📜

ནམོ ཏསྶ བྷགཝཏོ ཨརཧཏོ སམྨཱསམྦུདྡྷསྶ

དཱིགྷནིཀཱཡོ

སཱིལཀྑནྡྷཝགྒཔཱལི༹

༡. བྲཧྨཛཱལསུཏྟཾ

པརིབྦཱཛཀཀཐཱ

༡. ཨེཝཾ ¶ ¶ ¶ ¶ མེ སུཏཾ – ཨེཀཾ སམཡཾ བྷགཝཱ ཨནྟརཱ ཙ རཱཛགཧཾ ཨནྟརཱ ཙ ནཱལ༹ནྡཾ ཨདྡྷཱནམགྒཔྤཊིཔནྣོ ཧོཏི མཧཏཱ བྷིཀྑུསངྒྷེན སདྡྷིཾ པཉྩམཏྟེཧི བྷིཀྑུསཏེཧི. སུཔྤིཡོཔི ཁོ པརིབྦཱཛཀོ ཨནྟརཱ ཙ རཱཛགཧཾ ཨནྟརཱ ཙ ནཱལ༹ནྡཾ ཨདྡྷཱནམགྒཔྤཊིཔནྣོ ཧོཏི སདྡྷིཾ ཨནྟེཝཱསིནཱ བྲཧྨདཏྟེན མཱཎཝེན. ཏཏྲ སུདཾ སུཔྤིཡོ པརིབྦཱཛཀོ ཨནེཀཔརིཡཱཡེན བུདྡྷསྶ ཨཝཎྞཾ བྷཱསཏི, དྷམྨསྶ ཨཝཎྞཾ བྷཱསཏི, སངྒྷསྶ ཨཝཎྞཾ བྷཱསཏི; སུཔྤིཡསྶ པན པརིབྦཱཛཀསྶ ཨནྟེཝཱསཱི བྲཧྨདཏྟོ མཱཎཝོ ཨནེཀཔརིཡཱཡེན བུདྡྷསྶ ཝཎྞཾ བྷཱསཏི, དྷམྨསྶ ¶ ཝཎྞཾ བྷཱསཏི, སངྒྷསྶ ཝཎྞཾ བྷཱསཏི. ཨིཏིཧ ཏེ ཨུབྷོ ཨཱཙརིཡནྟེཝཱསཱི ཨཉྙམཉྙསྶ ཨུཛུཝིཔཙྩནཱིཀཝཱདཱ བྷགཝནྟཾ པིཊྛིཏོ པིཊྛིཏོ ཨནུབནྡྷཱ [ཨནུབདྡྷཱ (ཀ. སཱི. པཱི.)] ཧོནྟི བྷིཀྑུསངྒྷཉྩ.

༢. ཨཐ ཁོ བྷགཝཱ ཨམྦལཊྛིཀཱཡཾ རཱཛཱགཱརཀེ ཨེཀརཏྟིཝཱསཾ ཨུཔགཙྪི [ཨུཔགཉྪི (སཱི. སྱཱ. ཀཾ. པཱི.)] སདྡྷིཾ ¶ བྷིཀྑུསངྒྷེན. སུཔྤིཡོཔི ཁོ པརིབྦཱཛཀོ ཨམྦལཊྛིཀཱཡཾ རཱཛཱགཱརཀེ ཨེཀརཏྟིཝཱསཾ ཨུཔགཙྪི [ཨུཔགཉྪི (སཱི. སྱཱ. ཀཾ. པཱི.)] ཨནྟེཝཱསིནཱ བྲཧྨདཏྟེན མཱཎཝེན. ཏཏྲཔི སུདཾ སུཔྤིཡོ པརིབྦཱཛཀོ ཨནེཀཔརིཡཱཡེན བུདྡྷསྶ ¶ ཨཝཎྞཾ བྷཱསཏི, དྷམྨསྶ ཨཝཎྞཾ བྷཱསཏི, སངྒྷསྶ ཨཝཎྞཾ བྷཱསཏི; སུཔྤིཡསྶ པན ¶ པརིབྦཱཛཀསྶ ཨནྟེཝཱསཱི བྲཧྨདཏྟོ མཱཎཝོ ཨནེཀཔརིཡཱཡེན བུདྡྷསྶ ཝཎྞཾ བྷཱསཏི, དྷམྨསྶ ཝཎྞཾ བྷཱསཏི, སངྒྷསྶ ཝཎྞཾ བྷཱསཏི. ཨིཏིཧ ཏེ ཨུབྷོ ཨཱཙརིཡནྟེཝཱསཱི ཨཉྙམཉྙསྶ ཨུཛུཝིཔཙྩནཱིཀཝཱདཱ ཝིཧརནྟི.

༣. ཨཐ ཁོ སམྦཧུལཱནཾ བྷིཀྑཱུནཾ རཏྟིཡཱ པཙྩཱུསསམཡཾ པཙྩུཊྛིཏཱནཾ མཎྜལམཱལེ༹ སནྣིསིནྣཱནཾ སནྣིཔཏིཏཱནཾ ཨཡཾ སངྑིཡདྷམྨོ ཨུདཔཱདི – ‘‘ཨཙྪརིཡཾ, ཨཱཝུསོ, ཨབྦྷུཏཾ, ཨཱཝུསོ, ཡཱཝཉྩིདཾ ཏེན བྷགཝཏཱ ཛཱནཏཱ པསྶཏཱ ཨརཧཏཱ སམྨཱསམྦུདྡྷེན སཏྟཱནཾ ནཱནཱདྷིམུཏྟིཀཏཱ སུཔྤཊིཝིདིཏཱ. ཨཡཉྷི སུཔྤིཡོ པརིབྦཱཛཀོ ཨནེཀཔརིཡཱཡེན བུདྡྷསྶ ཨཝཎྞཾ བྷཱསཏི, དྷམྨསྶ ཨཝཎྞཾ བྷཱསཏི, སངྒྷསྶ ཨཝཎྞཾ བྷཱསཏི; སུཔྤིཡསྶ པན པརིབྦཱཛཀསྶ ཨནྟེཝཱསཱི བྲཧྨདཏྟོ མཱཎཝོ ཨནེཀཔརིཡཱཡེན བུདྡྷསྶ ཝཎྞཾ བྷཱསཏི, དྷམྨསྶ ཝཎྞཾ བྷཱསཏི, སངྒྷསྶ ཝཎྞཾ བྷཱསཏི. ཨིཏིཧམེ ཨུབྷོ ཨཱཙརིཡནྟེཝཱསཱི ཨཉྙམཉྙསྶ ཨུཛུཝིཔཙྩནཱིཀཝཱདཱ བྷགཝནྟཾ པིཊྛིཏོ པིཊྛིཏོ ཨནུབནྡྷཱ ¶ ཧོནྟི བྷིཀྑུསངྒྷཉྩཱ’’ཏི.

༤. ཨཐ ཁོ བྷགཝཱ ཏེསཾ བྷིཀྑཱུནཾ ཨིམཾ སངྑིཡདྷམྨཾ ཝིདིཏྭཱ ཡེན མཎྜལམཱལོ༹ ཏེནུཔསངྐམི; ཨུཔསངྐམིཏྭཱ པཉྙཏྟེ ཨཱསནེ ནིསཱིདི. ནིསཛྫ ཁོ བྷགཝཱ བྷིཀྑཱུ ཨཱམནྟེསི – ‘‘ཀཱཡནུཏྠ, བྷིཀྑཝེ, ཨེཏརཧི ཀཐཱཡ སནྣིསིནྣཱ སནྣིཔཏིཏཱ, ཀཱ ཙ པན ཝོ ཨནྟརཱཀཐཱ ཝིཔྤཀཏཱ’’ཏི? ཨེཝཾ ཝུཏྟེ ཏེ བྷིཀྑཱུ བྷགཝནྟཾ ཨེཏདཝོཙུཾ – ‘‘ཨིདྷ, བྷནྟེ, ཨམྷཱཀཾ རཏྟིཡཱ པཙྩཱུསསམཡཾ པཙྩུཊྛིཏཱནཾ མཎྜལམཱལེ༹ སནྣིསིནྣཱནཾ སནྣིཔཏིཏཱནཾ ཨཡཾ སངྑིཡདྷམྨོ ཨུདཔཱདི – ‘ཨཙྪརིཡཾ, ཨཱཝུསོ, ཨབྦྷུཏཾ, ཨཱཝུསོ, ཡཱཝཉྩིདཾ ཏེན བྷགཝཏཱ ཛཱནཏཱ པསྶཏཱ ཨརཧཏཱ སམྨཱསམྦུདྡྷེན སཏྟཱནཾ ནཱནཱདྷིམུཏྟིཀཏཱ སུཔྤཊིཝིདིཏཱ. ཨཡཉྷི སུཔྤིཡོ པརིབྦཱཛཀོ ཨནེཀཔརིཡཱཡེན བུདྡྷསྶ ཨཝཎྞཾ བྷཱསཏི, དྷམྨསྶ ཨཝཎྞཾ བྷཱསཏི, སངྒྷསྶ ¶ ཨཝཎྞཾ བྷཱསཏི; སུཔྤིཡསྶ པན པརིབྦཱཛཀསྶ ཨནྟེཝཱསཱི བྲཧྨདཏྟོ མཱཎཝོ ཨནེཀཔརིཡཱཡེན བུདྡྷསྶ ཝཎྞཾ བྷཱསཏི, དྷམྨསྶ ཝཎྞཾ བྷཱསཏི, སངྒྷསྶ ཝཎྞཾ བྷཱསཏི. ཨིཏིཧམེ ཨུབྷོ ཨཱཙརིཡནྟེཝཱསཱི ཨཉྙམཉྙསྶ ཨུཛུཝིཔཙྩནཱིཀཝཱདཱ བྷགཝནྟཾ པིཊྛིཏོ པིཊྛིཏོ ¶ ཨནུབནྡྷཱ ཧོནྟི བྷིཀྑུསངྒྷཉྩཱ’ཏི. ཨཡཾ ཁོ ནོ, བྷནྟེ, ཨནྟརཱཀཐཱ ཝིཔྤཀཏཱ, ཨཐ བྷགཝཱ ཨནུཔྤཏྟོ’’ཏི.

༥. ‘‘མམཾ ཝཱ, བྷིཀྑཝེ, པརེ ཨཝཎྞཾ བྷཱསེཡྻུཾ, དྷམྨསྶ ཝཱ ཨཝཎྞཾ བྷཱསེཡྻུཾ, སངྒྷསྶ ཝཱ ཨཝཎྞཾ ¶ བྷཱསེཡྻུཾ, ཏཏྲ ཏུམྷེཧི ན ཨཱགྷཱཏོ ན ཨཔྤཙྩཡོ ན ཙེཏསོ ཨནབྷིརདྡྷི ཀརཎཱིཡཱ. མམཾ ཝཱ, བྷིཀྑཝེ ¶ , པརེ ཨཝཎྞཾ བྷཱསེཡྻུཾ, དྷམྨསྶ ཝཱ ཨཝཎྞཾ བྷཱསེཡྻུཾ, སངྒྷསྶ ཝཱ ཨཝཎྞཾ བྷཱསེཡྻུཾ, ཏཏྲ ཙེ ཏུམྷེ ཨསྶཐ ཀུཔིཏཱ ཝཱ ཨནཏྟམནཱ ཝཱ, ཏུམྷཾ ཡེཝསྶ ཏེན ཨནྟརཱཡོ. མམཾ ཝཱ, བྷིཀྑཝེ, པརེ ཨཝཎྞཾ བྷཱསེཡྻུཾ, དྷམྨསྶ ཝཱ ཨཝཎྞཾ བྷཱསེཡྻུཾ, སངྒྷསྶ ཝཱ ཨཝཎྞཾ བྷཱསེཡྻུཾ, ཏཏྲ ཙེ ཏུམྷེ ཨསྶཐ ཀུཔིཏཱ ཝཱ ཨནཏྟམནཱ ཝཱ, ཨཔི ནུ ཏུམྷེ པརེསཾ སུབྷཱསིཏཾ དུབྦྷཱསིཏཾ ཨཱཛཱནེཡྻཱཐཱ’’ཏི? ‘‘ནོ ཧེཏཾ, བྷནྟེ’’. ‘‘མམཾ ཝཱ, བྷིཀྑཝེ, པརེ ཨཝཎྞཾ བྷཱསེཡྻུཾ, དྷམྨསྶ ཝཱ ཨཝཎྞཾ བྷཱསེཡྻུཾ, སངྒྷསྶ ཝཱ ཨཝཎྞཾ བྷཱསེཡྻུཾ, ཏཏྲ ཏུམྷེཧི ཨབྷཱུཏཾ ཨབྷཱུཏཏོ ནིབྦེཋེཏབྦཾ – ‘ཨིཏིཔེཏཾ ཨབྷཱུཏཾ, ཨིཏིཔེཏཾ ཨཏཙྪཾ, ནཏྠི ཙེཏཾ ཨམྷེསུ, ན ཙ པནེཏཾ ཨམྷེསུ སཾཝིཛྫཏཱི’ཏི.

༦. ‘‘མམཾ ཝཱ, བྷིཀྑཝེ, པརེ ཝཎྞཾ བྷཱསེཡྻུཾ, དྷམྨསྶ ཝཱ ཝཎྞཾ བྷཱསེཡྻུཾ, སངྒྷསྶ ཝཱ ཝཎྞཾ བྷཱསེཡྻུཾ, ཏཏྲ ཏུམྷེཧི ན ཨཱནནྡོ ན སོམནསྶཾ ན ཙེཏསོ ཨུཔྤིལཱཝིཏཏྟཾ ཀརཎཱིཡཾ. མམཾ ཝཱ, བྷིཀྑཝེ, པརེ ཝཎྞཾ བྷཱསེཡྻུཾ, དྷམྨསྶ ཝཱ ཝཎྞཾ བྷཱསེཡྻུཾ, སངྒྷསྶ ཝཱ ཝཎྞཾ བྷཱསེཡྻུཾ, ཏཏྲ ཙེ ཏུམྷེ ཨསྶཐ ཨཱནནྡིནོ སུམནཱ ཨུཔྤིལཱཝིཏཱ ཏུམྷཾ ཡེཝསྶ ཏེན ཨནྟརཱཡོ. མམཾ ཝཱ, བྷིཀྑཝེ, པརེ ཝཎྞཾ བྷཱསེཡྻུཾ, དྷམྨསྶ ཝཱ ཝཎྞཾ བྷཱསེཡྻུཾ, སངྒྷསྶ ཝཱ ཝཎྞཾ བྷཱསེཡྻུཾ, ཏཏྲ ཏུམྷེཧི བྷཱུཏཾ བྷཱུཏཏོ པཊིཛཱནིཏབྦཾ – ‘ཨིཏིཔེཏཾ བྷཱུཏཾ, ཨིཏིཔེཏཾ ཏཙྪཾ, ཨཏྠི ཙེཏཾ ཨམྷེསུ, སཾཝིཛྫཏི ཙ པནེཏཾ ཨམྷེསཱུ’ཏི.

ཙཱུལ༹སཱིལཾ

༧. ‘‘ཨཔྤམཏྟཀཾ ཁོ པནེཏཾ, བྷིཀྑཝེ, ཨོརམཏྟཀཾ སཱིལམཏྟཀཾ, ཡེན པུཐུཛྫནོ ¶ ཏཐཱགཏསྶ ཝཎྞཾ ཝདམཱནོ ཝདེཡྻ. ཀཏམཉྩ ཏཾ, བྷིཀྑཝེ, ཨཔྤམཏྟཀཾ ཨོརམཏྟཀཾ སཱིལམཏྟཀཾ, ཡེན པུཐུཛྫནོ ཏཐཱགཏསྶ ཝཎྞཾ ཝདམཱནོ ཝདེཡྻ?

༨. ‘‘‘པཱཎཱཏིཔཱཏཾ ¶ ¶ ¶ པཧཱཡ པཱཎཱཏིཔཱཏཱ པཊིཝིརཏོ སམཎོ གོཏམོ ནིཧིཏདཎྜོ, ནིཧིཏསཏྠོ, ལཛྫཱི, དཡཱཔནྣོ, སབྦཔཱཎབྷཱུཏཧིཏཱནུཀམྤཱི ཝིཧརཏཱི’ཏི – ཨིཏི ཝཱ ཧི, བྷིཀྑཝེ, པུཐུཛྫནོ ཏཐཱགཏསྶ ཝཎྞཾ ཝདམཱནོ ཝདེཡྻ.

‘‘‘ཨདིནྣཱདཱནཾ པཧཱཡ ཨདིནྣཱདཱནཱ པཊིཝིརཏོ སམཎོ གོཏམོ དིནྣཱདཱཡཱི དིནྣཔཱཊིཀངྑཱི, ཨཐེནེན སུཙིབྷཱུཏེན ཨཏྟནཱ ཝིཧརཏཱི’ཏི – ཨིཏི ཝཱ ཧི, བྷིཀྑཝེ, པུཐུཛྫནོ ཏཐཱགཏསྶ ཝཎྞཾ ཝདམཱནོ ཝདེཡྻ.

‘‘‘ཨབྲཧྨཙརིཡཾ པཧཱཡ བྲཧྨཙཱརཱི སམཎོ གོཏམོ ཨཱརཱཙཱརཱི [ཨནཱཙཱརཱི (ཀ.)] ཝིརཏོ [པཊིཝིརཏོ (ཀཏྠཙི)] མེཐུནཱ གཱམདྷམྨཱ’ཏི – ཨིཏི ཝཱ ཧི, བྷིཀྑཝེ, པུཐུཛྫནོ ཏཐཱགཏསྶ ཝཎྞཾ ཝདམཱནོ ཝདེཡྻ.

༩. ‘‘‘མུསཱཝཱདཾ པཧཱཡ མུསཱཝཱདཱ པཊིཝིརཏོ སམཎོ གོཏམོ སཙྩཝཱདཱི སཙྩསནྡྷོ ཐེཏོ [ཋེཏོ (སྱཱ. ཀཾ.)] པཙྩཡིཀོ ཨཝིསཾཝཱདཀོ ལོཀསྶཱ’ཏི – ཨིཏི ཝཱ ཧི, བྷིཀྑཝེ, པུཐུཛྫནོ ཏཐཱགཏསྶ ཝཎྞཾ ཝདམཱནོ ཝདེཡྻ.

‘‘‘པིསུཎཾ ཝཱཙཾ པཧཱཡ པིསུཎཱཡ ཝཱཙཱཡ པཊིཝིརཏོ སམཎོ གོཏམོ, ཨིཏོ སུཏྭཱ ན ཨམུཏྲ ཨཀྑཱཏཱ ཨིམེསཾ བྷེདཱཡ, ཨམུཏྲ ཝཱ སུཏྭཱ ན ཨིམེསཾ ཨཀྑཱཏཱ ཨམཱུསཾ བྷེདཱཡ. ཨིཏི བྷིནྣཱནཾ ཝཱ སནྡྷཱཏཱ, སཧིཏཱནཾ ཝཱ ཨནུཔྤདཱཏཱ སམགྒཱརཱམོ སམགྒརཏོ སམགྒནནྡཱི ¶ སམགྒཀརཎིཾ ཝཱཙཾ བྷཱསིཏཱ’ཏི – ཨིཏི ཝཱ ཧི, བྷིཀྑཝེ, པུཐུཛྫནོ ཏཐཱགཏསྶ ཝཎྞཾ ཝདམཱནོ ཝདེཡྻ.

‘‘‘ཕརུསཾ ཝཱཙཾ པཧཱཡ ཕརུསཱཡ ཝཱཙཱཡ པཊིཝིརཏོ སམཎོ གོཏམོ, ཡཱ སཱ ཝཱཙཱ ནེལཱ ཀཎྞསུཁཱ པེམནཱིཡཱ ཧདཡངྒམཱ པོརཱི བཧུཛནཀནྟཱ བཧུཛནམནཱཔཱ ཏཐཱརཱུཔིཾ ཝཱཙཾ བྷཱསིཏཱ’ཏི – ཨིཏི ཝཱ ཧི, བྷིཀྑཝེ, པུཐུཛྫནོ ཏཐཱགཏསྶ ཝཎྞཾ ཝདམཱནོ ཝདེཡྻ.

‘‘‘སམྥཔྤལཱཔཾ པཧཱཡ སམྥཔྤལཱཔཱ པཊིཝིརཏོ སམཎོ གོཏམོ ཀཱལཝཱདཱི བྷཱུཏཝཱདཱི ཨཏྠཝཱདཱི དྷམྨཝཱདཱི ཝིནཡཝཱདཱི, ནིདྷཱནཝཏིཾ ཝཱཙཾ བྷཱསིཏཱ ཀཱལེན སཱཔདེསཾ ¶ པརིཡནྟཝཏིཾ ཨཏྠསཾཧིཏ’ནྟི – ཨིཏི ཝཱ ཧི, བྷིཀྑཝེ, པུཐུཛྫནོ ཏཐཱགཏསྶ ཝཎྞཾ ཝདམཱནོ ཝདེཡྻ.

༡༠. ‘བཱིཛགཱམབྷཱུཏགཱམསམཱརམྦྷཱ ¶ ¶ [སམཱརབྦྷཱ (སཱི. ཀ.)] པཊིཝིརཏོ སམཎོ གོཏམོ’ཏི – ཨིཏི ཝཱ ཧི, བྷིཀྑཝེ…པེ….

‘‘‘ཨེཀབྷཏྟིཀོ སམཎོ གོཏམོ རཏྟཱུཔརཏོ ཝིརཏོ [པཊིཝིརཏོ (ཀཏྠཙི)] ཝིཀཱལབྷོཛནཱ….

ནཙྩགཱིཏཝཱདིཏཝིསཱུཀདསྶནཱ [ནཙྩགཱིཏཝཱདིཏཝིསུཀདསྶནཱ (ཀ.)] པཊིཝིརཏོ སམཎོ གོཏམོ….

མཱལཱགནྡྷཝིལེཔནདྷཱརཎམཎྜནཝིབྷཱུསནཊྛཱནཱ པཊིཝིརཏོ སམཎོ གོཏམོ….

ཨུཙྩཱསཡནམཧཱསཡནཱ པཊིཝིརཏོ སམཎོ གོཏམོ….

ཛཱཏརཱུཔརཛཏཔཊིགྒཧཎཱ པཊིཝིརཏོ སམཎོ གོཏམོ….

ཨཱམཀདྷཉྙཔཊིགྒཧཎཱ པཊིཝིརཏོ སམཎོ གོཏམོ….

ཨཱམཀམཾསཔཊིགྒཧཎཱ པཊིཝིརཏོ སམཎོ གོཏམོ….

ཨིཏྠིཀུམཱརིཀཔཊིགྒཧཎཱ པཊིཝིརཏོ སམཎོ གོཏམོ….

དཱསིདཱསཔཊིགྒཧཎཱ ¶ པཊིཝིརཏོ སམཎོ གོཏམོ….

ཨཛེལ༹ཀཔཊིགྒཧཎཱ པཊིཝིརཏོ སམཎོ གོཏམོ….

ཀུཀྐུཊསཱུཀརཔཊིགྒཧཎཱ པཊིཝིརཏོ སམཎོ གོཏམོ….

ཧཏྠིགཝསྶཝལ༹ཝཔཊིགྒཧཎཱ པཊིཝིརཏོ སམཎོ གོཏམོ….

ཁེཏྟཝཏྠུཔཊིགྒཧཎཱ པཊིཝིརཏོ སམཎོ གོཏམོ….

དཱུཏེཡྻཔཧིཎགམནཱནུཡོགཱ པཊིཝིརཏོ སམཎོ གོཏམོ….

ཀཡཝིཀྐཡཱ པཊིཝིརཏོ སམཎོ གོཏམོ….

ཏུལཱཀཱུཊཀཾསཀཱུཊམཱནཀཱུཊཱ པཊིཝིརཏོ སམཎོ གོཏམོ….

ཨུཀྐོཊནཝཉྩནནིཀཏིསཱཙིཡོགཱ [སཱཝིཡོགཱ (སྱཱ. ཀཾ. ཀ.)] པཊིཝིརཏོ སམཎོ གོཏམོ….

ཚེདནཝདྷབནྡྷནཝིཔརཱམོསཨཱལོཔསཧསཱཀཱརཱ པཊིཝིརཏོ སམཎོ གོཏམོ’ཏི – ཨིཏི ཝཱ ཧི, བྷིཀྑཝེ, པུཐུཛྫནོ ཏཐཱགཏསྶ ཝཎྞཾ ཝདམཱནོ ཝདེཡྻ.

ཙཱུལ༹སཱིལཾ ནིཊྛིཏཾ.

མཛ྄ཛྷིམསཱིལཾ

༡༡. ‘‘‘ཡཐཱ ¶ ¶ ¶ ཝཱ པནེཀེ བྷོནྟོ སམཎབྲཱཧྨཎཱ སདྡྷཱདེཡྻཱནི བྷོཛནཱནི བྷུཉྫིཏྭཱ ཏེ ཨེཝརཱུཔཾ བཱིཛགཱམབྷཱུཏགཱམསམཱརམྦྷཾ ཨནུཡུཏྟཱ ཝིཧརནྟི, སེཡྻཐིདཾ [སེཡྻཐཱིདཾ (སཱི. སྱཱ.)] – མཱུལབཱིཛཾ ཁནྡྷབཱིཛཾ ཕལུ༹བཱིཛཾ ཨགྒབཱིཛཾ བཱིཛབཱིཛམེཝ པཉྩམཾ [པཉྩམཾ ཨིཏི ཝཱ (སཱི. སྱཱ. ཀ.)]; ཨིཏི ཨེཝརཱུཔཱ བཱིཛགཱམབྷཱུཏགཱམསམཱརམྦྷཱ པཊིཝིརཏོ སམཎོ གོཏམོ’ཏི – ཨིཏི ཝཱ ཧི, བྷིཀྑཝེ, པུཐུཛྫནོ ཏཐཱགཏསྶ ཝཎྞཾ ཝདམཱནོ ཝདེཡྻ.

༡༢. ‘‘‘ཡཐཱ ཝཱ པནེཀེ བྷོནྟོ སམཎབྲཱཧྨཎཱ སདྡྷཱདེཡྻཱནི བྷོཛནཱནི བྷུཉྫིཏྭཱ ཏེ ཨེཝརཱུཔཾ སནྣིདྷིཀཱརཔརིབྷོགཾ ཨནུཡུཏྟཱ ཝིཧརནྟི ¶ , སེཡྻཐིདཾ – ཨནྣསནྣིདྷིཾ པཱནསནྣིདྷིཾ ཝཏྠསནྣིདྷིཾ ཡཱནསནྣིདྷིཾ སཡནསནྣིདྷིཾ གནྡྷསནྣིདྷིཾ ཨཱམིསསནྣིདྷིཾ ཨིཏི ཝཱ ཨིཏི ཨེཝརཱུཔཱ སནྣིདྷིཀཱརཔརིབྷོགཱ པཊིཝིརཏོ སམཎོ གོཏམོ’ཏི – ཨིཏི ཝཱ ཧི, བྷིཀྑཝེ, པུཐུཛྫནོ ཏཐཱགཏསྶ ཝཎྞཾ ཝདམཱནོ ཝདེཡྻ.

༡༣. ‘‘‘ཡཐཱ ཝཱ པནེཀེ བྷོནྟོ སམཎབྲཱཧྨཎཱ སདྡྷཱདེཡྻཱནི བྷོཛནཱནི བྷུཉྫིཏྭཱ ཏེ ཨེཝརཱུཔཾ ཝིསཱུཀདསྶནཾ ཨནུཡུཏྟཱ ཝིཧརནྟི, སེཡྻཐིདཾ – ནཙྩཾ གཱིཏཾ ཝཱདིཏཾ པེཀྑཾ ཨཀྑཱནཾ པཱཎིསྶརཾ ཝེཏཱལ༹ཾ ཀུམྦྷཐཱུཎཾ [ཀུམྦྷཐཱུནཾ (སྱཱ. ཀ.), ཀུམྦྷཐཱུཎཾ (སཱི.)] སོབྷནཀཾ [སོབྷནགྷརཀཾ (སཱི.), སོབྷནགརཀཾ (སྱཱ. ཀཾ. པཱི.)] ཙཎྜཱལཾ ཝཾསཾ དྷོཝནཾ ཧཏྠིཡུདྡྷཾ ཨསྶཡུདྡྷཾ མཧིཾསཡུདྡྷཾ [མཧིསཡུདྡྷཾ (སཱི. སྱཱ. ཀཾ. པཱི.)] ཨུསབྷཡུདྡྷཾ ཨཛཡུདྡྷཾ མེཎྜཡུདྡྷཾ ཀུཀྐུཊཡུདྡྷཾ ཝཊྚཀཡུདྡྷཾ དཎྜཡུདྡྷཾ མུཊྛིཡུདྡྷཾ ནིབྦུདྡྷཾ ཨུཡྻོདྷིཀཾ བལགྒཾ སེནཱབྱཱུཧཾ ཨནཱིཀདསྶནཾ ཨིཏི ཝཱ ཨིཏི ཨེཝརཱུཔཱ ཝིསཱུཀདསྶནཱ པཊིཝིརཏོ སམཎོ གོཏམོ’ཏི – ཨིཏི ཝཱ ཧི, བྷིཀྑཝེ, པུཐུཛྫནོ ཏཐཱགཏསྶ ཝཎྞཾ ཝདམཱནོ ཝདེཡྻ.

༡༤. ‘‘‘ཡཐཱ ཝཱ པནེཀེ བྷོནྟོ སམཎབྲཱཧྨཎཱ སདྡྷཱདེཡྻཱནི བྷོཛནཱནི བྷུཉྫིཏྭཱ ཏེ ཨེཝརཱུཔཾ ཛཱུཏཔྤམཱདཊྛཱནཱནུཡོགཾ ཨནུཡུཏྟཱ ཝིཧརནྟི, སེཡྻཐིདཾ – ཨཊྛཔདཾ དསཔདཾ ཨཱཀཱསཾ པརིཧཱརཔཐཾ སནྟིཀཾ ཁལིཀཾ གྷཊིཀཾ སལཱཀཧཏྠཾ ཨཀྑཾ པངྒཙཱིརཾ ཝངྐཀཾ མོཀྑཙིཀཾ ཙིངྒུལིཀཾ ¶ [ཙིངྒུལཀཾ (ཀ. སཱི.)] པཏྟཱལ༹ྷཀཾ རཐཀཾ དྷནུཀཾ ¶ ཨཀྑརིཀཾ མནེསིཀཾ ཡཐཱཝཛྫཾ ཨིཏི ¶ ཝཱ ཨིཏི ཨེཝརཱུཔཱ ཛཱུཏཔྤམཱདཊྛཱནཱནུཡོགཱ པཊིཝིརཏོ སམཎོ གོཏམོ’ཏི – ཨིཏི ཝཱ ཧི, བྷིཀྑཝེ, པུཐུཛྫནོ ཏཐཱགཏསྶ ཝཎྞཾ ཝདམཱནོ ཝདེཡྻ.

༡༥. ‘‘‘ཡཐཱ ཝཱ པནེཀེ བྷོནྟོ སམཎབྲཱཧྨཎཱ སདྡྷཱདེཡྻཱནི བྷོཛནཱནི བྷུཉྫིཏྭཱ ཏེ ¶ ཨེཝརཱུཔཾ ཨུཙྩཱསཡནམཧཱསཡནཾ ཨནུཡུཏྟཱ ཝིཧརནྟི, སེཡྻཐིདཾ – ཨཱསནྡིཾ པལླངྐཾ གོནཀཾ ཙིཏྟཀཾ པཊིཀཾ པཊལིཀཾ ཏཱུལིཀཾ ཝིཀཏིཀཾ ཨུདྡལོམིཾ ཨེཀནྟལོམིཾ ཀཊྚིསྶཾ ཀོསེཡྻཾ ཀུཏྟཀཾ ཧཏྠཏྠརཾ ཨསྶཏྠརཾ རཐཏྠརཾ [ཧཏྠཏྠརཎཾ ཨསྶཏྠརཎཾ རཐཏྠརཎཾ (སཱི. ཀ. པཱི.)] ཨཛིནཔྤཝེཎིཾ ཀདལིམིགཔཝརཔཙྩཏྠརཎཾ སཨུཏྟརཙྪདཾ ཨུབྷཏོལོཧིཏཀཱུཔདྷཱནཾ ཨིཏི ཝཱ ཨིཏི ཨེཝརཱུཔཱ ཨུཙྩཱསཡནམཧཱསཡནཱ པཊིཝིརཏོ སམཎོ གོཏམོ’ཏི – ཨིཏི ཝཱ ཧི, བྷིཀྑཝེ, པུཐུཛྫནོ ཏཐཱགཏསྶ ཝཎྞཾ ཝདམཱནོ ཝདེཡྻ.

༡༦. ‘‘‘ཡཐཱ ཝཱ པནེཀེ བྷོནྟོ སམཎབྲཱཧྨཎཱ སདྡྷཱདེཡྻཱནི བྷོཛནཱནི བྷུཉྫིཏྭཱ ཏེ ཨེཝརཱུཔཾ མཎྜནཝིབྷཱུསནཊྛཱནཱནུཡོགཾ ཨནུཡུཏྟཱ ཝིཧརནྟི, སེཡྻཐིདཾ – ཨུཙྪཱདནཾ པརིམདྡནཾ ནྷཱཔནཾ སམྦཱཧནཾ ཨཱདཱསཾ ཨཉྫནཾ མཱལཱགནྡྷཝིལེཔནཾ [མཱལཱཝིལེཔནཾ (སཱི. སྱཱ. ཀཾ. པཱི.)] མུཁཙུཎྞཾ མུཁལེཔནཾ ཧཏྠབནྡྷཾ སིཁཱབནྡྷཾ དཎྜཾ ནཱལི༹ཀཾ ཨསིཾ [ཁགྒཾ (སཱི. པཱི.), ཨསིཾ ཁགྒཾ (སྱཱ. ཀཾ.)] ཚཏྟཾ ཙིཏྲུཔཱཧནཾ ཨུཎྷཱིསཾ མཎིཾ ཝཱལབཱིཛནིཾ ཨོདཱཏཱནི ཝཏྠཱནི དཱིགྷདསཱནི ཨིཏི ཝཱ ཨིཏི ཨེཝརཱུཔཱ མཎྜནཝིབྷཱུསནཊྛཱནཱནུཡོགཱ ¶ པཊིཝིརཏོ སམཎོ གོཏམོ’ཏི – ཨིཏི ཝཱ ཧི, བྷིཀྑཝེ, པུཐུཛྫནོ ཏཐཱགཏསྶ ཝཎྞཾ ཝདམཱནོ ཝདེཡྻ.

༡༧. ‘‘‘ཡཐཱ ཝཱ པནེཀེ བྷོནྟོ སམཎབྲཱཧྨཎཱ སདྡྷཱདེཡྻཱནི བྷོཛནཱནི བྷུཉྫིཏྭཱ ཏེ ཨེཝརཱུཔཾ ཏིརཙྪཱནཀཐཾ ཨནུཡུཏྟཱ ཝིཧརནྟི, སེཡྻཐིདཾ – རཱཛཀཐཾ ཙོརཀཐཾ མཧཱམཏྟཀཐཾ སེནཱཀཐཾ བྷཡཀཐཾ ཡུདྡྷཀཐཾ ཨནྣཀཐཾ པཱནཀཐཾ ཝཏྠཀཐཾ སཡནཀཐཾ མཱལཱཀཐཾ གནྡྷཀཐཾ ཉཱཏིཀཐཾ ཡཱནཀཐཾ གཱམཀཐཾ ནིགམཀཐཾ ནགརཀཐཾ ཛནཔདཀཐཾ ཨིཏྠིཀཐཾ [ཨིཏྠིཀཐཾ པུརིསཀཐཾ (སྱཱ. ཀཾ. ཀ.)] སཱུརཀཐཾ ¶ ཝིསིཁཱཀཐཾ ཀུམྦྷཊྛཱནཀཐཾ པུབྦཔེཏཀཐཾ ནཱནཏྟཀཐཾ ལོཀཀྑཱཡིཀཾ སམུདྡཀྑཱཡིཀཾ ཨིཏིབྷཝཱབྷཝཀཐཾ ཨིཏི ཝཱ ཨིཏི ཨེཝརཱུཔཱཡ ཏིརཙྪཱནཀཐཱཡ པཊིཝིརཏོ སམཎོ གོཏམོ’ཏི – ཨིཏི ཝཱ ཧི, བྷིཀྑཝེ, པུཐུཛྫནོ ཏཐཱགཏསྶ ཝཎྞཾ ཝདམཱནོ ཝདེཡྻ.

༡༨. ‘‘‘ཡཐཱ ¶ ཝཱ པནེཀེ བྷོནྟོ སམཎབྲཱཧྨཎཱ སདྡྷཱདེཡྻཱནི བྷོཛནཱནི བྷུཉྫིཏྭཱ ཏེ ཨེཝརཱུཔཾ ཝིགྒཱཧིཀཀཐཾ ཨནུཡུཏྟཱ ཝིཧརནྟི, སེཡྻཐིདཾ – ན ཏྭཾ ཨིམཾ དྷམྨཝིནཡཾ ཨཱཛཱནཱསི, ཨཧཾ ཨིམཾ དྷམྨཝིནཡཾ ཨཱཛཱནཱམི, ཀིཾ ཏྭཾ ཨིམཾ དྷམྨཝིནཡཾ ཨཱཛཱནིསྶསི, མིཙྪཱ པཊིཔནྣོ ཏྭམསི, ཨཧམསྨི སམྨཱ པཊིཔནྣོ, སཧིཏཾ མེ, ཨསཧིཏཾ ཏེ, པུརེཝཙནཱིཡཾ པཙྪཱ ཨཝཙ, པཙྪཱཝཙནཱིཡཾ པུརེ ཨཝཙ, ཨདྷིཙིཎྞཾ ཏེ ཝིཔརཱཝཏྟཾ, ཨཱརོཔིཏོ ཏེ ཝཱདོ, ནིགྒཧིཏོ ཏྭམསི, ཙར ཝཱདཔྤམོཀྑཱཡ, ནིབྦེཋེཧི ཝཱ སཙེ པཧོསཱིཏི ཨིཏི ཝཱ ཨིཏི ཨེཝརཱུཔཱཡ ཝིགྒཱཧིཀཀཐཱཡ ¶ པཊིཝིརཏོ སམཎོ གོཏམོ’ཏི – ཨིཏི ཝཱ ཧི, བྷིཀྑཝེ, པུཐུཛྫནོ ཏཐཱགཏསྶ ཝཎྞཾ ཝདམཱནོ ཝདེཡྻ.

༡༩. ‘‘‘ཡཐཱ ¶ ཝཱ པནེཀེ བྷོནྟོ སམཎབྲཱཧྨཎཱ སདྡྷཱདེཡྻཱནི བྷོཛནཱནི བྷུཉྫིཏྭཱ ཏེ ཨེཝརཱུཔཾ དཱུཏེཡྻཔཧིཎགམནཱནུཡོགཾ ཨནུཡུཏྟཱ ཝིཧརནྟི, སེཡྻཐིདཾ – རཉྙཾ, རཱཛམཧཱམཏྟཱནཾ, ཁཏྟིཡཱནཾ, བྲཱཧྨཎཱནཾ, གཧཔཏིཀཱནཾ, ཀུམཱརཱནཾ ‘‘ཨིདྷ གཙྪ, ཨམུཏྲཱགཙྪ, ཨིདཾ ཧར, ཨམུཏྲ ཨིདཾ ཨཱཧརཱ’’ཏི ཨིཏི ཝཱ ཨིཏི ཨེཝརཱུཔཱ དཱུཏེཡྻཔཧིཎགམནཱནུཡོགཱ པཊིཝིརཏོ སམཎོ གོཏམོ’ཏི – ཨིཏི ཝཱ ཧི, བྷིཀྑཝེ, པུཐུཛྫནོ ཏཐཱགཏསྶ ཝཎྞཾ ཝདམཱནོ ཝདེཡྻ.

༢༠. ‘‘‘ཡཐཱ ཝཱ པནེཀེ བྷོནྟོ སམཎབྲཱཧྨཎཱ སདྡྷཱདེཡྻཱནི བྷོཛནཱནི བྷུཉྫིཏྭཱ ཏེ ཀུཧཀཱ ཙ ཧོནྟི, ལཔཀཱ ཙ ནེམིཏྟིཀཱ ཙ ནིཔྤེསིཀཱ ཙ, ལཱབྷེན ལཱབྷཾ ནིཛིགཱིཾསིཏཱརོ ཙ [ལཱབྷེན ལཱབྷཾ ནིཛིགིཾ བྷིཏཱརོ (སཱི. སྱཱ.), ལཱབྷེན ཙ ལཱབྷཾ ནིཛིགཱིསིཏཱརོ (པཱི.)] ཨིཏི [ཨིཏི ཝཱ, ཨིཏི (སྱཱ. ཀཾ. ཀ.)] ཨེཝརཱུཔཱ ཀུཧནལཔནཱ པཊིཝིརཏོ སམཎོ གོཏམོ’ཏི – ཨིཏི ཝཱ ཧི, བྷིཀྑཝེ, པུཐུཛྫནོ ཏཐཱགཏསྶ ཝཎྞཾ ཝདམཱནོ ཝདེཡྻ.

མཛ྄ཛྷིམསཱིལཾ ནིཊྛིཏཾ.

མཧཱསཱིལཾ

༢༡. ‘‘‘ཡཐཱ ¶ ཝཱ པནེཀེ བྷོནྟོ སམཎབྲཱཧྨཎཱ སདྡྷཱདེཡྻཱནི བྷོཛནཱནི བྷུཉྫིཏྭཱ ཏེ ཨེཝརཱུཔཱཡ ཏིརཙྪཱནཝིཛྫཱཡ མིཙྪཱཛཱིཝེན ཛཱིཝིཏཾ ཀཔྤེནྟི ¶ , སེཡྻཐིདཾ – ཨངྒཾ ནིམིཏྟཾ ཨུཔྤཱཏཾ སུཔིནཾ ལཀྑཎཾ མཱུསིཀཙྪིནྣཾ ཨགྒིཧོམཾ དབྦིཧོམཾ ཐུསཧོམཾ ཀཎཧོམཾ ཏཎྜུལཧོམཾ སཔྤིཧོམཾ ཏེལཧོམཾ མུཁཧོམཾ ལོཧིཏཧོམཾ ཨངྒཝིཛྫཱ ཝཏྠུཝིཛྫཱ ¶ ཁཏྟཝིཛྫཱ [ཁེཏྟཝིཛྫཱ (བཧཱུསུ)] སིཝཝིཛྫཱ བྷཱུཏཝིཛྫཱ བྷཱུརིཝིཛྫཱ ཨཧིཝིཛྫཱ ཝིསཝིཛྫཱ ཝིཙྪིཀཝིཛྫཱ མཱུསིཀཝིཛྫཱ སཀུཎཝིཛྫཱ ཝཱཡསཝིཛྫཱ པཀྐཛ྄ཛྷཱནཾ སརཔརིཏྟཱཎཾ མིགཙཀྐཾ ཨིཏི ཝཱ ཨིཏི ཨེཝརཱུཔཱཡ ཏིརཙྪཱནཝིཛྫཱཡ མིཙྪཱཛཱིཝཱ པཊིཝིརཏོ སམཎོ གོཏམོ’ཏི – ཨིཏི ཝཱ ཧི, བྷིཀྑཝེ, པུཐུཛྫནོ ཏཐཱགཏསྶ ཝཎྞཾ ཝདམཱནོ ཝདེཡྻ.

༢༢. ‘‘‘ཡཐཱ ཝཱ པནེཀེ བྷོནྟོ སམཎབྲཱཧྨཎཱ སདྡྷཱདེཡྻཱནི བྷོཛནཱནི བྷུཉྫིཏྭཱ ཏེ ཨེཝརཱུཔཱཡ ཏིརཙྪཱནཝིཛྫཱཡ མིཙྪཱཛཱིཝེན ཛཱིཝིཏཾ ཀཔྤེནྟི, སེཡྻཐིདཾ – མཎིལཀྑཎཾ ཝཏྠལཀྑཎཾ དཎྜལཀྑཎཾ སཏྠལཀྑཎཾ ཨསིལཀྑཎཾ ཨུསུལཀྑཎཾ དྷནུལཀྑཎཾ ཨཱཝུདྷལཀྑཎཾ ཨིཏྠིལཀྑཎཾ པུརིསལཀྑཎཾ ཀུམཱརལཀྑཎཾ ཀུམཱརིལཀྑཎཾ དཱསལཀྑཎཾ དཱསིལཀྑཎཾ ཧཏྠིལཀྑཎཾ ¶ ཨསྶལཀྑཎཾ མཧིཾསལཀྑཎཾ [མཧིསལཀྑཎཾ (སཱི. སྱཱ. ཀཾ. པཱི.)] ཨུསབྷལཀྑཎཾ གོལཀྑཎཾ ཨཛལཀྑཎཾ མེཎྜལཀྑཎཾ ཀུཀྐུཊལཀྑཎཾ ཝཊྚཀལཀྑཎཾ གོདྷཱལཀྑཎཾ ཀཎྞིཀཱལཀྑཎཾ ཀཙྪཔལཀྑཎཾ མིགལཀྑཎཾ ཨིཏི ཝཱ ཨིཏི ཨེཝརཱུཔཱཡ ཏིརཙྪཱནཝིཛྫཱཡ མིཙྪཱཛཱིཝཱ པཊིཝིརཏོ སམཎོ གོཏམོ’ཏི – ཨིཏི ཝཱ ཧི, བྷིཀྑཝེ, པུཐུཛྫནོ ཏཐཱགཏསྶ ཝཎྞཾ ཝདམཱནོ ཝདེཡྻ.

༢༣. ‘‘‘ཡཐཱ ཝཱ པནེཀེ བྷོནྟོ སམཎབྲཱཧྨཎཱ སདྡྷཱདེཡྻཱནི བྷོཛནཱནི བྷུཉྫིཏྭཱ ཏེ ཨེཝརཱུཔཱཡ ཏིརཙྪཱནཝིཛྫཱཡ མིཙྪཱཛཱིཝེན ཛཱིཝིཏཾ ཀཔྤེནྟི, སེཡྻཐིདཾ – རཉྙཾ ནིཡྻཱནཾ བྷཝིསྶཏི, རཉྙཾ ¶ ཨནིཡྻཱནཾ བྷཝིསྶཏི, ཨབྦྷནྟརཱནཾ རཉྙཾ ཨུཔཡཱནཾ བྷཝིསྶཏི, བཱཧིརཱནཾ རཉྙཾ ¶ ཨཔཡཱནཾ བྷཝིསྶཏི, བཱཧིརཱནཾ རཉྙཾ ཨུཔཡཱནཾ བྷཝིསྶཏི, ཨབྦྷནྟརཱནཾ རཉྙཾ ཨཔཡཱནཾ བྷཝིསྶཏི, ཨབྦྷནྟརཱནཾ རཉྙཾ ཛཡོ བྷཝིསྶཏི, བཱཧིརཱནཾ རཉྙཾ པརཱཛཡོ བྷཝིསྶཏི, བཱཧིརཱནཾ རཉྙཾ ཛཡོ བྷཝིསྶཏི, ཨབྦྷནྟརཱནཾ རཉྙཾ པརཱཛཡོ བྷཝིསྶཏི, ཨིཏི ཨིམསྶ ཛཡོ བྷཝིསྶཏི, ཨིམསྶ པརཱཛཡོ བྷཝིསྶཏི ཨིཏི ཝཱ ཨིཏི ཨེཝརཱུཔཱཡ ཏིརཙྪཱནཝིཛྫཱཡ མིཙྪཱཛཱིཝཱ པཊིཝིརཏོ སམཎོ གོཏམོ’ཏི – ཨིཏི ཝཱ ཧི, བྷིཀྑཝེ, པུཐུཛྫནོ ཏཐཱགཏསྶ ཝཎྞཾ ཝདམཱནོ ཝདེཡྻ.

༢༤. ‘‘‘ཡཐཱ ¶ ཝཱ པནེཀེ བྷོནྟོ སམཎབྲཱཧྨཎཱ སདྡྷཱདེཡྻཱནི བྷོཛནཱནི བྷུཉྫིཏྭཱ ཏེ ཨེཝརཱུཔཱཡ ཏིརཙྪཱནཝིཛྫཱཡ མིཙྪཱཛཱིཝེན ཛཱིཝིཏཾ ཀཔྤེནྟི, སེཡྻཐིདཾ – ཙནྡགྒཱཧོ བྷཝིསྶཏི, སཱུརིཡགྒཱཧོ [སུརིཡགྒཱཧོ (སཱི. སྱཱ. ཀཾ. པཱི.)] བྷཝིསྶཏི, ནཀྑཏྟགྒཱཧོ བྷཝིསྶཏི, ཙནྡིམསཱུརིཡཱནཾ པཐགམནཾ བྷཝིསྶཏི, ཙནྡིམསཱུརིཡཱནཾ ཨུཔྤཐགམནཾ བྷཝིསྶཏི, ནཀྑཏྟཱནཾ པཐགམནཾ བྷཝིསྶཏི, ནཀྑཏྟཱནཾ ཨུཔྤཐགམནཾ བྷཝིསྶཏི, ཨུཀྐཱཔཱཏོ བྷཝིསྶཏི, དིསཱཌཱཧོ བྷཝིསྶཏི, བྷཱུམིཙཱལོ བྷཝིསྶཏི, དེཝདུདྲབྷི [དེཝདུནྡུབྷི (སྱཱ. ཀཾ. པཱི.)] བྷཝིསྶཏི, ཙནྡིམསཱུརིཡནཀྑཏྟཱནཾ ཨུགྒམནཾ ཨོགམནཾ སཾཀིལེསཾ ཝོདཱནཾ བྷཝིསྶཏི, ཨེཝཾཝིཔཱཀོ ཙནྡགྒཱཧོ བྷཝིསྶཏི, ཨེཝཾཝིཔཱཀོ སཱུརིཡགྒཱཧོ བྷཝིསྶཏི, ཨེཝཾཝིཔཱཀོ ནཀྑཏྟགྒཱཧོ བྷཝིསྶཏི, ཨེཝཾཝིཔཱཀཾ ཙནྡིམསཱུརིཡཱནཾ པཐགམནཾ བྷཝིསྶཏི, ཨེཝཾཝིཔཱཀཾ ཙནྡིམསཱུརིཡཱནཾ ¶ ཨུཔྤཐགམནཾ བྷཝིསྶཏི, ཨེཝཾཝིཔཱཀཾ ནཀྑཏྟཱནཾ པཐགམནཾ བྷཝིསྶཏི, ཨེཝཾཝིཔཱཀཾ ནཀྑཏྟཱནཾ ཨུཔྤཐགམནཾ བྷཝིསྶཏི, ཨེཝཾཝིཔཱཀོ ཨུཀྐཱཔཱཏོ བྷཝིསྶཏི, ཨེཝཾཝིཔཱཀོ དིསཱཌཱཧོ བྷཝིསྶཏི, ཨེཝཾཝིཔཱཀོ བྷཱུམིཙཱལོ བྷཝིསྶཏི, ཨེཝཾཝིཔཱཀོ དེཝདུདྲབྷི བྷཝིསྶཏི, ཨེཝཾཝིཔཱཀཾ ཙནྡིམསཱུརིཡནཀྑཏྟཱནཾ ཨུགྒམནཾ ཨོགམནཾ སཾཀིལེསཾ ཝོདཱནཾ བྷཝིསྶཏི ཨིཏི ཝཱ ¶ ཨིཏི ཨེཝརཱུཔཱཡ ཏིརཙྪཱནཝིཛྫཱཡ མིཙྪཱཛཱིཝཱ པཊིཝིརཏོ སམཎོ གོཏམོ’ཏི – ཨིཏི ཝཱ ཧི, བྷིཀྑཝེ, པུཐུཛྫནོ ཏཐཱགཏསྶ ཝཎྞཾ ཝདམཱནོ ཝདེཡྻ.

༢༥. ‘‘‘ཡཐཱ ¶ ཝཱ པནེཀེ བྷོནྟོ སམཎབྲཱཧྨཎཱ སདྡྷཱདེཡྻཱནི བྷོཛནཱནི བྷུཉྫིཏྭཱ ཏེ ཨེཝརཱུཔཱཡ ཏིརཙྪཱནཝིཛྫཱཡ མིཙྪཱཛཱིཝེན ཛཱིཝིཏཾ ཀཔྤེནྟི, སེཡྻཐིདཾ – སུཝུཊྛིཀཱ བྷཝིསྶཏི, དུབྦུཊྛིཀཱ བྷཝིསྶཏི, སུབྷིཀྑཾ བྷཝིསྶཏི, དུབྦྷིཀྑཾ བྷཝིསྶཏི, ཁེམཾ བྷཝིསྶཏི, བྷཡཾ བྷཝིསྶཏི, རོགོ བྷཝིསྶཏི, ཨཱརོགྱཾ བྷཝིསྶཏི, མུདྡཱ, གཎནཱ, སངྑཱནཾ, ཀཱཝེཡྻཾ, ལོཀཱཡཏཾ ཨིཏི ཝཱ ཨིཏི ཨེཝརཱུཔཱཡ ཏིརཙྪཱནཝིཛྫཱཡ མིཙྪཱཛཱིཝཱ པཊིཝིརཏོ སམཎོ གོཏམོ’ཏི – ཨིཏི ཝཱ ཧི, བྷིཀྑཝེ, པུཐུཛྫནོ ཏཐཱགཏསྶ ཝཎྞཾ ཝདམཱནོ ཝདེཡྻ.

༢༦. ‘‘‘ཡཐཱ ཝཱ པནེཀེ བྷོནྟོ སམཎབྲཱཧྨཎཱ སདྡྷཱདེཡྻཱནི བྷོཛནཱནི བྷུཉྫིཏྭཱ ཏེ ཨེཝརཱུཔཱཡ ཏིརཙྪཱནཝིཛྫཱཡ མིཙྪཱཛཱིཝེན ཛཱིཝིཏཾ ཀཔྤེནྟི ¶ , སེཡྻཐིདཾ – ཨཱཝཱཧནཾ ཝིཝཱཧནཾ སཾཝརཎཾ ཝིཝརཎཾ སཾཀིརཎཾ ¶ ཝིཀིརཎཾ སུབྷགཀརཎཾ དུབྦྷགཀརཎཾ ཝིརུདྡྷགབྦྷཀརཎཾ ཛིཝ྄ཧཱནིབནྡྷནཾ ཧནུསཾཧནནཾ ཧཏྠཱབྷིཛཔྤནཾ ཧནུཛཔྤནཾ ཀཎྞཛཔྤནཾ ཨཱདཱསཔཉྷཾ ཀུམཱརིཀཔཉྷཾ དེཝཔཉྷཾ ཨཱདིཙྩུཔཊྛཱནཾ མཧཏུཔཊྛཱནཾ ཨབྦྷུཛྫལནཾ སིརིཝ྄ཧཱཡནཾ ཨིཏི ཝཱ ཨིཏི ཨེཝརཱུཔཱཡ ཏིརཙྪཱནཝིཛྫཱཡ མིཙྪཱཛཱིཝཱ པཊིཝིརཏོ སམཎོ གོཏམོ’ཏི – ཨིཏི ཝཱ ཧི, བྷིཀྑཝེ, པུཐུཛྫནོ ཏཐཱགཏསྶ ཝཎྞཾ ཝདམཱནོ ཝདེཡྻ.

༢༧. ‘‘‘ཡཐཱ ¶ ཝཱ པནེཀེ བྷོནྟོ སམཎབྲཱཧྨཎཱ སདྡྷཱདེཡྻཱནི བྷོཛནཱནི བྷུཉྫིཏྭཱ ཏེ ཨེཝརཱུཔཱཡ ཏིརཙྪཱནཝིཛྫཱཡ མིཙྪཱཛཱིཝེན ཛཱིཝིཏཾ ཀཔྤེནྟི, སེཡྻཐིདཾ – སནྟིཀམྨཾ པཎིདྷིཀམྨཾ བྷཱུཏཀམྨཾ བྷཱུརིཀམྨཾ ཝསྶཀམྨཾ ཝོསྶཀམྨཾ ཝཏྠུཀམྨཾ ཝཏྠུཔརིཀམྨཾ ཨཱཙམནཾ ནྷཱཔནཾ ཛུཧནཾ ཝམནཾ ཝིརེཙནཾ ཨུདྡྷཾཝིརེཙནཾ ཨདྷོཝིརེཙནཾ སཱིསཝིརེཙནཾ ཀཎྞཏེལཾ ནེཏྟཏཔྤནཾ ནཏྠུཀམྨཾ ཨཉྫནཾ པཙྩཉྫནཾ སཱལཱཀིཡཾ སལླཀཏྟིཡཾ དཱརཀཏིཀིཙྪཱ མཱུལབྷེསཛྫཱནཾ ཨནུཔྤདཱནཾ ཨོསདྷཱིནཾ པཊིམོཀྑོ ཨིཏི ཝཱ ཨིཏི ཨེཝརཱུཔཱཡ ཏིརཙྪཱནཝིཛྫཱཡ མིཙྪཱཛཱིཝཱ པཊིཝིརཏོ སམཎོ གོཏམོ’ཏི – ཨིཏི ཝཱ ཧི, བྷིཀྑཝེ, པུཐུཛྫནོ ཏཐཱགཏསྶ ཝཎྞཾ ཝདམཱནོ ཝདེཡྻ.

‘‘ཨིདཾ ཁོ, བྷིཀྑཝེ, ཨཔྤམཏྟཀཾ ཨོརམཏྟཀཾ སཱིལམཏྟཀཾ, ཡེན པུཐུཛྫནོ ཏཐཱགཏསྶ ཝཎྞཾ ཝདམཱནོ ཝདེཡྻ.

མཧཱསཱིལཾ ནིཊྛིཏཾ.

པུབྦནྟཀཔྤིཀཱ

༢༨. ‘‘ཨཏྠི ¶ ¶ , བྷིཀྑཝེ, ཨཉྙེཝ དྷམྨཱ གམྦྷཱིརཱ དུདྡསཱ དུརནུབོདྷཱ སནྟཱ པཎཱིཏཱ ཨཏཀྐཱཝཙརཱ ནིཔུཎཱ པཎྜིཏཝེདནཱིཡཱ, ཡེ ཏཐཱགཏོ སཡཾ ཨབྷིཉྙཱ སཙྪིཀཏྭཱ པཝེདེཏི, ཡེཧི ཏཐཱགཏསྶ ཡཐཱབྷུཙྩཾ ཝཎྞཾ སམྨཱ ཝདམཱནཱ ཝདེཡྻུཾ. ཀཏམེ ཙ ཏེ, བྷིཀྑཝེ, དྷམྨཱ གམྦྷཱིརཱ དུདྡསཱ དུརནུབོདྷཱ སནྟཱ པཎཱིཏཱ ཨཏཀྐཱཝཙརཱ ནིཔུཎཱ པཎྜིཏཝེདནཱིཡཱ, ཡེ ཏཐཱགཏོ སཡཾ ཨབྷིཉྙཱ སཙྪིཀཏྭཱ པཝེདེཏི, ཡེཧི ཏཐཱགཏསྶ ཡཐཱབྷུཙྩཾ ཝཎྞཾ སམྨཱ ཝདམཱནཱ ཝདེཡྻུཾ?

༢༩. ‘‘སནྟི ¶ , བྷིཀྑཝེ, ཨེཀེ སམཎབྲཱཧྨཎཱ པུབྦནྟཀཔྤིཀཱ པུབྦནྟཱནུདིཊྛིནོ, པུབྦནྟཾ ཨཱརབྦྷ ཨནེཀཝིཧིཏཱནི ཨདྷིམུཏྟིཔདཱནི [ཨདྷིཝུཏྟིཔདཱནི (སཱི. པཱི.)] ཨབྷིཝདནྟི ཨཊྛཱརསཧི ཝཏྠཱུཧི. ཏེ ཙ བྷོནྟོ སམཎབྲཱཧྨཎཱ ཀིམཱགམྨ ཀིམཱརབྦྷ པུབྦནྟཀཔྤིཀཱ པུབྦནྟཱནུདིཊྛིནོ པུབྦནྟཾ ཨཱརབྦྷ ཨནེཀཝིཧིཏཱནི ¶ ཨདྷིམུཏྟིཔདཱནི ཨབྷིཝདནྟི ཨཊྛཱརསཧི ཝཏྠཱུཧི?

སསྶཏཝཱདོ

༣༠. ‘‘སནྟི, བྷིཀྑཝེ, ཨེཀེ སམཎབྲཱཧྨཎཱ སསྶཏཝཱདཱ, སསྶཏཾ ཨཏྟཱནཉྩ ལོཀཉྩ པཉྙཔེནྟི ཙཏཱུཧི ཝཏྠཱུཧི. ཏེ ཙ བྷོནྟོ སམཎབྲཱཧྨཎཱ ཀིམཱགམྨ ཀིམཱརབྦྷ སསྶཏཝཱདཱ སསྶཏཾ ཨཏྟཱནཉྩ ལོཀཉྩ པཉྙཔེནྟི ཙཏཱུཧི ཝཏྠཱུཧི?

༣༡. ‘‘ཨིདྷ, བྷིཀྑཝེ, ཨེཀཙྩོ སམཎོ ཝཱ བྲཱཧྨཎོ ཝཱ ཨཱཏཔྤམནྭཱཡ པདྷཱནམནྭཱཡ ཨནུཡོགམནྭཱཡ ཨཔྤམཱདམནྭཱཡ སམྨཱམནསིཀཱརམནྭཱཡ ཏཐཱརཱུཔཾ ཙེཏོསམཱདྷིཾ ཕུསཏི, ཡཐཱསམཱཧིཏེ ཙིཏྟེ ( ) [(པརིསུདྡྷེ པརིཡོདཱཏེ ཨནངྒཎེ ཝིགཏཱུཔཏྟིལེསེ) (སྱཱ. ཀ.)] ཨནེཀཝིཧིཏཾ ¶ པུབྦེནིཝཱསཾ ཨནུསྶརཏི. སེཡྻཐིདཾ – ཨེཀམྤི ཛཱཏིཾ དྭེཔི ཛཱཏིཡོ ཏིསྶོཔི ཛཱཏིཡོ ཙཏསྶོཔི ཛཱཏིཡོ པཉྩཔི ཛཱཏིཡོ དསཔི ཛཱཏིཡོ ཝཱིསམྤི ཛཱཏིཡོ ཏིཾསམྤི ཛཱཏིཡོ ཙཏྟཱལཱིསམྤི ཛཱཏིཡོ པཉྙཱསམྤི ཛཱཏིཡོ ཛཱཏིསཏམྤི ཛཱཏིསཧསྶམྤི ཛཱཏིསཏསཧསྶམྤི ཨནེཀཱནིཔི ཛཱཏིསཏཱནི ཨནེཀཱནིཔི ཛཱཏིསཧསྶཱནི ཨནེཀཱནིཔི ཛཱཏིསཏསཧསྶཱནི – ‘ཨམུཏྲཱསིཾ ཨེཝཾནཱམོ ཨེཝཾགོཏྟོ ཨེཝཾཝཎྞོ ཨེཝམཱཧཱརོ ཨེཝཾསུཁདུཀྑཔྤཊིསཾཝེདཱི ཨེཝམཱཡུཔརིཡནྟོ, སོ ཏཏོ ཙུཏོ ཨམུཏྲ ཨུདཔཱདིཾ; ཏཏྲཱཔཱསིཾ ཨེཝཾནཱམོ ཨེཝཾགོཏྟོ ཨེཝཾཝཎྞོ ཨེཝམཱཧཱརོ ཨེཝཾསུཁདུཀྑཔྤཊིསཾཝེདཱི ཨེཝམཱཡུཔརིཡནྟོ, སོ ཏཏོ ཙུཏོ ཨིདྷཱུཔཔནྣོ’ཏི. ཨིཏི སཱཀཱརཾ སཨུདྡེསཾ ཨནེཀཝིཧིཏཾ པུབྦེནིཝཱསཾ ¶ ཨནུསྶརཏི.

‘‘སོ ¶ ཨེཝམཱཧ – ‘སསྶཏོ ཨཏྟཱ ཙ ལོཀོ ཙ ཝཉྫྷོ ཀཱུཊཊྛོ ཨེསིཀཊྛཱཡིཊྛིཏོ; ཏེ ཙ སཏྟཱ སནྡྷཱཝནྟི སཾསརནྟི ཙཝནྟི ཨུཔཔཛྫནྟི, ཨཏྠིཏྭེཝ སསྶཏིསམཾ. ཏཾ ཀིསྶ ཧེཏུ? ཨཧཉྷི ཨཱཏཔྤམནྭཱཡ པདྷཱནམནྭཱཡ ¶ ཨནུཡོགམནྭཱཡ ཨཔྤམཱདམནྭཱཡ སམྨཱམནསིཀཱརམནྭཱཡ ཏཐཱརཱུཔཾ ཙེཏོསམཱདྷིཾ ཕུསཱམི, ཡཐཱསམཱཧིཏེ ཙིཏྟེ ཨནེཀཝིཧིཏཾ པུབྦེནིཝཱསཾ ཨནུསྶརཱམི སེཡྻཐིདཾ – ཨེཀམྤི ཛཱཏིཾ དྭེཔི ཛཱཏིཡོ ཏིསྶོཔི ཛཱཏིཡོ ཙཏསྶོཔི ཛཱཏིཡོ པཉྩཔི ཛཱཏིཡོ དསཔི ཛཱཏིཡོ ཝཱིསམྤི ¶ ཛཱཏིཡོ ཏིཾསམྤི ཛཱཏིཡོ ཙཏྟཱལཱིསམྤི ཛཱཏིཡོ པཉྙཱསམྤི ཛཱཏིཡོ ཛཱཏིསཏམྤི ཛཱཏིསཧསྶམྤི ཛཱཏིསཏསཧསྶམྤི ཨནེཀཱནིཔི ཛཱཏིསཏཱནི ཨནེཀཱནིཔི ཛཱཏིསཧསྶཱནི ཨནེཀཱནིཔི ཛཱཏིསཏསཧསྶཱནི – ཨམུཏྲཱསིཾ ཨེཝཾནཱམོ ཨེཝཾགོཏྟོ ཨེཝཾཝཎྞོ ཨེཝམཱཧཱརོ ཨེཝཾསུཁདུཀྑཔྤཊིསཾཝེདཱི ཨེཝམཱཡུཔརིཡནྟོ, སོ ཏཏོ ཙུཏོ ཨམུཏྲ ཨུདཔཱདིཾ; ཏཏྲཱཔཱསིཾ ཨེཝཾནཱམོ ཨེཝཾགོཏྟོ ཨེཝཾཝཎྞོ ཨེཝམཱཧཱརོ ཨེཝཾསུཁདུཀྑཔྤཊིསཾཝེདཱི ཨེཝམཱཡུཔརིཡནྟོ, སོ ཏཏོ ཙུཏོ ཨིདྷཱུཔཔནྣོཏི. ཨིཏི སཱཀཱརཾ སཨུདྡེསཾ ཨནེཀཝིཧིཏཾ པུབྦེནིཝཱསཾ ཨནུསྶརཱམི. ཨིམིནཱམཧཾ ཨེཏཾ ཛཱནཱམི ‘‘ཡཐཱ སསྶཏོ ཨཏྟཱ ཙ ལོཀོ ཙ ཝཉྫྷོ ཀཱུཊཊྛོ ཨེསིཀཊྛཱཡིཊྛིཏོ; ཏེ ཙ སཏྟཱ སནྡྷཱཝནྟི སཾསརནྟི ཙཝནྟི ཨུཔཔཛྫནྟི, ཨཏྠིཏྭེཝ སསྶཏིསམ’’ནྟི. ཨིདཾ, བྷིཀྑཝེ, པཋམཾ ཋཱནཾ, ཡཾ ཨཱགམྨ ཡཾ ཨཱརབྦྷ ཨེཀེ སམཎབྲཱཧྨཎཱ སསྶཏཝཱདཱ སསྶཏཾ ཨཏྟཱནཉྩ ལོཀཉྩ པཉྙཔེནྟི.

༣༢. ‘‘དུཏིཡེ ཙ བྷོནྟོ སམཎབྲཱཧྨཎཱ ཀིམཱགམྨ ཀིམཱརབྦྷ སསྶཏཝཱདཱ སསྶཏཾ ཨཏྟཱནཉྩ ལོཀཉྩ པཉྙཔེནྟི? ཨིདྷ, བྷིཀྑཝེ, ཨེཀཙྩོ སམཎོ ཝཱ བྲཱཧྨཎོ ཝཱ ཨཱཏཔྤམནྭཱཡ པདྷཱནམནྭཱཡ ཨནུཡོགམནྭཱཡ ཨཔྤམཱདམནྭཱཡ སམྨཱམནསིཀཱརམནྭཱཡ ཏཐཱརཱུཔཾ ཙེཏོསམཱདྷིཾ ཕུསཏི, ཡཐཱསམཱཧིཏེ ཙིཏྟེ ཨནེཀཝིཧིཏཾ པུབྦེནིཝཱསཾ ཨནུསྶརཏི. སེཡྻཐིདཾ – ཨེཀམྤི སཾཝཊྚཝིཝཊྚཾ དྭེཔི སཾཝཊྚཝིཝཊྚཱནི ཏཱིཎིཔི སཾཝཊྚཝིཝཊྚཱནི ཙཏྟཱརིཔི སཾཝཊྚཝིཝཊྚཱནི པཉྩཔི ¶ སཾཝཊྚཝིཝཊྚཱནི དསཔི སཾཝཊྚཝིཝཊྚཱནི – ‘ཨམུཏྲཱསིཾ ཨེཝཾནཱམོ ཨེཝཾགོཏྟོ ཨེཝཾཝཎྞོ ཨེཝམཱཧཱརོ ཨེཝཾསུཁདུཀྑཔྤཊིསཾཝེདཱི ཨེཝམཱཡུཔརིཡནྟོ, སོ ཏཏོ ཙུཏོ ཨམུཏྲ ཨུདཔཱདིཾ; ཏཏྲཱཔཱསིཾ ཨེཝཾནཱམོ ཨེཝཾགོཏྟོ ཨེཝཾཝཎྞོ ཨེཝམཱཧཱརོ ཨེཝཾསུཁདུཀྑཔྤཊིསཾཝེདཱི ¶ ཨེཝམཱཡུཔརིཡནྟོ, སོ ཏཏོ ཙུཏོ ཨིདྷཱུཔཔནྣོ’ཏི. ཨིཏི སཱཀཱརཾ སཨུདྡེསཾ ཨནེཀཝིཧིཏཾ པུབྦེནིཝཱསཾ ཨནུསྶརཏི.

‘‘སོ ¶ ཨེཝམཱཧ – ‘སསྶཏོ ཨཏྟཱ ཙ ལོཀོ ཙ ཝཉྫྷོ ཀཱུཊཊྛོ ཨེསིཀཊྛཱཡིཊྛིཏོ; ཏེ ཙ ¶ སཏྟཱ སནྡྷཱཝནྟི སཾསརནྟི ཙཝནྟི ཨུཔཔཛྫནྟི, ཨཏྠིཏྭེཝ སསྶཏིསམཾ. ཏཾ ཀིསྶ ཧེཏུ? ཨཧཉྷི ཨཱཏཔྤམནྭཱཡ པདྷཱནམནྭཱཡ ཨནུཡོགམནྭཱཡ ཨཔྤམཱདམནྭཱཡ སམྨཱམནསིཀཱརམནྭཱཡ ཏཐཱརཱུཔཾ ཙེཏོསམཱདྷིཾ ཕུསཱམི ཡཐཱསམཱཧིཏེ ཙིཏྟེ ཨནེཀཝིཧིཏཾ པུབྦེནིཝཱསཾ ཨནུསྶརཱམི. སེཡྻཐིདཾ – ཨེཀམྤི སཾཝཊྚཝིཝཊྚཾ དྭེཔི སཾཝཊྚཝིཝཊྚཱནི ཏཱིཎིཔི སཾཝཊྚཝིཝཊྚཱནི ཙཏྟཱརིཔི སཾཝཊྚཝིཝཊྚཱནི པཉྩཔི སཾཝཊྚཝིཝཊྚཱནི དསཔི སཾཝཊྚཝིཝཊྚཱནི. ཨམུཏྲཱསིཾ ཨེཝཾནཱམོ ཨེཝཾགོཏྟོ ཨེཝཾཝཎྞོ ཨེཝམཱཧཱརོ ཨེཝཾསུཁདུཀྑཔྤཊིསཾཝེདཱི ཨེཝམཱཡུཔརིཡནྟོ, སོ ཏཏོ ཙུཏོ ཨམུཏྲ ཨུདཔཱདིཾ; ཏཏྲཱཔཱསིཾ ཨེཝཾནཱམོ ཨེཝཾགོཏྟོ ཨེཝཾཝཎྞོ ཨེཝམཱཧཱརོ ཨེཝཾསུཁདུཀྑཔྤཊིསཾཝེདཱི ཨེཝམཱཡུཔརིཡནྟོ, སོ ཏཏོ ཙུཏོ ཨིདྷཱུཔཔནྣོཏི. ཨིཏི སཱཀཱརཾ སཨུདྡེསཾ ཨནེཀཝིཧིཏཾ པུབྦེནིཝཱསཾ ཨནུསྶརཱམི. ཨིམིནཱམཧཾ ཨེཏཾ ཛཱནཱམི ‘‘ཡཐཱ སསྶཏོ ཨཏྟཱ ཙ ལོཀོ ཙ ཝཉྫྷོ ཀཱུཊཊྛོ ཨེསིཀཊྛཱཡིཊྛིཏོ, ཏེ ཙ ¶ སཏྟཱ སནྡྷཱཝནྟི སཾསརནྟི ཙཝནྟི ཨུཔཔཛྫནྟི, ཨཏྠིཏྭེཝ སསྶཏིསམ’’ནྟི. ཨིདཾ, བྷིཀྑཝེ, དུཏིཡཾ ཋཱནཾ, ཡཾ ཨཱགམྨ ཡཾ ཨཱརབྦྷ ཨེཀེ སམཎབྲཱཧྨཎཱ སསྶཏཝཱདཱ སསྶཏཾ ཨཏྟཱནཉྩ ལོཀཉྩ པཉྙཔེནྟི.

༣༣. ‘‘ཏཏིཡེ ཙ བྷོནྟོ སམཎབྲཱཧྨཎཱ ཀིམཱགམྨ ཀིམཱརབྦྷ སསྶཏཝཱདཱ སསྶཏཾ ཨཏྟཱནཉྩ ལོཀཉྩ པཉྙཔེནྟི? ཨིདྷ, བྷིཀྑཝེ, ཨེཀཙྩོ སམཎོ ཝཱ བྲཱཧྨཎོ ཝཱ ཨཱཏཔྤམནྭཱཡ པདྷཱནམནྭཱཡ ཨནུཡོགམནྭཱཡ ཨཔྤམཱདམནྭཱཡ སམྨཱམནསིཀཱརམནྭཱཡ ¶ ཏཐཱརཱུཔཾ ཙེཏོསམཱདྷིཾ ཕུསཏི, ཡཐཱསམཱཧིཏེ ཙིཏྟེ ཨནེཀཝིཧིཏཾ པུབྦེནིཝཱསཾ ཨནུསྶརཏི. སེཡྻཐིདཾ – དསཔི སཾཝཊྚཝིཝཊྚཱནི ཝཱིསམྤི སཾཝཊྚཝིཝཊྚཱནི ཏིཾསམྤི སཾཝཊྚཝིཝཊྚཱནི ཙཏྟཱལཱིསམྤི སཾཝཊྚཝིཝཊྚཱནི – ‘ཨམུཏྲཱསིཾ ཨེཝཾནཱམོ ཨེཝཾགོཏྟོ ཨེཝཾཝཎྞོ ཨེཝམཱཧཱརོ ཨེཝཾསུཁདུཀྑཔྤཊིསཾཝེདཱི ཨེཝམཱཡུཔརིཡནྟོ, སོ ཏཏོ ཙུཏོ ཨམུཏྲ ཨུདཔཱདིཾ; ཏཏྲཱཔཱསིཾ ཨེཝཾནཱམོ ཨེཝཾགོཏྟོ ཨེཝཾཝཎྞོ ཨེཝམཱཧཱརོ ཨེཝཾསུཁདུཀྑཔྤཊིསཾཝེདཱི ཨེཝམཱཡུཔརིཡནྟོ, སོ ཏཏོ ཙུཏོ ཨིདྷཱུཔཔནྣོ’ཏི. ཨིཏི སཱཀཱརཾ སཨུདྡེསཾ ཨནེཀཝིཧིཏཾ པུབྦེནིཝཱསཾ ཨནུསྶརཏི.

‘‘སོ ¶ ཨེཝམཱཧ – ‘སསྶཏོ ཨཏྟཱ ཙ ལོཀོ ¶ ཙ ཝཉྫྷོ ཀཱུཊཊྛོ ཨེསིཀཊྛཱཡིཊྛིཏོ; ཏེ ཙ སཏྟཱ སནྡྷཱཝནྟི སཾསརནྟི ཙཝནྟི ཨུཔཔཛྫནྟི, ཨཏྠིཏྭེཝ སསྶཏིསམཾ. ཏཾ ཀིསྶ ཧེཏུ? ཨཧཉྷི ཨཱཏཔྤམནྭཱཡ པདྷཱནམནྭཱཡ ཨནུཡོགམནྭཱཡ ཨཔྤམཱདམནྭཱཡ སམྨཱམནསིཀཱརམནྭཱཡ ཏཐཱརཱུཔཾ ཙེཏོསམཱདྷིཾ ཕུསཱམི, ཡཐཱསམཱཧིཏེ ཙིཏྟེ ཨནེཀཝིཧིཏཾ པུབྦེནིཝཱསཾ ཨནུསྶརཱམི. སེཡྻཐིདཾ – དསཔི སཾཝཊྚཝིཝཊྚཱནི ཝཱིསམྤི སཾཝཊྚཝིཝཊྚཱནི ཏིཾསམྤི ¶ སཾཝཊྚཝིཝཊྚཱནི ཙཏྟཱལཱིསམྤི སཾཝཊྚཝིཝཊྚཱནི – ‘ཨམུཏྲཱསིཾ ཨེཝཾནཱམོ ཨེཝཾགོཏྟོ ཨེཝཾཝཎྞོ ཨེཝམཱཧཱརོ ཨེཝཾསུཁདུཀྑཔྤཊིསཾཝེདཱི ཨེཝམཱཡུཔརིཡནྟོ, སོ ཏཏོ ཙུཏོ ཨམུཏྲ ཨུདཔཱདིཾ; ཏཏྲཱཔཱསིཾ ཨེཝཾནཱམོ ཨེཝཾགོཏྟོ ཨེཝཾཝཎྞོ ཨེཝམཱཧཱརོ ཨེཝཾསུཁདུཀྑཔྤཊིསཾཝེདཱི ཨེཝམཱཡུཔརིཡནྟོ, སོ ཏཏོ ཙུཏོ ཨིདྷཱུཔཔནྣོཏི. ཨིཏི སཱཀཱརཾ སཨུདྡེསཾ ཨནེཀཝིཧིཏཾ པུབྦེནིཝཱསཾ ཨནུསྶརཱམི. ཨིམིནཱམཧཾ ཨེཏཾ ཛཱནཱམི ‘‘ཡཐཱ སསྶཏོ ཨཏྟཱ ཙ ལོཀོ ཙ ཝཉྫྷོ ཀཱུཊཊྛོ ཨེསིཀཊྛཱཡིཊྛིཏོ, ཏེ ཙ སཏྟཱ སནྡྷཱཝནྟི སཾསརནྟི ཙཝནྟི ཨུཔཔཛྫནྟི, ཨཏྠིཏྭེཝ སསྶཏིསམ’’ནྟི. ཨིདཾ, བྷིཀྑཝེ, ཏཏིཡཾ ཋཱནཾ, ཡཾ ཨཱགམྨ ཡཾ ཨཱརབྦྷ ཨེཀེ སམཎབྲཱཧྨཎཱ སསྶཏཝཱདཱ སསྶཏཾ ཨཏྟཱནཉྩ ལོཀཉྩ པཉྙཔེནྟི.

༣༤. ‘‘ཙཏུཏྠེ ཙ བྷོནྟོ སམཎབྲཱཧྨཎཱ ཀིམཱགམྨ ཀིམཱརབྦྷ སསྶཏཝཱདཱ སསྶཏཾ ཨཏྟཱནཉྩ ལོཀཉྩ པཉྙཔེནྟི? ཨིདྷ, བྷིཀྑཝེ, ཨེཀཙྩོ སམཎོ ཝཱ བྲཱཧྨཎོ ཝཱ ཏཀྐཱི ཧོཏི ཝཱིམཾསཱི, སོ ཏཀྐཔརིཡཱཧཏཾ ཝཱིམཾསཱནུཙརིཏཾ སཡཾ པཊིབྷཱནཾ ཨེཝམཱཧ – ‘སསྶཏོ ཨཏྟཱ ཙ ལོཀོ ཙ ཝཉྫྷོ ཀཱུཊཊྛོ ཨེསིཀཊྛཱཡིཊྛིཏོ; ཏེ ཙ སཏྟཱ སནྡྷཱཝནྟི སཾསརནྟི ཙཝནྟི ཨུཔཔཛྫནྟི, ཨཏྠིཏྭེཝ སསྶཏིསམ’ནྟི ¶ . ཨིདཾ, བྷིཀྑཝེ, ཙཏུཏྠཾ ཋཱནཾ, ཡཾ ཨཱགམྨ ཡཾ ཨཱརབྦྷ ཨེཀེ སམཎབྲཱཧྨཎཱ སསྶཏཝཱདཱ སསྶཏཾ ཨཏྟཱནཉྩ ལོཀཉྩ པཉྙཔེནྟི.

༣༥. ‘‘ཨིམེཧི ཁོ ཏེ, བྷིཀྑཝེ, སམཎབྲཱཧྨཎཱ སསྶཏཝཱདཱ སསྶཏཾ ཨཏྟཱནཉྩ ལོཀཉྩ པཉྙཔེནྟི ཙཏཱུཧི ཝཏྠཱུཧི. ཡེ ཧི ཀེཙི, བྷིཀྑཝེ, སམཎཱ ཝཱ བྲཱཧྨཎཱ ཝཱ སསྶཏཝཱདཱ སསྶཏཾ ཨཏྟཱནཉྩ ལོཀཉྩ པཉྙཔེནྟི, སབྦེ ཏེ ཨིམེཧེཝ ཙཏཱུཧི ཝཏྠཱུཧི, ཨེཏེསཾ ཝཱ ཨཉྙཏརེན; ནཏྠི ཨིཏོ བཧིདྡྷཱ.

༣༦. ‘‘ཏཡིདཾ ¶ , བྷིཀྑཝེ, ཏཐཱགཏོ པཛཱནཱཏི – ‘ཨིམེ དིཊྛིཊྛཱནཱ ཨེཝཾགཧིཏཱ ཨེཝཾཔརཱམཊྛཱ ཨེཝཾགཏིཀཱ བྷཝནྟི ཨེཝཾཨབྷིསམྤརཱཡཱ’ཏི, ཏཉྩ ཏཐཱགཏོ པཛཱནཱཏི, ཏཏོ ཙ ཨུཏྟརིཏརཾ པཛཱནཱཏི; ཏཉྩ པཛཱནནཾ [པཛཱནཾ (?) དཱི. ནི. ༣.༣༦ པཱལི༹ཨཊྛཀཐཱ པསྶིཏབྦཾ] ན ¶ པརཱམསཏི, ཨཔརཱམསཏོ ཙསྶ པཙྩཏྟཉྙེཝ ནིབྦུཏི ཝིདིཏཱ. ཝེདནཱནཾ སམུདཡཉྩ ཨཏྠངྒམཉྩ ཨསྶཱདཉྩ ཨཱདཱིནཝཉྩ ནིསྶརཎཉྩ ཡཐཱབྷཱུཏཾ ཝིདིཏྭཱ ཨནུཔཱདཱཝིམུཏྟོ, བྷིཀྑཝེ, ཏཐཱགཏོ.

༣༧. ‘‘ཨིམེ ཁོ ཏེ, བྷིཀྑཝེ, དྷམྨཱ གམྦྷཱིརཱ དུདྡསཱ དུརནུབོདྷཱ སནྟཱ པཎཱིཏཱ ཨཏཀྐཱཝཙརཱ ¶ ནིཔུཎཱ པཎྜིཏཝེདནཱིཡཱ, ཡེ ཏཐཱགཏོ སཡཾ ཨབྷིཉྙཱ སཙྪིཀཏྭཱ པཝེདེཏི, ཡེཧི ཏཐཱགཏསྶ ཡཐཱབྷུཙྩཾ ཝཎྞཾ སམྨཱ ཝདམཱནཱ ཝདེཡྻུཾ.

པཋམབྷཱཎཝཱརོ.

ཨེཀཙྩསསྶཏཝཱདོ

༣༨. ‘‘སནྟི, བྷིཀྑཝེ, ཨེཀེ སམཎབྲཱཧྨཎཱ ཨེཀཙྩསསྶཏིཀཱ ཨེཀཙྩཨསསྶཏིཀཱ ཨེཀཙྩཾ སསྶཏཾ ཨེཀཙྩཾ ཨསསྶཏཾ ཨཏྟཱནཉྩ ལོཀཉྩ ¶ པཉྙཔེནྟི ཙཏཱུཧི ཝཏྠཱུཧི. ཏེ ཙ བྷོནྟོ སམཎབྲཱཧྨཎཱ ཀིམཱགམྨ ཀིམཱརབྦྷ ཨེཀཙྩསསྶཏིཀཱ ཨེཀཙྩཨསསྶཏིཀཱ ཨེཀཙྩཾ སསྶཏཾ ཨེཀཙྩཾ ཨསསྶཏཾ ཨཏྟཱནཉྩ ལོཀཉྩ པཉྙཔེནྟི ཙཏཱུཧི ཝཏྠཱུཧི?

༣༩. ‘‘ཧོཏི ཁོ སོ, བྷིཀྑཝེ, སམཡོ, ཡཾ ཀདཱཙི ཀརཧཙི དཱིགྷསྶ ཨདྡྷུནོ ཨཙྩཡེན ཨཡཾ ལོཀོ སཾཝཊྚཏི. སཾཝཊྚམཱནེ ལོཀེ ཡེབྷུཡྻེན སཏྟཱ ཨཱབྷསྶརསཾཝཏྟནིཀཱ ཧོནྟི. ཏེ ཏཏྠ ཧོནྟི མནོམཡཱ པཱིཏིབྷཀྑཱ སཡཾཔབྷཱ ཨནྟལིཀྑཙརཱ སུབྷཊྛཱཡིནོ, ཙིརཾ དཱིགྷམདྡྷཱནཾ ཏིཊྛནྟི.

༤༠. ‘‘ཧོཏི ཁོ སོ, བྷིཀྑཝེ, སམཡོ, ཡཾ ཀདཱཙི ཀརཧཙི དཱིགྷསྶ ཨདྡྷུནོ ཨཙྩཡེན ཨཡཾ ལོཀོ ཝིཝཊྚཏི. ཝིཝཊྚམཱནེ ལོཀེ སུཉྙཾ བྲཧྨཝིམཱནཾ པཱཏུབྷཝཏི. ཨཐ ཁོ ཨཉྙཏརོ སཏྟོ ཨཱཡུཀྑཡཱ ¶ ཝཱ པུཉྙཀྑཡཱ ཝཱ ཨཱབྷསྶརཀཱཡཱ ཙཝིཏྭཱ སུཉྙཾ བྲཧྨཝིམཱནཾ ཨུཔཔཛྫཏི. སོ ¶ ཏཏྠ ཧོཏི མནོམཡོ པཱིཏིབྷཀྑོ སཡཾཔབྷོ ཨནྟལིཀྑཙརོ སུབྷཊྛཱཡཱི, ཙིརཾ དཱིགྷམདྡྷཱནཾ ཏིཊྛཏི.

༤༡. ‘‘ཏསྶ ཏཏྠ ཨེཀཀསྶ དཱིགྷརཏྟཾ ནིཝུསིཏཏྟཱ ཨནབྷིརཏི པརིཏསྶནཱ ཨུཔཔཛྫཏི – ‘ཨཧོ ཝཏ ཨཉྙེཔི སཏྟཱ ཨིཏྠཏྟཾ ཨཱགཙྪེཡྻུ’ནྟི. ཨཐ ཨཉྙེཔི སཏྟཱ ཨཱཡུཀྑཡཱ ཝཱ པུཉྙཀྑཡཱ ཝཱ ཨཱབྷསྶརཀཱཡཱ ཙཝིཏྭཱ བྲཧྨཝིམཱནཾ ཨུཔཔཛྫནྟི ཏསྶ སཏྟསྶ སཧབྱཏཾ. ཏེཔི ཏཏྠ ཧོནྟི མནོམཡཱ པཱིཏིབྷཀྑཱ སཡཾཔབྷཱ ཨནྟལིཀྑཙརཱ སུབྷཊྛཱཡིནོ, ཙིརཾ དཱིགྷམདྡྷཱནཾ ཏིཊྛནྟི.

༤༢. ‘‘ཏཏྲ ¶ , བྷིཀྑཝེ, ཡོ སོ སཏྟོ པཋམཾ ཨུཔཔནྣོ ཏསྶ ཨེཝཾ ཧོཏི – ‘ཨཧམསྨི བྲཧྨཱ མཧཱབྲཧྨཱ ¶ ཨབྷིབྷཱུ ཨནབྷིབྷཱུཏོ ཨཉྙདཏྠུདསོ ཝསཝཏྟཱི ཨིསྶརོ ཀཏྟཱ ནིམྨཱཏཱ སེཊྛོ སཛིཏཱ [སཛྫིཏཱ (སྱཱ. ཀཾ.)] ཝསཱི པིཏཱ བྷཱུཏབྷབྱཱནཾ. མཡཱ ཨིམེ སཏྟཱ ནིམྨིཏཱ. ཏཾ ཀིསྶ ཧེཏུ? མམཉྷི པུབྦེ ཨེཏདཧོསི – ‘‘ཨཧོ ཝཏ ཨཉྙེཔི སཏྟཱ ཨིཏྠཏྟཾ ཨཱགཙྪེཡྻུ’’ནྟི. ཨིཏི མམ ཙ མནོཔཎིདྷི, ཨིམེ ཙ སཏྟཱ ཨིཏྠཏྟཾ ཨཱགཏཱ’ཏི.

‘‘ཡེཔི ཏེ སཏྟཱ པཙྪཱ ཨུཔཔནྣཱ, ཏེསམྤི ཨེཝཾ ཧོཏི – ‘ཨཡཾ ཁོ བྷཝཾ བྲཧྨཱ མཧཱབྲཧྨཱ ཨབྷིབྷཱུ ཨནབྷིབྷཱུཏོ ཨཉྙདཏྠུདསོ ཝསཝཏྟཱི ཨིསྶརོ ཀཏྟཱ ནིམྨཱཏཱ སེཊྛོ སཛིཏཱ ཝསཱི པིཏཱ བྷཱུཏབྷབྱཱནཾ. ཨིམིནཱ མཡཾ བྷོཏཱ བྲཧྨུནཱ ནིམྨིཏཱ. ཏཾ ཀིསྶ ཧེཏུ? ཨིམཉྷི མཡཾ ཨདྡསཱམ ཨིདྷ པཋམཾ ཨུཔཔནྣཾ, མཡཾ པནམྷ པཙྪཱ ཨུཔཔནྣཱ’ཏི.

༤༣. ‘‘ཏཏྲ, བྷིཀྑཝེ, ཡོ སོ སཏྟོ པཋམཾ ཨུཔཔནྣོ, སོ དཱིགྷཱཡུཀཏརོ ཙ ཧོཏི ཝཎྞཝནྟཏརོ ཙ མཧེསཀྑཏརོ ཙ. ཡེ པན ཏེ སཏྟཱ པཙྪཱ ཨུཔཔནྣཱ, ཏེ ཨཔྤཱཡུཀཏརཱ ཙ ཧོནྟི དུབྦཎྞཏརཱ ཙ ཨཔྤེསཀྑཏརཱ ཙ.

༤༤. ‘‘ཋཱནཾ ཁོ པནེཏཾ, བྷིཀྑཝེ, ཝིཛྫཏི, ཡཾ ཨཉྙཏརོ སཏྟོ ཏམྷཱ ཀཱཡཱ ཙཝིཏྭཱ ཨིཏྠཏྟཾ ཨཱགཙྪཏི. ཨིཏྠཏྟཾ ཨཱགཏོ སམཱནོ ཨགཱརསྨཱ ཨནགཱརིཡཾ པབྦཛཏི. ཨགཱརསྨཱ ཨནགཱརིཡཾ པབྦཛིཏོ སམཱནོ ¶ ཨཱཏཔྤམནྭཱཡ པདྷཱནམནྭཱཡ ཨནུཡོགམནྭཱཡ ཨཔྤམཱདམནྭཱཡ སམྨཱམནསིཀཱརམནྭཱཡ ཏཐཱརཱུཔཾ ཙེཏོསམཱདྷིཾ ཕུསཏི, ཡཐཱསམཱཧིཏེ ཙིཏྟེ ཏཾ པུབྦེནིཝཱསཾ ཨནུསྶརཏི ¶ , ཏཏོ པརཾ ནཱནུསྶརཏི.

‘‘སོ ཨེཝམཱཧ – ‘ཡོ ཁོ སོ བྷཝཾ བྲཧྨཱ མཧཱབྲཧྨཱ ཨབྷིབྷཱུ ཨནབྷིབྷཱུཏོ ཨཉྙདཏྠུདསོ ཝསཝཏྟཱི ཨིསྶརོ ཀཏྟཱ ནིམྨཱཏཱ སེཊྛོ སཛིཏཱ ཝསཱི པིཏཱ བྷཱུཏབྷབྱཱནཾ, ཡེན མཡཾ བྷོཏཱ བྲཧྨུནཱ ནིམྨིཏཱ, སོ ནིཙྩོ དྷུཝོ སསྶཏོ ཨཝིཔརིཎཱམདྷམྨོ སསྶཏིསམཾ ཏཐེཝ ཋསྶཏི. ཡེ པན མཡཾ ཨཧུམྷཱ ཏེན བྷོཏཱ བྲཧྨུནཱ ¶ ནིམྨིཏཱ, ཏེ མཡཾ ཨནིཙྩཱ ཨདྡྷུཝཱ ཨཔྤཱཡུཀཱ ཙཝནདྷམྨཱ ཨིཏྠཏྟཾ ཨཱགཏཱ’ཏི. ཨིདཾ ཁོ, བྷིཀྑཝེ, པཋམཾ ཋཱནཾ, ཡཾ ཨཱགམྨ ཡཾ ཨཱརབྦྷ ཨེཀེ སམཎབྲཱཧྨཎཱ ཨེཀཙྩསསྶཏིཀཱ ཨེཀཙྩཨསསྶཏིཀཱ ཨེཀཙྩཾ སསྶཏཾ ཨེཀཙྩཾ ཨསསྶཏཾ ཨཏྟཱནཉྩ ལོཀཉྩ པཉྙཔེནྟི.

༤༥. ‘‘དུཏིཡེ ཙ བྷོནྟོ སམཎབྲཱཧྨཎཱ ཀིམཱགམྨ ཀིམཱརབྦྷ ཨེཀཙྩསསྶཏིཀཱ ཨེཀཙྩཨསསྶཏིཀཱ ¶ ཨེཀཙྩཾ སསྶཏཾ ཨེཀཙྩཾ ཨསསྶཏཾ ཨཏྟཱནཉྩ ལོཀཉྩ པཉྙཔེནྟི? སནྟི, བྷིཀྑཝེ, ཁིཌྜཱཔདོསིཀཱ ནཱམ དེཝཱ, ཏེ ཨཏིཝེལཾ ཧསྶཁིཌྜཱརཏིདྷམྨསམཱཔནྣཱ [ཧསཁིཌྜཱརཏིདྷམྨསམཱཔནྣཱ (ཀ.)] ཝིཧརནྟི. ཏེསཾ ཨཏིཝེལཾ ཧསྶཁིཌྜཱརཏིདྷམྨསམཱཔནྣཱནཾ ཝིཧརཏཾ སཏི སམྨུསྶཏི [པམུསྶཏི (སཱི. སྱཱ.)]. སཏིཡཱ སམྨོསཱ ཏེ དེཝཱ ཏམྷཱ ཀཱཡཱ ཙཝནྟི.

༤༦. ‘‘ཋཱནཾ ཁོ པནེཏཾ, བྷིཀྑཝེ, ཝིཛྫཏི ཡཾ ཨཉྙཏརོ སཏྟོ ཏམྷཱ ཀཱཡཱ ཙཝིཏྭཱ ཨིཏྠཏྟཾ ཨཱགཙྪཏི. ཨིཏྠཏྟཾ ཨཱགཏོ སམཱནོ ཨགཱརསྨཱ ཨནགཱརིཡཾ པབྦཛཏི. ཨགཱརསྨཱ ཨནགཱརིཡཾ པབྦཛིཏོ སམཱནོ ཨཱཏཔྤམནྭཱཡ པདྷཱནམནྭཱཡ ¶ ཨནུཡོགམནྭཱཡ ཨཔྤམཱདམནྭཱཡ སམྨཱམནསིཀཱརམནྭཱཡ ཏཐཱརཱུཔཾ ཙེཏོསམཱདྷིཾ ཕུསཏི, ཡཐཱསམཱཧིཏེ ཙིཏྟེ ཏཾ པུབྦེནིཝཱསཾ ཨནུསྶརཏི, ཏཏོ པརཾ ནཱནུསྶརཏི.

‘‘སོ ཨེཝམཱཧ – ‘ཡེ ཁོ ཏེ བྷོནྟོ དེཝཱ ན ཁིཌྜཱཔདོསིཀཱ, ཏེ ན ཨཏིཝེལཾ ཧསྶཁིཌྜཱརཏིདྷམྨསམཱཔནྣཱ ཝིཧརནྟི. ཏེསཾ ན ཨཏིཝེལཾ ཧསྶཁིཌྜཱརཏིདྷམྨསམཱཔནྣཱནཾ ཝིཧརཏཾ སཏི ན སམྨུསྶཏི. སཏིཡཱ ¶ ཨསམྨོསཱ ཏེ དེཝཱ ཏམྷཱ ཀཱཡཱ ན ཙཝནྟི; ནིཙྩཱ དྷུཝཱ སསྶཏཱ ཨཝིཔརིཎཱམདྷམྨཱ སསྶཏིསམཾ ཏཐེཝ ཋསྶནྟི ¶ . ཡེ པན མཡཾ ཨཧུམྷཱ ཁིཌྜཱཔདོསིཀཱ, ཏེ མཡཾ ཨཏིཝེལཾ ཧསྶཁིཌྜཱརཏིདྷམྨསམཱཔནྣཱ ཝིཧརིམྷཱ. ཏེསཾ ནོ ཨཏིཝེལཾ ཧསྶཁིཌྜཱརཏིདྷམྨསམཱཔནྣཱནཾ ཝིཧརཏཾ སཏི སམྨུསྶཏི. སཏིཡཱ སམྨོསཱ ཨེཝཾ མཡཾ ཏམྷཱ ཀཱཡཱ ཙུཏཱ ཨནིཙྩཱ ཨདྡྷུཝཱ ཨཔྤཱཡུཀཱ ཙཝནདྷམྨཱ ཨིཏྠཏྟཾ ཨཱགཏཱ’ཏི. ཨིདཾ, བྷིཀྑཝེ, དུཏིཡཾ ཋཱནཾ, ཡཾ ཨཱགམྨ ཡཾ ཨཱརབྦྷ ཨེཀེ སམཎབྲཱཧྨཎཱ ཨེཀཙྩསསྶཏིཀཱ ཨེཀཙྩཨསསྶཏིཀཱ ཨེཀཙྩཾ སསྶཏཾ ཨེཀཙྩཾ ཨསསྶཏཾ ཨཏྟཱནཉྩ ལོཀཉྩ པཉྙཔེནྟི.

༤༧. ‘‘ཏཏིཡེ ཙ བྷོནྟོ སམཎབྲཱཧྨཎཱ ཀིམཱགམྨ ཀིམཱརབྦྷ ཨེཀཙྩསསྶཏིཀཱ ཨེཀཙྩཨསསྶཏིཀཱ ཨེཀཙྩཾ སསྶཏཾ ཨེཀཙྩཾ ཨསསྶཏཾ ཨཏྟཱནཉྩ ལོཀཉྩ པཉྙཔེནྟི? སནྟི, བྷིཀྑཝེ, མནོཔདོསིཀཱ ནཱམ ¶ དེཝཱ, ཏེ ཨཏིཝེལཾ ཨཉྙམཉྙཾ ཨུཔནིཛ྄ཛྷཱཡནྟི. ཏེ ཨཏིཝེལཾ ཨཉྙམཉྙཾ ཨུཔནིཛ྄ཛྷཱཡནྟཱ ཨཉྙམཉྙམྷི ཙིཏྟཱནི པདཱུསེནྟི. ཏེ ཨཉྙམཉྙཾ པདུཊྛཙིཏྟཱ ཀིལནྟཀཱཡཱ ཀིལནྟཙིཏྟཱ ¶ . ཏེ དེཝཱ ཏམྷཱ ཀཱཡཱ ཙཝནྟི.

༤༨. ‘‘ཋཱནཾ ཁོ པནེཏཾ, བྷིཀྑཝེ, ཝིཛྫཏི ཡཾ ཨཉྙཏརོ སཏྟོ ཏམྷཱ ཀཱཡཱ ཙཝིཏྭཱ ཨིཏྠཏྟཾ ཨཱགཙྪཏི. ཨིཏྠཏྟཾ ཨཱགཏོ སམཱནོ ཨགཱརསྨཱ ཨནགཱརིཡཾ པབྦཛཏི. ཨགཱརསྨཱ ཨནགཱརིཡཾ པབྦཛིཏོ སམཱནོ ཨཱཏཔྤམནྭཱཡ པདྷཱནམནྭཱཡ ཨནུཡོགམནྭཱཡ ཨཔྤམཱདམནྭཱཡ ¶ སམྨཱམནསིཀཱརམནྭཱཡ ཏཐཱརཱུཔཾ ཙེཏོསམཱདྷིཾ ཕུསཏི, ཡཐཱསམཱཧིཏེ ཙིཏྟེ ཏཾ པུབྦེནིཝཱསཾ ཨནུསྶརཏི, ཏཏོ པརཾ ནཱནུསྶརཏི.

‘‘སོ ཨེཝམཱཧ – ‘ཡེ ཁོ ཏེ བྷོནྟོ དེཝཱ ན མནོཔདོསིཀཱ, ཏེ ནཱཏིཝེལཾ ཨཉྙམཉྙཾ ཨུཔནིཛ྄ཛྷཱཡནྟི. ཏེ ནཱཏིཝེལཾ ཨཉྙམཉྙཾ ཨུཔནིཛ྄ཛྷཱཡནྟཱ ཨཉྙམཉྙམྷི ཙིཏྟཱནི ནཔྤདཱུསེནྟི. ཏེ ཨཉྙམཉྙཾ ཨཔྤདུཊྛཙིཏྟཱ ཨཀིལནྟཀཱཡཱ ཨཀིལནྟཙིཏྟཱ. ཏེ དེཝཱ ཏམྷཱ ཀཱཡཱ ན ཙཝནྟི, ནིཙྩཱ དྷུཝཱ སསྶཏཱ ཨཝིཔརིཎཱམདྷམྨཱ སསྶཏིསམཾ ཏཐེཝ ¶ ཋསྶནྟི. ཡེ པན མཡཾ ཨཧུམྷཱ མནོཔདོསིཀཱ, ཏེ མཡཾ ཨཏིཝེལཾ ཨཉྙམཉྙཾ ཨུཔནིཛ྄ཛྷཱཡིམྷཱ. ཏེ མཡཾ ཨཏིཝེལཾ ཨཉྙམཉྙཾ ཨུཔནིཛ྄ཛྷཱཡནྟཱ ཨཉྙམཉྙམྷི ཙིཏྟཱནི པདཱུསིམྷཱ, ཏེ མཡཾ ཨཉྙམཉྙཾ པདུཊྛཙིཏྟཱ ཀིལནྟཀཱཡཱ ཀིལནྟཙིཏྟཱ. ཨེཝཾ མཡཾ ཏམྷཱ ཀཱཡཱ ཙུཏཱ ཨནིཙྩཱ ཨདྡྷུཝཱ ཨཔྤཱཡུཀཱ ཙཝནདྷམྨཱ ཨིཏྠཏྟཾ ཨཱགཏཱ’ཏི ¶ . ཨིདཾ, བྷིཀྑཝེ, ཏཏིཡཾ ཋཱནཾ, ཡཾ ཨཱགམྨ ཡཾ ཨཱརབྦྷ ཨེཀེ སམཎབྲཱཧྨཎཱ ཨེཀཙྩསསྶཏིཀཱ ཨེཀཙྩཨསསྶཏིཀཱ ཨེཀཙྩཾ སསྶཏཾ ཨེཀཙྩཾ ཨསསྶཏཾ ཨཏྟཱནཉྩ ལོཀཉྩ པཉྙཔེནྟི.

༤༩. ‘‘ཙཏུཏྠེ ཙ བྷོནྟོ སམཎབྲཱཧྨཎཱ ཀིམཱགམྨ ཀིམཱརབྦྷ ཨེཀཙྩསསྶཏིཀཱ ཨེཀཙྩཨསསྶཏིཀཱ ཨེཀཙྩཾ སསྶཏཾ ཨེཀཙྩཾ ཨསསྶཏཾ ཨཏྟཱནཉྩ ལོཀཉྩ པཉྙཔེནྟི? ཨིདྷ, བྷིཀྑཝེ, ཨེཀཙྩོ སམཎོ ཝཱ བྲཱཧྨཎོ ཝཱ ཏཀྐཱི ཧོཏི ཝཱིམཾསཱི. སོ ཏཀྐཔརིཡཱཧཏཾ ཝཱིམཾསཱནུཙརིཏཾ སཡཾཔཊིབྷཱནཾ ཨེཝམཱཧ – ‘ཡཾ ཁོ ཨིདཾ ཝུཙྩཏི ཙཀྑུཾ ཨིཏིཔི སོཏཾ ཨིཏིཔི གྷཱནཾ ཨིཏིཔི ཛིཝ྄ཧཱ ཨིཏིཔི ཀཱཡོ ཨིཏིཔི, ཨཡཾ ཨཏྟཱ ཨནིཙྩོ ཨདྡྷུཝོ ཨསསྶཏོ ཝིཔརིཎཱམདྷམྨོ. ཡཉྩ ཁོ ཨིདཾ ཝུཙྩཏི ཙིཏྟནྟི ཝཱ མནོཏི ཝཱ ཝིཉྙཱཎནྟི ཝཱ ཨཡཾ ཨཏྟཱ ནིཙྩོ དྷུཝོ སསྶཏོ ཨཝིཔརིཎཱམདྷམྨོ སསྶཏིསམཾ ཏཐེཝ ཋསྶཏཱི’ཏི. ཨིདཾ, བྷིཀྑཝེ, ཙཏུཏྠཾ ཋཱནཾ, ཡཾ ཨཱགམྨ ཡཾ ཨཱརབྦྷ ཨེཀེ སམཎབྲཱཧྨཎཱ ཨེཀཙྩསསྶཏིཀཱ ཨེཀཙྩཨསསྶཏིཀཱ ཨེཀཙྩཾ སསྶཏཾ ཨེཀཙྩཾ ཨསསྶཏཾ ཨཏྟཱནཉྩ ལོཀཉྩ པཉྙཔེནྟི.

༥༠. ‘‘ཨིམེཧི ཁོ ཏེ, བྷིཀྑཝེ, སམཎབྲཱཧྨཎཱ ཨེཀཙྩསསྶཏིཀཱ ཨེཀཙྩཨསསྶཏིཀཱ ཨེཀཙྩཾ སསྶཏཾ ཨེཀཙྩཾ ཨསསྶཏཾ ཨཏྟཱནཉྩ ལོཀཉྩ པཉྙཔེནྟི ཙཏཱུཧི ¶ ཝཏྠཱུཧི. ཡེ ཧི ཀེཙི, བྷིཀྑཝེ, སམཎཱ ཝཱ བྲཱཧྨཎཱ ཝཱ ཨེཀཙྩསསྶཏིཀཱ ཨེཀཙྩཨསསྶཏིཀཱ ཨེཀཙྩཾ སསྶཏཾ ཨེཀཙྩཾ ཨསསྶཏཾ ཨཏྟཱནཉྩ ལོཀཉྩ པཉྙཔེནྟི, སབྦེ ཏེ ཨིམེཧེཝ ཙཏཱུཧི ཝཏྠཱུཧི, ཨེཏེསཾ ཝཱ ཨཉྙཏརེན; ནཏྠི ཨིཏོ བཧིདྡྷཱ.

༥༡. ‘‘ཏཡིདཾ ¶ , བྷིཀྑཝེ, ཏཐཱགཏོ པཛཱནཱཏི – ‘ཨིམེ དིཊྛིཊྛཱནཱ ¶ ཨེཝཾགཧིཏཱ ཨེཝཾཔརཱམཊྛཱ ཨེཝཾགཏིཀཱ བྷཝནྟི ཨེཝཾཨབྷིསམྤརཱཡཱ’ཏི. ཏཉྩ ཏཐཱགཏོ པཛཱནཱཏི, ཏཏོ ཙ ཨུཏྟརིཏརཾ པཛཱནཱཏི, ཏཉྩ པཛཱནནཾ ན པརཱམསཏི, ཨཔརཱམསཏོ ཙསྶ པཙྩཏྟཉྙེཝ ནིབྦུཏི ཝིདིཏཱ. ཝེདནཱནཾ སམུདཡཉྩ ཨཏྠངྒམཉྩ ཨསྶཱདཉྩ ཨཱདཱིནཝཉྩ ནིསྶརཎཉྩ ཡཐཱབྷཱུཏཾ ཝིདིཏྭཱ ཨནུཔཱདཱཝིམུཏྟོ, བྷིཀྑཝེ, ཏཐཱགཏོ.

༥༢. ‘‘ཨིམེ ཁོ ཏེ, བྷིཀྑཝེ, དྷམྨཱ གམྦྷཱིརཱ དུདྡསཱ དུརནུབོདྷཱ སནྟཱ པཎཱིཏཱ ཨཏཀྐཱཝཙརཱ ནིཔུཎཱ པཎྜིཏཝེདནཱིཡཱ, ཡེ ཏཐཱགཏོ སཡཾ ¶ ཨབྷིཉྙཱ སཙྪིཀཏྭཱ པཝེདེཏི, ཡེཧི ཏཐཱགཏསྶ ཡཐཱབྷུཙྩཾ ཝཎྞཾ སམྨཱ ཝདམཱནཱ ཝདེཡྻུཾ.

ཨནྟཱནནྟཝཱདོ

༥༣. ‘‘སནྟི, བྷིཀྑཝེ, ཨེཀེ སམཎབྲཱཧྨཎཱ ཨནྟཱནནྟིཀཱ ཨནྟཱནནྟཾ ལོཀསྶ པཉྙཔེནྟི ཙཏཱུཧི ཝཏྠཱུཧི. ཏེ ཙ བྷོནྟོ སམཎབྲཱཧྨཎཱ ཀིམཱགམྨ ཀིམཱརབྦྷ ཨནྟཱནནྟིཀཱ ཨནྟཱནནྟཾ ལོཀསྶ པཉྙཔེནྟི ཙཏཱུཧི ཝཏྠཱུཧི?

༥༤. ‘‘ཨིདྷ, བྷིཀྑཝེ, ཨེཀཙྩོ སམཎོ ཝཱ བྲཱཧྨཎོ ཝཱ ཨཱཏཔྤམནྭཱཡ པདྷཱནམནྭཱཡ ཨནུཡོགམནྭཱཡ ཨཔྤམཱདམནྭཱཡ སམྨཱམནསིཀཱརམནྭཱཡ ཏཐཱརཱུཔཾ ཙེཏོསམཱདྷིཾ ཕུསཏི, ཡཐཱསམཱཧིཏེ ¶ ཙིཏྟེ ཨནྟསཉྙཱི ལོཀསྨིཾ ཝིཧརཏི.

‘‘སོ ཨེཝམཱཧ – ‘ཨནྟཝཱ ཨཡཾ ལོཀོ པརིཝཊུམོ. ཏཾ ཀིསྶ ཧེཏུ? ཨཧཉྷི ཨཱཏཔྤམནྭཱཡ པདྷཱནམནྭཱཡ ཨནུཡོགམནྭཱཡ ཨཔྤམཱདམནྭཱཡ སམྨཱམནསིཀཱརམནྭཱཡ ཏཐཱརཱུཔཾ ཙེཏོསམཱདྷིཾ ཕུསཱམི, ཡཐཱསམཱཧིཏེ ཙིཏྟེ ཨནྟསཉྙཱི ལོཀསྨིཾ ཝིཧརཱམི. ཨིམིནཱམཧཾ ཨེཏཾ ཛཱནཱམི – ཡཐཱ ཨནྟཝཱ ཨཡཾ ལོཀོ པརིཝཊུམོ’ཏི. ཨིདཾ, བྷིཀྑཝེ, པཋམཾ ཋཱནཾ, ཡཾ ཨཱགམྨ ཡཾ ཨཱརབྦྷ ཨེཀེ སམཎབྲཱཧྨཎཱ ཨནྟཱནནྟིཀཱ ཨནྟཱནནྟཾ ལོཀསྶ པཉྙཔེནྟི.

༥༥. ‘‘དུཏིཡེ ཙ བྷོནྟོ སམཎབྲཱཧྨཎཱ ཀིམཱགམྨ ཀིམཱརབྦྷ ཨནྟཱནནྟིཀཱ ཨནྟཱནནྟཾ ལོཀསྶ པཉྙཔེནྟི? ཨིདྷ, བྷིཀྑཝེ, ཨེཀཙྩོ སམཎོ ཝཱ བྲཱཧྨཎོ ཝཱ ཨཱཏཔྤམནྭཱཡ པདྷཱནམནྭཱཡ ཨནུཡོགམནྭཱཡ ཨཔྤམཱདམནྭཱཡ སམྨཱམནསིཀཱརམནྭཱཡ ཏཐཱརཱུཔཾ ཙེཏོསམཱདྷིཾ ¶ ཕུསཏི, ཡཐཱསམཱཧིཏེ ཙིཏྟེ ཨནནྟསཉྙཱི ལོཀསྨིཾ ཝིཧརཏི.

‘‘སོ ¶ ཨེཝམཱཧ – ‘ཨནནྟོ ཨཡཾ ལོཀོ ཨཔརིཡནྟོ. ཡེ ཏེ སམཎབྲཱཧྨཎཱ ཨེཝམཱཧཾསུ – ‘‘ཨནྟཝཱ ཨཡཾ ལོཀོ པརིཝཊུམོ’’ཏི, ཏེསཾ མུསཱ. ཨནནྟོ ཨཡཾ ལོཀོ ཨཔརིཡནྟོ. ཏཾ ཀིསྶ ཧེཏུ? ཨཧཉྷི ཨཱཏཔྤམནྭཱཡ པདྷཱནམནྭཱཡ ཨནུཡོགམནྭཱཡ ཨཔྤམཱདམནྭཱཡ སམྨཱམནསིཀཱརམནྭཱཡ ཏཐཱརཱུཔཾ ཙེཏོསམཱདྷིཾ ཕུསཱམི ¶ , ཡཐཱསམཱཧིཏེ ཙིཏྟེ ཨནནྟསཉྙཱི ལོཀསྨིཾ ཝིཧརཱམི. ཨིམིནཱམཧཾ ཨེཏཾ ཛཱནཱམི – ཡཐཱ ཨནནྟོ ཨཡཾ ལོཀོ ཨཔརིཡནྟོ’ཏི. ཨིདཾ, བྷིཀྑཝེ, དུཏིཡཾ ¶ ཋཱནཾ, ཡཾ ཨཱགམྨ ཡཾ ཨཱརབྦྷ ཨེཀེ སམཎབྲཱཧྨཎཱ ཨནྟཱནནྟིཀཱ ཨནྟཱནནྟཾ ལོཀསྶ པཉྙཔེནྟི.

༥༦. ‘‘ཏཏིཡེ ཙ བྷོནྟོ སམཎབྲཱཧྨཎཱ ཀིམཱགམྨ ཀིམཱརབྦྷ ཨནྟཱནནྟིཀཱ ཨནྟཱནནྟཾ ལོཀསྶ པཉྙཔེནྟི? ཨིདྷ, བྷིཀྑཝེ, ཨེཀཙྩོ སམཎོ ཝཱ བྲཱཧྨཎོ ཝཱ ཨཱཏཔྤམནྭཱཡ པདྷཱནམནྭཱཡ ཨནུཡོགམནྭཱཡ ཨཔྤམཱདམནྭཱཡ སམྨཱམནསིཀཱརམནྭཱཡ ཏཐཱརཱུཔཾ ཙེཏོསམཱདྷིཾ ཕུསཏི, ཡཐཱསམཱཧིཏེ ཙིཏྟེ ཨུདྡྷམདྷོ ཨནྟསཉྙཱི ལོཀསྨིཾ ཝིཧརཏི, ཏིརིཡཾ ཨནནྟསཉྙཱི.

‘‘སོ ཨེཝམཱཧ – ‘ཨནྟཝཱ ཙ ཨཡཾ ལོཀོ ཨནནྟོ ཙ. ཡེ ཏེ སམཎབྲཱཧྨཎཱ ཨེཝམཱཧཾསུ – ‘‘ཨནྟཝཱ ཨཡཾ ལོཀོ པརིཝཊུམོ’’ཏི, ཏེསཾ མུསཱ. ཡེཔི ཏེ སམཎབྲཱཧྨཎཱ ཨེཝམཱཧཾསུ – ‘‘ཨནནྟོ ཨཡཾ ལོཀོ ཨཔརིཡནྟོ’’ཏི, ཏེསམྤི མུསཱ. ཨནྟཝཱ ཙ ཨཡཾ ལོཀོ ཨནནྟོ ཙ. ཏཾ ཀིསྶ ཧེཏུ? ཨཧཉྷི ཨཱཏཔྤམནྭཱཡ པདྷཱནམནྭཱཡ ཨནུཡོགམནྭཱཡ ཨཔྤམཱདམནྭཱཡ སམྨཱམནསིཀཱརམནྭཱཡ ཏཐཱརཱུཔཾ ཙེཏོསམཱདྷིཾ ཕུསཱམི, ཡཐཱསམཱཧིཏེ ཙིཏྟེ ཨུདྡྷམདྷོ ཨནྟསཉྙཱི ལོཀསྨིཾ ཝིཧརཱམི, ཏིརིཡཾ ཨནནྟསཉྙཱི. ཨིམིནཱམཧཾ ཨེཏཾ ཛཱནཱམི – ཡཐཱ ཨནྟཝཱ ཙ ཨཡཾ ལོཀོ ཨནནྟོ ཙཱ’ཏི. ཨིདཾ, བྷིཀྑཝེ, ཏཏིཡཾ ཋཱནཾ, ཡཾ ཨཱགམྨ ཡཾ ཨཱརབྦྷ ཨེཀེ སམཎབྲཱཧྨཎཱ ཨནྟཱནནྟིཀཱ ཨནྟཱནནྟཾ ལོཀསྶ པཉྙཔེནྟི.

༥༧. ‘‘ཙཏུཏྠེ ཙ བྷོནྟོ སམཎབྲཱཧྨཎཱ ཀིམཱགམྨ ཀིམཱརབྦྷ ཨནྟཱནནྟིཀཱ ཨནྟཱནནྟཾ ལོཀསྶ པཉྙཔེནྟི? ཨིདྷ, བྷིཀྑཝེ, ཨེཀཙྩོ ¶ སམཎོ ཝཱ བྲཱཧྨཎོ ཝཱ ཏཀྐཱི ཧོཏི ཝཱིམཾསཱི. སོ ཏཀྐཔརིཡཱཧཏཾ ཝཱིམཾསཱནུཙརིཏཾ སཡཾཔཊིབྷཱནཾ ཨེཝམཱཧ – ‘ནེཝཱཡཾ ལོཀོ ཨནྟཝཱ, ན པནཱནནྟོ. ཡེ ཏེ སམཎབྲཱཧྨཎཱ ཨེཝམཱཧཾསུ – ‘‘ཨནྟཝཱ ཨཡཾ ལོཀོ པརིཝཊུམོ’’ཏི, ཏེསཾ མུསཱ. ཡེཔི ཏེ སམཎབྲཱཧྨཎཱ ¶ ཨེཝམཱཧཾསུ – ‘‘ཨནནྟོ ཨཡཾ ལོཀོ ཨཔརིཡནྟོ’’ཏི, ཏེསམྤི མུསཱ. ཡེཔི ཏེ སམཎབྲཱཧྨཎཱ ཨེཝམཱཧཾསུ – ‘‘ཨནྟཝཱ ཙ ཨཡཾ ལོཀོ ཨནནྟོ ཙཱ’’ཏི, ཏེསམྤི མུསཱ. ནེཝཱཡཾ ལོཀོ ཨནྟཝཱ ¶ , ན པནཱནནྟོ’ཏི. ཨིདཾ, བྷིཀྑཝེ ¶ , ཙཏུཏྠཾ ཋཱནཾ, ཡཾ ཨཱགམྨ ཡཾ ཨཱརབྦྷ ཨེཀེ སམཎབྲཱཧྨཎཱ ཨནྟཱནནྟིཀཱ ཨནྟཱནནྟཾ ལོཀསྶ པཉྙཔེནྟི.

༥༨. ‘‘ཨིམེཧི ཁོ ཏེ, བྷིཀྑཝེ, སམཎབྲཱཧྨཎཱ ཨནྟཱནནྟིཀཱ ཨནྟཱནནྟཾ ལོཀསྶ པཉྙཔེནྟི ཙཏཱུཧི ཝཏྠཱུཧི. ཡེ ཧི ཀེཙི, བྷིཀྑཝེ, སམཎཱ ཝཱ བྲཱཧྨཎཱ ཝཱ ཨནྟཱནནྟིཀཱ ཨནྟཱནནྟཾ ལོཀསྶ པཉྙཔེནྟི, སབྦེ ཏེ ཨིམེཧེཝ ཙཏཱུཧི ཝཏྠཱུཧི, ཨེཏེསཾ ཝཱ ཨཉྙཏརེན; ནཏྠི ཨིཏོ བཧིདྡྷཱ.

༥༩. ‘‘ཏཡིདཾ, བྷིཀྑཝེ, ཏཐཱགཏོ པཛཱནཱཏི – ‘ཨིམེ དིཊྛིཊྛཱནཱ ཨེཝཾགཧིཏཱ ཨེཝཾཔརཱམཊྛཱ ཨེཝཾགཏིཀཱ བྷཝནྟི ཨེཝཾཨབྷིསམྤརཱཡཱ’ཏི. ཏཉྩ ཏཐཱགཏོ པཛཱནཱཏི, ཏཏོ ཙ ཨུཏྟརིཏརཾ པཛཱནཱཏི, ཏཉྩ པཛཱནནཾ ན པརཱམསཏི, ཨཔརཱམསཏོ ཙསྶ པཙྩཏྟཉྙེཝ ནིབྦུཏི ཝིདིཏཱ. ཝེདནཱནཾ སམུདཡཉྩ ཨཏྠངྒམཉྩ ཨསྶཱདཉྩ ཨཱདཱིནཝཉྩ ནིསྶརཎཉྩ ཡཐཱབྷཱུཏཾ ཝིདིཏྭཱ ཨནུཔཱདཱཝིམུཏྟོ, བྷིཀྑཝེ, ཏཐཱགཏོ.

༦༠. ‘‘ཨིམེ ཁོ ཏེ, བྷིཀྑཝེ, དྷམྨཱ གམྦྷཱིརཱ དུདྡསཱ ¶ དུརནུབོདྷཱ སནྟཱ པཎཱིཏཱ ཨཏཀྐཱཝཙརཱ ནིཔུཎཱ པཎྜིཏཝེདནཱིཡཱ, ཡེ ཏཐཱགཏོ སཡཾ ཨབྷིཉྙཱ སཙྪིཀཏྭཱ པཝེདེཏི, ཡེཧི ཏཐཱགཏསྶ ཡཐཱབྷུཙྩཾ ཝཎྞཾ སམྨཱ ཝདམཱནཱ ཝདེཡྻུཾ.

ཨམརཱཝིཀྑེཔཝཱདོ

༦༡. ‘‘སནྟི, བྷིཀྑཝེ, ཨེཀེ སམཎབྲཱཧྨཎཱ ཨམརཱཝིཀྑེཔིཀཱ, ཏཏྠ ཏཏྠ པཉྷཾ པུཊྛཱ སམཱནཱ ཝཱཙཱཝིཀྑེཔཾ ཨཱཔཛྫནྟི ཨམརཱཝིཀྑེཔཾ ཙཏཱུཧི ཝཏྠཱུཧི. ཏེ ཙ བྷོནྟོ སམཎབྲཱཧྨཎཱ ཀིམཱགམྨ ཀིམཱརབྦྷ ཨམརཱཝིཀྑེཔིཀཱ ཏཏྠ ཏཏྠ པཉྷཾ པུཊྛཱ སམཱནཱ ཝཱཙཱཝིཀྑེཔཾ ཨཱཔཛྫནྟི ཨམརཱཝིཀྑེཔཾ ཙཏཱུཧི ཝཏྠཱུཧི?

༦༢. ‘‘ཨིདྷ, བྷིཀྑཝེ, ཨེཀཙྩོ སམཎོ ཝཱ བྲཱཧྨཎོ ཝཱ ‘ཨིདཾ ཀུསལ’ནྟི ཡཐཱབྷཱུཏཾ ནཔྤཛཱནཱཏི, ‘ཨིདཾ ཨཀུསལ’ནྟི ཡཐཱབྷཱུཏཾ ནཔྤཛཱནཱཏི. ཏསྶ ཨེཝཾ ཧོཏི – ‘ཨཧཾ ཁོ ‘‘ཨིདཾ ཀུསལ’’ནྟི ཡཐཱབྷཱུཏཾ ནཔྤཛཱནཱམི, ‘‘ཨིདཾ ཨཀུསལ’’ནྟི ¶ ཡཐཱབྷཱུཏཾ ནཔྤཛཱནཱམི. ཨཧཉྩེ ཁོ པན ‘‘ཨིདཾ ¶ ཀུསལ’’ནྟི ཡཐཱབྷཱུཏཾ ཨཔྤཛཱནནྟོ, ‘‘ཨིདཾ ཨཀུསལ’’ནྟི ཡཐཱབྷཱུཏཾ ཨཔྤཛཱནནྟོ, ‘ཨིདཾ ཀུསལ’ནྟི ཝཱ བྱཱཀརེཡྻཾ, ‘ཨིདཾ ཨཀུསལ’ནྟི ཝཱ བྱཱཀརེཡྻཾ, ཏཾ མམསྶ མུསཱ. ཡཾ མམསྶ མུསཱ ¶ , སོ མམསྶ ཝིགྷཱཏོ. ཡོ མམསྶ ཝིགྷཱཏོ སོ མམསྶ ཨནྟརཱཡོ’ཏི. ཨིཏི སོ མུསཱཝཱདབྷཡཱ མུསཱཝཱདཔརིཛེགུཙྪཱ ནེཝིདཾ ཀུསལནྟི བྱཱཀརོཏི, ན པནིདཾ ཨཀུསལནྟི བྱཱཀརོཏི, ཏཏྠ ཏཏྠ པཉྷཾ པུཊྛོ སམཱནོ ཝཱཙཱཝིཀྑེཔཾ ཨཱཔཛྫཏི ཨམརཱཝིཀྑེཔཾ – ‘ཨེཝནྟིཔི མེ ནོ; ཏཐཱཏིཔི མེ ནོ; ཨཉྙཐཱཏིཔི མེ ནོ; ནོཏིཔི མེ ¶ ནོ; ནོ ནོཏིཔི མེ ནོ’ཏི. ཨིདཾ, བྷིཀྑཝེ, པཋམཾ ཋཱནཾ, ཡཾ ཨཱགམྨ ཡཾ ཨཱརབྦྷ ཨེཀེ སམཎབྲཱཧྨཎཱ ཨམརཱཝིཀྑེཔིཀཱ ཏཏྠ ཏཏྠ པཉྷཾ པུཊྛཱ སམཱནཱ ཝཱཙཱཝིཀྑེཔཾ ཨཱཔཛྫནྟི ཨམརཱཝིཀྑེཔཾ.

༦༣. ‘‘དུཏིཡེ ཙ བྷོནྟོ སམཎབྲཱཧྨཎཱ ཀིམཱགམྨ ཀིམཱརབྦྷ ཨམརཱཝིཀྑེཔིཀཱ ཏཏྠ ཏཏྠ པཉྷཾ པུཊྛཱ སམཱནཱ ཝཱཙཱཝིཀྑེཔཾ ཨཱཔཛྫནྟི ཨམརཱཝིཀྑེཔཾ? ཨིདྷ, བྷིཀྑཝེ, ཨེཀཙྩོ སམཎོ ཝཱ བྲཱཧྨཎོ ཝཱ ‘ཨིདཾ ཀུསལ’ནྟི ཡཐཱབྷཱུཏཾ ནཔྤཛཱནཱཏི, ‘ཨིདཾ ཨཀུསལ’ནྟི ཡཐཱབྷཱུཏཾ ནཔྤཛཱནཱཏི. ཏསྶ ཨེཝཾ ཧོཏི – ‘ཨཧཾ ཁོ ‘‘ཨིདཾ ཀུསལ’’ནྟི ཡཐཱབྷཱུཏཾ ནཔྤཛཱནཱམི, ‘‘ཨིདཾ ཨཀུསལ’’ནྟི ཡཐཱབྷཱུཏཾ ནཔྤཛཱནཱམི. ཨཧཉྩེ ཁོ པན ‘‘ཨིདཾ ཀུསལ’’ནྟི ཡཐཱབྷཱུཏཾ ཨཔྤཛཱནནྟོ, ‘‘ཨིདཾ ཨཀུསལ’’ནྟི ཡཐཱབྷཱུཏཾ ཨཔྤཛཱནནྟོ, ‘‘ཨིདཾ ཀུསལ’’ནྟི ཝཱ བྱཱཀརེཡྻཾ, ‘‘ཨིདཾ ཨཀུསལ’ནྟི ཝཱ བྱཱཀརེཡྻཾ, ཏཏྠ མེ ཨསྶ ཚནྡོ ཝཱ རཱགོ ཝཱ དོསོ ཝཱ པཊིགྷོ ཝཱ. ཡཏྠ [ཡོ (?)] མེ ཨསྶ ཚནྡོ ཝཱ རཱགོ ཝཱ དོསོ ཝཱ པཊིགྷོ ཝཱ, ཏཾ མམསྶ ཨུཔཱདཱནཾ. ཡཾ མམསྶ ཨུཔཱདཱནཾ, སོ མམསྶ ཝིགྷཱཏོ. ཡོ མམསྶ ཝིགྷཱཏོ, སོ མམསྶ ཨནྟརཱཡོ’ཏི. ཨིཏི ¶ སོ ཨུཔཱདཱནབྷཡཱ ཨུཔཱདཱནཔརིཛེགུཙྪཱ ནེཝིདཾ ཀུསལནྟི བྱཱཀརོཏི, ན པནིདཾ ཨཀུསལནྟི བྱཱཀརོཏི, ཏཏྠ ཏཏྠ པཉྷཾ པུཊྛོ སམཱནོ ཝཱཙཱཝིཀྑེཔཾ ཨཱཔཛྫཏི ཨམརཱཝིཀྑེཔཾ – ‘ཨེཝནྟིཔི མེ ནོ; ཏཐཱཏིཔི མེ ནོ; ཨཉྙཐཱཏིཔི ¶ མེ ནོ; ནོཏིཔི མེ ནོ; ནོ ནོཏིཔི མེ ནོ’ཏི. ཨིདཾ, བྷིཀྑཝེ, དུཏིཡཾ ཋཱནཾ, ཡཾ ཨཱགམྨ ཡཾ ཨཱརབྦྷ ཨེཀེ སམཎབྲཱཧྨཎཱ ཨམརཱཝིཀྑེཔིཀཱ ¶ ཏཏྠ ཏཏྠ པཉྷཾ པུཊྛཱ སམཱནཱ ཝཱཙཱཝིཀྑེཔཾ ཨཱཔཛྫནྟི ཨམརཱཝིཀྑེཔཾ.

༦༤. ‘‘ཏཏིཡེ ཙ བྷོནྟོ སམཎབྲཱཧྨཎཱ ཀིམཱགམྨ ཀིམཱརབྦྷ ཨམརཱཝིཀྑེཔིཀཱ ཏཏྠ ཏཏྠ པཉྷཾ པུཊྛཱ སམཱནཱ ཝཱཙཱཝིཀྑེཔཾ ཨཱཔཛྫནྟི ཨམརཱཝིཀྑེཔཾ? ཨིདྷ, བྷིཀྑཝེ, ཨེཀཙྩོ སམཎོ ཝཱ བྲཱཧྨཎོ ཝཱ ‘ཨིདཾ ཀུསལ’ནྟི ཡཐཱབྷཱུཏཾ ནཔྤཛཱནཱཏི, ‘ཨིདཾ ཨཀུསལ’ནྟི ཡཐཱབྷཱུཏཾ ནཔྤཛཱནཱཏི. ཏསྶ ཨེཝཾ ཧོཏི – ‘ཨཧཾ ཁོ ‘‘ཨིདཾ ཀུསལ’’ནྟི ཡཐཱབྷཱུཏཾ ནཔྤཛཱནཱམི, ‘‘ཨིདཾ ཨཀུསལ’ནྟི ཡཐཱབྷཱུཏཾ ནཔྤཛཱནཱམི. ཨཧཉྩེ ཁོ པན ‘‘ཨིདཾ ཀུསལ’’ནྟི ཡཐཱབྷཱུཏཾ ཨཔྤཛཱནནྟོ ‘‘ཨིདཾ ཨཀུསལ’’ནྟི ཡཐཱབྷཱུཏཾ ཨཔྤཛཱནནྟོ ‘‘ཨིདཾ ཀུསལ’’ནྟི ཝཱ བྱཱཀརེཡྻཾ, ‘‘ཨིདཾ ཨཀུསལ’’ནྟི ཝཱ བྱཱཀརེཡྻཾ. སནྟི ཧི ཁོ སམཎབྲཱཧྨཎཱ པཎྜིཏཱ ནིཔུཎཱ ¶ ཀཏཔརཔྤཝཱདཱ ཝཱལཝེདྷིརཱུཔཱ, ཏེ བྷིནྡནྟཱ [ཝོབྷིནྡནྟཱ (སཱི. པཱི.)] མཉྙེ ཙརནྟི པཉྙཱགཏེན དིཊྛིགཏཱནི, ཏེ མཾ ཏཏྠ སམནུཡུཉྫེཡྻུཾ སམནུགཱཧེཡྻུཾ སམནུབྷཱསེཡྻུཾ. ཡེ མཾ ཏཏྠ སམནུཡུཉྫེཡྻུཾ སམནུགཱཧེཡྻུཾ སམནུབྷཱསེཡྻུཾ, ཏེསཱཧཾ ན སམྤཱཡེཡྻཾ. ཡེསཱཧཾ ན སམྤཱཡེཡྻཾ, སོ མམསྶ ཝིགྷཱཏོ. ཡོ མམསྶ ཝིགྷཱཏོ, སོ མམསྶ ¶ ཨནྟརཱཡོ’ཏི. ཨིཏི སོ ཨནུཡོགབྷཡཱ ཨནུཡོགཔརིཛེགུཙྪཱ ནེཝིདཾ ཀུསལནྟི བྱཱཀརོཏི, ན པནིདཾ ཨཀུསལནྟི བྱཱཀརོཏི, ཏཏྠ ཏཏྠ པཉྷཾ པུཊྛོ སམཱནོ ཝཱཙཱཝིཀྑེཔཾ ཨཱཔཛྫཏི ཨམརཱཝིཀྑེཔཾ – ‘ཨེཝནྟིཔི མེ ནོ; ཏཐཱཏིཔི མེ ནོ; ཨཉྙཐཱཏིཔི མེ ནོ; ནོཏིཔི མེ ནོ; ནོ ནོཏིཔི མེ ནོ’ཏི. ཨིདཾ, བྷིཀྑཝེ, ཏཏིཡཾ ཋཱནཾ, ཡཾ ཨཱགམྨ ཡཾ ཨཱརབྦྷ ¶ ཨེཀེ སམཎབྲཱཧྨཎཱ ཨམརཱཝིཀྑེཔིཀཱ ཏཏྠ ཏཏྠ པཉྷཾ པུཊྛཱ སམཱནཱ ཝཱཙཱཝིཀྑེཔཾ ཨཱཔཛྫནྟི ཨམརཱཝིཀྑེཔཾ.

༦༥. ‘‘ཙཏུཏྠེ ཙ བྷོནྟོ སམཎབྲཱཧྨཎཱ ཀིམཱགམྨ ཀིམཱརབྦྷ ཨམརཱཝིཀྑེཔིཀཱ ཏཏྠ ཏཏྠ པཉྷཾ པུཊྛཱ སམཱནཱ ཝཱཙཱཝིཀྑེཔཾ ཨཱཔཛྫནྟི ཨམརཱཝིཀྑེཔཾ? ཨིདྷ, བྷིཀྑཝེ, ཨེཀཙྩོ སམཎོ ཝཱ བྲཱཧྨཎོ ཝཱ མནྡོ ཧོཏི མོམཱུཧོ. སོ མནྡཏྟཱ མོམཱུཧཏྟཱ ཏཏྠ ཏཏྠ པཉྷཾ པུཊྛོ སམཱནོ ཝཱཙཱཝིཀྑེཔཾ ཨཱཔཛྫཏི ཨམརཱཝིཀྑེཔཾ – ‘ཨཏྠི པརོ ལོཀོ’ཏི ཨིཏི ཙེ མཾ པུཙྪསི, ‘ཨཏྠི པརོ ལོཀོ’ཏི ཨིཏི ཙེ མེ ¶ ཨསྶ, ‘ཨཏྠི པརོ ལོཀོ’ཏི ཨིཏི ཏེ ནཾ བྱཱཀརེཡྻཾ, ‘ཨེཝནྟིཔི མེ ནོ, ཏཐཱཏིཔི མེ ནོ, ཨཉྙཐཱཏིཔི མེ ནོ, ནོཏིཔི མེ ནོ, ནོ ནོཏིཔི མེ ནོ’ཏི. ‘ནཏྠི པརོ ལོཀོ…པེ… ‘ཨཏྠི ཙ ནཏྠི ཙ པརོ ལོཀོ…པེ… ‘ནེཝཏྠི ན ནཏྠི པརོ ལོཀོ…པེ… ‘ཨཏྠི སཏྟཱ ཨོཔཔཱཏིཀཱ ¶ …པེ… ‘ནཏྠི སཏྟཱ ཨོཔཔཱཏིཀཱ…པེ… ‘ཨཏྠི ཙ ནཏྠི ཙ སཏྟཱ ཨོཔཔཱཏིཀཱ…པེ… ‘ནེཝཏྠི ན ནཏྠི སཏྟཱ ཨོཔཔཱཏིཀཱ…པེ… ‘ཨཏྠི སུཀཏདུཀྐཊཱནཾ [སུཀཊདུཀྐཊཱནཾ (སཱི. སྱཱ. ཀཾ.)] ཀམྨཱནཾ ཕལཾ ཝིཔཱཀོ…པེ… ‘ནཏྠི སུཀཏདུཀྐཊཱནཾ ཀམྨཱནཾ ཕལཾ ཝིཔཱཀོ…པེ… ‘ཨཏྠི ཙ ནཏྠི ཙ སུཀཏདུཀྐཊཱནཾ ཀམྨཱནཾ ཕལཾ ཝིཔཱཀོ…པེ… ‘ནེཝཏྠི ན ནཏྠི སུཀཏདུཀྐཊཱནཾ ཀམྨཱནཾ ཕལཾ ཝིཔཱཀོ…པེ… ‘ཧོཏི ཏཐཱགཏོ པརཾ མརཎཱ…པེ… ‘ན ཧོཏི ཏཐཱགཏོ པརཾ མརཎཱ…པེ… ‘ཧོཏི ཙ ན ཙ ཧོཏི [ན ཧོཏི ཙ (སཱི. ཀ.)] ཏཐཱགཏོ པརཾ མརཎཱ…པེ… ‘ནེཝ ཧོཏི ན ན ཧོཏི ཏཐཱགཏོ པརཾ མརཎཱཏི ཨིཏི ཙེ མཾ པུཙྪསི, ‘ནེཝ ཧོཏི ན ན ཧོཏི ཏཐཱགཏོ པརཾ མརཎཱ’ཏི ཨིཏི ཙེ མེ ཨསྶ, ‘ནེཝ ཧོཏི ན ན ཧོཏི ཏཐཱགཏོ པརཾ མརཎཱ’ཏི ཨིཏི ཏེ ནཾ བྱཱཀརེཡྻཾ, ‘ཨེཝནྟིཔི མེ ནོ, ཏཐཱཏིཔི མེ ནོ, ཨཉྙཐཱཏིཔི མེ ནོ, ནོཏིཔི མེ ནོ, ནོ ནོཏིཔི མེ ནོ’ཏི. ཨིདཾ, བྷིཀྑཝེ, ཙཏུཏྠཾ ཋཱནཾ, ཡཾ ཨཱགམྨ ཡཾ ཨཱརབྦྷ ཨེཀེ སམཎབྲཱཧྨཎཱ ཨམརཱཝིཀྑེཔིཀཱ ཏཏྠ ཏཏྠ པཉྷཾ པུཊྛཱ སམཱནཱ ཝཱཙཱཝིཀྑེཔཾ ཨཱཔཛྫནྟི ཨམརཱཝིཀྑེཔཾ.

༦༦. ‘‘ཨིམེཧི ¶ ཁོ ཏེ, བྷིཀྑཝེ, སམཎབྲཱཧྨཎཱ ཨམརཱཝིཀྑེཔིཀཱ ¶ ཏཏྠ ཏཏྠ པཉྷཾ པུཊྛཱ སམཱནཱ ཝཱཙཱཝིཀྑེཔཾ ཨཱཔཛྫནྟི ཨམརཱཝིཀྑེཔཾ ཙཏཱུཧི ཝཏྠཱུཧི. ཡེ ཧི ཀེཙི, བྷིཀྑཝེ, སམཎཱ ཝཱ བྲཱཧྨཎཱ ཝཱ ཨམརཱཝིཀྑེཔིཀཱ ཏཏྠ ཏཏྠ པཉྷཾ པུཊྛཱ སམཱནཱ ཝཱཙཱཝིཀྑེཔཾ ཨཱཔཛྫནྟི ཨམརཱཝིཀྑེཔཾ ¶ , སབྦེ ཏེ ཨིམེཧེཝ ཙཏཱུཧི ཝཏྠཱུཧི, ཨེཏེསཾ ཝཱ ཨཉྙཏརེན, ནཏྠི ཨིཏོ བཧིདྡྷཱ…པེ… ཡེཧི ཏཐཱགཏསྶ ཡཐཱབྷུཙྩཾ ཝཎྞཾ སམྨཱ ཝདམཱནཱ ཝདེཡྻུཾ.

ཨདྷིཙྩསམུཔྤནྣཝཱདོ

༦༧. ‘‘སནྟི, བྷིཀྑཝེ, ཨེཀེ སམཎབྲཱཧྨཎཱ ཨདྷིཙྩསམུཔྤནྣིཀཱ ཨདྷིཙྩསམུཔྤནྣཾ ཨཏྟཱནཉྩ ལོཀཉྩ པཉྙཔེནྟི དྭཱིཧི ཝཏྠཱུཧི. ཏེ ཙ བྷོནྟོ སམཎབྲཱཧྨཎཱ ¶ ཀིམཱགམྨ ཀིམཱརབྦྷ ཨདྷིཙྩསམུཔྤནྣིཀཱ ཨདྷིཙྩསམུཔྤནྣཾ ཨཏྟཱནཉྩ ལོཀཉྩ པཉྙཔེནྟི དྭཱིཧི ཝཏྠཱུཧི?

༦༨. ‘‘སནྟི, བྷིཀྑཝེ, ཨསཉྙསཏྟཱ ནཱམ དེཝཱ. སཉྙུཔྤཱདཱ ཙ པན ཏེ དེཝཱ ཏམྷཱ ཀཱཡཱ ཙཝནྟི. ཋཱནཾ ཁོ པནེཏཾ, བྷིཀྑཝེ, ཝིཛྫཏི, ཡཾ ཨཉྙཏརོ སཏྟོ ཏམྷཱ ཀཱཡཱ ཙཝིཏྭཱ ཨིཏྠཏྟཾ ཨཱགཙྪཏི. ཨིཏྠཏྟཾ ཨཱགཏོ སམཱནོ ཨགཱརསྨཱ ཨནགཱརིཡཾ པབྦཛཏི. ཨགཱརསྨཱ ཨནགཱརིཡཾ པབྦཛིཏོ སམཱནོ ཨཱཏཔྤམནྭཱཡ པདྷཱནམནྭཱཡ ཨནུཡོགམནྭཱཡ ཨཔྤམཱདམནྭཱཡ སམྨཱམནསིཀཱརམནྭཱཡ ཏཐཱརཱུཔཾ ཙེཏོསམཱདྷིཾ ཕུསཏི, ཡཐཱསམཱཧིཏེ ཙིཏྟེ སཉྙུཔྤཱདཾ ཨནུསྶརཏི, ཏཏོ པརཾ ¶ ནཱནུསྶརཏི. སོ ཨེཝམཱཧ – ‘ཨདྷིཙྩསམུཔྤནྣོ ཨཏྟཱ ཙ ལོཀོ ཙ. ཏཾ ཀིསྶ ཧེཏུ? ཨཧཉྷི པུབྦེ ནཱཧོསིཾ, སོམྷི ཨེཏརཧི ཨཧུཏྭཱ སནྟཏཱཡ པརིཎཏོ’ཏི. ཨིདཾ, བྷིཀྑཝེ, པཋམཾ ཋཱནཾ, ཡཾ ཨཱགམྨ ཡཾ ཨཱརབྦྷ ཨེཀེ སམཎབྲཱཧྨཎཱ ཨདྷིཙྩསམུཔྤནྣིཀཱ ཨདྷིཙྩསམུཔྤནྣཾ ཨཏྟཱནཉྩ ¶ ལོཀཉྩ པཉྙཔེནྟི.

༦༩. ‘‘དུཏིཡེ ¶ ཙ བྷོནྟོ སམཎབྲཱཧྨཎཱ ཀིམཱགམྨ ཀིམཱརབྦྷ ཨདྷིཙྩསམུཔྤནྣིཀཱ ཨདྷིཙྩསམུཔྤནྣཾ ཨཏྟཱནཉྩ ལོཀཉྩ པཉྙཔེནྟི? ཨིདྷ, བྷིཀྑཝེ, ཨེཀཙྩོ སམཎོ ཝཱ བྲཱཧྨཎོ ཝཱ ཏཀྐཱི ཧོཏི ཝཱིམཾསཱི. སོ ཏཀྐཔརིཡཱཧཏཾ ཝཱིམཾསཱནུཙརིཏཾ སཡཾཔཊིབྷཱནཾ ཨེཝམཱཧ – ‘ཨདྷིཙྩསམུཔྤནྣོ ཨཏྟཱ ཙ ལོཀོ ཙཱ’ཏི. ཨིདཾ, བྷིཀྑཝེ, དུཏིཡཾ ཋཱནཾ, ཡཾ ཨཱགམྨ ཡཾ ཨཱརབྦྷ ཨེཀེ སམཎབྲཱཧྨཎཱ ཨདྷིཙྩསམུཔྤནྣིཀཱ ཨདྷིཙྩསམུཔྤནྣཾ ཨཏྟཱནཉྩ ལོཀཉྩ པཉྙཔེནྟི.

༧༠. ‘‘ཨིམེཧི ཁོ ཏེ, བྷིཀྑཝེ, སམཎབྲཱཧྨཎཱ ཨདྷིཙྩསམུཔྤནྣིཀཱ ཨདྷིཙྩསམུཔྤནྣཾ ཨཏྟཱནཉྩ ལོཀཉྩ པཉྙཔེནྟི དྭཱིཧི ཝཏྠཱུཧི. ཡེ ཧི ཀེཙི, བྷིཀྑཝེ, སམཎཱ ཝཱ བྲཱཧྨཎཱ ཝཱ ཨདྷིཙྩསམུཔྤནྣིཀཱ ཨདྷིཙྩསམུཔྤནྣཾ ཨཏྟཱནཉྩ ལོཀཉྩ པཉྙཔེནྟི, སབྦེ ཏེ ཨིམེཧེཝ དྭཱིཧི ཝཏྠཱུཧི, ཨེཏེསཾ ཝཱ ཨཉྙཏརེན, ནཏྠི ཨིཏོ བཧིདྡྷཱ…པེ… ཡེཧི ཏཐཱགཏསྶ ཡཐཱབྷུཙྩཾ ཝཎྞཾ སམྨཱ ཝདམཱནཱ ཝདེཡྻུཾ.

༧༡. ‘‘ཨིམེཧི ཁོ ཏེ, བྷིཀྑཝེ, སམཎབྲཱཧྨཎཱ པུབྦནྟཀཔྤིཀཱ པུབྦནྟཱནུདིཊྛིནོ པུབྦནྟཾ ཨཱརབྦྷ ཨནེཀཝིཧིཏཱནི ཨདྷིམུཏྟིཔདཱནི ཨབྷིཝདནྟི ཨཊྛཱརསཧི ¶ ཝཏྠཱུཧི. ཡེ ཧི ཀེཙི, བྷིཀྑཝེ, སམཎཱ ཝཱ བྲཱཧྨཎཱ ཝཱ པུབྦནྟཀཔྤིཀཱ པུབྦནྟཱནུདིཊྛིནོ པུབྦནྟམཱརབྦྷ ཨནེཀཝིཧིཏཱནི ཨདྷིམུཏྟིཔདཱནི ཨབྷིཝདནྟི, སབྦེ ཏེ ཨིམེཧེཝ ཨཊྛཱརསཧི ཝཏྠཱུཧི, ཨེཏེསཾ ཝཱ ཨཉྙཏརེན, ནཏྠི ཨིཏོ ¶ བཧིདྡྷཱ.

༧༢. ‘‘ཏཡིདཾ, བྷིཀྑཝེ, ཏཐཱགཏོ པཛཱནཱཏི – ‘ཨིམེ དིཊྛིཊྛཱནཱ ཨེཝཾགཧིཏཱ ཨེཝཾཔརཱམཊྛཱ ཨེཝཾགཏིཀཱ བྷཝནྟི ཨེཝཾཨབྷིསམྤརཱཡཱ’ཏི. ཏཉྩ ཏཐཱགཏོ པཛཱནཱཏི, ཏཏོ ཙ ཨུཏྟརིཏརཾ པཛཱནཱཏི, ཏཉྩ པཛཱནནཾ ན པརཱམསཏི, ཨཔརཱམསཏོ ཙསྶ པཙྩཏྟཉྙེཝ ནིབྦུཏི ཝིདིཏཱ. ཝེདནཱནཾ སམུདཡཉྩ ཨཏྠངྒམཉྩ ཨསྶཱདཉྩ ཨཱདཱིནཝཉྩ ནིསྶརཎཉྩ ཡཐཱབྷཱུཏཾ ཝིདིཏྭཱ ཨནུཔཱདཱཝིམུཏྟོ, བྷིཀྑཝེ, ཏཐཱགཏོ.

༧༣. ‘‘ཨིམེ ¶ ཁོ ཏེ, བྷིཀྑཝེ, དྷམྨཱ གམྦྷཱིརཱ དུདྡསཱ དུརནུབོདྷཱ སནྟཱ པཎཱིཏཱ ཨཏཀྐཱཝཙརཱ ནིཔུཎཱ པཎྜིཏཝེདནཱིཡཱ, ཡེ ཏཐཱགཏོ སཡཾ ཨབྷིཉྙཱ སཙྪིཀཏྭཱ པཝེདེཏི ¶ , ཡེཧི ཏཐཱགཏསྶ ཡཐཱབྷུཙྩཾ ཝཎྞཾ སམྨཱ ཝདམཱནཱ ཝདེཡྻུཾ.

དུཏིཡབྷཱཎཝཱརོ.

ཨཔརནྟཀཔྤིཀཱ

༧༤. ‘‘སནྟི, བྷིཀྑཝེ, ཨེཀེ སམཎབྲཱཧྨཎཱ ཨཔརནྟཀཔྤིཀཱ ཨཔརནྟཱནུདིཊྛིནོ, ཨཔརནྟཾ ཨཱརབྦྷ ཨནེཀཝིཧིཏཱནི ཨདྷིམུཏྟིཔདཱནི ཨབྷིཝདནྟི ཙཏུཙཏྟཱརཱིསཱཡ [ཙཏུཙཏྟཱལཱིསཱཡ (སྱཱ. ཀཾ.)] ཝཏྠཱུཧི. ཏེ ཙ བྷོནྟོ སམཎབྲཱཧྨཎཱ ཀིམཱགམྨ ཀིམཱརབྦྷ ཨཔརནྟཀཔྤིཀཱ ཨཔརནྟཱནུདིཊྛིནོ ཨཔརནྟཾ ཨཱརབྦྷ ཨནེཀཝིཧིཏཱནི ཨདྷིམུཏྟིཔདཱནི ཨབྷིཝདནྟི ཙཏུཙཏྟཱརཱིསཱཡ ཝཏྠཱུཧི?

སཉྙཱིཝཱདོ

༧༥. ‘‘སནྟི, བྷིཀྑཝེ, ཨེཀེ སམཎབྲཱཧྨཎཱ ཨུདྡྷམཱགྷཱཏནིཀཱ ¶ སཉྙཱིཝཱདཱ ཨུདྡྷམཱགྷཱཏནཾ སཉྙིཾ ཨཏྟཱནཾ པཉྙཔེནྟི སོལ༹སཧི ཝཏྠཱུཧི. ཏེ ¶ ཙ བྷོནྟོ སམཎབྲཱཧྨཎཱ ཀིམཱགམྨ ཀིམཱརབྦྷ ཨུདྡྷམཱགྷཱཏནིཀཱ སཉྙཱིཝཱདཱ ཨུདྡྷམཱགྷཱཏནཾ སཉྙིཾ ཨཏྟཱནཾ པཉྙཔེནྟི སོལ༹སཧི ¶ ཝཏྠཱུཧི?

༧༦. ‘‘‘རཱུཔཱི ཨཏྟཱ ཧོཏི ཨརོགོ པརཾ མརཎཱ སཉྙཱི’ཏི ནཾ པཉྙཔེནྟི. ‘ཨརཱུཔཱི ཨཏྟཱ ཧོཏི ཨརོགོ པརཾ མརཎཱ སཉྙཱི’ཏི ནཾ པཉྙཔེནྟི. ‘རཱུཔཱི ཙ ཨརཱུཔཱི ཙ ཨཏྟཱ ཧོཏི…པེ… ནེཝརཱུཔཱི ནཱརཱུཔཱི ཨཏྟཱ ཧོཏི… ཨནྟཝཱ ཨཏྟཱ ཧོཏི… ཨནནྟཝཱ ཨཏྟཱ ཧོཏི… ཨནྟཝཱ ཙ ཨནནྟཝཱ ཙ ཨཏྟཱ ཧོཏི… ནེཝནྟཝཱ ནཱནནྟཝཱ ཨཏྟཱ ཧོཏི… ཨེཀཏྟསཉྙཱི ཨཏྟཱ ཧོཏི… ནཱནཏྟསཉྙཱི ཨཏྟཱ ཧོཏི… པརིཏྟསཉྙཱི ཨཏྟཱ ཧོཏི… ཨཔྤམཱཎསཉྙཱི ཨཏྟཱ ཧོཏི… ཨེཀནྟསུཁཱི ཨཏྟཱ ཧོཏི… ཨེཀནྟདུཀྑཱི ཨཏྟཱ ཧོཏི. སུཁདུཀྑཱི ཨཏྟཱ ཧོཏི. ཨདུཀྑམསུཁཱི ཨཏྟཱ ཧོཏི ཨརོགོ པརཾ མརཎཱ སཉྙཱི’ཏི ནཾ པཉྙཔེནྟི.

༧༧. ‘‘ཨིམེཧི ¶ ཁོ ཏེ, བྷིཀྑཝེ, སམཎབྲཱཧྨཎཱ ཨུདྡྷམཱགྷཱཏནིཀཱ སཉྙཱིཝཱདཱ ཨུདྡྷམཱགྷཱཏནཾ སཉྙིཾ ཨཏྟཱནཾ པཉྙཔེནྟི སོལ༹སཧི ཝཏྠཱུཧི. ཡེ ཧི ཀེཙི, བྷིཀྑཝེ, སམཎཱ ཝཱ བྲཱཧྨཎཱ ཝཱ ཨུདྡྷམཱགྷཱཏནིཀཱ སཉྙཱིཝཱདཱ ཨུདྡྷམཱགྷཱཏནཾ སཉྙིཾ ཨཏྟཱནཾ པཉྙཔེནྟི, སབྦེ ཏེ ཨིམེཧེཝ སོལ༹སཧི ཝཏྠཱུཧི, ཨེཏེསཾ ཝཱ ཨཉྙཏརེན, ནཏྠི ཨིཏོ བཧིདྡྷཱ…པེ… ཡེཧི ཏཐཱགཏསྶ ཡཐཱབྷུཙྩཾ ཝཎྞཾ སམྨཱ ཝདམཱནཱ ཝདེཡྻུཾ.

ཨསཉྙཱིཝཱདོ

༧༨. ‘‘སནྟི, བྷིཀྑཝེ, ཨེཀེ སམཎབྲཱཧྨཎཱ ཨུདྡྷམཱགྷཱཏནིཀཱ ཨསཉྙཱིཝཱདཱ ཨུདྡྷམཱགྷཱཏནཾ ཨསཉྙིཾ ཨཏྟཱནཾ པཉྙཔེནྟི ཨཊྛཧི ཝཏྠཱུཧི. ཏེ ཙ བྷོནྟོ སམཎབྲཱཧྨཎཱ ཀིམཱགམྨ ཀིམཱརབྦྷ ཨུདྡྷམཱགྷཱཏནིཀཱ ¶ ཨསཉྙཱིཝཱདཱ ཨུདྡྷམཱགྷཱཏནཾ ཨསཉྙིཾ ཨཏྟཱནཾ པཉྙཔེནྟི ཨཊྛཧི ཝཏྠཱུཧི?

༧༩. ‘‘‘རཱུཔཱི ཨཏྟཱ ཧོཏི ཨརོགོ པརཾ མརཎཱ ཨསཉྙཱི’ཏི ནཾ པཉྙཔེནྟི. ‘ཨརཱུཔཱི ཨཏྟཱ ཧོཏི ཨརོགོ པརཾ མརཎཱ ཨསཉྙཱི’ཏི ནཾ པཉྙཔེནྟི. ‘རཱུཔཱི ཙ ཨརཱུཔཱི ཙ ཨཏྟཱ ཧོཏི…པེ… ནེཝརཱུཔཱི ནཱརཱུཔཱི ཨཏྟཱ ཧོཏི… ཨནྟཝཱ ཨཏྟཱ ཧོཏི… ཨནནྟཝཱ ཨཏྟཱ ཧོཏི… ཨནྟཝཱ ཙ ཨནནྟཝཱ ཙ ཨཏྟཱ ཧོཏི… ནེཝནྟཝཱ ནཱནནྟཝཱ ཨཏྟཱ ཧོཏི ཨརོགོ པརཾ མརཎཱ ཨསཉྙཱི’ཏི ནཾ པཉྙཔེནྟི.

༨༠. ‘‘ཨིམེཧི ¶ ཁོ ཏེ, བྷིཀྑཝེ, སམཎབྲཱཧྨཎཱ ཨུདྡྷམཱགྷཱཏནིཀཱ ཨསཉྙཱིཝཱདཱ ཨུདྡྷམཱགྷཱཏནཾ ཨསཉྙིཾ ཨཏྟཱནཾ པཉྙཔེནྟི ཨཊྛཧི ཝཏྠཱུཧི. ཡེ ཧི ཀེཙི, བྷིཀྑཝེ, སམཎཱ ཝཱ བྲཱཧྨཎཱ ཝཱ ཨུདྡྷམཱགྷཱཏནིཀཱ ཨསཉྙཱིཝཱདཱ ཨུདྡྷམཱགྷཱཏནཾ ཨསཉྙིཾ ཨཏྟཱནཾ པཉྙཔེནྟི, སབྦེ ཏེ ཨིམེཧེཝ ཨཊྛཧི ཝཏྠཱུཧི, ཨེཏེསཾ ཝཱ ཨཉྙཏརེན, ནཏྠི ཨིཏོ བཧིདྡྷཱ…པེ… ¶ ¶ ཡེཧི ཏཐཱགཏསྶ ཡཐཱབྷུཙྩཾ ཝཎྞཾ སམྨཱ ཝདམཱནཱ ཝདེཡྻུཾ.

ནེཝསཉྙཱིནཱསཉྙཱིཝཱདོ

༨༡. ‘‘སནྟི, བྷིཀྑཝེ, ཨེཀེ སམཎབྲཱཧྨཎཱ ཨུདྡྷམཱགྷཱཏནིཀཱ ནེཝསཉྙཱིནཱསཉྙཱིཝཱདཱ, ཨུདྡྷམཱགྷཱཏནཾ ནེཝསཉྙཱིནཱསཉྙིཾ ཨཏྟཱནཾ པཉྙཔེནྟི ཨཊྛཧི ཝཏྠཱུཧི. ཏེ ཙ བྷོནྟོ སམཎབྲཱཧྨཎཱ ཀིམཱགམྨ ཀིམཱརབྦྷ ཨུདྡྷམཱགྷཱཏནིཀཱ ནེཝསཉྙཱིནཱསཉྙཱིཝཱདཱ ཨུདྡྷམཱགྷཱཏནཾ ནེཝསཉྙཱིནཱསཉྙིཾ ཨཏྟཱནཾ པཉྙཔེནྟི ཨཊྛཧི ཝཏྠཱུཧི?

༨༢. ‘‘‘རཱུཔཱི ཨཏྟཱ ཧོཏི ཨརོགོ པརཾ མརཎཱ ནེཝསཉྙཱིནཱསཉྙཱི’ཏི ནཾ པཉྙཔེནྟི ‘ཨརཱུཔཱི ¶ ཨཏྟཱ ཧོཏི…པེ… རཱུཔཱི ཙ ཨརཱུཔཱི ཙ ཨཏྟཱ ཧོཏི… ནེཝརཱུཔཱི ནཱརཱུཔཱི ཨཏྟཱ ཧོཏི… ཨནྟཝཱ ཨཏྟཱ ཧོཏི… ཨནནྟཝཱ ཨཏྟཱ ཧོཏི… ཨནྟཝཱ ཙ ཨནནྟཝཱ ཙ ཨཏྟཱ ཧོཏི… ནེཝནྟཝཱ ནཱནནྟཝཱ ཨཏྟཱ ཧོཏི ཨརོགོ པརཾ མརཎཱ ནེཝསཉྙཱིནཱསཉྙཱི’ཏི ནཾ པཉྙཔེནྟི.

༨༣. ‘‘ཨིམེཧི ཁོ ཏེ, བྷིཀྑཝེ, སམཎབྲཱཧྨཎཱ ཨུདྡྷམཱགྷཱཏནིཀཱ ནེཝསཉྙཱིནཱསཉྙཱིཝཱདཱ ཨུདྡྷམཱགྷཱཏནཾ ནེཝསཉྙཱིནཱསཉྙིཾ ཨཏྟཱནཾ པཉྙཔེནྟི ཨཊྛཧི ཝཏྠཱུཧི. ཡེ ཧི ཀེཙི, བྷིཀྑཝེ, སམཎཱ ཝཱ བྲཱཧྨཎཱ ཝཱ ཨུདྡྷམཱགྷཱཏནིཀཱ ནེཝསཉྙཱིནཱསཉྙཱིཝཱདཱ ཨུདྡྷམཱགྷཱཏནཾ ནེཝསཉྙཱིནཱསཉྙིཾ ཨཏྟཱནཾ པཉྙཔེནྟི, སབྦེ ཏེ ཨིམེཧེཝ ཨཊྛཧི ཝཏྠཱུཧི…པེ… ¶ ¶ ཡེཧི ཏཐཱགཏསྶ ཡཐཱབྷུཙྩཾ ཝཎྞཾ སམྨཱ ཝདམཱནཱ ཝདེཡྻུཾ.

ཨུཙྪེདཝཱདོ

༨༤. ‘‘སནྟི ¶ , བྷིཀྑཝེ, ཨེཀེ སམཎབྲཱཧྨཎཱ ཨུཙྪེདཝཱདཱ སཏོ སཏྟསྶ ཨུཙྪེདཾ ཝིནཱསཾ ཝིབྷཝཾ པཉྙཔེནྟི སཏྟཧི ཝཏྠཱུཧི. ཏེ ཙ བྷོནྟོ ¶ སམཎབྲཱཧྨཎཱ ཀིམཱགམྨ ཀིམཱརབྦྷ ཨུཙྪེདཝཱདཱ སཏོ སཏྟསྶ ཨུཙྪེདཾ ཝིནཱསཾ ཝིབྷཝཾ པཉྙཔེནྟི སཏྟཧི ཝཏྠཱུཧི?

༨༥. ‘‘ཨིདྷ, བྷིཀྑཝེ, ཨེཀཙྩོ སམཎོ ཝཱ བྲཱཧྨཎོ ཝཱ ཨེཝཾཝཱདཱི ཧོཏི ཨེཝཾདིཊྛི [ཨེཝཾདིཊྛཱི (ཀ. པཱི.)] – ‘ཡཏོ ཁོ, བྷོ, ཨཡཾ ཨཏྟཱ རཱུཔཱི ཙཱཏུམཧཱབྷཱུཏིཀོ མཱཏཱཔེཏྟིཀསམྦྷཝོ ཀཱཡསྶ བྷེདཱ ཨུཙྪིཛྫཏི ཝིནསྶཏི, ན ཧོཏི པརཾ མརཎཱ, ཨེཏྟཱཝཏཱ ཁོ, བྷོ, ཨཡཾ ཨཏྟཱ སམྨཱ སམུཙྪིནྣོ ཧོཏཱི’ཏི. ཨིཏྠེཀེ སཏོ སཏྟསྶ ཨུཙྪེདཾ ཝིནཱསཾ ཝིབྷཝཾ པཉྙཔེནྟི.

༨༦. ‘‘ཏམཉྙོ ཨེཝམཱཧ – ‘ཨཏྠི ¶ ཁོ, བྷོ, ཨེསོ ཨཏྟཱ, ཡཾ ཏྭཾ ཝདེསི, ནེསོ ནཏྠཱིཏི ཝདཱམི; ནོ ཙ ཁོ, བྷོ, ཨཡཾ ཨཏྟཱ ཨེཏྟཱཝཏཱ སམྨཱ སམུཙྪིནྣོ ཧོཏི. ཨཏྠི ཁོ, བྷོ, ཨཉྙོ ཨཏྟཱ དིབྦོ རཱུཔཱི ཀཱམཱཝཙརོ ཀབལཱི༹ཀཱརཱཧཱརབྷཀྑོ. ཏཾ ཏྭཾ ན ཛཱནཱསི ན པསྶསི. ཏམཧཾ ཛཱནཱམི པསྶཱམི. སོ ཁོ, བྷོ, ཨཏྟཱ ཡཏོ ཀཱཡསྶ བྷེདཱ ཨུཙྪིཛྫཏི ཝིནསྶཏི, ན ཧོཏི པརཾ མརཎཱ, ཨེཏྟཱཝཏཱ ཁོ, བྷོ, ཨཡཾ ཨཏྟཱ སམྨཱ སམུཙྪིནྣོ ཧོཏཱི’ཏི. ཨིཏྠེཀེ སཏོ སཏྟསྶ ཨུཙྪེདཾ ཝིནཱསཾ ཝིབྷཝཾ པཉྙཔེནྟི.

༨༧. ‘‘ཏམཉྙོ ཨེཝམཱཧ – ‘ཨཏྠི ཁོ, བྷོ, ཨེསོ ཨཏྟཱ, ཡཾ ཏྭཾ ཝདེསི, ནེསོ ནཏྠཱིཏི ཝདཱམི; ནོ ཙ ཁོ, བྷོ, ཨཡཾ ཨཏྟཱ ཨེཏྟཱཝཏཱ སམྨཱ སམུཙྪིནྣོ ཧོཏི. ཨཏྠི ཁོ, བྷོ, ཨཉྙོ ཨཏྟཱ དིབྦོ རཱུཔཱི མནོམཡོ སབྦངྒཔཙྩངྒཱི ཨཧཱིནིནྡྲིཡོ. ཏཾ ཏྭཾ ན ཛཱནཱསི ན པསྶསི. ཏམཧཾ ཛཱནཱམི པསྶཱམི. སོ ཁོ, བྷོ, ཨཏྟཱ ཡཏོ ཀཱཡསྶ བྷེདཱ ཨུཙྪིཛྫཏི ཝིནསྶཏི, ན ཧོཏི པརཾ མརཎཱ, ཨེཏྟཱཝཏཱ ཁོ, བྷོ, ཨཡཾ ཨཏྟཱ སམྨཱ སམུཙྪིནྣོ ཧོཏཱི’ཏི. ཨིཏྠེཀེ སཏོ སཏྟསྶ ཨུཙྪེདཾ ཝིནཱསཾ ཝིབྷཝཾ པཉྙཔེནྟི.

༨༨. ‘‘ཏམཉྙོ ཨེཝམཱཧ – ‘ཨཏྠི ཁོ, བྷོ, ཨེསོ ཨཏྟཱ, ཡཾ ཏྭཾ ཝདེསི, ནེསོ ནཏྠཱིཏི ཝདཱམི; ནོ ཙ ཁོ, བྷོ, ཨཡཾ ཨཏྟཱ ཨེཏྟཱཝཏཱ ¶ སམྨཱ སམུཙྪིནྣོ ཧོཏི. ཨཏྠི ཁོ ¶ , བྷོ, ཨཉྙོ ཨཏྟཱ སབྦསོ རཱུཔསཉྙཱནཾ སམཏིཀྐམཱ པཊིགྷསཉྙཱནཾ ཨཏྠངྒམཱ ནཱནཏྟསཉྙཱནཾ ¶ ཨམནསིཀཱརཱ ‘‘ཨནནྟོ ཨཱཀཱསོ’’ཏི ཨཱཀཱསཱནཉྩཱཡཏནཱུཔགོ. ཏཾ ཏྭཾ ན ཛཱནཱསི ¶ ན པསྶསི. ཏམཧཾ ཛཱནཱམི པསྶཱམི. སོ ཁོ, བྷོ, ཨཏྟཱ ཡཏོ ཀཱཡསྶ བྷེདཱ ཨུཙྪིཛྫཏི ཝིནསྶཏི, ན ཧོཏི པརཾ མརཎཱ, ཨེཏྟཱཝཏཱ ཁོ, བྷོ, ཨཡཾ ཨཏྟཱ སམྨཱ སམུཙྪིནྣོ ཧོཏཱི’ཏི. ཨིཏྠེཀེ སཏོ སཏྟསྶ ཨུཙྪེདཾ ཝིནཱསཾ ཝིབྷཝཾ པཉྙཔེནྟི.

༨༩. ‘‘ཏམཉྙོ ཨེཝམཱཧ – ‘ཨཏྠི ཁོ, བྷོ, ཨེསོ ཨཏྟཱ ཡཾ ཏྭཾ ཝདེསི, ནེསོ ནཏྠཱིཏི ཝདཱམི; ནོ ཙ ཁོ, བྷོ, ཨཡཾ ཨཏྟཱ ཨེཏྟཱཝཏཱ སམྨཱ སམུཙྪིནྣོ ཧོཏི. ཨཏྠི ཁོ, བྷོ, ཨཉྙོ ཨཏྟཱ སབྦསོ ཨཱཀཱསཱནཉྩཱཡཏནཾ སམཏིཀྐམྨ ‘‘ཨནནྟཾ ཝིཉྙཱཎ’’ནྟི ཝིཉྙཱཎཉྩཱཡཏནཱུཔགོ. ཏཾ ཏྭཾ ན ཛཱནཱསི ན པསྶསི. ཏམཧཾ ཛཱནཱམི པསྶཱམི. སོ ཁོ, བྷོ, ཨཏྟཱ ཡཏོ ཀཱཡསྶ བྷེདཱ ཨུཙྪིཛྫཏི ཝིནསྶཏི, ན ཧོཏི པརཾ མརཎཱ, ཨེཏྟཱཝཏཱ ཁོ, བྷོ, ཨཡཾ ཨཏྟཱ སམྨཱ སམུཙྪིནྣོ ཧོཏཱི’ཏི. ཨིཏྠེཀེ སཏོ སཏྟསྶ ཨུཙྪེདཾ ཝིནཱསཾ ཝིབྷཝཾ པཉྙཔེནྟི.

༩༠. ‘‘ཏམཉྙོ ཨེཝམཱཧ – ‘ཨཏྠི ཁོ, བྷོ, སོ ཨཏྟཱ, ཡཾ ཏྭཾ ཝདེསི, ནེསོ ནཏྠཱིཏི ཝདཱམི; ནོ ཙ ཁོ, བྷོ, ཨཡཾ ཨཏྟཱ ཨེཏྟཱཝཏཱ སམྨཱ སམུཙྪིནྣོ ཧོཏི. ཨཏྠི ཁོ, བྷོ, ཨཉྙོ ཨཏྟཱ སབྦསོ ཝིཉྙཱཎཉྩཱཡཏནཾ སམཏིཀྐམྨ ‘‘ནཏྠི ཀིཉྩཱི’’ཏི ཨཱཀིཉྩཉྙཱཡཏནཱུཔགོ. ཏཾ ཏྭཾ ན ཛཱནཱསི ན པསྶསི. ཏམཧཾ ཛཱནཱམི པསྶཱམི. སོ ཁོ, བྷོ, ཨཏྟཱ ཡཏོ ཀཱཡསྶ བྷེདཱ ཨུཙྪིཛྫཏི ཝིནསྶཏི, ན ཧོཏི པརཾ མརཎཱ, ཨེཏྟཱཝཏཱ ཁོ ¶ , བྷོ, ཨཡཾ ཨཏྟཱ སམྨཱ སམུཙྪིནྣོ ཧོཏཱི’’ཏི. ཨིཏྠེཀེ སཏོ སཏྟསྶ ཨུཙྪེདཾ ཝིནཱསཾ ཝིབྷཝཾ པཉྙཔེནྟི.

༩༡. ‘ཏམཉྙོ ཨེཝམཱཧ – ‘‘ཨཏྠི ཁོ, བྷོ, ཨེསོ ཨཏྟཱ, ཡཾ ཏྭཾ ཝདེསི, ནེསོ ནཏྠཱིཏི ཝདཱམི; ནོ ཙ ཁོ, བྷོ, ཨཡཾ ཨཏྟཱ ཨེཏྟཱཝཏཱ སམྨཱ སམུཙྪིནྣོ ཧོཏི. ཨཏྠི ཁོ, བྷོ, ཨཉྙོ ཨཏྟཱ ¶ སབྦསོ ཨཱཀིཉྩཉྙཱཡཏནཾ སམཏིཀྐམྨ ‘‘སནྟམེཏཾ པཎཱིཏམེཏ’’ནྟི ནེཝསཉྙཱནཱསཉྙཱཡཏནཱུཔགོ. ཏཾ ཏྭཾ ན ཛཱནཱསི ན པསྶསི. ཏམཧཾ ཛཱནཱམི པསྶཱམི. སོ ཁོ, བྷོ, ཨཏྟཱ ཡཏོ ཀཱཡསྶ བྷེདཱ ཨུཙྪིཛྫཏི ཝིནསྶཏི, ན ཧོཏི པརཾ མརཎཱ, ཨེཏྟཱཝཏཱ ཁོ, བྷོ, ཨཡཾ ཨཏྟཱ སམྨཱ སམུཙྪིནྣོ ཧོཏཱི’ཏི. ཨིཏྠེཀེ སཏོ སཏྟསྶ ཨུཙྪེདཾ ཝིནཱསཾ ཝིབྷཝཾ པཉྙཔེནྟི.

༩༢. ‘‘ཨིམེཧི ¶ ཁོ ཏེ, བྷིཀྑཝེ, སམཎབྲཱཧྨཎཱ ཨུཙྪེདཝཱདཱ སཏོ སཏྟསྶ ཨུཙྪེདཾ ཝིནཱསཾ ཝིབྷཝཾ པཉྙཔེནྟི སཏྟཧི ཝཏྠཱུཧི. ཡེ ཧི ཀེཙི, བྷིཀྑཝེ, སམཎཱ ཝཱ བྲཱཧྨཎཱ ¶ ཝཱ ཨུཙྪེདཝཱདཱ སཏོ སཏྟསྶ ཨུཙྪེདཾ ཝིནཱསཾ ཝིབྷཝཾ པཉྙཔེནྟི, སབྦེ ཏེ ཨིམེཧེཝ སཏྟཧི ཝཏྠཱུཧི…པེ… ཡེཧི ཏཐཱགཏསྶ ཡཐཱབྷུཙྩཾ ཝཎྞཾ སམྨཱ ཝདམཱནཱ ཝདེཡྻུཾ.

དིཊྛདྷམྨནིབྦཱནཝཱདོ

༩༣. ‘‘སནྟི, བྷིཀྑཝེ, ཨེཀེ སམཎབྲཱཧྨཎཱ དིཊྛདྷམྨནིབྦཱནཝཱདཱ སཏོ སཏྟསྶ པརམདིཊྛདྷམྨནིབྦཱནཾ པཉྙཔེནྟི པཉྩཧི ཝཏྠཱུཧི. ཏེ ཙ བྷོནྟོ སམཎབྲཱཧྨཎཱ ཀིམཱགམྨ ཀིམཱརབྦྷ དིཊྛདྷམྨནིབྦཱནཝཱདཱ ¶ སཏོ སཏྟསྶ པརམདིཊྛདྷམྨནིབྦཱནཾ པཉྙཔེནྟི པཉྩཧི ཝཏྠཱུཧི?

༩༤. ‘‘ཨིདྷ, བྷིཀྑཝེ, ཨེཀཙྩོ སམཎོ ཝཱ བྲཱཧྨཎོ ཝཱ ཨེཝཾཝཱདཱི ཧོཏི ཨེཝཾདིཊྛི – ‘‘ཡཏོ ཁོ, བྷོ, ཨཡཾ ཨཏྟཱ པཉྩཧི ཀཱམགུཎེཧི སམཔྤིཏོ སམངྒཱིབྷཱུཏོ པརིཙཱརེཏི, ཨེཏྟཱཝཏཱ ཁོ, བྷོ, ཨཡཾ ཨཏྟཱ པརམདིཊྛདྷམྨནིབྦཱནཾ པཏྟོ ཧོཏཱི’ཏི. ཨིཏྠེཀེ སཏོ སཏྟསྶ པརམདིཊྛདྷམྨནིབྦཱནཾ པཉྙཔེནྟི.

༩༥. ‘‘ཏམཉྙོ ཨེཝམཱཧ –‘ཨཏྠི ཁོ, བྷོ, ཨེསོ ཨཏྟཱ, ཡཾ ཏྭཾ ཝདེསི, ནེསོ ནཏྠཱིཏི ཝདཱམི; ནོ ཙ ཁོ, བྷོ, ཨཡཾ ཨཏྟཱ ཨེཏྟཱཝཏཱ པརམདིཊྛདྷམྨནིབྦཱནཾ པཏྟོ ཧོཏི. ཏཾ ཀིསྶ ཧེཏུ? ཀཱམཱ ཧི, བྷོ, ཨནིཙྩཱ དུཀྑཱ ཝིཔརིཎཱམདྷམྨཱ, ཏེསཾ ཝིཔརིཎཱམཉྙཐཱབྷཱཝཱ ཨུཔྤཛྫནྟི སོཀཔརིདེཝདུཀྑདོམནསྶུཔཱཡཱསཱ. ཡཏོ ཁོ ¶ , བྷོ, ཨཡཾ ཨཏྟཱ ཝིཝིཙྩེཝ ཀཱམེཧི ཝིཝིཙྩ ཨཀུསལེཧི དྷམྨེཧི སཝིཏཀྐཾ སཝིཙཱརཾ ཝིཝེཀཛཾ པཱིཏིསུཁཾ པཋམཾ ཛྷཱནཾ ཨུཔསམྤཛྫ ཝིཧརཏི, ཨེཏྟཱཝཏཱ ཁོ, བྷོ, ཨཡཾ ¶ ཨཏྟཱ པརམདིཊྛདྷམྨནིབྦཱནཾ པཏྟོ ཧོཏཱི’ཏི. ཨིཏྠེཀེ སཏོ སཏྟསྶ པརམདིཊྛདྷམྨནིབྦཱནཾ པཉྙཔེནྟི.

༩༦. ‘‘ཏམཉྙོ ¶ ཨེཝམཱཧ – ‘ཨཏྠི ཁོ, བྷོ, ཨེསོ ཨཏྟཱ, ཡཾ ཏྭཾ ཝདེསི, ནེསོ ནཏྠཱིཏི ཝདཱམི; ནོ ཙ ཁོ, བྷོ, ཨཡཾ ཨཏྟཱ ཨེཏྟཱཝཏཱ པརམདིཊྛདྷམྨནིབྦཱནཾ པཏྟོ ཧོཏི. ཏཾ ཀིསྶ ཧེཏུ? ཡདེཝ ཏཏྠ ཝིཏཀྐིཏཾ ཝིཙཱརིཏཾ, ཨེཏེནེཏཾ ཨོལཱ༹རིཀཾ ཨཀྑཱཡཏི. ཡཏོ ཁོ, བྷོ, ཨཡཾ ཨཏྟཱ ཝིཏཀྐཝིཙཱརཱནཾ ¶ ཝཱུཔསམཱ ཨཛ྄ཛྷཏྟཾ སམྤསཱདནཾ ཙེཏསོ ཨེཀོདིབྷཱཝཾ ཨཝིཏཀྐཾ ཨཝིཙཱརཾ སམཱདྷིཛཾ པཱིཏིསུཁཾ དུཏིཡཾ ཛྷཱནཾ ཨུཔསམྤཛྫ ཝིཧརཏི, ཨེཏྟཱཝཏཱ ཁོ, བྷོ, ཨཡཾ ཨཏྟཱ པརམདིཊྛདྷམྨནིབྦཱནཾ པཏྟོ ཧོཏཱི’ཏི. ཨིཏྠེཀེ སཏོ སཏྟསྶ པརམདིཊྛདྷམྨནིབྦཱནཾ པཉྙཔེནྟི.

༩༧. ‘‘ཏམཉྙོ ཨེཝམཱཧ – ‘ཨཏྠི ཁོ, བྷོ, ཨེསོ ཨཏྟཱ, ཡཾ ཏྭཾ ཝདེསི, ནེསོ ནཏྠཱིཏི ཝདཱམི; ནོ ཙ ཁོ, བྷོ, ཨཡཾ ཨཏྟཱ ཨེཏྟཱཝཏཱ པརམདིཊྛདྷམྨནིབྦཱནཾ པཏྟོ ཧོཏི. ཏཾ ཀིསྶ ཧེཏུ? ཡདེཝ ཏཏྠ པཱིཏིགཏཾ ཙེཏསོ ཨུཔྤིལཱཝིཏཏྟཾ, ཨེཏེནེཏཾ ཨོལཱ༹རིཀཾ ཨཀྑཱཡཏི. ཡཏོ ཁོ, བྷོ, ཨཡཾ ཨཏྟཱ པཱིཏིཡཱ ཙ ཝིརཱགཱ ཨུཔེཀྑཀོ ཙ ཝིཧརཏི, སཏོ ཙ སམྤཛཱནོ, སུཁཉྩ ཀཱཡེན པཊིསཾཝེདེཏི, ཡཾ ཏཾ ཨརིཡཱ ཨཱཙིཀྑནྟི ‘‘ཨུཔེཀྑཀོ སཏིམཱ སུཁཝིཧཱརཱི’’ཏི, ཏཏིཡཾ ཛྷཱནཾ ཨུཔསམྤཛྫ ཝིཧརཏི, ཨེཏྟཱཝཏཱ ཁོ, བྷོ, ཨཡཾ ཨཏྟཱ པརམདིཊྛདྷམྨནིབྦཱནཾ པཏྟོ ཧོཏཱི’ཏི. ཨིཏྠེཀེ སཏོ སཏྟསྶ པརམདིཊྛདྷམྨནིབྦཱནཾ པཉྙཔེནྟི.

༩༨. ‘‘ཏམཉྙོ ཨེཝམཱཧ – ‘ཨཏྠི ཁོ, བྷོ, ཨེསོ ཨཏྟཱ, ཡཾ ཏྭཾ ཝདེསི, ནེསོ ནཏྠཱིཏི ཝདཱམི; ནོ ཙ ཁོ, བྷོ, ཨཡཾ ཨཏྟཱ ཨེཏྟཱཝཏཱ པརམདིཊྛདྷམྨནིབྦཱནཾ པཏྟོ ཧོཏི. ཏཾ ཀིསྶ ཧེཏུ? ཡདེཝ ཏཏྠ སུཁམིཏི ཙེཏསོ ཨཱབྷོགོ, ཨེཏེནེཏཾ ཨོལཱ༹རིཀཾ ཨཀྑཱཡཏི. ཡཏོ ཁོ, བྷོ, ཨཡཾ ཨཏྟཱ སུཁསྶ ཙ པཧཱནཱ དུཀྑསྶ ཙ པཧཱནཱ པུབྦེཝ སོམནསྶདོམནསྶཱནཾ ཨཏྠངྒམཱ ཨདུཀྑམསུཁཾ ¶ ཨུཔེཀྑཱསཏིཔཱརིསུདྡྷིཾ ཙཏུཏྠཾ ཛྷཱནཾ ཨུཔསམྤཛྫ ཝིཧརཏི, ཨེཏྟཱཝཏཱ ¶ ཁོ, བྷོ, ཨཡཾ ཨཏྟཱ པརམདིཊྛདྷམྨནིབྦཱནཾ པཏྟོ ཧོཏཱི’ཏི. ཨིཏྠེཀེ སཏོ སཏྟསྶ པརམདིཊྛདྷམྨནིབྦཱནཾ པཉྙཔེནྟི.

༩༩. ‘‘ཨིམེཧི ¶ ཁོ ཏེ, བྷིཀྑཝེ, སམཎབྲཱཧྨཎཱ དིཊྛདྷམྨནིབྦཱནཝཱདཱ སཏོ སཏྟསྶ པརམདིཊྛདྷམྨནིབྦཱནཾ པཉྙཔེནྟི པཉྩཧི ཝཏྠཱུཧི. ཡེ ཧི ཀེཙི, བྷིཀྑཝེ, སམཎཱ ཝཱ བྲཱཧྨཎཱ ཝཱ དིཊྛདྷམྨནིབྦཱནཝཱདཱ སཏོ སཏྟསྶ པརམདིཊྛདྷམྨནིབྦཱནཾ པཉྙཔེནྟི, སབྦེ ཏེ ཨིམེཧེཝ པཉྩཧི ཝཏྠཱུཧི…པེ… ¶ ཡེཧི ཏཐཱགཏསྶ ཡཐཱབྷུཙྩཾ ཝཎྞཾ སམྨཱ ཝདམཱནཱ ཝདེཡྻུཾ.

༡༠༠. ‘‘ཨིམེཧི ཁོ ཏེ, བྷིཀྑཝེ, སམཎབྲཱཧྨཎཱ ཨཔརནྟཀཔྤིཀཱ ཨཔརནྟཱནུདིཊྛིནོ ཨཔརནྟཾ ཨཱརབྦྷ ཨནེཀཝིཧིཏཱནི ཨདྷིམུཏྟིཔདཱནི ཨབྷིཝདནྟི ཙཏུཙཏྟཱརཱིསཱཡ ཝཏྠཱུཧི. ཡེ ཧི ཀེཙི, བྷིཀྑཝེ, སམཎཱ ཝཱ བྲཱཧྨཎཱ ཝཱ ཨཔརནྟཀཔྤིཀཱ ཨཔརནྟཱནུདིཊྛིནོ ཨཔརནྟཾ ཨཱརབྦྷ ཨནེཀཝིཧིཏཱནི ཨདྷིམུཏྟིཔདཱནི ཨབྷིཝདནྟི, སབྦེ ཏེ ཨིམེཧེཝ ཙཏུཙཏྟཱརཱིསཱཡ ཝཏྠཱུཧི…པེ… ¶ ཡེཧི ཏཐཱགཏསྶ ཡཐཱབྷུཙྩཾ ཝཎྞཾ སམྨཱ ཝདམཱནཱ ཝདེཡྻུཾ.

༡༠༡. ‘‘ཨིམེཧི ཁོ ཏེ, བྷིཀྑཝེ, སམཎབྲཱཧྨཎཱ པུབྦནྟཀཔྤིཀཱ ཙ ཨཔརནྟཀཔྤིཀཱ ཙ པུབྦནྟཱཔརནྟཀཔྤིཀཱ ཙ པུབྦནྟཱཔརནྟཱནུདིཊྛིནོ པུབྦནྟཱཔརནྟཾ ཨཱརབྦྷ ཨནེཀཝིཧིཏཱནི ཨདྷིམུཏྟིཔདཱནི ཨབྷིཝདནྟི དྭཱསཊྛིཡཱ ཝཏྠཱུཧི.

༡༠༢. ‘‘ཡེ ཧི ཀེཙི, བྷིཀྑཝེ, སམཎཱ ཝཱ བྲཱཧྨཎཱ ཝཱ པུབྦནྟཀཔྤིཀཱ ཝཱ ཨཔརནྟཀཔྤིཀཱ ཝཱ པུབྦནྟཱཔརནྟཀཔྤིཀཱ ཝཱ པུབྦནྟཱཔརནྟཱནུདིཊྛིནོ པུབྦནྟཱཔརནྟཾ ཨཱརབྦྷ ཨནེཀཝིཧིཏཱནི ཨདྷིམུཏྟིཔདཱནི ¶ ཨབྷིཝདནྟི, སབྦེ ཏེ ཨིམེཧེཝ དྭཱསཊྛིཡཱ ཝཏྠཱུཧི, ཨེཏེསཾ ཝཱ ཨཉྙཏརེན; ནཏྠི ཨིཏོ བཧིདྡྷཱ.

༡༠༣. ‘‘ཏཡིདཾ, བྷིཀྑཝེ, ཏཐཱགཏོ པཛཱནཱཏི – ‘ཨིམེ དིཊྛིཊྛཱནཱ ཨེཝཾགཧིཏཱ ཨེཝཾཔརཱམཊྛཱ ཨེཝཾགཏིཀཱ བྷཝནྟི ཨེཝཾཨབྷིསམྤརཱཡཱ’ཏི. ཏཉྩ ཏཐཱགཏོ པཛཱནཱཏི, ཏཏོ ཙ ཨུཏྟརིཏརཾ པཛཱནཱཏི, ཏཉྩ པཛཱནནཾ ན པརཱམསཏི, ཨཔརཱམསཏོ ཙསྶ པཙྩཏྟཉྙེཝ ནིབྦུཏི ¶ ཝིདིཏཱ. ཝེདནཱནཾ སམུདཡཉྩ ཨཏྠངྒམཉྩ ཨསྶཱདཉྩ ཨཱདཱིནཝཉྩ ནིསྶརཎཉྩ ཡཐཱབྷཱུཏཾ ཝིདིཏྭཱ ཨནུཔཱདཱཝིམུཏྟོ, བྷིཀྑཝེ, ཏཐཱགཏོ.

༡༠༤. ‘‘ཨིམེ ¶ ཁོ ཏེ, བྷིཀྑཝེ, དྷམྨཱ གམྦྷཱིརཱ དུདྡསཱ དུརནུབོདྷཱ སནྟཱ པཎཱིཏཱ ཨཏཀྐཱཝཙརཱ ནིཔུཎཱ པཎྜིཏཝེདནཱིཡཱ, ཡེ ཏཐཱགཏོ སཡཾ ཨབྷིཉྙཱ སཙྪིཀཏྭཱ པཝེདེཏི, ཡེཧི ཏཐཱགཏསྶ ཡཐཱབྷུཙྩཾ ཝཎྞཾ སམྨཱ ཝདམཱནཱ ཝདེཡྻུཾ.

པརིཏསྶིཏཝིཔྥནྡིཏཝཱརོ

༡༠༥. ‘‘ཏཏྲ, བྷིཀྑཝེ, ཡེ ཏེ སམཎབྲཱཧྨཎཱ སསྶཏཝཱདཱ སསྶཏཾ ཨཏྟཱནཉྩ ལོཀཉྩ པཉྙཔེནྟི ཙཏཱུཧི ཝཏྠཱུཧི ¶ , ཏདཔི ཏེསཾ བྷཝཏཾ སམཎབྲཱཧྨཎཱནཾ ཨཛཱནཏཾ ཨཔསྶཏཾ ཝེདཡིཏཾ ཏཎྷཱགཏཱནཾ པརིཏསྶིཏཝིཔྥནྡིཏམེཝ.

༡༠༦. ‘‘ཏཏྲ, བྷིཀྑཝེ, ཡེ ཏེ སམཎབྲཱཧྨཎཱ ཨེཀཙྩསསྶཏིཀཱ ཨེཀཙྩཨསསྶཏིཀཱ ཨེཀཙྩཾ སསྶཏཾ ཨེཀཙྩཾ ཨསསྶཏཾ ཨཏྟཱནཉྩ ལོཀཉྩ པཉྙཔེནྟི ཙཏཱུཧི ཝཏྠཱུཧི, ཏདཔི ཏེསཾ བྷཝཏཾ སམཎབྲཱཧྨཎཱནཾ ཨཛཱནཏཾ ཨཔསྶཏཾ ཝེདཡིཏཾ ཏཎྷཱགཏཱནཾ པརིཏསྶིཏཝིཔྥནྡིཏམེཝ.

༡༠༧. ‘‘ཏཏྲ ¶ , བྷིཀྑཝེ, ཡེ ཏེ སམཎབྲཱཧྨཎཱ ཨནྟཱནནྟིཀཱ ཨནྟཱནནྟཾ ལོཀསྶ པཉྙཔེནྟི ཙཏཱུཧི ཝཏྠཱུཧི, ཏདཔི ཏེསཾ བྷཝཏཾ སམཎབྲཱཧྨཎཱནཾ ཨཛཱནཏཾ ཨཔསྶཏཾ ཝེདཡིཏཾ ཏཎྷཱགཏཱནཾ པརིཏསྶིཏཝིཔྥནྡིཏམེཝ.

༡༠༨. ‘‘ཏཏྲ, བྷིཀྑཝེ, ཡེ ཏེ སམཎབྲཱཧྨཎཱ ཨམརཱཝིཀྑེཔིཀཱ ཏཏྠ ཏཏྠ པཉྷཾ པུཊྛཱ སམཱནཱ ཝཱཙཱཝིཀྑེཔཾ ཨཱཔཛྫནྟི ཨམརཱཝིཀྑེཔཾ ཙཏཱུཧི ཝཏྠཱུཧི, ཏདཔི ཏེསཾ བྷཝཏཾ སམཎབྲཱཧྨཎཱནཾ ཨཛཱནཏཾ ཨཔསྶཏཾ ཝེདཡིཏཾ ཏཎྷཱགཏཱནཾ པརིཏསྶིཏཝིཔྥནྡིཏམེཝ.

༡༠༩. ‘‘ཏཏྲ, བྷིཀྑཝེ, ཡེ ཏེ སམཎབྲཱཧྨཎཱ ཨདྷིཙྩསམུཔྤནྣིཀཱ ཨདྷིཙྩསམུཔྤནྣཾ ཨཏྟཱནཉྩ ལོཀཉྩ པཉྙཔེནྟི དྭཱིཧི ཝཏྠཱུཧི, ཏདཔི ཏེསཾ བྷཝཏཾ སམཎབྲཱཧྨཎཱནཾ ཨཛཱནཏཾ ཨཔསྶཏཾ ཝེདཡིཏཾ ཏཎྷཱགཏཱནཾ པརིཏསྶིཏཝིཔྥནྡིཏམེཝ.

༡༡༠. ‘‘ཏཏྲ, བྷིཀྑཝེ, ཡེ ཏེ སམཎབྲཱཧྨཎཱ པུབྦནྟཀཔྤིཀཱ པུབྦནྟཱནུདིཊྛིནོ པུབྦནྟཾ ¶ ཨཱརབྦྷ ཨནེཀཝིཧིཏཱནི ཨདྷིམུཏྟིཔདཱནི ཨབྷིཝདནྟི ཨཊྛཱརསཧི ¶ ཝཏྠཱུཧི, ཏདཔི ཏེསཾ བྷཝཏཾ སམཎབྲཱཧྨཎཱནཾ ཨཛཱནཏཾ ཨཔསྶཏཾ ཝེདཡིཏཾ ཏཎྷཱགཏཱནཾ པརིཏསྶིཏཝིཔྥནྡིཏམེཝ.

༡༡༡. ‘‘ཏཏྲ, བྷིཀྑཝེ, ཡེ ཏེ སམཎབྲཱཧྨཎཱ ཨུདྡྷམཱགྷཱཏནིཀཱ སཉྙཱིཝཱདཱ ཨུདྡྷམཱགྷཱཏནཾ སཉྙིཾ ཨཏྟཱནཾ པཉྙཔེནྟི སོལ༹སཧི ཝཏྠཱུཧི, ཏདཔི ཏེསཾ བྷཝཏཾ སམཎབྲཱཧྨཎཱནཾ ཨཛཱནཏཾ ཨཔསྶཏཾ ཝེདཡིཏཾ ཏཎྷཱགཏཱནཾ པརིཏསྶིཏཝིཔྥནྡིཏམེཝ.

༡༡༢. ‘‘ཏཏྲ ¶ ¶ , བྷིཀྑཝེ, ཡེ ཏེ སམཎབྲཱཧྨཎཱ ཨུདྡྷམཱགྷཱཏནིཀཱ ཨསཉྙཱིཝཱདཱ ཨུདྡྷམཱགྷཱཏནཾ ཨསཉྙིཾ ཨཏྟཱནཾ པཉྙཔེནྟི ཨཊྛཧི ཝཏྠཱུཧི, ཏདཔི ཏེསཾ བྷཝཏཾ སམཎབྲཱཧྨཎཱནཾ ཨཛཱནཏཾ ཨཔསྶཏཾ ཝེདཡིཏཾ ཏཎྷཱགཏཱནཾ པརིཏསྶིཏཝིཔྥནྡིཏམེཝ.

༡༡༣. ‘‘ཏཏྲ, བྷིཀྑཝེ, ཡེ ཏེ སམཎབྲཱཧྨཎཱ ཨུདྡྷམཱགྷཱཏནིཀཱ ནེཝསཉྙཱིནཱསཉྙཱིཝཱདཱ ཨུདྡྷམཱགྷཱཏནཾ ནེཝསཉྙཱིནཱསཉྙིཾ ཨཏྟཱནཾ པཉྙཔེནྟི ཨཊྛཧི ཝཏྠཱུཧི, ཏདཔི ཏེསཾ བྷཝཏཾ སམཎབྲཱཧྨཎཱནཾ ཨཛཱནཏཾ ཨཔསྶཏཾ ཝེདཡིཏཾ ཏཎྷཱགཏཱནཾ པརིཏསྶིཏཝིཔྥནྡིཏམེཝ.

༡༡༤. ‘‘ཏཏྲ, བྷིཀྑཝེ, ཡེ ཏེ སམཎབྲཱཧྨཎཱ ཨུཙྪེདཝཱདཱ སཏོ སཏྟསྶ ཨུཙྪེདཾ ཝིནཱསཾ ཝིབྷཝཾ པཉྙཔེནྟི སཏྟཧི ཝཏྠཱུཧི, ཏདཔི ཏེསཾ བྷཝཏཾ སམཎབྲཱཧྨཎཱནཾ ཨཛཱནཏཾ ཨཔསྶཏཾ ཝེདཡིཏཾ ཏཎྷཱགཏཱནཾ པརིཏསྶིཏཝིཔྥནྡིཏམེཝ.

༡༡༥. ‘‘ཏཏྲ, བྷིཀྑཝེ, ཡེ ཏེ སམཎབྲཱཧྨཎཱ དིཊྛདྷམྨནིབྦཱནཝཱདཱ སཏོ སཏྟསྶ པརམདིཊྛདྷམྨནིབྦཱནཾ པཉྙཔེནྟི པཉྩཧི ཝཏྠཱུཧི, ཏདཔི ཏེསཾ བྷཝཏཾ སམཎབྲཱཧྨཎཱནཾ ཨཛཱནཏཾ ཨཔསྶཏཾ ཝེདཡིཏཾ ཏཎྷཱགཏཱནཾ པརིཏསྶིཏཝིཔྥནྡིཏམེཝ.

༡༡༦. ‘‘ཏཏྲ, བྷིཀྑཝེ, ཡེ ཏེ སམཎབྲཱཧྨཎཱ ཨཔརནྟཀཔྤིཀཱ ཨཔརནྟཱནུདིཊྛིནོ ཨཔརནྟཾ ཨཱརབྦྷ ཨནེཀཝིཧིཏཱནི ཨདྷིམུཏྟིཔདཱནི ཨབྷིཝདནྟི ཙཏུཙཏྟཱརཱིསཱཡ ཝཏྠཱུཧི, ཏདཔི ཏེསཾ བྷཝཏཾ སམཎབྲཱཧྨཎཱནཾ ཨཛཱནཏཾ ཨཔསྶཏཾ ཝེདཡིཏཾ ཏཎྷཱགཏཱནཾ པརིཏསྶིཏཝིཔྥནྡིཏམེཝ.

༡༡༧. ‘‘ཏཏྲ ¶ ¶ , བྷིཀྑཝེ, ཡེ ཏེ སམཎབྲཱཧྨཎཱ པུབྦནྟཀཔྤིཀཱ ཙ ཨཔརནྟཀཔྤིཀཱ ཙ ¶ པུབྦནྟཱཔརནྟཀཔྤིཀཱ ཙ པུབྦནྟཱཔརནྟཱནུདིཊྛིནོ པུབྦནྟཱཔརནྟཾ ཨཱརབྦྷ ཨནེཀཝིཧིཏཱནི ཨདྷིམུཏྟིཔདཱནི ཨབྷིཝདནྟི དྭཱསཊྛིཡཱ ཝཏྠཱུཧི, ཏདཔི ཏེསཾ བྷཝཏཾ སམཎབྲཱཧྨཎཱནཾ ཨཛཱནཏཾ ཨཔསྶཏཾ ཝེདཡིཏཾ ཏཎྷཱགཏཱནཾ པརིཏསྶིཏཝིཔྥནྡིཏམེཝ.

ཕསྶཔཙྩཡཱཝཱརོ

༡༡༨. ‘‘ཏཏྲ, བྷིཀྑཝེ, ཡེ ཏེ སམཎབྲཱཧྨཎཱ སསྶཏཝཱདཱ ¶ སསྶཏཾ ཨཏྟཱནཉྩ ལོཀཉྩ པཉྙཔེནྟི ཙཏཱུཧི ཝཏྠཱུཧི, ཏདཔི ཕསྶཔཙྩཡཱ.

༡༡༩. ‘‘ཏཏྲ, བྷིཀྑཝེ, ཡེ ཏེ སམཎབྲཱཧྨཎཱ ཨེཀཙྩསསྶཏིཀཱ ཨེཀཙྩཨསསྶཏིཀཱ ཨེཀཙྩཾ སསྶཏཾ ཨེཀཙྩཾ ཨསསྶཏཾ ཨཏྟཱནཉྩ ལོཀཉྩ པཉྙཔེནྟི ཙཏཱུཧི ཝཏྠཱུཧི, ཏདཔི ཕསྶཔཙྩཡཱ.

༡༢༠. ‘‘ཏཏྲ, བྷིཀྑཝེ, ཡེ ཏེ སམཎབྲཱཧྨཎཱ ཨནྟཱནནྟིཀཱ ཨནྟཱནནྟཾ ལོཀསྶ པཉྙཔེནྟི ཙཏཱུཧི ཝཏྠཱུཧི, ཏདཔི ཕསྶཔཙྩཡཱ.

༡༢༡. ‘‘ཏཏྲ, བྷིཀྑཝེ, ཡེ ཏེ སམཎབྲཱཧྨཎཱ ཨམརཱཝིཀྑེཔིཀཱ ཏཏྠ ཏཏྠ པཉྷཾ པུཊྛཱ སམཱནཱ ཝཱཙཱཝིཀྑེཔཾ ཨཱཔཛྫནྟི ཨམརཱཝིཀྑེཔཾ ཙཏཱུཧི ཝཏྠཱུཧི, ཏདཔི ཕསྶཔཙྩཡཱ.

༡༢༢. ‘‘ཏཏྲ, བྷིཀྑཝེ, ཡེ ཏེ སམཎབྲཱཧྨཎཱ ཨདྷིཙྩསམུཔྤནྣིཀཱ ཨདྷིཙྩསམུཔྤནྣཾ ཨཏྟཱནཉྩ ལོཀཉྩ པཉྙཔེནྟི དྭཱིཧི ཝཏྠཱུཧི, ཏདཔི ཕསྶཔཙྩཡཱ.

༡༢༣. ‘‘ཏཏྲ, བྷིཀྑཝེ, ཡེ ཏེ སམཎབྲཱཧྨཎཱ པུབྦནྟཀཔྤིཀཱ པུབྦནྟཱནུདིཊྛིནོ པུབྦནྟཾ ཨཱརབྦྷ ཨནེཀཝིཧིཏཱནི ཨདྷིམུཏྟིཔདཱནི ཨབྷིཝདནྟི ¶ ཨཊྛཱརསཧི ཝཏྠཱུཧི, ཏདཔི ཕསྶཔཙྩཡཱ.

༡༢༤. ‘‘ཏཏྲ, བྷིཀྑཝེ, ཡེ ཏེ སམཎབྲཱཧྨཎཱ ཨུདྡྷམཱགྷཱཏནིཀཱ སཉྙཱིཝཱདཱ ཨུདྡྷམཱགྷཱཏནཾ སཉྙིཾ ཨཏྟཱནཾ པཉྙཔེནྟི སོལ༹སཧི ཝཏྠཱུཧི, ཏདཔི ཕསྶཔཙྩཡཱ.

༡༢༥. ‘‘ཏཏྲ ¶ ¶ , བྷིཀྑཝེ, ཡེ ཏེ སམཎབྲཱཧྨཎཱ ཨུདྡྷམཱགྷཱཏནིཀཱ ཨསཉྙཱིཝཱདཱ ཨུདྡྷམཱགྷཱཏནཾ ཨསཉྙིཾ ཨཏྟཱནཾ པཉྙཔེནྟི ཨཊྛཧི ཝཏྠཱུཧི, ཏདཔི ཕསྶཔཙྩཡཱ.

༡༢༦. ‘‘ཏཏྲ, བྷིཀྑཝེ, ཡེ ཏེ སམཎབྲཱཧྨཎཱ ཨུདྡྷམཱགྷཱཏནིཀཱ ནེཝསཉྙཱིནཱསཉྙཱིཝཱདཱ ཨུདྡྷམཱགྷཱཏནཾ ནེཝསཉྙཱིནཱསཉྙིཾ ཨཏྟཱནཾ པཉྙཔེནྟི ཨཊྛཧི ཝཏྠཱུཧི, ཏདཔི ཕསྶཔཙྩཡཱ.

༡༢༧. ‘‘ཏཏྲ, བྷིཀྑཝེ, ཡེ ཏེ སམཎབྲཱཧྨཎཱ ཨུཙྪེདཝཱདཱ སཏོ སཏྟསྶ ཨུཙྪེདཾ ཝིནཱསཾ ཝིབྷཝཾ པཉྙཔེནྟི སཏྟཧི ཝཏྠཱུཧི, ཏདཔི ཕསྶཔཙྩཡཱ.

༡༢༨. ‘‘ཏཏྲ, བྷིཀྑཝེ, ཡེ ཏེ སམཎབྲཱཧྨཎཱ དིཊྛདྷམྨནིབྦཱནཝཱདཱ སཏོ སཏྟསྶ པརམདིཊྛདྷམྨནིབྦཱནཾ པཉྙཔེནྟི པཉྩཧི ཝཏྠཱུཧི, ཏདཔི ཕསྶཔཙྩཡཱ.

༡༢༩. ‘‘ཏཏྲ, བྷིཀྑཝེ, ཡེ ཏེ སམཎབྲཱཧྨཎཱ ཨཔརནྟཀཔྤིཀཱ ¶ ཨཔརནྟཱནུདིཊྛིནོ ཨཔརནྟཾ ཨཱརབྦྷ ཨནེཀཝིཧིཏཱནི ཨདྷིམུཏྟིཔདཱནི ཨབྷིཝདནྟི ཙཏུཙཏྟཱརཱིསཱཡ ཝཏྠཱུཧི, ཏདཔི ཕསྶཔཙྩཡཱ.

༡༣༠. ‘‘ཏཏྲ, བྷིཀྑཝེ, ཡེ ཏེ སམཎབྲཱཧྨཎཱ པུབྦནྟཀཔྤིཀཱ ཙ ཨཔརནྟཀཔྤིཀཱ ¶ ཙ པུབྦནྟཱཔརནྟཀཔྤིཀཱ ཙ པུབྦནྟཱཔརནྟཱནུདིཊྛིནོ པུབྦནྟཱཔརནྟཾ ཨཱརབྦྷ ཨནེཀཝིཧིཏཱནི ཨདྷིམུཏྟིཔདཱནི ཨབྷིཝདནྟི དྭཱསཊྛིཡཱ ཝཏྠཱུཧི, ཏདཔི ཕསྶཔཙྩཡཱ.

ནེཏཾ ཋཱནཾ ཝིཛྫཏིཝཱརོ

༡༣༡. ‘‘ཏཏྲ, བྷིཀྑཝེ, ཡེ ཏེ སམཎབྲཱཧྨཎཱ སསྶཏཝཱདཱ སསྶཏཾ ཨཏྟཱནཉྩ ལོཀཉྩ པཉྙཔེནྟི ཙཏཱུཧི ཝཏྠཱུཧི, ཏེ ཝཏ ཨཉྙཏྲ ཕསྶཱ པཊིསཾཝེདིསྶནྟཱིཏི ནེཏཾ ཋཱནཾ ཝིཛྫཏི.

༡༣༢. ‘‘ཏཏྲ, བྷིཀྑཝེ, ཡེ ཏེ སམཎབྲཱཧྨཎཱ ཨེཀཙྩསསྶཏིཀཱ ཨེཀཙྩ ཨསསྶཏིཀཱ ཨེཀཙྩཾ སསྶཏཾ ཨེཀཙྩཾ ཨསསྶཏཾ ཨཏྟཱནཉྩ ལོཀཉྩ པཉྙཔེནྟི ཙཏཱུཧི ཝཏྠཱུཧི, ཏེ ཝཏ ཨཉྙཏྲ ཕསྶཱ པཊིསཾཝེདིསྶནྟཱིཏི ནེཏཾ ཋཱནཾ ཝིཛྫཏི.

༡༣༣. ‘‘ཏཏྲ ¶ ¶ , བྷིཀྑཝེ, ཡེ ཏེ སམཎབྲཱཧྨཎཱ ཨནྟཱནནྟིཀཱ ཨནྟཱནནྟཾ ལོཀསྶ པཉྙཔེནྟི ཙཏཱུཧི ཝཏྠཱུཧི, ཏེ ཝཏ ཨཉྙཏྲ ཕསྶཱ པཊིསཾཝེདིསྶནྟཱིཏི ནེཏཾ ཋཱནཾ ཝིཛྫཏི.

༡༣༤. ‘‘ཏཏྲ, བྷིཀྑཝེ, ཡེ ཏེ སམཎབྲཱཧྨཎཱ ཨམརཱཝིཀྑེཔིཀཱ ཏཏྠ ཏཏྠ པཉྷཾ པུཊྛཱ སམཱནཱ ཝཱཙཱཝིཀྑེཔཾ ཨཱཔཛྫནྟི ཨམརཱཝིཀྑེཔཾ ཙཏཱུཧི ཝཏྠཱུཧི, ཏེ ཝཏ ཨཉྙཏྲ ཕསྶཱ པཊིསཾཝེདིསྶནྟཱིཏི ནེཏཾ ཋཱནཾ ཝིཛྫཏི.

༡༣༥. ‘‘ཏཏྲ, བྷིཀྑཝེ, ཡེ ཏེ སམཎབྲཱཧྨཎཱ ཨདྷིཙྩསམུཔྤནྣིཀཱ ཨདྷིཙྩསམུཔྤནྣཾ ཨཏྟཱནཉྩ ལོཀཉྩ པཉྙཔེནྟི དྭཱིཧི ཝཏྠཱུཧི, ཏེ ཝཏ ཨཉྙཏྲ ཕསྶཱ པཊིསཾཝེདིསྶནྟཱིཏི ནེཏཾ ཋཱནཾ ཝིཛྫཏི.

༡༣༦. ‘‘ཏཏྲ ¶ , བྷིཀྑཝེ, ཡེ ཏེ སམཎབྲཱཧྨཎཱ པུབྦནྟཀཔྤིཀཱ པུབྦནྟཱནུདིཊྛིནོ པུབྦནྟཾ ཨཱརབྦྷ ཨནེཀཝིཧིཏཱནི ཨདྷིམུཏྟིཔདཱནི ཨབྷིཝདནྟི ཨཊྛཱརསཧི ཝཏྠཱུཧི, ཏེ ཝཏ ཨཉྙཏྲ ཕསྶཱ པཊིསཾཝེདིསྶནྟཱིཏི ནེཏཾ ཋཱནཾ ཝིཛྫཏི.

༡༣༧. ‘‘ཏཏྲ, བྷིཀྑཝེ, ཡེ ཏེ སམཎབྲཱཧྨཎཱ ཨུདྡྷམཱགྷཱཏནིཀཱ ¶ སཉྙཱིཝཱདཱ ཨུདྡྷམཱགྷཱཏནཾ སཉྙིཾ ཨཏྟཱནཾ པཉྙཔེནྟི སོལ༹སཧི ཝཏྠཱུཧི, ཏེ ཝཏ ཨཉྙཏྲ ཕསྶཱ པཊིསཾཝེདིསྶནྟཱིཏི ནེཏཾ ཋཱནཾ ཝིཛྫཏི.

༡༣༨. ‘‘ཏཏྲ, བྷིཀྑཝེ, ཡེ ཏེ སམཎབྲཱཧྨཎཱ ཨུདྡྷམཱགྷཱཏནིཀཱ ཨསཉྙཱིཝཱདཱ, ཨུདྡྷམཱགྷཱཏནཾ ཨསཉྙིཾ ཨཏྟཱནཾ པཉྙཔེནྟི ཨཊྛཧི ཝཏྠཱུཧི, ཏེ ཝཏ ཨཉྙཏྲ ཕསྶཱ པཊིསཾཝེདིསྶནྟཱིཏི ནེཏཾ ཋཱནཾ ཝིཛྫཏི.

༡༣༩. ‘‘ཏཏྲ, བྷིཀྑཝེ, ཡེ ཏེ སམཎབྲཱཧྨཎཱ ཨུདྡྷམཱགྷཱཏནིཀཱ ནེཝསཉྙཱིནཱསཉྙཱིཝཱདཱ ཨུདྡྷམཱགྷཱཏནཾ ནེཝསཉྙཱིནཱསཉྙིཾ ཨཏྟཱནཾ པཉྙཔེནྟི ཨཊྛཧི ཝཏྠཱུཧི, ཏེ ཝཏ ཨཉྙཏྲ ཕསྶཱ པཊིསཾཝེདིསྶནྟཱིཏི ནེཏཾ ཋཱནཾ ཝིཛྫཏི.

༡༤༠. ‘‘ཏཏྲ, བྷིཀྑཝེ, ཡེ ཏེ སམཎབྲཱཧྨཎཱ ཨུཙྪེདཝཱདཱ སཏོ སཏྟསྶ ཨུཙྪེདཾ ཝིནཱསཾ ཝིབྷཝཾ པཉྙཔེནྟི སཏྟཧི ཝཏྠཱུཧི, ཏེ ཝཏ ཨཉྙཏྲ ཕསྶཱ པཊིསཾཝེདིསྶནྟཱིཏི ནེཏཾ ཋཱནཾ ཝིཛྫཏི.

༡༤༡. ‘‘ཏཏྲ ¶ ¶ , བྷིཀྑཝེ, ཡེ ཏེ སམཎབྲཱཧྨཎཱ དིཊྛདྷམྨནིབྦཱནཝཱདཱ སཏོ སཏྟསྶ པརམདིཊྛདྷམྨནིབྦཱནཾ པཉྙཔེནྟི པཉྩཧི ཝཏྠཱུཧི, ཏེ ཝཏ ཨཉྙཏྲ ཕསྶཱ པཊིསཾཝེདིསྶནྟཱིཏི ནེཏཾ ཋཱནཾ ཝིཛྫཏི.

༡༤༢. ‘‘ཏཏྲ ¶ , བྷིཀྑཝེ, ཡེ ཏེ སམཎབྲཱཧྨཎཱ ཨཔརནྟཀཔྤིཀཱ ཨཔརནྟཱནུདིཊྛིནོ ཨཔརནྟཾ ཨཱརབྦྷ ཨནེཀཝིཧིཏཱནི ཨདྷིམུཏྟིཔདཱནི ཨབྷིཝདནྟི ཙཏུཙཏྟཱརཱིསཱཡ ཝཏྠཱུཧི, ཏེ ཝཏ ཨཉྙཏྲ ཕསྶཱ པཊིསཾཝེདིསྶནྟཱིཏི ནེཏཾ ཋཱནཾ ཝིཛྫཏི.

༡༤༣. ‘‘ཏཏྲ, བྷིཀྑཝེ, ཡེ ཏེ སམཎབྲཱཧྨཎཱ པུབྦནྟཀཔྤིཀཱ ཙ ཨཔརནྟཀཔྤིཀཱ ཙ པུབྦནྟཱཔརནྟཀཔྤིཀཱ ཙ པུབྦནྟཱཔརནྟཱནུདིཊྛིནོ པུབྦནྟཱཔརནྟཾ ཨཱརབྦྷ ཨནེཀཝིཧིཏཱནི ཨདྷིམུཏྟིཔདཱནི ཨབྷིཝདནྟི དྭཱསཊྛིཡཱ ཝཏྠཱུཧི, ཏེ ཝཏ ཨཉྙཏྲ ཕསྶཱ པཊིསཾཝེདིསྶནྟཱིཏི ནེཏཾ ཋཱནཾ ཝིཛྫཏི.

དིཊྛིགཏིཀཱདྷིཊྛཱནཝཊྚཀཐཱ

༡༤༤. ‘‘ཏཏྲ, བྷིཀྑཝེ, ཡེ ཏེ སམཎབྲཱཧྨཎཱ སསྶཏཝཱདཱ སསྶཏཾ ཨཏྟཱནཉྩ ལོཀཉྩ པཉྙཔེནྟི ཙཏཱུཧི ཝཏྠཱུཧི, ཡེཔི ཏེ སམཎབྲཱཧྨཎཱ ཨེཀཙྩསསྶཏིཀཱ ཨེཀཙྩཨསསྶཏིཀཱ…པེ… ཡེཔི ཏེ སམཎབྲཱཧྨཎཱ ཨནྟཱནནྟིཀཱ… ཡེཔི ཏེ སམཎབྲཱཧྨཎཱ ཨམརཱཝིཀྑེཔིཀཱ… ཡེཔི ཏེ སམཎབྲཱཧྨཎཱ ¶ ཨདྷིཙྩསམུཔྤནྣིཀཱ… ཡེཔི ཏེ སམཎབྲཱཧྨཎཱ པུབྦནྟཀཔྤིཀཱ… ཡེཔི ཏེ སམཎབྲཱཧྨཎཱ ཨུདྡྷམཱགྷཱཏནིཀཱ སཉྙཱིཝཱདཱ… ཡེཔི ཏེ སམཎབྲཱཧྨཎཱ ཨུདྡྷམཱགྷཱཏནིཀཱ ཨསཉྙཱིཝཱདཱ… ཡེཔི ཏེ སམཎབྲཱཧྨཎཱ ཨུདྡྷམཱགྷཱཏནིཀཱ ནེཝསཉྙཱིནཱསཉྙཱིཝཱདཱ… ཡེཔི ཏེ སམཎབྲཱཧྨཎཱ ཨུཙྪེདཝཱདཱ… ཡེཔི ཏེ སམཎབྲཱཧྨཎཱ དིཊྛདྷམྨནིབྦཱནཝཱདཱ… ཡེཔི ཏེ སམཎབྲཱཧྨཎཱ ཨཔརནྟཀཔྤིཀཱ… ཡེཔི ཏེ སམཎབྲཱཧྨཎཱ པུབྦནྟཀཔྤིཀཱ ཙ ཨཔརནྟཀཔྤིཀཱ ¶ ཙ པུབྦནྟཱཔརནྟཀཔྤིཀཱ ཙ པུབྦནྟཱཔརནྟཱནུདིཊྛིནོ པུབྦནྟཱཔརནྟཾ ཨཱརབྦྷ ཨནེཀཝིཧིཏཱནི ཨདྷིམུཏྟིཔདཱནི ཨབྷིཝདནྟི དྭཱསཊྛིཡཱ ཝཏྠཱུཧི, སབྦེ ཏེ ཚཧི ཕསྶཱཡཏནེཧི ཕུསྶ ཕུསྶ པཊིསཾཝེདེནྟི ཏེསཾ ཝེདནཱཔཙྩཡཱ ཏཎྷཱ, ཏཎྷཱཔཙྩཡཱ ཨུཔཱདཱནཾ, ཨུཔཱདཱནཔཙྩཡཱ བྷཝོ, བྷཝཔཙྩཡཱ ཛཱཏི, ཛཱཏིཔཙྩཡཱ ཛརཱམརཎཾ སོཀཔརིདེཝདུཀྑདོམནསྶུཔཱཡཱསཱ སམྦྷཝནྟི.

ཝིཝཊྚཀཐཱདི

༡༤༥. ‘‘ཡཏོ ¶ ¶ ཁོ, བྷིཀྑཝེ, བྷིཀྑུ ཚནྣཾ ཕསྶཱཡཏནཱནཾ སམུདཡཉྩ ཨཏྠངྒམཉྩ ཨསྶཱདཉྩ ཨཱདཱིནཝཉྩ ནིསྶརཎཉྩ ཡཐཱབྷཱུཏཾ པཛཱནཱཏི, ཨཡཾ ཨིམེཧི སབྦེཧེཝ ཨུཏྟརིཏརཾ པཛཱནཱཏི.

༡༤༦. ‘‘ཡེ ཧི ཀེཙི, བྷིཀྑཝེ, སམཎཱ ཝཱ བྲཱཧྨཎཱ ཝཱ པུབྦནྟཀཔྤིཀཱ ཝཱ ཨཔརནྟཀཔྤིཀཱ ཝཱ པུབྦནྟཱཔརནྟཀཔྤིཀཱ ཝཱ པུབྦནྟཱཔརནྟཱནུདིཊྛིནོ པུབྦནྟཱཔརནྟཾ ཨཱརབྦྷ ཨནེཀཝིཧིཏཱནི ཨདྷིམུཏྟིཔདཱནི ཨབྷིཝདནྟི, སབྦེ ཏེ ཨིམེཧེཝ དྭཱསཊྛིཡཱ ཝཏྠཱུཧི ཨནྟོཛཱལཱིཀཏཱ, ཨེཏྠ སིཏཱཝ ཨུམྨུཛྫམཱནཱ ཨུམྨུཛྫནྟི, ཨེཏྠ པརིཡཱཔནྣཱ ཨནྟོཛཱལཱིཀཏཱཝ ཨུམྨུཛྫམཱནཱ ཨུམྨུཛྫནྟི.

‘‘སེཡྻཐཱཔི, བྷིཀྑཝེ, དཀྑོ ཀེཝཊྚོ ཝཱ ཀེཝཊྚནྟེཝཱསཱི ཝཱ སུཁུམཙྪིཀེན ཛཱལེན པརིཏྟཾ ཨུདཀདཧཾ [ཨུདཀརཧདཾ (སཱི. སྱཱ. པཱི.)] ཨོཏྠརེཡྻ. ཏསྶ ཨེཝམསྶ – ‘ཡེ ཁོ ཀེཙི ཨིམསྨིཾ ཨུདཀདཧེ ཨོལཱ༹རིཀཱ པཱཎཱ, སབྦེ ཏེ ཨནྟོཛཱལཱིཀཏཱ. ཨེཏྠ སིཏཱཝ ཨུམྨུཛྫམཱནཱ ¶ ཨུམྨུཛྫནྟི; ཨེཏྠ པརིཡཱཔནྣཱ ཨནྟོཛཱལཱིཀཏཱཝ ¶ ཨུམྨུཛྫམཱནཱ ཨུམྨུཛྫནྟཱི’ཏི; ཨེཝམེཝ ཁོ, བྷིཀྑཝེ, ཡེ ཧི ཀེཙི སམཎཱ ཝཱ བྲཱཧྨཎཱ ཝཱ པུབྦནྟཀཔྤིཀཱ ཝཱ ཨཔརནྟཀཔྤིཀཱ ཝཱ པུབྦནྟཱཔརནྟཀཔྤིཀཱ ཝཱ པུབྦནྟཱཔརནྟཱནུདིཊྛིནོ པུབྦནྟཱཔརནྟཾ ཨཱརབྦྷ ཨནེཀཝིཧིཏཱནི ཨདྷིམུཏྟིཔདཱནི ཨབྷིཝདནྟི, སབྦེ ཏེ ཨིམེཧེཝ དྭཱསཊྛིཡཱ ཝཏྠཱུཧི ཨནྟོཛཱལཱིཀཏཱ ཨེཏྠ སིཏཱཝ ཨུམྨུཛྫམཱནཱ ཨུམྨུཛྫནྟི, ཨེཏྠ པརིཡཱཔནྣཱ ཨནྟོཛཱལཱིཀཏཱཝ ཨུམྨུཛྫམཱནཱ ཨུམྨུཛྫནྟི.

༡༤༧. ‘‘ཨུཙྪིནྣབྷཝནེཏྟིཀོ, བྷིཀྑཝེ, ཏཐཱགཏསྶ ཀཱཡོ ཏིཊྛཏི. ཡཱཝསྶ ཀཱཡོ ཋསྶཏི, ཏཱཝ ནཾ དཀྑནྟི དེཝམནུསྶཱ. ཀཱཡསྶ བྷེདཱ ཨུདྡྷཾ ཛཱིཝིཏཔརིཡཱདཱནཱ ན ནཾ དཀྑནྟི དེཝམནུསྶཱ.

‘‘སེཡྻཐཱཔི, བྷིཀྑཝེ, ཨམྦཔིཎྜིཡཱ ཝཎྚཙྪིནྣཱཡ ཡཱནི ཀཱནིཙི ཨམྦཱནི ཝཎྚཔཊིབནྡྷཱནི [ཝཎྚཱུཔནིབནྡྷནཱནི (སཱི. པཱི.), ཝཎྜཔཊིབདྡྷཱནི (ཀ.)], སབྦཱནི ཏཱནི ཏདནྭཡཱནི བྷཝནྟི; ཨེཝམེཝ ཁོ, བྷིཀྑཝེ, ཨུཙྪིནྣབྷཝནེཏྟིཀོ ཏཐཱགཏསྶ ཀཱཡོ ཏིཊྛཏི, ཡཱཝསྶ ཀཱཡོ ཋསྶཏི, ཏཱཝ ནཾ དཀྑནྟི དེཝམནུསྶཱ, ཀཱཡསྶ བྷེདཱ ཨུདྡྷཾ ཛཱིཝིཏཔརིཡཱདཱནཱ ན ནཾ དཀྑནྟི དེཝམནུསྶཱ’’ཏི.

༡༤༨. ཨེཝཾ ¶ ¶ ཝུཏྟེ ཨཱཡསྨཱ ཨཱནནྡོ བྷགཝནྟཾ ཨེཏདཝོཙ – ‘‘ཨཙྪརིཡཾ, བྷནྟེ, ཨབྦྷུཏཾ, བྷནྟེ, ཀོ ནཱམོ ཨཡཾ, བྷནྟེ, དྷམྨཔརིཡཱཡོ’’ཏི? ‘‘ཏསྨཱཏིཧ ཏྭཾ, ཨཱནནྡ, ཨིམཾ དྷམྨཔརིཡཱཡཾ ཨཏྠཛཱལནྟིཔི ནཾ དྷཱརེཧི, དྷམྨཛཱལནྟིཔི ནཾ དྷཱརེཧི, བྲཧྨཛཱལནྟིཔི ནཾ དྷཱརེཧི, དིཊྛིཛཱལནྟིཔི ནཾ དྷཱརེཧི, ཨནུཏྟརོ ¶ སངྒཱམཝིཛཡོཏིཔི ནཾ དྷཱརེཧཱི’’ཏི. ཨིདམཝོཙ བྷགཝཱ.

༡༤༩. ཨཏྟམནཱ ཏེ བྷིཀྑཱུ བྷགཝཏོ བྷཱསིཏཾ ཨབྷིནནྡུནྟི. ཨིམསྨིཉྩ པན ཝེཡྻཱཀརཎསྨིཾ བྷཉྙམཱནེ དསསཧསྶཱི [སཧསྶཱི (ཀཏྠཙི)] ལོཀདྷཱཏུ ཨཀམྤིཏྠཱཏི.

བྲཧྨཛཱལསུཏྟཾ ནིཊྛིཏཾ པཋམཾ.

༢. སཱམཉྙཕལསུཏྟཾ

རཱཛཱམཙྩཀཐཱ

༡༥༠. ཨེཝཾ ¶ ¶ ¶ ¶ མེ སུཏཾ – ཨེཀཾ སམཡཾ བྷགཝཱ རཱཛགཧེ ཝིཧརཏི ཛཱིཝཀསྶ ཀོམཱརབྷཙྩསྶ ཨམྦཝནེ མཧཏཱ བྷིཀྑུསངྒྷེན སདྡྷིཾ ཨཌྜྷཏེལ༹སེཧི བྷིཀྑུསཏེཧི. ཏེན ཁོ པན སམཡེན རཱཛཱ མཱགདྷོ ཨཛཱཏསཏྟུ ཝེདེཧིཔུཏྟོ ཏདཧུཔོསཐེ པནྣརསེ ཀོམུདིཡཱ ཙཱཏུམཱསིནིཡཱ པུཎྞཱཡ པུཎྞམཱཡ རཏྟིཡཱ རཱཛཱམཙྩཔརིཝུཏོ ཨུཔརིཔཱསཱདཝརགཏོ ནིསིནྣོ ཧོཏི. ཨཐ ཁོ རཱཛཱ མཱགདྷོ ཨཛཱཏསཏྟུ ཝེདེཧིཔུཏྟོ ཏདཧུཔོསཐེ ཨུདཱནཾ ཨུདཱནེསི – ‘‘རམཎཱིཡཱ ཝཏ བྷོ དོསིནཱ རཏྟི, ཨབྷིརཱུཔཱ ཝཏ བྷོ དོསིནཱ རཏྟི, དསྶནཱིཡཱ ཝཏ བྷོ དོསིནཱ རཏྟི, པཱསཱདིཀཱ ཝཏ བྷོ དོསིནཱ རཏྟི, ལཀྑཉྙཱ ཝཏ བྷོ དོསིནཱ རཏྟི. ཀཾ ནུ ཁྭཛྫ སམཎཾ ཝཱ བྲཱཧྨཎཾ ཝཱ པཡིརུཔཱསེཡྻཱམ, ཡཾ ནོ པཡིརུཔཱསཏོ ཙིཏྟཾ པསཱིདེཡྻཱ’’ཏི?

༡༥༡. ཨེཝཾ ཝུཏྟེ, ཨཉྙཏརོ རཱཛཱམཙྩོ རཱཛཱནཾ མཱགདྷཾ ཨཛཱཏསཏྟུཾ ཝེདེཧིཔུཏྟཾ ཨེཏདཝོཙ – ‘‘ཨཡཾ, དེཝ, པཱུརཎོ ཀསྶཔོ སངྒྷཱི ཙེཝ གཎཱི ཙ གཎཱཙརིཡོ ཙ ཉཱཏོ ཡསསྶཱི ཏིཏྠཀརོ སཱདྷུསམྨཏོ བཧུཛནསྶ རཏྟཉྙཱུ ཙིརཔབྦཛིཏོ ཨདྡྷགཏོ ཝཡོཨནུཔྤཏྟོ. ཏཾ དེཝོ པཱུརཎཾ ཀསྶཔཾ པཡིརུཔཱསཏུ. ཨཔྤེཝ ནཱམ དེཝསྶ པཱུརཎཾ ཀསྶཔཾ པཡིརུཔཱསཏོ ཙིཏྟཾ པསཱིདེཡྻཱ’’ཏི. ཨེཝཾ ཝུཏྟེ, རཱཛཱ མཱགདྷོ ཨཛཱཏསཏྟུ ཝེདེཧིཔུཏྟོ ཏུཎྷཱི ཨཧོསི.

༡༥༢. ཨཉྙཏརོཔི ཁོ རཱཛཱམཙྩོ ¶ རཱཛཱནཾ མཱགདྷཾ ཨཛཱཏསཏྟུཾ ཝེདེཧིཔུཏྟཾ ཨེཏདཝོཙ – ‘‘ཨཡཾ, དེཝ, མཀྑལི ¶ གོསཱལོ སངྒྷཱི ཙེཝ གཎཱི ཙ གཎཱཙརིཡོ ཙ ཉཱཏོ ཡསསྶཱི ཏིཏྠཀརོ སཱདྷུསམྨཏོ བཧུཛནསྶ རཏྟཉྙཱུ ཙིརཔབྦཛིཏོ ཨདྡྷགཏོ ཝཡོཨནུཔྤཏྟོ. ཏཾ དེཝོ མཀྑལིཾ གོསཱལཾ པཡིརུཔཱསཏུ. ཨཔྤེཝ ནཱམ དེཝསྶ མཀྑལིཾ གོསཱལཾ པཡིརུཔཱསཏོ ¶ ཙིཏྟཾ པསཱིདེཡྻཱ’’ཏི. ཨེཝཾ ཝུཏྟེ, རཱཛཱ མཱགདྷོ ཨཛཱཏསཏྟུ ཝེདེཧིཔུཏྟོ ཏུཎྷཱི ཨཧོསི.

༡༥༣. ཨཉྙཏརོཔི ¶ ཁོ རཱཛཱམཙྩོ རཱཛཱནཾ མཱགདྷཾ ཨཛཱཏསཏྟུཾ ཝེདེཧིཔུཏྟཾ ཨེཏདཝོཙ – ‘‘ཨཡཾ, དེཝ, ཨཛིཏོ ཀེསཀམྦལོ སངྒྷཱི ཙེཝ གཎཱི ཙ གཎཱཙརིཡོ ཙ ཉཱཏོ ཡསསྶཱི ཏིཏྠཀརོ སཱདྷུསམྨཏོ བཧུཛནསྶ རཏྟཉྙཱུ ཙིརཔབྦཛིཏོ ཨདྡྷགཏོ ཝཡོཨནུཔྤཏྟོ. ཏཾ དེཝོ ཨཛིཏཾ ཀེསཀམྦལཾ པཡིརུཔཱསཏུ. ཨཔྤེཝ ནཱམ དེཝསྶ ཨཛིཏཾ ཀེསཀམྦལཾ པཡིརུཔཱསཏོ ཙིཏྟཾ པསཱིདེཡྻཱ’’ཏི. ཨེཝཾ ཝུཏྟེ, རཱཛཱ མཱགདྷོ ཨཛཱཏསཏྟུ ཝེདེཧིཔུཏྟོ ཏུཎྷཱི ཨཧོསི.

༡༥༤. ཨཉྙཏརོཔི ཁོ རཱཛཱམཙྩོ རཱཛཱནཾ མཱགདྷཾ ཨཛཱཏསཏྟུཾ ཝེདེཧིཔུཏྟཾ ཨེཏདཝོཙ – ‘‘ཨཡཾ, དེཝ, པཀུདྷོ [པཀུདྡྷོ (སཱི.)] ཀཙྩཱཡནོ སངྒྷཱི ཙེཝ གཎཱི ཙ གཎཱཙརིཡོ ཙ ཉཱཏོ ཡསསྶཱི ཏིཏྠཀརོ སཱདྷུསམྨཏོ བཧུཛནསྶ རཏྟཉྙཱུ ཙིརཔབྦཛིཏོ ཨདྡྷགཏོ ཝཡོཨནུཔྤཏྟོ. ཏཾ དེཝོ པཀུདྷཾ ཀཙྩཱཡནཾ པཡིརུཔཱསཏུ. ཨཔྤེཝ ནཱམ དེཝསྶ པཀུདྷཾ ཀཙྩཱཡནཾ པཡིརུཔཱསཏོ ཙིཏྟཾ པསཱིདེཡྻཱ’’ཏི. ཨེཝཾ ཝུཏྟེ, རཱཛཱ མཱགདྷོ ཨཛཱཏསཏྟུ ཝེདེཧིཔུཏྟོ ཏུཎྷཱི ཨཧོསི.

༡༥༥. ཨཉྙཏརོཔི ཁོ རཱཛཱམཙྩོ རཱཛཱནཾ མཱགདྷཾ ཨཛཱཏསཏྟུཾ ¶ ཝེདེཧིཔུཏྟཾ ཨེཏདཝོཙ – ‘‘ཨཡཾ, དེཝ, སཉྩཡོ [སཉྫཡོ (སཱི. སྱཱ.)] བེལཊྛཔུཏྟོ [བེལླཊྛིཔུཏྟོ (སཱི.), ཝེལཊྛཔུཏྟོ (སྱཱ.)] སངྒྷཱི ཙེཝ གཎཱི ཙ གཎཱཙརིཡོ ཙ ཉཱཏོ ཡསསྶཱི ཏིཏྠཀརོ སཱདྷུསམྨཏོ བཧུཛནསྶ རཏྟཉྙཱུ ཙིརཔབྦཛིཏོ ཨདྡྷགཏོ ཝཡོཨནུཔྤཏྟོ. ཏཾ དེཝོ སཉྩཡཾ བེལཊྛཔུཏྟཾ པཡིརུཔཱསཏུ. ཨཔྤེཝ ནཱམ དེཝསྶ སཉྩཡཾ བེལཊྛཔུཏྟཾ པཡིརུཔཱསཏོ ཙིཏྟཾ པསཱིདེཡྻཱ’’ཏི. ཨེཝཾ ཝུཏྟེ, རཱཛཱ མཱགདྷོ ཨཛཱཏསཏྟུ ཝེདེཧིཔུཏྟོ ཏུཎྷཱི ཨཧོསི.

༡༥༦. ཨཉྙཏརོཔི ཁོ རཱཛཱམཙྩོ རཱཛཱནཾ མཱགདྷཾ ཨཛཱཏསཏྟུཾ ཝེདེཧིཔུཏྟཾ ཨེཏདཝོཙ – ‘‘ཨཡཾ, དེཝ, ནིགཎྛོ ¶ ནཱཊཔུཏྟོ [ནཱཐཔུཏྟོ (སཱི.), ནཱཏཔུཏྟོ (པཱི.)] སངྒྷཱི ཙེཝ གཎཱི ཙ གཎཱཙརིཡོ ཙ ཉཱཏོ ཡསསྶཱི ཏིཏྠཀརོ སཱདྷུསམྨཏོ བཧུཛནསྶ རཏྟཉྙཱུ ཙིརཔབྦཛིཏོ ཨདྡྷགཏོ ཝཡོཨནུཔྤཏྟོ. ཏཾ དེཝོ ནིགཎྛཾ ནཱཊཔུཏྟཾ པཡིརུཔཱསཏུ. ཨཔྤེཝ ནཱམ དེཝསྶ ནིགཎྛཾ ¶ ནཱཊཔུཏྟཾ པཡིརུཔཱསཏོ ཙིཏྟཾ པསཱིདེཡྻཱ’’ཏི. ཨེཝཾ ཝུཏྟེ, རཱཛཱ མཱགདྷོ ཨཛཱཏསཏྟུ ཝེདེཧིཔུཏྟོ ཏུཎྷཱི ཨཧོསི.

ཀོམཱརབྷཙྩཛཱིཝཀཀཐཱ

༡༥༧. ཏེན ¶ ཁོ པན སམཡེན ཛཱིཝཀོ ཀོམཱརབྷཙྩོ རཉྙོ མཱགདྷསྶ ཨཛཱཏསཏྟུསྶ ཝེདེཧིཔུཏྟསྶ ཨཝིདཱུརེ ཏུཎྷཱིབྷཱུཏོ ནིསིནྣོ ཧོཏི. ཨཐ ཁོ རཱཛཱ མཱགདྷོ ཨཛཱཏསཏྟུ ཝེདེཧིཔུཏྟོ ཛཱིཝཀཾ ཀོམཱརབྷཙྩཾ ཨེཏདཝོཙ – ‘‘ཏྭཾ པན, སམྨ ཛཱིཝཀ, ཀིཾ ཏུཎྷཱི’’ཏི? ‘‘ཨཡཾ, དེཝ, བྷགཝཱ ཨརཧཾ སམྨཱསམྦུདྡྷོ ཨམྷཱཀཾ ཨམྦཝནེ ཝིཧརཏི མཧཏཱ བྷིཀྑུསངྒྷེན སདྡྷིཾ ཨཌྜྷཏེལ༹སེཧི བྷིཀྑུསཏེཧི. ཏཾ ཁོ པན བྷགཝནྟཾ [བྷགཝནྟཾ གོཏམཾ (སཱི. ཀ. པཱི.)] ཨེཝཾ ཀལྱཱཎོ ཀིཏྟིསདྡོ ¶ ཨབྦྷུགྒཏོ – ‘ཨིཏིཔི སོ བྷགཝཱ ཨརཧཾ སམྨཱསམྦུདྡྷོ ཝིཛྫཱཙརཎསམྤནྣོ སུགཏོ ལོཀཝིདཱུ ཨནུཏྟརོ པུརིསདམྨསཱརཐི སཏྠཱ དེཝམནུསྶཱནཾ བུདྡྷོ བྷགཝཱ’ཏི. ཏཾ དེཝོ བྷགཝནྟཾ པཡིརུཔཱསཏུ. ཨཔྤེཝ ནཱམ དེཝསྶ བྷགཝནྟཾ པཡིརུཔཱསཏོ ཙིཏྟཾ པསཱིདེཡྻཱ’ཏི.

༡༥༨. ‘‘ཏེན ཧི, སམྨ ཛཱིཝཀ, ཧཏྠིཡཱནཱནི ཀཔྤཱཔེཧཱི’’ཏི. ‘‘ཨེཝཾ, དེཝཱ’’ཏི ཁོ ཛཱིཝཀོ ཀོམཱརབྷཙྩོ རཉྙོ མཱགདྷསྶ ཨཛཱཏསཏྟུསྶ ཝེདེཧིཔུཏྟསྶ པཊིསྶུཎིཏྭཱ པཉྩམཏྟཱནི ཧཏྠིནིཀཱསཏཱནི ཀཔྤཱཔེཏྭཱ རཉྙོ ཙ ཨཱརོཧཎཱིཡཾ ནཱགཾ, རཉྙོ མཱགདྷསྶ ཨཛཱཏསཏྟུསྶ ཝེདེཧིཔུཏྟསྶ པཊིཝེདེསི – ‘‘ཀཔྤིཏཱནི ཁོ ཏེ, དེཝ, ཧཏྠིཡཱནཱནི, ཡསྶདཱནི ཀཱལཾ མཉྙསཱི’’ཏི.

༡༥༩. ཨཐ ཁོ རཱཛཱ མཱགདྷོ ཨཛཱཏསཏྟུ ཝེདེཧིཔུཏྟོ པཉྩསུ ཧཏྠིནིཀཱསཏེསུ པཙྩེཀཱ ཨིཏྠིཡོ ཨཱརོཔེཏྭཱ ཨཱརོཧཎཱིཡཾ ནཱགཾ ཨབྷིརུཧིཏྭཱ ཨུཀྐཱསུ དྷཱརིཡམཱནཱསུ རཱཛགཧམྷཱ ནིཡྻཱསི མཧཙྩརཱཛཱནུབྷཱཝེན, ཡེན ཛཱིཝཀསྶ ཀོམཱརབྷཙྩསྶ ཨམྦཝནཾ ཏེན པཱཡཱསི.

ཨཐ ཁོ རཉྙོ མཱགདྷསྶ ཨཛཱཏསཏྟུསྶ ཝེདེཧིཔུཏྟསྶ ཨཝིདཱུརེ ཨམྦཝནསྶ ཨཧུདེཝ བྷཡཾ, ཨཧུ ཚམྦྷིཏཏྟཾ, ཨཧུ ལོམཧཾསོ. ཨཐ ཁོ རཱཛཱ མཱགདྷོ ཨཛཱཏསཏྟུ ¶ ཝེདེཧིཔུཏྟོ བྷཱིཏོ སཾཝིགྒོ ལོམཧཊྛཛཱཏོ ¶ ཛཱིཝཀཾ ཀོམཱརབྷཙྩཾ ཨེཏདཝོཙ – ‘‘ཀཙྩི མཾ, སམྨ ཛཱིཝཀ, ན ཝཉྩེསི? ཀཙྩི མཾ, སམྨ ཛཱིཝཀ, ན པལམྦྷེསི? ཀཙྩི མཾ, སམྨ ཛཱིཝཀ, ན པཙྩཏྠིཀཱནཾ དེསི ¶ ? ཀཐཉྷི ནཱམ ཏཱཝ མཧཏོ བྷིཀྑུསངྒྷསྶ ཨཌྜྷཏེལ༹སཱནཾ བྷིཀྑུསཏཱནཾ ནེཝ ཁིཔིཏསདྡོ བྷཝིསྶཏི, ན ཨུཀྐཱསིཏསདྡོ ན ནིགྒྷོསོ’’ཏི.

‘‘མཱ བྷཱཡི, མཧཱརཱཛ, མཱ བྷཱཡི, མཧཱརཱཛ. ན ཏཾ དེཝ, ཝཉྩེམི; ན ཏཾ, དེཝ, པལམྦྷཱམི ¶ ; ན ཏཾ, དེཝ, པཙྩཏྠིཀཱནཾ དེམི. ཨབྷིཀྐམ, མཧཱརཱཛ, ཨབྷིཀྐམ, མཧཱརཱཛ, ཨེཏེ མཎྜལམཱལེ༹ དཱིཔཱ [པདཱིཔཱ (སཱི. སྱཱ.)] ཛྷཱཡནྟཱི’’ཏི.

སཱམཉྙཕལཔུཙྪཱ

༡༦༠. ཨཐ ཁོ རཱཛཱ མཱགདྷོ ཨཛཱཏསཏྟུ ཝེདེཧིཔུཏྟོ ཡཱཝཏིཀཱ ནཱགསྶ བྷཱུམི ནཱགེན གནྟྭཱ, ནཱགཱ པཙྩོརོཧིཏྭཱ, པཏྟིཀོཝ [པདིཀོཝ (སྱཱ.)] ཡེན མཎྜལམཱལ༹སྶ དྭཱརཾ ཏེནུཔསངྐམི; ཨུཔསངྐམིཏྭཱ ཛཱིཝཀཾ ཀོམཱརབྷཙྩཾ ཨེཏདཝོཙ – ‘‘ཀཧཾ པན, སམྨ ཛཱིཝཀ, བྷགཝཱ’’ཏི? ‘‘ཨེསོ, མཧཱརཱཛ, བྷགཝཱ; ཨེསོ, མཧཱརཱཛ, བྷགཝཱ མཛ྄ཛྷིམཾ ཐམྦྷཾ ནིསྶཱཡ པུརཏྠཱབྷིམུཁོ ནིསིནྣོ པུརཀྑཏོ བྷིཀྑུསངྒྷསྶཱ’’ཏི.

༡༦༡. ཨཐ ཁོ རཱཛཱ མཱགདྷོ ཨཛཱཏསཏྟུ ཝེདེཧིཔུཏྟོ ཡེན བྷགཝཱ ཏེནུཔསངྐམི; ཨུཔསངྐམིཏྭཱ ཨེཀམནྟཾ ཨཊྛཱསི. ཨེཀམནྟཾ ཋིཏོ ཁོ རཱཛཱ མཱགདྷོ ཨཛཱཏསཏྟུ ཝེདེཧིཔུཏྟོ ཏུཎྷཱིབྷཱུཏཾ ཏུཎྷཱིབྷཱུཏཾ བྷིཀྑུསངྒྷཾ ཨནུཝིལོཀེཏྭཱ རཧདམིཝ ཝིཔྤསནྣཾ ཨུདཱནཾ ཨུདཱནེསི – ‘‘ཨིམིནཱ མེ ཨུཔསམེན ཨུདཡབྷདྡོ [ཨུདཱཡིབྷདྡོ (སཱི. པཱི.)] ཀུམཱརོ སམནྣཱགཏོ ཧོཏུ, ཡེནེཏརཧི ཨུཔསམེན བྷིཀྑུསངྒྷོ སམནྣཱགཏོ’’ཏི. ‘‘ཨགམཱ ཁོ ཏྭཾ, མཧཱརཱཛ, ཡཐཱཔེམ’’ནྟི. ‘‘པིཡོ མེ, བྷནྟེ, ཨུདཡབྷདྡོ ཀུམཱརོ. ཨིམིནཱ མེ, བྷནྟེ, ཨུཔསམེན ཨུདཡབྷདྡོ ཀུམཱརོ སམནྣཱགཏོ ཧོཏུ ཡེནེཏརཧི ཨུཔསམེན བྷིཀྑུསངྒྷོ སམནྣཱགཏོ’’ཏི.

༡༦༢. ཨཐ ¶ ཁོ རཱཛཱ མཱགདྷོ ཨཛཱཏསཏྟུ ཝེདེཧིཔུཏྟོ བྷགཝནྟཾ ཨབྷིཝཱདེཏྭཱ, བྷིཀྑུསངྒྷསྶ ཨཉྫལིཾ པཎཱམེཏྭཱ ¶ , ཨེཀམནྟཾ ནིསཱིདི. ཨེཀམནྟཾ ¶ ནིསིནྣོ ཁོ རཱཛཱ མཱགདྷོ ཨཛཱཏསཏྟུ ཝེདེཧིཔུཏྟོ བྷགཝནྟཾ ཨེཏདཝོཙ – ‘‘པུཙྪེཡྻཱམཧཾ, བྷནྟེ, བྷགཝནྟཾ ཀིཉྩིདེཝ དེསཾ [ཀིཉྩིདེཝ དེསཾ ལེསམཏྟཾ (སྱཱ. ཀཾ. ཀ.)]; སཙེ མེ བྷགཝཱ ཨོཀཱསཾ ཀརོཏི པཉྷསྶ ཝེཡྻཱཀརཎཱཡཱ’’ཏི. ‘‘པུཙྪ, མཧཱརཱཛ, ཡདཱཀངྑསཱི’’ཏི.

༡༦༣. ‘‘ཡཐཱ ནུ ཁོ ཨིམཱནི, བྷནྟེ, པུཐུསིཔྤཱཡཏནཱནི, སེཡྻཐིདཾ – ཧཏྠཱརོཧཱ ཨསྶཱརོཧཱ རཐིཀཱ དྷནུགྒཧཱ ཙེལཀཱ ཙལཀཱ པིཎྜདཱཡཀཱ ཨུགྒཱ རཱཛཔུཏྟཱ པཀྑནྡིནོ མཧཱནཱགཱ སཱུརཱ ཙམྨཡོདྷིནོ དཱསིཀཔུཏྟཱ ཨཱལཱ༹རིཀཱ ཀཔྤཀཱ ནྷཱཔཀཱ [ནཧཱཔིཀཱ (སཱི.), ནྷཱཔིཀཱ (སྱཱ.)] སཱུདཱ མཱལཱཀཱརཱ རཛཀཱ པེསཀཱརཱ ནལ༹ཀཱརཱ ཀུམྦྷཀཱརཱ གཎཀཱ མུདྡིཀཱ, ཡཱནི ཝཱ པནཉྙཱནིཔི ཨེཝཾགཏཱནི པུཐུསིཔྤཱཡཏནཱནི, ཏེ དིཊྛེཝ དྷམྨེ སནྡིཊྛིཀཾ སིཔྤཕལཾ ཨུཔཛཱིཝནྟི; ཏེ ཏེན ཨཏྟཱནཾ སུཁེནྟི ¶ པཱིཎེནྟི [པཱིནེནྟི (ཀཏྠཙི)], མཱཏཱཔིཏརོ སུཁེནྟི པཱིཎེནྟི, པུཏྟདཱརཾ སུཁེནྟི པཱིཎེནྟི, མིཏྟཱམཙྩེ སུཁེནྟི པཱིཎེནྟི, སམཎབྲཱཧྨཎེསུ [སམཎེསུ བྲཱཧྨཎེསུ (ཀ.)] ཨུདྡྷགྒིཀཾ དཀྑིཎཾ པཏིཊྛཔེནྟི སོཝགྒིཀཾ སུཁཝིཔཱཀཾ སགྒསཾཝཏྟནིཀཾ. སཀྐཱ ནུ ཁོ, བྷནྟེ, ཨེཝམེཝ དིཊྛེཝ དྷམྨེ སནྡིཊྛིཀཾ སཱམཉྙཕལཾ པཉྙཔེཏུ’’ནྟི?

༡༦༤. ‘‘ཨབྷིཛཱནཱསི ནོ ཏྭཾ, མཧཱརཱཛ, ཨིམཾ པཉྷཾ ཨཉྙེ སམཎབྲཱཧྨཎེ པུཙྪིཏཱ’’ཏི ¶ ? ‘‘ཨབྷིཛཱནཱམཧཾ, བྷནྟེ, ཨིམཾ པཉྷཾ ཨཉྙེ སམཎབྲཱཧྨཎེ པུཙྪིཏཱ’’ཏི. ‘‘ཡཐཱ ཀཐཾ པན ཏེ, མཧཱརཱཛ, བྱཱཀརིཾསུ, སཙེ ཏེ ཨགརུ བྷཱསསྶཱུ’’ཏི. ‘‘ན ཁོ མེ, བྷནྟེ, གརུ, ཡཏྠསྶ བྷགཝཱ ནིསིནྣོ, བྷགཝནྟརཱུཔོ ཝཱ’’ཏི [ཙཱཏི (སཱི. ཀ.)]. ‘‘ཏེན ¶ ཧི, མཧཱརཱཛ, བྷཱསསྶཱུ’’ཏི.

པཱུརཎཀསྶཔཝཱདོ

༡༦༥. ‘‘ཨེཀམིདཱཧཾ, བྷནྟེ, སམཡཾ ཡེན པཱུརཎོ ཀསྶཔོ ཏེནུཔསངྐམི; ཨུཔསངྐམིཏྭཱ པཱུརཎེན ཀསྶཔེན སདྡྷིཾ སམྨོདིཾ. སམྨོདནཱིཡཾ ཀཐཾ སཱརཎཱིཡཾ ཝཱིཏིསཱརེཏྭཱ ཨེཀམནྟཾ ནིསཱིདིཾ. ཨེཀམནྟཾ ནིསིནྣོ ཁོ ཨཧཾ, བྷནྟེ, པཱུརཎཾ ཀསྶཔཾ ཨེཏདཝོཙཾ – ‘ཡཐཱ ནུ ཁོ ཨིམཱནི, བྷོ ཀསྶཔ, པུཐུསིཔྤཱཡཏནཱནི, སེཡྻཐིདཾ – ཧཏྠཱརོཧཱ ཨསྶཱརོཧཱ རཐིཀཱ དྷནུགྒཧཱ ¶ ཙེལཀཱ ཙལཀཱ པིཎྜདཱཡཀཱ ཨུགྒཱ རཱཛཔུཏྟཱ པཀྑནྡིནོ མཧཱནཱགཱ སཱུརཱ ཙམྨཡོདྷིནོ དཱསིཀཔུཏྟཱ ཨཱལཱ༹རིཀཱ ཀཔྤཀཱ ནྷཱཔཀཱ སཱུདཱ མཱལཱཀཱརཱ རཛཀཱ པེསཀཱརཱ ནལ༹ཀཱརཱ ཀུམྦྷཀཱརཱ གཎཀཱ མུདྡིཀཱ, ཡཱནི ཝཱ པནཉྙཱནིཔི ཨེཝཾགཏཱནི པུཐུསིཔྤཱཡཏནཱནི- ཏེ དིཊྛེཝ དྷམྨེ སནྡིཊྛིཀཾ སིཔྤཕལཾ ཨུཔཛཱིཝནྟི; ཏེ ཏེན ཨཏྟཱནཾ སུཁེནྟི པཱིཎེནྟི, མཱཏཱཔིཏརོ སུཁེནྟི པཱིཎེནྟི, པུཏྟདཱརཾ སུཁེནྟི པཱིཎེནྟི, མིཏྟཱམཙྩེ སུཁེནྟི པཱིཎེནྟི, སམཎབྲཱཧྨཎེསུ ཨུདྡྷགྒིཀཾ དཀྑིཎཾ པཏིཊྛཔེནྟི སོཝགྒིཀཾ སུཁཝིཔཱཀཾ སགྒསཾཝཏྟནིཀཾ. སཀྐཱ ནུ ཁོ, བྷོ ཀསྶཔ, ཨེཝམེཝ དིཊྛེཝ དྷམྨེ སནྡིཊྛིཀཾ སཱམཉྙཕལཾ ¶ པཉྙཔེཏུ’ནྟི?

༡༦༦. ‘‘ཨེཝཾ ཝུཏྟེ, བྷནྟེ, པཱུརཎོ ཀསྶཔོ མཾ ཨེཏདཝོཙ – ‘ཀརོཏོ ཁོ, མཧཱརཱཛ, ཀཱརཡཏོ, ཚིནྡཏོ ཚེདཱཔཡཏོ, པཙཏོ པཱཙཱཔཡཏོ སོཙཡཏོ, སོཙཱཔཡཏོ, ཀིལམཏོ ཀིལམཱཔཡཏོ, ཕནྡཏོ ཕནྡཱཔཡཏོ, པཱཎམཏིཔཱཏཱཔཡཏོ, ཨདིནྣཾ ཨཱདིཡཏོ, སནྡྷིཾ ཚིནྡཏོ, ནིལློཔཾ ཧརཏོ, ཨེཀཱགཱརིཀཾ ཀརོཏོ, པརིཔནྠེ ཏིཊྛཏོ, པརདཱརཾ གཙྪཏོ, མུསཱ བྷཎཏོ, ཀརོཏོ ན ཀརཱིཡཏི པཱཔཾ. ཁུརཔརིཡནྟེན ཙེཔི ཙཀྐེན ཡོ ཨིམིསྶཱ པཐཝིཡཱ པཱཎེ ཨེཀཾ མཾསཁལཾ ཨེཀཾ མཾསཔུཉྫཾ ཀརེཡྻ, ནཏྠི ཏཏོནིདཱནཾ པཱཔཾ, ནཏྠི པཱཔསྶ ཨཱགམོ. དཀྑིཎཾ ཙེཔི ¶ གངྒཱཡ ཏཱིརཾ གཙྪེཡྻ ཧནནྟོ གྷཱཏེནྟོ ཚིནྡནྟོ ཚེདཱཔེནྟོ པཙནྟོ པཱཙཱཔེནྟོ, ནཏྠི ཏཏོནིདཱནཾ པཱཔཾ, ནཏྠི པཱཔསྶ ཨཱགམོ. ཨུཏྟརཉྩེཔི གངྒཱཡ ཏཱིརཾ གཙྪེཡྻ དདནྟོ དཱཔེནྟོ ཡཛནྟོ ཡཛཱཔེནྟོ, ནཏྠི ཏཏོནིདཱནཾ པུཉྙཾ, ནཏྠི པུཉྙསྶ ཨཱགམོ. དཱནེན ¶ དམེན སཾཡམེན སཙྩཝཛྫེན ནཏྠི པུཉྙཾ, ནཏྠི པུཉྙསྶ ཨཱགམོ’ཏི. ཨིཏྠཾ ཁོ མེ, བྷནྟེ, པཱུརཎོ ཀསྶཔོ སནྡིཊྛིཀཾ སཱམཉྙཕལཾ པུཊྛོ སམཱནོ ཨཀིརིཡཾ བྱཱཀཱསི.

‘‘སེཡྻཐཱཔི, བྷནྟེ, ཨམྦཾ ཝཱ པུཊྛོ ལབུཛཾ བྱཱཀརེཡྻ ¶ , ལབུཛཾ ཝཱ པུཊྛོ ཨམྦཾ བྱཱཀརེཡྻ; ཨེཝམེཝ ཁོ མེ, བྷནྟེ, པཱུརཎོ ཀསྶཔོ སནྡིཊྛིཀཾ སཱམཉྙཕལཾ པུཊྛོ སམཱནོ ཨཀིརིཡཾ བྱཱཀཱསི. ཏསྶ མཡ྄ཧཾ, བྷནྟེ, ཨེཏདཧོསི – ‘ཀཐཉྷི ནཱམ མཱདིསོ སམཎཾ ཝཱ བྲཱཧྨཎཾ ཝཱ ཝིཛིཏེ ཝསནྟཾ ཨཔསཱདེཏབྦཾ མཉྙེཡྻཱ’ཏི. སོ ཁོ ཨཧཾ, བྷནྟེ, པཱུརཎསྶ ཀསྶཔསྶ བྷཱསིཏཾ ནེཝ ཨབྷིནནྡིཾ ནཔྤཊིཀྐོསིཾ. ཨནབྷིནནྡིཏྭཱ ཨཔྤཊིཀོསིཏྭཱ ¶ ཨནཏྟམནོ, ཨནཏྟམནཝཱཙཾ ཨནིཙྪཱརེཏྭཱ, ཏམེཝ ཝཱཙཾ ཨནུགྒཎྷནྟོ ཨནིཀྐུཛྫནྟོ [ཨནིཀྐུཛྫེནྟོ (སྱཱ. ཀཾ. ཀ.)] ཨུཊྛཱཡཱསནཱ པཀྐམིཾ [པཀྐཱམིཾ (སཱི. སྱཱ. ཀཾ. པཱི.)].

མཀྑལིགོསཱལཝཱདོ

༡༦༧. ‘‘ཨེཀམིདཱཧཾ, བྷནྟེ, སམཡཾ ཡེན མཀྑལི གོསཱལོ ཏེནུཔསངྐམིཾ; ཨུཔསངྐམིཏྭཱ མཀྑལིནཱ གོསཱལེན སདྡྷིཾ སམྨོདིཾ. སམྨོདནཱིཡཾ ཀཐཾ སཱརཎཱིཡཾ ཝཱིཏིསཱརེཏྭཱ ཨེཀམནྟཾ ནིསཱིདིཾ. ཨེཀམནྟཾ ནིསིནྣོ ཁོ ཨཧཾ, བྷནྟེ, མཀྑལིཾ གོསཱལཾ ཨེཏདཝོཙཾ – ‘ཡཐཱ ནུ ཁོ ཨིམཱནི, བྷོ གོསཱལ, པུཐུསིཔྤཱཡཏནཱནི…པེ… སཀྐཱ ནུ ཁོ, བྷོ གོསཱལ, ཨེཝམེཝ དིཊྛེཝ དྷམྨེ སནྡིཊྛིཀཾ སཱམཉྙཕལཾ པཉྙཔེཏུ’ནྟི?

༡༦༨. ‘‘ཨེཝཾ ཝུཏྟེ, བྷནྟེ, མཀྑལི གོསཱལོ མཾ ཨེཏདཝོཙ – ‘ནཏྠི མཧཱརཱཛ ཧེཏུ ནཏྠི པཙྩཡོ སཏྟཱནཾ སཾཀིལེསཱཡ, ཨཧེཏཱུ [ཨཧེཏུ (ཀཏྠཙི)] ཨཔཙྩཡཱ སཏྟཱ སཾཀིལིསྶནྟི. ནཏྠི ཧེཏུ, ནཏྠི པཙྩཡོ སཏྟཱནཾ ཝིསུདྡྷིཡཱ, ཨཧེཏཱུ ཨཔཙྩཡཱ སཏྟཱ ཝིསུཛ྄ཛྷནྟི. ནཏྠི ཨཏྟཀཱརེ, ནཏྠི པརཀཱརེ, ནཏྠི པུརིསཀཱརེ, ནཏྠི བལཾ, ནཏྠི ཝཱིརིཡཾ, ནཏྠི པུརིསཐཱམོ, ནཏྠི པུརིསཔརཀྐམོ ¶ . སབྦེ སཏྟཱ སབྦེ པཱཎཱ སབྦེ བྷཱུཏཱ སབྦེ ཛཱིཝཱ ཨཝསཱ ཨབལཱ ཨཝཱིརིཡཱ ནིཡཏིསངྒཏིབྷཱཝཔརིཎཏཱ ཚསྭེཝཱབྷིཛཱཏཱིསུ སུཁདུཀྑཾ [སུཁཉྩ དུཀྑཉྩ (སྱཱ.)] པཊིསཾཝེདེནྟི. ཙུདྡས ¶ ཁོ པནིམཱནི ཡོནིཔམུཁསཏསཧསྶཱནི སཊྛི ཙ སཏཱནི ཚ ཙ སཏཱནི པཉྩ ཙ ཀམྨུནོ སཏཱནི པཉྩ ཙ ཀམྨཱནི ཏཱིཎི ཙ ཀམྨཱནི ཀམྨེ ཙ ཨཌྜྷཀམྨེ ཙ དྭཊྛིཔཊིཔདཱ དྭཊྛནྟརཀཔྤཱ ¶ ཚལཱ༹བྷིཛཱཏིཡོ ཨཊྛ པུརིསབྷཱུམིཡོ ཨེཀཱུནཔཉྙཱས ཨཱཛཱིཝཀསཏེ ཨེཀཱུནཔཉྙཱས པརིབྦཱཛཀསཏེ ཨེཀཱུནཔཉྙཱས ནཱགཱཝཱསསཏེ ཝཱིསེ ཨིནྡྲིཡསཏེ ཏིཾསེ ནིརཡསཏེ ཚཏྟིཾས རཛོདྷཱཏུཡོ སཏྟ སཉྙཱིགབྦྷཱ སཏྟ ཨསཉྙཱིགབྦྷཱ སཏྟ ནིགཎྛིགབྦྷཱ སཏྟ དེཝཱ སཏྟ མཱནུསཱ སཏྟ པིསཱཙཱ སཏྟ སརཱ སཏྟ པཝུཊཱ [སཔུཊཱ (ཀ.), པབུཊཱ (སཱི.)] སཏྟ པཝུཊསཏཱནི སཏྟ པཔཱཏཱ སཏྟ པཔཱཏསཏཱནི སཏྟ སུཔིནཱ སཏྟ སུཔིནསཏཱནི ཙུལླཱསཱིཏི མཧཱཀཔྤིནོ [མཧཱཀཔྤུནོ (ཀ. སཱི. པཱི.)] སཏསཧསྶཱནི, ཡཱནི བཱལེ ཙ པཎྜིཏེ ཙ སནྡྷཱཝིཏྭཱ སཾསརིཏྭཱ དུཀྑསྶནྟཾ ཀརིསྶནྟི. ཏཏྠ ནཏྠི ¶ ‘‘ཨིམིནཱཧཾ སཱིལེན ཝཱ ཝཏེན ཝཱ ཏཔེན ཝཱ བྲཧྨཙརིཡེན ཝཱ ཨཔརིཔཀྐཾ ཝཱ ཀམྨཾ པརིཔཱཙེསྶཱམི, པརིཔཀྐཾ ཝཱ ཀམྨཾ ཕུསྶ ཕུསྶ བྱནྟིཾ ཀརིསྶཱམཱི’ཏི ཧེཝཾ ནཏྠི. དོཎམིཏེ སུཁདུཀྑེ པརིཡནྟཀཏེ སཾསཱརེ ¶ , ནཏྠི ཧཱཡནཝཌྜྷནེ, ནཏྠི ཨུཀྐཾསཱཝཀཾསེ. སེཡྻཐཱཔི ནཱམ སུཏྟགུལེ༹ ཁིཏྟེ ནིབྦེཋིཡམཱནམེཝ པལེཏི, ཨེཝམེཝ བཱལེ ཙ པཎྜིཏེ ཙ སནྡྷཱཝིཏྭཱ སཾསརིཏྭཱ དུཀྑསྶནྟཾ ཀརིསྶནྟཱི’ཏི.

༡༦༩. ‘‘ཨིཏྠཾ ཁོ མེ, བྷནྟེ, མཀྑལི གོསཱལོ སནྡིཊྛིཀཾ སཱམཉྙཕལཾ པུཊྛོ སམཱནོ སཾསཱརསུདྡྷིཾ བྱཱཀཱསི. སེཡྻཐཱཔི, བྷནྟེ, ཨམྦཾ ཝཱ པུཊྛོ ལབུཛཾ བྱཱཀརེཡྻ, ལབུཛཾ ཝཱ པུཊྛོ ཨམྦཾ བྱཱཀརེཡྻ; ཨེཝམེཝ ཁོ མེ, བྷནྟེ, མཀྑལི གོསཱལོ སནྡིཊྛིཀཾ སཱམཉྙཕལཾ པུཊྛོ སམཱནོ སཾསཱརསུདྡྷིཾ བྱཱཀཱསི. ཏསྶ མཡ྄ཧཾ, བྷནྟེ, ཨེཏདཧོསི – ‘ཀཐཉྷི ནཱམ མཱདིསོ སམཎཾ ཝཱ བྲཱཧྨཎཾ ཝཱ ཝིཛིཏེ ཝསནྟཾ ཨཔསཱདེཏབྦཾ མཉྙེཡྻཱ’ཏི. སོ ཁོ ཨཧཾ, བྷནྟེ, མཀྑལིསྶ གོསཱལསྶ ¶ བྷཱསིཏཾ ནེཝ ཨབྷིནནྡིཾ ནཔྤཊིཀྐོསིཾ. ཨནབྷིནནྡིཏྭཱ ཨཔྤཊིཀྐོསིཏྭཱ ཨནཏྟམནོ, ཨནཏྟམནཝཱཙཾ ཨནིཙྪཱརེཏྭཱ, ཏམེཝ ཝཱཙཾ ཨནུགྒཎྷནྟོ ཨནིཀྐུཛྫནྟོ ཨུཊྛཱཡཱསནཱ པཀྐམིཾ.

ཨཛིཏཀེསཀམྦལཝཱདོ

༡༧༠. ‘‘ཨེཀམིདཱཧཾ, བྷནྟེ, སམཡཾ ཡེན ཨཛིཏོ ཀེསཀམྦལོ ཏེནུཔསངྐམིཾ; ཨུཔསངྐམིཏྭཱ ཨཛིཏེན ཀེསཀམྦལེན སདྡྷིཾ སམྨོདིཾ. སམྨོདནཱིཡཾ ཀཐཾ སཱརཎཱིཡཾ ཝཱིཏིསཱརེཏྭཱ ཨེཀམནྟཾ ནིསཱིདིཾ. ཨེཀམནྟཾ ནིསིནྣོ ཁོ ཨཧཾ, བྷནྟེ, ཨཛིཏཾ ཀེསཀམྦལཾ ཨེཏདཝོཙཾ – ‘ཡཐཱ ནུ ཁོ ཨིམཱནི, བྷོ ཨཛིཏ, པུཐུསིཔྤཱཡཏནཱནི…པེ… སཀྐཱ ནུ ཁོ, བྷོ ཨཛིཏ, ཨེཝམེཝ དིཊྛེཝ དྷམྨེ སནྡིཊྛིཀཾ སཱམཉྙཕལཾ པཉྙཔེཏུ’ནྟི?

༡༧༡. ‘‘ཨེཝཾ ¶ ཝུཏྟེ, བྷནྟེ, ཨཛིཏོ ཀེསཀམྦལོ མཾ ཨེཏདཝོཙ – ‘ནཏྠི, མཧཱརཱཛ, དིནྣཾ ¶ , ནཏྠི ཡིཊྛཾ, ནཏྠི ཧུཏཾ, ནཏྠི སུཀཏདུཀྐཊཱནཾ ཀམྨཱནཾ ཕལཾ ཝིཔཱཀོ, ནཏྠི ཨཡཾ ལོཀོ [པརལོཀོ (སྱཱ.)], ནཏྠི པརོ ལོཀོ, ནཏྠི མཱཏཱ, ནཏྠི པིཏཱ, ནཏྠི སཏྟཱ ཨོཔཔཱཏིཀཱ, ནཏྠི ལོཀེ སམཎབྲཱཧྨཎཱ སམྨགྒཏཱ [སམགྒཏཱ (ཀ.), སམགྒཏཱ (སྱཱ.)] སམྨཱཔཊིཔནྣཱ, ཡེ ཨིམཉྩ ལོཀཾ པརཉྩ ལོཀཾ སཡཾ ¶ ཨབྷིཉྙཱ སཙྪིཀཏྭཱ པཝེདེནྟི. ཙཱཏུམཧཱབྷཱུཏིཀོ ཨཡཾ པུརིསོ, ཡདཱ ཀཱལངྐརོཏི, པཐཝཱི པཐཝིཀཱཡཾ ཨནུཔེཏི ཨནུཔགཙྪཏི, ཨཱཔོ ཨཱཔོཀཱཡཾ ཨནུཔེཏི ཨནུཔགཙྪཏི, ཏེཛོ ཏེཛོཀཱཡཾ ཨནུཔེཏི ཨནུཔགཙྪཏི, ཝཱཡོ ཝཱཡོཀཱཡཾ ཨནུཔེཏི ཨནུཔགཙྪཏི, ཨཱཀཱསཾ ཨིནྡྲིཡཱནི སངྐམནྟི. ཨཱསནྡིཔཉྩམཱ པུརིསཱ མཏཾ ཨཱདཱཡ གཙྪནྟི. ཡཱཝཱལཱ༹ཧནཱ པདཱནི པཉྙཱཡནྟི. ཀཱཔོཏཀཱནི ཨཊྛཱིནི བྷཝནྟི, བྷསྶནྟཱ ཨཱཧུཏིཡོ. དཏྟུཔཉྙཏྟཾ ཡདིདཾ དཱནཾ. ཏེསཾ ཏུཙྪཾ མུསཱ ཝིལཱཔོ ཡེ ཀེཙི ཨཏྠིཀཝཱདཾ ཝདནྟི. བཱལེ ཙ པཎྜིཏེ ཙ ཀཱཡསྶ བྷེདཱ ཨུཙྪིཛྫནྟི ཝིནསྶནྟི, ན ཧོནྟི པརཾ མརཎཱ’ཏི.

༡༧༢. ‘‘ཨིཏྠཾ ཁོ མེ, བྷནྟེ, ཨཛིཏོ ཀེསཀམྦལོ སནྡིཊྛིཀཾ སཱམཉྙཕལཾ པུཊྛོ སམཱནོ ཨུཙྪེདཾ བྱཱཀཱསི. སེཡྻཐཱཔི, བྷནྟེ, ཨམྦཾ ཝཱ པུཊྛོ ལབུཛཾ བྱཱཀརེཡྻ ¶ , ལབུཛཾ ཝཱ པུཊྛོ ཨམྦཾ བྱཱཀརེཡྻ; ཨེཝམེཝ ཁོ མེ, བྷནྟེ, ཨཛིཏོ ཀེསཀམྦལོ སནྡིཊྛིཀཾ སཱམཉྙཕལཾ པུཊྛོ སམཱནོ ཨུཙྪེདཾ བྱཱཀཱསི. ཏསྶ མཡ྄ཧཾ, བྷནྟེ, ཨེཏདཧོསི – ‘ཀཐཉྷི ནཱམ མཱདིསོ སམཎཾ ཝཱ བྲཱཧྨཎཾ ཝཱ ཝིཛིཏེ ཝསནྟཾ ཨཔསཱདེཏབྦཾ མཉྙེཡྻཱ’ཏི. སོ ཁོ ཨཧཾ, བྷནྟེ, ཨཛིཏསྶ ཀེསཀམྦལསྶ བྷཱསིཏཾ ནེཝ ཨབྷིནནྡིཾ ནཔྤཊིཀྐོསིཾ. ཨནབྷིནནྡིཏྭཱ ཨཔྤཊིཀྐོསིཏྭཱ ཨནཏྟམནོ ཨནཏྟམནཝཱཙཾ ཨནིཙྪཱརེཏྭཱ ཏམེཝ ཝཱཙཾ ཨནུགྒཎྷནྟོ ཨནིཀྐུཛྫནྟོ ཨུཊྛཱཡཱསནཱ པཀྐམིཾ.

པཀུདྷཀཙྩཱཡནཝཱདོ

༡༧༣. ‘‘ཨེཀམིདཱཧཾ, བྷནྟེ, སམཡཾ ཡེན པཀུདྷོ ཀཙྩཱཡནོ ཏེནུཔསངྐམིཾ; ཨུཔསངྐམིཏྭཱ པཀུདྷེན ཀཙྩཱཡནེན སདྡྷིཾ སམྨོདིཾ. སམྨོདནཱིཡཾ ཀཐཾ སཱརཎཱིཡཾ ཝཱིཏིསཱརེཏྭཱ ཨེཀམནྟཾ ནིསཱིདིཾ. ཨེཀམནྟཾ ནིསིནྣོ ཁོ ཨཧཾ, བྷནྟེ, པཀུདྷཾ ཀཙྩཱཡནཾ ཨེཏདཝོཙཾ – ‘ཡཐཱ ནུ ཁོ ཨིམཱནི, བྷོ ཀཙྩཱཡན, པུཐུསིཔྤཱཡཏནཱནི…པེ… སཀྐཱ ནུ ཁོ, བྷོ ཀཙྩཱཡན, ཨེཝམེཝ དིཊྛེཝ དྷམྨེ སནྡིཊྛིཀཾ སཱམཉྙཕལཾ པཉྙཔེཏུ’ནྟི?

༡༧༤. ‘‘ཨེཝཾ ཝུཏྟེ, བྷནྟེ, པཀུདྷོ ཀཙྩཱཡནོ མཾ ཨེཏདཝོཙ – ‘སཏྟིམེ, མཧཱརཱཛ, ཀཱཡཱ ཨཀཊཱ ཨཀཊཝིདྷཱ ཨནིམྨིཏཱ ཨནིམྨཱཏཱ ཝཉྫྷཱ ཀཱུཊཊྛཱ ¶ ཨེསིཀཊྛཱཡིཊྛིཏཱ. ཏེ ན ཨིཉྫནྟི ¶ , ན ཝིཔརིཎམནྟི, ན ཨཉྙམཉྙཾ བྱཱབཱདྷེནྟི, ནཱལཾ ཨཉྙམཉྙསྶ སུཁཱཡ ཝཱ དུཀྑཱཡ ཝཱ སུཁདུཀྑཱཡ ཝཱ. ཀཏམེ སཏྟ? པཐཝིཀཱཡོ, ཨཱཔོཀཱཡོ, ཏེཛོཀཱཡོ, ཝཱཡོཀཱཡོ, སུཁེ, དུཀྑེ, ཛཱིཝེ སཏྟམེ ¶ – ཨིམེ སཏྟ ཀཱཡཱ ཨཀཊཱ ཨཀཊཝིདྷཱ ཨནིམྨིཏཱ ཨནིམྨཱཏཱ ཝཉྫྷཱ ཀཱུཊཊྛཱ ཨེསིཀཊྛཱཡིཊྛིཏཱ. ཏེ ན ཨིཉྫནྟི, ན ཝིཔརིཎམནྟི, ན ཨཉྙམཉྙཾ བྱཱབཱདྷེནྟི, ནཱལཾ ཨཉྙམཉྙསྶ སུཁཱཡ ཝཱ དུཀྑཱཡ ཝཱ སུཁདུཀྑཱཡ ཝཱ. ཏཏྠ ནཏྠི ཧནྟཱ ཝཱ གྷཱཏེཏཱ ཝཱ, སོཏཱ ཝཱ སཱཝེཏཱ ཝཱ, ཝིཉྙཱཏཱ ཝཱ ཝིཉྙཱཔེཏཱ ཝཱ. ཡོཔི ཏིཎྷེན སཏྠེན སཱིསཾ ཚིནྡཏི, ན ཀོཙི ཀིཉྩི [ཀཉྩི (ཀཾ.)] ཛཱིཝིཏཱ ཝོརོཔེཏི; སཏྟནྣཾ ཏྭེཝ [སཏྟནྣཾ ཡེཝ (སཱི. སྱཱ. ཀཾ. པཱི.)] ཀཱཡཱནམནྟརེན སཏྠཾ ཝིཝརམནུཔཏཏཱི’ཏི.

༡༧༥. ‘‘ཨིཏྠཾ ¶ ཁོ མེ, བྷནྟེ, པཀུདྷོ ཀཙྩཱཡནོ སནྡིཊྛིཀཾ སཱམཉྙཕལཾ པུཊྛོ སམཱནོ ཨཉྙེན ཨཉྙཾ བྱཱཀཱསི. སེཡྻཐཱཔི, བྷནྟེ, ཨམྦཾ ཝཱ པུཊྛོ ལབུཛཾ བྱཱཀརེཡྻ, ལབུཛཾ ཝཱ པུཊྛོ ཨམྦཾ བྱཱཀརེཡྻ; ཨེཝམེཝ ཁོ མེ, བྷནྟེ, པཀུདྷོ ཀཙྩཱཡནོ སནྡིཊྛིཀཾ སཱམཉྙཕལཾ པུཊྛོ སམཱནོ ཨཉྙེན ཨཉྙཾ བྱཱཀཱསི. ཏསྶ མཡ྄ཧཾ, བྷནྟེ, ཨེཏདཧོསི – ‘ཀཐཉྷི ནཱམ མཱདིསོ སམཎཾ ཝཱ བྲཱཧྨཎཾ ཝཱ ཝིཛིཏེ ཝསནྟཾ ཨཔསཱདེཏབྦཾ མཉྙེཡྻཱ’ཏི. སོ ཁོ ཨཧཾ, བྷནྟེ, པཀུདྷསྶ ཀཙྩཱཡནསྶ བྷཱསིཏཾ ནེཝ ཨབྷིནནྡིཾ ནཔྤཊིཀྐོསིཾ, ཨནབྷིནནྡིཏྭཱ ཨཔྤཊིཀྐོསིཏྭཱ ཨནཏྟམནོ, ཨནཏྟམནཝཱཙཾ ཨནིཙྪཱརེཏྭཱ ཏམེཝ ཝཱཙཾ ཨནུགྒཎྷནྟོ ཨནིཀྐུཛྫནྟོ ཨུཊྛཱཡཱསནཱ པཀྐམིཾ.

ནིགཎྛནཱཊཔུཏྟཝཱདོ

༡༧༦. ‘‘ཨེཀམིདཱཧཾ, བྷནྟེ, སམཡཾ ཡེན ནིགཎྛོ ནཱཊཔུཏྟོ ཏེནུཔསངྐམིཾ ¶ ; ཨུཔསངྐམིཏྭཱ ནིགཎྛེན ནཱཊཔུཏྟེན སདྡྷིཾ སམྨོདིཾ. སམྨོདནཱིཡཾ ཀཐཾ སཱརཎཱིཡཾ ཝཱིཏིསཱརེཏྭཱ ཨེཀམནྟཾ ནིསཱིདིཾ. ཨེཀམནྟཾ ནིསིནྣོ ཁོ ཨཧཾ, བྷནྟེ, ནིགཎྛཾ ནཱཊཔུཏྟཾ ཨེཏདཝོཙཾ – ‘ཡཐཱ ནུ ཁོ ཨིམཱནི, བྷོ ཨགྒིཝེསྶན, པུཐུསིཔྤཱཡཏནཱནི…པེ… སཀྐཱ ནུ ཁོ, བྷོ ཨགྒིཝེསྶན, ཨེཝམེཝ དིཊྛེཝ དྷམྨེ སནྡིཊྛིཀཾ སཱམཉྙཕལཾ པཉྙཔེཏུ’ནྟི?

༡༧༧. ‘‘ཨེཝཾ ¶ ཝུཏྟེ, བྷནྟེ, ནིགཎྛོ ནཱཊཔུཏྟོ མཾ ཨེཏདཝོཙ – ‘ཨིདྷ, མཧཱརཱཛ, ནིགཎྛོ ཙཱཏུཡཱམསཾཝརསཾཝུཏོ ཧོཏི. ཀཐཉྩ, མཧཱརཱཛ, ནིགཎྛོ ཙཱཏུཡཱམསཾཝརསཾཝུཏོ ཧོཏི? ཨིདྷ, མཧཱརཱཛ, ནིགཎྛོ སབྦཝཱརིཝཱརིཏོ ཙ ཧོཏི, སབྦཝཱརིཡུཏྟོ ཙ, སབྦཝཱརིདྷུཏོ ཙ, སབྦཝཱརིཕུཊོ ཙ. ཨེཝཾ ཁོ, མཧཱརཱཛ, ནིགཎྛོ ཙཱཏུཡཱམསཾཝརསཾཝུཏོ ཧོཏི ¶ . ཡཏོ ཁོ, མཧཱརཱཛ, ནིགཎྛོ ཨེཝཾ ཙཱཏུཡཱམསཾཝརསཾཝུཏོ ཧོཏི; ཨཡཾ ཝུཙྩཏི, མཧཱརཱཛ, ནིགཎྛོ [ནིགཎྛོ ནཱཊཔུཏྟོ (སྱཱ. ཀ.)] གཏཏྟོ ཙ ཡཏཏྟོ ཙ ཋིཏཏྟོ ཙཱ’ཏི.

༡༧༨. ‘‘ཨིཏྠཾ ¶ ཁོ མེ, བྷནྟེ, ནིགཎྛོ ནཱཊཔུཏྟོ སནྡིཊྛིཀཾ སཱམཉྙཕལཾ པུཊྛོ སམཱནོ ཙཱཏུཡཱམསཾཝརཾ བྱཱཀཱསི. སེཡྻཐཱཔི, བྷནྟེ, ཨམྦཾ ཝཱ པུཊྛོ ལབུཛཾ བྱཱཀརེཡྻ, ལབུཛཾ ཝཱ པུཊྛོ ཨམྦཾ བྱཱཀརེཡྻ; ཨེཝམེཝ ཁོ མེ, བྷནྟེ, ནིགཎྛོ ནཱཊཔུཏྟོ སནྡིཊྛིཀཾ སཱམཉྙཕལཾ པུཊྛོ སམཱནོ ཙཱཏུཡཱམསཾཝརཾ བྱཱཀཱསི. ཏསྶ མཡ྄ཧཾ, བྷནྟེ, ཨེཏདཧོསི – ‘ཀཐཉྷི ནཱམ མཱདིསོ སམཎཾ ཝཱ བྲཱཧྨཎཾ ཝཱ ཝིཛིཏེ ཝསནྟཾ ཨཔསཱདེཏབྦཾ མཉྙེཡྻཱ’ཏི ¶ . སོ ཁོ ཨཧཾ, བྷནྟེ, ནིགཎྛསྶ ནཱཊཔུཏྟསྶ བྷཱསིཏཾ ནེཝ ཨབྷིནནྡིཾ ནཔྤཊིཀྐོསིཾ. ཨནབྷིནནྡིཏྭཱ ཨཔྤཊིཀྐོསིཏྭཱ ཨནཏྟམནོ ཨནཏྟམནཝཱཙཾ ཨནིཙྪཱརེཏྭཱ ཏམེཝ ཝཱཙཾ ཨནུགྒཎྷནྟོ ཨནིཀྐུཛྫནྟོ ཨུཊྛཱཡཱསནཱ པཀྐམིཾ.

སཉྩཡབེལཊྛཔུཏྟཝཱདོ

༡༧༩. ‘‘ཨེཀམིདཱཧཾ, བྷནྟེ, སམཡཾ ཡེན སཉྩཡོ བེལཊྛཔུཏྟོ ཏེནུཔསངྐམིཾ; ཨུཔསངྐམིཏྭཱ སཉྩཡེན བེལཊྛཔུཏྟེན སདྡྷིཾ སམྨོདིཾ. སམྨོདནཱིཡཾ ཀཐཾ སཱརཎཱིཡཾ ཝཱིཏིསཱརེཏྭཱ ཨེཀམནྟཾ ནིསཱིདིཾ. ཨེཀམནྟཾ ནིསིནྣོ ཁོ ཨཧཾ བྷནྟེ, སཉྩཡཾ བེལཊྛཔུཏྟཾ ཨེཏདཝོཙཾ – ‘ཡཐཱ ནུ ཁོ ཨིམཱནི, བྷོ སཉྩཡ, པུཐུསིཔྤཱཡཏནཱནི…པེ… སཀྐཱ ནུ ཁོ, བྷོ སཉྩཡ, ཨེཝམེཝ དིཊྛེཝ དྷམྨེ སནྡིཊྛིཀཾ སཱམཉྙཕལཾ པཉྙཔེཏུ’ནྟི?

༡༨༠. ‘‘ཨེཝཾ ཝུཏྟེ, བྷནྟེ, སཉྩཡོ བེལཊྛཔུཏྟོ མཾ ཨེཏདཝོཙ – ‘ཨཏྠི པརོ ལོཀོཏི ཨིཏི ཙེ མཾ པུཙྪསི, ཨཏྠི པརོ ལོཀོཏི ཨིཏི ཙེ མེ ཨསྶ, ཨཏྠི པརོ ལོཀོཏི ཨིཏི ཏེ ནཾ བྱཱཀརེཡྻཾ. ཨེཝནྟིཔི མེ ནོ, ཏཐཱཏིཔི མེ ནོ, ཨཉྙཐཱཏིཔི མེ ནོ, ནོཏིཔི མེ ¶ ནོ, ནོ ནོཏིཔི མེ ནོ. ནཏྠི པརོ ལོཀོ…པེ… ཨཏྠི ཙ ནཏྠི ཙ པརོ ལོཀོ…པེ… ནེཝཏྠི ན ནཏྠི པརོ ལོཀོ…པེ… ཨཏྠི སཏྟཱ ཨོཔཔཱཏིཀཱ…པེ… ནཏྠི སཏྟཱ ཨོཔཔཱཏིཀཱ…པེ… ཨཏྠི ཙ ནཏྠི ཙ སཏྟཱ ཨོཔཔཱཏིཀཱ…པེ… ནེཝཏྠི ན ནཏྠི སཏྟཱ ཨོཔཔཱཏིཀཱ…པེ… ཨཏྠི སུཀཏདུཀྐཊཱནཾ ཀམྨཱནཾ ཕལཾ ཝིཔཱཀོ…པེ… ¶ ནཏྠི སུཀཏདུཀྐཊཱནཾ ཀམྨཱནཾ ཕལཾ ཝིཔཱཀོ…པེ…ཨཏྠི ཙ ནཏྠི ཙ སུཀཏདུཀྐཊཱནཾ ཀམྨཱནཾ ཕལཾ ཝིཔཱཀོ…པེ… ནེཝཏྠི ན ནཏྠི སུཀཏདུཀྐཊཱནཾ ཀམྨཱནཾ ཕལཾ ཝིཔཱཀོ…པེ… ཧོཏི ཏཐཱགཏོ པརཾ ¶ མརཎཱ…པེ… ན ཧོཏི ཏཐཱགཏོ པརཾ མརཎཱ…པེ… ཧོཏི ¶ ཙ ན ཙ ཧོཏི ཏཐཱགཏོ པརཾ མརཎཱ…པེ… ནེཝ ཧོཏི ན ན ཧོཏི ཏཐཱགཏོ པརཾ མརཎཱཏི ཨིཏི ཙེ མཾ པུཙྪསི, ནེཝ ཧོཏི ན ན ཧོཏི ཏཐཱགཏོ པརཾ མརཎཱཏི ཨིཏི ཙེ མེ ཨསྶ, ནེཝ ཧོཏི ན ན ཧོཏི ཏཐཱགཏོ པརཾ མརཎཱཏི ཨིཏི ཏེ ནཾ བྱཱཀརེཡྻཾ. ཨེཝནྟིཔི མེ ནོ, ཏཐཱཏིཔི མེ ནོ, ཨཉྙཐཱཏིཔི མེ ནོ, ནོཏིཔི མེ ནོ, ནོ ནོཏིཔི མེ ནོ’ཏི.

༡༨༡. ‘‘ཨིཏྠཾ ཁོ མེ, བྷནྟེ, སཉྩཡོ བེལཊྛཔུཏྟོ སནྡིཊྛིཀཾ སཱམཉྙཕལཾ པུཊྛོ སམཱནོ ཝིཀྑེཔཾ བྱཱཀཱསི. སེཡྻཐཱཔི, བྷནྟེ, ཨམྦཾ ཝཱ པུཊྛོ ལབུཛཾ བྱཱཀརེཡྻ, ལབུཛཾ ཝཱ པུཊྛོ ཨམྦཾ བྱཱཀརེཡྻ; ཨེཝམེཝ ཁོ མེ, བྷནྟེ, སཉྩཡོ བེལཊྛཔུཏྟོ སནྡིཊྛིཀཾ སཱམཉྙཕལཾ པུཊྛོ སམཱནོ ཝིཀྑེཔཾ བྱཱཀཱསི. ཏསྶ མཡ྄ཧཾ, བྷནྟེ, ཨེཏདཧོསི – ‘ཨཡཉྩ ཨིམེསཾ སམཎབྲཱཧྨཎཱནཾ སབྦབཱལོ སབྦམཱུལ༹ྷོ. ཀཐཉྷི ནཱམ སནྡིཊྛིཀཾ སཱམཉྙཕལཾ པུཊྛོ སམཱནོ ཝིཀྑེཔཾ བྱཱཀརིསྶཏཱི’ཏི. ཏསྶ མཡ྄ཧཾ, བྷནྟེ, ཨེཏདཧོསི – ‘ཀཐཉྷི ནཱམ མཱདིསོ སམཎཾ ཝཱ བྲཱཧྨཎཾ ཝཱ ཝིཛིཏེ ཝསནྟཾ ཨཔསཱདེཏབྦཾ མཉྙེཡྻཱ’ཏི. སོ ཁོ ཨཧཾ, བྷནྟེ, སཉྩཡསྶ བེལཊྛཔུཏྟསྶ བྷཱསིཏཾ ནེཝ ཨབྷིནནྡིཾ ནཔྤཊིཀྐོསིཾ. ཨནབྷིནནྡིཏྭཱ ཨཔྤཊིཀྐོསིཏྭཱ ཨནཏྟམནོ ཨནཏྟམནཝཱཙཾ ¶ ཨནིཙྪཱརེཏྭཱ ཏམེཝ ཝཱཙཾ ཨནུགྒཎྷནྟོ ཨནིཀྐུཛྫནྟོ ཨུཊྛཱཡཱསནཱ པཀྐམིཾ.

པཋམསནྡིཊྛིཀསཱམཉྙཕལཾ

༡༨༢. ‘‘སོཧཾ, བྷནྟེ, བྷགཝནྟམྤི པུཙྪཱམི – ‘ཡཐཱ ནུ ཁོ ཨིམཱནི, བྷནྟེ, པུཐུསིཔྤཱཡཏནཱནི སེཡྻཐིདཾ – ཧཏྠཱརོཧཱ ཨསྶཱརོཧཱ རཐིཀཱ དྷནུགྒཧཱ ¶ ཙེལཀཱ ཙལཀཱ པིཎྜདཱཡཀཱ ཨུགྒཱ རཱཛཔུཏྟཱ པཀྑནྡིནོ མཧཱནཱགཱ སཱུརཱ ཙམྨཡོདྷིནོ དཱསིཀཔུཏྟཱ ཨཱལཱ༹རིཀཱ ཀཔྤཀཱ ནྷཱཔཀཱ སཱུདཱ མཱལཱཀཱརཱ རཛཀཱ པེསཀཱརཱ ནལ༹ཀཱརཱ ཀུམྦྷཀཱརཱ གཎཀཱ མུདྡིཀཱ, ཡཱནི ཝཱ པནཉྙཱནིཔི ཨེཝཾགཏཱནི པུཐུསིཔྤཱཡཏནཱནི, ཏེ དིཊྛེཝ དྷམྨེ སནྡིཊྛིཀཾ སིཔྤཕལཾ ཨུཔཛཱིཝནྟི, ཏེ ཏེན ཨཏྟཱནཾ སུཁེནྟི པཱིཎེནྟི, མཱཏཱཔིཏརོ སུཁེནྟི པཱིཎེནྟི, པུཏྟདཱརཾ སུཁེནྟི པཱིཎེནྟི, མིཏྟཱམཙྩེ སུཁེནྟི པཱིཎེནྟི, སམཎབྲཱཧྨཎེསུ ཨུདྡྷགྒིཀཾ དཀྑིཎཾ པཏིཊྛཔེནྟི སོཝགྒིཀཾ སུཁཝིཔཱཀཾ སགྒསཾཝཏྟནིཀཾ. སཀྐཱ ནུ ཁོ མེ ¶ , བྷནྟེ, ཨེཝམེཝ དིཊྛེཝ དྷམྨེ སནྡིཊྛིཀཾ སཱམཉྙཕལཾ པཉྙཔེཏུ’ནྟི?

༡༨༣. ‘‘སཀྐཱ, མཧཱརཱཛ. ཏེན ཧི, མཧཱརཱཛ, ཏཉྙེཝེཏྠ པཊིཔུཙྪིསྶཱམི. ཡཐཱ ཏེ ¶ ཁམེཡྻ, ཏཐཱ ནཾ བྱཱཀརེཡྻཱསི. ཏཾ ཀིཾ མཉྙསི, མཧཱརཱཛ, ཨིདྷ ཏེ ཨསྶ པུརིསོ དཱསོ ཀམྨཀཱརོ [ཀམྨཀརོ (སཱི. སྱཱ. ཀཾ. པཱི.)] པུབྦུཊྛཱཡཱི པཙྪཱནིཔཱཏཱི ཀིངྐཱརཔཊིསྶཱཝཱི མནཱཔཙཱརཱི པིཡཝཱདཱི མུཁུལློཀཀོ [མུཁུལློཀིཀོ (སྱཱ. ཀཾ. ཀ.)]. ཏསྶ ཨེཝམསྶ – ‘ཨཙྪརིཡཾ, ཝཏ བྷོ, ཨབྦྷུཏཾ, ཝཏ བྷོ, པུཉྙཱནཾ གཏི, པུཉྙཱནཾ ཝིཔཱཀོ. ཨཡཉྷི རཱཛཱ མཱགདྷོ ཨཛཱཏསཏྟུ ཝེདེཧིཔུཏྟོ མནུསྶོ ¶ ; ཨཧམྤི མནུསྶོ. ཨཡཉྷི རཱཛཱ མཱགདྷོ ཨཛཱཏསཏྟུ ཝེདེཧིཔུཏྟོ པཉྩཧི ཀཱམགུཎེཧི སམཔྤིཏོ སམངྒཱིབྷཱུཏོ པརིཙཱརེཏི, དེཝོ མཉྙེ. ཨཧཾ པནམྷིསྶ དཱསོ ཀམྨཀཱརོ པུབྦུཊྛཱཡཱི པཙྪཱནིཔཱཏཱི ཀིངྐཱརཔཊིསྶཱཝཱི མནཱཔཙཱརཱི པིཡཝཱདཱི མུཁུལློཀཀོ. སོ ཝཏསྶཱཧཾ པུཉྙཱནི ཀརེཡྻཾ. ཡཾནཱུནཱཧཾ ཀེསམསྶུཾ ཨོཧཱརེཏྭཱ ཀཱསཱཡཱནི ཝཏྠཱནི ཨཙྪཱདེཏྭཱ ཨགཱརསྨཱ ཨནགཱརིཡཾ པབྦཛེཡྻ’ནྟི. སོ ཨཔརེན སམཡེན ཀེསམསྶུཾ ཨོཧཱརེཏྭཱ ཀཱསཱཡཱནི ཝཏྠཱནི ཨཙྪཱདེཏྭཱ ཨགཱརསྨཱ ཨནགཱརིཡཾ པབྦཛེཡྻ. སོ ཨེཝཾ པབྦཛིཏོ སམཱནོ ཀཱཡེན སཾཝུཏོ ཝིཧརེཡྻ, ཝཱཙཱཡ སཾཝུཏོ ཝིཧརེཡྻ, མནསཱ སཾཝུཏོ ཝིཧརེཡྻ, གྷཱསཙྪཱདནཔརམཏཱཡ སནྟུཊྛོ, ཨབྷིརཏོ པཝིཝེཀེ. ཏཾ ཙེ ཏེ པུརིསཱ ཨེཝམཱརོཙེཡྻུཾ – ‘ཡགྒྷེ དེཝ ཛཱནེཡྻཱསི, ཡོ ཏེ སོ པུརིསོ [ཡོ ཏེ པུརིསོ (སཱི. ཀ.)] དཱསོ ཀམྨཀཱརོ པུབྦུཊྛཱཡཱི པཙྪཱནིཔཱཏཱི ཀིངྐཱརཔཊིསྶཱཝཱི མནཱཔཙཱརཱི པིཡཝཱདཱི མུཁུལློཀཀོ; སོ, དེཝ, ཀེསམསྶུཾ ཨོཧཱརེཏྭཱ ཀཱསཱཡཱནི ཝཏྠཱནི ཨཙྪཱདེཏྭཱ ཨགཱརསྨཱ ཨནགཱརིཡཾ པབྦཛིཏོ. སོ ཨེཝཾ པབྦཛིཏོ ¶ སམཱནོ ཀཱཡེན སཾཝུཏོ ཝིཧརཏི, ཝཱཙཱཡ སཾཝུཏོ ཝིཧརཏི, མནསཱ སཾཝུཏོ ཝིཧརཏི, གྷཱསཙྪཱདནཔརམཏཱཡ སནྟུཊྛོ, ཨབྷིརཏོ པཝིཝེཀེ’ཏི. ཨཔི ནུ ཏྭཾ ཨེཝཾ ཝདེཡྻཱསི – ‘ཨེཏུ མེ, བྷོ, སོ པུརིསོ, པུནདེཝ ཧོཏུ དཱསོ ཀམྨཀཱརོ པུབྦུཊྛཱཡཱི པཙྪཱནིཔཱཏཱི ཀིངྐཱརཔཊིསྶཱཝཱི མནཱཔཙཱརཱི པིཡཝཱདཱི མུཁུལློཀཀོ’ཏི?

༡༨༤. ‘‘ནོ ཧེཏཾ, བྷནྟེ. ཨཐ ¶ ཁོ ནཾ མཡམེཝ ཨབྷིཝཱདེཡྻཱམཔི ¶ , པཙྩུཊྛེཡྻཱམཔི, ཨཱསནེནཔི ནིམནྟེཡྻཱམ, ཨབྷིནིམནྟེཡྻཱམཔི ནཾ ཙཱིཝརཔིཎྜཔཱཏསེནཱསནགིལཱནཔྤཙྩཡབྷེསཛྫཔརིཀྑཱརེཧི, དྷམྨིཀམྤིསྶ རཀྑཱཝརཎགུཏྟིཾ སཾཝིདཧེཡྻཱམཱ’’ཏི.

༡༨༥. ‘‘ཏཾ ཀིཾ མཉྙསི, མཧཱརཱཛ, ཡདི ཨེཝཾ སནྟེ ཧོཏི ཝཱ སནྡིཊྛིཀཾ སཱམཉྙཕལཾ ནོ ཝཱ’’ཏི? ‘‘ཨདྡྷཱ ཁོ, བྷནྟེ, ཨེཝཾ སནྟེ ཧོཏི སནྡིཊྛིཀཾ སཱམཉྙཕལ’’ནྟི. ‘‘ཨིདཾ ཁོ ཏེ, མཧཱརཱཛ, མཡཱ པཋམཾ དིཊྛེཝ དྷམྨེ སནྡིཊྛིཀཾ སཱམཉྙཕལཾ པཉྙཏྟ’’ནྟི.

དུཏིཡསནྡིཊྛིཀསཱམཉྙཕལཾ

༡༨༦. ‘‘སཀྐཱ ¶ པན, བྷནྟེ, ཨཉྙམྤི ཨེཝམེཝ དིཊྛེཝ དྷམྨེ སནྡིཊྛིཀཾ སཱམཉྙཕལཾ པཉྙཔེཏུ’’ནྟི? ‘‘སཀྐཱ, མཧཱརཱཛ. ཏེན ཧི, མཧཱརཱཛ, ཏཉྙེཝེཏྠ པཊིཔུཙྪིསྶཱམི. ཡཐཱ ཏེ ཁམེཡྻ, ཏཐཱ ནཾ བྱཱཀརེཡྻཱསི. ཏཾ ཀིཾ མཉྙསི, མཧཱརཱཛ, ཨིདྷ ཏེ ཨསྶ པུརིསོ ཀསྶཀོ གཧཔཏིཀོ ཀརཀཱརཀོ རཱསིཝཌྜྷཀོ. ཏསྶ ཨེཝམསྶ – ‘ཨཙྪརིཡཾ ཝཏ བྷོ, ཨབྦྷུཏཾ ཝཏ བྷོ, པུཉྙཱནཾ གཏི, པུཉྙཱནཾ ཝིཔཱཀོ. ཨཡཉྷི རཱཛཱ མཱགདྷོ ཨཛཱཏསཏྟུ ཝེདེཧིཔུཏྟོ མནུསྶོ, ཨཧམྤི མནུསྶོ. ཨཡཉྷི རཱཛཱ མཱགདྷོ ཨཛཱཏསཏྟུ ཝེདེཧིཔུཏྟོ པཉྩཧི ཀཱམགུཎེཧི སམཔྤིཏོ སམངྒཱིབྷཱུཏོ པརིཙཱརེཏི, དེཝོ མཉྙེ. ཨཧཾ པནམྷིསྶ ཀསྶཀོ གཧཔཏིཀོ ཀརཀཱརཀོ རཱསིཝཌྜྷཀོ. སོ ཝཏསྶཱཧཾ པུཉྙཱནི ཀརེཡྻཾ. ཡཾནཱུནཱཧཾ ཀེསམསྶུཾ ཨོཧཱརེཏྭཱ ཀཱསཱཡཱནི ཝཏྠཱནི ཨཙྪཱདེཏྭཱ ཨགཱརསྨཱ ཨནགཱརིཡཾ པབྦཛེཡྻ’ནྟི.

‘‘སོ ཨཔརེན སམཡེན ཨཔྤཾ ཝཱ བྷོགཀྑནྡྷཾ པཧཱཡ མཧནྟཾ ¶ ཝཱ བྷོགཀྑནྡྷཾ པཧཱཡ, ཨཔྤཾ ཝཱ ཉཱཏིཔརིཝཊྚཾ པཧཱཡ མཧནྟཾ ཝཱ ཉཱཏིཔརིཝཊྚཾ པཧཱཡ ཀེསམསྶུཾ ཨོཧཱརེཏྭཱ ཀཱསཱཡཱནི ཝཏྠཱནི ཨཙྪཱདེཏྭཱ ཨགཱརསྨཱ ¶ ཨནགཱརིཡཾ པབྦཛེཡྻ. སོ ཨེཝཾ པབྦཛིཏོ སམཱནོ ཀཱཡེན སཾཝུཏོ ཝིཧརེཡྻ, ཝཱཙཱཡ སཾཝུཏོ ཝིཧརེཡྻ, མནསཱ སཾཝུཏོ ཝིཧརེཡྻ, གྷཱསཙྪཱདནཔརམཏཱཡ སནྟུཊྛོ, ཨབྷིརཏོ པཝིཝེཀེ. ཏཾ ཙེ ཏེ པུརིསཱ ཨེཝམཱརོཙེཡྻུཾ – ‘ཡགྒྷེ, དེཝ ཛཱནེཡྻཱསི, ཡོ ཏེ སོ པུརིསོ [ཡོ ཏེ པུརིསོ (སཱི.)] ཀསྶཀོ གཧཔཏིཀོ ཀརཀཱརཀོ རཱསིཝཌྜྷཀོ; སོ དེཝ ཀེསམསྶུཾ ཨོཧཱརེཏྭཱ ཀཱསཱཡཱནི ཝཏྠཱནི ཨཙྪཱདེཏྭཱ ཨགཱརསྨཱ ཨནགཱརིཡཾ པབྦཛིཏོ. སོ ཨེཝཾ པབྦཛིཏོ སམཱནོ ཀཱཡེན སཾཝུཏོ ཝིཧརཏི, ཝཱཙཱཡ སཾཝུཏོ ཝིཧརཏི, མནསཱ སཾཝུཏོ ཝིཧརཏི, གྷཱསཙྪཱདནཔརམཏཱཡ ¶ སནྟུཊྛོ, ཨབྷིརཏོ པཝིཝེཀེ’’ཏི. ཨཔི ནུ ཏྭཾ ཨེཝཾ ཝདེཡྻཱསི – ‘ཨེཏུ མེ, བྷོ, སོ པུརིསོ, པུནདེཝ ཧོཏུ ཀསྶཀོ གཧཔཏིཀོ ཀརཀཱརཀོ རཱསིཝཌྜྷཀོ’ཏི?

༡༨༧. ‘‘ནོ ཧེཏཾ, བྷནྟེ. ཨཐ ཁོ ནཾ མཡམེཝ ཨབྷིཝཱདེཡྻཱམཔི, པཙྩུཊྛེཡྻཱམཔི, ཨཱསནེནཔི ནིམནྟེཡྻཱམ, ཨབྷིནིམནྟེཡྻཱམཔི ནཾ ཙཱིཝརཔིཎྜཔཱཏསེནཱསནགིལཱནཔྤཙྩཡབྷེསཛྫཔརིཀྑཱརེཧི, དྷམྨིཀམྤིསྶ རཀྑཱཝརཎགུཏྟིཾ སཾཝིདཧེཡྻཱམཱ’’ཏི.

༡༨༨. ‘‘ཏཾ ཀིཾ མཉྙསི, མཧཱརཱཛ? ཡདི ཨེཝཾ སནྟེ ཧོཏི ཝཱ སནྡིཊྛིཀཾ སཱམཉྙཕལཾ ནོ ཝཱ’’ཏི? ‘‘ཨདྡྷཱ ཁོ, བྷནྟེ, ཨེཝཾ སནྟེ ཧོཏི སནྡིཊྛིཀཾ སཱམཉྙཕལ’’ནྟི ¶ . ‘‘ཨིདཾ ཁོ ཏེ, མཧཱརཱཛ, མཡཱ དུཏིཡཾ དིཊྛེཝ དྷམྨེ སནྡིཊྛིཀཾ སཱམཉྙཕལཾ པཉྙཏྟ’’ནྟི.

པཎཱིཏཏརསཱམཉྙཕལཾ

༡༨༩. ‘‘སཀྐཱ ¶ པན, བྷནྟེ, ཨཉྙམྤི དིཊྛེཝ དྷམྨེ སནྡིཊྛིཀཾ སཱམཉྙཕལཾ པཉྙཔེཏུཾ ཨིམེཧི སནྡིཊྛིཀེཧི སཱམཉྙཕལེཧི ཨབྷིཀྐནྟཏརཉྩ པཎཱིཏཏརཉྩཱ’’ཏི? ‘‘སཀྐཱ, མཧཱརཱཛ. ཏེན ཧི, མཧཱརཱཛ, སུཎོཧི, སཱདྷུཀཾ མནསི ཀརོཧི, བྷཱསིསྶཱམཱི’’ཏི. ‘‘ཨེཝཾ, བྷནྟེ’’ཏི ཁོ རཱཛཱ མཱགདྷོ ཨཛཱཏསཏྟུ ཝེདེཧིཔུཏྟོ བྷགཝཏོ པཙྩསྶོསི.

༡༩༠. བྷགཝཱ ཨེཏདཝོཙ – ‘‘ཨིདྷ, མཧཱརཱཛ, ཏཐཱགཏོ ལོཀེ ཨུཔྤཛྫཏི ཨརཧཾ སམྨཱསམྦུདྡྷོ ཝིཛྫཱཙརཎསམྤནྣོ སུགཏོ ལོཀཝིདཱུ ཨནུཏྟརོ པུརིསདམྨསཱརཐི སཏྠཱ དེཝམནུསྶཱནཾ བུདྡྷོ བྷགཝཱ. སོ ཨིམཾ ¶ ལོཀཾ སདེཝཀཾ སམཱརཀཾ སབྲཧྨཀཾ སསྶམཎབྲཱཧྨཎིཾ པཛཾ སདེཝམནུསྶཾ སཡཾ ཨབྷིཉྙཱ སཙྪིཀཏྭཱ པཝེདེཏི. སོ དྷམྨཾ དེསེཏི ཨཱདིཀལྱཱཎཾ མཛ྄ཛྷེཀལྱཱཎཾ པརིཡོསཱནཀལྱཱཎཾ སཱཏྠཾ སབྱཉྫནཾ, ཀེཝལཔརིཔུཎྞཾ པརིསུདྡྷཾ བྲཧྨཙརིཡཾ པཀཱསེཏི.

༡༩༡. ‘‘ཏཾ དྷམྨཾ སུཎཱཏི གཧཔཏི ཝཱ གཧཔཏིཔུཏྟོ ཝཱ ཨཉྙཏརསྨིཾ ཝཱ ཀུལེ པཙྩཱཛཱཏོ. སོ ཏཾ དྷམྨཾ སུཏྭཱ ¶ ཏཐཱགཏེ སདྡྷཾ པཊིལབྷཏི. སོ ཏེན སདྡྷཱཔཊིལཱབྷེན སམནྣཱགཏོ ཨིཏི པཊིསཉྩིཀྑཏི – ‘སམྦཱདྷོ གྷརཱཝཱསོ རཛོཔཐོ, ཨབྦྷོཀཱསོ པབྦཛྫཱ. ནཡིདཾ སུཀརཾ ཨགཱརཾ ཨཛ྄ཛྷཱཝསཏཱ ཨེཀནྟཔརིཔུཎྞཾ ཨེཀནྟཔརིསུདྡྷཾ སངྑལིཁིཏཾ བྲཧྨཙརིཡཾ ཙརིཏུཾ. ཡཾནཱུནཱཧཾ ཀེསམསྶུཾ ཨོཧཱརེཏྭཱ ཀཱསཱཡཱནི ཝཏྠཱནི ཨཙྪཱདེཏྭཱ ཨགཱརསྨཱ ཨནགཱརིཡཾ ¶ པབྦཛེཡྻ’ནྟི.

༡༩༢. ‘‘སོ ཨཔརེན སམཡེན ཨཔྤཾ ཝཱ བྷོགཀྑནྡྷཾ པཧཱཡ མཧནྟཾ ཝཱ བྷོགཀྑནྡྷཾ པཧཱཡ ཨཔྤཾ ཝཱ ཉཱཏིཔརིཝཊྚཾ པཧཱཡ མཧནྟཾ ཝཱ ཉཱཏིཔརིཝཊྚཾ པཧཱཡ ཀེསམསྶུཾ ཨོཧཱརེཏྭཱ ཀཱསཱཡཱནི ཝཏྠཱནི ཨཙྪཱདེཏྭཱ ཨགཱརསྨཱ ཨནགཱརིཡཾ པབྦཛཏི.

༡༩༣. ‘‘སོ ཨེཝཾ པབྦཛིཏོ སམཱནོ པཱཏིམོཀྑསཾཝརསཾཝུཏོ ཝིཧརཏི ཨཱཙཱརགོཙརསམྤནྣོ, ཨཎུམཏྟེསུ ཝཛྫེསུ བྷཡདསྶཱཝཱི, སམཱདཱཡ སིཀྑཏི སིཀྑཱཔདེསུ, ཀཱཡཀམྨཝཙཱིཀམྨེན ¶ སམནྣཱགཏོ ཀུསལེན, པརིསུདྡྷཱཛཱིཝོ སཱིལསམྤནྣོ, ཨིནྡྲིཡེསུ གུཏྟདྭཱརོ [གུཏྟདྭཱརོ, བྷོཛནེ མཏྟཉྙཱུ (ཀ.)], སཏིསམྤཛཉྙེན སམནྣཱགཏོ, སནྟུཊྛོ.

ཙཱུལ༹སཱིལཾ

༡༩༤. ‘‘ཀཐཉྩ, མཧཱརཱཛ, བྷིཀྑུ སཱིལསམྤནྣོ ཧོཏི? ཨིདྷ, མཧཱརཱཛ, བྷིཀྑུ པཱཎཱཏིཔཱཏཾ པཧཱཡ པཱཎཱཏིཔཱཏཱ པཊིཝིརཏོ ཧོཏི. ནིཧིཏདཎྜོ ནིཧིཏསཏྠོ ལཛྫཱི དཡཱཔནྣོ སབྦཔཱཎབྷཱུཏཧིཏཱནུཀམྤཱི ཝིཧརཏི. ཨིདམྤིསྶ ཧོཏི སཱིལསྨིཾ.

‘‘ཨདིནྣཱདཱནཾ ¶ པཧཱཡ ཨདིནྣཱདཱནཱ པཊིཝིརཏོ ཧོཏི དིནྣཱདཱཡཱི དིནྣཔཱཊིཀངྑཱི, ཨཐེནེན སུཙིབྷཱུཏེན ཨཏྟནཱ ཝིཧརཏི. ཨིདམྤིསྶ ཧོཏི སཱིལསྨིཾ.

‘‘ཨབྲཧྨཙརིཡཾ པཧཱཡ བྲཧྨཙཱརཱི ཧོཏི ཨཱརཱཙཱརཱི ཝིརཏོ མེཐུནཱ གཱམདྷམྨཱ. ཨིདམྤིསྶ ཧོཏི སཱིལསྨིཾ.

‘‘མུསཱཝཱདཾ པཧཱཡ མུསཱཝཱདཱ པཊིཝིརཏོ ཧོཏི སཙྩཝཱདཱི སཙྩསནྡྷོ ཐེཏོ པཙྩཡིཀོ ཨཝིསཾཝཱདཀོ ལོཀསྶ. ཨིདམྤིསྶ ཧོཏི སཱིལསྨིཾ.

‘‘པིསུཎཾ ཝཱཙཾ པཧཱཡ པིསུཎཱཡ ཝཱཙཱཡ པཊིཝིརཏོ ཧོཏི; ཨིཏོ སུཏྭཱ ན ཨམུཏྲ ཨཀྑཱཏཱ ཨིམེསཾ ¶ བྷེདཱཡ; ཨམུཏྲ ¶ ཝཱ སུཏྭཱ ན ཨིམེསཾ ཨཀྑཱཏཱ, ཨམཱུསཾ བྷེདཱཡ. ཨིཏི བྷིནྣཱནཾ ཝཱ སནྡྷཱཏཱ, སཧིཏཱནཾ ཝཱ ཨནུཔྤདཱཏཱ, སམགྒཱརཱམོ སམགྒརཏོ སམགྒནནྡཱི སམགྒཀརཎིཾ ཝཱཙཾ བྷཱསིཏཱ ཧོཏི. ཨིདམྤིསྶ ཧོཏི སཱིལསྨིཾ.

‘‘ཕརུསཾ ཝཱཙཾ པཧཱཡ ཕརུསཱཡ ཝཱཙཱཡ པཊིཝིརཏོ ཧོཏི; ཡཱ སཱ ཝཱཙཱ ནེལཱ ཀཎྞསུཁཱ པེམནཱིཡཱ ཧདཡངྒམཱ པོརཱི བཧུཛནཀནྟཱ བཧུཛནམནཱཔཱ ཏཐཱརཱུཔིཾ ཝཱཙཾ བྷཱསིཏཱ ཧོཏི. ཨིདམྤིསྶ ཧོཏི སཱིལསྨིཾ.

‘‘སམྥཔྤལཱཔཾ པཧཱཡ སམྥཔྤལཱཔཱ པཊིཝིརཏོ ཧོཏི ཀཱལཝཱདཱི བྷཱུཏཝཱདཱི ཨཏྠཝཱདཱི དྷམྨཝཱདཱི ཝིནཡཝཱདཱི, ནིདྷཱནཝཏིཾ ཝཱཙཾ བྷཱསིཏཱ ཧོཏི ཀཱལེན སཱཔདེསཾ པརིཡནྟཝཏིཾ ཨཏྠསཾཧིཏཾ. ཨིདམྤིསྶ ཧོཏི སཱིལསྨིཾ.

‘‘བཱིཛགཱམབྷཱུཏགཱམསམཱརམྦྷཱ ¶ པཊིཝིརཏོ ཧོཏི…པེ… ཨེཀབྷཏྟིཀོ ཧོཏི རཏྟཱུཔརཏོ ཝིརཏོ ཝིཀཱལབྷོཛནཱ. ནཙྩགཱིཏཝཱདིཏཝིསཱུཀདསྶནཱ པཊིཝིརཏོ ཧོཏི. མཱལཱགནྡྷཝིལེཔནདྷཱརཎམཎྜནཝིབྷཱུསནཊྛཱནཱ པཊིཝིརཏོ ཧོཏི. ཨུཙྩཱསཡནམཧཱསཡནཱ པཊིཝིརཏོ ཧོཏི. ཛཱཏརཱུཔརཛཏཔཊིགྒཧཎཱ ¶ པཊིཝིརཏོ ཧོཏི. ཨཱམཀདྷཉྙཔཊིགྒཧཎཱ པཊིཝིརཏོ ཧོཏི. ཨཱམཀམཾསཔཊིགྒཧཎཱ པཊིཝིརཏོ ཧོཏི. ཨིཏྠིཀུམཱརིཀཔཊིགྒཧཎཱ པཊིཝིརཏོ ཧོཏི. དཱསིདཱསཔཊིགྒཧཎཱ པཊིཝིརཏོ ཧོཏི. ཨཛེལ༹ཀཔཊིགྒཧཎཱ པཊིཝིརཏོ ཧོཏི. ཀུཀྐུཊསཱུཀརཔཊིགྒཧཎཱ པཊིཝིརཏོ ཧོཏི. ཧཏྠིགཝསྶཝལ༹ཝཔཊིགྒཧཎཱ པཊིཝིརཏོ ཧོཏི. ཁེཏྟཝཏྠུཔཊིགྒཧཎཱ པཊིཝིརཏོ ཧོཏི ¶ . དཱུཏེཡྻཔཧིཎགམནཱནུཡོགཱ པཊིཝིརཏོ ཧོཏི. ཀཡཝིཀྐཡཱ པཊིཝིརཏོ ཧོཏི. ཏུལཱཀཱུཊཀཾསཀཱུཊམཱནཀཱུཊཱ པཊིཝིརཏོ ཧོཏི. ཨུཀྐོཊནཝཉྩནནིཀཏིསཱཙིཡོགཱ པཊིཝིརཏོ ཧོཏི. ཚེདནཝདྷབནྡྷནཝིཔརཱམོསཨཱལོཔསཧསཱཀཱརཱ པཊིཝིརཏོ ཧོཏི. ཨིདམྤིསྶ ཧོཏི སཱིལསྨིཾ.

ཙཱུལ༹སཱིལཾ ནིཊྛིཏཾ.

མཛ྄ཛྷིམསཱིལཾ

༡༩༥. ‘‘ཡཐཱ ཝཱ པནེཀེ བྷོནྟོ སམཎབྲཱཧྨཎཱ སདྡྷཱདེཡྻཱནི བྷོཛནཱནི བྷུཉྫིཏྭཱ ཏེ ཨེཝརཱུཔཾ བཱིཛགཱམབྷཱུཏགཱམསམཱརམྦྷཾ ཨནུཡུཏྟཱ ཝིཧརནྟི. སེཡྻཐིདཾ – མཱུལབཱིཛཾ ཁནྡྷབཱིཛཾ ཕལུ༹བཱིཛཾ ཨགྒབཱིཛཾ བཱིཛབཱིཛམེཝ པཉྩམཾ, ཨིཏི ཨེཝརཱུཔཱ བཱིཛགཱམབྷཱུཏགཱམསམཱརམྦྷཱ ¶ པཊིཝིརཏོ ཧོཏི. ཨིདམྤིསྶ ཧོཏི སཱིལསྨིཾ.

༡༩༦. ‘‘ཡཐཱ ཝཱ པནེཀེ བྷོནྟོ སམཎབྲཱཧྨཎཱ སདྡྷཱདེཡྻཱནི བྷོཛནཱནི བྷུཉྫིཏྭཱ ཏེ ཨེཝརཱུཔཾ སནྣིདྷིཀཱརཔརིབྷོགཾ ཨནུཡུཏྟཱ ཝིཧརནྟི. སེཡྻཐིདཾ – ཨནྣསནྣིདྷིཾ པཱནསནྣིདྷིཾ ཝཏྠསནྣིདྷིཾ ཡཱནསནྣིདྷིཾ སཡནསནྣིདྷིཾ གནྡྷསནྣིདྷིཾ ཨཱམིསསནྣིདྷིཾ, ཨིཏི ཝཱ ཨིཏི ཨེཝརཱུཔཱ སནྣིདྷིཀཱརཔརིབྷོགཱ པཊིཝིརཏོ ཧོཏི. ཨིདམྤིསྶ ཧོཏི སཱིལསྨིཾ.

༡༩༧. ‘‘ཡཐཱ ཝཱ པནེཀེ བྷོནྟོ སམཎབྲཱཧྨཎཱ སདྡྷཱདེཡྻཱནི བྷོཛནཱནི བྷུཉྫིཏྭཱ ཏེ ཨེཝརཱུཔཾ ཝིསཱུཀདསྶནཾ ཨནུཡུཏྟཱ ཝིཧརནྟི. སེཡྻཐིདཾ ¶ – ནཙྩཾ གཱིཏཾ ཝཱདིཏཾ པེཀྑཾ ཨཀྑཱནཾ ¶ པཱཎིསྶརཾ ཝེཏཱལ༹ཾ ཀུམྦྷཐཱུཎཾ སོབྷནཀཾ ཙཎྜཱལཾ ཝཾསཾ དྷོཝནཾ ཧཏྠིཡུདྡྷཾ ཨསྶཡུདྡྷཾ མཧིཾསཡུདྡྷཾ ཨུསབྷཡུདྡྷཾ ཨཛཡུདྡྷཾ མེཎྜཡུདྡྷཾ ཀུཀྐུཊཡུདྡྷཾ ཝཊྚཀཡུདྡྷཾ དཎྜཡུདྡྷཾ མུཊྛིཡུདྡྷཾ ནིབྦུདྡྷཾ ཨུཡྻོདྷིཀཾ བལགྒཾ སེནཱབྱཱུཧཾ ཨནཱིཀདསྶནཾ ཨིཏི ཝཱ ཨིཏི ཨེཝརཱུཔཱ ཝིསཱུཀདསྶནཱ པཊིཝིརཏོ ཧོཏི. ཨིདམྤིསྶ ཧོཏི སཱིལསྨིཾ.

༡༩༨. ‘‘ཡཐཱ ¶ ཝཱ པནེཀེ བྷོནྟོ སམཎབྲཱཧྨཎཱ སདྡྷཱདེཡྻཱནི བྷོཛནཱནི བྷུཉྫིཏྭཱ ཏེ ཨེཝརཱུཔཾ ཛཱུཏཔྤམཱདཊྛཱནཱནུཡོགཾ ཨནུཡུཏྟཱ ཝིཧརནྟི. སེཡྻཐིདཾ – ཨཊྛཔདཾ དསཔདཾ ཨཱཀཱསཾ པརིཧཱརཔཐཾ སནྟིཀཾ ཁལིཀཾ གྷཊིཀཾ སལཱཀཧཏྠཾ ཨཀྑཾ པངྒཙཱིརཾ ཝངྐཀཾ མོཀྑཙིཀཾ ཙིངྒུལིཀཾ པཏྟཱལ༹ྷཀཾ རཐཀཾ དྷནུཀཾ ཨཀྑརིཀཾ མནེསིཀཾ ཡཐཱཝཛྫཾ ཨིཏི ཝཱ ཨིཏི ཨེཝརཱུཔཱ ཛཱུཏཔྤམཱདཊྛཱནཱནུཡོགཱ པཊིཝིརཏོ ཧོཏི. ཨིདམྤིསྶ ཧོཏི སཱིལསྨིཾ.

༡༩༩. ‘‘ཡཐཱ ཝཱ པནེཀེ བྷོནྟོ སམཎབྲཱཧྨཎཱ སདྡྷཱདེཡྻཱནི བྷོཛནཱནི བྷུཉྫིཏྭཱ ཏེ ཨེཝརཱུཔཾ ཨུཙྩཱསཡནམཧཱསཡནཾ ཨནུཡུཏྟཱ ཝིཧརནྟི. སེཡྻཐིདཾ – ཨཱསནྡིཾ པལླངྐཾ གོནཀཾ ཙིཏྟཀཾ པཊིཀཾ པཊལིཀཾ ཏཱུལིཀཾ ཝིཀཏིཀཾ ཨུདྡལོམིཾ ཨེཀནྟལོམིཾ ཀཊྚིསྶཾ ཀོསེཡྻཾ ཀུཏྟཀཾ ཧཏྠཏྠརཾ ཨསྶཏྠརཾ རཐཏྠརཾ ཨཛིནཔྤཝེཎིཾ ཀདལིམིགཔཝརཔཙྩཏྠརཎཾ སཨུཏྟརཙྪདཾ ཨུབྷཏོལོཧིཏཀཱུཔདྷཱནཾ ཨིཏི ཝཱ ཨིཏི ཨེཝརཱུཔཱ ¶ ཨུཙྩཱསཡནམཧཱསཡནཱ ¶ པཊིཝིརཏོ ཧོཏི. ཨིདམྤིསྶ ཧོཏི སཱིལསྨིཾ.

༢༠༠. ‘‘ཡཐཱ ཝཱ པནེཀེ བྷོནྟོ སམཎབྲཱཧྨཎཱ སདྡྷཱདེཡྻཱནི བྷོཛནཱནི བྷུཉྫིཏྭཱ ཏེ ཨེཝརཱུཔཾ མཎྜནཝིབྷཱུསནཊྛཱནཱནུཡོགཾ ཨནུཡུཏྟཱ ཝིཧརནྟི. སེཡྻཐིདཾ – ཨུཙྪཱདནཾ པརིམདྡནཾ ནྷཱཔནཾ སམྦཱཧནཾ ཨཱདཱསཾ ཨཉྫནཾ མཱལཱགནྡྷཝིལེཔནཾ མུཁཙུཎྞཾ མུཁལེཔནཾ ཧཏྠབནྡྷཾ སིཁཱབནྡྷཾ དཎྜཾ ནཱལི༹ཀཾ ཨསིཾ [ཁགྒཾ (སཱི. པཱི.), ཨསིཾ ཁགྒཾ (སྱཱ. ཀཾ.), ཁགྒཾ ཨསིཾ (ཀ.)] ཚཏྟཾ ཙིཏྲུཔཱཧནཾ ཨུཎྷཱིསཾ མཎིཾ ཝཱལབཱིཛནིཾ ཨོདཱཏཱནི ཝཏྠཱནི དཱིགྷདསཱནི ཨིཏི ཝཱ ཨིཏི ཨེཝརཱུཔཱ མཎྜནཝིབྷཱུསནཊྛཱནཱནུཡོགཱ པཊིཝིརཏོ ཧོཏི. ཨིདམྤིསྶ ཧོཏི སཱིལསྨིཾ.

༢༠༡. ‘‘ཡཐཱ ཝཱ པནེཀེ བྷོནྟོ སམཎབྲཱཧྨཎཱ སདྡྷཱདེཡྻཱནི བྷོཛནཱནི བྷུཉྫིཏྭཱ ཏེ ཨེཝརཱུཔཾ ཏིརཙྪཱནཀཐཾ ཨནུཡུཏྟཱ ཝིཧརནྟི. སེཡྻཐིདཾ – རཱཛཀཐཾ ཙོརཀཐཾ མཧཱམཏྟཀཐཾ སེནཱཀཐཾ བྷཡཀཐཾ ཡུདྡྷཀཐཾ ཨནྣཀཐཾ པཱནཀཐཾ ཝཏྠཀཐཾ སཡནཀཐཾ མཱལཱཀཐཾ གནྡྷཀཐཾ ཉཱཏིཀཐཾ ཡཱནཀཐཾ གཱམཀཐཾ ནིགམཀཐཾ ནགརཀཐཾ ཛནཔདཀཐཾ ཨིཏྠིཀཐཾ [ཨིཏྠིཀཐཾ པུརིསཀཐཾ ཀུམཱརཀཐཾ ཀུམཱརིཀཐཾ (ཀ.)] སཱུརཀཐཾ ཝིསིཁཱཀཐཾ ཀུམྦྷཊྛཱནཀཐཾ པུབྦཔེཏཀཐཾ ¶ ནཱནཏྟཀཐཾ ལོཀཀྑཱཡིཀཾ ¶ སམུདྡཀྑཱཡིཀཾ ཨིཏིབྷཝཱབྷཝཀཐཾ ཨིཏི ཝཱ ཨིཏི ཨེཝརཱུཔཱཡ ཏིརཙྪཱནཀཐཱཡ པཊིཝིརཏོ ཧོཏི. ཨིདམྤིསྶ ཧོཏི སཱིལསྨིཾ.

༢༠༢. ‘‘ཡཐཱ ཝཱ པནེཀེ བྷོནྟོ སམཎབྲཱཧྨཎཱ སདྡྷཱདེཡྻཱནི བྷོཛནཱནི བྷུཉྫིཏྭཱ ཏེ ཨེཝརཱུཔཾ ཝིགྒཱཧིཀཀཐཾ ཨནུཡུཏྟཱ ཝིཧརནྟི. སེཡྻཐིདཾ ¶ – ན ཏྭཾ ཨིམཾ དྷམྨཝིནཡཾ ཨཱཛཱནཱསི, ཨཧཾ ཨིམཾ དྷམྨཝིནཡཾ ཨཱཛཱནཱམི, ཀིཾ ཏྭཾ ཨིམཾ དྷམྨཝིནཡཾ ཨཱཛཱནིསྶསི, མིཙྪཱ པཊིཔནྣོ ཏྭམསི, ཨཧམསྨི སམྨཱ པཊིཔནྣོ, སཧིཏཾ མེ, ཨསཧིཏཾ ཏེ, པུརེ ཝཙནཱིཡཾ པཙྪཱ ཨཝཙ, པཙྪཱ ཝཙནཱིཡཾ པུརེ ཨཝཙ, ཨདྷིཙིཎྞཾ ཏེ ཝིཔརཱཝཏྟཾ, ཨཱརོཔིཏོ ཏེ ཝཱདོ, ནིགྒཧིཏོ ཏྭམསི, ཙར ཝཱདཔྤམོཀྑཱཡ, ནིབྦེཋེཧི ཝཱ སཙེ པཧོསཱིཏི ཨིཏི ཝཱ ཨིཏི ཨེཝརཱུཔཱཡ ཝིགྒཱཧིཀཀཐཱཡ པཊིཝིརཏོ ཧོཏི. ཨིདམྤིསྶ ཧོཏི སཱིལསྨིཾ.

༢༠༣. ‘‘ཡཐཱ ཝཱ པནེཀེ བྷོནྟོ སམཎབྲཱཧྨཎཱ སདྡྷཱདེཡྻཱནི བྷོཛནཱནི བྷུཉྫིཏྭཱ ཏེ ཨེཝརཱུཔཾ དཱུཏེཡྻཔཧིཎགམནཱནུཡོགཾ ¶ ཨནུཡུཏྟཱ ཝིཧརནྟི. སེཡྻཐིདཾ – རཉྙཾ, རཱཛམཧཱམཏྟཱནཾ, ཁཏྟིཡཱནཾ, བྲཱཧྨཎཱནཾ, གཧཔཏིཀཱནཾ, ཀུམཱརཱནཾ – ‘ཨིདྷ གཙྪ, ཨམུཏྲཱགཙྪ, ཨིདཾ ཧར, ཨམུཏྲ ཨིདཾ ཨཱཧརཱ’ཏི ཨིཏི ཝཱ ཨིཏི ཨེཝརཱུཔཱ དཱུཏེཡྻཔཧིཎགམནཱནུཡོགཱ པཊིཝིརཏོ ཧོཏི. ཨིདམྤིསྶ ཧོཏི སཱིལསྨིཾ.

༢༠༤. ‘‘ཡཐཱ ཝཱ པནེཀེ བྷོནྟོ སམཎབྲཱཧྨཎཱ སདྡྷཱདེཡྻཱནི བྷོཛནཱནི བྷུཉྫིཏྭཱ ཏེ ཀུཧཀཱ ཙ ཧོནྟི ལཔཀཱ ཙ ནེམིཏྟིཀཱ ཙ ནིཔྤེསིཀཱ ཙ ལཱབྷེན ལཱབྷཾ ནིཛིགཱིཾསིཏཱརོ ཙ. ཨིཏི ཨེཝརཱུཔཱ ཀུཧནལཔནཱ པཊིཝིརཏོ ཧོཏི. ཨིདམྤིསྶ ཧོཏི སཱིལསྨིཾ’’.

མཛ྄ཛྷིམསཱིལཾ ནིཊྛིཏཾ.

མཧཱསཱིལཾ

༢༠༥. ‘‘ཡཐཱ ¶ ཝཱ པནེཀེ བྷོནྟོ སམཎབྲཱཧྨཎཱ སདྡྷཱདེཡྻཱནི བྷོཛནཱནི བྷུཉྫིཏྭཱ ཏེ ཨེཝརཱུཔཱཡ ཏིརཙྪཱནཝིཛྫཱཡ མིཙྪཱཛཱིཝེན ཛཱིཝིཏཾ ཀཔྤེནྟི. སེཡྻཐིདཾ – ཨངྒཾ ནིམིཏྟཾ ཨུཔྤཱཏཾ སུཔིནཾ ལཀྑཎཾ མཱུསིཀཙྪིནྣཾ ཨགྒིཧོམཾ དབྦིཧོམཾ ཐུསཧོམཾ ཀཎཧོམཾ ཏཎྜུལཧོམཾ སཔྤིཧོམཾ ¶ ཏེལཧོམཾ ¶ མུཁཧོམཾ ལོཧིཏཧོམཾ ཨངྒཝིཛྫཱ ཝཏྠུཝིཛྫཱ ཁཏྟཝིཛྫཱ སིཝཝིཛྫཱ བྷཱུཏཝིཛྫཱ བྷཱུརིཝིཛྫཱ ཨཧིཝིཛྫཱ ཝིསཝིཛྫཱ ཝིཙྪིཀཝིཛྫཱ མཱུསིཀཝིཛྫཱ སཀུཎཝིཛྫཱ ཝཱཡསཝིཛྫཱ པཀྐཛ྄ཛྷཱནཾ སརཔརིཏྟཱཎཾ མིགཙཀྐཾ ཨིཏི ཝཱ ཨིཏི ཨེཝརཱུཔཱཡ ཏིརཙྪཱནཝིཛྫཱཡ མིཙྪཱཛཱིཝཱ པཊིཝིརཏོ ཧོཏི. ཨིདམྤིསྶ ཧོཏི སཱིལསྨིཾ.

༢༠༦. ‘‘ཡཐཱ ཝཱ པནེཀེ བྷོནྟོ སམཎབྲཱཧྨཎཱ སདྡྷཱདེཡྻཱནི བྷོཛནཱནི བྷུཉྫིཏྭཱ ཏེ ཨེཝརཱུཔཱཡ ཏིརཙྪཱནཝིཛྫཱཡ མིཙྪཱཛཱིཝེན ཛཱིཝིཏཾ ཀཔྤེནྟི. སེཡྻཐིདཾ – མཎིལཀྑཎཾ ཝཏྠལཀྑཎཾ དཎྜལཀྑཎཾ སཏྠལཀྑཎཾ ཨསིལཀྑཎཾ ཨུསུལཀྑཎཾ དྷནུལཀྑཎཾ ཨཱཝུདྷལཀྑཎཾ ཨིཏྠིལཀྑཎཾ པུརིསལཀྑཎཾ ཀུམཱརལཀྑཎཾ ཀུམཱརིལཀྑཎཾ དཱསལཀྑཎཾ དཱསིལཀྑཎཾ ཧཏྠིལཀྑཎཾ ཨསྶལཀྑཎཾ མཧིཾསལཀྑཎཾ ཨུསབྷལཀྑཎཾ གོལཀྑཎཾ ཨཛལཀྑཎཾ མེཎྜལཀྑཎཾ ཀུཀྐུཊལཀྑཎཾ ཝཊྚཀལཀྑཎཾ གོདྷཱལཀྑཎཾ ཀཎྞིཀལཀྑཎཾ ཀཙྪཔལཀྑཎཾ མིགལཀྑཎཾ ཨིཏི ཝཱ ཨིཏི ཨེཝརཱུཔཱཡ ཏིརཙྪཱནཝིཛྫཱཡ མིཙྪཱཛཱིཝཱ པཊིཝིརཏོ ཧོཏི. ཨིདམྤིསྶ ཧོཏི སཱིལསྨིཾ.

༢༠༧. ‘‘ཡཐཱ ¶ ཝཱ པནེཀེ བྷོནྟོ སམཎབྲཱཧྨཎཱ སདྡྷཱདེཡྻཱནི བྷོཛནཱནི བྷུཉྫིཏྭཱ ཏེ ཨེཝརཱུཔཱཡ ཏིརཙྪཱནཝིཛྫཱཡ ¶ མིཙྪཱཛཱིཝེན ཛཱིཝིཏཾ ཀཔྤེནྟི. སེཡྻཐིདཾ – རཉྙཾ ནིཡྻཱནཾ བྷཝིསྶཏི, རཉྙཾ ཨནིཡྻཱནཾ བྷཝིསྶཏི, ཨབྦྷནྟརཱནཾ རཉྙཾ ཨུཔཡཱནཾ བྷཝིསྶཏི, བཱཧིརཱནཾ རཉྙཾ ཨཔཡཱནཾ བྷཝིསྶཏི, བཱཧིརཱནཾ རཉྙཾ ཨུཔཡཱནཾ བྷཝིསྶཏི, ཨབྦྷནྟརཱནཾ རཉྙཾ ཨཔཡཱནཾ བྷཝིསྶཏི, ཨབྦྷནྟརཱནཾ རཉྙཾ ཛཡོ བྷཝིསྶཏི, བཱཧིརཱནཾ རཉྙཾ པརཱཛཡོ བྷཝིསྶཏི, བཱཧིརཱནཾ རཉྙཾ ཛཡོ བྷཝིསྶཏི, ཨབྦྷནྟརཱནཾ རཉྙཾ པརཱཛཡོ བྷཝིསྶཏི, ཨིཏི ཨིམསྶ ཛཡོ བྷཝིསྶཏི, ཨིམསྶ པརཱཛཡོ བྷཝིསྶཏི ཨིཏི ཝཱ ཨིཏི ཨེཝརཱུཔཱཡ ཏིརཙྪཱནཝིཛྫཱཡ མིཙྪཱཛཱིཝཱ པཊིཝིརཏོ ཧོཏི. ཨིདམྤིསྶ ཧོཏི སཱིལསྨིཾ.

༢༠༨. ‘‘ཡཐཱ ཝཱ པནེཀེ བྷོནྟོ སམཎབྲཱཧྨཎཱ སདྡྷཱདེཡྻཱནི བྷོཛནཱནི བྷུཉྫིཏྭཱ ཏེ ཨེཝརཱུཔཱཡ ཏིརཙྪཱནཝིཛྫཱཡ མིཙྪཱཛཱིཝེན ཛཱིཝིཏཾ ཀཔྤེནྟི. སེཡྻཐིདཾ – ཙནྡགྒཱཧོ བྷཝིསྶཏི, སཱུརིཡགྒཱཧོ བྷཝིསྶཏི, ནཀྑཏྟགྒཱཧོ བྷཝིསྶཏི, ཙནྡིམསཱུརིཡཱནཾ པཐགམནཾ བྷཝིསྶཏི, ཙནྡིམསཱུརིཡཱནཾ ཨུཔྤཐགམནཾ བྷཝིསྶཏི, ནཀྑཏྟཱནཾ པཐགམནཾ བྷཝིསྶཏི, ནཀྑཏྟཱནཾ ཨུཔྤཐགམནཾ བྷཝིསྶཏི ¶ , ཨུཀྐཱཔཱཏོ བྷཝིསྶཏི, དིསཱཌཱཧོ བྷཝིསྶཏི, བྷཱུམིཙཱལོ བྷཝིསྶཏི, དེཝདུདྲབྷི བྷཝིསྶཏི, ཙནྡིམསཱུརིཡནཀྑཏྟཱནཾ ཨུགྒམནཾ ཨོགམནཾ སཾཀིལེསཾ ཝོདཱནཾ བྷཝིསྶཏི, ཨེཝཾཝིཔཱཀོ ¶ ཙནྡགྒཱཧོ བྷཝིསྶཏི, ཨེཝཾཝིཔཱཀོ སཱུརིཡགྒཱཧོ བྷཝིསྶཏི, ཨེཝཾཝིཔཱཀོ ¶ ནཀྑཏྟགྒཱཧོ བྷཝིསྶཏི, ཨེཝཾཝིཔཱཀཾ ཙནྡིམསཱུརིཡཱནཾ པཐགམནཾ བྷཝིསྶཏི, ཨེཝཾཝིཔཱཀཾ ཙནྡིམསཱུརིཡཱནཾ ཨུཔྤཐགམནཾ བྷཝིསྶཏི, ཨེཝཾཝིཔཱཀཾ ནཀྑཏྟཱནཾ པཐགམནཾ བྷཝིསྶཏི, ཨེཝཾཝིཔཱཀཾ ནཀྑཏྟཱནཾ ཨུཔྤཐགམནཾ བྷཝིསྶཏི, ཨེཝཾཝིཔཱཀོ ཨུཀྐཱཔཱཏོ བྷཝིསྶཏི, ཨེཝཾཝིཔཱཀོ དིསཱཌཱཧོ བྷཝིསྶཏི, ཨེཝཾཝིཔཱཀོ བྷཱུམིཙཱལོ བྷཝིསྶཏི, ཨེཝཾཝིཔཱཀོ དེཝདུདྲབྷི བྷཝིསྶཏི, ཨེཝཾཝིཔཱཀཾ ཙནྡིམསཱུརིཡནཀྑཏྟཱནཾ ཨུགྒམནཾ ཨོགམནཾ སཾཀིལེསཾ ཝོདཱནཾ བྷཝིསྶཏི ཨིཏི ཝཱ ཨིཏི ཨེཝརཱུཔཱཡ ཏིརཙྪཱནཝིཛྫཱཡ མིཙྪཱཛཱིཝཱ པཊིཝིརཏོ ཧོཏི. ཨིདམྤིསྶ ཧོཏི སཱིལསྨིཾ.

༢༠༩. ‘‘ཡཐཱ ཝཱ པནེཀེ བྷོནྟོ སམཎབྲཱཧྨཎཱ སདྡྷཱདེཡྻཱནི བྷོཛནཱནི བྷུཉྫིཏྭཱ ཏེ ཨེཝརཱུཔཱཡ ཏིརཙྪཱནཝིཛྫཱཡ ¶ མིཙྪཱཛཱིཝེན ཛཱིཝིཏཾ ཀཔྤེནྟི. སེཡྻཐིདཾ – སུཝུཊྛིཀཱ བྷཝིསྶཏི, དུབྦུཊྛིཀཱ བྷཝིསྶཏི, སུབྷིཀྑཾ བྷཝིསྶཏི, དུབྦྷིཀྑཾ བྷཝིསྶཏི, ཁེམཾ བྷཝིསྶཏི, བྷཡཾ བྷཝིསྶཏི, རོགོ བྷཝིསྶཏི, ཨཱརོགྱཾ བྷཝིསྶཏི, མུདྡཱ, གཎནཱ, སངྑཱནཾ, ཀཱཝེཡྻཾ, ལོཀཱཡཏཾ ཨིཏི ཝཱ ཨིཏི ཨེཝརཱུཔཱཡ ཏིརཙྪཱནཝིཛྫཱཡ མིཙྪཱཛཱིཝཱ པཊིཝིརཏོ ཧོཏི. ཨིདམྤིསྶ ཧོཏི སཱིལསྨིཾ.

༢༡༠. ‘‘ཡཐཱ ཝཱ པནེཀེ བྷོནྟོ སམཎབྲཱཧྨཎཱ སདྡྷཱདེཡྻཱནི བྷོཛནཱནི བྷུཉྫིཏྭཱ ཏེ ཨེཝརཱུཔཱཡ ཏིརཙྪཱནཝིཛྫཱཡ མིཙྪཱཛཱིཝེན ཛཱིཝིཏཾ ཀཔྤེནྟི. སེཡྻཐིདཾ – ཨཱཝཱཧནཾ ཝིཝཱཧནཾ སཾཝརཎཾ ཝིཝརཎཾ སངྐིརཎཾ ¶ ཝིཀིརཎཾ སུབྷགཀརཎཾ དུབྦྷགཀརཎཾ ཝིརུདྡྷགབྦྷཀརཎཾ ཛིཝ྄ཧཱནིབནྡྷནཾ ཧནུསཾཧནནཾ ཧཏྠཱབྷིཛཔྤནཾ ཧནུཛཔྤནཾ ཀཎྞཛཔྤནཾ ཨཱདཱསཔཉྷཾ ཀུམཱརིཀཔཉྷཾ དེཝཔཉྷཾ ཨཱདིཙྩུཔཊྛཱནཾ མཧཏུཔཊྛཱནཾ ཨབྦྷུཛྫལནཾ སིརིཝ྄ཧཱཡནཾ ཨིཏི ཝཱ ཨིཏི ཨེཝརཱུཔཱཡ ཏིརཙྪཱནཝིཛྫཱཡ མིཙྪཱཛཱིཝཱ པཊིཝིརཏོ ཧོཏི. ཨིདམྤིསྶ ཧོཏི སཱིལསྨིཾ.

༢༡༡. ‘‘ཡཐཱ ཝཱ པནེཀེ བྷོནྟོ སམཎབྲཱཧྨཎཱ སདྡྷཱདེཡྻཱནི བྷོཛནཱནི བྷུཉྫིཏྭཱ ཏེ ཨེཝརཱུཔཱཡ ཏིརཙྪཱནཝིཛྫཱཡ མིཙྪཱཛཱིཝེན ཛཱིཝིཏཾ ཀཔྤེནྟི ¶ . སེཡྻཐིདཾ – སནྟིཀམྨཾ པཎིདྷིཀམྨཾ བྷཱུཏཀམྨཾ བྷཱུརིཀམྨཾ ཝསྶཀམྨཾ ཝོསྶཀམྨཾ ཝཏྠུཀམྨཾ ཝཏྠུཔརིཀམྨཾ ཨཱཙམནཾ ནྷཱཔནཾ ཛུཧནཾ ཝམནཾ ཝིརེཙནཾ ཨུདྡྷཾཝིརེཙནཾ ཨདྷོཝིརེཙནཾ སཱིསཝིརེཙནཾ ཀཎྞཏེལཾ ནེཏྟཏཔྤནཾ ནཏྠུཀམྨཾ ཨཉྫནཾ པཙྩཉྫནཾ སཱལཱཀིཡཾ སལླཀཏྟིཡཾ དཱརཀཏིཀིཙྪཱ, མཱུལབྷེསཛྫཱནཾ ཨནུཔྤདཱནཾ, ཨོསདྷཱིནཾ པཊིམོཀྑོ ཨིཏི ཝཱ ཨིཏི ཨེཝརཱུཔཱཡ ཏིརཙྪཱནཝིཛྫཱཡ མིཙྪཱཛཱིཝཱ པཊིཝིརཏོ ཧོཏི. ཨིདམྤིསྶ ཧོཏི སཱིལསྨིཾ.

༢༡༢. ‘‘ས ¶ ཁོ སོ, མཧཱརཱཛ, བྷིཀྑུ ཨེཝཾ སཱིལསམྤནྣོ ན ཀུཏོཙི བྷཡཾ སམནུཔསྶཏི, ཡདིདཾ སཱིལསཾཝརཏོ. སེཡྻཐཱཔི – མཧཱརཱཛ, རཱཛཱ ཁཏྟིཡོ མུདྡྷཱབྷིསིཏྟོ ནིཧཏཔཙྩཱམིཏྟོ ¶ ན ¶ ཀུཏོཙི བྷཡཾ སམནུཔསྶཏི, ཡདིདཾ པཙྩཏྠིཀཏོ; ཨེཝམེཝ ཁོ, མཧཱརཱཛ, བྷིཀྑུ ཨེཝཾ སཱིལསམྤནྣོ ན ཀུཏོཙི བྷཡཾ སམནུཔསྶཏི, ཡདིདཾ སཱིལསཾཝརཏོ. སོ ཨིམིནཱ ཨརིཡེན སཱིལཀྑནྡྷེན སམནྣཱགཏོ ཨཛ྄ཛྷཏྟཾ ཨནཝཛྫསུཁཾ པཊིསཾཝེདེཏི. ཨེཝཾ ཁོ, མཧཱརཱཛ, བྷིཀྑུ སཱིལསམྤནྣོ ཧོཏི.

མཧཱསཱིལཾ ནིཊྛིཏཾ.

ཨིནྡྲིཡསཾཝརོ

༢༡༣. ‘‘ཀཐཉྩ, མཧཱརཱཛ, བྷིཀྑུ ཨིནྡྲིཡེསུ གུཏྟདྭཱརོ ཧོཏི? ཨིདྷ, མཧཱརཱཛ, བྷིཀྑུ ཙཀྑུནཱ རཱུཔཾ དིསྭཱ ན ནིམིཏྟགྒཱཧཱི ཧོཏི ནཱནུབྱཉྫནགྒཱཧཱི. ཡཏྭཱདྷིཀརཎམེནཾ ཙཀྑུནྡྲིཡཾ ཨསཾཝུཏཾ ཝིཧརནྟཾ ཨབྷིཛ྄ཛྷཱ དོམནསྶཱ པཱཔཀཱ ཨཀུསལཱ དྷམྨཱ ཨནྭཱསྶཝེཡྻུཾ, ཏསྶ སཾཝརཱཡ པཊིཔཛྫཏི, རཀྑཏི ཙཀྑུནྡྲིཡཾ, ཙཀྑུནྡྲིཡེ སཾཝརཾ ཨཱཔཛྫཏི. སོཏེན སདྡཾ སུཏྭཱ…པེ… གྷཱནེན གནྡྷཾ གྷཱཡིཏྭཱ…པེ… ཛིཝ྄ཧཱཡ རསཾ སཱཡིཏྭཱ…པེ… ཀཱཡེན ཕོཊྛབྦཾ ཕུསིཏྭཱ…པེ… མནསཱ དྷམྨཾ ཝིཉྙཱཡ ན ནིམིཏྟགྒཱཧཱི ཧོཏི ནཱནུབྱཉྫནགྒཱཧཱི. ཡཏྭཱདྷིཀརཎམེནཾ མནིནྡྲིཡཾ ཨསཾཝུཏཾ ཝིཧརནྟཾ ཨབྷིཛ྄ཛྷཱ དོམནསྶཱ པཱཔཀཱ ཨཀུསལཱ དྷམྨཱ ཨནྭཱསྶཝེཡྻུཾ, ཏསྶ སཾཝརཱཡ པཊིཔཛྫཏི, རཀྑཏི མནིནྡྲིཡཾ, མནིནྡྲིཡེ ¶ སཾཝརཾ ཨཱཔཛྫཏི. སོ ཨིམིནཱ ཨརིཡེན ཨིནྡྲིཡསཾཝརེན སམནྣཱགཏོ ཨཛ྄ཛྷཏྟཾ ཨབྱཱསེཀསུཁཾ པཊིསཾཝེདེཏི. ཨེཝཾ ཁོ, མཧཱརཱཛ, བྷིཀྑུ ཨིནྡྲིཡེསུ གུཏྟདྭཱརོ ཧོཏི.

སཏིསམྤཛཉྙཾ

༢༡༤. ‘‘ཀཐཉྩ ¶ , མཧཱརཱཛ, བྷིཀྑུ སཏིསམྤཛཉྙེན སམནྣཱགཏོ ཧོཏི? ཨིདྷ, མཧཱརཱཛ, བྷིཀྑུ ཨབྷིཀྐནྟེ པཊིཀྐནྟེ སམྤཛཱནཀཱརཱི ཧོཏི, ཨཱལོཀིཏེ ཝིལོཀིཏེ སམྤཛཱནཀཱརཱི ཧོཏི, སམིཉྫིཏེ པསཱརིཏེ སམྤཛཱནཀཱརཱི ཧོཏི, སངྒྷཱཊིཔཏྟཙཱིཝརདྷཱརཎེ སམྤཛཱནཀཱརཱི ཧོཏི, ཨསིཏེ པཱིཏེ ཁཱཡིཏེ སཱཡིཏེ སམྤཛཱནཀཱརཱི ཧོཏི, ཨུཙྩཱརཔསྶཱཝཀམྨེ སམྤཛཱནཀཱརཱི ¶ ཧོཏི, གཏེ ཋིཏེ ནིསིནྣེ སུཏྟེ ཛཱགརིཏེ བྷཱསིཏེ ཏུཎྷཱིབྷཱཝེ སམྤཛཱནཀཱརཱི ཧོཏི. ཨེཝཾ ཁོ, མཧཱརཱཛ ¶ , བྷིཀྑུ སཏིསམྤཛཉྙེན སམནྣཱགཏོ ཧོཏི.

སནྟོསོ

༢༡༥. ‘‘ཀཐཉྩ, མཧཱརཱཛ, བྷིཀྑུ སནྟུཊྛོ ཧོཏི? ཨིདྷ, མཧཱརཱཛ, བྷིཀྑུ སནྟུཊྛོ ཧོཏི ཀཱཡཔརིཧཱརིཀེན ཙཱིཝརེན, ཀུཙྪིཔརིཧཱརིཀེན པིཎྜཔཱཏེན ¶ . སོ ཡེན ཡེནེཝ པཀྐམཏི, སམཱདཱཡེཝ པཀྐམཏི. སེཡྻཐཱཔི, མཧཱརཱཛ, པཀྑཱི སཀུཎོ ཡེན ཡེནེཝ ཌེཏི, སཔཏྟབྷཱརོཝ ཌེཏི. ཨེཝམེཝ ཁོ, མཧཱརཱཛ, བྷིཀྑུ སནྟུཊྛོ ཧོཏི ཀཱཡཔརིཧཱརིཀེན ཙཱིཝརེན ཀུཙྪིཔརིཧཱརིཀེན པིཎྜཔཱཏེན. སོ ཡེན ཡེནེཝ པཀྐམཏི, སམཱདཱཡེཝ པཀྐམཏི. ཨེཝཾ ཁོ, མཧཱརཱཛ, བྷིཀྑུ སནྟུཊྛོ ཧོཏི.

ནཱིཝརཎཔྤཧཱནཾ

༢༡༦. ‘‘སོ ཨིམིནཱ ཙ ཨརིཡེན སཱིལཀྑནྡྷེན སམནྣཱགཏོ, ཨིམིནཱ ཙ ཨརིཡེན ཨིནྡྲིཡསཾཝརེན སམནྣཱགཏོ, ཨིམིནཱ ཙ ཨརིཡེན སཏིསམྤཛཉྙེན སམནྣཱགཏོ, ཨིམཱཡ ཙ ཨརིཡཱཡ སནྟུཊྛིཡཱ སམནྣཱགཏོ, ཝིཝིཏྟཾ སེནཱསནཾ བྷཛཏི ཨརཉྙཾ རུཀྑམཱུལཾ པབྦཏཾ ཀནྡརཾ གིརིགུཧཾ སུསཱནཾ ཝནཔཏྠཾ ཨབྦྷོཀཱསཾ པལཱལཔུཉྫཾ. སོ པཙྪཱབྷཏྟཾ པིཎྜཔཱཏཔྤཊིཀྐནྟོ ནིསཱིདཏི པལླངྐཾ ཨཱབྷུཛིཏྭཱ ཨུཛུཾ ཀཱཡཾ པཎིདྷཱཡ པརིམུཁཾ སཏིཾ ཨུཔཊྛཔེཏྭཱ.

༢༡༧. ‘‘སོ ཨབྷིཛ྄ཛྷཾ ལོཀེ པཧཱཡ ཝིགཏཱབྷིཛ྄ཛྷེན ཙེཏསཱ ཝིཧརཏི, ཨབྷིཛ྄ཛྷཱཡ ཙིཏྟཾ པརིསོདྷེཏི. བྱཱཔཱདཔདོསཾ པཧཱཡ ཨབྱཱཔནྣཙིཏྟོ ¶ ཝིཧརཏི སབྦཔཱཎབྷཱུཏཧིཏཱནུཀམྤཱི, བྱཱཔཱདཔདོསཱ ཙིཏྟཾ པརིསོདྷེཏི. ཐིནམིདྡྷཾ པཧཱཡ ཝིགཏཐིནམིདྡྷོ ཝིཧརཏི ཨཱལོཀསཉྙཱི, སཏོ སམྤཛཱནོ, ཐིནམིདྡྷཱ ཙིཏྟཾ པརིསོདྷེཏི. ཨུདྡྷཙྩཀུཀྐུཙྩཾ པཧཱཡ ཨནུདྡྷཏོ ཝིཧརཏི, ཨཛ྄ཛྷཏྟཾ ཝཱུཔསནྟཙིཏྟོ, ཨུདྡྷཙྩཀུཀྐུཙྩཱ ཙིཏྟཾ པརིསོདྷེཏི. ཝིཙིཀིཙྪཾ པཧཱཡ ཏིཎྞཝིཙིཀིཙྪོ ཝིཧརཏི, ཨཀཐཾཀཐཱི ཀུསལེསུ དྷམྨེསུ, ཝིཙིཀིཙྪཱཡ ཙིཏྟཾ པརིསོདྷེཏི.

༢༡༨. ‘‘སེཡྻཐཱཔི ¶ , མཧཱརཱཛ, པུརིསོ ཨིཎཾ ཨཱདཱཡ ཀམྨནྟེ པཡོཛེཡྻ. ཏསྶ ཏེ ཀམྨནྟཱ སམིཛ྄ཛྷེཡྻུཾ. སོ ཡཱནི ཙ པོརཱཎཱནི ཨིཎམཱུལཱནི, ཏཱནི ཙ བྱནྟིཾ ཀརེཡྻ [བྱནྟཱིཀརེཡྻ (སཱི. སྱཱ. ཀཾ.)], སིཡཱ ཙསྶ ཨུཏྟརིཾ ཨཝསིཊྛཾ དཱརབྷརཎཱཡ. ཏསྶ ཨེཝམསྶ – ‘ཨཧཾ ཁོ པུབྦེ ཨིཎཾ ཨཱདཱཡ ཀམྨནྟེ ¶ པཡོཛེསིཾ. ཏསྶ ¶ མེ ཏེ ཀམྨནྟཱ སམིཛ྄ཛྷིཾསུ. སོཧཾ ཡཱནི ཙ པོརཱཎཱནི ཨིཎམཱུལཱནི, ཏཱནི ཙ བྱནྟིཾ ཨཀཱསིཾ, ཨཏྠི ཙ མེ ཨུཏྟརིཾ ཨཝསིཊྛཾ དཱརབྷརཎཱཡཱ’ཏི. སོ ཏཏོནིདཱནཾ ལབྷེཐ པཱམོཛྫཾ, ཨདྷིགཙྪེཡྻ སོམནསྶཾ.

༢༡༩. ‘‘སེཡྻཐཱཔི, མཧཱརཱཛ, པུརིསོ ཨཱབཱདྷིཀོ ཨསྶ དུཀྑིཏོ བཱལ༹ྷགིལཱནོ; བྷཏྟཉྩསྶ ནཙྪཱདེཡྻ, ན ཙསྶ ཀཱཡེ བལམཏྟཱ. སོ ཨཔརེན སམཡེན ཏམྷཱ ཨཱབཱདྷཱ མུཙྩེཡྻ; བྷཏྟཾ ཙསྶ ཚཱདེཡྻ, སིཡཱ ཙསྶ ཀཱཡེ བལམཏྟཱ. ཏསྶ ཨེཝམསྶ – ‘ཨཧཾ ཁོ པུབྦེ ཨཱབཱདྷིཀོ ཨཧོསིཾ དུཀྑིཏོ བཱལ༹ྷགིལཱནོ; བྷཏྟཉྩ མེ ནཙྪཱདེསི, ན ཙ མེ ཨཱསི [ན ཙསྶ མེ (ཀ.)] ཀཱཡེ བལམཏྟཱ. སོམྷི ཨེཏརཧི ཏམྷཱ ཨཱབཱདྷཱ མུཏྟོ; བྷཏྟཉྩ མེ ཚཱདེཏི, ཨཏྠི ཙ མེ ཀཱཡེ བལམཏྟཱ’ཏི. སོ ཏཏོནིདཱནཾ ལབྷེཐ པཱམོཛྫཾ, ཨདྷིགཙྪེཡྻ སོམནསྶཾ.

༢༢༠. ‘‘སེཡྻཐཱཔི, མཧཱརཱཛ, པུརིསོ བནྡྷནཱགཱརེ བདྡྷོ ཨསྶ. སོ ཨཔརེན སམཡེན ཏམྷཱ བནྡྷནཱགཱརཱ མུཙྩེཡྻ སོཏྠིནཱ ཨབྦྷཡེན [ཨུབྦཡེན (སཱི. ཀ.)], ན ཙསྶ ཀིཉྩི བྷོགཱནཾ ཝཡོ. ཏསྶ ཨེཝམསྶ – ‘ཨཧཾ ཁོ པུབྦེ བནྡྷནཱགཱརེ བདྡྷོ ཨཧོསིཾ, སོམྷི ཨེཏརཧི ཏམྷཱ བནྡྷནཱགཱརཱ མུཏྟོ ¶ སོཏྠིནཱ ཨབྦྷཡེན. ནཏྠི ¶ ཙ མེ ཀིཉྩི བྷོགཱནཾ ཝཡོ’ཏི. སོ ཏཏོནིདཱནཾ ལབྷེཐ པཱམོཛྫཾ, ཨདྷིགཙྪེཡྻ སོམནསྶཾ.

༢༢༡. ‘‘སེཡྻཐཱཔི, མཧཱརཱཛ, པུརིསོ དཱསོ ཨསྶ ཨནཏྟཱདྷཱིནོ པརཱདྷཱིནོ ན ཡེནཀཱམཾགམོ. སོ ཨཔརེན སམཡེན ཏམྷཱ དཱསབྱཱ མུཙྩེཡྻ ཨཏྟཱདྷཱིནོ ཨཔརཱདྷཱིནོ བྷུཛིསྶོ ཡེནཀཱམཾགམོ. ཏསྶ ཨེཝམསྶ – ‘ཨཧཾ ཁོ པུབྦེ དཱསོ ཨཧོསིཾ ཨནཏྟཱདྷཱིནོ པརཱདྷཱིནོ ན ཡེནཀཱམཾགམོ. སོམྷི ཨེཏརཧི ཏམྷཱ དཱསབྱཱ མུཏྟོ ཨཏྟཱདྷཱིནོ ཨཔརཱདྷཱིནོ བྷུཛིསྶོ ཡེནཀཱམཾགམོ’ཏི. སོ ཏཏོནིདཱནཾ ¶ ལབྷེཐ པཱམོཛྫཾ, ཨདྷིགཙྪེཡྻ སོམནསྶཾ.

༢༢༢. ‘‘སེཡྻཐཱཔི, མཧཱརཱཛ, པུརིསོ སདྷནོ སབྷོགོ ཀནྟཱརདྡྷཱནམགྒཾ པཊིཔཛྫེཡྻ དུབྦྷིཀྑཾ སཔྤཊིབྷཡཾ. སོ ཨཔརེན སམཡེན ཏཾ ཀནྟཱརཾ ནིཏྠརེཡྻ སོཏྠིནཱ, གཱམནྟཾ ཨནུཔཱཔུཎེཡྻ ཁེམཾ ཨཔྤཊིབྷཡཾ. ཏསྶ ཨེཝམསྶ – ‘ཨཧཾ ཁོ པུབྦེ སདྷནོ སབྷོགོ ཀནྟཱརདྡྷཱནམགྒཾ པཊིཔཛྫིཾ དུབྦྷིཀྑཾ སཔྤཊིབྷཡཾ. སོམྷི ཨེཏརཧི ཏཾ ཀནྟཱརཾ ནིཏྠིཎྞོ སོཏྠིནཱ, གཱམནྟཾ ཨནུཔྤཏྟོ ཁེམཾ ཨཔྤཊིབྷཡ’ནྟི. སོ ཏཏོནིདཱནཾ ལབྷེཐ པཱམོཛྫཾ, ཨདྷིགཙྪེཡྻ སོམནསྶཾ.

༢༢༣. ‘‘ཨེཝམེཝ ¶ ཁོ, མཧཱརཱཛ, བྷིཀྑུ ཡཐཱ ཨིཎཾ ཡཐཱ རོགཾ ཡཐཱ བནྡྷནཱགཱརཾ ཡཐཱ དཱསབྱཾ ཡཐཱ ཀནྟཱརདྡྷཱནམགྒཾ, ཨེཝཾ ཨིམེ པཉྩ ནཱིཝརཎེ ཨཔྤཧཱིནེ ཨཏྟནི སམནུཔསྶཏི.

༢༢༤. ‘‘སེཡྻཐཱཔི, མཧཱརཱཛ, ཡཐཱ ཨཱཎཎྱཾ ཡཐཱ ཨཱརོགྱཾ ཡཐཱ བནྡྷནཱམོཀྑཾ ཡཐཱ བྷུཛིསྶཾ ཡཐཱ ཁེམནྟབྷཱུམིཾ; ཨེཝམེཝ ཁོ, མཧཱརཱཛ, བྷིཀྑུ ཨིམེ པཉྩ ནཱིཝརཎེ པཧཱིནེ ཨཏྟནི སམནུཔསྶཏི.

༢༢༥. ‘‘ཏསྶིམེ ¶ པཉྩ ནཱིཝརཎེ པཧཱིནེ ཨཏྟནི སམནུཔསྶཏོ པཱམོཛྫཾ ཛཱཡཏི, པམུདིཏསྶ པཱིཏི ཛཱཡཏི, པཱིཏིམནསྶ ཀཱཡོ པསྶམྦྷཏི, པསྶདྡྷཀཱཡོ སུཁཾ ཝེདེཏི, སུཁིནོ ཙིཏྟཾ སམཱདྷིཡཏི.

པཋམཛ྄ཛྷཱནཾ

༢༢༦. ‘‘སོ ཝིཝིཙྩེཝ ཀཱམེཧི, ཝིཝིཙྩ ཨཀུསལེཧི དྷམྨེཧི སཝིཏཀྐཾ སཝིཙཱརཾ ཝིཝེཀཛཾ པཱིཏིསུཁཾ པཋམཾ ཛྷཱནཾ ཨུཔསམྤཛྫ ཝིཧརཏི. སོ ཨིམམེཝ ¶ ཀཱཡཾ ཝིཝེཀཛེན པཱིཏིསུཁེན ཨབྷིསནྡེཏི པརིསནྡེཏི པརིཔཱུརེཏི པརིཔྥརཏི, ནཱསྶ ཀིཉྩི སབྦཱཝཏོ ཀཱཡསྶ ཝིཝེཀཛེན པཱིཏིསུཁེན ཨཔྥུཊཾ ཧོཏི.

༢༢༧. ‘‘སེཡྻཐཱཔི ¶ , མཧཱརཱཛ, དཀྑོ ནྷཱཔཀོ ཝཱ ནྷཱཔཀནྟེཝཱསཱི ཝཱ ཀཾསཐཱལེ ནྷཱནཱིཡཙུཎྞཱནི ཨཱཀིརིཏྭཱ ཨུདཀེན པརིཔྥོསཀཾ པརིཔྥོསཀཾ སནྣེཡྻ, སཱཡཾ ནྷཱནཱིཡཔིཎྜི སྣེཧཱནུགཏཱ སྣེཧཔརེཏཱ སནྟརབཱཧིརཱ ཕུཊཱ སྣེཧེན, ན ཙ པགྒྷརཎཱི; ཨེཝམེཝ ཁོ, མཧཱརཱཛ, བྷིཀྑུ ཨིམམེཝ ཀཱཡཾ ཝིཝེཀཛེན པཱིཏིསུཁེན ཨབྷིསནྡེཏི པརིསནྡེཏི པརིཔཱུརེཏི པརིཔྥརཏི, ནཱསྶ ཀིཉྩི སབྦཱཝཏོ ཀཱཡསྶ ཝིཝེཀཛེན པཱིཏིསུཁེན ཨཔྥུཊཾ ཧོཏི. ཨིདམྤི ཁོ, མཧཱརཱཛ, སནྡིཊྛིཀཾ སཱམཉྙཕལཾ པུརིམེཧི སནྡིཊྛིཀེཧི སཱམཉྙཕལེཧི ཨབྷིཀྐནྟཏརཉྩ པཎཱིཏཏརཉྩ.

དུཏིཡཛ྄ཛྷཱནཾ

༢༢༨. ‘‘པུན ཙཔརཾ, མཧཱརཱཛ, བྷིཀྑུ ཝིཏཀྐཝིཙཱརཱནཾ ཝཱུཔསམཱ ཨཛ྄ཛྷཏྟཾ སམྤསཱདནཾ ཙེཏསོ ཨེཀོདིབྷཱཝཾ ཨཝིཏཀྐཾ ཨཝིཙཱརཾ སམཱདྷིཛཾ པཱིཏིསུཁཾ དུཏིཡཾ ཛྷཱནཾ ཨུཔསམྤཛྫ ¶ ཝིཧརཏི. སོ ཨིམམེཝ ཀཱཡཾ སམཱདྷིཛེན པཱིཏིསུཁེན ཨབྷིསནྡེཏི པརིསནྡེཏི པརིཔཱུརེཏི པརིཔྥརཏི, ནཱསྶ ¶ ཀིཉྩི སབྦཱཝཏོ ཀཱཡསྶ སམཱདྷིཛེན པཱིཏིསུཁེན ཨཔྥུཊཾ ཧོཏི.

༢༢༩. ‘‘སེཡྻཐཱཔི, མཧཱརཱཛ, ཨུདཀརཧདོ གམྦྷཱིརོ ཨུབྦྷིདོདཀོ [ཨུབྦྷིཏོདཀོ (སྱཱ. ཀཾ. ཀ.)] ཏསྶ ནེཝསྶ པུརཏྠིམཱཡ དིསཱཡ ཨུདཀསྶ ཨཱཡམུཁཾ, ན དཀྑིཎཱཡ དིསཱཡ ཨུདཀསྶ ཨཱཡམུཁཾ, ན པཙྪིམཱཡ དིསཱཡ ཨུདཀསྶ ཨཱཡམུཁཾ, ན ཨུཏྟརཱཡ དིསཱཡ ཨུདཀསྶ ཨཱཡམུཁཾ, དེཝོ ཙ ན ཀཱལེནཀཱལཾ སམྨཱདྷཱརཾ ཨནུཔྤཝེཙྪེཡྻ. ཨཐ ཁོ ཏམྷཱཝ ཨུདཀརཧདཱ སཱིཏཱ ཝཱརིདྷཱརཱ ཨུབྦྷིཛྫིཏྭཱ ཏམེཝ ཨུདཀརཧདཾ སཱིཏེན ཝཱརིནཱ ཨབྷིསནྡེཡྻ པརིསནྡེཡྻ པརིཔཱུརེཡྻ པརིཔྥརེཡྻ, ནཱསྶ ཀིཉྩི སབྦཱཝཏོ ཨུདཀརཧདསྶ སཱིཏེན ཝཱརིནཱ ཨཔྥུཊཾ ཨསྶ. ཨེཝམེཝ ཁོ, མཧཱརཱཛ, བྷིཀྑུ ཨིམམེཝ ཀཱཡཾ སམཱདྷིཛེན པཱིཏིསུཁེན ཨབྷིསནྡེཏི པརིསནྡེཏི ¶ པརིཔཱུརེཏི པརིཔྥརཏི, ནཱསྶ ཀིཉྩི སབྦཱཝཏོ ཀཱཡསྶ སམཱདྷིཛེན པཱིཏིསུཁེན ཨཔྥུཊཾ ¶ ཧོཏི. ཨིདམྤི ཁོ, མཧཱརཱཛ, སནྡིཊྛིཀཾ སཱམཉྙཕལཾ པུརིམེཧི སནྡིཊྛིཀེཧི སཱམཉྙཕལེཧི ཨབྷིཀྐནྟཏརཉྩ པཎཱིཏཏརཉྩ.

ཏཏིཡཛ྄ཛྷཱནཾ

༢༣༠. ‘‘པུན ཙཔརཾ, མཧཱརཱཛ, བྷིཀྑུ པཱིཏིཡཱ ཙ ཝིརཱགཱ ཨུཔེཀྑཀོ ཙ ཝིཧརཏི སཏོ སམྤཛཱནོ, སུཁཉྩ ཀཱཡེན པཊིསཾཝེདེཏི, ཡཾ ཏཾ ཨརིཡཱ ཨཱཙིཀྑནྟི – ‘ཨུཔེཀྑཀོ སཏིམཱ སུཁཝིཧཱརཱི’ཏི, ཏཏིཡཾ ཛྷཱནཾ ཨུཔསམྤཛྫ ཝིཧརཏི. སོ ཨིམམེཝ ཀཱཡཾ ནིཔྤཱིཏིཀེན སུཁེན ཨབྷིསནྡེཏི པརིསནྡེཏི པརིཔཱུརེཏི པརིཔྥརཏི, ནཱསྶ ཀིཉྩི སབྦཱཝཏོ ཀཱཡསྶ ནིཔྤཱིཏིཀེན སུཁེན ཨཔྥུཊཾ ཧོཏི.

༢༣༡. ‘‘སེཡྻཐཱཔི, མཧཱརཱཛ, ཨུཔྤལིནིཡཾ ཝཱ པདུམིནིཡཾ ཝཱ པུཎྜརཱིཀིནིཡཾ ཝཱ ཨཔྤེཀཙྩཱནི ཨུཔྤལཱནི ཝཱ པདུམཱནི ཝཱ པུཎྜརཱིཀཱནི ཝཱ ¶ ཨུདཀེ ཛཱཏཱནི ཨུདཀེ སཾཝཌྜྷཱནི ཨུདཀཱནུགྒཏཱནི ཨནྟོནིམུགྒཔོསཱིནི, ཏཱནི ཡཱཝ ཙགྒཱ ཡཱཝ ཙ མཱུལཱ སཱིཏེན ཝཱརིནཱ ཨབྷིསནྣཱནི པརིསནྣཱནི [ཨབྷིསནྡཱནི པརིསནྡཱནི (ཀ.)] པརིཔཱུརཱནི པརིཔྥུཊཱནི [པརིཔྥུཊྛཱནི (པཱི.)], ནཱསྶ ཀིཉྩི སབྦཱཝཏཾ ཨུཔྤལཱནཾ ཝཱ པདུམཱནཾ ཝཱ པུཎྜརཱིཀཱནཾ ཝཱ སཱིཏེན ཝཱརིནཱ ཨཔྥུཊཾ ཨསྶ; ཨེཝམེཝ ཁོ, མཧཱརཱཛ, བྷིཀྑུ ཨིམམེཝ ཀཱཡཾ ནིཔྤཱིཏིཀེན སུཁེན ཨབྷིསནྡེཏི པརིསནྡེཏི པརིཔཱུརེཏི པརིཔྥརཏི, ནཱསྶ ཀིཉྩི སབྦཱཝཏོ ཀཱཡསྶ ནིཔྤཱིཏིཀེན སུཁེན ཨཔྥུཊཾ ཧོཏི. ཨིདམྤི ཁོ, མཧཱརཱཛ, སནྡིཊྛིཀཾ ¶ སཱམཉྙཕལཾ པུརིམེཧི སནྡིཊྛིཀེཧི སཱམཉྙཕལེཧི ཨབྷིཀྐནྟཏརཉྩ པཎཱིཏཏརཉྩ.

ཙཏུཏྠཛ྄ཛྷཱནཾ

༢༣༢. ‘‘པུན ཙཔརཾ, མཧཱརཱཛ, བྷིཀྑུ སུཁསྶ ཙ པཧཱནཱ དུཀྑསྶ ཙ པཧཱནཱ, པུབྦེཝ སོམནསྶདོམནསྶཱནཾ ཨཏྠངྒམཱ ཨདུཀྑམསུཁཾ ཨུཔེཀྑཱསཏིཔཱརིསུདྡྷིཾ ཙཏུཏྠཾ ཛྷཱནཾ ཨུཔསམྤཛྫ ཝིཧརཏི, སོ ཨིམམེཝ ཀཱཡཾ པརིསུདྡྷེན ཙེཏསཱ པརིཡོདཱཏེན ཕརིཏྭཱ ¶ ནིསིནྣོ ཧོཏི, ནཱསྶ ཀིཉྩི སབྦཱཝཏོ ཀཱཡསྶ པརིསུདྡྷེན ཙེཏསཱ པརིཡོདཱཏེན ཨཔྥུཊཾ ཧོཏི.

༢༣༣. ‘‘སེཡྻཐཱཔི ¶ , མཧཱརཱཛ, པུརིསོ ཨོདཱཏེན ཝཏྠེན སསཱིསཾ པཱརུཔིཏྭཱ ནིསིནྣོ ཨསྶ, ནཱསྶ ཀིཉྩི སབྦཱཝཏོ ཀཱཡསྶ ཨོདཱཏེན ཝཏྠེན ཨཔྥུཊཾ ཨསྶ; ཨེཝམེཝ ཁོ, མཧཱརཱཛ, བྷིཀྑུ ཨིམམེཝ ཀཱཡཾ པརིསུདྡྷེན ཙེཏསཱ པརིཡོདཱཏེན ཕརིཏྭཱ ནིསིནྣོ ཧོཏི, ནཱསྶ ཀིཉྩི སབྦཱཝཏོ ཀཱཡསྶ པརིསུདྡྷེན ཙེཏསཱ པརིཡོདཱཏེན ཨཔྥུཊཾ ཧོཏི. ཨིདམྤི ཁོ, མཧཱརཱཛ, སནྡིཊྛིཀཾ སཱམཉྙཕལཾ པུརིམེཧི སནྡིཊྛིཀེཧི ¶ སཱམཉྙཕལེཧི ཨབྷིཀྐནྟཏརཉྩ པཎཱིཏཏརཉྩ.

ཝིཔསྶནཱཉཱཎཾ

༢༣༤. ‘‘སོ [པུན ཙཔརཾ མཧཱརཱཛ བྷིཀྑུ སོ (ཀ.)] ཨེཝཾ སམཱཧིཏེ ཙིཏྟེ པརིསུདྡྷེ པརིཡོདཱཏེ ཨནངྒཎེ ཝིགཏཱུཔཀྐིལེསེ མུདུབྷཱུཏེ ཀམྨནིཡེ ཋིཏེ ཨཱནེཉྫཔྤཏྟེ ཉཱཎདསྶནཱཡ ཙིཏྟཾ ཨབྷིནཱིཧརཏི ཨབྷིནིནྣཱམེཏི. སོ ཨེཝཾ པཛཱནཱཏི – ‘ཨཡཾ ཁོ མེ ཀཱཡོ རཱུཔཱི ཙཱཏུམཧཱབྷཱུཏིཀོ མཱཏཱཔེཏྟིཀསམྦྷཝོ ཨོདནཀུམྨཱསཱུཔཙཡོ ཨནིཙྩུཙྪཱདན-པརིམདྡན-བྷེདན-ཝིདྡྷཾསན-དྷམྨོ; ཨིདཉྩ པན མེ ཝིཉྙཱཎཾ ཨེཏྠ སིཏཾ ཨེཏྠ པཊིབདྡྷ’ནྟི.

༢༣༥. ‘‘སེཡྻཐཱཔི, མཧཱརཱཛ, མཎི ཝེལུ༹རིཡོ སུབྷོ ཛཱཏིམཱ ཨཊྛཾསོ སུཔརིཀམྨཀཏོ ཨཙྪོ ཝིཔྤསནྣོ ཨནཱཝིལོ སབྦཱཀཱརསམྤནྣོ. ཏཏྲཱསྶ སུཏྟཾ ཨཱཝུཏཾ ནཱིལཾ ཝཱ པཱིཏཾ ཝཱ ལོཧིཏཾ ཝཱ [པཱིཏཀཾ ཝཱ ལོཧིཏཀཾ ཝཱ (ཀ.)] ཨོདཱཏཾ ཝཱ པཎྜུསུཏྟཾ ཝཱ. ཏམེནཾ ཙཀྑུམཱ པུརིསོ ཧཏྠེ ཀརིཏྭཱ པཙྩཝེཀྑེཡྻ – ‘ཨཡཾ ཁོ མཎི ཝེལུ༹རིཡོ སུབྷོ ཛཱཏིམཱ ཨཊྛཾསོ སུཔརིཀམྨཀཏོ ཨཙྪོ ཝིཔྤསནྣོ ཨནཱཝིལོ སབྦཱཀཱརསམྤནྣོ; ཏཏྲིདཾ སུཏྟཾ ཨཱཝུཏཾ ནཱིལཾ ཝཱ པཱིཏཾ ཝཱ ལོཧིཏཾ ཝཱ ཨོདཱཏཾ ¶ ཝཱ པཎྜུསུཏྟཾ ཝཱ’ཏི. ཨེཝམེཝ ཁོ, མཧཱརཱཛ, བྷིཀྑུ ཨེཝཾ སམཱཧིཏེ ཙིཏྟེ པརིསུདྡྷེ པརིཡོདཱཏེ ཨནངྒཎེ ཝིགཏཱུཔཀྐིལེསེ མུདུབྷཱུཏེ ཀམྨནིཡེ ཋིཏེ ཨཱནེཉྫཔྤཏྟེ ཉཱཎདསྶནཱཡ ཙིཏྟཾ ཨབྷིནཱིཧརཏི ཨབྷིནིནྣཱམེཏི. སོ ཨེཝཾ པཛཱནཱཏི – ‘ཨཡཾ ཁོ མེ ཀཱཡོ རཱུཔཱི ཙཱཏུམཧཱབྷཱུཏིཀོ མཱཏཱཔེཏྟིཀསམྦྷཝོ ཨོདནཀུམྨཱསཱུཔཙཡོ ཨནིཙྩུཙྪཱདནཔརིམདྡནབྷེདནཝིདྡྷཾསནདྷམྨོ; ཨིདཉྩ ¶ པན མེ ཝིཉྙཱཎཾ ཨེཏྠ སིཏཾ ཨེཏྠ པཊིབདྡྷ’ནྟི. ཨིདམྤི ཁོ, མཧཱརཱཛ ¶ , སནྡིཊྛིཀཾ སཱམཉྙཕལཾ པུརིམེཧི སནྡིཊྛིཀེཧི སཱམཉྙཕལེཧི ཨབྷིཀྐནྟཏརཉྩ པཎཱིཏཏརཉྩ.

མནོམཡིདྡྷིཉཱཎཾ

༢༣༦. ‘‘སོ ¶ ཨེཝཾ སམཱཧིཏེ ཙིཏྟེ པརིསུདྡྷེ པརིཡོདཱཏེ ཨནངྒཎེ ཝིགཏཱུཔཀྐིལེསེ མུདུབྷཱུཏེ ཀམྨནིཡེ ཋིཏེ ཨཱནེཉྫཔྤཏྟེ མནོམཡཾ ཀཱཡཾ ཨབྷིནིམྨཱནཱཡ ཙིཏྟཾ ཨབྷིནཱིཧརཏི ཨབྷིནིནྣཱམེཏི. སོ ཨིམམྷཱ ཀཱཡཱ ཨཉྙཾ ཀཱཡཾ ཨབྷིནིམྨིནཱཏི རཱུཔིཾ མནོམཡཾ སབྦངྒཔཙྩངྒིཾ ཨཧཱིནིནྡྲིཡཾ.

༢༣༧. ‘‘སེཡྻཐཱཔི, མཧཱརཱཛ, པུརིསོ མུཉྫམྷཱ ཨཱིསིཀཾ པཝཱཧེཡྻ [པབྦཱཧེཡྻ (སྱཱ. ཀ.)]. ཏསྶ ཨེཝམསྶ – ‘ཨཡཾ མུཉྫོ, ཨཡཾ ཨཱིསིཀཱ, ཨཉྙོ མུཉྫོ, ཨཉྙཱ ཨཱིསིཀཱ, མུཉྫམྷཱ ཏྭེཝ ཨཱིསིཀཱ པཝཱལ༹ྷཱ’ཏི [པབྦཱལ༹ྷཱཏི (སྱཱ. ཀ.)]. སེཡྻཐཱ ཝཱ པན, མཧཱརཱཛ, པུརིསོ ཨསིཾ ཀོསིཡཱ པཝཱཧེཡྻ. ཏསྶ ཨེཝམསྶ – ‘ཨཡཾ ཨསི, ཨཡཾ ཀོསི, ཨཉྙོ ཨསི, ཨཉྙཱ ཀོསི, ཀོསིཡཱ ཏྭེཝ ཨསི པཝཱལ༹ྷོ’’ཏི. སེཡྻཐཱ ཝཱ པན, མཧཱརཱཛ, པུརིསོ ཨཧིཾ ཀརཎྜཱ ཨུདྡྷརེཡྻ. ཏསྶ ཨེཝམསྶ – ‘ཨཡཾ ཨཧི, ཨཡཾ ཀརཎྜོ. ཨཉྙོ ཨཧི, ཨཉྙོ ཀརཎྜོ, ཀརཎྜཱ ཏྭེཝ ཨཧི ཨུབྦྷཏོ’ཏི [ཨུདྡྷརིཏོ (སྱཱ. ཀཾ.)]. ཨེཝམེཝ ཁོ, མཧཱརཱཛ, བྷིཀྑུ ཨེཝཾ སམཱཧིཏེ ཙིཏྟེ པརིསུདྡྷེ པརིཡོདཱཏེ ཨནངྒཎེ ཝིགཏཱུཔཀྐིལེསེ མུདུབྷཱུཏེ ཀམྨནིཡེ ཋིཏེ ཨཱནེཉྫཔྤཏྟེ མནོམཡཾ ཀཱཡཾ ཨབྷིནིམྨཱནཱཡ ཙིཏྟཾ ཨབྷིནཱིཧརཏི ཨབྷིནིནྣཱམེཏི. སོ ཨིམམྷཱ ཀཱཡཱ ཨཉྙཾ ཀཱཡཾ ཨབྷིནིམྨིནཱཏི རཱུཔིཾ མནོམཡཾ སབྦངྒཔཙྩངྒིཾ ཨཧཱིནིནྡྲིཡཾ. ཨིདམྤི ཁོ, མཧཱརཱཛ, སནྡིཊྛིཀཾ སཱམཉྙཕལཾ པུརིམེཧི སནྡིཊྛིཀེཧི སཱམཉྙཕལེཧི ཨབྷིཀྐནྟཏརཉྩ ¶ པཎཱིཏཏརཉྩ.

ཨིདྡྷིཝིདྷཉཱཎཾ

༢༣༨. ‘‘སོ ¶ ཨེཝཾ སམཱཧིཏེ ཙིཏྟེ པརིསུདྡྷེ པརིཡོདཱཏེ ཨནངྒཎེ ཝིགཏཱུཔཀྐིལེསེ མུདུབྷཱུཏེ ཀམྨནིཡེ ཋིཏེ ཨཱནེཉྫཔྤཏྟེ ཨིདྡྷིཝིདྷཱཡ ཙིཏྟཾ ཨབྷིནཱིཧརཏི ཨབྷིནིནྣཱམེཏི ¶ . སོ ཨནེཀཝིཧིཏཾ ཨིདྡྷིཝིདྷཾ པཙྩནུབྷོཏི – ཨེཀོཔི ཧུཏྭཱ བཧུདྷཱ ཧོཏི, བཧུདྷཱཔི ཧུཏྭཱ ཨེཀོ ཧོཏི; ཨཱཝིབྷཱཝཾ ཏིརོབྷཱཝཾ ཏིརོཀུཊྚཾ ཏིརོཔཱཀཱརཾ ཏིརོཔབྦཏཾ ཨསཛྫམཱནོ གཙྪཏི སེཡྻཐཱཔི ཨཱཀཱསེ. པཐཝིཡཱཔི ཨུམྨུཛྫནིམུཛྫཾ ཀརོཏི སེཡྻཐཱཔི ཨུདཀེ. ཨུདཀེཔི ཨབྷིཛྫམཱནེ གཙྪཏི [ཨབྷིཛྫམཱནོ (སཱི. ཀ.)] སེཡྻཐཱཔི པཐཝིཡཱ ¶ . ཨཱཀཱསེཔི པལླངྐེན ཀམཏི སེཡྻཐཱཔི པཀྑཱི སཀུཎོ. ཨིམེཔི ཙནྡིམསཱུརིཡེ ཨེཝཾམཧིདྡྷིཀེ ཨེཝཾམཧཱནུབྷཱཝེ པཱཎིནཱ པརཱམསཏི པརིམཛྫཏི. ཡཱཝ བྲཧྨལོཀཱཔི ཀཱཡེན ཝསཾ ཝཏྟེཏི.

༢༣༩. ‘‘སེཡྻཐཱཔི, མཧཱརཱཛ, དཀྑོ ཀུམྦྷཀཱརོ ཝཱ ཀུམྦྷཀཱརནྟེཝཱསཱི ཝཱ སུཔརིཀམྨཀཏཱཡ མཏྟིཀཱཡ ཡཾ ཡདེཝ བྷཱཛནཝིཀཏིཾ ཨཱཀངྑེཡྻ, ཏཾ ཏདེཝ ཀརེཡྻ ཨབྷིནིཔྥཱདེཡྻ. སེཡྻཐཱ ཝཱ པན, མཧཱརཱཛ, དཀྑོ དནྟཀཱརོ ཝཱ དནྟཀཱརནྟེཝཱསཱི ཝཱ སུཔརིཀམྨཀཏསྨིཾ དནྟསྨིཾ ཡཾ ཡདེཝ དནྟཝིཀཏིཾ ཨཱཀངྑེཡྻ, ཏཾ ཏདེཝ ཀརེཡྻ ཨབྷིནིཔྥཱདེཡྻ. སེཡྻཐཱ ཝཱ པན, མཧཱརཱཛ, དཀྑོ སུཝཎྞཀཱརོ ཝཱ སུཝཎྞཀཱརནྟེཝཱསཱི ཝཱ སུཔརིཀམྨཀཏསྨིཾ སུཝཎྞསྨིཾ ཡཾ ཡདེཝ སུཝཎྞཝིཀཏིཾ ཨཱཀངྑེཡྻ, ཏཾ ཏདེཝ ཀརེཡྻ ཨབྷིནིཔྥཱདེཡྻ. ཨེཝམེཝ ཁོ, མཧཱརཱཛ, བྷིཀྑུ ཨེཝཾ སམཱཧིཏེ ཙིཏྟེ པརིསུདྡྷེ པརིཡོདཱཏེ ཨནངྒཎེ ཝིགཏཱུཔཀྐིལེསེ མུདུབྷཱུཏེ ཀམྨནིཡེ ཋིཏེ ཨཱནེཉྫཔྤཏྟེ ཨིདྡྷིཝིདྷཱཡ ¶ ཙིཏྟཾ ཨབྷིནཱིཧརཏི ཨབྷིནིནྣཱམེཏི. སོ ཨནེཀཝིཧིཏཾ ཨིདྡྷིཝིདྷཾ པཙྩནུབྷོཏི – ཨེཀོཔི ཧུཏྭཱ བཧུདྷཱ ཧོཏི, བཧུདྷཱཔི ཧུཏྭཱ ཨེཀོ ཧོཏི; ཨཱཝིབྷཱཝཾ ཏིརོབྷཱཝཾ ཏིརོཀུཊྚཾ ཏིརོཔཱཀཱརཾ ཏིརོཔབྦཏཾ ཨསཛྫམཱནོ གཙྪཏི སེཡྻཐཱཔི ཨཱཀཱསེ. པཐཝིཡཱཔི ཨུམྨུཛྫནིམུཛྫཾ ཀརོཏི སེཡྻཐཱཔི ཨུདཀེ. ཨུདཀེཔི ཨབྷིཛྫམཱནེ གཙྪཏི སེཡྻཐཱཔི པཐཝིཡཱ. ཨཱཀཱསེཔི པལླངྐེན ཀམཏི སེཡྻཐཱཔི པཀྑཱི སཀུཎོ. ཨིམེཔི ཙནྡིམསཱུརིཡེ ཨེཝཾམཧིདྡྷིཀེ ཨེཝཾམཧཱནུབྷཱཝེ ¶ པཱཎིནཱ པརཱམསཏི པརིམཛྫཏི. ཡཱཝ བྲཧྨལོཀཱཔི ཀཱཡེན ཝསཾ ཝཏྟེཏི. ཨིདམྤི ཁོ, མཧཱརཱཛ, སནྡིཊྛིཀཾ སཱམཉྙཕལཾ པུརིམེཧི སནྡིཊྛིཀེཧི སཱམཉྙཕལེཧི ཨབྷིཀྐནྟཏརཉྩ པཎཱིཏཏརཉྩ.

དིབྦསོཏཉཱཎཾ

༢༤༠. ‘‘སོ ¶ ཨེཝཾ སམཱཧིཏེ ཙིཏྟེ པརིསུདྡྷེ པརིཡོདཱཏེ ཨནངྒཎེ ཝིགཏཱུཔཀྐིལེསེ མུདུབྷཱུཏེ ཀམྨནིཡེ ཋིཏེ ཨཱནེཉྫཔྤཏྟེ དིབྦཱཡ སོཏདྷཱཏུཡཱ ཙིཏྟཾ ཨབྷིནཱིཧརཏི ཨབྷིནིནྣཱམེཏི. སོ དིབྦཱཡ སོཏདྷཱཏུཡཱ ཝིསུདྡྷཱཡ ཨཏིཀྐནྟམཱནུསིཀཱཡ ཨུབྷོ སདྡེ སུཎཱཏི དིབྦེ ཙ མཱནུསེ ཙ ཡེ དཱུརེ སནྟིཀེ ཙ.

༢༤༡. ‘‘སེཡྻཐཱཔི ¶ , མཧཱརཱཛ, པུརིསོ ཨདྡྷཱནམགྒཔྤཊིཔནྣོ. སོ སུཎེཡྻ བྷེརིསདྡམྤི མུདིངྒསདྡམྤི [མུཏིངྒསདྡམྤི (སཱི. པཱི.)] སངྑཔཎཝདིནྡིམསདྡམྤི [སངྑཔཎཝདེཎྜིམསདྡམྤི (སཱི. པཱི.), སངྑསདྡཾཔི པཎཝསདྡཾཔི དེནྡིམསདྡཾཔི (སྱཱ. ཀཾ.)]. ཏསྶ ཨེཝམསྶ – ‘བྷེརིསདྡོ’ ཨིཏིཔི, ‘མུདིངྒསདྡོ’ ཨིཏིཔི, ‘སངྑཔཎཝདིནྡིམསདྡོ’ ཨིཏིཔི [སངྑསདྡོ ཨིཏིཔི པཎཝསདྡོ ཨིཏིཔི དེནྡིམསདྡོ ཨིཏིཔི (སྱཱ. ཀཾ.)]. ཨེཝམེཝ ཁོ, མཧཱརཱཛ, བྷིཀྑུ ཨེཝཾ སམཱཧིཏེ ཙིཏྟེ པརིསུདྡྷེ པརིཡོདཱཏེ ཨནངྒཎེ ཝིགཏཱུཔཀྐིལེསེ མུདུབྷཱུཏེ ཀམྨནིཡེ ཋིཏེ ཨཱནེཉྫཔྤཏྟེ དིབྦཱཡ སོཏདྷཱཏུཡཱ ¶ ཙིཏྟཾ ཨབྷིནཱིཧརཏི ཨབྷིནིནྣཱམེཏི. སོ དིབྦཱཡ སོཏདྷཱཏུཡཱ ཝིསུདྡྷཱཡ ཨཏིཀྐནྟམཱནུསིཀཱཡ ཨུབྷོ སདྡེ སུཎཱཏི དིབྦེ ཙ མཱནུསེ ཙ ཡེ དཱུརེ སནྟིཀེ ཙ. ཨིདམྤི ཁོ, མཧཱརཱཛ, སནྡིཊྛིཀཾ སཱམཉྙཕལཾ པུརིམེཧི སནྡིཊྛིཀེཧི སཱམཉྙཕལེཧི ཨབྷིཀྐནྟཏརཉྩ པཎཱིཏཏརཉྩ.

ཙེཏོཔརིཡཉཱཎཾ

༢༤༢. ‘‘སོ ཨེཝཾ སམཱཧིཏེ ཙིཏྟེ པརིསུདྡྷེ པརིཡོདཱཏེ ཨནངྒཎེ ཝིགཏཱུཔཀྐིལེསེ མུདུབྷཱུཏེ ཀམྨནིཡེ ཋིཏེ ཨཱནེཉྫཔྤཏྟེ ཙེཏོཔརིཡཉཱཎཱཡ ཙིཏྟཾ ཨབྷིནཱིཧརཏི ཨབྷིནིནྣཱམེཏི. སོ པརསཏྟཱནཾ པརཔུགྒལཱནཾ ཙེཏསཱ ཙེཏོ པརིཙྩ པཛཱནཱཏི – སརཱགཾ ཝཱ ཙིཏྟཾ ‘སརཱགཾ ཙིཏྟ’ནྟི པཛཱནཱཏི, ཝཱིཏརཱགཾ ཝཱ ཙིཏྟཾ ‘ཝཱིཏརཱགཾ ཙིཏྟ’ནྟི པཛཱནཱཏི, སདོསཾ ¶ ཝཱ ཙིཏྟཾ ‘སདོསཾ ཙིཏྟ’ནྟི པཛཱནཱཏི, ཝཱིཏདོསཾ ཝཱ ཙིཏྟཾ ‘ཝཱིཏདོསཾ ཙིཏྟ’ནྟི པཛཱནཱཏི, སམོཧཾ ཝཱ ཙིཏྟཾ ‘སམོཧཾ ཙིཏྟ’ནྟི པཛཱནཱཏི, ཝཱིཏམོཧཾ ཝཱ ཙིཏྟཾ ‘ཝཱིཏམོཧཾ ཙིཏྟ’ནྟི པཛཱནཱཏི, སངྑིཏྟཾ ཝཱ ཙིཏྟཾ ‘སངྑིཏྟཾ ཙིཏྟ’ནྟི པཛཱནཱཏི, ཝིཀྑིཏྟཾ ཝཱ ཙིཏྟཾ ‘ཝིཀྑིཏྟཾ ཙིཏྟ’ནྟི པཛཱནཱཏི, མཧགྒཏཾ ཝཱ ཙིཏྟཾ ‘མཧགྒཏཾ ཙིཏྟ’ནྟི པཛཱནཱཏི, ཨམཧགྒཏཾ ཝཱ ཙིཏྟཾ ‘ཨམཧགྒཏཾ ཙིཏྟ’ནྟི པཛཱནཱཏི, སཨུཏྟརཾ ཝཱ ཙིཏྟཾ ‘སཨུཏྟརཾ ཙིཏྟ’ནྟི པཛཱནཱཏི, ཨནུཏྟརཾ ཝཱ ཙིཏྟཾ ‘ཨནུཏྟརཾ ཙིཏྟ’ནྟི པཛཱནཱཏི, སམཱཧིཏཾ ཝཱ ཙིཏྟཾ ‘སམཱཧིཏཾ ཙིཏྟ’ནྟི པཛཱནཱཏི, ཨསམཱཧིཏཾ ཝཱ ཙིཏྟཾ ‘ཨསམཱཧིཏཾ ཙིཏྟ’ནྟི པཛཱནཱཏི ¶ , ཝིམུཏྟཾ ཝཱ ཙིཏྟཾ ‘ཝིམུཏྟཾ ཙིཏྟ’ནྟི པཛཱནཱཏི, ཨཝིམུཏྟཾ ཝཱ ཙིཏྟཾ ‘ཨཝིམུཏྟཾ ཙིཏྟ’ནྟི པཛཱནཱཏི.

༢༤༣. ‘‘སེཡྻཐཱཔི ¶ , མཧཱརཱཛ, ཨིཏྠཱི ཝཱ པུརིསོ ཝཱ དཧརོ ཡུཝཱ ¶ མཎྜནཛཱཏིཀོ ཨཱདཱསེ ཝཱ པརིསུདྡྷེ པརིཡོདཱཏེ ཨཙྪེ ཝཱ ཨུདཀཔཏྟེ སཀཾ མུཁནིམིཏྟཾ པཙྩཝེཀྑམཱནོ སཀཎིཀཾ ཝཱ ‘སཀཎིཀ’ནྟི ཛཱནེཡྻ, ཨཀཎིཀཾ ཝཱ ‘ཨཀཎིཀ’ནྟི ཛཱནེཡྻ; ཨེཝམེཝ ཁོ, མཧཱརཱཛ, བྷིཀྑུ ཨེཝཾ སམཱཧིཏེ ཙིཏྟེ པརིསུདྡྷེ པརིཡོདཱཏེ ཨནངྒཎེ ཝིགཏཱུཔཀྐིལེསེ མུདུབྷཱུཏེ ཀམྨནིཡེ ཋིཏེ ཨཱནེཉྫཔྤཏྟེ ཙེཏོཔརིཡཉཱཎཱཡ ཙིཏྟཾ ཨབྷིནཱིཧརཏི ཨབྷིནིནྣཱམེཏི. སོ པརསཏྟཱནཾ པརཔུགྒལཱནཾ ཙེཏསཱ ཙེཏོ པརིཙྩ པཛཱནཱཏི – སརཱགཾ ཝཱ ཙིཏྟཾ ‘སརཱགཾ ཙིཏྟ’ནྟི པཛཱནཱཏི, ཝཱིཏརཱགཾ ཝཱ ཙིཏྟཾ ‘ཝཱིཏརཱགཾ ཙིཏྟ’ནྟི པཛཱནཱཏི, སདོསཾ ཝཱ ཙིཏྟཾ ‘སདོསཾ ཙིཏྟ’ནྟི པཛཱནཱཏི, ཝཱིཏདོསཾ ཝཱ ཙིཏྟཾ ‘ཝཱིཏདོསཾ ཙིཏྟ’ནྟི པཛཱནཱཏི, སམོཧཾ ཝཱ ཙིཏྟཾ ‘སམོཧཾ ཙིཏྟ’ནྟི པཛཱནཱཏི, ཝཱིཏམོཧཾ ཝཱ ཙིཏྟཾ ‘ཝཱིཏམོཧཾ ཙིཏྟ’ནྟི པཛཱནཱཏི, སངྑིཏྟཾ ཝཱ ཙིཏྟཾ ‘སངྑིཏྟཾ ཙིཏྟ’ནྟི པཛཱནཱཏི, ཝིཀྑིཏྟཾ ཝཱ ཙིཏྟཾ ‘ཝིཀྑིཏྟཾ ཙིཏྟ’ནྟི པཛཱནཱཏི, མཧགྒཏཾ ཝཱ ཙིཏྟཾ ‘མཧགྒཏཾ ཙིཏྟ’ནྟི པཛཱནཱཏི, ཨམཧགྒཏཾ ཝཱ ཙིཏྟཾ ‘ཨམཧགྒཏཾ ཙིཏྟ’ནྟི པཛཱནཱཏི, སཨུཏྟརཾ ཝཱ ཙིཏྟཾ ‘སཨུཏྟརཾ ཙིཏྟ’ནྟི པཛཱནཱཏི, ཨནུཏྟརཾ ¶ ཝཱ ཙིཏྟཾ ‘ཨནུཏྟརཾ ཙིཏྟ’ནྟི པཛཱནཱཏི, སམཱཧིཏཾ ཝཱ ཙིཏྟཾ ‘སམཱཧིཏཾ ཙིཏྟ’ནྟི པཛཱནཱཏི, ཨསམཱཧིཏཾ ཝཱ ཙིཏྟཾ ‘ཨསམཱཧིཏཾ ཙིཏྟ’ནྟི པཛཱནཱཏི, ཝིམུཏྟཾ ཝཱ ཙིཏྟཾ ‘ཝིམུཏྟཾ ཙིཏྟ’’ནྟི པཛཱནཱཏི, ཨཝིམུཏྟཾ ཝཱ ཙིཏྟཾ ‘ཨཝིམུཏྟཾ ཙིཏྟ’ནྟི པཛཱནཱཏི. ཨིདམྤི ཁོ, མཧཱརཱཛ, སནྡིཊྛིཀཾ སཱམཉྙཕལཾ པུརིམེཧི སནྡིཊྛིཀེཧི སཱམཉྙཕལེཧི ཨབྷིཀྐནྟཏརཉྩ པཎཱིཏཏརཉྩ.

པུབྦེནིཝཱསཱནུསྶཏིཉཱཎཾ

༢༤༤. ‘‘སོ ¶ ཨེཝཾ སམཱཧིཏེ ཙིཏྟེ པརིསུདྡྷེ པརིཡོདཱཏེ ཨནངྒཎེ ཝིགཏཱུཔཀྐིལེསེ མུདུབྷཱུཏེ ཀམྨནིཡེ ཋིཏེ ཨཱནེཉྫཔྤཏྟེ པུབྦེནིཝཱསཱནུསྶཏིཉཱཎཱཡ ཙིཏྟཾ ཨབྷིནཱིཧརཏི ཨབྷིནིནྣཱམེཏི. སོ ཨནེཀཝིཧིཏཾ པུབྦེནིཝཱསཾ ཨནུསྶརཏི, སེཡྻཐིདཾ – ཨེཀམྤི ཛཱཏིཾ དྭེཔི ཛཱཏིཡོ ཏིསྶོཔི ཛཱཏིཡོ ཙཏསྶོཔི ཛཱཏིཡོ པཉྩཔི ཛཱཏིཡོ དསཔི ཛཱཏིཡོ ཝཱིསམྤི ཛཱཏིཡོ ཏིཾསམྤི ཛཱཏིཡོ ཙཏྟཱལཱིསམྤི ཛཱཏིཡོ པཉྙཱསམྤི ཛཱཏིཡོ ཛཱཏིསཏམྤི ཛཱཏིསཧསྶམྤི ཛཱཏིསཏསཧསྶམྤི ཨནེཀེཔི སཾཝཊྚཀཔྤེ ཨནེཀེཔི ཝིཝཊྚཀཔྤེ ཨནེཀེཔི སཾཝཊྚཝིཝཊྚཀཔྤེ, ‘ཨམུཏྲཱསིཾ ཨེཝཾནཱམོ ཨེཝཾགོཏྟོ ¶ ཨེཝཾཝཎྞོ ཨེཝམཱཧཱརོ ཨེཝཾསུཁདུཀྑཔྤཊིསཾཝེདཱི ¶ ཨེཝམཱཡུཔརིཡནྟོ, སོ ཏཏོ ཙུཏོ ཨམུཏྲ ཨུདཔཱདིཾ; ཏཏྲཱཔཱསིཾ ཨེཝཾནཱམོ ཨེཝཾགོཏྟོ ཨེཝཾཝཎྞོ ཨེཝམཱཧཱརོ ཨེཝཾསུཁདུཀྑཔྤཊིསཾཝེདཱི ཨེཝམཱཡུཔརིཡནྟོ, སོ ཏཏོ ཙུཏོ ཨིདྷཱུཔཔནྣོ’ཏི. ཨིཏི སཱཀཱརཾ སཨུདྡེསཾ ཨནེཀཝིཧིཏཾ པུབྦེནིཝཱསཾ ཨནུསྶརཏི.

༢༤༥. ‘‘སེཡྻཐཱཔི, མཧཱརཱཛ, པུརིསོ སཀམྷཱ གཱམཱ ཨཉྙཾ གཱམཾ གཙྪེཡྻ, ཏམྷཱཔི གཱམཱ ཨཉྙཾ གཱམཾ གཙྪེཡྻ. སོ ཏམྷཱ གཱམཱ སཀཾཡེཝ གཱམཾ པཙྩཱགཙྪེཡྻ. ཏསྶ ཨེཝམསྶ – ‘ཨཧཾ ཁོ སཀམྷཱ གཱམཱ ཨམུཾ གཱམཾ ཨགཙྪིཾ [ཨགཉྪིཾ (སྱཱ. ཀཾ.)], ཏཏྲཱཔི ཨེཝཾ ཨཊྛཱསིཾ, ཨེཝཾ ནིསཱིདིཾ, ཨེཝཾ ¶ ཨབྷཱསིཾ, ཨེཝཾ ཏུཎྷཱི ཨཧོསིཾ, ཏམྷཱཔི གཱམཱ ཨམུཾ གཱམཾ ཨགཙྪིཾ, ཏཏྲཱཔི ཨེཝཾ ཨཊྛཱསིཾ, ཨེཝཾ ནིསཱིདིཾ, ཨེཝཾ ཨབྷཱསིཾ, ཨེཝཾ ཏུཎྷཱི ཨཧོསིཾ, སོམྷི ཏམྷཱ གཱམཱ ¶ སཀཾཡེཝ གཱམཾ པཙྩཱགཏོ’ཏི. ཨེཝམེཝ ཁོ, མཧཱརཱཛ, བྷིཀྑུ ཨེཝཾ སམཱཧིཏེ ཙིཏྟེ པརིསུདྡྷེ པརིཡོདཱཏེ ཨནངྒཎེ ཝིགཏཱུཔཀྐིལེསེ མུདུབྷཱུཏེ ཀམྨནིཡེ ཋིཏེ ཨཱནེཉྫཔྤཏྟེ པུབྦེནིཝཱསཱནུསྶཏིཉཱཎཱཡ ཙིཏྟཾ ཨབྷིནཱིཧརཏི ཨབྷིནིནྣཱམེཏི. སོ ཨནེཀཝིཧིཏཾ པུབྦེནིཝཱསཾ ཨནུསྶརཏི, སེཡྻཐིདཾ – ཨེཀམྤི ཛཱཏིཾ དྭེཔི ཛཱཏིཡོ ཏིསྶོཔི ཛཱཏིཡོ ཙཏསྶོཔི ཛཱཏིཡོ པཉྩཔི ཛཱཏིཡོ དསཔི ཛཱཏིཡོ ཝཱིསམྤི ཛཱཏིཡོ ཏིཾསམྤི ཛཱཏིཡོ ཙཏྟཱལཱིསམྤི ཛཱཏིཡོ པཉྙཱསམྤི ཛཱཏིཡོ ཛཱཏིསཏམྤི ཛཱཏིསཧསྶམྤི ཛཱཏིསཏསཧསྶམྤི ཨནེཀེཔི སཾཝཊྚཀཔྤེ ཨནེཀེཔི ཝིཝཊྚཀཔྤེ ཨནེཀེཔི སཾཝཊྚཝིཝཊྚཀཔྤེ, ‘ཨམུཏྲཱསིཾ ཨེཝཾནཱམོ ཨེཝཾགོཏྟོ ཨེཝཾཝཎྞོ ཨེཝམཱཧཱརོ ཨེཝཾསུཁདུཀྑཔྤཊིསཾཝེདཱི ཨེཝམཱཡུཔརིཡནྟོ, སོ ཏཏོ ཙུཏོ ཨམུཏྲ ཨུདཔཱདིཾ; ཏཏྲཱཔཱསིཾ ཨེཝཾནཱམོ ཨེཝཾགོཏྟོ ཨེཝཾཝཎྞོ ཨེཝམཱཧཱརོ ཨེཝཾསུཁདུཀྑཔྤཊིསཾཝེདཱི ཨེཝམཱཡུཔརིཡནྟོ, སོ ཏཏོ ཙུཏོ ཨིདྷཱུཔཔནྣོ’ཏི, ཨིཏི སཱཀཱརཾ སཨུདྡེསཾ ཨནེཀཝིཧིཏཾ པུབྦེནིཝཱསཾ ཨནུསྶརཏི. ཨིདམྤི ཁོ, མཧཱརཱཛ, སནྡིཊྛིཀཾ སཱམཉྙཕལཾ པུརིམེཧི སནྡིཊྛིཀེཧི སཱམཉྙཕལེཧི ཨབྷིཀྐནྟཏརཉྩ པཎཱིཏཏརཉྩ.

དིབྦཙཀྑུཉཱཎཾ

༢༤༦. ‘‘སོ ¶ ཨེཝཾ སམཱཧིཏེ ཙིཏྟེ པརིསུདྡྷེ པརིཡོདཱཏེ ཨནངྒཎེ ཝིགཏཱུཔཀྐིལེསེ མུདུབྷཱུཏེ ཀམྨནིཡེ ཋིཏེ ཨཱནེཉྫཔྤཏྟེ སཏྟཱནཾ ཙུཏཱུཔཔཱཏཉཱཎཱཡ ཙིཏྟཾ ཨབྷིནཱིཧརཏི ཨབྷིནིནྣཱམེཏི. སོ དིབྦེན ཙཀྑུནཱ ཝིསུདྡྷེན ཨཏིཀྐནྟམཱནུསཀེན སཏྟེ པསྶཏི ཙཝམཱནེ ཨུཔཔཛྫམཱནེ ¶ ཧཱིནེ པཎཱིཏེ སུཝཎྞེ དུབྦཎྞེ སུགཏེ དུགྒཏེ, ཡཐཱཀམྨཱུཔགེ སཏྟེ པཛཱནཱཏི – ‘ཨིམེ ཝཏ བྷོནྟོ སཏྟཱ ཀཱཡདུཙྩརིཏེན སམནྣཱགཏཱ ཝཙཱིདུཙྩརིཏེན སམནྣཱགཏཱ མནོདུཙྩརིཏེན སམནྣཱགཏཱ ཨརིཡཱནཾ ཨུཔཝཱདཀཱ མིཙྪཱདིཊྛིཀཱ མིཙྪཱདིཊྛིཀམྨསམཱདཱནཱ. ཏེ ཀཱཡསྶ ¶ བྷེདཱ པརཾ མརཎཱ ཨཔཱཡཾ དུགྒཏིཾ ཝིནིཔཱཏཾ ནིརཡཾ ཨུཔཔནྣཱ. ཨིམེ ཝཱ པན བྷོནྟོ སཏྟཱ ཀཱཡསུཙརིཏེན སམནྣཱགཏཱ ཝཙཱིསུཙརིཏེན སམནྣཱགཏཱ མནོསུཙརིཏེན སམནྣཱགཏཱ ཨརིཡཱནཾ ཨནུཔཝཱདཀཱ སམྨཱདིཊྛིཀཱ སམྨཱདིཊྛིཀམྨསམཱདཱནཱ, ཏེ ཀཱཡསྶ བྷེདཱ པརཾ མརཎཱ སུགཏིཾ སགྒཾ ལོཀཾ ཨུཔཔནྣཱ’ཏི. ཨིཏི དིབྦེན ཙཀྑུནཱ ཝིསུདྡྷེན ཨཏིཀྐནྟམཱནུསཀེན ¶ སཏྟེ པསྶཏི ཙཝམཱནེ ཨུཔཔཛྫམཱནེ ཧཱིནེ པཎཱིཏེ སུཝཎྞེ དུབྦཎྞེ སུགཏེ དུགྒཏེ, ཡཐཱཀམྨཱུཔགེ སཏྟེ པཛཱནཱཏི.

༢༤༧. ‘‘སེཡྻཐཱཔི, མཧཱརཱཛ, མཛ྄ཛྷེ སིངྒྷཱཊཀེ པཱསཱདོ. ཏཏྠ ཙཀྑུམཱ པུརིསོ ཋིཏོ པསྶེཡྻ མནུསྶེ གེཧཾ པཝིསནྟེཔི ནིཀྑམནྟེཔི རཐིཀཱཡཔི ཝཱིཐིཾ སཉྩརནྟེ [རཐིཡཱཔཱི རཐིཾ སཉྩརནྟེ (སཱི.), རཐིཡཱཡ ཝིཐིཾ སཉྩརནྟེཔི (སྱཱ.)] མཛ྄ཛྷེ སིངྒྷཱཊཀེ ནིསིནྣེཔི. ཏསྶ ཨེཝམསྶ – ‘ཨེཏེ མནུསྶཱ གེཧཾ པཝིསནྟི, ཨེཏེ ནིཀྑམནྟི, ཨེཏེ རཐིཀཱཡ ཝཱིཐིཾ སཉྩརནྟི, ཨེཏེ མཛ྄ཛྷེ སིངྒྷཱཊཀེ ནིསིནྣཱ’ཏི. ཨེཝམེཝ ཁོ, མཧཱརཱཛ, བྷིཀྑུ ཨེཝཾ སམཱཧིཏེ ཙིཏྟེ པརིསུདྡྷེ པརིཡོདཱཏེ ཨནངྒཎེ ཝིགཏཱུཔཀྐིལེསེ མུདུབྷཱུཏེ ཀམྨནིཡེ ཋིཏེ ཨཱནེཉྫཔྤཏྟེ སཏྟཱནཾ ཙུཏཱུཔཔཱཏཉཱཎཱཡ ཙིཏྟཾ ཨབྷིནཱིཧརཏི ཨབྷིནིནྣཱམེཏི. སོ དིབྦེན ཙཀྑུནཱ ཝིསུདྡྷེན ཨཏིཀྐནྟམཱནུསཀེན སཏྟེ པསྶཏི ¶ ཙཝམཱནེ ཨུཔཔཛྫམཱནེ ཧཱིནེ པཎཱིཏེ སུཝཎྞེ དུབྦཎྞེ སུགཏེ དུགྒཏེ, ཡཐཱཀམྨཱུཔགེ སཏྟེ པཛཱནཱཏི – ‘ཨིམེ ཝཏ བྷོནྟོ སཏྟཱ ཀཱཡདུཙྩརིཏེན སམནྣཱགཏཱ ཝཙཱིདུཙྩརིཏེན སམནྣཱགཏཱ མནོདུཙྩརིཏེན སམནྣཱགཏཱ ཨརིཡཱནཾ ཨུཔཝཱདཀཱ མིཙྪཱདིཊྛིཀཱ མིཙྪཱདིཊྛིཀམྨསམཱདཱནཱ, ཏེ ཀཱཡསྶ བྷེདཱ པརཾ མརཎཱ ཨཔཱཡཾ དུགྒཏིཾ ཝིནིཔཱཏཾ ནིརཡཾ ཨུཔཔནྣཱ. ཨིམེ ¶ ཝཱ པན བྷོནྟོ སཏྟཱ ཀཱཡསུཙརིཏེན སམནྣཱགཏཱ ཝཙཱིསུཙརིཏེན སམནྣཱགཏཱ མནོསུཙརིཏེན སམནྣཱགཏཱ ཨརིཡཱནཾ ཨནུཔཝཱདཀཱ སམྨཱདིཊྛིཀཱ སམྨཱདིཊྛིཀམྨསམཱདཱནཱ. ཏེ ཀཱཡསྶ བྷེདཱ པརཾ མརཎཱ སུགཏིཾ སགྒཾ ལོཀཾ ཨུཔཔནྣཱ’ཏི. ཨིཏི དིབྦེན ཙཀྑུནཱ ཝིསུདྡྷེན ཨཏིཀྐནྟམཱནུསཀེན སཏྟེ པསྶཏི ཙཝམཱནེ ཨུཔཔཛྫམཱནེ ཧཱིནེ པཎཱིཏེ སུཝཎྞེ དུབྦཎྞེ སུགཏེ དུགྒཏེ; ཡཐཱཀམྨཱུཔགེ སཏྟེ པཛཱནཱཏི. ‘ཨིདམྤི ཁོ, མཧཱརཱཛ, སནྡིཊྛིཀཾ སཱམཉྙཕལཾ པུརིམེཧི སནྡིཊྛིཀེཧི སཱམཉྙཕལེཧི ཨབྷིཀྐནྟཏརཉྩ པཎཱིཏཏརཉྩ.

ཨཱསཝཀྑཡཉཱཎཾ

༢༤༨. ‘‘སོ ཨེཝཾ སམཱཧིཏེ ཙིཏྟེ པརིསུདྡྷེ པརིཡོདཱཏེ ཨནངྒཎེ ཝིགཏཱུཔཀྐིལེསེ མུདུབྷཱུཏེ ཀམྨནིཡེ ཋིཏེ ཨཱནེཉྫཔྤཏྟེ ཨཱསཝཱནཾ ཁཡཉཱཎཱཡ ཙིཏྟཾ ཨབྷིནཱིཧརཏི ཨབྷིནིནྣཱམེཏི. སོ ཨིདཾ དུཀྑནྟི ཡཐཱབྷཱུཏཾ པཛཱནཱཏི ¶ , ཨཡཾ དུཀྑསམུདཡོཏི ཡཐཱབྷཱུཏཾ པཛཱནཱཏི, ཨཡཾ དུཀྑནིརོདྷོཏི ཡཐཱབྷཱུཏཾ ¶ པཛཱནཱཏི, ཨཡཾ དུཀྑནིརོདྷགཱམིནཱི པཊིཔདཱཏི ཡཐཱབྷཱུཏཾ པཛཱནཱཏི. ཨིམེ ཨཱསཝཱཏི ཡཐཱབྷཱུཏཾ པཛཱནཱཏི, ཨཡཾ ཨཱསཝསམུདཡོཏི ¶ ཡཐཱབྷཱུཏཾ པཛཱནཱཏི, ཨཡཾ ཨཱསཝནིརོདྷོཏི ཡཐཱབྷཱུཏཾ པཛཱནཱཏི, ཨཡཾ ཨཱསཝནིརོདྷགཱམིནཱི པཊིཔདཱཏི ཡཐཱབྷཱུཏཾ པཛཱནཱཏི. ཏསྶ ཨེཝཾ ཛཱནཏོ ཨེཝཾ པསྶཏོ ཀཱམཱསཝཱཔི ཙིཏྟཾ ཝིམུཙྩཏི, བྷཝཱསཝཱཔི ཙིཏྟཾ ཝིམུཙྩཏི, ཨཝིཛྫཱསཝཱཔི ཙིཏྟཾ ཝིམུཙྩཏི, ‘ཝིམུཏྟསྨིཾ ཝིམུཏྟམི’ཏི ཉཱཎཾ ཧོཏི, ‘ཁཱིཎཱ ཛཱཏི, ཝུསིཏཾ བྲཧྨཙརིཡཾ, ཀཏཾ ཀརཎཱིཡཾ, ནཱཔརཾ ཨིཏྠཏྟཱཡཱ’ཏི པཛཱནཱཏི.

༢༤༩. ‘‘སེཡྻཐཱཔི, མཧཱརཱཛ, པབྦཏསངྑེཔེ ཨུདཀརཧདོ ཨཙྪོ ཝིཔྤསནྣོ ཨནཱཝིལོ. ཏཏྠ ཙཀྑུམཱ པུརིསོ ཏཱིརེ ཋིཏོ པསྶེཡྻ སིཔྤིསམྦུཀམྤི སཀྑརཀཐལམྤི མཙྪགུམྦམྤི ཙརནྟམྤི ཏིཊྛནྟམྤི. ཏསྶ ཨེཝམསྶ – ‘ཨཡཾ ཁོ ཨུདཀརཧདོ ཨཙྪོ ཝིཔྤསནྣོ ཨནཱཝིལོ. ཏཏྲིམེ སིཔྤིསམྦུཀཱཔི སཀྑརཀཐལཱཔི མཙྪགུམྦཱཔི ཙརནྟིཔི ཏིཊྛནྟིཔཱི’ཏི. ཨེཝམེཝ ཁོ, མཧཱརཱཛ, བྷིཀྑུ ཨེཝཾ སམཱཧིཏེ ཙིཏྟེ པརིསུདྡྷེ པརིཡོདཱཏེ ཨནངྒཎེ ཝིགཏཱུཔཀྐིལེསེ མུདུབྷཱུཏེ ཀམྨནིཡེ ཋིཏེ ཨཱནེཉྫཔྤཏྟེ ཨཱསཝཱནཾ ཁཡཉཱཎཱཡ ཙིཏྟཾ ཨབྷིནཱིཧརཏི ཨབྷིནིནྣཱམེཏི. ‘སོ ཨིདཾ དུཀྑ’ནྟི ཡཐཱབྷཱུཏཾ པཛཱནཱཏི, ‘ཨཡཾ དུཀྑསམུདཡོ’ཏི ཡཐཱབྷཱུཏཾ པཛཱནཱཏི ¶ , ‘ཨཡཾ དུཀྑནིརོདྷོ’ཏི ཡཐཱབྷཱུཏཾ པཛཱནཱཏི, ‘ཨཡཾ དུཀྑནིརོདྷགཱམིནཱི པཊིཔདཱ’ཏི ཡཐཱབྷཱུཏཾ པཛཱནཱཏི. ‘ཨིམེ ཨཱསཝཱཏི ཡཐཱབྷཱུཏཾ པཛཱནཱཏི, ‘ཨཡཾ ཨཱསཝསམུདཡོ’ཏི ཡཐཱབྷཱུཏཾ པཛཱནཱཏི, ‘ཨཡཾ ཨཱསཝནིརོདྷོ’ཏི ཡཐཱབྷཱུཏཾ པཛཱནཱཏི, ‘ཨཡཾ ཨཱསཝནིརོདྷགཱམིནཱི པཊིཔདཱཏི ཡཐཱབྷཱུཏཾ པཛཱནཱཏི. ཏསྶ ཨེཝཾ ཛཱནཏོ ཨེཝཾ པསྶཏོ ཀཱམཱསཝཱཔི ཙིཏྟཾ ¶ ཝིམུཙྩཏི, བྷཝཱསཝཱཔི ཙིཏྟཾ ཝིམུཙྩཏི, ཨཝིཛྫཱསཝཱཔི ཙིཏྟཾ ཝིམུཙྩཏི, ‘ཝིམུཏྟསྨིཾ ཝིམུཏྟམིཏི ཉཱཎཾ ཧོཏི, ‘ཁཱིཎཱ ཛཱཏི, ཝུསིཏཾ བྲཧྨཙརིཡཾ, ཀཏཾ ཀརཎཱིཡཾ, ནཱཔརཾ ཨིཏྠཏྟཱཡཱ’ཏི པཛཱནཱཏི. ཨིདཾ ¶ ཁོ, མཧཱརཱཛ, སནྡིཊྛིཀཾ སཱམཉྙཕལཾ པུརིམེཧི སནྡིཊྛིཀེཧི སཱམཉྙཕལེཧི ཨབྷིཀྐནྟཏརཉྩ པཎཱིཏཏརཉྩ. ཨིམསྨཱ ཙ པན, མཧཱརཱཛ, སནྡིཊྛིཀཱ སཱམཉྙཕལཱ ཨཉྙཾ སནྡིཊྛིཀཾ སཱམཉྙཕལཾ ཨུཏྟརིཏརཾ ཝཱ པཎཱིཏཏརཾ ཝཱ ནཏྠཱི’’ཏི.

ཨཛཱཏསཏྟུཨུཔཱསཀཏྟཔཊིཝེདནཱ

༢༥༠. ཨེཝཾ ཝུཏྟེ, རཱཛཱ མཱགདྷོ ཨཛཱཏསཏྟུ ཝེདེཧིཔུཏྟོ བྷགཝནྟཾ ཨེཏདཝོཙ – ‘‘ཨབྷིཀྐནྟཾ, བྷནྟེ, ཨབྷིཀྐནྟཾ, བྷནྟེ. སེཡྻཐཱཔི, བྷནྟེ, ནིཀྐུཛྫིཏཾ ཝཱ ཨུཀྐུཛྫེཡྻ, པཊིཙྪནྣཾ ཝཱ ཝིཝརེཡྻ, མཱུལ༹ྷསྶ ཝཱ མགྒཾ ཨཱཙིཀྑེཡྻ, ཨནྡྷཀཱརེ ཝཱ ཏེལཔཛྫོཏཾ དྷཱརེཡྻ ‘ཙཀྑུམནྟོ རཱུཔཱནི དཀྑནྟཱི’ཏི; ཨེཝམེཝཾ, བྷནྟེ, བྷགཝཏཱ ཨནེཀཔརིཡཱཡེན དྷམྨོ པཀཱསིཏོ ¶ . ཨེསཱཧཾ, བྷནྟེ, བྷགཝནྟཾ སརཎཾ གཙྪཱམི དྷམྨཉྩ བྷིཀྑུསངྒྷཉྩ. ཨུཔཱསཀཾ མཾ བྷགཝཱ དྷཱརེཏུ ཨཛྫཏགྒེ པཱཎུཔེཏཾ སརཎཾ གཏཾ. ཨཙྩཡོ མཾ, བྷནྟེ, ཨཙྩགམཱ ཡཐཱབཱལཾ ཡཐཱམཱུལ༹ྷཾ ཡཐཱཨཀུསལཾ, ཡོཧཾ པིཏརཾ དྷམྨིཀཾ དྷམྨརཱཛཱནཾ ཨིསྶརིཡཀཱརཎཱ ཛཱིཝིཏཱ ཝོརོཔེསིཾ. ཏསྶ མེ, བྷནྟེ བྷགཝཱ ཨཙྩཡཾ ཨཙྩཡཏོ པཊིགྒཎྷཱཏུ ཨཱཡཏིཾ སཾཝརཱཡཱ’’ཏི.

༢༥༡. ‘‘ཏགྒྷ ཏྭཾ, མཧཱརཱཛ, ཨཙྩཡོ ཨཙྩགམཱ ཡཐཱབཱལཾ ཡཐཱམཱུལ༹ྷཾ ¶ ཡཐཱཨཀུསལཾ, ཡཾ ཏྭཾ པིཏརཾ དྷམྨིཀཾ དྷམྨརཱཛཱནཾ ཛཱིཝིཏཱ ཝོརོཔེསི. ཡཏོ ཙ ཁོ ཏྭཾ, མཧཱརཱཛ, ཨཙྩཡཾ ཨཙྩཡཏོ དིསྭཱ ཡཐཱདྷམྨཾ པཊིཀརོསི, ཏཾ ཏེ མཡཾ པཊིགྒཎྷཱམ. ཝུདྡྷིཧེསཱ, མཧཱརཱཛ, ཨརིཡསྶ ཝིནཡེ, ཡོ ཨཙྩཡཾ ཨཙྩཡཏོ དིསྭཱ ཡཐཱདྷམྨཾ པཊིཀརོཏི, ཨཱཡཏིཾ སཾཝརཾ ཨཱཔཛྫཏཱི’’ཏི.

༢༥༢. ཨེཝཾ ¶ ཝུཏྟེ, རཱཛཱ མཱགདྷོ ཨཛཱཏསཏྟུ ཝེདེཧིཔུཏྟོ བྷགཝནྟཾ ཨེཏདཝོཙ – ‘‘ཧནྡ ཙ དཱནི མཡཾ, བྷནྟེ, གཙྪཱམ བཧུཀིཙྩཱ མཡཾ བཧུཀརཎཱིཡཱ’’ཏི. ‘‘ཡསྶདཱནི ཏྭཾ, མཧཱརཱཛ, ཀཱལཾ མཉྙསཱི’’ཏི. ཨཐ ཁོ རཱཛཱ མཱགདྷོ ཨཛཱཏསཏྟུ ཝེདེཧིཔུཏྟོ བྷགཝཏོ བྷཱསིཏཾ ཨབྷིནནྡིཏྭཱ ཨནུམོདིཏྭཱ ཨུཊྛཱཡཱསནཱ བྷགཝནྟཾ ཨབྷིཝཱདེཏྭཱ པདཀྑིཎཾ ཀཏྭཱ པཀྐཱམི.

༢༥༣. ཨཐ ཁོ བྷགཝཱ ཨཙིརཔཀྐནྟསྶ རཉྙོ མཱགདྷསྶ ¶ ཨཛཱཏསཏྟུསྶ ཝེདེཧིཔུཏྟསྶ བྷིཀྑཱུ ཨཱམནྟེསི – ‘‘ཁཏཱཡཾ, བྷིཀྑཝེ, རཱཛཱ. ཨུཔཧཏཱཡཾ, བྷིཀྑཝེ, རཱཛཱ. སཙཱཡཾ, བྷིཀྑཝེ, རཱཛཱ པིཏརཾ དྷམྨིཀཾ དྷམྨརཱཛཱནཾ ཛཱིཝིཏཱ ན ཝོརོཔེསྶཐ, ཨིམསྨིཉྙེཝ ཨཱསནེ ཝིརཛཾ ཝཱིཏམལཾ དྷམྨཙཀྑུཾ ཨུཔྤཛྫིསྶཐཱ’’ཏི. ཨིདམཝོཙ བྷགཝཱ. ཨཏྟམནཱ ཏེ བྷིཀྑཱུ བྷགཝཏོ བྷཱསིཏཾ ཨབྷིནནྡུནྟི.

སཱམཉྙཕལསུཏྟཾ ནིཊྛིཏཾ དུཏིཡཾ.

༣. ཨམྦཊྛསུཏྟཾ

༢༥༤. ཨེཝཾ ¶ ¶ ¶ ¶ མེ སུཏཾ – ཨེཀཾ སམཡཾ བྷགཝཱ ཀོསལེསུ ཙཱརིཀཾ ཙརམཱནོ མཧཏཱ བྷིཀྑུསངྒྷེན སདྡྷིཾ པཉྩམཏྟེཧི བྷིཀྑུསཏེཧི ཡེན ཨིཙྪཱནངྒལཾ ནཱམ ཀོསལཱནཾ བྲཱཧྨཎགཱམོ ཏདཝསརི. ཏཏྲ སུདཾ བྷགཝཱ ཨིཙྪཱནངྒལེ ཝིཧརཏི ཨིཙྪཱནངྒལཝནསཎྜེ.

པོཀྑརསཱཏིཝཏྠུ

༢༥༥. ཏེན ཁོ པན སམཡེན བྲཱཧྨཎོ པོཀྑརསཱཏི ཨུཀྐཊྛཾ [པོཀྑརསཱཏཱི (སཱི.), པོཀྑརསཱདི (པཱི.)] ཨཛ྄ཛྷཱཝསཏི སཏྟུསྶདཾ སཏིཎཀཊྛོདཀཾ སདྷཉྙཾ རཱཛབྷོགྒཾ རཉྙཱ པསེནདིནཱ ཀོསལེན དིནྣཾ རཱཛདཱཡཾ བྲཧྨདེཡྻཾ. ཨསྶོསི ཁོ བྲཱཧྨཎོ པོཀྑརསཱཏི – ‘‘སམཎོ ཁལུ, བྷོ, གོཏམོ སཀྱཔུཏྟོ སཀྱཀུལཱ པབྦཛིཏོ ཀོསལེསུ ཙཱརིཀཾ ཙརམཱནོ མཧཏཱ བྷིཀྑུསངྒྷེན སདྡྷིཾ པཉྩམཏྟེཧི བྷིཀྑུསཏེཧི ཨིཙྪཱནངྒལཾ ཨནུཔྤཏྟོ ཨིཙྪཱནངྒལེ ཝིཧརཏི ཨིཙྪཱནངྒལཝནསཎྜེ. ཏཾ ཁོ པན བྷཝནྟཾ གོཏམཾ ཨེཝཾ ཀལྱཱཎོ ཀིཏྟིསདྡོ ཨབྦྷུགྒཏོ – ‘ཨིཏིཔི སོ བྷགཝཱ ཨརཧཾ སམྨཱསམྦུདྡྷོ ཝིཛྫཱཙརཎསམྤནྣོ སུགཏོ ལོཀཝིདཱུ ཨནུཏྟརོ པུརིསདམྨསཱརཐི སཏྠཱ དེཝམནུསྶཱནཾ བུདྡྷོ བྷགཝཱ’ [བྷགཝཱཏི (སྱཱ. ཀཾ.), ཨུཔརིསོཎདཎྜསུཏྟཱདཱིསུཔི བུདྡྷགུཎཀཐཱཡཾ ཨེཝམེཝ དིསྶཏི]. སོ ཨིམཾ ལོཀཾ སདེཝཀཾ སམཱརཀཾ སབྲཧྨཀཾ སསྶམཎབྲཱཧྨཎིཾ པཛཾ སདེཝམནུསྶཾ སཡཾ ཨབྷིཉྙཱ སཙྪིཀཏྭཱ པཝེདེཏི. སོ དྷམྨཾ དེསེཏི ཨཱདིཀལྱཱཎཾ མཛ྄ཛྷེཀལྱཱཎཾ པརིཡོསཱནཀལྱཱཎཾ, སཱཏྠཾ སབྱཉྫནཾ, ཀེཝལཔརིཔུཎྞཾ པརིསུདྡྷཾ བྲཧྨཙརིཡཾ ¶ ¶ པཀཱསེཏི. སཱདྷུ ཁོ པན ཏཐཱརཱུཔཱནཾ ཨརཧཏཾ དསྶནཾ ཧོཏཱི’’ཏི.

ཨམྦཊྛམཱཎཝོ

༢༥༦. ཏེན ཁོ པན སམཡེན བྲཱཧྨཎསྶ པོཀྑརསཱཏིསྶ ཨམྦཊྛོ ནཱམ མཱཎཝོ ཨནྟེཝཱསཱི ཧོཏི ཨཛ྄ཛྷཱཡཀོ མནྟདྷརོ ཏིཎྞཾ ཝེདཱནཾ [བེདཱནཾ (ཀ.)] པཱརགཱུ སནིགྷཎྜུཀེཊུབྷཱནཾ སཱཀྑརཔྤབྷེདཱནཾ ¶ ཨིཏིཧཱསཔཉྩམཱནཾ པདཀོ ཝེཡྻཱཀརཎོ ལོཀཱཡཏམཧཱཔུརིསལཀྑཎེསུ ཨནཝཡོ ཨནུཉྙཱཏཔཊིཉྙཱཏོ སཀེ ཨཱཙརིཡཀེ ཏེཝིཛྫཀེ པཱཝཙནེ ¶ – ‘‘ཡམཧཾ ཛཱནཱམི, ཏཾ ཏྭཾ ཛཱནཱསི; ཡཾ ཏྭཾ ཛཱནཱསི ཏམཧཾ ཛཱནཱམཱི’’ཏི.

༢༥༧. ཨཐ ཁོ བྲཱཧྨཎོ པོཀྑརསཱཏི ཨམྦཊྛཾ མཱཎཝཾ ཨཱམནྟེསི – ‘‘ཨཡཾ, ཏཱཏ ཨམྦཊྛ, སམཎོ གོཏམོ སཀྱཔུཏྟོ སཀྱཀུལཱ པབྦཛིཏོ ཀོསལེསུ ཙཱརིཀཾ ཙརམཱནོ མཧཏཱ བྷིཀྑུསངྒྷེན སདྡྷིཾ པཉྩམཏྟེཧི བྷིཀྑུསཏེཧི ཨིཙྪཱནངྒལཾ ཨནུཔྤཏྟོ ཨིཙྪཱནངྒལེ ཝིཧརཏི ཨིཙྪཱནངྒལཝནསཎྜེ. ཏཾ ཁོ པན བྷཝནྟཾ གོཏམཾ ཨེཝཾ ཀལྱཱཎོ ཀིཏྟིསདྡོ ཨབྦྷུགྒཏོ – ‘ཨིཏིཔི སོ བྷགཝཱ, ཨརཧཾ སམྨཱསམྦུདྡྷོ ཝིཛྫཱཙརཎསམྤནྣོ སུགཏོ ལོཀཝིདཱུ ཨནུཏྟརོ པུརིསདམྨསཱརཐི སཏྠཱ དེཝམནུསྶཱནཾ བུདྡྷོ བྷགཝཱ’. སོ ཨིམཾ ལོཀཾ སདེཝཀཾ སམཱརཀཾ སབྲཧྨཀཾ སསྶམཎབྲཱཧྨཎིཾ པཛཾ སདེཝམནུསྶཾ སཡཾ ཨབྷིཉྙཱ སཙྪིཀཏྭཱ པཝེདེཏི. སོ དྷམྨཾ དེསེཏི ཨཱདིཀལྱཱཎཾ མཛ྄ཛྷེཀལྱཱཎཾ པརིཡོསཱནཀལྱཱཎཾ, སཱཏྠཾ སབྱཉྫནཾ ཀེཝལཔརིཔུཎྞཾ པརིསུདྡྷཾ བྲཧྨཙརིཡཾ པཀཱསེཏི. སཱདྷུ ཁོ པན ཏཐཱརཱུཔཱནཾ ཨརཧཏཾ དསྶནཾ ཧོཏཱིཏི. ཨེཧི ཏྭཾ ཏཱཏ ཨམྦཊྛ, ཡེན སམཎོ གོཏམོ ཏེནུཔསངྐམ; ཨུཔསངྐམིཏྭཱ ¶ སམཎཾ གོཏམཾ ཛཱནཱཧི, ཡདི ཝཱ ཏཾ བྷཝནྟཾ གོཏམཾ ཏཐཱསནྟཾཡེཝ སདྡོ ཨབྦྷུགྒཏོ, ཡདི ཝཱ ནོ ཏཐཱ. ཡདི ཝཱ སོ བྷཝཾ གོཏམོ ཏཱདིསོ, ཡདི ཝཱ ན ཏཱདིསོ, ཏཐཱ མཡཾ ཏཾ བྷཝནྟཾ གོཏམཾ ཝེདིསྶཱམཱ’’ཏི.

༢༥༨. ‘‘ཡཐཱ ཀཐཾ པནཱཧཾ, བྷོ, ཏཾ བྷཝནྟཾ གོཏམཾ ཛཱནིསྶཱམི – ‘ཡདི ཝཱ ཏཾ བྷཝནྟཾ གོཏམཾ ཏཐཱསནྟཾཡེཝ སདྡོ ཨབྦྷུགྒཏོ, ཡདི ཝཱ ནོ ཏཐཱ. ཡདི ཝཱ སོ བྷཝཾ གོཏམོ ཏཱདིསོ, ཡདི ཝཱ ན ཏཱདིསོ’’’ཏི?

‘‘ཨཱགཏཱནི ཁོ, ཏཱཏ ཨམྦཊྛ, ཨམྷཱཀཾ མནྟེསུ དྭཏྟིཾས མཧཱཔུརིསལཀྑཎཱནི, ཡེཧི སམནྣཱགཏསྶ མཧཱཔུརིསསྶ དྭེཡེཝ གཏིཡོ བྷཝནྟི ཨནཉྙཱ. སཙེ ཨགཱརཾ ཨཛ྄ཛྷཱཝསཏི, རཱཛཱ ཧོཏི ཙཀྐཝཏྟཱི དྷམྨིཀོ དྷམྨརཱཛཱ ཙཱཏུརནྟོ ཝིཛིཏཱཝཱི ཛནཔདཏྠཱཝརིཡཔྤཏྟོ སཏྟརཏནསམནྣཱགཏོ ¶ . ཏསྶིམཱནི སཏྟ རཏནཱནི བྷཝནྟི. སེཡྻཐིདཾ – ཙཀྐརཏནཾ, ཧཏྠིརཏནཾ, ཨསྶརཏནཾ, མཎིརཏནཾ, ཨིཏྠིརཏནཾ, གཧཔཏིརཏནཾ, པརིཎཱཡཀརཏནམེཝ སཏྟམཾ. པརོསཧསྶཾ ཁོ པནསྶ པུཏྟཱ བྷཝནྟི ¶ སཱུརཱ ཝཱིརངྒརཱུཔཱ པརསེནཔྤམདྡནཱ. སོ ཨིམཾ པཐཝིཾ སཱགརཔརིཡནྟཾ ཨདཎྜེན ཨསཏྠེན དྷམྨེན ཨབྷིཝིཛིཡ ཨཛ྄ཛྷཱཝསཏི. སཙེ ཁོ པན ཨགཱརསྨཱ ཨནགཱརིཡཾ པབྦཛཏི ¶ , ཨརཧཾ ཧོཏི སམྨཱསམྦུདྡྷོ ལོཀེ ཝིཝཊྚཙྪདོ. ཨཧཾ ཁོ པན, ཏཱཏ ཨམྦཊྛ, མནྟཱནཾ དཱཏཱ; ཏྭཾ མནྟཱནཾ པཊིགྒཧེཏཱ’’ཏི.

༢༥༩. ‘‘ཨེཝཾ, བྷོ’’ཏི ཁོ ཨམྦཊྛོ མཱཎཝོ བྲཱཧྨཎསྶ པོཀྑརསཱཏིསྶ པཊིསྶུཏྭཱ ཨུཊྛཱཡཱསནཱ བྲཱཧྨཎཾ པོཀྑརསཱཏིཾ ཨབྷིཝཱདེཏྭཱ པདཀྑིཎཾ ཀཏྭཱ ཝལ༹ཝཱརཐམཱརུཡ྄ཧ ¶ སམྦཧུལེཧི མཱཎཝཀེཧི སདྡྷིཾ ཡེན ཨིཙྪཱནངྒལཝནསཎྜོ ཏེན པཱཡཱསི. ཡཱཝཏིཀཱ ཡཱནསྶ བྷཱུམི ཡཱནེན གནྟྭཱ ཡཱནཱ པཙྩོརོཧིཏྭཱ པཏྟིཀོཝ ཨཱརཱམཾ པཱཝིསི. ཏེན ཁོ པན སམཡེན སམྦཧུལཱ བྷིཀྑཱུ ཨབྦྷོཀཱསེ ཙངྐམནྟི. ཨཐ ཁོ ཨམྦཊྛོ མཱཎཝོ ཡེན ཏེ བྷིཀྑཱུ ཏེནུཔསངྐམི; ཨུཔསངྐམིཏྭཱ ཏེ བྷིཀྑཱུ ཨེཏདཝོཙ – ‘‘ཀཧཾ ནུ ཁོ, བྷོ, ཨེཏརཧི སོ བྷཝཾ གོཏམོ ཝིཧརཏི? ཏཉྷི མཡཾ བྷཝནྟཾ གོཏམཾ དསྶནཱཡ ཨིདྷཱུཔསངྐནྟཱ’’ཏི.

༢༦༠. ཨཐ ཁོ ཏེསཾ བྷིཀྑཱུནཾ ཨེཏདཧོསི – ‘‘ཨཡཾ ཁོ ཨམྦཊྛོ མཱཎཝོ ཨབྷིཉྙཱཏཀོལཉྙོ ཙེཝ ཨབྷིཉྙཱཏསྶ ཙ བྲཱཧྨཎསྶ པོཀྑརསཱཏིསྶ ཨནྟེཝཱསཱི. ཨགརུ ཁོ པན བྷགཝཏོ ཨེཝརཱུཔེཧི ཀུལཔུཏྟེཧི སདྡྷིཾ ཀཐཱསལླཱཔོ ཧོཏཱི’’ཏི. ཏེ ཨམྦཊྛཾ མཱཎཝཾ ཨེཏདཝོཙུཾ – ‘‘ཨེསོ ཨམྦཊྛ ཝིཧཱརོ སཾཝུཏདྭཱརོ, ཏེན ཨཔྤསདྡོ ཨུཔསངྐམིཏྭཱ ཨཏརམཱནོ ཨཱལི༹ནྡཾ པཝིསིཏྭཱ ཨུཀྐཱསིཏྭཱ ཨགྒལ༹ཾ ཨཱཀོཊེཧི, ཝིཝརིསྶཏི ཏེ བྷགཝཱ དྭཱར’’ནྟི.

༢༦༡. ཨཐ ཁོ ཨམྦཊྛོ མཱཎཝོ ཡེན སོ ཝིཧཱརོ སཾཝུཏདྭཱརོ, ཏེན ཨཔྤསདྡོ ཨུཔསངྐམིཏྭཱ ཨཏརམཱནོ ཨཱལི༹ནྡཾ པཝིསིཏྭཱ ཨུཀྐཱསིཏྭཱ ཨགྒལ༹ཾ ཨཱཀོཊེསི. ཝིཝརི བྷགཝཱ དྭཱརཾ. པཱཝིསི ཨམྦཊྛོ མཱཎཝོ. མཱཎཝཀཱཔི པཝིསིཏྭཱ བྷགཝཏཱ སདྡྷིཾ སམྨོདིཾསུ, སམྨོདནཱིཡཾ ཀཐཾ སཱརཎཱིཡཾ ཝཱིཏིསཱརེཏྭཱ ཨེཀམནྟཾ ནིསཱིདིཾསུ. ཨམྦཊྛོ པན མཱཎཝོ ཙངྐམནྟོཔི ནིསིནྣེན བྷགཝཏཱ ཀཉྩི ¶ ¶ ཀཉྩི [ཀིཉྩི ཀིཉྩི (ཀ.)] ཀཐཾ ¶ སཱརཎཱིཡཾ ཝཱིཏིསཱརེཏི, ཋིཏོཔི ནིསིནྣེན བྷགཝཏཱ ཀིཉྩི ཀིཉྩི ཀཐཾ སཱརཎཱིཡཾ ཝཱིཏིསཱརེཏི.

༢༦༢. ཨཐ ཁོ བྷགཝཱ ཨམྦཊྛཾ མཱཎཝཾ ཨེཏདཝོཙ – ‘‘ཨེཝཾ ནུ ཏེ, ཨམྦཊྛ, བྲཱཧྨཎེཧི ཝུདྡྷེཧི མཧལླཀེཧི ཨཱཙརིཡཔཱཙརིཡེཧི སདྡྷིཾ ཀཐཱསལླཱཔོ ཧོཏི, ཡཐཡིདཾ ཙརཾ ཏིཊྛཾ ནིསིནྣེན མཡཱ ཀིཉྩི ཀིཉྩི ཀཐཾ སཱརཎཱིཡཾ ཝཱིཏིསཱརེཏཱི’’ཏི?

པཋམཨིབྦྷཝཱདོ

༢༦༣. ‘‘ནོ ¶ ཧིདཾ, བྷོ གོཏམ. གཙྪནྟོ ཝཱ ཧི, བྷོ གོཏམ, གཙྪནྟེན བྲཱཧྨཎོ བྲཱཧྨཎེན སདྡྷིཾ སལླཔིཏུམརཧཏི, ཋིཏོ ཝཱ ཧི, བྷོ གོཏམ, ཋིཏེན བྲཱཧྨཎོ བྲཱཧྨཎེན སདྡྷིཾ སལླཔིཏུམརཧཏི, ནིསིནྣོ ཝཱ ཧི, བྷོ གོཏམ, ནིསིནྣེན བྲཱཧྨཎོ བྲཱཧྨཎེན སདྡྷིཾ སལླཔིཏུམརཧཏི, སཡཱནོ ཝཱ ཧི, བྷོ གོཏམ, སཡཱནེན བྲཱཧྨཎོ བྲཱཧྨཎེན སདྡྷིཾ སལླཔིཏུམརཧཏི. ཡེ ཙ ཁོ ཏེ, བྷོ གོཏམ, མུཎྜཀཱ སམཎཀཱ ཨིབྦྷཱ ཀཎྷཱ [ཀིཎྷཱ (ཀ. སཱི. པཱི.)] བནྡྷུཔཱདཱཔཙྩཱ, ཏེཧིཔི མེ སདྡྷིཾ ཨེཝཾ ཀཐཱསལླཱཔོ ཧོཏི, ཡཐརིཝ བྷོཏཱ གོཏམེནཱ’’ཏི. ‘‘ཨཏྠིཀཝཏོ ཁོ པན ཏེ, ཨམྦཊྛ, ཨིདྷཱགམནཾ ཨཧོསི, ཡཱཡེཝ ཁོ པནཏྠཱཡ ཨཱགཙྪེཡྻཱཐ [ཨཱགཙྪེཡྻཱཐོ (སཱི. པཱི.)], ཏམེཝ ཨཏྠཾ སཱདྷུཀཾ མནསི ཀརེཡྻཱཐ [མནསིཀརེཡྻཱཐོ (སཱི. པཱི.)]. ཨཝུསིཏཝཱཡེཝ ཁོ པན བྷོ ཨཡཾ ཨམྦཊྛོ མཱཎཝོ ཝུསིཏམཱནཱི ཀིམཉྙཏྲ ཨཝུསིཏཏྟཱ’’ཏི.

༢༦༤. ཨཐ ཁོ ཨམྦཊྛོ མཱཎཝོ བྷགཝཏཱ ཨཝུསིཏཝཱདེན ཝུཙྩམཱནོ ཀུཔིཏོ ཨནཏྟམནོ བྷགཝནྟཾཡེཝ ཁུཾསེནྟོ བྷགཝནྟཾཡེཝ ཝམྦྷེནྟོ བྷགཝནྟཾཡེཝ ཨུཔཝདམཱནོ – ‘‘སམཎོ ཙ མེ, བྷོ, གོཏམོ པཱཔིཏོ བྷཝིསྶཏཱི’’ཏི བྷགཝནྟཾ ཨེཏདཝོཙ – ‘‘ཙཎྜཱ, བྷོ གོཏམ, སཀྱཛཱཏི; ཕརུསཱ, བྷོ གོཏམ, སཀྱཛཱཏི; ལཧུསཱ, བྷོ ¶ ¶ གོཏམ, སཀྱཛཱཏི; བྷསྶཱ, བྷོ གོཏམ, སཀྱཛཱཏི; ཨིབྦྷཱ སནྟཱ ཨིབྦྷཱ སམཱནཱ ན བྲཱཧྨཎེ སཀྐརོནྟི, ན བྲཱཧྨཎེ གརུཾ ཀརོནྟི [གརུཀརོནྟི (སཱི. སྱཱ. ཀཾ. པཱི.)], ན བྲཱཧྨཎེ ¶ མཱནེནྟི, ན བྲཱཧྨཎེ པཱུཛེནྟི, ན བྲཱཧྨཎེ ཨཔཙཱཡནྟི. ཏཡིདཾ, བྷོ གོཏམ, ནཙྪནྣཾ, ཏཡིདཾ ནཔྤཏིརཱུཔཾ, ཡདིམེ སཀྱཱ ཨིབྦྷཱ སནྟཱ ཨིབྦྷཱ སམཱནཱ ན བྲཱཧྨཎེ སཀྐརོནྟི, ན བྲཱཧྨཎེ གརུཾ ཀརོནྟི, ན བྲཱཧྨཎེ མཱནེནྟི, ན བྲཱཧྨཎེ པཱུཛེནྟི, ན བྲཱཧྨཎེ ཨཔཙཱཡནྟཱི’’ཏི. ཨིཏིཧ ཨམྦཊྛོ མཱཎཝོ ཨིདཾ པཋམཾ སཀྱེསུ ཨིབྦྷཝཱདཾ ནིཔཱཏེསི.

དུཏིཡཨིབྦྷཝཱདོ

༢༦༥. ‘‘ཀིཾ པན ཏེ, ཨམྦཊྛ, སཀྱཱ ཨཔརདྡྷུ’’ནྟི? ‘‘ཨེཀམིདཱཧཾ, བྷོ གོཏམ, སམཡཾ ཨཱཙརིཡསྶ བྲཱཧྨཎསྶ པོཀྑརསཱཏིསྶ ཀེནཙིདེཝ ཀརཎཱིཡེན ཀཔིལཝཏྠུཾ ཨགམཱསིཾ. ཡེན སཀྱཱནཾ སནྡྷཱགཱརཾ ཏེནུཔསངྐམིཾ. ཏེན ཁོ པན སམཡེན སམྦཧུལཱ སཀྱཱ ཙེཝ སཀྱཀུམཱརཱ ཙ སནྡྷཱགཱརེ [སནྠཱགཱརེ (སཱི. པཱི.)] ཨུཙྩེསུ ཨཱསནེསུ ནིསིནྣཱ ཧོནྟི ཨཉྙམཉྙཾ ཨངྒུལིཔཏོདཀེཧི [ཨངྒུལིཔཏོདཀེན (པཱི.)] སཉྫགྒྷནྟཱ སཾཀཱིལ༹ནྟཱ, ཨཉྙདཏྠུ མམཉྙེཝ མཉྙེ ཨནུཛགྒྷནྟཱ, ན མཾ ཀོཙི ཨཱསནེནཔི ནིམནྟེསི. ཏཡིདཾ, བྷོ གོཏམ, ནཙྪནྣཾ, ཏཡིདཾ ནཔྤཏིརཱུཔཾ, ཡདིམེ སཀྱཱ ཨིབྦྷཱ སནྟཱ ཨིབྦྷཱ ¶ སམཱནཱ ན བྲཱཧྨཎེ སཀྐརོནྟི, ན བྲཱཧྨཎེ གརུཾ ཀརོནྟི, ན བྲཱཧྨཎེ མཱནེནྟི, ན བྲཱཧྨཎེ པཱུཛེནྟི, ན བྲཱཧྨཎེ ཨཔཙཱཡནྟཱི’’ཏི. ཨིཏིཧ ཨམྦཊྛོ མཱཎཝོ ཨིདཾ དུཏིཡཾ སཀྱེསུ ཨིབྦྷཝཱདཾ ནིཔཱཏེསི.

ཏཏིཡཨིབྦྷཝཱདོ

༢༦༦. ‘‘ལཊུཀིཀཱཔི ¶ ཁོ, ཨམྦཊྛ, སཀུཎིཀཱ སཀེ ཀུལཱཝཀེ ཀཱམལཱཔིནཱི ཧོཏི. སཀཾ ཁོ པནེཏཾ, ཨམྦཊྛ, སཀྱཱནཾ ཡདིདཾ ཀཔིལཝཏྠུཾ, ནཱརཧཏཱཡསྨཱ ཨམྦཊྛོ ཨིམཱཡ ཨཔྤམཏྟཱཡ ཨབྷིསཛྫིཏུ’’ནྟི. ‘‘ཙཏྟཱརོམེ, བྷོ གོཏམ, ཝཎྞཱ – ཁཏྟིཡཱ བྲཱཧྨཎཱ ཝེསྶཱ སུདྡཱ. ཨིམེསཉྷི, བྷོ གོཏམ, ཙཏུནྣཾ ཝཎྞཱནཾ ཏཡོ ཝཎྞཱ – ཁཏྟིཡཱ ཙ ཝེསྶཱ ཙ སུདྡཱ ཙ – ཨཉྙདཏྠུ བྲཱཧྨཎསྶེཝ པརིཙཱརཀཱ སམྤཛྫནྟི. ཏཡིདཾ, བྷོ གོཏམ ¶ , ནཙྪནྣཾ, ཏཡིདཾ ནཔྤཏིརཱུཔཾ, ཡདིམེ སཀྱཱ ཨིབྦྷཱ སནྟཱ ཨིབྦྷཱ སམཱནཱ ན བྲཱཧྨཎེ སཀྐརོནྟི, ན བྲཱཧྨཎེ གརུཾ ཀརོནྟི, ན བྲཱཧྨཎེ མཱནེནྟི, ན བྲཱཧྨཎེ པཱུཛེནྟི, ན བྲཱཧྨཎེ ཨཔཙཱཡནྟཱི’’ཏི. ཨིཏིཧ ཨམྦཊྛོ མཱཎཝོ ཨིདཾ ཏཏིཡཾ སཀྱེསུ ཨིབྦྷཝཱདཾ ནིཔཱཏེསི.

དཱསིཔུཏྟཝཱདོ

༢༦༧. ཨཐ ¶ ཁོ བྷགཝཏོ ཨེཏདཧོསི – ‘‘ཨཏིབཱལ༹ྷཾ ཁོ ཨཡཾ ཨམྦཊྛོ མཱཎཝོ སཀྱེསུ ཨིབྦྷཝཱདེན ནིམྨཱདེཏི, ཡཾནཱུནཱཧཾ གོཏྟཾ པུཙྪེཡྻ’’ནྟི. ཨཐ ཁོ བྷགཝཱ ཨམྦཊྛཾ མཱཎཝཾ ཨེཏདཝོཙ – ‘‘ཀཐཾ གོཏྟོསི, ཨམྦཊྛཱ’’ཏི? ‘‘ཀཎྷཱཡནོཧམསྨི, བྷོ གོཏམཱ’’ཏི. པོརཱཎཾ ཁོ པན ཏེ ཨམྦཊྛ མཱཏཱཔེཏྟིཀཾ ནཱམགོཏྟཾ ཨནུསྶརཏོ ཨཡྻཔུཏྟཱ སཀྱཱ བྷཝནྟི; དཱསིཔུཏྟོ ཏྭམསི སཀྱཱནཾ. སཀྱཱ ཁོ པན, ཨམྦཊྛ, རཱཛཱནཾ ཨོཀྐཱཀཾ པིཏཱམཧཾ དཧནྟི.

‘‘བྷཱུཏཔུབྦཾ, ཨམྦཊྛ, རཱཛཱ ཨོཀྐཱཀོ ཡཱ སཱ མཧེསཱི པིཡཱ ¶ མནཱཔཱ, ཏསྶཱ པུཏྟསྶ རཛྫཾ པརིཎཱམེཏུཀཱམོ ཛེཊྛཀུམཱརེ རཊྛསྨཱ པབྦཱཛེསི – ཨོཀྐཱམུཁཾ ཀརཀཎྜཾ [ཨུཀྐཱམུཁཾ ཀརཀཎྜུཾ (སཱི. སྱཱ.)] ཧཏྠིནིཀཾ སིནིསཱུརཾ [སིནིཔུརཾ (སཱི. སྱཱ.)]. ཏེ རཊྛསྨཱ པབྦཱཛིཏཱ ཧིམཝནྟཔསྶེ པོཀྑརཎིཡཱ ཏཱིརེ མཧཱསཱཀསཎྜོ, ཏཏྠ ཝཱསཾ ཀཔྤེསུཾ. ཏེ ཛཱཏིསམྦྷེདབྷཡཱ སཀཱཧི བྷགིནཱིཧི སདྡྷིཾ སཾཝཱསཾ ཀཔྤེསུཾ.

‘‘ཨཐ ཁོ, ཨམྦཊྛ, རཱཛཱ ཨོཀྐཱཀོ ཨམཙྩེ པཱརིསཛྫེ ཨཱམནྟེསི – ‘ཀཧཾ ནུ ཁོ, བྷོ, ཨེཏརཧི ཀུམཱརཱ སམྨནྟཱི’ཏི? ‘ཨཏྠི, དེཝ, ཧིམཝནྟཔསྶེ པོཀྑརཎིཡཱ ཏཱིརེ མཧཱསཱཀསཎྜོ ¶ , ཏཏྠེཏརཧི ཀུམཱརཱ སམྨནྟི. ཏེ ཛཱཏིསམྦྷེདབྷཡཱ སཀཱཧི བྷགིནཱིཧི སདྡྷིཾ སཾཝཱསཾ ཀཔྤེནྟཱི’ཏི. ཨཐ ཁོ, ཨམྦཊྛ, རཱཛཱ ཨོཀྐཱཀོ ཨུདཱནཾ ཨུདཱནེསི – ‘སཀྱཱ ¶ ཝཏ, བྷོ, ཀུམཱརཱ, པརམསཀྱཱ ཝཏ, བྷོ, ཀུམཱརཱ’ཏི. ཏདགྒེ ཁོ པན ཨམྦཊྛ སཀྱཱ པཉྙཱཡནྟི; སོ ཙ ནེསཾ པུབྦཔུརིསོ.

‘‘རཉྙོ ཁོ པན, ཨམྦཊྛ, ཨོཀྐཱཀསྶ དིསཱ ནཱམ དཱསཱི ཨཧོསི. སཱ ཀཎྷཾ ནཱམ [སཱ ཀཎྷཾ (པཱི.)] ཛནེསི. ཛཱཏོ ཀཎྷོ པབྱཱཧཱསི – ‘དྷོཝཐ མཾ, ཨམྨ, ནཧཱཔེཐ མཾ ཨམྨ, ཨིམསྨཱ མཾ ཨསུཙིསྨཱ པརིམོཙེཐ, ཨཏྠཱཡ ཝོ བྷཝིསྶཱམཱི’ཏི. ཡཐཱ ཁོ པན ཨམྦཊྛ ཨེཏརཧི མནུསྶཱ པིསཱཙེ དིསྭཱ ‘པིསཱཙཱ’ཏི སཉྫཱནནྟི; ཨེཝམེཝ ཁོ, ཨམྦཊྛ, ཏེན ཁོ པན སམཡེན མནུསྶཱ པིསཱཙེ ‘ཀཎྷཱ’ཏི སཉྫཱནནྟི. ཏེ ཨེཝམཱཧཾསུ – ‘ཨཡཾ ཛཱཏོ པབྱཱཧཱསི, ཀཎྷོ ཛཱཏོ, པིསཱཙོ ཛཱཏོ’ཏི. ཏདགྒེ ཁོ པན, ཨམྦཊྛ ཀཎྷཱཡནཱ པཉྙཱཡནྟི, སོ ཙ ¶ ཀཎྷཱཡནཱནཾ པུབྦཔུརིསོ. ཨིཏི ཁོ ཏེ ¶ , ཨམྦཊྛ, པོརཱཎཾ མཱཏཱཔེཏྟིཀཾ ནཱམགོཏྟཾ ཨནུསྶརཏོ ཨཡྻཔུཏྟཱ སཀྱཱ བྷཝནྟི, དཱསིཔུཏྟོ ཏྭམསི སཀྱཱན’’ནྟི.

༢༦༨. ཨེཝཾ ཝུཏྟེ, ཏེ མཱཎཝཀཱ བྷགཝནྟཾ ཨེཏདཝོཙུཾ – ‘‘མཱ བྷཝཾ གོཏམོ ཨམྦཊྛཾ ཨཏིབཱལ༹ྷཾ དཱསིཔུཏྟཝཱདེན ནིམྨཱདེསི. སུཛཱཏོ ཙ, བྷོ གོཏམ ཨམྦཊྛོ མཱཎཝོ, ཀུལཔུཏྟོ ཙ ཨམྦཊྛོ མཱཎཝོ, བཧུསྶུཏོ ཙ ཨམྦཊྛོ མཱཎཝོ, ཀལྱཱཎཝཱཀྐརཎོ ཙ ཨམྦཊྛོ མཱཎཝོ, པཎྜིཏོ ཙ ཨམྦཊྛོ མཱཎཝོ, པཧོཏི ཙ ཨམྦཊྛོ མཱཎཝོ བྷོཏཱ གོཏམེན སདྡྷིཾ ཨསྨིཾ ཝཙནེ པཊིམནྟེཏུ’’ནྟི.

༢༦༩. ཨཐ ཁོ བྷགཝཱ ཏེ མཱཎཝཀེ ཨེཏདཝོཙ – ‘‘སཙེ ཁོ ཏུམྷཱཀཾ མཱཎཝཀཱནཾ ཨེཝཾ ཧོཏི – ‘དུཛྫཱཏོ ཙ ཨམྦཊྛོ མཱཎཝོ, ཨཀུལཔུཏྟོ ཙ ཨམྦཊྛོ མཱཎཝོ, ཨཔྤསྶུཏོ ¶ ཙ ཨམྦཊྛོ མཱཎཝོ, ཨཀལྱཱཎཝཱཀྐརཎོ ཙ ཨམྦཊྛོ མཱཎཝོ, དུཔྤཉྙོ ཙ ཨམྦཊྛོ མཱཎཝོ, ན ཙ པཧོཏི ཨམྦཊྛོ མཱཎཝོ སམཎེན གོཏམེན སདྡྷིཾ ཨསྨིཾ ཝཙནེ པཊིམནྟེཏུ’ནྟི, ཏིཊྛཏུ ཨམྦཊྛོ མཱཎཝོ, ཏུམྷེ མཡཱ སདྡྷིཾ མནྟཝ྄ཧོ ཨསྨིཾ ཝཙནེ. སཙེ པན ཏུམྷཱཀཾ མཱཎཝཀཱནཾ ཨེཝཾ ཧོཏི – ‘སུཛཱཏོ ཙ ཨམྦཊྛོ མཱཎཝོ, ཀུལཔུཏྟོ ཙ ཨམྦཊྛོ མཱཎཝོ, བཧུསྶུཏོ ཙ ཨམྦཊྛོ མཱཎཝོ, ཀལྱཱཎཝཱཀྐརཎོ ཙ ཨམྦཊྛོ མཱཎཝོ, པཎྜིཏོ ཙ ཨམྦཊྛོ མཱཎཝོ, པཧོཏི ཙ ཨམྦཊྛོ མཱཎཝོ སམཎེན གོཏམེན སདྡྷིཾ ཨསྨིཾ ཝཙནེ པཊིམནྟེཏུ’ནྟི, ཏིཊྛཐ ¶ ཏུམྷེ; ཨམྦཊྛོ མཱཎཝོ མཡཱ སདྡྷིཾ པཊིམནྟེཏཱུ’’ཏི.

‘‘སུཛཱཏོ ཙ, བྷོ གོཏམ, ཨམྦཊྛོ མཱཎཝོ, ཀུལཔུཏྟོ ཙ ཨམྦཊྛོ མཱཎཝོ, བཧུསྶུཏོ ཙ ཨམྦཊྛོ མཱཎཝོ, ཀལྱཱཎཝཱཀྐརཎོ ¶ ཙ ཨམྦཊྛོ མཱཎཝོ, པཎྜིཏོ ཙ ཨམྦཊྛོ མཱཎཝོ, པཧོཏི ཙ ཨམྦཊྛོ མཱཎཝོ བྷོཏཱ གོཏམེན སདྡྷིཾ ཨསྨིཾ ཝཙནེ པཊིམནྟེཏུཾ, ཏུཎྷཱི མཡཾ བྷཝིསྶཱམ, ཨམྦཊྛོ མཱཎཝོ བྷོཏཱ གོཏམེན སདྡྷིཾ ཨསྨིཾ ཝཙནེ པཊིམནྟེཏཱུ’’ཏི.

༢༧༠. ཨཐ ཁོ བྷགཝཱ ཨམྦཊྛཾ མཱཎཝཾ ཨེཏདཝོཙ – ‘‘ཨཡཾ ཁོ པན ཏེ, ཨམྦཊྛ, སཧདྷམྨིཀོ པཉྷོ ཨཱགཙྪཏི, ཨཀཱམཱ བྱཱཀཱཏབྦོ. སཙེ ཏྭཾ ན བྱཱཀརིསྶསི, ཨཉྙེན ཝཱ ཨཉྙཾ པཊིཙརིསྶསི, ཏུཎྷཱི ཝཱ བྷཝིསྶསི, པཀྐམིསྶསི ¶ ཝཱ ཨེཏྠེཝ ཏེ སཏྟདྷཱ མུདྡྷཱ ཕལིསྶཏི. ཏཾ ཀིཾ མཉྙསི, ཨམྦཊྛ, ཀིནྟི ཏེ སུཏཾ བྲཱཧྨཎཱནཾ ཝུདྡྷཱནཾ མཧལླཀཱནཾ ཨཱཙརིཡཔཱཙརིཡཱནཾ བྷཱསམཱནཱནཾ ཀུཏོཔབྷུཏིཀཱ ཀཎྷཱཡནཱ, ཀོ ཙ ཀཎྷཱཡནཱནཾ པུབྦཔུརིསོ’’ཏི?

ཨེཝཾ ཝུཏྟེ, ཨམྦཊྛོ མཱཎཝོ ཏུཎྷཱི ཨཧོསི. དུཏིཡམྤི ཁོ བྷགཝཱ ཨམྦཊྛཾ མཱཎཝཾ ཨེཏདཝོཙ – ‘‘ཏཾ ཀིཾ མཉྙསི, ཨམྦཊྛ, ཀིནྟི ཏེ སུཏཾ བྲཱཧྨཎཱནཾ ཝུདྡྷཱནཾ མཧལླཀཱནཾ ཨཱཙརིཡཔཱཙརིཡཱནཾ བྷཱསམཱནཱནཾ ཀུཏོཔབྷུཏིཀཱ ཀཎྷཱཡནཱ, ཀོ ཙ ཀཎྷཱཡནཱནཾ ¶ པུབྦཔུརིསོ’’ཏི? དུཏིཡམྤི ཁོ ཨམྦཊྛོ མཱཎཝོ ཏུཎྷཱི ཨཧོསི. ཨཐ ཁོ བྷགཝཱ ཨམྦཊྛཾ མཱཎཝཾ ཨེཏདཝོཙ – ‘‘བྱཱཀརོཧི དཱནི ཨམྦཊྛ, ན དཱནི, ཏེ ཏུཎྷཱིབྷཱཝསྶ ཀཱལོ. ཡོ ¶ ཁོ, ཨམྦཊྛ, ཏཐཱགཏེན ཡཱཝཏཏིཡཀཾ སཧདྷམྨིཀཾ པཉྷཾ པུཊྛོ ན བྱཱཀརོཏི, ཨེཏྠེཝསྶ སཏྟདྷཱ མུདྡྷཱ ཕལིསྶཏཱི’’ཏི.

༢༧༡. ཏེན ཁོ པན སམཡེན ཝཛིརཔཱཎཱི ཡཀྑོ མཧནྟཾ ཨཡོཀཱུཊཾ ཨཱདཱཡ ཨཱདིཏྟཾ སམྤཛྫལིཏཾ སཛོཏིབྷཱུཏཾ [སཉྫོཏིབྷཱུཏཾ (སྱཱ.)] ཨམྦཊྛསྶ མཱཎཝསྶ ཨུཔརི ཝེཧཱསཾ ཋིཏོ ཧོཏི – ‘‘སཙཱཡཾ ཨམྦཊྛོ མཱཎཝོ བྷགཝཏཱ ཡཱཝཏཏིཡཀཾ སཧདྷམྨིཀཾ པཉྷཾ པུཊྛོ ན བྱཱཀརིསྶཏི, ཨེཏྠེཝསྶ སཏྟདྷཱ མུདྡྷཾ ཕཱལེསྶཱམཱི’’ཏི. ཏཾ ཁོ པན ཝཛིརཔཱཎིཾ ཡཀྑཾ བྷགཝཱ ཙེཝ པསྶཏི ཨམྦཊྛོ ཙ མཱཎཝོ.

༢༧༢. ཨཐ ཁོ ཨམྦཊྛོ མཱཎཝོ བྷཱིཏོ སཾཝིགྒོ ལོམཧཊྛཛཱཏོ བྷགཝནྟཾཡེཝ ཏཱཎཾ གཝེསཱི བྷགཝནྟཾཡེཝ ལེཎཾ གཝེསཱི བྷགཝནྟཾཡེཝ སརཎཾ གཝེསཱི – ཨུཔནིསཱིདིཏྭཱ བྷགཝནྟཾ ཨེཏདཝོཙ – ‘‘ཀིམེཏཾ [ཀིཾ མེ ཏཾ (ཀ.)] བྷཝཾ གོཏམོ ཨཱཧ? པུནབྷཝཾ གོཏམོ བྲཝིཏཱུ’’ཏི [བྲཱུཏུ (སྱཱ.)].

‘‘ཏཾ ཀིཾ མཉྙསི, ཨམྦཊྛ, ཀིནྟི ཏེ སུཏཾ བྲཱཧྨཎཱནཾ ཝུདྡྷཱནཾ མཧལླཀཱནཾ ཨཱཙརིཡཔཱཙརིཡཱནཾ ¶ བྷཱསམཱནཱནཾ ཀུཏོཔབྷུཏིཀཱ ཀཎྷཱཡནཱ, ཀོ ཙ ཀཎྷཱཡནཱནཾ པུབྦཔུརིསོ’’ཏི? ‘‘ཨེཝམེཝ མེ, བྷོ གོཏམ, སུཏཾ ཡཐེཝ བྷཝཾ གོཏམོ ཨཱཧ. ཏཏོཔབྷུཏིཀཱ ཀཎྷཱཡནཱ; སོ ཙ ཀཎྷཱཡནཱནཾ པུབྦཔུརིསོ’’ཏི.

ཨམྦཊྛཝཾསཀཐཱ

༢༧༣. ཨེཝཾ ¶ ཝུཏྟེ, ཏེ མཱཎཝཀཱ ཨུནྣཱདིནོ ཨུཙྩཱསདྡམཧཱསདྡཱ ཨཧེསུཾ – ‘‘དུཛྫཱཏོ ཀིར, བྷོ, ཨམྦཊྛོ མཱཎཝོ; ཨཀུལཔུཏྟོ ཀིར, བྷོ, ཨམྦཊྛོ མཱཎཝོ; དཱསིཔུཏྟོ ཀིར, བྷོ, ཨམྦཊྛོ མཱཎཝོ སཀྱཱནཾ. ཨཡྻཔུཏྟཱ ཀིར, བྷོ, ཨམྦཊྛསྶ མཱཎཝསྶ སཀྱཱ ¶ བྷཝནྟི. དྷམྨཝཱདིཾཡེཝ ཀིར མཡཾ སམཎཾ གོཏམཾ ཨཔསཱདེཏབྦཾ ཨམཉྙིམྷཱ’’ཏི.

༢༧༤. ཨཐ ཁོ བྷགཝཏོ ཨེཏདཧོསི – ‘‘ཨཏིབཱལ༹ྷཾ ཁོ ཨིམེ ¶ མཱཎཝཀཱ ཨམྦཊྛཾ མཱཎཝཾ དཱསིཔུཏྟཝཱདེན ནིམྨཱདེནྟི, ཡཾནཱུནཱཧཾ པརིམོཙེཡྻ’’ནྟི. ཨཐ ཁོ བྷགཝཱ ཏེ མཱཎཝཀེ ཨེཏདཝོཙ – ‘‘མཱ ཁོ ཏུམྷེ, མཱཎཝཀཱ, ཨམྦཊྛཾ མཱཎཝཾ ཨཏིབཱལ༹ྷཾ དཱསིཔུཏྟཝཱདེན ནིམྨཱདེཐ. ཨུལཱ༹རོ སོ ཀཎྷོ ཨིསི ཨཧོསི. སོ དཀྑིཎཛནཔདཾ གནྟྭཱ བྲཧྨམནྟེ ཨདྷཱིཡིཏྭཱ རཱཛཱནཾ ཨོཀྐཱཀཾ ཨུཔསངྐམིཏྭཱ མདྡརཱུཔིཾ དྷཱིཏརཾ ཡཱཙི. ཏསྶ རཱཛཱ ཨོཀྐཱཀོ – ‘ཀོ ནེཝཾ རེ ཨཡཾ མཡ྄ཧཾ དཱསིཔུཏྟོ སམཱནོ མདྡརཱུཔིཾ དྷཱིཏརཾ ཡཱཙཏཱི’’’ ཏི, ཀུཔིཏོ ཨནཏྟམནོ ཁུརཔྤཾ སནྣཡ྄ཧི [སནྣཧི (ཀ.)]. སོ ཏཾ ཁུརཔྤཾ ནེཝ ཨསཀྑི མུཉྩིཏུཾ, ནོ པཊིསཾཧརིཏུཾ.

‘‘ཨཐ ཁོ, མཱཎཝཀཱ, ཨམཙྩཱ པཱརིསཛྫཱ ཀཎྷཾ ཨིསིཾ ཨུཔསངྐམིཏྭཱ ཨེཏདཝོཙུཾ – ‘སོཏྠི, བྷདྡནྟེ [བྷདནྟེ (སཱི. སྱཱ.)], ཧོཏུ རཉྙོ; སོཏྠི, བྷདྡནྟེ, ཧོཏུ རཉྙོ’ཏི. ‘སོཏྠི བྷཝིསྶཏི རཉྙོ, ཨཔི ཙ རཱཛཱ ཡདི ཨདྷོ ཁུརཔྤཾ མུཉྩིསྶཏི, ཡཱཝཏཱ རཉྙོ ཝིཛིཏཾ, ཨེཏྟཱཝཏཱ པཐཝཱི ཨུནྡྲིཡིསྶཏཱི’ཏི. ‘སོཏྠི, བྷདྡནྟེ, ཧོཏུ རཉྙོ, སོཏྠི ཛནཔདསྶཱ’ཏི. ‘སོཏྠི བྷཝིསྶཏི རཉྙོ, སོཏྠི ཛནཔདསྶ, ཨཔི ཙ རཱཛཱ ཡདི ཨུདྡྷཾ ཁུརཔྤཾ མུཉྩིསྶཏི, ཡཱཝཏཱ རཉྙོ ཝིཛིཏཾ, ཨེཏྟཱཝཏཱ སཏྟ ཝསྶཱནི དེཝོ ན ཝསྶིསྶཏཱི’ཏི. ‘སོཏྠི, བྷདྡནྟེ, ཧོཏུ རཉྙོ སོཏྠི ཛནཔདསྶ དེཝོ ཙ ཝསྶཏཱུ’ཏི. ‘སོཏྠི བྷཝིསྶཏི རཉྙོ སོཏྠི ཛནཔདསྶ ¶ དེཝོ ཙ ཝསྶིསྶཏི, ཨཔི ཙ རཱཛཱ ཛེཊྛཀུམཱརེ ཁུརཔྤཾ པཏིཊྛཱཔེཏུ, སོཏྠི ཀུམཱརོ པལློམོ བྷཝིསྶཏཱི’ཏི. ཨཐ ཁོ, མཱཎཝཀཱ, ཨམཙྩཱ ཨོཀྐཱཀསྶ ཨཱརོཙེསུཾ – ‘ཨོཀྐཱཀོ ཛེཊྛཀུམཱརེ ཁུརཔྤཾ པཏིཊྛཱཔེཏུ. སོཏྠི ཀུམཱརོ པལློམོ བྷཝིསྶཏཱི’ཏི. ཨཐ ཁོ རཱཛཱ ཨོཀྐཱཀོ ¶ ཛེཊྛཀུམཱརེ ཁུརཔྤཾ པཏིཊྛཔེསི, སོཏྠི ཀུམཱརོ པལློམོ ¶ སམབྷཝི. ཨཐ ཁོ ཏསྶ རཱཛཱ ཨོཀྐཱཀོ བྷཱིཏོ སཾཝིགྒོ ལོམཧཊྛཛཱཏོ བྲཧྨདཎྜེན ¶ ཏཛྫིཏོ མདྡརཱུཔིཾ དྷཱིཏརཾ ཨདཱསི. མཱ ཁོ ཏུམྷེ, མཱཎཝཀཱ, ཨམྦཊྛཾ མཱཎཝཾ ཨཏིབཱལ༹ྷཾ དཱསིཔུཏྟཝཱདེན ནིམྨཱདེཐ, ཨུལཱ༹རོ སོ ཀཎྷོ ཨིསི ཨཧོསཱི’’ཏི.

ཁཏྟིཡསེཊྛབྷཱཝོ

༢༧༥. ཨཐ ཁོ བྷགཝཱ ཨམྦཊྛཾ མཱཎཝཾ ཨཱམནྟེསི – ‘‘ཏཾ ཀིཾ མཉྙསི, ཨམྦཊྛ, ཨིདྷ ཁཏྟིཡཀུམཱརོ བྲཱཧྨཎཀཉྙཱཡ སདྡྷིཾ སཾཝཱསཾ ཀཔྤེཡྻ, ཏེསཾ སཾཝཱསམནྭཱཡ པུཏྟོ ཛཱཡེཐ. ཡོ སོ ཁཏྟིཡཀུམཱརེན བྲཱཧྨཎཀཉྙཱཡ པུཏྟོ ཨུཔྤནྣོ, ཨཔི ནུ སོ ལབྷེཐ བྲཱཧྨཎེསུ ཨཱསནཾ ཝཱ ཨུདཀཾ ཝཱ’’ཏི? ‘‘ལབྷེཐ, བྷོ གོཏམ’’. ‘‘ཨཔིནུ ནཾ བྲཱཧྨཎཱ བྷོཛེཡྻུཾ སདྡྷེ ཝཱ ཐཱལིཔཱཀེ ཝཱ ཡཉྙེ ཝཱ པཱཧུནེ ཝཱ’’ཏི? ‘‘བྷོཛེཡྻུཾ, བྷོ གོཏམ’’. ‘‘ཨཔིནུ ནཾ བྲཱཧྨཎཱ མནྟེ ཝཱཙེཡྻུཾ ཝཱ ནོ ཝཱ’’ཏི? ‘‘ཝཱཙེཡྻུཾ, བྷོ གོཏམ’’. ‘‘ཨཔིནུསྶ ཨིཏྠཱིསུ ཨཱཝཊཾ ཝཱ ཨསྶ ཨནཱཝཊཾ ཝཱ’’ཏི? ‘‘ཨནཱཝཊཾ ཧིསྶ, བྷོ གོཏམ’’. ‘‘ཨཔིནུ ནཾ ཁཏྟིཡཱ ཁཏྟིཡཱབྷིསེཀེན ཨབྷིསིཉྩེཡྻུ’’ནྟི? ‘‘ནོ ཧིདཾ, བྷོ གོཏམ’’. ‘‘ཏཾ ཀིསྶ ཧེཏུ’’? ‘‘མཱཏིཏོ ཧི, བྷོ གོཏམ, ཨནུཔཔནྣོ’’ཏི.

‘‘ཏཾ ཀིཾ མཉྙསི, ཨམྦཊྛ, ཨིདྷ བྲཱཧྨཎཀུམཱརོ ཁཏྟིཡཀཉྙཱཡ ¶ སདྡྷིཾ སཾཝཱསཾ ཀཔྤེཡྻ, ཏེསཾ སཾཝཱསམནྭཱཡ པུཏྟོ ཛཱཡེཐ. ཡོ སོ བྲཱཧྨཎཀུམཱརེན ཁཏྟིཡཀཉྙཱཡ པུཏྟོ ཨུཔྤནྣོ, ཨཔིནུ སོ ལབྷེཐ བྲཱཧྨཎེསུ ཨཱསནཾ ཝཱ ཨུདཀཾ ཝཱ’’ཏི? ‘‘ལབྷེཐ, བྷོ གོཏམ’’. ‘‘ཨཔིནུ ནཾ བྲཱཧྨཎཱ བྷོཛེཡྻུཾ སདྡྷེ ཝཱ ཐཱལིཔཱཀེ ཝཱ ཡཉྙེ ཝཱ པཱཧུནེ ཝཱ’’ཏི? ‘‘བྷོཛེཡྻུཾ, བྷོ གོཏམ’’. ‘‘ཨཔིནུ ནཾ བྲཱཧྨཎཱ མནྟེ ཝཱཙེཡྻུཾ ཝཱ ནོ ཝཱ’’ཏི? ‘‘ཝཱཙེཡྻུཾ, བྷོ གོཏམ’’. ‘‘ཨཔིནུསྶ ¶ ཨིཏྠཱིསུ ཨཱཝཊཾ ཝཱ ཨསྶ ཨནཱཝཊཾ ཝཱ’’ཏི? ‘‘ཨནཱཝཊཾ ཧིསྶ, བྷོ གོཏམ’’. ‘‘ཨཔིནུ ནཾ ཁཏྟིཡཱ ཁཏྟིཡཱབྷིསེཀེན ཨབྷིསིཉྩེཡྻུ’’ནྟི? ‘‘ནོ ཧིདཾ, བྷོ གོཏམ’’. ‘‘ཏཾ ཀིསྶ ཧེཏུ’’? ‘‘པིཏིཏོ ཧི, བྷོ གོཏམ, ཨནུཔཔནྣོ’’ཏི.

༢༧༦. ‘‘ཨིཏི ཁོ, ཨམྦཊྛ, ཨིཏྠིཡཱ ཝཱ ཨིཏྠིཾ ཀརིཏྭཱ པུརིསེན ཝཱ པུརིསཾ ཀརིཏྭཱ ཁཏྟིཡཱཝ སེཊྛཱ, ཧཱིནཱ བྲཱཧྨཎཱ. ཏཾ ཀིཾ མཉྙསི, ཨམྦཊྛ, ཨིདྷ བྲཱཧྨཎཱ བྲཱཧྨཎཾ ཀིསྨིཉྩིདེཝ པཀརཎེ ཁུརམུཎྜཾ ཀརིཏྭཱ བྷསྶཔུཊེན ¶ ཝདྷིཏྭཱ རཊྛཱ ཝཱ ནགརཱ ཝཱ པབྦཱཛེཡྻུཾ. ཨཔིནུ སོ ལབྷེཐ བྲཱཧྨཎེསུ ཨཱསནཾ ཝཱ ཨུདཀཾ ཝཱ’’ཏི? ‘‘ནོ ཧིདཾ, བྷོ གོཏམ’’ ¶ . ‘‘ཨཔིནུ ནཾ བྲཱཧྨཎཱ བྷོཛེཡྻུཾ སདྡྷེ ཝཱ ཐཱལིཔཱཀེ ཝཱ ཡཉྙེ ཝཱ པཱཧུནེ ཝཱ’’ཏི? ‘‘ནོ ཧིདཾ, བྷོ གོཏམ’’. ‘‘ཨཔིནུ ནཾ བྲཱཧྨཎཱ མནྟེ ཝཱཙེཡྻུཾ ཝཱ ནོ ཝཱ’’ཏི? ‘‘ནོ ཧིདཾ, བྷོ གོཏམ’’. ‘‘ཨཔིནུསྶ ཨིཏྠཱིསུ ཨཱཝཊཾ ཝཱ ཨསྶ ཨནཱཝཊཾ ཝཱ’’ཏི? ‘‘ཨཱཝཊཾ ཧིསྶ, བྷོ གོཏམ’’.

‘‘ཏཾ ཀིཾ མཉྙསི, ཨམྦཊྛ, ཨིདྷ ཁཏྟིཡཱ ཁཏྟིཡཾ ཀིསྨིཉྩིདེཝ པཀརཎེ ¶ ཁུརམུཎྜཾ ཀརིཏྭཱ བྷསྶཔུཊེན ཝདྷིཏྭཱ རཊྛཱ ཝཱ ནགརཱ ཝཱ པབྦཱཛེཡྻུཾ. ཨཔིནུ སོ ལབྷེཐ བྲཱཧྨཎེསུ ཨཱསནཾ ཝཱ ཨུདཀཾ ཝཱ’’ཏི? ‘‘ལབྷེཐ, བྷོ གོཏམ’’. ‘‘ཨཔིནུ ནཾ བྲཱཧྨཎཱ བྷོཛེཡྻུཾ སདྡྷེ ཝཱ ཐཱལིཔཱཀེ ཝཱ ཡཉྙེ ཝཱ པཱཧུནེ ཝཱ’’ཏི? ‘‘བྷོཛེཡྻུཾ, བྷོ གོཏམ’’. ‘‘ཨཔིནུ ནཾ བྲཱཧྨཎཱ མནྟེ ཝཱཙེཡྻུཾ ཝཱ ནོ ཝཱ’’ཏི? ‘‘ཝཱཙེཡྻུཾ, བྷོ གོཏམ’’. ‘‘ཨཔིནུསྶ ཨིཏྠཱིསུ ཨཱཝཊཾ ཝཱ ཨསྶ ཨནཱཝཊཾ ཝཱ’’ཏི? ‘‘ཨནཱཝཊཾ ཧིསྶ, བྷོ གོཏམ’’.

༢༧༧. ‘‘ཨེཏྟཱཝཏཱ ཁོ, ཨམྦཊྛ, ཁཏྟིཡོ པརམནིཧཱིནཏཾ པཏྟོ ¶ ཧོཏི, ཡདེཝ ནཾ ཁཏྟིཡཱ ཁུརམུཎྜཾ ཀརིཏྭཱ བྷསྶཔུཊེན ཝདྷིཏྭཱ རཊྛཱ ཝཱ ནགརཱ ཝཱ པབྦཱཛེནྟི. ཨིཏི ཁོ, ཨམྦཊྛ, ཡདཱ ཁཏྟིཡོ པརམནིཧཱིནཏཾ པཏྟོ ཧོཏི, ཏདཱཔི ཁཏྟིཡཱཝ སེཊྛཱ, ཧཱིནཱ བྲཱཧྨཎཱ. བྲཧྨུནཱ པེསཱ, ཨམྦཊྛ [བྲཧྨུནཱཔི ཨམྦཊྛ (ཀ.), བྲཧྨུནཱཔི ཨེསོ ཨམྦཊྛ (པཱི.)], སནངྐུམཱརེན གཱཐཱ བྷཱསིཏཱ –

‘ཁཏྟིཡོ སེཊྛོ ཛནེཏསྨིཾ,

ཡེ གོཏྟཔཊིསཱརིནོ;

ཝིཛྫཱཙརཎསམྤནྣོ,

སོ སེཊྛོ དེཝམཱནུསེ’ཏི.

‘‘སཱ ཁོ པནེསཱ, ཨམྦཊྛ, བྲཧྨུནཱ སནངྐུམཱརེན གཱཐཱ སུགཱིཏཱ ནོ དུགྒཱིཏཱ, སུབྷཱསིཏཱ ནོ དུབྦྷཱསིཏཱ, ཨཏྠསཾཧིཏཱ ནོ ཨནཏྠསཾཧིཏཱ, ཨནུམཏཱ མཡཱ. ཨཧམྤི ཧི, ཨམྦཊྛ, ཨེཝཾ ཝདཱམི –

‘ཁཏྟིཡོ ¶ ¶ སེཊྛོ ཛནེཏསྨིཾ,

ཡེ གོཏྟཔཊིསཱརིནོ;

ཝིཛྫཱཙརཎསམྤནྣོ,

སོ སེཊྛོ དེཝམཱནུསེ’ཏི.

བྷཱཎཝཱརོ པཋམོ.

ཝིཛྫཱཙརཎཀཐཱ

༢༧༨. ‘‘ཀཏམཾ ¶ པན ཏཾ, བྷོ གོཏམ, ཙརཎཾ, ཀཏམཱ ཙ པན སཱ ཝིཛྫཱ’’ཏི? ‘‘ན ཁོ, ཨམྦཊྛ, ཨནུཏྟརཱཡ ཝིཛྫཱཙརཎསམྤདཱཡ ཛཱཏིཝཱདོ ཝཱ ཝུཙྩཏི, གོཏྟཝཱདོ ཝཱ ཝུཙྩཏི, མཱནཝཱདོ ཝཱ ཝུཙྩཏི – ‘ཨརཧསི ཝཱ མཾ ཏྭཾ, ན ཝཱ མཾ ཏྭཾ ཨརཧསཱི’ཏི. ཡཏྠ ཁོ, ཨམྦཊྛ, ཨཱཝཱཧོ ཝཱ ཧོཏི, ཝིཝཱཧོ ཝཱ ཧོཏི, ཨཱཝཱཧཝིཝཱཧོ ཝཱ ཧོཏི, ཨེཏྠེཏཾ ཝུཙྩཏི ཛཱཏིཝཱདོ ཝཱ ཨིཏིཔི གོཏྟཝཱདོ ཝཱ ཨིཏིཔི མཱནཝཱདོ ཝཱ ཨིཏིཔི – ‘ཨརཧསི ཝཱ མཾ ཏྭཾ, ན ཝཱ མཾ ཏྭཾ ཨརཧསཱི’ཏི. ཡེ ཧི ཀེཙི ཨམྦཊྛ ཛཱཏིཝཱདཝིནིབདྡྷཱ ཝཱ གོཏྟཝཱདཝིནིབདྡྷཱ ཝཱ མཱནཝཱདཝིནིབདྡྷཱ ཝཱ ཨཱཝཱཧཝིཝཱཧཝིནིབདྡྷཱ ཝཱ, ཨཱརཀཱ ཏེ ཨནུཏྟརཱཡ ཝིཛྫཱཙརཎསམྤདཱཡ. པཧཱཡ ཁོ, ཨམྦཊྛ, ཛཱཏིཝཱདཝིནིབདྡྷཉྩ གོཏྟཝཱདཝིནིབདྡྷཉྩ མཱནཝཱདཝིནིབདྡྷཉྩ ཨཱཝཱཧཝིཝཱཧཝིནིབདྡྷཉྩ ¶ ཨནུཏྟརཱཡ ཝིཛྫཱཙརཎསམྤདཱཡ སཙྪིཀིརིཡཱ ཧོཏཱི’’ཏི.

༢༧༩. ‘‘ཀཏམཾ པན ཏཾ, བྷོ གོཏམ, ཙརཎཾ, ཀཏམཱ ཙ སཱ ཝིཛྫཱ’’ཏི? ‘‘ཨིདྷ, ཨམྦཊྛ, ཏཐཱགཏོ ལོཀེ ཨུཔྤཛྫཏི ཨརཧཾ སམྨཱསམྦུདྡྷོ ཝིཛྫཱཙརཎསམྤནྣོ སུགཏོ ལོཀཝིདཱུ ཨནུཏྟརོ པུརིསདམྨསཱརཐི སཏྠཱ དེཝམནུསྶཱནཾ བུདྡྷོ བྷགཝཱ. སོ ཨིམཾ ལོཀཾ སདེཝཀཾ སམཱརཀཾ སབྲཧྨཀཾ སསྶམཎབྲཱཧྨཎིཾ པཛཾ སདེཝམནུསྶཾ སཡཾ ཨབྷིཉྙཱ སཙྪིཀཏྭཱ པཝེདེཏི. སོ དྷམྨཾ དེསེཏི ཨཱདིཀལྱཱཎཾ མཛ྄ཛྷེཀལྱཱཎཾ པརིཡོསཱནཀལྱཱཎཾ སཱཏྠཾ སབྱཉྫནཾ ཀེཝལཔརིཔུཎྞཾ པརིསུདྡྷཾ བྲཧྨཙརིཡཾ པཀཱསེཏི. ཏཾ དྷམྨཾ སུཎཱཏི གཧཔཏི ཝཱ གཧཔཏིཔུཏྟོ ཝཱ ཨཉྙཏརསྨིཾ ཝཱ ཀུལེ པཙྩཱཛཱཏོ. སོ ཏཾ དྷམྨཾ སུཏྭཱ ཏཐཱགཏེ ¶ སདྡྷཾ པཊིལབྷཏི. སོ ཏེན ¶ སདྡྷཱཔཊིལཱབྷེན སམནྣཱགཏོ ཨིཏི པཊིསཉྩིཀྑཏི…པེ… (ཡཐཱ ༡༩༡ ཨཱདཡོ ཨནུཙྪེདཱ, ཨེཝཾ ཝིཏྠཱརེཏབྦཾ).…

‘‘སོ ཝིཝིཙྩེཝ ཀཱམེཧི, ཝིཝིཙྩ ཨཀུསལེཧི དྷམྨེཧི, སཝིཏཀྐཾ སཝིཙཱརཾ ཝིཝེཀཛཾ པཱིཏིསུཁཾ པཋམཾ ཛྷཱནཾ ཨུཔསམྤཛྫ ཝིཧརཏི…པེ… ཨིདམྤིསྶ ཧོཏི ཙརཎསྨིཾ.

‘‘པུན ཙཔརཾ, ཨམྦཊྛ, བྷིཀྑུ ཝིཏཀྐཝིཙཱརཱནཾ ཝཱུཔསམཱ ཨཛ྄ཛྷཏྟཾ སམྤསཱདནཾ ཙེཏསོ ཨེཀོདིབྷཱཝཾ ཨཝིཏཀྐཾ ཨཝིཙཱརཾ སམཱདྷིཛཾ པཱིཏིསུཁཾ དུཏིཡཾ ཛྷཱནཾ ཨུཔསམྤཛྫ ཝིཧརཏི…པེ… ཨིདམྤིསྶ ཧོཏི ཙརཎསྨིཾ.

‘‘པུན ཙཔརཾ, ཨམྦཊྛ, བྷིཀྑུ པཱིཏིཡཱ ཙ ཝིརཱགཱ ཨུཔེཀྑཀོ ཙ ཝིཧརཏི སཏོ ཙ སམྤཛཱནོ, སུཁཉྩ ཀཱཡེན པཊིསཾཝེདེཏི, ཡཾ ཏཾ ཨརིཡཱ ཨཱཙིཀྑནྟི – ‘‘ཨུཔེཀྑཀོ སཏིམཱ སུཁཝིཧཱརཱི’ཏི, ཏཏིཡཾ ཛྷཱནཾ ཨུཔསམྤཛྫ ཝིཧརཏི…པེ… ཨིདམྤིསྶ ཧོཏི ཙརཎསྨིཾ.

‘‘པུན ཙཔརཾ, ཨམྦཊྛ, བྷིཀྑུ སུཁསྶ ཙ པཧཱནཱ དུཀྑསྶ ཙ པཧཱནཱ, པུབྦེཝ སོམནསྶདོམནསྶཱནཾ ཨཏྠངྒམཱ ཨདུཀྑམསུཁཾ ཨུཔེཀྑཱསཏིཔཱརིསུདྡྷིཾ ཙཏུཏྠཾ ཛྷཱནཾ ཨུཔསམྤཛྫ ཝིཧརཏི…པེ… ཨིདམྤིསྶ ཧོཏི ཙརཎསྨིཾ. ཨིདཾ ཁོ ཏཾ, ཨམྦཊྛ, ཙརཎཾ.

‘‘སོ ཨེཝཾ སམཱཧིཏེ ཙིཏྟེ པརིསུདྡྷེ པརིཡོདཱཏེ ཨནངྒཎེ ཝིགཏཱུཔཀྐིལེསེ མུདུབྷཱུཏེ ཀམྨནིཡེ ཋིཏེ ཨཱནེཉྫཔྤཏྟེ ཉཱཎདསྶནཱཡ ¶ ཙིཏྟཾ ཨབྷིནཱིཧརཏི ཨབྷིནིནྣཱམེཏི…པེ… ཨིདམྤིསྶ ཧོཏི ཝིཛྫཱཡ…པེ… ¶ ནཱཔརཾ ཨིཏྠཏྟཱཡཱཏི པཛཱནཱཏི, ཨིདམྤིསྶ ཧོཏི ཝིཛྫཱཡ. ཨཡཾ ཁོ སཱ, ཨམྦཊྛ, ཝིཛྫཱ.

‘‘ཨཡཾ ཝུཙྩཏི, ཨམྦཊྛ, བྷིཀྑུ ‘ཝིཛྫཱསམྤནྣོ’ ཨིཏིཔི, ‘ཙརཎསམྤནྣོ’ ཨིཏིཔི, ‘ཝིཛྫཱཙརཎསམྤནྣོ’ ཨིཏིཔི. ཨིམཱཡ ཙ ཨམྦཊྛ ཝིཛྫཱསམྤདཱཡ ཙརཎསམྤདཱཡ ཙ ཨཉྙཱ ཝིཛྫཱསམྤདཱ ཙ ཙརཎསམྤདཱ ཙ ཨུཏྟརིཏརཱ ཝཱ པཎཱིཏཏརཱ ཝཱ ནཏྠི.

ཙཏུཨཔཱཡམུཁཾ

༢༨༠. ‘‘ཨིམཱཡ ཁོ, ཨམྦཊྛ, ཨནུཏྟརཱཡ ཝིཛྫཱཙརཎསམྤདཱཡ ¶ ཙཏྟཱརི ཨཔཱཡམུཁཱནི བྷཝནྟི. ཀཏམཱནི ཙཏྟཱརི? ཨིདྷ, ཨམྦཊྛ, ཨེཀཙྩོ སམཎོ ཝཱ བྲཱཧྨཎོ ཝཱ ཨིམཉྙེཝ ཨནུཏྟརཾ ཝིཛྫཱཙརཎསམྤདཾ ཨནབྷིསམྦྷུཎམཱནོ ཁཱརིཝིདྷམཱདཱཡ ¶ [ཁཱརིཝིཝིདྷམཱདཱཡ (སཱི. སྱཱ. པཱི.)] ཨརཉྙཱཡཏནཾ ཨཛ྄ཛྷོགཱཧཏི – ‘པཝཏྟཕལབྷོཛནོ བྷཝིསྶཱམཱི’ཏི. སོ ཨཉྙདཏྠུ ཝིཛྫཱཙརཎསམྤནྣསྶེཝ པརིཙཱརཀོ སམྤཛྫཏི. ཨིམཱཡ ཁོ, ཨམྦཊྛ, ཨནུཏྟརཱཡ ཝིཛྫཱཙརཎསམྤདཱཡ ཨིདཾ པཋམཾ ཨཔཱཡམུཁཾ བྷཝཏི.

‘‘པུན ཙཔརཾ, ཨམྦཊྛ, ཨིདྷེཀཙྩོ སམཎོ ཝཱ བྲཱཧྨཎོ ཝཱ ¶ ཨིམཉྩེཝ ཨནུཏྟརཾ ཝིཛྫཱཙརཎསམྤདཾ ཨནབྷིསམྦྷུཎམཱནོ པཝཏྟཕལབྷོཛནཏཉྩ ཨནབྷིསམྦྷུཎམཱནོ ཀུདཱལཔིཊཀཾ [ཀུདྡཱལཔིཊཀཾ (སཱི. སྱཱ. པཱི.)] ཨཱདཱཡ ཨརཉྙཝནཾ ཨཛ྄ཛྷོགཱཧཏི – ‘ཀནྡམཱུལཕལབྷོཛནོ བྷཝིསྶཱམཱི’ཏི. སོ ཨཉྙདཏྠུ ཝིཛྫཱཙརཎསམྤནྣསྶེཝ པརིཙཱརཀོ སམྤཛྫཏི. ཨིམཱཡ ཁོ, ཨམྦཊྛ, ཨནུཏྟརཱཡ ཝིཛྫཱཙརཎསམྤདཱཡ ཨིདཾ དུཏིཡཾ ཨཔཱཡམུཁཾ བྷཝཏི.

‘‘པུན ¶ ཙཔརཾ, ཨམྦཊྛ, ཨིདྷེཀཙྩོ སམཎོ ཝཱ བྲཱཧྨཎོ ཝཱ ཨིམཉྩེཝ ཨནུཏྟརཾ ཝིཛྫཱཙརཎསམྤདཾ ཨནབྷིསམྦྷུཎམཱནོ པཝཏྟཕལབྷོཛནཏཉྩ ཨནབྷིསམྦྷུཎམཱནོ ཀནྡམཱུལཕལབྷོཛནཏཉྩ ཨནབྷིསམྦྷུཎམཱནོ གཱམསཱམནྟཾ ཝཱ ནིགམསཱམནྟཾ ཝཱ ཨགྱཱགཱརཾ ཀརིཏྭཱ ཨགྒིཾ པརིཙརནྟོ ཨཙྪཏི. སོ ཨཉྙདཏྠུ ཝིཛྫཱཙརཎསམྤནྣསྶེཝ པརིཙཱརཀོ སམྤཛྫཏི. ཨིམཱཡ ཁོ, ཨམྦཊྛ, ཨནུཏྟརཱཡ ཝིཛྫཱཙརཎསམྤདཱཡ ཨིདཾ ཏཏིཡཾ ཨཔཱཡམུཁཾ བྷཝཏི.

‘‘པུན ཙཔརཾ, ཨམྦཊྛ, ཨིདྷེཀཙྩོ སམཎོ ཝཱ བྲཱཧྨཎོ ཝཱ ཨིམཾ ཙེཝ ཨནུཏྟརཾ ཝིཛྫཱཙརཎསམྤདཾ ཨནབྷིསམྦྷུཎམཱནོ པཝཏྟཕལབྷོཛནཏཉྩ ཨནབྷིསམྦྷུཎམཱནོ ཀནྡམཱུལཕལབྷོཛནཏཉྩ ཨནབྷིསམྦྷུཎམཱནོ ཨགྒིཔཱརིཙརིཡཉྩ ཨནབྷིསམྦྷུཎམཱནོ ཙཱཏུམཧཱཔཐེ ¶ ཙཏུདྭཱརཾ ཨགཱརཾ ཀརིཏྭཱ ཨཙྪཏི – ‘ཡོ ཨིམཱཧི ཙཏཱུཧི དིསཱཧི ཨཱགམིསྶཏི སམཎོ ཝཱ བྲཱཧྨཎོ ཝཱ, ཏམཧཾ ཡཐཱསཏྟི ཡཐཱབལཾ པཊིཔཱུཛེསྶཱམཱི’ཏི. སོ ཨཉྙདཏྠུ ཝིཛྫཱཙརཎསམྤནྣསྶེཝ པརིཙཱརཀོ སམྤཛྫཏི. ཨིམཱཡ ཁོ, ཨམྦཊྛ, ཨནུཏྟརཱཡ ཝིཛྫཱཙརཎསམྤདཱཡ ཨིདཾ ཙཏུཏྠཾ ཨཔཱཡམུཁཾ བྷཝཏི. ཨིམཱཡ ཁོ, ཨམྦཊྛ, ཨནུཏྟརཱཡ ཝིཛྫཱཙརཎསམྤདཱཡ ཨིམཱནི ཙཏྟཱརི ཨཔཱཡམུཁཱནི བྷཝནྟི.

༢༨༡. ‘‘ཏཾ ཀིཾ མཉྙསི, ཨམྦཊྛ, ཨཔིནུ ཏྭཾ ཨིམཱཡ ཨནུཏྟརཱཡ ཝིཛྫཱཙརཎསམྤདཱཡ སནྡིསྶསི སཱཙརིཡཀོ’’ཏི? ‘‘ནོ ཧིདཾ, བྷོ གོཏམ’’. ‘ཀོཙཱཧཾ, བྷོ ¶ གོཏམ, སཱཙརིཡཀོ, ཀཱ ཙ ཨནུཏྟརཱ ཝིཛྫཱཙརཎསམྤདཱ? ཨཱརཀཱཧཾ, བྷོ གོཏམ, ཨནུཏྟརཱཡ ཝིཛྫཱཙརཎསམྤདཱཡ ¶ སཱཙརིཡཀོ’’ཏི.

‘‘ཏཾ ཀིཾ མཉྙསི, ཨམྦཊྛ, ཨཔིནུ ཏྭཾ ཨིམཉྩེཝ ཨནུཏྟརཾ ཝིཛྫཱཙརཎསམྤདཾ ཨནབྷིསམྦྷུཎམཱནོ ཁཱརིཝིདྷམཱདཱཡ ཨརཉྙཝནམཛ྄ཛྷོགཱཧསི སཱཙརིཡཀོ – ‘པཝཏྟཕལབྷོཛནོ བྷཝིསྶཱམཱི’’’ཏི? ‘‘ནོ ཧིདཾ, བྷོ གོཏམ’’.

‘‘ཏཾ ཀིཾ མཉྙསི, ཨམྦཊྛ, ཨཔིནུ ཏྭཾ ཨིམཉྩེཝ ཨནུཏྟརཾ ཝིཛྫཱཙརཎསམྤདཾ ཨནབྷིསམྦྷུཎམཱནོ པཝཏྟཕལབྷོཛནཏཉྩ ཨནབྷིསམྦྷུཎམཱནོ ཀུདཱལཔིཊཀཾ ཨཱདཱཡ ཨརཉྙཝནམཛ྄ཛྷོགཱཧསི སཱཙརིཡཀོ – ‘ཀནྡམཱུལཕལབྷོཛནོ བྷཝིསྶཱམཱི’’’ཏི? ‘‘ནོ ཧིདཾ, བྷོ གོཏམ’’.

‘‘ཏཾ ¶ ཀིཾ མཉྙསི, ཨམྦཊྛ, ཨཔིནུ ཏྭཾ ཨིམཉྩེཝ ཨནུཏྟརཾ ཝིཛྫཱཙརཎསམྤདཾ ཨནབྷིསམྦྷུཎམཱནོ པཝཏྟཕལབྷོཛནཏཉྩ ཨནབྷིསམྦྷུཎམཱནོ ཀནྡམཱུལཕལབྷོཛནཏཉྩ ཨནབྷིསམྦྷུཎམཱནོ གཱམསཱམནྟཾ ཝཱ ནིགམསཱམནྟཾ ཝཱ ཨགྱཱགཱརཾ ཀརིཏྭཱ ཨགྒིཾ པརིཙརནྟོ ཨཙྪསི སཱཙརིཡཀོ’’ཏི? ‘‘ནོ ¶ ཧིདཾ, བྷོ གོཏམ’’.

‘‘ཏཾ ཀིཾ མཉྙསི, ཨམྦཊྛ, ཨཔིནུ ཏྭཾ ཨིམཉྩེཝ ཨནུཏྟརཾ ཝིཛྫཱཙརཎསམྤདཾ ཨནབྷིསམྦྷུཎམཱནོ པཝཏྟཕལབྷོཛནཏཉྩ ཨནབྷིསམྦྷུཎམཱནོ ཀནྡམཱུལཕལབྷོཛནཏཉྩ ཨནབྷིསམྦྷུཎམཱནོ ཨགྒིཔཱརིཙརིཡཉྩ ཨནབྷིསམྦྷུཎམཱནོ ཙཱཏུམཧཱཔཐེ ཙཏུདྭཱརཾ ཨགཱརཾ ཀརིཏྭཱ ཨཙྪསི སཱཙརིཡཀོ – ‘ཡོ ཨིམཱཧི ཙཏཱུཧི དིསཱཧི ཨཱགམིསྶཏི སམཎོ ཝཱ བྲཱཧྨཎོ ཝཱ, ཏཾ མཡཾ ཡཐཱསཏྟི ཡཐཱབལཾ པཊིཔཱུཛེསྶཱམཱ’’’ཏི? ‘‘ནོ ཧིདཾ, བྷོ གོཏམ’’.

༢༨༢. ‘‘ཨིཏི ཁོ, ཨམྦཊྛ, ཨིམཱཡ ཙེཝ ཏྭཾ ཨནུཏྟརཱཡ ཝིཛྫཱཙརཎསམྤདཱཡ པརིཧཱིནོ སཱཙརིཡཀོ. ཡེ ཙིམེ ཨནུཏྟརཱཡ ཝིཛྫཱཙརཎསམྤདཱཡ ཙཏྟཱརི ཨཔཱཡམུཁཱནི བྷཝནྟི ¶ , ཏཏོ ཙ ཏྭཾ པརིཧཱིནོ སཱཙརིཡཀོ. བྷཱསིཏཱ ཁོ པན ཏེ ཨེསཱ, ཨམྦཊྛ, ཨཱཙརིཡེན བྲཱཧྨཎེན པོཀྑརསཱཏིནཱ ཝཱཙཱ – ‘ཀེ ཙ མུཎྜཀཱ སམཎཀཱ ཨིབྦྷཱ ཀཎྷཱ བནྡྷུཔཱདཱཔཙྩཱ, ཀཱ ཙ ཏེཝིཛྫཱནཾ བྲཱཧྨཎཱནཾ སཱཀཙྪཱ’ཏི ཨཏྟནཱ ཨཱཔཱཡིཀོཔི ཨཔརིཔཱུརམཱནོ. པསྶ, ཨམྦཊྛ, ཡཱཝ ཨཔརདྡྷཉྩ ཏེ ཨིདཾ ཨཱཙརིཡསྶ བྲཱཧྨཎསྶ པོཀྑརསཱཏིསྶ.

པུབྦཀཨིསིབྷཱཝཱནུཡོགོ

༢༨༣. ‘‘བྲཱཧྨཎོ ¶ ཁོ པན, ཨམྦཊྛ, པོཀྑརསཱཏི རཉྙོ པསེནདིསྶ ཀོསལསྶ དཏྟིཀཾ བྷུཉྫཏི. ཏསྶ རཱཛཱ པསེནདི ཀོསལོ སམྨུཁཱིབྷཱཝམྤི ན དདཱཏི. ཡདཱཔི ཏེན མནྟེཏི, ཏིརོདུསྶནྟེན མནྟེཏི. ཡསྶ ཁོ པན, ཨམྦཊྛ, དྷམྨིཀཾ པཡཱཏཾ བྷིཀྑཾ པཊིགྒཎྷེཡྻ, ཀཐཾ ཏསྶ རཱཛཱ པསེནདི ཀོསལོ སམྨུཁཱིབྷཱཝམྤི ན དདེཡྻ. པསྶ, ཨམྦཊྛ, ཡཱཝ ཨཔརདྡྷཉྩ ཏེ ཨིདཾ ཨཱཙརིཡསྶ བྲཱཧྨཎསྶ པོཀྑརསཱཏིསྶ.

༢༨༤. ‘‘ཏཾ ཀིཾ མཉྙསི, ཨམྦཊྛ, ཨིདྷ རཱཛཱ པསེནདི ཀོསལོ ཧཏྠིགཱིཝཱཡ ཝཱ ནིསིནྣོ ཨསྶཔིཊྛེ ཝཱ ནིསིནྣོ རཐཱུཔཏྠརེ ཝཱ ཋིཏོ ཨུགྒེཧི ཝཱ རཱཛཉྙེཧི ཝཱ ཀིཉྩིདེཝ མནྟནཾ ¶ མནྟེཡྻ. སོ ཏམྷཱ པདེསཱ ཨཔཀྐམྨ ཨེཀམནྟཾ ཏིཊྛེཡྻ. ཨཐ ཨཱགཙྪེཡྻ སུདྡོ ཝཱ ¶ སུདྡདཱསོ ཝཱ, ཏསྨིཾ པདེསེ ཋིཏོ ཏདེཝ མནྟནཾ མནྟེཡྻ – ‘ཨེཝམྤི རཱཛཱ པསེནདི ཀོསལོ ཨཱཧ, ཨེཝམྤི རཱཛཱ པསེནདི ཀོསལོ ཨཱཧཱ’ཏི. ཨཔིནུ སོ རཱཛབྷཎིཏཾ ཝཱ བྷཎཏི རཱཛམནྟནཾ ཝཱ མནྟེཏི? ཨེཏྟཱཝཏཱ སོ ¶ ཨསྶ རཱཛཱ ཝཱ རཱཛམཏྟོ ཝཱ’’ཏི? ‘‘ནོ ཧིདཾ, བྷོ གོཏམ’’.

༢༨༥. ‘‘ཨེཝམེཝ ཁོ ཏྭཾ, ཨམྦཊྛ, ཡེ ཏེ ཨཧེསུཾ བྲཱཧྨཎཱནཾ པུབྦཀཱ ཨིསཡོ མནྟཱནཾ ཀཏྟཱརོ མནྟཱནཾ པཝཏྟཱརོ, ཡེསམིདཾ ཨེཏརཧི བྲཱཧྨཎཱ པོརཱཎཾ མནྟཔདཾ གཱིཏཾ པཝུཏྟཾ སམིཧིཏཾ, ཏདནུགཱཡནྟི ཏདནུབྷཱསནྟི བྷཱསིཏམནུབྷཱསནྟི ཝཱཙིཏམནུཝཱཙེནྟི, སེཡྻཐིདཾ – ཨཊྛཀོ ཝཱམཀོ ཝཱམདེཝོ ཝེསྶཱམིཏྟོ ཡམཏགྒི [ཡམདགྒི (ཀ.)] ཨངྒཱིརསོ བྷཱརདྭཱཛོ ཝཱསེཊྛོ ཀསྶཔོ བྷགུ – ‘ཏྱཱཧཾ མནྟེ ཨདྷིཡཱམི སཱཙརིཡཀོ’ཏི, ཏཱཝཏཱ ཏྭཾ བྷཝིསྶསི ཨིསི ཝཱ ཨིསིཏྠཱཡ ཝཱ པཊིཔནྣོཏི ནེཏཾ ཋཱནཾ ཝིཛྫཏི.

༢༨༦. ‘‘ཏཾ ཀིཾ མཉྙསི, ཨམྦཊྛ, ཀིནྟི ཏེ སུཏཾ བྲཱཧྨཎཱནཾ ཝུདྡྷཱནཾ མཧལླཀཱནཾ ཨཱཙརིཡཔཱཙརིཡཱནཾ བྷཱསམཱནཱནཾ – ཡེ ཏེ ཨཧེསུཾ བྲཱཧྨཎཱནཾ པུབྦཀཱ ཨིསཡོ མནྟཱནཾ ཀཏྟཱརོ མནྟཱནཾ པཝཏྟཱརོ, ཡེསམིདཾ ¶ ཨེཏརཧི བྲཱཧྨཎཱ པོརཱཎཾ མནྟཔདཾ གཱིཏཾ པཝུཏྟཾ སམིཧིཏཾ, ཏདནུགཱཡནྟི ཏདནུབྷཱསནྟི བྷཱསིཏམནུབྷཱསནྟི ཝཱཙིཏམནུཝཱཙེནྟི, སེཡྻཐིདཾ – ཨཊྛཀོ ཝཱམཀོ ཝཱམདེཝོ ཝེསྶཱམིཏྟོ ཡམཏགྒི ཨངྒཱིརསོ བྷཱརདྭཱཛོ ཝཱསེཊྛོ ཀསྶཔོ བྷགུ, ཨེཝཾ སུ ཏེ སུནྷཱཏཱ སུཝིལིཏྟཱ ཀཔྤིཏཀེསམསྶཱུ ཨཱམུཀྐམཎིཀུཎྜལཱབྷརཎཱ [ཨཱམུཏྟམཱལཱབྷརཎཱ (སཱི. སྱཱ. པཱི.)] ཨོདཱཏཝཏྠཝསནཱ པཉྩཧི ཀཱམགུཎེཧི སམཔྤིཏཱ སམངྒཱིབྷཱུཏཱ པརིཙཱརེནྟི, སེཡྻཐཱཔི ཏྭཾ ཨེཏརཧི སཱཙརིཡཀོ’’ཏི? ‘‘ནོ ¶ ཧིདཾ, བྷོ གོཏམ’’.

‘‘…པེ… ཨེཝཾ སུ ཏེ སཱལཱིནཾ ཨོདནཾ སུཙིམཾསཱུཔསེཙནཾ ཝིཙིཏཀཱལ༹ཀཾ ཨནེཀསཱུཔཾ ཨནེཀབྱཉྫནཾ པརིབྷུཉྫནྟི, སེཡྻཐཱཔི ཏྭཾ ཨེཏརཧི སཱཙརིཡཀོ’’ཏི ¶ ? ‘‘ནོ ཧིདཾ, བྷོ གོཏམ’’.

‘‘…པེ… ཨེཝཾ སུ ཏེ ཝེཋཀནཏཔསྶཱཧི ནཱརཱིཧི པརིཙཱརེནྟི, སེཡྻཐཱཔི ཏྭཾ ཨེཏརཧི སཱཙརིཡཀོ’’ཏི? ‘‘ནོ ཧིདཾ, བྷོ གོཏམ’’.

‘‘…པེ… ཨེཝཾ སུ ཏེ ཀུཏྟཝཱལེཧི ཝལ༹ཝཱརཐེཧི དཱིགྷཱཧི པཏོདལཊྛཱིཧི ཝཱཧནེ ཝིཏུདེནྟཱ ¶ ཝིཔརིཡཱཡནྟི, སེཡྻཐཱཔི ཏྭཾ ཨེཏརཧི སཱཙརིཡཀོ’’ཏི? ‘‘ནོ ཧིདཾ, བྷོ གོཏམ’’.

‘‘…པེ… ཨེཝཾ སུ ཏེ ཨུཀྐིཎྞཔརིཁཱསུ ཨོཀྑིཏྟཔལིགྷཱསུ ནགརཱུཔཀཱརིཀཱསུ དཱིགྷཱསིཝུདྷེཧི [དཱིགྷཱསིབདྡྷེཧི (སྱཱ. པཱི.)] པུརིསེཧི རཀྑཱཔེནྟི, སེཡྻཐཱཔི ཏྭཾ ཨེཏརཧི སཱཙརིཡཀོ’’ཏི? ‘‘ནོ ཧིདཾ, བྷོ གོཏམ’’.

‘‘ཨིཏི ཁོ, ཨམྦཊྛ, ནེཝ ཏྭཾ ཨིསི ན ཨིསིཏྠཱཡ པཊིཔནྣོ སཱཙརིཡཀོ. ཡསྶ ཁོ པན, ཨམྦཊྛ, མཡི ཀངྑཱ ཝཱ ཝིམཏི ཝཱ སོ མཾ པཉྷེན, ཨཧཾ ཝེཡྻཱཀརཎེན སོདྷིསྶཱམཱི’’ཏི.

དྭེལཀྑཎཱདསྶནཾ

༢༨༧. ཨཐ ཁོ བྷགཝཱ ཝིཧཱརཱ ནིཀྑམྨ ཙངྐམཾ ཨབྦྷུཊྛཱསི. ཨམྦཊྛོཔི མཱཎཝོ ཝིཧཱརཱ ནིཀྑམྨ ཙངྐམཾ ཨབྦྷུཊྛཱསི. ཨཐ ཁོ ཨམྦཊྛོ མཱཎཝོ བྷགཝནྟཾ ཙངྐམནྟཾ ཨནུཙངྐམམཱནོ བྷགཝཏོ ཀཱཡེ དྭཏྟིཾསམཧཱཔུརིསལཀྑཎཱནི སམནྣེསི. ཨདྡསཱ ཁོ ཨམྦཊྛོ མཱཎཝོ བྷགཝཏོ ཀཱཡེ ¶ དྭཏྟིཾསམཧཱཔུརིསལཀྑཎཱནི ཡེབྷུཡྻེན ཋཔེཏྭཱ དྭེ ¶ . དྭཱིསུ མཧཱཔུརིསལཀྑཎེསུ ཀངྑཏི ཝིཙིཀིཙྪཏི ནཱདྷིམུཙྩཏི ན སམྤསཱིདཏི – ཀོསོཧིཏེ ཙ ཝཏྠགུཡ྄ཧེ པཧཱུཏཛིཝ྄ཧཏཱཡ ཙ.

༢༨༨. ཨཐ ཁོ བྷགཝཏོ ཨེཏདཧོསི – ‘‘པསྶཏི ཁོ མེ ཨཡཾ ཨམྦཊྛོ མཱཎཝོ དྭཏྟིཾསམཧཱཔུརིསལཀྑཎཱནི ཡེབྷུཡྻེན ཋཔེཏྭཱ དྭེ. དྭཱིསུ ¶ མཧཱཔུརིསལཀྑཎེསུ ཀངྑཏི ཝིཙིཀིཙྪཏི ནཱདྷིམུཙྩཏི ན སམྤསཱིདཏི – ཀོསོཧིཏེ ཙ ཝཏྠགུཡ྄ཧེ པཧཱུཏཛིཝ྄ཧཏཱཡ ཙཱ’’ཏི. ཨཐ ཁོ བྷགཝཱ ཏཐཱརཱུཔཾ ཨིདྡྷཱབྷིསངྑཱརཾ ཨབྷིསངྑཱསི ཡཐཱ ཨདྡས ཨམྦཊྛོ མཱཎཝོ བྷགཝཏོ ཀོསོཧིཏཾ ཝཏྠགུཡ྄ཧཾ. ཨཐ ཁོ བྷགཝཱ ཛིཝ྄ཧཾ ནིནྣཱམེཏྭཱ ཨུབྷོཔི ཀཎྞསོཏཱནི ཨནུམསི པཊིམསི, ཨུབྷོཔི ནཱསིཀསོཏཱནི ཨནུམསི པཊིམསི, ཀེཝལམྤི ནལཱཊམཎྜལཾ ཛིཝ྄ཧཱཡ ཚཱདེསི. ཨཐ ཁོ ཨམྦཊྛསྶ མཱཎཝསྶ ཨེཏདཧོསི – ‘‘སམནྣཱགཏོ ཁོ སམཎོ གོཏམོ དྭཏྟིཾསམཧཱཔུརིསལཀྑཎེཧི པརིཔུཎྞེཧི, ནོ ཨཔརིཔུཎྞེཧཱི’’ཏི. བྷགཝནྟཾ ཨེཏདཝོཙ – ‘‘ཧནྡ ཙ དཱནི མཡཾ, བྷོ གོཏམ, གཙྪཱམ, བཧུཀིཙྩཱ མཡཾ བཧུཀརཎཱིཡཱ’’ཏི ¶ . ‘‘ཡསྶདཱནི ཏྭཾ, ཨམྦཊྛ, ཀཱལཾ མཉྙསཱི’’ཏི. ཨཐ ཁོ ཨམྦཊྛོ མཱཎཝོ ཝལ༹ཝཱརཐམཱརུཡ྄ཧ པཀྐཱམི.

༢༨༩. ཏེན ཁོ པན སམཡེན བྲཱཧྨཎོ པོཀྑརསཱཏི ཨུཀྐཊྛཱཡ ནིཀྑམིཏྭཱ མཧཏཱ བྲཱཧྨཎགཎེན སདྡྷིཾ སཀེ ཨཱརཱམེ ནིསིནྣོ ཧོཏི ཨམྦཊྛཾཡེཝ མཱཎཝཾ པཊིམཱནེནྟོ. ཨཐ ཁོ ཨམྦཊྛོ མཱཎཝོ ཡེན སཀོ ཨཱརཱམོ ཏེན པཱཡཱསི. ཡཱཝཏིཀཱ ཡཱནསྶ བྷཱུམི, ཡཱནེན གནྟྭཱ ཡཱནཱ པཙྩོརོཧིཏྭཱ པཏྟིཀོཝ ཡེན བྲཱཧྨཎོ པོཀྑརསཱཏི ཏེནུཔསངྐམི; ཨུཔསངྐམིཏྭཱ བྲཱཧྨཎཾ པོཀྑརསཱཏིཾ ཨབྷིཝཱདེཏྭཱ ཨེཀམནྟཾ ནིསཱིདི.

༢༩༠. ཨེཀམནྟཾ ནིསིནྣཾ ཁོ ཨམྦཊྛཾ མཱཎཝཾ ¶ བྲཱཧྨཎོ པོཀྑརསཱཏི ཨེཏདཝོཙ – ‘‘ཀཙྩི, ཏཱཏ ཨམྦཊྛ, ཨདྡས ཏཾ བྷཝནྟཾ གོཏམ’’ནྟི? ‘‘ཨདྡསཱམ ཁོ མཡཾ, བྷོ, ཏཾ བྷཝནྟཾ གོཏམ’’ནྟི. ‘‘ཀཙྩི, ཏཱཏ ཨམྦཊྛ, ཏཾ བྷཝནྟཾ གོཏམཾ ཏཐཱ སནྟཾཡེཝ ¶ སདྡོ ཨབྦྷུགྒཏོ ནོ ཨཉྙཐཱ; ཀཙྩི པན སོ བྷཝཾ གོཏམོ ཏཱདིསོ ནོ ཨཉྙཱདིསོ’’ཏི ¶ ? ‘‘ཏཐཱ སནྟཾཡེཝ, བྷོ, ཏཾ བྷཝནྟཾ གོཏམཾ སདྡོ ཨབྦྷུགྒཏོ ནོ ཨཉྙཐཱ, ཏཱདིསོཝ སོ བྷཝཾ གོཏམོ ནོ ཨཉྙཱདིསོ. སམནྣཱགཏོ ཙ སོ བྷཝཾ གོཏམོ དྭཏྟིཾསམཧཱཔུརིསལཀྑཎེཧི པརིཔུཎྞེཧི ནོ ཨཔརིཔུཎྞེཧཱི’’ཏི. ‘‘ཨཧུ པན ཏེ, ཏཱཏ ཨམྦཊྛ, སམཎེན གོཏམེན སདྡྷིཾ ཀོཙིདེཝ ཀཐཱསལླཱཔོ’’ཏི? ‘‘ཨཧུ ཁོ མེ, བྷོ, སམཎེན གོཏམེན སདྡྷིཾ ཀོཙིདེཝ ཀཐཱསལླཱཔོ’’ཏི. ‘‘ཡཐཱ ཀཐཾ པན ཏེ, ཏཱཏ ཨམྦཊྛ, ཨཧུ སམཎེན གོཏམེན སདྡྷིཾ ཀོཙིདེཝ ཀཐཱསལླཱཔོ’’ཏི? ཨཐ ཁོ ཨམྦཊྛོ མཱཎཝོ ཡཱཝཏཀོ [ཡཱཝཏིཀོ (ཀ. པཱི.)] ཨཧོསི བྷགཝཏཱ སདྡྷིཾ ཀཐཱསལླཱཔོ, ཏཾ སབྦཾ བྲཱཧྨཎསྶ པོཀྑརསཱཏིསྶ ཨཱརོཙེསི.

༢༩༡. ཨེཝཾ ཝུཏྟེ, བྲཱཧྨཎོ པོཀྑརསཱཏི ཨམྦཊྛཾ མཱཎཝཾ ཨེཏདཝོཙ – ‘‘ཨཧོ ཝཏ རེ ཨམྷཱཀཾ པཎྜིཏཀ [པཎྜིཏཀཱ], ཨཧོ ཝཏ རེ ཨམྷཱཀཾ བཧུསྶུཏཀ [བཧུསྶུཏཀཱ], ཨཧོ ཝཏ རེ ཨམྷཱཀཾ ཏེཝིཛྫཀ [ཏེཝིཛྫཀཱ], ཨེཝརཱུཔེན ཀིར, བྷོ, པུརིསོ ཨཏྠཙརཀེན ཀཱཡསྶ བྷེདཱ པརཾ མརཎཱ ཨཔཱཡཾ དུགྒཏིཾ ཝིནིཔཱཏཾ ནིརཡཾ ཨུཔཔཛྫེཡྻ. ཡདེཝ ཁོ ཏྭཾ, ཨམྦཊྛ, ཏཾ བྷཝནྟཾ གོཏམཾ ཨེཝཾ ཨཱསཛྫ ཨཱསཛྫ ཨཝཙཱསི, ཨཐ ཁོ སོ བྷཝཾ གོཏམོ ཨམྷེཔི ཨེཝཾ ¶ ཨུཔནེཡྻ ཨུཔནེཡྻ ཨཝཙ. ཨཧོ ཝཏ རེ ཨམྷཱཀཾ པཎྜིཏཀ, ཨཧོ ཝཏ རེ ཨམྷཱཀཾ བཧུསྶུཏཀ, ཨཧོ ཝཏ རེ ཨམྷཱཀཾ ཏེཝིཛྫཀ, ཨེཝརཱུཔེན ཀིར, བྷོ, པུརིསོ ཨཏྠཙརཀེན ཀཱཡསྶ བྷེདཱ པརཾ མརཎཱ ཨཔཱཡཾ དུགྒཏིཾ ཝིནིཔཱཏཾ ནིརཡཾ ཨུཔཔཛྫེཡྻཱ’’ཏི, ཀུཔིཏོ [སོ ཀུཔིཏོ (པཱི.)] ཨནཏྟམནོ ཨམྦཊྛཾ མཱཎཝཾ པདསཱཡེཝ པཝཏྟེསི. ཨིཙྪཏི ཙ ཏཱཝདེཝ བྷགཝནྟཾ དསྶནཱཡ ཨུཔསངྐམིཏུཾ.

པོཀྑརསཱཏིབུདྡྷུཔསངྐམནཾ

༢༩༢. ཨཐ ¶ ¶ ཁོ ཏེ བྲཱཧྨཎཱ བྲཱཧྨཎཾ པོཀྑརསཱཏིཾ ཨེཏདཝོཙུཾ – ‘‘ཨཏིཝིཀཱལོ ཁོ, བྷོ, ཨཛྫ སམཎཾ གོཏམཾ དསྶནཱཡ ཨུཔསངྐམིཏུཾ. སྭེདཱནི [དཱནི སྭེ (སཱི. ཀ.)] བྷཝཾ པོཀྑརསཱཏི སམཎཾ གོཏམཾ དསྶནཱཡ ཨུཔསངྐམིསྶཏཱི’’ཏི. ཨཐ ཁོ བྲཱཧྨཎོ པོཀྑརསཱཏི སཀེ ནིཝེསནེ པཎཱིཏཾ ཁཱདནཱིཡཾ བྷོཛནཱིཡཾ པཊིཡཱདཱཔེཏྭཱ ཡཱནེ ཨཱརོཔེཏྭཱ ཨུཀྐཱསུ དྷཱརིཡམཱནཱསུ ¶ ཨུཀྐཊྛཱཡ ནིཡྻཱསི, ཡེན ཨིཙྪཱནངྒལཝནསཎྜོ ཏེན པཱཡཱསི. ཡཱཝཏིཀཱ ཡཱནསྶ བྷཱུམི ཡཱནེན གནྟྭཱ, ཡཱནཱ པཙྩོརོཧིཏྭཱ པཏྟིཀོཝ ཡེན བྷགཝཱ ཏེནུཔསངྐམི. ཨུཔསངྐམིཏྭཱ བྷགཝཏཱ སདྡྷིཾ སམྨོདི, སམྨོདནཱིཡཾ ཀཐཾ སཱརཎཱིཡཾ ཝཱིཏིསཱརེཏྭཱ ཨེཀམནྟཾ ནིསཱིདི.

༢༩༣. ཨེཀམནྟཾ ནིསིནྣོ ཁོ བྲཱཧྨཎོ པོཀྑརསཱཏི བྷགཝནྟཾ ཨེཏདཝོཙ – ‘‘ཨཱགམཱ ནུ ཁོ ཨིདྷ, བྷོ གོཏམ, ཨམྷཱཀཾ ཨནྟེཝཱསཱི ཨམྦཊྛོ མཱཎཝོ’’ཏི? ‘‘ཨཱགམཱ ཁོ ཏེ [ཏེདྷ (སྱཱ.), ཏེ ཨིདྷ (པཱི.)], བྲཱཧྨཎ, ཨནྟེཝཱསཱི ཨམྦཊྛོ མཱཎཝོ’’ཏི. ‘‘ཨཧུ པན ཏེ, བྷོ གོཏམ, ཨམྦཊྛེན མཱཎཝེན སདྡྷིཾ ཀོཙིདེཝ ཀཐཱསལླཱཔོ’’ཏི? ‘‘ཨཧུ ཁོ མེ, བྲཱཧྨཎ, ཨམྦཊྛེན མཱཎཝེན ¶ སདྡྷིཾ ཀོཙིདེཝ ཀཐཱསལླཱཔོ’’ཏི. ‘‘ཡཐཱཀཐཾ པན ཏེ, བྷོ གོཏམ, ཨཧུ ཨམྦཊྛེན མཱཎཝེན སདྡྷིཾ ཀོཙིདེཝ ཀཐཱསལླཱཔོ’’ཏི? ཨཐ ཁོ བྷགཝཱ ཡཱཝཏཀོ ཨཧོསི ཨམྦཊྛེན མཱཎཝེན སདྡྷིཾ ཀཐཱསལླཱཔོ, ཏཾ སབྦཾ བྲཱཧྨཎསྶ པོཀྑརསཱཏིསྶ ཨཱརོཙེསི. ཨེཝཾ ཝུཏྟེ, བྲཱཧྨཎོ པོཀྑརསཱཏི བྷགཝནྟཾ ཨེཏདཝོཙ – ‘‘བཱལོ, བྷོ གོཏམ, ཨམྦཊྛོ མཱཎཝོ, ཁམཏུ བྷཝཾ གོཏམོ ཨམྦཊྛསྶ མཱཎཝསྶཱ’’ཏི. ‘‘སུཁཱི ཧོཏུ, བྲཱཧྨཎ, ཨམྦཊྛོ མཱཎཝོ’’ཏི.

༢༩༤. ཨཐ ¶ ཁོ བྲཱཧྨཎོ པོཀྑརསཱཏི བྷགཝཏོ ཀཱཡེ དྭཏྟིཾསམཧཱཔུརིསལཀྑཎཱནི སམནྣེསི. ཨདྡསཱ ཁོ བྲཱཧྨཎོ པོཀྑརསཱཏི བྷགཝཏོ ཀཱཡེ དྭཏྟིཾསམཧཱཔུརིསལཀྑཎཱནི ཡེབྷུཡྻེན ཋཔེཏྭཱ དྭེ. དྭཱིསུ མཧཱཔུརིསལཀྑཎེསུ ཀངྑཏི ཝིཙིཀིཙྪཏི ནཱདྷིམུཙྩཏི ན སམྤསཱིདཏི – ཀོསོཧིཏེ ཙ ཝཏྠགུཡ྄ཧེ པཧཱུཏཛིཝ྄ཧཏཱཡ ཙ.

༢༩༥. ཨཐ ཁོ བྷགཝཏོ ཨེཏདཧོསི – ‘‘པསྶཏི ཁོ མེ ཨཡཾ བྲཱཧྨཎོ པོཀྑརསཱཏི དྭཏྟིཾསམཧཱཔུརིསལཀྑཎཱནི ཡེབྷུཡྻེན ཋཔེཏྭཱ དྭེ. དྭཱིསུ མཧཱཔུརིསལཀྑཎེསུ ཀངྑཏི ཝིཙིཀིཙྪཏི ནཱདྷིམུཙྩཏི ན སམྤསཱིདཏི – ཀོསོཧིཏེ ཙ ཝཏྠགུཡ྄ཧེ, པཧཱུཏཛིཝ྄ཧཏཱཡ ཙཱ’’ཏི. ཨཐ ཁོ བྷགཝཱ ཏཐཱརཱུཔཾ ཨིདྡྷཱབྷིསངྑཱརཾ ཨབྷིསངྑཱསི ཡཐཱ ཨདྡས བྲཱཧྨཎོ པོཀྑརསཱཏི བྷགཝཏོ ཀོསོཧིཏཾ ཝཏྠགུཡ྄ཧཾ. ཨཐ ཁོ ¶ བྷགཝཱ ཛིཝ྄ཧཾ ནིནྣཱམེཏྭཱ ཨུབྷོཔི ཀཎྞསོཏཱནི ¶ ཨནུམསི པཊིམསི, ཨུབྷོཔི ནཱསིཀསོཏཱནི ཨནུམསི པཊིམསི, ཀེཝལམྤི ནལཱཊམཎྜལཾ ཛིཝ྄ཧཱཡ ཚཱདེསི.

༢༩༦. ཨཐ ཁོ བྲཱཧྨཎསྶ པོཀྑརསཱཏིསྶ ཨེཏདཧོསི ¶ – ‘‘སམནྣཱགཏོ ཁོ སམཎོ གོཏམོ དྭཏྟིཾསམཧཱཔུརིསལཀྑཎེཧི པརིཔུཎྞེཧི ནོ ཨཔརིཔུཎྞེཧཱི’’ཏི. བྷགཝནྟཾ ཨེཏདཝོཙ – ‘‘ཨདྷིཝཱསེཏུ མེ བྷཝཾ གོཏམོ ཨཛྫཏནཱཡ བྷཏྟཾ སདྡྷིཾ བྷིཀྑུསངྒྷེནཱ’’ཏི. ཨདྷིཝཱསེསི བྷགཝཱ ཏུཎྷཱིབྷཱཝེན.

༢༩༧. ཨཐ ཁོ བྲཱཧྨཎོ པོཀྑརསཱཏི བྷགཝཏོ ཨདྷིཝཱསནཾ ཝིདིཏྭཱ བྷགཝཏོ ཀཱལཾ ཨཱརོཙེསི – ‘‘ཀཱལོ, བྷོ གོཏམ, ནིཊྛིཏཾ བྷཏྟ’’ནྟི. ཨཐ ཁོ བྷགཝཱ པུབྦཎྷསམཡཾ ནིཝཱསེཏྭཱ པཏྟཙཱིཝརམཱདཱཡ སདྡྷིཾ བྷིཀྑུསངྒྷེན ཡེན བྲཱཧྨཎསྶ པོཀྑརསཱཏིསྶ ནིཝེསནཾ ཏེནུཔསངྐམི; ཨུཔསངྐམིཏྭཱ པཉྙཏྟེ ཨཱསནེ ནིསཱིདི. ཨཐ ཁོ བྲཱཧྨཎོ པོཀྑརསཱཏི བྷགཝནྟཾ པཎཱིཏེན ཁཱདནཱིཡེན བྷོཛནཱིཡེན སཧཏྠཱ སནྟཔྤེསི སམྤཝཱརེསི, མཱཎཝཀཱཔི བྷིཀྑུསངྒྷཾ. ཨཐ ཁོ བྲཱཧྨཎོ པོཀྑརསཱཏི བྷགཝནྟཾ བྷུཏྟཱཝིཾ ཨོནཱིཏཔཏྟཔཱཎིཾ ཨཉྙཏརཾ ནཱིཙཾ ཨཱསནཾ གཧེཏྭཱ ཨེཀམནྟཾ ནིསཱིདི.

༢༩༨. ཨེཀམནྟཾ ནིསིནྣསྶ ཁོ བྲཱཧྨཎསྶ པོཀྑརསཱཏིསྶ ¶ བྷགཝཱ ཨནུཔུབྦིཾ ཀཐཾ ཀཐེསི, སེཡྻཐིདཾ – དཱནཀཐཾ སཱིལཀཐཾ སགྒཀཐཾ; ཀཱམཱནཾ ཨཱདཱིནཝཾ ཨོཀཱརཾ སཾཀིལེསཾ, ནེཀྑམྨེ ཨཱནིསཾསཾ པཀཱསེསི. ཡདཱ བྷགཝཱ ཨཉྙཱསི བྲཱཧྨཎཾ པོཀྑརསཱཏིཾ ཀལླཙིཏྟཾ མུདུཙིཏྟཾ ཝིནཱིཝརཎཙིཏྟཾ ཨུདགྒཙིཏྟཾ པསནྣཙིཏྟཾ, ཨཐ ཡཱ བུདྡྷཱནཾ སཱམུཀྐཾསིཀཱ དྷམྨདེསནཱ, ཏཾ པཀཱསེསི – དུཀྑཾ སམུདཡཾ ནིརོདྷཾ མགྒཾ. སེཡྻཐཱཔི ནཱམ སུདྡྷཾ ཝཏྠཾ ཨཔགཏཀཱལ༹ཀཾ སམྨདེཝ རཛནཾ པཊིགྒཎྷེཡྻ; ཨེཝམེཝ བྲཱཧྨཎསྶ པོཀྑརསཱཏིསྶ ཏསྨིཉྙེཝ ¶ ཨཱསནེ ཝིརཛཾ ཝཱིཏམལཾ དྷམྨཙཀྑུཾ ཨུདཔཱདི – ‘‘ཡཾ ཀིཉྩི སམུདཡདྷམྨཾ, སབྦཾ ཏཾ ནིརོདྷདྷམྨ’’ནྟི.

པོཀྑརསཱཏིཨུཔཱསཀཏྟཔཊིཝེདནཱ

༢༩༩. ཨཐ ཁོ བྲཱཧྨཎོ པོཀྑརསཱཏི དིཊྛདྷམྨོ པཏྟདྷམྨོ ཝིདིཏདྷམྨོ པརིཡོགཱལ༹ྷདྷམྨོ ཏིཎྞཝིཙིཀིཙྪོ ཝིགཏཀཐཾཀཐོ ཝེསཱརཛྫཔྤཏྟོ ¶ ཨཔརཔྤཙྩཡོ སཏྠུསཱསནེ བྷགཝནྟཾ ཨེཏདཝོཙ – ‘‘ཨབྷིཀྐནྟཾ, བྷོ གོཏམ, ཨབྷིཀྐནྟཾ, བྷོ གོཏམ. སེཡྻཐཱཔི, བྷོ གོཏམ, ནིཀྐུཛྫིཏཾ ཝཱ ཨུཀྐུཛྫེཡྻ, པཊིཙྪནྣཾ ཝཱ ཝིཝརེཡྻ, མཱུལ༹ྷསྶ ཝཱ མགྒཾ ཨཱཙིཀྑེཡྻ ¶ , ཨནྡྷཀཱརེ ཝཱ ཏེལཔཛྫོཏཾ དྷཱརེཡྻ, ‘ཙཀྑུམནྟོ རཱུཔཱནི དཀྑནྟཱི’ཏི; ཨེཝམེཝཾ བྷོཏཱ གོཏམེན ཨནེཀཔརིཡཱཡེན དྷམྨོ པཀཱསིཏོ. ཨེསཱཧཾ, བྷོ གོཏམ, སཔུཏྟོ སབྷརིཡོ སཔརིསོ སཱམཙྩོ བྷཝནྟཾ གོཏམཾ སརཎཾ གཙྪཱམི དྷམྨཉྩ བྷིཀྑུསངྒྷཉྩ. ཨུཔཱསཀཾ མཾ བྷཝཾ གོཏམོ དྷཱརེཏུ ཨཛྫཏགྒེ པཱཎུཔེཏཾ སརཎཾ གཏཾ. ཡཐཱ ཙ བྷཝཾ གོཏམོ ཨུཀྐཊྛཱཡ ཨཉྙཱནི ཨུཔཱསཀཀུལཱནི ཨུཔསངྐམཏི, ཨེཝམེཝ བྷཝཾ གོཏམོ པོཀྑརསཱཏིཀུལཾ ཨུཔསངྐམཏུ. ཏཏྠ ཡེ ཏེ མཱཎཝཀཱ ཝཱ མཱཎཝིཀཱ ཝཱ བྷཝནྟཾ གོཏམཾ ཨབྷིཝཱདེསྶནྟི ཝཱ པཙྩུཊྛིསྶནྟི [པཙྩུཊྛསྶནྟི (པཱི.)] ཝཱ ཨཱསནཾ ཝཱ ཨུདཀཾ ཝཱ དསྶནྟི ཙིཏྟཾ ཝཱ པསཱདེསྶནྟི, ཏེསཾ ཏཾ བྷཝིསྶཏི དཱིགྷརཏྟཾ ཧིཏཱཡ སུཁཱཡཱ’’ཏི. ‘‘ཀལྱཱཎཾ ཝུཙྩཏི, བྲཱཧྨཎཱ’’ཏི.

ཨམྦཊྛསུཏྟཾ ནིཊྛིཏཾ ཏཏིཡཾ.

༤. སོཎདཎྜསུཏྟཾ

ཙམྤེཡྻཀབྲཱཧྨཎགཧཔཏིཀཱ

༣༠༠. ཨེཝཾ ¶ ¶ ¶ ¶ མེ སུཏཾ – ཨེཀཾ སམཡཾ བྷགཝཱ ཨངྒེསུ ཙཱརིཀཾ ཙརམཱནོ མཧཏཱ བྷིཀྑུསངྒྷེན སདྡྷིཾ པཉྩམཏྟེཧི བྷིཀྑུསཏེཧི ཡེན ཙམྤཱ ཏདཝསརི. ཏཏྲ སུདཾ བྷགཝཱ ཙམྤཱཡཾ ཝིཧརཏི གགྒརཱཡ པོཀྑརཎིཡཱ ཏཱིརེ. ཏེན ཁོ པན སམཡེན སོཎདཎྜོ བྲཱཧྨཎོ ཙམྤཾ ཨཛ྄ཛྷཱཝསཏི སཏྟུསྶདཾ སཏིཎཀཊྛོདཀཾ སདྷཉྙཾ རཱཛབྷོགྒཾ རཉྙཱ མཱགདྷེན སེནིཡེན བིམྦིསཱརེན དིནྣཾ རཱཛདཱཡཾ བྲཧྨདེཡྻཾ.

༣༠༡. ཨསྶོསུཾ ཁོ ཙམྤེཡྻཀཱ བྲཱཧྨཎགཧཔཏིཀཱ – ‘‘སམཎོ ཁལུ བྷོ གོཏམོ སཀྱཔུཏྟོ སཀྱཀུལཱ པབྦཛིཏོ ཨངྒེསུ ཙཱརིཀཾ ཙརམཱནོ མཧཏཱ བྷིཀྑུསངྒྷེན སདྡྷིཾ པཉྩམཏྟེཧི བྷིཀྑུསཏེཧི ཙམྤཾ ཨནུཔྤཏྟོ ཙམྤཱཡཾ ཝིཧརཏི གགྒརཱཡ པོཀྑརཎིཡཱ ཏཱིརེ. ཏཾ ཁོ པན བྷཝནྟཾ གོཏམཾ ཨེཝཾ ཀལྱཱཎོ ཀིཏྟིསདྡོ ཨབྦྷུགྒཏོ – ‘ཨིཏིཔི སོ བྷགཝཱ ཨརཧཾ སམྨཱསམྦུདྡྷོ ཝིཛྫཱཙརཎསམྤནྣོ སུགཏོ ལོཀཝིདཱུ ཨནུཏྟརོ པུརིསདམྨསཱརཐི སཏྠཱ དེཝམནུསྶཱནཾ བུདྡྷོ བྷགཝཱ’ཏི. སོ ཨིམཾ ལོཀཾ སདེཝཀཾ སམཱརཀཾ སབྲཧྨཀཾ སསྶམཎབྲཱཧྨཎིཾ པཛཾ སདེཝམནུསྶཾ སཡཾ ཨབྷིཉྙཱ སཙྪིཀཏྭཱ པཝེདེཏི. སོ དྷམྨཾ དེསེཏི ཨཱདིཀལྱཱཎཾ མཛ྄ཛྷེཀལྱཱཎཾ པརིཡོསཱནཀལྱཱཎཾ སཱཏྠཾ སབྱཉྫནཾ ཀེཝལཔརིཔུཎྞཾ པརིསུདྡྷཾ བྲཧྨཙརིཡཾ པཀཱསེཏི. སཱདྷུ ཁོ པན ཏཐཱརཱུཔཱནཾ ཨརཧཏཾ དསྶནཾ ¶ ཧོཏཱི’’ཏི. ཨཐ ¶ ཁོ ཙམྤེཡྻཀཱ བྲཱཧྨཎགཧཔཏིཀཱ ཙམྤཱཡ ནིཀྑམིཏྭཱ སངྒྷསངྒྷཱི [སངྒྷཱ སངྒྷཱི (སཱི. སྱཱ. པཱི.)] གཎཱིབྷཱུཏཱ ཡེན གགྒརཱ པོཀྑརཎཱི ཏེནུཔསངྐམནྟི.

༣༠༢. ཏེན ཁོ པན སམཡེན སོཎདཎྜོ བྲཱཧྨཎོ ཨུཔརིཔཱསཱདེ དིཝཱསེཡྻཾ ཨུཔགཏོ ཧོཏི. ཨདྡསཱ ཁོ སོཎདཎྜོ བྲཱཧྨཎོ ཙམྤེཡྻཀེ བྲཱཧྨཎགཧཔཏིཀེ ཙམྤཱཡ ནིཀྑམིཏྭཱ སངྒྷསངྒྷཱི ¶ [སངྒྷེ སངྒྷཱི (སཱི. པཱི.) སངྒྷཱ སངྒྷཱི (སྱཱ.)] གཎཱིབྷཱུཏེ ཡེན གགྒརཱ པོཀྑརཎཱི ཏེནུཔསངྐམནྟེ. དིསྭཱ ཁཏྟཾ ཨཱམནྟེསི – ‘‘ཀིཾ ནུ ཁོ, བྷོ ཁཏྟེ, ཙམྤེཡྻཀཱ བྲཱཧྨཎགཧཔཏིཀཱ ཙམྤཱཡ ¶ ནིཀྑམིཏྭཱ སངྒྷསངྒྷཱི གཎཱིབྷཱུཏཱ ཡེན གགྒརཱ པོཀྑརཎཱི ཏེནུཔསངྐམནྟཱི’’ཏི? ‘‘ཨཏྠི ཁོ, བྷོ, སམཎོ གོཏམོ སཀྱཔུཏྟོ སཀྱཀུལཱ པབྦཛིཏོ ཨངྒེསུ ཙཱརིཀཾ ཙརམཱནོ མཧཏཱ བྷིཀྑུསངྒྷེན སདྡྷིཾ པཉྩམཏྟེཧི བྷིཀྑུསཏེཧི ཙམྤཾ ཨནུཔྤཏྟོ ཙམྤཱཡཾ ཝིཧརཏི གགྒརཱཡ པོཀྑརཎིཡཱ ཏཱིརེ. ཏཾ ཁོ པན བྷཝནྟཾ གོཏམཾ ཨེཝཾ ཀལྱཱཎོ ཀིཏྟིསདྡོ ཨབྦྷུགྒཏོ – ‘ཨིཏིཔི སོ བྷགཝཱ ཨརཧཾ སམྨཱསམྦུདྡྷོ ཝིཛྫཱཙརཎསམྤནྣོ སུགཏོ ལོཀཝིདཱུ ཨནུཏྟརོ པུརིསདམྨསཱརཐི སཏྠཱ དེཝམནུསྶཱནཾ བུདྡྷོ བྷགཝཱ’ཏི. ཏམེཏེ བྷཝནྟཾ གོཏམཾ དསྶནཱཡ ཨུཔསངྐམནྟཱི’’ཏི. ‘‘ཏེན ཧི, བྷོ ཁཏྟེ, ཡེན ཙམྤེཡྻཀཱ བྲཱཧྨཎགཧཔཏིཀཱ ཏེནུཔསངྐམ, ཨུཔསངྐམིཏྭཱ ཙམྤེཡྻཀེ བྲཱཧྨཎགཧཔཏིཀེ ཨེཝཾ ཝདེཧི – ‘སོཎདཎྜོ, བྷོ, བྲཱཧྨཎོ ཨེཝམཱཧ – ཨཱགམེནྟུ ཀིར བྷཝནྟོ, སོཎདཎྜོཔི བྲཱཧྨཎོ སམཎཾ གོཏམཾ དསྶནཱཡ ཨུཔསངྐམིསྶཏཱི’’’ཏི. ‘‘ཨེཝཾ, བྷོ’’ཏི ཁོ སོ ཁཏྟཱ སོཎདཎྜསྶ ¶ བྲཱཧྨཎསྶ པཊིསྶུཏྭཱ ཡེན ཙམྤེཡྻཀཱ བྲཱཧྨཎགཧཔཏིཀཱ ཏེནུཔསངྐམི; ཨུཔསངྐམིཏྭཱ ཙམྤེཡྻཀེ བྲཱཧྨཎགཧཔཏིཀེ ཨེཏདཝོཙ – ‘‘སོཎདཎྜོ ¶ བྷོ བྲཱཧྨཎོ ཨེཝམཱཧ – ‘ཨཱགམེནྟུ ཀིར བྷཝནྟོ, སོཎདཎྜོཔི བྲཱཧྨཎོ སམཎཾ གོཏམཾ དསྶནཱཡ ཨུཔསངྐམིསྶཏཱི’’’ཏི.

སོཎདཎྜགུཎཀཐཱ

༣༠༣. ཏེན ཁོ པན སམཡེན ནཱནཱཝེརཛྫཀཱནཾ བྲཱཧྨཎཱནཾ པཉྩམཏྟཱནི བྲཱཧྨཎསཏཱནི ཙམྤཱཡཾ པཊིཝསནྟི ཀེནཙིདེཝ ཀརཎཱིཡེན. ཨསྶོསུཾ ཁོ ཏེ བྲཱཧྨཎཱ – ‘‘སོཎདཎྜོ ཀིར བྲཱཧྨཎོ སམཎཾ གོཏམཾ དསྶནཱཡ ཨུཔསངྐམིསྶཏཱི’’ཏི. ཨཐ ཁོ ཏེ བྲཱཧྨཎཱ ཡེན སོཎདཎྜོ བྲཱཧྨཎོ ཏེནུཔསངྐམིཾསུ; ཨུཔསངྐམིཏྭཱ སོཎདཎྜཾ བྲཱཧྨཎཾ ཨེཏདཝོཙུཾ – ‘‘སཙྩཾ ཀིར བྷཝཾ སོཎདཎྜོ སམཎཾ གོཏམཾ དསྶནཱཡ ཨུཔསངྐམིསྶཏཱི’’ཏི? ‘‘ཨེཝཾ ཁོ མེ, བྷོ, ཧོཏི – ‘ཨཧམྤི སམཎཾ གོཏམཾ དསྶནཱཡ ཨུཔསངྐམིསྶཱམཱི’’’ཏི.

‘‘མཱ བྷཝཾ སོཎདཎྜོ སམཎཾ གོཏམཾ དསྶནཱཡ ཨུཔསངྐམི. ན ཨརཧཏི བྷཝཾ སོཎདཎྜོ སམཎཾ གོཏམཾ དསྶནཱཡ ཨུཔསངྐམིཏུཾ. སཙེ བྷཝཾ སོཎདཎྜོ སམཎཾ གོཏམཾ དསྶནཱཡ ཨུཔསངྐམིསྶཏི, བྷོཏོ ¶ སོཎདཎྜསྶ ཡསོ ཧཱཡིསྶཏི, སམཎསྶ གོཏམསྶ ཡསོ ཨབྷིཝཌྜྷིསྶཏི. ཡམྤི བྷོཏོ སོཎདཎྜསྶ ཡསོ ཧཱཡིསྶཏི, སམཎསྶ གོཏམསྶ ཡསོ ཨབྷིཝཌྜྷིསྶཏི ¶ , ཨིམིནཱཔངྒེན ན ཨརཧཏི བྷཝཾ སོཎདཎྜོ སམཎཾ གོཏམཾ དསྶནཱཡ ཨུཔསངྐམིཏུཾ; སམཎོཏྭེཝ གོཏམོ ཨརཧཏི བྷཝནྟཾ སོཎདཎྜཾ དསྶནཱཡ ཨུཔསངྐམིཏུཾ.

‘‘བྷཝཉྷི སོཎདཎྜོ ཨུབྷཏོ སུཛཱཏོ མཱཏིཏོ ཙ པིཏིཏོ ཙ, སཾསུདྡྷགཧཎིཀོ ཡཱཝ སཏྟམཱ པིཏཱམཧཡུགཱ ཨཀྑིཏྟོ ཨནུཔཀྐུཊྛོ ཛཱཏིཝཱདེན. ཡམྤི བྷཝཾ སོཎདཎྜོ ཨུབྷཏོ སུཛཱཏོ མཱཏིཏོ ཙ པིཏིཏོ ཙ, སཾསུདྡྷགཧཎིཀོ ཡཱཝ སཏྟམཱ པིཏཱམཧཡུགཱ ཨཀྑིཏྟོ ཨནུཔཀྐུཊྛོ ཛཱཏིཝཱདེན, ཨིམིནཱཔངྒེན ན ཨརཧཏི བྷཝཾ སོཎདཎྜོ སམཎཾ གོཏམཾ དསྶནཱཡ ཨུཔསངྐམིཏུཾ; སམཎོཏྭེཝ གོཏམོ ཨརཧཏི བྷཝནྟཾ སོཎདཎྜཾ དསྶནཱཡ ¶ ཨུཔསངྐམིཏུཾ.

‘‘བྷཝཉྷི སོཎདཎྜོ ཨཌྜྷོ མཧདྡྷནོ མཧཱབྷོགོ…པེ…

‘‘བྷཝཉྷི སོཎདཎྜོ ཨཛ྄ཛྷཱཡཀོ ¶ , མནྟདྷརོ, ཏིཎྞཾ ཝེདཱནཾ པཱརགཱུ སནིགྷཎྜུཀེཊུབྷཱནཾ སཱཀྑརཔྤབྷེདཱནཾ ཨིཏིཧཱསཔཉྩམཱནཾ པདཀོ ཝེཡྻཱཀརཎོ, ལོཀཱཡཏམཧཱཔུརིསལཀྑཎེསུ ཨནཝཡོ…པེ…

‘‘བྷཝཉྷི སོཎདཎྜོ ཨབྷིརཱུཔོ དསྶནཱིཡོ པཱསཱདིཀོ པརམཱཡ ཝཎྞཔོཀྑརཏཱཡ སམནྣཱགཏོ བྲཧྨཝཎྞཱི བྲཧྨཝཙྪསཱི [བྲཧྨཌྜྷཱི (སཱི.), བྲཧྨཝཙྩསཱི (པཱི.)] ཨཁུདྡཱཝཀཱསོ དསྶནཱཡ…པེ…

‘‘བྷཝཉྷི སོཎདཎྜོ སཱིལཝཱ ཝུདྡྷསཱིལཱི ཝུདྡྷསཱིལེན སམནྣཱགཏོ…པེ…

‘‘བྷཝཉྷི སོཎདཎྜོ ཀལྱཱཎཝཱཙོ ཀལྱཱཎཝཱཀྐརཎོ པོརིཡཱ ཝཱཙཱཡ སམནྣཱགཏོ ཝིསྶཊྛཱཡ ཨནེལགལཱཡ [ཨནེལ༹གལཱཡ (སཱི. པཱི.), ཨནེལགལཱ༹ཡ (ཀ)] ཨཏྠསྶ ཝིཉྙཱཔནིཡཱ…པེ…

‘‘བྷཝཉྷི སོཎདཎྜོ བཧཱུནཾ ཨཱཙརིཡཔཱཙརིཡོ ཏཱིཎི མཱཎཝཀསཏཱནི མནྟེ ཝཱཙེཏི. བཧཱུ ཁོ པན ནཱནཱདིསཱ ནཱནཱཛནཔདཱ མཱཎཝཀཱ ཨཱགཙྪནྟི ¶ བྷོཏོ སོཎདཎྜསྶ སནྟིཀེ མནྟཏྠིཀཱ མནྟེ ཨདྷིཡིཏུཀཱམཱ ¶ …པེ…

‘‘བྷཝཉྷི སོཎདཎྜོ ཛིཎྞོ ཝུདྡྷོ མཧལླཀོ ཨདྡྷགཏོ ཝཡོཨནུཔྤཏྟོ; སམཎོ གོཏམོ ཏརུཎོ ཙེཝ ཏརུཎཔབྦཛིཏོ ཙ…པེ…

‘‘བྷཝཉྷི ¶ སོཎདཎྜོ རཉྙོ མཱགདྷསྶ སེནིཡསྶ བིམྦིསཱརསྶ སཀྐཏོ གརུཀཏོ མཱནིཏོ པཱུཛིཏོ ཨཔཙིཏོ…པེ…

‘‘བྷཝཉྷི སོཎདཎྜོ བྲཱཧྨཎསྶ པོཀྑརསཱཏིསྶ སཀྐཏོ གརུཀཏོ མཱནིཏོ པཱུཛིཏོ ཨཔཙིཏོ…པེ…

‘‘བྷཝཉྷི སོཎདཎྜོ ཙམྤཾ ཨཛ྄ཛྷཱཝསཏི སཏྟུསྶདཾ སཏིཎཀཊྛོདཀཾ སདྷཉྙཾ རཱཛབྷོགྒཾ, རཉྙཱ མཱགདྷེན སེནིཡེན བིམྦིསཱརེན དིནྣཾ, རཱཛདཱཡཾ བྲཧྨདེཡྻཾ. ཡམྤི བྷཝཾ སོཎདཎྜོ ཙམྤཾ ཨཛ྄ཛྷཱཝསཏི སཏྟུསྶདཾ སཏིཎཀཊྛོདཀཾ སདྷཉྙཾ རཱཛབྷོགྒཾ, རཉྙཱ མཱགདྷེན སེནིཡེན བིམྦིསཱརེན དིནྣཾ, རཱཛདཱཡཾ བྲཧྨདེཡྻཾ. ཨིམིནཱཔངྒེན ན ཨརཧཏི བྷཝཾ སོཎདཎྜོ སམཎཾ གོཏམཾ དསྶནཱཡ ཨུཔསངྐམིཏུཾ; སམཎོཏྭེཝ གོཏམོ ཨརཧཏི བྷཝནྟཾ སོཎདཎྜཾ དསྶནཱཡ ཨུཔསངྐམིཏུ’’ནྟི.

བུདྡྷགུཎཀཐཱ

༣༠༤. ཨེཝཾ ཝུཏྟེ, སོཎདཎྜོ བྲཱཧྨཎོ ཏེ བྲཱཧྨཎེ ཨེཏདཝོཙ –

‘‘ཏེན ¶ ཧི, བྷོ, མམཔི སུཎཱཐ, ཡཐཱ མཡམེཝ ཨརཧཱམ ཏཾ བྷཝནྟཾ གོཏམཾ དསྶནཱཡ ཨུཔསངྐམིཏུཾ; ནཏྭེཝ ཨརཧཏི སོ བྷཝཾ གོཏམོ ཨམྷཱཀཾ དསྶནཱཡ ཨུཔསངྐམིཏུཾ. སམཎོ ཁལུ, བྷོ, གོཏམོ ཨུབྷཏོ སུཛཱཏོ མཱཏིཏོ ཙ པིཏིཏོ ཙ, སཾསུདྡྷགཧཎིཀོ ཡཱཝ སཏྟམཱ པིཏཱམཧཡུགཱ, ཨཀྑིཏྟོ ཨནུཔཀྐུཊྛོ ཛཱཏིཝཱདེན. ཡམྤི བྷོ སམཎོ གོཏམོ ཨུབྷཏོ སུཛཱཏོ མཱཏིཏོ ཙ པིཏིཏོ ཙ སཾསུདྡྷགཧཎིཀོ ཡཱཝ སཏྟམཱ ¶ པིཏཱམཧཡུགཱ, ཨཀྑིཏྟོ ཨནུཔཀྐུཊྛོ ཛཱཏིཝཱདེན, ཨིམིནཱཔངྒེན ན ཨརཧཏི སོ བྷཝཾ གོཏམོ ཨམྷཱཀཾ དསྶནཱཡ ཨུཔསངྐམིཏུཾ ¶ ; ཨཐ ཁོ མཡམེཝ ཨརཧཱམ ཏཾ བྷཝནྟཾ གོཏམཾ དསྶནཱཡ ཨུཔསངྐམིཏུཾ.

‘‘སམཎོ ཁལུ, བྷོ, གོཏམོ མཧནྟཾ ཉཱཏིསངྒྷཾ ཨོཧཱཡ པབྦཛིཏོ…པེ…

‘‘སམཎོ ཁལུ, བྷོ, གོཏམོ པཧཱུཏཾ ཧིརཉྙསུཝཎྞཾ ཨོཧཱཡ པབྦཛིཏོ བྷཱུམིགཏཉྩ ཝེཧཱསཊྛཾ ཙ…པེ…

‘‘སམཎོ ¶ ཁལུ, བྷོ, གོཏམོ དཧརོཝ སམཱནོ ཡུཝཱ སུསུཀཱལ༹ཀེསོ བྷདྲེན ཡོབྦནེན སམནྣཱགཏོ པཋམེན ཝཡསཱ ཨགཱརསྨཱ ཨནགཱརིཡཾ པབྦཛིཏོ…པེ…

‘‘སམཎོ ཁལུ, བྷོ, གོཏམོ ཨཀཱམཀཱནཾ མཱཏཱཔིཏཱུནཾ ཨསྶུམུཁཱནཾ རུདནྟཱནཾ ཀེསམསྶུཾ ཨོཧཱརེཏྭཱ ཀཱསཱཡཱནི ཝཏྠཱནི ཨཙྪཱདེཏྭཱ ཨགཱརསྨཱ ཨནགཱརིཡཾ པབྦཛིཏོ…པེ…

‘‘སམཎོ ཁལུ, བྷོ, གོཏམོ ཨབྷིརཱུཔོ དསྶནཱིཡོ པཱསཱདིཀོ པརམཱཡ ཝཎྞཔོཀྑརཏཱཡ སམནྣཱགཏོ, བྲཧྨཝཎྞཱི, བྲཧྨཝཙྪསཱི, ཨཁུདྡཱཝཀཱསོ དསྶནཱཡ…པེ…

‘‘སམཎོ ཁལུ, བྷོ, གོཏམོ སཱིལཝཱ ཨརིཡསཱིལཱི ཀུསལསཱིལཱི ཀུསལསཱིལེན སམནྣཱགཏོ…པེ…

‘‘སམཎོ ཁལུ, བྷོ, གོཏམོ ཀལྱཱཎཝཱཙོ ཀལྱཱཎཝཱཀྐརཎོ པོརིཡཱ ཝཱཙཱཡ སམནྣཱགཏོ ཝིསྶཊྛཱཡ ཨནེལགལཱཡ ཨཏྠསྶ ཝིཉྙཱཔནིཡཱ…པེ…

‘‘སམཎོ ཁལུ, བྷོ, གོཏམོ བཧཱུནཾ ཨཱཙརིཡཔཱཙརིཡོ…པེ…

‘‘སམཎོ ཁལུ, བྷོ, གོཏམོ ཁཱིཎཀཱམརཱགོ ཝིགཏཙཱཔལློ…པེ…

‘‘སམཎོ ཁལུ, བྷོ, གོཏམོ ཀམྨཝཱདཱི ཀིརིཡཝཱདཱི ཨཔཱཔཔུརེཀྑཱརོ བྲཧྨཉྙཱཡ པཛཱཡ…པེ…

‘‘སམཎོ ཁལུ, བྷོ, གོཏམོ ཨུཙྩཱ ཀུལཱ པབྦཛིཏོ ཨསམྦྷིནྣཁཏྟིཡཀུལཱ…པེ…

‘‘སམཎོ ཁལུ, བྷོ, གོཏམོ ཨཌྜྷཱ ¶ ཀུལཱ པབྦཛིཏོ མཧདྡྷནཱ མཧཱབྷོགཱ…པེ…

‘‘སམཎཾ ¶ ¶ ཁལུ, བྷོ, གོཏམཾ ཏིརོརཊྛཱ ཏིརོཛནཔདཱ པཉྷཾ པུཙྪིཏུཾ ཨཱགཙྪནྟི…པེ…

‘‘སམཎཾ ཁལུ, བྷོ, གོཏམཾ ཨནེཀཱནི དེཝཏཱསཧསྶཱནི པཱཎེཧི སརཎཾ གཏཱནི…པེ…

‘‘སམཎཾ ¶ ཁལུ, བྷོ, གོཏམཾ ཨེཝཾ ཀལྱཱཎོ ཀིཏྟིསདྡོ ཨབྦྷུགྒཏོ – ‘ཨིཏིཔི སོ བྷགཝཱ ཨརཧཾ སམྨཱསམྦུདྡྷོ ཝིཛྫཱཙརཎསམྤནྣོ སུགཏོ ལོཀཝིདཱུ ཨནུཏྟརོ པུརིསདམྨསཱརཐི སཏྠཱ དེཝམནུསྶཱནཾ བུདྡྷོ བྷགཝཱ’ ཏི…པེ…

‘‘སམཎོ ཁལུ, བྷོ, གོཏམོ དྭཏྟིཾསམཧཱཔུརིསལཀྑཎེཧི སམནྣཱགཏོ…པེ…

‘‘སམཎོ ཁལུ, བྷོ, གོཏམོ ཨེཧིསྭཱགཏཝཱདཱི སཁིལོ སམྨོདཀོ ཨབྦྷཱཀུཊིཀོ ཨུཏྟཱནམུཁོ པུབྦབྷཱསཱི…པེ…

‘‘སམཎོ ཁལུ, བྷོ, གོཏམོ ཙཏུནྣཾ པརིསཱནཾ སཀྐཏོ གརུཀཏོ མཱནིཏོ པཱུཛིཏོ ཨཔཙིཏོ…པེ…

‘‘སམཎེ ཁལུ, བྷོ, གོཏམེ བཧཱུ དེཝཱ ཙ མནུསྶཱ ཙ ཨབྷིཔྤསནྣཱ…པེ…

‘‘སམཎོ ཁལུ, བྷོ, གོཏམོ ཡསྨིཾ གཱམེ ཝཱ ནིགམེ ཝཱ པཊིཝསཏི, ན ཏསྨིཾ གཱམེ ཝཱ ནིགམེ ཝཱ ཨམནུསྶཱ མནུསྶེ ཝིཧེཋེནྟི…པེ…

‘‘སམཎོ ཁལུ, བྷོ, གོཏམོ སངྒྷཱི གཎཱི གཎཱཙརིཡོ པུཐུཏིཏྠཀརཱནཾ ཨགྒམཀྑཱཡཏི. ཡཐཱ ཁོ པན, བྷོ, ཨེཏེསཾ སམཎབྲཱཧྨཎཱནཾ ཡཐཱ ཝཱ ཏཐཱ ཝཱ ཡསོ སམུདཱགཙྪཏི, ན ཧེཝཾ སམཎསྶ གོཏམསྶ ཡསོ སམུདཱགཏོ. ཨཐ ཁོ ཨནུཏྟརཱཡ ཝིཛྫཱཙརཎསམྤདཱཡ སམཎསྶ གོཏམསྶ ཡསོ སམུདཱགཏོ…པེ…

‘‘སམཎཾ ཁལུ, བྷོ, གོཏམཾ རཱཛཱ མཱགདྷོ སེནིཡོ བིམྦིསཱརོ སཔུཏྟོ སབྷརིཡོ སཔརིསོ ¶ སཱམཙྩོ པཱཎེཧི སརཎཾ གཏོ…པེ…

‘‘སམཎཾ ¶ ཁལུ, བྷོ, གོཏམཾ རཱཛཱ པསེནདི ཀོསལོ སཔུཏྟོ སབྷརིཡོ སཔརིསོ སཱམཙྩོ པཱཎེཧི སརཎཾ གཏོ…པེ…

‘‘སམཎཾ ཁལུ, བྷོ, གོཏམཾ བྲཱཧྨཎོ པོཀྑརསཱཏི སཔུཏྟོ སབྷརིཡོ སཔརིསོ སཱམཙྩོ པཱཎེཧི སརཎཾ གཏོ…པེ…

‘‘སམཎོ ¶ ཁལུ, བྷོ, གོཏམོ རཉྙོ མཱགདྷསྶ སེནིཡསྶ བིམྦིསཱརསྶ སཀྐཏོ གརུཀཏོ མཱནིཏོ པཱུཛིཏོ ཨཔཙིཏོ…པེ…

‘‘སམཎོ ཁལུ, བྷོ, གོཏམོ རཉྙོ པསེནདིསྶ ཀོསལསྶ སཀྐཏོ གརུཀཏོ མཱནིཏོ པཱུཛིཏོ ཨཔཙིཏོ…པེ…

‘‘སམཎོ ཁལུ, བྷོ, གོཏམོ བྲཱཧྨཎསྶ པོཀྑརསཱཏིསྶ སཀྐཏོ གརུཀཏོ མཱནིཏོ པཱུཛིཏོ ཨཔཙིཏོ…པེ…

‘‘སམཎོ ¶ ཁལུ, བྷོ, གོཏམོ ཙམྤཾ ཨནུཔྤཏྟོ, ཙམྤཱཡཾ ཝིཧརཏི གགྒརཱཡ པོཀྑརཎིཡཱ ཏཱིརེ. ཡེ ཁོ པན, བྷོ, ཀེཙི སམཎཱ ཝཱ བྲཱཧྨཎཱ ཝཱ ཨམྷཱཀཾ གཱམཁེཏྟཾ ཨཱགཙྪནྟི ཨཏིཐཱི ནོ ཏེ ཧོནྟི. ཨཏིཐཱི ཁོ པནམྷེཧི སཀྐཱཏབྦཱ གརུཀཱཏབྦཱ མཱནེཏབྦཱ པཱུཛེཏབྦཱ ཨཔཙེཏབྦཱ. ཡམྤི, བྷོ, སམཎོ གོཏམོ ཙམྤཾ ཨནུཔྤཏྟོ ཙམྤཱཡཾ ཝིཧརཏི གགྒརཱཡ པོཀྑརཎིཡཱ ཏཱིརེ, ཨཏིཐིམྷཱཀཾ སམཎོ གོཏམོ; ཨཏིཐི ཁོ པནམྷེཧི སཀྐཱཏབྦོ གརུཀཱཏབྦོ མཱནེཏབྦོ པཱུཛེཏབྦོ ཨཔཙེཏབྦོ. ཨིམིནཱཔངྒེན ན ཨརཧཏི སོ བྷཝཾ གོཏམོ ཨམྷཱཀཾ དསྶནཱཡ ཨུཔསངྐམིཏུཾ. ཨཐ ཁོ མཡམེཝ ཨརཧཱམ ཏཾ བྷཝནྟཾ གོཏམཾ དསྶནཱཡ ཨུཔསངྐམིཏུཾ. ཨེཏྟཀེ ཁོ ཨཧཾ, བྷོ, ཏསྶ བྷོཏོ གོཏམསྶ ཝཎྞེ པརིཡཱཔུཎཱམི, ནོ ཙ ཁོ སོ བྷཝཾ གོཏམོ ཨེཏྟཀཝཎྞོ. ཨཔརིམཱཎཝཎྞོ ཧི སོ བྷཝཾ གོཏམོ’’ཏི.

༣༠༥. ཨེཝཾ ¶ ཝུཏྟེ, ཏེ བྲཱཧྨཎཱ སོཎདཎྜཾ བྲཱཧྨཎཾ ཨེཏདཝོཙུཾ – ‘‘ཡཐཱ ཁོ བྷཝཾ སོཎདཎྜོ སམཎསྶ གོཏམསྶ ཝཎྞེ བྷཱསཏི ཨིཏོ ཙེཔི སོ བྷཝཾ གོཏམོ ཡོཛནསཏེ ཝིཧརཏི, ཨལམེཝ སདྡྷེན ཀུལཔུཏྟེན དསྶནཱཡ ཨུཔསངྐམིཏུཾ ཨཔི པུཊོསེནཱ’’ཏི. ‘‘ཏེན ཧི, བྷོ, སབྦེཝ མཡཾ སམཎཾ གོཏམཾ དསྶནཱཡ ཨུཔསངྐམིསྶཱམཱ’’ཏི.

སོཎདཎྜཔརིཝིཏཀྐོ

༣༠༦. ཨཐ ¶ ཁོ སོཎདཎྜོ བྲཱཧྨཎོ མཧཏཱ བྲཱཧྨཎགཎེན སདྡྷིཾ ཡེན གགྒརཱ པོཀྑརཎཱི ཏེནུཔསངྐམི. ཨཐ ཁོ སོཎདཎྜསྶ བྲཱཧྨཎསྶ ཏིརོཝནསཎྜགཏསྶ ཨེཝཾ ཙེཏསོ པརིཝིཏཀྐོ ཨུདཔཱདི – ‘‘ཨཧཉྩེཝ ཁོ པན སམཎཾ གོཏམཾ པཉྷཾ པུཙྪེཡྻཾ; ཏཏྲ ཙེ མཾ སམཎོ གོཏམོ ཨེཝཾ ཝདེཡྻ – ‘ན ཁོ ཨེས, བྲཱཧྨཎ, པཉྷོ ཨེཝཾ པུཙྪིཏབྦོ, ཨེཝཾ ནཱམེས, བྲཱཧྨཎ ¶ , པཉྷོ པུཙྪིཏབྦོ’ཏི, ཏེན མཾ ཨཡཾ པརིསཱ པརིབྷཝེཡྻ ¶ – ‘བཱལོ སོཎདཎྜོ བྲཱཧྨཎོ ཨབྱཏྟོ, ནཱསཀྑི སམཎཾ གོཏམཾ ཡོནིསོ པཉྷཾ པུཙྪིཏུ’ནྟི. ཡཾ ཁོ པནཱཡཾ པརིསཱ པརིབྷཝེཡྻ, ཡསོཔི ཏསྶ ཧཱཡེཐ. ཡསྶ ཁོ པན ཡསོ ཧཱཡེཐ, བྷོགཱཔི ཏསྶ ཧཱཡེཡྻུཾ. ཡསོལདྡྷཱ ཁོ པནམྷཱཀཾ བྷོགཱ. མམཉྩེཝ ཁོ པན སམཎོ གོཏམོ པཉྷཾ པུཙྪེཡྻ, ཏསྶ ཙཱཧཾ པཉྷསྶ ཝེཡྻཱཀརཎེན ཙིཏྟཾ ན ཨཱརཱདྷེཡྻཾ; ཏཏྲ ཙེ མཾ སམཎོ གོཏམོ ཨེཝཾ ཝདེཡྻ – ‘ན ཁོ ཨེས, བྲཱཧྨཎ, པཉྷོ ཨེཝཾ བྱཱཀཱཏབྦོ, ཨེཝཾ ནཱམེས, བྲཱཧྨཎ, པཉྷོ བྱཱཀཱཏབྦོ’ཏི, ཏེན མཾ ཨཡཾ པརིསཱ པརིབྷཝེཡྻ – ‘བཱལོ སོཎདཎྜོ བྲཱཧྨཎོ ཨབྱཏྟོ, ནཱསཀྑི ¶ སམཎསྶ གོཏམསྶ པཉྷསྶ ཝེཡྻཱཀརཎེན ཙིཏྟཾ ཨཱརཱདྷེཏུ’ནྟི. ཡཾ ཁོ པནཱཡཾ པརིསཱ པརིབྷཝེཡྻ, ཡསོཔི ཏསྶ ཧཱཡེཐ. ཡསྶ ཁོ པན ཡསོ ཧཱཡེཐ, བྷོགཱཔི ཏསྶ ཧཱཡེཡྻུཾ. ཡསོལདྡྷཱ ཁོ པནམྷཱཀཾ བྷོགཱ. ཨཧཉྩེཝ ཁོ པན ཨེཝཾ སམཱིཔགཏོ སམཱནོ ཨདིསྭཱཝ སམཎཾ གོཏམཾ ནིཝཏྟེཡྻཾ, ཏེན མཾ ཨཡཾ པརིསཱ པརིབྷཝེཡྻ – ‘བཱལོ སོཎདཎྜོ བྲཱཧྨཎོ ཨབྱཏྟོ མཱནཐདྡྷོ བྷཱིཏོ ཙ, ནོ ཝིསཧཏི སམཎཾ གོཏམཾ དསྶནཱཡ ཨུཔསངྐམིཏུཾ, ཀཐཉྷི ནཱམ ཨེཝཾ སམཱིཔགཏོ སམཱནོ ཨདིསྭཱ སམཎཾ གོཏམཾ ནིཝཏྟིསྶཏཱི’ཏི. ཡཾ ཁོ པནཱཡཾ པརིསཱ པརིབྷཝེཡྻ, ཡསོཔི ཏསྶ ཧཱཡེཐ. ཡསྶ ཁོ པན ཡསོ ཧཱཡེཐ, བྷོགཱཔི ཏསྶ ཧཱཡེཡྻུཾ, ཡསོལདྡྷཱ ཁོ པནམྷཱཀཾ བྷོགཱ’’ཏི.

༣༠༧. ཨཐ ཁོ སོཎདཎྜོ བྲཱཧྨཎོ ཡེན བྷགཝཱ ཏེནུཔསངྐམི; ཨུཔསངྐམིཏྭཱ བྷགཝཏཱ སདྡྷིཾ སམྨོདི. སམྨོདནཱིཡཾ ཀཐཾ སཱརཎཱིཡཾ ཝཱིཏིསཱརེཏྭཱ ཨེཀམནྟཾ ནིསཱིདི. ཙམྤེཡྻཀཱཔི ཁོ བྲཱཧྨཎགཧཔཏིཀཱ ¶ ཨཔྤེཀཙྩེ བྷགཝནྟཾ ཨབྷིཝཱདེཏྭཱ ཨེཀམནྟཾ ནིསཱིདིཾསུ; ཨཔྤེཀཙྩེ བྷགཝཏཱ སདྡྷིཾ སམྨོདིཾསུ; སམྨོདནཱིཡཾ ཀཐཾ སཱརཎཱིཡཾ ཝཱིཏིསཱརེཏྭཱ ཨེཀམནྟཾ ནིསཱིདིཾསུ; ཨཔྤེཀཙྩེ ཡེན བྷགཝཱ ཏེནཉྫལིཾ པཎཱམེཏྭཱ ཨེཀམནྟཾ ནིསཱིདིཾསུ; ཨཔྤེཀཙྩེ ནཱམགོཏྟཾ སཱཝེཏྭཱ ཨེཀམནྟཾ ནིསཱིདིཾསུ; ཨཔྤེཀཙྩེ ཏུཎྷཱིབྷཱུཏཱ ཨེཀམནྟཾ ནིསཱིདིཾསུ.

༣༠༨. ཏཏྲཔི ¶ སུདཾ སོཎདཎྜོ བྲཱཧྨཎོ ཨེཏདེཝ བཧུལམནུཝིཏཀྐེནྟོ ནིསིནྣོ ཧོཏི – ‘‘ཨཧཉྩེཝ ཁོ ¶ པན སམཎཾ གོཏམཾ པཉྷཾ པུཙྪེཡྻཾ; ཏཏྲ ཙེ མཾ སམཎོ གོཏམོ ཨེཝཾ ཝདེཡྻ – ‘ན ཁོ ཨེས, བྲཱཧྨཎ, པཉྷོ ཨེཝཾ པུཙྪིཏབྦོ, ཨེཝཾ ནཱམེས, བྲཱཧྨཎ, པཉྷོ པུཙྪིཏབྦོ’ཏི, ཏེན མཾ ཨཡཾ པརིསཱ པརིབྷཝེཡྻ – ‘བཱལོ སོཎདཎྜོ བྲཱཧྨཎོ ཨབྱཏྟོ, ནཱསཀྑི སམཎཾ གོཏམཾ ཡོནིསོ པཉྷཾ པུཙྪིཏུ’ནྟི. ཡཾ ཁོ པནཱཡཾ པརིསཱ པརིབྷཝེཡྻ, ཡསོཔི ཏསྶ ཧཱཡེཐ. ཡསྶ ཁོ པན ཡསོ ཧཱཡེཐ, བྷོགཱཔི ཏསྶ ཧཱཡེཡྻུཾ. ཡསོལདྡྷཱ ཁོ པནམྷཱཀཾ བྷོགཱ. མམཉྩེཝ ཁོ པན སམཎོ གོཏམོ པཉྷཾ པུཙྪེཡྻ, ཏསྶ ཙཱཧཾ པཉྷསྶ ཝེཡྻཱཀརཎེན ¶ ཙིཏྟཾ ན ཨཱརཱདྷེཡྻཾ; ཏཏྲ ཙེ མཾ སམཎོ གོཏམོ ཨེཝཾ ཝདེཡྻ – ‘ན ཁོ ཨེས, བྲཱཧྨཎ, པཉྷོ ཨེཝཾ བྱཱཀཱཏབྦོ, ཨེཝཾ ནཱམེས, བྲཱཧྨཎ, པཉྷོ བྱཱཀཱཏབྦོ’ཏི, ཏེན མཾ ཨཡཾ པརིསཱ པརིབྷཝེཡྻ – ‘བཱལོ སོཎདཎྜོ བྲཱཧྨཎོ ཨབྱཏྟོ, ནཱསཀྑི སམཎསྶ གོཏམསྶ པཉྷསྶ ཝེཡྻཱཀརཎེན ཙིཏྟཾ ཨཱརཱདྷེཏུ’ནྟི. ཡཾ ཁོ པནཱཡཾ པརིསཱ པརིབྷཝེཡྻ, ཡསོཔི ཏསྶ ཧཱཡེཐ. ཡསྶ ཁོ པན ཡསོ ཧཱཡེཐ, བྷོགཱཔི ཏསྶ ཧཱཡེཡྻུཾ. ཡསོལདྡྷཱ ཁོ པནམྷཱཀཾ བྷོགཱ. ཨཧོ ཝཏ མཾ སམཎོ གོཏམོ སཀེ ཨཱཙརིཡཀེ ཏེཝིཛྫཀེ པཉྷཾ པུཙྪེཡྻ, ཨདྡྷཱ ཝཏསྶཱཧཾ ཙིཏྟཾ ཨཱརཱདྷེཡྻཾ པཉྷསྶ ཝེཡྻཱཀརཎེནཱ’’ཏི.

བྲཱཧྨཎཔཉྙཏྟི

༣༠༩. ཨཐ ཁོ བྷགཝཏོ སོཎདཎྜསྶ བྲཱཧྨཎསྶ ཙེཏསཱ ཙེཏོཔརིཝིཏཀྐམཉྙཱཡ ཨེཏདཧོསི – ‘‘ཝིཧཉྙཏི ཁོ ཨཡཾ སོཎདཎྜོ བྲཱཧྨཎོ ¶ སཀེན ཙིཏྟེན. ཡཾནཱུནཱཧཾ སོཎདཎྜཾ བྲཱཧྨཎཾ སཀེ ཨཱཙརིཡཀེ ཏེཝིཛྫཀེ པཉྷཾ པུཙྪེཡྻ’’ནྟི. ཨཐ ཁོ བྷགཝཱ སོཎདཎྜཾ ¶ བྲཱཧྨཎཾ ཨེཏདཝོཙ – ‘‘ཀཏིཧི པན, བྲཱཧྨཎ, ཨངྒེཧི སམནྣཱགཏཾ བྲཱཧྨཎཱ བྲཱཧྨཎཾ པཉྙཔེནྟི; ‘བྲཱཧྨཎོསྨཱི’ཏི ཙ ཝདམཱནོ སམྨཱ ཝདེཡྻ, ན ཙ པན མུསཱཝཱདཾ ཨཱཔཛྫེཡྻཱ’’ཏི?

༣༡༠. ཨཐ ཁོ སོཎདཎྜསྶ བྲཱཧྨཎསྶ ཨེཏདཧོསི – ‘‘ཡཾ ¶ ཝཏ ནོ ཨཧོསི ཨིཙྪིཏཾ, ཡཾ ཨཱཀངྑིཏཾ, ཡཾ ཨདྷིཔྤེཏཾ, ཡཾ ཨབྷིཔཏྠིཏཾ – ‘ཨཧོ ཝཏ མཾ སམཎོ གོཏམོ སཀེ ཨཱཙརིཡཀེ ཏེཝིཛྫཀེ པཉྷཾ པུཙྪེཡྻ, ཨདྡྷཱ ཝཏསྶཱཧཾ ཙིཏྟཾ ཨཱརཱདྷེཡྻཾ པཉྷསྶ ཝེཡྻཱཀརཎེནཱ’ཏི, ཏཏྲ མཾ སམཎོ གོཏམོ སཀེ ཨཱཙརིཡཀེ ཏེཝིཛྫཀེ པཉྷཾ པུཙྪཏི. ཨདྡྷཱ ཝཏསྶཱཧཾ ཙིཏྟཾ ཨཱརཱདྷེསྶཱམི པཉྷསྶ ཝེཡྻཱཀརཎེནཱ’’ཏི.

༣༡༡. ཨཐ ཁོ སོཎདཎྜོ བྲཱཧྨཎོ ཨབྦྷུནྣཱམེཏྭཱ ཀཱཡཾ ཨནུཝིལོཀེཏྭཱ པརིསཾ བྷགཝནྟཾ ཨེཏདཝོཙ – ‘‘པཉྩཧི, བྷོ གོཏམ, ཨངྒེཧི སམནྣཱགཏཾ བྲཱཧྨཎཱ བྲཱཧྨཎཾ པཉྙཔེནྟི; ‘བྲཱཧྨཎོསྨཱི’ཏི ཙ ཝདམཱནོ སམྨཱ ཝདེཡྻ, ན ཙ པན མུསཱཝཱདཾ ཨཱཔཛྫེཡྻ. ཀཏམེཧི པཉྩཧི? ཨིདྷ, བྷོ གོཏམ, བྲཱཧྨཎོ ཨུབྷཏོ སུཛཱཏོ ཧོཏི མཱཏིཏོ ཙ པིཏིཏོ ཙ, སཾསུདྡྷགཧཎིཀོ ཡཱཝ སཏྟམཱ པིཏཱམཧཡུགཱ ཨཀྑིཏྟོ ཨནུཔཀྐུཊྛོ ཛཱཏིཝཱདེན; ཨཛ྄ཛྷཱཡཀོ ཧོཏི མནྟདྷརོ ཏིཎྞཾ ཝེདཱནཾ པཱརགཱུ སནིགྷཎྜུཀེཊུབྷཱནཾ སཱཀྑརཔྤབྷེདཱནཾ ཨིཏིཧཱསཔཉྩམཱནཾ པདཀོ ཝེཡྻཱཀརཎོ ལོཀཱཡཏམཧཱཔུརིསལཀྑཎེསུ ཨནཝཡོ; ཨབྷིརཱུཔོ ཧོཏི ¶ ¶ དསྶནཱིཡོ པཱསཱདིཀོ པརམཱཡ ཝཎྞཔོཀྑརཏཱཡ སམནྣཱགཏོ བྲཧྨཝཎྞཱི བྲཧྨཝཙྪསཱི ཨཁུདྡཱཝཀཱསོ དསྶནཱཡ; སཱིལཝཱ ཧོཏི ཝུདྡྷསཱིལཱི ཝུདྡྷསཱིལེན སམནྣཱགཏོ; པཎྜིཏོ ཙ ཧོཏི མེདྷཱཝཱི པཋམོ ཝཱ དུཏིཡོ ཝཱ སུཛཾ པགྒཎྷནྟཱནཾ. ཨིམེཧི ཁོ, བྷོ གོཏམ, པཉྩཧི ཨངྒེཧི སམནྣཱགཏཾ བྲཱཧྨཎཱ བྲཱཧྨཎཾ པཉྙཔེནྟི; ‘བྲཱཧྨཎོསྨཱི’ཏི ཙ ཝདམཱནོ སམྨཱ ཝདེཡྻ, ན ཙ པན མུསཱཝཱདཾ ཨཱཔཛྫེཡྻཱ’’ཏི.

‘‘ཨིམེསཾ པན, བྲཱཧྨཎ, པཉྩནྣཾ ཨངྒཱནཾ སཀྐཱ ཨེཀཾ ཨངྒཾ ཋཔཡིཏྭཱ ཙཏཱུཧངྒེཧི སམནྣཱགཏཾ བྲཱཧྨཎཱ བྲཱཧྨཎཾ པཉྙཔེཏུཾ; ‘བྲཱཧྨཎོསྨཱི’ཏི ཙ ཝདམཱནོ སམྨཱ ཝདེཡྻ, ན ཙ པན མུསཱཝཱདཾ ཨཱཔཛྫེཡྻཱ’’ཏི? ‘‘སཀྐཱ ¶ , བྷོ གོཏམ. ཨིམེསཉྷི, བྷོ གོཏམ, པཉྩནྣཾ ཨངྒཱནཾ ཝཎྞཾ ཋཔཡཱམ. ཀིཉྷི ཝཎྞོ ཀརིསྶཏི? ཡཏོ ཁོ, བྷོ གོཏམ, བྲཱཧྨཎོ ཨུབྷཏོ སུཛཱཏོ ཧོཏི མཱཏིཏོ ཙ པིཏིཏོ ཙ སཾསུདྡྷགཧཎིཀོ ཡཱཝ སཏྟམཱ པིཏཱམཧཡུགཱ ¶ ཨཀྑིཏྟོ ཨནུཔཀྐུཊྛོ ཛཱཏིཝཱདེན; ཨཛ྄ཛྷཱཡཀོ ཙ ཧོཏི མནྟདྷརོ ཙ ཏིཎྞཾ ཝེདཱནཾ པཱརགཱུ སནིགྷཎྜུཀེཊུབྷཱནཾ སཱཀྑརཔྤབྷེདཱནཾ ཨིཏིཧཱསཔཉྩམཱནཾ པདཀོ ཝེཡྻཱཀརཎོ ལོཀཱཡཏམཧཱཔུརིསལཀྑཎེསུ ཨནཝཡོ; སཱིལཝཱ ཙ ཧོཏི ཝུདྡྷསཱིལཱི ཝུདྡྷསཱིལེན སམནྣཱགཏོ; པཎྜིཏོ ཙ ཧོཏི མེདྷཱཝཱི པཋམོ ཝཱ དུཏིཡོ ཝཱ སུཛཾ པགྒཎྷནྟཱནཾ. ཨིམེཧི ཁོ བྷོ གོཏམ ཙཏཱུཧངྒེཧི སམནྣཱགཏཾ བྲཱཧྨཎཱ བྲཱཧྨཎཾ པཉྙཔེནྟི; ‘བྲཱཧྨཎོསྨཱི’ཏི ཙ ཝདམཱནོ ¶ སམྨཱ ཝདེཡྻ, ན ཙ པན མུསཱཝཱདཾ ཨཱཔཛྫེཡྻཱ’’ཏི.

༣༡༢. ‘‘ཨིམེསཾ པན, བྲཱཧྨཎ, ཙཏུནྣཾ ཨངྒཱནཾ སཀྐཱ ཨེཀཾ ཨངྒཾ ཋཔཡིཏྭཱ ཏཱིཧངྒེཧི སམནྣཱགཏཾ བྲཱཧྨཎཱ བྲཱཧྨཎཾ པཉྙཔེཏུཾ; ‘བྲཱཧྨཎོསྨཱི’ཏི ཙ ཝདམཱནོ སམྨཱ ཝདེཡྻ, ན ཙ པན མུསཱཝཱདཾ ཨཱཔཛྫེཡྻཱ’’ཏི? ‘‘སཀྐཱ, བྷོ གོཏམ. ཨིམེསཉྷི, བྷོ གོཏམ, ཙཏུནྣཾ ཨངྒཱནཾ མནྟེ ཋཔཡཱམ. ཀིཉྷི མནྟཱ ཀརིསྶནྟི? ཡཏོ ཁོ, བྷོ གོཏམ, བྲཱཧྨཎོ ཨུབྷཏོ སུཛཱཏོ ཧོཏི མཱཏིཏོ ཙ པིཏིཏོ ཙ སཾསུདྡྷགཧཎིཀོ ཡཱཝ སཏྟམཱ པིཏཱམཧཡུགཱ ཨཀྑིཏྟོ ཨནུཔཀྐུཊྛོ ཛཱཏིཝཱདེན; སཱིལཝཱ ཙ ཧོཏི ཝུདྡྷསཱིལཱི ཝུདྡྷསཱིལེན སམནྣཱགཏོ; པཎྜིཏོ ཙ ཧོཏི མེདྷཱཝཱི པཋམོ ཝཱ དུཏིཡོ ཝཱ སུཛཾ པགྒཎྷནྟཱནཾ. ཨིམེཧི ཁོ, བྷོ གོཏམ, ཏཱིཧངྒེཧི སམནྣཱགཏཾ བྲཱཧྨཎཱ བྲཱཧྨཎཾ པཉྙཔེནྟི; ‘བྲཱཧྨཎོསྨཱི’ཏི ཙ ཝདམཱནོ སམྨཱ ཝདེཡྻ, ན ཙ པན མུསཱཝཱདཾ ཨཱཔཛྫེཡྻཱ’’ཏི.

‘‘ཨིམེསཾ པན, བྲཱཧྨཎ, ཏིཎྞཾ ཨངྒཱནཾ སཀྐཱ ཨེཀཾ ཨངྒཾ ཋཔཡིཏྭཱ དྭཱིཧངྒེཧི སམནྣཱགཏཾ བྲཱཧྨཎཱ བྲཱཧྨཎཾ པཉྙཔེཏུཾ; ‘བྲཱཧྨཎོསྨཱི’ཏི ཙ ཝདམཱནོ སམྨཱ ཝདེཡྻ, ན ཙ པན ¶ མུསཱཝཱདཾ ཨཱཔཛྫེཡྻཱ’’ཏི? ‘‘སཀྐཱ, བྷོ གོཏམ. ཨིམེསཉྷི, བྷོ གོཏམ, ཏིཎྞཾ ཨངྒཱནཾ ཛཱཏིཾ ཋཔཡཱམ. ཀིཉྷི ཛཱཏི ཀརིསྶཏི? ཡཏོ ཁོ, བྷོ གོཏམ, བྲཱཧྨཎོ སཱིལཝཱ ཧོཏི ཝུདྡྷསཱིལཱི ཝུདྡྷསཱིལེན སམནྣཱགཏོ; པཎྜིཏོ ཙ ཧོཏི ¶ མེདྷཱཝཱི པཋམོ ཝཱ དུཏིཡོ ཝཱ སུཛཾ པགྒཎྷནྟཱནཾ. ཨིམེཧི ¶ ཁོ, བྷོ གོཏམ, དྭཱིཧངྒེཧི སམནྣཱགཏཾ བྲཱཧྨཎཱ བྲཱཧྨཎཾ པཉྙཔེནྟི; ‘བྲཱཧྨཎོསྨཱི’ཏི ཙ ཝདམཱནོ སམྨཱ ཝདེཡྻ, ན ཙ པན མུསཱཝཱདཾ ཨཱཔཛྫེཡྻཱ’’ཏི.

༣༡༣. ཨེཝཾ ¶ ཝུཏྟེ, ཏེ བྲཱཧྨཎཱ སོཎདཎྜཾ བྲཱཧྨཎཾ ཨེཏདཝོཙུཾ – ‘‘མཱ བྷཝཾ སོཎདཎྜོ ཨེཝཾ ཨཝཙ, མཱ བྷཝཾ སོཎདཎྜོ ཨེཝཾ ཨཝཙ. ཨཔཝདཏེཝ བྷཝཾ སོཎདཎྜོ ཝཎྞཾ, ཨཔཝདཏི མནྟེ, ཨཔཝདཏི ཛཱཏིཾ ཨེཀཾསེན. བྷཝཾ སོཎདཎྜོ སམཎསྶེཝ གོཏམསྶ ཝཱདཾ ཨནུཔཀྑནྡཏཱི’’ཏི.

༣༡༤. ཨཐ ཁོ བྷགཝཱ ཏེ བྲཱཧྨཎེ ཨེཏདཝོཙ – ‘‘སཙེ ཁོ ཏུམྷཱཀཾ བྲཱཧྨཎཱནཾ ཨེཝཾ ཧོཏི – ‘ཨཔྤསྶུཏོ ཙ སོཎདཎྜོ བྲཱཧྨཎོ, ཨཀལྱཱཎཝཱཀྐརཎོ ཙ སོཎདཎྜོ བྲཱཧྨཎོ, དུཔྤཉྙོ ཙ སོཎདཎྜོ བྲཱཧྨཎོ, ན ཙ པཧོཏི སོཎདཎྜོ བྲཱཧྨཎོ སམཎེན གོཏམེན སདྡྷིཾ ཨསྨིཾ ཝཙནེ པཊིམནྟེཏུ’ནྟི, ཏིཊྛཏུ སོཎདཎྜོ བྲཱཧྨཎོ, ཏུམྷེ མཡཱ སདྡྷིཾ མནྟཝ྄ཧོ ཨསྨིཾ ཝཙནེ. སཙེ པན ཏུམྷཱཀཾ བྲཱཧྨཎཱནཾ ཨེཝཾ ཧོཏི – ‘བཧུསྶུཏོ ཙ སོཎདཎྜོ བྲཱཧྨཎོ, ཀལྱཱཎཝཱཀྐརཎོ ཙ སོཎདཎྜོ བྲཱཧྨཎོ, པཎྜིཏོ ཙ སོཎདཎྜོ བྲཱཧྨཎོ, པཧོཏི ཙ སོཎདཎྜོ བྲཱཧྨཎོ སམཎེན གོཏམེན སདྡྷིཾ ཨསྨིཾ ཝཙནེ པཊིམནྟེཏུ’ནྟི, ཏིཊྛཐ ཏུམྷེ, སོཎདཎྜོ བྲཱཧྨཎོ མཡཱ སདྡྷིཾ པཊིམནྟེཏཱུ’’ཏི.

༣༡༥. ཨེཝཾ ཝུཏྟེ, སོཎདཎྜོ བྲཱཧྨཎོ བྷགཝནྟཾ ཨེཏདཝོཙ – ‘‘ཏིཊྛཏུ བྷཝཾ གོཏམོ, ཏུཎྷཱི བྷཝཾ གོཏམོ ཧོཏུ, ཨཧམེཝ ཏེསཾ སཧདྷམྨེན ¶ པཊིཝཙནཾ ཀརིསྶཱམཱི’’ཏི. ཨཐ ཁོ སོཎདཎྜོ བྲཱཧྨཎོ ཏེ བྲཱཧྨཎེ ཨེཏདཝོཙ – ‘‘མཱ བྷཝནྟོ ཨེཝཾ ཨཝཙུཏྠ, མཱ བྷཝནྟོ ཨེཝཾ ཨཝཙུཏྠ – ‘ཨཔཝདཏེཝ བྷཝཾ སོཎདཎྜོ ཝཎྞཾ, ཨཔཝདཏི མནྟེ, ཨཔཝདཏི ཛཱཏིཾ ཨེཀཾསེན. བྷཝཾ སོཎདཎྜོ ¶ སམཎསྶེཝ གོཏམསྶ ཝཱདཾ ཨནུཔཀྑནྡཏཱི’ཏི. ནཱཧཾ, བྷོ, ཨཔཝདཱམི ཝཎྞཾ ཝཱ མནྟེ ཝཱ ཛཱཏིཾ ཝཱ’’ཏི.

༣༡༦. ཏེན ¶ ཁོ པན སམཡེན སོཎདཎྜསྶ བྲཱཧྨཎསྶ བྷཱགིནེཡྻོ ཨངྒཀོ ནཱམ མཱཎཝཀོ ཏསྶཾ པརིསཱཡཾ ནིསིནྣོ ཧོཏི. ཨཐ ཁོ སོཎདཎྜོ བྲཱཧྨཎོ ཏེ བྲཱཧྨཎེ ཨེཏདཝོཙ ¶ – ‘‘པསྶནྟི ནོ བྷོནྟོ ཨིམཾ ཨངྒཀཾ མཱཎཝཀཾ ཨམྷཱཀཾ བྷཱགིནེཡྻ’’ནྟི? ‘‘ཨེཝཾ, བྷོ’’. ‘‘ཨངྒཀོ ཁོ, བྷོ, མཱཎཝཀོ ཨབྷིརཱུཔོ དསྶནཱིཡོ པཱསཱདིཀོ པརམཱཡ ཝཎྞཔོཀྑརཏཱཡ སམནྣཱགཏོ བྲཧྨཝཎྞཱི བྲཧྨཝཙྪསཱི ཨཁུདྡཱཝཀཱསོ དསྶནཱཡ, ནཱསྶ ཨིམིསྶཾ པརིསཱཡཾ སམསམོ ཨཏྠི ཝཎྞེན ཋཔེཏྭཱ སམཎཾ གོཏམཾ. ཨངྒཀོ ཁོ མཱཎཝཀོ ཨཛ྄ཛྷཱཡཀོ མནྟདྷརོ, ཏིཎྞཾ ཝེདཱནཾ པཱརགཱུ སནིགྷཎྜུཀེཊུབྷཱནཾ སཱཀྑརཔྤབྷེདཱནཾ ཨིཏིཧཱསཔཉྩམཱནཾ པདཀོ ཝེཡྻཱཀརཎོ ལོཀཱཡཏམཧཱཔུརིསལཀྑཎེསུ ཨནཝཡོ. ཨཧམསྶ མནྟེ ཝཱཙེཏཱ. ཨངྒཀོ ཁོ མཱཎཝཀོ ཨུབྷཏོ སུཛཱཏོ མཱཏིཏོ ཙ པིཏིཏོ ཙ སཾསུདྡྷགཧཎིཀོ ཡཱཝ སཏྟམཱ པིཏཱམཧཡུགཱ ཨཀྑིཏྟོ ཨནུཔཀྐུཊྛོ ཛཱཏིཝཱདེན. ཨཧམསྶ མཱཏཱཔིཏརོ ཛཱནཱམི. ཨངྒཀོ ཁོ མཱཎཝཀོ པཱཎམྤི ཧནེཡྻ, ཨདིནྣམྤི ཨཱདིཡེཡྻ ¶ , པརདཱརམྤི གཙྪེཡྻ, མུསཱཝཱདམྤི བྷཎེཡྻ, མཛྫམྤི པིཝེཡྻ, ཨེཏྠ དཱནི, བྷོ, ཀིཾ ཝཎྞོ ཀརིསྶཏི, ཀིཾ མནྟཱ, ཀིཾ ཛཱཏི? ཡཏོ ཁོ, བྷོ, བྲཱཧྨཎོ སཱིལཝཱ ཙ ཧོཏི ཝུདྡྷསཱིལཱི ཝུདྡྷསཱིལེན སམནྣཱགཏོ, པཎྜིཏོ ཙ ཧོཏི མེདྷཱཝཱི པཋམོ ཝཱ དུཏིཡོ ཝཱ སུཛཾ པགྒཎྷནྟཱནཾ. ཨིམེཧི ཁོ, བྷོ, དྭཱིཧངྒེཧི སམནྣཱགཏཾ བྲཱཧྨཎཱ བྲཱཧྨཎཾ པཉྙཔེནྟི; ‘བྲཱཧྨཎོསྨཱི’ཏི ཙ ཝདམཱནོ སམྨཱ ཝདེཡྻ, ན ཙ པན མུསཱཝཱདཾ ཨཱཔཛྫེཡྻཱ’’ཏི.

སཱིལཔཉྙཱཀཐཱ

༣༡༧. ‘‘ཨིམེསཾ པན, བྲཱཧྨཎ, དྭིནྣཾ ཨངྒཱནཾ སཀྐཱ ཨེཀཾ ཨངྒཾ ཋཔཡིཏྭཱ ཨེཀེན ཨངྒེན སམནྣཱགཏཾ བྲཱཧྨཎཱ བྲཱཧྨཎཾ པཉྙཔེཏུཾ; ‘བྲཱཧྨཎོསྨཱི’ཏི ཙ ཝདམཱནོ སམྨཱ ཝདེཡྻ, ན ཙ པན མུསཱཝཱདཾ ཨཱཔཛྫེཡྻཱ’’ཏི? ‘‘ནོ ¶ ཧིདཾ, བྷོ གོཏམ. སཱིལཔརིདྷོཏཱ ཧི, བྷོ གོཏམ, པཉྙཱ; པཉྙཱཔརིདྷོཏཾ སཱིལཾ. ཡཏྠ སཱིལཾ ཏཏྠ པཉྙཱ, ཡཏྠ པཉྙཱ ཏཏྠ སཱིལཾ. སཱིལཝཏོ པཉྙཱ, པཉྙཝཏོ སཱིལཾ. སཱིལཔཉྙཱཎཉྩ པན ལོཀསྨིཾ ཨགྒམཀྑཱཡཏི. སེཡྻཐཱཔི, བྷོ གོཏམ, ཧཏྠེན ཝཱ ཧཏྠཾ དྷོཝེཡྻ, པཱདེན ཝཱ པཱདཾ དྷོཝེཡྻ; ཨེཝམེཝ ཁོ, བྷོ གོཏམ, སཱིལཔརིདྷོཏཱ པཉྙཱ, པཉྙཱཔརིདྷོཏཾ ¶ སཱིལཾ. ཡཏྠ སཱིལཾ ཏཏྠ པཉྙཱ, ཡཏྠ པཉྙཱ ཏཏྠ སཱིལཾ. སཱིལཝཏོ པཉྙཱ, པཉྙཝཏོ སཱིལཾ. སཱིལཔཉྙཱཎཉྩ པན ལོཀསྨིཾ ཨགྒམཀྑཱཡཏཱི’’ཏི. ‘‘ཨེཝམེཏཾ, བྲཱཧྨཎ, ཨེཝམེཏཾ, བྲཱཧྨཎ, སཱིལཔརིདྷོཏཱ ཧི, བྲཱཧྨཎ, པཉྙཱ, པཉྙཱཔརིདྷོཏཾ སཱིལཾ. ཡཏྠ སཱིལཾ ཏཏྠ པཉྙཱ, ཡཏྠ པཉྙཱ ཏཏྠ སཱིལཾ. སཱིལཝཏོ པཉྙཱ, པཉྙཝཏོ སཱིལཾ. སཱིལཔཉྙཱཎཉྩ པན ལོཀསྨིཾ ཨགྒམཀྑཱཡཏི. སེཡྻཐཱཔི, བྲཱཧྨཎ, ཧཏྠེན ཝཱ ཧཏྠཾ དྷོཝེཡྻ, པཱདེན ཝཱ པཱདཾ དྷོཝེཡྻ; ཨེཝམེཝ ཁོ, བྲཱཧྨཎ, སཱིལཔརིདྷོཏཱ པཉྙཱ, པཉྙཱཔརིདྷོཏཾ ¶ སཱིལཾ. ཡཏྠ སཱིལཾ ཏཏྠ པཉྙཱ, ཡཏྠ པཉྙཱ ཏཏྠ སཱིལཾ. སཱིལཝཏོ པཉྙཱ, པཉྙཝཏོ སཱིལཾ. སཱིལཔཉྙཱཎཉྩ པན ལོཀསྨིཾ ཨགྒམཀྑཱཡཏི ¶ .

༣༡༨. ‘‘ཀཏམཾ པན ཏཾ, བྲཱཧྨཎ, སཱིལཾ? ཀཏམཱ སཱ པཉྙཱ’’ཏི? ‘‘ཨེཏྟཀཔརམཱཝ མཡཾ, བྷོ གོཏམ, ཨེཏསྨིཾ ཨཏྠེ. སཱདྷུ ཝཏ བྷཝནྟཾཡེཝ གོཏམཾ པཊིབྷཱཏུ ཨེཏསྶ བྷཱསིཏསྶ ཨཏྠོ’’ཏི. ‘‘ཏེན ཧི, བྲཱཧྨཎ, སུཎོཧི; སཱདྷུཀཾ མནསིཀརོཧི; བྷཱསིསྶཱམཱི’’ཏི. ‘‘ཨེཝཾ, བྷོ’’ཏི ཁོ སོཎདཎྜོ བྲཱཧྨཎོ བྷགཝཏོ པཙྩསྶོསི. བྷགཝཱ ཨེཏདཝོཙ – ‘‘ཨིདྷ, བྲཱཧྨཎ, ཏཐཱགཏོ ལོཀེ ཨུཔྤཛྫཏི ཨརཧཾ སམྨཱསམྦུདྡྷོ…པེ… (ཡཐཱ ༡༩༠-༢༡༢ ཨནུཙྪེདེསུ ཏཐཱ ཝིཏྠཱརེཏབྦཾ). ཨེཝཾ ཁོ, བྲཱཧྨཎ, བྷིཀྑུ སཱིལསམྤནྣོ ཧོཏི. ཨིདཾ ཁོ ཏཾ, བྲཱཧྨཎ, སཱིལཾ…པེ… པཋམཾ ཛྷཱནཾ ཨུཔསམྤཛྫ ཝིཧརཏི…པེ… དུཏིཡཾ ཛྷཱནཾ…པེ… ཏཏིཡཾ ཛྷཱནཾ…པེ… ཙཏུཏྠཾ ཛྷཱནཾ ཨུཔསམྤཛྫ ཝིཧརཏི…པེ… ཉཱཎདསྶནཱཡ ཙིཏྟཾ ཨབྷིནཱིཧརཏི, ཨབྷིནིནྣཱམེཏི. ཨིདམྤིསྶ ཧོཏི པཉྙཱཡ…པེ… ¶ ནཱཔརཾ ཨིཏྠཏྟཱཡཱཏི པཛཱནཱཏི, ཨིདམྤིསྶ ཧོཏི པཉྙཱཡ ཨཡཾ ཁོ སཱ, བྲཱཧྨཎ, པཉྙཱ’’ཏི.

སོཎདཎྜཨུཔཱསཀཏྟཔཊིཝེདནཱ

༣༡༩. ཨེཝཾ ཝུཏྟེ, སོཎདཎྜོ བྲཱཧྨཎོ བྷགཝནྟཾ ཨེཏདཝོཙ – ‘‘ཨབྷིཀྐནྟཾ ¶ , བྷོ གོཏམ, ཨབྷིཀྐནྟཾ, བྷོ གོཏམ ¶ . སེཡྻཐཱཔི, བྷོ གོཏམ, ནིཀྐུཛྫིཏཾ ཝཱ ཨུཀྐུཛྫེཡྻ, པཊིཙྪནྣཾ ཝཱ ཝིཝརེཡྻ, མཱུལ༹ྷསྶ ཝཱ མགྒཾ ཨཱཙིཀྑེཡྻ, ཨནྡྷཀཱརེ ཝཱ ཏེལཔཛྫོཏཾ དྷཱརེཡྻ, ‘ཙཀྑུམནྟོ རཱུཔཱནི དཀྑནྟཱི’ཏི; ཨེཝམེཝཾ བྷོཏཱ གོཏམེན ཨནེཀཔརིཡཱཡེན དྷམྨོ པཀཱསིཏོ. ཨེསཱཧཾ བྷཝནྟཾ གོཏམཾ སརཎཾ གཙྪཱམི, དྷམྨཉྩ, བྷིཀྑུསངྒྷཉྩ. ཨུཔཱསཀཾ མཾ བྷཝཾ གོཏམོ དྷཱརེཏུ ཨཛྫཏགྒེ པཱཎུཔེཏཾ སརཎཾ གཏཾ ¶ . ཨདྷིཝཱསེཏུ ཙ མེ བྷཝཾ གོཏམོ སྭཱཏནཱཡ བྷཏྟཾ སདྡྷིཾ བྷིཀྑུསངྒྷེནཱ’’ཏི. ཨདྷིཝཱསེསི བྷགཝཱ ཏུཎྷཱིབྷཱཝེན.

༣༢༠. ཨཐ ཁོ སོཎདཎྜོ བྲཱཧྨཎོ བྷགཝཏོ ཨདྷིཝཱསནཾ ཝིདིཏྭཱ ཨུཊྛཱཡཱསནཱ བྷགཝནྟཾ ཨབྷིཝཱདེཏྭཱ པདཀྑིཎཾ ཀཏྭཱ པཀྐཱམི. ཨཐ ཁོ སོཎདཎྜོ བྲཱཧྨཎོ ཏསྶཱ རཏྟིཡཱ ཨཙྩཡེན སཀེ ནིཝེསནེ པཎཱིཏཾ ཁཱདནཱིཡཾ བྷོཛནཱིཡཾ པཊིཡཱདཱཔེཏྭཱ བྷགཝཏོ ཀཱལཾ ཨཱརོཙཱཔེསི – ‘‘ཀཱལོ, བྷོ གོཏམ, ནིཊྛིཏཾ བྷཏྟ’’ནྟི. ཨཐ ཁོ བྷགཝཱ པུབྦཎྷསམཡཾ ནིཝཱསེཏྭཱ པཏྟཙཱིཝརམཱདཱཡ སདྡྷིཾ བྷིཀྑུསངྒྷེན ཡེན སོཎདཎྜསྶ བྲཱཧྨཎསྶ ནིཝེསནཾ ཏེནུཔསངྐམི ¶ ; ཨུཔསངྐམིཏྭཱ པཉྙཏྟེ ཨཱསནེ ནིསཱིདི. ཨཐ ཁོ སོཎདཎྜོ བྲཱཧྨཎོ བུདྡྷཔྤམུཁཾ བྷིཀྑུསངྒྷཾ པཎཱིཏེན ཁཱདནཱིཡེན བྷོཛནཱིཡེན སཧཏྠཱ སནྟཔྤེསི སམྤཝཱརེསི.

༣༢༡. ཨཐ ཁོ སོཎདཎྜོ བྲཱཧྨཎོ བྷགཝནྟཾ བྷུཏྟཱཝིཾ ཨོནཱིཏཔཏྟཔཱཎིཾ ཨཉྙཏརཾ ནཱིཙཾ ཨཱསནཾ གཧེཏྭཱ ཨེཀམནྟཾ ནིསཱིདི. ཨེཀམནྟཾ ¶ ནིསིནྣོ ཁོ སོཎདཎྜོ བྲཱཧྨཎོ བྷགཝནྟཾ ཨེཏདཝོཙ – ‘‘ཨཧཉྩེཝ ཁོ པན, བྷོ གོཏམ, པརིསགཏོ སམཱནོ ཨཱསནཱ ཝུཊྛཧིཏྭཱ བྷཝནྟཾ གོཏམཾ ཨབྷིཝཱདེཡྻཾ, ཏེན མཾ སཱ པརིསཱ པརིབྷཝེཡྻ. ཡཾ ཁོ པན སཱ པརིསཱ པརིབྷཝེཡྻ, ཡསོཔི ཏསྶ ཧཱཡེཐ. ཡསྶ ཁོ པན ཡསོ ཧཱཡེཐ, བྷོགཱཔི ཏསྶ ཧཱཡེཡྻུཾ. ཡསོལདྡྷཱ ཁོ པནམྷཱཀཾ བྷོགཱ. ཨཧཉྩེཝ ཁོ པན, བྷོ གོཏམ, པརིསགཏོ སམཱནོ ཨཉྫལིཾ པགྒཎྷེཡྻཾ, ཨཱསནཱ མེ ཏཾ བྷཝཾ གོཏམོ པཙྩུཊྛཱནཾ དྷཱརེཏུ. ཨཧཉྩེཝ ¶ ཁོ པན, བྷོ གོཏམ, པརིསགཏོ སམཱནོ ཝེཋནཾ ཨོམུཉྩེཡྻཾ, སིརསཱ མེ ཏཾ བྷཝཾ གོཏམོ ཨབྷིཝཱདནཾ དྷཱརེཏུ. ཨཧཉྩེཝ ཁོ པན, བྷོ གོཏམ, ཡཱནགཏོ སམཱནོ ཡཱནཱ པཙྩོརོཧིཏྭཱ བྷཝནྟཾ གོཏམཾ ཨབྷིཝཱདེཡྻཾ, ཏེན མཾ སཱ པརིསཱ པརིབྷཝེཡྻ. ཡཾ ཁོ པན སཱ པརིསཱ པརིབྷཝེཡྻ, ཡསོཔི ཏསྶ ཧཱཡེཐ, ཡསྶ ཁོ པན ཡསོ ཧཱཡེཐ, བྷོགཱཔི ཏསྶ ཧཱཡེཡྻུཾ. ཡསོལདྡྷཱ ཁོ པནམྷཱཀཾ བྷོགཱ. ཨཧཉྩེཝ ཁོ པན, བྷོ གོཏམ, ཡཱནགཏོ སམཱནོ པཏོདལཊྛིཾ ཨབྦྷུནྣཱམེཡྻཾ, ཡཱནཱ མེ ཏཾ བྷཝཾ གོཏམོ པཙྩོརོཧནཾ དྷཱརེཏུ. ཨཧཉྩེཝ ¶ ཁོ པན, བྷོ གོཏམ, ཡཱནགཏོ སམཱནོ ཚཏྟཾ ཨཔནཱམེཡྻཾ, སིརསཱ མེ ཏཾ བྷཝཾ གོཏམོ ཨབྷིཝཱདནཾ དྷཱརེཏཱུ’’ཏི.

༣༢༢. ཨཐ ཁོ བྷགཝཱ སོཎདཎྜཾ བྲཱཧྨཎཾ དྷམྨིཡཱ ཀཐཱཡ སནྡསྶེཏྭཱ སམཱདཔེཏྭཱ སམུཏྟེཛེཏྭཱ སམྤཧཾསེཏྭཱ ཨུཊྛཱཡཱསནཱ པཀྐཱམཱིཏི.

སོཎདཎྜསུཏྟཾ ནིཊྛིཏཾ ཙཏུཏྠཾ.

༥. ཀཱུཊདནྟསུཏྟཾ

ཁཱཎུམཏཀབྲཱཧྨཎགཧཔཏིཀཱ

༣༢༣. ཨེཝཾ ¶ ¶ ¶ ¶ མེ སུཏཾ – ཨེཀཾ སམཡཾ བྷགཝཱ མགདྷེསུ ཙཱརིཀཾ ཙརམཱནོ མཧཏཱ བྷིཀྑུསངྒྷེན སདྡྷིཾ པཉྩམཏྟེཧི བྷིཀྑུསཏེཧི ཡེན ཁཱཎུམཏཾ ནཱམ མགདྷཱནཾ བྲཱཧྨཎགཱམོ ཏདཝསརི. ཏཏྲ སུདཾ བྷགཝཱ ཁཱཎུམཏེ ཝིཧརཏི ཨམྦལཊྛིཀཱཡཾ. ཏེན ཁོ པན སམཡེན ཀཱུཊདནྟོ བྲཱཧྨཎོ ཁཱཎུམཏཾ ཨཛ྄ཛྷཱཝསཏི སཏྟུསྶདཾ སཏིཎཀཊྛོདཀཾ སདྷཉྙཾ རཱཛབྷོགྒཾ རཉྙཱ མཱགདྷེན སེནིཡེན བིམྦིསཱརེན དིནྣཾ རཱཛདཱཡཾ བྲཧྨདེཡྻཾ. ཏེན ཁོ པན སམཡེན ཀཱུཊདནྟསྶ བྲཱཧྨཎསྶ མཧཱཡཉྙོ ཨུཔཀྑཊོ ཧོཏི. སཏྟ ཙ ཨུསབྷསཏཱནི སཏྟ ཙ ཝཙྪཏརསཏཱནི སཏྟ ཙ ཝཙྪཏརཱིསཏཱནི སཏྟ ཙ ཨཛསཏཱནི སཏྟ ཙ ཨུརབྦྷསཏཱནི ཐཱུཎཱུཔནཱིཏཱནི ཧོནྟི ཡཉྙཏྠཱཡ.

༣༢༤. ཨསྶོསུཾ ཁོ ཁཱཎུམཏཀཱ བྲཱཧྨཎགཧཔཏིཀཱ – ‘‘སམཎོ ཁལུ, བྷོ, གོཏམོ སཀྱཔུཏྟོ སཀྱཀུལཱ པབྦཛིཏོ མགདྷེསུ ཙཱརིཀཾ ཙརམཱནོ མཧཏཱ བྷིཀྑུསངྒྷེན སདྡྷིཾ པཉྩམཏྟེཧི བྷིཀྑུསཏེཧི ཁཱཎུམཏཾ ཨནུཔྤཏྟོ ཁཱཎུམཏེ ཝིཧརཏི ཨམྦལཊྛིཀཱཡཾ. ཏཾ ཁོ པན བྷཝནྟཾ གོཏམཾ ཨེཝཾ ཀལྱཱཎོ ཀིཏྟིསདྡོ ཨབྦྷུགྒཏོ – ‘ཨིཏིཔི སོ བྷགཝཱ ཨརཧཾ སམྨཱསམྦུདྡྷོ ཝིཛྫཱཙརཎསམྤནྣོ སུགཏོ ལོཀཝིདཱུ ཨནུཏྟརོ པུརིསདམྨསཱརཐི སཏྠཱ དེཝམནུསྶཱནཾ བུདྡྷོ བྷགཝཱ’ཏི ¶ . སོ ཨིམཾ ལོཀཾ སདེཝཀཾ སམཱརཀཾ ¶ སབྲཧྨཀཾ སསྶམཎབྲཱཧྨཎིཾ པཛཾ སདེཝམནུསྶཾ སཡཾ ཨབྷིཉྙཱ སཙྪིཀཏྭཱ པཝེདེཏི. སོ དྷམྨཾ དེསེཏི ཨཱདིཀལྱཱཎཾ མཛ྄ཛྷེཀལྱཱཎཾ པརིཡོསཱནཀལྱཱཎཾ སཱཏྠཾ སབྱཉྫནཾ ཀེཝལཔརིཔུཎྞཾ པརིསུདྡྷཾ བྲཧྨཙརིཡཾ པཀཱསེཏི. སཱདྷུ ཁོ པན ཏཐཱརཱུཔཱནཾ ཨརཧཏཾ དསྶནཾ ཧོཏཱི’’ཏི.

༣༢༥. ཨཐ ¶ ཁོ ཁཱཎུམཏཀཱ བྲཱཧྨཎགཧཔཏིཀཱ ཁཱཎུམཏཱ ནིཀྑམིཏྭཱ སངྒྷསངྒྷཱི གཎཱིབྷཱུཏཱ ཡེན ཨམྦལཊྛིཀཱ ཏེནུཔསངྐམནྟི.

༣༢༦. ཏེན ¶ ཁོ པན སམཡེན ཀཱུཊདནྟོ བྲཱཧྨཎོ ཨུཔརིཔཱསཱདེ དིཝཱསེཡྻཾ ཨུཔགཏོ ཧོཏི. ཨདྡསཱ ཁོ ཀཱུཊདནྟོ བྲཱཧྨཎོ ཁཱཎུམཏཀེ བྲཱཧྨཎགཧཔཏིཀེ ཁཱཎུམཏཱ ནིཀྑམིཏྭཱ སངྒྷསངྒྷཱི གཎཱིབྷཱུཏེ ཡེན ཨམྦལཊྛིཀཱ ཏེནུཔསངྐམནྟེ. དིསྭཱ ཁཏྟཾ ཨཱམནྟེསི – ‘‘ཀིཾ ནུ ཁོ, བྷོ ཁཏྟེ, ཁཱཎུམཏཀཱ བྲཱཧྨཎགཧཔཏིཀཱ ཁཱཎུམཏཱ ནིཀྑམིཏྭཱ སངྒྷསངྒྷཱི གཎཱིབྷཱུཏཱ ཡེན ཨམྦལཊྛིཀཱ ཏེནུཔསངྐམནྟཱི’’ཏི?

༣༢༧. ‘‘ཨཏྠི ཁོ, བྷོ, སམཎོ གོཏམོ སཀྱཔུཏྟོ སཀྱཀུལཱ པབྦཛིཏོ མགདྷེསུ ཙཱརིཀཾ ཙརམཱནོ མཧཏཱ བྷིཀྑུསངྒྷེན སདྡྷིཾ པཉྩམཏྟེཧི བྷིཀྑུསཏེཧི ཁཱཎུམཏཾ ཨནུཔྤཏྟོ, ཁཱཎུམཏེ ཝིཧརཏི ཨམྦལཊྛིཀཱཡཾ. ཏཾ ཁོ པན བྷཝནྟཾ གོཏམཾ ཨེཝཾ ཀལྱཱཎོ ཀིཏྟིསདྡོ ཨབྦྷུགྒཏོ – ‘ཨིཏིཔི སོ བྷགཝཱ ཨརཧཾ སམྨཱསམྦུདྡྷོ ཝིཛྫཱཙརཎསམྤནྣོ སུགཏོ ལོཀཝིདཱུ ཨནུཏྟརོ པུརིསདམྨསཱརཐི སཏྠཱ དེཝམནུསྶཱནཾ བུདྡྷོ བྷགཝཱ’ཏི. ཏམེཏེ བྷཝནྟཾ གོཏམཾ དསྶནཱཡ ཨུཔསངྐམནྟཱི’’ཏི.

༣༢༨. ཨཐ ཁོ ཀཱུཊདནྟསྶ བྲཱཧྨཎསྶ ཨེཏདཧོསི – ‘‘སུཏཾ ཁོ པན མེཏཾ – ‘སམཎོ ¶ གོཏམོ ཏིཝིདྷཾ ཡཉྙསམྤདཾ སོལ༹སཔརིཀྑཱརཾ ཛཱནཱཏཱི’ཏི. ན ཁོ པནཱཧཾ ཛཱནཱམི ཏིཝིདྷཾ ཡཉྙསམྤདཾ སོལ༹སཔརིཀྑཱརཾ. ཨིཙྪཱམི ཙཱཧཾ མཧཱཡཉྙཾ ཡཛིཏུཾ. ཡཾནཱུནཱཧཾ ¶ སམཎཾ གོཏམཾ ཨུཔསངྐམིཏྭཱ ཏིཝིདྷཾ ཡཉྙསམྤདཾ སོལ༹སཔརིཀྑཱརཾ པུཙྪེཡྻ’’ནྟི.

༣༢༩. ཨཐ ཁོ ཀཱུཊདནྟོ བྲཱཧྨཎོ ཁཏྟཾ ཨཱམནྟེསི – ‘‘ཏེན ཧི, བྷོ ཁཏྟེ, ཡེན ཁཱཎུམཏཀཱ བྲཱཧྨཎགཧཔཏིཀཱ ཏེནུཔསངྐམ. ཨུཔསངྐམིཏྭཱ ཁཱཎུམཏཀེ བྲཱཧྨཎགཧཔཏིཀེ ཨེཝཾ ཝདེཧི – ‘ཀཱུཊདནྟོ, བྷོ, བྲཱཧྨཎོ ཨེཝམཱཧ – ‘‘ཨཱགམེནྟུ ཀིར བྷཝནྟོ, ཀཱུཊདནྟོཔི བྲཱཧྨཎོ སམཎཾ གོཏམཾ དསྶནཱཡ ཨུཔསངྐམིསྶཏཱི’’’ཏི. ‘‘ཨེཝཾ, བྷོ’’ཏི ཁོ སོ ཁཏྟཱ ཀཱུཊདནྟསྶ བྲཱཧྨཎསྶ པཊིསྶུཏྭཱ ཡེན ཁཱཎུམཏཀཱ བྲཱཧྨཎགཧཔཏིཀཱ ཏེནུཔསངྐམི. ཨུཔསངྐམིཏྭཱ ཁཱཎུམཏཀེ བྲཱཧྨཎགཧཔཏིཀེ ཨེཏདཝོཙ – ‘‘ཀཱུཊདནྟོ, བྷོ, བྲཱཧྨཎོ ཨེཝམཱཧ – ‘ཨཱགམེནྟུ ཀིར བྷོནྟོ, ཀཱུཊདནྟོཔི བྲཱཧྨཎོ སམཎཾ གོཏམཾ དསྶནཱཡ ཨུཔསངྐམིསྶཏཱི’’’ཏི.

ཀཱུཊདནྟགུཎཀཐཱ

༣༣༠. ཏེན ¶ ¶ ཁོ པན སམཡེན ཨནེཀཱནི བྲཱཧྨཎསཏཱནི ཁཱཎུམཏེ པཊིཝསནྟི – ‘‘ཀཱུཊདནྟསྶ བྲཱཧྨཎསྶ མཧཱཡཉྙཾ ཨནུབྷཝིསྶཱམཱ’’ཏི. ཨསྶོསུཾ ཁོ ཏེ བྲཱཧྨཎཱ – ‘‘ཀཱུཊདནྟོ ཀིར བྲཱཧྨཎོ སམཎཾ གོཏམཾ དསྶནཱཡ ཨུཔསངྐམིསྶཏཱི’’ཏི. ཨཐ ཁོ ཏེ བྲཱཧྨཎཱ ཡེན ཀཱུཊདནྟོ བྲཱཧྨཎོ ཏེནུཔསངྐམིཾསུ.

༣༣༡. ཨུཔསངྐམིཏྭཱ ཀཱུཊདནྟཾ བྲཱཧྨཎཾ ཨེཏདཝོཙུཾ – ‘‘སཙྩཾ ཀིར བྷཝཾ ཀཱུཊདནྟོ སམཎཾ གོཏམཾ དསྶནཱཡ ཨུཔསངྐམིསྶཏཱི’’ཏི? ‘‘ཨེཝཾ ཁོ མེ, བྷོ, ཧོཏི – ‘ཨཧམྤི སམཎཾ གོཏམཾ དསྶནཱཡ ¶ ཨུཔསངྐམིསྶཱམཱི’’’ཏི.

‘‘མཱ བྷཝཾ ཀཱུཊདནྟོ སམཎཾ གོཏམཾ དསྶནཱཡ ཨུཔསངྐམི. ན ཨརཧཏི བྷཝཾ ཀཱུཊདནྟོ སམཎཾ གོཏམཾ དསྶནཱཡ ཨུཔསངྐམིཏུཾ. སཙེ བྷཝཾ ཀཱུཊདནྟོ སམཎཾ གོཏམཾ དསྶནཱཡ ཨུཔསངྐམིསྶཏི, བྷོཏོ ཀཱུཊདནྟསྶ ཡསོ ཧཱཡིསྶཏི, སམཎསྶ གོཏམསྶ ཡསོ ཨབྷིཝཌྜྷིསྶཏི. ཡམྤི བྷོཏོ ཀཱུཊདནྟསྶ ཡསོ ཧཱཡིསྶཏི, སམཎསྶ གོཏམསྶ ཡསོ ཨབྷིཝཌྜྷིསྶཏི, ཨིམིནཱཔངྒེན ན ཨརཧཏི བྷཝཾ ཀཱུཊདནྟོ སམཎཾ གོཏམཾ དསྶནཱཡ ཨུཔསངྐམིཏུཾ. སམཎོ ཏྭེཝ གོཏམོ ཨརཧཏི བྷཝནྟཾ ཀཱུཊདནྟཾ དསྶནཱཡ ཨུཔསངྐམིཏུཾ ¶ .

‘‘བྷཝཉྷི ཀཱུཊདནྟོ ཨུབྷཏོ སུཛཱཏོ མཱཏིཏོ ཙ པིཏིཏོ ཙ སཾསུདྡྷགཧཎིཀོ ཡཱཝ སཏྟམཱ པིཏཱམཧཡུགཱ ཨཀྑིཏྟོ ཨནུཔཀྐུཊྛོ ཛཱཏིཝཱདེན. ཡམྤི བྷཝཾ ཀཱུཊདནྟོ ཨུབྷཏོ སུཛཱཏོ མཱཏིཏོ ཙ པིཏིཏོ ཙ སཾསུདྡྷགཧཎིཀོ ཡཱཝ སཏྟམཱ པིཏཱམཧཡུགཱ ཨཀྑིཏྟོ ཨནུཔཀྐུཊྛོ ཛཱཏིཝཱདེན, ཨིམིནཱཔངྒེན ན ཨརཧཏི བྷཝཾ ཀཱུཊདནྟོ སམཎཾ གོཏམཾ དསྶནཱཡ ཨུཔསངྐམིཏུཾ. སམཎོ ཏྭེཝ གོཏམོ ཨརཧཏི བྷཝནྟཾ ཀཱུཊདནྟཾ དསྶནཱཡ ཨུཔསངྐམིཏུཾ.

‘‘བྷཝཉྷི ཀཱུཊདནྟོ ཨཌྜྷོ མཧདྡྷནོ མཧཱབྷོགོ པཧཱུཏཝིཏྟཱུཔཀརཎོ པཧཱུཏཛཱཏརཱུཔརཛཏོ…པེ…

‘‘བྷཝཉྷི ཀཱུཊདནྟོ ཨཛ྄ཛྷཱཡཀོ མནྟདྷརོ ཏིཎྞཾ ཝེདཱནཾ པཱརགཱུ སནིགྷཎྜུཀེཊུབྷཱནཾ སཱཀྑརཔྤབྷེདཱནཾ ཨིཏིཧཱསཔཉྩམཱནཾ པདཀོ ཝེཡྻཱཀརཎོ ལོཀཱཡཏམཧཱཔུརིསལཀྑཎེསུ ཨནཝཡོ…པེ…

‘‘བྷཝཉྷི ¶ ¶ ཀཱུཊདནྟོ ཨབྷིརཱུཔོ དསྶནཱིཡོ པཱསཱདིཀོ པརམཱཡ ཝཎྞཔོཀྑརཏཱཡ སམནྣཱགཏོ བྲཧྨཝཎྞཱི བྲཧྨཝཙྪསཱི ཨཁུདྡཱཝཀཱསོ ¶ དསྶནཱཡ…པེ…

‘‘བྷཝཉྷི ཀཱུཊདནྟོ སཱིལཝཱ ཝུདྡྷསཱིལཱི ཝུདྡྷསཱིལེན སམནྣཱགཏོ…པེ…

‘‘བྷཝཉྷི ཀཱུཊདནྟོ ཀལྱཱཎཝཱཙོ ཀལྱཱཎཝཱཀྐརཎོ པོརིཡཱ ཝཱཙཱཡ སམནྣཱགཏོ ཝིསྶཊྛཱཡ ཨནེལགལཱཡ ཨཏྠསྶ ཝིཉྙཱཔནིཡཱ…པེ…

‘‘བྷཝཉྷི ཀཱུཊདནྟོ བཧཱུནཾ ཨཱཙརིཡཔཱཙརིཡོ ཏཱིཎི མཱཎཝཀསཏཱནི མནྟེ ཝཱཙེཏི, བཧཱུ ཁོ པན ནཱནཱདིསཱ ནཱནཱཛནཔདཱ མཱཎཝཀཱ ཨཱགཙྪནྟི བྷོཏོ ཀཱུཊདནྟསྶ སནྟིཀེ མནྟཏྠིཀཱ མནྟེ ཨདྷིཡིཏུཀཱམཱ…པེ…

‘‘བྷཝཉྷི ཀཱུཊདནྟོ ཛིཎྞོ ཝུདྡྷོ མཧལླཀོ ཨདྡྷགཏོ ཝཡོཨནུཔྤཏྟོ. སམཎོ གོཏམོ ཏརུཎོ ཙེཝ ཏརུཎཔབྦཛིཏོ ཙ…པེ…

‘‘བྷཝཉྷི ཀཱུཊདནྟོ རཉྙོ མཱགདྷསྶ སེནིཡསྶ བིམྦིསཱརསྶ སཀྐཏོ གརུཀཏོ མཱནིཏོ པཱུཛིཏོ ཨཔཙིཏོ…པེ…

‘‘བྷཝཉྷི ཀཱུཊདནྟོ བྲཱཧྨཎསྶ པོཀྑརསཱཏིསྶ སཀྐཏོ གརུཀཏོ མཱནིཏོ པཱུཛིཏོ ཨཔཙིཏོ…པེ…

‘‘བྷཝཉྷི ¶ ཀཱུཊདནྟོ ཁཱཎུམཏཾ ཨཛ྄ཛྷཱཝསཏི སཏྟུསྶདཾ སཏིཎཀཊྛོདཀཾ སདྷཉྙཾ རཱཛབྷོགྒཾ རཉྙཱ མཱགདྷེན སེནིཡེན བིམྦིསཱརེན དིནྣཾ རཱཛདཱཡཾ བྲཧྨདེཡྻཾ. ཡམྤི བྷཝཾ ཀཱུཊདནྟོ ཁཱཎུམཏཾ ཨཛ྄ཛྷཱཝསཏི སཏྟུསྶདཾ སཏིཎཀཊྛོདཀཾ སདྷཉྙཾ རཱཛབྷོགྒཾ, རཉྙཱ མཱགདྷེན སེནིཡེན བིམྦིསཱརེན དིནྣཾ རཱཛདཱཡཾ བྲཧྨདེཡྻཾ, ཨིམིནཱཔངྒེན ན ཨརཧཏི བྷཝཾ ཀཱུཊདནྟོ སམཎཾ གོཏམཾ དསྶནཱཡ ཨུཔསངྐམིཏུཾ. སམཎོཏྭེཝ གོཏམོ ཨརཧཏི བྷཝནྟཾ ཀཱུཊདནྟཾ དསྶནཱཡ ཨུཔསངྐམིཏུ’’ནྟི.

བུདྡྷགུཎཀཐཱ

༣༣༢. ཨེཝཾ ¶ ཝུཏྟེ ཀཱུཊདནྟོ བྲཱཧྨཎོ ཏེ བྲཱཧྨཎེ ཨེཏདཝོཙ –

‘‘ཏེན ¶ ཧི, བྷོ, མམཔི སུཎཱཐ, ཡཐཱ མཡམེཝ ཨརཧཱམ ཏཾ བྷཝནྟཾ ¶ གོཏམཾ དསྶནཱཡ ཨུཔསངྐམིཏུཾ, ན ཏྭེཝ ཨརཧཏི སོ བྷཝཾ གོཏམོ ཨམྷཱཀཾ དསྶནཱཡ ཨུཔསངྐམིཏུཾ. སམཎོ ཁལུ, བྷོ, གོཏམོ ཨུབྷཏོ སུཛཱཏོ མཱཏིཏོ ཙ པིཏིཏོ ཙ སཾསུདྡྷགཧཎིཀོ ཡཱཝ སཏྟམཱ པིཏཱམཧཡུགཱ ཨཀྑིཏྟོ ཨནུཔཀྐུཊྛོ ཛཱཏིཝཱདེན. ཡམྤི, བྷོ, སམཎོ གོཏམོ ཨུབྷཏོ སུཛཱཏོ མཱཏིཏོ ཙ པིཏིཏོ ཙ སཾསུདྡྷགཧཎིཀོ ཡཱཝ སཏྟམཱ པིཏཱམཧཡུགཱ ཨཀྑིཏྟོ ཨནུཔཀྐུཊྛོ ཛཱཏིཝཱདེན, ཨིམིནཱཔངྒེན ན ཨརཧཏི སོ བྷཝཾ གོཏམོ ཨམྷཱཀཾ དསྶནཱཡ ཨུཔསངྐམིཏུཾ. ཨཐ ཁོ མཡམེཝ ཨརཧཱམ ཏཾ བྷཝནྟཾ གོཏམཾ དསྶནཱཡ ཨུཔསངྐམིཏུཾ.

‘‘སམཎོ ཁལུ, བྷོ, གོཏམོ མཧནྟཾ ཉཱཏིསངྒྷཾ ཨོཧཱཡ པབྦཛིཏོ…པེ…

‘‘སམཎོ ཁལུ, བྷོ, གོཏམོ པཧཱུཏཾ ཧིརཉྙསུཝཎྞཾ ཨོཧཱཡ པབྦཛིཏོ བྷཱུམིགཏཉྩ ཝེཧཱསཊྛཾ ཙ…པེ…

‘‘སམཎོ ཁལུ, བྷོ, གོཏམོ དཧརོཝ སམཱནོ ཡུཝཱ སུསུཀཱལ༹ཀེསོ བྷདྲེན ཡོབྦནེན སམནྣཱགཏོ པཋམེན ཝཡསཱ ཨགཱརསྨཱ ཨནགཱརིཡཾ པབྦཛིཏོ…པེ…

‘‘སམཎོ ཁལུ, བྷོ, གོཏམོ ཨཀཱམཀཱནཾ མཱཏཱཔིཏཱུནཾ ཨསྶུམུཁཱནཾ རུདནྟཱནཾ ཀེསམསྶུཾ ཨོཧཱརེཏྭཱ ཀཱསཱཡཱནི ཝཏྠཱནི ཨཙྪཱདེཏྭཱ ཨགཱརསྨཱ ཨནགཱརིཡཾ པབྦཛིཏོ…པེ…

‘‘སམཎོ ཁལུ, བྷོ, གོཏམོ ཨབྷིརཱུཔོ དསྶནཱིཡོ པཱསཱདིཀོ པརམཱཡ ཝཎྞཔོཀྑརཏཱཡ སམནྣཱགཏོ བྲཧྨཝཎྞཱི བྲཧྨཝཙྪསཱི ཨཁུདྡཱཝཀཱསོ དསྶནཱཡ ¶ …པེ…

‘‘སམཎོ ཁལུ, བྷོ, གོཏམོ སཱིལཝཱ ཨརིཡསཱིལཱི ཀུསལསཱིལཱི ཀུསལསཱིལེན སམནྣཱགཏོ…པེ…

‘‘སམཎོ ¶ ཁལུ, བྷོ, གོཏམོ ཀལྱཱཎཝཱཙོ ཀལྱཱཎཝཱཀྐརཎོ པོརིཡཱ ཝཱཙཱཡ སམནྣཱགཏོ ཝིསྶཊྛཱཡ ¶ ཨནེལགལཱཡ ཨཏྠསྶ ཝིཉྙཱཔནིཡཱ…པེ…

‘‘སམཎོ ¶ ཁལུ, བྷོ, གོཏམོ བཧཱུནཾ ཨཱཙརིཡཔཱཙརིཡོ…པེ…

‘‘སམཎོ ཁལུ, བྷོ, གོཏམོ ཁཱིཎཀཱམརཱགོ ཝིགཏཙཱཔལློ…པེ…

‘‘སམཎོ ཁལུ, བྷོ, གོཏམོ ཀམྨཝཱདཱི ཀིརིཡཝཱདཱི ཨཔཱཔཔུརེཀྑཱརོ བྲཧྨཉྙཱཡ པཛཱཡ…པེ…

‘‘སམཎོ ཁལུ, བྷོ, གོཏམོ ཨུཙྩཱ ཀུལཱ པབྦཛིཏོ ཨསམྦྷིནྣཁཏྟིཡཀུལཱ…པེ…

‘‘སམཎོ ཁལུ, བྷོ, གོཏམོ ཨཌྜྷཱ ཀུལཱ པབྦཛིཏོ མཧདྡྷནཱ མཧཱབྷོགཱ…པེ…

‘‘སམཎཾ ཁལུ, བྷོ, གོཏམཾ ཏིརོརཊྛཱ ཏིརོཛནཔདཱ པཉྷཾ པུཙྪིཏུཾ ཨཱགཙྪནྟི…པེ…

‘‘སམཎཾ ཁལུ, བྷོ, གོཏམཾ ཨནེཀཱནི དེཝཏཱསཧསྶཱནི པཱཎེཧི སརཎཾ གཏཱནི…པེ…

‘‘སམཎཾ ཁལུ, བྷོ, གོཏམཾ ཨེཝཾ ཀལྱཱཎོ ཀིཏྟིསདྡོ ཨབྦྷུགྒཏོ – ‘ཨིཏིཔི སོ བྷགཝཱ ཨརཧཾ སམྨཱསམྦུདྡྷོ ཝིཛྫཱཙརཎསམྤནྣོ སུགཏོ ལོཀཝིདཱུ ཨནུཏྟརོ པུརིསདམྨསཱརཐི སཏྠཱ དེཝམནུསྶཱནཾ བུདྡྷོ བྷགཝཱ’ ཏི…པེ…

‘‘སམཎོ ཁལུ, བྷོ, གོཏམོ དྭཏྟིཾསམཧཱཔུརིསལཀྑཎེཧི སམནྣཱགཏོ…པེ…

‘‘སམཎོ ཁལུ, བྷོ, གོཏམོ ཨེཧིསྭཱགཏཝཱདཱི སཁིལོ སམྨོདཀོ ཨབྦྷཱཀུཊིཀོ ཨུཏྟཱནམུཁོ པུབྦབྷཱསཱི…པེ…

‘‘སམཎོ ཁལུ, བྷོ, གོཏམོ ཙཏུནྣཾ པརིསཱནཾ སཀྐཏོ གརུཀཏོ མཱནིཏོ པཱུཛིཏོ ཨཔཙིཏོ…པེ…

‘‘སམཎེ ¶ ཁལུ, བྷོ, གོཏམེ བཧཱུ དེཝཱ ཙ མནུསྶཱ ཙ ཨབྷིཔྤསནྣཱ…པེ…

‘‘སམཎོ ཁལུ, བྷོ, གོཏམོ ཡསྨིཾ གཱམེ ཝཱ ནིགམེ ཝཱ པཊིཝསཏི ན ཏསྨིཾ གཱམེ ཝཱ ནིགམེ ཝཱ ཨམནུསྶཱ མནུསྶེ ཝིཧེཋེནྟི…པེ…

‘‘སམཎོ ཁལུ, བྷོ, གོཏམོ སངྒྷཱི གཎཱི གཎཱཙརིཡོ པུཐུཏིཏྠཀརཱནཾ ཨགྒམཀྑཱཡཏི, ཡཐཱ ཁོ པན, བྷོ, ཨེཏེསཾ སམཎབྲཱཧྨཎཱནཾ ཡཐཱ ¶ ཝཱ ཏཐཱ ཝཱ ཡསོ སམུདཱགཙྪཏི, ན ¶ ཧེཝཾ སམཎསྶ གོཏམསྶ ཡསོ སམུདཱགཏོ. ཨཐ ཁོ ཨནུཏྟརཱཡ ཝིཛྫཱཙརཎསམྤདཱཡ སམཎསྶ གོཏམསྶ ཡསོ སམུདཱགཏོ…པེ…

‘‘སམཎཾ ཁལུ, བྷོ, གོཏམཾ རཱཛཱ མཱགདྷོ སེནིཡོ བིམྦིསཱརོ སཔུཏྟོ སབྷརིཡོ སཔརིསོ ¶ སཱམཙྩོ པཱཎེཧི སརཎཾ གཏོ…པེ…

‘‘སམཎཾ ཁལུ, བྷོ, གོཏམཾ རཱཛཱ པསེནདི ཀོསལོ སཔུཏྟོ སབྷརིཡོ སཔརིསོ སཱམཙྩོ པཱཎེཧི སརཎཾ གཏོ…པེ…

‘‘སམཎཾ ཁལུ, བྷོ, གོཏམཾ བྲཱཧྨཎོ པོཀྑརསཱཏི སཔུཏྟོ སབྷརིཡོ སཔརིསོ སཱམཙྩོ པཱཎེཧི སརཎཾ གཏོ…པེ…

‘‘སམཎོ ཁལུ, བྷོ, གོཏམོ རཉྙོ མཱགདྷསྶ སེནིཡསྶ བིམྦིསཱརསྶ སཀྐཏོ གརུཀཏོ མཱནིཏོ པཱུཛིཏོ ཨཔཙིཏོ…པེ…

‘‘སམཎོ ཁལུ, བྷོ, གོཏམོ རཉྙོ པསེནདིསྶ ཀོསལསྶ སཀྐཏོ གརུཀཏོ མཱནིཏོ པཱུཛིཏོ ཨཔཙིཏོ…པེ…

‘‘སམཎོ ཁལུ, བྷོ, གོཏམོ བྲཱཧྨཎསྶ པོཀྑརསཱཏིསྶ སཀྐཏོ གརུཀཏོ མཱནིཏོ པཱུཛིཏོ ཨཔཙིཏོ…པེ…

‘‘སམཎོ ཁལུ, བྷོ, གོཏམོ ཁཱཎུམཏཾ ཨནུཔྤཏྟོ ཁཱཎུམཏེ ཝིཧརཏི ཨམྦལཊྛིཀཱཡཾ. ཡེ ཁོ པན, བྷོ, ཀེཙི སམཎཱ ཝཱ བྲཱཧྨཎཱ ཝཱ ཨམྷཱཀཾ གཱམཁེཏྟཾ ཨཱགཙྪནྟི, ཨཏིཐཱི ནོ ¶ ཏེ ཧོནྟི. ཨཏིཐཱི ཁོ པནམྷེཧི སཀྐཱཏབྦཱ གརུཀཱཏབྦཱ མཱནེཏབྦཱ པཱུཛེཏབྦཱ ཨཔཙེཏབྦཱ. ཡམྤི, བྷོ, སམཎོ གོཏམོ ཁཱཎུམཏཾ ཨནུཔྤཏྟོ ཁཱཎུམཏེ ཝིཧརཏི ཨམྦལཊྛིཀཱཡཾ, ཨཏིཐིམྷཱཀཾ སམཎོ གོཏམོ. ཨཏིཐི ཁོ པནམྷེཧི སཀྐཱཏབྦོ གརུཀཱཏབྦོ མཱནེཏབྦོ པཱུཛེཏབྦོ ཨཔཙེཏབྦོ. ཨིམིནཱཔངྒེན ནཱརཧཏི སོ བྷཝཾ གོཏམོ ཨམྷཱཀཾ དསྶནཱཡ ཨུཔསངྐམིཏུཾ. ཨཐ ཁོ མཡམེཝ ཨརཧཱམ ¶ ཏཾ བྷཝནྟཾ གོཏམཾ དསྶནཱཡ ཨུཔསངྐམིཏུཾ. ཨེཏྟཀེ ཁོ ཨཧཾ, བྷོ, ཏསྶ བྷོཏོ གོཏམསྶ ཝཎྞེ པརིཡཱཔུཎཱམི, ནོ ཙ ཁོ སོ བྷཝཾ གོཏམོ ཨེཏྟཀཝཎྞོ. ཨཔརིམཱཎཝཎྞོ ཧི སོ བྷཝཾ གོཏམོ’’ཏི.

༣༣༣. ཨེཝཾ ¶ ཝུཏྟེ, ཏེ བྲཱཧྨཎཱ ཀཱུཊདནྟཾ བྲཱཧྨཎཾ ཨེཏདཝོཙུཾ – ‘‘ཡཐཱ ཁོ བྷཝཾ ཀཱུཊདནྟོ སམཎསྶ གོཏམསྶ ཝཎྞེ བྷཱསཏི, ཨིཏོ ཙེཔི སོ བྷཝཾ གོཏམོ ཡོཛནསཏེ ཝིཧརཏི, ཨལམེཝ སདྡྷེན ཀུལཔུཏྟེན དསྶནཱཡ ཨུཔསངྐམིཏུཾ ཨཔི པུཊོསེནཱ’’ཏི. ‘‘ཏེན ཧི, བྷོ, སབྦེཝ མཡཾ སམཎཾ གོཏམཾ དསྶནཱཡ ཨུཔསངྐམིསྶཱམཱ’’ཏི.

མཧཱཝིཛིཏརཱཛཡཉྙཀཐཱ

༣༣༤. ཨཐ ཁོ ཀཱུཊདནྟོ བྲཱཧྨཎོ མཧཏཱ བྲཱཧྨཎགཎེན སདྡྷིཾ ཡེན ཨམྦལཊྛིཀཱ ཡེན བྷགཝཱ ཏེནུཔསངྐམི, ཨུཔསངྐམིཏྭཱ བྷགཝཏཱ སདྡྷིཾ སམྨོདི ¶ . སམྨོདནཱིཡཾ ཀཐཾ སཱརཎཱིཡཾ ཝཱིཏིསཱརེཏྭཱ ཨེཀམནྟཾ ནིསཱིདི. ཁཱཎུམཏཀཱཔི ཁོ བྲཱཧྨཎགཧཔཏིཀཱ ཨཔྤེཀཙྩེ བྷགཝནྟཾ ཨབྷིཝཱདེཏྭཱ ཨེཀམནྟཾ ནིསཱིདིཾསུ; ཨཔྤེཀཙྩེ བྷགཝཏཱ སདྡྷིཾ སམྨོདིཾསུ, སམྨོདནཱིཡཾ ཀཐཾ སཱརཎཱིཡཾ ཝཱིཏིསཱརེཏྭཱ ཨེཀམནྟཾ ནིསཱིདིཾསུ; ཨཔྤེཀཙྩེ ཡེན བྷགཝཱ ཏེནཉྫལིཾ པཎཱམེཏྭཱ ཨེཀམནྟཾ ནིསཱིདིཾསུ; ཨཔྤེཀཙྩེ ནཱམགོཏྟཾ སཱཝེཏྭཱ ཨེཀམནྟཾ ནིསཱིདིཾསུ; ཨཔྤེཀཙྩེ ཏུཎྷཱིབྷཱུཏཱ ཨེཀམནྟཾ ནིསཱིདིཾསུ.

༣༣༥. ཨེཀམནྟཾ ནིསིནྣོ ཁོ ཀཱུཊདནྟོ བྲཱཧྨཎོ བྷགཝནྟཾ ཨེཏདཝོཙ – ‘‘སུཏཾ མེཏཾ, བྷོ གོཏམ – ‘སམཎོ གོཏམོ ཏིཝིདྷཾ ཡཉྙསམྤདཾ སོལ༹སཔརིཀྑཱརཾ ཛཱནཱཏཱི’ཏི. ན ཁོ པནཱཧཾ ཛཱནཱམི ཏིཝིདྷཾ ཡཉྙསམྤདཾ སོལ༹སཔརིཀྑཱརཾ. ཨིཙྪཱམི ཙཱཧཾ མཧཱཡཉྙཾ ¶ ཡཛིཏུཾ. སཱདྷུ མེ བྷཝཾ གོཏམོ ཏིཝིདྷཾ ཡཉྙསམྤདཾ སོལ༹སཔརིཀྑཱརཾ དེསེཏཱུ’’ཏི.

༣༣༦. ‘‘ཏེན ཧི, བྲཱཧྨཎ, སུཎཱཧི སཱདྷུཀཾ མནསིཀརོཧི, བྷཱསིསྶཱམཱི’’ཏི. ‘‘ཨེཝཾ, བྷོ’’ཏི ཁོ ཀཱུཊདནྟོ བྲཱཧྨཎོ བྷགཝཏོ པཙྩསྶོསི. བྷགཝཱ ཨེཏདཝོཙ – ‘‘བྷཱུཏཔུབྦཾ, བྲཱཧྨཎ ¶ , རཱཛཱ མཧཱཝིཛིཏོ ནཱམ ཨཧོསི ཨཌྜྷོ མཧདྡྷནོ མཧཱབྷོགོ པཧཱུཏཛཱཏརཱུཔརཛཏོ པཧཱུཏཝིཏྟཱུཔཀརཎོ པཧཱུཏདྷནདྷཉྙོ པརིཔུཎྞཀོསཀོཊྛཱགཱརོ. ཨཐ ཁོ, བྲཱཧྨཎ, རཉྙོ མཧཱཝིཛིཏསྶ རཧོགཏསྶ པཊིསལླཱིནསྶ ཨེཝཾ ཙེཏསོ པརིཝིཏཀྐོ ཨུདཔཱདི – ‘ཨདྷིགཏཱ ཁོ མེ ཝིཔུལཱ མཱནུསཀཱ བྷོགཱ, མཧནྟཾ པཐཝིམཎྜལཾ ཨབྷིཝིཛིཡ ཨཛ྄ཛྷཱཝསཱམི ¶ , ཡཾནཱུནཱཧཾ མཧཱཡཉྙཾ ཡཛེཡྻཾ, ཡཾ མམ ཨསྶ དཱིགྷརཏྟཾ ཧིཏཱཡ སུཁཱཡཱ’ཏི.

༣༣༧. ‘‘ཨཐ ཁོ, བྲཱཧྨཎ, རཱཛཱ མཧཱཝིཛིཏོ པུརོཧིཏཾ བྲཱཧྨཎཾ ཨཱམནྟེཏྭཱ ཨེཏདཝོཙ – ‘ཨིདྷ མཡ྄ཧཾ, བྲཱཧྨཎ, རཧོགཏསྶ པཊིསལླཱིནསྶ ཨེཝཾ ཙེཏསོ པརིཝིཏཀྐོ ཨུདཔཱདི – ཨདྷིགཏཱ ཁོ མེ ཝིཔུལཱ མཱནུསཀཱ བྷོགཱ ¶ , མཧནྟཾ པཐཝིམཎྜལཾ ཨབྷིཝིཛིཡ ཨཛ྄ཛྷཱཝསཱམི. ཡཾནཱུནཱཧཾ མཧཱཡཉྙཾ ཡཛེཡྻཾ ཡཾ མམ ཨསྶ དཱིགྷརཏྟཾ ཧིཏཱཡ སུཁཱཡཱ’ཏི. ཨིཙྪཱམཧཾ, བྲཱཧྨཎ, མཧཱཡཉྙཾ ཡཛིཏུཾ. ཨནུསཱསཏུ མཾ བྷཝཾ ཡཾ མམ ཨསྶ དཱིགྷརཏྟཾ ཧིཏཱཡ སུཁཱཡཱ’’’ཏི.

༣༣༨. ‘‘ཨེཝཾ ཝུཏྟེ, བྲཱཧྨཎ, པུརོཧིཏོ བྲཱཧྨཎོ རཱཛཱནཾ མཧཱཝིཛིཏཾ ཨེཏདཝོཙ – ‘བྷོཏོ ཁོ རཉྙོ ཛནཔདོ སཀཎྚཀོ སཨུཔྤཱིལོ༹, གཱམགྷཱཏཱཔི དིསྶནྟི, ནིགམགྷཱཏཱཔི དིསྶནྟི, ནགརགྷཱཏཱཔི དིསྶནྟི ¶ , པནྠདུཧནཱཔི དིསྶནྟི. བྷཝཾ ཁོ པན རཱཛཱ ཨེཝཾ སཀཎྚཀེ ཛནཔདེ སཨུཔྤཱིལེ༹ བལིམུདྡྷརེཡྻ, ཨཀིཙྩཀཱརཱི ཨསྶ ཏེན བྷཝཾ རཱཛཱ. སིཡཱ ཁོ པན བྷོཏོ རཉྙོ ཨེཝམསྶ – ‘‘ཨཧམེཏཾ དསྶུཁཱིལཾ ཝདྷེན ཝཱ བནྡྷེན ཝཱ ཛཱནིཡཱ ཝཱ གརཧཱཡ ཝཱ པབྦཱཛནཱཡ ཝཱ སམཱུཧནིསྶཱམཱི’’ཏི, ན ཁོ པནེཏསྶ དསྶུཁཱིལསྶ ཨེཝཾ སམྨཱ སམུགྒྷཱཏོ ཧོཏི. ཡེ ཏེ ཧཏཱཝསེསཀཱ བྷཝིསྶནྟི, ཏེ པཙྪཱ རཉྙོ ཛནཔདཾ ཝིཧེཋེསྶནྟི. ཨཔི ཙ ཁོ ཨིདཾ སཾཝིདྷཱནཾ ཨཱགམྨ ཨེཝམེཏསྶ དསྶུཁཱིལསྶ སམྨཱ སམུགྒྷཱཏོ ཧོཏི. ཏེན ཧི བྷཝཾ རཱཛཱ ཡེ བྷོཏོ རཉྙོ ཛནཔདེ ཨུསྶཧནྟི ཀསིགོརཀྑེ, ཏེསཾ བྷཝཾ རཱཛཱ བཱིཛབྷཏྟཾ ཨནུཔྤདེཏུ. ཡེ བྷོཏོ རཉྙོ ཛནཔདེ ཨུསྶཧནྟི ཝཱཎིཛྫཱཡ, ཏེསཾ བྷཝཾ རཱཛཱ པཱབྷཏཾ ཨནུཔྤདེཏུ. ཡེ བྷོཏོ རཉྙོ ཛནཔདེ ཨུསྶཧནྟི རཱཛཔོརིསེ, ཏེསཾ བྷཝཾ རཱཛཱ བྷཏྟཝེཏནཾ པཀཔྤེཏུ. ཏེ ཙ མནུསྶཱ སཀམྨཔསུཏཱ རཉྙོ ཛནཔདཾ ན ཝིཧེཋེསྶནྟི; མཧཱ ཙ རཉྙོ རཱསིཀོ བྷཝིསྶཏི. ཁེམཊྛིཏཱ ཛནཔདཱ ཨཀཎྚཀཱ ཨནུཔྤཱིལཱ༹. མནུསྶཱ མུདཱ མོདམཱནཱ ཨུརེ པུཏྟེ ནཙྩེནྟཱ ཨཔཱརུཏགྷརཱ མཉྙེ ཝིཧརིསྶནྟཱི’ཏི. ‘ཨེཝཾ, བྷོ’ཏི ཁོ, བྲཱཧྨཎ, རཱཛཱ མཧཱཝིཛིཏོ པུརོཧིཏསྶ བྲཱཧྨཎསྶ པཊིསྶུཏྭཱ ཡེ རཉྙོ ཛནཔདེ ཨུསྶཧིཾསུ ¶ ཀསིགོརཀྑེ, ཏེསཾ རཱཛཱ མཧཱཝིཛིཏོ བཱིཛབྷཏྟཾ ཨནུཔྤདཱསི. ཡེ ¶ ཙ རཉྙོ ཛནཔདེ ཨུསྶཧིཾསུ ཝཱཎིཛྫཱཡ, ཏེསཾ རཱཛཱ མཧཱཝིཛིཏོ པཱབྷཏཾ ཨནུཔྤདཱསི. ཡེ ཙ རཉྙོ ཛནཔདེ ¶ ཨུསྶཧིཾསུ ¶ རཱཛཔོརིསེ, ཏེསཾ རཱཛཱ མཧཱཝིཛིཏོ བྷཏྟཝེཏནཾ པཀཔྤེསི. ཏེ ཙ མནུསྶཱ སཀམྨཔསུཏཱ རཉྙོ ཛནཔདཾ ན ཝིཧེཋིཾསུ, མཧཱ ཙ རཉྙོ རཱསིཀོ ཨཧོསི. ཁེམཊྛིཏཱ ཛནཔདཱ ཨཀཎྚཀཱ ཨནུཔྤཱིལཱ༹ མནུསྶཱ མུདཱ མོདམཱནཱ ཨུརེ པུཏྟེ ནཙྩེནྟཱ ཨཔཱརུཏགྷརཱ མཉྙེ ཝིཧརིཾསུ. ཨཐ ཁོ, བྲཱཧྨཎ, རཱཛཱ མཧཱཝིཛིཏོ པུརོཧིཏཾ བྲཱཧྨཎཾ ཨཱམནྟེཏྭཱ ཨེཏདཝོཙ – ‘སམཱུཧཏོ ཁོ མེ བྷོཏོ དསྶུཁཱིལོ, བྷོཏོ སཾཝིདྷཱནཾ ཨཱགམྨ མཧཱ ཙ མེ རཱསིཀོ. ཁེམཊྛིཏཱ ཛནཔདཱ ཨཀཎྚཀཱ ཨནུཔྤཱིལཱ༹ མནུསྶཱ མུདཱ མོདམཱནཱ ཨུརེ པུཏྟེ ནཙྩེནྟཱ ཨཔཱརུཏགྷརཱ མཉྙེ ཝིཧརནྟི. ཨིཙྪཱམཧཾ བྲཱཧྨཎ མཧཱཡཉྙཾ ཡཛིཏུཾ. ཨནུསཱསཏུ མཾ བྷཝཾ ཡཾ མམ ཨསྶ དཱིགྷརཏྟཾ ཧིཏཱཡ སུཁཱཡཱ’ཏི.

ཙཏུཔརིཀྑཱརཾ

༣༣༩. ‘‘ཏེན ཧི བྷཝཾ རཱཛཱ ཡེ བྷོཏོ རཉྙོ ཛནཔདེ ཁཏྟིཡཱ ཨཱནུཡནྟཱ ནེགམཱ ཙེཝ ཛཱནཔདཱ ཙ ཏེ བྷཝཾ རཱཛཱ ཨཱམནྟཡཏཾ – ‘ཨིཙྪཱམཧཾ, བྷོ, མཧཱཡཉྙཾ ཡཛིཏུཾ, ཨནུཛཱནནྟུ མེ བྷཝནྟོ ཡཾ མམ ཨསྶ དཱིགྷརཏྟཾ ཧིཏཱཡ སུཁཱཡཱ’ཏི. ཡེ བྷོཏོ རཉྙོ ཛནཔདེ ཨམཙྩཱ པཱརིསཛྫཱ ནེགམཱ ཙེཝ ཛཱནཔདཱ ཙ…པེ… བྲཱཧྨཎམཧཱསཱལཱ ནེགམཱ ཙེཝ ཛཱནཔདཱ ཙ…པེ… གཧཔཏིནེཙཡིཀཱ ནེགམཱ ཙེཝ ཛཱནཔདཱ ཙ, ཏེ བྷཝཾ རཱཛཱ ཨཱམནྟཡཏཾ – ‘ཨིཙྪཱམཧཾ, བྷོ, མཧཱཡཉྙཾ ཡཛིཏུཾ, ཨནུཛཱནནྟུ མེ བྷཝནྟོ ཡཾ མམ ཨསྶ དཱིགྷརཏྟཾ ཧིཏཱཡ སུཁཱཡཱ’ཏི. ‘ཨེཝཾ, བྷོ’ཏི ཁོ, བྲཱཧྨཎ, རཱཛཱ མཧཱཝིཛིཏོ པུརོཧིཏསྶ བྲཱཧྨཎསྶ པཊིསྶུཏྭཱ ¶ ཡེ རཉྙོ ཛནཔདེ ཁཏྟིཡཱ ཨཱནུཡནྟཱ ནེགམཱ ཙེཝ ཛཱནཔདཱ ཙ, ཏེ རཱཛཱ མཧཱཝིཛིཏོ ཨཱམནྟེསི ¶ – ‘ཨིཙྪཱམཧཾ, བྷོ, མཧཱཡཉྙཾ ཡཛིཏུཾ, ཨནུཛཱནནྟུ མེ བྷཝནྟོ ཡཾ མམ ཨསྶ དཱིགྷརཏྟཾ ཧིཏཱཡ སུཁཱཡཱ’’ཏི. ‘ཡཛཏཾ བྷཝཾ རཱཛཱ ཡཉྙཾ, ཡཉྙཀཱལོ མཧཱརཱཛཱ’ཏི. ཡེ རཉྙོ ཛནཔདེ ཨམཙྩཱ པཱརིསཛྫཱ ནེགམཱ ཙེཝ ཛཱནཔདཱ ཙ…པེ… བྲཱཧྨཎམཧཱསཱལཱ ནེགམཱ ཙེཝ ཛཱནཔདཱ ཙ…པེ… གཧཔཏིནེཙཡིཀཱ ནེགམཱ ཙེཝ ཛཱནཔདཱ ཙ, ཏེ རཱཛཱ མཧཱཝིཛིཏོ ཨཱམནྟེསི – ‘ཨིཙྪཱམཧཾ, བྷོ ¶ , མཧཱཡཉྙཾ ཡཛིཏུཾ. ཨནུཛཱནནྟུ མེ བྷཝནྟོ ཡཾ མམ ཨསྶ དཱིགྷརཏྟཾ ཧིཏཱཡ སུཁཱཡཱ’ཏི. ‘ཡཛཏཾ བྷཝཾ རཱཛཱ ཡཉྙཾ, ཡཉྙཀཱལོ མཧཱརཱཛཱ’ཏི. ཨིཏིམེ ཙཏྟཱརོ ཨནུམཏིཔཀྑཱ ཏསྶེཝ ཡཉྙསྶ པརིཀྑཱརཱ བྷཝནྟི.

ཨཊྛ པརིཀྑཱརཱ

༣༤༠. ‘‘རཱཛཱ ¶ མཧཱཝིཛིཏོ ཨཊྛཧངྒེཧི སམནྣཱགཏོ, ཨུབྷཏོ སུཛཱཏོ མཱཏིཏོ ཙ པིཏིཏོ ཙ སཾསུདྡྷགཧཎིཀོ ཡཱཝ སཏྟམཱ པིཏཱམཧཡུགཱ ཨཀྑིཏྟོ ཨནུཔཀྐུཊྛོ ཛཱཏིཝཱདེན ཨབྷིརཱུཔོ དསྶནཱིཡོ པཱསཱདིཀོ པརམཱཡ ཝཎྞཔོཀྑརཏཱཡ སམནྣཱགཏོ བྲཧྨཝཎྞཱི བྲཧྨཝཙྪསཱི ཨཁུདྡཱཝཀཱསོ དསྶནཱཡ; ཨཌྜྷོ མཧདྡྷནོ མཧཱབྷོགོ པཧཱུཏཛཱཏརཱུཔརཛཏོ པཧཱུཏཝིཏྟཱུཔཀརཎོ པཧཱུཏདྷནདྷཉྙོ པརིཔུཎྞཀོསཀོཊྛཱགཱརོ; བལཝཱ ཙཏུརངྒིནིཡཱ སེནཱཡ སམནྣཱགཏོ ཨསྶཝཱཡ ཨོཝཱདཔཊིཀརཱཡ སཧཏི [པཏཔཏི (སཱི. པཱི.), ཏཔཏི (སྱཱ.)] མཉྙེ པཙྩཏྠིཀེ ཡསསཱ; སདྡྷོ དཱཡཀོ དཱནཔཏི ཨནཱཝཊདྭཱརོ སམཎབྲཱཧྨཎཀཔཎདྡྷིཀཝཎིབྦཀཡཱཙཀཱནཾ ཨོཔཱནབྷཱུཏོ པུཉྙཱནི ཀརོཏི; བཧུསྶུཏོ ཏསྶ ཏསྶ སུཏཛཱཏསྶ, ཏསྶ ཏསྶེཝ ¶ ཁོ པན བྷཱསིཏསྶ ཨཏྠཾ ཛཱནཱཏི ‘ཨཡཾ ཨིམསྶ བྷཱསིཏསྶ ཨཏྠོ ཨཡཾ ཨིམསྶ བྷཱསིཏསྶ ཨཏྠོ’ཏི; པཎྜིཏོ, ཝིཡཏྟོ, མེདྷཱཝཱི, པཊིབལོ, ཨཏཱིཏཱནཱགཏཔཙྩུཔྤནྣེ ཨཏྠེ ཙིནྟེཏུཾ. རཱཛཱ མཧཱཝིཛིཏོ ཨིམེཧི ཨཊྛཧངྒེཧི སམནྣཱགཏོ. ཨིཏི ཨིམཱནིཔི ཨཊྛངྒཱནི ཏསྶེཝ ཡཉྙསྶ པརིཀྑཱརཱ བྷཝནྟི.

ཙཏུཔརིཀྑཱརཾ

༣༤༡. ‘‘པུརོཧིཏོ ¶ [པུརོཧིཏོཔི (ཀ. སཱི. ཀ.)] བྲཱཧྨཎོ ཙཏུཧངྒེཧི སམནྣཱགཏོ. ཨུབྷཏོ སུཛཱཏོ མཱཏིཏོ ཙ པིཏིཏོ ཙ སཾསུདྡྷགཧཎིཀོ ཡཱཝ སཏྟམཱ པིཏཱམཧཡུགཱ ཨཀྑིཏྟོ ཨནུཔཀྐུཊྛོ ཛཱཏིཝཱདེན; ཨཛ྄ཛྷཱཡཀོ མནྟདྷརོ ཏིཎྞཾ ཝེདཱནཾ པཱརགཱུ སནིགྷཎྜུཀེཊུབྷཱནཾ སཱཀྑརཔྤབྷེདཱནཾ ཨིཏིཧཱསཔཉྩམཱནཾ པདཀོ ཝེཡྻཱཀརཎོ ལོཀཱཡཏམཧཱཔུརིསལཀྑཎེསུ ཨནཝཡོ; སཱིལཝཱ ཝུདྡྷསཱིལཱི ཝུདྡྷསཱིལེན ¶ སམནྣཱགཏོ; པཎྜིཏོ ཝིཡཏྟོ མེདྷཱཝཱི པཋམོ ཝཱ དུཏིཡོ ཝཱ སུཛཾ པགྒཎྷནྟཱནཾ. པུརོཧིཏོ བྲཱཧྨཎོ ཨིམེཧི ཙཏཱུཧངྒེཧི སམནྣཱགཏོ. ཨིཏི ཨིམཱནི ཙཏྟཱརི ཨངྒཱནི ཏསྶེཝ ཡཉྙསྶ པརིཀྑཱརཱ བྷཝནྟི.

ཏིསྶོ ཝིདྷཱ

༣༤༢. ‘‘ཨཐ ཁོ, བྲཱཧྨཎ, པུརོཧིཏོ བྲཱཧྨཎོ རཉྙོ མཧཱཝིཛིཏསྶ པུབྦེཝ ཡཉྙཱ ཏིསྶོ ཝིདྷཱ དེསེསི. སིཡཱ ཁོ པན བྷོཏོ རཉྙོ མཧཱཡཉྙཾ ¶ ཡིཊྛུཀཱམསྶ [ཡིཊྛཀཱམསྶ (ཀ.)] ཀོཙིདེཝ ཝིཔྤཊིསཱརོ – ‘མཧཱ ཝཏ མེ བྷོགཀྑནྡྷོ ཝིགཙྪིསྶཏཱི’ཏི, སོ བྷོཏཱ རཉྙཱ ཝིཔྤཊིསཱརོ ན ཀརཎཱིཡོ. སིཡཱ ཁོ པན བྷོཏོ རཉྙོ མཧཱཡཉྙཾ ཡཛམཱནསྶ ཀོཙིདེཝ ཝིཔྤཊིསཱརོ – ‘མཧཱ ¶ ཝཏ མེ བྷོགཀྑནྡྷོ ཝིགཙྪཏཱི’ཏི, སོ བྷོཏཱ རཉྙཱ ཝིཔྤཊིསཱརོ ན ཀརཎཱིཡོ. སིཡཱ ཁོ པན བྷོཏོ རཉྙོ མཧཱཡཉྙཾ ཡིཊྛསྶ ཀོཙིདེཝ ཝིཔྤཊིསཱརོ – ‘མཧཱ ཝཏ མེ བྷོགཀྑནྡྷོ ཝིགཏོ’ཏི, སོ བྷོཏཱ རཉྙཱ ཝིཔྤཊིསཱརོ ན ཀརཎཱིཡོ’’ཏི. ཨིམཱ ཁོ, བྲཱཧྨཎ, པུརོཧིཏོ བྲཱཧྨཎོ རཉྙོ མཧཱཝིཛིཏསྶ པུབྦེཝ ཡཉྙཱ ཏིསྶོ ཝིདྷཱ དེསེསི.

དས ཨཱཀཱརཱ

༣༤༣. ‘‘ཨཐ ཁོ, བྲཱཧྨཎ, པུརོཧིཏོ བྲཱཧྨཎོ རཉྙོ མཧཱཝིཛིཏསྶ པུབྦེཝ ཡཉྙཱ དསཧཱཀཱརེཧི པཊིགྒཱཧཀེསུ ཝིཔྤཊིསཱརཾ པཊིཝིནེསི. ‘ཨཱགམིསྶནྟི ཁོ བྷོཏོ ཡཉྙཾ པཱཎཱཏིཔཱཏིནོཔི པཱཎཱཏིཔཱཏཱ པཊིཝིརཏཱཔི. ཡེ ཏཏྠ པཱཎཱཏིཔཱཏིནོ, ཏེསཉྙེཝ ཏེན. ཡེ ཏཏྠ པཱཎཱཏིཔཱཏཱ པཊིཝིརཏཱ, ཏེ ཨཱརབྦྷ ཡཛཏཾ བྷཝཾ, སཛྫཏཾ བྷཝཾ, མོདཏཾ བྷཝཾ, ཙིཏྟམེཝ བྷཝཾ ཨནྟརཾ པསཱདེཏུ. ཨཱགམིསྶནྟི ཁོ བྷོཏོ ཡཉྙཾ ཨདིནྣཱདཱཡིནོཔི ཨདིནྣཱདཱནཱ པཊིཝིརཏཱཔི…པེ… ¶ ཀཱམེསུ མིཙྪཱཙཱརིནོཔི ཀཱམེསུམིཙྪཱཙཱརཱ པཊིཝིརཏཱཔི… མུསཱཝཱདིནོཔི མུསཱཝཱདཱ པཊིཝིརཏཱཔི… པིསུཎཝཱཙིནོཔི པིསུཎཱཡ ཝཱཙཱཡ པཊིཝིརཏཱཔི… ཕརུསཝཱཙིནོཔི ཕརུསཱཡ ཝཱཙཱཡ པཊིཝིརཏཱཔི… སམྥཔྤལཱཔིནོཔི སམྥཔྤལཱཔཱ ¶ པཊིཝིརཏཱཔི ¶ … ཨབྷིཛ྄ཛྷཱལུནོཔི ཨནབྷིཛ྄ཛྷཱལུནོཔི… བྱཱཔནྣཙིཏྟཱཔི ཨབྱཱཔནྣཙིཏྟཱཔི… མིཙྪཱདིཊྛིཀཱཔི སམྨཱདིཊྛིཀཱཔི…. ཡེ ཏཏྠ མིཙྪཱདིཊྛིཀཱ, ཏེསཉྙེཝ ཏེན. ཡེ ཏཏྠ སམྨཱདིཊྛིཀཱ, ཏེ ཨཱརབྦྷ ཡཛཏཾ བྷཝཾ, སཛྫཏཾ བྷཝཾ, མོདཏཾ བྷཝཾ, ཙིཏྟམེཝ བྷཝཾ ཨནྟརཾ པསཱདེཏཱུ’ཏི. ཨིམེཧི ཁོ, བྲཱཧྨཎ, པུརོཧིཏོ བྲཱཧྨཎོ རཉྙོ མཧཱཝིཛིཏསྶ པུབྦེཝ ཡཉྙཱ དསཧཱཀཱརེཧི པཊིགྒཱཧཀེསུ ཝིཔྤཊིསཱརཾ པཊིཝིནེསི.

སོལ༹ས ཨཱཀཱརཱ

༣༤༤. ‘‘ཨཐ ཁོ, བྲཱཧྨཎ, པུརོཧིཏོ བྲཱཧྨཎོ རཉྙོ མཧཱཝིཛིཏསྶ མཧཱཡཉྙཾ ཡཛམཱནསྶ སོལ༹སཧཱཀཱརེཧི ཙིཏྟཾ སནྡསྶེསི སམཱདཔེསི སམུཏྟེཛེསི སམྤཧཾསེསི སིཡཱ ཁོ པན བྷོཏོ རཉྙོ མཧཱཡཉྙཾ ཡཛམཱནསྶ ཀོཙིདེཝ ཝཏྟཱ – ‘རཱཛཱ ཁོ མཧཱཝིཛིཏོ མཧཱཡཉྙཾ ཡཛཏི, ནོ ཙ ཁོ ཏསྶ ཨཱམནྟིཏཱ ཁཏྟིཡཱ ཨཱནུཡནྟཱ ནེགམཱ ཙེཝ ཛཱནཔདཱ ཙ; ཨཐ ཙ པན བྷཝཾ རཱཛཱ ཨེཝརཱུཔཾ མཧཱཡཉྙཾ ཡཛཏཱི’ཏི ¶ . ཨེཝམྤི བྷོཏོ རཉྙོ ཝཏྟཱ དྷམྨཏོ ནཏྠི. བྷོཏཱ ཁོ པན རཉྙཱ ཨཱམནྟིཏཱ ཁཏྟིཡཱ ཨཱནུཡནྟཱ ནེགམཱ ཙེཝ ཛཱནཔདཱ ཙ ¶ . ཨིམིནཱཔེཏཾ བྷཝཾ རཱཛཱ ཛཱནཱཏུ, ཡཛཏཾ བྷཝཾ, སཛྫཏཾ བྷཝཾ, མོདཏཾ བྷཝཾ, ཙིཏྟམེཝ བྷཝཾ ཨནྟརཾ པསཱདེཏུ.

‘‘སིཡཱ ཁོ པན བྷོཏོ རཉྙོ མཧཱཡཉྙཾ ཡཛམཱནསྶ ཀོཙིདེཝ ཝཏྟཱ – ‘རཱཛཱ ཁོ མཧཱཝིཛིཏོ མཧཱཡཉྙཾ ཡཛཏི, ནོ ཙ ཁོ ཏསྶ ཨཱམནྟིཏཱ ཨམཙྩཱ པཱརིསཛྫཱ ནེགམཱ ཙེཝ ཛཱནཔདཱ ཙ…པེ… བྲཱཧྨཎམཧཱསཱལཱ ནེགམཱ ཙེཝ ཛཱནཔདཱ ཙ…པེ… གཧཔཏིནེཙཡིཀཱ ནེགམཱ ཙེཝ ཛཱནཔདཱ ཙ, ཨཐ ཙ པན བྷཝཾ རཱཛཱ ཨེཝརཱུཔཾ མཧཱཡཉྙཾ ཡཛཏཱི’ཏི. ཨེཝམྤི བྷོཏོ རཉྙོ ཝཏྟཱ དྷམྨཏོ ནཏྠི. བྷོཏཱ ཁོ པན རཉྙཱ ཨཱམནྟིཏཱ གཧཔཏིནེཙཡིཀཱ ནེགམཱ ཙེཝ ཛཱནཔདཱ ཙ. ཨིམིནཱཔེཏཾ བྷཝཾ རཱཛཱ ཛཱནཱཏུ, ཡཛཏཾ བྷཝཾ, སཛྫཏཾ བྷཝཾ, མོདཏཾ བྷཝཾ, ཙིཏྟམེཝ བྷཝཾ ཨནྟརཾ པསཱདེཏུ.

‘‘སིཡཱ ཁོ པན བྷོཏོ རཉྙོ མཧཱཡཉྙཾ ཡཛམཱནསྶ ཀོཙིདེཝ ཝཏྟཱ – ‘རཱཛཱ ཁོ མཧཱཝིཛིཏོ མཧཱཡཉྙཾ ཡཛཏི, ནོ ཙ ཁོ ཨུབྷཏོ ¶ སུཛཱཏོ མཱཏིཏོ ཙ པིཏིཏོ ཙ སཾསུདྡྷགཧཎིཀོ ཡཱཝ སཏྟམཱ པིཏཱམཧཡུགཱ ཨཀྑིཏྟོ ཨནུཔཀྐུཊྛོ ཛཱཏིཝཱདེན, ཨཐ ཙ པན བྷཝཾ རཱཛཱ ཨེཝརཱུཔཾ མཧཱཡཉྙཾ ཡཛཏཱི’ཏི. ཨེཝམྤི བྷོཏོ རཉྙོ ཝཏྟཱ དྷམྨཏོ ནཏྠི. བྷཝཾ ཁོ པན རཱཛཱ ཨུབྷཏོ སུཛཱཏོ མཱཏིཏོ ཙ པིཏིཏོ ཙ སཾསུདྡྷགཧཎིཀོ ཡཱཝ སཏྟམཱ པིཏཱམཧཡུགཱ ¶ ¶ ཨཀྑིཏྟོ ཨནུཔཀྐུཊྛོ ཛཱཏིཝཱདེན. ཨིམིནཱཔེཏཾ བྷཝཾ རཱཛཱ ཛཱནཱཏུ, ཡཛཏཾ བྷཝཾ, སཛྫཏཾ བྷཝཾ, མོདཏཾ བྷཝཾ, ཙིཏྟམེཝ བྷཝཾ ཨནྟརཾ པསཱདེཏུ.

‘‘སིཡཱ ཁོ པན བྷོཏོ རཉྙོ མཧཱཡཉྙཾ ཡཛམཱནསྶ ཀོཙིདེཝ ཝཏྟཱ – ‘རཱཛཱ ཁོ མཧཱཝིཛིཏོ མཧཱཡཉྙཾ ཡཛཏི ནོ ཙ ཁོ ཨབྷིརཱུཔོ དསྶནཱིཡོ པཱསཱདིཀོ པརམཱཡ ཝཎྞཔོཀྑརཏཱཡ སམནྣཱགཏོ བྲཧྨཝཎྞཱི བྲཧྨཝཙྪསཱི ཨཁུདྡཱཝཀཱསོ དསྶནཱཡ…པེ… ནོ ཙ ཁོ ཨཌྜྷོ མཧདྡྷནོ མཧཱབྷོགོ པཧཱུཏཛཱཏརཱུཔརཛཏོ པཧཱུཏཝིཏྟཱུཔཀརཎོ པཧཱུཏདྷནདྷཉྙོ པརིཔུཎྞཀོསཀོཊྛཱགཱརོ…པེ… ནོ ཙ ཁོ བལཝཱ ཙཏུརངྒིནིཡཱ སེནཱཡ སམནྣཱགཏོ ཨསྶཝཱཡ ཨོཝཱདཔཊིཀརཱཡ སཧཏི མཉྙེ པཙྩཏྠིཀེ ཡསསཱ…པེ… ནོ ཙ ཁོ སདྡྷོ དཱཡཀོ དཱནཔཏི ཨནཱཝཊདྭཱརོ སམཎབྲཱཧྨཎཀཔཎདྡྷིཀཝཎིབྦཀཡཱཙཀཱནཾ ཨོཔཱནབྷཱུཏོ པུཉྙཱནི ཀརོཏི…པེ… ནོ ཙ ཁོ བཧུསྶུཏོ ཏསྶ ཏསྶ སུཏཛཱཏསྶ…པེ… ནོ ཙ ཁོ ཏསྶ ཏསྶེཝ ཁོ པན བྷཱསིཏསྶ ཨཏྠཾ ཛཱནཱཏི ‘‘ཨཡཾ ཨིམསྶ བྷཱསིཏསྶ ཨཏྠོ, ཨཡཾ ཨིམསྶ བྷཱསིཏསྶ ཨཏྠོ’’ཏི…པེ… ནོ ཙ ཁོ པཎྜིཏོ ཝིཡཏྟོ མེདྷཱཝཱི པཊིབལོ ཨཏཱིཏཱནཱགཏཔཙྩུཔྤནྣེ ཨཏྠེ ཙིནྟེཏུཾ, ཨཐ ཙ པན བྷཝཾ རཱཛཱ ཨེཝརཱུཔཾ མཧཱཡཉྙཾ ཡཛཏཱི’ཏི ¶ . ཨེཝམྤི བྷོཏོ རཉྙོ ཝཏྟཱ དྷམྨཏོ ནཏྠི. བྷཝཾ ཁོ པན རཱཛཱ པཎྜིཏོ ཝིཡཏྟོ མེདྷཱཝཱི པཊིབལོ ཨཏཱིཏཱནཱགཏཔཙྩུཔྤནྣེ ཨཏྠེ ཙིནྟེཏུཾ. ཨིམིནཱཔེཏཾ བྷཝཾ རཱཛཱ ཛཱནཱཏུ ¶ , ཡཛཏཾ བྷཝཾ, སཛྫཏཾ བྷཝཾ, མོདཏཾ བྷཝཾ, ཙིཏྟམེཝ བྷཝཾ ཨནྟརཾ པསཱདེཏུ.

‘‘སིཡཱ ཁོ པན བྷོཏོ རཉྙོ མཧཱཡཉྙཾ ཡཛམཱནསྶ ཀོཙིདེཝ ཝཏྟཱ – ‘རཱཛཱ ཁོ མཧཱཝིཛིཏོ མཧཱཡཉྙཾ ཡཛཏི. ནོ ཙ ཁྭསྶ པུརོཧིཏོ བྲཱཧྨཎོ ཨུབྷཏོ སུཛཱཏོ མཱཏིཏོ ཙ པིཏིཏོ ཙ སཾསུདྡྷགཧཎིཀོ ¶ ཡཱཝ སཏྟམཱ པིཏཱམཧཡུགཱ ཨཀྑིཏྟོ ཨནུཔཀྐུཊྛོ ཛཱཏིཝཱདེན; ཨཐ ཙ པན བྷཝཾ རཱཛཱ ཨེཝརཱུཔཾ མཧཱཡཉྙཾ ཡཛཏཱི’ཏི. ཨེཝམྤི ¶ བྷོཏོ རཉྙོ ཝཏྟཱ དྷམྨཏོ ནཏྠི. བྷོཏོ ཁོ པན རཉྙོ པུརོཧིཏོ བྲཱཧྨཎོ ཨུབྷཏོ སུཛཱཏོ མཱཏིཏོ ཙ པིཏིཏོ ཙ སཾསུདྡྷགཧཎིཀོ ཡཱཝ སཏྟམཱ པིཏཱམཧཡུགཱ ཨཀྑིཏྟོ ཨནུཔཀྐུཊྛོ ཛཱཏིཝཱདེན. ཨིམིནཱཔེཏཾ བྷཝཾ རཱཛཱ ཛཱནཱཏུ, ཡཛཏཾ བྷཝཾ, སཛྫཏཾ བྷཝཾ, མོདཏཾ བྷཝཾ, ཙིཏྟམེཝ བྷཝཾ ཨནྟརཾ པསཱདེཏུ.

‘‘སིཡཱ ཁོ པན བྷོཏོ རཉྙོ མཧཱཡཉྙཾ ཡཛམཱནསྶ ཀོཙིདེཝ ཝཏྟཱ – ‘རཱཛཱ ཁོ མཧཱཝིཛིཏོ མཧཱཡཉྙཾ ཡཛཏི. ནོ ཙ ཁྭསྶ པུརོཧིཏོ བྲཱཧྨཎོ ཨཛ྄ཛྷཱཡཀོ མནྟདྷརོ ཏིཎྞཾ ཝེདཱནཾ པཱརགཱུ སནིགྷཎྜུཀེཊུབྷཱནཾ སཱཀྑརཔྤབྷེདཱནཾ ཨིཏིཧཱསཔཉྩམཱནཾ པདཀོ ཝེཡྻཱཀརཎོ ལོཀཱཡཏམཧཱཔུརིསལཀྑཎེསུ ཨནཝཡོ…པེ… ནོ ཙ ཁྭསྶ པུརོཧིཏོ བྲཱཧྨཎོ སཱིལཝཱ ཝུདྡྷསཱིལཱི ཝུདྡྷསཱིལེན སམནྣཱགཏོ…པེ… ནོ ཙ ཁྭསྶ པུརོཧིཏོ བྲཱཧྨཎོ པཎྜིཏོ ཝིཡཏྟོ མེདྷཱཝཱི པཋམོ ཝཱ དུཏིཡོ ཝཱ སུཛཾ པགྒཎྷནྟཱནཾ, ཨཐ ཙ པན བྷཝཾ རཱཛཱ ¶ ཨེཝརཱུཔཾ མཧཱཡཉྙཾ ཡཛཏཱི’ཏི. ཨེཝམྤི བྷོཏོ རཉྙོ ཝཏྟཱ དྷམྨཏོ ནཏྠི. བྷོཏོ ཁོ པན རཉྙོ པུརོཧིཏོ བྲཱཧྨཎོ པཎྜིཏོ ཝིཡཏྟོ མེདྷཱཝཱི པཋམོ ཝཱ དུཏིཡོ ཝཱ སུཛཾ པགྒཎྷནྟཱནཾ. ཨིམིནཱཔེཏཾ བྷཝཾ རཱཛཱ ཛཱནཱཏུ, ཡཛཏཾ བྷཝཾ, སཛྫཏཾ བྷཝཾ, མོདཏཾ བྷཝཾ, ཙིཏྟམེཝ བྷཝཾ ཨནྟརཾ པསཱདེཏཱུཏི. ཨིམེཧི ཁོ, བྲཱཧྨཎ, པུརོཧིཏོ བྲཱཧྨཎོ རཉྙོ མཧཱཝིཛིཏསྶ མཧཱཡཉྙཾ ཡཛམཱནསྶ སོལ༹སཧི ཨཱཀཱརེཧི ཙིཏྟཾ སནྡསྶེསི སམཱདཔེསི སམུཏྟེཛེསི སམྤཧཾསེསི.

༣༤༥. ‘‘ཏསྨིཾ ཁོ, བྲཱཧྨཎ, ཡཉྙེ ནེཝ གཱཝོ ཧཉྙིཾསུ, ན ཨཛེལ༹ཀཱ ཧཉྙིཾསུ, ན ཀུཀྐུཊསཱུཀརཱ ཧཉྙིཾསུ, ན ཝིཝིདྷཱ པཱཎཱ སཾགྷཱཏཾ ཨཱཔཛྫིཾསུ, ན རུཀྑཱ ཚིཛྫིཾསུ ཡཱུཔཏྠཱཡ, ན དབྦྷཱ ལཱུཡིཾསུ བརིཧིསཏྠཱཡ [པརིཧིཾསཏྠཱཡ (སྱཱ. ཀ. སཱི. ཀ.), པརཧིཾསཏྠཱཡ (ཀ.)]. ཡེཔིསྶ ཨཧེསུཾ དཱསཱཏི ཝཱ པེསྶཱཏི ཝཱ ཀམྨཀརཱཏི ཝཱ, ཏེཔི ན དཎྜཏཛྫིཏཱ ན ¶ བྷཡཏཛྫིཏཱ ན ཨསྶུམུཁཱ རུདམཱནཱ པརིཀམྨཱནི ¶ ཨཀཾསུ. ཨཐ ཁོ ཡེ ཨིཙྪིཾསུ, ཏེ ཨཀཾསུ, ཡེ ན ཨིཙྪིཾསུ, ན ཏེ ཨཀཾསུ; ཡཾ ཨིཙྪིཾསུ, ཏཾ ཨཀཾསུ, ཡཾ ན ཨིཙྪིཾསུ, ན ཏཾ ཨཀཾསུ. སཔྤིཏེལནཝནཱིཏདདྷིམདྷུཕཱཎིཏེན ཙེཝ སོ ཡཉྙོ ནིཊྛཱནམགམཱསི.

༣༤༦. ‘‘ཨཐ ¶ ཁོ, བྲཱཧྨཎ, ཁཏྟིཡཱ ཨཱནུཡནྟཱ ནེགམཱ ཙེཝ ཛཱནཔདཱ ཙ, ཨམཙྩཱ པཱརིསཛྫཱ ནེགམཱ ཙེཝ ཛཱནཔདཱ ཙ, བྲཱཧྨཎམཧཱསཱལཱ ནེགམཱ ཙེཝ ཛཱནཔདཱ ཙ, གཧཔཏིནེཙཡིཀཱ ནེགམཱ ¶ ཙེཝ ཛཱནཔདཱ ཙ པཧཱུཏཾ སཱཔཏེཡྻཾ ཨཱདཱཡ རཱཛཱནཾ མཧཱཝིཛིཏཾ ཨུཔསངྐམིཏྭཱ ཨེཝམཱཧཾསུ – ‘ཨིདཾ, དེཝ, པཧཱུཏཾ སཱཔཏེཡྻཾ དེཝཉྙེཝ ཨུདྡིསྶཱབྷཏཾ, ཏཾ དེཝོ པཊིགྒཎྷཱཏཱུ’ཏི. ‘ཨལཾ, བྷོ, མམཱཔིདཾ པཧཱུཏཾ སཱཔཏེཡྻཾ དྷམྨིཀེན བལིནཱ ཨབྷིསངྑཏཾ; ཏཉྩ ཝོ ཧོཏུ, ཨིཏོ ཙ བྷིཡྻོ ཧརཐཱ’ཏི. ཏེ རཉྙཱ པཊིཀྑིཏྟཱ ཨེཀམནྟཾ ཨཔཀྐམྨ ཨེཝཾ སམཙིནྟེསུཾ – ‘ན ཁོ ཨེཏཾ ཨམྷཱཀཾ པཏིརཱུཔཾ, ཡཾ མཡཾ ཨིམཱནི སཱཔཏེཡྻཱནི པུནདེཝ སཀཱནི གྷརཱནི པཊིཧརེཡྻཱམ. རཱཛཱ ཁོ མཧཱཝིཛིཏོ མཧཱཡཉྙཾ ཡཛཏི, ཧནྡསྶ མཡཾ ཨནུཡཱགིནོ ཧོམཱ’ཏི.

༣༤༧. ‘‘ཨཐ ཁོ, བྲཱཧྨཎ, པུརཏྠིམེན ཡཉྙཝཱཊསྶ [ཡཉྙཱཝཱཊསྶ (སཱི. པཱི. ཀ.)] ཁཏྟིཡཱ ཨཱནུཡནྟཱ ནེགམཱ ཙེཝ ཛཱནཔདཱ ཙ དཱནཱནི པཊྛཔེསུཾ. དཀྑིཎེན ཡཉྙཝཱཊསྶ ཨམཙྩཱ པཱརིསཛྫཱ ནེགམཱ ཙེཝ ཛཱནཔདཱ ཙ དཱནཱནི པཊྛཔེསུཾ. པཙྪིམེན ཡཉྙཝཱཊསྶ བྲཱཧྨཎམཧཱསཱལཱ ནེགམཱ ཙེཝ ཛཱནཔདཱ ཙ དཱནཱནི པཊྛཔེསུཾ. ཨུཏྟརེན ཡཉྙཝཱཊསྶ གཧཔཏིནེཙཡིཀཱ ནེགམཱ ཙེཝ ཛཱནཔདཱ ཙ དཱནཱནི པཊྛཔེསུཾ.

‘‘ཏེསུཔི ཁོ, བྲཱཧྨཎ, ཡཉྙེསུ ནེཝ གཱཝོ ཧཉྙིཾསུ, ན ཨཛེལ༹ཀཱ ཧཉྙིཾསུ, ན ཀུཀྐུཊསཱུཀརཱ ཧཉྙིཾསུ, ན ཝིཝིདྷཱ པཱཎཱ སཾགྷཱཏཾ ཨཱཔཛྫིཾསུ, ན རུཀྑཱ ཚིཛྫིཾསུ ཡཱུཔཏྠཱཡ, ན དབྦྷཱ ལཱུཡིཾསུ བརིཧིསཏྠཱཡ. ཡེཔི ནེསཾ ཨཧེསུཾ དཱསཱཏི ཝཱ པེསྶཱཏི ཝཱ ཀམྨཀརཱཏི ཝཱ, ཏེཔི ན དཎྜཏཛྫིཏཱ ན བྷཡཏཛྫིཏཱ ན ཨསྶུམུཁཱ རུདམཱནཱ པརིཀམྨཱནི ¶ ཨཀཾསུ. ཨཐ ཁོ ཡེ ཨིཙྪིཾསུ, ཏེ ཨཀཾསུ, ཡེ ན ཨིཙྪིཾསུ, ན ཏེ ཨཀཾསུ; ཡཾ ཨིཙྪིཾསུ, ཏཾ ཨཀཾསུ, ཡཾ ན ཨིཙྪིཾསུ ན ཏཾ ཨཀཾསུ. སཔྤིཏེལནཝནཱིཏདདྷིམདྷུཕཱཎིཏེན ཙེཝ ཏེ ཡཉྙཱ ནིཊྛཱནམགམཾསུ.

‘‘ཨིཏི ¶ ¶ ཙཏྟཱརོ ཙ ཨནུམཏིཔཀྑཱ, རཱཛཱ མཧཱཝིཛིཏོ ཨཊྛཧངྒེཧི སམནྣཱགཏོ, པུརོཧིཏོ ¶ བྲཱཧྨཎོ ཙཏཱུཧངྒེཧི སམནྣཱགཏོ; ཏིསྶོ ཙ ཝིདྷཱ ཨཡཾ ཝུཙྩཏི བྲཱཧྨཎ ཏིཝིདྷཱ ཡཉྙསམྤདཱ སོལ༹སཔརིཀྑཱརཱ’’ཏི.

༣༤༨. ཨེཝཾ ཝུཏྟེ, ཏེ བྲཱཧྨཎཱ ཨུནྣཱདིནོ ཨུཙྩཱསདྡམཧཱསདྡཱ ཨཧེསུཾ – ‘‘ཨཧོ ཡཉྙོ, ཨཧོ ཡཉྙསམྤདཱ’’ཏི! ཀཱུཊདནྟོ པན བྲཱཧྨཎོ ཏཱུཎྷཱིབྷཱུཏོཝ ནིསིནྣོ ཧོཏི. ཨཐ ཁོ ཏེ བྲཱཧྨཎཱ ཀཱུཊདནྟཾ བྲཱཧྨཎཾ ཨེཏདཝོཙུཾ – ‘‘ཀསྨཱ པན བྷཝཾ ཀཱུཊདནྟོ སམཎསྶ གོཏམསྶ སུབྷཱསིཏཾ སུབྷཱསིཏཏོ ནཱབྦྷནུམོདཏཱི’’ཏི? ‘‘ནཱཧཾ, བྷོ, སམཎསྶ གོཏམསྶ སུབྷཱསིཏཾ སུབྷཱསིཏཏོ ནཱབྦྷནུམོདཱམི. མུདྡྷཱཔི ཏསྶ ཝིཔཏེཡྻ, ཡོ སམཎསྶ གོཏམསྶ སུབྷཱསིཏཾ སུབྷཱསིཏཏོ ནཱབྦྷནུམོདེཡྻ. ཨཔི ཙ མེ, བྷོ, ཨེཝཾ ཧོཏི – སམཎོ གོཏམོ ན ཨེཝམཱཧ – ‘ཨེཝཾ མེ སུཏ’ནྟི ཝཱ ‘ཨེཝཾ ཨརཧཏི བྷཝིཏུ’ནྟི ཝཱ; ཨཔི ཙ སམཎོ གོཏམོ – ‘ཨེཝཾ ཏདཱ ཨཱསི, ཨིཏྠཾ ཏདཱ ཨཱསི’ ཏྭེཝ བྷཱསཏི. ཏསྶ མཡ྄ཧཾ བྷོ ཨེཝཾ ཧོཏི – ‘ཨདྡྷཱ སམཎོ གོཏམོ ཏེན སམཡེན རཱཛཱ ཝཱ ཨཧོསི མཧཱཝིཛིཏོ ཡཉྙསྶཱམི པུརོཧིཏོ ཝཱ བྲཱཧྨཎོ ཏསྶ ཡཉྙསྶ ཡཱཛེཏཱ’ཏི. ཨབྷིཛཱནཱཏི པན བྷཝཾ གོཏམོ ཨེཝརཱུཔཾ ཡཉྙཾ ཡཛིཏྭཱ ཝཱ ¶ ཡཱཛེཏྭཱ ཝཱ ཀཱཡསྶ བྷེདཱ པརཾ མརཎཱ སུགཏིཾ སགྒཾ ལོཀཾ ཨུཔཔཛྫིཏཱཏི’’? ‘‘ཨབྷིཛཱནཱམཧཾ, བྲཱཧྨཎ, ཨེཝརཱུཔཾ ཡཉྙཾ ཡཛིཏྭཱ ཝཱ ཡཱཛེཏྭཱ ཝཱ ཀཱཡསྶ བྷེདཱ པརཾ མརཎཱ སུགཏིཾ སགྒཾ ལོཀཾ ཨུཔཔཛྫིཏཱ, ཨཧཾ ཏེན སམཡེན པུརོཧིཏོ བྲཱཧྨཎོ ཨཧོསིཾ ཏསྶ ཡཉྙསྶ ཡཱཛེཏཱ’’ཏི.

ནིཙྩདཱནཨནུཀུལཡཉྙཾ

༣༤༩. ‘‘ཨཏྠི པན, བྷོ གོཏམ, ཨཉྙོ ཡཉྙོ ཨིམཱཡ ཏིཝིདྷཱཡ ཡཉྙསམྤདཱཡ [ཏིཝིདྷཡཉྙསམྤདཱཡ (ཀ.)] སོལ༹སཔརིཀྑཱརཱཡ ཨཔྤཊྛཏརོ [ཨཔྤཏྠཏརོ (སྱཱ. ཀཾ.)] ཙ ཨཔྤསམཱརམྦྷཏརོ [ཨཔྤསམཱརབྦྷཏརོ (སཱི. པཱི. ཀ.)] ཙ མཧཔྥལཏརོ ཙ མཧཱནིསཾསཏརོ ཙཱ’’ཏི?

‘‘ཨཏྠི ¶ ¶ ཁོ, བྲཱཧྨཎ, ཨཉྙོ ཡཉྙོ ཨིམཱཡ ཏིཝིདྷཱཡ ཡཉྙསམྤདཱཡ སོལ༹སཔརིཀྑཱརཱཡ ཨཔྤཊྛཏརོ ཙ ཨཔྤསམཱརམྦྷཏརོ ཙ མཧཔྥལཏརོ ཙ མཧཱནིསཾསཏརོ ཙཱ’’ཏི.

‘‘ཀཏམོ པན སོ, བྷོ གོཏམ, ཡཉྙོ ཨིམཱཡ ཏིཝིདྷཱཡ ཡཉྙསམྤདཱཡ སོལ༹སཔརིཀྑཱརཱཡ ¶ ཨཔྤཊྛཏརོ ཙ ཨཔྤསམཱརམྦྷཏརོ ཙ མཧཔྥལཏརོ ཙ མཧཱནིསཾསཏརོ ཙཱ’’ཏི?

‘‘ཡཱནི ཁོ པན ཏཱནི, བྲཱཧྨཎ, ནིཙྩདཱནཱནི ཨནུཀུལཡཉྙཱནི སཱིལཝནྟེ པབྦཛིཏེ ཨུདྡིསྶ དིཡྻནྟི; ཨཡཾ ཁོ, བྲཱཧྨཎ, ཡཉྙོ ཨིམཱཡ ཏིཝིདྷཱཡ ཡཉྙསམྤདཱཡ སོལ༹སཔརིཀྑཱརཱཡ ཨཔྤཊྛཏརོ ཙ ཨཔྤསམཱརམྦྷཏརོ ཙ མཧཔྥལཏརོ ཙ མཧཱནིསཾསཏརོ ཙཱ’’ཏི.

‘‘ཀོ ནུ ཁོ, བྷོ གོཏམ, ཧེཏུ ཀོ པཙྩཡོ, ཡེན ཏཾ ནིཙྩདཱནཾ ཨནུཀུལཡཉྙཾ ཨིམཱཡ ཏིཝིདྷཱཡ ཡཉྙསམྤདཱཡ སོལ༹སཔརིཀྑཱརཱཡ ཨཔྤཊྛཏརཉྩ ཨཔྤསམཱརམྦྷཏརཉྩ མཧཔྥལཏརཉྩ མཧཱནིསཾསཏརཉྩཱ’’ཏི ¶ ?

‘‘ན ཁོ, བྲཱཧྨཎ, ཨེཝརཱུཔཾ ཡཉྙཾ ཨུཔསངྐམནྟི ཨརཧནྟོ ཝཱ ཨརཧཏྟམགྒཾ ཝཱ སམཱཔནྣཱ. ཏཾ ཀིསྶ ཧེཏུ? དིསྶནྟི ཧེཏྠ, བྲཱཧྨཎ, དཎྜཔྤཧཱརཱཔི གལགྒཧཱཔི, ཏསྨཱ ཨེཝརཱུཔཾ ཡཉྙཾ ན ཨུཔསངྐམནྟི ཨརཧནྟོ ཝཱ ཨརཧཏྟམགྒཾ ཝཱ སམཱཔནྣཱ. ཡཱནི ཁོ པན ཏཱནི, བྲཱཧྨཎ, ནིཙྩདཱནཱནི ཨནུཀུལཡཉྙཱནི སཱིལཝནྟེ པབྦཛིཏེ ཨུདྡིསྶ དིཡྻནྟི; ཨེཝརཱུཔཾ ཁོ, བྲཱཧྨཎ, ཡཉྙཾ ཨུཔསངྐམནྟི ཨརཧནྟོ ཝཱ ཨརཧཏྟམགྒཾ ཝཱ སམཱཔནྣཱ. ཏཾ ཀིསྶ ཧེཏུ? ན ཧེཏྠ, བྲཱཧྨཎ, དིསྶནྟི དཎྜཔྤཧཱརཱཔི གལགྒཧཱཔི, ཏསྨཱ ཨེཝརཱུཔཾ ཡཉྙཾ ཨུཔསངྐམནྟི ཨརཧནྟོ ཝཱ ཨརཧཏྟམགྒཾ ཝཱ སམཱཔནྣཱ. ཨཡཾ ཁོ, བྲཱཧྨཎ, ཧེཏུ ཨཡཾ པཙྩཡོ, ཡེན ཏཾ ནིཙྩདཱནཾ ཨནུཀུལཡཉྙཾ ཨིམཱཡ ཏིཝིདྷཱཡ ཡཉྙསམྤདཱཡ སོལ༹སཔརིཀྑཱརཱཡ ཨཔྤཊྛཏརཉྩ ཨཔྤསམཱརམྦྷཏརཉྩ མཧཔྥལཏརཉྩ མཧཱནིསཾསཏརཉྩཱ’’ཏི.

༣༥༠. ‘‘ཨཏྠི པན, བྷོ གོཏམ, ཨཉྙོ ཡཉྙོ ཨིམཱཡ ཙ ཏིཝིདྷཱཡ ཡཉྙསམྤདཱཡ སོལ༹སཔརིཀྑཱརཱཡ ཨིམིནཱ ཙ ནིཙྩདཱནེན ཨནུཀུལཡཉྙེན ཨཔྤཊྛཏརོ ཙ ཨཔྤསམཱརམྦྷཏརོ ¶ ཙ མཧཔྥལཏརོ ཙ མཧཱནིསཾསཏརོ ཙཱ’’ཏི?

‘‘ཨཏྠི ¶ ཁོ, བྲཱཧྨཎ, ཨཉྙོ ཡཉྙོ ཨིམཱཡ ཙ ཏིཝིདྷཱཡ ཡཉྙསམྤདཱཡ སོལ༹སཔརིཀྑཱརཱཡ ཨིམིནཱ ཙ ནིཙྩདཱནེན ཨནུཀུལཡཉྙེན ཨཔྤཊྛཏརོ ཙ ཨཔྤསམཱརམྦྷཏརོ ཙ མཧཔྥལཏརོ ཙ མཧཱནིསཾསཏརོ ཙཱ’’ཏི.

‘‘ཀཏམོ ¶ པན སོ, བྷོ གོཏམ, ཡཉྙོ ཨིམཱཡ ཙ ཏིཝིདྷཱཡ ཡཉྙསམྤདཱཡ སོལ༹སཔརིཀྑཱརཱཡ ཨིམིནཱ ཙ ནིཙྩདཱནེན ཨནུཀུལཡཉྙེན ཨཔྤཊྛཏརོ ཙ ཨཔྤསམཱརམྦྷཏརོ ཙ མཧཔྥལཏརོ ཙ མཧཱནིསཾསཏརོ ཙཱ’’ཏི?

‘‘ཡོ ཁོ, བྲཱཧྨཎ, ཙཱཏུདྡིསཾ སངྒྷཾ ཨུདྡིསྶ ཝིཧཱརཾ ཀརོཏི, ཨཡཾ ཁོ ¶ , བྲཱཧྨཎ, ཡཉྙོ ཨིམཱཡ ཙ ཏིཝིདྷཱཡ ཡཉྙསམྤདཱཡ སོལ༹སཔརིཀྑཱརཱཡ ཨིམིནཱ ཙ ནིཙྩདཱནེན ཨནུཀུལཡཉྙེན ཨཔྤཊྛཏརོ ཙ ཨཔྤསམཱརམྦྷཏརོ ཙ མཧཔྥལཏརོ ཙ མཧཱནིསཾསཏརོ ཙཱ’’ཏི.

༣༥༡. ‘‘ཨཏྠི པན, བྷོ གོཏམ, ཨཉྙོ ཡཉྙོ ཨིམཱཡ ཙ ཏིཝིདྷཱཡ ཡཉྙསམྤདཱཡ སོལ༹སཔརིཀྑཱརཱཡ ཨིམིནཱ ཙ ནིཙྩདཱནེན ཨནུཀུལཡཉྙེན ཨིམིནཱ ཙ ཝིཧཱརདཱནེན ཨཔྤཊྛཏརོ ཙ ཨཔྤསམཱརམྦྷཏརོ ཙ མཧཔྥལཏརོ ཙ མཧཱནིསཾསཏརོ ཙཱ’’ཏི?

‘‘ཨཏྠི ཁོ, བྲཱཧྨཎ, ཨཉྙོ ཡཉྙོ ཨིམཱཡ ཙ ཏིཝིདྷཱཡ ཡཉྙསམྤདཱཡ སོལ༹སཔརིཀྑཱརཱཡ ཨིམིནཱ ཙ ནིཙྩདཱནེན ཨནུཀུལཡཉྙེན ཨིམིནཱ ཙ ཝིཧཱརདཱནེན ཨཔྤཊྛཏརོ ཙ ཨཔྤསམཱརམྦྷཏརོ ཙ མཧཔྥལཏརོ ཙ མཧཱནིསཾསཏརོ ཙཱ’’ཏི.

‘‘ཀཏམོ པན སོ, བྷོ གོཏམ, ཡཉྙོ ཨིམཱཡ ཙ ཏིཝིདྷཱཡ ཡཉྙསམྤདཱཡ སོལ༹སཔརིཀྑཱརཱཡ ཨིམིནཱ ཙ ནིཙྩདཱནེན ཨནུཀུལཡཉྙེན ཨིམིནཱ ཙ ཝིཧཱརདཱནེན ཨཔྤཊྛཏརོ ཙ ཨཔྤསམཱརམྦྷཏརོ ཙ མཧཔྥལཏརོ ཙ མཧཱནིསཾསཏརོ ཙཱ’’ཏི?

‘‘ཡོ ཁོ, བྲཱཧྨཎ, པསནྣཙིཏྟོ བུདྡྷཾ སརཎཾ གཙྪཏི, དྷམྨཾ སརཎཾ གཙྪཏི, སངྒྷཾ སརཎཾ གཙྪཏི; ཨཡཾ ཁོ, བྲཱཧྨཎ, ཡཉྙོ ཨིམཱཡ ཙ ཏིཝིདྷཱཡ ཡཉྙསམྤདཱཡ སོལ༹སཔརིཀྑཱརཱཡ ཨིམིནཱ ཙ ནིཙྩདཱནེན ཨནུཀུལཡཉྙེན ཨིམིནཱ ཙ ཝིཧཱརདཱནེན ཨཔྤཊྛཏརོ ¶ ཙ ཨཔྤསམཱརམྦྷཏརོ ཙ མཧཔྥལཏརོ ཙ མཧཱནིསཾསཏརོ ཙཱ’’ཏི.

༣༥༢. ‘‘ཨཏྠི ¶ པན, བྷོ གོཏམ, ཨཉྙོ ཡཉྙོ ཨིམཱཡ ཙ ཏིཝིདྷཱཡ ཡཉྙསམྤདཱཡ སོལ༹སཔརིཀྑཱརཱཡ ཨིམིནཱ ཙ ནིཙྩདཱནེན ཨནུཀུལཡཉྙེན ཨིམིནཱ ཙ ཝིཧཱརདཱནེན ཨིམེཧི ཙ སརཎགམནེཧི ཨཔྤཊྛཏརོ ཙ ཨཔྤསམཱརམྦྷཏརོ ཙ མཧཔྥལཏརོ ཙ མཧཱནིསཾསཏརོ ཙཱ’’ཏི?

‘‘ཨཏྠི ¶ ཁོ, བྲཱཧྨཎ, ཨཉྙོ ཡཉྙོ ཨིམཱཡ ཙ ཏིཝིདྷཱཡ ཡཉྙསམྤདཱཡ སོལ༹སཔརིཀྑཱརཱཡ ཨིམིནཱ ཙ ནིཙྩདཱནེན ཨནུཀུལཡཉྙེན ཨིམིནཱ ཙ ཝིཧཱརདཱནེན ཨིམེཧི ཙ སརཎགམནེཧི ཨཔྤཊྛཏརོ ཙ ཨཔྤསམཱརམྦྷཏརོ ཙ མཧཔྥལཏརོ ཙ མཧཱནིསཾསཏརོ ཙཱ’’ཏི.

‘‘ཀཏམོ པན སོ, བྷོ གོཏམ, ཡཉྙོ ཨིམཱཡ ཙ ཏིཝིདྷཱཡ ཡཉྙསམྤདཱཡ སོལ༹སཔརིཀྑཱརཱཡ ཨིམིནཱ ཙ ནིཙྩདཱནེན ཨནུཀུལཡཉྙེན ཨིམིནཱ ཙ ཝིཧཱརདཱནེན ཨིམེཧི ཙ སརཎགམནེཧི ཨཔྤཊྛཏརོ ཙ ཨཔྤསམཱརམྦྷཏརོ ཙ མཧཔྥལཏརོ ཙ མཧཱནིསཾསཏརོ ཙཱ’’ཏི?

‘‘ཡོ ཁོ, བྲཱཧྨཎ, པསནྣཙིཏྟོ སིཀྑཱཔདཱནི སམཱདིཡཏི – པཱཎཱཏིཔཱཏཱ ཝེརམཎིཾ, ཨདིནྣཱདཱནཱ ཝེརམཎིཾ, ཀཱམེསུམིཙྪཱཙཱརཱ ཝེརམཎིཾ, མུསཱཝཱདཱ ཝེརམཎིཾ, སུརཱམེརཡམཛྫཔམཱདཊྛཱནཱ ཝེརམཎིཾ. ཨཡཾ ཁོ, བྲཱཧྨཎ, ཡཉྙོ ¶ ཨིམཱཡ ཙ ཏིཝིདྷཱཡ ཡཉྙསམྤདཱཡ སོལ༹སཔརིཀྑཱརཱཡ ཨིམིནཱ ཙ ནིཙྩདཱནེན ཨནུཀུལཡཉྙེན ཨིམིནཱ ཙ ཝིཧཱརདཱནེན ཨིམེཧི ཙ སརཎགམནེཧི ཨཔྤཊྛཏརོ ཙ ཨཔྤསམཱརམྦྷཏརོ ཙ མཧཔྥལཏརོ ཙ མཧཱནིསཾསཏརོ ཙཱ’’ཏི.

༣༥༣. ‘‘ཨཏྠི པན, བྷོ གོཏམ, ཨཉྙོ ཡཉྙོ ཨིམཱཡ ཙ ཏིཝིདྷཱཡ ཡཉྙསམྤདཱཡ སོལ༹སཔརིཀྑཱརཱཡ ཨིམིནཱ ཙ ནིཙྩདཱནེན ཨནུཀུལཡཉྙེན ཨིམིནཱ ཙ ཝིཧཱརདཱནེན ཨིམེཧི ཙ སརཎགམནེཧི ཨིམེཧི ཙ སིཀྑཱཔདེཧི ཨཔྤཊྛཏརོ ཙ ཨཔྤསམཱརམྦྷཏརོ ཙ མཧཔྥལཏརོ ཙ མཧཱནིསཾསཏརོ ཙཱ’’ཏི?

‘‘ཨཏྠི ཁོ, བྲཱཧྨཎ, ཨཉྙོ ཡཉྙོ ཨིམཱཡ ཙ ཏིཝིདྷཱཡ ཡཉྙསམྤདཱཡ སོལ༹སཔརིཀྑཱརཱཡ ཨིམིནཱ ཙ ནིཙྩདཱནེན ཨནུཀུལཡཉྙེན ཨིམིནཱ ཙ ཝིཧཱརདཱནེན ཨིམེཧི ཙ སརཎགམནེཧི ཨིམེཧི ཙ སིཀྑཱཔདེཧི ཨཔྤཊྛཏརོ ¶ ཙ ཨཔྤསམཱརམྦྷཏརོ ཙ མཧཔྥལཏརོ ཙ མཧཱནིསཾསཏརོ ཙཱ’’ཏི.

‘‘ཀཏམོ ¶ པན སོ, བྷོ གོཏམ, ཡཉྙོ ཨིམཱཡ ཙ ཏིཝིདྷཱཡ ཡཉྙསམྤདཱཡ སོལ༹སཔརིཀྑཱརཱཡ ཨིམིནཱ ཙ ནིཙྩདཱནེན ཨནུཀུལཡཉྙེན ཨིམིནཱ ཙ ཝིཧཱརདཱནེན ཨིམེཧི ཙ ¶ སརཎགམནེཧི ཨིམེཧི ཙ སིཀྑཱཔདེཧི ཨཔྤཊྛཏརོ ཙ ཨཔྤསམཱརམྦྷཏརོ ཙ མཧཔྥལཏརོ ཙ མཧཱནིསཾསཏརོ ཙཱ’’ཏི?

‘‘ཨིདྷ, བྲཱཧྨཎ, ཏཐཱགཏོ ལོཀེ ཨུཔྤཛྫཏི ཨརཧཾ སམྨཱསམྦུདྡྷོ…པེ… (ཡཐཱ ༡༩༠-༢༡༢ ཨནུཙྪེདེསུ, ཨེཝཾ ཝིཏྠཱརེཏབྦཾ). ཨེཝཾ ཁོ, བྲཱཧྨཎ, བྷིཀྑུ སཱིལསམྤནྣོ ཧོཏི…པེ… པཋམཾ ཛྷཱནཾ ཨུཔསམྤཛྫ ཝིཧརཏི. ཨཡཾ ཁོ, བྲཱཧྨཎ, ཡཉྙོ པུརིམེཧི ཡཉྙེཧི ཨཔྤཊྛཏརོ ཙ ཨཔྤསམཱརམྦྷཏརོ ཙ མཧཔྥལཏརོ ཙ མཧཱནིསཾསཏརོ ¶ ཙ…པེ… དུཏིཡཾ ཛྷཱནཾ…པེ… ཏཏིཡཾ ཛྷཱནཾ…པེ… ཙཏུཏྠཾ ཛྷཱནཾ ཨུཔསམྤཛྫ ཝིཧརཏི. ཨཡམྤི ཁོ, བྲཱཧྨཎ, ཡཉྙོ པུརིམེཧི ཡཉྙེཧི ཨཔྤཊྛཏརོ ཙ ཨཔྤསམཱརམྦྷཏརོ ཙ མཧཔྥལཏརོ ཙ མཧཱནིསཾསཏརོ ཙཱཏི. ཉཱཎདསྶནཱཡ ཙིཏྟཾ ཨབྷིནཱིཧརཏི ཨབྷིནིནྣཱམེཏི…པེ… ཨཡམྤི ཁོ, བྲཱཧྨཎ, ཡཉྙོ པུརིམེཧི ཡཉྙེཧི ཨཔྤཊྛཏརོ ཙ ཨཔྤསམཱརམྦྷཏརོ ཙ མཧཔྥལཏརོ ཙ མཧཱནིསཾསཏརོ ཙ…པེ… ¶ ནཱཔརཾ ཨིཏྠཏྟཱཡཱཏི པཛཱནཱཏི. ཨཡམྤི ཁོ, བྲཱཧྨཎ, ཡཉྙོ པུརིམེཧི ཡཉྙེཧི ཨཔྤཊྛཏརོ ཙ ཨཔྤསམཱརམྦྷཏརོ ཙ མཧཔྥལཏརོ ཙ མཧཱནིསཾསཏརོ ཙ. ཨིམཱཡ ཙ, བྲཱཧྨཎ, ཡཉྙསམྤདཱཡ ཨཉྙཱ ཡཉྙསམྤདཱ ཨུཏྟརིཏརཱ ཝཱ པཎཱིཏཏརཱ ཝཱ ནཏྠཱི’’ཏི.

ཀཱུཊདནྟཨུཔཱསཀཏྟཔཊིཝེདནཱ

༣༥༤. ཨེཝཾ ཝུཏྟེ, ཀཱུཊདནྟོ བྲཱཧྨཎོ བྷགཝནྟཾ ཨེཏདཝོཙ – ‘‘ཨབྷིཀྐནྟཾ, བྷོ གོཏམ, ཨབྷིཀྐནྟཾ, བྷོ གོཏམ! སེཡྻཐཱཔི བྷོ གོཏམ, ནིཀྐུཛྫིཏཾ ཝཱ ཨུཀྐུཛྫེཡྻ, པཊིཙྪནྣཾ ཝཱ ཝིཝརེཡྻ, མཱུལ༹ྷསྶ ཝཱ མགྒཾ ཨཱཙིཀྑེཡྻ, ཨནྡྷཀཱརེ ཝཱ ཏེལཔཛྫོཏཾ དྷཱརེཡྻ ‘ཙཀྑུམནྟོ རཱུཔཱནི དཀྑནྟཱི’ཏི; ཨེཝམེཝཾ བྷོཏཱ གོཏམེན ཨནེཀཔརིཡཱཡེན དྷམྨོ ¶ པཀཱསིཏོ. ཨེསཱཧཾ བྷཝནྟཾ གོཏམཾ སརཎཾ གཙྪཱམི དྷམྨཉྩ བྷིཀྑུསངྒྷཉྩ. ཨུཔཱསཀཾ མཾ བྷཝཾ གོཏམོ དྷཱརེཏུ ཨཛྫཏགྒེ པཱཎུཔེཏཾ སརཎཾ གཏཾ. ཨེསཱཧཾ བྷོ གོཏམ ¶ སཏྟ ཙ ཨུསབྷསཏཱནི སཏྟ ཙ ཝཙྪཏརསཏཱནི སཏྟ ཙ ཝཙྪཏརཱིསཏཱནི སཏྟ ཙ ཨཛསཏཱནི སཏྟ ཙ ཨུརབྦྷསཏཱནི མུཉྩཱམི, ཛཱིཝིཏཾ དེམི, ཧརིཏཱནི ཙེཝ ཏིཎཱནི ཁཱདནྟུ, སཱིཏཱནི ཙ པཱནཱིཡཱནི པིཝནྟུ, སཱིཏོ ཙ ནེསཾ ཝཱཏོ ཨུཔཝཱཡཏཱུ’’ཏི.

སོཏཱཔཏྟིཕལསཙྪིཀིརིཡཱ

༣༥༥. ཨཐ ཁོ བྷགཝཱ ཀཱུཊདནྟསྶ བྲཱཧྨཎསྶ ཨནུཔུབྦིཾ ཀཐཾ ཀཐེསི, སེཡྻཐིདཾ, དཱནཀཐཾ སཱིལཀཐཾ སགྒཀཐཾ; ཀཱམཱནཾ ཨཱདཱིནཝཾ ཨོཀཱརཾ སཾཀིལེསཾ ¶ ནེཀྑམྨེ ཨཱནིསཾསཾ པཀཱསེསི. ཡདཱ བྷགཝཱ ཨཉྙཱསི ཀཱུཊདནྟཾ བྲཱཧྨཎཾ ཀལླཙིཏྟཾ མུདུཙིཏྟཾ ཝིནཱིཝརཎཙིཏྟཾ ཨུདགྒཙིཏྟཾ པསནྣཙིཏྟཾ, ཨཐ ཡཱ བུདྡྷཱནཾ སཱམུཀྐཾསིཀཱ དྷམྨདེསནཱ, ཏཾ པཀཱསེསི – དུཀྑཾ སམུདཡཾ ནིརོདྷཾ མགྒཾ. སེཡྻཐཱཔི ནཱམ སུདྡྷཾ ཝཏྠཾ ཨཔགཏཀཱལ༹ཀཾ སམྨདེཝ རཛནཾ པཊིགྒཎྷེཡྻ, ཨེཝམེཝ ¶ ཀཱུཊདནྟསྶ བྲཱཧྨཎསྶ ཏསྨིཉྙེཝ ཨཱསནེ ཝིརཛཾ ཝཱིཏམལཾ དྷམྨཙཀྑུཾ ཨུདཔཱདི – ‘‘ཡཾ ཀིཉྩི སམུདཡདྷམྨཾ, སབྦཾ ཏཾ ནིརོདྷདྷམྨ’’ནྟི.

༣༥༦. ཨཐ ཁོ ཀཱུཊདནྟོ བྲཱཧྨཎོ དིཊྛདྷམྨོ པཏྟདྷམྨོ ཝིདིཏདྷམྨོ པརིཡོགཱལ༹ྷདྷམྨོ ཏིཎྞཝིཙིཀིཙྪོ ཝིགཏཀཐཾཀཐོ ཝེསཱརཛྫཔྤཏྟོ ཨཔརཔྤཙྩཡོ སཏྠུསཱསནེ བྷགཝནྟཾ ཨེཏདཝོཙ – ‘‘ཨདྷིཝཱསེཏུ མེ བྷཝཾ གོཏམོ སྭཱཏནཱཡ བྷཏྟཾ སདྡྷིཾ བྷིཀྑུསངྒྷེནཱ’’ཏི. ཨདྷིཝཱསེསི བྷགཝཱ ཏུཎྷཱིབྷཱཝེན.

༣༥༧. ཨཐ ཁོ ཀཱུཊདནྟོ བྲཱཧྨཎོ བྷགཝཏོ ཨདྷིཝཱསནཾ ཝིདིཏྭཱ ཨུཊྛཱཡཱསནཱ བྷགཝནྟཾ ཨབྷིཝཱདེཏྭཱ པདཀྑིཎཾ ཀཏྭཱ པཀྐཱམི. ཨཐ ཁོ ཀཱུཊདནྟོ བྲཱཧྨཎོ ཏསྶཱ རཏྟིཡཱ ཨཙྩཡེན སཀེ ཡཉྙཝཱཊེ པཎཱིཏཾ ཁཱདནཱིཡཾ བྷོཛནཱིཡཾ པཊིཡཱདཱཔེཏྭཱ བྷགཝཏོ ཀཱལཾ ཨཱརོཙཱཔེསི – ‘‘ཀཱལོ, བྷོ གོཏམ; ནིཊྛིཏཾ བྷཏྟ’’ནྟི.

༣༥༨. ཨཐ ¶ ཁོ བྷགཝཱ པུབྦཎྷསམཡཾ ནིཝཱསེཏྭཱ པཏྟཙཱིཝརམཱདཱཡ སདྡྷིཾ བྷིཀྑུསངྒྷེན ཡེན ཀཱུཊདནྟསྶ བྲཱཧྨཎསྶ ཡཉྙཝཱཊོ ཏེནུཔསངྐམི; ཨུཔསངྐམིཏྭཱ པཉྙཏྟེ ཨཱསནེ ནིསཱིདི.

ཨཐ ཁོ ཀཱུཊདནྟོ བྲཱཧྨཎོ ¶ ¶ བུདྡྷཔྤམུཁཾ བྷིཀྑུསངྒྷཾ པཎཱིཏེན ཁཱདནཱིཡེན བྷོཛནཱིཡེན སཧཏྠཱ སནྟཔྤེསི སམྤཝཱརེསི. ཨཐ ཁོ ཀཱུཊདནྟོ བྲཱཧྨཎོ བྷགཝནྟཾ བྷུཏྟཱཝིཾ ཨོནཱིཏཔཏྟཔཱཎིཾ ཨཉྙཏརཾ ནཱིཙཾ ཨཱསནཾ གཧེཏྭཱ ཨེཀམནྟཾ ནིསཱིདི. ཨེཀམནྟཾ ནིསིནྣཾ ཁོ ཀཱུཊདནྟཾ བྲཱཧྨཎཾ བྷགཝཱ དྷམྨིཡཱ ཀཐཱཡ སནྡསྶེཏྭཱ སམཱདཔེཏྭཱ སམུཏྟེཛེཏྭཱ སམྤཧཾསེཏྭཱ ཨུཊྛཱཡཱསནཱ པཀྐཱམཱིཏི.

ཀཱུཊདནྟསུཏྟཾ ནིཊྛིཏཾ པཉྩམཾ.

༦. མཧཱལིསུཏྟཾ

བྲཱཧྨཎདཱུཏཝཏྠུ

༣༥༩. ཨེཝཾ ¶ ¶ ¶ ¶ མེ སུཏཾ – ཨེཀཾ སམཡཾ བྷགཝཱ ཝེསཱལིཡཾ ཝིཧརཏི མཧཱཝནེ ཀཱུཊཱགཱརསཱལཱཡཾ. ཏེན ཁོ པན སམཡེན སམྦཧུལཱ ཀོསལཀཱ ཙ བྲཱཧྨཎདཱུཏཱ མཱགདྷཀཱ ཙ བྲཱཧྨཎདཱུཏཱ ཝེསཱལིཡཾ པཊིཝསནྟི ཀེནཙིདེཝ ཀརཎཱིཡེན. ཨསྶོསུཾ ཁོ ཏེ ཀོསལཀཱ ཙ བྲཱཧྨཎདཱུཏཱ མཱགདྷཀཱ ཙ བྲཱཧྨཎདཱུཏཱ – ‘‘སམཎོ ཁལུ, བྷོ, གོཏམོ སཀྱཔུཏྟོ སཀྱཀུལཱ པབྦཛིཏོ ཝེསཱལིཡཾ ཝིཧརཏི མཧཱཝནེ ཀཱུཊཱགཱརསཱལཱཡཾ. ཏཾ ཁོ པན བྷཝནྟཾ གོཏམཾ ཨེཝཾ ཀལྱཱཎོ ཀིཏྟིསདྡོ ཨབྦྷུགྒཏོ – ‘ཨིཏིཔི སོ བྷགཝཱ ཨརཧཾ སམྨཱསམྦུདྡྷོ ཝིཛྫཱཙརཎསམྤནྣོ སུགཏོ ལོཀཝིདཱུ ཨནུཏྟརོ པུརིསདམྨསཱརཐི སཏྠཱ དེཝམནུསྶཱནཾ བུདྡྷོ བྷགཝཱ’. སོ ཨིམཾ ལོཀཾ སདེཝཀཾ སམཱརཀཾ སབྲཧྨཀཾ སསྶམཎབྲཱཧྨཎིཾ པཛཾ སདེཝམནུསྶཾ སཡཾ ཨབྷིཉྙཱ སཙྪིཀཏྭཱ པཝེདེཏི. སོ དྷམྨཾ དེསེཏི ཨཱདིཀལྱཱཎཾ མཛ྄ཛྷེཀལྱཱཎཾ པརིཡོསཱནཀལྱཱཎཾ སཱཏྠཾ སབྱཉྫནཾ ཀེཝལཔརིཔུཎྞཾ པརིསུདྡྷཾ བྲཧྨཙརིཡཾ པཀཱསེཏི. སཱདྷུ ཁོ པན ཏཐཱརཱུཔཱནཾ ཨརཧཏཾ དསྶནཾ ཧོཏཱི’’ཏི.

༣༦༠. ཨཐ ཁོ ཏེ ཀོསལཀཱ ཙ བྲཱཧྨཎདཱུཏཱ མཱགདྷཀཱ ཙ བྲཱཧྨཎདཱུཏཱ ཡེན མཧཱཝནཾ ཀཱུཊཱགཱརསཱལཱ ཏེནུཔསངྐམིཾསུ. ཏེན ཁོ པན སམཡེན ཨཱཡསྨཱ ནཱགིཏོ བྷགཝཏོ ཨུཔཊྛཱཀོ ཧོཏི. ཨཐ ཁོ ཏེ ཀོསལཀཱ ཙ བྲཱཧྨཎདཱུཏཱ མཱགདྷཀཱ ཙ བྲཱཧྨཎདཱུཏཱ ཡེནཱཡསྨཱ ནཱགིཏོ ཏེནུཔསངྐམིཾསུ. ཨུཔསངྐམིཏྭཱ ཨཱཡསྨནྟཾ ནཱགིཏཾ ཨེཏདཝོཙུཾ – ‘‘ཀཧཾ ནུ ཁོ, བྷོ ནཱགིཏ, ཨེཏརཧི སོ བྷཝཾ གོཏམོ ཝིཧརཏི? དསྶནཀཱམཱ ཧི མཡཾ ཏཾ བྷཝནྟཾ གོཏམ’’ནྟི. ‘‘ཨཀཱལོ ¶ ཁོ, ཨཱཝུསོ, བྷགཝནྟཾ དསྶནཱཡ, པཊིསལླཱིནོ བྷགཝཱ’’ཏི. ཨཐ ཁོ ཏེ ཀོསལཀཱ ཙ བྲཱཧྨཎདཱུཏཱ མཱགདྷཀཱ ཙ བྲཱཧྨཎདཱུཏཱ ཏཏྠེཝ ཨེཀམནྟཾ ¶ ནིསཱིདིཾསུ – ‘‘དིསྭཱཝ མཡཾ ཏཾ བྷཝནྟཾ གོཏམཾ གམིསྶཱམཱ’’ཏི.

ཨོཊྛདྡྷལིཙྪཝཱིཝཏྠུ

༣༦༡. ཨོཊྛདྡྷོཔི ¶ ¶ ལིཙྪཝཱི མཧཏིཡཱ ལིཙྪཝཱིཔརིསཱཡ སདྡྷིཾ ཡེན མཧཱཝནཾ ཀཱུཊཱགཱརསཱལཱ ཡེནཱཡསྨཱ ནཱགིཏོ ཏེནུཔསངྐམི; ཨུཔསངྐམིཏྭཱ ཨཱཡསྨནྟཾ ནཱགིཏཾ ཨབྷིཝཱདེཏྭཱ ཨེཀམནྟཾ ཨཊྛཱསི. ཨེཀམནྟཾ ཋིཏོ ཁོ ཨོཊྛདྡྷོཔི ལིཙྪཝཱི ཨཱཡསྨནྟཾ ནཱགིཏཾ ཨེཏདཝོཙ – ‘‘ཀཧཾ ནུ ཁོ, བྷནྟེ ནཱགིཏ, ཨེཏརཧི སོ བྷགཝཱ ཝིཧརཏི ཨརཧཾ སམྨཱསམྦུདྡྷོ, དསྶནཀཱམཱ ཧི མཡཾ ཏཾ བྷགཝནྟཾ ཨརཧནྟཾ སམྨཱསམྦུདྡྷ’’ནྟི. ‘‘ཨཀཱལོ ཁོ, མཧཱལི, བྷགཝནྟཾ དསྶནཱཡ, པཊིསལླཱིནོ བྷགཝཱ’’ཏི. ཨོཊྛདྡྷོཔི ལིཙྪཝཱི ཏཏྠེཝ ཨེཀམནྟཾ ནིསཱིདི – ‘‘དིསྭཱཝ ཨཧཾ ཏཾ བྷགཝནྟཾ གམིསྶཱམི ཨརཧནྟཾ སམྨཱསམྦུདྡྷ’’ནྟི.

༣༦༢. ཨཐ ཁོ སཱིཧོ སམཎུདྡེསོ ཡེནཱཡསྨཱ ནཱགིཏོ ཏེནུཔསངྐམི; ཨུཔསངྐམིཏྭཱ ཨཱཡསྨནྟཾ ནཱགིཏཾ ཨབྷིཝཱདེཏྭཱ ཨེཀམནྟཾ ཨཊྛཱསི. ཨེཀམནྟཾ ཋིཏོ ཁོ སཱིཧོ སམཎུདྡེསོ ཨཱཡསྨནྟཾ ནཱགིཏཾ ཨེཏདཝོཙ – ‘‘ཨེཏེ, བྷནྟེ ཀསྶཔ, སམྦཧུལཱ ཀོསལཀཱ ཙ བྲཱཧྨཎདཱུཏཱ མཱགདྷཀཱ ཙ བྲཱཧྨཎདཱུཏཱ ཨིདྷཱུཔསངྐནྟཱ བྷགཝནྟཾ དསྶནཱཡ; ཨོཊྛདྡྷོཔི ལིཙྪཝཱི མཧཏིཡཱ ལིཙྪཝཱིཔརིསཱཡ སདྡྷིཾ ཨིདྷཱུཔསངྐནྟོ བྷགཝནྟཾ དསྶནཱཡ, སཱདྷུ, བྷནྟེ ཀསྶཔ, ལབྷཏཾ ཨེསཱ ཛནཏཱ བྷགཝནྟཾ དསྶནཱཡཱ’’ཏི.

‘‘ཏེན ཧི, སཱིཧ, ཏྭཉྙེཝ བྷགཝཏོ ཨཱརོཙེཧཱི’’ཏི. ‘‘ཨེཝཾ, བྷནྟེ’’ཏི ཁོ སཱིཧོ སམཎུདྡེསོ ཨཱཡསྨཏོ ནཱགིཏསྶ པཊིསྶུཏྭཱ ཡེན བྷགཝཱ ཏེནུཔསངྐམི; ཨུཔསངྐམིཏྭཱ བྷགཝནྟཾ ཨབྷིཝཱདེཏྭཱ ཨེཀམནྟཾ ཨཊྛཱསི. ཨེཀམནྟཾ ¶ ཋིཏོ ཁོ སཱིཧོ སམཎུདྡེསོ བྷགཝནྟཾ ཨེཏདཝོཙ – ‘‘ཨེཏེ, བྷནྟེ, སམྦཧུལཱ ཀོསལཀཱ ཙ བྲཱཧྨཎདཱུཏཱ མཱགདྷཀཱ ཙ བྲཱཧྨཎདཱུཏཱ ཨིདྷཱུཔསངྐནྟཱ བྷགཝནྟཾ དསྶནཱཡ, ཨོཊྛདྡྷོཔི ལིཙྪཝཱི མཧཏིཡཱ ལིཙྪཝཱིཔརིསཱཡ ¶ སདྡྷིཾ ཨིདྷཱུཔསངྐནྟོ བྷགཝནྟཾ དསྶནཱཡ. སཱདྷུ, བྷནྟེ, ལབྷཏཾ ཨེསཱ ཛནཏཱ བྷགཝནྟཾ དསྶནཱཡཱ’’ཏི. ‘‘ཏེན ཧི, སཱིཧ, ཝིཧཱརཔཙྪཱཡཱཡཾ ཨཱསནཾ པཉྙཔེཧཱི’’ཏི. ‘‘ཨེཝཾ, བྷནྟེ’’ཏི ཁོ སཱིཧོ སམཎུདྡེསོ བྷགཝཏོ པཊིསྶུཏྭཱ ཝིཧཱརཔཙྪཱཡཱཡཾ ཨཱསནཾ པཉྙཔེསི.

༣༦༣. ཨཐ ¶ ཁོ བྷགཝཱ ཝིཧཱརཱ ནིཀྑམྨ ཝིཧཱརཔཙྪཱཡཱཡཾ པཉྙཏྟེ ཨཱསནེ ནིསཱིདི. ཨཐ ཁོ ཏེ ཀོསལཀཱ ཙ བྲཱཧྨཎདཱུཏཱ མཱགདྷཀཱ ཙ བྲཱཧྨཎདཱུཏཱ ཡེན བྷགཝཱ ཏེནུཔསངྐམིཾསུ; ཨུཔསངྐམིཏྭཱ བྷགཝཏཱ སདྡྷིཾ སམྨོདིཾསུ. སམྨོདནཱིཡཾ ཀཐཾ སཱརཎཱིཡཾ ཝཱིཏིསཱརེཏྭཱ ¶ ཨེཀམནྟཾ ནིསཱིདིཾསུ. ཨོཊྛདྡྷོཔི ལིཙྪཝཱི མཧཏིཡཱ ལིཙྪཝཱིཔརིསཱཡ སདྡྷིཾ ཡེན བྷགཝཱ ཏེནུཔསངྐམི; ཨུཔསངྐམིཏྭཱ བྷགཝནྟཾ ཨབྷིཝཱདེཏྭཱ ཨེཀམནྟཾ ནིསཱིདི.

༣༦༤. ཨེཀམནྟཾ ནིསིནྣོ ཁོ ཨོཊྛདྡྷོ ལིཙྪཝཱི བྷགཝནྟཾ ཨེཏདཝོཙ – ‘‘པུརིམཱནི, བྷནྟེ, དིཝསཱནི པུརིམཏརཱནི སུནཀྑཏྟོ ལིཙྪཝིཔུཏྟོ ཡེནཱཧཾ ཏེནུཔསངྐམི; ཨུཔསངྐམིཏྭཱ མཾ ཨེཏདཝོཙ – ‘ཡདགྒེ ཨཧཾ, མཧཱལི, བྷགཝནྟཾ ཨུཔནིསྶཱཡ ཝིཧརཱམི, ན ཙིརཾ ཏཱིཎི ཝསྶཱནི, དིབྦཱནི ཧི ཁོ རཱུཔཱནི པསྶཱམི པིཡརཱུཔཱནི ཀཱམཱུཔསཾཧིཏཱནི རཛནཱིཡཱནི, ནོ ཙ ཁོ དིབྦཱནི སདྡཱནི སུཎཱམི པིཡརཱུཔཱནི ཀཱམཱུཔསཾཧིཏཱནི རཛནཱིཡཱནཱི’ཏི. སནྟཱནེཝ ནུ ཁོ, བྷནྟེ, སུནཀྑཏྟོ ལིཙྪཝིཔུཏྟོ དིབྦཱནི སདྡཱནི ནཱསྶོསི ¶ པིཡརཱུཔཱནི ཀཱམཱུཔསཾཧིཏཱནི རཛནཱིཡཱནི, ཨུདཱཧུ ཨསནྟཱནཱི’’ཏི?

ཨེཀཾསབྷཱཝིཏསམཱདྷི

༣༦༥. ‘‘སནྟཱནེཝ ཁོ, མཧཱལི, སུནཀྑཏྟོ ལིཙྪཝིཔུཏྟོ དིབྦཱནི སདྡཱནི ནཱསྶོསི པིཡརཱུཔཱནི ཀཱམཱུཔསཾཧིཏཱནི རཛནཱིཡཱནི, ནོ ཨསནྟཱནཱི’’ཏི. ‘‘ཀོ ནུ ཁོ, བྷནྟེ, ཧེཏུ, ཀོ པཙྩཡོ, ཡེན སནྟཱནེཝ སུནཀྑཏྟོ ལིཙྪཝིཔུཏྟོ དིབྦཱནི སདྡཱནི ནཱསྶོསི པིཡརཱུཔཱནི ཀཱམཱུཔསཾཧིཏཱནི རཛནཱིཡཱནི, ནོ ཨསནྟཱནཱི’’ཏི?

༣༦༦. ‘‘ཨིདྷ ¶ , མཧཱལི, བྷིཀྑུནོ པུརཏྠིམཱཡ དིསཱཡ ཨེཀཾསབྷཱཝིཏོ སམཱདྷི ཧོཏི དིབྦཱནཾ རཱུཔཱནཾ དསྶནཱཡ པིཡརཱུཔཱནཾ ཀཱམཱུཔསཾཧིཏཱནཾ རཛནཱིཡཱནཾ, ནོ ཙ ཁོ དིབྦཱནཾ སདྡཱནཾ སཝནཱཡ པིཡརཱུཔཱནཾ ཀཱམཱུཔསཾཧིཏཱནཾ རཛནཱིཡཱནཾ. སོ པུརཏྠིམཱཡ དིསཱཡ ཨེཀཾསབྷཱཝིཏེ སམཱདྷིམྷི དིབྦཱནཾ རཱུཔཱནཾ དསྶནཱཡ པིཡརཱུཔཱནཾ ཀཱམཱུཔསཾཧིཏཱནཾ རཛནཱིཡཱནཾ, ནོ ཙ ཁོ དིབྦཱནཾ སདྡཱནཾ སཝནཱཡ པིཡརཱུཔཱནཾ ཀཱམཱུཔསཾཧིཏཱནཾ རཛནཱིཡཱནཾ. པུརཏྠིམཱཡ དིསཱཡ དིབྦཱནི རཱུཔཱནི པསྶཏི པིཡརཱུཔཱནི ཀཱམཱུཔསཾཧིཏཱནི རཛནཱིཡཱནི, ནོ ཙ ཁོ དིབྦཱནི སདྡཱནི སུཎཱཏི པིཡརཱུཔཱནི ཀཱམཱུཔསཾཧིཏཱནི རཛནཱིཡཱནི. ཏཾ ཀིསྶ ཧེཏུ? ཨེཝཉྷེཏཾ, མཧཱལི, ཧོཏི བྷིཀྑུནོ ¶ པུརཏྠིམཱཡ དིསཱཡ ཨེཀཾསབྷཱཝིཏེ སམཱདྷིམྷི དིབྦཱནཾ རཱུཔཱནཾ དསྶནཱཡ པིཡརཱུཔཱནཾ ཀཱམཱུཔསཾཧིཏཱནཾ རཛནཱིཡཱནཾ, ནོ ཙ ཁོ དིབྦཱནཾ སདྡཱནཾ སཝནཱཡ པིཡརཱུཔཱནཾ ཀཱམཱུཔསཾཧིཏཱནཾ རཛནཱིཡཱནཾ.

༣༦༧. ‘‘པུན ཙཔརཾ, མཧཱལི, བྷིཀྑུནོ དཀྑིཎཱཡ དིསཱཡ…པེ… པཙྪིམཱཡ ¶ དིསཱཡ ¶ … ཨུཏྟརཱཡ དིསཱཡ… ཨུདྡྷམདྷོ ཏིརིཡཾ ཨེཀཾསབྷཱཝིཏོ སམཱདྷི ཧོཏི དིབྦཱནཾ རཱུཔཱནཾ དསྶནཱཡ པིཡརཱུཔཱནཾ ཀཱམཱུཔསཾཧིཏཱནཾ རཛནཱིཡཱནཾ, ནོ ཙ ཁོ དིབྦཱནཾ སདྡཱནཾ སཝནཱཡ པིཡརཱུཔཱནཾ ཀཱམཱུཔསཾཧིཏཱནཾ རཛནཱིཡཱནཾ. སོ ཨུདྡྷམདྷོ ཏིརིཡཾ ཨེཀཾསབྷཱཝིཏེ སམཱདྷིམྷི དིབྦཱནཾ རཱུཔཱནཾ དསྶནཱཡ པིཡརཱུཔཱནཾ ཀཱམཱུཔསཾཧིཏཱནཾ རཛནཱིཡཱནཾ, ནོ ཙ ཁོ དིབྦཱནཾ སདྡཱནཾ སཝནཱཡ པིཡརཱུཔཱནཾ ཀཱམཱུཔསཾཧིཏཱནཾ རཛནཱིཡཱནཾ. ཨུདྡྷམདྷོ ཏིརིཡཾ དིབྦཱནི རཱུཔཱནི པསྶཏི པིཡརཱུཔཱནི ཀཱམཱུཔསཾཧིཏཱནི རཛནཱིཡཱནི, ནོ ཙ ཁོ དིབྦཱནི སདྡཱནི སུཎཱཏི ¶ པིཡརཱུཔཱནི ཀཱམཱུཔསཾཧིཏཱནི རཛནཱིཡཱནི. ཏཾ ཀིསྶ ཧེཏུ? ཨེཝཉྷེཏཾ, མཧཱལི, ཧོཏི བྷིཀྑུནོ ཨུདྡྷམདྷོ ཏིརིཡཾ ཨེཀཾསབྷཱཝིཏེ སམཱདྷིམྷི དིབྦཱནཾ རཱུཔཱནཾ དསྶནཱཡ པིཡརཱུཔཱནཾ ཀཱམཱུཔསཾཧིཏཱནཾ རཛནཱིཡཱནཾ, ནོ ཙ ཁོ དིབྦཱནཾ སདྡཱནཾ སཝནཱཡ པིཡརཱུཔཱནཾ ཀཱམཱུཔསཾཧིཏཱནཾ རཛནཱིཡཱནཾ.

༣༦༨. ‘‘ཨིདྷ ¶ , མཧཱལི, བྷིཀྑུནོ པུརཏྠིམཱཡ དིསཱཡ ཨེཀཾསབྷཱཝིཏོ སམཱདྷི ཧོཏི དིབྦཱནཾ སདྡཱནཾ སཝནཱཡ པིཡརཱུཔཱནཾ ཀཱམཱུཔསཾཧིཏཱནཾ རཛནཱིཡཱནཾ, ནོ ཙ ཁོ དིབྦཱནཾ རཱུཔཱནཾ དསྶནཱཡ པིཡརཱུཔཱནཾ ཀཱམཱུཔསཾཧིཏཱནཾ རཛནཱིཡཱནཾ. སོ པུརཏྠིམཱཡ དིསཱཡ ཨེཀཾསབྷཱཝིཏེ སམཱདྷིམྷི དིབྦཱནཾ སདྡཱནཾ སཝནཱཡ པིཡརཱུཔཱནཾ ཀཱམཱུཔསཾཧིཏཱནཾ རཛནཱིཡཱནཾ, ནོ ཙ ཁོ དིབྦཱནཾ རཱུཔཱནཾ དསྶནཱཡ པིཡརཱུཔཱནཾ ཀཱམཱུཔསཾཧིཏཱནཾ རཛནཱིཡཱནཾ. པུརཏྠིམཱཡ དིསཱཡ དིབྦཱནི སདྡཱནི སུཎཱཏི པིཡརཱུཔཱནི ཀཱམཱུཔསཾཧིཏཱནི རཛནཱིཡཱནི, ནོ ཙ ཁོ དིབྦཱནི རཱུཔཱནི པསྶཏི པིཡརཱུཔཱནི ཀཱམཱུཔསཾཧིཏཱནི རཛནཱིཡཱནི. ཏཾ ཀིསྶ ཧེཏུ? ཨེཝཉྷེཏཾ, མཧཱལི, ཧོཏི བྷིཀྑུནོ པུརཏྠིམཱཡ དིསཱཡ ཨེཀཾསབྷཱཝིཏེ སམཱདྷིམྷི དིབྦཱནཾ སདྡཱནཾ སཝནཱཡ པིཡརཱུཔཱནཾ ཀཱམཱུཔསཾཧིཏཱནཾ རཛནཱིཡཱནཾ, ནོ ཙ ཁོ དིབྦཱནཾ རཱུཔཱནཾ དསྶནཱཡ པིཡརཱུཔཱནཾ ཀཱམཱུཔསཾཧིཏཱནཾ རཛནཱིཡཱནཾ.

༣༦༩. ‘‘པུན ཙཔརཾ, མཧཱལི, བྷིཀྑུནོ དཀྑིཎཱཡ དིསཱཡ…པེ… པཙྪིམཱཡ དིསཱཡ… ཨུཏྟརཱཡ དིསཱཡ… ཨུདྡྷམདྷོ ཏིརིཡཾ ཨེཀཾསབྷཱཝིཏོ སམཱདྷི ¶ ཧོཏི དིབྦཱནཾ སདྡཱནཾ སཝནཱཡ པིཡརཱུཔཱནཾ ཀཱམཱུཔསཾཧིཏཱནཾ རཛནཱིཡཱནཾ, ནོ ཙ ཁོ དིབྦཱནཾ རཱུཔཱནཾ དསྶནཱཡ པིཡརཱུཔཱནཾ ཀཱམཱུཔསཾཧིཏཱནཾ རཛནཱིཡཱནཾ. སོ ཨུདྡྷམདྷོ ཏིརིཡཾ ཨེཀཾསབྷཱཝིཏེ སམཱདྷིམྷི དིབྦཱནཾ སདྡཱནཾ སཝནཱཡ པིཡརཱུཔཱནཾ ཀཱམཱུཔསཾཧིཏཱནཾ རཛནཱིཡཱནཾ, ནོ ཙ ཁོ དིབྦཱནཾ རཱུཔཱནཾ དསྶནཱཡ པིཡརཱུཔཱནཾ ཀཱམཱུཔསཾཧིཏཱནཾ རཛནཱིཡཱནཾ. ཨུདྡྷམདྷོ ཏིརིཡཾ དིབྦཱནི སདྡཱནི སུཎཱཏི པིཡརཱུཔཱནི ཀཱམཱུཔསཾཧིཏཱནི རཛནཱིཡཱནི, ནོ ཙ ཁོ དིབྦཱནི རཱུཔཱནི པསྶཏི པིཡརཱུཔཱནི ཀཱམཱུཔསཾཧིཏཱནི རཛནཱིཡཱནི. ཏཾ ཀིསྶ ཧེཏུ? ཨེཝཉྷེཏཾ, མཧཱལི, ཧོཏི བྷིཀྑུནོ ཨུདྡྷམདྷོ ཏིརིཡཾ ¶ ཨེཀཾསབྷཱཝིཏེ སམཱདྷིམྷི དིབྦཱནཾ སདྡཱནཾ སཝནཱཡ པིཡརཱུཔཱནཾ ཀཱམཱུཔསཾཧིཏཱནཾ རཛནཱིཡཱནཾ, ནོ ཙ ཁོ དིབྦཱནཾ རཱུཔཱནཾ དསྶནཱཡ པིཡརཱུཔཱནཾ ཀཱམཱུཔསཾཧིཏཱནཾ རཛནཱིཡཱནཾ.

༣༧༠. ‘‘ཨིདྷ ¶ , མཧཱལི, བྷིཀྑུནོ པུརཏྠིམཱཡ དིསཱཡ ཨུབྷཡཾསབྷཱཝིཏོ སམཱདྷི ཧོཏི དིབྦཱནཉྩ རཱུཔཱནཾ དསྶནཱཡ པིཡརཱུཔཱནཾ ཀཱམཱུཔསཾཧིཏཱནཾ རཛནཱིཡཱནཾ དིབྦཱནཉྩ ¶ སདྡཱནཾ སཝནཱཡ པིཡརཱུཔཱནཾ ཀཱམཱུཔསཾཧིཏཱནཾ རཛནཱིཡཱནཾ. སོ པུརཏྠིམཱཡ དིསཱཡ ཨུབྷཡཾསབྷཱཝིཏེ སམཱདྷིམྷི དིབྦཱནཉྩ རཱུཔཱནཾ དསྶནཱཡ པིཡརཱུཔཱནཾ ཀཱམཱུཔསཾཧིཏཱནཾ རཛནཱིཡཱནཾ, དིབྦཱནཉྩ སདྡཱནཾ སཝནཱཡ པིཡརཱུཔཱནཾ ཀཱམཱུཔསཾཧིཏཱནཾ རཛནཱིཡཱནཾ. པུརཏྠིམཱཡ དིསཱཡ དིབྦཱནི ཙ རཱུཔཱནི པསྶཏི པིཡརཱུཔཱནི ¶ ཀཱམཱུཔསཾཧིཏཱནི རཛནཱིཡཱནི, དིབྦཱནི ཙ སདྡཱནི སུཎཱཏི པིཡརཱུཔཱནི ཀཱམཱུཔསཾཧིཏཱནི རཛནཱིཡཱནི. ཏཾ ཀིསྶ ཧེཏུ? ཨེཝཉྷེཏཾ, མཧཱལི, ཧོཏི བྷིཀྑུནོ པུརཏྠིམཱཡ དིསཱཡ ཨུབྷཡཾསབྷཱཝིཏེ སམཱདྷིམྷི དིབྦཱནཉྩ རཱུཔཱནཾ དསྶནཱཡ པིཡརཱུཔཱནཾ ཀཱམཱུཔསཾཧིཏཱནཾ རཛནཱིཡཱནཾ དིབྦཱནཉྩ སདྡཱནཾ སཝནཱཡ པིཡརཱུཔཱནཾ ཀཱམཱུཔསཾཧིཏཱནཾ རཛནཱིཡཱནཾ.

༣༧༡. ‘‘པུན ཙཔརཾ, མཧཱལི, བྷིཀྑུནོ དཀྑིཎཱཡ དིསཱཡ…པེ… པཙྪིམཱཡ དིསཱཡ… ཨུཏྟརཱཡ དིསཱཡ… ཨུདྡྷམདྷོ ཏིརིཡཾ ཨུབྷཡཾསབྷཱཝིཏོ སམཱདྷི ཧོཏི དིབྦཱནཉྩ རཱུཔཱནཾ དསྶནཱཡ པིཡརཱུཔཱནཾ ཀཱམཱུཔསཾཧིཏཱནཾ རཛནཱིཡཱནཾ, དིབྦཱནཉྩ སདྡཱནཾ སཝནཱཡ པིཡརཱུཔཱནཾ ཀཱམཱུཔསཾཧིཏཱནཾ རཛནཱིཡཱནཾ. སོ ཨུདྡྷམདྷོ ཏིརིཡཾ ཨུབྷཡཾསབྷཱཝིཏེ སམཱདྷིམྷི དིབྦཱནཉྩ རཱུཔཱནཾ དསྶནཱཡ པིཡརཱུཔཱནཾ ཀཱམཱུཔསཾཧིཏཱནཾ རཛནཱིཡཱནཾ དིབྦཱནཉྩ སདྡཱནཾ སཝནཱཡ པིཡརཱུཔཱནཾ ཀཱམཱུཔསཾཧིཏཱནཾ རཛནཱིཡཱནཾ. ཨུདྡྷམདྷོ ཏིརིཡཾ དིབྦཱནི ཙ རཱུཔཱནི པསྶཏི པིཡརཱུཔཱནི ¶ ཀཱམཱུཔསཾཧིཏཱནི རཛནཱིཡཱནི, དིབྦཱནི ཙ སདྡཱནི སུཎཱཏི པིཡརཱུཔཱནི ཀཱམཱུཔསཾཧིཏཱནི རཛནཱིཡཱནི. ཏཾ ཀིསྶ ཧེཏུ? ཨེཝཉྷེཏཾ, མཧཱལི, ཧོཏི བྷིཀྑུནོ ཨུདྡྷམདྷོ ཏིརིཡཾ ཨུབྷཡཾསབྷཱཝིཏེ སམཱདྷིམྷི དིབྦཱནཉྩ རཱུཔཱནཾ དསྶནཱཡ པིཡརཱུཔཱནཾ ཀཱམཱུཔསཾཧིཏཱནཾ རཛནཱིཡཱནཾ, དིབྦཱནཉྩ སདྡཱནཾ སཝནཱཡ པིཡརཱུཔཱནཾ ཀཱམཱུཔསཾཧིཏཱནཾ རཛནཱིཡཱནཾ. ཨཡཾ ཁོ མཧཱལི, ཧེཏུ, ཨཡཾ པཙྩཡོ, ཡེན སནྟཱནེཝ སུནཀྑཏྟོ ལིཙྪཝིཔུཏྟོ དིབྦཱནི སདྡཱནི ནཱསྶོསི པིཡརཱུཔཱནི ཀཱམཱུཔསཾཧིཏཱནི རཛནཱིཡཱནི, ནོ ཨསནྟཱནཱི’’ཏི.

༣༧༢. ‘‘ཨེཏཱསཾ ནཱུན, བྷནྟེ, སམཱདྷིབྷཱཝནཱནཾ སཙྪིཀིརིཡཱཧེཏུ བྷིཀྑཱུ བྷགཝཏི བྲཧྨཙརིཡཾ ཙརནྟཱི’’ཏི. ‘‘ན ཁོ, མཧཱལི, ཨེཏཱསཾ སམཱདྷིབྷཱཝནཱནཾ སཙྪིཀིརིཡཱཧེཏུ ¶ བྷིཀྑཱུ མཡི ¶ བྲཧྨཙརིཡཾ ཙརནྟི. ཨཏྠི ཁོ, མཧཱལི, ཨཉྙེཝ དྷམྨཱ ཨུཏྟརིཏརཱ ཙ པཎཱིཏཏརཱ ཙ, ཡེསཾ སཙྪིཀིརིཡཱཧེཏུ བྷིཀྑཱུ མཡི བྲཧྨཙརིཡཾ ཙརནྟཱི’’ཏི.

ཙཏུཨརིཡཕལཾ

༣༧༣. ‘‘ཀཏམེ པན ཏེ, བྷནྟེ, དྷམྨཱ ཨུཏྟརིཏརཱ ཙ པཎཱིཏཏརཱ ཙ, ཡེསཾ སཙྪིཀིརིཡཱཧེཏུ བྷིཀྑཱུ བྷགཝཏི བྲཧྨཙརིཡཾ ཙརནྟཱི’’ཏི? ‘‘ཨིདྷ, མཧཱལི, བྷིཀྑུ ཏིཎྞཾ སཾཡོཛནཱནཾ པརིཀྑཡཱ སོཏཱཔནྣོ ཧོཏི ཨཝིནིཔཱཏདྷམྨོ ནིཡཏོ སམྦོདྷིཔརཱཡཎོ. ཨཡམྤི ཁོ, མཧཱལི, དྷམྨོ ཨུཏྟརིཏརོ ཙ པཎཱིཏཏརོ ¶ ཙ, ཡསྶ སཙྪིཀིརིཡཱཧེཏུ བྷིཀྑཱུ མཡི བྲཧྨཙརིཡཾ ཙརནྟི.

‘‘པུན ཙཔརཾ, མཧཱལི, བྷིཀྑུ ཏིཎྞཾ སཾཡོཛནཱནཾ པརིཀྑཡཱ རཱགདོསམོཧཱནཾ ཏནུཏྟཱ སཀདཱགཱམཱི ཧོཏི, སཀིདེཝ [སཀིཾདེཝ (ཀ.)] ཨིམཾ ལོཀཾ ཨཱགནྟྭཱ དུཀྑསྶནྟཾ ཀརོཏི. ཨཡམྤི ཁོ, མཧཱལི, དྷམྨོ ཨུཏྟརིཏརོ ཙ པཎཱིཏཏརོ ཙ, ཡསྶ སཙྪིཀིརིཡཱཧེཏུ བྷིཀྑཱུ མཡི བྲཧྨཙརིཡཾ ཙརནྟི.

‘‘པུན ཙཔརཾ, མཧཱལི, བྷིཀྑུ པཉྩནྣཾ ཨོརམྦྷཱགིཡཱནཾ སཾཡོཛནཱནཾ པརིཀྑཡཱ ཨོཔཔཱཏིཀོ ཧོཏི, ཏཏྠ པརིནིབྦཱཡཱི, ཨནཱཝཏྟིདྷམྨོ ཏསྨཱ ལོཀཱ. ཨཡམྤི ཁོ, མཧཱལི, དྷམྨོ ཨུཏྟརིཏརོ ཙ པཎཱིཏཏརོ ཙ, ཡསྶ སཙྪིཀིརིཡཱཧེཏུ བྷིཀྑཱུ མཡི བྲཧྨཙརིཡཾ ཙརནྟི.

‘‘པུན ¶ ཙཔརཾ, མཧཱལི, བྷིཀྑུ ཨཱསཝཱནཾ ཁཡཱ ཨནཱསཝཾ ཙེཏོཝིམུཏྟིཾ པཉྙཱཝིམུཏྟིཾ དིཊྛེཝ དྷམྨེ སཡཾ ཨབྷིཉྙཱ སཙྪིཀཏྭཱ ཨུཔསམྤཛྫ ཝིཧརཏི. ཨཡམྤི ཁོ, མཧཱལི, དྷམྨོ ཨུཏྟརིཏརོ ཙ པཎཱིཏཏརོ ཙ, ཡསྶ སཙྪིཀིརིཡཱཧེཏུ བྷིཀྑཱུ མཡི བྲཧྨཙརིཡཾ ཙརནྟི. ཨིམེ ཁོ ཏེ, མཧཱལི, དྷམྨཱ ཨུཏྟརིཏརཱ ཙ པཎཱིཏཏརཱ ཙ, ཡེསཾ སཙྪིཀིརིཡཱཧེཏུ བྷིཀྑཱུ མཡི བྲཧྨཙརིཡཾ ཙརནྟཱི’’ཏི.

ཨརིཡཨཊྛངྒིཀམགྒོ

༣༧༤. ‘‘ཨཏྠི པན, བྷནྟེ, མགྒོ ཨཏྠི པཊིཔདཱ ཨེཏེསཾ དྷམྨཱནཾ སཙྪིཀིརིཡཱཡཱ’’ཏི? ‘‘ཨཏྠི ཁོ, མཧཱལི, མགྒོ ཨཏྠི པཊིཔདཱ ཨེཏེསཾ དྷམྨཱནཾ སཙྪིཀིརིཡཱཡཱ’’ཏི.

༣༧༥. ‘‘ཀཏམོ ¶ ¶ པན, བྷནྟེ, མགྒོ ཀཏམཱ པཊིཔདཱ ཨེཏེསཾ དྷམྨཱནཾ སཙྪིཀིརིཡཱཡཱ’’ཏི? ‘‘ཨཡམེཝ ཨརིཡོ ཨཊྛངྒིཀོ མགྒོ. སེཡྻཐིདཾ – སམྨཱདིཊྛི སམྨཱསངྐཔྤོ སམྨཱཝཱཙཱ སམྨཱཀམྨནྟོ སམྨཱཨཱཛཱིཝོ སམྨཱཝཱཡཱམོ སམྨཱསཏི སམྨཱསམཱདྷི. ཨཡཾ ཁོ, མཧཱལི, མགྒོ ཨཡཾ པཊིཔདཱ ཨེཏེསཾ དྷམྨཱནཾ སཙྪིཀིརིཡཱཡ.

དྭེཔབྦཛིཏཝཏྠུ

༣༧༦. ‘‘ཨེཀམིདཱཧཾ, མཧཱལི, སམཡཾ ཀོསམྦིཡཾ ཝིཧརཱམི གྷོསིཏཱརཱམེ ¶ . ཨཐ ཁོ དྭེ པབྦཛིཏཱ – མུཎྜིཡོ ཙ པརིབྦཱཛཀོ ཛཱལིཡོ ཙ དཱརུཔཏྟིཀནྟེཝཱསཱི ཡེནཱཧཾ ཏེནུཔསངྐམིཾསུ. ཨུཔསངྐམིཏྭཱ མཡཱ སདྡྷིཾ སམྨོདིཾསུ. སམྨོདནཱིཡཾ ཀཐཾ སཱརཎཱིཡཾ ཝཱིཏིསཱརེཏྭཱ ཨེཀམནྟཾ ཨཊྛཾསུ. ཨེཀམནྟཾ ཋིཏཱ ཁོ ཏེ དྭེ པབྦཛིཏཱ མཾ ཨེཏདཝོཙུཾ – ‘ཀིཾ ནུ ཁོ, ཨཱཝུསོ གོཏམ, ཏཾ ཛཱིཝཾ ཏཾ སརཱིརཾ, ཨུདཱཧུ ཨཉྙཾ ཛཱིཝཾ ཨཉྙཾ སརཱིར’ནྟི?

༣༧༧. ‘‘‘ཏེན ཧཱཝུསོ, སུཎཱཐ སཱདྷུཀཾ མནསི ཀརོཐ བྷཱསིསྶཱམཱི’’ཏི. ‘ཨེཝམཱཝུསོ’ཏི ཁོ ཏེ དྭེ པབྦཛིཏཱ མམ པཙྩསྶོསུཾ. ཨཧཾ ཨེཏདཝོཙཾ – ཨིདྷཱཝུསོ ཏཐཱགཏོ ལོཀེ ཨུཔྤཛྫཏི ཨརཧཾ སམྨཱསམྦུདྡྷོ…པེ… (ཡཐཱ ༡༩༠-༢༡༢ ཨནུཙྪེདེསུ ཨེཝཾ ཝིཏྠཱརེཏབྦཾ). ཨེཝཾ ཁོ, ཨཱཝུསོ, བྷིཀྑུ སཱིལསམྤནྣོ ཧོཏི…པེ… པཋམཾ ཛྷཱནཾ ཨུཔསམྤཛྫ ཝིཧརཏི. ཡོ ཁོ, ཨཱཝུསོ, བྷིཀྑུ ཨེཝཾ ཛཱནཱཏི ཨེཝཾ པསྶཏི, ཀལླཾ ནུ ཁོ ཏསྶེཏཾ ཝཙནཱཡ – ‘ཏཾ ཛཱིཝཾ ཏཾ སརཱིར’ནྟི ཝཱ ¶ ‘ཨཉྙཾ ཛཱིཝཾ ཨཉྙཾ སརཱིར’ནྟི ཝཱཏི? ཡོ སོ, ཨཱཝུསོ, བྷིཀྑུ ཨེཝཾ ཛཱནཱཏི ཨེཝཾ པསྶཏི, ཀལླཾ ཏསྶེཏཾ ཝཙནཱཡ – ‘ཏཾ ཛཱིཝཾ ཏཾ སརཱིར’ནྟི ཝཱ, ‘ཨཉྙཾ ཛཱིཝཾ ཨཉྙཾ སརཱིར’ནྟི ཝཱཏི. ཨཧཾ ¶ ཁོ པནེཏཾ, ཨཱཝུསོ, ཨེཝཾ ཛཱནཱམི ཨེཝཾ པསྶཱམི. ཨཐ ཙ པནཱཧཾ ན ཝདཱམི – ‘ཏཾ ཛཱིཝཾ ཏཾ སརཱིར’ནྟི ཝཱ ‘ཨཉྙཾ ཛཱིཝཾ ཨཉྙཾ སརཱིར’ནྟི ཝཱ…པེ… དུཏིཡཾ ཛྷཱནཾ…པེ… ཏཏིཡཾ ཛྷཱནཾ…པེ… ཙཏུཏྠཾ ཛྷཱནཾ ¶ ཨུཔསམྤཛྫ ཝིཧརཏི. ཡོ ཁོ, ཨཱཝུསོ, བྷིཀྑུ ཨེཝཾ ཛཱནཱཏི ཨེཝཾ པསྶཏི, ཀལླཾ ནུ ཁོ ཏསྶེཏཾ ཝཙནཱཡ – ‘ཏཾ ཛཱིཝཾ ཏཾ སརཱིར’ནྟི ཝཱ ‘ཨཉྙཾ ཛཱིཝཾ ཨཉྙཾ སརཱིར’ནྟི ཝཱཏི? ཡོ སོ, ཨཱཝུསོ, བྷིཀྑུ ཨེཝཾ ཛཱནཱཏི ཨེཝཾ པསྶཏི ¶ , ཀལླཾ ཏསྶེཏཾ ཝཙནཱཡ – ‘ཏཾ ཛཱིཝཾ ཏཾ སརཱིར’ནྟི ཝཱ ‘ཨཉྙཾ ཛཱིཝཾ ཨཉྙཾ སརཱིར’ནྟི ཝཱཏི. ཨཧཾ ཁོ པནེཏཾ, ཨཱཝུསོ, ཨེཝཾ ཛཱནཱམི ཨེཝཾ པསྶཱམི. ཨཐ ཙ པནཱཧཾ ན ཝདཱམི – ‘ཏཾ ཛཱིཝཾ ཏཾ སརཱིར’ནྟི ཝཱ ‘ཨཉྙཾ ཛཱིཝཾ ཨཉྙཾ སརཱིར’ནྟི ཝཱ…པེ… ཉཱཎདསྶནཱཡ ཙིཏྟཾ ཨབྷིནཱིཧརཏི ཨབྷིནིནྣཱམེཏི…པེ… ཡོ ཁོ, ཨཱཝུསོ, བྷིཀྑུ ཨེཝཾ ཛཱནཱཏི ཨེཝཾ པསྶཏི, ཀལླཾ ནུ ཁོ ཏསྶེཏཾ ཝཙནཱཡ – ‘ཏཾ ཛཱིཝཾ ཏཾ སརཱིར’ནྟི ཝཱ ‘ཨཉྙཾ ཛཱིཝཾ ཨཉྙཾ སརཱིར’ནྟི ཝཱཏི? ཡོ སོ, ཨཱཝུསོ, བྷིཀྑུ ཨེཝཾ ཛཱནཱཏི ཨེཝཾ པསྶཏི, ཀལླཾ [ན ཀལླཾ (སཱི. སྱཱ. ཀཾ. ཀ.)] ཏསྶེཏཾ ཝཙནཱཡ – ‘ཏཾ ཛཱིཝཾ ཏཾ སརཱིར’’ནྟི ཝཱ ‘ཨཉྙཾ ཛཱིཝཾ ཨཉྙཾ སརཱིར’ནྟི ཝཱཏི. ཨཧཾ ཁོ པནེཏཾ, ཨཱཝུསོ, ཨེཝཾ ཛཱནཱམི ཨེཝཾ པསྶཱམི. ཨཐ ཙ པནཱཧཾ ན ཝདཱམི – ‘ཏཾ ཛཱིཝཾ ཏཾ སརཱིར’ནྟི ཝཱ ‘ཨཉྙཾ ཛཱིཝཾ ཨཉྙཾ སརཱིར’ནྟི ཝཱ…པེ… ¶ ནཱཔརཾ ཨིཏྠཏྟཱཡཱཏི པཛཱནཱཏི. ཡོ ཁོ, ཨཱཝུསོ, བྷིཀྑུ ཨེཝཾ ཛཱནཱཏི ཨེཝཾ པསྶཏི, ཀལླཾ ནུ ཁོ ཏསྶེཏཾ ཝཙནཱཡ – ‘ཏཾ ཛཱིཝཾ ཏཾ སརཱིར’ནྟི ཝཱ ‘ཨཉྙཾ ཛཱིཝཾ ཨཉྙཾ སརཱིར’ནྟི ཝཱཏི? ཡོ སོ, ཨཱཝུསོ, བྷིཀྑུ ཨེཝཾ ཛཱནཱཏི ཨེཝཾ པསྶཏི ན ཀལླཾ ཏསྶེཏཾ ཝཙནཱཡ – ‘ཏཾ ཛཱིཝཾ ཏཾ སརཱིར’ནྟི ཝཱ ‘ཨཉྙཾ ཛཱིཝཾ ཨཉྙཾ སརཱིར’ནྟི ཝཱཏི. ཨཧཾ ཁོ པནེཏཾ, ཨཱཝུསོ, ཨེཝཾ ཛཱནཱམི ཨེཝཾ པསྶཱམི. ཨཐ ཙ པནཱཧཾ ན ཝདཱམི – ‘ཏཾ ཛཱིཝཾ ཏཾ སརཱིར’ནྟི ཝཱ ‘ཨཉྙཾ ཛཱིཝཾ ཨཉྙཾ སརཱིར’ནྟི ཝཱ’’ཏི. ཨིདམཝོཙ བྷགཝཱ. ཨཏྟམནོ ཨོཊྛདྡྷོ ལིཙྪཝཱི བྷགཝཏོ བྷཱསིཏཾ ཨབྷིནནྡཱིཏི.

མཧཱལིསུཏྟཾ ནིཊྛིཏཾ ཚཊྛཾ.

༧. ཛཱལིཡསུཏྟཾ

དྭེཔབྦཛིཏཝཏྠུ

༣༧༨. ཨེཝཾ ¶ ¶ ¶ ¶ མེ སུཏཾ – ཨེཀཾ སམཡཾ བྷགཝཱ ཀོསམྦིཡཾ ཝིཧརཏི གྷོསིཏཱརཱམེ. ཏེན ཁོ པན སམཡེན དྭེ པབྦཛིཏཱ – མུཎྜིཡོ ཙ པརིབྦཱཛཀོ ཛཱལིཡོ ཙ དཱརུཔཏྟིཀནྟེཝཱསཱི ཡེན བྷགཝཱ ཏེནུཔསངྐམིཾསུ; ཨུཔསངྐམིཏྭཱ བྷགཝཏཱ སདྡྷིཾ སམྨོདིཾསུ. སམྨོདནཱིཡཾ ཀཐཾ སཱརཎཱིཡཾ ཝཱིཏིསཱརེཏྭཱ ཨེཀམནྟཾ ཨཊྛཾསུ. ཨེཀམནྟཾ ཋིཏཱ ཁོ ཏེ དྭེ པབྦཛིཏཱ བྷགཝནྟཾ ཨེཏདཝོཙུཾ – ‘‘ཀིཾ ནུ ཁོ, ཨཱཝུསོ གོཏམ, ཏཾ ཛཱིཝཾ ཏཾ སརཱིརཾ, ཨུདཱཧུ ཨཉྙཾ ཛཱིཝཾ ཨཉྙཾ སརཱིར’’ནྟི?

༣༧༩. ‘‘ཏེན ཧཱཝུསོ, སུཎཱཐ སཱདྷུཀཾ མནསི ཀརོཐ; བྷཱསིསྶཱམཱི’’ཏི. ‘‘ཨེཝམཱཝུསོ’’ཏི ཁོ ཏེ དྭེ པབྦཛིཏཱ བྷགཝཏོ པཙྩསྶོསུཾ. བྷགཝཱ ཨེཏདཝོཙ – ‘‘ཨིདྷཱཝུསོ, ཏཐཱགཏོ ལོཀེ ཨུཔྤཛྫཏི ཨརཧཾ, སམྨཱསམྦུདྡྷོ…པེ… (ཡཐཱ ༡༩༠-༢༡༢ ཨནུཙྪེདེསུ ཨེཝཾ ཝིཏྠཱརེཏབྦཾ). ཨེཝཾ ཁོ, ཨཱཝུསོ, བྷིཀྑུ སཱིལསམྤནྣོ ཧོཏི…པེ… པཋམཾ ཛྷཱནཾ ཨུཔསམྤཛྫ ཝིཧརཏི. ཡོ ཁོ, ཨཱཝུསོ, བྷིཀྑུ ཨེཝཾ ཛཱནཱཏི ཨེཝཾ པསྶཏི ¶ , ཀལླཾ ནུ ཁོ ཏསྶེཏཾ ཝཙནཱཡ – ‘ཏཾ ཛཱིཝཾ ཏཾ སརཱིར’ནྟི ཝཱ ‘ཨཉྙཾ ཛཱིཝཾ ཨཉྙཾ སརཱིར’ནྟི ཝཱཏི. ཡོ སོ, ཨཱཝུསོ, བྷིཀྑུ ཨེཝཾ ཛཱནཱཏི ཨེཝཾ པསྶཏི, ཀལླཾ ཏསྶེཏཾ ཝཙནཱཡ – ‘ཏཾ ཛཱིཝཾ ཏཾ སརཱིར’ནྟི ཝཱ ‘ཨཉྙཾ ཛཱིཝཾ ཨཉྙཾ སརཱིར’ནྟི ཝཱཏི. ཨཧཾ ཁོ པནེཏཾ, ཨཱཝུསོ, ཨེཝཾ ཛཱནཱམི ཨེཝཾ པསྶཱམི. ཨཐ ཙ པནཱཧཾ ན ཝདཱམི – ‘ཏཾ ཛཱིཝཾ ཏཾ སརཱིར’ནྟི ཝཱ ‘ཨཉྙཾ ཛཱིཝཾ ཨཉྙཾ སརཱིར’ནྟི ཝཱ…པེ… དུཏིཡཾ ཛྷཱནཾ…པེ… ¶ ¶ ཏཏིཡཾ ཛྷཱནཾ…པེ… ཙཏུཏྠཾ ཛྷཱནཾ ཨུཔསམྤཛྫ ཝིཧརཏི. ཡོ ཁོ, ཨཱཝུསོ, བྷིཀྑུ ཨེཝཾ ཛཱནཱཏི ཨེཝཾ པསྶཏི, ཀལླཾ ནུ ཁོ ཏསྶེཏཾ ཝཙནཱཡ – ‘ཏཾ ཛཱིཝཾ ཏཾ སརཱིར’ནྟི ཝཱ ‘ཨཉྙཾ ཛཱིཝཾ ཨཉྙཾ སརཱིར’ནྟི ཝཱཏི? ཡོ སོ, ཨཱཝུསོ, བྷིཀྑུ ཨེཝཾ ཛཱནཱཏི ཨེཝཾ པསྶཏི ཀལླཾ, ཏསྶེཏཾ ཝཙནཱཡ – ‘ཏཾ ཛཱིཝཾ ཏཾ སརཱིར’ནྟི ཝཱ ‘ཨཉྙཾ ཛཱིཝཾ ཨཉྙཾ སརཱིར’ནྟི ཝཱཏི. ཨཧཾ ཁོ པནེཏཾ, ཨཱཝུསོ, ཨེཝཾ ཛཱནཱམི ཨེཝཾ པསྶཱམི. ཨཐ ཙ པནཱཧཾ ན ཝདཱམི – ‘ཏཾ ཛཱིཝཾ ཏཾ སརཱིར’ནྟི ཝཱ ‘ཨཉྙཾ ཛཱིཝཾ ཨཉྙཾ སརཱིར’ནྟི ཝཱ…པེ… ཉཱཎདསྶནཱཡ ཙིཏྟཾ ¶ ཨབྷིནཱིཧརཏི ཨབྷིནིནྣཱམེཏི…པེ… ཡོ ཁོ, ཨཱཝུསོ, བྷིཀྑུ ཨེཝཾ ཛཱནཱཏི ཨེཝཾ པསྶཏི, ཀལླཾ ནུ ཁོ ཏསྶེཏཾ ཝཙནཱཡ – ‘ཏཾ ཛཱིཝཾ ཏཾ སརཱིར’ནྟི ཝཱ ‘ཨཉྙཾ ཛཱིཝཾ ཨཉྙཾ སརཱིར’ནྟི ཝཱཏི. ཡོ སོ, ཨཱཝུསོ, བྷིཀྑུ ཨེཝཾ ཛཱནཱཏི ཨེཝཾ པསྶཏི ཀལླཾ ཏསྶེཏཾ ཝཙནཱཡ – ‘ཏཾ ཛཱིཝཾ ཏཾ སརཱིར’ནྟི ཝཱ ‘ཨཉྙཾ ཛཱིཝཾ ཨཉྙཾ སརཱིར’ནྟི ཝཱཏི. ཨཧཾ ཁོ པནེཏཾ, ཨཱཝུསོ, ཨེཝཾ ཛཱནཱམི ཨེཝཾ པསྶཱམི. ཨཐ ཙ པནཱཧཾ ན ཝདཱམི – ‘ཏཾ ཛཱིཝཾ ཏཾ སརཱིར’ནྟི ཝཱ ‘ཨཉྙཾ ཛཱིཝཾ ཨཉྙཾ སརཱིར’ནྟི ཝཱ…པེ….

༣༨༠. …པེ… ¶ ནཱཔརཾ ཨིཏྠཏྟཱཡཱཏི པཛཱནཱཏི. ཡོ ཁོ, ཨཱཝུསོ, བྷིཀྑུ ཨེཝཾ ཛཱནཱཏི ཨེཝཾ པསྶཏི, ཀལླཾ ནུ ཁོ ཏསྶེཏཾ ཝཙནཱཡ – ‘ཏཾ ཛཱིཝཾ ཏཾ སརཱིར’ནྟི ཝཱ ‘ཨཉྙཾ ཛཱིཝཾ ཨཉྙཾ སརཱིར’ནྟི ཝཱཏི? ཡོ སོ, ཨཱཝུསོ, བྷིཀྑུ ཨེཝཾ ཛཱནཱཏི ཨེཝཾ པསྶཏི, ན ཀལླཾ ཏསྶེཏཾ ཝཙནཱཡ – ‘ཏཾ ཛཱིཝཾ ཏཾ སརཱིར’ནྟི ཝཱ ‘ཨཉྙཾ ཛཱིཝཾ ཨཉྙཾ སརཱིར’ནྟི ཝཱཏི. ཨཧཾ ཁོ པནེཏཾ, ཨཱཝུསོ, ཨེཝཾ ཛཱནཱམི ཨེཝཾ པསྶཱམི. ཨཐ ཙ པནཱཧཾ ན ཝདཱམི – ‘ཏཾ ཛཱིཝཾ ཏཾ སརཱིར’ནྟི ཝཱ ‘ཨཉྙཾ ཛཱིཝཾ ཨཉྙཾ སརཱིར’ནྟི ཝཱ’’ཏི. ཨིདམཝོཙ བྷགཝཱ. ཨཏྟམནཱ ཏེ དྭེ པབྦཛིཏཱ བྷགཝཏོ བྷཱསིཏཾ ཨབྷིནནྡུནྟི.

ཛཱལིཡསུཏྟཾ ནིཊྛིཏཾ སཏྟམཾ.

༨. མཧཱསཱིཧནཱདསུཏྟཾ

ཨཙེལཀསྶཔཝཏྠུ

༣༨༡. ཨེཝཾ ¶ ¶ ¶ ¶ མེ སུཏཾ – ཨེཀཾ སམཡཾ བྷགཝཱ ཨུརུཉྙཱཡཾ [ཨུཛུཉྙཱཡཾ (སཱི. སྱཱ. ཀཾ. པཱི.)] ཝིཧརཏི ཀཎྞཀཏྠལེ མིགདཱཡེ. ཨཐ ཁོ ཨཙེལོ ཀསྶཔོ ཡེན བྷགཝཱ ཏེནུཔསངྐམི; ཨུཔསངྐམིཏྭཱ བྷགཝཏཱ སདྡྷིཾ སམྨོདི. སམྨོདནཱིཡཾ ཀཐཾ སཱརཎཱིཡཾ ཝཱིཏིསཱརེཏྭཱ ཨེཀམནྟཾ ཨཊྛཱསི. ཨེཀམནྟཾ ཋིཏོ ཁོ ཨཙེལོ ཀསྶཔོ བྷགཝནྟཾ ཨེཏདཝོཙ – ‘‘སུཏཾ མེཏཾ, བྷོ གོཏམ – ‘སམཎོ གོཏམོ སབྦཾ ཏཔཾ གརཧཏི, སབྦཾ ཏཔསྶིཾ ལཱུཁཱཛཱིཝིཾ ཨེཀཾསེན ཨུཔཀྐོསཏི ཨུཔཝདཏཱི’ཏི. ཡེ ཏེ, བྷོ གོཏམ, ཨེཝམཱཧཾསུ – ‘སམཎོ གོཏམོ སབྦཾ ཏཔཾ གརཧཏི, སབྦཾ ཏཔསྶིཾ ལཱུཁཱཛཱིཝིཾ ཨེཀཾསེན ཨུཔཀྐོསཏི ཨུཔཝདཏཱི’ཏི, ཀཙྩི ཏེ བྷོཏོ གོཏམསྶ ཝུཏྟཝཱདིནོ, ན ཙ བྷཝནྟཾ གོཏམཾ ཨབྷཱུཏེན ཨབྦྷཱཙིཀྑནྟི, དྷམྨསྶ ཙཱནུདྷམྨཾ བྱཱཀརོནྟི, ན ཙ ཀོཙི སཧདྷམྨིཀོ ཝཱདཱནུཝཱདོ གཱརཡ྄ཧཾ ཋཱནཾ ཨཱགཙྪཏི? ཨནབྦྷཀྑཱཏུཀཱམཱ ཧི མཡཾ བྷཝནྟཾ གོཏམ’’ནྟི.

༣༨༢. ‘‘ཡེ ཏེ, ཀསྶཔ, ཨེཝམཱཧཾསུ – ‘སམཎོ གོཏམོ སབྦཾ ཏཔཾ གརཧཏི, སབྦཾ ཏཔསྶིཾ ལཱུཁཱཛཱིཝིཾ ཨེཀཾསེན ཨུཔཀྐོསཏི ཨུཔཝདཏཱི’ཏི, ན མེ ཏེ ཝུཏྟཝཱདིནོ, ཨབྦྷཱཙིཀྑནྟི ཙ པན མཾ ཏེ ཨསཏཱ ཨབྷཱུཏེན. ཨིདྷཱཧཾ, ཀསྶཔ, ཨེཀཙྩཾ ཏཔསྶིཾ ལཱུཁཱཛཱིཝིཾ པསྶཱམི དིབྦེན ཙཀྑུནཱ ཝིསུདྡྷེན ཨཏིཀྐནྟམཱནུསཀེན ཀཱཡསྶ བྷེདཱ པརཾ མརཎཱ ཨཔཱཡཾ དུགྒཏིཾ ཝིནིཔཱཏཾ ནིརཡཾ ཨུཔཔནྣཾ. ཨིདྷ པནཱཧཾ, ཀསྶཔ, ཨེཀཙྩཾ ཏཔསྶིཾ ལཱུཁཱཛཱིཝིཾ པསྶཱམི དིབྦེན ཙཀྑུནཱ ¶ ཝིསུདྡྷེན ¶ ཨཏིཀྐནྟམཱནུསཀེན ཀཱཡསྶ བྷེདཱ པརཾ མརཎཱ སུགཏིཾ སགྒཾ ལོཀཾ ཨུཔཔནྣཾ.

༣༨༣. ‘‘ཨིདྷཱཧཾ, ཀསྶཔ, ཨེཀཙྩཾ ཏཔསྶིཾ ཨཔྤདུཀྑཝིཧཱརིཾ པསྶཱམི དིབྦེན ཙཀྑུནཱ ཝིསུདྡྷེན ཨཏིཀྐནྟམཱནུསཀེན ཀཱཡསྶ བྷེདཱ པརཾ མརཎཱ ཨཔཱཡཾ དུགྒཏིཾ ཝིནིཔཱཏཾ ¶ ནིརཡཾ ཨུཔཔནྣཾ. ཨིདྷ པནཱཧཾ, ཀསྶཔ, ཨེཀཙྩཾ ཏཔསྶིཾ ཨཔྤདུཀྑཝིཧཱརིཾ པསྶཱམི དིབྦེན ཙཀྑུནཱ ཝིསུདྡྷེན ཨཏིཀྐནྟམཱནུསཀེན ཀཱཡསྶ བྷེདཱ པརཾ མརཎཱ སུགཏིཾ སགྒཾ ལོཀཾ ཨུཔཔནྣཾ. ཡོཧཾ, ཀསྶཔ, ཨིམེསཾ ཏཔསྶཱིནཾ ཨེཝཾ ཨཱགཏིཉྩ གཏིཉྩ ཙུཏིཉྩ ཨུཔཔཏྟིཉྩ ཡཐཱབྷཱུཏཾ པཛཱནཱམི ¶ , སོཧཾ ཀིཾ སབྦཾ ཏཔཾ གརཧིསྶཱམི, སབྦཾ ཝཱ ཏཔསྶིཾ ལཱུཁཱཛཱིཝིཾ ཨེཀཾསེན ཨུཔཀྐོསིསྶཱམི ཨུཔཝདིསྶཱམི?

༣༨༤. ‘‘སནྟི, ཀསྶཔ, ཨེཀེ སམཎབྲཱཧྨཎཱ པཎྜིཏཱ ནིཔུཎཱ ཀཏཔརཔྤཝཱདཱ ཝཱལཝེདྷིརཱུཔཱ. ཏེ བྷིནྡནྟཱ མཉྙེ ཙརནྟི པཉྙཱགཏེན དིཊྛིགཏཱནི. ཏེཧིཔི མེ སདྡྷིཾ ཨེཀཙྩེསུ ཋཱནེསུ སམེཏི, ཨེཀཙྩེསུ ཋཱནེསུ ན སམེཏི. ཡཾ ཏེ ཨེཀཙྩཾ ཝདནྟི ‘སཱདྷཱུ’ཏི, མཡམྤི ཏཾ ཨེཀཙྩཾ ཝདེམ ‘སཱདྷཱུ’ཏི. ཡཾ ཏེ ཨེཀཙྩཾ ཝདནྟི ‘ན སཱདྷཱུ’ཏི, མཡམྤི ཏཾ ཨེཀཙྩཾ ཝདེམ ‘ན སཱདྷཱུ’ཏི. ཡཾ ཏེ ཨེཀཙྩཾ ཝདནྟི ‘སཱདྷཱུ’ཏི, མཡཾ ཏཾ ཨེཀཙྩཾ ཝདེམ ‘ན སཱདྷཱུ’ཏི. ཡཾ ཏེ ཨེཀཙྩཾ ཝདནྟི ‘ན སཱདྷཱུ’ཏི, མཡཾ ཏཾ ཨེཀཙྩཾ ཝདེམ ‘སཱདྷཱུ’ཏི.

‘‘ཡཾ མཡཾ ཨེཀཙྩཾ ཝདེམ ‘སཱདྷཱུ’ཏི, པརེཔི ཏཾ ཨེཀཙྩཾ ཝདནྟི ‘སཱདྷཱུ’ཏི. ཡཾ ¶ མཡཾ ¶ ཨེཀཙྩཾ ཝདེམ ‘ན སཱདྷཱུ’ཏི, པརེཔི ཏཾ ཨེཀཙྩཾ ཝདནྟི ‘ན སཱདྷཱུ’ཏི. ཡཾ མཡཾ ཨེཀཙྩཾ ཝདེམ ‘ན སཱདྷཱུ’ཏི, པརེ ཏཾ ཨེཀཙྩཾ ཝདནྟི ‘སཱདྷཱུ’ཏི. ཡཾ མཡཾ ཨེཀཙྩཾ ཝདེམ ‘སཱདྷཱུ’ཏི, པརེ ཏཾ ཨེཀཙྩཾ ཝདནྟི ‘ན སཱདྷཱུ’ཏི.

སམནུཡུཉྫཱཔནཀཐཱ

༣༨༥. ‘‘ཏྱཱཧཾ ཨུཔསངྐམིཏྭཱ ཨེཝཾ ཝདཱམི – ཡེསུ ནོ, ཨཱཝུསོ, ཋཱནེསུ ན སམེཏི, ཏིཊྛནྟུ ཏཱནི ཋཱནཱནི. ཡེསུ ཋཱནེསུ སམེཏི, ཏཏྠ ཝིཉྙཱུ སམནུཡུཉྫནྟཾ སམནུགཱཧནྟཾ སམནུབྷཱསནྟཾ སཏྠཱརཱ ཝཱ སཏྠཱརཾ སངྒྷེན ཝཱ སངྒྷཾ – ‘ཡེ ཨིམེསཾ བྷཝཏཾ དྷམྨཱ ཨཀུསལཱ ཨཀུསལསངྑཱཏཱ, སཱཝཛྫཱ སཱཝཛྫསངྑཱཏཱ, ཨསེཝིཏབྦཱ ཨསེཝིཏབྦསངྑཱཏཱ, ན ཨལམརིཡཱ ན ཨལམརིཡསངྑཱཏཱ, ཀཎྷཱ ཀཎྷསངྑཱཏཱ. ཀོ ཨིམེ དྷམྨེ ཨནཝསེསཾ པཧཱཡ ཝཏྟཏི, སམཎོ ཝཱ གོཏམོ, པརེ ཝཱ པན བྷོནྟོ གཎཱཙརིཡཱ’ཏི?

༣༨༦. ‘‘ཋཱནཾ ཁོ པནེཏཾ, ཀསྶཔ, ཝིཛྫཏི, ཡཾ ཝིཉྙཱུ སམནུཡུཉྫནྟཱ སམནུགཱཧནྟཱ སམནུབྷཱསནྟཱ ཨེཝཾ ཝདེཡྻུཾ – ‘ཡེ ཨིམེསཾ བྷཝཏཾ དྷམྨཱ ཨཀུསལཱ ཨཀུསལསངྑཱཏཱ, སཱཝཛྫཱ སཱཝཛྫསངྑཱཏཱ, ཨསེཝིཏབྦཱ ཨསེཝིཏབྦསངྑཱཏཱ, ན ཨལམརིཡཱ ན ཨལམརིཡསངྑཱཏཱ, ཀཎྷཱ ཀཎྷསངྑཱཏཱ ¶ . སམཎོ གོཏམོ ཨིམེ དྷམྨེ ཨནཝསེསཾ པཧཱཡ ཝཏྟཏི, ཡཾ ཝཱ པན བྷོནྟོ པརེ གཎཱཙརིཡཱ’ཏི. ཨིཏིཧ, ཀསྶཔ, ཝིཉྙཱུ ¶ སམནུཡུཉྫནྟཱ སམནུགཱཧནྟཱ སམནུབྷཱསནྟཱ ཨམྷེཝ ཏཏྠ ཡེབྷུཡྻེན པསཾསེཡྻུཾ.

༣༨༧. ‘‘ཨཔརམྤི ནོ, ཀསྶཔ, ཝིཉྙཱུ སམནུཡུཉྫནྟཾ སམནུགཱཧནྟཾ སམནུབྷཱསནྟཾ སཏྠཱརཱ ཝཱ སཏྠཱརཾ སངྒྷེན ཝཱ སངྒྷཾ – ‘ཡེ ཨིམེསཾ བྷཝཏཾ ¶ དྷམྨཱ ཀུསལཱ ཀུསལསངྑཱཏཱ, ཨནཝཛྫཱ ཨནཝཛྫསངྑཱཏཱ, སེཝིཏབྦཱ སེཝིཏབྦསངྑཱཏཱ, ཨལམརིཡཱ ཨལམརིཡསངྑཱཏཱ, སུཀྐཱ སུཀྐསངྑཱཏཱ. ཀོ ཨིམེ དྷམྨེ ཨནཝསེསཾ སམཱདཱཡ ཝཏྟཏི, སམཎོ ཝཱ གོཏམོ, པརེ ཝཱ པན བྷོནྟོ གཎཱཙརིཡཱ’ ཏི?

༣༨༨. ‘‘ཋཱནཾ ཁོ པནེཏཾ, ཀསྶཔ, ཝིཛྫཏི, ཡཾ ཝིཉྙཱུ སམནུཡུཉྫནྟཱ སམནུགཱཧནྟཱ སམནུབྷཱསནྟཱ ཨེཝཾ ཝདེཡྻུཾ ¶ – ‘ཡེ ཨིམེསཾ བྷཝཏཾ དྷམྨཱ ཀུསལཱ ཀུསལསངྑཱཏཱ, ཨནཝཛྫཱ ཨནཝཛྫསངྑཱཏཱ, སེཝིཏབྦཱ སེཝིཏབྦསངྑཱཏཱ, ཨལམརིཡཱ ཨལམརིཡསངྑཱཏཱ, སུཀྐཱ སུཀྐསངྑཱཏཱ. སམཎོ གོཏམོ ཨིམེ དྷམྨེ ཨནཝསེསཾ སམཱདཱཡ ཝཏྟཏི, ཡཾ ཝཱ པན བྷོནྟོ པརེ གཎཱཙརིཡཱ’ཏི. ཨིཏིཧ, ཀསྶཔ, ཝིཉྙཱུ སམནུཡུཉྫནྟཱ སམནུགཱཧནྟཱ སམནུབྷཱསནྟཱ ཨམྷེཝ ཏཏྠ ཡེབྷུཡྻེན པསཾསེཡྻུཾ.

༣༨༩. ‘‘ཨཔརམྤི ནོ, ཀསྶཔ, ཝིཉྙཱུ སམནུཡུཉྫནྟཾ སམནུགཱཧནྟཾ སམནུབྷཱསནྟཾ སཏྠཱརཱ ཝཱ སཏྠཱརཾ སངྒྷེན ཝཱ སངྒྷཾ – ‘ཡེ ཨིམེསཾ བྷཝཏཾ དྷམྨཱ ཨཀུསལཱ ཨཀུསལསངྑཱཏཱ, སཱཝཛྫཱ སཱཝཛྫསངྑཱཏཱ, ཨསེཝིཏབྦཱ ཨསེཝིཏབྦསངྑཱཏཱ ¶ , ན ཨལམརིཡཱ ན ཨལམརིཡསངྑཱཏཱ, ཀཎྷཱ ཀཎྷསངྑཱཏཱ. ཀོ ཨིམེ དྷམྨེ ཨནཝསེསཾ པཧཱཡ ཝཏྟཏི, གོཏམསཱཝཀསངྒྷོ ཝཱ, པརེ ཝཱ པན བྷོནྟོ གཎཱཙརིཡསཱཝཀསངྒྷཱ’ཏི?

༣༩༠. ‘‘ཋཱནཾ ཁོ པནེཏཾ, ཀསྶཔ, ཝིཛྫཏི, ཡཾ ཝིཉྙཱུ སམནུཡུཉྫནྟཱ སམནུགཱཧནྟཱ སམནུབྷཱསནྟཱ ཨེཝཾ ཝདེཡྻུཾ – ‘ཡེ ཨིམེསཾ བྷཝཏཾ དྷམྨཱ ཨཀུསལཱ ཨཀུསལསངྑཱཏཱ, སཱཝཛྫཱ སཱཝཛྫསངྑཱཏཱ, ཨསེཝིཏབྦཱ ཨསེཝིཏབྦསངྑཱཏཱ, ན ཨལམརིཡཱ ན ཨལམརིཡསངྑཱཏཱ, ཀཎྷཱ ཀཎྷསངྑཱཏཱ. གོཏམསཱཝཀསངྒྷོ ཨིམེ དྷམྨེ ཨནཝསེསཾ པཧཱཡ ཝཏྟཏི, ཡཾ ཝཱ པན བྷོནྟོ པརེ གཎཱཙརིཡསཱཝཀསངྒྷཱ’ཏི. ཨིཏིཧ, ཀསྶཔ, ཝིཉྙཱུ སམནུཡུཉྫནྟཱ སམནུགཱཧནྟཱ སམནུབྷཱསནྟཱ ཨམྷེཝ ཏཏྠ ཡེབྷུཡྻེན པསཾསེཡྻུཾ.

༣༩༡. ‘‘ཨཔརམྤི ¶ ¶ ནོ, ཀསྶཔ, ཝིཉྙཱུ སམནུཡུཉྫནྟཾ སམནུགཱཧནྟཾ ¶ སམནུབྷཱསནྟཾ སཏྠཱརཱ ཝཱ སཏྠཱརཾ སངྒྷེན ཝཱ སངྒྷཾ. ‘ཡེ ཨིམེསཾ བྷཝཏཾ དྷམྨཱ ཀུསལཱ ཀུསལསངྑཱཏཱ, ཨནཝཛྫཱ ཨནཝཛྫསངྑཱཏཱ, སེཝིཏབྦཱ སེཝིཏབྦསངྑཱཏཱ, ཨལམརིཡཱ ཨལམརིཡསངྑཱཏཱ, སུཀྐཱ སུཀྐསངྑཱཏཱ. ཀོ ཨིམེ དྷམྨེ ཨནཝསེསཾ སམཱདཱཡ ཝཏྟཏི, གོཏམསཱཝཀསངྒྷོ ཝཱ, པརེ ཝཱ པན བྷོནྟོ གཎཱཙརིཡསཱཝཀསངྒྷཱ’ཏི?

༣༩༢. ‘‘ཋཱནཾ ཁོ པནེཏཾ, ཀསྶཔ, ཝིཛྫཏི, ཡཾ ཝིཉྙཱུ སམནུཡུཉྫནྟཱ སམནུགཱཧནྟཱ སམནུབྷཱསནྟཱ ཨེཝཾ ཝདེཡྻུཾ – ‘ཡེ ཨིམེསཾ བྷཝཏཾ དྷམྨཱ ཀུསལཱ ཀུསལསངྑཱཏཱ, ཨནཝཛྫཱ ཨནཝཛྫསངྑཱཏཱ, སེཝིཏབྦཱ སེཝིཏབྦསངྑཱཏཱ, ཨལམརིཡཱ ཨལམརིཡསངྑཱཏཱ, སུཀྐཱ སུཀྐསངྑཱཏཱ. གོཏམསཱཝཀསངྒྷོ ཨིམེ དྷམྨེ ཨནཝསེསཾ སམཱདཱཡ ཝཏྟཏི, ཡཾ ཝཱ པན བྷོནྟོ པརེ གཎཱཙརིཡསཱཝཀསངྒྷཱ’ཏི. ཨིཏིཧ, ཀསྶཔ, ཝིཉྙཱུ སམནུཡུཉྫནྟཱ སམནུགཱཧནྟཱ སམནུབྷཱསནྟཱ ཨམྷེཝ ཏཏྠ ཡེབྷུཡྻེན པསཾསེཡྻུཾ.

ཨརིཡོ ཨཊྛངྒིཀོ མགྒོ

༣༩༣. ‘‘ཨཏྠི, ཀསྶཔ, མགྒོ ཨཏྠི པཊིཔདཱ, ཡཐཱཔཊིཔནྣོ སཱམཾཡེཝ ཉསྶཏི སཱམཾ དཀྑཏི [དཀྑིཏི (སཱི.)] – ‘སམཎོཝ གོཏམོ ཀཱལཝཱདཱི ¶ བྷཱུཏཝཱདཱི ཨཏྠཝཱདཱི དྷམྨཝཱདཱི ཝིནཡཝཱདཱི’ཏི. ཀཏམོ ཙ, ཀསྶཔ, མགྒོ, ཀཏམཱ ཙ པཊིཔདཱ, ཡཐཱཔཊིཔནྣོ སཱམཾཡེཝ ཉསྶཏི སཱམཾ དཀྑཏི – ‘སམཎོཝ གོཏམོ ཀཱལཝཱདཱི བྷཱུཏཝཱདཱི ཨཏྠཝཱདཱི དྷམྨཝཱདཱི ཝིནཡཝཱདཱི’ཏི? ཨཡམེཝ ཨརིཡོ ཨཊྛངྒིཀོ མགྒོ. སེཡྻཐིདཾ – སམྨཱདིཊྛི སམྨཱསངྐཔྤོ སམྨཱཝཱཙཱ སམྨཱཀམྨནྟོ སམྨཱཨཱཛཱིཝོ སམྨཱཝཱཡཱམོ སམྨཱསཏི སམྨཱསམཱདྷི. ཨཡཾ ཁོ, ཀསྶཔ, མགྒོ, ཨཡཾ པཊིཔདཱ, ཡཐཱཔཊིཔནྣོ སཱམཾཡེཝ ཉསྶཏི སཱམཾ དཀྑཏི ‘སམཎོཝ གོཏམོ ཀཱལཝཱདཱི བྷཱུཏཝཱདཱི ཨཏྠཝཱདཱི དྷམྨཝཱདཱི ཝིནཡཝཱདཱི’’’ཏི.

ཏཔོཔཀྐམཀཐཱ

༣༩༤. ཨེཝཾ ¶ ཝུཏྟེ, ཨཙེལོ ཀསྶཔོ བྷགཝནྟཾ ཨེཏདཝོཙ – ‘‘ཨིམེཔི ཁོ, ཨཱཝུསོ གོཏམ, ཏཔོཔཀྐམཱ ཨེཏེསཾ སམཎབྲཱཧྨཎཱནཾ ¶ སཱམཉྙསངྑཱཏཱ ཙ བྲཧྨཉྙསངྑཱཏཱ ཙ. ཨཙེལཀོ ¶ ཧོཏི, མུཏྟཱཙཱརོ, ཧཏྠཱཔལེཁནོ, ན ཨེཧིབྷདྡནྟིཀོ, ན ཏིཊྛབྷདྡནྟིཀོ, ནཱབྷིཧཊཾ, ན ཨུདྡིསྶཀཏཾ, ན ནིམནྟནཾ སཱདིཡཏི. སོ ན ཀུམྦྷིམུཁཱ པཊིགྒཎྷཱཏི, ན ཀལོ༹པིམུཁཱ པཊིགྒཎྷཱཏི, ན ཨེལ༹ཀམནྟརཾ, ན དཎྜམནྟརཾ, ན མུསལམནྟརཾ, ན དྭིནྣཾ བྷུཉྫམཱནཱནཾ, ན གབྦྷིནིཡཱ, ན པཱཡམཱནཱཡ, ན པུརིསནྟརགཏཱཡ, ན སངྐིཏྟཱིསུ, ན ཡཏྠ སཱ ཨུཔཊྛིཏོ ཧོཏི, ན ཡཏྠ མཀྑིཀཱ སཎྜསཎྜཙཱརིནཱི, ན མཙྪཾ, ན མཾསཾ, ན སུརཾ, ན མེརཡཾ, ན ཐུསོདཀཾ པིཝཏི. སོ ཨེཀཱགཱརིཀོ ཝཱ ཧོཏི ཨེཀཱལོཔིཀོ, དྭཱགཱརིཀོ ཝཱ ཧོཏི དྭཱལོཔིཀོ…པེ… སཏྟཱགཱརིཀོ ཝཱ ཧོཏི སཏྟཱལོཔིཀོ ¶ ; ཨེཀིསྶཱཔི དཏྟིཡཱ ཡཱཔེཏི, དྭཱིཧིཔི དཏྟཱིཧི ཡཱཔེཏི… སཏྟཧིཔི དཏྟཱིཧི ཡཱཔེཏི; ཨེཀཱཧིཀམྤི ཨཱཧཱརཾ ཨཱཧཱརེཏི, དྭཱིཧིཀམྤི ཨཱཧཱརཾ ཨཱཧཱརེཏི… སཏྟཱཧིཀམྤི ཨཱཧཱརཾ ཨཱཧཱརེཏི. ཨིཏི ཨེཝརཱུཔཾ ཨདྡྷམཱསིཀམྤི པརིཡཱཡབྷཏྟབྷོཛནཱནུཡོགམནུཡུཏྟོ ཝིཧརཏི.

༣༩༥. ‘‘ཨིམེཔི ཁོ, ཨཱཝུསོ གོཏམ, ཏཔོཔཀྐམཱ ཨེཏེསཾ སམཎབྲཱཧྨཎཱནཾ སཱམཉྙསངྑཱཏཱ ཙ བྲཧྨཉྙསངྑཱཏཱ ཙ. སཱཀབྷཀྑོ ཝཱ ཧོཏི, སཱམཱཀབྷཀྑོ ཝཱ ཧོཏི, ནཱིཝཱརབྷཀྑོ ཝཱ ཧོཏི, དདྡུལབྷཀྑོ ཝཱ ཧོཏི, ཧཊབྷཀྑོ ཝཱ ཧོཏི, ཀཎབྷཀྑོ ཝཱ ཧོཏི, ཨཱཙཱམབྷཀྑོ ཝཱ ཧོཏི, པིཉྙཱཀབྷཀྑོ ཝཱ ཧོཏི, ཏིཎབྷཀྑོ ཝཱ ཧོཏི, གོམཡབྷཀྑོ ཝཱ ཧོཏི, ཝནམཱུལཕལཱཧཱརོ ཡཱཔེཏི པཝཏྟཕལབྷོཛཱི.

༣༩༦. ‘‘ཨིམེཔི ཁོ, ཨཱཝུསོ གོཏམ, ཏཔོཔཀྐམཱ ཨེཏེསཾ སམཎབྲཱཧྨཎཱནཾ སཱམཉྙསངྑཱཏཱ ཙ བྲཧྨཉྙསངྑཱཏཱ ཙ. སཱཎཱནིཔི དྷཱརེཏི, མསཱཎཱནིཔི དྷཱརེཏི, ཚཝདུསྶཱནིཔི དྷཱརེཏི, པཾསུཀཱུལཱནིཔི དྷཱརེཏི, ཏིརཱིཊཱནིཔི དྷཱརེཏི, ཨཛིནམྤི ¶ དྷཱརེཏི, ཨཛིནཀྑིཔམྤི དྷཱརེཏི, ཀུསཙཱིརམྤི དྷཱརེཏི, ཝཱཀཙཱིརམྤི དྷཱརེཏི, ཕལཀཙཱིརམྤི དྷཱརེཏི, ཀེསཀམྦལམྤི དྷཱརེཏི, ཝཱལ༹ཀམྦལམྤི དྷཱརེཏི, ཨུལཱུཀཔཀྑིཀམྤི དྷཱརེཏི, ཀེསམསྶུལོཙཀོཔི ཧོཏི ཀེསམསྶུལོཙནཱནུཡོགམནུཡུཏྟོ, ཨུབྦྷཊྛཀོཔི ¶ [ཨུབྦྷཊྛིཀོཔི (ཀ.)] ཧོཏི ཨཱསནཔཊིཀྑིཏྟོ, ཨུཀྐུཊིཀོཔི ཧོཏི ཨུཀྐུཊིཀཔྤདྷཱནམནུཡུཏྟོ, ཀཎྚཀཱཔསྶཡིཀོཔི ཧོཏི ཀཎྚཀཱཔསྶཡེ སེཡྻཾ ཀཔྤེཏི, ཕལཀསེཡྻམྤི ཀཔྤེཏི, ཐཎྜིལསེཡྻམྤི ཀཔྤེཏི, ཨེཀཔསྶཡིཀོཔི ཧོཏི རཛོཛལླདྷརོ, ཨབྦྷོཀཱསིཀོཔི ཧོཏི ཡཐཱསནྠཏིཀོ ¶ , ཝེཀཊིཀོཔི ཧོཏི ཝིཀཊབྷོཛནཱནུཡོགམནུཡུཏྟོ, ཨཔཱནཀོཔི ཧོཏི ཨཔཱནཀཏྟམནུཡུཏྟོ, སཱཡཏཏིཡཀམྤི ཨུདཀོརོཧནཱནུཡོགམནུཡུཏྟོ ཝིཧརཏཱི’’ཏི.

ཏཔོཔཀྐམནིརཏྠཀཐཱ

༣༩༧. ‘‘ཨཙེལཀོ ¶ ཙེཔི, ཀསྶཔ, ཧོཏི, མུཏྟཱཙཱརོ, ཧཏྠཱཔལེཁནོ…པེ… ཨིཏི ཨེཝརཱུཔཾ ཨདྡྷམཱསིཀམྤི པརིཡཱཡབྷཏྟབྷོཛནཱནུཡོགམནུཡུཏྟོ ཝིཧརཏི. ཏསྶ ཙཱཡཾ སཱིལསམྤདཱ ཙིཏྟསམྤདཱ པཉྙཱསམྤདཱ ཨབྷཱཝིཏཱ ཧོཏི ཨསཙྪིཀཏཱ. ཨཐ ཁོ སོ ཨཱརཀཱཝ སཱམཉྙཱ ཨཱརཀཱཝ བྲཧྨཉྙཱ. ཡཏོ ཁོ, ཀསྶཔ, བྷིཀྑུ ཨཝེརཾ ཨབྱཱཔཛྫཾ མེཏྟཙིཏྟཾ བྷཱཝེཏི, ཨཱསཝཱནཉྩ ཁཡཱ ཨནཱསཝཾ ཙེཏོཝིམུཏྟིཾ པཉྙཱཝིམུཏྟིཾ དིཊྛེཝ དྷམྨེ སཡཾ ཨབྷིཉྙཱ སཙྪིཀཏྭཱ ཨུཔསམྤཛྫ ཝིཧརཏི. ཨཡཾ ཝུཙྩཏི, ཀསྶཔ, བྷིཀྑུ སམཎོ ཨིཏིཔི བྲཱཧྨཎོ ཨིཏིཔི.

‘‘སཱཀབྷཀྑོ ཙེཔི, ཀསྶཔ, ཧོཏི, སཱམཱཀབྷཀྑོ…པེ… ཝནམཱུལཕལཱཧཱརོ ཡཱཔེཏི པཝཏྟཕལབྷོཛཱི. ཏསྶ ཙཱཡཾ སཱིལསམྤདཱ ཙིཏྟསམྤདཱ པཉྙཱསམྤདཱ ཨབྷཱཝིཏཱ ཧོཏི ཨསཙྪིཀཏཱ. ཨཐ ཁོ སོ ཨཱརཀཱཝ སཱམཉྙཱ ཨཱརཀཱཝ བྲཧྨཉྙཱ. ཡཏོ ཁོ, ཀསྶཔ, བྷིཀྑུ ཨཝེརཾ ཨབྱཱཔཛྫཾ མེཏྟཙིཏྟཾ བྷཱཝེཏི, ཨཱསཝཱནཉྩ ཁཡཱ ཨནཱསཝཾ ཙེཏོཝིམུཏྟིཾ པཉྙཱཝིམུཏྟིཾ དིཊྛེཝ དྷམྨེ ¶ སཡཾ ཨབྷིཉྙཱ སཙྪིཀཏྭཱ ཨུཔསམྤཛྫ ཝིཧརཏི. ཨཡཾ ཝུཙྩཏི, ཀསྶཔ, བྷིཀྑུ སམཎོ ཨིཏིཔི བྲཱཧྨཎོ ཨིཏིཔི.

‘‘སཱཎཱནི ཙེཔི, ཀསྶཔ, དྷཱརེཏི, མསཱཎཱནིཔི དྷཱརེཏི…པེ… སཱཡཏཏིཡཀམྤི ཨུདཀོརོཧནཱནུཡོགམནུཡུཏྟོ ¶ ཝིཧརཏི. ཏསྶ ཙཱཡཾ སཱིལསམྤདཱ ཙིཏྟསམྤདཱ པཉྙཱསམྤདཱ ཨབྷཱཝིཏཱ ཧོཏི ཨསཙྪིཀཏཱ. ཨཐ ཁོ སོ ཨཱརཀཱཝ སཱམཉྙཱ ཨཱརཀཱཝ བྲཧྨཉྙཱ ¶ . ཡཏོ ཁོ, ཀསྶཔ, བྷིཀྑུ ཨཝེརཾ ཨབྱཱཔཛྫཾ མེཏྟཙིཏྟཾ བྷཱཝེཏི, ཨཱསཝཱནཉྩ ཁཡཱ ཨནཱསཝཾ ཙེཏོཝིམུཏྟིཾ པཉྙཱཝིམུཏྟིཾ དིཊྛེཝ དྷམྨེ སཡཾ ཨབྷིཉྙཱ སཙྪིཀཏྭཱ ཨུཔསམྤཛྫ ཝིཧརཏི. ཨཡཾ ཝུཙྩཏི, ཀསྶཔ, བྷིཀྑུ སམཎོ ཨིཏིཔི བྲཱཧྨཎོ ཨིཏིཔཱི’’ཏི.

༣༩༨. ཨེཝཾ ཝུཏྟེ, ཨཙེལོ ཀསྶཔོ བྷགཝནྟཾ ཨེཏདཝོཙ – ‘‘དུཀྐརཾ, བྷོ གོཏམ, སཱམཉྙཾ དུཀྐརཾ བྲཧྨཉྙ’’ནྟི. ‘‘པཀཏི ཁོ ཨེསཱ, ཀསྶཔ, ལོཀསྨིཾ ‘དུཀྐརཾ སཱམཉྙཾ དུཀྐརཾ བྲཧྨཉྙ’ནྟི. ཨཙེལཀོ ཙེཔི, ཀསྶཔ, ཧོཏི, མུཏྟཱཙཱརོ, ཧཏྠཱཔལེཁནོ…པེ… ཨིཏི ཨེཝརཱུཔཾ ཨདྡྷམཱསིཀམྤི པརིཡཱཡབྷཏྟབྷོཛནཱནུཡོགམནུཡུཏྟོ ཝིཧརཏི. ཨིམཱཡ ཙ, ཀསྶཔ, མཏྟཱཡ ཨིམིནཱ ཏཔོཔཀྐམེན སཱམཉྙཾ ཝཱ ཨབྷཝིསྶ བྲཧྨཉྙཾ ཝཱ དུཀྐརཾ སུདུཀྐརཾ, ནེཏཾ ཨབྷཝིསྶ ཀལླཾ ཝཙནཱཡ – ‘དུཀྐརཾ སཱམཉྙཾ དུཀྐརཾ བྲཧྨཉྙ’ནྟི.

‘‘སཀྐཱ ¶ ཙ པནེཏཾ ཨབྷཝིསྶ ཀཱཏུཾ གཧཔཏིནཱ ཝཱ གཧཔཏིཔུཏྟེན ཝཱ ཨནྟམསོ ཀུམྦྷདཱསིཡཱཔི – ‘ཧནྡཱཧཾ ཨཙེལཀོ ཧོམི, མུཏྟཱཙཱརོ, ཧཏྠཱཔལེཁནོ…པེ… ཨིཏི ཨེཝརཱུཔཾ ཨདྡྷམཱསིཀམྤི པརིཡཱཡབྷཏྟབྷོཛནཱནུཡོགམནུཡུཏྟོ ཝིཧརཱམཱི’ཏི.

‘‘ཡསྨཱ ཙ ཁོ, ཀསྶཔ, ཨཉྙཏྲེཝ ཨིམཱཡ མཏྟཱཡ ཨཉྙཏྲ ཨིམིནཱ ཏཔོཔཀྐམེན སཱམཉྙཾ ཝཱ ཧོཏི བྲཧྨཉྙཾ ཝཱ ¶ དུཀྐརཾ སུདུཀྐརཾ, ཏསྨཱ ཨེཏཾ ཀལླཾ ཝཙནཱཡ – ‘དུཀྐརཾ སཱམཉྙཾ དུཀྐརཾ བྲཧྨཉྙ’ནྟི. ཡཏོ ཁོ, ཀསྶཔ, བྷིཀྑུ ཨཝེརཾ ཨབྱཱཔཛྫཾ མེཏྟཙིཏྟཾ བྷཱཝེཏི, ཨཱསཝཱནཉྩ ཁཡཱ ཨནཱསཝཾ ཙེཏོཝིམུཏྟིཾ པཉྙཱཝིམུཏྟིཾ དིཊྛེཝ དྷམྨེ སཡཾ ཨབྷིཉྙཱ སཙྪིཀཏྭཱ ཨུཔསམྤཛྫ ཝིཧརཏི. ཨཡཾ ཝུཙྩཏི, ཀསྶཔ, བྷིཀྑུ སམཎོ ཨིཏིཔི བྲཱཧྨཎོ ཨིཏིཔི ¶ .

‘‘སཱཀབྷཀྑོ ཙེཔི, ཀསྶཔ, ཧོཏི, སཱམཱཀབྷཀྑོ…པེ… ཝནམཱུལཕལཱཧཱརོ ཡཱཔེཏི པཝཏྟཕལབྷོཛཱི. ཨིམཱཡ ཙ, ཀསྶཔ, མཏྟཱཡ ཨིམིནཱ ཏཔོཔཀྐམེན སཱམཉྙཾ ཝཱ ཨབྷཝིསྶ བྲཧྨཉྙཾ ཝཱ དུཀྐརཾ སུདུཀྐརཾ, ནེཏཾ ཨབྷཝིསྶ ཀལླཾ ཝཙནཱཡ – ‘དུཀྐརཾ སཱམཉྙཾ དུཀྐརཾ བྲཧྨཉྙ’ནྟི.

‘‘སཀྐཱ ཙ པནེཏཾ ཨབྷཝིསྶ ཀཱཏུཾ གཧཔཏིནཱ ཝཱ གཧཔཏིཔུཏྟེན ཝཱ ཨནྟམསོ ཀུམྦྷདཱསིཡཱཔི – ‘ཧནྡཱཧཾ སཱཀབྷཀྑོ ཝཱ ཧོམི, སཱམཱཀབྷཀྑོ ཝཱ…པེ… ཝནམཱུལཕལཱཧཱརོ ཡཱཔེམི པཝཏྟཕལབྷོཛཱི’ཏི.

‘‘ཡསྨཱ ¶ ཙ ཁོ, ཀསྶཔ, ཨཉྙཏྲེཝ ཨིམཱཡ མཏྟཱཡ ཨཉྙཏྲ ཨིམིནཱ ཏཔོཔཀྐམེན སཱམཉྙཾ ཝཱ ཧོཏི བྲཧྨཉྙཾ ཝཱ དུཀྐརཾ སུདུཀྐརཾ, ཏསྨཱ ཨེཏཾ ཀལླཾ ཝཙནཱཡ – ‘དུཀྐརཾ སཱམཉྙཾ དུཀྐརཾ བྲཧྨཉྙ’ནྟི. ཡཏོ ཁོ, ཀསྶཔ, བྷིཀྑུ ཨཝེརཾ ཨབྱཱཔཛྫཾ མེཏྟཙིཏྟཾ བྷཱཝེཏི, ཨཱསཝཱནཉྩ ཁཡཱ ཨནཱསཝཾ ཙེཏོཝིམུཏྟིཾ པཉྙཱཝིམུཏྟིཾ དིཊྛེཝ དྷམྨེ སཡཾ ཨབྷིཉྙཱ སཙྪིཀཏྭཱ ཨུཔསམྤཛྫ ཝིཧརཏི. ཨཡཾ ཝུཙྩཏི, ཀསྶཔ, བྷིཀྑུ སམཎོ ཨིཏིཔི བྲཱཧྨཎོ ཨིཏིཔི.

‘‘སཱཎཱནི ཙེཔི, ཀསྶཔ, དྷཱརེཏི, མསཱཎཱནིཔི དྷཱརེཏི…པེ… སཱཡཏཏིཡཀམྤི ¶ ཨུདཀོརོཧནཱནུཡོགམནུཡུཏྟོ ཝིཧརཏི. ཨིམཱཡ ཙ, ཀསྶཔ, མཏྟཱཡ ཨིམིནཱ ཏཔོཔཀྐམེན སཱམཉྙཾ ¶ ཝཱ ཨབྷཝིསྶ བྲཧྨཉྙཾ ཝཱ དུཀྐརཾ སུདུཀྐརཾ, ནེཏཾ ཨབྷཝིསྶ ཀལླཾ ཝཙནཱཡ – ‘དུཀྐརཾ སཱམཉྙཾ དུཀྐརཾ བྲཧྨཉྙ’ནྟི.

‘‘སཀྐཱ ཙ པནེཏཾ ཨབྷཝིསྶ ཀཱཏུཾ གཧཔཏིནཱ ཝཱ གཧཔཏིཔུཏྟེན ཝཱ ཨནྟམསོ ཀུམྦྷདཱསིཡཱཔི – ‘ཧནྡཱཧཾ སཱཎཱནིཔི དྷཱརེམི, མསཱཎཱནིཔི དྷཱརེམི…པེ… སཱཡཏཏིཡཀམྤི ཨུདཀོརོཧནཱནུཡོགམནུཡུཏྟོ ཝིཧརཱམཱི’ཏི.

‘‘ཡསྨཱ ཙ ཁོ, ཀསྶཔ, ཨཉྙཏྲེཝ ཨིམཱཡ མཏྟཱཡ ཨཉྙཏྲ ཨིམིནཱ ཏཔོཔཀྐམེན སཱམཉྙཾ ཝཱ ཧོཏི བྲཧྨཉྙཾ ཝཱ དུཀྐརཾ སུདུཀྐརཾ, ཏསྨཱ ཨེཏཾ ཀལླཾ ཝཙནཱཡ – ‘དུཀྐརཾ སཱམཉྙཾ དུཀྐརཾ བྲཧྨཉྙ’ནྟི. ཡཏོ ཁོ, ཀསྶཔ, བྷིཀྑུ ཨཝེརཾ ཨབྱཱཔཛྫཾ མེཏྟཙིཏྟཾ བྷཱཝེཏི, ཨཱསཝཱནཉྩ ཁཡཱ ཨནཱསཝཾ ཙེཏོཝིམུཏྟིཾ པཉྙཱཝིམུཏྟིཾ དིཊྛེཝ དྷམྨེ སཡཾ ཨབྷིཉྙཱ སཙྪིཀཏྭཱ ཨུཔསམྤཛྫ ཝིཧརཏི. ཨཡཾ ཝུཙྩཏི, ཀསྶཔ, བྷིཀྑུ སམཎོ ཨིཏིཔི བྲཱཧྨཎོ ཨིཏིཔཱི’’ཏི.

༣༩༩. ཨེཝཾ ¶ ཝུཏྟེ, ཨཙེལོ ཀསྶཔོ བྷགཝནྟཾ ཨེཏདཝོཙ – ‘‘དུཛྫཱནོ, བྷོ གོཏམ, སམཎོ, དུཛྫཱནོ བྲཱཧྨཎོ’’ཏི. ‘‘པཀཏི ཁོ ཨེསཱ, ཀསྶཔ, ལོཀསྨིཾ ‘དུཛྫཱནོ སམཎོ དུཛྫཱནོ བྲཱཧྨཎོ’ཏི. ཨཙེལཀོ ཙེཔི, ཀསྶཔ, ཧོཏི, མུཏྟཱཙཱརོ, ཧཏྠཱཔལེཁནོ…པེ… ཨིཏི ཨེཝརཱུཔཾ ཨདྡྷམཱསིཀམྤི པརིཡཱཡབྷཏྟབྷོཛནཱནུཡོགམནུཡུཏྟོ ཝིཧརཏི. ཨིམཱཡ ཙ, ཀསྶཔ, མཏྟཱཡ ཨིམིནཱ ཏཔོཔཀྐམེན སམཎོ ཝཱ ཨབྷཝིསྶ ¶ བྲཱཧྨཎོ ཝཱ དུཛྫཱནོ སུདུཛྫཱནོ, ནེཏཾ ཨབྷཝིསྶ ཀལླཾ ཝཙནཱཡ – ‘དུཛྫཱནོ སམཎོ དུཛྫཱནོ བྲཱཧྨཎོ’ཏི.

‘‘སཀྐཱ ཙ པནེསོ ཨབྷཝིསྶ ཉཱཏུཾ གཧཔཏིནཱ ཝཱ གཧཔཏིཔུཏྟེན ཝཱ ཨནྟམསོ ཀུམྦྷདཱསིཡཱཔི – ‘ཨཡཾ ཨཙེལཀོ ཧོཏི, མུཏྟཱཙཱརོ, ཧཏྠཱཔལེཁནོ…པེ… ཨིཏི ཨེཝརཱུཔཾ ཨདྡྷམཱསིཀམྤི པརིཡཱཡབྷཏྟབྷོཛནཱནུཡོགམནུཡུཏྟོ ཝིཧརཏཱི’ཏི.

‘‘ཡསྨཱ ཙ ཁོ, ཀསྶཔ, ཨཉྙཏྲེཝ ཨིམཱཡ མཏྟཱཡ ཨཉྙཏྲ ཨིམིནཱ ཏཔོཔཀྐམེན སམཎོ ཝཱ ཧོཏི བྲཱཧྨཎོ ཝཱ དུཛྫཱནོ སུདུཛྫཱནོ, ཏསྨཱ ཨེཏཾ ཀལླཾ ཝཙནཱཡ – ‘དུཛྫཱནོ སམཎོ དུཛྫཱནོ བྲཱཧྨཎོ’ཏི. ཡཏོ ཁོ [ཡཏོ ཙ ཁོ (ཀ.)], ཀསྶཔ, བྷིཀྑུ ཨཝེརཾ ཨབྱཱཔཛྫཾ མེཏྟཙིཏྟཾ བྷཱཝེཏི, ཨཱསཝཱནཉྩ ཁཡཱ ཨནཱསཝཾ ཙེཏོཝིམུཏྟིཾ པཉྙཱཝིམུཏྟིཾ དིཊྛེཝ དྷམྨེ སཡཾ ཨབྷིཉྙཱ ¶ སཙྪིཀཏྭཱ ཨུཔསམྤཛྫ ཝིཧརཏི. ཨཡཾ ཝུཙྩཏི, ཀསྶཔ, བྷིཀྑུ སམཎོ ཨིཏིཔི བྲཱཧྨཎོ ཨིཏིཔི.

‘‘སཱཀབྷཀྑོ ཙེཔི, ཀསྶཔ, ཧོཏི སཱམཱཀབྷཀྑོ…པེ… ཝནམཱུལཕལཱཧཱརོ ཡཱཔེཏི པཝཏྟཕལབྷོཛཱི. ཨིམཱཡ ཙ, ཀསྶཔ, མཏྟཱཡ ཨིམིནཱ ཏཔོཔཀྐམེན སམཎོ ཝཱ ཨབྷཝིསྶ ¶ བྲཱཧྨཎོ ཝཱ དུཛྫཱནོ སུདུཛྫཱནོ, ནེཏཾ ཨབྷཝིསྶ ཀལླཾ ཝཙནཱཡ – ‘དུཛྫཱནོ སམཎོ དུཛྫཱནོ བྲཱཧྨཎོ’ཏི.

‘‘སཀྐཱ ཙ པནེསོ ཨབྷཝིསྶ ཉཱཏུཾ གཧཔཏིནཱ ཝཱ གཧཔཏིཔུཏྟེན ཝཱ ཨནྟམསོ ཀུམྦྷདཱསིཡཱཔི – ‘ཨཡཾ སཱཀབྷཀྑོ ཝཱ ཧོཏི སཱམཱཀབྷཀྑོ…པེ… ཝནམཱུལཕལཱཧཱརོ ཡཱཔེཏི པཝཏྟཕལབྷོཛཱི’ཏི.

‘‘ཡསྨཱ ཙ ཁོ, ཀསྶཔ, ཨཉྙཏྲེཝ ཨིམཱཡ མཏྟཱཡ ཨཉྙཏྲ ཨིམིནཱ ཏཔོཔཀྐམེན སམཎོ ཝཱ ཧོཏི བྲཱཧྨཎོ ཝཱ དུཛྫཱནོ སུདུཛྫཱནོ, ཏསྨཱ ཨེཏཾ ཀལླཾ ཝཙནཱཡ – ‘དུཛྫཱནོ སམཎོ དུཛྫཱནོ བྲཱཧྨཎོ’ཏི. ཡཏོ ཁོ, ཀསྶཔ, བྷིཀྑུ ཨཝེརཾ ཨབྱཱཔཛྫཾ མེཏྟཙིཏྟཾ བྷཱཝེཏི ¶ , ཨཱསཝཱནཉྩ ཁཡཱ ཨནཱསཝཾ ཙེཏོཝིམུཏྟིཾ པཉྙཱཝིམུཏྟིཾ དིཊྛེཝ དྷམྨེ སཡཾ ཨབྷིཉྙཱ སཙྪིཀཏྭཱ ཨུཔསམྤཛྫ ཝིཧརཏི. ཨཡཾ ཝུཙྩཏི, ཀསྶཔ, བྷིཀྑུ སམཎོ ཨིཏིཔི བྲཱཧྨཎོ ཨིཏིཔི.

‘‘སཱཎཱནི ¶ ཙེཔི, ཀསྶཔ, དྷཱརེཏི, མསཱཎཱནིཔི དྷཱརེཏི…པེ… སཱཡཏཏིཡཀམྤི ཨུདཀོརོཧནཱནུཡོགམནུཡུཏྟོ ཝིཧརཏི. ཨིམཱཡ ཙ, ཀསྶཔ, མཏྟཱཡ ཨིམིནཱ ཏཔོཔཀྐམེན སམཎོ ཝཱ ཨབྷཝིསྶ བྲཱཧྨཎོ ཝཱ དུཛྫཱནོ སུདུཛྫཱནོ, ནེཏཾ ཨབྷཝིསྶ ཀལླཾ ཝཙནཱཡ – ‘དུཛྫཱནོ སམཎོ དུཛྫཱནོ བྲཱཧྨཎོ’ཏི.

‘‘སཀྐཱ ཙ པནེསོ ཨབྷཝིསྶ ཉཱཏུཾ གཧཔཏིནཱ ཝཱ གཧཔཏིཔུཏྟེན ཝཱ ཨནྟམསོ ཀུམྦྷདཱསིཡཱཔི – ‘ཨཡཾ སཱཎཱནིཔི དྷཱརེཏི, མསཱཎཱནིཔི དྷཱརེཏི…པེ… སཱཡཏཏིཡཀམྤི ཨུདཀོརོཧནཱནུཡོགམནུཡུཏྟོ ཝིཧརཏཱི’ཏི.

‘‘ཡསྨཱ ཙ ཁོ, ཀསྶཔ, ཨཉྙཏྲེཝ ཨིམཱཡ མཏྟཱཡ ཨཉྙཏྲ ཨིམིནཱ ཏཔོཔཀྐམེན ¶ སམཎོ ཝཱ ཧོཏི བྲཱཧྨཎོ ཝཱ དུཛྫཱནོ སུདུཛྫཱནོ, ཏསྨཱ ཨེཏཾ ཀལླཾ ཝཙནཱཡ – ‘དུཛྫཱནོ ¶ སམཎོ དུཛྫཱནོ བྲཱཧྨཎོ’ཏི. ཡཏོ ཁོ, ཀསྶཔ, བྷིཀྑུ ཨཝེརཾ ཨབྱཱཔཛྫཾ མེཏྟཙིཏྟཾ བྷཱཝེཏི, ཨཱསཝཱནཉྩ ཁཡཱ ཨནཱསཝཾ ཙེཏོཝིམུཏྟིཾ པཉྙཱཝིམུཏྟིཾ དིཊྛེཝ དྷམྨེ སཡཾ ཨབྷིཉྙཱ སཙྪིཀཏྭཱ ཨུཔསམྤཛྫ ཝིཧརཏི. ཨཡཾ ཝུཙྩཏི, ཀསྶཔ ¶ , བྷིཀྑུ སམཎོ ཨིཏིཔི བྲཱཧྨཎོ ཨིཏིཔཱི’’ཏི.

སཱིལསམཱདྷིཔཉྙཱསམྤདཱ

༤༠༠. ཨེཝཾ ཝུཏྟེ, ཨཙེལོ ཀསྶཔོ བྷགཝནྟཾ ཨེཏདཝོཙ – ‘‘ཀཏམཱ པན སཱ, བྷོ གོཏམ, སཱིལསམྤདཱ, ཀཏམཱ ཙིཏྟསམྤདཱ, ཀཏམཱ པཉྙཱསམྤདཱ’’ཏི? ‘‘ཨིདྷ, ཀསྶཔ, ཏཐཱགཏོ ལོཀེ ཨུཔྤཛྫཏི ཨརཧཾ, སམྨཱསམྦུདྡྷོ…པེ… (ཡཐཱ ༡༩༠-༡༩༣ ཨནུཙྪེདེསུ, ཨེཝཾ ཝིཏྠཱརེཏབྦཾ) བྷཡདསྶཱཝཱི སམཱདཱཡ སིཀྑཏི སིཀྑཱཔདེསུ, ཀཱཡཀམྨཝཙཱིཀམྨེན སམནྣཱགཏོ ཀུསལེན པརིསུདྡྷཱཛཱིཝོ སཱིལསམྤནྣོ ཨིནྡྲིཡེསུ གུཏྟདྭཱརོ སཏིསམྤཛཉྙེན སམནྣཱགཏོ སནྟུཊྛོ.

༤༠༡. ‘‘ཀཐཉྩ, ཀསྶཔ, བྷིཀྑུ སཱིལསམྤནྣོ ཧོཏི? ཨིདྷ, ཀསྶཔ, བྷིཀྑུ པཱཎཱཏིཔཱཏཾ པཧཱཡ པཱཎཱཏིཔཱཏཱ པཊིཝིརཏོ ཧོཏི ནིཧིཏདཎྜོ ནིཧིཏསཏྠོ ལཛྫཱི དཡཱཔནྣོ, སབྦཔཱཎབྷཱུཏཧིཏཱནུཀམྤཱི ཝིཧརཏི. ཨིདམྤིསྶ ཧོཏི སཱིལསམྤདཱཡ ¶ …པེ… (ཡཐཱ ༡༩༤ ཡཱཝ ༢༡༠ ཨནུཙྪེདེསུ)

‘‘ཡཐཱ ཝཱ པནེཀེ བྷོནྟོ སམཎབྲཱཧྨཎཱ སདྡྷཱདེཡྻཱནི བྷོཛནཱནི བྷུཉྫིཏྭཱ ཏེ ཨེཝརཱུཔཱཡ ཏིརཙྪཱནཝིཛྫཱཡ མིཙྪཱཛཱིཝེན ཛཱིཝིཏཾ ཀཔྤེནྟི ¶ . སེཡྻཐིདཾ – སནྟིཀམྨཾ པཎིདྷིཀམྨཾ…པེ… (ཡཐཱ ༢༡༡ ཨནུཙྪེདེ) ཨོསདྷཱིནཾ པཏིམོཀྑོ ཨིཏི ཝཱ ཨིཏི, ཨེཝརཱུཔཱཡ ཏིརཙྪཱནཝིཛྫཱཡ མིཙྪཱཛཱིཝཱ པཊིཝིརཏོ ཧོཏི. ཨིདམྤིསྶ ཧོཏི སཱིལསམྤདཱཡ.

‘‘ས ཁོ སོ [ཨཡཾ ཁོ (ཀ.)], ཀསྶཔ, བྷིཀྑུ ཨེཝཾ སཱིལསམྤནྣོ ན ཀུཏོཙི བྷཡཾ སམནུཔསྶཏི, ཡདིདཾ སཱིལསཾཝརཏོ. སེཡྻཐཱཔི, ཀསྶཔ, རཱཛཱ ཁཏྟིཡོ མུདྡྷཱཝསིཏྟོ ནིཧཏཔཙྩཱམིཏྟོ ན ཀུཏོཙི བྷཡཾ སམནུཔསྶཏི, ཡདིདཾ པཙྩཏྠིཀཏོ. ཨེཝམེཝ ཁོ, ཀསྶཔ, བྷིཀྑུ ཨེཝཾ སཱིལསམྤནྣོ ན ཀུཏོཙི བྷཡཾ སམནུཔསྶཏི, ཡདིདཾ སཱིལསཾཝརཏོ. སོ ཨིམིནཱ ཨརིཡེན སཱིལཀྑནྡྷེན སམནྣཱགཏོ ཨཛ྄ཛྷཏྟཾ ཨནཝཛྫསུཁཾ པཊིསཾཝེདེཏི. ཨེཝཾ ཁོ, ཀསྶཔ, བྷིཀྑུ སཱིལསམྤནྣོ ཧོཏི. ཨཡཾ ཁོ, ཀསྶཔ, སཱིལསམྤདཱ…པེ… ¶ ¶ པཋམཾ ཛྷཱནཾ ཨུཔསམྤཛྫ ཝིཧརཏི. ཨིདམྤིསྶ ཧོཏི ཙིཏྟསམྤདཱཡ…པེ… དུཏིཡཾ ཛྷཱནཾ…པེ… ཏཏིཡཾ ཛྷཱནཾ…པེ… ཙཏུཏྠཾ ཛྷཱནཾ ཨུཔསམྤཛྫ ཝིཧརཏི. ཨིདམྤིསྶ ཧོཏི ཙིཏྟསམྤདཱཡ. ཨཡཾ ཁོ, ཀསྶཔ, ཙིཏྟསམྤདཱ.

‘‘སོ ཨེཝཾ སམཱཧིཏེ ཙིཏྟེ…པེ… ཉཱཎདསྶནཱཡ ཙིཏྟཾ ཨབྷིནཱིཧརཏི ཨབྷིནིནྣཱམེཏི…པེ… ¶ ཨིདམྤིསྶ ཧོཏི པཉྙཱསམྤདཱཡ…པེ… ནཱཔརཾ ཨིཏྠཏྟཱཡཱཏི པཛཱནཱཏི…པེ… ཨིདམྤིསྶ ཧོཏི པཉྙཱསམྤདཱཡ. ཨཡཾ ཁོ, ཀསྶཔ, པཉྙཱསམྤདཱ.

‘‘ཨིམཱཡ ¶ ཙ, ཀསྶཔ, སཱིལསམྤདཱཡ ཙིཏྟསམྤདཱཡ པཉྙཱསམྤདཱཡ ཨཉྙཱ སཱིལསམྤདཱ ཙིཏྟསམྤདཱ པཉྙཱསམྤདཱ ཨུཏྟརིཏརཱ ཝཱ པཎཱིཏཏརཱ ཝཱ ནཏྠི.

སཱིཧནཱདཀཐཱ

༤༠༢. ‘‘སནྟི, ཀསྶཔ, ཨེཀེ སམཎབྲཱཧྨཎཱ སཱིལཝཱདཱ. ཏེ ཨནེཀཔརིཡཱཡེན སཱིལསྶ ཝཎྞཾ བྷཱསནྟི. ཡཱཝཏཱ, ཀསྶཔ, ཨརིཡཾ པརམཾ སཱིལཾ, ནཱཧཾ ཏཏྠ ཨཏྟནོ སམསམཾ སམནུཔསྶཱམི, ཀུཏོ བྷིཡྻོ! ཨཐ ཁོ ཨཧམེཝ ¶ ཏཏྠ བྷིཡྻོ, ཡདིདཾ ཨདྷིསཱིལཾ.

‘‘སནྟི, ཀསྶཔ, ཨེཀེ སམཎབྲཱཧྨཎཱ ཏཔོཛིགུཙྪཱཝཱདཱ. ཏེ ཨནེཀཔརིཡཱཡེན ཏཔོཛིགུཙྪཱཡ ཝཎྞཾ བྷཱསནྟི. ཡཱཝཏཱ, ཀསྶཔ, ཨརིཡཱ པརམཱ ¶ ཏཔོཛིགུཙྪཱ, ནཱཧཾ ཏཏྠ ཨཏྟནོ སམསམཾ སམནུཔསྶཱམི, ཀུཏོ བྷིཡྻོ! ཨཐ ཁོ ཨཧམེཝ ཏཏྠ བྷིཡྻོ, ཡདིདཾ ཨདྷིཛེགུཙྪཾ.

‘‘སནྟི, ཀསྶཔ, ཨེཀེ སམཎབྲཱཧྨཎཱ པཉྙཱཝཱདཱ. ཏེ ཨནེཀཔརིཡཱཡེན པཉྙཱཡ ཝཎྞཾ བྷཱསནྟི. ཡཱཝཏཱ, ཀསྶཔ, ཨརིཡཱ པརམཱ པཉྙཱ, ནཱཧཾ ཏཏྠ ཨཏྟནོ སམསམཾ སམནུཔསྶཱམི, ཀུཏོ བྷིཡྻོ! ཨཐ ཁོ ཨཧམེཝ ཏཏྠ བྷིཡྻོ, ཡདིདཾ ཨདྷིཔཉྙཾ.

‘‘སནྟི, ཀསྶཔ, ཨེཀེ སམཎབྲཱཧྨཎཱ ཝིམུཏྟིཝཱདཱ. ཏེ ཨནེཀཔརིཡཱཡེན ཝིམུཏྟིཡཱ ཝཎྞཾ བྷཱསནྟི. ཡཱཝཏཱ, ཀསྶཔ, ཨརིཡཱ པརམཱ ཝིམུཏྟི, ནཱཧཾ ཏཏྠ ཨཏྟནོ སམསམཾ སམནུཔསྶཱམི, ཀུཏོ བྷིཡྻོ! ཨཐ ཁོ ཨཧམེཝ ཏཏྠ བྷིཡྻོ, ཡདིདཾ ཨདྷིཝིམུཏྟི.

༤༠༣. ‘‘ཋཱནཾ ¶ ཁོ པནེཏཾ, ཀསྶཔ, ཝིཛྫཏི, ཡཾ ཨཉྙཏིཏྠིཡཱ པརིབྦཱཛཀཱ ཨེཝཾ ཝདེཡྻུཾ – ‘སཱིཧནཱདཾ ཁོ སམཎོ གོཏམོ ནདཏི, ཏཉྩ ཁོ སུཉྙཱགཱརེ ནདཏི, ནོ པརིསཱསཱུ’ཏི. ཏེ – ‘མཱ ཧེཝ’ནྟིསྶུ ཝཙནཱིཡཱ. ‘སཱིཧནཱདཉྩ སམཎོ གོཏམོ ནདཏི, པརིསཱསུ ཙ ནདཏཱི’ཏི ཨེཝམསྶུ, ཀསྶཔ, ཝཙནཱིཡཱ.

‘‘ཋཱནཾ ཁོ པནེཏཾ, ཀསྶཔ, ཝིཛྫཏི, ཡཾ ཨཉྙཏིཏྠིཡཱ པརིབྦཱཛཀཱ ཨེཝཾ ཝདེཡྻུཾ – ‘སཱིཧནཱདཉྩ སམཎོ གོཏམོ ནདཏི, པརིསཱསུ ཙ ནདཏི, ནོ ¶ ཙ ཁོ ཝིསཱརདོ ནདཏཱི’ཏི ¶ . ཏེ – ‘མཱ ཧེཝ’ནྟིསྶུ ཝཙནཱིཡཱ. ‘སཱིཧནཱདཉྩ སམཎོ གོཏམོ ནདཏི, པརིསཱསུ ཙ ནདཏི, ཝིསཱརདོ ཙ ནདཏཱི’’ཏི ཨེཝམསྶུ, ཀསྶཔ, ཝཙནཱིཡཱ.

‘‘ཋཱནཾ ཁོ པནེཏཾ, ཀསྶཔ, ཝིཛྫཏི, ཡཾ ཨཉྙཏིཏྠིཡཱ པརིབྦཱཛཀཱ ཨེཝཾ ཝདེཡྻུཾ – ‘སཱིཧནཱདཉྩ སམཎོ གོཏམོ ནདཏི, པརིསཱསུ ཙ ནདཏི, ཝིསཱརདོ ཙ ནདཏི, ནོ ཙ ཁོ ནཾ པཉྷཾ པུཙྪནྟི…པེ… པཉྷཉྩ ནཾ པུཙྪནྟི; ནོ ཙ ཁོ ནེསཾ པཉྷཾ པུཊྛོ བྱཱཀརོཏི…པེ… པཉྷཉྩ ནེསཾ པུཊྛོ བྱཱཀརོཏི; ནོ ཙ ཁོ པཉྷསྶ ཝེཡྻཱཀརཎེན ཙིཏྟཾ ཨཱརཱདྷེཏི…པེ… པཉྷསྶ ཙ ཝེཡྻཱཀརཎེན ཙིཏྟཾ ཨཱརཱདྷེཏི; ནོ ཙ ཁོ སོཏབྦཾ མཉྙནྟི…པེ… སོཏབྦཉྩསྶ མཉྙནྟི; ནོ ཙ ཁོ སུཏྭཱ པསཱིདནྟི…པེ… སུཏྭཱ ཙསྶ པསཱིདནྟི ¶ ; ནོ ཙ ཁོ པསནྣཱཀཱརཾ ཀརོནྟི…པེ… པསནྣཱཀཱརཉྩ ཀརོནྟི; ནོ ཙ ཁོ ཏཐཏྟཱཡ པཊིཔཛྫནྟི…པེ… ཏཐཏྟཱཡ ཙ པཊིཔཛྫནྟི; ནོ ཙ ཁོ པཊིཔནྣཱ ཨཱརཱདྷེནྟཱི’ཏི. ཏེ – ‘མཱ ཧེཝ’ནྟིསྶུ ཝཙནཱིཡཱ. ‘སཱིཧནཱདཉྩ སམཎོ གོཏམོ ནདཏི, པརིསཱསུ ཙ ནདཏི, ཝིསཱརདོ ཙ ནདཏི, པཉྷཉྩ ནཾ པུཙྪནྟི, པཉྷཉྩ ནེསཾ པུཊྛོ བྱཱཀརོཏི, པཉྷསྶ ཙ ཝེཡྻཱཀརཎེན ཙིཏྟཾ ཨཱརཱདྷེཏི, སོཏབྦཉྩསྶ མཉྙནྟི, སུཏྭཱ ཙསྶ པསཱིདནྟི, པསནྣཱཀཱརཉྩ ཀརོནྟི, ཏཐཏྟཱཡ ཙ པཊིཔཛྫནྟི, པཊིཔནྣཱ ཙ ཨཱརཱདྷེནྟཱི’ཏི ཨེཝམསྶུ, ཀསྶཔ, ཝཙནཱིཡཱ.

ཏིཏྠིཡཔརིཝཱསཀཐཱ

༤༠༤. ‘‘ཨེཀམིདཱཧཾ, ཀསྶཔ, སམཡཾ རཱཛགཧེ ཝིཧརཱམི གིཛ྄ཛྷཀཱུཊེ པབྦཏེ. ཏཏྲ མཾ ཨཉྙཏརོ ཏཔབྲཧྨཙཱརཱི ¶ ནིགྲོདྷོ ནཱམ ཨདྷིཛེགུཙྪེ ¶ པཉྷཾ ཨཔུཙྪི. ཏསྶཱཧཾ ཨདྷིཛེགུཙྪེ པཉྷཾ པུཊྛོ བྱཱཀཱསིཾ. བྱཱཀཏེ ཙ པན མེ ཨཏྟམནོ ཨཧོསི པརཾ ཝིཡ མཏྟཱཡཱ’’ཏི. ‘‘ཀོ ཧི, བྷནྟེ, བྷགཝཏོ དྷམྨཾ སུཏྭཱ ན ཨཏྟམནོ ཨསྶ པརཾ ཝིཡ མཏྟཱཡ? ཨཧམྤི ཧི, བྷནྟེ, བྷགཝཏོ དྷམྨཾ སུཏྭཱ ཨཏྟམནོ པརཾ ཝིཡ མཏྟཱཡ. ཨབྷིཀྐནྟཾ, བྷནྟེ, ཨབྷིཀྐནྟཾ, བྷནྟེ. སེཡྻཐཱཔི, བྷནྟེ, ནིཀྐུཛྫིཏཾ ཝཱ ཨུཀྐུཛྫེཡྻ, པཊིཙྪནྣཾ ཝཱ ཝིཝརེཡྻ, མཱུལ༹ྷསྶ ཝཱ མགྒཾ ཨཱཙིཀྑེཡྻ, ཨནྡྷཀཱརེ ཝཱ ཏེལཔཛྫོཏཾ དྷཱརེཡྻ – ‘ཙཀྑུམནྟོ རཱུཔཱནི དཀྑནྟཱི’ཏི; ཨེཝམེཝཾ བྷགཝཏཱ ཨནེཀཔརིཡཱཡེན དྷམྨོ པཀཱསིཏོ. ཨེསཱཧཾ, བྷནྟེ, བྷགཝནྟཾ སརཎཾ གཙྪཱམི, དྷམྨཉྩ བྷིཀྑུསངྒྷཉྩ. ལབྷེཡྻཱཧཾ, བྷནྟེ, བྷགཝཏོ སནྟིཀེ པབྦཛྫཾ, ལབྷེཡྻཾ ཨུཔསམྤད’’ནྟི.

༤༠༥. ‘‘ཡོ ¶ ཁོ, ཀསྶཔ, ཨཉྙཏིཏྠིཡཔུབྦོ ཨིམསྨིཾ དྷམྨཝིནཡེ ཨཱཀངྑཏི པབྦཛྫཾ, ཨཱཀངྑཏི ཨུཔསམྤདཾ, སོ ཙཏྟཱརོ མཱསེ པརིཝསཏི, ཙཏུནྣཾ མཱསཱནཾ ཨཙྩཡེན ཨཱརདྡྷཙིཏྟཱ བྷིཀྑཱུ པབྦཱཛེནྟི, ཨུཔསམྤཱདེནྟི བྷིཀྑུབྷཱཝཱཡ. ཨཔི ཙ མེཏྠ པུགྒལཝེམཏྟཏཱ ཝིདིཏཱ’’ཏི. ‘‘སཙེ, བྷནྟེ, ཨཉྙཏིཏྠིཡཔུབྦཱ ཨིམསྨིཾ དྷམྨཝིནཡེ ཨཱཀངྑནྟི པབྦཛྫཾ, ཨཱཀངྑནྟི ཨུཔསམྤདཾ, ཙཏྟཱརོ མཱསེ པརིཝསནྟི, ཙཏུནྣཾ མཱསཱནཾ ཨཙྩཡེན ཨཱརདྡྷཙིཏྟཱ བྷིཀྑཱུ པབྦཱཛེནྟི, ཨུཔསམྤཱདེནྟི བྷིཀྑུབྷཱཝཱཡ. ཨཧཾ ཙཏྟཱརི ཝསྶཱནི པརིཝསིསྶཱམི, ཙཏུནྣཾ ཝསྶཱནཾ ཨཙྩཡེན ཨཱརདྡྷཙིཏྟཱ བྷིཀྑཱུ པབྦཱཛེནྟུ, ཨུཔསམྤཱདེནྟུ བྷིཀྑུབྷཱཝཱཡཱ’’ཏི.

ཨལཏྠ ¶ ཁོ ཨཙེལོ ཀསྶཔོ བྷགཝཏོ སནྟིཀེ པབྦཛྫཾ ¶ , ཨལཏྠ ཨུཔསམྤདཾ. ཨཙིརཱུཔསམྤནྣོ ¶ ཁོ པནཱཡསྨཱ ཀསྶཔོ ཨེཀོ ཝཱུཔཀཊྛོ ཨཔྤམཏྟོ ཨཱཏཱཔཱི པཧིཏཏྟོ ཝིཧརནྟོ ན ཙིརསྶེཝ – ཡསྶཏྠཱཡ ཀུལཔུཏྟཱ སམྨདེཝ ཨགཱརསྨཱ ཨནགཱརིཡཾ པབྦཛནྟི, ཏདནུཏྟརཾ – བྲཧྨཙརིཡཔརིཡོསཱནཾ དིཊྛེཝ དྷམྨེ སཡཾ ཨབྷིཉྙཱ སཙྪིཀཏྭཱ ཨུཔསམྤཛྫ ཝིཧཱསི. ‘ཁཱིཎཱ ཛཱཏི, ཝུསིཏཾ བྲཧྨཙརིཡཾ, ཀཏཾ ཀརཎཱིཡཾ, ནཱཔརཾ ཨིཏྠཏྟཱཡཱ’ཏི – ཨབྦྷཉྙཱསི. ཨཉྙཏརོ ཁོ པནཱཡསྨཱ ཀསྶཔོ ཨརཧཏཾ ཨཧོསཱིཏི.

མཧཱསཱིཧནཱདསུཏྟཾ ནིཊྛིཏཾ ཨཊྛམཾ.

༩. པོཊྛཔཱདསུཏྟཾ

པོཊྛཔཱདཔརིབྦཱཛཀཝཏྠུ

༤༠༦. ཨེཝཾ ¶ ¶ ¶ ¶ མེ སུཏཾ – ཨེཀཾ སམཡཾ བྷགཝཱ སཱཝཏྠིཡཾ ཝིཧརཏི ཛེཏཝནེ ཨནཱཐཔིཎྜིཀསྶ ཨཱརཱམེ. ཏེན ཁོ པན སམཡེན པོཊྛཔཱདོ པརིབྦཱཛཀོ སམཡཔྤཝཱདཀེ ཏིནྡུཀཱཙཱིརེ ཨེཀསཱལཀེ མལླིཀཱཡ ཨཱརཱམེ པཊིཝསཏི མཧཏིཡཱ པརིབྦཱཛཀཔརིསཱཡ སདྡྷིཾ ཏིཾསམཏྟེཧི པརིབྦཱཛཀསཏེཧི. ཨཐ ཁོ བྷགཝཱ པུབྦཎྷསམཡཾ ནིཝཱསེཏྭཱ པཏྟཙཱིཝརམཱདཱཡ སཱཝཏྠིཾ པིཎྜཱཡ པཱཝིསི.

༤༠༧. ཨཐ ཁོ བྷགཝཏོ ཨེཏདཧོསི – ‘‘ཨཏིཔྤགོ ཁོ ཏཱཝ སཱཝཏྠིཡཾ པིཎྜཱཡ ཙརིཏུཾ. ཡཾནཱུནཱཧཾ ཡེན སམཡཔྤཝཱདཀོ ཏིནྡུཀཱཙཱིརོ ཨེཀསཱལཀོ མལླིཀཱཡ ཨཱརཱམོ, ཡེན པོཊྛཔཱདོ པརིབྦཱཛཀོ ཏེནུཔསངྐམེཡྻ’’ནྟི. ཨཐ ཁོ བྷགཝཱ ཡེན སམཡཔྤཝཱདཀོ ཏིནྡུཀཱཙཱིརོ ཨེཀསཱལཀོ མལླིཀཱཡ ཨཱརཱམོ ཏེནུཔསངྐམི.

༤༠༨. ཏེན ཁོ པན སམཡེན པོཊྛཔཱདོ པརིབྦཱཛཀོ མཧཏིཡཱ པརིབྦཱཛཀཔརིསཱཡ སདྡྷིཾ ནིསིནྣོ ཧོཏི ཨུནྣཱདིནིཡཱ ཨུཙྩཱསདྡམཧཱསདྡཱཡ ཨནེཀཝིཧིཏཾ ཏིརཙྪཱནཀཐཾ ཀཐེནྟིཡཱ. སེཡྻཐིདཾ – རཱཛཀཐཾ ཙོརཀཐཾ མཧཱམཏྟཀཐཾ སེནཱཀཐཾ བྷཡཀཐཾ ཡུདྡྷཀཐཾ ཨནྣཀཐཾ པཱནཀཐཾ ཝཏྠཀཐཾ སཡནཀཐཾ མཱལཱཀཐཾ གནྡྷཀཐཾ ཉཱཏིཀཐཾ ཡཱནཀཐཾ གཱམཀཐཾ ནིགམཀཐཾ ནགརཀཐཾ ཛནཔདཀཐཾ ¶ ཨིཏྠིཀཐཾ སཱུརཀཐཾ ཝིསིཁཱཀཐཾ ཀུམྦྷཊྛཱནཀཐཾ པུབྦཔེཏཀཐཾ ནཱནཏྟཀཐཾ ལོཀཀྑཱཡིཀཾ སམུདྡཀྑཱཡིཀཾ ཨིཏིབྷཝཱབྷཝཀཐཾ ཨིཏི ཝཱ.

༤༠༩. ཨདྡསཱ ཁོ པོཊྛཔཱདོ པརིབྦཱཛཀོ བྷགཝནྟཾ ¶ དཱུརཏོཝ ཨཱགཙྪནྟཾ; དིསྭཱན སཀཾ པརིསཾ སཎྛཔེསི – ‘‘ཨཔྤསདྡཱ བྷོནྟོ ཧོནྟུ, མཱ བྷོནྟོ སདྡམཀཏྠ. ཨཡཾ སམཎོ གོཏམོ ¶ ཨཱགཙྪཏི. ཨཔྤསདྡཀཱམོ ཁོ སོ ཨཱཡསྨཱ ཨཔྤསདྡསྶ ཝཎྞཝཱདཱི. ཨཔྤེཝ ནཱམ ཨཔྤསདྡཾ པརིསཾ ཝིདིཏྭཱ ཨུཔསངྐམིཏབྦཾ མཉྙེཡྻཱ’’ཏི. ཨེཝཾ ཝུཏྟེ ཏེ པརིབྦཱཛཀཱ ཏུཎྷཱི ཨཧེསུཾ.

༤༡༠. ཨཐ ¶ ཁོ བྷགཝཱ ཡེན པོཊྛཔཱདོ པརིབྦཱཛཀོ ཏེནུཔསངྐམི. ཨཐ ཁོ པོཊྛཔཱདོ པརིབྦཱཛཀོ བྷགཝནྟཾ ཨེཏདཝོཙ – ‘‘ཨེཏུ ཁོ, བྷནྟེ, བྷགཝཱ. སྭཱགཏཾ, བྷནྟེ, བྷགཝཏོ. ཙིརསྶཾ ཁོ, བྷནྟེ, བྷགཝཱ ཨིམཾ པརིཡཱཡམཀཱསི, ཡདིདཾ ཨིདྷཱགམནཱཡ. ནིསཱིདཏུ, བྷནྟེ, བྷགཝཱ, ཨིདཾ ཨཱསནཾ པཉྙཏྟ’’ནྟི.

ནིསཱིདི བྷགཝཱ པཉྙཏྟེ ཨཱསནེ. པོཊྛཔཱདོཔི ཁོ པརིབྦཱཛཀོ ཨཉྙཏརཾ ནཱིཙཾ ཨཱསནཾ གཧེཏྭཱ ཨེཀམནྟཾ ནིསཱིདི. ཨེཀམནྟཾ ནིསིནྣཾ ཁོ པོཊྛཔཱདཾ པརིབྦཱཛཀཾ བྷགཝཱ ཨེཏདཝོཙ – ‘‘ཀཱཡ ནུཏྠ [ཀཱཡ ནོཏྠ (སྱཱ. ཀ.)], པོཊྛཔཱད, ཨེཏརཧི ཀཐཱཡ སནྣིསིནྣཱ, ཀཱ ཙ པན ཝོ ཨནྟརཱཀཐཱ ཝིཔྤཀཏཱ’’ཏི?

ཨབྷིསཉྙཱནིརོདྷཀཐཱ

༤༡༡. ཨེཝཾ ཝུཏྟེ པོཊྛཔཱདོ པརིབྦཱཛཀོ བྷགཝནྟཾ ཨེཏདཝོཙ – ‘‘ཏིཊྛཏེསཱ, བྷནྟེ, ཀཐཱ, ཡཱཡ མཡཾ ཨེཏརཧི ཀཐཱཡ སནྣིསིནྣཱ. ནེསཱ, བྷནྟེ, ཀཐཱ བྷགཝཏོ དུལླབྷཱ བྷཝིསྶཏི པཙྪཱཔི སཝནཱཡ. པུརིམཱནི, བྷནྟེ, དིཝསཱནི པུརིམཏརཱནི, ནཱནཱཏིཏྠིཡཱནཾ སམཎབྲཱཧྨཎཱནཾ ཀོཏཱུཧལསཱལཱཡ སནྣིསིནྣཱནཾ སནྣིཔཏིཏཱནཾ ཨབྷིསཉྙཱནིརོདྷེ ¶ ཀཐཱ ཨུདཔཱདི – ‘ཀཐཾ ནུ ཁོ, བྷོ, ཨབྷིསཉྙཱནིརོདྷོ ཧོཏཱི’ཏི? ཏཏྲེཀཙྩེ ཨེཝམཱཧཾསུ ¶ – ‘ཨཧེཏཱུ ཨཔྤཙྩཡཱ པུརིསསྶ སཉྙཱ ཨུཔྤཛྫནྟིཔི ནིརུཛ྄ཛྷནྟིཔི. ཡསྨིཾ སམཡེ ཨུཔྤཛྫནྟི, སཉྙཱི ཏསྨིཾ སམཡེ ཧོཏི. ཡསྨིཾ སམཡེ ནིརུཛ྄ཛྷནྟི, ཨསཉྙཱི ཏསྨིཾ སམཡེ ཧོཏཱི’ཏི. ཨིཏྠེཀེ ཨབྷིསཉྙཱནིརོདྷཾ པཉྙཔེནྟི.

‘‘ཏམཉྙོ ཨེཝམཱཧ – ‘ན ཁོ པན མེཏཾ [ན ཁོ ནཱམེཏཾ (སཱི. པཱི.)], བྷོ, ཨེཝཾ བྷཝིསྶཏི. སཉྙཱ ཧི, བྷོ, པུརིསསྶ ཨཏྟཱ. སཱ ཙ ཁོ ཨུཔེཏིཔི ཨཔེཏིཔི. ཡསྨིཾ སམཡེ ཨུཔེཏི, སཉྙཱི ཏསྨིཾ སམཡེ ཧོཏི. ཡསྨིཾ སམཡེ ཨཔེཏི, ཨསཉྙཱི ཏསྨིཾ སམཡེ ཧོཏཱི’ཏི. ཨིཏྠེཀེ ཨབྷིསཉྙཱནིརོདྷཾ པཉྙཔེནྟི.

‘‘ཏམཉྙོ ¶ ཨེཝམཱཧ – ‘ན ཁོ པན མེཏཾ, བྷོ, ཨེཝཾ བྷཝིསྶཏི. སནྟི ཧི, བྷོ, སམཎབྲཱཧྨཎཱ མཧིདྡྷིཀཱ མཧཱནུབྷཱཝཱ. ཏེ ཨིམསྶ པུརིསསྶ སཉྙཾ ཨུཔཀཌྜྷནྟིཔི ཨཔཀཌྜྷནྟིཔི. ཡསྨིཾ སམཡེ ཨུཔཀཌྜྷནྟི, སཉྙཱི ཏསྨིཾ སམཡེ ¶ ཧོཏི. ཡསྨིཾ སམཡེ ཨཔཀཌྜྷནྟི, ཨསཉྙཱི ཏསྨིཾ སམཡེ ཧོཏཱི’ཏི. ཨིཏྠེཀེ ཨབྷིསཉྙཱནིརོདྷཾ པཉྙཔེནྟི.

‘‘ཏམཉྙོ ཨེཝམཱཧ – ‘ན ཁོ པན མེཏཾ, བྷོ, ཨེཝཾ བྷཝིསྶཏི. སནྟི ཧི, བྷོ, དེཝཏཱ མཧིདྡྷིཀཱ མཧཱནུབྷཱཝཱ. ཏཱ ཨིམསྶ པུརིསསྶ སཉྙཾ ཨུཔཀཌྜྷནྟིཔི ཨཔཀཌྜྷནྟིཔི. ཡསྨིཾ སམཡེ ཨུཔཀཌྜྷནྟི, སཉྙཱི ཏསྨིཾ སམཡེ ཧོཏི. ཡསྨིཾ སམཡེ ཨཔཀཌྜྷནྟི, ཨསཉྙཱི ཏསྨིཾ སམཡེ ཧོཏཱི’ཏི. ཨིཏྠེཀེ ཨབྷིསཉྙཱནིརོདྷཾ པཉྙཔེནྟི.

‘‘ཏསྶ མཡ྄ཧཾ, བྷནྟེ, བྷགཝནྟཾཡེཝ ཨཱརབྦྷ སཏི ཨུདཔཱདི – ‘ཨཧོ ནཱུན བྷགཝཱ, ཨཧོ ནཱུན སུགཏོ, ཡོ ཨིམེསཾ དྷམྨཱནཾ སུཀུསལོ’ཏི. བྷགཝཱ, བྷནྟེ, ཀུསལོ, བྷགཝཱ པཀཏཉྙཱུ ཨབྷིསཉྙཱནིརོདྷསྶ. ཀཐཾ ནུ ཁོ, བྷནྟེ, ཨབྷིསཉྙཱནིརོདྷོ ཧོཏཱི’’ཏི?

སཧེཏུཀསཉྙུཔྤཱདནིརོདྷཀཐཱ

༤༡༢. ‘‘ཏཏྲ ¶ , པོཊྛཔཱད, ཡེ ཏེ སམཎབྲཱཧྨཎཱ ཨེཝམཱཧཾསུ – ‘ཨཧེཏཱུ ཨཔྤཙྩཡཱ པུརིསསྶ སཉྙཱ ཨུཔྤཛྫནྟིཔི ནིརུཛ྄ཛྷནྟིཔཱི’ཏི, ཨཱདིཏོཝ ཏེསཾ ཨཔརདྡྷཾ. ཏཾ ཀིསྶ ཧེཏུ? སཧེཏཱུ ཧི, པོཊྛཔཱད, སཔྤཙྩཡཱ པུརིསསྶ སཉྙཱ ¶ ཨུཔྤཛྫནྟིཔི ནིརུཛ྄ཛྷནྟིཔི. སིཀྑཱ ཨེཀཱ སཉྙཱ ཨུཔྤཛྫཏི, སིཀྑཱ ཨེཀཱ སཉྙཱ ནིརུཛ྄ཛྷཏི’’.

༤༡༣. ‘‘ཀཱ ཙ སིཀྑཱ’’ཏི? བྷགཝཱ ཨཝོཙ – ‘‘ཨིདྷ, པོཊྛཔཱད, ཏཐཱགཏོ ལོཀེ ཨུཔྤཛྫཏི ཨརཧཾ, སམྨཱསམྦུདྡྷོ…པེ… ¶ (ཡཐཱ ༡༩༠-༢༡༢ ཨནུཙྪེདེསུ, ཨེཝཾ ཝིཏྠཱརེཏབྦཾ). ཨེཝཾ ཁོ, པོཊྛཔཱད, བྷིཀྑུ སཱིལསམྤནྣོ ཧོཏི…པེ… ཏསྶིམེ པཉྩནཱིཝརཎེ པཧཱིནེ ¶ ཨཏྟནི སམནུཔསྶཏོ པཱམོཛྫཾ ཛཱཡཏི, པམུདིཏསྶ པཱིཏི ཛཱཡཏི, པཱིཏིམནསྶ ཀཱཡོ པསྶམྦྷཏི, པསྶདྡྷཀཱཡོ སུཁཾ ཝེདེཏི, སུཁིནོ ཙིཏྟཾ སམཱདྷིཡཏི. སོ ཝིཝིཙྩེཝ ཀཱམེཧི, ཝིཝིཙྩ ཨཀུསལེཧི དྷམྨེཧི, སཝིཏཀྐཾ སཝིཙཱརཾ ཝིཝེཀཛཾ པཱིཏིསུཁཾ པཋམཾ ཛྷཱནཾ ཨུཔསམྤཛྫ ཝིཧརཏི. ཏསྶ ཡཱ པུརིམཱ ཀཱམསཉྙཱ, སཱ ནིརུཛ྄ཛྷཏི. ཝིཝེཀཛཔཱིཏིསུཁསུཁུམསཙྩསཉྙཱ ཏསྨིཾ སམཡེ ཧོཏི, ཝིཝེཀཛཔཱིཏིསུཁསུཁུམ-སཙྩསཉྙཱིཡེཝ ཏསྨིཾ སམཡེ ཧོཏི. ཨེཝམྤི སིཀྑཱ ཨེཀཱ སཉྙཱ ཨུཔྤཛྫཏི, སིཀྑཱ ཨེཀཱ སཉྙཱ ནིརུཛ྄ཛྷཏི. ཨཡཾ སིཀྑཱ’’ཏི བྷགཝཱ ཨཝོཙ.

‘‘པུན ¶ ཙཔརཾ, པོཊྛཔཱད, བྷིཀྑུ ཝིཏཀྐཝིཙཱརཱནཾ ཝཱུཔསམཱ ཨཛ྄ཛྷཏྟཾ སམྤསཱདནཾ ཙེཏསོ ཨེཀོདིབྷཱཝཾ ཨཝིཏཀྐཾ ཨཝིཙཱརཾ སམཱདྷིཛཾ པཱིཏིསུཁཾ དུཏིཡཾ ཛྷཱནཾ ཨུཔསམྤཛྫ ཝིཧརཏི. ཏསྶ ཡཱ པུརིམཱ ཝིཝེཀཛཔཱིཏིསུཁསུཁུམསཙྩསཉྙཱ, སཱ ནིརུཛ྄ཛྷཏི. སམཱདྷིཛཔཱིཏིསུཁསུཁུམསཙྩསཉྙཱ ཏསྨིཾ ¶ སམཡེ ཧོཏི ¶ , སམཱདྷིཛཔཱིཏིསུཁསུཁུམསཙྩསཉྙཱིཡེཝ ཏསྨིཾ སམཡེ ཧོཏི. ཨེཝམྤི སིཀྑཱ ཨེཀཱ སཉྙཱ ཨུཔྤཛྫཏི, སིཀྑཱ ཨེཀཱ སཉྙཱ ནིརུཛ྄ཛྷཏི. ཨཡམྤི སིཀྑཱ’’ཏི བྷགཝཱ ཨཝོཙ.

‘‘པུན ཙཔརཾ, པོཊྛཔཱད, བྷིཀྑུ པཱིཏིཡཱ ཙ ཝིརཱགཱ ཨུཔེཀྑཀོ ཙ ཝིཧརཏི སཏོ ཙ སམྤཛཱནོ, སུཁཉྩ ཀཱཡེན པཊིསཾཝེདེཏི, ཡཾ ཏཾ ཨརིཡཱ ཨཱཙིཀྑནྟི – ‘‘ཨུཔེཀྑཀོ སཏིམཱ སུཁཝིཧཱརཱི’’ཏི, ཏཏིཡཾ ཛྷཱནཾ ཨུཔསམྤཛྫ ཝིཧརཏི. ཏསྶ ཡཱ པུརིམཱ སམཱདྷིཛཔཱིཏིསུཁསུཁུམསཙྩསཉྙཱ, སཱ ནིརུཛ྄ཛྷཏི. ཨུཔེཀྑཱསུཁསུཁུམསཙྩསཉྙཱ ཏསྨིཾ སམཡེ ཧོཏི, ཨུཔེཀྑཱསུཁསུཁུམསཙྩསཉྙཱིཡེཝ ཏསྨིཾ སམཡེ ཧོཏི. ཨེཝམྤི སིཀྑཱ ཨེཀཱ སཉྙཱ ཨུཔྤཛྫཏི, སིཀྑཱ ཨེཀཱ སཉྙཱ ནིརུཛ྄ཛྷཏི. ཨཡམྤི སིཀྑཱ’’ཏི བྷགཝཱ ཨཝོཙ.

‘‘པུན ཙཔརཾ, པོཊྛཔཱད, བྷིཀྑུ སུཁསྶ ཙ པཧཱནཱ དུཀྑསྶ ཙ པཧཱནཱ པུབྦེཝ སོམནསྶདོམནསྶཱནཾ ཨཏྠངྒམཱ ཨདུཀྑམསུཁཾ ཨུཔེཀྑཱསཏིཔཱརིསུདྡྷིཾ ཙཏུཏྠཾ ཛྷཱནཾ ཨུཔསམྤཛྫ ཝིཧརཏི. ཏསྶ ཡཱ པུརིམཱ ཨུཔེཀྑཱསུཁསུཁུམསཙྩསཉྙཱ, སཱ ནིརུཛ྄ཛྷཏི. ཨདུཀྑམསུཁསུཁུམསཙྩསཉྙཱ ཏསྨིཾ སམཡེ ཧོཏི, ཨདུཀྑམསུཁསུཁུམསཙྩསཉྙཱིཡེཝ ཏསྨིཾ སམཡེ ཧོཏི. ཨེཝམྤི སིཀྑཱ ཨེཀཱ སཉྙཱ ཨུཔྤཛྫཏི, སིཀྑཱ ཨེཀཱ སཉྙཱ ནིརུཛ྄ཛྷཏི. ཨཡམྤི སིཀྑཱ’’ཏི བྷགཝཱ ཨཝོཙ.

‘‘པུན ཙཔརཾ, པོཊྛཔཱད, བྷིཀྑུ སབྦསོ རཱུཔསཉྙཱནཾ སམཏིཀྐམཱ པཊིགྷསཉྙཱནཾ ཨཏྠངྒམཱ ¶ ནཱནཏྟསཉྙཱནཾ ཨམནསིཀཱརཱ ‘ཨནནྟོ ¶ ཨཱཀཱསོ’ཏི ཨཱཀཱསཱནཉྩཱཡཏནཾ ཨུཔསམྤཛྫ ཝིཧརཏི. ཏསྶ ཡཱ པུརིམཱ རཱུཔསཉྙཱ [པུརིམསཉྙཱ (ཀ.)], སཱ ནིརུཛ྄ཛྷཏི. ཨཱཀཱསཱནཉྩཱཡཏནསུཁུམསཙྩསཉྙཱ ཏསྨིཾ སམཡེ ཧོཏི, ཨཱཀཱསཱནཉྩཱཡཏནསུཁུམསཙྩསཉྙཱིཡེཝ ཏསྨིཾ སམཡེ ཧོཏི. ཨེཝམྤི སིཀྑཱ ཨེཀཱ སཉྙཱ ཨུཔྤཛྫཏི, སིཀྑཱ ཨེཀཱ སཉྙཱ ནིརུཛ྄ཛྷཏི. ཨཡམྤི སིཀྑཱ’’ཏི བྷགཝཱ ཨཝོཙ.

‘‘པུན ¶ ཙཔརཾ, པོཊྛཔཱད, བྷིཀྑུ སབྦསོ ཨཱཀཱསཱནཉྩཱཡཏནཾ ¶ སམཏིཀྐམྨ ‘ཨནནྟཾ ཝིཉྙཱཎ’ནྟི ཝིཉྙཱཎཉྩཱཡཏནཾ ཨུཔསམྤཛྫ ཝིཧརཏི. ཏསྶ ཡཱ པུརིམཱ ཨཱཀཱསཱནཉྩཱཡཏནསུཁུམསཙྩསཉྙཱ, སཱ ནིརུཛ྄ཛྷཏི. ཝིཉྙཱཎཉྩཱཡཏནསུཁུམསཙྩསཉྙཱ ཏསྨིཾ སམཡེ ཧོཏི, ཝིཉྙཱཎཉྩཱཡཏནསུཁུམསཙྩསཉྙཱིཡེཝ ཏསྨིཾ སམཡེ ཧོཏི. ཨེཝམྤི སིཀྑཱ ཨེཀཱ སཉྙཱ ཨུཔྤཛྫཏི, སིཀྑཱ ཨེཀཱ སཉྙཱ ནིརུཛ྄ཛྷཏི. ཨཡམྤི སིཀྑཱ’’ཏི བྷགཝཱ ཨཝོཙ.

‘‘པུན ཙཔརཾ, པོཊྛཔཱད, བྷིཀྑུ སབྦསོ ཝིཉྙཱཎཉྩཱཡཏནཾ སམཏིཀྐམྨ ‘ནཏྠི ཀིཉྩཱི’ཏི ཨཱཀིཉྩཉྙཱཡཏནཾ ཨུཔསམྤཛྫ ཝིཧརཏི. ཏསྶ ཡཱ པུརིམཱ ཝིཉྙཱཎཉྩཱཡཏནསུཁུམསཙྩསཉྙཱ, སཱ ནིརུཛ྄ཛྷཏི. ཨཱཀིཉྩཉྙཱཡཏནསུཁུམསཙྩསཉྙཱ ཏསྨིཾ སམཡེ ཧོཏི, ཨཱཀིཉྩཉྙཱཡཏནསུཁུམསཙྩསཉྙཱིཡེཝ ཏསྨིཾ སམཡེ ཧོཏི. ཨེཝམྤི སིཀྑཱ ཨེཀཱ སཉྙཱ ཨུཔྤཛྫཏི, སིཀྑཱ ཨེཀཱ སཉྙཱ ནིརུཛ྄ཛྷཏི. ཨཡམྤི སིཀྑཱ’’ཏི བྷགཝཱ ཨཝོཙ.

༤༡༤. ‘‘ཡཏོ ཁོ, པོཊྛཔཱད, བྷིཀྑུ ཨིདྷ སཀསཉྙཱི ཧོཏི, སོ ཏཏོ ¶ ཨམུཏྲ ཏཏོ ཨམུཏྲ ཨནུཔུབྦེན སཉྙགྒཾ ཕུསཏི. ཏསྶ སཉྙགྒེ ཋིཏསྶ ཨེཝཾ ཧོཏི – ‘ཙེཏཡམཱནསྶ མེ པཱཔིཡོ, ཨཙེཏཡམཱནསྶ མེ སེཡྻོ. ཨཧཉྩེཝ ཁོ པན ཙེཏེཡྻཾ, ཨབྷིསངྑརེཡྻཾ, ཨིམཱ ཙ མེ སཉྙཱ ནིརུཛ྄ཛྷེཡྻུཾ, ཨཉྙཱ ཙ ཨོལཱ༹རིཀཱ སཉྙཱ ཨུཔྤཛྫེཡྻུཾ; ཡཾནཱུནཱཧཾ ན ཙེཝ ཙེཏེཡྻཾ ན ཙ ཨབྷིསངྑརེཡྻ’ནྟི. སོ ན ཙེཝ ཙེཏེཏི, ན ཙ ཨབྷིསངྑརོཏི. ཏསྶ ཨཙེཏཡཏོ ཨནབྷིསངྑརོཏོ ཏཱ ཙེཝ སཉྙཱ ནིརུཛ྄ཛྷནྟི, ཨཉྙཱ ཙ ཨོལཱ༹རིཀཱ སཉྙཱ ན ཨུཔྤཛྫནྟི. སོ ནིརོདྷཾ ཕུསཏི. ཨེཝཾ ཁོ, པོཊྛཔཱད, ཨནུཔུབྦཱབྷིསཉྙཱནིརོདྷ-སམྤཛཱན-སམཱཔཏྟི ཧོཏི.

‘‘ཏཾ ཀིཾ མཉྙསི, པོཊྛཔཱད, ཨཔི ནུ ཏེ ཨིཏོ པུབྦེ ཨེཝརཱུཔཱ ཨནུཔུབྦཱབྷིསཉྙཱནིརོདྷ-སམྤཛཱན-སམཱཔཏྟི སུཏཔུབྦཱ’’ཏི? ‘‘ནོ ཧེཏཾ, བྷནྟེ. ཨེཝཾ ཁོ ཨཧཾ ¶ , བྷནྟེ, བྷགཝཏོ བྷཱསིཏཾ ཨཱཛཱནཱམི – ‘ཡཏོ ཁོ, པོཊྛཔཱད, བྷིཀྑུ ཨིདྷ སཀསཉྙཱི ཧོཏི, སོ ཏཏོ ཨམུཏྲ ཏཏོ ཨམུཏྲ ཨནུཔུབྦེན སཉྙགྒཾ ཕུསཏི, ཏསྶ སཉྙགྒེ ཋིཏསྶ ཨེཝཾ ཧོཏི – ‘‘ཙེཏཡམཱནསྶ ¶ མེ པཱཔིཡོ, ཨཙེཏཡམཱནསྶ མེ སེཡྻོ. ཨཧཉྩེཝ ཁོ པན ཙེཏེཡྻཾ ¶ ཨབྷིསངྑརེཡྻཾ, ཨིམཱ ཙ མེ སཉྙཱ ནིརུཛ྄ཛྷེཡྻུཾ, ཨཉྙཱ ཙ ཨོལཱ༹རིཀཱ སཉྙཱ ཨུཔྤཛྫེཡྻུཾ; ཡཾནཱུནཱཧཾ ན ཙེཝ ཙེཏེཡྻཾ, ན ཙ ཨབྷིསངྑརེཡྻ’’ནྟི. སོ ན ཙེཝ ཙེཏེཏི, ན ཙཱབྷིསངྑརོཏི, ཏསྶ ཨཙེཏཡཏོ ཨནབྷིསངྑརོཏོ ཏཱ ཙེཝ སཉྙཱ ནིརུཛ྄ཛྷནྟི, ཨཉྙཱ ཙ ཨོལཱ༹རིཀཱ སཉྙཱ ན ཨུཔྤཛྫནྟི ¶ . སོ ནིརོདྷཾ ཕུསཏི. ཨེཝཾ ཁོ, པོཊྛཔཱད, ཨནུཔུབྦཱབྷིསཉྙཱནིརོདྷ-སམྤཛཱན-སམཱཔཏྟི ཧོཏཱི’’’ཏི. ‘‘ཨེཝཾ, པོཊྛཔཱདཱ’’ཏི.

༤༡༥. ‘‘ཨེཀཉྙེཝ ནུ ཁོ, བྷནྟེ, བྷགཝཱ སཉྙགྒཾ པཉྙཔེཏི, ཨུདཱཧུ པུཐཱུཔི སཉྙགྒེ པཉྙཔེཏཱི’’ཏི? ‘‘ཨེཀམྤི ཁོ ཨཧཾ, པོཊྛཔཱད, སཉྙགྒཾ པཉྙཔེམི, པུཐཱུཔི སཉྙགྒེ པཉྙཔེམཱི’’ཏི. ‘‘ཡཐཱ ཀཐཾ པན, བྷནྟེ, བྷགཝཱ ཨེཀམྤི སཉྙགྒཾ པཉྙཔེཏི, པུཐཱུཔི སཉྙགྒེ པཉྙཔེཏཱི’’ཏི? ‘‘ཡཐཱ ཡཐཱ ཁོ, པོཊྛཔཱད, ནིརོདྷཾ ཕུསཏི, ཏཐཱ ཏཐཱཧཾ སཉྙགྒཾ པཉྙཔེམི. ཨེཝཾ ཁོ ཨཧཾ, པོཊྛཔཱད, ཨེཀམྤི སཉྙགྒཾ པཉྙཔེམི, པུཐཱུཔི སཉྙགྒེ པཉྙཔེམཱི’’ཏི.

༤༡༦. ‘‘སཉྙཱ ནུ ཁོ, བྷནྟེ, པཋམཾ ཨུཔྤཛྫཏི, པཙྪཱ ཉཱཎཾ, ཨུདཱཧུ ཉཱཎཾ པཋམཾ ཨུཔྤཛྫཏི, པཙྪཱ སཉྙཱ, ཨུདཱཧུ སཉྙཱ ཙ ཉཱཎཉྩ ཨཔུབྦཾ ཨཙརིམཾ ཨུཔྤཛྫནྟཱི’’ཏི? ‘‘སཉྙཱ ཁོ, པོཊྛཔཱད, པཋམཾ ཨུཔྤཛྫཏི, པཙྪཱ ཉཱཎཾ, སཉྙུཔྤཱདཱ ཙ པན ཉཱཎུཔྤཱདོ ཧོཏི. སོ ཨེཝཾ པཛཱནཱཏི – ‘ཨིདཔྤཙྩཡཱ ཀིར མེ ཉཱཎཾ ཨུདཔཱདཱི’ཏི. ཨིམིནཱ ཁོ ཨེཏཾ, པོཊྛཔཱད, པརིཡཱཡེན ཝེདིཏབྦཾ – ཡཐཱ སཉྙཱ པཋམཾ ཨུཔྤཛྫཏི, པཙྪཱ ཉཱཎཾ, སཉྙུཔྤཱདཱ ཙ པན ཉཱཎུཔྤཱདོ ཧོཏཱི’’ཏི.

སཉྙཱཨཏྟཀཐཱ

༤༡༧. ‘‘སཉྙཱ ནུ ཁོ, བྷནྟེ, པུརིསསྶ ཨཏྟཱ, ཨུདཱཧུ ཨཉྙཱ སཉྙཱ ཨཉྙོ ཨཏྟཱ’’ཏི? ‘‘ཀཾ པན ཏྭཾ, པོཊྛཔཱད, ཨཏྟཱནཾ པཙྩེསཱི’’ཏི ¶ ? ‘‘ཨོལཱ༹རིཀཾ ¶ ཁོ ཨཧཾ, བྷནྟེ, ཨཏྟཱནཾ པཙྩེམི རཱུཔིཾ ཙཱཏུམཧཱབྷཱུཏིཀཾ ཀབལཱི༹ཀཱརཱཧཱརབྷཀྑ’’ནྟི [ཀབལཱི༹ཀཱརབྷཀྑནྟི (སྱཱ. ཀ.)]. ‘‘ཨོལཱ༹རིཀོ ཙ ཧི ཏེ, པོཊྛཔཱད, ཨཏྟཱ ཨབྷཝིསྶ རཱུཔཱི ཙཱཏུམཧཱབྷཱུཏིཀོ ཀབལཱི༹ཀཱརཱཧཱརབྷཀྑོ. ཨེཝཾ སནྟཾ ཁོ ཏེ, པོཊྛཔཱད, ཨཉྙཱཝ སཉྙཱ བྷཝིསྶཏི ཨཉྙོ ཨཏྟཱ. ཏདམིནཱཔེཏཾ, པོཊྛཔཱད ¶ , པརིཡཱཡེན ཝེདིཏབྦཾ ¶ ཡཐཱ ཨཉྙཱཝ སཉྙཱ བྷཝིསྶཏི ཨཉྙོ ཨཏྟཱ. ཏིཊྛཏེཝ སཱཡཾ [ཏིཊྛཏེཝཱཡཾ (སཱི. པཱི.)], པོཊྛཔཱད, ཨོལཱ༹རིཀོ ཨཏྟཱ རཱུཔཱི ཙཱཏུམཧཱབྷཱུཏིཀོ ཀབལཱི༹ཀཱརཱཧཱརབྷཀྑོ, ཨཐ ཨིམསྶ པུརིསསྶ ཨཉྙཱ ཙ སཉྙཱ ཨུཔྤཛྫནྟི, ཨཉྙཱ ཙ སཉྙཱ ནིརུཛ྄ཛྷནྟི. ཨིམིནཱ ཁོ ཨེཏཾ, པོཊྛཔཱད, པརིཡཱཡེན ཝེདིཏབྦཾ ཡཐཱ ཨཉྙཱཝ སཉྙཱ བྷཝིསྶཏི ཨཉྙོ ཨཏྟཱ’’ཏི.

༤༡༨. ‘‘མནོམཡཾ ཁོ ཨཧཾ, བྷནྟེ, ཨཏྟཱནཾ པཙྩེམི སབྦངྒཔཙྩངྒིཾ ཨཧཱིནིནྡྲིཡ’’ནྟི. ‘‘མནོམཡོ ཙ ཧི ཏེ, པོཊྛཔཱད, ཨཏྟཱ ཨབྷཝིསྶ སབྦངྒཔཙྩངྒཱི ཨཧཱིནིནྡྲིཡོ, ཨེཝཾ སནྟམྤི ཁོ ཏེ, པོཊྛཔཱད, ཨཉྙཱཝ སཉྙཱ བྷཝིསྶཏི ཨཉྙོ ཨཏྟཱ. ཏདམིནཱཔེཏཾ, པོཊྛཔཱད, པརིཡཱཡེན ཝེདིཏབྦཾ ཡཐཱ ཨཉྙཱཝ སཉྙཱ བྷཝིསྶཏི ཨཉྙོ ཨཏྟཱ. ཏིཊྛཏེཝ སཱཡཾ, པོཊྛཔཱད, མནོམཡོ ཨཏྟཱ སབྦངྒཔཙྩངྒཱི ཨཧཱིནིནྡྲིཡོ, ཨཐ ཨིམསྶ པུརིསསྶ ཨཉྙཱ ཙ སཉྙཱ ཨུཔྤཛྫནྟི, ཨཉྙཱ ཙ སཉྙཱ ནིརུཛ྄ཛྷནྟི. ཨིམིནཱཔི ཁོ ཨེཏཾ, པོཊྛཔཱད, པརིཡཱཡེན ཝེདིཏབྦཾ ཡཐཱ ཨཉྙཱཝ སཉྙཱ བྷཝིསྶཏི ཨཉྙོ ཨཏྟཱ’’ཏི.

༤༡༩. ‘‘ཨརཱུཔིཾ ¶ ¶ ཁོ ཨཧཾ, བྷནྟེ, ཨཏྟཱནཾ པཙྩེམི སཉྙཱམཡ’’ནྟི. ‘‘ཨརཱུཔཱི ཙ ཧི ཏེ, པོཊྛཔཱད, ཨཏྟཱ ཨབྷཝིསྶ སཉྙཱམཡོ, ཨེཝཾ སནྟམྤི ཁོ ཏེ, པོཊྛཔཱད, ཨཉྙཱཝ སཉྙཱ བྷཝིསྶཏི ཨཉྙོ ཨཏྟཱ. ཏདམིནཱཔེཏཾ, པོཊྛཔཱད, པརིཡཱཡེན ཝེདིཏབྦཾ ཡཐཱ ཨཉྙཱཝ སཉྙཱ བྷཝིསྶཏི ཨཉྙོ ཨཏྟཱ. ཏིཊྛཏེཝ སཱཡཾ, པོཊྛཔཱད, ཨརཱུཔཱི ཨཏྟཱ སཉྙཱམཡོ, ཨཐ ཨིམསྶ པུརིསསྶ ཨཉྙཱ ཙ སཉྙཱ ཨུཔྤཛྫནྟི, ཨཉྙཱ ཙ སཉྙཱ ནིརུཛ྄ཛྷནྟི. ཨིམིནཱཔི ཁོ ཨེཏཾ, པོཊྛཔཱད, པརིཡཱཡེན ཝེདིཏབྦཾ ཡཐཱ ཨཉྙཱཝ སཉྙཱ བྷཝིསྶཏི ཨཉྙོ ཨཏྟཱ’’ཏི.

༤༢༠. ‘‘སཀྐཱ པནེཏཾ, བྷནྟེ, མཡཱ ཉཱཏུཾ – ‘སཉྙཱ པུརིསསྶ ཨཏྟཱ’ཏི ཝཱ ‘ཨཉྙཱཝ སཉྙཱ ཨཉྙོ ཨཏྟཱཏི ཝཱ’ཏི? ‘‘དུཛྫཱནཾ ཁོ ཨེཏཾ [ཨེཝཾ (ཀ.)], པོཊྛཔཱད, ཏཡཱ ཨཉྙདིཊྛིཀེན ཨཉྙཁནྟིཀེན ཨཉྙརུཙིཀེན ཨཉྙཏྲཱཡོགེན ཨཉྙཏྲཱཙརིཡཀེན – ‘སཉྙཱ པུརིསསྶ ཨཏྟཱ’ཏི ཝཱ, ‘ཨཉྙཱཝ སཉྙཱ ཨཉྙོ ཨཏྟཱཏི ཝཱ’’’ཏི.

‘‘སཙེ ¶ ཏཾ, བྷནྟེ, མཡཱ དུཛྫཱནཾ ཨཉྙདིཊྛིཀེན ཨཉྙཁནྟིཀེན ཨཉྙརུཙིཀེན ཨཉྙཏྲཱཡོགེན ཨཉྙཏྲཱཙརིཡཀེན – ‘སཉྙཱ པུརིསསྶ ཨཏྟཱ’ཏི ཝཱ, ‘ཨཉྙཱཝ སཉྙཱ ཨཉྙོ ཨཏྟཱ’ཏི ཝཱ; ‘ཀིཾ པན, བྷནྟེ, སསྶཏོ ལོཀོ, ཨིདམེཝ སཙྩཾ མོགྷམཉྙ’ནྟི? ཨབྱཱཀཏཾ ཁོ ཨེཏཾ, པོཊྛཔཱད, མཡཱ – ‘སསྶཏོ ལོཀོ, ཨིདམེཝ སཙྩཾ མོགྷམཉྙ’ནྟི.

‘‘ཀིཾ ¶ པན, བྷནྟེ, ‘ཨསསྶཏོ ལོཀོ, ཨིདམེཝ སཙྩཾ མོགྷམཉྙ’’’ནྟི ¶ ? ‘‘ཨེཏམྤི ཁོ, པོཊྛཔཱད, མཡཱ ཨབྱཱཀཏཾ – ‘ཨསསྶཏོ ལོཀོ, ཨིདམེཝ སཙྩཾ མོགྷམཉྙ’’’ནྟི.

‘‘ཀིཾ པན, བྷནྟེ, ‘ཨནྟཝཱ ལོཀོ…པེ… ‘ཨནནྟཝཱ ལོཀོ ¶ … ‘ཏཾ ཛཱིཝཾ ཏཾ སརཱིརཾ… ‘ཨཉྙཾ ཛཱིཝཾ ཨཉྙཾ སརཱིརཾ… ‘ཧོཏི ཏཐཱགཏོ པརཾ མརཎཱ… ‘ན ཧོཏི ཏཐཱགཏོ པརཾ མརཎཱ… ‘ཧོཏི ཙ ན ཙ ཧོཏི ཏཐཱགཏོ པརཾ མརཎཱ… ‘ནེཝ ཧོཏི ན ན ཧོཏི ཏཐཱགཏོ པརཾ མརཎཱ, ཨིདམེཝ སཙྩཾ མོགྷམཉྙ’’’ནྟི? ‘‘ཨེཏམྤི ཁོ, པོཊྛཔཱད, མཡཱ ཨབྱཱཀཏཾ – ‘ནེཝ ཧོཏི ན ན ཧོཏི ཏཐཱགཏོ པརཾ མརཎཱ, ཨིདམེཝ སཙྩཾ མོགྷམཉྙ’’’ནྟི.

‘‘ཀསྨཱ པནེཏཾ, བྷནྟེ, བྷགཝཏཱ ཨབྱཱཀཏ’’ནྟི? ‘‘ན ཧེཏཾ, པོཊྛཔཱད, ཨཏྠསཾཧིཏཾ ན དྷམྨསཾཧིཏཾ ¶ ནཱདིབྲཧྨཙརིཡཀཾ, ན ནིབྦིདཱཡ ན ཝིརཱགཱཡ ན ནིརོདྷཱཡ ན ཨུཔསམཱཡ ན ཨབྷིཉྙཱཡ ན སམྦོདྷཱཡ ན ནིབྦཱནཱཡ སཾཝཏྟཏི, ཏསྨཱ ཨེཏཾ མཡཱ ཨབྱཱཀཏ’’ནྟི.

‘‘ཀིཾ པན, བྷནྟེ, བྷགཝཏཱ བྱཱཀཏ’’ནྟི? ‘‘ཨིདཾ དུཀྑནྟི ཁོ, པོཊྛཔཱད, མཡཱ བྱཱཀཏཾ. ཨཡཾ དུཀྑསམུདཡོཏི ཁོ, པོཊྛཔཱད, མཡཱ བྱཱཀཏཾ. ཨཡཾ དུཀྑནིརོདྷོཏི ཁོ, པོཊྛཔཱད, མཡཱ བྱཱཀཏཾ. ཨཡཾ དུཀྑནིརོདྷགཱམིནཱི པཊིཔདཱཏི ཁོ, པོཊྛཔཱད, མཡཱ བྱཱཀཏ’’ནྟི.

‘‘ཀསྨཱ པནེཏཾ, བྷནྟེ, བྷགཝཏཱ བྱཱཀཏ’’ནྟི? ‘‘ཨེཏཉྷི, པོཊྛཔཱད, ཨཏྠསཾཧིཏཾ, ཨེཏཾ དྷམྨསཾཧིཏཾ, ཨེཏཾ ཨཱདིབྲཧྨཙརིཡཀཾ, ཨེཏཾ ནིབྦིདཱཡ ཝིརཱགཱཡ ནིརོདྷཱཡ ཨུཔསམཱཡ ཨབྷིཉྙཱཡ སམྦོདྷཱཡ ནིབྦཱནཱཡ སཾཝཏྟཏི; ཏསྨཱ ཨེཏཾ མཡཱ བྱཱཀཏ’’ནྟི. ‘‘ཨེཝམེཏཾ, བྷགཝཱ, ཨེཝམེཏཾ, སུགཏ ¶ . ཡསྶདཱནི, བྷནྟེ, བྷགཝཱ ཀཱལཾ མཉྙཏཱི’’ཏི. ཨཐ ཁོ བྷགཝཱ ཨུཊྛཱཡཱསནཱ པཀྐཱམི.

༤༢༡. ཨཐ ¶ ཁོ ཏེ པརིབྦཱཛཀཱ ཨཙིརཔཀྐནྟསྶ བྷགཝཏོ པོཊྛཔཱདཾ པརིབྦཱཛཀཾ སམནྟཏོ ཝཱཙཱ [ཝཱཙཱཡ (སྱཱ. ཀ.)] སནྣིཏོདཀེན སཉྫྷབྦྷརིམཀཾསུ – ‘‘ཨེཝམེཝ པནཱཡཾ བྷཝཾ པོཊྛཔཱདོ ཡཉྙདེཝ སམཎོ གོཏམོ བྷཱསཏི, ཏཾ ཏདེཝསྶ ཨབྦྷནུམོདཏི – ‘ཨེཝམེཏཾ བྷགཝཱ ཨེཝམེཏཾ, སུགཏཱ’ཏི. ན ཁོ པན མཡཾ ཀིཉྩི [ཀཉྩི (པཱི.)] སམཎསྶ གོཏམསྶ ཨེཀཾསིཀཾ དྷམྨཾ དེསིཏཾ ཨཱཛཱནཱམ – ‘སསྶཏོ ལོཀོ’ཏི ཝཱ, ‘ཨསསྶཏོ ལོཀོ’ཏི ཝཱ, ‘ཨནྟཝཱ ལོཀོ’ཏི ཝཱ, ‘ཨནནྟཝཱ ལོཀོ’ཏི ཝཱ, ‘ཏཾ ཛཱིཝཾ ཏཾ སརཱིར’ནྟི ཝཱ, ‘ཨཉྙཾ ཛཱིཝཾ ཨཉྙཾ སརཱིར’ནྟི ཝཱ ¶ , ‘ཧོཏི ཏཐཱགཏོ པརཾ མརཎཱ’ཏི ཝཱ, ‘ན ཧོཏི ཏཐཱགཏོ པརཾ མརཎཱ’ཏི ¶ ཝཱ, ‘ཧོཏི ཙ ན ཙ ཧོཏི ཏཐཱགཏོ པརཾ མརཎཱ’ཏི ཝཱ, ‘ནེཝ ཧོཏི ན ན ཧོཏི ཏཐཱགཏོ པརཾ མརཎཱ’ཏི ཝཱ’’ཏི.

ཨེཝཾ ཝུཏྟེ པོཊྛཔཱདོ པརིབྦཱཛཀོ ཏེ པརིབྦཱཛཀེ ཨེཏདཝོཙ – ‘‘ཨཧམྤི ཁོ, བྷོ, ན ཀིཉྩི སམཎསྶ གོཏམསྶ ཨེཀཾསིཀཾ དྷམྨཾ དེསིཏཾ ཨཱཛཱནཱམི – ‘སསྶཏོ ལོཀོ’ཏི ཝཱ, ‘ཨསསྶཏོ ལོཀོ’ཏི ཝཱ…པེ… ‘ནེཝ ཧོཏི ན ན ཧོཏི ཏཐཱགཏོ པརཾ མརཎཱ’ཏི ཝཱ; ཨཔི ཙ སམཎོ གོཏམོ བྷཱུཏཾ ཏཙྪཾ ཏཐཾ པཊིཔདཾ པཉྙཔེཏི དྷམྨཊྛིཏཏཾ དྷམྨནིཡཱམཏཾ. བྷཱུཏཾ ཁོ པན ཏཙྪཾ ཏཐཾ པཊིཔདཾ པཉྙཔེནྟསྶ དྷམྨཊྛིཏཏཾ དྷམྨནིཡཱམཏཾ, ཀཐཉྷི ནཱམ མཱདིསོ ཝིཉྙཱུ སམཎསྶ གོཏམསྶ སུབྷཱསིཏཾ སུབྷཱསིཏཏོ ནཱབྦྷནུམོདེཡྻཱ’’ཏི?

ཙིཏྟཧཏྠིསཱརིཔུཏྟཔོཊྛཔཱདཝཏྠུ

༤༢༢. ཨཐ ཁོ དྭཱིཧཏཱིཧསྶ ཨཙྩཡེན ཙིཏྟོ ཙ ཧཏྠིསཱརིཔུཏྟོ པོཊྛཔཱདོ ཙ པརིབྦཱཛཀོ ཡེན བྷགཝཱ ཏེནུཔསངྐམིཾསུ; ཨུཔསངྐམིཏྭཱ ཙིཏྟོ ཧཏྠིསཱརིཔུཏྟོ བྷགཝནྟཾ ཨབྷིཝཱདེཏྭཱ ཨེཀམནྟཾ ནིསཱིདི. པོཊྛཔཱདོ ¶ པན པརིབྦཱཛཀོ བྷགཝཏཱ སདྡྷིཾ སམྨོདི. སམྨོདནཱིཡཾ ཀཐཾ སཱརཎཱིཡཾ ཝཱིཏིསཱརེཏྭཱ ཨེཀམནྟཾ ནིསཱིདི. ཨེཀམནྟཾ ནིསིནྣོ ཁོ པོཊྛཔཱདོ པརིབྦཱཛཀོ བྷགཝནྟཾ ཨེཏདཝོཙ – ‘‘ཏདཱ མཾ, བྷནྟེ, ཏེ པརིབྦཱཛཀཱ ཨཙིརཔཀྐནྟསྶ བྷགཝཏོ སམནྟཏོ ཝཱཙཱསནྣིཏོདཀེན སཉྫྷབྦྷརིམཀཾསུ – ‘ཨེཝམེཝ པནཱཡཾ བྷཝཾ པོཊྛཔཱདོ ཡཉྙདེཝ སམཎོ ¶ གོཏམོ བྷཱསཏི, ཏཾ ཏདེཝསྶ ཨབྦྷནུམོདཏི – ‘ཨེཝམེཏཾ བྷགཝཱ ཨེཝམེཏཾ སུགཏཱ’’ཏི. ན ཁོ པན མཡཾ ཀིཉྩི སམཎསྶ གོཏམསྶ ཨེཀཾསིཀཾ དྷམྨཾ དེསིཏཾ ཨཱཛཱནཱམ – ‘‘སསྶཏོ ལོཀོ’’ཏི ཝཱ, ‘‘ཨསསྶཏོ ལོཀོ’’ཏི ཝཱ, ‘‘ཨནྟཝཱ ལོཀོ’’ཏི ཝཱ, ‘‘ཨནནྟཝཱ ལོཀོ’’ཏི ཝཱ, ‘‘ཏཾ ཛཱིཝཾ ཏཾ སརཱིར’’ནྟི ཝཱ, ‘‘ཨཉྙཾ ཛཱིཝཾ ཨཉྙཾ སརཱིར’’ནྟི ཝཱ, ‘‘ཧོཏི ཏཐཱགཏོ པརཾ མརཎཱ’’ཏི ཝཱ, ‘‘ན ཧོཏི ཏཐཱགཏོ པརཾ མརཎཱ’’ཏི ཝཱ, ‘‘ཧོཏི ཙ ན ཙ ཧོཏི ཏཐཱགཏོ ¶ པརཾ མརཎཱ’’ཏི ཝཱ, ‘‘ནེཝ ཧོཏི ན ན ཧོཏི ཏཐཱགཏོ པརཾ མརཎཱ’’ཏི ཝཱ’ཏི. ཨེཝཾ ཝུཏྟཱཧཾ, བྷནྟེ, ཏེ པརིབྦཱཛཀེ ཨེཏདཝོཙཾ – ‘ཨཧམྤི ཁོ, བྷོ, ན ཀིཉྩི སམཎསྶ གོཏམསྶ ཨེཀཾསིཀཾ དྷམྨཾ དེསིཏཾ ཨཱཛཱནཱམི – ‘‘སསྶཏོ ལོཀོ’’ཏི ཝཱ, ‘‘ཨསསྶཏོ ལོཀོ’’ཏི ཝཱ…པེ… ‘‘ནེཝ ཧོཏི ན ན ཧོཏི ཏཐཱགཏོ པརཾ མརཎཱ’’ཏི ཝཱ; ཨཔི ཙ སམཎོ གོཏམོ བྷཱུཏཾ ཏཙྪཾ ཏཐཾ པཊིཔདཾ པཉྙཔེཏི དྷམྨཊྛིཏཏཾ དྷམྨནིཡཱམཏཾ. བྷཱུཏཾ ¶ ཁོ པན ཏཙྪཾ ཏཐཾ པཊིཔདཾ པཉྙཔེནྟསྶ དྷམྨཊྛིཏཏཾ དྷམྨནིཡཱམཏཾ, ཀཐཉྷི ནཱམ མཱདིསོ ཝིཉྙཱུ སམཎསྶ གོཏམསྶ སུབྷཱསིཏཾ སུབྷཱསིཏཏོ ནཱབྦྷནུམོདེཡྻཱ’’ཏི?

༤༢༣. ‘‘སབྦེཝ ཁོ ཨེཏེ, པོཊྛཔཱད, པརིབྦཱཛཀཱ ཨནྡྷཱ ཨཙཀྑུཀཱ; ཏྭཾཡེཝ ནེསཾ ཨེཀོ ཙཀྑུམཱ. ཨེཀཾསིཀཱཔི ཧི ཁོ, པོཊྛཔཱད, མཡཱ དྷམྨཱ དེསིཏཱ པཉྙཏྟཱ; ཨནེཀཾསིཀཱཔི ཧི ཁོ ¶ , པོཊྛཔཱད, མཡཱ དྷམྨཱ དེསིཏཱ པཉྙཏྟཱ.

‘‘ཀཏམེ ཙ ཏེ, པོཊྛཔཱད, མཡཱ ཨནེཀཾསིཀཱ དྷམྨཱ དེསིཏཱ པཉྙཏྟཱ? ‘སསྶཏོ ལོཀོ’ཏི [ལོཀོཏི ཝཱ (སཱི. ཀ.)] ཁོ, པོཊྛཔཱད, མཡཱ ཨནེཀཾསིཀོ དྷམྨོ དེསིཏོ པཉྙཏྟོ; ‘ཨསསྶཏོ ལོཀོ’ཏི [ལོཀོཏི ཝཱ (སཱི. ཀ.)] ཁོ, པོཊྛཔཱད, མཡཱ ཨནེཀཾསིཀོ དྷམྨོ དེསིཏོ པཉྙཏྟོ; ‘ཨནྟཝཱ ལོཀོ’ཏི [ལོཀོཏི ཝཱ (སཱི. ཀ.)] ཁོ པོཊྛཔཱད…པེ… ‘ཨནནྟཝཱ ལོཀོ’ཏི [ལོཀོཏི ཝཱ (སཱི. ཀ.)] ཁོ པོཊྛཔཱད… ‘ཏཾ ཛཱིཝཾ ཏཾ སརཱིར’ནྟི ཁོ པོཊྛཔཱད… ‘ཨཉྙཾ ཛཱིཝཾ ཨཉྙཾ སརཱིར’ནྟི ཁོ པོཊྛཔཱད… ‘ཧོཏི ཏཐཱགཏོ པརཾ མརཎཱ’ཏི ཁོ པོཊྛཔཱད… ན ཧོཏི ཏཐཱགཏོ པརཾ མརཎཱ’ཏི ཁོ པོཊྛཔཱད… ‘ཧོཏི ཙ ན ཙ ཧོཏི ཏཐཱགཏོ པརཾ མརཎཱ’ཏི ཁོ པོཊྛཔཱད… ‘ནེཝ ¶ ཧོཏི ན ན ཧོཏི ཏཐཱགཏོ པརཾ མརཎཱ’ཏི ཁོ, པོཊྛཔཱད, མཡཱ ཨནེཀཾསིཀོ དྷམྨོ དེསིཏོ པཉྙཏྟོ.

‘‘ཀསྨཱ ཙ ཏེ, པོཊྛཔཱད, མཡཱ ཨནེཀཾསིཀཱ དྷམྨཱ དེསིཏཱ པཉྙཏྟཱ? ན ཧེཏེ, པོཊྛཔཱད, ཨཏྠསཾཧིཏཱ ན དྷམྨསཾཧིཏཱ ན ཨཱདིབྲཧྨཙརིཡཀཱ ན ནིབྦིདཱཡ ན ཝིརཱགཱཡ ན ནིརོདྷཱཡ ན ཨུཔསམཱཡ ན ཨབྷིཉྙཱཡ ན སམྦོདྷཱཡ ན ནིབྦཱནཱཡ སཾཝཏྟནྟི. ཏསྨཱ ཏེ མཡཱ ཨནེཀཾསིཀཱ དྷམྨཱ དེསིཏཱ པཉྙཏྟཱ’’.

ཨེཀཾསིཀདྷམྨོ

༤༢༤. ‘‘ཀཏམེ ཙ ཏེ, པོཊྛཔཱད, མཡཱ ཨེཀཾསིཀཱ དྷམྨཱ དེསིཏཱ པཉྙཏྟཱ ¶ ? ཨིདཾ དུཀྑནྟི ཁོ, པོཊྛཔཱད, མཡཱ ཨེཀཾསིཀོ ¶ དྷམྨོ དེསིཏོ པཉྙཏྟོ. ཨཡཾ དུཀྑསམུདཡོཏི ཁོ, པོཊྛཔཱད, མཡཱ ཨེཀཾསིཀོ དྷམྨོ དེསིཏོ པཉྙཏྟོ. ཨཡཾ དུཀྑནིརོདྷོཏི ཁོ, པོཊྛཔཱད, མཡཱ ཨེཀཾསིཀོ དྷམྨོ དེསིཏོ པཉྙཏྟོ. ཨཡཾ དུཀྑནིརོདྷགཱམིནཱི པཊིཔདཱཏི ཁོ, པོཊྛཔཱད, མཡཱ ཨེཀཾསིཀོ དྷམྨོ དེསིཏོ པཉྙཏྟོ.

‘‘ཀསྨཱ ཙ ཏེ, པོཊྛཔཱད, མཡཱ ཨེཀཾསིཀཱ དྷམྨཱ དེསིཏཱ པཉྙཏྟཱ? ཨེཏེ, པོཊྛཔཱད, ཨཏྠསཾཧིཏཱ ¶ , ཨེཏེ དྷམྨསཾཧིཏཱ, ཨེཏེ ཨཱདིབྲཧྨཙརིཡཀཱ ཨེཏེ ནིབྦིདཱཡ ཝིརཱགཱཡ ནིརོདྷཱཡ ཨུཔསམཱཡ ཨབྷིཉྙཱཡ སམྦོདྷཱཡ ནིབྦཱནཱཡ སཾཝཏྟནྟི. ཏསྨཱ ཏེ མཡཱ ཨེཀཾསིཀཱ དྷམྨཱ དེསིཏཱ པཉྙཏྟཱ.

༤༢༥. ‘‘སནྟི, པོཊྛཔཱད, ཨེཀེ སམཎབྲཱཧྨཎཱ ཨེཝཾཝཱདིནོ ཨེཝཾདིཊྛིནོ – ‘ཨེཀནྟསུཁཱི ཨཏྟཱ ཧོཏི ཨརོགོ པརཾ མརཎཱ’ཏི. ཏྱཱཧཾ ཨུཔསངྐམིཏྭཱ ཨེཝཾ ཝདཱམི – ‘སཙྩཾ ཀིར ཏུམྷེ ཨཱཡསྨནྟོ ཨེཝཾཝཱདིནོ ཨེཝཾདིཊྛིནོ – ‘‘ཨེཀནྟསུཁཱི ཨཏྟཱ ཧོཏི ཨརོགོ པརཾ མརཎཱ’ཏི? ཏེ ཙེ མེ ཨེཝཾ པུཊྛཱ ‘ཨཱམཱ’ཏི པཊིཛཱནནྟི. ཏྱཱཧཾ ཨེཝཾ ཝདཱམི – ‘ཨཔི པན ཏུམྷེ ཨཱཡསྨནྟོ ཨེཀནྟསུཁཾ ལོཀཾ ཛཱནཾ པསྶཾ ཝིཧརཐཱ’ཏི? ཨིཏི པུཊྛཱ ‘ནོ’ཏི ཝདནྟི.

‘‘ཏྱཱཧཾ ཨེཝཾ ཝདཱམི – ‘ཨཔི པན ཏུམྷེ ཨཱཡསྨནྟོ ཨེཀཾ ཝཱ རཏྟིཾ ཨེཀཾ ཝཱ དིཝསཾ ཨུཔཌྜྷཾ ཝཱ རཏྟིཾ ཨུཔཌྜྷཾ ཝཱ དིཝསཾ ཨེཀནྟསུཁིཾ ཨཏྟཱནཾ སཉྫཱནཱཐཱ’ཏི ¶ [སམྤཛཱནཱཐཱཏི (སཱི. སྱཱ. ཀ.)]? ཨིཏི པུཊྛཱ ‘ནོ’ཏི ཝདནྟི. ཏྱཱཧཾ ཨེཝཾ ཝདཱམི – ‘ཨཔི པན ཏུམྷེ ཨཱཡསྨནྟོ ¶ ཛཱནཱཐ – ‘‘ཨཡཾ མགྒོ ཨཡཾ པཊིཔདཱ ཨེཀནྟསུཁསྶ ལོཀསྶ སཙྪིཀིརིཡཱཡཱ’’’ཏི? ཨིཏི པུཊྛཱ ‘ནོ’ཏི ཝདནྟི.

‘‘ཏྱཱཧཾ ཨེཝཾ ཝདཱམི – ‘ཨཔི པན ཏུམྷེ ཨཱཡསྨནྟོ ཡཱ ཏཱ དེཝཏཱ ཨེཀནྟསུཁཾ ལོཀཾ ཨུཔཔནྣཱ, ཏཱསཾ བྷཱསམཱནཱནཾ སདྡཾ སུཎཱཐ – ‘‘སུཔྤཊིཔནྣཱཏྠ, མཱརིསཱ, ཨུཛུཔྤཊིཔནྣཱཏྠ, མཱརིསཱ, ཨེཀནྟསུཁསྶ ལོཀསྶ སཙྪིཀིརིཡཱཡ; མཡམྤི ཧི, མཱརིསཱ, ཨེཝཾཔཊིཔནྣཱ ཨེཀནྟསུཁཾ ལོཀཾ ཨུཔཔནྣཱ’ཏི ¶ ? ཨིཏི པུཊྛཱ ‘ནོ’ཏི ཝདནྟི.

‘‘ཏཾ ཀིཾ མཉྙསི, པོཊྛཔཱད, ནནུ ཨེཝཾ སནྟེ ཏེསཾ སམཎབྲཱཧྨཎཱནཾ ཨཔྤཱཊིཧཱིརཀཏཾ བྷཱསིཏཾ སམྤཛྫཏཱི’’ཏི? ‘‘ཨདྡྷཱ ཁོ, བྷནྟེ, ཨེཝཾ སནྟེ ཏེསཾ སམཎབྲཱཧྨཎཱནཾ ཨཔྤཱཊིཧཱིརཀཏཾ བྷཱསིཏཾ སམྤཛྫཏཱི’’ཏི.

༤༢༦. ‘‘སེཡྻཐཱཔི, པོཊྛཔཱད, པུརིསོ ཨེཝཾ ཝདེཡྻ – ‘ཨཧཾ ཡཱ ཨིམསྨིཾ ཛནཔདེ ཛནཔདཀལྱཱཎཱི, ཏཾ ཨིཙྪཱམི ཏཾ ཀཱམེམཱི’ཏི. ཏམེནཾ ཨེཝཾ ཝདེཡྻུཾ – ‘ཨམྦྷོ པུརིས, ཡཾ ཏྭཾ ཛནཔདཀལྱཱཎིཾ ཨིཙྪསི ཀཱམེསི, ཛཱནཱསི ཏཾ ཛནཔདཀལྱཱཎིཾ ཁཏྟིཡཱི ཝཱ བྲཱཧྨཎཱི ཝཱ ཝེསྶཱི ཝཱ སུདྡཱི ཝཱ’ཏི? ཨིཏི པུཊྛོ ‘ནོ’ཏི ཝདེཡྻ. ཏམེནཾ ཨེཝཾ ཝདེཡྻུཾ – ‘ཨམྦྷོ པུརིས ¶ , ཡཾ ཏྭཾ ཛནཔདཀལྱཱཎིཾ ཨིཙྪསི ཀཱམེསི, ཛཱནཱསི ཏཾ ཛནཔདཀལྱཱཎིཾ ཨེཝཾནཱམཱ ཨེཝཾགོཏྟཱཏི ཝཱ, དཱིགྷཱ ཝཱ རསྶཱ ཝཱ མཛ྄ཛྷིམཱ ཝཱ ཀཱལཱི༹ ཝཱ སཱམཱ ཝཱ མངྒུརཙྪཝཱི ཝཱཏི, ཨམུཀསྨིཾ གཱམེ ཝཱ ནིགམེ ཝཱ ནགརེ ཝཱ’ཏི? ཨིཏི པུཊྛོ ‘ནོ’ཏི ཝདེཡྻ. ཏམེནཾ ཨེཝཾ ཝདེཡྻུཾ – ‘ཨམྦྷོ པུརིས, ཡཾ ཏྭཾ ན ཛཱནཱསི ན པསྶསི, ཏཾ ཏྭཾ ཨིཙྪསི ཀཱམེསཱི’ཏི? ཨིཏི པུཊྛོ ‘ཨཱམཱ’ཏི ཝདེཡྻ.

‘‘ཏཾ ཀིཾ མཉྙསི ¶ , པོཊྛཔཱད, ནནུ ཨེཝཾ སནྟེ ཏསྶ པུརིསསྶ ཨཔྤཱཊིཧཱིརཀཏཾ བྷཱསིཏཾ སམྤཛྫཏཱི’’ཏི? ‘‘ཨདྡྷཱ ཁོ, བྷནྟེ, ཨེཝཾ སནྟེ ཏསྶ པུརིསསྶ ཨཔྤཱཊིཧཱིརཀཏཾ བྷཱསིཏཾ སམྤཛྫཏཱི’’ཏི.

‘‘ཨེཝམེཝ ཁོ, པོཊྛཔཱད, ཡེ ཏེ སམཎབྲཱཧྨཎཱ ཨེཝཾཝཱདིནོ ཨེཝཾདིཊྛིནོ – ‘ཨེཀནྟསུཁཱི ཨཏྟཱ ཧོཏི ཨརོགོ པརཾ མརཎཱ’ཏི. ཏྱཱཧཾ ཨུཔསངྐམིཏྭཱ ཨེཝཾ ཝདཱམི – ‘སཙྩཾ ཀིར ཏུམྷེ ཨཱཡསྨནྟོ ཨེཝཾཝཱདིནོ ཨེཝཾདིཊྛིནོ ¶ – ‘‘ཨེཀནྟསུཁཱི ཨཏྟཱ ཧོཏི ཨརོགོ པརཾ མརཎཱ’’’ཏི? ཏེ ཙེ མེ ཨེཝཾ པུཊྛཱ ‘ཨཱམཱ’ཏི པཊིཛཱནནྟི. ཏྱཱཧཾ ཨེཝཾ ཝདཱམི – ‘ཨཔི པན ཏུམྷེ ཨཱཡསྨནྟོ ཨེཀནྟསུཁཾ ལོཀཾ ཛཱནཾ པསྶཾ ཝིཧརཐཱ’ཏི? ཨིཏི ¶ པུཊྛཱ ‘ནོ’ཏི ཝདནྟི.

‘‘ཏྱཱཧཾ ཨེཝཾ ཝདཱམི – ‘ཨཔི པན ཏུམྷེ ཨཱཡསྨནྟོ ཨེཀཾ ཝཱ རཏྟིཾ ཨེཀཾ ཝཱ དིཝསཾ ཨུཔཌྜྷཾ ཝཱ རཏྟིཾ ཨུཔཌྜྷཾ ཝཱ དིཝསཾ ཨེཀནྟསུཁིཾ ཨཏྟཱནཾ སཉྫཱནཱཐཱ’ཏི? ཨིཏི པུཊྛཱ ‘ནོ’ཏི ཝདནྟི. ཏྱཱཧཾ ཨེཝཾ ཝདཱམི – ‘ཨཔི པན ཏུམྷེ ཨཱཡསྨནྟོ ཛཱནཱཐ – ‘‘ཨཡཾ མགྒོ ཨཡཾ པཊིཔདཱ ཨེཀནྟསུཁསྶ ལོཀསྶ སཙྪིཀིརིཡཱཡཱ’ཏི? ཨིཏི པུཊྛཱ ‘ནོ’ཏི ཝདནྟི.

‘‘ཏྱཱཧཾ ཨེཝཾ ཝདཱམི – ‘ཨཔི པན ཏུམྷེ ཨཱཡསྨནྟོ ཡཱ ཏཱ དེཝཏཱ ཨེཀནྟསུཁཾ ལོཀཾ ཨུཔཔནྣཱ, ཏཱསཾ བྷཱསམཱནཱནཾ སདྡཾ སུཎཱཐ – ‘‘སུཔྤཊིཔནྣཱཏྠ, མཱརིསཱ, ཨུཛུཔྤཊིཔནྣཱཏྠ, མཱརིསཱ, ཨེཀནྟསུཁསྶ ལོཀསྶ སཙྪིཀིརིཡཱཡ; མཡམྤི ཧི, མཱརིསཱ, ཨེཝཾཔཊིཔནྣཱ ཨེཀནྟསུཁཾ ལོཀཾ ཨུཔཔནྣཱ’’’ཏི? ཨིཏི པུཊྛཱ ‘ནོ’ཏི ཝདནྟི.

‘‘ཏཾ ཀིཾ མཉྙསི, པོཊྛཔཱད, ནནུ ཨེཝཾ སནྟེ ཏེསཾ སམཎབྲཱཧྨཎཱནཾ ཨཔྤཱཊིཧཱིརཀཏཾ བྷཱསིཏཾ ¶ ¶ སམྤཛྫཏཱི’’ཏི? ‘‘ཨདྡྷཱ ཁོ, བྷནྟེ, ཨེཝཾ སནྟེ ཏེསཾ སམཎབྲཱཧྨཎཱནཾ ཨཔྤཱཊིཧཱིརཀཏཾ བྷཱསིཏཾ སམྤཛྫཏཱི’’ཏི.

༤༢༧. ‘‘སེཡྻཐཱཔི, པོཊྛཔཱད, པུརིསོ ཙཱཏུམཧཱཔཐེ ནིསྶེཎིཾ ཀརེཡྻ པཱསཱདསྶ ཨཱརོཧཎཱཡ. ཏམེནཾ ཨེཝཾ ཝདེཡྻུཾ – ‘ཨམྦྷོ པུརིས, ཡསྶ ཏྭཾ [ཡཾ ཏྭཾ (སཱི. ཀ.)] པཱསཱདསྶ ཨཱརོཧཎཱཡ ནིསྶེཎིཾ ཀརོསི, ཛཱནཱསི ཏཾ པཱསཱདཾ པུརཏྠིམཱཡ ཝཱ དིསཱཡ དཀྑིཎཱཡ ཝཱ དིསཱཡ པཙྪིམཱཡ ཝཱ དིསཱཡ ཨུཏྟརཱཡ ཝཱ དིསཱཡ ཨུཙྩོ ཝཱ ནཱིཙོ ཝཱ མཛ྄ཛྷིམོ ཝཱ’ཏི? ཨིཏི པུཊྛོ ‘ནོ’ཏི ཝདེཡྻ. ཏམེནཾ ཨེཝཾ ཝདེཡྻུཾ – ‘ཨམྦྷོ པུརིས, ཡཾ ཏྭཾ ན ཛཱནཱསི ན པསྶསི, ཏསྶ ཏྭཾ པཱསཱདསྶ ཨཱརོཧཎཱཡ ནིསྶེཎིཾ ཀརོསཱི’ཏི? ཨིཏི པུཊྛོ ‘ཨཱམཱ’ཏི ཝདེཡྻ.

‘‘ཏཾ ཀིཾ མཉྙསི, པོཊྛཔཱད, ནནུ ཨེཝཾ སནྟེ ཏསྶ པུརིསསྶ ཨཔྤཱཊིཧཱིརཀཏཾ བྷཱསིཏཾ སམྤཛྫཏཱི’’ཏི? ‘‘ཨདྡྷཱ ཁོ, བྷནྟེ, ཨེཝཾ སནྟེ ཏསྶ པུརིསསྶ ཨཔྤཱཊིཧཱིརཀཏཾ བྷཱསིཏཾ སམྤཛྫཏཱི’’ཏི.

‘‘ཨེཝམེཝ ¶ ཁོ, པོཊྛཔཱད, ཡེ ཏེ སམཎབྲཱཧྨཎཱ ཨེཝཾཝཱདིནོ ཨེཝཾདིཊྛིནོ – ‘ཨེཀནྟསུཁཱི ཨཏྟཱ ཧོཏི ཨརོགོ པརཾ མརཎཱ’ཏི. ཏྱཱཧཾ ཨུཔསངྐམིཏྭཱ ཨེཝཾ ཝདཱམི – ‘སཙྩཾ ཀིར ཏུམྷེ ཨཱཡསྨནྟོ ཨེཝཾཝཱདིནོ ཨེཝཾདིཊྛིནོ – ‘‘ཨེཀནྟསུཁཱི ཨཏྟཱ ཧོཏི ཨརོགོ པརཾ མརཎཱ’ཏི ¶ ? ཏེ ཙེ མེ ཨེཝཾ པུཊྛཱ ‘ཨཱམཱ’ཏི པཊིཛཱནནྟི. ཏྱཱཧཾ ཨེཝཾ ཝདཱམི – ‘ཨཔི པན ཏུམྷེ ཨཱཡསྨནྟོ ཨེཀནྟསུཁཾ ལོཀཾ ཛཱནཾ པསྶཾ ཝིཧརཐཱ’ཏི? ཨིཏི པུཊྛཱ ‘ནོ’ཏི ཝདནྟི.

‘‘ཏྱཱཧཾ ཨེཝཾ ཝདཱམི – ‘ཨཔི པན ཏུམྷེ ཨཱཡསྨནྟོ ཨེཀཾ ¶ ཝཱ རཏྟིཾ ཨེཀཾ ཝཱ དིཝསཾ ཨུཔཌྜྷཾ ཝཱ རཏྟིཾ ཨུཔཌྜྷཾ ཝཱ དིཝསཾ ཨེཀནྟསུཁིཾ ཨཏྟཱནཾ སཉྫཱནཱཐཱ’ཏི? ཨིཏི པུཊྛཱ ‘ནོ’ཏི ཝདནྟི. ཏྱཱཧཾ ཨེཝཾ ཝདཱམི – ‘ཨཔི པན ཏུམྷེ ཨཱཡསྨནྟོ ཛཱནཱཐ ཨཡཾ མགྒོ ཨཡཾ པཊིཔདཱ ཨེཀནྟསུཁསྶ ལོཀསྶ སཙྪིཀིརིཡཱཡཱ’ཏི? ཨིཏི པུཊྛཱ ‘ནོ’ཏི ཝདནྟི.

‘‘ཏྱཱཧཾ ཨེཝཾ ཝདཱམི – ‘ཨཔི པན ཏུམྷེ ཨཱཡསྨནྟོ ཡཱ ཏཱ དེཝཏཱ ཨེཀནྟསུཁཾ ལོཀཾ ཨུཔཔནྣཱ’ ཏཱསཾ དེཝཏཱནཾ བྷཱསམཱནཱནཾ སདྡཾ སུཎཱཐ- ‘‘སུཔྤཊིཔནྣཱཏྠ, མཱརིསཱ, ཨུཛུཔྤཊིཔནྣཱཏྠ ¶ , མཱརིསཱ, ཨེཀནྟསུཁསྶ ལོཀསྶ སཙྪིཀིརིཡཱཡ; མཡམྤི ཧི, མཱརིསཱ, ཨེཝཾ པཊིཔནྣཱ ཨེཀནྟསུཁཾ ལོཀཾ ཨུཔཔནྣཱ’ཏི? ཨིཏི པུཊྛཱ ‘‘ནོ’’ཏི ཝདནྟི.

‘‘ཏཾ ཀིཾ མཉྙསི, པོཊྛཔཱད, ནནུ ཨེཝཾ སནྟེ ཏེསཾ སམཎབྲཱཧྨཎཱནཾ ཨཔྤཱཊིཧཱིརཀཏཾ བྷཱསིཏཾ སམྤཛྫཏཱི’’ཏི? ‘‘ཨདྡྷཱ ཁོ, བྷནྟེ, ཨེཝཾ སནྟེ ཏེསཾ སམཎབྲཱཧྨཎཱནཾ ཨཔྤཱཊིཧཱིརཀཏཾ བྷཱསིཏཾ སམྤཛྫཏཱི’’ཏི.

ཏཡོ ཨཏྟཔཊིལཱབྷཱ

༤༢༨. ‘‘ཏཡོ ཁོ མེ, པོཊྛཔཱད, ཨཏྟཔཊིལཱབྷཱ – ཨོལཱ༹རིཀོ ཨཏྟཔཊིལཱབྷོ, མནོམཡོ ཨཏྟཔཊིལཱབྷོ, ཨརཱུཔོ ཨཏྟཔཊིལཱབྷོ. ཀཏམོ ཙ, པོཊྛཔཱད, ཨོལཱ༹རིཀོ ཨཏྟཔཊིལཱབྷོ? རཱུཔཱི ཙཱཏུམཧཱབྷཱུཏིཀོ ཀབལཱི༹ཀཱརཱཧཱརབྷཀྑོ [ཀབལཱི༹ཀཱརབྷཀྑོ (སྱཱ. ཀ.)], ཨཡཾ ཨོལཱ༹རིཀོ ཨཏྟཔཊིལཱབྷོ. ཀཏམོ མནོམཡོ ཨཏྟཔཊིལཱབྷོ? རཱུཔཱི མནོམཡོ སབྦངྒཔཙྩངྒཱི ཨཧཱིནིནྡྲིཡོ, ཨཡཾ མནོམཡོ ཨཏྟཔཊིལཱབྷོ. ཀཏམོ ཨརཱུཔོ ཨཏྟཔཊིལཱབྷོ? ཨརཱུཔཱི སཉྙཱམཡོ, ཨཡཾ ཨརཱུཔོ ཨཏྟཔཊིལཱབྷོ.

༤༢༩. ‘‘ཨོལཱ༹རིཀསྶཔི ¶ ཁོ ཨཧཾ, པོཊྛཔཱད, ཨཏྟཔཊིལཱབྷསྶ པཧཱནཱཡ ¶ དྷམྨཾ དེསེམི – ཡཐཱཔཊིཔནྣཱནཾ ཝོ སཾཀིལེསིཀཱ དྷམྨཱ པཧཱིཡིསྶནྟི, ཝོདཱནིཡཱ དྷམྨཱ ཨབྷིཝཌྜྷིསྶནྟི, པཉྙཱཔཱརིཔཱུརིཾ ཝེཔུལླཏྟཉྩ དིཊྛེཝ དྷམྨེ སཡཾ ཨབྷིཉྙཱ སཙྪིཀཏྭཱ ཨུཔསམྤཛྫ ཝིཧརིསྶཐཱཏི. སིཡཱ ཁོ པན ཏེ, པོཊྛཔཱད, ཨེཝམསྶ – སཾཀིལེསིཀཱ དྷམྨཱ པཧཱིཡིསྶནྟི, ཝོདཱནིཡཱ དྷམྨཱ ཨབྷིཝཌྜྷིསྶནྟི, པཉྙཱཔཱརིཔཱུརིཾ ཝེཔུལླཏྟཉྩ དིཊྛེཝ ¶ དྷམྨེ སཡཾ ཨབྷིཉྙཱ སཙྪིཀཏྭཱ ཨུཔསམྤཛྫ ཝིཧརིསྶཏི, དུཀྑོ ཙ ཁོ ཝིཧཱརོཏི, ན ཁོ པནེཏཾ, པོཊྛཔཱད, ཨེཝཾ དཊྛབྦཾ. སཾཀིལེསིཀཱ ཙེཝ དྷམྨཱ པཧཱིཡིསྶནྟི, ཝོདཱནིཡཱ ཙ དྷམྨཱ ཨབྷིཝཌྜྷིསྶནྟི, པཉྙཱཔཱརིཔཱུརིཾ ཝེཔུལླཏྟཉྩ དིཊྛེཝ དྷམྨེ སཡཾ ཨབྷིཉྙཱ སཙྪིཀཏྭཱ ཨུཔསམྤཛྫ ཝིཧརིསྶཏི, པཱམུཛྫཾ ཙེཝ བྷཝིསྶཏི པཱིཏི ཙ པསྶདྡྷི ཙ སཏི ཙ སམྤཛཉྙཉྩ སུཁོ ཙ ཝིཧཱརོ.

༤༣༠. ‘‘མནོམཡསྶཔི ཁོ ཨཧཾ, པོཊྛཔཱད, ཨཏྟཔཊིལཱབྷསྶ པཧཱནཱཡ དྷམྨཾ དེསེམི ཡཐཱཔཊིཔནྣཱནཾ ཝོ སཾཀིལེསིཀཱ དྷམྨཱ པཧཱིཡིསྶནྟི, ཝོདཱནིཡཱ དྷམྨཱ ཨབྷིཝཌྜྷིསྶནྟི, པཉྙཱཔཱརིཔཱུརིཾ ཝེཔུལླཏྟཉྩ དིཊྛེཝ དྷམྨེ སཡཾ ཨབྷིཉྙཱ སཙྪིཀཏྭཱ ཨུཔསམྤཛྫ ཝིཧརིསྶཐཱཏི ¶ . སིཡཱ ཁོ པན ཏེ, པོཊྛཔཱད, ཨེཝམསྶ – ‘སཾཀིལེསིཀཱ དྷམྨཱ པཧཱིཡིསྶནྟི, ཝོདཱནིཡཱ དྷམྨཱ ཨབྷིཝཌྜྷིསྶནྟི, པཉྙཱཔཱརིཔཱུརིཾ ཝེཔུལླཏྟཉྩ དིཊྛེཝ དྷམྨེ སཡཾ ཨབྷིཉྙཱ སཙྪིཀཏྭཱ ཨུཔསམྤཛྫ ཝིཧརིསྶཏི, དུཀྑོ ཙ ཁོ ཝིཧཱརོ’ཏི, ན ཁོ པནེཏཾ, པོཊྛཔཱད, ཨེཝཾ དཊྛབྦཾ. སཾཀིལེསིཀཱ ཙེཝ དྷམྨཱ པཧཱིཡིསྶནྟི, ཝོདཱནིཡཱ ཙ དྷམྨཱ ཨབྷིཝཌྜྷིསྶནྟི ¶ , པཉྙཱཔཱརིཔཱུརིཾ ཝེཔུལླཏྟཉྩ དིཊྛེཝ དྷམྨེ སཡཾ ཨབྷིཉྙཱ སཙྪིཀཏྭཱ ཨུཔསམྤཛྫ ཝིཧརིསྶཏི, པཱམུཛྫཾ ཙེཝ བྷཝིསྶཏི པཱིཏི ཙ པསྶདྡྷི ཙ སཏི ཙ སམྤཛཉྙཉྩ སུཁོ ཙ ཝིཧཱརོ.

༤༣༡. ‘‘ཨརཱུཔསྶཔི ཁོ ཨཧཾ, པོཊྛཔཱད, ཨཏྟཔཊིལཱབྷསྶ པཧཱནཱཡ དྷམྨཾ དེསེམི ཡཐཱཔཊིཔནྣཱནཾ ཝོ སཾཀིལེསིཀཱ དྷམྨཱ པཧཱིཡིསྶནྟི, ཝོདཱནིཡཱ དྷམྨཱ ཨབྷིཝཌྜྷིསྶནྟི ¶ , པཉྙཱཔཱརིཔཱུརིཾ ཝེཔུལླཏྟཉྩ དིཊྛེཝ དྷམྨེ སཡཾ ཨབྷིཉྙཱ སཙྪིཀཏྭཱ ཨུཔསམྤཛྫ ཝིཧརིསྶཐཱཏི. སིཡཱ ཁོ པན ཏེ, པོཊྛཔཱད, ཨེཝམསྶ – ‘སཾཀིལེསིཀཱ དྷམྨཱ པཧཱིཡིསྶནྟི, ཝོདཱནིཡཱ དྷམྨཱ ཨབྷིཝཌྜྷིསྶནྟི, པཉྙཱཔཱརིཔཱུརིཾ ཝེཔུལླཏྟཉྩ དིཊྛེཝ དྷམྨེ སཡཾ ཨབྷིཉྙཱ སཙྪིཀཏྭཱ ཨུཔསམྤཛྫ ཝིཧརིསྶཏི, དུཀྑོ ཙ ཁོ ཝིཧཱརོ’ཏི, ན ཁོ པནེཏཾ ¶ , པོཊྛཔཱད, ཨེཝཾ དཊྛབྦཾ. སཾཀིལེསིཀཱ ཙེཝ དྷམྨཱ པཧཱིཡིསྶནྟི, ཝོདཱནིཡཱ ཙ དྷམྨཱ ཨབྷིཝཌྜྷིསྶནྟི, པཉྙཱཔཱརིཔཱུརིཾ ཝེཔུལླཏྟཉྩ དིཊྛེཝ དྷམྨེ སཡཾ ཨབྷིཉྙཱ སཙྪིཀཏྭཱ ཨུཔསམྤཛྫ ཝིཧརིསྶཏི, པཱམུཛྫཾ ཙེཝ བྷཝིསྶཏི པཱིཏི ཙ པསྶདྡྷི ཙ སཏི ཙ སམྤཛཉྙཉྩ སུཁོ ཙ ཝིཧཱརོ.

༤༣༢. ‘‘པརེ ཙེ, པོཊྛཔཱད, ཨམྷེ ཨེཝཾ པུཙྪེཡྻུཾ – ‘ཀཏམོ པན སོ, ཨཱཝུསོ ¶ , ཨོལཱ༹རིཀོ ཨཏྟཔཊིལཱབྷོ, ཡསྶ ཏུམྷེ པཧཱནཱཡ དྷམྨཾ དེསེཐ, ཡཐཱཔཊིཔནྣཱནཾ ཝོ སཾཀིལེསིཀཱ དྷམྨཱ པཧཱིཡིསྶནྟི, ཝོདཱནིཡཱ དྷམྨཱ ཨབྷིཝཌྜྷིསྶནྟི, པཉྙཱཔཱརིཔཱུརིཾ ཝེཔུལླཏྟཉྩ དིཊྛེཝ དྷམྨེ སཡཾ ཨབྷིཉྙཱ སཙྪིཀཏྭཱ ཨུཔསམྤཛྫ ཝིཧརིསྶཐཱ’ཏི, ཏེསཾ མཡཾ ཨེཝཾ པུཊྛཱ ཨེཝཾ བྱཱཀརེཡྻཱམ – ‘ཨཡཾ ཝཱ སོ, ཨཱཝུསོ, ཨོལཱ༹རིཀོ ཨཏྟཔཊིལཱབྷོ, ཡསྶ མཡཾ པཧཱནཱཡ དྷམྨཾ དེསེམ, ཡཐཱཔཊིཔནྣཱནཾ ཝོ སཾཀིལེསིཀཱ དྷམྨཱ པཧཱིཡིསྶནྟི, ཝོདཱནིཡཱ དྷམྨཱ ཨབྷིཝཌྜྷིསྶནྟི, པཉྙཱཔཱརིཔཱུརིཾ ཝེཔུལླཏྟཉྩ དིཊྛེཝ དྷམྨེ སཡཾ ཨབྷིཉྙཱ སཙྪིཀཏྭཱ ཨུཔསམྤཛྫ ཝིཧརིསྶཐཱ’ཏི.

༤༣༣. ‘‘པརེ ཙེ, པོཊྛཔཱད, ཨམྷེ ཨེཝཾ པུཙྪེཡྻུཾ – ‘ཀཏམོ པན སོ, ཨཱཝུསོ, མནོམཡོ ཨཏྟཔཊིལཱབྷོ, ཡསྶ ཏུམྷེ པཧཱནཱཡ དྷམྨཾ དེསེཐ, ཡཐཱཔཊིཔནྣཱནཾ ཝོ སཾཀིལེསིཀཱ དྷམྨཱ ¶ པཧཱིཡིསྶནྟི, ཝོདཱནིཡཱ དྷམྨཱ ཨབྷིཝཌྜྷིསྶནྟི, པཉྙཱཔཱརིཔཱུརིཾ ཝེཔུལླཏྟཉྩ དིཊྛེཝ དྷམྨེ སཡཾ ཨབྷིཉྙཱ སཙྪིཀཏྭཱ ཨུཔསམྤཛྫ ཝིཧརིསྶཐཱ’ཏི? ཏེསཾ མཡཾ ཨེཝཾ པུཊྛཱ ཨེཝཾ བྱཱཀརེཡྻཱམ – ‘ཨཡཾ ཝཱ སོ, ཨཱཝུསོ, མནོམཡོ ཨཏྟཔཊིལཱབྷོ ཡསྶ མཡཾ པཧཱནཱཡ དྷམྨཾ དེསེམ, ཡཐཱཔཊིཔནྣཱནཾ ཝོ སཾཀིལེསིཀཱ དྷམྨཱ པཧཱིཡིསྶནྟི, ཝོདཱནིཡཱ དྷམྨཱ ཨབྷིཝཌྜྷིསྶནྟི ¶ , པཉྙཱཔཱརིཔཱུརིཾ ཝེཔུལླཏྟཉྩ དིཊྛེཝ དྷམྨེ སཡཾ ཨབྷིཉྙཱ སཙྪིཀཏྭཱ ཨུཔསམྤཛྫ ཝིཧརིསྶཐཱ’ཏི.

༤༣༤. ‘‘པརེ ཙེ, པོཊྛཔཱད, ཨམྷེ ཨེཝཾ པུཙྪེཡྻུཾ – ‘ཀཏམོ པན སོ, ཨཱཝུསོ, ཨརཱུཔོ ཨཏྟཔཊིལཱབྷོ, ཡསྶ ཏུམྷེ པཧཱནཱཡ དྷམྨཾ དེསེཐ ¶ , ཡཐཱཔཊིཔནྣཱནཾ ཝོ སཾཀིལེསིཀཱ དྷམྨཱ པཧཱིཡིསྶནྟི, ཝོདཱནིཡཱ དྷམྨཱ ཨབྷིཝཌྜྷིསྶནྟི, པཉྙཱཔཱརིཔཱུརིཾ ཝེཔུལླཏྟཉྩ དིཊྛེཝ དྷམྨེ སཡཾ ཨབྷིཉྙཱ སཙྪིཀཏྭཱ ཨུཔསམྤཛྫ ཝིཧརིསྶཐཱ’ཏི, ཏེསཾ མཡཾ ཨེཝཾ པུཊྛཱ ¶ ཨེཝཾ བྱཱཀརེཡྻཱམ – ‘ཨཡཾ ཝཱ སོ, ཨཱཝུསོ, ཨརཱུཔོ ཨཏྟཔཊིལཱབྷོ ཡསྶ མཡཾ པཧཱནཱཡ དྷམྨཾ དེསེམ, ཡཐཱཔཊིཔནྣཱནཾ ཝོ སཾཀིལེསིཀཱ དྷམྨཱ པཧཱིཡིསྶནྟི, ཝོདཱནིཡཱ དྷམྨཱ ཨབྷིཝཌྜྷིསྶནྟི, པཉྙཱཔཱརིཔཱུརིཾ ཝེཔུལླཏྟཉྩ དིཊྛེཝ དྷམྨེ སཡཾ ཨབྷིཉྙཱ སཙྪིཀཏྭཱ ཨུཔསམྤཛྫ ཝིཧརིསྶཐཱ’ཏི.

‘‘ཏཾ ཀིཾ མཉྙསི, པོཊྛཔཱད, ནནུ ཨེཝཾ སནྟེ སཔྤཱཊིཧཱིརཀཏཾ བྷཱསིཏཾ སམྤཛྫཏཱི’’ཏི? ‘‘ཨདྡྷཱ ཁོ, བྷནྟེ, ཨེཝཾ སནྟེ སཔྤཱཊིཧཱིརཀཏཾ བྷཱསིཏཾ སམྤཛྫཏཱི’’ཏི.

༤༣༥. ‘‘སེཡྻཐཱཔི, པོཊྛཔཱད, པུརིསོ ནིསྶེཎིཾ ཀརེཡྻ པཱསཱདསྶ ཨཱརོཧཎཱཡ ཏསྶེཝ པཱསཱདསྶ ཧེཊྛཱ. ཏམེནཾ ཨེཝཾ ཝདེཡྻུཾ – ‘ཨམྦྷོ པུརིས, ཡསྶ ཏྭཾ པཱསཱདསྶ ཨཱརོཧཎཱཡ ནིསྶེཎིཾ ཀརོསི, ཛཱནཱསི ཏཾ པཱསཱདཾ, པུརཏྠིམཱཡ ཝཱ དིསཱཡ དཀྑིཎཱཡ ཝཱ དིསཱཡ པཙྪིམཱཡ ཝཱ དིསཱཡ ཨུཏྟརཱཡ ཝཱ དིསཱཡ ཨུཙྩོ ཝཱ ནཱིཙོ ཝཱ མཛ྄ཛྷིམོ ཝཱ’ཏི? སོ ཨེཝཾ ཝདེཡྻ – ‘ཨཡཾ ཝཱ སོ, ཨཱཝུསོ, པཱསཱདོ, ཡསྶཱཧཾ ཨཱརོཧཎཱཡ ནིསྶེཎིཾ ཀརོམི, ཏསྶེཝ པཱསཱདསྶ ཧེཊྛཱ’ཏི.

‘‘ཏཾ ཀིཾ མཉྙསི, པོཊྛཔཱད, ནནུ ཨེཝཾ སནྟེ ཏསྶ པུརིསསྶ སཔྤཱཊིཧཱིརཀཏཾ བྷཱསིཏཾ སམྤཛྫཏཱི’’ཏི? ‘‘ཨདྡྷཱ ཁོ, བྷནྟེ, ཨེཝཾ སནྟེ ཏསྶ པུརིསསྶ སཔྤཱཊིཧཱིརཀཏཾ བྷཱསིཏཾ སམྤཛྫཏཱི’’ཏི.

༤༣༦. ‘‘ཨེཝམེཝ ¶ ¶ ཁོ, པོཊྛཔཱད, པརེ ཙེ ཨམྷེ ཨེཝཾ པུཙྪེཡྻུཾ – ‘ཀཏམོ པན སོ, ཨཱཝུསོ, ཨོལཱ༹རིཀོ ཨཏྟཔཊིལཱབྷོ…པེ… ཀཏམོ པན སོ, ཨཱཝུསོ, མནོམཡོ ཨཏྟཔཊིལཱབྷོ…པེ… ཀཏམོ པན སོ, ཨཱཝུསོ, ཨརཱུཔོ ཨཏྟཔཊིལཱབྷོ, ཡསྶ ཏུམྷེ པཧཱནཱཡ དྷམྨཾ དེསེཐ, ཡཐཱཔཊིཔནྣཱནཾ ཝོ སཾཀིལེསིཀཱ དྷམྨཱ པཧཱིཡིསྶནྟི, ཝོདཱནིཡཱ དྷམྨཱ ཨབྷིཝཌྜྷིསྶནྟི, པཉྙཱཔཱརིཔཱུརིཾ ཝེཔུལླཏྟཉྩ དིཊྛེཝ དྷམྨེ སཡཾ ཨབྷིཉྙཱ སཙྪིཀཏྭཱ ཨུཔསམྤཛྫ ཝིཧརིསྶཐཱ’ཏི, ཏེསཾ མཡཾ ཨེཝཾ པུཊྛཱ ཨེཝཾ བྱཱཀརེཡྻཱམ – ‘ཨཡཾ ཝཱ སོ, ཨཱཝུསོ, ཨརཱུཔོ ཨཏྟཔཊིལཱབྷོ, ཡསྶ མཡཾ པཧཱནཱཡ དྷམྨཾ དེསེམ, ཡཐཱཔཊིཔནྣཱནཾ ཝོ སཾཀིལེསིཀཱ དྷམྨཱ པཧཱིཡིསྶནྟི, ཝོདཱནིཡཱ དྷམྨཱ ཨབྷིཝཌྜྷིསྶནྟི, པཉྙཱཔཱརིཔཱུརིཾ ¶ ཝེཔུལླཏྟཉྩ དིཊྛེཝ དྷམྨེ སཡཾ ཨབྷིཉྙཱ སཙྪིཀཏྭཱ ཨུཔསམྤཛྫ ཝིཧརིསྶཐཱ’ཏི.

‘‘ཏཾ ཀིཾ མཉྙསི, པོཊྛཔཱད, ནནུ ཨེཝཾ སནྟེ སཔྤཱཊིཧཱིརཀཏཾ བྷཱསིཏཾ སམྤཛྫཏཱི’’ཏི? ‘‘ཨདྡྷཱ ཁོ, བྷནྟེ, ཨེཝཾ སནྟེ སཔྤཱཊིཧཱིརཀཏཾ བྷཱསིཏཾ སམྤཛྫཏཱི’’ཏི.

༤༣༧. ཨེཝཾ ཝུཏྟེ ཙིཏྟོ ཧཏྠིསཱརིཔུཏྟོ བྷགཝནྟཾ ཨེཏདཝོཙ – ‘‘ཡསྨིཾ, བྷནྟེ, སམཡེ ཨོལཱ༹རིཀོ ཨཏྟཔཊིལཱབྷོ ཧོཏི, མོགྷསྶ ཏསྨིཾ སམཡེ མནོམཡོ ཨཏྟཔཊིལཱབྷོ ཧོཏི, མོགྷོ ཨརཱུཔོ ཨཏྟཔཊིལཱབྷོ ཧོཏི; ཨོལཱ༹རིཀོ ཝཱསྶ ཨཏྟཔཊིལཱབྷོ ཏསྨིཾ སམཡེ སཙྩོ ཧོཏི. ཡསྨིཾ, བྷནྟེ, སམཡེ མནོམཡོ ཨཏྟཔཊིལཱབྷོ ཧོཏི, མོགྷསྶ ཏསྨིཾ སམཡེ ཨོལཱ༹རིཀོ ཨཏྟཔཊིལཱབྷོ ཧོཏི, མོགྷོ ཨརཱུཔོ ཨཏྟཔཊིལཱབྷོ ཧོཏི; མནོམཡོ ཝཱསྶ ཨཏྟཔཊིལཱབྷོ ཏསྨིཾ སམཡེ སཙྩོ ཧོཏི. ཡསྨིཾ, བྷནྟེ, སམཡེ ཨརཱུཔོ ཨཏྟཔཊིལཱབྷོ ཧོཏི, མོགྷསྶ ཏསྨིཾ སམཡེ ཨོལཱ༹རིཀོ ཨཏྟཔཊིལཱབྷོ ཧོཏི, མོགྷོ མནོམཡོ ཨཏྟཔཊིལཱབྷོ ཧོཏི; ཨརཱུཔོ ཝཱསྶ ཨཏྟཔཊིལཱབྷོ ཏསྨིཾ སམཡེ སཙྩོ ཧོཏཱི’’ཏི.

‘‘ཡསྨིཾ, ཙིཏྟ, སམཡེ ཨོལཱ༹རིཀོ ཨཏྟཔཊིལཱབྷོ ཧོཏི, ནེཝ ཏསྨིཾ སམཡེ མནོམཡོ ཨཏྟཔཊིལཱབྷོཏི སངྑཾ ¶ གཙྪཏི, ན ཨརཱུཔོ ཨཏྟཔཊིལཱབྷོཏི སངྑཾ གཙྪཏི ¶ ; ཨོལཱ༹རིཀོ ཨཏྟཔཊིལཱབྷོཏྭེཝ ཏསྨིཾ སམཡེ སངྑཾ གཙྪཏི. ཡསྨིཾ, ཙིཏྟ, སམཡེ མནོམཡོ ཨཏྟཔཊིལཱབྷོ ཧོཏི, ནེཝ ཏསྨིཾ སམཡེ ཨོལཱ༹རིཀོ ཨཏྟཔཊིལཱབྷོཏི སངྑཾ གཙྪཏི, ན ཨརཱུཔོ ཨཏྟཔཊིལཱབྷོཏི སངྑཾ གཙྪཏི; མནོམཡོ ཨཏྟཔཊིལཱབྷོཏྭེཝ ཏསྨིཾ སམཡེ སངྑཾ གཙྪཏི. ཡསྨིཾ, ཙིཏྟ, སམཡེ ཨརཱུཔོ ཨཏྟཔཊིལཱབྷོ ཧོཏི, ནེཝ ཏསྨིཾ སམཡེ ཨོལཱ༹རིཀོ ཨཏྟཔཊིལཱབྷོཏི སངྑཾ གཙྪཏི, ན མནོམཡོ ཨཏྟཔཊིལཱབྷོཏི སངྑཾ གཙྪཏི; ཨརཱུཔོ ཨཏྟཔཊིལཱབྷོཏྭེཝ ཏསྨིཾ སམཡེ སངྑཾ གཙྪཏི.

༤༣༨. ‘‘སཙེ ¶ ཏཾ, ཙིཏྟ, ཨེཝཾ པུཙྪེཡྻུཾ – ‘ཨཧོསི ཏྭཾ ཨཏཱིཏམདྡྷཱནཾ, ན ཏྭཾ ནཱཧོསི; བྷཝིསྶསི ཏྭཾ ཨནཱགཏམདྡྷཱནཾ, ན ཏྭཾ ན བྷཝིསྶསི; ཨཏྠི ཏྭཾ ¶ ཨེཏརཧི, ན ཏྭཾ ནཏྠཱི’ཏི, ཨེཝཾ པུཊྛོ ཏྭཾ, ཙིཏྟ, ཀིནྟི བྱཱཀརེཡྻཱསཱི’’ཏི?

‘‘སཙེ མཾ, བྷནྟེ, ཨེཝཾ པུཙྪེཡྻུཾ – ‘ཨཧོསི ཏྭཾ ཨཏཱིཏམདྡྷཱནཾ, ན ཏྭཾ ན ཨཧོསི; བྷཝིསྶསི ཏྭཾ ཨནཱགཏམདྡྷཱནཾ, ན ཏྭཾ ན བྷཝིསྶསི; ཨཏྠི ཏྭཾ ཨེཏརཧི, ན ཏྭཾ ནཏྠཱི’ཏི. ཨེཝཾ པུཊྛོ ཨཧཾ, བྷནྟེ, ཨེཝཾ བྱཱཀརེཡྻཾ – ‘ཨཧོསཱཧཾ ཨཏཱིཏམདྡྷཱནཾ, ནཱཧཾ ན ཨཧོསིཾ; བྷཝིསྶཱམཧཾ ཨནཱགཏམདྡྷཱནཾ, ནཱཧཾ ན བྷཝིསྶཱམི; ཨཏྠཱཧཾ ཨེཏརཧི, ནཱཧཾ ནཏྠཱི’ཏི. ཨེཝཾ པུཊྛོ ཨཧཾ, བྷནྟེ, ཨེཝཾ བྱཱཀརེཡྻ’’ནྟི.

‘‘སཙེ པན ཏཾ, ཙིཏྟ, ཨེཝཾ པུཙྪེཡྻུཾ – ‘ཡོ ཏེ ཨཧོསི ཨཏཱིཏོ ཨཏྟཔཊིལཱབྷོ, སོཝ [སྭེཝ (སཱི. པཱི.), སོཡེཝ (སྱཱ.)] ཏེ ཨཏྟཔཊིལཱབྷོ སཙྩོ, མོགྷོ ཨནཱགཏོ, མོགྷོ པཙྩུཔྤནྣོ? ཡོ [ཡོ ཝཱ (པཱི.)] ཏེ བྷཝིསྶཏི ཨནཱགཏོ ཨཏྟཔཊིལཱབྷོ, སོཝ ¶ ཏེ ཨཏྟཔཊིལཱབྷོ སཙྩོ, མོགྷོ ཨཏཱིཏོ, མོགྷོ པཙྩུཔྤནྣོ? ཡོ [ཡོ ཝཱ (པཱི.)] ཏེ ཨེཏརཧི པཙྩུཔྤནྣོ ཨཏྟཔཊིལཱབྷོ, སོཝ [སོ ཙ (ཀ.)] ཏེ ཨཏྟཔཊིལཱབྷོ སཙྩོ, མོགྷོ ཨཏཱིཏོ, མོགྷོ ཨནཱགཏོ’ཏི. ཨེཝཾ པུཊྛོ ཏྭཾ, ཙིཏྟ, ཀིནྟི བྱཱཀརེཡྻཱསཱི’’ཏི?

‘‘སཙེ པན མཾ, བྷནྟེ, ཨེཝཾ པུཙྪེཡྻུཾ – ‘ཡོ ཏེ ཨཧོསི ¶ ཨཏཱིཏོ ཨཏྟཔཊིལཱབྷོ, སོཝ ཏེ ཨཏྟཔཊིལཱབྷོ སཙྩོ, མོགྷོ ཨནཱགཏོ, མོགྷོ པཙྩུཔྤནྣོ. ཡོ ཏེ བྷཝིསྶཏི ཨནཱགཏོ ཨཏྟཔཊིལཱབྷོ, སོཝ ཏེ ཨཏྟཔཊིལཱབྷོ སཙྩོ, མོགྷོ ཨཏཱིཏོ, མོགྷོ པཙྩུཔྤནྣོ. ཡོ ཏེ ཨེཏརཧི པཙྩུཔྤནྣོ ཨཏྟཔཊིལཱབྷོ, སོཝ ཏེ ཨཏྟཔཊིལཱབྷོ སཙྩོ, མོགྷོ ཨཏཱིཏོ, མོགྷོ ཨནཱགཏོ’ཏི. ཨེཝཾ པུཊྛོ ཨཧཾ, བྷནྟེ, ཨེཝཾ བྱཱཀརེཡྻཾ – ‘ཡོ མེ ཨཧོསི ཨཏཱིཏོ ཨཏྟཔཊིལཱབྷོ, སོཝ མེ ཨཏྟཔཊིལཱབྷོ ཏསྨིཾ སམཡེ སཙྩོ ཨཧོསི, མོགྷོ ཨནཱགཏོ, མོགྷོ པཙྩུཔྤནྣོ. ཡོ མེ བྷཝིསྶཏི ཨནཱགཏོ ཨཏྟཔཊིལཱབྷོ, སོཝ མེ ཨཏྟཔཊིལཱབྷོ ཏསྨིཾ སམཡེ སཙྩོ བྷཝིསྶཏི, མོགྷོ ཨཏཱིཏོ, མོགྷོ པཙྩུཔྤནྣོ. ཡོ མེ ཨེཏརཧི པཙྩུཔྤནྣོ ཨཏྟཔཊིལཱབྷོ, སོཝ མེ ཨཏྟཔཊིལཱབྷོ སཙྩོ, མོགྷོ ཨཏཱིཏོ, མོགྷོ ཨནཱགཏོ’ཏི. ཨེཝཾ པུཊྛོ ཨཧཾ, བྷནྟེ, ཨེཝཾ བྱཱཀརེཡྻ’’ནྟི.

༤༣༩. ‘‘ཨེཝམེཝ ¶ ཁོ, ཙིཏྟ, ཡསྨིཾ སམཡེ ཨོལཱ༹རིཀོ ཨཏྟཔཊིལཱབྷོ ཧོཏི, ནེཝ ཏསྨིཾ སམཡེ མནོམཡོ ཨཏྟཔཊིལཱབྷོཏི སངྑཾ གཙྪཏི, ན ཨརཱུཔོ ཨཏྟཔཊིལཱབྷོཏི སངྑཾ གཙྪཏི. ཨོལཱ༹རིཀོ ཨཏྟཔཊིལཱབྷོ ཏྭེཝ ཏསྨིཾ སམཡེ སངྑཾ གཙྪཏི. ཡསྨིཾ, ཙིཏྟ, སམཡེ མནོམཡོ ཨཏྟཔཊིལཱབྷོ ¶ ཧོཏི…པེ… ཡསྨིཾ, ཙིཏྟ, སམཡེ ཨརཱུཔོ ཨཏྟཔཊིལཱབྷོ ཧོཏི, ནེཝ ¶ ཏསྨིཾ སམཡེ ཨོལཱ༹རིཀོ ཨཏྟཔཊིལཱབྷོཏི སངྑཾ གཙྪཏི, ན མནོམཡོ ཨཏྟཔཊིལཱབྷོཏི སངྑཾ གཙྪཏི; ཨརཱུཔོ ཨཏྟཔཊིལཱབྷོ ཏྭེཝ ཏསྨིཾ སམཡེ སངྑཾ གཙྪཏི.

༤༤༠. ‘‘སེཡྻཐཱཔི, ཙིཏྟ, གཝཱ ཁཱིརཾ, ཁཱིརམྷཱ དདྷི, དདྷིམྷཱ ནཝནཱིཏཾ, ནཝནཱིཏམྷཱ སཔྤི, སཔྤིམྷཱ སཔྤིམཎྜོ. ཡསྨིཾ སམཡེ ཁཱིརཾ ཧོཏི, ནེཝ ཏསྨིཾ སམཡེ དདྷཱིཏི སངྑཾ གཙྪཏི, ན ནཝནཱིཏནྟི སངྑཾ གཙྪཏི, ན སཔྤཱིཏི སངྑཾ གཙྪཏི, ན སཔྤིམཎྜོཏི སངྑཾ གཙྪཏི; ཁཱིརཾ ཏྭེཝ ཏསྨིཾ སམཡེ སངྑཾ གཙྪཏི. ཡསྨིཾ སམཡེ དདྷི ཧོཏི…པེ… ནཝནཱིཏཾ ཧོཏི… སཔྤི ཧོཏི… སཔྤིམཎྜོ ཧོཏི, ནེཝ ཏསྨིཾ སམཡེ ཁཱིརནྟི སངྑཾ གཙྪཏི, ན དདྷཱིཏི སངྑཾ གཙྪཏི, ན ནཝནཱིཏནྟི སངྑཾ གཙྪཏི, ན སཔྤཱིཏི སངྑཾ གཙྪཏི; སཔྤིམཎྜོ ཏྭེཝ ཏསྨིཾ སམཡེ སངྑཾ གཙྪཏི. ཨེཝམེཝ ¶ ཁོ, ཙིཏྟ, ཡསྨིཾ སམཡེ ཨོལཱ༹རིཀོ ཨཏྟཔཊིལཱབྷོ ཧོཏི…པེ… ཡསྨིཾ, ཙིཏྟ, སམཡེ མནོམཡོ ཨཏྟཔཊིལཱབྷོ ཧོཏི…པེ… ཡསྨིཾ, ཙིཏྟ, སམཡེ ཨརཱུཔོ ཨཏྟཔཊིལཱབྷོ ཧོཏི, ནེཝ ཏསྨིཾ སམཡེ ཨོལཱ༹རིཀོ ཨཏྟཔཊིལཱབྷོཏི སངྑཾ གཙྪཏི, ན མནོམཡོ ཨཏྟཔཊིལཱབྷོཏི སངྑཾ གཙྪཏི; ཨརཱུཔོ ཨཏྟཔཊིལཱབྷོ ཏྭེཝ ཏསྨིཾ སམཡེ སངྑཾ གཙྪཏི. ཨིམཱ ཁོ ཙིཏྟ, ལོཀསམཉྙཱ ལོཀནིརུཏྟིཡོ ལོཀཝོཧཱརཱ ལོཀཔཉྙཏྟིཡོ ¶ , ཡཱཧི ཏཐཱགཏོ ཝོཧརཏི ཨཔརཱམས’’ནྟི.

༤༤༡. ཨེཝཾ ཝུཏྟེ, པོཊྛཔཱདོ པརིབྦཱཛཀོ བྷགཝནྟཾ ཨེཏདཝོཙ – ‘‘ཨབྷིཀྐནྟཾ, བྷནྟེ! ཨབྷིཀྐནྟཾ, བྷནྟེ, སེཡྻཐཱཔི, བྷནྟེ, ནིཀྐུཛྫིཏཾ ཝཱ ཨུཀྐུཛྫེཡྻ, པཊིཙྪནྣཾ ཝཱ ཝིཝརེཡྻ, མཱུལ༹ྷསྶ ཝཱ མགྒཾ ཨཱཙིཀྑེཡྻ, ཨནྡྷཀཱརེ ཝཱ ཏེལཔཛྫོཏཾ དྷཱརེཡྻ – ‘ཙཀྑུམནྟོ རཱུཔཱནི དཀྑནྟཱི’ཏི. ཨེཝམེཝཾ བྷགཝཏཱ ཨནེཀཔརིཡཱཡེན དྷམྨོ པཀཱསིཏོ. ཨེསཱཧཾ, བྷནྟེ, བྷགཝནྟཾ སརཎཾ གཙྪཱམི དྷམྨཉྩ བྷིཀྑུསངྒྷཉྩ. ཨུཔཱསཀཾ མཾ བྷགཝཱ དྷཱརེཏུ ཨཛྫཏགྒེ པཱཎུཔེཏཾ སརཎཾ གཏ’’ནྟི.

ཙིཏྟཧཏྠིསཱརིཔུཏྟཨུཔསམྤདཱ

༤༤༢. ཙིཏྟོ ¶ པན ཧཏྠིསཱརིཔུཏྟོ བྷགཝནྟཾ ཨེཏདཝོཙ – ‘‘ཨབྷིཀྐནྟཾ, བྷནྟེ; ཨབྷིཀྐནྟཾ, བྷནྟེ! སེཡྻཐཱཔི, བྷནྟེ, ནིཀྐུཛྫིཏཾ ཝཱ ཨུཀྐུཛྫེཡྻ, པཊིཙྪནྣཾ ཝཱ ཝིཝརེཡྻ, མཱུལ༹ྷསྶ ཝཱ མགྒཾ ཨཱཙིཀྑེཡྻ, ཨནྡྷཀཱརེ ཝཱ ཏེལཔཛྫོཏཾ དྷཱརེཡྻ – ‘ཙཀྑུམནྟོ རཱུཔཱནི དཀྑནྟཱི’ཏི. ཨེཝམེཝཾ བྷགཝཏཱ ཨནེཀཔརིཡཱཡེན དྷམྨོ པཀཱསིཏོ. ཨེསཱཧཾ, བྷནྟེ, བྷགཝནྟཾ ¶ སརཎཾ གཙྪཱམི དྷམྨཉྩ བྷིཀྑུསངྒྷཉྩ. ལབྷེཡྻཱཧཾ, བྷནྟེ, བྷགཝཏོ སནྟིཀེ པབྦཛྫཾ, ལབྷེཡྻཾ ཨུཔསམྤད’’ནྟི.

༤༤༣. ཨལཏྠ ཁོ ཙིཏྟོ ཧཏྠིསཱརིཔུཏྟོ བྷགཝཏོ སནྟིཀེ པབྦཛྫཾ, ཨལཏྠ ཨུཔསམྤདཾ. ཨཙིརཱུཔསམྤནྣོ ཁོ པནཱཡསྨཱ ཙིཏྟོ ཧཏྠིསཱརིཔུཏྟོ ཨེཀོ ཝཱུཔཀཊྛོ ཨཔྤམཏྟོ ཨཱཏཱཔཱི པཧིཏཏྟོ ཝིཧརནྟོ ན ཙིརསྶེཝ – ཡསྶཏྠཱཡ ཀུལཔུཏྟཱ སམྨདེཝ ཨགཱརསྨཱ ཨནགཱརིཡཾ ¶ པབྦཛནྟི, ཏདནུཏྟརཾ – བྲཧྨཙརིཡཔརིཡོསཱནཾ དིཊྛེཝ དྷམྨེ སཡཾ ཨབྷིཉྙཱ སཙྪིཀཏྭཱ ཨུཔསམྤཛྫ ཝིཧཱསི. ‘ཁཱིཎཱ ཛཱཏི, ཝུསིཏཾ བྲཧྨཙརིཡཾ, ཀཏཾ ཀརཎཱིཡཾ, ནཱཔརཾ ཨིཏྠཏྟཱཡཱ’ཏི – ཨབྦྷཉྙཱསི. ཨཉྙཏརོ ཁོ པནཱཡསྨཱ ཙིཏྟོ ཧཏྠིསཱརིཔུཏྟོ ཨརཧཏཾ ཨཧོསཱིཏི.

པོཊྛཔཱདསུཏྟཾ ནིཊྛིཏཾ ནཝམཾ.

༡༠. སུབྷསུཏྟཾ

སུབྷམཱཎཝཝཏྠུ

༤༤༤. ཨེཝཾ ¶ ¶ ¶ ¶ མེ སུཏཾ – ཨེཀཾ སམཡཾ ཨཱཡསྨཱ ཨཱནནྡོ སཱཝཏྠིཡཾ ཝིཧརཏི ཛེཏཝནེ ཨནཱཐཔིཎྜིཀསྶ ཨཱརཱམེ ཨཙིརཔརིནིབྦུཏེ བྷགཝཏི. ཏེན ཁོ པན སམཡེན སུབྷོ མཱཎཝོ ཏོདེཡྻཔུཏྟོ སཱཝཏྠིཡཾ པཊིཝསཏི ཀེནཙིདེཝ ཀརཎཱིཡེན.

༤༤༥. ཨཐ ཁོ སུབྷོ མཱཎཝོ ཏོདེཡྻཔུཏྟོ ཨཉྙཏརཾ མཱཎཝཀཾ ཨཱམནྟེསི – ‘‘ཨེཧི ཏྭཾ, མཱཎཝཀ, ཡེན སམཎོ ཨཱནནྡོ ཏེནུཔསངྐམ; ཨུཔསངྐམིཏྭཱ མམ ཝཙནེན སམཎཾ ཨཱནནྡཾ ཨཔྤཱབཱདྷཾ ཨཔྤཱཏངྐཾ ལཧུཊྛཱནཾ བལཾ ཕཱསུཝིཧཱརཾ པུཙྪ – ‘སུབྷོ མཱཎཝོ ཏོདེཡྻཔུཏྟོ བྷཝནྟཾ ཨཱནནྡཾ ཨཔྤཱབཱདྷཾ ཨཔྤཱཏངྐཾ ལཧུཊྛཱནཾ བལཾ ཕཱསུཝིཧཱརཾ པུཙྪཏཱི’ཏི. ཨེཝཉྩ ཝདེཧི – ‘སཱདྷུ ཀིར བྷཝཾ ཨཱནནྡོ ཡེན སུབྷསྶ མཱཎཝསྶ ཏོདེཡྻཔུཏྟསྶ ནིཝེསནཾ ཏེནུཔསངྐམཏུ ཨནུཀམྤཾ ཨུཔཱདཱཡཱ’’’ཏི.

༤༤༦. ‘‘ཨེཝཾ, བྷོ’’ཏི ཁོ སོ མཱཎཝཀོ སུབྷསྶ མཱཎཝསྶ ཏོདེཡྻཔུཏྟསྶ པཊིསྶུཏྭཱ ཡེནཱཡསྨཱ ཨཱནནྡོ ཏེནུཔསངྐམི; ཨུཔསངྐམིཏྭཱ ཨཱཡསྨཏཱ ཨཱནནྡེན སདྡྷིཾ སམྨོདི. སམྨོདནཱིཡཾ ཀཐཾ སཱརཎཱིཡཾ ཝཱིཏིསཱརེཏྭཱ ཨེཀམནྟཾ ནིསཱིདི. ཨེཀམནྟཾ ནིསིནྣོ ཁོ སོ མཱཎཝཀོ ཨཱཡསྨནྟཾ ཨཱནནྡཾ ཨེཏདཝོཙ – ‘‘སུབྷོ མཱཎཝོ ཏོདེཡྻཔུཏྟོ བྷཝནྟཾ ཨཱནནྡཾ ཨཔྤཱབཱདྷཾ ཨཔྤཱཏངྐཾ ལཧུཊྛཱནཾ བལཾ ཕཱསུཝིཧཱརཾ པུཙྪཏི; ཨེཝཉྩ ཝདེཏི – ‘སཱདྷུ ཀིར བྷཝཾ ཨཱནནྡོ ཡེན སུབྷསྶ མཱཎཝསྶ ཏོདེཡྻཔུཏྟསྶ ¶ ནིཝེསནཾ ¶ ཏེནུཔསངྐམཏུ ཨནུཀམྤཾ ཨུཔཱདཱཡཱ’’’ཏི.

༤༤༧. ཨེཝཾ ཝུཏྟེ, ཨཱཡསྨཱ ཨཱནནྡོ ཏཾ མཱཎཝཀཾ ཨེཏདཝོཙ – ‘‘ཨཀཱལོ ཁོ, མཱཎཝཀ ¶ . ཨཏྠི མེ ཨཛྫ བྷེསཛྫམཏྟཱ པཱིཏཱ. ཨཔྤེཝནཱམ སྭེཔི ཨུཔསངྐམེཡྻཱམ ཀཱལཉྩ སམཡཉྩ ཨུཔཱདཱཡཱ’’ཏི.

‘‘ཨེཝཾ, བྷོ’’ཏི ཁོ སོ མཱཎཝཀོ ཨཱཡསྨཏོ ཨཱནནྡསྶ པཊིསྶུཏྭཱ ཨུཊྛཱཡཱསནཱ ཡེན སུབྷོ མཱཎཝོ ཏོདེཡྻཔུཏྟོ ཏེནུཔསངྐམི ¶ ; ཨུཔསངྐམིཏྭཱ སུབྷཾ མཱཎཝཾ ཏོདེཡྻཔུཏྟཾ ཨེཏདཝོཙ, ‘‘ཨཝོཙུམྷཱ ཁོ མཡཾ བྷོཏོ ཝཙནེན ཏཾ བྷཝནྟཾ ཨཱནནྡཾ – ‘སུབྷོ མཱཎཝོ ཏོདེཡྻཔུཏྟོ བྷཝནྟཾ ཨཱནནྡཾ ཨཔྤཱབཱདྷཾ ཨཔྤཱཏངྐཾ ལཧུཊྛཱནཾ བལཾ ཕཱསུཝིཧཱརཾ པུཙྪཏི, ཨེཝཉྩ ཝདེཏི – ‘‘སཱདྷུ ཀིར བྷཝཾ ཨཱནནྡོ ཡེན སུབྷསྶ མཱཎཝསྶ ཏོདེཡྻཔུཏྟསྶ ནིཝེསནཾ ཏེནུཔསངྐམཏུ ཨནུཀམྤཾ ཨུཔཱདཱཡཱ’’’ཏི. ཨེཝཾ ཝུཏྟེ, བྷོ, སམཎོ ཨཱནནྡོ མཾ ཨེཏདཝོཙ – ‘ཨཀཱལོ ཁོ, མཱཎཝཀ. ཨཏྠི མེ ཨཛྫ བྷེསཛྫམཏྟཱ པཱིཏཱ. ཨཔྤེཝནཱམ སྭེཔི ཨུཔསངྐམེཡྻཱམ ཀཱལཉྩ སམཡཉྩ ཨུཔཱདཱཡཱ’ཏི. ཨེཏྟཱཝཏཱཔི ཁོ, བྷོ, ཀཏམེཝ ཨེཏཾ, ཡཏོ ཁོ སོ བྷཝཾ ཨཱནནྡོ ཨོཀཱསམཀཱསི སྭཱཏནཱཡཔི ཨུཔསངྐམནཱཡཱ’’ཏི.

༤༤༨. ཨཐ ཁོ ཨཱཡསྨཱ ཨཱནནྡོ ཏསྶཱ རཏྟིཡཱ ཨཙྩཡེན པུབྦཎྷསམཡཾ ནིཝཱསེཏྭཱ པཏྟཙཱིཝརམཱདཱཡ ཙེཏཀེན བྷིཀྑུནཱ པཙྪཱསམཎེན ཡེན སུབྷསྶ མཱཎཝསྶ ཏོདེཡྻཔུཏྟསྶ ནིཝེསནཾ ཏེནུཔསངྐམི; ཨུཔསངྐམིཏྭཱ པཉྙཏྟེ ཨཱསནེ ནིསཱིདི.

ཨཐ ཁོ སུབྷོ ¶ མཱཎཝོ ཏོདེཡྻཔུཏྟོ ཡེནཱཡསྨཱ ཨཱནནྡོ ཏེནུཔསངྐམི; ཨུཔསངྐམིཏྭཱ ཨཱཡསྨཏཱ ཨཱནནྡེན སདྡྷིཾ སམྨོདི. སམྨོདནཱིཡཾ ཀཐཾ སཱརཎཱིཡཾ ཝཱིཏིསཱརེཏྭཱ ཨེཀམནྟཾ ནིསཱིདི. ཨེཀམནྟཾ ནིསིནྣོ ཁོ སུབྷོ མཱཎཝོ ཏོདེཡྻཔུཏྟོ ཨཱཡསྨནྟཾ ཨཱནནྡཾ ཨེཏདཝོཙ – ‘‘བྷཝཉྷི ¶ ཨཱནནྡོ ཏསྶ བྷོཏོ གོཏམསྶ དཱིགྷརཏྟཾ ཨུཔཊྛཱཀོ སནྟིཀཱཝཙརོ སམཱིཔཙཱརཱི. བྷཝམེཏཾ ཨཱནནྡོ ཛཱནེཡྻ, ཡེསཾ སོ བྷཝཾ གོཏམོ དྷམྨཱནཾ ཝཎྞཝཱདཱི ཨཧོསི, ཡཏྠ ཙ ཨིམཾ ཛནཏཾ སམཱདཔེསི ནིཝེསེསི པཏིཊྛཱཔེསི. ཀཏམེསཱནཾ ཁོ, བྷོ ཨཱནནྡ, དྷམྨཱནཾ སོ བྷཝཾ གོཏམོ ཝཎྞཝཱདཱི ཨཧོསི; ཀཏྠ ཙ ཨིམཾ ཛནཏཾ སམཱདཔེསི ནིཝེསེསི པཏིཊྛཱཔེསཱི’’ཏི?

༤༤༩. ‘‘ཏིཎྞཾ ཁོ, མཱཎཝ, ཁནྡྷཱནཾ སོ བྷགཝཱ ཝཎྞཝཱདཱི ཨཧོསི; ཨེཏྠ ཙ ཨིམཾ ཛནཏཾ སམཱདཔེསི ནིཝེསེསི པཏིཊྛཱཔེསི. ཀཏམེསཾ ཏིཎྞཾ? ཨརིཡསྶ སཱིལཀྑནྡྷསྶ, ཨརིཡསྶ སམཱདྷིཀྑནྡྷསྶ, ཨརིཡསྶ པཉྙཱཀྑནྡྷསྶ. ཨིམེསཾ ཁོ, མཱཎཝ, ཏིཎྞཾ ཁནྡྷཱནཾ སོ བྷགཝཱ ཝཎྞཝཱདཱི ཨཧོསི; ཨེཏྠ ཙ ཨིམཾ ཛནཏཾ སམཱདཔེསི ནིཝེསེསི པཏིཊྛཱཔེསཱི’’ཏི.

སཱིལཀྑནྡྷོ

༤༥༠. ‘‘ཀཏམོ ¶ ¶ པན སོ, བྷོ ཨཱནནྡ, ཨརིཡོ སཱིལཀྑནྡྷོ, ཡསྶ སོ བྷཝཾ གོཏམོ ཝཎྞཝཱདཱི ཨཧོསི, ཡཏྠ ཙ ཨིམཾ ཛནཏཾ སམཱདཔེསི ནིཝེསེསི པཏིཊྛཱཔེསཱི’’ཏི?

‘‘ཨིདྷ, མཱཎཝ, ཏཐཱགཏོ ལོཀེ ཨུཔྤཛྫཏི ཨརཧཾ སམྨཱསམྦུདྡྷོ ཝིཛྫཱཙརཎསམྤནྣོ སུགཏོ ལོཀཝིདཱུ ཨནུཏྟརོ པུརིསདམྨསཱརཐི སཏྠཱ དེཝམནུསྶཱནཾ བུདྡྷོ བྷགཝཱ. སོ ཨིམཾ ལོཀཾ སདེཝཀཾ སམཱརཀཾ སབྲཧྨཀཾ སསྶམཎབྲཱཧྨཎིཾ པཛཾ སདེཝམནུསྶཾ སཡཾ ཨབྷིཉྙཱ སཙྪིཀཏྭཱ པཝེདེཏི. སོ དྷམྨཾ དེསེཏི ཨཱདིཀལྱཱཎཾ མཛ྄ཛྷེཀལྱཱཎཾ པརིཡོསཱནཀལྱཱཎཾ སཱཏྠཾ སབྱཉྫནཾ ཀེཝལཔརིཔུཎྞཾ པརིསུདྡྷཾ བྲཧྨཙརིཡཾ པཀཱསེཏི. ཏཾ དྷམྨཾ ¶ སུཎཱཏི གཧཔཏི ཝཱ གཧཔཏིཔུཏྟོ ཝཱ ཨཉྙཏརསྨིཾ ཝཱ ཀུལེ པཙྩཱཛཱཏོ. སོ ཏཾ དྷམྨཾ སུཏྭཱ ཏཐཱགཏེ སདྡྷཾ པཊིལབྷཏི. སོ ཏེན སདྡྷཱཔཊིལཱབྷེན སམནྣཱགཏོ ཨིཏི པཊིསཉྩིཀྑཏི – ‘སམྦཱདྷོ གྷརཱཝཱསོ རཛོཔཐོ, ཨབྦྷོཀཱསོ པབྦཛྫཱ, ནཡིདཾ སུཀརཾ ཨགཱརཾ ཨཛ྄ཛྷཱཝསཏཱ ཨེཀནྟཔརིཔུཎྞཾ ཨེཀནྟཔརིསུདྡྷཾ སངྑལིཁིཏཾ བྲཧྨཙརིཡཾ ཙརིཏུཾ. ཡཾནཱུནཱཧཾ ཀེསམསྶུཾ ཨོཧཱརེཏྭཱ ཀཱསཱཡཱནི ཝཏྠཱནི ཨཙྪཱདེཏྭཱ ཨགཱརསྨཱ ཨནགཱརིཡཾ པབྦཛེཡྻ’ནྟི. སོ ཨཔརེན སམཡེན ཨཔྤཾ ཝཱ བྷོགཀྑནྡྷཾ པཧཱཡ མཧནྟཾ ཝཱ བྷོགཀྑནྡྷཾ པཧཱཡ ཨཔྤཾ ཝཱ ཉཱཏིཔརིཝཊྚཾ པཧཱཡ མཧནྟཾ ཝཱ ཉཱཏིཔརིཝཊྚཾ པཧཱཡ ཀེསམསྶུཾ ཨོཧཱརེཏྭཱ ཀཱསཱཡཱནི ཝཏྠཱནི ཨཙྪཱདེཏྭཱ ཨགཱརསྨཱ ཨནགཱརིཡཾ པབྦཛཏི. སོ ཨེཝཾ པབྦཛིཏོ སམཱནོ པཱཏིམོཀྑསཾཝརསཾཝུཏོ ཝིཧརཏི, ཨཱཙཱརགོཙརསམྤནྣོ, ཨནུམཏྟེསུ ཝཛྫེསུ བྷཡདསྶཱཝཱི, སམཱདཱཡ སིཀྑཏི སིཀྑཱཔདེསུ, ཀཱཡཀམྨཝཙཱིཀམྨེན སམནྣཱགཏོ ཀུསལེན, པརིསུདྡྷཱཛཱིཝོ, སཱིལསམྤནྣོ, ཨིནྡྲིཡེསུ གུཏྟདྭཱརོ, སཏིསམྤཛཉྙེན སམནྣཱགཏོ, སནྟུཊྛོ.

༤༥༡. ‘‘ཀཐཉྩ, མཱཎཝ, བྷིཀྑུ སཱིལསམྤནྣོ ཧོཏི? ཨིདྷ, མཱཎཝ, བྷིཀྑུ པཱཎཱཏིཔཱཏཾ པཧཱཡ པཱཎཱཏིཔཱཏཱ པཊིཝིརཏོ ཧོཏི, ནིཧིཏདཎྜོ ནིཧིཏསཏྠོ ལཛྫཱི དཡཱཔནྣོ, སབྦཔཱཎབྷཱུཏཧིཏཱནུཀམྤཱི ཝིཧརཏི. ཡམྤི, མཱཎཝ, བྷིཀྑུ པཱཎཱཏིཔཱཏཾ པཧཱཡ པཱཎཱཏིཔཱཏཱ པཊིཝིརཏོ ཧོཏི, ནིཧིཏདཎྜོ ནིཧིཏསཏྠོ ལཛྫཱི དཡཱཔནྣོ, སབྦཔཱཎབྷཱུཏཧིཏཱནུཀམྤཱི ¶ ¶ ཝིཧརཏི; ཨིདམྤིསྶ ཧོཏི སཱིལསྨིཾ. (ཡཐཱ ༡༩༤ ཡཱཝ ༢༡༠ ཨནུཙྪེདེསུ ཨེཝཾ ཝིཏྠཱརེཏབྦཾ).

‘‘ཡཐཱ ཝཱ པནེཀེ བྷོནྟོ སམཎབྲཱཧྨཎཱ སདྡྷཱདེཡྻཱནི བྷོཛནཱནི བྷུཉྫིཏྭཱ ཏེ ཨེཝརཱུཔཱཡ ¶ ཏིརཙྪཱནཝིཛྫཱཡ མིཙྪཱཛཱིཝེན ཛཱིཝིཏཾ ཀཔྤེནྟི, སེཡྻཐིདཾ – སནྟིཀམྨཾ པཎིདྷིཀམྨཾ བྷཱུཏཀམྨཾ བྷཱུརིཀམྨཾ ཝསྶཀམྨཾ ཝོསྶཀམྨཾ ཝཏྠུཀམྨཾ ཝཏྠུཔརིཀམྨཾ ཨཱཙམནཾ ནྷཱཔནཾ ཛུཧནཾ ཝམནཾ ཝིརེཙནཾ ཨུདྡྷཾཝིརེཙནཾ ཨདྷོཝིརེཙནཾ སཱིསཝིརེཙནཾ ཀཎྞཏེལཾ ནེཏྟཏཔྤནཾ ནཏྠུཀམྨཾ ཨཉྫནཾ པཙྩཉྫནཾ སཱལཱཀིཡཾ སལླཀཏྟིཡཾ དཱརཀཏིཀིཙྪཱ མཱུལབྷེསཛྫཱནཾ ཨནུཔྤདཱནཾ ཨོསདྷཱིནཾ པཊིམོཀྑོ ཨིཏི ཝཱ ཨིཏི ཨེཝརཱུཔཱཡ ཏིརཙྪཱནཝིཛྫཱཡ མིཙྪཱཛཱིཝཱ པཊིཝིརཏོ ཧོཏི. ཡམྤི, མཱཎཝ, བྷིཀྑུ ཡཐཱ ཝཱ པནེཀེ བྷོནྟོ སམཎབྲཱཧྨཎཱ སདྡྷཱདེཡྻཱནི བྷོཛནཱནི བྷུཉྫིཏྭཱ ཏེ ཨེཝརཱུཔཱཡ ཏིརཙྪཱནཝིཛྫཱཡ མིཙྪཱཛཱིཝེན ཛཱིཝིཏཾ ཀཔྤེནྟི, སེཡྻཐིདཾ, སནྟིཀམྨཾ པཎིདྷིཀམྨཾ…པེ… ཨོསདྷཱིནཾ པཊིམོཀྑོ ཨིཏི ཝཱ ཨིཏི ཨེཝརཱུཔཱཡ ཏིརཙྪཱནཝིཛྫཱཡ མིཙྪཱཛཱིཝཱ པཊིཝིརཏོ ཧོཏི. ཨིདམྤིསྶ ཧོཏི སཱིལསྨིཾ.

༤༥༢. ‘‘ས ཁོ སོ [ཨཡཾ ཁོ སོ (ཀ.)], མཱཎཝ, བྷིཀྑུ ཨེཝཾ སཱིལསམྤནྣོ ན ཀུཏོཙི བྷཡཾ སམནུཔསྶཏི, ཡདིདཾ སཱིལསཾཝརཏོ. སེཡྻཐཱཔི, མཱཎཝ, རཱཛཱ ཁཏྟིཡོ མུདྡྷཱཝསིཏྟོ ནིཧཏཔཙྩཱམིཏྟོ ན ཀུཏོཙི བྷཡཾ སམནུཔསྶཏི, ཡདིདཾ པཙྩཏྠིཀཏོ. ཨེཝམེཝ ཁོ, མཱཎཝ, བྷིཀྑུ ཨེཝཾ སཱིལསམྤནྣོ ན ཀུཏོཙི བྷཡཾ སམནུཔསྶཏི, ཡདིདཾ སཱིལསཾཝརཏོ. སོ ཨིམིནཱ ཨརིཡེན སཱིལཀྑནྡྷེན སམནྣཱགཏོ ཨཛ྄ཛྷཏྟཾ ཨནཝཛྫསུཁཾ ¶ པཊིསཾཝེདེཏི. ཨེཝཾ ཁོ, མཱཎཝ, བྷིཀྑུ སཱིལསམྤནྣོ ཧོཏི.

༤༥༣. ‘‘ཨཡཾ ཁོ སོ, མཱཎཝ, ཨརིཡོ སཱིལཀྑནྡྷོ ཡསྶ སོ བྷགཝཱ ཝཎྞཝཱདཱི ཨཧོསི, ཡཏྠ ཙ ཨིམཾ ཛནཏཾ སམཱདཔེསི ནིཝེསེསི པཏིཊྛཱཔེསི. ཨཏྠི ཙེཝེཏྠ ཨུཏྟརིཀརཎཱིཡ’’ནྟི.

‘‘ཨཙྪརིཡཾ, བྷོ ཨཱནནྡ, ཨབྦྷུཏཾ, བྷོ ཨཱནནྡ! སོ ཙཱཡཾ, བྷོ ཨཱནནྡ, ཨརིཡོ སཱིལཀྑནྡྷོ པརིཔུཎྞོ, ནོ ཨཔརིཔུཎྞོ. ཨེཝཾ པརིཔུཎྞཾ ཙཱཧཾ, བྷོ, ཨཱནནྡ, ཨརིཡཾ སཱིལཀྑནྡྷཾ ¶ ཨིཏོ བཧིདྡྷཱ ཨཉྙེསུ སམཎབྲཱཧྨཎེསུ ན ¶ སམནུཔསྶཱམི. ཨེཝཾ པརིཔུཎྞཉྩ, བྷོ ཨཱནནྡ, ཨརིཡཾ སཱིལཀྑནྡྷཾ ཨིཏོ བཧིདྡྷཱ ཨཉྙེ སམཎབྲཱཧྨཎཱ ཨཏྟནི སམནུཔསྶེཡྻུཾ, ཏེ ཏཱཝཏཀེནེཝ ཨཏྟམནཱ ཨསྶུ – ‘ཨལམེཏྟཱཝཏཱ, ཀཏམེཏྟཱཝཏཱ, ཨནུཔྤཏྟོ ནོ སཱམཉྙཏྠོ, ནཏྠི ནོ ཀིཉྩི ཨུཏྟརིཀརཎཱིཡ’ནྟི. ཨཐ ཙ པན བྷཝཾ ཨཱནནྡོ ཨེཝམཱཧ – ‘ཨཏྠི ཙེཝེཏྠ ཨུཏྟརིཀརཎཱིཡ’’’ནྟི [ཨིམསྶ ཨནནྟརཾ སཱི. པཱི. པོཏྠཀེསུ ‘‘པཋམབྷཱཎཝཱརཾ’’ཏི པཱཋོ དིསྶཏི].

སམཱདྷིཀྑནྡྷོ

༤༥༤. ‘‘ཀཏམོ ¶ པན སོ, བྷོ ཨཱནནྡ, ཨརིཡོ སམཱདྷིཀྑནྡྷོ, ཡསྶ སོ བྷཝཾ གོཏམོ ཝཎྞཝཱདཱི ཨཧོསི, ཡཏྠ ཙ ཨིམཾ ཛནཏཾ སམཱདཔེསི ནིཝེསེསི པཏིཊྛཱཔེསཱི’’ཏི?

‘‘ཀཐཉྩ, མཱཎཝ, བྷིཀྑུ ཨིནྡྲིཡེསུ གུཏྟདྭཱརོ ཧོཏི? ཨིདྷ, མཱཎཝ, བྷིཀྑུ ཙཀྑུནཱ རཱུཔཾ དིསྭཱ ན ནིམིཏྟགྒཱཧཱི ཧོཏི ནཱནུབྱཉྫནགྒཱཧཱི; ཡཏྭཱདྷིཀརཎམེནཾ ཙཀྑུནྡྲིཡཾ ཨསཾཝུཏཾ ཝིཧརནྟཾ ཨབྷིཛ྄ཛྷཱདོམནསྶཱ པཱཔཀཱ ཨཀུསལཱ དྷམྨཱ ཨནྭཱསྶཝེཡྻུཾ ཏསྶ སཾཝརཱཡ པཊིཔཛྫཏི, རཀྑཏི ཙཀྑུནྡྲིཡཾ, ཙཀྑུནྡྲིཡེ སཾཝརཾ ཨཱཔཛྫཏི. སོཏེན ¶ སདྡཾ སུཏྭཱ…པེ… གྷཱནེན གནྡྷཾ གྷཱཡིཏྭཱ… ཛིཝ྄ཧཱཡ རསཾ སཱཡིཏྭཱ… ཀཱཡེན ཕོཊྛབྦཾ ཕུསིཏྭཱ… མནསཱ དྷམྨཾ ཝིཉྙཱཡ ན ནིམིཏྟགྒཱཧཱི ཧོཏི ནཱནུབྱཉྫནགྒཱཧཱི; ཡཏྭཱདྷིཀརཎམེནཾ མནིནྡྲིཡཾ ཨསཾཝུཏཾ ཝིཧརནྟཾ ཨབྷིཛ྄ཛྷཱདོམནསྶཱ པཱཔཀཱ ཨཀུསལཱ དྷམྨཱ ཨནྭཱསྶཝེཡྻུཾ ཏསྶ སཾཝརཱཡ པཊིཔཛྫཏི, རཀྑཏི མནིནྡྲིཡཾ, མནིནྡྲིཡེ སཾཝརཾ ཨཱཔཛྫཏི. སོ ཨིམིནཱ ཨརིཡེན ཨིནྡྲིཡསཾཝརེན སམནྣཱགཏོ ཨཛ྄ཛྷཏྟཾ ཨབྱཱསེཀསུཁཾ པཊིསཾཝེདེཏི. ཨེཝཾ ཁོ, མཱཎཝ, བྷིཀྑུ ཨིནྡྲིཡེསུ གུཏྟདྭཱརོ ཧོཏི.

༤༥༥. ‘‘ཀཐཉྩ, མཱཎཝ, བྷིཀྑུ སཏིསམྤཛཉྙེན སམནྣཱགཏོ ཧོཏི? ཨིདྷ, མཱཎཝ, བྷིཀྑུ ཨབྷིཀྐནྟེ པཊིཀྐནྟེ སམྤཛཱནཀཱརཱི ཧོཏི, ཨཱལོཀིཏེ ཝིལོཀིཏེ སམྤཛཱནཀཱརཱི ཧོཏི, སམིཉྫིཏེ པསཱརིཏེ སམྤཛཱནཀཱརཱི ཧོཏི, སངྒྷཱཊིཔཏྟཙཱིཝརདྷཱརཎེ སམྤཛཱནཀཱརཱི ཧོཏི, ཨསིཏེ པཱིཏེ ཁཱཡིཏེ སཱཡིཏེ སམྤཛཱནཀཱརཱི ཧོཏི, ཨུཙྩཱརཔསྶཱཝཀམྨེ སམྤཛཱནཀཱརཱི ཧོཏི, གཏེ ཋིཏེ ནིསིནྣེ ¶ སུཏྟེ ཛཱགརིཏེ བྷཱསིཏེ ཏུཎྷཱིབྷཱཝེ སམྤཛཱནཀཱརཱི ཧོཏི. ཨེཝཾ ཁོ, མཱཎཝ, བྷིཀྑུ སཏིསམྤཛཉྙེན སམནྣཱགཏོ ཧོཏི.

༤༥༦. ‘‘ཀཐཉྩ, མཱཎཝ, བྷིཀྑུ སནྟུཊྛོ ཧོཏི? ཨིདྷ, མཱཎཝ, བྷིཀྑུ སནྟུཊྛོ ཧོཏི ཀཱཡཔརིཧཱརིཀེན ཙཱིཝརེན ཀུཙྪིཔརིཧཱརིཀེན པིཎྜཔཱཏེན. སོ ཡེན ཡེནེཝ པཀྐམཏི, སམཱདཱཡེཝ པཀྐམཏི. སེཡྻཐཱཔི, མཱཎཝ, པཀྑཱི སཀུཎོ ཡེན ཡེནེཝ ཌེཏི, སཔཏྟབྷཱརོཝ ཌེཏི ¶ ; ཨེཝམེཝ ཁོ, མཱཎཝ, བྷིཀྑུ སནྟུཊྛོ ཧོཏི ཀཱཡཔརིཧཱརིཀེན ཙཱིཝརེན ཀུཙྪིཔརིཧཱརིཀེན པིཎྜཔཱཏེན. སོ ཡེན ཡེནེཝ པཀྐམཏི, སམཱདཱཡེཝ པཀྐམཏི. ཨེཝཾ ཁོ, མཱཎཝ, བྷིཀྑུ སནྟུཊྛོ ཧོཏི.

༤༥༧. ‘‘སོ ¶ ཨིམིནཱ ཙ ཨརིཡེན སཱིལཀྑནྡྷེན སམནྣཱགཏོ, ཨིམིནཱ ཙ ཨརིཡེན ཨིནྡྲིཡསཾཝརེན སམནྣཱགཏོ, ཨིམིནཱ ཙ ཨརིཡེན སཏིསམྤཛཉྙེན སམནྣཱགཏོ, ཨིམཱཡ ཙ ཨརིཡཱཡ སནྟུཊྛིཡཱ སམནྣཱགཏོ ཝིཝིཏྟཾ སེནཱསནཾ བྷཛཏི ཨརཉྙཾ རུཀྑམཱུལཾ པབྦཏཾ ཀནྡརཾ གིརིགུཧཾ སུསཱནཾ ཝནཔཏྠཾ ཨབྦྷོཀཱསཾ པལཱལཔུཉྫཾ. སོ པཙྪཱབྷཏྟཾ པིཎྜཔཱཏཔྤཊིཀྐནྟོ ནིསཱིདཏི པལླངྐཾ ཨཱབྷུཛིཏྭཱ, ཨུཛུཾ ཀཱཡཾ པཎིདྷཱཡ, པརིམུཁཾ སཏིཾ ཨུཔཊྛཔེཏྭཱ.

༤༥༨. ‘‘སོ ཨབྷིཛ྄ཛྷཾ ལོཀེ པཧཱཡ ཝིགཏཱབྷིཛ྄ཛྷེན ཙེཏསཱ ཝིཧརཏི ཨབྷིཛ྄ཛྷཱཡ ཙིཏྟཾ པརིསོདྷེཏི. བྱཱཔཱདཔདོསཾ པཧཱཡ ཨབྱཱཔནྣཙིཏྟོ ཝིཧརཏི སབྦཔཱཎབྷཱུཏཧིཏཱནུཀམྤཱི བྱཱཔཱདཔདོསཱ ཙིཏྟཾ པརིསོདྷེཏི. ཐིནམིདྡྷཾ པཧཱཡ ཝིགཏཐིནམིདྡྷོ ཝིཧརཏི ཨཱལོཀསཉྙཱི སཏོ སམྤཛཱནོ, ཐིནམིདྡྷཱ ཙིཏྟཾ པརིསོདྷེཏི. ཨུདྡྷཙྩཀུཀྐུཙྩཾ པཧཱཡ ཨནུདྡྷཏོ ཝིཧརཏི ཨཛ྄ཛྷཏྟཾ ཝཱུཔསནྟཙིཏྟོ ཨུདྡྷཙྩཀུཀྐུཙྩཱ ཙིཏྟཾ པརིསོདྷེཏི. ཝིཙིཀིཙྪཾ པཧཱཡ ཏིཎྞཝིཙིཀིཙྪོ ཝིཧརཏི ཨཀཐཾཀཐཱི ཀུསལེསུ དྷམྨེསུ, ཝིཙིཀིཙྪཱཡ ཙིཏྟཾ པརིསོདྷེཏི.

༤༥༩. ‘‘སེཡྻཐཱཔི, མཱཎཝ, པུརིསོ ཨིཎཾ ཨཱདཱཡ ཀམྨནྟེ པཡོཛེཡྻ. ཏསྶ ཏེ ཀམྨནྟཱ སམིཛ྄ཛྷེཡྻུཾ. སོ ཡཱནི ཙ པོརཱཎཱནི ཨིཎམཱུལཱནི ཏཱནི ཙ བྱནྟིཾ ཀརེཡྻ, སིཡཱ ཙསྶ ཨུཏྟརིཾ ཨཝསིཊྛཾ ¶ དཱརབྷརཎཱཡ. ཏསྶ ཨེཝམསྶ – ‘ཨཧཾ ཁོ པུབྦེ ཨིཎཾ ཨཱདཱཡ ཀམྨནྟེ པཡོཛེསིཾ ¶ . ཏསྶ མེ ཏེ ཀམྨནྟཱ སམིཛ྄ཛྷིཾསུ. སོཧཾ ཡཱནི ཙ པོརཱཎཱནི ཨིཎམཱུལཱནི ཏཱནི ཙ བྱནྟིཾ ཨཀཱསིཾ, ཨཏྠི ཙ མེ ཨུཏྟརིཾ ཨཝསིཊྛཾ དཱརབྷརཎཱཡཱ’ཏི. སོ ཏཏོནིདཱནཾ ལབྷེཐ པཱམོཛྫཾ, ཨདྷིགཙྪེཡྻ སོམནསྶཾ.

༤༦༠. ‘‘སེཡྻཐཱཔི, མཱཎཝ, པུརིསོ ཨཱབཱདྷིཀོ ཨསྶ དུཀྑིཏོ བཱལ༹ྷགིལཱནོ; བྷཏྟཉྩསྶ ནཙྪཱདེཡྻ, ན ཙསྶ ཀཱཡེ བལམཏྟཱ. སོ ཨཔརེན སམཡེན ཏམྷཱ ཨཱབཱདྷཱ མུཙྩེཡྻ, བྷཏྟཉྩསྶ ཚཱདེཡྻ, སིཡཱ ཙསྶ ཀཱཡེ བལམཏྟཱ. ཏསྶ ཨེཝམསྶ – ‘ཨཧཾ ཁོ པུབྦེ ཨཱབཱདྷིཀོ ཨཧོསིཾ དུཀྑིཏོ བཱལ༹ྷགིལཱནོ, བྷཏྟཉྩ མེ ནཙྪཱདེསི, ན ཙ མེ ཨཱསི ཀཱཡེ བལམཏྟཱ. སོམྷི ཨེཏརཧི ཏམྷཱ ཨཱབཱདྷཱ མུཏྟོ བྷཏྟཉྩ མེ ཚཱདེཏི, ཨཏྠི ཙ མེ ཀཱཡེ བལམཏྟཱ’ཏི. སོ ཏཏོནིདཱནཾ ལབྷེཐ པཱམོཛྫཾ, ཨདྷིགཙྪེཡྻ སོམནསྶཾ.

༤༦༡. ‘‘སེཡྻཐཱཔི, མཱཎཝ, པུརིསོ བནྡྷནཱགཱརེ བདྡྷོ ཨསྶ. སོ ཨཔརེན སམཡེན ཏམྷཱ བནྡྷནཱགཱརཱ མུཙྩེཡྻ སོཏྠིནཱ ཨབྦྷཡེན, ན ཙསྶ ཀིཉྩི བྷོགཱནཾ ཝཡོ. ཏསྶ ཨེཝམསྶ – ‘ཨཧཾ ཁོ པུབྦེ བནྡྷནཱགཱརེ བདྡྷོ ཨཧོསིཾ. སོམྷི ཨེཏརཧི ཏམྷཱ བནྡྷནཱགཱརཱ མུཏྟོ ¶ སོཏྠིནཱ ཨབྦྷཡེན, ནཏྠི ཙ མེ ཀིཉྩི བྷོགཱནཾ ཝཡོ’ཏི. སོ ཏཏོནིདཱནཾ ལབྷེཐ པཱམོཛྫཾ, ཨདྷིགཙྪེཡྻ སོམནསྶཾ.

༤༦༢. ‘‘སེཡྻཐཱཔི, མཱཎཝ, པུརིསོ དཱསོ ཨསྶ ཨནཏྟཱདྷཱིནོ པརཱདྷཱིནོ ན ཡེནཀཱམཾགམོ. སོ ཨཔརེན སམཡེན ཏམྷཱ དཱསབྱཱ མུཙྩེཡྻ, ཨཏྟཱདྷཱིནོ ¶ ཨཔརཱདྷཱིནོ བྷུཛིསྶོ ཡེནཀཱམཾགམོ. ཏསྶ ཨེཝམསྶ – ‘ཨཧཾ ཁོ པུབྦེ དཱསོ ཨཧོསིཾ ཨནཏྟཱདྷཱིནོ པརཱདྷཱིནོ ན ཡེནཀཱམཾགམོ. སོམྷི ཨེཏརཧི ཏམྷཱ དཱསབྱཱ མུཏྟོ ཨཏྟཱདྷཱིནོ ཨཔརཱདྷཱིནོ བྷུཛིསྶོ ཡེནཀཱམཾགམོ’ཏི. སོ ཏཏོནིདཱནཾ ལབྷེཐ པཱམོཛྫཾ, ཨདྷིགཙྪེཡྻ སོམནསྶཾ.

༤༦༣. ‘‘སེཡྻཐཱཔི, མཱཎཝ, པུརིསོ སདྷནོ སབྷོགོ ཀནྟཱརདྡྷཱནམགྒཾ པཊིཔཛྫེཡྻ དུབྦྷིཀྑཾ སཔྤཊིབྷཡཾ. སོ ཨཔརེན སམཡེན ཏཾ ཀནྟཱརཾ ནིཏྠརེཡྻ, སོཏྠིནཱ གཱམནྟཾ ཨནུཔཱཔུཎེཡྻ ཁེམཾ ཨཔྤཊིབྷཡཾ. ཏསྶ ཨེཝམསྶ ¶ – ‘ཨཧཾ ཁོ པུབྦེ སདྷནོ སབྷོགོ ཀནྟཱརདྡྷཱནམགྒཾ པཊིཔཛྫིཾ དུབྦྷིཀྑཾ སཔྤཊིབྷཡཾ. སོམྷི ཨེཏརཧི ཀནྟཱརཾ ནིཏྠིཎྞོ, སོཏྠིནཱ གཱམནྟཾ ཨནུཔྤཏྟོ ཁེམཾ ཨཔྤཊིབྷཡ’ནྟི. སོ ཏཏོནིདཱནཾ ལབྷེཐ པཱམོཛྫཾ, ཨདྷིགཙྪེཡྻ སོམནསྶཾ.

༤༦༤. ‘‘ཨེཝམེཝ ཁོ, མཱཎཝ, བྷིཀྑུ ཡཐཱ ཨིཎཾ ཡཐཱ རོགཾ ཡཐཱ བནྡྷནཱགཱརཾ ཡཐཱ དཱསབྱཾ ཡཐཱ ཀནྟཱརདྡྷཱནམགྒཾ, ཨེཝཾ ཨིམེ པཉྩ ནཱིཝརཎེ ཨཔྤཧཱིནེ ཨཏྟནི སམནུཔསྶཏི.

༤༦༥. ‘‘སེཡྻཐཱཔི, མཱཎཝ, ཡཐཱ ཨཱཎཎྱཾ ཡཐཱ ཨཱརོགྱཾ ཡཐཱ བནྡྷནཱམོཀྑཾ ཡཐཱ བྷུཛིསྶཾ ཡཐཱ ཁེམནྟབྷཱུམིཾ. ཨེཝམེཝ བྷིཀྑུ ཨིམེ པཉྩ ནཱིཝརཎེ པཧཱིནེ ཨཏྟནི སམནུཔསྶཏི.

༤༦༦. ‘‘ཏསྶིམེ པཉྩ ནཱིཝརཎེ པཧཱིནེ ཨཏྟནི སམནུཔསྶཏོ པཱམོཛྫཾ ཛཱཡཏི, པམུདིཏསྶ པཱིཏི ཛཱཡཏི, པཱིཏིམནསྶ ཀཱཡོ པསྶམྦྷཏི, པསྶདྡྷཀཱཡོ སུཁཾ ཝེདེཏི, སུཁིནོ ཙིཏྟཾ སམཱདྷིཡཏི.

༤༦༧. ‘‘སོ ཝིཝིཙྩེཝ ཀཱམེཧི ཝིཝིཙྩ ཨཀུསལེཧི དྷམྨེཧི སཝིཏཀྐཾ སཝིཙཱརཾ ཝིཝེཀཛཾ པཱིཏིསུཁཾ པཋམཾ ཛྷཱནཾ ཨུཔསམྤཛྫ ཝིཧརཏི. སོ ¶ ཨིམམེཝ ཀཱཡཾ ཝིཝེཀཛེན པཱིཏིསུཁེན ¶ ཨབྷིསནྡེཏི པརིསནྡེཏི པརིཔཱུརེཏི པརིཔྥརཏི, ནཱསྶ ཀིཉྩི སབྦཱཝཏོ ཀཱཡསྶ ཝིཝེཀཛེན པཱིཏིསུཁེན ཨཔྥུཊཾ ཧོཏི.

‘‘སེཡྻཐཱཔི, མཱཎཝ, དཀྑོ ནྷཱཔཀོ ཝཱ ནྷཱཔཀནྟེཝཱསཱི ཝཱ ཀཾསཐཱལེ ནྷཱནཱིཡཙུཎྞཱནི ཨཱཀིརིཏྭཱ ཨུདཀེན པརིཔྥོསཀཾ པརིཔྥོསཀཾ སནྡེཡྻ. སཱཡཾ ནྷཱནཱིཡཔིཎྜི སྣེཧཱནུགཏཱ སྣེཧཔརེཏཱ སནྟརབཱཧིརཱ ཕུཊཱ སྣེཧེན, ན ཙ པགྒྷརཎཱི. ཨེཝམེཝ ཁོ, མཱཎཝ, བྷིཀྑུ ཨིམམེཝ ཀཱཡཾ ཝིཝེཀཛེན པཱིཏིསུཁེན ཨབྷིསནྡེཏི པརིསནྡེཏི པརིཔཱུརེཏི པརིཔྥརཏི, ནཱསྶ ཀིཉྩི སབྦཱཝཏོ ཀཱཡསྶ ཝིཝེཀཛེན པཱིཏིསུཁེན ཨཔྥུཊཾ ཧོཏི. ཡམྤི, མཱཎཝ, བྷིཀྑུ ཝིཝིཙྩེཝ ཀཱམེཧི ཝིཝིཙྩ ཨཀུསལེཧི དྷམྨེཧི སཝིཏཀྐཾ སཝིཙཱརཾ ཝིཝེཀཛཾ པཱིཏིསུཁཾ པཋམཾ ཛྷཱནཾ ཨུཔསམྤཛྫ ཝིཧརཏི. སོ ཨིམམེཝ ཀཱཡཾ ཝིཝེཀཛེན པཱིཏིསུཁེན ཨབྷིསནྡེཏི པརིསནྡེཏི པརིཔཱུརེཏི པརིཔྥརཏི, ནཱསྶ ཀིཉྩི སབྦཱཝཏོ ཀཱཡསྶ ¶ ཝིཝེཀཛེན པཱིཏིསུཁེན ཨཔྥུཊཾ ཧོཏི. ཨིདམྤིསྶ ཧོཏི སམཱདྷིསྨིཾ.

༤༦༨. ‘‘པུན ཙཔརཾ, མཱཎཝ, བྷིཀྑུ ཝིཏཀྐཝིཙཱརཱནཾ ཝཱུཔསམཱ ཨཛ྄ཛྷཏྟཾ སམྤསཱདནཾ ཙེཏསོ ཨེཀོདིབྷཱཝཾ ཨཝིཏཀྐཾ ཨཝིཙཱརཾ སམཱདྷིཛཾ པཱིཏིསུཁཾ དུཏིཡཾ ཛྷཱནཾ ཨུཔསམྤཛྫ ཝིཧརཏི. སོ ཨིམམེཝ ཀཱཡཾ སམཱདྷིཛེན པཱིཏིསུཁེན ཨབྷིསནྡེཏི པརིསནྡེཏི པརིཔཱུརེཏི པརིཔྥརཏི, ནཱསྶ ཀིཉྩི སབྦཱཝཏོ ཀཱཡསྶ སམཱདྷིཛེན པཱིཏིསུཁེན ཨཔྥུཊཾ ཧོཏི.

‘‘སེཡྻཐཱཔི ¶ , མཱཎཝ, ཨུདཀརཧདོ གམྦྷཱིརོ ཨུབྦྷིདོདཀོ. ཏསྶ ནེཝསྶ པུརཏྠིམཱཡ དིསཱཡ ཨུདཀསྶ ཨཱཡམུཁཾ, ན དཀྑིཎཱཡ དིསཱཡ ཨུདཀསྶ ཨཱཡམུཁཾ, ན པཙྪིམཱཡ དིསཱཡ ཨུདཀསྶ ཨཱཡམུཁཾ, ན ཨུཏྟརཱཡ དིསཱཡ ཨུདཀསྶ ¶ ཨཱཡམུཁཾ, དེཝོ ཙ ན ཀཱལེན ཀཱལཾ སམྨཱ དྷཱརཾ ཨནུཔཝེཙྪེཡྻ. ཨཐ ཁོ ཏམྷཱཝ ཨུདཀརཧདཱ སཱིཏཱ ཝཱརིདྷཱརཱ ཨུབྦྷིཛྫིཏྭཱ ཏམེཝ ཨུདཀརཧདཾ སཱིཏེན ཝཱརིནཱ ཨབྷིསནྡེཡྻ པརིསནྡེཡྻ པརིཔཱུརེཡྻ པརིཔྥརེཡྻ, ནཱསྶ ཀིཉྩི སབྦཱཝཏོ ཨུདཀརཧདསྶ སཱིཏེན ཝཱརིནཱ ཨཔྥུཊཾ ཨསྶ. ཨེཝམེཝ ཁོ, མཱཎཝ, བྷིཀྑུ…པེ… ཡམྤི, མཱཎཝ, བྷིཀྑུ ཝིཏཀྐཝིཙཱརཱནཾ ཝཱུཔསམཱ… པེ… དུཏིཡཾ ཛྷཱནཾ ཨུཔསམྤཛྫ ཝིཧརཏི, སོ ཨིམམེཝ ཀཱཡཾ སམཱདྷིཛེན པཱིཏིསུཁེན ཨབྷིསནྡེཏི པརིསནྡེཏི པརིཔཱུརེཏི པརིཔྥརཏི, ནཱསྶ ཀིཉྩི སབྦཱཝཏོ ཀཱཡསྶ སམཱདྷིཛེན པཱིཏིསུཁེན ཨཔྥུཊཾ ཧོཏི. ཨིདམྤིསྶ ཧོཏི སམཱདྷིསྨིཾ.

༤༦༩. ‘‘པུན ཙཔརཾ, མཱཎཝ, བྷིཀྑུ པཱིཏིཡཱ ཙ ཝིརཱགཱ ཨུཔེཀྑཀོ ཙ ཝིཧརཏི སཏོ སམྤཛཱནོ ¶ , སུཁཉྩ ཀཱཡེན པཊིསཾཝེདེཏི, ཡཾ ཏཾ ཨརིཡཱ ཨཱཙིཀྑནྟི – ‘‘ཨུཔེཀྑཀོ སཏིམཱ སུཁཝིཧཱརཱི’’ཏི, ཏཏིཡཾ ཛྷཱནཾ ཨུཔསམྤཛྫ ཝིཧརཏི. སོ ཨིམམེཝ ཀཱཡཾ ནིཔྤཱིཏིཀེན སུཁེན ཨབྷིསནྡེཏི པརིསནྡེཏི པརིཔཱུརེཏི པརིཔྥརཏི, ནཱསྶ ཀིཉྩི སབྦཱཝཏོ ཀཱཡསྶ ནིཔྤཱིཏིཀེན སུཁེན ཨཔྥུཊཾ ཧོཏི.

‘‘སེཡྻཐཱཔི, མཱཎཝ, ཨུཔྤལིནིཡཾ ཝཱ པདུམིནིཡཾ ཝཱ པུཎྜརཱིཀིནིཡཾ ཝཱ ཨཔྤེཀཙྩཱནི ཨུཔྤལཱནི ཝཱ པདུམཱནི ཝཱ པུཎྜརཱིཀཱནི ཝཱ ཨུདཀེ ཛཱཏཱནི ཨུདཀེ སཾཝཌྜྷཱནི ཨུདཀཱནུགྒཏཱནི ཨནྟོནིམུགྒཔོསཱིནི, ཏཱནི ཡཱཝ ཙགྒཱ ཡཱཝ ཙ མཱུལཱ སཱིཏེན ཝཱརིནཱ ཨབྷིསནྣཱནི པརིསནྣཱནི པརིཔཱུརཱནི པརིཔྥུཊཱནི, ནཱསྶ ཀིཉྩི སབྦཱཝཏཾ ཨུཔྤལཱནཾ ཝཱ པདུམཱནཾ ཝཱ པུཎྜརཱིཀཱནཾ ཝཱ ¶ ¶ སཱིཏེན ཝཱརིནཱ ཨཔྥུཊཾ ཨསྶ. ཨེཝམེཝ ཁོ, མཱཎཝ, བྷིཀྑུ…པེ… ཡམྤི, མཱཎཝ, བྷིཀྑུ པཱིཏིཡཱ ཙ ཝིརཱགཱ…པེ… ཏཏིཡཾ ཛྷཱནཾ ཨུཔསམྤཛྫ ཝིཧརཏི. སོ ཨིམམེཝ ཀཱཡཾ ནིཔྤཱིཏིཀེན སུཁེན ཨབྷིསནྡེཏི པརིསནྡེཏི པརིཔཱུརེཏི པརིཔྥརཏི, ནཱསྶ ཀིཉྩི སབྦཱཝཏོ ཀཱཡསྶ ནིཔྤཱིཏིཀེན སུཁེན ཨཔྥུཊཾ ཧོཏི. ཨིདམྤིསྶ ཧོཏི སམཱདྷིསྨིཾ.

༤༧༠. ‘‘པུན ཙཔརཾ, མཱཎཝ, བྷིཀྑུ སུཁསྶ ཙ པཧཱནཱ དུཀྑསྶ ཙ པཧཱནཱ པུབྦེཝ སོམནསྶདོམནསྶཱནཾ ཨཏྠངྒམཱ ཨདུཀྑམསུཁཾ ཨུཔེཀྑཱསཏིཔཱརིསུདྡྷིཾ ཙཏུཏྠཾ ཛྷཱནཾ ཨུཔསམྤཛྫ ཝིཧརཏི. སོ ཨིམམེཝ ཀཱཡཾ པརིསུདྡྷེན ཙེཏསཱ པརིཡོདཱཏེན ཕརིཏྭཱ ནིསིནྣོ ཧོཏི; ནཱསྶ ཀིཉྩི སབྦཱཝཏོ ཀཱཡསྶ པརིསུདྡྷེན ཙེཏསཱ པརིཡོདཱཏེན ཨཔྥུཊཾ ཧོཏི.

‘‘སེཡྻཐཱཔི, མཱཎཝ, པུརིསོ ཨོདཱཏེན ཝཏྠེན སསཱིསཾ པཱརུཔིཏྭཱ ནིསིནྣོ ཨསྶ, ནཱསྶ ཀིཉྩི སབྦཱཝཏོ ཀཱཡསྶ ཨོདཱཏེན ཝཏྠེན ཨཔྥུཊཾ ཨསྶ. ཨེཝམེཝ ཁོ, མཱཎཝ, བྷིཀྑུ…པེ… ཡམྤི, མཱཎཝ, བྷིཀྑུ སུཁསྶ ཙ པཧཱནཱ དུཀྑསྶ ཙ པཧཱནཱ པུབྦེཝ སོམནསྶདོམནསྶཱནཾ ཨཏྠངྒམཱ ཨདུཀྑམསུཁཾ ཨུཔེཀྑཱསཏིཔཱརིསུདྡྷིཾ ཙཏུཏྠཾ ཛྷཱནཾ ཨུཔསམྤཛྫ ཝིཧརཏི. སོ ཨིམམེཝ ཀཱཡཾ པརིསུདྡྷེན ཙེཏསཱ པརིཡོདཱཏེན ཕརིཏྭཱ ནིསིནྣོ ཧོཏི; ནཱསྶ ཀིཉྩི སབྦཱཝཏོ ཀཱཡསྶ པརིསུདྡྷེན ཙེཏསཱ པརིཡོདཱཏེན ཨཔྥུཊཾ ཧོཏི. ཨིདམྤིསྶ ཧོཏི སམཱདྷིསྨིཾ.

༤༧༡. ‘‘ཨཡཾ ཁོ སོ, མཱཎཝ, ཨརིཡོ སམཱདྷིཀྑནྡྷོ ཡསྶ སོ བྷགཝཱ ཝཎྞཝཱདཱི ཨཧོསི ¶ , ཡཏྠ ཙ ཨིམཾ ཛནཏཾ སམཱདཔེསི ནིཝེསེསི པཏིཊྛཱཔེསི. ཨཏྠི ཙེཝེཏྠ ཨུཏྟརིཀརཎཱིཡ’’ནྟི.

‘‘ཨཙྪརིཡཾ, བྷོ ཨཱནནྡ, ཨབྦྷུཏཾ, བྷོ ¶ ཨཱནནྡ! སོ ཙཱཡཾ, བྷོ ཨཱནནྡ, ཨརིཡོ སམཱདྷིཀྑནྡྷོ པརིཔུཎྞོ, ནོ ཨཔརིཔུཎྞོ. ཨེཝཾ པརིཔུཎྞཾ ཙཱཧཾ, བྷོ ཨཱནནྡ, ཨརིཡཾ སམཱདྷིཀྑནྡྷཾ ཨིཏོ བཧིདྡྷཱ ཨཉྙེསུ སམཎབྲཱཧྨཎེསུ ན སམནུཔསྶཱམི. ཨེཝཾ པརིཔུཎྞཉྩ, བྷོ ཨཱནནྡ, ཨརིཡཾ སམཱདྷིཀྑནྡྷཾ ཨིཏོ བཧིདྡྷཱ ཨཉྙེ སམཎབྲཱཧྨཎཱ ཨཏྟནི སམནུཔསྶེཡྻུཾ, ཏེ ཏཱཝཏཀེནེཝ ཨཏྟམནཱ ཨསྶུ – ‘ཨལམེཏྟཱཝཏཱ, ཀཏམེཏྟཱཝཏཱ, ཨནུཔྤཏྟོ ནོ སཱམཉྙཏྠོ, ནཏྠི ནོ ཀིཉྩི ཨུཏྟརིཀརཎཱིཡ’ནྟི. ཨཐ ཙ པན བྷཝཾ ཨཱནནྡོ ཨེཝམཱཧ – ‘ཨཏྠི ཙེཝེཏྠ ཨུཏྟརིཀརཎཱིཡ’’’ནྟི.

པཉྙཱཀྑནྡྷོ

༤༧༢. ‘‘ཀཏམོ ¶ པན སོ, བྷོ ཨཱནནྡ, ཨརིཡོ པཉྙཱཀྑནྡྷོ, ཡསྶ བྷོ བྷཝཾ གོཏམོ ཝཎྞཝཱདཱི ཨཧོསི, ཡཏྠ ཙ ཨིམཾ ཛནཏཾ སམཱདཔེསི ནིཝེསེསི པཏིཊྛཱཔེསཱི’’ཏི?

‘‘སོ ཨེཝཾ སམཱཧིཏེ ཙིཏྟེ པརིསུདྡྷེ པརིཡོདཱཏེ ཨནངྒཎེ ཝིགཏཱུཔཀྐིལེསེ མུདུབྷཱུཏེ ཀམྨནིཡེ ཋིཏེ ཨཱནེཉྫཔྤཏྟེ ཉཱཎདསྶནཱཡ ཙིཏྟཾ ཨབྷིནཱིཧརཏི ཨབྷིནིནྣཱམེཏི. སོ ཨེཝཾ པཛཱནཱཏི – ‘ཨཡཾ ཁོ མེ ཀཱཡོ རཱུཔཱི ཙཱཏུམཧཱབྷཱུཏིཀོ མཱཏཱཔེཏྟིཀསམྦྷཝོ ཨོདནཀུམྨཱསཱུཔཙཡོ ཨནིཙྩུཙྪཱདནཔརིམདྡནབྷེདནཝིདྡྷཾསནདྷམྨོ; ཨིདཉྩ པན མེ ཝིཉྙཱཎཾ ཨེཏྠ སིཏཾ ཨེཏྠ པཊིབདྡྷ’ནྟི.

‘‘སེཡྻཐཱཔི, མཱཎཝ, མཎི ཝེལུ༹རིཡོ སུབྷོ ཛཱཏིམཱ ཨཊྛཾསོ སུཔརིཀམྨཀཏོ ཨཙྪོ ཝིཔྤསནྣོ ཨནཱཝིལོ སབྦཱཀཱརསམྤནྣོ. ཏཏྲཱསྶ སུཏྟཾ ཨཱཝུཏཾ ནཱིལཾ ཝཱ པཱིཏཾ ཝཱ ལོཧིཏཾ ཝཱ ཨོདཱཏཾ ཝཱ པཎྜུསུཏྟཾ ཝཱ. ཏམེནཾ ཙཀྑུམཱ པུརིསོ ཧཏྠེ ཀརིཏྭཱ པཙྩཝེཀྑེཡྻ – ‘ཨཡཾ ཁོ མཎི ཝེལུ༹རིཡོ སུབྷོ ཛཱཏིམཱ ཨཊྛཾསོ ¶ སུཔརིཀམྨཀཏོ ཨཙྪོ ཝིཔྤསནྣོ ཨནཱཝིལོ སབྦཱཀཱརསམྤནྣོ. ཏཏྲིདཾ སུཏྟཾ ཨཱཝུཏཾ ནཱིལཾ ཝཱ པཱིཏཾ ཝཱ ལོཧིཏཾ ཝཱ ཨོདཱཏཾ ཝཱ པཎྜུསུཏྟཾ ཝཱ’ཏི. ཨེཝམེཝ ཁོ, མཱཎཝ, བྷིཀྑུ ཨེཝཾ སམཱཧིཏེ ཙིཏྟེ པརིསུདྡྷེ པརིཡོདཱཏེ ཨནངྒཎེ ཝིགཏཱུཔཀྐིལེསེ མུདུབྷཱུཏེ ཀམྨནིཡེ ཋིཏེ ཨཱནེཉྫཔྤཏྟེ ཉཱཎདསྶནཱཡ ཙིཏྟཾ ཨབྷིནཱིཧརཏི ཨབྷིནིནྣཱམེཏི. སོ ཨེཝཾ པཛཱནཱཏི – ‘ཨཡཾ ཁོ མེ ཀཱཡོ རཱུཔཱི ཙཱཏུམཧཱབྷཱུཏིཀོ ¶ མཱཏཱཔེཏྟིཀསམྦྷཝོ ཨོདནཀུམྨཱསཱུཔཙཡོ ཨནིཙྩུཙྪཱདནཔརིམདྡནབྷེདན-ཝིདྡྷཾསནདྷམྨོ. ཨིདཉྩ པན མེ ཝིཉྙཱཎཾ ཨེཏྠ སིཏཾ ཨེཏྠ པཊིབདྡྷ’ནྟི. ཡམྤི, མཱཎཝ, བྷིཀྑུ ཨེཝཾ སམཱཧིཏེ ཙིཏྟེ…པེ… ¶ ཨཱནེཉྫཔྤཏྟེ ཉཱཎདསྶནཱཡ ཙིཏྟཾ ཨབྷིནཱིཧརཏི ཨབྷིནིནྣཱམེཏི. སོ ཨེཝཾ པཛཱནཱཏི…པེ… ཨེཏྠ པཊིབདྡྷནྟི. ཨིདམྤིསྶ ཧོཏི པཉྙཱཡ.

༤༧༣. ‘‘སོ ཨེཝཾ སམཱཧིཏེ ཙིཏྟེ པརིསུདྡྷེ པརིཡོདཱཏེ ཨནངྒཎེ ཝིགཏཱུཔཀྐིལེསེ མུདུབྷཱུཏེ ཀམྨནིཡེ ཋིཏེ ཨཱནེཉྫཔྤཏྟེ མནོམཡཾ ཀཱཡཾ ཨབྷིནིམྨཱནཱཡ ཙིཏྟཾ ཨབྷིནཱིཧརཏི ཨབྷིནིནྣཱམེཏི. སོ ཨིམམྷཱ ཀཱཡཱ ཨཉྙཾ ཀཱཡཾ ཨབྷིནིམྨིནཱཏི རཱུཔིཾ མནོམཡཾ སབྦངྒཔཙྩངྒིཾ ཨཧཱིནིནྡྲིཡཾ.

‘‘སེཡྻཐཱཔི ¶ , མཱཎཝ, པུརིསོ མུཉྫམྷཱ ཨཱིསིཀཾ པཝཱཧེཡྻ. ཏསྶ ཨེཝམསྶ – ‘ཨཡཾ མུཉྫོ ཨཡཾ ཨཱིསིཀཱ; ཨཉྙོ མུཉྫོ ཨཉྙཱ ཨཱིསིཀཱ; མུཉྫམྷཱ ཏྭེཝ ཨཱིསིཀཱ པཝཱལ༹ྷཱ’ཏི. སེཡྻཐཱ ཝཱ པན, མཱཎཝ, པུརིསོ ཨསིཾ ཀོསིཡཱ པཝཱཧེཡྻ. ཏསྶ ཨེཝམསྶ – ‘ཨཡཾ ཨསི, ཨཡཾ ཀོསི; ཨཉྙོ ཨསི, ཨཉྙཱ ཀོསི; ཀོསིཡཱ ཏྭེཝ ཨསི པཝཱལ༹ྷོ’ཏི. སེཡྻཐཱ ཝཱ པན, མཱཎཝ, པུརིསོ ཨཧིཾ ཀརཎྜཱ ཨུདྡྷརེཡྻ. ཏསྶ ཨེཝམསྶ – ‘ཨཡཾ ཨཧི, ཨཡཾ ཀརཎྜོ; ཨཉྙོ ཨཧི, ཨཉྙོ ཀརཎྜོ; ཀརཎྜཱ ཏྭེཝ ཨཧི ཨུབྦྷཏོ’ཏི ¶ . ཨེཝམེཝ ཁོ, མཱཎཝ, བྷིཀྑུ…པེ… ཡམྤི, མཱཎཝ, བྷིཀྑུ ཨེཝཾ སམཱཧིཏེ ཙིཏྟེ པརིསུདྡྷེ པརིཡོདཱཏེ ཨནངྒཎེ ཝིགཏཱུཔཀྐིལེསེ མུདུབྷཱུཏེ ཀམྨནིཡེ ཋིཏེ ཨཱནེཉྫཔྤཏྟེ མནོམཡཾ ཀཱཡཾ ཨབྷིནིམྨཱནཱཡ ཙིཏྟཾ ཨབྷིནཱིཧརཏི ཨབྷིནིནྣཱམེཏི…པེ…. ཨིདམྤིསྶ ཧོཏི པཉྙཱཡ.

༤༧༤. ‘‘སོ ཨེཝཾ སམཱཧིཏེ ཙིཏྟེ པརིསུདྡྷེ པརིཡོདཱཏེ ཨནངྒཎེ ཝིགཏཱུཔཀྐིལེསེ མུདུབྷཱུཏེ ཀམྨནིཡེ ཋིཏེ ཨཱནེཉྫཔྤཏྟེ ཨིདྡྷིཝིདྷཱཡ ཙིཏྟཾ ཨབྷིནཱིཧརཏི ཨབྷིནིནྣཱམེཏི. སོ ཨནེཀཝིཧིཏཾ ཨིདྡྷིཝིདྷཾ པཙྩནུབྷོཏི. ཨེཀོཔི ཧུཏྭཱ བཧུདྷཱ ཧོཏི, བཧུདྷཱཔི ཧུཏྭཱ ཨེཀོ ཧོཏི. ཨཱཝིབྷཱཝཾ ཏིརོབྷཱཝཾ ཏིརོཀུཊྚཾ ཏིརོཔཱཀཱརཾ ཏིརོཔབྦཏཾ ཨསཛྫམཱནོ གཙྪཏི སེཡྻཐཱཔི ཨཱཀཱསེ. པཐཝིཡཱཔི ཨུམྨུཛྫནིམུཛྫཾ ཀརོཏི, སེཡྻཐཱཔི ཨུདཀེ. ཨུདཀེཔི ཨབྷིཛྫམཱནེ གཙྪཏི སེཡྻཐཱཔི པཐཝིཡཾ. ཨཱཀཱསེཔི པལླངྐེན ཀམཏི སེཡྻཐཱཔི པཀྑཱི སཀུཎོ. ཨིམེཔི ཙནྡིམསཱུརིཡེ ཨེཝཾ མཧིདྡྷིཀེ ཨེཝཾ མཧཱནུབྷཱཝེ པཱཎིནཱ པརཱམསཏི པརིམཛྫཏི. ཡཱཝ བྲཧྨལོཀཱཔི ཀཱཡེན ཝསཾ ཝཏྟེཏི.

‘‘སེཡྻཐཱཔི ¶ , མཱཎཝ, དཀྑོ ཀུམྦྷཀཱརོ ཝཱ ཀུམྦྷཀཱརནྟེཝཱསཱི ཝཱ སུཔརིཀམྨཀཏཱཡ མཏྟིཀཱཡ ཡཉྙདེཝ བྷཱཛནཝིཀཏིཾ ཨཱཀངྑེཡྻ, ཏཾ ཏདེཝ ཀརེཡྻ ཨབྷིནིཔྥཱདེཡྻ. སེཡྻཐཱ ཝཱ པན, མཱཎཝ, དཀྑོ དནྟཀཱརོ ཝཱ དནྟཀཱརནྟེཝཱསཱི ཝཱ སུཔརིཀམྨཀཏསྨིཾ དནྟསྨིཾ ཡཉྙདེཝ དནྟཝིཀཏིཾ ཨཱཀངྑེཡྻ, ཏཾ ཏདེཝ ཀརེཡྻ ཨབྷིནིཔྥཱདེཡྻ. སེཡྻཐཱ ཝཱ པན, མཱཎཝ, དཀྑོ སུཝཎྞཀཱརོ ཝཱ སུཝཎྞཀཱརནྟེཝཱསཱི ཝཱ སུཔརིཀམྨཀཏསྨིཾ སུཝཎྞསྨིཾ ¶ ཡཉྙདེཝ སུཝཎྞཝིཀཏིཾ ཨཱཀངྑེཡྻ, ཏཾ ཏདེཝ ཀརེཡྻ ཨབྷིནིཔྥཱདེཡྻ. ཨེཝམེཝ ཁོ, མཱཎཝ, བྷིཀྑུ ¶ …པེ… ཡམྤི མཱཎཝ བྷིཀྑུ ཨེཝཾ སམཱཧིཏེ ཙིཏྟེ པརིསུདྡྷེ པརིཡོདཱཏེ ཨནངྒཎེ ཝིགཏཱུཔཀྐིལེསེ མུདུབྷཱུཏེ ཀམྨནིཡེ ཋིཏེ ཨཱནེཉྫཔྤཏྟེ ཨིདྡྷིཝིདྷཱཡ ཙིཏྟཾ ཨབྷིནཱིཧརཏི ཨབྷིནིནྣཱམེཏི. སོ ཨནེཀཝིཧིཏཾ ཨིདྡྷིཝིདྷཾ པཙྩནུབྷོཏི. ཨེཀོཔི ཧུཏྭཱ བཧུདྷཱ ཧོཏི …པེ… ཡཱཝ བྲཧྨལོཀཱཔི ཀཱཡེན ཝསཾ ཝཏྟེཏི. ཨིདམྤིསྶ ཧོཏི པཉྙཱཡ.

༤༧༥. ‘‘སོ ཨེཝཾ སམཱཧིཏེ ཙིཏྟེ…པེ… ཨཱནེཉྫཔྤཏྟེ དིབྦཱཡ སོཏདྷཱཏུཡཱ ཙིཏྟཾ ཨབྷིནཱིཧརཏི ཨབྷིནིནྣཱམེཏི. སོ དིབྦཱཡ སོཏདྷཱཏུཡཱ ཝིསུདྡྷཱཡ ཨཏིཀྐནྟམཱནུསིཀཱཡ ཨུབྷོ སདྡེ སུཎཱཏི དིབྦེ ཙ མཱནུསེ ཙ ཡེ དཱུརེ སནྟིཀེ ཙ. སེཡྻཐཱཔི, མཱཎཝ, པུརིསོ ཨདྡྷཱནམགྒཔྤཊིཔནྣོ. སོ སུཎེཡྻ བྷེརིསདྡམྤི མུདིངྒསདྡམྤི སངྑཔཎཝདིནྡིམསདྡམྤི. ཏསྶ ཨེཝམསྶ – ‘བྷེརིསདྡོ ཨིཏིཔི མུདིངྒསདྡོ ཨིཏིཔི སངྑཔཎཝདིནྡིམསདྡོ ཨིཏི’པི [ཨིཏིཔཱིཏི (ཀ.)]. ཨེཝམེཝ ཁོ, མཱཎཝ, བྷིཀྑུ…པེ…. ཡམྤི མཱཎཝ, བྷིཀྑུ ཨེཝཾ སམཱཧིཏེ ཙིཏྟེ…པེ… ཨཱནེཉྫཔྤཏྟེ དིབྦཱཡ སོཏདྷཱཏུཡཱ ཙིཏྟཾ ཨབྷིནཱིཧརཏི ཨབྷིནིནྣཱམེཏི. སོ དིབྦཱཡ སོཏདྷཱཏུཡཱ ཝིསུདྡྷཱཡ ཨཏིཀྐནྟམཱནུསིཀཱཡ ཨུབྷོ སདྡེ སུཎཱཏི ¶ དིབྦེ ཙ མཱནུསེ ཙ ཡེ དཱུརེ སནྟིཀེ ཙ. ཨིདམྤིསྶ ཧོཏི པཉྙཱཡ.

༤༧༦. ‘‘སོ ཨེཝཾ སམཱཧིཏེ ཙིཏྟེ པརིསུདྡྷེ པརིཡོདཱཏེ ཨནངྒཎེ ཝིགཏཱུཔཀྐིལེསེ མུདུབྷཱུཏེ ཀམྨནིཡེ ཋིཏེ ཨཱནེཉྫཔྤཏྟེ ཙེཏོཔརིཡཉཱཎཱཡ ཙིཏྟཾ ཨབྷིནཱིཧརཏི ཨབྷིནིནྣཱམེཏི. སོ པརསཏྟཱནཾ པརཔུགྒལཱནཾ ཙེཏསཱ ཙེཏོ པརིཙྩ པཛཱནཱཏི, ‘སརཱགཾ ཝཱ ཙིཏྟཾ སརཱགཾ ཙིཏྟ’ནྟི པཛཱནཱཏི, ‘ཝཱིཏརཱགཾ ཝཱ ཙིཏྟཾ ཝཱིཏརཱགཾ ཙིཏྟ’ནྟི པཛཱནཱཏི, ‘སདོསཾ ཝཱ ཙིཏྟཾ སདོསཾ ཙིཏྟ’ནྟི པཛཱནཱཏི, ‘ཝཱིཏདོསཾ ཝཱ ཙིཏྟཾ ཝཱིཏདོསཾ ཙིཏྟ’ནྟི པཛཱནཱཏི, ‘སམོཧཾ ཝཱ ཙིཏྟཾ སམོཧཾ ཙིཏྟ’ནྟི པཛཱནཱཏི, ‘ཝཱིཏམོཧཾ ཝཱ ཙིཏྟཾ ཝཱིཏམོཧཾ ཙིཏྟ’ནྟི པཛཱནཱཏི, ‘སངྑིཏྟཾ ཝཱ ཙིཏྟཾ སངྑིཏྟཾ ཙིཏྟ’ནྟི པཛཱནཱཏི, ‘ཝིཀྑིཏྟཾ ཝཱ ཙིཏྟཾ ཝིཀྑིཏྟཾ ཙིཏྟ’ནྟི པཛཱནཱཏི, ‘མཧགྒཏཾ ཝཱ ཙིཏྟཾ མཧགྒཏཾ ཙིཏྟ’ནྟི པཛཱནཱཏི, ‘ཨམཧགྒཏཾ ཝཱ ཙིཏྟཾ ཨམཧགྒཏཾ ཙིཏྟ’ནྟི པཛཱནཱཏི, ‘སཨུཏྟརཾ ཝཱ ཙིཏྟཾ སཨུཏྟརཾ ཙིཏྟ’ནྟི པཛཱནཱཏི, ‘ཨནུཏྟརཾ ཝཱ ཙིཏྟཾ ཨནུཏྟརཾ ཙིཏྟ’ནྟི ¶ པཛཱནཱཏི, ‘སམཱཧིཏཾ ཝཱ ཙིཏྟཾ སམཱཧིཏཾ ཙིཏྟ’ནྟི པཛཱནཱཏི, ‘ཨསམཱཧིཏཾ ཝཱ ཙིཏྟཾ ཨསམཱཧིཏཾ ཙིཏྟ’ནྟི པཛཱནཱཏི, ‘ཝིམུཏྟཾ ¶ ཝཱ ཙིཏྟཾ ཝིམུཏྟཾ ཙིཏྟ’ནྟི པཛཱནཱཏི, ‘ཨཝིམུཏྟཾ ཝཱ ཙིཏྟཾ ཨཝིམུཏྟཾ ཙིཏྟ’ནྟི པཛཱནཱཏི.

‘‘སེཡྻཐཱཔི, མཱཎཝ, ཨིཏྠཱི ཝཱ པུརིསོ ཝཱ དཧརོ ཡུཝཱ མཎྜནཛཱཏིཀོ ཨཱདཱསེ ཝཱ པརིསུདྡྷེ པརིཡོདཱཏེ ཨཙྪེ ཝཱ ཨུདཀཔཏྟེ སཀཾ མུཁནིམིཏྟཾ པཙྩཝེཀྑམཱནོ སཀཎིཀཾ ཝཱ སཀཎིཀནྟི ¶ ཛཱནེཡྻ, ཨཀཎིཀཾ ཝཱ ཨཀཎིཀནྟི ཛཱནེཡྻ. ཨེཝམེཝ ཁོ, མཱཎཝ, བྷིཀྑུ…པེ… ཡམྤི, མཱཎཝ, བྷིཀྑུ ཨེཝཾ སམཱཧིཏེ…པེ… ཨཱནེཉྫཔྤཏྟེ ཙེཏོཔརིཡཉཱཎཱཡ ཙིཏྟཾ ཨབྷིནཱིཧརཏི ཨབྷིནིནྣཱམེཏི. སོ པརསཏྟཱནཾ པུརཔུགྒལཱནཾ ཙེཏསཱ ཙེཏོ པརིཙྩ པཛཱནཱཏི, སརཱགཾ ཝཱ ཙིཏྟཾ སརཱགཾ ཙིཏྟནྟི པཛཱནཱཏི…པེ… ཨཝིམུཏྟཾ ཝཱ ཙིཏྟཾ ཨཝིམུཏྟཾ ཙིཏྟནྟི པཛཱནཱཏི. ཨིདམྤིསྶ ཧོཏི པཉྙཱཡ.

༤༧༧. ‘‘སོ ཨེཝཾ སམཱཧིཏེ ཙིཏྟེ…པེ… ཨཱནེཉྫཔྤཏྟེ པུབྦེནིཝཱསཱནུསྶཏིཉཱཎཱཡ ཙིཏྟཾ ཨབྷིནཱིཧརཏི ཨབྷིནིནྣཱམེཏི. སོ ཨནེཀཝིཧིཏཾ པུབྦེནིཝཱསཾ ཨནུསྶརཏི. སེཡྻཐིདཾ, ཨེཀམྤི ཛཱཏིཾ དྭེཔི ཛཱཏིཡོ ཏིསྶོཔི ཛཱཏིཡོ ཙཏསྶོཔི ཛཱཏིཡོ པཉྩཔི ཛཱཏིཡོ དསཔི ཛཱཏིཡོ ཝཱིསམྤི ཛཱཏིཡོ ཏིཾསམྤི ཛཱཏིཡོ ཙཏྟཱལཱིསམྤི ཛཱཏིཡོ པཉྙཱསམྤི ཛཱཏིཡོ ཛཱཏིསཏམྤི ཛཱཏིསཧསྶམྤི ཛཱཏིསཏསཧསྶམྤི ཨནེཀེཔི སཾཝཊྚཀཔྤེ ཨནེཀེཔི ཝིཝཊྚཀཔྤེ ཨནེཀེཔི སཾཝཊྚཝིཝཊྚཀཔྤེ – ‘ཨམུཏྲཱསིཾ ཨེཝཾནཱམོ ཨེཝཾགོཏྟོ ཨེཝཾཝཎྞོ ཨེཝམཱཧཱརོ ཨེཝཾསུཁདུཀྑཔྤཊིསཾཝེདཱི ཨེཝམཱཡུཔརིཡནྟོ. སོ ཏཏོ ཙུཏོ ཨམུཏྲ ཨུདཔཱདིཾ; ཏཏྲཱཔཱསིཾ ཨེཝཾནཱམོ ཨེཝཾགོཏྟོ ཨེཝཾཝཎྞོ ཨེཝམཱཧཱརོ ཨེཝཾསུཁདུཀྑཔྤཊིསཾཝེདཱི ཨེཝམཱཡུཔརིཡནྟོ; སོ ཏཏོ ཙུཏོ ཨིདྷཱུཔཔནྣོ’ཏི. ཨིཏི སཱཀཱརཾ སཨུདྡེསཾ ཨནེཀཝིཧིཏཾ པུབྦེནིཝཱསཾ ཨནུསྶརཏི.

‘‘སེཡྻཐཱཔི, མཱཎཝ, པུརིསོ སཀམྷཱ གཱམཱ ཨཉྙཾ གཱམཾ གཙྪེཡྻ; ཏམྷཱཔི གཱམཱ ཨཉྙཾ གཱམཾ གཙྪེཡྻ; སོ ཏམྷཱ གཱམཱ སཀཾཡེཝ གཱམཾ པཙྩཱགཙྪེཡྻ ¶ . ཏསྶ ཨེཝམསྶ – ‘ཨཧཾ ཁོ སཀམྷཱ གཱམཱ ཨམུཾ གཱམཾ ཨགཙྪིཾ, ཏཏྲ ཨེཝཾ ཨཊྛཱསིཾ ཨེཝཾ ནིསཱིདིཾ ཨེཝཾ ཨབྷཱསིཾ ཨེཝཾ ཏུཎྷཱི ཨཧོསིཾ. སོ ཏམྷཱཔི གཱམཱ ཨམུཾ གཱམཾ གཙྪིཾ, ཏཏྲཱཔི ཨེཝཾ ཨཊྛཱསིཾ ཨེཝཾ ནིསཱིདིཾ ཨེཝཾ ཨབྷཱསིཾ ཨེཝཾ ཏུཎྷཱི ཨཧོསིཾ. སོམྷི ཏམྷཱ གཱམཱ སཀཾཡེཝ གཱམཾ པཙྩཱགཏོ’ཏི. ཨེཝམེཝ ཁོ, མཱཎཝ, བྷིཀྑུ…པེ… ཡམྤི, མཱཎཝ, བྷིཀྑུ ཨེཝཾ ¶ སམཱཧིཏེ ཙིཏྟེ…པེ… ཨཱནེཉྫཔྤཏྟེ པུབྦེནིཝཱསཱནུསྶཏིཉཱཎཱཡ ཙིཏྟཾ ཨབྷིནཱིཧརཏི ཨབྷིནིནྣཱམེཏི ¶ . སོ ཨནེཀཝིཧིཏཾ པུབྦེནིཝཱསཾ ཨནུསྶརཏི. སེཡྻཐིདཾ – ཨེཀམྤི ཛཱཏིཾ…པེ… ཨིཏི སཱཀཱརཾ སཨུདྡེསཾ ཨནེཀཝིཧིཏཾ པུབྦེནིཝཱསཾ ཨནུསྶརཏི. ཨིདམྤིསྶ ཧོཏི པཉྙཱཡ.

༤༧༨. ‘‘སོ ཨེཝཾ སམཱཧིཏེ ཙིཏྟེ…པེ… ཨཱནེཉྫཔྤཏྟེ སཏྟཱནཾ ཙུཏཱུཔཔཱཏཉཱཎཱཡ ཙིཏྟཾ ཨབྷིནཱིཧརཏི ཨབྷིནིནྣཱམེཏི. སོ དིབྦེན ཙཀྑུནཱ ཝིསུདྡྷེན ཨཏིཀྐནྟམཱནུསཀེན སཏྟེ པསྶཏི ཙཝམཱནེ ཨུཔཔཛྫམཱནེ ཧཱིནེ པཎཱིཏེ སུཝཎྞེ དུབྦཎྞེ སུགཏེ དུགྒཏེ, ཡཐཱཀམྨཱུཔགེ སཏྟེ པཛཱནཱཏི – ‘ཨིམེ ཝཏ བྷོནྟོ སཏྟཱ ཀཱཡདུཙྩརིཏེན སམནྣཱགཏཱ ཝཙཱིདུཙྩརིཏེན སམནྣཱགཏཱ མནོདུཙྩརིཏེན སམནྣཱགཏཱ ཨརིཡཱནཾ ཨུཔཝཱདཀཱ མིཙྪཱདིཊྛིཀཱ མིཙྪཱདིཊྛིཀམྨསམཱདཱནཱ. ཏེ ཀཱཡསྶ བྷེདཱ པརཾ མརཎཱ ཨཔཱཡཾ དུགྒཏིཾ ཝིནིཔཱཏཾ ནིརཡཾ ཨུཔཔནྣཱ. ཨིམེ ཝཱ པན བྷོནྟོ སཏྟཱ ཀཱཡསུཙརིཏེན སམནྣཱགཏཱ ¶ ཝཙཱིསུཙརིཏེན སམནྣཱགཏཱ མནོསུཙརིཏེན སམནྣཱགཏཱ ཨརིཡཱནཾ ཨནུཔཝཱདཀཱ སམྨཱདིཊྛིཀཱ སམྨཱདིཊྛིཀམྨསམཱདཱནཱ. ཏེ ཀཱཡསྶ བྷེདཱ པརཾ མརཎཱ སུགཏིཾ སགྒཾ ལོཀཾ ཨུཔཔནྣཱ’ཏི. ཨིཏི དིབྦེན ཙཀྑུནཱ ཝིསུདྡྷེན ཨཏིཀྐནྟམཱནུསཀེན སཏྟེ པསྶཏི ཙཝམཱནེ ཨུཔཔཛྫམཱནེ ཧཱིནེ པཎཱིཏེ སུཝཎྞེ དུབྦཎྞེ སུགཏེ དུགྒཏེ, ཡཐཱཀམྨཱུཔགེ སཏྟེ པཛཱནཱཏི.

‘‘སེཡྻཐཱཔི, མཱཎཝ, མཛ྄ཛྷེསིངྒྷཱཊཀེ པཱསཱདོ, ཏཏྠ ཙཀྑུམཱ པུརིསོ ཋིཏོ པསྶེཡྻ མནུསྶེ གེཧཾ པཝིསནྟེཔི ནིཀྑམནྟེཔི རཐིཀཱཡཔི ཝཱིཐིཾ སཉྩརནྟེ མཛ྄ཛྷེསིངྒྷཱཊཀེ ནིསིནྣེཔི. ཏསྶ ཨེཝམསྶ – ‘ཨེཏེ མནུསྶཱ གེཧཾ པཝིསནྟི, ཨེཏེ ནིཀྑམནྟི, ཨེཏེ རཐིཀཱཡ ཝཱིཐིཾ སཉྩརནྟི, ཨེཏེ མཛ྄ཛྷེསིངྒྷཱཊཀེ ནིསིནྣཱ’ཏི. ཨེཝམེཝ ཁོ, མཱཎཝ, བྷིཀྑུ…པེ… ཡམྤི, མཱཎཝ, བྷིཀྑུ ཨེཝཾ སམཱཧིཏེ ཙིཏྟེ…པེ… ཨཱནེཉྫཔྤཏྟེ སཏྟཱནཾ ཙུཏཱུཔཔཱཏཉཱཎཱཡ ཙིཏྟཾ ཨབྷིནཱིཧརཏི ཨབྷིནིནྣཱམེཏི. སོ དིབྦེན ཙཀྑུནཱ ཝིསུདྡྷེན ཨཏིཀྐནྟམཱནུསཀེན སཏྟེ པསྶཏི ཙཝམཱནེ ཨུཔཔཛྫམཱནེ ཧཱིནེ པཎཱིཏེ སུཝཎྞེ དུབྦཎྞེ སུགཏེ དུགྒཏེ, ཡཐཱཀམྨཱུཔགེ སཏྟེ པཛཱནཱཏི. ཨིདམྤིསྶ ཧོཏི པཉྙཱཡ.

༤༧༩. ‘‘སོ ཨེཝཾ སམཱཧིཏེ ཙིཏྟེ པརིསུདྡྷེ པརིཡོདཱཏེ ཨནངྒཎེ ཝིགཏཱུཔཀྐིལེསེ མུདུབྷཱུཏེ ཀམྨནིཡེ ཋིཏེ ཨཱནེཉྫཔྤཏྟེ ཨཱསཝཱནཾ ཁཡཉཱཎཱཡ ¶ ཙིཏྟཾ ཨབྷིནཱིཧརཏི ཨབྷིནིནྣཱམེཏི. སོ ཨིདཾ དུཀྑནྟི ཡཐཱབྷཱུཏཾ པཛཱནཱཏི, ཨཡཾ དུཀྑསམུདཡོཏི ཡཐཱབྷཱུཏཾ པཛཱནཱཏི, ཨཡཾ དུཀྑནིརོདྷོཏི ¶ ཡཐཱབྷཱུཏཾ པཛཱནཱཏི, ཨཡཾ དུཀྑནིརོདྷགཱམིནཱི པཊིཔདཱཏི ཡཐཱབྷཱུཏཾ པཛཱནཱཏི; ཨིམེ ཨཱསཝཱཏི ཡཐཱབྷཱུཏཾ པཛཱནཱཏི, ཨཡཾ ཨཱསཝསམུདཡོཏི ཡཐཱབྷཱུཏཾ པཛཱནཱཏི, ཨཡཾ ཨཱསཝནིརོདྷོཏི ཡཐཱབྷཱུཏཾ པཛཱནཱཏི ¶ , ཨཡཾ ཨཱསཝནིརོདྷགཱམིནཱི པཊིཔདཱཏི ཡཐཱབྷཱུཏཾ པཛཱནཱཏི. ཏསྶ ཨེཝཾ ཛཱནཏོ ཨེཝཾ པསྶཏོ ཀཱམཱསཝཱཔི ཙིཏྟཾ ཝིམུཙྩཏི, བྷཝཱསཝཱཔི ཙིཏྟཾ ཝིམུཙྩཏི, ཨཝིཛྫཱསཝཱཔི ཙིཏྟཾ ཝིམུཙྩཏི, ཝིམུཏྟསྨིཾ ཝིམུཏྟམིཏི ཉཱཎཾ ཧོཏི. ‘ཁཱིཎཱ ཛཱཏི, ཝུསིཏཾ བྲཧྨཙརིཡཾ, ཀཏཾ ཀརཎཱིཡཾ, ནཱཔརཾ ཨིཏྠཏྟཱཡཱ’ཏི པཛཱནཱཏི.

‘‘སེཡྻཐཱཔི, མཱཎཝ, པབྦཏསངྑེཔེ ཨུདཀརཧདོ ཨཙྪོ ཝིཔྤསནྣོ ཨནཱཝིལོ. ཏཏྠ ཙཀྑུམཱ པུརིསོ ཏཱིརེ ཋིཏོ པསྶེཡྻ སིཔྤིཀསམྦུཀམྤི སཀྑརཀཐལམྤི མཙྪགུམྦམྤི ཙརནྟམྤི ཏིཊྛནྟམྤི. ཏསྶ ཨེཝམསྶ – ‘ཨཡཾ ཁོ ཨུདཀརཧདོ ཨཙྪོ ཝིཔྤསནྣོ ཨནཱཝིལོ. ཏཏྲིམེ སིཔྤིཀསམྦུཀཱཔི སཀྑརཀཐལཱཔི མཙྪགུམྦཱཔི ཙརནྟིཔི ཏིཊྛནྟིཔཱི’ཏི. ཨེཝམེཝ ཁོ, མཱཎཝ, བྷིཀྑུ…པེ… ཡམྤི, མཱཎཝ, བྷིཀྑུ ཨེཝཾ སམཱཧིཏེ ཙིཏྟེ…པེ… ཨཱནེཉྫཔྤཏྟེ ཨཱསཝཱནཾ ཁཡཉཱཎཱཡ ཙིཏྟཾ ཨབྷིནཱིཧརཏི ཨབྷིནིནྣཱམེཏི. སོ ཨིདཾ དུཀྑནྟི ཡཐཱབྷཱུཏཾ པཛཱནཱཏི…པེ… ཨཱསཝནིརོདྷགཱམིནཱི པཊིཔདཱཏི ཡཐཱབྷཱུཏཾ པཛཱནཱཏི. ཏསྶ ཨེཝཾ ཛཱནཏོ ཨེཝཾ པསྶཏོ ཀཱམཱསཝཱཔི ཙིཏྟཾ ཝིམུཙྩཏི, བྷཝཱསཝཱཔི ཙིཏྟཾ ཝིམུཙྩཏི, ཨཝིཛྫཱསཝཱཔི ཙིཏྟཾ ཝིམུཙྩཏི, ཝིམུཏྟསྨིཾ ཝིམུཏྟམིཏི ཉཱཎཾ ཧོཏི, ‘ཁཱིཎཱ ཛཱཏི, ཝུསིཏཾ བྲཧྨཙརིཡཾ, ཀཏཾ ཀརཎཱིཡཾ, ནཱཔརཾ ཨིཏྠཏྟཱཡཱ’ཏི པཛཱནཱཏི ¶ . ཨིདམྤིསྶ ཧོཏི པཉྙཱཡ.

༤༨༠. ‘‘ཨཡཾ ཁོ, སོ མཱཎཝ, ཨརིཡོ པཉྙཱཀྑནྡྷོ ཡསྶ སོ བྷགཝཱ ཝཎྞཝཱདཱི ཨཧོསི, ཡཏྠ ཙ ཨིམཾ ཛནཏཾ སམཱདཔེསི ནིཝེསེསི པཏིཊྛཱཔེསི. ནཏྠི ཙེཝེཏྠ ཨུཏྟརིཀརཎཱིཡ’’ནྟི.

‘‘ཨཙྪརིཡཾ ¶ , བྷོ ཨཱནནྡ, ཨབྦྷུཏཾ, བྷོ ཨཱནནྡ! སོ ཙཱཡཾ, བྷོ ཨཱནནྡ, ཨརིཡོ པཉྙཱཀྑནྡྷོ པརིཔུཎྞོ, ནོ ཨཔརིཔུཎྞོ. ཨེཝཾ པརིཔུཎྞཾ ཙཱཧཾ, བྷོ ཨཱནནྡ, ཨརིཡཾ པཉྙཱཀྑནྡྷཾ ཨིཏོ བཧིདྡྷཱ ཨཉྙེསུ སམཎབྲཱཧྨཎེསུ ན སམནུཔསྶཱམི. ནཏྠི ¶ ཙེཝེཏྠ [ན སམནུཔསྶཱམི…པེ… ནཏྠི ནོ ཀིཉྩི (སྱཱ. ཀ.)] ཨུཏྟརིཀརཎཱིཡཾ [ཨུཏྟརིཾ ཀརཎཱིཡནྟི (སཱི. སྱཱ. པཱི.) ཨུཏྟརིཀརཎཱིཡནྟི (ཀ.)]. ཨབྷིཀྐནྟཾ, བྷོ ཨཱནནྡ, ཨབྷིཀྐནྟཾ, བྷོ ཨཱནནྡ! སེཡྻཐཱཔི, བྷོ ཨཱནནྡ, ནིཀྐུཛྫིཏཾ ཝཱ ཨུཀྐུཛྫེཡྻ, པཊིཙྪནྣཾ ཝཱ ཝིཝརེཡྻ, མཱུལ༹ྷསྶ ཝཱ མགྒཾ ཨཱཙིཀྑེཡྻ, ཨནྡྷཀཱརེ ཝཱ ཏེལཔཛྫོཏཾ དྷཱརེཡྻ ‘ཙཀྑུམནྟོ རཱུཔཱནི དཀྑནྟཱི’ཏི. ཨེཝམེཝཾ བྷོཏཱ ཨཱནནྡེན ཨནེཀཔརིཡཱཡེན དྷམྨོ པཀཱསིཏོ. ཨེསཱཧཾ, བྷོ ཨཱནནྡ, ཏཾ བྷཝནྟཾ གོཏམཾ སརཎཾ གཙྪཱམི དྷམྨཉྩ བྷིཀྑུསངྒྷཉྩ. ཨུཔཱསཀཾ མཾ བྷཝཾ ཨཱནནྡོ དྷཱརེཏུ ཨཛྫཏགྒེ པཱཎུཔེཏཾ སརཎཾ གཏ’’ནྟི.

སུབྷསུཏྟཾ ནིཊྛིཏཾ དསམཾ.

༡༡. ཀེཝཊྚསུཏྟཾ

ཀེཝཊྚགཧཔཏིཔུཏྟཝཏྠུ

༤༨༡. ཨེཝཾ ¶ ¶ ¶ ¶ མེ སུཏཾ – ཨེཀཾ སམཡཾ བྷགཝཱ ནཱལ༹ནྡཱཡཾ ཝིཧརཏི པཱཝཱརིཀམྦཝནེ. ཨཐ ཁོ ཀེཝཊྚོ གཧཔཏིཔུཏྟོ ཡེན བྷགཝཱ ཏེནུཔསངྐམི; ཨུཔསངྐམིཏྭཱ བྷགཝནྟཾ ཨབྷིཝཱདེཏྭཱ ཨེཀམནྟཾ ནིསཱིདི. ཨེཀམནྟཾ ནིསིནྣོ ཁོ ཀེཝཊྚོ གཧཔཏིཔུཏྟོ བྷགཝནྟཾ ཨེཏདཝོཙ – ‘‘ཨཡཾ, བྷནྟེ, ནཱལ༹ནྡཱ ཨིདྡྷཱ ཙེཝ ཕཱིཏཱ ཙ བཧུཛནཱ ཨཱཀིཎྞམནུསྶཱ བྷགཝཏི ཨབྷིཔྤསནྣཱ. སཱདྷུ, བྷནྟེ, བྷགཝཱ ཨེཀཾ བྷིཀྑུཾ སམཱདིསཏུ, ཡོ ཨུཏྟརིམནུསྶདྷམྨཱ, ཨིདྡྷིཔཱཊིཧཱརིཡཾ ཀརིསྶཏི; ཨེཝཱཡཾ ནཱལ༹ནྡཱ བྷིཡྻོསོ མཏྟཱཡ བྷགཝཏི ཨབྷིཔྤསཱིདིསྶཏཱི’’ཏི. ཨེཝཾ ཝུཏྟེ, བྷགཝཱ ཀེཝཊྚཾ གཧཔཏིཔུཏྟཾ ཨེཏདཝོཙ – ‘‘ན ཁོ ཨཧཾ, ཀེཝཊྚ, བྷིཀྑཱུནཾ ཨེཝཾ དྷམྨཾ དེསེམི – ཨེཐ ཏུམྷེ, བྷིཀྑཝེ, གིཧཱིནཾ ཨོདཱཏཝསནཱནཾ ཨུཏྟརིམནུསྶདྷམྨཱ ཨིདྡྷིཔཱཊིཧཱརིཡཾ ཀརོཐཱ’’ཏི.

༤༨༢. དུཏིཡམྤི ཁོ ཀེཝཊྚོ གཧཔཏིཔུཏྟོ བྷགཝནྟཾ ཨེཏདཝོཙ – ‘‘ནཱཧཾ, བྷནྟེ, བྷགཝནྟཾ དྷཾསེམི; ཨཔི ཙ, ཨེཝཾ ཝདཱམི – ‘ཨཡཾ, བྷནྟེ, ནཱལ༹ནྡཱ ཨིདྡྷཱ ཙེཝ ཕཱིཏཱ ཙ བཧུཛནཱ ཨཱཀིཎྞམནུསྶཱ བྷགཝཏི ཨབྷིཔྤསནྣཱ. སཱདྷུ, བྷནྟེ, བྷགཝཱ ཨེཀཾ བྷིཀྑུཾ སམཱདིསཏུ, ཡོ ཨུཏྟརིམནུསྶདྷམྨཱ ¶ ཨིདྡྷིཔཱཊིཧཱརིཡཾ ཀརིསྶཏི; ཨེཝཱཡཾ ནཱལ༹ནྡཱ བྷིཡྻོསོ མཏྟཱཡ བྷགཝཏི ཨབྷིཔྤསཱིདིསྶཏཱི’’’ཏི. དུཏིཡམྤི ཁོ བྷགཝཱ ཀེཝཊྚཾ གཧཔཏིཔུཏྟཾ ཨེཏདཝོཙ – ‘‘ན ཁོ ཨཧཾ, ཀེཝཊྚ, བྷིཀྑཱུནཾ ཨེཝཾ དྷམྨཾ དེསེམི – ཨེཐ ཏུམྷེ, བྷིཀྑཝེ, གིཧཱིནཾ ཨོདཱཏཝསནཱནཾ ཨུཏྟརིམནུསྶདྷམྨཱ ཨིདྡྷིཔཱཊིཧཱརིཡཾ ཀརོཐཱ’’’ཏི.

ཏཏིཡམྤི ཁོ ཀེཝཊྚོ གཧཔཏིཔུཏྟོ བྷགཝནྟཾ ཨེཏདཝོཙ – ‘‘ནཱཧཾ, བྷནྟེ, བྷགཝནྟཾ དྷཾསེམི; ཨཔི ཙ, ཨེཝཾ ཝདཱམི – ‘ཨཡཾ, བྷནྟེ, ནཱལ༹ནྡཱ ཨིདྡྷཱ ཙེཝ ཕཱིཏཱ ཙ བཧུཛནཱ ཨཱཀིཎྞམནུསྶཱ ¶ བྷགཝཏི ཨབྷིཔྤསནྣཱ. སཱདྷུ, བྷནྟེ, བྷགཝཱ ཨེཀཾ བྷིཀྑུཾ སམཱདིསཏུ, ཡོ ཨུཏྟརིམནུསྶདྷམྨཱ ཨིདྡྷིཔཱཊིཧཱརིཡཾ ཀརིསྶཏི. ཨེཝཱཡཾ ནཱལ༹ནྡཱ བྷིཡྻོསོ མཏྟཱཡ བྷགཝཏི ཨབྷིཔྤསཱིདིསྶཏཱི’ཏི.

ཨིདྡྷིཔཱཊིཧཱརིཡཾ

༤༨༣. ‘‘ཏཱིཎི ¶ ཁོ ཨིམཱནི, ཀེཝཊྚ, པཱཊིཧཱརིཡཱནི མཡཱ སཡཾ ཨབྷིཉྙཱ སཙྪིཀཏྭཱ པཝེདིཏཱནི. ཀཏམཱནི ཏཱིཎི? ཨིདྡྷིཔཱཊིཧཱརིཡཾ, ཨཱདེསནཱཔཱཊིཧཱརིཡཾ ¶ , ཨནུསཱསནཱིཔཱཊིཧཱརིཡཾ.

༤༨༤. ‘‘ཀཏམཉྩ, ཀེཝཊྚ, ཨིདྡྷིཔཱཊིཧཱརིཡཾ? ཨིདྷ, ཀེཝཊྚ, བྷིཀྑུ ཨནེཀཝིཧིཏཾ ཨིདྡྷིཝིདྷཾ པཙྩནུབྷོཏི. ཨེཀོཔི ཧུཏྭཱ བཧུདྷཱ ཧོཏི, བཧུདྷཱཔི ཧུཏྭཱ ཨེཀོ ཧོཏི; ཨཱཝིབྷཱཝཾ ཏིརོབྷཱཝཾ ཏིརོཀུཊྚཾ ཏིརོཔཱཀཱརཾ ཏིརོཔབྦཏཾ ཨསཛྫམཱནོ གཙྪཏི སེཡྻཐཱཔི ཨཱཀཱསེ; པཐཝིཡཱཔི ཨུམྨུཛྫནིམུཛྫཾ ཀརོཏི སེཡྻཐཱཔི ཨུདཀེ; ཨུདཀེཔི ཨབྷིཛྫམཱནེ གཙྪཏི སེཡྻཐཱཔི པཐཝིཡཾ; ཨཱཀཱསེཔི པལླངྐེན ཀམཏི སེཡྻཐཱཔི པཀྑཱི སཀུཎོ; ཨིམེཔི ཙནྡིམསཱུརིཡེ ཨེཝཾ མཧིདྡྷིཀེ ཨེཝཾ མཧཱནུབྷཱཝེ པཱཎིནཱ པརཱམསཏི པརིམཛྫཏི; ཡཱཝ བྲཧྨལོཀཱཔི ཀཱཡེན ཝསཾ ཝཏྟེཏི.

‘‘ཏམེནཾ ཨཉྙཏརོ སདྡྷོ པསནྣོ པསྶཏི ཏཾ བྷིཀྑུཾ ཨནེཀཝིཧིཏཾ ཨིདྡྷིཝིདྷཾ པཙྩནུབྷོནྟཾ – ཨེཀོཔི ཧུཏྭཱ བཧུདྷཱ ཧོནྟཾ, བཧུདྷཱཔི ཧུཏྭཱ ཨེཀོ ཧོནྟཾ; ཨཱཝིབྷཱཝཾ ཏིརོབྷཱཝཾ; ཏིརོཀུཊྚཾ ཏིརོཔཱཀཱརཾ ཏིརོཔབྦཏཾ ཨསཛྫམཱནཾ གཙྪནྟཾ སེཡྻཐཱཔི ཨཱཀཱསེ; པཐཝིཡཱཔི ཨུམྨུཛྫནིམུཛྫཾ ཀརོནྟཾ སེཡྻཐཱཔི ¶ ཨུདཀེ; ཨུདཀེཔི ཨབྷིཛྫམཱནེ གཙྪནྟཾ སེཡྻཐཱཔི པཐཝིཡཾ; ཨཱཀཱསེཔི པལླངྐེན ཀམནྟཾ སེཡྻཐཱཔི པཀྑཱི སཀུཎོ; ཨིམེཔི ཙནྡིམསཱུརིཡེ ཨེཝཾ མཧིདྡྷིཀེ ཨེཝཾ མཧཱནུབྷཱཝེ པཱཎིནཱ པརཱམསནྟཾ པརིམཛྫནྟཾ ཡཱཝ བྲཧྨལོཀཱཔི ཀཱཡེན ཝསཾ ཝཏྟེནྟཾ.

‘‘ཏམེནཾ སོ སདྡྷོ པསནྣོ ཨཉྙཏརསྶ ཨསྶདྡྷསྶ ཨཔྤསནྣསྶ ཨཱརོཙེཏི – ‘ཨཙྪརིཡཾ ཝཏ, བྷོ, ཨབྦྷུཏཾ ཝཏ, བྷོ, སམཎསྶ མཧིདྡྷིཀཏཱ མཧཱནུབྷཱཝཏཱ. ཨམཱཧཾ བྷིཀྑུཾ ཨདྡསཾ ཨནེཀཝིཧིཏཾ ཨིདྡྷིཝིདྷཾ པཙྩནུབྷོནྟཾ – ཨེཀོཔི ཧུཏྭཱ བཧུདྷཱ ཧོནྟཾ, བཧུདྷཱཔི ¶ ཧུཏྭཱ ཨེཀོ ཧོནྟཾ…པེ… ཡཱཝ བྲཧྨལོཀཱཔི ཀཱཡེན ཝསཾ ཝཏྟེནྟ’ནྟི.

‘‘ཏམེནཾ ¶ སོ ཨསྶདྡྷོ ཨཔྤསནྣོ ཏཾ སདྡྷཾ པསནྣཾ ཨེཝཾ ཝདེཡྻ – ‘ཨཏྠི ཁོ, བྷོ, གནྡྷཱརཱི ནཱམ ཝིཛྫཱ. ཏཱཡ སོ བྷིཀྑུ ཨནེཀཝིཧིཏཾ ཨིདྡྷིཝིདྷཾ པཙྩནུབྷོཏི – ཨེཀོཔི ཧུཏྭཱ བཧུདྷཱ ཧོཏི, བཧུདྷཱཔི ཧུཏྭཱ ཨེཀོ ཧོཏི…པེ… ཡཱཝ བྲཧྨལོཀཱཔི ཀཱཡེན ཝསཾ ཝཏྟེཏཱི’ཏི.

‘‘ཏཾ ¶ ཀིཾ མཉྙསི, ཀེཝཊྚ, ཨཔི ནུ སོ ཨསྶདྡྷོ ཨཔྤསནྣོ ཏཾ སདྡྷཾ པསནྣཾ ཨེཝཾ ཝདེཡྻཱ’’ཏི? ‘‘ཝདེཡྻ, བྷནྟེ’’ཏི. ‘‘ཨིམཾ ཁོ ཨཧཾ, ཀེཝཊྚ, ཨིདྡྷིཔཱཊིཧཱརིཡེ ཨཱདཱིནཝཾ སམྤསྶམཱནོ ཨིདྡྷིཔཱཊིཧཱརིཡེན ཨཊྚཱིཡཱམི ཧརཱཡཱམི ཛིགུཙྪཱམི’’.

ཨཱདེསནཱཔཱཊིཧཱརིཡཾ

༤༨༥. ‘‘ཀཏམཉྩ, ཀེཝཊྚ, ཨཱདེསནཱཔཱཊིཧཱརིཡཾ? ཨིདྷ, ཀེཝཊྚ, བྷིཀྑུ པརསཏྟཱནཾ པརཔུགྒལཱནཾ ཙིཏྟམྤི ཨཱདིསཏི, ཙེཏསིཀམྤི ཨཱདིསཏི, ཝིཏཀྐིཏམྤི ཨཱདིསཏི, ཝིཙཱརིཏམྤི ཨཱདིསཏི – ‘ཨེཝམྤི ཏེ མནོ, ཨིཏྠམྤི ཏེ མནོ, ཨིཏིཔི ཏེ ཙིཏྟ’ནྟི.

‘‘ཏམེནཾ ཨཉྙཏརོ སདྡྷོ པསནྣོ པསྶཏི ཏཾ བྷིཀྑུཾ པརསཏྟཱནཾ པརཔུགྒལཱནཾ ཙིཏྟམྤི ཨཱདིསནྟཾ, ཙེཏསིཀམྤི ཨཱདིསནྟཾ, ཝིཏཀྐིཏམྤི ཨཱདིསནྟཾ, ཝིཙཱརིཏམྤི ཨཱདིསནྟཾ – ‘ཨེཝམྤི ཏེ མནོ, ཨིཏྠམྤི ཏེ མནོ, ཨིཏིཔི ཏེ ཙིཏྟ’ནྟི. ཏམེནཾ སོ སདྡྷོ པསནྣོ ཨཉྙཏརསྶ ཨསྶདྡྷསྶ ཨཔྤསནྣསྶ ཨཱརོཙེཏི – ‘ཨཙྪརིཡཾ ཝཏ, བྷོ, ཨབྦྷུཏཾ ¶ ཝཏ, བྷོ, སམཎསྶ མཧིདྡྷིཀཏཱ མཧཱནུབྷཱཝཏཱ. ཨམཱཧཾ བྷིཀྑུཾ ཨདྡསཾ པརསཏྟཱནཾ པརཔུགྒལཱནཾ ཙིཏྟམྤི ཨཱདིསནྟཾ, ཙེཏསིཀམྤི ཨཱདིསནྟཾ, ཝིཏཀྐིཏམྤི ཨཱདིསནྟཾ, ཝིཙཱརིཏམྤི ཨཱདིསནྟཾ – ‘‘ཨེཝམྤི ཏེ མནོ, ཨིཏྠམྤི ཏེ མནོ, ཨིཏིཔི ཏེ ཙིཏྟ’’’ནྟི.

‘‘ཏམེནཾ སོ ¶ ཨསྶདྡྷོ ཨཔྤསནྣོ ཏཾ སདྡྷཾ པསནྣཾ ཨེཝཾ ཝདེཡྻ – ‘ཨཏྠི ཁོ, བྷོ, མཎིཀཱ ནཱམ ཝིཛྫཱ; ཏཱཡ སོ བྷིཀྑུ པརསཏྟཱནཾ པརཔུགྒལཱནཾ ཙིཏྟམྤི ཨཱདིསཏི, ཙེཏསིཀམྤི ཨཱདིསཏི, ཝིཏཀྐིཏམྤི ཨཱདིསཏི, ཝིཙཱརིཏམྤི ཨཱདིསཏི – ‘ཨེཝམྤི ཏེ མནོ, ཨིཏྠམྤི ཏེ མནོ, ཨིཏིཔི ཏེ ཙིཏྟ’’’ནྟི.

‘‘ཏཾ ཀིཾ མཉྙསི, ཀེཝཊྚ, ཨཔི ནུ སོ ཨསྶདྡྷོ ཨཔྤསནྣོ ཏཾ སདྡྷཾ པསནྣཾ ཨེཝཾ ཝདེཡྻཱ’’ཏི ¶ ? ‘‘ཝདེཡྻ, བྷནྟེ’’ཏི. ‘‘ཨིམཾ ཁོ ཨཧཾ, ཀེཝཊྚ, ཨཱདེསནཱཔཱཊིཧཱརིཡེ ཨཱདཱིནཝཾ སམྤསྶམཱནོ ཨཱདེསནཱཔཱཊིཧཱརིཡེན ཨཊྚཱིཡཱམི ཧརཱཡཱམི ཛིགུཙྪཱམི’’.

ཨནུསཱསནཱིཔཱཊིཧཱརིཡཾ

༤༨༦. ‘‘ཀཏམཉྩ, ཀེཝཊྚ, ཨནུསཱསནཱིཔཱཊིཧཱརིཡཾ? ཨིདྷ, ཀེཝཊྚ, བྷིཀྑུ ཨེཝམནུསཱསཏི – ‘ཨེཝཾ ཝིཏཀྐེཐ, མཱ ཨེཝཾ ཝིཏཀྐཡིཏྠ, ཨེཝཾ མནསིཀརོཐ, མཱ ¶ ཨེཝཾ མནསཱཀཏྠ, ཨིདཾ པཛཧཐ, ཨིདཾ ཨུཔསམྤཛྫ ཝིཧརཐཱ’ཏི. ཨིདཾ ཝུཙྩཏི, ཀེཝཊྚ, ཨནུསཱསནཱིཔཱཊིཧཱརིཡཾ.

‘‘པུན ཙཔརཾ, ཀེཝཊྚ, ཨིདྷ ཏཐཱགཏོ ལོཀེ ཨུཔྤཛྫཏི ཨརཧཾ སམྨཱསམྦུདྡྷོ ¶ …པེ… (ཡཐཱ ༡༩༠-༢༡༢ ཨནུཙྪེདེསུ ཨེཝཾ ཝིཏྠཱརེཏབྦཾ). ཨེཝཾ ཁོ, ཀེཝཊྚ, བྷིཀྑུ སཱིལསམྤནྣོ ཧོཏི…པེ… པཋམཾ ཛྷཱནཾ ཨུཔསམྤཛྫ ཝིཧརཏི. ཨིདམྤི ཝུཙྩཏི, ཀེཝཊྚ, ཨནུསཱསནཱིཔཱཊིཧཱརིཡཾ…པེ… དུཏིཡཾ ཛྷཱནཾ…པེ… ཏཏིཡཾ ཛྷཱནཾ…པེ… ཙཏུཏྠཾ ཛྷཱནཾ ཨུཔསམྤཛྫ ཝིཧརཏི. ཨིདམྤི ཝུཙྩཏི, ཀེཝཊྚ, ཨནུསཱསནཱིཔཱཊིཧཱརིཡཾ…པེ… ཉཱཎདསྶནཱཡ ཙིཏྟཾ ཨབྷིནཱིཧརཏི ¶ ཨབྷིནིནྣཱམེཏི…པེ… ཨིདམྤི ཝུཙྩཏི, ཀེཝཊྚ, ཨནུསཱསནཱིཔཱཊིཧཱརིཡཾ…པེ… ནཱཔརཾ ཨིཏྠཏྟཱཡཱཏི པཛཱནཱཏི…པེ… ཨིདམྤི ཝུཙྩཏི, ཀེཝཊྚ, ཨནུསཱསནཱིཔཱཊིཧཱརིཡཾ.

‘‘ཨིམཱནི ཁོ, ཀེཝཊྚ, ཏཱིཎི པཱཊིཧཱརིཡཱནི མཡཱ སཡཾ ཨབྷིཉྙཱ ¶ སཙྪིཀཏྭཱ པཝེདིཏཱནི’’.

བྷཱུཏནིརོདྷེསཀབྷིཀྑུཝཏྠུ

༤༨༧. ‘‘བྷཱུཏཔུབྦཾ, ཀེཝཊྚ, ཨིམསྨིཉྙེཝ བྷིཀྑུསངྒྷེ ཨཉྙཏརསྶ བྷིཀྑུནོ ཨེཝཾ ཙེཏསོ པརིཝིཏཀྐོ ཨུདཔཱདི – ‘ཀཏྠ ནུ ཁོ ཨིམེ ཙཏྟཱརོ མཧཱབྷཱུཏཱ ཨཔརིསེསཱ ནིརུཛ྄ཛྷནྟི, སེཡྻཐིདཾ – པཐཝཱིདྷཱཏུ ཨཱཔོདྷཱཏུ ཏེཛོདྷཱཏུ ཝཱཡོདྷཱཏཱུ’ཏི?

༤༨༨. ‘‘ཨཐ ཁོ སོ, ཀེཝཊྚ, བྷིཀྑུ ཏཐཱརཱུཔཾ སམཱདྷིཾ སམཱཔཛྫི, ཡཐཱསམཱཧིཏེ ཙིཏྟེ དེཝཡཱནིཡོ མགྒོ པཱཏུརཧོསི. ཨཐ ཁོ སོ, ཀེཝཊྚ, བྷིཀྑུ ཡེན ཙཱཏུམཧཱརཱཛིཀཱ དེཝཱ ཏེནུཔསངྐམི; ཨུཔསངྐམིཏྭཱ ཙཱཏུམཧཱརཱཛིཀེ དེཝེ ཨེཏདཝོཙ – ‘ཀཏྠ ནུ ཁོ, ཨཱཝུསོ, ཨིམེ ཙཏྟཱརོ མཧཱབྷཱུཏཱ ཨཔརིསེསཱ ནིརུཛ྄ཛྷནྟི, སེཡྻཐིདཾ – པཐཝཱིདྷཱཏུ ཨཱཔོདྷཱཏུ ཏེཛོདྷཱཏུ ཝཱཡོདྷཱཏཱུ’ཏི?

‘‘ཨེཝཾ ཝུཏྟེ, ཀེཝཊྚ, ཙཱཏུམཧཱརཱཛིཀཱ དེཝཱ ཏཾ བྷིཀྑུཾ ¶ ཨེཏདཝོཙུཾ – ‘མཡམྤི ཁོ, བྷིཀྑུ, ན ཛཱནཱམ, ཡཏྠིམེ ཙཏྟཱརོ མཧཱབྷཱུཏཱ ཨཔརིསེསཱ ནིརུཛ྄ཛྷནྟི, སེཡྻཐིདཾ – པཐཝཱིདྷཱཏུ ཨཱཔོདྷཱཏུ ཏེཛོདྷཱཏུ ཝཱཡོདྷཱཏཱུཏི [ཝཱཡོདྷཱཏུ. ཨཏྠི ཁོ (པཱི. ཨེཝམུཔརིཔི)]. ཨཏྠི ཁོ [ཝཱཡོདྷཱཏུ. ཨཏྠི ཁོ (པཱི. ཨེཝམུཔརིཔི)], བྷིཀྑུ, ཙཏྟཱརོ མཧཱརཱཛཱནོ ཨམྷེཧི ཨབྷིཀྐནྟཏརཱ ¶ ཙ པཎཱིཏཏརཱ ཙ. ཏེ ཁོ ཨེཏཾ ཛཱནེཡྻུཾ, ཡཏྠིམེ ཙཏྟཱརོ མཧཱབྷཱུཏཱ ཨཔརིསེསཱ ནིརུཛ྄ཛྷནྟི, སེཡྻཐིདཾ – པཐཝཱིདྷཱཏུ ཨཱཔོདྷཱཏུ ཏེཛོདྷཱཏུ ཝཱཡོདྷཱཏཱུ’ཏི.

༤༨༩. ‘‘ཨཐ ཁོ སོ, ཀེཝཊྚ, བྷིཀྑུ ཡེན ཙཏྟཱརོ མཧཱརཱཛཱནོ ཏེནུཔསངྐམི; ཨུཔསངྐམིཏྭཱ ཙཏྟཱརོ མཧཱརཱཛེ ཨེཏདཝོཙ – ‘ཀཏྠ ནུ ཁོ, ཨཱཝུསོ, ཨིམེ ཙཏྟཱརོ མཧཱབྷཱུཏཱ ཨཔརིསེསཱ ¶ ནིརུཛ྄ཛྷནྟི, སེཡྻཐིདཾ – པཐཝཱིདྷཱཏུ ¶ ཨཱཔོདྷཱཏུ ཏེཛོདྷཱཏུ ཝཱཡོདྷཱཏཱུ’ཏི? ཨེཝཾ ཝུཏྟེ, ཀེཝཊྚ, ཙཏྟཱརོ མཧཱརཱཛཱནོ ཏཾ བྷིཀྑུཾ ཨེཏདཝོཙུཾ – ‘མཡམྤི ཁོ, བྷིཀྑུ, ན ཛཱནཱམ, ཡཏྠིམེ ཙཏྟཱརོ མཧཱབྷཱུཏཱ ཨཔརིསེསཱ ནིརུཛ྄ཛྷནྟི, སེཡྻཐིདཾ – པཐཝཱིདྷཱཏུ, ཨཱཔོདྷཱཏུ ཏེཛོདྷཱཏུ ཝཱཡོདྷཱཏཱུཏི. ཨཏྠི ཁོ, བྷིཀྑུ, ཏཱཝཏིཾསཱ ནཱམ དེཝཱ ཨམྷེཧི ཨབྷིཀྐནྟཏརཱ ཙ པཎཱིཏཏརཱ ཙ. ཏེ ཁོ ཨེཏཾ ཛཱནེཡྻུཾ, ཡཏྠིམེ ཙཏྟཱརོ མཧཱབྷཱུཏཱ ཨཔརིསེསཱ ནིརུཛ྄ཛྷནྟི, སེཡྻཐིདཾ – པཐཝཱིདྷཱཏུ ཨཱཔོདྷཱཏུ ཏེཛོདྷཱཏུ ཝཱཡོདྷཱཏཱུ’ཏི.

༤༩༠. ‘‘ཨཐ ཁོ སོ, ཀེཝཊྚ, བྷིཀྑུ ཡེན ཏཱཝཏིཾསཱ དེཝཱ ཏེནུཔསངྐམི; ཨུཔསངྐམིཏྭཱ ཏཱཝཏིཾསེ དེཝེ ཨེཏདཝོཙ – ‘ཀཏྠ ནུ ཁོ, ཨཱཝུསོ, ཨིམེ ཙཏྟཱརོ མཧཱབྷཱུཏཱ ཨཔརིསེསཱ ནིརུཛ྄ཛྷནྟི, སེཡྻཐིདཾ – པཐཝཱིདྷཱཏུ ཨཱཔོདྷཱཏུ ཏེཛོདྷཱཏུ ཝཱཡོདྷཱཏཱུ’ཏི? ཨེཝཾ ཝུཏྟེ, ཀེཝཊྚ, ཏཱཝཏིཾསཱ དེཝཱ ཏཾ བྷིཀྑུཾ ཨེཏདཝོཙུཾ – ‘མཡམྤི ཁོ, བྷིཀྑུ, ན ཛཱནཱམ, ཡཏྠིམེ ཙཏྟཱརོ མཧཱབྷཱུཏཱ ཨཔརིསེསཱ ནིརུཛ྄ཛྷནྟི, སེཡྻཐིདཾ – པཐཝཱིདྷཱཏུ ཨཱཔོདྷཱཏུ ཏེཛོདྷཱཏུ ཝཱཡོདྷཱཏཱུཏི. ཨཏྠི ཁོ, བྷིཀྑུ, སཀྐོ ནཱམ དེཝཱནམིནྡོ ཨམྷེཧི ཨབྷིཀྐནྟཏརོ ཙ པཎཱིཏཏརོ ཙ. སོ ཁོ ཨེཏཾ ཛཱནེཡྻ, ཡཏྠིམེ ཙཏྟཱརོ མཧཱབྷཱུཏཱ ཨཔརིསེསཱ ནིརུཛ྄ཛྷནྟི, སེཡྻཐིདཾ – པཐཝཱིདྷཱཏུ ཨཱཔོདྷཱཏུ ཏེཛོདྷཱཏུ ཝཱཡོདྷཱཏཱུ’ཏི.

༤༩༡. ‘‘ཨཐ ¶ ཁོ སོ, ཀེཝཊྚ, བྷིཀྑུ ཡེན སཀྐོ དེཝཱནམིནྡོ ཏེནུཔསངྐམི; ཨུཔསངྐམིཏྭཱ སཀྐཾ དེཝཱནམིནྡཾ ཨེཏདཝོཙ – ‘ཀཏྠ ནུ ཁོ, ཨཱཝུསོ, ཨིམེ ཙཏྟཱརོ མཧཱབྷཱུཏཱ ཨཔརིསེསཱ ནིརུཛ྄ཛྷནྟི, སེཡྻཐིདཾ – པཐཝཱིདྷཱཏུ ཨཱཔོདྷཱཏུ ཏེཛོདྷཱཏུ ཝཱཡོདྷཱཏཱུ’ཏི? ཨེཝཾ ཝུཏྟེ, ཀེཝཊྚ, སཀྐོ དེཝཱནམིནྡོ ཏཾ བྷིཀྑུཾ ཨེཏདཝོཙ – ‘ཨཧམྤི ཁོ, བྷིཀྑུ, ན ¶ ཛཱནཱམི, ཡཏྠིམེ ཙཏྟཱརོ མཧཱབྷཱུཏཱ ཨཔརིསེསཱ ནིརུཛ྄ཛྷནྟི, སེཡྻཐིདཾ – པཐཝཱིདྷཱཏུ ཨཱཔོདྷཱཏུ ཏེཛོདྷཱཏུ ཝཱཡོདྷཱཏཱུཏི. ཨཏྠི ཁོ, བྷིཀྑུ, ཡཱམཱ ནཱམ དེཝཱ…པེ… སུཡཱམོ ནཱམ དེཝཔུཏྟོ… ¶ ཏུསིཏཱ ནཱམ དེཝཱ… སནྟུསྶིཏོ ནཱམ དེཝཔུཏྟོ… ནིམྨཱནརཏཱི ¶ ནཱམ དེཝཱ ¶ … སུནིམྨིཏོ ནཱམ དེཝཔུཏྟོ… པརནིམྨིཏཝསཝཏྟཱི ནཱམ དེཝཱ… ཝསཝཏྟཱི ནཱམ དེཝཔུཏྟོ ཨམྷེཧི ཨབྷིཀྐནྟཏརོ ཙ པཎཱིཏཏརོ ཙ. སོ ཁོ ཨེཏཾ ཛཱནེཡྻ, ཡཏྠིམེ ཙཏྟཱརོ མཧཱབྷཱུཏཱ ཨཔརིསེསཱ ནིརུཛ྄ཛྷནྟི, སེཡྻཐིདཾ – པཐཝཱིདྷཱཏུ ཨཱཔོདྷཱཏུ ཏེཛོདྷཱཏུ ཝཱཡོདྷཱཏཱུ’ཏི.

༤༩༢. ‘‘ཨཐ ཁོ སོ, ཀེཝཊྚ, བྷིཀྑུ ཡེན ཝསཝཏྟཱི དེཝཔུཏྟོ ཏེནུཔསངྐམི; ཨུཔསངྐམིཏྭཱ ཝསཝཏྟིཾ དེཝཔུཏྟཾ ¶ ཨེཏདཝོཙ – ‘ཀཏྠ ནུ ཁོ, ཨཱཝུསོ, ཨིམེ ཙཏྟཱརོ མཧཱབྷཱུཏཱ ཨཔརིསེསཱ ནིརུཛ྄ཛྷནྟི, སེཡྻཐིདཾ – པཐཝཱིདྷཱཏུ ཨཱཔོདྷཱཏུ ཏེཛོདྷཱཏུ ཝཱཡོདྷཱཏཱུ’ཏི? ཨེཝཾ ཝུཏྟེ ¶ , ཀེཝཊྚ, ཝསཝཏྟཱི དེཝཔུཏྟོ ཏཾ བྷིཀྑུཾ ཨེཏདཝོཙ – ‘ཨཧམྤི ཁོ, བྷིཀྑུ, ན ཛཱནཱམི ཡཏྠིམེ ཙཏྟཱརོ མཧཱབྷཱུཏཱ ཨཔརིསེསཱ ནིརུཛ྄ཛྷནྟི, སེཡྻཐིདཾ – པཐཝཱིདྷཱཏུ ཨཱཔོདྷཱཏུ ཏེཛོདྷཱཏུ ཝཱཡོདྷཱཏཱུཏི. ཨཏྠི ཁོ, བྷིཀྑུ, བྲཧྨཀཱཡིཀཱ ནཱམ དེཝཱ ཨམྷེཧི ཨབྷིཀྐནྟཏརཱ ཙ པཎཱིཏཏརཱ ཙ. ཏེ ཁོ ཨེཏཾ ཛཱནེཡྻུཾ, ཡཏྠིམེ ཙཏྟཱརོ མཧཱབྷཱུཏཱ ཨཔརིསེསཱ ནིརུཛ྄ཛྷནྟི, སེཡྻཐིདཾ – པཐཝཱིདྷཱཏུ ཨཱཔོདྷཱཏུ ཏེཛོདྷཱཏུ ཝཱཡོདྷཱཏཱུ’ཏི.

༤༩༣. ‘‘ཨཐ ཁོ སོ, ཀེཝཊྚ, བྷིཀྑུ ཏཐཱརཱུཔཾ སམཱདྷིཾ སམཱཔཛྫི, ཡཐཱསམཱཧིཏེ ཙིཏྟེ བྲཧྨཡཱནིཡོ མགྒོ པཱཏུརཧོསི. ཨཐ ཁོ སོ, ཀེཝཊྚ, བྷིཀྑུ ཡེན བྲཧྨཀཱཡིཀཱ དེཝཱ ཏེནུཔསངྐམི; ཨུཔསངྐམིཏྭཱ བྲཧྨཀཱཡིཀེ དེཝེ ཨེཏདཝོཙ – ‘ཀཏྠ ནུ ཁོ, ཨཱཝུསོ, ཨིམེ ཙཏྟཱརོ མཧཱབྷཱུཏཱ ཨཔརིསེསཱ ནིརུཛ྄ཛྷནྟི, སེཡྻཐིདཾ – པཐཝཱིདྷཱཏུ ཨཱཔོདྷཱཏུ ཏེཛོདྷཱཏུ ཝཱཡོདྷཱཏཱུ’ཏི? ཨེཝཾ ཝུཏྟེ, ཀེཝཊྚ, བྲཧྨཀཱཡིཀཱ དེཝཱ ཏཾ བྷིཀྑུཾ ཨེཏདཝོཙུཾ – ‘མཡམྤི ཁོ, བྷིཀྑུ, ན ¶ ཛཱནཱམ, ཡཏྠིམེ ཙཏྟཱརོ མཧཱབྷཱུཏཱ ཨཔརིསེསཱ ནིརུཛ྄ཛྷནྟི, སེཡྻཐིདཾ – པཐཝཱིདྷཱཏུ ཨཱཔོདྷཱཏུ ཏེཛོདྷཱཏུ ཝཱཡོདྷཱཏཱུཏི. ཨཏྠི ཁོ, བྷིཀྑུ, བྲཧྨཱ མཧཱབྲཧྨཱ ཨབྷིབྷཱུ ཨནབྷིབྷཱུཏོ ཨཉྙདཏྠུདསོ ཝསཝཏྟཱི ཨིསྶརོ ¶ ཀཏྟཱ ནིམྨཱཏཱ སེཊྛོ སཛིཏཱ ཝསཱི པིཏཱ བྷཱུཏབྷབྱཱནཾ ཨམྷེཧི ཨབྷིཀྐནྟཏརོ ཙ པཎཱིཏཏརོ ཙ. སོ ཁོ ཨེཏཾ ཛཱནེཡྻ, ཡཏྠིམེ ཙཏྟཱརོ མཧཱབྷཱུཏཱ ཨཔརིསེསཱ ནིརུཛ྄ཛྷནྟི, སེཡྻཐིདཾ – པཐཝཱིདྷཱཏུ ཨཱཔོདྷཱཏུ ཏེཛོདྷཱཏུ ཝཱཡོདྷཱཏཱུ’’ཏི.

‘‘‘ཀཧཾ པནཱཝུསོ, ཨེཏརཧི སོ མཧཱབྲཧྨཱ’ཏི? ‘མཡམྤི ཁོ, བྷིཀྑུ, ན ཛཱནཱམ, ཡཏྠ ཝཱ བྲཧྨཱ ཡེན ཝཱ བྲཧྨཱ ཡཧིཾ ཝཱ བྲཧྨཱ; ཨཔི ཙ, བྷིཀྑུ, ཡཐཱ ནིམིཏྟཱ དིསྶནྟི, ཨཱལོཀོ སཉྫཱཡཏི, ཨོབྷཱསོ པཱཏུབྷཝཏི, བྲཧྨཱ པཱཏུབྷཝིསྶཏི, བྲཧྨུནོ ཧེཏཾ པུབྦནིམིཏྟཾ པཱཏུབྷཱཝཱཡ, ཡདིདཾ ཨཱལོཀོ སཉྫཱཡཏི, ཨོབྷཱསོ པཱཏུབྷཝཏཱི’ཏི. ཨཐ ཁོ སོ, ཀེཝཊྚ, མཧཱབྲཧྨཱ ནཙིརསྶེཝ པཱཏུརཧོསི ¶ .

༤༩༤. ‘‘ཨཐ ཁོ སོ, ཀེཝཊྚ, བྷིཀྑུ ཡེན སོ མཧཱབྲཧྨཱ ཏེནུཔསངྐམི; ཨུཔསངྐམིཏྭཱ ཏཾ མཧཱབྲཧྨཱནཾ ཨེཏདཝོཙ – ‘ཀཏྠ ནུ ཁོ, ཨཱཝུསོ, ཨིམེ ཙཏྟཱརོ མཧཱབྷཱུཏཱ ཨཔརིསེསཱ ནིརུཛ྄ཛྷནྟི, སེཡྻཐིདཾ – པཐཝཱིདྷཱཏུ ཨཱཔོདྷཱཏུ ཏེཛོདྷཱཏུ ཝཱཡོདྷཱཏཱུ’’ཏི? ཨེཝཾ ཝུཏྟེ, ཀེཝཊྚ, སོ མཧཱབྲཧྨཱ ཏཾ བྷིཀྑུཾ ཨེཏདཝོཙ – ‘ཨཧམསྨི, བྷིཀྑུ, བྲཧྨཱ མཧཱབྲཧྨཱ ཨབྷིབྷཱུ ཨནབྷིབྷཱུཏོ ཨཉྙདཏྠུདསོ ཝསཝཏྟཱི ¶ ཨིསྶརོ ཀཏྟཱ ནིམྨཱཏཱ སེཊྛོ སཛིཏཱ ཝསཱི པིཏཱ བྷཱུཏབྷབྱཱན’ནྟི.

‘‘དུཏིཡམྤི ¶ ཁོ སོ, ཀེཝཊྚ, བྷིཀྑུ ཏཾ མཧཱབྲཧྨཱནཾ ཨེཏདཝོཙ – ‘ན ཁོཧཾ ཏཾ, ཨཱཝུསོ, ཨེཝཾ པུཙྪཱམི – ‘‘ཏྭམསི བྲཧྨཱ མཧཱབྲཧྨཱ ཨབྷིབྷཱུ ཨནབྷིབྷཱུཏོ ཨཉྙདཏྠུདསོ ཝསཝཏྟཱི ཨིསྶརོ ཀཏྟཱ ནིམྨཱཏཱ སེཊྛོ སཛིཏཱ ཝསཱི པིཏཱ བྷཱུཏབྷབྱཱན’’ནྟི. ཨེཝཉྩ ཁོ ཨཧཾ ཏཾ, ཨཱཝུསོ, པུཙྪཱམི – ‘‘ཀཏྠ ནུ ཁོ, ཨཱཝུསོ, ཨིམེ ཙཏྟཱརོ མཧཱབྷཱུཏཱ ཨཔརིསེསཱ ནིརུཛ྄ཛྷནྟི, སེཡྻཐིདཾ – པཐཝཱིདྷཱཏུ ཨཱཔོདྷཱཏུ ཏེཛོདྷཱཏུ ཝཱཡོདྷཱཏཱུ’’’ཏི?

‘‘དུཏིཡམྤི ཁོ སོ, ཀེཝཊྚ, མཧཱབྲཧྨཱ ཏཾ བྷིཀྑུཾ ཨེཏདཝོཙ – ‘ཨཧམསྨི, བྷིཀྑུ, བྲཧྨཱ མཧཱབྲཧྨཱ ཨབྷིབྷཱུ ཨནབྷིབྷཱུཏོ ཨཉྙདཏྠུདསོ ཝསཝཏྟཱི ཨིསྶརོ ཀཏྟཱ ནིམྨཱཏཱ སེཊྛོ སཛིཏཱ ཝསཱི པིཏཱ བྷཱུཏབྷབྱཱན’ནྟི. ཏཏིཡམྤི ཁོ སོ, ཀེཝཊྚ, བྷིཀྑུ ཏཾ མཧཱབྲཧྨཱནཾ ཨེཏདཝོཙ – ‘ན ཁོཧཾ ཏཾ, ཨཱཝུསོ, ཨེཝཾ པུཙྪཱམི – ‘‘ཏྭམསི བྲཧྨཱ མཧཱབྲཧྨཱ ཨབྷིབྷཱུ ¶ ཨནབྷིབྷཱུཏོ ཨཉྙདཏྠུདསོ ཝསཝཏྟཱི ཨིསྶརོ ཀཏྟཱ ནིམྨཱཏཱ སེཊྛོ སཛིཏཱ ཝསཱི པིཏཱ བྷཱུཏབྷབྱཱན’’ནྟི. ཨེཝཉྩ ཁོ ཨཧཾ ཏཾ, ཨཱཝུསོ, པུཙྪཱམི – ‘‘ཀཏྠ ནུ ཁོ, ཨཱཝུསོ, ཨིམེ ཙཏྟཱརོ མཧཱབྷཱུཏཱ ཨཔརིསེསཱ ནིརུཛ྄ཛྷནྟི, སེཡྻཐིདཾ – པཐཝཱིདྷཱཏུ ཨཱཔོདྷཱཏུ ཏེཛོདྷཱཏུ ཝཱཡོདྷཱཏཱུ’’’ཏི?

༤༩༥. ‘‘ཨཐ ཁོ སོ, ཀེཝཊྚ, མཧཱབྲཧྨཱ ཏཾ བྷིཀྑུཾ བཱཧཱཡཾ གཧེཏྭཱ ཨེཀམནྟཾ ཨཔནེཏྭཱ ཏཾ བྷིཀྑུཾ ཨེཏདཝོཙ ¶ – ‘ཨིམེ ཁོ མཾ, བྷིཀྑུ, བྲཧྨཀཱཡིཀཱ དེཝཱ ཨེཝཾ ཛཱནནྟི, ‘‘ནཏྠི ཀིཉྩི བྲཧྨུནོ ཨཉྙཱཏཾ, ནཏྠི ཀིཉྩི བྲཧྨུནོ ཨདིཊྛཾ, ནཏྠི ཀིཉྩི བྲཧྨུནོ ཨཝིདིཏཾ, ནཏྠི ཀིཉྩི བྲཧྨུནོ ཨསཙྪིཀཏ’’ནྟི. ཏསྨཱཧཾ ཏེསཾ སམྨུཁཱ ན བྱཱཀཱསིཾ. ཨཧམྤི ཁོ, བྷིཀྑུ, ན ཛཱནཱམི ཡཏྠིམེ ཙཏྟཱརོ མཧཱབྷཱུཏཱ ཨཔརིསེསཱ ནིརུཛ྄ཛྷནྟི, སེཡྻཐིདཾ – པཐཝཱིདྷཱཏུ ཨཱཔོདྷཱཏུ ཏེཛོདྷཱཏུ ¶ ཝཱཡོདྷཱཏཱུཏི. ཏསྨཱཏིཧ, བྷིཀྑུ, ཏུཡ྄ཧེཝེཏཾ དུཀྐཊཾ, ཏུཡ྄ཧེཝེཏཾ ཨཔརདྡྷཾ, ཡཾ ཏྭཾ ཏཾ བྷགཝནྟཾ ཨཏིདྷཱཝིཏྭཱ བཧིདྡྷཱ པརིཡེཊྛིཾ ཨཱཔཛྫསི ཨིམསྶ པཉྷསྶ ཝེཡྻཱཀརཎཱཡ. གཙྪ ཏྭཾ, བྷིཀྑུ, ཏམེཝ བྷགཝནྟཾ ཨུཔསངྐམིཏྭཱ ཨིམཾ པཉྷཾ པུཙྪ, ཡཐཱ ཙ ཏེ བྷགཝཱ བྱཱཀརོཏི, ཏཐཱ ནཾ དྷཱརེཡྻཱསཱི’ཏི.

༤༩༦. ‘‘ཨཐ ཁོ སོ, ཀེཝཊྚ, བྷིཀྑུ – སེཡྻཐཱཔི ནཱམ བལཝཱ པུརིསོ སམིཉྫིཏཾ ཝཱ བཱཧཾ པསཱརེཡྻ, པསཱརིཏཾ ཝཱ བཱཧཾ སམིཉྫེཡྻ ཨེཝམེཝ བྲཧྨལོཀེ ཨནྟརཧིཏོ མམ པུརཏོ པཱཏུརཧོསི. ཨཐ ཁོ སོ, ཀེཝཊྚ, བྷིཀྑུ མཾ ཨབྷིཝཱདེཏྭཱ ཨེཀམནྟཾ ནིསཱིདི, ཨེཀམནྟཾ ནིསིནྣོ ཁོ, ཀེཝཊྚ, སོ བྷིཀྑུ མཾ ཨེཏདཝོཙ – ‘ཀཏྠ ནུ ཁོ, བྷནྟེ, ཨིམེ ཙཏྟཱརོ ¶ མཧཱབྷཱུཏཱ ཨཔརིསེསཱ ནིརུཛ྄ཛྷནྟི, སེཡྻཐིདཾ – པཐཝཱིདྷཱཏུ ཨཱཔོདྷཱཏུ ཏེཛོདྷཱཏུ ཝཱཡོདྷཱཏཱུ’ཏི?

ཏཱིརདསྶིསཀུཎུཔམཱ

༤༩༧. ‘‘ཨེཝཾ ཝུཏྟེ, ཨཧཾ, ཀེཝཊྚ, ཏཾ བྷིཀྑུཾ ཨེཏདཝོཙཾ – ‘བྷཱུཏཔུབྦཾ, བྷིཀྑུ, སཱམུདྡིཀཱ ཝཱཎིཛཱ ཏཱིརདསྶིཾ སཀུཎཾ གཧེཏྭཱ ནཱཝཱཡ སམུདྡཾ ཨཛ྄ཛྷོགཱཧནྟི. ཏེ ཨཏཱིརདཀྑིནིཡཱ ནཱཝཱཡ ཏཱིརདསྶིཾ སཀུཎཾ མུཉྩནྟི. སོ གཙྪཏེཝ པུརཏྠིམཾ དིསཾ, གཙྪཏི དཀྑིཎཾ དིསཾ, གཙྪཏི པཙྪིམཾ དིསཾ, གཙྪཏི ཨུཏྟརཾ དིསཾ, གཙྪཏི ཨུདྡྷཾ དིསཾ, གཙྪཏི ཨནུདིསཾ. སཙེ སོ སམནྟཱ ཏཱིརཾ ¶ པསྶཏི, ཏཐཱགཏཀོཝ [ཏཐཱཔཀྐནྟོཝ (སྱཱ.)] ཧོཏི. སཙེ པན སོ སམནྟཱ ཏཱིརཾ ན པསྶཏི, ཏམེཝ ནཱཝཾ པཙྩཱགཙྪཏི. ཨེཝམེཝ ཁོ ཏྭཾ, བྷིཀྑུ, ཡཏོ ཡཱཝ བྲཧྨལོཀཱ ¶ པརིཡེསམཱནོ ཨིམསྶ པཉྷསྶ ¶ ཝེཡྻཱཀརཎཾ ནཱཛ྄ཛྷགཱ, ཨཐ མམཉྙེཝ སནྟིཀེ པཙྩཱགཏོ. ན ཁོ ཨེསོ, བྷིཀྑུ, པཉྷོ ཨེཝཾ པུཙྪིཏབྦོ – ‘ཀཏྠ ནུ ཁོ, བྷནྟེ, ཨིམེ ཙཏྟཱརོ མཧཱབྷཱུཏཱ ཨཔརིསེསཱ ནིརུཛ྄ཛྷནྟི, སེཡྻཐིདཾ – པཐཝཱིདྷཱཏུ ཨཱཔོདྷཱཏུ ཏེཛོདྷཱཏུ ཝཱཡོདྷཱཏཱུ’ཏི?

༤༩༨. ‘‘ཨེཝཉྩ ཁོ ཨེསོ, བྷིཀྑུ, པཉྷོ པུཙྪིཏབྦོ –

‘ཀཏྠ ཨཱཔོ ཙ པཐཝཱི, ཏེཛོ ཝཱཡོ ན གཱདྷཏི;

ཀཏྠ དཱིགྷཉྩ རསྶཉྩ, ཨཎུཾ ཐཱུལཾ སུབྷཱསུབྷཾ;

ཀཏྠ ནཱམཉྩ རཱུཔཉྩ, ཨསེསཾ ཨུཔརུཛ྄ཛྷཏཱི’ཏི.

༤༩༩. ‘‘ཏཏྲ ཝེཡྻཱཀརཎཾ བྷཝཏི –

‘ཝིཉྙཱཎཾ ཨནིདསྶནཾ, ཨནནྟཾ སབྦཏོཔབྷཾ;

ཨེཏྠ ཨཱཔོ ཙ པཐཝཱི, ཏེཛོ ཝཱཡོ ན གཱདྷཏི.

ཨེཏྠ དཱིགྷཉྩ རསྶཉྩ, ཨཎུཾ ཐཱུལཾ སུབྷཱསུབྷཾ;

ཨེཏྠ ནཱམཉྩ རཱུཔཉྩ, ཨསེསཾ ཨུཔརུཛ྄ཛྷཏི;

ཝིཉྙཱཎསྶ ནིརོདྷེན, ཨེཏྠེཏཾ ཨུཔརུཛ྄ཛྷཏཱི’ཏི.

༥༠༠. ཨིདམཝོཙ ¶ བྷགཝཱ. ཨཏྟམནོ ཀེཝཊྚོ གཧཔཏིཔུཏྟོ བྷགཝཏོ བྷཱསིཏཾ ཨབྷིནནྡཱིཏི.

ཀེཝཊྚསུཏྟཾ ནིཊྛིཏཾ ཨེཀཱདསམཾ.

༡༢. ལོཧིཙྩསུཏྟཾ

ལོཧིཙྩབྲཱཧྨཎཝཏྠུ

༥༠༡. ཨེཝཾ ¶ ¶ ¶ ¶ མེ སུཏཾ – ཨེཀཾ སམཡཾ བྷགཝཱ ཀོསལེསུ ཙཱརིཀཾ ཙརམཱནོ མཧཏཱ བྷིཀྑུསངྒྷེན སདྡྷིཾ པཉྩམཏྟེཧི བྷིཀྑུསཏེཧི ཡེན སཱལཝཏིཀཱ ཏདཝསརི. ཏེན ཁོ པན སམཡེན ལོཧིཙྩོ བྲཱཧྨཎོ སཱལཝཏིཀཾ ཨཛ྄ཛྷཱཝསཏི སཏྟུསྶདཾ སཏིཎཀཊྛོདཀཾ སདྷཉྙཾ རཱཛབྷོགྒཾ རཉྙཱ པསེནདིནཱ ཀོསལེན དིནྣཾ རཱཛདཱཡཾ, བྲཧྨདེཡྻཾ.

༥༠༢. ཏེན ཁོ པན སམཡེན ལོཧིཙྩསྶ བྲཱཧྨཎསྶ ཨེཝརཱུཔཾ པཱཔཀཾ དིཊྛིགཏཾ ཨུཔྤནྣཾ ཧོཏི – ‘‘ཨིདྷ སམཎོ ཝཱ བྲཱཧྨཎོ ཝཱ ཀུསལཾ དྷམྨཾ ཨདྷིགཙྪེཡྻ, ཀུསལཾ དྷམྨཾ ཨདྷིགནྟྭཱ ན པརསྶ ཨཱརོཙེཡྻ, ཀིཉྷི པརོ པརསྶ ཀརིསྶཏི. སེཡྻཐཱཔི ནཱམ པུརཱཎཾ བནྡྷནཾ ཚིནྡིཏྭཱ ཨཉྙཾ ནཝཾ བནྡྷནཾ ཀརེཡྻ, ཨེཝཾསམྤདམིདཾ པཱཔཀཾ ལོབྷདྷམྨཾ ཝདཱམི, ཀིཉྷི པརོ པརསྶ ཀརིསྶཏཱི’’ཏི.

༥༠༣. ཨསྶོསི ཁོ ལོཧིཙྩོ བྲཱཧྨཎོ – ‘‘སམཎོ ཁལུ, བྷོ, གོཏམོ སཀྱཔུཏྟོ སཀྱཀུལཱ པབྦཛིཏོ ཀོསལེསུ ཙཱརིཀཾ ཙརམཱནོ མཧཏཱ བྷིཀྑུསངྒྷེན སདྡྷིཾ པཉྩམཏྟེཧི བྷིཀྑུསཏེཧི སཱལཝཏིཀཾ ཨནུཔྤཏྟོ. ཏཾ ཁོ པན བྷཝནྟཾ གོཏམཾ ཨེཝཾ ཀལྱཱཎོ ཀིཏྟིསདྡོ ཨབྦྷུགྒཏོ – ‘ཨིཏིཔི སོ བྷགཝཱ ཨརཧཾ སམྨཱསམྦུདྡྷོ ཝིཛྫཱཙརཎསམྤནྣོ སུགཏོ ལོཀཝིདཱུ ཨནུཏྟརོ པུརིསདམྨསཱརཐི སཏྠཱ དེཝམནུསྶཱནཾ བུདྡྷོ བྷགཝཱ’. སོ ཨིམཾ ལོཀཾ སདེཝཀཾ སམཱརཀཾ སབྲཧྨཀཾ སསྶམཎབྲཱཧྨཎིཾ པཛཾ སདེཝམནུསྶཾ སཡཾ ¶ ཨབྷིཉྙཱ སཙྪིཀཏྭཱ པཝེདེཏི. སོ དྷམྨཾ དེསེཏི ཨཱདིཀལྱཱཎཾ མཛ྄ཛྷེཀལྱཱཎཾ པརིཡོསཱནཀལྱཱཎཾ ¶ སཱཏྠཾ སབྱཉྫནཾ ཀེཝལཔརིཔུཎྞཾ པརིསུདྡྷཾ བྲཧྨཙརིཡཾ པཀཱསེཏི. སཱདྷུ ཁོ པན ཏཐཱརཱུཔཱནཾ ཨརཧཏཾ དསྶནཾ ཧོཏཱི’’ཏི.

༥༠༤. ཨཐ ¶ ཁོ ལོཧིཙྩོ བྲཱཧྨཎོ རོསིཀཾ [བྷེསིཀཾ (སཱི. པཱི.)] ནྷཱཔིཏཾ ཨཱམནྟེསི – ‘‘ཨེཧི ཏྭཾ, སམྨ རོསིཀེ, ཡེན སམཎོ གོཏམོ ཏེནུཔསངྐམ ¶ ; ཨུཔསངྐམིཏྭཱ མམ ཝཙནེན སམཎཾ གོཏམཾ ཨཔྤཱབཱདྷཾ ཨཔྤཱཏངྐཾ ལཧུཊྛཱནཾ བལཾ ཕཱསུཝིཧཱརཾ པུཙྪ – ལོཧིཙྩོ, བྷོ གོཏམ, བྲཱཧྨཎོ བྷཝནྟཾ གོཏམཾ ཨཔྤཱབཱདྷཾ ཨཔྤཱཏངྐཾ ལཧུཊྛཱནཾ བལཾ ཕཱསུཝིཧཱརཾ པུཙྪཏཱི’’ཏི. ཨེཝཉྩ ཝདེཧི – ‘‘ཨདྷིཝཱསེཏུ ཀིར བྷཝཾ གོཏམོ ལོཧིཙྩསྶ བྲཱཧྨཎསྶ སྭཱཏནཱཡ བྷཏྟཾ སདྡྷིཾ བྷིཀྑུསངྒྷེནཱ’’ཏི.

༥༠༥. ‘‘ཨེཝཾ, བྷོ’’ཏི [ཨེཝཾ བྷནྟེཏི (སཱི. པཱི.)] ཁོ རོསིཀཱ ནྷཱཔིཏོ ལོཧིཙྩསྶ བྲཱཧྨཎསྶ པཊིསྶུཏྭཱ ཡེན བྷགཝཱ ཏེནུཔསངྐམི; ཨུཔསངྐམིཏྭཱ བྷགཝནྟཾ ཨབྷིཝཱདེཏྭཱ ཨེཀམནྟཾ ནིསཱིདི. ཨེཀམནྟཾ ནིསིནྣོ ཁོ རོསིཀཱ ནྷཱཔིཏོ བྷགཝནྟཾ ཨེཏདཝོཙ – ‘‘ལོཧིཙྩོ, བྷནྟེ, བྲཱཧྨཎོ བྷགཝནྟཾ ཨཔྤཱབཱདྷཾ ཨཔྤཱཏངྐཾ ལཧུཊྛཱནཾ བལཾ ཕཱསུཝིཧཱརཾ པུཙྪཏི; ཨེཝཉྩ ཝདེཏི – ཨདྷིཝཱསེཏུ ཀིར, བྷནྟེ, བྷགཝཱ ལོཧིཙྩསྶ བྲཱཧྨཎསྶ སྭཱཏནཱཡ བྷཏྟཾ སདྡྷིཾ བྷིཀྑུསངྒྷེནཱ’’ཏི. ཨདྷིཝཱསེསི བྷགཝཱ ཏུཎྷཱིབྷཱཝེན.

༥༠༦. ཨཐ ཁོ རོསིཀཱ ནྷཱཔིཏོ བྷགཝཏོ ཨདྷིཝཱསནཾ ཝིདིཏྭཱ ཨུཊྛཱཡཱསནཱ བྷགཝནྟཾ ཨབྷིཝཱདེཏྭཱ པདཀྑིཎཾ ཀཏྭཱ ཡེན ལོཧིཙྩོ བྲཱཧྨཎོ ཏེནུཔསངྐམི; ཨུཔསངྐམིཏྭཱ ལོཧིཙྩཾ བྲཱཧྨཎཾ ཨེཏདཝོཙ – ‘‘ཨཝོཙུམྷཱ ཁོ མཡཾ བྷོཏོ [མཡཾ བྷནྟེ ཏཝ (སཱི. པཱི.)] ཝཙནེན ཏཾ བྷགཝནྟཾ – ‘ལོཧིཙྩོ, བྷནྟེ, བྲཱཧྨཎོ ¶ བྷགཝནྟཾ ཨཔྤཱབཱདྷཾ ¶ ཨཔྤཱཏངྐཾ ལཧུཊྛཱནཾ བལཾ ཕཱསུཝིཧཱརཾ པུཙྪཏི; ཨེཝཉྩ ཝདེཏི – ཨདྷིཝཱསེཏུ ཀིར, བྷནྟེ, བྷགཝཱ ལོཧིཙྩསྶ བྲཱཧྨཎསྶ སྭཱཏནཱཡ བྷཏྟཾ སདྡྷིཾ བྷིཀྑུསངྒྷེནཱ’ཏི. ཨདྷིཝུཏྠཉྩ པན ཏེན བྷགཝཏཱ’’ཏི.

༥༠༧. ཨཐ ཁོ ལོཧིཙྩོ བྲཱཧྨཎོ ཏསྶཱ རཏྟིཡཱ ཨཙྩཡེན སཀེ ནིཝེསནེ པཎཱིཏཾ ཁཱདནཱིཡཾ བྷོཛནཱིཡཾ པཊིཡཱདཱཔེཏྭཱ རོསིཀཾ ནྷཱཔིཏཾ ཨཱམནྟེསི – ‘‘ཨེཧི ཏྭཾ, སམྨ རོསིཀེ, ཡེན སམཎོ གོཏམོ ཏེནུཔསངྐམ; ཨུཔསངྐམིཏྭཱ སམཎསྶ གོཏམསྶ ཀཱལཾ ཨཱརོཙེཧི – ཀཱལོ བྷོ, གོཏམ, ནིཊྛིཏཾ བྷཏྟ’’ནྟི. ‘‘ཨེཝཾ, བྷོ’’ཏི ཁོ རོསིཀཱ ནྷཱཔིཏོ ལོཧིཙྩསྶ བྲཱཧྨཎསྶ པཊིསྶུཏྭཱ ཡེན བྷགཝཱ ཏེནུཔསངྐམི; ཨུཔསངྐམིཏྭཱ བྷགཝནྟཾ ཨབྷིཝཱདེཏྭཱ ཨེཀམནྟཾ ཨཊྛཱསི ¶ . ཨེཀམནྟཾ ཋིཏོ ཁོ རོསིཀཱ ནྷཱཔིཏོ བྷགཝཏོ ཀཱལཾ ཨཱརོཙེསི – ‘‘ཀཱལོ, བྷནྟེ, ནིཊྛིཏཾ བྷཏྟ’’ནྟི.

༥༠༨. ཨཐ ཁོ བྷགཝཱ པུབྦཎྷསམཡཾ ནིཝཱསེཏྭཱ པཏྟཙཱིཝརམཱདཱཡ སདྡྷིཾ བྷིཀྑུསངྒྷེན ཡེན ¶ སཱལཝཏིཀཱ ཏེནུཔསངྐམི. ཏེན ཁོ པན སམཡེན རོསིཀཱ ནྷཱཔིཏོ བྷགཝནྟཾ པིཊྛིཏོ པིཊྛིཏོ ཨནུབནྡྷོ ཧོཏི. ཨཐ ཁོ རོསིཀཱ ནྷཱཔིཏོ བྷགཝནྟཾ ཨེཏདཝོཙ – ‘‘ལོཧིཙྩསྶ, བྷནྟེ, བྲཱཧྨཎསྶ ཨེཝརཱུཔཾ པཱཔཀཾ དིཊྛིགཏཾ ཨུཔྤནྣཾ – ‘ཨིདྷ སམཎོ ཝཱ བྲཱཧྨཎོ ཝཱ ཀུསལཾ དྷམྨཾ ཨདྷིགཙྪེཡྻ, ཀུསལཾ དྷམྨཾ ཨདྷིགནྟྭཱ ན པརསྶ ཨཱརོཙེཡྻ – ཀིཉྷི པརོ པརསྶ ཀརིསྶཏི. སེཡྻཐཱཔི ནཱམ པུརཱཎཾ བནྡྷནཾ ཚིནྡིཏྭཱ ཨཉྙཾ ནཝཾ བནྡྷནཾ ཀརེཡྻ, ཨེཝཾ སམྤདམིདཾ ¶ པཱཔཀཾ ལོབྷདྷམྨཾ ཝདཱམི – ཀིཉྷི པརོ པརསྶ ཀརིསྶཏཱི’ཏི. སཱདྷུ, བྷནྟེ, བྷགཝཱ ལོཧིཙྩཾ བྲཱཧྨཎཾ ཨེཏསྨཱ པཱཔཀཱ དིཊྛིགཏཱ ཝིཝེཙེཏཱུ’’ཏི. ‘‘ཨཔྤེཝ ནཱམ སིཡཱ རོསིཀེ, ཨཔྤེཝ ནཱམ སིཡཱ རོསིཀེ’’ཏི.

ཨཐ ཁོ བྷགཝཱ ཡེན ལོཧིཙྩསྶ བྲཱཧྨཎསྶ ནིཝེསནཾ ཏེནུཔསངྐམི; ཨུཔསངྐམིཏྭཱ པཉྙཏྟེ ཨཱསནེ ནིསཱིདི ¶ . ཨཐ ཁོ ལོཧིཙྩོ བྲཱཧྨཎོ བུདྡྷཔྤམུཁཾ བྷིཀྑུསངྒྷཾ པཎཱིཏེན ཁཱདནཱིཡེན བྷོཛནཱིཡེན སཧཏྠཱ སནྟཔྤེསི སམྤཝཱརེསི.

ལོཧིཙྩབྲཱཧྨཎཱནུཡོགོ

༥༠༩. ཨཐ ཁོ ལོཧིཙྩོ བྲཱཧྨཎོ བྷགཝནྟཾ བྷུཏྟཱཝིཾ ཨོནཱིཏཔཏྟཔཱཎིཾ ཨཉྙཏརཾ ནཱིཙཾ ཨཱསནཾ གཧེཏྭཱ ཨེཀམནྟཾ ནིསཱིདི. ཨེཀམནྟཾ ནིསིནྣཾ ཁོ ལོཧིཙྩཾ བྲཱཧྨཎཾ བྷགཝཱ ཨེཏདཝོཙ – ‘‘སཙྩཾ ཀིར ཏེ, ལོཧིཙྩ, ཨེཝརཱུཔཾ པཱཔཀཾ དིཊྛིགཏཾ ཨུཔྤནྣཾ – ‘ཨིདྷ སམཎོ ཝཱ བྲཱཧྨཎོ ཝཱ ཀུསལཾ དྷམྨཾ ཨདྷིགཙྪེཡྻ, ཀུསལཾ དྷམྨཾ ཨདྷིགནྟྭཱ ན པརསྶ ཨཱརོཙེཡྻ – ཀིཉྷི པརོ པརསྶ ཀརིསྶཏི. སེཡྻཐཱཔི ནཱམ པུརཱཎཾ བནྡྷནཾ ཚིནྡིཏྭཱ ཨཉྙཾ ནཝཾ བནྡྷནཾ ཀརེཡྻ, ཨེཝཾ སམྤདམིདཾ པཱཔཀཾ ལོབྷདྷམྨཾ ཝདཱམི, ཀིཉྷི པརོ པརསྶ ཀརིསྶཏཱི’’’ ཏི? ‘‘ཨེཝཾ, བྷོ གོཏམ’’. ‘‘ཏཾ ཀིཾ མཉྙསི ལོཧིཙྩ ནནུ ཏྭཾ སཱལཝཏིཀཾ ཨཛ྄ཛྷཱཝསསཱི’’ཏི? ‘‘ཨེཝཾ, བྷོ གོཏམ’’. ‘‘ཡོ ནུ ཁོ, ལོཧིཙྩ, ཨེཝཾ ཝདེཡྻ – ‘ལོཧིཙྩོ བྲཱཧྨཎོ སཱལཝཏིཀཾ ཨཛ྄ཛྷཱཝསཏི. ཡཱ སཱལཝཏིཀཱཡ སམུདཡསཉྫཱཏི ལོཧིཙྩོཝ ཏཾ བྲཱཧྨཎོ ¶ ཨེཀཀོ པརིབྷུཉྫེཡྻ, ན ཨཉྙེསཾ དདེཡྻཱ’ཏི. ཨེཝཾ ཝཱདཱི སོ ཡེ ཏཾ ཨུཔཛཱིཝནྟི, ཏེསཾ ཨནྟརཱཡཀརོ ¶ ཝཱ ཧོཏི, ནོ ཝཱ’’ཏི?

‘‘ཨནྟརཱཡཀརོ, བྷོ གོཏམ’’. ‘‘ཨནྟརཱཡཀརོ སམཱནོ ཧིཏཱནུཀམྤཱི ཝཱ ཏེསཾ ཧོཏི ཨཧིཏཱནུཀམྤཱི ཝཱ’’ཏི? ‘‘ཨཧིཏཱནུཀམྤཱི, བྷོ གོཏམ’’. ‘‘ཨཧིཏཱནུཀམྤིསྶ མེཏྟཾ ཝཱ ཏེསུ ཙིཏྟཾ པཙྩུཔཊྛིཏཾ ཧོཏི སཔཏྟཀཾ ཝཱ’’ཏི? ‘‘སཔཏྟཀཾ, བྷོ གོཏམ’’. ‘‘སཔཏྟཀེ ཙིཏྟེ པཙྩུཔཊྛིཏེ ¶ མིཙྪཱདིཊྛི ཝཱ ཧོཏི སམྨཱདིཊྛི ཝཱ’’ཏི? ‘‘མིཙྪཱདིཊྛི, བྷོ གོཏམ’’. ‘‘མིཙྪཱདིཊྛིསྶ ཁོ ཨཧཾ, ལོཧིཙྩ, དྭིནྣཾ གཏཱིནཾ ཨཉྙཏརཾ གཏིཾ ཝདཱམི – ནིརཡཾ ཝཱ ཏིརཙྪཱནཡོནིཾ ཝཱ’’.

༥༡༠. ‘‘ཏཾ ཀིཾ མཉྙསི, ལོཧིཙྩ, ནནུ རཱཛཱ པསེནདི ཀོསལོ ཀཱསིཀོསལཾ ཨཛ྄ཛྷཱཝསཏཱི’’ཏི? ‘‘ཨེཝཾ, བྷོ གོཏམ’’. ‘‘ཡོ ནུ ཁོ, ལོཧིཙྩ, ཨེཝཾ ཝདེཡྻ – ‘རཱཛཱ པསེནདི ཀོསལོ ཀཱསིཀོསལཾ ཨཛ྄ཛྷཱཝསཏི; ཡཱ ཀཱསིཀོསལེ སམུདཡསཉྫཱཏི, རཱཛཱཝ ཏཾ པསེནདི ཀོསལོ ཨེཀཀོ པརིབྷུཉྫེཡྻ, ན ཨཉྙེསཾ དདེཡྻཱ’ཏི. ཨེཝཾ ཝཱདཱི སོ ཡེ རཱཛཱནཾ པསེནདིཾ ཀོསལཾ ཨུཔཛཱིཝནྟི ཏུམྷེ ཙེཝ ཨཉྙེ ཙ, ཏེསཾ ཨནྟརཱཡཀརོ ཝཱ ཧོཏི, ནོ ཝཱ’’ཏི?

‘‘ཨནྟརཱཡཀརོ, བྷོ གོཏམ’’. ‘‘ཨནྟརཱཡཀརོ སམཱནོ ཧིཏཱནུཀམྤཱི ཝཱ ཏེསཾ ཧོཏི ཨཧིཏཱནུཀམྤཱི ཝཱ’’ཏི? ‘‘ཨཧིཏཱནུཀམྤཱི, བྷོ གོཏམ’’. ‘‘ཨཧིཏཱནུཀམྤིསྶ མེཏྟཾ ཝཱ ཏེསུ ཙིཏྟཾ པཙྩུཔཊྛིཏཾ ཧོཏི སཔཏྟཀཾ ཝཱ’’ཏི? ‘‘སཔཏྟཀཾ, བྷོ གོཏམ’’. ‘‘སཔཏྟཀེ ཙིཏྟེ པཙྩུཔཊྛིཏེ མིཙྪཱདིཊྛི ཝཱ ཧོཏི སམྨཱདིཊྛི ཝཱ’’ཏི? ‘‘མིཙྪཱདིཊྛི, བྷོ གོཏམ’’. ‘‘མིཙྪཱདིཊྛིསྶ ¶ ཁོ ཨཧཾ, ལོཧིཙྩ, དྭིནྣཾ གཏཱིནཾ ཨཉྙཏརཾ གཏིཾ ཝདཱམི – ནིརཡཾ ཝཱ ཏིརཙྪཱནཡོནིཾ ཝཱ’’.

༥༡༡. ‘‘ཨིཏི ¶ ཀིར, ལོཧིཙྩ, ཡོ ཨེཝཾ ཝདེཡྻ – ‘‘ལོཧིཙྩོ བྲཱཧྨཎོ སཱལཝཏིཀཾ ཨཛ྄ཛྷཱཝསཏི; ཡཱ སཱལཝཏིཀཱཡ སམུདཡསཉྫཱཏི, ལོཧིཙྩོཝ ཏཾ བྲཱཧྨཎོ ཨེཀཀོ པརིབྷུཉྫེཡྻ, ན ཨཉྙེསཾ དདེཡྻཱ’’ཏི. ཨེཝཾཝཱདཱི སོ ཡེ ཏཾ ཨུཔཛཱིཝནྟི, ཏེསཾ ཨནྟརཱཡཀརོ ཧོཏི. ཨནྟརཱཡཀརོ སམཱནོ ཨཧིཏཱནུཀམྤཱི ཧོཏི, ཨཧིཏཱནུཀམྤིསྶ སཔཏྟཀཾ ཙིཏྟཾ པཙྩུཔཊྛིཏཾ ཧོཏི, སཔཏྟཀེ ཙིཏྟེ པཙྩུཔཊྛིཏེ མིཙྪཱདིཊྛི ཧོཏི. ཨེཝམེཝ ཁོ, ལོཧིཙྩ, ཡོ ཨེཝཾ ཝདེཡྻ – ‘‘ཨིདྷ སམཎོ ¶ ཝཱ བྲཱཧྨཎོ ཝཱ ཀུསལཾ དྷམྨཾ ཨདྷིགཙྪེཡྻ, ཀུསལཾ དྷམྨཾ ཨདྷིགནྟྭཱ ན པརསྶ ཨཱརོཙེཡྻ, ཀིཉྷི པརོ པརསྶ ཀརིསྶཏི. སེཡྻཐཱཔི ནཱམ པུརཱཎཾ བནྡྷནཾ ཚིནྡིཏྭཱ ཨཉྙཾ ནཝཾ བནྡྷནཾ ཀརེཡྻ…པེ… ཀརིསྶཏཱི’’ཏི. ཨེཝཾཝཱདཱི སོ ཡེ ཏེ ཀུལཔུཏྟཱ ཏཐཱགཏཔྤཝེདིཏཾ དྷམྨཝིནཡཾ ཨཱགམྨ ཨེཝརཱུཔཾ ཨུལཱ༹རཾ ཝིསེསཾ ཨདྷིགཙྪནྟི, སོཏཱཔཏྟིཕལམྤི སཙྪིཀརོནྟི, སཀདཱགཱམིཕལམྤི སཙྪིཀརོནྟི, ཨནཱགཱམིཕལམྤི སཙྪིཀརོནྟི, ཨརཧཏྟམྤི སཙྪིཀརོནྟི, ཡེ ཙིམེ དིབྦཱ གབྦྷཱ པརིཔཱཙེནྟི དིབྦཱནཾ བྷཝཱནཾ ཨབྷིནིབྦཏྟིཡཱ, ཏེསཾ ཨནྟརཱཡཀརོ ཧོཏི, ཨནྟརཱཡཀརོ སམཱནོ ཨཧིཏཱནུཀམྤཱི ཧོཏི ¶ , ཨཧིཏཱནུཀམྤིསྶ སཔཏྟཀཾ ཙིཏྟཾ པཙྩུཔཊྛིཏཾ ཧོཏི, སཔཏྟཀེ ཙིཏྟེ པཙྩུཔཊྛིཏེ མིཙྪཱདིཊྛི ཧོཏི. མིཙྪཱདིཊྛིསྶ ཁོ ཨཧཾ, ལོཧིཙྩ, དྭིནྣཾ གཏཱིནཾ ཨཉྙཏརཾ གཏིཾ ཝདཱམི – ནིརཡཾ ཝཱ ཏིརཙྪཱནཡོནིཾ ཝཱ.

༥༡༢. ‘‘ཨིཏི ཀིར, ལོཧིཙྩ, ཡོ ཨེཝཾ ཝདེཡྻ – ‘‘རཱཛཱ པསེནདི ཀོསལོ ཀཱསིཀོསལཾ ཨཛ྄ཛྷཱཝསཏི; ཡཱ ཀཱསིཀོསལེ སམུདཡསཉྫཱཏི, རཱཛཱཝ ཏཾ ¶ པསེནདི ཀོསལོ ཨེཀཀོ པརིབྷུཉྫེཡྻ, ན ཨཉྙེསཾ དདེཡྻཱ’’ཏི. ཨེཝཾཝཱདཱི སོ ཡེ རཱཛཱནཾ པསེནདིཾ ཀོསལཾ ཨུཔཛཱིཝནྟི ཏུམྷེ ཙེཝ ཨཉྙེ ཙ, ཏེསཾ ཨནྟརཱཡཀརོ ཧོཏི. ཨནྟརཱཡཀརོ སམཱནོ ཨཧིཏཱནུཀམྤཱི ཧོཏི, ཨཧིཏཱནུཀམྤིསྶ སཔཏྟཀཾ ཙིཏྟཾ པཙྩུཔཊྛིཏཾ ཧོཏི, སཔཏྟཀེ ཙིཏྟེ པཙྩུཔཊྛིཏེ མིཙྪཱདིཊྛི ཧོཏི. ཨེཝམེཝ ཁོ, ལོཧིཙྩ, ཡོ ཨེཝཾ ཝདེཡྻ – ‘‘ཨིདྷ སམཎོ ཝཱ བྲཱཧྨཎོ ཝཱ ཀུསལཾ དྷམྨཾ ཨདྷིགཙྪེཡྻ, ཀུསལཾ དྷམྨཾ ཨདྷིགནྟྭཱ ན པརསྶ ཨཱརོཙེཡྻ, ཀིཉྷི པརོ པརསྶ ཀརིསྶཏི. སེཡྻཐཱཔི ནཱམ…པེ… ཀིཉྷི ¶ པརོ པརསྶ ཀརིསྶཏཱི’’ཏི, ཨེཝཾ ཝཱདཱི སོ ཡེ ཏེ ཀུལཔུཏྟཱ ཏཐཱགཏཔྤཝེདིཏཾ དྷམྨཝིནཡཾ ཨཱགམྨ ཨེཝརཱུཔཾ ཨུལཱ༹རཾ ཝིསེསཾ ཨདྷིགཙྪནྟི, སོཏཱཔཏྟིཕལམྤི སཙྪིཀརོནྟི, སཀདཱགཱམིཕལམྤི སཙྪིཀརོནྟི, ཨནཱགཱམིཕལམྤི སཙྪིཀརོནྟི, ཨརཧཏྟམྤི སཙྪིཀརོནྟི. ཡེ ཙིམེ དིབྦཱ གབྦྷཱ པརིཔཱཙེནྟི དིབྦཱནཾ བྷཝཱནཾ ཨབྷིནིབྦཏྟིཡཱ, ཏེསཾ ཨནྟརཱཡཀརོ ཧོཏི, ཨནྟརཱཡཀརོ སམཱནོ ཨཧིཏཱནུཀམྤཱི ¶ ཧོཏི, ཨཧིཏཱནུཀམྤིསྶ སཔཏྟཀཾ ཙིཏྟཾ པཙྩུཔཊྛིཏཾ ཧོཏི, སཔཏྟཀེ ཙིཏྟེ པཙྩུཔཊྛིཏེ མིཙྪཱདིཊྛི ཧོཏི. མིཙྪཱདིཊྛིསྶ ཁོ ཨཧཾ, ལོཧིཙྩ, དྭིནྣཾ གཏཱིནཾ ཨཉྙཏརཾ གཏིཾ ཝདཱམི – ནིརཡཾ ཝཱ ཏིརཙྪཱནཡོནིཾ ཝཱ.

ཏཡོ ཙོདནཱརཧཱ

༥༡༣. ‘‘ཏཡོ ¶ ཁོམེ, ལོཧིཙྩ, སཏྠཱརོ, ཡེ ལོཀེ ཙོདནཱརཧཱ; ཡོ ཙ པནེཝརཱུཔེ སཏྠཱརོ ཙོདེཏི, སཱ ཙོདནཱ བྷཱུཏཱ ཏཙྪཱ དྷམྨིཀཱ ཨནཝཛྫཱ ¶ . ཀཏམེ ཏཡོ? ཨིདྷ, ལོཧིཙྩ, ཨེཀཙྩོ སཏྠཱ ཡསྶཏྠཱཡ ཨགཱརསྨཱ ཨནགཱརིཡཾ པབྦཛིཏོ ཧོཏི, སྭཱསྶ སཱམཉྙཏྠོ ཨནནུཔྤཏྟོ ཧོཏི. སོ ཏཾ སཱམཉྙཏྠཾ ཨནནུཔཱཔུཎིཏྭཱ སཱཝཀཱནཾ དྷམྨཾ དེསེཏི – ‘‘ཨིདཾ ཝོ ཧིཏཱཡ ཨིདཾ ཝོ སུཁཱཡཱ’’ཏི. ཏསྶ སཱཝཀཱ ན སུསྶཱུསནྟི, ན སོཏཾ ཨོདཧནྟི, ན ཨཉྙཱ ཙིཏྟཾ ཨུཔཊྛཔེནྟི, ཝོཀྐམྨ ཙ སཏྠུསཱསནཱ ¶ ཝཏྟནྟི. སོ ཨེཝམསྶ ཙོདེཏབྦོ – ‘‘ཨཱཡསྨཱ ཁོ ཡསྶཏྠཱཡ ཨགཱརསྨཱ ཨནགཱརིཡཾ པབྦཛིཏོ, སོ ཏེ སཱམཉྙཏྠོ ཨནནུཔྤཏྟོ, ཏཾ ཏྭཾ སཱམཉྙཏྠཾ ཨནནུཔཱཔུཎིཏྭཱ སཱཝཀཱནཾ དྷམྨཾ དེསེསི – ‘ཨིདཾ ཝོ ཧིཏཱཡ ཨིདཾ ཝོ སུཁཱཡཱ’ཏི ¶ . ཏསྶ ཏེ སཱཝཀཱ ན སུསྶཱུསནྟི, ན སོཏཾ ཨོདཧནྟི, ན ཨཉྙཱ ཙིཏྟཾ ཨུཔཊྛཔེནྟི, ཝོཀྐམྨ ཙ སཏྠུསཱསནཱ ཝཏྟནྟི. སེཡྻཐཱཔི ནཱམ ཨོསཀྐནྟིཡཱ ཝཱ ཨུསྶཀྐེཡྻ, པརམྨུཁིཾ ཝཱ ཨཱལིངྒེཡྻ, ཨེཝཾ སམྤདམིདཾ པཱཔཀཾ ལོབྷདྷམྨཾ ཝདཱམི – ཀིཉྷི པརོ པརསྶ ཀརིསྶཏཱི’’ཏི. ཨཡཾ ཁོ, ལོཧིཙྩ, པཋམོ སཏྠཱ, ཡོ ལོཀེ ཙོདནཱརཧོ; ཡོ ཙ པནེཝརཱུཔཾ སཏྠཱརཾ ཙོདེཏི, སཱ ཙོདནཱ བྷཱུཏཱ ཏཙྪཱ དྷམྨིཀཱ ཨནཝཛྫཱ.

༥༡༤. ‘‘པུན ཙཔརཾ, ལོཧིཙྩ, ཨིདྷེཀཙྩོ སཏྠཱ ཡསྶཏྠཱཡ ཨགཱརསྨཱ ཨནགཱརིཡཾ པབྦཛིཏོ ཧོཏི, སྭཱསྶ སཱམཉྙཏྠོ ཨནནུཔྤཏྟོ ཧོཏི. སོ ཏཾ སཱམཉྙཏྠཾ ཨནནུཔཱཔུཎིཏྭཱ སཱཝཀཱནཾ དྷམྨཾ དེསེཏི – ‘‘ཨིདཾ ཝོ ཧིཏཱཡ, ཨིདཾ ཝོ སུཁཱཡཱ’’ཏི. ཏསྶ སཱཝཀཱ སུསྶཱུསནྟི, སོཏཾ ཨོདཧནྟི, ཨཉྙཱ ཙིཏྟཾ ཨུཔཊྛཔེནྟི, ན ཙ ཝོཀྐམྨ སཏྠུསཱསནཱ ཝཏྟནྟི. སོ ཨེཝམསྶ ཙོདེཏབྦོ – ‘‘ཨཱཡསྨཱ ཁོ ཡསྶཏྠཱཡ ཨགཱརསྨཱ ཨནགཱརིཡཾ པབྦཛིཏོ, སོ ཏེ སཱམཉྙཏྠོ ཨནནུཔྤཏྟོ. ཏཾ ཏྭཾ སཱམཉྙཏྠཾ ཨནནུཔཱཔུཎིཏྭཱ སཱཝཀཱནཾ དྷམྨཾ དེསེསི – ‘ཨིདཾ ཝོ ཧིཏཱཡ ཨིདཾ ཝོ སུཁཱཡཱ’ཏི. ཏསྶ ཏེ སཱཝཀཱ སུསྶཱུསནྟི, སོཏཾ ཨོདཧནྟི ¶ , ཨཉྙཱ ཙིཏྟཾ ཨུཔཊྛཔེནྟི, ན ཙ ཝོཀྐམྨ སཏྠུསཱསནཱ ཝཏྟནྟི. སེཡྻཐཱཔི ནཱམ སཀཾ ཁེཏྟཾ ཨོཧཱཡ པརཾ ཁེཏྟཾ ནིདྡཱཡིཏབྦཾ མཉྙེཡྻ ¶ , ཨེཝཾ སམྤདམིདཾ པཱཔཀཾ ལོབྷདྷམྨཾ ཝདཱམི – ཀིཉྷི པརོ པརསྶ ཀརིསྶཏཱི’’ཏི. ཨཡཾ ཁོ, ལོཧིཙྩ, དུཏིཡོ སཏྠཱ, ཡོ, ལོཀེ ཙོདནཱརཧོ; ཡོ ཙ པནེཝརཱུཔཾ སཏྠཱརཾ ཙོདེཏི, སཱ ཙོདནཱ བྷཱུཏཱ ཏཙྪཱ དྷམྨིཀཱ ཨནཝཛྫཱ.

༥༡༥. ‘‘པུན ཙཔརཾ, ལོཧིཙྩ, ཨིདྷེཀཙྩོ སཏྠཱ ཡསྶཏྠཱཡ ཨགཱརསྨཱ ཨནགཱརིཡཾ པབྦཛིཏོ ཧོཏི, སྭཱསྶ སཱམཉྙཏྠོ ཨནུཔྤཏྟོ ཧོཏི. སོ ཏཾ སཱམཉྙཏྠཾ ཨནུཔཱཔུཎིཏྭཱ སཱཝཀཱནཾ དྷམྨཾ དེསེཏི – ‘‘ཨིདཾ ཝོ ཧིཏཱཡ ཨིདཾ ཝོ སུཁཱཡཱ’’ཏི. ཏསྶ སཱཝཀཱ ན སུསྶཱུསནྟི, ན སོཏཾ ཨོདཧནྟི, ན ཨཉྙཱ ཙིཏྟཾ ཨུཔཊྛཔེནྟི, ཝོཀྐམྨ ཙ སཏྠུསཱསནཱ ཝཏྟནྟི. སོ ཨེཝམསྶ ཙོདེཏབྦོ – ‘‘ཨཱཡསྨཱ ཁོ ཡསྶཏྠཱཡ ཨགཱརསྨཱ ཨནགཱརིཡཾ པབྦཛིཏོ, སོ ཏེ སཱམཉྙཏྠོ ཨནུཔྤཏྟོ. ཏཾ ཏྭཾ སཱམཉྙཏྠཾ ཨནུཔཱཔུཎིཏྭཱ སཱཝཀཱནཾ དྷམྨཾ དེསེསི – ‘ཨིདཾ ཝོ ཧིཏཱཡ ཨིདཾ ཝོ སུཁཱཡཱ’ཏི. ཏསྶ ཏེ སཱཝཀཱ ན སུསྶཱུསནྟི, ན སོཏཾ ཨོདཧནྟི, ན ཨཉྙཱ ཙིཏྟཾ ཨུཔཊྛཔེནྟི ¶ , ཝོཀྐམྨ ཙ སཏྠུསཱསནཱ ཝཏྟནྟི. སེཡྻཐཱཔི ནཱམ པུརཱཎཾ བནྡྷནཾ ཚིནྡིཏྭཱ ཨཉྙཾ ནཝཾ བནྡྷནཾ ཀརེཡྻ, ཨེཝཾ སམྤདམིདཾ པཱཔཀཾ ལོབྷདྷམྨཾ ཝདཱམི, ཀིཉྷི པརོ པརསྶ ཀརིསྶཏཱི’’ཏི. ཨཡཾ ཁོ, ལོཧིཙྩ, ཏཏིཡོ སཏྠཱ, ཡོ ལོཀེ ཙོདནཱརཧོ; ཡོ ཙ པནེཝརཱུཔཾ སཏྠཱརཾ ཙོདེཏི, སཱ ཙོདནཱ བྷཱུཏཱ ཏཙྪཱ དྷམྨིཀཱ ཨནཝཛྫཱ. ཨིམེ ¶ ¶ ཁོ, ལོཧིཙྩ, ཏཡོ སཏྠཱརོ, ཡེ ལོཀེ ཙོདནཱརཧཱ, ཡོ ཙ པནེཝརཱུཔེ སཏྠཱརོ ཙོདེཏི, སཱ ཙོདནཱ བྷཱུཏཱ ཏཙྪཱ དྷམྨིཀཱ ཨནཝཛྫཱཏི.

ནཙོདནཱརཧསཏྠུ

༥༡༦. ཨེཝཾ ཝུཏྟེ, ལོཧིཙྩོ བྲཱཧྨཎོ བྷགཝནྟཾ ཨེཏདཝོཙ – ‘‘ཨཏྠི པན, བྷོ གོཏམ, ཀོཙི སཏྠཱ, ཡོ ལོཀེ ནཙོདནཱརཧོ’’ཏི? ‘‘ཨཏྠི ཁོ, ལོཧིཙྩ, སཏྠཱ, ཡོ ལོཀེ ནཙོདནཱརཧོ’’ཏི. ‘‘ཀཏམོ པན སོ, བྷོ གོཏམ, སཏྠཱ, ཡོ ལོཀེ ནཙོདནཱརཧོ’’ཏི?

‘‘ཨིདྷ, ལོཧིཙྩ, ཏཐཱགཏོ ལོཀེ ཨུཔྤཛྫཏི ཨརཧཾ, སམྨཱསམྦུདྡྷོ…པེ… (ཡཐཱ ༡༩༠-༢༡༢ ཨནུཙྪེདེསུ ཨེཝཾ ཝིཏྠཱརེཏབྦཾ). ཨེཝཾ ཁོ, ལོཧིཙྩ, བྷིཀྑུ སཱིལསམྤནྣོ ¶ ཧོཏི…པེ… པཋམཾ ཛྷཱནཾ ཨུཔསམྤཛྫ ཝིཧརཏི… ¶ ཡསྨིཾ ཁོ, ལོཧིཙྩ, སཏྠརི སཱཝཀོ ཨེཝརཱུཔཾ ཨུལཱ༹རཾ ཝིསེསཾ ཨདྷིགཙྪཏི, ཨཡམྤི ཁོ, ལོཧིཙྩ, སཏྠཱ, ཡོ ལོཀེ ནཙོདནཱརཧོ ¶ . ཡོ ཙ པནེཝརཱུཔཾ སཏྠཱརཾ ཙོདེཏི, སཱ ཙོདནཱ ཨབྷཱུཏཱ ཨཏཙྪཱ ཨདྷམྨིཀཱ སཱཝཛྫཱ…པེ… དུཏིཡཾ ཛྷཱནཾ…པེ… ཏཏིཡཾ ཛྷཱནཾ…པེ… ¶ ཙཏུཏྠཾ ཛྷཱནཾ ཨུཔསམྤཛྫ ཝིཧརཏི. ཡསྨིཾ ཁོ, ལོཧིཙྩ, སཏྠརི སཱཝཀོ ཨེཝརཱུཔཾ ཨུལཱ༹རཾ ཝིསེསཾ ཨདྷིགཙྪཏི, ཨཡམྤི ཁོ, ལོཧིཙྩ, སཏྠཱ, ཡོ ལོཀེ ནཙོདནཱརཧོ, ཡོ ཙ པནེཝརཱུཔཾ སཏྠཱརཾ ཙོདེཏི, སཱ ཙོདནཱ ཨབྷཱུཏཱ ཨཏཙྪཱ ཨདྷམྨིཀཱ སཱཝཛྫཱ… ཉཱཎདསྶནཱཡ ཙིཏྟཾ ཨབྷིནཱིཧརཏི ཨབྷིནིནྣཱམེཏི…པེ… ཡསྨིཾ ཁོ, ལོཧིཙྩ, སཏྠརི སཱཝཀོ ཨེཝརཱུཔཾ ཨུལཱ༹རཾ ཝིསེསཾ ཨདྷིགཙྪཏི, ཨཡམྤི ཁོ, ལོཧིཙྩ, སཏྠཱ, ཡོ ལོཀེ ནཙོདནཱརཧོ, ཡོ ཙ པནེཝརཱུཔཾ སཏྠཱརཾ ཙོདེཏི, སཱ ཙོདནཱ ཨབྷཱུཏཱ ཨཏཙྪཱ ཨདྷམྨིཀཱ སཱཝཛྫཱ… ནཱཔརཾ ཨིཏྠཏྟཱཡཱཏི པཛཱནཱཏི. ཡསྨིཾ ཁོ, ལོཧིཙྩ, སཏྠརི སཱཝཀོ ཨེཝརཱུཔཾ ཨུལཱ༹རཾ ཝིསེསཾ ཨདྷིགཙྪཏི, ཨཡམྤི ཁོ, ལོཧིཙྩ, སཏྠཱ, ཡོ ལོཀེ ¶ ནཙོདནཱརཧོ, ཡོ ཙ པནེཝརཱུཔཾ སཏྠཱརཾ ཙོདེཏི, སཱ ཙོདནཱ ཨབྷཱུཏཱ ཨཏཙྪཱ ཨདྷམྨིཀཱ སཱཝཛྫཱ’’ཏི.

༥༡༧. ཨེཝཾ ཝུཏྟེ, ལོཧིཙྩོ བྲཱཧྨཎོ བྷགཝནྟཾ ཨེཏདཝོཙ – ‘‘སེཡྻཐཱཔི, བྷོ གོཏམ, པུརིསོ པུརིསཾ ནརཀཔཔཱཏཾ པཏནྟཾ ཀེསེསུ གཧེཏྭཱ ཨུདྡྷརིཏྭཱ ཐལེ པཏིཊྛཔེཡྻ, ཨེཝམེཝཱཧཾ བྷོཏཱ གོཏམེན ནརཀཔཔཱཏཾ པཔཏནྟོ ཨུདྡྷརིཏྭཱ ཐལེ པཏིཊྛཱཔིཏོ. ཨབྷིཀྐནྟཾ, བྷོ གོཏམ, ཨབྷིཀྐནྟཾ, བྷོ གོཏམ, སེཡྻཐཱཔི, བྷོ གོཏམ, ནིཀྐུཛྫིཏཾ ཝཱ ཨུཀྐུཛྫེཡྻ, པཊིཙྪནྣཾ ཝཱ ཝིཝརེཡྻ, མཱུལ༹ྷསྶ ཝཱ མགྒཾ ཨཱཙིཀྑེཡྻ, ཨནྡྷཀཱརེ ཝཱ ཏེལཔཛྫོཏཾ དྷཱརེཡྻ, ‘ཙཀྑུམནྟོ རཱུཔཱནི དཀྑནྟཱི’ཏི. ཨེཝམེཝཾ བྷོཏཱ གོཏམེན ཨནེཀཔརིཡཱཡེན དྷམྨོ པཀཱསིཏོ ¶ . ཨེསཱཧཾ བྷཝནྟཾ གོཏམཾ སརཎཾ གཙྪཱམི དྷམྨཉྩ བྷིཀྑུསངྒྷཉྩ. ཨུཔཱསཀཾ མཾ བྷཝཾ གོཏམོ དྷཱརེཏུ ཨཛྫཏགྒེ པཱཎུཔེཏཾ སརཎཾ གཏ’’ནྟི.

ལོཧིཙྩསུཏྟཾ ནིཊྛིཏཾ དྭཱདསམཾ.

༡༣. ཏེཝིཛྫསུཏྟཾ

༥༡༨. ཨེཝཾ ¶ ¶ ¶ ¶ མེ སུཏཾ – ཨེཀཾ སམཡཾ བྷགཝཱ ཀོསལེསུ ཙཱརིཀཾ ཙརམཱནོ མཧཏཱ བྷིཀྑུསངྒྷེན སདྡྷིཾ པཉྩམཏྟེཧི བྷིཀྑུསཏེཧི ཡེན མནསཱཀཊཾ ནཱམ ཀོསལཱནཾ བྲཱཧྨཎགཱམོ ཏདཝསརི. ཏཏྲ སུདཾ བྷགཝཱ མནསཱཀཊེ ཝིཧརཏི ཨུཏྟརེན མནསཱཀཊསྶ ཨཙིརཝཏིཡཱ ནདིཡཱ ཏཱིརེ ཨམྦཝནེ.

༥༡༩. ཏེན ཁོ པན སམཡེན སམྦཧུལཱ ཨབྷིཉྙཱཏཱ ཨབྷིཉྙཱཏཱ བྲཱཧྨཎམཧཱསཱལཱ མནསཱཀཊེ པཊིཝསནྟི, སེཡྻཐིདཾ – ཙངྐཱི བྲཱཧྨཎོ ཏཱརུཀྑོ བྲཱཧྨཎོ པོཀྑརསཱཏི བྲཱཧྨཎོ ཛཱཎུསོཎི བྲཱཧྨཎོ ཏོདེཡྻོ བྲཱཧྨཎོ ཨཉྙེ ཙ ཨབྷིཉྙཱཏཱ ཨབྷིཉྙཱཏཱ བྲཱཧྨཎམཧཱསཱལཱ.

༥༢༠. ཨཐ ཁོ ཝཱསེཊྛབྷཱརདྭཱཛཱནཾ མཱཎཝཱནཾ ཛངྒྷཝིཧཱརཾ ཨནུཙངྐམནྟཱནཾ ཨནུཝིཙརནྟཱནཾ མགྒཱམགྒེ ཀཐཱ ཨུདཔཱདི. ཨཐ ཁོ ཝཱསེཊྛོ མཱཎཝོ ཨེཝམཱཧ – ‘‘ཨཡམེཝ ཨུཛུམགྒོ, ཨཡམཉྫསཱཡནོ ནིཡྻཱནིཀོ ནིཡྻཱཏི ཏཀྐརསྶ བྲཧྨསཧབྱཏཱཡ, ཡྭཱཡཾ ཨཀྑཱཏོ བྲཱཧྨཎེན པོཀྑརསཱཏིནཱ’’ཏི. བྷཱརདྭཱཛོཔི མཱཎཝོ ཨེཝམཱཧ – ‘‘ཨཡམེཝ ཨུཛུམགྒོ, ཨཡམཉྫསཱཡནོ ¶ ནིཡྻཱནིཀོ, ནིཡྻཱཏི ཏཀྐརསྶ བྲཧྨསཧབྱཏཱཡ, ཡྭཱཡཾ ཨཀྑཱཏོ བྲཱཧྨཎེན ཏཱརུཀྑེནཱ’’ཏི. ནེཝ ཁོ ཨསཀྑི ཝཱསེཊྛོ མཱཎཝོ བྷཱརདྭཱཛཾ མཱཎཝཾ སཉྙཱཔེཏུཾ, ན པན ཨསཀྑི བྷཱརདྭཱཛོ མཱཎཝོཔི ཝཱསེཊྛཾ མཱཎཝཾ སཉྙཱཔེཏུཾ.

༥༢༡. ཨཐ ¶ ཁོ ཝཱསེཊྛོ མཱཎཝོ བྷཱརདྭཱཛཾ མཱཎཝཾ ཨཱམནྟེསི – ‘‘ཨཡཾ ཁོ, བྷཱརདྭཱཛ, སམཎོ གོཏམོ སཀྱཔུཏྟོ སཀྱཀུལཱ པབྦཛིཏོ མནསཱཀཊེ ཝིཧརཏི ཨུཏྟརེན མནསཱཀཊསྶ ཨཙིརཝཏིཡཱ ནདིཡཱ ཏཱིརེ ཨམྦཝནེ. ཏཾ ཁོ པན བྷཝནྟཾ གོཏམཾ ཨེཝཾ ཀལྱཱཎོ ཀིཏྟིསདྡོ ཨབྦྷུགྒཏོ – ‘‘ཨིཏིཔི སོ བྷགཝཱ ཨརཧཾ སམྨཱསམྦུདྡྷོ ཝིཛྫཱཙརཎསམྤནྣོ སུགཏོ ལོཀཝིདཱུ ཨནུཏྟརོ པུརིསདམྨསཱརཐི སཏྠཱ ¶ དེཝམནུསྶཱནཾ བུདྡྷོ བྷགཝཱ’’ཏི ¶ . ཨཱཡཱམ, བྷོ བྷཱརདྭཱཛ, ཡེན སམཎོ གོཏམོ ཏེནུཔསངྐམིསྶཱམ; ཨུཔསངྐམིཏྭཱ ཨེཏམཏྠཾ སམཎཾ གོཏམཾ པུཙྪིསྶཱམ. ཡཐཱ ནོ སམཎོ གོཏམོ བྱཱཀརིསྶཏི, ཏཐཱ ནཾ དྷཱརེསྶཱམཱ’’ཏི. ‘‘ཨེཝཾ, བྷོ’’ཏི ཁོ བྷཱརདྭཱཛོ མཱཎཝོ ཝཱསེཊྛསྶ མཱཎཝསྶ པཙྩསྶོསི.

མགྒཱམགྒཀཐཱ

༥༢༢. ཨཐ ཁོ ཝཱསེཊྛབྷཱརདྭཱཛཱ མཱཎཝཱ ཡེན བྷགཝཱ ཏེནུཔསངྐམིཾསུ; ཨུཔསངྐམིཏྭཱ བྷགཝཏཱ སདྡྷིཾ སམྨོདིཾསུ. སམྨོདནཱིཡཾ ཀཐཾ སཱརཎཱིཡཾ ཝཱིཏིསཱརེཏྭཱ ཨེཀམནྟཾ ནིསཱིདིཾསུ. ཨེཀམནྟཾ ནིསིནྣོ ཁོ ཝཱསེཊྛོ མཱཎཝོ བྷགཝནྟཾ ཨེཏདཝོཙ – ‘‘ཨིདྷ, བྷོ གོཏམ, ཨམྷཱཀཾ ཛངྒྷཝིཧཱརཾ ཨནུཙངྐམནྟཱནཾ ཨནུཝིཙརནྟཱནཾ མགྒཱམགྒེ ཀཐཱ ཨུདཔཱདི. ཨཧཾ ཨེཝཾ ཝདཱམི – ‘ཨཡམེཝ ཨུཛུམགྒོ, ཨཡམཉྫསཱཡནོ ནིཡྻཱནིཀོ ནིཡྻཱཏི ཏཀྐརསྶ བྲཧྨསཧབྱཏཱཡ, ཡྭཱཡཾ ཨཀྑཱཏོ བྲཱཧྨཎེན པོཀྑརསཱཏིནཱ’ཏི. བྷཱརདྭཱཛོ མཱཎཝོ ཨེཝམཱཧ – ‘ཨཡམེཝ ཨུཛུམགྒོ ཨཡམཉྫསཱཡནོ ནིཡྻཱནིཀོ ནིཡྻཱཏི ཏཀྐརསྶ བྲཧྨསཧབྱཏཱཡ, ཡྭཱཡཾ ཨཀྑཱཏོ བྲཱཧྨཎེན ཏཱརུཀྑེནཱ’ཏི. ཨེཏྠ, བྷོ གོཏམ, ཨཏྠེཝ ཝིགྒཧོ, ཨཏྠི ཝིཝཱདོ, ཨཏྠི ནཱནཱཝཱདོ’’ཏི.

༥༢༣. ‘‘ཨིཏི ¶ ཀིར ¶ , ཝཱསེཊྛ, ཏྭཾ ཨེཝཾ ཝདེསི – ‘‘ཨཡམེཝ ཨུཛུམགྒོ, ཨཡམཉྫསཱཡནོ ནིཡྻཱནིཀོ ནིཡྻཱཏི ཏཀྐརསྶ བྲཧྨསཧབྱཏཱཡ, ཡྭཱཡཾ ཨཀྑཱཏོ བྲཱཧྨཎེན པོཀྑརསཱཏིནཱ’’ཏི. བྷཱརདྭཱཛོ མཱཎཝོ ཨེཝམཱཧ – ‘‘ཨཡམེཝ ཨུཛུམགྒོ ཨཡམཉྫསཱཡནོ ནིཡྻཱནིཀོ ནིཡྻཱཏི ཏཀྐརསྶ བྲཧྨསཧབྱཏཱཡ, ཡྭཱཡཾ ཨཀྑཱཏོ བྲཱཧྨཎེན ཏཱརུཀྑེནཱ’’ཏི. ཨཐ ཀིསྨིཾ པན ཝོ, ཝཱསེཊྛ, ཝིགྒཧོ, ཀིསྨིཾ ཝིཝཱདོ, ཀིསྨིཾ ནཱནཱཝཱདོ’’ཏི?

༥༢༤. ‘‘མགྒཱམགྒེ, བྷོ གོཏམ. ཀིཉྩཱཔི, བྷོ གོཏམ, བྲཱཧྨཎཱ ནཱནཱམགྒེ པཉྙཔེནྟི, ཨདྡྷརིཡཱ བྲཱཧྨཎཱ ཏིཏྟིརིཡཱ བྲཱཧྨཎཱ ཚནྡོཀཱ བྲཱཧྨཎཱ བཝ྄ཧཱརིཛ྄ཛྷཱ བྲཱཧྨཎཱ, ཨཐ ཁོ སབྦཱནི ཏཱནི ནིཡྻཱནིཀཱ ནིཡྻནྟི ཏཀྐརསྶ བྲཧྨསཧབྱཏཱཡ.

‘‘སེཡྻཐཱཔི ¶ , བྷོ གོཏམ, གཱམསྶ ཝཱ ནིགམསྶ ཝཱ ཨཝིདཱུརེ བཧཱུནི ཙེཔི ནཱནཱམགྒཱནི བྷཝནྟི, ཨཐ ཁོ སབྦཱནི ཏཱནི གཱམསམོསརཎཱནི བྷཝནྟི; ཨེཝམེཝ ཁོ, བྷོ གོཏམ, ཀིཉྩཱཔི བྲཱཧྨཎཱ ནཱནཱམགྒེ པཉྙཔེནྟི, ཨདྡྷརིཡཱ བྲཱཧྨཎཱ ཏིཏྟིརིཡཱ བྲཱཧྨཎཱ ¶ ཚནྡོཀཱ བྲཱཧྨཎཱ བཝ྄ཧཱརིཛ྄ཛྷཱ བྲཱཧྨཎཱ, ཨཐ ཁོ སབྦཱནི ཏཱནི ནིཡྻཱནིཀཱ ནིཡྻནྟི ཏཀྐརསྶ བྲཧྨསཧབྱཏཱཡཱ’’ཏི.

ཝཱསེཊྛམཱཎཝཱནུཡོགོ

༥༢༥. ‘‘ནིཡྻནྟཱིཏི ཝཱསེཊྛ ཝདེསི’’? ‘‘ནིཡྻནྟཱིཏི, བྷོ གོཏམ, ཝདཱམི’’. ‘‘ནིཡྻནྟཱིཏི, ཝཱསེཊྛ, ཝདེསི’’? ‘‘ནིཡྻནྟཱིཏི, བྷོ གོཏམ, ཝདཱམི’’. ‘‘ནིཡྻནྟཱིཏི, ཝཱསེཊྛ, ཝདེསི’’? ‘‘ནིཡྻནྟཱི’’ཏི, བྷོ གོཏམ, ཝདཱམི’’.

‘‘ཀིཾ ¶ པན, ཝཱསེཊྛ, ཨཏྠི ཀོཙི ཏེཝིཛྫཱནཾ བྲཱཧྨཎཱནཾ ཨེཀབྲཱཧྨཎོཔི, ཡེན བྲཧྨཱ སཀྑིདིཊྛོ’’ཏི? ‘‘ནོ ཧིདཾ, བྷོ གོཏམ’’ ¶ .

‘‘ཀིཾ པན, ཝཱསེཊྛ, ཨཏྠི ཀོཙི ཏེཝིཛྫཱནཾ བྲཱཧྨཎཱནཾ ཨེཀཱཙརིཡོཔི, ཡེན བྲཧྨཱ སཀྑིདིཊྛོ’’ཏི? ‘‘ནོ ཧིདཾ, བྷོ གོཏམ’’.

‘‘ཀིཾ པན, ཝཱསེཊྛ, ཨཏྠི ཀོཙི ཏེཝིཛྫཱནཾ བྲཱཧྨཎཱནཾ ཨེཀཱཙརིཡཔཱཙརིཡོཔི, ཡེན བྲཧྨཱ སཀྑིདིཊྛོ’’ཏི? ‘‘ནོ ཧིདཾ, བྷོ གོཏམ’’.

‘‘ཀིཾ པན, ཝཱསེཊྛ, ཨཏྠི ཀོཙི ཏེཝིཛྫཱནཾ བྲཱཧྨཎཱནཾ ཡཱཝ སཏྟམཱ ཨཱཙརིཡཱམཧཡུགཱ [སཏྟམཱཙརིཡམཧཡུགཱ (སྱཱ.)] ཡེན བྲཧྨཱ སཀྑིདིཊྛོ’’ཏི? ‘‘ནོ ཧིདཾ, བྷོ གོཏམ’’.

༥༢༦. ‘‘ཀིཾ པན, ཝཱསེཊྛ, ཡེཔི ཏེཝིཛྫཱནཾ བྲཱཧྨཎཱནཾ པུབྦཀཱ ཨིསཡོ མནྟཱནཾ ཀཏྟཱརོ མནྟཱནཾ པཝཏྟཱརོ, ཡེསམིདཾ ཨེཏརཧི ཏེཝིཛྫཱ བྲཱཧྨཎཱ པོརཱཎཾ མནྟཔདཾ གཱིཏཾ པཝུཏྟཾ སམིཧིཏཾ [སམཱིཧིཏཾ (སྱཱ.)], ཏདནུགཱཡནྟི, ཏདནུབྷཱསནྟི, བྷཱསིཏམནུབྷཱསནྟི, ཝཱཙིཏམནུཝཱཙེནྟི, སེཡྻཐིདཾ – ཨཊྛཀོ ཝཱམཀོ ཝཱམདེཝོ ཝེསྶཱམིཏྟོ ཡམཏགྒི ཨངྒཱིརསོ བྷཱརདྭཱཛོ ཝཱསེཊྛོ ཀསྶཔོ བྷགུ. ཏེཔི ཨེཝམཱཧཾསུ – ‘མཡམེཏཾ ཛཱནཱམ, མཡམེཏཾ པསྶཱམ, ཡཏྠ ཝཱ བྲཧྨཱ, ཡེན ཝཱ བྲཧྨཱ, ཡཧིཾ ཝཱ བྲཧྨཱ’’’ཏི? ‘‘ནོ ཧིདཾ, བྷོ གོཏམ’’.

༥༢༧. ‘‘ཨིཏི ¶ ཀིར, ཝཱསེཊྛ, ནཏྠི ཀོཙི ཏེཝིཛྫཱནཾ བྲཱཧྨཎཱནཾ ཨེཀབྲཱཧྨཎོཔི, ཡེན བྲཧྨཱ སཀྑིདིཊྛོ. ནཏྠི ཀོཙི ཏེཝིཛྫཱནཾ བྲཱཧྨཎཱནཾ ཨེཀཱཙརིཡོཔི, ཡེན བྲཧྨཱ སཀྑིདིཊྛོ ¶ . ནཏྠི ཀོཙི ཏེཝིཛྫཱནཾ བྲཱཧྨཎཱནཾ ཨེཀཱཙརིཡཔཱཙརིཡོཔི, ཡེན བྲཧྨཱ སཀྑིདིཊྛོ. ནཏྠི ¶ ཀོཙི ཏེཝིཛྫཱནཾ བྲཱཧྨཎཱནཾ ཡཱཝ སཏྟམཱ ཨཱཙརིཡཱམཧཡུགཱ ཡེན བྲཧྨཱ སཀྑིདིཊྛོ. ཡེཔི ¶ ཀིར ཏེཝིཛྫཱནཾ བྲཱཧྨཎཱནཾ པུབྦཀཱ ཨིསཡོ མནྟཱནཾ ཀཏྟཱརོ མནྟཱནཾ པཝཏྟཱརོ, ཡེསམིདཾ ཨེཏརཧི ཏེཝིཛྫཱ བྲཱཧྨཎཱ པོརཱཎཾ མནྟཔདཾ གཱིཏཾ པཝུཏྟཾ སམིཧིཏཾ, ཏདནུགཱཡནྟི, ཏདནུབྷཱསནྟི, བྷཱསིཏམནུབྷཱསནྟི, ཝཱཙིཏམནུཝཱཙེནྟི, སེཡྻཐིདཾ – ཨཊྛཀོ ཝཱམཀོ ཝཱམདེཝོ ཝེསྶཱམིཏྟོ ཡམཏགྒི ཨངྒཱིརསོ བྷཱརདྭཱཛོ ཝཱསེཊྛོ ཀསྶཔོ བྷགུ, ཏེཔི ན ཨེཝམཱཧཾསུ – ‘མཡམེཏཾ ཛཱནཱམ, མཡམེཏཾ པསྶཱམ, ཡཏྠ ཝཱ བྲཧྨཱ, ཡེན ཝཱ བྲཧྨཱ, ཡཧིཾ ཝཱ བྲཧྨཱ’ཏི. ཏེཝ ཏེཝིཛྫཱ བྲཱཧྨཎཱ ཨེཝམཱཧཾསུ – ‘ཡཾ ན ཛཱནཱམ, ཡཾ ན པསྶཱམ, ཏསྶ སཧབྱཏཱཡ མགྒཾ དེསེམ. ཨཡམེཝ ཨུཛུམགྒོ ཨཡམཉྫསཱཡནོ ནིཡྻཱནིཀོ, ནིཡྻཱཏི ཏཀྐརསྶ བྲཧྨསཧབྱཏཱཡཱ’’’ཏི.

༥༢༨. ‘‘ཏཾ ཀིཾ མཉྙསི, ཝཱསེཊྛ, ནནུ ཨེཝཾ སནྟེ ཏེཝིཛྫཱནཾ བྲཱཧྨཎཱནཾ ཨཔྤཱཊིཧཱིརཀཏཾ བྷཱསིཏཾ སམྤཛྫཏཱི’’ཏི? ‘‘ཨདྡྷཱ ཁོ, བྷོ གོཏམ, ཨེཝཾ སནྟེ ཏེཝིཛྫཱནཾ བྲཱཧྨཎཱནཾ ཨཔྤཱཊིཧཱིརཀཏཾ བྷཱསིཏཾ སམྤཛྫཏཱི’’ཏི.

‘‘སཱདྷུ, ཝཱསེཊྛ, ཏེ ཝཏ [ཏེཝ (ཀ.)], ཝཱསེཊྛ, ཏེཝིཛྫཱ བྲཱཧྨཎཱ ཡཾ ན ཛཱནནྟི, ཡཾ ན པསྶནྟི, ཏསྶ སཧབྱཏཱཡ མགྒཾ དེསེསྶནྟི. ‘ཨཡམེཝ ཨུཛུམགྒོ, ཨཡམཉྫསཱཡནོ ནིཡྻཱནིཀོ, ནིཡྻཱཏི ཏཀྐརསྶ བྲཧྨསཧབྱཏཱཡཱ’ཏི, ནེཏཾ ཋཱནཾ ཝིཛྫཏི.

༥༢༩. ‘‘སེཡྻཐཱཔི, ཝཱསེཊྛ, ཨནྡྷཝེཎི ¶ པརམྤརསཾསཏྟཱ པུརིམོཔི ན པསྶཏི, མཛ྄ཛྷིམོཔི ན པསྶཏི, པཙྪིམོཔི ན པསྶཏི. ཨེཝམེཝ ཁོ, ཝཱསེཊྛ, ཨནྡྷཝེཎཱུཔམཾ མཉྙེ ཏེཝིཛྫཱནཾ བྲཱཧྨཎཱནཾ བྷཱསིཏཾ, པུརིམོཔི ན པསྶཏི, མཛ྄ཛྷིམོཔི ན པསྶཏི, པཙྪིམོཔི ན པསྶཏི. ཏེསམིདཾ ཏེཝིཛྫཱནཾ བྲཱཧྨཎཱནཾ བྷཱསིཏཾ ¶ ཧསྶཀཉྙེཝ སམྤཛྫཏི, ནཱམཀཉྙེཝ སམྤཛྫཏི, རིཏྟཀཉྙེཝ སམྤཛྫཏི, ཏུཙྪཀཉྙེཝ སམྤཛྫཏི.

༥༣༠. ‘‘ཏཾ ¶ ཀིཾ མཉྙསི, ཝཱསེཊྛ, པསྶནྟི ཏེཝིཛྫཱ བྲཱཧྨཎཱ ཙནྡིམསཱུརིཡེ, ཨཉྙེ ཙཱཔི བཧུཛནཱ, ཡཏོ ཙ ཙནྡིམསཱུརིཡཱ ཨུགྒཙྪནྟི, ཡཏྠ ཙ ཨོགཙྪནྟི, ཨཱཡཱཙནྟི ཐོམཡནྟི པཉྫལིཀཱ ནམསྶམཱནཱ ཨནུཔརིཝཏྟནྟཱི’’ཏི?

‘‘ཨེཝཾ, བྷོ གོཏམ, པསྶནྟི ཏེཝིཛྫཱ བྲཱཧྨཎཱ ཙནྡིམསཱུརིཡེ, ཨཉྙེ ཙཱཔི བཧུཛནཱ, ཡཏོ ¶ ཙ ཙནྡིམསཱུརིཡཱ ཨུགྒཙྪནྟི, ཡཏྠ ཙ ཨོགཙྪནྟི, ཨཱཡཱཙནྟི ཐོམཡནྟི པཉྫལིཀཱ ནམསྶམཱནཱ ཨནུཔརིཝཏྟནྟཱི’’ཏི.

༥༣༡. ‘‘ཏཾ ཀིཾ མཉྙསི, ཝཱསེཊྛ, ཡཾ པསྶནྟི ཏེཝིཛྫཱ བྲཱཧྨཎཱ ཙནྡིམསཱུརིཡེ, ཨཉྙེ ཙཱཔི བཧུཛནཱ, ཡཏོ ཙ ཙནྡིམསཱུརིཡཱ ཨུགྒཙྪནྟི, ཡཏྠ ཙ ཨོགཙྪནྟི, ཨཱཡཱཙནྟི ཐོམཡནྟི པཉྫལིཀཱ ནམསྶམཱནཱ ཨནུཔརིཝཏྟནྟི, པཧོནྟི ཏེཝིཛྫཱ བྲཱཧྨཎཱ ཙནྡིམསཱུརིཡཱནཾ སཧབྱཏཱཡ མགྒཾ དེསེཏུཾ – ‘‘ཨཡམེཝ ཨུཛུམགྒོ, ཨཡམཉྫསཱཡནོ ནིཡྻཱནིཀོ, ནིཡྻཱཏི ཏཀྐརསྶ ཙནྡིམསཱུརིཡཱནཾ སཧབྱཏཱཡཱ’’ཏི? ‘‘ནོ ཧིདཾ, བྷོ གོཏམ’’.

‘‘ཨིཏི ཀིར, ཝཱསེཊྛ, ཡཾ པསྶནྟི ཏེཝིཛྫཱ བྲཱཧྨཎཱ ཙནྡིམསཱུརིཡེ, ཨཉྙེ ཙཱཔི བཧུཛནཱ, ཡཏོ ཙ ཙནྡིམསཱུརིཡཱ ཨུགྒཙྪནྟི, ཡཏྠ ¶ ཙ ཨོགཙྪནྟི, ཨཱཡཱཙནྟི ཐོམཡནྟི པཉྫལིཀཱ ནམསྶམཱནཱ ཨནུཔརིཝཏྟནྟི, ཏེསམྤི ནཔྤཧོནྟི ཙནྡིམསཱུརིཡཱནཾ སཧབྱཏཱཡ མགྒཾ དེསེཏུཾ – ‘‘ཨཡམེཝ ཨུཛུམགྒོ, ཨཡམཉྫསཱཡནོ ནིཡྻཱནིཀོ, ནིཡྻཱཏི ཏཀྐརསྶ ཙནྡིམསཱུརིཡཱནཾ སཧབྱཏཱཡཱ’’ཏི.

༥༣༢. ‘‘ཨིཏི པན [ཀིཾ པན (སཱི. སྱཱ. པཱི.)] ན ཀིར ཏེཝིཛྫེཧི བྲཱཧྨཎེཧི བྲཧྨཱ སཀྑིདིཊྛོ. ནཔི ཀིར ཏེཝིཛྫཱནཾ བྲཱཧྨཎཱནཾ ཨཱཙརིཡེཧི བྲཧྨཱ སཀྑིདིཊྛོ. ནཔི ཀིར ཏེཝིཛྫཱནཾ བྲཱཧྨཎཱནཾ ¶ ཨཱཙརིཡཔཱཙརིཡེཧི བྲཧྨཱ སཀྑིདིཊྛོ. ནཔི ཀིར ཏེཝིཛྫཱནཾ བྲཱཧྨཎཱནཾ ཡཱཝ སཏྟམཱ [སཏྟམེཧི (?)] ཨཱཙརིཡཱམཧཡུགེཧི བྲཧྨཱ སཀྑིདིཊྛོ. ཡེཔི ཀིར ཏེཝིཛྫཱནཾ བྲཱཧྨཎཱནཾ པུབྦཀཱ ཨིསཡོ མནྟཱནཾ ཀཏྟཱརོ མནྟཱནཾ པཝཏྟཱརོ, ཡེསམིདཾ ཨེཏརཧི ཏེཝིཛྫཱ བྲཱཧྨཎཱ པོརཱཎཾ མནྟཔདཾ གཱིཏཾ པཝུཏྟཾ སམིཧིཏཾ, ཏདནུགཱཡནྟི, ཏདནུབྷཱསནྟི, བྷཱསིཏམནུབྷཱསནྟི, ཝཱཙིཏམནུཝཱཙེནྟི, སེཡྻཐིདཾ – ཨཊྛཀོ ཝཱམཀོ ཝཱམདེཝོ ¶ ཝེསྶཱམིཏྟོ ཡམཏགྒི ཨངྒཱིརསོ བྷཱརདྭཱཛོ ཝཱསེཊྛོ ཀསྶཔོ བྷགུ, ཏེཔི ན ཨེཝམཱཧཾསུ – ‘‘མཡམེཏཾ ཛཱནཱམ, མཡམེཏཾ པསྶཱམ, ཡཏྠ ཝཱ བྲཧྨཱ, ཡེན ཝཱ བྲཧྨཱ, ཡཧིཾ ཝཱ བྲཧྨཱ’’ཏི. ཏེཝ ཏེཝིཛྫཱ བྲཱཧྨཎཱ ཨེཝམཱཧཾསུ – ‘‘ཡཾ ན ཛཱནཱམ, ཡཾ ན པསྶཱམ, ཏསྶ སཧབྱཏཱཡ མགྒཾ དེསེམ – ཨཡམེཝ ཨུཛུམགྒོ ཨཡམཉྫསཱཡནོ ནིཡྻཱནིཀོ ནིཡྻཱཏི ཏཀྐརསྶ བྲཧྨསཧབྱཏཱཡཱ’’ཏི.

༥༣༣. ‘‘ཏཾ ཀིཾ མཉྙསི, ཝཱསེཊྛ, ནནུ ཨེཝཾ སནྟེ ཏེཝིཛྫཱནཾ བྲཱཧྨཎཱནཾ ཨཔྤཱཊིཧཱིརཀཏཾ ¶ བྷཱསིཏཾ སམྤཛྫཏཱི’’ཏི? ‘‘ཨདྡྷཱ ཁོ, བྷོ གོཏམ ¶ , ཨེཝཾ སནྟེ ཏེཝིཛྫཱནཾ བྲཱཧྨཎཱནཾ ཨཔྤཱཊིཧཱིརཀཏཾ བྷཱསིཏཾ སམྤཛྫཏཱི’’ཏི.

‘‘སཱདྷུ, ཝཱསེཊྛ, ཏེ ཝཏ, ཝཱསེཊྛ, ཏེཝིཛྫཱ བྲཱཧྨཎཱ ཡཾ ན ཛཱནནྟི, ཡཾ ན པསྶནྟི, ཏསྶ སཧབྱཏཱཡ མགྒཾ དེསེསྶནྟི – ‘‘ཨཡམེཝ ཨུཛུམགྒོ, ཨཡམཉྫསཱཡནོ ནིཡྻཱནིཀོ, ནིཡྻཱཏི ཏཀྐརསྶ བྲཧྨསཧབྱཏཱཡཱ’’ཏི, ནེཏཾ ཋཱནཾ ཝིཛྫཏི.

ཛནཔདཀལྱཱཎཱིཨུཔམཱ

༥༣༤. ‘‘སེཡྻཐཱཔི, ཝཱསེཊྛ, པུརིསོ ཨེཝཾ ཝདེཡྻ – ‘‘ཨཧཾ ཡཱ ཨིམསྨིཾ ཛནཔདེ ཛནཔདཀལྱཱཎཱི, ཏཾ ཨིཙྪཱམི, ཏཾ ཀཱམེམཱི’’ཏི. ཏམེནཾ ཨེཝཾ ཝདེཡྻུཾ – ‘‘ཨམྦྷོ པུརིས, ཡཾ ཏྭཾ ཛནཔདཀལྱཱཎིཾ ཨིཙྪསི ཀཱམེསི, ཛཱནཱསི ཏཾ ཛནཔདཀལྱཱཎིཾ – ཁཏྟིཡཱི ཝཱ བྲཱཧྨཎཱི ཝཱ ཝེསྶཱི ཝཱ སུདྡཱི ཝཱ’’ཏི? ཨིཏི པུཊྛོ ‘‘ནོ’’ཏི ཝདེཡྻ.

‘‘ཏམེནཾ ཨེཝཾ ཝདེཡྻུཾ – ‘‘ཨམྦྷོ པུརིས, ཡཾ ཏྭཾ ཛནཔདཀལྱཱཎིཾ ཨིཙྪསི ཀཱམེསི, ཛཱནཱསི ཏཾ ཛནཔདཀལྱཱཎིཾ ¶ – ཨེཝཾནཱམཱ ཨེཝཾགོཏྟཱཏི ཝཱ, དཱིགྷཱ ཝཱ རསྶཱ ཝཱ མཛ྄ཛྷིམཱ ཝཱ ཀཱལཱི༹ ཝཱ སཱམཱ ཝཱ མངྒུརཙྪཝཱི ཝཱཏི, ཨམུཀསྨིཾ གཱམེ ཝཱ ནིགམེ ཝཱ ནགརེ ཝཱ’’ཏི? ཨིཏི པུཊྛོ ‘ནོ’ཏི ཝདེཡྻ. ཏམེནཾ ཨེཝཾ ཝདེཡྻུཾ – ‘‘ཨམྦྷོ པུརིས, ཡཾ ཏྭཾ ན ཛཱནཱསི ན པསྶསི, ཏཾ ཏྭཾ ཨིཙྪསི ཀཱམེསཱི’’ཏི? ཨིཏི པུཊྛོ ‘‘ཨཱམཱ’’ཏི ཝདེཡྻ.

༥༣༥. ‘‘ཏཾ ཀིཾ མཉྙསི, ཝཱསེཊྛ, ནནུ ཨེཝཾ སནྟེ ཏསྶ པུརིསསྶ ཨཔྤཱཊིཧཱིརཀཏཾ བྷཱསིཏཾ སམྤཛྫཏཱི’’ཏི? ‘‘ཨདྡྷཱ ཁོ, བྷོ གོཏམ, ཨེཝཾ སནྟེ ཏསྶ པུརིསསྶ ཨཔྤཱཊིཧཱིརཀཏཾ བྷཱསིཏཾ སམྤཛྫཏཱི’’ཏི.

༥༣༦. ‘‘ཨེཝམེཝ ¶ ཁོ, ཝཱསེཊྛ, ན ཀིར ཏེཝིཛྫེཧི བྲཱཧྨཎེཧི བྲཧྨཱ སཀྑིདིཊྛོ, ནཔི ཀིར ཏེཝིཛྫཱནཾ བྲཱཧྨཎཱནཾ ཨཱཙརིཡེཧི བྲཧྨཱ སཀྑིདིཊྛོ, ནཔི ཀིར ཏེཝིཛྫཱནཾ བྲཱཧྨཎཱནཾ ཨཱཙརིཡཔཱཙརིཡེཧི བྲཧྨཱ སཀྑིདིཊྛོ. ནཔི ཀིར ཏེཝིཛྫཱནཾ བྲཱཧྨཎཱནཾ ཡཱཝ སཏྟམཱ ཨཱཙརིཡཱམཧཡུགེཧི བྲཧྨཱ སཀྑིདིཊྛོ. ཡེཔི ཀིར ཏེཝིཛྫཱནཾ བྲཱཧྨཎཱནཾ པུབྦཀཱ ཨིསཡོ མནྟཱནཾ ཀཏྟཱརོ མནྟཱནཾ པཝཏྟཱརོ, ཡེསམིདཾ ཨེཏརཧི ཏེཝིཛྫཱ བྲཱཧྨཎཱ པོརཱཎཾ མནྟཔདཾ གཱིཏཾ པཝུཏྟཾ སམིཧིཏཾ, ཏདནུགཱཡནྟི, ཏདནུབྷཱསནྟི, བྷཱསིཏམནུབྷཱསནྟི, ཝཱཙིཏམནུཝཱཙེནྟི ¶ , སེཡྻཐིདཾ – ཨཊྛཀོ ཝཱམཀོ ཝཱམདེཝོ ཝེསྶཱམིཏྟོ ཡམཏགྒི ཨངྒཱིརསོ བྷཱརདྭཱཛོ ཝཱསེཊྛོ ཀསྶཔོ བྷགུ, ཏེཔི ན ཨེཝམཱཧཾསུ – ‘‘མཡམེཏཾ ཛཱནཱམ, མཡམེཏཾ པསྶཱམ, ཡཏྠ ཝཱ བྲཧྨཱ, ཡེན ཝཱ བྲཧྨཱ, ཡཧིཾ ཝཱ བྲཧྨཱ’’ཏི. ཏེཝ ཏེཝིཛྫཱ བྲཱཧྨཎཱ ཨེཝམཱཧཾསུ – ‘‘ཡཾ ན ཛཱནཱམ, ཡཾ ན པསྶཱམ, ཏསྶ སཧབྱཏཱཡ མགྒཾ དེསེམ – ཨཡམེཝ ཨུཛུམགྒོ ཨཡམཉྫསཱཡནོ ནིཡྻཱནིཀོ ནིཡྻཱཏི ཏཀྐརསྶ བྲཧྨསཧབྱཏཱཡཱ’’ཏི.

༥༣༧. ‘‘ཏཾ ཀིཾ མཉྙསི, ཝཱསེཊྛ, ནནུ ཨེཝཾ སནྟེ ཏེཝིཛྫཱནཾ བྲཱཧྨཎཱནཾ ཨཔྤཱཊིཧཱིརཀཏཾ བྷཱསིཏཾ སམྤཛྫཏཱི’’ཏི? ‘‘ཨདྡྷཱ ཁོ, བྷོ གོཏམ, ཨེཝཾ སནྟེ ཏེཝིཛྫཱནཾ བྲཱཧྨཎཱནཾ ཨཔྤཱཊིཧཱིརཀཏཾ བྷཱསིཏཾ སམྤཛྫཏཱི’’ཏི.

‘‘སཱདྷུ, ཝཱསེཊྛ, ཏེ ཝཏ, ཝཱསེཊྛ, ཏེཝིཛྫཱ བྲཱཧྨཎཱ ཡཾ ན ཛཱནནྟི, ཡཾ ན པསྶནྟི, ཏསྶ སཧབྱཏཱཡ མགྒཾ ¶ དེསེསྶནྟི – ཨཡམེཝ ཨུཛུམགྒོ ཨཡམཉྫསཱཡནོ ནིཡྻཱནིཀོ ནིཡྻཱཏི ཏཀྐརསྶ བྲཧྨསཧབྱཏཱཡཱཏི ནེཏཾ ཋཱནཾ ཝིཛྫཏི.

ནིསྶེཎཱིཨུཔམཱ

༥༣༨. ‘‘སེཡྻཐཱཔི ¶ , ཝཱསེཊྛ, པུརིསོ ཙཱཏུམཧཱཔཐེ ནིསྶེཎིཾ ཀརེཡྻ – པཱསཱདསྶ ཨཱརོཧཎཱཡ. ཏམེནཾ ཨེཝཾ ཝདེཡྻུཾ – ‘‘ཨམྦྷོ པུརིས, ཡསྶ ཏྭཾ [ཡཾ ཏྭཾ (སྱཱ.)] པཱསཱདསྶ ཨཱརོཧཎཱཡ ནིསྶེཎིཾ ཀརོསི, ཛཱནཱསི ཏཾ པཱསཱདཾ – པུརཏྠིམཱཡ ཝཱ དིསཱཡ དཀྑིཎཱཡ ཝཱ དིསཱཡ པཙྪིམཱཡ ¶ ཝཱ དིསཱཡ ཨུཏྟརཱཡ ཝཱ དིསཱཡ ཨུཙྩོ ཝཱ ནཱིཙོ ཝཱ མཛ྄ཛྷིམོ ཝཱ’’ཏི? ཨིཏི པུཊྛོ ‘‘ནོ’’ཏི ཝདེཡྻ.

‘‘ཏམེནཾ ཨེཝཾ ཝདེཡྻུཾ – ‘‘ཨམྦྷོ པུརིས, ཡཾ ཏྭཾ ན ཛཱནཱསི, ན པསྶསི, ཏསྶ ཏྭཾ པཱསཱདསྶ ཨཱརོཧཎཱཡ ནིསྶེཎིཾ ཀརོསཱི’’ཏི? ཨིཏི པུཊྛོ ‘‘ཨཱམཱ’’ཏི ཝདེཡྻ.

༥༣༩. ‘‘ཏཾ ཀིཾ མཉྙསི, ཝཱསེཊྛ, ནནུ ཨེཝཾ སནྟེ ཏསྶ པུརིསསྶ ཨཔྤཱཊིཧཱིརཀཏཾ བྷཱསིཏཾ སམྤཛྫཏཱི’’ཏི? ‘‘ཨདྡྷཱ ཁོ, བྷོ གོཏམ, ཨེཝཾ སནྟེ ཏསྶ པུརིསསྶ ཨཔྤཱཊིཧཱིརཀཏཾ བྷཱསིཏཾ སམྤཛྫཏཱི’’ཏི.

༥༤༠. ‘‘ཨེཝམེཝ ཁོ, ཝཱསེཊྛ, ན ཀིར ཏེཝིཛྫེཧི བྲཱཧྨཎེཧི བྲཧྨཱ སཀྑིདིཊྛོ, ནཔི ¶ ཀིར ཏེཝིཛྫཱནཾ བྲཱཧྨཎཱནཾ ཨཱཙརིཡེཧི བྲཧྨཱ སཀྑིདིཊྛོ, ནཔི ཀིར ཏེཝིཛྫཱནཾ བྲཱཧྨཎཱནཾ ཨཱཙརིཡཔཱཙརིཡེཧི བྲཧྨཱ སཀྑིདིཊྛོ, ནཔི ཀིར ཏེཝིཛྫཱནཾ བྲཱཧྨཎཱནཾ ཡཱཝ སཏྟམཱ ཨཱཙརིཡཱམཧཡུགེཧི བྲཧྨཱ སཀྑིདིཊྛོ. ཡེཔི ཀིར ཏེཝིཛྫཱནཾ བྲཱཧྨཎཱནཾ པུབྦཀཱ ཨིསཡོ མནྟཱནཾ ཀཏྟཱརོ མནྟཱནཾ པཝཏྟཱརོ, ཡེསམིདཾ ཨེཏརཧི ཏེཝིཛྫཱ བྲཱཧྨཎཱ པོརཱཎཾ མནྟཔདཾ གཱིཏཾ པཝུཏྟཾ སམིཧིཏཾ, ཏདནུགཱཡནྟི, ཏདནུབྷཱསནྟི, བྷཱསིཏམནུབྷཱསནྟི, ཝཱཙིཏམནུཝཱཙེནྟི, སེཡྻཐིདཾ – ཨཊྛཀོ ཝཱམཀོ ཝཱམདེཝོ ཝེསྶཱམིཏྟོ ཡམཏགྒི ཨངྒཱིརསོ བྷཱརདྭཱཛོ ཝཱསེཊྛོ ཀསྶཔོ བྷགུ, ཏེཔི ན ཨེཝམཱཧཾསུ – མཡམེཏཾ ཛཱནཱམ ¶ , མཡམེཏཾ པསྶཱམ, ཡཏྠ ཝཱ བྲཧྨཱ, ཡེན ཝཱ བྲཧྨཱ, ཡཧིཾ ཝཱ བྲཧྨཱཏི. ཏེཝ ཏེཝིཛྫཱ བྲཱཧྨཎཱ ཨེཝམཱཧཾསུ – ‘‘ཡཾ ན ཛཱནཱམ, ཡཾ ན པསྶཱམ, ཏསྶ སཧབྱཏཱཡ མགྒཾ ¶ དེསེམ, ཨཡམེཝ ཨུཛུམགྒོ ཨཡམཉྫསཱཡནོ ནིཡྻཱནིཀོ ནིཡྻཱཏི ཏཀྐརསྶ བྲཧྨསཧབྱཏཱཡཱ’’ཏི.

༥༤༡. ‘‘ཏཾ ཀིཾ མཉྙསི, ཝཱསེཊྛ, ནནུ ཨེཝཾ སནྟེ ཏེཝིཛྫཱནཾ བྲཱཧྨཎཱནཾ ཨཔྤཱཊིཧཱིརཀཏཾ བྷཱསིཏཾ སམྤཛྫཏཱི’’ཏི? ‘‘ཨདྡྷཱ ཁོ, བྷོ གོཏམ, ཨེཝཾ སནྟེ ཏེཝིཛྫཱནཾ བྲཱཧྨཎཱནཾ ཨཔྤཱཊིཧཱིརཀཏཾ བྷཱསིཏཾ སམྤཛྫཏཱི’’ཏི.

‘‘སཱདྷུ, ཝཱསེཊྛ. ཏེ ཝཏ, ཝཱསེཊྛ, ཏེཝིཛྫཱ བྲཱཧྨཎཱ ཡཾ ན ཛཱནནྟི, ཡཾ ན པསྶནྟི, ཏསྶ སཧབྱཏཱཡ མགྒཾ དེསེསྶནྟི. ཨཡམེཝ ཨུཛུམགྒོ ཨཡམཉྫསཱཡནོ ¶ ནིཡྻཱནིཀོ ནིཡྻཱཏི ཏཀྐརསྶ བྲཧྨསབྱཏཱཡཱཏི, ནེཏཾ ཋཱནཾ ཝིཛྫཏི.

ཨཙིརཝཏཱིནདཱིཨུཔམཱ

༥༤༢. ‘‘སེཡྻཐཱཔི, ཝཱསེཊྛ, ཨཡཾ ཨཙིརཝཏཱི ནདཱི པཱུརཱ ཨུདཀསྶ སམཏིཏྟིཀཱ ཀཱཀཔེཡྻཱ. ཨཐ པུརིསོ ཨཱགཙྪེཡྻ པཱརཏྠིཀོ པཱརགཝེསཱི པཱརགཱམཱི པཱརཾ ཏརིཏུཀཱམོ. སོ ཨོརིམེ ཏཱིརེ ཋིཏོ པཱརིམཾ ཏཱིརཾ ཨཝ྄ཧེཡྻ – ‘‘ཨེཧི པཱརཱཔཱརཾ, ཨེཧི པཱརཱཔཱར’’ནྟི.

༥༤༣. ‘‘ཏཾ ཀིཾ མཉྙསི, ཝཱསེཊྛ, ཨཔི ནུ ཏསྶ པུརིསསྶ ཨཝ྄ཧཱཡནཧེཏུ ཝཱ ཨཱཡཱཙནཧེཏུ ཝཱ པཏྠནཧེཏུ ཝཱ ཨབྷིནནྡནཧེཏུ ཝཱ ཨཙིརཝཏིཡཱ ནདིཡཱ པཱརིམཾ ཏཱིརཾ ཨོརིམཾ ཏཱིརཾ ཨཱགཙྪེཡྻཱ’’ཏི? ‘‘ནོ ཧིདཾ, བྷོ གོཏམ’’.

༥༤༤. ‘‘ཨེཝམེཝ ཁོ, ཝཱསེཊྛ, ཏེཝིཛྫཱ བྲཱཧྨཎཱ ཡེ དྷམྨཱ བྲཱཧྨཎཀཱརཀཱ ཏེ དྷམྨེ པཧཱཡ ¶ ཝཏྟམཱནཱ, ཡེ དྷམྨཱ ཨབྲཱཧྨཎཀཱརཀཱ ཏེ ¶ དྷམྨེ སམཱདཱཡ ཝཏྟམཱནཱ ཨེཝམཱཧཾསུ – ‘‘ཨིནྡམཝ྄ཧཡཱམ, སོམམཝ྄ཧཡཱམ, ཝརུཎམཝ྄ཧཡཱམ, ཨཱིསཱནམཝ྄ཧཡཱམ, པཛཱཔཏིམཝ྄ཧཡཱམ, བྲཧྨམཝ྄ཧཡཱམ, མཧིདྡྷིམཝ྄ཧཡཱམ, ཡམམཝ྄ཧཡཱམཱ’’ཏི.

‘‘ཏེ ཝཏ, ཝཱསེཊྛ, ཏེཝིཛྫཱ བྲཱཧྨཎཱ ¶ ཡེ དྷམྨཱ བྲཱཧྨཎཀཱརཀཱ ཏེ དྷམྨེ པཧཱཡ ཝཏྟམཱནཱ, ཡེ དྷམྨཱ ཨབྲཱཧྨཎཀཱརཀཱ ཏེ དྷམྨེ སམཱདཱཡ ཝཏྟམཱནཱ ཨཝ྄ཧཱཡནཧེཏུ ཝཱ ཨཱཡཱཙནཧེཏུ ཝཱ པཏྠནཧེཏུ ཝཱ ཨབྷིནནྡནཧེཏུ ཝཱ ཀཱཡསྶ བྷེདཱ པརཾ མརཎཱ བྲཧྨཱནཾ སཧབྱཱུཔགཱ བྷཝིསྶནྟཱི’’ཏི, ནེཏཾ ཋཱནཾ ཝིཛྫཏི.

༥༤༥. ‘‘སེཡྻཐཱཔི, ཝཱསེཊྛ, ཨཡཾ ཨཙིརཝཏཱི ནདཱི པཱུརཱ ཨུདཀསྶ སམཏིཏྟིཀཱ ཀཱཀཔེཡྻཱ. ཨཐ པུརིསོ ཨཱགཙྪེཡྻ པཱརཏྠིཀོ པཱརགཝེསཱི པཱརགཱམཱི པཱརཾ ཏརིཏུཀཱམོ. སོ ཨོརིམེ ཏཱིརེ དལ༹ྷཱཡ ཨནྡུཡཱ པཙྪཱབཱཧཾ གཱལ༹ྷབནྡྷནཾ བདྡྷོ.

‘‘ཏཾ ཀིཾ མཉྙསི, ཝཱསེཊྛ, ཨཔི ནུ སོ པུརིསོ ཨཙིརཝཏིཡཱ ནདིཡཱ ཨོརིམཱ ཏཱིརཱ པཱརིམཾ ཏཱིརཾ གཙྪེཡྻཱ’’ཏི? ‘‘ནོ ཧིདཾ, བྷོ གོཏམ’’.

༥༤༦. ‘‘ཨེཝམེཝ ¶ ཁོ, ཝཱསེཊྛ, པཉྩིམེ ཀཱམགུཎཱ ཨརིཡསྶ ཝིནཡེ ཨནྡཱུཏིཔི ཝུཙྩནྟི, བནྡྷནནྟིཔི ཝུཙྩནྟི. ཀཏམེ པཉྩ? ཙཀྑུཝིཉྙེཡྻཱ རཱུཔཱ ཨིཊྛཱ ཀནྟཱ མནཱཔཱ པིཡརཱུཔཱ ཀཱམཱུཔསཾཧིཏཱ རཛནཱིཡཱ. སོཏཝིཉྙེཡྻཱ སདྡཱ…པེ… གྷཱནཝིཉྙེཡྻཱ གནྡྷཱ… ཛིཝ྄ཧཱཝིཉྙེཡྻཱ རསཱ… ཀཱཡཝིཉྙེཡྻཱ ཕོཊྛབྦཱ ཨིཊྛཱ ཀནྟཱ མནཱཔཱ པིཡརཱུཔཱ ཀཱམཱུཔསཾཧིཏཱ རཛནཱིཡཱ.

‘‘ཨིམེ ཁོ, ཝཱསེཊྛ, པཉྩ ཀཱམགུཎཱ ཨརིཡསྶ ཝིནཡེ ཨནྡཱུཏིཔི ཝུཙྩནྟི, བནྡྷནནྟིཔི ཝུཙྩནྟི ¶ . ཨིམེ ཁོ ཝཱསེཊྛ པཉྩ ཀཱམགུཎེ ཏེཝིཛྫཱ བྲཱཧྨཎཱ གདྷིཏཱ མུཙྪིཏཱ ཨཛ྄ཛྷོཔནྣཱ ཨནཱདཱིནཝདསྶཱཝིནོ ཨནིསྶརཎཔཉྙཱ པརིབྷུཉྫནྟི. ཏེ ཝཏ, ཝཱསེཊྛ, ཏེཝིཛྫཱ བྲཱཧྨཎཱ ཡེ དྷམྨཱ བྲཱཧྨཎཀཱརཀཱ, ཏེ དྷམྨེ པཧཱཡ ཝཏྟམཱནཱ, ཡེ དྷམྨཱ ¶ ཨབྲཱཧྨཎཀཱརཀཱ, ཏེ དྷམྨེ སམཱདཱཡ ཝཏྟམཱནཱ པཉྩ ཀཱམགུཎེ གདྷིཏཱ མུཙྪིཏཱ ཨཛ྄ཛྷོཔནྣཱ ཨནཱདཱིནཝདསྶཱཝིནོ ཨནིསྶརཎཔཉྙཱ པརིབྷུཉྫནྟཱ ཀཱམནྡུབནྡྷནབདྡྷཱ ཀཱཡསྶ བྷེདཱ པརཾ མརཎཱ བྲཧྨཱནཾ སཧབྱཱུཔགཱ བྷཝིསྶནྟཱི’’ཏི, ནེཏཾ ཋཱནཾ ཝིཛྫཏི.

༥༤༧. ‘‘སེཡྻཐཱཔི ¶ , ཝཱསེཊྛ, ཨཡཾ ཨཙིརཝཏཱི ནདཱི པཱུརཱ ཨུདཀསྶ སམཏིཏྟིཀཱ ཀཱཀཔེཡྻཱ. ཨཐ པུརིསོ ཨཱགཙྪེཡྻ པཱརཏྠིཀོ པཱརགཝེསཱི པཱརགཱམཱི པཱརཾ ཏརིཏུཀཱམོ. སོ ཨོརིམེ ཏཱིརེ སསཱིསཾ པཱརུཔིཏྭཱ ནིཔཛྫེཡྻ.

‘‘ཏཾ ཀིཾ མཉྙསི, ཝཱསེཊྛ, ཨཔི ནུ སོ པུརིསོ ཨཙིརཝཏིཡཱ ནདིཡཱ ཨོརིམཱ ཏཱིརཱ པཱརིམཾ ཏཱིརཾ གཙྪེཡྻཱ’’ཏི? ‘‘ནོ ཧིདཾ, བྷོ གོཏམ’’.

༥༤༨. ‘‘ཨེཝམེཝ ཁོ, ཝཱསེཊྛ, པཉྩིམེ ནཱིཝརཎཱ ཨརིཡསྶ ཝིནཡེ ཨཱཝརཎཱཏིཔི ཝུཙྩནྟི, ནཱིཝརཎཱཏིཔི ཝུཙྩནྟི, ཨོནཱཧནཱཏིཔི ཝུཙྩནྟི, པརིཡོནཱཧནཱཏིཔི ཝུཙྩནྟི. ཀཏམེ པཉྩ? ཀཱམཙྪནྡནཱིཝརཎཾ, བྱཱཔཱདནཱིཝརཎཾ, ཐིནམིདྡྷནཱིཝརཎཾ, ཨུདྡྷཙྩཀུཀྐུཙྩནཱིཝརཎཾ, ཝིཙིཀིཙྪཱནཱིཝརཎཾ. ཨིམེ ཁོ, ཝཱསེཊྛ, པཉྩ ནཱིཝརཎཱ ཨརིཡསྶ ཝིནཡེ ཨཱཝརཎཱཏིཔི ཝུཙྩནྟི, ནཱིཝརཎཱཏིཔི ཝུཙྩནྟི, ཨོནཱཧནཱཏིཔི ཝུཙྩནྟི, པརིཡོནཱཧནཱཏིཔི ཝུཙྩནྟི.

༥༤༩. ‘‘ཨིམེཧི ¶ ཁོ, ཝཱསེཊྛ, པཉྩཧི ནཱིཝརཎེཧི ཏེཝིཛྫཱ བྲཱཧྨཎཱ ཨཱཝུཊཱ ནིཝུཊཱ ཨོནདྡྷཱ [ཨོཕུཊཱ (སཱི. ཀ.), ཨོཕུཏཱ (སྱཱ.)] པརིཡོནདྡྷཱ. ཏེ ཝཏ, ཝཱསེཊྛ, ཏེཝིཛྫཱ བྲཱཧྨཎཱ ཡེ ¶ དྷམྨཱ བྲཱཧྨཎཀཱརཀཱ ཏེ དྷམྨེ པཧཱཡ ཝཏྟམཱནཱ, ཡེ དྷམྨཱ ཨབྲཱཧྨཎཀཱརཀཱ ཏེ དྷམྨེ སམཱདཱཡ ཝཏྟམཱནཱ པཉྩཧི ནཱིཝརཎེཧི ཨཱཝུཊཱ ནིཝུཊཱ ཨོནདྡྷཱ པརིཡོནདྡྷཱ [པརིཡོནདྡྷཱ, ཏེ (སྱཱ. ཀ.)] ཀཱཡསྶ བྷེདཱ པརཾ མརཎཱ བྲཧྨཱནཾ ¶ སཧབྱཱུཔགཱ བྷཝིསྶནྟཱི’’ཏི, ནེཏཾ ཋཱནཾ ཝིཛྫཏི.

སཾསནྡནཀཐཱ

༥༥༠. ‘‘ཏཾ ཀིཾ མཉྙསི, ཝཱསེཊྛ, ཀིནྟི ཏེ སུཏཾ བྲཱཧྨཎཱནཾ ཝུདྡྷཱནཾ མཧལླཀཱནཾ ཨཱཙརིཡཔཱཙརིཡཱནཾ བྷཱསམཱནཱནཾ, སཔརིགྒཧོ ཝཱ བྲཧྨཱ ཨཔརིགྒཧོ ཝཱ’’ཏི? ‘‘ཨཔརིགྒཧོ, བྷོ གོཏམ’’. ‘‘སཝེརཙིཏྟོ ཝཱ ཨཝེརཙིཏྟོ ཝཱ’’ཏི? ‘‘ཨཝེརཙིཏྟོ, བྷོ གོཏམ’’. ‘‘སབྱཱཔཛྫཙིཏྟོ ཝཱ ཨབྱཱཔཛྫཙིཏྟོ ཝཱ’’ཏི? ‘‘ཨབྱཱཔཛྫཙིཏྟོ, བྷོ གོཏམ’’. ‘‘སཾཀིལིཊྛཙིཏྟོ ཝཱ ཨསཾཀིལིཊྛཙིཏྟོ ཝཱ’’ཏི? ‘‘ཨསཾཀིལིཊྛཙིཏྟོ, བྷོ གོཏམ’’. ‘‘ཝསཝཏྟཱི ཝཱ ཨཝསཝཏྟཱི ཝཱ’’ཏི? ‘‘ཝསཝཏྟཱི, བྷོ གོཏམ’’.

‘‘ཏཾ ཀིཾ མཉྙསི, ཝཱསེཊྛ, སཔརིགྒཧཱ ཝཱ ཏེཝིཛྫཱ བྲཱཧྨཎཱ ཨཔརིགྒཧཱ ཝཱ’’ཏི? ‘‘སཔརིགྒཧཱ, བྷོ གོཏམ’’. ‘‘སཝེརཙིཏྟཱ ཝཱ ཨཝེརཙིཏྟཱ ཝཱ’’ཏི? ‘‘སཝེརཙིཏྟཱ, བྷོ གོཏམ’’ ¶ . ‘‘སབྱཱཔཛྫཙིཏྟཱ ཝཱ ཨབྱཱཔཛྫཙིཏྟཱ ཝཱ’’ཏི? ‘‘སབྱཱཔཛྫཙིཏྟཱ, བྷོ གོཏམ’’. ‘‘སཾཀིལིཊྛཙིཏྟཱ ཝཱ ཨསཾཀིལིཊྛཙིཏྟཱ ཝཱ’’ཏི? ‘‘སཾཀིལིཊྛཙིཏྟཱ, བྷོ གོཏམ’’. ‘‘ཝསཝཏྟཱི ཝཱ ཨཝསཝཏྟཱི ཝཱ’’ཏི? ‘‘ཨཝསཝཏྟཱི, བྷོ གོཏམ’’.

༥༥༡. ‘‘ཨིཏི ¶ ཀིར, ཝཱསེཊྛ, སཔརིགྒཧཱ ཏེཝིཛྫཱ བྲཱཧྨཎཱ ཨཔརིགྒཧོ བྲཧྨཱ. ཨཔི ནུ ཁོ སཔརིགྒཧཱནཾ ཏེཝིཛྫཱནཾ བྲཱཧྨཎཱནཾ ཨཔརིགྒཧེན བྲཧྨུནཱ སདྡྷིཾ སཾསནྡཏི སམེཏཱི’’ཏི? ‘‘ནོ ཧིདཾ, བྷོ གོཏམ’’. ‘‘སཱདྷུ, ཝཱསེཊྛ, ཏེ ཝཏ, ཝཱསེཊྛ, སཔརིགྒཧཱ ཏེཝིཛྫཱ བྲཱཧྨཎཱ ཀཱཡསྶ བྷེདཱ པརཾ མརཎཱ ཨཔརིགྒཧསྶ ¶ བྲཧྨུནོ སཧབྱཱུཔགཱ བྷཝིསྶནྟཱི’’ཏི, ནེཏཾ ཋཱནཾ ཝིཛྫཏི.

‘‘ཨིཏི ཀིར, ཝཱསེཊྛ, སཝེརཙིཏྟཱ ཏེཝིཛྫཱ བྲཱཧྨཎཱ, ཨཝེརཙིཏྟོ བྲཧྨཱ…པེ… སབྱཱཔཛྫཙིཏྟཱ ཏེཝིཛྫཱ བྲཱཧྨཎཱ ཨབྱཱཔཛྫཙིཏྟོ བྲཧྨཱ… སཾཀིལིཊྛཙིཏྟཱ ཏེཝིཛྫཱ བྲཱཧྨཎཱ ཨསཾཀིལིཊྛཙིཏྟོ བྲཧྨཱ… ཨཝསཝཏྟཱི ཏེཝིཛྫཱ ¶ བྲཱཧྨཎཱ ཝསཝཏྟཱི བྲཧྨཱ, ཨཔི ནུ ཁོ ཨཝསཝཏྟཱིནཾ ཏེཝིཛྫཱནཾ བྲཱཧྨཎཱནཾ ཝསཝཏྟིནཱ བྲཧྨུནཱ སདྡྷིཾ སཾསནྡཏི སམེཏཱི’’ཏི? ‘‘ནོ ཧིདཾ, བྷོ གོཏམ’’. ‘‘སཱདྷུ, ཝཱསེཊྛ, ཏེ ཝཏ, ཝཱསེཊྛ, ཨཝསཝཏྟཱི ཏེཝིཛྫཱ བྲཱཧྨཎཱ ཀཱཡསྶ བྷེདཱ པརཾ མརཎཱ ཝསཝཏྟིསྶ བྲཧྨུནོ སཧབྱཱུཔགཱ བྷཝིསྶནྟཱི’’ཏི, ནེཏཾ ཋཱནཾ ཝིཛྫཏི.

༥༥༢. ‘‘ཨིདྷ ཁོ པན ཏེ, ཝཱསེཊྛ, ཏེཝིཛྫཱ བྲཱཧྨཎཱ ཨཱསཱིདིཏྭཱ [ཨཱདིསིཏྭཱ (ཀ.)] སཾསཱིདནྟི, སཾསཱིདིཏྭཱ ཝིསཱརཾ [ཝིསཱདཾ (སཱི. པཱི.), ཝིསཏྟཾ (སྱཱ.)] པཱཔུཎནྟི, སུཀྑཏརཾ [སུཀྑཏརཎཾ (ཀ.)] མཉྙེ ཏརནྟི. ཏསྨཱ ཨིདཾ ཏེཝིཛྫཱནཾ བྲཱཧྨཎཱནཾ ཏེཝིཛྫཱཨིརིཎནྟིཔི ཝུཙྩཏི, ཏེཝིཛྫཱཝིཝནནྟིཔི ཝུཙྩཏི, ཏེཝིཛྫཱབྱསནནྟིཔི ཝུཙྩཏཱི’’ཏི.

༥༥༣. ཨེཝཾ ¶ ཝུཏྟེ, ཝཱསེཊྛོ མཱཎཝོ བྷགཝནྟཾ ཨེཏདཝོཙ – ‘‘སུཏཾ མེཏཾ, བྷོ གོཏམ, སམཎོ གོཏམོ བྲཧྨཱནཾ སཧབྱཏཱཡ མགྒཾ ཛཱནཱཏཱི’’ཏི. ‘‘ཏཾ ཀིཾ མཉྙསི, ཝཱསེཊྛ. ཨཱསནྣེ ཨིཏོ མནསཱཀཊཾ, ན ཨིཏོ དཱུརེ མནསཱཀཊ’’ནྟི? ‘‘ཨེཝཾ, བྷོ གོཏམ, ཨཱསནྣེ ཨིཏོ མནསཱཀཊཾ, ན ཨིཏོ དཱུརེ མནསཱཀཊ’’ནྟི.

༥༥༤. ‘‘ཏཾ ཀིཾ མཉྙསི, ཝཱསེཊྛ, ཨིདྷསྶ པུརིསོ མནསཱཀཊེ ཛཱཏསཾཝདྡྷོ. ཏམེནཾ མནསཱཀཊཏོ ཏཱཝདེཝ ཨཝསཊཾ ¶ མནསཱཀཊསྶ མགྒཾ པུཙྪེཡྻུཾ. སིཡཱ ནུ ཁོ, ཝཱསེཊྛ, ཏསྶ པུརིསསྶ ¶ མནསཱཀཊེ ཛཱཏསཾཝདྡྷསྶ མནསཱཀཊསྶ མགྒཾ པུཊྛསྶ དནྡྷཱཡིཏཏྟཾ ཝཱ ཝིཏྠཱཡིཏཏྟཾ ཝཱ’’ཏི? ‘‘ནོ ཧིདཾ, བྷོ གོཏམ’’. ‘‘ཏཾ ཀིསྶ ཧེཏུ’’? ‘‘ཨམུ ཧི, བྷོ གོཏམ, པུརིསོ མནསཱཀཊེ ཛཱཏསཾཝདྡྷོ, ཏསྶ སབྦཱནེཝ མནསཱཀཊསྶ མགྒཱནི སུཝིདིཏཱནཱི’’ཏི.

‘‘སིཡཱ ཁོ, ཝཱསེཊྛ, ཏསྶ པུརིསསྶ མནསཱཀཊེ ཛཱཏསཾཝདྡྷསྶ མནསཱཀཊསྶ མགྒཾ པུཊྛསྶ དནྡྷཱཡིཏཏྟཾ ཝཱ ཝིཏྠཱཡིཏཏྟཾ ཝཱ, ན ཏྭེཝ ཏཐཱགཏསྶ བྲཧྨལོཀེ ཝཱ བྲཧྨལོཀགཱམིནིཡཱ ཝཱ པཊིཔདཱཡ པུཊྛསྶ དནྡྷཱཡིཏཏྟཾ ཝཱ ཝིཏྠཱཡིཏཏྟཾ ཝཱ. བྲཧྨཱནཾ ཙཱཧཾ, ཝཱསེཊྛ, པཛཱནཱམི བྲཧྨལོཀཉྩ བྲཧྨལོཀགཱམིནིཉྩ པཊིཔདཾ, ཡཐཱ པཊིཔནྣོ ཙ བྲཧྨལོཀཾ ཨུཔཔནྣོ, ཏཉྩ པཛཱནཱམཱི’’ཏི.

༥༥༥. ཨེཝཾ ¶ ཝུཏྟེ, ཝཱསེཊྛོ མཱཎཝོ བྷགཝནྟཾ ཨེཏདཝོཙ – ‘‘སུཏཾ མེཏཾ, བྷོ གོཏམ, སམཎོ གོཏམོ བྲཧྨཱནཾ སཧབྱཏཱཡ མགྒཾ དེསེཏཱི’’ཏི. ‘‘སཱདྷུ ནོ བྷཝཾ གོཏམོ བྲཧྨཱནཾ སཧབྱཏཱཡ མགྒཾ དེསེཏུ ¶ ཨུལླུམྤཏུ བྷཝཾ གོཏམོ བྲཱཧྨཎིཾ པཛ’’ནྟི. ‘‘ཏེན ཧི, ཝཱསེཊྛ, སུཎཱཧི; སཱདྷུཀཾ མནསི ཀརོཧི; བྷཱསིསྶཱམཱི’’ཏི. ‘‘ཨེཝཾ བྷོ’’ཏི ཁོ ཝཱསེཊྛོ མཱཎཝོ བྷགཝཏོ པཙྩསྶོསི.

བྲཧྨལོཀམགྒདེསནཱ

༥༥༦. བྷགཝཱ ཨེཏདཝོཙ – ‘‘ཨིདྷ, ཝཱསེཊྛ, ཏཐཱགཏོ ལོཀེ ཨུཔྤཛྫཏི ཨརཧཾ, སམྨཱསམྦུདྡྷོ…པེ… ¶ (ཡཐཱ ༡༩༠-༢༡༢ ཨནུཙྪེདེསུ ཨེཝཾ ཝིཏྠཱརེཏབྦཾ). ཨེཝཾ ཁོ, ཝཱསེཊྛ, བྷིཀྑུ སཱིལསམྤནྣོ ཧོཏི…པེ… ཏསྶིམེ པཉྩ ནཱིཝརཎེ པཧཱིནེ ཨཏྟནི སམནུཔསྶཏོ པཱམོཛྫཾ ཛཱཡཏི, པམུདིཏསྶ པཱིཏི ཛཱཡཏི, པཱིཏིམནསྶ ཀཱཡོ པསྶམྦྷཏི, པསྶདྡྷཀཱཡོ སུཁཾ ཝེདེཏི, སུཁིནོ ཙིཏྟཾ སམཱདྷིཡཏི.

‘‘སོ མེཏྟཱསཧགཏེན ཙེཏསཱ ཨེཀཾ དིསཾ ཕརིཏྭཱ ཝིཧརཏི ¶ . ཏཐཱ དུཏིཡཾ. ཏཐཱ ཏཏིཡཾ. ཏཐཱ ¶ ཙཏུཏྠཾ. ཨིཏི ཨུདྡྷམདྷོ ཏིརིཡཾ སབྦདྷི སབྦཏྟཏཱཡ སབྦཱཝནྟཾ ལོཀཾ མེཏྟཱསཧགཏེན ཙེཏསཱ ཝིཔུལེན མཧགྒཏེན ཨཔྤམཱཎེན ཨཝེརེན ཨབྱཱཔཛྫེན ཕརིཏྭཱ ཝིཧརཏི.

‘‘སེཡྻཐཱཔི, ཝཱསེཊྛ, བལཝཱ སངྑདྷམོ ཨཔྤཀསིརེནེཝ ཙཏུདྡིསཱ ཝིཉྙཱཔེཡྻ; ཨེཝམེཝ ཁོ, ཝཱསེཊྛ, ཨེཝཾ བྷཱཝིཏཱཡ མེཏྟཱཡ ཙེཏོཝིམུཏྟིཡཱ ཡཾ པམཱཎཀཏཾ ཀམྨཾ ན ཏཾ ཏཏྲཱཝསིསྶཏི, ན ཏཾ ཏཏྲཱཝཏིཊྛཏི. ཨཡམྤི ཁོ, ཝཱསེཊྛ, བྲཧྨཱནཾ སཧབྱཏཱཡ མགྒོ.

‘‘པུན ཙཔརཾ, ཝཱསེཊྛ, བྷིཀྑུ ཀརུཎཱསཧགཏེན ཙེཏསཱ…པེ… མུདིཏཱསཧགཏེན ཙེཏསཱ…པེ… ཨུཔེཀྑཱསཧགཏེན ཙེཏསཱ ཨེཀཾ དིསཾ ཕརིཏྭཱ ཝིཧརཏི. ཏཐཱ དུཏིཡཾ. ཏཐཱ ཏཏིཡཾ. ཏཐཱ ཙཏུཏྠཾ. ཨིཏི ཨུདྡྷམདྷོ ཏིརིཡཾ སབྦདྷི སབྦཏྟཏཱཡ སབྦཱཝནྟཾ ལོཀཾ ཨུཔེཀྑཱསཧགཏེན ¶ ཙེཏསཱ ཝིཔུལེན མཧགྒཏེན ཨཔྤམཱཎེན ཨཝེརེན ཨབྱཱཔཛྫེན ཕརིཏྭཱ ཝིཧརཏི.

‘‘སེཡྻཐཱཔི ¶ , ཝཱསེཊྛ, བལཝཱ སངྑདྷམོ ཨཔྤཀསིརེནེཝ ཙཏུདྡིསཱ ཝིཉྙཱཔེཡྻ. ཨེཝམེཝ ཁོ, ཝཱསེཊྛ, ཨེཝཾ བྷཱཝིཏཱཡ ཨུཔེཀྑཱཡ ཙེཏོཝིམུཏྟིཡཱ ཡཾ པམཱཎཀཏཾ ཀམྨཾ ན ཏཾ ཏཏྲཱཝསིསྶཏི, ན ཏཾ ཏཏྲཱཝཏིཊྛཏི. ཨཡཾ ཁོ, ཝཱསེཊྛ, བྲཧྨཱནཾ སཧབྱཏཱཡ མགྒོ.

༥༥༧. ‘‘ཏཾ ཀིཾ མཉྙསི, ཝཱསེཊྛ, ཨེཝཾཝིཧཱརཱི བྷིཀྑུ སཔརིགྒཧོ ཝཱ ཨཔརིགྒཧོ ཝཱ’’ཏི? ‘‘ཨཔརིགྒཧོ, བྷོ གོཏམ’’. ‘‘སཝེརཙིཏྟོ ཝཱ ཨཝེརཙིཏྟོ ཝཱ’’ཏི? ‘‘ཨཝེརཙིཏྟོ, བྷོ གོཏམ’’. ‘‘སབྱཱཔཛྫཙིཏྟོ ཝཱ ཨབྱཱཔཛྫཙིཏྟོ ཝཱ’’ཏི? ‘‘ཨབྱཱཔཛྫཙིཏྟོ, བྷོ གོཏམ’’. ‘‘སཾཀིལིཊྛཙིཏྟོ ཝཱ ཨསཾཀིལིཊྛཙིཏྟོ ཝཱ’’ཏི? ‘‘ཨསཾཀིལིཊྛཙིཏྟོ, བྷོ གོཏམ’’. ‘‘ཝསཝཏྟཱི ཝཱ ཨཝསཝཏྟཱི ཝཱ’’ཏི? ‘‘ཝསཝཏྟཱི, བྷོ གོཏམ’’.

‘‘ཨིཏི ¶ ཀིར, ཝཱསེཊྛ, ཨཔརིགྒཧོ བྷིཀྑུ, ཨཔརིགྒཧོ བྲཧྨཱ. ཨཔི ནུ ཁོ ཨཔརིགྒཧསྶ བྷིཀྑུནོ ཨཔརིགྒཧེན བྲཧྨུནཱ སདྡྷིཾ སཾསནྡཏི སམེཏཱི’’ཏི? ‘‘ཨེཝཾ, བྷོ གོཏམ’’. ‘‘སཱདྷུ, ཝཱསེཊྛ, སོ ཝཏ ཝཱསེཊྛ ཨཔརིགྒཧོ བྷིཀྑུ ཀཱཡསྶ བྷེདཱ པརཾ མརཎཱ ཨཔརིགྒཧསྶ བྲཧྨུནོ སཧབྱཱུཔགོ བྷཝིསྶཏཱི’’ཏི, ཋཱནམེཏཾ ཝིཛྫཏི.

༥༥༨. ‘‘ཨིཏི ཀིར, ཝཱསེཊྛ, ཨཝེརཙིཏྟོ བྷིཀྑུ, ཨཝེརཙིཏྟོ བྲཧྨཱ…པེ… ཨབྱཱཔཛྫཙིཏྟོ བྷིཀྑུ, ཨབྱཱཔཛྫཙིཏྟོ བྲཧྨཱ… ཨསཾཀིལིཊྛཙིཏྟོ བྷིཀྑུ, ཨསཾཀིལིཊྛཙིཏྟོ ¶ བྲཧྨཱ… ཝསཝཏྟཱི བྷིཀྑུ, ཝསཝཏྟཱི བྲཧྨཱ, ཨཔི ནུ ཁོ ཝསཝཏྟིསྶ བྷིཀྑུནོ ཝསཝཏྟིནཱ བྲཧྨུནཱ སདྡྷིཾ སཾསནྡཏི སམེཏཱི’’ཏི ¶ ? ‘‘ཨེཝཾ, བྷོ གོཏམ’’. ‘‘སཱདྷུ, ཝཱསེཊྛ, སོ ཝཏ, ཝཱསེཊྛ, ཝསཝཏྟཱི བྷིཀྑུ ཀཱཡསྶ བྷེདཱ པརཾ མརཎཱ ཝསཝཏྟིསྶ བྲཧྨུནོ སཧབྱཱུཔགོ བྷཝིསྶཏཱིཏི, ཋཱནམེཏཾ ཝིཛྫཏཱི’’ཏི.

༥༥༩. ཨེཝཾ ཝུཏྟེ, ཝཱསེཊྛབྷཱརདྭཱཛཱ མཱཎཝཱ བྷགཝནྟཾ ཨེཏདཝོཙུཾ – ‘‘ཨབྷིཀྐནྟཾ, བྷོ གོཏམ, ཨབྷིཀྐནྟཾ, བྷོ གོཏམ! སེཡྻཐཱཔི, བྷོ གོཏམ, ནིཀྐུཛྫིཏཾ ཝཱ ཨུཀྐུཛྫེཡྻ, པཊིཙྪནྣཾ ཝཱ ཝིཝརེཡྻ, མཱུལ༹ྷསྶ ཝཱ མགྒཾ ཨཱཙིཀྑེཡྻ, ཨནྡྷཀཱརེ ཝཱ ཏེལཔཛྫོཏཾ དྷཱརེཡྻ ‘ཙཀྑུམནྟོ རཱུཔཱནི དཀྑནྟཱི’ཏི. ཨེཝམེཝཾ བྷོཏཱ གོཏམེན ཨནེཀཔརིཡཱཡེན དྷམྨོ པཀཱསིཏོ ¶ . ཨེཏེ མཡཾ བྷཝནྟཾ གོཏམཾ སརཎཾ གཙྪཱམ, དྷམྨཉྩ བྷིཀྑུསངྒྷཉྩ. ཨུཔཱསཀེ ནོ བྷཝཾ གོཏམོ དྷཱརེཏུ ཨཛྫཏགྒེ པཱཎུཔེཏེ སརཎཾ གཏེ’’ཏི.

ཏེཝིཛྫསུཏྟཾ ནིཊྛིཏཾ ཏེརསམཾ.

སཱིལཀྑནྡྷཝགྒོ ནིཊྛིཏོ.

ཏསྶུདྡཱནཾ –

བྲཧྨཱསཱམཉྙཨམྦཊྛ ¶ ,

སོཎཀཱུཊམཧཱལིཛཱལིནཱི;

སཱིཧཔོཊྛཔཱདསུབྷོ ཀེཝཊྚོ,

ལོཧིཙྩཏེཝིཛྫཱ ཏེརསཱཏི.

སཱིལཀྑནྡྷཝགྒཔཱལི༹ ནིཊྛིཏཱ.