📜

นโม ตสฺส ภควโต อรหโต สมฺมาสมฺพุทฺธสฺส

อภิธมฺมปิฏเก

ยมกปาฬิ (ตติโย ภาโค)

๙. ธมฺมยมกํ

๑. ปณฺณตฺติวาโร

(ก) อุทฺเทโส

๑. ปทโสธนวาโร

(ก) อนุโลมํ

. (ก) กุสลา กุสลา ธมฺมา?

(ข) กุสลา ธมฺมา กุสลา?

(ก) อกุสลา อกุสลา ธมฺมา?

(ข) อกุสลา ธมฺมา อกุสลา?

(ก) อพฺยากตา อพฺยากตา ธมฺมา?

(ข) อพฺยากตา ธมฺมา อพฺยากตา?

(ข) ปจฺจนีกํ

. (ก) น กุสลา น กุสลา ธมฺมา?

(ข) น กุสลา ธมฺมา น กุสลา?

(ก) น อกุสลา น อกุสลา ธมฺมา?

(ข) น อกุสลา ธมฺมา น อกุสลา?

(ก) น อพฺยากตา น อพฺยากตา ธมฺมา?

(ข) น อพฺยากตา ธมฺมา น อพฺยากตา?

๒. ปทโสธนมูลจกฺกวาโร

(ก) อนุโลมํ

. (ก) กุสลา กุสลา ธมฺมา?

(ข) ธมฺมา อกุสลา ธมฺมา?

(ก) กุสลา กุสลา ธมฺมา?

(ข) ธมฺมา อพฺยากตา ธมฺมา?

. (ก) อกุสลา อกุสลา ธมฺมา?

(ข) ธมฺมา กุสลา ธมฺมา?

(ก) อกุสลา อกุสลา ธมฺมา?

(ข) ธมฺมา อพฺยากตา ธมฺมา?

. (ก) อพฺยากตา อพฺยากตา ธมฺมา?

(ข) ธมฺมา กุสลา ธมฺมา?

(ก) อพฺยากตา อพฺยากตา ธมฺมา?

(ข) ธมฺมา อกุสลา ธมฺมา?

(ข) ปจฺจนีกํ

. (ก) น กุสลา น กุสลา ธมฺมา?

(ข) น ธมฺมา น อกุสลา ธมฺมา?

(ก) น กุสลา น กุสลา ธมฺมา?

(ข) น ธมฺมา น อพฺยากตา ธมฺมา?

. (ก) น อกุสลา น อกุสลา ธมฺมา?

(ข) น ธมฺมา น กุสลา ธมฺมา?

(ก) น อกุสลา น อกุสลา ธมฺมา?

(ข) น ธมฺมา น อพฺยากตา ธมฺมา?

. (ก) น อพฺยากตา น อพฺยากตา ธมฺมา?

(ข) น ธมฺมา น กุสลา ธมฺมา?

(ก) น อพฺยากตา น อพฺยากตา ธมฺมา?

(ข) น ธมฺมา น อกุสลา ธมฺมา?

๓ สุทฺธธมฺมวาโร

(ก) อนุโลมํ

. (ก) กุสลา ธมฺมา?

(ข) ธมฺมา กุสลา?

(ก) อกุสลา ธมฺมา?

(ข) ธมฺมา อกุสลา?

(ก) อพฺยากตา ธมฺมา?

(ข) ธมฺมา อพฺยากตา?

(ข) ปจฺจนีกํ

๑๐. (ก) น กุสลา น ธมฺมา?

(ข) น ธมฺมา น กุสลา?

(ก) น อกุสลา น ธมฺมา?

(ข) น ธมฺมา น อกุสลา?

(ก) น อพฺยากตา น ธมฺมา?

(ข) น ธมฺมา น อพฺยากตา?

๔ สุทฺธธมฺมมูลจกฺกวาโร

(ก) อนุโลมํ

๑๑. (ก) กุสลา ธมฺมา?

(ข) ธมฺมา อกุสลา?

(ก) กุสลา ธมฺมา?

(ข) ธมฺมา อพฺยากตา?

๑๒. (ก) อกุสลา ธมฺมา?

(ข) ธมฺมา กุสลา?

(ก) อกุสลา ธมฺมา?

(ข) ธมฺมา อพฺยากตา?

๑๓. (ก) อพฺยากตา ธมฺมา?

(ข) ธมฺมา กุสลา?

(ก) อพฺยากตา ธมฺมา?

(ข) ธมฺมา อกุสลา?

(ข) ปจฺจนีกํ

๑๔. (ก) น กุสลา น ธมฺมา?

(ข) น ธมฺมา น อกุสลา?

(ก) น กุสลา น ธมฺมา?

(ข) น ธมฺมา น อพฺยากตา?

๑๕. (ก) น อกุสลา น ธมฺมา?

(ข) น ธมฺมา น กุสลา?

(ก) น อกุสลา น ธมฺมา?

(ข) น ธมฺมา น อพฺยากตา?

๑๖. (ก) น อพฺยากตา น ธมฺมา?

(ข) น ธมฺมา น กุสลา?

(ก) น อพฺยากตา น ธมฺมา?

(ข) น ธมฺมา น อกุสลา?

(ข) นิทฺเทโส

๑. ปทโสธนวาโร

(ก) อนุโลมํ

๑๗. (ก) กุสลา กุสลา ธมฺมาติ? อามนฺตา.

(ข) กุสลา ธมฺมา กุสลาติ? อามนฺตา.

(ก) อกุสลา อกุสลา ธมฺมาติ? อามนฺตา.

(ข) อกุสลา ธมฺมา อกุสลาติ? อามนฺตา.

(ก) อพฺยากตา อพฺยากตา ธมฺมาติ? อามนฺตา.

(ข) อพฺยากตา ธมฺมา อพฺยากตาติ? อามนฺตา.

(ข) ปจฺจนีกํ

๑๘. (ก) น กุสลา น กุสลา ธมฺมาติ? อามนฺตา.

(ข) น กุสลา ธมฺมา น กุสลาติ? อามนฺตา.

(ก) น อกุสลา น อกุสลา ธมฺมาติ? อามนฺตา.

(ข) น อกุสลา ธมฺมา น อกุสลาติ? อามนฺตา.

(ก) น อพฺยากตา น อพฺยากตา ธมฺมาติ? อามนฺตา.

(ข) น อพฺยากตา ธมฺมา น อพฺยากตาติ? อามนฺตา.

๒. ปทโสธนมูลจกฺกวาโร

(ก) อนุโลมํ

๑๙. (ก) กุสลา กุสลา ธมฺมาติ? อามนฺตา.

(ข) ธมฺมา อกุสลา ธมฺมาติ?

อกุสลา ธมฺมา ธมฺมา เจว อกุสลา ธมฺมา จ. อวเสสา ธมฺมา น อกุสลา ธมฺมา.

(ก) กุสลา กุสลา ธมฺมาติ? อามนฺตา.

(ข) ธมฺมา อพฺยากตา ธมฺมาติ?

อพฺยากตา ธมฺมา ธมฺมา เจว อพฺยากตา ธมฺมา จ. อวเสสา ธมฺมา น อพฺยากตา ธมฺมา.

๒๐. (ก) อกุสลา อกุสลา ธมฺมาติ? อามนฺตา.

(ข) ธมฺมา กุสลา ธมฺมาติ?

กุสลา ธมฺมา ธมฺมา เจว กุสลา ธมฺมา จ. อวเสสา ธมฺมา น กุสลา ธมฺมา.

(ก) อกุสลา อกุสลา ธมฺมาติ? อามนฺตา.

(ข) ธมฺมา อพฺยากตา ธมฺมาติ?

อพฺยากตา ธมฺมา ธมฺมา เจว อพฺยากตา ธมฺมา จ. อวเสสา ธมฺมา น อพฺยากตา ธมฺมา.

๒๑. (ก) อพฺยากตา อพฺยากตา ธมฺมาติ? อามนฺตา.

(ข) ธมฺมา กุสลา ธมฺมาติ?

กุสลา ธมฺมา ธมฺมา เจว กุสลา ธมฺมา จ. อวเสสา ธมฺมา น กุสลา ธมฺมา.

(ก) อพฺยากตา อพฺยากตา ธมฺมาติ? อามนฺตา.

(ข) ธมฺมา อกุสลา ธมฺมาติ?

อกุสลา ธมฺมา ธมฺมา เจว อกุสลา ธมฺมา จ. อวเสสา ธมฺมา น อกุสลา ธมฺมา.

(ข) ปจฺจนีกํ

๒๒. (ก) น กุสลา น กุสลา ธมฺมาติ? อามนฺตา.

(ข) น ธมฺมา น อกุสลา ธมฺมาติ? อามนฺตา.

(ก) น กุสลา น กุสลา ธมฺมาติ? อามนฺตา.

(ข) น ธมฺมา น อพฺยากตา ธมฺมาติ? อามนฺตา.

๒๓. (ก) น อกุสลา น อกุสลา ธมฺมาติ? อามนฺตา.

(ข) น ธมฺมา น กุสลา ธมฺมาติ? อามนฺตา.

(ก) น อกุสลา น อกุสลา ธมฺมาติ? อามนฺตา.

(ข) น ธมฺมา น อพฺยากตา ธมฺมาติ? อามนฺตา.

๒๔. (ก) น อพฺยากตา น อพฺยากตา ธมฺมาติ? อามนฺตา.

(ข) น ธมฺมา น กุสลา ธมฺมาติ? อามนฺตา.

(ก) น อพฺยากตา น อพฺยากตา ธมฺมาติ? อามนฺตา.

(ข) น ธมฺมา น อกุสลา ธมฺมาติ? อามนฺตา.

๓. สุทฺธธมฺมวาโร

(ก) อนุโลมํ

๒๕. (ก) กุสลา ธมฺมาติ? อามนฺตา.

(ข) ธมฺมา กุสลา ธมฺมาติ?

กุสลา ธมฺมา ธมฺมา เจว กุสลา ธมฺมา จ. อวเสสา ธมฺมา น กุสลา ธมฺมา.

(ก) อกุสลา ธมฺมาติ? อามนฺตา.

(ข) ธมฺมา อกุสลา ธมฺมาติ?

อกุสลา ธมฺมา ธมฺมา เจว อกุสลา ธมฺมา จ. อวเสสา ธมฺมา น อกุสลา ธมฺมา.

(ก) อพฺยากตา ธมฺมาติ? อามนฺตา.

(ข) ธมฺมา อพฺยากตา ธมฺมาติ?

อพฺยากตา ธมฺมา ธมฺมา เจว อพฺยากตา ธมฺมา จ. อวเสสา ธมฺมา น อพฺยากตา ธมฺมา.

(ข) ปจฺจนีกํ

๒๖. (ก) น กุสลา น ธมฺมาติ?

กุสลํ เปตฺวา อวเสสา ธมฺมา น กุสลา, ธมฺมา. กุสลฺจ ธมฺเม จ เปตฺวา อวเสสา น เจว กุสลา น จ ธมฺมา.

(ข) น ธมฺมา น กุสลา ธมฺมาติ? อามนฺตา.

(ก) น อกุสลา น ธมฺมาติ?

อกุสลํ เปตฺวา อวเสสา ธมฺมา น อกุสลา, ธมฺมา. อกุสลฺจ ธมฺเม จ เปตฺวา อวเสสา น เจว อกุสลา น จ ธมฺมา.

(ข) น ธมฺมา น อกุสลา ธมฺมาติ? อามนฺตา.

(ก) น อพฺยากตา น ธมฺมาติ?

อพฺยากตํ เปตฺวา อวเสสา ธมฺมา น อพฺยากตา, ธมฺมา. อพฺยากตฺจ ธมฺเม จ เปตฺวา อวเสสา น เจว อพฺยากตา น จ ธมฺมา.

(ข) น ธมฺมา น อพฺยากตา ธมฺมาติ? อามนฺตา.

๔. สุทฺธธมฺมมูลจกฺกวาโร

(ก) อนุโลมํ

๒๗. (ก) กุสลา ธมฺมาติ? อามนฺตา.

(ข) ธมฺมา อกุสลา ธมฺมาติ?

อกุสลา ธมฺมา ธมฺมา เจว อกุสลา ธมฺมา จ. อวเสสา ธมฺมา น อกุสลา ธมฺมา.

(ก) กุสลา ธมฺมาติ? อามนฺตา.

(ข) ธมฺมา อพฺยากตา ธมฺมาติ?

อพฺยากตา ธมฺมา ธมฺมา เจว อพฺยากตา ธมฺมา จ. อวเสสา ธมฺมา น อพฺยากตา ธมฺมา.

๒๘. (ก) อกุสลา ธมฺมาติ? อามนฺตา.

(ข) ธมฺมา กุสลา ธมฺมาติ?

กุสลา ธมฺมา ธมฺมา เจว กุสลา ธมฺมา จ. อวเสสา ธมฺมา น กุสลา ธมฺมา.

(ก) อกุสลา ธมฺมาติ? อามนฺตา.

(ข) ธมฺมา อพฺยากตา ธมฺมาติ?

อพฺยากตา ธมฺมา ธมฺมา เจว อพฺยากตา ธมฺมา จ. อวเสสา ธมฺมา น อพฺยากตา ธมฺมา.

๒๙. (ก) อพฺยากตา ธมฺมาติ? อามนฺตา.

(ข) ธมฺมา กุสลา ธมฺมาติ?

กุสลา ธมฺมา ธมฺมา เจว กุสลา ธมฺมา จ. อวเสสา ธมฺมา น กุสลา ธมฺมา.

(ก) อพฺยากตา ธมฺมาติ? อามนฺตา.

(ข) ธมฺมา อกุสลา ธมฺมาติ?

อกุสลา ธมฺมา ธมฺมา เจว อกุสลา ธมฺมา จ. อวเสสา ธมฺมา น อกุสลา ธมฺมา.

(ข) ปจฺจนีกํ

๓๐. (ก) น กุสลา น ธมฺมาติ?

กุสลํ เปตฺวา อวเสสา ธมฺมา น กุสลา, ธมฺมา. กุสลฺจ ธมฺเม จ เปตฺวา อวเสสา น เจว กุสลา น จ ธมฺมา.

(ข) น ธมฺมา น อกุสลา ธมฺมาติ? อามนฺตา.

(ก) น กุสลา น ธมฺมาติ?

กุสลํ เปตฺวา อวเสสา ธมฺมา น กุสลา, ธมฺมา. กุสลฺจ ธมฺเม จ เปตฺวา อวเสสา น เจว กุสลา น จ ธมฺมา.

(ข) น ธมฺมา น อพฺยากตา ธมฺมาติ? อามนฺตา.

๓๑. (ก) น อกุสลา น ธมฺมาติ?

อกุสลํ เปตฺวา อวเสสา ธมฺมา น อกุสลา, ธมฺมา. อกุสลฺจ ธมฺเม จ เปตฺวา อวเสสา น เจว อกุสลา น จ ธมฺมา.

(ข) น ธมฺมา น อกุสลา ธมฺมาติ? อามนฺตา.

(ก) น อกุสลา น ธมฺมาติ?

อกุสลํ เปตฺวา อวเสสา ธมฺมา น อกุสลา, ธมฺมา. อกุสลฺจ ธมฺเม จ เปตฺวา อวเสสา น เจว อกุสลา น จ ธมฺมา.

(ข) น ธมฺมา น อพฺยากตา ธมฺมาติ? อามนฺตา.

๓๒. (ก) น อพฺยากตา น ธมฺมาติ?

อพฺยากตํ เปตฺวา อวเสสา ธมฺมา น อพฺยากตา, ธมฺมา. อพฺยากตฺจ ธมฺเม จ เปตฺวา อวเสสา น เจว อพฺยากตา น จ ธมฺมา.

(ข) น ธมฺมา น กุสลา ธมฺมาติ? อามนฺตา.

(ก) น อพฺยากตา น ธมฺมาติ?

อพฺยากตํ เปตฺวา อวเสสา ธมฺมา น อพฺยากตา, ธมฺมา. อพฺยากตฺจ ธมฺเม จ เปตฺวา อวเสสา น เจว อพฺยากตา น จ ธมฺมา.

(ข) น ธมฺมา น อกุสลา ธมฺมาติ? อามนฺตา.

ปณฺณตฺตินิทฺเทสวาโร.

๒. ปวตฺติวาโร

๑. อุปฺปาทวาโร

(๑) ปจฺจุปฺปนฺนวาโร

(ก) อนุโลมปุคฺคโล

๓๓. (ก) ยสฺส กุสลา ธมฺมา อุปฺปชฺชนฺติ ตสฺส อกุสลา ธมฺมา อุปฺปชฺชนฺตีติ? โน.

(ข) ยสฺส วา ปน อกุสลา ธมฺมา อุปฺปชฺชนฺติ ตสฺส กุสลา ธมฺมา อุปฺปชฺชนฺตีติ? โน.

(ก) ยสฺส กุสลา ธมฺมา อุปฺปชฺชนฺติ ตสฺส อพฺยากตา ธมฺมา อุปฺปชฺชนฺตีติ?

อรูเป กุสลานํ อุปฺปาทกฺขเณ เตสํ กุสลา ธมฺมา อุปฺปชฺชนฺติ, โน จ เตสํ อพฺยากตา ธมฺมา อุปฺปชฺชนฺติ. ปฺจโวกาเร กุสลานํ อุปฺปาทกฺขเณ เตสํ กุสลา จ ธมฺมา อุปฺปชฺชนฺติ อพฺยากตา จ ธมฺมา อุปฺปชฺชนฺติ.

(ข) ยสฺส วา ปน อพฺยากตา ธมฺมา อุปฺปชฺชนฺติ ตสฺส กุสลา ธมฺมา อุปฺปชฺชนฺตีติ?

สพฺเพสํ อุปปชฺชนฺตานํ ปวตฺเต กุสลวิปฺปยุตฺตจิตฺตสฺส อุปฺปาทกฺขเณ เตสํ อพฺยากตา ธมฺมา อุปฺปชฺชนฺติ, โน จ เตสํ กุสลา ธมฺมา อุปฺปชฺชนฺติ. ปฺจโวกาเร กุสลานํ อุปฺปาทกฺขเณ เตสํ อพฺยากตา จ ธมฺมา อุปฺปชฺชนฺติ กุสลา จ ธมฺมา อุปฺปชฺชนฺติ.

๓๔. (ก) ยสฺส อกุสลา ธมฺมา อุปฺปชฺชนฺติ ตสฺส อพฺยากตา ธมฺมา อุปฺปชฺชนฺตีติ?

อรูเป อกุสลานํ อุปฺปาทกฺขเณ เตสํ อกุสลา ธมฺมา อุปฺปชฺชนฺติ, โน จ เตสํ อพฺยากตา ธมฺมา อุปฺปชฺชนฺติ. ปฺจโวกาเร อกุสลานํ อุปฺปาทกฺขเณ เตสํ อกุสลา จ ธมฺมา อุปฺปชฺชนฺติ อพฺยากตา จ ธมฺมา อุปฺปชฺชนฺติ.

(ข) ยสฺส วา ปน อพฺยากตา ธมฺมา อุปฺปชฺชนฺติ ตสฺส อกุสลา ธมฺมา อุปฺปชฺชนฺตีติ?

สพฺเพสํ อุปปชฺชนฺตานํ ปวตฺเต อกุสลวิปฺปยุตฺตจิตฺตสฺส อุปฺปาทกฺขเณ เตสํ อพฺยากตา ธมฺมา อุปฺปชฺชนฺติ, โน จ เตสํ อกุสลา ธมฺมา อุปฺปชฺชนฺติ. ปฺจโวกาเร อกุสลานํ อุปฺปาทกฺขเณ เตสํ อพฺยากตา จ ธมฺมา อุปฺปชฺชนฺติ อกุสลา จ ธมฺมา อุปฺปชฺชนฺติ.

(ข) อนุโลมโอกาโส

๓๕. (ก) ยตฺถ กุสลา ธมฺมา อุปฺปชฺชนฺติ ตตฺถ อกุสลา ธมฺมา อุปฺปชฺชนฺตีติ? อามนฺตา.

(ข) ยตฺถ วา ปน อกุสลา ธมฺมา อุปฺปชฺชนฺติ ตตฺถ กุสลา ธมฺมา อุปฺปชฺชนฺตีติ? อามนฺตา.

(ก) ยตฺถ กุสลา ธมฺมา อุปฺปชฺชนฺติ ตตฺถ อพฺยากตา ธมฺมา อุปฺปชฺชนฺตีติ? อามนฺตา.

(ข) ยตฺถ วา ปน อพฺยากตา ธมฺมา อุปฺปชฺชนฺติ ตตฺถ กุสลา ธมฺมา อุปฺปชฺชนฺตีติ?

อสฺสตฺเต ตตฺถ อพฺยากตา ธมฺมา อุปฺปชฺชนฺติ, โน จ ตตฺถ กุสลา ธมฺมา อุปฺปชฺชนฺติ. จตุโวกาเร ปฺจโวกาเร ตตฺถ อพฺยากตา จ ธมฺมา อุปฺปชฺชนฺติ กุสลา จ ธมฺมา อุปฺปชฺชนฺติ.

๓๖. (ก) ยตฺถ อกุสลา ธมฺมา อุปฺปชฺชนฺติ ตตฺถ อพฺยากตา ธมฺมา อุปฺปชฺชนฺตีติ? อามนฺตา.

(ข) ยตฺถ วา ปน อพฺยากตา ธมฺมา อุปฺปชฺชนฺติ ตตฺถ อกุสลา ธมฺมา อุปฺปชฺชนฺตีติ?

อสฺสตฺเต ตตฺถ อพฺยากตา ธมฺมา อุปฺปชฺชนฺติ, โน จ ตตฺถ อกุสลา ธมฺมา อุปฺปชฺชนฺติ. จตุโวกาเร ปฺจโวกาเร ตตฺถ อพฺยากตา จ ธมฺมา อุปฺปชฺชนฺติ อกุสลา จ ธมฺมา อุปฺปชฺชนฺติ.

(ค) อนุโลมปุคฺคโลกาสา

๓๗. (ก) ยสฺส ยตฺถ กุสลา ธมฺมา อุปฺปชฺชนฺติ ตสฺส ตตฺถ อกุสลา ธมฺมา อุปฺปชฺชนฺตีติ? โน.

(ข) ยสฺส วา ปน ยตฺถ อกุสลา ธมฺมา อุปฺปชฺชนฺติ ตสฺส ตตฺถ กุสลา ธมฺมา อุปฺปชฺชนฺตีติ? โน.

(ก) ยสฺส ยตฺถ กุสลา ธมฺมา อุปฺปชฺชนฺติ ตสฺส ตตฺถ อพฺยากตา ธมฺมา อุปฺปชฺชนฺตีติ?

อรูเป กุสลานํ อุปฺปาทกฺขเณ เตสํ ตตฺถ กุสลา ธมฺมา อุปฺปชฺชนฺติ, โน จ เตสํ ตตฺถ อพฺยากตา ธมฺมา อุปฺปชฺชนฺติ. ปฺจโวกาเร กุสลานํ อุปฺปาทกฺขเณ เตสํ ตตฺถ กุสลา จ ธมฺมา อุปฺปชฺชนฺติ อพฺยากตา จ ธมฺมา อุปฺปชฺชนฺติ.

(ข) ยสฺส วา ปน ยตฺถ อพฺยากตา ธมฺมา อุปฺปชฺชนฺติ ตสฺส ตตฺถ กุสลา ธมฺมา อุปฺปชฺชนฺตีติ?

สพฺเพสํ อุปปชฺชนฺตานํ ปวตฺเต กุสลวิปฺปยุตฺตจิตฺตสฺส อุปฺปาทกฺขเณ เตสํ ตตฺถ อพฺยากตา ธมฺมา อุปฺปชฺชนฺติ, โน จ เตสํ ตตฺถ กุสลา ธมฺมา อุปฺปชฺชนฺติ. ปฺจโวกาเร กุสลานํ อุปฺปาทกฺขเณ เตสํ ตตฺถ อพฺยากตา จ ธมฺมา อุปฺปชฺชนฺติ กุสลา จ ธมฺมา อุปฺปชฺชนฺติ.

๓๘. (ก) ยสฺส ยตฺถ อกุสลา ธมฺมา อุปฺปชฺชนฺติ ตสฺส ตตฺถ อพฺยากตา ธมฺมา อุปฺปชฺชนฺตีติ?

อรูเป อกุสลานํ อุปฺปาทกฺขเณ เตสํ ตตฺถ อกุสลา ธมฺมา อุปฺปชฺชนฺติ, โน จ เตสํ ตตฺถ อพฺยากตา ธมฺมา อุปฺปชฺชนฺติ. ปฺจโวกาเร อกุสลานํ อุปฺปาทกฺขเณ เตสํ ตตฺถ อกุสลา จ ธมฺมา อุปฺปชฺชนฺติ อพฺยากตา จ ธมฺมา อุปฺปชฺชนฺติ.

(ข) ยสฺส วา ปน ยตฺถ อพฺยากตา ธมฺมา อุปฺปชฺชนฺติ ตสฺส ตตฺถ อกุสลา ธมฺมา อุปฺปชฺชนฺตีติ?

สพฺเพสํ อุปปชฺชนฺตานํ ปวตฺเต อกุสลวิปฺปยุตฺตจิตฺตสฺส อุปฺปาทกฺขเณ เตสํ ตตฺถ อพฺยากตา ธมฺมา อุปฺปชฺชนฺติ, โน จ เตสํ ตตฺถ อกุสลา ธมฺมา อุปฺปชฺชนฺติ. ปฺจโวกาเร อกุสลานํ อุปฺปาทกฺขเณ เตสํ ตตฺถ อพฺยากตา จ ธมฺมา อุปฺปชฺชนฺติ อกุสลา จ ธมฺมา อุปฺปชฺชนฺติ.

(ฆ) ปจฺจนีกปุคฺคโล

๓๙. (ก) ยสฺส กุสลา ธมฺมา น อุปฺปชฺชนฺติ ตสฺส อกุสลา ธมฺมา น อุปฺปชฺชนฺตีติ?

อกุสลานํ อุปฺปาทกฺขเณ เตสํ กุสลา ธมฺมา น อุปฺปชฺชนฺติ, โน จ เตสํ อกุสลา ธมฺมา น อุปฺปชฺชนฺติ. สพฺเพสํ จิตฺตสฺส ภงฺคกฺขเณ กุสลวิปฺปยุตฺตอกุสลวิปฺปยุตฺตจิตฺตสฺส อุปฺปาทกฺขเณ นิโรธสมาปนฺนานํ อสฺสตฺตานํ เตสํ กุสลา จ ธมฺมา น อุปฺปชฺชนฺติ อกุสลา จ ธมฺมา น อุปฺปชฺชนฺติ.

(ข) ยสฺส วา ปน อกุสลา ธมฺมา น อุปฺปชฺชนฺติ ตสฺส กุสลา ธมฺมา น อุปฺปชฺชนฺตีติ?

กุสลานํ อุปฺปาทกฺขเณ เตสํ อกุสลา ธมฺมา น อุปฺปชฺชนฺติ, โน จ เตสํ กุสลา ธมฺมา น อุปฺปชฺชนฺติ. สพฺเพสํ จิตฺตสฺส ภงฺคกฺขเณ อกุสลวิปฺปยุตฺตกุสลวิปฺปยุตฺตจิตฺตสฺส อุปฺปาทกฺขเณ นิโรธสมาปนฺนานํ อสฺสตฺตานํ เตสํ อกุสลา จ ธมฺมา น อุปฺปชฺชนฺติ กุสลา จ ธมฺมา น อุปฺปชฺชนฺติ.

(ก) ยสฺส กุสลา ธมฺมา น อุปฺปชฺชนฺติ ตสฺส อพฺยากตา ธมฺมา น อุปฺปชฺชนฺตีติ?

สพฺเพสํ อุปปชฺชนฺตานํ ปวตฺเต กุสลวิปฺปยุตฺตจิตฺตสฺส อุปฺปาทกฺขเณ เตสํ กุสลา ธมฺมา น อุปฺปชฺชนฺติ, โน จ เตสํ อพฺยากตา ธมฺมา น อุปฺปชฺชนฺติ. สพฺเพสํ จวนฺตานํ ปวตฺเต จิตฺตสฺส ภงฺคกฺขเณ อรูเป อกุสลานํ อุปฺปาทกฺขเณ เตสํ กุสลา จ ธมฺมา น อุปฺปชฺชนฺติ อพฺยากตา จ ธมฺมา น อุปฺปชฺชนฺติ.

(ข) ยสฺส วา ปน อพฺยากตา ธมฺมา น อุปฺปชฺชนฺติ ตสฺส กุสลา ธมฺมา น อุปฺปชฺชนฺตีติ?

อรูเป กุสลานํ อุปฺปาทกฺขเณ เตสํ อพฺยากตา ธมฺมา น อุปฺปชฺชนฺติ, โน จ เตสํ กุสลา ธมฺมา น อุปฺปชฺชนฺติ. สพฺเพสํ จวนฺตานํ ปวตฺเต จิตฺตสฺส ภงฺคกฺขเณ อรูเป อกุสลานํ อุปฺปาทกฺขเณ เตสํ อพฺยากตา จ ธมฺมา น อุปฺปชฺชนฺติ กุสลา จ ธมฺมา น อุปฺปชฺชนฺติ.

๔๐. (ก) ยสฺส อกุสลา ธมฺมา น อุปฺปชฺชนฺติ ตสฺส อพฺยากตา ธมฺมา น อุปฺปชฺชนฺตีติ?

สพฺเพสํ อุปปชฺชนฺตานํ ปวตฺเต อกุสลวิปฺปยุตฺตจิตฺตสฺส อุปฺปาทกฺขเณ เตสํ อกุสลา ธมฺมา น อุปฺปชฺชนฺติ, โน จ เตสํ อพฺยากตา ธมฺมา น อุปฺปชฺชนฺติ. สพฺเพสํ จวนฺตานํ ปวตฺเต จิตฺตสฺส ภงฺคกฺขเณ อรูเป กุสลานํ อุปฺปาทกฺขเณ เตสํ อกุสลา จ ธมฺมา น อุปฺปชฺชนฺติ อพฺยากตา จ ธมฺมา น อุปฺปชฺชนฺติ.

(ข) ยสฺส วา ปน อพฺยากตา ธมฺมา น อุปฺปชฺชนฺติ ตสฺส อกุสลา ธมฺมา น อุปฺปชฺชนฺตีติ?

อรูเป อกุสลานํ อุปฺปาทกฺขเณ เตสํ อพฺยากตา ธมฺมา น อุปฺปชฺชนฺติ, โน จ เตสํ อกุสลา ธมฺมา น อุปฺปชฺชนฺติ. สพฺเพสํ จวนฺตานํ ปวตฺเต จิตฺตสฺส ภงฺคกฺขเณ อรูเป กุสลานํ อุปฺปาทกฺขเณ เตสํ อพฺยากตา จ ธมฺมา น อุปฺปชฺชนฺติ อกุสลา จ ธมฺมา น อุปฺปชฺชนฺติ.

(ง) ปจฺจนีกโอกาโส

๔๑. (ก) ยตฺถ กุสลา ธมฺมา น อุปฺปชฺชนฺติ ตตฺถ อกุสลา ธมฺมา น อุปฺปชฺชนฺตีติ? อามนฺตา.

(ข) ยตฺถ วา ปน อกุสลา ธมฺมา น อุปฺปชฺชนฺติ ตตฺถ กุสลา ธมฺมา น อุปฺปชฺชนฺตีติ? อามนฺตา.

(ก) ยตฺถ กุสลา ธมฺมา น อุปฺปชฺชนฺติ ตตฺถ อพฺยากตา ธมฺมา น อุปฺปชฺชนฺตีติ? อุปฺปชฺชนฺติ.

(ข) ยตฺถ วา ปน อพฺยากตา ธมฺมา น อุปฺปชฺชนฺติ ตตฺถ กุสลา ธมฺมา น อุปฺปชฺชนฺตีติ? นตฺถิ.

๔๒. (ก) ยตฺถ อกุสลา ธมฺมา น อุปฺปชฺชนฺติ ตตฺถ อพฺยากตา ธมฺมา น อุปฺปชฺชนฺตีติ? อุปฺปชฺชนฺติ.

(ข) ยตฺถ วา ปน อพฺยากตา ธมฺมา น อุปฺปชฺชนฺติ ตตฺถ อกุสลา ธมฺมา น อุปฺปชฺชนฺตีติ? นตฺถิ.

(จ) ปจฺจนีกปุคฺคโลกาสา

๔๓. (ก) ยสฺส ยตฺถ กุสลา ธมฺมา น อุปฺปชฺชนฺติ ตสฺส ตตฺถ อกุสลา ธมฺมา น อุปฺปชฺชนฺตีติ?

อกุสลานํ อุปฺปาทกฺขเณ เตสํ ตตฺถ กุสลา ธมฺมา น อุปฺปชฺชนฺติ, โน จ เตสํ ตตฺถ อกุสลา ธมฺมา น อุปฺปชฺชนฺติ. สพฺเพสํ จิตฺตสฺส ภงฺคกฺขเณ กุสลวิปฺปยุตฺตอกุสลวิปฺปยุตฺตจิตฺตสฺส อุปฺปาทกฺขเณ อสฺสตฺตานํ เตสํ ตตฺถ กุสลา จ ธมฺมา น อุปฺปชฺชนฺติ อกุสลา จ ธมฺมา น อุปฺปชฺชนฺติ.

(ข) ยสฺส วา ปน ยตฺถ อกุสลา ธมฺมา น อุปฺปชฺชนฺติ ตสฺส ตตฺถ กุสลา ธมฺมา น อุปฺปชฺชนฺตีติ?

กุสลานํ อุปฺปาทกฺขเณ เตสํ ตตฺถ อกุสลา ธมฺมา น อุปฺปชฺชนฺติ, โน จ เตสํ ตตฺถ กุสลา ธมฺมา น อุปฺปชฺชนฺติ. สพฺเพสํ จิตฺตสฺส ภงฺคกฺขเณ อกุสลวิปฺปยุตฺตกุสลวิปฺปยุตฺตจิตฺตสฺส อุปฺปาทกฺขเณ อสฺสตฺตานํ เตสํ ตตฺถ อกุสลา จ ธมฺมา น อุปฺปชฺชนฺติ กุสลา จ ธมฺมา น อุปฺปชฺชนฺติ.

(ก) ยสฺส ยตฺถ กุสลา ธมฺมา น อุปฺปชฺชนฺติ ตสฺส ตตฺถ อพฺยากตา ธมฺมา น อุปฺปชฺชนฺตีติ?

สพฺเพสํ อุปปชฺชนฺตานํ ปวตฺเต กุสลวิปฺปยุตฺตจิตฺตสฺส อุปฺปาทกฺขเณ เตสํ ตตฺถ กุสลา ธมฺมา น อุปฺปชฺชนฺติ, โน จ เตสํ ตตฺถ อพฺยากตา ธมฺมา น อุปฺปชฺชนฺติ. สพฺเพสํ จวนฺตานํ ปวตฺเต จิตฺตสฺส ภงฺคกฺขเณ อรูเป อกุสลานํ อุปฺปาทกฺขเณ เตสํ ตตฺถ กุสลา จ ธมฺมา น อุปฺปชฺชนฺติ อพฺยากตา จ ธมฺมา น อุปฺปชฺชนฺติ.

(ข) ยสฺส วา ปน ยตฺถ อพฺยากตา ธมฺมา น อุปฺปชฺชนฺติ ตสฺส ตตฺถ กุสลา ธมฺมา น อุปฺปชฺชนฺตีติ?

อรูเป กุสลานํ อุปฺปาทกฺขเณ เตสํ ตตฺถ อพฺยากตา ธมฺมา น อุปฺปชฺชนฺติ, โน จ เตสํ ตตฺถ กุสลา ธมฺมา น อุปฺปชฺชนฺติ. สพฺเพสํ จวนฺตานํ ปวตฺเต จิตฺตสฺส ภงฺคกฺขเณ อรูเป อกุสลานํ อุปฺปาทกฺขเณ เตสํ ตตฺถ อพฺยากตา จ ธมฺมา น อุปฺปชฺชนฺติ กุสลา จ ธมฺมา น อุปฺปชฺชนฺติ.

๔๔. (ก) ยสฺส ยตฺถ อกุสลา ธมฺมา น อุปฺปชฺชนฺติ ตสฺส ตตฺถ อพฺยากตา ธมฺมา น อุปฺปชฺชนฺตีติ?

สพฺเพสํ อุปปชฺชนฺตานํ ปวตฺเต อกุสลวิปฺปยุตฺตจิตฺตสฺส อุปฺปาทกฺขเณ เตสํ ตตฺถ อกุสลา ธมฺมา น อุปฺปชฺชนฺติ, โน จ เตสํ ตตฺถ อพฺยากตา ธมฺมา น อุปฺปชฺชนฺติ. สพฺเพสํ จวนฺตานํ ปวตฺเต จิตฺตสฺส ภงฺคกฺขเณ อรูเป กุสลานํ อุปฺปาทกฺขเณ เตสํ ตตฺถ อกุสลา จ ธมฺมา น อุปฺปชฺชนฺติ อพฺยากตา จ ธมฺมา น อุปฺปชฺชนฺติ.

(ข) ยสฺส วา ปน ยตฺถ อพฺยากตา ธมฺมา น อุปฺปชฺชนฺติ ตสฺส ตตฺถ อกุสลา ธมฺมา น อุปฺปชฺชนฺตีติ?

อรูเป อกุสลานํ อุปฺปาทกฺขเณ เตสํ ตตฺถ อพฺยากตา ธมฺมา น อุปฺปชฺชนฺติ, โน จ เตสํ ตตฺถ อกุสลา ธมฺมา น อุปฺปชฺชนฺติ. สพฺเพสํ จวนฺตานํ ปวตฺเต จิตฺตสฺส ภงฺคกฺขเณ อรูเป กุสลานํ อุปฺปาทกฺขเณ เตสํ ตตฺถ อพฺยากตา จ ธมฺมา น อุปฺปชฺชนฺติ อกุสลา จ ธมฺมา น อุปฺปชฺชนฺติ.

(๒) อตีตวาโร

(ก) อนุโลมปุคฺคโล

๔๕. (ก) ยสฺส กุสลา ธมฺมา อุปฺปชฺชิตฺถ ตสฺส อกุสลา ธมฺมา อุปฺปชฺชิตฺถาติ? อามนฺตา.

(ข) ยสฺส วา ปน อกุสลา ธมฺมา อุปฺปชฺชิตฺถ ตสฺส กุสลา ธมฺมา อุปฺปชฺชิตฺถาติ? อามนฺตา.

(ก) ยสฺส กุสลา ธมฺมา อุปฺปชฺชิตฺถ ตสฺส อพฺยากตา ธมฺมา อุปฺปชฺชิตฺถาติ? อามนฺตา.

(ข) ยสฺส วา ปน อพฺยากตา ธมฺมา อุปฺปชฺชิตฺถ ตสฺส กุสลา ธมฺมา อุปฺปชฺชิตฺถาติ? อามนฺตา.

๔๖. (ก) ยสฺส อกุสลา ธมฺมา อุปฺปชฺชิตฺถ ตสฺส อพฺยากตา ธมฺมา อุปฺปชฺชิตฺถาติ? อามนฺตา.

(ข) ยสฺส วา ปน อพฺยากตา ธมฺมา อุปฺปชฺชิตฺถ ตสฺส อกุสลา ธมฺมา อุปฺปชฺชิตฺถาติ? อามนฺตา.

(ข) อนุโลมโอกาโส

๔๗. (ก) ยตฺถ กุสลา ธมฺมา อุปฺปชฺชิตฺถ ตตฺถ อกุสลา ธมฺมา อุปฺปชฺชิตฺถาติ? อามนฺตา.

(ข) ยตฺถ วา ปน อกุสลา ธมฺมา อุปฺปชฺชิตฺถ ตตฺถ กุสลา ธมฺมา อุปฺปชฺชิตฺถาติ? อามนฺตา.

(ก) ยตฺถ กุสลา ธมฺมา อุปฺปชฺชิตฺถ ตตฺถ อพฺยากตา ธมฺมา อุปฺปชฺชิตฺถาติ? อามนฺตา.

(ข) ยตฺถ วา ปน อพฺยากตา ธมฺมา อุปฺปชฺชิตฺถ ตตฺถ กุสลา ธมฺมา อุปฺปชฺชิตฺถาติ?

อสฺสตฺเต ตตฺถ อพฺยากตา ธมฺมา อุปฺปชฺชิตฺถ, โน จ ตตฺถ กุสลา ธมฺมา อุปฺปชฺชิตฺถ. จตุโวกาเร ปฺจโวกาเร ตตฺถ อพฺยากตา จ ธมฺมา อุปฺปชฺชิตฺถ กุสลา จ ธมฺมา อุปฺปชฺชิตฺถ.

๔๘. (ก) ยตฺถ อกุสลา ธมฺมา อุปฺปชฺชิตฺถ ตตฺถ อพฺยากตา ธมฺมา อุปฺปชฺชิตฺถาติ? อามนฺตา.

(ข) ยตฺถ วา ปน อพฺยากตา ธมฺมา อุปฺปชฺชิตฺถ ตตฺถ อกุสลา ธมฺมา อุปฺปชฺชิตฺถาติ?

อสฺสตฺเต ตตฺถ อพฺยากตา ธมฺมา อุปฺปชฺชิตฺถ, โน จ ตตฺถ อกุสลา ธมฺมา อุปฺปชฺชิตฺถ. จตุโวกาเร ปฺจโวกาเร ตตฺถ อพฺยากตา จ ธมฺมา อุปฺปชฺชิตฺถ อกุสลา จ ธมฺมา อุปฺปชฺชิตฺถ.

(ค) อนุโลมปุคฺคโลกาสา

๔๙. (ก) ยสฺส ยตฺถ กุสลา ธมฺมา อุปฺปชฺชิตฺถ ตสฺส ตตฺถ อกุสลา ธมฺมา อุปฺปชฺชิตฺถาติ? อามนฺตา.

(ข) ยสฺส วา ปน ยตฺถ อกุสลา ธมฺมา อุปฺปชฺชิตฺถ ตสฺส ตตฺถ กุสลา ธมฺมา อุปฺปชฺชิตฺถาติ?

สุทฺธาวาสานํ ทุติเย อกุสเล จิตฺเต วตฺตมาเน เตสํ ตตฺถ อกุสลา ธมฺมา อุปฺปชฺชิตฺถ, โน จ เตสํ ตตฺถ กุสลา ธมฺมา อุปฺปชฺชิตฺถ. อิตเรสํ จตุโวการานํ ปฺจโวการานํ เตสํ ตตฺถ อกุสลา จ ธมฺมา อุปฺปชฺชิตฺถ กุสลา จ ธมฺมา อุปฺปชฺชิตฺถ.

(ก) ยสฺส ยตฺถ กุสลา ธมฺมา อุปฺปชฺชิตฺถ ตสฺส ตตฺถ อพฺยากตา ธมฺมา อุปฺปชฺชิตฺถาติ? อามนฺตา.

(ข) ยสฺส วา ปน ยตฺถ อพฺยากตา ธมฺมา อุปฺปชฺชิตฺถ ตสฺส ตตฺถ กุสลา ธมฺมา อุปฺปชฺชิตฺถาติ?

สุทฺธาวาสานํ ทุติเย จิตฺเต วตฺตมาเน อสฺสตฺตานํ เตสํ ตตฺถ อพฺยากตา ธมฺมา อุปฺปชฺชิตฺถ, โน จ เตสํ ตตฺถ กุสลา ธมฺมา อุปฺปชฺชิตฺถ. อิตเรสํ จตุโวการานํ ปฺจโวการานํ เตสํ ตตฺถ อพฺยากตา จ ธมฺมา อุปฺปชฺชิตฺถ กุสลา จ ธมฺมา อุปฺปชฺชิตฺถ.

๕๐. (ก) ยสฺส ยตฺถ อกุสลา ธมฺมา อุปฺปชฺชิตฺถ ตสฺส ตตฺถ อพฺยากตา ธมฺมา อุปฺปชฺชิตฺถาติ? อามนฺตา.

(ข) ยสฺส วา ปน ยตฺถ อพฺยากตา ธมฺมา อุปฺปชฺชิตฺถ ตสฺส ตตฺถ อกุสลา ธมฺมา อุปฺปชฺชิตฺถาติ?

สุทฺธาวาสานํ ทุติเย จิตฺเต วตฺตมาเน อสฺสตฺตานํ เตสํ ตตฺถ อพฺยากตา ธมฺมา อุปฺปชฺชิตฺถ, โน จ เตสํ ตตฺถ อกุสลา ธมฺมา อุปฺปชฺชิตฺถ. อิตเรสํ จตุโวการานํ ปฺจโวการานํ เตสํ ตตฺถ อพฺยากตา จ ธมฺมา อุปฺปชฺชิตฺถ อกุสลา จ ธมฺมา อุปฺปชฺชิตฺถ.

(ฆ) ปจฺจนีกปุคฺคโล

๕๑. (ก) ยสฺส กุสลา ธมฺมา น อุปฺปชฺชิตฺถ ตสฺส อกุสลา ธมฺมา น อุปฺปชฺชิตฺถาติ? นตฺถิ.

(ข) ยสฺส วา ปน อกุสลา ธมฺมา น อุปฺปชฺชิตฺถ ตสฺส กุสลา ธมฺมา น อุปฺปชฺชิตฺถาติ? นตฺถิ.

(ก) ยสฺส กุสลา ธมฺมา น อุปฺปชฺชิตฺถ ตสฺส อพฺยากตา ธมฺมา น อุปฺปชฺชิตฺถาติ? นตฺถิ.

(ข) ยสฺส วา ปน อพฺยากตา ธมฺมา น อุปฺปชฺชิตฺถ ตสฺส กุสลา ธมฺมา น อุปฺปชฺชิตฺถาติ? นตฺถิ.

๕๒. (ก) ยสฺส อกุสลา ธมฺมา น อุปฺปชฺชิตฺถ ตสฺส อพฺยากตา ธมฺมา น อุปฺปชฺชิตฺถาติ? นตฺถิ.

(ข) ยสฺส วา ปน อพฺยากตา ธมฺมา น อุปฺปชฺชิตฺถ ตสฺส อกุสลา ธมฺมา น อุปฺปชฺชิตฺถาติ? นตฺถิ.

(ง) ปจฺจนีกโอกาโส

๕๓. (ก) ยตฺถ กุสลา ธมฺมา น อุปฺปชฺชิตฺถ ตตฺถ อกุสลา ธมฺมา น อุปฺปชฺชิตฺถาติ? อามนฺตา.

(ข) ยตฺถ วา ปน อกุสลา ธมฺมา น อุปฺปชฺชิตฺถ ตตฺถ กุสลา ธมฺมา น อุปฺปชฺชิตฺถาติ? อามนฺตา.

(ก) ยตฺถ กุสลา ธมฺมา น อุปฺปชฺชิตฺถ ตตฺถ อพฺยากตา ธมฺมา น อุปฺปชฺชิตฺถาติ? อุปฺปชฺชิตฺถ.

(ข) ยตฺถ วา ปน อพฺยากตา ธมฺมา น อุปฺปชฺชิตฺถ ตตฺถ กุสลา ธมฺมา น อุปฺปชฺชิตฺถาติ? นตฺถิ.

๕๔. (ก) ยตฺถ อกุสลา ธมฺมา น อุปฺปชฺชิตฺถ ตตฺถ อพฺยากตา ธมฺมา น อุปฺปชฺชิตฺถาติ? อุปฺปชฺชิตฺถ.

(ข) ยตฺถ วา ปน อพฺยากตา ธมฺมา น อุปฺปชฺชิตฺถ ตตฺถ อกุสลา ธมฺมา น อุปฺปชฺชิตฺถาติ? นตฺถิ.

(จ) ปจฺจนีกปุคฺคโลกาสา

๕๕. (ก) ยสฺส ยตฺถ กุสลา ธมฺมา น อุปฺปชฺชิตฺถ ตสฺส ตตฺถ อกุสลา ธมฺมา น อุปฺปชฺชิตฺถาติ?

สุทฺธาวาสานํ ทุติเย อกุสเล จิตฺเต วตฺตมาเน เตสํ ตตฺถ กุสลา ธมฺมา น อุปฺปชฺชิตฺถ, โน จ เตสํ ตตฺถ อกุสลา ธมฺมา น อุปฺปชฺชิตฺถ. สุทฺธาวาสานํ ทุติเย จิตฺเต วตฺตมาเน อสฺสตฺตานํ เตสํ ตตฺถ กุสลา จ ธมฺมา น อุปฺปชฺชิตฺถ อกุสลา จ ธมฺมา น อุปฺปชฺชิตฺถ.

(ข) ยสฺส วา ปน ยตฺถ อกุสลา ธมฺมา น อุปฺปชฺชิตฺถ ตสฺส ตตฺถ กุสลา ธมฺมา น อุปฺปชฺชิตฺถาติ? อามนฺตา.

(ก) ยสฺส ยตฺถ กุสลา ธมฺมา น อุปฺปชฺชิตฺถ ตสฺส ตตฺถ อพฺยากตา ธมฺมา น อุปฺปชฺชิตฺถาติ?

สุทฺธาวาสานํ ทุติเย จิตฺเต วตฺตมาเน อสฺสตฺตานํ เตสํ ตตฺถ กุสลา ธมฺมา น อุปฺปชฺชิตฺถ, โน จ เตสํ ตตฺถ อพฺยากตา ธมฺมา น อุปฺปชฺชิตฺถ. สุทฺธาวาสํ อุปปชฺชนฺตานํ เตสํ ตตฺถ กุสลา จ ธมฺมา น อุปฺปชฺชิตฺถ อพฺยากตา จ ธมฺมา น อุปฺปชฺชิตฺถ.

(ข) ยสฺส วา ปน ยตฺถ อพฺยากตา ธมฺมา น อุปฺปชฺชิตฺถ ตสฺส ตตฺถ กุสลา ธมฺมา น อุปฺปชฺชิตฺถาติ? อามนฺตา.

๕๖. (ก) ยสฺส ยตฺถ อกุสลา ธมฺมา น อุปฺปชฺชิตฺถ ตสฺส ตตฺถ อพฺยากตา ธมฺมา น อุปฺปชฺชิตฺถาติ?

สุทฺธาวาสานํ ทุติเย จิตฺเต วตฺตมาเน อสฺสตฺตานํ เตสํ ตตฺถ อกุสลา ธมฺมา น อุปฺปชฺชิตฺถ, โน จ เตสํ ตตฺถ อพฺยากตา ธมฺมา น อุปฺปชฺชิตฺถ. สุทฺธาวาสํ อุปปชฺชนฺตานํ เตสํ ตตฺถ อกุสลา จ ธมฺมา น อุปฺปชฺชิตฺถ อพฺยากตา จ ธมฺมา น อุปฺปชฺชิตฺถ.

(ข) ยสฺส วา ปน ยตฺถ อพฺยากตา ธมฺมา น อุปฺปชฺชิตฺถ ตสฺส ตตฺถ อกุสลา ธมฺมา น อุปฺปชฺชิตฺถาติ? อามนฺตา.

(๓) อนาคตวาโร

(ก) อนุโลมปุคฺคโล

๕๗. (ก) ยสฺส กุสลา ธมฺมา อุปฺปชฺชิสฺสนฺติ ตสฺส อกุสลา ธมฺมา อุปฺปชฺชิสฺสนฺตีติ?

ยสฺส จิตฺตสฺส อนนฺตรา อคฺคมคฺคํ ปฏิลภิสฺสนฺติ เตสํ กุสลา ธมฺมา อุปฺปชฺชิสฺสนฺติ, โน จ เตสํ อกุสลา ธมฺมา อุปฺปชฺชิสฺสนฺติ. อิตเรสํ เตสํ กุสลา จ ธมฺมา อุปฺปชฺชิสฺสนฺติ อกุสลา จ ธมฺมา อุปฺปชฺชิสฺสนฺติ.

(ข) ยสฺส วา ปน อกุสลา ธมฺมา อุปฺปชฺชิสฺสนฺติ ตสฺส กุสลา ธมฺมา อุปฺปชฺชิสฺสนฺตีติ? อามนฺตา.

(ก) ยสฺส กุสลา ธมฺมา อุปฺปชฺชิสฺสนฺติ ตสฺส อพฺยากตา ธมฺมา อุปฺปชฺชิสฺสนฺตีติ? อามนฺตา.

(ข) ยสฺส วา ปน อพฺยากตา ธมฺมา อุปฺปชฺชิสฺสนฺติ ตสฺส กุสลา ธมฺมา อุปฺปชฺชิสฺสนฺตีติ?

อคฺคมคฺคสมงฺคีนํ อรหนฺตานํ เตสํ อพฺยากตา ธมฺมา อุปฺปชฺชิสฺสนฺติ, โน จ เตสํ กุสลา ธมฺมา อุปฺปชฺชิสฺสนฺติ. อิตเรสํ เตสํ อพฺยากตา จ ธมฺมา อุปฺปชฺชิสฺสนฺติ กุสลา จ ธมฺมา อุปฺปชฺชิสฺสนฺติ.

๕๘. (ก) ยสฺส อกุสลา ธมฺมา อุปฺปชฺชิสฺสนฺติ ตสฺส อพฺยากตา ธมฺมา อุปฺปชฺชิสฺสนฺตีติ? อามนฺตา.

(ข) ยสฺส วา ปน อพฺยากตา ธมฺมา อุปฺปชฺชิสฺสนฺติ ตสฺส อกุสลา ธมฺมา อุปฺปชฺชิสฺสนฺตีติ?

อคฺคมคฺคสมงฺคีนํ อรหนฺตานํ ยสฺส จิตฺตสฺส อนนฺตรา อคฺคมคฺคํ ปฏิลภิสฺสนฺติ เตสํ อพฺยากตา ธมฺมา อุปฺปชฺชิสฺสนฺติ, โน จ เตสํ อกุสลา ธมฺมา อุปฺปชฺชิสฺสนฺติ. อิตเรสํ เตสํ อพฺยากตา จ ธมฺมา อุปฺปชฺชิสฺสนฺติ อกุสลา จ ธมฺมา อุปฺปชฺชิสฺสนฺติ.

(ข) อนุโลมโอกาโส

๕๙. (ก) ยตฺถ กุสลา ธมฺมา อุปฺปชฺชิสฺสนฺติ ตตฺถ อกุสลา ธมฺมา อุปฺปชฺชิสฺสนฺตีติ? อามนฺตา.

(ข) ยตฺถ วา ปน อกุสลา ธมฺมา อุปฺปชฺชิสฺสนฺติ ตตฺถ กุสลา ธมฺมา อุปฺปชฺชิสฺสนฺตีติ? อามนฺตา.

(ก) ยตฺถ กุสลา ธมฺมา อุปฺปชฺชิสฺสนฺติ ตตฺถ อพฺยากตา ธมฺมา อุปฺปชฺชิสฺสนฺตีติ? อามนฺตา.

(ข) ยตฺถ วา ปน อพฺยากตา ธมฺมา อุปฺปชฺชิสฺสนฺติ ตตฺถ กุสลา ธมฺมา อุปฺปชฺชิสฺสนฺตีติ?

อสฺสตฺเต ตตฺถ อพฺยากตา ธมฺมา อุปฺปชฺชิสฺสนฺติ, โน จ ตตฺถ กุสลา ธมฺมา อุปฺปชฺชิสฺสนฺติ. จตุโวกาเร ปฺจโวกาเร ตตฺถ อพฺยากตา จ ธมฺมา อุปฺปชฺชิสฺสนฺติ กุสลา จ ธมฺมา อุปฺปชฺชิสฺสนฺติ.

๖๐. (ก) ยตฺถ อกุสลา ธมฺมา อุปฺปชฺชิสฺสนฺติ ตตฺถ อพฺยากตา ธมฺมา อุปฺปชฺชิสฺสนฺตีติ? อามนฺตา.

(ข) ยตฺถ วา ปน อพฺยากตา ธมฺมา อุปฺปชฺชิสฺสนฺติ ตตฺถ อกุสลา ธมฺมา อุปฺปชฺชิสฺสนฺตีติ?

อสฺสตฺเต ตตฺถ อพฺยากตา ธมฺมา อุปฺปชฺชิสฺสนฺติ, โน จ ตตฺถ อกุสลา ธมฺมา อุปฺปชฺชิสฺสนฺติ. จตุโวกาเร ปฺจโวกาเร ตตฺถ อพฺยากตา จ ธมฺมา อุปฺปชฺชิสฺสนฺติ อกุสลา จ ธมฺมา อุปฺปชฺชิสฺสนฺติ.

(ค) อนุโลมปุคฺคโลกาสา

๖๑. (ก) ยสฺส ยตฺถ กุสลา ธมฺมา อุปฺปชฺชิสฺสนฺติ ตสฺส ตตฺถ อกุสลา ธมฺมา อุปฺปชฺชิสฺสนฺตีติ?

ยสฺส จิตฺตสฺส อนนฺตรา อคฺคมคฺคํ ปฏิลภิสฺสนฺติ เตสํ ตตฺถ กุสลา ธมฺมา อุปฺปชฺชิสฺสนฺติ, โน จ เตสํ ตตฺถ อกุสลา ธมฺมา อุปฺปชฺชิสฺสนฺติ. อิตเรสํ จตุโวการานํ ปฺจโวการานํ เตสํ ตตฺถ กุสลา จ ธมฺมา อุปฺปชฺชิสฺสนฺติ อกุสลา จ ธมฺมา อุปฺปชฺชิสฺสนฺติ.

(ข) ยสฺส วา ปน ยตฺถ อกุสลา ธมฺมา อุปฺปชฺชิสฺสนฺติ ตสฺส ตตฺถ กุสลา ธมฺมา อุปฺปชฺชิสฺสนฺตีติ? อามนฺตา.

(ก) ยสฺส ยตฺถ กุสลา ธมฺมา อุปฺปชฺชิสฺสนฺติ ตสฺส ตตฺถ อพฺยากตา ธมฺมา อุปฺปชฺชิสฺสนฺตีติ? อามนฺตา.

(ข) ยสฺส วา ปน ยตฺถ อพฺยากตา ธมฺมา อุปฺปชฺชิสฺสนฺติ ตสฺส ตตฺถ กุสลา ธมฺมา อุปฺปชฺชิสฺสนฺตีติ?

อคฺคมคฺคสมงฺคีนํ อรหนฺตานํ อสฺสตฺตานํ เตสํ ตตฺถ อพฺยากตา ธมฺมา อุปฺปชฺชิสฺสนฺติ, โน จ เตสํ ตตฺถ กุสลา ธมฺมา อุปฺปชฺชิสฺสนฺติ. อิตเรสํ จตุโวการานํ ปฺจโวการานํ เตสํ ตตฺถ อพฺยากตา จ ธมฺมา อุปฺปชฺชิสฺสนฺติ กุสลา จ ธมฺมา อุปฺปชฺชิสฺสนฺติ.

๖๒. (ก) ยสฺส ยตฺถ อกุสลา ธมฺมา อุปฺปชฺชิสฺสนฺติ ตสฺส ตตฺถ อพฺยากตา ธมฺมา อุปฺปชฺชิสฺสนฺตีติ? อามนฺตา.

(ข) ยสฺส วา ปน ยตฺถ อพฺยากตา ธมฺมา อุปฺปชฺชิสฺสนฺติ ตสฺส ตตฺถ อกุสลา ธมฺมา อุปฺปชฺชิสฺสนฺตีติ?

อคฺคมคฺคสมงฺคีนํ อรหนฺตานํ ยสฺส จิตฺตสฺส อนนฺตรา อคฺคมคฺคํ ปฏิลภิสฺสนฺติ อสฺสตฺตานํ เตสํ ตตฺถ อพฺยากตา ธมฺมา อุปฺปชฺชิสฺสนฺติ, โน จ เตสํ ตตฺถ อกุสลา ธมฺมา อุปฺปชฺชิสฺสนฺติ. อิตเรสํ จตุโวการานํ ปฺจโวการานํ เตสํ ตตฺถ อพฺยากตา จ ธมฺมา อุปฺปชฺชิสฺสนฺติ อกุสลา จ ธมฺมา อุปฺปชฺชิสฺสนฺติ.

(ฆ) ปจฺจนีกปุคฺคโล

๖๓. (ก) ยสฺส กุสลา ธมฺมา น อุปฺปชฺชิสฺสนฺติ ตสฺส อกุสลา ธมฺมา น อุปฺปชฺชิสฺสนฺตีติ? อามนฺตา.

(ข) ยสฺส วา ปน อกุสลา ธมฺมา น อุปฺปชฺชิสฺสนฺติ ตสฺส กุสลา ธมฺมา น อุปฺปชฺชิสฺสนฺตีติ?

ยสฺส จิตฺตสฺส อนนฺตรา อคฺคมคฺคํ ปฏิลภิสฺสนฺติ เตสํ อกุสลา ธมฺมา น อุปฺปชฺชิสฺสนฺติ, โน จ เตสํ กุสลา ธมฺมา น อุปฺปชฺชิสฺสนฺติ. อคฺคมคฺคสมงฺคีนํ อรหนฺตานํ เตสํ อกุสลา จ ธมฺมา น อุปฺปชฺชิสฺสนฺติ กุสลา จ ธมฺมา น อุปฺปชฺชิสฺสนฺติ.

(ก) ยสฺส กุสลา ธมฺมา น อุปฺปชฺชิสฺสนฺติ ตสฺส อพฺยากตา ธมฺมา น อุปฺปชฺชิสฺสนฺตีติ?

อคฺคมคฺคสมงฺคีนํ อรหนฺตานํ เตสํ กุสลา ธมฺมา น อุปฺปชฺชิสฺสนฺติ, โน จ เตสํ อพฺยากตา ธมฺมา น อุปฺปชฺชิสฺสนฺติ. ปจฺฉิมจิตฺตสมงฺคีนํ เตสํ กุสลา จ ธมฺมา น อุปฺปชฺชิสฺสนฺติ อพฺยากตา จ ธมฺมา น อุปฺปชฺชิสฺสนฺติ.

(ข) ยสฺส วา ปน อพฺยากตา ธมฺมา น อุปฺปชฺชิสฺสนฺติ ตสฺส กุสลา ธมฺมา น อุปฺปชฺชิสฺสนฺตีติ? อามนฺตา.

๖๔. (ก) ยสฺส อกุสลา ธมฺมา น อุปฺปชฺชิสฺสนฺติ ตสฺส อพฺยากตา ธมฺมา น อุปฺปชฺชิสฺสนฺตีติ?

อคฺคมคฺคสมงฺคีนํ อรหนฺตานํ ยสฺส จิตฺตสฺส อนนฺตรา อคฺคมคฺคํ ปฏิลภิสฺสนฺติ เตสํ อกุสลา ธมฺมา น อุปฺปชฺชิสฺสนฺติ, โน จ เตสํ อพฺยากตา ธมฺมา น อุปฺปชฺชิสฺสนฺติ. ปจฺฉิมจิตฺตสมงฺคีนํ เตสํ อกุสลา จ ธมฺมา น อุปฺปชฺชิสฺสนฺติ อพฺยากตา จ ธมฺมา น อุปฺปชฺชิสฺสนฺติ.

(ข) ยสฺส วา ปน อพฺยากตา ธมฺมา น อุปฺปชฺชิสฺสนฺติ ตสฺส อกุสลา ธมฺมา น อุปฺปชฺชิสฺสนฺตีติ? อามนฺตา.

(ง) ปจฺจนีกโอกาโส

๖๕. (ก) ยตฺถ กุสลา ธมฺมา น อุปฺปชฺชิสฺสนฺติ ตตฺถ อกุสลา ธมฺมา น อุปฺปชฺชิสฺสนฺตีติ? อามนฺตา.

(ข) ยตฺถ วา ปน อกุสลา ธมฺมา น อุปฺปชฺชิสฺสนฺติ ตตฺถ กุสลา ธมฺมา น อุปฺปชฺชิสฺสนฺตีติ? อามนฺตา.

(ก) ยตฺถ กุสลา ธมฺมา น อุปฺปชฺชิสฺสนฺติ ตตฺถ อพฺยากตา ธมฺมา น อุปฺปชฺชิสฺสนฺตีติ? อุปฺปชฺชิสฺสนฺติ.

(ข) ยตฺถ วา ปน อพฺยากตา ธมฺมา น อุปฺปชฺชิสฺสนฺติ ตตฺถ กุสลา ธมฺมา น อุปฺปชฺชิสฺสนฺตีติ? นตฺถิ.

๖๖. (ก) ยตฺถ อกุสลา ธมฺมา น อุปฺปชฺชิสฺสนฺติ ตตฺถ อพฺยากตา ธมฺมา น อุปฺปชฺชิสฺสนฺตีติ? อุปฺปชฺชิสฺสนฺติ.

(ข) ยตฺถ วา ปน อพฺยากตา ธมฺมา น อุปฺปชฺชิสฺสนฺติ ตตฺถ อกุสลา ธมฺมา น อุปฺปชฺชิสฺสนฺตีติ? นตฺถิ.

(จ) ปจฺจนีกปุคฺคโลกาสา

๖๗. (ก) ยสฺส ยตฺถ กุสลา ธมฺมา น อุปฺปชฺชิสฺสนฺติ ตสฺส ตตฺถ อกุสลา ธมฺมา น อุปฺปชฺชิสฺสนฺตีติ? อามนฺตา.

(ข) ยสฺส วา ปน ยตฺถ อกุสลา ธมฺมา น อุปฺปชฺชิสฺสนฺติ ตสฺส ตตฺถ กุสลา ธมฺมา น อุปฺปชฺชิสฺสนฺตีติ?

ยสฺส จิตฺตสฺส อนนฺตรา อคฺคมคฺคํ ปฏิลภิสฺสนฺติ เตสํ ตตฺถ อกุสลา ธมฺมา น อุปฺปชฺชิสฺสนฺติ, โน จ เตสํ ตตฺถ กุสลา ธมฺมา น อุปฺปชฺชิสฺสนฺติ. อคฺคมคฺคสมงฺคีนํ อรหนฺตานํ อสฺสตฺตานํ เตสํ ตตฺถ อกุสลา จ ธมฺมา น อุปฺปชฺชิสฺสนฺติ กุสลา จ ธมฺมา น อุปฺปชฺชิสฺสนฺติ.

(ก) ยสฺส ยตฺถ กุสลา ธมฺมา น อุปฺปชฺชิสฺสนฺติ ตสฺส ตตฺถ อพฺยากตา ธมฺมา น อุปฺปชฺชิสฺสนฺตีติ?

อคฺคมคฺคสมงฺคีนํ อรหนฺตานํ อสฺสตฺตานํ เตสํ ตตฺถ กุสลา ธมฺมา น อุปฺปชฺชิสฺสนฺติ, โน จ เตสํ ตตฺถ อพฺยากตา ธมฺมา น อุปฺปชฺชิสฺสนฺติ. ปจฺฉิมจิตฺตสมงฺคีนํ เตสํ ตตฺถ กุสลา จ ธมฺมา น อุปฺปชฺชิสฺสนฺติ อพฺยากตา จ ธมฺมา น อุปฺปชฺชิสฺสนฺติ.

(ข) ยสฺส วา ปน ยตฺถ อพฺยากตา ธมฺมา น อุปฺปชฺชิสฺสนฺติ ตสฺส ตตฺถ กุสลา ธมฺมา น อุปฺปชฺชิสฺสนฺตีติ? อามนฺตา.

๖๘. (ก) ยสฺส ยตฺถ อกุสลา ธมฺมา น อุปฺปชฺชิสฺสนฺติ ตสฺส ตตฺถ อพฺยากตา ธมฺมา น อุปฺปชฺชิสฺสนฺตีติ?

อคฺคมคฺคสมงฺคีนํ อรหนฺตานํ ยสฺส จิตฺตสฺส อนนฺตรา อคฺคมคฺคํ ปฏิลภิสฺสนฺติ อสฺสตฺตานํ เตสํ ตตฺถ อกุสลา ธมฺมา น อุปฺปชฺชิสฺสนฺติ, โน จ เตสํ ตตฺถ อพฺยากตา ธมฺมา น อุปฺปชฺชิสฺสนฺติ. ปจฺฉิมจิตฺตสมงฺคีนํ เตสํ ตตฺถ อกุสลา จ ธมฺมา น อุปฺปชฺชิสฺสนฺติ อพฺยากตา จ ธมฺมา น อุปฺปชฺชิสฺสนฺติ.

(ข) ยสฺส วา ปน ยตฺถ อพฺยากตา ธมฺมา น อุปฺปชฺชิสฺสนฺติ ตสฺส ตตฺถ อกุสลา ธมฺมา น อุปฺปชฺชิสฺสนฺตีติ? อามนฺตา.

(๔) ปจฺจุปฺปนฺนาตีตวาโร

(ก) อนุโลมปุคฺคโล

๖๙. (ก) ยสฺส กุสลา ธมฺมา อุปฺปชฺชนฺติ ตสฺส อกุสลา ธมฺมา อุปฺปชฺชิตฺถาติ? อามนฺตา.

(ข) ยสฺส วา ปน อกุสลา ธมฺมา อุปฺปชฺชิตฺถ ตสฺส กุสลา ธมฺมา อุปฺปชฺชนฺตีติ?

สพฺเพสํ จิตฺตสฺส ภงฺคกฺขเณ กุสลวิปฺปยุตฺตจิตฺตสฺส อุปฺปาทกฺขเณ นิโรธสมาปนฺนานํ อสฺสตฺตานํ เตสํ อกุสลา ธมฺมา อุปฺปชฺชิตฺถ, โน จ เตสํ กุสลา ธมฺมา อุปฺปชฺชนฺติ. กุสลานํ อุปฺปาทกฺขเณ เตสํ อกุสลา จ ธมฺมา อุปฺปชฺชิตฺถ กุสลา จ ธมฺมา อุปฺปชฺชนฺติ.

(ก) ยสฺส กุสลา ธมฺมา อุปฺปชฺชนฺติ ตสฺส อพฺยากตา ธมฺมา อุปฺปชฺชิตฺถาติ? อามนฺตา.

(ข) ยสฺส วา ปน อพฺยากตา ธมฺมา อุปฺปชฺชิตฺถ ตสฺส กุสลา ธมฺมา อุปฺปชฺชนฺตีติ?

สพฺเพสํ จิตฺตสฺส ภงฺคกฺขเณ กุสลวิปฺปยุตฺตจิตฺตสฺส อุปฺปาทกฺขเณ นิโรธสมาปนฺนานํ อสฺสตฺตานํ เตสํ อพฺยากตา ธมฺมา อุปฺปชฺชิตฺถ, โน จ เตสํ กุสลา ธมฺมา อุปฺปชฺชนฺติ. กุสลานํ อุปฺปาทกฺขเณ เตสํ อพฺยากตา จ ธมฺมา อุปฺปชฺชิตฺถ กุสลา จ ธมฺมา อุปฺปชฺชนฺติ.

๗๐. (ก) ยสฺส อกุสลา ธมฺมา อุปฺปชฺชนฺติ ตสฺส อพฺยากตา ธมฺมา อุปฺปชฺชิตฺถาติ? อามนฺตา.

(ข) ยสฺส วา ปน อพฺยากตา ธมฺมา อุปฺปชฺชิตฺถ ตสฺส อกุสลา ธมฺมา อุปฺปชฺชนฺตีติ?

สพฺเพสํ จิตฺตสฺส ภงฺคกฺขเณ อกุสลวิปฺปยุตฺตจิตฺตสฺส อุปฺปาทกฺขเณ นิโรธสมาปนฺนานํ อสฺสตฺตานํ เตสํ อพฺยากตา ธมฺมา อุปฺปชฺชิตฺถ, โน จ เตสํ อกุสลา ธมฺมา อุปฺปชฺชนฺติ. อกุสลานํ อุปฺปาทกฺขเณ เตสํ อพฺยากตา จ ธมฺมา อุปฺปชฺชิตฺถ อกุสลา จ ธมฺมา อุปฺปชฺชนฺติ.

(ข) อนุโลมโอกาโส

๗๑. ยตฺถ กุสลา ธมฺมา อุปฺปชฺชนฺติ ตตฺถ อกุสลา ธมฺมา อุปฺปชฺชิตฺถาติ?…เป….

(ค) อนุโลมปุคฺคโลกาสา

๗๒. (ก) ยสฺส ยตฺถ กุสลา ธมฺมา อุปฺปชฺชนฺติ ตสฺส ตตฺถ อกุสลา ธมฺมา อุปฺปชฺชิตฺถาติ? อามนฺตา.

(ข) ยสฺส วา ปน ยตฺถ อกุสลา ธมฺมา อุปฺปชฺชิตฺถ ตสฺส ตตฺถ กุสลา ธมฺมา อุปฺปชฺชนฺตีติ?

สพฺเพสํ จิตฺตสฺส ภงฺคกฺขเณ กุสลวิปฺปยุตฺตจิตฺตสฺส อุปฺปาทกฺขเณ เตสํ ตตฺถ อกุสลา ธมฺมา อุปฺปชฺชิตฺถ, โน จ เตสํ ตตฺถ กุสลา ธมฺมา อุปฺปชฺชนฺติ. กุสลานํ อุปฺปาทกฺขเณ เตสํ ตตฺถ อกุสลา จ ธมฺมา อุปฺปชฺชิตฺถ กุสลา จ ธมฺมา อุปฺปชฺชนฺติ.

(ก) ยสฺส ยตฺถ กุสลา ธมฺมา อุปฺปชฺชนฺติ ตสฺส ตตฺถ อพฺยากตา ธมฺมา อุปฺปชฺชิตฺถาติ? อามนฺตา.

(ข) ยสฺส วา ปน ยตฺถ อพฺยากตา ธมฺมา อุปฺปชฺชิตฺถ ตสฺส ตตฺถ กุสลา ธมฺมา อุปฺปชฺชนฺตีติ?

สพฺเพสํ จิตฺตสฺส ภงฺคกฺขเณ กุสลวิปฺปยุตฺตจิตฺตสฺส อุปฺปาทกฺขเณ อสฺสตฺตานํ เตสํ ตตฺถ อพฺยากตา ธมฺมา อุปฺปชฺชิตฺถ, โน จ เตสํ ตตฺถ กุสลา ธมฺมา อุปฺปชฺชนฺติ. กุสลานํ อุปฺปาทกฺขเณ เตสํ ตตฺถ อพฺยากตา จ ธมฺมา อุปฺปชฺชิตฺถ กุสลา จ ธมฺมา อุปฺปชฺชนฺติ.

๗๓. (ก) ยสฺส ยตฺถ อกุสลา ธมฺมา อุปฺปชฺชนฺติ ตสฺส ตตฺถ อพฺยากตา ธมฺมา อุปฺปชฺชิตฺถาติ? อามนฺตา.

(ข) ยสฺส วา ปน ยตฺถ อพฺยากตา ธมฺมา อุปฺปชฺชิตฺถ ตสฺส ตตฺถ อกุสลา ธมฺมา อุปฺปชฺชนฺตีติ?

สพฺเพสํ จิตฺตสฺส ภงฺคกฺขเณ อกุสลวิปฺปยุตฺตจิตฺตสฺส อุปฺปาทกฺขเณ อสฺสตฺตานํ เตสํ ตตฺถ อพฺยากตา ธมฺมา อุปฺปชฺชิตฺถ, โน จ เตสํ ตตฺถ อกุสลา ธมฺมา อุปฺปชฺชนฺติ. อกุสลานํ อุปฺปาทกฺขเณ เตสํ ตตฺถ อพฺยากตา จ ธมฺมา อุปฺปชฺชิตฺถ อกุสลา จ ธมฺมา อุปฺปชฺชนฺติ.

(ฆ) ปจฺจนีกปุคฺคโล

๗๔. (ก) ยสฺส กุสลา ธมฺมา น อุปฺปชฺชนฺติ ตสฺส อกุสลา ธมฺมา น อุปฺปชฺชิตฺถาติ? อุปฺปชฺชิตฺถ.

(ข) ยสฺส วา ปน อกุสลา ธมฺมา น อุปฺปชฺชิตฺถ ตสฺส กุสลา ธมฺมา น อุปฺปชฺชนฺตีติ? นตฺถิ.

(ก) ยสฺส กุสลา ธมฺมา น อุปฺปชฺชนฺติ ตสฺส อพฺยากตา ธมฺมา น อุปฺปชฺชิตฺถาติ? อุปฺปชฺชิตฺถ.

(ข) ยสฺส วา ปน อพฺยากตา ธมฺมา น อุปฺปชฺชิตฺถ ตสฺส กุสลา ธมฺมา น อุปฺปชฺชนฺตีติ? นตฺถิ.

๗๕. (ก) ยสฺส อกุสลา ธมฺมา น อุปฺปชฺชนฺติ ตสฺส อพฺยากตา ธมฺมา น อุปฺปชฺชิตฺถาติ? อุปฺปชฺชิตฺถ.

(ข) ยสฺส วา ปน อพฺยากตา ธมฺมา น อุปฺปชฺชิตฺถ ตสฺส อกุสลา ธมฺมา น อุปฺปชฺชนฺตีติ? นตฺถิ.

(ง) ปจฺจนีกโอกาโส

๗๖. ยตฺถ กุสลา ธมฺมา น อุปฺปชฺชนฺติ ตตฺถ อกุสลา ธมฺมา น อุปฺปชฺชิตฺถาติ?…เป….

(จ) ปจฺจนีกปุคฺคโลกาสา

๗๗. (ก) ยสฺส ยตฺถ กุสลา ธมฺมา น อุปฺปชฺชนฺติ ตสฺส ตตฺถ อกุสลา ธมฺมา น อุปฺปชฺชิตฺถาติ?

สพฺเพสํ จิตฺตสฺส ภงฺคกฺขเณ กุสลวิปฺปยุตฺตจิตฺตสฺส อุปฺปาทกฺขเณ เตสํ ตตฺถ กุสลา ธมฺมา น อุปฺปชฺชนฺติ, โน จ เตสํ ตตฺถ อกุสลา ธมฺมา น อุปฺปชฺชิตฺถ. สุทฺธาวาสานํ ทุติเย จิตฺเต วตฺตมาเน อสฺสตฺตานํ เตสํ ตตฺถ กุสลา จ ธมฺมา น อุปฺปชฺชนฺติ อกุสลา จ ธมฺมา น อุปฺปชฺชิตฺถ.

(ข) ยสฺส วา ปน ยตฺถ อกุสลา ธมฺมา น อุปฺปชฺชิตฺถ ตสฺส ตตฺถ กุสลา ธมฺมา น อุปฺปชฺชนฺตีติ? อามนฺตา.

(ก) ยสฺส ยตฺถ กุสลา ธมฺมา น อุปฺปชฺชนฺติ ตสฺส ตตฺถ อพฺยากตา ธมฺมา น อุปฺปชฺชิตฺถาติ?

สพฺเพสํ จิตฺตสฺส ภงฺคกฺขเณ กุสลวิปฺปยุตฺตจิตฺตสฺส อุปฺปาทกฺขเณ อสฺสตฺตานํ เตสํ ตตฺถ กุสลา ธมฺมา น อุปฺปชฺชนฺติ, โน จ เตสํ ตตฺถ อพฺยากตา ธมฺมา น อุปฺปชฺชิตฺถ. สุทฺธาวาสํ อุปปชฺชนฺตานํ เตสํ ตตฺถ กุสลา จ ธมฺมา น อุปฺปชฺชนฺติ อพฺยากตา จ ธมฺมา น อุปฺปชฺชิตฺถ.

(ข) ยสฺส วา ปน ยตฺถ อพฺยากตา ธมฺมา น อุปฺปชฺชิตฺถ ตสฺส ตตฺถ กุสลา ธมฺมา น อุปฺปชฺชนฺตีติ? อามนฺตา.

๗๘. (ก) ยสฺส ยตฺถ อกุสลา ธมฺมา น อุปฺปชฺชนฺติ ตสฺส ตตฺถ อพฺยากตา ธมฺมา น อุปฺปชฺชิตฺถาติ?

สพฺเพสํ จิตฺตสฺส ภงฺคกฺขเณ อกุสลวิปฺปยุตฺตจิตฺตสฺส อุปฺปาทกฺขเณ อสฺสตฺตานํ เตสํ ตตฺถ อกุสลา ธมฺมา น อุปฺปชฺชนฺติ, โน จ เตสํ ตตฺถ อพฺยากตา ธมฺมา น อุปฺปชฺชิตฺถ. สุทฺธาวาสํ อุปปชฺชนฺตานํ เตสํ ตตฺถ อกุสลา จ ธมฺมา น อุปฺปชฺชนฺติ อพฺยากตา จ ธมฺมา น อุปฺปชฺชิตฺถ.

(ข) ยสฺส วา ปน ยตฺถ อพฺยากตา ธมฺมา น อุปฺปชฺชิตฺถ ตสฺส ตตฺถ อกุสลา ธมฺมา น อุปฺปชฺชนฺตีติ? อามนฺตา.

(๕) ปจฺจุปฺปนฺนานาคตวาโร

(ก) อนุโลมปุคฺคโล

๗๙. (ก) ยสฺส กุสลา ธมฺมา อุปฺปชฺชนฺติ ตสฺส อกุสลา ธมฺมา อุปฺปชฺชิสฺสนฺตีติ?

อคฺคมคฺคสฺส อุปฺปาทกฺขเณ ยสฺส จิตฺตสฺส อนนฺตรา อคฺคมคฺคํ ปฏิลภิสฺสนฺติ ตสฺส จิตฺตสฺส อุปฺปาทกฺขเณ เตสํ กุสลา ธมฺมา อุปฺปชฺชนฺติ, โน จ เตสํ อกุสลา ธมฺมา อุปฺปชฺชิสฺสนฺติ. อิตเรสํ กุสลานํ อุปฺปาทกฺขเณ เตสํ กุสลา จ ธมฺมา อุปฺปชฺชนฺติ อกุสลา จ ธมฺมา อุปฺปชฺชิสฺสนฺติ.

(ข) ยสฺส วา ปน อกุสลา ธมฺมา อุปฺปชฺชิสฺสนฺติ ตสฺส กุสลา ธมฺมา อุปฺปชฺชนฺตีติ?

สพฺเพสํ จิตฺตสฺส ภงฺคกฺขเณ กุสลวิปฺปยุตฺตจิตฺตสฺส อุปฺปาทกฺขเณ นิโรธสมาปนฺนานํ อสฺสตฺตานํ เตสํ อกุสลา ธมฺมา อุปฺปชฺชิสฺสนฺติ, โน จ เตสํ กุสลา ธมฺมา อุปฺปชฺชนฺติ. กุสลานํ อุปฺปาทกฺขเณ เตสํ อกุสลา จ ธมฺมา อุปฺปชฺชิสฺสนฺติ กุสลา จ ธมฺมา อุปฺปชฺชนฺติ.

(ก) ยสฺส กุสลา ธมฺมา อุปฺปชฺชนฺติ ตสฺส อพฺยากตา ธมฺมา อุปฺปชฺชิสฺสนฺตีติ? อามนฺตา.

(ข) ยสฺส วา ปน อพฺยากตา ธมฺมา อุปฺปชฺชิสฺสนฺติ ตสฺส กุสลา ธมฺมา อุปฺปชฺชนฺตีติ?

สพฺเพสํ จิตฺตสฺส ภงฺคกฺขเณ กุสลวิปฺปยุตฺตจิตฺตสฺส อุปฺปาทกฺขเณ นิโรธสมาปนฺนานํ อสฺสตฺตานํ เตสํ อพฺยากตา ธมฺมา อุปฺปชฺชิสฺสนฺติ, โน จ เตสํ กุสลา ธมฺมา อุปฺปชฺชนฺติ. กุสลานํ อุปฺปาทกฺขเณ เตสํ อพฺยากตา จ ธมฺมา อุปฺปชฺชิสฺสนฺติ กุสลา จ ธมฺมา อุปฺปชฺชนฺติ.

๘๐. (ก) ยสฺส อกุสลา ธมฺมา อุปฺปชฺชนฺติ ตสฺส อพฺยากตา ธมฺมา อุปฺปชฺชิสฺสนฺตีติ? อามนฺตา.

(ข) ยสฺส วา ปน อพฺยากตา ธมฺมา อุปฺปชฺชิสฺสนฺติ ตสฺส อกุสลา ธมฺมา อุปฺปชฺชนฺตีติ?

สพฺเพสํ จิตฺตสฺส ภงฺคกฺขเณ อกุสลวิปฺปยุตฺตจิตฺตสฺส อุปฺปาทกฺขเณ นิโรธสมาปนฺนานํ อสฺสตฺตานํ เตสํ อพฺยากตา ธมฺมา อุปฺปชฺชิสฺสนฺติ, โน จ เตสํ อกุสลา ธมฺมา อุปฺปชฺชนฺติ. อกุสลานํ อุปฺปาทกฺขเณ เตสํ อพฺยากตา จ ธมฺมา อุปฺปชฺชิสฺสนฺติ อกุสลา จ ธมฺมา อุปฺปชฺชนฺติ.

(ข) อนุโลมโอกาโส

๘๑. ยตฺถ กุสลา ธมฺมา อุปฺปชฺชนฺติ ตตฺถ อกุสลา ธมฺมา อุปฺปชฺชิสฺสนฺตีติ?…เป….

(ค) อนุโลมปุคฺคโลกาสา

๘๒. (ก) ยสฺส ยตฺถ กุสลา ธมฺมา อุปฺปชฺชนฺติ ตสฺส ตตฺถ อกุสลา ธมฺมา อุปฺปชฺชิสฺสนฺตีติ?

อคฺคมคฺคสฺส อุปฺปาทกฺขเณ ยสฺส จิตฺตสฺส อนนฺตรา อคฺคมคฺคํ ปฏิลภิสฺสนฺติ ตสฺส จิตฺตสฺส อุปฺปาทกฺขเณ เตสํ ตตฺถ กุสลา ธมฺมา อุปฺปชฺชนฺติ, โน จ เตสํ ตตฺถ อกุสลา ธมฺมา อุปฺปชฺชิสฺสนฺติ. อิตเรสํ กุสลานํ อุปฺปาทกฺขเณ เตสํ ตตฺถ กุสลา จ ธมฺมา อุปฺปชฺชนฺติ อกุสลา จ ธมฺมา อุปฺปชฺชิสฺสนฺติ.

(ข) ยสฺส วา ปน ยตฺถ อกุสลา ธมฺมา อุปฺปชฺชิสฺสนฺติ ตสฺส ตตฺถ กุสลา ธมฺมา อุปฺปชฺชนฺตีติ?

สพฺเพสํ จิตฺตสฺส ภงฺคกฺขเณ กุสลวิปฺปยุตฺตจิตฺตสฺส อุปฺปาทกฺขเณ เตสํ ตตฺถ อกุสลา ธมฺมา อุปฺปชฺชิสฺสนฺติ, โน จ เตสํ ตตฺถ กุสลา ธมฺมา อุปฺปชฺชนฺติ. กุสลานํ อุปฺปาทกฺขเณ เตสํ ตตฺถ อกุสลา จ ธมฺมา อุปฺปชฺชิสฺสนฺติ กุสลา จ ธมฺมา อุปฺปชฺชนฺติ.

(ก) ยสฺส ยตฺถ กุสลา ธมฺมา อุปฺปชฺชนฺติ ตสฺส ตตฺถ อพฺยากตา ธมฺมา อุปฺปชฺชิสฺสนฺตีติ? อามนฺตา.

(ข) ยสฺส วา ปน ยตฺถ อพฺยากตา ธมฺมา อุปฺปชฺชิสฺสนฺติ ตสฺส ตตฺถ กุสลา ธมฺมา อุปฺปชฺชนฺตีติ?

สพฺเพสํ จิตฺตสฺส ภงฺคกฺขเณ กุสลวิปฺปยุตฺตจิตฺตสฺส อุปฺปาทกฺขเณ อสฺสตฺตานํ เตสํ ตตฺถ อพฺยากตา ธมฺมา อุปฺปชฺชิสฺสนฺติ, โน จ เตสํ ตตฺถ กุสลา ธมฺมา อุปฺปชฺชนฺติ. กุสลานํ อุปฺปาทกฺขเณ เตสํ ตตฺถ อพฺยากตา จ ธมฺมา อุปฺปชฺชิสฺสนฺติ กุสลา จ ธมฺมา อุปฺปชฺชนฺติ.

๘๓. (ก) ยสฺส ยตฺถ อกุสลา ธมฺมา อุปฺปชฺชนฺติ ตสฺส ตตฺถ อพฺยากตา ธมฺมา อุปฺปชฺชิสฺสนฺตีติ? อามนฺตา.

(ข) ยสฺส วา ปน ยตฺถ อพฺยากตา ธมฺมา อุปฺปชฺชิสฺสนฺติ ตสฺส ตตฺถ อกุสลา ธมฺมา อุปฺปชฺชนฺตีติ?

สพฺเพสํ จิตฺตสฺส ภงฺคกฺขเณ อกุสลวิปฺปยุตฺตจิตฺตสฺส อุปฺปาทกฺขเณ อสฺสตฺตานํ เตสํ ตตฺถ อพฺยากตา ธมฺมา อุปฺปชฺชิสฺสนฺติ, โน จ เตสํ ตตฺถ อกุสลา ธมฺมา อุปฺปชฺชนฺติ. อกุสลานํ อุปฺปาทกฺขเณ เตสํ ตตฺถ อพฺยากตา จ ธมฺมา อุปฺปชฺชิสฺสนฺติ อกุสลา จ ธมฺมา อุปฺปชฺชนฺติ.

(ฆ) ปจฺจนีกปุคฺคโล

๘๔. (ก) ยสฺส กุสลา ธมฺมา น อุปฺปชฺชนฺติ ตสฺส อกุสลา ธมฺมา น อุปฺปชฺชิสฺสนฺตีติ?

สพฺเพสํ จิตฺตสฺส ภงฺคกฺขเณ กุสลวิปฺปยุตฺตจิตฺตสฺส อุปฺปาทกฺขเณ นิโรธสมาปนฺนานํ อสฺสตฺตานํ เตสํ กุสลา ธมฺมา น อุปฺปชฺชนฺติ, โน จ เตสํ อกุสลา ธมฺมา น อุปฺปชฺชิสฺสนฺติ. อคฺคมคฺคสฺส ภงฺคกฺขเณ อรหนฺตานํ ยสฺส จิตฺตสฺส อนนฺตรา อคฺคมคฺคํ ปฏิลภิสฺสนฺติ ตสฺส จิตฺตสฺส ภงฺคกฺขเณ เตสํ กุสลา จ ธมฺมา น อุปฺปชฺชนฺติ อกุสลา จ ธมฺมา น อุปฺปชฺชิสฺสนฺติ.

(ข) ยสฺส วา ปน อกุสลา ธมฺมา น อุปฺปชฺชิสฺสนฺติ ตสฺส กุสลา ธมฺมา น อุปฺปชฺชนฺตีติ?

อคฺคมคฺคสฺส อุปฺปาทกฺขเณ ยสฺส จิตฺตสฺส อนนฺตรา อคฺคมคฺคํ ปฏิลภิสฺสนฺติ ตสฺส จิตฺตสฺส อุปฺปาทกฺขเณ เตสํ อกุสลา ธมฺมา น อุปฺปชฺชิสฺสนฺติ, โน จ เตสํ กุสลา ธมฺมา น อุปฺปชฺชนฺติ. อคฺคมคฺคสฺส ภงฺคกฺขเณ อรหนฺตานํ ยสฺส จิตฺตสฺส อนนฺตรา อคฺคมคฺคํ ปฏิลภิสฺสนฺติ ตสฺส จิตฺตสฺส ภงฺคกฺขเณ เตสํ อกุสลา จ ธมฺมา น อุปฺปชฺชิสฺสนฺติ กุสลา จ ธมฺมา น อุปฺปชฺชนฺติ.

(ก) ยสฺส กุสลา ธมฺมา น อุปฺปชฺชนฺติ ตสฺส อพฺยากตา ธมฺมา น อุปฺปชฺชิสฺสนฺตีติ?

สพฺเพสํ จิตฺตสฺส ภงฺคกฺขเณ กุสลวิปฺปยุตฺตจิตฺตสฺส อุปฺปาทกฺขเณ นิโรธสมาปนฺนานํ อสฺสตฺตานํ เตสํ กุสลา ธมฺมา น อุปฺปชฺชนฺติ, โน จ เตสํ อพฺยากตา ธมฺมา น อุปฺปชฺชิสฺสนฺติ. ปจฺฉิมจิตฺตสมงฺคีนํ เตสํ กุสลา จ ธมฺมา น อุปฺปชฺชนฺติ อพฺยากตา จ ธมฺมา น อุปฺปชฺชิสฺสนฺติ.

(ข) ยสฺส วา ปน อพฺยากตา ธมฺมา น อุปฺปชฺชิสฺสนฺติ ตสฺส กุสลา ธมฺมา น อุปฺปชฺชนฺตีติ? อามนฺตา.

๘๕. (ก) ยสฺส อกุสลา ธมฺมา น อุปฺปชฺชนฺติ ตสฺส อพฺยากตา ธมฺมา น อุปฺปชฺชิสฺสนฺตีติ?

สพฺเพสํ จิตฺตสฺส ภงฺคกฺขเณ อกุสลวิปฺปยุตฺตจิตฺตสฺส อุปฺปาทกฺขเณ นิโรธสมาปนฺนานํ อสฺสตฺตานํ เตสํ อกุสลา ธมฺมา น อุปฺปชฺชนฺติ, โน จ เตสํ อพฺยากตา ธมฺมา น อุปฺปชฺชิสฺสนฺติ. ปจฺฉิมจิตฺตสมงฺคีนํ เตสํ อกุสลา จ ธมฺมา น อุปฺปชฺชนฺติ อพฺยากตา จ ธมฺมา น อุปฺปชฺชิสฺสนฺติ.

(ข) ยสฺส วา ปน อพฺยากตา ธมฺมา น อุปฺปชฺชิสฺสนฺติ ตสฺส อกุสลา ธมฺมา น อุปฺปชฺชนฺตีติ? อามนฺตา.

(ง) ปจฺจนีกโอกาโส

๘๖. ยตฺถ กุสลา ธมฺมา น อุปฺปชฺชนฺติ ตตฺถ อกุสลา ธมฺมา น อุปฺปชฺชิสฺสนฺตีติ?…เป….

(จ) ปจฺจนีกปุคฺคโลกาสา

๘๗. (ก) ยสฺส ยตฺถ กุสลา ธมฺมา น อุปฺปชฺชนฺติ ตสฺส ตตฺถ อกุสลา ธมฺมา น อุปฺปชฺชิสฺสนฺตีติ?

สพฺเพสํ จิตฺตสฺส ภงฺคกฺขเณ กุสลวิปฺปยุตฺตจิตฺตสฺส อุปฺปาทกฺขเณ เตสํ ตตฺถ กุสลา ธมฺมา น อุปฺปชฺชนฺติ, โน จ เตสํ ตตฺถ อกุสลา ธมฺมา น อุปฺปชฺชิสฺสนฺติ. อคฺคมคฺคสฺส ภงฺคกฺขเณ อรหนฺตานํ ยสฺส จิตฺตสฺส อนนฺตรา อคฺคมคฺคํ ปฏิลภิสฺสนฺติ ตสฺส จิตฺตสฺส ภงฺคกฺขเณ อสฺสตฺตานํ เตสํ ตตฺถ กุสลา จ ธมฺมา น อุปฺปชฺชนฺติ อกุสลา จ ธมฺมา น อุปฺปชฺชิสฺสนฺติ.

(ข) ยสฺส วา ปน ยตฺถ อกุสลา ธมฺมา น อุปฺปชฺชิสฺสนฺติ ตสฺส ตตฺถ กุสลา ธมฺมา น อุปฺปชฺชนฺตีติ?

อคฺคมคฺคสฺส อุปฺปาทกฺขเณ ยสฺส จิตฺตสฺส อนนฺตรา อคฺคมคฺคํ ปฏิลภิสฺสนฺติ ตสฺส จิตฺตสฺส อุปฺปาทกฺขเณ เตสํ ตตฺถ อกุสลา ธมฺมา น อุปฺปชฺชิสฺสนฺติ, โน จ เตสํ ตตฺถ กุสลา ธมฺมา น อุปฺปชฺชนฺติ. อคฺคมคฺคสฺส ภงฺคกฺขเณ อรหนฺตานํ ยสฺส จิตฺตสฺส อนนฺตรา อคฺคมคฺคํ ปฏิลภิสฺสนฺติ ตสฺส จิตฺตสฺส ภงฺคกฺขเณ อสฺสตฺตานํ เตสํ ตตฺถ อกุสลา จ ธมฺมา น อุปฺปชฺชิสฺสนฺติ กุสลา จ ธมฺมา น อุปฺปชฺชนฺติ.

(ก) ยสฺส ยตฺถ กุสลา ธมฺมา น อุปฺปชฺชนฺติ ตสฺส ตตฺถ อพฺยากตา ธมฺมา น อุปฺปชฺชิสฺสนฺตีติ?

สพฺเพสํ จิตฺตสฺส ภงฺคกฺขเณ กุสลวิปฺปยุตฺตจิตฺตสฺส อุปฺปาทกฺขเณ อสฺสตฺตานํ เตสํ ตตฺถ กุสลา ธมฺมา น อุปฺปชฺชนฺติ, โน จ เตสํ ตตฺถ อพฺยากตา ธมฺมา น อุปฺปชฺชิสฺสนฺติ. ปจฺฉิมจิตฺตสมงฺคีนํ เตสํ ตตฺถ กุสลา จ ธมฺมา น อุปฺปชฺชนฺติ อพฺยากตา จ ธมฺมา น อุปฺปชฺชิสฺสนฺติ.

(ข) ยสฺส วา ปน ยตฺถ อพฺยากตา ธมฺมา น อุปฺปชฺชิสฺสนฺติ ตสฺส ตตฺถ กุสลา ธมฺมา น อุปฺปชฺชนฺตีติ? อามนฺตา.

๘๘. (ก) ยสฺส ยตฺถ อกุสลา ธมฺมา น อุปฺปชฺชนฺติ ตสฺส ตตฺถ อพฺยากตา ธมฺมา น อุปฺปชฺชิสฺสนฺตีติ?

สพฺเพสํ จิตฺตสฺส ภงฺคกฺขเณ อกุสลวิปฺปยุตฺตจิตฺตสฺส อุปฺปาทกฺขเณ อสฺสตฺตานํ เตสํ ตตฺถ อกุสลา ธมฺมา น อุปฺปชฺชนฺติ, โน จ เตสํ ตตฺถ อพฺยากตา ธมฺมา น อุปฺปชฺชิสฺสนฺติ. ปจฺฉิมจิตฺตสมงฺคีนํ เตสํ ตตฺถ อกุสลา จ ธมฺมา น อุปฺปชฺชนฺติ อพฺยากตา จ ธมฺมา น อุปฺปชฺชิสฺสนฺติ.

(ข) ยสฺส วา ปน ยตฺถ อพฺยากตา ธมฺมา น อุปฺปชฺชิสฺสนฺติ ตสฺส ตตฺถ อกุสลา ธมฺมา น อุปฺปชฺชนฺตีติ? อามนฺตา.

(๖) อตีตานาคตวาโร

(ก) อนุโลมปุคฺคโล

๘๙. (ก) ยสฺส กุสลา ธมฺมา อุปฺปชฺชิตฺถ ตสฺส อกุสลา ธมฺมา อุปฺปชฺชิสฺสนฺตีติ?

อคฺคมคฺคสมงฺคีนํ อรหนฺตานํ ยสฺส จิตฺตสฺส อนนฺตรา อคฺคมคฺคํ ปฏิลภิสฺสนฺติ เตสํ กุสลา ธมฺมา อุปฺปชฺชิตฺถ, โน จ เตสํ อกุสลา ธมฺมา อุปฺปชฺชิสฺสนฺติ. อิตเรสํ เตสํ กุสลา จ ธมฺมา อุปฺปชฺชิตฺถ อกุสลา จ ธมฺมา อุปฺปชฺชิสฺสนฺติ.

(ข) ยสฺส วา ปน อกุสลา ธมฺมา อุปฺปชฺชิสฺสนฺติ ตสฺส กุสลา ธมฺมา อุปฺปชฺชิตฺถาติ? อามนฺตา.

(ก) ยสฺส กุสลา ธมฺมา อุปฺปชฺชิตฺถ ตสฺส อพฺยากตา ธมฺมา อุปฺปชฺชิสฺสนฺตีติ?

ปจฺฉิมจิตฺตสมงฺคีนํ เตสํ กุสลา ธมฺมา อุปฺปชฺชิตฺถ, โน จ เตสํ อพฺยากตา ธมฺมา อุปฺปชฺชิสฺสนฺติ. อิตเรสํ เตสํ กุสลา จ ธมฺมา อุปฺปชฺชิตฺถ อพฺยากตา จ ธมฺมา อุปฺปชฺชิสฺสนฺติ.

(ข) ยสฺส วา ปน อพฺยากตา ธมฺมา อุปฺปชฺชิสฺสนฺติ ตสฺส กุสลา ธมฺมา อุปฺปชฺชิตฺถาติ? อามนฺตา.

๙๐. (ก) ยสฺส อกุสลา ธมฺมา อุปฺปชฺชิตฺถ ตสฺส อพฺยากตา ธมฺมา อุปฺปชฺชิสฺสนฺตีติ?

ปจฺฉิมจิตฺตสมงฺคีนํ เตสํ อกุสลา ธมฺมา อุปฺปชฺชิตฺถ, โน จ เตสํ อพฺยากตา ธมฺมา อุปฺปชฺชิสฺสนฺติ. อิตเรสํ เตสํ อกุสลา จ ธมฺมา อุปฺปชฺชิตฺถ อพฺยากตา จ ธมฺมา อุปฺปชฺชิสฺสนฺติ.

(ข) ยสฺส วา ปน อพฺยากตา ธมฺมา อุปฺปชฺชิสฺสนฺติ ตสฺส อกุสลา ธมฺมา อุปฺปชฺชิตฺถาติ? อามนฺตา.

(ข) อนุโลมโอกาโส

๙๑. ยตฺถ กุสลา ธมฺมา อุปฺปชฺชิตฺถ ตตฺถ อกุสลา ธมฺมา อุปฺปชฺชิสฺสนฺตีติ?…เป….

(ค) อนุโลมปุคฺคโลกาสา

๙๒. (ก) ยสฺส ยตฺถ กุสลา ธมฺมา อุปฺปชฺชิตฺถ ตสฺส ตตฺถ อกุสลา ธมฺมา อุปฺปชฺชิสฺสนฺตีติ?

อคฺคมคฺคสมงฺคีนํ อรหนฺตานํ ยสฺส จิตฺตสฺส อนนฺตรา อคฺคมคฺคํ ปฏิลภิสฺสนฺติ เตสํ ตตฺถ กุสลา ธมฺมา อุปฺปชฺชิตฺถ, โน จ เตสํ ตตฺถ อกุสลา ธมฺมา อุปฺปชฺชิสฺสนฺติ. อิตเรสํ จตุโวการานํ ปฺจโวการานํ เตสํ ตตฺถ กุสลา จ ธมฺมา อุปฺปชฺชิตฺถ อกุสลา จ ธมฺมา อุปฺปชฺชิสฺสนฺติ.

(ข) ยสฺส วา ปน ยตฺถ อกุสลา ธมฺมา อุปฺปชฺชิสฺสนฺติ ตสฺส ตตฺถ กุสลา ธมฺมา อุปฺปชฺชิตฺถาติ?

สุทฺธาวาสานํ ทุติเย จิตฺเต วตฺตมาเน เตสํ ตตฺถ อกุสลา ธมฺมา อุปฺปชฺชิสฺสนฺติ, โน จ เตสํ ตตฺถ กุสลา ธมฺมา อุปฺปชฺชิตฺถ. อิตเรสํ จตุโวการานํ ปฺจโวการานํ เตสํ ตตฺถ อกุสลา จ ธมฺมา อุปฺปชฺชิสฺสนฺติ กุสลา จ ธมฺมา อุปฺปชฺชิตฺถ.

(ก) ยสฺส ยตฺถ กุสลา ธมฺมา อุปฺปชฺชิตฺถ ตสฺส ตตฺถ อพฺยากตา ธมฺมา อุปฺปชฺชิสฺสนฺตีติ?

ปจฺฉิมจิตฺตสมงฺคีนํ เตสํ ตตฺถ กุสลา ธมฺมา อุปฺปชฺชิตฺถ, โน จ เตสํ ตตฺถ อพฺยากตา ธมฺมา อุปฺปชฺชิสฺสนฺติ. อิตเรสํ จตุโวการานํ ปฺจโวการานํ เตสํ ตตฺถ กุสลา จ ธมฺมา อุปฺปชฺชิตฺถ อพฺยากตา จ ธมฺมา อุปฺปชฺชิสฺสนฺติ.

(ข) ยสฺส วา ปน ยตฺถ อพฺยากตา ธมฺมา อุปฺปชฺชิสฺสนฺติ ตสฺส ตตฺถ กุสลา ธมฺมา อุปฺปชฺชิตฺถาติ?

สุทฺธาวาสานํ ทุติเย จิตฺเต วตฺตมาเน อสฺสตฺตานํ เตสํ ตตฺถ อพฺยากตา ธมฺมา อุปฺปชฺชิสฺสนฺติ, โน จ เตสํ ตตฺถ กุสลา ธมฺมา อุปฺปชฺชิตฺถ. อิตเรสํ จตุโวการานํ ปฺจโวการานํ เตสํ ตตฺถ อพฺยากตา จ ธมฺมา อุปฺปชฺชิสฺสนฺติ กุสลา จ ธมฺมา อุปฺปชฺชิตฺถ.

๙๓. (ก) ยสฺส ยตฺถ อกุสลา ธมฺมา อุปฺปชฺชิตฺถ ตสฺส ตตฺถ อพฺยากตา ธมฺมา อุปฺปชฺชิสฺสนฺตีติ?

ปจฺฉิมจิตฺตสมงฺคีนํ เตสํ ตตฺถ อกุสลา ธมฺมา อุปฺปชฺชิตฺถ, โน จ เตสํ ตตฺถ อพฺยากตา ธมฺมา อุปฺปชฺชิสฺสนฺติ. อิตเรสํ จตุโวการานํ ปฺจโวการานํ เตสํ ตตฺถ อกุสลา จ ธมฺมา อุปฺปชฺชิตฺถ อพฺยากตา จ ธมฺมา อุปฺปชฺชิสฺสนฺติ.

(ข) ยสฺส วา ปน ยตฺถ อพฺยากตา ธมฺมา อุปฺปชฺชิสฺสนฺติ ตสฺส ตตฺถ อกุสลา ธมฺมา อุปฺปชฺชิตฺถาติ?

สุทฺธาวาสานํ ทุติเย จิตฺเต วตฺตมาเน อสฺสตฺตานํ เตสํ ตตฺถ อพฺยากตา ธมฺมา อุปฺปชฺชิสฺสนฺติ, โน จ เตสํ ตตฺถ อกุสลา ธมฺมา อุปฺปชฺชิตฺถ. อิตเรสํ จตุโวการานํ ปฺจโวการานํ เตสํ ตตฺถ อพฺยากตา จ ธมฺมา อุปฺปชฺชิสฺสนฺติ อกุสลา จ ธมฺมา อุปฺปชฺชิตฺถ.

(ฆ) ปจฺจนีกปุคฺคโล

๙๔. (ก) ยสฺส กุสลา ธมฺมา น อุปฺปชฺชิตฺถ ตสฺส อกุสลา ธมฺมา น อุปฺปชฺชิสฺสนฺตีติ? นตฺถิ.

(ข) ยสฺส วา ปน อกุสลา ธมฺมา น อุปฺปชฺชิสฺสนฺติ ตสฺส กุสลา ธมฺมา น อุปฺปชฺชิตฺถาติ? อุปฺปชฺชิตฺถ.

(ก) ยสฺส กุสลา ธมฺมา น อุปฺปชฺชิตฺถ ตสฺส อพฺยากตา ธมฺมา น อุปฺปชฺชิสฺสนฺตีติ? นตฺถิ.

(ข) ยสฺส วา ปน อพฺยากตา ธมฺมา น อุปฺปชฺชิสฺสนฺติ ตสฺส กุสลา ธมฺมา น อุปฺปชฺชิตฺถาติ? อุปฺปชฺชิตฺถ.

๙๕. (ก) ยสฺส อกุสลา ธมฺมา น อุปฺปชฺชิตฺถ ตสฺส อพฺยากตา ธมฺมา น อุปฺปชฺชิสฺสนฺตีติ? นตฺถิ.

(ข) ยสฺส วา ปน อพฺยากตา ธมฺมา น อุปฺปชฺชิสฺสนฺติ ตสฺส อกุสลา ธมฺมา น อุปฺปชฺชิตฺถาติ? อุปฺปชฺชิตฺถ.

(ง) ปจฺจนีกโอกาโส

๙๖. ยตฺถ กุสลา ธมฺมา น อุปฺปชฺชิตฺถ ตตฺถ อกุสลา ธมฺมา น อุปฺปชฺชิสฺสนฺตีติ?…เป….

(จ) ปจฺจนีกปุคฺคโลกาสา

๙๗. (ก) ยสฺส ยตฺถ กุสลา ธมฺมา น อุปฺปชฺชิตฺถ ตสฺส ตตฺถ อกุสลา ธมฺมา น อุปฺปชฺชิสฺสนฺตีติ?

สุทฺธาวาสานํ ทุติเย จิตฺเต วตฺตมาเน เตสํ ตตฺถ กุสลา ธมฺมา น อุปฺปชฺชิตฺถ, โน จ เตสํ ตตฺถ อกุสลา ธมฺมา น อุปฺปชฺชิสฺสนฺติ. อสฺสตฺตานํ เตสํ ตตฺถ กุสลา จ ธมฺมา น อุปฺปชฺชิตฺถ อกุสลา จ ธมฺมา น อุปฺปชฺชิสฺสนฺติ.

(ข) ยสฺส วา ปน ยตฺถ อกุสลา ธมฺมา น อุปฺปชฺชิสฺสนฺติ ตสฺส ตตฺถ กุสลา ธมฺมา น อุปฺปชฺชิตฺถาติ?

อคฺคมคฺคสมงฺคีนํ อรหนฺตานํ ยสฺส จิตฺตสฺส อนนฺตรา อคฺคมคฺคํ ปฏิลภิสฺสนฺติ เตสํ ตตฺถ อกุสลา ธมฺมา น อุปฺปชฺชิสฺสนฺติ, โน จ เตสํ ตตฺถ กุสลา ธมฺมา น อุปฺปชฺชิตฺถ. อสฺสตฺตานํ เตสํ ตตฺถ อกุสลา จ ธมฺมา น อุปฺปชฺชิสฺสนฺติ กุสลา จ ธมฺมา น อุปฺปชฺชิตฺถ.

(ก) ยสฺส ยตฺถ กุสลา ธมฺมา น อุปฺปชฺชิตฺถ ตสฺส ตตฺถ อพฺยากตา ธมฺมา น อุปฺปชฺชิสฺสนฺตีติ? อุปฺปชฺชิสฺสนฺติ.

(ข) ยสฺส วา ปน ยตฺถ อพฺยากตา ธมฺมา น อุปฺปชฺชิสฺสนฺติ ตสฺส ตตฺถ กุสลา ธมฺมา น อุปฺปชฺชิตฺถาติ? อุปฺปชฺชิตฺถ.

๙๘. (ก) ยสฺส ยตฺถ อกุสลา ธมฺมา น อุปฺปชฺชิตฺถ ตสฺส ตตฺถ อพฺยากตา ธมฺมา น อุปฺปชฺชิสฺสนฺตีติ? อุปฺปชฺชิสฺสนฺติ.

(ข) ยสฺส วา ปน ยตฺถ อพฺยากตา ธมฺมา น อุปฺปชฺชิสฺสนฺติ ตสฺส ตตฺถ อกุสลา ธมฺมา น อุปฺปชฺชิตฺถาติ? อุปฺปชฺชิตฺถ.

อุปฺปาทวาโร.

๒. นิโรธวาโร

(๑) ปจฺจุปฺปนฺนวาโร

(ก) อนุโลมปุคฺคโล

๙๙. (ก) ยสฺส กุสลา ธมฺมา นิรุชฺฌนฺติ ตสฺส อกุสลา ธมฺมา นิรุชฺฌนฺตีติ? โน.

(ข) ยสฺส วา ปน อกุสลา ธมฺมา นิรุชฺฌนฺติ ตสฺส กุสลา ธมฺมา นิรุชฺฌนฺตีติ? โน.

(ก) ยสฺส กุสลา ธมฺมา นิรุชฺฌนฺติ ตสฺส อพฺยากตา ธมฺมา นิรุชฺฌนฺตีติ?

อรูเป กุสลานํ ภงฺคกฺขเณ เตสํ กุสลา ธมฺมา นิรุชฺฌนฺติ, โน จ เตสํ อพฺยากตา ธมฺมา นิรุชฺฌนฺติ. ปฺจโวกาเร กุสลานํ ภงฺคกฺขเณ เตสํ กุสลา จ ธมฺมา นิรุชฺฌนฺติ อพฺยากตา จ ธมฺมา นิรุชฺฌนฺติ.

(ข) ยสฺส วา ปน อพฺยากตา ธมฺมา นิรุชฺฌนฺติ ตสฺส กุสลา ธมฺมา นิรุชฺฌนฺตีติ?

สพฺเพสํ จวนฺตานํ ปวตฺเต กุสลวิปฺปยุตฺตจิตฺตสฺส ภงฺคกฺขเณ เตสํ อพฺยากตา ธมฺมา นิรุชฺฌนฺติ, โน จ เตสํ กุสลา ธมฺมา นิรุชฺฌนฺติ. ปฺจโวกาเร กุสลานํ ภงฺคกฺขเณ เตสํ อพฺยากตา จ ธมฺมา นิรุชฺฌนฺติ กุสลา จ ธมฺมา นิรุชฺฌนฺติ.

๑๐๐. (ก) ยสฺส อกุสลา ธมฺมา นิรุชฺฌนฺติ ตสฺส อพฺยากตา ธมฺมา นิรุชฺฌนฺตีติ?

อรูเป อกุสลานํ ภงฺคกฺขเณ เตสํ อกุสลา ธมฺมา นิรุชฺฌนฺติ, โน จ เตสํ อพฺยากตา ธมฺมา นิรุชฺฌนฺติ. ปฺจโวกาเร อกุสลานํ ภงฺคกฺขเณ เตสํ อกุสลา จ ธมฺมา นิรุชฺฌนฺติ อพฺยากตา จ ธมฺมา นิรุชฺฌนฺติ.

(ข) ยสฺส วา ปน อพฺยากตา ธมฺมา นิรุชฺฌนฺติ ตสฺส อกุสลา ธมฺมา นิรุชฺฌนฺตีติ?

สพฺเพสํ จวนฺตานํ ปวตฺเต อกุสลวิปฺปยุตฺตจิตฺตสฺส ภงฺคกฺขเณ เตสํ อพฺยากตา ธมฺมา นิรุชฺฌนฺติ, โน จ เตสํ อกุสลา ธมฺมา นิรุชฺฌนฺติ. ปฺจโวกาเร อกุสลานํ ภงฺคกฺขเณ เตสํ อพฺยากตา จ ธมฺมา นิรุชฺฌนฺติ อกุสลา จ ธมฺมา นิรุชฺฌนฺติ.

(ข) อนุโลมโอกาโส

๑๐๑. (ก) ยตฺถ กุสลา ธมฺมา นิรุชฺฌนฺติ ตตฺถ อกุสลา ธมฺมา นิรุชฺฌนฺตีติ? อามนฺตา.

(ข) ยตฺถ วา ปน อกุสลา ธมฺมา นิรุชฺฌนฺติ ตตฺถ กุสลา ธมฺมา นิรุชฺฌนฺตีติ? อามนฺตา.

(ก) ยตฺถ กุสลา ธมฺมา นิรุชฺฌนฺติ ตตฺถ อพฺยากตา ธมฺมา นิรุชฺฌนฺตีติ? อามนฺตา.

(ข) ยตฺถ วา ปน อพฺยากตา ธมฺมา นิรุชฺฌนฺติ ตตฺถ กุสลา ธมฺมา นิรุชฺฌนฺตีติ?

อสฺสตฺเต ตตฺถ อพฺยากตา ธมฺมา นิรุชฺฌนฺติ, โน จ ตตฺถ กุสลา ธมฺมา นิรุชฺฌนฺติ. จตุโวกาเร ปฺจโวกาเร ตตฺถ อพฺยากตา จ ธมฺมา นิรุชฺฌนฺติ กุสลา จ ธมฺมา นิรุชฺฌนฺติ.

๑๐๒. (ก) ยตฺถ อกุสลา ธมฺมา นิรุชฺฌนฺติ ตตฺถ อพฺยากตา ธมฺมา นิรุชฺฌนฺตีติ? อามนฺตา.

(ข) ยตฺถ วา ปน อพฺยากตา ธมฺมา นิรุชฺฌนฺติ ตตฺถ อกุสลา ธมฺมา นิรุชฺฌนฺตีติ?

อสฺสตฺเต ตตฺถ อพฺยากตา ธมฺมา นิรุชฺฌนฺติ, โน จ ตตฺถ อกุสลา ธมฺมา นิรุชฺฌนฺติ. จตุโวกาเร ปฺจโวกาเร ตตฺถ อพฺยากตา จ ธมฺมา นิรุชฺฌนฺติ อกุสลา จ ธมฺมา นิรุชฺฌนฺติ.

(ค) อนุโลมปุคฺคโลกาสา

๑๐๓. (ก) ยสฺส ยตฺถ กุสลา ธมฺมา นิรุชฺฌนฺติ ตสฺส ตตฺถ อกุสลา ธมฺมา นิรุชฺฌนฺตีติ? โน.

(ข) ยสฺส วา ปน ยตฺถ อกุสลา ธมฺมา นิรุชฺฌนฺติ ตสฺส ตตฺถ กุสลา ธมฺมา นิรุชฺฌนฺตีติ? โน.

(ก) ยสฺส ยตฺถ กุสลา ธมฺมา นิรุชฺฌนฺติ ตสฺส ตตฺถ อพฺยากตา ธมฺมา นิรุชฺฌนฺตีติ?

อรูเป กุสลานํ ภงฺคกฺขเณ เตสํ ตตฺถ กุสลา ธมฺมา นิรุชฺฌนฺติ, โน จ เตสํ ตตฺถ อพฺยากตา ธมฺมา นิรุชฺฌนฺติ. ปฺจโวกาเร กุสลานํ ภงฺคกฺขเณ เตสํ ตตฺถ กุสลา จ ธมฺมา นิรุชฺฌนฺติ อพฺยากตา จ ธมฺมา นิรุชฺฌนฺติ.

(ข) ยสฺส วา ปน ยตฺถ อพฺยากตา ธมฺมา นิรุชฺฌนฺติ ตสฺส ตตฺถ กุสลา ธมฺมา นิรุชฺฌนฺตีติ?

สพฺเพสํ จวนฺตานํ ปวตฺเต กุสลวิปฺปยุตฺตจิตฺตสฺส ภงฺคกฺขเณ เตสํ ตตฺถ อพฺยากตา ธมฺมา นิรุชฺฌนฺติ, โน จ เตสํ ตตฺถ กุสลา ธมฺมา นิรุชฺฌนฺติ. ปฺจโวกาเร กุสลานํ ภงฺคกฺขเณ เตสํ ตตฺถ อพฺยากตา จ ธมฺมา นิรุชฺฌนฺติ กุสลา จ ธมฺมา นิรุชฺฌนฺติ.

๑๐๔. (ก) ยสฺส ยตฺถ อกุสลา ธมฺมา นิรุชฺฌนฺติ ตสฺส ตตฺถ อพฺยากตา ธมฺมา นิรุชฺฌนฺตีติ?

อรูเป อกุสลานํ ภงฺคกฺขเณ เตสํ ตตฺถ อกุสลา ธมฺมา นิรุชฺฌนฺติ, โน จ เตสํ ตตฺถ อพฺยากตา ธมฺมา นิรุชฺฌนฺติ. ปฺจโวกาเร อกุสลานํ ภงฺคกฺขเณ เตสํ ตตฺถ อกุสลา จ ธมฺมา นิรุชฺฌนฺติ อพฺยากตา จ ธมฺมา นิรุชฺฌนฺติ.

(ข) ยสฺส วา ปน ยตฺถ อพฺยากตา ธมฺมา นิรุชฺฌนฺติ ตสฺส ตตฺถ อกุสลา ธมฺมา นิรุชฺฌนฺตีติ?

สพฺเพสํ จวนฺตานํ ปวตฺเต อกุสลวิปฺปยุตฺตจิตฺตสฺส ภงฺคกฺขเณ เตสํ ตตฺถ อพฺยากตา ธมฺมา นิรุชฺฌนฺติ, โน จ เตสํ ตตฺถ อกุสลา ธมฺมา นิรุชฺฌนฺติ. ปฺจโวกาเร อกุสลานํ ภงฺคกฺขเณ เตสํ ตตฺถ อพฺยากตา จ ธมฺมา นิรุชฺฌนฺติ อกุสลา จ ธมฺมา นิรุชฺฌนฺติ.

(ฆ) ปจฺจนีกปุคฺคโล

๑๐๕. (ก) ยสฺส กุสลา ธมฺมา น นิรุชฺฌนฺติ ตสฺส อกุสลา ธมฺมา น นิรุชฺฌนฺตีติ?

อกุสลานํ ภงฺคกฺขเณ เตสํ กุสลา ธมฺมา น นิรุชฺฌนฺติ, โน จ เตสํ อกุสลา ธมฺมา น นิรุชฺฌนฺติ. สพฺเพสํ จิตฺตสฺส อุปฺปาทกฺขเณ กุสลวิปฺปยุตฺตอกุสลวิปฺปยุตฺตจิตฺตสฺส ภงฺคกฺขเณ นิโรธสมาปนฺนานํ อสฺสตฺตานํ เตสํ กุสลา จ ธมฺมา น นิรุชฺฌนฺติ อกุสลา จ ธมฺมา น นิรุชฺฌนฺติ.

(ข) ยสฺส วา ปน อกุสลา ธมฺมา น นิรุชฺฌนฺติ ตสฺส กุสลา ธมฺมา น นิรุชฺฌนฺตีติ?

กุสลานํ ภงฺคกฺขเณ เตสํ อกุสลา ธมฺมา น นิรุชฺฌนฺติ, โน จ เตสํ กุสลา ธมฺมา น นิรุชฺฌนฺติ. สพฺเพสํ จิตฺตสฺส อุปฺปาทกฺขเณ อกุสลวิปฺปยุตฺตกุสลวิปฺปยุตฺตจิตฺตสฺส ภงฺคกฺขเณ นิโรธสมาปนฺนานํ อสฺสตฺตานํ เตสํ อกุสลา จ ธมฺมา น นิรุชฺฌนฺติ กุสลา จ ธมฺมา น นิรุชฺฌนฺติ.

(ก) ยสฺส กุสลา ธมฺมา น นิรุชฺฌนฺติ ตสฺส อพฺยากตา ธมฺมา น นิรุชฺฌนฺตีติ?

สพฺเพสํ จวนฺตานํ ปวตฺเต กุสลวิปฺปยุตฺตจิตฺตสฺส ภงฺคกฺขเณ เตสํ กุสลา ธมฺมา น นิรุชฺฌนฺติ, โน จ เตสํ อพฺยากตา ธมฺมา น นิรุชฺฌนฺติ. สพฺเพสํ อุปปชฺชนฺตานํ ปวตฺเต จิตฺตสฺส อุปฺปาทกฺขเณ อรูเป อกุสลานํ ภงฺคกฺขเณ เตสํ กุสลา จ ธมฺมา น นิรุชฺฌนฺติ อพฺยากตา จ ธมฺมา น นิรุชฺฌนฺติ.

(ข) ยสฺส วา ปน อพฺยากตา ธมฺมา น นิรุชฺฌนฺติ ตสฺส กุสลา ธมฺมา น นิรุชฺฌนฺตีติ?

อรูเป กุสลานํ ภงฺคกฺขเณ เตสํ อพฺยากตา ธมฺมา น นิรุชฺฌนฺติ, โน จ เตสํ กุสลา ธมฺมา น นิรุชฺฌนฺติ. สพฺเพสํ อุปปชฺชนฺตานํ ปวตฺเต จิตฺตสฺส อุปฺปาทกฺขเณ อรูเป อกุสลานํ ภงฺคกฺขเณ เตสํ อพฺยากตา จ ธมฺมา น นิรุชฺฌนฺติ กุสลา จ ธมฺมา น นิรุชฺฌนฺติ.

๑๐๖. (ก) ยสฺส อกุสลา ธมฺมา น นิรุชฺฌนฺติ ตสฺส อพฺยากตา ธมฺมา น นิรุชฺฌนฺตีติ?

สพฺเพสํ จวนฺตานํ ปวตฺเต อกุสลวิปฺปยุตฺตจิตฺตสฺส ภงฺคกฺขเณ เตสํ อกุสลา ธมฺมา น นิรุชฺฌนฺติ, โน จ เตสํ อพฺยากตา ธมฺมา น นิรุชฺฌนฺติ. สพฺเพสํ อุปปชฺชนฺตานํ ปวตฺเต จิตฺตสฺส อุปฺปาทกฺขเณ อรูเป กุสลานํ ภงฺคกฺขเณ เตสํ อกุสลา จ ธมฺมา น นิรุชฺฌนฺติ อพฺยากตา จ ธมฺมา น นิรุชฺฌนฺติ.

(ข) ยสฺส วา ปน อพฺยากตา ธมฺมา น นิรุชฺฌนฺติ ตสฺส อกุสลา ธมฺมา น นิรุชฺฌนฺตีติ?

อรูเป อกุสลานํ ภงฺคกฺขเณ เตสํ อพฺยากตา ธมฺมา น นิรุชฺฌนฺติ, โน จ เตสํ อกุสลา ธมฺมา น นิรุชฺฌนฺติ. สพฺเพสํ อุปปชฺชนฺตานํ ปวตฺเต จิตฺตสฺส อุปฺปาทกฺขเณ อรูเป กุสลานํ ภงฺคกฺขเณ เตสํ อพฺยากตา จ ธมฺมา น นิรุชฺฌนฺติ อกุสลา จ ธมฺมา น นิรุชฺฌนฺติ.

(ง) ปจฺจนีกโอกาโส

๑๐๗. (ก) ยตฺถ กุสลา ธมฺมา น นิรุชฺฌนฺติ ตตฺถ อกุสลา ธมฺมา น นิรุชฺฌนฺตีติ? อามนฺตา.

(ข) ยตฺถ วา ปน อกุสลา ธมฺมา น นิรุชฺฌนฺติ ตตฺถ กุสลา ธมฺมา น นิรุชฺฌนฺตีติ? อามนฺตา.

(ก) ยตฺถ กุสลา ธมฺมา น นิรุชฺฌนฺติ ตตฺถ อพฺยากตา ธมฺมา น นิรุชฺฌนฺตีติ? นิรุชฺฌนฺติ.

(ข) ยตฺถ วา ปน อพฺยากตา ธมฺมา น นิรุชฺฌนฺติ ตตฺถ กุสลา ธมฺมา น นิรุชฺฌนฺตีติ? นตฺถิ.

๑๐๘. (ก) ยตฺถ อกุสลา ธมฺมา น นิรุชฺฌนฺติ ตตฺถ อพฺยากตา ธมฺมา น นิรุชฺฌนฺตีติ? นิรุชฺฌนฺติ.

(ข) ยตฺถ วา ปน อพฺยากตา ธมฺมา น นิรุชฺฌนฺติ ตตฺถ อกุสลา ธมฺมา น นิรุชฺฌนฺตีติ? นตฺถิ.

(จ) ปจฺจนีกปุคฺคโลกาสา

๑๐๙. (ก) ยสฺส ยตฺถ กุสลา ธมฺมา น นิรุชฺฌนฺติ ตสฺส ตตฺถ อกุสลา ธมฺมา น นิรุชฺฌนฺตีติ?

อกุสลานํ ภงฺคกฺขเณ เตสํ ตตฺถ กุสลา ธมฺมา น นิรุชฺฌนฺติ, โน จ เตสํ ตตฺถ อกุสลา ธมฺมา น นิรุชฺฌนฺติ. สพฺเพสํ จิตฺตสฺส อุปฺปาทกฺขเณ กุสลวิปฺปยุตฺตอกุสลวิปฺปยุตฺตจิตฺตสฺส ภงฺคกฺขเณ อสฺสตฺตานํ เตสํ ตตฺถ กุสลา จ ธมฺมา น นิรุชฺฌนฺติ อกุสลา จ ธมฺมา น นิรุชฺฌนฺติ.

(ข) ยสฺส วา ปน ยตฺถ อกุสลา ธมฺมา น นิรุชฺฌนฺติ ตสฺส ตตฺถ กุสลา ธมฺมา น นิรุชฺฌนฺตีติ?

กุสลานํ ภงฺคกฺขเณ เตสํ ตตฺถ อกุสลา ธมฺมา น นิรุชฺฌนฺติ, โน จ เตสํ ตตฺถ กุสลา ธมฺมา น นิรุชฺฌนฺติ. สพฺเพสํ จิตฺตสฺส อุปฺปาทกฺขเณ อกุสลวิปฺปยุตฺตกุสลวิปฺปยุตฺตจิตฺตสฺส ภงฺคกฺขเณ อสฺสตฺตานํ เตสํ ตตฺถ อกุสลา จ ธมฺมา น นิรุชฺฌนฺติ กุสลา จ ธมฺมา น นิรุชฺฌนฺติ.

(ก) ยสฺส ยตฺถ กุสลา ธมฺมา น นิรุชฺฌนฺติ ตสฺส ตตฺถ อพฺยากตา ธมฺมา น นิรุชฺฌนฺตีติ?

สพฺเพสํ จวนฺตานํ ปวตฺเต กุสลวิปฺปยุตฺตจิตฺตสฺส ภงฺคกฺขเณ เตสํ ตตฺถ กุสลา ธมฺมา น นิรุชฺฌนฺติ, โน จ เตสํ ตตฺถ อพฺยากตา ธมฺมา น นิรุชฺฌนฺติ. สพฺเพสํ อุปปชฺชนฺตานํ ปวตฺเต จิตฺตสฺส อุปฺปาทกฺขเณ อรูเป อกุสลานํ ภงฺคกฺขเณ เตสํ ตตฺถ กุสลา จ ธมฺมา น นิรุชฺฌนฺติ อพฺยากตา จ ธมฺมา น นิรุชฺฌนฺติ.

(ข) ยสฺส วา ปน ยตฺถ อพฺยากตา ธมฺมา น นิรุชฺฌนฺติ ตสฺส ตตฺถ กุสลา ธมฺมา น นิรุชฺฌนฺตีติ?

อรูเป กุสลานํ ภงฺคกฺขเณ เตสํ ตตฺถ อพฺยากตา ธมฺมา น นิรุชฺฌนฺติ, โน จ เตสํ ตตฺถ กุสลา ธมฺมา น นิรุชฺฌนฺติ. สพฺเพสํ อุปปชฺชนฺตานํ ปวตฺเต จิตฺตสฺส อุปฺปาทกฺขเณ อรูเป อกุสลานํ ภงฺคกฺขเณ เตสํ ตตฺถ อพฺยากตา จ ธมฺมา น นิรุชฺฌนฺติ กุสลา จ ธมฺมา น นิรุชฺฌนฺติ.

๑๑๐. (ก) ยสฺส ยตฺถ อกุสลา ธมฺมา น นิรุชฺฌนฺติ ตสฺส ตตฺถ อพฺยากตา ธมฺมา น นิรุชฺฌนฺตีติ?

สพฺเพสํ จวนฺตานํ ปวตฺเต อกุสลวิปฺปยุตฺตจิตฺตสฺส ภงฺคกฺขเณ เตสํ ตตฺถ อกุสลา ธมฺมา น นิรุชฺฌนฺติ, โน จ เตสํ ตตฺถ อพฺยากตา ธมฺมา น นิรุชฺฌนฺติ. สพฺเพสํ อุปปชฺชนฺตานํ ปวตฺเต จิตฺตสฺส อุปฺปาทกฺขเณ อรูเป กุสลานํ ภงฺคกฺขเณ เตสํ ตตฺถ อกุสลา จ ธมฺมา น นิรุชฺฌนฺติ อพฺยากตา จ ธมฺมา น นิรุชฺฌนฺติ.

(ข) ยสฺส วา ปน ยตฺถ อพฺยากตา ธมฺมา น นิรุชฺฌนฺติ ตสฺส ตตฺถ อกุสลา ธมฺมา น นิรุชฺฌนฺตีติ?

อรูเป อกุสลานํ ภงฺคกฺขเณ เตสํ ตตฺถ อพฺยากตา ธมฺมา น นิรุชฺฌนฺติ, โน จ เตสํ ตตฺถ อกุสลา ธมฺมา น นิรุชฺฌนฺติ. สพฺเพสํ อุปปชฺชนฺตานํ ปวตฺเต จิตฺตสฺส อุปฺปาทกฺขเณ อรูเป กุสลานํ ภงฺคกฺขเณ เตสํ ตตฺถ อพฺยากตา จ ธมฺมา น นิรุชฺฌนฺติ อกุสลา จ ธมฺมา น นิรุชฺฌนฺติ.

(๒) อตีตวาโร

(ก) อนุโลมปุคฺคโล

๑๑๑. (ก) ยสฺส กุสลา ธมฺมา นิรุชฺฌิตฺถ ตสฺส อกุสลา ธมฺมา นิรุชฺฌิตฺถาติ? อามนฺตา.

(ข) ยสฺส วา ปน อกุสลา ธมฺมา นิรุชฺฌิตฺถ ตสฺส กุสลา ธมฺมา นิรุชฺฌิตฺถาติ? อามนฺตา.

(ก) ยสฺส กุสลา ธมฺมา นิรุชฺฌิตฺถ ตสฺส อพฺยากตา ธมฺมา นิรุชฺฌิตฺถาติ? อามนฺตา.

(ข) ยสฺส วา ปน อพฺยากตา ธมฺมา นิรุชฺฌิตฺถ ตสฺส กุสลา ธมฺมา นิรุชฺฌิตฺถาติ? อามนฺตา.

๑๑๒. (ก) ยสฺส อกุสลา ธมฺมา นิรุชฺฌิตฺถ ตสฺส อพฺยากตา ธมฺมา นิรุชฺฌิตฺถาติ? อามนฺตา.

(ข) ยสฺส วา ปน อพฺยากตา ธมฺมา นิรุชฺฌิตฺถ ตสฺส อกุสลา ธมฺมา นิรุชฺฌิตฺถาติ? อามนฺตา.

(ข) อนุโลมโอกาโส

๑๑๓. (ก) ยตฺถ กุสลา ธมฺมา นิรุชฺฌิตฺถ ตตฺถ อกุสลา ธมฺมา นิรุชฺฌิตฺถาติ? อามนฺตา.

(ข) ยตฺถ วา ปน อกุสลา ธมฺมา นิรุชฺฌิตฺถ ตตฺถ กุสลา ธมฺมา นิรุชฺฌิตฺถาติ? อามนฺตา.

(ก) ยตฺถ กุสลา ธมฺมา นิรุชฺฌิตฺถ ตตฺถ อพฺยากตา ธมฺมา นิรุชฺฌิตฺถาติ? อามนฺตา.

(ข) ยตฺถ วา ปน อพฺยากตา ธมฺมา นิรุชฺฌิตฺถ ตตฺถ กุสลา ธมฺมา นิรุชฺฌิตฺถาติ?

อสฺสตฺเต ตตฺถ อพฺยากตา ธมฺมา นิรุชฺฌิตฺถ, โน จ ตตฺถ กุสลา ธมฺมา นิรุชฺฌิตฺถ. จตุโวกาเร ปฺจโวกาเร ตตฺถ อพฺยากตา จ ธมฺมา นิรุชฺฌิตฺถ กุสลา จ ธมฺมา นิรุชฺฌิตฺถ.

๑๑๔. (ก) ยตฺถ อกุสลา ธมฺมา นิรุชฺฌิตฺถ ตตฺถ อพฺยากตา ธมฺมา นิรุชฺฌิตฺถาติ? อามนฺตา.

(ข) ยตฺถ วา ปน อพฺยากตา ธมฺมา นิรุชฺฌิตฺถ ตตฺถ อกุสลา ธมฺมา นิรุชฺฌิตฺถาติ?

อสฺสตฺเต ตตฺถ อพฺยากตา ธมฺมา นิรุชฺฌิตฺถ, โน จ ตตฺถ อกุสลา ธมฺมา นิรุชฺฌิตฺถ. จตุโวกาเร ปฺจโวกาเร ตตฺถ อพฺยากตา จ ธมฺมา นิรุชฺฌิตฺถ อกุสลา จ ธมฺมา นิรุชฺฌิตฺถ.

(ค) อนุโลมปุคฺคโลกาสา

๑๑๕. (ก) ยสฺส ยตฺถ กุสลา ธมฺมา นิรุชฺฌิตฺถ ตสฺส ตตฺถ อกุสลา ธมฺมา นิรุชฺฌิตฺถาติ? อามนฺตา.

(ข) ยสฺส วา ปน ยตฺถ อกุสลา ธมฺมา นิรุชฺฌิตฺถ ตสฺส ตตฺถ กุสลา ธมฺมา นิรุชฺฌิตฺถาติ?

สุทฺธาวาสานํ ทุติเย อกุสเล จิตฺเต วตฺตมาเน เตสํ ตตฺถ อกุสลา ธมฺมา นิรุชฺฌิตฺถ, โน จ เตสํ ตตฺถ กุสลา ธมฺมา นิรุชฺฌิตฺถ. อิตเรสํ จตุโวการานํ ปฺจโวการานํ เตสํ ตตฺถ อกุสลา จ ธมฺมา นิรุชฺฌิตฺถ กุสลา จ ธมฺมา นิรุชฺฌิตฺถ.

(ก) ยสฺส ยตฺถ กุสลา ธมฺมา นิรุชฺฌิตฺถ ตสฺส ตตฺถ อพฺยากตา ธมฺมา นิรุชฺฌิตฺถาติ? อามนฺตา.

(ข) ยสฺส วา ปน ยตฺถ อพฺยากตา ธมฺมา นิรุชฺฌิตฺถ ตสฺส ตตฺถ กุสลา ธมฺมา นิรุชฺฌิตฺถาติ?

สุทฺธาวาสานํ ทุติเย จิตฺเต วตฺตมาเน อสฺสตฺตานํ เตสํ ตตฺถ อพฺยากตา ธมฺมา นิรุชฺฌิตฺถ, โน จ เตสํ ตตฺถ กุสลา ธมฺมา นิรุชฺฌิตฺถ. อิตเรสํ จตุโวการานํ ปฺจโวการานํ เตสํ ตตฺถ อพฺยากตา จ ธมฺมา นิรุชฺฌิตฺถ กุสลา จ ธมฺมา นิรุชฺฌิตฺถ.

๑๑๖. (ก) ยสฺส ยตฺถ อกุสลา ธมฺมา นิรุชฺฌิตฺถ ตสฺส ตตฺถ อพฺยากตา ธมฺมา นิรุชฺฌิตฺถาติ? อามนฺตา.

(ข) ยสฺส วา ปน ยตฺถ อพฺยากตา ธมฺมา นิรุชฺฌิตฺถ ตสฺส ตตฺถ อกุสลา ธมฺมา นิรุชฺฌิตฺถาติ?

สุทฺธาวาสานํ ทุติเย จิตฺเต วตฺตมาเน อสฺสตฺตานํ เตสํ ตตฺถ อพฺยากตา ธมฺมา นิรุชฺฌิตฺถ, โน จ เตสํ ตตฺถ อกุสลา ธมฺมา นิรุชฺฌิตฺถ. อิตเรสํ จตุโวการานํ ปฺจโวการานํ เตสํ ตตฺถ อพฺยากตา จ ธมฺมา นิรุชฺฌิตฺถ อกุสลา จ ธมฺมา นิรุชฺฌิตฺถ.

(ฆ) ปจฺจนีกปุคฺคโล

๑๑๗. (ก) ยสฺส กุสลา ธมฺมา น นิรุชฺฌิตฺถ ตสฺส อกุสลา ธมฺมา น นิรุชฺฌิตฺถาติ? นตฺถิ.

(ข) ยสฺส วา ปน อกุสลา ธมฺมา น นิรุชฺฌิตฺถ ตสฺส กุสลา ธมฺมา น นิรุชฺฌิตฺถาติ? นตฺถิ.

(ก) ยสฺส กุสลา ธมฺมา น นิรุชฺฌิตฺถ ตสฺส อพฺยากตา ธมฺมา น นิรุชฺฌิตฺถาติ? นตฺถิ.

(ข) ยสฺส วา ปน อพฺยากตา ธมฺมา น นิรุชฺฌิตฺถ ตสฺส กุสลา ธมฺมา น นิรุชฺฌิตฺถาติ? นตฺถิ.

๑๑๘. (ก) ยสฺส อกุสลา ธมฺมา น นิรุชฺฌิตฺถ ตสฺส อพฺยากตา ธมฺมา น นิรุชฺฌิตฺถาติ? นตฺถิ.

(ข) ยสฺส วา ปน อพฺยากตา ธมฺมา น นิรุชฺฌิตฺถ ตสฺส อกุสลา ธมฺมา น นิรุชฺฌิตฺถาติ? นตฺถิ.

(ง) ปจฺจนีกโอกาโส

๑๑๙. (ก) ยตฺถ กุสลา ธมฺมา น นิรุชฺฌิตฺถ ตตฺถ อกุสลา ธมฺมา น นิรุชฺฌิตฺถาติ? อามนฺตา.

(ข) ยตฺถ วา ปน อกุสลา ธมฺมา น นิรุชฺฌิตฺถ ตตฺถ กุสลา ธมฺมา น นิรุชฺฌิตฺถาติ? อามนฺตา.

(ก) ยตฺถ กุสลา ธมฺมา น นิรุชฺฌิตฺถ ตตฺถ อพฺยากตา ธมฺมา น นิรุชฺฌิตฺถาติ? นิรุชฺฌิตฺถ.

(ข) ยตฺถ วา ปน อพฺยากตา ธมฺมา น นิรุชฺฌิตฺถ ตตฺถ กุสลา ธมฺมา น นิรุชฺฌิตฺถาติ? นตฺถิ.

๑๒๐. (ก) ยตฺถ อกุสลา ธมฺมา น นิรุชฺฌิตฺถ ตตฺถ อพฺยากตา ธมฺมา น นิรุชฺฌิตฺถาติ? นิรุชฺฌิตฺถ.

(ข) ยตฺถ วา ปน อพฺยากตา ธมฺมา น นิรุชฺฌิตฺถ ตตฺถ อกุสลา ธมฺมา น นิรุชฺฌิตฺถาติ? นตฺถิ.

(จ) ปจฺจนีกปุคฺคโลกาสา

๑๒๑. (ก) ยสฺส ยตฺถ กุสลา ธมฺมา น นิรุชฺฌิตฺถ ตสฺส ตตฺถ อกุสลา ธมฺมา น นิรุชฺฌิตฺถาติ?

สุทฺธาวาสานํ ทุติเย อกุสเล จิตฺเต วตฺตมาเน เตสํ ตตฺถ กุสลา ธมฺมา น นิรุชฺฌิตฺถ, โน จ เตสํ ตตฺถ อกุสลา ธมฺมา น นิรุชฺฌิตฺถ. สุทฺธาวาสานํ ทุติเย จิตฺเต วตฺตมาเน อสฺสตฺตานํ เตสํ ตตฺถ กุสลา จ ธมฺมา น นิรุชฺฌิตฺถ อกุสลา จ ธมฺมา น นิรุชฺฌิตฺถ.

(ข) ยสฺส วา ปน ยตฺถ อกุสลา ธมฺมา น นิรุชฺฌิตฺถ ตสฺส ตตฺถ กุสลา ธมฺมา น นิรุชฺฌิตฺถาติ? อามนฺตา.

(ก) ยสฺส ยตฺถ กุสลา ธมฺมา น นิรุชฺฌิตฺถ ตสฺส ตตฺถ อพฺยากตา ธมฺมา น นิรุชฺฌิตฺถาติ?

สุทฺธาวาสานํ ทุติเย จิตฺเต วตฺตมาเน อสฺสตฺตานํ เตสํ ตตฺถ กุสลา ธมฺมา น นิรุชฺฌิตฺถ, โน จ เตสํ ตตฺถ อพฺยากตา ธมฺมา น นิรุชฺฌิตฺถ. สุทฺธาวาสํ อุปปชฺชนฺตานํ เตสํ ตตฺถ กุสลา จ ธมฺมา น นิรุชฺฌิตฺถ อพฺยากตา จ ธมฺมา น นิรุชฺฌิตฺถ.

(ข) ยสฺส วา ปน ยตฺถ อพฺยากตา ธมฺมา น นิรุชฺฌิตฺถ ตสฺส ตตฺถ กุสลา ธมฺมา น นิรุชฺฌิตฺถาติ? อามนฺตา.

๑๒๒. (ก) ยสฺส ยตฺถ อกุสลา ธมฺมา น นิรุชฺฌิตฺถ ตสฺส ตตฺถ อพฺยากตา ธมฺมา น นิรุชฺฌิตฺถาติ?

สุทฺธาวาสานํ ทุติเย จิตฺเต วตฺตมาเน อสฺสตฺตานํ เตสํ ตตฺถ อกุสลา ธมฺมา น นิรุชฺฌิตฺถ, โน จ เตสํ ตตฺถ อพฺยากตา ธมฺมา น นิรุชฺฌิตฺถ. สุทฺธาวาสํ อุปปชฺชนฺตานํ เตสํ ตตฺถ อกุสลา จ ธมฺมา น นิรุชฺฌิตฺถ อพฺยากตา จ ธมฺมา น นิรุชฺฌิตฺถ.

(ข) ยสฺส วา ปน ยตฺถ อพฺยากตา ธมฺมา น นิรุชฺฌิตฺถ ตสฺส ตตฺถ อกุสลา ธมฺมา น นิรุชฺฌิตฺถาติ? อามนฺตา.

(๓) อนาคตวาโร

(ก) อนุโลมปุคฺคโล

๑๒๓. (ก) ยสฺส กุสลา ธมฺมา นิรุชฺฌิสฺสนฺติ ตสฺส อกุสลา ธมฺมา นิรุชฺฌิสฺสนฺตีติ?

อคฺคมคฺคสฺส อุปฺปาทกฺขเณ ยสฺส จิตฺตสฺส อนนฺตรา อคฺคมคฺคํ ปฏิลภิสฺสนฺติ เตสํ กุสลา ธมฺมา นิรุชฺฌิสฺสนฺติ, โน จ เตสํ อกุสลา ธมฺมา นิรุชฺฌิสฺสนฺติ. อิตเรสํ เตสํ กุสลา จ ธมฺมา นิรุชฺฌิสฺสนฺติ อกุสลา จ ธมฺมา นิรุชฺฌิสฺสนฺติ.

(ข) ยสฺส วา ปน อกุสลา ธมฺมา นิรุชฺฌิสฺสนฺติ ตสฺส กุสลา ธมฺมา นิรุชฺฌิสฺสนฺตีติ? อามนฺตา.

(ก) ยสฺส กุสลา ธมฺมา นิรุชฺฌิสฺสนฺติ ตสฺส อพฺยากตา ธมฺมา นิรุชฺฌิสฺสนฺตีติ? อามนฺตา.

(ข) ยสฺส วา ปน อพฺยากตา ธมฺมา นิรุชฺฌิสฺสนฺติ ตสฺส กุสลา ธมฺมา นิรุชฺฌิสฺสนฺตีติ?

อคฺคมคฺคสฺส ภงฺคกฺขเณ อรหนฺตานํ เตสํ อพฺยากตา ธมฺมา นิรุชฺฌิสฺสนฺติ, โน จ เตสํ กุสลา ธมฺมา นิรุชฺฌิสฺสนฺติ. อิตเรสํ เตสํ อพฺยากตา จ ธมฺมา นิรุชฺฌิสฺสนฺติ กุสลา จ ธมฺมา นิรุชฺฌิสฺสนฺติ.

๑๒๔. (ก) ยสฺส อกุสลา ธมฺมา นิรุชฺฌิสฺสนฺติ ตสฺส อพฺยากตา ธมฺมา นิรุชฺฌิสฺสนฺตีติ? อามนฺตา.

(ข) ยสฺส วา ปน อพฺยากตา ธมฺมา นิรุชฺฌิสฺสนฺติ ตสฺส อกุสลา ธมฺมา นิรุชฺฌิสฺสนฺตีติ?

อคฺคมคฺคสมงฺคีนํ อรหนฺตานํ ยสฺส จิตฺตสฺส อนนฺตรา อคฺคมคฺคํ ปฏิลภิสฺสนฺติ เตสํ อพฺยากตา ธมฺมา นิรุชฺฌิสฺสนฺติ, โน จ เตสํ อกุสลา ธมฺมา นิรุชฺฌิสฺสนฺติ. อิตเรสํ เตสํ อพฺยากตา จ ธมฺมา นิรุชฺฌิสฺสนฺติ อกุสลา จ ธมฺมา นิรุชฺฌิสฺสนฺติ.

(ข) อนุโลมโอกาโส

๑๒๕. ยตฺถ กุสลา ธมฺมา นิรุชฺฌิสฺสนฺติ ตตฺถ อกุสลา ธมฺมา นิรุชฺฌิสฺสนฺตีติ?…เป….

(ค) อนุโลมปุคฺคโลกาสา

๑๒๖. (ก) ยสฺส ยตฺถ กุสลา ธมฺมา นิรุชฺฌิสฺสนฺติ ตสฺส ตตฺถ อกุสลา ธมฺมา นิรุชฺฌิสฺสนฺตีติ?

อคฺคมคฺคสฺส อุปฺปาทกฺขเณ ยสฺส จิตฺตสฺส อนนฺตรา อคฺคมคฺคํ ปฏิลภิสฺสนฺติ เตสํ ตตฺถ กุสลา ธมฺมา นิรุชฺฌิสฺสนฺติ, โน จ เตสํ ตตฺถ อกุสลา ธมฺมา นิรุชฺฌิสฺสนฺติ. อิตเรสํ จตุโวการานํ ปฺจโวการานํ เตสํ ตตฺถ กุสลา จ ธมฺมา นิรุชฺฌิสฺสนฺติ อกุสลา จ ธมฺมา นิรุชฺฌิสฺสนฺติ.

(ข) ยสฺส วา ปน ยตฺถ อกุสลา ธมฺมา นิรุชฺฌิสฺสนฺติ ตสฺส ตตฺถ กุสลา ธมฺมา นิรุชฺฌิสฺสนฺตีติ? อามนฺตา.

(ก) ยสฺส ยตฺถ กุสลา ธมฺมา นิรุชฺฌิสฺสนฺติ ตสฺส ตตฺถ อพฺยากตา ธมฺมา นิรุชฺฌิสฺสนฺตีติ? อามนฺตา.

(ข) ยสฺส วา ปน ยตฺถ อพฺยากตา ธมฺมา นิรุชฺฌิสฺสนฺติ ตสฺส ตตฺถ กุสลา ธมฺมา นิรุชฺฌิสฺสนฺตีติ?

อคฺคมคฺคสฺส ภงฺคกฺขเณ อรหนฺตานํ อสฺสตฺตานํ เตสํ ตตฺถ อพฺยากตา ธมฺมา นิรุชฺฌิสฺสนฺติ, โน จ เตสํ ตตฺถ กุสลา ธมฺมา นิรุชฺฌิสฺสนฺติ. อิตเรสํ จตุโวการานํ ปฺจโวการานํ เตสํ ตตฺถ อพฺยากตา จ ธมฺมา นิรุชฺฌิสฺสนฺติ กุสลา จ ธมฺมา นิรุชฺฌิสฺสนฺติ.

๑๒๗. (ก) ยสฺส ยตฺถ อกุสลา ธมฺมา นิรุชฺฌิสฺสนฺติ ตสฺส ตตฺถ อพฺยากตา ธมฺมา นิรุชฺฌิสฺสนฺตีติ? อามนฺตา.

(ข) ยสฺส วา ปน ยตฺถ อพฺยากตา ธมฺมา นิรุชฺฌิสฺสนฺติ ตสฺส ตตฺถ อกุสลา ธมฺมา นิรุชฺฌิสฺสนฺตีติ?

อคฺคมคฺคสมงฺคีนํ อรหนฺตานํ ยสฺส จิตฺตสฺส อนนฺตรา อคฺคมคฺคํ ปฏิลภิสฺสนฺติ อสฺสตฺตานํ เตสํ ตตฺถ อพฺยากตา ธมฺมา นิรุชฺฌิสฺสนฺติ, โน จ เตสํ ตตฺถ อกุสลา ธมฺมา นิรุชฺฌิสฺสนฺติ. อิตเรสํ จตุโวการานํ ปฺจโวการานํ เตสํ ตตฺถ อพฺยากตา จ ธมฺมา นิรุชฺฌิสฺสนฺติ อกุสลา จ ธมฺมา นิรุชฺฌิสฺสนฺติ.

(ฆ) ปจฺจนีกปุคฺคโล

๑๒๘. (ก) ยสฺส กุสลา ธมฺมา น นิรุชฺฌิสฺสนฺติ ตสฺส อกุสลา ธมฺมา น นิรุชฺฌิสฺสนฺตีติ? อามนฺตา.

(ข) ยสฺส วา ปน อกุสลา ธมฺมา น นิรุชฺฌิสฺสนฺติ ตสฺส กุสลา ธมฺมา น นิรุชฺฌิสฺสนฺตีติ?

อคฺคมคฺคสฺส อุปฺปาทกฺขเณ ยสฺส จิตฺตสฺส อนนฺตรา อคฺคมคฺคํ ปฏิลภิสฺสนฺติ เตสํ อกุสลา ธมฺมา น นิรุชฺฌิสฺสนฺติ, โน จ เตสํ กุสลา ธมฺมา น นิรุชฺฌิสฺสนฺติ. อคฺคมคฺคสฺส ภงฺคกฺขเณ อรหนฺตานํ เตสํ อกุสลา จ ธมฺมา น นิรุชฺฌิสฺสนฺติ กุสลา จ ธมฺมา น นิรุชฺฌิสฺสนฺติ.

(ก) ยสฺส กุสลา ธมฺมา น นิรุชฺฌิสฺสนฺติ ตสฺส อพฺยากตา ธมฺมา น นิรุชฺฌิสฺสนฺตีติ?

อคฺคมคฺคสฺส ภงฺคกฺขเณ อรหนฺตานํ เตสํ กุสลา ธมฺมา น นิรุชฺฌิสฺสนฺติ, โน จ เตสํ อพฺยากตา ธมฺมา น นิรุชฺฌิสฺสนฺติ. ปจฺฉิมจิตฺตสฺส ภงฺคกฺขเณ เตสํ กุสลา จ ธมฺมา น นิรุชฺฌิสฺสนฺติ อพฺยากตา จ ธมฺมา น นิรุชฺฌิสฺสนฺติ.

(ข) ยสฺส วา ปน อพฺยากตา ธมฺมา น นิรุชฺฌิสฺสนฺติ ตสฺส กุสลา ธมฺมา น นิรุชฺฌิสฺสนฺตีติ? อามนฺตา.

๑๒๙. (ก) ยสฺส อกุสลา ธมฺมา น นิรุชฺฌิสฺสนฺติ ตสฺส อพฺยากตา ธมฺมา น นิรุชฺฌิสฺสนฺตีติ?

อคฺคมคฺคสมงฺคีนํ อรหนฺตานํ ยสฺส จิตฺตสฺส อนนฺตรา อคฺคมคฺคํ ปฏิลภิสฺสนฺติ เตสํ อกุสลา ธมฺมา น นิรุชฺฌิสฺสนฺติ, โน จ เตสํ อพฺยากตา ธมฺมา น นิรุชฺฌิสฺสนฺติ. ปจฺฉิมจิตฺตสฺส ภงฺคกฺขเณ เตสํ อกุสลา จ ธมฺมา น นิรุชฺฌิสฺสนฺติ อพฺยากตา จ ธมฺมา น นิรุชฺฌิสฺสนฺติ.

(ข) ยสฺส วา ปน อพฺยากตา ธมฺมา น นิรุชฺฌิสฺสนฺติ ตสฺส อกุสลา ธมฺมา น นิรุชฺฌิสฺสนฺตีติ? อามนฺตา.

(ง) ปจฺจนีกโอกาโส

๑๓๐. ยตฺถ กุสลา ธมฺมา น นิรุชฺฌิสฺสนฺติ ตตฺถ อกุสลา ธมฺมา น นิรุชฺฌิสฺสนฺตีติ?…เป….

(จ) ปจฺจนีกปุคฺคโลกาสา

๑๓๑. (ก) ยสฺส ยตฺถ กุสลา ธมฺมา น นิรุชฺฌิสฺสนฺติ ตสฺส ตตฺถ อกุสลา ธมฺมา น นิรุชฺฌิสฺสนฺตีติ? อามนฺตา.

(ข) ยสฺส วา ปน ยตฺถ อกุสลา ธมฺมา น นิรุชฺฌิสฺสนฺติ ตสฺส ตตฺถ กุสลา ธมฺมา น นิรุชฺฌิสฺสนฺตีติ?

อคฺคมคฺคสฺส อุปฺปาทกฺขเณ ยสฺส จิตฺตสฺส อนนฺตรา อคฺคมคฺคํ ปฏิลภิสฺสนฺติ เตสํ ตตฺถ อกุสลา ธมฺมา น นิรุชฺฌิสฺสนฺติ, โน จ เตสํ ตตฺถ กุสลา ธมฺมา น นิรุชฺฌิสฺสนฺติ. อคฺคมคฺคสฺส ภงฺคกฺขเณ อรหนฺตานํ อสฺสตฺตานํ เตสํ ตตฺถ อกุสลา จ ธมฺมา น นิรุชฺฌิสฺสนฺติ กุสลา จ ธมฺมา น นิรุชฺฌิสฺสนฺติ.

(ก) ยสฺส ยตฺถ กุสลา ธมฺมา น นิรุชฺฌิสฺสนฺติ ตสฺส ตตฺถ อพฺยากตา ธมฺมา น นิรุชฺฌิสฺสนฺตีติ?

อคฺคมคฺคสฺส ภงฺคกฺขเณ อรหนฺตานํ อสฺสตฺตานํ เตสํ ตตฺถ กุสลา ธมฺมา น นิรุชฺฌิสฺสนฺติ, โน จ เตสํ ตตฺถ อพฺยากตา ธมฺมา น นิรุชฺฌิสฺสนฺติ. ปจฺฉิมจิตฺตสฺส ภงฺคกฺขเณ เตสํ ตตฺถ กุสลา จ ธมฺมา น นิรุชฺฌิสฺสนฺติ อพฺยากตา จ ธมฺมา น นิรุชฺฌิสฺสนฺติ.

(ข) ยสฺส วา ปน ยตฺถ อพฺยากตา ธมฺมา น นิรุชฺฌิสฺสนฺติ ตสฺส ตตฺถ กุสลา ธมฺมา น นิรุชฺฌิสฺสนฺตีติ? อามนฺตา.

๑๓๒. (ก) ยสฺส ยตฺถ อกุสลา ธมฺมา น นิรุชฺฌิสฺสนฺติ ตสฺส ตตฺถ อพฺยากตา ธมฺมา น นิรุชฺฌิสฺสนฺตีติ?

อคฺคมคฺคสมงฺคีนํ อรหนฺตานํ ยสฺส จิตฺตสฺส อนนฺตรา อคฺคมคฺคํ ปฏิลภิสฺสนฺติ อสฺสตฺตานํ เตสํ ตตฺถ อกุสลา ธมฺมา น นิรุชฺฌิสฺสนฺติ, โน จ เตสํ ตตฺถ อพฺยากตา ธมฺมา น นิรุชฺฌิสฺสนฺติ. ปจฺฉิมจิตฺตสฺส ภงฺคกฺขเณ เตสํ ตตฺถ อกุสลา จ ธมฺมา น นิรุชฺฌิสฺสนฺติ อพฺยากตา จ ธมฺมา น นิรุชฺฌิสฺสนฺติ.

(ข) ยสฺส วา ปน ยตฺถ อพฺยากตา ธมฺมา น นิรุชฺฌิสฺสนฺติ ตสฺส ตตฺถ อกุสลา ธมฺมา น นิรุชฺฌิสฺสนฺตีติ? อามนฺตา.

(๔) ปจฺจุปฺปนฺนาตีตวาโร

(ก) อนุโลมปุคฺคโล

๑๓๓. (ก) ยสฺส กุสลา ธมฺมา นิรุชฺฌนฺติ ตสฺส อกุสลา ธมฺมา นิรุชฺฌิตฺถาติ? อามนฺตา.

(ข) ยสฺส วา ปน อกุสลา ธมฺมา นิรุชฺฌิตฺถ ตสฺส กุสลา ธมฺมา นิรุชฺฌนฺตีติ?

สพฺเพสํ จิตฺตสฺส อุปฺปาทกฺขเณ กุสลวิปฺปยุตฺตจิตฺตสฺส ภงฺคกฺขเณ นิโรธสมาปนฺนานํ อสฺสตฺตานํ เตสํ อกุสลา ธมฺมา นิรุชฺฌิตฺถ, โน จ เตสํ กุสลา ธมฺมา นิรุชฺฌนฺติ. กุสลานํ ภงฺคกฺขเณ เตสํ อกุสลา จ ธมฺมา นิรุชฺฌิตฺถ กุสลา จ ธมฺมา นิรุชฺฌนฺติ.

(ก) ยสฺส กุสลา ธมฺมา นิรุชฺฌนฺติ ตสฺส อพฺยากตา ธมฺมา นิรุชฺฌิตฺถาติ? อามนฺตา.

(ข) ยสฺส วา ปน อพฺยากตา ธมฺมา นิรุชฺฌิตฺถ ตสฺส กุสลา ธมฺมา นิรุชฺฌนฺตีติ?

สพฺเพสํ จิตฺตสฺส อุปฺปาทกฺขเณ กุสลวิปฺปยุตฺตจิตฺตสฺส ภงฺคกฺขเณ นิโรธสมาปนฺนานํ อสฺสตฺตานํ เตสํ อพฺยากตา ธมฺมา นิรุชฺฌิตฺถ, โน จ เตสํ กุสลา ธมฺมา นิรุชฺฌนฺติ. กุสลานํ ภงฺคกฺขเณ เตสํ อพฺยากตา จ ธมฺมา นิรุชฺฌิตฺถ กุสลา จ ธมฺมา นิรุชฺฌนฺติ.

๑๓๔. (ก) ยสฺส อกุสลา ธมฺมา นิรุชฺฌนฺติ ตสฺส อพฺยากตา ธมฺมา นิรุชฺฌิตฺถาติ? อามนฺตา.

(ข) ยสฺส วา ปน อพฺยากตา ธมฺมา นิรุชฺฌิตฺถ ตสฺส อกุสลา ธมฺมา นิรุชฺฌนฺตีติ?

สพฺเพสํ จิตฺตสฺส อุปฺปาทกฺขเณ อกุสลวิปฺปยุตฺตจิตฺตสฺส ภงฺคกฺขเณ นิโรธสมาปนฺนานํ อสฺสตฺตานํ เตสํ อพฺยากตา ธมฺมา นิรุชฺฌิตฺถ, โน จ เตสํ อกุสลา ธมฺมา นิรุชฺฌนฺติ. อกุสลานํ ภงฺคกฺขเณ เตสํ อพฺยากตา จ ธมฺมา นิรุชฺฌิตฺถ อกุสลา จ ธมฺมา นิรุชฺฌนฺติ.

(ข) อนุโลมโอกาโส

๑๓๕. ยตฺถ กุสลา ธมฺมา นิรุชฺฌนฺติ ตตฺถ อกุสลา ธมฺมา นิรุชฺฌิตฺถาติ?…เป….

(ค) อนุโลมปุคฺคโลกาสา

๑๓๖. (ก) ยสฺส ยตฺถ กุสลา ธมฺมา นิรุชฺฌนฺติ ตสฺส ตตฺถ อกุสลา ธมฺมา นิรุชฺฌิตฺถาติ? อามนฺตา.

(ข) ยสฺส วา ปน ยตฺถ อกุสลา ธมฺมา นิรุชฺฌิตฺถ ตสฺส ตตฺถ กุสลา ธมฺมา นิรุชฺฌนฺตีติ?

สพฺเพสํ จิตฺตสฺส อุปฺปาทกฺขเณ กุสลวิปฺปยุตฺตจิตฺตสฺส ภงฺคกฺขเณ เตสํ ตตฺถ อกุสลา ธมฺมา นิรุชฺฌิตฺถ, โน จ เตสํ ตตฺถ กุสลา ธมฺมา นิรุชฺฌนฺติ. กุสลานํ ภงฺคกฺขเณ เตสํ ตตฺถ อกุสลา จ ธมฺมา นิรุชฺฌิตฺถ กุสลา จ ธมฺมา นิรุชฺฌนฺติ.

(ก) ยสฺส ยตฺถ กุสลา ธมฺมา นิรุชฺฌนฺติ ตสฺส ตตฺถ อพฺยากตา ธมฺมา นิรุชฺฌิตฺถาติ? อามนฺตา.

(ข) ยสฺส วา ปน ยตฺถ อพฺยากตา ธมฺมา นิรุชฺฌิตฺถ ตสฺส ตตฺถ กุสลา ธมฺมา นิรุชฺฌนฺตีติ?

สพฺเพสํ จิตฺตสฺส อุปฺปาทกฺขเณ กุสลวิปฺปยุตฺตจิตฺตสฺส ภงฺคกฺขเณ อสฺสตฺตานํ เตสํ ตตฺถ อพฺยากตา ธมฺมา นิรุชฺฌิตฺถ, โน จ เตสํ ตตฺถ กุสลา ธมฺมา นิรุชฺฌนฺติ. กุสลานํ ภงฺคกฺขเณ เตสํ ตตฺถ อพฺยากตา จ ธมฺมา นิรุชฺฌิตฺถ กุสลา จ ธมฺมา นิรุชฺฌนฺติ.

๑๓๗. (ก) ยสฺส ยตฺถ อกุสลา ธมฺมา นิรุชฺฌนฺติ ตสฺส ตตฺถ อพฺยากตา ธมฺมา นิรุชฺฌิตฺถาติ? อามนฺตา.

(ข) ยสฺส วา ปน ยตฺถ อพฺยากตา ธมฺมา นิรุชฺฌิตฺถ ตสฺส ตตฺถ อกุสลา ธมฺมา นิรุชฺฌนฺตีติ?

สพฺเพสํ จิตฺตสฺส อุปฺปาทกฺขเณ อกุสลวิปฺปยุตฺตจิตฺตสฺส ภงฺคกฺขเณ อสฺสตฺตานํ เตสํ ตตฺถ อพฺยากตา ธมฺมา นิรุชฺฌิตฺถ, โน จ เตสํ ตตฺถ อกุสลา ธมฺมา นิรุชฺฌนฺติ. อกุสลานํ ภงฺคกฺขเณ เตสํ ตตฺถ อพฺยากตา จ ธมฺมา นิรุชฺฌิตฺถ อกุสลา จ ธมฺมา นิรุชฺฌนฺติ.

(ฆ) ปจฺจนีกปุคฺคโล

๑๓๘. (ก) ยสฺส กุสลา ธมฺมา น นิรุชฺฌนฺติ ตสฺส อกุสลา ธมฺมา น นิรุชฺฌิตฺถาติ? นิรุชฺฌิตฺถ.

(ข) ยสฺส วา ปน อกุสลา ธมฺมา น นิรุชฺฌิตฺถ ตสฺส กุสลา ธมฺมา น นิรุชฺฌนฺตีติ? นตฺถิ.

(ก) ยสฺส กุสลา ธมฺมา น นิรุชฺฌนฺติ ตสฺส อพฺยากตา ธมฺมา น นิรุชฺฌิตฺถาติ? นิรุชฺฌิตฺถ.

(ข) ยสฺส วา ปน อพฺยากตา ธมฺมา น นิรุชฺฌิตฺถ ตสฺส กุสลา ธมฺมา น นิรุชฺฌนฺตีติ? นตฺถิ.

๑๓๙. (ก) ยสฺส อกุสลา ธมฺมา น นิรุชฺฌนฺติ ตสฺส อพฺยากตา ธมฺมา น นิรุชฺฌิตฺถาติ? นิรุชฺฌิตฺถ.

(ข) ยสฺส วา ปน อพฺยากตา ธมฺมา น นิรุชฺฌิตฺถ ตสฺส อกุสลา ธมฺมา น นิรุชฺฌนฺตีติ? นตฺถิ.

(ง) ปจฺจนีกโอกาโส

๑๔๐. ยตฺถ กุสลา ธมฺมา น นิรุชฺฌนฺติ ตตฺถ อกุสลา ธมฺมา น นิรุชฺฌิตฺถาติ?…เป….

(จ) ปจฺจนีกปุคฺคโลกาสา

๑๔๑. (ก) ยสฺส ยตฺถ กุสลา ธมฺมา น นิรุชฺฌนฺติ ตสฺส ตตฺถ อกุสลา ธมฺมา น นิรุชฺฌิตฺถาติ?

สพฺเพสํ จิตฺตสฺส อุปฺปาทกฺขเณ กุสลวิปฺปยุตฺตจิตฺตสฺส ภงฺคกฺขเณ เตสํ ตตฺถ กุสลา ธมฺมา น นิรุชฺฌนฺติ, โน จ เตสํ ตตฺถ อกุสลา ธมฺมา น นิรุชฺฌิตฺถ. สุทฺธาวาสานํ ทุติเย จิตฺเต วตฺตมาเน อสฺสตฺตานํ เตสํ ตตฺถ กุสลา จ ธมฺมา น นิรุชฺฌนฺติ อกุสลา จ ธมฺมา น นิรุชฺฌิตฺถ.

(ข) ยสฺส วา ปน ยตฺถ อกุสลา ธมฺมา น นิรุชฺฌิตฺถ ตสฺส ตตฺถ กุสลา ธมฺมา น นิรุชฺฌนฺตีติ? อามนฺตา.

(ก) ยสฺส ยตฺถ กุสลา ธมฺมา น นิรุชฺฌนฺติ ตสฺส ตตฺถ อพฺยากตา ธมฺมา น นิรุชฺฌิตฺถาติ?

สพฺเพสํ จิตฺตสฺส อุปฺปาทกฺขเณ กุสลวิปฺปยุตฺตจิตฺตสฺส ภงฺคกฺขเณ อสฺสตฺตานํ เตสํ ตตฺถ กุสลา ธมฺมา น นิรุชฺฌนฺติ, โน จ เตสํ ตตฺถ อพฺยากตา ธมฺมา น นิรุชฺฌิตฺถ. สุทฺธาวาสํ อุปปชฺชนฺตานํ เตสํ ตตฺถ กุสลา จ ธมฺมา น นิรุชฺฌนฺติ อพฺยากตา จ ธมฺมา น นิรุชฺฌิตฺถ.

(ข) ยสฺส วา ปน ยตฺถ อพฺยากตา ธมฺมา น นิรุชฺฌิตฺถ ตสฺส ตตฺถ กุสลา ธมฺมา น นิรุชฺฌนฺตีติ? อามนฺตา.

๑๔๒. (ก) ยสฺส ยตฺถ อกุสลา ธมฺมา น นิรุชฺฌนฺติ ตสฺส ตตฺถ อพฺยากตา ธมฺมา น นิรุชฺฌิตฺถาติ?

สพฺเพสํ จิตฺตสฺส อุปฺปาทกฺขเณ อกุสลวิปฺปยุตฺตจิตฺตสฺส ภงฺคกฺขเณ อสฺสตฺตานํ เตสํ ตตฺถ อกุสลา ธมฺมา น นิรุชฺฌนฺติ, โน จ เตสํ ตตฺถ อพฺยากตา ธมฺมา น นิรุชฺฌิตฺถ. สุทฺธาวาสํ อุปปชฺชนฺตานํ เตสํ ตตฺถ อกุสลา จ ธมฺมา น นิรุชฺฌนฺติ อพฺยากตา จ ธมฺมา น นิรุชฺฌิตฺถ.

(ข) ยสฺส วา ปน ยตฺถ อพฺยากตา ธมฺมา น นิรุชฺฌิตฺถ ตสฺส ตตฺถ อกุสลา ธมฺมา น นิรุชฺฌนฺตีติ? อามนฺตา.

(๕) ปจฺจุปฺปนฺนานาคตวาโร

(ก) อนุโลมปุคฺคโล

๑๔๓. (ก) ยสฺส กุสลา ธมฺมา นิรุชฺฌนฺติ ตสฺส อกุสลา ธมฺมา นิรุชฺฌิสฺสนฺตีติ?

อคฺคมคฺคสฺส ภงฺคกฺขเณ ยสฺส จิตฺตสฺส อนนฺตรา อคฺคมคฺคํ ปฏิลภิสฺสนฺติ ตสฺส จิตฺตสฺส ภงฺคกฺขเณ เตสํ กุสลา ธมฺมา นิรุชฺฌนฺติ, โน จ เตสํ อกุสลา ธมฺมา นิรุชฺฌิสฺสนฺติ. อิตเรสํ กุสลานํ ภงฺคกฺขเณ เตสํ กุสลา จ ธมฺมา นิรุชฺฌนฺติ อกุสลา จ ธมฺมา นิรุชฺฌิสฺสนฺติ.

(ข) ยสฺส วา ปน อกุสลา ธมฺมา นิรุชฺฌิสฺสนฺติ ตสฺส กุสลา ธมฺมา นิรุชฺฌนฺตีติ?

สพฺเพสํ จิตฺตสฺส อุปฺปาทกฺขเณ กุสลวิปฺปยุตฺตจิตฺตสฺส ภงฺคกฺขเณ นิโรธสมาปนฺนานํ อสฺสตฺตานํ เตสํ อกุสลา ธมฺมา นิรุชฺฌิสฺสนฺติ, โน จ เตสํ กุสลา ธมฺมา นิรุชฺฌนฺติ. กุสลานํ ภงฺคกฺขเณ เตสํ อกุสลา จ ธมฺมา นิรุชฺฌิสฺสนฺติ กุสลา จ ธมฺมา นิรุชฺฌนฺติ.

(ก) ยสฺส กุสลา ธมฺมา นิรุชฺฌนฺติ ตสฺส อพฺยากตา ธมฺมา นิรุชฺฌิสฺสนฺตีติ? อามนฺตา.

(ข) ยสฺส วา ปน อพฺยากตา ธมฺมา นิรุชฺฌิสฺสนฺติ ตสฺส กุสลา ธมฺมา นิรุชฺฌนฺตีติ?

สพฺเพสํ จิตฺตสฺส อุปฺปาทกฺขเณ กุสลวิปฺปยุตฺตจิตฺตสฺส ภงฺคกฺขเณ นิโรธสมาปนฺนานํ อสฺสตฺตานํ เตสํ อพฺยากตา ธมฺมา นิรุชฺฌิสฺสนฺติ, โน จ เตสํ กุสลา ธมฺมา นิรุชฺฌนฺติ. กุสลานํ ภงฺคกฺขเณ เตสํ อพฺยากตา จ ธมฺมา นิรุชฺฌิสฺสนฺติ กุสลา จ ธมฺมา นิรุชฺฌนฺติ.

๑๔๔. (ก) ยสฺส อกุสลา ธมฺมา นิรุชฺฌนฺติ ตสฺส อพฺยากตา ธมฺมา นิรุชฺฌิสฺสนฺตีติ? อามนฺตา.

(ข) ยสฺส วา ปน อพฺยากตา ธมฺมา นิรุชฺฌิสฺสนฺติ ตสฺส อกุสลา ธมฺมา นิรุชฺฌนฺตีติ?

สพฺเพสํ จิตฺตสฺส อุปฺปาทกฺขเณ อกุสลวิปฺปยุตฺตจิตฺตสฺส ภงฺคกฺขเณ นิโรธสมาปนฺนานํ อสฺสตฺตานํ เตสํ อพฺยากตา ธมฺมา นิรุชฺฌิสฺสนฺติ, โน จ เตสํ อกุสลา ธมฺมา นิรุชฺฌนฺติ. อกุสลานํ ภงฺคกฺขเณ เตสํ อพฺยากตา จ ธมฺมา นิรุชฺฌิสฺสนฺติ อกุสลา จ ธมฺมา นิรุชฺฌนฺติ.

(ข) อนุโลมโอกาโส

๑๔๕. ยตฺถ กุสลา ธมฺมา นิรุชฺฌนฺติ ตตฺถ อกุสลา ธมฺมา นิรุชฺฌิสฺสนฺตีติ?…เป….

(ค) อนุโลมปุคฺคโลกาสา

๑๔๖. (ก) ยสฺส ยตฺถ กุสลา ธมฺมา นิรุชฺฌนฺติ ตสฺส ตตฺถ อกุสลา ธมฺมา นิรุชฺฌิสฺสนฺตีติ?

อคฺคมคฺคสฺส ภงฺคกฺขเณ ยสฺส จิตฺตสฺส อนนฺตรา อคฺคมคฺคํ ปฏิลภิสฺสนฺติ ตสฺส จิตฺตสฺส ภงฺคกฺขเณ เตสํ ตตฺถ กุสลา ธมฺมา นิรุชฺฌนฺติ, โน จ เตสํ ตตฺถ อกุสลา ธมฺมา นิรุชฺฌิสฺสนฺติ. อิตเรสํ กุสลานํ ภงฺคกฺขเณ เตสํ ตตฺถ กุสลา จ ธมฺมา นิรุชฺฌนฺติ อกุสลา จ ธมฺมา นิรุชฺฌิสฺสนฺติ.

(ข) ยสฺส วา ปน ยตฺถ อกุสลา ธมฺมา นิรุชฺฌิสฺสนฺติ ตสฺส ตตฺถ กุสลา ธมฺมา นิรุชฺฌนฺตีติ?

สพฺเพสํ จิตฺตสฺส อุปฺปาทกฺขเณ กุสลวิปฺปยุตฺตจิตฺตสฺส ภงฺคกฺขเณ เตสํ ตตฺถ อกุสลา ธมฺมา นิรุชฺฌิสฺสนฺติ, โน จ เตสํ ตตฺถ กุสลา ธมฺมา นิรุชฺฌนฺติ. กุสลานํ ภงฺคกฺขเณ เตสํ ตตฺถ อกุสลา จ ธมฺมา นิรุชฺฌิสฺสนฺติ กุสลา จ ธมฺมา นิรุชฺฌนฺติ.

(ก) ยสฺส ยตฺถ กุสลา ธมฺมา นิรุชฺฌนฺติ ตสฺส ตตฺถ อพฺยากตา ธมฺมา นิรุชฺฌิสฺสนฺตีติ? อามนฺตา.

(ข) ยสฺส วา ปน ยตฺถ อพฺยากตา ธมฺมา นิรุชฺฌิสฺสนฺติ ตสฺส ตตฺถ กุสลา ธมฺมา นิรุชฺฌนฺตีติ?

สพฺเพสํ จิตฺตสฺส อุปฺปาทกฺขเณ กุสลวิปฺปยุตฺตจิตฺตสฺส ภงฺคกฺขเณ อสฺสตฺตานํ เตสํ ตตฺถ อพฺยากตา ธมฺมา นิรุชฺฌิสฺสนฺติ, โน จ เตสํ ตตฺถ กุสลา ธมฺมา นิรุชฺฌนฺติ. กุสลานํ ภงฺคกฺขเณ เตสํ ตตฺถ อพฺยากตา จ ธมฺมา นิรุชฺฌิสฺสนฺติ กุสลา จ ธมฺมา นิรุชฺฌนฺติ.

๑๔๗. (ก) ยสฺส ยตฺถ อกุสลา ธมฺมา นิรุชฺฌนฺติ ตสฺส ตตฺถ อพฺยากตา ธมฺมา นิรุชฺฌิสฺสนฺตีติ? อามนฺตา.

(ข) ยสฺส วา ปน ยตฺถ อพฺยากตา ธมฺมา นิรุชฺฌิสฺสนฺติ ตสฺส ตตฺถ อกุสลา ธมฺมา นิรุชฺฌนฺตีติ?

สพฺเพสํ จิตฺตสฺส อุปฺปาทกฺขเณ อกุสลวิปฺปยุตฺตจิตฺตสฺส ภงฺคกฺขเณ อสฺสตฺตานํ เตสํ ตตฺถ อพฺยากตา ธมฺมา นิรุชฺฌิสฺสนฺติ, โน จ เตสํ ตตฺถ อกุสลา ธมฺมา นิรุชฺฌนฺติ. อกุสลานํ ภงฺคกฺขเณ เตสํ ตตฺถ อพฺยากตา จ ธมฺมา นิรุชฺฌิสฺสนฺติ อกุสลา จ ธมฺมา นิรุชฺฌนฺติ.

(ฆ) ปจฺจนีกปุคฺคโล

๑๔๘. (ก) ยสฺส กุสลา ธมฺมา น นิรุชฺฌนฺติ ตสฺส อกุสลา ธมฺมา น นิรุชฺฌิสฺสนฺตีติ?

สพฺเพสํ จิตฺตสฺส อุปฺปาทกฺขเณ กุสลวิปฺปยุตฺตจิตฺตสฺส ภงฺคกฺขเณ นิโรธสมาปนฺนานํ อสฺสตฺตานํ เตสํ กุสลา ธมฺมา น นิรุชฺฌนฺติ, โน จ เตสํ อกุสลา ธมฺมา น นิรุชฺฌิสฺสนฺติ. อคฺคมคฺคสฺส อุปฺปาทกฺขเณ อรหนฺตานํ ยสฺส จิตฺตสฺส อนนฺตรา อคฺคมคฺคํ ปฏิลภิสฺสนฺติ ตสฺส จิตฺตสฺส อุปฺปาทกฺขเณ เตสํ กุสลา จ ธมฺมา น นิรุชฺฌนฺติ อกุสลา จ ธมฺมา น นิรุชฺฌิสฺสนฺติ.

(ข) ยสฺส วา ปน อกุสลา ธมฺมา น นิรุชฺฌิสฺสนฺติ ตสฺส กุสลา ธมฺมา น นิรุชฺฌนฺตีติ?

อคฺคมคฺคสฺส ภงฺคกฺขเณ ยสฺส จิตฺตสฺส อนนฺตรา อคฺคมคฺคํ ปฏิลภิสฺสนฺติ ตสฺส จิตฺตสฺส ภงฺคกฺขเณ เตสํ อกุสลา ธมฺมา น นิรุชฺฌิสฺสนฺติ, โน จ เตสํ กุสลา ธมฺมา น นิรุชฺฌนฺติ. อคฺคมคฺคสฺส อุปฺปาทกฺขเณ อรหนฺตานํ ยสฺส จิตฺตสฺส อนนฺตรา อคฺคมคฺคํ ปฏิลภิสฺสนฺติ ตสฺส จิตฺตสฺส อุปฺปาทกฺขเณ เตสํ อกุสลา จ ธมฺมา น นิรุชฺฌิสฺสนฺติ กุสลา จ ธมฺมา น นิรุชฺฌนฺติ.

(ก) ยสฺส กุสลา ธมฺมา น นิรุชฺฌนฺติ ตสฺส อพฺยากตา ธมฺมา น นิรุชฺฌิสฺสนฺตีติ?

สพฺเพสํ จิตฺตสฺส อุปฺปาทกฺขเณ กุสลวิปฺปยุตฺตจิตฺตสฺส ภงฺคกฺขเณ นิโรธสมาปนฺนานํ อสฺสตฺตานํ เตสํ กุสลา ธมฺมา น นิรุชฺฌนฺติ, โน จ เตสํ อพฺยากตา ธมฺมา น นิรุชฺฌิสฺสนฺติ. ปจฺฉิมจิตฺตสฺส ภงฺคกฺขเณ เตสํ กุสลา จ ธมฺมา น นิรุชฺฌนฺติ อพฺยากตา จ ธมฺมา น นิรุชฺฌิสฺสนฺติ.

(ข) ยสฺส วา ปน อพฺยากตา ธมฺมา น นิรุชฺฌิสฺสนฺติ ตสฺส กุสลา ธมฺมา น นิรุชฺฌนฺตีติ? อามนฺตา.

๑๔๙. (ก) ยสฺส อกุสลา ธมฺมา น นิรุชฺฌนฺติ ตสฺส อพฺยากตา ธมฺมา น นิรุชฺฌิสฺสนฺตีติ?

สพฺเพสํ จิตฺตสฺส อุปฺปาทกฺขเณ อกุสลวิปฺปยุตฺตจิตฺตสฺส ภงฺคกฺขเณ นิโรธสมาปนฺนานํ อสฺสตฺตานํ เตสํ อกุสลา ธมฺมา น นิรุชฺฌนฺติ, โน จ เตสํ อพฺยากตา ธมฺมา น นิรุชฺฌิสฺสนฺติ. ปจฺฉิมจิตฺตสฺส ภงฺคกฺขเณ เตสํ อกุสลา จ ธมฺมา น นิรุชฺฌนฺติ อพฺยากตา จ ธมฺมา น นิรุชฺฌิสฺสนฺติ.

(ข) ยสฺส วา ปน อพฺยากตา ธมฺมา น นิรุชฺฌิสฺสนฺติ ตสฺส อกุสลา ธมฺมา น นิรุชฺฌนฺตีติ? อามนฺตา.

(ง) ปจฺจนีกโอกาโส

๑๕๐. ยตฺถ กุสลา ธมฺมา น นิรุชฺฌนฺติ ตตฺถ อกุสลา ธมฺมา น นิรุชฺฌิสฺสนฺตีติ?…เป….

(จ) ปจฺจนีกปุคฺคโลกาสา

๑๕๑. (ก) ยสฺส ยตฺถ กุสลา ธมฺมา น นิรุชฺฌนฺติ ตสฺส ตตฺถ อกุสลา ธมฺมา น นิรุชฺฌิสฺสนฺตีติ?

สพฺเพสํ จิตฺตสฺส อุปฺปาทกฺขเณ กุสลวิปฺปยุตฺตจิตฺตสฺส ภงฺคกฺขเณ เตสํ ตตฺถ กุสลา ธมฺมา น นิรุชฺฌนฺติ, โน จ เตสํ ตตฺถ อกุสลา ธมฺมา น นิรุชฺฌิสฺสนฺติ. อคฺคมคฺคสฺส อุปฺปาทกฺขเณ อรหนฺตานํ ยสฺส จิตฺตสฺส อนนฺตรา อคฺคมคฺคํ ปฏิลภิสฺสนฺติ ตสฺส จิตฺตสฺส อุปฺปาทกฺขเณ อสฺสตฺตานํ เตสํ ตตฺถ กุสลา จ ธมฺมา น นิรุชฺฌนฺติ อกุสลา จ ธมฺมา น นิรุชฺฌิสฺสนฺติ.

(ข) ยสฺส วา ปน ยตฺถ อกุสลา ธมฺมา น นิรุชฺฌิสฺสนฺติ ตสฺส ตตฺถ กุสลา ธมฺมา น นิรุชฺฌนฺตีติ?

อคฺคมคฺคสฺส ภงฺคกฺขเณ ยสฺส จิตฺตสฺส อนนฺตรา อคฺคมคฺคํ ปฏิลภิสฺสนฺติ ตสฺส จิตฺตสฺส ภงฺคกฺขเณ เตสํ ตตฺถ อกุสลา ธมฺมา น นิรุชฺฌิสฺสนฺติ, โน จ เตสํ ตตฺถ กุสลา ธมฺมา น นิรุชฺฌนฺติ. อคฺคมคฺคสฺส อุปฺปาทกฺขเณ อรหนฺตานํ ยสฺส จิตฺตสฺส อนนฺตรา อคฺคมคฺคํ ปฏิลภิสฺสนฺติ ตสฺส จิตฺตสฺส อุปฺปาทกฺขเณ อสฺสตฺตานํ เตสํ ตตฺถ อกุสลา จ ธมฺมา น นิรุชฺฌิสฺสนฺติ กุสลา จ ธมฺมา น นิรุชฺฌนฺติ.

(ก) ยสฺส ยตฺถ กุสลา ธมฺมา น นิรุชฺฌนฺติ ตสฺส ตตฺถ อพฺยากตา ธมฺมา น นิรุชฺฌิสฺสนฺตีติ?

สพฺเพสํ จิตฺตสฺส อุปฺปาทกฺขเณ กุสลวิปฺปยุตฺตจิตฺตสฺส ภงฺคกฺขเณ อสฺสตฺตานํ เตสํ ตตฺถ กุสลา ธมฺมา น นิรุชฺฌนฺติ, โน จ เตสํ ตตฺถ อพฺยากตา ธมฺมา น นิรุชฺฌิสฺสนฺติ. ปจฺฉิมจิตฺตสฺส ภงฺคกฺขเณ เตสํ ตตฺถ กุสลา จ ธมฺมา น นิรุชฺฌนฺติ อพฺยากตา จ ธมฺมา น นิรุชฺฌิสฺสนฺติ.

(ข) ยสฺส วา ปน ยตฺถ อพฺยากตา ธมฺมา น นิรุชฺฌิสฺสนฺติ ตสฺส ตตฺถ กุสลา ธมฺมา น นิรุชฺฌนฺตีติ? อามนฺตา.

๑๕๒. (ก) ยสฺส ยตฺถ อกุสลา ธมฺมา น นิรุชฺฌนฺติ ตสฺส ตตฺถ อพฺยากตา ธมฺมา น นิรุชฺฌิสฺสนฺตีติ?

สพฺเพสํ จิตฺตสฺส อุปฺปาทกฺขเณ อกุสลวิปฺปยุตฺตจิตฺตสฺส ภงฺคกฺขเณ อสฺสตฺตานํ เตสํ ตตฺถ อกุสลา ธมฺมา น นิรุชฺฌนฺติ, โน จ เตสํ ตตฺถ อพฺยากตา ธมฺมา น นิรุชฺฌิสฺสนฺติ. ปจฺฉิมจิตฺตสฺส ภงฺคกฺขเณ เตสํ ตตฺถ อกุสลา จ ธมฺมา น นิรุชฺฌนฺติ อพฺยากตา จ ธมฺมา น นิรุชฺฌิสฺสนฺติ.

(ข) ยสฺส วา ปน ยตฺถ อพฺยากตา ธมฺมา น นิรุชฺฌิสฺสนฺติ ตสฺส ตตฺถ อกุสลา ธมฺมา น นิรุชฺฌนฺตีติ? อามนฺตา.

(๖) อตีตานาคตวาโร

(ก) อนุโลมปุคฺคโล

๑๕๓. (ก) ยสฺส กุสลา ธมฺมา นิรุชฺฌิตฺถ ตสฺส อกุสลา ธมฺมา นิรุชฺฌิสฺสนฺตีติ?

อคฺคมคฺคสมงฺคีนํ อรหนฺตานํ ยสฺส จิตฺตสฺส อนนฺตรา อคฺคมคฺคํ ปฏิลภิสฺสนฺติ เตสํ กุสลา ธมฺมา นิรุชฺฌิตฺถ, โน จ เตสํ อกุสลา ธมฺมา นิรุชฺฌิสฺสนฺติ. อิตเรสํ เตสํ กุสลา จ ธมฺมา นิรุชฺฌิตฺถ อกุสลา จ ธมฺมา นิรุชฺฌิสฺสนฺติ.

(ข) ยสฺส วา ปน อกุสลา ธมฺมา นิรุชฺฌิสฺสนฺติ ตสฺส กุสลา ธมฺมา นิรุชฺฌิตฺถาติ? อามนฺตา.

(ก) ยสฺส กุสลา ธมฺมา นิรุชฺฌิตฺถ ตสฺส อพฺยากตา ธมฺมา นิรุชฺฌิสฺสนฺตีติ?

ปจฺฉิมจิตฺตสฺส ภงฺคกฺขเณ เตสํ กุสลา ธมฺมา นิรุชฺฌิตฺถ, โน จ เตสํ อพฺยากตา ธมฺมา นิรุชฺฌิสฺสนฺติ. อิตเรสํ เตสํ กุสลา จ ธมฺมา นิรุชฺฌิตฺถ อพฺยากตา จ ธมฺมา นิรุชฺฌิสฺสนฺติ.

(ข) ยสฺส วา ปน อพฺยากตา ธมฺมา นิรุชฺฌิสฺสนฺติ ตสฺส กุสลา ธมฺมา นิรุชฺฌิตฺถาติ? อามนฺตา.

๑๕๔. (ก) ยสฺส อกุสลา ธมฺมา นิรุชฺฌิตฺถ ตสฺส อพฺยากตา ธมฺมา นิรุชฺฌิสฺสนฺตีติ?

ปจฺฉิมจิตฺตสฺส ภงฺคกฺขเณ เตสํ อกุสลา ธมฺมา นิรุชฺฌิตฺถ, โน จ เตสํ อพฺยากตา ธมฺมา นิรุชฺฌิสฺสนฺติ. อิตเรสํ เตสํ อกุสลา จ ธมฺมา นิรุชฺฌิตฺถ อพฺยากตา จ ธมฺมา นิรุชฺฌิสฺสนฺติ.

(ข) ยสฺส วา ปน อพฺยากตา ธมฺมา นิรุชฺฌิสฺสนฺติ ตสฺส อกุสลา ธมฺมา นิรุชฺฌิตฺถาติ? อามนฺตา.

(ข) อนุโลมโอกาโส

๑๕๕. ยตฺถ กุสลา ธมฺมา นิรุชฺฌิตฺถ ตตฺถ อกุสลา ธมฺมา นิรุชฺฌิสฺสนฺตีติ?…เป….

(ค) อนุโลมปุคฺคโลกาสา

๑๕๖. (ก) ยสฺส ยตฺถ กุสลา ธมฺมา นิรุชฺฌิตฺถ ตสฺส ตตฺถ อกุสลา ธมฺมา นิรุชฺฌิสฺสนฺตีติ?

อคฺคมคฺคสมงฺคีนํ อรหนฺตานํ ยสฺส จิตฺตสฺส อนนฺตรา อคฺคมคฺคํ ปฏิลภิสฺสนฺติ เตสํ ตตฺถ กุสลา ธมฺมา นิรุชฺฌิตฺถ, โน จ เตสํ ตตฺถ อกุสลา ธมฺมา นิรุชฺฌิสฺสนฺติ. อิตเรสํ จตุโวการานํ ปฺจโวการานํ เตสํ ตตฺถ กุสลา จ ธมฺมา นิรุชฺฌิตฺถ อกุสลา จ ธมฺมา นิรุชฺฌิสฺสนฺติ.

(ข) ยสฺส วา ปน ยตฺถ อกุสลา ธมฺมา นิรุชฺฌิสฺสนฺติ ตสฺส ตตฺถ กุสลา ธมฺมา นิรุชฺฌิตฺถาติ?

สุทฺธาวาสานํ ทุติเย จิตฺเต วตฺตมาเน เตสํ ตตฺถ อกุสลา ธมฺมา นิรุชฺฌิสฺสนฺติ, โน จ เตสํ ตตฺถ กุสลา ธมฺมา นิรุชฺฌิตฺถ. อิตเรสํ จตุโวการานํ ปฺจโวการานํ เตสํ ตตฺถ อกุสลา จ ธมฺมา นิรุชฺฌิสฺสนฺติ กุสลา จ ธมฺมา นิรุชฺฌิตฺถ.

(ก) ยสฺส ยตฺถ กุสลา ธมฺมา นิรุชฺฌิตฺถ ตสฺส ตตฺถ อพฺยากตา ธมฺมา นิรุชฺฌิสฺสนฺตีติ?

ปจฺฉิมจิตฺตสฺส ภงฺคกฺขเณ เตสํ ตตฺถ กุสลา ธมฺมา นิรุชฺฌิตฺถ, โน จ เตสํ ตตฺถ อพฺยากตา ธมฺมา นิรุชฺฌิสฺสนฺติ. อิตเรสํ จตุโวการานํ ปฺจโวการานํ เตสํ ตตฺถ กุสลา จ ธมฺมา นิรุชฺฌิตฺถ อพฺยากตา จ ธมฺมา นิรุชฺฌิสฺสนฺติ.

(ข) ยสฺส วา ปน ยตฺถ อพฺยากตา ธมฺมา นิรุชฺฌิสฺสนฺติ ตสฺส ตตฺถ กุสลา ธมฺมา นิรุชฺฌิตฺถาติ?

สุทฺธาวาสานํ ทุติเย จิตฺเต วตฺตมาเน อสฺสตฺตานํ เตสํ ตตฺถ อพฺยากตา ธมฺมา นิรุชฺฌิสฺสนฺติ, โน จ เตสํ ตตฺถ กุสลา ธมฺมา นิรุชฺฌิตฺถ. อิตเรสํ จตุโวการานํ ปฺจโวการานํ เตสํ ตตฺถ อพฺยากตา จ ธมฺมา นิรุชฺฌิสฺสนฺติ กุสลา จ ธมฺมา นิรุชฺฌิตฺถ.

๑๕๗. (ก) ยสฺส ยตฺถ อกุสลา ธมฺมา นิรุชฺฌิตฺถ ตสฺส ตตฺถ อพฺยากตา ธมฺมา นิรุชฺฌิสฺสนฺตีติ?

ปจฺฉิมจิตฺตสฺส ภงฺคกฺขเณ เตสํ ตตฺถ อกุสลา ธมฺมา นิรุชฺฌิตฺถ, โน จ เตสํ ตตฺถ อพฺยากตา ธมฺมา นิรุชฺฌิสฺสนฺติ. อิตเรสํ จตุโวการานํ ปฺจโวการานํ เตสํ ตตฺถ อกุสลา จ ธมฺมา นิรุชฺฌิตฺถ อพฺยากตา จ ธมฺมา นิรุชฺฌิสฺสนฺติ.

(ข) ยสฺส วา ปน ยตฺถ อพฺยากตา ธมฺมา นิรุชฺฌิสฺสนฺติ ตสฺส ตตฺถ อกุสลา ธมฺมา นิรุชฺฌิตฺถาติ?

สุทฺธาวาสานํ ทุติเย จิตฺเต วตฺตมาเน อสฺสตฺตานํ เตสํ ตตฺถ อพฺยากตา ธมฺมา นิรุชฺฌิสฺสนฺติ, โน จ เตสํ ตตฺถ อกุสลา ธมฺมา นิรุชฺฌิตฺถ. อิตเรสํ จตุโวการานํ ปฺจโวการานํ เตสํ ตตฺถ อพฺยากตา จ ธมฺมา นิรุชฺฌิสฺสนฺติ อกุสลา จ ธมฺมา นิรุชฺฌิตฺถ.

(ฆ) ปจฺจนีกปุคฺคโล

๑๕๘. (ก) ยสฺส กุสลา ธมฺมา น นิรุชฺฌิตฺถ ตสฺส อกุสลา ธมฺมา น นิรุชฺฌิสฺสนฺตีติ? นตฺถิ.

(ข) ยสฺส วา ปน อกุสลา ธมฺมา น นิรุชฺฌิสฺสนฺติ ตสฺส กุสลา ธมฺมา น นิรุชฺฌิตฺถาติ? นิรุชฺฌิตฺถ.

(ก) ยสฺส กุสลา ธมฺมา น นิรุชฺฌิตฺถ ตสฺส อพฺยากตา ธมฺมา น นิรุชฺฌิสฺสนฺตีติ? นตฺถิ.

(ข) ยสฺส วา ปน อพฺยากตา ธมฺมา น นิรุชฺฌิสฺสนฺติ ตสฺส กุสลา ธมฺมา น นิรุชฺฌิตฺถาติ? นิรุชฺฌิตฺถ.

๑๕๙. (ก) ยสฺส อกุสลา ธมฺมา น นิรุชฺฌิตฺถ ตสฺส อพฺยากตา ธมฺมา น นิรุชฺฌิสฺสนฺตีติ? นตฺถิ.

(ข) ยสฺส วา ปน อพฺยากตา ธมฺมา น นิรุชฺฌิสฺสนฺติ ตสฺส อกุสลา ธมฺมา น นิรุชฺฌิตฺถาติ? นิรุชฺฌิตฺถ.

(ง) ปจฺจนีกโอกาโส

๑๖๐. ยตฺถ กุสลา ธมฺมา น นิรุชฺฌิตฺถ ตตฺถ อกุสลา ธมฺมา น นิรุชฺฌิสฺสนฺตีติ?…เป….

(จ) ปจฺจนีกปุคฺคโลกาสา

๑๖๑. (ก) ยสฺส ยตฺถ กุสลา ธมฺมา น นิรุชฺฌิตฺถ ตสฺส ตตฺถ อกุสลา ธมฺมา น นิรุชฺฌิสฺสนฺตีติ?

สุทฺธาวาสานํ ทุติเย จิตฺเต วตฺตมาเน เตสํ ตตฺถ กุสลา ธมฺมา น นิรุชฺฌิตฺถ, โน จ เตสํ ตตฺถ อกุสลา ธมฺมา น นิรุชฺฌิสฺสนฺติ. อสฺสตฺตานํ เตสํ ตตฺถ กุสลา จ ธมฺมา น นิรุชฺฌิตฺถ อกุสลา จ ธมฺมา น นิรุชฺฌิสฺสนฺติ.

(ข) ยสฺส วา ปน ยตฺถ อกุสลา ธมฺมา น นิรุชฺฌิสฺสนฺติ ตสฺส ตตฺถ กุสลา ธมฺมา น นิรุชฺฌิตฺถาติ?

อคฺคมคฺคสมงฺคีนํ อรหนฺตานํ ยสฺส จิตฺตสฺส อนนฺตรา อคฺคมคฺคํ ปฏิลภิสฺสนฺติ เตสํ ตตฺถ อกุสลา ธมฺมา น นิรุชฺฌิสฺสนฺติ, โน จ เตสํ ตตฺถ กุสลา ธมฺมา น นิรุชฺฌิตฺถ. อสฺสตฺตานํ เตสํ ตตฺถ อกุสลา จ ธมฺมา น นิรุชฺฌิสฺสนฺติ กุสลา จ ธมฺมา น นิรุชฺฌิตฺถ.

(ก) ยสฺส ยตฺถ กุสลา ธมฺมา น นิรุชฺฌิตฺถ ตสฺส ตตฺถ อพฺยากตา ธมฺมา น นิรุชฺฌิสฺสนฺตีติ? นิรุชฺฌิสฺสนฺติ.

(ข) ยสฺส วา ปน ยตฺถ อพฺยากตา ธมฺมา น นิรุชฺฌิสฺสนฺติ ตสฺส ตตฺถ กุสลา ธมฺมา น นิรุชฺฌิตฺถาติ? นิรุชฺฌิตฺถ.

๑๖๒. (ก) ยสฺส ยตฺถ อกุสลา ธมฺมา น นิรุชฺฌิตฺถ ตสฺส ตตฺถ อพฺยากตา ธมฺมา น นิรุชฺฌิสฺสนฺตีติ? นิรุชฺฌิสฺสนฺติ.

(ข) ยสฺส วา ปน ยตฺถ อพฺยากตา ธมฺมา น นิรุชฺฌิสฺสนฺติ ตสฺส ตตฺถ อกุสลา ธมฺมา น นิรุชฺฌิตฺถาติ? นิรุชฺฌิตฺถ.

นิโรธวาโร.

๓. อุปฺปาทนิโรธวาโร

(๑) ปจฺจุปฺปนฺนวาโร

(ก) อนุโลมปุคฺคโล

๑๖๓. (ก) ยสฺส กุสลา ธมฺมา อุปฺปชฺชนฺติ ตสฺส อกุสลา ธมฺมา นิรุชฺฌนฺตีติ? โน.

(ข) ยสฺส วา ปน อกุสลา ธมฺมา นิรุชฺฌนฺติ ตสฺส กุสลา ธมฺมา อุปฺปชฺชนฺตีติ? โน.

(ก) ยสฺส กุสลา ธมฺมา อุปฺปชฺชนฺติ ตสฺส อพฺยากตา ธมฺมา นิรุชฺฌนฺตีติ? โน.

(ข) ยสฺส วา ปน อพฺยากตา ธมฺมา นิรุชฺฌนฺติ ตสฺส กุสลา ธมฺมา อุปฺปชฺชนฺตีติ? โน.

๑๖๔. (ก) ยสฺส อกุสลา ธมฺมา อุปฺปชฺชนฺติ ตสฺส อพฺยากตา ธมฺมา นิรุชฺฌนฺตีติ? โน.

(ข) ยสฺส วา ปน อพฺยากตา ธมฺมา นิรุชฺฌนฺติ ตสฺส อกุสลา ธมฺมา อุปฺปชฺชนฺตีติ? โน.

(ข) อนุโลมโอกาโส

๑๖๕. (ก) ยตฺถ กุสลา ธมฺมา อุปฺปชฺชนฺติ ตตฺถ อกุสลา ธมฺมา นิรุชฺฌนฺตีติ? อามนฺตา.

(ข) ยตฺถ วา ปน อกุสลา ธมฺมา นิรุชฺฌนฺติ ตตฺถ กุสลา ธมฺมา อุปฺปชฺชนฺตีติ? อามนฺตา.

(ก) ยตฺถ กุสลา ธมฺมา อุปฺปชฺชนฺติ ตตฺถ อพฺยากตา ธมฺมา นิรุชฺฌนฺตีติ? อามนฺตา.

(ข) ยตฺถ วา ปน อพฺยากตา ธมฺมา นิรุชฺฌนฺติ ตตฺถ กุสลา ธมฺมา อุปฺปชฺชนฺตีติ?

อสฺสตฺเต ตตฺถ อพฺยากตา ธมฺมา นิรุชฺฌนฺติ, โน จ ตตฺถ กุสลา ธมฺมา อุปฺปชฺชนฺติ. จตุโวกาเร ปฺจโวกาเร ตตฺถ อพฺยากตา จ ธมฺมา นิรุชฺฌนฺติ กุสลา จ ธมฺมา อุปฺปชฺชนฺติ.

๑๖๖. (ก) ยตฺถ อกุสลา ธมฺมา อุปฺปชฺชนฺติ ตตฺถ อพฺยากตา ธมฺมา นิรุชฺฌนฺตีติ? อามนฺตา.

(ข) ยตฺถ วา ปน อพฺยากตา ธมฺมา นิรุชฺฌนฺติ ตตฺถ อกุสลา ธมฺมา อุปฺปชฺชนฺตีติ?

อสฺสตฺเต ตตฺถ อพฺยากตา ธมฺมา นิรุชฺฌนฺติ, โน จ ตตฺถ อกุสลา ธมฺมา อุปฺปชฺชนฺติ. จตุโวกาเร ปฺจโวกาเร ตตฺถ อพฺยากตา จ ธมฺมา นิรุชฺฌนฺติ อกุสลา จ ธมฺมา อุปฺปชฺชนฺติ.

(ค) อนุโลมปุคฺคโลกาสา

๑๖๗. (ก) ยสฺส ยตฺถ กุสลา ธมฺมา อุปฺปชฺชนฺติ ตสฺส ตตฺถ อกุสลา ธมฺมา นิรุชฺฌนฺตีติ? โน.

(ข) ยสฺส วา ปน ยตฺถ อกุสลา ธมฺมา นิรุชฺฌนฺติ ตสฺส ตตฺถ กุสลา ธมฺมา อุปฺปชฺชนฺตีติ? โน.

(ก) ยสฺส ยตฺถ กุสลา ธมฺมา อุปฺปชฺชนฺติ ตสฺส ตตฺถ อพฺยากตา ธมฺมา นิรุชฺฌนฺตีติ? โน.

(ข) ยสฺส วา ปน ยตฺถ อพฺยากตา ธมฺมา นิรุชฺฌนฺติ ตสฺส ตตฺถ กุสลา ธมฺมา อุปฺปชฺชนฺตีติ? โน.

๑๖๘. (ก) ยสฺส ยตฺถ อกุสลา ธมฺมา อุปฺปชฺชนฺติ ตสฺส ตตฺถ อพฺยากตา ธมฺมา นิรุชฺฌนฺตีติ? โน.

(ข) ยสฺส วา ปน ยตฺถ อพฺยากตา ธมฺมา นิรุชฺฌนฺติ ตสฺส ตตฺถ อกุสลา ธมฺมา อุปฺปชฺชนฺตีติ? โน.

(ฆ) ปจฺจนีกปุคฺคโล

๑๖๙. (ก) ยสฺส กุสลา ธมฺมา น อุปฺปชฺชนฺติ ตสฺส อกุสลา ธมฺมา น นิรุชฺฌนฺตีติ?

อกุสลานํ ภงฺคกฺขเณ เตสํ กุสลา ธมฺมา น อุปฺปชฺชนฺติ, โน จ เตสํ อกุสลา ธมฺมา น นิรุชฺฌนฺติ. กุสลวิปฺปยุตฺตจิตฺตสฺส อุปฺปาทกฺขเณ อกุสลวิปฺปยุตฺตจิตฺตสฺส ภงฺคกฺขเณ นิโรธสมาปนฺนานํ อสฺสตฺตานํ เตสํ กุสลา จ ธมฺมา น อุปฺปชฺชนฺติ อกุสลา จ ธมฺมา น นิรุชฺฌนฺติ.

(ข) ยสฺส วา ปน อกุสลา ธมฺมา น นิรุชฺฌนฺติ ตสฺส กุสลา ธมฺมา น อุปฺปชฺชนฺตีติ?

กุสลานํ อุปฺปาทกฺขเณ เตสํ อกุสลา ธมฺมา น นิรุชฺฌนฺติ, โน จ เตสํ กุสลา ธมฺมา น อุปฺปชฺชนฺติ. อกุสลวิปฺปยุตฺตจิตฺตสฺส ภงฺคกฺขเณ กุสลวิปฺปยุตฺตจิตฺตสฺส อุปฺปาทกฺขเณ นิโรธสมาปนฺนานํ อสฺสตฺตานํ เตสํ อกุสลา จ ธมฺมา น นิรุชฺฌนฺติ กุสลา จ ธมฺมา น อุปฺปชฺชนฺติ.

(ก) ยสฺส กุสลา ธมฺมา น อุปฺปชฺชนฺติ ตสฺส อพฺยากตา ธมฺมา น นิรุชฺฌนฺตีติ?

สพฺเพสํ จวนฺตานํ ปวตฺเต จิตฺตสฺส ภงฺคกฺขเณ เตสํ กุสลา ธมฺมา น อุปฺปชฺชนฺติ, โน จ เตสํ อพฺยากตา ธมฺมา น นิรุชฺฌนฺติ. สพฺเพสํ อุปปชฺชนฺตานํ ปวตฺเต กุสลวิปฺปยุตฺตจิตฺตสฺส อุปฺปาทกฺขเณ อรูเป กุสลากุสลานํ ภงฺคกฺขเณ เตสํ กุสลา จ ธมฺมา น อุปฺปชฺชนฺติ อพฺยากตา จ ธมฺมา น นิรุชฺฌนฺติ.

(ข) ยสฺส วา ปน อพฺยากตา ธมฺมา น นิรุชฺฌนฺติ ตสฺส กุสลา ธมฺมา น อุปฺปชฺชนฺตีติ?

กุสลานํ อุปฺปาทกฺขเณ เตสํ อพฺยากตา ธมฺมา น นิรุชฺฌนฺติ, โน จ เตสํ กุสลา ธมฺมา น อุปฺปชฺชนฺติ. สพฺเพสํ อุปปชฺชนฺตานํ ปวตฺเต กุสลวิปฺปยุตฺตจิตฺตสฺส อุปฺปาทกฺขเณ อรูเป กุสลากุสลานํ ภงฺคกฺขเณ เตสํ อพฺยากตา จ ธมฺมา น นิรุชฺฌนฺติ กุสลา จ ธมฺมา น อุปฺปชฺชนฺติ.

๑๗๐. (ก) ยสฺส อกุสลา ธมฺมา น อุปฺปชฺชนฺติ ตสฺส อพฺยากตา ธมฺมา น นิรุชฺฌนฺตีติ?

สพฺเพสํ จวนฺตานํ ปวตฺเต จิตฺตสฺส ภงฺคกฺขเณ เตสํ อกุสลา ธมฺมา น อุปฺปชฺชนฺติ, โน จ เตสํ อพฺยากตา ธมฺมา น นิรุชฺฌนฺติ. สพฺเพสํ อุปปชฺชนฺตานํ ปวตฺเต อกุสลวิปฺปยุตฺตจิตฺตสฺส อุปฺปาทกฺขเณ อรูเป กุสลากุสลานํ ภงฺคกฺขเณ เตสํ อกุสลา จ ธมฺมา น อุปฺปชฺชนฺติ อพฺยากตา จ ธมฺมา น นิรุชฺฌนฺติ.

(ข) ยสฺส วา ปน อพฺยากตา ธมฺมา น นิรุชฺฌนฺติ ตสฺส อกุสลา ธมฺมา น อุปฺปชฺชนฺตีติ?

อกุสลานํ อุปฺปาทกฺขเณ เตสํ อพฺยากตา ธมฺมา น นิรุชฺฌนฺติ, โน จ เตสํ อกุสลา ธมฺมา น อุปฺปชฺชนฺติ. สพฺเพสํ อุปปชฺชนฺตานํ ปวตฺเต อกุสลวิปฺปยุตฺตจิตฺตสฺส อุปฺปาทกฺขเณ อรูเป กุสลากุสลานํ ภงฺคกฺขเณ เตสํ อพฺยากตา จ ธมฺมา น นิรุชฺฌนฺติ อกุสลา จ ธมฺมา น อุปฺปชฺชนฺติ.

(ง) ปจฺจนีกโอกาโส

๑๗๑. (ก) ยตฺถ กุสลา ธมฺมา น อุปฺปชฺชนฺติ ตตฺถ อกุสลา ธมฺมา น นิรุชฺฌนฺตีติ? อามนฺตา.

(ข) ยตฺถ วา ปน อกุสลา ธมฺมา น นิรุชฺฌนฺติ ตตฺถ กุสลา ธมฺมา น อุปฺปชฺชนฺตีติ? อามนฺตา.

(ก) ยตฺถ กุสลา ธมฺมา น อุปฺปชฺชนฺติ ตตฺถ อพฺยากตา ธมฺมา น นิรุชฺฌนฺตีติ? นิรุชฺฌนฺติ.

(ข) ยตฺถ วา ปน อพฺยากตา ธมฺมา น นิรุชฺฌนฺติ ตตฺถ กุสลา ธมฺมา น อุปฺปชฺชนฺตีติ? นตฺถิ.

๑๗๒. (ก) ยตฺถ อกุสลา ธมฺมา น อุปฺปชฺชนฺติ ตตฺถ อพฺยากตา ธมฺมา น นิรุชฺฌนฺตีติ? นิรุชฺฌนฺติ.

(ข) ยตฺถ วา ปน อพฺยากตา ธมฺมา น นิรุชฺฌนฺติ ตตฺถ อกุสลา ธมฺมา น อุปฺปชฺชนฺตีติ? นตฺถิ.

(จ) ปจฺจนีกปุคฺคโลกาสา

๑๗๓. (ก) ยสฺส ยตฺถ กุสลา ธมฺมา น อุปฺปชฺชนฺติ ตสฺส ตตฺถ อกุสลา ธมฺมา น นิรุชฺฌนฺตีติ?

อกุสลานํ ภงฺคกฺขเณ เตสํ ตตฺถ กุสลา ธมฺมา น อุปฺปชฺชนฺติ, โน จ เตสํ ตตฺถ อกุสลา ธมฺมา น นิรุชฺฌนฺติ. กุสลวิปฺปยุตฺตจิตฺตสฺส อุปฺปาทกฺขเณ อกุสลวิปฺปยุตฺตจิตฺตสฺส ภงฺคกฺขเณ อสฺสตฺตานํ เตสํ ตตฺถ กุสลา จ ธมฺมา น อุปฺปชฺชนฺติ อกุสลา จ ธมฺมา น นิรุชฺฌนฺติ.

(ข) ยสฺส วา ปน ยตฺถ อกุสลา ธมฺมา น นิรุชฺฌนฺติ ตสฺส ตตฺถ กุสลา ธมฺมา น อุปฺปชฺชนฺตีติ?

กุสลานํ อุปฺปาทกฺขเณ เตสํ ตตฺถ อกุสลา ธมฺมา น นิรุชฺฌนฺติ, โน จ เตสํ ตตฺถ กุสลา ธมฺมา น อุปฺปชฺชนฺติ. อกุสลวิปฺปยุตฺตจิตฺตสฺส ภงฺคกฺขเณ กุสลวิปฺปยุตฺตจิตฺตสฺส อุปฺปาทกฺขเณ อสฺสตฺตานํ เตสํ ตตฺถ อกุสลา จ ธมฺมา น นิรุชฺฌนฺติ กุสลา จ ธมฺมา น อุปฺปชฺชนฺติ.

(ก) ยสฺส ยตฺถ กุสลา ธมฺมา น อุปฺปชฺชนฺติ ตสฺส ตตฺถ อพฺยากตา ธมฺมา น นิรุชฺฌนฺตีติ?

สพฺเพสํ จวนฺตานํ ปวตฺเต จิตฺตสฺส ภงฺคกฺขเณ เตสํ ตตฺถ กุสลา ธมฺมา น อุปฺปชฺชนฺติ, โน จ เตสํ ตตฺถ อพฺยากตา ธมฺมา น นิรุชฺฌนฺติ. สพฺเพสํ อุปปชฺชนฺตานํ ปวตฺเต กุสลวิปฺปยุตฺตจิตฺตสฺส อุปฺปาทกฺขเณ อรูเป กุสลากุสลานํ ภงฺคกฺขเณ เตสํ ตตฺถ กุสลา จ ธมฺมา น อุปฺปชฺชนฺติ อพฺยากตา จ ธมฺมา น นิรุชฺฌนฺติ.

(ข) ยสฺส วา ปน ยตฺถ อพฺยากตา ธมฺมา น นิรุชฺฌนฺติ ตสฺส ตตฺถ กุสลา ธมฺมา น อุปฺปชฺชนฺตีติ?

กุสลานํ อุปฺปาทกฺขเณ เตสํ ตตฺถ อพฺยากตา ธมฺมา น นิรุชฺฌนฺติ, โน จ เตสํ ตตฺถ กุสลา ธมฺมา น อุปฺปชฺชนฺติ. สพฺเพสํ อุปปชฺชนฺตานํ ปวตฺเต กุสลวิปฺปยุตฺตจิตฺตสฺส อุปฺปาทกฺขเณ อรูเป กุสลากุสลานํ ภงฺคกฺขเณ เตสํ ตตฺถ อพฺยากตา จ ธมฺมา น นิรุชฺฌนฺติ กุสลา จ ธมฺมา น อุปฺปชฺชนฺติ.

๑๗๔. (ก) ยสฺส ยตฺถ อกุสลา ธมฺมา น อุปฺปชฺชนฺติ ตสฺส ตตฺถ อพฺยากตา ธมฺมา น นิรุชฺฌนฺตีติ?

สพฺเพสํ จวนฺตานํ ปวตฺเต จิตฺตสฺส ภงฺคกฺขเณ เตสํ ตตฺถ อกุสลา ธมฺมา น อุปฺปชฺชนฺติ, โน จ เตสํ ตตฺถ อพฺยากตา ธมฺมา น นิรุชฺฌนฺติ. สพฺเพสํ อุปปชฺชนฺตานํ ปวตฺเต อกุสลวิปฺปยุตฺตจิตฺตสฺส อุปฺปาทกฺขเณ อรูเป กุสลากุสลานํ ภงฺคกฺขเณ เตสํ ตตฺถ อกุสลา จ ธมฺมา น อุปฺปชฺชนฺติ อพฺยากตา จ ธมฺมา น นิรุชฺฌนฺติ.

(ข) ยสฺส วา ปน ยตฺถ อพฺยากตา ธมฺมา น นิรุชฺฌนฺติ ตสฺส ตตฺถ อกุสลา ธมฺมา น อุปฺปชฺชนฺตีติ?

อกุสลานํ อุปฺปาทกฺขเณ เตสํ ตตฺถ อพฺยากตา ธมฺมา น นิรุชฺฌนฺติ, โน จ เตสํ ตตฺถ อกุสลา ธมฺมา น อุปฺปชฺชนฺติ. สพฺเพสํ อุปปชฺชนฺตานํ ปวตฺเต อกุสลวิปฺปยุตฺตจิตฺตสฺส อุปฺปาทกฺขเณ อรูเป กุสลากุสลานํ ภงฺคกฺขเณ เตสํ ตตฺถ อพฺยากตา จ ธมฺมา น นิรุชฺฌนฺติ อกุสลา จ ธมฺมา น อุปฺปชฺชนฺติ.

(๒) อตีตวาโร

(ก) อนุโลมปุคฺคโล

๑๗๕. (ก) ยสฺส กุสลา ธมฺมา อุปฺปชฺชิตฺถ ตสฺส อกุสลา ธมฺมา นิรุชฺฌิตฺถาติ? อามนฺตา.

(ข) ยสฺส วา ปน อกุสลา ธมฺมา นิรุชฺฌิตฺถ ตสฺส กุสลา ธมฺมา อุปฺปชฺชิตฺถาติ? อามนฺตา.

(ก) ยสฺส กุสลา ธมฺมา อุปฺปชฺชิตฺถ ตสฺส อพฺยากตา ธมฺมา นิรุชฺฌิตฺถาติ? อามนฺตา.

(ข) ยสฺส วา ปน อพฺยากตา ธมฺมา นิรุชฺฌิตฺถ ตสฺส กุสลา ธมฺมา อุปฺปชฺชิตฺถาติ? อามนฺตา.

๑๗๖. (ก) ยสฺส อกุสลา ธมฺมา อุปฺปชฺชิตฺถ ตสฺส อพฺยากตา ธมฺมา นิรุชฺฌิตฺถาติ? อามนฺตา.

(ข) ยสฺส วา ปน อพฺยากตา ธมฺมา นิรุชฺฌิตฺถ ตสฺส อกุสลา ธมฺมา อุปฺปชฺชิตฺถาติ? อามนฺตา.

(ข) อนุโลมโอกาโส

๑๗๗. (ก) ยตฺถ กุสลา ธมฺมา อุปฺปชฺชิตฺถ ตตฺถ อกุสลา ธมฺมา นิรุชฺฌิตฺถาติ? อามนฺตา.

(ข) ยตฺถ วา ปน อกุสลา ธมฺมา นิรุชฺฌิตฺถ ตตฺถ กุสลา ธมฺมา อุปฺปชฺชิตฺถาติ? อามนฺตา.

(ก) ยตฺถ กุสลา ธมฺมา อุปฺปชฺชิตฺถ ตตฺถ อพฺยากตา ธมฺมา นิรุชฺฌิตฺถาติ? อามนฺตา.

(ข) ยตฺถ วา ปน อพฺยากตา ธมฺมา นิรุชฺฌิตฺถ ตตฺถ กุสลา ธมฺมา อุปฺปชฺชิตฺถาติ?

อสฺสตฺเต ตตฺถ อพฺยากตา ธมฺมา นิรุชฺฌิตฺถ, โน จ ตตฺถ กุสลา ธมฺมา อุปฺปชฺชิตฺถ. จตุโวกาเร ปฺจโวกาเร ตตฺถ อพฺยากตา จ ธมฺมา นิรุชฺฌิตฺถ กุสลา จ ธมฺมา อุปฺปชฺชิตฺถ.

๑๗๘. (ก) ยตฺถ อกุสลา ธมฺมา อุปฺปชฺชิตฺถ ตตฺถ อพฺยากตา ธมฺมา นิรุชฺฌิตฺถาติ? อามนฺตา.

(ข) ยตฺถ วา ปน อพฺยากตา ธมฺมา นิรุชฺฌิตฺถ ตตฺถ อกุสลา ธมฺมา อุปฺปชฺชิตฺถาติ?

อสฺสตฺเต ตตฺถ อพฺยากตา ธมฺมา นิรุชฺฌิตฺถ, โน จ ตตฺถ อกุสลา ธมฺมา อุปฺปชฺชิตฺถ. จตุโวกาเร ปฺจโวกาเร ตตฺถ อพฺยากตา จ ธมฺมา นิรุชฺฌิตฺถ อกุสลา จ ธมฺมา อุปฺปชฺชิตฺถ.

(ค) อนุโลมปุคฺคโลกาสา

๑๗๙. (ก) ยสฺส ยตฺถ กุสลา ธมฺมา อุปฺปชฺชิตฺถ ตสฺส ตตฺถ อกุสลา ธมฺมา นิรุชฺฌิตฺถาติ? อามนฺตา.

(ข) ยสฺส วา ปน ยตฺถ อกุสลา ธมฺมา นิรุชฺฌิตฺถ ตสฺส ตตฺถ กุสลา ธมฺมา อุปฺปชฺชิตฺถาติ?

สุทฺธาวาสานํ ทุติเย อกุสเล จิตฺเต วตฺตมาเน เตสํ ตตฺถ อกุสลา ธมฺมา นิรุชฺฌิตฺถ, โน จ เตสํ ตตฺถ กุสลา ธมฺมา อุปฺปชฺชิตฺถ. อิตเรสํ จตุโวการานํ ปฺจโวการานํ เตสํ ตตฺถ อกุสลา จ ธมฺมา นิรุชฺฌิตฺถ กุสลา จ ธมฺมา อุปฺปชฺชิตฺถ.

(ก) ยสฺส ยตฺถ กุสลา ธมฺมา อุปฺปชฺชิตฺถ ตสฺส ตตฺถ อพฺยากตา ธมฺมา นิรุชฺฌิตฺถาติ? อามนฺตา.

(ข) ยสฺส วา ปน ยตฺถ อพฺยากตา ธมฺมา นิรุชฺฌิตฺถ ตสฺส ตตฺถ กุสลา ธมฺมา อุปฺปชฺชิตฺถาติ?

สุทฺธาวาสานํ ทุติเย จิตฺเต วตฺตมาเน อสฺสตฺตานํ เตสํ ตตฺถ อพฺยากตา ธมฺมา นิรุชฺฌิตฺถ, โน จ เตสํ ตตฺถ กุสลา ธมฺมา อุปฺปชฺชิตฺถ. อิตเรสํ จตุโวการานํ ปฺจโวการานํ เตสํ ตตฺถ อพฺยากตา จ ธมฺมา นิรุชฺฌิตฺถ กุสลา จ ธมฺมา อุปฺปชฺชิตฺถ.

๑๘๐. (ก) ยสฺส ยตฺถ อกุสลา ธมฺมา อุปฺปชฺชิตฺถ ตสฺส ตตฺถ อพฺยากตา ธมฺมา นิรุชฺฌิตฺถาติ? อามนฺตา.

(ข) ยสฺส วา ปน ยตฺถ อพฺยากตา ธมฺมา นิรุชฺฌิตฺถ ตสฺส ตตฺถ อกุสลา ธมฺมา อุปฺปชฺชิตฺถาติ?

สุทฺธาวาสานํ ทุติเย จิตฺเต วตฺตมาเน อสฺสตฺตานํ เตสํ ตตฺถ อพฺยากตา ธมฺมา นิรุชฺฌิตฺถ, โน จ เตสํ ตตฺถ อกุสลา ธมฺมา อุปฺปชฺชิตฺถ. อิตเรสํ จตุโวการานํ ปฺจโวการานํ เตสํ ตตฺถ อพฺยากตา จ ธมฺมา นิรุชฺฌิตฺถ อกุสลา จ ธมฺมา อุปฺปชฺชิตฺถ.

(ฆ) ปจฺจนีกปุคฺคโล

๑๘๑. (ก) ยสฺส กุสลา ธมฺมา น อุปฺปชฺชิตฺถ ตสฺส อกุสลา ธมฺมา น นิรุชฺฌิตฺถาติ? นตฺถิ.

(ข) ยสฺส วา ปน อกุสลา ธมฺมา น นิรุชฺฌิตฺถ ตสฺส กุสลา ธมฺมา น อุปฺปชฺชิตฺถาติ? นตฺถิ.

(ก) ยสฺส กุสลา ธมฺมา น อุปฺปชฺชิตฺถ ตสฺส อพฺยากตา ธมฺมา น นิรุชฺฌิตฺถาติ? นตฺถิ.

(ข) ยสฺส วา ปน อพฺยากตา ธมฺมา น นิรุชฺฌิตฺถ ตสฺส กุสลา ธมฺมา น อุปฺปชฺชิตฺถาติ? นตฺถิ.

๑๘๒. (ก) ยสฺส อกุสลา ธมฺมา น อุปฺปชฺชิตฺถ ตสฺส อพฺยากตา ธมฺมา น นิรุชฺฌิตฺถาติ? นตฺถิ.

(ข) ยสฺส วา ปน อพฺยากตา ธมฺมา น นิรุชฺฌิตฺถ ตสฺส อกุสลา ธมฺมา น อุปฺปชฺชิตฺถาติ? นตฺถิ.

(ง) ปจฺจนีกโอกาโส

๑๘๓. (ก) ยตฺถ กุสลา ธมฺมา น อุปฺปชฺชิตฺถ ตตฺถ อกุสลา ธมฺมา น นิรุชฺฌิตฺถาติ? อามนฺตา.

(ข) ยตฺถ วา ปน อกุสลา ธมฺมา น นิรุชฺฌิตฺถ ตตฺถ กุสลา ธมฺมา น อุปฺปชฺชิตฺถาติ? อามนฺตา.

(ก) ยตฺถ กุสลา ธมฺมา น อุปฺปชฺชิตฺถ ตตฺถ อพฺยากตา ธมฺมา น นิรุชฺฌิตฺถาติ? นิรุชฺฌิตฺถ.

(ข) ยตฺถ วา ปน อพฺยากตา ธมฺมา น นิรุชฺฌิตฺถ ตตฺถ กุสลา ธมฺมา น อุปฺปชฺชิตฺถาติ? นตฺถิ.

๑๘๔. (ก) ยตฺถ อกุสลา ธมฺมา น อุปฺปชฺชิตฺถ ตตฺถ อพฺยากตา ธมฺมา น นิรุชฺฌิตฺถาติ? นิรุชฺฌิตฺถ.

(ข) ยตฺถ วา ปน อพฺยากตา ธมฺมา น นิรุชฺฌิตฺถ ตตฺถ อกุสลา ธมฺมา น อุปฺปชฺชิตฺถาติ? นตฺถิ.

(จ) ปจฺจนีกปุคฺคโลกาสา

๑๘๕. (ก) ยสฺส ยตฺถ กุสลา ธมฺมา น อุปฺปชฺชิตฺถ ตสฺส ตตฺถ อกุสลา ธมฺมา น นิรุชฺฌิตฺถาติ?

สุทฺธาวาสานํ ทุติเย อกุสเล จิตฺเต วตฺตมาเน เตสํ ตตฺถ กุสลา ธมฺมา น อุปฺปชฺชิตฺถ, โน จ เตสํ ตตฺถ อกุสลา ธมฺมา น นิรุชฺฌิตฺถ. สุทฺธาวาสานํ ทุติเย จิตฺเต วตฺตมาเน อสฺสตฺตานํ เตสํ ตตฺถ กุสลา จ ธมฺมา น อุปฺปชฺชิตฺถ อกุสลา จ ธมฺมา น นิรุชฺฌิตฺถ.

(ข) ยสฺส วา ปน ยตฺถ อกุสลา ธมฺมา น นิรุชฺฌิตฺถ ตสฺส ตตฺถ กุสลา ธมฺมา น อุปฺปชฺชิตฺถาติ? อามนฺตา.

(ก) ยสฺส ยตฺถ กุสลา ธมฺมา น อุปฺปชฺชิตฺถ ตสฺส ตตฺถ อพฺยากตา ธมฺมา น นิรุชฺฌิตฺถาติ?

สุทฺธาวาสานํ ทุติเย จิตฺเต วตฺตมาเน อสฺสตฺตานํ เตสํ ตตฺถ กุสลา ธมฺมา น อุปฺปชฺชิตฺถ, โน จ เตสํ ตตฺถ อพฺยากตา ธมฺมา น นิรุชฺฌิตฺถ. สุทฺธาวาสํ อุปปชฺชนฺตานํ เตสํ ตตฺถ กุสลา จ ธมฺมา น อุปฺปชฺชิตฺถ อพฺยากตา จ ธมฺมา น นิรุชฺฌิตฺถ.

(ข) ยสฺส วา ปน ยตฺถ อพฺยากตา ธมฺมา น นิรุชฺฌิตฺถ ตสฺส ตตฺถ กุสลา ธมฺมา น อุปฺปชฺชิตฺถาติ? อามนฺตา.

๑๘๖. (ก) ยสฺส ยตฺถ อกุสลา ธมฺมา น อุปฺปชฺชิตฺถ ตสฺส ตตฺถ อพฺยากตา ธมฺมา น นิรุชฺฌิตฺถาติ?

สุทฺธาวาสานํ ทุติเย จิตฺเต วตฺตมาเน อสฺสตฺตานํ เตสํ ตตฺถ อกุสลา ธมฺมา น อุปฺปชฺชิตฺถ, โน จ เตสํ ตตฺถ อพฺยากตา ธมฺมา น นิรุชฺฌิตฺถ. สุทฺธาวาสํ อุปปชฺชนฺตานํ เตสํ ตตฺถ อกุสลา จ ธมฺมา น อุปฺปชฺชิตฺถ อพฺยากตา จ ธมฺมา น นิรุชฺฌิตฺถ.

(ข) ยสฺส วา ปน ยตฺถ อพฺยากตา ธมฺมา น นิรุชฺฌิตฺถ ตสฺส ตตฺถ อกุสลา ธมฺมา น อุปฺปชฺชิตฺถาติ? อามนฺตา.

(๓) อนาคตวาโร

(ก) อนุโลมปุคฺคโล

๑๘๗. (ก) ยสฺส กุสลา ธมฺมา อุปฺปชฺชิสฺสนฺติ ตสฺส อกุสลา ธมฺมา นิรุชฺฌิสฺสนฺตีติ?

ยสฺส จิตฺตสฺส อนนฺตรา อคฺคมคฺคํ ปฏิลภิสฺสนฺติ เตสํ กุสลา ธมฺมา อุปฺปชฺชิสฺสนฺติ, โน จ เตสํ อกุสลา ธมฺมา นิรุชฺฌิสฺสนฺติ. อิตเรสํ เตสํ กุสลา จ ธมฺมา อุปฺปชฺชิสฺสนฺติ อกุสลา จ ธมฺมา นิรุชฺฌิสฺสนฺติ.

(ข) ยสฺส วา ปน อกุสลา ธมฺมา นิรุชฺฌิสฺสนฺติ ตสฺส กุสลา ธมฺมา อุปฺปชฺชิสฺสนฺตีติ? อามนฺตา.

(ก) ยสฺส กุสลา ธมฺมา อุปฺปชฺชิสฺสนฺติ ตสฺส อพฺยากตา ธมฺมา นิรุชฺฌิสฺสนฺตีติ? อามนฺตา.

(ข) ยสฺส วา ปน อพฺยากตา ธมฺมา นิรุชฺฌิสฺสนฺติ ตสฺส กุสลา ธมฺมา อุปฺปชฺชิสฺสนฺตีติ?

อคฺคมคฺคสมงฺคีนํ อรหนฺตานํ เตสํ อพฺยากตา ธมฺมา นิรุชฺฌิสฺสนฺติ, โน จ เตสํ กุสลา ธมฺมา อุปฺปชฺชิสฺสนฺติ. อิตเรสํ เตสํ อพฺยากตา จ ธมฺมา นิรุชฺฌิสฺสนฺติ กุสลา จ ธมฺมา อุปฺปชฺชิสฺสนฺติ.

๑๘๘. (ก) ยสฺส อกุสลา ธมฺมา อุปฺปชฺชิสฺสนฺติ ตสฺส อพฺยากตา ธมฺมา นิรุชฺฌิสฺสนฺตีติ? อามนฺตา.

(ข) ยสฺส วา ปน อพฺยากตา ธมฺมา นิรุชฺฌิสฺสนฺติ ตสฺส อกุสลา ธมฺมา อุปฺปชฺชิสฺสนฺตีติ?

อคฺคมคฺคสมงฺคีนํ อรหนฺตานํ ยสฺส จิตฺตสฺส อนนฺตรา อคฺคมคฺคํ ปฏิลภิสฺสนฺติ เตสํ อพฺยากตา ธมฺมา นิรุชฺฌิสฺสนฺติ, โน จ เตสํ อกุสลา ธมฺมา อุปฺปชฺชิสฺสนฺติ. อิตเรสํ เตสํ อพฺยากตา จ ธมฺมา นิรุชฺฌิสฺสนฺติ อกุสลา จ ธมฺมา อุปฺปชฺชิสฺสนฺติ.

(ข) อนุโลมโอกาโส

๑๘๙. (ก) ยตฺถ กุสลา ธมฺมา อุปฺปชฺชิสฺสนฺติ ตตฺถ อกุสลา ธมฺมา นิรุชฺฌิสฺสนฺตีติ? อามนฺตา.

(ข) ยตฺถ วา ปน อกุสลา ธมฺมา นิรุชฺฌิสฺสนฺติ ตตฺถ กุสลา ธมฺมา อุปฺปชฺชิสฺสนฺตีติ? อามนฺตา.

(ก) ยตฺถ กุสลา ธมฺมา อุปฺปชฺชิสฺสนฺติ ตตฺถ อพฺยากตา ธมฺมา นิรุชฺฌิสฺสนฺตีติ? อามนฺตา.

(ข) ยตฺถ วา ปน อพฺยากตา ธมฺมา นิรุชฺฌิสฺสนฺติ ตตฺถ กุสลา ธมฺมา อุปฺปชฺชิสฺสนฺตีติ?

อสฺสตฺเต ตตฺถ อพฺยากตา ธมฺมา นิรุชฺฌิสฺสนฺติ, โน จ ตตฺถ กุสลา ธมฺมา อุปฺปชฺชิสฺสนฺติ. จตุโวกาเร ปฺจโวกาเร ตตฺถ อพฺยากตา จ ธมฺมา นิรุชฺฌิสฺสนฺติ กุสลา จ ธมฺมา อุปฺปชฺชิสฺสนฺติ.

๑๙๐. (ก) ยตฺถ อกุสลา ธมฺมา อุปฺปชฺชิสฺสนฺติ ตตฺถ อพฺยากตา ธมฺมา นิรุชฺฌิสฺสนฺตีติ? อามนฺตา.

(ข) ยตฺถ วา ปน อพฺยากตา ธมฺมา นิรุชฺฌิสฺสนฺติ ตตฺถ อกุสลา ธมฺมา อุปฺปชฺชิสฺสนฺตีติ?

อสฺสตฺเต ตตฺถ อพฺยากตา ธมฺมา นิรุชฺฌิสฺสนฺติ, โน จ ตตฺถ อกุสลา ธมฺมา อุปฺปชฺชิสฺสนฺติ. จตุโวกาเร ปฺจโวกาเร ตตฺถ อพฺยากตา จ ธมฺมา นิรุชฺฌิสฺสนฺติ อกุสลา จ ธมฺมา อุปฺปชฺชิสฺสนฺติ.

(ค) อนุโลมปุคฺคโลกาสา

๑๙๑. (ก) ยสฺส ยตฺถ กุสลา ธมฺมา อุปฺปชฺชิสฺสนฺติ ตสฺส ตตฺถ อกุสลา ธมฺมา นิรุชฺฌิสฺสนฺตีติ?

ยสฺส จิตฺตสฺส อนนฺตรา อคฺคมคฺคํ ปฏิลภิสฺสนฺติ เตสํ ตตฺถ กุสลา ธมฺมา อุปฺปชฺชิสฺสนฺติ, โน จ เตสํ ตตฺถ อกุสลา ธมฺมา นิรุชฺฌิสฺสนฺติ. อิตเรสํ จตุโวการานํ ปฺจโวการานํ เตสํ ตตฺถ กุสลา จ ธมฺมา อุปฺปชฺชิสฺสนฺติ อกุสลา จ ธมฺมา นิรุชฺฌิสฺสนฺติ.

(ข) ยสฺส วา ปน ยตฺถ อกุสลา ธมฺมา นิรุชฺฌิสฺสนฺติ ตสฺส ตตฺถ กุสลา ธมฺมา อุปฺปชฺชิสฺสนฺตีติ? อามนฺตา.

(ก) ยสฺส ยตฺถ กุสลา ธมฺมา อุปฺปชฺชิสฺสนฺติ ตสฺส ตตฺถ อพฺยากตา ธมฺมา นิรุชฺฌิสฺสนฺตีติ? อามนฺตา.

(ข) ยสฺส วา ปน ยตฺถ อพฺยากตา ธมฺมา นิรุชฺฌิสฺสนฺติ ตสฺส ตตฺถ กุสลา ธมฺมา อุปฺปชฺชิสฺสนฺตีติ?

อคฺคมคฺคสมงฺคีนํ อรหนฺตานํ อสฺสตฺตานํ เตสํ ตตฺถ อพฺยากตา ธมฺมา นิรุชฺฌิสฺสนฺติ, โน จ เตสํ ตตฺถ กุสลา ธมฺมา อุปฺปชฺชิสฺสนฺติ. อิตเรสํ จตุโวการานํ ปฺจโวการานํ เตสํ ตตฺถ อพฺยากตา จ ธมฺมา นิรุชฺฌิสฺสนฺติ กุสลา จ ธมฺมา อุปฺปชฺชิสฺสนฺติ.

๑๙๒. (ก) ยสฺส ยตฺถ อกุสลา ธมฺมา อุปฺปชฺชิสฺสนฺติ ตสฺส ตตฺถ อพฺยากตา ธมฺมา นิรุชฺฌิสฺสนฺตีติ? อามนฺตา.

(ข) ยสฺส วา ปน ยตฺถ อพฺยากตา ธมฺมา นิรุชฺฌิสฺสนฺติ ตสฺส ตตฺถ อกุสลา ธมฺมา อุปฺปชฺชิสฺสนฺตีติ?

อคฺคมคฺคสมงฺคีนํ อรหนฺตานํ ยสฺส จิตฺตสฺส อนนฺตรา อคฺคมคฺคํ ปฏิลภิสฺสนฺติ, อสฺสตฺตานํ เตสํ ตตฺถ อพฺยากตา ธมฺมา นิรุชฺฌิสฺสนฺติ, โน จ เตสํ ตตฺถ กุสลา ธมฺมา อุปฺปชฺชิสฺสนฺติ. อิตเรสํ จตุโวการานํ ปฺจโวการานํ เตสํ ตตฺถ อพฺยากตา จ ธมฺมา นิรุชฺฌิสฺสนฺติ อกุสลา จ ธมฺมา อุปฺปชฺชิสฺสนฺติ.

(ฆ) ปจฺจนีกปุคฺคโล

๑๙๓. (ก) ยสฺส กุสลา ธมฺมา น อุปฺปชฺชิสฺสนฺติ ตสฺส อกุสลา ธมฺมา น นิรุชฺฌิสฺสนฺตีติ? อามนฺตา.

(ข) ยสฺส วา ปน อกุสลา ธมฺมา น นิรุชฺฌิสฺสนฺติ ตสฺส กุสลา ธมฺมา น อุปฺปชฺชิสฺสนฺตีติ?

ยสฺส จิตฺตสฺส อนนฺตรา อคฺคมคฺคํ ปฏิลภิสฺสนฺติ เตสํ อกุสลา ธมฺมา น นิรุชฺฌิสฺสนฺติ, โน จ เตสํ กุสลา ธมฺมา น อุปฺปชฺชิสฺสนฺติ. อคฺคมคฺคสมงฺคีนํ อรหนฺตานํ เตสํ อกุสลา จ ธมฺมา น นิรุชฺฌิสฺสนฺติ กุสลา จ ธมฺมา น อุปฺปชฺชิสฺสนฺติ.

(ก) ยสฺส กุสลา ธมฺมา น อุปฺปชฺชิสฺสนฺติ ตสฺส อพฺยากตา ธมฺมา น นิรุชฺฌิสฺสนฺตีติ?

อคฺคมคฺคสมงฺคีนํ อรหนฺตานํ เตสํ กุสลา ธมฺมา น อุปฺปชฺชิสฺสนฺติ, โน จ เตสํ อพฺยากตา ธมฺมา น นิรุชฺฌิสฺสนฺติ. ปจฺฉิมจิตฺตสฺส ภงฺคกฺขเณ เตสํ กุสลา จ ธมฺมา น อุปฺปชฺชิสฺสนฺติ อพฺยากตา จ ธมฺมา น นิรุชฺฌิสฺสนฺติ.

(ข) ยสฺส วา ปน อพฺยากตา ธมฺมา น นิรุชฺฌิสฺสนฺติ ตสฺส กุสลา ธมฺมา น อุปฺปชฺชิสฺสนฺตีติ? อามนฺตา.

๑๙๔. (ก) ยสฺส อกุสลา ธมฺมา น อุปฺปชฺชิสฺสนฺติ ตสฺส อพฺยากตา ธมฺมา น นิรุชฺฌิสฺสนฺตีติ?

อคฺคมคฺคสมงฺคีนํ อรหนฺตานํ ยสฺส จิตฺตสฺส อนนฺตรา อคฺคมคฺคํ ปฏิลภิสฺสนฺติ เตสํ อกุสลา ธมฺมา น อุปฺปชฺชิสฺสนฺติ, โน จ เตสํ อพฺยากตา ธมฺมา น นิรุชฺฌิสฺสนฺติ. ปจฺฉิมจิตฺตสฺส ภงฺคกฺขเณ เตสํ อกุสลา จ ธมฺมา น อุปฺปชฺชิสฺสนฺติ อพฺยากตา จ ธมฺมา น นิรุชฺฌิสฺสนฺติ.

(ข) ยสฺส วา ปน อพฺยากตา ธมฺมา น นิรุชฺฌิสฺสนฺติ ตสฺส อกุสลา ธมฺมา น อุปฺปชฺชิสฺสนฺตีติ? อามนฺตา.

(ง) ปจฺจนีกโอกาโส

๑๙๕. (ก) ยตฺถ กุสลา ธมฺมา น อุปฺปชฺชิสฺสนฺติ ตตฺถ อกุสลา ธมฺมา น นิรุชฺฌิสฺสนฺตีติ? อามนฺตา.

(ข) ยตฺถ วา ปน อกุสลา ธมฺมา น นิรุชฺฌิสฺสนฺติ ตตฺถ กุสลา ธมฺมา น อุปฺปชฺชิสฺสนฺตีติ? อามนฺตา.

(ก) ยตฺถ กุสลา ธมฺมา น อุปฺปชฺชิสฺสนฺติ ตตฺถ อพฺยากตา ธมฺมา น นิรุชฺฌิสฺสนฺตีติ? นิรุชฺฌิสฺสนฺติ.

(ข) ยตฺถ วา ปน อพฺยากตา ธมฺมา น นิรุชฺฌิสฺสนฺติ ตตฺถ กุสลา ธมฺมา น อุปฺปชฺชิสฺสนฺตีติ? นตฺถิ.

๑๙๖. (ก) ยตฺถ อกุสลา ธมฺมา น อุปฺปชฺชิสฺสนฺติ ตตฺถ อพฺยากตา ธมฺมา น นิรุชฺฌิสฺสนฺตีติ? นิรุชฺฌิสฺสนฺติ.

(ข) ยตฺถ วา ปน อพฺยากตา ธมฺมา น นิรุชฺฌิสฺสนฺติ ตตฺถ อกุสลา ธมฺมา น อุปฺปชฺชิสฺสนฺตีติ? นตฺถิ.

(จ) ปจฺจนีกปุคฺคโลกาสา

๑๙๗. (ก) ยสฺส ยตฺถ กุสลา ธมฺมา น อุปฺปชฺชิสฺสนฺติ ตสฺส ตตฺถ อกุสลา ธมฺมา น นิรุชฺฌิสฺสนฺตีติ? อามนฺตา.

(ข) ยสฺส วา ปน ยตฺถ อกุสลา ธมฺมา น นิรุชฺฌิสฺสนฺติ ตสฺส ตตฺถ กุสลา ธมฺมา น อุปฺปชฺชิสฺสนฺตีติ?

ยสฺส จิตฺตสฺส อนนฺตรา อคฺคมคฺคํ ปฏิลภิสฺสนฺติ เตสํ ตตฺถ อกุสลา ธมฺมา น นิรุชฺฌิสฺสนฺติ, โน จ เตสํ ตตฺถ กุสลา ธมฺมา น อุปฺปชฺชิสฺสนฺติ. อคฺคมคฺคสมงฺคีนํ อรหนฺตานํ อสฺสตฺตานํ เตสํ ตตฺถ อกุสลา จ ธมฺมา น นิรุชฺฌิสฺสนฺติ กุสลา จ ธมฺมา น อุปฺปชฺชิสฺสนฺติ.

(ก) ยสฺส ยตฺถ กุสลา ธมฺมา น อุปฺปชฺชิสฺสนฺติ ตสฺส ตตฺถ อพฺยากตา ธมฺมา น นิรุชฺฌิสฺสนฺตีติ?

อคฺคมคฺคสมงฺคีนํ อรหนฺตานํ อสฺสตฺตานํ เตสํ ตตฺถ กุสลา ธมฺมา น อุปฺปชฺชิสฺสนฺติ, โน จ เตสํ ตตฺถ อพฺยากตา ธมฺมา น นิรุชฺฌิสฺสนฺติ. ปจฺฉิมจิตฺตสฺส ภงฺคกฺขเณ เตสํ ตตฺถ กุสลา จ ธมฺมา น อุปฺปชฺชิสฺสนฺติ อพฺยากตา จ ธมฺมา น นิรุชฺฌิสฺสนฺติ.

(ข) ยสฺส วา ปน ยตฺถ อพฺยากตา ธมฺมา น นิรุชฺฌิสฺสนฺติ ตสฺส ตตฺถ กุสลา ธมฺมา น อุปฺปชฺชิสฺสนฺตีติ? อามนฺตา.

๑๙๘. (ก) ยสฺส ยตฺถ อกุสลา ธมฺมา น อุปฺปชฺชิสฺสนฺติ ตสฺส ตตฺถ อพฺยากตา ธมฺมา น นิรุชฺฌิสฺสนฺตีติ?

อคฺคมคฺคสมงฺคีนํ อรหนฺตานํ ยสฺส จิตฺตสฺส อนนฺตรา อคฺคมคฺคํ ปฏิลภิสฺสนฺติ อสฺสตฺตานํ เตสํ ตตฺถ อกุสลา ธมฺมา น อุปฺปชฺชิสฺสนฺติ, โน จ เตสํ ตตฺถ อพฺยากตา ธมฺมา น นิรุชฺฌิสฺสนฺติ. ปจฺฉิมจิตฺตสฺส ภงฺคกฺขเณ เตสํ ตตฺถ อกุสลา จ ธมฺมา น อุปฺปชฺชิสฺสนฺติ อพฺยากตา จ ธมฺมา น นิรุชฺฌิสฺสนฺติ.

(ข) ยสฺส วา ปน ยตฺถ อพฺยากตา ธมฺมา น นิรุชฺฌิสฺสนฺติ ตสฺส ตตฺถ อกุสลา ธมฺมา น อุปฺปชฺชิสฺสนฺตีติ? อามนฺตา.

(๔) ปจฺจุปฺปนฺนาตีตวาโร

(ก) อนุโลมปุคฺคโล

๑๙๙. (ก) ยสฺส กุสลา ธมฺมา อุปฺปชฺชนฺติ ตสฺส อกุสลา ธมฺมา นิรุชฺฌิตฺถาติ? อามนฺตา.

(ข) ยสฺส วา ปน อกุสลา ธมฺมา นิรุชฺฌิตฺถ ตสฺส กุสลา ธมฺมา อุปฺปชฺชนฺตีติ?

สพฺเพสํ จิตฺตสฺส ภงฺคกฺขเณ กุสลวิปฺปยุตฺตจิตฺตสฺส อุปฺปาทกฺขเณ นิโรธสมาปนฺนานํ อสฺสตฺตานํ เตสํ อกุสลา ธมฺมา นิรุชฺฌิตฺถ, โน จ เตสํ กุสลา ธมฺมา อุปฺปชฺชนฺติ. กุสลานํ อุปฺปาทกฺขเณ เตสํ อกุสลา จ ธมฺมา นิรุชฺฌิตฺถ กุสลา จ ธมฺมา อุปฺปชฺชนฺติ.

(ก) ยสฺส กุสลา ธมฺมา อุปฺปชฺชนฺติ ตสฺส อพฺยากตา ธมฺมา นิรุชฺฌิตฺถาติ? อามนฺตา.

(ข) ยสฺส วา ปน อพฺยากตา ธมฺมา นิรุชฺฌิตฺถ ตสฺส กุสลา ธมฺมา อุปฺปชฺชนฺตีติ?

สพฺเพสํ จิตฺตสฺส ภงฺคกฺขเณ กุสลวิปฺปยุตฺตจิตฺตสฺส อุปฺปาทกฺขเณ นิโรธสมาปนฺนานํ อสฺสตฺตานํ เตสํ อพฺยากตา ธมฺมา นิรุชฺฌิตฺถ, โน จ เตสํ กุสลา ธมฺมา อุปฺปชฺชนฺติ. กุสลานํ อุปฺปาทกฺขเณ เตสํ อพฺยากตา จ ธมฺมา นิรุชฺฌิตฺถ กุสลา จ ธมฺมา อุปฺปชฺชนฺติ.

๒๐๐. (ก) ยสฺส อกุสลา ธมฺมา อุปฺปชฺชนฺติ ตสฺส อพฺยากตา ธมฺมา นิรุชฺฌิตฺถาติ? อามนฺตา.

(ข) ยสฺส วา ปน อพฺยากตา ธมฺมา นิรุชฺฌิตฺถ ตสฺส อกุสลา ธมฺมา อุปฺปชฺชนฺตีติ?

สพฺเพสํ จิตฺตสฺส ภงฺคกฺขเณ อกุสลวิปฺปยุตฺตจิตฺตสฺส อุปฺปาทกฺขเณ นิโรธสมาปนฺนานํ อสฺสตฺตานํ เตสํ อพฺยากตา ธมฺมา นิรุชฺฌิตฺถ, โน จ เตสํ อกุสลา ธมฺมา อุปฺปชฺชนฺติ. อกุสลานํ อุปฺปาทกฺขเณ เตสํ อพฺยากตา จ ธมฺมา นิรุชฺฌิตฺถ อกุสลา จ ธมฺมา อุปฺปชฺชนฺติ.

(ข) อนุโลมโอกาโส

๒๐๑. ยตฺถ กุสลา ธมฺมา อุปฺปชฺชนฺติ ตตฺถ อกุสลา ธมฺมา นิรุชฺฌิตฺถาติ?…เป….

(ค) อนุโลมปุคฺคโลกาสา

๒๐๒. (ก) ยสฺส ยตฺถ กุสลา ธมฺมา อุปฺปชฺชนฺติ ตสฺส ตตฺถ อกุสลา ธมฺมา นิรุชฺฌิตฺถาติ? อามนฺตา.

(ข) ยสฺส วา ปน ยตฺถ อกุสลา ธมฺมา นิรุชฺฌิตฺถ ตสฺส ตตฺถ กุสลา ธมฺมา อุปฺปชฺชนฺตีติ?

สพฺเพสํ จิตฺตสฺส ภงฺคกฺขเณ กุสลวิปฺปยุตฺตจิตฺตสฺส อุปฺปาทกฺขเณ เตสํ ตตฺถ อกุสลา ธมฺมา นิรุชฺฌิตฺถ, โน จ เตสํ ตตฺถ กุสลา ธมฺมา อุปฺปชฺชนฺติ. กุสลานํ อุปฺปาทกฺขเณ เตสํ ตตฺถ อกุสลา จ ธมฺมา นิรุชฺฌิตฺถ กุสลา จ ธมฺมา อุปฺปชฺชนฺติ.

(ก) ยสฺส ยตฺถ กุสลา ธมฺมา อุปฺปชฺชนฺติ ตสฺส ตตฺถ อพฺยากตา ธมฺมา นิรุชฺฌิตฺถาติ? อามนฺตา.

(ข) ยสฺส วา ปน ยตฺถ อพฺยากตา ธมฺมา นิรุชฺฌิตฺถ ตสฺส ตตฺถ กุสลา ธมฺมา อุปฺปชฺชนฺตีติ?

สพฺเพสํ จิตฺตสฺส ภงฺคกฺขเณ กุสลวิปฺปยุตฺตจิตฺตสฺส อุปฺปาทกฺขเณ อสฺสตฺตานํ เตสํ ตตฺถ อพฺยากตา ธมฺมา นิรุชฺฌิตฺถ, โน จ เตสํ ตตฺถ กุสลา ธมฺมา อุปฺปชฺชนฺติ. กุสลานํ อุปฺปาทกฺขเณ เตสํ ตตฺถ อพฺยากตา จ ธมฺมา นิรุชฺฌิตฺถ กุสลา จ ธมฺมา อุปฺปชฺชนฺติ.

๒๐๓. (ก) ยสฺส ยตฺถ อกุสลา ธมฺมา อุปฺปชฺชนฺติ ตสฺส ตตฺถ อพฺยากตา ธมฺมา นิรุชฺฌิตฺถาติ? อามนฺตา.

(ข) ยสฺส วา ปน ยตฺถ อพฺยากตา ธมฺมา นิรุชฺฌิตฺถ ตสฺส ตตฺถ อกุสลา ธมฺมา อุปฺปชฺชนฺตีติ?

สพฺเพสํ จิตฺตสฺส ภงฺคกฺขเณ อกุสลวิปฺปยุตฺตจิตฺตสฺส อุปฺปาทกฺขเณ อสฺสตฺตานํ เตสํ ตตฺถ อพฺยากตา ธมฺมา นิรุชฺฌิตฺถ, โน จ เตสํ ตตฺถ อกุสลา ธมฺมา อุปฺปชฺชนฺติ. อกุสลานํ อุปฺปาทกฺขเณ เตสํ ตตฺถ อพฺยากตา จ ธมฺมา นิรุชฺฌิตฺถ อกุสลา จ ธมฺมา อุปฺปชฺชนฺติ.

(ฆ) ปจฺจนีกปุคฺคโล

๒๐๔. (ก) ยสฺส กุสลา ธมฺมา น อุปฺปชฺชนฺติ ตสฺส อกุสลา ธมฺมา น นิรุชฺฌิตฺถาติ? นิรุชฺฌิตฺถ.

(ข) ยสฺส วา ปน อกุสลา ธมฺมา น นิรุชฺฌิตฺถ ตสฺส กุสลา ธมฺมา น อุปฺปชฺชนฺตีติ? นตฺถิ.

(ก) ยสฺส กุสลา ธมฺมา น อุปฺปชฺชนฺติ ตสฺส อพฺยากตา ธมฺมา น นิรุชฺฌิตฺถาติ? นิรุชฺฌิตฺถ.

(ข) ยสฺส วา ปน อพฺยากตา ธมฺมา น นิรุชฺฌิตฺถ ตสฺส กุสลา ธมฺมา น อุปฺปชฺชนฺตีติ? นตฺถิ.

๒๐๕. (ก) ยสฺส อกุสลา ธมฺมา น อุปฺปชฺชนฺติ ตสฺส อพฺยากตา ธมฺมา น นิรุชฺฌิตฺถาติ? นิรุชฺฌิตฺถ.

(ข) ยสฺส วา ปน อพฺยากตา ธมฺมา น นิรุชฺฌิตฺถ ตสฺส อกุสลา ธมฺมา น อุปฺปชฺชนฺตีติ? นตฺถิ.

(ง) ปจฺจนีกโอกาโส

๒๐๖. ยตฺถ กุสลา ธมฺมา น อุปฺปชฺชนฺติ ตตฺถ อกุสลา ธมฺมา น นิรุชฺฌิตฺถาติ?…เป….

(จ) ปจฺจนีกปุคฺคโลกาสา

๒๐๗. (ก) ยสฺส ยตฺถ กุสลา ธมฺมา น อุปฺปชฺชนฺติ ตสฺส ตตฺถ อกุสลา ธมฺมา น นิรุชฺฌิตฺถาติ?

สพฺเพสํ จิตฺตสฺส ภงฺคกฺขเณ กุสลวิปฺปยุตฺตจิตฺตสฺส อุปฺปาทกฺขเณ เตสํ ตตฺถ กุสลา ธมฺมา น อุปฺปชฺชนฺติ, โน จ เตสํ ตตฺถ อกุสลา ธมฺมา น นิรุชฺฌิตฺถ. สุทฺธาวาสานํ ทุติเย จิตฺเต วตฺตมาเน อสฺสตฺตานํ เตสํ ตตฺถ กุสลา จ ธมฺมา น อุปฺปชฺชนฺติ อกุสลา จ ธมฺมา น นิรุชฺฌิตฺถ.

(ข) ยสฺส วา ปน ยตฺถ อกุสลา ธมฺมา น นิรุชฺฌิตฺถ ตสฺส ตตฺถ กุสลา ธมฺมา น อุปฺปชฺชนฺตีติ? อามนฺตา.

(ก) ยสฺส ยตฺถ กุสลา ธมฺมา น อุปฺปชฺชนฺติ ตสฺส ตตฺถ อพฺยากตา ธมฺมา น นิรุชฺฌิตฺถาติ?

สพฺเพสํ จิตฺตสฺส ภงฺคกฺขเณ กุสลวิปฺปยุตฺตจิตฺตสฺส อุปฺปาทกฺขเณ อสฺสตฺตานํ เตสํ ตตฺถ กุสลา ธมฺมา น อุปฺปชฺชนฺติ, โน จ เตสํ ตตฺถ อพฺยากตา ธมฺมา น นิรุชฺฌิตฺถ. สุทฺธาวาสํ อุปปชฺชนฺตานํ เตสํ ตตฺถ กุสลา จ ธมฺมา น อุปฺปชฺชนฺติ อพฺยากตา จ ธมฺมา น นิรุชฺฌิตฺถ.

(ข) ยสฺส วา ปน ยตฺถ อพฺยากตา ธมฺมา น นิรุชฺฌิตฺถ ตสฺส ตตฺถ กุสลา ธมฺมา น อุปฺปชฺชนฺตีติ? อามนฺตา.

๒๐๘. (ก) ยสฺส ยตฺถ อกุสลา ธมฺมา น อุปฺปชฺชนฺติ ตสฺส ตตฺถ อพฺยากตา ธมฺมา น นิรุชฺฌิตฺถาติ?

สพฺเพสํ จิตฺตสฺส ภงฺคกฺขเณ อกุสลวิปฺปยุตฺตจิตฺตสฺส อุปฺปาทกฺขเณ อสฺสตฺตานํ เตสํ ตตฺถ อกุสลา ธมฺมา น อุปฺปชฺชนฺติ, โน จ เตสํ ตตฺถ อพฺยากตา ธมฺมา น นิรุชฺฌิตฺถ. สุทฺธาวาสํ อุปปชฺชนฺตานํ เตสํ ตตฺถ อกุสลา จ ธมฺมา น อุปฺปชฺชนฺติ อพฺยากตา จ ธมฺมา น นิรุชฺฌิตฺถ.

(ข) ยสฺส วา ปน ยตฺถ อพฺยากตา ธมฺมา น นิรุชฺฌิตฺถ ตสฺส ตตฺถ อกุสลา ธมฺมา น อุปฺปชฺชนฺตีติ? อามนฺตา.

(๕) ปจฺจุปฺปนฺนานาคตวาโร

(ก) อนุโลมปุคฺคโล

๒๐๙. (ก) ยสฺส กุสลา ธมฺมา อุปฺปชฺชนฺติ ตสฺส อกุสลา ธมฺมา นิรุชฺฌิสฺสนฺตีติ?

อคฺคมคฺคสฺส อุปฺปาทกฺขเณ ยสฺส จิตฺตสฺส อนนฺตรา อคฺคมคฺคํ ปฏิลภิสฺสนฺติ ตสฺส จิตฺตสฺส อุปฺปาทกฺขเณ เตสํ กุสลา ธมฺมา อุปฺปชฺชนฺติ, โน จ เตสํ อกุสลา ธมฺมา นิรุชฺฌิสฺสนฺติ. อิตเรสํ กุสลานํ อุปฺปาทกฺขเณ เตสํ กุสลา จ ธมฺมา อุปฺปชฺชนฺติ อกุสลา จ ธมฺมา นิรุชฺฌิสฺสนฺติ.

(ข) ยสฺส วา ปน อกุสลา ธมฺมา นิรุชฺฌิสฺสนฺติ ตสฺส กุสลา ธมฺมา อุปฺปชฺชนฺตีติ?

สพฺเพสํ จิตฺตสฺส ภงฺคกฺขเณ กุสลวิปฺปยุตฺตจิตฺตสฺส อุปฺปาทกฺขเณ นิโรธสมาปนฺนานํ อสฺสตฺตานํ เตสํ อกุสลา ธมฺมา นิรุชฺฌิสฺสนฺติ, โน จ เตสํ กุสลา ธมฺมา อุปฺปชฺชนฺติ. กุสลานํ อุปฺปาทกฺขเณ เตสํ อกุสลา จ ธมฺมา นิรุชฺฌิสฺสนฺติ กุสลา จ ธมฺมา อุปฺปชฺชนฺติ.

(ก) ยสฺส กุสลา ธมฺมา อุปฺปชฺชนฺติ ตสฺส อพฺยากตา ธมฺมา นิรุชฺฌิสฺสนฺตีติ? อามนฺตา.

(ข) ยสฺส วา ปน อพฺยากตา ธมฺมา นิรุชฺฌิสฺสนฺติ ตสฺส กุสลา ธมฺมา อุปฺปชฺชนฺตีติ?

สพฺเพสํ จิตฺตสฺส ภงฺคกฺขเณ กุสลวิปฺปยุตฺตจิตฺตสฺส อุปฺปาทกฺขเณ นิโรธสมาปนฺนานํ อสฺสตฺตานํ เตสํ อพฺยากตา ธมฺมา นิรุชฺฌิสฺสนฺติ, โน จ เตสํ กุสลา ธมฺมา อุปฺปชฺชนฺติ. กุสลานํ อุปฺปาทกฺขเณ เตสํ อพฺยากตา จ ธมฺมา นิรุชฺฌิสฺสนฺติ กุสลา จ ธมฺมา อุปฺปชฺชนฺติ.

๒๑๐. (ก) ยสฺส อกุสลา ธมฺมา อุปฺปชฺชนฺติ ตสฺส อพฺยากตา ธมฺมา นิรุชฺฌิสฺสนฺตีติ? อามนฺตา.

(ข) ยสฺส วา ปน อพฺยากตา ธมฺมา นิรุชฺฌิสฺสนฺติ ตสฺส อกุสลา ธมฺมา อุปฺปชฺชนฺตีติ?

สพฺเพสํ จิตฺตสฺส ภงฺคกฺขเณ อกุสลวิปฺปยุตฺตจิตฺตสฺส อุปฺปาทกฺขเณ นิโรธสมาปนฺนานํ อสฺสตฺตานํ เตสํ อพฺยากตา ธมฺมา นิรุชฺฌิสฺสนฺติ, โน จ เตสํ อกุสลา ธมฺมา อุปฺปชฺชนฺติ. อกุสลานํ อุปฺปาทกฺขเณ เตสํ อพฺยากตา จ ธมฺมา นิรุชฺฌิสฺสนฺติ อกุสลา จ ธมฺมา อุปฺปชฺชนฺติ.

(ข) อนุโลมโอกาโส

๒๑๑. ยตฺถ กุสลา ธมฺมา อุปฺปชฺชนฺติ ตตฺถ อกุสลา ธมฺมา นิรุชฺฌิสฺสนฺตีติ?…เป….

(ค) อนุโลมปุคฺคโลกาสา

๒๑๒. (ก) ยสฺส ยตฺถ กุสลา ธมฺมา อุปฺปชฺชนฺติ ตสฺส ตตฺถ อกุสลา ธมฺมา นิรุชฺฌิสฺสนฺตีติ?

อคฺคมคฺคสฺส อุปฺปาทกฺขเณ ยสฺส จิตฺตสฺส อนนฺตรา อคฺคมคฺคํ ปฏิลภิสฺสนฺติ ตสฺส จิตฺตสฺส อุปฺปาทกฺขเณ เตสํ ตตฺถ กุสลา ธมฺมา อุปฺปชฺชนฺติ, โน จ เตสํ ตตฺถ อกุสลา ธมฺมา นิรุชฺฌิสฺสนฺติ. อิตเรสํ กุสลานํ อุปฺปาทกฺขเณ เตสํ ตตฺถ กุสลา จ ธมฺมา อุปฺปชฺชนฺติ อกุสลา จ ธมฺมา นิรุชฺฌิสฺสนฺติ.

(ข) ยสฺส วา ปน ยตฺถ อกุสลา ธมฺมา นิรุชฺฌิสฺสนฺติ ตสฺส ตตฺถ กุสลา ธมฺมา อุปฺปชฺชนฺตีติ?

สพฺเพสํ จิตฺตสฺส ภงฺคกฺขเณ กุสลวิปฺปยุตฺตจิตฺตสฺส อุปฺปาทกฺขเณ เตสํ ตตฺถ อกุสลา ธมฺมา นิรุชฺฌิสฺสนฺติ, โน จ เตสํ ตตฺถ กุสลา ธมฺมา อุปฺปชฺชนฺติ. กุสลานํ อุปฺปาทกฺขเณ เตสํ ตตฺถ อกุสลา จ ธมฺมา นิรุชฺฌิสฺสนฺติ กุสลา จ ธมฺมา อุปฺปชฺชนฺติ.

(ก) ยสฺส ยตฺถ กุสลา ธมฺมา อุปฺปชฺชนฺติ ตสฺส ตตฺถ อพฺยากตา ธมฺมา นิรุชฺฌิสฺสนฺตีติ? อามนฺตา.

(ข) ยสฺส วา ปน ยตฺถ อพฺยากตา ธมฺมา นิรุชฺฌิสฺสนฺติ ตสฺส ตตฺถ กุสลา ธมฺมา อุปฺปชฺชนฺตีติ?

สพฺเพสํ จิตฺตสฺส ภงฺคกฺขเณ กุสลวิปฺปยุตฺตจิตฺตสฺส อุปฺปาทกฺขเณ อสฺสตฺตานํ เตสํ ตตฺถ อพฺยากตา ธมฺมา นิรุชฺฌิสฺสนฺติ, โน จ เตสํ ตตฺถ กุสลา ธมฺมา อุปฺปชฺชนฺติ. กุสลานํ อุปฺปาทกฺขเณ เตสํ ตตฺถ อพฺยากตา จ ธมฺมา นิรุชฺฌิสฺสนฺติ กุสลา จ ธมฺมา อุปฺปชฺชนฺติ.

๒๑๓. (ก) ยสฺส ยตฺถ อกุสลา ธมฺมา อุปฺปชฺชนฺติ ตสฺส ตตฺถ อพฺยากตา ธมฺมา นิรุชฺฌิสฺสนฺตีติ? อามนฺตา.

(ข) ยสฺส วา ปน ยตฺถ อพฺยากตา ธมฺมา นิรุชฺฌิสฺสนฺติ ตสฺส ตตฺถ อกุสลา ธมฺมา อุปฺปชฺชนฺตีติ?

สพฺเพสํ จิตฺตสฺส ภงฺคกฺขเณ อกุสลวิปฺปยุตฺตจิตฺตสฺส อุปฺปาทกฺขเณ อสฺสตฺตานํ เตสํ ตตฺถ อพฺยากตา ธมฺมา นิรุชฺฌิสฺสนฺติ, โน จ เตสํ ตตฺถ อกุสลา ธมฺมา อุปฺปชฺชนฺติ. อกุสลานํ อุปฺปาทกฺขเณ เตสํ ตตฺถ อพฺยากตา จ ธมฺมา นิรุชฺฌิสฺสนฺติ อกุสลา จ ธมฺมา อุปฺปชฺชนฺติ.

(ฆ) ปจฺจนีกปุคฺคโล

๒๑๔. (ก) ยสฺส กุสลา ธมฺมา น อุปฺปชฺชนฺติ ตสฺส อกุสลา ธมฺมา น นิรุชฺฌิสฺสนฺตีติ?

สพฺเพสํ จิตฺตสฺส ภงฺคกฺขเณ กุสลวิปฺปยุตฺตจิตฺตสฺส อุปฺปาทกฺขเณ นิโรธสมาปนฺนานํ อสฺสตฺตานํ เตสํ กุสลา ธมฺมา น อุปฺปชฺชนฺติ, โน จ เตสํ อกุสลา ธมฺมา น นิรุชฺฌิสฺสนฺติ. อคฺคมคฺคสฺส ภงฺคกฺขเณ อรหนฺตานํ ยสฺส จิตฺตสฺส อนนฺตรา อคฺคมคฺคํ ปฏิลภิสฺสนฺติ ตสฺส จิตฺตสฺส ภงฺคกฺขเณ เตสํ กุสลา จ ธมฺมา น อุปฺปชฺชนฺติ อกุสลา จ ธมฺมา น นิรุชฺฌิสฺสนฺติ.

(ข) ยสฺส วา ปน อกุสลา ธมฺมา น นิรุชฺฌิสฺสนฺติ ตสฺส กุสลา ธมฺมา น อุปฺปชฺชนฺตีติ?

อคฺคมคฺคสฺส อุปฺปาทกฺขเณ ยสฺส จิตฺตสฺส อนนฺตรา อคฺคมคฺคํ ปฏิลภิสฺสนฺติ ตสฺส จิตฺตสฺส อุปฺปาทกฺขเณ เตสํ อกุสลา ธมฺมา น นิรุชฺฌิสฺสนฺติ, โน จ เตสํ กุสลา ธมฺมา น อุปฺปชฺชนฺติ. อคฺคมคฺคสฺส ภงฺคกฺขเณ อรหนฺตานํ ยสฺส จิตฺตสฺส อนนฺตรา อคฺคมคฺคํ ปฏิลภิสฺสนฺติ ตสฺส จิตฺตสฺส ภงฺคกฺขเณ เตสํ อกุสลา จ ธมฺมา น นิรุชฺฌิสฺสนฺติ กุสลา จ ธมฺมา น อุปฺปชฺชนฺติ.

(ก) ยสฺส กุสลา ธมฺมา น อุปฺปชฺชนฺติ ตสฺส อพฺยากตา ธมฺมา น นิรุชฺฌิสฺสนฺตีติ?

สพฺเพสํ จิตฺตสฺส ภงฺคกฺขเณ กุสลวิปฺปยุตฺตจิตฺตสฺส อุปฺปาทกฺขเณ นิโรธสมาปนฺนานํ อสฺสตฺตานํ เตสํ กุสลา ธมฺมา น อุปฺปชฺชนฺติ, โน จ เตสํ อพฺยากตา ธมฺมา น นิรุชฺฌิสฺสนฺติ. ปจฺฉิมจิตฺตสฺส ภงฺคกฺขเณ เตสํ กุสลา จ ธมฺมา น อุปฺปชฺชนฺติ อพฺยากตา จ ธมฺมา น นิรุชฺฌิสฺสนฺติ.

(ข) ยสฺส วา ปน อพฺยากตา ธมฺมา น นิรุชฺฌิสฺสนฺติ ตสฺส กุสลา ธมฺมา น อุปฺปชฺชนฺตีติ? อามนฺตา.

๒๑๕. (ก) ยสฺส อกุสลา ธมฺมา น อุปฺปชฺชนฺติ ตสฺส อพฺยากตา ธมฺมา น นิรุชฺฌิสฺสนฺตีติ?

สพฺเพสํ จิตฺตสฺส ภงฺคกฺขเณ อกุสลวิปฺปยุตฺตจิตฺตสฺส อุปฺปาทกฺขเณ นิโรธสมาปนฺนานํ อสฺสตฺตานํ เตสํ อกุสลา ธมฺมา น อุปฺปชฺชนฺติ, โน จ เตสํ อพฺยากตา ธมฺมา น นิรุชฺฌิสฺสนฺติ. ปจฺฉิมจิตฺตสฺส ภงฺคกฺขเณ เตสํ อกุสลา จ ธมฺมา น อุปฺปชฺชนฺติ อพฺยากตา จ ธมฺมา น นิรุชฺฌิสฺสนฺติ.

(ข) ยสฺส วา ปน อพฺยากตา ธมฺมา น นิรุชฺฌิสฺสนฺติ ตสฺส อกุสลา ธมฺมา น อุปฺปชฺชนฺตีติ? อามนฺตา.

(ง) ปจฺจนีกโอกาโส

๒๑๖. ยตฺถ กุสลา ธมฺมา น อุปฺปชฺชนฺติ ตตฺถ อกุสลา ธมฺมา น นิรุชฺฌิสฺสนฺตีติ?…เป….

(จ) ปจฺจนีกปุคฺคโลกาสา

๒๑๗. (ก) ยสฺส ยตฺถ กุสลา ธมฺมา น อุปฺปชฺชนฺติ ตสฺส ตตฺถ อกุสลา ธมฺมา น นิรุชฺฌิสฺสนฺตีติ?

สพฺเพสํ จิตฺตสฺส ภงฺคกฺขเณ กุสลวิปฺปยุตฺตจิตฺตสฺส อุปฺปาทกฺขเณ เตสํ ตตฺถ กุสลา ธมฺมา น อุปฺปชฺชนฺติ, โน จ เตสํ ตตฺถ อกุสลา ธมฺมา น นิรุชฺฌิสฺสนฺติ. อคฺคมคฺคสฺส ภงฺคกฺขเณ อรหนฺตานํ ยสฺส จิตฺตสฺส อนนฺตรา อคฺคมคฺคํ ปฏิลภิสฺสนฺติ ตสฺส จิตฺตสฺส ภงฺคกฺขเณ อสฺสตฺตานํ เตสํ ตตฺถ กุสลา จ ธมฺมา น อุปฺปชฺชนฺติ อกุสลา จ ธมฺมา น นิรุชฺฌิสฺสนฺติ.

(ข) ยสฺส วา ปน ยตฺถ อกุสลา ธมฺมา น นิรุชฺฌิสฺสนฺติ ตสฺส ตตฺถ กุสลา ธมฺมา น อุปฺปชฺชนฺตีติ?

อคฺคมคฺคสฺส อุปฺปาทกฺขเณ ยสฺส จิตฺตสฺส อนนฺตรา อคฺคมคฺคํ ปฏิลภิสฺสนฺติ ตสฺส จิตฺตสฺส อุปฺปาทกฺขเณ เตสํ ตตฺถ อกุสลา ธมฺมา น นิรุชฺฌิสฺสนฺติ, โน จ เตสํ ตตฺถ กุสลา ธมฺมา น อุปฺปชฺชนฺติ. อคฺคมคฺคสฺส ภงฺคกฺขเณ อรหนฺตานํ ยสฺส จิตฺตสฺส อนนฺตรา อคฺคมคฺคํ ปฏิลภิสฺสนฺติ ตสฺส จิตฺตสฺส ภงฺคกฺขเณ อสฺสตฺตานํ เตสํ ตตฺถ อกุสลา จ ธมฺมา น นิรุชฺฌิสฺสนฺติ กุสลา จ ธมฺมา น อุปฺปชฺชนฺติ.

(ก) ยสฺส ยตฺถ กุสลา ธมฺมา น อุปฺปชฺชนฺติ ตสฺส ตตฺถ อพฺยากตา ธมฺมา น นิรุชฺฌิสฺสนฺตีติ?

สพฺเพสํ จิตฺตสฺส ภงฺคกฺขเณ กุสลวิปฺปยุตฺตจิตฺตสฺส อุปฺปาทกฺขเณ อสฺสตฺตานํ เตสํ ตตฺถ กุสลา ธมฺมา น อุปฺปชฺชนฺติ, โน จ เตสํ ตตฺถ อพฺยากตา ธมฺมา น นิรุชฺฌิสฺสนฺติ. ปจฺฉิมจิตฺตสฺส ภงฺคกฺขเณ เตสํ ตตฺถ กุสลา จ ธมฺมา น อุปฺปชฺชนฺติ อพฺยากตา จ ธมฺมา น นิรุชฺฌิสฺสนฺติ.

(ข) ยสฺส วา ปน ยตฺถ อพฺยากตา ธมฺมา น นิรุชฺฌิสฺสนฺติ ตสฺส ตตฺถ กุสลา ธมฺมา น อุปฺปชฺชนฺตีติ? อามนฺตา.

๒๑๘. (ก) ยสฺส ยตฺถ อกุสลา ธมฺมา น อุปฺปชฺชนฺติ ตสฺส ตตฺถ อพฺยากตา ธมฺมา น นิรุชฺฌิสฺสนฺตีติ?

สพฺเพสํ จิตฺตสฺส ภงฺคกฺขเณ อกุสลวิปฺปยุตฺตจิตฺตสฺส อุปฺปาทกฺขเณ อสฺสตฺตานํ เตสํ ตตฺถ อกุสลา ธมฺมา น อุปฺปชฺชนฺติ, โน จ เตสํ ตตฺถ อพฺยากตา ธมฺมา น นิรุชฺฌิสฺสนฺติ. ปจฺฉิมจิตฺตสฺส ภงฺคกฺขเณ เตสํ ตตฺถ อกุสลา จ ธมฺมา น อุปฺปชฺชนฺติ อพฺยากตา จ ธมฺมา น นิรุชฺฌิสฺสนฺติ.

(ข) ยสฺส วา ปน ยตฺถ อพฺยากตา ธมฺมา น นิรุชฺฌิสฺสนฺติ ตสฺส ตตฺถ อกุสลา ธมฺมา น อุปฺปชฺชนฺตีติ? อามนฺตา.

(๖) อตีตานาคตวาโร

(ก) อนุโลมปุคฺคโล

๒๑๙. (ก) ยสฺส กุสลา ธมฺมา อุปฺปชฺชิตฺถ ตสฺส อกุสลา ธมฺมา นิรุชฺฌิสฺสนฺตีติ?

อคฺคมคฺคสมงฺคีนํ อรหนฺตานํ ยสฺส จิตฺตสฺส อนนฺตรา อคฺคมคฺคํ ปฏิลภิสฺสนฺติ เตสํ กุสลา ธมฺมา อุปฺปชฺชิตฺถ, โน จ เตสํ อกุสลา ธมฺมา นิรุชฺฌิสฺสนฺติ. อิตเรสํ เตสํ กุสลา จ ธมฺมา อุปฺปชฺชิตฺถ อกุสลา จ ธมฺมา นิรุชฺฌิสฺสนฺติ.

(ข) ยสฺส วา ปน อกุสลา ธมฺมา นิรุชฺฌิสฺสนฺติ ตสฺส กุสลา ธมฺมา อุปฺปชฺชิตฺถาติ? อามนฺตา.

(ก) ยสฺส กุสลา ธมฺมา อุปฺปชฺชิตฺถ ตสฺส อพฺยากตา ธมฺมา นิรุชฺฌิสฺสนฺตีติ?

ปจฺฉิมจิตฺตสฺส ภงฺคกฺขเณ เตสํ กุสลา ธมฺมา อุปฺปชฺชิตฺถ, โน จ เตสํ อพฺยากตา ธมฺมา นิรุชฺฌิสฺสนฺติ. อิตเรสํ เตสํ กุสลา จ ธมฺมา อุปฺปชฺชิตฺถ อพฺยากตา จ ธมฺมา นิรุชฺฌิสฺสนฺติ.

(ข) ยสฺส วา ปน อพฺยากตา ธมฺมา นิรุชฺฌิสฺสนฺติ ตสฺส กุสลา ธมฺมา อุปฺปชฺชิตฺถาติ? อามนฺตา.

๒๒๐. (ก) ยสฺส อกุสลา ธมฺมา อุปฺปชฺชิตฺถ ตสฺส อพฺยากตา ธมฺมา นิรุชฺฌิสฺสนฺตีติ?

ปจฺฉิมจิตฺตสฺส ภงฺคกฺขเณ เตสํ อกุสลา ธมฺมา อุปฺปชฺชิตฺถ, โน จ เตสํ อพฺยากตา ธมฺมา นิรุชฺฌิสฺสนฺติ. อิตเรสํ เตสํ อกุสลา จ ธมฺมา อุปฺปชฺชิตฺถ อพฺยากตา จ ธมฺมา นิรุชฺฌิสฺสนฺติ.

(ข) ยสฺส วา ปน อพฺยากตา ธมฺมา นิรุชฺฌิสฺสนฺติ ตสฺส อกุสลา ธมฺมา อุปฺปชฺชิตฺถาติ? อามนฺตา.

(ข) อนุโลมโอกาโส

๒๒๑. ยตฺถ กุสลา ธมฺมา อุปฺปชฺชิตฺถ ตตฺถ อกุสลา ธมฺมา นิรุชฺฌิสฺสนฺตีติ?…เป….

(ค) อนุโลมปุคฺคโลกาสา

๒๒๒. (ก) ยสฺส ยตฺถ กุสลา ธมฺมา อุปฺปชฺชิตฺถ ตสฺส ตตฺถ อกุสลา ธมฺมา นิรุชฺฌิสฺสนฺตีติ?

อคฺคมคฺคสมงฺคีนํ อรหนฺตานํ ยสฺส จิตฺตสฺส อนนฺตรา อคฺคมคฺคํ ปฏิลภิสฺสนฺติ เตสํ ตตฺถ กุสลา ธมฺมา อุปฺปชฺชิตฺถ, โน จ เตสํ ตตฺถ อกุสลา ธมฺมา นิรุชฺฌิสฺสนฺติ. อิตเรสํ จตุโวการานํ ปฺจโวการานํ เตสํ ตตฺถ กุสลา จ ธมฺมา อุปฺปชฺชิตฺถ อกุสลา จ ธมฺมา นิรุชฺฌิสฺสนฺติ.

(ข) ยสฺส วา ปน ยตฺถ อกุสลา ธมฺมา นิรุชฺฌิสฺสนฺติ ตสฺส ตตฺถ กุสลา ธมฺมา อุปฺปชฺชิตฺถาติ?

สุทฺธาวาสานํ ทุติเย จิตฺเต วตฺตมาเน เตสํ ตตฺถ อกุสลา ธมฺมา นิรุชฺฌิสฺสนฺติ, โน จ เตสํ ตตฺถ กุสลา ธมฺมา อุปฺปชฺชิตฺถ. อิตเรสํ จตุโวการานํ ปฺจโวการานํ เตสํ ตตฺถ อกุสลา จ ธมฺมา นิรุชฺฌิสฺสนฺติ กุสลา จ ธมฺมา อุปฺปชฺชิตฺถ.

(ก) ยสฺส ยตฺถ กุสลา ธมฺมา อุปฺปชฺชิตฺถ ตสฺส ตตฺถ อพฺยากตา ธมฺมา นิรุชฺฌิสฺสนฺตีติ?

ปจฺฉิมจิตฺตสฺส ภงฺคกฺขเณ เตสํ ตตฺถ กุสลา ธมฺมา อุปฺปชฺชิตฺถ, โน จ เตสํ ตตฺถ อพฺยากตา ธมฺมา นิรุชฺฌิสฺสนฺติ. อิตเรสํ จตุโวการานํ ปฺจโวการานํ เตสํ ตตฺถ กุสลา จ ธมฺมา อุปฺปชฺชิตฺถ อพฺยากตา จ ธมฺมา นิรุชฺฌิสฺสนฺติ.

(ข) ยสฺส วา ปน ยตฺถ อพฺยากตา ธมฺมา นิรุชฺฌิสฺสนฺติ ตสฺส ตตฺถ กุสลา ธมฺมา อุปฺปชฺชิตฺถาติ?

สุทฺธาวาสานํ ทุติเย จิตฺเต วตฺตมาเน อสฺสตฺตานํ เตสํ ตตฺถ อพฺยากตา ธมฺมา นิรุชฺฌิสฺสนฺติ, โน จ เตสํ ตตฺถ กุสลา ธมฺมา อุปฺปชฺชิตฺถ. อิตเรสํ จตุโวการานํ ปฺจโวการานํ เตสํ ตตฺถ อพฺยากตา จ ธมฺมา นิรุชฺฌิสฺสนฺติ กุสลา จ ธมฺมา อุปฺปชฺชิตฺถ.

๒๒๓. (ก) ยสฺส ยตฺถ อกุสลา ธมฺมา อุปฺปชฺชิตฺถ ตสฺส ตตฺถ อพฺยากตา ธมฺมา นิรุชฺฌิสฺสนฺตีติ?

ปจฺฉิมจิตฺตสฺส ภงฺคกฺขเณ เตสํ ตตฺถ อกุสลา ธมฺมา อุปฺปชฺชิตฺถ, โน จ เตสํ ตตฺถ อพฺยากตา ธมฺมา นิรุชฺฌิสฺสนฺติ. อิตเรสํ จตุโวการานํ ปฺจโวการานํ เตสํ ตตฺถ อกุสลา จ ธมฺมา อุปฺปชฺชิตฺถ อพฺยากตา จ ธมฺมา นิรุชฺฌิสฺสนฺติ.

(ข) ยสฺส วา ปน ยตฺถ อพฺยากตา ธมฺมา นิรุชฺฌิสฺสนฺติ ตสฺส ตตฺถ อกุสลา ธมฺมา อุปฺปชฺชิตฺถาติ?

สุทฺธาวาสานํ ทุติเย จิตฺเต วตฺตมาเน อสฺสตฺตานํ เตสํ ตตฺถ อพฺยากตา ธมฺมา นิรุชฺฌิสฺสนฺติ, โน จ เตสํ ตตฺถ อกุสลา ธมฺมา อุปฺปชฺชิตฺถ. อิตเรสํ จตุโวการานํ ปฺจโวการานํ เตสํ ตตฺถ อพฺยากตา จ ธมฺมา นิรุชฺฌิสฺสนฺติ อกุสลา จ ธมฺมา อุปฺปชฺชิตฺถ.

(ฆ) ปจฺจนีกปุคฺคโล

๒๒๔. (ก) ยสฺส กุสลา ธมฺมา น อุปฺปชฺชิตฺถ ตสฺส อกุสลา ธมฺมา น นิรุชฺฌิสฺสนฺตีติ? นตฺถิ.

(ข) ยสฺส วา ปน อกุสลา ธมฺมา น นิรุชฺฌิสฺสนฺติ ตสฺส กุสลา ธมฺมา น อุปฺปชฺชิตฺถาติ? อุปฺปชฺชิตฺถ.

(ก) ยสฺส กุสลา ธมฺมา น อุปฺปชฺชิตฺถ ตสฺส อพฺยากตา ธมฺมา น นิรุชฺฌิสฺสนฺตีติ? นตฺถิ.

(ข) ยสฺส วา ปน อพฺยากตา ธมฺมา น นิรุชฺฌิสฺสนฺติ ตสฺส กุสลา ธมฺมา น อุปฺปชฺชิตฺถาติ? อุปฺปชฺชิตฺถ.

๒๒๕. (ก) ยสฺส อกุสลา ธมฺมา น อุปฺปชฺชิตฺถ ตสฺส อพฺยากตา ธมฺมา น นิรุชฺฌิสฺสนฺตีติ? นตฺถิ.

(ข) ยสฺส วา ปน อพฺยากตา ธมฺมา น นิรุชฺฌิสฺสนฺติ ตสฺส อกุสลา ธมฺมา น อุปฺปชฺชิตฺถาติ? อุปฺปชฺชิตฺถ.

(ง) ปจฺจนีกโอกาโส

๒๒๖. ยตฺถ กุสลา ธมฺมา น อุปฺปชฺชิตฺถ ตตฺถ อกุสลา ธมฺมา น นิรุชฺฌิสฺสนฺตีติ?…เป….

(จ) ปจฺจนีกปุคฺคโลกาสา

๒๒๗. (ก) ยสฺส ยตฺถ กุสลา ธมฺมา น อุปฺปชฺชิตฺถ ตสฺส ตตฺถ อกุสลา ธมฺมา น นิรุชฺฌิสฺสนฺตีติ?

สุทฺธาวาสานํ ทุติเย จิตฺเต วตฺตมาเน เตสํ ตตฺถ กุสลา ธมฺมา น อุปฺปชฺชิตฺถ, โน จ เตสํ ตตฺถ อกุสลา ธมฺมา น นิรุชฺฌิสฺสนฺติ. อสฺสตฺตานํ เตสํ ตตฺถ กุสลา จ ธมฺมา น อุปฺปชฺชิตฺถ อกุสลา จ ธมฺมา น นิรุชฺฌิสฺสนฺติ.

(ข) ยสฺส วา ปน ยตฺถ อกุสลา ธมฺมา น นิรุชฺฌิสฺสนฺติ ตสฺส ตตฺถ กุสลา ธมฺมา น อุปฺปชฺชิตฺถาติ?

อคฺคมคฺคสมงฺคีนํ อรหนฺตานํ ยสฺส จิตฺตสฺส อนนฺตรา อคฺคมคฺคํ ปฏิลภิสฺสนฺติ เตสํ ตตฺถ อกุสลา ธมฺมา น นิรุชฺฌิสฺสนฺติ, โน จ เตสํ ตตฺถ กุสลา ธมฺมา น อุปฺปชฺชิตฺถ. อสฺสตฺตานํ เตสํ ตตฺถ อกุสลา จ ธมฺมา น นิรุชฺฌิสฺสนฺติ กุสลา จ ธมฺมา น อุปฺปชฺชิตฺถ.

(ก) ยสฺส ยตฺถ กุสลา ธมฺมา น อุปฺปชฺชิตฺถ ตสฺส ตตฺถ อพฺยากตา ธมฺมา น นิรุชฺฌิสฺสนฺตีติ? นิรุชฺฌิสฺสนฺติ.

(ข) ยสฺส วา ปน ยตฺถ อพฺยากตา ธมฺมา น นิรุชฺฌิสฺสนฺติ ตสฺส ตตฺถ กุสลา ธมฺมา น อุปฺปชฺชิตฺถาติ? อุปฺปชฺชิตฺถ.

๒๒๘. (ก) ยสฺส ยตฺถ อกุสลา ธมฺมา น อุปฺปชฺชิตฺถ ตสฺส ตตฺถ อพฺยากตา ธมฺมา น นิรุชฺฌิสฺสนฺตีติ? นิรุชฺฌิสฺสนฺติ.

(ข) ยสฺส วา ปน ยตฺถ อพฺยากตา ธมฺมา น นิรุชฺฌิสฺสนฺติ ตสฺส ตตฺถ อกุสลา ธมฺมา น อุปฺปชฺชิตฺถาติ? อุปฺปชฺชิตฺถ.

อุปฺปาทนิโรธวาโร.

ปวตฺติวาโร นิฏฺิโต.

๓. ภาวนาวาโร

๒๒๙. (ก) โย กุสลํ ธมฺมํ ภาเวติ โส อกุสลํ ธมฺมํ ปชหตีติ? อามนฺตา.

(ข) โย วา ปน อกุสลํ ธมฺมํ ปชหติ โส กุสลํ ธมฺมํ ภาเวตีติ? อามนฺตา.

(ก) โย กุสลํ ธมฺมํ น ภาเวติ โส อกุสลํ ธมฺมํ นปฺปชหตีติ? อามนฺตา.

(ข) โย วา ปน อกุสลํ ธมฺมํ นปฺปชหติ โส กุสลํ ธมฺมํ น ภาเวตีติ? อามนฺตา…เป….

ภาวนาวาโร.

ธมฺมยมกํ นิฏฺิตํ.

นโม ตสฺส ภควโต อรหโต สมฺมาสมฺพุทฺธสฺส

อภิธมฺมปิฏเก

๑๐. อินฺทฺริยยมกํ

๑. ปณฺณตฺติวาโร

(ก) อุทฺเทโส

. พาวีสตินฺทฺริยานิ – จกฺขุนฺทฺริยํ, โสตินฺทฺริยํ, ฆานินฺทฺริยํ, ชิวฺหินฺทฺริยํ, กายินฺทฺริยํ, มนินฺทฺริยํ, อิตฺถินฺทฺริยํ, ปุริสินฺทฺริยํ, ชีวิตินฺทฺริยํ, สุขินฺทฺริยํ, ทุกฺขินฺทฺริยํ, โสมนสฺสินฺทฺริยํ, โทมนสฺสินฺทฺริยํ, อุเปกฺขินฺทฺริยํ, สทฺธินฺทฺริยํ, วีริยินฺทฺริยํ [วิริยินฺทิยํ (สี. สฺยา.)], สตินฺทฺริยํ, สมาธินฺทฺริยํ, ปฺินฺทฺริยํ, อนฺาตฺสฺสามีตินฺทฺริยํ, อฺินฺทฺริยํ, อฺาตาวินฺทฺริยํ.

๑. ปทโสธนวาโร

(ก) อนุโลมํ

. (ก) จกฺขุ จกฺขุนฺทฺริยํ?

(ข) จกฺขุนฺทฺริยํ จกฺขุํ?

(ก) โสตํ โสตินฺทฺริยํ?

(ข) โสตินฺทฺริยํ โสตํ?

(ก) ฆานํ ฆานินฺทฺริยํ?

(ข) ฆานินฺทฺริยํ ฆานํ?

(ก) ชิวฺหา ชิวฺหินฺทฺริยํ?

(ข) ชิวฺหินฺทฺริยํ ชิวฺหา?

(ก) กาโย กายินฺทฺริยํ?

(ข) กายินฺทฺริยํ กาโย?

(ก) มโน มนินฺทฺริยํ?

(ข) มนินฺทฺริยํ มโน?

(ก) อิตฺถี อิตฺถินฺทฺริยํ?

(ข) อิตฺถินฺทฺริยํ อิตฺถี?

(ก) ปุริโส ปุริสินฺทฺริยํ?

(ข) ปุริสินฺทฺริยํ ปุริโส?

(ก) ชีวิตํ ชีวิตินฺทฺริยํ?

(ข) ชีวิตินฺทฺริยํ ชีวิตํ?

(ก) สุขํ สุขินฺทฺริยํ?

(ข) สุขินฺทฺริยํ สุขํ?

(ก) ทุกฺขํ ทุกฺขินฺทฺริยํ?

(ข) ทุกฺขินฺทฺริยํ ทุกฺขํ?

(ก) โสมนสฺสํ โสมนสฺสินฺทฺริยํ?

(ข) โสมนสฺสินฺทฺริยํ โสมนสฺสํ?

(ก) โทมนสฺสํ โทมนสฺสินฺทฺริยํ?

(ข) โทมนสฺสินฺทฺริยํ โทมนสฺสํ?

(ก) อุเปกฺขา อุเปกฺขินฺทฺริยํ?

(ข) อุเปกฺขินฺทฺริยํ อุเปกฺขา?

(ก) สทฺธา สทฺธินฺทฺริยํ?

(ข) สทฺธินฺทฺริยํ สทฺธา?

(ก) วีริยํ วีริยินฺทฺริยํ?

(ข) วีริยินฺทฺริยํ วีริยํ?

(ก) สติ สตินฺทฺริยํ?

(ข) สตินฺทฺริยํ สติ?

(ก) สมาธิ สมาธินฺทฺริยํ?

(ข) สมาธินฺทฺริยํ สมาธิ?

(ก) ปฺา ปฺินฺทฺริยํ?

(ข) ปฺินฺทฺริยํ ปฺา?

(ก) อนฺาตฺสฺสามีติ อนฺาตฺสฺสามีตินฺทฺริยํ?

(ข) อนฺาตฺสฺสามีตินฺทฺริยํ อนฺาตฺสฺสามีติ?

(ก) อฺํ อฺินฺทฺริยํ?

(ข) อฺินฺทฺริยํ อฺํ?

(ก) อฺาตาวี อฺาตาวินฺทฺริยํ?

(ข) อฺาตาวินฺทฺริยํ อฺาตาวี?

(ข) ปจฺจนีกํ

. (ก) น จกฺขุ น จกฺขุนฺทฺริยํ?

(ข) น จกฺขุนฺทฺริยํ น จกฺขุ?

(ก) น โสตํ น โสตินฺทฺริยํ?

(ข) น โสตินฺทฺริยํ น โสตํ?

(ก) น ฆานํ น ฆานินฺทฺริยํ?

(ข) น ฆานินฺทฺริยํ น ฆานํ?

(ก) น ชิวฺหา น ชิวฺหินฺทฺริยํ?

(ข) น ชิวฺหินฺทฺริยํ น ชิวฺหา?

(ก) น กาโย น กายินฺทฺริยํ?

(ข) น กายินฺทฺริยํ น กาโย?

(ก) น มโน น มนินฺทฺริยํ?

(ข) น มนินฺทฺริยํ น มโน?

(ก) น อิตฺถี น อิตฺถินฺทฺริยํ?

(ข) น อิตฺถินฺทฺริยํ น อิตฺถี?

(ก) น ปุริโส น ปุริสินฺทฺริยํ?

(ข) น ปุริสินฺทฺริยํ น ปุริโส?

(ก) น ชีวิตํ น ชีวิตินฺทฺริยํ?

(ข) น ชีวิตินฺทฺริยํ น ชีวิตํ?

(ก) น สุขํ น สุขินฺทฺริยํ?

(ข) น สุขินฺทฺริยํ น สุขํ?

(ก) น ทุกฺขํ น ทุกฺขินฺทฺริยํ?

(ข) น ทุกฺขินฺทฺริยํ น ทุกฺขํ?

(ก) น โสมนสฺสํ น โสมนสฺสินฺทฺริยํ?

(ข) น โสมนสฺสินฺทฺริยํ น โสมนสฺสํ?

(ก) น โทมนสฺสํ น โทมนสฺสินฺทฺริยํ?

(ข) น โทมนสฺสินฺทฺริยํ น โทมนสฺสํ?

(ก) น อุเปกฺขา น อุเปกฺขินฺทฺริยํ?

(ข) น อุเปกฺขินฺทฺริยํ น อุเปกฺขา?

(ก) น สทฺธา น สทฺธินฺทฺริยํ?

(ข) น สทฺธินฺทฺริยํ น สทฺธา?

(ก) น วีริยํ น วีริยินฺทฺริยํ?

(ข) น วีริยินฺทฺริยํ น วีริยํ?

(ก) น สติ น สตินฺทฺริยํ?

(ข) น สตินฺทฺริยํ น สติ?

(ก) น สมาธิ น สมาธินฺทฺริยํ?

(ข) น สมาธินฺทฺริยํ น สมาธิ?

(ก) น ปฺา น ปฺินฺทฺริยํ?

(ข) น ปฺินฺทฺริยํ น ปฺา?

(ก) น อนฺาตฺาสฺสามีติ น อนฺาตฺสฺสามีตินฺทฺริยํ?

(ข) น อนฺาตฺสฺสามีตินฺทฺริยํ น อนฺาตฺสฺสามีติ?

(ก) น อฺํ น อฺินฺทฺริยํ?

(ข) น อฺินฺทฺริยํ น อฺํ?

(ก) น อฺาตาวี น อฺาตาวินฺทฺริยํ?

(ข) น อฺาตาวินฺทฺริยํ น อฺาตาวี?

๒. ปทโสธนมูลจกฺกวาโร

(ก) อนุโลมํ

. (ก) จกฺขุ จกฺขุนฺทฺริยํ?

(ข) อินฺทฺริยา โสตินฺทฺริยํ?

(ก) จกฺขุ จกฺขุนฺทฺริยํ?

(ข) อินฺทฺริยา ฆานินฺทฺริยํ?

(ก) จกฺขุ จกฺขุนฺทฺริยํ?

(ข) อินฺทฺริยา ชิวฺหินฺทฺริยํ?

(ก) จกฺขุ จกฺขุนฺทฺริยํ?

(ข) อินฺทฺริยา กายินฺทฺริยํ?

(ก) จกฺขุ จกฺขุนฺทฺริยํ?

(ข) อินฺทฺริยา มนินฺทฺริยํ?

(ก) จกฺขุ จกฺขุนฺทฺริยํ?

(ข) อินฺทฺริยา อิตฺถินฺทฺริยํ?

(ก) จกฺขุ จกฺขุนฺทฺริยํ?

(ข) อินฺทฺริยา ปุริสินฺทฺริยํ?

(ก) จกฺขุ จกฺขุนฺทฺริยํ?

(ข) อินฺทฺริยา ชีวิตินฺทฺริยํ?

(ก) จกฺขุ จกฺขุนฺทฺริยํ?

(ข) อินฺทฺริยา สุขินฺทฺริยํ?

(ก) จกฺขุ จกฺขุนฺทฺริยํ?

(ข) อินฺทฺริยา ทุกฺขินฺทฺริยํ?

(ก) จกฺขุ จกฺขุนฺทฺริยํ?

(ข) อินฺทฺริยา โสมนสฺสินฺทฺริยํ?

(ก) จกฺขุ จกฺขุนฺทฺริยํ?

(ข) อินฺทฺริยา โทมนสฺสินฺทฺริยํ?

(ก) จกฺขุ จกฺขุนฺทฺริยํ?

(ข) อินฺทฺริยา อุเปกฺขินฺทฺริยํ?

(ก) จกฺขุ จกฺขุนฺทฺริยํ?

(ข) อินฺทฺริยา สทฺธินฺทฺริยํ?

(ก) จกฺขุ จกฺขุนฺทฺริยํ?

(ข) อินฺทฺริยา วีริยินฺทฺริยํ?

(ก) จกฺขุ จกฺขุนฺทฺริยํ?

(ข) อินฺทฺริยา สตินฺทฺริยํ?

(ก) จกฺขุ จกฺขุนฺทฺริยํ?

(ข) อินฺทฺริยา สมาธินฺทฺริยํ?

(ก) จกฺขุ จกฺขุนฺทฺริยํ?

(ข) อินฺทฺริยา ปฺินฺทฺริยํ?

(ก) จกฺขุ จกฺขุนฺทฺริยํ?

(ข) อินฺทฺริยา อนฺาตฺสฺสามีตินฺทฺริยํ?

(ก) จกฺขุ จกฺขุนฺทฺริยํ?

(ข) อินฺทฺริยา อฺินฺทฺริยํ?

(ก) จกฺขุ จกฺขุนฺทฺริยํ?

(ข) อินฺทฺริยา อฺาตาวินฺทฺริยํ?

. โสตํ โสตินฺทฺริยํ? อินฺทฺริยา จกฺขุนฺทฺริยํ?…เป….

(ก) โสตํ โสตินฺทฺริยํ?

(ข) อินฺทฺริยา อฺาตาวินฺทฺริยํ?

. ฆานํ ฆานินฺทฺริยํ? อินฺทฺริยา จกฺขุนฺทฺริยํ?…เป….

(ก) ฆานํ ฆานินฺทฺริยํ?

(ข) อินฺทฺริยา อฺาตาวินฺทฺริยํ?

. ชิวฺหา ชิวฺหินฺทฺริยํ? อินฺทฺริยา จกฺขุนฺทฺริยํ?…เป….

(ก) ชิวฺหา ชิวฺหินฺทฺริยํ?

(ข) อินฺทฺริยา อฺาตาวินฺทฺริยํ?

. กาโย กายินฺทฺริยํ? อินฺทฺริยา จกฺขุนฺทฺริยํ?…เป….

(ก) กาโย กายินฺทฺริยํ?

(ข) อินฺทฺริยา อฺาตาวินฺทฺริยํ?

. มโน มนินฺทฺริยํ? อินฺทฺริยา จกฺขุนฺทฺริยํ?…เป….

(ก) มโน มนินฺทฺริยํ?

(ข) อินฺทฺริยา อฺาตาวินฺทฺริยํ?

๑๐. อิตฺถี อิตฺถินฺทฺริยํ? อินฺทฺริยา จกฺขุนฺทฺริยํ?…เป….

(ก) อิตฺถี อิตฺถินฺทฺริยํ?

(ข) อินฺทฺริยา อฺาตาวินฺทฺริยํ?

๑๑. ปุริโส ปุริสินฺทฺริยํ? อินฺทฺริยา จกฺขุนฺทฺริยํ? …เป….

(ก) ปุริโส ปุริสินฺทฺริยํ?

(ข) อินฺทฺริยา อฺาตาวินฺทฺริยํ?

๑๒. ชีวิตํ ชีวิตินฺทฺริยํ? อินฺทฺริยา จกฺขุนฺทฺริยํ? …เป….

(ก) ชีวิตํ ชีวิตินฺทฺริยํ?

(ข) อินฺทฺริยา อฺาตาวินฺทฺริยํ?

๑๓. สุขํ สุขินฺทฺริยํ? อินฺทฺริยา จกฺขุนฺทฺริยํ?…เป….

(ก) สุขํ สุขินฺทฺริยํ?

(ข) อินฺทฺริยา อฺาตาวินฺทฺริยํ?

๑๔. ทุกฺขํ ทุกฺขินฺทฺริยํ? อินฺทฺริยา จกฺขุนฺทฺริยํ? …เป….

(ก) ทุกฺขํ ทุกฺขินฺทฺริยํ?

(ข) อินฺทฺริยา อฺาตาวินฺทฺริยํ?

๑๕. โสมนสฺสํ โสมนสฺสินฺทฺริยํ? อินฺทฺริยา จกฺขุนฺทฺริยํ? …เป….

(ก) โสมนสฺสํ โสมนสฺสินฺทฺริยํ?

(ข) อินฺทฺริยา อฺาตาวินฺทฺริยํ?

๑๖. โทมนสฺสํ โทมนสฺสินฺทฺริยํ? อินฺทฺริยา จกฺขุนฺทฺริยํ? …เป….

(ก) โทมนสฺสํ โทมนสฺสินฺทฺริยํ?

(ข) อินฺทฺริยา อฺาตาวินฺทฺริยํ?

๑๗. อุเปกฺขา อุเปกฺขินฺทฺริยํ? อินฺทฺริยา จกฺขุนฺทฺริยํ? …เป….

(ก) อุเปกฺขา อุเปกฺขินฺทฺริยํ?

(ข) อินฺทฺริยา อฺาตาวินฺทฺริยํ?

๑๘. สทฺธา สทฺธินฺทฺริยํ? อินฺทฺริยา จกฺขุนฺทฺริยํ?…เป….

(ก) สทฺธา สทฺธินฺทฺริยํ?

(ข) อินฺทฺริยา อฺาตาวินฺทฺริยํ?

๑๙. วีริยํ วีริยินฺทฺริยํ? อินฺทฺริยา จกฺขุนฺทฺริยํ? …เป….

(ก) วีริยํ วีริยินฺทฺริยํ?

(ข) อินฺทฺริยา อฺาตาวินฺทฺริยํ?

๒๐. สติ สตินฺทฺริยํ? อินฺทฺริยา จกฺขุนฺทฺริยํ?…เป….

(ก) สติ สตินฺทฺริยํ?

(ข) อินฺทฺริยา อฺาตาวินฺทฺริยํ?

๒๑. สมาธิ สมาธินฺทฺริยํ? อินฺทฺริยา จกฺขุนฺทฺริยํ? …เป….

(ก) สมาธิ สมาธินฺทฺริยํ?

(ข) อินฺทฺริยา อฺาตาวินฺทฺริยํ?

๒๒. ปฺา ปฺินฺทฺริยํ? อินฺทฺริยา จกฺขุนฺทฺริยํ?…เป….

(ก) ปฺา ปฺินฺทฺริยํ?

(ข) อินฺทฺริยา อฺาตาวินฺทฺริยํ?

๒๓. อนฺาตฺสฺสามีติ อนฺาตฺสฺสามีตินฺทฺริยํ?

อินฺทฺริยา จกฺขุนฺทฺริยํ?…เป….

(ก) อนฺาตฺสฺสามีติ อนฺาตฺสฺสามีตินฺทฺริยํ?

(ข) อินฺทฺริยา อฺาตาวินฺทฺริยํ?

๒๔. อฺํ อฺินฺทฺริยํ? อินฺทฺริยา จกฺขุนฺทฺริยํ?…เป….

(ก) อฺํ อฺินฺทฺริยํ?

(ข) อินฺทฺริยา อฺาตาวินฺทฺริยํ?

๒๕. อฺาตาวี อฺาตาวินฺทฺริยํ? อินฺทฺริยา จกฺขุนฺทฺริยํ? …เป….

(ก) อฺาตาวี อฺาตาวินฺทฺริยํ?

(ข) อินฺทฺริยา อฺินฺทฺริยํ?

(ข) ปจฺจนีกํ

๒๖. (ก) น จกฺขุ น จกฺขุนฺทฺริยํ?

(ข) น อินฺทฺริยา น โสตินฺทฺริยํ?

(ก) น จกฺขุ น จกฺขุนฺทฺริยํ?

(ข) น อินฺทฺริยา น ฆานินฺทฺริยํ?

(ก) น จกฺขุ น จกฺขุนฺทฺริยํ?

(ข) น อินฺทฺริยา น ชิวฺหินฺทฺริยํ?

(ก) น จกฺขุ น จกฺขุนฺทฺริยํ?

(ข) น อินฺทฺริยา น กายินฺทฺริยํ?

(ก) น จกฺขุ น จกฺขุนฺทฺริยํ?

(ข) น อินฺทฺริยา น มนินฺทฺริยํ?

(ก) น จกฺขุ น จกฺขุนฺทฺริยํ?

(ข) น อินฺทฺริยา น อิตฺถินฺทฺริยํ?

(ก) น จกฺขุ น จกฺขุนฺทฺริยํ?

(ข) น อินฺทฺริยา น ปุริสินฺทฺริยํ?

(ก) น จกฺขุ น จกฺขุนฺทฺริยํ?

(ข) น อินฺทฺริยา น ชีวิตินฺทฺริยํ?

(ก) น จกฺขุ น จกฺขุนฺทฺริยํ?

(ข) น อินฺทฺริยา น สุขินฺทฺริยํ?

(ก) น จกฺขุ น จกฺขุนฺทฺริยํ?

(ข) น อินฺทฺริยา น ทุกฺขินฺทฺริยํ?

(ก) น จกฺขุ น จกฺขุนฺทฺริยํ?

(ข) น อินฺทฺริยา น โสมนสฺสินฺทฺริยํ?

(ก) น จกฺขุ น จกฺขุนฺทฺริยํ?

(ข) น อินฺทฺริยา น โทมนสฺสินฺทฺริยํ?

(ก) น จกฺขุ น จกฺขุนฺทฺริยํ?

(ข) น อินฺทฺริยา น อุเปกฺขินฺทฺริยํ?

(ก) น จกฺขุ น จกฺขุนฺทฺริยํ?

(ข) น อินฺทฺริยา น สทฺธินฺทฺริยํ?

(ก) น จกฺขุ น จกฺขุนฺทฺริยํ?

(ข) น อินฺทฺริยา น วีริยินฺทฺริยํ?

(ก) น จกฺขุ น จกฺขุนฺทฺริยํ?

(ข) น อินฺทฺริยา น สตินฺทฺริยํ?

(ก) น จกฺขุ น จกฺขุนฺทฺริยํ?

(ข) น อินฺทฺริยา น สมาธินฺทฺริยํ?

(ก) น จกฺขุ น จกฺขุนฺทฺริยํ?

(ข) น อินฺทฺริยา น ปฺินฺทฺริยํ?

(ก) น จกฺขุ น จกฺขุนฺทฺริยํ?

(ข) น อินฺทฺริยา น อนฺาตฺสฺสามีตินฺทฺริยํ?

(ก) น จกฺขุ น จกฺขุนฺทฺริยํ?

(ข) น อินฺทฺริยา น อฺินฺทฺริยํ?

(ก) น จกฺขุ น จกฺขุนฺทฺริยํ?

(ข) น อินฺทฺริยา น อฺาตาวินฺทฺริยํ?

๒๗. (ก) น โสตํ น โสตินฺทฺริยํ?

(ข) น อินฺทฺริยา น จกฺขุนฺทฺริยํ? …เป… น อินฺทฺริยา น อฺาตาวินฺทฺริยํ?

๒๘. (ก) น ฆานํ น ฆานินฺทฺริยํ?

(ข) น อินฺทฺริยา น จกฺขุนฺทฺริยํ? …เป… น อินฺทฺริยา น อฺาตาวินฺทฺริยํ?

๒๙. (ก) น ชิวฺหา น ชิวฺหินฺทฺริยํ?

(ข) น อินฺทฺริยา น จกฺขุนฺทฺริยํ? …เป… น อินฺทฺริยา น อฺาตาวินฺทฺริยํ?

๓๐. (ก) น กาโย น กายินฺทฺริยํ?

(ข) น อินฺทฺริยา น จกฺขุนฺทฺริยํ? …เป… น อินฺทฺริยา น อฺาตาวินฺทฺริยํ?

๓๑. (ก) น มโน น มนินฺทฺริยํ?

(ข) น อินฺทฺริยา น จกฺขุนฺทฺริยํ? …เป… น อินฺทฺริยา น อฺาตาวินฺทฺริยํ?

๓๒. (ก) น อิตฺถี น อิตฺถินฺทฺริยํ?

(ข) น อินฺทฺริยา น จกฺขุนฺทฺริยํ? …เป… น อินฺทฺริยา น อฺาตาวินฺทฺริยํ?

๓๓. (ก) น ปุริโส น ปุริสินฺทฺริยํ?

(ข) น อินฺทฺริยา น จกฺขุนฺทฺริยํ? …เป… น อินฺทฺริยา น อฺาตาวินฺทฺริยํ?

๓๔. (ก) น ชีวิตํ น ชีวิตินฺทฺริยํ?

(ข) น อินฺทฺริยา น จกฺขุนฺทฺริยํ? …เป… น อินฺทฺริยา น อฺาตาวินฺทฺริยํ?

๓๕. (ก) น สุขํ น สุขินฺทฺริยํ?

(ข) น อินฺทฺริยา น จกฺขุนฺทฺริยํ? …เป… น อินฺทฺริยา น อฺาตาวินฺทฺริยํ?

๓๖. (ก) น ทุกฺขํ น ทุกฺขินฺทฺริยํ?

(ข) น อินฺทฺริยา น จกฺขุนฺทฺริยํ? …เป… น อินฺทฺริยา น อฺาตาวินฺทฺริยํ?

๓๗. (ก) น โสมนสฺสํ น โสมนสฺสินฺทฺริยํ?

(ข) น อินฺทฺริยา น จกฺขุนฺทฺริยํ? …เป… น อินฺทฺริยา น อฺาตาวินฺทฺริยํ?

๓๘. (ก) น โทมนสฺสํ น โทมนสฺสินฺทฺริยํ?

(ข) น อินฺทฺริยา น จกฺขุนฺทฺริยํ? …เป… น อินฺทฺริยา น อฺาตาวินฺทฺริยํ?

๓๙. (ก) น อุเปกฺขา น อุเปกฺขินฺทฺริยํ?

(ข) น อินฺทฺริยา น จกฺขุนฺทฺริยํ? …เป… น อินฺทฺริยา น อฺาตาวินฺทฺริยํ?

๔๐. (ก) น สทฺธา น สทฺธินฺทฺริยํ?

(ข) น อินฺทฺริยา น จกฺขุนฺทฺริยํ? …เป… น อินฺทฺริยา น อฺาตาวินฺทฺริยํ?

๔๑. (ก) น วีริยํ น วีริยินฺทฺริยํ?

(ข) น อินฺทฺริยา น จกฺขุนฺทฺริยํ? …เป… น อินฺทฺริยา น อฺาตาวินฺทฺริยํ?

๔๒. (ก) น สติ น สตินฺทฺริยํ?

(ข) น อินฺทฺริยา น จกฺขุนฺทฺริยํ? …เป… น อินฺทฺริยา น อฺาตาวินฺทฺริยํ?

๔๓. (ก) น สมาธิ น สมาธินฺทฺริยํ?

(ข) น อินฺทฺริยา น จกฺขุนฺทฺริยํ? …เป… น อินฺทฺริยา น อฺาตาวินฺทฺริยํ?

๔๔. (ก) น ปฺา น ปฺินฺทฺริยํ?

(ข) น อินฺทฺริยา น จกฺขุนฺทฺริยํ? …เป… น อินฺทฺริยา น อฺาตาวินฺทฺริยํ?

๔๕. (ก) น อนฺาตฺสฺสามีติ น อนฺาตฺสฺสามีตินฺทฺริยํ?

(ข) น อินฺทฺริยา น จกฺขุนฺทฺริยํ? …เป… น อินฺทฺริยา น อฺาตาวินฺทฺริยํ?

๔๖. (ก) น อฺํ น อฺินฺทฺริยํ?

(ข) น อินฺทฺริยา น จกฺขุนฺทฺริยํ? …เป… น อินฺทฺริยา น อฺาตาวินฺทฺริยํ?

๔๗. (ก) น อฺาตาวี น อฺาตาวินฺทฺริยํ?

(ข) น อินฺทฺริยา น จกฺขุนฺทฺริยํ? …เป… น อินฺทฺริยา น อฺินฺทฺริยํ?

๓. สุทฺธินฺทฺริยวาโร

(ก) อนุโลมํ

๔๘. (ก) จกฺขุ อินฺทฺริยํ?

(ข) อินฺทฺริยา จกฺขุ?

(ก) โสตํ อินฺทฺริยํ?

(ข) อินฺทฺริยา โสตํ?

(ก) ฆานํ อินฺทฺริยํ?

(ข) อินฺทฺริยา ฆานํ?

(ก) ชิวฺหา อินฺทฺริยํ?

(ข) อินฺทฺริยา ชิวฺหา?

(ก) กาโย อินฺทฺริยํ?

(ข) อินฺทฺริยา กาโย?

(ก) มโน อินฺทฺริยํ?

(ข) อินฺทฺริยา มโน?

(ก) อิตฺถี อินฺทฺริยํ?

(ข) อินฺทฺริยา อิตฺถี?

(ก) ปุริโส อินฺทฺริยํ?

(ข) อินฺทฺริยา ปุริโส?

(ก) ชีวิตํ อินฺทฺริยํ?

(ข) อินฺทฺริยา ชีวิตํ?

(ก) สุขํ อินฺทฺริยํ?

(ข) อินฺทฺริยา สุขํ?

(ก) ทุกฺขํ อินฺทฺริยํ?

(ข) อินฺทฺริยา ทุกฺขํ?

(ก) โสมนสฺสํ อินฺทฺริยํ?

(ข) อินฺทฺริยา โสมนสฺสํ?

(ก) โทมนสฺสํ อินฺทฺริยํ?

(ข) อินฺทฺริยา โทมนสฺสํ?

(ก) อุเปกฺขา อินฺทฺริยํ?

(ข) อินฺทฺริยา อุเปกฺขา?

(ก) สทฺธา อินฺทฺริยํ?

(ข) อินฺทฺริยา สทฺธา?

(ก) วีริยํ อินฺทฺริยํ?

(ข) อินฺทฺริยา วีริยํ?

(ก) สติ อินฺทฺริยํ?

(ข) อินฺทฺริยา สติ?

(ก) สมาธิ อินฺทฺริยํ?

(ข) อินฺทฺริยา สมาธิ?

(ก) ปฺา อินฺทฺริยํ?

(ข) อินฺทฺริยา ปฺา?

(ก) อนฺาตฺสฺสามีติ อินฺทฺริยํ?

(ข) อินฺทฺริยา อนฺาตฺสฺสามีติ?

(ก) อฺํ อินฺทฺริยํ?

(ข) อินฺทฺริยา อฺํ?

(ก) อฺาตาวี อินฺทฺริยํ?

(ข) อินฺทฺริยา อฺาตาวี?

(ข) ปจฺจนีกํ

๔๙. (ก) น จกฺขุ น อินฺทฺริยํ?

(ข) น อินฺทฺริยา น จกฺขุ?

(ก) น โสตํ น อินฺทฺริยํ?

(ข) น อินฺทฺริยา น โสตํ?

(ก) น ฆานํ น อินฺทฺริยํ?

(ข) น อินฺทฺริยา น ฆานํ?

(ก) น ชิวฺหา น อินฺทฺริยํ?

(ข) น อินฺทฺริยา น ชิวฺหา?

(ก) น กาโย น อินฺทฺริยํ?

(ข) น อินฺทฺริยา น กาโย?

(ก) น มโน น อินฺทฺริยํ?

(ข) น อินฺทฺริยา น มโน?

(ก) น อิตฺถี น อินฺทฺริยํ?

(ข) น อินฺทฺริยา น อิตฺถี?

(ก) น ปุริโส น อินฺทฺริยํ?

(ข) น อินฺทฺริยา น ปุริโส?

(ก) น ชีวิตํ น อินฺทฺริยํ?

(ข) น อินฺทฺริยา น ชีวิตํ?

(ก) น สุขํ น อินฺทฺริยํ?

(ข) น อินฺทฺริยา น สุขํ?

(ก) น ทุกฺขํ น อินฺทฺริยํ?

(ข) น อินฺทฺริยา น ทุกฺขํ?

(ก) น โสมนสฺสํ น อินฺทฺริยํ?

(ข) น อินฺทฺริยา น โสมนสฺสํ?

(ก) น โทมนสฺสํ น อินฺทฺริยํ?

(ข) น อินฺทฺริยา น โทมนสฺสํ?

(ก) น อุเปกฺขา น อินฺทฺริยํ?

(ข) น อินฺทฺริยา น อุเปกฺขา?

(ก) น สทฺธา น อินฺทฺริยํ?

(ข) น อินฺทฺริยา น สทฺธา?

(ก) น วีริยํ น อินฺทฺริยํ?

(ข) น อินฺทฺริยา น วีริยํ?

(ก) น สติ น อินฺทฺริยํ?

(ข) น อินฺทฺริยา น สติ?

(ก) น สมาธิ น อินฺทฺริยํ?

(ข) น อินฺทฺริยา น สมาธิ?

(ก) น ปฺา น อินฺทฺริยํ?

(ข) น อินฺทฺริยา น ปฺา?

(ก) น อนฺาตฺสฺสามีติ น อินฺทฺริยํ?

(ข) น อินฺทฺริยา น อนฺาตฺสฺสามีติ?

(ก) น อฺํ น อินฺทฺริยํ?

(ข) น อินฺทฺริยา น อฺํ?

(ก) น อฺาตาวี น อินฺทฺริยํ?

(ข) น อินฺทฺริยา น อฺาตาวี?

๔. สุทฺธินฺทฺริยมูลจกฺกวาโร

(ก) อนุโลมํ

๕๐. (ก) จกฺขุ อินฺทฺริยํ?

(ข) อินฺทฺริยา โสตํ?

(ก) จกฺขุ อินฺทฺริยํ?

(ข) อินฺทฺริยา ฆานํ?

(ก) จกฺขุ อินฺทฺริยํ?

(ข) อินฺทฺริยา ชิวฺหา?

(ก) จกฺขุ อินฺทฺริยํ?

(ข) อินฺทฺริยา กาโย?

(ก) จกฺขุ อินฺทฺริยํ?

(ข) อินฺทฺริยา มโน?

(ก) จกฺขุ อินฺทฺริยํ?

(ข) อินฺทฺริยา อิตฺถี?

(ก) จกฺขุ อินฺทฺริยํ?

(ข) อินฺทฺริยา ปุริโส?

(ก) จกฺขุ อินฺทฺริยํ?

(ข) อินฺทฺริยา ชีวิตํ?

(ก) จกฺขุ อินฺทฺริยํ?

(ข) อินฺทฺริยา สุขํ?

(ก) จกฺขุ อินฺทฺริยํ?

(ข) อินฺทฺริยา ทุกฺขํ?

(ก) จกฺขุ อินฺทฺริยํ?

(ข) อินฺทฺริยา โสมนสฺสํ?

(ก) จกฺขุ อินฺทฺริยํ?

(ข) อินฺทฺริยา โทมนสฺสํ?

(ก) จกฺขุ อินฺทฺริยํ?

(ข) อินฺทฺริยา อุเปกฺขา?

(ก) จกฺขุ อินฺทฺริยํ?

(ข) อินฺทฺริยา สทฺธา?

(ก) จกฺขุ อินฺทฺริยํ?

(ข) อินฺทฺริยา วีริยํ?

(ก) จกฺขุ อินฺทฺริยํ?

(ข) อินฺทฺริยา สติ?

(ก) จกฺขุ อินฺทฺริยํ?

(ข) อินฺทฺริยา สมาธิ?

(ก) จกฺขุ อินฺทฺริยํ?

(ข) อินฺทฺริยา ปฺา?

(ก) จกฺขุ อินฺทฺริยํ?

(ข) อินฺทฺริยา อนฺาตฺสฺสามีติ?

(ก) จกฺขุ อินฺทฺริยํ?

(ข) อินฺทฺริยา อฺํ?

(ก) จกฺขุ อินฺทฺริยํ?

(ข) อินฺทฺริยา อฺาตาวี?

๕๑. (ก) โสตํ อินฺทฺริยํ?

(ข) อินฺทฺริยา จกฺขุ? …เป… อินฺทฺริยา อฺาตาวี?

๕๒. (ก) ฆานํ อินฺทฺริยํ?

(ข) อินฺทฺริยา จกฺขุ? …เป… อินฺทฺริยา อฺาตาวี?

๕๓. (ก) ชิวฺหา อินฺทฺริยํ?

(ข) อินฺทฺริยา จกฺขุ? …เป… อินฺทฺริยา อฺาตาวี?

๕๔. (ก) กาโย อินฺทฺริยํ?

(ข) อินฺทฺริยา จกฺขุ? …เป… อินฺทฺริยา อฺาตาวี?

๕๕. (ก) มโน อินฺทฺริยํ?

(ข) อินฺทฺริยา จกฺขุ? …เป… อินฺทฺริยา อฺาตาวี?

๕๖. (ก) อิตฺถี อินฺทฺริยํ?

(ข) อินฺทฺริยา จกฺขุ? …เป… อินฺทฺริยา อฺาตาวี?

๕๗. (ก) ปุริโส อินฺทฺริยํ?

(ข) อินฺทฺริยา จกฺขุ? …เป… อินฺทฺริยา อฺาตาวี?

๕๘. (ก) ชีวิตํ อินฺทฺริยํ?

(ข) อินฺทฺริยา จกฺขุ? …เป… อินฺทฺริยา อฺาตาวี?

๕๙. (ก) สุขํ อินฺทฺริยํ?

(ข) อินฺทฺริยา จกฺขุ? …เป… อินฺทฺริยา อฺาตาวี?

๖๐. (ก) ทุกฺขํ อินฺทฺริยํ?

(ข) อินฺทฺริยา จกฺขุ? …เป… อินฺทฺริยา อฺาตาวี?

๖๑. (ก) โสมนสฺสํ อินฺทฺริยํ?

(ข) อินฺทฺริยา จกฺขุ? …เป… อินฺทฺริยา อฺาตาวี?

๖๒. (ก) โทมนสฺสํ อินฺทฺริยํ?

(ข) อินฺทฺริยา จกฺขุ? …เป… อินฺทฺริยา อฺาตาวี?

๖๓. (ก) อุเปกฺขา อินฺทฺริยํ?

(ข) อินฺทฺริยา จกฺขุ? …เป… อินฺทฺริยา อฺาตาวี?

๖๔. (ก) สทฺธา อินฺทฺริยํ?

(ข) อินฺทฺริยา จกฺขุ? …เป… อินฺทฺริยา อฺาตาวี?

๖๕. (ก) วีริยํ อินฺทฺริยํ?

(ข) อินฺทฺริยา จกฺขุ? …เป… อินฺทฺริยา อฺาตาวี?

๖๖. (ก) สติ อินฺทฺริยํ?

(ข) อินฺทฺริยา จกฺขุ? …เป… อินฺทฺริยา อฺาตาวี?

๖๗. (ก) สมาธิ อินฺทฺริยํ?

(ข) อินฺทฺริยา จกฺขุ? …เป… อินฺทฺริยา อฺาตาวี?

๖๘. (ก) ปฺา อินฺทฺริยํ?

(ข) อินฺทฺริยา จกฺขุ? …เป… อินฺทฺริยา อฺาตาวี?

๖๙. (ก) อนฺาตฺสฺสามีติ อินฺทฺริยํ?

(ข) อินฺทฺริยา จกฺขุ? …เป… อินฺทฺริยา อฺาตาวี?

๗๐. (ก) อฺํ อินฺทฺริยํ?

(ข) อินฺทฺริยา จกฺขุ? …เป… อินฺทฺริยา อฺาตาวี?

๗๑. (ก) อฺาตาวี อินฺทฺริยํ?

(ข) อินฺทฺริยา จกฺขุ? …เป… อินฺทฺริยา อฺํ?

(ข) ปจฺจนีกํ

๗๒. (ก) น จกฺขุ น อินฺทฺริยํ?

(ข) น อินฺทฺริยา น โสตํ?

(ก) น จกฺขุ น อินฺทฺริยํ?

(ข) น อินฺทฺริยา น ฆานํ?

(ก) น จกฺขุ น อินฺทฺริยํ?

(ข) น อินฺทฺริยา น ชิวฺหา?

(ก) น จกฺขุ น อินฺทฺริยํ?

(ข) น อินฺทฺริยา น กาโย?

(ก) น จกฺขุ น อินฺทฺริยํ?

(ข) น อินฺทฺริยา น มโน?

(ก) น จกฺขุ น อินฺทฺริยํ?

(ข) น อินฺทฺริยา น อิตฺถี?

(ก) น จกฺขุ น อินฺทฺริยํ?

(ข) น อินฺทฺริยา น ปุริโส?

(ก) น จกฺขุ น อินฺทฺริยํ?

(ข) น อินฺทฺริยา น ชีวิตํ?

(ก) น จกฺขุ น อินฺทฺริยํ?

(ข) น อินฺทฺริยา น สุขํ?

(ก) น จกฺขุ น อินฺทฺริยํ?

(ข) น อินฺทฺริยา น ทุกฺขํ?

(ก) น จกฺขุ น อินฺทฺริยํ?

(ข) น อินฺทฺริยา น โสมนสฺสํ?

(ก) น จกฺขุ น อินฺทฺริยํ?

(ข) น อินฺทฺริยา น โทมนสฺสํ?

(ก) น จกฺขุ น อินฺทฺริยํ?

(ข) น อินฺทฺริยา น อุเปกฺขา?

(ก) น จกฺขุ น อินฺทฺริยํ?

(ข) น อินฺทฺริยา น สทฺธา?

(ก) น จกฺขุ น อินฺทฺริยํ?

(ข) น อินฺทฺริยา น วีริยํ?

(ก) น จกฺขุ น อินฺทฺริยํ?

(ข) น อินฺทฺริยา น สติ?

(ก) น จกฺขุ น อินฺทฺริยํ?

(ข) น อินฺทฺริยา น สมาธิ?

(ก) น จกฺขุ น อินฺทฺริยํ?

(ข) น อินฺทฺริยา น ปฺา?

(ก) น จกฺขุ น อินฺทฺริยํ?

(ข) น อินฺทฺริยา น อนฺาตฺสฺสามีติ?

(ก) น จกฺขุ น อินฺทฺริยํ?

(ข) น อินฺทฺริยา น อฺํ?

(ก) น จกฺขุ น อินฺทฺริยํ?

(ข) น อินฺทฺริยา น อฺาตาวี?

๗๓. (ก) น โสตํ น อินฺทฺริยํ?

(ข) น อินฺทฺริยา น จกฺขุ? …เป… น อินฺทฺริยา น อฺาตาวี?

๗๔. (ก) น ฆานํ น อินฺทฺริยํ?

(ข) น อินฺทฺริยา น จกฺขุ? …เป… น อินฺทฺริยา น อฺาตาวี?

๗๕. (ก) น ชิวฺหา น อินฺทฺริยํ?

(ข) น อินฺทฺริยา น จกฺขุ? …เป… น อินฺทฺริยา น อฺาตาวี?

๗๖. (ก) น กาโย น อินฺทฺริยํ?

(ข) น อินฺทฺริยา น จกฺขุ? …เป… น อินฺทฺริยา น อฺาตาวี?

๗๗. (ก) น มโน น อินฺทฺริยํ?

(ข) น อินฺทฺริยา น จกฺขุ? …เป… น อินฺทฺริยา น อฺาตาวี?

๗๘. (ก) น อิตฺถี น อินฺทฺริยํ?

(ข) น อินฺทฺริยา น จกฺขุ? …เป… น อินฺทฺริยา น อฺาตาวี?

๗๙. (ก) น ปุริโส น อินฺทฺริยํ?

(ข) น อินฺทฺริยา น จกฺขุ? …เป… น อินฺทฺริยา น อฺาตาวี?

๘๐. (ก) น ชีวิตํ น อินฺทฺริยํ?

(ข) น อินฺทฺริยา น จกฺขุ? …เป… น อินฺทฺริยา น อฺาตาวี?

๘๑. (ก) น สุขํ น อินฺทฺริยํ?

(ข) น อินฺทฺริยา น จกฺขุ? …เป… น อินฺทฺริยา น อฺาตาวี?

๘๒. (ก) น ทุกฺขํ น อินฺทฺริยํ?

(ข) น อินฺทฺริยา น จกฺขุ? …เป… น อินฺทฺริยา น อฺาตาวี?

๘๓. (ก) น โสมนสฺสํ น อินฺทฺริยํ?

(ข) น อินฺทฺริยา น จกฺขุ? …เป… น อินฺทฺริยา น อฺาตาวี?

๘๔. (ก) น โทมนสฺสํ น อินฺทฺริยํ?

(ข) น อินฺทฺริยา น จกฺขุ? …เป… น อินฺทฺริยา น อฺาตาวี?

๘๕. (ก) น อุเปกฺขา น อินฺทฺริยํ?

(ข) น อินฺทฺริยา น จกฺขุ? …เป… น อินฺทฺริยา น อฺาตาวี?

๘๖. (ก) น สทฺธา น อินฺทฺริยํ?

(ข) น อินฺทฺริยา น จกฺขุ? …เป… น อินฺทฺริยา น อฺาตาวี?

๘๗. (ก) น วีริยํ น อินฺทฺริยํ?

(ข) น อินฺทฺริยา น จกฺขุ? …เป… น อินฺทฺริยา น อฺาตาวี?

๘๘. (ก) น สติ น อินฺทฺริยํ?

(ข) น อินฺทฺริยา น จกฺขุ? …เป… น อินฺทฺริยา น อฺาตาวี?

๘๙. (ก) น สมาธิ น อินฺทฺริยํ?

(ข) น อินฺทฺริยา น จกฺขุ? …เป… น อินฺทฺริยา น อฺาตาวี?

๙๐. (ก) น ปฺา น อินฺทฺริยํ?

(ข) น อินฺทฺริยา น จกฺขุ? …เป… น อินฺทฺริยา น อฺาตาวี?

๙๑. (ก) น อนฺาตฺสฺสามีติ น อินฺทฺริยํ?

(ข) น อินฺทฺริยา น จกฺขุ? …เป… น อินฺทฺริยา น อฺาตาวี?

๙๒. (ก) น อฺํ น อินฺทฺริยํ?

(ข) น อินฺทฺริยา น จกฺขุ? …เป… น อินฺทฺริยา น อฺาตาวี?

๙๓. (ก) น อฺาตาวี น อินฺทฺริยํ?

(ข) น อินฺทฺริยา น จกฺขุ? …เป… น อินฺทฺริยา น อฺํ?

ปณฺณตฺติอุทฺเทสวาโร.

(ข) นิทฺเทโส

๑. ปทโสธนวาโร

(ก) อนุโลมํ

๙๔. (ก) จกฺขุ จกฺขุนฺทฺริยนฺติ?

ทิพฺพจกฺขุ ปฺาจกฺขุ จกฺขุ, น จกฺขุนฺทฺริยํ. จกฺขุนฺทฺริยํ จกฺขุ เจว จกฺขุนฺทฺริยฺจ.

(ข) จกฺขุนฺทฺริยํ จกฺขูติ? อามนฺตา.

(ก) โสตํ โสตินฺทฺริยนฺติ?

ทิพฺพโสตํ ตณฺหาโสตํ โสตํ, น โสตินฺทฺริยํ. โสตินฺทฺริยํ โสตฺเจว โสตินฺทฺริยฺจ.

(ข) โสตินฺทฺริยํ โสตนฺติ? อามนฺตา.

(ก) ฆานํ ฆานินฺทฺริยนฺติ? อามนฺตา.

(ข) ฆานินฺทฺริยํ ฆานนฺติ? อามนฺตา.

(ก) ชิวฺหา ชิวฺหินฺทฺริยนฺติ? อามนฺตา.

(ข) ชิวฺหินฺทฺริยํ ชิวฺหาติ? อามนฺตา.

(ก) กาโย กายินฺทฺริยนฺติ?

กายินฺทฺริยํ เปตฺวา อวเสโส กาโย [อวเสสา กาโย (สี. สฺยา. ก.)], น กายินฺทฺริยํ. กายินฺทฺริยํ กาโย เจว กายินฺทฺริยฺจ.

(ข) กายินฺทฺริยํ กาโยติ? อามนฺตา.

(ก) มโน มนินฺทฺริยนฺติ? อามนฺตา.

(ข) มนินฺทฺริยํ มโนติ? อามนฺตา.

(ก) อิตฺถี อิตฺถินฺทฺริยนฺติ? โน.

(ข) อิตฺถินฺทฺริยํ อิตฺถีติ? โน.

(ก) ปุริโส ปุริสินฺทฺริยนฺติ? โน.

(ข) ปุริสินฺทฺริยํ ปุริโสติ? โน.

(ก) ชีวิตํ ชีวิตินฺทฺริยนฺติ? อามนฺตา.

(ข) ชีวิตินฺทฺริยํ ชีวิตนฺติ? อามนฺตา.

(ก) สุขํ สุขินฺทฺริยนฺติ? อามนฺตา.

(ข) สุขินฺทฺริยํ สุขนฺติ? อามนฺตา.

(ก) ทุกฺขํ ทุกฺขินฺทฺริยนฺติ? อามนฺตา.

(ข) ทุกฺขินฺทฺริยํ ทุกฺขนฺติ? อามนฺตา.

(ก) โสมนสฺสํ โสมนสฺสินฺทฺริยนฺติ? อามนฺตา.

(ข) โสมนสฺสินฺทฺริยํ โสมนสฺสนฺติ? อามนฺตา.

(ก) โทมนสฺสํ โทมนสฺสินฺทฺริยนฺติ? อามนฺตา.

(ข) โทมนสฺสินฺทฺริยํ โทมนสฺสนฺติ? อามนฺตา.

(ก) อุเปกฺขา อุเปกฺขินฺทฺริยนฺติ?

อุเปกฺขินฺทฺริยํ เปตฺวา อวเสสา อุเปกฺขา, น อุเปกฺขินฺทฺริยํ. อุเปกฺขินฺทฺริยํ อุเปกฺขา เจว อุเปกฺขินฺทฺริยฺจ.

(ข) อุเปกฺขินฺทฺริยํ อุเปกฺขาติ? อามนฺตา.

(ก) สทฺธา สทฺธินฺทฺริยนฺติ? อามนฺตา.

(ข) สทฺธินฺทฺริยํ สทฺธาติ? อามนฺตา.

(ก) วีริยํ วีริยินฺทฺริยนฺติ? อามนฺตา.

(ข) วีริยินฺทฺริยํ วีริยนฺติ? อามนฺตา.

(ก) สติ สตินฺทฺริยนฺติ? อามนฺตา.

(ข) สตินฺทฺริยํ สตีติ? อามนฺตา.

(ก) สมาธิ สมาธินฺทฺริยนฺติ? อามนฺตา.

(ข) สมาธินฺทฺริยํ สมาธีติ? อามนฺตา.

(ก) ปฺา ปฺินฺทฺริยนฺติ? อามนฺตา.

(ข) ปฺินฺทฺริยํ ปฺาติ? อามนฺตา.

(ก) อนฺาตฺสฺสามีติ อนฺาตฺสฺสามีตินฺทฺริยนฺติ? อามนฺตา.

(ข) อนฺาตฺสฺสามีตินฺทฺริยํ อนฺาตฺสฺสามีติ? อามนฺตา.

(ก) อฺํ อฺินฺทฺริยนฺติ? อามนฺตา.

(ข) อฺินฺทฺริยํ อฺนฺติ? อามนฺตา.

(ก) อฺาตาวี อฺาตาวินฺทฺริยนฺติ? อามนฺตา.

(ข) อฺาตาวินฺทฺริยํ อฺาตาวีติ? อามนฺตา.

(ข) ปจฺจนีกํ

๙๕. (ก) น จกฺขุ น จกฺขุนฺทฺริยนฺติ? อามนฺตา.

(ข) น จกฺขุนฺทฺริยํ น จกฺขูติ?

ทิพฺพจกฺขุ ปฺาจกฺขุ น จกฺขุนฺทฺริยํ, จกฺขุ. จกฺขุฺจ จกฺขุนฺทฺริยฺจ เปตฺวา อวเสสา น เจว จกฺขุ น จ จกฺขุนฺทฺริยํ.

(ก) น โสตํ น โสตินฺทฺริยนฺติ? อามนฺตา.

(ข) น โสตินฺทฺริยํ น โสตนฺติ?

ทิพฺพโสตํ ตณฺหาโสตํ น โสตินฺทฺริยํ, โสตํ. โสตฺจ โสตินฺทฺริยฺจ เปตฺวา อวเสสา น เจว โสตํ น จ โสตินฺทฺริยํ.

(ก) น ฆานํ น ฆานินฺทฺริยนฺติ? อามนฺตา.

(ข) น ฆานินฺทฺริยํ น ฆานนฺติ? อามนฺตา.

(ก) น ชิวฺหา น ชิวฺหินฺทฺริยนฺติ? อามนฺตา.

(ข) น ชิวฺหินฺทฺริยํ น ชิวฺหาติ? อามนฺตา.

(ก) น กาโย น กายินฺทฺริยนฺติ? อามนฺตา.

(ข) น กายินฺทฺริยํ น กาโยติ?

กายินฺทฺริยํ เปตฺวา อวเสโส น กายินฺทฺริยํ, กาโย. กายฺจ กายินฺทฺริยฺจ เปตฺวา อวเสโส น เจว กาโย น จ กายินฺทฺริยํ.

(ก) น มโน น มนินฺทฺริยนฺติ? อามนฺตา.

(ข) น มนินฺทฺริยํ น มโนติ? อามนฺตา.

(ก) น อิตฺถี น อิตฺถินฺทฺริยนฺติ?

อิตฺถินฺทฺริยํ น อิตฺถี, อิตฺถินฺทฺริยํ. อิตฺถิฺจ อิตฺถินฺทฺริยฺจ เปตฺวา อวเสสา น เจว อิตฺถี น จ อิตฺถินฺทฺริยํ.

(ข) น อิตฺถินฺทฺริยํ น อิตฺถีติ?

อิตฺถี น อิตฺถินฺทฺริยํ, อิตฺถี. อิตฺถิฺจ อิตฺถินฺทฺริยฺจ เปตฺวา อวเสสา น เจว อิตฺถี น จ อิตฺถินฺทฺริยํ.

(ก) น ปุริโส น ปุริสินฺทฺริยนฺติ?

ปุริสินฺทฺริยํ น ปุริโส, ปุริสินฺทฺริยํ. ปุริสฺจ ปุริสินฺทฺริยฺจ เปตฺวา อวเสสา น เจว ปุริโส น จ ปุริสินฺทฺริยํ.

(ข) น ปุริสินฺทฺริยํ น ปุริโสติ?

ปุริโส น ปุริสินฺทฺริยํ, ปุริโส. ปุริสฺจ ปุริสินฺทฺริยฺจ เปตฺวา อวเสสา น เจว ปุริโส น จ ปุริสินฺทฺริยํ.

(ก) น ชีวิตํ น ชีวิตินฺทฺริยนฺติ? อามนฺตา.

(ข) น ชีวิตินฺทฺริยํ น ชีวิตนฺติ? อามนฺตา.

(ก) น สุขํ น สุขินฺทฺริยนฺติ? อามนฺตา.

(ข) น สุขินฺทฺริยํ น สุขนฺติ? อามนฺตา.

(ก) น ทุกฺขํ น ทุกฺขินฺทฺริยนฺติ? อามนฺตา.

(ข) น ทุกฺขินฺทฺริยํ น ทุกฺขนฺติ? อามนฺตา.

(ก) น โสมนสฺสํ น โสมนสฺสินฺทฺริยนฺติ? อามนฺตา.

(ข) น โสมนสฺสินฺทฺริยํ น โสมนสฺสนฺติ? อามนฺตา.

(ก) น โทมนสฺสํ น โทมนสฺสินฺทฺริยนฺติ? อามนฺตา.

(ข) น โทมนสฺสินฺทฺริยํ น โทมนสฺสนฺติ? อามนฺตา.

(ก) น อุเปกฺขา น อุเปกฺขินฺทฺริยนฺติ? อามนฺตา.

(ข) น อุเปกฺขินฺทฺริยํ น อุเปกฺขาติ?

อุเปกฺขินฺทฺริยํ เปตฺวา อวเสสา น อุเปกฺขินฺทฺริยํ, อุเปกฺขา. อุเปกฺขฺจ อุเปกฺขินฺทฺริยฺจ เปตฺวา อวเสสา น เจว อุเปกฺขา น จ อุเปกฺขินฺทฺริยํ.

(ก) น สทฺธา น สทฺธินฺทฺริยนฺติ? อามนฺตา.

(ข) น สทฺธินฺทฺริยํ น สทฺธาติ? อามนฺตา.

(ก) น วีริยํ น วีริยินฺทฺริยนฺติ? อามนฺตา.

(ข) น วีริยินฺทฺริยํ น วีริยนฺติ? อามนฺตา.

(ก) น สติ น สตินฺทฺริยนฺติ? อามนฺตา.

(ข) น สตินฺทฺริยํ น สตีติ? อามนฺตา.

(ก) น สมาธิ น สมาธินฺทฺริยนฺติ? อามนฺตา.

(ข) น สมาธินฺทฺริยํ น สมาธีติ? อามนฺตา.

(ก) น ปฺา น ปฺินฺทฺริยนฺติ? อามนฺตา.

(ข) น ปฺินฺทฺริยํ น ปฺาติ? อามนฺตา.

(ก) น อนฺาตฺสฺสามีติ น อนฺาตฺสฺสามีตินฺทฺริยนฺติ? อามนฺตา.

(ข) น อนฺาตฺสฺสามีตินฺทฺริยํ น อนฺาตฺสฺสามีติ? อามนฺตา.

(ก) น อฺํ น อฺินฺทฺริยนฺติ? อามนฺตา.

(ข) น อฺินฺทฺริยํ น อฺนฺติ? อามนฺตา.

(ก) น อฺาตาวี น อฺาตาวินฺทฺริยนฺติ? อามนฺตา.

(ข) น อฺาตาวินฺทฺริยํ น อฺาตาวีติ? อามนฺตา.

๒. ปทโสธนมูลจกฺกวาโร

(ก) อนุโลมํ

๙๖. (ก) จกฺขุ จกฺขุนฺทฺริยนฺติ?

ทิพฺพจกฺขุ ปฺาจกฺขุ จกฺขุ, น จกฺขุนฺทฺริยํ. จกฺขุนฺทฺริยํ จกฺขุ เจว จกฺขุนฺทฺริยฺจ.

(ข) อินฺทฺริยา โสตินฺทฺริยนฺติ?

โสตินฺทฺริยํ อินฺทฺริยฺเจว โสตินฺทฺริยฺจ. อวเสสา อินฺทฺริยา น โสตินฺทฺริยํ.

(ก) จกฺขุ จกฺขุนฺทฺริยนฺติ?

ทิพฺพจกฺขุ ปฺาจกฺขุ จกฺขุ, น จกฺขุนฺทฺริยํ. จกฺขุนฺทฺริยํ จกฺขุ เจว จกฺขุนฺทฺริยฺจ.

(ข) อินฺทฺริยา ฆานินฺทฺริยนฺติ?

ฆานินฺทฺริยํ อินฺทฺริยฺเจว ฆานินฺทฺริยฺจ. อวเสสา อินฺทฺริยา น ฆานินฺทฺริยํ.

(ก) จกฺขุ จกฺขุนฺทฺริยนฺติ?

ทิพฺพจกฺขุ ปฺาจกฺขุ จกฺขุ, น จกฺขุนฺทฺริยํ. จกฺขุนฺทฺริยํ จกฺขุ เจว จกฺขุนฺทฺริยฺจ.

(ข) อินฺทฺริยา ชิวฺหินฺทฺริยนฺติ?

ชิวฺหินฺทฺริยํ อินฺทฺริยฺเจว ชิวฺหินฺทฺริยฺจ. อวเสสา อินฺทฺริยา น ชิวฺหินฺทฺริยํ.

(ก) จกฺขุ จกฺขุนฺทฺริยนฺติ?

ทิพฺพจกฺขุ ปฺาจกฺขุ จกฺขุ, น จกฺขุนฺทฺริยํ. จกฺขุนฺทฺริยํ จกฺขุ เจว จกฺขุนฺทฺริยฺจ.

(ข) อินฺทฺริยา กายินฺทฺริยนฺติ?

กายินฺทฺริยํ อินฺทฺริยฺเจว กายินฺทฺริยฺจ. อวเสสา อินฺทฺริยา น กายินฺทฺริยํ.

(ก) จกฺขุ จกฺขุนฺทฺริยนฺติ?

ทิพฺพจกฺขุ ปฺาจกฺขุ จกฺขุ, น จกฺขุนฺทฺริยํ. จกฺขุนฺทฺริยํ จกฺขุ เจว จกฺขุนฺทฺริยฺจ.

(ข) อินฺทฺริยา มนินฺทฺริยนฺติ?

มนินฺทฺริยํ อินฺทฺริยฺเจว มนินฺทฺริยฺจ. อวเสสา อินฺทฺริยา น มนินฺทฺริยํ.

(ก) จกฺขุ จกฺขุนฺทฺริยนฺติ?

ทิพฺพจกฺขุ ปฺาจกฺขุ จกฺขุ, น จกฺขุนฺทฺริยํ. จกฺขุนฺทฺริยํ จกฺขุ เจว จกฺขุนฺทฺริยฺจ.

(ข) อินฺทฺริยา อิตฺถินฺทฺริยนฺติ?

อิตฺถินฺทฺริยํ อินฺทฺริยฺเจว อิตฺถินฺทฺริยฺจ. อวเสสา อินฺทฺริยา น อิตฺถินฺทฺริยํ.

(ก) จกฺขุ จกฺขุนฺทฺริยนฺติ?

ทิพฺพจกฺขุ ปฺาจกฺขุ จกฺขุ, น จกฺขุนฺทฺริยํ. จกฺขุนฺทฺริยํ จกฺขุ เจว จกฺขุนฺทฺริยฺจ.

(ข) อินฺทฺริยา ปุริสินฺทฺริยนฺติ?

ปุริสินฺทฺริยํ อินฺทฺริยฺเจว ปุริสินฺทฺริยฺจ. อวเสสา อินฺทฺริยา น ปุริสินฺทฺริยํ.

(ก) จกฺขุ จกฺขุนฺทฺริยนฺติ?

ทิพฺพจกฺขุ ปฺาจกฺขุ จกฺขุ, น จกฺขุนฺทฺริยํ. จกฺขุนฺทฺริยํ จกฺขุ เจว จกฺขุนฺทฺริยฺจ.

(ข) อินฺทฺริยา ชีวิตินฺทฺริยนฺติ?

ชีวิตินฺทฺริยํ อินฺทฺริยฺเจว ชีวิตินฺทฺริยฺจ. อวเสสา อินฺทฺริยา น ชีวิตินฺทฺริยํ.

(ก) จกฺขุ จกฺขุนฺทฺริยนฺติ?

ทิพฺพจกฺขุ ปฺาจกฺขุ จกฺขุ, น จกฺขุนฺทฺริยํ. จกฺขุนฺทฺริยํ จกฺขุ เจว จกฺขุนฺทฺริยฺจ.

(ข) อินฺทฺริยา สุขินฺทฺริยนฺติ?

สุขินฺทฺริยํ อินฺทฺริยฺเจว สุขินฺทฺริยฺจ. อวเสสา อินฺทฺริยา น สุขินฺทฺริยํ.

(ก) จกฺขุ จกฺขุนฺทฺริยนฺติ?

ทิพฺพจกฺขุ ปฺาจกฺขุ จกฺขุ, น จกฺขุนฺทฺริยํ. จกฺขุนฺทฺริยํ จกฺขุ เจว จกฺขุนฺทฺริยฺจ.

(ข) อินฺทฺริยา ทุกฺขินฺทฺริยนฺติ?

ทุกฺขินฺทฺริยํ อินฺทฺริยฺเจว ทุกฺขินฺทฺริยฺจ. อวเสสา อินฺทฺริยา น ทุกฺขินฺทฺริยํ.

(ก) จกฺขุ จกฺขุนฺทฺริยนฺติ?

ทิพฺพจกฺขุ ปฺาจกฺขุ จกฺขุ, น จกฺขุนฺทฺริยํ. จกฺขุนฺทฺริยํ จกฺขุ เจว จกฺขุนฺทฺริยฺจ.

(ข) อินฺทฺริยา โสมนสฺสินฺทฺริยนฺติ?

โสมนสฺสินฺทฺริยํ อินฺทฺริยฺเจว โสมนสฺสินฺทฺริยฺจ. อวเสสา อินฺทฺริยา น โสมนสฺสินฺทฺริยํ.

(ก) จกฺขุ จกฺขุนฺทฺริยนฺติ?

ทิพฺพจกฺขุ ปฺาจกฺขุ จกฺขุ, น จกฺขุนฺทฺริยํ. จกฺขุนฺทฺริยํ จกฺขุ เจว จกฺขุนฺทฺริยฺจ.

(ข) อินฺทฺริยา โทมนสฺสินฺทฺริยนฺติ?

โทมนสฺสินฺทฺริยํ อินฺทฺริยฺเจว โทมนสฺสินฺทฺริยฺจ. อวเสสา อินฺทฺริยา น โทมนสฺสินฺทฺริยํ.

(ก) จกฺขุ จกฺขุนฺทฺริยนฺติ?

ทิพฺพจกฺขุ ปฺาจกฺขุ จกฺขุ, น จกฺขุนฺทฺริยํ. จกฺขุนฺทฺริยํ จกฺขุ เจว จกฺขุนฺทฺริยฺจ.

(ข) อินฺทฺริยา อุเปกฺขินฺทฺริยนฺติ?

อุเปกฺขินฺทฺริยํ อินฺทฺริยฺเจว อุเปกฺขินฺทฺริยฺจ. อวเสสา อินฺทฺริยา น อุเปกฺขินฺทฺริยํ.

(ก) จกฺขุ จกฺขุนฺทฺริยนฺติ?

ทิพฺพจกฺขุ ปฺาจกฺขุ จกฺขุ, น จกฺขุนฺทฺริยํ. จกฺขุนฺทฺริยํ จกฺขุ เจว จกฺขุนฺทฺริยฺจ.

(ข) อินฺทฺริยา สทฺธินฺทฺริยนฺติ?

สทฺธินฺทฺริยํ อินฺทฺริยฺเจว สทฺธินฺทฺริยฺจ. อวเสสา อินฺทฺริยา น สทฺธินฺทฺริยํ.

(ก) จกฺขุ จกฺขุนฺทฺริยนฺติ?

ทิพฺพจกฺขุ ปฺาจกฺขุ จกฺขุ, น จกฺขุนฺทฺริยํ. จกฺขุนฺทฺริยํ จกฺขุ เจว จกฺขุนฺทฺริยฺจ.

(ข) อินฺทฺริยา วีริยินฺทฺริยนฺติ?

วีริยินฺทฺริยํ อินฺทฺริยฺเจว วีริยินฺทฺริยฺจ. อวเสสา อินฺทฺริยา น วีริยินฺทฺริยํ.

(ก) จกฺขุ จกฺขุนฺทฺริยนฺติ?

ทิพฺพจกฺขุ ปฺาจกฺขุ จกฺขุ, น จกฺขุนฺทฺริยํ. จกฺขุนฺทฺริยํ จกฺขุ เจว จกฺขุนฺทฺริยฺจ.

(ข) อินฺทฺริยา สตินฺทฺริยนฺติ?

สตินฺทฺริยํ อินฺทฺริยฺเจว สตินฺทฺริยฺจ. อวเสสา อินฺทฺริยา น สตินฺทฺริยํ.

(ก) จกฺขุ จกฺขุนฺทฺริยนฺติ?

ทิพฺพจกฺขุ ปฺาจกฺขุ จกฺขุ, น จกฺขุนฺทฺริยํ. จกฺขุนฺทฺริยํ จกฺขุ เจว จกฺขุนฺทฺริยฺจ.

(ข) อินฺทฺริยา สมาธินฺทฺริยนฺติ?

สมาธินฺทฺริยํ อินฺทฺริยฺเจว สมาธินฺทฺริยฺจ. อวเสสา อินฺทฺริยา น สมาธินฺทฺริยํ.

(ก) จกฺขุ จกฺขุนฺทฺริยนฺติ?

ทิพฺพจกฺขุ ปฺาจกฺขุ จกฺขุ, น จกฺขุนฺทฺริยํ. จกฺขุนฺทฺริยํ จกฺขุ เจว จกฺขุนฺทฺริยฺจ.

(ข) อินฺทฺริยา ปฺินฺทฺริยนฺติ?

ปฺินฺทฺริยํ อินฺทฺริยฺเจว ปฺินฺทฺริยฺจ. อวเสสา อินฺทฺริยา น ปฺินฺทฺริยํ.

(ก) จกฺขุ จกฺขุนฺทฺริยนฺติ?

ทิพฺพจกฺขุ ปฺาจกฺขุ จกฺขุ, น จกฺขุนฺทฺริยํ. จกฺขุนฺทฺริยํ จกฺขุ เจว จกฺขุนฺทฺริยฺจ.

(ข) อินฺทฺริยา อนฺาตฺสฺสามีตินฺทฺริยนฺติ?

อนฺาตฺสฺสามีตินฺทฺริยํ อินฺทฺริยฺเจว อนฺาตฺสฺสามีตินฺทฺริยฺจ. อวเสสา อินฺทฺริยา น อนฺาตฺสฺสามีตินฺทฺริยํ.

(ก) จกฺขุ จกฺขุนฺทฺริยนฺติ?

ทิพฺพจกฺขุ ปฺาจกฺขุ จกฺขุ, น จกฺขุนฺทฺริยํ. จกฺขุนฺทฺริยํ จกฺขุ เจว จกฺขุนฺทฺริยฺจ.

(ข) อินฺทฺริยา อฺินฺทฺริยนฺติ?

อฺินฺทฺริยํ อินฺทฺริยฺเจว อฺินฺทฺริยฺจ. อวเสสา อินฺทฺริยา น อฺินฺทฺริยํ.

(ก) จกฺขุ จกฺขุนฺทฺริยนฺติ?

ทิพฺพจกฺขุ ปฺาจกฺขุ จกฺขุ, น จกฺขุนฺทฺริยํ. จกฺขุนฺทฺริยํ จกฺขุ เจว จกฺขุนฺทฺริยฺจ.

(ข) อินฺทฺริยา อฺาตาวินฺทฺริยนฺติ?

อฺาตาวินฺทฺริยํ อินฺทฺริยฺเจว อฺาตาวินฺทฺริยฺจ. อวเสสา อินฺทฺริยา น อฺาตาวินฺทฺริยํ.

๙๗. (ก) โสตํ โสตินฺทฺริยนฺติ?

ทิพฺพโสตํ ตณฺหาโสตํ โสตํ, น โสตินฺทฺริยํ. โสตินฺทฺริยํ โสตฺเจว โสตินฺทฺริยฺจ.

(ข) อินฺทฺริยา จกฺขุนฺทฺริยนฺติ?

จกฺขุนฺทฺริยํ อินฺทฺริยฺเจว จกฺขุนฺทฺริยฺจ. อวเสสา อินฺทฺริยา น จกฺขุนฺทฺริยํ…เป….

(ก) โสตํ โสตินฺทฺริยนฺติ?

ทิพฺพโสตํ ตณฺหาโสตํ โสตํ, น โสตินฺทฺริยํ. โสตินฺทฺริยํ โสตฺเจว โสตินฺทฺริยฺจ.

(ข) อินฺทฺริยา อฺาตาวินฺทฺริยนฺติ?

อฺาตาวินฺทฺริยํ อินฺทฺริยฺเจว อฺาตาวินฺทฺริยฺจ. อวเสสา อินฺทฺริยา น อฺาตาวินฺทฺริยํ.

๙๘. (ก) ฆานํ ฆานินฺทฺริยนฺติ? อามนฺตา.

(ข) อินฺทฺริยา จกฺขุนฺทฺริยนฺติ?

จกฺขุนฺทฺริยํ อินฺทฺริยฺเจว จกฺขุนฺทฺริยฺจ. อวเสสา อินฺทฺริยา น จกฺขุนฺทฺริยํ…เป….

(ก) ฆานํ ฆานินฺทฺริยนฺติ? อามนฺตา.

(ข) อินฺทฺริยา อฺาตาวินฺทฺริยนฺติ? อฺาตาวินฺทฺริยํ อินฺทฺริยฺเจว อฺาตาวินฺทฺริยฺจ. อวเสสา อินฺทฺริยา น อฺาตาวินฺทฺริยํ.

๙๙. (ก) ชิวฺหา ชิวฺหินฺทฺริยนฺติ? อามนฺตา.

(ข) อินฺทฺริยา จกฺขุนฺทฺริยนฺติ?

จกฺขุนฺทฺริยํ อินฺทฺริยฺเจว จกฺขุนฺทฺริยฺจ. อวเสสา อินฺทฺริยา น จกฺขุนฺทฺริยํ…เป….

(ก) ชิวฺหา ชิวฺหินฺทฺริยนฺติ? อามนฺตา.

(ข) อินฺทฺริยา อฺาตาวินฺทฺริยนฺติ?

อฺาตาวินฺทฺริยํ อินฺทฺริยฺเจว อฺาตาวินฺทฺริยฺจ. อวเสสา อินฺทฺริยา น อฺาตาวินฺทฺริยํ.

๑๐๐. (ก) กาโย กายินฺทฺริยนฺติ?

กายินฺทฺริยํ เปตฺวา อวเสโส กาโย น กายินฺทฺริยํ. กายินฺทฺริยํ กาโย เจว กายินฺทฺริยฺจ.

(ข) อินฺทฺริยา จกฺขุนฺทฺริยนฺติ?

จกฺขุนฺทฺริยํ อินฺทฺริยฺเจว จกฺขุนฺทฺริยฺจ. อวเสสา อินฺทฺริยา น จกฺขุนฺทฺริยํ…เป….

(ก) กาโย กายินฺทฺริยนฺติ?

กายินฺทฺริยํ เปตฺวา อวเสโส กาโย, น กายินฺทฺริยํ. กายินฺทฺริยํ กาโย เจว กายินฺทฺริยฺจ.

(ข) อินฺทฺริยา อฺาตาวินฺทฺริยนฺติ?

อฺาตาวินฺทฺริยํ อินฺทฺริยฺเจว อฺาตาวินฺทฺริยฺจ. อวเสสา อินฺทฺริยา น อฺาตาวินฺทฺริยํ.

๑๐๑. (ก) มโน มนินฺทฺริยนฺติ? อามนฺตา.

(ข) อินฺทฺริยา จกฺขุนฺทฺริยนฺติ?

จกฺขุนฺทฺริยํ อินฺทฺริยฺเจว จกฺขุนฺทฺริยฺจ. อวเสสา อินฺทฺริยา น จกฺขุนฺทฺริยํ…เป….

(ก) มโน มนินฺทฺริยนฺติ? อามนฺตา.

(ข) อินฺทฺริยา อฺาตาวินฺทฺริยนฺติ?

อฺาตาวินฺทฺริยํ อินฺทฺริยฺเจว อฺาตาวินฺทฺริยฺจ. อวเสสา อินฺทฺริยา น อฺาตาวินฺทฺริยํ.

๑๐๒. (ก) อิตฺถี อิตฺถินฺทฺริยนฺติ? โน.

(ข) อินฺทฺริยา จกฺขุนฺทฺริยนฺติ?

จกฺขุนฺทฺริยํ อินฺทฺริยฺเจว จกฺขุนฺทฺริยฺจ. อวเสสา อินฺทฺริยา น จกฺขุนฺทฺริยํ…เป….

(ก) อิตฺถี อิตฺถินฺทฺริยนฺติ? โน.

(ข) อินฺทฺริยา อฺาตาวินฺทฺริยนฺติ?

อฺาตาวินฺทฺริยํ อินฺทฺริยฺเจว อฺาตาวินฺทฺริยฺจ. อวเสสา อินฺทฺริยา น อฺาตาวินฺทฺริยํ.

๑๐๓. (ก) ปุริโส ปุริสินฺทฺริยนฺติ? โน.

(ข) อินฺทฺริยา จกฺขุนฺทฺริยนฺติ?

จกฺขุนฺทฺริยํ อินฺทฺริยฺเจว จกฺขุนฺทฺริยฺจ. อวเสสา อินฺทฺริยา น จกฺขุนฺทฺริยํ…เป….

(ก) ปุริโส ปุริสินฺทฺริยนฺติ? โน.

(ข) อินฺทฺริยา อฺาตาวินฺทฺริยนฺติ?

อฺาตาวินฺทฺริยํ อินฺทฺริยฺเจว อฺาตาวินฺทฺริยฺจ. อวเสสา อินฺทฺริยา น อฺาตาวินฺทฺริยํ.

๑๐๔. (ก) ชีวิตํ ชีวิตินฺทฺริยนฺติ? อามนฺตา.

(ข) อินฺทฺริยา จกฺขุนฺทฺริยนฺติ?

จกฺขุนฺทฺริยํ อินฺทฺริยฺเจว จกฺขุนฺทฺริยฺจ. อวเสสา อินฺทฺริยา น จกฺขุนฺทฺริยํ…เป….

(ก) ชีวิตํ ชีวิตินฺทฺริยนฺติ? อามนฺตา.

(ข) อินฺทฺริยา อฺาตาวินฺทฺริยนฺติ?

อฺาตาวินฺทฺริยํ อินฺทฺริยฺเจว อฺาตาวินฺทฺริยฺจ. อวเสสา อินฺทฺริยา น อฺาตาวินฺทฺริยํ.

๑๐๕. สุขํ สุขินฺทฺริยนฺติ? อามนฺตา …เป….

๑๐๖. ทุกฺขํ ทุกฺขินฺทฺริยนฺติ? อามนฺตา …เป….

๑๐๗. โสมนสฺสํ โสมนสฺสินฺทฺริยนฺติ? อามนฺตา …เป….

๑๐๘. โทมนสฺสํ โทมนสฺสินฺทฺริยนฺติ? อามนฺตา …เป….

๑๐๙. (ก) อุเปกฺขา อุเปกฺขินฺทฺริยนฺติ?

อุเปกฺขินฺทฺริยํ เปตฺวา อวเสสา อุเปกฺขา, น อุเปกฺขินฺทฺริยํ. อุเปกฺขินฺทฺริยํ อุเปกฺขา เจว อุเปกฺขินฺทฺริยฺจ.

(ข) อินฺทฺริยา จกฺขุนฺทฺริยนฺติ?

จกฺขุนฺทฺริยํ อินฺทฺริยฺเจว จกฺขุนฺทฺริยฺจ. อวเสสา อินฺทฺริยา น จกฺขุนฺทฺริยํ…เป….

(ก) อุเปกฺขา อุเปกฺขินฺทฺริยนฺติ?

อุเปกฺขินฺทฺริยํ เปตฺวา อวเสสา อุเปกฺขา, น อุเปกฺขินฺทฺริยํ. อุเปกฺขินฺทฺริยํ อุเปกฺขา เจว อุเปกฺขินฺทฺริยฺจ.

(ข) อินฺทฺริยา อฺาตาวินฺทฺริยนฺติ?

อฺาตาวินฺทฺริยํ อินฺทฺริยฺเจว อฺาตาวินฺทฺริยฺจ. อวเสสา อินฺทฺริยา น อฺาตาวินฺทฺริยํ.

๑๑๐. สทฺธา สทฺธินฺทฺริยนฺติ? อามนฺตา …เป….

๑๑๑. วีริยํ วีริยินฺทฺริยนฺติ? อามนฺตา …เป….

๑๑๒. สติ สตินฺทฺริยนฺติ? อามนฺตา …เป….

๑๑๓. สมาธิ สมาธินฺทฺริยนฺติ? อามนฺตา …เป….

๑๑๔. ปฺา ปฺินฺทฺริยนฺติ? อามนฺตา …เป….

๑๑๕. อนฺาตฺสฺสามีติ อนฺาตฺสฺสามีตินฺทฺริยนฺติ? อามนฺตา …เป….

๑๑๖. อฺํ อฺินฺทฺริยนฺติ? อามนฺตา …เป….

๑๑๗. (ก) อฺาตาวี อฺาตาวินฺทฺริยนฺติ? อามนฺตา.

(ข) อินฺทฺริยา จกฺขุนฺทฺริยนฺติ?

จกฺขุนฺทฺริยํ อินฺทฺริยฺเจว จกฺขุนฺทฺริยฺจ. อวเสสา อินฺทฺริยา น จกฺขุนฺทฺริยํ…เป….

(ก) อฺาตาวี อฺาตาวินฺทฺริยนฺติ? อามนฺตา.

(ข) อินฺทฺริยา อฺินฺทฺริยนฺติ? อฺินฺทฺริยํ อินฺทฺริยฺเจว อฺินฺทฺริยฺจ. อวเสสา อินฺทฺริยา น อฺินฺทฺริยํ.

(ข) ปจฺจนีกํ

๑๑๘. (ก) น จกฺขุ น จกฺขุนฺทฺริยนฺติ? อามนฺตา.

(ข) น อินฺทฺริยา น โสตินฺทฺริยนฺติ? อามนฺตา.

(ก) น จกฺขุ น จกฺขุนฺทฺริยนฺติ? อามนฺตา.

(ข) น อินฺทฺริยา น ฆานินฺทฺริยนฺติ? อามนฺตา.

(ก) น จกฺขุ น จกฺขุนฺทฺริยนฺติ? อามนฺตา.

(ข) น อินฺทฺริยา น ชิวฺหินฺทฺริยนฺติ? อามนฺตา.

(ก) น จกฺขุ น จกฺขุนฺทฺริยนฺติ? อามนฺตา.

(ข) น อินฺทฺริยา น กายินฺทฺริยนฺติ? อามนฺตา.

(ก) น จกฺขุ น จกฺขุนฺทฺริยนฺติ? อามนฺตา.

(ข) น อินฺทฺริยา น มนินฺทฺริยนฺติ? อามนฺตา.

(ก) น จกฺขุ น จกฺขุนฺทฺริยนฺติ? อามนฺตา.

(ข) น อินฺทฺริยา น อิตฺถินฺทฺริยนฺติ? อามนฺตา.

(ก) น จกฺขุ น จกฺขุนฺทฺริยนฺติ? อามนฺตา.

(ข) น อินฺทฺริยา น ปุริสินฺทฺริยนฺติ? อามนฺตา.

(ก) น จกฺขุ น จกฺขุนฺทฺริยนฺติ? อามนฺตา.

(ข) น อินฺทฺริยา น ชีวิตินฺทฺริยนฺติ? อามนฺตา.

(ก) น จกฺขุ น จกฺขุนฺทฺริยนฺติ? อามนฺตา.

(ข) น อินฺทฺริยา น สุขินฺทฺริยนฺติ? อามนฺตา.

(ก) น จกฺขุ น จกฺขุนฺทฺริยนฺติ? อามนฺตา.

(ข) น อินฺทฺริยา น ทุกฺขินฺทฺริยนฺติ? อามนฺตา.

(ก) น จกฺขุ น จกฺขุนฺทฺริยนฺติ? อามนฺตา.

(ข) น อินฺทฺริยา น โสมนสฺสินฺทฺริยนฺติ? อามนฺตา.

(ก) น จกฺขุ น จกฺขุนฺทฺริยนฺติ? อามนฺตา.

(ข) น อินฺทฺริยา น โทมนสฺสินฺทฺริยนฺติ? อามนฺตา.

(ก) น จกฺขุ น จกฺขุนฺทฺริยนฺติ? อามนฺตา.

(ข) น อินฺทฺริยา น อุเปกฺขินฺทฺริยนฺติ? อามนฺตา.

(ก) น จกฺขุ น จกฺขุนฺทฺริยนฺติ? อามนฺตา.

(ข) น อินฺทฺริยา น สทฺธินฺทฺริยนฺติ? อามนฺตา.

(ก) น จกฺขุ น จกฺขุนฺทฺริยนฺติ? อามนฺตา.

(ข) น อินฺทฺริยา น วีริยินฺทฺริยนฺติ? อามนฺตา.

(ก) น จกฺขุ น จกฺขุนฺทฺริยนฺติ? อามนฺตา.

(ข) น อินฺทฺริยา น สตินฺทฺริยนฺติ? อามนฺตา.

(ก) น จกฺขุ น จกฺขุนฺทฺริยนฺติ? อามนฺตา.

(ข) น อินฺทฺริยา น สมาธินฺทฺริยนฺติ? อามนฺตา.

(ก) น จกฺขุ น จกฺขุนฺทฺริยนฺติ? อามนฺตา.

(ข) น อินฺทฺริยา น ปฺินฺทฺริยนฺติ? อามนฺตา.

(ก) น จกฺขุ น จกฺขุนฺทฺริยนฺติ? อามนฺตา.

(ข) น อินฺทฺริยา น อนฺาตฺสฺสามีตินฺทฺริยนฺติ? อามนฺตา.

(ก) น จกฺขุ น จกฺขุนฺทฺริยนฺติ? อามนฺตา.

(ข) น อินฺทฺริยา น อฺินฺทฺริยนฺติ? อามนฺตา.

(ก) น จกฺขุ น จกฺขุนฺทฺริยนฺติ? อามนฺตา.

(ข) น อินฺทฺริยา น อฺาตาวินฺทฺริยนฺติ? อามนฺตา.

๑๑๙. (ก) น โสตํ น โสตินฺทฺริยนฺติ? อามนฺตา.

(ข) น อินฺทฺริยา น จกฺขุนฺทฺริยนฺติ? อามนฺตา …เป….

(ก) น โสตํ น โสตินฺทฺริยนฺติ? อามนฺตา.

(ข) น อินฺทฺริยา น อฺาตาวินฺทฺริยนฺติ? อามนฺตา.

๑๒๐. (ก) น ฆานํ น ฆานินฺทฺริยนฺติ? อามนฺตา.

(ข) น อินฺทฺริยา น จกฺขุนฺทฺริยนฺติ? อามนฺตา …เป….

(ก) น ฆานํ น ฆานินฺทฺริยนฺติ? อามนฺตา.

(ข) น อินฺทฺริยา น อฺาตาวินฺทฺริยนฺติ? อามนฺตา.

๑๒๑. (ก) น ชิวฺหา น ชิวฺหินฺทฺริยนฺติ? อามนฺตา.

(ข) น อินฺทฺริยา น จกฺขุนฺทฺริยนฺติ? อามนฺตา …เป….

(ก) น ชิวฺหา น ชิวฺหินฺทฺริยนฺติ? อามนฺตา.

(ข) น อินฺทฺริยา น อฺาตาวินฺทฺริยนฺติ? อามนฺตา.

๑๒๒. (ก) น กาโย น กายินฺทฺริยนฺติ? อามนฺตา.

(ข) น อินฺทฺริยา น จกฺขุนฺทฺริยนฺติ? อามนฺตา …เป….

(ก) น กาโย น กายินฺทฺริยนฺติ? อามนฺตา.

(ข) น อินฺทฺริยา น อฺาตาวินฺทฺริยนฺติ? อามนฺตา.

๑๒๓. (ก) น มโน น มนินฺทฺริยนฺติ? อามนฺตา.

(ข) น อินฺทฺริยา น จกฺขุนฺทฺริยนฺติ? อามนฺตา …เป….

(ก) น มโน น มนินฺทฺริยนฺติ? อามนฺตา.

(ข) น อินฺทฺริยา น อฺาตาวินฺทฺริยนฺติ? อามนฺตา.

๑๒๔. (ก) น อิตฺถี น อิตฺถินฺทฺริยนฺติ?

อิตฺถินฺทฺริยํ น อิตฺถี, อิตฺถินฺทฺริยํ. อิตฺถิฺจ อิตฺถินฺทฺริยฺจ เปตฺวา อวเสสา น เจว อิตฺถี น จ อิตฺถินฺทฺริยํ.

(ข) น อินฺทฺริยา น จกฺขุนฺทฺริยนฺติ? อามนฺตา …เป….

(ก) น อิตฺถี น อิตฺถินฺทฺริยนฺติ?

อิตฺถินฺทฺริยํ น อิตฺถี, อิตฺถินฺทฺริยํ. อิตฺถิฺจ อิตฺถินฺทฺริยฺจ เปตฺวา อวเสสา น เจว อิตฺถี น จ อิตฺถินฺทฺริยํ.

(ข) น อินฺทฺริยา น อฺาตาวินฺทฺริยนฺติ? อามนฺตา.

๑๒๕. (ก) น ปุริโส น ปุริสินฺทฺริยนฺติ?

ปุริสินฺทฺริยํ น ปุริโส, ปุริสินฺทฺริยํ. ปุริสฺจ ปุริสินฺทฺริยฺจ เปตฺวา อวเสสา น เจว ปุริโส น จ ปุริสินฺทฺริยํ.

(ข) น อินฺทฺริยา น จกฺขุนฺทฺริยนฺติ? อามนฺตา …เป….

(ก) น ปุริโส น ปุริสินฺทฺริยนฺติ?

ปุริสินฺทฺริยํ น ปุริโส, ปุริสินฺทฺริยํ. ปุริสฺจ ปุริสินฺทฺริยฺจ เปตฺวา อวเสสา น เจว ปุริโส น จ ปุริสินฺทฺริยํ.

(ข) น อินฺทฺริยา น อฺาตาวินฺทฺริยนฺติ? อามนฺตา.

๑๒๖. (ก) น ชีวิตํ น ชีวิตินฺทฺริยนฺติ? อามนฺตา.

(ข) น อินฺทฺริยา น จกฺขุนฺทฺริยนฺติ? อามนฺตา …เป….

(ก) น ชีวิตํ น ชีวิตินฺทฺริยนฺติ? อามนฺตา.

(ข) น อินฺทฺริยา น อฺาตาวินฺทฺริยนฺติ? อามนฺตา.

๑๒๗. (ก) น สุขํ น สุขินฺทฺริยนฺติ? อามนฺตา.

(ข) น อินฺทฺริยา น จกฺขุนฺทฺริยนฺติ? อามนฺตา …เป….

(ก) น สุขํ น สุขินฺทฺริยนฺติ? อามนฺตา.

(ข) น อินฺทฺริยา น อฺาตาวินฺทฺริยนฺติ? อามนฺตา.

๑๒๘. (ก) น ทุกฺขํ น ทุกฺขินฺทฺริยนฺติ? อามนฺตา.

(ข) น อินฺทฺริยา น จกฺขุนฺทฺริยนฺติ? อามนฺตา …เป….

(ก) น ทุกฺขํ น ทุกฺขินฺทฺริยนฺติ? อามนฺตา.

(ข) น อินฺทฺริยา น อฺาตาวินฺทฺริยนฺติ? อามนฺตา.

๑๒๙. (ก) น โสมนสฺสํ น โสมนสฺสินฺทฺริยนฺติ? อามนฺตา.

(ข) น อินฺทฺริยา น จกฺขุนฺทฺริยนฺติ? อามนฺตา …เป….

(ก) น โสมนสฺสํ น โสมนสฺสินฺทฺริยนฺติ? อามนฺตา.

(ข) น อินฺทฺริยา น อฺาตาวินฺทฺริยนฺติ? อามนฺตา.

๑๓๐. (ก) น โทมนสฺสํ น โทมนสฺสินฺทฺริยนฺติ? อามนฺตา.

(ข) น อินฺทฺริยา น จกฺขุนฺทฺริยนฺติ? อามนฺตา …เป….

(ก) น โทมนสฺสํ น โทมนสฺสินฺทฺริยนฺติ? อามนฺตา.

(ข) น อินฺทฺริยา น อฺาตาวินฺทฺริยนฺติ? อามนฺตา.

๑๓๑. (ก) น อุเปกฺขา น อุเปกฺขินฺทฺริยนฺติ? อามนฺตา.

(ข) น อินฺทฺริยา น จกฺขุนฺทฺริยนฺติ? อามนฺตา …เป….

(ก) น อุเปกฺขา น อุเปกฺขินฺทฺริยนฺติ? อามนฺตา.

(ข) น อินฺทฺริยา น อฺาตาวินฺทฺริยนฺติ? อามนฺตา.

๑๓๒. (ก) น สทฺธา น สทฺธินฺทฺริยนฺติ? อามนฺตา.

(ข) น อินฺทฺริยา น จกฺขุนฺทฺริยนฺติ? อามนฺตา …เป….

(ก) น สทฺธา น สทฺธินฺทฺริยนฺติ? อามนฺตา.

(ข) น อินฺทฺริยา น อฺาตาวินฺทฺริยนฺติ? อามนฺตา.

๑๓๓. (ก) น วีริยํ น วีริยินฺทฺริยนฺติ? อามนฺตา.

(ข) น อินฺทฺริยา น จกฺขุนฺทฺริยนฺติ? อามนฺตา …เป….

(ก) น วีริยํ น วีริยินฺทฺริยนฺติ? อามนฺตา.

(ข) น อินฺทฺริยา น อฺาตาวินฺทฺริยนฺติ? อามนฺตา.

๑๓๔. (ก) น สติ น สตินฺทฺริยนฺติ? อามนฺตา.

(ข) น อินฺทฺริยา น จกฺขุนฺทฺริยนฺติ? อามนฺตา …เป….

(ก) น สติ น สตินฺทฺริยนฺติ? อามนฺตา.

(ข) น อินฺทฺริยา น อฺาตาวินฺทฺริยนฺติ? อามนฺตา.

๑๓๕. (ก) น สมาธิ น สมาธินฺทฺริยนฺติ? อามนฺตา.

(ข) น อินฺทฺริยา น จกฺขุนฺทฺริยนฺติ? อามนฺตา …เป….

(ก) น สมาธิ น สมาธินฺทฺริยนฺติ? อามนฺตา.

(ข) น อินฺทฺริยา น อฺาตาวินฺทฺริยนฺติ? อามนฺตา.

๑๓๖. (ก) น ปฺา น ปฺินฺทฺริยนฺติ? อามนฺตา.

(ข) น อินฺทฺริยา น จกฺขุนฺทฺริยนฺติ? อามนฺตา …เป….

(ก) น ปฺา น ปฺินฺทฺริยนฺติ? อามนฺตา.

(ข) น อินฺทฺริยา น อฺาตาวินฺทฺริยนฺติ? อามนฺตา.

๑๓๗. (ก) น อนฺาตฺสฺสามีติ น อนฺาตฺสฺสามีตินฺทฺริยนฺติ? อามนฺตา.

(ข) น อินฺทฺริยา น จกฺขุนฺทฺริยนฺติ? อามนฺตา …เป….

(ก) น อนฺาตฺสฺสามีติ น อนฺาตฺสฺสามีตินฺทฺริยนฺติ? อามนฺตา.

(ข) น อินฺทฺริยา น อฺาตาวินฺทฺริยนฺติ? อามนฺตา.

๑๓๘. (ก) น อฺํ น อฺินฺทฺริยนฺติ? อามนฺตา.

(ข) น อินฺทฺริยา น จกฺขุนฺทฺริยนฺติ? อามนฺตา …เป….

(ก) น อฺํ น อฺินฺทฺริยนฺติ? อามนฺตา.

(ข) น อินฺทฺริยา น อฺาตาวินฺทฺริยนฺติ? อามนฺตา.

๑๓๙. (ก) น อฺาตาวี น อฺาตาวินฺทฺริยนฺติ? อามนฺตา.

(ข) น อินฺทฺริยา น จกฺขุนฺทฺริยนฺติ? อามนฺตา …เป….

(ก) น อฺาตาวี น อฺาตาวินฺทฺริยนฺติ? อามนฺตา.

(ข) น อินฺทฺริยา น อฺินฺทฺริยนฺติ? อามนฺตา.

๓. สุทฺธินฺทฺริยวาโร

(ก) อนุโลมํ

๑๔๐. (ก) จกฺขุ อินฺทฺริยนฺติ? อามนฺตา.

(ข) อินฺทฺริยา จกฺขุนฺทฺริยนฺติ?

จกฺขุนฺทฺริยํ อินฺทฺริยฺเจว จกฺขุนฺทฺริยฺจ. อวเสสา อินฺทฺริยา น จกฺขุนฺทฺริยํ.

(ก) โสตํ อินฺทฺริยนฺติ?

ยํ โสตํ อินฺทฺริยํ ตํ โสตฺเจว อินฺทฺริยฺจ. อวเสสํ โสตํ น อินฺทฺริยํ.

(ข) อินฺทฺริยา โสตินฺทฺริยนฺติ? โสตินฺทฺริยํ อินฺทฺริยฺเจว โสตินฺทฺริยฺจ. อวเสสา อินฺทฺริยา น โสตินฺทฺริยํ.

(ก) ฆานํ อินฺทฺริยนฺติ? อามนฺตา.

(ข) อินฺทฺริยา ฆานินฺทฺริยนฺติ?

ฆานินฺทฺริยํ อินฺทฺริยฺเจว ฆานินฺทฺริยฺจ. อวเสสา อินฺทฺริยา น ฆานินฺทฺริยํ.

(ก) ชิวฺหา อินฺทฺริยนฺติ? อามนฺตา.

(ข) อินฺทฺริยา ชิวฺหินฺทฺริยนฺติ?

ชิวฺหินฺทฺริยํ อินฺทฺริยฺเจว ชิวฺหินฺทฺริยฺจ. อวเสสา อินฺทฺริยา น ชิวฺหินฺทฺริยํ.

(ก) กาโย อินฺทฺริยนฺติ?

โย กาโย อินฺทฺริยํ โส กาโย เจว อินฺทฺริยฺจ. อวเสโส กาโย น อินฺทฺริยา.

(ข) อินฺทฺริยา กายินฺทฺริยนฺติ?

กายินฺทฺริยํ อินฺทฺริยฺเจว กายินฺทฺริยฺจ. อวเสสา อินฺทฺริยา น กายินฺทฺริยํ.

(ก) มโน อินฺทฺริยนฺติ? อามนฺตา.

(ข) อินฺทฺริยา มนินฺทฺริยนฺติ?

มนินฺทฺริยํ อินฺทฺริยฺเจว มนินฺทฺริยฺจ. อวเสสา อินฺทฺริยา น มนินฺทฺริยํ.

(ก) อิตฺถี อินฺทฺริยนฺติ? โน.

(ข) อินฺทฺริยา อิตฺถินฺทฺริยนฺติ?

อิตฺถินฺทฺริยํ อินฺทฺริยฺเจว อิตฺถินฺทฺริยฺจ. อวเสสา อินฺทฺริยา น อิตฺถินฺทฺริยํ.

(ก) ปุริโส อินฺทฺริยนฺติ? โน.

(ข) อินฺทฺริยา ปุริสินฺทฺริยนฺติ?

ปุริสินฺทฺริยํ อินฺทฺริยฺเจว ปุริสินฺทฺริยฺจ. อวเสสา อินฺทฺริยา น ปุริสินฺทฺริยํ.

(ก) ชีวิตํ อินฺทฺริยนฺติ? อามนฺตา.

(ข) อินฺทฺริยา ชีวิตินฺทฺริยนฺติ?

ชีวิตินฺทฺริยํ อินฺทฺริยฺเจว ชีวิตินฺทฺริยฺจ. อวเสสา อินฺทฺริยา น ชีวิตินฺทฺริยํ.

(ก) สุขํ อินฺทฺริยนฺติ? อามนฺตา.

(ข) อินฺทฺริยา สุขินฺทฺริยนฺติ?

สุขินฺทฺริยํ อินฺทฺริยฺเจว สุขินฺทฺริยฺจ. อวเสสา อินฺทฺริยา น สุขินฺทฺริยํ.

(ก) ทุกฺขํ อินฺทฺริยนฺติ? อามนฺตา.

(ข) อินฺทฺริยา ทุกฺขินฺทฺริยนฺติ?

ทุกฺขินฺทฺริยํ อินฺทฺริยฺเจว ทุกฺขินฺทฺริยฺจ. อวเสสา อินฺทฺริยา น ทุกฺขินฺทฺริยํ.

(ก) โสมนสฺสํ อินฺทฺริยนฺติ? อามนฺตา.

(ข) อินฺทฺริยา โสมนสฺสินฺทฺริยนฺติ?

โสมนสฺสินฺทฺริยํ อินฺทฺริยฺเจว โสมนสฺสินฺทฺริยฺจ. อวเสสา อินฺทฺริยา น โสมนสฺสินฺทฺริยํ.

(ก) โทมนสฺสํ อินฺทฺริยนฺติ? อามนฺตา.

(ก) อินฺทฺริยา โทมนสฺสินฺทฺริยนฺติ?

โทมนสฺสินฺทฺริยํ อินฺทฺริยฺเจว โทมนสฺสินฺทฺริยฺจ. อวเสสา อินฺทฺริยา น โทมนสฺสินฺทฺริยํ.

(ก) อุเปกฺขา อินฺทฺริยนฺติ?

ยา อุเปกฺขา อินฺทฺริยํ สา อุเปกฺขา เจว อินฺทฺริยฺจ. อวเสสา อุเปกฺขา น อินฺทฺริยํ.

(ข) อินฺทฺริยา อุเปกฺขินฺทฺริยนฺติ?

อุเปกฺขินฺทฺริยํ อินฺทฺริยฺเจว อุเปกฺขินฺทฺริยฺจ. อวเสสา อินฺทฺริยา น อุเปกฺขินฺทฺริยํ.

(ก) สทฺธา อินฺทฺริยนฺติ? อามนฺตา.

(ข) อินฺทฺริยา สทฺธินฺทฺริยนฺติ?

สทฺธินฺทฺริยํ อินฺทฺริยฺเจว สทฺธินฺทฺริยฺจ. อวเสสา อินฺทฺริยา น สทฺธินฺทฺริยํ.

(ก) วีริยํ อินฺทฺริยนฺติ? อามนฺตา.

(ข) อินฺทฺริยา วีริยินฺทฺริยนฺติ?

วีริยินฺทฺริยํ อินฺทฺริยฺเจว วีริยินฺทฺริยฺจ. อวเสสา อินฺทฺริยา น วีริยินฺทฺริยํ.

(ก) สติ อินฺทฺริยนฺติ? อามนฺตา.

(ข) อินฺทฺริยา สตินฺทฺริยนฺติ?

สตินฺทฺริยํ อินฺทฺริยฺเจว สตินฺทฺริยฺจ. อวเสสา อินฺทฺริยา น สตินฺทฺริยํ.

(ก) สมาธิ อินฺทฺริยนฺติ? อามนฺตา.

(ข) อินฺทฺริยา สมาธินฺทฺริยนฺติ?

สมาธินฺทฺริยํ อินฺทฺริยฺเจว สมาธินฺทฺริยฺจ. อวเสสา อินฺทฺริยา น สมาธินฺทฺริยํ.

(ก) ปฺา อินฺทฺริยนฺติ? อามนฺตา.

(ข) อินฺทฺริยา ปฺินฺทฺริยนฺติ?

ปฺินฺทฺริยํ อินฺทฺริยฺเจว ปฺินฺทฺริยฺจ. อวเสสา อินฺทฺริยา น ปฺินฺทฺริยํ.

(ก) อนฺาตฺสฺสามีติ อินฺทฺริยนฺติ? อามนฺตา.

(ข) อินฺทฺริยา อนฺาตฺสฺสามีตินฺทฺริยนฺติ?

อนฺาตฺสฺสามีตินฺทฺริยํ อินฺทฺริยฺเจว อนฺาตฺสฺสามีตินฺทฺริยฺจ. อวเสสา อินฺทฺริยา น อนฺาตฺสฺสามีตินฺทฺริยํ.

(ก) อฺํ อินฺทฺริยนฺติ? อามนฺตา.

(ข) อินฺทฺริยา อฺินฺทฺริยนฺติ?

อฺินฺทฺริยํ อินฺทฺริยฺเจว อฺินฺทฺริยฺจ. อวเสสา อินฺทฺริยา น อฺินฺทฺริยํ.

(ก) อฺาตาวี อินฺทฺริยนฺติ? อามนฺตา.

(ข) อินฺทฺริยา อฺาตาวินฺทฺริยนฺติ?

อฺาตาวินฺทฺริยํ อินฺทฺริยฺเจว อฺาตาวินฺทฺริยฺจ. อวเสสา อินฺทฺริยา น อฺาตาวินฺทฺริยํ.

(ข) ปจฺจนีกํ

๑๔๑. (ก) น จกฺขุ น อินฺทฺริยนฺติ?

จกฺขุํ เปตฺวา อวเสสา อินฺทฺริยา น จกฺขุ, อินฺทฺริยา. จกฺขุฺจ อินฺทฺริเย จ เปตฺวา อวเสสา น เจว จกฺขุ น จ อินฺทฺริยา.

(ข) น อินฺทฺริยา น จกฺขุนฺทฺริยนฺติ? อามนฺตา.

(ก) น โสตํ น อินฺทฺริยนฺติ?

โสตํ เปตฺวา อวเสสา อินฺทฺริยา น โสตํ, อินฺทฺริยา. โสตฺจ อินฺทฺริเย จ เปตฺวา อวเสสา น เจว โสตํ น จ อินฺทฺริยา.

(ข) น อินฺทฺริยา น โสตินฺทฺริยนฺติ? อามนฺตา.

(ก) น ฆานํ น อินฺทฺริยนฺติ?

ฆานํ เปตฺวา อวเสสา อินฺทฺริยา น ฆานํ, อินฺทฺริยา. ฆานฺจ อินฺทฺริเย จ เปตฺวา อวเสสา น เจว ฆานํ น จ อินฺทฺริยา.

(ข) น อินฺทฺริยา น ฆานินฺทฺริยนฺติ? อามนฺตา.

(ก) น ชิวฺหา น อินฺทฺริยนฺติ?

ชิวฺหํ เปตฺวา อวเสสา อินฺทฺริยา น ชิวฺหา, อินฺทฺริยา. ชิวฺหฺจ อินฺทฺริเย จ เปตฺวา อวเสสา น เจว ชิวฺหา น จ อินฺทฺริยา.

(ข) น อินฺทฺริยา น ชิวฺหินฺทฺริยนฺติ? อามนฺตา.

(ก) น กาโย น อินฺทฺริยนฺติ? อามนฺตา.

(ข) น อินฺทฺริยา น กายินฺทฺริยนฺติ? อามนฺตา.

(ก) น มโน น อินฺทฺริยนฺติ?

มนํ เปตฺวา อวเสสา อินฺทฺริยา น มโน, อินฺทฺริยา. มนฺจ อินฺทฺริเย จ เปตฺวา อวเสสา น เจว มโน น จ อินฺทฺริยา.

(ข) น อินฺทฺริยา น มนินฺทฺริยนฺติ? อามนฺตา.

(ก) น อิตฺถี น อินฺทฺริยนฺติ?

อิตฺถึ เปตฺวา อวเสสา อินฺทฺริยา น อิตฺถี, อินฺทฺริยา. อิตฺถิฺจ อินฺทฺริเย จ เปตฺวา อวเสสา น เจว อิตฺถี น จ อินฺทฺริยา.

(ข) น อินฺทฺริยา น อิตฺถินฺทฺริยนฺติ? อามนฺตา.

(ก) น ปุริโส น อินฺทฺริยนฺติ?

ปุริสํ เปตฺวา อวเสสา อินฺทฺริยา น ปุริโส, อินฺทฺริยา. ปุริสฺจ อินฺทฺริเย จ เปตฺวา อวเสสา น เจว ปุริโส น จ อินฺทฺริยา.

(ข) น อินฺทฺริยา น ปุริสินฺทฺริยนฺติ? อามนฺตา.

(ก) น ชีวิตํ น อินฺทฺริยนฺติ?

ชีวิตํ เปตฺวา อวเสสา อินฺทฺริยา น ชีวิตํ, อินฺทฺริยา. ชีวิตฺจ อินฺทฺริเย จ เปตฺวา อวเสสา น เจว ชีวิตํ น จ อินฺทฺริยา.

(ข) น อินฺทฺริยา น ชีวิตินฺทฺริยนฺติ? อามนฺตา.

(ก) น สุขํ น อินฺทฺริยนฺติ?

สุขํ เปตฺวา อวเสสา อินฺทฺริยา น สุขํ, อินฺทฺริยา. สุขฺจ อินฺทฺริเย จ เปตฺวา อวเสสา น เจว สุขํ น จ อินฺทฺริยา.

(ข) น อินฺทฺริยา น สุขินฺทฺริยนฺติ? อามนฺตา.

(ก) น ทุกฺขํ น อินฺทฺริยนฺติ?

ทุกฺขํ เปตฺวา อวเสสา อินฺทฺริยา น ทุกฺขํ, อินฺทฺริยา. ทุกฺขฺจ อินฺทฺริเย จ เปตฺวา อวเสสา น เจว ทุกฺขํ น จ อินฺทฺริยา.

(ข) น อินฺทฺริยา น ทุกฺขินฺทฺริยนฺติ? อามนฺตา.

(ก) น โสมนสฺสํ น อินฺทฺริยนฺติ?

โสมนสฺสํ เปตฺวา อวเสสา อินฺทฺริยา น โสมนสฺสํ, อินฺทฺริยา. โสมนสฺสฺจ อินฺทฺริเย จ เปตฺวา อวเสสา น เจว โสมนสฺสํ น จ อินฺทฺริยา.

(ข) น อินฺทฺริยา น โสมนสฺสินฺทฺริยนฺติ? อามนฺตา.

(ก) น โทมนสฺสํ น อินฺทฺริยนฺติ?

โทมนสฺสํ เปตฺวา อวเสสา อินฺทฺริยา น โทมนสฺสํ, อินฺทฺริยา. โทมนสฺสฺจ อินฺทฺริเย จ เปตฺวา อวเสสา น เจว โทมนสฺสํ น จ อินฺทฺริยา.

(ข) น อินฺทฺริยา น โทมนสฺสินฺทฺริยนฺติ? อามนฺตา.

(ก) น อุเปกฺขา น อินฺทฺริยนฺติ?

อุเปกฺขํ เปตฺวา อวเสสา อินฺทฺริยา น อุเปกฺขา, อินฺทฺริยา. อุเปกฺขฺจ อินฺทฺริเย จ เปตฺวา อวเสสา น เจว อุเปกฺขา น จ อินฺทฺริยา.

(ข) น อินฺทฺริยา น อุเปกฺขินฺทฺริยนฺติ? อามนฺตา.

(ก) น สทฺธา น อินฺทฺริยนฺติ?

สทฺธํ เปตฺวา อวเสสา อินฺทฺริยา น สทฺธา, อินฺทฺริยา. สทฺธฺจ อินฺทฺริเย จ เปตฺวา อวเสสา น เจว สทฺธา น จ อินฺทฺริยา.

(ข) น อินฺทฺริยา น สทฺธินฺทฺริยนฺติ? อามนฺตา.

(ก) น วีริยํ น อินฺทฺริยนฺติ?

วีริยํ เปตฺวา อวเสสา อินฺทฺริยา น วีริยํ, อินฺทฺริยา. วีริยฺจ อินฺทฺริเย จ เปตฺวา อวเสสา น เจว วีริยํ น จ อินฺทฺริยา.

(ข) น อินฺทฺริยา น วีริยินฺทฺริยนฺติ? อามนฺตา.

(ก) น สติ น อินฺทฺริยนฺติ?

สตึ เปตฺวา อวเสสา อินฺทฺริยา น สติ, อินฺทฺริยา. สติฺจ อินฺทฺริเย จ เปตฺวา อวเสสา น เจว สติ น จ อินฺทฺริยา.

(ข) น อินฺทฺริยา น สตินฺทฺริยนฺติ? อามนฺตา.

(ก) น สมาธิ น อินฺทฺริยนฺติ?

สมาธึ เปตฺวา อวเสสา อินฺทฺริยา น สมาธิ, อินฺทฺริยา. สมาธิฺจ อินฺทฺริเย จ เปตฺวา อวเสสา น เจว สมาธิ น จ อินฺทฺริยา.

(ข) น อินฺทฺริยา น สมาธินฺทฺริยนฺติ? อามนฺตา.

(ก) น ปฺา น อินฺทฺริยนฺติ?

ปฺํ เปตฺวา อวเสสา อินฺทฺริยา น ปฺา, อินฺทฺริยา. ปฺฺจ อินฺทฺริเย จ เปตฺวา อวเสสา น เจว ปฺา น จ อินฺทฺริยา.

(ข) น อินฺทฺริยา น ปฺินฺทฺริยนฺติ? อามนฺตา.

(ก) น อนฺาตฺสฺสามีติ น อินฺทฺริยนฺติ?

อนฺาตฺสฺสามีตึ เปตฺวา อวเสสา อินฺทฺริยา น อนฺาตฺสฺสามีติ, อินฺทฺริยา. อนฺาตฺสฺสามีติฺจ อินฺทฺริเย จ เปตฺวา อวเสสา น เจว อนฺาตฺสฺสามีติ น จ อินฺทฺริยา.

(ข) น อินฺทฺริยา น อนฺาตฺสฺสามีตินฺทฺริยนฺติ? อามนฺตา.

(ก) น อฺํ น อินฺทฺริยนฺติ?

อฺํ เปตฺวา อวเสสา อินฺทฺริยา น อฺํ, อินฺทฺริยา. อฺฺจ อินฺทฺริเย จ เปตฺวา อวเสสา น เจว อฺํ น จ อินฺทฺริยา.

(ข) น อินฺทฺริยา น อฺินฺทฺริยนฺติ? อามนฺตา.

(ก) น อฺาตาวี น อินฺทฺริยนฺติ?

อฺาตาวึ เปตฺวา อวเสสา อินฺทฺริยา น อฺาตาวี, อินฺทฺริยา. อฺาตาวิฺจ อินฺทฺริเย จ เปตฺวา อวเสสา น เจว อฺาตาวี น จ อินฺทฺริยา.

(ข) น อินฺทฺริยา น อฺาตาวินฺทฺริยนฺติ? อามนฺตา.

๔. สุทฺธินฺทฺริยมูลจกฺกวาโร

(ก) อนุโลมํ

๑๔๒. (ก) จกฺขุ อินฺทฺริยนฺติ? อามนฺตา.

(ข) อินฺทฺริยา โสตินฺทฺริยนฺติ?

โสตินฺทฺริยํ อินฺทฺริยฺเจว โสตินฺทฺริยฺจ. อวเสสา อินฺทฺริยา น โสตินฺทฺริยํ.

(ก) จกฺขุ อินฺทฺริยนฺติ? อามนฺตา.

(ข) อินฺทฺริยา ฆานินฺทฺริยนฺติ?

ฆานินฺทฺริยํ อินฺทฺริยฺเจว ฆานินฺทฺริยฺจ. อวเสสา อินฺทฺริยา น ฆานินฺทฺริยํ.

(ก) จกฺขุ อินฺทฺริยนฺติ? อามนฺตา.

(ข) อินฺทฺริยา ชิวฺหินฺทฺริยนฺติ?

ชิวฺหินฺทฺริยํ อินฺทฺริยฺเจว ชิวฺหินฺทฺริยฺจ. อวเสสา อินฺทฺริยา น ชิวฺหินฺทฺริยํ.

(ก) จกฺขุ อินฺทฺริยนฺติ? อามนฺตา.

(ข) อินฺทฺริยา กายินฺทฺริยนฺติ?

กายินฺทฺริยํ อินฺทฺริยฺเจว กายินฺทฺริยฺจ. อวเสสา อินฺทฺริยา น กายินฺทฺริยํ.

(ก) จกฺขุ อินฺทฺริยนฺติ? อามนฺตา.

(ข) อินฺทฺริยา มนินฺทฺริยนฺติ?

มนินฺทฺริยํ อินฺทฺริยฺเจว มนินฺทฺริยฺจ. อวเสสา อินฺทฺริยา น มนินฺทฺริยํ.

(ก) จกฺขุ อินฺทฺริยนฺติ? อามนฺตา.

(ข) อินฺทฺริยา อิตฺถินฺทฺริยนฺติ?

อิตฺถินฺทฺริยํ อินฺทฺริยฺเจว อิตฺถินฺทฺริยฺจ. อวเสสา อินฺทฺริยา น อิตฺถินฺทฺริยํ.

(ก) จกฺขุ อินฺทฺริยนฺติ? อามนฺตา.

(ข) อินฺทฺริยา ปุริสินฺทฺริยนฺติ?

ปุริสินฺทฺริยํ อินฺทฺริยฺเจว ปุริสินฺทฺริยฺจ. อวเสสา อินฺทฺริยา น ปุริสินฺทฺริยํ.

(ก) จกฺขุ อินฺทฺริยนฺติ? อามนฺตา.

(ข) อินฺทฺริยา ชีวิตินฺทฺริยนฺติ?

ชีวิตินฺทฺริยํ อินฺทฺริยฺเจว ชีวิตินฺทฺริยฺจ. อวเสสา อินฺทฺริยา น ชีวิตินฺทฺริยํ.

(ก) จกฺขุ อินฺทฺริยนฺติ? อามนฺตา.

(ข) อินฺทฺริยา สุขินฺทฺริยนฺติ?

สุขินฺทฺริยํ อินฺทฺริยฺเจว สุขินฺทฺริยฺจ. อวเสสา อินฺทฺริยา น สุขินฺทฺริยํ.

(ก) จกฺขุ อินฺทฺริยนฺติ? อามนฺตา.

(ข) อินฺทฺริยา ทุกฺขินฺทฺริยนฺติ?

ทุกฺขินฺทฺริยํ อินฺทฺริยฺเจว ทุกฺขินฺทฺริยฺจ. อวเสสา อินฺทฺริยา น ทุกฺขินฺทฺริยํ.

(ก) จกฺขุ อินฺทฺริยนฺติ? อามนฺตา.

(ข) อินฺทฺริยา โสมนสฺสินฺทฺริยนฺติ?

โสมนสฺสินฺทฺริยํ อินฺทฺริยฺเจว โสมนสฺสินฺทฺริยฺจ. อวเสสา อินฺทฺริยา น โสมนสฺสินฺทฺริยํ.

(ก) จกฺขุ อินฺทฺริยนฺติ? อามนฺตา.

(ข) อินฺทฺริยา โทมนสฺสินฺทฺริยนฺติ?

โทมนสฺสินฺทฺริยํ อินฺทฺริยฺเจว โทมนสฺสินฺทฺริยฺจ. อวเสสา อินฺทฺริยา น โทมนสฺสินฺทฺริยํ.

(ก) จกฺขุ อินฺทฺริยนฺติ? อามนฺตา.

(ข) อินฺทฺริยา อุเปกฺขินฺทฺริยนฺติ?

อุเปกฺขินฺทฺริยํ อินฺทฺริยฺเจว อุเปกฺขินฺทฺริยฺจ. อวเสสา อินฺทฺริยา น อุเปกฺขินฺทฺริยํ.

(ก) จกฺขุ อินฺทฺริยนฺติ? อามนฺตา.

(ข) อินฺทฺริยํ สทฺธินฺทฺริยนฺติ?

สทฺธินฺทฺริยํ อินฺทฺริยฺเจว สทฺธินฺทฺริยฺจ. อวเสสา อินฺทฺริยา น สทฺธินฺทฺริยํ.

(ก) จกฺขุ อินฺทฺริยนฺติ? อามนฺตา.

(ข) อินฺทฺริยา วีริยินฺทฺริยนฺติ?

วีริยินฺทฺริยํ อินฺทฺริยฺเจว วีริยินฺทฺริยฺจ. อวเสสา อินฺทฺริยา น วีริยินฺทฺริยํ.

(ก) จกฺขุ อินฺทฺริยนฺติ? อามนฺตา.

(ข) อินฺทฺริยา สตินฺทฺริยนฺติ?

สตินฺทฺริยํ อินฺทฺริยฺเจว สตินฺทฺริยฺจ. อวเสสา อินฺทฺริยา น สตินฺทฺริยํ.

(ก) จกฺขุ อินฺทฺริยนฺติ? อามนฺตา.

(ข) อินฺทฺริยา สมาธินฺทฺริยนฺติ?

สมาธินฺทฺริยํ อินฺทฺริยฺเจว สมาธินฺทฺริยฺจ. อวเสสา อินฺทฺริยา น สมาธินฺทฺริยํ.

(ก) จกฺขุ อินฺทฺริยนฺติ? อามนฺตา.

(ข) อินฺทฺริยา ปฺินฺทฺริยนฺติ?

ปฺินฺทฺริยํ อินฺทฺริยฺเจว ปฺินฺทฺริยฺจ. อวเสสา อินฺทฺริยา น ปฺินฺทฺริยํ.

(ก) จกฺขุ อินฺทฺริยนฺติ? อามนฺตา.

(ข) อินฺทฺริยา อนฺาตฺสฺสามีตินฺทฺริยนฺติ?

อนฺาตฺสฺสามีตินฺทฺริยํ อินฺทฺริยฺเจว อนฺาตฺสฺสามีตินฺทฺริยฺจ. อวเสสา อินฺทฺริยา น อนฺาตฺสฺสามีตินฺทฺริยํ.

(ก) จกฺขุ อินฺทฺริยนฺติ? อามนฺตา.

(ข) อินฺทฺริยา อฺินฺทฺริยนฺติ?

อฺินฺทฺริยํ อินฺทฺริยฺเจว อฺินฺทฺริยฺจ. อวเสสา อินฺทฺริยา น อฺินฺทฺริยํ.

(ก) จกฺขุ อินฺทฺริยนฺติ? อามนฺตา.

(ข) อินฺทฺริยา อฺาตาวินฺทฺริยนฺติ?

อฺาตาวินฺทฺริยํ อินฺทฺริยฺเจว อฺาตาวินฺทฺริยฺจ. อวเสสา อินฺทฺริยา น อฺาตาวินฺทฺริยํ.

๑๔๓. (ก) โสตํ อินฺทฺริยนฺติ?

ยํ โสตํ อินฺทฺริยํ ตํ โสตฺเจว อินฺทฺริยฺจ. อวเสสํ โสตํ น อินฺทฺริยํ.

(ข) อินฺทฺริยา จกฺขุนฺทฺริยนฺติ?

จกฺขุนฺทฺริยํ อินฺทฺริยฺเจว จกฺขุนฺทฺริยฺจ. อวเสสา อินฺทฺริยา น จกฺขุนฺทฺริยํ…เป….

(ก) โสตํ อินฺทฺริยนฺติ?

ยํ โสตํ อินฺทฺริยํ ตํ โสตฺเจว อินฺทฺริยฺจ. อวเสสํ โสตํ น อินฺทฺริยํ.

(ข) อินฺทฺริยา อฺาตาวินฺทฺริยนฺติ?

อฺาตาวินฺทฺริยํ อินฺทฺริยฺเจว อฺาตาวินฺทฺริยฺจ. อวเสสา อินฺทฺริยา น อฺาตาวินฺทฺริยํ.

๑๔๔. (ก) ฆานํ อินฺทฺริยนฺติ? อามนฺตา.

(ข) อินฺทฺริยา จกฺขุนฺทฺริยนฺติ?

จกฺขุนฺทฺริยํ อินฺทฺริยฺเจว จกฺขุนฺทฺริยฺจ. อวเสสา อินฺทฺริยา น จกฺขุนฺทฺริยํ…เป….

(ก) ฆานํ อินฺทฺริยนฺติ? อามนฺตา.

(ข) อินฺทฺริยา อฺาตาวินฺทฺริยนฺติ?

อฺาตาวินฺทฺริยํ อินฺทฺริยฺเจว อฺาตาวินฺทฺริยฺจ. อวเสสา อินฺทฺริยา น อฺาตาวินฺทฺริยํ.

๑๔๕. (ก) ชิวฺหา อินฺทฺริยนฺติ? อามนฺตา.

(ข) อินฺทฺริยา จกฺขุนฺทฺริยนฺติ?

จกฺขุนฺทฺริยํ อินฺทฺริยฺเจว จกฺขุนฺทฺริยฺจ. อวเสสา อินฺทฺริยา น จกฺขุนฺทฺริยํ…เป….

(ก) ชิวฺหา อินฺทฺริยนฺติ? อามนฺตา.

(ข) อินฺทฺริยา อฺาตาวินฺทฺริยนฺติ?

อฺาตาวินฺทฺริยํ อินฺทฺริยฺเจว อฺาตาวินฺทฺริยฺจ. อวเสสา อินฺทฺริยา น อฺาตาวินฺทฺริยํ.

๑๔๖. (ก) กาโย อินฺทฺริยนฺติ?

โย กาโย อินฺทฺริยํ โส กาโย เจว อินฺทฺริยฺจ. อวเสโส กาโย น อินฺทฺริยํ.

(ข) อินฺทฺริยา จกฺขุนฺทฺริยนฺติ?

จกฺขุนฺทฺริยํ อินฺทฺริยฺเจว จกฺขุนฺทฺริยฺจ. อวเสสา อินฺทฺริยา น จกฺขุนฺทฺริยํ…เป….

(ก) กาโย อินฺทฺริยนฺติ?

โย กาโย อินฺทฺริยํ โส กาโย เจว อินฺทฺริยฺจ. อวเสโส กาโย น อินฺทฺริยํ.

(ข) อินฺทฺริยา อฺาตาวินฺทฺริยนฺติ?

อฺาตาวินฺทฺริยํ อินฺทฺริยฺเจว อฺาตาวินฺทฺริยฺจ.

อวเสสา อินฺทฺริยา น อฺาตาวินฺทฺริยํ.

๑๔๗. (ก) มโน อินฺทฺริยนฺติ? อามนฺตา.

(ข) อินฺทฺริยา จกฺขุนฺทฺริยนฺติ?

จกฺขุนฺทฺริยํ อินฺทฺริยฺเจว จกฺขุนฺทฺริยฺจ. อวเสสา อินฺทฺริยา น จกฺขุนฺทฺริยํ…เป….

(ก) มโน อินฺทฺริยนฺติ? อามนฺตา.

(ข) อินฺทฺริยา อฺาตาวินฺทฺริยนฺติ?

อฺาตาวินฺทฺริยํ อินฺทฺริยฺเจว อฺาตาวินฺทฺริยฺจ. อวเสสา อินฺทฺริยา น อฺาตาวินฺทฺริยํ.

๑๔๘. (ก) อิตฺถี อินฺทฺริยนฺติ? โน.

(ข) อินฺทฺริยา จกฺขุนฺทฺริยนฺติ?

จกฺขุนฺทฺริยํ อินฺทฺริยฺเจว จกฺขุนฺทฺริยฺจ. อวเสสา อินฺทฺริยา น จกฺขุนฺทฺริยํ…เป….

(ก) อิตฺถี อินฺทฺริยนฺติ? โน.

(ข) อินฺทฺริยา อฺาตาวินฺทฺริยนฺติ?

อฺาตาวินฺทฺริยํ อินฺทฺริยฺเจว อฺาตาวินฺทฺริยฺจ. อวเสสา อินฺทฺริยา น อฺาตาวินฺทฺริยํ.

๑๔๙. (ก) ปุริโส อินฺทฺริยนฺติ? โน.

(ข) อินฺทฺริยา จกฺขุนฺทฺริยนฺติ?

จกฺขุนฺทฺริยํ อินฺทฺริยฺเจว จกฺขุนฺทฺริยฺจ. อวเสสา อินฺทฺริยา น จกฺขุนฺทฺริยํ…เป….

(ก) ปุริโส อินฺทฺริยนฺติ? โน.

(ข) อินฺทฺริยา อฺาตาวินฺทฺริยนฺติ?

อฺาตาวินฺทฺริยํ อินฺทฺริยฺเจว อฺาตาวินฺทฺริยฺจ. อวเสสา อินฺทฺริยา น อฺาตาวินฺทฺริยํ.

๑๕๐. (ก) ชีวิตํ อินฺทฺริยนฺติ? อามนฺตา.

(ข) อินฺทฺริยา จกฺขุนฺทฺริยนฺติ?

จกฺขุนฺทฺริยํ อินฺทฺริยฺเจว จกฺขุนฺทฺริยฺจ. อวเสสา อินฺทฺริยา น จกฺขุนฺทฺริยํ…เป….

(ก) ชีวิตํ อินฺทฺริยนฺติ? อามนฺตา.

(ข) อินฺทฺริยา อฺาตาวินฺทฺริยนฺติ?

อฺาตาวินฺทฺริยํ อินฺทฺริยฺเจว อฺาตาวินฺทฺริยฺจ. อวเสสา อินฺทฺริยา น อฺาตาวินฺทฺริยํ.

๑๕๑. (ก) สุขํ อินฺทฺริยนฺติ? อามนฺตา.

(ข) อินฺทฺริยา จกฺขุนฺทฺริยนฺติ?

จกฺขุนฺทฺริยํ อินฺทฺริยฺเจว จกฺขุนฺทฺริยฺจ. อวเสสา อินฺทฺริยา น จกฺขุนฺทฺริยํ…เป….

(ก) สุขํ อินฺทฺริยนฺติ? อามนฺตา.

(ข) อินฺทฺริยา อฺาตาวินฺทฺริยนฺติ?

อฺาตาวินฺทฺริยํ อินฺทฺริยฺเจว อฺาตาวินฺทฺริยฺจ. อวเสสา อินฺทฺริยา น อฺาตาวินฺทฺริยํ.

๑๕๒. ทุกฺขํ อินฺทฺริยนฺติ? อามนฺตา …เป….

๑๕๓. โสมนสฺสํ อินฺทฺริยนฺติ? อามนฺตา …เป….

๑๕๔. โทมนสฺสํ อินฺทฺริยนฺติ? อามนฺตา …เป….

๑๕๕. (ก) อุเปกฺขา อินฺทฺริยนฺติ?

ยา อุเปกฺขา อินฺทฺริยํ สา อุเปกฺขา เจว อินฺทฺริยฺจ. อวเสสา อุเปกฺขา น อินฺทฺริยํ.

(ข) อินฺทฺริยา จกฺขุนฺทฺริยนฺติ?

จกฺขุนฺทฺริยํ อินฺทฺริยฺเจว จกฺขุนฺทฺริยฺจ. อวเสสา อินฺทฺริยา น จกฺขุนฺทฺริยํ …เป….

(ก) อุเปกฺขา อินฺทฺริยนฺติ?

ยา อุเปกฺขา อินฺทฺริยํ สา อุเปกฺขา เจว อินฺทฺริยฺจ. อวเสสา อุเปกฺขา น อินฺทฺริยํ.

(ข) อินฺทฺริยา อฺาตาวินฺทฺริยนฺติ?

อฺาตาวินฺทฺริยํ อินฺทฺริยฺเจว อฺาตาวินฺทฺริยฺจ. อวเสสา อินฺทฺริยา น อฺาตาวินฺทฺริยํ.

๑๕๖. สทฺธา อินฺทฺริยนฺติ? อามนฺตา …เป….

๑๕๗. วีริยํ อินฺทฺริยนฺติ? อามนฺตา …เป….

๑๕๘. สติ อินฺทฺริยนฺติ? อามนฺตา …เป….

๑๕๙. สมาธิ อินฺทฺริยนฺติ? อามนฺตา …เป….

๑๖๐. ปฺา อินฺทฺริยนฺติ? อามนฺตา …เป….

๑๖๑. อนฺาตฺสฺสามีติ อินฺทฺริยนฺติ? อามนฺตา …เป….

๑๖๒. อฺํ อินฺทฺริยนฺติ? อามนฺตา …เป….

๑๖๓. (ก) อฺาตาวี อินฺทฺริยนฺติ? อามนฺตา.

(ข) อินฺทฺริยา จกฺขุนฺทฺริยนฺติ?

จกฺขุนฺทฺริยํ อินฺทฺริยฺเจว จกฺขุนฺทฺริยฺจ. อวเสสา อินฺทฺริยา น จกฺขุนฺทฺริยํ …เป….

(ก) อฺาตาวี อินฺทฺริยนฺติ? อามนฺตา.

(ข) อินฺทฺริยา อฺินฺทฺริยนฺติ?

อฺินฺทฺริยํ อินฺทฺริยฺเจว อฺินฺทฺริยฺจ. อวเสสา อินฺทฺริยา น อฺินฺทฺริยํ.

(ข) ปจฺจนีกํ

๑๖๔. (ก) น จกฺขุ น อินฺทฺริยนฺติ?

จกฺขุํ เปตฺวา อวเสสา อินฺทฺริยา น จกฺขุ, อินฺทฺริยา. จกฺขุฺจ อินฺทฺริเย จ เปตฺวา อวเสสา น เจว จกฺขุ น จ อินฺทฺริยา.

(ข) น อินฺทฺริยา น โสตินฺทฺริยนฺติ? อามนฺตา …เป….

(ก) น จกฺขุ น อินฺทฺริยนฺติ?

จกฺขุํ เปตฺวา อวเสสา อินฺทฺริยา น จกฺขุ, อินฺทฺริยา. จกฺขุฺจ อินฺทฺริเย จ เปตฺวา อวเสสา น เจว จกฺขุ น จ อินฺทฺริยา.

(ข) น อินฺทฺริยา น อฺาตาวินฺทฺริยนฺติ? อามนฺตา.

๑๖๕. (ก) น โสตํ น อินฺทฺริยนฺติ?

โสตํ เปตฺวา อวเสสา อินฺทฺริยา น โสตํ, อินฺทฺริยา. โสตฺจ อินฺทฺริเย จ เปตฺวา อวเสสา น เจว โสตํ น จ อินฺทฺริยา.

(ข) น อินฺทฺริยา น จกฺขุนฺทฺริยนฺติ? อามนฺตา …เป….

(ก) น โสตํ น อินฺทฺริยนฺติ?

โสตํ เปตฺวา อวเสสา อินฺทฺริยา น โสตํ, อินฺทฺริยา. โสตฺจ อินฺทฺริเย จ เปตฺวา อวเสสา น เจว โสตํ น จ อินฺทฺริยา.

(ข) น อินฺทฺริยา น อฺาตาวินฺทฺริยนฺติ? อามนฺตา.

๑๖๖. (ก) น ฆานํ น อินฺทฺริยนฺติ?

ฆานํ เปตฺวา อวเสสา อินฺทฺริยา น ฆานํ, อินฺทฺริยา. ฆานฺจ อินฺทฺริเย จ เปตฺวา อวเสสา น เจว ฆานํ น จ อินฺทฺริยา.

(ข) น อินฺทฺริยา น จกฺขุนฺทฺริยนฺติ? อามนฺตา …เป….

(ก) น ฆานํ น อินฺทฺริยนฺติ?

ฆานํ เปตฺวา อวเสสา อินฺทฺริยา น ฆานํ, อินฺทฺริยา. ฆานฺจ อินฺทฺริเย จ เปตฺวา อวเสสา น เจว ฆานํ น จ อินฺทฺริยา.

(ข) น อินฺทฺริยา น อฺาตาวินฺทฺริยนฺติ? อามนฺตา.

๑๖๗. (ก) น ชิวฺหา น อินฺทฺริยนฺติ?

ชิวฺหํ เปตฺวา อวเสสา อินฺทฺริยา น ชิวฺหา, อินฺทฺริยา. ชิวฺหฺจ อินฺทฺริเย จ เปตฺวา อวเสสา น เจว ชิวฺหา น จ อินฺทฺริยา.

(ข) น อินฺทฺริยา น จกฺขุนฺทฺริยนฺติ? อามนฺตา …เป….

(ก) น ชิวฺหา น อินฺทฺริยนฺติ?

ชิวฺหํ เปตฺวา อวเสสา อินฺทฺริยา น ชิวฺหา, อินฺทฺริยา. ชิวฺหฺจ อินฺทฺริเย จ เปตฺวา อวเสสา น เจว ชิวฺหา น จ อินฺทฺริยา.

(ข) น อินฺทฺริยา น อฺาตาวินฺทฺริยนฺติ? อามนฺตา.

๑๖๘. (ก) น กาโย น อินฺทฺริยนฺติ? อามนฺตา.

(ข) น อินฺทฺริยา น จกฺขุนฺทฺริยนฺติ? อามนฺตา …เป….

(ก) น กาโย น อินฺทฺริยนฺติ? อามนฺตา.

(ข) น อินฺทฺริยา น อฺาตาวินฺทฺริยนฺติ? อามนฺตา.

๑๖๙. (ก) น มโน น อินฺทฺริยนฺติ?

มนํ เปตฺวา อวเสสา อินฺทฺริยา น มโน, อินฺทฺริยา. มนฺจ อินฺทฺริเย จ เปตฺวา อวเสสา น เจว มโน น จ อินฺทฺริยา.

(ข) น อินฺทฺริยา น จกฺขุนฺทฺริยนฺติ? อามนฺตา …เป….

(ก) น มโน น อินฺทฺริยนฺติ? มนํ เปตฺวา อวเสสา อินฺทฺริยา น มโน, อินฺทฺริยา. มนฺจ อินฺทฺริเย จ เปตฺวา อวเสสา น เจว มโน น จ อินฺทฺริยา.

(ข) น อินฺทฺริยา น อฺาตาวินฺทฺริยนฺติ? อามนฺตา.

๑๗๐. (ก) น อิตฺถี น อินฺทฺริยนฺติ?

อิตฺถึ เปตฺวา อวเสสา อินฺทฺริยา น อิตฺถี, อินฺทฺริยา. อิตฺถิฺจ อินฺทฺริเย จ เปตฺวา อวเสสา น เจว อิตฺถี น จ อินฺทฺริยา.

(ข) น อินฺทฺริยา น จกฺขุนฺทฺริยนฺติ? อามนฺตา …เป….

(ก) น อิตฺถี น อินฺทฺริยนฺติ?

อิตฺถึ เปตฺวา อวเสสา อินฺทฺริยา น อิตฺถี, อินฺทฺริยา. อิตฺถิฺจ อินฺทฺริเย จ เปตฺวา อวเสสา น เจว อิตฺถี น จ อินฺทฺริยา.

(ข) น อินฺทฺริยา น อฺาตาวินฺทฺริยนฺติ? อามนฺตา.

๑๗๑. (ก) น ปุริโส น อินฺทฺริยนฺติ?

ปุริสํ เปตฺวา อวเสสา อินฺทฺริยา น ปุริโส, อินฺทฺริยา. ปุริสฺจ อินฺทฺริเย จ เปตฺวา อวเสสา น เจว ปุริโส น จ อินฺทฺริยา.

(ข) น อินฺทฺริยา น จกฺขุนฺทฺริยนฺติ? อามนฺตา …เป….

(ก) น ปุริโส น อินฺทฺริยนฺติ?

ปุริสํ เปตฺวา อวเสสา อินฺทฺริยา น ปุริโส, อินฺทฺริยา. ปุริสฺจ อินฺทฺริเย จ เปตฺวา อวเสสา น เจว ปุริโส น จ อินฺทฺริยา.

(ข) น อินฺทฺริยา น อฺาตาวินฺทฺริยนฺติ? อามนฺตา.

๑๗๒. (ก) น ชีวิตํ น อินฺทฺริยนฺติ?

ชีวิตํ เปตฺวา อวเสสา อินฺทฺริยา น ชีวิตํ, อินฺทฺริยา. ชีวิตฺจ อินฺทฺริเย จ เปตฺวา อวเสสา น เจว ชีวิตํ น จ อินฺทฺริยา.

(ข) น อินฺทฺริยา น จกฺขุนฺทฺริยนฺติ? อามนฺตา …เป….

(ก) น ชีวิตํ น อินฺทฺริยนฺติ?

ชีวิตํ เปตฺวา อวเสสา อินฺทฺริยา น ชีวิตํ, อินฺทฺริยา. ชีวิตฺจ อินฺทฺริเย จ เปตฺวา อวเสสา น เจว ชีวิตํ น จ อินฺทฺริยา.

(ข) น อินฺทฺริยา น อฺาตาวินฺทฺริยนฺติ? อามนฺตา.

๑๗๓. (ก) น สุขํ น อินฺทฺริยนฺติ?

สุขํ เปตฺวา อวเสสา อินฺทฺริยา น สุขํ, อินฺทฺริยา. สุขฺจ อินฺทฺริเย จ เปตฺวา อวเสสา น เจว สุขํ น จ อินฺทฺริยา.

(ข) น อินฺทฺริยา น จกฺขุนฺทฺริยนฺติ? อามนฺตา …เป….

(ก) น สุขํ น อินฺทฺริยนฺติ?

สุขํ เปตฺวา อวเสสา อินฺทฺริยา น สุขํ, อินฺทฺริยา. สุขฺจ อินฺทฺริเย จ เปตฺวา อวเสสา น เจว สุขํ น จ อินฺทฺริยา.

(ข) น อินฺทฺริยา น อฺาตาวินฺทฺริยนฺติ? อามนฺตา.

๑๗๔. (ก) น ทุกฺขํ น อินฺทฺริยนฺติ?

ทุกฺขํ เปตฺวา อวเสสา อินฺทฺริยา น ทุกฺขํ, อินฺทฺริยา. ทุกฺขฺจ อินฺทฺริเย จ เปตฺวา อวเสสา น เจว ทุกฺขํ น จ อินฺทฺริยา.

(ข) น อินฺทฺริยา น จกฺขุนฺทฺริยนฺติ? อามนฺตา…เป….

(ก) น ทุกฺขํ น อินฺทฺริยนฺติ?

ทุกฺขํ เปตฺวา อวเสสา อินฺทฺริยา น ทุกฺขํ, อินฺทฺริยา. ทุกฺขฺจ อินฺทฺริเย จ เปตฺวา อวเสสา น เจว ทุกฺขํ น จ อินฺทฺริยา.

(ข) น อินฺทฺริยา น อฺาตาวินฺทฺริยนฺติ? อามนฺตา.

๑๗๕. (ก) น โสมนสฺสํ น อินฺทฺริยนฺติ?

โสมนสฺสํ เปตฺวา อวเสสา อินฺทฺริยา น โสมนสฺสํ, อินฺทฺริยา. โสมนสฺสฺจ อินฺทฺริเย จ เปตฺวา อวเสสา น เจว โสมนสฺสํ น จ อินฺทฺริยา.

(ข) น อินฺทฺริยา น จกฺขุนฺทฺริยนฺติ? อามนฺตา …เป….

(ก) น โสมนสฺสํ น อินฺทฺริยนฺติ?

โสมนสฺสํ เปตฺวา อวเสสา อินฺทฺริยา น โสมนสฺสํ, อินฺทฺริยา. โสมนสฺสฺจ อินฺทฺริเย จ เปตฺวา อวเสสา น เจว โสมนสฺสํ น จ อินฺทฺริยา.

(ข) น อินฺทฺริยา น อฺาตาวินฺทฺริยนฺติ? อามนฺตา.

๑๗๖. (ก) น โทมนสฺสํ น อินฺทฺริยนฺติ?

โทมนสฺสํ เปตฺวา อวเสสา อินฺทฺริยา น โทมนสฺสํ, อินฺทฺริยา. โทมนสฺสฺจ อินฺทฺริเย จ เปตฺวา อวเสสา น เจว โทมนสฺสํ น จ อินฺทฺริยา.

(ข) น อินฺทฺริยา น จกฺขุนฺทฺริยนฺติ? อามนฺตา …เป….

(ก) น โทมนสฺสํ น อินฺทฺริยนฺติ?

โทมนสฺสํ เปตฺวา อวเสสา อินฺทฺริยา น โทมนสฺสํ, อินฺทฺริยา. โทมนสฺสฺจ อินฺทฺริเย จ เปตฺวา อวเสสา น เจว โทมนสฺสํ น จ อินฺทฺริยา.

(ข) น อินฺทฺริยา น อฺาตาวินฺทฺริยนฺติ? อามนฺตา.

๑๗๗. (ก) น อุเปกฺขา น อินฺทฺริยนฺติ?

อุเปกฺขํ เปตฺวา อวเสสา อินฺทฺริยา น อุเปกฺขา, อินฺทฺริยา. อุเปกฺขฺจ อินฺทฺริเย จ เปตฺวา อวเสสา น เจว อุเปกฺขา น จ อินฺทฺริยา.

(ข) น อินฺทฺริยา น จกฺขุนฺทฺริยนฺติ? อามนฺตา …เป….

(ก) น อุเปกฺขา น อินฺทฺริยนฺติ?

อุเปกฺขํ เปตฺวา อวเสสา อินฺทฺริยา น อุเปกฺขา, อินฺทฺริยา. อุเปกฺขฺจ อินฺทฺริเย จ เปตฺวา อวเสสา น เจว อุเปกฺขา น จ อินฺทฺริยา.

(ข) น อินฺทฺริยา น อฺาตาวินฺทฺริยนฺติ? อามนฺตา.

๑๗๘. (ก) น สทฺธา น อินฺทฺริยนฺติ?

สทฺธํ เปตฺวา อวเสสา อินฺทฺริยา น สทฺธา, อินฺทฺริยา. สทฺธฺจ อินฺทฺริเย จ เปตฺวา อวเสสา น เจว สทฺธา น จ อินฺทฺริยา.

(ข) น อินฺทฺริยา น จกฺขุนฺทฺริยนฺติ? อามนฺตา …เป….

(ก) น สทฺธา น อินฺทฺริยนฺติ?

สทฺธํ เปตฺวา อวเสสา อินฺทฺริยา น สทฺธา, อินฺทฺริยา. สทฺธฺจ อินฺทฺริเย จ เปตฺวา อวเสสา น เจว สทฺธา น จ อินฺทฺริยา.

(ข) น อินฺทฺริยา น อฺาตาวินฺทฺริยนฺติ? อามนฺตา.

๑๗๙. (ก) น วีริยํ น อินฺทฺริยนฺติ?

วีริยํ เปตฺวา อวเสสา อินฺทฺริยา น วีริยํ, อินฺทฺริยา. วีริยฺจ อินฺทฺริเย จ เปตฺวา อวเสสา น เจว วีริยํ น จ อินฺทฺริยา.

(ข) น อินฺทฺริยา น จกฺขุนฺทฺริยนฺติ? อามนฺตา …เป….

(ก) น วีริยํ น อินฺทฺริยนฺติ?

วีริยํ เปตฺวา อวเสสา อินฺทฺริยา น วีริยํ, อินฺทฺริยา. วีริยฺจ อินฺทฺริเย จ เปตฺวา อวเสสา น เจว วีริยํ น จ อินฺทฺริยา.

(ข) น อินฺทฺริยา น อฺาตาวินฺทฺริยนฺติ? อามนฺตา.

๑๘๐. (ก) น สติ น อินฺทฺริยนฺติ? สตึ เปตฺวา อวเสสา อินฺทฺริยา น สติ, อินฺทฺริยา. สติฺจ อินฺทฺริเย จ เปตฺวา อวเสสา น เจว สติ น จ อินฺทฺริยา.

(ข) น อินฺทฺริยา น จกฺขุนฺทฺริยนฺติ? อามนฺตา …เป….

(ก) น สติ น อินฺทฺริยนฺติ?

สตึ เปตฺวา อวเสสา อินฺทฺริยา น สติ, อินฺทฺริยา. สติฺจ อินฺทฺริเย จ เปตฺวา อวเสสา น เจว สติ น จ อินฺทฺริยา.

(ข) น อินฺทฺริยา น อฺาตาวินฺทฺริยนฺติ? อามนฺตา.

๑๘๑. (ก) น สมาธิ น อินฺทฺริยนฺติ?

สมาธึ เปตฺวา อวเสสา อินฺทฺริยา น สมาธิ, อินฺทฺริยา. สมาธิฺจ อินฺทฺริเย จ เปตฺวา อวเสสา น เจว สมาธิ น จ อินฺทฺริยา.

(ข) น อินฺทฺริยา น จกฺขุนฺทฺริยนฺติ? อามนฺตา …เป….

(ก) น สมาธิ น อินฺทฺริยนฺติ?

สมาธึ เปตฺวา อวเสสา อินฺทฺริยา น สมาธิ, อินฺทฺริยา. สมาธิฺจ อินฺทฺริเย จ เปตฺวา อวเสสา น เจว สมาธิ น จ อินฺทฺริยา.

(ข) น อินฺทฺริยา น อฺาตาวินฺทฺริยนฺติ? อามนฺตา.

๑๘๒. (ก) น ปฺา น อินฺทฺริยนฺติ?

ปฺํ เปตฺวา อวเสสา อินฺทฺริยา น ปฺา, อินฺทฺริยา. ปฺฺจ อินฺทฺริเย จ เปตฺวา อวเสสา น เจว ปฺา น จ อินฺทฺริยา.

(ข) น อินฺทฺริยา น จกฺขุนฺทฺริยนฺติ? อามนฺตา …เป….

(ก) น ปฺา น อินฺทฺริยนฺติ?

ปฺํ เปตฺวา อวเสสา อินฺทฺริยา น ปฺา, อินฺทฺริยา. ปฺฺจ อินฺทฺริเย จ เปตฺวา อวเสสา น เจว ปฺา น จ อินฺทฺริยา.

(ข) น อินฺทฺริยา น อฺาตาวินฺทฺริยนฺติ? อามนฺตา.

๑๘๓. (ก) น อนฺาตฺสฺสามีติ น อินฺทฺริยนฺติ?

อนฺาตฺสฺสามีตึ เปตฺวา อวเสสา อินฺทฺริยา น อนฺาตฺสฺสามีติ, อินฺทฺริยา. อนฺาตฺสฺสามีติฺจ อินฺทฺริเย จ เปตฺวา อวเสสา น เจว อนฺาตฺสฺสามีติ น จ อินฺทฺริยา.

(ข) น อินฺทฺริยา น จกฺขุนฺทฺริยนฺติ? อามนฺตา …เป….

(ก) น อนฺาตฺสฺสามีติ น อินฺทฺริยนฺติ?

อนฺาตฺสฺสามีตึ เปตฺวา อวเสสา อินฺทฺริยา น อนฺาตฺสฺสามีติ, อินฺทฺริยา. อนฺาตฺสฺสามีติฺจ อินฺทฺริเย จ เปตฺวา อวเสสา น เจว อนฺาตฺสฺสามีติ น จ อินฺทฺริยา.

(ข) น อินฺทฺริยา น อฺาตาวินฺทฺริยนฺติ? อามนฺตา.

๑๘๔. (ก) น อฺํ น อินฺทฺริยนฺติ?

อฺํ เปตฺวา อวเสสา อินฺทฺริยา น อฺํ, อินฺทฺริยา. อฺฺจ อินฺทฺริเย จ เปตฺวา อวเสสา น เจว อฺํ น จ อินฺทฺริยา.

(ข) น อินฺทฺริยา น จกฺขุนฺทฺริยนฺติ? อามนฺตา …เป….

(ก) น อฺํ น อินฺทฺริยนฺติ?

อฺํ เปตฺวา อวเสสา อินฺทฺริยา น อฺํ, อินฺทฺริยา. อฺฺจ อินฺทฺริเย จ เปตฺวา อวเสสา น เจว อฺํ น จ อินฺทฺริยา.

(ข) น อินฺทฺริยา น อฺาตาวินฺทฺริยนฺติ? อามนฺตา.

๑๘๕. (ก) น อฺาตาวี น อินฺทฺริยนฺติ?

อฺาตาวึ เปตฺวา อวเสสา อินฺทฺริยา น อฺาตาวี, อินฺทฺริยา. อฺาตาวิฺจ อินฺทฺริเย จ เปตฺวา อวเสสา น เจว อฺาตาวี น จ อินฺทฺริยา.

(ข) น อินฺทฺริยา น จกฺขุนฺทฺริยนฺติ? อามนฺตา …เป….

(ก) น อฺาตาวี น อินฺทฺริยนฺติ?

อฺาตาวึ เปตฺวา อวเสสา อินฺทฺริยา น อฺาตาวี, อินฺทฺริยา. อฺาตาวิฺจ อินฺทฺริเย จ เปตฺวา อวเสสา น เจว อฺาตาวี น จ อินฺทฺริยา.

(ข) น อินฺทฺริยา น อฺินฺทฺริยนฺติ? อามนฺตา.

ปณฺณตฺตินิทฺเทสวาโร.

๒. ปวตฺติวาโร

๑. อุปฺปาทวาโร

(๑) ปจฺจุปฺปนฺนวาโร

(ก) อนุโลมปุคฺคโล

๑๘๖. (ก) ยสฺส จกฺขุนฺทฺริยํ อุปฺปชฺชติ ตสฺส โสตินฺทฺริยํ อุปฺปชฺชตีติ?

สจกฺขุกานํ อโสตกานํ อุปปชฺชนฺตานํ เตสํ จกฺขุนฺทฺริยํ อุปฺปชฺชติ, โน จ เตสํ โสตินฺทฺริยํ อุปฺปชฺชติ. สจกฺขุกานํ สโสตกานํ อุปปชฺชนฺตานํ เตสํ จกฺขุนฺทฺริยฺจ อุปฺปชฺชติ โสตินฺทฺริยฺจ อุปฺปชฺชติ.

(ข) ยสฺส วา ปน โสตินฺทฺริยํ อุปฺปชฺชติ ตสฺส จกฺขุนฺทฺริยํ อุปฺปชฺชตีติ?

สโสตกานํ อจกฺขุกานํ อุปปชฺชนฺตานํ เตสํ โสตินฺทฺริยํ อุปฺปชฺชติ, โน จ เตสํ จกฺขุนฺทฺริยํ อุปฺปชฺชติ. สโสตกานํ สจกฺขุกานํ อุปปชฺชนฺตานํ เตสํ โสตินฺทฺริยฺจ อุปฺปชฺชติ จกฺขุนฺทฺริยฺจ อุปฺปชฺชติ.

(ก) ยสฺส จกฺขุนฺทฺริยํ อุปฺปชฺชติ ตสฺส ฆานินฺทฺริยํ อุปฺปชฺชตีติ?

สจกฺขุกานํ อฆานกานํ อุปปชฺชนฺตานํ เตสํ จกฺขุนฺทฺริยํ อุปฺปชฺชติ, โน จ เตสํ ฆานินฺทฺริยํ อุปฺปชฺชติ. สจกฺขุกานํ สฆานกานํ อุปปชฺชนฺตานํ เตสํ จกฺขุนฺทฺริยฺจ อุปฺปชฺชติ ฆานินฺทฺริยฺจ อุปฺปชฺชติ.

(ข) ยสฺส วา ปน ฆานินฺทฺริยํ อุปฺปชฺชติ ตสฺส จกฺขุนฺทฺริยํ อุปฺปชฺชตีติ?

สฆานกานํ อจกฺขุกานํ อุปปชฺชนฺตานํ เตสํ ฆานินฺทฺริยํ อุปฺปชฺชติ, โน จ เตสํ จกฺขุนฺทฺริยํ อุปฺปชฺชติ. สฆานกานํ สจกฺขุกานํ อุปปชฺชนฺตานํ เตสํ ฆานินฺทฺริยฺจ อุปฺปชฺชติ จกฺขุนฺทฺริยฺจ อุปฺปชฺชติ.

(ก) ยสฺส จกฺขุนฺทฺริยํ อุปฺปชฺชติ ตสฺส อิตฺถินฺทฺริยํ อุปฺปชฺชตีติ?

สจกฺขุกานํ น อิตฺถีนํ อุปปชฺชนฺตานํ เตสํ จกฺขุนฺทฺริยํ อุปฺปชฺชติ, โน จ เตสํ อิตฺถินฺทฺริยํ อุปฺปชฺชติ. สจกฺขุกานํ อิตฺถีนํ อุปปชฺชนฺตีนํ ตาสํ จกฺขุนฺทฺริยฺจ อุปฺปชฺชติ อิตฺถินฺทฺริยฺจ อุปฺปชฺชติ.

(ข) ยสฺส วา ปน อิตฺถินฺทฺริยํ อุปฺปชฺชติ ตสฺส จกฺขุนฺทฺริยํ อุปฺปชฺชตีติ?

อิตฺถีนํ อจกฺขุกานํ อุปปชฺชนฺตีนํ ตาสํ อิตฺถินฺทฺริยํ อุปฺปชฺชติ, โน จ ตาสํ จกฺขุนฺทฺริยํ อุปฺปชฺชติ. อิตฺถีนํ สจกฺขุกานํ อุปปชฺชนฺตีนํ ตาสํ อิตฺถินฺทฺริยฺจ อุปฺปชฺชติ จกฺขุนฺทฺริยฺจ อุปฺปชฺชติ.

(ก) ยสฺส จกฺขุนฺทฺริยํ อุปฺปชฺชติ ตสฺส ปุริสินฺทฺริยํ อุปฺปชฺชตีติ?

สจกฺขุกานํ น ปุริสานํ อุปปชฺชนฺตานํ เตสํ จกฺขุนฺทฺริยํ อุปฺปชฺชติ, โน จ เตสํ ปุริสินฺทฺริยํ อุปฺปชฺชติ. สจกฺขุกานํ ปุริสานํ อุปปชฺชนฺตานํ เตสํ จกฺขุนฺทฺริยฺจ อุปฺปชฺชติ ปุริสินฺทฺริยฺจ อุปฺปชฺชติ.

(ข) ยสฺส วา ปน ปุริสินฺทฺริยํ อุปฺปชฺชติ ตสฺส จกฺขุนฺทฺริยํ อุปฺปชฺชตีติ?

ปุริสานํ อจกฺขุกานํ อุปปชฺชนฺตานํ เตสํ ปุริสินฺทฺริยํ อุปฺปชฺชติ, โน จ เตสํ จกฺขุนฺทฺริยํ อุปฺปชฺชติ. ปุริสานํ สจกฺขุกานํ อุปปชฺชนฺตานํ เตสํ ปุริสินฺทฺริยฺจ อุปฺปชฺชติ จกฺขุนฺทฺริยฺจ อุปฺปชฺชติ.

(ก) ยสฺส จกฺขุนฺทฺริยํ อุปฺปชฺชติ ตสฺส ชีวิตินฺทฺริยํ อุปฺปชฺชตีติ? อามนฺตา.

(ข) ยสฺส วา ปน ชีวิตินฺทฺริยํ อุปฺปชฺชติ ตสฺส จกฺขุนฺทฺริยํ อุปฺปชฺชตีติ?

อจกฺขุกานํ อุปปชฺชนฺตานํ เตสํ ชีวิตินฺทฺริยํ อุปฺปชฺชติ, โน จ เตสํ จกฺขุนฺทฺริยํ อุปฺปชฺชติ. สจกฺขุกานํ อุปปชฺชนฺตานํ เตสํ ชีวิตินฺทฺริยฺจ อุปฺปชฺชติ จกฺขุนฺทฺริยฺจ อุปฺปชฺชติ.

(ก) ยสฺส จกฺขุนฺทฺริยํ อุปฺปชฺชติ ตสฺส โสมนสฺสินฺทฺริยํ อุปฺปชฺชตีติ?

สจกฺขุกานํ วินา โสมนสฺเสน อุปปชฺชนฺตานํ เตสํ จกฺขุนฺทฺริยํ อุปฺปชฺชติ, โน จ เตสํ โสมนสฺสินฺทฺริยํ อุปฺปชฺชติ. สจกฺขุกานํ โสมนสฺเสน อุปปชฺชนฺตานํ เตสํ จกฺขุนฺทฺริยฺจ อุปฺปชฺชติ โสมนสฺสินฺทฺริยฺจ อุปฺปชฺชติ.

(ข) ยสฺส วา ปน โสมนสฺสินฺทฺริยํ อุปฺปชฺชติ ตสฺส จกฺขุนฺทฺริยํ อุปฺปชฺชตีติ? อามนฺตา.

(ก) ยสฺส จกฺขุนฺทฺริยํ อุปฺปชฺชติ ตสฺส อุเปกฺขินฺทฺริยํ อุปฺปชฺชตีติ?

สจกฺขุกานํ วินา อุเปกฺขาย อุปปชฺชนฺตานํ เตสํ จกฺขุนฺทฺริยํ อุปฺปชฺชติ, โน จ เตสํ อุเปกฺขินฺทฺริยํ อุปฺปชฺชติ. สจกฺขุกานํ อุเปกฺขาย อุปปชฺชนฺตานํ เตสํ จกฺขุนฺทฺริยฺจ อุปฺปชฺชติ อุเปกฺขินฺทฺริยฺจ อุปฺปชฺชติ.

(ข) ยสฺส วา ปน อุเปกฺขินฺทฺริยํ อุปฺปชฺชติ ตสฺส จกฺขุนฺทฺริยํ อุปฺปชฺชตีติ?

อุเปกฺขาย อจกฺขุกานํ อุปปชฺชนฺตานํ เตสํ อุเปกฺขินฺทฺริยํ อุปฺปชฺชติ, โน จ เตสํ จกฺขุนฺทฺริยํ อุปฺปชฺชติ. อุเปกฺขาย สจกฺขุกานํ อุปปชฺชนฺตานํ เตสํ อุเปกฺขินฺทฺริยฺจ อุปฺปชฺชติ จกฺขุนฺทฺริยฺจ อุปฺปชฺชติ.

(ก) ยสฺส จกฺขุนฺทฺริยํ อุปฺปชฺชติ ตสฺส สทฺธินฺทฺริยํ อุปฺปชฺชตีติ?

สจกฺขุกานํ อเหตุกานํ อุปปชฺชนฺตานํ เตสํ จกฺขุนฺทฺริยํ อุปฺปชฺชติ, โน จ เตสํ สทฺธินฺทฺริยํ อุปฺปชฺชติ. สจกฺขุกานํ สเหตุกานํ อุปปชฺชนฺตานํ เตสํ จกฺขุนฺทฺริยฺจ อุปฺปชฺชติ สทฺธินฺทฺริยฺจ อุปฺปชฺชติ.

(ข) ยสฺส วา ปน สทฺธินฺทฺริยํ อุปฺปชฺชติ ตสฺส จกฺขุนฺทฺริยํ อุปฺปชฺชตีติ?

สเหตุกานํ อจกฺขุกานํ อุปปชฺชนฺตานํ เตสํ สทฺธินฺทฺริยํ อุปฺปชฺชติ, โน จ เตสํ จกฺขุนฺทฺริยํ อุปฺปชฺชติ. สเหตุกานํ สจกฺขุกานํ อุปปชฺชนฺตานํ เตสํ สทฺธินฺทฺริยฺจ อุปฺปชฺชติ จกฺขุนฺทฺริยฺจ อุปฺปชฺชติ.

(ก) ยสฺส จกฺขุนฺทฺริยํ อุปฺปชฺชติ ตสฺส ปฺินฺทฺริยํ อุปฺปชฺชตีติ?

สจกฺขุกานํ าณวิปฺปยุตฺตานํ อุปปชฺชนฺตานํ เตสํ จกฺขุนฺทฺริยํ อุปฺปชฺชติ, โน จ เตสํ ปฺินฺทฺริยํ อุปฺปชฺชติ. สจกฺขุกานํ าณสมฺปยุตฺตานํ อุปปชฺชนฺตานํ เตสํ จกฺขุนฺทฺริยฺจ อุปฺปชฺชติ ปฺินฺทฺริยฺจ อุปฺปชฺชติ.

(ข) ยสฺส วา ปน ปฺินฺทฺริยํ อุปฺปชฺชติ ตสฺส จกฺขุนฺทฺริยํ อุปฺปชฺชตีติ?

าณสมฺปยุตฺตานํ อจกฺขุกานํ อุปปชฺชนฺตานํ เตสํ ปฺินฺทฺริยํ อุปฺปชฺชติ, โน จ เตสํ จกฺขุนฺทฺริยํ อุปฺปชฺชติ. าณสมฺปยุตฺตานํ สจกฺขุกานํ อุปปชฺชนฺตานํ เตสํ ปฺินฺทฺริยฺจ อุปฺปชฺชติ จกฺขุนฺทฺริยฺจ อุปฺปชฺชติ.

(ก) ยสฺส จกฺขุนฺทฺริยํ อุปฺปชฺชติ ตสฺส มนินฺทฺริยํ อุปฺปชฺชตีติ? อามนฺตา.

(ข) ยสฺส วา ปน มนินฺทฺริยํ อุปฺปชฺชติ ตสฺส จกฺขุนฺทฺริยํ อุปฺปชฺชตีติ?

สจิตฺตกานํ อจกฺขุกานํ อุปปชฺชนฺตานํ เตสํ มนินฺทฺริยํ อุปฺปชฺชติ, โน จ เตสํ จกฺขุนฺทฺริยํ อุปฺปชฺชติ. สจกฺขุกานํ อุปปชฺชนฺตานํ เตสํ มนินฺทฺริยฺจ อุปฺปชฺชติ จกฺขุนฺทฺริยฺจ อุปฺปชฺชติ. (จกฺขุนฺทฺริยมูลกํ)

๑๘๗. (ก) ยสฺส ฆานินฺทฺริยํ อุปฺปชฺชติ ตสฺส อิตฺถินฺทฺริยํ อุปฺปชฺชตีติ?

สฆานกานํ น อิตฺถีนํ อุปปชฺชนฺตานํ เตสํ ฆานินฺทฺริยํ อุปฺปชฺชติ, โน จ เตสํ อิตฺถินฺทฺริยํ อุปฺปชฺชติ. สฆานกานํ อิตฺถีนํ อุปปชฺชนฺตีนํ ตาสํ ฆานินฺทฺริยฺจ อุปฺปชฺชติ อิตฺถินฺทฺริยฺจ อุปฺปชฺชติ.

(ข) ยสฺส วา ปน อิตฺถินฺทฺริยํ อุปฺปชฺชติ ตสฺส ฆานินฺทฺริยํ อุปฺปชฺชตีติ?

อิตฺถีนํ อฆานกานํ อุปปชฺชนฺตีนํ ตาสํ อิตฺถินฺทฺริยํ อุปฺปชฺชติ, โน จ ตาสํ ฆานินฺทฺริยํ อุปฺปชฺชติ. อิตฺถีนํ สฆานกานํ อุปปชฺชนฺตีนํ ตาสํ อิตฺถินฺทฺริยฺจ อุปฺปชฺชติ ฆานินฺทฺริยฺจ อุปฺปชฺชติ.

(ก) ยสฺส ฆานินฺทฺริยํ อุปฺปชฺชติ ตสฺส ปุริสินฺทฺริยํ อุปฺปชฺชตีติ?

สฆานกานํ น ปุริสานํ อุปปชฺชนฺตานํ เตสํ ฆานินฺทฺริยํ อุปฺปชฺชติ, โน จ เตสํ ปุริสินฺทฺริยํ อุปฺปชฺชติ. สฆานกานํ ปุริสานํ อุปปชฺชนฺตานํ เตสํ ฆานินฺทฺริยฺจ อุปฺปชฺชติ ปุริสินฺทฺริยฺจ อุปฺปชฺชติ.

(ข) ยสฺส วา ปน ปุริสินฺทฺริยํ อุปฺปชฺชติ ตสฺส ฆานินฺทฺริยํ อุปฺปชฺชตีติ?

ปุริสานํ อฆานกานํ อุปปชฺชนฺตานํ เตสํ ปุริสินฺทฺริยํ อุปฺปชฺชติ, โน จ เตสํ ฆานินฺทฺริยํ อุปฺปชฺชติ. ปุริสานํ สฆานกานํ อุปปชฺชนฺตานํ เตสํ ปุริสินฺทฺริยฺจ อุปฺปชฺชติ ฆานินฺทฺริยฺจ อุปฺปชฺชติ.

(ก) ยสฺส ฆานินฺทฺริยํ อุปฺปชฺชติ ตสฺส ชีวิตินฺทฺริยํ อุปฺปชฺชตีติ? อามนฺตา.

(ข) ยสฺส วา ปน ชีวิตินฺทฺริยํ อุปฺปชฺชติ ตสฺส ฆานินฺทฺริยํ อุปฺปชฺชตีติ?

อฆานกานํ อุปปชฺชนฺตานํ เตสํ ชีวิตินฺทฺริยํ อุปฺปชฺชติ, โน จ เตสํ ฆานินฺทฺริยํ อุปฺปชฺชติ. สฆานกานํ อุปปชฺชนฺตานํ เตสํ ชีวิตินฺทฺริยฺจ อุปฺปชฺชติ ฆานินฺทฺริยฺจ อุปฺปชฺชติ.

(ก) ยสฺส ฆานินฺทฺริยํ อุปฺปชฺชติ ตสฺส โสมนสฺสินฺทฺริยํ อุปฺปชฺชตีติ?

สฆานกานํ วินา โสมนสฺเสน อุปปชฺชนฺตานํ เตสํ ฆานินฺทฺริยํ อุปฺปชฺชติ, โน จ เตสํ โสมนสฺสินฺทฺริยํ อุปฺปชฺชติ. สฆานกานํ โสมนสฺเสน อุปปชฺชนฺตานํ เตสํ ฆานินฺทฺริยฺจ อุปฺปชฺชติ โสมนสฺสินฺทฺริยฺจ อุปฺปชฺชติ.

(ข) ยสฺส วา ปน โสมนสฺสินฺทฺริยํ อุปฺปชฺชติ ตสฺส ฆานินฺทฺริยํ อุปฺปชฺชตีติ?

โสมนสฺเสน อฆานกานํ อุปปชฺชนฺตานํ เตสํ โสมนสฺสินฺทฺริยํ อุปฺปชฺชติ, โน จ เตสํ ฆานินฺทฺริยํ อุปฺปชฺชติ. โสมนสฺเสน สฆานกานํ อุปปชฺชนฺตานํ เตสํ โสมนสฺสินฺทฺริยฺจ อุปฺปชฺชติ ฆานินฺทฺริยฺจ อุปฺปชฺชติ.

(ก) ยสฺส ฆานินฺทฺริยํ อุปฺปชฺชติ ตสฺส อุเปกฺขินฺทฺริยํ อุปฺปชฺชตีติ?

สฆานกานํ วินา อุเปกฺขาย อุปปชฺชนฺตานํ เตสํ ฆานินฺทฺริยํ อุปฺปชฺชติ, โน จ เตสํ อุเปกฺขินฺทฺริยํ อุปฺปชฺชติ. สฆานกานํ อุเปกฺขาย อุปปชฺชนฺตานํ เตสํ ฆานินฺทฺริยฺจ อุปฺปชฺชติ อุเปกฺขินฺทฺริยฺจ อุปฺปชฺชติ.

(ข) ยสฺส วา ปน อุเปกฺขินฺทฺริยํ อุปฺปชฺชติ ตสฺส ฆานินฺทฺริยํ อุปฺปชฺชตีติ?

อุเปกฺขาย อฆานกานํ อุปปชฺชนฺตานํ เตสํ อุเปกฺขินฺทฺริยํ อุปฺปชฺชติ, โน จ เตสํ ฆานินฺทฺริยํ อุปฺปชฺชติ. อุเปกฺขาย สฆานกานํ อุปปชฺชนฺตานํ เตสํ อุเปกฺขินฺทฺริยฺจ อุปฺปชฺชติ ฆานินฺทฺริยฺจ อุปฺปชฺชติ.

(ก) ยสฺส ฆานินฺทฺริยํ อุปฺปชฺชติ ตสฺส สทฺธินฺทฺริยํ อุปฺปชฺชตีติ?

สฆานกานํ อเหตุกานํ อุปปชฺชนฺตานํ เตสํ ฆานินฺทฺริยํ อุปฺปชฺชติ, โน จ เตสํ สทฺธินฺทฺริยํ อุปฺปชฺชติ. สฆานกานํ สเหตุกานํ อุปปชฺชนฺตานํ เตสํ ฆานินฺทฺริยฺจ อุปฺปชฺชติ สทฺธินฺทฺริยฺจ อุปฺปชฺชติ.

(ข) ยสฺส วา ปน สทฺธินฺทฺริยํ อุปฺปชฺชติ ตสฺส ฆานินฺทฺริยํ อุปฺปชฺชตีติ?

สเหตุกานํ อฆานกานํ อุปปชฺชนฺตานํ เตสํ สทฺธินฺทฺริยํ อุปฺปชฺชติ, โน จ เตสํ ฆานินฺทฺริยํ อุปฺปชฺชติ. สเหตุกานํ สฆานกานํ อุปปชฺชนฺตานํ เตสํ สทฺธินฺทฺริยฺจ อุปฺปชฺชติ ฆานินฺทฺริยฺจ อุปฺปชฺชติ.

(ก) ยสฺส ฆานินฺทฺริยํ อุปฺปชฺชติ ตสฺส ปฺินฺทฺริยํ อุปฺปชฺชตีติ?

สฆานกานํ าณวิปฺปยุตฺตานํ อุปปชฺชนฺตานํ เตสํ ฆานินฺทฺริยํ อุปฺปชฺชติ, โน จ เตสํ ปฺินฺทฺริยํ อุปฺปชฺชติ. สฆานกานํ าณสมฺปยุตฺตานํ อุปปชฺชนฺตานํ เตสํ ฆานินฺทฺริยฺจ อุปฺปชฺชติ ปฺินฺทฺริยฺจ อุปฺปชฺชติ.

(ข) ยสฺส วา ปน ปฺินฺทฺริยํ อุปฺปชฺชติ ตสฺส ฆานินฺทฺริยํ อุปฺปชฺชตีติ?

าณสมฺปยุตฺตานํ อฆานกานํ อุปปชฺชนฺตานํ เตสํ ปฺินฺทฺริยํ อุปฺปชฺชติ, โน จ เตสํ ฆานินฺทฺริยํ อุปฺปชฺชติ. าณสมฺปยุตฺตานํ สฆานกานํ อุปปชฺชนฺตานํ เตสํ ปฺินฺทฺริยฺจ อุปฺปชฺชติ ฆานินฺทฺริยฺจ อุปฺปชฺชติ.

(ก) ยสฺส ฆานินฺทฺริยํ อุปฺปชฺชติ ตสฺส มนินฺทฺริยํ อุปฺปชฺชตีติ? อามนฺตา.

(ข) ยสฺส วา ปน มนินฺทฺริยํ อุปฺปชฺชติ ตสฺส ฆานินฺทฺริยํ อุปฺปชฺชตีติ?

สจิตฺตกานํ อฆานกานํ อุปปชฺชนฺตานํ เตสํ มนินฺทฺริยํ อุปฺปชฺชติ, โน จ เตสํ ฆานินฺทฺริยํ อุปฺปชฺชติ. สฆานกานํ อุปปชฺชนฺตานํ เตสํ มนินฺทฺริยฺจ อุปฺปชฺชติ ฆานินฺทฺริยฺจ อุปฺปชฺชติ. (ฆานินฺทฺริยมูลกํ)

๑๘๘. (ก) ยสฺส อิตฺถินฺทฺริยํ อุปฺปชฺชติ ตสฺส ปุริสินฺทฺริยํ อุปฺปชฺชตีติ? โน.

(ข) ยสฺส วา ปน ปุริสินฺทฺริยํ อุปฺปชฺชติ ตสฺส อิตฺถินฺทฺริยํ อุปฺปชฺชตีติ? โน.

(ก) ยสฺส อิตฺถินฺทฺริยํ อุปฺปชฺชติ ตสฺส ชีวิตินฺทฺริยํ อุปฺปชฺชตีติ? อามนฺตา.

(ข) ยสฺส วา ปน ชีวิตินฺทฺริยํ อุปฺปชฺชติ ตสฺส อิตฺถินฺทฺริยํ อุปฺปชฺชตีติ?

น อิตฺถีนํ อุปปชฺชนฺตานํ เตสํ ชีวิตินฺทฺริยํ อุปฺปชฺชติ, โน จ เตสํ อิตฺถินฺทฺริยํ อุปฺปชฺชติ. อิตฺถีนํ อุปปชฺชนฺตีนํ ตาสํ ชีวิตินฺทฺริยฺจ อุปฺปชฺชติ อิตฺถินฺทฺริยฺจ อุปฺปชฺชติ.

(ก) ยสฺส อิตฺถินฺทฺริยํ อุปฺปชฺชติ ตสฺส โสมนสฺสินฺทฺริยํ อุปฺปชฺชตีติ?

อิตฺถีนํ วินา โสมนสฺเสน อุปปชฺชนฺตีนํ ตาสํ อิตฺถินฺทฺริยํ อุปฺปชฺชติ, โน จ ตาสํ โสมนสฺสินฺทฺริยํ อุปฺปชฺชติ. อิตฺถีนํ โสมนสฺเสน อุปปชฺชนฺตีนํ ตาสํ อิตฺถินฺทฺริยฺจ อุปฺปชฺชติ โสมนสฺสินฺทฺริยฺจ อุปฺปชฺชติ.

(ข) ยสฺส วา ปน โสมนสฺสินฺทฺริยํ อุปฺปชฺชติ ตสฺส อิตฺถินฺทฺริยํ อุปฺปชฺชตีติ?

โสมนสฺเสน น อิตฺถีนํ อุปปชฺชนฺตานํ เตสํ โสมนสฺสินฺทฺริยํ อุปฺปชฺชติ, โน จ เตสํ อิตฺถินฺทฺริยํ อุปฺปชฺชติ. โสมนสฺเสน อิตฺถีนํ อุปปชฺชนฺตีนํ ตาสํ โสมนสฺสินฺทฺริยฺจ อุปฺปชฺชติ อิตฺถินฺทฺริยฺจ อุปฺปชฺชติ.

(ก) ยสฺส อิตฺถินฺทฺริยํ อุปฺปชฺชติ ตสฺส อุเปกฺขินฺทฺริยํ อุปฺปชฺชตีติ?

อิตฺถีนํ วินา อุเปกฺขาย อุปปชฺชนฺตีนํ ตาสํ อิตฺถินฺทฺริยํ อุปฺปชฺชติ, โน จ ตาสํ อุเปกฺขินฺทฺริยํ อุปฺปชฺชติ. อิตฺถีนํ อุเปกฺขาย อุปปชฺชนฺตีนํ ตาสํ อิตฺถินฺทฺริยฺจ อุปฺปชฺชติ อุเปกฺขินฺทฺริยฺจ อุปฺปชฺชติ.

(ข) ยสฺส วา ปน อุเปกฺขินฺทฺริยํ อุปฺปชฺชติ ตสฺส อิตฺถินฺทฺริยํ อุปฺปชฺชตีติ?

อุเปกฺขาย น อิตฺถีนํ อุปปชฺชนฺตานํ เตสํ อุเปกฺขินฺทฺริยํ อุปฺปชฺชติ, โน จ เตสํ อิตฺถินฺทฺริยํ อุปฺปชฺชติ. อุเปกฺขาย อิตฺถีนํ อุปปชฺชนฺตีนํ ตาสํ อุเปกฺขินฺทฺริยฺจ อุปฺปชฺชติ อิตฺถินฺทฺริยฺจ อุปฺปชฺชติ.

(ก) ยสฺส อิตฺถินฺทฺริยํ อุปฺปชฺชติ ตสฺส สทฺธินฺทฺริยํ อุปฺปชฺชตีติ?

อิตฺถีนํ อเหตุกานํ อุปปชฺชนฺตีนํ ตาสํ อิตฺถินฺทฺริยํ อุปฺปชฺชติ, โน จ ตาสํ สทฺธินฺทฺริยํ อุปฺปชฺชติ. อิตฺถีนํ สเหตุกานํ อุปปชฺชนฺตีนํ ตาสํ อิตฺถินฺทฺริยฺจ อุปฺปชฺชติ สทฺธินฺทฺริยฺจ อุปฺปชฺชติ.

(ข) ยสฺส วา ปน สทฺธินฺทฺริยํ อุปฺปชฺชติ ตสฺส อิตฺถินฺทฺริยํ อุปฺปชฺชตีติ?

สเหตุกานํ น อิตฺถีนํ อุปปชฺชนฺตานํ เตสํ สทฺธินฺทฺริยํ อุปฺปชฺชติ, โน จ เตสํ อิตฺถินฺทฺริยํ อุปฺปชฺชติ. สเหตุกานํ อิตฺถีนํ อุปปชฺชนฺตีนํ ตาสํ สทฺธินฺทฺริยฺจ อุปฺปชฺชติ อิตฺถินฺทฺริยฺจ อุปฺปชฺชติ.

(ก) ยสฺส อิตฺถินฺทฺริยํ อุปฺปชฺชติ ตสฺส ปฺินฺทฺริยํ อุปฺปชฺชตีติ?

อิตฺถีนํ าณวิปฺปยุตฺตานํ อุปปชฺชนฺตีนํ ตาสํ อิตฺถินฺทฺริยํ อุปฺปชฺชติ, โน จ ตาสํ ปฺินฺทฺริยํ อุปฺปชฺชติ. อิตฺถีนํ าณสมฺปยุตฺตานํ อุปปชฺชนฺตีนํ ตาสํ อิตฺถินฺทฺริยฺจ อุปฺปชฺชติ ปฺินฺทฺริยฺจ อุปฺปชฺชติ.

(ข) ยสฺส วา ปน ปฺินฺทฺริยํ อุปฺปชฺชติ ตสฺส อิตฺถินฺทฺริยํ อุปฺปชฺชตีติ?

าณสมฺปยุตฺตานํ น อิตฺถีนํ อุปปชฺชนฺตานํ เตสํ ปฺินฺทฺริยํ อุปฺปชฺชติ, โน จ เตสํ อิตฺถินฺทฺริยํ อุปฺปชฺชติ. าณสมฺปยุตฺตานํ อิตฺถีนํ อุปปชฺชนฺตีนํ ตาสํ ปฺินฺทฺริยฺจ อุปฺปชฺชติ อิตฺถินฺทฺริยฺจ อุปฺปชฺชติ.

(ก) ยสฺส อิตฺถินฺทฺริยํ อุปฺปชฺชติ ตสฺส มนินฺทฺริยํ อุปฺปชฺชตีติ? อามนฺตา.

(ข) ยสฺส วา ปน มนินฺทฺริยํ อุปฺปชฺชติ ตสฺส อิตฺถินฺทฺริยํ อุปฺปชฺชตีติ?

สจิตฺตกานํ น อิตฺถีนํ อุปปชฺชนฺตานํ เตสํ มนินฺทฺริยํ อุปฺปชฺชติ, โน จ เตสํ อิตฺถินฺทฺริยํ อุปฺปชฺชติ. อิตฺถีนํ อุปปชฺชนฺตีนํ ตาสํ มนินฺทฺริยฺจ อุปฺปชฺชติ อิตฺถินฺทฺริยฺจ อุปฺปชฺชติ. (อิตฺถินฺทฺริยมูลกํ)

๑๘๙. (ก) ยสฺส ปุริสินฺทฺริยํ อุปฺปชฺชติ ตสฺส ชีวิตินฺทฺริยํ อุปฺปชฺชตีติ? อามนฺตา.

(ข) ยสฺส วา ปน ชีวิตินฺทฺริยํ อุปฺปชฺชติ ตสฺส ปุริสินฺทฺริยํ อุปฺปชฺชตีติ?

น ปุริสานํ อุปปชฺชนฺตานํ เตสํ ชีวิตินฺทฺริยํ อุปฺปชฺชติ, โน จ เตสํ ปุริสินฺทฺริยํ อุปฺปชฺชติ. ปุริสานํ อุปปชฺชนฺตานํ เตสํ ชีวิตินฺทฺริยฺจ อุปฺปชฺชติ ปุริสินฺทฺริยฺจ อุปฺปชฺชติ.

(ก) ยสฺส ปุริสินฺทฺริยํ อุปฺปชฺชติ ตสฺส โสมนสฺสินฺทฺริยํ อุปฺปชฺชตีติ?

ปุริสานํ วินา โสมนสฺเสน อุปปชฺชนฺตานํ เตสํ ปุริสินฺทฺริยํ อุปฺปชฺชติ, โน จ เตสํ โสมนสฺสินฺทฺริยํ อุปฺปชฺชติ. ปุริสานํ โสมนสฺเสน อุปปชฺชนฺตานํ เตสํ ปุริสินฺทฺริยฺจ อุปฺปชฺชติ โสมนสฺสินฺทฺริยฺจ อุปฺปชฺชติ.

(ข) ยสฺส วา ปน โสมนสฺสินฺทฺริยํ อุปฺปชฺชติ ตสฺส ปุริสินฺทฺริยํ อุปฺปชฺชตีติ?

โสมนสฺเสน น ปุริสานํ อุปปชฺชนฺตานํ เตสํ โสมนสฺสินฺทฺริยํ อุปฺปชฺชติ, โน จ เตสํ ปุริสินฺทฺริยํ อุปฺปชฺชติ. โสมนสฺเสน ปุริสานํ อุปปชฺชนฺตานํ เตสํ โสมนสฺสินฺทฺริยฺจ อุปฺปชฺชติ ปุริสินฺทฺริยฺจ อุปฺปชฺชติ.

(ก) ยสฺส ปุริสินฺทฺริยํ อุปฺปชฺชติ ตสฺส อุเปกฺขินฺทฺริยํ อุปฺปชฺชตีติ?

ปุริสานํ วินา อุเปกฺขาย อุปปชฺชนฺตานํ เตสํ ปุริสินฺทฺริยํ อุปฺปชฺชติ, โน จ เตสํ อุเปกฺขินฺทฺริยํ อุปฺปชฺชติ. ปุริสานํ อุเปกฺขาย อุปปชฺชนฺตานํ เตสํ ปุริสินฺทฺริยฺจ อุปฺปชฺชติ อุเปกฺขินฺทฺริยฺจ อุปฺปชฺชติ.

(ข) ยสฺส วา ปน อุเปกฺขินฺทฺริยํ อุปฺปชฺชติ ตสฺส ปุริสินฺทฺริยํ อุปฺปชฺชตีติ?

อุเปกฺขาย น ปุริสานํ อุปปชฺชนฺตานํ เตสํ อุเปกฺขินฺทฺริยํ อุปฺปชฺชติ, โน จ เตสํ ปุริสินฺทฺริยํ อุปฺปชฺชติ. อุเปกฺขาย ปุริสานํ อุปปชฺชนฺตานํ เตสํ อุเปกฺขินฺทฺริยฺจ อุปฺปชฺชติ ปุริสินฺทฺริยฺจ อุปฺปชฺชติ.

(ก) ยสฺส ปุริสินฺทฺริยํ อุปฺปชฺชติ ตสฺส สทฺธินฺทฺริยํ อุปฺปชฺชตีติ?

ปุริสานํ อเหตุกานํ อุปปชฺชนฺตานํ เตสํ ปุริสินฺทฺริยํ อุปฺปชฺชติ, โน จ เตสํ สทฺธินฺทฺริยํ อุปฺปชฺชติ. ปุริสานํ สเหตุกานํ อุปปชฺชนฺตานํ เตสํ ปุริสินฺทฺริยฺจ อุปฺปชฺชติ สทฺธินฺทฺริยฺจ อุปฺปชฺชติ.

(ข) ยสฺส วา ปน สทฺธินฺทฺริยํ อุปฺปชฺชติ ตสฺส ปุริสินฺทฺริยํ อุปฺปชฺชตีติ?

สเหตุกานํ น ปุริสานํ อุปปชฺชนฺตานํ เตสํ สทฺธินฺทฺริยํ อุปฺปชฺชติ, โน จ เตสํ ปุริสินฺทฺริยํ อุปฺปชฺชติ. สเหตุกานํ ปุริสานํ อุปปชฺชนฺตานํ เตสํ สทฺธินฺทฺริยฺจ อุปฺปชฺชติ ปุริสินฺทฺริยฺจ อุปฺปชฺชติ.

(ก) ยสฺส ปุริสินฺทฺริยํ อุปฺปชฺชติ ตสฺส ปฺินฺทฺริยํ อุปฺปชฺชตีติ?

ปุริสานํ าณวิปฺปยุตฺตานํ อุปปชฺชนฺตานํ เตสํ ปุริสินฺทฺริยํ อุปฺปชฺชติ, โน จ เตสํ ปฺินฺทฺริยํ อุปฺปชฺชติ. ปุริสานํ าณสมฺปยุตฺตานํ อุปปชฺชนฺตานํ เตสํ ปุริสินฺทฺริยฺจ อุปฺปชฺชติ ปฺินฺทฺริยฺจ อุปฺปชฺชติ.

(ข) ยสฺส วา ปน ปฺินฺทฺริยํ อุปฺปชฺชติ ตสฺส ปุริสินฺทฺริยํ อุปฺปชฺชตีติ?

าณสมฺปยุตฺตานํ น ปุริสานํ อุปปชฺชนฺตานํ เตสํ ปฺินฺทฺริยํ อุปฺปชฺชติ, โน จ เตสํ ปุริสินฺทฺริยํ อุปฺปชฺชติ. าณสมฺปยุตฺตานํ ปุริสานํ อุปปชฺชนฺตานํ เตสํ ปฺินฺทฺริยฺจ อุปฺปชฺชติ ปุริสินฺทฺริยฺจ อุปฺปชฺชติ.

(ก) ยสฺส ปุริสินฺทฺริยํ อุปฺปชฺชติ ตสฺส มนินฺทฺริยํ อุปฺปชฺชตีติ? อามนฺตา.

(ข) ยสฺส วา ปน มนินฺทฺริยํ อุปฺปชฺชติ ตสฺส ปุริสินฺทฺริยํ อุปฺปชฺชตีติ?

สจิตฺตกานํ น ปุริสานํ อุปปชฺชนฺตานํ เตสํ มนินฺทฺริยํ อุปฺปชฺชติ, โน จ เตสํ ปุริสินฺทฺริยํ อุปฺปชฺชติ. ปุริสานํ อุปปชฺชนฺตานํ เตสํ มนินฺทฺริยฺจ อุปฺปชฺชติ ปุริสินฺทฺริยฺจ อุปฺปชฺชติ. (ปุริสินฺทฺริยมูลกํ)

๑๙๐. (ก) ยสฺส ชีวิตินฺทฺริยํ อุปฺปชฺชติ ตสฺส โสมนสฺสินฺทฺริยํ อุปฺปชฺชตีติ?

วินา โสมนสฺเสน อุปปชฺชนฺตานํ ปวตฺเต โสมนสฺสวิปฺปยุตฺตจิตฺตสฺส อุปฺปาทกฺขเณ เตสํ ชีวิตินฺทฺริยํ อุปฺปชฺชติ, โน จ เตสํ โสมนสฺสินฺทฺริยํ อุปฺปชฺชติ. โสมนสฺเสน อุปปชฺชนฺตานํ ปวตฺเต โสมนสฺสสมฺปยุตฺตจิตฺตสฺส อุปฺปาทกฺขเณ เตสํ ชีวิตินฺทฺริยฺจ อุปฺปชฺชติ โสมนสฺสินฺทฺริยฺจ อุปฺปชฺชติ.

(ข) ยสฺส วา ปน โสมนสฺสินฺทฺริยํ อุปฺปชฺชติ ตสฺส ชีวิตินฺทฺริยํ อุปฺปชฺชตีติ? อามนฺตา.

(ก) ยสฺส ชีวิตินฺทฺริยํ อุปฺปชฺชติ ตสฺส อุเปกฺขินฺทฺริยํ อุปฺปชฺชตีติ?

วินา อุเปกฺขาย อุปปชฺชนฺตานํ ปวตฺเต อุเปกฺขาวิปฺปยุตฺตจิตฺตสฺส อุปฺปาทกฺขเณ เตสํ ชีวิตินฺทฺริยํ อุปฺปชฺชติ, โน จ เตสํ อุเปกฺขินฺทฺริยํ อุปฺปชฺชติ. อุเปกฺขาย อุปปชฺชนฺตานํ ปวตฺเต อุเปกฺขาสมฺปยุตฺตจิตฺตสฺส อุปฺปาทกฺขเณ เตสํ ชีวิตินฺทฺริยฺจ อุปฺปชฺชติ อุเปกฺขินฺทฺริยฺจ อุปฺปชฺชติ.

(ข) ยสฺส วา ปน อุเปกฺขินฺทฺริยํ อุปฺปชฺชติ ตสฺส ชีวิตินฺทฺริยํ อุปฺปชฺชตีติ? อามนฺตา.

(ก) ยสฺส ชีวิตินฺทฺริยํ อุปฺปชฺชติ ตสฺส สทฺธินฺทฺริยํ อุปฺปชฺชตีติ?

อเหตุกานํ อุปปชฺชนฺตานํ ปวตฺเต สทฺธาวิปฺปยุตฺตจิตฺตสฺส อุปฺปาทกฺขเณ เตสํ ชีวิตินฺทฺริยํ อุปฺปชฺชติ, โน จ เตสํ สทฺธินฺทฺริยํ อุปฺปชฺชติ. สเหตุกานํ อุปปชฺชนฺตานํ ปวตฺเต สทฺธาสมฺปยุตฺตจิตฺตสฺส อุปฺปาทกฺขเณ เตสํ ชีวิตินฺทฺริยฺจ อุปฺปชฺชติ สทฺธินฺทฺริยฺจ อุปฺปชฺชติ.

(ข) ยสฺส วา ปน สทฺธินฺทฺริยํ อุปฺปชฺชติ ตสฺส ชีวิตินฺทฺริยํ อุปฺปชฺชตีติ? อามนฺตา.

(ก) ยสฺส ชีวิตินฺทฺริยํ อุปฺปชฺชติ ตสฺส ปฺินฺทฺริยํ อุปฺปชฺชตีติ?

าณวิปฺปยุตฺตานํ อุปปชฺชนฺตานํ ปวตฺเต าณวิปฺปยุตฺตจิตฺตสฺส อุปฺปาทกฺขเณ เตสํ ชีวิตินฺทฺริยํ อุปฺปชฺชติ, โน จ เตสํ ปฺินฺทฺริยํ อุปฺปชฺชติ. าณสมฺปยุตฺตานํ อุปปชฺชนฺตานํ ปวตฺเต าณสมฺปยุตฺตจิตฺตสฺส อุปฺปาทกฺขเณ เตสํ ชีวิตินฺทฺริยฺจ อุปฺปชฺชติ ปฺินฺทฺริยฺจ อุปฺปชฺชติ.

(ข) ยสฺส วา ปน ปฺินฺทฺริยํ อุปฺปชฺชติ ตสฺส ชีวิตินฺทฺริยํ อุปฺปชฺชตีติ? อามนฺตา.

(ก) ยสฺส ชีวิตินฺทฺริยํ อุปฺปชฺชติ ตสฺส มนินฺทฺริยํ อุปฺปชฺชตีติ?

อจิตฺตกานํ อุปปชฺชนฺตานํ เตสํ ชีวิตินฺทฺริยํ อุปฺปชฺชติ, โน จ เตสํ มนินฺทฺริยํ อุปฺปชฺชติ. สจิตฺตกานํ อุปปชฺชนฺตานํ ปวตฺเต จิตฺตสฺส อุปฺปาทกฺขเณ เตสํ ชีวิตินฺทฺริยฺจ อุปฺปชฺชติ มนินฺทฺริยฺจ อุปฺปชฺชติ.

(ข) ยสฺส วา ปน มนินฺทฺริยํ อุปฺปชฺชติ ตสฺส ชีวิตินฺทฺริยํ อุปฺปชฺชตีติ? อามนฺตา. (ชีวิตินฺทฺริยมูลกํ)

๑๙๑. (ก) ยสฺส โสมนสฺสินฺทฺริยํ อุปฺปชฺชติ ตสฺส อุเปกฺขินฺทฺริยํ อุปฺปชฺชตีติ? โน.

(ข) ยสฺส วา ปน อุเปกฺขินฺทฺริยํ อุปฺปชฺชติ ตสฺส โสมนสฺสินฺทฺริยํ อุปฺปชฺชตีติ? โน.

(ก) ยสฺส โสมนสฺสินฺทฺริยํ อุปฺปชฺชติ ตสฺส สทฺธินฺทฺริยํ อุปฺปชฺชตีติ?

ปวตฺเต โสมนสฺสสมฺปยุตฺตสทฺธาวิปฺปยุตฺตจิตฺตสฺส อุปฺปาทกฺขเณ เตสํ โสมนสฺสินฺทฺริยํ อุปฺปชฺชติ, โน จ เตสํ สทฺธินฺทฺริยํ อุปฺปชฺชติ. โสมนสฺเสน อุปปชฺชนฺตานํ ปวตฺเต โสมนสฺสสมฺปยุตฺตสทฺธาสมฺปยุตฺตจิตฺตสฺส อุปฺปาทกฺขเณ เตสํ โสมนสฺสินฺทฺริยฺจ อุปฺปชฺชติ สทฺธินฺทฺริยฺจ อุปฺปชฺชติ.

(ข) ยสฺส วา ปน สทฺธินฺทฺริยํ อุปฺปชฺชติ ตสฺส โสมนสฺสินฺทฺริยํ อุปฺปชฺชตีติ?

สเหตุกานํ วินา โสมนสฺเสน อุปปชฺชนฺตานํ ปวตฺเต สทฺธาสมฺปยุตฺตโสมนสฺสวิปฺปยุตฺตจิตฺตสฺส อุปฺปาทกฺขเณ เตสํ สทฺธินฺทฺริยํ อุปฺปชฺชติ, โน จ เตสํ โสมนสฺสินฺทฺริยํ อุปฺปชฺชติ. โสมนสฺเสน อุปปชฺชนฺตานํ ปวตฺเต สทฺธาสมฺปยุตฺตโสมนสฺสสมฺปยุตฺตจิตฺตสฺส อุปฺปาทกฺขเณ เตสํ สทฺธินฺทฺริยฺจ อุปฺปชฺชติ โสมนสฺสินฺทฺริยฺจ อุปฺปชฺชติ.

(ก) ยสฺส โสมนสฺสินฺทฺริยํ อุปฺปชฺชติ ตสฺส ปฺินฺทฺริยํ อุปฺปชฺชตีติ?

โสมนสฺเสน าณวิปฺปยุตฺตานํ อุปปชฺชนฺตานํ ปวตฺเต โสมนสฺสสมฺปยุตฺตาณวิปฺปยุตฺตจิตฺตสฺส อุปฺปาทกฺขเณ เตสํ โสมนสฺสินฺทฺริยํ อุปฺปชฺชติ, โน จ เตสํ ปฺินฺทฺริยํ อุปฺปชฺชติ. โสมนสฺเสน าณสมฺปยุตฺตานํ อุปปชฺชนฺตานํ ปวตฺเต โสมนสฺสสมฺปยุตฺตาณสมฺปยุตฺตจิตฺตสฺส อุปฺปาทกฺขเณ เตสํ โสมนสฺสินฺทฺริยฺจ อุปฺปชฺชติ ปฺินฺทฺริยฺจ อุปฺปชฺชติ.

(ข) ยสฺส วา ปน ปฺินฺทฺริยํ อุปฺปชฺชติ ตสฺส โสมนสฺสินฺทฺริยํ อุปฺปชฺชตีติ?

าณสมฺปยุตฺตานํ วินา โสมนสฺเสน อุปปชฺชนฺตานํ ปวตฺเต าณสมฺปยุตฺตโสมนสฺสวิปฺปยุตฺตจิตฺตสฺส อุปฺปาทกฺขเณ เตสํ ปฺินฺทฺริยํ อุปฺปชฺชติ, โน จ เตสํ โสมนสฺสินฺทฺริยํ อุปฺปชฺชติ. าณสมฺปยุตฺตานํ โสมนสฺเสน อุปปชฺชนฺตานํ ปวตฺเต าณสมฺปยุตฺตโสมนสฺสสมฺปยุตฺตจิตฺตสฺส อุปฺปาทกฺขเณ เตสํ ปฺินฺทฺริยฺจ อุปฺปชฺชติ โสมนสฺสินฺทฺริยฺจ อุปฺปชฺชติ.

(ก) ยสฺส โสมนสฺสินฺทฺริยํ อุปฺปชฺชติ ตสฺส มนินฺทฺริยํ อุปฺปชฺชตีติ? อามนฺตา.

(ข) ยสฺส วา ปน มนินฺทฺริยํ อุปฺปชฺชติ ตสฺส โสมนสฺสินฺทฺริยํ อุปฺปชฺชตีติ?

สจิตฺตกานํ วินา โสมนสฺเสน อุปปชฺชนฺตานํ ปวตฺเต โสมนสฺสวิปฺปยุตฺตจิตฺตสฺส อุปฺปาทกฺขเณ เตสํ มนินฺทฺริยํ อุปฺปชฺชติ, โน จ เตสํ โสมนสฺสินฺทฺริยํ อุปฺปชฺชติ. โสมนสฺเสน อุปปชฺชนฺตานํ ปวตฺเต โสมนสฺสสมฺปยุตฺตจิตฺตสฺส อุปฺปาทกฺขเณ เตสํ มนินฺทฺริยฺจ อุปฺปชฺชติ โสมนสฺสินฺทฺริยฺจ อุปฺปชฺชติ. (โสมนสฺสินฺทฺริยมูลกํ)

๑๙๒. (ก) ยสฺส อุเปกฺขินฺทฺริยํ อุปฺปชฺชติ ตสฺส สทฺธินฺทฺริยํ อุปฺปชฺชตีติ?

อุเปกฺขาย อเหตุกานํ อุปปชฺชนฺตานํ ปวตฺเต อุเปกฺขาสมฺปยุตฺตสทฺธาวิปฺปยุตฺตจิตฺตสฺส อุปฺปาทกฺขเณ เตสํ อุเปกฺขินฺทฺริยํ อุปฺปชฺชติ, โน จ เตสํ สทฺธินฺทฺริยํ อุปฺปชฺชติ. อุเปกฺขาย สเหตุกานํ อุปปชฺชนฺตานํ ปวตฺเต อุเปกฺขาสมฺปยุตฺตสทฺธาสมฺปยุตฺตจิตฺตสฺส อุปฺปาทกฺขเณ เตสํ อุเปกฺขินฺทฺริยฺจ อุปฺปชฺชติ สทฺธินฺทฺริยฺจ อุปฺปชฺชติ.

(ข) ยสฺส วา ปน สทฺธินฺทฺริยํ อุปฺปชฺชติ ตสฺส อุเปกฺขินฺทฺริยํ อุปฺปชฺชตีติ?

สเหตุกานํ วินา อุเปกฺขาย อุปปชฺชนฺตานํ ปวตฺเต สทฺธาสมฺปยุตฺตอุเปกฺขาวิปฺปยุตฺตจิตฺตสฺส อุปฺปาทกฺขเณ เตสํ สทฺธินฺทฺริยํ อุปฺปชฺชติ, โน จ เตสํ อุเปกฺขินฺทฺริยํ อุปฺปชฺชติ. สเหตุกานํ อุเปกฺขาย อุปปชฺชนฺตานํ ปวตฺเต สทฺธาสมฺปยุตฺตอุเปกฺขาสมฺปยุตฺตจิตฺตสฺส อุปฺปาทกฺขเณ เตสํ สทฺธินฺทฺริยฺจ อุปฺปชฺชติ อุเปกฺขินฺทฺริยฺจ อุปฺปชฺชติ.

(ก) ยสฺส อุเปกฺขินฺทฺริยํ อุปฺปชฺชติ ตสฺส ปฺินฺทฺริยํ อุปฺปชฺชตีติ?

อุเปกฺขาย าณวิปฺปยุตฺตานํ อุปปชฺชนฺตานํ ปวตฺเต อุเปกฺขาสมฺปยุตฺตาณวิปฺปยุตฺตจิตฺตสฺส อุปฺปาทกฺขเณ เตสํ อุเปกฺขินฺทฺริยํ อุปฺปชฺชติ, โน จ เตสํ ปฺินฺทฺริยํ อุปฺปชฺชติ. อุเปกฺขาย าณสมฺปยุตฺตานํ อุปปชฺชนฺตานํ ปวตฺเต อุเปกฺขาสมฺปยุตฺตาณสมฺปยุตฺตจิตฺตสฺส อุปฺปาทกฺขเณ เตสํ อุเปกฺขินฺทฺริยฺจ อุปฺปชฺชติ ปฺินฺทฺริยฺจ อุปฺปชฺชติ.

(ข) ยสฺส วา ปน ปฺินฺทฺริยํ อุปฺปชฺชติ ตสฺส อุเปกฺขินฺทฺริยํ อุปฺปชฺชตีติ?

าณสมฺปยุตฺตานํ วินา อุเปกฺขาย อุปปชฺชนฺตานํ ปวตฺเต าณสมฺปยุตฺตอุเปกฺขาวิปฺปยุตฺตจิตฺตสฺส อุปฺปาทกฺขเณ เตสํ ปฺินฺทฺริยํ อุปฺปชฺชติ, โน จ เตสํ อุเปกฺขินฺทฺริยํ อุปฺปชฺชติ. าณสมฺปยุตฺตานํ อุเปกฺขาย อุปปชฺชนฺตานํ ปวตฺเต าณสมฺปยุตฺตอุเปกฺขาสมฺปยุตฺตจิตฺตสฺส อุปฺปาทกฺขเณ เตสํ ปฺินฺทฺริยฺจ อุปฺปชฺชติ อุเปกฺขินฺทฺริยฺจ อุปฺปชฺชติ.

(ก) ยสฺส อุเปกฺขินฺทฺริยํ อุปฺปชฺชติ ตสฺส มนินฺทฺริยํ อุปฺปชฺชตีติ? อามนฺตา.

(ข) ยสฺส วา ปน มนินฺทฺริยํ อุปฺปชฺชติ ตสฺส อุเปกฺขินฺทฺริยํ อุปฺปชฺชตีติ?

สจิตฺตกานํ วินา อุเปกฺขาย อุปปชฺชนฺตานํ ปวตฺเต อุเปกฺขาวิปฺปยุตฺตจิตฺตสฺส อุปฺปาทกฺขเณ เตสํ มนินฺทฺริยํ อุปฺปชฺชติ, โน จ เตสํ อุเปกฺขินฺทฺริยํ อุปฺปชฺชติ. อุเปกฺขาย อุปปชฺชนฺตานํ ปวตฺเต อุเปกฺขาสมฺปยุตฺตจิตฺตสฺส อุปฺปาทกฺขเณ เตสํ มนินฺทฺริยฺจ อุปฺปชฺชติ อุเปกฺขินฺทฺริยฺจ อุปฺปชฺชติ. (อุเปกฺขินฺทฺริยมูลกํ)

๑๙๓. (ก) ยสฺส สทฺธินฺทฺริยํ อุปฺปชฺชติ ตสฺส ปฺินฺทฺริยํ อุปฺปชฺชตีติ?

สเหตุกานํ าณวิปฺปยุตฺตานํ อุปปชฺชนฺตานํ ปวตฺเต สทฺธาสมฺปยุตฺตาณวิปฺปยุตฺตจิตฺตสฺส อุปฺปาทกฺขเณ เตสํ สทฺธินฺทฺริยํ อุปฺปชฺชติ, โน จ เตสํ ปฺินฺทฺริยํ อุปฺปชฺชติ. สเหตุกานํ าณสมฺปยุตฺตานํ อุปปชฺชนฺตานํ ปวตฺเต สทฺธาสมฺปยุตฺตาณสมฺปยุตฺตจิตฺตสฺส อุปฺปาทกฺขเณ เตสํ สทฺธินฺทฺริยฺจ อุปฺปชฺชติ ปฺินฺทฺริยฺจ อุปฺปชฺชติ.

(ข) ยสฺส วา ปน ปฺินฺทฺริยํ อุปฺปชฺชติ ตสฺส สทฺธินฺทฺริยํ อุปฺปชฺชตีติ? อามนฺตา.

(ก) ยสฺส สทฺธินฺทฺริยํ อุปฺปชฺชติ ตสฺส มนินฺทฺริยํ อุปฺปชฺชตีติ? อามนฺตา.

(ข) ยสฺส วา ปน มนินฺทฺริยํ อุปฺปชฺชติ ตสฺส สทฺธินฺทฺริยํ อุปฺปชฺชตีติ?

สจิตฺตกานํ อเหตุกานํ อุปปชฺชนฺตานํ ปวตฺเต สทฺธาวิปฺปยุตฺตจิตฺตสฺส อุปฺปาทกฺขเณ เตสํ มนินฺทฺริยํ อุปฺปชฺชติ, โน จ เตสํ สทฺธินฺทฺริยํ อุปฺปชฺชติ. สเหตุกานํ อุปปชฺชนฺตานํ ปวตฺเต สทฺธาสมฺปยุตฺตจิตฺตสฺส อุปฺปาทกฺขเณ เตสํ มนินฺทฺริยฺจ อุปฺปชฺชติ สทฺธินฺทฺริยฺจ อุปฺปชฺชติ. (สทฺธินฺทฺริยมูลกํ)

๑๙๔. (ก) ยสฺส ปฺินฺทฺริยํ อุปฺปชฺชติ ตสฺส มนินฺทฺริยํ อุปฺปชฺชตีติ? อามนฺตา.

(ข) ยสฺส วา ปน มนินฺทฺริยํ อุปฺปชฺชติ ตสฺส ปฺินฺทฺริยํ อุปฺปชฺชตีติ?

สจิตฺตกานํ าณวิปฺปยุตฺตานํ อุปปชฺชนฺตานํ ปวตฺเต าณวิปฺปยุตฺตจิตฺตสฺส อุปฺปาทกฺขเณ เตสํ มนินฺทฺริยํ อุปฺปชฺชติ, โน จ เตสํ ปฺินฺทฺริยํ อุปฺปชฺชติ. าณสมฺปยุตฺตานํ อุปปชฺชนฺตานํ ปวตฺเต าณสมฺปยุตฺตจิตฺตสฺส อุปฺปาทกฺขเณ เตสํ มนินฺทฺริยฺจ อุปฺปชฺชติ ปฺินฺทฺริยฺจ อุปฺปชฺชติ. (ปฺินฺทฺริยมูลกํ)

(ข) อนุโลมโอกาโส

๑๙๕. (ก) ยตฺถ จกฺขุนฺทฺริยํ อุปฺปชฺชติ ตตฺถ โสตินฺทฺริยํ อุปฺปชฺชตีติ? อามนฺตา.

(ข) ยตฺถ วา ปน โสตินฺทฺริยํ อุปฺปชฺชติ ตตฺถ จกฺขุนฺทฺริยํ อุปฺปชฺชตีติ? อามนฺตา.

(ก) ยตฺถ จกฺขุนฺทฺริยํ อุปฺปชฺชติ ตตฺถ ฆานินฺทฺริยํ อุปฺปชฺชตีติ?

รูปาวจเร ตตฺถ จกฺขุนฺทฺริยํ อุปฺปชฺชติ, โน จ ตตฺถ ฆานินฺทฺริยํ อุปฺปชฺชติ. กามาวจเร ตตฺถ จกฺขุนฺทฺริยฺจ อุปฺปชฺชติ ฆานินฺทฺริยฺจ อุปฺปชฺชติ.

(ข) ยตฺถ วา ปน ฆานินฺทฺริยํ อุปฺปชฺชติ ตตฺถ จกฺขุนฺทฺริยํ อุปฺปชฺชตีติ? อามนฺตา.

(ก) ยตฺถ จกฺขุนฺทฺริยํ อุปฺปชฺชติ ตตฺถ อิตฺถินฺทฺริยํ…เป… ปุริสินฺทฺริยํ อุปฺปชฺชตีติ?

รูปาวจเร ตตฺถ จกฺขุนฺทฺริยํ อุปฺปชฺชติ, โน จ ตตฺถ ปุริสินฺทฺริยํ อุปฺปชฺชติ. กามาวจเร ตตฺถ จกฺขุนฺทฺริยฺจ อุปฺปชฺชติ ปุริสินฺทฺริยฺจ อุปฺปชฺชติ.

(ข) ยตฺถ วา ปน ปุริสินฺทฺริยํ อุปฺปชฺชติ ตตฺถ จกฺขุนฺทฺริยํ อุปฺปชฺชตีติ? อามนฺตา.

(ก) ยตฺถ จกฺขุนฺทฺริยํ อุปฺปชฺชติ ตตฺถ ชีวิตินฺทฺริยํ อุปฺปชฺชตีติ? อามนฺตา.

(ข) ยตฺถ วา ปน ชีวิตินฺทฺริยํ อุปฺปชฺชติ ตตฺถ จกฺขุนฺทฺริยํ อุปฺปชฺชตีติ?

อสฺสตฺเต อรูเป ตตฺถ ชีวิตินฺทฺริยํ อุปฺปชฺชติ, โน จ ตตฺถ จกฺขุนฺทฺริยํ อุปฺปชฺชติ. ปฺจโวกาเร ตตฺถ ชีวิตินฺทฺริยฺจ อุปฺปชฺชติ จกฺขุนฺทฺริยฺจ อุปฺปชฺชติ.

(ก) ยตฺถ จกฺขุนฺทฺริยํ อุปฺปชฺชติ ตตฺถ โสมนสฺสินฺทฺริยํ อุปฺปชฺชตีติ? อามนฺตา.

(ข) ยตฺถ วา ปน โสมนสฺสินฺทฺริยํ อุปฺปชฺชติ ตตฺถ จกฺขุนฺทฺริยํ อุปฺปชฺชตีติ? อามนฺตา.

(ก) ยตฺถ จกฺขุนฺทฺริยํ อุปฺปชฺชติ ตตฺถ อุเปกฺขินฺทฺริยํ อุปฺปชฺชตีติ? อามนฺตา.

(ข) ยตฺถ วา ปน อุเปกฺขินฺทฺริยํ อุปฺปชฺชติ ตตฺถ จกฺขุนฺทฺริยํ อุปฺปชฺชตีติ?

อรูเป ตตฺถ อุเปกฺขินฺทฺริยํ อุปฺปชฺชติ, โน จ ตตฺถ จกฺขุนฺทฺริยํ อุปฺปชฺชติ. ปฺจโวกาเร ตตฺถ อุเปกฺขินฺทฺริยฺจ อุปฺปชฺชติ จกฺขุนฺทฺริยฺจ อุปฺปชฺชติ.

ยตฺถ จกฺขุนฺทฺริยํ อุปฺปชฺชติ ตตฺถ สทฺธินฺทฺริยํ…เป… ปฺินฺทฺริยํ…เป… มนินฺทฺริยํ อุปฺปชฺชตีติ? อามนฺตา.

ยตฺถ วา ปน มนินฺทฺริยํ อุปฺปชฺชติ ตตฺถ จกฺขุนฺทฺริยํ อุปฺปชฺชตีติ?

อรูเป ตตฺถ มนินฺทฺริยํ อุปฺปชฺชติ, โน จ ตตฺถ จกฺขุนฺทฺริยํ อุปฺปชฺชติ. ปฺจโวกาเร ตตฺถ มนินฺทฺริยฺจ อุปฺปชฺชติ จกฺขุนฺทฺริยฺจ อุปฺปชฺชติ. (จกฺขุนฺทฺริยมูลกํ)

๑๙๖. ยตฺถ ฆานินฺทฺริยํ อุปฺปชฺชติ ตตฺถ อิตฺถินฺทฺริยํ…เป… ปุริสินฺทฺริยํ อุปฺปชฺชตีติ? อามนฺตา.

ยตฺถ วา ปน ปุริสินฺทฺริยํ อุปฺปชฺชติ ตตฺถ ฆานินฺทฺริยํ อุปฺปชฺชตีติ? อามนฺตา.

(ก) ยตฺถ ฆานินฺทฺริยํ อุปฺปชฺชติ ตตฺถ ชีวิตินฺทฺริยํ อุปฺปชฺชตีติ? อามนฺตา.

(ข) ยตฺถ วา ปน ชีวิตินฺทฺริยํ อุปฺปชฺชติ ตตฺถ ฆานินฺทฺริยํ อุปฺปชฺชตีติ?

รูปาวจเร อรูปาวจเร ตตฺถ ชีวิตินฺทฺริยํ อุปฺปชฺชติ, โน จ ตตฺถ ฆานินฺทฺริยํ อุปฺปชฺชติ. กามาวจเร ตตฺถ ชีวิตินฺทฺริยฺจ อุปฺปชฺชติ ฆานินฺทฺริยฺจ อุปฺปชฺชติ.

(ก) ยตฺถ ฆานินฺทฺริยํ อุปฺปชฺชติ ตตฺถ โสมนสฺสินฺทฺริยํ อุปฺปชฺชตีติ? อามนฺตา.

(ข) ยตฺถ วา ปน โสมนสฺสินฺทฺริยํ อุปฺปชฺชติ ตตฺถ ฆานินฺทฺริยํ อุปฺปชฺชตีติ?

รูปาวจเร ตตฺถ โสมนสฺสินฺทฺริยํ อุปฺปชฺชติ, โน จ ตตฺถ ฆานินฺทฺริยํ อุปฺปชฺชติ. กามาวจเร ตตฺถ โสมนสฺสินฺทฺริยฺจ อุปฺปชฺชติ ฆานินฺทฺริยฺจ อุปฺปชฺชติ.

(ก) ยตฺถ ฆานินฺทฺริยํ อุปฺปชฺชติ ตตฺถ อุเปกฺขินฺทฺริยํ อุปฺปชฺชตีติ? อามนฺตา.

(ข) ยตฺถ วา ปน อุเปกฺขินฺทฺริยํ อุปฺปชฺชติ ตตฺถ ฆานินฺทฺริยํ อุปฺปชฺชตีติ?

รูปาวจเร อรูปาวจเร ตตฺถ อุเปกฺขินฺทฺริยํ อุปฺปชฺชติ, โน จ ตตฺถ ฆานินฺทฺริยํ อุปฺปชฺชติ. กามาวจเร ตตฺถ อุเปกฺขินฺทฺริยฺจ อุปฺปชฺชติ ฆานินฺทฺริยฺจ อุปฺปชฺชติ.

ยตฺถ ฆานินฺทฺริยํ อุปฺปชฺชติ ตตฺถ สทฺธินฺทฺริยํ…เป… ปฺินฺทฺริยํ…เป… มนินฺทฺริยํ อุปฺปชฺชตีติ? อามนฺตา.

ยตฺถ วา ปน มนินฺทฺริยํ อุปฺปชฺชติ ตตฺถ ฆานินฺทฺริยํ อุปฺปชฺชตีติ?

รูปาวจเร อรูปาวจเร ตตฺถ มนินฺทฺริยํ อุปฺปชฺชติ, โน จ ตตฺถ ฆานินฺทฺริยํ อุปฺปชฺชติ. กามาวจเร ตตฺถ มนินฺทฺริยฺจ อุปฺปชฺชติ ฆานินฺทฺริยฺจ อุปฺปชฺชติ. (ฆานินฺทฺริยมูลกํ)

๑๙๗. (ก) ยตฺถ อิตฺถินฺทฺริยํ อุปฺปชฺชติ ตตฺถ ปุริสินฺทฺริยํ อุปฺปชฺชตีติ? อามนฺตา.

(ข) ยตฺถ วา ปน ปุริสินฺทฺริยํ อุปฺปชฺชติ ตตฺถ อิตฺถินฺทฺริยํ อุปฺปชฺชตีติ? อามนฺตา …เป….

๑๙๘. (ก) ยตฺถ ปุริสินฺทฺริยํ อุปฺปชฺชติ ตตฺถ ชีวิตินฺทฺริยํ อุปฺปชฺชตีติ? อามนฺตา.

(ข) ยตฺถ วา ปน ชีวิตินฺทฺริยํ อุปฺปชฺชติ ตตฺถ ปุริสินฺทฺริยํ อุปฺปชฺชตีติ?

รูปาวจเร อรูปาวจเร ตตฺถ ชีวิตินฺทฺริยํ อุปฺปชฺชติ, โน จ ตตฺถ ปุริสินฺทฺริยํ อุปฺปชฺชติ. กามาวจเร ตตฺถ ชีวิตินฺทฺริยฺจ อุปฺปชฺชติ ปุริสินฺทฺริยฺจ อุปฺปชฺชติ.

(ก) ยตฺถ ปุริสินฺทฺริยํ อุปฺปชฺชติ ตตฺถ โสมนสฺสินฺทฺริยํ อุปฺปชฺชตีติ? อามนฺตา.

(ข) ยตฺถ วา ปน โสมนสฺสินฺทฺริยํ อุปฺปชฺชติ ตตฺถ ปุริสินฺทฺริยํ อุปฺปชฺชตีติ?

รูปาวจเร ตตฺถ โสมนสฺสินฺทฺริยํ อุปฺปชฺชติ, โน จ ตตฺถ ปุริสินฺทฺริยํ อุปฺปชฺชติ. กามาวจเร ตตฺถ โสมนสฺสินฺทฺริยฺจ อุปฺปชฺชติ ปุริสินฺทฺริยฺจ อุปฺปชฺชติ.

(ก) ยตฺถ ปุริสินฺทฺริยํ อุปฺปชฺชติ ตตฺถ อุเปกฺขินฺทฺริยํ อุปฺปชฺชตีติ? อามนฺตา.

(ข) ยตฺถ วา ปน อุเปกฺขินฺทฺริยํ อุปฺปชฺชติ ตตฺถ ปุริสินฺทฺริยํ อุปฺปชฺชตีติ?

รูปาวจเร อรูปาวจเร ตตฺถ อุเปกฺขินฺทฺริยํ อุปฺปชฺชติ, โน จ ตตฺถ ปุริสินฺทฺริยํ อุปฺปชฺชติ. กามาวจเร ตตฺถ อุเปกฺขินฺทฺริยฺจ อุปฺปชฺชติ ปุริสินฺทฺริยฺจ อุปฺปชฺชติ. ยตฺถ ปุริสินฺทฺริยํ อุปฺปชฺชติ ตตฺถ สทฺธินฺทฺริยํ…เป… ปฺินฺทฺริยํ…เป… มนินฺทฺริยํ อุปฺปชฺชตีติ? อามนฺตา.

ยตฺถ วา ปน มนินฺทฺริยํ อุปฺปชฺชติ ตตฺถ ปุริสินฺทฺริยํ อุปฺปชฺชตีติ?

รูปาวจเร อรูปาวจเร ตตฺถ มนินฺทฺริยํ อุปฺปชฺชติ, โน จ ตตฺถ ปุริสินฺทฺริยํ อุปฺปชฺชติ. กามาวจเร ตตฺถ มนินฺทฺริยฺจ อุปฺปชฺชติ ปุริสินฺทฺริยฺจ อุปฺปชฺชติ. (ปุริสินฺทฺริยมูลกํ)

๑๙๙. (ก) ยตฺถ ชีวิตินฺทฺริยํ อุปฺปชฺชติ ตตฺถ โสมนสฺสินฺทฺริยํ อุปฺปชฺชตีติ?

อสฺสตฺเต ตตฺถ ชีวิตินฺทฺริยํ อุปฺปชฺชติ, โน จ ตตฺถ โสมนสฺสินฺทฺริยํ อุปฺปชฺชติ. จตุโวกาเร ปฺจโวกาเร ตตฺถ ชีวิตินฺทฺริยฺจ อุปฺปชฺชติ โสมนสฺสินฺทฺริยฺจ อุปฺปชฺชติ.

(ข) ยตฺถ วา ปน โสมนสฺสินฺทฺริยํ อุปฺปชฺชติ ตตฺถ ชีวิตินฺทฺริยํ อุปฺปชฺชตีติ? อามนฺตา.

ยตฺถ ชีวิตินฺทฺริยํ อุปฺปชฺชติ ตตฺถ อุเปกฺขินฺทฺริยํ…เป… สทฺธินฺทฺริยํ…เป… ปฺินฺทฺริยํ…เป… มนินฺทฺริยํ อุปฺปชฺชตีติ?

อสฺสตฺเต ตตฺถ ชีวิตินฺทฺริยํ อุปฺปชฺชติ, โน จ ตตฺถ มนินฺทฺริยํ อุปฺปชฺชติ. จตุโวกาเร ปฺจโวกาเร ตตฺถ ชีวิตินฺทฺริยฺจ อุปฺปชฺชติ มนินฺทฺริยฺจ อุปฺปชฺชติ. ยตฺถ วา ปน มนินฺทฺริยํ อุปฺปชฺชติ ตตฺถ ชีวิตินฺทฺริยํ อุปฺปชฺชตีติ? อามนฺตา. (ชีวิตินฺทฺริยมูลกํ)

๒๐๐. ยตฺถ โสมนสฺสินฺทฺริยํ อุปฺปชฺชติ ตตฺถ อุเปกฺขินฺทฺริยํ…เป… สทฺธินฺทฺริยํ…เป… ปฺินฺทฺริยํ…เป… มนินฺทฺริยํ อุปฺปชฺชตีติ? อามนฺตา.

ยตฺถ วา ปน มนินฺทฺริยํ อุปฺปชฺชติ ตตฺถ โสมนสฺสินฺทฺริยํ อุปฺปชฺชตีติ? อามนฺตา. (โสมนสฺสินฺทฺริยมูลกํ)

๒๐๑. ยตฺถ อุเปกฺขินฺทฺริยํ อุปฺปชฺชติ ตตฺถ สทฺธินฺทฺริยํ…เป… ปฺินฺทฺริยํ…เป… มนินฺทฺริยํ อุปฺปชฺชตีติ? อามนฺตา.

ยตฺถ วา ปน มนินฺทฺริยํ อุปฺปชฺชติ ตตฺถ อุเปกฺขินฺทฺริยํ อุปฺปชฺชตีติ? อามนฺตา. (อุเปกฺขินฺทฺริยมูลกํ)

๒๐๒. (ก) ยตฺถ สทฺธินฺทฺริยํ อุปฺปชฺชติ ตตฺถ ปฺินฺทฺริยํ อุปฺปชฺชตีติ? อามนฺตา.

(ข) ยตฺถ วา ปน ปฺินฺทฺริยํ อุปฺปชฺชติ ตตฺถ สทฺธินฺทฺริยํ อุปฺปชฺชตีติ? อามนฺตา.

(ก) ยตฺถ สทฺธินฺทฺริยํ อุปฺปชฺชติ ตตฺถ มนินฺทฺริยํ อุปฺปชฺชตีติ? อามนฺตา.

(ข) ยตฺถ วา ปน มนินฺทฺริยํ อุปฺปชฺชติ ตตฺถ สทฺธินฺทฺริยํ อุปฺปชฺชตีติ? อามนฺตา. (สทฺธินฺทฺริยมูลกํ)

๒๐๓. (ก) ยตฺถ ปฺินฺทฺริยํ อุปฺปชฺชติ ตตฺถ มนินฺทฺริยํ อุปฺปชฺชตีติ? อามนฺตา.

(ข) ยตฺถ วา ปน มนินฺทฺริยํ อุปฺปชฺชติ ตตฺถ ปฺินฺทฺริยํ อุปฺปชฺชตีติ? อามนฺตา. (ปฺินฺทฺริยมูลกํ)

(ค) อนุโลมปุคฺคโลกาสา

๒๐๔. (ก) ยสฺส ยตฺถ จกฺขุนฺทฺริยํ อุปฺปชฺชติ ตสฺส ตตฺถ โสตินฺทฺริยํ อุปฺปชฺชตีติ?

สจกฺขุกานํ อโสตกานํ อุปปชฺชนฺตานํ เตสํ ตตฺถ จกฺขุนฺทฺริยํ อุปฺปชฺชติ, โน จ เตสํ ตตฺถ โสตินฺทฺริยํ อุปฺปชฺชติ. สจกฺขุกานํ สโสตกานํ อุปปชฺชนฺตานํ เตสํ ตตฺถ จกฺขุนฺทฺริยฺจ อุปฺปชฺชติ โสตินฺทฺริยฺจ อุปฺปชฺชติ.

(ข) ยสฺส วา ปน ยตฺถ โสตินฺทฺริยํ อุปฺปชฺชติ ตสฺส ตตฺถ จกฺขุนฺทฺริยํ อุปฺปชฺชตีติ?

สโสตกานํ อจกฺขุกานํ อุปปชฺชนฺตานํ เตสํ ตตฺถ โสตินฺทฺริยํ อุปฺปชฺชติ, โน จ เตสํ ตตฺถ จกฺขุนฺทฺริยํ อุปฺปชฺชติ. สโสตกานํ สจกฺขุกานํ อุปปชฺชนฺตานํ เตสํ ตตฺถ โสตินฺทฺริยฺจ อุปฺปชฺชติ จกฺขุนฺทฺริยฺจ อุปฺปชฺชติ.

(ก) ยสฺส ยตฺถ จกฺขุนฺทฺริยํ อุปฺปชฺชติ ตสฺส ตตฺถ ฆานินฺทฺริยํ อุปฺปชฺชตีติ?

สจกฺขุกานํ อฆานกานํ อุปปชฺชนฺตานํ เตสํ ตตฺถ จกฺขุนฺทฺริยํ อุปฺปชฺชติ, โน จ เตสํ ตตฺถ ฆานินฺทฺริยํ อุปฺปชฺชติ. สจกฺขุกานํ สฆานกานํ อุปปชฺชนฺตานํ เตสํ ตตฺถ จกฺขุนฺทฺริยฺจ อุปฺปชฺชติ ฆานินฺทฺริยฺจ อุปฺปชฺชติ.

(ข) ยสฺส วา ปน ยตฺถ ฆานินฺทฺริยํ อุปฺปชฺชติ ตสฺส ตตฺถ จกฺขุนฺทฺริยํ อุปฺปชฺชตีติ?

สฆานกานํ อจกฺขุกานํ อุปปชฺชนฺตานํ เตสํ ตตฺถ ฆานินฺทฺริยํ อุปฺปชฺชติ, โน จ เตสํ ตตฺถ จกฺขุนฺทฺริยํ อุปฺปชฺชติ. สฆานกานํ สจกฺขุกานํ อุปปชฺชนฺตานํ เตสํ ตตฺถ ฆานินฺทฺริยฺจ อุปฺปชฺชติ จกฺขุนฺทฺริยฺจ อุปฺปชฺชติ.

(ก) ยสฺส ยตฺถ จกฺขุนฺทฺริยํ อุปฺปชฺชติ ตสฺส ตตฺถ อิตฺถินฺทฺริยํ อุปฺปชฺชตีติ?

สจกฺขุกานํ น อิตฺถีนํ อุปปชฺชนฺตานํ เตสํ ตตฺถ จกฺขุนฺทฺริยํ อุปฺปชฺชติ, โน จ เตสํ ตตฺถ อิตฺถินฺทฺริยํ อุปฺปชฺชติ. สจกฺขุกานํ อิตฺถีนํ อุปปชฺชนฺตีนํ ตาสํ ตตฺถ จกฺขุนฺทฺริยฺจ อุปฺปชฺชติ อิตฺถินฺทฺริยฺจ อุปฺปชฺชติ.

(ข) ยสฺส วา ปน ยตฺถ อิตฺถินฺทฺริยํ อุปฺปชฺชติ ตสฺส ตตฺถ จกฺขุนฺทฺริยํ อุปฺปชฺชตีติ?

อิตฺถีนํ อจกฺขุกานํ อุปปชฺชนฺตีนํ ตาสํ ตตฺถ อิตฺถินฺทฺริยํ อุปฺปชฺชติ, โน จ ตาสํ ตตฺถ จกฺขุนฺทฺริยํ อุปฺปชฺชติ. อิตฺถีนํ สจกฺขุกานํ อุปปชฺชนฺตีนํ ตาสํ ตตฺถ อิตฺถินฺทฺริยฺจ อุปฺปชฺชติ จกฺขุนฺทฺริยฺจ อุปฺปชฺชติ.

(ก) ยสฺส ยตฺถ จกฺขุนฺทฺริยํ อุปฺปชฺชติ ตสฺส ตตฺถ ปุริสินฺทฺริยํ อุปฺปชฺชตีติ?

สจกฺขุกานํ น ปุริสานํ อุปปชฺชนฺตานํ เตสํ ตตฺถ จกฺขุนฺทฺริยํ อุปฺปชฺชติ, โน จ เตสํ ตตฺถ ปุริสินฺทฺริยํ อุปฺปชฺชติ. สจกฺขุกานํ ปุริสานํ อุปปชฺชนฺตานํ เตสํ ตตฺถ จกฺขุนฺทฺริยฺจ อุปฺปชฺชติ ปุริสินฺทฺริยฺจ อุปฺปชฺชติ.

(ข) ยสฺส วา ปน ยตฺถ ปุริสินฺทฺริยํ อุปฺปชฺชติ ตสฺส ตตฺถ จกฺขุนฺทฺริยํ อุปฺปชฺชตีติ?

ปุริสานํ อจกฺขุกานํ อุปปชฺชนฺตานํ เตสํ ตตฺถ ปุริสินฺทฺริยํ อุปฺปชฺชติ, โน จ เตสํ ตตฺถ จกฺขุนฺทฺริยํ อุปฺปชฺชติ. ปุริสานํ สจกฺขุกานํ อุปปชฺชนฺตานํ เตสํ ตตฺถ ปุริสินฺทฺริยฺจ อุปฺปชฺชติ จกฺขุนฺทฺริยฺจ อุปฺปชฺชติ.

(ก) ยสฺส ยตฺถ จกฺขุนฺทฺริยํ อุปฺปชฺชติ ตสฺส ตตฺถ ชีวิตินฺทฺริยํ อุปฺปชฺชตีติ? อามนฺตา.

(ข) ยสฺส วา ปน ยตฺถ ชีวิตินฺทฺริยํ อุปฺปชฺชติ ตสฺส ตตฺถ จกฺขุนฺทฺริยํ อุปฺปชฺชตีติ?

อจกฺขุกานํ อุปปชฺชนฺตานํ เตสํ ตตฺถ ชีวิตินฺทฺริยํ อุปฺปชฺชติ, โน จ เตสํ ตตฺถ จกฺขุนฺทฺริยํ อุปฺปชฺชติ. สจกฺขุกานํ อุปปชฺชนฺตานํ เตสํ ตตฺถ ชีวิตินฺทฺริยฺจ อุปฺปชฺชติ จกฺขุนฺทฺริยฺจ อุปฺปชฺชติ.

(ก) ยสฺส ยตฺถ จกฺขุนฺทฺริยํ อุปฺปชฺชติ ตสฺส ตตฺถ โสมนสฺสินฺทฺริยํ อุปฺปชฺชตีติ?

สจกฺขุกานํ วินา โสมนสฺเสน อุปปชฺชนฺตานํ เตสํ ตตฺถ จกฺขุนฺทฺริยํ อุปฺปชฺชติ, โน จ เตสํ ตตฺถ โสมนสฺสินฺทฺริยํ อุปฺปชฺชติ. สจกฺขุกานํ โสมนสฺเสน อุปปชฺชนฺตานํ เตสํ ตตฺถ จกฺขุนฺทฺริยฺจ อุปฺปชฺชติ โสมนสฺสินฺทฺริยฺจ อุปฺปชฺชติ.

(ข) ยสฺส วา ปน ยตฺถ โสมนสฺสินฺทฺริยํ อุปฺปชฺชติ ตสฺส ตตฺถ จกฺขุนฺทฺริยํ อุปฺปชฺชตีติ? อามนฺตา.

(ก) ยสฺส ยตฺถ จกฺขุนฺทฺริยํ อุปฺปชฺชติ ตสฺส ตตฺถ อุเปกฺขินฺทฺริยํ อุปฺปชฺชตีติ?

สจกฺขุกานํ วินา อุเปกฺขาย อุปปชฺชนฺตานํ เตสํ ตตฺถ จกฺขุนฺทฺริยํ อุปฺปชฺชติ, โน จ เตสํ ตตฺถ อุเปกฺขินฺทฺริยํ อุปฺปชฺชติ. สจกฺขุกานํ อุเปกฺขาย อุปปชฺชนฺตานํ เตสํ ตตฺถ จกฺขุนฺทฺริยฺจ อุปฺปชฺชติ อุเปกฺขินฺทฺริยฺจ อุปฺปชฺชติ.

(ข) ยสฺส วา ปน ยตฺถ อุเปกฺขินฺทฺริยํ อุปฺปชฺชติ ตสฺส ตตฺถ จกฺขุนฺทฺริยํ อุปฺปชฺชตีติ?

อุเปกฺขาย อจกฺขุกานํ อุปปชฺชนฺตานํ เตสํ ตตฺถ อุเปกฺขินฺทฺริยํ อุปฺปชฺชติ, โน จ เตสํ ตตฺถ จกฺขุนฺทฺริยํ อุปฺปชฺชติ. อุเปกฺขาย สจกฺขุกานํ อุปปชฺชนฺตานํ เตสํ ตตฺถ อุเปกฺขินฺทฺริยฺจ อุปฺปชฺชติ จกฺขุนฺทฺริยฺจ อุปฺปชฺชติ.

(ก) ยสฺส ยตฺถ จกฺขุนฺทฺริยํ อุปฺปชฺชติ ตสฺส ตตฺถ สทฺธินฺทฺริยํ อุปฺปชฺชตีติ?

สจกฺขุกานํ อเหตุกานํ อุปปชฺชนฺตานํ เตสํ ตตฺถ จกฺขุนฺทฺริยํ อุปฺปชฺชติ, โน จ เตสํ ตตฺถ สทฺธินฺทฺริยํ อุปฺปชฺชติ. สจกฺขุกานํ สเหตุกานํ อุปปชฺชนฺตานํ เตสํ ตตฺถ จกฺขุนฺทฺริยฺจ อุปฺปชฺชติ สทฺธินฺทฺริยฺจ อุปฺปชฺชติ.

(ข) ยสฺส วา ปน ยตฺถ สทฺธินฺทฺริยํ อุปฺปชฺชติ ตสฺส ตตฺถ จกฺขุนฺทฺริยํ อุปฺปชฺชตีติ?

สเหตุกานํ อจกฺขุกานํ อุปปชฺชนฺตานํ เตสํ ตตฺถ สทฺธินฺทฺริยํ อุปฺปชฺชติ, โน จ เตสํ ตตฺถ จกฺขุนฺทฺริยํ อุปฺปชฺชติ. สเหตุกานํ สจกฺขุกานํ อุปปชฺชนฺตานํ เตสํ ตตฺถ สทฺธินฺทฺริยฺจ อุปฺปชฺชติ จกฺขุนฺทฺริยฺจ อุปฺปชฺชติ.

(ก) ยสฺส ยตฺถ จกฺขุนฺทฺริยํ อุปฺปชฺชติ ตสฺส ตตฺถ ปฺินฺทฺริยํ อุปฺปชฺชตีติ?

สจกฺขุกานํ าณวิปฺปยุตฺตานํ อุปปชฺชนฺตานํ เตสํ ตตฺถ จกฺขุนฺทฺริยํ อุปฺปชฺชติ, โน จ เตสํ ตตฺถ ปฺินฺทฺริยํ อุปฺปชฺชติ. สจกฺขุกานํ าณสมฺปยุตฺตานํ อุปปชฺชนฺตานํ เตสํ ตตฺถ จกฺขุนฺทฺริยฺจ อุปฺปชฺชติ ปฺินฺทฺริยฺจ อุปฺปชฺชติ.

(ข) ยสฺส วา ปน ยตฺถ ปฺินฺทฺริยํ อุปฺปชฺชติ ตสฺส ตตฺถ จกฺขุนฺทฺริยํ อุปฺปชฺชตีติ?

าณสมฺปยุตฺตานํ อจกฺขุกานํ อุปปชฺชนฺตานํ เตสํ ตตฺถ ปฺินฺทฺริยํ อุปฺปชฺชติ, โน จ เตสํ ตตฺถ จกฺขุนฺทฺริยํ อุปฺปชฺชติ. าณสมฺปยุตฺตานํ สจกฺขุกานํ อุปปชฺชนฺตานํ เตสํ ตตฺถ ปฺินฺทฺริยฺจ อุปฺปชฺชติ จกฺขุนฺทฺริยฺจ อุปฺปชฺชติ.

(ก) ยสฺส ยตฺถ จกฺขุนฺทฺริยํ อุปฺปชฺชติ ตสฺส ตตฺถ มนินฺทฺริยํ อุปฺปชฺชตีติ? อามนฺตา.

(ข) ยสฺส วา ปน ยตฺถ มนินฺทฺริยํ อุปฺปชฺชติ ตสฺส ตตฺถ จกฺขุนฺทฺริยํ อุปฺปชฺชตีติ?

สจิตฺตกานํ อจกฺขุกานํ อุปปชฺชนฺตานํ เตสํ ตตฺถ มนินฺทฺริยํ อุปฺปชฺชติ, โน จ เตสํ ตตฺถ จกฺขุนฺทฺริยํ อุปฺปชฺชติ. สจกฺขุกานํ อุปปชฺชนฺตานํ เตสํ ตตฺถ มนินฺทฺริยฺจ อุปฺปชฺชติ จกฺขุนฺทฺริยฺจ อุปฺปชฺชติ. (จกฺขุนฺทฺริยมูลกํ)

๒๐๕. (ก) ยสฺส ยตฺถ ฆานินฺทฺริยํ อุปฺปชฺชติ ตสฺส ตตฺถ อิตฺถินฺทฺริยํ อุปฺปชฺชตีติ?

สฆานกานํ น อิตฺถีนํ อุปปชฺชนฺตานํ เตสํ ตตฺถ ฆานินฺทฺริยํ อุปฺปชฺชติ, โน จ เตสํ ตตฺถ อิตฺถินฺทฺริยํ อุปฺปชฺชติ. สฆานกานํ อิตฺถีนํ อุปปชฺชนฺตีนํ ตาสํ ตตฺถ ฆานินฺทฺริยฺจ อุปฺปชฺชติ อิตฺถินฺทฺริยฺจ อุปฺปชฺชติ.

(ข) ยสฺส วา ปน ยตฺถ อิตฺถินฺทฺริยํ อุปฺปชฺชติ ตสฺส ตตฺถ ฆานินฺทฺริยํ อุปฺปชฺชตีติ?

อิตฺถีนํ อฆานกานํ อุปปชฺชนฺตีนํ ตาสํ ตตฺถ อิตฺถินฺทฺริยํ อุปฺปชฺชติ, โน จ ตาสํ ตตฺถ ฆานินฺทฺริยํ อุปฺปชฺชติ. อิตฺถีนํ สฆานกานํ อุปปชฺชนฺตีนํ ตาสํ ตตฺถ อิตฺถินฺทฺริยฺจ อุปฺปชฺชติ ฆานินฺทฺริยฺจ อุปฺปชฺชติ.

(ก) ยสฺส ยตฺถ ฆานินฺทฺริยํ อุปฺปชฺชติ ตสฺส ตตฺถ ปุริสินฺทฺริยํ อุปฺปชฺชตีติ?

สฆานกานํ น ปุริสานํ อุปปชฺชนฺตานํ เตสํ ตตฺถ ฆานินฺทฺริยํ อุปฺปชฺชติ, โน จ เตสํ ตตฺถ ปุริสินฺทฺริยํ อุปฺปชฺชติ. สฆานกานํ ปุริสานํ อุปปชฺชนฺตานํ เตสํ ตตฺถ ฆานินฺทฺริยฺจ อุปฺปชฺชติ ปุริสินฺทฺริยฺจ อุปฺปชฺชติ.

(ข) ยสฺส วา ปน ยตฺถ ปุริสินฺทฺริยํ อุปฺปชฺชติ ตสฺส ตตฺถ ฆานินฺทฺริยํ อุปฺปชฺชตีติ?

ปุริสานํ อฆานกานํ อุปปชฺชนฺตานํ เตสํ ตตฺถ ปุริสินฺทฺริยํ อุปฺปชฺชติ, โน จ เตสํ ตตฺถ ฆานินฺทฺริยํ อุปฺปชฺชติ. ปุริสานํ สฆานกานํ อุปปชฺชนฺตานํ เตสํ ตตฺถ ปุริสินฺทฺริยฺจ อุปฺปชฺชติ ฆานินฺทฺริยฺจ อุปฺปชฺชติ.

(ก) ยสฺส ยตฺถ ฆานินฺทฺริยํ อุปฺปชฺชติ ตสฺส ตตฺถ ชีวิตินฺทฺริยํ อุปฺปชฺชตีติ? อามนฺตา.

(ข) ยสฺส วา ปน ยตฺถ ชีวิตินฺทฺริยํ อุปฺปชฺชติ ตสฺส ตตฺถ ฆานินฺทฺริยํ อุปฺปชฺชตีติ?

อฆานกานํ อุปปชฺชนฺตานํ เตสํ ตตฺถ ชีวิตินฺทฺริยํ อุปฺปชฺชติ, โน จ เตสํ ตตฺถ ฆานินฺทฺริยํ อุปฺปชฺชติ. สฆานกานํ อุปปชฺชนฺตานํ เตสํ ตตฺถ ชีวิตินฺทฺริยฺจ อุปฺปชฺชติ ฆานินฺทฺริยฺจ อุปฺปชฺชติ.

(ก) ยสฺส ยตฺถ ฆานินฺทฺริยํ อุปฺปชฺชติ ตสฺส ตตฺถ โสมนสฺสินฺทฺริยํ อุปฺปชฺชตีติ?

สฆานกานํ วินา โสมนสฺเสน อุปปชฺชนฺตานํ เตสํ ตตฺถ ฆานินฺทฺริยํ อุปฺปชฺชติ, โน จ เตสํ ตตฺถ โสมนสฺสินฺทฺริยํ อุปฺปชฺชติ. สฆานกานํ โสมนสฺเสน อุปปชฺชนฺตานํ เตสํ ตตฺถ ฆานินฺทฺริยฺจ อุปฺปชฺชติ โสมนสฺสินฺทฺริยฺจ อุปฺปชฺชติ.

(ข) ยสฺส วา ปน ยตฺถ โสมนสฺสินฺทฺริยํ อุปฺปชฺชติ ตสฺส ตตฺถ ฆานินฺทฺริยํ อุปฺปชฺชตีติ?

โสมนสฺเสน อฆานกานํ อุปปชฺชนฺตานํ เตสํ ตตฺถ โสมนสฺสินฺทฺริยํ อุปฺปชฺชติ, โน จ เตสํ ตตฺถ ฆานินฺทฺริยํ อุปฺปชฺชติ. โสมนสฺเสน สฆานกานํ อุปปชฺชนฺตานํ เตสํ ตตฺถ โสมนสฺสินฺทฺริยฺจ อุปฺปชฺชติ ฆานินฺทฺริยฺจ อุปฺปชฺชติ.

(ก) ยสฺส ยตฺถ ฆานินฺทฺริยํ อุปฺปชฺชติ ตสฺส ตตฺถ อุเปกฺขินฺทฺริยํ อุปฺปชฺชตีติ?

สฆานกานํ วินา อุเปกฺขาย อุปปชฺชนฺตานํ เตสํ ตตฺถ ฆานินฺทฺริยํ อุปฺปชฺชติ, โน จ เตสํ ตตฺถ อุเปกฺขินฺทฺริยํ อุปฺปชฺชติ. สฆานกานํ อุเปกฺขาย อุปปชฺชนฺตานํ เตสํ ตตฺถ ฆานินฺทฺริยฺจ อุปฺปชฺชติ อุเปกฺขินฺทฺริยฺจ อุปฺปชฺชติ.

(ข) ยสฺส วา ปน ยตฺถ อุเปกฺขินฺทฺริยํ อุปฺปชฺชติ ตสฺส ตตฺถ ฆานินฺทฺริยํ อุปฺปชฺชตีติ?

อุเปกฺขาย อฆานกานํ อุปปชฺชนฺตานํ เตสํ ตตฺถ อุเปกฺขินฺทฺริยํ อุปฺปชฺชติ, โน จ เตสํ ตตฺถ ฆานินฺทฺริยํ อุปฺปชฺชติ. อุเปกฺขาย สฆานกานํ อุปปชฺชนฺตานํ เตสํ ตตฺถ อุเปกฺขินฺทฺริยฺจ อุปฺปชฺชติ ฆานินฺทฺริยฺจ อุปฺปชฺชติ.

(ก) ยสฺส ยตฺถ ฆานินฺทฺริยํ อุปฺปชฺชติ ตสฺส ตตฺถ สทฺธินฺทฺริยํ อุปฺปชฺชตีติ?

สฆานกานํ อเหตุกานํ อุปปชฺชนฺตานํ เตสํ ตตฺถ ฆานินฺทฺริยํ อุปฺปชฺชติ, โน จ เตสํ ตตฺถ สทฺธินฺทฺริยํ อุปฺปชฺชติ. สฆานกานํ สเหตุกานํ อุปปชฺชนฺตานํ เตสํ ตตฺถ ฆานินฺทฺริยฺจ อุปฺปชฺชติ สทฺธินฺทฺริยฺจ อุปฺปชฺชติ.

(ข) ยสฺส วา ปน ยตฺถ สทฺธินฺทฺริยํ อุปฺปชฺชติ ตสฺส ตตฺถ ฆานินฺทฺริยํ อุปฺปชฺชตีติ?

สเหตุกานํ อฆานกานํ อุปปชฺชนฺตานํ เตสํ ตตฺถ สทฺธินฺทฺริยํ อุปฺปชฺชติ, โน จ เตสํ ตตฺถ ฆานินฺทฺริยํ อุปฺปชฺชติ. สเหตุกานํ สฆานกานํ อุปปชฺชนฺตานํ เตสํ ตตฺถ สทฺธินฺทฺริยฺจ อุปฺปชฺชติ ฆานินฺทฺริยฺจ อุปฺปชฺชติ.

(ก) ยสฺส ยตฺถ ฆานินฺทฺริยํ อุปฺปชฺชติ ตสฺส ตตฺถ ปฺินฺทฺริยํ อุปฺปชฺชตีติ?

สฆานกานํ าณวิปฺปยุตฺตานํ อุปปชฺชนฺตานํ เตสํ ตตฺถ ฆานินฺทฺริยํ อุปฺปชฺชติ, โน จ เตสํ ตตฺถ ปฺินฺทฺริยํ อุปฺปชฺชติ. สฆานกานํ าณสมฺปยุตฺตานํ อุปปชฺชนฺตานํ เตสํ ตตฺถ ฆานินฺทฺริยฺจ อุปฺปชฺชติ ปฺินฺทฺริยฺจ อุปฺปชฺชติ.

(ข) ยสฺส วา ปน ยตฺถ ปฺินฺทฺริยํ อุปฺปชฺชติ ตสฺส ตตฺถ ฆานินฺทฺริยํ อุปฺปชฺชตีติ?

าณสมฺปยุตฺตานํ อฆานกานํ อุปปชฺชนฺตานํ เตสํ ตตฺถ ปฺินฺทฺริยํ อุปฺปชฺชติ, โน จ เตสํ ตตฺถ ฆานินฺทฺริยํ อุปฺปชฺชติ. าณสมฺปยุตฺตานํ สฆานกานํ อุปปชฺชนฺตานํ เตสํ ตตฺถ ปฺินฺทฺริยฺจ อุปฺปชฺชติ ฆานินฺทฺริยฺจ อุปฺปชฺชติ.

(ก) ยสฺส ยตฺถ ฆานินฺทฺริยํ อุปฺปชฺชติ ตสฺส ตตฺถ มนินฺทฺริยํ อุปฺปชฺชตีติ? อามนฺตา.

(ข) ยสฺส วา ปน ยตฺถ มนินฺทฺริยํ อุปฺปชฺชติ ตสฺส ตตฺถ ฆานินฺทฺริยํ อุปฺปชฺชตีติ?

สจิตฺตกานํ อฆานกานํ อุปปชฺชนฺตานํ เตสํ ตตฺถ มนินฺทฺริยํ อุปฺปชฺชติ, โน จ เตสํ ตตฺถ ฆานินฺทฺริยํ อุปฺปชฺชติ. สฆานกานํ อุปปชฺชนฺตานํ เตสํ ตตฺถ มนินฺทฺริยฺจ อุปฺปชฺชติ ฆานินฺทฺริยฺจ อุปฺปชฺชติ. (ฆานินฺทฺริยมูลกํ)

๒๐๖. (ก) ยสฺส ยตฺถ อิตฺถินฺทฺริยํ อุปฺปชฺชติ ตสฺส ตตฺถ ปุริสินฺทฺริยํ อุปฺปชฺชตีติ? โน.

(ข) ยสฺส วา ปน ยตฺถ ปุริสินฺทฺริยํ อุปฺปชฺชติ ตสฺส ตตฺถ อิตฺถินฺทฺริยํ อุปฺปชฺชตีติ? โน.

(ก) ยสฺส ยตฺถ อิตฺถินฺทฺริยํ อุปฺปชฺชติ ตสฺส ตตฺถ ชีวิตินฺทฺริยํ อุปฺปชฺชตีติ? อามนฺตา.

(ข) ยสฺส วา ปน ยตฺถ ชีวิตินฺทฺริยํ อุปฺปชฺชติ ตสฺส ตตฺถ อิตฺถินฺทฺริยํ อุปฺปชฺชตีติ?

น อิตฺถีนํ อุปปชฺชนฺตานํ เตสํ ตตฺถ ชีวิตินฺทฺริยํ อุปฺปชฺชติ, โน จ เตสํ ตตฺถ อิตฺถินฺทฺริยํ อุปฺปชฺชติ. อิตฺถีนํ อุปปชฺชนฺตีนํ ตาสํ ตตฺถ ชีวิตินฺทฺริยฺจ อุปฺปชฺชติ อิตฺถินฺทฺริยฺจ อุปฺปชฺชติ.

(ก) ยสฺส ยตฺถ อิตฺถินฺทฺริยํ อุปฺปชฺชติ ตสฺส ตตฺถ โสมนสฺสินฺทฺริยํ อุปฺปชฺชตีติ?

อิตฺถีนํ วินา โสมนสฺเสน อุปปชฺชนฺตีนํ ตาสํ ตตฺถ อิตฺถินฺทฺริยํ อุปฺปชฺชติ, โน จ ตาสํ ตตฺถ โสมนสฺสินฺทฺริยํ อุปฺปชฺชติ. อิตฺถีนํ โสมนสฺเสน อุปปชฺชนฺตีนํ ตาสํ ตตฺถ อิตฺถินฺทฺริยฺจ อุปฺปชฺชติ โสมนสฺสินฺทฺริยฺจ อุปฺปชฺชติ.

(ข) ยสฺส วา ปน ยตฺถ โสมนสฺสินฺทฺริยํ อุปฺปชฺชติ ตสฺส ตตฺถ อิตฺถินฺทฺริยํ อุปฺปชฺชตีติ?

โสมนสฺเสน น อิตฺถีนํ อุปปชฺชนฺตานํ เตสํ ตตฺถ โสมนสฺสินฺทฺริยํ อุปฺปชฺชติ, โน จ เตสํ ตตฺถ อิตฺถินฺทฺริยํ อุปฺปชฺชติ. โสมนสฺเสน อิตฺถีนํ อุปปชฺชนฺตีนํ ตาสํ ตตฺถ โสมนสฺสินฺทฺริยฺจ อุปฺปชฺชติ อิตฺถินฺทฺริยฺจ อุปฺปชฺชติ.

(ก) ยสฺส ยตฺถ อิตฺถินฺทฺริยํ อุปฺปชฺชติ ตสฺส ตตฺถ อุเปกฺขินฺทฺริยํ อุปฺปชฺชตีติ?

อิตฺถีนํ วินา อุเปกฺขาย อุปปชฺชนฺตีนํ ตาสํ ตตฺถ อิตฺถินฺทฺริยํ อุปฺปชฺชติ, โน จ ตาสํ ตตฺถ อุเปกฺขินฺทฺริยํ อุปฺปชฺชติ. อิตฺถีนํ อุเปกฺขาย อุปปชฺชนฺตีนํ ตาสํ ตตฺถ อิตฺถินฺทฺริยฺจ อุปฺปชฺชติ อุเปกฺขินฺทฺริยฺจ อุปฺปชฺชติ.

(ข) ยสฺส วา ปน ยตฺถ อุเปกฺขินฺทฺริยํ อุปฺปชฺชติ ตสฺส ตตฺถ อิตฺถินฺทฺริยํ อุปฺปชฺชตีติ?

อุเปกฺขาย น อิตฺถีนํ อุปปชฺชนฺตานํ เตสํ ตตฺถ อุเปกฺขินฺทฺริยํ อุปฺปชฺชติ, โน จ เตสํ ตตฺถ อิตฺถินฺทฺริยํ อุปฺปชฺชติ. อุเปกฺขาย อิตฺถีนํ อุปปชฺชนฺตีนํ ตาสํ ตตฺถ อุเปกฺขินฺทฺริยฺจ อุปฺปชฺชติ อิตฺถินฺทฺริยฺจ อุปฺปชฺชติ.

(ก) ยสฺส ยตฺถ อิตฺถินฺทฺริยํ อุปฺปชฺชติ ตสฺส ตตฺถ สทฺธินฺทฺริยํ อุปฺปชฺชตีติ?

อิตฺถีนํ อเหตุกานํ อุปปชฺชนฺตีนํ ตาสํ ตตฺถ อิตฺถินฺทฺริยํ อุปฺปชฺชติ, โน จ ตาสํ ตตฺถ สทฺธินฺทฺริยํ อุปฺปชฺชติ. อิตฺถีนํ สเหตุกานํ อุปปชฺชนฺตีนํ ตาสํ ตตฺถ อิตฺถินฺทฺริยฺจ อุปฺปชฺชติ สทฺธินฺทฺริยฺจ อุปฺปชฺชติ.

(ข) ยสฺส วา ปน ยตฺถ สทฺธินฺทฺริยํ อุปฺปชฺชติ ตสฺส ตตฺถ อิตฺถินฺทฺริยํ อุปฺปชฺชตีติ?

สเหตุกานํ น อิตฺถีนํ อุปปชฺชนฺตานํ เตสํ ตตฺถ สทฺธินฺทฺริยํ อุปฺปชฺชติ, โน จ เตสํ ตตฺถ อิตฺถินฺทฺริยํ อุปฺปชฺชติ. สเหตุกานํ อิตฺถีนํ อุปปชฺชนฺตีนํ ตาสํ ตตฺถ สทฺธินฺทฺริยฺจ อุปฺปชฺชติ อิตฺถินฺทฺริยฺจ อุปฺปชฺชติ.

(ก) ยสฺส ยตฺถ อิตฺถินฺทฺริยํ อุปฺปชฺชติ ตสฺส ตตฺถ ปฺินฺทฺริยํ อุปฺปชฺชตีติ?

อิตฺถีนํ าณวิปฺปยุตฺตานํ อุปปชฺชนฺตีนํ ตาสํ ตตฺถ อิตฺถินฺทฺริยํ อุปฺปชฺชติ, โน จ ตาสํ ตตฺถ ปฺินฺทฺริยํ อุปฺปชฺชติ. อิตฺถีนํ าณสมฺปยุตฺตานํ อุปฺปชฺชนฺตีนํ ตาสํ ตตฺถ อิตฺถินฺทฺริยฺจ อุปฺปชฺชติ ปฺินฺทฺริยฺจ อุปฺปชฺชติ.

(ข) ยสฺส วา ปน ยตฺถ ปฺินฺทฺริยํ อุปฺปชฺชติ ตสฺส ตตฺถ อิตฺถินฺทฺริยํ อุปฺปชฺชตีติ?

าณสมฺปยุตฺตานํ น อิตฺถีนํ อุปปชฺชนฺตานํ เตสํ ตตฺถ ปฺินฺทฺริยํ อุปฺปชฺชติ, โน จ เตสํ ตตฺถ อิตฺถินฺทฺริยํ อุปฺปชฺชติ. าณสมฺปยุตฺตานํ อิตฺถีนํ อุปปชฺชนฺตีนํ ตาสํ ตตฺถ ปฺินฺทฺริยฺจ อุปฺปชฺชติ อิตฺถินฺทฺริยฺจ อุปฺปชฺชติ.

(ก) ยสฺส ยตฺถ อิตฺถินฺทฺริยํ อุปฺปชฺชติ ตสฺส ตตฺถ มนินฺทฺริยํ อุปฺปชฺชตีติ? อามนฺตา.

(ข) ยสฺส วา ปน ยตฺถ มนินฺทฺริยํ อุปฺปชฺชติ ตสฺส ตตฺถ อิตฺถินฺทฺริยํ อุปฺปชฺชตีติ?

สจิตฺตกานํ น อิตฺถีนํ อุปปชฺชนฺตานํ เตสํ ตตฺถ มนินฺทฺริยํ อุปฺปชฺชติ, โน จ เตสํ ตตฺถ อิตฺถินฺทฺริยํ อุปฺปชฺชติ. อิตฺถีนํ อุปปชฺชนฺตีนํ ตาสํ ตตฺถ มนินฺทฺริยฺจ อุปฺปชฺชติ อิตฺถินฺทฺริยฺจ อุปฺปชฺชติ. (อิตฺถินฺทฺริยมูลกํ)

๒๐๗. (ก) ยสฺส ยตฺถ ปุริสินฺทฺริยํ อุปฺปชฺชติ ตสฺส ตตฺถ ชีวิตินฺทฺริยํ อุปฺปชฺชตีติ? อามนฺตา.

(ข) ยสฺส วา ปน ยตฺถ ชีวิตินฺทฺริยํ อุปฺปชฺชติ ตสฺส ตตฺถ ปุริสินฺทฺริยํ อุปฺปชฺชตีติ?

น ปุริสานํ อุปปชฺชนฺตานํ เตสํ ตตฺถ ชีวิตินฺทฺริยํ อุปฺปชฺชติ, โน จ เตสํ ตตฺถ ปุริสินฺทฺริยํ อุปฺปชฺชติ. ปุริสานํ อุปปชฺชนฺตานํ เตสํ ตตฺถ ชีวิตินฺทฺริยฺจ อุปฺปชฺชติ ปุริสินฺทฺริยฺจ อุปฺปชฺชติ.

(ก) ยสฺส ยตฺถ ปุริสินฺทฺริยํ อุปฺปชฺชติ ตสฺส ตตฺถ โสมนสฺสินฺทฺริยํ อุปฺปชฺชตีติ?

ปุริสานํ วินา โสมนสฺเสน อุปปชฺชนฺตานํ เตสํ ตตฺถ ปุริสินฺทฺริยํ อุปฺปชฺชติ, โน จ เตสํ ตตฺถ โสมนสฺสินฺทฺริยํ อุปฺปชฺชติ. ปุริสานํ โสมนสฺเสน อุปปชฺชนฺตานํ เตสํ ตตฺถ ปุริสินฺทฺริยฺจ อุปฺปชฺชติ โสมนสฺสินฺทฺริยฺจ อุปฺปชฺชติ.

(ข) ยสฺส วา ปน ยตฺถ โสมนสฺสินฺทฺริยํ อุปฺปชฺชติ ตสฺส ตตฺถ ปุริสินฺทฺริยํ อุปฺปชฺชตีติ?

โสมนสฺเสน น ปุริสานํ อุปปชฺชนฺตานํ เตสํ ตตฺถ โสมนสฺสินฺทฺริยํ อุปฺปชฺชติ, โน จ เตสํ ตตฺถ ปุริสินฺทฺริยํ อุปฺปชฺชติ. โสมนสฺเสน ปุริสานํ อุปปชฺชนฺตานํ เตสํ ตตฺถ โสมนสฺสินฺทฺริยฺจ อุปฺปชฺชติ ปุริสินฺทฺริยฺจ อุปฺปชฺชติ.

(ก) ยสฺส ยตฺถ ปุริสินฺทฺริยํ อุปฺปชฺชติ ตสฺส ตตฺถ อุเปกฺขินฺทฺริยํ อุปฺปชฺชตีติ?

ปุริสานํ วินา อุเปกฺขาย อุปปชฺชนฺตานํ เตสํ ตตฺถ ปุริสินฺทฺริยํ อุปฺปชฺชติ, โน จ เตสํ ตตฺถ อุเปกฺขินฺทฺริยํ อุปฺปชฺชติ. ปุริสานํ อุเปกฺขาย อุปปชฺชนฺตานํ เตสํ ตตฺถ ปุริสินฺทฺริยฺจ อุปฺปชฺชติ อุเปกฺขินฺทฺริยฺจ อุปฺปชฺชติ.

(ข) ยสฺส วา ปน ยตฺถ อุเปกฺขินฺทฺริยํ อุปฺปชฺชติ ตสฺส ตตฺถ ปุริสินฺทฺริยํ อุปฺปชฺชตีติ?

อุเปกฺขาย น ปุริสานํ อุปปชฺชนฺตานํ เตสํ ตตฺถ อุเปกฺขินฺทฺริยํ อุปฺปชฺชติ, โน จ เตสํ ตตฺถ ปุริสินฺทฺริยํ อุปฺปชฺชติ. อุเปกฺขาย ปุริสานํ อุปปชฺชนฺตานํ เตสํ ตตฺถ อุเปกฺขินฺทฺริยฺจ อุปฺปชฺชติ ปุริสินฺทฺริยฺจ อุปฺปชฺชติ.

(ก) ยสฺส ยตฺถ ปุริสินฺทฺริยํ อุปฺปชฺชติ ตสฺส ตตฺถ สทฺธินฺทฺริยํ อุปฺปชฺชตีติ?

ปุริสานํ อเหตุกานํ อุปปชฺชนฺตานํ เตสํ ตตฺถ ปุริสินฺทฺริยํ อุปฺปชฺชติ, โน จ เตสํ ตตฺถ สทฺธินฺทฺริยํ อุปฺปชฺชติ. ปุริสานํ สเหตุกานํ อุปปชฺชนฺตานํ เตสํ ตตฺถ ปุริสินฺทฺริยฺจ อุปฺปชฺชติ สทฺธินฺทฺริยฺจ อุปฺปชฺชติ.

(ข) ยสฺส วา ปน ยตฺถ สทฺธินฺทฺริยํ อุปฺปชฺชติ ตสฺส ตตฺถ ปุริสินฺทฺริยํ อุปฺปชฺชตีติ?

สเหตุกานํ น ปุริสานํ อุปปชฺชนฺตานํ เตสํ ตตฺถ สทฺธินฺทฺริยํ อุปฺปชฺชติ, โน จ เตสํ ตตฺถ ปุริสินฺทฺริยํ อุปฺปชฺชติ. สเหตุกานํ ปุริสานํ อุปปชฺชนฺตานํ เตสํ ตตฺถ สทฺธินฺทฺริยฺจ อุปฺปชฺชติ ปุริสินฺทฺริยฺจ อุปฺปชฺชติ.

(ก) ยสฺส ยตฺถ ปุริสินฺทฺริยํ อุปฺปชฺชติ ตสฺส ตตฺถ ปฺินฺทฺริยํ อุปฺปชฺชตีติ?

ปุริสานํ าณวิปฺปยุตฺตานํ อุปปชฺชนฺตานํ เตสํ ตตฺถ ปุริสินฺทฺริยํ อุปฺปชฺชติ, โน จ เตสํ ตตฺถ ปฺินฺทฺริยํ อุปฺปชฺชติ. ปุริสานํ าณสมฺปยุตฺตานํ อุปปชฺชนฺตานํ เตสํ ตตฺถ ปุริสินฺทฺริยฺจ อุปฺปชฺชติ ปฺินฺทฺริยฺจ อุปฺปชฺชติ.

(ข) ยสฺส วา ปน ยตฺถ ปฺินฺทฺริยํ อุปฺปชฺชติ ตสฺส ตตฺถ ปุริสินฺทฺริยํ อุปฺปชฺชตีติ?

าณสมฺปยุตฺตานํ น ปุริสานํ อุปปชฺชนฺตานํ เตสํ ตตฺถ ปฺินฺทฺริยํ อุปฺปชฺชติ, โน จ เตสํ ตตฺถ ปุริสินฺทฺริยํ อุปฺปชฺชติ. าณสมฺปยุตฺตานํ ปุริสานํ อุปปชฺชนฺตานํ เตสํ ตตฺถ ปฺินฺทฺริยฺจ อุปฺปชฺชติ ปุริสินฺทฺริยฺจ อุปฺปชฺชติ.

(ก) ยสฺส ยตฺถ ปุริสินฺทฺริยํ อุปฺปชฺชติ ตสฺส ตตฺถ มนินฺทฺริยํ อุปฺปชฺชตีติ? อามนฺตา.

(ข) ยสฺส วา ปน ยตฺถ มนินฺทฺริยํ อุปฺปชฺชติ ตสฺส ตตฺถ ปุริสินฺทฺริยํ อุปฺปชฺชตีติ?

สจิตฺตกานํ น ปุริสานํ อุปปชฺชนฺตานํ เตสํ ตตฺถ มนินฺทฺริยํ อุปฺปชฺชติ, โน จ เตสํ ตตฺถ ปุริสินฺทฺริยํ อุปฺปชฺชติ. ปุริสานํ อุปปชฺชนฺตานํ เตสํ ตตฺถ มนินฺทฺริยฺจ อุปฺปชฺชติ ปุริสินฺทฺริยฺจ อุปฺปชฺชติ. (ปุริสินฺทฺริยมูลกํ)

๒๐๘. (ก) ยสฺส ยตฺถ ชีวิตินฺทฺริยํ อุปฺปชฺชติ ตสฺส ตตฺถ โสมนสฺสินฺทฺริยํ อุปฺปชฺชตีติ?

วินา โสมนสฺเสน อุปปชฺชนฺตานํ ปวตฺเต โสมนสฺสวิปฺปยุตฺตจิตฺตสฺส อุปฺปาทกฺขเณ เตสํ ตตฺถ ชีวิตินฺทฺริยํ อุปฺปชฺชติ, โน จ เตสํ ตตฺถ โสมนสฺสินฺทฺริยํ อุปฺปชฺชติ. โสมนสฺเสน อุปปชฺชนฺตานํ ปวตฺเต โสมนสฺสสมฺปยุตฺตจิตฺตสฺส อุปฺปาทกฺขเณ เตสํ ตตฺถ ชีวิตินฺทฺริยฺจ อุปฺปชฺชติ โสมนสฺสินฺทฺริยฺจ อุปฺปชฺชติ.

(ข) ยสฺส วา ปน ยตฺถ โสมนสฺสินฺทฺริยํ อุปฺปชฺชติ ตสฺส ตตฺถ ชีวิตินฺทฺริยํ อุปฺปชฺชตีติ? อามนฺตา.

(ก) ยสฺส ยตฺถ ชีวิตินฺทฺริยํ อุปฺปชฺชติ ตสฺส ตตฺถ อุเปกฺขินฺทฺริยํ อุปฺปชฺชตีติ?

วินา อุเปกฺขาย อุปปชฺชนฺตานํ ปวตฺเต อุเปกฺขาวิปฺปยุตฺตจิตฺตสฺส อุปฺปาทกฺขเณ เตสํ ตตฺถ ชีวิตินฺทฺริยํ อุปฺปชฺชติ, โน จ เตสํ ตตฺถ อุเปกฺขินฺทฺริยํ อุปฺปชฺชติ. อุเปกฺขาย อุปปชฺชนฺตานํ ปวตฺเต อุเปกฺขาสมฺปยุตฺตจิตฺตสฺส อุปฺปาทกฺขเณ เตสํ ตตฺถ ชีวิตินฺทฺริยฺจ อุปฺปชฺชติ อุเปกฺขินฺทฺริยฺจ อุปฺปชฺชติ.

(ข) ยสฺส วา ปน ยตฺถ อุเปกฺขินฺทฺริยํ อุปฺปชฺชติ ตสฺส ตตฺถ ชีวิตินฺทฺริยํ อุปฺปชฺชตีติ? อามนฺตา.

(ก) ยสฺส ยตฺถ ชีวิตินฺทฺริยํ อุปฺปชฺชติ ตสฺส ตตฺถ สทฺธินฺทฺริยํ อุปฺปชฺชตีติ?

อเหตุกานํ อุปปชฺชนฺตานํ ปวตฺเต สทฺธาวิปฺปยุตฺตจิตฺตสฺส อุปฺปาทกฺขเณ เตสํ ตตฺถ ชีวิตินฺทฺริยํ อุปฺปชฺชติ, โน จ เตสํ ตตฺถ สทฺธินฺทฺริยํ อุปฺปชฺชติ. สเหตุกานํ อุปปชฺชนฺตานํ ปวตฺเต สทฺธาสมฺปยุตฺตจิตฺตสฺส อุปฺปาทกฺขเณ เตสํ ตตฺถ ชีวิตินฺทฺริยฺจ อุปฺปชฺชติ สทฺธินฺทฺริยฺจ อุปฺปชฺชติ.

(ข) ยสฺส วา ปน ยตฺถ สทฺธินฺทฺริยํ อุปฺปชฺชติ ตสฺส ตตฺถ ชีวิตินฺทฺริยํ อุปฺปชฺชตีติ? อามนฺตา.

(ก) ยสฺส ยตฺถ ชีวิตินฺทฺริยํ อุปฺปชฺชติ ตสฺส ตตฺถ ปฺินฺทฺริยํ อุปฺปชฺชตีติ?

าณวิปฺปยุตฺตานํ อุปปชฺชนฺตานํ ปวตฺเต าณวิปฺปยุตฺตจิตฺตสฺส อุปฺปาทกฺขเณ เตสํ ตตฺถ ชีวิตินฺทฺริยํ อุปฺปชฺชติ, โน จ เตสํ ตตฺถ ปฺินฺทฺริยํ อุปฺปชฺชติ. าณสมฺปยุตฺตานํ อุปปชฺชนฺตานํ ปวตฺเต าณสมฺปยุตฺตจิตฺตสฺส อุปฺปาทกฺขเณ เตสํ ตตฺถ ชีวิตินฺทฺริยฺจ อุปฺปชฺชติ ปฺินฺทฺริยฺจ อุปฺปชฺชติ.

(ข) ยสฺส วา ปน ยตฺถ ปฺินฺทฺริยํ อุปฺปชฺชติ ตสฺส ตตฺถ ชีวิตินฺทฺริยํ อุปฺปชฺชตีติ? อามนฺตา.

(ก) ยสฺส ยตฺถ ชีวิตินฺทฺริยํ อุปฺปชฺชติ ตสฺส ตตฺถ มนินฺทฺริยํ อุปฺปชฺชตีติ?

อจิตฺตกานํ อุปปชฺชนฺตานํ เตสํ ตตฺถ ชีวิตินฺทฺริยํ อุปฺปชฺชติ, โน จ เตสํ ตตฺถ มนินฺทฺริยํ อุปฺปชฺชติ. สจิตฺตกานํ อุปปชฺชนฺตานํ ปวตฺเต จิตฺตสฺส อุปฺปาทกฺขเณ เตสํ ตตฺถ ชีวิตินฺทฺริยฺจ อุปฺปชฺชติ มนินฺทฺริยฺจ อุปฺปชฺชติ.

(ข) ยสฺส วา ปน ยตฺถ มนินฺทฺริยํ อุปฺปชฺชติ ตสฺส ตตฺถ ชีวิตินฺทฺริยํ อุปฺปชฺชตีติ? อามนฺตา. (ชีวิตินฺทฺริยมูลกํ)

๒๐๙. (ก) ยสฺส ยตฺถ โสมนสฺสินฺทฺริยํ อุปฺปชฺชติ ตสฺส ตตฺถ อุเปกฺขินฺทฺริยํ อุปฺปชฺชตีติ? โน.

(ข) ยสฺส วา ปน ยตฺถ อุเปกฺขินฺทฺริยํ อุปฺปชฺชติ ตสฺส ตตฺถ โสมนสฺสินฺทฺริยํ อุปฺปชฺชตีติ? โน.

(ก) ยสฺส ยตฺถ โสมนสฺสินฺทฺริยํ อุปฺปชฺชติ ตสฺส ตตฺถ สทฺธินฺทฺริยํ อุปฺปชฺชตีติ?

ปวตฺเต โสมนสฺสสมฺปยุตฺตสทฺธาวิปฺปยุตฺตจิตฺตสฺส อุปฺปาทกฺขเณ เตสํ ตตฺถ โสมนสฺสินฺทฺริยํ อุปฺปชฺชติ, โน จ เตสํ ตตฺถ สทฺธินฺทฺริยํ อุปฺปชฺชติ. โสมนสฺเสน อุปปชฺชนฺตานํ ปวตฺเต โสมนสฺสสมฺปยุตฺตสทฺธาสมฺปยุตฺตจิตฺตสฺส อุปฺปาทกฺขเณ เตสํ ตตฺถ โสมนสฺสินฺทฺริยฺจ อุปฺปชฺชติ สทฺธินฺทฺริยฺจ อุปฺปชฺชติ.

(ข) ยสฺส วา ปน ยตฺถ สทฺธินฺทฺริยํ อุปฺปชฺชติ ตสฺส ตตฺถ โสมนสฺสินฺทฺริยํ อุปฺปชฺชตีติ?

สเหตุกานํ วินา โสมนสฺเสน อุปปชฺชนฺตานํ ปวตฺเต สทฺธาสมฺปยุตฺตโสมนสฺสวิปฺปยุตฺตจิตฺตสฺส อุปฺปาทกฺขเณ เตสํ ตตฺถ สทฺธินฺทฺริยํ อุปฺปชฺชติ, โน จ เตสํ ตตฺถ โสมนสฺสินฺทฺริยํ อุปฺปชฺชติ. โสมนสฺเสน อุปปชฺชนฺตานํ ปวตฺเต สทฺธาสมฺปยุตฺตโสมนสฺสสมฺปยุตฺตจิตฺตสฺส อุปฺปาทกฺขเณ เตสํ ตตฺถ สทฺธินฺทฺริยฺจ อุปฺปชฺชติ โสมนสฺสินฺทฺริยฺจ อุปฺปชฺชติ.

(ก) ยสฺส ยตฺถ โสมนสฺสินฺทฺริยํ อุปฺปชฺชติ ตสฺส ตตฺถ ปฺินฺทฺริยํ อุปฺปชฺชตีติ?

โสมนสฺเสน าณวิปฺปยุตฺตานํ อุปปชฺชนฺตานํ ปวตฺเต โสมนสฺสสมฺปยุตฺตาณวิปฺปยุตฺตจิตฺตสฺส อุปฺปาทกฺขเณ เตสํ ตตฺถ โสมนสฺสินฺทฺริยํ อุปฺปชฺชติ, โน จ เตสํ ตตฺถ ปฺินฺทฺริยํ อุปฺปชฺชติ. โสมนสฺเสน าณสมฺปยุตฺตานํ อุปปชฺชนฺตานํ ปวตฺเต โสมนสฺสสมฺปยุตฺตาณสมฺปยุตฺตจิตฺตสฺส อุปฺปาทกฺขเณ เตสํ ตตฺถ โสมนสฺสินฺทฺริยฺจ อุปฺปชฺชติ ปฺินฺทฺริยฺจ อุปฺปชฺชติ.

(ข) ยสฺส วา ปน ยตฺถ ปฺินฺทฺริยํ อุปฺปชฺชติ ตสฺส ตตฺถ โสมนสฺสินฺทฺริยํ อุปฺปชฺชตีติ?

าณสมฺปยุตฺตานํ วินา โสมนสฺเสน อุปปชฺชนฺตานํ ปวตฺเต าณสมฺปยุตฺตโสมนสฺสวิปฺปยุตฺตจิตฺตสฺส อุปฺปาทกฺขเณ เตสํ ตตฺถ ปฺินฺทฺริยํ อุปฺปชฺชติ, โน จ เตสํ ตตฺถ โสมนสฺสินฺทฺริยํ อุปฺปชฺชติ. าณสมฺปยุตฺตานํ โสมนสฺเสน อุปปชฺชนฺตานํ ปวตฺเต าณสมฺปยุตฺตโสมนสฺสสมฺปยุตฺตจิตฺตสฺส อุปฺปาทกฺขเณ เตสํ ตตฺถ ปฺินฺทฺริยฺจ อุปฺปชฺชติ โสมนสฺสินฺทฺริยฺจ อุปฺปชฺชติ.

(ก) ยสฺส ยตฺถ โสมนสฺสินฺทฺริยํ อุปฺปชฺชติ ตสฺส ตตฺถ มนินฺทฺริยํ อุปฺปชฺชตีติ? อามนฺตา.

(ข) ยสฺส วา ปน ยตฺถ มนินฺทฺริยํ อุปฺปชฺชติ ตสฺส ตตฺถ โสมนสฺสินฺทฺริยํ อุปฺปชฺชตีติ?

สจิตฺตกานํ วินา โสมนสฺเสน อุปปชฺชนฺตานํ ปวตฺเต โสมนสฺสวิปฺปยุตฺตจิตฺตสฺส อุปฺปาทกฺขเณ เตสํ ตตฺถ มนินฺทฺริยํ อุปฺปชฺชติ, โน จ เตสํ ตตฺถ โสมนสฺสินฺทฺริยํ อุปฺปชฺชติ. โสมนสฺเสน อุปปชฺชนฺตานํ ปวตฺเต โสมนสฺสสมฺปยุตฺตจิตฺตสฺส อุปฺปาทกฺขเณ เตสํ ตตฺถ มนินฺทฺริยฺจ อุปฺปชฺชติ โสมนสฺสินฺทฺริยฺจ อุปฺปชฺชติ. (โสมนสฺสินฺทฺริยมูลกํ)

๒๑๐. (ก) ยสฺส ยตฺถ อุเปกฺขินฺทฺริยํ อุปฺปชฺชติ ตสฺส ตตฺถ สทฺธินฺทฺริยํ อุปฺปชฺชตีติ?

อุเปกฺขาย อเหตุกานํ อุปปชฺชนฺตานํ ปวตฺเต อุเปกฺขาสมฺปยุตฺตสทฺธาวิปฺปยุตฺตจิตฺตสฺส อุปฺปาทกฺขเณ เตสํ ตตฺถ อุเปกฺขินฺทฺริยํ อุปฺปชฺชติ, โน จ เตสํ ตตฺถ สทฺธินฺทฺริยํ อุปฺปชฺชติ. อุเปกฺขาย สเหตุกานํ อุปปชฺชนฺตานํ ปวตฺเต อุเปกฺขาสมฺปยุตฺตสทฺธาสมฺปยุตฺตจิตฺตสฺส อุปฺปาทกฺขเณ เตสํ ตตฺถ อุเปกฺขินฺทฺริยฺจ อุปฺปชฺชติ สทฺธินฺทฺริยฺจ อุปฺปชฺชติ.

(ข) ยสฺส วา ปน ยตฺถ สทฺธินฺทฺริยํ อุปฺปชฺชติ ตสฺส ตตฺถ อุเปกฺขินฺทฺริยํ อุปฺปชฺชตีติ?

สเหตุกานํ วินา อุเปกฺขาย อุปปชฺชนฺตานํ ปวตฺเต สทฺธาสมฺปยุตฺตอุเปกฺขาวิปฺปยุตฺตจิตฺตสฺส อุปฺปาทกฺขเณ เตสํ ตตฺถ สทฺธินฺทฺริยํ อุปฺปชฺชติ, โน จ เตสํ ตตฺถ อุเปกฺขินฺทฺริยํ อุปฺปชฺชติ. สเหตุกานํ อุเปกฺขาย อุปปชฺชนฺตานํ ปวตฺเต สทฺธาสมฺปยุตฺตอุเปกฺขาสมฺปยุตฺตจิตฺตสฺส อุปฺปาทกฺขเณ เตสํ ตตฺถ สทฺธินฺทฺริยฺจ อุปฺปชฺชติ อุเปกฺขินฺทฺริยฺจ อุปฺปชฺชติ.

(ก) ยสฺส ยตฺถ อุเปกฺขินฺทฺริยํ อุปฺปชฺชติ ตสฺส ตตฺถ ปฺินฺทฺริยํ อุปฺปชฺชตีติ?

อุเปกฺขาย าณวิปฺปยุตฺตานํ อุปปชฺชนฺตานํ ปวตฺเต อุเปกฺขาสมฺปยุตฺตาณวิปฺปยุตฺตจิตฺตสฺส อุปฺปาทกฺขเณ เตสํ ตตฺถ อุเปกฺขินฺทฺริยํ อุปฺปชฺชติ, โน จ เตสํ ตตฺถ ปฺินฺทฺริยํ อุปฺปชฺชติ. อุเปกฺขาย าณสมฺปยุตฺตานํ อุปปชฺชนฺตานํ ปวตฺเต อุเปกฺขาสมฺปยุตฺตาณสมฺปยุตฺตจิตฺตสฺส อุปฺปาทกฺขเณ เตสํ ตตฺถ อุเปกฺขินฺทฺริยฺจ อุปฺปชฺชติ ปฺินฺทฺริยฺจ อุปฺปชฺชติ.

(ข) ยสฺส วา ปน ยตฺถ ปฺินฺทฺริยํ อุปฺปชฺชติ ตสฺส ตตฺถ อุเปกฺขินฺทฺริยํ อุปฺปชฺชตีติ?

าณสมฺปยุตฺตานํ วินา อุเปกฺขาย อุปปชฺชนฺตานํ ปวตฺเต าณสมฺปยุตฺตอุเปกฺขาวิปฺปยุตฺตจิตฺตสฺส อุปฺปาทกฺขเณ เตสํ ตตฺถ ปฺินฺทฺริยํ อุปฺปชฺชติ, โน จ เตสํ ตตฺถ อุเปกฺขินฺทฺริยํ อุปฺปชฺชติ. าณสมฺปยุตฺตานํ อุเปกฺขาย อุปปชฺชนฺตานํ ปวตฺเต าณสมฺปยุตฺตอุเปกฺขาสมฺปยุตฺตจิตฺตสฺส อุปฺปาทกฺขเณ เตสํ ตตฺถ ปฺินฺทฺริยฺจ อุปฺปชฺชติ อุเปกฺขินฺทฺริยฺจ อุปฺปชฺชติ.

(ก) ยสฺส ยตฺถ อุเปกฺขินฺทฺริยํ อุปฺปชฺชติ ตสฺส ตตฺถ มนินฺทฺริยํ อุปฺปชฺชตีติ? อามนฺตา.

(ข) ยสฺส วา ปน ยตฺถ มนินฺทฺริยํ อุปฺปชฺชติ ตสฺส ตตฺถ อุเปกฺขินฺทฺริยํ อุปฺปชฺชตีติ?

สจิตฺตกานํ วินา อุเปกฺขาย อุปปชฺชนฺตานํ ปวตฺเต อุเปกฺขาวิปฺปยุตฺตจิตฺตสฺส อุปฺปาทกฺขเณ เตสํ ตตฺถ มนินฺทฺริยํ อุปฺปชฺชติ, โน จ เตสํ ตตฺถ อุเปกฺขินฺทฺริยํ อุปฺปชฺชติ. อุเปกฺขาย อุปปชฺชนฺตานํ ปวตฺเต อุเปกฺขาสมฺปยุตฺตจิตฺตสฺส อุปฺปาทกฺขเณ เตสํ ตตฺถ มนินฺทฺริยฺจ อุปฺปชฺชติ อุเปกฺขินฺทฺริยฺจ อุปฺปชฺชติ. (อุเปกฺขินฺทฺริยมูลกํ)

๒๑๑. (ก) ยสฺส ยตฺถ สทฺธินฺทฺริยํ อุปฺปชฺชติ ตสฺส ตตฺถ ปฺินฺทฺริยํ อุปฺปชฺชตีติ?

สเหตุกานํ าณวิปฺปยุตฺตานํ อุปปชฺชนฺตานํ ปวตฺเต สทฺธาสมฺปยุตฺตาณวิปฺปยุตฺตจิตฺตสฺส อุปฺปาทกฺขเณ เตสํ ตตฺถ สทฺธินฺทฺริยํ อุปฺปชฺชติ, โน จ เตสํ ตตฺถ ปฺินฺทฺริยํ อุปฺปชฺชติ. สเหตุกานํ าณสมฺปยุตฺตานํ อุปปชฺชนฺตานํ ปวตฺเต สทฺธาสมฺปยุตฺตาณสมฺปยุตฺตจิตฺตสฺส อุปฺปาทกฺขเณ เตสํ ตตฺถ สทฺธินฺทฺริยฺจ อุปฺปชฺชติ ปฺินฺทฺริยฺจ อุปฺปชฺชติ.

(ข) ยสฺส วา ปน ยตฺถ ปฺินฺทฺริยํ อุปฺปชฺชติ ตสฺส ตตฺถ สทฺธินฺทฺริยํ อุปฺปชฺชตีติ? อามนฺตา.

(ก) ยสฺส ยตฺถ สทฺธินฺทฺริยํ อุปฺปชฺชติ ตสฺส ตตฺถ มนินฺทฺริยํ อุปฺปชฺชตีติ? อามนฺตา.

(ข) ยสฺส วา ปน ยตฺถ มนินฺทฺริยํ อุปฺปชฺชติ ตสฺส ตตฺถ สทฺธินฺทฺริยํ อุปฺปชฺชตีติ?

สจิตฺตกานํ อเหตุกานํ อุปปชฺชนฺตานํ ปวตฺเต สทฺธาวิปฺปยุตฺตจิตฺตสฺส อุปฺปาทกฺขเณ เตสํ ตตฺถ มนินฺทฺริยํ อุปฺปชฺชติ, โน จ เตสํ ตตฺถ สทฺธินฺทฺริยํ อุปฺปชฺชติ. สเหตุกานํ อุปปชฺชนฺตานํ ปวตฺเต สทฺธาสมฺปยุตฺตจิตฺตสฺส อุปฺปาทกฺขเณ เตสํ ตตฺถ มนินฺทฺริยฺจ อุปฺปชฺชติ สทฺธินฺทฺริยฺจ อุปฺปชฺชติ. (สทฺธินฺทฺริยมูลกํ)

๒๑๒. (ก) ยสฺส ยตฺถ ปฺินฺทฺริยํ อุปฺปชฺชติ ตสฺส ตตฺถ มนินฺทฺริยํ อุปฺปชฺชตีติ? อามนฺตา.

(ข) ยสฺส วา ปน ยตฺถ มนินฺทฺริยํ อุปฺปชฺชติ ตสฺส ตตฺถ ปฺินฺทฺริยํ อุปฺปชฺชตีติ?

สจิตฺตกานํ าณวิปฺปยุตฺตานํ อุปปชฺชนฺตานํ ปวตฺเต าณวิปฺปยุตฺตจิตฺตสฺส อุปฺปาทกฺขเณ เตสํ ตตฺถ มนินฺทฺริยํ อุปฺปชฺชติ, โน จ เตสํ ตตฺถ ปฺินฺทฺริยํ อุปฺปชฺชติ. าณสมฺปยุตฺตานํ อุปปชฺชนฺตานํ ปวตฺเต าณสมฺปยุตฺตจิตฺตสฺส อุปฺปาทกฺขเณ เตสํ ตตฺถ มนินฺทฺริยฺจ อุปฺปชฺชติ ปฺินฺทฺริยฺจ อุปฺปชฺชติ. (ปฺินฺทฺริยมูลกํ)

(ฆ) ปจฺจนีกปุคฺคโล

๒๑๓. (ก) ยสฺส จกฺขุนฺทฺริยํ น อุปฺปชฺชติ ตสฺส โสตินฺทฺริยํ น อุปฺปชฺชตีติ?

อจกฺขุกานํ สโสตกานํ อุปปชฺชนฺตานํ เตสํ จกฺขุนฺทฺริยํ น อุปฺปชฺชติ, โน จ เตสํ โสตินฺทฺริยํ น อุปฺปชฺชติ. สพฺเพสํ จวนฺตานํ อจกฺขุกานํ อโสตกานํ อุปปชฺชนฺตานํ เตสํ จกฺขุนฺทฺริยฺจ น อุปฺปชฺชติ โสตินฺทฺริยฺจ น อุปฺปชฺชติ.

(ข) ยสฺส วา ปน โสตินฺทฺริยํ น อุปฺปชฺชติ ตสฺส จกฺขุนฺทฺริยํ น อุปฺปชฺชตีติ?

อโสตกานํ สจกฺขุกานํ อุปปชฺชนฺตานํ เตสํ โสตินฺทฺริยํ น อุปฺปชฺชติ, โน จ เตสํ จกฺขุนฺทฺริยํ น อุปฺปชฺชติ. สพฺเพสํ จวนฺตานํ อโสตกานํ อจกฺขุกานํ อุปปชฺชนฺตานํ เตสํ โสตินฺทฺริยฺจ น อุปฺปชฺชติ จกฺขุนฺทฺริยฺจ น อุปฺปชฺชติ.

(ก) ยสฺส จกฺขุนฺทฺริยํ น อุปฺปชฺชติ ตสฺส ฆานินฺทฺริยํ น อุปฺปชฺชตีติ?

อจกฺขุกานํ สฆานกานํ อุปปชฺชนฺตานํ เตสํ จกฺขุนฺทฺริยํ น อุปฺปชฺชติ, โน จ เตสํ ฆานินฺทฺริยํ น อุปฺปชฺชติ. สพฺเพสํ จวนฺตานํ อจกฺขุกานํ อฆานกานํ อุปปชฺชนฺตานํ เตสํ จกฺขุนฺทฺริยฺจ น อุปฺปชฺชติ ฆานินฺทฺริยฺจ น อุปฺปชฺชติ.

(ข) ยสฺส วา ปน ฆานินฺทฺริยํ น อุปฺปชฺชติ ตสฺส จกฺขุนฺทฺริยํ น อุปฺปชฺชตีติ?

อฆานกานํ สจกฺขุกานํ อุปปชฺชนฺตานํ เตสํ ฆานินฺทฺริยํ น อุปฺปชฺชติ, โน จ เตสํ จกฺขุนฺทฺริยํ น อุปฺปชฺชติ. สพฺเพสํ จวนฺตานํ อฆานกานํ อจกฺขุกานํ อุปปชฺชนฺตานํ เตสํ ฆานินฺทฺริยฺจ น อุปฺปชฺชติ จกฺขุนฺทฺริยฺจ น อุปฺปชฺชติ.

(ก) ยสฺส จกฺขุนฺทฺริยํ น อุปฺปชฺชติ ตสฺส อิตฺถินฺทฺริยํ น อุปฺปชฺชตีติ?

อจกฺขุกานํ อิตฺถีนํ อุปปชฺชนฺตีนํ ตาสํ จกฺขุนฺทฺริยํ น อุปฺปชฺชติ, โน จ ตาสํ อิตฺถินฺทฺริยํ น อุปฺปชฺชติ. สพฺเพสํ จวนฺตานํ อจกฺขุกานํ น อิตฺถีนํ อุปปชฺชนฺตานํ เตสํ จกฺขุนฺทฺริยฺจ น อุปฺปชฺชติ อิตฺถินฺทฺริยฺจ น อุปฺปชฺชติ.

(ข) ยสฺส วา ปน อิตฺถินฺทฺริยํ น อุปฺปชฺชติ ตสฺส จกฺขุนฺทฺริยํ น อุปฺปชฺชตีติ?

น อิตฺถีนํ สจกฺขุกานํ อุปปชฺชนฺตานํ เตสํ อิตฺถินฺทฺริยํ น อุปฺปชฺชติ, โน จ เตสํ จกฺขุนฺทฺริยํ น อุปฺปชฺชติ. สพฺเพสํ จวนฺตานํ น อิตฺถีนํ อจกฺขุกานํ อุปปชฺชนฺตานํ เตสํ อิตฺถินฺทฺริยฺจ น อุปฺปชฺชติ จกฺขุนฺทฺริยฺจ น อุปฺปชฺชติ.

(ก) ยสฺส จกฺขุนฺทฺริยํ น อุปฺปชฺชติ ตสฺส ปุริสินฺทฺริยํ น อุปฺปชฺชตีติ?

อจกฺขุกานํ ปุริสานํ อุปปชฺชนฺตานํ เตสํ จกฺขุนฺทฺริยํ น อุปฺปชฺชติ, โน จ เตสํ ปุริสินฺทฺริยํ น อุปฺปชฺชติ. สพฺเพสํ จวนฺตานํ อจกฺขุกานํ น ปุริสานํ อุปปชฺชนฺตานํ เตสํ จกฺขุนฺทฺริยฺจ น อุปฺปชฺชติ ปุริสินฺทฺริยฺจ น อุปฺปชฺชติ.

(ข) ยสฺส วา ปน ปุริสินฺทฺริยํ น อุปฺปชฺชติ ตสฺส จกฺขุนฺทฺริยํ น อุปฺปชฺชตีติ?

น ปุริสานํ สจกฺขุกานํ อุปปชฺชนฺตานํ เตสํ ปุริสินฺทฺริยํ น อุปฺปชฺชติ, โน จ เตสํ จกฺขุนฺทฺริยํ น อุปฺปชฺชติ. สพฺเพสํ จวนฺตานํ น ปุริสานํ อจกฺขุกานํ อุปปชฺชนฺตานํ เตสํ ปุริสินฺทฺริยฺจ น อุปฺปชฺชติ จกฺขุนฺทฺริยฺจ น อุปฺปชฺชติ.

(ก) ยสฺส จกฺขุนฺทฺริยํ น อุปฺปชฺชติ ตสฺส ชีวิตินฺทฺริยํ น อุปฺปชฺชตีติ?

อจกฺขุกานํ อุปปชฺชนฺตานํ เตสํ จกฺขุนฺทฺริยํ น อุปฺปชฺชติ, โน จ เตสํ ชีวิตินฺทฺริยํ น อุปฺปชฺชติ. สพฺเพสํ จวนฺตานํ เตสํ จกฺขุนฺทฺริยฺจ น อุปฺปชฺชติ ชีวิตินฺทฺริยฺจ น อุปฺปชฺชติ.

(ข) ยสฺส วา ปน ชีวิตินฺทฺริยํ น อุปฺปชฺชติ ตสฺส จกฺขุนฺทฺริยํ น อุปฺปชฺชตีติ? อามนฺตา.

(ก) ยสฺส จกฺขุนฺทฺริยํ น อุปฺปชฺชติ ตสฺส โสมนสฺสินฺทฺริยํ น อุปฺปชฺชตีติ? อามนฺตา.

(ข) ยสฺส วา ปน โสมนสฺสินฺทฺริยํ น อุปฺปชฺชติ ตสฺส จกฺขุนฺทฺริยํ น อุปฺปชฺชตีติ?

วินา โสมนสฺเสน สจกฺขุกานํ อุปปชฺชนฺตานํ เตสํ โสมนสฺสินฺทฺริยํ น อุปฺปชฺชติ, โน จ เตสํ จกฺขุนฺทฺริยํ น อุปฺปชฺชติ. สพฺเพสํ จวนฺตานํ วินา โสมนสฺเสน อจกฺขุกานํ อุปปชฺชนฺตานํ เตสํ โสมนสฺสินฺทฺริยฺจ น อุปฺปชฺชติ จกฺขุนฺทฺริยฺจ น อุปฺปชฺชติ.

(ก) ยสฺส จกฺขุนฺทฺริยํ น อุปฺปชฺชติ ตสฺส อุเปกฺขินฺทฺริยํ น อุปฺปชฺชตีติ?

อจกฺขุกานํ อุเปกฺขาย อุปปชฺชนฺตานํ เตสํ จกฺขุนฺทฺริยํ น อุปฺปชฺชติ, โน จ เตสํ อุเปกฺขินฺทฺริยํ น อุปฺปชฺชติ. สพฺเพสํ จวนฺตานํ อจกฺขุกานํ วินา อุเปกฺขาย อุปปชฺชนฺตานํ เตสํ จกฺขุนฺทฺริยฺจ น อุปฺปชฺชติ อุเปกฺขินฺทฺริยฺจ น อุปฺปชฺชติ.

(ข) ยสฺส วา ปน อุเปกฺขินฺทฺริยํ น อุปฺปชฺชติ ตสฺส จกฺขุนฺทฺริยํ น อุปฺปชฺชตีติ?

วินา อุเปกฺขาย สจกฺขุกานํ อุปปชฺชนฺตานํ เตสํ อุเปกฺขินฺทฺริยํ น อุปฺปชฺชติ, โน จ เตสํ จกฺขุนฺทฺริยํ น อุปฺปชฺชติ. สพฺเพสํ จวนฺตานํ วินา อุเปกฺขาย อจกฺขุกานํ อุปปชฺชนฺตานํ เตสํ อุเปกฺขินฺทฺริยฺจ น อุปฺปชฺชติ จกฺขุนฺทฺริยฺจ น อุปฺปชฺชติ.

(ก) ยสฺส จกฺขุนฺทฺริยํ น อุปฺปชฺชติ ตสฺส สทฺธินฺทฺริยํ น อุปฺปชฺชตีติ?

อจกฺขุกานํ สเหตุกานํ อุปปชฺชนฺตานํ เตสํ จกฺขุนฺทฺริยํ น อุปฺปชฺชติ, โน จ เตสํ สทฺธินฺทฺริยํ น อุปฺปชฺชติ. สพฺเพสํ จวนฺตานํ อจกฺขุกานํ อเหตุกานํ อุปปชฺชนฺตานํ เตสํ จกฺขุนฺทฺริยฺจ น อุปฺปชฺชติ สทฺธินฺทฺริยฺจ น อุปฺปชฺชติ.

(ข) ยสฺส วา ปน สทฺธินฺทฺริยํ น อุปฺปชฺชติ ตสฺส จกฺขุนฺทฺริยํ น อุปฺปชฺชตีติ?

อเหตุกานํ สจกฺขุกานํ อุปปชฺชนฺตานํ เตสํ สทฺธินฺทฺริยํ น อุปฺปชฺชติ, โน จ เตสํ จกฺขุนฺทฺริยํ น อุปฺปชฺชติ. สพฺเพสํ จวนฺตานํ อเหตุกานํ อจกฺขุกานํ อุปปชฺชนฺตานํ เตสํ สทฺธินฺทฺริยฺจ น อุปฺปชฺชติ จกฺขุนฺทฺริยฺจ น อุปฺปชฺชติ.

(ก) ยสฺส จกฺขุนฺทฺริยํ น อุปฺปชฺชติ ตสฺส ปฺินฺทฺริยํ น อุปฺปชฺชตีติ?

อจกฺขุกานํ าณสมฺปยุตฺตานํ อุปปชฺชนฺตานํ เตสํ จกฺขุนฺทฺริยํ น อุปฺปชฺชติ, โน จ เตสํ ปฺินฺทฺริยํ น อุปฺปชฺชติ. สพฺเพสํ จวนฺตานํ อจกฺขุกานํ าณวิปฺปยุตฺตานํ อุปปชฺชนฺตานํ เตสํ จกฺขุนฺทฺริยฺจ น อุปฺปชฺชติ ปฺินฺทฺริยฺจ น อุปฺปชฺชติ.

(ข) ยสฺส วา ปน ปฺินฺทฺริยํ น อุปฺปชฺชติ ตสฺส จกฺขุนฺทฺริยํ น อุปฺปชฺชตีติ?

าณวิปฺปยุตฺตานํ สจกฺขุกานํ อุปปชฺชนฺตานํ เตสํ ปฺินฺทฺริยํ น อุปฺปชฺชติ, โน จ เตสํ จกฺขุนฺทฺริยํ น อุปฺปชฺชติ. สพฺเพสํ จวนฺตานํ าณวิปฺปยุตฺตานํ อจกฺขุกานํ อุปปชฺชนฺตานํ เตสํ ปฺินฺทฺริยฺจ น อุปฺปชฺชติ จกฺขุนฺทฺริยฺจ น อุปฺปชฺชติ.

(ก) ยสฺส จกฺขุนฺทฺริยํ น อุปฺปชฺชติ ตสฺส มนินฺทฺริยํ น อุปฺปชฺชตีติ?

อจกฺขุกานํ สจิตฺตกานํ อุปปชฺชนฺตานํ เตสํ จกฺขุนฺทฺริยํ น อุปฺปชฺชติ, โน จ เตสํ มนินฺทฺริยํ น อุปฺปชฺชติ. สพฺเพสํ จวนฺตานํ อจิตฺตกานํ อุปปชฺชนฺตานํ เตสํ จกฺขุนฺทฺริยฺจ น อุปฺปชฺชติ มนินฺทฺริยฺจ น อุปฺปชฺชติ.

(ข) ยสฺส วา ปน มนินฺทฺริยํ น อุปฺปชฺชติ ตสฺส จกฺขุนฺทฺริยํ น อุปฺปชฺชตีติ? อามนฺตา. (จกฺขุนฺทฺริยมูลกํ)

๒๑๔. (ก) ยสฺส ฆานินฺทฺริยํ น อุปฺปชฺชติ ตสฺส อิตฺถินฺทฺริยํ น อุปฺปชฺชตีติ?

อฆานกานํ อิตฺถีนํ อุปปชฺชนฺตีนํ ตาสํ ฆานินฺทฺริยํ น อุปฺปชฺชติ, โน จ ตาสํ อิตฺถินฺทฺริยํ น อุปฺปชฺชติ. สพฺเพสํ จวนฺตานํ อฆานกานํ น อิตฺถีนํ อุปปชฺชนฺตานํ เตสํ ฆานินฺทฺริยฺจ น อุปฺปชฺชติ อิตฺถินฺทฺริยฺจ น อุปฺปชฺชติ.

(ข) ยสฺส วา ปน อิตฺถินฺทฺริยํ น อุปฺปชฺชติ ตสฺส ฆานินฺทฺริยํ น อุปฺปชฺชตีติ?

น อิตฺถีนํ สฆานกานํ อุปปชฺชนฺตานํ เตสํ อิตฺถินฺทฺริยํ น อุปฺปชฺชติ, โน จ เตสํ ฆานินฺทฺริยํ น อุปฺปชฺชติ. สพฺเพสํ จวนฺตานํ น อิตฺถีนํ อฆานกานํ อุปปชฺชนฺตานํ เตสํ อิตฺถินฺทฺริยฺจ น อุปฺปชฺชติ ฆานินฺทฺริยฺจ น อุปฺปชฺชติ.

(ก) ยสฺส ฆานินฺทฺริยํ น อุปฺปชฺชติ ตสฺส ปุริสินฺทฺริยํ น อุปฺปชฺชตีติ?

อฆานกานํ ปุริสานํ อุปปชฺชนฺตานํ เตสํ ฆานินฺทฺริยํ น อุปฺปชฺชติ, โน จ เตสํ ปุริสินฺทฺริยํ น อุปฺปชฺชติ. สพฺเพสํ จวนฺตานํ อฆานกานํ น ปุริสานํ อุปปชฺชนฺตานํ เตสํ ฆานินฺทฺริยฺจ น อุปฺปชฺชติ ปุริสินฺทฺริยฺจ น อุปฺปชฺชติ.

(ข) ยสฺส วา ปน ปุริสินฺทฺริยํ น อุปฺปชฺชติ ตสฺส ฆานินฺทฺริยํ น อุปฺปชฺชตีติ?

น ปุริสานํ สฆานกานํ อุปปชฺชนฺตานํ เตสํ ปุริสินฺทฺริยํ น อุปฺปชฺชติ, โน จ เตสํ ฆานินฺทฺริยํ น อุปฺปชฺชติ. สพฺเพสํ จวนฺตานํ น ปุริสานํ อฆานกานํ อุปปชฺชนฺตานํ เตสํ ปุริสินฺทฺริยฺจ น อุปฺปชฺชติ ฆานินฺทฺริยฺจ น อุปฺปชฺชติ.

(ก) ยสฺส ฆานินฺทฺริยํ น อุปฺปชฺชติ ตสฺส ชีวิตินฺทฺริยํ น อุปฺปชฺชตีติ?

อฆานกานํ อุปปชฺชนฺตานํ เตสํ ฆานินฺทฺริยํ น อุปฺปชฺชติ, โน จ เตสํ ชีวิตินฺทฺริยํ น อุปฺปชฺชติ. สพฺเพสํ จวนฺตานํ เตสํ ฆานินฺทฺริยฺจ น อุปฺปชฺชติ ชีวิตินฺทฺริยฺจ น อุปฺปชฺชติ.

(ข) ยสฺส วา ปน ชีวิตินฺทฺริยํ น อุปฺปชฺชติ ตสฺส ฆานินฺทฺริยํ น อุปฺปชฺชตีติ? อามนฺตา.

(ก) ยสฺส ฆานินฺทฺริยํ น อุปฺปชฺชติ ตสฺส โสมนสฺสินฺทฺริยํ น อุปฺปชฺชตีติ?

อฆานกานํ โสมนสฺเสน อุปปชฺชนฺตานํ เตสํ ฆานินฺทฺริยํ น อุปฺปชฺชติ, โน จ เตสํ โสมนสฺสินฺทฺริยํ น อุปฺปชฺชติ. สพฺเพสํ จวนฺตานํ อฆานกานํ วินา โสมนสฺเสน อุปปชฺชนฺตานํ เตสํ ฆานินฺทฺริยฺจ น อุปฺปชฺชติ โสมนสฺสินฺทฺริยฺจ น อุปฺปชฺชติ.

(ข) ยสฺส วา ปน โสมนสฺสินฺทฺริยํ น อุปฺปชฺชติ ตสฺส ฆานินฺทฺริยํ น อุปฺปชฺชตีติ?

วินา โสมนสฺเสน สฆานกานํ อุปปชฺชนฺตานํ เตสํ โสมนสฺสินฺทฺริยํ น อุปฺปชฺชติ, โน จ เตสํ ฆานินฺทฺริยํ น อุปฺปชฺชติ. สพฺเพสํ จวนฺตานํ วินา โสมนสฺเสน อฆานกานํ อุปปชฺชนฺตานํ เตสํ โสมนสฺสินฺทฺริยฺจ น อุปฺปชฺชติ ฆานินฺทฺริยฺจ น อุปฺปชฺชติ.

(ก) ยสฺส ฆานินฺทฺริยํ น อุปฺปชฺชติ ตสฺส อุเปกฺขินฺทฺริยํ น อุปฺปชฺชตีติ?

อฆานกานํ อุเปกฺขาย อุปปชฺชนฺตานํ เตสํ ฆานินฺทฺริยํ น อุปฺปชฺชติ, โน จ เตสํ อุเปกฺขินฺทฺริยํ น อุปฺปชฺชติ. สพฺเพสํ จวนฺตานํ อฆานกานํ วินา อุเปกฺขาย อุปปชฺชนฺตานํ เตสํ ฆานินฺทฺริยฺจ น อุปฺปชฺชติ อุเปกฺขินฺทฺริยฺจ น อุปฺปชฺชติ.

(ข) ยสฺส วา ปน อุเปกฺขินฺทฺริยํ น อุปฺปชฺชติ ตสฺส ฆานินฺทฺริยํ น อุปฺปชฺชตีติ?

วินา อุเปกฺขาย สฆานกานํ อุปปชฺชนฺตานํ เตสํ อุเปกฺขินฺทฺริยํ น อุปฺปชฺชติ, โน จ เตสํ ฆานินฺทฺริยํ น อุปฺปชฺชติ. สพฺเพสํ จวนฺตานํ วินา อุเปกฺขาย อฆานกานํ อุปปชฺชนฺตานํ เตสํ อุเปกฺขินฺทฺริยฺจ น อุปฺปชฺชติ ฆานินฺทฺริยฺจ น อุปฺปชฺชติ.

(ก) ยสฺส ฆานินฺทฺริยํ น อุปฺปชฺชติ ตสฺส สทฺธินฺทฺริยํ น อุปฺปชฺชตีติ?

อฆานกานํ สเหตุกานํ อุปปชฺชนฺตานํ เตสํ ฆานินฺทฺริยํ น อุปฺปชฺชติ, โน จ เตสํ สทฺธินฺทฺริยํ น อุปฺปชฺชติ. สพฺเพสํ จวนฺตานํ อฆานกานํ อเหตุกานํ อุปปชฺชนฺตานํ เตสํ ฆานินฺทฺริยฺจ น อุปฺปชฺชติ สทฺธินฺทฺริยฺจ น อุปฺปชฺชติ.

(ข) ยสฺส วา ปน สทฺธินฺทฺริยํ น อุปฺปชฺชติ ตสฺส ฆานินฺทฺริยํ น อุปฺปชฺชตีติ?

อเหตุกานํ สฆานกานํ อุปปชฺชนฺตานํ เตสํ สทฺธินฺทฺริยํ น อุปฺปชฺชติ, โน จ เตสํ ฆานินฺทฺริยํ น อุปฺปชฺชติ. สพฺเพสํ จวนฺตานํ อเหตุกานํ อฆานกานํ อุปปชฺชนฺตานํ เตสํ สทฺธินฺทฺริยฺจ น อุปฺปชฺชติ ฆานินฺทฺริยฺจ น อุปฺปชฺชติ.

(ก) ยสฺส ฆานินฺทฺริยํ น อุปฺปชฺชติ ตสฺส ปฺินฺทฺริยํ น อุปฺปชฺชตีติ?

อฆานกานํ าณสมฺปยุตฺตานํ อุปปชฺชนฺตานํ เตสํ ฆานินฺทฺริยํ น อุปฺปชฺชติ, โน จ เตสํ ปฺินฺทฺริยํ น อุปฺปชฺชติ. สพฺเพสํ จวนฺตานํ อฆานกานํ าณวิปฺปยุตฺตานํ อุปปชฺชนฺตานํ เตสํ ฆานินฺทฺริยฺจ น อุปฺปชฺชติ ปฺินฺทฺริยฺจ น อุปฺปชฺชติ.

(ข) ยสฺส วา ปน ปฺินฺทฺริยํ น อุปฺปชฺชติ ตสฺส ฆานินฺทฺริยํ น อุปฺปชฺชตีติ?

าณวิปฺปยุตฺตานํ สฆานกานํ อุปปชฺชนฺตานํ เตสํ ปฺินฺทฺริยํ น อุปฺปชฺชติ, โน จ เตสํ ฆานินฺทฺริยํ น อุปฺปชฺชติ. สพฺเพสํ จวนฺตานํ าณวิปฺปยุตฺตานํ อฆานกานํ อุปปชฺชนฺตานํ เตสํ ปฺินฺทฺริยฺจ น อุปฺปชฺชติ ฆานินฺทฺริยฺจ น อุปฺปชฺชติ.

(ก) ยสฺส ฆานินฺทฺริยํ น อุปฺปชฺชติ ตสฺส มนินฺทฺริยํ น อุปฺปชฺชตีติ?

อฆานกานํ สจิตฺตกานํ อุปปชฺชนฺตานํ เตสํ ฆานินฺทฺริยํ น อุปฺปชฺชติ, โน จ เตสํ มนินฺทฺริยํ น อุปฺปชฺชติ. สพฺเพสํ จวนฺตานํ อจิตฺตกานํ อุปปชฺชนฺตานํ เตสํ ฆานินฺทฺริยฺจ น อุปฺปชฺชติ มนินฺทฺริยฺจ น อุปฺปชฺชติ.

(ข) ยสฺส วา ปน มนินฺทฺริยํ น อุปฺปชฺชติ ตสฺส ฆานินฺทฺริยํ น อุปฺปชฺชตีติ? อามนฺตา. (ฆานินฺทฺริยมูลกํ)

๒๑๕. (ก) ยสฺส อิตฺถินฺทฺริยํ น อุปฺปชฺชติ ตสฺส ปุริสินฺทฺริยํ น อุปฺปชฺชตีติ?

ปุริสานํ อุปปชฺชนฺตานํ เตสํ อิตฺถินฺทฺริยํ น อุปฺปชฺชติ, โน จ เตสํ ปุริสินฺทฺริยํ น อุปฺปชฺชติ. สพฺเพสํ จวนฺตานํ น อิตฺถีนํ น ปุริสานํ อุปปชฺชนฺตานํ เตสํ อิตฺถินฺทฺริยฺจ น อุปฺปชฺชติ ปุริสินฺทฺริยฺจ น อุปฺปชฺชติ.

(ข) ยสฺส วา ปน ปุริสินฺทฺริยํ น อุปฺปชฺชติ ตสฺส อิตฺถินฺทฺริยํ น อุปฺปชฺชตีติ?

อิตฺถีนํ อุปปชฺชนฺตีนํ ตาสํ ปุริสินฺทฺริยํ น อุปฺปชฺชติ, โน จ ตาสํ อิตฺถินฺทฺริยํ น อุปฺปชฺชติ. สพฺเพสํ จวนฺตานํ น ปุริสานํ น อิตฺถีนํ อุปปชฺชนฺตานํ เตสํ ปุริสินฺทฺริยฺจ น อุปฺปชฺชติ อิตฺถินฺทฺริยฺจ น อุปฺปชฺชติ.

(ก) ยสฺส อิตฺถินฺทฺริยํ น อุปฺปชฺชติ ตสฺส ชีวิตินฺทฺริยํ น อุปฺปชฺชตีติ?

น อิตฺถีนํ อุปปชฺชนฺตานํ เตสํ อิตฺถินฺทฺริยํ น อุปฺปชฺชติ, โน จ เตสํ ชีวิตินฺทฺริยํ น อุปฺปชฺชติ. สพฺเพสํ จวนฺตานํ เตสํ อิตฺถินฺทฺริยฺจ น อุปฺปชฺชติ ชีวิตินฺทฺริยฺจ น อุปฺปชฺชติ.

(ข) ยสฺส วา ปน ชีวิตินฺทฺริยํ น อุปฺปชฺชติ ตสฺส อิตฺถินฺทฺริยํ น อุปฺปชฺชตีติ? อามนฺตา.

(ก) ยสฺส อิตฺถินฺทฺริยํ น อุปฺปชฺชติ ตสฺส โสมนสฺสินฺทฺริยํ น อุปฺปชฺชตีติ?

น อิตฺถีนํ โสมนสฺเสน อุปปชฺชนฺตานํ เตสํ อิตฺถินฺทฺริยํ น อุปฺปชฺชติ, โน จ เตสํ โสมนสฺสินฺทฺริยํ น อุปฺปชฺชติ. สพฺเพสํ จวนฺตานํ น อิตฺถีนํ วินา โสมนสฺเสน อุปปชฺชนฺตานํ เตสํ อิตฺถินฺทฺริยฺจ น อุปฺปชฺชติ โสมนสฺสินฺทฺริยฺจ น อุปฺปชฺชติ.

(ข) ยสฺส วา ปน โสมนสฺสินฺทฺริยํ น อุปฺปชฺชติ ตสฺส อิตฺถินฺทฺริยํ น อุปฺปชฺชตีติ?

วินา โสมนสฺเสน อิตฺถีนํ อุปปชฺชนฺตีนํ ตาสํ โสมนสฺสินฺทฺริยํ น อุปฺปชฺชติ, โน จ ตาสํ อิตฺถินฺทฺริยํ น อุปฺปชฺชติ. สพฺเพสํ จวนฺตานํ วินา โสมนสฺเสน น อิตฺถีนํ อุปปชฺชนฺตานํ เตสํ โสมนสฺสินฺทฺริยฺจ น อุปฺปชฺชติ อิตฺถินฺทฺริยฺจ น อุปฺปชฺชติ.

(ก) ยสฺส อิตฺถินฺทฺริยํ น อุปฺปชฺชติ ตสฺส อุเปกฺขินฺทฺริยํ น อุปฺปชฺชตีติ?

น อิตฺถีนํ อุเปกฺขาย อุปปชฺชนฺตานํ เตสํ อิตฺถินฺทฺริยํ น อุปฺปชฺชติ, โน จ เตสํ อุเปกฺขินฺทฺริยํ น อุปฺปชฺชติ. สพฺเพสํ จวนฺตานํ น อิตฺถีนํ วินา อุเปกฺขาย อุปปชฺชนฺตานํ เตสํ อิตฺถินฺทฺริยฺจ น อุปฺปชฺชติ อุเปกฺขินฺทฺริยฺจ น อุปฺปชฺชติ.

(ข) ยสฺส วา ปน อุเปกฺขินฺทฺริยํ น อุปฺปชฺชติ ตสฺส อิตฺถินฺทฺริยํ น อุปฺปชฺชตีติ?

วินา อุเปกฺขาย อิตฺถีนํ อุปปชฺชนฺตีนํ ตาสํ อุเปกฺขินฺทฺริยํ น อุปฺปชฺชติ, โน จ ตาสํ อิตฺถินฺทฺริยํ น อุปฺปชฺชติ. สพฺเพสํ จวนฺตานํ วินา อุเปกฺขาย น อิตฺถีนํ อุปปชฺชนฺตานํ เตสํ อุเปกฺขินฺทฺริยฺจ น อุปฺปชฺชติ อิตฺถินฺทฺริยฺจ น อุปฺปชฺชติ.

(ก) ยสฺส อิตฺถินฺทฺริยํ น อุปฺปชฺชติ ตสฺส สทฺธินฺทฺริยํ น อุปฺปชฺชตีติ?

น อิตฺถีนํ สเหตุกานํ อุปปชฺชนฺตานํ เตสํ อิตฺถินฺทฺริยํ น อุปฺปชฺชติ, โน จ เตสํ สทฺธินฺทฺริยํ น อุปฺปชฺชติ. สพฺเพสํ จวนฺตานํ น อิตฺถีนํ อเหตุกานํ อุปปชฺชนฺตานํ เตสํ อิตฺถินฺทฺริยฺจ น อุปฺปชฺชติ สทฺธินฺทฺริยฺจ น อุปฺปชฺชติ.

(ข) ยสฺส วา ปน สทฺธินฺทฺริยํ น อุปฺปชฺชติ ตสฺส อิตฺถินฺทฺริยํ น อุปฺปชฺชตีติ?

อเหตุกานํ อิตฺถีนํ อุปปชฺชนฺตีนํ ตาสํ สทฺธินฺทฺริยํ น อุปฺปชฺชติ, โน จ ตาสํ อิตฺถินฺทฺริยํ น อุปฺปชฺชติ. สพฺเพสํ จวนฺตานํ อเหตุกานํ น อิตฺถีนํ อุปปชฺชนฺตานํ เตสํ สทฺธินฺทฺริยฺจ น อุปฺปชฺชติ อิตฺถินฺทฺริยฺจ น อุปฺปชฺชติ.

(ก) ยสฺส อิตฺถินฺทฺริยํ น อุปฺปชฺชติ ตสฺส ปฺินฺทฺริยํ น อุปฺปชฺชตีติ?

น อิตฺถีนํ าณสมฺปยุตฺตานํ อุปปชฺชนฺตานํ เตสํ อิตฺถินฺทฺริยํ น อุปฺปชฺชติ, โน จ เตสํ ปฺินฺทฺริยํ น อุปฺปชฺชติ. สพฺเพสํ จวนฺตานํ น อิตฺถีนํ าณวิปฺปยุตฺตานํ อุปปชฺชนฺตานํ เตสํ อิตฺถินฺทฺริยฺจ น อุปฺปชฺชติ ปฺินฺทฺริยฺจ น อุปฺปชฺชติ.

(ข) ยสฺส วา ปน ปฺินฺทฺริยํ น อุปฺปชฺชติ ตสฺส อิตฺถินฺทฺริยํ น อุปฺปชฺชตีติ?

าณวิปฺปยุตฺตานํ อิตฺถีนํ อุปปชฺชนฺตีนํ ตาสํ ปฺินฺทฺริยํ น อุปฺปชฺชติ, โน จ ตาสํ อิตฺถินฺทฺริยํ น อุปฺปชฺชติ. สพฺเพสํ จวนฺตานํ าณวิปฺปยุตฺตานํ น อิตฺถีนํ อุปปชฺชนฺตานํ เตสํ ปฺินฺทฺริยฺจ น อุปฺปชฺชติ อิตฺถินฺทฺริยฺจ น อุปฺปชฺชติ.

(ก) ยสฺส อิตฺถินฺทฺริยํ น อุปฺปชฺชติ ตสฺส มนินฺทฺริยํ น อุปฺปชฺชตีติ?

น อิตฺถีนํ สจิตฺตกานํ อุปปชฺชนฺตานํ เตสํ อิตฺถินฺทฺริยํ น อุปฺปชฺชติ, โน จ เตสํ มนินฺทฺริยํ น อุปฺปชฺชติ. สพฺเพสํ จวนฺตานํ อจิตฺตกานํ อุปปชฺชนฺตานํ เตสํ อิตฺถินฺทฺริยฺจ น อุปฺปชฺชติ มนินฺทฺริยฺจ น อุปฺปชฺชติ.

(ข) ยสฺส วา ปน มนินฺทฺริยํ น อุปฺปชฺชติ ตสฺส อิตฺถินฺทฺริยํ น อุปฺปชฺชตีติ? อามนฺตา. (อิตฺถินฺทฺริยมูลกํ)

๒๑๖. (ก) ยสฺส ปุริสินฺทฺริยํ น อุปฺปชฺชติ ตสฺส ชีวิตินฺทฺริยํ น อุปฺปชฺชตีติ?

น ปุริสานํ อุปปชฺชนฺตานํ เตสํ ปุริสินฺทฺริยํ น อุปฺปชฺชติ, โน จ เตสํ ชีวิตินฺทฺริยํ น อุปฺปชฺชติ. สพฺเพสํ จวนฺตานํ เตสํ ปุริสินฺทฺริยฺจ น อุปฺปชฺชติ ชีวิตินฺทฺริยฺจ น อุปฺปชฺชติ.

(ข) ยสฺส วา ปน ชีวิตินฺทฺริยํ น อุปฺปชฺชติ ตสฺส ปุริสินฺทฺริยํ น อุปฺปชฺชตีติ? อามนฺตา.

(ก) ยสฺส ปุริสินฺทฺริยํ น อุปฺปชฺชติ ตสฺส โสมนสฺสินฺทฺริยํ น อุปฺปชฺชตีติ?

น ปุริสานํ โสมนสฺเสน อุปปชฺชนฺตานํ เตสํ ปุริสินฺทฺริยํ น อุปฺปชฺชติ, โน จ เตสํ โสมนสฺสินฺทฺริยํ น อุปฺปชฺชติ. สพฺเพสํ จวนฺตานํ น ปุริสานํ วินา โสมนสฺเสน อุปปชฺชนฺตานํ เตสํ ปุริสินฺทฺริยฺจ น อุปฺปชฺชติ โสมนสฺสินฺทฺริยฺจ น อุปฺปชฺชติ.

(ข) ยสฺส วา ปน โสมนสฺสินฺทฺริยํ น อุปฺปชฺชติ ตสฺส ปุริสินฺทฺริยํ น อุปฺปชฺชตีติ?

วินา โสมนสฺเสน ปุริสานํ อุปปชฺชนฺตานํ เตสํ โสมนสฺสินฺทฺริยํ น อุปฺปชฺชติ, โน จ เตสํ ปุริสินฺทฺริยํ น อุปฺปชฺชติ. สพฺเพสํ จวนฺตานํ วินา โสมนสฺเสน น ปุริสานํ อุปปชฺชนฺตานํ เตสํ โสมนสฺสินฺทฺริยฺจ น อุปฺปชฺชติ ปุริสินฺทฺริยฺจ น อุปฺปชฺชติ.

(ก) ยสฺส ปุริสินฺทฺริยํ น อุปฺปชฺชติ ตสฺส อุเปกฺขินฺทฺริยํ น อุปฺปชฺชตีติ?

น ปุริสานํ อุเปกฺขาย อุปปชฺชนฺตานํ เตสํ ปุริสินฺทฺริยํ น อุปฺปชฺชติ, โน จ เตสํ อุเปกฺขินฺทฺริยํ น อุปฺปชฺชติ. สพฺเพสํ จวนฺตานํ น ปุริสานํ วินา อุเปกฺขาย อุปปชฺชนฺตานํ เตสํ ปุริสินฺทฺริยฺจ น อุปฺปชฺชติ อุเปกฺขินฺทฺริยฺจ น อุปฺปชฺชติ.

(ข) ยสฺส วา ปน อุเปกฺขินฺทฺริยํ น อุปฺปชฺชติ ตสฺส ปุริสินฺทฺริยํ น อุปฺปชฺชตีติ?

วินา อุเปกฺขาย ปุริสานํ อุปปชฺชนฺตานํ เตสํ อุเปกฺขินฺทฺริยํ น อุปฺปชฺชติ, โน จ เตสํ ปุริสินฺทฺริยํ น อุปฺปชฺชติ. สพฺเพสํ จวนฺตานํ วินา อุเปกฺขาย น ปุริสานํ อุปปชฺชนฺตานํ เตสํ อุเปกฺขินฺทฺริยฺจ น อุปฺปชฺชติ ปุริสินฺทฺริยฺจ น อุปฺปชฺชติ.

(ก) ยสฺส ปุริสินฺทฺริยํ น อุปฺปชฺชติ ตสฺส สทฺธินฺทฺริยํ น อุปฺปชฺชตีติ?

น ปุริสานํ สเหตุกานํ อุปปชฺชนฺตานํ เตสํ ปุริสินฺทฺริยํ น อุปฺปชฺชติ, โน จ เตสํ สทฺธินฺทฺริยํ น อุปฺปชฺชติ. สพฺเพสํ จวนฺตานํ น ปุริสานํ อเหตุกานํ อุปปชฺชนฺตานํ เตสํ ปุริสินฺทฺริยฺจ น อุปฺปชฺชติ สทฺธินฺทฺริยฺจ น อุปฺปชฺชติ.

(ข) ยสฺส วา ปน สทฺธินฺทฺริยํ น อุปฺปชฺชติ ตสฺส ปุริสินฺทฺริยํ น อุปฺปชฺชตีติ?

อเหตุกานํ ปุริสานํ อุปปชฺชนฺตานํ เตสํ สทฺธินฺทฺริยํ น อุปฺปชฺชติ, โน จ เตสํ ปุริสินฺทฺริยํ น อุปฺปชฺชติ. สพฺเพสํ จวนฺตานํ อเหตุกานํ น ปุริสานํ อุปปชฺชนฺตานํ เตสํ สทฺธินฺทฺริยฺจ น อุปฺปชฺชติ ปุริสินฺทฺริยฺจ น อุปฺปชฺชติ.

(ก) ยสฺส ปุริสินฺทฺริยํ น อุปฺปชฺชติ ตสฺส ปฺินฺทฺริยํ น อุปฺปชฺชตีติ?

น ปุริสานํ าณสมฺปยุตฺตานํ อุปปชฺชนฺตานํ เตสํ ปุริสินฺทฺริยํ น อุปฺปชฺชติ, โน จ เตสํ ปฺินฺทฺริยํ น อุปฺปชฺชติ. สพฺเพสํ จวนฺตานํ น ปุริสานํ าณวิปฺปยุตฺตานํ อุปปชฺชนฺตานํ เตสํ ปุริสินฺทฺริยฺจ น อุปฺปชฺชติ ปฺินฺทฺริยฺจ น อุปฺปชฺชติ.

(ข) ยสฺส วา ปน ปฺินฺทฺริยํ น อุปฺปชฺชติ ตสฺส ปุริสินฺทฺริยํ น อุปฺปชฺชตีติ?

าณวิปฺปยุตฺตานํ ปุริสานํ อุปปชฺชนฺตานํ เตสํ ปฺินฺทฺริยํ น อุปฺปชฺชติ, โน จ เตสํ ปุริสินฺทฺริยํ น อุปฺปชฺชติ. สพฺเพสํ จวนฺตานํ าณวิปฺปยุตฺตานํ น ปุริสานํ อุปปชฺชนฺตานํ เตสํ ปฺินฺทฺริยฺจ น อุปฺปชฺชติ ปุริสินฺทฺริยฺจ น อุปฺปชฺชติ.

(ก) ยสฺส ปุริสินฺทฺริยํ น อุปฺปชฺชติ ตสฺส มนินฺทฺริยํ น อุปฺปชฺชตีติ?

น ปุริสานํ สจิตฺตกานํ อุปปชฺชนฺตานํ เตสํ ปุริสินฺทฺริยํ น อุปฺปชฺชติ, โน จ เตสํ มนินฺทฺริยํ น อุปฺปชฺชติ. สพฺเพสํ จวนฺตานํ อจิตฺตกานํ อุปปชฺชนฺตานํ เตสํ ปุริสินฺทฺริยฺจ น อุปฺปชฺชติ มนินฺทฺริยฺจ น อุปฺปชฺชติ.

(ข) ยสฺส วา ปน มนินฺทฺริยํ น อุปฺปชฺชติ ตสฺส ปุริสินฺทฺริยํ น อุปฺปชฺชตีติ? อามนฺตา. (ปุริสินฺทฺริยมูลกํ)

๒๑๗. (ก) ยสฺส ชีวิตินฺทฺริยํ น อุปฺปชฺชติ ตสฺส โสมนสฺสินฺทฺริยํ น อุปฺปชฺชตีติ? อามนฺตา.

(ข) ยสฺส วา ปน โสมนสฺสินฺทฺริยํ น อุปฺปชฺชติ ตสฺส ชีวิตินฺทฺริยํ น อุปฺปชฺชตีติ?

วินา โสมนสฺเสน อุปปชฺชนฺตานํ ปวตฺเต โสมนสฺสวิปฺปยุตฺตจิตฺตสฺส อุปฺปาทกฺขเณ เตสํ โสมนสฺสินฺทฺริยํ น อุปฺปชฺชติ, โน จ เตสํ ชีวิตินฺทฺริยํ น อุปฺปชฺชติ. สพฺเพสํ จวนฺตานํ ปวตฺเต จิตฺตสฺส ภงฺคกฺขเณ เตสํ โสมนสฺสินฺทฺริยฺจ น อุปฺปชฺชติ ชีวิตินฺทฺริยฺจ น อุปฺปชฺชติ.

(ก) ยสฺส ชีวิตินฺทฺริยํ น อุปฺปชฺชติ ตสฺส อุเปกฺขินฺทฺริยํ น อุปฺปชฺชตีติ? อามนฺตา.

(ข) ยสฺส วา ปน อุเปกฺขินฺทฺริยํ น อุปฺปชฺชติ ตสฺส ชีวิตินฺทฺริยํ น อุปฺปชฺชตีติ?

วินา อุเปกฺขาย อุปปชฺชนฺตานํ ปวตฺเต อุเปกฺขาวิปฺปยุตฺตจิตฺตสฺส อุปฺปาทกฺขเณ เตสํ อุเปกฺขินฺทฺริยํ น อุปฺปชฺชติ, โน จ เตสํ ชีวิตินฺทฺริยํ น อุปฺปชฺชติ. สพฺเพสํ จวนฺตานํ ปวตฺเต จิตฺตสฺส ภงฺคกฺขเณ เตสํ อุเปกฺขินฺทฺริยฺจ น อุปฺปชฺชติ ชีวิตินฺทฺริยฺจ น อุปฺปชฺชติ.

(ก) ยสฺส ชีวิตินฺทฺริยํ น อุปฺปชฺชติ ตสฺส สทฺธินฺทฺริยํ น อุปฺปชฺชตีติ? อามนฺตา.

(ข) ยสฺส วา ปน สทฺธินฺทฺริยํ น อุปฺปชฺชติ ตสฺส ชีวิตินฺทฺริยํ น อุปฺปชฺชตีติ?

อเหตุกานํ อุปปชฺชนฺตานํ ปวตฺเต สทฺธาวิปฺปยุตฺตจิตฺตสฺส อุปฺปาทกฺขเณ เตสํ สทฺธินฺทฺริยํ น อุปฺปชฺชติ, โน จ เตสํ ชีวิตินฺทฺริยํ น อุปฺปชฺชติ. สพฺเพสํ จวนฺตานํ ปวตฺเต จิตฺตสฺส ภงฺคกฺขเณ เตสํ สทฺธินฺทฺริยฺจ น อุปฺปชฺชติ ชีวิตินฺทฺริยฺจ น อุปฺปชฺชติ.

(ก) ยสฺส ชีวิตินฺทฺริยํ น อุปฺปชฺชติ ตสฺส ปฺินฺทฺริยํ น อุปฺปชฺชตีติ? อามนฺตา.

(ข) ยสฺส วา ปน ปฺินฺทฺริยํ น อุปฺปชฺชติ ตสฺส ชีวิตินฺทฺริยํ น อุปฺปชฺชตีติ?

าณวิปฺปยุตฺตานํ อุปปชฺชนฺตานํ ปวตฺเต าณวิปฺปยุตฺตจิตฺตสฺส อุปฺปาทกฺขเณ เตสํ ปฺินฺทฺริยํ น อุปฺปชฺชติ, โน จ เตสํ ชีวิตินฺทฺริยํ น อุปฺปชฺชติ. สพฺเพสํ จวนฺตานํ ปวตฺเต จิตฺตสฺส ภงฺคกฺขเณ เตสํ ปฺินฺทฺริยฺจ น อุปฺปชฺชติ ชีวิตินฺทฺริยฺจ น อุปฺปชฺชติ.

(ก) ยสฺส ชีวิตินฺทฺริยํ น อุปฺปชฺชติ ตสฺส มนินฺทฺริยํ น อุปฺปชฺชตีติ? อามนฺตา.

(ข) ยสฺส วา ปน มนินฺทฺริยํ น อุปฺปชฺชติ ตสฺส ชีวิตินฺทฺริยํ น อุปฺปชฺชตีติ?

อจิตฺตกานํ อุปปชฺชนฺตานํ เตสํ มนินฺทฺริยํ น อุปฺปชฺชติ, โน จ เตสํ ชีวิตินฺทฺริยํ น อุปฺปชฺชติ. สพฺเพสํ จวนฺตานํ ปวตฺเต จิตฺตสฺส ภงฺคกฺขเณ เตสํ มนินฺทฺริยฺจ น อุปฺปชฺชติ ชีวิตินฺทฺริยฺจ น อุปฺปชฺชติ. (ชีวิตินฺทฺริยมูลกํ)

๒๑๘. (ก) ยสฺส โสมนสฺสินฺทฺริยํ น อุปฺปชฺชติ ตสฺส อุเปกฺขินฺทฺริยํ น อุปฺปชฺชตีติ?

อุเปกฺขาย อุปปชฺชนฺตานํ ปวตฺเต อุเปกฺขาสมฺปยุตฺตจิตฺตสฺส อุปฺปาทกฺขเณ เตสํ โสมนสฺสินฺทฺริยํ น อุปฺปชฺชติ, โน จ เตสํ อุเปกฺขินฺทฺริยํ น อุปฺปชฺชติ. สพฺเพสํ จิตฺตสฺส ภงฺคกฺขเณ โสมนสฺสวิปฺปยุตฺตอุเปกฺขาวิปฺปยุตฺตจิตฺตสฺส อุปฺปาทกฺขเณ นิโรธสมาปนฺนานํ อสฺสตฺตานํ เตสํ โสมนสฺสินฺทฺริยฺจ น อุปฺปชฺชติ อุเปกฺขินฺทฺริยฺจ น อุปฺปชฺชติ.

(ข) ยสฺส วา ปน อุเปกฺขินฺทฺริยํ น อุปฺปชฺชติ ตสฺส โสมนสฺสินฺทฺริยํ น อุปฺปชฺชตีติ?

โสมนสฺเสน อุปปชฺชนฺตานํ ปวตฺเต โสมนสฺสสมฺปยุตฺตจิตฺตสฺส อุปฺปาทกฺขเณ เตสํ อุเปกฺขินฺทฺริยํ น อุปฺปชฺชติ, โน จ เตสํ โสมนสฺสินฺทฺริยํ น อุปฺปชฺชติ. สพฺเพสํ จิตฺตสฺส ภงฺคกฺขเณ อุเปกฺขาวิปฺปยุตฺตโสมนสฺสวิปฺปยุตฺตจิตฺตสฺส อุปฺปาทกฺขเณ นิโรธสมาปนฺนานํ อสฺสตฺตานํ เตสํ อุเปกฺขินฺทฺริยฺจ น อุปฺปชฺชติ โสมนสฺสินฺทฺริยฺจ น อุปฺปชฺชติ.

(ก) ยสฺส โสมนสฺสินฺทฺริยํ น อุปฺปชฺชติ ตสฺส สทฺธินฺทฺริยํ น อุปฺปชฺชตีติ?

วินา โสมนสฺเสน สเหตุกานํ อุปปชฺชนฺตานํ ปวตฺเต โสมนสฺสวิปฺปยุตฺตสทฺธาสมฺปยุตฺตจิตฺตสฺส อุปฺปาทกฺขเณ เตสํ โสมนสฺสินฺทฺริยํ น อุปฺปชฺชติ, โน จ เตสํ สทฺธินฺทฺริยํ น อุปฺปชฺชติ. สพฺเพสํ จิตฺตสฺส ภงฺคกฺขเณ โสมนสฺสวิปฺปยุตฺตสทฺธาวิปฺปยุตฺตจิตฺตสฺส อุปฺปาทกฺขเณ นิโรธสมาปนฺนานํ อสฺสตฺตานํ เตสํ โสมนสฺสินฺทฺริยฺจ น อุปฺปชฺชติ สทฺธินฺทฺริยฺจ น อุปฺปชฺชติ.

(ข) ยสฺส วา ปน สทฺธินฺทฺริยํ น อุปฺปชฺชติ ตสฺส โสมนสฺสินฺทฺริยํ น อุปฺปชฺชตีติ?

ปวตฺเต สทฺธาวิปฺปยุตฺตโสมนสฺสสมฺปยุตฺตจิตฺตสฺส อุปฺปาทกฺขเณ เตสํ สทฺธินฺทฺริยํ น อุปฺปชฺชติ, โน จ เตสํ โสมนสฺสินฺทฺริยํ น อุปฺปชฺชติ. สพฺเพสํ จิตฺตสฺส ภงฺคกฺขเณ สทฺธาวิปฺปยุตฺตโสมนสฺสวิปฺปยุตฺตจิตฺตสฺส อุปฺปาทกฺขเณ นิโรธสมาปนฺนานํ อสฺสตฺตานํ เตสํ สทฺธินฺทฺริยฺจ น อุปฺปชฺชติ โสมนสฺสินฺทฺริยฺจ น อุปฺปชฺชติ.

(ก) ยสฺส โสมนสฺสินฺทฺริยํ น อุปฺปชฺชติ ตสฺส ปฺินฺทฺริยํ น อุปฺปชฺชตีติ?

วินา โสมนสฺเสน าณสมฺปยุตฺตานํ อุปปชฺชนฺตานํ ปวตฺเต โสมนสฺสวิปฺปยุตฺตาณสมฺปยุตฺตจิตฺตสฺส อุปฺปาทกฺขเณ เตสํ โสมนสฺสินฺทฺริยํ น อุปฺปชฺชติ, โน จ เตสํ ปฺินฺทฺริยํ น อุปฺปชฺชติ. สพฺเพสํ จิตฺตสฺส ภงฺคกฺขเณ โสมนสฺสวิปฺปยุตฺตาณวิปฺปยุตฺตจิตฺตสฺส อุปฺปาทกฺขเณ นิโรธสมาปนฺนานํ อสฺสตฺตานํ เตสํ โสมนสฺสินฺทฺริยฺจ น อุปฺปชฺชติ ปฺินฺทฺริยฺจ น อุปฺปชฺชติ.

(ข) ยสฺส วา ปน ปฺินฺทฺริยํ น อุปฺปชฺชติ ตสฺส โสมนสฺสินฺทฺริยํ น อุปฺปชฺชตีติ?

าณวิปฺปยุตฺตานํ โสมนสฺเสน อุปปชฺชนฺตานํ ปวตฺเต าณวิปฺปยุตฺตโสมนสฺสสมฺปยุตฺตจิตฺตสฺส อุปฺปาทกฺขเณ เตสํ ปฺินฺทฺริยํ น อุปฺปชฺชติ, โน จ เตสํ โสมนสฺสินฺทฺริยํ น อุปฺปชฺชติ. สพฺเพสํ จิตฺตสฺส ภงฺคกฺขเณ าณวิปฺปยุตฺตโสมนสฺสวิปฺปยุตฺตจิตฺตสฺส อุปฺปาทกฺขเณ นิโรธสมาปนฺนานํ อสฺสตฺตานํ เตสํ ปฺินฺทฺริยฺจ น อุปฺปชฺชติ โสมนสฺสินฺทฺริยฺจ น อุปฺปชฺชติ.

(ก) ยสฺส โสมนสฺสินฺทฺริยํ น อุปฺปชฺชติ ตสฺส มนินฺทฺริยํ น อุปฺปชฺชตีติ?

วินา โสมนสฺเสน สจิตฺตกานํ อุปปชฺชนฺตานํ ปวตฺเต โสมนสฺสวิปฺปยุตฺตจิตฺตสฺส อุปฺปาทกฺขเณ เตสํ โสมนสฺสินฺทฺริยํ น อุปฺปชฺชติ, โน จ เตสํ มนินฺทฺริยํ น อุปฺปชฺชติ. สพฺเพสํ จิตฺตสฺส ภงฺคกฺขเณ นิโรธสมาปนฺนานํ อสฺสตฺตานํ เตสํ โสมนสฺสินฺทฺริยฺจ น อุปฺปชฺชติ มนินฺทฺริยฺจ น อุปฺปชฺชติ.

(ข) ยสฺส วา ปน มนินฺทฺริยํ น อุปฺปชฺชติ ตสฺส โสมนสฺสินฺทฺริยํ น อุปฺปชฺชตีติ? อามนฺตา. (โสมนสฺสินฺทฺริยมูลกํ)

๒๑๙. (ก) ยสฺส อุเปกฺขินฺทฺริยํ น อุปฺปชฺชติ ตสฺส สทฺธินฺทฺริยํ น อุปฺปชฺชตีติ?

วินา อุเปกฺขาย สเหตุกานํ อุปปชฺชนฺตานํ ปวตฺเต อุเปกฺขาวิปฺปยุตฺตสทฺธาสมฺปยุตฺตจิตฺตสฺส อุปฺปาทกฺขเณ เตสํ อุเปกฺขินฺทฺริยํ น อุปฺปชฺชติ, โน จ เตสํ สทฺธินฺทฺริยํ น อุปฺปชฺชติ. สพฺเพสํ จิตฺตสฺส ภงฺคกฺขเณ อุเปกฺขาวิปฺปยุตฺตสทฺธาวิปฺปยุตฺตจิตฺตสฺส อุปฺปาทกฺขเณ นิโรธสมาปนฺนานํ อสฺสตฺตานํ เตสํ อุเปกฺขินฺทฺริยฺจ น อุปฺปชฺชติ สทฺธินฺทฺริยฺจ น อุปฺปชฺชติ.

(ข) ยสฺส วา ปน สทฺธินฺทฺริยํ น อุปฺปชฺชติ ตสฺส อุเปกฺขินฺทฺริยํ น อุปฺปชฺชตีติ?

อเหตุกานํ อุเปกฺขาย อุปปชฺชนฺตานํ ปวตฺเต สทฺธาวิปฺปยุตฺตอุเปกฺขาสมฺปยุตฺตจิตฺตสฺส อุปฺปาทกฺขเณ เตสํ สทฺธินฺทฺริยํ น อุปฺปชฺชติ, โน จ เตสํ อุเปกฺขินฺทฺริยํ น อุปฺปชฺชติ. สพฺเพสํ จิตฺตสฺส ภงฺคกฺขเณ สทฺธาวิปฺปยุตฺตอุเปกฺขาวิปฺปยุตฺตจิตฺตสฺส อุปฺปาทกฺขเณ นิโรธสมาปนฺนานํ อสฺสตฺตานํ เตสํ สทฺธินฺทฺริยฺจ น อุปฺปชฺชติ อุเปกฺขินฺทฺริยฺจ น อุปฺปชฺชติ.

(ก) ยสฺส อุเปกฺขินฺทฺริยํ น อุปฺปชฺชติ ตสฺส ปฺินฺทฺริยํ น อุปฺปชฺชตีติ?

วินา อุเปกฺขาย าณสมฺปยุตฺตานํ อุปปชฺชนฺตานํ ปวตฺเต อุเปกฺขาวิปฺปยุตฺตาณสมฺปยุตฺตจิตฺตสฺส อุปฺปาทกฺขเณ เตสํ อุเปกฺขินฺทฺริยํ น อุปฺปชฺชติ, โน จ เตสํ ปฺินฺทฺริยํ น อุปฺปชฺชติ. สพฺเพสํ จิตฺตสฺส ภงฺคกฺขเณ อุเปกฺขาวิปฺปยุตฺตาณวิปฺปยุตฺตจิตฺตสฺส อุปฺปาทกฺขเณ นิโรธสมาปนฺนานํ อสฺสตฺตานํ เตสํ อุเปกฺขินฺทฺริยฺจ น อุปฺปชฺชติ ปฺินฺทฺริยฺจ น อุปฺปชฺชติ.

(ข) ยสฺส วา ปน ปฺินฺทฺริยํ น อุปฺปชฺชติ ตสฺส อุเปกฺขินฺทฺริยํ น อุปฺปชฺชตีติ?

าณวิปฺปยุตฺตานํ อุเปกฺขาย อุปปชฺชนฺตานํ ปวตฺเต าณวิปฺปยุตฺตอุเปกฺขาสมฺปยุตฺตจิตฺตสฺส อุปฺปาทกฺขเณ เตสํ ปฺินฺทฺริยํ น อุปฺปชฺชติ, โน จ เตสํ อุเปกฺขินฺทฺริยํ น อุปฺปชฺชติ. สพฺเพสํ จิตฺตสฺส ภงฺคกฺขเณ าณวิปฺปยุตฺตอุเปกฺขาวิปฺปยุตฺตจิตฺตสฺส อุปฺปาทกฺขเณ นิโรธสมาปนฺนานํ อสฺสตฺตานํ เตสํ ปฺินฺทฺริยฺจ น อุปฺปชฺชติ อุเปกฺขินฺทฺริยฺจ น อุปฺปชฺชติ.

(ก) ยสฺส อุเปกฺขินฺทฺริยํ น อุปฺปชฺชติ ตสฺส มนินฺทฺริยํ น อุปฺปชฺชตีติ?

วินา อุเปกฺขาย สจิตฺตกานํ อุปปชฺชนฺตานํ ปวตฺเต อุเปกฺขาวิปฺปยุตฺตจิตฺตสฺส อุปฺปาทกฺขเณ เตสํ อุเปกฺขินฺทฺริยํ น อุปฺปชฺชติ, โน จ เตสํ มนินฺทฺริยํ น อุปฺปชฺชติ. สพฺเพสํ จิตฺตสฺส ภงฺคกฺขเณ นิโรธสมาปนฺนานํ อสฺสตฺตานํ เตสํ อุเปกฺขินฺทฺริยฺจ น อุปฺปชฺชติ มนินฺทฺริยฺจ น อุปฺปชฺชติ.

(ข) ยสฺส วา ปน มนินฺทฺริยํ น อุปฺปชฺชติ ตสฺส อุเปกฺขินฺทฺริยํ น อุปฺปชฺชตีติ? อามนฺตา. (อุเปกฺขินฺทฺริยมูลกํ)

๒๒๐. (ก) ยสฺส สทฺธินฺทฺริยํ น อุปฺปชฺชติ ตสฺส ปฺินฺทฺริยํ น อุปฺปชฺชตีติ? อามนฺตา.

(ข) ยสฺส วา ปน ปฺินฺทฺริยํ น อุปฺปชฺชติ ตสฺส สทฺธินฺทฺริยํ น อุปฺปชฺชตีติ?

าณวิปฺปยุตฺตานํ สเหตุกานํ อุปปชฺชนฺตานํ ปวตฺเต าณวิปฺปยุตฺตสทฺธาสมฺปยุตฺตจิตฺตสฺส อุปฺปาทกฺขเณ เตสํ ปฺินฺทฺริยํ น อุปฺปชฺชติ, โน จ เตสํ สทฺธินฺทฺริยํ น อุปฺปชฺชติ. สพฺเพสํ จิตฺตสฺส ภงฺคกฺขเณ าณวิปฺปยุตฺตสทฺธาวิปฺปยุตฺตจิตฺตสฺส อุปฺปาทกฺขเณ นิโรธสมาปนฺนานํ อสฺสตฺตานํ เตสํ ปฺินฺทฺริยฺจ น อุปฺปชฺชติ สทฺธินฺทฺริยฺจ น อุปฺปชฺชติ.

(ก) ยสฺส สทฺธินฺทฺริยํ น อุปฺปชฺชติ ตสฺส มนินฺทฺริยํ น อุปฺปชฺชตีติ?

อเหตุกานํ สจิตฺตกานํ อุปปชฺชนฺตานํ ปวตฺเต สทฺธาวิปฺปยุตฺตจิตฺตสฺส อุปฺปาทกฺขเณ เตสํ สทฺธินฺทฺริยํ น อุปฺปชฺชติ, โน จ เตสํ มนินฺทฺริยํ น อุปฺปชฺชติ. สพฺเพสํ จิตฺตสฺส ภงฺคกฺขเณ นิโรธสมาปนฺนานํ อสฺสตฺตานํ เตสํ สทฺธินฺทฺริยฺจ น อุปฺปชฺชติ มนินฺทฺริยฺจ น อุปฺปชฺชติ.

(ข) ยสฺส วา ปน มนินฺทฺริยํ น อุปฺปชฺชติ ตสฺส สทฺธินฺทฺริยํ น อุปฺปชฺชตีติ? อามนฺตา. (สทฺธินฺทฺริยมูลกํ)

๒๒๑. (ก) ยสฺส ปฺินฺทฺริยํ น อุปฺปชฺชติ ตสฺส มนินฺทฺริยํ น อุปฺปชฺชตีติ?

าณวิปฺปยุตฺตานํ สจิตฺตกานํ อุปปชฺชนฺตานํ ปวตฺเต าณวิปฺปยุตฺตจิตฺตสฺส อุปฺปาทกฺขเณ เตสํ ปฺินฺทฺริยํ น อุปฺปชฺชติ, โน จ เตสํ มนินฺทฺริยํ น อุปฺปชฺชติ. สพฺเพสํ จิตฺตสฺส ภงฺคกฺขเณ นิโรธสมาปนฺนานํ อสฺสตฺตานํ เตสํ ปฺินฺทฺริยฺจ น อุปฺปชฺชติ มนินฺทฺริยฺจ น อุปฺปชฺชติ.

(ข) ยสฺส วา ปน มนินฺทฺริยํ น อุปฺปชฺชติ ตสฺส ปฺินฺทฺริยํ น อุปฺปชฺชตีติ? อามนฺตา. (ปฺินฺทฺริยมูลกํ)

(ง) ปจฺจนีกโอกาโส

๒๒๒. (ก) ยตฺถ จกฺขุนฺทฺริยํ น อุปฺปชฺชติ ตตฺถ โสตินฺทฺริยํ น อุปฺปชฺชตีติ? อามนฺตา.

(ข) ยตฺถ วา ปน โสตินฺทฺริยํ น อุปฺปชฺชติ ตตฺถ จกฺขุนฺทฺริยํ น อุปฺปชฺชตีติ? อามนฺตา.

(ก) ยตฺถ จกฺขุนฺทฺริยํ น อุปฺปชฺชติ ตตฺถ ฆานินฺทฺริยํ น อุปฺปชฺชตีติ? อามนฺตา.

(ข) ยตฺถ วา ปน ฆานินฺทฺริยํ น อุปฺปชฺชติ ตตฺถ จกฺขุนฺทฺริยํ น อุปฺปชฺชตีติ?

รูปาวจเร ตตฺถ ฆานินฺทฺริยํ น อุปฺปชฺชติ, โน จ ตตฺถ จกฺขุนฺทฺริยํ น อุปฺปชฺชติ. อสฺสตฺเต อรูเป ตตฺถ ฆานินฺทฺริยฺจ น อุปฺปชฺชติ จกฺขุนฺทฺริยฺจ น อุปฺปชฺชติ. ยตฺถ จกฺขุนฺทฺริยํ น อุปฺปชฺชติ ตตฺถ อิตฺถินฺทฺริยํ…เป… ปุริสินฺทฺริยํ น อุปฺปชฺชตีติ? อามนฺตา.

ยตฺถ วา ปน ปุริสินฺทฺริยํ น อุปฺปชฺชติ ตตฺถ จกฺขุนฺทฺริยํ น อุปฺปชฺชตีติ?

รูปาวจเร ตตฺถ ปุริสินฺทฺริยํ น อุปฺปชฺชติ, โน จ ตตฺถ จกฺขุนฺทฺริยํ น อุปฺปชฺชติ. อสฺสตฺเต อรูเป ตตฺถ ปุริสินฺทฺริยฺจ น อุปฺปชฺชติ จกฺขุนฺทฺริยฺจ น อุปฺปชฺชติ.

(ก) ยตฺถ จกฺขุนฺทฺริยํ น อุปฺปชฺชติ ตตฺถ ชีวิตินฺทฺริยํ น อุปฺปชฺชตีติ? อุปฺปชฺชติ.

(ข) ยตฺถ วา ปน ชีวิตินฺทฺริยํ น อุปฺปชฺชติ ตตฺถ จกฺขุนฺทฺริยํ น อุปฺปชฺชตีติ? นตฺถิ.

(ก) ยตฺถ จกฺขุนฺทฺริยํ น อุปฺปชฺชติ ตตฺถ โสมนสฺสินฺทฺริยํ น อุปฺปชฺชตีติ? อามนฺตา.

(ข) ยตฺถ วา ปน โสมนสฺสินฺทฺริยํ น อุปฺปชฺชติ ตตฺถ จกฺขุนฺทฺริยํ น อุปฺปชฺชตีติ? อามนฺตา.

(ก) ยตฺถ จกฺขุนฺทฺริยํ น อุปฺปชฺชติ ตตฺถ อุเปกฺขินฺทฺริยํ น อุปฺปชฺชตีติ?

อรูเป ตตฺถ จกฺขุนฺทฺริยํ น อุปฺปชฺชติ, โน จ ตตฺถ อุเปกฺขินฺทฺริยํ น อุปฺปชฺชติ. อสฺสตฺเต ตตฺถ จกฺขุนฺทฺริยฺจ น อุปฺปชฺชติ อุเปกฺขินฺทฺริยฺจ น อุปฺปชฺชติ.

(ข) ยตฺถ วา ปน อุเปกฺขินฺทฺริยํ น อุปฺปชฺชติ ตตฺถ จกฺขุนฺทฺริยํ น อุปฺปชฺชตีติ? อามนฺตา.

ยตฺถ จกฺขุนฺทฺริยํ น อุปฺปชฺชติ ตตฺถ สทฺธินฺทฺริยํ…เป… ปฺินฺทฺริยํ…เป… มนินฺทฺริยํ น อุปฺปชฺชตีติ?

อรูเป ตตฺถ จกฺขุนฺทฺริยํ น อุปฺปชฺชติ, โน จ ตตฺถ มนินฺทฺริยํ น อุปฺปชฺชติ. อสฺสตฺเต ตตฺถ จกฺขุนฺทฺริยฺจ น อุปฺปชฺชติ มนินฺทฺริยฺจ น อุปฺปชฺชติ.

ยตฺถ วา ปน มนินฺทฺริยํ น อุปฺปชฺชติ ตตฺถ จกฺขุนฺทฺริยํ น อุปฺปชฺชตีติ? อามนฺตา. (จกฺขุนฺทฺริยมูลกํ)

๒๒๓. ยตฺถ ฆานินฺทฺริยํ น อุปฺปชฺชติ ตตฺถ อิตฺถินฺทฺริยํ…เป… ปุริสินฺทฺริยํ น อุปฺปชฺชตีติ? อามนฺตา.

ยตฺถ วา ปน ปุริสินฺทฺริยํ น อุปฺปชฺชติ ตตฺถ ฆานินฺทฺริยํ น อุปฺปชฺชตีติ? อามนฺตา.

(ก) ยตฺถ ฆานินฺทฺริยํ น อุปฺปชฺชติ ตตฺถ ชีวิตินฺทฺริยํ น อุปฺปชฺชตีติ? อุปฺปชฺชติ.

(ข) ยตฺถ วา ปน ชีวิตินฺทฺริยํ น อุปฺปชฺชติ ตตฺถ ฆานินฺทฺริยํ น อุปฺปชฺชตีติ? นตฺถิ.

(ก) ยตฺถ ฆานินฺทฺริยํ น อุปฺปชฺชติ ตตฺถ โสมนสฺสินฺทฺริยํ น อุปฺปชฺชตีติ?

รูปาวจเร ตตฺถ ฆานินฺทฺริยํ น อุปฺปชฺชติ, โน จ ตตฺถ โสมนสฺสินฺทฺริยํ น อุปฺปชฺชติ. อสฺสตฺเต อรูเป ตตฺถ ฆานินฺทฺริยฺจ น อุปฺปชฺชติ โสมนสฺสินฺทฺริยฺจ น อุปฺปชฺชติ.

(ข) ยตฺถ วา ปน โสมนสฺสินฺทฺริยํ น อุปฺปชฺชติ ตตฺถ ฆานินฺทฺริยํ น อุปฺปชฺชตีติ? อามนฺตา.

(ก) ยตฺถ ฆานินฺทฺริยํ น อุปฺปชฺชติ ตตฺถ อุเปกฺขินฺทฺริยํ น อุปฺปชฺชตีติ?

รูปาวจเร อรูปาวจเร ตตฺถ ฆานินฺทฺริยํ น อุปฺปชฺชติ, โน จ ตตฺถ อุเปกฺขินฺทฺริยํ น อุปฺปชฺชติ. อสฺสตฺเต ตตฺถ ฆานินฺทฺริยฺจ น อุปฺปชฺชติ อุเปกฺขินฺทฺริยฺจ น อุปฺปชฺชติ.

(ข) ยตฺถ วา ปน อุเปกฺขินฺทฺริยํ น อุปฺปชฺชติ ตตฺถ ฆานินฺทฺริยํ น อุปฺปชฺชตีติ? อามนฺตา.

ยตฺถ ฆานินฺทฺริยํ น อุปฺปชฺชติ ตตฺถ สทฺธินฺทฺริยํ…เป… ปฺินฺทฺริยํ…เป… มนินฺทฺริยํ น อุปฺปชฺชตีติ?

รูปาวจเร อรูปาวจเร ตตฺถ ฆานินฺทฺริยํ น อุปฺปชฺชติ, โน จ ตตฺถ มนินฺทฺริยํ น อุปฺปชฺชติ. อสฺสตฺเต ตตฺถ ฆานินฺทฺริยฺจ น อุปฺปชฺชติ มนินฺทฺริยฺจ น อุปฺปชฺชติ. ยตฺถ วา ปน มนินฺทฺริยํ น อุปฺปชฺชติ ตตฺถ ฆานินฺทฺริยํ น อุปฺปชฺชตีติ? อามนฺตา. (ฆานินฺทฺริยมูลกํ)

๒๒๔. (ก) ยตฺถ อิตฺถินฺทฺริยํ น อุปฺปชฺชติ ตตฺถ ปุริสินฺทฺริยํ น อุปฺปชฺชตีติ? อามนฺตา.

(ข) ยตฺถ วา ปน ปุริสินฺทฺริยํ น อุปฺปชฺชติ ตตฺถ อิตฺถินฺทฺริยํ น อุปฺปชฺชตีติ? อามนฺตา …เป….

๒๒๕. (ก) ยตฺถ ปุริสินฺทฺริยํ น อุปฺปชฺชติ ตตฺถ ชีวิตินฺทฺริยํ น อุปฺปชฺชตีติ? อุปฺปชฺชติ.

(ข) ยตฺถ วา ปน ชีวิตินฺทฺริยํ น อุปฺปชฺชติ ตตฺถ ปุริสินฺทฺริยํ น อุปฺปชฺชตีติ? นตฺถิ.

(ก) ยตฺถ ปุริสินฺทฺริยํ น อุปฺปชฺชติ ตตฺถ โสมนสฺสินฺทฺริยํ น อุปฺปชฺชตีติ?

รูปาวจเร ตตฺถ ปุริสินฺทฺริยํ น อุปฺปชฺชติ, โน จ ตตฺถ โสมนสฺสินฺทฺริยํ น อุปฺปชฺชติ. อสฺสตฺเต อรูเป ตตฺถ ปุริสินฺทฺริยฺจ น อุปฺปชฺชติ โสมนสฺสินฺทฺริยฺจ น อุปฺปชฺชติ.

(ข) ยตฺถ วา ปน โสมนสฺสินฺทฺริยํ น อุปฺปชฺชติ ตตฺถ ปุริสินฺทฺริยํ น อุปฺปชฺชตีติ? อามนฺตา.

(ก) ยตฺถ ปุริสินฺทฺริยํ น อุปฺปชฺชติ ตตฺถ อุเปกฺขินฺทฺริยํ น อุปฺปชฺชตีติ?

รูปาวจเร อรูปาวจเร ตตฺถ ปุริสินฺทฺริยํ น อุปฺปชฺชติ, โน จ ตตฺถ อุเปกฺขินฺทฺริยํ น อุปฺปชฺชติ. อสฺสตฺเต ตตฺถ ปุริสินฺทฺริยฺจ น อุปฺปชฺชติ อุเปกฺขินฺทฺริยฺจ น อุปฺปชฺชติ.

(ข) ยตฺถ วา ปน อุเปกฺขินฺทฺริยํ น อุปฺปชฺชติ ตตฺถ ปุริสินฺทฺริยํ น อุปฺปชฺชตีติ? อามนฺตา.

ยตฺถ ปุริสินฺทฺริยํ น อุปฺปชฺชติ ตตฺถ สทฺธินฺทฺริยํ…เป… ปฺินฺทฺริยํ…เป… มนินฺทฺริยํ น อุปฺปชฺชตีติ?

รูปาวจเร อรูปาวจเร ตตฺถ ปุริสินฺทฺริยํ น อุปฺปชฺชติ, โน จ ตตฺถ มนินฺทฺริยํ น อุปฺปชฺชติ. อสฺสตฺเต ตตฺถ ปุริสินฺทฺริยฺจ น อุปฺปชฺชติ มนินฺทฺริยฺจ น อุปฺปชฺชติ. ยตฺถ วา ปน มนินฺทฺริยํ น อุปฺปชฺชติ ตตฺถ ปุริสินฺทฺริยํ น อุปฺปชฺชตีติ? อามนฺตา. (ปุริสินฺทฺริยมูลกํ)

๒๒๖. (ก) ยตฺถ ชีวิตินฺทฺริยํ น อุปฺปชฺชติ ตตฺถ โสมนสฺสินฺทฺริยํ น อุปฺปชฺชตีติ? นตฺถิ.

(ข) ยตฺถ วา ปน โสมนสฺสินฺทฺริยํ น อุปฺปชฺชติ ตตฺถ ชีวิตินฺทฺริยํ น อุปฺปชฺชตีติ? อุปฺปชฺชติ.

ยตฺถ ชีวิตินฺทฺริยํ น อุปฺปชฺชติ ตตฺถ อุเปกฺขินฺทฺริยํ…เป… สทฺธินฺทฺริยํ…เป… ปฺินฺทฺริยํ…เป… มนินฺทฺริยํ น อุปฺปชฺชตีติ? นตฺถิ.

ยตฺถ วา ปน มนินฺทฺริยํ น อุปฺปชฺชติ ตตฺถ ชีวิตินฺทฺริยํ น อุปฺปชฺชตีติ? อุปฺปชฺชติ. (ชีวิตินฺทฺริยมูลกํ)

๒๒๗. (ก) ยตฺถ โสมนสฺสินฺทฺริยํ น อุปฺปชฺชติ ตตฺถ อุเปกฺขินฺทฺริยํ น อุปฺปชฺชตีติ? อามนฺตา.

(ข) ยตฺถ วา ปน อุเปกฺขินฺทฺริยํ น อุปฺปชฺชติ ตตฺถ โสมนสฺสินฺทฺริยํ น อุปฺปชฺชตีติ? อามนฺตา.

ยตฺถ โสมนสฺสินฺทฺริยํ น อุปฺปชฺชติ ตตฺถ สทฺธินฺทฺริยํ…เป… ปฺินฺทฺริยํ…เป… มนินฺทฺริยํ น อุปฺปชฺชตีติ? อามนฺตา.

ยตฺถ วา ปน มนินฺทฺริยํ น อุปฺปชฺชติ ตตฺถ โสมนสฺสินฺทฺริยํ น อุปฺปชฺชตีติ? อามนฺตา. (โสมนสฺสินฺทฺริยมูลกํ)

๒๒๘. ยตฺถ อุเปกฺขินฺทฺริยํ น อุปฺปชฺชติ ตตฺถ สทฺธินฺทฺริยํ…เป… ปฺินฺทฺริยํ…เป… มนินฺทฺริยํ น อุปฺปชฺชตีติ? อามนฺตา.

ยตฺถ วา ปน มนินฺทฺริยํ น อุปฺปชฺชติ ตตฺถ อุเปกฺขินฺทฺริยํ น อุปฺปชฺชตีติ? อามนฺตา. (อุเปกฺขินฺทฺริยมูลกํ)

๒๒๙. ยตฺถ สทฺธินฺทฺริยํ น อุปฺปชฺชติ ตตฺถ ปฺินฺทฺริยํ…เป… มนินฺทฺริยํ น อุปฺปชฺชตีติ? อามนฺตา.

ยตฺถ วา ปน มนินฺทฺริยํ น อุปฺปชฺชติ ตตฺถ สทฺธินฺทฺริยํ น อุปฺปชฺชตีติ? อามนฺตา. (สทฺธินฺทฺริยมูลกํ)

๒๓๐. (ก) ยตฺถ ปฺินฺทฺริยํ น อุปฺปชฺชติ ตตฺถ มนินฺทฺริยํ น อุปฺปชฺชตีติ? อามนฺตา.

(ข) ยตฺถ วา ปน มนินฺทฺริยํ น อุปฺปชฺชติ ตตฺถ ปฺินฺทฺริยํ น อุปฺปชฺชตีติ? อามนฺตา. (ปฺินฺทฺริยมูลกํ)

(จ) ปจฺจนีกปุคฺคโลกาสา

๒๓๑. (ก) ยสฺส ยตฺถ จกฺขุนฺทฺริยํ น อุปฺปชฺชติ ตสฺส ตตฺถ โสตินฺทฺริยํ น อุปฺปชฺชตีติ?

อจกฺขุกานํ สโสตกานํ อุปปชฺชนฺตานํ เตสํ ตตฺถ จกฺขุนฺทฺริยํ น อุปฺปชฺชติ, โน จ เตสํ ตตฺถ โสตินฺทฺริยํ น อุปฺปชฺชติ. สพฺเพสํ จวนฺตานํ อจกฺขุกานํ อโสตกานํ อุปปชฺชนฺตานํ เตสํ ตตฺถ จกฺขุนฺทฺริยฺจ น อุปฺปชฺชติ โสตินฺทฺริยฺจ น อุปฺปชฺชติ.

(ข) ยสฺส วา ปน ยตฺถ โสตินฺทฺริยํ น อุปฺปชฺชติ ตสฺส ตตฺถ จกฺขุนฺทฺริยํ น อุปฺปชฺชตีติ?

อโสตกานํ สจกฺขุกานํ อุปปชฺชนฺตานํ เตสํ ตตฺถ โสตินฺทฺริยํ น อุปฺปชฺชติ, โน จ เตสํ ตตฺถ จกฺขุนฺทฺริยํ น อุปฺปชฺชติ. สพฺเพสํ จวนฺตานํ อโสตกานํ อจกฺขุกานํ อุปปชฺชนฺตานํ เตสํ ตตฺถ โสตินฺทฺริยฺจ น อุปฺปชฺชติ จกฺขุนฺทฺริยฺจ น อุปฺปชฺชติ.

(ก) ยสฺส ยตฺถ จกฺขุนฺทฺริยํ น อุปฺปชฺชติ ตสฺส ตตฺถ ฆานินฺทฺริยํ น อุปฺปชฺชตีติ?

อจกฺขุกานํ สฆานกานํ อุปปชฺชนฺตานํ เตสํ ตตฺถ จกฺขุนฺทฺริยํ น อุปฺปชฺชติ, โน จ เตสํ ตตฺถ ฆานินฺทฺริยํ น อุปฺปชฺชติ. สพฺเพสํ จวนฺตานํ อจกฺขุกานํ อฆานกานํ อุปปชฺชนฺตานํ เตสํ ตตฺถ จกฺขุนฺทฺริยฺจ น อุปฺปชฺชติ ฆานินฺทฺริยฺจ น อุปฺปชฺชติ.

(ข) ยสฺส วา ปน ยตฺถ ฆานินฺทฺริยํ น อุปฺปชฺชติ ตสฺส ตตฺถ จกฺขุนฺทฺริยํ น อุปฺปชฺชตีติ?

อฆานกานํ สจกฺขุกานํ อุปปชฺชนฺตานํ เตสํ ตตฺถ ฆานินฺทฺริยํ น อุปฺปชฺชติ, โน จ เตสํ ตตฺถ จกฺขุนฺทฺริยํ น อุปฺปชฺชติ. สพฺเพสํ จวนฺตานํ อฆานกานํ อจกฺขุกานํ อุปปชฺชนฺตานํ เตสํ ตตฺถ ฆานินฺทฺริยฺจ น อุปฺปชฺชติ จกฺขุนฺทฺริยฺจ น อุปฺปชฺชติ.

(ก) ยสฺส ยตฺถ จกฺขุนฺทฺริยํ น อุปฺปชฺชติ ตสฺส ตตฺถ อิตฺถินฺทฺริยํ น อุปฺปชฺชตีติ?

อจกฺขุกานํ อิตฺถีนํ อุปปชฺชนฺตีนํ ตาสํ ตตฺถ จกฺขุนฺทฺริยํ น อุปฺปชฺชติ, โน จ ตาสํ ตตฺถ อิตฺถินฺทฺริยํ น อุปฺปชฺชติ. สพฺเพสํ จวนฺตานํ อจกฺขุกานํ น อิตฺถีนํ อุปปชฺชนฺตานํ เตสํ ตตฺถ จกฺขุนฺทฺริยฺจ น อุปฺปชฺชติ อิตฺถินฺทฺริยฺจ น อุปฺปชฺชติ.

(ข) ยสฺส วา ปน ยตฺถ อิตฺถินฺทฺริยํ น อุปฺปชฺชติ ตสฺส ตตฺถ จกฺขุนฺทฺริยํ น อุปฺปชฺชตีติ?

น อิตฺถีนํ สจกฺขุกานํ อุปปชฺชนฺตานํ เตสํ ตตฺถ อิตฺถินฺทฺริยํ น อุปฺปชฺชติ, โน จ เตสํ ตตฺถ จกฺขุนฺทฺริยํ น อุปฺปชฺชติ. สพฺเพสํ จวนฺตานํ น อิตฺถีนํ อจกฺขุกานํ อุปปชฺชนฺตานํ เตสํ ตตฺถ อิตฺถินฺทฺริยฺจ น อุปฺปชฺชติ จกฺขุนฺทฺริยฺจ น อุปฺปชฺชติ.

(ก) ยสฺส ยตฺถ จกฺขุนฺทฺริยํ น อุปฺปชฺชติ ตสฺส ตตฺถ ปุริสินฺทฺริยํ น อุปฺปชฺชตีติ?

อจกฺขุกานํ ปุริสานํ อุปปชฺชนฺตานํ เตสํ ตตฺถ จกฺขุนฺทฺริยํ น อุปฺปชฺชติ, โน จ เตสํ ตตฺถ ปุริสินฺทฺริยํ น อุปฺปชฺชติ. สพฺเพสํ จวนฺตานํ อจกฺขุกานํ น ปุริสานํ อุปปชฺชนฺตานํ เตสํ ตตฺถ จกฺขุนฺทฺริยฺจ น อุปฺปชฺชติ ปุริสินฺทฺริยฺจ น อุปฺปชฺชติ.

(ข) ยสฺส วา ปน ยตฺถ ปุริสินฺทฺริยํ น อุปฺปชฺชติ ตสฺส ตตฺถ จกฺขุนฺทฺริยํ น อุปฺปชฺชตีติ?

น ปุริสานํ สจกฺขุกานํ อุปปชฺชนฺตานํ เตสํ ตตฺถ ปุริสินฺทฺริยํ น อุปฺปชฺชติ, โน จ เตสํ ตตฺถ จกฺขุนฺทฺริยํ น อุปฺปชฺชติ. สพฺเพสํ จวนฺตานํ น ปุริสานํ อจกฺขุกานํ อุปปชฺชนฺตานํ เตสํ ตตฺถ ปุริสินฺทฺริยฺจ น อุปฺปชฺชติ จกฺขุนฺทฺริยฺจ น อุปฺปชฺชติ.

(ก) ยสฺส ยตฺถ จกฺขุนฺทฺริยํ น อุปฺปชฺชติ ตสฺส ตตฺถ ชีวิตินฺทฺริยํ น อุปฺปชฺชตีติ?

อจกฺขุกานํ อุปปชฺชนฺตานํ เตสํ ตตฺถ จกฺขุนฺทฺริยํ น อุปฺปชฺชติ, โน จ เตสํ ตตฺถ ชีวิตินฺทฺริยํ น อุปฺปชฺชติ. สพฺเพสํ จวนฺตานํ เตสํ ตตฺถ จกฺขุนฺทฺริยฺจ น อุปฺปชฺชติ ชีวิตินฺทฺริยฺจ น อุปฺปชฺชติ.

(ข) ยสฺส วา ปน ยตฺถ ชีวิตินฺทฺริยํ น อุปฺปชฺชติ ตสฺส ตตฺถ จกฺขุนฺทฺริยํ น อุปฺปชฺชตีติ? อามนฺตา.

(ก) ยสฺส ยตฺถ จกฺขุนฺทฺริยํ น อุปฺปชฺชติ ตสฺส ตตฺถ โสมนสฺสินฺทฺริยํ น อุปฺปชฺชตีติ? อามนฺตา.

(ข) ยสฺส วา ปน ยตฺถ โสมนสฺสินฺทฺริยํ น อุปฺปชฺชติ ตสฺส ตตฺถ จกฺขุนฺทฺริยํ น อุปฺปชฺชตีติ?

วินา โสมนสฺเสน สจกฺขุกานํ อุปปชฺชนฺตานํ เตสํ ตตฺถ โสมนสฺสินฺทฺริยํ น อุปฺปชฺชติ, โน จ เตสํ ตตฺถ จกฺขุนฺทฺริยํ น อุปฺปชฺชติ. สพฺเพสํ จวนฺตานํ วินา โสมนสฺเสน อจกฺขุกานํ อุปปชฺชนฺตานํ เตสํ ตตฺถ โสมนสฺสินฺทฺริยฺจ น อุปฺปชฺชติ จกฺขุนฺทฺริยฺจ น อุปฺปชฺชติ.

(ก) ยสฺส ยตฺถ จกฺขุนฺทฺริยํ น อุปฺปชฺชติ ตสฺส ตตฺถ อุเปกฺขินฺทฺริยํ น อุปฺปชฺชตีติ?

อจกฺขุกานํ อุเปกฺขาย อุปปชฺชนฺตานํ เตสํ ตตฺถ จกฺขุนฺทฺริยํ น อุปฺปชฺชติ, โน จ เตสํ ตตฺถ อุเปกฺขินฺทฺริยํ น อุปฺปชฺชติ. สพฺเพสํ จวนฺตานํ อจกฺขุกานํ วินา อุเปกฺขาย อุปปชฺชนฺตานํ เตสํ ตตฺถ จกฺขุนฺทฺริยฺจ น อุปฺปชฺชติ อุเปกฺขินฺทฺริยฺจ น อุปฺปชฺชติ.

(ข) ยสฺส วา ปน ยตฺถ อุเปกฺขินฺทฺริยํ น อุปฺปชฺชติ ตสฺส ตตฺถ จกฺขุนฺทฺริยํ น อุปฺปชฺชตีติ?

วินา อุเปกฺขาย สจกฺขุกานํ อุปปชฺชนฺตานํ เตสํ ตตฺถ อุเปกฺขินฺทฺริยํ น อุปฺปชฺชติ, โน จ เตสํ ตตฺถ จกฺขุนฺทฺริยํ น อุปฺปชฺชติ. สพฺเพสํ จวนฺตานํ วินา อุเปกฺขาย อจกฺขุกานํ อุปปชฺชนฺตานํ เตสํ ตตฺถ อุเปกฺขินฺทฺริยฺจ น อุปฺปชฺชติ จกฺขุนฺทฺริยฺจ น อุปฺปชฺชติ.

(ก) ยสฺส ยตฺถ จกฺขุนฺทฺริยํ น อุปฺปชฺชติ ตสฺส ตตฺถ สทฺธินฺทฺริยํ น อุปฺปชฺชตีติ?

อจกฺขุกานํ สเหตุกานํ อุปปชฺชนฺตานํ เตสํ ตตฺถ จกฺขุนฺทฺริยํ น อุปฺปชฺชติ, โน จ เตสํ ตตฺถ สทฺธินฺทฺริยํ น อุปฺปชฺชติ. สพฺเพสํ จวนฺตานํ อจกฺขุกานํ อเหตุกานํ อุปปชฺชนฺตานํ เตสํ ตตฺถ จกฺขุนฺทฺริยฺจ น อุปฺปชฺชติ สทฺธินฺทฺริยฺจ น อุปฺปชฺชติ.

(ข) ยสฺส วา ปน ยตฺถ สทฺธินฺทฺริยํ น อุปฺปชฺชติ ตสฺส ตตฺถ จกฺขุนฺทฺริยํ น อุปฺปชฺชตีติ?

อเหตุกานํ สจกฺขุกานํ อุปปชฺชนฺตานํ เตสํ ตตฺถ สทฺธินฺทฺริยํ น อุปฺปชฺชติ, โน จ เตสํ ตตฺถ จกฺขุนฺทฺริยํ น อุปฺปชฺชติ. สพฺเพสํ จวนฺตานํ อเหตุกานํ อจกฺขุกานํ อุปปชฺชนฺตานํ เตสํ ตตฺถ สทฺธินฺทฺริยฺจ น อุปฺปชฺชติ จกฺขุนฺทฺริยฺจ น อุปฺปชฺชติ.

(ก) ยสฺส ยตฺถ จกฺขุนฺทฺริยํ น อุปฺปชฺชติ ตสฺส ตตฺถ ปฺินฺทฺริยํ น อุปฺปชฺชตีติ?

อจกฺขุกานํ าณสมฺปยุตฺตานํ อุปปชฺชนฺตานํ เตสํ ตตฺถ จกฺขุนฺทฺริยํ น อุปฺปชฺชติ, โน จ เตสํ ตตฺถ ปฺินฺทฺริยํ น อุปฺปชฺชติ. สพฺเพสํ จวนฺตานํ อจกฺขุกานํ าณวิปฺปยุตฺตานํ อุปปชฺชนฺตานํ เตสํ ตตฺถ จกฺขุนฺทฺริยฺจ น อุปฺปชฺชติ ปฺินฺทฺริยฺจ น อุปฺปชฺชติ.

(ข) ยสฺส วา ปน ยตฺถ ปฺินฺทฺริยํ น อุปฺปชฺชติ ตสฺส ตตฺถ จกฺขุนฺทฺริยํ น อุปฺปชฺชตีติ?

าณวิปฺปยุตฺตานํ สจกฺขุกานํ อุปปชฺชนฺตานํ เตสํ ตตฺถ ปฺินฺทฺริยํ น อุปฺปชฺชติ, โน จ เตสํ ตตฺถ จกฺขุนฺทฺริยํ น อุปฺปชฺชติ. สพฺเพสํ จวนฺตานํ าณวิปฺปยุตฺตานํ อจกฺขุกานํ อุปปชฺชนฺตานํ เตสํ ตตฺถ ปฺินฺทฺริยฺจ น อุปฺปชฺชติ จกฺขุนฺทฺริยฺจ น อุปฺปชฺชติ.

(ก) ยสฺส ยตฺถ จกฺขุนฺทฺริยํ น อุปฺปชฺชติ ตสฺส ตตฺถ มนินฺทฺริยํ น อุปฺปชฺชตีติ?

อจกฺขุกานํ สจิตฺตกานํ อุปปชฺชนฺตานํ เตสํ ตตฺถ จกฺขุนฺทฺริยํ น อุปฺปชฺชติ, โน จ เตสํ ตตฺถ มนินฺทฺริยํ น อุปฺปชฺชติ. สพฺเพสํ จวนฺตานํ อจิตฺตกานํ อุปปชฺชนฺตานํ เตสํ ตตฺถ จกฺขุนฺทฺริยฺจ น อุปฺปชฺชติ มนินฺทฺริยฺจ น อุปฺปชฺชติ.

(ข) ยสฺส วา ปน ยตฺถ มนินฺทฺริยํ น อุปฺปชฺชติ ตสฺส ตตฺถ จกฺขุนฺทฺริยํ น อุปฺปชฺชตีติ? อามนฺตา. (จกฺขุนฺทฺริยมูลกํ)

๒๓๒. (ก) ยสฺส ยตฺถ ฆานินฺทฺริยํ น อุปฺปชฺชติ ตสฺส ตตฺถ อิตฺถินฺทฺริยํ น อุปฺปชฺชตีติ?

อฆานกานํ อิตฺถีนํ อุปปชฺชนฺตีนํ ตาสํ ตตฺถ ฆานินฺทฺริยํ น อุปฺปชฺชติ, โน จ ตาสํ ตตฺถ อิตฺถินฺทฺริยํ น อุปฺปชฺชติ. สพฺเพสํ จวนฺตานํ อฆานกานํ น อิตฺถีนํ อุปปชฺชนฺตานํ เตสํ ตตฺถ ฆานินฺทฺริยฺจ น อุปฺปชฺชติ อิตฺถินฺทฺริยฺจ น อุปฺปชฺชติ.

(ข) ยสฺส วา ปน ยตฺถ อิตฺถินฺทฺริยํ น อุปฺปชฺชติ ตสฺส ตตฺถ ฆานินฺทฺริยํ น อุปฺปชฺชตีติ?

น อิตฺถีนํ สฆานกานํ อุปปชฺชนฺตานํ เตสํ ตตฺถ อิตฺถินฺทฺริยํ น อุปฺปชฺชติ, โน จ เตสํ ตตฺถ ฆานินฺทฺริยํ น อุปฺปชฺชติ. สพฺเพสํ จวนฺตานํ น อิตฺถีนํ อฆานกานํ อุปปชฺชนฺตานํ เตสํ ตตฺถ อิตฺถินฺทฺริยฺจ น อุปฺปชฺชติ ฆานินฺทฺริยฺจ น อุปฺปชฺชติ.

(ก) ยสฺส ยตฺถ ฆานินฺทฺริยํ น อุปฺปชฺชติ ตสฺส ตตฺถ ปุริสินฺทฺริยํ น อุปฺปชฺชตีติ?

อฆานกานํ ปุริสานํ อุปปชฺชนฺตานํ เตสํ ตตฺถ ฆานินฺทฺริยํ น อุปฺปชฺชติ, โน จ เตสํ ตตฺถ ปุริสินฺทฺริยํ น อุปฺปชฺชติ. สพฺเพสํ จวนฺตานํ อฆานกานํ น ปุริสานํ อุปปชฺชนฺตานํ เตสํ ตตฺถ ฆานินฺทฺริยฺจ น อุปฺปชฺชติ ปุริสินฺทฺริยฺจ น อุปฺปชฺชติ.

(ข) ยสฺส วา ปน ยตฺถ ปุริสินฺทฺริยํ น อุปฺปชฺชติ ตสฺส ตตฺถ ฆานินฺทฺริยํ น อุปฺปชฺชตีติ?

น ปุริสานํ สฆานกานํ อุปปชฺชนฺตานํ เตสํ ตตฺถ ปุริสินฺทฺริยํ น อุปฺปชฺชติ, โน จ เตสํ ตตฺถ ฆานินฺทฺริยํ น อุปฺปชฺชติ. สพฺเพสํ จวนฺตานํ น ปุริสานํ อฆานกานํ อุปปชฺชนฺตานํ เตสํ ตตฺถ ปุริสินฺทฺริยฺจ น อุปฺปชฺชติ ฆานินฺทฺริยฺจ น อุปฺปชฺชติ.

(ก) ยสฺส ยตฺถ ฆานินฺทฺริยํ น อุปฺปชฺชติ ตสฺส ตตฺถ ชีวิตินฺทฺริยํ น อุปฺปชฺชตีติ?

อฆานกานํ อุปปชฺชนฺตานํ เตสํ ตตฺถ ฆานินฺทฺริยํ น อุปฺปชฺชติ, โน จ เตสํ ตตฺถ ชีวิตินฺทฺริยํ น อุปฺปชฺชติ. สพฺเพสํ จวนฺตานํ เตสํ ตตฺถ ฆานินฺทฺริยฺจ น อุปฺปชฺชติ ชีวิตินฺทฺริยฺจ น อุปฺปชฺชติ.

(ข) ยสฺส วา ปน ยตฺถ ชีวิตินฺทฺริยํ น อุปฺปชฺชติ ตสฺส ตตฺถ ฆานินฺทฺริยํ น อุปฺปชฺชตีติ? อามนฺตา.

(ก) ยสฺส ยตฺถ ฆานินฺทฺริยํ น อุปฺปชฺชติ ตสฺส ตตฺถ โสมนสฺสินฺทฺริยํ น อุปฺปชฺชตีติ?

อฆานกานํ โสมนสฺเสน อุปปชฺชนฺตานํ เตสํ ตตฺถ ฆานินฺทฺริยํ น อุปฺปชฺชติ, โน จ เตสํ ตตฺถ โสมนสฺสินฺทฺริยํ น อุปฺปชฺชติ. สพฺเพสํ จวนฺตานํ อฆานกานํ วินา โสมนสฺเสน อุปปชฺชนฺตานํ เตสํ ตตฺถ ฆานินฺทฺริยฺจ น อุปฺปชฺชติ โสมนสฺสินฺทฺริยฺจ น อุปฺปชฺชติ.

(ข) ยสฺส วา ปน ยตฺถ โสมนสฺสินฺทฺริยํ น อุปฺปชฺชติ ตสฺส ตตฺถ ฆานินฺทฺริยํ น อุปฺปชฺชตีติ?

วินา โสมนสฺเสน สฆานกานํ อุปปชฺชนฺตานํ เตสํ ตตฺถ โสมนสฺสินฺทฺริยํ น อุปฺปชฺชติ, โน จ เตสํ ตตฺถ ฆานินฺทฺริยํ น อุปฺปชฺชติ. สพฺเพสํ จวนฺตานํ วินา โสมนสฺเสน อฆานกานํ อุปปชฺชนฺตานํ เตสํ ตตฺถ โสมนสฺสินฺทฺริยฺจ น อุปฺปชฺชติ ฆานินฺทฺริยฺจ น อุปฺปชฺชติ.

(ก) ยสฺส ยตฺถ ฆานินฺทฺริยํ น อุปฺปชฺชติ ตสฺส ตตฺถ อุเปกฺขินฺทฺริยํ น อุปฺปชฺชตีติ?

อฆานกานํ อุเปกฺขาย อุปปชฺชนฺตานํ เตสํ ตตฺถ ฆานินฺทฺริยํ น อุปฺปชฺชติ, โน จ เตสํ ตตฺถ อุเปกฺขินฺทฺริยํ น อุปฺปชฺชติ. สพฺเพสํ จวนฺตานํ อฆานกานํ วินา อุเปกฺขาย อุปปชฺชนฺตานํ เตสํ ตตฺถ ฆานินฺทฺริยฺจ น อุปฺปชฺชติ อุเปกฺขินฺทฺริยฺจ น อุปฺปชฺชติ.

(ข) ยสฺส วา ปน ยตฺถ อุเปกฺขินฺทฺริยํ น อุปฺปชฺชติ ตสฺส ตตฺถ ฆานินฺทฺริยํ น อุปฺปชฺชตีติ?

วินา อุเปกฺขาย สฆานกานํ อุปปชฺชนฺตานํ เตสํ ตตฺถ อุเปกฺขินฺทฺริยํ น อุปฺปชฺชติ, โน จ เตสํ ตตฺถ ฆานินฺทฺริยํ น อุปฺปชฺชติ. สพฺเพสํ จวนฺตานํ วินา อุเปกฺขาย อฆานกานํ อุปปชฺชนฺตานํ เตสํ ตตฺถ อุเปกฺขินฺทฺริยฺจ น อุปฺปชฺชติ ฆานินฺทฺริยฺจ น อุปฺปชฺชติ.

(ก) ยสฺส ยตฺถ ฆานินฺทฺริยํ น อุปฺปชฺชติ ตสฺส ตตฺถ สทฺธินฺทฺริยํ น อุปฺปชฺชตีติ?

อฆานกานํ สเหตุกานํ อุปปชฺชนฺตานํ เตสํ ตตฺถ ฆานินฺทฺริยํ น อุปฺปชฺชติ, โน จ เตสํ ตตฺถ สทฺธินฺทฺริยํ น อุปฺปชฺชติ. สพฺเพสํ จวนฺตานํ อฆานกานํ อเหตุกานํ อุปปชฺชนฺตานํ เตสํ ตตฺถ ฆานินฺทฺริยฺจ น อุปฺปชฺชติ สทฺธินฺทฺริยฺจ น อุปฺปชฺชติ.

(ข) ยสฺส วา ปน ยตฺถ สทฺธินฺทฺริยํ น อุปฺปชฺชติ ตสฺส ตตฺถ ฆานินฺทฺริยํ น อุปฺปชฺชตีติ?

อเหตุกานํ สฆานกานํ อุปปชฺชนฺตานํ เตสํ ตตฺถ สทฺธินฺทฺริยํ น อุปฺปชฺชติ, โน จ เตสํ ตตฺถ ฆานินฺทฺริยํ น อุปฺปชฺชติ. สพฺเพสํ จวนฺตานํ อเหตุกานํ อฆานกานํ อุปปชฺชนฺตานํ เตสํ ตตฺถ สทฺธินฺทฺริยฺจ น อุปฺปชฺชติ ฆานินฺทฺริยฺจ น อุปฺปชฺชติ.

(ก) ยสฺส ยตฺถ ฆานินฺทฺริยํ น อุปฺปชฺชติ ตสฺส ตตฺถ ปฺินฺทฺริยํ น อุปฺปชฺชตีติ?

อฆานกานํ าณสมฺปยุตฺตานํ อุปปชฺชนฺตานํ เตสํ ตตฺถ ฆานินฺทฺริยํ น อุปฺปชฺชติ, โน จ เตสํ ตตฺถ ปฺินฺทฺริยํ น อุปฺปชฺชติ. สพฺเพสํ จวนฺตานํ อฆานกานํ าณวิปฺปยุตฺตานํ อุปปชฺชนฺตานํ เตสํ ตตฺถ ฆานินฺทฺริยฺจ น อุปฺปชฺชติ ปฺินฺทฺริยฺจ น อุปฺปชฺชติ.

(ข) ยสฺส วา ปน ยตฺถ ปฺินฺทฺริยํ น อุปฺปชฺชติ ตสฺส ตตฺถ ฆานินฺทฺริยํ น อุปฺปชฺชตีติ?

าณวิปฺปยุตฺตานํ สฆานกานํ อุปปชฺชนฺตานํ เตสํ ตตฺถ ปฺินฺทฺริยํ น อุปฺปชฺชติ, โน จ เตสํ ตตฺถ ฆานินฺทฺริยํ น อุปฺปชฺชติ. สพฺเพสํ จวนฺตานํ าณวิปฺปยุตฺตานํ อฆานกานํ อุปปชฺชนฺตานํ เตสํ ตตฺถ ปฺินฺทฺริยฺจ น อุปฺปชฺชติ ฆานินฺทฺริยฺจ น อุปฺปชฺชติ.

(ก) ยสฺส ยตฺถ ฆานินฺทฺริยํ น อุปฺปชฺชติ ตสฺส ตตฺถ มนินฺทฺริยํ น อุปฺปชฺชตีติ?

อฆานกานํ สจิตฺตกานํ อุปปชฺชนฺตานํ เตสํ ตตฺถ ฆานินฺทฺริยํ น อุปฺปชฺชติ, โน จ เตสํ ตตฺถ มนินฺทฺริยํ น อุปฺปชฺชติ. สพฺเพสํ จวนฺตานํ อจิตฺตกานํ อุปปชฺชนฺตานํ เตสํ ตตฺถ ฆานินฺทฺริยฺจ น อุปฺปชฺชติ มนินฺทฺริยฺจ น อุปฺปชฺชติ.

(ข) ยสฺส วา ปน ยตฺถ มนินฺทฺริยํ น อุปฺปชฺชติ ตสฺส ตตฺถ ฆานินฺทฺริยํ น อุปฺปชฺชตีติ? อามนฺตา. (ฆานินฺทฺริยมูลกํ)

๒๓๓. (ก) ยสฺส ยตฺถ อิตฺถินฺทฺริยํ น อุปฺปชฺชติ ตสฺส ตตฺถ ปุริสินฺทฺริยํ น อุปฺปชฺชตีติ?

ปุริสานํ อุปปชฺชนฺตานํ เตสํ ตตฺถ อิตฺถินฺทฺริยํ น อุปฺปชฺชติ, โน จ เตสํ ตตฺถ ปุริสินฺทฺริยํ น อุปฺปชฺชติ. สพฺเพสํ จวนฺตานํ น อิตฺถีนํ น ปุริสานํ อุปปชฺชนฺตานํ เตสํ ตตฺถ อิตฺถินฺทฺริยฺจ น อุปฺปชฺชติ ปุริสินฺทฺริยฺจ น อุปฺปชฺชติ.

(ข) ยสฺส วา ปน ยตฺถ ปุริสินฺทฺริยํ น อุปฺปชฺชติ ตสฺส ตตฺถ อิตฺถินฺทฺริยํ น อุปฺปชฺชตีติ?

อิตฺถีนํ อุปปชฺชนฺตีนํ ตาสํ ตตฺถ ปุริสินฺทฺริยํ น อุปฺปชฺชติ, โน จ ตาสํ ตตฺถ อิตฺถินฺทฺริยํ น อุปฺปชฺชติ. สพฺเพสํ จวนฺตานํ น ปุริสานํ น อิตฺถีนํ อุปปชฺชนฺตานํ เตสํ ตตฺถ ปุริสินฺทฺริยฺจ น อุปฺปชฺชติ อิตฺถินฺทฺริยฺจ น อุปฺปชฺชติ.

(ก) ยสฺส ยตฺถ อิตฺถินฺทฺริยํ น อุปฺปชฺชติ ตสฺส ตตฺถ ชีวิตินฺทฺริยํ น อุปฺปชฺชตีติ?

น อิตฺถีนํ อุปปชฺชนฺตานํ เตสํ ตตฺถ อิตฺถินฺทฺริยํ น อุปฺปชฺชติ, โน จ เตสํ ตตฺถ ชีวิตินฺทฺริยํ น อุปฺปชฺชติ. สพฺเพสํ จวนฺตานํ เตสํ ตตฺถ อิตฺถินฺทฺริยฺจ น อุปฺปชฺชติ ชีวิตินฺทฺริยฺจ น อุปฺปชฺชติ.

(ข) ยสฺส วา ปน ยตฺถ ชีวิตินฺทฺริยํ น อุปฺปชฺชติ ตสฺส ตตฺถ อิตฺถินฺทฺริยํ น อุปฺปชฺชตีติ? อามนฺตา.

(ก) ยสฺส ยตฺถ อิตฺถินฺทฺริยํ น อุปฺปชฺชติ ตสฺส ตตฺถ โสมนสฺสินฺทฺริยํ น อุปฺปชฺชตีติ?

น อิตฺถีนํ โสมนสฺเสน อุปปชฺชนฺตานํ เตสํ ตตฺถ อิตฺถินฺทฺริยํ น อุปฺปชฺชติ, โน จ เตสํ ตตฺถ โสมนสฺสินฺทฺริยํ น อุปฺปชฺชติ. สพฺเพสํ จวนฺตานํ น อิตฺถีนํ วินา โสมนสฺเสน อุปปชฺชนฺตานํ เตสํ ตตฺถ อิตฺถินฺทฺริยฺจ น อุปฺปชฺชติ โสมนสฺสินฺทฺริยฺจ น อุปฺปชฺชติ.

(ข) ยสฺส วา ปน ยตฺถ โสมนสฺสินฺทฺริยํ น อุปฺปชฺชติ ตสฺส ตตฺถ อิตฺถินฺทฺริยํ น อุปฺปชฺชตีติ?

วินา โสมนสฺเสน อิตฺถีนํ อุปปชฺชนฺตีนํ ตาสํ ตตฺถ โสมนสฺสินฺทฺริยํ น อุปฺปชฺชติ, โน จ ตาสํ ตตฺถ อิตฺถินฺทฺริยํ น อุปฺปชฺชติ. สพฺเพสํ จวนฺตานํ วินา โสมนสฺเสน น อิตฺถีนํ อุปปชฺชนฺตานํ เตสํ ตตฺถ โสมนสฺสินฺทฺริยฺจ น อุปฺปชฺชติ อิตฺถินฺทฺริยฺจ น อุปฺปชฺชติ.

(ก) ยสฺส ยตฺถ อิตฺถินฺทฺริยํ น อุปฺปชฺชติ ตสฺส ตตฺถ อุเปกฺขินฺทฺริยํ น อุปฺปชฺชตีติ?

น อิตฺถีนํ อุเปกฺขาย อุปปชฺชนฺตานํ เตสํ ตตฺถ อิตฺถินฺทฺริยํ น อุปฺปชฺชติ, โน จ เตสํ ตตฺถ อุเปกฺขินฺทฺริยํ น อุปฺปชฺชติ. สพฺเพสํ จวนฺตานํ น อิตฺถีนํ วินา อุเปกฺขาย อุปปชฺชนฺตานํ เตสํ ตตฺถ อิตฺถินฺทฺริยฺจ น อุปฺปชฺชติ อุเปกฺขินฺทฺริยฺจ น อุปฺปชฺชติ.

(ข) ยสฺส วา ปน ยตฺถ อุเปกฺขินฺทฺริยํ น อุปฺปชฺชติ ตสฺส ตตฺถ อิตฺถินฺทฺริยํ น อุปฺปชฺชตีติ?

วินา อุเปกฺขาย อิตฺถีนํ อุปปชฺชนฺตีนํ ตาสํ ตตฺถ อุเปกฺขินฺทฺริยํ น อุปฺปชฺชติ, โน จ ตาสํ ตตฺถ อิตฺถินฺทฺริยํ น อุปฺปชฺชติ. สพฺเพสํ จวนฺตานํ วินา อุเปกฺขาย น อิตฺถีนํ อุปปชฺชนฺตานํ เตสํ ตตฺถ อุเปกฺขินฺทฺริยฺจ น อุปฺปชฺชติ อิตฺถินฺทฺริยฺจ น อุปฺปชฺชติ.

(ก) ยสฺส ยตฺถ อิตฺถินฺทฺริยํ น อุปฺปชฺชติ ตสฺส ตตฺถ สทฺธินฺทฺริยํ น อุปฺปชฺชตีติ?

น อิตฺถีนํ สเหตุกานํ อุปปชฺชนฺตานํ เตสํ ตตฺถ อิตฺถินฺทฺริยํ น อุปฺปชฺชติ, โน จ เตสํ ตตฺถ สทฺธินฺทฺริยํ น อุปฺปชฺชติ. สพฺเพสํ จวนฺตานํ น อิตฺถีนํ อเหตุกานํ อุปปชฺชนฺตานํ เตสํ ตตฺถ อิตฺถินฺทฺริยฺจ น อุปฺปชฺชติ สทฺธินฺทฺริยฺจ น อุปฺปชฺชติ.

(ข) ยสฺส วา ปน ยตฺถ สทฺธินฺทฺริยํ น อุปฺปชฺชติ ตสฺส ตตฺถ อิตฺถินฺทฺริยํ น อุปฺปชฺชตีติ?

อเหตุกานํ อิตฺถีนํ อุปปชฺชนฺตีนํ ตาสํ ตตฺถ สทฺธินฺทฺริยํ น อุปฺปชฺชติ, โน จ ตาสํ ตตฺถ อิตฺถินฺทฺริยํ น อุปฺปชฺชติ. สพฺเพสํ จวนฺตานํ อเหตุกานํ น อิตฺถีนํ อุปปชฺชนฺตานํ เตสํ ตตฺถ สทฺธินฺทฺริยฺจ น อุปฺปชฺชติ อิตฺถินฺทฺริยฺจ น อุปฺปชฺชติ.

(ก) ยสฺส ยตฺถ อิตฺถินฺทฺริยํ น อุปฺปชฺชติ ตสฺส ตตฺถ ปฺินฺทฺริยํ น อุปฺปชฺชตีติ?

น อิตฺถีนํ าณสมฺปยุตฺตานํ อุปปชฺชนฺตานํ เตสํ ตตฺถ อิตฺถินฺทฺริยํ น อุปฺปชฺชติ, โน จ เตสํ ตตฺถ ปฺินฺทฺริยํ น อุปฺปชฺชติ. สพฺเพสํ จวนฺตานํ น อิตฺถีนํ าณวิปฺปยุตฺตานํ อุปปชฺชนฺตานํ เตสํ ตตฺถ อิตฺถินฺทฺริยฺจ น อุปฺปชฺชติ ปฺินฺทฺริยฺจ น อุปฺปชฺชติ.

(ข) ยสฺส วา ปน ยตฺถ ปฺินฺทฺริยํ น อุปฺปชฺชติ ตสฺส ตตฺถ อิตฺถินฺทฺริยํ น อุปฺปชฺชตีติ?

าณวิปฺปยุตฺตานํ อิตฺถีนํ อุปปชฺชนฺตีนํ ตาสํ ตตฺถ ปฺินฺทฺริยํ น อุปฺปชฺชติ, โน จ ตาสํ ตตฺถ อิตฺถินฺทฺริยํ น อุปฺปชฺชติ. สพฺเพสํ จวนฺตานํ าณวิปฺปยุตฺตานํ น อิตฺถีนํ อุปปชฺชนฺตานํ เตสํ ตตฺถ ปฺินฺทฺริยฺจ น อุปฺปชฺชติ อิตฺถินฺทฺริยฺจ น อุปฺปชฺชติ.

(ก) ยสฺส ยตฺถ อิตฺถินฺทฺริยํ น อุปฺปชฺชติ ตสฺส ตตฺถ มนินฺทฺริยํ น อุปฺปชฺชตีติ?

น อิตฺถีนํ สจิตฺตกานํ อุปปชฺชนฺตานํ เตสํ ตตฺถ อิตฺถินฺทฺริยํ น อุปฺปชฺชติ, โน จ เตสํ ตตฺถ มนินฺทฺริยํ น อุปฺปชฺชติ. สพฺเพสํ จวนฺตานํ อจิตฺตกานํ อุปปชฺชนฺตานํ เตสํ ตตฺถ อิตฺถินฺทฺริยฺจ น อุปฺปชฺชติ มนินฺทฺริยฺจ น อุปฺปชฺชติ.

(ข) ยสฺส วา ปน ยตฺถ มนินฺทฺริยํ น อุปฺปชฺชติ ตสฺส ตตฺถ อิตฺถินฺทฺริยํ น อุปฺปชฺชตีติ? อามนฺตา. (อิตฺถินฺทฺริยมูลกํ)

๒๓๔. (ก) ยสฺส ยตฺถ ปุริสินฺทฺริยํ น อุปฺปชฺชติ ตสฺส ตตฺถ ชีวิตินฺทฺริยํ น อุปฺปชฺชตีติ?

น ปุริสานํ อุปปชฺชนฺตานํ เตสํ ตตฺถ ปุริสินฺทฺริยํ น อุปฺปชฺชติ, โน จ เตสํ ตตฺถ ชีวิตินฺทฺริยํ น อุปฺปชฺชติ. สพฺเพสํ จวนฺตานํ เตสํ ตตฺถ ปุริสินฺทฺริยฺจ น อุปฺปชฺชติ ชีวิตินฺทฺริยฺจ น อุปฺปชฺชติ.

(ข) ยสฺส วา ปน ยตฺถ ชีวิตินฺทฺริยํ น อุปฺปชฺชติ ตสฺส ตตฺถ ปุริสินฺทฺริยํ น อุปฺปชฺชตีติ? อามนฺตา.

(ก) ยสฺส ยตฺถ ปุริสินฺทฺริยํ น อุปฺปชฺชติ ตสฺส ตตฺถ โสมนสฺสินฺทฺริยํ น อุปฺปชฺชตีติ?

น ปุริสานํ โสมนสฺเสน อุปปชฺชนฺตานํ เตสํ ตตฺถ ปุริสินฺทฺริยํ น อุปฺปชฺชติ, โน จ เตสํ ตตฺถ โสมนสฺสินฺทฺริยํ น อุปฺปชฺชติ. สพฺเพสํ จวนฺตานํ น ปุริสานํ วินา โสมนสฺเสน อุปปชฺชนฺตานํ เตสํ ตตฺถ ปุริสินฺทฺริยฺจ น อุปฺปชฺชติ โสมนสฺสินฺทฺริยฺจ น อุปฺปชฺชติ.

(ข) ยสฺส วา ปน ยตฺถ โสมนสฺสินฺทฺริยํ น อุปฺปชฺชติ ตสฺส ตตฺถ ปุริสินฺทฺริยํ น อุปฺปชฺชตีติ?

วินา โสมนสฺเสน ปุริสานํ อุปปชฺชนฺตานํ เตสํ ตตฺถ โสมนสฺสินฺทฺริยํ น อุปฺปชฺชติ, โน จ เตสํ ตตฺถ ปุริสินฺทฺริยํ น อุปฺปชฺชติ. สพฺเพสํ จวนฺตานํ วินา โสมนสฺเสน น ปุริสานํ อุปปชฺชนฺตานํ เตสํ ตตฺถ โสมนสฺสินฺทฺริยฺจ น อุปฺปชฺชติ ปุริสินฺทฺริยฺจ น อุปฺปชฺชติ.

(ก) ยสฺส ยตฺถ ปุริสินฺทฺริยํ น อุปฺปชฺชติ ตสฺส ตตฺถ อุเปกฺขินฺทฺริยํ น อุปฺปชฺชตีติ?

ปุริสานํ อุเปกฺขาย อุปปชฺชนฺตานํ เตสํ ตตฺถ ปุริสินฺทฺริยํ น อุปฺปชฺชติ, โน จ เตสํ ตตฺถ อุเปกฺขินฺทฺริยํ น อุปฺปชฺชติ. สพฺเพสํ จวนฺตานํ น ปุริสานํ วินา อุเปกฺขาย อุปปชฺชนฺตานํ เตสํ ตตฺถ ปุริสินฺทฺริยฺจ น อุปฺปชฺชติ อุเปกฺขินฺทฺริยฺจ น อุปฺปชฺชติ.

(ข) ยสฺส วา ปน ยตฺถ อุเปกฺขินฺทฺริยํ น อุปฺปชฺชติ ตสฺส ตตฺถ ปุริสินฺทฺริยํ น อุปฺปชฺชตีติ?

วินา อุเปกฺขาย ปุริสานํ อุปปชฺชนฺตานํ เตสํ ตตฺถ อุเปกฺขินฺทฺริยํ น อุปฺปชฺชติ, โน จ เตสํ ตตฺถ ปุริสินฺทฺริยํ น อุปฺปชฺชติ. สพฺเพสํ จวนฺตานํ วินา อุเปกฺขาย น ปุริสานํ อุปปชฺชนฺตานํ เตสํ ตตฺถ อุเปกฺขินฺทฺริยฺจ น อุปฺปชฺชติ ปุริสินฺทฺริยฺจ น อุปฺปชฺชติ.

(ก) ยสฺส ยตฺถ ปุริสินฺทฺริยํ น อุปฺปชฺชติ ตสฺส ตตฺถ สทฺธินฺทฺริยํ น อุปฺปชฺชตีติ?

น ปุริสานํ สเหตุกานํ อุปปชฺชนฺตานํ เตสํ ตตฺถ ปุริสินฺทฺริยํ น อุปฺปชฺชติ, โน จ เตสํ ตตฺถ สทฺธินฺทฺริยํ น อุปฺปชฺชติ. สพฺเพสํ จวนฺตานํ น ปุริสานํ อเหตุกานํ อุปปชฺชนฺตานํ เตสํ ตตฺถ ปุริสินฺทฺริยฺจ น อุปฺปชฺชติ สทฺธินฺทฺริยฺจ น อุปฺปชฺชติ.

(ข) ยสฺส วา ปน ยตฺถ สทฺธินฺทฺริยํ น อุปฺปชฺชติ ตสฺส ตตฺถ ปุริสินฺทฺริยํ น อุปฺปชฺชตีติ?

อเหตุกานํ ปุริสานํ อุปปชฺชนฺตานํ เตสํ ตตฺถ สทฺธินฺทฺริยํ น อุปฺปชฺชติ, โน จ เตสํ ตตฺถ ปุริสินฺทฺริยํ น อุปฺปชฺชติ. สพฺเพสํ จวนฺตานํ อเหตุกานํ น ปุริสานํ อุปปชฺชนฺตานํ เตสํ ตตฺถ สทฺธินฺทฺริยฺจ น อุปฺปชฺชติ ปุริสินฺทฺริยฺจ น อุปฺปชฺชติ.

(ก) ยสฺส ยตฺถ ปุริสินฺทฺริยํ น อุปฺปชฺชติ ตสฺส ตตฺถ ปฺินฺทฺริยํ น อุปฺปชฺชตีติ?

น ปุริสานํ าณสมฺปยุตฺตานํ อุปปชฺชนฺตานํ เตสํ ตตฺถ ปุริสินฺทฺริยํ น อุปฺปชฺชติ, โน จ เตสํ ตตฺถ ปฺินฺทฺริยํ น อุปฺปชฺชติ. สพฺเพสํ จวนฺตานํ น ปุริสานํ าณวิปฺปยุตฺตานํ อุปปชฺชนฺตานํ เตสํ ตตฺถ ปุริสินฺทฺริยฺจ น อุปฺปชฺชติ ปฺินฺทฺริยฺจ น อุปฺปชฺชติ.

(ข) ยสฺส วา ปน ยตฺถ ปฺินฺทฺริยํ น อุปฺปชฺชติ ตสฺส ตตฺถ ปุริสินฺทฺริยํ น อุปฺปชฺชตีติ?

าณวิปฺปยุตฺตานํ ปุริสานํ อุปปชฺชนฺตานํ เตสํ ตตฺถ ปฺินฺทฺริยํ น อุปฺปชฺชติ, โน จ เตสํ ตตฺถ ปุริสินฺทฺริยํ น อุปฺปชฺชติ. สพฺเพสํ จวนฺตานํ าณวิปฺปยุตฺตานํ น ปุริสานํ อุปปชฺชนฺตานํ เตสํ ตตฺถ ปฺินฺทฺริยฺจ น อุปฺปชฺชติ ปุริสินฺทฺริยฺจ น อุปฺปชฺชติ.

(ก) ยสฺส ยตฺถ ปุริสินฺทฺริยํ น อุปฺปชฺชติ ตสฺส ตตฺถ มนินฺทฺริยํ น อุปฺปชฺชตีติ?

น ปุริสานํ สจิตฺตกานํ อุปปชฺชนฺตานํ เตสํ ตตฺถ ปุริสินฺทฺริยํ น อุปฺปชฺชติ, โน จ เตสํ ตตฺถ มนินฺทฺริยํ น อุปฺปชฺชติ. สพฺเพสํ จวนฺตานํ อจิตฺตกานํ อุปปชฺชนฺตานํ เตสํ ตตฺถ ปุริสินฺทฺริยฺจ น อุปฺปชฺชติ มนินฺทฺริยฺจ น อุปฺปชฺชติ.

(ข) ยสฺส วา ปน ยตฺถ มนินฺทฺริยํ น อุปฺปชฺชติ ตสฺส ตตฺถ ปุริสินฺทฺริยํ น อุปฺปชฺชตีติ? อามนฺตา. (ปุริสินฺทฺริยมูลกํ)

๒๓๕. (ก) ยสฺส ยตฺถ ชีวิตินฺทฺริยํ น อุปฺปชฺชติ ตสฺส ตตฺถ โสมนสฺสินฺทฺริยํ น อุปฺปชฺชตีติ? อามนฺตา.

(ข) ยสฺส วา ปน ยตฺถ โสมนสฺสินฺทฺริยํ น อุปฺปชฺชติ ตสฺส ตตฺถ ชีวิตินฺทฺริยํ น อุปฺปชฺชตีติ?

วินา โสมนสฺเสน อุปปชฺชนฺตานํ ปวตฺเต โสมนสฺสวิปฺปยุตฺตจิตฺตสฺส อุปฺปาทกฺขเณ เตสํ ตตฺถ โสมนสฺสินฺทฺริยํ น อุปฺปชฺชติ, โน จ เตสํ ตตฺถ ชีวิตินฺทฺริยํ น อุปฺปชฺชติ. สพฺเพสํ จวนฺตานํ ปวตฺเต จิตฺตสฺส ภงฺคกฺขเณ เตสํ ตตฺถ โสมนสฺสินฺทฺริยฺจ น อุปฺปชฺชติ ชีวิตินฺทฺริยฺจ น อุปฺปชฺชติ.

(ก) ยสฺส ยตฺถ ชีวิตินฺทฺริยํ น อุปฺปชฺชติ ตสฺส ตตฺถ อุเปกฺขินฺทฺริยํ น อุปฺปชฺชตีติ? อามนฺตา.

(ข) ยสฺส วา ปน ยตฺถ อุเปกฺขินฺทฺริยํ น อุปฺปชฺชติ ตสฺส ตตฺถ ชีวิตินฺทฺริยํ น อุปฺปชฺชตีติ?

วินา อุเปกฺขาย อุปปชฺชนฺตานํ ปวตฺเต อุเปกฺขาวิปฺปยุตฺตจิตฺตสฺส อุปฺปาทกฺขเณ เตสํ ตตฺถ อุเปกฺขินฺทฺริยํ น อุปฺปชฺชติ, โน จ เตสํ ตตฺถ ชีวิตินฺทฺริยํ น อุปฺปชฺชติ. สพฺเพสํ จวนฺตานํ ปวตฺเต จิตฺตสฺส ภงฺคกฺขเณ เตสํ ตตฺถ อุเปกฺขินฺทฺริยฺจ น อุปฺปชฺชติ ชีวิตินฺทฺริยฺจ น อุปฺปชฺชติ.

(ก) ยสฺส ยตฺถ ชีวิตินฺทฺริยํ น อุปฺปชฺชติ ตสฺส ตตฺถ สทฺธินฺทฺริยํ น อุปฺปชฺชตีติ? อามนฺตา.

(ข) ยสฺส วา ปน ยตฺถ สทฺธินฺทฺริยํ น อุปฺปชฺชติ ตสฺส ตตฺถ ชีวิตินฺทฺริยํ น อุปฺปชฺชตีติ?

อเหตุกานํ อุปปชฺชนฺตานํ ปวตฺเต สทฺธาวิปฺปยุตฺตจิตฺตสฺส อุปฺปาทกฺขเณ เตสํ ตตฺถ สทฺธินฺทฺริยํ น อุปฺปชฺชติ, โน จ เตสํ ตตฺถ ชีวิตินฺทฺริยํ น อุปฺปชฺชติ. สพฺเพสํ จวนฺตานํ ปวตฺเต จิตฺตสฺส ภงฺคกฺขเณ เตสํ ตตฺถ สทฺธินฺทฺริยฺจ น อุปฺปชฺชติ ชีวิตินฺทฺริยฺจ น อุปฺปชฺชติ.

(ก) ยสฺส ยตฺถ ชีวิตินฺทฺริยํ น อุปฺปชฺชติ ตสฺส ตตฺถ ปฺินฺทฺริยํ น อุปฺปชฺชตีติ? อามนฺตา.

(ข) ยสฺส วา ปน ยตฺถ ปฺินฺทฺริยํ น อุปฺปชฺชติ ตสฺส ตตฺถ ชีวิตินฺทฺริยํ น อุปฺปชฺชตีติ?

าณวิปฺปยุตฺตานํ อุปปชฺชนฺตานํ ปวตฺเต าณวิปฺปยุตฺตจิตฺตสฺส อุปฺปาทกฺขเณ เตสํ ตตฺถ ปฺินฺทฺริยํ น อุปฺปชฺชติ, โน จ เตสํ ตตฺถ ชีวิตินฺทฺริยํ น อุปฺปชฺชติ. สพฺเพสํ จวนฺตานํ ปวตฺเต จิตฺตสฺส ภงฺคกฺขเณ เตสํ ตตฺถ ปฺินฺทฺริยฺจ น อุปฺปชฺชติ ชีวิตินฺทฺริยฺจ น อุปฺปชฺชติ.

(ก) ยสฺส ยตฺถ ชีวิตินฺทฺริยํ น อุปฺปชฺชติ ตสฺส ตตฺถ มนินฺทฺริยํ น อุปฺปชฺชตีติ? อามนฺตา.

(ข) ยสฺส วา ปน ยตฺถ มนินฺทฺริยํ น อุปฺปชฺชติ ตสฺส ตตฺถ ชีวิตินฺทฺริยํ น อุปฺปชฺชตีติ?

อจิตฺตกานํ อุปปชฺชนฺตานํ เตสํ ตตฺถ มนินฺทฺริยํ น อุปฺปชฺชติ, โน จ เตสํ ตตฺถ ชีวิตินฺทฺริยํ น อุปฺปชฺชติ. สพฺเพสํ จวนฺตานํ ปวตฺเต จิตฺตสฺส ภงฺคกฺขเณ เตสํ ตตฺถ มนินฺทฺริยฺจ น อุปฺปชฺชติ ชีวิตินฺทฺริยฺจ น อุปฺปชฺชติ. (ชีวิตินฺทฺริยมูลกํ)

๒๓๖. (ก) ยสฺส ยตฺถ โสมนสฺสินฺทฺริยํ น อุปฺปชฺชติ ตสฺส ตตฺถ อุเปกฺขินฺทฺริยํ น อุปฺปชฺชตีติ?

อุเปกฺขาย อุปปชฺชนฺตานํ ปวตฺเต อุเปกฺขาสมฺปยุตฺตจิตฺตสฺส อุปฺปาทกฺขเณ เตสํ ตตฺถ โสมนสฺสินฺทฺริยํ น อุปฺปชฺชติ, โน จ เตสํ ตตฺถ อุเปกฺขินฺทฺริยํ น อุปฺปชฺชติ. สพฺเพสํ จิตฺตสฺส ภงฺคกฺขเณ โสมนสฺสวิปฺปยุตฺตอุเปกฺขาวิปฺปยุตฺตจิตฺตสฺส อุปฺปาทกฺขเณ อสฺสตฺตานํ เตสํ ตตฺถ โสมนสฺสินฺทฺริยฺจ น อุปฺปชฺชติ อุเปกฺขินฺทฺริยฺจ น อุปฺปชฺชติ.

(ข) ยสฺส วา ปน ยตฺถ อุเปกฺขินฺทฺริยํ น อุปฺปชฺชติ ตสฺส ตตฺถ โสมนสฺสินฺทฺริยํ น อุปฺปชฺชตีติ?

โสมนสฺเสน อุปปชฺชนฺตานํ ปวตฺเต โสมนสฺสสมฺปยุตฺตจิตฺตสฺส อุปฺปาทกฺขเณ เตสํ ตตฺถ อุเปกฺขินฺทฺริยํ น อุปฺปชฺชติ, โน จ เตสํ ตตฺถ โสมนสฺสินฺทฺริยํ น อุปฺปชฺชติ. สพฺเพสํ จิตฺตสฺส ภงฺคกฺขเณ อุเปกฺขาวิปฺปยุตฺตโสมนสฺสวิปฺปยุตฺตจิตฺตสฺส อุปฺปาทกฺขเณ อสฺสตฺตานํ เตสํ ตตฺถ อุเปกฺขินฺทฺริยฺจ น อุปฺปชฺชติ โสมนสฺสินฺทฺริยฺจ น อุปฺปชฺชติ.

(ก) ยสฺส ยตฺถ โสมนสฺสินฺทฺริยํ น อุปฺปชฺชติ ตสฺส ตตฺถ สทฺธินฺทฺริยํ น อุปฺปชฺชตีติ?

วินา โสมนสฺเสน สเหตุกานํ อุปปชฺชนฺตานํ ปวตฺเต โสมนสฺสวิปฺปยุตฺตสทฺธาสมฺปยุตฺตจิตฺตสฺส อุปฺปาทกฺขเณ เตสํ ตตฺถ โสมนสฺสินฺทฺริยํ น อุปฺปชฺชติ, โน จ เตสํ ตตฺถ สทฺธินฺทฺริยํ น อุปฺปชฺชติ. สพฺเพสํ จิตฺตสฺส ภงฺคกฺขเณ โสมนสฺสวิปฺปยุตฺตสทฺธาวิปฺปยุตฺตจิตฺตสฺส อุปฺปาทกฺขเณ อสฺสตฺตานํ เตสํ ตตฺถ โสมนสฺสินฺทฺริยฺจ น อุปฺปชฺชติ สทฺธินฺทฺริยฺจ น อุปฺปชฺชติ.

(ข) ยสฺส วา ปน ยตฺถ สทฺธินฺทฺริยํ น อุปฺปชฺชติ ตสฺส ตตฺถ โสมนสฺสินฺทฺริยํ น อุปฺปชฺชตีติ?

ปวตฺเต สทฺธาวิปฺปยุตฺตโสมนสฺสสมฺปยุตฺตจิตฺตสฺส อุปฺปาทกฺขเณ เตสํ ตตฺถ สทฺธินฺทฺริยํ น อุปฺปชฺชติ, โน จ เตสํ ตตฺถ โสมนสฺสินฺทฺริยํ น อุปฺปชฺชติ. สพฺเพสํ จิตฺตสฺส ภงฺคกฺขเณ สทฺธาวิปฺปยุตฺตโสมนสฺสวิปฺปยุตฺตจิตฺตสฺส อุปฺปาทกฺขเณ อสฺสตฺตานํ เตสํ ตตฺถ สทฺธินฺทฺริยฺจ น อุปฺปชฺชติ โสมนสฺสินฺทฺริยฺจ น อุปฺปชฺชติ.

(ก) ยสฺส ยตฺถ โสมนสฺสินฺทฺริยํ น อุปฺปชฺชติ ตสฺส ตตฺถ ปฺินฺทฺริยํ น อุปฺปชฺชตีติ?

วินา โสมนสฺเสน าณสมฺปยุตฺตานํ อุปปชฺชนฺตานํ ปวตฺเต โสมนสฺสวิปฺปยุตฺตาณสมฺปยุตฺตจิตฺตสฺส อุปฺปาทกฺขเณ เตสํ ตตฺถ โสมนสฺสินฺทฺริยํ น อุปฺปชฺชติ, โน จ เตสํ ตตฺถ ปฺินฺทฺริยํ น อุปฺปชฺชติ. สพฺเพสํ จิตฺตสฺส ภงฺคกฺขเณ โสมนสฺสวิปฺปยุตฺตาณวิปฺปยุตฺตจิตฺตสฺส อุปฺปาทกฺขเณ อสฺสตฺตานํ เตสํ ตตฺถ โสมนสฺสินฺทฺริยฺจ น อุปฺปชฺชติ ปฺินฺทฺริยฺจ น อุปฺปชฺชติ.

(ข) ยสฺส วา ปน ยตฺถ ปฺินฺทฺริยํ น อุปฺปชฺชติ ตสฺส ตตฺถ โสมนสฺสินฺทฺริยํ น อุปฺปชฺชตีติ?

าณวิปฺปยุตฺตานํ โสมนสฺเสน อุปปชฺชนฺตานํ ปวตฺเต าณวิปฺปยุตฺตโสมนสฺสสมฺปยุตฺตจิตฺตสฺส อุปฺปาทกฺขเณ เตสํ ตตฺถ ปฺินฺทฺริยํ น อุปฺปชฺชติ, โน จ เตสํ ตตฺถ โสมนสฺสินฺทฺริยํ น อุปฺปชฺชติ. สพฺเพสํ จิตฺตสฺส ภงฺคกฺขเณ าณวิปฺปยุตฺตโสมนสฺสวิปฺปยุตฺตจิตฺตสฺส อุปฺปาทกฺขเณ อสฺสตฺตานํ เตสํ ตตฺถ ปฺินฺทฺริยฺจ น อุปฺปชฺชติ โสมนสฺสินฺทฺริยฺจ น อุปฺปชฺชติ.

(ก) ยสฺส ยตฺถ โสมนสฺสินฺทฺริยํ น อุปฺปชฺชติ ตสฺส ตตฺถ มนินฺทฺริยํ น อุปฺปชฺชตีติ?

วินา โสมนสฺเสน สจิตฺตกานํ อุปปชฺชนฺตานํ ปวตฺเต โสมนสฺสวิปฺปยุตฺตจิตฺตสฺส อุปฺปาทกฺขเณ เตสํ ตตฺถ โสมนสฺสินฺทฺริยํ น อุปฺปชฺชติ, โน จ เตสํ ตตฺถ มนินฺทฺริยํ น อุปฺปชฺชติ. สพฺเพสํ จิตฺตสฺส ภงฺคกฺขเณ อสฺสตฺตานํ เตสํ ตตฺถ โสมนสฺสินฺทฺริยฺจ น อุปฺปชฺชติ มนินฺทฺริยฺจ น อุปฺปชฺชติ.

(ข) ยสฺส วา ปน ยตฺถ มนินฺทฺริยํ น อุปฺปชฺชติ ตสฺส ตตฺถ โสมนสฺสินฺทฺริยํ น อุปฺปชฺชตีติ? อามนฺตา. (โสมนสฺสินฺทฺริยมูลกํ)

๒๓๗. (ก) ยสฺส ยตฺถ อุเปกฺขินฺทฺริยํ น อุปฺปชฺชติ ตสฺส ตตฺถ สทฺธินฺทฺริยํ น อุปฺปชฺชตีติ?

วินา อุเปกฺขาย สเหตุกานํ อุปปชฺชนฺตานํ ปวตฺเต อุเปกฺขาวิปฺปยุตฺตสทฺธาสมฺปยุตฺตจิตฺตสฺส อุปฺปาทกฺขเณ เตสํ ตตฺถ อุเปกฺขินฺทฺริยํ น อุปฺปชฺชติ, โน จ เตสํ ตตฺถ สทฺธินฺทฺริยํ น อุปฺปชฺชติ. สพฺเพสํ จิตฺตสฺส ภงฺคกฺขเณ อุเปกฺขาวิปฺปยุตฺตสทฺธาวิปฺปยุตฺตจิตฺตสฺส อุปฺปาทกฺขเณ อสฺสตฺตานํ เตสํ ตตฺถ อุเปกฺขินฺทฺริยฺจ น อุปฺปชฺชติ สทฺธินฺทฺริยฺจ น อุปฺปชฺชติ.

(ข) ยสฺส วา ปน ยตฺถ สทฺธินฺทฺริยํ น อุปฺปชฺชติ ตสฺส ตตฺถ อุเปกฺขินฺทฺริยํ น อุปฺปชฺชตีติ?

อเหตุกานํ อุเปกฺขาย อุปปชฺชนฺตานํ ปวตฺเต สทฺธาวิปฺปยุตฺตอุเปกฺขาสมฺปยุตฺตจิตฺตสฺส อุปฺปาทกฺขเณ เตสํ ตตฺถ สทฺธินฺทฺริยํ น อุปฺปชฺชติ, โน จ เตสํ ตตฺถ อุเปกฺขินฺทฺริยํ น อุปฺปชฺชติ. สพฺเพสํ จิตฺตสฺส ภงฺคกฺขเณ สทฺธาวิปฺปยุตฺตอุเปกฺขาวิปฺปยุตฺตจิตฺตสฺส อุปฺปาทกฺขเณ อสฺสตฺตานํ เตสํ ตตฺถ สทฺธินฺทฺริยฺจ น อุปฺปชฺชติ อุเปกฺขินฺทฺริยฺจ น อุปฺปชฺชติ.

(ก) ยสฺส ยตฺถ อุเปกฺขินฺทฺริยํ น อุปฺปชฺชติ ตสฺส ตตฺถ ปฺินฺทฺริยํ น อุปฺปชฺชตีติ?

วินา อุเปกฺขาย าณสมฺปยุตฺตานํ อุปปชฺชนฺตานํ ปวตฺเต อุเปกฺขาวิปฺปยุตฺตาณสมฺปยุตฺตจิตฺตสฺส อุปฺปาทกฺขเณ เตสํ ตตฺถ อุเปกฺขินฺทฺริยํ น อุปฺปชฺชติ, โน จ เตสํ ตตฺถ ปฺินฺทฺริยํ น อุปฺปชฺชติ. สพฺเพสํ จิตฺตสฺส ภงฺคกฺขเณ อุเปกฺขาวิปฺปยุตฺตาณวิปฺปยุตฺตจิตฺตสฺส อุปฺปาทกฺขเณ อสฺสตฺตานํ เตสํ ตตฺถ อุเปกฺขินฺทฺริยฺจ น อุปฺปชฺชติ ปฺินฺทฺริยฺจ น อุปฺปชฺชติ.

(ข) ยสฺส วา ปน ยตฺถ ปฺินฺทฺริยํ น อุปฺปชฺชติ ตสฺส ตตฺถ อุเปกฺขินฺทฺริยํ น อุปฺปชฺชตีติ?

าณวิปฺปยุตฺตานํ อุเปกฺขาย อุปปชฺชนฺตานํ ปวตฺเต าณวิปฺปยุตฺตอุเปกฺขาสมฺปยุตฺตจิตฺตสฺส อุปฺปาทกฺขเณ เตสํ ตตฺถ ปฺินฺทฺริยํ น อุปฺปชฺชติ, โน จ เตสํ ตตฺถ อุเปกฺขินฺทฺริยํ น อุปฺปชฺชติ. สพฺเพสํ จิตฺตสฺส ภงฺคกฺขเณ าณวิปฺปยุตฺตอุเปกฺขาวิปฺปยุตฺตจิตฺตสฺส อุปฺปาทกฺขเณ อสฺสตฺตานํ เตสํ ตตฺถ ปฺินฺทฺริยฺจ น อุปฺปชฺชติ อุเปกฺขินฺทฺริยฺจ น อุปฺปชฺชติ.

(ก) ยสฺส ยตฺถ อุเปกฺขินฺทฺริยํ น อุปฺปชฺชติ ตสฺส ตตฺถ มนินฺทฺริยํ น อุปฺปชฺชตีติ?

วินา อุเปกฺขาย สจิตฺตกานํ อุปปชฺชนฺตานํ ปวตฺเต อุเปกฺขาวิปฺปยุตฺตจิตฺตสฺส อุปฺปาทกฺขเณ เตสํ ตตฺถ อุเปกฺขินฺทฺริยํ น อุปฺปชฺชติ, โน จ เตสํ ตตฺถ มนินฺทฺริยํ น อุปฺปชฺชติ. สพฺเพสํ จิตฺตสฺส ภงฺคกฺขเณ อสฺสตฺตานํ เตสํ ตตฺถ อุเปกฺขินฺทฺริยฺจ น อุปฺปชฺชติ มนินฺทฺริยฺจ น อุปฺปชฺชติ.

(ข) ยสฺส วา ปน ยตฺถ มนินฺทฺริยํ น อุปฺปชฺชติ ตสฺส ตตฺถ อุเปกฺขินฺทฺริยํ น อุปฺปชฺชตีติ? อามนฺตา. (อุเปกฺขินฺทฺริยมูลกํ)

๒๓๘. (ก) ยสฺส ยตฺถ สทฺธินฺทฺริยํ น อุปฺปชฺชติ ตสฺส ตตฺถ ปฺินฺทฺริยํ น อุปฺปชฺชตีติ? อามนฺตา.

(ข) ยสฺส วา ปน ยตฺถ ปฺินฺทฺริยํ น อุปฺปชฺชติ ตสฺส ตตฺถ สทฺธินฺทฺริยํ น อุปฺปชฺชตีติ?

าณวิปฺปยุตฺตานํ สเหตุกานํ อุปปชฺชนฺตานํ ปวตฺเต าณวิปฺปยุตฺตสทฺธาสมฺปยุตฺตจิตฺตสฺส อุปฺปาทกฺขเณ เตสํ ตตฺถ ปฺินฺทฺริยํ น อุปฺปชฺชติ, โน จ เตสํ ตตฺถ สทฺธินฺทฺริยํ น อุปฺปชฺชติ. สพฺเพสํ จิตฺตสฺส ภงฺคกฺขเณ าณวิปฺปยุตฺตสทฺธาวิปฺปยุตฺตจิตฺตสฺส อุปฺปาทกฺขเณ อสฺสตฺตานํ เตสํ ตตฺถ ปฺินฺทฺริยฺจ น อุปฺปชฺชติ สทฺธินฺทฺริยฺจ น อุปฺปชฺชติ.

(ก) ยสฺส ยตฺถ สทฺธินฺทฺริยํ น อุปฺปชฺชติ ตสฺส ตตฺถ มนินฺทฺริยํ น อุปฺปชฺชตีติ?

อเหตุกานํ สจิตฺตกานํ อุปปชฺชนฺตานํ ปวตฺเต สทฺธาวิปฺปยุตฺตจิตฺตสฺส อุปฺปาทกฺขเณ เตสํ ตตฺถ สทฺธินฺทฺริยํ น อุปฺปชฺชติ, โน จ เตสํ ตตฺถ มนินฺทฺริยํ น อุปฺปชฺชติ. สพฺเพสํ จิตฺตสฺส ภงฺคกฺขเณ อสฺสตฺตานํ เตสํ ตตฺถ สทฺธินฺทฺริยฺจ น อุปฺปชฺชติ มนินฺทฺริยฺจ น อุปฺปชฺชติ.

(ข) ยสฺส วา ปน ยตฺถ มนินฺทฺริยํ น อุปฺปชฺชติ ตสฺส ตตฺถ สทฺธินฺทฺริยํ น อุปฺปชฺชตีติ? อามนฺตา. (สทฺธินฺทฺริยมูลกํ)

๒๓๙. (ก) ยสฺส ยตฺถ ปฺินฺทฺริยํ น อุปฺปชฺชติ ตสฺส ตตฺถ มนินฺทฺริยํ น อุปฺปชฺชตีติ?

าณวิปฺปยุตฺตานํ สจิตฺตกานํ อุปปชฺชนฺตานํ ปวตฺเต าณวิปฺปยุตฺตจิตฺตสฺส อุปฺปาทกฺขเณ เตสํ ตตฺถ ปฺินฺทฺริยํ น อุปฺปชฺชติ, โน จ เตสํ ตตฺถ มนินฺทฺริยํ น อุปฺปชฺชติ. สพฺเพสํ จิตฺตสฺส ภงฺคกฺขเณ อสฺสตฺตานํ เตสํ ตตฺถ ปฺินฺทฺริยฺจ น อุปฺปชฺชติ มนินฺทฺริยฺจ น อุปฺปชฺชติ.

(ข) ยสฺส วา ปน ยตฺถ มนินฺทฺริยํ น อุปฺปชฺชติ ตสฺส ตตฺถ ปฺินฺทฺริยํ น อุปฺปชฺชตีติ? อามนฺตา. (ปฺินฺทฺริยมูลกํ)

(๒) อตีตวาโร

(ก) อนุโลมปุคฺคโล

๒๔๐. (ก) ยสฺส จกฺขุนฺทฺริยํ อุปฺปชฺชิตฺถ ตสฺส โสตินฺทฺริยํ อุปฺปชฺชิตฺถาติ? อามนฺตา.

(ข) ยสฺส วา ปน โสตินฺทฺริยํ อุปฺปชฺชิตฺถ ตสฺส จกฺขุนฺทฺริยํ อุปฺปชฺชิตฺถาติ? อามนฺตา.

(ก) ยสฺส จกฺขุนฺทฺริยํ อุปฺปชฺชิตฺถ ตสฺส ฆานินฺทฺริยํ อุปฺปชฺชิตฺถาติ? อามนฺตา.

(ข) ยสฺส วา ปน ฆานินฺทฺริยํ อุปฺปชฺชิตฺถ ตสฺส จกฺขุนฺทฺริยํ อุปฺปชฺชิตฺถาติ? อามนฺตา.

ยสฺส จกฺขุนฺทฺริยํ อุปฺปชฺชิตฺถ ตสฺส อิตฺถินฺทฺริยํ…เป… ปุริสินฺทฺริยํ อุปฺปชฺชิตฺถาติ? อามนฺตา.

ยสฺส วา ปน ปุริสินฺทฺริยํ อุปฺปชฺชิตฺถ ตตฺถ จกฺขุนฺทฺริยํ อุปฺปชฺชิตฺถาติ? อามนฺตา.

(ก) ยสฺส จกฺขุนฺทฺริยํ อุปฺปชฺชิตฺถ ตสฺส ชีวิตินฺทฺริยํ อุปฺปชฺชิตฺถาติ? อามนฺตา.

(ข) ยสฺส วา ปน ชีวิตินฺทฺริยํ อุปฺปชฺชิตฺถ ตสฺส จกฺขุนฺทฺริยํ อุปฺปชฺชิตฺถาติ? อามนฺตา.

(ก) ยสฺส จกฺขุนฺทฺริยํ อุปฺปชฺชิตฺถ ตสฺส โสมนสฺสินฺทฺริยํ อุปฺปชฺชิตฺถาติ? อามนฺตา.

(ข) ยสฺส วา ปน โสมนสฺสินฺทฺริยํ อุปฺปชฺชิตฺถ ตสฺส จกฺขุนฺทฺริยํ อุปฺปชฺชิตฺถาติ? อามนฺตา.

(ก) ยสฺส จกฺขุนฺทฺริยํ อุปฺปชฺชิตฺถ ตสฺส อุเปกฺขินฺทฺริยํ อุปฺปชฺชิตฺถาติ? อามนฺตา.

(ข) ยสฺส วา ปน อุเปกฺขินฺทฺริยํ อุปฺปชฺชิตฺถ ตสฺส จกฺขุนฺทฺริยํ อุปฺปชฺชิตฺถาติ? อามนฺตา.

ยสฺส จกฺขุนฺทฺริยํ อุปฺปชฺชิตฺถ ตสฺส สทฺธินฺทฺริยํ…เป… ปฺินฺทฺริยํ…เป… มนินฺทฺริยํ อุปฺปชฺชิตฺถาติ? อามนฺตา.

ยสฺส วา ปน มนินฺทฺริยํ อุปฺปชฺชิตฺถ ตสฺส จกฺขุนฺทฺริยํ อุปฺปชฺชิตฺถาติ? อามนฺตา. (จกฺขุนฺทฺริยมูลกํ)

๒๔๑. ยสฺส ฆานินฺทฺริยํ…เป… อิตฺถินฺทฺริยํ… ปุริสินฺทฺริยํ… ชีวิตินฺทฺริยํ… โสมนสฺสินฺทฺริยํ… อุเปกฺขินฺทฺริยํ… สทฺธินฺทฺริยํ… ปฺินฺทฺริยํ อุปฺปชฺชิตฺถ ตสฺส มนินฺทฺริยํ อุปฺปชฺชิตฺถาติ? อามนฺตา.

ยสฺส วา ปน มนินฺทฺริยํ อุปฺปชฺชิตฺถ ตสฺส ปฺินฺทฺริยํ อุปฺปชฺชิตฺถาติ? อามนฺตา.

(ข) อนุโลมโอกาโส

๒๔๒. (ก) ยตฺถ จกฺขุนฺทฺริยํ อุปฺปชฺชิตฺถ ตตฺถ โสตินฺทฺริยํ อุปฺปชฺชิตฺถาติ? อามนฺตา.

(ข) ยตฺถ วา ปน โสตินฺทฺริยํ อุปฺปชฺชิตฺถ ตตฺถ จกฺขุนฺทฺริยํ อุปฺปชฺชิตฺถาติ? อามนฺตา.

(ก) ยตฺถ จกฺขุนฺทฺริยํ อุปฺปชฺชิตฺถ ตตฺถ ฆานินฺทฺริยํ อุปฺปชฺชิตฺถาติ?

รูปาวจเร ตตฺถ จกฺขุนฺทฺริยํ อุปฺปชฺชิตฺถ, โน จ ตตฺถ ฆานินฺทฺริยํ อุปฺปชฺชิตฺถ. กามาวจเร ตตฺถ จกฺขุนฺทฺริยฺจ อุปฺปชฺชิตฺถ ฆานินฺทฺริยฺจ อุปฺปชฺชิตฺถ.

(ข) ยตฺถ วา ปน ฆานินฺทฺริยํ อุปฺปชฺชิตฺถ ตตฺถ จกฺขุนฺทฺริยํ อุปฺปชฺชิตฺถาติ? อามนฺตา.

ยตฺถ จกฺขุนฺทฺริยํ อุปฺปชฺชิตฺถ ตตฺถ อิตฺถินฺทฺริยํ…เป… ปุริสินฺทฺริยํ อุปฺปชฺชิตฺถาติ?

รูปาวจเร ตตฺถ จกฺขุนฺทฺริยํ อุปฺปชฺชิตฺถ, โน จ ตตฺถ ปุริสินฺทฺริยํ อุปฺปชฺชิตฺถ. กามาวจเร ตตฺถ จกฺขุนฺทฺริยฺจ อุปฺปชฺชิตฺถ ปุริสินฺทฺริยฺจ อุปฺปชฺชิตฺถ.

(ข) ยตฺถ วา ปน ปุริสินฺทฺริยํ อุปฺปชฺชิตฺถ ตตฺถ จกฺขุนฺทฺริยํ อุปฺปชฺชิตฺถาติ? อามนฺตา.

(ก) ยตฺถ จกฺขุนฺทฺริยํ อุปฺปชฺชิตฺถ ตตฺถ ชีวิตินฺทฺริยํ อุปฺปชฺชิตฺถาติ? อามนฺตา.

(ข) ยตฺถ วา ปน ชีวิตินฺทฺริยํ อุปฺปชฺชิตฺถ ตตฺถ จกฺขุนฺทฺริยํ อุปฺปชฺชิตฺถาติ?

อสฺสตฺเต อรูเป ตตฺถ ชีวิตินฺทฺริยํ อุปฺปชฺชิตฺถ, โน จ ตตฺถ จกฺขุนฺทฺริยํ อุปฺปชฺชิตฺถ. ปฺจโวกาเร ตตฺถ ชีวิตินฺทฺริยฺจ อุปฺปชฺชิตฺถ จกฺขุนฺทฺริยฺจ อุปฺปชฺชิตฺถ.

(ก) ยตฺถ จกฺขุนฺทฺริยํ อุปฺปชฺชิตฺถ ตตฺถ โสมนสฺสินฺทฺริยํ อุปฺปชฺชิตฺถาติ? อามนฺตา.

(ข) ยตฺถ วา ปน โสมนสฺสินฺทฺริยํ อุปฺปชฺชิตฺถ ตตฺถ จกฺขุนฺทฺริยํ อุปฺปชฺชิตฺถาติ? อามนฺตา.

(ก) ยตฺถ จกฺขุนฺทฺริยํ อุปฺปชฺชิตฺถ ตตฺถ อุเปกฺขินฺทฺริยํ อุปฺปชฺชิตฺถาติ? อามนฺตา.

(ข) ยตฺถ วา ปน อุเปกฺขินฺทฺริยํ อุปฺปชฺชิตฺถ ตตฺถ จกฺขุนฺทฺริยํ อุปฺปชฺชิตฺถาติ?

อรูเป ตตฺถ อุเปกฺขินฺทฺริยํ อุปฺปชฺชิตฺถ, โน จ ตตฺถ จกฺขุนฺทฺริยํ อุปฺปชฺชิตฺถ. ปฺจโวกาเร ตตฺถ อุเปกฺขินฺทฺริยฺจ อุปฺปชฺชิตฺถ จกฺขุนฺทฺริยฺจ อุปฺปชฺชิตฺถ.

ยตฺถ จกฺขุนฺทฺริยํ อุปฺปชฺชิตฺถ ตตฺถ สทฺธินฺทฺริยํ…เป… ปฺินฺทฺริยํ…เป… มนินฺทฺริยํ อุปฺปชฺชิตฺถาติ? อามนฺตา.

ยตฺถ วา ปน มนินฺทฺริยํ อุปฺปชฺชิตฺถ ตตฺถ จกฺขุนฺทฺริยํ อุปฺปชฺชิตฺถาติ?

อรูเป ตตฺถ มนินฺทฺริยํ อุปฺปชฺชิตฺถ, โน จ ตตฺถ จกฺขุนฺทฺริยํ อุปฺปชฺชิตฺถ. ปฺจโวกาเร ตตฺถ มนินฺทฺริยฺจ อุปฺปชฺชิตฺถ จกฺขุนฺทฺริยฺจ อุปฺปชฺชิตฺถ. (จกฺขุนฺทฺริยมูลกํ)

๒๔๓. ยตฺถ ฆานินฺทฺริยํ อุปฺปชฺชิตฺถ ตตฺถ อิตฺถินฺทฺริยํ…เป… ปุริสินฺทฺริยํ อุปฺปชฺชิตฺถาติ? อามนฺตา.

ยตฺถ วา ปน ปุริสินฺทฺริยํ อุปฺปชฺชิตฺถ ตตฺถ ฆานินฺทฺริยํ อุปฺปชฺชิตฺถาติ? อามนฺตา.

(ก) ยตฺถ ฆานินฺทฺริยํ อุปฺปชฺชิตฺถ ตตฺถ ชีวิตินฺทฺริยํ อุปฺปชฺชิตฺถาติ? อามนฺตา.

(ข) ยตฺถ วา ปน ชีวิตินฺทฺริยํ อุปฺปชฺชิตฺถ ตตฺถ ฆานินฺทฺริยํ อุปฺปชฺชิตฺถาติ?

รูปาวจเร อรูปาวจเร ตตฺถ ชีวิตินฺทฺริยํ อุปฺปชฺชิตฺถ, โน จ ตตฺถ ฆานินฺทฺริยํ อุปฺปชฺชิตฺถ. กามาวจเร ตตฺถ ชีวิตินฺทฺริยฺจ อุปฺปชฺชิตฺถ ฆานินฺทฺริยฺจ อุปฺปชฺชิตฺถ.

(ก) ยตฺถ ฆานินฺทฺริยํ อุปฺปชฺชิตฺถ ตตฺถ โสมนสฺสินฺทฺริยํ อุปฺปชฺชิตฺถาติ? อามนฺตา.

(ข) ยตฺถ วา ปน โสมนสฺสินฺทฺริยํ อุปฺปชฺชิตฺถ ตตฺถ ฆานินฺทฺริยํ อุปฺปชฺชิตฺถาติ?

รูปาวจเร ตตฺถ โสมนสฺสินฺทฺริยํ อุปฺปชฺชิตฺถ, โน จ ตตฺถ ฆานินฺทฺริยํ อุปฺปชฺชิตฺถ. กามาวจเร ตตฺถ โสมนสฺสินฺทฺริยฺจ อุปฺปชฺชิตฺถ ฆานินฺทฺริยฺจ อุปฺปชฺชิตฺถ.

(ก) ยตฺถ ฆานินฺทฺริยํ อุปฺปชฺชิตฺถ ตตฺถ อุเปกฺขินฺทฺริยํ อุปฺปชฺชิตฺถาติ? อามนฺตา.

(ข) ยตฺถ วา ปน อุเปกฺขินฺทฺริยํ อุปฺปชฺชิตฺถ ตตฺถ ฆานินฺทฺริยํ อุปฺปชฺชิตฺถาติ?

รูปาวจเร อรูปาวจเร ตตฺถ อุเปกฺขินฺทฺริยํ อุปฺปชฺชิตฺถ, โน จ ตตฺถ ฆานินฺทฺริยํ อุปฺปชฺชิตฺถ. กามาวจเร ตตฺถ อุเปกฺขินฺทฺริยฺจ อุปฺปชฺชิตฺถ ฆานินฺทฺริยฺจ อุปฺปชฺชิตฺถ.

(ก) ยตฺถ ฆานินฺทฺริยํ อุปฺปชฺชิตฺถ ตตฺถ สทฺธินฺทฺริยํ อุปฺปชฺชิตฺถาติ? อามนฺตา.

(ข) ยตฺถ วา ปน สทฺธินฺทฺริยํ อุปฺปชฺชิตฺถ ตตฺถ ฆานินฺทฺริยํ อุปฺปชฺชิตฺถาติ?

รูปาวจเร อรูปาวจเร ตตฺถ สทฺธินฺทฺริยํ อุปฺปชฺชิตฺถ, โน จ ตตฺถ ฆานินฺทฺริยํ อุปฺปชฺชิตฺถ. กามาวจเร ตตฺถ สทฺธินฺทฺริยฺจ อุปฺปชฺชิตฺถ ฆานินฺทฺริยฺจ อุปฺปชฺชิตฺถ. ยตฺถ ฆานินฺทฺริยํ อุปฺปชฺชิตฺถ ตตฺถ ปฺินฺทฺริยํ…เป… มนินฺทฺริยํ อุปฺปชฺชิตฺถาติ? อามนฺตา.

ยตฺถ วา ปน มนินฺทฺริยํ อุปฺปชฺชิตฺถ ตตฺถ ฆานินฺทฺริยํ อุปฺปชฺชิตฺถาติ?

รูปาวจเร อรูปาวจเร ตตฺถ มนินฺทฺริยํ อุปฺปชฺชิตฺถ, โน จ ตตฺถ ฆานินฺทฺริยํ อุปฺปชฺชิตฺถ. กามาวจเร ตตฺถ มนินฺทฺริยฺจ อุปฺปชฺชิตฺถ ฆานินฺทฺริยฺจ อุปฺปชฺชิตฺถ. (ฆานินฺทฺริยมูลกํ)

๒๔๔. (ก) ยตฺถ อิตฺถินฺทฺริยํ อุปฺปชฺชิตฺถ ตตฺถ ปุริสินฺทฺริยํ อุปฺปชฺชิตฺถาติ? อามนฺตา.

(ข) ยตฺถ วา ปน ปุริสินฺทฺริยํ อุปฺปชฺชิตฺถ ตตฺถ อิตฺถินฺทฺริยํ อุปฺปชฺชิตฺถาติ? อามนฺตา …เป….

๒๔๕. (ก) ยตฺถ ปุริสินฺทฺริยํ อุปฺปชฺชิตฺถ ตตฺถ ชีวิตินฺทฺริยํ อุปฺปชฺชิตฺถาติ? อามนฺตา.

(ข) ยตฺถ วา ปน ชีวิตินฺทฺริยํ อุปฺปชฺชิตฺถ ตตฺถ ปุริสินฺทฺริยํ อุปฺปชฺชิตฺถาติ?

รูปาวจเร อรูปาวจเร ตตฺถ ชีวิตินฺทฺริยํ อุปฺปชฺชิตฺถ, โน จ ตตฺถ ปุริสินฺทฺริยํ อุปฺปชฺชิตฺถ. กามาวจเร ตตฺถ ชีวิตินฺทฺริยฺจ อุปฺปชฺชิตฺถ ปุริสินฺทฺริยฺจ อุปฺปชฺชิตฺถ.

(ก) ยตฺถ ปุริสินฺทฺริยํ อุปฺปชฺชิตฺถ ตตฺถ โสมนสฺสินฺทฺริยํ อุปฺปชฺชิตฺถาติ? อามนฺตา.

(ข) ยตฺถ วา ปน โสมนสฺสินฺทฺริยํ อุปฺปชฺชิตฺถ ตตฺถ ปุริสินฺทฺริยํ อุปฺปชฺชิตฺถาติ?

รูปาวจเร ตตฺถ โสมนสฺสินฺทฺริยํ อุปฺปชฺชิตฺถ, โน จ ตตฺถ ปุริสินฺทฺริยํ อุปฺปชฺชิตฺถ. กามาวจเร ตตฺถ โสมนสฺสินฺทฺริยฺจ อุปฺปชฺชิตฺถ ปุริสินฺทฺริยฺจ อุปฺปชฺชิตฺถ.

ยตฺถ ปุริสินฺทฺริยํ อุปฺปชฺชิตฺถ ตตฺถ อุเปกฺขินฺทฺริยํ…เป… สทฺธินฺทฺริยํ…เป… ปฺินฺทฺริยํ…เป… มนินฺทฺริยํ อุปฺปชฺชิตฺถาติ? อามนฺตา.

ยตฺถ วา ปน มนินฺทฺริยํ อุปฺปชฺชิตฺถ ตตฺถ ปุริสินฺทฺริยํ อุปฺปชฺชิตฺถาติ?

รูปาวจเร อรูปาวจเร ตตฺถ มนินฺทฺริยํ อุปฺปชฺชิตฺถ, โน จ ตตฺถ ปุริสินฺทฺริยํ อุปฺปชฺชิตฺถ. กามาวจเร ตตฺถ มนินฺทฺริยฺจ อุปฺปชฺชิตฺถ ปุริสินฺทฺริยฺจ อุปฺปชฺชิตฺถ. (ปุริสินฺทฺริยมูลกํ)

๒๔๖. (ก) ยตฺถ ชีวิตินฺทฺริยํ อุปฺปชฺชิตฺถ ตตฺถ โสมนสฺสินฺทฺริยํ อุปฺปชฺชิตฺถาติ?

อสฺสตฺเต ตตฺถ ชีวิตินฺทฺริยํ อุปฺปชฺชิตฺถ, โน จ ตตฺถ โสมนสฺสินฺทฺริยํ อุปฺปชฺชิตฺถ. จตุโวกาเร ปฺจโวกาเร ตตฺถ ชีวิตินฺทฺริยฺจ อุปฺปชฺชิตฺถ โสมนสฺสินฺทฺริยฺจ อุปฺปชฺชิตฺถ.

(ข) ยตฺถ วา ปน โสมนสฺสินฺทฺริยํ อุปฺปชฺชิตฺถ ตตฺถ ชีวิตินฺทฺริยํ อุปฺปชฺชิตฺถาติ? อามนฺตา.

ยตฺถ ชีวิตินฺทฺริยํ อุปฺปชฺชิตฺถ ตตฺถ อุเปกฺขินฺทฺริยํ…เป… สทฺธินฺทฺริยํ…เป… ปฺินฺทฺริยํ…เป… มนินฺทฺริยํ อุปฺปชฺชิตฺถาติ?

อสฺสตฺเต ตตฺถ ชีวิตินฺทฺริยํ อุปฺปชฺชิตฺถ, โน จ ตตฺถ มนินฺทฺริยํ อุปฺปชฺชิตฺถ. จตุโวกาเร ปฺจโวกาเร ตตฺถ ชีวิตินฺทฺริยฺจ อุปฺปชฺชิตฺถ มนินฺทฺริยฺจ อุปฺปชฺชิตฺถ.

ยตฺถ วา ปน มนินฺทฺริยํ อุปฺปชฺชิตฺถ ตตฺถ ชีวิตินฺทฺริยํ อุปฺปชฺชิตฺถาติ? อามนฺตา. (ชีวิตินฺทฺริยมูลกํ)

๒๔๗. (ก) ยตฺถ โสมนสฺสินฺทฺริยํ อุปฺปชฺชิตฺถ ตตฺถ อุเปกฺขินฺทฺริยํ อุปฺปชฺชิตฺถาติ? อามนฺตา.

(ข) ยตฺถ วา ปน อุเปกฺขินฺทฺริยํ อุปฺปชฺชิตฺถ ตตฺถ โสมนสฺสินฺทฺริยํ อุปฺปชฺชิตฺถาติ? อามนฺตา.

ยตฺถ โสมนสฺสินฺทฺริยํ อุปฺปชฺชิตฺถ ตตฺถ สทฺธินฺทฺริยํ…เป… ปฺินฺทฺริยํ…เป… มนินฺทฺริยํ อุปฺปชฺชิตฺถาติ? อามนฺตา.

ยตฺถ วา ปน มนินฺทฺริยํ อุปฺปชฺชิตฺถ ตตฺถ โสมนสฺสินฺทฺริยํ อุปฺปชฺชิตฺถาติ? อามนฺตา. (โสมนสฺสินฺทฺริยมูลกํ)

๒๔๘. ยตฺถ อุเปกฺขินฺทฺริยํ อุปฺปชฺชิตฺถ ตตฺถ สทฺธินฺทฺริยํ…เป… ปฺินฺทฺริยํ…เป… มนินฺทฺริยํ อุปฺปชฺชิตฺถาติ? อามนฺตา.

ยตฺถ วา ปน มนินฺทฺริยํ อุปฺปชฺชิตฺถ ตตฺถ อุเปกฺขินฺทฺริยํ อุปฺปชฺชิตฺถาติ? อามนฺตา. (อุเปกฺขินฺทฺริยมูลกํ)

๒๔๙. ยตฺถ สทฺธินฺทฺริยํ อุปฺปชฺชิตฺถ ตตฺถ ปฺินฺทฺริยํ…เป… มนินฺทฺริยํ อุปฺปชฺชิตฺถาติ? อามนฺตา.

ยตฺถ วา ปน มนินฺทฺริยํ อุปฺปชฺชิตฺถ ตตฺถ สทฺธินฺทฺริยํ อุปฺปชฺชิตฺถาติ? อามนฺตา. (สทฺธินฺทฺริยมูลกํ)

๒๕๐. (ก) ยตฺถ ปฺินฺทฺริยํ อุปฺปชฺชิตฺถ ตตฺถ มนินฺทฺริยํ อุปฺปชฺชิตฺถาติ? อามนฺตา.

(ข) ยตฺถ วา ปน มนินฺทฺริยํ อุปฺปชฺชิตฺถ ตตฺถ ปฺินฺทฺริยํ อุปฺปชฺชิตฺถาติ? อามนฺตา. (ปฺินฺทฺริยมูลกํ)

(ค) อนุโลมปุคฺคโลกาสา

๒๕๑. (ก) ยสฺส ยตฺถ จกฺขุนฺทฺริยํ อุปฺปชฺชิตฺถ ตสฺส ตตฺถ โสตินฺทฺริยํ อุปฺปชฺชิตฺถาติ? อามนฺตา.

(ข) ยสฺส วา ปน ยตฺถ โสตินฺทฺริยํ อุปฺปชฺชิตฺถ ตสฺส ตตฺถ จกฺขุนฺทฺริยํ อุปฺปชฺชิตฺถาติ? อามนฺตา.

(ก) ยสฺส ยตฺถ จกฺขุนฺทฺริยํ อุปฺปชฺชิตฺถ ตสฺส ตตฺถ ฆานินฺทฺริยํ อุปฺปชฺชิตฺถาติ?

รูปาวจรานํ เตสํ ตตฺถ จกฺขุนฺทฺริยํ อุปฺปชฺชิตฺถ, โน จ เตสํ ตตฺถ ฆานินฺทฺริยํ อุปฺปชฺชิตฺถ. กามาวจรานํ เตสํ ตตฺถ จกฺขุนฺทฺริยฺจ อุปฺปชฺชิตฺถ ฆานินฺทฺริยฺจ อุปฺปชฺชิตฺถ.

(ข) ยสฺส วา ปน ยตฺถ ฆานินฺทฺริยํ อุปฺปชฺชิตฺถ ตสฺส ตตฺถ จกฺขุนฺทฺริยํ อุปฺปชฺชิตฺถาติ? อามนฺตา.

ยสฺส ยตฺถ จกฺขุนฺทฺริยํ อุปฺปชฺชิตฺถ ตสฺส ตตฺถ อิตฺถินฺทฺริยํ…เป… ปุริสินฺทฺริยํ อุปฺปชฺชิตฺถาติ?

รูปาวจรานํ เตสํ ตตฺถ จกฺขุนฺทฺริยํ อุปฺปชฺชิตฺถ, โน จ เตสํ ตตฺถ ปุริสินฺทฺริยํ อุปฺปชฺชิตฺถ. กามาวจรานํ เตสํ ตตฺถ จกฺขุนฺทฺริยฺจ อุปฺปชฺชิตฺถ ปุริสินฺทฺริยฺจ อุปฺปชฺชิตฺถ.

ยสฺส วา ปน ยตฺถ ปุริสินฺทฺริยํ อุปฺปชฺชิตฺถ ตสฺส ตตฺถ จกฺขุนฺทฺริยํ อุปฺปชฺชิตฺถาติ? อามนฺตา.

(ก) ยสฺส ยตฺถ จกฺขุนฺทฺริยํ อุปฺปชฺชิตฺถ ตสฺส ตตฺถ ชีวิตินฺทฺริยํ อุปฺปชฺชิตฺถาติ? อามนฺตา.

(ข) ยสฺส วา ปน ยตฺถ ชีวิตินฺทฺริยํ อุปฺปชฺชิตฺถ ตสฺส ตตฺถ จกฺขุนฺทฺริยํ อุปฺปชฺชิตฺถาติ?

อสฺสตฺตานํ อรูปานํ เตสํ ตตฺถ ชีวิตินฺทฺริยํ อุปฺปชฺชิตฺถ, โน จ เตสํ ตตฺถ จกฺขุนฺทฺริยํ อุปฺปชฺชิตฺถ. ปฺจโวการานํ เตสํ ตตฺถ ชีวิตินฺทฺริยฺจ อุปฺปชฺชิตฺถ จกฺขุนฺทฺริยฺจ อุปฺปชฺชิตฺถ.

(ก) ยสฺส ยตฺถ จกฺขุนฺทฺริยํ อุปฺปชฺชิตฺถ ตสฺส ตตฺถ โสมนสฺสินฺทฺริยํ อุปฺปชฺชิตฺถาติ? อามนฺตา.

(ข) ยสฺส วา ปน ยตฺถ โสมนสฺสินฺทฺริยํ อุปฺปชฺชิตฺถ ตสฺส ตตฺถ จกฺขุนฺทฺริยํ อุปฺปชฺชิตฺถาติ? อามนฺตา.

(ก) ยสฺส ยตฺถ จกฺขุนฺทฺริยํ อุปฺปชฺชิตฺถ ตสฺส ตตฺถ อุเปกฺขินฺทฺริยํ อุปฺปชฺชิตฺถาติ? อามนฺตา.

(ข) ยสฺส วา ปน ยตฺถ อุเปกฺขินฺทฺริยํ อุปฺปชฺชิตฺถ ตสฺส ตตฺถ จกฺขุนฺทฺริยํ อุปฺปชฺชิตฺถาติ?

อรูปานํ เตสํ ตตฺถ อุเปกฺขินฺทฺริยํ อุปฺปชฺชิตฺถ, โน จ เตสํ ตตฺถ จกฺขุนฺทฺริยํ อุปฺปชฺชิตฺถ. ปฺจโวการานํ เตสํ ตตฺถ อุเปกฺขินฺทฺริยฺจ อุปฺปชฺชิตฺถ จกฺขุนฺทฺริยฺจ อุปฺปชฺชิตฺถ.

ยสฺส ยตฺถ จกฺขุนฺทฺริยํ อุปฺปชฺชิตฺถ ตสฺส ตตฺถ สทฺธินฺทฺริยํ…เป… ปฺินฺทฺริยํ…เป… มนินฺทฺริยํ อุปฺปชฺชิตฺถาติ? อามนฺตา.

ยสฺส วา ปน ยตฺถ มนินฺทฺริยํ อุปฺปชฺชิตฺถ ตสฺส ตตฺถ จกฺขุนฺทฺริยํ อุปฺปชฺชิตฺถาติ?

อรูปานํ เตสํ ตตฺถ มนินฺทฺริยํ อุปฺปชฺชิตฺถ, โน จ เตสํ ตตฺถ จกฺขุนฺทฺริยํ อุปฺปชฺชิตฺถ. ปฺจโวการานํ เตสํ ตตฺถ มนินฺทฺริยฺจ อุปฺปชฺชิตฺถ จกฺขุนฺทฺริยฺจ อุปฺปชฺชิตฺถ. (จกฺขุนฺทฺริยมูลกํ)

๒๕๒. ยสฺส ยตฺถ ฆานินฺทฺริยํ อุปฺปชฺชิตฺถ ตสฺส ตตฺถ อิตฺถินฺทฺริยํ…เป… ปุริสินฺทฺริยํ อุปฺปชฺชิตฺถาติ? อามนฺตา.

ยสฺส วา ปน ยตฺถ ปุริสินฺทฺริยํ อุปฺปชฺชิตฺถ ตสฺส ตตฺถ ฆานินฺทฺริยํ อุปฺปชฺชิตฺถาติ? อามนฺตา.

(ก) ยสฺส ยตฺถ ฆานินฺทฺริยํ อุปฺปชฺชิตฺถ ตสฺส ตตฺถ ชีวิตินฺทฺริยํ อุปฺปชฺชิตฺถาติ? อามนฺตา.

(ข) ยสฺส วา ปน ยตฺถ ชีวิตินฺทฺริยํ อุปฺปชฺชิตฺถ ตสฺส ตตฺถ ฆานินฺทฺริยํ อุปฺปชฺชิตฺถาติ?

รูปาวจรานํ อรูปาวจรานํ เตสํ ตตฺถ ชีวิตินฺทฺริยํ อุปฺปชฺชิตฺถ, โน จ เตสํ ตตฺถ ฆานินฺทฺริยํ อุปฺปชฺชิตฺถ. กามาวจรานํ เตสํ ตตฺถ ชีวิตินฺทฺริยฺจ อุปฺปชฺชิตฺถ ฆานินฺทฺริยฺจ อุปฺปชฺชิตฺถ.

(ก) ยสฺส ยตฺถ ฆานินฺทฺริยํ อุปฺปชฺชิตฺถ ตสฺส ตตฺถ โสมนสฺสินฺทฺริยํ อุปฺปชฺชิตฺถาติ? อามนฺตา.

(ข) ยสฺส วา ปน ยตฺถ โสมนสฺสินฺทฺริยํ อุปฺปชฺชิตฺถ ตสฺส ตตฺถ ฆานินฺทฺริยํ อุปฺปชฺชิตฺถาติ?

รูปาวจรานํ เตสํ ตตฺถ โสมนสฺสินฺทฺริยํ อุปฺปชฺชิตฺถ, โน จ เตสํ ตตฺถ ฆานินฺทฺริยํ อุปฺปชฺชิตฺถ. กามาวจรานํ เตสํ ตตฺถ โสมนสฺสินฺทฺริยฺจ อุปฺปชฺชิตฺถ ฆานินฺทฺริยฺจ อุปฺปชฺชิตฺถ.

(ก) ยสฺส ยตฺถ ฆานินฺทฺริยํ อุปฺปชฺชิตฺถ ตสฺส ตตฺถ อุเปกฺขินฺทฺริยํ อุปฺปชฺชิตฺถาติ? อามนฺตา.

(ข) ยสฺส วา ปน ยตฺถ อุเปกฺขินฺทฺริยํ อุปฺปชฺชิตฺถ ตสฺส ตตฺถ ฆานินฺทฺริยํ อุปฺปชฺชิตฺถาติ?

รูปาวจรานํ อรูปาวจรานํ เตสํ ตตฺถ อุเปกฺขินฺทฺริยํ อุปฺปชฺชิตฺถ, โน จ เตสํ ตตฺถ ฆานินฺทฺริยํ อุปฺปชฺชิตฺถ. กามาวจรานํ เตสํ ตตฺถ อุเปกฺขินฺทฺริยฺจ อุปฺปชฺชิตฺถ ฆานินฺทฺริยฺจ อุปฺปชฺชิตฺถ.

(ก) ยสฺส ยตฺถ ฆานินฺทฺริยํ อุปฺปชฺชิตฺถ ตสฺส ตตฺถ สทฺธินฺทฺริยํ อุปฺปชฺชิตฺถาติ? อามนฺตา.

(ข) ยสฺส วา ปน ยตฺถ สทฺธินฺทฺริยํ อุปฺปชฺชิตฺถ ตสฺส ตตฺถ ฆานินฺทฺริยํ อุปฺปชฺชิตฺถาติ?

รูปาวจรานํ อรูปาวจรานํ เตสํ ตตฺถ สทฺธินฺทฺริยํ อุปฺปชฺชิตฺถ, โน จ เตสํ ตตฺถ ฆานินฺทฺริยํ อุปฺปชฺชิตฺถ. กามาวจรานํ เตสํ ตตฺถ สทฺธินฺทฺริยฺจ อุปฺปชฺชิตฺถ ฆานินฺทฺริยฺจ อุปฺปชฺชิตฺถ.

ยสฺส ยตฺถ ฆานินฺทฺริยํ อุปฺปชฺชิตฺถ ตสฺส ตตฺถ ปฺินฺทฺริยํ…เป… มนินฺทฺริยํ อุปฺปชฺชิตฺถาติ? อามนฺตา.

ยสฺส วา ปน ยตฺถ มนินฺทฺริยํ อุปฺปชฺชิตฺถ ตสฺส ตตฺถ ฆานินฺทฺริยํ อุปฺปชฺชิตฺถาติ?

รูปาวจรานํ อรูปาวจรานํ เตสํ ตตฺถ มนินฺทฺริยํ อุปฺปชฺชิตฺถ, โน จ เตสํ ตตฺถ ฆานินฺทฺริยํ อุปฺปชฺชิตฺถ. กามาวจรานํ เตสํ ตตฺถ มนินฺทฺริยฺจ อุปฺปชฺชิตฺถ ฆานินฺทฺริยฺจ อุปฺปชฺชิตฺถ. (ฆานินฺทฺริยมูลกํ)

๒๕๓. (ก) ยสฺส ยตฺถ อิตฺถินฺทฺริยํ อุปฺปชฺชิตฺถ ตสฺส ตตฺถ ปุริสินฺทฺริยํ อุปฺปชฺชิตฺถาติ? อามนฺตา.

(ข) ยสฺส วา ปน ยตฺถ ปุริสินฺทฺริยํ อุปฺปชฺชิตฺถ ตสฺส ตตฺถ อิตฺถินฺทฺริยํ อุปฺปชฺชิตฺถาติ? อามนฺตา …เป….

๒๕๔. (ก) ยสฺส ยตฺถ ปุริสินฺทฺริยํ อุปฺปชฺชิตฺถ ตสฺส ตตฺถ ชีวิตินฺทฺริยํ อุปฺปชฺชิตฺถาติ? อามนฺตา.

(ข) ยสฺส วา ปน ยตฺถ ชีวิตินฺทฺริยํ อุปฺปชฺชิตฺถ ตสฺส ตตฺถ ปุริสินฺทฺริยํ อุปฺปชฺชิตฺถาติ?

รูปาวจรานํ อรูปาวจรานํ เตสํ ตตฺถ ชีวิตินฺทฺริยํ อุปฺปชฺชิตฺถ, โน จ เตสํ ตตฺถ ปุริสินฺทฺริยํ อุปฺปชฺชิตฺถ. กามาวจรานํ เตสํ ตตฺถ ชีวิตินฺทฺริยฺจ อุปฺปชฺชิตฺถ ปุริสินฺทฺริยฺจ อุปฺปชฺชิตฺถ.

(ก) ยสฺส ยตฺถ ปุริสินฺทฺริยํ อุปฺปชฺชิตฺถ ตสฺส ตตฺถ โสมนสฺสินฺทฺริยํ อุปฺปชฺชิตฺถาติ? อามนฺตา.

(ข) ยสฺส วา ปน ยตฺถ โสมนสฺสินฺทฺริยํ อุปฺปชฺชิตฺถ ตสฺส ตตฺถ ปุริสินฺทฺริยํ อุปฺปชฺชิตฺถาติ?

รูปาวจรานํ เตสํ ตตฺถ โสมนสฺสินฺทฺริยํ อุปฺปชฺชิตฺถ, โน จ เตสํ ตตฺถ ปุริสินฺทฺริยํ อุปฺปชฺชิตฺถ. กามาวจรานํ เตสํ ตตฺถ โสมนสฺสินฺทฺริยฺจ อุปฺปชฺชิตฺถ ปุริสินฺทฺริยฺจ อุปฺปชฺชิตฺถ.

ยสฺส ยตฺถ ปุริสินฺทฺริยํ อุปฺปชฺชิตฺถ ตสฺส ตตฺถ อุเปกฺขินฺทฺริยํ…เป… สทฺธินฺทฺริยํ…เป… ปฺินฺทฺริยํ…เป… มนินฺทฺริยํ อุปฺปชฺชิตฺถาติ? อามนฺตา.

ยสฺส วา ปน ยตฺถ มนินฺทฺริยํ อุปฺปชฺชิตฺถ ตสฺส ตตฺถ ปุริสินฺทฺริยํ อุปฺปชฺชิตฺถาติ?

รูปาวจรานํ อรูปาวจรานํ เตสํ ตตฺถ มนินฺทฺริยํ อุปฺปชฺชิตฺถ, โน จ เตสํ ตตฺถ ปุริสินฺทฺริยํ อุปฺปชฺชิตฺถ. กามาวจรานํ เตสํ ตตฺถ มนินฺทฺริยฺจ อุปฺปชฺชิตฺถ ปุริสินฺทฺริยฺจ อุปฺปชฺชิตฺถ. (ปุริสินฺทฺริยมูลกํ)

๒๕๕. (ก) ยสฺส ยตฺถ ชีวิตินฺทฺริยํ อุปฺปชฺชิตฺถ ตสฺส ตตฺถ โสมนสฺสินฺทฺริยํ อุปฺปชฺชิตฺถาติ?

สุทฺธาวาสานํ ทุติเย จิตฺเต วตฺตมาเน อสฺสตฺตานํ เตสํ ตตฺถ ชีวิตินฺทฺริยํ อุปฺปชฺชิตฺถ, โน จ เตสํ ตตฺถ โสมนสฺสินฺทฺริยํ อุปฺปชฺชิตฺถ. อิตเรสํ จตุโวการานํ ปฺจโวการานํ เตสํ ตตฺถ ชีวิตินฺทฺริยฺจ อุปฺปชฺชิตฺถ โสมนสฺสินฺทฺริยฺจ อุปฺปชฺชิตฺถ.

(ข) ยสฺส วา ปน ยตฺถ โสมนสฺสินฺทฺริยํ อุปฺปชฺชิตฺถ ตสฺส ตตฺถ ชีวิตินฺทฺริยํ อุปฺปชฺชิตฺถาติ? อามนฺตา.

(ก) ยสฺส ยตฺถ ชีวิตินฺทฺริยํ อุปฺปชฺชิตฺถ ตสฺส ตตฺถ อุเปกฺขินฺทฺริยํ อุปฺปชฺชิตฺถาติ?

อสฺสตฺตานํ เตสํ ตตฺถ ชีวิตินฺทฺริยํ อุปฺปชฺชิตฺถ, โน จ เตสํ ตตฺถ อุเปกฺขินฺทฺริยํ อุปฺปชฺชิตฺถ. จตุโวการานํ ปฺจโวการานํ เตสํ ตตฺถ ชีวิตินฺทฺริยฺจ อุปฺปชฺชิตฺถ อุเปกฺขินฺทฺริยฺจ อุปฺปชฺชิตฺถ.

(ข) ยสฺส วา ปน ยตฺถ อุเปกฺขินฺทฺริยํ อุปฺปชฺชิตฺถ ตสฺส ตตฺถ ชีวิตินฺทฺริยํ อุปฺปชฺชิตฺถาติ? อามนฺตา.

ยสฺส ยตฺถ ชีวิตินฺทฺริยํ อุปฺปชฺชิตฺถ ตสฺส ตตฺถ สทฺธินฺทฺริยํ…เป… ปฺินฺทฺริยํ อุปฺปชฺชิตฺถาติ?

อสฺสตฺตานํ เตสํ ตตฺถ ชีวิตินฺทฺริยํ อุปฺปชฺชิตฺถ, โน จ เตสํ ตตฺถ ปฺินฺทฺริยํ อุปฺปชฺชิตฺถ. จตุโวการานํ ปฺจโวการานํ เตสํ ตตฺถ ชีวิตินฺทฺริยฺจ อุปฺปชฺชิตฺถ ปฺินฺทฺริยฺจ อุปฺปชฺชิตฺถ.

(ข) ยสฺส วา ปน ยตฺถ ปฺินฺทฺริยํ อุปฺปชฺชิตฺถ ตสฺส ตตฺถ ชีวิตินฺทฺริยํ อุปฺปชฺชิตฺถาติ? อามนฺตา.

(ก) ยสฺส ยตฺถ ชีวิตินฺทฺริยํ อุปฺปชฺชิตฺถ ตสฺส ตตฺถ มนินฺทฺริยํ อุปฺปชฺชิตฺถาติ?

อสฺสตฺตานํ เตสํ ตตฺถ ชีวิตินฺทฺริยํ อุปฺปชฺชิตฺถ, โน จ เตสํ ตตฺถ มนินฺทฺริยํ อุปฺปชฺชิตฺถ. จตุโวการานํ ปฺจโวการานํ เตสํ ตตฺถ ชีวิตินฺทฺริยฺจ อุปฺปชฺชิตฺถ มนินฺทฺริยฺจ อุปฺปชฺชิตฺถ.

(ข) ยสฺส วา ปน ยตฺถ มนินฺทฺริยํ อุปฺปชฺชิตฺถ ตสฺส ตตฺถ ชีวิตินฺทฺริยํ อุปฺปชฺชิตฺถาติ? อามนฺตา. (ชีวิตินฺทฺริยมูลกํ)

๒๕๖. (ก) ยสฺส ยตฺถ โสมนสฺสินฺทฺริยํ อุปฺปชฺชิตฺถ ตสฺส ตตฺถ อุเปกฺขินฺทฺริยํ อุปฺปชฺชิตฺถาติ? อามนฺตา.

(ข) ยสฺส วา ปน ยตฺถ อุเปกฺขินฺทฺริยํ อุปฺปชฺชิตฺถ ตสฺส ตตฺถ โสมนสฺสินฺทฺริยํ อุปฺปชฺชิตฺถาติ?

สุทฺธาวาสานํ ทุติเย จิตฺเต วตฺตมาเน เตสํ ตตฺถ อุเปกฺขินฺทฺริยํ อุปฺปชฺชิตฺถ, โน จ เตสํ ตตฺถ โสมนสฺสินฺทฺริยํ อุปฺปชฺชิตฺถ. อิตเรสํ จตุโวการานํ ปฺจโวการานํ เตสํ ตตฺถ อุเปกฺขินฺทฺริยฺจ อุปฺปชฺชิตฺถ โสมนสฺสินฺทฺริยฺจ อุปฺปชฺชิตฺถ.

ยสฺส ยตฺถ โสมนสฺสินฺทฺริยํ อุปฺปชฺชิตฺถ ตสฺส ตตฺถ สทฺธินฺทฺริยํ…เป… ปฺินฺทฺริยํ…เป… มนินฺทฺริยํ อุปฺปชฺชิตฺถาติ? อามนฺตา.

ยสฺส วา ปน ยตฺถ มนินฺทฺริยํ อุปฺปชฺชิตฺถ ตสฺส ตตฺถ โสมนสฺสินฺทฺริยํ อุปฺปชฺชิตฺถาติ?

สุทฺธาวาสานํ ทุติเย จิตฺเต วตฺตมาเน เตสํ ตตฺถ มนินฺทฺริยํ อุปฺปชฺชิตฺถ, โน จ เตสํ ตตฺถ โสมนสฺสินฺทฺริยํ อุปฺปชฺชิตฺถ. อิตเรสํ จตุโวการานํ ปฺจโวการานํ เตสํ ตตฺถ มนินฺทฺริยํ จ อุปฺปชฺชิตฺถ โสมนสฺสินฺทฺริยฺจ อุปฺปชฺชิตฺถ. (โสมนสฺสินฺทฺริยมูลกํ)

๒๕๗. (ก) ยสฺส ยตฺถ อุเปกฺขินฺทฺริยํ อุปฺปชฺชิตฺถ ตสฺส ตตฺถ สทฺธินฺทฺริยํ…เป… ปฺินฺทฺริยํ…เป… มนินฺทฺริยํ อุปฺปชฺชิตฺถาติ? อามนฺตา.

ยสฺส วา ปน ยตฺถ มนินฺทฺริยํ อุปฺปชฺชิตฺถ ตสฺส ตตฺถ อุเปกฺขินฺทฺริยํ อุปฺปชฺชิตฺถาติ? อามนฺตา. (อุเปกฺขินฺทฺริยมูลกํ)

๒๕๘. ยสฺส ยตฺถ สทฺธินฺทฺริยํ อุปฺปชฺชิตฺถ ตสฺส ตตฺถ ปฺินฺทฺริยํ…เป… มนินฺทฺริยํ อุปฺปชฺชิตฺถาติ? อามนฺตา.

ยสฺส วา ปน ยตฺถ มนินฺทฺริยํ อุปฺปชฺชิตฺถ ตสฺส ตตฺถ สทฺธินฺทฺริยํ อุปฺปชฺชิตฺถาติ? อามนฺตา. (สทฺธินฺทฺริยมูลกํ)

๒๕๙. (ก) ยสฺส ยตฺถ ปฺินฺทฺริยํ อุปฺปชฺชิตฺถ ตสฺส ตตฺถ มนินฺทฺริยํ อุปฺปชฺชิตฺถาติ? อามนฺตา.

(ข) ยสฺส วา ปน ยตฺถ มนินฺทฺริยํ อุปฺปชฺชิตฺถ ตสฺส ตตฺถ ปฺินฺทฺริยํ อุปฺปชฺชิตฺถาติ? อามนฺตา. (ปฺินฺทฺริยมูลกํ)

(ฆ) ปจฺจนีกปุคฺคโล

๒๖๐. (ก) ยสฺส จกฺขุนฺทฺริยํ น อุปฺปชฺชิตฺถ ตสฺส โสตินฺทฺริยํ น อุปฺปชฺชิตฺถาติ? นตฺถิ.

(ข) ยสฺส วา ปน โสตินฺทฺริยํ น อุปฺปชฺชิตฺถ ตสฺส จกฺขุนฺทฺริยํ น อุปฺปชฺชิตฺถาติ? นตฺถิ.

(ก) ยสฺส จกฺขุนฺทฺริยํ น อุปฺปชฺชิตฺถ ตสฺส ฆานินฺทฺริยํ น อุปฺปชฺชิตฺถาติ? นตฺถิ.

(ข) ยสฺส วา ปน ฆานินฺทฺริยํ น อุปฺปชฺชิตฺถ ตสฺส จกฺขุนฺทฺริยํ น อุปฺปชฺชิตฺถาติ? นตฺถิ.

ยสฺส จกฺขุนฺทฺริยํ น อุปฺปชฺชิตฺถ ตสฺส อิตฺถินฺทฺริยํ…เป… ปุริสินฺทฺริยํ น อุปฺปชฺชิตฺถาติ? นตฺถิ.

ยสฺส วา ปน ปุริสินฺทฺริยํ น อุปฺปชฺชิตฺถ ตสฺส จกฺขุนฺทฺริยํ น อุปฺปชฺชิตฺถาติ? นตฺถิ.

(ก) ยสฺส จกฺขุนฺทฺริยํ น อุปฺปชฺชิตฺถ ตสฺส ชีวิตินฺทฺริยํ น อุปฺปชฺชิตฺถาติ? นตฺถิ.

(ข) ยสฺส วา ปน ชีวิตินฺทฺริยํ น อุปฺปชฺชิตฺถ ตสฺส จกฺขุนฺทฺริยํ น อุปฺปชฺชิตฺถาติ? นตฺถิ.

(ก) ยสฺส จกฺขุนฺทฺริยํ น อุปฺปชฺชิตฺถ ตสฺส โสมนสฺสินฺทฺริยํ น อุปฺปชฺชิตฺถาติ? นตฺถิ.

(ข) ยสฺส วา ปน โสมนสฺสินฺทฺริยํ น อุปฺปชฺชิตฺถ ตสฺส จกฺขุนฺทฺริยํ น อุปฺปชฺชิตฺถาติ? นตฺถิ.

(ก) ยสฺส จกฺขุนฺทฺริยํ น อุปฺปชฺชิตฺถ ตสฺส อุเปกฺขินฺทฺริยํ น อุปฺปชฺชิตฺถาติ? นตฺถิ.

(ข) ยสฺส วา ปน อุเปกฺขินฺทฺริยํ น อุปฺปชฺชิตฺถ ตสฺส จกฺขุนฺทฺริยํ น อุปฺปชฺชิตฺถาติ? นตฺถิ.

ยสฺส จกฺขุนฺทฺริยํ น อุปฺปชฺชิตฺถ ตสฺส สทฺธินฺทฺริยํ…เป… ปฺินฺทฺริยํ…เป… มนินฺทฺริยํ น อุปฺปชฺชิตฺถาติ? นตฺถิ.

ยสฺส วา ปน มนินฺทฺริยํ น อุปฺปชฺชิตฺถ ตสฺส จกฺขุนฺทฺริยํ น อุปฺปชฺชิตฺถาติ? นตฺถิ. (จกฺขุนฺทฺริยมูลกํ)

๒๖๑. ยสฺส ฆานินฺทฺริยํ น อุปฺปชฺชิตฺถ ตสฺส อิตฺถินฺทฺริยํ…เป… ปุริสินฺทฺริยํ… ชีวิตินฺทฺริยํ … โสมนสฺสินฺทฺริยํ… อุเปกฺขินฺทฺริยํ… สทฺธินฺทฺริยํ… ปฺินฺทฺริยํ… มนินฺทฺริยํ น อุปฺปชฺชิตฺถาติ? นตฺถิ.

ยสฺส วา ปน มนินฺทฺริยํ น อุปฺปชฺชิตฺถ ตสฺส ฆานินฺทฺริยํ น อุปฺปชฺชิตฺถาติ? นตฺถิ …เป….

๒๖๒. (ก) ยสฺส ปฺินฺทฺริยํ น อุปฺปชฺชิตฺถ ตสฺส มนินฺทฺริยํ น อุปฺปชฺชิตฺถาติ? นตฺถิ.

(ข) ยสฺส วา ปน มนินฺทฺริยํ น อุปฺปชฺชิตฺถ ตสฺส ปฺินฺทฺริยํ น อุปฺปชฺชิตฺถาติ? นตฺถิ. (ปฺินฺทฺริยมูลกํ)

(ง) ปจฺจนีกโอกาโส

๒๖๓. (ก) ยตฺถ จกฺขุนฺทฺริยํ น อุปฺปชฺชิตฺถ ตตฺถ โสตินฺทฺริยํ น อุปฺปชฺชิตฺถาติ? อามนฺตา.

(ข) ยตฺถ วา ปน โสตินฺทฺริยํ น อุปฺปชฺชิตฺถ ตตฺถ จกฺขุนฺทฺริยํ น อุปฺปชฺชิตฺถาติ? อามนฺตา.

(ก) ยตฺถ จกฺขุนฺทฺริยํ น อุปฺปชฺชิตฺถ ตตฺถ ฆานินฺทฺริยํ น อุปฺปชฺชิตฺถาติ? อามนฺตา.

(ข) ยตฺถ วา ปน ฆานินฺทฺริยํ น อุปฺปชฺชิตฺถ ตตฺถ จกฺขุนฺทฺริยํ น อุปฺปชฺชิตฺถาติ?

รูปาวจเร ตตฺถ ฆานินฺทฺริยํ น อุปฺปชฺชิตฺถ, โน จ ตตฺถ จกฺขุนฺทฺริยํ น อุปฺปชฺชิตฺถ. อสฺสตฺเต อรูเป ตตฺถ ฆานินฺทฺริยฺจ น อุปฺปชฺชิตฺถ จกฺขุนฺทฺริยฺจ น อุปฺปชฺชิตฺถ. ยตฺถ จกฺขุนฺทฺริยํ น อุปฺปชฺชิตฺถ ตตฺถ อิตฺถินฺทฺริยํ…เป… ปุริสินฺทฺริยํ น อุปฺปชฺชิตฺถาติ? อามนฺตา.

ยตฺถ วา ปน ปุริสินฺทฺริยํ น อุปฺปชฺชิตฺถ ตตฺถ จกฺขุนฺทฺริยํ น อุปฺปชฺชิตฺถาติ?

รูปาวจเร ตตฺถ ปุริสินฺทฺริยํ น อุปฺปชฺชิตฺถ, โน จ ตตฺถ จกฺขุนฺทฺริยํ น อุปฺปชฺชิตฺถ. อสฺสตฺเต อรูเป ตตฺถ ปุริสินฺทฺริยฺจ น อุปฺปชฺชิตฺถ จกฺขุนฺทฺริยฺจ น อุปฺปชฺชิตฺถ.

(ก) ยตฺถ จกฺขุนฺทฺริยํ น อุปฺปชฺชิตฺถ ตตฺถ ชีวิตินฺทฺริยํ น อุปฺปชฺชิตฺถาติ? อุปฺปชฺชิตฺถ.

(ข) ยตฺถ วา ปน ชีวิตินฺทฺริยํ น อุปฺปชฺชิตฺถ ตตฺถ จกฺขุนฺทฺริยํ น อุปฺปชฺชิตฺถาติ? นตฺถิ.

(ก) ยตฺถ จกฺขุนฺทฺริยํ น อุปฺปชฺชิตฺถ ตตฺถ โสมนสฺสินฺทฺริยํ น อุปฺปชฺชิตฺถาติ? อามนฺตา.

(ข) ยตฺถ วา ปน โสมนสฺสินฺทฺริยํ น อุปฺปชฺชิตฺถ ตตฺถ จกฺขุนฺทฺริยํ น อุปฺปชฺชิตฺถาติ? อามนฺตา.

(ก) ยตฺถ จกฺขุนฺทฺริยํ น อุปฺปชฺชิตฺถ ตตฺถ อุเปกฺขินฺทฺริยํ น อุปฺปชฺชิตฺถาติ?

อรูเป ตตฺถ จกฺขุนฺทฺริยํ น อุปฺปชฺชิตฺถ, โน จ ตตฺถ อุเปกฺขินฺทฺริยํ น อุปฺปชฺชิตฺถ. อสฺสตฺเต ตตฺถ จกฺขุนฺทฺริยฺจ น อุปฺปชฺชิตฺถ อุเปกฺขินฺทฺริยฺจ น อุปฺปชฺชิตฺถ.

(ข) ยตฺถ วา ปน อุเปกฺขินฺทฺริยํ น อุปฺปชฺชิตฺถ ตตฺถ จกฺขุนฺทฺริยํ น อุปฺปชฺชิตฺถาติ? อามนฺตา.

ยตฺถ จกฺขุนฺทฺริยํ น อุปฺปชฺชิตฺถ ตตฺถ สทฺธินฺทฺริยํ…เป… ปฺินฺทฺริยํ…เป… มนินฺทฺริยํ น อุปฺปชฺชิตฺถาติ?

อรูเป ตตฺถ จกฺขุนฺทฺริยํ น อุปฺปชฺชิตฺถ, โน จ ตตฺถ มนินฺทฺริยํ น อุปฺปชฺชิตฺถ. อสฺสตฺเต ตตฺถ จกฺขุนฺทฺริยฺจ น อุปฺปชฺชิตฺถ มนินฺทฺริยฺจ น อุปฺปชฺชิตฺถ.

ยตฺถ วา ปน มนินฺทฺริยํ น อุปฺปชฺชิตฺถ ตตฺถ จกฺขุนฺทฺริยํ น อุปฺปชฺชิตฺถาติ? อามนฺตา. (จกฺขุนฺทฺริยมูลกํ)

๒๖๔. ยตฺถ ฆานินฺทฺริยํ น อุปฺปชฺชิตฺถ ตตฺถ อิตฺถินฺทฺริยํ…เป… ปุริสินฺทฺริยํ น อุปฺปชฺชิตฺถาติ? อามนฺตา.

ยตฺถ วา ปน ปุริสินฺทฺริยํ น อุปฺปชฺชิตฺถ ตตฺถ ฆานินฺทฺริยํ น อุปฺปชฺชิตฺถาติ? อามนฺตา.

(ก) ยตฺถ ฆานินฺทฺริยํ น อุปฺปชฺชิตฺถ ตตฺถ ชีวิตินฺทฺริยํ น อุปฺปชฺชิตฺถาติ? อุปฺปชฺชิตฺถ.

(ข) ยตฺถ วา ปน ชีวิตินฺทฺริยํ น อุปฺปชฺชิตฺถ ตตฺถ ฆานินฺทฺริยํ น อุปฺปชฺชิตฺถาติ? นตฺถิ.

(ก) ยตฺถ ฆานินฺทฺริยํ น อุปฺปชฺชิตฺถ ตตฺถ โสมนสฺสินฺทฺริยํ น อุปฺปชฺชิตฺถาติ?

รูปาวจเร ตตฺถ ฆานินฺทฺริยํ น อุปฺปชฺชิตฺถ, โน จ ตตฺถ โสมนสฺสินฺทฺริยํ น อุปฺปชฺชิตฺถ. อสฺสตฺเต อรูเป ตตฺถ ฆานินฺทฺริยฺจ น อุปฺปชฺชิตฺถ โสมนสฺสินฺทฺริยฺจ น อุปฺปชฺชิตฺถ.

(ข) ยตฺถ วา ปน โสมนสฺสินฺทฺริยํ น อุปฺปชฺชิตฺถ ตตฺถ ฆานินฺทฺริยํ น อุปฺปชฺชิตฺถาติ? อามนฺตา.

(ก) ยตฺถ ฆานินฺทฺริยํ น อุปฺปชฺชิตฺถ ตตฺถ อุเปกฺขินฺทฺริยํ น อุปฺปชฺชิตฺถาติ?

รูปาวจเร อรูปาวจเร ตตฺถ ฆานินฺทฺริยํ น อุปฺปชฺชิตฺถ, โน จ ตตฺถ อุเปกฺขินฺทฺริยํ น อุปฺปชฺชิตฺถ. อสฺสตฺเต ตตฺถ ฆานินฺทฺริยฺจ น อุปฺปชฺชิตฺถ อุเปกฺขินฺทฺริยฺจ น อุปฺปชฺชิตฺถ.

(ข) ยตฺถ วา ปน อุเปกฺขินฺทฺริยํ น อุปฺปชฺชิตฺถ ตตฺถ ฆานินฺทฺริยํ น อุปฺปชฺชิตฺถาติ? อามนฺตา.

ยตฺถ ฆานินฺทฺริยํ น อุปฺปชฺชิตฺถ ตตฺถ สทฺธินฺทฺริยํ…เป… ปฺินฺทฺริยํ…เป… มนินฺทฺริยํ น อุปฺปชฺชิตฺถาติ?

รูปาวจเร อรูปาวจเร ตตฺถ ฆานินฺทฺริยํ น อุปฺปชฺชิตฺถ, โน จ ตตฺถ มนินฺทฺริยํ น อุปฺปชฺชิตฺถ. อสฺสตฺเต ตตฺถ ฆานินฺทฺริยฺจ น อุปฺปชฺชิตฺถ มนินฺทฺริยฺจ น อุปฺปชฺชิตฺถ.

ยตฺถ วา ปน มนินฺทฺริยํ น อุปฺปชฺชิตฺถ ตตฺถ ฆานินฺทฺริยํ น อุปฺปชฺชิตฺถาติ? อามนฺตา. (ฆานินฺทฺริยมูลกํ)

๒๖๕. (ก) ยตฺถ อิตฺถินฺทฺริยํ น อุปฺปชฺชิตฺถ ตตฺถ ปุริสินฺทฺริยํ น อุปฺปชฺชิตฺถาติ? อามนฺตา.

(ข) ยตฺถ วา ปน ปุริสินฺทฺริยํ น อุปฺปชฺชิตฺถ ตตฺถ อิตฺถินฺทฺริยํ น อุปฺปชฺชิตฺถาติ? อามนฺตา …เป….

๒๖๖. (ก) ยตฺถ ปุริสินฺทฺริยํ น อุปฺปชฺชิตฺถ ตตฺถ ชีวิตินฺทฺริยํ น อุปฺปชฺชิตฺถาติ? อุปฺปชฺชิตฺถ.

(ข) ยตฺถ วา ปน ชีวิตินฺทฺริยํ น อุปฺปชฺชิตฺถ ตตฺถ ปุริสินฺทฺริยํ น อุปฺปชฺชิตฺถาติ? นตฺถิ.

(ก) ยตฺถ ปุริสินฺทฺริยํ น อุปฺปชฺชิตฺถ ตตฺถ โสมนสฺสินฺทฺริยํ น อุปฺปชฺชิตฺถาติ?

รูปาวจเร ตตฺถ ปุริสินฺทฺริยํ น อุปฺปชฺชิตฺถ, โน จ ตตฺถ โสมนสฺสินฺทฺริยํ น อุปฺปชฺชิตฺถ. อสฺสตฺเต อรูเป ตตฺถ ปุริสินฺทฺริยฺจ น อุปฺปชฺชิตฺถ โสมนสฺสินฺทฺริยฺจ น อุปฺปชฺชิตฺถ.

(ข) ยตฺถ วา ปน โสมนสฺสินฺทฺริยํ น อุปฺปชฺชิตฺถ ตตฺถ ปุริสินฺทฺริยํ น อุปฺปชฺชิตฺถาติ? อามนฺตา.

(ก) ยตฺถ ปุริสินฺทฺริยํ น อุปฺปชฺชิตฺถ ตตฺถ อุเปกฺขินฺทฺริยํ น อุปฺปชฺชิตฺถาติ?

รูปาวจเร อรูปาวจเร ตตฺถ ปุริสินฺทฺริยํ น อุปฺปชฺชิตฺถ, โน จ ตตฺถ อุเปกฺขินฺทฺริยํ น อุปฺปชฺชิตฺถ. อสฺสตฺเต ตตฺถ ปุริสินฺทฺริยฺจ น อุปฺปชฺชิตฺถ อุเปกฺขินฺทฺริยฺจ น อุปฺปชฺชิตฺถ.

(ข) ยตฺถ วา ปน อุเปกฺขินฺทฺริยํ น อุปฺปชฺชิตฺถ ตตฺถ ปุริสินฺทฺริยํ น อุปฺปชฺชิต