయోగం యోగియోగీ పరిహరి హిరిమాఏవమేవచ్ఛవస్సం; () (ముత్తాహార బన్ధనం)

ఇతి మేధానన్దాభిధానేన యతినా విరచితే సకల కవిజన హకయానన్దదాననిదానే జినవంసదీపే అవిదురేనిదానే మహాబోధిసత్తస్స మహా పధానానుయోగప్పవత్తిపరిదీపో ఏకాదసమోసగ్గో.

౧. ¶

కామం కామసుఖల్లికా’నుయోగో

హీనో’నత్థకరో’త్య’నే(’కరూపం),

చిన్తేత్వాన తపోవనం విమానా

త్వం సిద్ధత్థు’పగమ్మ కాహసే కిం; ()

౨. ¶

కోనామ’న్తు’పతాపనా’నుయుత్తో

పత్తో హోతి సుఖప్పదం కదాచి,

తస్మా అత్తు’పతాపనా’నుయోగో

హీనో’నత్థకరో’తి చిన్తయస్సు; ()

౩.

అత్తానం సయమేవమోవదిత్వా

పిణ్డాయా’నుఘరం చరిత్వ లద్ధం,

భత్తం భుత్తవతో సకమ్హి కాయే

ఆసుం పాకతికాని లక్ఖణాని, ()

౪.

హీనన్తద్వయవజ్జనేన జాతు

ఞాణుక్కంసగతమ్హి తమ్హి వీరే,

బోధాయూ’పసమాయ నిబ్బిదాయ

ఉక్కట్ఠం పటిపత్తిమాచరన్తే; ()

౫. ¶

ఛబ్బస్సాన్య’నిదుక్కరం కరిత్వా

బోధిం నాజ్ఝగతో సుభోజనాని,

భుఞ్జన్తో కిము కుబ్బతే’ పధానా

విబ్భన్తో ఇతి పఞ్చవగ్గియాయం; ()

౬.

మదదిత్వా సికతం సినేహలద్ధా

కేవా’సుం సమణం హి’మం ఉపేచ్చ,

కో మూళ్హో’ధిగమాధిగన్తుమిచ్ఛే

చిన్తేత్వా మిగదాయమోతరింసు; ()

౭.

సేనానీనిగమే తదాని సేట్ఠి-

ధీతా సామికులం అలఙ్కతా’సి,

భారేనా’వనతఙ్గినీ కుచానం

హంసివా’లసగామినీ సుజాతా; ()

౮. ¶

జాతే పత్థితపత్థనాసమిద్ధే

రుక్ఖా’ధిగ్గహితాయ దేవతాయ,

కాతుం సాబలికమ్మక మానయిత్వా

ధేనూ లట్ఠివనోపగా సహస్సం; ()

౯.

తాసం పఞ్చసతాని దుద్ధఖీరం

పాయేత్వా కతపున యావతా’ఢధేనూ,

ఖీరానం పరివత్తనం విధాయ

పచ్చూసమ్హి దుదోహ తా’ఢధేనూ; ()

౧౦.

మిస్సేత్వా సయమేవవ దుద్ధఖీరం

పాయాసం పచితుం సమారభిత్థ,

దేవా తత్థ సుధారసం ఖిపిత్వా

ఆరక్ఖాదిమకంసు ఉద్ధనస్మిం; ()

౧౧.

తస్సా’సి హిమావాచలో’పధానం

పల్లఙ్కో పథవితలం అహూ చే,

హత్థా పచ్ఛిమపుబ్బసాగరేసు

పాదా దక్ఖిణసాగరే భవింసూ; ()

౧౨. ¶

ఉగ్గన్త్వా తిణజాతి నాహిరన్ధా

తస్సా’హచ్చ ఠితా నభం అసేసం,

ఛాదేసుం చరణుట్ఠితా’స్స కణ్హ-

సీసా’జానుయుగా’ప్య’కణ్హకీటా; ()

౧౩.

చత్తారో సకుణా చతుద్దిసాహి

పత్వా తప్పదపఞ్జరం వివణ్ణా,

సేతా’సుం పుథుమీళ్హపబ్బతస్స

సీసే చఙ్కమి సో అలిమ్పమానో; ()

౧౪.

ఇచ్చేవం సుమతి’ట్ఠపాకదాని

పస్సిత్వా సుపినాని పఞ్చ నిట్ఠం,

పత్తో అజ్జ భవామహన్తి బుద్ధో

నిగ్రోధం సముపేచ్చ సన్నిసీది; ()

౧౫. ¶

సోధేతం సహితా తు పుణ్ణదాసీ

పచ్చూసే వటమూలపుబ్బసేలే,

తం లోకేకరవిం విరాజమానం

దిస్వా’వోచ సుజాతమేతమత్థం; ()

౧౬.

లక్ఖగ్ఘం హరిపాతిమాహరిత్వా

సా ఆవజ్జయి పక్కభాజనం సో,

పాయాసో వినివట్టితో ఠితో’సి

తాయం పోక్ఖరపత్తతోవ’తోయం; ()

౧౭.

సా అఞ్ఞాయ సువణ్ణపాతియా తం

ఛాదేత్వా ముదితా పసన్తచిత్తా

గన్త్వా మణ్డన మణ్డితా ససీసే

కత్వా పూజయి భోజనం సుజాతా; ()

౧౮.

కాలం ఏత్తకమేవబోధిసత్తం

నాతిక్కమ్మ విధాతుదిన్నపత్తో,

సమ్పత్తో’సి అదస్సనం తతో తం

పాతిం సోణ్ణమయం పటిగ్గహేత్వా; ()

౧౯. ¶

హంసాలిమలినీకతారవిన్ద-

రేణుచ్ఛన్నసునీలనీరపురా,

యా నేరఞ్జరవిస్సుతా’సి తాయ

నజ్జాతీరమగఞ్జి సత్తసారో; ()

౨౦.

పాయాసామిసపుణ్ణసోణ్ణపాతిం

కాసావాని జినఙ్కురో ఠపేత్వా,

తీరే తాయ సవన్తియా నహాతుం

తిత్థం గన్ధగజోరివో’తరిత్థ; ()

౨౧.

రోలమ్బాకులనీలనీరజేహి

సేవాలేహి నదీజలం సునిలం,

నిక్ఖన్తజ్జుతిసఞ్చయేహి దేహా

ఓతిణ్ణస్స జగామ పిఞ్జరత్తం; ()

౨౨. ¶

గఙ్గాకామిని కఞ్జరేణుగన్ధ-

చుణ్ణం తుఙ్గతరఙ్గబాహునా తం,

భత్తారం సలిలేన సీతలేన

మక్ఖేత్వాసునహాపయన్తీ’వా’సి; ()

౨౩.

తుల్యం తబ్బదనమ్బుజేన లద్ధుం

ఆయన్తం రవిరంసిసఙ్గమేన,

హంసస్సేణి సరోజకోసరాసిం

సందూసేసి ఆవారియో హి పాకో; ()

౨౪.

తీరే సారసచక్కవాకపక్ఖీ

సోసాయ’స్సవిసారితం’సపక్ఖా,

గమ్భీరమ్భసి మత్తమాహరింసు

మఞ్ఞే నిక్కరుణాయ ఏత్తకన్తీ; ()

౨౫. ¶

తుణ్డే మణ్డితపుణ్డరీకదణ్డో

పక్ఖే కేరవపణ్డరే పసారీ,

నాథస్సు’బ్బహి మత్తహంసరాజా

సేతచ్ఛత్తవిభుతిముత్తమఙ్గే; ()

౨౬.

వత్తమ్హోజపలోభితాలిచక్కం

చక్ఖవాపాథగతం జినఙ్కురస్స,

సందస్సేసి పధానభుఠితస్స

నిలస్మిం కసిణమ్హి భూతిభారం; ()

౨౭.

వేయ్యావచ్చకరారివాపగాయం

సేవాలాదిమలాపనేన మీనా,

పాదఞ్చన్దగమీనలక్ఖణస్స

తస్స’గ్గే విమలికరింసు వారిం; ()

౨౮. ¶

ఉత్తిణ్ణస్స విసాలసాళసాఖీ-

సాఖాహత్థపుటేహి పుఞ్క్నాయ,

గత్తం మన్దసుగన్ధగన్ధవాహ-

వత్థం సాళవనఙ్గనా అదాసి; ()

౨౯.

లోకిన్దో పరిమణ్డలం నివత్థో

ఛాదేత్వాన తిమణ్డల’న్తరియం,

బన్ధిత్వోపరి కాయబన్ధనమ్పి

కాసావం పరిధాయి పంసుకూలం; ()

౩౦.

పాయాసస్స నిరూదకస్స ఊన-

పఞ్ఞాసప్పమితే విధాయ పిణ్డే,

పాచీనాభిముఖో నిసజ్జ నజ్జా

తీరే తాయ అకాసి భత్తకిచ్చం; ()

౩౧. ¶

పాయాసో మధురో’యమస్స సత్త-

సత్తాహం పటివిద్ధబోధినో హి,

ఓజాసమఫరణాయ ఠానమాసి

తస్మా సో పవిహాసి నిబ్బిహేసం; ()

౩౨.

బుజ్ఝేయ్యం యది బోధిమజ్జ సోహం

ఉద్ధంసోతమయం సువణ్ణపాతి,

గఙ్గాయం ఖిపకి గచ్ఛతూతి వత్వా

ధీమా దక్ఖిణహత్థగం తమగ్ఘం; ()

౩౩.

సోతం భిన్దియ సా సవన్తిమజ్ఝే

ఠత్వా పాతి యతో అసీతిహత్థం,

ఉద్ధంసోతముపేచ్చ సన్నిముజ్జి

తస్మా సో’పి నిముజ్జి పీతినజ్జం; ()

౩౪.

నాగానం భవనం ఉపేచ్చ తిణ్ణం

బుద్ధానం పనిమమ్హి భద్దకప్పే,

సాపాతిపరిభుత్తసోణ్ణపాతి

ఘట్టేత్వాన ఠితా కతానురావా; ()

౩౫.

తం దీఘాయుకకాలనాగరాజా

సుత్వా సద్దమథజ్జపే’కబుద్ధో,

ఉప్పన్నోతి జినం అభిత్థవన్తో

అట్ఠాసి థుతిగీతికాసతేహి; ()

౩౬.

ఛాయాబద్ధవిసాలసాళసాలం

పత్వాసాళవనం నదీసమీపే,

ఆజీవట్ఠమసీలసంవరేన

ఆదోయేవ విసుద్ధకాయవాచో; ()

౩౭.

కత్వాట్ఠారసపిట్ఠికణ్టకానం

కోటీనంపటిపాదనం కమేన,

పల్లఙ్కస్సనిసజ్జబన్ధనేన

కమ్మట్ఠానసతిం ఉపట్ఠపేత్వా; ()

౩౮. ¶

ఆనాపానసతింపరిగ్గహేత్వా

నిబ్బత్తేసిమలగ్గహీతపుబ్బే,

రూపారూపసమాధయో’ట్ఠపఞ్చా-

భిఞ్ఞాయో వసితాచ సో వసీసో ()

౩౯.

ఝానస్సాదరతో దివావిహారం

కత్వా సాళవనే సురాసురేహి,

ధీరో మగ్గమలఙ్కతం కరీవ

గన్తుం ఓతరియత్రబోధిమూలం; ()

౪౦.

లాజాదీకుసుమేహివిప్పకిణ్ణో

ముత్తాపణ్డరవాళుకాత్థతో సో,

మగ్గో తుఙ్గతరఙ్గ భఙ్గహారి

లక్ఖీవాసపయోదధీరి’వా’సి; ()

౪౧. ¶

మజ్ఝా’రోపితపఙ్కజాభిరామం

ముత్తాదామసమాకులం సమన్తా,

కణ్ణోలమ్బసువణ్ణఘణ్టమస్స

దేటా దిబ్బవితాన ముక్ఖిపింసు; ()

౪౨.

లోకత్థం కరణాయ చోదితస్మిం

తస్మిం లోకదివాకరే’కవీరే,

గచ్ఛన్తే సహజాతబోధిమూలం

ఆలోకో ఉదపాది సబ్బలోకే; ()

౪౩.

ఆయన్తం తిణ్హారకో పథమ్హి

దిస్వా సోత్థియనామభూసురో తం,

పాదాసి తిణముట్ఠియో’ట్ఠమత్తా

నాథో తాని తిణాని సమ్పటిచ్ఛి; ()

౪౪. ¶

వత్తత్తే వరపాటిహారియమ్హి

మగ్గే గన్ధగజో’చ జమ్హమానో,

సమ్పత్తో కరుణాకలత్తభత్తా

సమ్బోధాధిగమాయ బోధిమూలం; ()

౪౫.

తస్సోసీదఠితం’వ చక్కవాళం

హేట్ఠా దక్ఖిణతో’త్తరాననస్స,

పఞ్ఞాయు’త్తరచక్కవాళముద్ధం

లఙ్ఘిత్వానఠితం’వ ఆభవగ్గం; ()

౪౬.

ఏవం పచ్ఛిమముత్తరం దిసమ్పి

అట్ఠానన్తి పదక్ఖిణం కరోన్తో,

గన్త్వా ఠానవరం పురత్థిమస్మిం

అట్ఠాసి వసి పచ్ఛిమాననో సో; ()

౪౭. ¶

ధీమా దక్ఖిణపాణిపల్లవేన

అగ్గే తాని తిణాని సత్థరీ సో,

తమ్హా చుద్దసహత్థముప్పతిత్వా

పల్లఙ్కో సమలఙ్కరీ దుమిన్దం; ()

౪౮.

దక్ఖో కారుపవీణచిత్తకారో

కాతుం వా’లిఖితుం యథానసక్కా,

అట్ఠంసు హరితాని సన్థతాని

ఏవం తాని తిణాని ఉప్పతిత్వా; ()

౪౯.

మంసాదీ ఉపసుస్సరే నహారూ

అట్ఠీచేప్యవసిస్సరే సరీరే;

ముఞ్చేయ్యం చతురాసవేహి యావ

భిన్దిస్సామి నతావిమం అహన్తి; ()

౫౦. ¶

దళ్హం చిన్తియ దళ్హమానసో సో

పాచీనాభిముఖో దుమిన్దబన్ధం;

కత్వా పిట్ఠిగతం నిసీది బోధి-

పల్లఙ్కమ్హి యుగన్ధరే రవీ’వ; ()

౫౧.

లోకేసో ససిమణ్డలావభాసం

సేతచ్ఛత్తమధారయీ తదఞ్ఞే,

సుద్ధావాసతలట్ఠదేవతా తం

పూజేసుం మకుటప్పితఞ్జలీహి; ()

౫౨.

యే రూపావచరే వసన్తి దేవా

తే చ’ఞ్ఞత్ర అసఞ్ఞసత్తదేవే,

సమ్పత్వా వజిరాసనే నిసిన్నం

పూజేసుం కుసుమాకులఞ్జలీహి ()

౫౩. ¶

ఏకచ్చే పరనిమ్మితాదిలోకా

పత్వా భత్తిభరా’మరా మహింసు,

పూజాభణ్డసమాభికిణ్ణహత్థా

మారారిం తహిమాప పాపిమా కిం; ()

౫౪.

యే నిమ్మాణరతిమ్హి నిజ్జరా తే;

పత్వా గన్ధకరణ్డమణ్డలేహి,

సమ్పూజేసుమలఙ్కతఙ్ఘిపీఠం

నం సేట్ఠం విజయాసనోపవిట్ఠం; ()

౫౫.

అట్ఠాసి తుసితాలయా ససేనో

పత్వా సన్తుసితవ్హదేవరాజా,

విజేన్తో హరిమోర పిఞ్ఛపుఞ్జ-

సోభం కఞ్చనతాలవణ్టపన్తిం; ()

౫౬.

పత్వా యామసురాలయా ససేనో

సంవిజేసి సుయామ దేవరాజా,

ధీరం సోణ్ణపణాళికానిపాత-

ధారాసన్నిభచారుచామరేహి; ()

౫౭. ¶

దేవిన్దో విజయుత్తరాఖ్యసఙ్ఖం

వీసం హత్థసతం ధమీతదఞ్ఞే,

పూజేసుం తముపేచ్చ కోవిళార-

పుప్ఫాదీహి చ తావతింసదేవా; ()

౫౮.

యక్ఖాదీహి పురక్ఖతా’పి దేవ-

రాజానో చతురో చతుద్దిసాసు,

రక్ఖం సంవిదహింసు దేవలోకా

తం పత్వాన వినట్ఠలోమహట్ఠం; ()

౫౯.

వాదేన్తో సరమణ్డలం విధాయ

వీణం పఞ్చసిఖో’పి బేళువాఖ్యం,

తం సమ్పూజయి కాలనాగరాజా

థోమేన్తో థుతిగీతికాసతేహి; ()

౬౦. ¶

ఏవం కాహళభేరిసఙ్ఖవీణా-

ఘణ్టావీజనిఛత్తచామరేహి,

నచ్చాదీహిచలాజపఞ్చమేహి

దీపద్ధుపధజేహి మానయుం తం; ()

౬౧.

సిద్ధత్థో పటిసిద్ధమారధేయ్యో

కత్తుం అత్తవసే సదేవలోకం,

సుత్వా వాయమతీతి బోధిమణ్డే

మారో తత్ర సమారభిత్థగన్తుం; ()

౬౨.

తస్మిం ఖో సమయే భయావహాని

మారస్సో’తరణాయ కారణాని,

చక్ఖచాపాథగతాని దున్నిమిత్త-

రూపాదీని తిలోకలోచనస్స; ()

౬౩. ¶

సుక్ఖ’మ్హోధరరావభేరిరావ-

విప్ఫారాబధిరీకతమ్బరమ్పి,

భీమం విజ్జులతా’సిఘట్టణేహి

మారస్సా’హవమ్బ్డలాభమాహ; ()

౬౪.

మారస్సా’గమనఞ్జసే రజోవ

వాజీనం ఖురఘట్టణేన జాతో,

ఉక్కాపాతసతం జనేసి తస్స

చక్ఖవానిట్ఠఫఖలం దిసాసు డాహో; ()

౬౫.

వేహాసే విచరుం కబన్ధరూపా

కాకోలా బలిపుట్ఠవాయసారీ,

ఉన్నాదింసు ఖరానిలో పవాయీ

అబ్భుట్ఠాసి రజో దిసాసు ధూమో; ()

౬౬.

ఆలోకో విగతో ఘణన్ధకారో

ఓతిణ్ణో మహికాసమాభికిణ్ణో,

ఆకాసో పథవి భూసం పకమ్పి

మేఘచ్ఛన్నదినం దినం బభూవ; ()

౬౭. ¶

సిద్ధత్థఞ్హి అసిద్ధమత్థమేతం

కాతుం అస్సవమారకిఙ్కరామే,

వత్వే’థా’తి పజాపతీ ససేనో

తత్థేవ’న్తరధాయి తావదేవ; ()

౬౮.

సా సేతా పురతో పజాపతిస్స

ఆసీ బారసయోజనం వినద్ధా,

ఏవం దక్ఖిణవామనో చ లోక-

ధాత్వన్తావధీమాసి పచ్ఛతో’పి; ()

౬౯.

ఉద్ధం సా నవయోజనప్పమాణా

సద్దో భూమివిదారణోరి’వా సి,

సో’పడ్ఢం సతయోజనం బభూవ

ఉచ్చం సో గిరిమేఖలో గజిన్దో; ()

౭౦. ¶

నాహేసుం పరిసాసు నిమ్మితాసుం

ద్వేయోధా సదిసాయుధాదధానా,

తబ్యాసేన అలఞ్హి లోమహంసో

యస్సా’నుస్సరణేన చే సియా మే; ()

౭౧.

మాపేత్వా సహసా సహస్సబాహుం

గణ్హిత్వా వివిధాయుధాని తేహి,

ఆరూళ్హో గిరిమేఖలం ససేనో

మారో పాతురహోసి బద్ధవేరో; ()

౭౨.

దేవేసో యససా సమం సకేన

సేతచ్ఛత్త మగఞ్ఛి సంహరిత్వా,

దేవేసో యససా సమం సకేన

సఙక్ఖం పిట్ఠిగతం విధాయ ధావీ; () (యమకబన్ధనం)

౭౩. ¶

సఙ్కోచా’ననకాహలో జగామ

పాతాలం ఖలు కాలనాగరాజా,

వీణాదోణిసఖో సఖానపేఖో

తమ్హా పఞ్చసిఖో కలహుం పలాయి; ()

౭౪.

దిస్వా మారబలం సమోసరన్తం

సమ్పత్తా జనతా పలాయి భీతా,

సోసీహో’వ విహాసి సక్యసీహో

ఏకో కమారకరిన్దకుమ్హభేదీ; ()

౭౫.

పస్సిత్వా’ధరకన్తిభారమస్స

వత్తమ్హోరుహ మిన్దిరావిహారం,

సిద్ధత్థేన సమో నచత్థి లోకే

ఇచ్చేవం కలిమా’హ మారసేనం; ()

౭౬. ¶

ఏతససా’భిముఖా మయం కదాచి

నోసక్కోమ’భియుజ్ఝితున్తి తాతా,

వత్వా ఉత్తరపస్సతో సమారో

ఖన్ధావారమబన్ధి బద్ధవేరో;

౭౭.

దిస్వా’జ్ఝోత్థరమానమారసేనం

ఆరక్ఖావరణం థిరం విధాయ,

ఖన్ధావారమబన్ధి సోపి వీరో

జేతుం తం దసపారమీ భటేహి; ()

౭౮.

మారో భుధరమేరుచక్కవాళే

రుక్ఖాదీని విచుణ్ణితుం సమత్థం,

ఖోభేత్వా భువనత్తయం దిసాసు

ఉట్ఠాపేసి సమీరణం సుఘోరం; ()

౭౯.

వాతో పారమిధామవారితో సో

నిత్తేజం పలయానిలస్సమోపి,

పత్తో చామరమన్దమారుతోవ

తన్దేహోతుపరిస్సమం జహాసి; ()

౮౦. ¶

ధారావేగవిహిన్నభూమిభాగం

గమ్భీరా’సనిరావనిబ్భరా’ఘం,

మారో మాపయి తుఙ్గవీచభఙ్గం

వస్సోఘం పరిపాతరుక్ఖసేలం; ()

౮౧.

వీరో పారమిపాళిబన్ధనేన

రక్ఖం బన్ధి నిజన్తభావఖేత్తే,

తేనో’ఘో విపథఙ్గమో విపక్ఖ-

సేనాయా’సి పవాహణే నిదానం; ()

౮౨.

తేజోఖణ్డసమానమత్తనో సో

తత్తం పజ్జలితం సజోతిభూతం,

మాపేత్వో’పలవస్సమప్పసయ్హం

ఝాపేతుం తముపక్కమిత్థ మారో; ()

౮౩. ¶

మారస్సేవ పతన్తముత్తమఙ్గే

ఘోరం పారమివాయువేగరుద్ధం,

తంవస్సం వజిరాసనూపచారే

పూజాపుప్ఫగుళత్తనం జగామ; ()

౮౪.

అస్సద్ధో విసదిద్ధతిణ్హధారం

ఆదిత్తం పిహితమ్బరో’దరం సో,

మాపేసి అసిసత్తితోమరాది-

వస్సం సబ్బదిసానిపాతమానం; ()

౮౫.

తస్మిం పారమివమ్మవమ్మితస్మిం

విస్సట్ఠా’యుధవుట్ఠి కుణ్ఠితగ్గా,

పత్వా సమ్పతి పుప్ఫవుట్ఠిభావం

తప్పాదాసనమత్థకే పపాత; ()

౮౬. ¶

మారో విచ్చిటచిచ్చిటాయమానం

సంవట్టానలఖణ్డవిబ్భమం సో,

వస్సఙ్గారమయం సవిప్ఫులిఙ్గం

ఉట్ఠాపేసి పలాసపకుప్ఫవణ్ణం; ()

౮౭.

ఖిప్పంపారమిమన్తజప్పనేన

అఙ్గారానినివారితానితాని,

తంబుద్ధఙ్కురపుణ్ణచన్దబిమ్బం

సేవన్తానివికిణ్ణభానివాసుం; ()

౮౮.

భస్మీకాతుమలన్తిమారవేరిం

ధూమాకిణ్ణమనిగ్గతగ్గిజాలం,

మారోభేరవరావముస్సదాభ-

మబ్భుట్ఠాపయిఖారభస్మవస్సం; ()

౮౯.

సేతాముద్ధనివిప్పకిణ్ణభస్మిం

తంవస్సంచితపారమీబలేన,

పత్వాచన్దనగన్ధచుణ్ణభావం

మారారిస్సపపాతపాదమూలే; ()

౯౦. ¶

అస్మిం గువలయాలవాళగబ్భే

సమ్పాతానలదడ్ఢవణ్ణుధారం,

ఉత్తాసావహమత్తనో’పి కణ్హో

వస్సాపేసి ఉళారవణ్ణువస్సం; ()

౯౧.

దిస్వా’ఙక్ఘీనఖరాలిరంసిగఙ్గా-

తీరుస్సారితవణ్ణురాసి మస్స,

అఙ్గారో’వ’ధికోధపావకేన

కణ్హో కణ్హతరో’సి ఝాపితత్తో; ()

౯౨.

ధూపాయన్తమవీచిమచ్చిమన్తం

సమ్ఫుట్ఠం ఘనఫేణణబుబ్బులేహి,

వస్సం పఙ్కమయం భుసం నిముగ్గో

మారో మాపయి పఞ్చకామపఙ్కే; ()

౯౩. ¶

తస్మింపారమిసత్తీసితిభూతే

పఙ్కే చన్దనపఙ్కభావయాతే,

మారో పస్సియ ఫుల్లపఙ్కజాహం

కోపా పఙ్కహతాననోరివాసి; ()

౯౪.

మారారిం ఇమినా హనామహన్తీ

సో లోకన్తరియన్ధకారఘోరం,

మారో సూవివిదారియం దిసాసు

ఉట్ఠాపేసిఘనన్ధకారఖన్ధం; ()

౯౫.

సో’యం పారమిజాతరంసిజాల-

భిన్నా’సేసతమోజినఙ్కురేణో,

పల్లఙ్కోదయపబ్బతోదితో’సి

కామం మారతుసారసోసనాయ; ()

౯౬. ¶

ఏతం గణ్హథ బన్ధథా’తి వత్వా

నిట్ఠం కప్పమవణ్ణియం కవీహి,

సద్ధిం మారబలేను’పాగతో సో

కుద్ధో యుద్ధమకా పమత్తబన్ధు; ()

౯౭.

తం దిస్వా’చలనిచ్చలట్ఠమేస

పల్లఙ్కో నచపాపుణాతి తుయ్హం,

మయ్హం హే’సు’పకపక్పతేవ తస్మా

అస్మా వుట్ఠహథా’వుసోత్య’వోచ; ()

౯౮.

ఏకా’పీ సమతింసపారమీనం

పల్లఙ్కత్థమపూరితా తయా’తి,

వుత్తే సో ఖిపి నిజ్జితో’రచక్కం

చక్కం చక్కవరఙ్కితస్స సీసే; ()

౯౯.

తం చక్కాయుధముజ్ఝితప్పభావం

యుద్ధే లద్ధజయస్స మారజిస్స,

ఉస్సిసమ్హి వరాసనూపచారే

సేతచ్ఛన్తమివుస్సితం రరాజ; ()

౧౦౦. ¶

తుయ్హం సఞ్చిననమ్హి పారమీనం

కో సక్ఖీ’తి అహఞ్చ సక్ఖిహోమి,

సక్ఖీ’గన్తి పవత్తమారసేనా-

ఘోసో భుమివిదారణోరి’వాసి; ()

౧౦౧.

దాపేన్తోనిజసక్ఖిముగ్గతేజో

బాహుంతావపసారయీ పవిరో,

సక్ఖీహన్తీవదం’వ మారసేనం

తజ్జేన్తో’వ బభూవ భుమిచాలో; ()

౧౦౨.

మాతఙ్గో గిరిమేఖలో ఛితారిం

వన్దన్తో’వపపాత జన్నుకేహి,

మారో లద్ధపరాజయో నివత్థ-

వత్థస్సా’పి అనిస్సరో పలాయి; ()

౧౦౩. ¶

ఘోరమారబలవారణాధిప-

మానదప్పనిభకుమ్భదారణో,

బోధిమూలవజిరాసనోపరి

కేసరీవ విరరాజ మారజి; ()

ఇతి మేధానన్దాభిధానేన యతినా విరచితే సకల కవకిజన హదయానన్దదాననిదానే జినవంసదీపే అవిదూరే నిదానే దేవపుత్త మారబల విద్ధంసన పవత్తిపరిదీపో ద్వాదసమో సగ్గో.

౧.

నిఖిలమారతుసారవిసోసినో

అథజినఙ్కురదీధితిమాలినో,

రవి కతావసరో’వ’పరాచలం

(దుత’విలమ్బిత) గామిముపాగమీ; ()

౨. ¶

జలధివారిసినేహసుపురితే

అభవి పంసుమహీతలమల్లకే,

పణిహితాపరభుధరవత్తికా-

జలితదీపసిఖే’వ నభోమణి; ()

౩.

ఉదయపబ్బతగబ్భసముబ్భవం

సకయసోపటిబిమ్బసమంసుభం,

సపది తప్పముఖే ససిమణ్డలం

కసిణమణ్డలవిబ్భమముబ్బహి; ()

౪.

అరుణవణ్ణసుధాకర భాకరా

దివససన్ధివిలాసినియా ఖణం,

పరిహరింసు’దయాపరభుధర-

సవణగం మణిమణ్డన విబ్భమం; ()

౫. ¶

రవిధురా విధురా సరసీవధు

కమలకోమలకోసపుటఞ్జలీ,

ఉపవనే పవనే’రితభూరుహా

పనమితానమితావ తపోధనం; () (యమకబన్ధనం;)

౬.

అపరసాగరముద్ధని భాసురం

తిమిరజాలపరం రవిమణ్డలం,

ముకులితమ్బురుహస్సిరిమాహరి

భమరచక్కభరం సరసూపరి; ()

౭.

లవణవారిధికాచసరావకే

అపరభూధర కూట భుజప్పితా,

సూరియమణ్డలపాతి నిముజ్జియ

పురిమయామముఖంనకిమాహరి; ()

౮. ¶

మణిపభారుణ భాకర మణ్డలం

తమనుభుయ మహమ్బుధిరాహునా,

ముఖగతంవమితం వియక లోహితం

జలదరాజి రరాజ దినచ్చయే; ()

౯.

వితతమేఘపభాహి ముహుం ముహుం

కళిత పాటల పల్లవ సమ్పదం,

వనఘటం విటపన్తరగం కమా

ఫూటతమోపటలంపరిణామయీ ()

౧౦.

సుభజనేభజనేనిరపేక్ఖినీ

విపతినీ పతినీవ రజస్సలా,

సుమధుపే మధుపే పరివజ్జయుం

కమలినీమలినీకతనిరజా; () (యమకబన్ధనం;)

౧౧. ¶

మధుమదాలికులా మకులావలీ

అనిలభఙ్గ తరఙ్గ భుజేరితా,

పదుమినీ రమణీహి సిరిమతో

సుమహితామణికిఙ్కిణిసేణివ; ()

౧౨.

రసికపక్క ఫలాఫల సాలిసు

తరుసిరేసు సమోసరమానకా,

తిమిరఖణ్డనిభా బధిరీకరుం

రవిపథం విరుతేహి విభఙ్గమా; ()

౧౩.

కుముదినీపమదా’థసుధాకర-

కరసతేహి పరామసనాపరం,

కుసుమహాసవిలాసధరా భుసం

భువనవన్దిరగబ్భమలఙ్కరి; ()

౧౪. ¶

హిమకరో హరిణఞ్జనహారినా

నిజకరేన నిరాకరి తఙ్ఖణే,

సకలలోక’విలోచన సమ్భవం

ఘనతమోపటలంహిసజో యథా; () (సిలేసబన్ధనం)

౧౫.

సపదిపారమితారమితాసయో

నవమ’నుస్సతియాసతియా పరం,

అధికతా’ధి సమాధి సమాహితో

పురిమజాతిభవే తిభవే సరి; () (యమకబన్ధనం)

౧౬.

సుమతిపాదక ఝాన సముట్ఠితో

పురిమఖన్ధసమూహమనుక్కమం,

అసరిసో’పనిసిన్నజయాసన-

ప్పభుతి యావసుమేధభవావధిం; ()

౧౭. ¶

ఇధభవే సమనన్తరజాతియం

తదియఖన్ధపబన్ధమనుస్సరి,

తిచతుపఞ్చఛసత్త నవ’ట్ఠపి

దసపి విసతితింసతి జాతియో; ()

౧౮.

లహుమనుస్సరితాళిస జాతియో

పభవ ఖన్ధవసేన తహింతహిం,

భవసతంభవుపడ్ఢసతంభవ-

దససతంభవలక్ఖమథాపరం ()

౧౯.

అపరిమాణ యుగన్తగజాతియో

అపరిమాణ వివట్టగజాతియో,

అపరిమాణ యుగన్త వివట్టగా

అపరిమాణ గుణో సరిజాతియో; ()

౨౦. ¶

చతుసుయోనిసుసత్తమనట్ఠితి-

తిభవపఞ్చగతీసుపరిబ్భమిం,

కసిరభారవహో అహమఞ్జసే

సకటభారవహో గవజోయథా; ()

౨౧.

ఇతిసమఞ్ఞ ధరో’సిమముత్ర’హం

ఇతి నిహీనపసత్థ కులో భవిం,

ఇతి భవిం అభీరూపవిరూపిమా

ఇతిపి భత్త ఫఖలాఫల మాహరిం; ()

౨౨. ¶

అనుభవింకుసలాకుసలారహం

వివిధదుక్ఖమదుక్ఖ మదుక్ఖ ఖం,

దససతాయు సతాయుమితోభవిం

ఇతిభవంతిభవంసమనుస్సరి; () (యమకబన్ధనం)

౨౩.

ఇతిహ యావసుమేధ భవం సుధీ

సుమరియా’తిగతా’మితజాతియో,

అసరి సోపటిలోమవసా తతో-

ప్పభుతి యావ ఇతో తతియం భవం; ()

౨౪.

పునరముత్ర తతోభవతో చుతో

సముపపజ్జి మనన్తరజాతియం,

తహిమహంతుసితే తిదసాలయే

భవిమతిజ్జుతి సన్తుసితాభిధో; ()

౨౫. ¶

తుసితదేవనికాయసమత్వయో

పరమరూప విలాసధరో’భవిం,

సుమధురామతమాహరి మిదిసం

అనుభవింసుఖమిన్ద్రియ గోచరం; ()

౨౬.

సముపజీవిమమానుసహాయన-

చతుసహస్స మహంతుసితాలయే,

మరుగణమ్బురుహాసనయాచనం

ఇహ పటిచ్చ తతో భవతో చుతో; ()

౨౭.

జననిరాజినియా మణిచేతియే

సుగతధాతుమివా’సమకుచ్ఛియం,

రవికులే పటిసన్ధిమహం పిత్ర-

నరపతిం అధికిచ్చ సమప్పయిం; ()

౨౮.

ఇతిహ రూపమరూపమనాదికం

విపరివత్తతి వత్తతి నాపరం,

విసతియా సతి యావ ధియా’సనం

విహతమోహతమో’సి భవే సుధీ; () (యమకబన్ధనం;)

౨౯. ¶

చుతుపపత్తిపబన్ధవసేనహి

అవసవకత్తనధాతుపరమ్పరా,

జలితదీపసిఖే’వ పవత్తతి

నయిధపుగ్గలవేదకకారకో; ()

౩౦.

పురిమఖన్ధపబన్ధమనేకధా

ఇతివవత్థయతో హి కుదిట్ఠియో,

అపగతా’త్తని వీసతివత్థుకా

తమిహదిట్ఠివిసుద్ధి’తి వుచ్చతి; ()

౩౧. ¶

సతిమతో రవిమణ్డలసన్తిభా

సకటమగ్గనిభా’యమనుస్సతి,

పురిమజాతిసు నాభివిరజ్ఝతి

సరవయే సరభఙ్గసరో యథా; ()

౩౨.

అచుతియాచుతియామతి మాసనే

సుతవతీ’తవతీ’హతి బుజ్ఝితుం,

సముదితే’ముదితే కుముదాని’మ

నకమలా కమలాని అలఙ్కరి; () (యమకబన్ధనం;)

౩౩.

రుచిరచన్దమరిచివిలేపినీ

కుముదసణ్డవికాసవిహాసినీ,

రజనిమజ్ఝిమయామవిలాసినీ

తదధిసీలధనం విజాభాసి కిం ()

౩౪. ¶

ఘనసునీలవిసాలతపోవనం

అనలభాసురకీటకులాకులం,

రజనిరాజినియా కుసుమాకులా-

విరళకేసకలాపసిరిం భజీ; ()

౩౫.

తదుపహారరతాయి’వ కోముదీ-

భుజలతాయ విభావరిభీరుయా,

గహితలాజకభాజనవిబ్భమం

ఫుటితకేరవకానన మాహరి; ()

౩౬.

తిభువనేకరవిం రవిభత్తరి

అపరదీపగతే సరసీవధూ,

రజనియా విహితావసరా’పి కిం

పరిచరింసు పతిబ్బతమబ్భుతం; ()

౩౭.

పరిలసింసు భుసం భువనే’వు భో

రవిపథే వితతా, వితతారకా,

అనిమిసే హి మహాయ మహిమతో

జలితదీపసిఖాచ మహీతలే; ()

౩౮. ¶

మకరతేనకేతనసన్తిభా

తుహినదీధితిదీధితి మజ్ఝిమే,

నిసి దదార సదారసరాగినం

హదయకేరవకేరవకాననం; () (యమకబన్ధనం)

౩౯.

అథ భవాభవదిట్ఠివిభేద నం

విమతి మోహ తమోపుటపాట నం,

చుతుపపాతపభుతి విజాన నం

కథమలత్థ సదిబ్బవిలోచ నం; ()

౪౦.

కుసలకమ్మపభావసముబ్భవం

సుఖుమదురగతాని’పి గోచరం,

అనిమిసాన పసాదవిలోచనం

రుధిరసేమ్భమకలాపగతంక యథా; ()

౪౧. ¶

తథరివ’క్ఖిసమేన సుధాసినం

విమతిదిట్ఠిమిసోధనహేతునా,

హతమనోపకిలేసమలేన సో

విగతమానుసకేనహి చక్ఖునా; ()

౪౨.

కరతలమ్బురుహోపరిచక్ఖుమా

యథారివా’మలకీబదరీఫలం,

చుతుపపత్తిగతేపి తథాగతే

తిభువనమ్హి యథిచ్ఛిత మద్దస; ()

౪౩.

నవుపపాతఖణేచ చుతిక్ఖణే

విసయభావముపేన్తి తథాగతా,

తదుపచారవసేని’హదస్సనం

ఖమతి అట్ఠకథాచరియాసభో; ()

౪౪. ¶

ఉపధిహీన’ధిహనీనతథాగతే

అనపనీతపణీత తథాగతే,

అనభిరూప’భిరూపతథాగతే

సుగతి దుగ్గతి దుగ్గ ముపాగతే; () (యమకబన్ధనం;)

౪౫.

తిరియముద్ధమధోపతితీయ సో

మతిపహం అభిపస్సి యథారహం,

నిచితకమ్మపథేచ తథాగతే

ఉపరి పాదకఝానసముట్ఠితో; ()

౪౬.

అకుసలాని కరింసు ఇమే తిధా

సుచరితాని కరింసు తిధా ఇమే,

అరియమగ్గఫలేహిక సమఙ్గినో

నసమణా’తిపి అన్తిమవత్థునా; ()

౪౭.

గుణనిరాకరణేన అసాధవో

ఉపవదింసు నసన్తి గుణా’తి’మే,

అపిచసప్పురిసా’రియపుగ్గలే

తదనురూపగుణేహి పసంసయుం; ()

౪౮.

వితథలద్ధిపరామసనా ఇమే

పరమలద్ధిపరామసనా ఇమే,

గహితలద్ధివసేన తహింతహిం

నిచితకమ్మపథా జనతా అయం; ()

౪౯.

చతురపాయమపాయమపాయతిం

ఉపగతా సుగతి సుగతింఇతి,

యతి సమాహితవాహితవా’ ద్దస

అనిమిసక్ఖిసమక్ఖిసమన్వితో; () (యమకబన్ధనం)

౫౦. ¶

సమ్మాసమ్మసతోసతో సతిమతో కమ్మాదిహేతుబ్భవం

రూపారూపమనాగతఙ్ని మహా మోహన్ధకారో ధియా,

అబ్భత్థఙ్గమి యాయ సోళసవిధా కఙ్ఖాచతేకాలికా

సాకఙ్ఖాతరణబ్బిసుద్ధు దుతియేయామే పవత్తా మతి; ()

ఇతి మేధానన్దాభిధానేనయతినా విరచితే సకలకవిజన హదయానన్దదాననిదానే జినవంసదీపే అవిదురే నిదానే పుబ్బేనివాసఞాణదిబ్బచక్ఖుఞాణాధిగమ పవత్తిపరిదీపో తేరసమో సగ్గో.

౧. ¶

సుధాకరే వికసితకేరవాకరే

కమేను’ పాసతి సతి పచ్ఛిమం దిసం,

విహావరీ ససిరుచిరాననం జినం

భజన్తి పచ్ఛిమమథయామ మోతరి; ()

౨.

ఖణం నిసాపతి విరహాతురేవ’యం

నిసావధూ మలినపయోధరమ్బరా,

చతుద్దిసాయతనయనేహి సమ్పతి

ముమోచ సీకరనికరస్సుబిన్దవో; ()

౩.

కిలేసనాసనపసుతో సమాధినా

పుథుజ్జనో తదనుసయం యథుబ్బహే,

తథం’సునా భువనకలఙ్కసోధనో

నహే కలానిధి సకలఙ్క ముబ్బహీ; ()

౪. ¶

పురత్థిమే నభసి వికిణ్ణ తారకా-

పబన్ధనిబ్భరతిమిరం వియాకరీ

నిసావధు వలయితహారభాసుర-

సునీలకోమలనవకున్తలస్సిరిం; ()

౫.

విపస్సనాబలవిమలీకతన్తరో

జినఙ్కురో దురితమలంవ చన్దిమా,

మరిచిసఞ్చయధవలీకతమ్బరో

తమోచయం తమనుచరం నిరాకరీ; ()

౬.

పవాయి సీతలమలయానిలో భుసం

దిసఙ్గనా సిసిరతుసారబిన్దవో,

ముమోచ సా విచరి నిసా నిసాకర-

మరీచిమఞ్జరిపరిచుమ్బితే భువి; ()

౭. ¶

నిరఙ్గణే నిరుపకిలేస నిచ్చలే

ముదుమ్హి కమ్మనియవిసుద్ధిభావగే,

సమాహితే మనసి విపస్సనామనం

అథాసవక్ఖయమతియా’ భీనీహరి; ()

౮.

సబారసఙ్గికభవచక్క మజ్ఝగా

అనుక్కమేన’పి పటిలోమతో సుధీ

వవత్థయం యమరియఞాణదస్సనం

విసుద్ధియా విసద్ధియా తదుచ్చతే; ()

౯.

ఖణేన యో సరతి సహస్సలోచనో

యథావతో దససతమత్థ మస్సపి,

విధాతునో నిజచరణఙ్గులిప్పభా-

విభుసితా’ఖిలభువనోదరస్స’పి; ()

౧౦. ¶

అసేసనీవరణతుసారసోసినో

సమాధిసమ్భవ’ ఖిలఝానలాభినో,

జగత్తయం కరబదరం’వ దస్సినో

నయస్స కస్సచి విసయత్త మాగతం; ()

౧౧.

అదిట్ఠ మప్పటి విదితం సయంపురా

అనుత్తరంతమరియఞాణదస్సనం,

ఇమస్స గోతమసమణస్స సిజ్ఝతే

గరూపసేవనవిరహస్స అబ్భూతం; ()

౧౨.

భవేభవే పరివితదానపారమి-

బలేన’హూ విజటితలోభబన్ధనో,

సమేత్తిఖన్త్యనుగతసీలపారమీ-

జలేన నిబ్బుతపటిఘాదిపావకో; ()

౧౩. ¶

భవేభవే భవి థిరఞాణపారమీ-

పధంసితా’ఖిలవిపరీతదస్సనో,

వినాయకప్పభుతి గరూపసేవన-

వసేన పుచ్ఛియ హతమోహసంసయో; ()

౧౪.

భవేభవే బుధజనపుజనాదినా

గరూభివాదనబహుమాననాదినా,

జనాపచాయనవిధినా వినోదయి

సదప్ప మున్నతి మభిమాన ముద్ధటం; ()

౧౫.

భవేభవే విభవరతిం రతింభవే

అనఙ్గసఙ్గమరతి మఙ్గనారతిం,

ఘరా’భినిక్ఖమియ’నగారియంరతో

అపానుదీ పటిలభి ఝాన మత్తనా; ()

౧౬. ¶

భవేభవే స’వీరియ సచ్చపారమీ-

పరాయణో అధికుసలేసు చారతిం,

జహం వచీదురితమలం చతుబ్బిధం

విసోధయీ నిజహదయఞ్చ పగ్గహీ; ()

౧౭.

భవే భవే ఇతి సమతింసపారమీ-

విసుజ్ఝితా’ కుసలమనోమలిమసో,

కమేన ఇన్ద్రియ పరిపాకతం గతో

నచఞ్ఞసమ్పద మహిపత్థయీ సుధీ; ()

౧౮.

భవే భవే అగణితమేవ బోధియా

దయాయ చోదితహదయో’హి కపత్థనం,

అకా చతుబ్బిధఫలసమ్పదా తతో

పదిస్సరే నిరవసరా రివ’న్తని; ()

౧౯. ¶

భవే భవే సకపణిధానసత్తియా

తిధా’హిసఙ్ఖతకుసలం ఇమస్స భో,

నసాధయే కిమరియఞాణదస్సనం

అనఞ్ఞపుగ్గలవిసయం నసంసయో; ()

౨౦.

అనిచ్చతో’దయవయతాయ దుక్ఖతో

సదుక్ఖతాయపి అవిధేయతాదినా,

అనత్తతో వరమతి ఖన్ధపఞ్చకం

పునప్పునం సముపపరిక్ఖ ముస్సహీ; ()

౨౧.

కలాపసమ్మసనముఖేన బారస-

విధే అనాదికభవచక్కనిస్సితే,

కమేన సత్తసు అనుపస్సనాసు సో

జినఙ్కురో తదవయవే’భినీహరి; ()

౨౨. ¶

అనిచ్చతోభుసమనుపస్సముద్ధరి

అసేససఙ్ఖతగతనిచ్చసఞ్ఞితం,

అనత్తతో సమనువిపస్స దుక్ఖతో

ససఙ్ఖతేపజహి సుఖత్తసఞ్ఞితం; ()

౨౩.

వినోదయీ సుమతి విరాగనిబ్బిదా-

వసేన సఙ్ఖతగతరాగనన్దియో,

నిరోధనిస్సజనవసా’నుపస్సియ

తథోదయాదియనమసేసఙ్ఘతే; ()

౨౪.

విధాయదుబ్బిధమనుపస్సతో కసతో

అసేససఙ్ఖతమపి నామరూపతో,

నిదానతో పునఖణతో’దయబ్బయం

ఉపట్ఠహి ద్విగుణితపఞ్చవిసధా; ()

౨౫. ¶

సుధీమతో తరుణవిపస్సనాయి’మే

విపస్సకస్సి’తి దసుపక్కిలేసకా,

భవుంపభాసతిమతిపీతినిచ్ఛయో

సుఖీ’హనాసమథనికన్త్యుపేక్ఖనా; ()

౨౬. ¶

పసన్నలోహిత పరిపుణ్ణవిగ్గహా

వినిగ్గతా నిరవధిలోకధాతుసు,

విపస్సనాబలపభవా’భిపత్థరి

సుధన్తకఞ్చనరసపిఞ్జరప్పభా; ()

౨౭.

అయంపథో నభవతి తప్పభాదయో

విసత్తికాపభుతికిలేసవత్థుకా,

పునోదయబ్బయ మనుపస్సతో తతో

పథో సముబ్భవి దసుపక్కిలేసగం; ()

౨౮.

పథాపథం సముపపరిక్ఖతోఇతి

సుధీమతో తరుణవిపస్సకస్సయా,

సముట్ఠితా నిసితవిపస్సనామతి

పథాపథిక్ఖణకవిసుద్ధి వుచ్చతే; ()

౨౯. ¶

నరాసభో అధిగతఞాతతీరణ-

పరిఞ్ఞవా ఉపరిపహాణసఙ్ఖయా,

పరిఞ్ఞయా ఉభయ విసుద్ధిసిద్ధియా

తిసచ్చదస్సనపసుతో సమారభీ; ()

౩౦.

అనిచ్చలక్ఖణమపకి దుక్ఖలక్ఖణం

అనత్తలక్ఖణమథ సబ్బసఙ్ఖతే,

యథావతో నసమనుపస్సి సన్తతి-

రియాపథేహిచ పిహితంఘణేనసో; ()

౩౧.

విసోధయం మతిముదయబ్బయే తతో

లహుం తిలక్ఖణవిసదత్తగో భుసం,

విపస్సనాపథపటిపన్న మత్తనా

అలత్థభఙ్గధిభయఞాణమాదికం; ()

౩౨. ¶

సయమ్భునో ఉపరినవానుపస్సనా-

విభావనా నవగుణవణ్ణనాయిధ,

విధీయతే నవవిధఞ్ణభావనా

పవుచ్చతే సపకటిపదావిసుద్ధితి; ()

౩౩.

మతీహితిహిపి చతుసచ్చఛాదక-

తమోవిధంసన సమనన్తరం థిరం,

నిరోధగోచరమలభిత్థ గోత్రభు-

మతిం సుధీ అనరియగోత్తబాహిరం; ()

౩౪. ¶

పసత్థగోత్రభుమతిదిన్నసఞ్ఞకం

సమూలముద్ధటకలుసత్తయం సుధీ,

విబన్ధదుగ్గతివినిపాతనాదికం

అథాదిమంపటిలభీ ఞాణదస్సనం; ()

౩౫.

యదేవనన్తరఫలదన్తి పణ్డితా

వదన్తితప్ఫలమపి పచ్చవేక్ఖణం,

అలత్థ సో పున దుతియాయ భుమియా

విపస్సనం సమధిగమాయ భావయీ; ()

౩౬.

భుసోవిసోసిత భవదుక్ఖకద్దమం

అకాలికం తనుకతకిబ్బిసత్తయం,

అనుత్తరం దుతియమలత్థ తప్ఫలం

సపచ్చవేక్ఖణమథ ఞాణదస్సనం; ()

౩౭. ¶

విపస్సనంపునరపిభావయం సయం

సముద్ధటాలయపటిఘం భవాపహం,

సపచ్చవేక్ఖణఫలఞాణమజ్ఝగా

అనుత్తరం తతియక ఞాణదస్సనం; ()

౩౮.

తిలక్ఖణం థిరమతిమా’భిపత్తియా

సుభావయిక ఉపరి చతుత్థభుమియా,

అవారియాసనిరివ తాలమత్థకే

కిలేసముద్ధనిరనిహచ్చచారినం; ()

౩౯.

నివారితాఖిల భవచక్కవిబ్భమం

సవాసనాపరిమిత పకాపనాసనం,

అనఞ్ఞగోచర వరఞాణదస్సనం

అలత్థ తప్ఫలమపిపచ్చవేక్ఖణం; ()

౪౦. ¶

తదాసవక్ఖయమతిగ్ఞాణదస్సన-

విసుద్ధివుచ్చతి అరహత్తపత్తియా,

సహేవచుద్దసవిధ బుద్ధబుద్ధియో

జినో చతుబ్బిధ పటిసమ్భిదాలభీ; ()

౪౧.

అసాధారణం ఞాణఛక్కంబలాని

దస’ట్ఠారసావేణికా బుద్ధధమ్మా,

చతుద్ధావిసారజ్జమిద్ధానుభావా

సమిద్ధాసహేచారహత్తేన తస్స; ()

౪౨.

అభిఞ్ఞేయ్యధమ్మే అభిఞ్ఞాయ సామం

పరిఞ్ఞేయ్య ధమ్మే పరిఞ్ఞాయ సామం,

పహాతబ్బ ధమ్మే పహన్త్వాన సామం

సనిబ్బానమగ్గప్ఫలం సచ్ఛికత్వా; ()

౪౩. ¶

సియాయావతాఞేయ్య ధమ్మప్పవత్తి

సియాతావతా తస్స ఞాణప్పవత్తి,

అభిఞ్ఞాయ సబ్బఞ్ఞుతాఞాణ మాసి

సహేవారహత్తేన సబ్బఞ్ఞు బుద్ధో; ()

౪౪.

మహామోహనిద్దాపగోమగ్గఞాణ-

ప్పబుద్ధో’హిసమ్బోధియా సోభమానో,

మునిన్దో దినిన్దం’ సుసన్దోహహాసి-

’న్దిరామన్దిరిన్దివరాభంఅహాసి; ()

౪౫.

సుబుద్ధాభిసమ్బోధిపుబ్బాచలమ్భా

సహేవారుణో బుద్ధసూరోదయేన,

సముట్ఠాసి వేనేయ్య బన్ధూహిసద్ధిం

పబుజ్ఝింసు అబ్భుగ్గతమ్హోజకోసా; ()

౪౬. ¶

ఉళారావభాసో తదా జాతిఖేత్తే

భుసంపాతుభుతో మహీసమ్పవేధి,

సిళాసాళసేళావతంసా సుభాని

నిమత్తాని బత్తింసజాతాతిలోకే; ()

౪౭.

తమోజాలవిద్ధంసనాదీని లోకే

కరోన్తోవ చత్తారికిచ్చాని’మాని,

సముట్ఠాసి తస్మింఖణే రంసిమాలి

రివాదిచ్చవంసుబ్భవో బుద్ధసూరో; ()

౪౮.

మహీలాజవుట్ఠీహి సఞ్ఛన్నభుతా

నభం కనిబ్భరం గన్ధధుపద్ధజేహి,

ఛణ్హోకులా కేవలం లోకధాతు

మహామఙ్గలావాస కలీలావలమ్బిం ()

౪౯. ¶

తదాతప్పదమ్భోజ పూజాగతానం

సిరో భత్తిభారఞ్జలీనం సురానం,

నిరాలమ్బమాకాస రన్ధం బభాస

పభాసార చూళామణిహకా’కరాళం; ()

౫౦.

గుణోనామ సక్ఖన్ధసన్తాన సుద్ధి

సకోసుద్ధఖన్వ్ధప్పబన్ధోహి బుద్ధో,

నమోబుద్ధభుతస్స నిప్ఫన్తఞాణ-

ప్పహాణానుభావాహిరూపస్సతస్స; ()

ఇతి మేధానన్దాభిధానేనయతినా విరచితే సకలకవిజన హదయానన్దదాననిదానే జినవంసదీపే అవిదురే నిదానే మహా బోధిసత్తస్స అరియమగ్గఞాణాభిసమ్బోధి సమధిగమ పవత్తిపరిదీపో చుద్దసమో సగ్గో.

జినవంసదీపే అవిదురే నిదానభాగో దుతియో.

౧. ¶

అస్సేవ పకల్లఙ్కవరస్సకారణా

సీసక్ఖిమంసాని చ దారసునవో,

దత్వా చిరస్సం అకరిన్తి దుక్కరం

సో (ఇన్దవంసా’)భిధజో విచిన్తయీ; ()

౨.

పల్లఙ్కతో తావ నవుట్ఠహం తహిం

పల్లఙ్కమాధాయ నిసజ్జ సత్తహం,

సఙ్కప్పపుణ్ణో’ధిసమాధయో ముని

సమ్మా సమాపజ్జి అనేకకోటియో; ()

౩.

నా’యం జహాతే విజయాసనా’లయం

యంకిఞ్చికిచ్చం కరణియమస్సహి,

సంవిజ్జతే దానిపి కాచి దేవతా

సఙ్కాభిఘా’తాభివితక్కయుం ఇతి; ()

౪. ¶

తాసం విదిత్వాన వితక్కమాసనా

అబ్భుట్ఠితో సో గగనఙ్గణం ఖణం,

సందస్సయన్తో యమపాటిహారియం

నిస్సంసయో సంసయసల్లముద్ధరీ; ()

౫.

నిస్సాయ పల్లఙ్కమిమం మహీరుహం

సమ్పత్తసమ్బోధిపదో’స్మి చిన్తియ,

ఓరుయ్హ పకల్లఙ్కఠితప్పదేసతో

పుబ్బుత్తరానఞ్హి దిసాన మన్తరా; ()

౬.

సత్తాహ మిన్దివరచారులోచన-

పఞ్చప్పభాసారనిసేచనేన సో,

సమపూజయన్తో జయబోధిమాసనం

అట్ఠాసి లోకేకవిలోచనో జినో; ()

౭. ¶

గన్త్వా ఠీతట్ఠానజయాసనన్తరా

పుబ్బాపరస్సం దిసి సత్తవాసరం,

నిక్ఖిత్తచక్కఙ్కితపాదపఙ్కజో

సో చఙ్కమీ నిమ్మితరతనచఙ్కమే; ()

౮.

సో బోధితో ఉత్తరపచ్ఛిమన్తరా

దేవేహి నానారతనేహి నిమ్మితే,

సత్తాహమత్తం మణిమన్దిరే ముని

సమ్మాభిధమ్మం పవిహాసి సమ్మసం; ()

౯.

మన్థాచలే’నమ్బునిధిం’వ కేసవో

విఞ్ఞాణకణ్డాదిటసా చతుబ్బిధం,

తస్మిం నిసిన్నో ముని ధమ్మసఙ్గణి-

మాలోలయీ ఞాణబలేన దుద్దసం; ()

౧౦. ¶

వేభఙ్గియం ఖన్ధవిభఙ్గమాదికం

గమ్భీరమట్ఠారసధా సుదుబ్బుధం,

సో మారభఙ్గో’థ విభఙ్గసాగరం

సంఖోభయీ ఞాణయుగన్తవాయునా; ()

౧౧.

సో ధాతుసుఞ్ఞత్తపజాననో జినో

నిస్సత్తనిజ్జివసభావధాతుయో,

విత్థారయన్తో తదనన్తరం వరం

నానానయం ధాతుకథం వవత్థయీ; ()

౧౨.

ఖన్ధాదిపఞ్ఞత్తివసేన ఛబ్బిధా

పఞ్ఞత్తియో’తి సువిభత్తమాతికం,

పఞ్ఞాయ సబ్బఞ్ఞుజినో’థ పుగ్గల-

పఞ్ఞత్తి మాలోలయి అగ్గపుగ్గలో; ()

౧౩. ¶

వాదీభసీహో సకవాదమణ్డలం

ఓరుయ్హ సమ్మా పరవాదమణ్డలం,

సుత్తాని సఙ్గయ్హ సహస్సమట్ఠధా

సంఖిత్త మాదో ముఖవాదయుత్తికం; ()

౧౪.

ఞాణేన విత్థారియమాన మత్తనో

కిఞ్చాప్య’నన్తాపరియన్త ముత్తమం,

తక్కీహి నక్కావచరం నకేహిచి

నాథో కథావత్థు మథా’భిసమ్మసి; ()

౧౫.

యం మూలఖన్ధాదివసా దసబ్బిధం

ఉద్దేసనిద్దేసపదా’నురూపతో,

నిట్ఠానతో సంసయతో విభాగియం

గమ్భీరఞాణేన’థ సాగరూపమం; ()

౧౬. ¶

సన్తం పణితం నిపుణం సుదుద్దసం

గుళ్హం అతక్కావచరం అచిన్తియం,

నానానయం తం యమకం సుసఞ్ఞమో

ధమ్మస్సరో సమ్మసి నిప్పదేసతో; ()

౧౭.

నానానయు’త్తుఙ్గతరఙ్గనిబ్భరం

నేయ్యత్థనీతత్థమణిహి మణ్డితం,

ధమ్మన్తరావట్టసతం అథాపరం

సద్ధమ్మఖన్ధోదకఖన్ధపూరితం; ()

౧౮.

సత్థా చతుబ్బిస తిమత్తపచ్చయ-

వేలం పరిచ్ఛేదవిసాలపట్టనం,

గమ్భీరపట్ఠాన మహణ్ణవం కథం

ఆలోలయం సమ్మసి ఞాణమేరునా; ()

౧౯. ¶

నిస్సఙ్గఞాణో ముని హేతుపచ్చయో

ఇచ్చాదినా’రోపితమాతికారహం,

నిద్దిట్ఠనిదేదసపదం పపఞ్చిత-

ఞేయ్యం చతుబ్బీసవిధం సుదుబ్బుధం; ()

౨౦.

నిస్సాయ బావీసవిధే తికే తిక-

పట్ఠాన మన్తోగధనామరూపికే

నిస్సాయ నిస్సేసకే తథా దుక-

పట్ఠాన మన్తోగధనామరూపికే ()

౨౧.

బావిసమత్తా తికమాతికా దుకే

పక్ఖిప్ప పట్ఠానవిదం దుకన్తికం,

బావీసమత్తాయ తికే సతందుకే

పక్ఖిప్ప పట్ఠానమిదంక తికద్దుకం; ()

౨౨. ¶

కత్వా తికేస్వే’వ తికే దువీసతి

పట్ఠాన మన్తోగతికే తికత్తికం,

కత్వా దుకేస్వే’వ తథా సతందుకే

పట్ఠాన మన్తాగేతికే దుకద్దుకం; ()

౨౩.

ఇచ్చానులోమే జనయాని పక్ఖిపం

ఛ ప్పచ్చనీయే’పి నయాని పక్ఖిపం,

ఏవం ఖిపిత్వా అనులోమపచ్చని-

యేచా’పి ఛ ప్పచ్చనియా’నులోమకే; ()

౨౪.

గమ్భీరపట్ఠానమహోదధిం ఇతి

సఙ్ఖోభయం సమ్మసి ఞాణమేరునా,

తం సమ్మసన్తస్స సవత్థుకం ఛవి-

వణ్ణో పసన్తో’సి పసీది లోహితం; ()

౨౫. ¶

తస్మింఖణే చత్తజవణ్ణధాతుయో

అట్ఠంసు ఠానమ్హి అసితిహత్థకే,

అఞ్ఞత్ర’ధిట్ఠానబలం సరీరతో

ఛబ్బణ్ణరంసీ విసరా’హినిచ్ఛరుం; ()

౨౬.

సేవాలకాలిన్దినది’న్దిరాపతి-

నిలమ్బరి’న్దివరవణ్ణసన్తిభా,

కేస’క్ఖిమస్సూహిక వినిగ్గతా భుసం

నీలప్పభా’సేసదిసా అలఙ్కరుం; ()

౨౭.

తాసం వసా’ సేసదిసావిలాసినీ

ఆసుం యథా పారుతనీలకమ్బలా,

తా చక్కవాళాతి పపూరయన్తియో

ధావింసు నిలోపలచుణ్ణసన్నిభా; ()

౨౮. ¶

నిస్సేసలోకం హరితాలకుఙ్కుమ-

చుణ్ణేహి సోవణ్ణరసేహి మిస్సకం,

ఆలేపయన్తీవియ పీతరంసియో

యా నిగ్గతా కఞ్చనసన్నిభత్తచా; ()

౨౯.

తాసం వసేనా’సి సిణేరుపబ్బత-

రాజా విలినో’వ మహణ్ణవే జలం,

సంకప్పితా’వ’ట్ఠ దిసాగజా’భవుం

నిద్ధన్తచామీకరకప్పనాదినా; ()

౩౦.

లాఖారసానం పరిసేచనం వియ

నిన్దూరచుణ్ణో’కిరణం’వ యాదిసి,

సఞ్ఝాపభారత్తసురత్తరంసియో

నిక్ఖమ్మ ధావింసు సమంసలోహితా; ()

౩౧.

తాసం వసేనా’ఖిలభూమికామినీ

ఆసీ నిముగ్గారివ ఉత్తరణ్ణవే,

అమ్భోజరాగేహి సునిమ్మితాని’వ

సబ్బాని దబ్బాన్య’భవుం జగత్తయే;()

౩౨. ¶

యాకున్దసోగన్ధికచన్దచన్దికా-

కప్పూరఖీరోదధివీచిపణ్డరా,

అట్ఠీహి దాఠాహీ వితస్సటా భుసం

ఓదాతరంసీ ధవలీకరుం దిసా; ()

౩౩.