📜

ནམོ ཏསྶ བྷགཝཏོ ཨརཧཏོ སམྨཱསམྦུདྡྷསྶ

སཾཡུཏྟནིཀཱཡོ

མཧཱཝགྒོ

༡. མགྒསཾཡུཏྟཾ

༡. ཨཝིཛྫཱཝགྒོ

༡. ཨཝིཛྫཱསུཏྟཾ

. ཨེཝཾ མེ སུཏཾ – ཨེཀཾ སམཡཾ བྷགཝཱ སཱཝཏྠིཡཾ ཝིཧརཏི ཛེཏཝནེ ཨནཱཐཔིཎྜིཀསྶ ཨཱརཱམེ. ཏཏྲ ཁོ བྷགཝཱ བྷིཀྑཱུ ཨཱམནྟེསི – ‘‘བྷིཀྑཝོ’’ཏི. ‘‘བྷདནྟེ’’ཏི ཏེ བྷིཀྑཱུ བྷགཝཏོ པཙྩསྶོསུཾ. བྷགཝཱ ཨེཏདཝོཙ –

‘‘ཨཝིཛྫཱ, བྷིཀྑཝེ, པུབྦངྒམཱ ཨཀུསལཱནཾ དྷམྨཱནཾ སམཱཔཏྟིཡཱ, ཨནྭདེཝ [ཨནུདེཝ (སཱི. པཱི. ཀ.)] ཨཧིརིཀཾ ཨནོཏྟཔྤཾ. ཨཝིཛྫཱགཏསྶ, བྷིཀྑཝེ, ཨཝིདྡསུནོ མིཙྪཱདིཊྛི པཧོཏི; མིཙྪཱདིཊྛིསྶ མིཙྪཱསངྐཔྤོ པཧོཏི; མིཙྪཱསངྐཔྤསྶ མིཙྪཱཝཱཙཱ པཧོཏི; མིཙྪཱཝཱཙསྶ མིཙྪཱཀམྨནྟོ པཧོཏི; མིཙྪཱཀམྨནྟསྶ མིཙྪཱཨཱཛཱིཝོ པཧོཏི; མིཙྪཱཨཱཛཱིཝསྶ མིཙྪཱཝཱཡཱམོ པཧོཏི; མིཙྪཱཝཱཡཱམསྶ མིཙྪཱསཏི པཧོཏི; མིཙྪཱསཏིསྶ མིཙྪཱསམཱདྷི པཧོཏི.

‘‘ཝིཛྫཱ ཙ ཁོ, བྷིཀྑཝེ, པུབྦངྒམཱ ཀུསལཱནཾ དྷམྨཱནཾ སམཱཔཏྟིཡཱ, ཨནྭདེཝ ཧིརོཏྟཔྤཾ. ཝིཛྫཱགཏསྶ, བྷིཀྑཝེ, ཝིདྡསུནོ སམྨཱདིཊྛི པཧོཏི; སམྨཱདིཊྛིསྶ སམྨཱསངྐཔྤོ པཧོཏི; སམྨཱསངྐཔྤསྶ སམྨཱཝཱཙཱ པཧོཏི; སམྨཱཝཱཙསྶ སམྨཱཀམྨནྟོ པཧོཏི; སམྨཱཀམྨནྟསྶ སམྨཱཨཱཛཱིཝོ པཧོཏི; སམྨཱཨཱཛཱིཝསྶ སམྨཱཝཱཡཱམོ པཧོཏི; སམྨཱཝཱཡཱམསྶ སམྨཱསཏི པཧོཏི; སམྨཱསཏིསྶ སམྨཱསམཱདྷི པཧོཏཱི’’ཏི. པཋམཾ.

༢. ཨུཔཌྜྷསུཏྟཾ

. ཨེཝཾ མེ སུཏཾ – ཨེཀཾ སམཡཾ བྷགཝཱ སཀྱེསུ ཝིཧརཏི ནགརཀཾ ནཱམ [ནཱགརཀཾ ནཱམ (སཱི.), སཀྐརཾ ནཱམ (སྱཱ. ཀ.)] སཀྱཱནཾ ནིགམོ. ཨཐ ཁོ ཨཱཡསྨཱ ཨཱནནྡོ ཡེན བྷགཝཱ ཏེནུཔསངྐམི; ཨུཔསངྐམིཏྭཱ བྷགཝནྟཾ ཨབྷིཝཱདེཏྭཱ ཨེཀམནྟཾ ནིསཱིདི. ཨེཀམནྟཾ ནིསིནྣོ ཁོ ཨཱཡསྨཱ ཨཱནནྡོ བྷགཝནྟཾ ཨེཏདཝོཙ – ‘‘ཨུཔཌྜྷམིདཾ, བྷནྟེ, བྲཧྨཙརིཡཾ, ཡདིདཾ – ཀལྱཱཎམིཏྟཏཱ ཀལྱཱཎསཧཱཡཏཱ ཀལྱཱཎསམྤཝངྐཏཱ’’ཏི.

‘‘མཱ ཧེཝཾ, ཨཱནནྡ, མཱ ཧེཝཾ, ཨཱནནྡ! སཀལམེཝིདཾ, ཨཱནནྡ, བྲཧྨཙརིཡཾ, ཡདིདཾ – ཀལྱཱཎམིཏྟཏཱ ཀལྱཱཎསཧཱཡཏཱ ཀལྱཱཎསམྤཝངྐཏཱ. ཀལྱཱཎམིཏྟསྶེཏཾ, ཨཱནནྡ, བྷིཀྑུནོ པཱཊིཀངྑཾ ཀལྱཱཎསཧཱཡསྶ ཀལྱཱཎསམྤཝངྐསྶ – ཨརིཡཾ ཨཊྛངྒིཀཾ མགྒཾ བྷཱཝེསྶཏི, ཨརིཡཾ ཨཊྛངྒིཀཾ མགྒཾ བཧུལཱིཀརིསྶཏི.

‘‘ཀཐཉྩཱནནྡ, བྷིཀྑུ ཀལྱཱཎམིཏྟོ ཀལྱཱཎསཧཱཡོ ཀལྱཱཎསམྤཝངྐོ ཨརིཡཾ ཨཊྛངྒིཀཾ མགྒཾ བྷཱཝེཏི, ཨརིཡཾ ཨཊྛངྒིཀཾ མགྒཾ བཧུལཱིཀརོཏི? ཨིདྷཱནནྡ, བྷིཀྑུ སམྨཱདིཊྛིཾ བྷཱཝེཏི ཝིཝེཀནིསྶིཏཾ ཝིརཱགནིསྶིཏཾ ནིརོདྷནིསྶིཏཾ ཝོསྶགྒཔརིཎཱམིཾ; སམྨཱསངྐཔྤཾ བྷཱཝེཏི ཝིཝེཀནིསྶིཏཾ …པེ… སམྨཱཝཱཙཾ བྷཱཝེཏི …པེ… སམྨཱཀམྨནྟཾ བྷཱཝེཏི…པེ… སམྨཱཨཱཛཱིཝཾ བྷཱཝེཏི…པེ… སམྨཱཝཱཡཱམཾ བྷཱཝེཏི…པེ… སམྨཱསཏིཾ བྷཱཝེཏི…པེ… སམྨཱསམཱདྷིཾ བྷཱཝེཏི ཝིཝེཀནིསྶིཏཾ ཝིརཱགནིསྶིཏཾ ནིརོདྷནིསྶིཏཾ ཝོསྶགྒཔརིཎཱམིཾ. ཨེཝཾ ཁོ, ཨཱནནྡ, བྷིཀྑུ ཀལྱཱཎམིཏྟོ ཀལྱཱཎསཧཱཡོ ཀལྱཱཎསམྤཝངྐོ ཨརིཡཾ ཨཊྛངྒིཀཾ མགྒཾ བྷཱཝེཏི, ཨརིཡཾ ཨཊྛངྒིཀཾ མགྒཾ བཧུལཱིཀརོཏི.

‘‘ཏདམིནཱཔེཏཾ, ཨཱནནྡ, པརིཡཱཡེན ཝེདིཏབྦཾ ཡཐཱ སཀལམེཝིདཾ བྲཧྨཙརིཡཾ, ཡདིདཾ – ཀལྱཱཎམིཏྟཏཱ ཀལྱཱཎསཧཱཡཏཱ ཀལྱཱཎསམྤཝངྐཏཱ. མམཉྷི, ཨཱནནྡ, ཀལྱཱཎམིཏྟཾ ཨཱགམྨ ཛཱཏིདྷམྨཱ སཏྟཱ ཛཱཏིཡཱ པརིམུཙྩནྟི; ཛརཱདྷམྨཱ སཏྟཱ ཛརཱཡ པརིམུཙྩནྟི; མརཎདྷམྨཱ སཏྟཱ མརཎེན པརིམུཙྩནྟི; སོཀཔརིདེཝདུཀྑདོམནསྶུཔཱཡཱསདྷམྨཱ སཏྟཱ སོཀཔརིདེཝདུཀྑདོམནསྶུཔཱཡཱསེཧི པརིམུཙྩནྟི. ཨིམིནཱ ཁོ ཨེཏཾ, ཨཱནནྡ, པརིཡཱཡེན ཝེདིཏབྦཾ ཡཐཱ སཀལམེཝིདཾ བྲཧྨཙརིཡཾ, ཡདིདཾ – ཀལྱཱཎམིཏྟཏཱ ཀལྱཱཎསཧཱཡཏཱ ཀལྱཱཎསམྤཝངྐཏཱ’’ཏི. དུཏིཡཾ.

༣. སཱརིཔུཏྟསུཏྟཾ

. སཱཝཏྠིནིདཱནཾ. ཨཐ ཁོ ཨཱཡསྨཱ སཱརིཔུཏྟོ ཡེན བྷགཝཱ ཏེནུཔསངྐམི; ཨུཔསངྐམིཏྭཱ བྷགཝནྟཾ ཨབྷིཝཱདེཏྭཱ ཨེཀམནྟཾ ནིསཱིདི. ཨེཀམནྟཾ ནིསིནྣོ ཁོ ཨཱཡསྨཱ སཱརིཔུཏྟོ བྷགཝནྟཾ ཨེཏདཝོཙ – ‘‘སཀལམིདཾ, བྷནྟེ, བྲཧྨཙརིཡཾ, ཡདིདཾ – ཀལྱཱཎམིཏྟཏཱ ཀལྱཱཎསཧཱཡཏཱ ཀལྱཱཎསམྤཝངྐཏཱ’’ཏི.

‘‘སཱདྷུ སཱདྷུ, སཱརིཔུཏྟ! སཀལམིདཾ, སཱརིཔུཏྟ, བྲཧྨཙརིཡཾ, ཡདིདཾ – ཀལྱཱཎམིཏྟཏཱ ཀལྱཱཎསཧཱཡཏཱ ཀལྱཱཎསམྤཝངྐཏཱ. ཀལྱཱཎམིཏྟསྶེཏཾ, སཱརིཔུཏྟ, བྷིཀྑུནོ པཱཊིཀངྑཾ ཀལྱཱཎསཧཱཡསྶ ཀལྱཱཎསམྤཝངྐསྶ – ཨརིཡཾ ཨཊྛངྒིཀཾ མགྒཾ བྷཱཝེསྶཏི, ཨརིཡཾ ཨཊྛངྒིཀཾ མགྒཾ བཧུལཱིཀརིསྶཏི. ཀཐཉྩ, སཱརིཔུཏྟ, བྷིཀྑུ ཀལྱཱཎམིཏྟོ ཀལྱཱཎསཧཱཡོ ཀལྱཱཎསམྤཝངྐོ ཨརིཡཾ ཨཊྛངྒིཀཾ མགྒཾ བྷཱཝེཏི, ཨརིཡཾ ཨཊྛངྒིཀཾ མགྒཾ བཧུལཱིཀརོཏི?

‘‘ཨིདྷ, སཱརིཔུཏྟ, བྷིཀྑུ སམྨཱདིཊྛིཾ བྷཱཝེཏི ཝིཝེཀནིསྶིཏཾ ཝིརཱགནིསྶིཏཾ ནིརོདྷནིསྶིཏཾ ཝོསྶགྒཔརིཎཱམིཾ…པེ… སམྨཱསམཱདྷིཾ བྷཱཝེཏི ཝིཝེཀནིསྶིཏཾ ཝིརཱགནིསྶིཏཾ ནིརོདྷནིསྶིཏཾ ཝོསྶགྒཔརིཎཱམིཾ. ཨེཝཾ ཁོ, སཱརིཔུཏྟ, བྷིཀྑུ ཀལྱཱཎམིཏྟོ ཀལྱཱཎསཧཱཡོ ཀལྱཱཎསམྤཝངྐོ ཨརིཡཾ ཨཊྛངྒིཀཾ མགྒཾ བྷཱཝེཏི, ཨརིཡཾ ཨཊྛངྒིཀཾ མགྒཾ བཧུལཱིཀརོཏི.

‘‘ཏདམིནཱཔེཏཾ, སཱརིཔུཏྟ, པརིཡཱཡེན ཝེདིཏབྦཾ ཡཐཱ སཀལམིདཾ བྲཧྨཙརིཡཾ, ཡདིདཾ – ཀལྱཱཎམིཏྟཏཱ ཀལྱཱཎསཧཱཡཏཱ ཀལྱཱཎསམྤཝངྐཏཱ. མམཉྷི, སཱརིཔུཏྟ, ཀལྱཱཎམིཏྟཾ ཨཱགམྨ ཛཱཏིདྷམྨཱ སཏྟཱ ཛཱཏིཡཱ པརིམུཙྩནྟི; ཛརཱདྷམྨཱ སཏྟཱ ཛརཱཡ པརིམུཙྩནྟི; མརཎདྷམྨཱ སཏྟཱ མརཎེན པརིམུཙྩནྟི; སོཀཔརིདེཝདུཀྑདོམནསྶུཔཱཡཱསདྷམྨཱ སཏྟཱ སོཀཔརིདེཝདུཀྑདོམནསྶུཔཱཡཱསེཧི པརིམུཙྩནྟི. ཨིམིནཱ ཁོ ཨེཏཾ, སཱརིཔུཏྟ, པརིཡཱཡེན ཝེདིཏབྦཾ ཡཐཱ སཀལམིདཾ བྲཧྨཙརིཡཾ, ཡདིདཾ – ཀལྱཱཎམིཏྟཏཱ ཀལྱཱཎསཧཱཡཏཱ ཀལྱཱཎསམྤཝངྐཏཱ’’ཏི. ཏཏིཡཾ.

༤. ཛཱཎུསྶོཎིབྲཱཧྨཎསུཏྟཾ

. སཱཝཏྠིནིདཱནཾ. ཨཐ ཁོ ཨཱཡསྨཱ ཨཱནནྡོ པུབྦཎྷསམཡཾ ནིཝཱསེཏྭཱ པཏྟཙཱིཝརམཱདཱཡ སཱཝཏྠིཾ པིཎྜཱཡ པཱཝིསི. ཨདྡསཱ ཁོ ཨཱཡསྨཱ ཨཱནནྡོ ཛཱཎུསྶོཎིཾ བྲཱཧྨཎཾ སབྦསེཏེན ཝལ༹ཝཱབྷིརཐེན [ཝལ༹བྷཱིརཐེན (སཱི.)] སཱཝཏྠིཡཱ ནིཡྻཱཡནྟཾ. སེཏཱ སུདཾ ཨསྶཱ ཡུཏྟཱ ཧོནྟི སེཏཱལངྐཱརཱ, སེཏོ རཐོ, སེཏཔརིཝཱརོ, སེཏཱ རསྨིཡོ, སེཏཱ པཏོདལཊྛི, སེཏཾ ཚཏྟཾ, སེཏཾ ཨུཎྷཱིསཾ, སེཏཱནི ཝཏྠཱནི, སེཏཱ ཨུཔཱཧནཱ, སེཏཱཡ སུདཾ ཝཱལབཱིཛནིཡཱ བཱིཛཱིཡཏི. ཏམེནཾ ཛནོ དིསྭཱ ཨེཝམཱཧ – ‘‘བྲཧྨཾ ཝཏ, བྷོ, ཡཱནཾ! བྲཧྨཡཱནརཱུཔཾ ཝཏ, བྷོ’’ཏི!!

ཨཐ ཁོ ཨཱཡསྨཱ ཨཱནནྡོ སཱཝཏྠིཡཾ པིཎྜཱཡ ཙརིཏྭཱ པཙྪཱབྷཏྟཾ པིཎྜཔཱཏཔཊིཀྐནྟོ ཡེན བྷགཝཱ ཏེནུཔསངྐམི; ཨུཔསངྐམིཏྭཱ བྷགཝནྟཾ ཨབྷིཝཱདེཏྭཱ ཨེཀམནྟཾ ནིསཱིདི. ཨེཀམནྟཾ ནིསིནྣོ ཁོ ཨཱཡསྨཱ ཨཱནནྡོ བྷགཝནྟཾ ཨེཏདཝོཙ –

‘‘ཨིདྷཱཧཾ, བྷནྟེ, པུབྦཎྷསམཡཾ ནིཝཱསེཏྭཱ པཏྟཙཱིཝརམཱདཱཡ སཱཝཏྠིཾ པིཎྜཱཡ པཱཝིསིཾ. ཨདྡསཾ ཁྭཱཧཾ, བྷནྟེ, ཛཱཎུསྶོཎིཾ བྲཱཧྨཎཾ སབྦསེཏེན ཝལ༹ཝཱབྷིརཐེན སཱཝཏྠིཡཱ ནིཡྻཱཡནྟཾ. སེཏཱ སུདཾ ཨསྶཱ ཡུཏྟཱ ཧོནྟི སེཏཱལངྐཱརཱ, སེཏོ རཐོ, སེཏཔརིཝཱརོ, སེཏཱ རསྨིཡོ, སེཏཱ པཏོདལཊྛི, སེཏཾ ཚཏྟཾ, སེཏཾ ཨུཎྷཱིསཾ, སེཏཱནི ཝཏྠཱནི, སེཏཱ ཨུཔཱཧནཱ, སེཏཱཡ སུདཾ ཝཱལབཱིཛནིཡཱ བཱིཛཱིཡཏི. ཏམེནཾ ཛནོ དིསྭཱ ཨེཝམཱཧ – ‘བྲཧྨཾ ཝཏ, བྷོ, ཡཱནཾ! བྲཧྨཡཱནརཱུཔཾ ཝཏ, བྷོ’ཏི!! སཀྐཱ ནུ ཁོ, བྷནྟེ, ཨིམསྨིཾ དྷམྨཝིནཡེ བྲཧྨཡཱནཾ པཉྙཱཔེཏུ’’ནྟི?

‘‘སཀྐཱ, ཨཱནནྡཱ’’ཏི བྷགཝཱ ཨཝོཙ – ‘‘ཨིམསྶེཝ ཁོ ཨེཏཾ, ཨཱནནྡ, ཨརིཡསྶ ཨཊྛངྒིཀསྶ མགྒསྶ ཨདྷིཝཙནཾ – ‘བྲཧྨཡཱནཾ’ ཨིཏིཔི, ‘དྷམྨཡཱནཾ’ ཨིཏིཔི, ‘ཨནུཏྟརོ སངྒཱམཝིཛཡོ’ ཨིཏིཔཱི’’ཏི.

‘‘སམྨཱདིཊྛི, ཨཱནནྡ, བྷཱཝིཏཱ བཧུལཱིཀཏཱ རཱགཝིནཡཔརིཡོསཱནཱ ཧོཏི, དོསཝིནཡཔརིཡོསཱནཱ ཧོཏི, མོཧཝིནཡཔརིཡོསཱནཱ ཧོཏི. སམྨཱསངྐཔྤོ, ཨཱནནྡ, བྷཱཝིཏོ བཧུལཱིཀཏོ རཱགཝིནཡཔརིཡོསཱནོ ཧོཏི, དོསཝིནཡཔརིཡོསཱནོ ཧོཏི, མོཧཝིནཡཔརིཡོསཱནོ ཧོཏི. སམྨཱཝཱཙཱ, ཨཱནནྡ, བྷཱཝིཏཱ བཧུལཱིཀཏཱ རཱགཝིནཡཔརིཡོསཱནཱ ཧོཏི, དོས…པེ… མོཧཝིནཡཔརིཡོསཱནཱ ཧོཏི. སམྨཱཀམྨནྟོ, ཨཱནནྡ, བྷཱཝིཏོ བཧུལཱིཀཏོ རཱགཝིནཡཔརིཡོསཱནོ ཧོཏི, དོས… མོཧཝིནཡཔརིཡོསཱནོ ཧོཏི. སམྨཱཨཱཛཱིཝོ, ཨཱནནྡ, བྷཱཝིཏོ བཧུལཱིཀཏོ རཱགཝིནཡཔརིཡོསཱནོ ཧོཏི, དོས… མོཧཝིནཡཔརིཡོསཱནོ ཧོཏི. སམྨཱཝཱཡཱམོ, ཨཱནནྡ, བྷཱཝིཏོ བཧུལཱིཀཏོ རཱགཝིནཡཔརིཡོསཱནོ ཧོཏི, དོས… མོཧཝིནཡཔརིཡོསཱནོ ཧོཏི. སམྨཱསཏི, ཨཱནནྡ, བྷཱཝིཏཱ བཧུལཱིཀཏཱ རཱགཝིནཡཔརིཡོསཱནཱ ཧོཏི, དོས… མོཧཝིནཡཔརིཡོསཱནཱ ཧོཏི. སམྨཱསམཱདྷི, ཨཱནནྡ, བྷཱཝིཏོ བཧུལཱིཀཏོ རཱགཝིནཡཔརིཡོསཱནོ ཧོཏི, དོས… མོཧཝིནཡཔརིཡོསཱནོ ཧོཏི.

‘‘ཨིམིནཱ ཁོ ཨེཏཾ, ཨཱནནྡ, པརིཡཱཡེན ཝེདིཏབྦཾ ཡཐཱ ཨིམསྶེཝེཏཾ ཨརིཡསྶ ཨཊྛངྒིཀསྶ མགྒསྶ ཨདྷིཝཙནཾ – ‘བྲཧྨཡཱནཾ’ ཨིཏིཔི, ‘དྷམྨཡཱནཾ’ ཨིཏིཔི, ‘ཨནུཏྟརོ སངྒཱམཝིཛཡོ’ ཨིཏིཔཱི’’ཏི. ཨིདམཝོཙ བྷགཝཱ. ཨིདཾ ཝཏྭཱན སུགཏོ ཨཐཱཔརཾ ཨེཏདཝོཙ སཏྠཱ –

‘‘ཡསྶ སདྡྷཱ ཙ པཉྙཱ ཙ, དྷམྨཱ ཡུཏྟཱ སདཱ དྷུརཾ;

ཧིརཱི ཨཱིསཱ མནོ ཡོཏྟཾ, སཏི ཨཱརཀྑསཱརཐི.

‘‘རཐོ སཱིལཔརིཀྑཱརོ, ཛྷཱནཀྑོ ཙཀྐཝཱིརིཡོ;

ཨུཔེཀྑཱ དྷུརསམཱདྷི, ཨནིཙྪཱ པརིཝཱརཎཾ.

‘‘ཨབྱཱཔཱདོ ཨཝིཧིཾསཱ, ཝིཝེཀོ ཡསྶ ཨཱཝུདྷཾ;

ཏིཏིཀྑཱ ཙམྨསནྣཱཧོ [ཝམྨསནྣཱཧོ (སཱི.)], ཡོགཀྑེམཱཡ ཝཏྟཏི.

‘‘ཨེཏདཏྟནི སམྦྷཱུཏཾ, བྲཧྨཡཱནཾ ཨནུཏྟརཾ;

ནིཡྻནྟི དྷཱིརཱ ལོཀམྷཱ, ཨཉྙདཏྠུ ཛཡཾ ཛཡ’’ནྟི. ཙཏུཏྠཾ;

༥. ཀིམཏྠིཡསུཏྟཾ

. སཱཝཏྠིནིདཱནཾ. ཨཐ ཁོ སམྦཧུལཱ བྷིཀྑཱུ ཡེན བྷགཝཱ ཏེནུཔསངྐམིཾསུ…པེ… ཨེཀམནྟཾ ནིསཱིདིཾསུ. ཨེཀམནྟཾ ནིསིནྣཱ ཁོ ཏེ བྷིཀྑཱུ བྷགཝནྟཾ ཨེཏདཝོཙུཾ –

‘‘ཨིདྷ ནོ, བྷནྟེ, ཨཉྙཏིཏྠིཡཱ པརིབྦཱཛཀཱ ཨམྷེ ཨེཝཾ པུཙྪནྟི – ‘ཀིམཏྠིཡཾ, ཨཱཝུསོ, སམཎེ གོཏམེ བྲཧྨཙརིཡཾ ཝུསྶཏཱི’ཏི? ཨེཝཾ པུཊྛཱ མཡཾ, བྷནྟེ, ཏེསཾ ཨཉྙཏིཏྠིཡཱནཾ པརིབྦཱཛཀཱནཾ ཨེཝཾ བྱཱཀརོམ – ‘དུཀྑསྶ ཁོ, ཨཱཝུསོ, པརིཉྙཏྠཾ བྷགཝཏི བྲཧྨཙརིཡཾ ཝུསྶཏཱི’ཏི. ཀཙྩི མཡཾ, བྷནྟེ, ཨེཝཾ པུཊྛཱ ཨེཝཾ བྱཱཀརམཱནཱ ཝུཏྟཝཱདིནོ ཙེཝ བྷགཝཏོ ཧོམ, ན ཙ བྷགཝནྟཾ ཨབྷཱུཏེན ཨབྦྷཱཙིཀྑཱམ, དྷམྨསྶ ཙཱནུདྷམྨཾ བྱཱཀརོམ, ན ཙ ཀོཙི སཧདྷམྨིཀོ ཝཱདཱནུཝཱདོ གཱརཡ྄ཧཾ ཋཱནཾ ཨཱགཙྪཏཱི’’ཏི?

‘‘ཏགྒྷ ཏུམྷེ, བྷིཀྑཝེ, ཨེཝཾ པུཊྛཱ ཨེཝཾ བྱཱཀརམཱནཱ ཝུཏྟཝཱདིནོ ཙེཝ མེ ཧོཐ, ན ཙ མཾ ཨབྷཱུཏེན ཨབྦྷཱཙིཀྑཐ, དྷམྨསྶ ཙཱནུདྷམྨཾ བྱཱཀརོཐ, ན ཙ ཀོཙི སཧདྷམྨིཀོ ཝཱདཱནུཝཱདོ གཱརཡ྄ཧཾ ཋཱནཾ ཨཱགཙྪཏི. དུཀྑསྶ ཧི པརིཉྙཏྠཾ མཡི བྲཧྨཙརིཡཾ ཝུསྶཏི. སཙེ ཝོ, བྷིཀྑཝེ, ཨཉྙཏིཏྠིཡཱ པརིབྦཱཛཀཱ ཨེཝཾ པུཙྪེཡྻུཾ – ‘ཨཏྠི པནཱཝུསོ, མགྒོ, ཨཏྠི པཊིཔདཱ ཨེཏསྶ དུཀྑསྶ པརིཉྙཱཡཱ’ཏི, ཨེཝཾ པུཊྛཱ ཏུམྷེ, བྷིཀྑཝེ, ཏེསཾ ཨཉྙཏིཏྠིཡཱནཾ པརིབྦཱཛཀཱནཾ ཨེཝཾ བྱཱཀརེཡྻཱཐ – ‘ཨཏྠི ཁོ, ཨཱཝུསོ, མགྒོ, ཨཏྠི པཊིཔདཱ ཨེཏསྶ དུཀྑསྶ པརིཉྙཱཡཱ’’’ཏི.

‘‘ཀཏམོ ཙ, བྷིཀྑཝེ, མགྒོ, ཀཏམཱ པཊིཔདཱ ཨེཏསྶ དུཀྑསྶ པརིཉྙཱཡཱཏི? ཨཡམེཝ ཨརིཡོ ཨཊྛངྒིཀོ མགྒོ, སེཡྻཐིདཾ – སམྨཱདིཊྛི…པེ… སམྨཱསམཱདྷི. ཨཡཾ, བྷིཀྑཝེ, མགྒོ, ཨཡཾ པཊིཔདཱ ཨེཏསྶ དུཀྑསྶ པརིཉྙཱཡཱཏི. ཨེཝཾ པུཊྛཱ ཏུམྷེ, བྷིཀྑཝེ, ཏེསཾ ཨཉྙཏིཏྠིཡཱནཾ པརིབྦཱཛཀཱནཾ ཨེཝཾ བྱཱཀརེཡྻཱཐཱ’’ཏི. པཉྩམཾ.

༦. པཋམཨཉྙཏརབྷིཀྑུསུཏྟཾ

. སཱཝཏྠིནིདཱནཾ. ཨཐ ཁོ ཨཉྙཏརོ བྷིཀྑུ ཡེན བྷགཝཱ ཏེནུཔསངྐམི…པེ… ཨེཀམནྟཾ ནིསིནྣོ ཁོ སོ བྷིཀྑུ བྷགཝནྟཾ ཨེཏདཝོཙ – ‘‘‘བྲཧྨཙརིཡཾ, བྲཧྨཙརིཡ’ནྟི, བྷནྟེ, ཝུཙྩཏི. ཀཏམཾ ནུ ཁོ, བྷནྟེ, བྲཧྨཙརིཡཾ, ཀཏམཾ བྲཧྨཙརིཡཔརིཡོསཱན’’ནྟི?

‘‘ཨཡམེཝ ཁོ, བྷིཀྑུ, ཨརིཡོ ཨཊྛངྒིཀོ མགྒོ བྲཧྨཙརིཡཾ, སེཡྻཐིདཾ – སམྨཱདིཊྛི…པེ… སམྨཱསམཱདྷི. ཡོ ཁོ, བྷིཀྑུ, རཱགཀྑཡོ དོསཀྑཡོ མོཧཀྑཡོ – ཨིདཾ བྲཧྨཙརིཡཔརིཡོསཱན’’ནྟི. ཚཊྛཾ.

༧. དུཏིཡཨཉྙཏརབྷིཀྑུསུཏྟཾ

. སཱཝཏྠིནིདཱནཾ. ཨཐ ཁོ ཨཉྙཏརོ བྷིཀྑུ ཡེན བྷགཝཱ ཏེནུཔསངྐམི…པེ… ཨེཀམནྟཾ ནིསིནྣོ ཁོ སོ བྷིཀྑུ བྷགཝནྟཾ ཨེཏདཝོཙ –

‘‘‘རཱགཝིནཡོ དོསཝིནཡོ མོཧཝིནཡོ’ཏི, བྷནྟེ, ཝུཙྩཏི. ཀིསྶ ནུ ཁོ ཨེཏཾ, བྷནྟེ, ཨདྷིཝཙནཾ – ‘རཱགཝིནཡོ དོསཝིནཡོ མོཧཝིནཡོ’’’ཏི? ‘‘ནིབྦཱནདྷཱཏུཡཱ ཁོ ཨེཏཾ, བྷིཀྑུ, ཨདྷིཝཙནཾ – ‘རཱགཝིནཡོ དོསཝིནཡོ མོཧཝིནཡོ’ཏི. ཨཱསཝཱནཾ ཁཡོ ཏེན ཝུཙྩཏཱི’’ཏི.

ཨེཝཾ ཝུཏྟེ སོ བྷིཀྑུ བྷགཝནྟཾ ཨེཏདཝོཙ – ‘‘‘ཨམཏཾ, ཨམཏ’ནྟི, བྷནྟེ, ཝུཙྩཏི. ཀཏམཾ ནུ ཁོ, བྷནྟེ, ཨམཏཾ, ཀཏམོ ཨམཏགཱམིམགྒོ’’ཏི? ‘‘ཡོ ཁོ, བྷིཀྑུ, རཱགཀྑཡོ དོསཀྑཡོ མོཧཀྑཡོ – ཨིདཾ ཝུཙྩཏི ཨམཏཾ. ཨཡམེཝ ཨརིཡོ ཨཊྛངྒིཀོ མགྒོ ཨམཏགཱམིམགྒོ, སེཡྻཐིདཾ – སམྨཱདིཊྛི…པེ… སམྨཱསམཱདྷཱི’’ཏི. སཏྟམཾ.

༨. ཝིབྷངྒསུཏྟཾ

. སཱཝཏྠིནིདཱནཾ. ‘‘ཨརིཡཾ ཝོ, བྷིཀྑཝེ, ཨཊྛངྒིཀཾ མགྒཾ དེསེསྶཱམི ཝིབྷཛིསྶཱམི. ཏཾ སུཎཱཐ, སཱདྷུཀཾ མནསི ཀརོཐ; བྷཱསིསྶཱམཱི’’ཏི. ‘‘ཨེཝཾ, བྷནྟེ’’ཏི ཁོ ཏེ བྷིཀྑཱུ བྷགཝཏོ པཙྩསྶོསུཾ. བྷགཝཱ ཨེཏདཝོཙ –

‘‘ཀཏམོ ཙ, བྷིཀྑཝེ, ཨརིཡོ ཨཊྛངྒིཀོ མགྒོ? སེཡྻཐིདཾ – སམྨཱདིཊྛི…པེ… སམྨཱསམཱདྷི.

‘‘ཀཏམཱ ཙ, བྷིཀྑཝེ, སམྨཱདིཊྛི? ཡཾ ཁོ, བྷིཀྑཝེ, དུཀྑེ ཉཱཎཾ, དུཀྑསམུདཡེ ཉཱཎཾ, དུཀྑནིརོདྷེ ཉཱཎཾ, དུཀྑནིརོདྷགཱམིནིཡཱ པཊིཔདཱཡ ཉཱཎཾ – ཨཡཾ ཝུཙྩཏི, བྷིཀྑཝེ, སམྨཱདིཊྛི.

‘‘ཀཏམོ ཙ, བྷིཀྑཝེ, སམྨཱསངྐཔྤོ? ཡོ ཁོ, བྷིཀྑཝེ, ནེཀྑམྨསངྐཔྤོ, ཨབྱཱཔཱདསངྐཔྤོ, ཨཝིཧིཾསཱསངྐཔྤོ – ཨཡཾ ཝུཙྩཏི, བྷིཀྑཝེ, སམྨཱསངྐཔྤོ.

‘‘ཀཏམཱ ཙ, བྷིཀྑཝེ, སམྨཱཝཱཙཱ? ཡཱ ཁོ, བྷིཀྑཝེ, མུསཱཝཱདཱ ཝེརམཎཱི, པིསུཎཱཡ ཝཱཙཱཡ ཝེརམཎཱི, ཕརུསཱཡ ཝཱཙཱཡ ཝེརམཎཱི, སམྥཔྤལཱཔཱ ཝེརམཎཱི – ཨཡཾ ཝུཙྩཏི, བྷིཀྑཝེ, སམྨཱཝཱཙཱ.

‘‘ཀཏམོ ཙ, བྷིཀྑཝེ, སམྨཱཀམྨནྟོ? ཡཱ ཁོ, བྷིཀྑཝེ, པཱཎཱཏིཔཱཏཱ ཝེརམཎཱི, ཨདིནྣཱདཱནཱ ཝེརམཎཱི, ཨབྲཧྨཙརིཡཱ ཝེརམཎཱི – ཨཡཾ ཝུཙྩཏི, བྷིཀྑཝེ, སམྨཱཀམྨནྟོ.

‘‘ཀཏམོ ཙ, བྷིཀྑཝེ, སམྨཱཨཱཛཱིཝོ? ཨིདྷ, བྷིཀྑཝེ, ཨརིཡསཱཝཀོ མིཙྪཱཨཱཛཱིཝཾ པཧཱཡ སམྨཱཨཱཛཱིཝེན ཛཱིཝིཏཾ ཀཔྤེཏི – ཨཡཾ ཝུཙྩཏི, བྷིཀྑཝེ, སམྨཱཨཱཛཱིཝོ.

‘‘ཀཏམོ ཙ, བྷིཀྑཝེ, སམྨཱཝཱཡཱམོ? ཨིདྷ, བྷིཀྑཝེ, བྷིཀྑུ ཨནུཔྤནྣཱནཾ པཱཔཀཱནཾ ཨཀུསལཱནཾ དྷམྨཱནཾ ཨནུཔྤཱདཱཡ ཚནྡཾ ཛནེཏི ཝཱཡམཏི ཝཱིརིཡཾ ཨཱརབྷཏི ཙིཏྟཾ པགྒཎྷཱཏི པདཧཏི, ཨུཔྤནྣཱནཾ པཱཔཀཱནཾ ཨཀུསལཱནཾ དྷམྨཱནཾ པཧཱནཱཡ ཚནྡཾ ཛནེཏི…པེ… ཨནུཔྤནྣཱནཾ ཀུསལཱནཾ དྷམྨཱནཾ ཨུཔྤཱདཱཡ ཚནྡཾ ཛནེཏི…པེ… ཨུཔྤནྣཱནཾ ཀུསལཱནཾ དྷམྨཱནཾ ཋིཏིཡཱ ཨསམྨོསཱཡ བྷིཡྻོབྷཱཝཱཡ ཝེཔུལླཱཡ བྷཱཝནཱཡ པཱརིཔཱུརིཡཱ ཚནྡཾ ཛནེཏི ཝཱཡམཏི ཝཱིརིཡཾ ཨཱརབྷཏི ཙིཏྟཾ པགྒཎྷཱཏི པདཧཏི – ཨཡཾ ཝུཙྩཏི, བྷིཀྑཝེ, སམྨཱཝཱཡཱམོ.

‘‘ཀཏམཱ ཙ, བྷིཀྑཝེ, སམྨཱསཏི? ཨིདྷ, བྷིཀྑཝེ, བྷིཀྑུ ཀཱཡེ ཀཱཡཱནུཔསྶཱི ཝིཧརཏི ཨཱཏཱཔཱི སམྤཛཱནོ སཏིམཱ, ཝིནེཡྻ ལོཀེ ཨབྷིཛ྄ཛྷཱདོམནསྶཾ; ཝེདནཱསུ ཝེདནཱནུཔསྶཱི ཝིཧརཏི ཨཱཏཱཔཱི སམྤཛཱནོ སཏིམཱ, ཝིནེཡྻ ལོཀེ ཨབྷིཛ྄ཛྷཱདོམནསྶཾ; ཙིཏྟེ ཙིཏྟཱནུཔསྶཱི ཝིཧརཏི ཨཱཏཱཔཱི སམྤཛཱནོ སཏིམཱ, ཝིནེཡྻ ལོཀེ ཨབྷིཛ྄ཛྷཱདོམནསྶཾ; དྷམྨེསུ དྷམྨཱནུཔསྶཱི ཝིཧརཏི ཨཱཏཱཔཱི སམྤཛཱནོ སཏིམཱ, ཝིནེཡྻ ལོཀེ ཨབྷིཛ྄ཛྷཱདོམནསྶཾ – ཨཡཾ ཝུཙྩཏི, བྷིཀྑཝེ, སམྨཱསཏི.

‘‘ཀཏམོ ཙ, བྷིཀྑཝེ, སམྨཱསམཱདྷི? ཨིདྷ, བྷིཀྑཝེ, བྷིཀྑུ ཝིཝིཙྩེཝ ཀཱམེཧི ཝིཝིཙྩ ཨཀུསལེཧི དྷམྨེཧི སཝིཏཀྐཾ སཝིཙཱརཾ ཝིཝེཀཛཾ པཱིཏིསུཁཾ པཋམཾ ཛྷཱནཾ ཨུཔསམྤཛྫ ཝིཧརཏི. ཝིཏཀྐཝིཙཱརཱནཾ ཝཱུཔསམཱ ཨཛ྄ཛྷཏྟཾ སམྤསཱདནཾ ཙེཏསོ ཨེཀོདིབྷཱཝཾ ཨཝིཏཀྐཾ ཨཝིཙཱརཾ སམཱདྷིཛཾ པཱིཏིསུཁཾ དུཏིཡཾ ཛྷཱནཾ ཨུཔསམྤཛྫ ཝིཧརཏི. པཱིཏིཡཱ ཙ ཝིརཱགཱ ཨུཔེཀྑཀོ ཙ ཝིཧརཏི སཏོ ཙ སམྤཛཱནོ, སུཁཉྩ ཀཱཡེན པཊིསཾཝེདེཏི, ཡཾ ཏཾ ཨརིཡཱ ཨཱཙིཀྑནྟི – ‘ཨུཔེཀྑཀོ སཏིམཱ སུཁཝིཧཱརཱི’ཏི ཏཏིཡཾ ཛྷཱནཾ ཨུཔསམྤཛྫ ཝིཧརཏི. སུཁསྶ ཙ པཧཱནཱ དུཀྑསྶ ཙ པཧཱནཱ པུབྦེཝ སོམནསྶདོམནསྶཱནཾ ཨཏྠངྒམཱ ཨདུཀྑམསུཁཾ ཨུཔེཀྑཱསཏིཔཱརིསུདྡྷིཾ ཙཏུཏྠཾ ཛྷཱནཾ ཨུཔསམྤཛྫ ཝིཧརཏི – ཨཡཾ ཝུཙྩཏི, བྷིཀྑཝེ, སམྨཱསམཱདྷཱི’’ཏི. ཨཊྛམཾ.

༩. སཱུཀསུཏྟཾ

. སཱཝཏྠིནིདཱནཾ. ‘‘སེཡྻཐཱཔི, བྷིཀྑཝེ, སཱལིསཱུཀཾ ཝཱ ཡཝསཱུཀཾ ཝཱ མིཙྪཱཔཎིཧིཏཾ ཧཏྠེན ཝཱ པཱདེན ཝཱ ཨཀྐནྟཾ ཧཏྠཾ ཝཱ པཱདཾ ཝཱ བྷིནྡིསྶཏི [བྷེཙྪཏི (ཀ.)], ལོཧིཏཾ ཝཱ ཨུཔྤཱདེསྶཏཱིཏི – ནེཏཾ ཋཱནཾ ཝིཛྫཏི. ཏཾ ཀིསྶ ཧེཏུ? མིཙྪཱཔཎིཧིཏཏྟཱ, བྷིཀྑཝེ, སཱུཀསྶ. ཨེཝམེཝ ཁོ, བྷིཀྑཝེ, སོ ཝཏ བྷིཀྑུ མིཙྪཱཔཎིཧིཏཱཡ དིཊྛིཡཱ མིཙྪཱཔཎིཧིཏཱཡ མགྒབྷཱཝནཱཡ ཨཝིཛྫཾ བྷིནྡིསྶཏི, ཝིཛྫཾ ཨུཔྤཱདེསྶཏི, ནིབྦཱནཾ སཙྪིཀརིསྶཏཱིཏི – ནེཏཾ ཋཱནཾ ཝིཛྫཏི. ཏཾ ཀིསྶ ཧེཏུ? མིཙྪཱཔཎིཧིཏཏྟཱ, བྷིཀྑཝེ, དིཊྛིཡཱ.

‘‘སེཡྻཐཱཔི, བྷིཀྑཝེ, སཱལིསཱུཀཾ ཝཱ ཡཝསཱུཀཾ ཝཱ སམྨཱཔཎིཧིཏཾ ཧཏྠེན ཝཱ པཱདེན ཝཱ ཨཀྐནྟཾ ཧཏྠཾ ཝཱ པཱདཾ ཝཱ བྷིནྡིསྶཏི, ལོཧིཏཾ ཝཱ ཨུཔྤཱདེསྶཏཱིཏི – ཋཱནམེཏཾ ཝིཛྫཏི. ཏཾ ཀིསྶ ཧེཏུ? སམྨཱཔཎིཧིཏཏྟཱ, བྷིཀྑཝེ, སཱུཀསྶ. ཨེཝམེཝ ཁོ, བྷིཀྑཝེ, སོ ཝཏ བྷིཀྑུ སམྨཱཔཎིཧིཏཱཡ དིཊྛིཡཱ སམྨཱཔཎིཧིཏཱཡ མགྒབྷཱཝནཱཡ ཨཝིཛྫཾ བྷིནྡིསྶཏི, ཝིཛྫཾ ཨུཔྤཱདེསྶཏི, ནིབྦཱནཾ སཙྪིཀརིསྶཏཱིཏི – ཋཱནམེཏཾ ཝིཛྫཏི. ཏཾ ཀིསྶ ཧེཏུ? སམྨཱཔཎིཧིཏཏྟཱ, བྷིཀྑཝེ, དིཊྛིཡཱ.

‘‘ཀཐཉྩ, བྷིཀྑཝེ, བྷིཀྑུ སམྨཱཔཎིཧིཏཱཡ དིཊྛིཡཱ སམྨཱཔཎིཧིཏཱཡ མགྒབྷཱཝནཱཡ ཨཝིཛྫཾ བྷིནྡཏི, ཝིཛྫཾ ཨུཔྤཱདེཏི, ནིབྦཱནཾ སཙྪིཀརོཏཱིཏི? ཨིདྷ, བྷིཀྑཝེ, བྷིཀྑུ སམྨཱདིཊྛིཾ བྷཱཝེཏི ཝིཝེཀནིསྶིཏཾ ཝིརཱགནིསྶིཏཾ ནིརོདྷནིསྶིཏཾ ཝོསྶགྒཔརིཎཱམིཾ…པེ… སམྨཱསམཱདྷིཾ བྷཱཝེཏི ཝིཝེཀནིསྶིཏཾ ཝིརཱགནིསྶིཏཾ ནིརོདྷནིསྶིཏཾ ཝོསྶགྒཔརིཎཱམིཾ. ཨེཝཾ ཁོ, བྷིཀྑཝེ, བྷིཀྑུ སམྨཱཔཎིཧིཏཱཡ དིཊྛིཡཱ སམྨཱཔཎིཧིཏཱཡ མགྒབྷཱཝནཱཡ ཨཝིཛྫཾ བྷིནྡཏི, ཝིཛྫཾ ཨུཔྤཱདེཏི, ནིབྦཱནཾ སཙྪིཀརོཏཱི’’ཏི. ནཝམཾ.

༡༠. ནནྡིཡསུཏྟཾ

༡༠. སཱཝཏྠིནིདཱནཾ. ཨཐ ཁོ ནནྡིཡོ པརིབྦཱཛཀོ ཡེན བྷགཝཱ ཏེནུཔསངྐམི; ཨུཔསངྐམིཏྭཱ བྷགཝཏཱ སདྡྷིཾ སམྨོདི. སམྨོདནཱིཡཾ ཀཐཾ སཱརཎཱིཡཾ ཝཱིཏིསཱརེཏྭཱ ཨེཀམནྟཾ ནིསཱིདི. ཨེཀམནྟཾ ནིསིནྣོ ཁོ ནནྡིཡོ པརིབྦཱཛཀོ བྷགཝནྟཾ ཨེཏདཝོཙ – ‘‘ཀཏི ནུ ཁོ, བྷོ གོཏམ, དྷམྨཱ བྷཱཝིཏཱ བཧུལཱིཀཏཱ ནིབྦཱནངྒམཱ ཧོནྟི ནིབྦཱནཔརཱཡནཱ ནིབྦཱནཔརིཡོསཱནཱ’’ཏི?

‘‘ཨཊྛིམེ ཁོ, ནནྡིཡ, དྷམྨཱ བྷཱཝིཏཱ བཧུལཱིཀཏཱ ནིབྦཱནངྒམཱ ཧོནྟི ནིབྦཱནཔརཱཡནཱ ནིབྦཱནཔརིཡོསཱནཱ. ཀཏམེ ཨཊྛ? སེཡྻཐིདཾ – སམྨཱདིཊྛི…པེ… སམྨཱསམཱདྷི. ཨིམེ ཁོ, ནནྡིཡ, ཨཊྛ དྷམྨཱ བྷཱཝིཏཱ བཧུལཱིཀཏཱ ནིབྦཱནངྒམཱ ཧོནྟི ནིབྦཱནཔརཱཡནཱ ནིབྦཱནཔརིཡོསཱནཱ’’ཏི. ཨེཝཾ ཝུཏྟེ ནནྡིཡོ པརིབྦཱཛཀོ བྷགཝནྟཾ ཨེཏདཝོཙ – ‘‘ཨབྷིཀྐནྟཾ, བྷོ གོཏམ, ཨབྷིཀྐནྟཾ, བྷོ གོཏམ …པེ… ཨུཔཱསཀཾ མཾ བྷཝཾ གོཏམོ དྷཱརེཏུ ཨཛྫཏགྒེ པཱཎུཔེཏཾ སརཎཾ གཏ’’ནྟི. དསམཾ.

ཨཝིཛྫཱཝགྒོ པཋམོ.

ཏསྶུདྡཱནཾ –

ཨཝིཛྫཉྩ ཨུཔཌྜྷཉྩ, སཱརིཔུཏྟོ ཙ བྲཱཧྨཎོ;

ཀིམཏྠིཡོ ཙ དྭེ བྷིཀྑཱུ, ཝིབྷངྒོ སཱུཀནནྡིཡཱཏི.

༢. ཝིཧཱརཝགྒོ

༡. པཋམཝིཧཱརསུཏྟཾ

༡༡. སཱཝཏྠིནིདཱནཾ. ‘‘ཨིཙྪཱམཧཾ, བྷིཀྑཝེ, ཨཌྜྷམཱསཾ པཊིསལླིཡིཏུཾ. ནམྷི ཀེནཙི ཨུཔསངྐམིཏབྦོ, ཨཉྙཏྲ ཨེཀེན པིཎྜཔཱཏནཱིཧཱརཀེནཱ’’ཏི. ‘‘ཨེཝཾ, བྷནྟེ’’ཏི ཁོ ཏེ བྷིཀྑཱུ བྷགཝཏོ པཊིསྶུཏྭཱ ནཱསྶུདྷ ཀོཙི བྷགཝནྟཾ ཨུཔསངྐམཏི, ཨཉྙཏྲ ཨེཀེན པིཎྜཔཱཏནཱིཧཱརཀེན.

ཨཐ ཁོ བྷགཝཱ ཏསྶ ཨཌྜྷམཱསསྶ ཨཙྩཡེན པཊིསལླཱནཱ ཝུཊྛིཏོ བྷིཀྑཱུ ཨཱམནྟེསི – ‘‘ཡེན སྭཱཧཾ, བྷིཀྑཝེ, ཝིཧཱརེན པཋམཱབྷིསམྦུདྡྷོ ཝིཧརཱམི, ཏསྶ པདེསེན ཝིཧཱསིཾ. སོ ཨེཝཾ པཛཱནཱམི – ‘མིཙྪཱདིཊྛིཔཙྩཡཱཔི ཝེདཡིཏཾ; སམྨཱདིཊྛིཔཙྩཡཱཔི ཝེདཡིཏཾ…པེ… མིཙྪཱསམཱདྷིཔཙྩཡཱཔི ཝེདཡིཏཾ; སམྨཱསམཱདྷིཔཙྩཡཱཔི ཝེདཡིཏཾ; ཚནྡཔཙྩཡཱཔི ཝེདཡིཏཾ; ཝིཏཀྐཔཙྩཡཱཔི ཝེདཡིཏཾ; སཉྙཱཔཙྩཡཱཔི ཝེདཡིཏཾ; ཚནྡོ ཙ ཨཝཱུཔསནྟོ ཧོཏི, ཝིཏཀྐོ ཙ ཨཝཱུཔསནྟོ ཧོཏི, སཉྙཱ ཙ ཨཝཱུཔསནྟཱ ཧོཏི, ཏཔྤཙྩཡཱཔི ཝེདཡིཏཾ; ཚནྡོ ཙ ཝཱུཔསནྟོ ཧོཏི, ཝིཏཀྐོ ཙ ཝཱུཔསནྟོ ཧོཏི, སཉྙཱ ཙ ཝཱུཔསནྟཱ ཧོཏི, ཏཔྤཙྩཡཱཔི ཝེདཡིཏཾ; ཨཔྤཏྟསྶ པཏྟིཡཱ ཨཏྠི ཨཱཡཱམཾ [ཝཱཡཱམཾ (སཱི. སྱཱ.)], ཏསྨིམྤི ཋཱནེ ཨནུཔྤཏྟེ ཏཔྤཙྩཡཱཔི ཝེདཡིཏ’’’ནྟི. པཋམཾ.

༢. དུཏིཡཝིཧཱརསུཏྟཾ

༡༢. སཱཝཏྠིནིདཱནཾ. ‘‘ཨིཙྪཱམཧཾ, བྷིཀྑཝེ, ཏེམཱསཾ པཊིསལླིཡིཏུཾ. ནམྷི ཀེནཙི ཨུཔསངྐམིཏབྦོ, ཨཉྙཏྲ ཨེཀེན པིཎྜཔཱཏནཱིཧཱརཀེནཱ’’ཏི. ‘‘ཨེཝཾ, བྷནྟེ’’ཏི ཁོ ཏེ བྷིཀྑཱུ བྷགཝཏོ པཊིསྶུཏྭཱ ནཱསྶུདྷ ཀོཙི བྷགཝནྟཾ ཨུཔསངྐམཏི, ཨཉྙཏྲ ཨེཀེན པིཎྜཔཱཏནཱིཧཱརཀེན.

ཨཐ ཁོ བྷགཝཱ ཏསྶ ཏེམཱསསྶ ཨཙྩཡེན པཊིསལླཱནཱ ཝུཊྛིཏོ བྷིཀྑཱུ ཨཱམནྟེསི – ‘‘ཡེན སྭཱཧཾ, བྷིཀྑཝེ, ཝིཧཱརེན པཋམཱབྷིསམྦུདྡྷོ ཝིཧརཱམི, ཏསྶ པདེསེན ཝིཧཱསིཾ. སོ ཨེཝཾ པཛཱནཱམི – ‘མིཙྪཱདིཊྛིཔཙྩཡཱཔི ཝེདཡིཏཾ; མིཙྪཱདིཊྛིཝཱུཔསམཔཙྩཡཱཔི ཝེདཡིཏཾ; སམྨཱདིཊྛིཔཙྩཡཱཔི ཝེདཡིཏཾ; སམྨཱདིཊྛིཝཱུཔསམཔཙྩཡཱཔི ཝེདཡིཏཾ…པེ… མིཙྪཱསམཱདྷིཔཙྩཡཱཔི ཝེདཡིཏཾ; མིཙྪཱསམཱདྷིཝཱུཔསམཔཙྩཡཱཔི ཝེདཡིཏཾ, སམྨཱསམཱདྷིཔཙྩཡཱཔི ཝེདཡིཏཾ; སམྨཱསམཱདྷིཝཱུཔསམཔཙྩཡཱཔི ཝེདཡིཏཾ; ཚནྡཔཙྩཡཱཔི ཝེདཡིཏཾ; ཚནྡཝཱུཔསམཔཙྩཡཱཔི ཝེདཡིཏཾ; ཝིཏཀྐཔཙྩཡཱཔི ཝེདཡིཏཾ; ཝིཏཀྐཝཱུཔསམཔཙྩཡཱཔི ཝེདཡིཏཾ; སཉྙཱཔཙྩཡཱཔི ཝེདཡིཏཾ; སཉྙཱཝཱུཔསམཔཙྩཡཱཔི ཝེདཡིཏཾ; ཚནྡོ ཙ ཨཝཱུཔསནྟོ ཧོཏི, ཝིཏཀྐོ ཙ ཨཝཱུཔསནྟོ ཧོཏི, སཉྙཱ ཙ ཨཝཱུཔསནྟཱ ཧོཏི, ཏཔྤཙྩཡཱཔི ཝེདཡིཏཾ; ཚནྡོ ཙ ཝཱུཔསནྟོ ཧོཏི, ཝིཏཀྐོ ཙ ཝཱུཔསནྟོ ཧོཏི, སཉྙཱ ཙ ཝཱུཔསནྟཱ ཧོཏི, ཏཔྤཙྩཡཱཔི ཝེདཡིཏཾ; ཨཔྤཏྟསྶ པཏྟིཡཱ ཨཏྠི ཨཱཡཱམཾ [ཝཱཡཱམཾ (སཱི. སྱཱ.)], ཏསྨིམྤི ཋཱནེ ཨནུཔྤཏྟེ ཏཔྤཙྩཡཱཔི ཝེདཡིཏ’’’ནྟི. དུཏིཡཾ.

༣. སེཀྑསུཏྟཾ

༡༣. སཱཝཏྠིནིདཱནཾ. ཨཐ ཁོ ཨཉྙཏརོ བྷིཀྑུ ཡེན བྷགཝཱ ཏེནུཔསངྐམི…པེ… ཨེཀམནྟཾ ནིསིནྣོ ཁོ སོ བྷིཀྑུ བྷགཝནྟཾ ཨེཏདཝོཙ – ‘‘‘སེཀྑོ, སེཀྑོ’ཏི, བྷནྟེ, ཝུཙྩཏི. ཀིཏྟཱཝཏཱ ནུ ཁོ, བྷནྟེ, སེཀྑོ ཧོཏཱི’’ཏི?

‘‘ཨིདྷ, བྷིཀྑུ, སེཀྑཱཡ སམྨཱདིཊྛིཡཱ སམནྣཱགཏོ ཧོཏི…པེ… སེཀྑེན སམྨཱསམཱདྷིནཱ སམནྣཱགཏོ ཧོཏི. ཨེཏྟཱཝཏཱ ཁོ, བྷིཀྑུ, སེཀྑོ ཧོཏཱི’’ཏི. ཏཏིཡཾ.

༤. པཋམཨུཔྤཱདསུཏྟཾ

༡༤. སཱཝཏྠིནིདཱནཾ. ‘‘ཨཊྛིམེ, བྷིཀྑཝེ, དྷམྨཱ བྷཱཝིཏཱ བཧུལཱིཀཏཱ ཨནུཔྤནྣཱ ཨུཔྤཛྫནྟི, ནཱཉྙཏྲ ཏཐཱགཏསྶ པཱཏུབྷཱཝཱ ཨརཧཏོ སམྨཱསམྦུདྡྷསྶ. ཀཏམེ ཨཊྛ? སེཡྻཐིདཾ – སམྨཱདིཊྛི…པེ… སམྨཱསམཱདྷི. ཨིམེ ཁོ, བྷིཀྑཝེ, ཨཊྛ དྷམྨཱ བྷཱཝིཏཱ བཧུལཱིཀཏཱ ཨནུཔྤནྣཱ ཨུཔྤཛྫནྟི, ནཱཉྙཏྲ ཏཐཱགཏསྶ པཱཏུབྷཱཝཱ ཨརཧཏོ སམྨཱསམྦུདྡྷསྶཱ’’ཏི. ཙཏུཏྠཾ.

༥. དུཏིཡཨུཔྤཱདསུཏྟཾ

༡༥. སཱཝཏྠིནིདཱནཾ. ‘‘ཨཊྛིམེ, བྷིཀྑཝེ, དྷམྨཱ བྷཱཝིཏཱ བཧུལཱིཀཏཱ ཨནུཔྤནྣཱ ཨུཔྤཛྫནྟི, ནཱཉྙཏྲ སུགཏཝིནཡཱ. ཀཏམེ ཨཊྛ? སེཡྻཐིདཾ – སམྨཱདིཊྛི…པེ… སམྨཱསམཱདྷི. ཨིམེ ཁོ, བྷིཀྑཝེ, ཨཊྛ དྷམྨཱ བྷཱཝིཏཱ བཧུལཱིཀཏཱ ཨནུཔྤནྣཱ ཨུཔྤཛྫནྟི, ནཱཉྙཏྲ སུགཏཝིནཡཱ’’ཏི. པཉྩམཾ.

༦. པཋམཔརིསུདྡྷསུཏྟཾ

༡༦. སཱཝཏྠིནིདཱནཾ. ‘‘ཨཊྛིམེ, བྷིཀྑཝེ, དྷམྨཱ པརིསུདྡྷཱ པརིཡོདཱཏཱ ཨནངྒཎཱ ཝིགཏཱུཔཀྐིལེསཱ ཨནུཔྤནྣཱ ཨུཔྤཛྫནྟི, ནཱཉྙཏྲ ཏཐཱགཏསྶ པཱཏུབྷཱཝཱ ཨརཧཏོ སམྨཱསམྦུདྡྷསྶ. ཀཏམེ ཨཊྛ? སེཡྻཐིདཾ – སམྨཱདིཊྛི…པེ… སམྨཱསམཱདྷི. ཨིམེ ཁོ, བྷིཀྑཝེ, ཨཊྛ དྷམྨཱ པརིསུདྡྷཱ པརིཡོདཱཏཱ ཨནངྒཎཱ ཝིགཏཱུཔཀྐིལེསཱ ཨནུཔྤནྣཱ ཨུཔྤཛྫནྟི, ནཱཉྙཏྲ ཏཐཱགཏསྶ པཱཏུབྷཱཝཱ ཨརཧཏོ སམྨཱསམྦུདྡྷསྶཱ’’ཏི. ཚཊྛཾ.

༧. དུཏིཡཔརིསུདྡྷསུཏྟཾ

༡༧. སཱཝཏྠིནིདཱནཾ. ‘‘ཨཊྛིམེ, བྷིཀྑཝེ, དྷམྨཱ པརིསུདྡྷཱ པརིཡོདཱཏཱ ཨནངྒཎཱ ཝིགཏཱུཔཀྐིལེསཱ ཨནུཔྤནྣཱ ཨུཔྤཛྫནྟི, ནཱཉྙཏྲ སུགཏཝིནཡཱ. ཀཏམེ ཨཊྛ? སེཡྻཐིདཾ – སམྨཱདིཊྛི…པེ… སམྨཱསམཱདྷི. ཨིམེ ཁོ, བྷིཀྑཝེ, ཨཊྛ དྷམྨཱ པརིསུདྡྷཱ པརིཡོདཱཏཱ ཨནངྒཎཱ ཝིགཏཱུཔཀྐིལེསཱ ཨནུཔྤནྣཱ ཨུཔྤཛྫནྟི, ནཱཉྙཏྲ སུགཏཝིནཡཱ’’ཏི. སཏྟམཾ.

༨. པཋམཀུཀྐུཊཱརཱམསུཏྟཾ

༡༨. ཨེཝཾ མེ སུཏཾ – ཨེཀཾ སམཡཾ ཨཱཡསྨཱ ཙ ཨཱནནྡོ ཨཱཡསྨཱ ཙ བྷདྡོ པཱཊལིཔུཏྟེ ཝིཧརནྟི ཀུཀྐུཊཱརཱམེ. ཨཐ ཁོ ཨཱཡསྨཱ བྷདྡོ སཱཡནྷསམཡཾ པཊིསལླཱནཱ ཝུཊྛིཏོ ཡེནཱཡསྨཱ ཨཱནནྡོ ཏེནུཔསངྐམི; ཨུཔསངྐམིཏྭཱ ཨཱཡསྨཏཱ ཨཱནནྡེན སདྡྷིཾ སམྨོདི. སམྨོདནཱིཡཾ ཀཐཾ སཱརཎཱིཡཾ ཝཱིཏིསཱརེཏྭཱ ཨེཀམནྟཾ ནིསཱིདི. ཨེཀམནྟཾ ནིསིནྣོ ཁོ ཨཱཡསྨཱ བྷདྡོ ཨཱཡསྨནྟཾ ཨཱནནྡཾ ཨེཏདཝོཙ –

‘‘‘ཨབྲཧྨཙརིཡཾ, ཨབྲཧྨཙརིཡ’ནྟི, ཨཱཝུསོ ཨཱནནྡ, ཝུཙྩཏི. ཀཏམཾ ནུ ཁོ, ཨཱཝུསོ, ཨབྲཧྨཙརིཡ’’ནྟི? ‘‘སཱདྷུ སཱདྷུ, ཨཱཝུསོ བྷདྡ! བྷདྡཀོ ཁོ ཏེ, ཨཱཝུསོ བྷདྡ, ཨུམྨངྒོ, བྷདྡཀཾ པཊིབྷཱནཾ, ཀལྱཱཎཱི པརིཔུཙྪཱ. ཨེཝཉྷི ཏྭཾ, ཨཱཝུསོ བྷདྡ, པུཙྪསི – ‘ཨབྲཧྨཙརིཡཾ, ཨབྲཧྨཙརིཡནྟི, ཨཱཝུསོ ཨཱནནྡ, ཝུཙྩཏི. ཀཏམཾ ནུ ཁོ, ཨཱཝུསོ, ཨབྲཧྨཙརིཡ’’’ནྟི? ‘‘ཨེཝམཱཝུསོ’’ཏི. ‘‘ཨཡམེཝ ཁོ, ཨཱཝུསོ, ཨཊྛངྒིཀོ མིཙྪཱམགྒོ ཨབྲཧྨཙརིཡཾ, སེཡྻཐིདཾ – མིཙྪཱདིཊྛི…པེ… མིཙྪཱསམཱདྷཱི’’ཏི. ཨཊྛམཾ.

༩. དུཏིཡཀུཀྐུཊཱརཱམསུཏྟཾ

༡༩. པཱཊལིཔུཏྟནིདཱནཾ. ‘‘‘བྲཧྨཙརིཡཾ, བྲཧྨཙརིཡ’ནྟི, ཨཱཝུསོ ཨཱནནྡ, ཝུཙྩཏི. ཀཏམཾ ནུ ཁོ, ཨཱཝུསོ, བྲཧྨཙརིཡཾ, ཀཏམཾ བྲཧྨཙརིཡཔརིཡོསཱན’’ནྟི? ‘‘སཱདྷུ སཱདྷུ, ཨཱཝུསོ བྷདྡ! བྷདྡཀོ ཁོ ཏེ, ཨཱཝུསོ བྷདྡ, ཨུམྨངྒོ, བྷདྡཀཾ པཊིབྷཱནཾ, ཀལྱཱཎཱི པརིཔུཙྪཱ. ཨེཝཉྷི ཏྭཾ, ཨཱཝུསོ བྷདྡ, པུཙྪསི – ‘བྲཧྨཙརིཡཾ, བྲཧྨཙརིཡནྟི, ཨཱཝུསོ ཨཱནནྡ, ཝུཙྩཏི. ཀཏམཾ ནུ ཁོ, ཨཱཝུསོ, བྲཧྨཙརིཡཾ, ཀཏམཾ བྲཧྨཙརིཡཔརིཡོསཱན’’’ནྟི? ‘‘ཨེཝམཱཝུསོ’’ཏི. ‘‘ཨཡམེཝ ཁོ, ཨཱཝུསོ, ཨརིཡོ ཨཊྛངྒིཀོ མགྒོ བྲཧྨཙརིཡཾ, སེཡྻཐིདཾ – སམྨཱདིཊྛི…པེ… སམྨཱསམཱདྷི. ཡོ ཁོ, ཨཱཝུསོ, རཱགཀྑཡོ དོསཀྑཡོ མོཧཀྑཡོ – ཨིདཾ བྲཧྨཙརིཡཔརིཡོསཱན’’ནྟི. ནཝམཾ.

༡༠. ཏཏིཡཀུཀྐུཊཱརཱམསུཏྟཾ

༢༠. པཱཊལིཔུཏྟནིདཱནཾ. ‘‘‘བྲཧྨཙརིཡཾ, བྲཧྨཙརིཡ’ནྟི, ཨཱཝུསོ ཨཱནནྡ, ཝུཙྩཏི. ཀཏམཾ ནུ ཁོ, ཨཱཝུསོ, བྲཧྨཙརིཡཾ, ཀཏམོ བྲཧྨཙཱརཱི, ཀཏམཾ བྲཧྨཙརིཡཔརིཡོསཱན’’ནྟི? ‘‘སཱདྷུ སཱདྷུ, ཨཱཝུསོ བྷདྡ! བྷདྡཀོ ཁོ ཏེ, ཨཱཝུསོ བྷདྡ, ཨུམྨངྒོ, བྷདྡཀཾ པཊིབྷཱནཾ, ཀལྱཱཎཱི པརིཔུཙྪཱ. ཨེཝཉྷི ཏྭཾ, ཨཱཝུསོ བྷདྡ, པུཙྪསི – ‘བྲཧྨཙརིཡཾ, བྲཧྨཙརིཡནྟི, ཨཱཝུསོ ཨཱནནྡ, ཝུཙྩཏི. ཀཏམཾ ནུ ཁོ, ཨཱཝུསོ, བྲཧྨཙརིཡཾ, ཀཏམོ བྲཧྨཙཱརཱི, ཀཏམཾ བྲཧྨཙརིཡཔརིཡོསཱན’’’ནྟི? ‘‘ཨེཝམཱཝུསོ’’ཏི. ‘‘ཨཡམེཝ ཁོ, ཨཱཝུསོ, ཨརིཡོ ཨཊྛངྒིཀོ མགྒོ བྲཧྨཙརིཡཾ, སེཡྻཐིདཾ – སམྨཱདིཊྛི…པེ… སམྨཱསམཱདྷི. ཡོ ཁོ, ཨཱཝུསོ, ཨིམིནཱ ཨརིཡེན ཨཊྛངྒིཀེན མགྒེན སམནྣཱགཏོ – ཨཡཾ ཝུཙྩཏི བྲཧྨཙཱརཱི. ཡོ ཁོ, ཨཱཝུསོ, རཱགཀྑཡོ དོསཀྑཡོ མོཧཀྑཡོ – ཨིདཾ བྲཧྨཙརིཡཔརིཡོསཱན’’ནྟི. དསམཾ.

ཏཱིཎི སུཏྟནྟཱནི ཨེཀནིདཱནཱནི.ཝིཧཱརཝགྒོ དུཏིཡོ.

ཏསྶུདྡཱནཾ –

དྭེ ཝིཧཱརཱ ཙ སེཀྑོ ཙ, ཨུཔྤཱདཱ ཨཔརེ དུཝེ;

པརིསུདྡྷེན དྭེ ཝུཏྟཱ, ཀུཀྐུཊཱརཱམེན ཏཡོཏི.

༣. མིཙྪཏྟཝགྒོ

༡. མིཙྪཏྟསུཏྟཾ

༢༡. སཱཝཏྠིནིདཱནཾ. ‘‘མིཙྪཏྟཉྩ ཝོ, བྷིཀྑཝེ, དེསེསྶཱམི, སམྨཏྟཉྩ. ཏཾ སུཎཱཐ. ཀཏམཉྩ, བྷིཀྑཝེ, མིཙྪཏྟཾ? སེཡྻཐིདཾ – མིཙྪཱདིཊྛི…པེ… མིཙྪཱསམཱདྷི. ཨིདཾ ཝུཙྩཏི, བྷིཀྑཝེ, མིཙྪཏྟཾ. ཀཏམཉྩ, བྷིཀྑཝེ, སམྨཏྟཾ? སེཡྻཐིདཾ – སམྨཱདིཊྛི…པེ… སམྨཱསམཱདྷི. ཨིདཾ ཝུཙྩཏི, བྷིཀྑཝེ, སམྨཏྟ’’ནྟི. པཋམཾ.

༢. ཨཀུསལདྷམྨསུཏྟཾ

༢༢. སཱཝཏྠིནིདཱནཾ. ‘‘ཨཀུསལེ ཙ ཁོ, བྷིཀྑཝེ, དྷམྨེ དེསེསྶཱམི, ཀུསལེ ཙ དྷམྨེ. ཏཾ སུཎཱཐ. ཀཏམེ ཙ, བྷིཀྑཝེ, ཨཀུསལཱ དྷམྨཱ? སེཡྻཐིདཾ – མིཙྪཱདིཊྛི…པེ… མིཙྪཱསམཱདྷི. ཨིམེ ཝུཙྩནྟི, བྷིཀྑཝེ, ཨཀུསལཱ དྷམྨཱ. ཀཏམེ ཙ, བྷིཀྑཝེ, ཀུསལཱ དྷམྨཱ? སེཡྻཐིདཾ – སམྨཱདིཊྛི…པེ… སམྨཱསམཱདྷི. ཨིམེ ཝུཙྩནྟི, བྷིཀྑཝེ, ཀུསལཱ དྷམྨཱ’’ཏི. དུཏིཡཾ.

༣. པཋམཔཊིཔདཱསུཏྟཾ

༢༣. སཱཝཏྠིནིདཱནཾ. ‘‘མིཙྪཱཔཊིཔདཉྩ ཝོ, བྷིཀྑཝེ, དེསེསྶཱམི, སམྨཱཔཊིཔདཉྩ. ཏཾ སུཎཱཐ. ཀཏམཱ ཙ, བྷིཀྑཝེ, མིཙྪཱཔཊིཔདཱ? སེཡྻཐིདཾ – མིཙྪཱདིཊྛི…པེ… མིཙྪཱསམཱདྷི. ཨཡཾ ཝུཙྩཏི, བྷིཀྑཝེ, མིཙྪཱཔཊིཔདཱ. ཀཏམཱ ཙ, བྷིཀྑཝེ, སམྨཱཔཊིཔདཱ? སེཡྻཐིདཾ – སམྨཱདིཊྛི…པེ… སམྨཱསམཱདྷི. ཨཡཾ ཝུཙྩཏི, བྷིཀྑཝེ, སམྨཱཔཊིཔདཱ’’ཏི. ཏཏིཡཾ.

༤. དུཏིཡཔཊིཔདཱསུཏྟཾ

༢༤. སཱཝཏྠིནིདཱནཾ. ‘‘གིཧིནོ ཝཱཧཾ, བྷིཀྑཝེ, པབྦཛིཏསྶ ཝཱ མིཙྪཱཔཊིཔདཾ ན ཝཎྞེམི. གིཧི ཝཱ, བྷིཀྑཝེ, པབྦཛིཏོ ཝཱ མིཙྪཱཔཊིཔནྣོ མིཙྪཱཔཊིཔཏྟཱདྷིཀརཎཧེཏུ ནཱརཱདྷཀོ ཧོཏི ཉཱཡཾ དྷམྨཾ ཀུསལཾ’’.

‘‘ཀཏམཱ ཙ, བྷིཀྑཝེ, མིཙྪཱཔཊིཔདཱ? སེཡྻཐིདཾ – མིཙྪཱདིཊྛི…པེ… མིཙྪཱསམཱདྷི. ཨཡཾ ཝུཙྩཏི, བྷིཀྑཝེ, མིཙྪཱཔཊིཔདཱ. གིཧིནོ ཝཱཧཾ, བྷིཀྑཝེ, པབྦཛིཏསྶ ཝཱ མིཙྪཱཔཊིཔདཾ ན ཝཎྞེམི. གིཧི ཝཱ, བྷིཀྑཝེ, པབྦཛིཏོ ཝཱ མིཙྪཱཔཊིཔནྣོ མིཙྪཱཔཊིཔཏྟཱདྷིཀརཎཧེཏུ ནཱརཱདྷཀོ ཧོཏི ཉཱཡཾ དྷམྨཾ ཀུསལཾ.

‘‘གིཧིནོ ཝཱཧཾ, བྷིཀྑཝེ, པབྦཛིཏསྶ ཝཱ སམྨཱཔཊིཔདཾ ཝཎྞེམི. གིཧི ཝཱ, བྷིཀྑཝེ, པབྦཛིཏོ ཝཱ སམྨཱཔཊིཔནྣོ སམྨཱཔཊིཔཏྟཱདྷིཀརཎཧེཏུ ཨཱརཱདྷཀོ ཧོཏི ཉཱཡཾ དྷམྨཾ ཀུསལཾ. ཀཏམཱ ཙ, བྷིཀྑཝེ, སམྨཱཔཊིཔདཱ? སེཡྻཐིདཾ – སམྨཱདིཊྛི…པེ… སམྨཱསམཱདྷི. ཨཡཾ ཝུཙྩཏི, བྷིཀྑཝེ, སམྨཱཔཊིཔདཱ. གིཧིནོ ཝཱཧཾ, བྷིཀྑཝེ, པབྦཛིཏསྶ ཝཱ སམྨཱཔཊིཔདཾ ཝཎྞེམི. གིཧི ཝཱ, བྷིཀྑཝེ, པབྦཛིཏོ ཝཱ སམྨཱཔཊིཔནྣོ སམྨཱཔཊིཔཏྟཱདྷིཀརཎཧེཏུ ཨཱརཱདྷཀོ ཧོཏི ཉཱཡཾ དྷམྨཾ ཀུསལ’’ནྟི. ཙཏུཏྠཾ.

༥. པཋམཨསཔྤུརིསསུཏྟཾ

༢༥. སཱཝཏྠིནིདཱནཾ. ‘‘ཨསཔྤུརིསཉྩ ཝོ, བྷིཀྑཝེ, དེསེསྶཱམི, སཔྤུརིསཉྩ. ཏཾ སུཎཱཐ. ཀཏམོ ཙ, བྷིཀྑཝེ, ཨསཔྤུརིསོ? ཨིདྷ, བྷིཀྑཝེ, ཨེཀཙྩོ མིཙྪཱདིཊྛིཀོ ཧོཏི, མིཙྪཱསངྐཔྤོ, མིཙྪཱཝཱཙོ, མིཙྪཱཀམྨནྟོ, མིཙྪཱཨཱཛཱིཝོ, མིཙྪཱཝཱཡཱམོ, མིཙྪཱསཏི, མིཙྪཱསམཱདྷི – ཨཡཾ ཝུཙྩཏི, བྷིཀྑཝེ, ཨསཔྤུརིསོ’’.

‘‘ཀཏམོ ཙ, བྷིཀྑཝེ, སཔྤུརིསོ? ཨིདྷ, བྷིཀྑཝེ, ཨེཀཙྩོ སམྨཱདིཊྛིཀོ ཧོཏི, སམྨཱསངྐཔྤོ, སམྨཱཝཱཙོ, སམྨཱཀམྨནྟོ, སམྨཱཨཱཛཱིཝོ, སམྨཱཝཱཡཱམོ, སམྨཱསཏི, སམྨཱསམཱདྷི – ཨཡཾ ཝུཙྩཏི, བྷིཀྑཝེ, སཔྤུརིསོ’’ཏི. པཉྩམཾ.

༦. དུཏིཡཨསཔྤུརིསསུཏྟཾ

༢༦. སཱཝཏྠིནིདཱནཾ. ‘‘ཨསཔྤུརིསཉྩ ཝོ, བྷིཀྑཝེ, དེསེསྶཱམི, ཨསཔྤུརིསེན ཨསཔྤུརིསཏརཉྩ. སཔྤུརིསཉྩ ཝོ, བྷིཀྑཝེ, དེསེསྶཱམི སཔྤུརིསེན སཔྤུརིསཏརཉྩ. ཏཾ སུཎཱཐ. ཀཏམོ ཙ, བྷིཀྑཝེ, ཨསཔྤུརིསོ? ཨིདྷ, བྷིཀྑཝེ, ཨེཀཙྩོ མིཙྪཱདིཊྛིཀོ ཧོཏི…པེ… མིཙྪཱསམཱདྷི – ཨཡཾ ཝུཙྩཏི, བྷིཀྑཝེ, ཨསཔྤུརིསོ’’.

‘‘ཀཏམོ ཙ, བྷིཀྑཝེ, ཨསཔྤུརིསེན ཨསཔྤུརིསཏརོ? ཨིདྷ, བྷིཀྑཝེ, ཨེཀཙྩོ མིཙྪཱདིཊྛིཀོ ཧོཏི…པེ… མིཙྪཱསམཱདྷི, མིཙྪཱཉཱཎཱི, མིཙྪཱཝིམུཏྟི – ཨཡཾ ཝུཙྩཏི, བྷིཀྑཝེ, ཨསཔྤུརིསེན ཨསཔྤུརིསཏརོ.

‘‘ཀཏམོ ཙ, བྷིཀྑཝེ, སཔྤུརིསོ? ཨིདྷ, བྷིཀྑཝེ, ཨེཀཙྩོ སམྨཱདིཊྛིཀོ ཧོཏི…པེ… སམྨཱསམཱདྷི – ཨཡཾ ཝུཙྩཏི, བྷིཀྑཝེ, སཔྤུརིསོ.

‘‘ཀཏམོ ཙ, བྷིཀྑཝེ, སཔྤུརིསེན སཔྤུརིསཏརོ? ཨིདྷ, བྷིཀྑཝེ, ཨེཀཙྩོ སམྨཱདིཊྛིཀོ ཧོཏི…པེ… སམྨཱསམཱདྷི, སམྨཱཉཱཎཱི, སམྨཱཝིམུཏྟི – ཨཡཾ ཝུཙྩཏི, བྷིཀྑཝེ, སཔྤུརིསེན སཔྤུརིསཏརོ’’ཏི. ཚཊྛཾ.

༧. ཀུམྦྷསུཏྟཾ

༢༧. སཱཝཏྠིནིདཱནཾ. ‘‘སེཡྻཐཱཔི, བྷིཀྑཝེ, ཀུམྦྷོ ཨནཱདྷཱརོ སུཔྤཝཏྟིཡོ ཧོཏི, སཱདྷཱརོ དུཔྤཝཏྟིཡོ ཧོཏི; ཨེཝམེཝ ཁོ, བྷིཀྑཝེ, ཙིཏྟཾ ཨནཱདྷཱརཾ སུཔྤཝཏྟིཡཾ ཧོཏི, སཱདྷཱརཾ དུཔྤཝཏྟིཡཾ ཧོཏི. ཀོ ཙ, བྷིཀྑཝེ, ཙིཏྟསྶ ཨཱདྷཱརོ? ཨཡམེཝ ཨརིཡོ ཨཊྛངྒིཀོ མགྒོ, སེཡྻཐིདཾ – སམྨཱདིཊྛི…པེ… སམྨཱསམཱདྷི. ཨཡཾ ཙིཏྟསྶ ཨཱདྷཱརོ. སེཡྻཐཱཔི, བྷིཀྑཝེ, ཀུམྦྷོ ཨནཱདྷཱརོ སུཔྤཝཏྟིཡོ ཧོཏི, སཱདྷཱརོ དུཔྤཝཏྟིཡོ ཧོཏི; ཨེཝམེཝ ཁོ, བྷིཀྑཝེ, ཙིཏྟཾ ཨནཱདྷཱརཾ སུཔྤཝཏྟིཡཾ ཧོཏི, སཱདྷཱརཾ དུཔྤཝཏྟིཡཾ ཧོཏཱི’’ཏི. སཏྟམཾ.

༨. སམཱདྷིསུཏྟཾ

༢༨. སཱཝཏྠིནིདཱནཾ. ‘‘ཨརིཡཾ ཝོ, བྷིཀྑཝེ, སམྨཱསམཱདྷིཾ དེསེསྶཱམི སཨུཔནིསཾ སཔརིཀྑཱརཾ. ཏཾ སུཎཱཐ. ཀཏམོ ཙ, བྷིཀྑཝེ, ཨརིཡོ སམྨཱསམཱདྷི སཨུཔནིསོ སཔརིཀྑཱརོ? སེཡྻཐིདཾ – སམྨཱདིཊྛི…པེ… སམྨཱསཏི [སམྨཱསམཱདྷི (སཱི. སྱཱ. ཀཾ. ཀ.)]. ཡཱ ཁོ, བྷིཀྑཝེ, ཨིམེཧི སཏྟཧངྒེཧི ཙིཏྟསྶ ཨེཀགྒཏཱ སཔརིཀྑཱརཏཱ [སཔརིཀྑཏཱ (སཱི. པཱི.)] – ཨཡཾ ཝུཙྩཏི, བྷིཀྑཝེ, ཨརིཡོ སམྨཱསམཱདྷི སཨུཔནིསོ ཨིཏིཔི སཔརིཀྑཱརོ ཨིཏིཔཱི’’ཏི. ཨཊྛམཾ.

༩. ཝེདནཱསུཏྟཾ

༢༩. སཱཝཏྠིནིདཱནཾ. ‘‘ཏིསྶོ ཨིམཱ, བྷིཀྑཝེ, ཝེདནཱ. ཀཏམཱ ཏིསྶོ? སུཁཱ ཝེདནཱ, དུཀྑཱ ཝེདནཱ, ཨདུཀྑམསུཁཱ ཝེདནཱ – ཨིམཱ ཁོ, བྷིཀྑཝེ, ཏིསྶོ ཝེདནཱ. ཨིམཱསཾ ཁོ, བྷིཀྑཝེ, ཏིསྶནྣཾ ཝེདནཱནཾ པརིཉྙཱཡ ཨརིཡོ ཨཊྛངྒིཀོ མགྒོ བྷཱཝེཏབྦོ. ཀཏམོ ཨརིཡོ ཨཊྛངྒིཀོ མགྒོ? སེཡྻཐིདཾ – སམྨཱདིཊྛི…པེ… སམྨཱསམཱདྷི. ཨིམཱསཾ ཁོ, བྷིཀྑཝེ, ཏིསྶནྣཾ ཝེདནཱནཾ པརིཉྙཱཡ ཨརིཡོ ཨཊྛངྒིཀོ མགྒོ བྷཱཝེཏབྦོ’’ཏི. ནཝམཾ.

༡༠. ཨུཏྟིཡསུཏྟཾ

༣༠. སཱཝཏྠིནིདཱནཾ. ཨཐ ཁོ ཨཱཡསྨཱ ཨུཏྟིཡོ ཡེན བྷགཝཱ ཏེནུཔསངྐམི…པེ… ཨེཀམནྟཾ ནིསིནྣོ ཁོ ཨཱཡསྨཱ ཨུཏྟིཡོ བྷགཝནྟཾ ཨེཏདཝོཙ – ‘‘ཨིདྷ མཡ྄ཧཾ, བྷནྟེ, རཧོགཏསྶ པཊིསལླཱིནསྶ ཨེཝཾ ཙེཏསོ པརིཝིཏཀྐོ ཨུདཔཱདི – ‘པཉྩ ཀཱམགུཎཱ ཝུཏྟཱ བྷགཝཏཱ. ཀཏམེ ནུ ཁོ པཉྩ ཀཱམགུཎཱ ཝུཏྟཱ བྷགཝཏཱ’’’ཏི? ‘‘སཱདྷུ སཱདྷུ, ཨུཏྟིཡ! པཉྩིམེ ཁོ, ཨུཏྟིཡ, ཀཱམགུཎཱ ཝུཏྟཱ མཡཱ. ཀཏམེ པཉྩ? ཙཀྑུཝིཉྙེཡྻཱ རཱུཔཱ ཨིཊྛཱ ཀནྟཱ མནཱཔཱ པིཡརཱུཔཱ ཀཱམཱུཔསཾཧིཏཱ རཛནཱིཡཱ, སོཏཝིཉྙེཡྻཱ སདྡཱ…པེ… གྷཱནཝིཉྙེཡྻཱ གནྡྷཱ… ཛིཝ྄ཧཱཝིཉྙེཡྻཱ རསཱ… ཀཱཡཝིཉྙེཡྻཱ ཕོཊྛབྦཱ ཨིཊྛཱ ཀནྟཱ མནཱཔཱ པིཡརཱུཔཱ ཀཱམཱུཔསཾཧིཏཱ རཛནཱིཡཱ – ཨིམེ ཁོ, ཨུཏྟིཡ, པཉྩ ཀཱམགུཎཱ ཝུཏྟཱ མཡཱ. ཨིམེསཾ ཁོ, ཨུཏྟིཡ, པཉྩནྣཾ ཀཱམགུཎཱནཾ པཧཱནཱཡ ཨརིཡོ ཨཊྛངྒིཀོ མགྒོ བྷཱཝེཏབྦོ. ཀཏམོ ཨརིཡོ ཨཊྛངྒིཀོ མགྒོ? སེཡྻཐིདཾ – སམྨཱདིཊྛི…པེ… སམྨཱསམཱདྷི. ཨིམེསཾ ཁོ, ཨུཏྟིཡ, པཉྩནྣཾ ཀཱམགུཎཱནཾ པཧཱནཱཡ ཨཡཾ ཨརིཡོ ཨཊྛངྒིཀོ མགྒོ བྷཱཝེཏབྦོ’’ཏི. དསམཾ.

མིཙྪཏྟཝགྒོ ཏཏིཡོ.

ཏསྶུདྡཱནཾ –

མིཙྪཏྟཾ ཨཀུསལཾ དྷམྨཾ, དུཝེ པཊིཔདཱཔི ཙ;

ཨསཔྤུརིསེན དྭེ ཀུམྦྷོ, སམཱདྷི ཝེདནུཏྟིཡེནཱཏི.

༤. པཊིཔཏྟིཝགྒོ

༡. པཋམཔཊིཔཏྟིསུཏྟཾ

༣༡. སཱཝཏྠིནིདཱནཾ. ‘‘མིཙྪཱཔཊིཔཏྟིཉྩ ཝོ, བྷིཀྑཝེ, དེསེསྶཱམི, སམྨཱཔཊིཔཏྟིཉྩ. ཏཾ སུཎཱཐ. ཀཏམཱ ཙ, བྷིཀྑཝེ, མིཙྪཱཔཊིཔཏྟི? སེཡྻཐིདཾ – མིཙྪཱདིཊྛི…པེ… མིཙྪཱསམཱདྷི. ཨཡཾ ཝུཙྩཏི, བྷིཀྑཝེ, མིཙྪཱཔཊིཔཏྟི. ཀཏམཱ ཙ, བྷིཀྑཝེ, སམྨཱཔཊིཔཏྟི? སེཡྻཐིདཾ – སམྨཱདིཊྛི…པེ… སམྨཱསམཱདྷི. ཨཡཾ ཝུཙྩཏི, བྷིཀྑཝེ, སམྨཱཔཊིཔཏྟཱི’’ཏི. པཋམཾ.

༢. དུཏིཡཔཊིཔཏྟིསུཏྟཾ

༣༢. སཱཝཏྠིནིདཱནཾ. ‘‘མིཙྪཱཔཊིཔནྣཉྩ ཝོ, བྷིཀྑཝེ, དེསེསྶཱམི, སམྨཱཔཊིཔནྣཉྩ. ཏཾ སུཎཱཐ. ཀཏམོ ཙ, བྷིཀྑཝེ, མིཙྪཱཔཊིཔནྣོ? ཨིདྷ, བྷིཀྑཝེ, ཨེཀཙྩོ མིཙྪཱདིཊྛིཀོ ཧོཏི…པེ… མིཙྪཱསམཱདྷི – ཨཡཾ ཝུཙྩཏི, བྷིཀྑཝེ, མིཙྪཱཔཊིཔནྣོ. ཀཏམོ ཙ, བྷིཀྑཝེ, སམྨཱཔཊིཔནྣོ? ཨིདྷ, བྷིཀྑཝེ, ཨེཀཙྩོ སམྨཱདིཊྛིཀོ ཧོཏི…པེ… སམྨཱསམཱདྷི – ཨཡཾ ཝུཙྩཏི, བྷིཀྑཝེ, སམྨཱཔཊིཔནྣོ’’ཏི. དུཏིཡཾ.

༣. ཝིརདྡྷསུཏྟཾ

༣༣. སཱཝཏྠིནིདཱནཾ. ‘‘ཡེསཾ ཀེསཉྩི, བྷིཀྑཝེ, ཨརིཡོ ཨཊྛངྒིཀོ མགྒོ ཝིརདྡྷོ, ཝིརདྡྷོ ཏེསཾ ཨརིཡོ ཨཊྛངྒིཀོ མགྒོ སམྨཱ དུཀྑཀྑཡགཱམཱི. ཡེསཾ ཀེསཉྩི, བྷིཀྑཝེ, ཨརིཡོ ཨཊྛངྒིཀོ མགྒོ ཨཱརདྡྷོ, ཨཱརདྡྷོ ཏེསཾ ཨརིཡོ ཨཊྛངྒིཀོ མགྒོ སམྨཱ དུཀྑཀྑཡགཱམཱི. ཀཏམོ ཙ, བྷིཀྑཝེ, ཨརིཡོ ཨཊྛངྒིཀོ མགྒོ? སེཡྻཐིདཾ – སམྨཱདིཊྛི…པེ… སམྨཱསམཱདྷི. ཡེསཾ ཀེསཉྩི, བྷིཀྑཝེ, ཨཡཾ ཨརིཡོ ཨཊྛངྒིཀོ མགྒོ ཝིརདྡྷོ, ཝིརདྡྷོ ཏེསཾ ཨརིཡོ ཨཊྛངྒིཀོ མགྒོ སམྨཱ དུཀྑཀྑཡགཱམཱི. ཡེསཾ ཀེསཉྩི, བྷིཀྑཝེ, ཨཡཾ ཨརིཡོ ཨཊྛངྒིཀོ མགྒོ ཨཱརདྡྷོ, ཨཱརདྡྷོ ཏེསཾ ཨརིཡོ ཨཊྛངྒིཀོ མགྒོ སམྨཱ དུཀྑཀྑཡགཱམཱི’’ཏི. ཏཏིཡཾ.

༤. པཱརངྒམསུཏྟཾ

༣༤. སཱཝཏྠིནིདཱནཾ. ‘‘ཨཊྛིམེ, བྷིཀྑཝེ, དྷམྨཱ བྷཱཝིཏཱ བཧུལཱིཀཏཱ ཨཔཱརཱ པཱརཾ གམནཱཡ སཾཝཏྟནྟི. ཀཏམེ ཨཊྛ? སེཡྻཐིདཾ – སམྨཱདིཊྛི…པེ… སམྨཱསམཱདྷི. ཨིམེ ཁོ, བྷིཀྑཝེ, ཨཊྛ དྷམྨཱ བྷཱཝིཏཱ བཧུལཱིཀཏཱ ཨཔཱརཱ པཱརཾ གམནཱཡ སཾཝཏྟནྟཱི’’ཏི.

ཨིདམཝོཙ བྷགཝཱ. ཨིདཾ ཝཏྭཱན སུགཏོ ཨཐཱཔརཾ ཨེཏདཝོཙ སཏྠཱ –

‘‘ཨཔྤཀཱ ཏེ མནུསྶེསུ, ཡེ ཛནཱ པཱརགཱམིནོ;

ཨཐཱཡཾ ཨིཏརཱ པཛཱ, ཏཱིརམེཝཱནུདྷཱཝཏི.

‘‘ཡེ ཙ ཁོ སམྨདཀྑཱཏེ, དྷམྨེ དྷམྨཱནུཝཏྟིནོ;

ཏེ ཛནཱ པཱརམེསྶནྟི, མཙྩུདྷེཡྻཾ སུདུཏྟརཾ.

‘‘ཀཎྷཾ དྷམྨཾ ཝིཔྤཧཱཡ, སུཀྐཾ བྷཱཝེཐ པཎྜིཏོ;

ཨོཀཱ ཨནོཀམཱགམྨ, ཝིཝེཀེ ཡཏྠ དཱུརམཾ.

‘‘ཏཏྲཱབྷིརཏིམིཙྪེཡྻ, ཧིཏྭཱ ཀཱམེ ཨཀིཉྩནོ;

པརིཡོདཔེཡྻ ཨཏྟཱནཾ, ཙིཏྟཀླེསེཧི པཎྜིཏོ.

‘‘ཡེསཾ སམྦོདྷིཡངྒེསུ, སམྨཱ ཙིཏྟཾ སུབྷཱཝིཏཾ;

ཨཱདཱནཔཊིནིསྶགྒེ, ཨནུཔཱདཱཡ ཡེ རཏཱ;

ཁཱིཎཱསཝཱ ཛུཏིམནྟོ, ཏེ ལོཀེ པརིནིབྦུཏཱ’’ཏི. ཙཏུཏྠཾ;

༥. པཋམསཱམཉྙསུཏྟཾ

༣༥. སཱཝཏྠིནིདཱནཾ. ‘‘སཱམཉྙཉྩ ཝོ, བྷིཀྑཝེ, དེསེསྶཱམི, སཱམཉྙཕལཱནི ཙ. ཏཾ སུཎཱཐ. ཀཏམཉྩ, བྷིཀྑཝེ, སཱམཉྙཾ? ཨཡམེཝ ཨརིཡོ ཨཊྛངྒིཀོ མགྒོ, སེཡྻཐིདཾ – སམྨཱདིཊྛི…པེ… སམྨཱསམཱདྷི. ཨིདཾ ཝུཙྩཏི, བྷིཀྑཝེ, སཱམཉྙཾ. ཀཏམཱནི ཙ, བྷིཀྑཝེ, སཱམཉྙཕལཱནི? སོཏཱཔཏྟིཕལཾ, སཀདཱགཱམིཕལཾ, ཨནཱགཱམིཕལཾ, ཨརཧཏྟཕལཾ – ཨིམཱནི ཝུཙྩནྟི, བྷིཀྑཝེ, སཱམཉྙཕལཱནཱི’’ཏི. པཉྩམཾ.

༦. དུཏིཡསཱམཉྙསུཏྟཾ

༣༦. སཱཝཏྠིནིདཱནཾ. ‘‘སཱམཉྙཉྩ ཝོ, བྷིཀྑཝེ, དེསེསྶཱམི, སཱམཉྙཏྠཉྩ. ཏཾ སུཎཱཐ. ཀཏམཉྩ ཁོ, བྷིཀྑཝེ, སཱམཉྙཾ? ཨཡམེཝ ཨརིཡོ ཨཊྛངྒིཀོ མགྒོ, སེཡྻཐིདཾ – སམྨཱདིཊྛི…པེ… སམྨཱསམཱདྷི. ཨིདཾ ཝུཙྩཏི, བྷིཀྑཝེ, སཱམཉྙཾ. ཀཏམོ ཙ, བྷིཀྑཝེ, སཱམཉྙཏྠོ? ཡོ ཁོ, བྷིཀྑཝེ, རཱགཀྑཡོ དོསཀྑཡོ མོཧཀྑཡོ – ཨཡཾ ཝུཙྩཏི, བྷིཀྑཝེ, སཱམཉྙཏྠོ’’ཏི. ཚཊྛཾ.

༧. པཋམབྲཧྨཉྙསུཏྟཾ

༣༧. སཱཝཏྠིནིདཱནཾ. ‘‘བྲཧྨཉྙཉྩ ཝོ, བྷིཀྑཝེ, དེསེསྶཱམི, བྲཧྨཉྙཕལཱནི ཙ. ཏཾ སུཎཱཐ. ཀཏམཉྩ ཁོ, བྷིཀྑཝེ, བྲཧྨཉྙཾ? ཨཡམེཝ ཨརིཡོ ཨཊྛངྒིཀོ མགྒོ, སེཡྻཐིདཾ – སམྨཱདིཊྛི…པེ… སམྨཱསམཱདྷི. ཨིདཾ ཝུཙྩཏི, བྷིཀྑཝེ, བྲཧྨཉྙཾ. ཀཏམཱནི ཙ, བྷིཀྑཝེ, བྲཧྨཉྙཕལཱནི? སོཏཱཔཏྟིཕལཾ, སཀདཱགཱམིཕལཾ, ཨནཱགཱམིཕལཾ, ཨརཧཏྟཕལཾ – ཨིམཱནི ཝུཙྩནྟི, བྷིཀྑཝེ, བྲཧྨཉྙཕལཱནཱི’’ཏི. སཏྟམཾ.

༨. དུཏིཡབྲཧྨཉྙསུཏྟཾ

༣༨. སཱཝཏྠིནིདཱནཾ. ‘‘བྲཧྨཉྙཉྩ ཝོ, བྷིཀྑཝེ, དེསེསྶཱམི, བྲཧྨཉྙཏྠཉྩ. ཏཾ སུཎཱཐ. ཀཏམཉྩ, བྷིཀྑཝེ, བྲཧྨཉྙཾ? ཨཡམེཝ ཨརིཡོ ཨཊྛངྒིཀོ མགྒོ, སེཡྻཐིདཾ – སམྨཱདིཊྛི…པེ… སམྨཱསམཱདྷི. ཨིདཾ ཝུཙྩཏི, བྷིཀྑཝེ, བྲཧྨཉྙཾ. ཀཏམོ ཙ, བྷིཀྑཝེ, བྲཧྨཉྙཏྠོ? ཡོ ཁོ, བྷིཀྑཝེ, རཱགཀྑཡོ དོསཀྑཡོ མོཧཀྑཡོ – ཨཡཾ ཝུཙྩཏི, བྷིཀྑཝེ, བྲཧྨཉྙཏྠོ’’ཏི. ཨཊྛམཾ.

༩. པཋམབྲཧྨཙརིཡསུཏྟཾ

༣༩. སཱཝཏྠིནིདཱནཾ. ‘‘བྲཧྨཙརིཡཉྩ ཝོ, བྷིཀྑཝེ, དེསེསྶཱམི, བྲཧྨཙརིཡཕལཱནི ཙ. ཏཾ སུཎཱཐ. ཀཏམཉྩ, བྷིཀྑཝེ, བྲཧྨཙརིཡཾ? ཨཡམེཝ ཨརིཡོ ཨཊྛངྒིཀོ མགྒོ, སེཡྻཐིདཾ – སམྨཱདིཊྛི…པེ… སམྨཱསམཱདྷི. ཨིདཾ ཝུཙྩཏི, བྷིཀྑཝེ, བྲཧྨཙརིཡཾ. ཀཏམཱནི ཙ, བྷིཀྑཝེ, བྲཧྨཙརིཡཕལཱནི? སོཏཱཔཏྟིཕལཾ, སཀདཱགཱམིཕལཾ, ཨནཱགཱམིཕལཾ, ཨརཧཏྟཕལཾ – ཨིམཱནི ཝུཙྩནྟི, བྷིཀྑཝེ, བྲཧྨཙརིཡཕལཱནཱི’’ཏི. ནཝམཾ.

༡༠. དུཏིཡབྲཧྨཙརིཡསུཏྟཾ

༤༠. སཱཝཏྠིནིདཱནཾ. ‘‘བྲཧྨཙརིཡཉྩ ཝོ, བྷིཀྑཝེ, དེསེསྶཱམི, བྲཧྨཙརིཡཏྠཉྩ. ཏཾ སུཎཱཐ. ཀཏམཉྩ, བྷིཀྑཝེ, བྲཧྨཙརིཡཾ? ཨཡམེཝ ཨརིཡོ ཨཊྛངྒིཀོ མགྒོ, སེཡྻཐིདཾ – སམྨཱདིཊྛི…པེ… སམྨཱསམཱདྷི. ཨིདཾ ཝུཙྩཏི, བྷིཀྑཝེ, བྲཧྨཙརིཡཾ. ཀཏམོ ཙ, བྷིཀྑཝེ, བྲཧྨཙརིཡཏྠོ? ཡོ ཁོ, བྷིཀྑཝེ, རཱགཀྑཡོ དོསཀྑཡོ མོཧཀྑཡོ – ཨཡཾ ཝུཙྩཏི, བྷིཀྑཝེ, བྲཧྨཙརིཡཏྠོ’’ཏི. དསམཾ.

པཊིཔཏྟིཝགྒོ ཙཏུཏྠོ.

ཏསྶུདྡཱནཾ –

པཊིཔཏྟི པཊིཔནྣོ ཙ, ཝིརདྡྷཉྩ པཱརཾགམཱ;

སཱམཉྙེན ཙ དྭེ ཝུཏྟཱ, བྲཧྨཉྙཱ ཨཔརེ དུཝེ;

བྲཧྨཙརིཡེན དྭེ ཝུཏྟཱ, ཝགྒོ ཏེན པཝུཙྩཏཱིཏི.

༥. ཨཉྙཏིཏྠིཡཔེཡྻཱལཝགྒོ

༡. རཱགཝིརཱགསུཏྟཾ

༤༡. སཱཝཏྠིནིདཱནཾ. ‘‘སཙེ ཝོ, བྷིཀྑཝེ, ཨཉྙཏིཏྠིཡཱ པརིབྦཱཛཀཱ ཨེཝཾ པུཙྪེཡྻུཾ – ‘ཀིམཏྠིཡཾ, ཨཱཝུསོ, སམཎེ གོཏམེ བྲཧྨཙརིཡཾ ཝུསྶཏཱི’ཏི, ཨེཝཾ པུཊྛཱ ཏུམྷེ, བྷིཀྑཝེ, ཏེསཾ ཨཉྙཏིཏྠིཡཱནཾ པརིབྦཱཛཀཱནཾ ཨེཝཾ བྱཱཀརེཡྻཱཐ – ‘རཱགཝིརཱགཏྠཾ ཁོ, ཨཱཝུསོ, བྷགཝཏི བྲཧྨཙརིཡཾ ཝུསྶཏཱི’ཏི. སཙེ པན ཝོ, བྷིཀྑཝེ, ཨཉྙཏིཏྠིཡཱ པརིབྦཱཛཀཱ ཨེཝཾ པུཙྪེཡྻུཾ – ‘ཨཏྠི པནཱཝུསོ, མགྒོ, ཨཏྠི པཊིཔདཱ རཱགཝིརཱགཱཡཱ’ཏི, ཨེཝཾ པུཊྛཱ ཏུམྷེ, བྷིཀྑཝེ, ཏེསཾ ཨཉྙཏིཏྠིཡཱནཾ པརིབྦཱཛཀཱནཾ ཨེཝཾ བྱཱཀརེཡྻཱཐ – ‘ཨཏྠི ཁོ, ཨཱཝུསོ, མགྒོ, ཨཏྠི པཊིཔདཱ རཱགཝིརཱགཱཡཱ’ཏི. ཀཏམོ ཙ, བྷིཀྑཝེ, མགྒོ, ཀཏམཱ ཙ པཊིཔདཱ རཱགཝིརཱགཱཡ? ཨཡམེཝ ཨརིཡོ ཨཊྛངྒིཀོ མགྒོ, སེཡྻཐིདཾ – སམྨཱདིཊྛི…པེ… སམྨཱསམཱདྷི. ཨཡཾ, བྷིཀྑཝེ, མགྒོ, ཨཡཾ པཊིཔདཱ རཱགཝིརཱགཱཡཱཏི. ཨེཝཾ པུཊྛཱ ཏུམྷེ, བྷིཀྑཝེ, ཏེསཾ ཨཉྙཏིཏྠིཡཱནཾ པརིབྦཱཛཀཱནཾ ཨེཝཾ བྱཱཀརེཡྻཱཐཱ’’ཏི. པཋམཾ.

༢-༧. སཾཡོཛནཔྤཧཱནཱདིསུཏྟཚཀྐཾ

༤༢-༤༧. ‘‘སཙེ ཝོ, བྷིཀྑཝེ, ཨཉྙཏིཏྠིཡཱ པརིབྦཱཛཀཱ ཨེཝཾ པུཙྪེཡྻུཾ – ‘ཀིམཏྠིཡཾ, ཨཱཝུསོ, སམཎེ གོཏམེ བྲཧྨཙརིཡཾ ཝུསྶཏཱི’ཏི, ཨེཝཾ པུཊྛཱ ཏུམྷེ, བྷིཀྑཝེ, ཏེསཾ ཨཉྙཏིཏྠིཡཱནཾ པརིབྦཱཛཀཱནཾ ཨེཝཾ བྱཱཀརེཡྻཱཐ – ‘སཾཡོཛནཔྤཧཱནཏྠཾ ཁོ, ཨཱཝུསོ, བྷགཝཏི བྲཧྨཙརིཡཾ ཝུསྶཏཱི’ཏི…པེ… ‘ཨནུསཡསམུགྒྷཱཏནཏྠཾ ཁོ, ཨཱཝུསོ, བྷགཝཏི བྲཧྨཙརིཡཾ ཝུསྶཏཱི’ཏི…པེ… ‘ཨདྡྷཱནཔརིཉྙཏྠཾ ཁོ, ཨཱཝུསོ, བྷགཝཏི བྲཧྨཙརིཡཾ ཝུསྶཏཱི’ཏི…པེ… ‘ཨཱསཝཱནཾ ཁཡཏྠཾ ཁོ, ཨཱཝུསོ, བྷགཝཏི བྲཧྨཙརིཡཾ ཝུསྶཏཱི’ཏི…པེ… ‘ཝིཛྫཱཝིམུཏྟིཕལསཙྪིཀིརིཡཏྠཾ ཁོ, ཨཱཝུསོ, བྷགཝཏི བྲཧྨཙརིཡཾ ཝུསྶཏཱི’ཏི…པེ… ‘ཉཱཎདསྶནཏྠཾ ཁོ, ཨཱཝུསོ, བྷགཝཏི བྲཧྨཙརིཡཾ ཝུསྶཏཱི’ཏི…པེ…. སཏྟམཾ.

༨. ཨནུཔཱདཱཔརིནིབྦཱནསུཏྟཾ

༤༨. སཱཝཏྠིནིདཱནཾ. ‘‘སཙེ ཝོ, བྷིཀྑཝེ, ཨཉྙཏིཏྠིཡཱ པརིབྦཱཛཀཱ ཨེཝཾ པུཙྪེཡྻུཾ – ‘ཀིམཏྠིཡཾ, ཨཱཝུསོ, སམཎེ གོཏམེ བྲཧྨཙརིཡཾ ཝུསྶཏཱི’ཏི, ཨེཝཾ པུཊྛཱ ཏུམྷེ, བྷིཀྑཝེ, ཏེསཾ ཨཉྙཏིཏྠིཡཱནཾ པརིབྦཱཛཀཱནཾ ཨེཝཾ བྱཱཀརེཡྻཱཐ – ‘ཨནུཔཱདཱཔརིནིབྦཱནཏྠཾ ཁོ, ཨཱཝུསོ, བྷགཝཏི བྲཧྨཙརིཡཾ ཝུསྶཏཱི’ཏི. སཙེ པན ཝོ, བྷིཀྑཝེ, ཨཉྙཏིཏྠིཡཱ པརིབྦཱཛཀཱ ཨེཝཾ པུཙྪེཡྻུཾ – ‘ཨཏྠི པནཱཝུསོ, མགྒོ, ཨཏྠི པཊིཔདཱ ཨནུཔཱདཱཔརིནིབྦཱནཱཡཱ’ཏི, ཨེཝཾ པུཊྛཱ ཏུམྷེ, བྷིཀྑཝེ, ཏེསཾ ཨཉྙཏིཏྠིཡཱནཾ པརིབྦཱཛཀཱནཾ ཨེཝཾ བྱཱཀརེཡྻཱཐ – ‘ཨཏྠི ཁོ, ཨཱཝུསོ, མགྒོ, ཨཏྠི པཊིཔདཱ ཨནུཔཱདཱཔརིནིབྦཱནཱཡཱ’ཏི. ཀཏམོ ཙ, བྷིཀྑཝེ, མགྒོ, ཀཏམཱ ཙ པཊིཔདཱ ཨནུཔཱདཱཔརིནིབྦཱནཱཡ? ཨཡམེཝ ཨརིཡོ ཨཊྛངྒིཀོ མགྒོ, སེཡྻཐིདཾ – སམྨཱདིཊྛི…པེ… སམྨཱསམཱདྷི. ཨཡཾ, བྷིཀྑཝེ, མགྒོ, ཨཡཾ པཊིཔདཱ ཨནུཔཱདཱཔརིནིབྦཱནཱཡཱཏི. ཨེཝཾ པུཊྛཱ ཏུམྷེ, བྷིཀྑཝེ, ཏེསཾ ཨཉྙཏིཏྠིཡཱནཾ པརིབྦཱཛཀཱནཾ ཨེཝཾ བྱཱཀརེཡྻཱཐཱ’’ཏི. ཨཊྛམཾ.

ཨཉྙཏིཏྠིཡཔེཡྻཱལཝགྒོ པཉྩམོ.

ཏསྶུདྡཱནཾ –

ཝིརཱགསཾཡོཛནཾ ཨནུསཡཾ, ཨདྡྷཱནཾ ཨཱསཝཱ ཁཡཱ;

ཝིཛྫཱཝིམུཏྟིཉཱཎཉྩ, ཨནུཔཱདཱཡ ཨཊྛམཱི.

༦. སཱུརིཡཔེཡྻཱལཝགྒོ

༡. ཀལྱཱཎམིཏྟསུཏྟཾ

༤༩. སཱཝཏྠིནིདཱནཾ. ‘‘སཱུརིཡསྶ, བྷིཀྑཝེ, ཨུདཡཏོ ཨེཏཾ པུབྦངྒམཾ ཨེཏཾ པུབྦནིམིཏྟཾ, ཡདིདཾ – ཨརུཎུགྒཾ; ཨེཝམེཝ ཁོ, བྷིཀྑཝེ, བྷིཀྑུནོ ཨརིཡསྶ ཨཊྛངྒིཀསྶ མགྒསྶ ཨུཔྤཱདཱཡ ཨེཏཾ པུབྦངྒམཾ ཨེཏཾ པུབྦནིམིཏྟཾ, ཡདིདཾ – ཀལྱཱཎམིཏྟཏཱ. ཀལྱཱཎམིཏྟསྶེཏཾ, བྷིཀྑཝེ, བྷིཀྑུནོ པཱཊིཀངྑཾ – ཨརིཡཾ ཨཊྛངྒིཀཾ མགྒཾ བྷཱཝེསྶཏི, ཨརིཡཾ ཨཊྛངྒིཀཾ མགྒཾ བཧུལཱིཀརིསྶཏི. ཀཐཉྩ, བྷིཀྑཝེ, བྷིཀྑུ ཀལྱཱཎམིཏྟོ ཨརིཡཾ ཨཊྛངྒིཀཾ མགྒཾ བྷཱཝེཏི, ཨརིཡཾ ཨཊྛངྒིཀཾ མགྒཾ བཧུལཱིཀརོཏི? ཨིདྷ, བྷིཀྑཝེ, བྷིཀྑུ སམྨཱདིཊྛིཾ བྷཱཝེཏི ཝིཝེཀནིསྶིཏཾ ཝིརཱགནིསྶིཏཾ ནིརོདྷནིསྶིཏཾ ཝོསྶགྒཔརིཎཱམིཾ…པེ… སམྨཱསམཱདྷིཾ བྷཱཝེཏི ཝིཝེཀནིསྶིཏཾ ཝིརཱགནིསྶིཏཾ ནིརོདྷནིསྶིཏཾ ཝོསྶགྒཔརིཎཱམིཾ. ཨེཝཾ ཁོ, བྷིཀྑཝེ, བྷིཀྑུ ཀལྱཱཎམིཏྟོ ཨརིཡཾ ཨཊྛངྒིཀཾ མགྒཾ བྷཱཝེཏི, ཨརིཡཾ ཨཊྛངྒིཀཾ མགྒཾ བཧུལཱིཀརོཏཱི’’ཏི. པཋམཾ.

༢-༦. སཱིལསམྤདཱདིསུཏྟཔཉྩཀཾ

༥༠-༥༤. ‘‘སཱུརིཡསྶ, བྷིཀྑཝེ, ཨུདཡཏོ ཨེཏཾ པུབྦངྒམཾ ཨེཏཾ པུབྦནིམིཏྟཾ, ཡདིདཾ – ཨརུཎུགྒཾ; ཨེཝམེཝ ཁོ, བྷིཀྑཝེ, བྷིཀྑུནོ ཨརིཡསྶ ཨཊྛངྒིཀསྶ མགྒསྶ ཨུཔྤཱདཱཡ ཨེཏཾ པུབྦངྒམཾ ཨེཏཾ པུབྦནིམིཏྟཾ, ཡདིདཾ – སཱིལསམྤདཱ. སཱིལསམྤནྣསྶེཏཾ, བྷིཀྑཝེ, བྷིཀྑུནོ པཱཊིཀངྑཾ… ཡདིདཾ – ཚནྡསམྤདཱ… ཡདིདཾ – ཨཏྟསམྤདཱ… ཡདིདཾ – དིཊྛིསམྤདཱ… ཡདིདཾ – ཨཔྤམཱདསམྤདཱ…. ཚཊྛཾ.

༧. ཡོནིསོམནསིཀཱརསམྤདཱསུཏྟཾ

༥༥. ‘‘སཱུརིཡསྶ, བྷིཀྑཝེ, ཨུདཡཏོ ཨེཏཾ པུབྦངྒམཾ ཨེཏཾ པུབྦནིམིཏྟཾ, ཡདིདཾ – ཨརུཎུགྒཾ; ཨེཝམེཝ ཁོ, བྷིཀྑཝེ, བྷིཀྑུནོ ཨརིཡསྶ ཨཊྛངྒིཀསྶ མགྒསྶ ཨུཔྤཱདཱཡ ཨེཏཾ པུབྦངྒམཾ ཨེཏཾ པུབྦནིམྨིཏྟཾ, ཡདིདཾ – ཡོནིསོམནསིཀཱརསམྤདཱ. ཡོནིསོམནསིཀཱརསམྤནྣསྶེཏཾ, བྷིཀྑཝེ, བྷིཀྑུནོ པཱཊིཀངྑཾ – ཨརིཡཾ ཨཊྛངྒིཀཾ མགྒཾ བྷཱཝེསྶཏི, ཨརིཡཾ ཨཊྛངྒིཀཾ མགྒཾ བཧུལཱིཀརིསྶཏི. ཀཐཉྩ, བྷིཀྑཝེ, བྷིཀྑུ ཡོནིསོམནསིཀཱརསམྤནྣོ ཨརིཡཾ ཨཊྛངྒིཀཾ མགྒཾ བྷཱཝེཏི, ཨརིཡཾ ཨཊྛངྒིཀཾ མགྒཾ བཧུལཱིཀརོཏི? ཨིདྷ, བྷིཀྑཝེ, བྷིཀྑུ སམྨཱདིཊྛིཾ བྷཱཝེཏི ཝིཝེཀནིསྶིཏཾ ཝིརཱགནིསྶིཏཾ ནིརོདྷནིསྶིཏཾ ཝོསྶགྒཔརིཎཱམིཾ…པེ… སམྨཱསམཱདྷིཾ བྷཱཝེཏི ཝིཝེཀནིསྶིཏཾ ཝིརཱགནིསྶིཏཾ ནིརོདྷནིསྶིཏཾ ཝོསྶགྒཔརིཎཱམིཾ. ཨེཝཾ ཁོ, བྷིཀྑཝེ, བྷིཀྑུ ཡོནིསོམནསིཀཱརསམྤནྣོ ཨརིཡཾ ཨཊྛངྒིཀཾ མགྒཾ བྷཱཝེཏི, ཨརིཡཾ ཨཊྛངྒིཀཾ མགྒཾ བཧུལཱིཀརོཏཱི’’ཏི. སཏྟམཾ.

༡. ཀལྱཱཎམིཏྟསུཏྟཾ

༥༦. ‘‘སཱུརིཡསྶ, བྷིཀྑཝེ, ཨུདཡཏོ ཨེཏཾ པུབྦངྒམཾ ཨེཏཾ པུབྦནིམིཏྟཾ, ཡདིདཾ – ཨརུཎུགྒཾ; ཨེཝམེཝ ཁོ, བྷིཀྑཝེ, བྷིཀྑུནོ ཨརིཡསྶ ཨཊྛངྒིཀསྶ མགྒསྶ ཨུཔྤཱདཱཡ ཨེཏཾ པུབྦངྒམཾ ཨེཏཾ པུབྦནིམིཏྟཾ, ཡདིདཾ – ཀལྱཱཎམིཏྟཏཱ. ཀལྱཱཎམིཏྟསྶེཏཾ, བྷིཀྑཝེ, བྷིཀྑུནོ པཱཊིཀངྑཾ – ཨརིཡཾ ཨཊྛངྒིཀཾ མགྒཾ བྷཱཝེསྶཏི, ཨརིཡཾ ཨཊྛངྒིཀཾ མགྒཾ བཧུལཱིཀརིསྶཏི. ཀཐཉྩ, བྷིཀྑཝེ, བྷིཀྑུ ཀལྱཱཎམིཏྟོ ཨརིཡཾ ཨཊྛངྒིཀཾ མགྒཾ བྷཱཝེཏི, ཨརིཡཾ ཨཊྛངྒིཀཾ མགྒཾ བཧུལཱིཀརོཏི? ཨིདྷ, བྷིཀྑཝེ, བྷིཀྑུ སམྨཱདིཊྛིཾ བྷཱཝེཏི རཱགཝིནཡཔརིཡོསཱནཾ དོསཝིནཡཔརིཡོསཱནཾ མོཧཝིནཡཔརིཡོསཱནཾ…པེ… སམྨཱསམཱདྷིཾ བྷཱཝེཏི རཱགཝིནཡཔརིཡོསཱནཾ དོསཝིནཡཔརིཡོསཱནཾ མོཧཝིནཡཔརིཡོསཱནཾ. ཨེཝཾ ཁོ, བྷིཀྑཝེ, བྷིཀྑུ ཀལྱཱཎམིཏྟོ ཨརིཡཾ ཨཊྛངྒིཀཾ མགྒཾ བྷཱཝེཏི, ཨརིཡཾ ཨཊྛངྒིཀཾ མགྒཾ བཧུལཱིཀརོཏཱི’’ཏི. པཋམཾ.

༢-༦. སཱིལསམྤདཱདིསུཏྟཔཉྩཀཾ

༥༧-༦༡. ‘‘སཱུརིཡསྶ, བྷིཀྑཝེ, ཨུདཡཏོ ཨེཏཾ པུབྦངྒམཾ ཨེཏཾ པུབྦནིམིཏྟཾ, ཡདིདཾ – ཨརུཎུགྒཾ; ཨེཝམེཝ ཁོ, བྷིཀྑཝེ, བྷིཀྑུནོ ཨརིཡསྶ ཨཊྛངྒིཀསྶ མགྒསྶ ཨུཔྤཱདཱཡ ཨེཏཾ པུབྦངྒམཾ ཨེཏཾ པུབྦནིམིཏྟཾ, ཡདིདཾ – སཱིལསམྤདཱ…པེ… ཡདིདཾ – ཚནྡསམྤདཱ…པེ… ཡདིདཾ – ཨཏྟསམྤདཱ…པེ… ཡདིདཾ – དིཊྛིསམྤདཱ…པེ… ཡདིདཾ – ཨཔྤམཱདསམྤདཱ…པེ…. ཚཊྛཾ.

༧. ཡོནིསོམནསིཀཱརསམྤདཱསུཏྟཾ

༦༢. ‘‘ཡདིདཾ – ཡོནིསོམནསིཀཱརསམྤདཱ. ཡོནིསོམནསིཀཱརསམྤནྣསྶེཏཾ, བྷིཀྑཝེ, བྷིཀྑུནོ པཱཊིཀངྑཾ – ཨརིཡཾ ཨཊྛངྒིཀཾ མགྒཾ བྷཱཝེསྶཏི, ཨརིཡཾ ཨཊྛངྒིཀཾ མགྒཾ བཧུལཱིཀརིསྶཏི. ཀཐཉྩ, བྷིཀྑཝེ, བྷིཀྑུ ཡོནིསོམནསིཀཱརསམྤནྣོ ཨརིཡཾ ཨཊྛངྒིཀཾ མགྒཾ བྷཱཝེཏི, ཨརིཡཾ ཨཊྛངྒིཀཾ མགྒཾ བཧུལཱིཀརོཏི? ཨིདྷ, བྷིཀྑཝེ, བྷིཀྑུ སམྨཱདིཊྛིཾ བྷཱཝེཏི རཱགཝིནཡཔརིཡོསཱནཾ དོསཝིནཡཔརིཡོསཱནཾ མོཧཝིནཡཔརིཡོསཱནཾ…པེ… སམྨཱསམཱདྷིཾ བྷཱཝེཏི རཱགཝིནཡཔརིཡོསཱནཾ དོསཝིནཡཔརིཡོསཱནཾ མོཧཝིནཡཔརིཡོསཱནཾ. ཨེཝཾ ཁོ, བྷིཀྑཝེ, བྷིཀྑུ ཡོནིསོམནསིཀཱརསམྤནྣོ ཨརིཡཾ ཨཊྛངྒིཀཾ མགྒཾ བྷཱཝེཏི, ཨརིཡཾ ཨཊྛངྒིཀཾ མགྒཾ བཧུལཱིཀརོཏཱི’’ཏི. སཏྟམཾ.

སཱུརིཡཔེཡྻཱལཝགྒོ ཚཊྛོ.

ཏསྶུདྡཱནཾ –

ཀལྱཱཎམིཏྟཾ སཱིལཉྩ, ཚནྡོ ཙ ཨཏྟསམྤདཱ;

དིཊྛི ཙ ཨཔྤམཱདོ ཙ, ཡོནིསོ བྷཝཏི སཏྟམཾ.

༧. ཨེཀདྷམྨཔེཡྻཱལཝགྒོ

༡. ཀལྱཱཎམིཏྟསུཏྟཾ

༦༣. སཱཝཏྠིནིདཱནཾ. ‘‘ཨེཀདྷམྨོ, བྷིཀྑཝེ, བཧཱུཔཀཱརོ ཨརིཡསྶ ཨཊྛངྒིཀསྶ མགྒསྶ ཨུཔྤཱདཱཡ. ཀཏམོ ཨེཀདྷམྨོ? ཡདིདཾ – ཀལྱཱཎམིཏྟཏཱ. ཀལྱཱཎམིཏྟསྶེཏཾ, བྷིཀྑཝེ, བྷིཀྑུནོ པཱཊིཀངྑཾ – ཨརིཡཾ ཨཊྛངྒིཀཾ མགྒཾ བྷཱཝེསྶཏི, ཨརིཡཾ ཨཊྛངྒིཀཾ མགྒཾ བཧུལཱིཀརིསྶཏི. ཀཐཉྩ, བྷིཀྑཝེ, བྷིཀྑུ ཀལྱཱཎམིཏྟོ ཨརིཡཾ ཨཊྛངྒིཀཾ མགྒཾ བྷཱཝེཏི, ཨརིཡཾ ཨཊྛངྒིཀཾ མགྒཾ བཧུལཱིཀརོཏི? ཨིདྷ, བྷིཀྑཝེ, བྷིཀྑུ སམྨཱདིཊྛིཾ བྷཱཝེཏི ཝིཝེཀནིསྶིཏཾ ཝིརཱགནིསྶིཏཾ ནིརོདྷནིསྶིཏཾ ཝོསྶགྒཔརིཎཱམིཾ…པེ… སམྨཱསམཱདྷིཾ བྷཱཝེཏི ཝིཝེཀནིསྶིཏཾ ཝིརཱགནིསྶིཏཾ ནིརོདྷནིསྶིཏཾ ཝོསྶགྒཔརིཎཱམིཾ. ཨེཝཾ ཁོ, བྷིཀྑཝེ, བྷིཀྑུ ཀལྱཱཎམིཏྟོ ཨརིཡཾ ཨཊྛངྒིཀཾ མགྒཾ བྷཱཝེཏི, ཨརིཡཾ ཨཊྛངྒིཀཾ མགྒཾ བཧུལཱིཀརོཏཱི’’ཏི. པཋམཾ.

༢-༦. སཱིལསམྤདཱདིསུཏྟཔཉྩཀཾ

༦༤-༦༨. ‘‘ཨེཀདྷམྨོ, བྷིཀྑཝེ, བཧཱུཔཀཱརོ ཨརིཡསྶ ཨཊྛངྒིཀསྶ མགྒསྶ ཨུཔྤཱདཱཡ. ཀཏམོ ཨེཀདྷམྨོ? ཡདིདཾ – སཱིལསམྤདཱ…པེ… ཡདིདཾ – ཚནྡསམྤདཱ…པེ… ཡདིདཾ – ཨཏྟསམྤདཱ…པེ… ཡདིདཾ – དིཊྛིསམྤདཱ…པེ… ཡདིདཾ – ཨཔྤམཱདསམྤདཱ…པེ…. ཚཊྛཾ.

༧. ཡོནིསོམནསིཀཱརསམྤདཱསུཏྟཾ

༦༩. ‘‘ཡདིདཾ – ཡོནིསོམནསིཀཱརསམྤདཱ. ཡོནིསོམནསིཀཱརསམྤནྣསྶེཏཾ, བྷིཀྑཝེ, བྷིཀྑུནོ པཱཊིཀངྑཾ – ཨརིཡཾ ཨཊྛངྒིཀཾ མགྒཾ བྷཱཝེསྶཏི, ཨརིཡཾ ཨཊྛངྒིཀཾ མགྒཾ བཧུལཱིཀརིསྶཏི. ཀཐཉྩ, བྷིཀྑཝེ, བྷིཀྑུ ཡོནིསོམནསིཀཱརསམྤནྣོ ཨརིཡཾ ཨཊྛངྒིཀཾ མགྒཾ བྷཱཝེཏི, ཨརིཡཾ ཨཊྛངྒིཀཾ མགྒཾ བཧུལཱིཀརོཏི? ཨིདྷ, བྷིཀྑཝེ, བྷིཀྑུ སམྨཱདིཊྛིཾ བྷཱཝེཏི ཝིཝེཀནིསྶིཏཾ ཝིརཱགནིསྶིཏཾ ནིརོདྷནིསྶིཏཾ ཝོསྶགྒཔརིཎཱམིཾ…པེ… སམྨཱསམཱདྷིཾ བྷཱཝེཏི ཝིཝེཀནིསྶིཏཾ ཝིརཱགནིསྶིཏཾ ནིརོདྷནིསྶིཏཾ ཝོསྶགྒཔརིཎཱམིཾ. ཨེཝཾ ཁོ, བྷིཀྑཝེ, བྷིཀྑུ ཡོནིསོམནསིཀཱརསམྤནྣོ ཨརིཡཾ ཨཊྛངྒིཀཾ མགྒཾ བྷཱཝེཏི, ཨརིཡཾ ཨཊྛངྒིཀཾ མགྒཾ བཧུལཱིཀརོཏཱི’’ཏི. སཏྟམཾ.

༡. ཀལྱཱཎམིཏྟསུཏྟཾ

༧༠. སཱཝཏྠིནིདཱནཾ. ‘‘ཨེཀདྷམྨོ, བྷིཀྑཝེ, བཧཱུཔཀཱརོ ཨརིཡསྶ ཨཊྛངྒིཀསྶ མགྒསྶ ཨུཔྤཱདཱཡ. ཀཏམོ ཨེཀདྷམྨོ? ཡདིདཾ – ཀལྱཱཎམིཏྟཏཱ. ཀལྱཱཎམིཏྟསྶེཏཾ, བྷིཀྑཝེ, བྷིཀྑུནོ པཱཊིཀངྑཾ – ཨརིཡཾ ཨཊྛངྒིཀཾ མགྒཾ བྷཱཝེསྶཏི, ཨརིཡཾ ཨཊྛངྒིཀཾ མགྒཾ བཧུལཱིཀརིསྶཏི. ཀཐཉྩ, བྷིཀྑཝེ, བྷིཀྑུ ཀལྱཱཎམིཏྟོ ཨརིཡཾ ཨཊྛངྒིཀཾ མགྒཾ བྷཱཝེཏི, ཨརིཡཾ ཨཊྛངྒིཀཾ མགྒཾ བཧུལཱིཀརོཏི? ཨིདྷ, བྷིཀྑཝེ, བྷིཀྑུ སམྨཱདིཊྛིཾ བྷཱཝེཏི རཱགཝིནཡཔརིཡོསཱནཾ དོསཝིནཡཔརིཡོསཱནཾ མོཧཝིནཡཔརིཡོསཱནཾ…པེ… སམྨཱསམཱདྷིཾ བྷཱཝེཏི རཱགཝིནཡཔརིཡོསཱནཾ དོསཝིནཡཔརིཡོསཱནཾ མོཧཝིནཡཔརིཡོསཱནཾ. ཨེཝཾ ཁོ, བྷིཀྑཝེ, བྷིཀྑུ ཀལྱཱཎམིཏྟོ ཨརིཡཾ ཨཊྛངྒིཀཾ མགྒཾ བྷཱཝེཏི, ཨརིཡཾ ཨཊྛངྒིཀཾ མགྒཾ བཧུལཱིཀརོཏཱི’’ཏི. པཋམཾ.

༢-༦. སཱིལསམྤདཱདིསུཏྟཔཉྩཀཾ

༧༡-༧༥. སཱཝཏྠིནིདཱནཾ. ‘‘ཨེཀདྷམྨོ, བྷིཀྑཝེ, བཧཱུཔཀཱརོ ཨརིཡསྶ ཨཊྛངྒིཀསྶ མགྒསྶ ཨུཔྤཱདཱཡ. ཀཏམོ ཨེཀདྷམྨོ? ཡདིདཾ – སཱིལསམྤདཱ…པེ… ཡདིདཾ – ཚནྡསམྤདཱ…པེ… ཡདིདཾ – ཨཏྟསམྤདཱ…པེ… ཡདིདཾ – དིཊྛིསམྤདཱ…པེ… ཡདིདཾ – ཨཔྤམཱདསམྤདཱ…པེ…. ཚཊྛཾ.

༧. ཡོནིསོམནསིཀཱརསམྤདཱསུཏྟཾ

༧༦. ‘‘ཡདིདཾ – ཡོནིསོམནསིཀཱརསམྤདཱ. ཡོནིསོམནསིཀཱརསམྤནྣསྶེཏཾ, བྷིཀྑཝེ, བྷིཀྑུནོ པཱཊིཀངྑཾ – ཨརིཡཾ ཨཊྛངྒིཀཾ མགྒཾ བྷཱཝེསྶཏི, ཨརིཡཾ ཨཊྛངྒིཀཾ མགྒཾ བཧུལཱིཀརིསྶཏི. ཀཐཉྩ, བྷིཀྑཝེ, བྷིཀྑུ ཡོནིསོམནསིཀཱརསམྤནྣོ ཨརིཡཾ ཨཊྛངྒིཀཾ མགྒཾ བྷཱཝེཏི, ཨརིཡཾ ཨཊྛངྒིཀཾ མགྒཾ བཧུལཱིཀརོཏི? ཨིདྷ, བྷིཀྑཝེ, བྷིཀྑུ སམྨཱདིཊྛིཾ བྷཱཝེཏི…པེ… སམྨཱསམཱདྷིཾ བྷཱཝེཏི རཱགཝིནཡཔརིཡོསཱནཾ དོསཝིནཡཔརིཡོསཱནཾ མོཧཝིནཡཔརིཡོསཱནཾ. ཨེཝཾ ཁོ, བྷིཀྑཝེ, བྷིཀྑུ ཡོནིསོམནསིཀཱརསམྤནྣོ ཨརིཡཾ ཨཊྛངྒིཀཾ མགྒཾ བྷཱཝེཏི, ཨརིཡཾ ཨཊྛངྒིཀཾ མགྒཾ བཧུལཱིཀརོཏཱི’’ཏི. སཏྟམཾ.

ཨེཀདྷམྨཔེཡྻཱལཝགྒོ སཏྟམོ.

ཏསྶུདྡཱནཾ –

ཀལྱཱཎམིཏྟཾ སཱིལཉྩ, ཚནྡོ ཙ ཨཏྟསམྤདཱ;

དིཊྛི ཙ ཨཔྤམཱདོ ཙ, ཡོནིསོ བྷཝཏི སཏྟམཾ.

༨. དུཏིཡཨེཀདྷམྨཔེཡྻཱལཝགྒོ

༡. ཀལྱཱཎམིཏྟསུཏྟཾ

༧༧. སཱཝཏྠིནིདཱནཾ. ‘‘ནཱཧཾ, བྷིཀྑཝེ, ཨཉྙཾ ཨེཀདྷམྨམྤི སམནུཔསྶཱམི, ཡེན ཨནུཔྤནྣོ ཝཱ ཨརིཡོ ཨཊྛངྒིཀོ མགྒོ ཨུཔྤཛྫཏི, ཨུཔྤནྣོ ཝཱ ཨརིཡོ ཨཊྛངྒིཀོ མགྒོ བྷཱཝནཱཔཱརིཔཱུརིཾ གཙྪཏི, ཡཐཡིདཾ, བྷིཀྑཝེ, ཀལྱཱཎམིཏྟཏཱ. ཀལྱཱཎམིཏྟསྶེཏཾ, བྷིཀྑཝེ, བྷིཀྑུནོ པཱཊིཀངྑཾ – ཨརིཡཾ ཨཊྛངྒིཀཾ མགྒཾ བྷཱཝེསྶཏི, ཨརིཡཾ ཨཊྛངྒིཀཾ མགྒཾ བཧུལཱིཀརིསྶཏི. ཀཐཉྩ, བྷིཀྑཝེ, བྷིཀྑུ ཀལྱཱཎམིཏྟོ ཨརིཡཾ ཨཊྛངྒིཀཾ མགྒཾ བྷཱཝེཏི, ཨརིཡཾ ཨཊྛངྒིཀཾ མགྒཾ བཧུལཱིཀརོཏི? ཨིདྷ, བྷིཀྑཝེ, བྷིཀྑུ སམྨཱདིཊྛིཾ བྷཱཝེཏི ཝིཝེཀནིསྶིཏཾ…པེ… སམྨཱསམཱདྷིཾ བྷཱཝེཏི ཝིཝེཀནིསྶིཏཾ ཝིརཱགནིསྶིཏཾ ནིརོདྷནིསྶིཏཾ ཝོསྶགྒཔརིཎཱམིཾ. ཨེཝཾ ཁོ, བྷིཀྑཝེ, བྷིཀྑུ ཀལྱཱཎམིཏྟོ ཨརིཡཾ ཨཊྛངྒིཀཾ མགྒཾ བྷཱཝེཏི, ཨརིཡཾ ཨཊྛངྒིཀཾ མགྒཾ བཧུལཱིཀརོཏཱི’’ཏི. པཋམཾ.

༢-༦. སཱིལསམྤདཱདིསུཏྟཔཉྩཀཾ

༧༨-༨༢. ‘‘ནཱཧཾ, བྷིཀྑཝེ, ཨཉྙཾ ཨེཀདྷམྨམྤི སམནུཔསྶཱམི, ཡེན ཨནུཔྤནྣོ ཝཱ ཨརིཡོ ཨཊྛངྒིཀོ མགྒོ ཨུཔྤཛྫཏི, ཨུཔྤནྣོ ཝཱ ཨརིཡོ ཨཊྛངྒིཀོ མགྒོ བྷཱཝནཱཔཱརིཔཱུརིཾ གཙྪཏི, ཡཐཡིདཾ, བྷིཀྑཝེ, སཱིལསམྤདཱ…པེ… ཡཐཡིདཾ, བྷིཀྑཝེ, ཚནྡསམྤདཱ…པེ… ཡཐཡིདཾ, བྷིཀྑཝེ, ཨཏྟསམྤདཱ…པེ… ཡཐཡིདཾ, བྷིཀྑཝེ, དིཊྛིསམྤདཱ…པེ… ཡཐཡིདཾ, བྷིཀྑཝེ, ཨཔྤམཱདསམྤདཱ…པེ…. ཚཊྛཾ.

༧. ཡོནིསོམནསིཀཱརསམྤདཱསུཏྟཾ

༨༣. ‘‘ཡཐཡིདཾ, བྷིཀྑཝེ, ཡོནིསོམནསིཀཱརསམྤདཱ. ཡོནིསོམནསིཀཱརསམྤནྣསྶེཏཾ, བྷིཀྑཝེ, བྷིཀྑུནོ པཱཊིཀངྑཾ – ཨརིཡཾ ཨཊྛངྒིཀཾ མགྒཾ བྷཱཝེསྶཏི, ཨརིཡཾ ཨཊྛངྒིཀཾ མགྒཾ བཧུལཱིཀརིསྶཏི. ཀཐཉྩ, བྷིཀྑཝེ, བྷིཀྑུ ཡོནིསོམནསིཀཱརསམྤནྣོ ཨརིཡཾ ཨཊྛངྒིཀཾ མགྒཾ བྷཱཝེཏི, ཨརིཡཾ ཨཊྛངྒིཀཾ མགྒཾ བཧུལཱིཀརོཏི? ཨིདྷ, བྷིཀྑཝེ, བྷིཀྑུ སམྨཱདིཊྛིཾ བྷཱཝེཏི ཝིཝེཀནིསྶིཏཾ…པེ… སམྨཱསམཱདྷིཾ བྷཱཝེཏི ཝིཝེཀནིསྶིཏཾ ཝིརཱགནིསྶིཏཾ ནིརོདྷནིསྶིཏཾ ཝོསྶགྒཔརིཎཱམིཾ. ཨེཝཾ ཁོ, བྷིཀྑཝེ, བྷིཀྑུ ཡོནིསོམནསིཀཱརསམྤནྣོ ཨརིཡཾ ཨཊྛངྒིཀཾ མགྒཾ བྷཱཝེཏི, ཨརིཡཾ ཨཊྛངྒིཀཾ མགྒཾ བཧུལཱིཀརོཏཱི’’ཏི. སཏྟམཾ.

༡. ཀལྱཱཎམིཏྟསུཏྟཾ

༨༤. ‘‘ནཱཧཾ, བྷིཀྑཝེ, ཨཉྙཾ ཨེཀདྷམྨམྤི སམནུཔསྶཱམི, ཡེན ཨནུཔྤནྣོ ཝཱ ཨརིཡོ ཨཊྛངྒིཀོ མགྒོ ཨུཔྤཛྫཏི, ཨུཔྤནྣོ ཝཱ ཨརིཡོ ཨཊྛངྒིཀོ མགྒོ བྷཱཝནཱཔཱརིཔཱུརིཾ གཙྪཏི, ཡཐཡིདཾ, བྷིཀྑཝེ, ཀལྱཱཎམིཏྟཏཱ. ཀལྱཱཎམིཏྟསྶེཏཾ, བྷིཀྑཝེ, བྷིཀྑུནོ པཱཊིཀངྑཾ – ཨརིཡཾ ཨཊྛངྒིཀཾ མགྒཾ བྷཱཝེསྶཏི, ཨརིཡཾ ཨཊྛངྒིཀཾ མགྒཾ བཧུལཱིཀརིསྶཏི. ཀཐཉྩ, བྷིཀྑཝེ, བྷིཀྑུ ཀལྱཱཎམིཏྟོ ཨརིཡཾ ཨཊྛངྒིཀཾ མགྒཾ བྷཱཝེཏི, ཨརིཡཾ ཨཊྛངྒིཀཾ མགྒཾ བཧུལཱིཀརོཏི? ཨིདྷ, བྷིཀྑཝེ, བྷིཀྑུ སམྨཱདིཊྛིཾ བྷཱཝེཏི རཱགཝིནཡཔརིཡོསཱནཾ དོསཝིནཡཔརིཡོསཱནཾ མོཧཝིནཡཔརིཡོསཱནཾ…པེ… སམྨཱསམཱདྷིཾ བྷཱཝེཏི རཱགཝིནཡཔརིཡོསཱནཾ དོསཝིནཡཔརིཡོསཱནཾ མོཧཝིནཡཔརིཡོསཱནཾ. ཨེཝཾ ཁོ, བྷིཀྑཝེ, བྷིཀྑུ ཀལྱཱཎམིཏྟོ ཨརིཡཾ ཨཊྛངྒིཀཾ མགྒཾ བྷཱཝེཏི, ཨརིཡཾ ཨཊྛངྒིཀཾ མགྒཾ བཧུལཱིཀརོཏཱི’’ཏི. པཋམཾ.

༢-༦. སཱིལསམྤདཱདིསུཏྟཔཉྩཀཾ

༨༥-༨༩. ‘‘ནཱཧཾ, བྷིཀྑཝེ, ཨཉྙཾ ཨེཀདྷམྨམྤི སམནུཔསྶཱམི, ཡེན ཨནུཔྤནྣོ ཝཱ ཨརིཡོ ཨཊྛངྒིཀོ མགྒོ ཨུཔྤཛྫཏི, ཨུཔྤནྣོ ཝཱ ཨརིཡོ ཨཊྛངྒིཀོ མགྒོ བྷཱཝནཱཔཱརིཔཱུརིཾ གཙྪཏི, ཡཐཡིདཾ, བྷིཀྑཝེ, སཱིལསམྤདཱ…པེ… ཡཐཡིདཾ, བྷིཀྑཝེ, ཚནྡསམྤདཱ…པེ… ཡཐཡིདཾ, བྷིཀྑཝེ, ཨཏྟསམྤདཱ…པེ… ཡཐཡིདཾ, བྷིཀྑཝེ, དིཊྛིསམྤདཱ…པེ… ཡཐཡིདཾ, བྷིཀྑཝེ, ཨཔྤམཱདསམྤདཱ…པེ…. ཚཊྛཾ.

༧. ཡོནིསོམནསིཀཱརསམྤདཱསུཏྟཾ

༩༠. ‘‘ཡཐཡིདཾ, བྷིཀྑཝེ, ཡོནིསོམནསིཀཱརསམྤདཱ. ཡོནིསོམནསིཀཱརསམྤནྣསྶེཏཾ, བྷིཀྑཝེ, བྷིཀྑུནོ པཱཊིཀངྑཾ – ཨརིཡཾ ཨཊྛངྒིཀཾ མགྒཾ བྷཱཝེསྶཏི, ཨརིཡཾ ཨཊྛངྒིཀཾ མགྒཾ བཧུལཱིཀརིསྶཏི. ཀཐཉྩ, བྷིཀྑཝེ, བྷིཀྑུ ཡོནིསོམནསིཀཱརསམྤནྣོ ཨརིཡཾ ཨཊྛངྒིཀཾ མགྒཾ བྷཱཝེཏི, ཨརིཡཾ ཨཊྛངྒིཀཾ མགྒཾ བཧུལཱིཀརོཏི? ཨིདྷ, བྷིཀྑཝེ, བྷིཀྑུ སམྨཱདིཊྛིཾ བྷཱཝེཏི རཱགཝིནཡཔརིཡོསཱནཾ དོསཝིནཡཔརིཡོསཱནཾ མོཧཝིནཡཔརིཡོསཱནཾ…པེ… སམྨཱསམཱདྷིཾ བྷཱཝེཏི རཱགཝིནཡཔརིཡོསཱནཾ དོསཝིནཡཔརིཡོསཱནཾ མོཧཝིནཡཔརིཡོསཱནཾ. ཨེཝཾ ཁོ, བྷིཀྑཝེ, བྷིཀྑུ ཡོནིསོམནསིཀཱརསམྤནྣོ ཨརིཡཾ ཨཊྛངྒིཀཾ མགྒཾ བྷཱཝེཏི, ཨརིཡཾ ཨཊྛངྒིཀཾ མགྒཾ བཧུལཱིཀརོཏཱི’’ཏི. སཏྟམཾ.

དུཏིཡཨེཀདྷམྨཔེཡྻཱལཝགྒོ ཨཊྛམོ.

ཏསྶུདྡཱནཾ –

ཀལྱཱཎམིཏྟཾ སཱིལཉྩ, ཚནྡོ ཙ ཨཏྟསམྤདཱ;

དིཊྛི ཙ ཨཔྤམཱདོ ཙ, ཡོནིསོ བྷཝཏི སཏྟམཾ.

༡. གངྒཱཔེཡྻཱལཝགྒོ

༡. པཋམཔཱཙཱིནནིནྣསུཏྟཾ

༩༡. སཱཝཏྠིནིདཱནཾ. ‘‘སེཡྻཐཱཔི, བྷིཀྑཝེ, གངྒཱ ནདཱི པཱཙཱིནནིནྣཱ པཱཙཱིནཔོཎཱ པཱཙཱིནཔབྦྷཱརཱ; ཨེཝམེཝ ཁོ, བྷིཀྑཝེ, བྷིཀྑུ ཨརིཡཾ ཨཊྛངྒིཀཾ མགྒཾ བྷཱཝེནྟོ ཨརིཡཾ ཨཊྛངྒིཀཾ མགྒཾ བཧུལཱིཀརོནྟོ ནིབྦཱནནིནྣོ ཧོཏི ནིབྦཱནཔོཎོ ནིབྦཱནཔབྦྷཱརོ. ཀཐཉྩ, བྷིཀྑཝེ, བྷིཀྑུ ཨརིཡཾ ཨཊྛངྒིཀཾ མགྒཾ བྷཱཝེནྟོ ཨརིཡཾ ཨཊྛངྒིཀཾ མགྒཾ བཧུལཱིཀརོནྟོ ནིབྦཱནནིནྣོ ཧོཏི ནིབྦཱནཔོཎོ ནིབྦཱནཔབྦྷཱརོ? ཨིདྷ, བྷིཀྑཝེ, བྷིཀྑུ སམྨཱདིཊྛིཾ བྷཱཝེཏི ཝིཝེཀནིསྶིཏཾ ཝིརཱགནིསྶིཏཾ ནིརོདྷནིསྶིཏཾ ཝོསྶགྒཔརིཎཱམིཾ…པེ… སམྨཱསམཱདྷིཾ བྷཱཝེཏི ཝིཝེཀནིསྶིཏཾ ཝིརཱགནིསྶིཏཾ ནིརོདྷནིསྶིཏཾ ཝོསྶགྒཔརིཎཱམིཾ. ཨེཝཾ ཁོ, བྷིཀྑཝེ, བྷིཀྑུ ཨརིཡཾ ཨཊྛངྒིཀཾ མགྒཾ བྷཱཝེནྟོ ཨརིཡཾ ཨཊྛངྒིཀཾ མགྒཾ བཧུལཱིཀརོནྟོ ནིབྦཱནནིནྣོ ཧོཏི ནིབྦཱནཔོཎོ ནིབྦཱནཔབྦྷཱརོ’’ཏི. པཋམཾ.

༢-༥. དུཏིཡཱདིཔཱཙཱིནནིནྣསུཏྟཙཏུཀྐཾ

༩༢-༩༥. ‘‘སེཡྻཐཱཔི, བྷིཀྑཝེ, ཡམུནཱ ནདཱི པཱཙཱིནནིནྣཱ པཱཙཱིནཔོཎཱ པཱཙཱིནཔབྦྷཱརཱ; ཨེཝམེཝ ཁོ, བྷིཀྑཝེ…པེ… སེཡྻཐཱཔི, བྷིཀྑཝེ, ཨཙིརཝཏཱི ནདཱི པཱཙཱིནནིནྣཱ པཱཙཱིནཔོཎཱ པཱཙཱིནཔབྦྷཱརཱ; ཨེཝམེཝ ཁོ, བྷིཀྑཝེ…པེ… སེཡྻཐཱཔི, བྷིཀྑཝེ, སརབྷཱུ ནདཱི པཱཙཱིནནིནྣཱ པཱཙཱིནཔོཎཱ པཱཙཱིནཔབྦྷཱརཱ; ཨེཝམེཝ ཁོ, བྷིཀྑཝེ…པེ… སེཡྻཐཱཔི, བྷིཀྑཝེ, མཧཱི ནདཱི པཱཙཱིནནིནྣཱ པཱཙཱིནཔོཎཱ པཱཙཱིནཔབྦྷཱརཱ; ཨེཝམེཝ ཁོ, བྷིཀྑཝེ…པེ…. པཉྩམཾ.

༦. ཚཊྛཔཱཙཱིནནིནྣསུཏྟཾ

༩༦. ‘‘སེཡྻཐཱཔི, བྷིཀྑཝེ, ཡཱ ཀཱཙིམཱ མཧཱནདིཡོ, སེཡྻཐིདཾ – གངྒཱ, ཡམུནཱ, ཨཙིརཝཏཱི, སརབྷཱུ, མཧཱི, སབྦཱ ཏཱ པཱཙཱིནནིནྣཱ པཱཙཱིནཔོཎཱ པཱཙཱིནཔབྦྷཱརཱ; ཨེཝམེཝ ཁོ, བྷིཀྑཝེ, བྷིཀྑུ ཨརིཡཾ ཨཊྛངྒིཀཾ མགྒཾ བྷཱཝེནྟོ ཨརིཡཾ ཨཊྛངྒིཀཾ མགྒཾ བཧུལཱིཀརོནྟོ ནིབྦཱནནིནྣོ ཧོཏི ནིབྦཱནཔོཎོ ནིབྦཱནཔབྦྷཱརོ. ཀཐཉྩ, བྷིཀྑཝེ, བྷིཀྑུ ཨརིཡཾ ཨཊྛངྒིཀཾ མགྒཾ བྷཱཝེནྟོ ཨརིཡཾ ཨཊྛངྒིཀཾ མགྒཾ བཧུལཱིཀརོནྟོ ནིབྦཱནནིནྣོ ཧོཏི ནིབྦཱནཔོཎོ ནིབྦཱནཔབྦྷཱརོ? ཨིདྷ, བྷིཀྑཝེ, བྷིཀྑུ སམྨཱདིཊྛིཾ བྷཱཝེཏི ཝིཝེཀནིསྶིཏཾ…པེ… སམྨཱསམཱདྷིཾ བྷཱཝེཏི ཝིཝེཀནིསྶིཏཾ ཝིརཱགནིསྶིཏཾ ནིརོདྷནིསྶིཏཾ ཝོསྶགྒཔརིཎཱམིཾ. ཨེཝཾ ཁོ, བྷིཀྑཝེ, བྷིཀྑུ ཨརིཡཾ ཨཊྛངྒིཀཾ མགྒཾ བྷཱཝེནྟོ ཨརིཡཾ ཨཊྛངྒིཀཾ མགྒཾ བཧུལཱིཀརོནྟོ ནིབྦཱནནིནྣོ ཧོཏི ནིབྦཱནཔོཎོ ནིབྦཱནཔབྦྷཱརོ’’ཏི. ཚཊྛཾ.

༡. པཋམསམུདྡནིནྣསུཏྟཾ

༩༧. ‘‘སེཡྻཐཱཔི, བྷིཀྑཝེ, གངྒཱ ནདཱི སམུདྡནིནྣཱ སམུདྡཔོཎཱ སམུདྡཔབྦྷཱརཱ; ཨེཝམེཝ ཁོ, བྷིཀྑཝེ, བྷིཀྑུ ཨརིཡཾ ཨཊྛངྒིཀཾ མགྒཾ བྷཱཝེནྟོ ཨརིཡཾ ཨཊྛངྒིཀཾ མགྒཾ བཧུལཱིཀརོནྟོ ནིབྦཱནནིནྣོ ཧོཏི ནིབྦཱནཔོཎོ ནིབྦཱནཔབྦྷཱརོ. ཀཐཉྩ, བྷིཀྑཝེ, བྷིཀྑུ ཨརིཡཾ ཨཊྛངྒིཀཾ མགྒཾ བྷཱཝེནྟོ ཨརིཡཾ ཨཊྛངྒིཀཾ མགྒཾ བཧུལཱིཀརོནྟོ ནིབྦཱནནིནྣོ ཧོཏི ནིབྦཱནཔོཎོ ནིབྦཱནཔབྦྷཱརོ? ཨིདྷ, བྷིཀྑཝེ, བྷིཀྑུ སམྨཱདིཊྛིཾ བྷཱཝེཏི ཝིཝེཀནིསྶིཏཾ…པེ… སམྨཱསམཱདྷིཾ བྷཱཝེཏི ཝིཝེཀནིསྶིཏཾ ཝིརཱགནིསྶིཏཾ ནིརོདྷནིསྶིཏཾ ཝོསྶགྒཔརིཎཱམིཾ. ཨེཝཾ ཁོ, བྷིཀྑཝེ, བྷིཀྑུ ཨརིཡཾ ཨཊྛངྒིཀཾ མགྒཾ བྷཱཝེནྟོ ཨརིཡཾ ཨཊྛངྒིཀཾ མགྒཾ བཧུལཱིཀརོནྟོ ནིབྦཱནནིནྣོ ཧོཏི ནིབྦཱནཔོཎོ ནིབྦཱནཔབྦྷཱརོ’’ཏི. པཋམཾ.

༢-༦. དུཏིཡཱདིསམུདྡནིནྣསུཏྟཔཉྩཀཾ

༩༨-༡༠༢. ‘‘སེཡྻཐཱཔི, བྷིཀྑཝེ, ཡམུནཱ ནདཱི སམུདྡནིནྣཱ སམུདྡཔོཎཱ སམུདྡཔབྦྷཱརཱ; ཨེཝམེཝ ཁོ, བྷིཀྑཝེ, བྷིཀྑུ…པེ… སེཡྻཐཱཔི, བྷིཀྑཝེ, ཨཙིརཝཏཱི ནདཱི སམུདྡནིནྣཱ སམུདྡཔོཎཱ སམུདྡཔབྦྷཱརཱ; ཨེཝམེཝ ཁོ, བྷིཀྑཝེ, བྷིཀྑུ…པེ… སེཡྻཐཱཔི, བྷིཀྑཝེ, སརབྷཱུ ནདཱི སམུདྡནིནྣཱ སམུདྡཔོཎཱ སམུདྡཔབྦྷཱརཱ; ཨེཝམེཝ ཁོ, བྷིཀྑཝེ, བྷིཀྑུ…པེ… སེཡྻཐཱཔི, བྷིཀྑཝེ, མཧཱི ནདཱི སམུདྡནིནྣཱ སམུདྡཔོཎཱ སམུདྡཔབྦྷཱརཱ; ཨེཝམེཝ ཁོ, བྷིཀྑཝེ, བྷིཀྑུ…པེ… སེཡྻཐཱཔི, བྷིཀྑཝེ, ཡཱ ཀཱཙིམཱ མཧཱནདིཡོ, སེཡྻཐིདཾ – གངྒཱ, ཡམུནཱ, ཨཙིརཝཏཱི, སརབྷཱུ, མཧཱི, སབྦཱ ཏཱ སམུདྡནིནྣཱ སམུདྡཔོཎཱ སམུདྡཔབྦྷཱརཱ; ཨེཝམེཝ ཁོ, བྷིཀྑཝེ, བྷིཀྑུ ཨརིཡཾ ཨཊྛངྒིཀཾ མགྒཾ བྷཱཝེནྟོ ཨརིཡཾ ཨཊྛངྒིཀཾ མགྒཾ བཧུལཱིཀརོནྟོ ནིབྦཱནནིནྣོ ཧོཏི ནིབྦཱནཔོཎོ ནིབྦཱནཔབྦྷཱརོ. ཀཐཉྩ, བྷིཀྑཝེ, བྷིཀྑུ ཨརིཡཾ ཨཊྛངྒིཀཾ མགྒཾ བྷཱཝེནྟོ ཨརིཡཾ ཨཊྛངྒིཀཾ མགྒཾ བཧུལཱིཀརོནྟོ ནིབྦཱནནིནྣོ ཧོཏི ནིབྦཱནཔོཎོ ནིབྦཱནཔབྦྷཱརོ? ཨིདྷ, བྷིཀྑཝེ, བྷིཀྑུ སམྨཱདིཊྛིཾ བྷཱཝེཏི ཝིཝེཀནིསྶིཏཾ ཝིརཱགནིསྶིཏཾ ནིརོདྷནིསྶིཏཾ ཝོསྶགྒཔརིཎཱམིཾ…པེ… སམྨཱསམཱདྷིཾ བྷཱཝེཏི ཝིཝེཀནིསྶིཏཾ ཝིརཱགནིསྶིཏཾ ནིརོདྷནིསྶིཏཾ ཝོསྶགྒཔརིཎཱམིཾ. ཨེཝཾ ཁོ, བྷིཀྑཝེ, བྷིཀྑུ ཨརིཡཾ ཨཊྛངྒིཀཾ མགྒཾ བྷཱཝེནྟོ ཨརིཡཾ ཨཊྛངྒིཀཾ མགྒཾ བཧུལཱིཀརོནྟོ ནིབྦཱནནིནྣོ ཧོཏི ནིབྦཱནཔོཎོ ནིབྦཱནཔབྦྷཱརོ’’ཏི. ཚཊྛཾ.

གངྒཱཔེཡྻཱལཝགྒོ པཋམོ.

ཏསྶུདྡཱནཾ –

ཚ པཱཙཱིནཏོ ནིནྣཱ, ཚ ནིནྣཱ ཙ སམུདྡཏོ;

ཨེཏེ དྭེ ཚ དྭཱདས ཧོནྟི, ཝགྒོ ཏེན པཝུཙྩཏཱིཏི;

གངྒཱཔེཡྻཱལཱི པཱཙཱིནནིནྣཝཱཙནམགྒཱི, ཝིཝེཀནིསྶིཏཾ དྭཱདསཀཱི པཋམཀཱི.

༢. དུཏིཡགངྒཱཔེཡྻཱལཝགྒོ

༡. པཋམཔཱཙཱིནནིནྣསུཏྟཾ

༡༠༣. ‘‘སེཡྻཐཱཔི, བྷིཀྑཝེ, གངྒཱ ནདཱི པཱཙཱིནནིནྣཱ པཱཙཱིནཔོཎཱ པཱཙཱིནཔབྦྷཱརཱ; ཨེཝམེཝ ཁོ, བྷིཀྑཝེ, བྷིཀྑུ ཨརིཡཾ ཨཊྛངྒིཀཾ མགྒཾ བྷཱཝེནྟོ ཨརིཡཾ ཨཊྛངྒིཀཾ མགྒཾ བཧུལཱིཀརོནྟོ ནིབྦཱནནིནྣོ ཧོཏི ནིབྦཱནཔོཎོ ནིབྦཱནཔབྦྷཱརོ. ཀཐཉྩ, བྷིཀྑཝེ, བྷིཀྑུ ཨརིཡཾ ཨཊྛངྒིཀཾ མགྒཾ བྷཱཝེནྟོ ཨརིཡཾ ཨཊྛངྒིཀཾ མགྒཾ བཧུལཱིཀརོནྟོ ནིབྦཱནནིནྣོ ཧོཏི ནིབྦཱནཔོཎོ ནིབྦཱནཔབྦྷཱརོ? ཨིདྷ, བྷིཀྑཝེ, བྷིཀྑུ སམྨཱདིཊྛིཾ བྷཱཝེཏི རཱགཝིནཡཔརིཡོསཱནཾ དོསཝིནཡཔརིཡོསཱནཾ མོཧཝིནཡཔརིཡོསཱནཾ…པེ… སམྨཱསམཱདྷིཾ བྷཱཝེཏི རཱགཝིནཡཔརིཡོསཱནཾ དོསཝིནཡཔརིཡོསཱནཾ མོཧཝིནཡཔརིཡོསཱནཾ. ཨེཝཾ ཁོ, བྷིཀྑཝེ, བྷིཀྑུ ཨརིཡཾ ཨཊྛངྒིཀཾ མགྒཾ བྷཱཝེནྟོ ཨརིཡཾ ཨཊྛངྒིཀཾ མགྒཾ བཧུལཱིཀརོནྟོ ནིབྦཱནནིནྣོ ཧོཏི ནིབྦཱནཔོཎོ ནིབྦཱནཔབྦྷཱརོ’’ཏི. པཋམཾ.

༢-༦. དུཏིཡཱདིཔཱཙཱིནནིནྣསུཏྟཔཉྩཀཾ

༡༠༤. ‘‘སེཡྻཐཱཔི, བྷིཀྑཝེ, ཡམུནཱ ནདཱི པཱཙཱིནནིནྣཱ པཱཙཱིནཔོཎཱ པཱཙཱིནཔབྦྷཱརཱ; ཨེཝམེཝ ཁོ, བྷིཀྑཝེ, བྷིཀྑུ…པེ… དུཏིཡཾ.

༡༠༥. ‘‘སེཡྻཐཱཔི, བྷིཀྑཝེ, ཨཙིརཝཏཱི ནདཱི པཱཙཱིནནིནྣཱ པཱཙཱིནཔོཎཱ པཱཙཱིནཔབྦྷཱརཱ; ཨེཝམེཝ ཁོ, བྷིཀྑཝེ, བྷིཀྑུ…པེ… ཏཏིཡཾ.

༡༠༦. ‘‘སེཡྻཐཱཔི, བྷིཀྑཝེ, སརབྷཱུ ནདཱི པཱཙཱིནནིནྣཱ པཱཙཱིནཔོཎཱ པཱཙཱིནཔབྦྷཱརཱ; ཨེཝམེཝ ཁོ, བྷིཀྑཝེ, བྷིཀྑུ…པེ… ཙཏུཏྠཾ.

༡༠༧. ‘‘སེཡྻཐཱཔི, བྷིཀྑཝེ, མཧཱི ནདཱི པཱཙཱིནནིནྣཱ པཱཙཱིནཔོཎཱ པཱཙཱིནཔབྦྷཱརཱ; ཨེཝམེཝ ཁོ, བྷིཀྑཝེ, བྷིཀྑུ…པེ… པཉྩམཾ.

༡༠༨. ‘‘སེཡྻཐཱཔི, བྷིཀྑཝེ, ཡཱ ཀཱཙིམཱ མཧཱནདིཡོ, སེཡྻཐིདཾ – གངྒཱ, ཡམུནཱ, ཨཙིརཝཏཱི, སརབྷཱུ, མཧཱི, སབྦཱ ཏཱ པཱཙཱིནནིནྣཱ པཱཙཱིནཔོཎཱ པཱཙཱིནཔབྦྷཱརཱ; ཨེཝམེཝ ཁོ, བྷིཀྑཝེ, བྷིཀྑུ…པེ… ཚཊྛཾ.

༡. པཋམསམུདྡནིནྣསུཏྟཾ

༡༠༩. ‘‘སེཡྻཐཱཔི, བྷིཀྑཝེ, གངྒཱ ནདཱི སམུདྡནིནྣཱ སམུདྡཔོཎཱ སམུདྡཔབྦྷཱརཱ; ཨེཝམེཝ ཁོ, བྷིཀྑཝེ, བྷིཀྑུ ཨརིཡཾ ཨཊྛངྒིཀཾ མགྒཾ བྷཱཝེནྟོ ཨརིཡཾ ཨཊྛངྒིཀཾ མགྒཾ བཧུལཱིཀརོནྟོ ནིབྦཱནནིནྣོ ཧོཏི ནིབྦཱནཔོཎོ ནིབྦཱནཔབྦྷཱརོ. ཀཐཉྩ, བྷིཀྑཝེ, བྷིཀྑུ ཨརིཡཾ ཨཊྛངྒིཀཾ མགྒཾ བྷཱཝེནྟོ ཨརིཡཾ ཨཊྛངྒིཀཾ མགྒཾ བཧུལཱིཀརོནྟོ ནིབྦཱནནིནྣོ ཧོཏི ནིབྦཱནཔོཎོ ནིབྦཱནཔབྦྷཱརོ? ཨིདྷ, བྷིཀྑཝེ, བྷིཀྑུ སམྨཱདིཊྛིཾ བྷཱཝེཏི རཱགཝིནཡཔརིཡོསཱནཾ དོསཝིནཡཔརིཡོསཱནཾ མོཧཝིནཡཔརིཡོསཱནཾ…པེ… སམྨཱསམཱདྷིཾ བྷཱཝེཏི རཱགཝིནཡཔརིཡོསཱནཾ དོསཝིནཡཔརིཡོསཱནཾ མོཧཝིནཡཔརིཡོསཱནཾ. ཨེཝཾ ཁོ, བྷིཀྑཝེ, བྷིཀྑུ ཨརིཡཾ ཨཊྛངྒིཀཾ མགྒཾ བྷཱཝེནྟོ ཨརིཡཾ ཨཊྛངྒིཀཾ མགྒཾ བཧུལཱིཀརོནྟོ ནིབྦཱནནིནྣོ ཧོཏི ནིབྦཱནཔོཎོ ནིབྦཱནཔབྦྷཱརོ’’ཏི. པཋམཾ.

༢-༦. དུཏིཡཱདིསམུདྡནིནྣསུཏྟཔཉྩཀཾ

༡༡༠. ‘‘སེཡྻཐཱཔི, བྷིཀྑཝེ, ཡམུནཱ ནདཱི སམུདྡནིནྣཱ སམུདྡཔོཎཱ སམུདྡཔབྦྷཱརཱ; ཨེཝམེཝ ཁོ, བྷིཀྑཝེ, བྷིཀྑུ…པེ… དུཏིཡཾ.

༡༡༡. ‘‘སེཡྻཐཱཔི, བྷིཀྑཝེ, ཨཙིརཝཏཱི ནདཱི སམུདྡནིནྣཱ སམུདྡཔོཎཱ སམུདྡཔབྦྷཱརཱ; ཨེཝམེཝ ཁོ, བྷིཀྑཝེ, བྷིཀྑུ…པེ… ཏཏིཡཾ.

༡༡༢. ‘‘སེཡྻཐཱཔི, བྷིཀྑཝེ, སརབྷཱུ ནདཱི སམུདྡནིནྣཱ སམུདྡཔོཎཱ སམུདྡཔབྦྷཱརཱ; ཨེཝམེཝ ཁོ, བྷིཀྑཝེ, བྷིཀྑུ…པེ… ཙཏུཏྠཾ.

༡༡༣. ‘‘སེཡྻཐཱཔི, བྷིཀྑཝེ, མཧཱི ནདཱི སམུདྡནིནྣཱ སམུདྡཔོཎཱ སམུདྡཔབྦྷཱརཱ; ཨེཝམེཝ ཁོ, བྷིཀྑཝེ, བྷིཀྑུ…པེ… པཉྩམཾ.

༡༡༤. ‘‘སེཡྻཐཱཔི, བྷིཀྑཝེ, ཡཱ ཀཱཙིམཱ མཧཱནདིཡོ, སེཡྻཐིདཾ – གངྒཱ, ཡམུནཱ, ཨཙིརཝཏཱི, སརབྷཱུ, མཧཱི, སབྦཱ ཏཱ སམུདྡནིནྣཱ སམུདྡཔོཎཱ སམུདྡཔབྦྷཱརཱ; ཨེཝམེཝ ཁོ, བྷིཀྑཝེ, བྷིཀྑུ ཨརིཡཾ ཨཊྛངྒིཀཾ མགྒཾ བྷཱཝེནྟོ ཨརིཡཾ ཨཊྛངྒིཀཾ མགྒཾ བཧུལཱིཀརོནྟོ ནིབྦཱནནིནྣོ ཧོཏི ནིབྦཱནཔོཎོ ནིབྦཱནཔབྦྷཱརོ. ཀཐཉྩ, བྷིཀྑཝེ, བྷིཀྑུ ཨརིཡཾ ཨཊྛངྒིཀཾ མགྒཾ བྷཱཝེནྟོ ཨརིཡཾ ཨཊྛངྒིཀཾ མགྒཾ བཧུལཱིཀརོནྟོ ནིབྦཱནནིནྣོ ཧོཏི ནིབྦཱནཔོཎོ ནིབྦཱནཔབྦྷཱརོ? ཨིདྷ, བྷིཀྑཝེ, བྷིཀྑུ སམྨཱདིཊྛིཾ བྷཱཝེཏི རཱགཝིནཡཔརིཡོསཱནཾ དོསཝིནཡཔརིཡོསཱནཾ མོཧཝིནཡཔརིཡོསཱནཾ…པེ… སམྨཱསམཱདྷིཾ བྷཱཝེཏི རཱགཝིནཡཔརིཡོསཱནཾ དོསཝིནཡཔརིཡོསཱནཾ མོཧཝིནཡཔརིཡོསཱནཾ. ཨེཝཾ ཁོ, བྷིཀྑཝེ, བྷིཀྑུ ཨརིཡཾ ཨཊྛངྒིཀཾ མགྒཾ བྷཱཝེནྟོ ཨརིཡཾ ཨཊྛངྒིཀཾ མགྒཾ བཧུལཱིཀརོནྟོ ནིབྦཱནནིནྣོ ཧོཏི ནིབྦཱནཔོཎོ ནིབྦཱནཔབྦྷཱརོ’’ཏི. ཚཊྛཾ.

(རཱགཝིནཡདྭཱདསཀཱི དུཏིཡཀཱི སམུདྡནིནྣནྟི).

༡. པཋམཔཱཙཱིནནིནྣསུཏྟཾ

༡༡༥. ‘‘སེཡྻཐཱཔི, བྷིཀྑཝེ, གངྒཱ ནདཱི པཱཙཱིནནིནྣཱ པཱཙཱིནཔོཎཱ པཱཙཱིནཔབྦྷཱརཱ; ཨེཝམེཝ ཁོ, བྷིཀྑཝེ, བྷིཀྑུ ཨརིཡཾ ཨཊྛངྒིཀཾ མགྒཾ བྷཱཝེནྟོ ཨརིཡཾ ཨཊྛངྒིཀཾ མགྒཾ བཧུལཱིཀརོནྟོ ནིབྦཱནནིནྣོ ཧོཏི ནིབྦཱནཔོཎོ ནིབྦཱནཔབྦྷཱརོ. ཀཐཉྩ, བྷིཀྑཝེ, བྷིཀྑུ ཨརིཡཾ ཨཊྛངྒིཀཾ མགྒཾ བྷཱཝེནྟོ ཨརིཡཾ ཨཊྛངྒིཀཾ མགྒཾ བཧུལཱིཀརོནྟོ ནིབྦཱནནིནྣོ ཧོཏི ནིབྦཱནཔོཎོ ནིབྦཱནཔབྦྷཱརོ? ཨིདྷ, བྷིཀྑཝེ, བྷིཀྑུ སམྨཱདིཊྛིཾ བྷཱཝེཏི ཨམཏོགདྷཾ ཨམཏཔརཱཡནཾ ཨམཏཔརིཡོསཱནཾ…པེ… སམྨཱསམཱདྷིཾ བྷཱཝེཏི ཨམཏོགདྷཾ ཨམཏཔརཱཡནཾ ཨམཏཔརིཡོསཱནཾ. ཨེཝཾ ཁོ, བྷིཀྑཝེ, བྷིཀྑུ ཨརིཡཾ ཨཊྛངྒིཀཾ མགྒཾ བྷཱཝེནྟོ ཨརིཡཾ ཨཊྛངྒིཀཾ མགྒཾ བཧུལཱིཀརོནྟོ ནིབྦཱནནིནྣོ ཧོཏི ནིབྦཱནཔོཎོ ནིབྦཱནཔབྦྷཱརོ’’ཏི. པཋམཾ.

༢-༦. དུཏིཡཱདིཔཱཙཱིནནིནྣསུཏྟཔཉྩཀཾ

༡༡༦. སེཡྻཐཱཔི, བྷིཀྑཝེ, ཡམུནཱ ནདཱི པཱཙཱིནནིནྣཱ པཱཙཱིནཔོཎཱ པཱཙཱིནཔབྦྷཱརཱ; ཨེཝམེཝ ཁོ, བྷིཀྑཝེ, བྷིཀྑུ…པེ… དུཏིཡཾ.

༡༡༧. ‘‘སེཡྻཐཱཔི, བྷིཀྑཝེ, ཨཙིརཝཏཱི ནདཱི པཱཙཱིནནིནྣཱ པཱཙཱིནཔོཎཱ པཱཙཱིནཔབྦྷཱརཱ; ཨེཝམེཝ ཁོ, བྷིཀྑཝེ, བྷིཀྑུ…པེ… ཏཏིཡཾ.

༡༡༨. ‘‘སེཡྻཐཱཔི, བྷིཀྑཝེ, སརབྷཱུ ནདཱི པཱཙཱིནནིནྣཱ པཱཙཱིནཔོཎཱ པཱཙཱིནཔབྦྷཱརཱ; ཨེཝམེཝ ཁོ, བྷིཀྑཝེ, བྷིཀྑུ…པེ… ཙཏུཏྠཾ.

༡༡༩. ‘‘སེཡྻཐཱཔི, བྷིཀྑཝེ, མཧཱི ནདཱི པཱཙཱིནནིནྣཱ པཱཙཱིནཔོཎཱ པཱཙཱིནཔབྦྷཱརཱ; ཨེཝམེཝ ཁོ, བྷིཀྑཝེ, བྷིཀྑུ…པེ… པཉྩམཾ.

༡༢༠. ‘‘སེཡྻཐཱཔི, བྷིཀྑཝེ, ཡཱ ཀཱཙིམཱ མཧཱནདིཡོ, སེཡྻཐིདཾ – གངྒཱ, ཡམུནཱ, ཨཙིརཝཏཱི, སརབྷཱུ, མཧཱི, སབྦཱ ཏཱ པཱཙཱིནནིནྣཱ པཱཙཱིནཔོཎཱ པཱཙཱིནཔབྦྷཱརཱ; ཨེཝམེཝ ཁོ, བྷིཀྑཝེ, བྷིཀྑུ…པེ… ཚཊྛཾ.

༡. པཋམསམུདྡནིནྣསུཏྟཾ

༡༢༡. ‘‘སེཡྻཐཱཔི, བྷིཀྑཝེ, གངྒཱ ནདཱི སམུདྡནིནྣཱ སམུདྡཔོཎཱ སམུདྡཔབྦྷཱརཱ; ཨེཝམེཝ ཁོ, བྷིཀྑཝེ, བྷིཀྑུ ཨརིཡཾ ཨཊྛངྒིཀཾ མགྒཾ བྷཱཝེནྟོ ཨརིཡཾ ཨཊྛངྒིཀཾ མགྒཾ བཧུལཱིཀརོནྟོ ནིབྦཱནནིནྣོ ཧོཏི ནིབྦཱནཔོཎོ ནིབྦཱནཔབྦྷཱརོ. ཀཐཉྩ, བྷིཀྑཝེ, བྷིཀྑུ ཨརིཡཾ ཨཊྛངྒིཀཾ མགྒཾ བྷཱཝེནྟོ ཨརིཡཾ ཨཊྛངྒིཀཾ མགྒཾ བཧུལཱིཀརོནྟོ ནིབྦཱནནིནྣོ ཧོཏི ནིབྦཱནཔོཎོ ནིབྦཱནཔབྦྷཱརོ? ཨིདྷ, བྷིཀྑཝེ, བྷིཀྑུ སམྨཱདིཊྛིཾ བྷཱཝེཏི ཨམཏོགདྷཾ ཨམཏཔརཱཡནཾ ཨམཏཔརིཡོསཱནཾ…པེ… སམྨཱསམཱདྷིཾ བྷཱཝེཏི ཨམཏོགདྷཾ ཨམཏཔརཱཡནཾ ཨམཏཔརིཡོསཱནཾ. ཨེཝཾ ཁོ, བྷིཀྑཝེ, བྷིཀྑུ ཨརིཡཾ ཨཊྛངྒིཀཾ མགྒཾ བྷཱཝེནྟོ ཨརིཡཾ ཨཊྛངྒིཀཾ མགྒཾ བཧུལཱིཀརོནྟོ ནིབྦཱནནིནྣོ ཧོཏི ནིབྦཱནཔོཎོ ནིབྦཱནཔབྦྷཱརོ’’ཏི. པཋམཾ.

༢-༦. དུཏིཡཱདིསམུདྡནིནྣསུཏྟཔཉྩཀཾ

༡༢༢-༡༢༦. ‘‘སེཡྻཐཱཔི, བྷིཀྑཝེ, ཡམུནཱ ནདཱི སམུདྡནིནྣཱ སམུདྡཔོཎཱ སམུདྡཔབྦྷཱརཱ; ཨེཝམེཝ ཁོ, བྷིཀྑཝེ, བྷིཀྑུ…པེ… སེཡྻཐཱཔི, བྷིཀྑཝེ, ཨཙིརཝཏཱི ནདཱི སམུདྡནིནྣཱ སམུདྡཔོཎཱ སམུདྡཔབྦྷཱརཱ; ཨེཝམེཝ ཁོ, བྷིཀྑཝེ, བྷིཀྑུ…པེ… སེཡྻཐཱཔི, བྷིཀྑཝེ, སརབྷཱུ ནདཱི སམུདྡནིནྣཱ སམུདྡཔོཎཱ སམུདྡཔབྦྷཱརཱ; ཨེཝམེཝ ཁོ, བྷིཀྑཝེ, བྷིཀྑུ…པེ… སེཡྻཐཱཔི, བྷིཀྑཝེ, མཧཱི ནདཱི སམུདྡནིནྣཱ སམུདྡཔོཎཱ སམུདྡཔབྦྷཱརཱ; ཨེཝམེཝ ཁོ, བྷིཀྑཝེ, བྷིཀྑུ…པེ… སེཡྻཐཱཔི, བྷིཀྑཝེ, ཡཱ ཀཱཙིམཱ མཧཱནདིཡོ, སེཡྻཐིདཾ – གངྒཱ, ཡམུནཱ, ཨཙིརཝཏཱི, སརབྷཱུ, མཧཱི, སབྦཱ ཏཱ སམུདྡནིནྣཱ སམུདྡཔོཎཱ སམུདྡཔབྦྷཱརཱ; ཨེཝམེཝ ཁོ, བྷིཀྑཝེ, བྷིཀྑུ ཨརིཡཾ ཨཊྛངྒིཀཾ མགྒཾ བྷཱཝེནྟོ ཨརིཡཾ ཨཊྛངྒིཀཾ མགྒཾ བཧུལཱིཀརོནྟོ ནིབྦཱནནིནྣོ ཧོཏི ནིབྦཱནཔོཎོ ནིབྦཱནཔབྦྷཱརོ. ཀཐཉྩ, བྷིཀྑཝེ, བྷིཀྑུ ཨརིཡཾ ཨཊྛངྒིཀཾ མགྒཾ བྷཱཝེནྟོ ཨརིཡཾ ཨཊྛངྒིཀཾ མགྒཾ བཧུལཱིཀརོནྟོ ནིབྦཱནནིནྣོ ཧོཏི ནིབྦཱནཔོཎོ ནིབྦཱནཔབྦྷཱརོ? ཨིདྷ, བྷིཀྑཝེ, བྷིཀྑུ སམྨཱདིཊྛིཾ བྷཱཝེཏི ཨམཏོགདྷཾ ཨམཏཔརཱཡནཾ ཨམཏཔརིཡོསཱནཾ…པེ… སམྨཱསམཱདྷིཾ བྷཱཝེཏི ཨམཏོགདྷཾ ཨམཏཔརཱཡནཾ ཨམཏཔརིཡོསཱནཾ. ཨེཝཾ ཁོ, བྷིཀྑཝེ, བྷིཀྑུ ཨརིཡཾ ཨཊྛངྒིཀཾ མགྒཾ བྷཱཝེནྟོ ཨརིཡཾ ཨཊྛངྒིཀཾ མགྒཾ བཧུལཱིཀརོནྟོ ནིབྦཱནནིནྣོ ཧོཏི ནིབྦཱནཔོཎོ ནིབྦཱནཔབྦྷཱརོ’’ཏི. ཚཊྛཾ.

(ཨམཏོགདྷདྭཱདསཀཱི ཏཏིཡཀཱི).

༡. པཋམཔཱཙཱིནནིནྣསུཏྟཾ

༡༢༧. ‘‘སེཡྻཐཱཔི, བྷིཀྑཝེ, གངྒཱ ནདཱི པཱཙཱིནནིནྣཱ པཱཙཱིནཔོཎཱ པཱཙཱིནཔབྦྷཱརཱ; ཨེཝམེཝ ཁོ, བྷིཀྑཝེ, བྷིཀྑུ ཨརིཡཾ ཨཊྛངྒིཀཾ མགྒཾ བྷཱཝེནྟོ ཨརིཡཾ ཨཊྛངྒིཀཾ མགྒཾ བཧུལཱིཀརོནྟོ ནིབྦཱནནིནྣོ ཧོཏི ནིབྦཱནཔོཎོ ནིབྦཱནཔབྦྷཱརོ. ཀཐཉྩ, བྷིཀྑཝེ, བྷིཀྑུ ཨརིཡཾ ཨཊྛངྒིཀཾ མགྒཾ བྷཱཝེནྟོ ཨརིཡཾ ཨཊྛངྒིཀཾ མགྒཾ བཧུལཱིཀརོནྟོ ནིབྦཱནནིནྣོ ཧོཏི ནིབྦཱནཔོཎོ ནིབྦཱནཔབྦྷཱརོ? ཨིདྷ, བྷིཀྑཝེ, བྷིཀྑུ སམྨཱདིཊྛིཾ བྷཱཝེཏི ནིབྦཱནནིནྣཾ ནིབྦཱནཔོཎཾ ནིབྦཱནཔབྦྷཱརཾ…པེ… སམྨཱསམཱདྷིཾ བྷཱཝེཏི ནིབྦཱནནིནྣཾ ནིབྦཱནཔོཎཾ ནིབྦཱནཔབྦྷཱརཾ. ཨེཝཾ ཁོ, བྷིཀྑཝེ, བྷིཀྑུ ཨརིཡཾ ཨཊྛངྒིཀཾ མགྒཾ བྷཱཝེནྟོ ཨརིཡཾ ཨཊྛངྒིཀཾ མགྒཾ བཧུལཱིཀརོནྟོ ནིབྦཱནནིནྣོ ཧོཏི ནིབྦཱནཔོཎོ ནིབྦཱནཔབྦྷཱརོ’’ཏི. པཋམཾ.

༢-༦. དུཏིཡཱདིཔཱཙཱིནནིནྣསུཏྟཔཉྩཀཾ

༡༢༨-༡༣༢. ‘‘སེཡྻཐཱཔི, བྷིཀྑཝེ, ཡམུནཱ ནདཱི པཱཙཱིནནིནྣཱ པཱཙཱིནཔོཎཱ པཱཙཱིནཔབྦྷཱརཱ; ཨེཝམེཝ ཁོ, བྷིཀྑཝེ, བྷིཀྑུ…པེ… སེཡྻཐཱཔི, བྷིཀྑཝེ, ཨཙིརཝཏཱི ནདཱི པཱཙཱིནནིནྣཱ པཱཙཱིནཔོཎཱ པཱཙཱིནཔབྦྷཱརཱ; ཨེཝམེཝ ཁོ, བྷིཀྑཝེ, བྷིཀྑུ…པེ… སེཡྻཐཱཔི, བྷིཀྑཝེ, སརབྷཱུ ནདཱི པཱཙཱིནནིནྣཱ པཱཙཱིནཔོཎཱ པཱཙཱིནཔབྦྷཱརཱ; ཨེཝམེཝ ཁོ, བྷིཀྑཝེ, བྷིཀྑུ…པེ… སེཡྻཐཱཔི, བྷིཀྑཝེ, མཧཱི ནདཱི པཱཙཱིནནིནྣཱ པཱཙཱིནཔོཎཱ པཱཙཱིནཔབྦྷཱརཱ; ཨེཝམེཝ ཁོ, བྷིཀྑཝེ, བྷིཀྑུ…པེ… སེཡྻཐཱཔི, བྷིཀྑཝེ, ཡཱ ཀཱཙིམཱ མཧཱནདིཡོ, སེཡྻཐིདཾ – གངྒཱ, ཡམུནཱ, ཨཙིརཝཏཱི, སརབྷཱུ, མཧཱི, སབྦཱ ཏཱ པཱཙཱིནནིནྣཱ པཱཙཱིནཔོཎཱ པཱཙཱིནཔབྦྷཱརཱ; ཨེཝམེཝ ཁོ, བྷིཀྑཝེ, བྷིཀྑུ ཨརིཡཾ ཨཊྛངྒིཀཾ མགྒཾ བྷཱཝེནྟོ ཨརིཡཾ ཨཊྛངྒིཀཾ མགྒཾ བཧུལཱིཀརོནྟོ ནིབྦཱནནིནྣོ ཧོཏི ནིབྦཱནཔོཎོ ནིབྦཱནཔབྦྷཱརོ. ཀཐཉྩ, བྷིཀྑཝེ, བྷིཀྑུ ཨརིཡཾ ཨཊྛངྒིཀཾ མགྒཾ བྷཱཝེནྟོ ཨརིཡཾ ཨཊྛངྒིཀཾ མགྒཾ བཧུལཱིཀརོནྟོ ནིབྦཱནནིནྣོ ཧོཏི ནིབྦཱནཔོཎོ ནིབྦཱནཔབྦྷཱརོ? ཨིདྷ, བྷིཀྑཝེ, བྷིཀྑུ སམྨཱདིཊྛིཾ བྷཱཝེཏི ནིབྦཱནནིནྣཾ ནིབྦཱནཔོཎཾ ནིབྦཱནཔབྦྷཱརཾ…པེ… སམྨཱསམཱདྷིཾ བྷཱཝེཏི ནིབྦཱནནིནྣཾ ནིབྦཱནཔོཎཾ ནིབྦཱནཔབྦྷཱརཾ. ཨེཝཾ ཁོ, བྷིཀྑཝེ, བྷིཀྑུ ཨརིཡཾ ཨཊྛངྒིཀཾ མགྒཾ བྷཱཝེནྟོ ཨརིཡཾ ཨཊྛངྒིཀཾ མགྒཾ བཧུལཱིཀརོནྟོ ནིབྦཱནནིནྣོ ཧོཏི ནིབྦཱནཔོཎོ ནིབྦཱནཔབྦྷཱརོ’’ཏི. ཚཊྛཾ.

༡. པཋམསམུདྡནིནྣསུཏྟཾ

༡༣༣. ‘‘སེཡྻཐཱཔི, བྷིཀྑཝེ, གངྒཱ ནདཱི སམུདྡནིནྣཱ སམུདྡཔོཎཱ སམུདྡཔབྦྷཱརཱ; ཨེཝམེཝ ཁོ, བྷིཀྑཝེ, བྷིཀྑུ ཨརིཡཾ ཨཊྛངྒིཀཾ མགྒཾ བྷཱཝེནྟོ ཨརིཡཾ ཨཊྛངྒིཀཾ མགྒཾ བཧུལཱིཀརོནྟོ ནིབྦཱནནིནྣོ ཧོཏི ནིབྦཱནཔོཎོ ནིབྦཱནཔབྦྷཱརོ. ཀཐཉྩ, བྷིཀྑཝེ, བྷིཀྑུ ཨརིཡཾ ཨཊྛངྒིཀཾ མགྒཾ བྷཱཝེནྟོ ཨརིཡཾ ཨཊྛངྒིཀཾ མགྒཾ བཧུལཱིཀརོནྟོ ནིབྦཱནནིནྣོ ཧོཏི ནིབྦཱནཔོཎོ ནིབྦཱནཔབྦྷཱརོ? ཨིདྷ, བྷིཀྑཝེ, བྷིཀྑུ སམྨཱདིཊྛིཾ བྷཱཝེཏི ནིབྦཱནནིནྣཾ ནིབྦཱནཔོཎཾ ནིབྦཱནཔབྦྷཱརཾ…པེ… སམྨཱསམཱདྷིཾ བྷཱཝེཏི ནིབྦཱནནིནྣཾ ནིབྦཱནཔོཎཾ ནིབྦཱནཔབྦྷཱརཾ. ཨེཝཾ ཁོ, བྷིཀྑཝེ, བྷིཀྑུ ཨརིཡཾ ཨཊྛངྒིཀཾ མགྒཾ བྷཱཝེནྟོ ཨརིཡཾ ཨཊྛངྒིཀཾ མགྒཾ བཧུལཱིཀརོནྟོ ནིབྦཱནནིནྣོ ཧོཏི ནིབྦཱནཔོཎོ ནིབྦཱནཔབྦྷཱརོ’’ཏི. པཋམཾ.

༢-༦. དུཏིཡཱདིསམུདྡནིནྣསུཏྟཔཉྩཀཾ

༡༣༤-༡༣༨. ‘‘སེཡྻཐཱཔི, བྷིཀྑཝེ, ཡམུནཱ ནདཱི སམུདྡནིནྣཱ སམུདྡཔོཎཱ སམུདྡཔབྦྷཱརཱ; ཨེཝམེཝ ཁོ, བྷིཀྑཝེ, བྷིཀྑུ…པེ… སེཡྻཐཱཔི, བྷིཀྑཝེ, ཨཙིརཝཏཱི ནདཱི སམུདྡནིནྣཱ སམུདྡཔོཎཱ སམུདྡཔབྦྷཱརཱ; ཨེཝམེཝ ཁོ, བྷིཀྑཝེ, བྷིཀྑུ…པེ… སེཡྻཐཱཔི, བྷིཀྑཝེ, སརབྷཱུ ནདཱི སམུདྡནིནྣཱ སམུདྡཔོཎཱ སམུདྡཔབྦྷཱརཱ; ཨེཝམེཝ ཁོ, བྷིཀྑཝེ, བྷིཀྑུ…པེ… སེཡྻཐཱཔི, བྷིཀྑཝེ, མཧཱི ནདཱི སམུདྡནིནྣཱ སམུདྡཔོཎཱ སམུདྡཔབྦྷཱརཱ; ཨེཝམེཝ ཁོ, བྷིཀྑཝེ, བྷིཀྑུ…པེ… སེཡྻཐཱཔི, བྷིཀྑཝེ, ཡཱ ཀཱཙིམཱ མཧཱནདིཡོ, སེཡྻཐིདཾ – གངྒཱ, ཡམུནཱ, ཨཙིརཝཏཱི སརབྷཱུ, མཧཱི, སབྦཱ ཏཱ སམུདྡནིནྣཱ སམུདྡཔོཎཱ སམུདྡཔབྦྷཱརཱ; ཨེཝམེཝ ཁོ, བྷིཀྑཝེ, བྷིཀྑུ ཨརིཡཾ ཨཊྛངྒིཀཾ མགྒཾ བྷཱཝེནྟོ ཨརིཡཾ ཨཊྛངྒིཀཾ མགྒཾ བཧུལཱིཀརོནྟོ ནིབྦཱནནིནྣོ ཧོཏི ནིབྦཱནཔོཎོ ནིབྦཱནཔབྦྷཱརོ. ཀཐཉྩ, བྷིཀྑཝེ, བྷིཀྑུ ཨརིཡཾ ཨཊྛངྒིཀཾ མགྒཾ བྷཱཝེནྟོ ཨརིཡཾ ཨཊྛངྒིཀཾ མགྒཾ བཧུལཱིཀརོནྟོ ནིབྦཱནནིནྣོ ཧོཏི ནིབྦཱནཔོཎོ ནིབྦཱནཔབྦྷཱརོ? ཨིདྷ, བྷིཀྑཝེ, བྷིཀྑུ སམྨཱདིཊྛིཾ བྷཱཝེཏི ནིབྦཱནནིནྣཾ ནིབྦཱནཔོཎཾ ནིབྦཱནཔབྦྷཱརཾ…པེ… སམྨཱསམཱདྷིཾ བྷཱཝེཏི ནིབྦཱནནིནྣཾ ནིབྦཱནཔོཎཾ ནིབྦཱནཔབྦྷཱརཾ. ཨེཝཾ ཁོ, བྷིཀྑཝེ, བྷིཀྑུ ཨརིཡཾ ཨཊྛངྒིཀཾ མགྒཾ བྷཱཝེནྟོ ཨརིཡཾ ཨཊྛངྒིཀཾ མགྒཾ བཧུལཱིཀརོནྟོ ནིབྦཱནནིནྣོ ཧོཏི ནིབྦཱནཔོཎོ ནིབྦཱནཔབྦྷཱརོ’’ཏི. ཚཊྛཾ.

(གངྒཱཔེཡྻཱལཱི).

དུཏིཡགངྒཱཔེཡྻཱལཝགྒོ དུཏིཡོ.

ཏསྶུདྡཱནཾ –

པཱཙཱིནཏོ ནིནྣཱ, ཚ ནིནྣཱ ཙ སམུདྡཏོ;

ཨེཏེ དྭེ ཚ དྭཱདས ཧོནྟི, ཝགྒོ ཏེན པཝུཙྩཏཱིཏི;

ནིབྦཱནནིནྣོ དྭཱདསཀཱི, ཙཏུཏྠཀཱི ཚཊྛཱ ནཝཀཱི.

༥. ཨཔྤམཱདཔེཡྻཱལཝགྒོ

༡. ཏཐཱགཏསུཏྟཾ

༡༣༩. སཱཝཏྠིནིདཱནཾ. ‘‘ཡཱཝཏཱ, བྷིཀྑཝེ, སཏྟཱ ཨཔདཱ ཝཱ དྭིཔདཱ [དིཔདཱ (སཱི.)] ཝཱ ཙཏུཔྤདཱ ཝཱ བཧུཔྤདཱ [བཧུཔདཱ (?)] ཝཱ རཱུཔིནོ ཝཱ ཨརཱུཔིནོ ཝཱ སཉྙིནོ ཝཱ ཨསཉྙིནོ ཝཱ ནེཝསཉྙཱིནཱསཉྙིནོ ཝཱ, ཏཐཱགཏོ ཏེསཾ ཨགྒམཀྑཱཡཏི ཨརཧཾ སམྨཱསམྦུདྡྷོ; ཨེཝམེཝ ཁོ, བྷིཀྑཝེ, ཡེ ཀེཙི ཀུསལཱ དྷམྨཱ, སབྦེ ཏེ ཨཔྤམཱདམཱུལཀཱ ཨཔྤམཱདསམོསརཎཱ; ཨཔྤམཱདོ ཏེསཾ དྷམྨཱནཾ ཨགྒམཀྑཱཡཏི. ཨཔྤམཏྟསྶེཏཾ, བྷིཀྑཝེ, བྷིཀྑུནོ པཱཊིཀངྑཾ – ཨརིཡཾ ཨཊྛངྒིཀཾ མགྒཾ བྷཱཝེསྶཏི ཨརིཡཾ ཨཊྛངྒིཀཾ མགྒཾ བཧུལཱིཀརིསྶཏི. ཀཐཉྩ, བྷིཀྑཝེ, བྷིཀྑུ ཨཔྤམཏྟོ ཨརིཡཾ ཨཊྛངྒིཀཾ མགྒཾ བྷཱཝེཏི ཨརིཡཾ ཨཊྛངྒིཀཾ མགྒཾ བཧུལཱིཀརོཏི? ཨིདྷ, བྷིཀྑཝེ, བྷིཀྑུ སམྨཱདིཊྛིཾ བྷཱཝེཏི ཝིཝེཀནིསྶིཏཾ ཝིརཱགནིསྶིཏཾ ནིརོདྷནིསྶིཏཾ ཝོསྶགྒཔརིཎཱམིཾ…པེ… སམྨཱསམཱདྷིཾ བྷཱཝེཏི ཝིཝེཀནིསྶིཏཾ ཝིརཱགནིསྶིཏཾ ནིརོདྷནིསྶིཏཾ ཝོསྶགྒཔརིཎཱམིཾ. ཨེཝཾ ཁོ, བྷིཀྑཝེ, བྷིཀྑུ ཨཔྤམཏྟོ ཨརིཡཾ ཨཊྛངྒིཀཾ མགྒཾ བྷཱཝེཏི ཨརིཡཾ ཨཊྛངྒིཀཾ མགྒཾ བཧུལཱིཀརོཏཱི’’ཏི.

‘‘ཡཱཝཏཱ, བྷིཀྑཝེ, སཏྟཱ ཨཔདཱ ཝཱ དྭིཔདཱ ཝཱ ཙཏུཔྤདཱ ཝཱ བཧུཔྤདཱ ཝཱ རཱུཔིནོ ཝཱ ཨརཱུཔིནོ ཝཱ སཉྙིནོ ཝཱ ཨསཉྙིནོ ཝཱ ནེཝསཉྙཱིནཱསཉྙིནོ ཝཱ, ཏཐཱགཏོ ཏེསཾ ཨགྒམཀྑཱཡཏི ཨརཧཾ སམྨཱསམྦུདྡྷོ; ཨེཝམེཝ ཁོ, བྷིཀྑཝེ, ཡེ ཀེཙི ཀུསལཱ དྷམྨཱ, སབྦེ ཏེ ཨཔྤམཱདམཱུལཀཱ ཨཔྤམཱདསམོསརཎཱ; ཨཔྤམཱདོ ཏེསཾ དྷམྨཱནཾ ཨགྒམཀྑཱཡཏི. ཨཔྤམཏྟསྶེཏཾ, བྷིཀྑཝེ, བྷིཀྑུནོ པཱཊིཀངྑཾ – ཨརིཡཾ ཨཊྛངྒིཀཾ མགྒཾ བྷཱཝེསྶཏི, ཨརིཡཾ ཨཊྛངྒིཀཾ མགྒཾ བཧུལཱིཀརིསྶཏི. ཀཐཉྩ, བྷིཀྑཝེ, བྷིཀྑུ ཨཔྤམཏྟོ ཨརིཡཾ ཨཊྛངྒིཀཾ མགྒཾ བྷཱཝེཏི ཨརིཡཾ ཨཊྛངྒིཀཾ མགྒཾ བཧུལཱིཀརོཏི? ཨིདྷ, བྷིཀྑཝེ, བྷིཀྑུ སམྨཱདིཊྛིཾ བྷཱཝེཏི རཱགཝིནཡཔརིཡོསཱནཾ དོསཝིནཡཔརིཡོསཱནཾ མོཧཝིནཡཔརིཡོསཱནཾ…པེ… སམྨཱསམཱདྷིཾ བྷཱཝེཏི རཱགཝིནཡཔརིཡོསཱནཾ དོསཝིནཡཔརིཡོསཱནཾ མོཧཝིནཡཔརིཡོསཱནཾ. ཨེཝཾ ཁོ, བྷིཀྑཝེ, བྷིཀྑུ ཨཔྤམཏྟོ ཨརིཡཾ ཨཊྛངྒིཀཾ མགྒཾ བྷཱཝེཏི ཨརིཡཾ ཨཊྛངྒིཀཾ མགྒཾ བཧུལཱིཀརོཏཱི’’ཏི.

‘‘ཡཱཝཏཱ, བྷིཀྑཝེ, སཏྟཱ ཨཔདཱ ཝཱ དྭིཔདཱ ཝཱ ཙཏུཔྤདཱ ཝཱ བཧུཔྤདཱ ཝཱ རཱུཔིནོ ཝཱ ཨརཱུཔིནོ ཝཱ སཉྙིནོ ཝཱ ཨསཉྙིནོ ཝཱ ནེཝསཉྙཱིནཱསཉྙིནོ ཝཱ, ཏཐཱགཏོ ཏེསཾ ཨགྒམཀྑཱཡཏི ཨརཧཾ སམྨཱསམྦུདྡྷོ; ཨེཝམེཝ ཁོ, བྷིཀྑཝེ, ཡེ ཀེཙི ཀུསལཱ དྷམྨཱ, སབྦེ ཏེ ཨཔྤམཱདམཱུལཀཱ ཨཔྤམཱདསམོསརཎཱ; ཨཔྤམཱདོ ཏེསཾ དྷམྨཱནཾ ཨགྒམཀྑཱཡཏི. ཨཔྤམཏྟསྶེཏཾ, བྷིཀྑཝེ, བྷིཀྑུནོ པཱཊིཀངྑཾ – ཨརིཡཾ ཨཊྛངྒིཀཾ མགྒཾ བྷཱཝེསྶཏི ཨརིཡཾ ཨཊྛངྒིཀཾ མགྒཾ བཧུལཱིཀརིསྶཏི. ཀཐཉྩ, བྷིཀྑཝེ, བྷིཀྑུ ཨཔྤམཏྟོ ཨརིཡཾ ཨཊྛངྒིཀཾ མགྒཾ བྷཱཝེཏི ཨརིཡཾ ཨཊྛངྒིཀཾ མགྒཾ བཧུལཱིཀརོཏི? ཨིདྷ, བྷིཀྑཝེ, བྷིཀྑུ སམྨཱདིཊྛིཾ བྷཱཝེཏི ཨམཏོགདྷཾ ཨམཏཔརཱཡནཾ ཨམཏཔརིཡོསཱནཾ…པེ… སམྨཱསམཱདྷིཾ བྷཱཝེཏི ཨམཏོགདྷཾ ཨམཏཔརཱཡནཾ ཨམཏཔརིཡོསཱནཾ. ཨེཝཾ ཁོ, བྷིཀྑཝེ, བྷིཀྑུ ཨཔྤམཏྟོ ཨརིཡཾ ཨཊྛངྒིཀཾ མགྒཾ བྷཱཝེཏི ཨརིཡཾ ཨཊྛངྒིཀཾ མགྒཾ བཧུལཱིཀརོཏཱི’’ཏི.

‘‘ཡཱཝཏཱ, བྷིཀྑཝེ, སཏྟཱ ཨཔདཱ ཝཱ དྭིཔདཱ ཝཱ ཙཏུཔྤདཱ ཝཱ བཧུཔྤདཱ ཝཱ རཱུཔིནོ ཝཱ ཨརཱུཔིནོ ཝཱ སཉྙིནོ ཝཱ ཨསཉྙིནོ ཝཱ ནེཝསཉྙཱིནཱསཉྙིནོ ཝཱ, ཏཐཱགཏོ ཏེསཾ ཨགྒམཀྑཱཡཏི ཨརཧཾ སམྨཱསམྦུདྡྷོ; ཨེཝམེཝ ཁོ, བྷིཀྑཝེ, ཡེ ཀེཙི ཀུསལཱ དྷམྨཱ, སབྦེ ཏེ ཨཔྤམཱདམཱུལཀཱ ཨཔྤམཱདསམོསརཎཱ; ཨཔྤམཱདོ ཏེསཾ དྷམྨཱནཾ ཨགྒམཀྑཱཡཏི. ཨཔྤམཏྟསྶེཏཾ, བྷིཀྑཝེ, བྷིཀྑུནོ པཱཊིཀངྑཾ – ཨརིཡཾ ཨཊྛངྒིཀཾ མགྒཾ བྷཱཝེསྶཏི ཨརིཡཾ ཨཊྛངྒིཀཾ མགྒཾ བཧུལཱིཀརིསྶཏི. ཀཐཉྩ, བྷིཀྑཝེ, བྷིཀྑུ ཨཔྤམཏྟོ ཨརིཡཾ ཨཊྛངྒིཀཾ མགྒཾ བྷཱཝེཏི ཨརིཡཾ ཨཊྛངྒིཀཾ མགྒཾ བཧུལཱིཀརོཏི? ཨིདྷ, བྷིཀྑཝེ, བྷིཀྑུ སམྨཱདིཊྛིཾ བྷཱཝེཏི ནིབྦཱནནིནྣཾ ནིབྦཱནཔོཎཾ ནིབྦཱནཔབྦྷཱརཾ…པེ… སམྨཱསམཱདྷིཾ བྷཱཝེཏི ནིབྦཱནནིནྣཾ ནིབྦཱནཔོཎཾ ནིབྦཱནཔབྦྷཱརཾ. ཨེཝཾ ཁོ, བྷིཀྑཝེ, བྷིཀྑུ ཨཔྤམཏྟོ ཨརིཡཾ ཨཊྛངྒིཀཾ མགྒཾ བྷཱཝེཏི ཨརིཡཾ ཨཊྛངྒིཀཾ མགྒཾ བཧུལཱིཀརོཏཱི’’ཏི. པཋམཾ.

༢. པདསུཏྟཾ

༡༤༠. ‘‘སེཡྻཐཱཔི, བྷིཀྑཝེ, ཡཱནི ཀཱནིཙི ཛངྒལཱནཾ པཱཎཱནཾ པདཛཱཏཱནི, སབྦཱནི ཏཱནི ཧཏྠིཔདེ སམོདྷཱནཾ གཙྪནྟི; ཧཏྠིཔདཾ ཏེསཾ ཨགྒམཀྑཱཡཏི, ཡདིདཾ – མཧནྟཏྟེན; ཨེཝམེཝ ཁོ, བྷིཀྑཝེ, ཡེ ཀེཙི ཀུསལཱ དྷམྨཱ, སབྦེ ཏེ ཨཔྤམཱདམཱུལཀཱ ཨཔྤམཱདསམོསརཎཱ; ཨཔྤམཱདོ ཏེསཾ དྷམྨཱནཾ ཨགྒམཀྑཱཡཏི. ཨཔྤམཏྟསྶེཏཾ, བྷིཀྑཝེ, བྷིཀྑུནོ པཱཊིཀངྑཾ – ཨརིཡཾ ཨཊྛངྒིཀཾ མགྒཾ བྷཱཝེསྶཏི ཨརིཡཾ ཨཊྛངྒིཀཾ མགྒཾ བཧུལཱིཀརིསྶཏི. ཀཐཉྩ, བྷིཀྑཝེ, བྷིཀྑུ ཨཔྤམཏྟོ ཨརིཡཾ ཨཊྛངྒིཀཾ མགྒཾ བྷཱཝེཏི ཨརིཡཾ ཨཊྛངྒིཀཾ མགྒཾ བཧུལཱིཀརོཏི? ཨིདྷ, བྷིཀྑཝེ, བྷིཀྑུ སམྨཱདིཊྛིཾ བྷཱཝེཏི ཝིཝེཀནིསྶིཏཾ ཝིརཱགནིསྶིཏཾ ནིརོདྷནིསྶིཏཾ ཝོསྶགྒཔརིཎཱམིཾ…པེ… སམྨཱསམཱདྷིཾ བྷཱཝེཏི ཝིཝེཀནིསྶིཏཾ ཝིརཱགནིསྶིཏཾ ནིརོདྷནིསྶིཏཾ ཝོསྶགྒཔརིཎཱམིཾ…པེ… ཨེཝཾ ཁོ, བྷིཀྑཝེ, བྷིཀྑུ ཨཔྤམཏྟོ ཨརིཡཾ ཨཊྛངྒིཀཾ མགྒཾ བྷཱཝེཏི ཨརིཡཾ ཨཊྛངྒིཀཾ མགྒཾ བཧུལཱིཀརོཏཱི’’ཏི. དུཏིཡཾ.

༣-༧. ཀཱུཊཱདིསུཏྟཔཉྩཀཾ

༡༤༡. ‘‘སེཡྻཐཱཔི, བྷིཀྑཝེ, ཀཱུཊཱགཱརསྶ ཡཱ ཀཱཙི གོཔཱནསིཡོ སབྦཱ ཏཱ ཀཱུཊངྒམཱ ཀཱུཊནིནྣཱ ཀཱུཊསམོསརཎཱ; ཀཱུཊཾ ཏཱསཾ ཨགྒམཀྑཱཡཏི; ཨེཝམེཝ ཁོ, བྷིཀྑཝེ…པེ… ཏཏིཡཾ.

༡༤༢. ‘‘སེཡྻཐཱཔི, བྷིཀྑཝེ, ཡེ ཀེཙི མཱུལགནྡྷཱ, ཀཱལཱ༹ནུསཱརིཡཾ ཏེསཾ ཨགྒམཀྑཱཡཏི; ཨེཝམེཝ ཁོ, བྷིཀྑཝེ…པེ… ཙཏུཏྠཾ.

༡༤༣. ‘‘སེཡྻཐཱཔི, བྷིཀྑཝེ, ཡེ ཀེཙི སཱརགནྡྷཱ, ལོཧིཏཙནྡནཾ ཏེསཾ ཨགྒམཀྑཱཡཏི; ཨེཝམེཝ ཁོ, བྷིཀྑཝེ…པེ… པཉྩམཾ.

༡༤༤. ‘‘སེཡྻཐཱཔི, བྷིཀྑཝེ, ཡེ ཀེཙི པུཔྥགནྡྷཱ, ཝསྶིཀཾ ཏེསཾ ཨགྒམཀྑཱཡཏི; ཨེཝམེཝ ཁོ, བྷིཀྑཝེ…པེ… ཚཊྛཾ.

༡༤༥. ‘‘སེཡྻཐཱཔི, བྷིཀྑཝེ, ཡེ ཀེཙི ཀུཊྚརཱཛཱནོ, སབྦེ ཏེ རཉྙོ ཙཀྐཝཏྟིསྶ ཨནུཡནྟཱ བྷཝནྟི, རཱཛཱ ཏེསཾ ཙཀྐཝཏྟི ཨགྒམཀྑཱཡཏི; ཨེཝམེཝ ཁོ, བྷིཀྑཝེ…པེ… སཏྟམཾ.

༨-༡༠. ཙནྡིམཱདིསུཏྟཏཏིཡཀཾ

༡༤༦. ‘‘སེཡྻཐཱཔི, བྷིཀྑཝེ, ཡཱ ཀཱཙི ཏཱརཀརཱུཔཱནཾ པབྷཱ, སབྦཱ ཏཱ ཙནྡིམཔྤབྷཱཡ [ཙནྡིམཱཔབྷཱཡ (སྱཱ. ཀ.)] ཀལཾ ནཱགྒྷནྟི སོལ༹སིཾ, ཙནྡཔྤབྷཱ ཏཱསཾ ཨགྒམཀྑཱཡཏི; ཨེཝམེཝ ཁོ, བྷིཀྑཝེ…པེ… ཨཊྛམཾ.

༡༤༧. ‘‘སེཡྻཐཱཔི, བྷིཀྑཝེ, སརདསམཡེ ཝིདྡྷེ ཝིགཏཝལཱཧཀེ དེཝེ ཨཱདིཙྩོ ནབྷཾ ཨབྦྷུསྶཀྐམཱནོ སབྦཾ ཨཱཀཱསགཏཾ ཏམགཏཾ ཨབྷིཝིཧཙྩ བྷཱསཏེ ཙ ཏཔཏེ ཙ ཝིརོཙཏི ཙ; ཨེཝམེཝ ཁོ, བྷིཀྑཝེ…པེ… ནཝམཾ.

༡༤༨. ‘‘སེཡྻཐཱཔི, བྷིཀྑཝེ, ཡཱནི ཀཱནིཙི ཏནྟཱཝུཏཱནཾ ཝཏྠཱནཾ, ཀཱསིཀཝཏྠཾ ཏེསཾ ཨགྒམཀྑཱཡཏི; ཨེཝམེཝ ཁོ, བྷིཀྑཝེ, ཡེ ཀེཙི ཀུསལཱ དྷམྨཱ, སབྦེ ཏེ ཨཔྤམཱདམཱུལཀཱ ཨཔྤམཱདསམོསརཎཱ; ཨཔྤམཱདོ ཏེསཾ དྷམྨཱནཾ ཨགྒམཀྑཱཡཏི. ཨཔྤམཏྟསྶེཏཾ, བྷིཀྑཝེ, བྷིཀྑུནོ པཱཊིཀངྑཾ – ཨརིཡཾ ཨཊྛངྒིཀཾ མགྒཾ བྷཱཝེསྶཏི ཨརིཡཾ ཨཊྛངྒིཀཾ མགྒཾ བཧུལཱིཀརིསྶཏི. ཀཐཉྩ, བྷིཀྑཝེ, བྷིཀྑུ ཨཔྤམཏྟོ ཨརིཡཾ ཨཊྛངྒིཀཾ མགྒཾ བྷཱཝེཏི ཨརིཡཾ ཨཊྛངྒིཀཾ མགྒཾ བཧུལཱིཀརོཏི? ཨིདྷ, བྷིཀྑཝེ, བྷིཀྑུ སམྨཱདིཊྛིཾ བྷཱཝེཏི ཝིཝེཀནིསྶིཏཾ ཝིརཱགནིསྶིཏཾ ནིརོདྷནིསྶིཏཾ ཝོསྶགྒཔརིཎཱམིཾ…པེ… སམྨཱསམཱདྷིཾ བྷཱཝེཏི ཝིཝེཀནིསྶིཏཾ ཝིརཱགནིསྶིཏཾ ནིརོདྷནིསྶིཏཾ ཝོསྶགྒཔརིཎཱམིཾ…པེ… ཨེཝཾ ཁོ, བྷིཀྑཝེ, བྷིཀྑུ ཨཔྤམཏྟོ ཨརིཡཾ ཨཊྛངྒིཀཾ མགྒཾ བྷཱཝེཏི ཨརིཡཾ ཨཊྛངྒིཀཾ མགྒཾ བཧུལཱིཀརོཏཱི’’ཏི. དསམཾ.

(ཡདཔི ཏཐཱགཏཾ, ཏདཔི ཝིཏྠཱརེཏབྦཾ).

ཨཔྤམཱདཔེཡྻཱལཝགྒོ པཉྩམོ.

ཏསྶུདྡཱནཾ –

ཏཐཱགཏཾ པདཾ ཀཱུཊཾ, མཱུལཾ སཱརོ ཙ ཝསྶིཀཾ;

རཱཛཱ ཙནྡིམསཱུརིཡཱ ཙ, ཝཏྠེན དསམཾ པདཾ.

༦. བལཀརཎཱིཡཝགྒོ

༡. བལསུཏྟཾ

༡༤༩. སཱཝཏྠིནིདཱནཾ. ‘‘སེཡྻཐཱཔི, བྷིཀྑཝེ, ཡེ ཀེཙི བལཀརཎཱིཡཱ ཀམྨནྟཱ ཀརཱིཡནྟི, སབྦེ ཏེ པཐཝིཾ ནིསྶཱཡ པཐཝིཡཾ པཏིཊྛཱཡ ཨེཝམེཏེ བལཀརཎཱིཡཱ ཀམྨནྟཱ ཀརཱིཡནྟི; ཨེཝམེཝ ཁོ, བྷིཀྑཝེ, བྷིཀྑུ སཱིལཾ ནིསྶཱཡ སཱིལེ པཏིཊྛཱཡ ཨརིཡཾ ཨཊྛངྒིཀཾ མགྒཾ བྷཱཝེཏི ཨརིཡཾ ཨཊྛངྒིཀཾ མགྒཾ བཧུལཱིཀརོཏི. ཀཐཉྩ, བྷིཀྑཝེ, བྷིཀྑུ སཱིལཾ ནིསྶཱཡ སཱིལེ པཏིཊྛཱཡ ཨརིཡཾ ཨཊྛངྒིཀཾ མགྒཾ བྷཱཝེཏི ཨརིཡཾ ཨཊྛངྒིཀཾ མགྒཾ བཧུལཱིཀརོཏི? ཨིདྷ, བྷིཀྑཝེ, བྷིཀྑུ སམྨཱདིཊྛིཾ བྷཱཝེཏི ཝིཝེཀནིསྶིཏཾ ཝིརཱགནིསྶིཏཾ ནིརོདྷནིསྶིཏཾ ཝོསྶགྒཔརིཎཱམིཾ…པེ… ཨེཝཾ ཁོ, བྷིཀྑཝེ, བྷིཀྑུ སཱིལཾ ནིསྶཱཡ སཱིལེ པཏིཊྛཱཡ ཨརིཡཾ ཨཊྛངྒིཀཾ མགྒཾ བྷཱཝེཏི ཨརིཡཾ ཨཊྛངྒིཀཾ མགྒཾ བཧུལཱིཀརོཏཱི’’ཏི.

(པརགངྒཱཔེཡྻཱལཱིཝཎྞིཡཏོ པརིཔུཎྞསུཏྟནྟི ཝིཏྠཱརམགྒཱི).

‘‘སེཡྻཐཱཔི, བྷིཀྑཝེ, ཡེ ཀེཙི བལཀརཎཱིཡཱ ཀམྨནྟཱ ཀརཱིཡནྟི, སབྦེ ཏེ པཐཝིཾ ནིསྶཱཡ པཐཝིཡཾ པཏིཊྛཱཡ ཨེཝམེཏེ བལཀརཎཱིཡཱ ཀམྨནྟཱ ཀརཱིཡནྟི; ཨེཝམེཝ ཁོ, བྷིཀྑཝེ, བྷིཀྑུ སཱིལཾ ནིསྶཱཡ སཱིལེ པཏིཊྛཱཡ ཨརིཡཾ ཨཊྛངྒིཀཾ མགྒཾ བྷཱཝེཏི ཨརིཡཾ ཨཊྛངྒིཀཾ མགྒཾ བཧུལཱིཀརོཏི. ཀཐཉྩ, བྷིཀྑཝེ, བྷིཀྑུ སཱིལཾ ནིསྶཱཡ སཱིལེ པཏིཊྛཱཡ ཨརིཡཾ ཨཊྛངྒིཀཾ མགྒཾ བྷཱཝེཏི ཨརིཡཾ ཨཊྛངྒིཀཾ མགྒཾ བཧུལཱིཀརོཏི? ཨིདྷ, བྷིཀྑཝེ, བྷིཀྑུ སམྨཱདིཊྛིཾ བྷཱཝེཏི རཱགཝིནཡཔརིཡོསཱནཾ དོསཝིནཡཔརིཡོསཱནཾ མོཧཝིནཡཔརིཡོསཱནཾ…པེ… སམྨཱསམཱདྷིཾ བྷཱཝེཏི རཱགཝིནཡཔརིཡོསཱནཾ དོསཝིནཡཔརིཡོསཱནཾ མོཧཝིནཡཔརིཡོསཱནཾ. ཨེཝཾ ཁོ, བྷིཀྑཝེ, བྷིཀྑུ སཱིལཾ ནིསྶཱཡ སཱིལེ པཏིཊྛཱཡ ཨརིཡཾ ཨཊྛངྒིཀཾ མགྒཾ བྷཱཝེཏི ཨརིཡཾ ཨཊྛངྒིཀཾ མགྒཾ བཧུལཱིཀརོཏཱི’’ཏི.

‘‘སེཡྻཐཱཔི, བྷིཀྑཝེ, ཡེ ཀེཙི བལཀརཎཱིཡཱ ཀམྨནྟཱ ཀརཱིཡནྟི, སབྦེ ཏེ པཐཝིཾ ནིསྶཱཡ པཐཝིཡཾ པཏིཊྛཱཡ ཨེཝམེཏེ བལཀརཎཱིཡཱ ཀམྨནྟཱ ཀརཱིཡནྟི; ཨེཝམེཝ ཁོ, བྷིཀྑཝེ, བྷིཀྑུ སཱིལཾ ནིསྶཱཡ སཱིལེ པཏིཊྛཱཡ ཨརིཡཾ ཨཊྛངྒིཀཾ མགྒཾ བྷཱཝེཏི ཨརིཡཾ ཨཊྛངྒིཀཾ མགྒཾ བཧུལཱིཀརོཏི. ཀཐཉྩ, བྷིཀྑཝེ, བྷིཀྑུ སཱིལཾ ནིསྶཱཡ སཱིལེ པཏིཊྛཱཡ ཨརིཡཾ ཨཊྛངྒིཀཾ མགྒཾ བྷཱཝེཏི ཨརིཡཾ ཨཊྛངྒིཀཾ མགྒཾ བཧུལཱིཀརོཏི? ཨིདྷ, བྷིཀྑཝེ, བྷིཀྑུ སམྨཱདིཊྛིཾ བྷཱཝེཏི ཨམཏོགདྷཾ ཨམཏཔརཱཡནཾ ཨམཏཔརིཡོསཱནཾ…པེ… སམྨཱསམཱདྷིཾ བྷཱཝེཏི ཨམཏོགདྷཾ ཨམཏཔརཱཡནཾ ཨམཏཔརིཡོསཱནཾ. ཨེཝཾ ཁོ, བྷིཀྑཝེ, བྷིཀྑུ སཱིལཾ ནིསྶཱཡ སཱིལེ པཏིཊྛཱཡ ཨརིཡཾ ཨཊྛངྒིཀཾ མགྒཾ བྷཱཝེཏི ཨརིཡཾ ཨཊྛངྒིཀཾ མགྒཾ བཧུལཱིཀརོཏཱི’’ཏི.

‘‘སེཡྻཐཱཔི, བྷིཀྑཝེ, ཡེ ཀེཙི བལཀརཎཱིཡཱ ཀམྨནྟཱ ཀརཱིཡནྟི, སབྦེ ཏེ པཐཝིཾ ནིསྶཱཡ པཐཝིཡཾ པཏིཊྛཱཡ ཨེཝམེཏེ བལཀརཎཱིཡཱ ཀམྨནྟཱ ཀརཱིཡནྟི; ཨེཝམེཝ ཁོ, བྷིཀྑཝེ, བྷིཀྑུ སཱིལཾ ནིསྶཱཡ སཱིལེ པཏིཊྛཱཡ ཨརིཡཾ ཨཊྛངྒིཀཾ མགྒཾ བྷཱཝེཏི ཨརིཡཾ ཨཊྛངྒིཀཾ མགྒཾ བཧུལཱིཀརོཏི. ཀཐཉྩ, བྷིཀྑཝེ, བྷིཀྑུ སཱིལཾ ནིསྶཱཡ སཱིལེ པཏིཊྛཱཡ ཨརིཡཾ ཨཊྛངྒིཀཾ མགྒཾ བྷཱཝེཏི ཨརིཡཾ ཨཊྛངྒིཀཾ མགྒཾ བཧུལཱིཀརོཏི? ཨིདྷ, བྷིཀྑཝེ, བྷིཀྑུ སམྨཱདིཊྛིཾ བྷཱཝེཏི ནིབྦཱནནིནྣཾ ནིབྦཱནཔོཎཾ ནིབྦཱནཔབྦྷཱརཾ…པེ… སམྨཱསམཱདྷིཾ བྷཱཝེཏི ནིབྦཱནནིནྣཾ ནིབྦཱནཔོཎཾ ནིབྦཱནཔབྦྷཱརཾ. ཨེཝཾ ཁོ, བྷིཀྑཝེ, བྷིཀྑུ སཱིལཾ ནིསྶཱཡ སཱིལེ པཏིཊྛཱཡ ཨརིཡཾ ཨཊྛངྒིཀཾ མགྒཾ བྷཱཝེཏི ཨརིཡཾ ཨཊྛངྒིཀཾ མགྒཾ བཧུལཱིཀརོཏཱི’’ཏི. པཋམཾ.

༢. བཱིཛསུཏྟཾ

༡༥༠. ‘‘སེཡྻཐཱཔི, བྷིཀྑཝེ, ཡེ ཀེཙིམེ བཱིཛགཱམབྷཱུཏགཱམཱ ཝུཌྜྷིཾ ཝིརཱུལ༹ྷིཾ ཝེཔུལླཾ ཨཱཔཛྫནྟི, སབྦེ ཏེ པཐཝིཾ ནིསྶཱཡ པཐཝིཡཾ པཏིཊྛཱཡ ཨེཝམེཏེ བཱིཛགཱམབྷཱུཏགཱམཱ ཝུཌྜྷིཾ ཝིརཱུལ༹ྷིཾ ཝེཔུལླཾ ཨཱཔཛྫནྟི; ཨེཝམེཝ ཁོ, བྷིཀྑཝེ, བྷིཀྑུ སཱིལཾ ནིསྶཱཡ སཱིལེ པཏིཊྛཱཡ ཨརིཡཾ ཨཊྛངྒིཀཾ མགྒཾ བྷཱཝེནྟོ ཨརིཡཾ ཨཊྛངྒིཀཾ མགྒཾ བཧུལཱིཀརོནྟོ ཝུཌྜྷིཾ ཝིརཱུལ༹ྷིཾ ཝེཔུལླཾ པཱཔུཎཱཏི དྷམྨེསུ. ཀཐཉྩ, བྷིཀྑཝེ, བྷིཀྑུ སཱིལཾ ནིསྶཱཡ སཱིལེ པཏིཊྛཱཡ ཨརིཡཾ ཨཊྛངྒིཀཾ མགྒཾ བྷཱཝེནྟོ ཨརིཡཾ ཨཊྛངྒིཀཾ མགྒཾ བཧུལཱིཀརོནྟོ ཝུཌྜྷིཾ ཝིརཱུལ༹ྷིཾ ཝེཔུལླཾ པཱཔུཎཱཏི དྷམྨེསུ? ཨིདྷ, བྷིཀྑཝེ, བྷིཀྑུ སམྨཱདིཊྛིཾ བྷཱཝེཏི ཝིཝེཀནིསྶིཏཾ…པེ… སམྨཱསམཱདྷིཾ བྷཱཝེཏི ཝིཝེཀནིསྶིཏཾ ཝིརཱགནིསྶིཏཾ ནིརོདྷནིསྶིཏཾ ཝོསྶགྒཔརིཎཱམིཾ…པེ… ཨེཝཾ ཁོ, བྷིཀྑཝེ, བྷིཀྑུ སཱིལཾ ནིསྶཱཡ སཱིལེ པཏིཊྛཱཡ ཨརིཡཾ ཨཊྛངྒིཀཾ མགྒཾ བྷཱཝེནྟོ ཨརིཡཾ ཨཊྛངྒིཀཾ མགྒཾ བཧུལཱིཀརོནྟོ ཝུཌྜྷིཾ ཝིརཱུལ༹ྷིཾ ཝེཔུལླཾ པཱཔུཎཱཏི དྷམྨེསཱུ’’ཏི. དུཏིཡཾ.

༣. ནཱགསུཏྟཾ

༡༥༡. ‘‘སེཡྻཐཱཔི, བྷིཀྑཝེ, ཧིམཝནྟཾ པབྦཏརཱཛཾ ནིསྶཱཡ ནཱགཱ ཀཱཡཾ ཝཌྜྷེནྟི, བལཾ གཱཧེནྟི; ཏེ ཏཏྠ ཀཱཡཾ ཝཌྜྷེཏྭཱ བལཾ གཱཧེཏྭཱ ཀུསོབྦྷེ ཨོཏརནྟི, ཀུསོབྦྷེ [ཀུསྶུབྦྷེ (སཱི. སྱཱ.), ཀུསུབྦྷེ (པཱི. ཀ.)] ཨོཏརིཏྭཱ མཧཱསོབྦྷེ ཨོཏརནྟི, མཧཱསོབྦྷེ ཨོཏརིཏྭཱ ཀུནྣདིཡོ ཨོཏརནྟི, ཀུནྣདིཡོ ཨོཏརིཏྭཱ མཧཱནདིཡོ ཨོཏརནྟི, མཧཱནདིཡོ ཨོཏརིཏྭཱ མཧཱསམུདྡཾ [མཧཱསམུདྡསཱགརཾ (སབྦཏྠ) སཾ. ནི. ༢.༢༣] ཨོཏརནྟི, ཏེ ཏཏྠ མཧནྟཏྟཾ ཝེཔུལླཏྟཾ ཨཱཔཛྫནྟི ཀཱཡེན; ཨེཝམེཝ ཁོ, བྷིཀྑཝེ, བྷིཀྑུ སཱིལཾ ནིསྶཱཡ སཱིལེ པཏིཊྛཱཡ ཨརིཡཾ ཨཊྛངྒིཀཾ མགྒཾ བྷཱཝེནྟོ ཨརིཡཾ ཨཊྛངྒིཀཾ མགྒཾ བཧུལཱིཀརོནྟོ མཧནྟཏྟཾ ཝེཔུལླཏྟཾ པཱཔུཎཱཏི དྷམྨེསུ. ཀཐཉྩ, བྷིཀྑཝེ, བྷིཀྑུ སཱིལཾ ནིསྶཱཡ སཱིལེ པཏིཊྛཱཡ ཨརིཡཾ ཨཊྛངྒིཀཾ མགྒཾ བྷཱཝེནྟོ ཨརིཡཾ ཨཊྛངྒིཀཾ མགྒཾ བཧུལཱིཀརོནྟོ མཧནྟཏྟཾ ཝེཔུལླཏྟཾ པཱཔུཎཱཏི དྷམྨེསུ? ཨིདྷ, བྷིཀྑཝེ, བྷིཀྑུ སམྨཱདིཊྛིཾ བྷཱཝེཏི ཝིཝེཀནིསྶིཏཾ ཝིརཱགནིསྶིཏཾ ནིརོདྷནིསྶིཏཾ ཝོསྶགྒཔརིཎཱམིཾ…པེ… སམྨཱསམཱདྷིཾ བྷཱཝེཏི ཝིཝེཀནིསྶིཏཾ ཝིརཱགནིསྶིཏཾ ནིརོདྷནིསྶིཏཾ ཝོསྶགྒཔརིཎཱམིཾ…པེ… ཨེཝཾ ཁོ, བྷིཀྑཝེ, བྷིཀྑུ སཱིལཾ ནིསྶཱཡ སཱིལེ པཏིཊྛཱཡ ཨརིཡཾ ཨཊྛངྒིཀཾ མགྒཾ བྷཱཝེནྟོ ཨརིཡཾ ཨཊྛངྒིཀཾ མགྒཾ བཧུལཱིཀརོནྟོ མཧནྟཏྟཾ ཝེཔུལླཏྟཾ པཱཔུཎཱཏི དྷམྨེསཱུ’’ཏི. ཏཏིཡཾ.

༤. རུཀྑསུཏྟཾ

༡༥༢. ‘‘སེཡྻཐཱཔི, བྷིཀྑཝེ, རུཀྑོ པཱཙཱིནནིནྣོ པཱཙཱིནཔོཎོ པཱཙཱིནཔབྦྷཱརོ. སོ མཱུལཙྪིནྣོ [མཱུལཙྪིནྡེ ཀཏེ (སྱཱ.)] ཀཏམེན པཔཏེཡྻཱ’’ཏི? ‘‘ཡེན, བྷནྟེ, ནིནྣོ ཡེན པོཎོ ཡེན པབྦྷཱརོ’’ཏི. ‘‘ཨེཝམེཝ ཁོ, བྷིཀྑཝེ, བྷིཀྑུ ཨརིཡཾ ཨཊྛངྒིཀཾ མགྒཾ བྷཱཝེནྟོ ཨརིཡཾ ཨཊྛངྒིཀཾ མགྒཾ བཧུལཱིཀརོནྟོ ནིབྦཱནནིནྣོ ཧོཏི ནིབྦཱནཔོཎོ ནིབྦཱནཔབྦྷཱརོ. ཀཐཉྩ, བྷིཀྑཝེ, བྷིཀྑུ ཨརིཡཾ ཨཊྛངྒིཀཾ མགྒཾ བྷཱཝེནྟོ ཨརིཡཾ ཨཊྛངྒིཀཾ མགྒཾ བཧུལཱིཀརོནྟོ ནིབྦཱནནིནྣོ ཧོཏི ནིབྦཱནཔོཎོ ནིབྦཱནཔབྦྷཱརོ? ཨིདྷ, བྷིཀྑཝེ, བྷིཀྑུ སམྨཱདིཊྛིཾ བྷཱཝེཏི ཝིཝེཀནིསྶིཏཾ ཝིརཱགནིསྶིཏཾ ནིརོདྷནིསྶིཏཾ ཝོསྶགྒཔརིཎཱམིཾ…པེ… སམྨཱསམཱདྷིཾ བྷཱཝེཏི ཝིཝེཀནིསྶིཏཾ ཝིརཱགནིསྶིཏཾ ནིརོདྷནིསྶིཏཾ ཝོསྶགྒཔརིཎཱམིཾ…པེ… ཨེཝཾ ཁོ, བྷིཀྑཝེ, བྷིཀྑུ ཨརིཡཾ ཨཊྛངྒིཀཾ མགྒཾ བྷཱཝེནྟོ ཨརིཡཾ ཨཊྛངྒིཀཾ མགྒཾ བཧུལཱིཀརོནྟོ ནིབྦཱནནིནྣོ ཧོཏི ནིབྦཱནཔོཎོ ནིབྦཱནཔབྦྷཱརོ’’ཏི. ཙཏུཏྠཾ.

༥. ཀུམྦྷསུཏྟཾ

༡༥༣. ‘‘སེཡྻཐཱཔི, བྷིཀྑཝེ, ཀུམྦྷོ ནིཀྐུཛྫོ ཝམཏེཝ ཨུདཀཾ, ནོ པཙྩཱཝམཏི; ཨེཝམེཝ ཁོ, བྷིཀྑཝེ, བྷིཀྑུ ཨརིཡཾ ཨཊྛངྒིཀཾ མགྒཾ བྷཱཝེནྟོ ཨརིཡཾ ཨཊྛངྒིཀཾ མགྒཾ བཧུལཱིཀརོནྟོ ཝམཏེཝ པཱཔཀེ ཨཀུསལེ དྷམྨེ, ནོ པཙྩཱཝམཏི. ཀཐཉྩ, བྷིཀྑཝེ, བྷིཀྑུ ཨརིཡཾ ཨཊྛངྒིཀཾ མགྒཾ བྷཱཝེནྟོ ཨརིཡཾ ཨཊྛངྒིཀཾ མགྒཾ བཧུལཱིཀརོནྟོ ཝམཏེཝ པཱཔཀེ ཨཀུསལེ དྷམྨེ, ནོ པཙྩཱཝམཏི? ཨིདྷ, བྷིཀྑཝེ, བྷིཀྑུ སམྨཱདིཊྛིཾ བྷཱཝེཏི ཝིཝེཀནིསྶིཏཾ ཝིརཱགནིསྶིཏཾ ནིརོདྷནིསྶིཏཾ ཝོསྶགྒཔརིཎཱམིཾ…པེ… སམྨཱསམཱདྷིཾ བྷཱཝེཏི ཝིཝེཀནིསྶིཏཾ ཝིརཱགནིསྶིཏཾ ནིརོདྷནིསྶིཏཾ ཝོསྶགྒཔརིཎཱམིཾ…པེ… ཨེཝཾ ཁོ, བྷིཀྑཝེ, བྷིཀྑུ ཨརིཡཾ ཨཊྛངྒིཀཾ མགྒཾ བྷཱཝེནྟོ ཨརིཡཾ ཨཊྛངྒིཀཾ མགྒཾ བཧུལཱིཀརོནྟོ ཝམཏེཝ པཱཔཀེ ཨཀུསལེ དྷམྨེ, ནོ པཙྩཱཝམཏཱི’’ཏི. པཉྩམཾ.

༦. སཱུཀསུཏྟཾ

༡༥༤. ‘‘སེཡྻཐཱཔི, བྷིཀྑཝེ, སཱལིསཱུཀཾ ཝཱ ཡཝསཱུཀཾ ཝཱ སམྨཱཔཎིཧིཏཾ ཧཏྠེན ཝཱ པཱདེན ཝཱ ཨཀྐནྟཾ ཧཏྠཾ ཝཱ པཱདཾ ཝཱ བྷིནྡིསྶཏི ལོཧིཏཾ ཝཱ ཨུཔྤཱདེསྶཏཱིཏི – ཋཱནམེཏཾ ཝིཛྫཏི. ཏཾ ཀིསྶ ཧེཏུ? སམྨཱཔཎིཧིཏཏྟཱ, བྷིཀྑཝེ, སཱུཀསྶ. ཨེཝམེཝ ཁོ, བྷིཀྑཝེ, བྷིཀྑུ སམྨཱཔཎིཧིཏཱཡ དིཊྛིཡཱ སམྨཱཔཎིཧིཏཱཡ མགྒབྷཱཝནཱཡ ཨཝིཛྫཾ བྷིནྡིསྶཏི, ཝིཛྫཾ ཨུཔྤཱདེསྶཏི, ནིབྦཱནཾ སཙྪིཀརིསྶཏཱིཏི – ཋཱནམེཏཾ ཝིཛྫཏི. ཏཾ ཀིསྶ ཧེཏུ? སམྨཱཔཎིཧིཏཏྟཱ, བྷིཀྑཝེ, དིཊྛིཡཱ. ཀཐཉྩ, བྷིཀྑཝེ, བྷིཀྑུ སམྨཱཔཎིཧིཏཱཡ དིཊྛིཡཱ སམྨཱཔཎིཧིཏཱཡ མགྒབྷཱཝནཱཡ ཨཝིཛྫཾ བྷིནྡཏི, ཝིཛྫཾ ཨུཔྤཱདེཏི, ནིབྦཱནཾ སཙྪིཀརོཏི? ཨིདྷ, བྷིཀྑཝེ, བྷིཀྑུ སམྨཱདིཊྛིཾ བྷཱཝེཏི ཝིཝེཀནིསྶིཏཾ…པེ… སམྨཱསམཱདྷིཾ བྷཱཝེཏི ཝིཝེཀནིསྶིཏཾ ཝིརཱགནིསྶིཏཾ ནིརོདྷནིསྶིཏཾ ཝོསྶགྒཔརིཎཱམིཾ…པེ… ཨེཝཾ ཁོ, བྷིཀྑཝེ, བྷིཀྑུ སམྨཱཔཎིཧིཏཱཡ དིཊྛིཡཱ སམྨཱཔཎིཧིཏཱཡ མགྒབྷཱཝནཱཡ ཨཝིཛྫཾ བྷིནྡཏི, ཝིཛྫཾ ཨུཔྤཱདེཏི, ནིབྦཱནཾ སཙྪིཀརོཏཱི’’ཏི. ཚཊྛཾ.

༧. ཨཱཀཱསསུཏྟཾ

༡༥༥. ‘‘སེཡྻཐཱཔི, བྷིཀྑཝེ, ཨཱཀཱསེ ཝིཝིདྷཱ ཝཱཏཱ ཝཱཡནྟི – པུརཏྠིམཱཔི ཝཱཏཱ ཝཱཡནྟི, པཙྪིམཱཔི ཝཱཏཱ ཝཱཡནྟི, ཨུཏྟརཱཔི ཝཱཏཱ ཝཱཡནྟི, དཀྑིཎཱཔི ཝཱཏཱ ཝཱཡནྟི, སརཛཱཔི ཝཱཏཱ ཝཱཡནྟི, ཨརཛཱཔི ཝཱཏཱ ཝཱཡནྟི, སཱིཏཱཔི ཝཱཏཱ ཝཱཡནྟི, ཨུཎྷཱཔི ཝཱཏཱ ཝཱཡནྟི, པརིཏྟཱཔི ཝཱཏཱ ཝཱཡནྟི, ཨདྷིམཏྟཱཔི ཝཱཏཱ ཝཱཡནྟི; ཨེཝམེཝ ཁོ, བྷིཀྑཝེ, བྷིཀྑུནོ ཨརིཡཾ ཨཊྛངྒིཀཾ མགྒཾ བྷཱཝཡཏོ ཨརིཡཾ ཨཊྛངྒིཀཾ མགྒཾ བཧུལཱིཀརོཏོ ཙཏྟཱརོཔི སཏིཔཊྛཱནཱ བྷཱཝནཱཔཱརིཔཱུརིཾ གཙྪནྟི, ཙཏྟཱརོཔི སམྨཔྤདྷཱནཱ བྷཱཝནཱཔཱརིཔཱུརིཾ གཙྪནྟི, ཙཏྟཱརོཔི ཨིདྡྷིཔཱདཱ བྷཱཝནཱཔཱརིཔཱུརིཾ གཙྪནྟི, པཉྩཔི ཨིནྡྲིཡཱནི བྷཱཝནཱཔཱརིཔཱུརིཾ གཙྪནྟི, པཉྩཔི བལཱནི བྷཱཝནཱཔརིཔཱུརིཾ གཙྪནྟི, སཏྟཔི བོཛ྄ཛྷངྒཱ བྷཱཝནཱཔཱརིཔཱུརིཾ གཙྪནྟི. ཀཐཉྩ, བྷིཀྑཝེ, བྷིཀྑུནོ ཨརིཡཾ ཨཊྛངྒིཀཾ མགྒཾ བྷཱཝཡཏོ ཨརིཡཾ ཨཊྛངྒིཀཾ མགྒཾ བཧུལཱིཀརོཏོ ཙཏྟཱརོཔི སཏིཔཊྛཱནཱ བྷཱཝནཱཔཱརིཔཱུརིཾ གཙྪནྟི, ཙཏྟཱརོཔི སམྨཔྤདྷཱནཱ བྷཱཝནཱཔཱརིཔཱུརིཾ གཙྪནྟི, ཙཏྟཱརོཔི ཨིདྡྷིཔཱདཱ བྷཱཝནཱཔཱརིཔཱུརིཾ གཙྪནྟི, པཉྩཔི ཨིནྡྲིཡཱནི བྷཱཝནཱཔཱརིཔཱུརིཾ གཙྪནྟི, པཉྩཔི བལཱནི བྷཱཝནཱཔཱརིཔཱུརིཾ གཙྪནྟི, སཏྟཔི བོཛ྄ཛྷངྒཱ བྷཱཝནཱཔཱརིཔཱུརིཾ གཙྪནྟི? ཨིདྷ, བྷིཀྑཝེ, བྷིཀྑུ སམྨཱདིཊྛིཾ བྷཱཝེཏི…པེ… སམྨཱསམཱདྷིཾ བྷཱཝེཏི ཝིཝེཀནིསྶིཏཾ ཝིརཱགནིསྶིཏཾ ནིརོདྷནིསྶིཏཾ ཝོསྶགྒཔརིཎཱམིཾ…པེ… ཨེཝཾ ཁོ, བྷིཀྑཝེ, བྷིཀྑུནོ ཨརིཡཾ ཨཊྛངྒིཀཾ མགྒཾ བྷཱཝཡཏོ ཨརིཡཾ ཨཊྛངྒིཀཾ མགྒཾ བཧུལཱིཀརོཏོ ཙཏྟཱརོཔི སཏིཔཊྛཱནཱ བྷཱཝནཱཔཱརིཔཱུརིཾ གཙྪནྟི, ཙཏྟཱརོཔི སམྨཔྤདྷཱནཱ བྷཱཝནཱཔཱརིཔཱུརིཾ གཙྪནྟི, ཙཏྟཱརོཔི ཨིདྡྷིཔཱདཱ བྷཱཝནཱཔཱརིཔཱུརིཾ གཙྪནྟི, པཉྩཔི ཨིནྡྲིཡཱནི བྷཱཝནཱཔཱརིཔཱུརིཾ གཙྪནྟི, པཉྩཔི བལཱནི བྷཱཝནཱཔཱརིཔཱུརིཾ གཙྪནྟི, སཏྟཔི བོཛ྄ཛྷངྒཱ བྷཱཝནཱཔཱརིཔཱུརིཾ གཙྪནྟཱི’’ཏི. སཏྟམཾ.

༨. པཋམམེགྷསུཏྟཾ

༡༥༦. ‘‘སེཡྻཐཱཔི, བྷིཀྑཝེ, གིམྷཱནཾ པཙྪིམེ མཱསེ ཨཱུཧཏཾ རཛོཛལླཾ, ཏམེནཾ མཧཱཨཀཱལམེགྷོ ཋཱནསོ ཨནྟརདྷཱཔེཏི ཝཱུཔསམེཏི; ཨེཝམེཝ ཁོ, བྷིཀྑཝེ, བྷིཀྑུ ཨརིཡཾ ཨཊྛངྒིཀཾ མགྒཾ བྷཱཝེནྟོ ཨརིཡཾ ཨཊྛངྒིཀཾ མགྒཾ བཧུལཱིཀརོནྟོ ཨུཔྤནྣུཔྤནྣེ པཱཔཀེ ཨཀུསལེ དྷམྨེ ཋཱནསོ ཨནྟརདྷཱཔེཏི ཝཱུཔསམེཏི. ཀཐཉྩ, བྷིཀྑཝེ, བྷིཀྑུ ཨརིཡཾ ཨཊྛངྒིཀཾ མགྒཾ བྷཱཝེནྟོ ཨརིཡཾ ཨཊྛངྒིཀཾ མགྒཾ བཧུལཱིཀརོནྟོ ཨུཔྤནྣུཔྤནྣེ པཱཔཀེ ཨཀུསལེ དྷམྨེ ཋཱནསོ ཨནྟརདྷཱཔེཏི ཝཱུཔསམེཏི? ཨིདྷ, བྷིཀྑཝེ, བྷིཀྑུ སམྨཱདིཊྛིཾ བྷཱཝེཏི…པེ… སམྨཱསམཱདྷིཾ བྷཱཝེཏི ཝིཝེཀནིསྶིཏཾ ཝིརཱགནིསྶིཏཾ ནིརོདྷནིསྶིཏཾ ཝོསྶགྒཔརིཎཱམིཾ…པེ… ཨེཝཾ ཁོ, བྷིཀྑཝེ, བྷིཀྑུ ཨརིཡཾ ཨཊྛངྒིཀཾ མགྒཾ བྷཱཝེནྟོ ཨརིཡཾ ཨཊྛངྒིཀཾ མགྒཾ བཧུལཱིཀརོནྟོ ཨུཔྤནྣུཔྤནྣེ པཱཔཀེ ཨཀུསལེ དྷམྨེ ཋཱནསོ ཨནྟརདྷཱཔེཏི ཝཱུཔསམེཏཱི’’ཏི. ཨཊྛམཾ.

༩. དུཏིཡམེགྷསུཏྟཾ

༡༥༧. ‘‘སེཡྻཐཱཔི, བྷིཀྑཝེ, ཨུཔྤནྣཾ མཧཱམེགྷཾ, ཏམེནཾ མཧཱཝཱཏོ ཨནྟརཱཡེཝ ཨནྟརདྷཱཔེཏི ཝཱུཔསམེཏི; ཨེཝམེཝ ཁོ, བྷིཀྑཝེ, བྷིཀྑུ ཨརིཡཾ ཨཊྛངྒིཀཾ མགྒཾ བྷཱཝེནྟོ ཨརིཡཾ ཨཊྛངྒིཀཾ མགྒཾ བཧུལཱིཀརོནྟོ ཨུཔྤནྣུཔྤནྣེ པཱཔཀེ ཨཀུསལེ དྷམྨེ ཨནྟརཱཡེཝ ཨནྟརདྷཱཔེཏི ཝཱུཔསམེཏི. ཀཐཉྩ, བྷིཀྑཝེ, བྷིཀྑུ ཨརིཡཾ ཨཊྛངྒིཀཾ མགྒཾ བྷཱཝེནྟོ ཨརིཡཾ ཨཊྛངྒིཀཾ མགྒཾ བཧུལཱིཀརོནྟོ ཨུཔྤནྣུཔྤནྣེ པཱཔཀེ ཨཀུསལེ དྷམྨེ ཨནྟརཱཡེཝ ཨནྟརདྷཱཔེཏི ཝཱུཔསམེཏི? ཨིདྷ, བྷིཀྑཝེ, བྷིཀྑུ སམྨཱདིཊྛིཾ བྷཱཝེཏི…པེ… སམྨཱསམཱདྷིཾ བྷཱཝེཏི ཝིཝེཀནིསྶིཏཾ ཝིརཱགནིསྶིཏཾ ནིརོདྷནིསྶིཏཾ ཝོསྶགྒཔརིཎཱམིཾ…པེ… ཨེཝཾ ཁོ, བྷིཀྑཝེ, བྷིཀྑུ ཨརིཡཾ ཨཊྛངྒིཀཾ མགྒཾ བྷཱཝེནྟོ ཨརིཡཾ ཨཊྛངྒིཀཾ མགྒཾ བཧུལཱིཀརོནྟོ ཨུཔྤནྣུཔྤནྣེ པཱཔཀེ ཨཀུསལེ དྷམྨེ ཨནྟརཱཡེཝ ཨནྟརདྷཱཔེཏི ཝཱུཔསམེཏཱི’’ཏི. ནཝམཾ.

༡༠. ནཱཝཱསུཏྟཾ

༡༥༨. ‘‘སེཡྻཐཱཔི, བྷིཀྑཝེ, སཱམུདྡིཀཱཡ ནཱཝཱཡ ཝེཏྟབནྡྷནབནྡྷཱཡ ཚ མཱསཱནི ཨུདཀེ པརིཡཱདཱཡ [པརིཡཱཏཱཡ (ཀ.), པརིཡཱཧཏཱཡ (?)] ཧེམནྟིཀེན ཐལཾ ཨུཀྑིཏྟཱཡ ཝཱཏཱཏཔཔརེཏཱནི བནྡྷནཱནི ཏཱནི པཱཝུསྶཀེན མེགྷེན ཨབྷིཔྤཝུཊྛཱནི ཨཔྤཀསིརེནེཝ པཊིཔྤསྶམྦྷནྟི, པཱུཏིཀཱནི བྷཝནྟི; ཨེཝམེཝ ཁོ, བྷིཀྑཝེ, བྷིཀྑུནོ ཨརིཡཾ ཨཊྛངྒིཀཾ མགྒཾ བྷཱཝཡཏོ ཨརིཡཾ ཨཊྛངྒིཀཾ མགྒཾ བཧུལཱིཀརོཏོ ཨཔྤཀསིརེནེཝ སཾཡོཛནཱནི པཊིཔྤསྶམྦྷནྟི, པཱུཏིཀཱནི བྷཝནྟི. ཀཐཉྩ, བྷིཀྑཝེ, བྷིཀྑུནོ ཨརིཡཾ ཨཊྛངྒིཀཾ མགྒཾ བྷཱཝཡཏོ ཨརིཡཾ ཨཊྛངྒིཀཾ མགྒཾ བཧུལཱིཀརོཏོ ཨཔྤཀསིརེནེཝ སཾཡོཛནཱནི པཊིཔྤསྶམྦྷནྟི, པཱུཏིཀཱནི བྷཝནྟི? ཨིདྷ, བྷིཀྑཝེ, བྷིཀྑུ སམྨཱདིཊྛིཾ བྷཱཝེཏི…པེ… སམྨཱསམཱདྷིཾ བྷཱཝེཏི ཝིཝེཀནིསྶིཏཾ ཝིརཱགནིསྶིཏཾ ནིརོདྷནིསྶིཏཾ ཝོསྶགྒཔརིཎཱམིཾ…པེ… ཨེཝཾ ཁོ, བྷིཀྑཝེ, བྷིཀྑུནོ ཨརིཡཾ ཨཊྛངྒིཀཾ མགྒཾ བྷཱཝཡཏོ ཨརིཡཾ ཨཊྛངྒིཀཾ མགྒཾ བཧུལཱིཀརོཏོ ཨཔྤཀསིརེནེཝ སཾཡོཛནཱནི པཊིཔྤསྶམྦྷནྟི, པཱུཏིཀཱནི བྷཝནྟཱི’’ཏི. དསམཾ.

༡༡. ཨཱགནྟུཀསུཏྟཾ

༡༥༩. ‘‘སེཡྻཐཱཔི, བྷིཀྑཝེ, ཨཱགནྟུཀཱགཱརཾ. ཏཏྠ པུརཏྠིམཱཡཔི དིསཱཡ ཨཱགནྟྭཱ ཝཱསཾ ཀཔྤེནྟི, པཙྪིམཱཡཔི དིསཱཡ ཨཱགནྟྭཱ ཝཱསཾ ཀཔྤེནྟི, ཨུཏྟརཱཡཔི དིསཱཡ ཨཱགནྟྭཱ ཝཱསཾ ཀཔྤེནྟི, དཀྑིཎཱཡཔི དིསཱཡ ཨཱགནྟྭཱ ཝཱསཾ ཀཔྤེནྟི, ཁཏྟིཡཱཔི ཨཱགནྟྭཱ ཝཱསཾ ཀཔྤེནྟི, བྲཱཧྨཎཱཔི ཨཱགནྟྭཱ ཝཱསཾ ཀཔྤེནྟི, ཝེསྶཱཔི ཨཱགནྟྭཱ ཝཱསཾ ཀཔྤེནྟི, སུདྡཱཔི ཨཱགནྟྭཱ ཝཱསཾ ཀཔྤེནྟི; ཨེཝམེཝ ཁོ, བྷིཀྑཝེ, བྷིཀྑུ ཨརིཡཾ ཨཊྛངྒིཀཾ མགྒཾ བྷཱཝེནྟོ ཨརིཡཾ ཨཊྛངྒིཀཾ མགྒཾ བཧུལཱིཀརོནྟོ ཡེ དྷམྨཱ ཨབྷིཉྙཱ པརིཉྙེཡྻཱ, ཏེ དྷམྨེ ཨབྷིཉྙཱ པརིཛཱནཱཏི, ཡེ དྷམྨཱ ཨབྷིཉྙཱ པཧཱཏབྦཱ, ཏེ དྷམྨེ ཨབྷིཉྙཱ པཛཧཏི, ཡེ དྷམྨཱ ཨབྷིཉྙཱ སཙྪིཀཱཏབྦཱ, ཏེ དྷམྨེ ཨབྷིཉྙཱ སཙྪིཀརོཏི, ཡེ དྷམྨཱ ཨབྷིཉྙཱ བྷཱཝེཏབྦཱ, ཏེ དྷམྨེ ཨབྷིཉྙཱ བྷཱཝེཏི.

‘‘ཀཏམེ ཙ, བྷིཀྑཝེ, དྷམྨཱ ཨབྷིཉྙཱ པརིཉྙེཡྻཱ? པཉྩུཔཱདཱནཀྑནྡྷཱཏིསྶ ཝཙནཱིཡཾ. ཀཏམེ པཉྩ? སེཡྻཐིདཾ – རཱུཔུཔཱདཱནཀྑནྡྷོ…པེ… ཝིཉྙཱཎུཔཱདཱནཀྑནྡྷོ. ཨིམེ, བྷིཀྑཝེ, དྷམྨཱ ཨབྷིཉྙཱ པརིཉྙེཡྻཱ. ཀཏམེ ཙ, བྷིཀྑཝེ, དྷམྨཱ ཨབྷིཉྙཱ པཧཱཏབྦཱ? ཨཝིཛྫཱ ཙ བྷཝཏཎྷཱ ཙ – ཨིམེ, བྷིཀྑཝེ, དྷམྨཱ ཨབྷིཉྙཱ པཧཱཏབྦཱ. ཀཏམེ ཙ, བྷིཀྑཝེ, དྷམྨཱ ཨབྷིཉྙཱ སཙྪིཀཱཏབྦཱ? ཝིཛྫཱ ཙ ཝིམུཏྟི ཙ – ཨིམེ, བྷིཀྑཝེ, དྷམྨཱ ཨབྷིཉྙཱ སཙྪིཀཱཏབྦཱ. ཀཏམེ ཙ, བྷིཀྑཝེ, དྷམྨཱ ཨབྷིཉྙཱ བྷཱཝེཏབྦཱ? སམཐོ ཙ ཝིཔསྶནཱ ཙ – ཨིམེ, བྷིཀྑཝེ, དྷམྨཱ ཨབྷིཉྙཱ བྷཱཝེཏབྦཱ. ཀཐཉྩ, བྷིཀྑཝེ, བྷིཀྑུ ཨརིཡཾ ཨཊྛངྒིཀཾ མགྒཾ བྷཱཝེནྟོ ཨརིཡཾ ཨཊྛངྒིཀཾ མགྒཾ བཧུལཱིཀརོནྟོ, ཡེ དྷམྨཱ ཨབྷིཉྙཱ པརིཉྙེཡྻཱ ཏེ དྷམྨེ ཨབྷིཉྙཱ པརིཛཱནཱཏི…པེ… ཡེ དྷམྨཱ ཨབྷིཉྙཱ བྷཱཝེཏབྦཱ, ཏེ དྷམྨེ ཨབྷིཉྙཱ བྷཱཝེཏི? ཨིདྷ, བྷིཀྑཝེ, བྷིཀྑུ སམྨཱདིཊྛིཾ བྷཱཝེཏི…པེ… སམྨཱསམཱདྷིཾ བྷཱཝེཏི ཝིཝེཀནིསྶིཏཾ ཝིརཱགནིསྶིཏཾ ནིརོདྷནིསྶིཏཾ ཝོསྶགྒཔརིཎཱམིཾ…པེ… ཨེཝཾ ཁོ, བྷིཀྑཝེ, བྷིཀྑུ ཨརིཡཾ ཨཊྛངྒིཀཾ མགྒཾ བྷཱཝེནྟོ ཨརིཡཾ ཨཊྛངྒིཀཾ མགྒཾ བཧུལཱིཀརོནྟོ ཡེ དྷམྨཱ ཨབྷིཉྙཱ པརིཉྙེཡྻཱ, ཏེ དྷམྨེ ཨབྷིཉྙཱ པརིཛཱནཱཏི, ཡེ དྷམྨཱ ཨབྷིཉྙཱ པཧཱཏབྦཱ, ཏེ དྷམྨེ ཨབྷིཉྙཱ པཛཧཏི, ཡེ དྷམྨཱ ཨབྷིཉྙཱ སཙྪིཀཱཏབྦཱ, ཏེ དྷམྨེ ཨབྷིཉྙཱ སཙྪིཀརོཏི, ཡེ དྷམྨཱ ཨབྷིཉྙཱ བྷཱཝེཏབྦཱ, ཏེ དྷམྨེ ཨབྷིཉྙཱ བྷཱཝེཏཱི’’ཏི. ཨེཀཱདསམཾ.

༡༢. ནདཱིསུཏྟཾ

༡༦༠. ‘‘སེཡྻཐཱཔི, བྷིཀྑཝེ, གངྒཱ ནདཱི པཱཙཱིནནིནྣཱ པཱཙཱིནཔོཎཱ པཱཙཱིནཔབྦྷཱརཱ. ཨཐ མཧཱཛནཀཱཡོ ཨཱགཙྪེཡྻ ཀུདྡཱལ-པིཊཀཾ ཨཱདཱཡ – ‘མཡཾ ཨིམཾ གངྒཾ ནདིཾ པཙྪཱནིནྣཾ ཀརིསྶཱམ པཙྪཱཔོཎཾ པཙྪཱཔབྦྷཱར’ནྟི. ཏཾ ཀིཾ མཉྙཐ, བྷིཀྑཝེ, ཨཔི ནུ སོ མཧཱཛནཀཱཡོ གངྒཾ ནདིཾ པཙྪཱནིནྣཾ ཀརེཡྻ པཙྪཱཔོཎཾ པཙྪཱཔབྦྷཱར’’ནྟི? ‘‘ནོ ཧེཏཾ, བྷནྟེ’’. ‘‘ཏཾ ཀིསྶ ཧེཏུ’’? ‘‘གངྒཱ, བྷནྟེ, ནདཱི པཱཙཱིནནིནྣཱ པཱཙཱིནཔོཎཱ པཱཙཱིནཔབྦྷཱརཱ. སཱ ན སུཀརཱ པཙྪཱནིནྣཾ ཀཱཏུཾ པཙྪཱཔོཎཾ པཙྪཱཔབྦྷཱརཾ. ཡཱཝདེཝ པན སོ མཧཱཛནཀཱཡོ ཀིལམཐསྶ ཝིགྷཱཏསྶ བྷཱགཱི ཨསྶཱ’’ཏི. ‘‘ཨེཝམེཝ ཁོ, བྷིཀྑཝེ, བྷིཀྑུཾ ཨརིཡཾ ཨཊྛངྒིཀཾ མགྒཾ བྷཱཝེནྟཾ ཨརིཡཾ ཨཊྛངྒིཀཾ མགྒཾ བཧུལཱིཀརོནྟཾ རཱཛཱནོ ཝཱ རཱཛམཧཱམཏྟཱ ཝཱ མིཏྟཱ ཝཱ ཨམཙྩཱ ཝཱ ཉཱཏཱི ཝཱ ཉཱཏིསཱལོཧིཏཱ ཝཱ བྷོགེཧི ཨབྷིཧཊྛུཾ པཝཱརེཡྻུཾ – ‘ཨེཧམྦྷོ པུརིས, ཀིཾ ཏེ ཨིམེ ཀཱསཱཝཱ ཨནུདཧནྟི, ཀིཾ མུཎྜོ ཀཔཱལམནུསཾཙརསི! ཨེཧི, ཧཱིནཱཡཱཝཏྟིཏྭཱ བྷོགེ ཙ བྷུཉྫསྶུ, པུཉྙཱནི ཙ ཀརོཧཱི’ཏི. སོ ཝཏ, བྷིཀྑཝེ, བྷིཀྑུ ཨརིཡཾ ཨཊྛངྒིཀཾ མགྒཾ བྷཱཝེནྟོ ཨརིཡཾ ཨཊྛངྒིཀཾ མགྒཾ བཧུལཱིཀརོནྟོ སིཀྑཾ པཙྩཀྑཱཡ ཧཱིནཱཡཱཝཏྟིསྶཏཱིཏི – ནེཏཾ ཋཱནཾ ཝིཛྫཏི. ཏཾ ཀིསྶ ཧེཏུ? ཡཉྷི ཏཾ, བྷིཀྑཝེ, ཙིཏྟཾ དཱིགྷརཏྟཾ ཝིཝེཀནིནྣཾ ཝིཝེཀཔོཎཾ ཝིཝེཀཔབྦྷཱརཾ ཏཾ ཝཏ ཧཱིནཱཡཱཝཏྟིསྶཏཱིཏི – ནེཏཾ ཋཱནཾ ཝིཛྫཏི. ཀཐཉྩ, བྷིཀྑཝེ, བྷིཀྑུ ཨརིཡཾ ཨཊྛངྒིཀཾ མགྒཾ བྷཱཝེཏི ཨརིཡཾ ཨཊྛངྒིཀཾ མགྒཾ བཧུལཱིཀརོཏི? ཨིདྷ, བྷིཀྑཝེ, བྷིཀྑུ སམྨཱདིཊྛིཾ བྷཱཝེཏི ཝིཝེཀནིསྶིཏཾ…པེ… སམྨཱསམཱདྷིཾ བྷཱཝེཏི ཝིཝེཀནིསྶིཏཾ ཝིརཱགནིསྶིཏཾ ནིརོདྷནིསྶིཏཾ ཝོསྶགྒཔརིཎཱམིཾ…པེ… ཨེཝཾ ཁོ, བྷིཀྑཝེ, བྷིཀྑུ ཨརིཡཾ ཨཊྛངྒིཀཾ མགྒཾ བྷཱཝེཏི, ཨརིཡཾ ཨཊྛངྒིཀཾ མགྒཾ བཧུལཱིཀརོཏཱི’’ཏི. (ཡདཔི བལཀརཎཱིཡཾ, ཏདཔི ཝིཏྠཱརེཏབྦཾ.) དྭཱདསམཾ.

བལཀརཎཱིཡཝགྒོ ཚཊྛོ.

ཏསྶུདྡཱནཾ –

བལཾ བཱིཛཉྩ ནཱགོ ཙ, རུཀྑོ ཀུམྦྷེན སཱུཀིཡཱ;

ཨཱཀཱསེན ཙ དྭེ མེགྷཱ, ནཱཝཱ ཨཱགནྟུཀཱ ནདཱིཏི.

༧. ཨེསནཱཝགྒོ

༡. ཨེསནཱསུཏྟཾ

༡༦༡. སཱཝཏྠིནིདཱནཾ. ‘‘ཏིསྶོ ཨིམཱ, བྷིཀྑཝེ, ཨེསནཱ. ཀཏམཱ ཏིསྶོ? ཀཱམེསནཱ, བྷཝེསནཱ, བྲཧྨཙརིཡེསནཱ – ཨིམཱ ཁོ, བྷིཀྑཝེ, ཏིསྶོ ཨེསནཱ. ཨིམཱསཾ ཁོ, བྷིཀྑཝེ, ཏིསྶནྣཾ ཨེསནཱནཾ ཨབྷིཉྙཱཡ ཨརིཡོ ཨཊྛངྒིཀོ མགྒོ བྷཱཝེཏབྦོ. ཀཏམོ ཨརིཡོ ཨཊྛངྒིཀོ མགྒོ? ཨིདྷ, བྷིཀྑཝེ, བྷིཀྑུ སམྨཱདིཊྛིཾ བྷཱཝེཏི ཝིཝེཀནིསྶིཏཾ…པེ… སམྨཱསམཱདྷིཾ བྷཱཝེཏི ཝིཝེཀནིསྶིཏཾ ཝིརཱགནིསྶིཏཾ ནིརོདྷནིསྶིཏཾ ཝོསྶགྒཔརིཎཱམིཾ. ཨིམཱསཾ ཁོ, བྷིཀྑཝེ, ཏིསྶནྣཾ ཨེསནཱནཾ ཨབྷིཉྙཱཡ ཨཡཾ ཨརིཡོ ཨཊྛངྒིཀོ མགྒོ བྷཱཝེཏབྦོ’’ཏི.

‘‘ཏིསྶོ ཨིམཱ ཁོ, བྷིཀྑཝེ, ཨེསནཱ. ཀཏམཱ ཏིསྶོ? ཀཱམེསནཱ, བྷཝེསནཱ, བྲཧྨཙརིཡེསནཱ – ཨིམཱ ཁོ, བྷིཀྑཝེ, ཏིསྶོ ཨེསནཱ. ཨིམཱསཾ ཁོ, བྷིཀྑཝེ, ཏིསྶནྣཾ ཨེསནཱནཾ ཨབྷིཉྙཱཡ ཨརིཡོ ཨཊྛངྒིཀོ མགྒོ བྷཱཝེཏབྦོ. ཀཏམོ ཨརིཡོ ཨཊྛངྒིཀོ མགྒོ? ཨིདྷ, བྷིཀྑཝེ, བྷིཀྑུ སམྨཱདིཊྛིཾ བྷཱཝེཏི…པེ… སམྨཱསམཱདྷིཾ བྷཱཝེཏི རཱགཝིནཡཔརིཡོསཱནཾ དོསཝིནཡཔརིཡོསཱནཾ མོཧཝིནཡཔརིཡོསཱནཾ. ཨིམཱསཾ ཁོ, བྷིཀྑཝེ, ཏིསྶནྣཾ ཨེསནཱནཾ ཨབྷིཉྙཱཡ ཨཡཾ ཨརིཡོ ཨཊྛངྒིཀོ མགྒོ བྷཱཝེཏབྦོ’’ཏི.

‘‘ཏིསྶོ ཨིམཱ ཁོ, བྷིཀྑཝེ, ཨེསནཱ. ཀཏམཱ ཏིསྶོ? ཀཱམེསནཱ, བྷཝེསནཱ, བྲཧྨཙརིཡེསནཱ – ཨིམཱ ཁོ, བྷིཀྑཝེ, ཏིསྶོ ཨེསནཱ. ཨིམཱསཾ ཁོ, བྷིཀྑཝེ, ཏིསྶནྣཾ ཨེསནཱནཾ ཨབྷིཉྙཱཡ ཨརིཡོ ཨཊྛངྒིཀོ མགྒོ བྷཱཝེཏབྦོ. ཀཏམོ ཨརིཡོ ཨཊྛངྒིཀོ མགྒོ? ཨིདྷ, བྷིཀྑཝེ, བྷིཀྑུ སམྨཱདིཊྛིཾ བྷཱཝེཏི…པེ… སམྨཱསམཱདྷིཾ བྷཱཝེཏི ཨམཏོགདྷཾ ཨམཏཔརཱཡནཾ ཨམཏཔརིཡོསཱནཾ. ཨིམཱསཾ ཁོ, བྷིཀྑཝེ, ཏིསྶནྣཾ ཨེསནཱནཾ ཨབྷིཉྙཱཡ ཨཡཾ ཨརིཡོ ཨཊྛངྒིཀོ མགྒོ བྷཱཝེཏབྦོ’’ཏི.

‘‘ཏིསྶོ ཨིམཱ ཁོ, བྷིཀྑཝེ, ཨེསནཱ. ཀཏམཱ ཏིསྶོ? ཀཱམེསནཱ, བྷཝེསནཱ, བྲཧྨཙརིཡེསནཱ – ཨིམཱ ཁོ, བྷིཀྑཝེ, ཏིསྶོ ཨེསནཱ. ཨིམཱསཾ ཁོ, བྷིཀྑཝེ, ཏིསྶནྣཾ ཨེསནཱནཾ ཨབྷིཉྙཱཡ ཨརིཡོ ཨཊྛངྒིཀོ མགྒོ བྷཱཝེཏབྦོ. ཀཏམོ ཨརིཡོ ཨཊྛངྒིཀོ མགྒོ? ཨིདྷ, བྷིཀྑཝེ, བྷིཀྑུ སམྨཱདིཊྛིཾ བྷཱཝེཏི…པེ… སམྨཱསམཱདྷིཾ བྷཱཝེཏི ནིབྦཱནནིནྣཾ ནིབྦཱནཔོཎཾ ནིབྦཱནཔབྦྷཱརཾ. ཨིམཱསཾ ཁོ, བྷིཀྑཝེ, ཏིསྶནྣཾ ཨེསནཱནཾ ཨབྷིཉྙཱཡ ཨཡཾ ཨརིཡོ ཨཊྛངྒིཀོ མགྒོ བྷཱཝེཏབྦོ’’ཏི.

‘‘ཏིསྶོ ཨིམཱ, བྷིཀྑཝེ, ཨེསནཱ. ཀཏམཱ ཏིསྶོ? ཀཱམེསནཱ, བྷཝེསནཱ, བྲཧྨཙརིཡེསནཱ – ཨིམཱ ཁོ, བྷིཀྑཝེ, ཏིསྶོ ཨེསནཱ. ཨིམཱསཾ ཁོ, བྷིཀྑཝེ, ཏིསྶནྣཾ ཨེསནཱནཾ པརིཉྙཱཡ…པེ… ཨཡཾ ཨརིཡོ ཨཊྛངྒིཀོ མགྒོ བྷཱཝེཏབྦོ’’ཏི. (ཡདཔི ཨབྷིཉྙཱ, ཏདཔི པརིཉྙཱཡ ཝིཏྠཱརེཏབྦཾ.)

‘‘ཏིསྶོ ཨིམཱ, བྷིཀྑཝེ, ཨེསནཱ. ཀཏམཱ ཏིསྶོ? ཀཱམེསནཱ, བྷཝེསནཱ, བྲཧྨཙརིཡེསནཱ – ཨིམཱ ཁོ, བྷིཀྑཝེ, ཏིསྶོ ཨེསནཱ. ཨིམཱསཾ ཁོ, བྷིཀྑཝེ, ཏིསྶནྣཾ ཨེསནཱནཾ པརིཀྑཡཱཡ…པེ… ཨཡཾ ཨརིཡོ ཨཊྛངྒིཀོ མགྒོ བྷཱཝེཏབྦོ’’ཏི. (ཡདཔི ཨབྷིཉྙཱ, ཏདཔི པརིཀྑཡཱཡ ཝིཏྠཱརེཏབྦཾ.)

‘‘ཏིསྶོ ཨིམཱ, བྷིཀྑཝེ, ཨེསནཱ. ཀཏམཱ ཏིསྶོ? ཀཱམེསནཱ, བྷཝེསནཱ, བྲཧྨཙརིཡེསནཱ – ཨིམཱ ཁོ, བྷིཀྑཝེ, ཏིསྶོ ཨེསནཱ. ཨིམཱསཾ ཁོ, བྷིཀྑཝེ, ཏིསྶནྣཾ ཨེསནཱནཾ པཧཱནཱཡ ཨརིཡོ ཨཊྛངྒིཀོ མགྒོ བྷཱཝེཏབྦོ. ཀཏམོ ཨརིཡོ ཨཊྛངྒིཀོ མགྒོ? ཨིདྷ, བྷིཀྑཝེ, བྷིཀྑུ སམྨཱདིཊྛིཾ བྷཱཝེཏི…པེ… སམྨཱསམཱདྷིཾ བྷཱཝེཏི ཝིཝེཀནིསྶིཏཾ ཝིརཱགནིསྶིཏཾ ནིརོདྷནིསྶིཏཾ ཝོསྶགྒཔརིཎཱམིཾ…པེ… ཨིམཱསཾ ཁོ, བྷིཀྑཝེ, ཏིསྶནྣཾ ཨེསནཱནཾ པཧཱནཱཡ ཨཡཾ ཨརིཡོ ཨཊྛངྒིཀོ མགྒོ བྷཱཝེཏབྦོ’’ཏི. (ཡདཔི ཨབྷིཉྙཱ, ཏདཔི པཧཱནཱཡ ཝིཏྠཱརེཏབྦཾ.) པཋམཾ.

༢. ཝིདྷཱསུཏྟཾ

༡༦༢. ‘‘ཏིསྶོ ཨིམཱ, བྷིཀྑཝེ, ཝིདྷཱ. ཀཏམཱ ཏིསྶོ? ‘སེཡྻོཧམསྨཱི’ཏི ཝིདྷཱ, ‘སདིསོཧམསྨཱི’ཏི ཝིདྷཱ, ‘ཧཱིནོཧམསྨཱི’ཏི ཝིདྷཱ – ཨིམཱ ཁོ, བྷིཀྑཝེ, ཏིསྶོ ཝིདྷཱ. ཨིམཱསཾ ཁོ, བྷིཀྑཝེ, ཏིསྶནྣཾ ཝིདྷཱནཾ ཨབྷིཉྙཱཡ པརིཉྙཱཡ པརིཀྑཡཱཡ པཧཱནཱཡ ཨརིཡོ ཨཊྛངྒིཀོ མགྒོ བྷཱཝེཏབྦོ. ཀཏམོ ཨརིཡོ ཨཊྛངྒིཀོ མགྒོ? ཨིདྷ, བྷིཀྑཝེ, བྷིཀྑུ སམྨཱདིཊྛིཾ བྷཱཝེཏི…པེ… སམྨཱསམཱདྷིཾ བྷཱཝེཏི ཝིཝེཀནིསྶིཏཾ ཝིརཱགནིསྶིཏཾ ནིརོདྷནིསྶིཏཾ ཝོསྶགྒཔརིཎཱམིཾ…པེ… ཨིམཱསཾ ཁོ, བྷིཀྑཝེ ཏིསྶནྣཾ ཝིདྷཱནཾ ཨབྷིཉྙཱཡ པརིཉྙཱཡ པརིཀྑཡཱཡ པཧཱནཱཡ ཨཡཾ ཨརིཡོ ཨཊྛངྒིཀོ མགྒོ བྷཱཝེཏབྦོ’’ཏི. (ཡཐཱ ཨེསནཱ, ཨེཝཾ ཝིཏྠཱརེཏབྦཾ). དུཏིཡཾ.

༣. ཨཱསཝསུཏྟཾ

༡༦༣. ‘‘ཏཡོམེ, བྷིཀྑཝེ, ཨཱསཝཱ. ཀཏམེ ཏཡོ? ཀཱམཱསཝོ, བྷཝཱསཝོ, ཨཝིཛྫཱསཝོ – ཨིམེ ཁོ, བྷིཀྑཝེ, ཏཡོ ཨཱསཝཱ. ཨིམེསཾ ཁོ, བྷིཀྑཝེ, ཏིཎྞནྣཾ ཨཱསཝཱནཾ ཨབྷིཉྙཱཡ པརིཉྙཱཡ པརིཀྑཡཱཡ པཧཱནཱཡ…པེ… ཨཡཾ ཨརིཡོ ཨཊྛངྒིཀོ མགྒོ བྷཱཝེཏབྦོ’’ཏི. ཏཏིཡཾ.

༤. བྷཝསུཏྟཾ

༡༦༤. ‘‘ཏཡོམེ, བྷིཀྑཝེ, བྷཝཱ. ཀཏམེ ཏཡོ? ཀཱམབྷཝོ, རཱུཔབྷཝོ, ཨརཱུཔབྷཝོ – ཨིམེ ཁོ, བྷིཀྑཝེ, ཏཡོ བྷཝཱ. ཨིམེསཾ ཁོ, བྷིཀྑཝེ, ཏིཎྞནྣཾ བྷཝཱནཾ ཨབྷིཉྙཱཡ པརིཉྙཱཡ པརིཀྑཡཱཡ པཧཱནཱཡ…པེ… ཨཡཾ ཨརིཡོ ཨཊྛངྒིཀོ མགྒོ བྷཱཝེཏབྦོ’’ཏི. ཙཏུཏྠཾ.

༥. དུཀྑཏཱསུཏྟཾ

༡༦༥. ‘‘ཏིསྶོ ཨིམཱ, བྷིཀྑཝེ, དུཀྑཏཱ. ཀཏམཱ ཏིསྶོ? དུཀྑདུཀྑཏཱ, སངྑཱརདུཀྑཏཱ, ཝིཔརིཎཱམདུཀྑཏཱ – ཨིམཱ ཁོ, བྷིཀྑཝེ, ཏིསྶོ དུཀྑཏཱ. ཨིམཱསཾ ཁོ, བྷིཀྑཝེ, ཏིསྶནྣཾ དུཀྑཏཱནཾ ཨབྷིཉྙཱཡ པརིཉྙཱཡ པརིཀྑཡཱཡ པཧཱནཱཡ…པེ… ཨཊྛངྒིཀོ མགྒོ བྷཱཝེཏབྦོ’’ཏི. པཉྩམཾ.

༦. ཁིལསུཏྟཾ

༡༦༦. ‘‘ཏཡོམེ, བྷིཀྑཝེ, ཁིལཱ. ཀཏམེ ཏཡོ? རཱགོ ཁིལོ, དོསོ ཁིལོ, མོཧོ ཁིལོ – ཨིམེ ཁོ, བྷིཀྑཝེ, ཏཡོ ཁིལཱ. ཨིམེསཾ ཁོ, བྷིཀྑཝེ, ཏིཎྞནྣཾ ཁིལཱནཾ ཨབྷིཉྙཱཡ པརིཉྙཱཡ པརིཀྑཡཱཡ པཧཱནཱཡ…པེ… ཨཡཾ ཨརིཡོ ཨཊྛངྒིཀོ མགྒོ བྷཱཝེཏབྦོ’’ཏི. ཚཊྛཾ.

༧. མལསུཏྟཾ

༡༦༧. ‘‘ཏཱིཎིམཱནི, བྷིཀྑཝེ, མལཱནི. ཀཏམཱནི ཏཱིཎི? རཱགོ མལཾ, དོསོ མལཾ, མོཧོ མལཾ – ཨིམཱནི ཁོ, བྷིཀྑཝེ, ཏཱིཎི མལཱནི. ཨིམེསཾ ཁོ, བྷིཀྑཝེ, ཏིཎྞནྣཾ མལཱནཾ ཨབྷིཉྙཱཡ པརིཉྙཱཡ པརིཀྑཡཱཡ པཧཱནཱཡ…པེ… ཨཡཾ ཨརིཡོ ཨཊྛངྒིཀོ མགྒོ བྷཱཝེཏབྦོ’’ཏི. སཏྟམཾ.

༨. ནཱིགྷསུཏྟཾ

༡༦༨. ‘‘ཏཡོམེ, བྷིཀྑཝེ, ནཱིགྷཱ. ཀཏམེ ཏཡོ? རཱགོ ནཱིགྷོ, དོསོ ནཱིགྷོ, མོཧོ ནཱིགྷོ – ཨིམེ ཁོ, བྷིཀྑཝེ, ཏཡོ ནཱིགྷཱ. ཨིམེསཾ ཁོ, བྷིཀྑཝེ, ཏིཎྞནྣཾ ནཱིགྷཱནཾ ཨབྷིཉྙཱཡ པརིཉྙཱཡ པརིཀྑཡཱཡ པཧཱནཱཡ…པེ… ཨཡཾ ཨརིཡོ ཨཊྛངྒིཀོ མགྒོ བྷཱཝེཏབྦོ’’ཏི. ཨཊྛམཾ.

༩. ཝེདནཱསུཏྟཾ

༡༦༩. ‘‘ཏིསྶོ ཨིམཱ, བྷིཀྑཝེ, ཝེདནཱ. ཀཏམཱ ཏིསྶོ? སུཁཱ ཝེདནཱ, དུཀྑཱ ཝེདནཱ, ཨདུཀྑམསུཁཱ ཝེདནཱ – ཨིམཱ ཁོ, བྷིཀྑཝེ, ཏིསྶོ ཝེདནཱ. ཨིམཱསཾ ཁོ, བྷིཀྑཝེ, ཏིསྶནྣཾ ཝེདནཱནཾ ཨབྷིཉྙཱཡ པརིཉྙཱཡ པརིཀྑཡཱཡ པཧཱནཱཡ…པེ… ཨཡཾ ཨརིཡོ ཨཊྛངྒིཀོ མགྒོ བྷཱཝེཏབྦོ’’ཏི. ནཝམཾ.

༡༠. ཏཎྷཱསུཏྟཾ

༡༧༠. ‘‘ཏིསྶོ ཨིམཱ, བྷིཀྑཝེ, ཏཎྷཱ. ཀཏམཱ ཏིསྶོ? ཀཱམཏཎྷཱ, བྷཝཏཎྷཱ, ཝིབྷཝཏཎྷཱ – ཨིམཱ ཁོ, བྷིཀྑཝེ, ཏིསྶོ ཏཎྷཱ. ཨིམཱསཾ ཁོ, བྷིཀྑཝེ, ཏིསྶནྣཾ ཏཎྷཱནཾ ཨབྷིཉྙཱཡ པརིཉྙཱཡ པརིཀྑཡཱཡ པཧཱནཱཡ…པེ… ཨཡཾ ཨརིཡོ ཨཊྛངྒིཀོ མགྒོ བྷཱཝེཏབྦོ. ཀཏམོ ཨརིཡོ ཨཊྛངྒིཀོ མགྒོ? ཨིདྷ, བྷིཀྑཝེ, བྷིཀྑུ སམྨཱདིཊྛིཾ བྷཱཝེཏི ཝིཝེཀནིསྶིཏཾ ཝིརཱགནིསྶིཏཾ ནིརོདྷནིསྶིཏཾ ཝོསྶགྒཔརིཎཱམིཾ…པེ… སམྨཱསམཱདྷིཾ བྷཱཝེཏི ཝིཝེཀནིསྶིཏཾ ཝིརཱགནིསྶིཏཾ ནིརོདྷནིསྶིཏཾ ཝོསྶགྒཔརིཎཱམིཾ. ཨིམཱསཾ ཁོ, བྷིཀྑཝེ, ཏིསྶནྣཾ ཏཎྷཱནཾ ཨབྷིཉྙཱཡ པརིཉྙཱཡ པརིཀྑཡཱཡ པཧཱནཱཡ…པེ… ཨཡཾ ཨརིཡོ ཨཊྛངྒིཀོ མགྒོ བྷཱཝེཏབྦོ’’ཏི. དསམཾ.

༡༡. ཏསིནཱསུཏྟཾ

༡༧༡. ‘‘ཏིསྶོ ཨིམཱ, བྷིཀྑཝེ, ཏསིནཱ. ཀཏམཱ ཏིསྶོ? ཀཱམཏསིནཱ, བྷཝཏསིནཱ, ཝིབྷཝཏསིནཱ. ཨིམཱསཾ ཁོ, བྷིཀྑཝེ, ཏིསྶནྣཾ ཏསིནཱནཾ ཨབྷིཉྙཱཡ པརིཉྙཱཡ པརིཀྑཡཱཡ པཧཱནཱཡ…པེ… རཱགཝིནཡཔརིཡོསཱནཾ དོསཝིནཡཔརིཡོསཱནཾ མོཧཝིནཡཔརིཡོསཱནཾ…པེ… ཨམཏོགདྷཾ ཨམཏཔརཱཡནཾ ཨམཏཔརིཡོསཱནཾ…པེ… ནིབྦཱནནིནྣཾ ནིབྦཱནཔོཎཾ ནིབྦཱནཔབྦྷཱརཾ. ཨིམཱསཾ ཁོ, བྷིཀྑཝེ, ཏིསྶནྣཾ ཏསིནཱནཾ ཨབྷིཉྙཱཡ པརིཉྙཱཡ པརིཀྑཡཱཡ པཧཱནཱཡ…པེ… ཨཡཾ ཨརིཡོ ཨཊྛངྒིཀོ མགྒོ བྷཱཝེཏབྦོ’’ཏི. ཨེཀཱདསམཾ.

ཨེསནཱཝགྒོ སཏྟམོ.

ཏསྶུདྡཱནཾ –

ཨེསནཱ ཝིདྷཱ ཨཱསཝོ, བྷཝོ ཙ དུཀྑཏཱ ཁིལཱ;

མལཾ ནཱིགྷོ ཙ ཝེདནཱ, དྭེ ཏཎྷཱ ཏསིནཱཡ ཙཱཏི.

༨. ཨོགྷཝགྒོ

༡. ཨོགྷསུཏྟཾ

༡༧༢. སཱཝཏྠིནིདཱནཾ. ‘‘ཙཏྟཱརོམེ, བྷིཀྑཝེ, ཨོགྷཱ. ཀཏམེ ཙཏྟཱརོ? ཀཱམོགྷོ, བྷཝོགྷོ, དིཊྛོགྷོ, ཨཝིཛྫོགྷོ – ཨིམེ ཁོ, བྷིཀྑཝེ, ཙཏྟཱརོ ཨོགྷཱ. ཨིམེསཾ ཁོ, བྷིཀྑཝེ, ཙཏུནྣཾ ཨོགྷཱནཾ ཨབྷིཉྙཱཡ པརིཉྙཱཡ པརིཀྑཡཱཡ པཧཱནཱཡ…པེ… ཨཡཾ ཨརིཡོ ཨཊྛངྒིཀོ མགྒོ བྷཱཝེཏབྦོ’’ཏི. (ཡཐཱ ཨེསནཱ, ཨེཝཾ སབྦཾ ཝིཏྠཱརེཏབྦཾ.) པཋམཾ.

༢. ཡོགསུཏྟཾ

༡༧༣. ‘‘ཙཏྟཱརོམེ, བྷིཀྑཝེ, ཡོགཱ. ཀཏམེ ཙཏྟཱརོ? ཀཱམཡོགོ, བྷཝཡོགོ, དིཊྛིཡོགོ ཨཝིཛྫཱཡོགོ – ཨིམེ ཁོ, བྷིཀྑཝེ, ཙཏྟཱརོ ཡོགཱ. ཨིམེསཾ ཁོ, བྷིཀྑཝེ, ཙཏུནྣཾ ཡོགཱནཾ ཨབྷིཉྙཱཡ པརིཉྙཱཡ པརིཀྑཡཱཡ པཧཱནཱཡ…པེ… ཨཡཾ ཨརིཡོ ཨཊྛངྒིཀོ མགྒོ བྷཱཝེཏབྦོ’’ཏི. དུཏིཡཾ.

༣. ཨུཔཱདཱནསུཏྟཾ

༡༧༤. ‘‘ཙཏྟཱརིམཱནི, བྷིཀྑཝེ, ཨུཔཱདཱནཱནི. ཀཏམཱནི ཙཏྟཱརི? ཀཱམུཔཱདཱནཾ, དིཊྛུཔཱདཱནཾ, སཱིལབྦཏུཔཱདཱནཾ, ཨཏྟཝཱདུཔཱདཱནཾ – ཨིམཱནི ཁོ, བྷིཀྑཝེ, ཙཏྟཱརི ཨུཔཱདཱནཱནི. ཨིམེསཾ ཁོ, བྷིཀྑཝེ, ཙཏུནྣཾ ཨུཔཱདཱནཱནཾ ཨབྷིཉྙཱཡ པརིཉྙཱཡ པརིཀྑཡཱཡ པཧཱནཱཡ…པེ… ཨཡཾ ཨརིཡོ ཨཊྛངྒིཀོ མགྒོ བྷཱཝེཏབྦོ’’ཏི. ཏཏིཡཾ.

༤. གནྠསུཏྟཾ

༡༧༥. ‘‘ཙཏྟཱརོམེ, བྷིཀྑཝེ, གནྠཱ. ཀཏམེ ཙཏྟཱརོ? ཨབྷིཛ྄ཛྷཱ ཀཱཡགནྠོ, བྱཱཔཱདོ ཀཱཡགནྠོ, སཱིལབྦཏཔརཱམཱསོ ཀཱཡགནྠོ, ཨིདཾསཙྩཱབྷིནིཝེསོ ཀཱཡགནྠོ – ཨིམེ ཁོ, བྷིཀྑཝེ, ཙཏྟཱརོ གནྠཱ. ཨིམེསཾ ཁོ, བྷིཀྑཝེ, ཙཏུནྣཾ གནྠཱནཾ ཨབྷིཉྙཱཡ པརིཉྙཱཡ པརིཀྑཡཱཡ པཧཱནཱཡ…པེ… ཨཡཾ ཨརིཡོ ཨཊྛངྒིཀོ མགྒོ བྷཱཝེཏབྦོ’’ཏི. ཙཏུཏྠཾ.

༥. ཨནུསཡསུཏྟཾ

༡༧༦. ‘‘སཏྟིམེ, བྷིཀྑཝེ, ཨནུསཡཱ. ཀཏམེ སཏྟ? ཀཱམརཱགཱནུསཡོ, པཊིགྷཱནུསཡོ, དིཊྛཱནུསཡོ, ཝིཙིཀིཙྪཱནུསཡོ, མཱནཱནུསཡོ, བྷཝརཱགཱནུསཡོ, ཨཝིཛྫཱནུསཡོ – ཨིམེ ཁོ, བྷིཀྑཝེ, སཏྟཱནུསཡཱ. ཨིམེསཾ ཁོ, བྷིཀྑཝེ, སཏྟནྣཾ ཨནུསཡཱནཾ ཨབྷིཉྙཱཡ པརིཉྙཱཡ པརིཀྑཡཱཡ པཧཱནཱཡ…པེ… ཨཡཾ ཨརིཡོ ཨཊྛངྒིཀོ མགྒོ བྷཱཝེཏབྦོ’’ཏི. པཉྩམཾ.

༦. ཀཱམགུཎསུཏྟཾ

༡༧༧. ‘‘པཉྩིམེ, བྷིཀྑཝེ, ཀཱམགུཎཱ. ཀཏམེ པཉྩ? ཙཀྑུཝིཉྙེཡྻཱ རཱུཔཱ ཨིཊྛཱ ཀནྟཱ མནཱཔཱ པིཡརཱུཔཱ ཀཱམཱུཔསཾཧིཏཱ རཛནཱིཡཱ, སོཏཝིཉྙེཡྻཱ སདྡཱ…པེ… གྷཱནཝིཉྙེཡྻཱ གནྡྷཱ…པེ… ཛིཝ྄ཧཱཝིཉྙེཡྻཱ རསཱ…པེ… ཀཱཡཝིཉྙེཡྻཱ ཕོཊྛབྦཱ ཨིཊྛཱ ཀནྟཱ མནཱཔཱ པིཡརཱུཔཱ ཀཱམཱུཔསཾཧིཏཱ རཛནཱིཡཱ – ཨིམེ ཁོ, བྷིཀྑཝེ, པཉྩ ཀཱམགུཎཱ. ཨིམེསཾ ཁོ, བྷིཀྑཝེ, པཉྩནྣཾ ཀཱམགུཎཱནཾ ཨབྷིཉྙཱཡ པརིཉྙཱཡ པརིཀྑཡཱཡ པཧཱནཱཡ…པེ… ཨཡཾ ཨརིཡོ ཨཊྛངྒིཀོ མགྒོ བྷཱཝེཏབྦོ’’ཏི. ཚཊྛཾ.

༧. ནཱིཝརཎསུཏྟཾ

༡༧༨. ‘‘པཉྩིམཱནི, བྷིཀྑཝེ, ནཱིཝརཎཱནི. ཀཏམཱནི པཉྩ? ཀཱམཙྪནྡནཱིཝརཎཾ, བྱཱཔཱདནཱིཝརཎཾ, ཐིནམིདྡྷནཱིཝརཎཾ, ཨུདྡྷཙྩཀུཀྐུཙྩནཱིཝརཎཾ, ཝིཙིཀིཙྪཱནཱིཝརཎཾ – ཨིམཱནི ཁོ, བྷིཀྑཝེ, པཉྩ ནཱིཝརཎཱནི. ཨིམེསཾ ཁོ, བྷིཀྑཝེ, པཉྩནྣཾ ནཱིཝརཎཱནཾ ཨབྷིཉྙཱཡ པརིཉྙཱཡ པརིཀྑཡཱཡ པཧཱནཱཡ…པེ… ཨཡཾ ཨརིཡོ ཨཊྛངྒིཀོ མགྒོ བྷཱཝེཏབྦོ’’ཏི. སཏྟམཾ.

༨. ཨུཔཱདཱནཀྑནྡྷསུཏྟཾ

༡༧༩. ‘‘པཉྩིམེ, བྷིཀྑཝེ, ཨུཔཱདཱནཀྑནྡྷཱ. ཀཏམེ པཉྩ? སེཡྻཐིདཾ – རཱུཔུཔཱདཱནཀྑནྡྷོ, ཝེདནུཔཱདཱནཀྑནྡྷོ, སཉྙུཔཱདཱནཀྑནྡྷོ, སངྑཱརུཔཱདཱནཀྑནྡྷོ, ཝིཉྙཱཎུཔཱདཱནཀྑནྡྷོ. ཨིམེ ཁོ, བྷིཀྑཝེ, པཉྩུཔཱདཱནཀྑནྡྷཱ. ཨིམེསཾ ཁོ, བྷིཀྑཝེ, པཉྩནྣཾ ཨུཔཱདཱནཀྑནྡྷཱནཾ ཨབྷིཉྙཱཡ པརིཉྙཱཡ པརིཀྑཡཱཡ པཧཱནཱཡ…པེ… ཨཡཾ ཨརིཡོ ཨཊྛངྒིཀོ མགྒོ བྷཱཝེཏབྦོ’’ཏི. ཨཊྛམཾ.

༩. ཨོརམྦྷཱགིཡསུཏྟཾ

༡༨༠. ‘‘པཉྩིམཱནི, བྷིཀྑཝེ, ཨོརམྦྷཱགིཡཱནི སཾཡོཛནཱནི. ཀཏམཱནི པཉྩ? སཀྐཱཡདིཊྛི, ཝིཙིཀིཙྪཱ, སཱིལབྦཏཔརཱམཱསོ, ཀཱམཙྪནྡོ, བྱཱཔཱདོ – ཨིམཱནི ཁོ, བྷིཀྑཝེ, པཉྩོརམྦྷཱགིཡཱནི སཾཡོཛནཱནི. ཨིམེསཾ ཁོ བྷིཀྑཝེ, པཉྩནྣཾ ཨོརམྦྷཱགིཡཱནཾ སཾཡོཛནཱནཾ ཨབྷིཉྙཱཡ པརིཉྙཱཡ པརིཀྑཡཱཡ པཧཱནཱཡ…པེ… ཨཡཾ ཨརིཡོ ཨཊྛངྒིཀོ མགྒོ བྷཱཝེཏབྦོ’’ཏི. ནཝམཾ.

༡༠. ཨུདྡྷམྦྷཱགིཡསུཏྟཾ

༡༨༡. ‘‘པཉྩིམཱནི, བྷིཀྑཝེ, ཨུདྡྷམྦྷཱགིཡཱནི སཾཡོཛནཱནི. ཀཏམཱནི པཉྩ? རཱུཔརཱགོ, ཨརཱུཔརཱགོ, མཱནོ, ཨུདྡྷཙྩཾ, ཨཝིཛྫཱ – ཨིམཱནི ཁོ, བྷིཀྑཝེ, པཉྩུདྡྷམྦྷཱགིཡཱནི སཾཡོཛནཱནི. ཨིམེསཾ ཁོ, བྷིཀྑཝེ, པཉྩནྣཾ ཨུདྡྷམྦྷཱགིཡཱནཾ སཾཡོཛནཱནཾ ཨབྷིཉྙཱཡ པརིཉྙཱཡ པརིཀྑཡཱཡ པཧཱནཱཡ ཨརིཡོ ཨཊྛངྒིཀོ མགྒོ བྷཱཝེཏབྦོ. ཀཏམོ ཨརིཡོ ཨཊྛངྒིཀོ མགྒོ? ཨིདྷ, བྷིཀྑཝེ, བྷིཀྑུ སམྨཱདིཊྛིཾ བྷཱཝེཏི ཝིཝེཀནིསྶིཏཾ…པེ… སམྨཱསམཱདྷིཾ བྷཱཝེཏི ཝིཝེཀནིསྶིཏཾ ཝིརཱགནིསྶིཏཾ ནིརོདྷནིསྶིཏཾ ཝོསྶགྒཔརིཎཱམིཾ. ཨིམེསཾ ཁོ, བྷིཀྑཝེ, པཉྩནྣཾ ཨུདྡྷམྦྷཱགིཡཱནཾ སཾཡོཛནཱནཾ ཨབྷིཉྙཱཡ པརིཉྙཱཡ པརིཀྑཡཱཡ པཧཱནཱཡ ཨཡཾ ཨརིཡོ ཨཊྛངྒིཀོ མགྒོ བྷཱཝེཏབྦོ’’ཏི.

‘‘པཉྩིམཱནི, བྷིཀྑཝེ, ཨུདྡྷམྦྷཱགིཡཱནི སཾཡོཛནཱནི. ཀཏམཱནི པཉྩ? རཱུཔརཱགོ, ཨརཱུཔརཱགོ, མཱནོ, ཨུདྡྷཙྩཾ, ཨཝིཛྫཱ – ཨིམཱནི ཁོ, བྷིཀྑཝེ, པཉྩུདྡྷམྦྷཱགིཡཱནི སཾཡོཛནཱནི. ཨིམེསཾ ཁོ, བྷིཀྑཝེ, པཉྩནྣཾ ཨུདྡྷམྦྷཱགིཡཱནཾ སཾཡོཛནཱནཾ ཨབྷིཉྙཱཡ པརིཉྙཱཡ པརིཀྑཡཱཡ པཧཱནཱཡ ཨརིཡོ ཨཊྛངྒིཀོ མགྒོ བྷཱཝེཏབྦོ. ཀཏམོ ཨརིཡོ ཨཊྛངྒིཀོ མགྒོ? ཨིདྷ, བྷིཀྑཝེ, བྷིཀྑུ སམྨཱདིཊྛིཾ བྷཱཝེཏི…པེ… སམྨཱསམཱདྷིཾ བྷཱཝེཏི རཱགཝིནཡཔརིཡོསཱནཾ དོསཝིནཡཔརིཡོསཱནཾ མོཧཝིནཡཔརིཡོསཱནཾ… ཨམཏོགདྷཾ ཨམཏཔརཱཡནཾ ཨམཏཔརིཡོསཱནཾ… ནིབྦཱནནིནྣཾ ནིབྦཱནཔོཎཾ ནིབྦཱནཔབྦྷཱརཾ. ཨིམེསཾ ཁོ, བྷིཀྑཝེ, པཉྩནྣཾ ཨུདྡྷམྦྷཱགིཡཱནཾ སཾཡོཛནཱནཾ ཨབྷིཉྙཱཡ པརིཉྙཱཡ པརིཀྑཡཱཡ པཧཱནཱཡ ཨཡཾ ཨརིཡོ ཨཊྛངྒིཀོ མགྒོ བྷཱཝེཏབྦོ’’ཏི. དསམཾ.

ཨོགྷཝགྒོ ཨཊྛམོ.

ཏསྶུདྡཱནཾ –

ཨོགྷོ ཡོགོ ཨུཔཱདཱནཾ, གནྠཾ ཨནུསཡེན ཙ;

ཀཱམགུཎཱ ནཱིཝརཎཾ, ཁནྡྷཱ ཨོརུདྡྷམྦྷཱགིཡཱཏི.

ཝགྒུདྡཱནཾ –

ཨཝིཛྫཱཝགྒོ པཋམོ, དུཏིཡཾ ཝིཧཱརཾ ཝུཙྩཏི;

མིཙྪཏྟཾ ཏཏིཡོ ཝགྒོ, ཙཏུཏྠཾ པཊིཔནྣེནེཝ.

ཏིཏྠིཡཾ པཉྩམོ ཝགྒོ, ཚཊྛོ སཱུརིཡེན ཙ;

བཧུཀཏེ སཏྟམོ ཝགྒོ, ཨུཔྤཱདོ ཨཊྛམེན ཙ.

དིཝསཝགྒོ ནཝམོ, དསམོ ཨཔྤམཱདེན ཙ;

ཨེཀཱདསབལཝགྒོ, དྭཱདས ཨེསནཱ པཱལི༹ཡཾ;

ཨོགྷཝགྒོ བྷཝཏི ཏེརསཱཏི.

མགྒསཾཡུཏྟཾ པཋམཾ.

༢. བོཛ྄ཛྷངྒསཾཡུཏྟཾ

༡. པབྦཏཝགྒོ

༡. ཧིམཝནྟསུཏྟཾ

༡༨༢. སཱཝཏྠིནིདཱནཾ. ‘‘སེཡྻཐཱཔི, བྷིཀྑཝེ, ཧིམཝནྟཾ པབྦཏརཱཛཱནཾ ནིསྶཱཡ ནཱགཱ ཀཱཡཾ ཝཌྜྷེནྟི, བལཾ གཱཧེནྟི; ཏེ ཏཏྠ ཀཱཡཾ ཝཌྜྷེཏྭཱ བལཾ གཱཧེཏྭཱ ཀུསོབྦྷེ ཨོཏརནྟི, ཀུསོབྦྷེ ཨོཏརིཏྭཱ མཧཱསོབྦྷེ ཨོཏརནྟི, མཧཱསོབྦྷེ ཨོཏརིཏྭཱ ཀུནྣདིཡོ ཨོཏརནྟི, ཀུནྣདིཡོ ཨོཏརིཏྭཱ མཧཱནདིཡོ ཨོཏརནྟི, མཧཱནདིཡོ ཨོཏརིཏྭཱ མཧཱསམུདྡསཱགརཾ ཨོཏརནྟི; ཏེ ཏཏྠ མཧནྟཏྟཾ ཝེཔུལླཏྟཾ ཨཱཔཛྫནྟི ཀཱཡེན; ཨེཝམེཝ ཁོ, བྷིཀྑཝེ, བྷིཀྑུ སཱིལཾ ནིསྶཱཡ སཱིལེ པཏིཊྛཱཡ སཏྟ བོཛ྄ཛྷངྒེ བྷཱཝེནྟོ སཏྟ བོཛ྄ཛྷངྒེ བཧུལཱིཀརོནྟོ མཧནྟཏྟཾ ཝེཔུལླཏྟཾ པཱཔུཎཱཏི དྷམྨེསུ. ཀཐཉྩ, བྷིཀྑཝེ, བྷིཀྑུ སཱིལཾ ནིསྶཱཡ སཱིལེ པཏིཊྛཱཡ སཏྟ བོཛ྄ཛྷངྒེ བྷཱཝེནྟོ སཏྟ བོཛ྄ཛྷངྒེ བཧུལཱིཀརོནྟོ མཧནྟཏྟཾ ཝེཔུལླཏྟཾ པཱཔུཎཱཏི དྷམྨེསཱུཏི? ཨིདྷ, བྷིཀྑཝེ, བྷིཀྑུ སཏིསམྦོཛ྄ཛྷངྒཾ བྷཱཝེཏི ཝིཝེཀནིསྶིཏཾ ཝིརཱགནིསྶིཏཾ ནིརོདྷནིསྶིཏཾ ཝོསྶགྒཔརིཎཱམིཾ; དྷམྨཝིཙཡསམྦོཛ྄ཛྷངྒཾ བྷཱཝེཏི…པེ… ཝཱིརིཡསམྦོཛ྄ཛྷངྒཾ བྷཱཝེཏི…པེ… པཱིཏིསམྦོཛ྄ཛྷངྒཾ བྷཱཝེཏི…པེ… པསྶདྡྷིསམྦོཛ྄ཛྷངྒཾ བྷཱཝེཏི…པེ… སམཱདྷིསམྦོཛ྄ཛྷངྒཾ བྷཱཝེཏི…པེ… ཨུཔེཀྑཱསམྦོཛ྄ཛྷངྒཾ བྷཱཝེཏི ཝིཝེཀནིསྶིཏཾ ཝིརཱགནིསྶིཏཾ ནིརོདྷནིསྶིཏཾ ཝོསྶགྒཔརིཎཱམིཾ. ཨེཝཾ ཁོ, བྷིཀྑཝེ, བྷིཀྑུ སཱིལཾ ནིསྶཱཡ སཱིལེ པཏིཊྛཱཡ སཏྟ བོཛ྄ཛྷངྒེ བྷཱཝེནྟོ སཏྟ བོཛ྄ཛྷངྒེ བཧུལཱིཀརོནྟོ མཧནྟཏྟཾ ཝེཔུལླཏྟཾ པཱཔུཎཱཏི དྷམྨེསཱུ’’ཏི. པཋམཾ.

༢. ཀཱཡསུཏྟཾ

༡༨༣. སཱཝཏྠིནིདཱནཾ. ‘‘སེཡྻཐཱཔི, བྷིཀྑཝེ, ཨཡཾ ཀཱཡོ ཨཱཧཱརཊྛིཏིཀོ, ཨཱཧཱརཾ པཊིཙྩ ཏིཊྛཏི, ཨནཱཧཱརོ ནོ ཏིཊྛཏི; ཨེཝམེཝ ཁོ, བྷིཀྑཝེ, པཉྩ ནཱིཝརཎཱ ཨཱཧཱརཊྛིཏིཀཱ, ཨཱཧཱརཾ པཊིཙྩ ཏིཊྛནྟི, ཨནཱཧཱརཱ ནོ ཏིཊྛནྟི.

‘‘ཀོ ཙ, བྷིཀྑཝེ, ཨཱཧཱརོ ཨནུཔྤནྣསྶ ཝཱ ཀཱམཙྪནྡསྶ ཨུཔྤཱདཱཡ, ཨུཔྤནྣསྶ ཝཱ ཀཱམཙྪནྡསྶ བྷིཡྻོབྷཱཝཱཡ ཝེཔུལླཱཡ? ཨཏྠི, བྷིཀྑཝེ, སུབྷནིམིཏྟཾ. ཏཏྠ ཨཡོནིསོམནསིཀཱརབཧུལཱིཀཱརོ – ཨཡམཱཧཱརོ ཨནུཔྤནྣསྶ ཝཱ ཀཱམཙྪནྡསྶ ཨུཔྤཱདཱཡ, ཨུཔྤནྣསྶ ཝཱ ཀཱམཙྪནྡསྶ བྷིཡྻོབྷཱཝཱཡ ཝེཔུལླཱཡ.

‘‘ཀོ ཙ, བྷིཀྑཝེ, ཨཱཧཱརོ ཨནུཔྤནྣསྶ ཝཱ བྱཱཔཱདསྶ ཨུཔྤཱདཱཡ, ཨུཔྤནྣསྶ ཝཱ བྱཱཔཱདསྶ བྷིཡྻོབྷཱཝཱཡ ཝེཔུལླཱཡ? ཨཏྠི, བྷིཀྑཝེ, པཊིགྷནིམིཏྟཾ. ཏཏྠ ཨཡོནིསོམནསིཀཱརབཧུལཱིཀཱརོ – ཨཡམཱཧཱརོ ཨནུཔྤནྣསྶ ཝཱ བྱཱཔཱདསྶ ཨུཔྤཱདཱཡ, ཨུཔྤནྣསྶ ཝཱ བྱཱཔཱདསྶ བྷིཡྻོབྷཱཝཱཡ ཝེཔུལླཱཡ.

‘‘ཀོ ཙ, བྷིཀྑཝེ, ཨཱཧཱརོ ཨནུཔྤནྣསྶ ཝཱ ཐིནམིདྡྷསྶ ཨུཔྤཱདཱཡ, ཨུཔྤནྣསྶ ཝཱ ཐིནམིདྡྷསྶ བྷིཡྻོབྷཱཝཱཡ ཝེཔུལླཱཡ? ཨཏྠི, བྷིཀྑཝེ, ཨརཏི ཏནྡི ཝིཛམྦྷིཏཱ བྷཏྟསམྨདོ ཙེཏསོ ཙ ལཱིནཏྟཾ. ཏཏྠ ཨཡོནིསོམནསིཀཱརབཧུལཱིཀཱརོ – ཨཡམཱཧཱརོ ཨནུཔྤནྣསྶ ཝཱ ཐིནམིདྡྷསྶ ཨུཔྤཱདཱཡ, ཨུཔྤནྣསྶ ཝཱ ཐིནམིདྡྷསྶ བྷིཡྻོབྷཱཝཱཡ ཝེཔུལླཱཡ.

‘‘ཀོ ཙ, བྷིཀྑཝེ, ཨཱཧཱརོ ཨནུཔྤནྣསྶ ཝཱ ཨུདྡྷཙྩཀུཀྐུཙྩསྶ ཨུཔྤཱདཱཡ, ཨུཔྤནྣསྶ ཝཱ ཨུདྡྷཙྩཀུཀྐུཙྩསྶ བྷིཡྻོབྷཱཝཱཡ ཝེཔུལླཱཡ? ཨཏྠི, བྷིཀྑཝེ, ཙེཏསོ ཨཝཱུཔསམོ. ཏཏྠ ཨཡོནིསོམནསིཀཱརབཧུལཱིཀཱརོ – ཨཡམཱཧཱརོ ཨནུཔྤནྣསྶ ཝཱ ཨུདྡྷཙྩཀུཀྐུཙྩསྶ ཨུཔྤཱདཱཡ, ཨུཔྤནྣསྶ ཝཱ ཨུདྡྷཙྩཀུཀྐུཙྩསྶ བྷིཡྻོབྷཱཝཱཡ ཝེཔུལླཱཡ.

‘‘ཀོ ཙ, བྷིཀྑཝེ, ཨཱཧཱརོ ཨནུཔྤནྣཱཡ ཝཱ ཝིཙིཀིཙྪཱཡ ཨུཔྤཱདཱཡ, ཨུཔྤནྣཱཡ ཝཱ ཝིཙིཀིཙྪཱཡ བྷིཡྻོབྷཱཝཱཡ ཝེཔུལླཱཡ? ཨཏྠི, བྷིཀྑཝེ, ཝིཙིཀིཙྪཱཊྛཱནཱིཡཱ དྷམྨཱ. ཏཏྠ ཨཡོནིསོམནསིཀཱརབཧུལཱིཀཱརོ – ཨཡམཱཧཱརོ ཨནུཔྤནྣཱཡ ཝཱ ཝིཙིཀིཙྪཱཡ ཨུཔྤཱདཱཡ, ཨུཔྤནྣཱཡ ཝཱ ཝིཙིཀིཙྪཱཡ བྷིཡྻོབྷཱཝཱཡ ཝེཔུལླཱཡ.

‘‘སེཡྻཐཱཔི, བྷིཀྑཝེ, ཨཡཾ ཀཱཡོ ཨཱཧཱརཊྛིཏིཀོ, ཨཱཧཱརཾ པཊིཙྩ ཏིཊྛཏི, ཨནཱཧཱརོ ནོ ཏིཊྛཏི; ཨེཝམེཝ ཁོ, བྷིཀྑཝེ, ཨིམེ པཉྩ ནཱིཝརཎཱ ཨཱཧཱརཊྛིཏིཀཱ, ཨཱཧཱརཾ པཊིཙྩ ཏིཊྛནྟི, ཨནཱཧཱརཱ ནོ ཏིཊྛནྟི.

‘‘སེཡྻཐཱཔི, བྷིཀྑཝེ, ཨཡཾ ཀཱཡོ ཨཱཧཱརཊྛིཏིཀོ, ཨཱཧཱརཾ པཊིཙྩ ཏིཊྛཏི, ཨནཱཧཱརོ ནོ ཏིཊྛཏི; ཨེཝམེཝ ཁོ, བྷིཀྑཝེ, སཏྟ བོཛ྄ཛྷངྒཱ ཨཱཧཱརཊྛིཏིཀཱ, ཨཱཧཱརཾ པཊིཙྩ ཏིཊྛནྟི, ཨནཱཧཱརཱ ནོ ཏིཊྛནྟི.

‘‘ཀོ ཙ, བྷིཀྑཝེ, ཨཱཧཱརོ ཨནུཔྤནྣསྶ ཝཱ སཏིསམྦོཛ྄ཛྷངྒསྶ ཨུཔྤཱདཱཡ, ཨུཔྤནྣསྶ ཝཱ སཏིསམྦོཛ྄ཛྷངྒསྶ བྷཱཝནཱཡ པཱརིཔཱུརིཡཱ? ཨཏྠི, བྷིཀྑཝེ, སཏིསམྦོཛ྄ཛྷངྒཊྛཱནཱིཡཱ དྷམྨཱ. ཏཏྠ ཡོནིསོམནསིཀཱརབཧུལཱིཀཱརོ – ཨཡམཱཧཱརོ ཨནུཔྤནྣསྶ ཝཱ སཏིསམྦོཛ྄ཛྷངྒསྶ ཨུཔྤཱདཱཡ, ཨུཔྤནྣསྶ ཝཱ སཏིསམྦོཛ྄ཛྷངྒསྶ བྷཱཝནཱཡ པཱརིཔཱུརིཡཱ.

‘‘ཀོ ཙ, བྷིཀྑཝེ, ཨཱཧཱརོ ཨནུཔྤནྣསྶ ཝཱ དྷམྨཝིཙཡསམྦོཛ྄ཛྷངྒསྶ ཨུཔྤཱདཱཡ, ཨུཔྤནྣསྶ ཝཱ དྷམྨཝིཙཡསམྦོཛ྄ཛྷངྒསྶ བྷཱཝནཱཡ པཱརིཔཱུརིཡཱ? ཨཏྠི, བྷིཀྑཝེ, ཀུསལཱཀུསལཱ དྷམྨཱ, སཱཝཛྫཱནཝཛྫཱ དྷམྨཱ, ཧཱིནཔཎཱིཏཱ དྷམྨཱ, ཀཎྷསུཀྐསཔྤཊིབྷཱགཱ དྷམྨཱ. ཏཏྠ ཡོནིསོམནསིཀཱརབཧུལཱིཀཱརོ – ཨཡམཱཧཱརོ ཨནུཔྤནྣསྶ ཝཱ དྷམྨཝིཙཡསམྦོཛ྄ཛྷངྒསྶ ཨུཔྤཱདཱཡ, ཨུཔྤནྣསྶ ཝཱ དྷམྨཝིཙཡསམྦོཛ྄ཛྷངྒསྶ བྷཱཝནཱཡ པཱརིཔཱུརིཡཱ.

‘‘ཀོ ཙ, བྷིཀྑཝེ, ཨཱཧཱརོ ཨནུཔྤནྣསྶ ཝཱ ཝཱིརིཡསམྦོཛ྄ཛྷངྒསྶ ཨུཔྤཱདཱཡ, ཨུཔྤནྣསྶ ཝཱ ཝཱིརིཡསམྦོཛ྄ཛྷངྒསྶ བྷཱཝནཱཡ པཱརིཔཱུརིཡཱ? ཨཏྠི, བྷིཀྑཝེ, ཨཱརམྦྷདྷཱཏུ [ཨཱརབྦྷདྷཱཏུ (སྱཱ. ཀ.)] ནིཀྐམདྷཱཏུ པརཀྐམདྷཱཏུ. ཏཏྠ ཡོནིསོམནསིཀཱརབཧུལཱིཀཱརོ – ཨཡམཱཧཱརོ ཨནུཔྤནྣསྶ ཝཱ ཝཱིརིཡསམྦོཛ྄ཛྷངྒསྶ ཨུཔྤཱདཱཡ, ཨུཔྤནྣསྶ ཝཱ ཝཱིརིཡསམྦོཛ྄ཛྷངྒསྶ བྷཱཝནཱཡ པཱརིཔཱུརིཡཱ.

‘‘ཀོ ཙ, བྷིཀྑཝེ, ཨཱཧཱརོ ཨནུཔྤནྣསྶ ཝཱ པཱིཏིསམྦོཛ྄ཛྷངྒསྶ ཨུཔྤཱདཱཡ, ཨུཔྤནྣསྶ ཝཱ པཱིཏིསམྦོཛ྄ཛྷངྒསྶ བྷཱཝནཱཡ པཱརིཔཱུརིཡཱ? ཨཏྠི, བྷིཀྑཝེ, པཱིཏིསམྦོཛ྄ཛྷངྒཊྛཱནཱིཡཱ དྷམྨཱ. ཏཏྠ ཡོནིསོམནསིཀཱརབཧུལཱིཀཱརོ – ཨཡམཱཧཱརོ ཨནུཔྤནྣསྶ ཝཱ པཱིཏིསམྦོཛ྄ཛྷངྒསྶ ཨུཔྤཱདཱཡ, ཨུཔྤནྣསྶ ཝཱ པཱིཏིསམྦོཛ྄ཛྷངྒསྶ བྷཱཝནཱཡ པཱརིཔཱུརིཡཱ.

‘‘ཀོ ཙ, བྷིཀྑཝེ, ཨཱཧཱརོ ཨནུཔྤནྣསྶ ཝཱ པསྶདྡྷིསམྦོཛ྄ཛྷངྒསྶ ཨུཔྤཱདཱཡ, ཨུཔྤནྣསྶ ཝཱ པསྶདྡྷིསམྦོཛ྄ཛྷངྒསྶ བྷཱཝནཱཡ པཱརིཔཱུརིཡཱ? ཨཏྠི, བྷིཀྑཝེ, ཀཱཡཔསྶདྡྷི, ཙིཏྟཔསྶདྡྷི. ཏཏྠ ཡོནིསོམནསིཀཱརབཧུལཱིཀཱརོ – ཨཡམཱཧཱརོ ཨནུཔྤནྣསྶ ཝཱ པསྶདྡྷིསམྦོཛ྄ཛྷངྒསྶ ཨུཔྤཱདཱཡ, ཨུཔྤནྣསྶ ཝཱ པསྶདྡྷིསམྦོཛ྄ཛྷངྒསྶ བྷཱཝནཱཡ པཱརིཔཱུརིཡཱ.

‘‘ཀོ ཙ, བྷིཀྑཝེ, ཨཱཧཱརོ ཨནུཔྤནྣསྶ ཝཱ སམཱདྷིསམྦོཛ྄ཛྷངྒསྶ ཨུཔྤཱདཱཡ, ཨུཔྤནྣསྶ ཝཱ སམཱདྷིསམྦོཛ྄ཛྷངྒསྶ བྷཱཝནཱཡ པཱརིཔཱུརིཡཱ? ཨཏྠི, བྷིཀྑཝེ, སམཐནིམིཏྟཾ [སམཱདྷིནིམིཏྟཾ (སྱཱ.)] ཨབྱགྒནིམིཏྟཾ. ཏཏྠ ཡོནིསོམནསིཀཱརབཧུལཱིཀཱརོ – ཨཡམཱཧཱརོ ཨནུཔྤནྣསྶ ཝཱ སམཱདྷིསམྦོཛ྄ཛྷངྒསྶ ཨུཔྤཱདཱཡ, ཨུཔྤནྣསྶ ཝཱ སམཱདྷིསམྦོཛ྄ཛྷངྒསྶ བྷཱཝནཱཡ པཱརིཔཱུརིཡཱ.

‘‘ཀོ ཙ, བྷིཀྑཝེ, ཨཱཧཱརོ ཨནུཔྤནྣསྶ ཝཱ ཨུཔེཀྑཱསམྦོཛ྄ཛྷངྒསྶ ཨུཔྤཱདཱཡ, ཨུཔྤནྣསྶ ཝཱ ཨུཔེཀྑཱསམྦོཛ྄ཛྷངྒསྶ བྷཱཝནཱཡ པཱརིཔཱུརིཡཱ? ཨཏྠི, བྷིཀྑཝེ, ཨུཔེཀྑཱསམྦོཛ྄ཛྷངྒཊྛཱནཱིཡཱ དྷམྨཱ. ཏཏྠ ཡོནིསོམནསིཀཱརབཧུལཱིཀཱརོ – ཨཡམཱཧཱརོ ཨནུཔྤནྣསྶ ཝཱ ཨུཔེཀྑཱསམྦོཛ྄ཛྷངྒསྶ ཨུཔྤཱདཱཡ, ཨུཔྤནྣསྶ ཝཱ ཨུཔེཀྑཱསམྦོཛ྄ཛྷངྒསྶ བྷཱཝནཱཡ པཱརིཔཱུརིཡཱ.

‘‘སེཡྻཐཱཔི, བྷིཀྑཝེ, ཨཡཾ ཀཱཡོ ཨཱཧཱརཊྛིཏིཀོ, ཨཱཧཱརཾ པཊིཙྩ ཏིཊྛཏི, ཨནཱཧཱརོ ནོ ཏིཊྛཏི; ཨེཝམེཝ ཁོ, བྷིཀྑཝེ, ཨིམེ སཏྟ བོཛ྄ཛྷངྒཱ ཨཱཧཱརཊྛིཏིཀཱ, ཨཱཧཱརཾ པཊིཙྩ ཏིཊྛནྟི, ཨནཱཧཱརཱ ནོ ཏིཊྛནྟཱི’’ཏི. དུཏིཡཾ.

༣. སཱིལསུཏྟཾ

༡༨༤. ‘‘ཡེ ཏེ, བྷིཀྑཝེ, བྷིཀྑཱུ སཱིལསམྤནྣཱ སམཱདྷིསམྤནྣཱ ཉཱཎསམྤནྣཱ ཝིམུཏྟིསམྤནྣཱ ཝིམུཏྟིཉཱཎདསྶནསམྤནྣཱ, དསྶནམྤཱཧཾ, བྷིཀྑཝེ, ཏེསཾ བྷིཀྑཱུནཾ བཧུཀཱརཾ [བཧཱུཔཀཱརཾ (སྱཱ.)] ཝདཱམི; སཝནམྤཱཧཾ, བྷིཀྑཝེ, ཏེསཾ བྷིཀྑཱུནཾ བཧུཀཱརཾ ཝདཱམི; ཨུཔསངྐམནམྤཱཧཾ, བྷིཀྑཝེ, ཏེསཾ བྷིཀྑཱུནཾ བཧུཀཱརཾ ཝདཱམི; པཡིརུཔཱསནམྤཱཧཾ, བྷིཀྑཝེ, ཏེསཾ བྷིཀྑཱུནཾ བཧུཀཱརཾ ཝདཱམི; ཨནུསྶཏིམྤཱཧཾ, བྷིཀྑཝེ, ཏེསཾ བྷིཀྑཱུནཾ བཧུཀཱརཾ ཝདཱམི; ཨནུཔབྦཛྫམྤཱཧཾ, བྷིཀྑཝེ, ཏེསཾ བྷིཀྑཱུནཾ བཧུཀཱརཾ ཝདཱམི. ཏཾ ཀིསྶ ཧེཏུ? ཏཐཱརཱུཔཱནཾ, བྷིཀྑཝེ, བྷིཀྑཱུནཾ དྷམྨཾ སུཏྭཱ དྭཡེན ཝཱུཔཀཱསེན ཝཱུཔཀཊྛོ [དྭཡེན ཝཱུཔཀཊྛོ (སཱི. སྱཱ.)] ཝིཧརཏི – ཀཱཡཝཱུཔཀཱསེན ཙ ཙིཏྟཝཱུཔཀཱསེན ཙ. སོ ཏཐཱ ཝཱུཔཀཊྛོ ཝིཧརནྟོ ཏཾ དྷམྨཾ ཨནུསྶརཏི ཨནུཝིཏཀྐེཏི.

‘‘ཡསྨིཾ སམཡེ, བྷིཀྑཝེ, བྷིཀྑུ ཏཐཱ ཝཱུཔཀཊྛོ ཝིཧརནྟོ ཏཾ དྷམྨཾ ཨནུསྶརཏི ཨནུཝིཏཀྐེཏི, སཏིསམྦོཛ྄ཛྷངྒོ ཏསྨིཾ སམཡེ བྷིཀྑུནོ ཨཱརདྡྷོ ཧོཏི; སཏིསམྦོཛ྄ཛྷངྒཾ ཏསྨིཾ སམཡེ བྷིཀྑུ བྷཱཝེཏི; སཏིསམྦོཛ྄ཛྷངྒོ ཏསྨིཾ སམཡེ བྷིཀྑུནོ བྷཱཝནཱཔཱརིཔཱུརིཾ གཙྪཏི. སོ ཏཐཱ སཏོ ཝིཧརནྟོ ཏཾ དྷམྨཾ པཉྙཱཡ པཝིཙིནཏི པཝིཙརཏི པརིཝཱིམཾསམཱཔཛྫཏི.

‘‘ཡསྨིཾ སམཡེ, བྷིཀྑཝེ, བྷིཀྑུ ཏཐཱ སཏོ ཝིཧརནྟོ ཏཾ དྷམྨཾ པཉྙཱཡ པཝིཙིནཏི པཝིཙརཏི པརིཝཱིམཾསམཱཔཛྫཏི, དྷམྨཝིཙཡསམྦོཛ྄ཛྷངྒོ ཏསྨིཾ སམཡེ བྷིཀྑུནོ ཨཱརདྡྷོ ཧོཏི; དྷམྨཝིཙཡསམྦོཛ྄ཛྷངྒཾ ཏསྨིཾ སམཡེ བྷིཀྑུ བྷཱཝེཏི; དྷམྨཝིཙཡསམྦོཛ྄ཛྷངྒོ ཏསྨིཾ སམཡེ བྷིཀྑུནོ བྷཱཝནཱཔཱརིཔཱུརིཾ གཙྪཏི. ཏསྶ ཏཾ དྷམྨཾ པཉྙཱཡ པཝིཙིནཏོ པཝིཙརཏོ པརིཝཱིམཾསམཱཔཛྫཏོ ཨཱརདྡྷཾ ཧོཏི ཝཱིརིཡཾ ཨསལླཱིནཾ.

‘‘ཡསྨིཾ སམཡེ, བྷིཀྑཝེ, བྷིཀྑུནོ ཏཾ དྷམྨཾ པཉྙཱཡ པཝིཙིནཏོ པཝིཙརཏོ པརིཝཱིམཾསམཱཔཛྫཏོ ཨཱརདྡྷཾ ཧོཏི ཝཱིརིཡཾ ཨསལླཱིནཾ, ཝཱིརིཡསམྦོཛ྄ཛྷངྒོ ཏསྨིཾ སམཡེ བྷིཀྑུནོ ཨཱརདྡྷོ ཧོཏི; ཝཱིརིཡསམྦོཛ྄ཛྷངྒཾ ཏསྨིཾ སམཡེ བྷིཀྑུ བྷཱཝེཏི; ཝཱིརིཡསམྦོཛ྄ཛྷངྒོ ཏསྨིཾ སམཡེ བྷིཀྑུནོ བྷཱཝནཱཔཱརིཔཱུརིཾ གཙྪཏི. ཨཱརདྡྷཝཱིརིཡསྶ ཨུཔྤཛྫཏི པཱིཏི ནིརཱམིསཱ.

‘‘ཡསྨིཾ སམཡེ, བྷིཀྑཝེ, བྷིཀྑུནོ ཨཱརདྡྷཝཱིརིཡསྶ ཨུཔྤཛྫཏི པཱིཏི ནིརཱམིསཱ, པཱིཏིསམྦོཛ྄ཛྷངྒོ ཏསྨིཾ སམཡེ བྷིཀྑུནོ ཨཱརདྡྷོ ཧོཏི; པཱིཏིསམྦོཛ྄ཛྷངྒཾ ཏསྨིཾ སམཡེ བྷིཀྑུ བྷཱཝེཏི; པཱིཏིསམྦོཛ྄ཛྷངྒོ ཏསྨིཾ སམཡེ བྷིཀྑུནོ བྷཱཝནཱཔཱརིཔཱུརིཾ གཙྪཏི. པཱིཏིམནསྶ ཀཱཡོཔི པསྶམྦྷཏི, ཙིཏྟམྤི པསྶམྦྷཏི.

‘‘ཡསྨིཾ སམཡེ, བྷིཀྑཝེ, བྷིཀྑུནོ པཱིཏིམནསྶ ཀཱཡོཔི པསྶམྦྷཏི ཙིཏྟམྤི པསྶམྦྷཏི, པསྶདྡྷིསམྦོཛ྄ཛྷངྒོ ཏསྨིཾ སམཡེ བྷིཀྑུནོ ཨཱརདྡྷོ ཧོཏི; པསྶདྡྷིསམྦོཛ྄ཛྷངྒཾ ཏསྨིཾ སམཡེ བྷིཀྑུ བྷཱཝེཏི; པསྶདྡྷིསམྦོཛ྄ཛྷངྒོ ཏསྨིཾ སམཡེ བྷིཀྑུནོ བྷཱཝནཱཔཱརིཔཱུརིཾ གཙྪཏི. པསྶདྡྷཀཱཡསྶ སུཁིནོ ཙིཏྟཾ སམཱདྷིཡཏི.

‘‘ཡསྨིཾ སམཡེ, བྷིཀྑཝེ, བྷིཀྑུནོ པསྶདྡྷཀཱཡསྶ སུཁིནོ ཙིཏྟཾ སམཱདྷིཡཏི, སམཱདྷིསམྦོཛ྄ཛྷངྒོ ཏསྨིཾ སམཡེ བྷིཀྑུནོ ཨཱརདྡྷོ ཧོཏི; སམཱདྷིསམྦོཛ྄ཛྷངྒཾ ཏསྨིཾ སམཡེ བྷིཀྑུ བྷཱཝེཏི; སམཱདྷིསམྦོཛ྄ཛྷངྒོ ཏསྨིཾ སམཡེ བྷིཀྑུནོ བྷཱཝནཱཔཱརིཔཱུརིཾ གཙྪཏི. སོ ཏཐཱསམཱཧིཏཾ ཙིཏྟཾ སཱདྷུཀཾ ཨཛ྄ཛྷུཔེཀྑིཏཱ ཧོཏི.

‘‘ཡསྨིཾ སམཡེ, བྷིཀྑཝེ, བྷིཀྑུ ཏཐཱསམཱཧིཏཾ ཙིཏྟཾ སཱདྷུཀཾ ཨཛ྄ཛྷུཔེཀྑིཏཱ ཧོཏི, ཨུཔེཀྑཱསམྦོཛ྄ཛྷངྒོ ཏསྨིཾ སམཡེ བྷིཀྑུནོ ཨཱརདྡྷོ ཧོཏི; ཨུཔེཀྑཱསམྦོཛ྄ཛྷངྒཾ ཏསྨིཾ སམཡེ བྷིཀྑུ བྷཱཝེཏི; ཨུཔེཀྑཱསམྦོཛ྄ཛྷངྒོ ཏསྨིཾ སམཡེ བྷིཀྑུནོ བྷཱཝནཱཔཱརིཔཱུརིཾ གཙྪཏི.

‘‘ཨེཝཾ བྷཱཝིཏེསུ ཁོ, བྷིཀྑཝེ, སཏྟསུ སམྦོཛ྄ཛྷངྒེསུ ཨེཝཾ བཧུལཱིཀཏེསུ སཏྟ ཕལཱ སཏྟཱནིསཾསཱ པཱཊིཀངྑཱ. ཀཏམེ སཏྟ ཕལཱ སཏྟཱནིསཾསཱ? དིཊྛེཝ དྷམྨེ པཊིཀཙྩ ཨཉྙཾ ཨཱརཱདྷེཏི. ནོ ཙེ དིཊྛེཝ དྷམྨེ པཊིཀཙྩ ཨཉྙཾ ཨཱརཱདྷེཏི, ཨཐ མརཎཀཱལེ ཨཉྙཾ ཨཱརཱདྷེཏི. ནོ ཙེ དིཊྛེཝ དྷམྨེ པཊིཀཙྩ ཨཉྙཾ ཨཱརཱདྷེཏི, ནོ ཙེ མརཎཀཱལེ ཨཉྙཾ ཨཱརཱདྷེཏི, ཨཐ པཉྩནྣཾ ཨོརམྦྷཱགིཡཱནཾ སཾཡོཛནཱནཾ པརིཀྑཡཱ ཨནྟརཱཔརིནིབྦཱཡཱི ཧོཏི. ནོ ཙེ དིཊྛེཝ དྷམྨེ པཊིཀཙྩ ཨཉྙཾ ཨཱརཱདྷེཏི, ནོ ཙེ མརཎཀཱལེ ཨཉྙཾ ཨཱརཱདྷེཏི, ནོ ཙེ པཉྩནྣཾ ཨོརམྦྷཱགིཡཱནཾ སཾཡོཛནཱནཾ པརིཀྑཡཱ ཨནྟརཱཔརིནིབྦཱཡཱི ཧོཏི, ཨཐ པཉྩནྣཾ ཨོརམྦྷཱགིཡཱནཾ སཾཡོཛནཱནཾ པརིཀྑཡཱ ཨུཔཧཙྩཔརིནིབྦཱཡཱི ཧོཏི. ནོ ཙེ དིཊྛེཝ དྷམྨེ པཊིཀཙྩ ཨཉྙཾ ཨཱརཱདྷེཏི, ནོ ཙེ མརཎཀཱལེ ཨཉྙཾ ཨཱརཱདྷེཏི, ནོ ཙེ པཉྩནྣཾ ཨོརམྦྷཱགིཡཱནཾ སཾཡོཛནཱནཾ པརིཀྑཡཱ ཨནྟརཱཔརིནིབྦཱཡཱི ཧོཏི, ནོ ཙེ པཉྩནྣཾ ཨོརམྦྷཱགིཡཱནཾ སཾཡོཛནཱནཾ པརིཀྑཡཱ ཨུཔཧཙྩཔརིནིབྦཱཡཱི ཧོཏི, ཨཐ པཉྩནྣཾ ཨོརམྦྷཱགིཡཱནཾ སཾཡོཛནཱནཾ པརིཀྑཡཱ ཨསངྑཱརཔརིནིབྦཱཡཱི ཧོཏི. ནོ ཙེ དིཊྛེཝ དྷམྨེ པཊིཀཙྩ ཨཉྙཾ ཨཱརཱདྷེཏི, ནོ ཙེ མརཎཀཱལེ ཨཉྙཾ ཨཱརཱདྷེཏི, ནོ ཙེ པཉྩནྣཾ ཨོརམྦྷཱགིཡཱནཾ སཾཡོཛནཱནཾ པརིཀྑཡཱ ཨནྟརཱཔརིནིབྦཱཡཱི ཧོཏི, ནོ ཙེ པཉྩནྣཾ ཨོརམྦྷཱགིཡཱནཾ སཾཡོཛནཱནཾ པརིཀྑཡཱ ཨུཔཧཙྩཔརིནིབྦཱཡཱི ཧོཏི, ནོ ཙེ པཉྩནྣཾ ཨོརམྦྷཱགིཡཱནཾ སཾཡོཛནཱནཾ པརིཀྑཡཱ ཨསངྑཱརཔརིནིབྦཱཡཱི ཧོཏི, ཨཐ པཉྩནྣཾ ཨོརམྦྷཱགིཡཱནཾ སཾཡོཛནཱནཾ པརིཀྑཡཱ སསངྑཱརཔརིནིབྦཱཡཱི ཧོཏི. ནོ ཙེ དིཊྛེཝ དྷམྨེ པཊིཀཙྩ ཨཉྙཾ ཨཱརཱདྷེཏི, ནོ ཙེ མརཎཀཱལེ ཨཉྙཾ ཨཱརཱདྷེཏི, ནོ ཙེ པཉྩནྣཾ ཨོརམྦྷཱགིཡཱནཾ སཾཡོཛནཱནཾ པརིཀྑཡཱ ཨནྟརཱཔརིནིབྦཱཡཱི ཧོཏི, ནོ ཙེ པཉྩནྣཾ ཨོརམྦྷཱགིཡཱནཾ སཾཡོཛནཱནཾ པརིཀྑཡཱ ཨུཔཧཙྩཔརིནིབྦཱཡཱི ཧོཏི, ནོ ཙེ པཉྩནྣཾ ཨོརམྦྷཱགིཡཱནཾ སཾཡོཛནཱནཾ པརིཀྑཡཱ ཨསངྑཱརཔརིནིབྦཱཡཱི ཧོཏི, ནོ ཙེ པཉྩནྣཾ ཨོརམྦྷཱགིཡཱནཾ སཾཡོཛནཱནཾ པརིཀྑཡཱ སསངྑཱརཔརིནིབྦཱཡཱི ཧོཏི, ཨཐ པཉྩནྣཾ ཨོརམྦྷཱགིཡཱནཾ སཾཡོཛནཱནཾ པརིཀྑཡཱ ཨུདྡྷཾསོཏོ ཧོཏི ཨཀནིཊྛགཱམཱི. ཨེཝཾ བྷཱཝིཏེསུ ཁོ, བྷིཀྑཝེ, སཏྟསུ བོཛ྄ཛྷངྒེསུ ཨེཝཾ བཧུལཱིཀཏེསུ ཨིམེ སཏྟ ཕལཱ སཏྟཱནིསཾསཱ པཱཊིཀངྑཱ’’ཏི. ཏཏིཡཾ.

༤. ཝཏྠསུཏྟཾ

༡༨༥. ཨེཀཾ སམཡཾ ཨཱཡསྨཱ སཱརིཔུཏྟོ སཱཝཏྠིཡཾ ཝིཧརཏི ཛེཏཝནེ ཨནཱཐཔིཎྜིཀསྶ ཨཱརཱམེ. ཏཏྲ ཁོ ཨཱཡསྨཱ སཱརིཔུཏྟོ བྷིཀྑཱུ ཨཱམནྟེསི – ‘‘ཨཱཝུསོ, བྷིཀྑཝོ’’ཏི! ‘‘ཨཱཝུསོ’’ཏི ཁོ ཏེ བྷིཀྑཱུ ཨཱཡསྨཏོ སཱརིཔུཏྟསྶ པཙྩསྶོསུཾ. ཨཱཡསྨཱ སཱརིཔུཏྟོ ཨེཏདཝོཙ –

‘‘སཏྟིམེ, ཨཱཝུསོ, བོཛ྄ཛྷངྒཱ. ཀཏམེ སཏྟ? སཏིསམྦོཛ྄ཛྷངྒོ, དྷམྨཝིཙཡསམྦོཛ྄ཛྷངྒོ, ཝཱིརིཡསམྦོཛ྄ཛྷངྒོ, པཱིཏིསམྦོཛ྄ཛྷངྒོ, པསྶདྡྷིསམྦོཛ྄ཛྷངྒོ, སམཱདྷིསམྦོཛ྄ཛྷངྒོ, ཨུཔེཀྑཱསམྦོཛ྄ཛྷངྒོ – ཨིམེ ཁོ, ཨཱཝུསོ, སཏྟ བོཛ྄ཛྷངྒཱ. ཨིམེསཾ ཁྭཱཧཾ, ཨཱཝུསོ, སཏྟནྣཾ བོཛ྄ཛྷངྒཱནཾ ཡེན ཡེན བོཛ྄ཛྷངྒེན ཨཱཀངྑཱམི པུབྦཎྷསམཡཾ ཝིཧརིཏུཾ, ཏེན ཏེན བོཛ྄ཛྷངྒེན པུབྦཎྷསམཡཾ ཝིཧརཱམི; ཡེན ཡེན བོཛ྄ཛྷངྒེན ཨཱཀངྑཱམི མཛ྄ཛྷནྷིཀཾ སམཡཾ ཝིཧརིཏུཾ, ཏེན ཏེན བོཛ྄ཛྷངྒེན མཛ྄ཛྷནྷིཀཾ སམཡཾ ཝིཧརཱམི; ཡེན ཡེན བོཛ྄ཛྷངྒེན ཨཱཀངྑཱམི སཱཡནྷསམཡཾ ཝིཧརིཏུཾ, ཏེན ཏེན བོཛ྄ཛྷངྒེན སཱཡནྷསམཡཾ ཝིཧརཱམི. སཏིསམྦོཛ྄ཛྷངྒོ ཨིཏི ཙེ མེ, ཨཱཝུསོ, ཧོཏི, ‘ཨཔྤམཱཎོ’ཏི མེ ཧོཏི, ‘སུསམཱརདྡྷོ’ཏི མེ ཧོཏི, ཏིཊྛནྟཉྩ ནཾ ‘ཏིཊྛཏཱི’ཏི པཛཱནཱམི. སཙེཔི མེ ཙཝཏི, ‘ཨིདཔྤཙྩཡཱ མེ ཙཝཏཱི’ཏི པཛཱནཱམི…པེ… ཨུཔེཀྑཱསམྦོཛ྄ཛྷངྒོ ཨིཏི ཙེ མེ, ཨཱཝུསོ, ཧོཏི, ‘ཨཔྤམཱཎོ’ཏི མེ ཧོཏི, ‘སུསམཱརདྡྷོ’ཏི མེ ཧོཏི, ཏིཊྛནྟཉྩ ནཾ ‘ཏིཊྛཏཱི’ཏི པཛཱནཱམི. སཙེཔི མེ ཙཝཏི, ‘ཨིདཔྤཙྩཡཱ མེ ཙཝཏཱི’ཏི པཛཱནཱམི.

‘‘སེཡྻཐཱཔི, ཨཱཝུསོ, རཉྙོ ཝཱ རཱཛམཧཱམཏྟསྶ ཝཱ ནཱནཱརཏྟཱནཾ དུསྶཱནཾ དུསྶཀརཎྜཀོ པཱུརོ ཨསྶ. སོ ཡཉྙདེཝ དུསྶཡུགཾ ཨཱཀངྑེཡྻ པུབྦཎྷསམཡཾ པཱརུཔིཏུཾ, ཏཾ ཏདེཝ དུསྶཡུགཾ པུབྦཎྷསམཡཾ པཱརུཔེཡྻ; ཡཉྙདེཝ དུསྶཡུགཾ ཨཱཀངྑེཡྻ མཛ྄ཛྷནྷིཀཾ སམཡཾ པཱརུཔིཏུཾ, ཏཾ ཏདེཝ དུསྶཡུགཾ མཛ྄ཛྷནྷིཀཾ སམཡཾ པཱརུཔེཡྻ; ཡཉྙདེཝ དུསྶཡུགཾ ཨཱཀངྑེཡྻ སཱཡནྷསམཡཾ པཱརུཔིཏུཾ, ཏཾ ཏདེཝ དུསྶཡུགཾ སཱཡནྷསམཡཾ པཱརུཔེཡྻ. ཨེཝམེཝ ཁྭཱཧཾ, ཨཱཝུསོ, ཨིམེསཾ སཏྟནྣཾ བོཛ྄ཛྷངྒཱནཾ ཡེན ཡེན བོཛ྄ཛྷངྒེན ཨཱཀངྑཱམི པུབྦཎྷསམཡཾ ཝིཧརིཏུཾ, ཏེན ཏེན བོཛ྄ཛྷངྒེན པུབྦཎྷསམཡཾ ཝིཧརཱམི; ཡེན ཡེན བོཛ྄ཛྷངྒེན ཨཱཀངྑཱམི མཛ྄ཛྷནྷིཀཾ སམཡཾ ཝིཧརིཏུཾ, ཏེན ཏེན བོཛ྄ཛྷངྒེན མཛ྄ཛྷནྷིཀཾ སམཡཾ ཝིཧརཱམི; ཡེན ཡེན བོཛ྄ཛྷངྒེན ཨཱཀངྑཱམི སཱཡནྷསམཡཾ ཝིཧརིཏུཾ, ཏེན ཏེན བོཛ྄ཛྷངྒེན སཱཡནྷསམཡཾ ཝིཧརཱམི. སཏིསམྦོཛ྄ཛྷངྒོ ཨིཏི ཙེ མེ, ཨཱཝུསོ, ཧོཏི, ‘ཨཔྤམཱཎོ’ཏི མེ ཧོཏི, ‘སུསམཱརདྡྷོ’ཏི མེ ཧོཏི, ཏིཊྛནྟཉྩ ནཾ ‘ཏིཊྛཏཱི’ཏི པཛཱནཱམི. སཙེཔི མེ ཙཝཏི, ‘ཨིདཔྤཙྩཡཱ མེ ཙཝཏཱི’ཏི པཛཱནཱམི…པེ… ཨུཔེཀྑཱསམྦོཛ྄ཛྷངྒོ ཨིཏི ཙེ མེ, ཨཱཝུསོ, ཧོཏི, ‘ཨཔྤམཱཎོ’ཏི མེ ཧོཏི, ‘སུསམཱརདྡྷོ’ཏི མེ ཧོཏི, ཏིཊྛནྟཉྩ ནཾ ‘ཏིཊྛཏཱི’ཏི པཛཱནཱམི. སཙེཔི མེ ཙཝཏི, ‘ཨིདཔྤཙྩཡཱ མེ ཙཝཏཱི’ཏི པཛཱནཱམཱི’’ཏི. ཙཏུཏྠཾ.

༥. བྷིཀྑུསུཏྟཾ

༡༨༦. སཱཝཏྠིནིདཱནཾ. ཨཐ ཁོ ཨཉྙཏརོ བྷིཀྑུ ཡེན བྷགཝཱ ཏེནུཔསངྐམི…པེ… ཨེཀམནྟཾ ནིསིནྣོ ཁོ སོ བྷིཀྑུ བྷགཝནྟཾ ཨེཏདཝོཙ – ‘‘‘བོཛ྄ཛྷངྒཱ, བོཛ྄ཛྷངྒཱ’ཏི, བྷནྟེ, ཝུཙྩནྟི. ཀིཏྟཱཝཏཱ ནུ ཁོ, བྷནྟེ, ‘བོཛ྄ཛྷངྒཱ’ཏི ཝུཙྩནྟཱི’’ཏི? ‘‘བོདྷཱཡ སཾཝཏྟནྟཱིཏི ཁོ, བྷིཀྑུ, ཏསྨཱ ‘བོཛ྄ཛྷངྒཱ’ཏི ཝུཙྩནྟི. ཨིདྷ, བྷིཀྑུ, སཏིསམྦོཛ྄ཛྷངྒཾ བྷཱཝེཏི ཝིཝེཀནིསྶིཏཾ ཝིརཱགནིསྶིཏཾ ནིརོདྷནིསྶིཏཾ ཝོསྶགྒཔརིཎཱམིཾ…པེ… ཨུཔེཀྑཱསམྦོཛ྄ཛྷངྒཾ བྷཱཝེཏི ཝིཝེཀནིསྶིཏཾ ཝིརཱགནིསྶིཏཾ ནིརོདྷནིསྶིཏཾ ཝོསྶགྒཔརིཎཱམིཾ. ཏསྶིམེ སཏྟ བོཛ྄ཛྷངྒེ བྷཱཝཡཏོ ཀཱམཱསཝཱཔི ཙིཏྟཾ ཝིམུཙྩཏི, བྷཝཱསཝཱཔི ཙིཏྟཾ ཝིམུཙྩཏི, ཨཝིཛྫཱསཝཱཔི ཙིཏྟཾ ཝིམུཙྩཏི. ཝིམུཏྟསྨིཾ ཝིམུཏྟམིཏི ཉཱཎཾ ཧོཏི. ‘ཁཱིཎཱ ཛཱཏི, ཝུསིཏཾ བྲཧྨཙརིཡཾ, ཀཏཾ ཀརཎཱིཡཾ, ནཱཔརཾ ཨིཏྠཏྟཱཡཱ’ཏི པཛཱནཱཏི. བོདྷཱཡ སཾཝཏྟནྟཱིཏི, བྷིཀྑུ, ཏསྨཱ ‘བོཛ྄ཛྷངྒཱ’ཏི ཝུཙྩནྟཱི’’ཏི. པཉྩམཾ.

༦. ཀུཎྜལིཡསུཏྟཾ

༡༨༧. ཨེཀཾ སམཡཾ བྷགཝཱ སཱཀེཏེ ཝིཧརཏི ཨཉྫནཝནེ མིགདཱཡེ. ཨཐ ཁོ ཀུཎྜལིཡོ པརིབྦཱཛཀོ ཡེན བྷགཝཱ ཏེནུཔསངྐམི; ཨུཔསངྐམིཏྭཱ བྷགཝཏཱ སདྡྷིཾ སམྨོདི. སམྨོདནཱིཡཾ ཀཐཾ སཱརཎཱིཡཾ ཝཱིཏིསཱརེཏྭཱ ཨེཀམནྟཾ ནིསཱིདི. ཨེཀམནྟཾ ནིསིནྣོ ཁོ ཀུཎྜལིཡོ པརིབྦཱཛཀོ བྷགཝནྟཾ ཨེཏདཝོཙ – ‘‘ཨཧམསྨི, བྷོ གོཏམ, ཨཱརཱམནིསྶཡཱི [ཨཱརཱམནིསཱདཱི (སཱི.), ཨཱརཱམནིཡཱདཱི (སྱཱ.)] པརིསཱཝཙརོ. ཏསྶ མཡ྄ཧཾ, བྷོ གོཏམ, པཙྪཱབྷཏྟཾ བྷུཏྟཔཱཏརཱསསྶ ཨཡམཱཙཱརོ [ཨཡམཱཧཱརོ (སྱཱ. ཀ.)] ཧོཏི – ཨཱརཱམེན ཨཱརཱམཾ ཨུཡྻཱནེན ཨུཡྻཱནཾ ཨནུཙངྐམཱམི ཨནུཝིཙརཱམི. སོ ཏཏྠ པསྶཱམི ཨེཀེ སམཎབྲཱཧྨཎེ ཨིཏིཝཱདཔྤམོཀྑཱནིསཾསཉྩེཝ ཀཐཾ ཀཐེནྟེ ཨུཔཱརམྦྷཱནིསཾསཉྩ – ‘བྷཝཾ པན གོཏམོ ཀིམཱནིསཾསོ ཝིཧརཏཱི’’’ཏི? ‘‘ཝིཛྫཱཝིམུཏྟིཕལཱནིསཾསོ ཁོ, ཀུཎྜལིཡ, ཏཐཱགཏོ ཝིཧརཏཱི’’ཏི.

‘‘ཀཏམེ པན, བྷོ གོཏམ, དྷམྨཱ བྷཱཝིཏཱ བཧུལཱིཀཏཱ ཝིཛྫཱཝིམུཏྟིཾ པརིཔཱུརེནྟཱི’’ཏི? ‘‘སཏྟ ཁོ, ཀུཎྜལིཡ, བོཛ྄ཛྷངྒཱ བྷཱཝིཏཱ བཧུལཱིཀཏཱ ཝིཛྫཱཝིམུཏྟིཾ པརིཔཱུརེནྟཱི’’ཏི. ‘‘ཀཏམེ པན, བྷོ གོཏམ, དྷམྨཱ བྷཱཝིཏཱ བཧུལཱིཀཏཱ སཏྟ བོཛ྄ཛྷངྒེ པརིཔཱུརེནྟཱི’’ཏི? ‘‘ཙཏྟཱརོ ཁོ, ཀུཎྜལིཡ, སཏིཔཊྛཱནཱ བྷཱཝིཏཱ བཧུལཱིཀཏཱ སཏྟ བོཛ྄ཛྷངྒེ པརིཔཱུརེནྟཱི’’ཏི. ‘‘ཀཏམེ པན, བྷོ གོཏམ, དྷམྨཱ བྷཱཝིཏཱ, བཧུལཱིཀཏཱ ཙཏྟཱརོ སཏིཔཊྛཱནེ པརིཔཱུརེནྟཱི’’ཏི? ‘‘ཏཱིཎི ཁོ, ཀུཎྜལིཡ, སུཙརིཏཱནི བྷཱཝིཏཱནི བཧུལཱིཀཏཱནི ཙཏྟཱརོ སཏིཔཊྛཱནེ པརིཔཱུརེནྟཱི’’ཏི. ‘‘ཀཏམེ པན, བྷོ གོཏམ, དྷམྨཱ བྷཱཝིཏཱ བཧུལཱིཀཏཱ ཏཱིཎི སུཙརིཏཱནི པརིཔཱུརེནྟཱི’’ཏི? ‘‘ཨིནྡྲིཡསཾཝརོ ཁོ, ཀུཎྜལིཡ, བྷཱཝིཏོ བཧུལཱིཀཏོ ཏཱིཎི སུཙརིཏཱནི པརིཔཱུརེཏཱི’’ཏི.

‘‘ཀཐཾ བྷཱཝིཏོ ཙ, ཀུཎྜལིཡ, ཨིནྡྲིཡསཾཝརོ ཀཐཾ བཧུལཱིཀཏོ ཏཱིཎི སུཙརིཏཱནི པརིཔཱུརེཏཱིཏི? ཨིདྷ, ཀུཎྜལིཡ, བྷིཀྑུ ཙཀྑུནཱ རཱུཔཾ དིསྭཱ མནཱཔཾ ནཱབྷིཛ྄ཛྷཏི ནཱབྷིཧཾསཏི, ན རཱགཾ ཛནེཏི. ཏསྶ ཋིཏོ ཙ ཀཱཡོ ཧོཏི, ཋིཏཾ ཙིཏྟཾ ཨཛ྄ཛྷཏྟཾ སུསཎྛིཏཾ སུཝིམུཏྟཾ. ཙཀྑུནཱ ཁོ པནེཝ རཱུཔཾ དིསྭཱ ཨམནཱཔཾ ན མངྐུ ཧོཏི ཨཔྤཏིཊྛིཏཙིཏྟོ ཨདཱིནམཱནསོ ཨབྱཱཔནྣཙེཏསོ. ཏསྶ ཋིཏོ ཙ ཀཱཡོ ཧོཏི ཋིཏཾ ཙིཏྟཾ ཨཛ྄ཛྷཏྟཾ སུསཎྛིཏཾ སུཝིམུཏྟཾ.

‘‘པུན ཙཔརཾ, ཀུཎྜལིཡ, བྷིཀྑུ སོཏེན སདྡཾ སུཏྭཱ…པེ… གྷཱནེན གནྡྷཾ གྷཱཡིཏྭཱ… ཛིཝ྄ཧཱཡ རསཾ སཱཡིཏྭཱ… ཀཱཡེན ཕོཊྛབྦཾ ཕུསིཏྭཱ…པེ… མནསཱ དྷམྨཾ ཝིཉྙཱཡ མནཱཔཾ ནཱབྷིཛ྄ཛྷཏི ནཱབྷིཧཾསཏི, ན རཱགཾ ཛནེཏི. ཏསྶ ཋིཏོ ཙ ཀཱཡོ ཧོཏི, ཋིཏཾ ཙིཏྟཾ ཨཛ྄ཛྷཏྟཾ སུསཎྛིཏཾ སུཝིམུཏྟཾ. མནསཱ ཁོ པནེཝ དྷམྨཾ ཝིཉྙཱཡ ཨམནཱཔཾ ན མངྐུ ཧོཏི ཨཔྤཏིཊྛིཏཙིཏྟོ ཨདཱིནམཱནསོ ཨབྱཱཔནྣཙེཏསོ. ཏསྶ ཋིཏོ ཙ ཀཱཡོ ཧོཏི, ཋིཏཾ ཙིཏྟཾ ཨཛ྄ཛྷཏྟཾ སུསཎྛིཏཾ སུཝིམུཏྟཾ.

‘‘ཡཏོ ཁོ, ཀུཎྜལིཡ, བྷིཀྑུནོ ཙཀྑུནཱ རཱུཔཾ དིསྭཱ མནཱཔཱམནཱཔེསུ རཱུཔེསུ ཋིཏོ ཙ ཀཱཡོ ཧོཏི, ཋིཏཾ ཙིཏྟཾ ཨཛ྄ཛྷཏྟཾ སུསཎྛིཏཾ སུཝིམུཏྟཾ. སོཏེན སདྡཾ སུཏྭཱ…པེ… གྷཱནེན གནྡྷཾ གྷཱཡིཏྭཱ…པེ… ཛིཝ྄ཧཱཡ རསཾ སཱཡིཏྭཱ…པེ… ཀཱཡེན ཕོཊྛབྦཾ ཕུསིཏྭཱ…པེ… མནསཱ དྷམྨཾ ཝིཉྙཱཡ མནཱཔཱམནཱཔེསུ དྷམྨེསུ ཋིཏོ ཙ ཀཱཡོ ཧོཏི, ཋིཏཾ ཙིཏྟཾ ཨཛ྄ཛྷཏྟཾ སུསཎྛིཏཾ སུཝིམུཏྟཾ. ཨེཝཾ བྷཱཝིཏོ ཁོ, ཀུཎྜལིཡ, ཨིནྡྲིཡསཾཝརོ ཨེཝཾ བཧུལཱིཀཏོ ཏཱིཎི སུཙརིཏཱནི པརིཔཱུརེཏི.

‘‘ཀཐཾ བྷཱཝིཏཱནི ཙ, ཀུཎྜལིཡ, ཏཱིཎི སུཙརིཏཱནི ཀཐཾ བཧུལཱིཀཏཱནི ཙཏྟཱརོ སཏིཔཊྛཱནེ པརིཔཱུརེནྟི? ཨིདྷ, ཀུཎྜལིཡ, བྷིཀྑུ ཀཱཡདུཙྩརིཏཾ པཧཱཡ ཀཱཡསུཙརིཏཾ བྷཱཝེཏི, ཝཙཱིདུཙྩརིཏཾ པཧཱཡ ཝཙཱིསུཙརིཏཾ བྷཱཝེཏི, མནོདུཙྩརིཏཾ པཧཱཡ མནོསུཙརིཏཾ བྷཱཝེཏི. ཨེཝཾ བྷཱཝིཏཱནི ཁོ, ཀུཎྜལིཡ, ཏཱིཎི སུཙརིཏཱནི ཨེཝཾ བཧུལཱིཀཏཱནི ཙཏྟཱརོ སཏིཔཊྛཱནེ པརིཔཱུརེནྟི.

‘‘ཀཐཾ བྷཱཝིཏཱ ཙ, ཀུཎྜལིཡ, ཙཏྟཱརོ སཏིཔཊྛཱནཱ ཀཐཾ བཧུལཱིཀཏཱ སཏྟ བོཛ྄ཛྷངྒེ པརིཔཱུརེནྟི? ཨིདྷ, ཀུཎྜལིཡ, བྷིཀྑུ ཀཱཡེ ཀཱཡཱནུཔསྶཱི ཝིཧརཏི ཨཱཏཱཔཱི སམྤཛཱནོ སཏིམཱ, ཝིནེཡྻ ལོཀེ ཨབྷིཛ྄ཛྷཱདོམནསྶཾ; ཝེདནཱསུ…པེ… དྷམྨེསུ དྷམྨཱནུཔསྶཱི ཝིཧརཏི ཨཱཏཱཔཱི སམྤཛཱནོ སཏིམཱ, ཝིནེཡྻ ལོཀེ ཨབྷིཛ྄ཛྷཱདོམནསྶཾ. ཨེཝཾ བྷཱཝིཏཱ ཁོ, ཀུཎྜལིཡ, ཙཏྟཱརོ སཏིཔཊྛཱནཱ ཨེཝཾ བཧུལཱིཀཏཱ སཏྟ བོཛ྄ཛྷངྒེ པརིཔཱུརེནྟི.

‘‘ཀཐཾ བྷཱཝིཏཱ ཙ, ཀུཎྜལིཡ, སཏྟ བོཛ྄ཛྷངྒཱ ཀཐཾ བཧུལཱིཀཏཱ ཝིཛྫཱཝིམུཏྟིཾ པརིཔཱུརེནྟི? ཨིདྷ, ཀུཎྜལིཡ, བྷིཀྑུ སཏིསམྦོཛ྄ཛྷངྒཾ བྷཱཝེཏི ཝིཝེཀནིསྶིཏཾ ཝིརཱགནིསྶིཏཾ ནིརོདྷནིསྶིཏཾ ཝོསྶགྒཔརིཎཱམིཾ…པེ… ཨུཔེཀྑཱསམྦོཛ྄ཛྷངྒཾ བྷཱཝེཏི ཝིཝེཀནིསྶིཏཾ ཝིརཱགནིསྶིཏཾ ནིརོདྷནིསྶིཏཾ ཝོསྶགྒཔརིཎཱམིཾ. ཨེཝཾ བྷཱཝིཏཱ ཁོ, ཀུཎྜལིཡ, སཏྟ བོཛ྄ཛྷངྒཱ ཨེཝཾ བཧུལཱིཀཏཱ ཝིཛྫཱཝིམུཏྟིཾ པརིཔཱུརེནྟཱི’’ཏི.

ཨེཝཾ ཝུཏྟེ ཀུཎྜལིཡོ པརིབྦཱཛཀོ བྷགཝནྟཾ ཨེཏདཝོཙ – ‘‘ཨབྷིཀྐནྟཾ, བྷོ གོཏམ, ཨབྷིཀྐནྟཾ, བྷོ གོཏམ! སེཡྻཐཱཔི, བྷོ གོཏམ, ནིཀྐུཛྫིཏཾ ཝཱ ཨུཀྐུཛྫེཡྻ, པཊིཙྪནྣཾ ཝཱ ཝིཝརེཡྻ, མཱུལ༹ྷསྶ ཝཱ མགྒཾ ཨཱཙིཀྑེཡྻ, ཨནྡྷཀཱརེ ཝཱ ཏེལཔཛྫོཏཾ དྷཱརེཡྻ, ཙཀྑུམནྟོ རཱུཔཱནི དཀྑནྟཱིཏི; ཨེཝམེཝ བྷོཏཱ གོཏམེན ཨནེཀཔརིཡཱཡེན དྷམྨོ པཀཱསིཏོ. ཨེསཱཧཾ བྷཝནྟཾ གོཏམཾ སརཎཾ གཙྪཱམི དྷམྨཉྩ བྷིཀྑུསངྒྷཉྩ. ཨུཔཱསཀཾ མཾ བྷཝཾ གོཏམོ དྷཱརེཏུ ཨཛྫཏགྒེ པཱཎུཔེཏཾ སརཎཾ གཏ’’ནྟི. ཚཊྛཾ.

༧. ཀཱུཊཱགཱརསུཏྟཾ

༡༨༨. ‘‘སེཡྻཐཱཔི, བྷིཀྑཝེ, ཀཱུཊཱགཱརསྶ ཡཱ ཀཱཙི གོཔཱནསིཡོ, སབྦཱ ཏཱ ཀཱུཊནིནྣཱ ཀཱུཊཔོཎཱ ཀཱུཊཔབྦྷཱརཱ; ཨེཝམེཝ ཁོ, བྷིཀྑཝེ, བྷིཀྑུ སཏྟ བོཛ྄ཛྷངྒེ བྷཱཝེནྟོ སཏྟ བོཛ྄ཛྷངྒེ བཧུལཱིཀརོནྟོ ནིབྦཱནནིནྣོ ཧོཏི ནིབྦཱནཔོཎོ ནིབྦཱནཔབྦྷཱརོ.

‘‘ཀཐཉྩ, བྷིཀྑཝེ, བྷིཀྑུ སཏྟ བོཛ྄ཛྷངྒེ བྷཱཝེནྟོ སཏྟ བོཛ྄ཛྷངྒེ བཧུལཱིཀརོནྟོ ནིབྦཱནནིནྣོ ཧོཏི ནིབྦཱནཔོཎོ ནིབྦཱནཔབྦྷཱརོ? ཨིདྷ, བྷིཀྑཝེ, བྷིཀྑུ སཏིསམྦོཛ྄ཛྷངྒཾ བྷཱཝེཏི ཝིཝེཀནིསྶིཏཾ ཝིརཱགནིསྶིཏཾ ནིརོདྷནིསྶིཏཾ ཝོསྶགྒཔརིཎཱམིཾ…པེ… ཨུཔེཀྑཱསམྦོཛ྄ཛྷངྒཾ བྷཱཝེཏི ཝིཝེཀནིསྶིཏཾ ཝིརཱགནིསྶིཏཾ ནིརོདྷནིསྶིཏཾ ཝོསྶགྒཔརིཎཱམིཾ. ཨེཝཾ ཁོ, བྷིཀྑཝེ, བྷིཀྑུ སཏྟ བོཛ྄ཛྷངྒེ བྷཱཝེནྟོ སཏྟ བོཛ྄ཛྷངྒེ བཧུལཱིཀརོནྟོ ནིབྦཱནནིནྣོ ཧོཏི ནིབྦཱནཔོཎོ ནིབྦཱནཔབྦྷཱརོ’’ཏི. སཏྟམཾ.

༨. ཨུཔཝཱནསུཏྟཾ

༡༨༩. ཨེཀཾ སམཡཾ ཨཱཡསྨཱ ཙ ཨུཔཝཱནོ ཨཱཡསྨཱ ཙ སཱརིཔུཏྟོ ཀོསམྦིཡཾ ཝིཧརནྟི གྷོསིཏཱརཱམེ. ཨཐ ཁོ ཨཱཡསྨཱ སཱརིཔུཏྟོ སཱཡནྷསམཡཾ པཊིསལླཱནཱ ཝུཊྛིཏོ ཡེནཱཡསྨཱ ཨུཔཝཱནོ ཏེནུཔསངྐམི; ཨུཔསངྐམིཏྭཱ ཨཱཡསྨཏཱ ཨུཔཝཱནེན སདྡྷིཾ སམྨོདི. སམྨོདནཱིཡཾ ཀཐཾ སཱརཎཱིཡཾ ཝཱིཏིསཱརེཏྭཱ ཨེཀམནྟཾ ནིསཱིདི. ཨེཀམནྟཾ ནིསིནྣོ ཁོ ཨཱཡསྨཱ སཱརིཔུཏྟོ ཨཱཡསྨནྟཾ ཨུཔཝཱནཾ ཨེཏདཝོཙ –

‘‘ཛཱནེཡྻ ནུ ཁོ, ཨཱཝུསོ ཨུཔཝཱན, བྷིཀྑུ ‘པཙྩཏྟཾ ཡོནིསོམནསིཀཱརཱ ཨེཝཾ སུསམཱརདྡྷཱ མེ སཏྟ བོཛ྄ཛྷངྒཱ ཕཱསུཝིཧཱརཱཡ སཾཝཏྟནྟཱི’’’ཏི? ‘‘ཛཱནེཡྻ ཁོ, ཨཱཝུསོ སཱརིཔུཏྟ, བྷིཀྑུ ‘པཙྩཏྟཾ ཡོནིསོམནསིཀཱརཱ ཨེཝཾ སུསམཱརདྡྷཱ མེ སཏྟ བོཛ྄ཛྷངྒཱ ཕཱསུཝིཧཱརཱཡ སཾཝཏྟནྟཱི’’’ཏི.

‘‘སཏིསམྦོཛ྄ཛྷངྒཾ ཁོ, ཨཱཝུསོ, བྷིཀྑུ ཨཱརབྦྷམཱནོ པཛཱནཱཏི ‘ཙིཏྟཉྩ མེ སུཝིམུཏྟཾ, ཐིནམིདྡྷཉྩ མེ སུསམཱུཧཏཾ, ཨུདྡྷཙྩཀུཀྐུཙྩཉྩ མེ སུཔྤཊིཝིནཱིཏཾ, ཨཱརདྡྷཉྩ མེ ཝཱིརིཡཾ, ཨཊྛིཾཀཏྭཱ མནསི ཀརོམི, ནོ ཙ ལཱིན’ནྟི…པེ… ཨུཔེཀྑཱསམྦོཛ྄ཛྷངྒཾ ཨཱཝུསོ, བྷིཀྑུ ཨཱརབྦྷམཱནོ པཛཱནཱཏི ‘ཙིཏྟཉྩ མེ སུཝིམུཏྟཾ, ཐིནམིདྡྷཉྩ མེ སུསམཱུཧཏཾ, ཨུདྡྷཙྩཀུཀྐུཙྩཉྩ མེ སུཔྤཊིཝིནཱིཏཾ, ཨཱརདྡྷཉྩ མེ ཝཱིརིཡཾ, ཨཊྛིཾཀཏྭཱ མནསི ཀརོམི, ནོ ཙ ལཱིན’ནྟི. ཨེཝཾ ཁོ, ཨཱཝུསོ སཱརིཔུཏྟ, བྷིཀྑུ ཛཱནེཡྻ ‘པཙྩཏྟཾ ཡོནིསོམནསིཀཱརཱ ཨེཝཾ སུསམཱརདྡྷཱ མེ སཏྟ བོཛ྄ཛྷངྒཱ ཕཱསུཝིཧཱརཱཡ སཾཝཏྟནྟཱི’’ཏི. ཨཊྛམཾ.

༩. པཋམཨུཔྤནྣསུཏྟཾ

༡༩༠. ‘‘སཏྟིམེ, བྷིཀྑཝེ, བོཛ྄ཛྷངྒཱ བྷཱཝིཏཱ བཧུལཱིཀཏཱ ཨནུཔྤནྣཱ ཨུཔྤཛྫནྟི, ནཱཉྙཏྲ ཏཐཱགཏསྶ པཱཏུབྷཱཝཱ ཨརཧཏོ སམྨཱསམྦུདྡྷསྶ. ཀཏམེ སཏྟ? སཏིསམྦོཛ྄ཛྷངྒོ…པེ… ཨུཔེཀྑཱསམྦོཛ྄ཛྷངྒོ – ཨིམེ ཁོ, བྷིཀྑཝེ, སཏྟ བོཛ྄ཛྷངྒཱ བྷཱཝིཏཱ བཧུལཱིཀཏཱ ཨནུཔྤནྣཱ ཨུཔྤཛྫནྟི, ནཱཉྙཏྲ ཏཐཱགཏསྶ པཱཏུབྷཱཝཱ ཨརཧཏོ སམྨཱསམྦུདྡྷསྶཱ’’ཏི. ནཝམཾ.

༡༠. དུཏིཡཨུཔྤནྣསུཏྟཾ

༡༩༡. ‘‘སཏྟིམེ, བྷིཀྑཝེ, བོཛ྄ཛྷངྒཱ བྷཱཝིཏཱ བཧུལཱིཀཏཱ ཨནུཔྤནྣཱ ཨུཔྤཛྫནྟི, ནཱཉྙཏྲ སུགཏཝིནཡཱ. ཀཏམེ སཏྟ? སཏིསམྦོཛ྄ཛྷངྒོ…པེ… ཨུཔེཀྑཱསམྦོཛ྄ཛྷངྒོ – ཨིམེ ཁོ, བྷིཀྑཝེ, སཏྟ བོཛ྄ཛྷངྒཱ བྷཱཝིཏཱ བཧུལཱིཀཏཱ ཨནུཔྤནྣཱ ཨུཔྤཛྫནྟི, ནཱཉྙཏྲ སུགཏཝིནཡཱ’’ཏི. དསམཾ.

པབྦཏཝགྒོ པཋམོ.

ཏསྶུདྡཱནཾ –

ཧིམཝནྟཾ ཀཱཡཾ སཱིལཾ, ཝཏྠཾ བྷིཀྑུ ཙ ཀུཎྜལི;

ཀཱུཊཉྩ ཨུཔཝཱནཉྩ, ཨུཔྤནྣཱ ཨཔརེ དུཝེཏི.

༢. གིལཱནཝགྒོ

༡. པཱཎསུཏྟཾ

༡༩༢. ‘‘སེཡྻཐཱཔི, བྷིཀྑཝེ, ཡེ ཀེཙི པཱཎཱ ཙཏྟཱརོ ཨིརིཡཱཔཐེ ཀཔྤེནྟི – ཀཱལེན གམནཾ, ཀཱལེན ཋཱནཾ, ཀཱལེན ནིསཛྫཾ, ཀཱལེན སེཡྻཾ, སབྦེ ཏེ པཐཝིཾ ནིསྶཱཡ པཐཝིཡཾ པཏིཊྛཱཡ ཨེཝམེཏེ ཙཏྟཱརོ ཨིརིཡཱཔཐེ ཀཔྤེནྟི; ཨེཝམེཝ ཁོ, བྷིཀྑཝེ, བྷིཀྑུ སཱིལཾ ནིསྶཱཡ སཱིལེ པཏིཊྛཱཡ སཏྟ བོཛ྄ཛྷངྒེ བྷཱཝེཏི, སཏྟ བོཛ྄ཛྷངྒེ བཧུལཱིཀརོཏི.

‘‘ཀཐཉྩ, བྷིཀྑཝེ, བྷིཀྑུ སཱིལཾ ནིསྶཱཡ སཱིལེ པཏིཊྛཱཡ སཏྟ བོཛ྄ཛྷངྒེ བྷཱཝེཏི སཏྟ བོཛ྄ཛྷངྒེ བཧུལཱིཀརོཏི? ཨིདྷ, བྷིཀྑཝེ, བྷིཀྑུ སཏིསམྦོཛ྄ཛྷངྒཾ བྷཱཝེཏི ཝིཝེཀནིསྶིཏཾ ཝིརཱགནིསྶིཏཾ ནིརོདྷནིསྶིཏཾ ཝོསྶགྒཔརིཎཱམིཾ…པེ… ཨུཔེཀྑཱསམྦོཛ྄ཛྷངྒཾ བྷཱཝེཏི ཝིཝེཀནིསྶིཏཾ ཝིརཱགནིསྶིཏཾ ནིརོདྷནིསྶིཏཾ ཝོསྶགྒཔརིཎཱམིཾ. ཨེཝཾ ཁོ, བྷིཀྑཝེ, བྷིཀྑུ སཱིལཾ ནིསྶཱཡ སཱིལེ པཏིཊྛཱཡ སཏྟ བོཛ྄ཛྷངྒེ བྷཱཝེཏི, སཏྟ བོཛ྄ཛྷངྒེ བཧུལཱིཀརོཏཱི’’ཏི. པཋམཾ.

༢. པཋམསཱུརིཡཱུཔམསུཏྟཾ

༡༩༣. ‘‘སཱུརིཡསྶ, བྷིཀྑཝེ, ཨུདཡཏོ ཨེཏཾ པུབྦངྒམཾ ཨེཏཾ པུབྦནིམིཏྟཾ, ཡདིདཾ – ཨརུཎུགྒཾ; ཨེཝམེཝ ཁོ, བྷིཀྑཝེ, བྷིཀྑུནོ སཏྟནྣཾ བོཛ྄ཛྷངྒཱནཾ ཨུཔྤཱདཱཡ ཨེཏཾ པུབྦངྒམཾ ཨེཏཾ པུབྦནིམིཏྟཾ, ཡདིདཾ – ཀལྱཱཎམིཏྟཏཱ. ཀལྱཱཎམིཏྟསྶེཏཾ, བྷིཀྑཝེ, བྷིཀྑུནོ པཱཊིཀངྑཾ – སཏྟ བོཛ྄ཛྷངྒེ བྷཱཝེསྶཏི, སཏྟ བོཛ྄ཛྷངྒེ བཧུལཱིཀརིསྶཏི.

‘‘ཀཐཉྩ, བྷིཀྑཝེ, བྷིཀྑུ ཀལྱཱཎམིཏྟོ སཏྟ བོཛ྄ཛྷངྒེ བྷཱཝེཏི སཏྟ བོཛ྄ཛྷངྒེ བཧུལཱིཀརོཏི? ཨིདྷ, བྷིཀྑཝེ, བྷིཀྑུ སཏིསམྦོཛ྄ཛྷངྒཾ བྷཱཝེཏི ཝིཝེཀནིསྶིཏཾ…པེ… ཨུཔེཀྑཱསམྦོཛ྄ཛྷངྒཾ བྷཱཝེཏི ཝིཝེཀནིསྶིཏཾ ཝིརཱགནིསྶིཏཾ ནིརོདྷནིསྶིཏཾ ཝོསྶགྒཔརིཎཱམིཾ. ཨེཝཾ ཁོ, བྷིཀྑཝེ, བྷིཀྑུ ཀལྱཱཎམིཏྟོ སཏྟ བོཛ྄ཛྷངྒེ བྷཱཝེཏི, སཏྟ བོཛ྄ཛྷངྒེ བཧུལཱིཀརོཏཱི’’ཏི. དུཏིཡཾ.

༣. དུཏིཡསཱུརིཡཱུཔམསུཏྟཾ

༡༩༤. ‘‘སཱུརིཡསྶ, བྷིཀྑཝེ, ཨུདཡཏོ ཨེཏཾ པུབྦངྒམཾ ཨེཏཾ པུབྦནིམིཏྟཾ, ཡདིདཾ – ཨརུཎུགྒཾ; ཨེཝམེཝ ཁོ, བྷིཀྑཝེ, བྷིཀྑུནོ སཏྟནྣཾ བོཛ྄ཛྷངྒཱནཾ ཨུཔྤཱདཱཡ ཨེཏཾ པུབྦངྒམཾ ཨེཏཾ པུབྦནིམིཏྟཾ, ཡདིདཾ – ཡོནིསོམནསིཀཱརོ. ཡོནིསོམནསིཀཱརསམྤནྣསྶེཏཾ, བྷིཀྑཝེ, བྷིཀྑུནོ པཱཊིཀངྑཾ – སཏྟ བོཛ྄ཛྷངྒེ བྷཱཝེསྶཏི, སཏྟ བོཛ྄ཛྷངྒེ བཧུལཱིཀརིསྶཏི.

‘‘ཀཐཉྩ, བྷིཀྑཝེ, བྷིཀྑུ ཡོནིསོམནསིཀཱརསམྤནྣོ སཏྟ བོཛ྄ཛྷངྒེ བྷཱཝེཏི, སཏྟ བོཛ྄ཛྷངྒེ བཧུལཱིཀརོཏི? ཨིདྷ, བྷིཀྑཝེ, བྷིཀྑུ སཏིསམྦོཛ྄ཛྷངྒཾ བྷཱཝེཏི ཝིཝེཀནིསྶིཏཾ…པེ… ཨུཔེཀྑཱསམྦོཛ྄ཛྷངྒཾ བྷཱཝེཏི ཝིཝེཀནིསྶིཏཾ ཝིརཱགནིསྶིཏཾ ནིརོདྷནིསྶིཏཾ ཝོསྶགྒཔརིཎཱམིཾ. ཨེཝཾ ཁོ, བྷིཀྑཝེ, བྷིཀྑུ ཡོནིསོམནསིཀཱརསམྤནྣོ སཏྟ བོཛ྄ཛྷངྒེ བྷཱཝེཏི, སཏྟ བོཛ྄ཛྷངྒེ བཧུལཱིཀརོཏཱི’’ཏི. ཏཏིཡཾ.

༤. པཋམགིལཱནསུཏྟཾ

༡༩༥. ཨེཀཾ སམཡཾ བྷགཝཱ རཱཛགཧེ ཝིཧརཏི ཝེལུ༹ཝནེ ཀལནྡཀནིཝཱཔེ. ཏེན ཁོ པན སམཡེན ཨཱཡསྨཱ མཧཱཀསྶཔོ པིཔྤལིགུཧཱཡཾ [ཝིཔྥལིགུཧཱཡཾ (སཱི.)] ཝིཧརཏི ཨཱབཱདྷིཀོ དུཀྑིཏོ བཱལ༹ྷགིལཱནོ. ཨཐ ཁོ བྷགཝཱ སཱཡནྷསམཡཾ པཊིསལླཱནཱ ཝུཊྛིཏོ ཡེནཱཡསྨཱ མཧཱཀསྶཔོ ཏེནུཔསངྐམི; ཨུཔསངྐམིཏྭཱ པཉྙཏྟེ ཨཱསནེ ནིསཱིདི. ནིསཛྫ ཁོ བྷགཝཱ ཨཱཡསྨནྟཾ མཧཱཀསྶཔཾ ཨེཏདཝོཙ –

‘‘ཀཙྩི ཏེ, ཀསྶཔ, ཁམནཱིཡཾ ཀཙྩི ཡཱཔནཱིཡཾ? ཀཙྩི དུཀྑཱ ཝེདནཱ པཊིཀྐམནྟི, ནོ ཨབྷིཀྐམནྟི; པཊིཀྐམོསཱནཾ པཉྙཱཡཏི, ནོ ཨབྷིཀྐམོ’’ཏི? ‘‘ན མེ, བྷནྟེ, ཁམནཱིཡཾ, ན ཡཱཔནཱིཡཾ. བཱལ༹ྷཱ མེ དུཀྑཱ ཝེདནཱ ཨབྷིཀྐམནྟི, ནོ པཊིཀྐམནྟི; ཨབྷིཀྐམོསཱནཾ པཉྙཱཡཏི, ནོ པཊིཀྐམོ’’ཏི.

‘‘སཏྟིམེ, ཀསྶཔ, བོཛ྄ཛྷངྒཱ མཡཱ སམྨདཀྑཱཏཱ བྷཱཝིཏཱ བཧུལཱིཀཏཱ ཨབྷིཉྙཱཡ སམྦོདྷཱཡ ནིབྦཱནཱཡ སཾཝཏྟནྟི. ཀཏམེ སཏྟ? སཏིསམྦོཛ྄ཛྷངྒོ ཁོ, ཀསྶཔ, མཡཱ སམྨདཀྑཱཏོ བྷཱཝིཏོ བཧུལཱིཀཏོ ཨབྷིཉྙཱཡ སམྦོདྷཱཡ ནིབྦཱནཱཡ སཾཝཏྟཏི…པེ… ཨུཔེཀྑཱསམྦོཛ྄ཛྷངྒོ ཁོ, ཀསྶཔ, མཡཱ སམྨདཀྑཱཏོ བྷཱཝིཏོ བཧུལཱིཀཏོ ཨབྷིཉྙཱཡ སམྦོདྷཱཡ ནིབྦཱནཱཡ སཾཝཏྟཏི. ཨིམེ ཁོ, ཀསྶཔ, སཏྟ བོཛ྄ཛྷངྒཱ མཡཱ སམྨདཀྑཱཏཱ བྷཱཝིཏཱ བཧུལཱིཀཏཱ ཨབྷིཉྙཱཡ སམྦོདྷཱཡ ནིབྦཱནཱཡ སཾཝཏྟནྟཱི’’ཏི. ‘‘ཏགྒྷ, བྷགཝཱ, བོཛ྄ཛྷངྒཱ; ཏགྒྷ, སུགཏ, བོཛ྄ཛྷངྒཱ’’ཏི.

ཨིདམཝོཙ བྷགཝཱ. ཨཏྟམནོ ཨཱཡསྨཱ མཧཱཀསྶཔོ བྷགཝཏོ བྷཱསིཏཾ ཨབྷིནནྡི. ཝུཊྛཧི ཙཱཡསྨཱ མཧཱཀསྶཔོ ཏམྷཱ ཨཱབཱདྷཱ. ཏཐཱཔཧཱིནོ ཙཱཡསྨཏོ མཧཱཀསྶཔསྶ སོ ཨཱབཱདྷོ ཨཧོསཱིཏི. ཙཏུཏྠཾ.

༥. དུཏིཡགིལཱནསུཏྟཾ

༡༩༦. ཨེཀཾ སམཡཾ བྷགཝཱ རཱཛགཧེ ཝིཧརཏི ཝེལུ༹ཝནེ ཀལནྡཀནིཝཱཔེ. ཏེན ཁོ པན སམཡེན ཨཱཡསྨཱ མཧཱམོགྒལླཱནོ གིཛ྄ཛྷཀཱུཊེ པབྦཏེ ཝིཧརཏི ཨཱབཱདྷིཀོ དུཀྑིཏོ བཱལ༹ྷགིལཱནོ. ཨཐ ཁོ བྷགཝཱ སཱཡནྷསམཡཾ པཊིསལླཱནཱ ཝུཊྛིཏོ ཡེནཱཡསྨཱ མཧཱམོགྒལླཱནོ ཏེནུཔསངྐམི; ཨུཔསངྐམིཏྭཱ པཉྙཏྟེ ཨཱསནེ ནིསཱིདི. ནིསཛྫ ཁོ བྷགཝཱ ཨཱཡསྨནྟཾ མཧཱམོགྒལླཱནཾ ཨེཏདཝོཙ –

‘‘ཀཙྩི ཏེ, མོགྒལླཱན, ཁམནཱིཡཾ ཀཙྩི ཡཱཔནཱིཡཾ? ཀཙྩི དུཀྑཱ ཝེདནཱ པཊིཀྐམནྟི, ནོ ཨབྷིཀྐམནྟི; པཊིཀྐམོསཱནཾ པཉྙཱཡཏི, ནོ ཨབྷིཀྐམོ’’ཏི? ‘‘ན མེ, བྷནྟེ, ཁམནཱིཡཾ, ན ཡཱཔནཱིཡཾ. བཱལ༹ྷཱ མེ དུཀྑཱ ཝེདནཱ ཨབྷིཀྐམནྟི, ནོ པཊིཀྐམནྟི; ཨབྷིཀྐམོསཱནཾ པཉྙཱཡཏི, ནོ པཊིཀྐམོ’’ཏི.

‘‘སཏྟིམེ, མོགྒལླཱན, བོཛ྄ཛྷངྒཱ མཡཱ སམྨདཀྑཱཏཱ བྷཱཝིཏཱ བཧུལཱིཀཏཱ ཨབྷིཉྙཱཡ སམྦོདྷཱཡ ནིབྦཱནཱཡ སཾཝཏྟནྟི. ཀཏམེ སཏྟ? སཏིསམྦོཛ྄ཛྷངྒོ ཁོ, མོགྒལླཱན, མཡཱ སམྨདཀྑཱཏོ བྷཱཝིཏོ བཧུལཱིཀཏོ ཨབྷིཉྙཱཡ སམྦོདྷཱཡ ནིབྦཱནཱཡ སཾཝཏྟཏི…པེ… ཨུཔེཀྑཱསམྦོཛ྄ཛྷངྒོ ཁོ, མོགྒལླཱན, མཡཱ སམྨདཀྑཱཏོ བྷཱཝིཏོ བཧུལཱིཀཏོ ཨབྷིཉྙཱཡ སམྦོདྷཱཡ ནིབྦཱནཱཡ སཾཝཏྟཏི. ཨིམེ ཁོ, མོགྒལླཱན, སཏྟ བོཛ྄ཛྷངྒཱ མཡཱ སམྨདཀྑཱཏཱ བྷཱཝིཏཱ བཧུལཱིཀཏཱ ཨབྷིཉྙཱཡ སམྦོདྷཱཡ ནིབྦཱནཱཡ སཾཝཏྟནྟཱི’’ཏི. ‘‘ཏགྒྷ, བྷགཝཱ, བོཛ྄ཛྷངྒཱ; ཏགྒྷ, སུགཏ, བོཛ྄ཛྷངྒཱ’’ཏི.

ཨིདམཝོཙ བྷགཝཱ. ཨཏྟམནོ ཨཱཡསྨཱ མཧཱམོགྒལླཱནོ བྷགཝཏོ བྷཱསིཏཾ ཨབྷིནནྡི. ཝུཊྛཧི ཙཱཡསྨཱ མཧཱམོགྒལླཱནོ ཏམྷཱ ཨཱབཱདྷཱ. ཏཐཱཔཧཱིནོ ཙཱཡསྨཏོ མཧཱམོགྒལླཱནསྶ སོ ཨཱབཱདྷོ ཨཧོསཱིཏི. པཉྩམཾ.

༦. ཏཏིཡགིལཱནསུཏྟཾ

༡༩༧. ཨེཀཾ སམཡཾ བྷགཝཱ རཱཛགཧེ ཝིཧརཏི ཝེལུ༹ཝནེ ཀལནྡཀནིཝཱཔེ. ཏེན ཁོ པན སམཡེན བྷགཝཱ ཨཱབཱདྷིཀོ ཧོཏི དུཀྑིཏོ བཱལ༹ྷགིལཱནོ. ཨཐ ཁོ ཨཱཡསྨཱ མཧཱཙུནྡོ ཡེན བྷགཝཱ ཏེནུཔསངྐམི; ཨུཔསངྐམིཏྭཱ བྷགཝནྟཾ ཨབྷིཝཱདེཏྭཱ ཨེཀམནྟཾ ནིསཱིདི. ཨེཀམནྟཾ ནིསིནྣཾ ཁོ ཨཱཡསྨནྟཾ མཧཱཙུནྡཾ བྷགཝཱ ཨེཏདཝོཙ – ‘‘པཊིབྷནྟུ ཏཾ, ཙུནྡ, བོཛ྄ཛྷངྒཱ’’ཏི.

‘‘སཏྟིམེ, བྷནྟེ, བོཛ྄ཛྷངྒཱ བྷགཝཏཱ སམྨདཀྑཱཏཱ བྷཱཝིཏཱ བཧུལཱིཀཏཱ ཨབྷིཉྙཱཡ སམྦོདྷཱཡ ནིབྦཱནཱཡ སཾཝཏྟནྟི. ཀཏམེ སཏྟ? སཏིསམྦོཛ྄ཛྷངྒོ ཁོ, བྷནྟེ, བྷགཝཏཱ སམྨདཀྑཱཏོ བྷཱཝིཏོ བཧུལཱིཀཏོ ཨབྷིཉྙཱཡ སམྦོདྷཱཡ ནིབྦཱནཱཡ སཾཝཏྟཏི…པེ… ཨུཔེཀྑཱསམྦོཛ྄ཛྷངྒོ ཁོ, བྷནྟེ, བྷགཝཏཱ སམྨདཀྑཱཏོ བྷཱཝིཏོ བཧུལཱིཀཏོ ཨབྷིཉྙཱཡ སམྦོདྷཱཡ ནིབྦཱནཱཡ སཾཝཏྟཏི. ཨིམེ ཁོ, བྷནྟེ, སཏྟ བོཛ྄ཛྷངྒཱ བྷགཝཏཱ སམྨདཀྑཱཏཱ བྷཱཝིཏཱ བཧུལཱིཀཏཱ ཨབྷིཉྙཱཡ སམྦོདྷཱཡ ནིབྦཱནཱཡ སཾཝཏྟནྟཱི’’ཏི. ‘‘ཏགྒྷ, ཙུནྡ, བོཛ྄ཛྷངྒཱ; ཏགྒྷ, ཙུནྡ, བོཛ྄ཛྷངྒཱ’’ཏི.

ཨིདམཝོཙཱཡསྨཱ ཙུནྡོ. སམནུཉྙོ སཏྠཱ ཨཧོསི. ཝུཊྛཧི ཙ བྷགཝཱ ཏམྷཱ ཨཱབཱདྷཱ. ཏཐཱཔཧཱིནོ ཙ བྷགཝཏོ སོ ཨཱབཱདྷོ ཨཧོསཱིཏི. ཚཊྛཾ.

༧. པཱརངྒམསུཏྟཾ

༡༩༨. ‘‘སཏྟིམེ, བྷིཀྑཝེ, བོཛ྄ཛྷངྒཱ བྷཱཝིཏཱ བཧུལཱིཀཏཱ ཨཔཱརཱ པཱརཾ གམནཱཡ སཾཝཏྟནྟི. ཀཏམེ སཏྟ? སཏིསམྦོཛ྄ཛྷངྒོ…པེ… ཨུཔེཀྑཱསམྦོཛ྄ཛྷངྒོ – ཨིམེ ཁོ, བྷིཀྑཝེ, སཏྟ བོཛ྄ཛྷངྒཱ བྷཱཝིཏཱ བཧུལཱིཀཏཱ ཨཔཱརཱ པཱརཾ གམནཱཡ སཾཝཏྟནྟཱི’’ཏི.

‘‘ཨཔྤཀཱ ཏེ མནུསྶེསུ, ཡེ ཛནཱ པཱརགཱམིནོ;

ཨཐཱཡཾ ཨིཏརཱ པཛཱ, ཏཱིརམེཝཱནུདྷཱཝཏི.

‘‘ཡེ ཙ ཁོ སམྨདཀྑཱཏེ, དྷམྨེ དྷམྨཱནུཝཏྟིནོ;

ཏེ ཛནཱ པཱརམེསྶནྟི, མཙྩུདྷེཡྻཾ སུདུཏྟརཾ.

‘‘ཀཎྷཾ དྷམྨཾ ཝིཔྤཧཱཡ, སུཀྐཾ བྷཱཝེཐ པཎྜིཏོ;

ཨོཀཱ ཨནོཀམཱགམྨ, ཝིཝེཀེ ཡཏྠ དཱུརམཾ.

‘‘ཏཏྲཱབྷིརཏིམིཙྪེཡྻ, ཧིཏྭཱ ཀཱམེ ཨཀིཉྩནོ;

པརིཡོདཔེཡྻ ཨཏྟཱནཾ, ཙིཏྟཀླེསེཧི པཎྜིཏོ.

‘‘ཡེསཾ སམྦོདྷིཡངྒེསུ, སམྨཱ ཙིཏྟཾ སུབྷཱཝིཏཾ;

ཨཱདཱནཔྤཊིནིསྶགྒེ, ཨནུཔཱདཱཡ ཡེ རཏཱ;

ཁཱིཎཱསཝཱ ཛུཏིམནྟོ, ཏེ ལོཀེ པརིནིབྦུཏཱ’’ཏི. སཏྟམཾ;

༨. ཝིརདྡྷསུཏྟཾ

༡༩༩. ‘‘ཡེསཾ ཀེསཉྩི, བྷིཀྑཝེ, སཏྟ བོཛ྄ཛྷངྒཱ ཝིརདྡྷཱ, ཝིརདྡྷོ ཏེསཾ ཨརིཡོ མགྒོ སམྨཱ དུཀྑཀྑཡགཱམཱི. ཡེསཾ ཀེསཉྩི, བྷིཀྑཝེ, སཏྟ བོཛ྄ཛྷངྒཱ ཨཱརདྡྷཱ, ཨཱརདྡྷོ ཏེསཾ ཨརིཡོ མགྒོ སམྨཱ དུཀྑཀྑཡགཱམཱི. ཀཏམེ སཏྟ? སཏིསམྦོཛ྄ཛྷངྒོ…པེ… ཨུཔེཀྑཱསམྦོཛ྄ཛྷངྒོ – ཡེསཾ ཀེསཉྩི, བྷིཀྑཝེ, ཨིམེ སཏྟ བོཛ྄ཛྷངྒཱ ཝིརདྡྷཱ, ཝིརདྡྷོ ཏེསཾ ཨརིཡོ མགྒོ སམྨཱ དུཀྑཀྑཡགཱམཱི. ཡེསཾ ཀེསཉྩི, བྷིཀྑཝེ, ཨིམེ སཏྟ བོཛ྄ཛྷངྒཱ ཨཱརདྡྷཱ, ཨཱརདྡྷོ ཏེསཾ ཨརིཡོ མགྒོ སམྨཱ དུཀྑཀྑཡགཱམཱི’’ཏི. ཨཊྛམཾ.

༩. ཨརིཡསུཏྟཾ

༢༠༠. ‘‘སཏྟིམེ, བྷིཀྑཝེ, བོཛ྄ཛྷངྒཱ བྷཱཝིཏཱ བཧུལཱིཀཏཱ ཨརིཡཱ ནིཡྻཱནིཀཱ ནཱིཡནྟི ཏཀྐརསྶ སམྨཱ དུཀྑཀྑཡཱཡ. ཀཏམེ སཏྟ? སཏིསམྦོཛ྄ཛྷངྒོ…པེ… ཨུཔེཀྑཱསམྦོཛ྄ཛྷངྒོ – ཨིམེ ཁོ, བྷིཀྑཝེ, སཏྟ བོཛ྄ཛྷངྒཱ བྷཱཝིཏཱ བཧུལཱིཀཏཱ ཨརིཡཱ ནིཡྻཱནིཀཱ ནཱིཡནྟི ཏཀྐརསྶ སམྨཱ དུཀྑཀྑཡཱཡཱ’’ཏི. ནཝམཾ.

༡༠. ནིབྦིདཱསུཏྟཾ

༢༠༡. ‘‘སཏྟིམེ, བྷིཀྑཝེ, བོཛ྄ཛྷངྒཱ བྷཱཝིཏཱ བཧུལཱིཀཏཱ ཨེཀནྟནིབྦིདཱཡ ཝིརཱགཱཡ ནིརོདྷཱཡ ཨུཔསམཱཡ ཨབྷིཉྙཱཡ སམྦོདྷཱཡ ནིབྦཱནཱཡ སཾཝཏྟནྟི. ཀཏམེ སཏྟ? སཏིསམྦོཛ྄ཛྷངྒོ…པེ… ཨུཔེཀྑཱསམྦོཛ྄ཛྷངྒོ – ཨིམེ ཁོ, བྷིཀྑཝེ, སཏྟ བོཛ྄ཛྷངྒཱ བྷཱཝིཏཱ བཧུལཱིཀཏཱ ཨེཀནྟནིབྦིདཱཡ ཝིརཱགཱཡ ནིརོདྷཱཡ ཨུཔསམཱཡ ཨབྷིཉྙཱཡ སམྦོདྷཱཡ ནིབྦཱནཱཡ སཾཝཏྟནྟཱི’’ཏི. དསམཾ.

གིལཱནཝགྒོ དུཏིཡོ.

ཏསྶུདྡཱནཾ –

པཱཎཱ སཱུརིཡཱུཔམཱ དྭེ, གིལཱནཱ ཨཔརེ ཏཡོ;

པཱརངྒཱམཱི ཝིརདྡྷོ ཙ, ཨརིཡོ ནིབྦིདཱཡ ཙཱཏི.

༣. ཨུདཱཡིཝགྒོ

༡. བོདྷཱཡསུཏྟཾ

༢༠༢. ཨཐ ཁོ ཨཉྙཏརོ བྷིཀྑུ ཡེན བྷགཝཱ ཏེནུཔསངྐམི…པེ… ཨེཀམནྟཾ ནིསིནྣོ ཁོ སོ བྷིཀྑུ བྷགཝནྟཾ ཨེཏདཝོཙ –

‘‘‘བོཛ྄ཛྷངྒཱ, བོཛ྄ཛྷངྒཱ’ཏི, བྷནྟེ, ཝུཙྩནྟི. ཀིཏྟཱཝཏཱ ནུ ཁོ, བྷནྟེ, ‘བོཛ྄ཛྷངྒཱ’ཏི ཝུཙྩནྟཱི’’ཏི? ‘‘‘བོདྷཱཡ སཾཝཏྟནྟཱི’ཏི ཁོ, བྷིཀྑུ, ཏསྨཱ བོཛ྄ཛྷངྒཱཏི ཝུཙྩནྟི. ཨིདྷ, བྷིཀྑུ, སཏིསམྦོཛ྄ཛྷངྒཾ བྷཱཝེཏི ཝིཝེཀནིསྶིཏཾ…པེ… ཨུཔེཀྑཱསམྦོཛ྄ཛྷངྒཾ བྷཱཝེཏི ཝིཝེཀནིསྶིཏཾ ཝིརཱགནིསྶིཏཾ ནིརོདྷནིསྶིཏཾ ཝོསྶགྒཔརིཎཱམིཾ. ‘བོདྷཱཡ སཾཝཏྟནྟཱི’ཏི ཁོ, བྷིཀྑུ, ཏསྨཱ ‘བོཛ྄ཛྷངྒཱ’ཏི ཝུཙྩནྟཱི’’ཏི. པཋམཾ.

༢. བོཛ྄ཛྷངྒདེསནཱསུཏྟཾ

༢༠༣. ‘‘སཏྟ ཝོ, བྷིཀྑཝེ, བོཛ྄ཛྷངྒེ དེསེསྶཱམི; ཏཾ སུཎཱཐ. ཀཏམེ ཙ, བྷིཀྑཝེ, སཏྟ བོཛ྄ཛྷངྒཱ? སཏིསམྦོཛ྄ཛྷངྒོ…པེ… ཨུཔེཀྑཱསམྦོཛ྄ཛྷངྒོ – ཨིམེ ཁོ, བྷིཀྑཝེ, སཏྟ བོཛ྄ཛྷངྒཱ’’ཏི. དུཏིཡཾ.

༣. ཋཱནིཡསུཏྟཾ

༢༠༤. ‘‘ཀཱམརཱགཊྛཱནིཡཱནཾ, [ཀཱམརཱགཊྛཱནཱིཡཱནཾ (སཱི.)] བྷིཀྑཝེ, དྷམྨཱནཾ མནསིཀཱརབཧུལཱིཀཱརཱ ཨནུཔྤནྣོ ཙེཝ ཀཱམཙྪནྡོ ཨུཔྤཛྫཏི, ཨུཔྤནྣོ ཙ ཀཱམཙྪནྡོ བྷིཡྻོབྷཱཝཱཡ ཝེཔུལླཱཡ སཾཝཏྟཏི. བྱཱཔཱདཊྛཱནིཡཱནཾ, བྷིཀྑཝེ, དྷམྨཱནཾ མནསིཀཱརབཧུལཱིཀཱརཱ ཨནུཔྤནྣོ ཙེཝ བྱཱཔཱདོ ཨུཔྤཛྫཏི, ཨུཔྤནྣོ ཙ བྱཱཔཱདོ བྷིཡྻོབྷཱཝཱཡ ཝེཔུལླཱཡ སཾཝཏྟཏི. ཐིནམིདྡྷཊྛཱནིཡཱནཾ, བྷིཀྑཝེ, དྷམྨཱནཾ མནསིཀཱརབཧུལཱིཀཱརཱ ཨནུཔྤནྣཉྩེཝ ཐིནམིདྡྷཾ ཨུཔྤཛྫཏི, ཨུཔྤནྣཉྩ ཐིནམིདྡྷཾ བྷིཡྻོབྷཱཝཱཡ ཝེཔུལླཱཡཾ སཾཝཏྟཏི. ཨུདྡྷཙྩཀུཀྐུཙྩཊྛཱནིཡཱནཾ, བྷིཀྑཝེ, དྷམྨཱནཾ མནསིཀཱརབཧུལཱིཀཱརཱ ཨནུཔྤནྣཉྩེཝ ཨུདྡྷཙྩཀུཀྐུཙྩཾ ཨུཔྤཛྫཏི, ཨུཔྤནྣཉྩ ཨུདྡྷཙྩཀུཀྐུཙྩཾ བྷིཡྻོབྷཱཝཱཡ ཝེཔུལླཱཡ སཾཝཏྟཏི. ཝིཙིཀིཙྪཱཊྛཱནིཡཱནཾ, བྷིཀྑཝེ, དྷམྨཱནཾ མནསིཀཱརབཧུལཱིཀཱརཱ ཨནུཔྤནྣཱ ཙེཝ ཝིཙིཀིཙྪཱ ཨུཔྤཛྫཏི, ཨུཔྤནྣཱ ཙ ཝིཙིཀིཙྪཱ བྷིཡྻོབྷཱཝཱཡ ཝེཔུལླཱཡ སཾཝཏྟཏི.

‘‘སཏིསམྦོཛ྄ཛྷངྒཊྛཱནིཡཱནཾ, བྷིཀྑཝེ, དྷམྨཱནཾ མནསིཀཱརབཧུལཱིཀཱརཱ ཨནུཔྤནྣོ ཙེཝ སཏིསམྦོཛ྄ཛྷངྒོ ཨུཔྤཛྫཏི, ཨུཔྤནྣོ ཙ སཏིསམྦོཛ྄ཛྷངྒོ བྷཱཝནཱཔཱརིཔཱུརིཾ གཙྪཏི…པེ… ཨུཔེཀྑཱསམྦོཛ྄ཛྷངྒཊྛཱནིཡཱནཾ, བྷིཀྑཝེ, དྷམྨཱནཾ མནསིཀཱརབཧུལཱིཀཱརཱ ཨནུཔྤནྣོ ཙེཝ ཨུཔེཀྑཱསམྦོཛ྄ཛྷངྒོ ཨུཔྤཛྫཏི, ཨུཔྤནྣོ ཙ ཨུཔེཀྑཱསམྦོཛ྄ཛྷངྒོ བྷཱཝནཱཔཱརིཔཱུརིཾ གཙྪཏཱི’’ཏི. ཏཏིཡཾ.

༤. ཨཡོནིསོམནསིཀཱརསུཏྟཾ

༢༠༥. ‘‘ཨཡོནིསོ, བྷིཀྑཝེ, མནསིཀརོཏོ ཨནུཔྤནྣོ ཙེཝ ཀཱམཙྪནྡོ ཨུཔྤཛྫཏི, ཨུཔྤནྣོ ཙ ཀཱམཙྪནྡོ བྷིཡྻོབྷཱཝཱཡ ཝེཔུལླཱཡ སཾཝཏྟཏི; ཨནུཔྤནྣོ ཙེཝ བྱཱཔཱདོ ཨུཔྤཛྫཏི, ཨུཔྤནྣོ ཙ བྱཱཔཱདོ བྷིཡྻོབྷཱཝཱཡ ཝེཔུལླཱཡ སཾཝཏྟཏི; ཨནུཔྤནྣཉྩེཝ ཐིནམིདྡྷཾ ཨུཔྤཛྫཏི, ཨུཔྤནྣཉྩ ཐིནམིདྡྷཾ བྷིཡྻོབྷཱཝཱཡ ཝེཔུལླཱཡ སཾཝཏྟཏི; ཨནུཔྤནྣཉྩེཝ ཨུདྡྷཙྩཀུཀྐུཙྩཾ ཨུཔྤཛྫཏི, ཨུཔྤནྣཉྩ ཨུདྡྷཙྩཀུཀྐུཙྩཾ བྷིཡྻོབྷཱཝཱཡ ཝེཔུལླཱཡ སཾཝཏྟཏི; ཨནུཔྤནྣཱ ཙེཝ ཝིཙིཀིཙྪཱ ཨུཔྤཛྫཏི, ཨུཔྤནྣཱ ཙ ཝིཙིཀིཙྪཱ བྷིཡྻོབྷཱཝཱཡ ཝེཔུལླཱཡ སཾཝཏྟཏི; ཨནུཔྤནྣོ ཙེཝ སཏིསམྦོཛ྄ཛྷངྒོ ནུཔྤཛྫཏི, ཨུཔྤནྣོ ཙ སཏིསམྦོཛ྄ཛྷངྒོ ནིརུཛ྄ཛྷཏི…པེ… ཨནུཔྤནྣོ ཙེཝ ཨུཔེཀྑཱསམྦོཛ྄ཛྷངྒོ ནུཔྤཛྫཏི, ཨུཔྤནྣོ ཙ ཨུཔེཀྑཱསམྦོཛ྄ཛྷངྒོ ནིརུཛ྄ཛྷཏི.

ཡོནིསོ ཙ ཁོ, བྷིཀྑཝེ, མནསིཀརོཏོ ཨནུཔྤནྣོ ཙེཝ ཀཱམཙྪནྡོ ནུཔྤཛྫཏི, ཨུཔྤནྣོ ཙ ཀཱམཙྪནྡོ པཧཱིཡཏི; ཨནུཔྤནྣོ ཙེཝ བྱཱཔཱདོ ནུཔྤཛྫཏི, ཨུཔྤནྣོ ཙ བྱཱཔཱདོ པཧཱིཡཏི; ཨནུཔྤནྣཉྩེཝ ཐིནམིདྡྷཾ ནུཔྤཛྫཏི, ཨུཔྤནྣཉྩ ཐིནམིདྡྷཾ པཧཱིཡཏི; ཨནུཔྤནྣཉྩེཝ ཨུདྡྷཙྩཀུཀྐུཙྩཾ ནུཔྤཛྫཏི, ཨུཔྤནྣཉྩ ཨུདྡྷཙྩཀུཀྐུཙྩཾ པཧཱིཡཏི; ཨནུཔྤནྣཱ ཙེཝ ཝིཙིཀིཙྪཱ ནུཔྤཛྫཏི, ཨུཔྤནྣཱ ཙ ཝིཙིཀིཙྪཱ པཧཱིཡཏི.

‘‘ཨནུཔྤནྣོ ཙེཝ སཏིསམྦོཛ྄ཛྷངྒོ ཨུཔྤཛྫཏི, ཨུཔྤནྣོ ཙ སཏིསམྦོཛ྄ཛྷངྒོ བྷཱཝནཱཔཱརིཔཱུརིཾ གཙྪཏི…པེ… ཨནུཔྤནྣོ ཙེཝ ཨུཔེཀྑཱསམྦོཛ྄ཛྷངྒོ ཨུཔྤཛྫཏི, ཨུཔྤནྣོ ཙ ཨུཔེཀྑཱསམྦོཛ྄ཛྷངྒོ བྷཱཝནཱཔཱརིཔཱུརིཾ གཙྪཏཱི’’ཏི. ཙཏུཏྠཾ.

༥. ཨཔརིཧཱནིཡསུཏྟཾ

༢༠༦. ‘‘སཏྟ ཝོ, བྷིཀྑཝེ, ཨཔརིཧཱནིཡེ དྷམྨེ དེསེསྶཱམི; ཏཾ སུཎཱཐ. ཀཏམེ ཙ, བྷིཀྑཝེ, སཏྟ ཨཔརིཧཱནིཡཱ དྷམྨཱ? ཡདིདཾ – སཏྟ བོཛ྄ཛྷངྒཱ. ཀཏམེ སཏྟ? སཏིསམྦོཛ྄ཛྷངྒོ…པེ… ཨུཔེཀྑཱསམྦོཛ྄ཛྷངྒོ – ཨིམེ ཁོ, བྷིཀྑཝེ, སཏྟ ཨཔརིཧཱནིཡཱ དྷམྨཱ’’ཏི. པཉྩམཾ.

༦. ཏཎྷཀྑཡསུཏྟཾ

༢༠༧. ‘‘ཡོ, བྷིཀྑཝེ, མགྒོ ཡཱ པཊིཔདཱ ཏཎྷཀྑཡཱཡ སཾཝཏྟཏི, ཏཾ མགྒཾ ཏཾ པཊིཔདཾ བྷཱཝེཐ. ཀཏམོ ཙ, བྷིཀྑཝེ, མགྒོ ཀཏམཱ ཙ པཊིཔདཱ ཏཎྷཀྑཡཱཡ སཾཝཏྟཏི? ཡདིདཾ – སཏྟ བོཛ྄ཛྷངྒཱ. ཀཏམེ སཏྟ? སཏིསམྦོཛ྄ཛྷངྒོ…པེ… ཨུཔེཀྑཱསམྦོཛ྄ཛྷངྒོ’’ཏི. ཨེཝཾ ཝུཏྟེ ཨཱཡསྨཱ ཨུདཱཡཱི བྷགཝནྟཾ ཨེཏདཝོཙ – ‘‘ཀཐཾ བྷཱཝིཏཱ ནུ ཁོ, བྷནྟེ, སཏྟ བོཛ྄ཛྷངྒཱ, ཀཐཾ བཧུལཱིཀཏཱ ཏཎྷཀྑཡཱཡ སཾཝཏྟནྟཱི’’ཏི?

‘‘ཨིདྷ, ཨུདཱཡི, བྷིཀྑུ སཏིསམྦོཛ྄ཛྷངྒཾ བྷཱཝེཏི ཝིཝེཀནིསྶིཏཾ ཝིརཱགནིསྶིཏཾ ནིརོདྷནིསྶིཏཾ ཝོསྶགྒཔརིཎཱམིཾ ཝིཔུལཾ མཧགྒཏཾ ཨཔྤམཱཎཾ ཨབྱཱཔཛྫཾ [ཨབྱཱཔཛ྄ཛྷཾ (སཱི. སྱཱ. པཱི.)]. ཏསྶ སཏིསམྦོཛ྄ཛྷངྒཾ བྷཱཝཡཏོ ཝིཝེཀནིསྶིཏཾ ཝིརཱགནིསྶིཏཾ ནིརོདྷནིསྶིཏཾ ཝོསྶགྒཔརིཎཱམིཾ ཝིཔུལཾ མཧགྒཏཾ ཨཔྤམཱཎཾ ཨབྱཱཔཛྫཾ ཏཎྷཱ པཧཱིཡཏི. ཏཎྷཱཡ པཧཱནཱ ཀམྨཾ པཧཱིཡཏི. ཀམྨསྶ པཧཱནཱ དུཀྑཾ པཧཱིཡཏི…པེ… ཨུཔེཀྑཱསམྦོཛ྄ཛྷངྒཾ བྷཱཝེཏི ཝིཝེཀནིསྶིཏཾ ཝིརཱགནིསྶིཏཾ ནིརོདྷནིསྶིཏཾ ཝོསྶགྒཔརིཎཱམིཾ ཝིཔུལཾ མཧགྒཏཾ ཨཔྤམཱཎཾ ཨབྱཱཔཛྫཾ. ཏསྶ ཨུཔེཀྑཱསམྦོཛ྄ཛྷངྒཾ བྷཱཝཡཏོ ཝིཝེཀནིསྶིཏཾ ཝིརཱགནིསྶིཏཾ ནིརོདྷནིསྶིཏཾ ཝོསྶགྒཔརིཎཱམིཾ ཝིཔུལཾ མཧགྒཏཾ ཨཔྤམཱཎཾ ཨབྱཱཔཛྫཾ ཏཎྷཱ པཧཱིཡཏི ཏཎྷཱཡ པཧཱནཱ ཀམྨཾ པཧཱིཡཏི. ཀམྨསྶ པཧཱནཱ དུཀྑཾ པཧཱིཡཏི. ཨིཏི ཁོ, ཨུདཱཡི, ཏཎྷཀྑཡཱ ཀམྨཀྑཡོ, ཀམྨཀྑཡཱ དུཀྑཀྑཡོ’’ཏི. ཚཊྛཾ.

༧. ཏཎྷཱནིརོདྷསུཏྟཾ

༢༠༨. ‘‘ཡོ, བྷིཀྑཝེ, མགྒོ ཡཱ པཊིཔདཱ ཏཎྷཱནིརོདྷཱཡ སཾཝཏྟཏི, ཏཾ མགྒཾ ཏཾ པཊིཔདཾ བྷཱཝེཐ. ཀཏམོ ཙ, བྷིཀྑཝེ, མགྒོ ཀཏམཱ ཙ པཊིཔདཱ ཏཎྷཱནིརོདྷཱཡ སཾཝཏྟཏི? ཡདིདཾ – སཏྟ བོཛ྄ཛྷངྒཱ. ཀཏམེ སཏྟ? སཏིསམྦོཛ྄ཛྷངྒོ…པེ… ཨུཔེཀྑཱསམྦོཛ྄ཛྷངྒོ. ཀཐཾ བྷཱཝིཏཱ, ཙ བྷིཀྑཝེ, སཏྟ བོཛ྄ཛྷངྒཱ ཀཐཾ བཧུལཱིཀཏཱ ཏཎྷཱནིརོདྷཱཡ སཾཝཏྟནྟི?

‘‘ཨིདྷ, བྷིཀྑཝེ, བྷིཀྑུ སཏིསམྦོཛ྄ཛྷངྒཾ བྷཱཝེཏི ཝིཝེཀནིསྶིཏཾ ཝིརཱགནིསྶིཏཾ ནིརོདྷནིསྶིཏཾ ཝོསྶགྒཔརིཎཱམིཾ…པེ… ཨུཔེཀྑཱསམྦོཛ྄ཛྷངྒཾ བྷཱཝེཏི ཝིཝེཀནིསྶིཏཾ ཝིརཱགནིསྶིཏཾ ནིརོདྷནིསྶིཏཾ ཝོསྶགྒཔརིཎཱམིཾ. ཨེཝཾ བྷཱཝིཏཱ ཁོ, བྷིཀྑཝེ, སཏྟ བོཛ྄ཛྷངྒཱ ཨེཝཾ བཧུལཱིཀཏཱ ཏཎྷཱནིརོདྷཱཡ སཾཝཏྟནྟཱི’’ཏི. སཏྟམཾ.

༨. ནིབྦེདྷབྷཱགིཡསུཏྟཾ

༢༠༩. ‘‘ནིབྦེདྷབྷཱགིཡཾ ཝོ, བྷིཀྑཝེ, མགྒཾ དེསེསྶཱམི; ཏཾ སུཎཱཐ. ཀཏམོ ཙ, བྷིཀྑཝེ, ནིབྦེདྷབྷཱགིཡོ མགྒོ? ཡདིདཾ – སཏྟ བོཛ྄ཛྷངྒཱ. ཀཏམེ སཏྟ? སཏིསམྦོཛ྄ཛྷངྒོ…པེ… ཨུཔེཀྑཱསམྦོཛ྄ཛྷངྒོ’’ཏི. ཨེཝཾ ཝུཏྟེ ཨཱཡསྨཱ ཨུདཱཡཱི བྷགཝནྟཾ ཨེཏདཝོཙ – ‘‘ཀཐཾ བྷཱཝིཏཱ ནུ ཁོ, བྷནྟེ, སཏྟ བོཛ྄ཛྷངྒཱ ཀཐཾ བཧུལཱིཀཏཱ ནིབྦེདྷཱཡ སཾཝཏྟནྟཱི’’ཏི?

‘‘ཨིདྷ, ཨུདཱཡི, བྷིཀྑུ སཏིསམྦོཛ྄ཛྷངྒཾ བྷཱཝེཏི ཝིཝེཀནིསྶིཏཾ ཝིརཱགནིསྶིཏཾ ནིརོདྷནིསྶིཏཾ ཝོསྶགྒཔརིཎཱམིཾ ཝིཔུལཾ མཧགྒཏཾ ཨཔྤམཱཎཾ ཨབྱཱཔཛྫཾ. སོ སཏིསམྦོཛ྄ཛྷངྒཾ བྷཱཝིཏེན ཙིཏྟེན ཨནིབྦིདྡྷཔུབྦཾ ཨཔྤདཱལིཏཔུབྦཾ ལོབྷཀྑནྡྷཾ ནིབྦིཛ྄ཛྷཏི པདཱལེཏི; ཨནིབྦིདྡྷཔུབྦཾ ཨཔྤདཱལིཏཔུབྦཾ དོསཀྑནྡྷཾ ནིབྦིཛ྄ཛྷཏི པདཱལེཏི; ཨནིབྦིདྡྷཔུབྦཾ ཨཔྤདཱལིཏཔུབྦཾ མོཧཀྑནྡྷཾ ནིབྦིཛ྄ཛྷཏི པདཱལེཏི…པེ… ཨུཔེཀྑཱསམྦོཛ྄ཛྷངྒཾ བྷཱཝེཏི ཝིཝེཀནིསྶིཏཾ ཝིརཱགནིསྶིཏཾ ནིརོདྷནིསྶིཏཾ ཝོསྶགྒཔརིཎཱམིཾ ཝིཔུལཾ མཧགྒཏཾ ཨཔྤམཱཎཾ ཨབྱཱཔཛྫཾ. སོ ཨུཔེཀྑཱསམྦོཛ྄ཛྷངྒཾ བྷཱཝིཏེན ཙིཏྟེན ཨནིབྦིདྡྷཔུབྦཾ ཨཔྤདཱལིཏཔུབྦཾ ལོབྷཀྑནྡྷཾ ནིབྦིཛ྄ཛྷཏི པདཱལེཏི; ཨནིབྦིདྡྷཔུབྦཾ ཨཔྤདཱལིཏཔུབྦཾ དོསཀྑནྡྷཾ ནིབྦིཛ྄ཛྷཏི པདཱལེཏི; ཨནིབྦིདྡྷཔུབྦཾ ཨཔྤདཱལིཏཔུབྦཾ མོཧཀྑནྡྷཾ ནིབྦིཛ྄ཛྷཏི པདཱལེཏི. ཨེཝཾ བྷཱཝིཏཱ ཁོ, ཨུདཱཡི, སཏྟ བོཛ྄ཛྷངྒཱ ཨེཝཾ བཧུལཱིཀཏཱ ནིབྦེདྷཱཡ སཾཝཏྟནྟཱི’’ཏི. ཨཊྛམཾ.

༩. ཨེཀདྷམྨསུཏྟཾ

༢༡༠. ‘‘ནཱཧཾ, བྷིཀྑཝེ, ཨཉྙཾ ཨེཀདྷམྨམྤི སམནུཔསྶཱམི, ཡོ ཨེཝཾ བྷཱཝིཏོ བཧུལཱིཀཏོ སཾཡོཛནཱིཡཱནཾ དྷམྨཱནཾ པཧཱནཱཡ སཾཝཏྟཏི, ཡཐཡིདཾ, བྷིཀྑཝེ, སཏྟ བོཛ྄ཛྷངྒཱ. ཀཏམེ སཏྟ? སཏིསམྦོཛ྄ཛྷངྒོ…པེ… ཨུཔེཀྑཱསམྦོཛ྄ཛྷངྒོ. ཀཐཾ བྷཱཝིཏཱ ཙ, བྷིཀྑཝེ, སཏྟ བོཛ྄ཛྷངྒཱ ཀཐཾ བཧུལཱིཀཏཱ སཾཡོཛནཱིཡཱནཾ དྷམྨཱནཾ པཧཱནཱཡ སཾཝཏྟནྟི?

‘‘ཨིདྷ, བྷིཀྑཝེ, བྷིཀྑུ སཏིསམྦོཛ྄ཛྷངྒཾ བྷཱཝེཏི ཝིཝེཀནིསྶིཏཾ…པེ… ཨུཔེཀྑཱསམྦོཛ྄ཛྷངྒཾ བྷཱཝེཏི ཝིཝེཀནིསྶིཏཾ ཝིརཱགནིསྶིཏཾ ནིརོདྷནིསྶིཏཾ ཝོསྶགྒཔརིཎཱམིཾ. ཨེཝཾ བྷཱཝིཏཱ ཁོ, བྷིཀྑཝེ, སཏྟ བོཛ྄ཛྷངྒཱ ཨེཝཾ བཧུལཱིཀཏཱ སཾཡོཛནཱིཡཱནཾ དྷམྨཱནཾ པཧཱནཱཡ སཾཝཏྟནྟི.

‘‘ཀཏམེ ཙ, བྷིཀྑཝེ, སཾཡོཛནཱིཡཱ དྷམྨཱ? ཙཀྑུ, བྷིཀྑཝེ, སཾཡོཛནཱིཡོ དྷམྨོ. ཨེཏྠེཏེ ཨུཔྤཛྫནྟི སཾཡོཛནཝིནིབནྡྷཱ ཨཛ྄ཛྷོསཱནཱ…པེ… ཛིཝ྄ཧཱ སཾཡོཛནཱིཡཱ དྷམྨཱ. ཨེཏྠེཏེ ཨུཔྤཛྫནྟི སཾཡོཛནཝིནིབནྡྷཱ ཨཛ྄ཛྷོསཱནཱ…པེ… མནོ སཾཡོཛནཱིཡོ དྷམྨོ. ཨེཏྠེཏེ ཨུཔྤཛྫནྟི སཾཡོཛནཝིནིབནྡྷཱ ཨཛ྄ཛྷོསཱནཱ. ཨིམེ ཝུཙྩནྟི, བྷིཀྑཝེ, སཾཡོཛནཱིཡཱ དྷམྨཱ’’ཏི. ནཝམཾ.

༡༠. ཨུདཱཡིསུཏྟཾ

༢༡༡. ཨེཀཾ སམཡཾ བྷགཝཱ སུམྦྷེསུ ཝིཧརཏི སེཏཀཾ ནཱམ སུམྦྷཱནཾ ནིགམོ. ཨཐ ཁོ ཨཱཡསྨཱ ཨུདཱཡཱི ཡེན བྷགཝཱ ཏེནུཔསངྐམི…པེ… ཨེཀམནྟཾ ནིསིནྣོ ཁོ ཨཱཡསྨཱ ཨུདཱཡཱི བྷགཝནྟཾ ཨེཏདཝོཙ –

‘‘ཨཙྪརིཡཾ, བྷནྟེ, ཨབྦྷུཏཾ, བྷནྟེ! ཡཱཝ བཧུཀཏཉྩ མེ, བྷནྟེ, བྷགཝཏི པེམཉྩ གཱརཝོ ཙ ཧིརཱི ཙ ཨོཏྟཔྤཉྩ. ཨཧཉྷི, བྷནྟེ, པུབྦེ ཨགཱརིཀབྷཱུཏོ སམཱནོ ཨབཧུཀཏོ ཨཧོསིཾ དྷམྨེན [དྷམྨེ (?)] ཨབཧུཀཏོ སངྒྷེན. སོ ཁྭཱཧཾ བྷགཝཏི པེམཉྩ གཱརཝཉྩ ཧིརིཉྩ ཨོཏྟཔྤཉྩ སམྤསྶམཱནོ ཨགཱརསྨཱ ཨནགཱརིཡཾ པབྦཛིཏོ. ཏསྶ མེ བྷགཝཱ དྷམྨཾ དེསེསི – ‘ཨིཏི རཱུཔཾ, ཨིཏི རཱུཔསྶ སམུདཡོ, ཨིཏི རཱུཔསྶ ཨཏྠངྒམོ; ཨིཏི ཝེདནཱ…པེ… ཨིཏི སཉྙཱ… ཨིཏི སངྑཱརཱ… ཨིཏི ཝིཉྙཱཎཾ, ཨིཏི ཝིཉྙཱཎསྶ སམུདཡོ, ཨིཏི ཝིཉྙཱཎསྶ ཨཏྠངྒམོ’ཏི.

‘‘སོ ཁྭཱཧཾ, བྷནྟེ, སུཉྙཱགཱརགཏོ ཨིམེསཾ པཉྩུཔཱདཱནཀྑནྡྷཱནཾ ཨུཀྐུཛྫཱཝཀུཛྫཾ སམྤརིཝཏྟེནྟོ ‘ཨིདཾ དུཀྑ’ནྟི ཡཐཱབྷཱུཏཾ ཨབྦྷཉྙཱསིཾ, ‘ཨཡཾ དུཀྑསམུདཡོ’ཏི ཡཐཱབྷཱུཏཾ ཨབྦྷཉྙཱསིཾ, ‘ཨཡཾ དུཀྑནིརོདྷོ’ཏི ཡཐཱབྷཱུཏཾ ཨབྦྷཉྙཱསིཾ, ‘ཨཡཾ དུཀྑནིརོདྷགཱམིནཱི པཊིཔདཱ’ཏི ཡཐཱབྷཱུཏཾ ཨབྦྷཉྙཱསིཾ. དྷམྨོ ཙ མེ, བྷནྟེ, ཨབྷིསམིཏོ, མགྒོ ཙ མེ པཊིལདྡྷོ; ཡོ མེ བྷཱཝིཏོ བཧུལཱིཀཏོ ཏཐཱ ཏཐཱ ཝིཧརནྟཾ ཏཐཏྟཱཡ ཨུཔནེསྶཏི ཡཐཱཧཾ – ‘ཁཱིཎཱ ཛཱཏི, ཝུསིཏཾ བྲཧྨཙརིཡཾ, ཀཏཾ ཀརཎཱིཡཾ, ནཱཔརཾ ཨིཏྠཏྟཱཡཱ’ཏི པཛཱནིསྶཱམི.

‘‘སཏིསམྦོཛ྄ཛྷངྒོ མེ, བྷནྟེ, པཊིལདྡྷོ, ཡོ མེ བྷཱཝིཏོ བཧུལཱིཀཏོ ཏཐཱ ཏཐཱ ཝིཧརནྟཾ ཏཐཏྟཱཡ ཨུཔནེསྶཏི ཡཐཱཧཾ – ‘ཁཱིཎཱ ཛཱཏི, ཝུསིཏཾ བྲཧྨཙརིཡཾ, ཀཏཾ ཀརཎཱིཡཾ, ནཱཔརཾ ཨིཏྠཏྟཱཡཱ’ཏི པཛཱནིསྶཱམི…པེ… ཨུཔེཀྑཱསམྦོཛ྄ཛྷངྒོ མེ, བྷནྟེ, པཊིལདྡྷོ, ཡོ མེ བྷཱཝིཏོ བཧུལཱིཀཏོ ཏཐཱ ཏཐཱ ཝིཧརནྟཾ ཏཐཏྟཱཡ ཨུཔནེསྶཏི ཡཐཱཧཾ – ‘ཁཱིཎཱ ཛཱཏི, ཝུསིཏཾ བྲཧྨཙརིཡཾ, ཀཏཾ ཀརཎཱིཡཾ, ནཱཔརཾ ཨིཏྠཏྟཱཡཱ’ཏི པཛཱནིསྶཱམི. ཨཡཾ ཁོ མེ, བྷནྟེ, མགྒོ པཊིལདྡྷོ, ཡོ མེ བྷཱཝིཏོ བཧུལཱིཀཏོ ཏཐཱ ཏཐཱ ཝིཧརནྟཾ ཏཐཏྟཱཡ ཨུཔནེསྶཏི ཡཐཱཧཾ – ‘ཁཱིཎཱ ཛཱཏི, ཝུསིཏཾ བྲཧྨཙརིཡཾ, ཀཏཾ ཀརཎཱིཡཾ, ནཱཔརཾ ཨིཏྠཏྟཱཡཱ’ཏི པཛཱནིསྶཱམཱི’’ཏི.

‘‘སཱདྷུ སཱདྷུ, ཨུདཱཡི! ཨེསོ ཧི ཏེ, ཨུདཱཡི, མགྒོ པཊིལདྡྷོ, ཡོ ཏེ བྷཱཝིཏོ བཧུལཱིཀཏོ ཏཐཱ ཏཐཱ ཝིཧརནྟཾ ཏཐཏྟཱཡ ཨུཔནེསྶཏི ཡཐཱ ཏྭཾ – ‘ཁཱིཎཱ ཛཱཏི, ཝུསིཏཾ བྲཧྨཙརིཡཾ, ཀཏཾ ཀརཎཱིཡཾ, ནཱཔརཾ ཨིཏྠཏྟཱཡཱ’ཏི པཛཱནིསྶསཱི’’ཏི. དསམཾ.

ཨུདཱཡིཝགྒོ ཏཏིཡོ.

ཏསྶུདྡཱནཾ –

བོདྷཱཡ དེསནཱ ཋཱནཱ, ཨཡོནིསོ ཙཱཔརིཧཱནཱི;

ཁཡོ ནིརོདྷོ ནིབྦེདྷོ, ཨེཀདྷམྨོ ཨུདཱཡིནཱཏི.

༤. ནཱིཝརཎཝགྒོ

༡. པཋམཀུསལསུཏྟཾ

༢༡༢. ‘‘ཡེ ཀེཙི, བྷིཀྑཝེ, དྷམྨཱ ཀུསལཱ ཀུསལབྷཱགིཡཱ ཀུསལཔཀྑིཀཱ, སབྦེ ཏེ ཨཔྤམཱདམཱུལཀཱ ཨཔྤམཱདསམོསརཎཱ; ཨཔྤམཱདོ ཏེསཾ དྷམྨཱནཾ ཨགྒམཀྑཱཡཏི. ཨཔྤམཏྟསྶེཏཾ, བྷིཀྑཝེ, བྷིཀྑུནོ པཱཊིཀངྑཾ – སཏྟ བོཛ྄ཛྷངྒེ བྷཱཝེསྶཏི, སཏྟ བོཛ྄ཛྷངྒེ བཧུལཱིཀརིསྶཏི.

‘‘ཀཐཉྩ, བྷིཀྑཝེ, བྷིཀྑུ ཨཔྤམཏྟོ སཏྟ བོཛ྄ཛྷངྒེ བྷཱཝེཏི, སཏྟ བོཛ྄ཛྷངྒེ བཧུལཱིཀརོཏི? ཨིདྷ, བྷིཀྑཝེ, བྷིཀྑུ སཏིསམྦོཛ྄ཛྷངྒཾ བྷཱཝེཏི ཝིཝེཀནིསྶིཏཾ…པེ… ཨུཔེཀྑཱསམྦོཛ྄ཛྷངྒཾ བྷཱཝེཏི ཝིཝེཀནིསྶིཏཾ ཝིརཱགནིསྶིཏཾ ནིརོདྷནིསྶིཏཾ ཝོསྶགྒཔརིཎཱམིཾ. ཨེཝཾ ཁོ, བྷིཀྑཝེ, བྷིཀྑུ ཨཔྤམཏྟོ སཏྟ བོཛ྄ཛྷངྒེ བྷཱཝེཏི, སཏྟ བོཛ྄ཛྷངྒེ བཧུལཱིཀརོཏཱི’’ཏི. པཋམཾ.

༢. དུཏིཡཀུསལསུཏྟཾ

༢༡༣. ‘‘ཡེ ཀེཙི, བྷིཀྑཝེ, དྷམྨཱ ཀུསལཱ ཀུསལབྷཱགིཡཱ ཀུསལཔཀྑིཀཱ, སབྦེ ཏེ ཡོནིསོམནསིཀཱརམཱུལཀཱ ཡོནིསོམནསིཀཱརསམོསརཎཱ; ཡོནིསོམནསིཀཱརོ ཏེསཾ དྷམྨཱནཾ ཨགྒམཀྑཱཡཏི. ཡོནིསོམནསིཀཱརསམྤནྣསྶེཏཾ, བྷིཀྑཝེ, བྷིཀྑུནོ པཱཊིཀངྑཾ – སཏྟ བོཛ྄ཛྷངྒེ བྷཱཝེསྶཏི, སཏྟ བོཛ྄ཛྷངྒེ བཧུལཱིཀརིསྶཏི.

‘‘ཀཐཉྩ, བྷིཀྑཝེ, བྷིཀྑུ ཡོནིསོམནསིཀཱརསམྤནྣོ སཏྟ བོཛ྄ཛྷངྒེ བྷཱཝེཏི, སཏྟ བོཛ྄ཛྷངྒེ བཧུལཱིཀརོཏི? ཨིདྷ, བྷིཀྑཝེ, བྷིཀྑུ སཏིསམྦོཛ྄ཛྷངྒཾ བྷཱཝེཏི ཝིཝེཀནིསྶིཏཾ…པེ… ཨུཔེཀྑཱསམྦོཛ྄ཛྷངྒཾ བྷཱཝེཏི ཝིཝེཀནིསྶིཏཾ ཝིརཱགནིསྶིཏཾ ནིརོདྷནིསྶིཏཾ ཝོསྶགྒཔརིཎཱམིཾ. ཨེཝཾ ཁོ, བྷིཀྑཝེ, བྷིཀྑུ ཡོནིསོམནསིཀཱརསམྤནྣོ སཏྟ བོཛ྄ཛྷངྒེ བྷཱཝེཏི, སཏྟ བོཛ྄ཛྷངྒེ བཧུལཱིཀརོཏཱི’’ཏི. དུཏིཡཾ.

༣. ཨུཔཀྐིལེསསུཏྟཾ

༢༡༤. ‘‘པཉྩིམེ, བྷིཀྑཝེ, ཛཱཏརཱུཔསྶ ཨུཔཀྐིལེསཱ, ཡེཧི ཨུཔཀྐིལེསེཧི ཨུཔཀྐིལིཊྛཾ ཛཱཏརཱུཔཾ ན ཙེཝ མུདུ ཧོཏི ན ཙ ཀམྨནིཡཾ, ན ཙ པབྷསྶརཾ པབྷངྒུ ཙ, ན ཙ སམྨཱ ཨུཔེཏི ཀམྨཱཡ. ཀཏམེ པཉྩ? ཨཡོ, བྷིཀྑཝེ, ཛཱཏརཱུཔསྶ ཨུཔཀྐིལེསོ, ཡེན ཨུཔཀྐིལེསེན ཨུཔཀྐིལིཊྛཾ ཛཱཏརཱུཔཾ ན ཙེཝ མུདུ ཧོཏི ན ཙ ཀམྨནིཡཾ, ན ཙ པབྷསྶརཾ པབྷངྒུ ཙ, ན ཙ སམྨཱ ཨུཔེཏི ཀམྨཱཡ. ལོཧཾ, བྷིཀྑཝེ, ཛཱཏརཱུཔསྶ ཨུཔཀྐིལེསོ, ཡེན ཨུཔཀྐིལེསེན ཨུཔཀྐིལིཊྛཾ ཛཱཏརཱུཔཾ…པེ… ཏིཔུ, བྷིཀྑཝེ, ཛཱཏརཱུཔསྶ ཨུཔཀྐིལེསོ…པེ… སཱིསཾ, བྷིཀྑཝེ, ཛཱཏརཱུཔསྶ ཨུཔཀྐིལེསོ…པེ… སཛ྄ཛྷུ, བྷིཀྑཝེ, ཛཱཏརཱུཔསྶ ཨུཔཀྐིལེསོ, ཡེན ཨུཔཀྐིལེསེན ཨུཔཀྐིལིཊྛཾ ཛཱཏརཱུཔཾ ན ཙེཝ མུདུ ཧོཏི ན ཙ ཀམྨནིཡཾ, ན ཙ པབྷསྶརཾ པབྷངྒུ ཙ, ན ཙ སམྨཱ ཨུཔེཏི ཀམྨཱཡ. ཨིམེ ཁོ, བྷིཀྑཝེ, པཉྩ ཛཱཏརཱུཔསྶ ཨུཔཀྐིལེསཱ, ཡེཧི ཨུཔཀྐིལེསེཧི ཨུཔཀྐིལིཊྛཾ ཛཱཏརཱུཔཾ ན ཙེཝ མུདུ ཧོཏི ན ཙ ཀམྨནིཡཾ, ན ཙ པབྷསྶརཾ པབྷངྒུ ཙ, ན ཙ སམྨཱ ཨུཔེཏི ཀམྨཱཡ.

‘‘ཨེཝམེཝ ཁོ, བྷིཀྑཝེ, པཉྩིམེ ཙིཏྟསྶ ཨུཔཀྐིལེསཱ, ཡེཧི ཨུཔཀྐིལེསེཧི ཨུཔཀྐིལིཊྛཾ ཙིཏྟཾ ན ཙེཝ མུདུ ཧོཏི ན ཙ ཀམྨནིཡཾ, ན ཙ པབྷསྶརཾ པབྷངྒུ ཙ, ན ཙ སམྨཱ སམཱདྷིཡཏི ཨཱསཝཱནཾ ཁཡཱཡ. ཀཏམེ པཉྩ? ཀཱམཙྪནྡོ, བྷིཀྑཝེ, ཙིཏྟསྶ ཨུཔཀྐིལེསོ, ཡེན ཨུཔཀྐིལེསེན ཨུཔཀྐིལིཊྛཾ ཙིཏྟཾ ན ཙེཝ མུདུ ཧོཏི ན ཙ ཀམྨནིཡཾ, ན ཙ པབྷསྶརཾ པབྷངྒུ ཙ, ན ཙ སམྨཱ སམཱདྷིཡཏི ཨཱསཝཱནཾ ཁཡཱཡ…པེ… ཨིམེ ཁོ, བྷིཀྑཝེ, པཉྩ ཙིཏྟསྶ ཨུཔེཀྐིལེསཱ, ཡེཧི ཨུཔཀྐིལེསེཧི ཨུཔཀྐིལིཊྛཾ ཙིཏྟཾ ན ཙེཝ མུདུ ཧོཏི ན ཙ ཀམྨནིཡཾ, ན ཙ པབྷསྶརཾ པབྷངྒུ ཙ, ན ཙ སམྨཱ སམཱདྷིཡཏི ཨཱསཝཱནཾ ཁཡཱཡཱ’’ཏི. ཏཏིཡཾ.

༤. ཨནུཔཀྐིལེསསུཏྟཾ

༢༡༥. ‘‘སཏྟིམེ, བྷིཀྑཝེ, བོཛ྄ཛྷངྒཱ ཨནཱཝརཎཱ ཨནཱིཝརཎཱ ཙེཏསོ ཨནུཔཀྐིལེསཱ བྷཱཝིཏཱ བཧུལཱིཀཏཱ ཝིཛྫཱཝིམུཏྟིཕལསཙྪིཀིརིཡཱཡ སཾཝཏྟནྟི. ཀཏམེ སཏྟ? སཏིསམྦོཛ྄ཛྷངྒོ, བྷིཀྑཝེ, ཨནཱཝརཎོ ཨནཱིཝརཎོ ཙེཏསོ ཨནུཔཀྐིལེསོ བྷཱཝིཏོ བཧུལཱིཀཏོ ཝིཛྫཱཝིམུཏྟིཕལསཙྪིཀིརིཡཱཡ སཾཝཏྟཏི…པེ… ཨུཔེཀྑཱསམྦོཛ྄ཛྷངྒོ, བྷིཀྑཝེ, ཨནཱཝརཎོ ཨནཱིཝརཎོ ཙེཏསོ ཨནུཔཀྐིལེསོ བྷཱཝིཏོ བཧུལཱིཀཏོ ཝིཛྫཱཝིམུཏྟིཕལསཙྪིཀིརིཡཱཡ སཾཝཏྟཏི. ཨིམེ ཁོ, བྷིཀྑཝེ, སཏྟ བོཛ྄ཛྷངྒཱ ཨནཱཝརཎཱ ཨནཱིཝརཎཱ ཙེཏསོ ཨནུཔཀྐིལེསཱ བྷཱཝིཏཱ བཧུལཱིཀཏཱ ཝིཛྫཱཝིམུཏྟིཕལསཙྪིཀིརིཡཱཡ སཾཝཏྟནྟཱི’’ཏི. ཙཏུཏྠཾ.

༥. ཨཡོནིསོམནསིཀཱརསུཏྟཾ

༢༡༦. ‘‘ཨཡོནིསོ, བྷིཀྑཝེ, མནསིཀརོཏོ ཨནུཔྤནྣོ ཙེཝ ཀཱམཙྪནྡོ ཨུཔྤཛྫཏི, ཨུཔྤནྣོ ཙ ཀཱམཙྪནྡོ བྷིཡྻོབྷཱཝཱཡ ཝེཔུལླཱཡ སཾཝཏྟཏི; ཨནུཔྤནྣོ ཙེཝ བྱཱཔཱདོ ཨུཔྤཛྫཏི, ཨུཔྤནྣོ ཙ བྱཱཔཱདོ བྷིཡྻོབྷཱཝཱཡ ཝེཔུལླཱཡ སཾཝཏྟཏི; ཨནུཔྤནྣཉྩེཝ ཐིནམིདྡྷཾ ཨུཔྤཛྫཏི, ཨུཔྤནྣཉྩ ཐིནམིདྡྷཾ བྷིཡྻོབྷཱཝཱཡ ཝེཔུལླཱཡ སཾཝཏྟཏི; ཨནུཔྤནྣཉྩེཝ ཨུདྡྷཙྩཀུཀྐུཙྩཾ ཨུཔྤཛྫཏི, ཨུཔྤནྣཉྩ ཨུདྡྷཙྩཀུཀྐུཙྩཾ བྷིཡྻོབྷཱཝཱཡ ཝེཔུལླཱཡ སཾཝཏྟཏི; ཨནུཔྤནྣཱ ཙེཝ ཝིཙིཀིཙྪཱ ཨུཔྤཛྫཏི, ཨུཔྤནྣཱ ཙ ཝིཙིཀིཙྪཱ བྷིཡྻོབྷཱཝཱཡ ཝེཔུལླཱཡ སཾཝཏྟཏཱི’’ཏི. པཉྩམཾ.

༦. ཡོནིསོམནསིཀཱརསུཏྟཾ

༢༡༧. ‘‘ཡོནིསོ ཙ ཁོ, བྷིཀྑཝེ, མནསིཀརོཏོ ཨནུཔྤནྣོ ཙེཝ སཏིསམྦོཛ྄ཛྷངྒོ ཨུཔྤཛྫཏི, ཨུཔྤནྣོ ཙ སཏིསམྦོཛ྄ཛྷངྒོ བྷཱཝནཱཔཱརིཔཱུརིཾ གཙྪཏི…པེ… ཨནུཔྤནྣོ ཙེཝ ཨུཔེཀྑཱསམྦོཛ྄ཛྷངྒོ ཨུཔྤཛྫཏི, ཨུཔྤནྣོ ཙ ཨུཔེཀྑཱསམྦོཛ྄ཛྷངྒོ བྷཱཝནཱཔཱརིཔཱུརིཾ གཙྪཏཱི’’ཏི. ཚཊྛཾ.

༧. བུདྡྷིསུཏྟཾ

༢༡༨. ‘‘སཏྟིམེ, བྷིཀྑཝེ, བོཛ྄ཛྷངྒཱ བྷཱཝིཏཱ བཧུལཱིཀཏཱ བུདྡྷིཡཱ ཨཔརིཧཱནཱཡ སཾཝཏྟནྟི. ཀཏམེ སཏྟ? སཏིསམྦོཛ྄ཛྷངྒོ…པེ… ཨུཔེཀྑཱསམྦོཛ྄ཛྷངྒོ. ཨིམེ ཁོ, བྷིཀྑཝེ, སཏྟ བོཛ྄ཛྷངྒཱ བྷཱཝིཏཱ བཧུལཱིཀཏཱ བུདྡྷིཡཱ ཨཔརིཧཱནཱཡ སཾཝཏྟནྟཱི’’ཏི. སཏྟམཾ.

༨. ཨཱཝརཎནཱིཝརཎསུཏྟཾ

༢༡༩. ‘‘པཉྩིམེ, བྷིཀྑཝེ, ཨཱཝརཎཱ ནཱིཝརཎཱ ཙེཏསོ ཨུཔཀྐིལེསཱ པཉྙཱཡ དུབྦལཱིཀརཎཱ. ཀཏམེ པཉྩ? ཀཱམཙྪནྡོ, བྷིཀྑཝེ, ཨཱཝརཎོ ནཱིཝརཎོ ཙེཏསོ ཨུཔཀྐིལེསོ པཉྙཱཡ དུབྦལཱིཀརཎོ. བྱཱཔཱདོ, བྷིཀྑཝེ, ཨཱཝརཎོ ནཱིཝརཎོ ཙེཏསོ ཨུཔཀྐིལེསོ པཉྙཱཡ དུབྦལཱིཀརཎོ. ཐིནམིདྡྷཾ, བྷིཀྑཝེ, ཨཱཝརཎཾ ནཱིཝརཎཾ ཙེཏསོ ཨུཔཀྐིལེསཾ པཉྙཱཡ དུབྦལཱིཀརཎཾ. ཨུདྡྷཙྩཀུཀྐུཙྩཾ, བྷིཀྑཝེ, ཨཱཝརཎཾ ནཱིཝརཎཾ ཙེཏསོ ཨུཔཀྐིལེསཾ པཉྙཱཡ དུབྦལཱིཀརཎཾ. ཝིཙིཀིཙྪཱ, བྷིཀྑཝེ, ཨཱཝརཎཱ ནཱིཝརཎཱ ཙེཏསོ ཨུཔཀྐིལེསཱ པཉྙཱཡ དུབྦལཱིཀརཎཱ. ཨིམེ ཁོ, བྷིཀྑཝེ, པཉྩ ཨཱཝརཎཱ ནཱིཝརཎཱ ཙེཏསོ ཨུཔཀྐིལེསཱ པཉྙཱཡ དུབྦལཱིཀརཎཱ.

‘‘སཏྟིམེ, བྷིཀྑཝེ, བོཛ྄ཛྷངྒཱ ཨནཱཝརཎཱ ཨནཱིཝརཎཱ ཙེཏསོ ཨནུཔཀྐིལེསཱ བྷཱཝིཏཱ བཧུལཱིཀཏཱ ཝིཛྫཱཝིམུཏྟིཕལསཙྪིཀིརིཡཱཡ སཾཝཏྟནྟི. ཀཏམེ སཏྟ? སཏིསམྦོཛ྄ཛྷངྒོ, བྷིཀྑཝེ, ཨནཱཝརཎོ ཨནཱིཝརཎོ ཙེཏསོ ཨནུཔཀྐིལེསོ བྷཱཝིཏོ བཧུལཱིཀཏོ ཝིཛྫཱཝིམུཏྟིཕལསཙྪིཀིརིཡཱཡ སཾཝཏྟཏི…པེ… ཨུཔེཀྑཱསམྦོཛ྄ཛྷངྒོ, བྷིཀྑཝེ, ཨནཱཝརཎོ ཨནཱིཝརཎོ ཙེཏསོ ཨནུཔཀྐིལེསོ བྷཱཝིཏོ བཧུལཱིཀཏོ ཝིཛྫཱཝིམུཏྟིཕལསཙྪིཀིརིཡཱཡ སཾཝཏྟཏི. ཨིམེ ཁོ, བྷིཀྑཝེ, སཏྟ བོཛ྄ཛྷངྒཱ ཨནཱཝརཎཱ ཨནཱིཝརཎཱ ཙེཏསོ ཨནུཔཀྐིལེསཱ བྷཱཝིཏཱ བཧུལཱིཀཏཱ ཝིཛྫཱཝིམུཏྟིཕལསཙྪིཀིརིཡཱཡ སཾཝཏྟནྟཱིཏི.

‘‘ཡསྨིཾ, བྷིཀྑཝེ, སམཡེ ཨརིཡསཱཝཀོ ཨཊྛིཾ ཀཏྭཱ མནསི ཀཏྭཱ སབྦཾ ཙེཏསོ སམནྣཱཧརིཏྭཱ ཨོཧིཏསོཏོ དྷམྨཾ སུཎཱཏི, ཨིམསྶ པཉྩ ནཱིཝརཎཱ ཏསྨིཾ སམཡེ ན ཧོནྟི. སཏྟ བོཛ྄ཛྷངྒཱ ཏསྨིཾ སམཡེ བྷཱཝནཱཔཱརིཔཱུརིཾ གཙྪནྟི.

‘‘ཀཏམེ པཉྩ ནཱིཝརཎཱ ཏསྨིཾ སམཡེ ན ཧོནྟི? ཀཱམཙྪནྡནཱིཝརཎཾ ཏསྨིཾ སམཡེ ན ཧོཏི, བྱཱཔཱདནཱིཝརཎཾ ཏསྨིཾ སམཡེ ན ཧོཏི, ཐིནམིདྡྷནཱིཝརཎཾ ཏསྨིཾ སམཡེ ན ཧོཏི, ཨུདྡྷཙྩཀུཀྐུཙྩནཱིཝརཎཾ ཏསྨིཾ སམཡེ ན ཧོཏི, ཝིཙིཀིཙྪཱནཱིཝརཎཾ ཏསྨིཾ སམཡེ ན ཧོཏི. ཨིམསྶ པཉྩ ནཱིཝརཎཱ ཏསྨིཾ སམཡེ ན ཧོནྟི.

‘‘ཀཏམེ སཏྟ བོཛ྄ཛྷངྒཱ ཏསྨིཾ སམཡེ བྷཱཝནཱཔཱརིཔཱུརིཾ གཙྪནྟི? སཏིསམྦོཛ྄ཛྷངྒོ ཏསྨིཾ སམཡེ བྷཱཝནཱཔཱརིཔཱུརིཾ གཙྪཏི…པེ… ཨུཔེཀྑཱསམྦོཛ྄ཛྷངྒོ ཏསྨིཾ སམཡེ བྷཱཝནཱཔཱརིཔཱུརིཾ གཙྪཏི. ཨིམེ སཏྟ བོཛ྄ཛྷངྒཱ ཏསྨིཾ སམཡེ བྷཱཝནཱཔཱརིཔཱུརིཾ གཙྪནྟི. ཡསྨིཾ, བྷིཀྑཝེ, སམཡེ ཨརིཡསཱཝཀོ ཨཊྛིཾ ཀཏྭཱ མནསི ཀཏྭཱ སབྦཾ ཙེཏསོ སམནྣཱཧརིཏྭཱ ཨོཧིཏསོཏོ དྷམྨཾ སུཎཱཏི, ཨིམསྶ པཉྩ ནཱིཝརཎཱ ཏསྨིཾ སམཡེ ན ཧོནྟི. ཨིམེ སཏྟ བོཛ྄ཛྷངྒཱ ཏསྨིཾ སམཡེ བྷཱཝནཱཔཱརིཔཱུརིཾ གཙྪནྟཱི’’ཏི. ཨཊྛམཾ.

༩. རུཀྑསུཏྟཾ

༢༢༠. ‘‘སནྟི, བྷིཀྑཝེ, མཧཱརུཀྑཱ ཨཎུབཱིཛཱ མཧཱཀཱཡཱ རུཀྑཱནཾ ཨཛ྄ཛྷཱརུཧཱ, ཡེཧི རུཀྑཱ ཨཛ྄ཛྷཱརཱུལ༹ྷཱ ཨོབྷགྒཝིབྷགྒཱ ཝིཔཏིཏཱ སེནྟི. ཀཏམེ ཙ ཏེ, བྷིཀྑཝེ, མཧཱརུཀྑཱ ཨཎུབཱིཛཱ མཧཱཀཱཡཱ རུཀྑཱནཾ ཨཛ྄ཛྷཱརུཧཱ, ཡེཧི རུཀྑཱ ཨཛ྄ཛྷཱརཱུལ༹ྷཱ ཨོབྷགྒཝིབྷགྒཱ ཝིཔཏིཏཱ སེནྟི [སེནྟི. སེཡྻཐིདཾ (ཀཏྠཙི)]? ཨསྶཏྠོ, ནིགྲོདྷོ, པིལཀྑོ, ཨུདུམྦརོ, ཀཙྪཀོ, ཀཔིཏྠནོ – ཨིམེ ཁོ ཏེ, བྷིཀྑཝེ, མཧཱརུཀྑཱ ཨཎུབཱིཛཱ མཧཱཀཱཡཱ རུཀྑཱནཾ ཨཛ྄ཛྷཱརུཧཱ, ཡེཧི རུཀྑཱ ཨཛ྄ཛྷཱརཱུལ༹ྷཱ ཨོབྷགྒཝིབྷགྒཱ ཝིཔཏིཏཱ སེནྟི. ཨེཝམེཝ ཁོ, བྷིཀྑཝེ, ཨིདྷེཀཙྩོ ཀུལཔུཏྟོ ཡཱདིསཀེ ཀཱམེ ཨོཧཱཡ ཨགཱརསྨཱ ཨནགཱརིཡཾ པབྦཛིཏོ ཧོཏི, སོ ཏཱདིསཀེཧི ཀཱམེཧི ཏཏོ ཝཱ པཱཔིཊྛཏརེཧི ཨོབྷགྒཝིབྷགྒོ ཝིཔཏིཏོ སེཏི.

‘‘པཉྩིམེ, བྷིཀྑཝེ, ཨཱཝརཎཱ ནཱིཝརཎཱ ཙེཏསོ ཨཛ྄ཛྷཱརུཧཱ པཉྙཱཡ དུབྦལཱིཀརཎཱ. ཀཏམེ པཉྩ? ཀཱམཙྪནྡོ, བྷིཀྑཝེ, ཨཱཝརཎོ ནཱིཝརཎོ ཙེཏསོ ཨཛ྄ཛྷཱརུཧོ པཉྙཱཡ དུབྦལཱིཀརཎོ. བྱཱཔཱདོ, བྷིཀྑཝེ, ཨཱཝརཎོ ནཱིཝརཎོ ཙེཏསོ ཨཛ྄ཛྷཱརུཧོ པཉྙཱཡ དུབྦལཱིཀརཎོ. ཐིནམིདྡྷཾ, བྷིཀྑཝེ, ཨཱཝརཎཾ ནཱིཝརཎཾ ཙེཏསོ ཨཛ྄ཛྷཱརུཧཾ པཉྙཱཡ དུབྦལཱིཀརཎཾ. ཨུདྡྷཙྩཀུཀྐུཙྩཾ, བྷིཀྑཝེ, ཨཱཝརཎཾ ནཱིཝརཎཾ ཙེཏསོ ཨཛ྄ཛྷཱརུཧཾ པཉྙཱཡ དུབྦལཱིཀརཎཾ. ཝིཙིཀིཙྪཱ, བྷིཀྑཝེ, ཨཱཝརཎཱ ནཱིཝརཎཱ ཙེཏསོ ཨཛ྄ཛྷཱརུཧཱ པཉྙཱཡ དུབྦལཱིཀརཎཱ. ཨིམེ ཁོ, བྷིཀྑཝེ, པཉྩ ཨཱཝརཎཱ ནཱིཝརཎཱ ཙེཏསོ ཨཛ྄ཛྷཱརུཧཱ པཉྙཱཡ དུབྦལཱིཀརཎཱ.

‘‘སཏྟིམེ, བྷིཀྑཝེ, བོཛ྄ཛྷངྒཱ ཨནཱཝརཎཱ ཨནཱིཝརཎཱ ཙེཏསོ ཨནཛ྄ཛྷཱརུཧཱ བྷཱཝིཏཱ བཧུལཱིཀཏཱ ཝིཛྫཱཝིམུཏྟིཕལསཙྪིཀིརིཡཱཡ སཾཝཏྟནྟི. ཀཏམེ སཏྟ? སཏིསམྦོཛ྄ཛྷངྒོ, བྷིཀྑཝེ, ཨནཱཝརཎོ ཨནཱིཝརཎོ ཙེཏསོ ཨནཛ྄ཛྷཱརུཧོ བྷཱཝིཏོ བཧུལཱིཀཏོ ཝིཛྫཱཝིམུཏྟིཕལསཙྪིཀིརིཡཱཡ སཾཝཏྟཏི…པེ… ཨུཔེཀྑཱསམྦོཛ྄ཛྷངྒོ, བྷིཀྑཝེ, ཨནཱཝརཎོ ཨནཱིཝརཎོ ཙེཏསོ ཨནཛ྄ཛྷཱརུཧོ བྷཱཝིཏོ བཧུལཱིཀཏོ ཝིཛྫཱཝིམུཏྟིཕལསཙྪིཀིརིཡཱཡ སཾཝཏྟཏི. ཨིམེ ཁོ, བྷིཀྑཝེ, སཏྟ བོཛ྄ཛྷངྒཱ ཨནཱཝརཎཱ ཨནཱིཝརཎཱ ཙེཏསོ ཨནཛ྄ཛྷཱརུཧཱ བྷཱཝིཏཱ བཧུལཱིཀཏཱ ཝིཛྫཱཝིམུཏྟིཕལསཙྪིཀིརིཡཱཡ སཾཝཏྟནྟཱི’’ཏི. ནཝམཾ.

༡༠. ནཱིཝརཎསུཏྟཾ

༢༢༡. ‘‘པཉྩིམེ, བྷིཀྑཝེ, ནཱིཝརཎཱ ཨནྡྷཀརཎཱ ཨཙཀྑུཀརཎཱ ཨཉྙཱཎཀརཎཱ པཉྙཱནིརོདྷིཀཱ ཝིགྷཱཏཔཀྑིཡཱ ཨནིབྦཱནསཾཝཏྟནིཀཱ. ཀཏམེ པཉྩ? ཀཱམཙྪནྡནཱིཝརཎཾ, བྷིཀྑཝེ, ཨནྡྷཀརཎཾ ཨཙཀྑུཀརཎཾ ཨཉྙཱཎཀརཎཾ པཉྙཱནིརོདྷིཀཾ ཝིགྷཱཏཔཀྑིཡཾ ཨནིབྦཱནསཾཝཏྟནིཀཾ. བྱཱཔཱདནཱིཝརཎཾ, བྷིཀྑཝེ…པེ… ཐིནམིདྡྷནཱིཝརཎཾ, བྷིཀྑཝེ… ཨུདྡྷཙྩཀུཀྐུཙྩནཱིཝརཎཾ, བྷིཀྑཝེ… ཝིཙིཀིཙྪཱནཱིཝརཎཾ, བྷིཀྑཝེ, ཨནྡྷཀརཎཾ ཨཙཀྑུཀརཎཾ ཨཉྙཱཎཀརཎཾ པཉྙཱནིརོདྷིཀཾ ཝིགྷཱཏཔཀྑིཡཾ ཨནིབྦཱནསཾཝཏྟནིཀཾ. ཨིམེ ཁོ, བྷིཀྑཝེ, པཉྩ ནཱིཝརཎཱ ཨནྡྷཀརཎཱ ཨཙཀྑུཀརཎཱ ཨཉྙཱཎཀརཎཱ པཉྙཱནིརོདྷིཀཱ ཝིགྷཱཏཔཀྑིཡཱ ཨནིབྦཱནསཾཝཏྟནིཀཱ.

‘‘སཏྟིམེ, བྷིཀྑཝེ, བོཛ྄ཛྷངྒཱ ཙཀྑུཀརཎཱ ཉཱཎཀརཎཱ པཉྙཱབུདྡྷིཡཱ ཨཝིགྷཱཏཔཀྑིཡཱ ནིབྦཱནསཾཝཏྟནིཀཱ. ཀཏམེ སཏྟ? སཏིསམྦོཛ྄ཛྷངྒོ, བྷིཀྑཝེ, ཙཀྑུཀརཎོ ཉཱཎཀརཎོ པཉྙཱབུདྡྷིཡོ ཨཝིགྷཱཏཔཀྑིཡོ ནིབྦཱནསཾཝཏྟནིཀོ…པེ… ཨུཔེཀྑཱསམྦོཛ྄ཛྷངྒོ, བྷིཀྑཝེ, ཙཀྑུཀརཎོ ཉཱཎཀརཎོ པཉྙཱབུདྡྷིཡོ ཨཝིགྷཱཏཔཀྑིཡོ ནིབྦཱནསཾཝཏྟནིཀོ. ཨིམེ ཁོ, བྷིཀྑཝེ, སཏྟ བོཛ྄ཛྷངྒཱ ཙཀྑུཀརཎཱ ཉཱཎཀརཎཱ པཉྙཱབུདྡྷིཡཱ ཨཝིགྷཱཏཔཀྑིཡཱ ནིབྦཱནསཾཝཏྟནིཀཱ’’ཏི. དསམཾ.

ནཱིཝརཎཝགྒོ ཙཏུཏྠོ.

ཏསྶུདྡཱནཾ –

དྭེ ཀུསལཱ ཀིལེསཱ ཙ, དྭེ ཡོནིསོ ཙ བུདྡྷི ཙ;

ཨཱཝརཎཱ ནཱིཝརཎཱ རུཀྑཾ, ནཱིཝརཎཉྩ ཏེ དསཱཏི.

༥. ཙཀྐཝཏྟིཝགྒོ

༡. ཝིདྷཱསུཏྟཾ

༢༢༢. སཱཝཏྠིནིདཱནཾ. ‘‘ཡེ ཧི ཀེཙི, བྷིཀྑཝེ, ཨཏཱིཏམདྡྷཱནཾ སམཎཱ ཝཱ བྲཱཧྨཎཱ ཝཱ ཏིསྶོ ཝིདྷཱ པཛཧིཾསུ, སབྦེ ཏེ སཏྟནྣཾ བོཛ྄ཛྷངྒཱནཾ བྷཱཝིཏཏྟཱ བཧུལཱིཀཏཏྟཱ. ཡེ ཧི ཀེཙི, བྷིཀྑཝེ, ཨནཱགཏམདྡྷཱནཾ སམཎཱ ཝཱ བྲཱཧྨཎཱ ཝཱ ཏིསྶོ ཝིདྷཱ པཛཧིསྶནྟི, སབྦེ ཏེ སཏྟནྣཾ བོཛ྄ཛྷངྒཱནཾ བྷཱཝིཏཏྟཱ བཧུལཱིཀཏཏྟཱ. ཡེ ཧི ཀེཙི, བྷིཀྑཝེ, ཨེཏརཧི སམཎཱ ཝཱ བྲཱཧྨཎཱ ཝཱ ཏིསྶོ ཝིདྷཱ པཛཧནྟི, སབྦེ ཏེ སཏྟནྣཾ བོཛ྄ཛྷངྒཱནཾ བྷཱཝིཏཏྟཱ བཧུལཱིཀཏཏྟཱ. ཀཏམེསཾ སཏྟནྣཾ བོཛ྄ཛྷངྒཱནཾ? སཏིསམྦོཛ྄ཛྷངྒསྶ…པེ… ཨུཔེཀྑཱསམྦོཛ྄ཛྷངྒསྶ. ཡེ ཧི ཀེཙི, བྷིཀྑཝེ, ཨཏཱིཏམདྡྷཱནཾ སམཎཱ ཝཱ བྲཱཧྨཎཱ ཝཱ ཏིསྶོ ཝིདྷཱ པཛཧིཾསུ…པེ… པཛཧིསྶནྟི…པེ… པཛཧནྟི, སབྦེ ཏེ ཨིམེསཾཡེཝ སཏྟནྣཾ བོཛ྄ཛྷངྒཱནཾ བྷཱཝིཏཏྟཱ བཧུལཱིཀཏཏྟཱ’’ཏི. པཋམཾ.

༢. ཙཀྐཝཏྟིསུཏྟཾ

༢༢༣. ‘‘རཉྙོ, བྷིཀྑཝེ, ཙཀྐཝཏྟིསྶ པཱཏུབྷཱཝཱ སཏྟནྣཾ རཏནཱནཾ པཱཏུབྷཱཝོ ཧོཏི. ཀཏམེསཾ སཏྟནྣཾ? ཙཀྐརཏནསྶ པཱཏུབྷཱཝོ ཧོཏི, ཧཏྠིརཏནསྶ པཱཏུབྷཱཝོ ཧོཏི, ཨསྶརཏནསྶ པཱཏུབྷཱཝོ ཧོཏི, མཎིརཏནསྶ པཱཏུབྷཱཝོ ཧོཏི, ཨིཏྠིརཏནསྶ པཱཏུབྷཱཝོ ཧོཏི, གཧཔཏིརཏནསྶ པཱཏུབྷཱཝོ ཧོཏི, པརིཎཱཡཀརཏནསྶ པཱཏུབྷཱཝོ ཧོཏི. རཉྙོ, བྷིཀྑཝེ, ཙཀྐཝཏྟིསྶ པཱཏུབྷཱཝཱ ཨིམེསཾ སཏྟནྣཾ རཏནཱནཾ པཱཏུབྷཱཝོ ཧོཏི.

‘‘ཏཐཱགཏསྶ, བྷིཀྑཝེ, པཱཏུབྷཱཝཱ ཨརཧཏོ སམྨཱསམྦུདྡྷསྶ སཏྟནྣཾ བོཛ྄ཛྷངྒརཏནཱནཾ པཱཏུབྷཱཝོ ཧོཏི. ཀཏམེསཾ སཏྟནྣཾ? སཏིསམྦོཛ྄ཛྷངྒསྶ རཏནསྶ པཱཏུབྷཱཝོ ཧོཏི…པེ… ཨུཔེཀྑཱསམྦོཛ྄ཛྷངྒསྶ རཏནསྶ པཱཏུབྷཱཝོ ཧོཏི. ཏཐཱགཏསྶ, བྷིཀྑཝེ, པཱཏུབྷཱཝཱ ཨརཧཏོ སམྨཱསམྦུདྡྷསྶ ཨིམེསཾ སཏྟནྣཾ བོཛ྄ཛྷངྒརཏནཱནཾ པཱཏུབྷཱཝོ ཧོཏཱི’’ཏི. དུཏིཡཾ.

༣. མཱརསུཏྟཾ

༢༢༤. ‘‘མཱརསེནཔྤམདྡནཾ ཝོ, བྷིཀྑཝེ, མགྒཾ དེསེསྶཱམི; ཏཾ སུཎཱཐ. ཀཏམོ ཙ, བྷིཀྑཝེ, མཱརསེནཔྤམདྡནོ མགྒོ? ཡདིདཾ – སཏྟ བོཛ྄ཛྷངྒཱ. ཀཏམེ སཏྟ? སཏིསམྦོཛ྄ཛྷངྒོ…པེ… ཨུཔེཀྑཱསམྦོཛ྄ཛྷངྒོ – ཨཡཾ ཁོ, བྷིཀྑཝེ, མཱརསེནཔྤམདྡནོ མགྒོ’’ཏི. ཏཏིཡཾ.

༤. དུཔྤཉྙསུཏྟཾ

༢༢༥. ཨཐ ཁོ ཨཉྙཏརོ བྷིཀྑུ ཡེན བྷགཝཱ ཏེནུཔསངྐམི…པེ… ཨེཀམནྟཾ ནིསིནྣོ ཁོ སོ བྷིཀྑུ བྷགཝནྟཾ ཨེཏདཝོཙ – ‘‘‘དུཔྤཉྙོ ཨེལ༹མཱུགོ, དུཔྤཉྙོ ཨེལ༹མཱུགོ’ཏི, བྷནྟེ, ཝུཙྩཏི. ཀིཏྟཱཝཏཱ ནུ ཁོ, བྷནྟེ, ‘དུཔྤཉྙོ ཨེལ༹མཱུགོ’ཏི ཝུཙྩཏཱི’’ཏི? ‘‘སཏྟནྣཾ ཁོ, བྷིཀྑུ, བོཛ྄ཛྷངྒཱནཾ ཨབྷཱཝིཏཏྟཱ ཨབཧུལཱིཀཏཏྟཱ ‘དུཔྤཉྙོ ཨེལ༹མཱུགོ’ཏི ཝུཙྩཏི. ཀཏམེསཾ སཏྟནྣཾ? སཏིསམྦོཛ྄ཛྷངྒསྶ…པེ… ཨུཔེཀྑཱསམྦོཛ྄ཛྷངྒསྶ – ཨིམེསཾ ཁོ, བྷིཀྑུ, སཏྟནྣཾ བོཛ྄ཛྷངྒཱནཾ ཨབྷཱཝིཏཏྟཱ ཨབཧུལཱིཀཏཏྟཱ ‘དུཔྤཉྙོ ཨེལ༹མཱུགོ’ཏི ཝུཙྩཏཱི’’ཏི. ཙཏུཏྠཾ.

༥. པཉྙཝནྟསུཏྟཾ

༢༢༦. ‘‘‘པཉྙཝཱ ཨནེལ༹མཱུགོ, པཉྙཝཱ ཨནེལ༹མཱུགོ’ཏི, བྷནྟེ, ཝུཙྩཏི. ཀིཏྟཱཝཏཱ ནུ ཁོ, བྷནྟེ, ‘པཉྙཝཱ ཨནེལ༹མཱུགོ’ཏི ཝུཙྩཏཱི’’ཏི? ‘‘སཏྟནྣཾ ཁོ, བྷིཀྑུ, བོཛ྄ཛྷངྒཱནཾ བྷཱཝིཏཏྟཱ བཧུལཱིཀཏཏྟཱ ‘པཉྙཝཱ ཨནེལ༹མཱུགོ’ཏི ཝུཙྩཏི. ཀཏམེསཾ སཏྟནྣཾ? སཏིསམྦོཛ྄ཛྷངྒསྶ…པེ… ཨུཔེཀྑཱསམྦོཛ྄ཛྷངྒསྶ – ཨིམེསཾ ཁོ, བྷིཀྑུ, སཏྟནྣཾ བོཛ྄ཛྷངྒཱནཾ བྷཱཝིཏཏྟཱ བཧུལཱིཀཏཏྟཱ ‘པཉྙཝཱ ཨནེལ༹མཱུགོ’ཏི ཝུཙྩཏཱི’’ཏི. པཉྩམཾ.

༦. དལིདྡསུཏྟཾ

༢༢༧. ‘‘‘དལིདྡོ, དལིདྡོ’ཏི, བྷནྟེ, ཝུཙྩཏི. ཀིཏྟཱཝཏཱ ནུ ཁོ, བྷནྟེ, ‘དལིདྡོ’ཏི ཝུཙྩཏཱི’’ཏི? ‘‘སཏྟནྣཾ ཁོ, བྷིཀྑུ, བོཛ྄ཛྷངྒཱནཾ ཨབྷཱཝིཏཏྟཱ ཨབཧུལཱིཀཏཏྟཱ ‘དལིདྡོ’ཏི ཝུཙྩཏི. ཀཏམེསཾ སཏྟནྣཾ? སཏིསམྦོཛ྄ཛྷངྒསྶ…པེ… ཨུཔེཀྑཱསམྦོཛ྄ཛྷངྒསྶ – ཨིམེསཾ ཁོ, བྷིཀྑུ, སཏྟནྣཾ བོཛ྄ཛྷངྒཱནཾ ཨབྷཱཝིཏཏྟཱ ཨབཧུལཱིཀཏཏྟཱ ‘དལིདྡོ’ཏི ཝུཙྩཏཱི’’ཏི. ཚཊྛཾ.

༧. ཨདལིདྡསུཏྟཾ

༢༢༨. ‘‘‘ཨདལིདྡོ, ཨདལིདྡོ’ཏི, བྷནྟེ, ཝུཙྩཏི. ཀིཏྟཱཝཏཱ ནུ ཁོ, བྷནྟེ, ‘ཨདལིདྡོ’ཏི ཝུཙྩཏཱི’’ཏི? ‘‘སཏྟནྣཾ ཁོ, བྷིཀྑུ, བོཛ྄ཛྷངྒཱནཾ བྷཱཝིཏཏྟཱ བཧུལཱིཀཏཏྟཱ ‘ཨདལིདྡོ’ཏི ཝུཙྩཏི. ཀཏམེསཾ སཏྟནྣཾ? སཏིསམྦོཛ྄ཛྷངྒསྶ …པེ… ཨུཔེཀྑཱསམྦོཛ྄ཛྷངྒསྶ – ཨིམེསཾ ཁོ, བྷིཀྑུ, སཏྟནྣཾ བོཛ྄ཛྷངྒཱནཾ བྷཱཝིཏཏྟཱ བཧུལཱིཀཏཏྟཱ ‘ཨདལིདྡོ’ཏི ཝུཙྩཏཱི’’ཏི. སཏྟམཾ.

༨. ཨཱདིཙྩསུཏྟཾ

༢༢༩. ‘‘ཨཱདིཙྩསྶ, བྷིཀྑཝེ, ཨུདཡཏོ ཨེཏཾ པུབྦངྒམཾ ཨེཏཾ པུབྦནིམིཏྟཾ, ཡདིདཾ – ཨརུཎུགྒཾ. ཨེཝམེཝ ཁོ, བྷིཀྑཝེ, བྷིཀྑུནོ སཏྟནྣཾ བོཛ྄ཛྷངྒཱནཾ ཨུཔྤཱདཱཡ ཨེཏཾ པུབྦངྒམཾ ཨེཏཾ པུབྦནིམིཏྟཾ, ཡདིདཾ – ཀལྱཱཎམིཏྟཏཱ. ཀལྱཱཎམིཏྟསྶེཏཾ, བྷིཀྑཝེ, བྷིཀྑུནོ པཱཊིཀངྑཾ – སཏྟ བོཛ྄ཛྷངྒེ བྷཱཝེསྶཏི, སཏྟ བོཛ྄ཛྷངྒེ བཧུལཱིཀརིསྶཏི. ཀཐཉྩ, བྷིཀྑཝེ, བྷིཀྑུ ཀལྱཱཎམིཏྟོ སཏྟ བོཛ྄ཛྷངྒེ བྷཱཝེཏི, སཏྟ བོཛ྄ཛྷངྒེ བཧུལཱིཀརོཏི? ཨིདྷ, བྷིཀྑཝེ, བྷིཀྑུ སཏིསམྦོཛ྄ཛྷངྒཾ བྷཱཝེཏི ཝིཝེཀནིསྶིཏཾ…པེ… ཨུཔེཀྑཱསམྦོཛ྄ཛྷངྒཾ བྷཱཝེཏི ཝིཝེཀནིསྶིཏཾ ཝིརཱགནིསྶིཏཾ ནིརོདྷནིསྶིཏཾ ཝོསྶགྒཔརིཎཱམིཾ. ཨེཝཾ ཁོ, བྷིཀྑཝེ, བྷིཀྑུ ཀལྱཱཎམིཏྟོ སཏྟ བོཛ྄ཛྷངྒེ བྷཱཝེཏི, སཏྟ བོཛ྄ཛྷངྒེ བཧུལཱིཀརོཏཱི’’ཏི. ཨཊྛམཾ.

༩. ཨཛ྄ཛྷཏྟིཀངྒསུཏྟཾ

༢༣༠. ‘‘ཨཛ྄ཛྷཏྟིཀཾ, བྷིཀྑཝེ, ཨངྒནྟི ཀརིཏྭཱ ནཱཉྙཾ ཨེཀངྒམྤི སམནུཔསྶཱམི སཏྟནྣཾ བོཛ྄ཛྷངྒཱནཾ ཨུཔྤཱདཱཡ, ཡཐཡིདཾ – བྷིཀྑཝེ, ཡོནིསོམནསིཀཱརོ. ཡོནིསོམནསིཀཱརསམྤནྣསྶེཏཾ, བྷིཀྑཝེ, བྷིཀྑུནོ པཱཊིཀངྑཾ – སཏྟ བོཛ྄ཛྷངྒེ བྷཱཝེསྶཏི, སཏྟ བོཛ྄ཛྷངྒེ བཧུལཱིཀརིསྶཏི. ཀཐཉྩ, བྷིཀྑཝེ, བྷིཀྑུ ཡོནིསོམནསིཀཱརསམྤནྣོ སཏྟ བོཛ྄ཛྷངྒེ བྷཱཝེཏི, སཏྟ བོཛ྄ཛྷངྒེ བཧུལཱིཀརོཏི? ཨིདྷ, བྷིཀྑཝེ, བྷིཀྑུ སཏིསམྦོཛ྄ཛྷངྒཾ བྷཱཝེཏི ཝིཝེཀནིསྶིཏཾ…པེ… ཨུཔེཀྑཱསམྦོཛ྄ཛྷངྒཾ བྷཱཝེཏི ཝིཝེཀནིསྶིཏཾ ཝིརཱགནིསྶིཏཾ ནིརོདྷནིསྶིཏཾ ཝོསྶགྒཔརིཎཱམིཾ. ཨེཝཾ ཁོ, བྷིཀྑཝེ, བྷིཀྑུ ཡོནིསོམནསིཀཱརསམྤནྣོ སཏྟ བོཛ྄ཛྷངྒེ བྷཱཝེཏི, སཏྟ བོཛ྄ཛྷངྒེ བཧུལཱིཀརོཏཱི’’ཏི. ནཝམཾ.

༡༠. བཱཧིརངྒསུཏྟཾ

༢༣༡. ‘‘བཱཧིརཾ, བྷིཀྑཝེ, ཨངྒནྟི ཀརིཏྭཱ ནཱཉྙཾ ཨེཀངྒམྤི སམནུཔསྶཱམི སཏྟནྣཾ བོཛ྄ཛྷངྒཱནཾ ཨུཔྤཱདཱཡ, ཡཐཡིདཾ – བྷིཀྑཝེ, ཀལྱཱཎམིཏྟཏཱ. ཀལྱཱཎམིཏྟསྶེཏཾ, བྷིཀྑཝེ, བྷིཀྑུནོ པཱཊིཀངྑཾ – སཏྟ བོཛ྄ཛྷངྒེ བྷཱཝེསྶཏི, སཏྟ བོཛ྄ཛྷངྒེ བཧུལཱིཀརིསྶཏི. ཀཐཉྩ, བྷིཀྑཝེ, བྷིཀྑུ ཀལྱཱཎམིཏྟོ སཏྟ བོཛ྄ཛྷངྒེ བྷཱཝེཏི, སཏྟ བོཛ྄ཛྷངྒེ བཧུལཱིཀརོཏི? ཨིདྷ, བྷིཀྑཝེ, བྷིཀྑུ སཏིསམྦོཛ྄ཛྷངྒཾ བྷཱཝེཏི ཝིཝེཀནིསྶིཏཾ…པེ… ཨུཔེཀྑཱསམྦོཛ྄ཛྷངྒཾ བྷཱཝེཏི ཝིཝེཀནིསྶིཏཾ ཝིརཱགནིསྶིཏཾ ནིརོདྷནིསྶིཏཾ ཝོསྶགྒཔརིཎཱམིཾ. ཨེཝཾ ཁོ, བྷིཀྑཝེ, བྷིཀྑུ ཀལྱཱཎམིཏྟོ སཏྟ བོཛ྄ཛྷངྒེ བྷཱཝེཏི, སཏྟ བོཛ྄ཛྷངྒེ བཧུལཱིཀརོཏཱི’’ཏི. དསམཾ.

ཙཀྐཝཏྟིཝགྒོ པཉྩམོ.

ཏསྶུདྡཱནཾ –

ཝིདྷཱ ཙཀྐཝཏྟི མཱརོ, དུཔྤཉྙོ པཉྙཝེན ཙ;

དལིདྡོ ཨདལིདྡོ ཙ, ཨཱདིཙྩངྒེན ཏེ དསཱཏི.

༦. སཱཀཙྪཝགྒོ

༡. ཨཱཧཱརསུཏྟཾ

༢༣༢. སཱཝཏྠིནིདཱནཾ. ‘‘པཉྩནྣཉྩ, བྷིཀྑཝེ, ནཱིཝརཎཱནཾ སཏྟནྣཉྩ བོཛ྄ཛྷངྒཱནཾ ཨཱཧཱརཉྩ ཨནཱཧཱརཉྩ དེསེསྶཱམི; ཏཾ སུཎཱཐ. ཀོ ཙ, བྷིཀྑཝེ, ཨཱཧཱརོ ཨནུཔྤནྣསྶ ཝཱ ཀཱམཙྪནྡསྶ ཨུཔྤཱདཱཡ, ཨུཔྤནྣསྶ ཝཱ ཀཱམཙྪནྡསྶ བྷིཡྻོབྷཱཝཱཡ ཝེཔུལླཱཡ? ཨཏྠི, བྷིཀྑཝེ, སུབྷནིམིཏྟཾ. ཏཏྠ ཨཡོནིསོམནསིཀཱརབཧུལཱིཀཱརོ – ཨཡམཱཧཱརོ ཨནུཔྤནྣསྶ ཝཱ ཀཱམཙྪནྡསྶ ཨུཔྤཱདཱཡ, ཨུཔྤནྣསྶ ཝཱ ཀཱམཙྪནྡསྶ བྷིཡྻོབྷཱཝཱཡ ཝེཔུལླཱཡ.

‘‘ཀོ ཙ, བྷིཀྑཝེ, ཨཱཧཱརོ ཨནུཔྤནྣསྶ ཝཱ བྱཱཔཱདསྶ ཨུཔྤཱདཱཡ, ཨུཔྤནྣསྶ ཝཱ བྱཱཔཱདསྶ བྷིཡྻོབྷཱཝཱཡ ཝེཔུལླཱཡ? ཨཏྠི, བྷིཀྑཝེ, པཊིགྷནིམིཏྟཾ. ཏཏྠ ཨཡོནིསོམནསིཀཱརབཧུལཱིཀཱརོ – ཨཡམཱཧཱརོ ཨནུཔྤནྣསྶ ཝཱ བྱཱཔཱདསྶ ཨུཔྤཱདཱཡ, ཨུཔྤནྣསྶ ཝཱ བྱཱཔཱདསྶ བྷིཡྻོབྷཱཝཱཡ ཝེཔུལླཱཡ.

‘‘ཀོ ཙ, བྷིཀྑཝེ, ཨཱཧཱརོ ཨནུཔྤནྣསྶ ཝཱ ཐིནམིདྡྷསྶ ཨུཔྤཱདཱཡ, ཨུཔྤནྣསྶ ཝཱ ཐིནམིདྡྷསྶ བྷིཡྻོབྷཱཝཱཡ ཝེཔུལླཱཡ? ཨཏྠི, བྷིཀྑཝེ, ཨརཏི ཏནྡི ཝིཛམྦྷིཏཱ བྷཏྟསམྨདོ ཙེཏསོ ཙ ལཱིནཏྟཾ. ཏཏྠ ཨཡོནིསོམནསིཀཱརབཧུལཱིཀཱརོ – ཨཡམཱཧཱརོ ཨནུཔྤནྣསྶ ཝཱ ཐིནམིདྡྷསྶ ཨུཔྤཱདཱཡ, ཨུཔྤནྣསྶ ཝཱ ཐིནམིདྡྷསྶ བྷིཡྻོབྷཱཝཱཡ ཝེཔུལླཱཡ.

‘‘ཀོ ཙ, བྷིཀྑཝེ, ཨཱཧཱརོ ཨནུཔྤནྣསྶ ཝཱ ཨུདྡྷཙྩཀུཀྐུཙྩསྶ ཨུཔྤཱདཱཡ, ཨུཔྤནྣསྶ ཝཱ ཨུདྡྷཙྩཀུཀྐུཙྩསྶ བྷིཡྻོབྷཱཝཱཡ ཝེཔུལླཱཡ? ཨཏྠི, བྷིཀྑཝེ, ཙེཏསོ ཨཝཱུཔསམོ. ཏཏྠ ཨཡོནིསོམནསིཀཱརབཧུལཱིཀཱརོ – ཨཡམཱཧཱརོ ཨནུཔྤནྣསྶ ཝཱ ཨུདྡྷཙྩཀུཀྐུཙྩསྶ ཨུཔྤཱདཱཡ, ཨུཔྤནྣསྶ ཝཱ ཨུདྡྷཙྩཀུཀྐུཙྩསྶ བྷིཡྻོབྷཱཝཱཡ ཝེཔུལླཱཡ.

‘‘ཀོ ཙ, བྷིཀྑཝེ, ཨཱཧཱརོ ཨནུཔྤནྣཱཡ ཝཱ ཝིཙིཀིཙྪཱཡ ཨུཔྤཱདཱཡ, ཨུཔྤནྣཱཡ ཝཱ ཝིཙིཀིཙྪཱཡ བྷིཡྻོབྷཱཝཱཡ ཝེཔུལླཱཡ? ཨཏྠི, བྷིཀྑཝེ, ཝིཙིཀིཙྪཱཊྛཱནཱིཡཱ དྷམྨཱ. ཏཏྠ ཨཡོནིསོམནསིཀཱརབཧུལཱིཀཱརོ – ཨཡམཱཧཱརོ ཨནུཔྤནྣཱཡ ཝཱ ཝིཙིཀིཙྪཱཡ ཨུཔྤཱདཱཡ, ཨུཔྤནྣཱཡ ཝཱ ཝིཙིཀིཙྪཱཡ བྷིཡྻོབྷཱཝཱཡ ཝེཔུལླཱཡ.

‘‘ཀོ ཙ, བྷིཀྑཝེ, ཨཱཧཱརོ ཨནུཔྤནྣསྶ ཝཱ སཏིསམྦོཛ྄ཛྷངྒསྶ ཨུཔྤཱདཱཡ, ཨུཔྤནྣསྶ ཝཱ སཏིསམྦོཛ྄ཛྷངྒསྶ བྷཱཝནཱཡ པཱརིཔཱུརིཡཱ? ཨཏྠི, བྷིཀྑཝེ, སཏིསམྦོཛ྄ཛྷངྒཊྛཱནཱིཡཱ དྷམྨཱ. ཏཏྠ ཡོནིསོམནསིཀཱརབཧུལཱིཀཱརོ – ཨཡམཱཧཱརོ ཨནུཔྤནྣསྶ ཝཱ སཏིསམྦོཛ྄ཛྷངྒསྶ ཨུཔྤཱདཱཡ, ཨུཔྤནྣསྶ ཝཱ སཏིསམྦོཛ྄ཛྷངྒསྶ བྷཱཝནཱཡ པཱརིཔཱུརིཡཱ.

‘‘ཀོ ཙ, བྷིཀྑཝེ, ཨཱཧཱརོ ཨནུཔྤནྣསྶ ཝཱ དྷམྨཝིཙཡསམྦོཛ྄ཛྷངྒསྶ ཨུཔྤཱདཱཡ, ཨུཔྤནྣསྶ ཝཱ དྷམྨཝིཙཡསམྦོཛ྄ཛྷངྒསྶ བྷཱཝནཱཡ པཱརིཔཱུརིཡཱ? ཨཏྠི, བྷིཀྑཝེ, ཀུསལཱཀུསལཱ དྷམྨཱ སཱཝཛྫཱནཝཛྫཱ དྷམྨཱ ཧཱིནཔཎཱིཏཱ དྷམྨཱ ཀཎྷསུཀྐསཔྤཊིབྷཱགཱ དྷམྨཱ. ཏཏྠ ཡོནིསོམནསིཀཱརབཧུལཱིཀཱརོ – ཨཡམཱཧཱརོ ཨནུཔྤནྣསྶ ཝཱ དྷམྨཝིཙཡསམྦོཛ྄ཛྷངྒསྶ ཨུཔྤཱདཱཡ, ཨུཔྤནྣསྶ ཝཱ དྷམྨཝིཙཡསམྦོཛ྄ཛྷངྒསྶ བྷཱཝནཱཡ པཱརིཔཱུརིཡཱ.

‘‘ཀོ ཙ, བྷིཀྑཝེ, ཨཱཧཱརོ ཨནུཔྤནྣསྶ ཝཱ ཝཱིརིཡསམྦོཛ྄ཛྷངྒསྶ ཨུཔྤཱདཱཡ, ཨུཔྤནྣསྶ ཝཱ ཝཱིརིཡསམྦོཛ྄ཛྷངྒསྶ བྷཱཝནཱཡ པཱརིཔཱུརིཡཱ? ཨཏྠི, བྷིཀྑཝེ, ཨཱརམྦྷདྷཱཏུ ནིཀྐམདྷཱཏུ པརཀྐམདྷཱཏུ. ཏཏྠ ཡོནིསོམནསིཀཱརབཧུལཱིཀཱརོ – ཨཡམཱཧཱརོ ཨནུཔྤནྣསྶ ཝཱ ཝཱིརིཡསམྦོཛ྄ཛྷངྒསྶ ཨུཔྤཱདཱཡ, ཨུཔྤནྣསྶ ཝཱ ཝཱིརིཡསམྦོཛ྄ཛྷངྒསྶ བྷཱཝནཱཡ པཱརིཔཱུརིཡཱ.

‘‘ཀོ ཙ, བྷིཀྑཝེ, ཨཱཧཱརོ ཨནུཔྤནྣསྶ ཝཱ པཱིཏིསམྦོཛ྄ཛྷངྒསྶ ཨུཔྤཱདཱཡ, ཨུཔྤནྣསྶ ཝཱ པཱིཏིསམྦོཛ྄ཛྷངྒསྶ བྷཱཝནཱཡ པཱརིཔཱུརིཡཱ? ཨཏྠི, བྷིཀྑཝེ, པཱིཏིསམྦོཛ྄ཛྷངྒཊྛཱནཱིཡཱ དྷམྨཱ. ཏཏྠ ཡོནིསོམནསིཀཱརབཧུལཱིཀཱརོ – ཨཡམཱཧཱརོ ཨནུཔྤནྣསྶ ཝཱ པཱིཏིསམྦོཛ྄ཛྷངྒསྶ ཨུཔྤཱདཱཡ, ཨུཔྤནྣསྶ ཝཱ པཱིཏིསམྦོཛ྄ཛྷངྒསྶ བྷཱཝནཱཡ པཱརིཔཱུརིཡཱ.

‘‘ཀོ ཙ, བྷིཀྑཝེ, ཨཱཧཱརོ ཨནུཔྤནྣསྶ ཝཱ པསྶདྡྷིསམྦོཛ྄ཛྷངྒསྶ ཨུཔྤཱདཱཡ, ཨུཔྤནྣསྶ ཝཱ པསྶདྡྷིསམྦོཛ྄ཛྷངྒསྶ བྷཱཝནཱཡ པཱརིཔཱུརིཡཱ? ཨཏྠི, བྷིཀྑཝེ, ཀཱཡཔྤསྶདྡྷི ཙིཏྟཔྤསྶདྡྷི. ཏཏྠ ཡོནིསོམནསིཀཱརབཧུལཱིཀཱརོ – ཨཡམཱཧཱརོ ཨནུཔྤནྣསྶ ཝཱ པསྶདྡྷིསམྦོཛ྄ཛྷངྒསྶ ཨུཔྤཱདཱཡ, ཨུཔྤནྣསྶ ཝཱ པསྶདྡྷིསམྦོཛ྄ཛྷངྒསྶ བྷཱཝནཱཡ པཱརིཔཱུརིཡཱ.

‘‘ཀོ ཙ, བྷིཀྑཝེ, ཨཱཧཱརོ ཨནུཔྤནྣསྶ ཝཱ སམཱདྷིསམྦོཛ྄ཛྷངྒསྶ ཨུཔྤཱདཱཡ, ཨུཔྤནྣསྶ ཝཱ སམཱདྷིསམྦོཛ྄ཛྷངྒསྶ བྷཱཝནཱཡ པཱརིཔཱུརིཡཱ? ཨཏྠི, བྷིཀྑཝེ, སམཐནིམིཏྟཾ ཨབྱགྒནིམིཏྟཾ. ཏཏྠ ཡོནིསོམནསིཀཱརབཧུལཱིཀཱརོ – ཨཡམཱཧཱརོ ཨནུཔྤནྣསྶ ཝཱ སམཱདྷིསམྦོཛ྄ཛྷངྒསྶ ཨུཔྤཱདཱཡ, ཨུཔྤནྣསྶ ཝཱ སམཱདྷིསམྦོཛ྄ཛྷངྒསྶ བྷཱཝནཱཡ པཱརིཔཱུརིཡཱ.

‘‘ཀོ ཙ, བྷིཀྑཝེ, ཨཱཧཱརོ ཨནུཔྤནྣསྶ ཝཱ ཨུཔེཀྑཱསམྦོཛ྄ཛྷངྒསྶ ཨུཔྤཱདཱཡ, ཨུཔྤནྣསྶ ཝཱ ཨུཔེཀྑཱསམྦོཛ྄ཛྷངྒསྶ བྷཱཝནཱཡ པཱརིཔཱུརིཡཱ? ཨཏྠི, བྷིཀྑཝེ, ཨུཔེཀྑཱསམྦོཛ྄ཛྷངྒཊྛཱནཱིཡཱ དྷམྨཱ. ཏཏྠ ཡོནིསོམནསིཀཱརབཧུལཱིཀཱརོ – ཨཡམཱཧཱརོ ཨནུཔྤནྣསྶ ཝཱ ཨུཔེཀྑཱསམྦོཛ྄ཛྷངྒསྶ ཨུཔྤཱདཱཡ, ཨུཔྤནྣསྶ ཝཱ ཨུཔེཀྑཱསམྦོཛ྄ཛྷངྒསྶ བྷཱཝནཱཡ པཱརིཔཱུརིཡཱ.

‘‘ཀོ ཙ, བྷིཀྑཝེ, ཨནཱཧཱརོ ཨནུཔྤནྣསྶ ཝཱ ཀཱམཙྪནྡསྶ ཨུཔྤཱདཱཡ, ཨུཔྤནྣསྶ ཝཱ ཀཱམཙྪནྡསྶ བྷིཡྻོབྷཱཝཱཡ ཝེཔུལླཱཡ? ཨཏྠི, བྷིཀྑཝེ, ཨསུབྷནིམིཏྟཾ. ཏཏྠ ཡོནིསོམནསིཀཱརབཧུལཱིཀཱརོ – ཨཡམནཱཧཱརོ ཨནུཔྤནྣསྶ ཝཱ ཀཱམཙྪནྡསྶ ཨུཔྤཱདཱཡ, ཨུཔྤནྣསྶ ཝཱ ཀཱམཙྪནྡསྶ བྷིཡྻོབྷཱཝཱཡ ཝེཔུལླཱཡ.

‘‘ཀོ ཙ, བྷིཀྑཝེ, ཨནཱཧཱརོ ཨནུཔྤནྣསྶ ཝཱ བྱཱཔཱདསྶ ཨུཔྤཱདཱཡ, ཨུཔྤནྣསྶ ཝཱ བྱཱཔཱདསྶ བྷིཡྻོབྷཱཝཱཡ ཝེཔུལླཱཡ? ཨཏྠི, བྷིཀྑཝེ, མེཏྟཱཙེཏོཝིམུཏྟི. ཏཏྠ ཡོནིསོམནསིཀཱརབཧུལཱིཀཱརོ – ཨཡམནཱཧཱརོ ཨནུཔྤནྣསྶ ཝཱ བྱཱཔཱདསྶ ཨུཔྤཱདཱཡ, ཨུཔྤནྣསྶ ཝཱ བྱཱཔཱདསྶ བྷིཡྻོབྷཱཝཱཡ ཝེཔུལླཱཡ.

‘‘ཀོ ཙ, བྷིཀྑཝེ, ཨནཱཧཱརོ ཨནུཔྤནྣསྶ ཝཱ ཐིནམིདྡྷསྶ ཨུཔྤཱདཱཡ, ཨུཔྤནྣསྶ ཝཱ ཐིནམིདྡྷསྶ བྷིཡྻོབྷཱཝཱཡ ཝེཔུལླཱཡ? ཨཏྠི, བྷིཀྑཝེ, ཨཱརམྦྷདྷཱཏུ ནིཀྐམདྷཱཏུ པརཀྐམདྷཱཏུ. ཏཏྠ ཡོནིསོམནསིཀཱརབཧུལཱིཀཱརོ – ཨཡམནཱཧཱརོ ཨནུཔྤནྣསྶ ཝཱ ཐིནམིདྡྷསྶ ཨུཔྤཱདཱཡ, ཨུཔྤནྣསྶ ཝཱ ཐིནམིདྡྷསྶ བྷིཡྻོབྷཱཝཱཡ ཝེཔུལླཱཡ.

‘‘ཀོ ཙ, བྷིཀྑཝེ, ཨནཱཧཱརོ ཨནུཔྤནྣསྶ ཝཱ ཨུདྡྷཙྩཀུཀྐུཙྩསྶ ཨུཔྤཱདཱཡ, ཨུཔྤནྣསྶ ཝཱ ཨུདྡྷཙྩཀུཀྐུཙྩསྶ བྷིཡྻོབྷཱཝཱཡ ཝེཔུལླཱཡ? ཨཏྠི, བྷིཀྑཝེ, ཙེཏསོ ཝཱུཔསམོ. ཏཏྠ ཡོནིསོམནསིཀཱརབཧུལཱིཀཱརོ – ཨཡམནཱཧཱརོ ཨནུཔྤནྣསྶ ཝཱ ཨུདྡྷཙྩཀུཀྐུཙྩསྶ ཨུཔྤཱདཱཡ, ཨུཔྤནྣསྶ ཝཱ ཨུདྡྷཙྩཀུཀྐུཙྩསྶ བྷིཡྻོབྷཱཝཱཡ ཝེཔུལླཱཡ.

‘‘ཀོ ཙ, བྷིཀྑཝེ, ཨནཱཧཱརོ ཨནུཔྤནྣཱཡ ཝཱ ཝིཙིཀིཙྪཱཡ ཨུཔྤཱདཱཡ, ཨུཔྤནྣཱཡ ཝཱ ཝིཙིཀིཙྪཱཡ བྷིཡྻོབྷཱཝཱཡ ཝེཔུལླཱཡ? ཨཏྠི, བྷིཀྑཝེ, ཀུསལཱཀུསལཱ དྷམྨཱ སཱཝཛྫཱནཝཛྫཱ དྷམྨཱ ཧཱིནཔཎཱིཏཱ དྷམྨཱ ཀཎྷསུཀྐསཔྤཊིབྷཱགཱ དྷམྨཱ. ཏཏྠ ཡོནིསོམནསིཀཱརབཧུལཱིཀཱརོ – ཨཡམནཱཧཱརོ ཨནུཔྤནྣཱཡ ཝཱ ཝིཙིཀིཙྪཱཡ ཨུཔྤཱདཱཡ, ཨུཔྤནྣཱཡ ཝཱ ཝིཙིཀིཙྪཱཡ བྷིཡྻོབྷཱཝཱཡ ཝེཔུལླཱཡ.

‘‘ཀོ ཙ, བྷིཀྑཝེ, ཨནཱཧཱརོ ཨནུཔྤནྣསྶ ཝཱ སཏིསམྦོཛ྄ཛྷངྒསྶ ཨུཔྤཱདཱཡ, ཨུཔྤནྣསྶ ཝཱ སཏིསམྦོཛ྄ཛྷངྒསྶ བྷཱཝནཱཡ པཱརིཔཱུརིཡཱ? ཨཏྠི, བྷིཀྑཝེ, སཏིསམྦོཛ྄ཛྷངྒཊྛཱནཱིཡཱ དྷམྨཱ. ཏཏྠ ཨམནསིཀཱརབཧུལཱིཀཱརོ – ཨཡམནཱཧཱརོ ཨནུཔྤནྣསྶ ཝཱ སཏིསམྦོཛ྄ཛྷངྒསྶ ཨུཔྤཱདཱཡ, ཨུཔྤནྣསྶ ཝཱ སཏིསམྦོཛ྄ཛྷངྒསྶ བྷཱཝནཱཡ པཱརིཔཱུརིཡཱ.

‘‘ཀོ ཙ, བྷིཀྑཝེ, ཨནཱཧཱརོ ཨནུཔྤནྣསྶ ཝཱ དྷམྨཝིཙཡསམྦོཛ྄ཛྷངྒསྶ ཨུཔྤཱདཱཡ, ཨུཔྤནྣསྶ ཝཱ དྷམྨཝིཙཡསམྦོཛ྄ཛྷངྒསྶ བྷཱཝནཱཡ པཱརིཔཱུརིཡཱ? ཨཏྠི, བྷིཀྑཝེ, ཀུསལཱཀུསལཱ དྷམྨཱ སཱཝཛྫཱནཝཛྫཱ དྷམྨཱ ཧཱིནཔཎཱིཏཱ དྷམྨཱ ཀཎྷསུཀྐསཔྤཊིབྷཱགཱ དྷམྨཱ. ཏཏྠ ཨམནསིཀཱརབཧུལཱིཀཱརོ – ཨཡམནཱཧཱརོ ཨནུཔྤནྣསྶ ཝཱ དྷམྨཝིཙཡསམྦོཛ྄ཛྷངྒསྶ ཨུཔྤཱདཱཡ, ཨུཔྤནྣསྶ ཝཱ དྷམྨཝིཙཡསམྦོཛ྄ཛྷངྒསྶ བྷཱཝནཱཡ པཱརིཔཱུརིཡཱ.

‘‘ཀོ ཙ, བྷིཀྑཝེ, ཨནཱཧཱརོ ཨནུཔྤནྣསྶ ཝཱ ཝཱིརིཡསམྦོཛ྄ཛྷངྒསྶ ཨུཔྤཱདཱཡ, ཨུཔྤནྣསྶ ཝཱ ཝཱིརིཡསམྦོཛ྄ཛྷངྒསྶ བྷཱཝནཱཡ པཱརིཔཱུརིཡཱ? ཨཏྠི, བྷིཀྑཝེ, ཨཱརམྦྷདྷཱཏུ ནིཀྐམདྷཱཏུ པརཀྐམདྷཱཏུ. ཏཏྠ ཨམནསིཀཱརབཧུལཱིཀཱརོ – ཨཡམནཱཧཱརོ ཨནུཔྤནྣསྶ ཝཱ ཝཱིརིཡསམྦོཛ྄ཛྷངྒསྶ ཨུཔྤཱདཱཡ, ཨུཔྤནྣསྶ ཝཱ ཝཱིརིཡསམྦོཛ྄ཛྷངྒསྶ བྷཱཝནཱཡ པཱརིཔཱུརིཡཱ.

‘‘ཀོ ཙ, བྷིཀྑཝེ, ཨནཱཧཱརོ ཨནུཔྤནྣསྶ ཝཱ པཱིཏིསམྦོཛ྄ཛྷངྒསྶ ཨུཔྤཱདཱཡ, ཨུཔྤནྣསྶ ཝཱ པཱིཏིསམྦོཛ྄ཛྷངྒསྶ བྷཱཝནཱཡ པཱརིཔཱུརིཡཱ? ཨཏྠི, བྷིཀྑཝེ, པཱིཏིསམྦོཛ྄ཛྷངྒཊྛཱནཱིཡཱ དྷམྨཱ. ཏཏྠ ཨམནསིཀཱརབཧུལཱིཀཱརོ – ཨཡམནཱཧཱརོ ཨནུཔྤནྣསྶ ཝཱ པཱིཏིསམྦོཛ྄ཛྷངྒསྶ ཨུཔྤཱདཱཡ, ཨུཔྤནྣསྶ ཝཱ པཱིཏིསམྦོཛ྄ཛྷངྒསྶ བྷཱཝནཱཡ པཱརིཔཱུརིཡཱ.

‘‘ཀོ ཙ, བྷིཀྑཝེ, ཨནཱཧཱརོ ཨནུཔྤནྣསྶ ཝཱ པསྶདྡྷིསམྦོཛ྄ཛྷངྒསྶ ཨུཔྤཱདཱཡ, ཨུཔྤནྣསྶ ཝཱ པསྶདྡྷིསམྦོཛ྄ཛྷངྒསྶ བྷཱཝནཱཡ པཱརིཔཱུརིཡཱ? ཨཏྠི, བྷིཀྑཝེ, ཀཱཡཔྤསྶདྡྷི ཙིཏྟཔྤསྶདྡྷི. ཏཏྠ ཨམནསིཀཱརབཧུལཱིཀཱརོ – ཨཡམནཱཧཱརོ ཨནུཔྤནྣསྶ ཝཱ པསྶདྡྷིསམྦོཛ྄ཛྷངྒསྶ ཨུཔྤཱདཱཡ, ཨུཔྤནྣསྶ ཝཱ པསྶདྡྷིསམྦོཛ྄ཛྷངྒསྶ བྷཱཝནཱཡ པཱརིཔཱུརིཡཱ.

‘‘ཀོ ཙ, བྷིཀྑཝེ, ཨནཱཧཱརོ ཨནུཔྤནྣསྶ ཝཱ སམཱདྷིསམྦོཛ྄ཛྷངྒསྶ ཨུཔྤཱདཱཡ, ཨུཔྤནྣསྶ ཝཱ སམཱདྷིསམྦོཛ྄ཛྷངྒསྶ བྷཱཝནཱཡ པཱརིཔཱུརིཡཱ? ཨཏྠི, བྷིཀྑཝེ, སམཐནིམིཏྟཾ ཨབྱགྒནིམིཏྟཾ. ཏཏྠ ཨམནསིཀཱརབཧུལཱིཀཱརོ – ཨཡམནཱཧཱརོ ཨནུཔྤནྣསྶ ཝཱ སམཱདྷིསམྦོཛ྄ཛྷངྒསྶ ཨུཔྤཱདཱཡ, ཨུཔྤནྣསྶ ཝཱ སམཱདྷིསམྦོཛ྄ཛྷངྒསྶ བྷཱཝནཱཡ པཱརིཔཱུརིཡཱ.

‘‘ཀོ ཙ, བྷིཀྑཝེ, ཨནཱཧཱརོ ཨནུཔྤནྣསྶ ཝཱ ཨུཔེཀྑཱསམྦོཛ྄ཛྷངྒསྶ ཨུཔྤཱདཱཡ, ཨུཔྤནྣསྶ ཝཱ ཨུཔེཀྑཱསམྦོཛ྄ཛྷངྒསྶ བྷཱཝནཱཡ པཱརིཔཱུརིཡཱ? ཨཏྠི, བྷིཀྑཝེ, ཨུཔེཀྑཱསམྦོཛ྄ཛྷངྒཊྛཱནཱིཡཱ དྷམྨཱ. ཏཏྠ ཨམནསིཀཱརབཧུལཱིཀཱརོ – ཨཡམནཱཧཱརོ ཨནུཔྤནྣསྶ ཝཱ ཨུཔེཀྑཱསམྦོཛ྄ཛྷངྒསྶ ཨུཔྤཱདཱཡ, ཨུཔྤནྣསྶ ཝཱ ཨུཔེཀྑཱསམྦོཛ྄ཛྷངྒསྶ བྷཱཝནཱཡ པཱརིཔཱུརིཡཱ’’ཏི. པཋམཾ.

༢. པརིཡཱཡསུཏྟཾ

༢༣༣. ཨཐ ཁོ སམྦཧུལཱ བྷིཀྑཱུ པུབྦཎྷསམཡཾ ནིཝཱསེཏྭཱ པཏྟཙཱིཝརམཱདཱཡ སཱཝཏྠིཾ པིཎྜཱཡ པཝིསིཾསུ. ཨཐ ཁོ ཏེསཾ བྷིཀྑཱུནཾ ཨེཏདཧོསི – ‘‘ཨཏིཔྤགོ ཁོ ཏཱཝ སཱཝཏྠིཡཾ པིཎྜཱཡ ཙརིཏུཾ. ཡཾནཱུན མཡཾ ཡེན ཨཉྙཏིཏྠིཡཱནཾ པརིབྦཱཛཀཱནཾ ཨཱརཱམོ ཏེནུཔསངྐམེཡྻཱམཱ’’ཏི.

ཨཐ ཁོ ཏེ བྷིཀྑཱུ ཡེན ཨཉྙཏིཏྠིཡཱནཾ པརིབྦཱཛཀཱནཾ ཨཱརཱམོ ཏེནུཔསངྐམིཾསུ; ཨུཔསངྐམིཏྭཱ ཏེཧི ཨཉྙཏིཏྠིཡེཧི པརིབྦཱཛཀེཧི སདྡྷིཾ སམྨོདིཾསུ. སམྨོདནཱིཡཾ ཀཐཾ སཱརཎཱིཡཾ ཝཱིཏིསཱརེཏྭཱ ཨེཀམནྟཾ ནིསཱིདིཾསུ. ཨེཀམནྟཾ ནིསིནྣེ ཁོ ཏེ བྷིཀྑཱུ ཨཉྙཏིཏྠིཡཱ པརིབྦཱཛཀཱ ཨེཏདཝོཙུཾ –

‘‘སམཎོ, ཨཱཝུསོ, གོཏམོ སཱཝཀཱནཾ ཨེཝཾ དྷམྨཾ དེསེཏི – ‘ཨེཐ ཏུམྷེ, བྷིཀྑཝེ, པཉྩ ནཱིཝརཎེ པཧཱཡ ཙེཏསོ ཨུཔཀྐིལེསེ པཉྙཱཡ དུབྦལཱིཀརཎེ སཏྟ བོཛ྄ཛྷངྒེ ཡཐཱབྷཱུཏཾ བྷཱཝེཐཱ’ཏི. མཡམྤི ཁོ, ཨཱཝུསོ, སཱཝཀཱནཾ ཨེཝཾ དྷམྨཾ དེསེམ – ‘ཨེཐ ཏུམྷེ, ཨཱཝུསོ, པཉྩ ནཱིཝརཎེ པཧཱཡ ཙེཏསོ ཨུཔཀྐིལེསེ པཉྙཱཡ དུབྦལཱིཀརཎེ སཏྟ བོཛ྄ཛྷངྒེ ཡཐཱབྷཱུཏཾ བྷཱཝེཐཱ’ཏི. ཨིདྷ ནོ, ཨཱཝུསོ, ཀོ ཝིསེསོ, ཀོ ཨདྷིཔྤཡཱསོ, ཀིཾ ནཱནཱཀརཎཾ སམཎསྶ ཝཱ གོཏམསྶ ཨམྷཱཀཾ ཝཱ, ཡདིདཾ – དྷམྨདེསནཱཡ ཝཱ དྷམྨདེསནཾ, ཨནུསཱསནིཡཱ ཝཱ ཨནུསཱསནི’’ནྟི?

ཨཐ ཁོ ཏེ བྷིཀྑཱུ ཏེསཾ ཨཉྙཏིཏྠིཡཱནཾ པརིབྦཱཛཀཱནཾ བྷཱསིཏཾ ནེཝ ཨབྷིནནྡིཾསུ ནཔྤཊིཀྐོསིཾསུ; ཨནབྷིནནྡིཏྭཱ ཨཔྤཊིཀྐོསིཏྭཱ ཨུཊྛཱཡཱསནཱ པཀྐམིཾསུ – ‘‘བྷགཝཏོ སནྟིཀེ ཨེཏསྶ བྷཱསིཏསྶ ཨཏྠཾ ཨཱཛཱནིསྶཱམཱ’’ཏི. ཨཐ ཁོ ཏེ བྷིཀྑཱུ སཱཝཏྠིཾ པིཎྜཱཡ ཙརིཏྭཱ པཙྪཱབྷཏྟཾ པིཎྜཔཱཏཔཊིཀྐནྟཱ ཡེན བྷགཝཱ ཏེནུཔསངྐམིཾསུ; ཨུཔསངྐམིཏྭཱ བྷགཝནྟཾ ཨབྷིཝཱདེཏྭཱ ཨེཀམནྟཾ ནིསཱིདིཾསུ. ཨེཀམནྟཾ ནིསིནྣཱ ཁོ ཏེ བྷིཀྑཱུ བྷགཝནྟཾ ཨེཏདཝོཙུཾ –

‘‘ཨིདྷ མཡཾ, བྷནྟེ, པུབྦཎྷསམཡཾ ནིཝཱསེཏྭཱ པཏྟཙཱིཝརམཱདཱཡ སཱཝཏྠིཾ པིཎྜཱཡ པཝིསིམྷ. ཏེསཾ ནོ, བྷནྟེ, ཨམྷཱཀཾ ཨེཏདཧོསི – ‘ཨཏིཔྤགོ ཁོ ཏཱཝ སཱཝཏྠིཡཾ པིཎྜཱཡ ཙརིཏུཾ, ཡཾནཱུན མཡཾ ཡེན ཨཉྙཏིཏྠིཡཱནཾ པརིབྦཱཛཀཱནཾ ཨཱརཱམོ ཏེནུཔསངྐམེཡྻཱམཱ’ཏི. ཨཐ ཁོ མཡཾ, བྷནྟེ, ཡེན ཨཉྙཏིཏྠིཡཱནཾ པརིབྦཱཛཀཱནཾ ཨཱརཱམོ ཏེནུཔསངྐམིམྷ; ཨུཔསངྐམིཏྭཱ ཏེཧི ཨཉྙཏིཏྠིཡེཧི པརིབྦཱཛཀེཧི སདྡྷིཾ སམྨོདིམྷ. སམྨོདནཱིཡཾ ཀཐཾ སཱརཎཱིཡཾ ཝཱིཏིསཱརེཏྭཱ ཨེཀམནྟཾ ནིསཱིདིམྷ. ཨེཀམནྟཾ ནིསིནྣེ ཁོ ཨམྷེ, བྷནྟེ, ཨཉྙཏིཏྠིཡཱ པརིབྦཱཛཀཱ ཨེཏདཝོཙུཾ –

‘‘སམཎོ, ཨཱཝུསོ, གོཏམོ སཱཝཀཱནཾ ཨེཝཾ དྷམྨཾ དེསེཏི ‘ཨེཐ ཏུམྷེ, བྷིཀྑཝེ, པཉྩ ནཱིཝརཎེ པཧཱཡ ཙེཏསོ ཨུཔཀྐིལེསེ པཉྙཱཡ དུབྦལཱིཀརཎེ སཏྟ བོཛ྄ཛྷངྒེ ཡཐཱབྷཱུཏཾ བྷཱཝེཐཱ’ཏི. མཡམྤི ཁོ, ཨཱཝུསོ, སཱཝཀཱནཾ ཨེཝཾ དྷམྨཾ དེསེམ – ‘ཨེཐ ཏུམྷེ, ཨཱཝུསོ, པཉྩ ནཱིཝརཎེ པཧཱཡ ཙེཏསོ ཨུཔཀྐིལེསེ པཉྙཱཡ དུབྦལཱིཀརཎེ སཏྟ བོཛ྄ཛྷངྒེ ཡཐཱབྷཱུཏཾ བྷཱཝེཐཱ’ཏི. ཨིདྷ ནོ, ཨཱཝུསོ, ཀོ ཝིསེསོ, ཀོ ཨདྷིཔྤཡཱསོ, ཀིཾ ནཱནཱཀརཎཾ སམཎསྶ ཝཱ གོཏམསྶ ཨམྷཱཀཾ ཝཱ, ཡདིདཾ – དྷམྨདེསནཱཡ ཝཱ དྷམྨདེསནཾ, ཨནུསཱསནིཡཱ ཝཱ ཨནུསཱསནི’’ནྟི?

‘‘ཨཐ ཁོ མཡཾ, བྷནྟེ, ཏེསཾ ཨཉྙཏིཏྠིཡཱནཾ པརིབྦཱཛཀཱནཾ བྷཱསིཏཾ ནེཝ ཨབྷིནནྡིམྷ ནཔྤཊིཀྐོསིམྷ, ཨནབྷིནནྡིཏྭཱ ཨཔྤཊིཀྐོསིཏྭཱ ཨུཊྛཱཡཱསནཱ པཀྐམིམྷ – ‘བྷགཝཏོ སནྟིཀེ ཨེཏསྶ བྷཱསིཏསྶ ཨཏྠཾ ཨཱཛཱནིསྶཱམཱ’’’ཏི.

‘‘ཨེཝཾཝཱདིནོ, བྷིཀྑཝེ, ཨཉྙཏིཏྠིཡཱ པརིབྦཱཛཀཱ ཨེཝམསྶུ ཝཙནཱིཡཱ – ‘ཨཏྠི པནཱཝུསོ, པརིཡཱཡོ, ཡཾ པརིཡཱཡཾ ཨཱགམྨ པཉྩ ནཱིཝརཎཱ དས ཧོནྟི, སཏྟ བོཛ྄ཛྷངྒཱ ཙཏུདྡསཱ’ཏི. ཨེཝཾ པུཊྛཱ, བྷིཀྑཝེ, ཨཉྙཏིཏྠིཡཱ པརིབྦཱཛཀཱ ན ཙེཝ སམྤཱཡིསྶནྟི, ཨུཏྟརིཉྩ ཝིགྷཱཏཾ ཨཱཔཛྫིསྶནྟི. ཏཾ ཀིསྶ ཧེཏུ? ཡཐཱ ཏཾ, བྷིཀྑཝེ, ཨཝིསཡསྨིཾ. ‘‘ནཱཧཾ ཏཾ, བྷིཀྑཝེ, པསྶཱམི སདེཝཀེ ལོཀེ སམཱརཀེ སབྲཧྨཀེ སསྶམཎབྲཱཧྨཎིཡཱ པཛཱཡ སདེཝམནུསྶཱཡ, ཡོ ཨིམེསཾ པཉྷཱནཾ ཝེཡྻཱཀརཎེན ཙིཏྟཾ ཨཱརཱདྷེཡྻ, ཨཉྙཏྲ ཏཐཱགཏེན ཝཱ ཏཐཱགཏསཱཝཀེན ཝཱ ཨིཏོ ཝཱ པན སུཏྭཱ’’.

‘‘ཀཏམོ ཙ, བྷིཀྑཝེ, པརིཡཱཡོ, ཡཾ པརིཡཱཡཾ ཨཱགམྨ པཉྩ ནཱིཝརཎཱ དས ཧོནྟི? ཡདཔི, བྷིཀྑཝེ, ཨཛ྄ཛྷཏྟཾ ཀཱམཙྪནྡོ ཏདཔི ནཱིཝརཎཾ, ཡདཔི བཧིདྡྷཱ ཀཱམཙྪནྡོ ཏདཔི ནཱིཝརཎཾ. ‘ཀཱམཙྪནྡནཱིཝརཎ’ནྟི ཨིཏི ཧིདཾ ཨུདྡེསཾ གཙྪཏི. ཏདམིནཱཔེཏཾ པརིཡཱཡེན དྭཡཾ ཧོཏི. ཡདཔི, བྷིཀྑཝེ, ཨཛ྄ཛྷཏྟཾ བྱཱཔཱདོ ཏདཔི ནཱིཝརཎཾ, ཡདཔི བཧིདྡྷཱ བྱཱཔཱདོ ཏདཔི ནཱིཝརཎཾ. ‘བྱཱཔཱདནཱིཝརཎ’ནྟི ཨིཏི ཧིདཾ ཨུདྡེསཾ གཙྪཏི. ཏདམིནཱཔེཏཾ པརིཡཱཡེན དྭཡཾ ཧོཏི. ཡདཔི, བྷིཀྑཝེ, ཐིནཾ ཏདཔི ནཱིཝརཎཾ, ཡདཔི མིདྡྷཾ ཏདཔི ནཱིཝརཎཾ. ‘ཐིནམིདྡྷནཱིཝརཎ’ནྟི ཨིཏི ཧིདཾ ཨུདྡེསཾ གཙྪཏི. ཏདམིནཱཔེཏཾ པརིཡཱཡེན དྭཡཾ ཧོཏི. ཡདཔི, བྷིཀྑཝེ, ཨུདྡྷཙྩཾ ཏདཔི ནཱིཝརཎཾ, ཡདཔི ཀུཀྐུཙྩཾ ཏདཔི ནཱིཝརཎཾ. ‘ཨུདྡྷཙྩཀུཀྐུཙྩནཱིཝརཎ’ནྟི ཨིཏི ཧིདཾ ཨུདྡེསཾ གཙྪཏི. ཏདམིནཱཔེཏཾ པརིཡཱཡེན དྭཡཾ ཧོཏི. ཡདཔི, བྷིཀྑཝེ, ཨཛ྄ཛྷཏྟཾ དྷམྨེསུ ཝིཙིཀིཙྪཱ ཏདཔི ནཱིཝརཎཾ, ཡདཔི བཧིདྡྷཱ དྷམྨེསུ ཝིཙིཀིཙྪཱ ཏདཔི ནཱིཝརཎཾ. ‘ཝིཙིཀིཙྪཱནཱིཝརཎ’ནྟི ཨིཏི ཧིདཾ ཨུདྡེསཾ གཙྪཏི. ཏདམིནཱཔེཏཾ པརིཡཱཡེན དྭཡཾ ཧོཏི. ཨཡཾ ཁོ, བྷིཀྑཝེ, པརིཡཱཡོ, ཡཾ པརིཡཱཡཾ ཨཱགམྨ པཉྩ ནཱིཝརཎཱ དས ཧོནྟི.

‘‘ཀཏམོ ཙ, བྷིཀྑཝེ, པརིཡཱཡོ, ཡཾ པརིཡཱཡཾ ཨཱགམྨ སཏྟ བོཛ྄ཛྷངྒཱ ཙཏུདྡས ཧོནྟི? ཡདཔི, བྷིཀྑཝེ, ཨཛ྄ཛྷཏྟཾ དྷམྨེསུ སཏི ཏདཔི སཏིསམྦོཛ྄ཛྷངྒོ, ཡདཔི བཧིདྡྷཱ དྷམྨེསུ སཏི ཏདཔི སཏིསམྦོཛ྄ཛྷངྒོ. ‘སཏིསམྦོཛ྄ཛྷངྒོ’ཏི ཨིཏི ཧིདཾ ཨུདྡེསཾ གཙྪཏི. ཏདམིནཱཔེཏཾ པརིཡཱཡེན དྭཡཾ ཧོཏི.

‘‘ཡདཔི, བྷིཀྑཝེ, ཨཛ྄ཛྷཏྟཾ དྷམྨེསུ པཉྙཱཡ པཝིཙིནཏི [པཝིཙིནཱཏི (ཀ.)] པཝིཙརཏི པརིཝཱིམཾསམཱཔཛྫཏི ཏདཔི དྷམྨཝིཙཡསམྦོཛ྄ཛྷངྒོ, ཡདཔི བཧིདྡྷཱ དྷམྨེསུ པཉྙཱཡ པཝིཙིནཏི པཝིཙརཏི པརིཝཱིམཾསམཱཔཛྫཏི ཏདཔི དྷམྨཝིཙཡསམྦོཛ྄ཛྷངྒོ. ‘དྷམྨཝིཙཡསམྦོཛ྄ཛྷངྒོ’ཏི ཨིཏི ཧིདཾ ཨུདྡེསཾ གཙྪཏི. ཏདམིནཱཔེཏཾ པརིཡཱཡེན དྭཡཾ ཧོཏི.

‘‘ཡདཔི, བྷིཀྑཝེ, ཀཱཡིཀཾ ཝཱིརིཡཾ ཏདཔི ཝཱིརིཡསམྦོཛ྄ཛྷངྒོ, ཡདཔི ཙེཏསིཀཾ ཝཱིརིཡཾ ཏདཔི ཝཱིརིཡསམྦོཛ྄ཛྷངྒོ. ‘ཝཱིརིཡསམྦོཛ྄ཛྷངྒོ’ཏི ཨིཏི ཧིདཾ ཨུདྡེསཾ གཙྪཏི. ཏདམིནཱཔེཏཾ པརིཡཱཡེན དྭཡཾ ཧོཏི.

‘‘ཡདཔི, བྷིཀྑཝེ, སཝིཏཀྐསཝིཙཱརཱ པཱིཏི ཏདཔི པཱིཏིསམྦོཛ྄ཛྷངྒོ, ཡདཔི ཨཝིཏཀྐཨཝིཙཱརཱ པཱིཏི ཏདཔི པཱིཏིསམྦོཛ྄ཛྷངྒོ. ‘པཱིཏིསམྦོཛ྄ཛྷངྒོ’ཏི ཨིཏི ཧིདཾ ཨུདྡེསཾ གཙྪཏི. ཏདམིནཱཔེཏཾ པརིཡཱཡེན དྭཡཾ ཧོཏི.

‘‘ཡདཔི, བྷིཀྑཝེ, ཀཱཡཔྤསྶདྡྷི ཏདཔི པསྶདྡྷིསམྦོཛ྄ཛྷངྒོ, ཡདཔི ཙིཏྟཔྤསྶདྡྷི ཏདཔི པསྶདྡྷིསམྦོཛ྄ཛྷངྒོ. ‘པསྶདྡྷིསམྦོཛ྄ཛྷངྒོ’ཏི ཨིཏི ཧིདཾ ཨུདྡེསཾ གཙྪཏི. ཏདམིནཱཔེཏཾ པརིཡཱཡེན དྭཡཾ ཧོཏི.

‘‘ཡདཔི, བྷིཀྑཝེ, སཝིཏཀྐོ སཝིཙཱརོ སམཱདྷི ཏདཔི སམཱདྷིསམྦོཛ྄ཛྷངྒོ, ཡདཔི ཨཝིཏཀྐཨཝིཙཱརོ སམཱདྷི ཏདཔི སམཱདྷིསམྦོཛ྄ཛྷངྒོ. ‘སམཱདྷིསམྦོཛ྄ཛྷངྒོ’ཏི ཨིཏི ཧིདཾ ཨུདྡེསཾ གཙྪཏི. ཏདམིནཱཔེཏཾ པརིཡཱཡེན དྭཡཾ ཧོཏི.

‘‘ཡདཔི, བྷིཀྑཝེ, ཨཛ྄ཛྷཏྟཾ དྷམྨེསུ ཨུཔེཀྑཱ ཏདཔི ཨུཔེཀྑཱསམྦོཛ྄ཛྷངྒོ, ཡདཔི བཧིདྡྷཱ དྷམྨེསུ ཨུཔེཀྑཱ ཏདཔི ཨུཔེཀྑཱསམྦོཛ྄ཛྷངྒོ. ‘ཨུཔེཀྑཱསམྦོཛ྄ཛྷངྒོ’ཏི ཨིཏི ཧིདཾ ཨུདྡེསཾ གཙྪཏི. ཏདམིནཱཔེཏཾ པརིཡཱཡེན དྭཡཾ ཧོཏི. ཨཡཾ ཁོ, བྷིཀྑཝེ, པརིཡཱཡོ, ཡཾ པརིཡཱཡཾ ཨཱགམྨ སཏྟ བོཛ྄ཛྷངྒཱ ཙཏུདྡསཱ’’ཏི. དུཏིཡཾ.

༣. ཨགྒིསུཏྟཾ

༢༣༤. ཨཐ ཁོ སམྦཧུལཱ བྷིཀྑཱུ པུབྦཎྷསམཡཾ ནིཝཱསེཏྭཱ པཏྟཙཱིཝརམཱདཱཡ སཱཝཏྠིཡཾ པིཎྜཱཡ པཝིསིཾསུ. (པརིཡཱཡསུཏྟསདིསཾ).

‘‘ཨེཝཾཝཱདིནོ, བྷིཀྑཝེ, ཨཉྙཏིཏྠིཡཱ པརིབྦཱཛཀཱ ཨེཝམསྶུ ཝཙནཱིཡཱ – ‘ཡསྨིཾ, ཨཱཝུསོ, སམཡེ ལཱིནཾ ཙིཏྟཾ ཧོཏི, ཀཏམེསཾ ཏསྨིཾ སམཡེ བོཛ྄ཛྷངྒཱནཾ ཨཀཱལོ བྷཱཝནཱཡ, ཀཏམེསཾ ཏསྨིཾ སམཡེ བོཛ྄ཛྷངྒཱནཾ ཀཱལོ བྷཱཝནཱཡ? ཡསྨིཾ པནཱཝུསོ, སམཡེ ཨུདྡྷཏཾ ཙིཏྟཾ ཧོཏི, ཀཏམེསཾ ཏསྨིཾ སམཡེ བོཛ྄ཛྷངྒཱནཾ ཨཀཱལོ བྷཱཝནཱཡ, ཀཏམེསཾ ཏསྨིཾ སམཡེ བོཛ྄ཛྷངྒཱནཾ ཀཱལོ བྷཱཝནཱཡཱ’ཏི? ཨེཝཾ པུཊྛཱ, བྷིཀྑཝེ, ཨཉྙཏིཏྠིཡཱ པརིབྦཱཛཀཱ ན ཙེཝ སམྤཱཡིསྶནྟི, ཨུཏྟརིཉྩ ཝིགྷཱཏཾ ཨཱཔཛྫིསྶནྟི. ཏཾ ཀིསྶ ཧེཏུ? ཡཐཱ ཏཾ, བྷིཀྑཝེ, ཨཝིསཡསྨིཾ.

‘‘ནཱཧཾ ཏཾ, བྷིཀྑཝེ, པསྶཱམི སདེཝཀེ ལོཀེ སམཱརཀེ སབྲཧྨཀེ སསྶམཎབྲཱཧྨཎིཡཱ པཛཱཡ སདེཝམནུསྶཱཡ ཡོ ཨིམེསཾ པཉྷཱནཾ ཝེཡྻཱཀརཎེན ཙིཏྟཾ ཨཱརཱདྷེཡྻ, ཨཉྙཏྲ ཏཐཱགཏེན ཝཱ ཏཐཱགཏསཱཝཀེན ཝཱ ཨིཏོ ཝཱ པན སུཏྭཱ.

‘‘ཡསྨིཾ, བྷིཀྑཝེ, སམཡེ ལཱིནཾ ཙིཏྟཾ ཧོཏི, ཨཀཱལོ ཏསྨིཾ སམཡེ པསྶདྡྷིསམྦོཛ྄ཛྷངྒསྶ བྷཱཝནཱཡ, ཨཀཱལོ སམཱདྷིསམྦོཛ྄ཛྷངྒསྶ བྷཱཝནཱཡ, ཨཀཱལོ ཨུཔེཀྑཱསམྦོཛ྄ཛྷངྒསྶ བྷཱཝནཱཡ. ཏཾ ཀིསྶ ཧེཏུ? ལཱིནཾ, བྷིཀྑཝེ, ཙིཏྟཾ ཏཾ ཨེཏེཧི དྷམྨེཧི དུསྶམུཊྛཱཔཡཾ ཧོཏི.

‘‘སེཡྻཐཱཔི, བྷིཀྑཝེ, པུརིསོ པརིཏྟཾ ཨགྒིཾ ཨུཛྫཱལེཏུཀཱམོ ཨསྶ. སོ ཏཏྠ ཨལླཱནི ཙེཝ ཏིཎཱནི པཀྑིཔེཡྻ, ཨལླཱནི ཙ གོམཡཱནི པཀྑིཔེཡྻ, ཨལླཱནི ཙ ཀཊྛཱནི པཀྑིཔེཡྻ, ཨུདཀཝཱཏཉྩ དདེཡྻ, པཾསུཀེན ཙ ཨོཀིརེཡྻ; བྷབྦོ ནུ ཁོ སོ པུརིསོ པརིཏྟཾ ཨགྒིཾ ཨུཛྫཱལིཏུ’’ནྟི? ‘‘ནོ ཧེཏཾ, བྷནྟེ’’.

‘‘ཨེཝམེཝ ཁོ, བྷིཀྑཝེ, ཡསྨིཾ སམཡེ ལཱིནཾ ཙིཏྟཾ ཧོཏི, ཨཀཱལོ ཏསྨིཾ སམཡེ པསྶདྡྷིསམྦོཛ྄ཛྷངྒསྶ བྷཱཝནཱཡ, ཨཀཱལོ སམཱདྷིསམྦོཛ྄ཛྷངྒསྶ བྷཱཝནཱཡ, ཨཀཱལོ ཨུཔེཀྑཱསམྦོཛ྄ཛྷངྒསྶ བྷཱཝནཱཡ. ཏཾ ཀིསྶ ཧེཏུ? ལཱིནཾ, བྷིཀྑཝེ, ཙིཏྟཾ ཏཾ ཨེཏེཧི དྷམྨེཧི དུསྶམུཊྛཱཔཡཾ ཧོཏི.

‘‘ཡསྨིཉྩ ཁོ, བྷིཀྑཝེ, སམཡེ ལཱིནཾ ཙིཏྟཾ ཧོཏི, ཀཱལོ ཏསྨིཾ སམཡེ དྷམྨཝིཙཡསམྦོཛ྄ཛྷངྒསྶ བྷཱཝནཱཡ, ཀཱལོ ཝཱིརིཡསམྦོཛ྄ཛྷངྒསྶ བྷཱཝནཱཡ, ཀཱལོ པཱིཏིསམྦོཛ྄ཛྷངྒསྶ བྷཱཝནཱཡ. ཏཾ ཀིསྶ ཧེཏུ? ལཱིནཾ, བྷིཀྑཝེ, ཙིཏྟཾ ཏཾ ཨེཏེཧི དྷམྨེཧི སུསམུཊྛཱཔཡཾ ཧོཏི.

‘‘སེཡྻཐཱཔི, བྷིཀྑཝེ, པུརིསོ པརིཏྟཾ ཨགྒིཾ ཨུཛྫཱལེཏུཀཱམོ ཨསྶ. སོ ཏཏྠ སུཀྑཱནི ཙེཝ ཏིཎཱནི པཀྑིཔེཡྻ, སུཀྑཱནི གོམཡཱནི པཀྑིཔེཡྻ, སུཀྑཱནི ཀཊྛཱནི པཀྑིཔེཡྻ, མུཁཝཱཏཉྩ དདེཡྻ, ན ཙ པཾསུཀེན ཨོཀིརེཡྻ; བྷབྦོ ནུ ཁོ སོ པུརིསོ པརིཏྟཾ ཨགྒིཾ ཨུཛྫཱལིཏུ’’ནྟི? ‘‘ཨེཝཾ, བྷནྟེ’’.

‘‘ཨེཝམེཝ ཁོ, བྷིཀྑཝེ, ཡསྨིཾ སམཡེ ལཱིནཾ ཙིཏྟཾ ཧོཏི, ཀཱལོ ཏསྨིཾ སམཡེ དྷམྨཝིཙཡསམྦོཛ྄ཛྷངྒསྶ བྷཱཝནཱཡ, ཀཱལོ ཝཱིརིཡསམྦོཛ྄ཛྷངྒསྶ བྷཱཝནཱཡ, ཀཱལོ པཱིཏིསམྦོཛ྄ཛྷངྒསྶ བྷཱཝནཱཡ. ཏཾ ཀིསྶ ཧེཏུ? ལཱིནཾ, བྷིཀྑཝེ, ཙིཏྟཾ ཏཾ ཨེཏེཧི དྷམྨེཧི སུསམུཊྛཱཔཡཾ ཧོཏི.

‘‘ཡསྨིཾ, བྷིཀྑཝེ, སམཡེ ཨུདྡྷཏྟཾ ཙིཏྟཾ ཧོཏི, ཨཀཱལོ ཏསྨིཾ སམཡེ དྷམྨཝིཙཡསམྦོཛ྄ཛྷངྒསྶ བྷཱཝནཱཡ, ཨཀཱལོ ཝཱིརིཡསམྦོཛ྄ཛྷངྒསྶ བྷཱཝནཱཡ, ཨཀཱལོ པཱིཏིསམྦོཛ྄ཛྷངྒསྶ བྷཱཝནཱཡ. ཏཾ ཀིསྶ ཧེཏུ? ཨུདྡྷཏཾ, བྷིཀྑཝེ, ཙིཏྟཾ ཏཾ ཨེཏེཧི དྷམྨེཧི དུཝཱུཔསམཡཾ ཧོཏི.

‘‘སེཡྻཐཱཔི, བྷིཀྑཝེ, པུརིསོ མཧནྟཾ ཨགྒིཀྑནྡྷཾ ནིབྦཱཔེཏུཀཱམོ ཨསྶ. སོ ཏཏྠ སུཀྑཱནི ཙེཝ ཏིཎཱནི པཀྑིཔེཡྻ, སུཀྑཱནི ཙ གོམཡཱནི པཀྑིཔེཡྻ, སུཀྑཱནི ཙ ཀཊྛཱནི པཀྑིཔེཡྻ, མུཁཝཱཏཉྩ དདེཡྻ, ན ཙ པཾསུཀེན ཨོཀིརེཡྻ; བྷབྦོ ནུ ཁོ སོ པུརིསོ མཧནྟཾ ཨགྒིཀྑནྡྷཾ ནིབྦཱཔེཏུ’’ནྟི? ‘‘ནོ ཧེཏཾ, བྷནྟེ’’.

‘‘ཨེཝམེཝ ཁོ, བྷིཀྑཝེ, ཡསྨིཾ སམཡེ ཨུདྡྷཏཾ ཙིཏྟཾ ཧོཏི, ཨཀཱལོ ཏསྨིཾ སམཡེ དྷམྨཝིཙཡསམྦོཛ྄ཛྷངྒསྶ བྷཱཝནཱཡ, ཨཀཱལོ ཝཱིརིཡསམྦོཛ྄ཛྷངྒསྶ བྷཱཝནཱཡ, ཨཀཱལོ པཱིཏིསམྦོཛ྄ཛྷངྒསྶ བྷཱཝནཱཡ. ཏཾ ཀིསྶ ཧེཏུ? ཨུདྡྷཏཾ, བྷིཀྑཝེ, ཙིཏྟཾ ཏཾ ཨེཏེཧི དྷམྨེཧི དུཝཱུཔསམཡཾ ཧོཏི.

‘‘ཡསྨིཉྩ ཁོ, བྷིཀྑཝེ, སམཡེ ཨུདྡྷཏཾ ཙིཏྟཾ ཧོཏི, ཀཱལོ ཏསྨིཾ སམཡེ པསྶདྡྷིསམྦོཛ྄ཛྷངྒསྶ བྷཱཝནཱཡ, ཀཱལོ སམཱདྷིསམྦོཛ྄ཛྷངྒསྶ བྷཱཝནཱཡ, ཀཱལོ ཨུཔེཀྑཱསམྦོཛ྄ཛྷངྒསྶ བྷཱཝནཱཡ. ཏཾ ཀིསྶ ཧེཏུ? ཨུདྡྷཏཾ, བྷིཀྑཝེ, ཙིཏྟཾ ཏཾ ཨེཏེཧི དྷམྨེཧི སུཝཱུཔསམཡཾ ཧོཏི.

‘‘སེཡྻཐཱཔི, བྷིཀྑཝེ, པུརིསོ མཧནྟཾ ཨགྒིཀྑནྡྷཾ ནིབྦཱཔེཏུཀཱམོ ཨསྶ. སོ ཏཏྠ ཨལླཱནི ཙེཝ ཏིཎཱནི པཀྑིཔེཡྻ, ཨལླཱནི ཙ གོམཡཱནི པཀྑིཔེཡྻ, ཨལླཱནི ཙ ཀཊྛཱནི པཀྑིཔེཡྻ, ཨུདཀཝཱཏཉྩ དདེཡྻ, པཾསུཀེན ཙ ཨོཀིརེཡྻ; བྷབྦོ ནུ ཁོ སོ པུརིསོ མཧནྟཾ ཨགྒིཀྑནྡྷཾ ནིབྦཱཔེཏུ’’ནྟི? ‘‘ཨེཝཾ, བྷནྟེ’’.

‘‘ཨེཝམེཝ ཁོ, བྷིཀྑཝེ, ཡསྨིཾ སམཡེ ཨུདྡྷཏཾ ཙིཏྟཾ ཧོཏི, ཀཱལོ ཏསྨིཾ སམཡེ པསྶདྡྷིསམྦོཛ྄ཛྷངྒསྶ བྷཱཝནཱཡ, ཀཱལོ སམཱདྷིསམྦོཛ྄ཛྷངྒསྶ བྷཱཝནཱཡ, ཀཱལོ ཨུཔེཀྑཱསམྦོཛ྄ཛྷངྒསྶ བྷཱཝནཱཡ. ཏཾ ཀིསྶ ཧེཏུ? ཨུདྡྷཏཾ, བྷིཀྑཝེ, ཙིཏྟཾ ཏཾ ཨེཏེཧི དྷམྨེཧི སུཝཱུཔསམཡཾ ཧོཏི. སཏིཉྩ ཁྭཱཧཾ, བྷིཀྑཝེ, སབྦཏྠིཀཾ ཝདཱམཱི’’ཏི. ཏཏིཡཾ.

༤. མེཏྟཱསཧགཏསུཏྟཾ

༢༣༥. ཨེཀཾ སམཡཾ བྷགཝཱ ཀོལིཡེསུ ཝིཧརཏི ཧལིདྡཝསནཾ ནཱམ ཀོལིཡཱནཾ ནིགམོ. ཨཐ ཁོ སམྦཧུལཱ བྷིཀྑཱུ པུབྦཎྷསམཡཾ ནིཝཱསེཏྭཱ པཏྟཙཱིཝརམཱདཱཡ ཧལིདྡཝསནཾ པིཎྜཱཡ པཝིསིཾསུ. ཨཐ ཁོ ཏེསཾ བྷིཀྑཱུནཾ ཨེཏདཧོསི – ‘‘ཨཏིཔྤགོ ཁོ ཏཱཝ ཧལིདྡཝསནེ པིཎྜཱཡ ཙརིཏུཾ. ཡཾནཱུན མཡཾ ཡེན ཨཉྙཏིཏྠིཡཱནཾ པརིབྦཱཛཀཱནཾ ཨཱརཱམོ ཏེནུཔསངྐམེཡྻཱམཱ’’ཏི.

ཨཐ ཁོ ཏེ བྷིཀྑཱུ ཡེན ཨཉྙཏིཏྠིཡཱནཾ པརིབྦཱཛཀཱནཾ ཨཱརཱམོ ཏེནུཔསངྐམིཾསུ; ཨུཔསངྐམིཏྭཱ ཏེཧི ཨཉྙཏིཏྠིཡེཧི པརིབྦཱཛཀེཧི སདྡྷིཾ སམྨོདིཾསུ. སམྨོདནཱིཡཾ ཀཐཾ སཱརཎཱིཡཾ ཝཱིཏིསཱརེཏྭཱ ཨེཀམནྟཾ ནིསཱིདིཾསུ. ཨེཀམནྟཾ ནིསིནྣེ ཁོ ཏེ བྷིཀྑཱུ ཨཉྙཏིཏྠིཡཱ པརིབྦཱཛཀཱ ཨེཏདཝོཙུཾ –

‘‘སམཎོ, ཨཱཝུསོ, གོཏམོ སཱཝཀཱནཾ ཨེཝཾ དྷམྨཾ དེསེཏི – ‘ཨེཐ ཏུམྷེ, བྷིཀྑཝེ, པཉྩ ནཱིཝརཎེ པཧཱཡ ཙེཏསོ ཨུཔཀྐིལེསེ པཉྙཱཡ དུབྦལཱིཀརཎེ མེཏྟཱསཧགཏེན ཙེཏསཱ ཨེཀཾ དིསཾ ཕརིཏྭཱ ཝིཧརཐ, ཏཐཱ དུཏིཡཾ, ཏཐཱ ཏཏིཡཾ, ཏཐཱ ཙཏུཏྠཾ; ཨིཏི ཨུདྡྷམདྷོ ཏིརིཡཾ སབྦདྷི སབྦཏྟཏཱཡ སབྦཱཝནྟཾ ལོཀཾ མེཏྟཱསཧགཏེན ཙེཏསཱ ཝིཔུལེན མཧགྒཏེན ཨཔྤམཱཎེན ཨཝེརེན ཨབྱཱཔཛྫེན ཕརིཏྭཱ ཝིཧརཐ. ཀརུཎཱསཧགཏེན ཙེཏསཱ ཨེཀཾ དིསཾ ཕརིཏྭཱ ཝིཧརཐ, ཏཐཱ དུཏིཡཾ, ཏཐཱ ཏཏིཡཾ, ཏཐཱ ཙཏུཏྠཾ; ཨིཏི ཨུདྡྷམདྷོ ཏིརིཡཾ སབྦདྷི སབྦཏྟཏཱཡ སབྦཱཝནྟཾ ལོཀཾ ཀརུཎཱསཧགཏེན ཙེཏསཱ ཝིཔུལེན མཧགྒཏེན ཨཔྤམཱཎེན ཨཝེརེན ཨབྱཱཔཛྫེན ཕརིཏྭཱ ཝིཧརཐ. མུདིཏཱསཧགཏེན ཙེཏསཱ ཨེཀཾ དིསཾ ཕརིཏྭཱ ཝིཧརཐ, ཏཐཱ དུཏིཡཾ, ཏཐཱ ཏཏིཡཾ, ཏཐཱ ཙཏུཏྠཾ; ཨིཏི ཨུདྡྷམདྷོ ཏིརིཡཾ སབྦདྷི སབྦཏྟཏཱཡ སབྦཱཝནྟཾ ལོཀཾ མུདིཏཱསཧགཏེན ཙེཏསཱ ཝིཔུལེན མཧགྒཏེན ཨཔྤམཱཎེན ཨཝེརེན ཨབྱཱཔཛྫེན ཕརིཏྭཱ ཝིཧརཐ. ཨུཔེཀྑཱསཧགཏེན ཙེཏསཱ ཨེཀཾ དིསཾ ཕརིཏྭཱ ཝིཧརཐ, ཏཐཱ དུཏིཡཾ, ཏཐཱ ཏཏིཡཾ, ཏཐཱ ཙཏུཏྠཾ; ཨིཏི ཨུདྡྷམདྷོ ཏིརིཡཾ སབྦདྷི སབྦཏྟཏཱཡ སབྦཱཝནྟཾ ལོཀཾ ཨུཔེཀྑཱསཧགཏེན ཙེཏསཱ ཝིཔུལེན མཧགྒཏེན ཨཔྤམཱཎེན ཨཝེརེན ཨབྱཱཔཛྫེན ཕརིཏྭཱ ཝིཧརཐཱ’’’ཏི.

‘‘མཡམྤི ཁོ, ཨཱཝུསོ, སཱཝཀཱནཾ ཨེཝཾ དྷམྨཾ དེསེམ – ‘ཨེཐ ཏུམྷེ, ཨཱཝུསོ, པཉྩ ནཱིཝརཎེ པཧཱཡ ཙེཏསོ ཨུཔཀྐིལེསེ པཉྙཱཡ དུབྦལཱིཀརཎེ མེཏྟཱསཧགཏེན ཙེཏསཱ ཨེཀཾ དིསཾ ཕརིཏྭཱ ཝིཧརཐ…པེ… ཀརུཎཱསཧགཏེན ཙེཏསཱ… མུདིཏཱསཧགཏེན ཙེཏསཱ… ཨུཔེཀྑཱསཧགཏེན ཙེཏསཱ ཨེཀཾ དིསཾ ཕརིཏྭཱ ཝིཧརཐ, ཏཐཱ དུཏིཡཾ, ཏཐཱ ཏཏིཡཾ, ཏཐཱ ཙཏུཏྠཾ; ཨིཏི ཨུདྡྷམདྷོ ཏིརིཡཾ སབྦདྷི སབྦཏྟཏཱཡ སབྦཱཝནྟཾ ལོཀཾ ཨུཔེཀྑཱསཧགཏེན ཙེཏསཱ ཝིཔུལེན མཧགྒཏེན ཨཔྤམཱཎེན ཨཝེརེན ཨབྱཱཔཛྫེན ཕརིཏྭཱ ཝིཧརཐཱ’ཏི. ཨིདྷ ནོ, ཨཱཝུསོ, ཀོ ཝིསེསོ, ཀོ ཨདྷིཔྤཡཱསོ, ཀིཾ ནཱནཱཀརཎཾ སམཎསྶ ཝཱ གོཏམསྶ ཨམྷཱཀཾ ཝཱ, ཡདིདཾ – དྷམྨདེསནཱཡ ཝཱ དྷམྨདེསནཾ, ཨནུསཱསནིཡཱ ཝཱ ཨནུསཱསནི’’ནྟི?

ཨཐ ཁོ ཏེ བྷིཀྑཱུ ཏེསཾ ཨཉྙཏིཏྠིཡཱནཾ པརིབྦཱཛཀཱནཾ བྷཱསིཏཾ ནེཝ ཨབྷིནནྡིཾསུ ནཔྤཊིཀྐོསིཾསུ. ཨནབྷིནནྡིཏྭཱ ཨཔྤཊིཀྐོསིཏྭཱ ཨུཊྛཱཡཱསནཱ པཀྐམིཾསུ – ‘‘བྷགཝཏོ སནྟིཀེ ཨེཏསྶ བྷཱསིཏསྶ ཨཏྠཾ ཨཱཛཱནིསྶཱམཱ’’ཏི. ཨཐ ཁོ ཏེ བྷིཀྑཱུ ཧལིདྡཝསནེ པིཎྜཱཡ ཙརིཏྭཱ པཙྪཱབྷཏྟཾ པིཎྜཔཱཏཔཊིཀྐནྟཱ ཡེན བྷགཝཱ ཏེནུཔསངྐམིཾསུ; ཨུཔསངྐམིཏྭཱ བྷགཝནྟཾ ཨབྷིཝཱདེཏྭཱ ཨེཀམནྟཾ ནིསཱིདིཾསུ. ཨེཀམནྟཾ ནིསིནྣཱ ཁོ ཏེ བྷིཀྑཱུ བྷགཝནྟཾ ཨེཏདཝོཙུཾ –

‘‘ཨིདྷ མཡཾ, བྷནྟེ, པུབྦཎྷསམཡཾ ནིཝཱསེཏྭཱ པཏྟཙཱིཝརམཱདཱཡ ཧལིདྡཝསནེ པིཎྜཱཡ པཝིསིམྷ. ཏེསཾ ནོ, བྷནྟེ, ཨམྷཱཀཾ ཨེཏདཧོསི – ‘ཨཏིཔྤགོ ཁོ ཏཱཝ ཧལིདྡཝསནེ པིཎྜཱཡ ཙརིཏུཾ. ཡཾནཱུན མཡཾ ཡེན ཨཉྙཏིཏྠིཡཱནཾ པརིབྦཱཛཀཱནཾ ཨཱརཱམོ ཏེནུཔསངྐམེཡྻཱམཱ’’’ཏི.

‘‘ཨཐ ཁོ མཡཾ, བྷནྟེ, ཡེན ཨཉྙཏིཏྠིཡཱནཾ པརིབྦཱཛཀཱནཾ ཨཱརཱམོ ཏེནུཔསངྐམིམྷ, ཨུཔསངྐམིཏྭཱ ཏེཧི ཨཉྙཏིཏྠིཡེཧི པརིབྦཱཛཀེཧི སདྡྷིཾ སམྨོདིམྷ. སམྨོདནཱིཡཾ ཀཐཾ སཱརཎཱིཡཾ ཝཱིཏིསཱརེཏྭཱ ཨེཀམནྟཾ ནིསཱིདིམྷ. ཨེཀམནྟཾ ནིསིནྣེ ཁོ ཨམྷེ, བྷནྟེ, ཏེ ཨཉྙཏིཏྠིཡཱ པརིབྦཱཛཀཱ ཨེཏདཝོཙུཾ –

‘‘སམཎོ, ཨཱཝུསོ, གོཏམོ སཱཝཀཱནཾ ཨེཝཾ དྷམྨཾ དེསེཏི – ‘ཨེཐ ཏུམྷེ, བྷིཀྑཝེ, པཉྩ ནཱིཝརཎེ པཧཱཡ ཙེཏསོ ཨུཔཀྐིལེསེ པཉྙཱཡ དུབྦལཱིཀརཎེ མེཏྟཱསཧགཏེན ཙེཏསཱ ཨེཀཾ དིསཾ ཕརིཏྭཱ ཝིཧརཐ…པེ… ཀརུཎཱསཧགཏེན ཙེཏསཱ … མུདིཏཱསཧགཏེན ཙེཏསཱ… ཨུཔེཀྑཱསཧགཏེན ཙེཏསཱ ཨེཀཾ དིསཾ ཕརིཏྭཱ ཝིཧརཐ, ཏཐཱ དུཏིཡཾ, ཏཐཱ ཏཏིཡཾ, ཏཐཱ ཙཏུཏྠཾ; ཨིཏི ཨུདྡྷམདྷོ ཏིརིཡཾ སབྦདྷི སབྦཏྟཏཱཡ སབྦཱཝནྟཾ ལོཀཾ ཨུཔེཀྑཱསཧགཏེན ཙེཏསཱ ཝིཔུལེན མཧགྒཏེན ཨཔྤམཱཎེན ཨཝེརེན ཨབྱཱཔཛྫེན ཕརིཏྭཱ ཝིཧརཐཱ’’’ཏི.

‘‘མཡམྤི ཁོ, ཨཱཝུསོ, སཱཝཀཱནཾ ཨེཝཾ དྷམྨཾ དེསེམ – ‘ཨེཐ ཏུམྷེ, ཨཱཝུསོ, པཉྩ ནཱིཝརཎེ པཧཱཡ ཙེཏསོ ཨུཔཀྐིལེསེ པཉྙཱཡ དུབྦལཱིཀརཎེ མེཏྟཱསཧགཏེན ཙེཏསཱ ཨེཀཾ དིསཾ ཕརིཏྭཱ ཝིཧརཐ…པེ… ཀརུཎཱསཧགཏེན ཙེཏསཱ…པེ… མུདིཏཱསཧགཏེན ཙེཏསཱ…པེ… ཨུཔེཀྑཱསཧགཏེན ཙེཏསཱ ཨེཀཾ དིསཾ ཕརིཏྭཱ ཝིཧརཐ, ཏཐཱ དུཏིཡཾ, ཏཐཱ ཏཏིཡཾ, ཏཐཱ ཙཏུཏྠཾ; ཨིཏི ཨུདྡྷམདྷོ ཏིརིཡཾ སབྦདྷི སབྦཏྟཏཱཡ སབྦཱཝནྟཾ ལོཀཾ ཨུཔེཀྑཱསཧགཏེན ཙེཏསཱ ཝིཔུལེན མཧགྒཏེན ཨཔྤམཱཎེན ཨཝེརེན ཨབྱཱཔཛྫེན ཕརིཏྭཱ ཝིཧརཐཱ’ཏི. ཨིདྷ ནོ, ཨཱཝུསོ, ཀོ ཝིསེསོ, ཀོ ཨདྷིཔྤཡཱསོ, ཀིཾ ནཱནཱཀརཎཾ སམཎསྶ ཝཱ གོཏམསྶ ཨམྷཱཀཾ ཝཱ, ཡདིདཾ, དྷམྨདེསནཱཡ ཝཱ དྷམྨདེསནཾ, ཨནུསཱསནིཡཱ ཝཱ ཨནུསཱསནི’’ནྟི?

ཨཐ ཁོ མཡཾ, བྷནྟེ, ཏེསཾ ཨཉྙཏིཏྠིཡཱནཾ པརིབྦཱཛཀཱནཾ བྷཱསིཏཾ ནེཝ ཨབྷིནནྡིམྷ ནཔྤཊིཀྐོསིམྷ, ཨནབྷིནནྡིཏྭཱ ཨཔྤཊིཀྐོསིཏྭཱ ཨུཊྛཱཡཱསནཱ པཀྐམིམྷ – ‘བྷགཝཏོ སནྟིཀེ ཨེཏསྶ བྷཱསིཏསྶ ཨཏྠཾ ཨཱཛཱནིསྶཱམཱ’ཏི.

‘‘ཨེཝཾཝཱདིནོ, བྷིཀྑཝེ, ཨཉྙཏིཏྠིཡཱ པརིབྦཱཛཀཱ ཨེཝམསྶུ ཝཙནཱིཡཱ – ‘ཀཐཾ བྷཱཝིཏཱ པནཱཝུསོ, མེཏྟཱཙེཏོཝིམུཏྟི, ཀིཾགཏིཀཱ ཧོཏི, ཀིཾཔརམཱ, ཀིཾཕལཱ, ཀིཾཔརིཡོསཱནཱ? ཀཐཾ བྷཱཝིཏཱ པནཱཝུསོ, ཀརུཎཱཙེཏོཝིམུཏྟི, ཀིཾགཏིཀཱ ཧོཏི, ཀིཾཔརམཱ, ཀིཾཕལཱ, ཀིཾཔརིཡོསཱནཱ? ཀཐཾ བྷཱཝིཏཱ པནཱཝུསོ, མུདིཏཱཙེཏོཝིམུཏྟི, ཀིཾགཏིཀཱ ཧོཏི, ཀིཾཔརམཱ, ཀིཾཕལཱ, ཀིཾཔརིཡོསཱནཱ? ཀཐཾ བྷཱཝིཏཱ པནཱཝུསོ, ཨུཔེཀྑཱཙེཏོཝིམུཏྟི, ཀིཾགཏིཀཱ ཧོཏི, ཀིཾཔརམཱ, ཀིཾཕལཱ, ཀིཾཔརིཡོསཱནཱ’’’ཏི? ཨེཝཾ པུཊྛཱ, བྷིཀྑཝེ, ཨཉྙཏིཏྠིཡཱ པརིབྦཱཛཀཱ ན ཙེཝ སམྤཱཡིསྶནྟི, ཨུཏྟརིཉྩ ཝིགྷཱཏཾ ཨཱཔཛྫིསྶནྟི. ཏཾ ཀིསྶ ཧེཏུ? ཡཐཱ ཏཾ, བྷིཀྑཝེ, ཨཝིསཡསྨིཾ. ‘‘ནཱཧཾ ཏཾ, བྷིཀྑཝེ, པསྶཱམི སདེཝཀེ ལོཀེ སམཱརཀེ སབྲཧྨཀེ སསྶམཎབྲཱཧྨཎིཡཱ པཛཱཡ སདེཝམནུསྶཱཡ, ཡོ ཨིམེསཾ པཉྷཱནཾ ཝེཡྻཱཀརཎེན ཙིཏྟཾ ཨཱརཱདྷེཡྻ, ཨཉྙཏྲ ཏཐཱགཏེན ཝཱ ཏཐཱགཏསཱཝཀེན ཝཱ ཨིཏོ ཝཱ པན སུཏྭཱ’’.

‘‘ཀཐཾ བྷཱཝིཏཱ ཙ, བྷིཀྑཝེ, མེཏྟཱཙེཏོཝིམུཏྟི, ཀིཾགཏིཀཱ ཧོཏི, ཀིཾཔརམཱ, ཀིཾཕལཱ, ཀིཾཔརིཡོསཱནཱ? ཨིདྷ, བྷིཀྑཝེ, བྷིཀྑུ མེཏྟཱསཧགཏཾ སཏིསམྦོཛ྄ཛྷངྒཾ བྷཱཝེཏི…པེ… མེཏྟཱསཧགཏཾ ཨུཔེཀྑཱསམྦོཛ྄ཛྷངྒཾ བྷཱཝེཏི ཝིཝེཀནིསྶིཏཾ ཝིརཱགནིསྶིཏཾ ནིརོདྷནིསྶིཏཾ ཝོསྶགྒཔརིཎཱམིཾ. སོ སཙེ ཨཱཀངྑཏི ‘ཨཔྤཊིཀཱུལེ པཊིཀཱུལསཉྙཱི ཝིཧརེཡྻ’ནྟི, པཊིཀཱུལསཉྙཱི ཏཏྠ ཝིཧརཏི. སཙེ ཨཱཀངྑཏི ‘པཊིཀཱུལེ ཨཔྤཊིཀཱུལསཉྙཱི ཝིཧརེཡྻ’ནྟི, ཨཔྤཊིཀཱུལསཉྙཱི ཏཏྠ ཝིཧརཏི. སཙེ ཨཱཀངྑཏི ‘ཨཔྤཊིཀཱུལེ ཙ པཊིཀཱུལེ ཙ པཊིཀཱུལསཉྙཱི ཝིཧརེཡྻ’ནྟི, པཊིཀཱུལསཉྙཱི ཏཏྠ ཝིཧརཏི. སཙེ ཨཱཀངྑཏི ‘པཊིཀཱུལེ ཙ ཨཔྤཊིཀཱུལེ ཙ ཨཔྤཊིཀཱུལསཉྙཱི ཝིཧརེཡྻ’ནྟི, ཨཔྤཊིཀཱུལསཉྙཱི ཏཏྠ ཝིཧརཏི. སཙེ ཨཱཀངྑཏི ‘ཨཔྤཊིཀཱུལཉྩ པཊིཀཱུལཉྩ ཏདུབྷཡཾ ཨབྷིནིཝཛྫེཏྭཱ ཨུཔེཀྑཀོ ཝིཧརེཡྻཾ སཏོ སམྤཛཱནོ’ཏི, ཨུཔེཀྑཀོ ཙ ཏཏྠ ཝིཧརཏི སཏོ སམྤཛཱནོ, སུབྷཾ ཝཱ ཁོ པན ཝིམོཀྑཾ ཨུཔསམྤཛྫ ཝིཧརཏི. སུབྷཔརམཱཧཾ, བྷིཀྑཝེ, མེཏྟཱཙེཏོཝིམུཏྟིཾ ཝདཱམི, ཨིདྷཔཉྙསྶ བྷིཀྑུནོ ཨུཏྟརིཝིམུཏྟིཾ ཨཔྤཊིཝིཛ྄ཛྷཏོ.

‘‘ཀཐཾ བྷཱཝིཏཱ ཙ, བྷིཀྑཝེ, ཀརུཎཱཙེཏོཝིམུཏྟི, ཀིཾགཏིཀཱ ཧོཏི, ཀིཾཔརམཱ, ཀིཾཕལཱ, ཀིཾཔརིཡོསཱནཱ? ཨིདྷ, བྷིཀྑཝེ, བྷིཀྑུ ཀརུཎཱསཧགཏཾ སཏིསམྦོཛ྄ཛྷངྒཾ བྷཱཝེཏི…པེ… ཀརུཎཱསཧགཏཾ ཨུཔེཀྑཱསམྦོཛ྄ཛྷངྒཾ བྷཱཝེཏི ཝིཝེཀནིསྶིཏཾ ཝིརཱགནིསྶིཏཾ ནིརོདྷནིསྶིཏཾ ཝོསྶགྒཔརིཎཱམིཾ. སོ སཙེ ཨཱཀངྑཏི ‘ཨཔྤཊིཀཱུལེ པཊིཀཱུལསཉྙཱི ཝིཧརེཡྻ’ནྟི, པཊིཀཱུལསཉྙཱི ཏཏྠ ཝིཧརཏི…པེ… སཙེ ཨཱཀངྑཏི ‘ཨཔྤཊིཀཱུལཉྩ པཊིཀཱུལཉྩ ཏདུབྷཡཾ ཨབྷིནིཝཛྫེཏྭཱ ཨུཔེཀྑཀོ ཝིཧརེཡྻཾ སཏོ སམྤཛཱནོ’ཏི, ཨུཔེཀྑཀོ ཏཏྠ ཝིཧརཏི སཏོ སམྤཛཱནོ. སབྦསོ ཝཱ པན རཱུཔསཉྙཱནཾ སམཏིཀྐམཱ པཊིགྷསཉྙཱནཾ ཨཏྠངྒམཱ ནཱནཏྟསཉྙཱནཾ ཨམནསིཀཱརཱ ‘ཨནནྟོ ཨཱཀཱསོ’ཏི ཨཱཀཱསཱནཉྩཱཡཏནཾ ཨུཔསམྤཛྫ ཝིཧརཏི. ཨཱཀཱསཱནཉྩཱཡཏནཔརམཱཧཾ, བྷིཀྑཝེ, ཀརུཎཱཙེཏོཝིམུཏྟིཾ ཝདཱམི, ཨིདྷཔཉྙསྶ བྷིཀྑུནོ ཨུཏྟརིཝིམུཏྟིཾ ཨཔྤཊིཝིཛ྄ཛྷཏོ.

‘‘ཀཐཾ བྷཱཝིཏཱ ཙ, བྷིཀྑཝེ, མུདིཏཱཙེཏོཝིམུཏྟི, ཀིཾགཏིཀཱ ཧོཏི, ཀིཾཔརམཱ, ཀིཾཕལཱ, ཀིཾཔརིཡོསཱནཱ? ཨིདྷ, བྷིཀྑཝེ, བྷིཀྑུ མུདིཏཱསཧགཏཾ སཏིསམྦོཛ྄ཛྷངྒཾ བྷཱཝེཏི…པེ… མུདིཏཱསཧགཏཾ ཨུཔེཀྑཱསམྦོཛ྄ཛྷངྒཾ བྷཱཝེཏི ཝིཝེཀནིསྶིཏཾ ཝིརཱགནིསྶིཏཾ ནིརོདྷནིསྶིཏཾ ཝོསྶགྒཔརིཎཱམིཾ. སོ སཙེ ཨཱཀངྑཏི ‘ཨཔྤཊིཀཱུལེ པཊིཀཱུལསཉྙཱི ཝིཧརེཡྻ’ནྟི, པཊིཀཱུལསཉྙཱི ཏཏྠ ཝིཧརཏི …པེ… སཙེ ཨཱཀངྑཏི ‘ཨཔྤཊིཀཱུལཉྩ པཊིཀཱུལཉྩ ཏདུབྷཡཾ ཨབྷིནིཝཛྫེཏྭཱ ཨུཔེཀྑཀོ ཝིཧརེཡྻཾ སཏོ སམྤཛཱནོ’ཏི, ཨུཔེཀྑཀོ ཏཏྠ ཝིཧརཏི སཏོ སམྤཛཱནོ. སབྦསོ ཝཱ པན ཨཱཀཱསཱནཉྩཱཡཏནཾ སམཏིཀྐམྨ ‘ཨནནྟཾ ཝིཉྙཱཎ’ནྟི ཝིཉྙཱཎཉྩཱཡཏནཾ ཨུཔསམྤཛྫ ཝིཧརཏི. ཝིཉྙཱཎཉྩཱཡཏནཔརམཱཧཾ, བྷིཀྑཝེ, མུདིཏཱཙེཏོཝིམུཏྟིཾ ཝདཱམི, ཨིདྷཔཉྙསྶ བྷིཀྑུནོ ཨུཏྟརིཝིམུཏྟིཾ ཨཔྤཊིཝིཛ྄ཛྷཏོ.

‘‘ཀཐཾ བྷཱཝིཏཱ ཙ, བྷིཀྑཝེ, ཨུཔེཀྑཱཙེཏོཝིམུཏྟི, ཀིཾགཏིཀཱ ཧོཏི, ཀིཾཔརམཱ, ཀིཾཕལཱ, ཀིཾཔརིཡོསཱནཱ? ཨིདྷ, བྷིཀྑཝེ, བྷིཀྑུ ཨུཔེཀྑཱསཧགཏཾ སཏིསམྦོཛ྄ཛྷངྒཾ བྷཱཝེཏི ཝིཝེཀནིསྶིཏཾ ཝིརཱགནིསྶིཏཾ ནིརོདྷནིསྶིཏཾ ཝོསྶགྒཔརིཎཱམིཾ…པེ… ཨུཔེཀྑཱསཧགཏཾ ཨུཔེཀྑཱསམྦོཛ྄ཛྷངྒཾ བྷཱཝེཏི ཝིཝེཀནིསྶིཏཾ ཝིརཱགནིསྶིཏཾ ནིརོདྷནིསྶིཏཾ ཝོསྶགྒཔརིཎཱམིཾ. སོ སཙེ ཨཱཀངྑཏི ‘ཨཔྤཊིཀཱུལེ པཊིཀཱུལསཉྙཱི ཝིཧརེཡྻ’ནྟི, པཊིཀཱུལསཉྙཱི ཏཏྠ ཝིཧརཏི. སཙེ ཨཱཀངྑཏི ‘པཊིཀཱུལེ ཨཔྤཊིཀཱུལསཉྙཱི ཝིཧརེཡྻ’ནྟི, ཨཔྤཊིཀཱུལསཉྙཱི ཏཏྠ ཝིཧརཏི. སཙེ ཨཱཀངྑཏི ‘ཨཔྤཊིཀཱུལེ ཙ པཊིཀཱུལེ ཙ པཊིཀཱུལསཉྙཱི ཝིཧརེཡྻ’ནྟི, པཊིཀཱུལསཉྙཱི ཏཏྠ ཝིཧརཏི. སཙེ ཨཱཀངྑཏི ‘པཊིཀཱུལེ ཙ ཨཔྤཊིཀཱུལེ ཙ ཨཔྤཊིཀཱུལསཉྙཱི ཝིཧརེཡྻ’ནྟི, ཨཔྤཊིཀཱུལསཉྙཱི ཏཏྠ ཝིཧརཏི. སཙེ ཨཱཀངྑཏི ‘ཨཔྤཊིཀཱུལཉྩ པཊིཀཱུལཉྩ ཏདུབྷཡཾ ཨབྷིནིཝཛྫེཏྭཱ ཨུཔེཀྑཀོ ཝིཧརེཡྻཾ སཏོ སམྤཛཱནོ’ཏི, ཨུཔེཀྑཀོ ཏཏྠ ཝིཧརཏི སཏོ སམྤཛཱནོ. སབྦསོ ཝཱ པན ཝིཉྙཱཎཉྩཱཡཏནཾ སམཏིཀྐམྨ ‘ནཏྠི ཀིཉྩཱི’ཏི ཨཱཀིཉྩཉྙཱཡཏནཾ ཨུཔསམྤཛྫ ཝིཧརཏི. ཨཱཀིཉྩཉྙཱཡཏནཔརམཱཧཾ, བྷིཀྑཝེ, ཨུཔེཀྑཱཙེཏོཝིམུཏྟིཾ ཝདཱམི, ཨིདྷཔཉྙསྶ བྷིཀྑུནོ ཨུཏྟརིཝིམུཏྟིཾ ཨཔྤཊིཝིཛ྄ཛྷཏོ’’ཏི. ཙཏུཏྠཾ.

༥. སངྒཱརཝསུཏྟཾ

༢༣༦. སཱཝཏྠིནིདཱནཾ. ཨཐ ཁོ སངྒཱརཝོ བྲཱཧྨཎོ ཡེན བྷགཝཱ ཏེནུཔསངྐམི; ཨུཔསངྐམིཏྭཱ བྷགཝཏཱ སདྡྷིཾ སམྨོདི. སམྨོདནཱིཡཾ ཀཐཾ སཱརཎཱིཡཾ ཝཱིཏིསཱརེཏྭཱ ཨེཀམནྟཾ ནིསཱིདི. ཨེཀམནྟཾ ནིསིནྣོ ཁོ སངྒཱརཝོ བྲཱཧྨཎོ བྷགཝནྟཾ ཨེཏདཝོཙ –

‘‘ཀོ ནུ ཁོ, བྷོ གོཏམ, ཧེཏུ, ཀོ པཙྩཡོ ཡེནེཀདཱ དཱིགྷརཏྟཾ སཛ྄ཛྷཱཡཀཏཱཔི མནྟཱ ནཔྤཊིབྷནྟི, པགེཝ ཨསཛ྄ཛྷཱཡཀཏཱ? ཀོ པན, བྷོ གོཏམ, ཧེཏུ, ཀོ པཙྩཡོ ཡེནེཀདཱ དཱིགྷརཏྟཾ ཨསཛ྄ཛྷཱཡཀཏཱཔི མནྟཱ པཊིབྷནྟི, པགེཝ སཛ྄ཛྷཱཡཀཏཱ’’ཏི?

‘‘ཡསྨིཾ ཁོ, བྲཱཧྨཎ, སམཡེ ཀཱམརཱགཔརིཡུཊྛིཏེན ཙེཏསཱ ཝིཧརཏི ཀཱམརཱགཔརེཏེན, ཨུཔྤནྣསྶ ཙ ཀཱམརཱགསྶ ནིསྶརཎཾ ཡཐཱབྷཱུཏཾ ནཔྤཛཱནཱཏི, ཨཏྟཏྠམྤི ཏསྨིཾ སམཡེ ཡཐཱབྷཱུཏཾ ན ཛཱནཱཏི ན པསྶཏི, པརཏྠམྤི ཏསྨིཾ སམཡེ ཡཐཱབྷཱུཏཾ ན ཛཱནཱཏི ན པསྶཏི, ཨུབྷཡཏྠམྤི ཏསྨིཾ སམཡེ ཡཐཱབྷཱུཏཾ ན ཛཱནཱཏི ན པསྶཏི; དཱིགྷརཏྟཾ སཛ྄ཛྷཱཡཀཏཱཔི མནྟཱ ནཔྤཊིབྷནྟི, པགེཝ ཨསཛ྄ཛྷཱཡཀཏཱ.

‘‘སེཡྻཐཱཔི, བྲཱཧྨཎ, ཨུདཔཏྟོ སཾསཊྛོ ལཱཁཱཡ ཝཱ ཧལིདྡིཡཱ ཝཱ ནཱིལིཡཱ ཝཱ མཉྫིཊྛཱཡ ཝཱ. ཏཏྠ ཙཀྑུམཱ པུརིསོ སཀཾ མུཁནིམིཏྟཾ པཙྩཝེཀྑམཱནོ ཡཐཱབྷཱུཏཾ ན ཛཱནེཡྻ ན པསྶེཡྻ. ཨེཝམེཝ ཁོ, བྲཱཧྨཎ, ཡསྨིཾ སམཡེ ཀཱམརཱགཔརིཡུཊྛིཏེན ཙེཏསཱ ཝིཧརཏི ཀཱམརཱགཔརེཏེན, ཨུཔྤནྣསྶ ཙ ཀཱམརཱགསྶ ནིསྶརཎཾ ཡཐཱབྷཱུཏཾ ནཔྤཛཱནཱཏི, ཨཏྟཏྠམྤི ཏསྨིཾ སམཡེ ཡཐཱབྷཱུཏཾ ན ཛཱནཱཏི ན པསྶཏི, པརཏྠམྤི…པེ… ཨུབྷཡཏྠམྤི ཏསྨིཾ སམཡེ ཡཐཱབྷཱུཏཾ ན ཛཱནཱཏི ན པསྶཏི; དཱིགྷརཏྟཾ སཛ྄ཛྷཱཡཀཏཱཔི མནྟཱ ནཔྤཊིབྷནྟི, པགེཝ ཨསཛ྄ཛྷཱཡཀཏཱ.

‘‘པུན ཙཔརཾ, བྲཱཧྨཎ, ཡསྨིཾ སམཡེ བྱཱཔཱདཔརིཡུཊྛིཏེན ཙེཏསཱ ཝིཧརཏི བྱཱཔཱདཔརེཏེན, ཨུཔྤནྣསྶ ཙ བྱཱཔཱདསྶ ནིསྶརཎཾ ཡཐཱབྷཱུཏཾ ནཔྤཛཱནཱཏི, ཨཏྟཏྠམྤི ཏསྨིཾ སམཡེ ཡཐཱབྷཱུཏཾ ན ཛཱནཱཏི ན པསྶཏི, པརཏྠམྤི…པེ… ཨུབྷཡཏྠམྤི ཏསྨིཾ སམཡེ ཡཐཱབྷཱུཏཾ ན ཛཱནཱཏི ན པསྶཏི; དཱིགྷརཏྟཾ སཛ྄ཛྷཱཡཀཏཱཔི མནྟཱ ནཔྤཊིབྷནྟི, པགེཝ ཨསཛ྄ཛྷཱཡཀཏཱ.

‘‘སེཡྻཐཱཔི, བྲཱཧྨཎ, ཨུདཔཏྟོ ཨགྒིནཱ སནྟཏྟོ པཀྐུཐིཏོ [པཀྐུདྷིཏོ (ཀ.), ཨུཀྐཊྛིཏོ (སཱི.), ཨུཀྐུཊྛིཏོ (སྱཱ.)] ཨུསྨུདཀཛཱཏོ [ཨུསྶདཀཛཱཏོ (སཱི.), ཨུསྨཱདཀཛཱཏོ (སྱཱ.)]. ཏཏྠ ཙཀྑུམཱ པུརིསོ སཀཾ མུཁནིམིཏྟཾ པཙྩཝེཀྑམཱནོ ཡཐཱབྷཱུཏཾ ན ཛཱནེཡྻ ན པསྶེཡྻ. ཨེཝམེཝ ཁོ, བྲཱཧྨཎ, ཡསྨིཾ སམཡེ བྱཱཔཱདཔརིཡུཊྛིཏེན ཙེཏསཱ ཝིཧརཏི བྱཱཔཱདཔརེཏེན, ཨུཔྤནྣསྶ ཙ བྱཱཔཱདསྶ ནིསྶརཎཾ ཡཐཱབྷཱུཏཾ ནཔྤཛཱནཱཏི, ཨཏྟཏྠམྤི ཏསྨིཾ སམཡེ ཡཐཱབྷཱུཏཾ ན ཛཱནཱཏི ན པསྶཏི, པརཏྠམྤི ཏསྨིཾ སམཡེ…པེ… ཨུབྷཡཏྠམྤི ཏསྨིཾ སམཡེ ཡཐཱབྷཱུཏཾ ན ཛཱནཱཏི ན པསྶཏི; དཱིགྷརཏྟཾ སཛ྄ཛྷཱཡཀཏཱཔི མནྟཱ ནཔྤཊིབྷནྟི, པགེཝ ཨསཛ྄ཛྷཱཡཀཏཱ.

‘‘པུན ཙཔརཾ, བྲཱཧྨཎ, ཡསྨིཾ སམཡེ ཐིནམིདྡྷཔརིཡུཊྛིཏེན ཙེཏསཱ ཝིཧརཏི ཐིནམིདྡྷཔརེཏེན, ཨུཔྤནྣསྶ ཙ ཐིནམིདྡྷསྶ ནིསྶརཎཾ ཡཐཱབྷཱུཏཾ ནཔྤཛཱནཱཏི, ཨཏྟཏྠམྤི ཏསྨིཾ སམཡེ ཡཐཱབྷཱུཏཾ ན ཛཱནཱཏི ན པསྶཏི, པརཏྠམྤི…པེ… ཨུབྷཡཏྠམྤི ཏསྨིཾ སམཡེ ཡཐཱབྷཱུཏཾ ན ཛཱནཱཏི ན པསྶཏི; དཱིགྷརཏྟཾ སཛ྄ཛྷཱཡཀཏཱཔི མནྟཱ ནཔྤཊིབྷནྟི, པགེཝ ཨསཛ྄ཛྷཱཡཀཏཱ.

‘‘སེཡྻཐཱཔི, བྲཱཧྨཎ, ཨུདཔཏྟོ སེཝཱལཔཎཀཔརིཡོནདྡྷོ. ཏཏྠ ཙཀྑུམཱ པུརིསོ སཀཾ མུཁནིམིཏྟཾ པཙྩཝེཀྑམཱནོ ཡཐཱབྷཱུཏཾ ན ཛཱནེཡྻ ན པསྶེཡྻ. ཨེཝམེཝ ཁོ, བྲཱཧྨཎ, ཡསྨིཾ སམཡེ ཐིནམིདྡྷཔརིཡུཊྛིཏེན ཙེཏསཱ ཝིཧརཏི ཐིནམིདྡྷཔརེཏེན, ཨུཔྤནྣསྶ ཙ ཐིནམིདྡྷསྶ ནིསྶརཎཾ ཡཐཱབྷཱུཏཾ ནཔྤཛཱནཱཏི, ཨཏྟཏྠམྤི ཏསྨིཾ སམཡེ ཡཐཱབྷཱུཏཾ ན ཛཱནཱཏི ན པསྶཏི, པརཏྠམྤི…པེ… ཨུབྷཡཏྠམྤི ཏསྨིཾ སམཡེ ཡཐཱབྷཱུཏཾ ན ཛཱནཱཏི ན པསྶཏི; དཱིགྷརཏྟཾ སཛ྄ཛྷཱཡཀཏཱཔི མནྟཱ ནཔྤཊིབྷནྟི, པགེཝ ཨསཛ྄ཛྷཱཡཀཏཱ.

‘‘པུན ཙཔརཾ, བྲཱཧྨཎ, ཡསྨིཾ སམཡེ ཨུདྡྷཙྩཀུཀྐུཙྩཔརིཡུཊྛིཏེན ཙེཏསཱ ཝིཧརཏི ཨུདྡྷཙྩཀུཀྐུཙྩཔརེཏེན, ཨུཔྤནྣསྶ ཙ ཨུདྡྷཙྩཀུཀྐུཙྩསྶ ནིསྶརཎཾ ཡཐཱབྷཱུཏཾ ནཔྤཛཱནཱཏི, ཨཏྟཏྠམྤི ཏསྨིཾ སམཡེ ཡཐཱབྷཱུཏཾ ན ཛཱནཱཏི ན པསྶཏི, པརཏྠམྤི…པེ… ཨུབྷཡཏྠམྤི ཏསྨིཾ སམཡེ ཡཐཱབྷཱུཏཾ ན ཛཱནཱཏི ན པསྶཏི; དཱིགྷརཏྟཾ སཛ྄ཛྷཱཡཀཏཱཔི མནྟཱ ནཔྤཊིབྷནྟི, པགེཝ ཨསཛ྄ཛྷཱཡཀཏཱ.

‘‘སེཡྻཐཱཔི, བྲཱཧྨཎ, ཨུདཔཏྟོ ཝཱཏེརིཏོ ཙལིཏོ བྷནྟོ ཨཱུམིཛཱཏོ. ཏཏྠ ཙཀྑུམཱ པུརིསོ སཀཾ མུཁནིམིཏྟཾ པཙྩཝེཀྑམཱནོ ཡཐཱབྷཱུཏཾ ན ཛཱནེཡྻ ན པསྶེཡྻ. ཨེཝམེཝ ཁོ, བྲཱཧྨཎ, ཡསྨིཾ སམཡེ ཨུདྡྷཙྩཀུཀྐུཙྩཔརིཡུཊྛིཏེན ཙེཏསཱ ཝིཧརཏི ཨུདྡྷཙྩཀུཀྐུཙྩཔརེཏེན, ཨུཔྤནྣསྶ ཙ ཨུདྡྷཙྩཀུཀྐུཙྩསྶ ནིསྶརཎཾ ཡཐཱབྷཱུཏཾ ནཔྤཛཱནཱཏི, ཨཏྟཏྠམྤི ཏསྨིཾ སམཡེ ཡཐཱབྷཱུཏཾ ན ཛཱནཱཏི ན པསྶཏི, པརཏྠམྤི…པེ… ཨུབྷཡཏྠམྤི ཏསྨིཾ སམཡེ ཡཐཱབྷཱུཏཾ ན ཛཱནཱཏི ན པསྶཏི; དཱིགྷརཏྟཾ སཛ྄ཛྷཱཡཀཏཱཔི མནྟཱ ནཔྤཊིབྷནྟི, པགེཝ ཨསཛ྄ཛྷཱཡཀཏཱ.

‘‘པུན ཙཔརཾ, བྲཱཧྨཎ, ཡསྨིཾ སམཡེ ཝིཙིཀིཙྪཱཔརིཡུཊྛིཏེན ཙེཏསཱ ཝིཧརཏི ཝིཙིཀིཙྪཱཔརེཏེན, ཨུཔྤནྣཱཡ ཙ ཝིཙིཀིཙྪཱཡ ནིསྶརཎཾ ཡཐཱབྷཱུཏཾ ནཔྤཛཱནཱཏི, ཨཏྟཏྠམྤི ཏསྨིཾ སམཡེ ཡཐཱབྷཱུཏཾ ན ཛཱནཱཏི ན པསྶཏི, པརཏྠམྤི…པེ… ཨུབྷཡཏྠམྤི… དཱིགྷརཏྟཾ སཛ྄ཛྷཱཡཀཏཱཔི མནྟཱ ནཔྤཊིབྷནྟི, པགེཝ ཨསཛ྄ཛྷཱཡཀཏཱ.

‘‘སེཡྻཐཱཔི, བྲཱཧྨཎ, ཨུདཔཏྟོ ཨཱཝིལོ ལུལི༹ཏོ ཀལལཱིབྷཱུཏོ ཨནྡྷཀཱརེ ནིཀྑིཏྟོ. ཏཏྠ ཙཀྑུམཱ པུརིསོ སཀཾ མུཁནིམིཏྟཾ པཙྩཝེཀྑམཱནོ ཡཐཱབྷཱུཏཾ ན ཛཱནེཡྻ ན པསྶེཡྻ. ཨེཝམེཝ ཁོ, བྲཱཧྨཎ, ཡསྨིཾ སམཡེ ཝིཙིཀིཙྪཱཔརིཡུཊྛིཏེན ཙེཏསཱ ཝིཧརཏི ཝིཙིཀིཙྪཱཔརེཏེན, ཨུཔྤནྣཱཡ ཙ ཝིཙིཀིཙྪཱཡ ནིསྶརཎཾ ཡཐཱབྷཱུཏཾ ནཔྤཛཱནཱཏི, ཨཏྟཏྠམྤི ཏསྨིཾ སམཡེ ཡཐཱབྷཱུཏཾ ན ཛཱནཱཏི ན པསྶཏི, པརཏྠམྤི ཏསྨིཾ སམཡེ ཡཐཱབྷཱུཏཾ ན ཛཱནཱཏི ན པསྶཏི, ཨུབྷཡཏྠམྤི ཏསྨིཾ སམཡེ ཡཐཱབྷཱུཏཾ ན ཛཱནཱཏི ན པསྶཏི; དཱིགྷརཏྟཾ སཛ྄ཛྷཱཡཀཏཱཔི མནྟཱ ནཔྤཊིབྷནྟི, པགེཝ ཨསཛ྄ཛྷཱཡཀཏཱ. ཨཡཾ ཁོ, བྲཱཧྨཎ, ཧེཏུ ཨཡཾ པཙྩཡོ ཡེནེཀདཱ དཱིགྷརཏྟཾ སཛ྄ཛྷཱཡཀཏཱཔི མནྟཱ ནཔྤཊིབྷནྟི, པགེཝ ཨསཛ྄ཛྷཱཡཀཏཱ.

‘‘ཡསྨིཉྩ ཁོ, བྲཱཧྨཎ, སམཡེ ན ཀཱམརཱགཔརིཡུཊྛིཏེན ཙེཏསཱ ཝིཧརཏི ན ཀཱམརཱགཔརེཏེན, ཨུཔྤནྣསྶ ཙ ཀཱམརཱགསྶ ནིསྶརཎཾ ཡཐཱབྷཱུཏཾ པཛཱནཱཏི, ཨཏྟཏྠམྤི ཏསྨིཾ སམཡེ ཡཐཱབྷཱུཏཾ ཛཱནཱཏི པསྶཏི, པརཏྠམྤི ཏསྨིཾ སམཡེ ཡཐཱབྷཱུཏཾ ཛཱནཱཏི པསྶཏི, ཨུབྷཡཏྠམྤི ཏསྨིཾ སམཡེ ཡཐཱབྷཱུཏཾ ཛཱནཱཏི པསྶཏི; དཱིགྷརཏྟཾ ཨསཛ྄ཛྷཱཡཀཏཱཔི མནྟཱ པཊིབྷནྟི, པགེཝ སཛ྄ཛྷཱཡཀཏཱ.

‘‘སེཡྻཐཱཔི, བྲཱཧྨཎ, ཨུདཔཏྟོ ཨསཾསཊྛོ ལཱཁཱཡ ཝཱ ཧལིདྡིཡཱ ཝཱ ནཱིལིཡཱ ཝཱ མཉྫིཊྛཱཡ ཝཱ. ཏཏྠ ཙཀྑུམཱ པུརིསོ སཀཾ མུཁནིམིཏྟཾ པཙྩཝེཀྑམཱནོ ཡཐཱབྷཱུཏཾ ཛཱནེཡྻ པསྶེཡྻ. ཨེཝམེཝ ཁོ, བྲཱཧྨཎ, ཡསྨིཾ སམཡེ ན ཀཱམརཱགཔརིཡུཊྛིཏེན ཙེཏསཱ ཝིཧརཏི ན ཀཱམརཱགཔརེཏེན, ཨུཔྤནྣསྶ ཙ ཀཱམརཱགསྶ ནིསྶརཎཾ ཡཐཱབྷཱུཏཾ པཛཱནཱཏི…པེ….

‘‘པུན ཙཔརཾ, བྲཱཧྨཎ, ཡསྨིཾ སམཡེ ན བྱཱཔཱདཔརིཡུཊྛིཏེན ཙེཏསཱ ཝིཧརཏི ན བྱཱཔཱདཔརེཏེན, ཨུཔྤནྣསྶ ཙ བྱཱཔཱདསྶ ནིསྶརཎཾ ཡཐཱབྷཱུཏཾ པཛཱནཱཏི, ཨཏྟཏྠམྤི ཏསྨིཾ སམཡེ ཡཐཱབྷཱུཏཾ ཛཱནཱཏི པསྶཏི, པརཏྠམྤི…པེ… ཨུབྷཡཏྠམྤི… དཱིགྷརཏྟཾ ཨསཛ྄ཛྷཱཡཀཏཱཔི མནྟཱ པཊིབྷནྟི, པགེཝ སཛ྄ཛྷཱཡཀཏཱ.

‘‘སེཡྻཐཱཔི, བྲཱཧྨཎ, ཨུདཔཏྟོ ན ཨགྒིནཱ སནྟཏྟོ ན པཀྐུཐིཏོ ན ཨུསྨུདཀཛཱཏོ, ཏཏྠ ཙཀྑུམཱ པུརིསོ སཀཾ མུཁནིམིཏྟཾ པཙྩཝེཀྑམཱནོ ཡཐཱབྷཱུཏཾ ཛཱནེཡྻ པསྶེཡྻ. ཨེཝམེཝ ཁོ, བྲཱཧྨཎ, ཡསྨིཾ སམཡེ ན བྱཱཔཱདཔརིཡུཊྛིཏེན ཙེཏསཱ ཝིཧརཏི ན བྱཱཔཱདཔརེཏེན, ཨུཔྤནྣསྶ ཙ བྱཱཔཱདསྶ ནིསྶརཎཾ ཡཐཱབྷཱུཏཾ པཛཱནཱཏི, ཨཏྟཏྠམྤི ཏསྨིཾ སམཡེ ཡཐཱབྷཱུཏཾ ཛཱནཱཏི པསྶཏི, པརཏྠམྤི…པེ… ཨུབྷཡཏྠམྤི… དཱིགྷརཏྟཾ ཨསཛ྄ཛྷཱཡཀཏཱཔི མནྟཱ པཊིབྷནྟི, པགེཝ སཛ྄ཛྷཱཡཀཏཱ.

‘‘པུན ཙཔརཾ, བྲཱཧྨཎ, ཡསྨིཾ སམཡེ ན ཐིནམིདྡྷཔརིཡུཊྛིཏེན ཙེཏསཱ ཝིཧརཏི ན ཐིནམིདྡྷཔརེཏེན, ཨུཔྤནྣསྶ ཙ ཐིནམིདྡྷསྶ ནིསྶརཎཾ ཡཐཱབྷཱུཏཾ པཛཱནཱཏི, ཨཏྟཏྠམྤི ཏསྨིཾ སམཡེ ཡཐཱབྷཱུཏཾ ཛཱནཱཏི པསྶཏི, པརཏྠམྤི…པེ… ཨུབྷཡཏྠམྤི … དཱིགྷརཏྟཾ ཨསཛ྄ཛྷཱཡཀཏཱཔི མནྟཱ པཊིབྷནྟི, པགེཝ སཛ྄ཛྷཱཡཀཏཱ.

‘‘སེཡྻཐཱཔི, བྲཱཧྨཎ, ཨུདཔཏྟོ ན སེཝཱལཔཎཀཔརིཡོནདྡྷོ. ཏཏྠ ཙཀྑུམཱ པུརིསོ སཀཾ མུཁནིམིཏྟཾ པཙྩཝེཀྑམཱནོ ཡཐཱབྷཱུཏཾ ཛཱནེཡྻ པསྶེཡྻ. ཨེཝམེཝ ཁོ, བྲཱཧྨཎ, ཡསྨིཾ སམཡེ ན ཐིནམིདྡྷཔརིཡུཊྛིཏེན ཙེཏསཱ ཝིཧརཏི ན ཐིནམིདྡྷཔརེཏེན, ཨུཔྤནྣསྶ ཙ ཐིནམིདྡྷསྶ ནིསྶརཎཾ ཡཐཱབྷཱུཏཾ པཛཱནཱཏི, ཨཏྟཏྠམྤི ཏསྨིཾ སམཡེ ཡཐཱབྷཱུཏཾ ཛཱནཱཏི པསྶཏི, པརཏྠམྤི…པེ… ཨུབྷཡཏྠམྤི… དཱིགྷརཏྟཾ ཨསཛ྄ཛྷཱཡཀཏཱཔི མནྟཱ པཊིབྷནྟི, པགེཝ སཛ྄ཛྷཱཡཀཏཱ.

‘‘པུན ཙཔརཾ, བྲཱཧྨཎ, ཡསྨིཾ སམཡེ ན ཨུདྡྷཙྩཀུཀྐུཙྩཔརིཡུཊྛིཏེན ཙེཏསཱ ཝིཧརཏི ན ཨུདྡྷཙྩཀུཀྐུཙྩཔརེཏེན, ཨུཔྤནྣསྶ ཙ ཨུདྡྷཙྩཀུཀྐུཙྩསྶ ནིསྶརཎཾ ཡཐཱབྷཱུཏཾ པཛཱནཱཏི, ཨཏྟཏྠམྤི ཏསྨིཾ སམཡེ ཡཐཱབྷཱུཏཾ ཛཱནཱཏི པསྶཏི, པརཏྠམྤི…པེ… ཨུབྷཡཏྠམྤི… དཱིགྷརཏྟཾ ཨསཛ྄ཛྷཱཡཀཏཱཔི མནྟཱ པཊིབྷནྟི, པགེཝ སཛ྄ཛྷཱཡཀཏཱ.

‘‘སེཡྻཐཱཔི, བྲཱཧྨཎ, ཨུདཔཏྟོ ན ཝཱཏེརིཏོ ན ཙལིཏོ ན བྷནྟོ ན ཨཱུམིཛཱཏོ. ཏཏྠ ཙཀྑུམཱ པུརིསོ སཀཾ མུཁནིམིཏྟཾ པཙྩཝེཀྑམཱནོ ཡཐཱབྷཱུཏཾ ཛཱནེཡྻ པསྶེཡྻ. ཨེཝམེཝ ཁོ, བྲཱཧྨཎ, ཡསྨིཾ སམཡེ ན ཨུདྡྷཙྩཀུཀྐུཙྩཔརིཡུཊྛིཏེན ཙེཏསཱ ཝིཧརཏི ན ཨུདྡྷཙྩཀུཀྐུཙྩཔརེཏེན, ཨུཔྤནྣསྶ ཙ ཨུདྡྷཙྩཀུཀྐུཙྩསྶ ནིསྶརཎཾ ཡཐཱབྷཱུཏཾ པཛཱནཱཏི, ཨཏྟཏྠམྤི ཏསྨིཾ སམཡེ ཡཐཱབྷཱུཏཾ ཛཱནཱཏི པསྶཏི, པརཏྠམྤི…པེ… ཨུབྷཡཏྠམྤི… དཱིགྷརཏྟཾ ཨསཛ྄ཛྷཱཡཀཏཱཔི མནྟཱ པཊིབྷནྟི, པགེཝ སཛ྄ཛྷཱཡཀཏཱ.

‘‘པུན ཙཔརཾ, བྲཱཧྨཎ, ཡསྨིཾ སམཡེ ན ཝིཙིཀིཙྪཱཔརིཡུཊྛིཏེན ཙེཏསཱ ཝིཧརཏི ན ཝིཙིཀིཙྪཱཔརེཏེན, ཨུཔྤནྣཱཡ ཙ ཝིཙིཀིཙྪཱཡ ནིསྶརཎཾ ཡཐཱབྷཱུཏཾ པཛཱནཱཏི [པཛཱནཱཏི པསྶཏི (སྱཱ.)], ཨཏྟཏྠམྤི ཏསྨིཾ སམཡེ ཡཐཱབྷཱུཏཾ ཛཱནཱཏི པསྶཏི, པརཏྠམྤི ཏསྨིཾ སམཡེ ཡཐཱབྷཱུཏཾ ཛཱནཱཏི པསྶཏི; ཨུབྷཡཏྠམྤི ཏསྨིཾ སམཡེ ཡཐཱབྷཱུཏཾ ཛཱནཱཏི པསྶཏི; དཱིགྷརཏྟཾ ཨསཛ྄ཛྷཱཡཀཏཱཔི མནྟཱ པཊིབྷནྟི, པགེཝ སཛ྄ཛྷཱཡཀཏཱ.

‘‘སེཡྻཐཱཔི, བྲཱཧྨཎ, ཨུདཔཏྟོ ཨཙྪོ ཝིཔྤསནྣོ ཨནཱཝིལོ ཨཱལོཀེ ནིཀྑིཏྟོ. ཏཏྠ ཙཀྑུམཱ པུརིསོ སཀཾ མུཁནིམིཏྟཾ པཙྩཝེཀྑམཱནོ ཡཐཱབྷཱུཏཾ ཛཱནེཡྻ པསྶེཡྻ. ཨེཝམེཝ ཁོ, བྲཱཧྨཎ, ཡསྨིཾ སམཡེ ན ཝིཙིཀིཙྪཱཔརིཡུཊྛིཏེན ཙེཏསཱ ཝིཧརཏི ན ཝིཙིཀིཙྪཱཔརེཏེན, ཨུཔྤནྣཱཡ ཙ ཝིཙིཀིཙྪཱཡ ནིསྶརཎཾ ཡཐཱབྷཱུཏཾ པཛཱནཱཏི, ཨཏྟཏྠམྤི ཏསྨིཾ སམཡེ ཡཐཱབྷཱུཏཾ ཛཱནཱཏི པསྶཏི, པརཏྠམྤི ཏསྨིཾ སམཡེ ཡཐཱབྷཱུཏཾ ཛཱནཱཏི པསྶཏི, ཨུབྷཡཏྠམྤི ཏསྨིཾ སམཡེ ཡཐཱབྷཱུཏཾ ཛཱནཱཏི པསྶཏི; དཱིགྷརཏྟཾ ཨསཛ྄ཛྷཱཡཀཏཱཔི མནྟཱ པཊིབྷནྟི, པགེཝ སཛ྄ཛྷཱཡཀཏཱ. ཨཡཾ ཁོ, བྲཱཧྨཎ, ཧེཏུ ཨཡཾ པཙྩཡོ ཡེནེཀདཱ དཱིགྷརཏྟཾ ཨསཛ྄ཛྷཱཡཀཏཱཔི མནྟཱ པཊིབྷནྟི, པགེཝ སཛ྄ཛྷཱཡཀཏཱ.

‘‘སཏྟིམེ, བྲཱཧྨཎ, བོཛ྄ཛྷངྒཱ ཨནཱཝརཎཱ ཨནཱིཝརཎཱ ཙེཏསོ ཨནུཔཀྐིལེསཱ བྷཱཝིཏཱ བཧུལཱིཀཏཱ ཝིཛྫཱཝིམུཏྟིཕལསཙྪིཀིརིཡཱཡ སཾཝཏྟནྟི. ཀཏམེ སཏྟ? སཏིསམྦོཛ྄ཛྷངྒོ ཁོ, བྲཱཧྨཎ, ཨནཱཝརཎོ ཨནཱིཝརཎོ ཙེཏསོ ཨནུཔཀྐིལེསོ བྷཱཝིཏོ བཧུལཱིཀཏོ ཝིཛྫཱཝིམུཏྟིཕལསཙྪིཀིརིཡཱཡ སཾཝཏྟཏི…པེ… ཨུཔེཀྑཱསམྦོཛ྄ཛྷངྒོ ཁོ, བྲཱཧྨཎ, ཨནཱཝརཎོ ཨནཱིཝརཎོ ཙེཏསོ ཨནུཔཀྐིལེསོ བྷཱཝིཏོ བཧུལཱིཀཏོ ཝིཛྫཱཝིམུཏྟིཕལསཙྪིཀིརིཡཱཡ སཾཝཏྟཏི. ཨིམེ ཁོ, བྲཱཧྨཎ, སཏྟ བོཛ྄ཛྷངྒཱ ཨནཱཝརཎཱ ཨནཱིཝརཎཱ ཙེཏསོ ཨནུཔཀྐིལེསཱ བྷཱཝིཏཱ བཧུལཱིཀཏཱ ཝིཛྫཱཝིམུཏྟིཕལསཙྪིཀིརིཡཱཡ སཾཝཏྟནྟཱི’’ཏི. ཨེཝཾ ཝུཏྟེ སངྒཱརཝོ བྲཱཧྨཎོ བྷགཝནྟཾ ཨེཏདཝོཙ – ‘‘ཨབྷིཀྐནྟཾ, བྷོ གོཏམ…པེ… ཨུཔཱསཀཾ མཾ བྷཝཾ གོཏམོ དྷཱརེཏུ ཨཛྫཏགྒེ པཱཎུཔེཏཾ སརཎཾ གཏ’’ནྟི. པཉྩམཾ.

༦. ཨབྷཡསུཏྟཾ

༢༣༧. ཨེཝཾ མེ སུཏཾ – ཨེཀཾ སམཡཾ བྷགཝཱ རཱཛགཧེ ཝིཧརཏི གིཛ྄ཛྷཀཱུཊེ པབྦཏེ. ཨཐ ཁོ ཨབྷཡོ རཱཛཀུམཱརོ ཡེན བྷགཝཱ ཏེནུཔསངྐམི; ཨུཔསངྐམིཏྭཱ བྷགཝནྟཾ ཨབྷིཝཱདེཏྭཱ ཨེཀམནྟཾ ནིསཱིདི. ཨེཀམནྟཾ ནིསིནྣོ ཁོ ཨབྷཡོ རཱཛཀུམཱརོ བྷགཝནྟཾ ཨེཏདཝོཙ – ‘‘པཱུརཎོ, བྷནྟེ, ཀསྶཔོ ཨེཝམཱཧ – ‘ནཏྠི ཧེཏུ, ནཏྠི པཙྩཡོ ཨཉྙཱཎཱཡ ཨདསྶནཱཡ. ཨཧེཏུ, ཨཔྤཙྩཡོ [ཨཔྤཙྩཡཱ (སཱི.), ཨཔྤཙྩཡཾ (?)] ཨཉྙཱཎཾ ཨདསྶནཾ ཧོཏི. ནཏྠི ཧེཏུ, ནཏྠི པཙྩཡོ ཉཱཎཱཡ དསྶནཱཡ. ཨཧེཏུ, ཨཔྤཙྩཡོ ཉཱཎཾ དསྶནཾ ཧོཏཱི’ཏི. ཨིདྷ བྷགཝཱ ཀིམཱཧཱ’’ཏི? ‘‘ཨཏྠི, རཱཛཀུམཱར, ཧེཏུ, ཨཏྠི པཙྩཡོ ཨཉྙཱཎཱཡ ཨདསྶནཱཡ. སཧེཏུ, སཔྤཙྩཡོ [སཔྤཙྩཡཱ (སཱི.), སཔྤཙྩཡཾ (?)] ཨཉྙཱཎཾ ཨདསྶནཾ ཧོཏི. ཨཏྠི, རཱཛཀུམཱར, ཧེཏུ, ཨཏྠི པཙྩཡོ ཉཱཎཱཡ དསྶནཱཡ. སཧེཏུ, སཔྤཙྩཡོ ཉཱཎཾ དསྶནཾ ཧོཏཱི’’ཏི.

‘‘ཀཏམོ པན, བྷནྟེ, ཧེཏུ, ཀཏམོ པཙྩཡོ ཨཉྙཱཎཱཡ ཨདསྶནཱཡ? ཀཐཾ སཧེཏུ, སཔྤཙྩཡོ ཨཉྙཱཎཾ ཨདསྶནཾ ཧོཏཱི’’ཏི? ‘‘ཡསྨིཾ ཁོ, རཱཛཀུམཱར, སམཡེ ཀཱམརཱགཔརིཡུཊྛིཏེན ཙེཏསཱ ཝིཧརཏི ཀཱམརཱགཔརེཏེན, ཨུཔྤནྣསྶ ཙ ཀཱམརཱགསྶ ནིསྶརཎཾ ཡཐཱབྷཱུཏཾ ན ཛཱནཱཏི ན པསྶཏི – ཨཡམྤི ཁོ, རཱཛཀུམཱར, ཧེཏུ, ཨཡཾ པཙྩཡོ ཨཉྙཱཎཱཡ ཨདསྶནཱཡ. ཨེཝམྤི སཧེཏུ སཔྤཙྩཡོ ཨཉྙཱཎཾ ཨདསྶནཾ ཧོཏི.

‘‘པུན ཙཔརཾ, རཱཛཀུམཱར, ཡསྨིཾ སམཡེ བྱཱཔཱདཔརིཡུཊྛིཏེན ཙེཏསཱ ཝིཧརཏི བྱཱཔཱདཔརེཏེན…པེ… ཐིནམིདྡྷཔརིཡུཊྛིཏེན… ཨུདྡྷཙྩཀུཀྐུཙྩཔརིཡུཊྛིཏེན… ཝིཙིཀིཙྪཱཔརིཡུཊྛིཏེན ཙེཏསཱ ཝིཧརཏི ཝིཙིཀིཙྪཱཔརེཏེན, ཨུཔྤནྣཱཡ ཙ ཝིཙིཀིཙྪཱཡ ནིསྶརཎཾ ཡཐཱབྷཱུཏཾ ན ཛཱནཱཏི ན པསྶཏི – ཨཡམྤི ཁོ, རཱཛཀུམཱར, ཧེཏུ, ཨཡཾ པཙྩཡོ ཨཉྙཱཎཱཡ ཨདསྶནཱཡ. ཨེཝམྤི སཧེཏུ སཔྤཙྩཡོ ཨཉྙཱཎཾ ཨདསྶནཾ ཧོཏཱི’’ཏི.

‘‘ཀོ ནཱམཱཡཾ, བྷནྟེ, དྷམྨཔརིཡཱཡོ’’ཏི? ‘‘ནཱིཝརཎཱ ནཱམེཏེ, རཱཛཀུམཱརཱ’’ཏི. ‘‘ཏགྒྷ, བྷགཝཱ, ནཱིཝརཎཱ; ཏགྒྷ, སུགཏ, ནཱིཝརཎཱ! ཨེཀམེཀེནཔི ཁོ, བྷནྟེ, ནཱིཝརཎེན ཨབྷིབྷཱུཏོ ཡཐཱབྷཱུཏཾ ན ཛཱནེཡྻ ན པསྶེཡྻ, ཀོ པན ཝཱདོ པཉྩཧི ནཱིཝརཎེཧི?

‘‘ཀཏམོ པན, བྷནྟེ, ཧེཏུ, ཀཏམོ པཙྩཡོ ཉཱཎཱཡ དསྶནཱཡ? ཀཐཾ སཧེཏུ, སཔྤཙྩཡོ ཉཱཎཾ དསྶནཾ ཧོཏཱི’’ཏི? ‘‘ཨིདྷ, རཱཛཀུམཱར, བྷིཀྑུ སཏིསམྦོཛ྄ཛྷངྒཾ བྷཱཝེཏི ཝིཝེཀནིསྶིཏཾ ཝིརཱགནིསྶིཏཾ ནིརོདྷནིསྶིཏཾ ཝོསྶགྒཔརིཎཱམིཾ. སོ སཏིསམྦོཛ྄ཛྷངྒཾ བྷཱཝིཏེན ཙིཏྟེན ཡཐཱབྷཱུཏཾ ཛཱནཱཏི པསྶཏི – ཨཡམྤི ཁོ, རཱཛཀུམཱར, ཧེཏུ, ཨཡཾ པཙྩཡོ ཉཱཎཱཡ དསྶནཱཡ. ཨེཝམྤི སཧེཏུ, སཔྤཙྩཡོ ཉཱཎཾ དསྶནཾ ཧོཏི.

‘‘པུན ཙཔརཾ, རཱཛཀུམཱར, བྷིཀྑུ…པེ… ཨུཔེཀྑཱསམྦོཛ྄ཛྷངྒཾ བྷཱཝེཏི ཝིཝེཀནིསྶིཏཾ ཝིརཱགནིསྶིཏཾ ནིརོདྷནིསྶིཏཾ ཝོསྶགྒཔརིཎཱམིཾ. སོ ཨུཔེཀྑཱསམྦོཛ྄ཛྷངྒཾ བྷཱཝིཏེན ཙིཏྟེན ཡཐཱབྷཱུཏཾ ཛཱནཱཏི པསྶཏི – ཨཡམྤི ཁོ, རཱཛཀུམཱར, ཧེཏུ, ཨཡཾ པཙྩཡོ ཉཱཎཱཡ དསྶནཱཡ. ཨེཝཾ སཧེཏུ, སཔྤཙྩཡོ ཉཱཎཾ དསྶནཾ ཧོཏཱི’’ཏི.

‘‘ཀོ ནཱམཱཡཾ, བྷནྟེ, དྷམྨཔརིཡཱཡོ’’ཏི? ‘‘བོཛ྄ཛྷངྒཱ ནཱམེཏེ, རཱཛཀུམཱརཱ’’ཏི. ‘‘ཏགྒྷ, བྷགཝཱ, བོཛ྄ཛྷངྒཱ; ཏགྒྷ, སུགཏ, བོཛ྄ཛྷངྒཱ! ཨེཀམེཀེནཔི ཁོ, བྷནྟེ, བོཛ྄ཛྷངྒེན སམནྣཱགཏོ ཡཐཱབྷཱུཏཾ ཛཱནེཡྻ པསྶེཡྻ, ཀོ པན ཝཱདོ སཏྟཧི བོཛ྄ཛྷངྒེཧི? ཡོཔི མེ, བྷནྟེ, གིཛ྄ཛྷཀཱུཊཾ པབྦཏཾ ཨཱརོཧནྟསྶ ཀཱཡཀིལམཐོ ཙིཏྟཀིལམཐོ, སོཔི མེ པཊིཔྤསྶདྡྷོ, དྷམྨོ ཙ མེ ཨབྷིསམིཏོ’’ཏི. ཚཊྛཾ.

སཱཀཙྪཝགྒོ ཚཊྛོ.

ཏསྶུདྡཱནཾ –

ཨཱཧཱརཱ པརིཡཱཡམགྒི, མེཏྟཾ སངྒཱརཝེན ཙ;

ཨབྷཡོ པུཙྪིཏོ པཉྷཾ, གིཛ྄ཛྷཀཱུཊམྷི པབྦཏེཏི.

༧. ཨཱནཱཔཱནཝགྒོ

༡. ཨཊྛིཀམཧཔྥལསུཏྟཾ

༢༣༨. སཱཝཏྠིནིདཱནཾ. ‘‘ཨཊྛིཀསཉྙཱ, བྷིཀྑཝེ, བྷཱཝིཏཱ བཧུལཱིཀཏཱ མཧཔྥལཱ ཧོཏི མཧཱནིསཾསཱ. ཀཐཾ བྷཱཝིཏཱ ཙ, བྷིཀྑཝེ, ཨཊྛིཀསཉྙཱ ཀཐཾ བཧུལཱིཀཏཱ མཧཔྥལཱ ཧོཏི མཧཱནིསཾསཱ? ཨིདྷ, བྷིཀྑཝེ, བྷིཀྑུ ཨཊྛིཀསཉྙཱསཧགཏཾ སཏིསམྦོཛ྄ཛྷངྒཾ བྷཱཝེཏི ཝིཝེཀནིསྶིཏཾ ཝིརཱགནིསྶིཏཾ ནིརོདྷནིསྶིཏཾ ཝོསྶགྒཔརིཎཱམིཾ…པེ… ཨཊྛིཀསཉྙཱསཧགཏཾ ཨུཔེཀྑཱསམྦོཛ྄ཛྷངྒཾ བྷཱཝེཏི ཝིཝེཀནིསྶིཏཾ ཝིརཱགནིསྶིཏཾ ནིརོདྷནིསྶིཏཾ ཝོསྶགྒཔརིཎཱམིཾ. ཨེཝཾ བྷཱཝིཏཱ ཁོ, བྷིཀྑཝེ, ཨཊྛིཀསཉྙཱ ཨེཝཾ བཧུལཱིཀཏཱ མཧཔྥལཱ ཧོཏི མཧཱནིསཾསཱ’’ཏི.

ཨཉྙཏརཕལསུཏྟཾ

‘‘ཨཊྛིཀསཉྙཱཡ, བྷིཀྑཝེ, བྷཱཝིཏཱཡ བཧུལཱིཀཏཱཡ དྭིནྣཾ ཕལཱནཾ ཨཉྙཏརཾ ཕལཾ པཱཊིཀངྑཾ – དིཊྛེཝ དྷམྨེ ཨཉྙཱ, སཏི ཝཱ ཨུཔཱདིསེསེ ཨནཱགཱམིཏཱ. ཀཐཾ བྷཱཝིཏཱཡ ཙ ཁོ, བྷིཀྑཝེ, ཨཊྛིཀསཉྙཱཡ ཀཐཾ བཧུལཱིཀཏཱཡ དྭིནྣཾ ཕལཱནཾ ཨཉྙཏརཾ ཕལཾ པཱཊིཀངྑཾ – དིཊྛེཝ དྷམྨེ ཨཉྙཱ, སཏི ཝཱ ཨུཔཱདིསེསེ ཨནཱགཱམིཏཱ? ཨིདྷ, བྷིཀྑཝེ, བྷིཀྑུ ཨཊྛིཀསཉྙཱསཧགཏཾ སཏིསམྦོཛ྄ཛྷངྒཾ བྷཱཝེཏི…པེ… ཨཊྛིཀསཉྙཱསཧགཏཾ ཨུཔེཀྑཱསམྦོཛ྄ཛྷངྒཾ བྷཱཝེཏི ཝིཝེཀནིསྶིཏཾ ཝིརཱགནིསྶིཏཾ ནིརོདྷནིསྶིཏཾ ཝོསྶགྒཔརིཎཱམིཾ. ཨེཝཾ བྷཱཝིཏཱཡ ཁོ, བྷིཀྑཝེ, ཨཊྛིཀསཉྙཱཡ ཨེཝཾ བཧུལཱིཀཏཱཡ དྭིནྣཾ ཕལཱནཾ ཨཉྙཏརཾ ཕལཾ པཱཊིཀངྑཾ – དིཊྛེཝ དྷམྨེ ཨཉྙཱ, སཏི ཝཱ ཨུཔཱདིསེསེ ཨནཱགཱམིཏཱ’’ཏི.

མཧཏྠསུཏྟཾ

‘‘ཨཊྛིཀསཉྙཱ, བྷིཀྑཝེ, བྷཱཝིཏཱ བཧུལཱིཀཏཱ མཧཏོ ཨཏྠཱཡ སཾཝཏྟཏི. ཀཐཾ བྷཱཝིཏཱ ཙ, བྷིཀྑཝེ, ཨཊྛིཀསཉྙཱ ཀཐཾ བཧུལཱིཀཏཱ མཧཏོ ཨཏྠཱཡ སཾཝཏྟཏི? ཨིདྷ, བྷིཀྑཝེ, བྷིཀྑུ ཨཊྛིཀསཉྙཱསཧགཏཾ སཏིསམྦོཛ྄ཛྷངྒཾ བྷཱཝེཏི…པེ… ཨཊྛིཀསཉྙཱསཧགཏཾ ཨུཔེཀྑཱསམྦོཛ྄ཛྷངྒཾ བྷཱཝེཏི ཝིཝེཀནིསྶིཏཾ ཝིརཱགནིསྶིཏཾ ནིརོདྷནིསྶིཏཾ ཝོསྶགྒཔརིཎཱམིཾ. ཨེཝཾ བྷཱཝིཏཱ ཁོ, བྷིཀྑཝེ, ཨཊྛིཀསཉྙཱ ཨེཝཾ བཧུལཱིཀཏཱ མཧཏོ ཨཏྠཱཡ སཾཝཏྟཏཱི’’ཏི.

ཡོགཀྑེམསུཏྟཾ

‘‘ཨཊྛིཀསཉྙཱ, བྷིཀྑཝེ, བྷཱཝིཏཱ བཧུལཱིཀཏཱ མཧཏོ ཡོགཀྑེམཱཡ སཾཝཏྟཏི. ཀཐཾ བྷཱཝིཏཱ ཙ, བྷིཀྑཝེ, ཨཊྛིཀསཉྙཱ ཀཐཾ བཧུལཱིཀཏཱ མཧཏོ ཡོགཀྑེམཱཡ སཾཝཏྟཏི? ཨིདྷ, བྷིཀྑཝེ, བྷིཀྑུ ཨཊྛིཀསཉྙཱསཧགཏཾ སཏིསམྦོཛ྄ཛྷངྒཾ བྷཱཝེཏི…པེ… ཨཊྛིཀསཉྙཱསཧགཏཾ ཨུཔེཀྑཱསམྦོཛ྄ཛྷངྒཾ བྷཱཝེཏི ཝིཝེཀནིསྶིཏཾ ཝིརཱགནིསྶིཏཾ ནིརོདྷནིསྶིཏཾ ཝོསྶགྒཔརིཎཱམིཾ. ཨེཝཾ བྷཱཝིཏཱ ཁོ, བྷིཀྑཝེ, ཨཊྛིཀསཉྙཱ ཨེཝཾ བཧུལཱིཀཏཱ མཧཏོ ཡོགཀྑེམཱཡ སཾཝཏྟཏཱི’’ཏི.

སཾཝེགསུཏྟཾ

‘‘ཨཊྛིཀསཉྙཱ, བྷིཀྑཝེ, བྷཱཝིཏཱ བཧུལཱིཀཏཱ མཧཏོ སཾཝེགཱཡ སཾཝཏྟཏི. ཀཐཾ བྷཱཝིཏཱ ཙ, བྷིཀྑཝེ, ཨཊྛིཀསཉྙཱ ཀཐཾ བཧུལཱིཀཏཱ མཧཏོ སཾཝེགཱཡ སཾཝཏྟཏི? ཨིདྷ, བྷིཀྑཝེ, བྷིཀྑུ ཨཊྛིཀསཉྙཱསཧགཏཾ སཏིསམྦོཛ྄ཛྷངྒཾ བྷཱཝེཏི…པེ… ཨཊྛིཀསཉྙཱསཧགཏཾ ཨུཔེཀྑཱསམྦོཛ྄ཛྷངྒཾ བྷཱཝེཏི ཝིཝེཀནིསྶིཏཾ ཝིརཱགནིསྶིཏཾ ནིརོདྷནིསྶིཏཾ ཝོསྶགྒཔརིཎཱམིཾ. ཨེཝཾ བྷཱཝིཏཱ ཁོ, བྷིཀྑཝེ, ཨཊྛིཀསཉྙཱ ཨེཝཾ བཧུལཱིཀཏཱ མཧཏོ སཾཝེགཱཡ སཾཝཏྟཏཱི’’ཏི.

ཕཱསུཝིཧཱརསུཏྟཾ

‘‘ཨཊྛིཀསཉྙཱ, བྷིཀྑཝེ, བྷཱཝིཏཱ བཧུལཱིཀཏཱ མཧཏོ ཕཱསུཝིཧཱརཱཡ སཾཝཏྟཏི. ཀཐཾ བྷཱཝིཏཱ ཙ, བྷིཀྑཝེ, ཨཊྛིཀསཉྙཱ ཀཐཾ བཧུལཱིཀཏཱ མཧཏོ ཕཱསུཝིཧཱརཱཡ སཾཝཏྟཏི? ཨིདྷ, བྷིཀྑཝེ, བྷིཀྑུ ཨཊྛིཀསཉྙཱསཧགཏཾ སཏིསམྦོཛ྄ཛྷངྒཾ བྷཱཝེཏི…པེ… ཨཊྛིཀསཉྙཱསཧགཏཾ ཨུཔེཀྑཱསམྦོཛ྄ཛྷངྒཾ བྷཱཝེཏི ཝིཝེཀནིསྶིཏཾ ཝིརཱགནིསྶིཏཾ ནིརོདྷནིསྶིཏཾ ཝོསྶགྒཔརིཎཱམིཾ. ཨེཝཾ བྷཱཝིཏཱ ཁོ, བྷིཀྑཝེ, ཨཊྛིཀསཉྙཱ ཨེཝཾ བཧུལཱིཀཏཱ མཧཏོ ཕཱསུཝིཧཱརཱཡ སཾཝཏྟཏཱི’’ཏི. པཋམཾ.

༢. པུལ༹ཝཀསུཏྟཾ

༢༣༩. ‘‘པུལ༹ཝཀསཉྙཱ [པུལུ༹ཝཀསཉྙཱ (ཀ.)], བྷིཀྑཝེ, བྷཱཝིཏཱ…པེ… དུཏིཡཾ.

༣. ཝིནཱིལཀསུཏྟཾ

༢༤༠. ‘‘ཝིནཱིལཀསཉྙཱ, བྷིཀྑཝེ…པེ… ཏཏིཡཾ.

༤. ཝིཙྪིདྡཀསུཏྟཾ

༢༤༡. ‘‘ཝིཙྪིདྡཀསཉྙཱ, བྷིཀྑཝེ…པེ… ཙཏུཏྠཾ.

༥. ཨུདྡྷུམཱཏཀསུཏྟཾ

༢༤༢. ‘‘ཨུདྡྷུམཱཏཀསཉྙཱ, བྷིཀྑཝེ…པེ… པཉྩམཾ.

༦. མེཏྟཱསུཏྟཾ

༢༤༣. ‘‘མེཏྟཱ, བྷིཀྑཝེ, བྷཱཝིཏཱ…པེ… ཚཊྛཾ.

༧. ཀརུཎཱསུཏྟཾ

༢༤༤. ‘‘ཀརུཎཱ, བྷིཀྑཝེ, བྷཱཝིཏཱ…པེ… སཏྟམཾ.

༨. མུདིཏཱསུཏྟཾ

༢༤༥. ‘‘མུདིཏཱ, བྷིཀྑཝེ, བྷཱཝིཏཱ…པེ… ཨཊྛམཾ.

༩. ཨུཔེཀྑཱསུཏྟཾ

༢༤༦. ‘‘ཨུཔེཀྑཱ, བྷིཀྑཝེ, བྷཱཝིཏཱ…པེ… ནཝམཾ.

༡༠. ཨཱནཱཔཱནསུཏྟཾ

༢༤༧. ‘‘ཨཱནཱཔཱནསྶཏི, བྷིཀྑཝེ, བྷཱཝིཏཱ…པེ… དསམཾ.

ཨཱནཱཔཱནཝགྒོ སཏྟམོ.

ཏསྶུདྡཱནཾ –

ཨཊྛིཀཔུལ༹ཝཀཾ ཝིནཱིལཀཾ, ཝིཙྪིདྡཀཾ ཨུདྡྷུམཱཏེན པཉྩམཾ;

མེཏྟཱ ཀརུཎཱ མུདིཏཱ ཨུཔེཀྑཱ, ཨཱནཱཔཱནེན ཏེ དསཱཏི.

༨. ནིརོདྷཝགྒོ

༡. ཨསུབྷསུཏྟཾ

༢༤༨. ‘‘ཨསུབྷསཉྙཱ, བྷིཀྑཝེ…པེ… པཋམཾ.

༢. མརཎསུཏྟཾ

༢༤༩. ‘‘མརཎསཉྙཱ, བྷིཀྑཝེ…པེ… དུཏིཡཾ.

༣. ཨཱཧཱརེཔཊིཀཱུལསུཏྟཾ

༢༥༠. ‘‘ཨཱཧཱརེ པཊིཀཱུལསཉྙཱ, བྷིཀྑཝེ…པེ… ཏཏིཡཾ.

༤. ཨནབྷིརཏིསུཏྟཾ

༢༥༡. ‘‘སབྦལོཀེ ཨནབྷིརཏིསཉྙཱ, བྷིཀྑཝེ…པེ… ཙཏུཏྠཾ.

༥. ཨནིཙྩསུཏྟཾ

༢༥༢. ‘‘ཨནིཙྩསཉྙཱ, བྷིཀྑཝེ…པེ… པཉྩམཾ.

༦. དུཀྑསུཏྟཾ

༢༥༣. ‘‘ཨནིཙྩེ དུཀྑསཉྙཱ, བྷིཀྑཝེ…པེ… ཚཊྛཾ.

༧. ཨནཏྟསུཏྟཾ

༢༥༤. ‘‘དུཀྑེ ཨནཏྟསཉྙཱ, བྷིཀྑཝེ…པེ… སཏྟམཾ.

༨. པཧཱནསུཏྟཾ

༢༥༥. ‘‘པཧཱནསཉྙཱ, བྷིཀྑཝེ…པེ… ཨཊྛམཾ.

༩. ཝིརཱགསུཏྟཾ

༢༥༦. ‘‘ཝིརཱགསཉྙཱ, བྷིཀྑཝེ…པེ… ནཝམཾ.

༡༠. ནིརོདྷསུཏྟཾ

༢༥༧. ‘‘ནིརོདྷསཉྙཱ, བྷིཀྑཝེ, བྷཱཝིཏཱ བཧུལཱིཀཏཱ མཧཔྥལཱ ཧོཏི མཧཱནིསཾསཱ. ཀཐཾ བྷཱཝིཏཱ ཙ, བྷིཀྑཝེ, ནིརོདྷསཉྙཱ ཀཐཾ བཧུལཱིཀཏཱ མཧཔྥལཱ ཧོཏི མཧཱནིསཾསཱ? ཨིདྷ, བྷིཀྑཝེ, བྷིཀྑུ ནིརོདྷསཉྙཱསཧགཏཾ སཏིསམྦོཛ྄ཛྷངྒཾ བྷཱཝེཏི…པེ… ནིརོདྷསཉྙཱསཧགཏཾ ཨུཔེཀྑཱསམྦོཛ྄ཛྷངྒཾ བྷཱཝེཏི ཝིཝེཀནིསྶིཏཾ ཝིརཱགནིསྶིཏཾ ནིརོདྷནིསྶིཏཾ ཝོསྶགྒཔརིཎཱམིཾ. ཨེཝཾ བྷཱཝིཏཱ ཁོ, བྷིཀྑཝེ, ནིརོདྷསཉྙཱ ཨེཝཾ བཧུལཱིཀཏཱ མཧཔྥལཱ ཧོཏི མཧཱནིསཾསཱཏི.

‘‘ནིརོདྷསཉྙཱཡ, བྷིཀྑཝེ, བྷཱཝིཏཱཡ བཧུལཱིཀཏཱཡ དྭིནྣཾ ཕལཱནཾ ཨཉྙཏརཾ ཕལཾ པཱཊིཀངྑཾ – དིཊྛེཝ དྷམྨེ ཨཉྙཱ, སཏི ཝཱ ཨུཔཱདིསེསེ ཨནཱགཱམིཏཱ. ཀཐཾ བྷཱཝིཏཱཡ, བྷིཀྑཝེ, ནིརོདྷསཉྙཱཡ ཀཐཾ བཧུལཱིཀཏཱཡ དྭིནྣཾ ཕལཱནཾ ཨཉྙཏརཾ ཕལཾ པཱཊིཀངྑཾ – དིཊྛེཝ དྷམྨེ ཨཉྙཱ, སཏི ཝཱ ཨུཔཱདིསེསེ ཨནཱགཱམིཏཱ? ཨིདྷ, བྷིཀྑཝེ, བྷིཀྑུ ནིརོདྷསཉྙཱསཧགཏཾ སཏིསམྦོཛ྄ཛྷངྒཾ བྷཱཝེཏི…པེ… ནིརོདྷསཉྙཱསཧགཏཾ ཨུཔེཀྑཱསམྦོཛ྄ཛྷངྒཾ བྷཱཝེཏི ཝིཝེཀནིསྶིཏཾ ཝིརཱགནིསྶིཏཾ ནིརོདྷནིསྶིཏཾ ཝོསྶགྒཔརིཎཱམིཾ. ཨེཝཾ བྷཱཝིཏཱཡ ཁོ, བྷིཀྑཝེ, ནིརོདྷསཉྙཱཡ ཨེཝཾ བཧུལཱིཀཏཱཡ དྭིནྣཾ ཕལཱནཾ ཨཉྙཏརཾ ཕལཾ པཱཊིཀངྑཾ – དིཊྛེཝ དྷམྨེ ཨཉྙཱ, སཏི ཝཱ ཨུཔཱདིསེསེ ཨནཱགཱམིཏཱ’’ཏི.

‘‘ནིརོདྷསཉྙཱ, བྷིཀྑཝེ, བྷཱཝིཏཱ བཧུལཱིཀཏཱ མཧཏོ ཨཏྠཱཡ སཾཝཏྟཏི, མཧཏོ ཡོགཀྑེམཱཡ སཾཝཏྟཏི, མཧཏོ སཾཝེགཱཡ སཾཝཏྟཏི, མཧཏོ ཕཱསུཝིཧཱརཱཡ སཾཝཏྟཏི. ཀཐཾ བྷཱཝིཏཱ ཙ, བྷིཀྑཝེ, ནིརོདྷསཉྙཱ ཀཐཾ བཧུལཱིཀཏཱ མཧཏོ ཨཏྠཱཡ སཾཝཏྟཏི, མཧཏོ ཡོགཀྑེམཱཡ སཾཝཏྟཏི, མཧཏོ སཾཝེགཱཡ སཾཝཏྟཏི, མཧཏོ ཕཱསུཝིཧཱརཱཡ སཾཝཏྟཏི? ཨིདྷ, བྷིཀྑཝེ, བྷིཀྑུ ནིརོདྷསཉྙཱསཧགཏཾ སཏིསམྦོཛ྄ཛྷངྒཾ བྷཱཝེཏི…པེ… ནིརོདྷསཉྙཱསཧགཏཾ ཨུཔེཀྑཱསམྦོཛ྄ཛྷངྒཾ བྷཱཝེཏི ཝིཝེཀནིསྶིཏཾ ཝིརཱགནིསྶིཏཾ ནིརོདྷནིསྶིཏཾ ཝོསྶགྒཔརིཎཱམིཾ. ཨེཝཾ བྷཱཝིཏཱ ཁོ, བྷིཀྑཝེ, ནིརོདྷསཉྙཱ ཨེཝཾ བཧུལཱིཀཏཱ མཧཏོ ཨཏྠཱཡ སཾཝཏྟཏི, མཧཏོ ཡོགཀྑེམཱཡ སཾཝཏྟཏི, མཧཏོ སཾཝེགཱཡ སཾཝཏྟཏི, མཧཏོ ཕཱསུཝིཧཱརཱཡ སཾཝཏྟཏཱི’’ཏི. དསམཾ.

ནིརོདྷཝགྒོ ཨཊྛམོ.

ཏསྶུདྡཱནཾ –

ཨསུབྷམརཎཨཱཧཱརེ, པཊིཀཱུལཨནབྷིརཏེན [པཊིཀཱུལེན ཙ སབྦལོཀེ (སྱཱ.)];

ཨནིཙྩདུཀྑཨནཏྟཔཧཱནཾ, ཝིརཱགནིརོདྷེན ཏེ དསཱཏི.

༩. གངྒཱཔེཡྻཱལཝགྒོ

༡-༡༢. གངྒཱནདཱིཨཱདིསུཏྟཾ

༢༥༨-༢༦༩. ‘‘སེཡྻཐཱཔི, བྷིཀྑཝེ, གངྒཱ ནདཱི པཱཙཱིནནིནྣཱ པཱཙཱིནཔོཎཱ པཱཙཱིནཔབྦྷཱརཱ; ཨེཝམེཝ ཁོ, བྷིཀྑཝེ, བྷིཀྑུ སཏྟ བོཛ྄ཛྷངྒེ བྷཱཝེནྟོ སཏྟ བོཛ྄ཛྷངྒེ བཧུལཱིཀརོནྟོ ནིབྦཱནནིནྣོ ཧོཏི ནིབྦཱནཔོཎོ ནིབྦཱནཔབྦྷཱརོ. ཀཐཉྩ, བྷིཀྑཝེ, བྷིཀྑུ སཏྟ བོཛ྄ཛྷངྒེ བྷཱཝེནྟོ སཏྟ བོཛ྄ཛྷངྒེ བཧུལཱིཀརོནྟོ ནིབྦཱནནིནྣོ ཧོཏི ནིབྦཱནཔོཎོ ནིབྦཱནཔབྦྷཱརོ? ཨིདྷ, བྷིཀྑཝེ, བྷིཀྑུ སཏིསམྦོཛ྄ཛྷངྒཾ བྷཱཝེཏི…པེ… ཨུཔེཀྑཱསམྦོཛ྄ཛྷངྒཾ བྷཱཝེཏི ཝིཝེཀནིསྶིཏཾ ཝིརཱགནིསྶིཏཾ ནིརོདྷནིསྶིཏཾ ཝོསྶགྒཔརིཎཱམིཾ…པེ… ཨེཝཾ ཁོ, བྷིཀྑཝེ, བྷིཀྑུ སཏྟ བོཛ྄ཛྷངྒེ བྷཱཝེནྟོ སཏྟ བོཛ྄ཛྷངྒེ བཧུལཱིཀརོནྟོ ནིབྦཱནནིནྣོ ཧོཏི ནིབྦཱནཔོཎོ ནིབྦཱནཔབྦྷཱརོ’’ཏི. (ཡཱཝ ཨེསནཱ པཱལི༹ ཝིཏྠཱརེཏབྦཱ).

གངྒཱཔེཡྻཱལཝགྒོ ནཝམོ.

ཏསྶུདྡཱནཾ –

པཱཙཱིནཏོ ནིནྣཱ, ཚ ནིནྣཱ ཙ སམུདྡཏོ;

དྭེཏེ ཚ དྭཱདས ཧོནྟི, ཝགྒོ ཏེན པཝུཙྩཏཱིཏི.

༡༠. ཨཔྤམཱདཝགྒོ

༡-༡༠. ཏཐཱགཏཱདིསུཏྟཾ

༢༧༠. ‘‘ཡཱཝཏཱ, བྷིཀྑཝེ, སཏྟཱ ཨཔདཱ ཝཱ དྭིཔདཱ ཝཱ ཙཏུཔྤདཱ ཝཱ བཧུཔྤདཱ ཝཱཏི ཝིཏྠཱརེཏབྦཾ.

ཨཔྤམཱདཝགྒོ དསམོ.

ཏསྶུདྡཱནཾ –

ཏཐཱགཏཾ པདཾ ཀཱུཊཾ, མཱུལཾ སཱརེན ཝསྶིཀཾ;

རཱཛཱ ཙནྡིམསཱུརིཡཱ ཙ, ཝཏྠེན དསམཾ པདནྟི.

(ཨཔྤམཱདཝགྒོ བོཛ྄ཛྷངྒསཾཡུཏྟསྶ བོཛ྄ཛྷངྒཝསེན ཝིཏྠཱརེཏབྦཱ).

༡༡. བལཀརཎཱིཡཝགྒོ

༡-༡༢. བལཱདིསུཏྟཾ

༢༨༠. ‘‘སེཡྻཐཱཔི, བྷིཀྑཝེ, ཡེ ཀེཙི བལཀརཎཱིཡཱ ཀམྨནྟཱ ཀརཱིཡནྟི…པེ….

བལཀརཎཱིཡཝགྒོ ཨེཀཱདསམོ.

ཏསྶུདྡཱནཾ –

བལཾ བཱིཛཉྩ ནཱགོ ཙ, རུཀྑོ ཀུམྦྷེན སཱུཀིཡཱ;

ཨཱཀཱསེན ཙ དྭེ མེགྷཱ, ནཱཝཱ ཨཱགནྟུཀཱ ནདཱིཏི.

(བལཀརཎཱིཡཝགྒོ བོཛ྄ཛྷངྒསཾཡུཏྟསྶ བོཛ྄ཛྷངྒཝསེན ཝིཏྠཱརེཏབྦཱ).

༡༢. ཨེསནཱཝགྒོ

༡-༡༠. ཨེསནཱདིསུཏྟཾ

༢༩༢. ‘‘ཏིསྶོ ཨིམཱ, བྷིཀྑཝེ, ཨེསནཱ. ཀཏམཱ ཏིསྶོ? ཀཱམེསནཱ, བྷཝེསནཱ, བྲཧྨཙརིཡེསནཱཏི ཝིཏྠཱརེཏབྦཾ.

ཨེསནཱཝགྒོ དྭཱདསམོ.

ཏསྶུདྡཱནཾ –

ཨེསནཱ ཝིདྷཱ ཨཱསཝོ, བྷཝོ ཙ དུཀྑཏཱ ཏིསྶོ;

ཁིལཾ མལཉྩ ནཱིགྷོ ཙ, ཝེདནཱ ཏཎྷཱ ཏསིནཱཡ ཙཱཏི.

(བོཛ྄ཛྷངྒསཾཡུཏྟསྶ ཨེསནཱཔེཡྻཱལཾ ཝིཝེཀནིསྶིཏཏོ ཝིཏྠཱརེཏབྦཾ).

༡༣. ཨོགྷཝགྒོ

༡-༨. ཨོགྷཱདིསུཏྟཾ

༣༠༢. ‘‘ཙཏྟཱརོམེ བྷིཀྑཝེ, ཨོགྷཱ. ཀཏམེ ཙཏྟཱརོ? ཀཱམོགྷོ, བྷཝོགྷོ, དིཊྛོགྷོ, ཨཝིཛྫོགྷོཏི ཝིཏྠཱརེཏབྦཾ.

༡༠. ཨུདྡྷམྦྷཱགིཡསུཏྟཾ

༣༡༡. སཱཝཏྠིནིདཱནཾ. ‘‘པཉྩིམཱནི, བྷིཀྑཝེ, ཨུདྡྷམྦྷཱགིཡཱནི སཾཡོཛནཱནི. ཀཏམཱནི པཉྩ? རཱུཔརཱགོ, ཨརཱུཔརཱགོ, མཱནོ, ཨུདྡྷཙྩཾ, ཨཝིཛྫཱ – ཨིམཱནི ཁོ, བྷིཀྑཝེ, པཉྩུདྡྷམྦྷཱགིཡཱནི སཾཡོཛནཱནི. ཨིམེསཾ ཁོ, བྷིཀྑཝེ, པཉྩནྣཾ ཨུདྡྷམྦྷཱགིཡཱནཾ སཾཡོཛནཱནཾ ཨབྷིཉྙཱཡ པརིཉྙཱཡ པརིཀྑཡཱཡ པཧཱནཱཡ སཏྟ བོཛ྄ཛྷངྒཱ བྷཱཝེཏབྦཱ. ཀཏམེ སཏྟ? ཨིདྷ, བྷིཀྑཝེ, བྷིཀྑུ སཏིསམྦོཛ྄ཛྷངྒཾ བྷཱཝེཏི ཝིཝེཀནིསྶིཏཾ ཝིརཱགནིསྶིཏཾ ནིརོདྷནིསྶིཏཾ ཝོསྶགྒཔརིཎཱམིཾ…པེ… ཨུཔེཀྑཱསམྦོཛ྄ཛྷངྒཾ བྷཱཝེཏི རཱགཝིནཡཔརིཡོསཱནཾ དོསཝིནཡཔརིཡོསཱནཾ མོཧཝིནཡཔརིཡོསཱནཾ… ཨམཏོགདྷཾ ཨམཏཔརཱཡནཾ ཨམཏཔརིཡོསཱནཾ… ནིབྦཱནནིནྣཾ ནིབྦཱནཔོཎཾ ནིབྦཱནཔབྦྷཱརཾ. ཨིམེསཾ ཁོ, བྷིཀྑཝེ, བྷིཀྑུ པཉྩནྣཾ ཨུདྡྷམྦྷཱགིཡཱནཾ སཾཡོཛནཱནཾ ཨབྷིཉྙཱཡ པརིཉྙཱཡ པརིཀྑཡཱཡ པཧཱནཱཡ ཨིམེ སཏྟ བོཛ྄ཛྷངྒཱ བྷཱཝེཏབྦཱ’’ཏི. དསམཾ.

ཨོགྷཝགྒོ ཏེརསམོ.

ཏསྶུདྡཱནཾ –

ཨོགྷོ ཡོགོ ཨུཔཱདཱནཾ, གནྠཱ ཨནུསཡེན ཙ;

ཀཱམགུཎཱ ནཱིཝརཎཱ, ཁནྡྷཱ ཨོརུདྡྷམྦྷཱགིཡཱནཱིཏི.

༡༤. པུནགངྒཱཔེཡྻཱལཝགྒོ

༣༡༢-༣༢༣

པུནགངྒཱནདཱིཨཱདིསུཏྟཾ

ཝགྒོ ཙུདྡསམོ.

ཨུདྡཱནཾ –

པཱཙཱིནཏོ ནིནྣཱ, ཚ ནིནྣཱ ཙ སམུདྡཏོ;

དྭེཏེ ཚ དྭཱདས ཧོནྟི, ཝགྒོ ཏེན པཝུཙྩཏཱིཏི.

(བོཛ྄ཛྷངྒསཾཡུཏྟསྶ གངྒཱཔེཡྻཱལཾ རཱགཝསེན ཝིཏྠཱརེཏབྦཾ).

༡༥. པུནཨཔྤམཱདཝགྒོ

༣༢༤-༣༣༣

ཏཐཱགཏཱདིསུཏྟཾ

པནྣརསམོ.

ཨུདྡཱནཾ –

ཏཐཱགཏཾ པདཾ ཀཱུཊཾ, མཱུལཾ སཱརེན ཝསྶིཀཾ;

རཱཛཱ ཙནྡིམསཱུརིཡཱ ཙ, ཝཏྠེན དསམཾ པདནྟི.

(ཨཔྤམཱདཝགྒོ རཱགཝསེན ཝིཏྠཱརེཏབྦོ).

༡༦. པུནབལཀརཎཱིཡཝགྒོ

༣༣༤-༣༤༥

པུནབལཱདིསུཏྟཾ

སོལ༹སམོ.

ཨུདྡཱནཾ –

བལཾ བཱིཛཉྩ ནཱགོ ཙ, རུཀྑོ ཀུམྦྷེན སཱུཀིཡཱ;

ཨཱཀཱསེན ཙ དྭེ མེགྷཱ, ནཱཝཱ ཨཱགནྟུཀཱ ནདཱིཏི.

(བོཛ྄ཛྷངྒསཾཡུཏྟསྶ བལཀརཎཱིཡཝགྒོ རཱགཝསེན ཝིཏྠཱརེཏབྦོ).

༡༧. པུནཨེསནཱཝགྒོ

༣༤༦-༣༥༦

པུནཨེསནཱདིསུཏྟཾ

པུནཨེསནཱཝགྒོ སཏྟརསམོ.

ཨུདྡཱནཾ –

ཨེསནཱ ཝིདྷཱ ཨཱསཝོ, བྷཝོ ཙ དུཀྑཏཱ ཏིསྶོ;

ཁིལཾ མལཉྩ ནཱིགྷོ ཙ, ཝེདནཱཏཎྷཱ ཏསིནཱཡ ཙཱཏི.

༡༨. པུནཨོགྷཝགྒོ

༣༥༧-༣༦༦

པུནཨོགྷཱདིསུཏྟཾ

བོཛ྄ཛྷངྒསཾཡུཏསྶ པུནཨོགྷཝགྒོ ཨཊྛཱརསམོ.

ཨུདྡཱནཾ –

ཨོགྷོ ཡོགོ ཨུཔཱདཱནཾ, གནྠཱ ཨནུསཡེན ཙ;

ཀཱམགུཎཱ ནཱིཝརཎཱ, ཁནྡྷཱ ཨོརུདྡྷམྦྷཱགིཡཱནཱིཏི.

(རཱགཝིནཡཔརིཡོསཱན-དོསཝིནཡཔརིཡོསཱན-མོཧཝིནཡཔརིཡོསཱནཝགྒོ ཝིཏྠཱརེཏབྦོ). (ཡདཔི མགྒསཾཡུཏྟཾ ཝིཏྠཱརེཏབྦཾ, ཏདཔི བོཛ྄ཛྷངྒསཾཡུཏྟཾ ཝིཏྠཱརེཏབྦཾ).

བོཛ྄ཛྷངྒསཾཡུཏྟཾ དུཏིཡཾ.

༣. སཏིཔཊྛཱནསཾཡུཏྟཾ

༡. ཨམྦཔཱལིཝགྒོ

༡. ཨམྦཔཱལིསུཏྟཾ

༣༦༧. ཨེཝཾ མེ སུཏཾ – ཨེཀཾ སམཡཾ བྷགཝཱ ཝེསཱལིཡཾ ཝིཧརཏི ཨམྦཔཱལིཝནེ. ཏཏྲ ཁོ བྷགཝཱ བྷིཀྑཱུ ཨཱམནྟེསི – ‘‘བྷིཀྑཝོ’’ཏི. ‘‘བྷདནྟེ’’ཏི ཏེ བྷིཀྑཱུ བྷགཝཏོ པཙྩསྶོསུཾ. བྷགཝཱ ཨེཏདཝོཙ –

‘‘ཨེཀཱཡནོ ཨཡཾ, བྷིཀྑཝེ, མགྒོ སཏྟཱནཾ ཝིསུདྡྷིཡཱ སོཀཔརིདེཝཱནཾ སམཏིཀྐམཱཡ དུཀྑདོམནསྶཱནཾ ཨཏྠངྒམཱཡ ཉཱཡསྶ ཨདྷིགམཱཡ ནིབྦཱནསྶ སཙྪིཀིརིཡཱཡ, ཡདིདཾ – ཙཏྟཱརོ སཏིཔཊྛཱནཱ. ཀཏམེ ཙཏྟཱརོ? ཨིདྷ, བྷིཀྑཝེ, བྷིཀྑུ ཀཱཡེ ཀཱཡཱནུཔསྶཱི ཝིཧརཏི ཨཱཏཱཔཱི སམྤཛཱནོ སཏིམཱ, ཝིནེཡྻ ལོཀེ ཨབྷིཛ྄ཛྷཱདོམནསྶཾ; ཝེདནཱསུ ཝེདནཱནུཔསྶཱི ཝིཧརཏི ཨཱཏཱཔཱི སམྤཛཱནོ སཏིམཱ, ཝིནེཡྻ ལོཀེ ཨབྷིཛ྄ཛྷཱདོམནསྶཾ; ཙིཏྟེ ཙིཏྟཱནུཔསྶཱི ཝིཧརཏི ཨཱཏཱཔཱི སམྤཛཱནོ སཏིམཱ, ཝིནེཡྻ ལོཀེ ཨབྷིཛ྄ཛྷཱདོམནསྶཾ; དྷམྨེསུ དྷམྨཱནུཔསྶཱི ཝིཧརཏི ཨཱཏཱཔཱི སམྤཛཱནོ སཏིམཱ, ཝིནེཡྻ ལོཀེ ཨབྷིཛ྄ཛྷཱདོམནསྶཾ. ཨེཀཱཡནོ ཨཡཾ, བྷིཀྑཝེ, མགྒོ སཏྟཱནཾ ཝིསུདྡྷིཡཱ སོཀཔརིདེཝཱནཾ སམཏིཀྐམཱཡ དུཀྑདོམནསྶཱནཾ ཨཏྠངྒམཱཡ ཉཱཡསྶ ཨདྷིགམཱཡ ནིབྦཱནསྶ སཙྪིཀིརིཡཱཡ, ཡདིདཾ – ཙཏྟཱརོ སཏིཔཊྛཱནཱ’’ཏི.

ཨིདམཝོཙ བྷགཝཱ. ཨཏྟམནཱ ཏེ བྷིཀྑཱུ བྷགཝཏོ བྷཱསིཏཾ ཨབྷིནནྡུནྟི. པཋམཾ.

༢. སཏིསུཏྟཾ

༣༦༨. ཨེཀཾ སམཡཾ བྷགཝཱ ཝེསཱལིཡཾ ཝིཧརཏི ཨམྦཔཱལིཝནེ. ཏཏྲ ཁོ བྷགཝཱ བྷིཀྑཱུ ཨཱམནྟེསི – ‘‘བྷིཀྑཝོ’’ཏི. ‘‘བྷདནྟེ’’ཏི ཏེ བྷིཀྑཱུ བྷགཝཏོ པཙྩསྶོསུཾ. བྷགཝཱ ཨེཏདཝོཙ –

‘‘སཏོ, བྷིཀྑཝེ, བྷིཀྑུ ཝིཧརེཡྻ སམྤཛཱནོ. ཨཡཾ ཝོ ཨམྷཱཀཾ ཨནུསཱསནཱི. ཀཐཉྩ, བྷིཀྑཝེ, བྷིཀྑུ སཏོ ཧོཏི? ཨིདྷ, བྷིཀྑཝེ, བྷིཀྑུ ཀཱཡེ ཀཱཡཱནུཔསྶཱི ཝིཧརཏི ཨཱཏཱཔཱི སམྤཛཱནོ སཏིམཱ, ཝིནེཡྻ ལོཀེ ཨབྷིཛ྄ཛྷཱདོམནསྶཾ; ཝེདནཱསུ…པེ… ཙིཏྟེ…པེ… དྷམྨེསུ དྷམྨཱནུཔསྶཱི ཝིཧརཏི ཨཱཏཱཔཱི སམྤཛཱནོ སཏིམཱ, ཝིནེཡྻ ལོཀེ ཨབྷིཛ྄ཛྷཱདོམནསྶཾ. ཨེཝཾ ཁོ, བྷིཀྑཝེ, བྷིཀྑུ སཏོ ཧོཏི.

‘‘ཀཐཉྩ, བྷིཀྑཝེ, བྷིཀྑུ སམྤཛཱནོ ཧོཏི? ཨིདྷ, བྷིཀྑཝེ, བྷིཀྑུ ཨབྷིཀྐནྟེ པཊིཀྐནྟེ སམྤཛཱནཀཱརཱི ཧོཏི, ཨཱལོཀིཏེ ཝིལོཀིཏེ སམྤཛཱནཀཱརཱི ཧོཏི, སམིཉྫིཏེ པསཱརིཏེ སམྤཛཱནཀཱརཱི ཧོཏི, སངྒྷཱཊིཔཏྟཙཱིཝརདྷཱརཎེ སམྤཛཱནཀཱརཱི ཧོཏི, ཨསིཏེ པཱིཏེ ཁཱཡིཏེ སཱཡིཏེ སམྤཛཱནཀཱརཱི ཧོཏི, ཨུཙྩཱརཔསྶཱཝཀམྨེ སམྤཛཱནཀཱརཱི ཧོཏི, གཏེ ཋིཏེ ནིསིནྣེ སུཏྟེ ཛཱགརིཏེ བྷཱསིཏེ ཏུཎྷཱིབྷཱཝེ སམྤཛཱནཀཱརཱི ཧོཏི. ཨེཝཾ ཁོ, བྷིཀྑཝེ, བྷིཀྑུ སམྤཛཱནཀཱརཱི ཧོཏི. སཏོ, བྷིཀྑཝེ, བྷིཀྑུ ཝིཧརེཡྻ སམྤཛཱནོ. ཨཡཾ ཝོ ཨམྷཱཀཾ ཨནུསཱསནཱི’’ཏི. དུཏིཡཾ.

༣. བྷིཀྑུསུཏྟཾ

༣༦༩. ཨེཀཾ སམཡཾ བྷགཝཱ སཱཝཏྠིཡཾ ཝིཧརཏི ཛེཏཝནེ ཨནཱཐཔིཎྜིཀསྶ ཨཱརཱམེ. ཨཐ ཁོ ཨཉྙཏརོ བྷིཀྑུ ཡེན བྷགཝཱ ཏེནུཔསངྐམི; ཨུཔསངྐམིཏྭཱ བྷགཝནྟཾ ཨབྷིཝཱདེཏྭཱ ཨེཀམནྟཾ ནིསཱིདི. ཨེཀམནྟཾ ནིསིནྣོ ཁོ སོ བྷིཀྑུ བྷགཝནྟཾ ཨེཏདཝོཙ – ‘‘སཱདྷུ མེ, བྷནྟེ, བྷགཝཱ སཾཁིཏྟེན དྷམྨཾ དེསེཏུ, ཡམཧཾ བྷགཝཏོ དྷམྨཾ སུཏྭཱ ཨེཀོ ཝཱུཔཀཊྛོ ཨཔྤམཏྟོ ཨཱཏཱཔཱི པཧིཏཏྟོ ཝིཧརེཡྻ’’ནྟི. ‘‘ཨེཝམེཝ པནིདྷེཀཙྩེ མོགྷཔུརིསཱ མཉྩེཝ [མམེཝ (སཱི.)] ཨཛ྄ཛྷེསནྟི, དྷམྨེ ཙ བྷཱསིཏེ མམེཝ ཨནུབནྡྷིཏབྦཾ མཉྙནྟཱི’’ཏི. ‘‘དེསེཏུ མེ, བྷནྟེ, བྷགཝཱ སཾཁིཏྟེན དྷམྨཾ, དེསེཏུ སུགཏོ སཾཁིཏྟེན དྷམྨཾ. ཨཔྤེཝ ནཱམཱཧཾ བྷགཝཏོ བྷཱསིཏསྶ ཨཏྠཾ ཛཱནེཡྻཾ, ཨཔྤེཝ ནཱམཱཧཾ བྷགཝཏོ བྷཱསིཏསྶ དཱཡཱདོ ཨསྶ’’ནྟི. ‘‘ཏསྨཱཏིཧ ཏྭཾ, བྷིཀྑུ, ཨཱདིམེཝ ཝིསོདྷེཧི ཀུསལེསུ དྷམྨེསུ. ཀོ ཙཱདི ཀུསལཱནཾ དྷམྨཱནཾ? སཱིལཉྩ སུཝིསུདྡྷཾ, དིཊྛི ཙ ཨུཛུཀཱ. ཡཏོ ཁོ ཏེ, བྷིཀྑུ, སཱིལཉྩ སུཝིསུདྡྷཾ བྷཝིསྶཏི དིཊྛི ཙ ཨུཛུཀཱ, ཏཏོ ཏྭཾ, བྷིཀྑུ, སཱིལཾ ནིསྶཱཡ སཱིལེ པཏིཊྛཱཡ ཙཏྟཱརོ སཏིཔཊྛཱནེ ཏིཝིདྷེན བྷཱཝེཡྻཱསི.

ཀཏམེ ཙཏྟཱརོ? ཨིདྷ ཏྭཾ, བྷིཀྑུ, ཨཛ྄ཛྷཏྟཾ ཝཱ ཀཱཡེ ཀཱཡཱནུཔསྶཱི ཝིཧརཱཧི ཨཱཏཱཔཱི སམྤཛཱནོ སཏིམཱ, ཝིནེཡྻ ལོཀེ ཨབྷིཛ྄ཛྷཱདོམནསྶཾ; བཧིདྡྷཱ ཝཱ ཀཱཡེ ཀཱཡཱནུཔསྶཱི ཝིཧརཱཧི ཨཱཏཱཔཱི སམྤཛཱནོ སཏིམཱ, ཝིནེཡྻ ལོཀེ ཨབྷིཛ྄ཛྷཱདོམནསྶཾ; ཨཛ྄ཛྷཏྟབཧིདྡྷཱ ཝཱ ཀཱཡེ ཀཱཡཱནུཔསྶཱི ཝིཧརཱཧི ཨཱཏཱཔཱི སམྤཛཱནོ སཏིམཱ, ཝིནེཡྻ ལོཀེ ཨབྷིཛ྄ཛྷཱདོམནསྶཾ. ཨཛ྄ཛྷཏྟཾ ཝཱ ཝེདནཱསུ…པེ… བཧིདྡྷཱ ཝཱ ཝེདནཱསུ…པེ… ཨཛ྄ཛྷཏྟབཧིདྡྷཱ ཝཱ ཝེདནཱསུ ཝེདནཱནུཔསྶཱི ཝིཧརཱཧི ཨཱཏཱཔཱི སམྤཛཱནོ སཏིམཱ, ཝིནེཡྻ ལོཀེ ཨབྷིཛ྄ཛྷཱདོམནསྶཾ. ཨཛ྄ཛྷཏྟཾ ཝཱ ཙིཏྟེ…པེ… བཧིདྡྷཱ ཝཱ ཙིཏྟེ…པེ… ཨཛ྄ཛྷཏྟབཧིདྡྷཱ ཝཱ ཙིཏྟེ ཙིཏྟཱནུཔསྶཱི ཝིཧརཱཧི ཨཱཏཱཔཱི སམྤཛཱནོ སཏིམཱ, ཝིནེཡྻ ལོཀེ ཨབྷིཛ྄ཛྷཱདོམནསྶཾ. ཨཛ྄ཛྷཏྟཾ ཝཱ དྷམྨེསུ…པེ… བཧིདྡྷཱ ཝཱ དྷམྨེསུ…པེ… ཨཛ྄ཛྷཏྟབཧིདྡྷཱ ཝཱ དྷམྨེསུ དྷམྨཱནུཔསྶཱི ཝིཧརཱཧི ཨཱཏཱཔཱི སམྤཛཱནོ སཏིམཱ, ཝིནེཡྻ ལོཀེ ཨབྷིཛ྄ཛྷཱདོམནསྶཾ. ཡཏོ ཁོ ཏྭཾ, བྷིཀྑུ, སཱིལཾ ནིསྶཱཡ སཱིལེ པཏིཊྛཱཡ ཨིམེ ཙཏྟཱརོ སཏིཔཊྛཱནེ ཨེཝཾ ཏིཝིདྷེན བྷཱཝེསྶསི, ཏཏོ ཏུཡ྄ཧཾ, བྷིཀྑུ, ཡཱ རཏྟི ཝཱ དིཝསོ ཝཱ ཨཱགམིསྶཏི ཝུདྡྷིཡེཝ པཱཊིཀངྑཱ ཀུསལེསུ དྷམྨེསུ, ནོ པརིཧཱནཱི’’ཏི.

ཨཐ ཁོ སོ བྷིཀྑུ བྷགཝཏོ བྷཱསིཏཾ ཨབྷིནནྡིཏྭཱ ཨནུམོདིཏྭཱ ཨུཊྛཱཡཱསནཱ བྷགཝནྟཾ ཨབྷིཝཱདེཏྭཱ པདཀྑིཎཾ ཀཏྭཱ པཀྐཱམི. ཨཐ ཁོ སོ བྷིཀྑུ ཨེཀོ ཝཱུཔཀཊྛོ ཨཔྤམཏྟོ ཨཱཏཱཔཱི པཧིཏཏྟོ ཝིཧརནྟོ ནཙིརསྶེཝ – ཡསྶཏྠཱཡ ཀུལཔུཏྟཱ སམྨདེཝ ཨགཱརསྨཱ ཨནགཱརིཡཾ པབྦཛནྟི, ཏདནུཏྟརཾ – བྲཧྨཙརིཡཔརིཡོསཱནཾ དིཊྛེཝ དྷམྨེ སཡཾ ཨབྷིཉྙཱ སཙྪིཀཏྭཱ ཨུཔསམྤཛྫ ཝིཧརཏི. ‘‘ཁཱིཎཱ ཛཱཏི, ཝུསིཏཾ བྲཧྨཙརིཡཾ, ཀཏཾ ཀརཎཱིཡཾ, ནཱཔརཾ ཨིཏྠཏྟཱཡཱ’’ཏི ཨབྦྷཉྙཱསི. ཨཉྙཏརོ ཙ པན སོ བྷིཀྑུ ཨརཧཏཾ ཨཧོསཱིཏི. ཏཏིཡཾ.

༤. སཱལསུཏྟཾ

༣༧༠. ཨེཀཾ སམཡཾ བྷགཝཱ ཀོསལེསུ ཝིཧརཏི སཱལཱཡ བྲཱཧྨཎགཱམེ. ཏཏྲ ཁོ བྷགཝཱ བྷིཀྑཱུ ཨཱམནྟེསི…པེ… ཨེཏདཝོཙ –

‘‘ཡེ ཏེ, བྷིཀྑཝེ, བྷིཀྑཱུ ནཝཱ ཨཙིརཔབྦཛིཏཱ ཨདྷུནཱགཏཱ ཨིམཾ དྷམྨཝིནཡཾ, ཏེ ཝོ, བྷིཀྑཝེ, བྷིཀྑཱུ ཙཏུནྣཾ སཏིཔཊྛཱནཱནཾ བྷཱཝནཱཡ སམཱདཔེཏབྦཱ ནིཝེསེཏབྦཱ པཏིཊྛཱཔེཏབྦཱ. ཀཏམེསཾ ཙཏུནྣཾ? ཨེཐ ཏུམྷེ, ཨཱཝུསོ, ཀཱཡེ ཀཱཡཱནུཔསྶིནོ ཝིཧརཐ ཨཱཏཱཔིནོ སམྤཛཱནཱ ཨེཀོདིབྷཱུཏཱ ཝིཔྤསནྣཙིཏྟཱ སམཱཧིཏཱ ཨེཀགྒཙིཏྟཱ, ཀཱཡསྶ ཡཐཱབྷཱུཏཾ ཉཱཎཱཡ; ཝེདནཱསུ ཝེདནཱནུཔསྶིནོ ཝིཧརཐ ཨཱཏཱཔིནོ སམྤཛཱནཱ ཨེཀོདིབྷཱུཏཱ ཝིཔྤསནྣཙིཏྟཱ སམཱཧིཏཱ ཨེཀགྒཙིཏྟཱ, ཝེདནཱནཾ ཡཐཱབྷཱུཏཾ ཉཱཎཱཡ; ཙིཏྟེ ཙིཏྟཱནུཔསྶིནོ ཝིཧརཐ ཨཱཏཱཔིནོ སམྤཛཱནཱ ཨེཀོདིབྷཱུཏཱ ཝིཔྤསནྣཙིཏྟཱ སམཱཧིཏཱ ཨེཀགྒཙིཏྟཱ, ཙིཏྟསྶ ཡཐཱབྷཱུཏཾ ཉཱཎཱཡ; དྷམྨེསུ དྷམྨཱནུཔསྶིནོ ཝིཧརཐ ཨཱཏཱཔིནོ སམྤཛཱནཱ ཨེཀོདིབྷཱུཏཱ ཝིཔྤསནྣཙིཏྟཱ སམཱཧིཏཱ ཨེཀགྒཙིཏྟཱ, དྷམྨཱནཾ ཡཐཱབྷཱུཏཾ ཉཱཎཱཡ. ཡེཔི ཏེ, བྷིཀྑཝེ, བྷིཀྑཱུ སེཁཱ ཨཔྤཏྟམཱནསཱ ཨནུཏྟརཾ ཡོགཀྑེམཾ པཏྠཡམཱནཱ ཝིཧརནྟི, ཏེཔི ཀཱཡེ ཀཱཡཱནུཔསྶིནོ ཝིཧརནྟི ཨཱཏཱཔིནོ སམྤཛཱནཱ ཨེཀོདིབྷཱུཏཱ ཝིཔྤསནྣཙིཏྟཱ སམཱཧིཏཱ ཨེཀགྒཙིཏྟཱ, ཀཱཡསྶ པརིཉྙཱཡ; ཝེདནཱསུ ཝེདནཱནུཔསྶིནོ ཝིཧརནྟི ཨཱཏཱཔིནོ སམྤཛཱནཱ ཨེཀོདིབྷཱུཏཱ ཝིཔྤསནྣཙིཏྟཱ སམཱཧིཏཱ ཨེཀགྒཙིཏྟཱ, ཝེདནཱནཾ པརིཉྙཱཡ; ཙིཏྟེ ཙིཏྟཱནུཔསྶིནོ ཝིཧརནྟི ཨཱཏཱཔིནོ སམྤཛཱནཱ ཨེཀོདིབྷཱུཏཱ ཝིཔྤསནྣཙིཏྟཱ སམཱཧིཏཱ ཨེཀགྒཙིཏྟཱ, ཙིཏྟསྶ པརིཉྙཱཡ; དྷམྨེསུ དྷམྨཱནུཔསྶིནོ ཝིཧརནྟི ཨཱཏཱཔིནོ སམྤཛཱནཱ ཨེཀོདིབྷཱུཏཱ ཝིཔྤསནྣཙིཏྟཱ སམཱཧིཏཱ ཨེཀགྒཙིཏྟཱ, དྷམྨཱནཾ པརིཉྙཱཡ.

‘‘ཡེཔི ཏེ, བྷིཀྑཝེ, བྷིཀྑཱུ ཨརཧནྟོ ཁཱིཎཱསཝཱ ཝུསིཏཝནྟོ ཀཏཀརཎཱིཡཱ ཨོཧིཏབྷཱརཱ ཨནུཔྤཏྟསདཏྠཱ པརིཀྑཱིཎབྷཝསཾཡོཛནཱ སམྨདཉྙཱ ཝིམུཏྟཱ, ཏེཔི ཀཱཡེ ཀཱཡཱནུཔསྶིནོ ཝིཧརནྟི ཨཱཏཱཔིནོ སམྤཛཱནཱ ཨེཀོདིབྷཱུཏཱ ཝིཔྤསནྣཙིཏྟཱ སམཱཧིཏཱ ཨེཀགྒཙིཏྟཱ, ཀཱཡེན ཝིསཾཡུཏྟཱ; ཝེདནཱསུ ཝེདནཱནུཔསྶིནོ ཝིཧརནྟི ཨཱཏཱཔིནོ སམྤཛཱནཱ ཨེཀོདིབྷཱུཏཱ ཝིཔྤསནྣཙིཏྟཱ སམཱཧིཏཱ ཨེཀགྒཙིཏྟཱ, ཝེདནཱཧི ཝིསཾཡུཏྟཱ; ཙིཏྟེ ཙིཏྟཱནུཔསྶིནོ ཝིཧརནྟི ཨཱཏཱཔིནོ སམྤཛཱནཱ ཨེཀོདིབྷཱུཏཱ ཝིཔྤསནྣཙིཏྟཱ སམཱཧིཏཱ ཨེཀགྒཙིཏྟཱ, ཙིཏྟེན ཝིསཾཡུཏྟཱ; དྷམྨེསུ དྷམྨཱནུཔསྶིནོ ཝིཧརནྟི ཨཱཏཱཔིནོ སམྤཛཱནཱ ཨེཀོདིབྷཱུཏཱ ཝིཔྤསནྣཙིཏྟཱ སམཱཧིཏཱ ཨེཀགྒཙིཏྟཱ, དྷམྨེཧི ཝིསཾཡུཏྟཱ.

‘‘ཡེཔི ཏེ, བྷིཀྑཝེ, བྷིཀྑཱུ ནཝཱ ཨཙིརཔབྦཛིཏཱ ཨདྷུནཱགཏཱ ཨིམཾ དྷམྨཝིནཡཾ, ཏེ ཝོ, བྷིཀྑཝེ, བྷིཀྑཱུ ཨིམེསཾ ཙཏུནྣཾ སཏིཔཊྛཱནཱནཾ བྷཱཝནཱཡ སམཱདཔེཏབྦཱ ནིཝེསེཏབྦཱ པཏིཊྛཱཔེཏབྦཱ’’ཏི. ཙཏུཏྠཾ.

༥. ཨཀུསལརཱསིསུཏྟཾ

༣༧༡. སཱཝཏྠིནིདཱནཾ. ཏཏྲ ཁོ བྷགཝཱ ཨེཏདཝོཙ – ‘‘‘ཨཀུསལརཱསཱི’ཏི, བྷིཀྑཝེ, ཝདམཱནོ པཉྩ ནཱིཝརཎེ སམྨཱ ཝདམཱནོ ཝདེཡྻ. ཀེཝལོ ཧཱཡཾ, བྷིཀྑཝེ, ཨཀུསལརཱསི, ཡདིདཾ – པཉྩ ནཱིཝརཎཱ. ཀཏམེ པཉྩ? ཀཱམཙྪནྡནཱིཝརཎཾ, བྱཱཔཱདནཱིཝརཎཾ, ཐིནམིདྡྷནཱིཝརཎཾ, ཨུདྡྷཙྩཀུཀྐུཙྩནཱིཝརཎཾ, ཝིཙིཀིཙྪཱནཱིཝརཎཾ. ‘ཨཀུསལརཱསཱི’ཏི, བྷིཀྑཝེ, ཝདམཱནོ ཨིམེ པཉྩ ནཱིཝརཎེ སམྨཱ ཝདམཱནོ ཝདེཡྻ. ཀེཝལོ ཧཱཡཾ, བྷིཀྑཝེ, ཨཀུསལརཱསི, ཡདིདཾ – པཉྩ ནཱིཝརཎཱ.

‘‘‘ཀུསལརཱསཱི’ཏི, བྷིཀྑཝེ, ཝདམཱནོ ཙཏྟཱརོ སཏིཔཊྛཱནེ སམྨཱ ཝདམཱནོ ཝདེཡྻ. ཀེཝལོ ཧཱཡཾ, བྷིཀྑཝེ, ཀུསལརཱསི, ཡདིདཾ – ཙཏྟཱརོ སཏིཔཊྛཱནཱ. ཀཏམེ ཙཏྟཱརོ? ཨིདྷ, བྷིཀྑཝེ, བྷིཀྑུ ཀཱཡེ ཀཱཡཱནུཔསྶཱི ཝིཧརཏི ཨཱཏཱཔཱི སམྤཛཱནོ སཏིམཱ, ཝིནེཡྻ ལོཀེ ཨབྷིཛ྄ཛྷཱདོམནསྶཾ; ཝེདནཱསུ…པེ… ཙིཏྟེ…པེ… དྷམྨེསུ དྷམྨཱནུཔསྶཱི ཝིཧརཏི ཨཱཏཱཔཱི སམྤཛཱནོ སཏིམཱ, ཝིནེཡྻ ལོཀེ ཨབྷིཛ྄ཛྷཱདོམནསྶཾ. ‘ཀུསལརཱསཱི’ཏི, བྷིཀྑཝེ, ཝདམཱནོ ཨིམེ ཙཏྟཱརོ སཏིཔཊྛཱནེ སམྨཱ ཝདམཱནོ ཝདེཡྻ. ཀེཝལོ ཧཱཡཾ, བྷིཀྑཝེ, ཀུསལརཱསི, ཡདིདཾ – ཙཏྟཱརོ སཏིཔཊྛཱནཱ’’ཏི. པཉྩམཾ.

༦. སཀུཎགྒྷིསུཏྟཾ

༣༧༢. ‘‘བྷཱུཏཔུབྦཾ, བྷིཀྑཝེ, སཀུཎགྒྷི ལཱཔཾ སཀུཎཾ སཧསཱ ཨཛ྄ཛྷཔྤཏྟཱ ཨགྒཧེསི. ཨཐ ཁོ, བྷིཀྑཝེ, ལཱཔོ སཀུཎོ སཀུཎགྒྷིཡཱ ཧརིཡམཱནོ ཨེཝཾ པརིདེཝསི – ‘མཡམེཝམྷ [མཡམེཝཱམྷ (ཀ.)] ཨལཀྑིཀཱ, མཡཾ ཨཔྤཔུཉྙཱ, ཡེ མཡཾ ཨགོཙརེ ཙརིམྷ པརཝིསཡེ. སཙེཛྫ མཡཾ གོཙརེ ཙརེཡྻཱམ སཀེ པེཏྟིཀེ ཝིསཡེ, ན མྱཱཡཾ [ན ཙཱཡཾ (སཱི.)], སཀུཎགྒྷི, ཨལཾ ཨབྷཝིསྶ, ཡདིདཾ – ཡུདྡྷཱཡཱ’ཏི. ‘ཀོ པན ཏེ, ལཱཔ, གོཙརོ སཀོ པེཏྟིཀོ ཝིསཡོ’ཏི? ‘ཡདིདཾ – ནངྒལཀཊྛཀརཎཾ ལེཌྜུཊྛཱན’’’ནྟི. ‘‘ཨཐ ཁོ, བྷིཀྑཝེ, སཀུཎགྒྷི སཀེ བལེ ཨཔཏྠདྡྷཱ སཀེ བལེ ཨསཾཝདམཱནཱ [ཨཝཙམཱནཱ (སཱི.)] ལཱཔཾ སཀུཎཾ པམུཉྩི – ‘གཙྪ ཁོ ཏྭཾ, ལཱཔ, ཏཏྲཔི མེ གནྟྭཱ ན མོཀྑསཱི’’’ཏི.

‘‘ཨཐ ཁོ, བྷིཀྑཝེ, ལཱཔོ སཀུཎོ ནངྒལཀཊྛཀརཎཾ ལེཌྜུཊྛཱནཾ གནྟྭཱ མཧནྟཾ ལེཌྜུཾ ཨབྷིརུཧིཏྭཱ སཀུཎགྒྷིཾ ཝདམཱནོ ཨཊྛཱསི – ‘ཨེཧི ཁོ དཱནི མེ, སཀུཎགྒྷི, ཨེཧི ཁོ དཱནི མེ, སཀུཎགྒྷཱི’ཏི. ཨཐ ཁོ སཱ, བྷིཀྑཝེ, སཀུཎགྒྷི སཀེ བལེ ཨཔཏྠདྡྷཱ སཀེ བལེ ཨསཾཝདམཱནཱ ཨུབྷོ པཀྑེ སནྣཡ྄ཧ [སནྡྷཱཡ (སཱི. སྱཱ.)] ལཱཔཾ སཀུཎཾ སཧསཱ ཨཛ྄ཛྷཔྤཏྟཱ. ཡདཱ ཁོ, བྷིཀྑཝེ, ཨཉྙཱསི ལཱཔོ སཀུཎོ ‘བཧུཨཱགཏོ ཁོ མྱཱཡཾ སཀུཎགྒྷཱི’ཏི, ཨཐ ཏསྶེཝ ལེཌྜུསྶ ཨནྟརཾ པཙྩུཔཱདི. ཨཐ ཁོ, བྷིཀྑཝེ, སཀུཎགྒྷི ཏཏྠེཝ ཨུརཾ པཙྩཏཱལེ༹སི. ཨེཝཉྷི ཏཾ [ཨེཝཾ ཧེཏཾ (སཱི.)], བྷིཀྑཝེ, ཧོཏི ཡོ ཨགོཙརེ ཙརཏི པརཝིསཡེ.

‘‘ཏསྨཱཏིཧ, བྷིཀྑཝེ, མཱ ཨགོཙརེ ཙརིཏྠ པརཝིསཡེ. ཨགོཙརེ, བྷིཀྑཝེ, ཙརཏཾ པརཝིསཡེ ལཙྪཏི མཱརོ ཨོཏཱརཾ, ལཙྪཏི མཱརོ ཨཱརམྨཎཾ. ཀོ ཙ, བྷིཀྑཝེ, བྷིཀྑུནོ ཨགོཙརོ པརཝིསཡོ? ཡདིདཾ – པཉྩ ཀཱམགུཎཱ. ཀཏམེ པཉྩ? ཙཀྑུཝིཉྙེཡྻཱ རཱུཔཱ ཨིཊྛཱ ཀནྟཱ མནཱཔཱ པིཡརཱུཔཱ ཀཱམཱུཔསཾཧིཏཱ རཛནཱིཡཱ, སོཏཝིཉྙེཡྻཱ སདྡཱ…པེ… གྷཱནཝིཉྙེཡྻཱ གནྡྷཱ… ཛིཝ྄ཧཱཝིཉྙེཡྻཱ རསཱ… ཀཱཡཝིཉྙེཡྻཱ ཕོཊྛབྦཱ ཨིཊྛཱ ཀནྟཱ མནཱཔཱ པིཡརཱུཔཱ ཀཱམཱུཔསཾཧིཏཱ རཛནཱིཡཱ – ཨཡཾ, བྷིཀྑཝེ, བྷིཀྑུནོ ཨགོཙརོ པརཝིསཡོ.

‘‘གོཙརེ, བྷིཀྑཝེ, ཙརཐ སཀེ པེཏྟིཀེ ཝིསཡེ. གོཙརེ, བྷིཀྑཝེ, ཙརཏཾ སཀེ པེཏྟིཀེ ཝིསཡེ ན ལཙྪཏི མཱརོ ཨོཏཱརཾ, ན ལཙྪཏི མཱརོ ཨཱརམྨཎཾ. ཀོ ཙ, བྷིཀྑཝེ, བྷིཀྑུནོ གོཙརོ སཀོ པེཏྟིཀོ ཝིསཡོ? ཡདིདཾ – ཙཏྟཱརོ སཏིཔཊྛཱནཱ. ཀཏམེ ཙཏྟཱརོ? ཨིདྷ, བྷིཀྑཝེ, བྷིཀྑུ ཀཱཡེ ཀཱཡཱནུཔསྶཱི ཝིཧརཏི ཨཱཏཱཔཱི སམྤཛཱནོ སཏིམཱ, ཝིནེཡྻ ལོཀེ ཨབྷིཛ྄ཛྷཱདོམནསྶཾ; ཝེདནཱསུ…པེ… ཙིཏྟེ…པེ… དྷམྨེསུ དྷམྨཱནུཔསྶཱི ཝིཧརཏི ཨཱཏཱཔཱི སམྤཛཱནོ སཏིམཱ, ཝིནེཡྻ ལོཀེ ཨབྷིཛ྄ཛྷཱདོམནསྶཾ – ཨཡཾ, བྷིཀྑཝེ, བྷིཀྑུནོ གོཙརོ སཀོ པེཏྟིཀོ ཝིསཡོ’’ཏི. ཚཊྛཾ.

༧. མཀྐཊསུཏྟཾ

༣༧༣. ‘‘ཨཏྠི, བྷིཀྑཝེ, ཧིམཝཏོ པབྦཏརཱཛསྶ དུགྒཱ ཝིསམཱ དེསཱ, ཡཏྠ ནེཝ མཀྐཊཱནཾ ཙཱརཱི ན མནུསྶཱནཾ. ཨཏྠི, བྷིཀྑཝེ, ཧིམཝཏོ པབྦཏརཱཛསྶ དུགྒཱ ཝིསམཱ དེསཱ, ཡཏྠ མཀྐཊཱནཉྷི ཁོ ཙཱརཱི, ན མནུསྶཱནཾ. ཨཏྠི, བྷིཀྑཝེ, ཧིམཝཏོ པབྦཏརཱཛསྶ སམཱ བྷཱུམིབྷཱགཱ རམཎཱིཡཱ, ཡཏྠ མཀྐཊཱནཉྩེཝ ཙཱརཱི མནུསྶཱནཉྩ. ཏཏྲ, བྷིཀྑཝེ, ལུདྡཱ མཀྐཊཝཱིཐཱིསུ ལེཔཾ ཨོཌྜེནྟི མཀྐཊཱནཾ བཱདྷནཱཡ.

‘‘ཏཏྲ, བྷིཀྑཝེ, ཡེ ཏེ མཀྐཊཱ ཨབཱལཛཱཏིཀཱ ཨལོལཛཱཏིཀཱ, ཏེ ཏཾ ལེཔཾ དིསྭཱ ཨཱརཀཱ པརིཝཛྫནྟི. ཡོ པན སོ ཧོཏི མཀྐཊོ བཱལཛཱཏིཀོ ལོལཛཱཏིཀོ, སོ ཏཾ ལེཔཾ ཨུཔསངྐམིཏྭཱ ཧཏྠེན གཎྷཱཏི. སོ ཏཏྠ བཛ྄ཛྷཏི. ‘ཧཏྠཾ མོཙེསྶཱམཱི’ཏི དུཏིཡེན ཧཏྠེན གཎྷཱཏི. སོ ཏཏྠ བཛ྄ཛྷཏི. ‘ཨུབྷོ ཧཏྠེ མོཙེསྶཱམཱི’ཏི པཱདེན གཎྷཱཏི. སོ ཏཏྠ བཛ྄ཛྷཏི. ‘ཨུབྷོ ཧཏྠེ མོཙེསྶཱམི པཱདཉྩཱ’ཏི དུཏིཡེན པཱདེན གཎྷཱཏི. སོ ཏཏྠ བཛ྄ཛྷཏི. ‘ཨུབྷོ ཧཏྠེ མོཙེསྶཱམི པཱདེ ཙཱ’ཏི ཏུཎྜེན གཎྷཱཏི. སོ ཏཏྠ བཛ྄ཛྷཏི. ཨེཝཉྷི སོ, བྷིཀྑཝེ, མཀྐཊོ པཉྩོཌྜིཏོ ཐུནཾ སེཏི ཨནཡཾ ཨཱཔནྣོ བྱསནཾ ཨཱཔནྣོ ཡཐཱཀཱམཀརཎཱིཡོ ལུདྡསྶ. ཏམེནཾ, བྷིཀྑཝེ, ལུདྡོ ཝིཛ྄ཛྷིཏྭཱ ཏསྨིཾཡེཝ ཀཊྛཀཏངྒཱརེ [ཏསྨིཾཡེཝ མཀྐཊཾ ཨུདྡྷརིཏྭཱ (སཱི. སྱཱ.)] ཨཝསྶཛྫེཏྭཱ ཡེན ཀཱམཾ པཀྐམཏི. ཨེཝཾ སོ ཏཾ, བྷིཀྑཝེ, ཧོཏི ཡོ ཨགོཙརེ ཙརཏི པརཝིསཡེ.

‘‘ཏསྨཱཏིཧ, བྷིཀྑཝེ, མཱ ཨགོཙརེ ཙརིཏྠ པརཝིསཡེ. ཨགོཙརེ, བྷིཀྑཝེ, ཙརཏཾ པརཝིསཡེ ལཙྪཏི མཱརོ ཨོཏཱརཾ, ལཙྪཏི མཱརོ ཨཱརམྨཎཾ. ཀོ ཙ, བྷིཀྑཝེ, བྷིཀྑུནོ ཨགོཙརོ པརཝིསཡོ? ཡདིདཾ – པཉྩ ཀཱམགུཎཱ. ཀཏམེ པཉྩ? ཙཀྑུཝིཉྙེཡྻཱ རཱུཔཱ ཨིཊྛཱ ཀནྟཱ མནཱཔཱ པིཡརཱུཔཱ ཀཱམཱུཔསཾཧིཏཱ རཛནཱིཡཱ, སོཏཝིཉྙེཡྻཱ སདྡཱ…པེ… གྷཱནཝིཉྙེཡྻཱ གནྡྷཱ… ཛིཝ྄ཧཱཝིཉྙེཡྻཱ རསཱ… ཀཱཡཝིཉྙེཡྻཱ ཕོཊྛབྦཱ ཨིཊྛཱ ཀནྟཱ མནཱཔཱ པིཡརཱུཔཱ ཀཱམཱུཔསཾཧིཏཱ རཛནཱིཡཱ. ཨཡཾ, བྷིཀྑཝེ, བྷིཀྑུནོ ཨགོཙརོ པརཝིསཡོ.

‘‘གོཙརེ, བྷིཀྑཝེ, ཙརཐ སཀེ པེཏྟིཀེ ཝིསཡེ. གོཙརེ, བྷིཀྑཝེ, ཙརཏཾ སཀེ པེཏྟིཀེ ཝིསཡེ ན ལཙྪཏི མཱརོ ཨོཏཱརཾ, ན ལཙྪཏི མཱརོ ཨཱརམྨཎཾ. ཀོ ཙ, བྷིཀྑཝེ, བྷིཀྑུནོ གོཙརོ སཀོ པེཏྟིཀོ ཝིསཡོ? ཡདིདཾ – ཙཏྟཱརོ སཏིཔཊྛཱནཱ. ཀཏམེ ཙཏྟཱརོ? ཨིདྷ, བྷིཀྑཝེ, བྷིཀྑུ ཀཱཡེ ཀཱཡཱནུཔསྶཱི ཝིཧརཏི ཨཱཏཱཔཱི སམྤཛཱནོ སཏིམཱ, ཝིནེཡྻ ལོཀེ ཨབྷིཛ྄ཛྷཱདོམནསྶཾ; ཝེདནཱསུ…པེ… ཙིཏྟེ…པེ… དྷམྨེསུ དྷམྨཱནུཔསྶཱི ཝིཧརཏི ཨཱཏཱཔཱི སམྤཛཱནོ སཏིམཱ, ཝིནེཡྻ ལོཀེ ཨབྷིཛ྄ཛྷཱདོམནསྶཾ. ཨཡཾ, བྷིཀྑཝེ, བྷིཀྑུནོ གོཙརོ སཀོ པེཏྟིཀོ ཝིསཡོ’’ཏི. སཏྟམཾ.

༨. སཱུདསུཏྟཾ

༣༧༤. ‘‘སེཡྻཐཱཔི, བྷིཀྑཝེ, བཱལོ ཨབྱཏྟོ ཨཀུསལོ སཱུདོ རཱཛཱནཾ ཝཱ རཱཛམཧཱམཏྟཾ ཝཱ [རཱཛམཧཱམཏྟཱནཾ ཝཱ (སཱི.)] ནཱནཙྩཡེཧི སཱུཔེཧི པཙྩུཔཊྛིཏོ ཨསྶ – ཨམྦིལགྒེཧིཔི, ཏིཏྟཀགྒེཧིཔི, ཀཊུཀགྒེཧིཔི, མདྷུརགྒེཧིཔི, ཁཱརིཀེཧིཔི, ཨཁཱརིཀེཧིཔི, ལོཎིཀེཧིཔི, ཨལོཎིཀེཧིཔི.

‘‘ས ཁོ སོ, བྷིཀྑཝེ, བཱལོ ཨབྱཏྟོ ཨཀུསལོ སཱུདོ སཀསྶ བྷཏྟུ ནིམིཏྟཾ ན ཨུགྒཎྷཱཏི – ‘ཨིདཾ ཝཱ མེ ཨཛྫ བྷཏྟུ སཱུཔེཡྻཾ རུཙྩཏི, ཨིམསྶ ཝཱ ཨབྷིཧརཏི, ཨིམསྶ ཝཱ བཧུཾ གཎྷཱཏི, ཨིམསྶ ཝཱ ཝཎྞཾ བྷཱསཏི. ཨམྦིལགྒཾ ཝཱ མེ ཨཛྫ བྷཏྟུ སཱུཔེཡྻཾ རུཙྩཏི, ཨམྦིལགྒསྶ ཝཱ ཨབྷིཧརཏི, ཨམྦིལགྒསྶ ཝཱ བཧུཾ གཎྷཱཏི, ཨམྦིལགྒསྶ ཝཱ ཝཎྞཾ བྷཱསཏི. ཏིཏྟཀགྒཾ ཝཱ མེ ཨཛྫ… ཀཊུཀགྒཾ ཝཱ མེ ཨཛྫ… མདྷུརགྒཾ ཝཱ མེ ཨཛྫ… ཁཱརིཀཾ ཝཱ མེ ཨཛྫ… ཨཁཱརིཀཾ ཝཱ མེ ཨཛྫ… ལོཎིཀཾ ཝཱ མེ ཨཛྫ… ཨལོཎིཀཾ ཝཱ མེ ཨཛྫ བྷཏྟུ སཱུཔེཡྻཾ རུཙྩཏི, ཨལོཎིཀསྶ ཝཱ ཨབྷིཧརཏི, ཨལོཎིཀསྶ ཝཱ བཧུཾ གཎྷཱཏི, ཨལོཎིཀསྶ ཝཱ ཝཎྞཾ བྷཱསཏཱི’’’ཏི.

‘‘ས ཁོ སོ, བྷིཀྑཝེ, བཱལོ ཨབྱཏྟོ ཨཀུསལོ སཱུདོ ན ཙེཝ ལཱབྷཱི ཧོཏི ཨཙྪཱདནསྶ, ན ལཱབྷཱི ཝེཏནསྶ, ན ལཱབྷཱི ཨབྷིཧཱརཱནཾ. ཏཾ ཀིསྶ ཧེཏུ? ཏཐཱ ཧི སོ, བྷིཀྑཝེ, བཱལོ ཨབྱཏྟོ ཨཀུསལོ སཱུདོ སཀསྶ བྷཏྟུ ནིམིཏྟཾ ན ཨུགྒཎྷཱཏི. ཨེཝམེཝ ཁོ, བྷིཀྑཝེ, ཨིདྷེཀཙྩོ བཱལོ ཨབྱཏྟོ ཨཀུསལོ བྷིཀྑུ ཀཱཡེ ཀཱཡཱནུཔསྶཱི ཝིཧརཏི ཨཱཏཱཔཱི སམྤཛཱནོ སཏིམཱ, ཝིནེཡྻ ལོཀེ ཨབྷིཛ྄ཛྷཱདོམནསྶཾ. ཏསྶ ཀཱཡེ ཀཱཡཱནུཔསྶིནོ ཝིཧརཏོ ཙིཏྟཾ ན སམཱདྷིཡཏི, ཨུཔཀྐིལེསཱ ན པཧཱིཡནྟི. སོ ཏཾ ནིམིཏྟཾ ན ཨུགྒཎྷཱཏི. ཝེདནཱསུ ཝེདནཱནུཔསྶཱི ཝིཧརཏི…པེ… ཙིཏྟེ ཙིཏྟཱནུཔསྶཱི ཝིཧརཏི …པེ… དྷམྨེསུ དྷམྨཱནུཔསྶཱི ཝིཧརཏི ཨཱཏཱཔཱི སམྤཛཱནོ སཏིམཱ, ཝིནེཡྻ ལོཀེ ཨབྷིཛ྄ཛྷཱདོམནསྶཾ. ཏསྶ དྷམྨེསུ དྷམྨཱནུཔསྶིནོ ཝིཧརཏོ ཙིཏྟཾ ན སམཱདྷིཡཏི, ཨུཔཀྐིལེསཱ ན པཧཱིཡནྟི. སོ ཏཾ ནིམིཏྟཾ ན ཨུགྒཎྷཱཏི.

‘‘ས ཁོ སོ, བྷིཀྑཝེ, བཱལོ ཨབྱཏྟོ ཨཀུསལོ བྷིཀྑུ ན ཙེཝ ལཱབྷཱི ཧོཏི དིཊྛེཝ དྷམྨེ སུཁཝིཧཱརཱནཾ, ན ལཱབྷཱི སཏིསམྤཛཉྙསྶ. ཏཾ ཀིསྶ ཧེཏུ? ཏཐཱ ཧི སོ, བྷིཀྑཝེ, བཱལོ ཨབྱཏྟོ ཨཀུསལོ བྷིཀྑུ སཀསྶ ཙིཏྟསྶ ནིམིཏྟཾ ན ཨུགྒཎྷཱཏི.

‘‘སེཡྻཐཱཔི, བྷིཀྑཝེ, པཎྜིཏོ བྱཏྟོ ཀུསལོ སཱུདོ རཱཛཱནཾ ཝཱ རཱཛམཧཱམཏྟཾ ཝཱ ནཱནཙྩཡེཧི སཱུཔེཧི པཙྩུཔཊྛིཏོ ཨསྶ – ཨམྦིལགྒེཧིཔི, ཏིཏྟཀགྒེཧིཔི, ཀཊུཀགྒེཧིཔི, མདྷུརགྒེཧིཔི, ཁཱརིཀེཧིཔི, ཨཁཱརིཀེཧིཔི, ལོཎིཀེཧིཔི, ཨལོཎིཀེཧིཔི.

‘‘ས ཁོ སོ, བྷིཀྑཝེ, པཎྜིཏོ བྱཏྟོ ཀུསལོ སཱུདོ སཀསྶ བྷཏྟུ ནིམིཏྟཾ ཨུགྒཎྷཱཏི – ‘ཨིདཾ ཝཱ མེ ཨཛྫ བྷཏྟུ སཱུཔེཡྻཾ རུཙྩཏི, ཨིམསྶ ཝཱ ཨབྷིཧརཏི, ཨིམསྶ ཝཱ བཧུཾ གཎྷཱཏི, ཨིམསྶ ཝཱ ཝཎྞཾ བྷཱསཏི. ཨམྦིལགྒཾ ཝཱ མེ ཨཛྫ བྷཏྟུ སཱུཔེཡྻཾ རུཙྩཏི, ཨམྦིལགྒསྶ ཝཱ ཨབྷིཧརཏི, ཨམྦིལགྒསྶ ཝཱ བཧུཾ གཎྷཱཏི, ཨམྦིལགྒསྶ ཝཱ ཝཎྞཾ བྷཱསཏི. ཏིཏྟཀགྒཾ ཝཱ མེ ཨཛྫ… ཀཊུཀགྒཾ ཝཱ མེ ཨཛྫ… མདྷུརགྒཾ ཝཱ མེ ཨཛྫ… ཁཱརིཀཾ ཝཱ མེ ཨཛྫ… ཨཁཱརིཀཾ ཝཱ མེ ཨཛྫ… ལོཎིཀཾ ཝཱ མེ ཨཛྫ… ཨལོཎིཀཾ ཝཱ མེ ཨཛྫ བྷཏྟུ སཱུཔེཡྻཾ རུཙྩཏི, ཨལོཎིཀསྶ ཝཱ ཨབྷིཧརཏི, ཨལོཎིཀསྶ ཝཱ བཧུཾ གཎྷཱཏི, ཨལོཎིཀསྶ ཝཱ ཝཎྞཾ བྷཱསཏཱི’’’ཏི.

‘‘ས ཁོ སོ, བྷིཀྑཝེ, པཎྜིཏོ བྱཏྟོ ཀུསལོ སཱུདོ ལཱབྷཱི ཙེཝ ཧོཏི ཨཙྪཱདནསྶ, ལཱབྷཱི ཝེཏནསྶ, ལཱབྷཱི ཨབྷིཧཱརཱནཾ. ཏཾ ཀིསྶ ཧེཏུ? ཏཐཱ ཧི སོ, བྷིཀྑཝེ, པཎྜིཏོ བྱཏྟོ ཀུསལོ སཱུདོ སཀསྶ བྷཏྟུ ནིམིཏྟཾ ཨུགྒཎྷཱཏི. ཨེཝམེཝ ཁོ, བྷིཀྑཝེ, ཨིདྷེཀཙྩོ པཎྜིཏོ བྱཏྟོ ཀུསལོ བྷིཀྑུ ཀཱཡེ ཀཱཡཱནུཔསྶཱི ཝིཧརཏི ཨཱཏཱཔཱི སམྤཛཱནོ སཏིམཱ, ཝིནེཡྻ ལོཀེ ཨབྷིཛ྄ཛྷཱདོམནསྶཾ. ཏསྶ ཀཱཡེ ཀཱཡཱནུཔསྶིནོ ཝིཧརཏོ ཙིཏྟཾ སམཱདྷིཡཏི, ཨུཔཀྐིལེསཱ པཧཱིཡནྟི. སོ ཏཾ ནིམིཏྟཾ ཨུགྒཎྷཱཏི. ཝེདནཱསུ ཝེདནཱནུཔསྶཱི ཝིཧརཏི…པེ… ཙིཏྟེ ཙིཏྟཱནུཔསྶཱི ཝིཧརཏི…པེ… དྷམྨེསུ དྷམྨཱནུཔསྶཱི ཝིཧརཏི ཨཱཏཱཔཱི སམྤཛཱནོ སཏིམཱ, ཝིནེཡྻ ལོཀེ ཨབྷིཛ྄ཛྷཱདོམནསྶཾ. ཏསྶ དྷམྨེསུ དྷམྨཱནུཔསྶིནོ ཝིཧརཏོ ཙིཏྟཾ སམཱདྷིཡཏི, ཨུཔཀྐིལེསཱ པཧཱིཡནྟི. སོ ཏཾ ནིམིཏྟཾ ཨུགྒཎྷཱཏི.

‘‘ས ཁོ སོ, བྷིཀྑཝེ, པཎྜིཏོ བྱཏྟོ ཀུསལོ བྷིཀྑུ ལཱབྷཱི ཙེཝ ཧོཏི དིཊྛེཝ དྷམྨེ སུཁཝིཧཱརཱནཾ, ལཱབྷཱི ཧོཏི སཏིསམྤཛཉྙསྶ. ཏཾ ཀིསྶ ཧེཏུ? ཏཐཱ ཧི སོ, བྷིཀྑཝེ, པཎྜིཏོ བྱཏྟོ ཀུསལོ བྷིཀྑུ སཀསྶ ཙིཏྟསྶ ནིམིཏྟཾ ཨུགྒཎྷཱཏཱི’’ཏི. ཨཊྛམཾ.

༩. གིལཱནསུཏྟཾ

༣༧༥. ཨེཝཾ མེ སུཏཾ – ཨེཀཾ སམཡཾ བྷགཝཱ ཝེསཱལིཡཾ ཝིཧརཏི ཝེལུ༹ཝགཱམཀེ [བེལུཝགཱམཀེ (སཱི. སྱཱ. ཀཾ. པཱི.)]. ཏཏྲ ཁོ བྷགཝཱ བྷིཀྑཱུ ཨཱམནྟེསི – ‘‘ཨེཐ ཏུམྷེ, བྷིཀྑཝེ, སམནྟཱ ཝེསཱལིཡཱ ཡཐཱམིཏྟཾ ཡཐཱསནྡིཊྛཾ ཡཐཱསམྦྷཏྟཾ ཝསྶཾ ཨུཔེཐ. ཨིདྷེཝཱཧཾ ཝེལུ༹ཝགཱམཀེ ཝསྶཾ ཨུཔགཙྪཱམཱི’’ཏི. ‘‘ཨེཝཾ, བྷནྟེ’’ཏི ཁོ ཏེ བྷིཀྑཱུ བྷགཝཏོ པཊིསྶུཏྭཱ སམནྟཱ ཝེསཱལིཡཱ ཡཐཱམིཏྟཾ ཡཐཱསནྡིཊྛཾ ཡཐཱསམྦྷཏྟཾ ཝསྶཾ ཨུཔགཙྪུཾ. བྷགཝཱ པན ཏཏྠེཝ ཝེལུ༹ཝགཱམཀེ ཝསྶཾ ཨུཔགཙྪི [ཨུཔགཉྪི (སཱི. པཱི.)].

ཨཐ ཁོ བྷགཝཏོ ཝསྶཱུཔགཏསྶ ཁརོ ཨཱབཱདྷོ ཨུཔྤཛྫི, བཱལ༹ྷཱ ཝེདནཱ ཝཏྟནྟི མཱརཎནྟིཀཱ. ཏཏྲ སུདཾ བྷགཝཱ སཏོ སམྤཛཱནོ ཨདྷིཝཱསེསི ཨཝིཧཉྙམཱནོ. ཨཐ ཁོ བྷགཝཏོ ཨེཏདཧོསི – ‘‘ན ཁོ མེ ཏཾ པཏིརཱུཔཾ, ཡོཧཾ ཨནཱམནྟེཏྭཱ ཨུཔཊྛཱཀེ ཨནཔལོཀེཏྭཱ བྷིཀྑུསངྒྷཾ པརིནིབྦཱཡེཡྻཾ. ཡཾནཱུནཱཧཾ ཨིམཾ ཨཱབཱདྷཾ ཝཱིརིཡེན པཊིཔཎཱམེཏྭཱ ཛཱིཝིཏསངྑཱརཾ ཨདྷིཊྛཱཡ ཝིཧརེཡྻ’’ནྟི. ཨཐ ཁོ བྷགཝཱ ཏཾ ཨཱབཱདྷཾ ཝཱིརིཡེན པཊིཔཎཱམེཏྭཱ ཛཱིཝིཏསངྑཱརཾ ཨདྷིཊྛཱཡ ཝིཧཱསི. (ཨཐ ཁོ བྷགཝཏོ སོ ཨཱབཱདྷོ པཊིཔྤསྶམྦྷི) [( ) དཱི. ནི. ༢.༡༦༤ དིསྶཏི].

ཨཐ ཁོ བྷགཝཱ གིལཱནཱ ཝུཊྛིཏོ [གིལཱནཝུཊྛིཏོ (སདྡནཱིཏི)] ཨཙིརཝུཊྛིཏོ གེལཉྙཱ ཝིཧཱརཱ ནིཀྑམིཏྭཱ ཝིཧཱརཔཙྪཱཡཱཡཾ [ཝིཧཱརཔཙྪཱཚཱཡཱཡཾ (བཧཱུསུ)] པཉྙཏྟེ ཨཱསནེ ནིསཱིདི. ཨཐ ཁོ ཨཱཡསྨཱ ཨཱནནྡོ ཡེན བྷགཝཱ ཏེནུཔསངྐམི; ཨུཔསངྐམིཏྭཱ བྷགཝནྟཾ ཨབྷིཝཱདེཏྭཱ ཨེཀམནྟཾ ནིསཱིདི. ཨེཀམནྟཾ ནིསིནྣོ ཁོ ཨཱཡསྨཱ ཨཱནནྡོ བྷགཝནྟཾ ཨེཏདཝོཙ – ‘‘དིཊྛོ མེ, བྷནྟེ, བྷགཝཏོ ཕཱསུ; དིཊྛཾ, བྷནྟེ, བྷགཝཏོ ཁམནཱིཡཾ; དིཊྛཾ, བྷནྟེ, བྷགཝཏོ ཡཱཔནཱིཡཾ. ཨཔི ཙ མེ, བྷནྟེ, མདྷུརཀཛཱཏོ ཝིཡ ཀཱཡོ, དིསཱཔི མེ ན པཀྑཱཡནྟི, དྷམྨཱཔི མཾ ནཔྤཊིབྷནྟི བྷགཝཏོ གེལཉྙེན. ཨཔི ཙ མེ, བྷནྟེ, ཨཧོསི ཀཱཙིདེཝ ཨསྶཱསམཏྟཱ – ‘ན ཏཱཝ བྷགཝཱ པརིནིབྦཱཡིསྶཏི, ན ཡཱཝ བྷགཝཱ བྷིཀྑུསངྒྷཾ ཨཱརབྦྷ ཀིཉྩིདེཝ ཨུདཱཧརཏཱི’’’ཏི.

‘‘ཀིཾ པན དཱནི, ཨཱནནྡ, བྷིཀྑུསངྒྷོ མཡི པཙྩཱསཱིསཏི [པཙྩཱསིཾསཏི (སཱི. སྱཱ. ཀཾ. པཱི.)]? དེསིཏོ, ཨཱནནྡ, མཡཱ དྷམྨོ ཨནནྟརཾ ཨབཱཧིརཾ ཀརིཏྭཱ. ནཏྠཱནནྡ, ཏཐཱགཏསྶ དྷམྨེསུ ཨཱཙརིཡམུཊྛི. ཡསྶ ནཱུན, ཨཱནནྡ, ཨེཝམསྶ – ‘ཨཧཾ བྷིཀྑུསངྒྷཾ པརིཧརིསྶཱམཱི’ཏི ཝཱ, ‘མམུདྡེསིཀོ བྷིཀྑུསངྒྷོ’ཏི ཝཱ, སོ ནཱུན, ཨཱནནྡ, བྷིཀྑུསངྒྷཾ ཨཱརབྦྷ ཀིཉྩིདེཝ ཨུདཱཧརེཡྻ. ཏཐཱགཏསྶ ཁོ, ཨཱནནྡ, ན ཨེཝཾ ཧོཏི – ‘ཨཧཾ བྷིཀྑུསངྒྷཾ པརིཧརིསྶཱམཱི’ཏི ཝཱ, ‘མམུདྡེསིཀོ བྷིཀྑུསངྒྷོ’ཏི ཝཱ. ས ཀིཾ [སོ ནཱུན (སཱི. པཱི.)], ཨཱནནྡ, ཏཐཱགཏོ བྷིཀྑུསངྒྷཾ ཨཱརབྦྷ ཀིཉྩིདེཝ ཨུདཱཧརིསྶཏི! ཨེཏརཧི ཁོ པནཱཧཾ, ཨཱནནྡ, ཛིཎྞོ ཝུདྡྷོ མཧལླཀོ ཨདྡྷགཏོ ཝཡོཨནུཔྤཏྟོ. ཨཱསཱིཏིཀོ མེ ཝཡོ ཝཏྟཏི. སེཡྻཐཱཔི, ཨཱནནྡ, ཛཛྫརསཀཊཾ [ཛརསཀཊཾ (སབྦཏྠ)] ཝེལ༹མིསྶཀེན [ཝེགམིསྶཀེན (སཱི.), ཝེལུ༹མིསྶཀེན (སྱཱ. ཀཾ.), ཝེདྷམིསྶཀེན (པཱི. ཀ.), ཝེཁམིསྶཀེན (ཀ.)] ཡཱཔེཏི; ཨེཝམེཝ ཁོ, ཨཱནནྡ, ཝེདྷམིསྶཀེན མཉྙེ ཏཐཱགཏསྶ ཀཱཡོ ཡཱཔེཏི.

‘‘ཡསྨིཾ, ཨཱནནྡ, སམཡེ ཏཐཱགཏོ སབྦནིམིཏྟཱནཾ ཨམནསིཀཱརཱ ཨེཀཙྩཱནཾ ཝེདནཱནཾ ནིརོདྷཱ ཨནིམིཏྟཾ ཙེཏོསམཱདྷིཾ ཨུཔསམྤཛྫ ཝིཧརཏི, ཕཱསུཏརོ [ཕཱསུཏརཾ (སབྦཏྠ)], ཨཱནནྡ, ཏསྨིཾ སམཡེ ཏཐཱགཏསྶ ཀཱཡོ ཧོཏི [ཏཐཱགཏསྶ ཧོཏི (བཧཱུསུ)]. ཏསྨཱཏིཧཱནནྡ, ཨཏྟདཱིཔཱ ཝིཧརཐ ཨཏྟསརཎཱ ཨནཉྙསརཎཱ, དྷམྨདཱིཔཱ དྷམྨསརཎཱ ཨནཉྙསརཎཱ.

‘‘ཀཐཉྩཱནནྡ, བྷིཀྑུ ཨཏྟདཱིཔོ ཝིཧརཏི ཨཏྟསརཎོ ཨནཉྙསརཎོ, དྷམྨདཱིཔོ དྷམྨསརཎོ ཨནཉྙསརཎོ? ཨིདྷཱནནྡ, བྷིཀྑུ ཀཱཡེ ཀཱཡཱནུཔསྶཱི ཝིཧརཏི ཨཱཏཱཔཱི སམྤཛཱནོ སཏིམཱ, ཝིནེཡྻ ལོཀེ ཨབྷིཛ྄ཛྷཱདོམནསྶཾ; ཝེདནཱསུ…པེ… ཙིཏྟེ…པེ… དྷམྨེསུ དྷམྨཱནུཔསྶཱི ཝིཧརཏི ཨཱཏཱཔཱི སམྤཛཱནོ སཏིམཱ, ཝིནེཡྻ ལོཀེ ཨབྷིཛ྄ཛྷཱདོམནསྶཾ. ཨེཝཾ ཁོ, ཨཱནནྡ, བྷིཀྑུ ཨཏྟདཱིཔོ ཝིཧརཏི ཨཏྟསརཎོ ཨནཉྙསརཎོ, དྷམྨདཱིཔོ དྷམྨསརཎོ ཨནཉྙསརཎོ. ཡེ ཧི ཀེཙི, ཨཱནནྡ, ཨེཏརཧི ཝཱ མམཙྩཡེ ཝཱ ཨཏྟདཱིཔཱ ཝིཧརིསྶནྟི ཨཏྟསརཎཱ ཨནཉྙསརཎཱ, དྷམྨདཱིཔཱ དྷམྨསརཎཱ ཨནཉྙསརཎཱ; ཏམཏགྒེ མེཏེ, ཨཱནནྡ, བྷིཀྑཱུ བྷཝིསྶནྟི ཡེ ཀེཙི སིཀྑཱཀཱམཱ’’ཏི. ནཝམཾ.

༡༠. བྷིཀྑུནུཔསྶཡསུཏྟཾ

༣༧༦. ཨཐ ཁོ ཨཱཡསྨཱ ཨཱནནྡོ པུབྦཎྷསམཡཾ ནིཝཱསེཏྭཱ པཏྟཙཱིཝརམཱདཱཡ ཡེན ཨཉྙཏརོ བྷིཀྑུནུཔསྶཡོ ཏེནུཔསངྐམི; ཨུཔསངྐམིཏྭཱ པཉྙཏྟེ ཨཱསནེ ནིསཱིདི. ཨཐ ཁོ སམྦཧུལཱ བྷིཀྑུནིཡོ ཡེནཱཡསྨཱ ཨཱནནྡོ ཏེནུཔསངྐམིཾསུ; ཨུཔསངྐམིཏྭཱ ཨཱཡསྨནྟཾ ཨཱནནྡཾ ཨབྷིཝཱདེཏྭཱ ཨེཀམནྟཾ ནིསཱིདིཾསུ. ཨེཀམནྟཾ ནིསིནྣཱ ཁོ ཏཱ བྷིཀྑུནིཡོ ཨཱཡསྨནྟཾ ཨཱནནྡཾ ཨེཏདཝོཙུཾ –

‘‘ཨིདྷ, བྷནྟེ ཨཱནནྡ, སམྦཧུལཱ བྷིཀྑུནིཡོ ཙཏཱུསུ སཏིཔཊྛཱནེསུ སུཔྤཏིཊྛིཏཙིཏྟཱ [སུཔཊྛིཏཙིཏྟཱ (སཱི. པཱི. ཀ.)] ཝིཧརནྟིཡོ ཨུལཱ༹རཾ པུབྦེནཱཔརཾ ཝིསེསཾ སཉྫཱནནྟཱི’’ཏི [སམྤཛཱནནྟཱིཏི (ཀ.)]. ‘‘ཨེཝམེཏཾ, བྷགིནིཡོ, ཨེཝམེཏཾ, བྷགིནིཡོ! ཡོ ཧི ཀོཙི, བྷགིནིཡོ, བྷིཀྑུ ཝཱ བྷིཀྑུནཱི ཝཱ ཙཏཱུསུ སཏིཔཊྛཱནེསུ སུཔྤཏིཊྛིཏཙིཏྟོ ཝིཧརཏི, ཏསྶེཏཾ པཱཊིཀངྑཾ – ‘ཨུལཱ༹རཾ པུབྦེནཱཔརཾ ཝིསེསཾ སཉྫཱནིསྶཏཱི’’’ཏི.

ཨཐ ཁོ ཨཱཡསྨཱ ཨཱནནྡོ ཏཱ བྷིཀྑུནིཡོ དྷམྨིཡཱ ཀཐཱཡ སནྡསྶེཏྭཱ སམཱདཔེཏྭཱ སམུཏྟེཛེཏྭཱ སམྤཧཾསེཏྭཱ ཨུཊྛཱཡཱསནཱ པཀྐཱམི. ཨཐ ཁོ ཨཱཡསྨཱ ཨཱནནྡོ སཱཝཏྠིཡཾ པིཎྜཱཡ ཙརིཏྭཱ པཙྪཱབྷཏྟཾ པིཎྜཔཱཏཔཊིཀྐནྟོ ཡེན བྷགཝཱ ཏེནུཔསངྐམིཾ; ཨུཔསངྐམིཏྭཱ བྷགཝནྟཾ ཨབྷིཝཱདེཏྭཱ ཨེཀམནྟཾ ནིསཱིདིཾ. ཨེཀམནྟཾ ནིསིནྣོ ཁོ ཨཱཡསྨཱ ཨཱནནྡོ བྷགཝནྟཾ ཨེཏདཝོཙ –

‘‘ཨིདྷཱཧཾ, བྷནྟེ, པུབྦཎྷསམཡཾ ནིཝཱསེཏྭཱ པཏྟཙཱིཝརམཱདཱཡ ཡེན ཨཉྙཏརོ བྷིཀྑུནུཔསྶཡོ ཏེནུཔསངྐམིཾ; ཨུཔསངྐམིཏྭཱ པཉྙཏྟེ ཨཱསནེ ནིསཱིདིཾ. ཨཐ ཁོ, བྷནྟེ, སམྦཧུལཱ བྷིཀྑུནིཡོ ཡེནཱཧཾ ཏེནུཔསངྐམིཾསུ; ཨུཔསངྐམིཏྭཱ མཾ ཨབྷིཝཱདེཏྭཱ ཨེཀམནྟཾ ནིསཱིདིཾསུ. ཨེཀམནྟཾ ནིསིནྣཱ ཁོ, བྷནྟེ, ཏཱ བྷིཀྑུནིཡོ མཾ ཨེཏདཝོཙུཾ – ‘ཨིདྷ, བྷནྟེ ཨཱནནྡ, སམྦཧུལཱ བྷིཀྑུནིཡོ ཙཏཱུསུ སཏིཔཊྛཱནེསུ སུཔྤཏིཊྛིཏཙིཏྟཱ ཝིཧརནྟིཡོ ཨུལཱ༹རཾ པུབྦེནཱཔརཾ ཝིསེསཾ སཉྫཱནནྟཱི’ཏི. ཨེཝཾ ཝུཏྟཱཧཾ, བྷནྟེ, ཏཱ བྷིཀྑུནིཡོ ཨེཏདཝོཙཾ – ‘ཨེཝམེཏཾ, བྷགིནིཡོ, ཨེཝམེཏཾ, བྷགིནིཡོ! ཡོ ཧི ཀོཙི, བྷགིནིཡོ, བྷིཀྑུ ཝཱ བྷིཀྑུནཱི ཝཱ ཙཏཱུསུ སཏིཔཊྛཱནེསུ སུཔྤཏིཊྛིཏཙིཏྟོ ཝིཧརཏི, ཏསྶེཏཾ པཱཊིཀངྑཾ – ཨུལཱ༹རཾ པུབྦེནཱཔརཾ ཝིསེསཾ སཉྫཱནིསྶཏཱི’’’ཏི.

‘‘ཨེཝམེཏཾ, ཨཱནནྡ, ཨེཝམེཏཾ, ཨཱནནྡ! ཡོ ཧི ཀོཙི, ཨཱནནྡ, བྷིཀྑུ ཝཱ བྷིཀྑུནཱི ཝཱ ཙཏཱུསུ སཏིཔཊྛཱནེསུ སུཔྤཏིཊྛིཏཙིཏྟོ ཝིཧརཏི, ཏསྶེཏཾ པཱཊིཀངྑཾ – ‘ཨུལཱ༹རཾ པུབྦེནཱཔརཾ ཝིསེསཾ སཉྫཱནིསྶཏི’’’ [སཉྫཱནིསྶཏཱིཏི (བཧཱུསུ)].

‘‘ཀཏམེསུ ཙཏཱུསུ? ཨིདྷཱནནྡ, བྷིཀྑུ ཀཱཡེ ཀཱཡཱནུཔསྶཱི ཝིཧརཏི ཨཱཏཱཔཱི སམྤཛཱནོ སཏིམཱ, ཝིནེཡྻ ལོཀེ ཨབྷིཛ྄ཛྷཱདོམནསྶཾ. ཏསྶ ཀཱཡེ ཀཱཡཱནུཔསྶིནོ ཝིཧརཏོ ཀཱཡཱརམྨཎོ ཝཱ ཨུཔྤཛྫཏི ཀཱཡསྨིཾ པརིལཱ༹ཧོ, ཙེཏསོ ཝཱ ལཱིནཏྟཾ, བཧིདྡྷཱ ཝཱ ཙིཏྟཾ ཝིཀྑིཔཏི. ཏེནཱནནྡ [ཏེནཧཱནནྡ (སཱི.)], བྷིཀྑུནཱ ཀིསྨིཉྩིདེཝ པསཱདནཱིཡེ ནིམིཏྟེ ཙིཏྟཾ པཎིདཧིཏབྦཾ. ཏསྶ ཀིསྨིཉྩིདེཝ པསཱདནཱིཡེ ནིམིཏྟེ ཙིཏྟཾ པཎིདཧཏོ པཱམོཛྫཾ ཛཱཡཏི. པམུདིཏསྶ པཱིཏི ཛཱཡཏི. པཱིཏིམནསྶ ཀཱཡོ པསྶམྦྷཏི. པསྶདྡྷཀཱཡོ སུཁཾ ཝེདཡཏི [ཝེདིཡཏི (སཱི.)]. སུཁིནོ ཙིཏྟཾ སམཱདྷིཡཏི. སོ ཨིཏི པཊིསཉྩིཀྑཏི – ‘ཡསྶ ཁྭཱཧཾ ཨཏྠཱཡ ཙིཏྟཾ པཎིདཧིཾ, སོ མེ ཨཏྠོ ཨབྷིནིཔྥནྣོ. ཧནྡ, དཱནི པཊིསཾཧརཱམཱི’ཏི. སོ པཊིསཾཧརཏི ཙེཝ ན ཙ ཝིཏཀྐེཏི ན ཙ ཝིཙཱརེཏི. ‘ཨཝིཏཀྐོམྷི ཨཝིཙཱརོ, ཨཛ྄ཛྷཏྟཾ སཏིམཱ སུཁམསྨཱི’ཏི པཛཱནཱཏི’’.

‘‘པུན ཙཔརཾ, ཨཱནནྡ, བྷིཀྑུ ཝེདནཱསུ…པེ… ཙིཏྟེ…པེ… དྷམྨེསུ དྷམྨཱནུཔསྶཱི ཝིཧརཏི ཨཱཏཱཔཱི སམྤཛཱནོ སཏིམཱ, ཝིནེཡྻ ལོཀེ ཨབྷིཛ྄ཛྷཱདོམནསྶཾ. ཏསྶ དྷམྨེསུ དྷམྨཱནུཔསྶིནོ ཝིཧརཏོ དྷམྨཱརམྨཎོ ཝཱ ཨུཔྤཛྫཏི ཀཱཡསྨིཾ པརིལཱ༹ཧོ, ཙེཏསོ ཝཱ ལཱིནཏྟཾ, བཧིདྡྷཱ ཝཱ ཙིཏྟཾ ཝིཀྑིཔཏི. ཏེནཱནནྡ, བྷིཀྑུནཱ ཀིསྨིཉྩིདེཝ པསཱདནཱིཡེ ནིམིཏྟེ ཙིཏྟཾ པཎིདཧིཏབྦཾ. ཏསྶ ཀིསྨིཉྩིདེཝ པསཱདནཱིཡེ ནིམིཏྟེ ཙིཏྟཾ པཎིདཧཏོ པཱམོཛྫཾ ཛཱཡཏི. པམུདིཏསྶ པཱིཏི ཛཱཡཏི. པཱིཏིམནསྶ ཀཱཡོ པསྶམྦྷཏི. པསྶདྡྷཀཱཡོ སུཁཾ ཝེདཡཏི. སུཁིནོ ཙིཏྟཾ སམཱདྷིཡཏི. སོ ཨིཏི པཊིསཉྩིཀྑཏི – ‘ཡསྶ ཁྭཱཧཾ ཨཏྠཱཡ ཙིཏྟཾ པཎིདཧིཾ, སོ མེ ཨཏྠོ ཨབྷིནིཔྥནྣོ. ཧནྡ, དཱནི པཊིསཾཧརཱམཱི’ཏི. སོ པཊིསཾཧརཏི ཙེཝ ན ཙ ཝིཏཀྐེཏི ན ཙ ཝིཙཱརེཏི. ‘ཨཝིཏཀྐོམྷི ཨཝིཙཱརོ, ཨཛ྄ཛྷཏྟཾ སཏིམཱ སུཁམསྨཱི’ཏི པཛཱནཱཏི. ཨེཝཾ ཁོ, ཨཱནནྡ, པཎིདྷཱཡ བྷཱཝནཱ ཧོཏི.

‘‘ཀཐཉྩཱནནྡ, ཨཔྤཎིདྷཱཡ བྷཱཝནཱ ཧོཏི? བཧིདྡྷཱ, ཨཱནནྡ, བྷིཀྑུ ཙིཏྟཾ ཨཔྤཎིདྷཱཡ ‘ཨཔྤཎིཧིཏཾ མེ བཧིདྡྷཱ ཙིཏྟ’ནྟི པཛཱནཱཏི. ཨཐ པཙྪཱཔུརེ ‘ཨསཾཁིཏྟཾ ཝིམུཏྟཾ ཨཔྤཎིཧིཏ’ནྟི པཛཱནཱཏི. ཨཐ ཙ པན ‘ཀཱཡེ ཀཱཡཱནུཔསྶཱི ཝིཧརཱམི ཨཱཏཱཔཱི སམྤཛཱནོ སཏིམཱ སུཁམསྨཱི’ཏི པཛཱནཱཏི. བཧིདྡྷཱ, ཨཱནནྡ, བྷིཀྑུ ཙིཏྟཾ ཨཔྤཎིདྷཱཡ ‘ཨཔྤཎིཧིཏཾ མེ བཧིདྡྷཱ ཙིཏྟ’ནྟི པཛཱནཱཏི. ཨཐ པཙྪཱཔུརེ ‘ཨསཾཁིཏྟཾ ཝིམུཏྟཾ ཨཔྤཎིཧིཏ’ནྟི པཛཱནཱཏི. ཨཐ ཙ པན ‘ཝེདནཱསུ ཝེདནཱནུཔསྶཱི ཝིཧརཱམི ཨཱཏཱཔཱི སམྤཛཱནོ སཏིམཱ སུཁམསྨཱི’ཏི པཛཱནཱཏི. བཧིདྡྷཱ, ཨཱནནྡ, བྷིཀྑུ ཙིཏྟཾ ཨཔྤཎིདྷཱཡ ‘ཨཔྤཎིཧིཏཾ མེ བཧིདྡྷཱ ཙིཏྟ’ནྟི པཛཱནཱཏི. ཨཐ པཙྪཱཔུརེ ‘ཨསཾཁིཏྟཾ ཝིམུཏྟཾ ཨཔྤཎིཧིཏ’ནྟི པཛཱནཱཏི. ཨཐ ཙ པན ‘ཙིཏྟེ ཙིཏྟཱནུཔསྶཱི ཝིཧརཱམི ཨཱཏཱཔཱི སམྤཛཱནོ སཏིམཱ སུཁམསྨཱི’ཏི པཛཱནཱཏི. བཧིདྡྷཱ, ཨཱནནྡ, བྷིཀྑུ ཙིཏྟཾ ཨཔྤཎིདྷཱཡ ‘ཨཔྤཎིཧིཏཾ མེ བཧིདྡྷཱ ཙིཏྟ’ནྟི པཛཱནཱཏི. ཨཐ པཙྪཱཔུརེ ‘ཨསཾཁིཏྟཾ ཝིམུཏྟཾ ཨཔྤཎིཧིཏ’ནྟི པཛཱནཱཏི. ཨཐ ཙ པན ‘དྷམྨེསུ དྷམྨཱནུཔསྶཱི ཝིཧརཱམི ཨཱཏཱཔཱི སམྤཛཱནོ སཏིམཱ སུཁམསྨཱི’ཏི པཛཱནཱཏི. ཨེཝཾ ཁོ, ཨཱནནྡ, ཨཔྤཎིདྷཱཡ བྷཱཝནཱ ཧོཏི.

‘‘ཨིཏི ཁོ, ཨཱནནྡ, དེསིཏཱ མཡཱ པཎིདྷཱཡ བྷཱཝནཱ, དེསིཏཱ ཨཔྤཎིདྷཱཡ བྷཱཝནཱ. ཡཾ, ཨཱནནྡ, སཏྠཱརཱ ཀརཎཱིཡཾ སཱཝཀཱནཾ ཧིཏེསིནཱ ཨནུཀམྤཀེན ཨནུཀམྤཾ ཨུཔཱདཱཡ, ཀཏཾ ཝོ ཏཾ མཡཱ. ཨེཏཱནི, ཨཱནནྡ, རུཀྑམཱུལཱནི, ཨེཏཱནི སུཉྙཱགཱརཱནི! ཛྷཱཡཐཱནནྡ, མཱ པམཱདཏྠ; མཱ པཙྪཱ ཝིཔྤཊིསཱརིནོ ཨཧུཝཏྠ! ཨཡཾ ཝོ ཨམྷཱཀཾ ཨནུསཱསནཱི’’ཏི.

ཨིདམཝོཙ བྷགཝཱ. ཨཏྟམནོ ཨཱཡསྨཱ ཨཱནནྡོ བྷགཝཏོ བྷཱསིཏཾ ཨབྷིནནྡཱིཏི. དསམཾ.

ཨམྦཔཱལིཝགྒོ པཋམོ.

ཏསྶུདྡཱནཾ –

ཨམྦཔཱལི སཏོ བྷིཀྑུ, སཱལཱ ཀུསལརཱསི ཙ;

སཀུཎགྡྷི མཀྐཊོ སཱུདོ, གིལཱནོ བྷིཀྑུནུཔསྶཡོཏི.

༢. ནཱལནྡཝགྒོ

༡. མཧཱཔུརིསསུཏྟཾ

༣༧༧. སཱཝཏྠིནིདཱནཾ. ཨཐ ཁོ ཨཱཡསྨཱ སཱརིཔུཏྟོ ཡེན བྷགཝཱ ཏེནུཔསངྐམི; ཨུཔསངྐམིཏྭཱ བྷགཝནྟཾ ཨབྷིཝཱདེཏྭཱ ཨེཀམནྟཾ ནིསཱིདི. ཨེཀམནྟཾ ནིསིནྣོ ཁོ ཨཱཡསྨཱ སཱརིཔུཏྟོ བྷགཝནྟཾ ཨེཏདཝོཙ – ‘‘‘མཧཱཔུརིསོ, མཧཱཔུརིསོ’ཏི, བྷནྟེ, ཝུཙྩཏི. ཀིཏྟཱཝཏཱ ནུ ཁོ, བྷནྟེ, མཧཱཔུརིསོ ཧོཏཱི’’ཏི? ‘‘ཝིམུཏྟཙིཏྟཏྟཱ ཁྭཱཧཾ, སཱརིཔུཏྟ, ‘མཧཱཔུརིསོ’ཏི ཝདཱམི. ཨཝིམུཏྟཙིཏྟཏྟཱ ‘ནོ མཧཱཔུརིསོ’ཏི ཝདཱམི’’.

‘‘ཀཐཉྩ, སཱརིཔུཏྟ, ཝིམུཏྟཙིཏྟོ ཧོཏི? ཨིདྷ, སཱརིཔུཏྟ, བྷིཀྑུ ཀཱཡེ ཀཱཡཱནུཔསྶཱི ཝིཧརཏི ཨཱཏཱཔཱི སམྤཛཱནོ སཏིམཱ, ཝིནེཡྻ ལོཀེ ཨབྷིཛ྄ཛྷཱདོམནསྶཾ. ཏསྶ ཀཱཡེ ཀཱཡཱནུཔསྶིནོ ཝིཧརཏོ ཙིཏྟཾ ཝིརཛྫཏི, ཝིམུཙྩཏི ཨནུཔཱདཱཡ ཨཱསཝེཧི. ཝེདནཱསུ…པེ… ཙིཏྟེ…པེ… དྷམྨེསུ དྷམྨཱནུཔསྶཱི ཝིཧརཏི ཨཱཏཱཔཱི སམྤཛཱནོ སཏིམཱ, ཝིནེཡྻ ལོཀེ ཨབྷིཛ྄ཛྷཱདོམནསྶཾ. ཏསྶ དྷམྨེསུ དྷམྨཱནུཔསྶིནོ ཝིཧརཏོ ཙིཏྟཾ ཝིརཛྫཏི, ཝིམུཙྩཏི ཨནུཔཱདཱཡ ཨཱསཝེཧི. ཨེཝཾ ཁོ, སཱརིཔུཏྟ, ཝིམུཏྟཙིཏྟོ ཧོཏི. ཝིམུཏྟཙིཏྟཏྟཱ ཁྭཱཧཾ, སཱརིཔུཏྟ, ‘མཧཱཔུརིསོ’ཏི ཝདཱམི. ཨཝིམུཏྟཙིཏྟཏྟཱ ‘ནོ མཧཱཔུརིསོ’ཏི ཝདཱམཱི’’ཏི. པཋམཾ.

༢. ནཱལནྡསུཏྟཾ

༣༧༨. ཨེཀཾ སམཡཾ བྷགཝཱ ནཱལནྡཱཡཾ ཝིཧརཏི པཱཝཱརིཀམྦཝནེ. ཨཐ ཁོ ཨཱཡསྨཱ སཱརིཔུཏྟོ ཡེན བྷགཝཱ ཏེནུཔསངྐམི; ཨུཔསངྐམིཏྭཱ བྷགཝནྟཾ ཨབྷིཝཱདེཏྭཱ ཨེཀམནྟཾ ནིསཱིདི. ཨེཀམནྟཾ ནིསིནྣོ ཁོ ཨཱཡསྨཱ སཱརིཔུཏྟོ བྷགཝནྟཾ ཨེཏདཝོཙ – ‘‘ཨེཝཾཔསནྣོ ཨཧཾ, བྷནྟེ, བྷགཝཏི! ན ཙཱཧུ, ན ཙ བྷཝིསྶཏི, ན ཙེཏརཧི ཝིཛྫཏི ཨཉྙོ སམཎོ ཝཱ བྲཱཧྨཎོ ཝཱ བྷགཝཏཱ བྷིཡྻོབྷིཉྙཏརོ, ཡདིདཾ – སམྦོདྷིཡ’’ནྟི. ‘‘ཨུལཱ༹རཱ ཁོ ཏྱཱཡཾ, སཱརིཔུཏྟ, ཨཱསབྷཱི ཝཱཙཱ བྷཱསིཏཱ, ཨེཀཾསོ གཧིཏོ, སཱིཧནཱདོ ནདིཏོ – ‘ཨེཝཾཔསནྣོ ཨཧཾ, བྷནྟེ, བྷགཝཏི! ན ཙཱཧུ, ན ཙ བྷཝིསྶཏི ན ཙེཏརཧི ཝིཛྫཏི ཨཉྙོ སམཎོ ཝཱ བྲཱཧྨཎོ ཝཱ བྷགཝཏཱ བྷིཡྻོབྷིཉྙཏརོ, ཡདིདཾ – སམྦོདྷིཡ’’’ནྟི.

‘‘ཀིཾ ནུ ཏེ, སཱརིཔུཏྟ, ཡེ ཏེ ཨཧེསུཾ ཨཏཱིཏམདྡྷཱནཾ ཨརཧནྟོ སམྨཱསམྦུདྡྷཱ, སབྦེ ཏེ བྷགཝནྟོ ཙེཏསཱ ཙེཏོ པརིཙྩ ཝིདིཏཱ – ‘ཨེཝཾསཱིལཱ ཏེ བྷགཝནྟོ ཨཧེསུཾ’ ཨིཏི ཝཱ, ‘ཨེཝཾདྷམྨཱ ཏེ བྷགཝནྟོ ཨཧེསུཾ’ ཨིཏི ཝཱ, ‘ཨེཝཾཔཉྙཱ ཏེ བྷགཝནྟོ ཨཧེསུཾ’ ཨིཏི ཝཱ, ‘ཨེཝཾཝིཧཱརིནོ ཏེ བྷགཝནྟོ ཨཧེསུཾ’ ཨིཏི ཝཱ, ‘ཨེཝཾཝིམུཏྟཱ ཏེ བྷགཝནྟོ ཨཧེསུཾ’ ཨིཏི ཝཱ’’ཏི? ‘‘ནོ ཧེཏཾ, བྷནྟེ’’!

‘‘ཀིཾ པན ཏེ, སཱརིཔུཏྟ, ཡེ ཏེ བྷཝིསྶནྟི ཨནཱགཏམདྡྷཱནཾ ཨརཧནྟོ སམྨཱསམྦུདྡྷཱ, སབྦེ ཏེ བྷགཝནྟོ ཙེཏསཱ ཙེཏོ པརིཙྩ ཝིདིཏཱ – ‘ཨེཝཾསཱིལཱ ཏེ བྷགཝནྟོ བྷཝིསྶནྟི’ ཨིཏི ཝཱ, ‘ཨེཝཾདྷམྨཱ ཏེ བྷགཝནྟོ བྷཝིསྶནྟི’ ཨིཏི ཝཱ, ‘ཨེཝཾཔཉྙཱ ཏེ བྷགཝནྟོ བྷཝིསྶནྟི’ ཨིཏི ཝཱ, ‘ཨེཝཾཝིཧཱརིནོ ཏེ བྷགཝནྟོ བྷཝིསྶནྟི’ ཨིཏི ཝཱ, ‘ཨེཝཾཝིམུཏྟཱ ཏེ བྷགཝནྟོ བྷཝིསྶནྟི’ ཨིཏི ཝཱ’’ཏི? ‘‘ནོ ཧེཏཾ, བྷནྟེ’’.

‘‘ཀིཾ པན ཏྱཱཧཾ [ཀིཾ པན ཏེ (སཱི.)], སཱརིཔུཏྟ, ཨེཏརཧི, ཨརཧཾ སམྨཱསམྦུདྡྷོ ཙེཏསཱ ཙེཏོ པརིཙྩ ཝིདིཏོ – ‘ཨེཝཾསཱིལོ བྷགཝཱ’ ཨིཏི ཝཱ, ‘ཨེཝཾདྷམྨོ བྷགཝཱ’ ཨིཏི ཝཱ, ‘ཨེཝཾཔཉྙོ བྷགཝཱ’ ཨིཏི ཝཱ, ‘ཨེཝཾཝིཧཱརཱི བྷགཝཱ’ ཨིཏི ཝཱ, ‘ཨེཝཾཝིམུཏྟོ བྷགཝཱ’ ཨིཏི ཝཱ’’ཏི? ‘‘ནོ ཧེཏཾ, བྷནྟེ’’.

‘‘ཨེཏྠ ཙ ཏེ, སཱརིཔུཏྟ, ཨཏཱིཏཱནཱགཏཔཙྩུཔྤནྣེསུ ཨརཧནྟེསུ སམྨཱསམྦུདྡྷེསུ ཙེཏོཔརིཡཉཱཎཾ [ཙེཏོཔརིཡཱཡཉཱཎཾ (བཧཱུསུ)] ནཏྠི. ཨཐ ཀིཉྩརཧི ཏྱཱཡཾ, སཱརིཔུཏྟ, ཨུལཱ༹རཱ ཨཱསབྷཱི ཝཱཙཱ བྷཱསིཏཱ, ཨེཀཾསོ གཧིཏོ, སཱིཧནཱདོ ནདིཏོ – ‘ཨེཝཾཔསནྣོ ཨཧཾ, བྷནྟེ, བྷགཝཏི! ན ཙཱཧུ, ན ཙ བྷཝིསྶཏི, ན ཙེཏརཧི ཝིཛྫཏི ཨཉྙོ སམཎོ ཝཱ བྲཱཧྨཎོ ཝཱ བྷགཝཏཱ’ བྷིཡྻོབྷིཉྙཏརོ, ཡདིདཾ – སམྦོདྷིཡ’’ནྟི?

‘‘ན ཁོ མེ [ན ཁོ མེ ཏཾ (སྱཱ. ཀཾ. ཀ.)], བྷནྟེ, ཨཏཱིཏཱནཱགཏཔཙྩུཔྤནྣེསུ ཨརཧནྟེསུ སམྨཱསམྦུདྡྷེསུ ཙེཏོཔརིཡཉཱཎཾ ཨཏྠི, ཨཔི ཙ མེ དྷམྨནྭཡོ ཝིདིཏོ. སེཡྻཐཱཔི, བྷནྟེ, རཉྙོ པཙྩནྟིམཾ ནགརཾ དལ༹ྷུདྡྷཱཔཾ [དལ༹ྷུདྡཱཔཾ (སཱི. པཱི. ཀ.), དལ༹ྷདྡྷཱཔཾ (སྱཱ. ཀཾ.)] དལ༹ྷཔཱཀཱརཏོརཎཾ ཨེཀདྭཱརཾ. ཏཏྲསྶ དོཝཱརིཀོ པཎྜིཏོ བྱཏྟོ མེདྷཱཝཱི ཨཉྙཱཏཱནཾ ནིཝཱརེཏཱ ཉཱཏཱནཾ པཝེསེཏཱ. སོ ཏསྶ ནགརསྶ སམནྟཱ ཨནུཔརིཡཱཡཔཐཾ ཨནུཀྐམམཱནོ ན པསྶེཡྻ པཱཀཱརསནྡྷིཾ ཝཱ པཱཀཱརཝིཝརཾ ཝཱ, ཨནྟམསོ བིལཱ༹རནིཀྑམནམཏྟམྤི. ཏསྶ ཨེཝམསྶ – ‘ཡེ ཁོ ཀེཙི ཨོལཱ༹རིཀཱ པཱཎཱ ཨིམཾ ནགརཾ པཝིསནྟི ཝཱ ནིཀྑམནྟི ཝཱ, སབྦེ ཏེ ཨིམིནཱཝ དྭཱརེན པཝིསནྟི ཝཱ ནིཀྑམནྟི ཝཱ’ཏི. ཨེཝམེཝ ཁོ མེ, བྷནྟེ, དྷམྨནྭཡོ ཝིདིཏོ – ‘ཡེཔི ཏེ, བྷནྟེ, ཨཧེསུཾ ཨཏཱིཏམདྡྷཱནཾ ཨརཧནྟོ སམྨཱསམྦུདྡྷཱ, སབྦེ ཏེ བྷགཝནྟོ པཉྩ ནཱིཝརཎེ པཧཱཡ, ཙེཏསོ ཨུཔཀྐིལེསེ པཉྙཱཡ དུབྦལཱིཀརཎེ, ཙཏཱུསུ སཏིཔཊྛཱནེསུ སུཔྤཏིཊྛིཏཙིཏྟཱ, སཏྟ བོཛ྄ཛྷངྒེ ཡཐཱབྷཱུཏཾ བྷཱཝེཏྭཱ, ཨནུཏྟརཾ སམྨཱསམྦོདྷིཾ ཨབྷིསམྦུཛ྄ཛྷིཾསུ. ཡེཔི ཏེ, བྷནྟེ, བྷཝིསྶནྟི ཨནཱགཏམདྡྷཱནཾ ཨརཧནྟོ སམྨཱསམྦུདྡྷཱ, སབྦེ ཏེ བྷགཝནྟོ པཉྩ ནཱིཝརཎེ པཧཱཡ, ཙེཏསོ ཨུཔཀྐིལེསེ པཉྙཱཡ དུབྦལཱིཀརཎེ, ཙཏཱུསུ སཏིཔཊྛཱནེསུ སུཔྤཏིཊྛིཏཙིཏྟཱ, སཏྟ བོཛ྄ཛྷངྒེ ཡཐཱབྷཱུཏཾ བྷཱཝེཏྭཱ, ཨནུཏྟརཾ སམྨཱསམྦོདྷིཾ ཨབྷིསམྦུཛ྄ཛྷིསྶནྟི. བྷགཝཱཔི, བྷནྟེ, ཨེཏརཧི ཨརཧཾ སམྨཱསམྦུདྡྷོ པཉྩ ནཱིཝརཎེ པཧཱཡ, ཙེཏསོ ཨུཔཀྐིལེསེ པཉྙཱཡ དུབྦལཱིཀརཎེ, ཙཏཱུསུ སཏིཔཊྛཱནེསུ སུཔྤཏིཊྛིཏཙིཏྟོ, སཏྟ བོཛ྄ཛྷངྒེ ཡཐཱབྷཱུཏཾ བྷཱཝེཏྭཱ, ཨནུཏྟརཾ སམྨཱསམྦོདྷིཾ ཨབྷིསམྦུདྡྷོ’’’ཏི.

‘‘སཱདྷུ སཱདྷུ, སཱརིཔུཏྟ! ཏསྨཱཏིཧ ཏྭཾ, སཱརིཔུཏྟ, ཨིམཾ དྷམྨཔརིཡཱཡཾ ཨབྷིཀྑཎཾ བྷཱསེཡྻཱསི བྷིཀྑཱུནཾ བྷིཀྑུནཱིནཾ ཨུཔཱསཀཱནཾ ཨུཔཱསིཀཱནཾ. ཡེསམྤི ཧི, སཱརིཔུཏྟ, མོགྷཔུརིསཱནཾ བྷཝིསྶཏི ཏཐཱགཏེ ཀངྑཱ ཝཱ ཝིམཏི ཝཱ, ཏེསམྤིམཾ དྷམྨཔརིཡཱཡཾ སུཏྭཱ ཡཱ ཏཐཱགཏེ ཀངྑཱ ཝཱ ཝིམཏི ཝཱ སཱ པཧཱིཡིསྶཏཱི’’ཏི. དུཏིཡཾ.

༣. ཙུནྡསུཏྟཾ

༣༧༩. ཨེཀཾ སམཡཾ བྷགཝཱ སཱཝཏྠིཡཾ ཝིཧརཏི ཛེཏཝནེ ཨནཱཐཔིཎྜིཀསྶ ཨཱརཱམེ. ཏེན ཁོ པན སམཡེན ཨཱཡསྨཱ སཱརིཔུཏྟོ མགདྷེསུ ཝིཧརཏི ནཱལཀགཱམཀེ ཨཱབཱདྷིཀོ དུཀྑིཏོ བཱལ༹ྷགིལཱནོ. ཙུནྡོ ཙ སམཎུདྡེསོ ཨཱཡསྨཏོ སཱརིཔུཏྟསྶ ཨུཔཊྛཱཀོ ཧོཏི.

ཨཐ ཁོ ཨཱཡསྨཱ སཱརིཔུཏྟོ ཏེནེཝ ཨཱབཱདྷེན པརིནིབྦཱཡི. ཨཐ ཁོ ཙུནྡོ སམཎུདྡེསོ ཨཱཡསྨཏོ སཱརིཔུཏྟསྶ པཏྟཙཱིཝརམཱདཱཡ ཡེན སཱཝཏྠི ཛེཏཝནཾ ཨནཱཐཔིཎྜིཀསྶ ཨཱརཱམོ ཡེནཱཡསྨཱ ཨཱནནྡོ ཏེནུཔསངྐམི; ཨུཔསངྐམིཏྭཱ ཨཱཡསྨནྟཾ ཨཱནནྡཾ ཨབྷིཝཱདེཏྭཱ ཨེཀམནྟཾ ནིསཱིདི. ཨེཀམནྟཾ ནིསིནྣོ ཁོ ཙུནྡོ སམཎུདྡེསོ ཨཱཡསྨནྟཾ ཨཱནནྡཾ ཨེཏདཝོཙ – ‘‘ཨཱཡསྨཱ, བྷནྟེ, སཱརིཔུཏྟོ པརིནིབྦུཏོ. ཨིདམསྶ པཏྟཙཱིཝར’’ནྟི.

‘‘ཨཏྠི ཁོ ཨིདཾ, ཨཱཝུསོ ཙུནྡ, ཀཐཱཔཱབྷཏཾ བྷགཝནྟཾ དསྶནཱཡ. ཨཱཡཱམཱཝུསོ ཙུནྡ, ཡེན བྷགཝཱ ཏེནུཔསངྐམིསྶཱམ; ཨུཔསངྐམིཏྭཱ བྷགཝཏོ ཨེཏམཏྠཾ ཨཱརོཙེསྶཱམཱ’’ཏི. ‘‘ཨེཝཾ, བྷནྟེ’’ཏི ཁོ ཙུནྡོ སམཎུདྡེསོ ཨཱཡསྨཏོ ཨཱནནྡསྶ པཙྩསྶོསི.

ཨཐ ཁོ ཨཱཡསྨཱ ཙ ཨཱནནྡོ ཙུནྡོ ཙ སམཎུདྡེསོ ཡེན བྷགཝཱ ཏེནུཔསངྐམིཾསུ; ཨུཔསངྐམིཏྭཱ བྷགཝནྟཾ ཨབྷིཝཱདེཏྭཱ ཨེཀམནྟཾ ནིསཱིདིཾསུ. ཨེཀམནྟཾ ནིསིནྣོ ཁོ ཨཱཡསྨཱ ཨཱནནྡོ བྷགཝནྟཾ ཨེཏདཝོཙ – ‘‘ཨཡཾ, བྷནྟེ, ཙུནྡོ སམཎུདྡེསོ ཨེཝམཱཧ – ‘ཨཱཡསྨཱ, བྷནྟེ, སཱརིཔུཏྟོ པརིནིབྦུཏོ; ཨིདམསྶ པཏྟཙཱིཝར’ནྟི. ཨཔི ཙ མེ, བྷནྟེ, མདྷུརཀཛཱཏོ ཝིཡ ཀཱཡོ, དིསཱཔི མེ ན པཀྑཱཡནྟི, དྷམྨཱཔི མཾ ནཔྤཊིབྷནྟི ‘ཨཱཡསྨཱ སཱརིཔུཏྟོ པརིནིབྦུཏོ’ཏི སུཏྭཱ’’.

‘‘ཀིཾ ནུ ཁོ ཏེ, ཨཱནནྡ, སཱརིཔུཏྟོ སཱིལཀྑནྡྷཾ ཝཱ ཨཱདཱཡ པརིནིབྦུཏོ, སམཱདྷིཀྑནྡྷཾ ཝཱ ཨཱདཱཡ པརིནིབྦུཏོ, པཉྙཱཀྑནྡྷཾ ཝཱ ཨཱདཱཡ པརིནིབྦུཏོ, ཝིམུཏྟིཀྑནྡྷཾ ཝཱ ཨཱདཱཡ པརིནིབྦུཏོ, ཝིམུཏྟིཉཱཎདསྶནཀྑནྡྷཾ ཝཱ ཨཱདཱཡ པརིནིབྦུཏོ’’ཏི? ‘‘ན ཙ ཁོ མེ, བྷནྟེ, ཨཱཡསྨཱ སཱརིཔུཏྟོ སཱིལཀྑནྡྷཾ ཝཱ ཨཱདཱཡ པརིནིབྦུཏོ, སམཱདྷིཀྑནྡྷཾ ཝཱ…པེ… པཉྙཱཀྑནྡྷཾ ཝཱ… ཝིམུཏྟིཀྑནྡྷཾ ཝཱ… ཝིམུཏྟིཉཱཎདསྶནཀྑནྡྷཾ ཝཱ ཨཱདཱཡ པརིནིབྦུཏོ. ཨཔི ཙ མེ, བྷནྟེ, ཨཱཡསྨཱ སཱརིཔུཏྟོ ཨོཝཱདཀོ ཨཧོསི ཨོཏིཎྞོ ཝིཉྙཱཔཀོ སནྡསྶཀོ སམཱདཔཀོ སམུཏྟེཛཀོ སམྤཧཾསཀོ, ཨཀིལཱསུ དྷམྨདེསནཱཡ, ཨནུགྒཱཧཀོ སབྲཧྨཙཱརཱིནཾ. ཏཾ མཡཾ ཨཱཡསྨཏོ སཱརིཔུཏྟསྶ དྷམྨོཛཾ དྷམྨབྷོགཾ དྷམྨཱནུགྒཧཾ ཨནུསྶརཱམཱ’’ཏི.

‘‘ནནུ ཏཾ, ཨཱནནྡ, མཡཱ པཊིཀཙྩེཝ [པཊིགཙྩེཝ (སཱི. པཱི.)] ཨཀྑཱཏཾ – ‘སབྦེཧི པིཡེཧི མནཱཔེཧི ནཱནཱབྷཱཝོ ཝིནཱབྷཱཝོ ཨཉྙཐཱབྷཱཝོ. ཏཾ ཀུཏེཏྠ, ཨཱནནྡ, ལབྦྷཱ! ཡཾ ཏཾ ཛཱཏཾ བྷཱུཏཾ སངྑཏཾ པལོཀདྷམྨཾ, ཏཾ ཝཏ མཱ པལུཛྫཱིཏི – ནེཏཾ ཋཱནཾ ཝིཛྫཏི. སེཡྻཐཱཔི, ཨཱནནྡ, མཧཏོ རུཀྑསྶ ཏིཊྛཏོ སཱརཝཏོ ཡོ མཧནྟཏརོ ཁནྡྷོ སོ པལུཛྫེཡྻ; ཨེཝམེཝ ཁོ ཨཱནནྡ, མཧཏོ བྷིཀྑུསངྒྷསྶ ཏིཊྛཏོ སཱརཝཏོ སཱརིཔུཏྟོ པརིནིབྦུཏོ. ཏཾ ཀུཏེཏྠ, ཨཱནནྡ, ལབྦྷཱ! ཡཾ ཏཾ ཛཱཏཾ བྷཱུཏཾ སངྑཏཾ པལོཀདྷམྨཾ, ཏཾ ཝཏ མཱ པལུཛྫཱི’ཏི – ནེཏཾ ཋཱནཾ ཝིཛྫཏི. ཏསྨཱཏིཧཱནནྡ, ཨཏྟདཱིཔཱ ཝིཧརཐ ཨཏྟསརཎཱ ཨནཉྙསརཎཱ, དྷམྨདཱིཔཱ དྷམྨསརཎཱ ཨནཉྙསརཎཱ.

‘‘ཀཐཉྩཱནནྡ, བྷིཀྑུ ཨཏྟདཱིཔོ ཝིཧརཏི ཨཏྟསརཎོ ཨནཉྙསརཎོ, དྷམྨདཱིཔོ དྷམྨསརཎོ ཨནཉྙསརཎོ? ཨིདྷཱནནྡ, བྷིཀྑུ ཀཱཡེ ཀཱཡཱནུཔསྶཱི ཝིཧརཏི ཨཱཏཱཔཱི སམྤཛཱནོ སཏིམཱ, ཝིནེཡྻ ལོཀེ ཨབྷིཛ྄ཛྷཱདོམནསྶཾ; ཝེདནཱསུ…པེ… ཙིཏྟེ…པེ… དྷམྨེསུ དྷམྨཱནུཔསྶཱི ཝིཧརཏི ཨཱཏཱཔཱི སམྤཛཱནོ སཏིམཱ, ཝིནེཡྻ ལོཀེ ཨབྷིཛ྄ཛྷཱདོམནསྶཾ. ཨེཝཾ ཁོ, ཨཱནནྡ, བྷིཀྑུ ཨཏྟདཱིཔོ ཝིཧརཏི ཨཏྟསརཎོ ཨནཉྙསརཎོ, དྷམྨདཱིཔོ དྷམྨསརཎོ ཨནཉྙསརཎོ. ཡེ ཧི ཀེཙི, ཨཱནནྡ, ཨེཏརཧི ཝཱ མམཙྩཡེ ཝཱ ཨཏྟདཱིཔཱ ཝིཧརིསྶནྟི ཨཏྟསརཎཱ ཨནཉྙསརཎཱ, དྷམྨདཱིཔཱ དྷམྨསརཎཱ ཨནཉྙསརཎཱ; ཏམཏགྒེ མེཏེ, ཨཱནནྡ, བྷིཀྑཱུ བྷཝིསྶནྟི ཡེ ཀེཙི སིཀྑཱཀཱམཱ’’ཏི. ཏཏིཡཾ.

༤. ཨུཀྐཙེལསུཏྟཾ

༣༨༠. ཨེཀཾ སམཡཾ བྷགཝཱ ཝཛྫཱིསུ ཝིཧརཏི ཨུཀྐཙེལཱཡཾ གངྒཱཡ ནདིཡཱ ཏཱིརེ མཧཏཱ བྷིཀྑུསངྒྷེན སདྡྷིཾ ཨཙིརཔརིནིབྦུཏེསུ སཱརིཔུཏྟམོགྒལླཱནེསུ. ཏེན ཁོ པན སམཡེན བྷགཝཱ བྷིཀྑུསངྒྷཔརིཝུཏོ ཨཛ྄ཛྷོཀཱསེ ནིསིནྣོ ཧོཏི.

ཨཐ ཁོ བྷགཝཱ ཏུཎྷཱིབྷཱུཏཾ བྷིཀྑུསངྒྷཾ ཨནུཝིལོཀེཏྭཱ བྷིཀྑཱུ ཨཱམནྟེསི – ‘‘ཨཔི མྱཱཡཾ, བྷིཀྑཝེ, པརིསཱ སུཉྙཱ ཝིཡ ཁཱཡཏི པརིནིབྦུཏེསུ སཱརིཔུཏྟམོགྒལླཱནེསུ. ཨསུཉྙཱ མེ, བྷིཀྑཝེ, པརིསཱ ཧོཏི, ཨནཔེཀྑཱ ཏསྶཾ དིསཱཡཾ ཧོཏི, ཡསྶཾ དིསཱཡཾ སཱརིཔུཏྟམོགྒལླཱནཱ ཝིཧརནྟི. ཡེ ཧི ཏེ, བྷིཀྑཝེ, ཨཧེསུཾ ཨཏཱིཏམདྡྷཱནཾ ཨརཧནྟོ སམྨཱསམྦུདྡྷཱ, ཏེསམྤི བྷགཝནྟཱནཾ ཨེཏཔྤརམཾཡེཝ སཱཝཀཡུགཾ [ཨེཏཔརམཾཡེཝ (སཱི. སྱཱ. ཀཾ. པཱི.)] ཨཧོསི – སེཡྻཐཱཔི མཡ྄ཧཾ སཱརིཔུཏྟམོགྒལླཱནཱ. ཡེཔི ཏེ, བྷིཀྑཝེ, བྷཝིསྶནྟི ཨནཱགཏམདྡྷཱནཾ ཨརཧནྟོ སམྨཱསམྦུདྡྷཱ, ཏེསམྤི བྷགཝནྟཱནཾ ཨེཏཔྤརམཾཡེཝ སཱཝཀཡུགཾ བྷཝིསྶཏི – སེཡྻཐཱཔི མཡ྄ཧཾ སཱརིཔུཏྟམོགྒལླཱནཱ. ཨཙྪརིཡཾ, བྷིཀྑཝེ, སཱཝཀཱནཾ! ཨབྦྷུཏཾ, བྷིཀྑཝེ, སཱཝཀཱནཾ! སཏྠུ ཙ ནཱམ སཱསནཀརཱ བྷཝིསྶནྟི ཨོཝཱདཔྤཊིཀརཱ, ཙཏུནྣཉྩ པརིསཱནཾ པིཡཱ བྷཝིསྶནྟི མནཱཔཱ གརུབྷཱཝནཱིཡཱ ཙ! ཨཙྪརིཡཾ, བྷིཀྑཝེ, ཏཐཱགཏསྶ, ཨབྦྷུཏཾ, བྷིཀྑཝེ, ཏཐཱགཏསྶ! ཨེཝརཱུཔེཔི ནཱམ སཱཝཀཡུགེ པརིནིབྦུཏེ ནཏྠི ཏཐཱགཏསྶ སོཀོ ཝཱ པརིདེཝོ ཝཱ! ཏཾ ཀུཏེཏྠ, བྷིཀྑཝེ, ལབྦྷཱ! ཡཾ ཏཾ ཛཱཏཾ བྷཱུཏཾ སངྑཏཾ པལོཀདྷམྨཾ, ཏཾ ཝཏ མཱ པལུཛྫཱིཏི – ནེཏཾ ཋཱནཾ ཝིཛྫཏི. སེཡྻཐཱཔི, བྷིཀྑཝེ, མཧཏོ རུཀྑསྶ ཏིཊྛཏོ སཱརཝཏོ ཡེ མཧནྟཏརཱ ཁནྡྷཱ ཏེ པལུཛྫེཡྻུཾ; ཨེཝམེཝ ཁོ, བྷིཀྑཝེ, མཧཏོ བྷིཀྑུསངྒྷསྶ ཏིཊྛཏོ སཱརཝཏོ སཱརིཔུཏྟམོགྒལླཱནཱ པརིནིབྦུཏཱ. ཏཾ ཀུཏེཏྠ, བྷིཀྑཝེ, ལབྦྷཱ! ཡཾ ཏཾ ཛཱཏཾ བྷཱུཏཾ སངྑཏཾ པལོཀདྷམྨཾ, ཏཾ ཝཏ མཱ པལུཛྫཱིཏི – ནེཏཾ ཋཱནཾ ཝིཛྫཏི. ཏསྨཱཏིཧ, བྷིཀྑཝེ, ཨཏྟདཱིཔཱ ཝིཧརཐ ཨཏྟསརཎཱ ཨནཉྙསརཎཱ, དྷམྨདཱིཔཱ དྷམྨསརཎཱ ཨནཉྙསརཎཱ.

‘‘ཀཐཉྩ, བྷིཀྑཝེ, བྷིཀྑུ ཨཏྟདཱིཔོ ཝིཧརཏི ཨཏྟསརཎོ ཨནཉྙསརཎོ, དྷམྨདཱིཔོ དྷམྨསརཎོ ཨནཉྙསརཎོ? ཨིདྷ, བྷིཀྑཝེ, བྷིཀྑུ ཀཱཡེ ཀཱཡཱནུཔསྶཱི ཝིཧརཏི ཨཱཏཱཔཱི སམྤཛཱནོ སཏིམཱ, ཝིནེཡྻ ལོཀེ ཨབྷིཛ྄ཛྷཱདོམནསྶཾ; ཝེདནཱསུ…པེ… ཙིཏྟེ…པེ… དྷམྨེསུ དྷམྨཱནུཔསྶཱི ཝིཧརཏི ཨཱཏཱཔཱི སམྤཛཱནོ སཏིམཱ, ཝིནེཡྻ ལོཀེ ཨབྷིཛ྄ཛྷཱདོམནསྶཾ. ཨེཝཾ ཁོ, བྷིཀྑཝེ, བྷིཀྑུ ཨཏྟདཱིཔོ ཝིཧརཏི ཨཏྟསརཎོ ཨནཉྙསརཎོ, དྷམྨདཱིཔོ དྷམྨསརཎོ ཨནཉྙསརཎོ. ཡེ ཧི ཀེཙི, བྷིཀྑཝེ, ཨེཏརཧི ཝཱ མམཙྩཡེ ཝཱ ཨཏྟདཱིཔཱ ཝིཧརིསྶནྟི ཨཏྟསརཎཱ ཨནཉྙསརཎཱ, དྷམྨདཱིཔཱ དྷམྨསརཎཱ ཨནཉྙསརཎཱ; ཏམཏགྒེ མེཏེ, བྷིཀྑཝེ, བྷིཀྑཱུ བྷཝིསྶནྟི ཡེ ཀེཙི སིཀྑཱཀཱམཱ’’ཏི. ཙཏུཏྠཾ.

༥. བཱཧིཡསུཏྟཾ

༣༨༡. སཱཝཏྠིནིདཱནཾ. ཨཐ ཁོ ཨཱཡསྨཱ བཱཧིཡོ ཡེན བྷགཝཱ ཏེནུཔསངྐམི; ཨུཔསངྐམིཏྭཱ བྷགཝནྟཾ ཨབྷིཝཱདེཏྭཱ ཨེཀམནྟཾ ནིསཱིདི. ཨེཀམནྟཾ ནིསིནྣོ ཁོ ཨཱཡསྨཱ བཱཧིཡོ བྷགཝནྟཾ ཨེཏདཝོཙ – ‘‘སཱདྷུ མེ, བྷནྟེ, བྷགཝཱ སཾཁིཏྟེན དྷམྨཾ དེསེཏུ, ཡམཧཾ བྷགཝཏོ དྷམྨཾ སུཏྭཱ ཨེཀོ ཝཱུཔཀཊྛོ ཨཔྤམཏྟོ ཨཱཏཱཔཱི པཧིཏཏྟོ ཝིཧརེཡྻ’’ནྟི. ‘‘ཏསྨཱཏིཧ ཏྭཾ, བཱཧིཡ, ཨཱདིམེཝ ཝིསོདྷེཧི ཀུསལེསུ དྷམྨེསུ. ཀོ ཙཱདི ཀུསལཱནཾ དྷམྨཱནཾ? སཱིལཉྩ སུཝིསུདྡྷཾ, དིཊྛི ཙ ཨུཛུཀཱ. ཡཏོ ཙ ཁོ ཏེ, བཱཧིཡ, སཱིལཉྩ སུཝིསུདྡྷཾ བྷཝིསྶཏི, དིཊྛི ཙ ཨུཛུཀཱ, ཏཏོ ཏྭཾ, བཱཧིཡ, སཱིལཾ ནིསྶཱཡ སཱིལེ པཏིཊྛཱཡ ཙཏྟཱརོ སཏིཔཊྛཱནེ བྷཱཝེཡྻཱསི’’.

‘‘ཀཏམེ ཙཏྟཱརོ? ཨིདྷ, ཏྭཾ, བཱཧིཡ, ཀཱཡེ ཀཱཡཱནུཔསྶཱི ཝིཧརཱཧི ཨཱཏཱཔཱི སམྤཛཱནོ སཏིམཱ, ཝིནེཡྻ ལོཀེ ཨབྷིཛ྄ཛྷཱདོམནསྶཾ; ཝེདནཱསུ…པེ… ཙིཏྟེ…པེ… དྷམྨེསུ དྷམྨཱནུཔསྶཱི ཝིཧརཱཧི ཨཱཏཱཔཱི སམྤཛཱནོ སཏིམཱ, ཝིནེཡྻ ལོཀེ ཨབྷིཛ྄ཛྷཱདོམནསྶཾ. ཡཏོ ཁོ ཏྭཾ, བཱཧིཡ, སཱིལཾ ནིསྶཱཡ སཱིལེ པཏིཊྛཱཡ ཨིམེ ཙཏྟཱརོ སཏིཔཊྛཱནེ ཨེཝཾ བྷཱཝེསྶསི, ཏཏོ ཏུཡ྄ཧཾ, བཱཧིཡ, ཡཱ རཏྟི ཝཱ དིཝསོ ཝཱ ཨཱགམིསྶཏི, ཝུདྡྷིཡེཝ པཱཊིཀངྑཱ ཀུསལེསུ དྷམྨེསུ, ནོ པརིཧཱནཱི’’ཏི.

ཨཐ ཁོ ཨཱཡསྨཱ བཱཧིཡོ བྷགཝཏོ བྷཱསིཏཾ ཨབྷིནནྡིཏྭཱ ཨནུམོདིཏྭཱ ཨུཊྛཱཡཱསནཱ བྷགཝནྟཾ ཨབྷིཝཱདེཏྭཱ པདཀྑིཎཾ ཀཏྭཱ པཀྐཱམི. ཨཐ ཁོ ཨཱཡསྨཱ བཱཧིཡོ ཨེཀོ ཝཱུཔཀཊྛོ ཨཔྤམཏྟོ ཨཱཏཱཔཱི པཧིཏཏྟོ ཝིཧརནྟོ ནཙིརསྶེཝ – ཡསྶཏྠཱཡ ཀུལཔུཏྟཱ སམྨདེཝ ཨགཱརསྨཱ ཨནགཱརིཡཾ པབྦཛནྟི, ཏདནུཏྟརཾ – བྲཧྨཙརིཡཔརིཡོསཱནཾ དིཊྛེཝ དྷམྨེ སཡཾ ཨབྷིཉྙཱ སཙྪིཀཏྭཱ ཨུཔསམྤཛྫ ཝིཧཱསི. ‘‘ཁཱིཎཱ ཛཱཏི, ཝུསིཏཾ བྲཧྨཙརིཡཾ, ཀཏཾ ཀརཎཱིཡཾ, ནཱཔརཾ ཨིཏྠཏྟཱཡཱ’’ཏི ཨབྦྷཉྙཱསི. ཨཉྙཏརོ ཙ པནཱཡསྨཱ བཱཧིཡོ ཨརཧཏཾ ཨཧོསཱིཏི. པཉྩམཾ.

༦. ཨུཏྟིཡསུཏྟཾ

༣༨༢. སཱཝཏྠིནིདཱནཾ. ཨཐ ཁོ ཨཱཡསྨཱ ཨུཏྟིཡོ ཡེན བྷགཝཱ ཏེནུཔསངྐམི…པེ… ཨེཀམནྟཾ ནིསིནྣོ ཁོ ཨཱཡསྨཱ ཨུཏྟིཡོ བྷགཝནྟཾ ཨེཏདཝོཙ – ‘‘སཱདྷུ མེ, བྷནྟེ, བྷགཝཱ སཾཁིཏྟེན དྷམྨཾ དེསེཏུ, ཡམཧཾ བྷགཝཏོ དྷམྨཾ སུཏྭཱ ཨེཀོ ཝཱུཔཀཊྛོ ཨཔྤམཏྟོ ཨཱཏཱཔཱི པཧིཏཏྟོ ཝིཧརེཡྻ’’ནྟི. ‘‘ཏསྨཱཏིཧ ཏྭཾ, ཨུཏྟིཡ, ཨཱདིམེཝ ཝིསོདྷེཧི ཀུསལེསུ དྷམྨེསུ. ཀོ ཙཱདི ཀུསལཱནཾ དྷམྨཱནཾ? སཱིལཉྩ སུཝིསུདྡྷཾ, དིཊྛི ཙ ཨུཛུཀཱ. ཡཏོ ཙ ཁོ ཏེ, ཨུཏྟིཡ, སཱིལཉྩ སུཝིསུདྡྷཾ བྷཝིསྶཏི, དིཊྛི ཙ ཨུཛུཀཱ, ཏཏོ ཏྭཾ, ཨུཏྟིཡ, སཱིལཾ ནིསྶཱཡ སཱིལེ པཏིཊྛཱཡ ཙཏྟཱརོ སཏིཔཊྛཱནེ བྷཱཝེཡྻཱསི’’.

‘‘ཀཏམེ ཙཏྟཱརོ? ཨིདྷ ཏྭཾ, ཨུཏྟིཡ, ཀཱཡེ ཀཱཡཱནུཔསྶཱི ཝིཧརཱཧི ཨཱཏཱཔཱི སམྤཛཱནོ སཏིམཱ, ཝིནེཡྻ ལོཀེ ཨབྷིཛ྄ཛྷཱདོམནསྶཾ; ཝེདནཱསུ…པེ… ཙིཏྟེ…པེ… དྷམྨེསུ དྷམྨཱནུཔསྶཱི ཝིཧརཱཧི ཨཱཏཱཔཱི སམྤཛཱནོ སཏིམཱ, ཝིནེཡྻ ལོཀེ ཨབྷིཛ྄ཛྷཱདོམནསྶཾ. ཡཏོ ཁོ ཏྭཾ, ཨུཏྟིཡ, སཱིལཾ ནིསྶཱཡ སཱིལེ པཏིཊྛཱཡ ཨིམེ ཙཏྟཱརོ སཏིཔཊྛཱནེ ཨེཝཾ བྷཱཝེསྶསི, ཏཏོ ཏྭཾ, ཨུཏྟིཡ, གམིསྶསི མཙྩུདྷེཡྻསྶ པཱར’’ནྟི.

ཨཐ ཁོ ཨཱཡསྨཱ ཨུཏྟིཡོ བྷགཝཏོ བྷཱསིཏཾ ཨབྷིནནྡིཏྭཱ ཨནུམོདིཏྭཱ ཨུཊྛཱཡཱསནཱ བྷགཝནྟཾ ཨབྷིཝཱདེཏྭཱ པདཀྑིཎཾ ཀཏྭཱ པཀྐཱམི. ཨཐ ཁོ ཨཱཡསྨཱ ཨུཏྟིཡོ ཨེཀོ ཝཱུཔཀཊྛོ ཨཔྤམཏྟོ ཨཱཏཱཔཱི པཧིཏཏྟོ ཝིཧརནྟོ ནཙིརསྶེཝ – ཡསྶཏྠཱཡ ཀུལཔུཏྟཱ སམྨདེཝ ཨགཱརསྨཱ ཨནགཱརིཡཾ པབྦཛནྟི, ཏདནུཏྟརཾ – བྲཧྨཙརིཡཔརིཡོསཱནཾ དིཊྛེཝ དྷམྨེ སཡཾ ཨབྷིཉྙཱ སཙྪིཀཏྭཱ ཨུཔསམྤཛྫ ཝིཧཱསི. ‘‘ཁཱིཎཱ ཛཱཏི, ཝུསིཏཾ བྲཧྨཙརིཡཾ, ཀཏཾ ཀརཎཱིཡཾ, ནཱཔརཾ ཨིཏྠཏྟཱཡཱ’’ཏི ཨབྦྷཉྙཱསི. ཨཉྙཏརོ ཙ པནཱཡསྨཱ ཨུཏྟིཡོ ཨརཧཏཾ ཨཧོསཱིཏི. ཚཊྛཾ.

༧. ཨརིཡསུཏྟཾ

༣༨༣. ‘‘ཙཏྟཱརོམེ, བྷིཀྑཝེ, སཏིཔཊྛཱནཱ བྷཱཝིཏཱ བཧུལཱིཀཏཱ ཨརིཡཱ ནིཡྻཱནིཀཱ ནིཡྻནྟི ཏཀྐརསྶ སམྨཱ དུཀྑཀྑཡཱཡ. ཀཏམེ ཙཏྟཱརོ? ཨིདྷ, བྷིཀྑཝེ, བྷིཀྑུ ཀཱཡེ ཀཱཡཱནུཔསྶཱི ཝིཧརཏི ཨཱཏཱཔཱི སམྤཛཱནོ སཏིམཱ, ཝིནེཡྻ ལོཀེ ཨབྷིཛ྄ཛྷཱདོམནསྶཾ; ཝེདནཱསུ…པེ… ཙིཏྟེ…པེ… དྷམྨེསུ དྷམྨཱནུཔསྶཱི ཝིཧརཏི ཨཱཏཱཔཱི སམྤཛཱནོ སཏིམཱ, ཝིནེཡྻ ལོཀེ ཨབྷིཛ྄ཛྷཱདོམནསྶཾ. ཨིམེ ཁོ, བྷིཀྑཝེ, ཙཏྟཱརོ སཏིཔཊྛཱནཱ བྷཱཝིཏཱ བཧུལཱིཀཏཱ ཨརིཡཱ ནིཡྻཱནིཀཱ ནིཡྻནྟི ཏཀྐརསྶ སམྨཱ དུཀྑཀྑཡཱཡཱ’’ཏི. སཏྟམཾ.

༨. བྲཧྨསུཏྟཾ

༣༨༤. ཨེཀཾ སམཡཾ བྷགཝཱ ཨུརུཝེལཱཡཾ ཝིཧརཏི ནཛྫཱ ནེརཉྫརཱཡ ཏཱིརེ ཨཛཔཱལནིགྲོདྷེ པཋམཱབྷིསམྦུདྡྷོ. ཨཐ ཁོ བྷགཝཏོ རཧོགཏསྶ པཊིསལླཱིནསྶ ཨེཝཾ ཙེཏསོ པརིཝིཏཀྐོ ཨུདཔཱདི – ‘‘ཨེཀཱཡནོ ཨཡཾ མགྒོ སཏྟཱནཾ ཝིསུདྡྷིཡཱ སོཀཔརིདེཝཱནཾ སམཏིཀྐམཱཡ དུཀྑདོམནསྶཱནཾ ཨཏྠངྒམཱཡ ཉཱཡསྶ ཨདྷིགམཱཡ ནིབྦཱནསྶ སཙྪིཀིརིཡཱཡ, ཡདིདཾ – ཙཏྟཱརོ སཏིཔཊྛཱནཱ’’.

‘‘ཀཏམེ ཙཏྟཱརོ? ཀཱཡེ ཝཱ བྷིཀྑུ ཀཱཡཱནུཔསྶཱི ཝིཧརེཡྻ ཨཱཏཱཔཱི སམྤཛཱནོ སཏིམཱ, ཝིནེཡྻ ལོཀེ ཨབྷིཛ྄ཛྷཱདོམནསྶཾ; ཝེདནཱསུ ཝཱ བྷིཀྑུ…པེ… ཙིཏྟེ ཝཱ བྷིཀྑུ…པེ… དྷམྨེསུ ཝཱ བྷིཀྑུ དྷམྨཱནུཔསྶཱི ཝིཧརེཡྻ ཨཱཏཱཔཱི སམྤཛཱནོ སཏིམཱ, ཝིནེཡྻ ལོཀེ ཨབྷིཛ྄ཛྷཱདོམནསྶཾ. ཨེཀཱཡནོ ཨཡཾ མགྒོ སཏྟཱནཾ ཝིསུདྡྷིཡཱ སོཀཔརིདེཝཱནཾ སམཏིཀྐམཱཡ དུཀྑདོམནསྶཱནཾ ཨཏྠངྒམཱཡ ཉཱཡསྶ ཨདྷིགམཱཡ ནིབྦཱནསྶ སཙྪིཀིརིཡཱཡ, ཡདིདཾ – ཙཏྟཱརོ སཏིཔཊྛཱནཱ’’ཏི.

ཨཐ ཁོ བྲཧྨཱ སཧམྤཏི བྷགཝཏོ ཙེཏསཱ ཙེཏོཔརིཝིཏཀྐམཉྙཱཡ – སེཡྻཐཱཔི ནཱམ བལཝཱ པུརིསོ སམིཉྫིཏཾ ཝཱ བཱཧཾ པསཱརེཡྻ, པསཱརིཏཾ ཝཱ བཱཧཾ སམིཉྫེཡྻ, ཨེཝམེཝ – བྲཧྨལོཀེ ཨནྟརཧིཏོ བྷགཝཏོ པུརཏོ པཱཏུརཧོསི. ཨཐ ཁོ བྲཧྨཱ སཧམྤཏི ཨེཀཾསཾ ཨུཏྟརཱསངྒཾ ཀརིཏྭཱ ཡེན བྷགཝཱ ཏེནཉྫལིཾ པཎཱམེཏྭཱ བྷགཝནྟཾ ཨེཏདཝོཙ – ‘‘ཨེཝམེཏཾ, བྷགཝཱ, ཨེཝམེཏཾ, སུགཏ! ཨེཀཱཡནོ ཨཡཾ, བྷནྟེ, མགྒོ སཏྟཱནཾ ཝིསུདྡྷིཡཱ སོཀཔརིདེཝཱནཾ སམཏིཀྐམཱཡ དུཀྑདོམནསྶཱནཾ ཨཏྠངྒམཱཡ ཉཱཡསྶ ཨདྷིགམཱཡ ནིབྦཱནསྶ སཙྪིཀིརིཡཱཡ, ཡདིདཾ – ཙཏྟཱརོ སཏིཔཊྛཱནཱ’’.

‘‘ཀཏམེ ཙཏྟཱརོ? ཀཱཡེ ཝཱ, བྷནྟེ, བྷིཀྑུ ཀཱཡཱནུཔསྶཱི ཝིཧརེཡྻ ཨཱཏཱཔཱི སམྤཛཱནོ སཏིམཱ, ཝིནེཡྻ ལོཀེ ཨབྷིཛ྄ཛྷཱདོམནསྶཾ; ཝེདནཱསུ ཝཱ, བྷནྟེ, བྷིཀྑུ…པེ… ཙིཏྟེ ཝཱ, བྷནྟེ, བྷིཀྑུ…པེ… དྷམྨེསུ ཝཱ, བྷནྟེ, བྷིཀྑུ དྷམྨཱནུཔསྶཱི ཝིཧརེཡྻ ཨཱཏཱཔཱི སམྤཛཱནོ སཏིམཱ, ཝིནེཡྻ ལོཀེ ཨབྷིཛ྄ཛྷཱདོམནསྶཾ. ཨེཀཱཡནོ ཨཡཾ, བྷནྟེ, མགྒོ སཏྟཱནཾ ཝིསུདྡྷིཡཱ སོཀཔརིདེཝཱནཾ སམཏིཀྐམཱཡ དུཀྑདོམནསྶཱནཾ ཨཏྠངྒམཱཡ ཉཱཡསྶ ཨདྷིགམཱཡ ནིབྦཱནསྶ སཙྪིཀིརིཡཱཡ, ཡདིདཾ – ཙཏྟཱརོ སཏིཔཊྛཱནཱ’’ཏི.

ཨིདམཝོཙ བྲཧྨཱ སཧམྤཏི. ཨིདཾ ཝཏྭཱ ཨཐཱཔརཾ ཨེཏདཝོཙ –

‘‘ཨེཀཱཡནཾ ཛཱཏིཁཡནྟདསྶཱི, མགྒཾ པཛཱནཱཏི ཧིཏཱནུཀམྤཱི;

ཨེཏེན མགྒེན ཏརིཾསུ པུབྦེ, ཏརིསྶནྟི ཡེ ཙ ཏརནྟི ཨོགྷ’’ནྟི. ཨཊྛམཾ;

༩. སེདཀསུཏྟཾ

༣༨༥. ཨེཀཾ སམཡཾ བྷགཝཱ སུམྦྷེསུ ཝིཧརཏི སེདཀཾ ནཱམ སུམྦྷཱནཾ ནིགམོ. ཏཏྲ ཁོ བྷགཝཱ བྷིཀྑཱུ ཨཱམནྟེསི – ‘‘བྷཱུཏཔུབྦཾ, བྷིཀྑཝེ, ཙཎྜཱལཝཾསིཀོ ཙཎྜཱལཝཾསཾ ཨུསྶཱཔེཏྭཱ མེདཀཐཱལིཀཾ ཨནྟེཝཱསིཾ ཨཱམནྟེསི – ‘ཨེཧི ཏྭཾ, སམྨ མེདཀཐཱལིཀེ, ཙཎྜཱལཝཾསཾ ཨབྷིརུཧིཏྭཱ མམ ཨུཔརིཁནྡྷེ ཏིཊྛཱཧཱི’ཏི. ‘ཨེཝཾ, ཨཱཙརིཡཱ’ཏི ཁོ, བྷིཀྑཝེ, མེདཀཐཱལིཀཱ ཨནྟེཝཱསཱི ཙཎྜཱལཝཾསིཀསྶ པཊིསྶུཏྭཱ ཙཎྜཱལཝཾསཾ ཨབྷིརུཧིཏྭཱ ཨཱཙརིཡསྶ ཨུཔརིཁནྡྷེ ཨཊྛཱསི. ཨཐ ཁོ, བྷིཀྑཝེ, ཙཎྜཱལཝཾསིཀོ མེདཀཐཱལིཀཾ ཨནྟེཝཱསིཾ ཨེཏདཝོཙ – ‘ཏྭཾ, སམྨ མེདཀཐཱལིཀེ, མམཾ རཀྑ, ཨཧཾ ཏཾ རཀྑིསྶཱམི. ཨེཝཾ མཡཾ ཨཉྙམཉྙཾ གུཏྟཱ ཨཉྙམཉྙཾ རཀྑིཏཱ སིཔྤཱནི ཙེཝ དསྶེསྶཱམ, ལཱབྷཉྩ [ལཱབྷེ ཙ (སཱི.)] ལཙྪཱམ, སོཏྠིནཱ ཙ ཙཎྜཱལཝཾསཱ ཨོརོཧིསྶཱམཱ’ཏི. ཨེཝཾ ཝུཏྟེ, བྷིཀྑཝེ, མེདཀཐཱལིཀཱ ཨནྟེཝཱསཱི ཙཎྜཱལཝཾསིཀཾ ཨེཏདཝོཙ – ‘ན ཁོ པནེཏཾ, ཨཱཙརིཡ, ཨེཝཾ བྷཝིསྶཏི. ཏྭཾ, ཨཱཙརིཡ, ཨཏྟཱནཾ རཀྑ, ཨཧཾ ཨཏྟཱནཾ རཀྑིསྶཱམི. ཨེཝཾ མཡཾ ཨཏྟགུཏྟཱ ཨཏྟརཀྑིཏཱ སིཔྤཱནི ཙེཝ དསྶེསྶཱམ, ལཱབྷཉྩ ལཙྪཱམ, སོཏྠིནཱ ཙ ཙཎྜཱལཝཾསཱ ཨོརོཧིསྶཱམཱ’’’ཏི. ‘‘སོ ཏཏྠ ཉཱཡོ’’ཏི བྷགཝཱ ཨེཏདཝོཙ, ‘‘ཡཐཱ མེདཀཐཱལིཀཱ ཨནྟེཝཱསཱི ཨཱཙརིཡཾ ཨཝོཙ. ཨཏྟཱནཾ, བྷིཀྑཝེ, རཀྑིསྶཱམཱིཏི སཏིཔཊྛཱནཾ སེཝིཏབྦཾ; པརཾ རཀྑིསྶཱམཱིཏི སཏིཔཊྛཱནཾ སེཝིཏབྦཾ. ཨཏྟཱནཾ, བྷིཀྑཝེ, རཀྑནྟོ པརཾ རཀྑཏི, པརཾ རཀྑནྟོ ཨཏྟཱནཾ རཀྑཏི’’.

‘‘ཀཐཉྩ, བྷིཀྑཝེ, ཨཏྟཱནཾ རཀྑནྟོ པརཾ རཀྑཏི? ཨཱསེཝནཱཡ, བྷཱཝནཱཡ, བཧུལཱིཀམྨེན – ཨེཝཾ ཁོ, བྷིཀྑཝེ, ཨཏྟཱནཾ རཀྑནྟོ པརཾ རཀྑཏི. ཀཐཉྩ, བྷིཀྑཝེ, པརཾ རཀྑནྟོ ཨཏྟཱནཾ རཀྑཏི? ཁནྟིཡཱ, ཨཝིཧིཾསཱཡ, མེཏྟཙིཏྟཏཱཡ, ཨནུདཡཏཱཡ – ཨེཝཾ ཁོ, བྷིཀྑཝེ, པརཾ རཀྑནྟོ ཨཏྟཱནཾ རཀྑཏི. ཨཏྟཱནཾ, བྷིཀྑཝེ, རཀྑིསྶཱམཱིཏི སཏིཔཊྛཱནཾ སེཝིཏབྦཾ; པརཾ རཀྑིསྶཱམཱིཏི སཏིཔཊྛཱནཾ སེཝིཏབྦཾ. ཨཏྟཱནཾ, བྷིཀྑཝེ, རཀྑནྟོ པརཾ རཀྑཏི, པརཾ རཀྑནྟོ ཨཏྟཱནཾ རཀྑཏཱི’’ཏི. ནཝམཾ.

༡༠. ཛནཔདཀལྱཱཎཱིསུཏྟཾ

༣༨༦. ཨེཝཾ མེ སུཏཾ – ཨེཀཾ སམཡཾ བྷགཝཱ སུམྦྷེསུ ཝིཧརཏི སེདཀཾ ནཱམ སུམྦྷཱནཾ ནིགམོ. ཏཏྲ ཁོ བྷགཝཱ བྷིཀྑཱུ ཨཱམནྟེསི – ‘‘བྷིཀྑཝོ’’ཏི. ‘‘བྷདནྟེ’’ཏི ཏེ བྷིཀྑཱུ བྷགཝཏོ པཙྩསྶོསུཾ. བྷགཝཱ ཨེཏདཝོཙ –

‘‘སེཡྻཐཱཔི, བྷིཀྑཝེ, ‘ཛནཔདཀལྱཱཎཱི, ཛནཔདཀལྱཱཎཱི’ཏི ཁོ, བྷིཀྑཝེ, མཧཱཛནཀཱཡོ སནྣིཔཏེཡྻ. ‘སཱ ཁོ པནསྶ ཛནཔདཀལྱཱཎཱི པརམཔཱསཱཝིནཱི ནཙྩེ, པརམཔཱསཱཝིནཱི གཱིཏེ. ཛནཔདཀལྱཱཎཱི ནཙྩཏི གཱཡཏཱི’ཏི ཁོ, བྷིཀྑཝེ, བྷིཡྻོསོམཏྟཱཡ མཧཱཛནཀཱཡོ སནྣིཔཏེཡྻ. ཨཐ པུརིསོ ཨཱགཙྪེཡྻ ཛཱིཝིཏུཀཱམོ ཨམརིཏུཀཱམོ སུཁཀཱམོ དུཀྑཔྤཊིཀཱུལོ. ཏམེནཾ ཨེཝཾ ཝདེཡྻ – ‘ཨཡཾ ཏེ, ཨམྦྷོ པུརིས, སམཏིཏྟིཀོ ཏེལཔཏྟོ ཨནྟརེན ཙ མཧཱསམཛྫཾ ཨནྟརེན ཙ ཛནཔདཀལྱཱཎིཡཱ པརིཧརིཏབྦོ. པུརིསོ ཙ ཏེ ཨུཀྑིཏྟཱསིཀོ པིཊྛིཏོ པིཊྛིཏོ ཨནུབནྡྷིསྶཏི. ཡཏྠེཝ ནཾ ཐོཀམྤི ཚཌྜེསྶཏི ཏཏྠེཝ ཏེ སིརོ པཱཏེསྶཏཱི’ཏི. ཏཾ ཀིཾ མཉྙཐ, བྷིཀྑཝེ, ཨཔི ནུ སོ པུརིསོ ཨམུཾ ཏེལཔཏྟཾ ཨམནསིཀརིཏྭཱ བཧིདྡྷཱ པམཱདཾ ཨཱཧརེཡྻཱ’’ཏི? ‘‘ནོ ཧེཏཾ, བྷནྟེ’’.

‘‘ཨུཔམཱ ཁོ མྱཱཡཾ, བྷིཀྑཝེ, ཀཏཱ ཨཏྠསྶ ཝིཉྙཱཔནཱཡ. ཨཡཾ ཙེཝེཏྠ ཨཏྠོ – སམཏིཏྟིཀོ ཏེལཔཏྟོཏི ཁོ, བྷིཀྑཝེ, ཀཱཡགཏཱཡ ཨེཏཾ སཏིཡཱ ཨདྷིཝཙནཾ. ཏསྨཱཏིཧ, བྷིཀྑཝེ, ཨེཝཾ སིཀྑིཏབྦཾ – ‘ཀཱཡགཏཱ སཏི ནོ བྷཱཝིཏཱ བྷཝིསྶཏི བཧུལཱིཀཏཱ ཡཱནཱིཀཏཱ ཝཏྠུཀཏཱ ཨནུཊྛིཏཱ པརིཙིཏཱ སུསམཱརདྡྷཱ’ཏི. ཨེཝཉྷི ཁོ, བྷིཀྑཝེ, སིཀྑིཏབྦ’’ནྟི. དསམཾ.

ནཱལནྡཝགྒོ དུཏིཡོ.

ཏསྶུདྡཱནཾ –

མཧཱཔུརིསོ ནཱལནྡཾ, ཙུནྡོ ཙེལཉྩ བཱཧིཡོ;

ཨུཏྟིཡོ ཨརིཡོ བྲཧྨཱ, སེདཀཾ ཛནཔདེན ཙཱཏི.

༣. སཱིལཊྛིཏིཝགྒོ

༡. སཱིལསུཏྟཾ

༣༨༧. ཨེཝཾ མེ སུཏཾ – ཨེཀཾ སམཡཾ ཨཱཡསྨཱ ཙ ཨཱནནྡོ ཨཱཡསྨཱ ཙ བྷདྡོ པཱཊལིཔུཏྟེ ཝིཧརནྟི ཀུཀྐུཊཱརཱམེ. ཨཐ ཁོ ཨཱཡསྨཱ བྷདྡོ སཱཡནྷསམཡཾ པཊིསལླཱནཱ ཝུཊྛིཏོ ཡེནཱཡསྨཱ ཨཱནནྡོ ཏེནུཔསངྐམི; ཨུཔསངྐམིཏྭཱ ཨཱཡསྨཏཱ ཨཱནནྡེན སདྡྷིཾ སམྨོདི. སམྨོདནཱིཡཾ ཀཐཾ སཱརཎཱིཡཾ ཝཱིཏིསཱརེཏྭཱ ཨེཀམནྟཾ ནིསཱིདི. ཨེཀམནྟཾ ནིསིནྣོ ཁོ ཨཱཡསྨཱ བྷདྡོ ཨཱཡསྨནྟཾ ཨཱནནྡཾ ཨེཏདཝོཙ – ‘‘ཡཱནིམཱནི, ཨཱཝུསོ ཨཱནནྡ, ཀུསལཱནི སཱིལཱནི ཝུཏྟཱནི བྷགཝཏཱ, ཨིམཱནི ཀུསལཱནི སཱིལཱནི ཀིམཏྠིཡཱནི ཝུཏྟཱནི བྷགཝཏཱ’’ཏི?

‘‘སཱདྷུ སཱདྷུ, ཨཱཝུསོ བྷདྡ! བྷདྡཀོ ཁོ ཏེ, ཨཱཝུསོ བྷདྡ, ཨུམྨངྒོ [ཨུམྨགྒོ (སཱི. སྱཱ. ཀཾ.)], བྷདྡཀཾ པཊིབྷཱནཾ, ཀལྱཱཎཱི པརིཔུཙྪཱ. ཨེཝཉྷི ཏྭཾ, ཨཱཝུསོ བྷདྡ, པུཙྪསི – ‘ཡཱནིམཱནི ཨཱཝུསོ ཨཱནནྡ, ཀུསལཱནི སཱིལཱནི ཝུཏྟཱནི བྷགཝཏཱ, ཨིམཱནི ཀུསལཱནི སཱིལཱནི ཀིམཏྠིཡཱནི ཝུཏྟཱནི བྷགཝཏཱ’’’ཏི? ‘‘ཨེཝམཱཝུསོ’’ཏི. ‘‘ཡཱནིམཱནི, ཨཱཝུསོ བྷདྡ, ཀུསལཱནི སཱིལཱནི ཝུཏྟཱནི བྷགཝཏཱ, ཨིམཱནི ཀུསལཱནི སཱིལཱནི ཡཱཝདེཝ ཙཏུནྣཾ སཏིཔཊྛཱནཱནཾ བྷཱཝནཱཡ ཝུཏྟཱནི བྷགཝཏཱ’’.

‘‘ཀཏམེསཾ ཙཏུནྣཾ? ཨིདྷཱཝུསོ, བྷིཀྑུ ཀཱཡེ ཀཱཡཱནུཔསྶཱི ཝིཧརཏི ཨཱཏཱཔཱི སམྤཛཱནོ སཏིམཱ, ཝིནེཡྻ ལོཀེ ཨབྷིཛ྄ཛྷཱདོམནསྶཾ; ཝེདནཱསུ…པེ… ཙིཏྟེ…པེ… དྷམྨེསུ དྷམྨཱནུཔསྶཱི ཝིཧརཏི ཨཱཏཱཔཱི སམྤཛཱནོ སཏིམཱ, ཝིནེཡྻ ལོཀེ ཨབྷིཛ྄ཛྷཱདོམནསྶཾ. ཡཱནིམཱནི, ཨཱཝུསོ བྷདྡ, ཀུསལཱནི སཱིལཱནི ཝུཏྟཱནི བྷགཝཏཱ, ཨིམཱནི ཀུསལཱནི སཱིལཱནི ཡཱཝདེཝ ཨིམེསཾ ཙཏུནྣཾ སཏིཔཊྛཱནཱནཾ བྷཱཝནཱཡ ཝུཏྟཱནི བྷགཝཏཱ’’ཏི. པཋམཾ.

༢. ཙིརཊྛིཏིསུཏྟཾ

༣༨༨. ཏཾཡེཝ ནིདཱནཾ. ཨེཀམནྟཾ ནིསིནྣོ ཁོ ཨཱཡསྨཱ བྷདྡོ ཨཱཡསྨནྟཾ ཨཱནནྡཾ ཨེཏདཝོཙ – ‘‘ཀོ ནུ ཁོ, ཨཱཝུསོ ཨཱནནྡ, ཧེཏུ, ཀོ པཙྩཡོ ཡེན ཏཐཱགཏེ པརིནིབྦུཏེ སདྡྷམྨོ ན ཙིརཊྛིཏིཀོ ཧོཏི? ཀོ པནཱཝུསོ ཨཱནནྡ, ཧེཏུ, ཀོ པཙྩཡོ ཡེན ཏཐཱགཏེ པརིནིབྦུཏེ སདྡྷམྨོ ཙིརཊྛིཏིཀོ ཧོཏཱི’’ཏི?

‘‘སཱདྷུ སཱདྷུ, ཨཱཝུསོ བྷདྡ! བྷདྡཀོ ཁོ ཏེ, ཨཱཝུསོ བྷདྡ, ཨུམྨངྒོ, བྷདྡཀཾ པཊིབྷཱནཾ, ཀལྱཱཎཱི པརིཔུཙྪཱ. ཨེཝཉྷི ཏྭཾ, ཨཱཝུསོ བྷདྡ, པུཙྪསི – ‘ཀོ ནུ ཁོ, ཨཱཝུསོ ཨཱནནྡ, ཧེཏུ, ཀོ པཙྩཡོ ཡེན ཏཐཱགཏེ པརིནིབྦུཏེ སདྡྷམྨོ ན ཙིརཊྛིཏིཀོ ཧོཏི? ཀོ པནཱཝུསོ ཨཱནནྡ, ཧེཏུ, ཀོ པཙྩཡོ ཡེན ཏཐཱགཏེ པརིནིབྦུཏེ སདྡྷམྨོ ཙིརཊྛིཏིཀོ ཧོཏཱི’’’ཏི? ‘‘ཨེཝམཱཝུསོ’’ཏི. ‘‘ཙཏུནྣཾ ཁོ, ཨཱཝུསོ, སཏིཔཊྛཱནཱནཾ ཨབྷཱཝིཏཏྟཱ ཨབཧུལཱིཀཏཏྟཱ ཏཐཱགཏེ པརིནིབྦུཏེ སདྡྷམྨོ ན ཙིརཊྛིཏིཀོ ཧོཏི. ཙཏུནྣཉྩ ཁོ, ཨཱཝུསོ, སཏིཔཊྛཱནཱནཾ བྷཱཝིཏཏྟཱ བཧུལཱིཀཏཏྟཱ ཏཐཱགཏེ པརིནིབྦུཏེ སདྡྷམྨོ ཙིརཊྛིཏིཀོ ཧོཏི’’.

‘‘ཀཏམེསཾ ཙཏུནྣཾ? ཨིདྷཱཝུསོ, བྷིཀྑུ ཀཱཡེ ཀཱཡཱནུཔསྶཱི ཝིཧརཏི ཨཱཏཱཔཱི སམྤཛཱནོ སཏིམཱ, ཝིནེཡྻ ལོཀེ ཨབྷིཛ྄ཛྷཱདོམནསྶཾ; ཝེདནཱསུ…པེ… ཙིཏྟེ…པེ… དྷམྨེསུ དྷམྨཱནུཔསྶཱི ཝིཧརཏི ཨཱཏཱཔཱི སམྤཛཱནོ སཏིམཱ, ཝིནེཡྻ ལོཀེ ཨབྷིཛ྄ཛྷཱདོམནསྶཾ. ཨིམེསཾ ཁོ, ཨཱཝུསོ, ཙཏུནྣཾ སཏིཔཊྛཱནཱནཾ ཨབྷཱཝིཏཏྟཱ ཨབཧུལཱིཀཏཏྟཱ ཏཐཱགཏེ པརིནིབྦུཏེ སདྡྷམྨོ ན ཙིརཊྛིཏིཀོ ཧོཏི. ཨིམེསཉྩ ཁོ, ཨཱཝུསོ, ཙཏུནྣཾ སཏིཔཊྛཱནཱནཾ བྷཱཝིཏཏྟཱ བཧུལཱིཀཏཏྟཱ ཏཐཱགཏེ པརིནིབྦུཏེ སདྡྷམྨོ ཙིརཊྛིཏིཀོ ཧོཏཱི’’ཏི. དུཏིཡཾ.

༣. པརིཧཱནསུཏྟཾ

༣༨༩. ཨེཀཾ སམཡཾ ཨཱཡསྨཱ ཙ ཨཱནནྡོ ཨཱཡསྨཱ ཙ བྷདྡོ པཱཊལིཔུཏྟེ ཝིཧརནྟི ཀུཀྐུཊཱརཱམེ. ཨཐ ཁོ ཨཱཡསྨཱ བྷདྡོ སཱཡནྷསམཡཾ པཊིསལླཱནཱ ཝུཊྛིཏོ ཡེནཱཡསྨཱ ཨཱནནྡོ ཏེནུཔསངྐམི; ཨུཔསངྐམིཏྭཱ ཨཱཡསྨཏཱ ཨཱནནྡེན སདྡྷིཾ སམྨོདི. སམྨོདནཱིཡཾ ཀཐཾ སཱརཎཱིཡཾ ཝཱིཏིསཱརེཏྭཱ ཨེཀམནྟཾ ནིསཱིདི. ཨེཀམནྟཾ ནིསིནྣོ ཁོ ཨཱཡསྨཱ བྷདྡོ ཨཱཡསྨནྟཾ ཨཱནནྡཾ ཨེཏདཝོཙ – ‘‘ཀོ ནུ ཁོ, ཨཱཝུསོ ཨཱནནྡ, ཧེཏུ, ཀོ པཙྩཡོ ཡེན སདྡྷམྨཔརིཧཱནཾ ཧོཏི? ཀོ ནུ ཁོ, ཨཱཝུསོ ཨཱནནྡ, ཧེཏུ, ཀོ པཙྩཡོ ཡེན སདྡྷམྨཨཔརིཧཱནཾ ཧོཏཱི’’ཏི?

‘‘སཱདྷུ སཱདྷུ, ཨཱཝུསོ བྷདྡ! བྷདྡཀོ ཁོ ཏེ, ཨཱཝུསོ བྷདྡ, ཨུམྨངྒོ, བྷདྡཀཾ པཊིབྷཱནཾ, ཀལྱཱཎཱི པརིཔུཙྪཱ. ཨེཝཉྷི ཏྭཾ, ཨཱཝུསོ བྷདྡ, པུཙྪསི – ‘ཀོ ནུ ཁོ, ཨཱཝུསོ ཨཱནནྡ, ཧེཏུ, ཀོ པཙྩཡོ ཡེན སདྡྷམྨཔརིཧཱནཾ ཧོཏི? ཀོ པནཱཝུསོ ཨཱནནྡ, ཧེཏུ, ཀོ པཙྩཡོ ཡེན སདྡྷམྨཨཔརིཧཱནཾ ཧོཏཱི’’’ཏི? ‘‘ཨེཝམཱཝུསོ’’ཏི. ‘‘ཙཏུནྣཾ ཁོ, ཨཱཝུསོ, སཏིཔཊྛཱནཱནཾ ཨབྷཱཝིཏཏྟཱ ཨབཧུལཱིཀཏཏྟཱ སདྡྷམྨཔརིཧཱནཾ ཧོཏི. ཙཏུནྣཉྩ ཁོ, ཨཱཝུསོ, སཏིཔཊྛཱནཱནཾ བྷཱཝིཏཏྟཱ བཧུལཱིཀཏཏྟཱ སདྡྷམྨཨཔརིཧཱནཾ ཧོཏི’’.

‘‘ཀཏམེསཾ ཙཏུནྣཾ? ཨིདྷཱཝུསོ, བྷིཀྑུ ཀཱཡེ ཀཱཡཱནུཔསྶཱི ཝིཧརཏི ཨཱཏཱཔཱི སམྤཛཱནོ སཏིམཱ, ཝིནེཡྻ ལོཀེ ཨབྷིཛ྄ཛྷཱདོམནསྶཾ; ཝེདནཱསུ…པེ… ཙིཏྟེ…པེ… དྷམྨེསུ དྷམྨཱནུཔསྶཱི ཝིཧརཏི ཨཱཏཱཔཱི སམྤཛཱནོ སཏིམཱ, ཝིནེཡྻ ལོཀེ ཨབྷིཛ྄ཛྷཱདོམནསྶཾ. ཨིམེསཾ ཁོ, ཨཱཝུསོ, ཙཏུནྣཾ སཏིཔཊྛཱནཱནཾ ཨབྷཱཝིཏཏྟཱ ཨབཧུལཱིཀཏཏྟཱ སདྡྷམྨཔརིཧཱནཾ ཧོཏི. ཨིམེསཉྩ ཁོ, ཨཱཝུསོ, ཙཏུནྣཾ སཏིཔཊྛཱནཱནཾ བྷཱཝིཏཏྟཱ བཧུལཱིཀཏཏྟཱ སདྡྷམྨཨཔརིཧཱནཾ ཧོཏཱི’’ཏི. ཏཏིཡཾ.

༤. སུདྡྷསུཏྟཾ

༣༩༠. སཱཝཏྠིནིདཱནཾ. ‘‘ཙཏྟཱརོམེ, བྷིཀྑཝེ, སཏིཔཊྛཱནཱ. ཀཏམེ ཙཏྟཱརོ? ཨིདྷ, བྷིཀྑཝེ, བྷིཀྑུ ཀཱཡེ ཀཱཡཱནུཔསྶཱི ཝིཧརཏི ཨཱཏཱཔཱི སམྤཛཱནོ སཏིམཱ, ཝིནེཡྻ ལོཀེ ཨབྷིཛ྄ཛྷཱདོམནསྶཾ; ཝེདནཱསུ …པེ… ཙིཏྟེ …པེ… དྷམྨེསུ དྷམྨཱནུཔསྶཱི ཝིཧརཏི ཨཱཏཱཔཱི སམྤཛཱནོ སཏིམཱ, ཝིནེཡྻ ལོཀེ ཨབྷིཛ྄ཛྷཱདོམནསྶཾ. ཨིམེ ཁོ, བྷིཀྑཝེ, ཙཏྟཱརོ སཏིཔཊྛཱནཱ’’ཏི. ཙཏུཏྠཾ.

༥. ཨཉྙཏརབྲཱཧྨཎསུཏྟཾ

༣༩༡. ཨེཝཾ མེ སུཏཾ – ཨེཀཾ སམཡཾ བྷགཝཱ སཱཝཏྠིཡཾ ཝིཧརཏི ཛེཏཝནེ ཨནཱཐཔིཎྜིཀསྶ ཨཱརཱམེ. ཨཐ ཁོ ཨཉྙཏརོ བྲཱཧྨཎོ ཡེན བྷགཝཱ ཏེནུཔསངྐམི; ཨུཔསངྐམིཏྭཱ བྷགཝཏཱ སདྡྷིཾ སམྨོདི. སམྨོདནཱིཡཾ ཀཐཾ སཱརཎཱིཡཾ ཝཱིཏིསཱརེཏྭཱ ཨེཀམནྟཾ ནིསཱིདི. ཨེཀམནྟཾ ནིསིནྣོ ཁོ སོ བྲཱཧྨཎོ བྷགཝནྟཾ ཨེཏདཝོཙ – ‘‘ཀོ ནུ ཁོ, བྷོ གོཏམ, ཧེཏུ, ཀོ པཙྩཡོ ཡེན ཏཐཱགཏེ པརིནིབྦུཏེ སདྡྷམྨོ ན ཙིརཊྛིཏིཀོ ཧོཏི? ཀོ པན, བྷོ གོཏམ, ཧེཏུ, ཀོ པཙྩཡོ ཡེན ཏཐཱགཏེ པརིནིབྦུཏེ སདྡྷམྨོ ཙིརཊྛིཏིཀོ ཧོཏཱི’’ཏི?

‘‘ཙཏུནྣཾ ཁོ, བྲཱཧྨཎ, སཏིཔཊྛཱནཱནཾ ཨབྷཱཝིཏཏྟཱ ཨབཧུལཱིཀཏཏྟཱ ཏཐཱགཏེ པརིནིབྦུཏེ སདྡྷམྨོ ན ཙིརཊྛིཏིཀོ ཧོཏི. ཙཏུནྣཉྩ ཁོ, བྲཱཧྨཎ, སཏིཔཊྛཱནཱནཾ བྷཱཝིཏཏྟཱ བཧུལཱིཀཏཏྟཱ ཏཐཱགཏེ པརིནིབྦུཏེ སདྡྷམྨོ ཙིརཊྛིཏིཀོ ཧོཏི.

‘‘ཀཏམེསཾ ཙཏུནྣཾ? ཨིདྷ, བྲཱཧྨཎ, བྷིཀྑུ ཀཱཡེ ཀཱཡཱནུཔསྶཱི ཝིཧརཏི ཨཱཏཱཔཱི སམྤཛཱནོ སཏིམཱ, ཝིནེཡྻ ལོཀེ ཨབྷིཛ྄ཛྷཱདོམནསྶཾ; ཝེདནཱསུ…པེ… ཙིཏྟེ…པེ… དྷམྨེསུ དྷམྨཱནུཔསྶཱི ཝིཧརཏི ཨཱཏཱཔཱི སམྤཛཱནོ སཏིམཱ, ཝིནེཡྻ ལོཀེ ཨབྷིཛ྄ཛྷཱདོམནསྶཾ. ཨིམེསཾ ཁོ, བྲཱཧྨཎ, ཙཏུནྣཾ སཏིཔཊྛཱནཱནཾ ཨབྷཱཝིཏཏྟཱ ཨབཧུལཱིཀཏཏྟཱ ཏཐཱགཏེ པརིནིབྦུཏེ སདྡྷམྨོ ན ཙིརཊྛིཏིཀོ ཧོཏི. ཨིམེསཉྩ ཁོ, བྲཱཧྨཎ, ཙཏུནྣཾ སཏིཔཊྛཱནཱནཾ བྷཱཝིཏཏྟཱ བཧུལཱིཀཏཏྟཱ ཏཐཱགཏེ པརིནིབྦུཏེ སདྡྷམྨོ ཙིརཊྛིཏིཀོ ཧོཏཱི’’ཏི.

ཨེཝཾ ཝུཏྟེ སོ བྲཱཧྨཎོ བྷགཝནྟཾ ཨེཏདཝོཙ – ‘‘ཨབྷིཀྐནྟཾ, བྷོ གོཏམ…པེ… ཨུཔཱསཀཾ མཾ བྷཝཾ གོཏམོ དྷཱརེཏུ ཨཛྫཏགྒེ པཱཎུཔེཏཾ སརཎཾ གཏ’’ནྟི. པཉྩམཾ.

༦. པདེསསུཏྟཾ

༣༩༢. ཨེཀཾ སམཡཾ ཨཱཡསྨཱ ཙ སཱརིཔུཏྟོ ཨཱཡསྨཱ ཙ མཧཱམོགྒལླཱནོ ཨཱཡསྨཱ ཙ ཨནུརུདྡྷོ སཱཀེཏེ ཝིཧརནྟི ཀཎྜཀཱིཝནེ [ཀཎྚཀཱིཝནེ (སཱི. སྱཱ. ཀཾ. པཱི.)]. ཨཐ ཁོ ཨཱཡསྨཱ ཙ སཱརིཔུཏྟོ ཨཱཡསྨཱ ཙ མཧཱམོགྒལླཱནོ སཱཡནྷསམཡཾ པཊིསལླཱནཱ ཝུཊྛིཏཱ ཡེནཱཡསྨཱ ཨནིརུདྡྷོ ཏེནུཔསངྐམིཾསུ; ཨུཔསངྐམིཏྭཱ ཨཱཡསྨཏཱ ཨནུརུདྡྷེན སདྡྷིཾ སམྨོདིཾསུ. སམྨོདནཱིཡཾ ཀཐཾ སཱརཎཱིཡཾ ཝཱིཏིསཱརེཏྭཱ ཨེཀམནྟཾ ནིསཱིདིཾསུ. ཨེཀམནྟཾ ནིསིནྣོ ཁོ ཨཱཡསྨཱ སཱརིཔུཏྟོ ཨཱཡསྨནྟཾ ཨནུརུདྡྷཾ ཨེཏདཝོཙ – ‘‘‘སེཁོ, སེཁོ’ཏི [སེཀྑོ སེཀྑོཏི (སྱཱ. ཀཾ.)], ཨཱཝུསོ ཨནུརུདྡྷ, ཝུཙྩཏི. ཀིཏྟཱཝཏཱ ནུ ཁོ, ཨཱཝུསོ, སེཁོ ཧོཏཱི’’ཏི? ‘‘ཙཏུནྣཾ ཁོ, ཨཱཝུསོ, སཏིཔཊྛཱནཱནཾ པདེསཾ བྷཱཝིཏཏྟཱ སེཁོ ཧོཏི’’.

‘‘ཀཏམེསཾ ཙཏུནྣཾ? ཨིདྷཱཝུསོ, བྷིཀྑུ ཀཱཡེ ཀཱཡཱནུཔསྶཱི ཝིཧརཏི ཨཱཏཱཔཱི སམྤཛཱནོ སཏིམཱ, ཝིནེཡྻ ལོཀེ ཨབྷིཛ྄ཛྷཱདོམནསྶཾ; ཝེདནཱསུ…པེ… ཙིཏྟེ…པེ… དྷམྨེསུ དྷམྨཱནུཔསྶཱི ཝིཧརཏི ཨཱཏཱཔཱི སམྤཛཱནོ སཏིམཱ, ཝིནེཡྻ ལོཀེ ཨབྷིཛ྄ཛྷཱདོམནསྶཾ. ཨིམེསཾ ཁོ, ཨཱཝུསོ, ཙཏུནྣཾ སཏིཔཊྛཱནཱནཾ པདེསཾ བྷཱཝིཏཏྟཱ སེཁོ ཧོཏཱི’’ཏི. ཚཊྛཾ.

༧. སམཏྟསུཏྟཾ

༣༩༣. ཏཾཡེཝ ནིདཱནཾ. ཨེཀམནྟཾ ནིསིནྣོ ཁོ ཨཱཡསྨཱ སཱརིཔུཏྟོ ཨཱཡསྨནྟཾ ཨནུརུདྡྷཾ ཨེཏདཝོཙ – ‘‘‘ཨསེཁོ, ཨསེཁོ’ཏི, ཨཱཝུསོ ཨནུརུདྡྷ, ཝུཙྩཏི. ཀིཏྟཱཝཏཱ ནུ ཁོ, ཨཱཝུསོ, ཨསེཁོ ཧོཏཱི’’ཏི? ‘‘ཙཏུནྣཾ ཁོ, ཨཱཝུསོ, སཏིཔཊྛཱནཱནཾ སམཏྟཾ བྷཱཝིཏཏྟཱ ཨསེཁོ ཧོཏི’’.

‘‘ཀཏམེསཾ ཙཏུནྣཾ? ཨིདྷཱཝུསོ, བྷིཀྑུ ཀཱཡེ ཀཱཡཱནུཔསྶཱི ཝིཧརཏི ཨཱཏཱཔཱི སམྤཛཱནོ སཏིམཱ, ཝིནེཡྻ ལོཀེ ཨབྷིཛ྄ཛྷཱདོམནསྶཾ; ཝེདནཱསུ…པེ… ཙིཏྟེ…པེ… དྷམྨེསུ དྷམྨཱནུཔསྶཱི ཝིཧརཏི ཨཱཏཱཔཱི སམྤཛཱནོ སཏིམཱ, ཝིནེཡྻ ལོཀེ ཨབྷིཛ྄ཛྷཱདོམནསྶཾ. ཨིམེསཾ ཁོ, ཨཱཝུསོ, ཙཏུནྣཾ སཏིཔཊྛཱནཱནཾ སམཏྟཾ བྷཱཝིཏཏྟཱ ཨསེཁོ ཧོཏཱི’’ཏི. སཏྟམཾ.

༨. ལོཀསུཏྟཾ

༣༩༤. ཏཾཡེཝ ནིདཱནཾ. ཨེཀམནྟཾ ནིསིནྣོ ཁོ ཨཱཡསྨཱ སཱརིཔུཏྟོ ཨཱཡསྨནྟཾ ཨནུརུདྡྷཾ ཨེཏདཝོཙ – ‘‘ཀཏམེསཾ, ཨཱཝུསོ ཨནུརུདྡྷ, དྷམྨཱནཾ བྷཱཝིཏཏྟཱ བཧུལཱིཀཏཏྟཱ མཧཱབྷིཉྙཏཾ [མཧཱབྷིཉྙཱཏཾ (པཱི.)] པཏྟོ’’ཏི? ‘‘ཙཏུནྣཾ, ཨཱཝུསོ, སཏིཔཊྛཱནཱནཾ བྷཱཝིཏཏྟཱ བཧུལཱིཀཏཏྟཱ མཧཱབྷིཉྙཏཾ པཏྟོ’’.

‘‘ཀཏམེསཾ ཙཏུནྣཾ? ཨིདྷཱཧཾ, ཨཱཝུསོ, ཀཱཡེ ཀཱཡཱནུཔསྶཱི ཝིཧརཱམི ཨཱཏཱཔཱི སམྤཛཱནོ སཏིམཱ, ཝིནེཡྻ ལོཀེ ཨབྷིཛ྄ཛྷཱདོམནསྶཾ; ཝེདནཱསུ…པེ… ཙིཏྟེ…པེ… དྷམྨེསུ དྷམྨཱནུཔསྶཱི ཝིཧརཱམི ཨཱཏཱཔཱི སམྤཛཱནོ སཏིམཱ, ཝིནེཡྻ ལོཀེ ཨབྷིཛ྄ཛྷཱདོམནསྶཾ. ཨིམེསཾ ཁྭཱཧཾ, ཨཱཝུསོ, ཙཏུནྣཾ སཏིཔཊྛཱནཱནཾ བྷཱཝིཏཏྟཱ བཧུལཱིཀཏཏྟཱ མཧཱབྷིཉྙཏཾ པཏྟོ. ཨིམེསཉྩ པནཱཧཾ, ཨཱཝུསོ, ཙཏུནྣཾ སཏིཔཊྛཱནཱནཾ བྷཱཝིཏཏྟཱ བཧུལཱིཀཏཏྟཱ སཧསྶཾ ལོཀཾ ཨབྷིཛཱནཱམཱི’’ཏི. ཨཊྛམཾ.

༩. སིརིཝཌྜྷསུཏྟཾ

༣༩༥. ཨེཀཾ སམཡཾ ཨཱཡསྨཱ ཨཱནནྡོ རཱཛགཧེ ཝིཧརཏི ཝེལུ༹ཝནེ ཀལནྡཀནིཝཱཔེ. ཏེན ཁོ པན སམཡེན སིརིཝཌྜྷོ [སིརཱིཝཌྜྷོ (ཀ.)] གཧཔཏི ཨཱབཱདྷིཀོ ཧོཏི དུཀྑིཏོ བཱལ༹ྷགིལཱནོ. ཨཐ ཁོ སིརིཝཌྜྷོ གཧཔཏི ཨཉྙཏརཾ པུརིསཾ ཨཱམནྟེསི – ‘‘ཨེཧི ཏྭཾ, ཨམྦྷོ པུརིས, ཡེནཱཡསྨཱ ཨཱནནྡོ ཏེནུཔསངྐམ; ཨུཔསངྐམིཏྭཱ མམ ཝཙནེན ཨཱཡསྨཏོ ཨཱནནྡསྶ པཱདེ སིརསཱ ཝནྡ – ‘སིརིཝཌྜྷོ, བྷནྟེ, གཧཔཏི ཨཱབཱདྷིཀོ དུཀྑིཏོ བཱལ༹ྷགིལཱནོ. སོ ཨཱཡསྨཏོ ཨཱནནྡསྶ པཱདེ སིརསཱ ཝནྡཏཱི’ཏི. ཨེཝཉྩ ཝདེཧི – ‘སཱདྷུ ཀིར, བྷནྟེ, ཨཱཡསྨཱ ཨཱནནྡོ ཡེན སིརིཝཌྜྷསྶ གཧཔཏིསྶ ནིཝེསནཾ ཏེནུཔསངྐམཏུ ཨནུཀམྤཾ ཨུཔཱདཱཡཱ’’’ཏི. ‘‘ཨེཝཾ, བྷནྟེ’’ཏི ཁོ སོ པུརིསོ སིརིཝཌྜྷསྶ གཧཔཏིསྶ པཊིསྶུཏྭཱ ཡེནཱཡསྨཱ ཨཱནནྡོ ཏེནུཔསངྐམི; ཨུཔསངྐམིཏྭཱ ཨཱཡསྨནྟཾ ཨཱནནྡཾ ཨབྷིཝཱདེཏྭཱ ཨེཀམནྟཾ ནིསཱིདི. ཨེཀམནྟཾ ནིསིནྣོ ཁོ སོ པུརིསོ ཨཱཡསྨནྟཾ ཨཱནནྡཾ ཨེཏདཝོཙ – ‘‘སིརིཝཌྜྷོ, བྷནྟེ, གཧཔཏི ཨཱབཱདྷིཀོ དུཀྑིཏོ བཱལ༹ྷགིལཱནོ, སོ ཨཱཡསྨཏོ ཨཱནནྡསྶ པཱདེ སིརསཱ ཝནྡཏི. ཨེཝཉྩ ཝདེཏི – ‘སཱདྷུ ཀིར, བྷནྟེ, ཨཱཡསྨཱ ཨཱནནྡོ ཡེན སིརིཝཌྜྷསྶ གཧཔཏིསྶ ནིཝེསནཾ ཏེནུཔསངྐམཏུ ཨནུཀམྤཾ ཨུཔཱདཱཡཱ’’’ཏི. ཨདྷིཝཱསེསི ཁོ ཨཱཡསྨཱ ཨཱནནྡོ ཏུཎྷཱིབྷཱཝེན.

ཨཐ ཁོ ཨཱཡསྨཱ ཨཱནནྡོ པུབྦཎྷསམཡཾ ནིཝཱསེཏྭཱ པཏྟཙཱིཝརམཱདཱཡ ཡེན སིརིཝཌྜྷསྶ གཧཔཏིསྶ ནིཝེསནཾ ཏེནུཔསངྐམི; ཨུཔསངྐམིཏྭཱ པཉྙཏྟེ ཨཱསནེ ནིསཱིདི. ནིསཛྫ ཁོ ཨཱཡསྨཱ ཨཱནནྡོ སིརིཝཌྜྷཾ གཧཔཏིཾ ཨེཏདཝོཙ – ‘‘ཀཙྩི ཏེ, གཧཔཏི, ཁམནཱིཡཾ ཀཙྩི ཡཱཔནཱིཡཾ, ཀཙྩི དུཀྑཱ ཝེདནཱ པཊིཀྐམནྟི, ནོ ཨབྷིཀྐམནྟི; པཊིཀྐམོསཱནཾ པཉྙཱཡཏི, ནོ ཨབྷིཀྐམོ’’ཏི? ‘‘ན མེ, བྷནྟེ, ཁམནཱིཡཾ ན ཡཱཔནཱིཡཾ. བཱལ༹ྷཱ མེ དུཀྑཱ ཝེདནཱ ཨབྷིཀྐམནྟི, ནོ པཊིཀྐམནྟི; ཨབྷིཀྐམོསཱནཾ པཉྙཱཡཏི, ནོ པཊིཀྐམོ’’ཏི.

‘‘ཏསྨཱཏིཧ ཏེ, གཧཔཏི, ཨེཝཾ སིཀྑིཏབྦཾ – ‘ཀཱཡེ ཀཱཡཱནུཔསྶཱི ཝིཧརིསྶཱམི ཨཱཏཱཔཱི སམྤཛཱནོ སཏིམཱ, ཝིནེཡྻ ལོཀེ ཨབྷིཛ྄ཛྷཱདོམནསྶཾ; ཝེདནཱསུ…པེ… ཙིཏྟེ…པེ… དྷམྨེསུ དྷམྨཱནུཔསྶཱི ཝིཧརིསྶཱམི ཨཱཏཱཔཱི སམྤཛཱནོ སཏིམཱ, ཝིནེཡྻ ལོཀེ ཨབྷིཛ྄ཛྷཱདོམནསྶ’ནྟི. ཨེཝཉྷི ཏེ, གཧཔཏི, སིཀྑིཏབྦ’’ནྟི.

‘‘ཡེམེ, བྷནྟེ, བྷགཝཏཱ ཙཏྟཱརོ སཏིཔཊྛཱནཱ དེསིཏཱ སཾཝིཛྫནྟི, ཏེ དྷམྨཱ [སཾཝིཛྫནྟེ རཏནདྷམྨཱ (སཱི.)] མཡི, ཨཧཉྩ ཏེསུ དྷམྨེསུ སནྡིསྶཱམི. ཨཧཉྷི, བྷནྟེ, ཀཱཡེ ཀཱཡཱནུཔསྶཱི ཝིཧརཱམི ཨཱཏཱཔཱི སམྤཛཱནོ སཏིམཱ, ཝིནེཡྻ ལོཀེ ཨབྷིཛ྄ཛྷཱདོམནསྶཾ; ཝེདནཱསུ…པེ… ཙིཏྟེ…པེ… དྷམྨེསུ དྷམྨཱནུཔསྶཱི ཝིཧརཱམི ཨཱཏཱཔཱི སམྤཛཱནོ སཏིམཱ, ཝིནེཡྻ ལོཀེ ཨབྷིཛ྄ཛྷཱདོམནསྶཾ. ཡཱནི ཙིམཱནི, བྷནྟེ, བྷགཝཏཱ པཉྩོརམྦྷཱགིཡཱནི སཾཡོཛནཱནི དེསིཏཱནི, ནཱཧཾ, བྷནྟེ, ཏེསཾ ཀིཉྩི ཨཏྟནི ཨཔྤཧཱིནཾ སམནུཔསྶཱམཱི’’ཏི. ‘‘ལཱབྷཱ ཏེ, གཧཔཏི, སུལདྡྷཾ ཏེ, གཧཔཏི! ཨནཱགཱམིཕལཾ ཏཡཱ, གཧཔཏི, བྱཱཀཏ’’ནྟི. ནཝམཾ.

༡༠. མཱནདིནྣསུཏྟཾ

༣༩༦. ཏཾཡེཝ ནིདཱནཾ. ཏེན ཁོ པན སམཡེན མཱནདིནྣོ གཧཔཏི ཨཱབཱདྷིཀོ ཧོཏི དུཀྑིཏོ བཱལ༹ྷགིལཱནོ. ཨཐ ཁོ མཱནདིནྣོ གཧཔཏི ཨཉྙཏརཾ པུརིསཾ ཨཱམནྟེསི – ‘‘ཨེཧི ཏྭཾ, ཨམྦྷོ པུརིས…པེ… ན མེ, བྷནྟེ, ཁམནཱིཡཾ ན ཡཱཔནཱིཡཾ. བཱལ༹ྷཱ མེ དུཀྑཱ ཝེདནཱ ཨབྷིཀྐམནྟི, ནོ པཊིཀྐམནྟི; ཨབྷིཀྐམོསཱནཾ པཉྙཱཡཏི, ནོ པཊིཀྐམོཏི. ཨེཝརཱུཔཱཡ ཙཱཧཾ, བྷནྟེ, དུཀྑཱཡ ཝེདནཱཡ ཕུཊྛོ སམཱནོ ཀཱཡེ ཀཱཡཱནུཔསྶཱི ཝིཧརཱམི ཨཱཏཱཔཱི སམྤཛཱནོ སཏིམཱ, ཝིནེཡྻ ལོཀེ ཨབྷིཛ྄ཛྷཱདོམནསྶཾ; ཝེདནཱསུ…པེ… ཙིཏྟེ…པེ… དྷམྨེསུ དྷམྨཱནུཔསྶཱི ཝིཧརཱམི ཨཱཏཱཔཱི སམྤཛཱནོ སཏིམཱ, ཝིནེཡྻ ལོཀེ ཨབྷིཛ྄ཛྷཱདོམནསྶཾ. ཡཱནི ཙིམཱནི, བྷནྟེ, བྷགཝཏཱ པཉྩོརམྦྷཱགིཡཱནི སཾཡོཛནཱནི དེསིཏཱནི, ནཱཧཾ, བྷནྟེ, ཏེསཾ ཀིཉྩི ཨཏྟནི ཨཔྤཧཱིནཾ སམནུཔསྶཱམཱི’’ཏི. ‘‘ལཱབྷཱ ཏེ, གཧཔཏི, སུལདྡྷཾ ཏེ, གཧཔཏི! ཨནཱགཱམིཕལཾ ཏཡཱ, གཧཔཏི, བྱཱཀཏ’’ནྟི. དསམཾ.

སཱིལཊྛིཏིཝགྒོ ཏཏིཡོ.

ཏསྶུདྡཱནཾ –

སཱིལཾ ཋིཏི པརིཧཱནཾ, སུདྡྷཾ བྲཱཧྨཎཔདེསཾ;

སམཏྟཾ ལོཀོ སིརིཝཌྜྷོ, མཱནདིནྣེན ཏེ དསཱཏི.

༤. ཨནནུསྶུཏཝགྒོ

༡. ཨནནུསྶུཏསུཏྟཾ

༣༩༧. སཱཝཏྠིནིདཱནཾ. ‘‘‘ཨཡཾ ཀཱཡེ ཀཱཡཱནུཔསྶནཱ’ཏི མེ, བྷིཀྑཝེ, པུབྦེ ཨནནུསྶུཏེསུ དྷམྨེསུ ཙཀྑུཾ ཨུདཔཱདི, ཉཱཎཾ ཨུདཔཱདི, པཉྙཱ ཨུདཔཱདི, ཝིཛྫཱ ཨུདཔཱདི, ཨཱལོཀོ ཨུདཔཱདི. ‘སཱ ཁོ པནཱཡཾ ཀཱཡེ ཀཱཡཱནུཔསྶནཱ བྷཱཝེཏབྦཱ’ཏི མེ, བྷིཀྑཝེ…པེ… བྷཱཝིཏཱ’ཏི མེ, བྷིཀྑཝེ, པུབྦེ ཨནནུསྶུཏེསུ དྷམྨེསུ ཙཀྑུཾ ཨུདཔཱདི, ཉཱཎཾ ཨུདཔཱདི, པཉྙཱ ཨུདཔཱདི, ཝིཛྫཱ ཨུདཔཱདི, ཨཱལོཀོ ཨུདཔཱདི’’.

‘‘‘ཨཡཾ ཝེདནཱསུ ཝེདནཱནུཔསྶནཱ’ཏི མེ, བྷིཀྑཝེ, པུབྦེ ཨནནུསྶུཏེསུ དྷམྨེསུ ཙཀྑུཾ ཨུདཔཱདི, ཉཱཎཾ ཨུདཔཱདི, པཉྙཱ ཨུདཔཱདི, ཝིཛྫཱ ཨུདཔཱདི, ཨཱལོཀོ ཨུདཔཱདི. ‘སཱ ཁོ པནཱཡཾ ཝེདནཱསུ ཝེདནཱནུཔསྶནཱ བྷཱཝེཏབྦཱ’ཏི མེ, བྷིཀྑཝེ…པེ… བྷཱཝིཏཱ’ཏི མེ, བྷིཀྑཝེ, པུབྦེ ཨནནུསྶུཏེསུ དྷམྨེསུ ཙཀྑུཾ ཨུདཔཱདི, ཉཱཎཾ ཨུདཔཱདི, པཉྙཱ ཨུདཔཱདི, ཝིཛྫཱ ཨུདཔཱདི, ཨཱལོཀོ ཨུདཔཱདི.

‘‘‘ཨཡཾ ཙིཏྟེ ཙིཏྟཱནུཔསྶནཱ’ཏི མེ, བྷིཀྑཝེ, པུབྦེ ཨནནུསྶུཏེསུ དྷམྨེསུ ཙཀྑུཾ ཨུདཔཱདི, ཉཱཎཾ ཨུདཔཱདི, པཉྙཱ ཨུདཔཱདི, ཝིཛྫཱ ཨུདཔཱདི, ཨཱལོཀོ ཨུདཔཱདི. ‘སཱ ཁོ པནཱཡཾ ཙིཏྟེ ཙིཏྟཱནུཔསྶནཱ བྷཱཝེཏབྦཱ’ཏི མེ, བྷིཀྑཝེ…པེ… བྷཱཝིཏཱ’ཏི མེ, བྷིཀྑཝེ, པུབྦེ ཨནནུསྶུཏེསུ དྷམྨེསུ ཙཀྑུཾ ཨུདཔཱདི, ཉཱཎཾ ཨུདཔཱདི, པཉྙཱ ཨུདཔཱདི, ཝིཛྫཱ ཨུདཔཱདི, ཨཱལོཀོ ཨུདཔཱདི.

‘‘‘ཨཡཾ དྷམྨེསུ དྷམྨཱནུཔསྶནཱ’ཏི མེ, བྷིཀྑཝེ, པུབྦེ ཨནནུསྶུཏེསུ དྷམྨེསུ ཙཀྑུཾ ཨུདཔཱདི, ཉཱཎཾ ཨུདཔཱདི, པཉྙཱ ཨུདཔཱདི, ཝིཛྫཱ ཨུདཔཱདི, ཨཱལོཀོ ཨུདཔཱདི. ‘སཱ ཁོ པནཱཡཾ དྷམྨེསུ དྷམྨཱནུཔསྶནཱ བྷཱཝེཏབྦཱ’ཏི མེ, བྷིཀྑཝེ…པེ… བྷཱཝིཏཱ’ཏི མེ, བྷིཀྑཝེ, པུབྦེ ཨནནུསྶུཏེསུ དྷམྨེསུ ཙཀྑུཾ ཨུདཔཱདི, ཉཱཎཾ ཨུདཔཱདི, པཉྙཱ ཨུདཔཱདི, ཝིཛྫཱ ཨུདཔཱདི, ཨཱལོཀོ ཨུདཔཱདཱི’’ཏི. པཋམཾ.

༢. ཝིརཱགསུཏྟཾ

༣༩༨. ‘‘ཙཏྟཱརོམེ, བྷིཀྑཝེ, སཏིཔཊྛཱནཱ བྷཱཝིཏཱ བཧུལཱིཀཏཱ ཨེཀནྟནིབྦིདཱཡ ཝིརཱགཱཡ ནིརོདྷཱཡ ཨུཔསམཱཡ ཨབྷིཉྙཱཡ སམྦོདྷཱཡ ནིབྦཱནཱཡ སཾཝཏྟནྟི.

‘‘ཀཏམེ ཙཏྟཱརོ? ཨིདྷ, བྷིཀྑཝེ, བྷིཀྑུ ཀཱཡེ ཀཱཡཱནུཔསྶཱི ཝིཧརཏི ཨཱཏཱཔཱི སམྤཛཱནོ སཏིམཱ, ཝིནེཡྻ ལོཀེ ཨབྷིཛ྄ཛྷཱདོམནསྶཾ; ཝེདནཱསུ…པེ… ཙིཏྟེ…པེ… དྷམྨེསུ དྷམྨཱནུཔསྶཱི ཝིཧརཏི ཨཱཏཱཔཱི སམྤཛཱནོ སཏིམཱ, ཝིནེཡྻ ལོཀེ ཨབྷིཛ྄ཛྷཱདོམནསྶཾ. ཨིམེ ཁོ, བྷིཀྑཝེ, ཙཏྟཱརོ སཏིཔཊྛཱནཱ བྷཱཝིཏཱ བཧུལཱིཀཏཱ ཨེཀནྟནིབྦིདཱཡ ཝིརཱགཱཡ ནིརོདྷཱཡ ཨུཔསམཱཡ ཨབྷིཉྙཱཡ སམྦོདྷཱཡ ནིབྦཱནཱཡ སཾཝཏྟནྟཱི’’ཏི. དུཏིཡཾ.

༣. ཝིརདྡྷསུཏྟཾ

༣༩༩. ‘‘ཡེསཾ ཀེསཉྩི, བྷིཀྑཝེ, ཙཏྟཱརོ སཏིཔཊྛཱནཱ ཝིརདྡྷཱ, ཝིརདྡྷོ ཏེསཾ ཨརིཡོ མགྒོ [ཨརིཡོ ཨཊྛངྐིཀོ མགྒོ (ཀ.) ཨིམསྨིཾ ཡེཝ སུཏྟེ དིསྶཏི ཨཊྛངྒིཀོཏིཔདཾ, ན པནཱཉྙཏྠ ཨིདྡྷིཔཱད ཨནུརུདྡྷཱདཱིསུ] སམྨཱ དུཀྑཀྑཡགཱམཱི. ཡེསཾ ཀེསཉྩི, བྷིཀྑཝེ, ཙཏྟཱརོ སཏིཔཊྛཱནཱ ཨཱརདྡྷཱ, ཨཱརདྡྷོ ཏེསཾ ཨརིཡོ མགྒོ སམྨཱ དུཀྑཀྑཡགཱམཱི.

‘‘ཀཏམེ ཙཏྟཱརོ? ཨིདྷ, བྷིཀྑཝེ, བྷིཀྑུ ཀཱཡེ ཀཱཡཱནུཔསྶཱི ཝིཧརཏི ཨཱཏཱཔཱི སམྤཛཱནོ སཏིམཱ, ཝིནེཡྻ ལོཀེ ཨབྷིཛ྄ཛྷཱདོམནསྶཾ; ཝེདནཱསུ…པེ… ཙིཏྟེ…པེ… དྷམྨེསུ དྷམྨཱནུཔསྶཱི ཝིཧརཏི ཨཱཏཱཔཱི སམྤཛཱནོ སཏིམཱ, ཝིནེཡྻ ལོཀེ ཨབྷིཛ྄ཛྷཱདོམནསྶཾ. ཡེསཾ ཀེསཉྩི, བྷིཀྑཝེ, ཨིམེ ཙཏྟཱརོ སཏིཔཊྛཱནཱ ཝིརདྡྷཱ, ཝིརདྡྷོ ཏེསཾ ཨརིཡོ མགྒོ སམྨཱ དུཀྑཀྑཡགཱམཱི. ཡེསཾ ཀེསཉྩི, བྷིཀྑཝེ, ཨིམེ ཙཏྟཱརོ སཏིཔཊྛཱནཱ ཨཱརདྡྷཱ, ཨཱརདྡྷོ ཏེསཾ ཨརིཡོ མགྒོ སམྨཱ དུཀྑཀྑཡགཱམཱི’’ཏི. ཏཏིཡཾ.

༤. བྷཱཝིཏསུཏྟཾ

༤༠༠. ‘‘ཙཏྟཱརོམེ, བྷིཀྑཝེ, སཏིཔཊྛཱནཱ བྷཱཝིཏཱ བཧུལཱིཀཏཱ ཨཔཱརཱ པཱརཾ གམནཱཡ སཾཝཏྟནྟི.

‘‘ཀཏམེ ཙཏྟཱརོ? ཨིདྷ, བྷིཀྑཝེ, བྷིཀྑུ ཀཱཡེ ཀཱཡཱནུཔསྶཱི ཝིཧརཏི ཨཱཏཱཔཱི སམྤཛཱནོ སཏིམཱ, ཝིནེཡྻ ལོཀེ ཨབྷིཛ྄ཛྷཱདོམནསྶཾ; ཝེདནཱསུ…པེ… ཙིཏྟེ…པེ… དྷམྨེསུ དྷམྨཱནུཔསྶཱི ཝིཧརཏི ཨཱཏཱཔཱི སམྤཛཱནོ སཏིམཱ, ཝིནེཡྻ ལོཀེ ཨབྷིཛ྄ཛྷཱདོམནསྶཾ. ཨིམེ ཁོ, བྷིཀྑཝེ, ཙཏྟཱརོ སཏིཔཊྛཱནཱ བྷཱཝིཏཱ བཧུལཱིཀཏཱ ཨཔཱརཱ པཱརཾ གམནཱཡ སཾཝཏྟནྟཱི’’ཏི. ཙཏུཏྠཾ.

༥. སཏིསུཏྟཾ

༤༠༡. སཱཝཏྠིནིདཱནཾ. ‘‘སཏོ, བྷིཀྑཝེ, བྷིཀྑུ ཝིཧརེཡྻ སམྤཛཱནོ. ཨཡཾ ཝོ ཨམྷཱཀཾ ཨནུསཱསནཱི’’.

‘‘ཀཐཉྩ, བྷིཀྑཝེ, བྷིཀྑུ སཏོ ཧོཏི? ཨིདྷ, བྷིཀྑཝེ, བྷིཀྑུ ཀཱཡེ ཀཱཡཱནུཔསྶཱི ཝིཧརཏི ཨཱཏཱཔཱི སམྤཛཱནོ སཏིམཱ, ཝིནེཡྻ ལོཀེ ཨབྷིཛ྄ཛྷཱདོམནསྶཾ; ཝེདནཱསུ…པེ… ཙིཏྟེ…པེ… དྷམྨེསུ དྷམྨཱནུཔསྶཱི ཝིཧརཏི ཨཱཏཱཔཱི སམྤཛཱནོ སཏིམཱ, ཝིནེཡྻ ལོཀེ ཨབྷིཛ྄ཛྷཱདོམནསྶཾ. ཨེཝཾ ཁོ, བྷིཀྑཝེ, བྷིཀྑུ སཏོ ཧོཏི.

‘‘ཀཐཉྩ, བྷིཀྑཝེ, བྷིཀྑུ སམྤཛཱནོ ཧོཏི? ཨིདྷ, བྷིཀྑཝེ, བྷིཀྑུནོ ཝིདིཏཱ ཝེདནཱ ཨུཔྤཛྫནྟི, ཝིདིཏཱ ཨུཔཊྛཧནྟི, ཝིདིཏཱ ཨབྦྷཏྠཾ གཙྪནྟི. ཝིདིཏཱ ཝིཏཀྐཱ ཨུཔྤཛྫནྟི, ཝིདིཏཱ ཨུཔཊྛཧནྟི, ཝིདིཏཱ ཨབྦྷཏྠཾ གཙྪནྟི. ཝིདིཏཱ སཉྙཱ ཨུཔྤཛྫནྟི, ཝིདིཏཱ ཨུཔཊྛཧནྟི, ཝིདིཏཱ ཨབྦྷཏྠཾ གཙྪནྟི. ཨེཝཾ ཁོ, བྷིཀྑཝེ, བྷིཀྑུ སམྤཛཱནོ ཧོཏི. སཏོ, བྷིཀྑཝེ, བྷིཀྑུ ཝིཧརེཡྻ སམྤཛཱནོ. ཨཡཾ ཝོ ཨམྷཱཀཾ ཨནུསཱསནཱི’’ཏི. པཉྩམཾ.

༦. ཨཉྙཱསུཏྟཾ

༤༠༢. ‘‘ཙཏྟཱརོམེ, བྷིཀྑཝེ, སཏིཔཊྛཱནཱ. ཀཏམེ ཙཏྟཱརོ? ཨིདྷ, བྷིཀྑཝེ, བྷིཀྑུ ཀཱཡེ ཀཱཡཱནུཔསྶཱི ཝིཧརཏི ཨཱཏཱཔཱི སམྤཛཱནོ སཏིམཱ, ཝིནེཡྻ ལོཀེ ཨབྷིཛ྄ཛྷཱདོམནསྶཾ; ཝེདནཱསུ…པེ… ཙིཏྟེ…པེ… དྷམྨེསུ དྷམྨཱནུཔསྶཱི ཝིཧརཏི ཨཱཏཱཔཱི སམྤཛཱནོ སཏིམཱ, ཝིནེཡྻ ལོཀེ ཨབྷིཛ྄ཛྷཱདོམནསྶཾ. ཨིམེ ཁོ, བྷིཀྑཝེ, ཙཏྟཱརོ སཏིཔཊྛཱནཱ. ཨིམེསཾ ཁོ, བྷིཀྑཝེ, ཙཏུནྣཾ སཏིཔཊྛཱནཱནཾ བྷཱཝིཏཏྟཱ བཧུལཱིཀཏཏྟཱ དྭིནྣཾ ཕལཱནཾ ཨཉྙཏརཾ ཕལཾ པཱཊིཀངྑཾ – དིཊྛེཝ དྷམྨེ ཨཉྙཱ, སཏི ཝཱ ཨུཔཱདིསེསེ ཨནཱགཱམིཏཱ’’ཏི. ཚཊྛཾ.

༧. ཚནྡསུཏྟཾ

༤༠༣. ‘‘ཙཏྟཱརོམེ, བྷིཀྑཝེ, སཏིཔཊྛཱནཱ. ཀཏམེ ཙཏྟཱརོ? ཨིདྷ, བྷིཀྑཝེ, བྷིཀྑུ ཀཱཡེ ཀཱཡཱནུཔསྶཱི ཝིཧརཏི ཨཱཏཱཔཱི སམྤཛཱནོ སཏིམཱ, ཝིནེཡྻ ལོཀེ ཨབྷིཛ྄ཛྷཱདོམནསྶཾ. ཏསྶ ཀཱཡེ ཀཱཡཱནུཔསྶིནོ ཝིཧརཏོ ཡོ ཀཱཡསྨིཾ ཚནྡོ སོ པཧཱིཡཏི. ཚནྡསྶ པཧཱནཱ ཨམཏཾ སཙྪིཀཏཾ ཧོཏི.

‘‘ཝེདནཱསུ ཝེདནཱནུཔསྶཱི ཝིཧརཏི ཨཱཏཱཔཱི སམྤཛཱནོ སཏིམཱ, ཝིནེཡྻ ལོཀེ ཨབྷིཛ྄ཛྷཱདོམནསྶཾ. ཏསྶ ཝེདནཱསུ ཝེདནཱནུཔསྶིནོ ཝིཧརཏོ ཡོ ཝེདནཱསུ ཚནྡོ སོ པཧཱིཡཏི. ཚནྡསྶ པཧཱནཱ ཨམཏཾ སཙྪིཀཏཾ ཧོཏི.

‘‘ཙིཏྟེ ཙིཏྟཱནུཔསྶཱི ཝིཧརཏི ཨཱཏཱཔཱི སམྤཛཱནོ སཏིམཱ, ཝིནེཡྻ ལོཀེ ཨབྷིཛ྄ཛྷཱདོམནསྶཾ. ཏསྶ ཙིཏྟེ ཙིཏྟཱནུཔསྶིནོ ཝིཧརཏོ ཡོ ཙིཏྟམྷི ཚནྡོ སོ པཧཱིཡཏི. ཚནྡསྶ པཧཱནཱ ཨམཏཾ སཙྪིཀཏཾ ཧོཏི.

‘‘དྷམྨེསུ དྷམྨཱནུཔསྶཱི ཝིཧརཏི ཨཱཏཱཔཱི སམྤཛཱནོ སཏིམཱ, ཝིནེཡྻ ལོཀེ ཨབྷིཛ྄ཛྷཱདོམནསྶཾ. ཏསྶ དྷམྨེསུ དྷམྨཱནུཔསྶིནོ ཝིཧརཏོ ཡོ དྷམྨེསུ ཚནྡོ སོ པཧཱིཡཏི. ཚནྡསྶ པཧཱནཱ ཨམཏཾ སཙྪིཀཏཾ ཧོཏཱི’’ཏི. སཏྟམཾ.

༨. པརིཉྙཱཏསུཏྟཾ

༤༠༤. ‘‘ཙཏྟཱརོམེ, བྷིཀྑཝེ, སཏིཔཊྛཱནཱ. ཀཏམེ ཙཏྟཱརོ? ཨིདྷ, བྷིཀྑཝེ, བྷིཀྑུ ཀཱཡེ ཀཱཡཱནུཔསྶཱི ཝིཧརཏི ཨཱཏཱཔཱི སམྤཛཱནོ སཏིམཱ, ཝིནེཡྻ ལོཀེ ཨབྷིཛ྄ཛྷཱདོམནསྶཾ. ཏསྶ ཀཱཡེ ཀཱཡཱནུཔསྶིནོ ཝིཧརཏོ ཀཱཡོ པརིཉྙཱཏོ ཧོཏི. ཀཱཡསྶ པརིཉྙཱཏཏྟཱ ཨམཏཾ སཙྪིཀཏཾ ཧོཏི.

‘‘ཝེདནཱསུ ཝེདནཱནུཔསྶཱི ཝིཧརཏི ཨཱཏཱཔཱི སམྤཛཱནོ སཏིམཱ, ཝིནེཡྻ ལོཀེ ཨབྷིཛ྄ཛྷཱདོམནསྶཾ. ཏསྶ ཝེདནཱསུ ཝེདནཱནུཔསྶིནོ ཝིཧརཏོ ཝེདནཱ པརིཉྙཱཏཱ ཧོནྟི. ཝེདནཱནཾ པརིཉྙཱཏཏྟཱ ཨམཏཾ སཙྪིཀཏཾ ཧོཏི.

‘‘ཙིཏྟེ ཙིཏྟཱནུཔསྶཱི ཝིཧརཏི ཨཱཏཱཔཱི སམྤཛཱནོ སཏིམཱ, ཝིནེཡྻ ལོཀེ ཨབྷིཛ྄ཛྷཱདོམནསྶཾ. ཏསྶ ཙིཏྟེ ཙིཏྟཱནུཔསྶིནོ ཝིཧརཏོ ཙིཏྟཾ པརིཉྙཱཏཾ ཧོཏི. ཙིཏྟསྶ པརིཉྙཱཏཏྟཱ ཨམཏཾ སཙྪིཀཏཾ ཧོཏི.

‘‘དྷམྨེསུ དྷམྨཱནུཔསྶཱི ཝིཧརཏི ཨཱཏཱཔཱི སམྤཛཱནོ སཏིམཱ, ཝིནེཡྻ ལོཀེ ཨབྷིཛ྄ཛྷཱདོམནསྶཾ. ཏསྶ དྷམྨེསུ དྷམྨཱནུཔསྶིནོ ཝིཧརཏོ དྷམྨཱ པརིཉྙཱཏཱ ཧོནྟི. དྷམྨཱནཾ པརིཉྙཱཏཏྟཱ ཨམཏཾ སཙྪིཀཏཾ ཧོཏཱི’’ཏི. ཨཊྛམཾ.

༩. བྷཱཝནཱསུཏྟཾ

༤༠༥. ‘‘ཙཏུནྣཾ, བྷིཀྑཝེ, སཏིཔཊྛཱནཱནཾ བྷཱཝནཾ དེསེསྶཱམི. ཏཾ སུཎཱཐ’’. ‘‘ཀཏམཱ, བྷིཀྑཝེ, ཙཏུནྣཾ སཏིཔཊྛཱནཱནཾ བྷཱཝནཱ? ཨིདྷ, བྷིཀྑཝེ, བྷིཀྑུ ཀཱཡེ ཀཱཡཱནུཔསྶཱི ཝིཧརཏི ཨཱཏཱཔཱི སམྤཛཱནོ སཏིམཱ, ཝིནེཡྻ ལོཀེ ཨབྷིཛ྄ཛྷཱདོམནསྶཾ; ཝེདནཱསུ…པེ… ཙིཏྟེ…པེ… དྷམྨེསུ དྷམྨཱནུཔསྶཱི ཝིཧརཏི ཨཱཏཱཔཱི སམྤཛཱནོ སཏིམཱ, ཝིནེཡྻ ལོཀེ ཨབྷིཛ྄ཛྷཱདོམནསྶཾ. ཨཡཾ ཁོ, བྷིཀྑཝེ, ཙཏུནྣཾ སཏིཔཊྛཱནཱནཾ བྷཱཝནཱ’’ཏི. ནཝམཾ.

༡༠. ཝིབྷངྒསུཏྟཾ

༤༠༦. ‘‘སཏིཔཊྛཱནཉྩ ཝོ, བྷིཀྑཝེ, དེསེསྶཱམི སཏིཔཊྛཱནབྷཱཝནཉྩ སཏིཔཊྛཱནབྷཱཝནཱགཱམིནིཉྩ པཊིཔདཾ. ཏཾ སུཎཱཐ’’. ‘‘ཀཏམཉྩ, བྷིཀྑཝེ, སཏིཔཊྛཱནཾ? ཨིདྷ, བྷིཀྑཝེ, བྷིཀྑུ ཀཱཡེ ཀཱཡཱནུཔསྶཱི ཝིཧརཏི ཨཱཏཱཔཱི སམྤཛཱནོ སཏིམཱ, ཝིནེཡྻ ལོཀེ ཨབྷིཛ྄ཛྷཱདོམནསྶཾ; ཝེདནཱསུ ཝེདནཱནུཔསྶཱི ཝིཧརཏི…པེ… ཙིཏྟེ ཙིཏྟཱནུཔསྶཱི ཝིཧརཏི…པེ… དྷམྨེསུ དྷམྨཱནུཔསྶཱི ཝིཧརཏི ཨཱཏཱཔཱི སམྤཛཱནོ སཏིམཱ, ཝིནེཡྻ ལོཀེ ཨབྷིཛ྄ཛྷཱདོམནསྶཾ. ཨིདཾ ཝུཙྩཏི, བྷིཀྑཝེ, སཏིཔཊྛཱནཾ’’.

‘‘ཀཏམཱ ཙ, བྷིཀྑཝེ, སཏིཔཊྛཱནབྷཱཝནཱ? ཨིདྷ, བྷིཀྑཝེ, བྷིཀྑུ སམུདཡདྷམྨཱནུཔསྶཱི ཀཱཡསྨིཾ ཝིཧརཏི, ཝཡདྷམྨཱནུཔསྶཱི ཀཱཡསྨིཾ ཝིཧརཏི, སམུདཡཝཡདྷམྨཱནུཔསྶཱི ཀཱཡསྨིཾ ཝིཧརཏི, ཨཱཏཱཔཱི སམྤཛཱནོ སཏིམཱ, ཝིནེཡྻ ལོཀེ ཨབྷིཛ྄ཛྷཱདོམནསྶཾ. སམུདཡདྷམྨཱནུཔསྶཱི ཝེདནཱསུ ཝིཧརཏི…པེ… སམུདཡདྷམྨཱནུཔསྶཱི ཙིཏྟེ ཝིཧརཏི… སམུདཡདྷམྨཱནུཔསྶཱི དྷམྨེསུ ཝིཧརཏི, ཝཡདྷམྨཱནུཔསྶཱི དྷམྨེསུ ཝིཧརཏི, སམུདཡཝཡདྷམྨཱནུཔསྶཱི དྷམྨེསུ ཝིཧརཏི, ཨཱཏཱཔཱི སམྤཛཱནོ སཏིམཱ, ཝིནེཡྻ ལོཀེ ཨབྷིཛ྄ཛྷཱདོམནསྶཾ. ཨཡཾ ཝུཙྩཏི, བྷིཀྑཝེ, སཏིཔཊྛཱནབྷཱཝནཱ.

‘‘ཀཏམཱ ཙ, བྷིཀྑཝེ, སཏིཔཊྛཱནབྷཱཝནཱགཱམིནཱི པཊིཔདཱ? ཨཡམེཝ ཨརིཡོ ཨཊྛངྒིཀོ མགྒོ, སེཡྻཐིདཾ – སམྨཱདིཊྛི, སམྨཱསངྐཔྤོ, སམྨཱཝཱཙཱ, སམྨཱཀམྨནྟོ, སམྨཱཨཱཛཱིཝོ, སམྨཱཝཱཡཱམོ, སམྨཱསཏི, སམྨཱསམཱདྷི. ཨཡཾ ཝུཙྩཏི, བྷིཀྑཝེ, སཏིཔཊྛཱནབྷཱཝནཱགཱམིནཱི པཊིཔདཱ’’ཏི. དསམཾ.

ཨནནུསྶུཏཝགྒོ ཙཏུཏྠོ.

ཏསྶུདྡཱནཾ –

ཨནནུསྶུཏཾ ཝིརཱགོ, ཝིརདྡྷོ བྷཱཝནཱ སཏི;

ཨཉྙཱ ཚནྡཾ པརིཉྙཱཡ, བྷཱཝནཱ ཝིབྷངྒེན ཙཱཏི.

༥. ཨམཏཝགྒོ

༡. ཨམཏསུཏྟཾ

༤༠༧. སཱཝཏྠིནིདཱནཾ. ‘‘ཙཏཱུསུ, བྷིཀྑཝེ, སཏིཔཊྛཱནེསུ སུཔྤཏིཊྛིཏཙིཏྟཱ ཝིཧརཐ. མཱ ཝོ ཨམཏཾ པནསྶ. ཀཏམེསུ ཙཏཱུསུ? ཨིདྷ, བྷིཀྑཝེ, བྷིཀྑུ ཀཱཡེ ཀཱཡཱནུཔསྶཱི ཝིཧརཏི ཨཱཏཱཔཱི སམྤཛཱནོ སཏིམཱ, ཝིནེཡྻ ལོཀེ ཨབྷིཛ྄ཛྷཱདོམནསྶཾ; ཝེདནཱསུ…པེ… ཙིཏྟེ…པེ… དྷམྨེསུ དྷམྨཱནུཔསྶཱི ཝིཧརཏི ཨཱཏཱཔཱི སམྤཛཱནོ སཏིམཱ, ཝིནེཡྻ ལོཀེ ཨབྷིཛ྄ཛྷཱདོམནསྶཾ. ཨིམེསུ, བྷིཀྑཝེ, ཙཏཱུསུ སཏིཔཊྛཱནེསུ སུཔྤཏིཊྛིཏཙིཏྟཱ ཝིཧརཐ. མཱ ཝོ ཨམཏཾ པནསྶཱ’’ཏི. པཋམཾ.

༢. སམུདཡསུཏྟཾ

༤༠༨. ‘‘ཙཏུནྣཾ, བྷིཀྑཝེ, སཏིཔཊྛཱནཱནཾ སམུདཡཉྩ ཨཏྠངྒམཉྩ དེསེསྶཱམི. ཏཾ སུཎཱཐ. ཀོ ཙ, བྷིཀྑཝེ, ཀཱཡསྶ སམུདཡོ? ཨཱཧཱརསམུདཡཱ ཀཱཡསྶ སམུདཡོ; ཨཱཧཱརནིརོདྷཱ ཀཱཡསྶ ཨཏྠངྒམོ. ཕསྶསམུདཡཱ ཝེདནཱནཾ སམུདཡོ; ཕསྶནིརོདྷཱ ཝེདནཱནཾ ཨཏྠངྒམོ. ནཱམརཱུཔསམུདཡཱ ཙིཏྟསྶ སམུདཡོ; ནཱམརཱུཔནིརོདྷཱ ཙིཏྟསྶ ཨཏྠངྒམོ. མནསིཀཱརསམུདཡཱ དྷམྨཱནཾ སམུདཡོ; མནསིཀཱརནིརོདྷཱ དྷམྨཱནཾ ཨཏྠངྒམོ’’ཏི. དུཏིཡཾ.

༣. མགྒསུཏྟཾ

༤༠༩. སཱཝཏྠིནིདཱནཾ. ཏཏྲ ཁོ བྷགཝཱ བྷིཀྑཱུ ཨཱམནྟེསི – ‘‘ཨེཀམིདཱཧཾ, བྷིཀྑཝེ, སམཡཾ ཨུརུཝེལཱཡཾ ཝིཧརཱམི ནཛྫཱ ནེརཉྫརཱཡ ཏཱིརེ ཨཛཔཱལནིགྲོདྷེ པཋམཱབྷིསམྦུདྡྷོ. ཏསྶ མཡ྄ཧཾ, བྷིཀྑཝེ, རཧོགཏསྶ པཊིསལླཱིནསྶ ཨེཝཾ ཙེཏསོ པརིཝིཏཀྐོ ཨུདཔཱདི – ‘ཨེཀཱཡནོ ཨཡཾ མགྒོ སཏྟཱནཾ ཝིསུདྡྷིཡཱ སོཀཔརིདེཝཱནཾ སམཏིཀྐམཱཡ དུཀྑདོམནསྶཱནཾ ཨཏྠངྒམཱཡ ཉཱཡསྶ ཨདྷིགམཱཡ ནིབྦཱནསྶ སཙྪིཀིརིཡཱཡ, ཡདིདཾ – ཙཏྟཱརོ སཏིཔཊྛཱནཱ’’’.

‘‘ཀཏམེ ཙཏྟཱརོ? ཀཱཡེ ཝཱ བྷིཀྑུ ཀཱཡཱནུཔསྶཱི ཝིཧརེཡྻ ཨཱཏཱཔཱི སམྤཛཱནོ སཏིམཱ, ཝིནེཡྻ ལོཀེ ཨབྷིཛ྄ཛྷཱདོམནསྶཾ; ཝེདནཱསུ ཝཱ བྷིཀྑུ ཝེདནཱནུཔསྶཱི ཝིཧརེཡྻ…པེ… ཙིཏྟེ ཝཱ བྷིཀྑུ ཙིཏྟཱནུཔསྶཱི ཝིཧརེཡྻ…པེ… དྷམྨེསུ ཝཱ བྷིཀྑུ དྷམྨཱནུཔསྶཱི ཝིཧརེཡྻ ཨཱཏཱཔཱི སམྤཛཱནོ སཏིམཱ, ཝིནེཡྻ ལོཀེ ཨབྷིཛ྄ཛྷཱདོམནསྶཾ. ཨེཀཱཡནོ ཨཡཾ མགྒོ སཏྟཱནཾ ཝིསུདྡྷིཡཱ སོཀཔརིདེཝཱནཾ སམཏིཀྐམཱཡ དུཀྑདོམནསྶཱནཾ ཨཏྠངྒམཱཡ ཉཱཡསྶ ཨདྷིགམཱཡ ནིབྦཱནསྶ སཙྪིཀིརིཡཱཡ, ཡདིདཾ – ཙཏྟཱརོ སཏིཔཊྛཱནཱ’’ཏི.

‘‘ཨཐ ཁོ, བྷིཀྑཝེ, བྲཧྨཱ སཧམྤཏི མམ ཙེཏསཱ ཙེཏོཔརིཝིཏཀྐམཉྙཱཡ – སེཡྻཐཱཔི ནཱམ བལཝཱ པུརིསོ སམིཉྫིཏཾ ཝཱ བཱཧཾ པསཱརེཡྻ, པསཱརིཏཾ ཝཱ བཱཧཾ སམིཉྫེཡྻ, ཨེཝམེཝ – བྲཧྨལོཀེ ཨནྟརཧིཏོ མམ པུརཏོ པཱཏུརཧོསི. ཨཐ ཁོ, བྷིཀྑཝེ, བྲཧྨཱ སཧམྤཏི ཨེཀཾསཾ ཨུཏྟརཱསངྒཾ ཀརིཏྭཱ ཡེནཱཧཾ ཏེནཉྫལིཾ པཎཱམེཏྭཱ མཾ ཨེཏདཝོཙ – ‘ཨེཝམེཏཾ, བྷགཝཱ, ཨེཝམེཏཾ, སུགཏ! ཨེཀཱཡནོ ཨཡཾ, བྷནྟེ, མགྒོ སཏྟཱནཾ ཝིསུདྡྷིཡཱ སོཀཔརིདེཝཱནཾ སམཏིཀྐམཱཡ དུཀྑདོམནསྶཱནཾ ཨཏྠངྒམཱཡ ཉཱཡསྶ ཨདྷིགམཱཡ ནིབྦཱནསྶ སཙྪིཀིརིཡཱཡ, ཡདིདཾ – ཙཏྟཱརོ སཏིཔཊྛཱནཱ’’’.

‘‘ཀཏམེ ཙཏྟཱརོ? ཀཱཡེ ཝཱ, བྷནྟེ, བྷིཀྑུ ཀཱཡཱནུཔསྶཱི ཝིཧརེཡྻ ཨཱཏཱཔཱི སམྤཛཱནོ སཏིམཱ, ཝིནེཡྻ ལོཀེ ཨབྷིཛ྄ཛྷཱདོམནསྶཾ; ཝེདནཱསུ ཝཱ…པེ… ཙིཏྟེ ཝཱ …པེ… དྷམྨེསུ ཝཱ, བྷནྟེ, བྷིཀྑུ དྷམྨཱནུཔསྶཱི ཝིཧརེཡྻ ཨཱཏཱཔཱི སམྤཛཱནོ སཏིམཱ, ཝིནེཡྻ ལོཀེ ཨབྷིཛ྄ཛྷཱདོམནསྶཾ. ཨེཀཱཡནོ ཨཡཾ, བྷནྟེ, མགྒོ སཏྟཱནཾ ཝིསུདྡྷིཡཱ སོཀཔརིདེཝཱནཾ སམཏིཀྐམཱཡ དུཀྑདོམནསྶཱནཾ ཨཏྠངྒམཱཡ ཉཱཡསྶ ཨདྷིགམཱཡ ནིབྦཱནསྶ སཙྪིཀིརིཡཱཡ, ཡདིདཾ – ཙཏྟཱརོ སཏིཔཊྛཱནཱ’’ཏི.

‘‘ཨིདམཝོཙ, བྷིཀྑཝེ, བྲཧྨཱ སཧམྤཏི. ཨིདཾ ཝཏྭཱ ཨཐཱཔརཾ ཨེཏདཝོཙ –

‘ཨེཀཱཡནཾ ཛཱཏིཁཡནྟདསྶཱི, མགྒཾ པཛཱནཱཏི ཧིཏཱནུཀམྤཱི;

ཨེཏེན མགྒེན ཏརིཾསུ པུབྦེ, ཏརིསྶནྟི ཡེ ཙ ཏརནྟི ཨོགྷ’’’ནྟི. ཏཏིཡཾ;

༤. སཏིསུཏྟཾ

༤༡༠. ‘‘སཏོ, བྷིཀྑཝེ, བྷིཀྑུ ཝིཧརེཡྻ. ཨཡཾ ཝོ ཨམྷཱཀཾ ཨནུསཱསནཱི. ཀཐཉྩ, བྷིཀྑཝེ, བྷིཀྑུ སཏོ ཧོཏི? ཨིདྷ, བྷིཀྑཝེ, བྷིཀྑུ ཀཱཡེ ཀཱཡཱནུཔསྶཱི ཝིཧརཏི ཨཱཏཱཔཱི སམྤཛཱནོ སཏིམཱ, ཝིནེཡྻ ལོཀེ ཨབྷིཛ྄ཛྷཱདོམནསྶཾ; ཝེདནཱསུ…པེ… ཙིཏྟེ…པེ… དྷམྨེསུ དྷམྨཱནུཔསྶཱི ཝིཧརཏི ཨཱཏཱཔཱི སམྤཛཱནོ སཏིམཱ, ཝིནེཡྻ ལོཀེ ཨབྷིཛ྄ཛྷཱདོམནསྶཾ. ཨེཝཾ ཁོ, བྷིཀྑཝེ, བྷིཀྑུ སཏོ ཧོཏི. སཏོ, བྷིཀྑཝེ, བྷིཀྑུ ཝིཧརེཡྻ. ཨཡཾ ཝོ ཨམྷཱཀཾ ཨནུསཱསནཱི’’ཏི. ཙཏུཏྠཾ.

༥. ཀུསལརཱསིསུཏྟཾ

༤༡༡. ‘‘‘ཀུསལརཱསཱི’ཏི, བྷིཀྑཝེ, ཝདམཱནོ ཙཏྟཱརོ སཏིཔཊྛཱནེ སམྨཱ ཝདམཱནོ ཝདེཡྻ. ཀེཝལོ ཧཱཡཾ, བྷིཀྑཝེ, ཀུསལརཱསི, ཡདིདཾ – ཙཏྟཱརོ སཏིཔཊྛཱནཱ.

‘‘ཀཏམེ ཙཏྟཱརོ? ཨིདྷ, བྷིཀྑཝེ, བྷིཀྑུ ཀཱཡེ ཀཱཡཱནུཔསྶཱི ཝིཧརཏི ཨཱཏཱཔཱི སམྤཛཱནོ སཏིམཱ, ཝིནེཡྻ ལོཀེ ཨབྷིཛ྄ཛྷཱདོམནསྶཾ; ཝེདནཱསུ…པེ… ཙིཏྟེ…པེ… ཙིཏྟཱནུཔསྶཱི…པེ… དྷམྨེསུ དྷམྨཱནུཔསྶཱི ཝིཧརཏི ཨཱཏཱཔཱི སམྤཛཱནོ སཏིམཱ, ཝིནེཡྻ ལོཀེ ཨབྷིཛ྄ཛྷཱདོམནསྶཾ. ‘ཀུསལརཱསཱི’ཏི, བྷིཀྑཝེ, ཝདམཱནོ ཨིམེ ཙཏྟཱརོ སཏིཔཊྛཱནེ སམྨཱ ཝདམཱནོ ཝདེཡྻ. ཀེཝལོ ཧཱཡཾ, བྷིཀྑཝེ, ཀུསལརཱསི, ཡདིདཾ – ཙཏྟཱརོ སཏིཔཊྛཱནཱ’’ཏི. པཉྩམཾ.

༦. པཱཏིམོཀྑསཾཝརསུཏྟཾ

༤༡༢. ཨཐ ཁོ ཨཉྙཏརོ བྷིཀྑུ ཡེན བྷགཝཱ ཏེནུཔསངྐམི…པེ… ཨེཀམནྟཾ ནིསིནྣོ ཁོ སོ བྷིཀྑུ བྷགཝནྟཾ ཨེཏདཝོཙ –

‘‘སཱདྷུ མེ, བྷནྟེ, བྷགཝཱ སཾཁིཏྟེན དྷམྨཾ དེསེཏུ, ཡམཧཾ བྷགཝཏོ དྷམྨཾ སུཏྭཱ ཨེཀོ ཝཱུཔཀཊྛོ ཨཔྤམཏྟོ ཨཱཏཱཔཱི པཧིཏཏྟོ ཝིཧརེཡྻ’’ནྟི. ‘‘ཏསྨཱཏིཧ ཏྭཾ, བྷིཀྑུ, ཨཱདིམེཝ ཝིསོདྷེཧི ཀུསལེསུ དྷམྨེསུ. ཀོ ཙཱདི ཀུསལཱནཾ དྷམྨཱནཾ? ཨིདྷ ཏྭཾ, བྷིཀྑུ, པཱཏིམོཀྑསཾཝརསཾཝུཏོ ཝིཧརཱཧི ཨཱཙཱརགོཙརསམྤནྣོ ཨཎུམཏྟེསུ ཝཛྫེསུ བྷཡདསྶཱཝཱི, སམཱདཱཡ སིཀྑསྶུ སིཀྑཱཔདེསུ. ཡཏོ ཁོ ཏྭཾ, བྷིཀྑུ, པཱཏིམོཀྑསཾཝརསཾཝུཏོ ཝིཧརིསྶསི ཨཱཙཱརགོཙརསམྤནྣོ ཨཎུམཏྟེསུ ཝཛྫེསུ བྷཡདསྶཱཝཱི སམཱདཱཡ སིཀྑིསྶུ སིཀྑཱཔདེསུ; ཏཏོ ཏྭཾ, བྷིཀྑུ, སཱིལཾ ནིསྶཱཡ སཱིལེ པཏིཊྛཱཡ ཙཏྟཱརོ སཏིཔཊྛཱནེ བྷཱཝེཡྻཱསི’’.

‘‘ཀཏམེ ཙཏྟཱརོ? ཨིདྷ ཏྭཾ, བྷིཀྑུ, ཀཱཡེ ཀཱཡཱནུཔསྶཱི ཝིཧརཱཧི ཨཱཏཱཔཱི སམྤཛཱནོ སཏིམཱ, ཝིནེཡྻ ལོཀེ ཨབྷིཛ྄ཛྷཱདོམནསྶཾ; ཝེདནཱསུ…པེ… ཙིཏྟེ…པེ… དྷམྨེསུ དྷམྨཱནུཔསྶཱི ཝིཧརཱཧི ཨཱཏཱཔཱི སམྤཛཱནོ སཏིམཱ, ཝིནེཡྻ ལོཀེ ཨབྷིཛ྄ཛྷཱདོམནསྶཾ. ཡཏོ ཁོ ཏྭཾ, བྷིཀྑུ, སཱིལཾ ནིསྶཱཡ སཱིལེ པཏིཊྛཱཡ ཨིམེ ཙཏྟཱརོ སཏིཔཊྛཱནེ ཨེཝཾ བྷཱཝེསྶསི, ཏཏོ ཏུཡ྄ཧཾ, བྷིཀྑུ, ཡཱ རཏྟི ཝཱ དིཝསོ ཝཱ ཨཱགམིསྶཏི ཝུདྡྷིཡེཝ པཱཊིཀངྑཱ ཀུསལེསུ དྷམྨེསུ, ནོ པརིཧཱནཱི’’ཏི.

ཨཐ ཁོ སོ བྷིཀྑུ བྷགཝཏོ བྷཱསིཏཾ ཨབྷིནནྡིཏྭཱ ཨནུམོདིཏྭཱ ཨུཊྛཱཡཱསནཱ བྷགཝནྟཾ ཨབྷིཝཱདེཏྭཱ པདཀྑིཎཾ ཀཏྭཱ པཀྐཱམི. ཨཐ ཁོ སོ བྷིཀྑུ ཨེཀོ ཝཱུཔཀཊྛོ ཨཔྤམཏྟོ ཨཱཏཱཔཱི པཧིཏཏྟོ ཝིཧརནྟོ ནཙིརསྶེཝ – ཡསྶཏྠཱཡ ཀུལཔུཏྟཱ སམྨདེཝ ཨགཱརསྨཱ ཨནགཱརིཡཾ པབྦཛནྟི, ཏདནུཏྟརཾ – བྲཧྨཙརིཡཔརིཡོསཱནཾ དིཊྛེཝ དྷམྨེ སཡཾ ཨབྷིཉྙཱ སཙྪིཀཏྭཱ ཨུཔསམྤཛྫ ཝིཧརཏི. ‘‘ཁཱིཎཱ ཛཱཏི, ཝུསིཏཾ བྲཧྨཙརིཡཾ, ཀཏཾ ཀརཎཱིཡཾ, ནཱཔརཾ ཨིཏྠཏྟཱཡཱ’’ཏི ཨབྦྷཉྙཱསི. ཨཉྙཏརོ ཙ པན སོ བྷིཀྑུ ཨརཧཏཾ ཨཧོསཱིཏི. ཚཊྛཾ.

༧. དུཙྩརིཏསུཏྟཾ

༤༡༣. ཨཐ ཁོ ཨཉྙཏརོ བྷིཀྑུ ཡེན བྷགཝཱ ཏེནུཔསངྐམི…པེ… ‘‘སཱདྷུ མེ, བྷནྟེ, བྷགཝཱ སཾཁིཏྟེན དྷམྨཾ དེསེཏུ, ཡམཧཾ བྷགཝཏོ དྷམྨཾ སུཏྭཱ ཨེཀོ ཝཱུཔཀཊྛོ ཨཔྤམཏྟོ ཨཱཏཱཔཱི པཧིཏཏྟོ ཝིཧརེཡྻ’’ནྟི. ‘‘ཏསྨཱཏིཧ ཏྭཾ, བྷིཀྑུ, ཨཱདིམེཝ ཝིསོདྷེཧི ཀུསལེསུ དྷམྨེསུ. ཀོ ཙཱདི ཀུསལཱནཾ དྷམྨཱནཾ? ཨིདྷ ཏྭཾ, བྷིཀྑུ, ཀཱཡདུཙྩརིཏཾ པཧཱཡ ཀཱཡསུཙརིཏཾ བྷཱཝེསྶསི. ཝཙཱིདུཙྩརིཏཾ པཧཱཡ ཝཙཱིསུཙརིཏཾ བྷཱཝེསྶསི. མནོདུཙྩརིཏཾ པཧཱཡ མནོསུཙརིཏཾ བྷཱཝེསྶསི. ཡཏོ ཁོ ཏྭཾ, བྷིཀྑུ, ཀཱཡདུཙྩརིཏཾ པཧཱཡ ཀཱཡསུཙརིཏཾ བྷཱཝེསྶསི, ཝཙཱིདུཙྩརིཏཾ པཧཱཡ ཝཙཱིསུཙརིཏཾ བྷཱཝེསྶསི, མནོདུཙྩརིཏཾ པཧཱཡ མནོསུཙརིཏཾ བྷཱཝེསྶསི, ཏཏོ ཏྭཾ, བྷིཀྑུ, སཱིལཾ ནིསྶཱཡ སཱིལེ པཏིཊྛཱཡ ཙཏྟཱརོ སཏིཔཊྛཱནེ བྷཱཝེཡྻཱསི’’.

‘‘ཀཏམེ ཙཏྟཱརོ? ཨིདྷ ཏྭཾ, བྷིཀྑུ, ཀཱཡེ ཀཱཡཱནུཔསྶཱི ཝིཧརཱཧི ཨཱཏཱཔཱི སམྤཛཱནོ སཏིམཱ, ཝིནེཡྻ ལོཀེ ཨབྷིཛ྄ཛྷཱདོམནསྶཾ; ཝེདནཱསུ…པེ… ཙིཏྟེ…པེ… དྷམྨེསུ དྷམྨཱནུཔསྶཱི ཝིཧརཱཧི ཨཱཏཱཔཱི སམྤཛཱནོ སཏིམཱ, ཝིནེཡྻ ལོཀེ ཨབྷིཛ྄ཛྷཱདོམནསྶཾ. ཡཏོ ཁོ ཏྭཾ, བྷིཀྑུ, སཱིལཾ ནིསྶཱཡ སཱིལེ པཏིཊྛཱཡ ཨིམེ ཙཏྟཱརོ སཏིཔཊྛཱནེ ཨེཝཾ བྷཱཝེསྶསི, ཏཏོ ཏུཡ྄ཧཾ, བྷིཀྑུ, ཡཱ རཏྟི ཝཱ དིཝསོ ཝཱ ཨཱགམིསྶཏི ཝུདྡྷིཡེཝ པཱཊིཀངྑཱ ཀུསལེསུ དྷམྨེསུ, ནོ པརིཧཱནཱི’’ཏི…པེ… ཨཉྙཏརོ ཙ པན སོ བྷིཀྑུ ཨརཧཏཾ ཨཧོསཱིཏི. སཏྟམཾ.

༨. མིཏྟསུཏྟཾ

༤༡༤. ‘‘ཡེ, བྷིཀྑཝེ, ཨནུཀམྤེཡྻཱཐ, ཡེ ཙ ཁོ སོཏབྦཾ མཉྙེཡྻུཾ མིཏྟཱ ཝཱ ཨམཙྩཱ ཝཱ ཉཱཏཱི ཝཱ སཱལོཧིཏཱ ཝཱ, ཏེ ཝོ, བྷིཀྑཝེ, ཙཏུནྣཾ སཏིཔཊྛཱནཱནཾ བྷཱཝནཱཡ སམཱདཔེཏབྦཱ ནིཝེསེཏབྦཱ པཏིཊྛཱཔེཏབྦཱ.

‘‘ཀཏམེསཾ, ཙཏུནྣཾ? ཨིདྷ, བྷིཀྑཝེ, བྷིཀྑུ ཀཱཡེ ཀཱཡཱནུཔསྶཱི ཝིཧརཏི ཨཱཏཱཔཱི སམྤཛཱནོ སཏིམཱ, ཝིནེཡྻ ལོཀེ ཨབྷིཛ྄ཛྷཱདོམནསྶཾ; ཝེདནཱསུ…པེ… ཙིཏྟེ…པེ… དྷམྨེསུ དྷམྨཱནུཔསྶཱི ཝིཧརཏི ཨཱཏཱཔཱི སམྤཛཱནོ སཏིམཱ, ཝིནེཡྻ ལོཀེ ཨབྷིཛ྄ཛྷཱདོམནསྶཾ. ཡེ, བྷིཀྑཝེ, ཨནུཀམྤེཡྻཱཐ, ཡེ ཙ སོཏབྦཾ མཉྙེཡྻུཾ མིཏྟཱ ཝཱ ཨམཙྩཱ ཝཱ ཉཱཏཱི ཝཱ སཱལོཧིཏཱ ཝཱ, ཏེ ཝོ, བྷིཀྑཝེ, ཨིམེསཾ ཙཏུནྣཾ སཏིཔཊྛཱནཱནཾ བྷཱཝནཱཡ སམཱདཔེཏབྦཱ ནིཝེསེཏབྦཱ པཏིཊྛཱཔེཏབྦཱ’’ཏི. ཨཊྛམཾ.

༩. ཝེདནཱསུཏྟཾ

༤༡༥. ‘‘ཏིསྶོ ཨིམཱ, བྷིཀྑཝེ, ཝེདནཱ. ཀཏམཱ ཏིསྶོ? སུཁཱ ཝེདནཱ, དུཀྑཱ ཝེདནཱ, ཨདུཀྑམསུཁཱ ཝེདནཱ – ཨིམཱ ཁོ, བྷིཀྑཝེ, ཏིསྶོ ཝེདནཱ. ཨིམཱསཾ ཁོ, བྷིཀྑཝེ, ཏིསྶནྣཾ ཝེདནཱནཾ པརིཉྙཱཡ ཙཏྟཱརོ སཏིཔཊྛཱནཱ བྷཱཝེཏབྦཱ.

‘‘ཀཏམེ ཙཏྟཱརོ? ཨིདྷ བྷིཀྑཝེ, བྷིཀྑུ ཀཱཡེ ཀཱཡཱནུཔསྶཱི ཝིཧརཏི ཨཱཏཱཔཱི སམྤཛཱནོ སཏིམཱ, ཝིནེཡྻ ལོཀེ ཨབྷིཛ྄ཛྷཱདོམནསྶཾ; ཝེདནཱསུ…པེ… ཙིཏྟེ…པེ… དྷམྨེསུ དྷམྨཱནུཔསྶཱི ཝིཧརཏི ཨཱཏཱཔཱི སམྤཛཱནོ སཏིམཱ, ཝིནེཡྻ ལོཀེ ཨབྷིཛ྄ཛྷཱདོམནསྶཾ. ཨིམཱསཾ ཁོ, བྷིཀྑཝེ, ཏིསྶནྣཾ ཝེདནཱནཾ པརིཉྙཱཡ ཨིམེ ཙཏྟཱརོ སཏིཔཊྛཱནཱ བྷཱཝེཏབྦཱ’’ཏི. ནཝམཾ.

༡༠. ཨཱསཝསུཏྟཾ

༤༡༦. ‘‘ཏཡོམེ, བྷིཀྑཝེ ཨཱསཝཱ. ཀཏམེ ཏཡོ? ཀཱམཱསཝོ, བྷཝཱསཝོ, ཨཝིཛྫཱསཝོ – ཨིམེ ཁོ, བྷིཀྑཝེ, ཏཡོ ཨཱསཝཱ. ཨིམེསཾ ཁོ, བྷིཀྑཝེ, ཏིཎྞནྣཾ ཨཱསཝཱནཾ པཧཱནཱཡ ཙཏྟཱརོ སཏིཔཊྛཱནཱ བྷཱཝེཏབྦཱ.

‘‘ཀཏམེ ཙཏྟཱརོ? ཨིདྷ, བྷིཀྑཝེ, བྷིཀྑུ ཀཱཡེ ཀཱཡཱནུཔསྶཱི ཝིཧརཏི ཨཱཏཱཔཱི སམྤཛཱནོ སཏིམཱ, ཝིནེཡྻ ལོཀེ ཨབྷིཛ྄ཛྷཱདོམནསྶཾ; ཝེདནཱསུ…པེ… ཙིཏྟེ…པེ… དྷམྨེསུ དྷམྨཱནུཔསྶཱི ཝིཧརཏི ཨཱཏཱཔཱི སམྤཛཱནོ སཏིམཱ, ཝིནེཡྻ ལོཀེ ཨབྷིཛ྄ཛྷཱདོམནསྶཾ. ཨིམེསཾ ཁོ, བྷིཀྑཝེ, ཏིཎྞནྣཾ ཨཱསཝཱནཾ པཧཱནཱཡ ཨིམེ ཙཏྟཱརོ སཏིཔཊྛཱནཱ བྷཱཝེཏབྦཱ’’ཏི. དསམཾ.

ཨམཏཝགྒོ པཉྩམོ.

ཏསྶུདྡཱནཾ –

ཨམཏཾ སམུདཡོ མགྒོ, སཏི ཀུསལརཱསི ཙ;

པཱཏིམོཀྑཾ དུཙྩརིཏཾ, མིཏྟཝེདནཱ ཨཱསཝེན ཙཱཏི.

༦. གངྒཱཔེཡྻཱལཝགྒོ

༡-༡༢. གངྒཱནདཱིཨཱདིསུཏྟདྭཱདསཀཾ

༤༡༧-༤༢༨. ‘‘སེཡྻཐཱཔི, བྷིཀྑཝེ, གངྒཱ ནདཱི པཱཙཱིནནིནྣཱ པཱཙཱིནཔོཎཱ པཱཙཱིནཔབྦྷཱརཱ; ཨེཝམེཝ ཁོ, བྷིཀྑཝེ, བྷིཀྑུ ཙཏྟཱརོ སཏིཔཊྛཱནེ བྷཱཝེནྟོ ཙཏྟཱརོ སཏིཔཊྛཱནེ བཧུལཱིཀརོནྟོ ནིབྦཱནནིནྣོ ཧོཏི ནིབྦཱནཔོཎོ ནིབྦཱནཔབྦྷཱརོ.

‘‘ཀཐཉྩ, བྷིཀྑཝེ, བྷིཀྑུ ཙཏྟཱརོ སཏིཔཊྛཱནེ བྷཱཝེནྟོ ཙཏྟཱརོ སཏིཔཊྛཱནེ བཧུལཱིཀརོནྟོ ནིབྦཱནནིནྣོ ཧོཏི ནིབྦཱནཔོཎོ ནིབྦཱནཔབྦྷཱརོ? ཨིདྷ, བྷིཀྑཝེ, བྷིཀྑུ ཀཱཡེ ཀཱཡཱནུཔསྶཱི ཝིཧརཏི ཨཱཏཱཔཱི སམྤཛཱནོ སཏིམཱ, ཝིནེཡྻ ལོཀེ ཨབྷིཛ྄ཛྷཱདོམནསྶཾ; ཝེདནཱསུ …པེ… ཙིཏྟེ …པེ… དྷམྨེསུ དྷམྨཱནུཔསྶཱི ཝིཧརཏི ཨཱཏཱཔཱི སམྤཛཱནོ སཏིམཱ, ཝིནེཡྻ ལོཀེ ཨབྷིཛ྄ཛྷཱདོམནསྶཾ. ཨེཝཾ ཁོ, བྷིཀྑཝེ, བྷིཀྑུ ཙཏྟཱརོ སཏིཔཊྛཱནེ བྷཱཝེནྟོ ཙཏྟཱརོ སཏིཔཊྛཱནེ བཧུལཱིཀརོནྟོ ནིབྦཱནནིནྣོ ཧོཏི ནིབྦཱནཔོཎོ ནིབྦཱནཔབྦྷཱརོ’’ཏི ཝིཏྠཱརེཏབྦཾ.

གངྒཱཔེཡྻཱལཝགྒོ ཚཊྛོ.

ཏསྶུདྡཱནཾ –

ཚ པཱཙཱིནཏོ ནིནྣཱ, ཚ ནིནྣཱ ཙ སམུདྡཏོ;

ཨེཏེ དྭེ ཚ དྭཱདས ཧོནྟི, ཝགྒོ ཏེན པཝུཙྩཏཱིཏི.

༧. ཨཔྤམཱདཝགྒོ

༡-༡༠. ཏཐཱགཏཱདིསུཏྟདསཀཾ

༤༢༩-༤༣༨. ཡཱཝཏཱ, བྷིཀྑཝེ, སཏྟཱ ཨཔདཱ ཝཱ དྭིཔདཱ ཝཱ ཙཏུཔྤདཱ ཝཱ བཧུཔྤདཱ ཝཱཏི ཝིཏྠཱརེཏབྦཾ.

ཨཔྤམཱདཝགྒོ སཏྟམོ.

ཏསྶུདྡཱནཾ –

ཏཐཱགཏཾ པདཾ ཀཱུཊཾ, མཱུལཾ སཱརོ ཙ ཝསྶིཀཾ;

རཱཛཱ ཙནྡིམསཱུརིཡཱ, ཝཏྠེན དསམཾ པདནྟི.

༨. བལཀརཎཱིཡཝགྒོ

༡-༡༢. བལཱདིསུཏྟདྭཱདསཀཾ

༤༣༩-༤༥༠. སེཡྻཐཱཔི, བྷིཀྑཝེ, ཡེ ཀེཙི བལཀརཎཱིཡཱ ཀམྨནྟཱ ཀརཱིཡནྟཱིཏི ཝིཏྠཱརེཏབྦཾ.

བལཀརཎཱིཡཝགྒོ ཨཊྛམོ.

ཏསྶུདྡཱནཾ –

བལཾ བཱིཛཉྩ ནཱགོ ཙ, རུཀྑོ ཀུམྦྷེན སཱུཀིཡཱ;

ཨཱཀཱསེན ཙ དྭེ མེགྷཱ, ནཱཝཱ ཨཱགནྟུཀཱ ནདཱིཏི.

༩. ཨེསནཱཝགྒོ

༡-༡༠. ཨེསནཱདིསུཏྟདསཀཾ

༤༥༡-༤༦༠. ཏིསྶོ ཨིམཱ, བྷིཀྑཝེ, ཨེསནཱ. ཀཏམཱ ཏིསྶོ? ཀཱམེསནཱ, བྷཝེསནཱ, བྲཧྨཙརིཡེསནཱཏི ཝིཏྠཱརེཏབྦཾ.

ཨེསནཱཝགྒོ ནཝམོ.

ཏསྶུདྡཱནཾ –

ཨེསནཱ ཝིདྷཱ ཨཱསཝོ, བྷཝོ ཙ དུཀྑཏཱ ཏིསྶོ;

ཁིལཾ མལཉྩ ནཱིགྷོ ཙ, ཝེདནཱ ཏཎྷཱ ཏསིནཱཡ ཙཱཏི.

༡༠. ཨོགྷཝགྒོ

༡-༡༠. ཨུདྡྷམྦྷཱགིཡཱདིསུཏྟདསཀཾ

༤༦༡-༤༧༠. ‘‘པཉྩིམཱནི, བྷིཀྑཝེ, ཨུདྡྷམྦྷཱགིཡཱནི སཾཡོཛནཱནི. ཀཏམཱནི པཉྩ? རཱུཔརཱགོ, ཨརཱུཔརཱགོ, མཱནོ, ཨུདྡྷཙྩཾ, ཨཝིཛྫཱ – ཨིམཱནི ཁོ, བྷིཀྑཝེ, པཉྩུདྡྷམྦྷཱགིཡཱནི སཾཡོཛནཱནི. ཨིམེསཾ ཁོ, བྷིཀྑཝེ, པཉྩནྣཾ ཨུདྡྷམྦྷཱགིཡཱནཾ སཾཡོཛནཱནཾ ཨབྷིཉྙཱཡ པརིཉྙཱཡ པརིཀྑཡཱཡ པཧཱནཱཡ ཙཏྟཱརོ སཏིཔཊྛཱནཱ བྷཱཝེཏབྦཱ.

‘‘ཀཏམེ ཙཏྟཱརོ? ཨིདྷ, བྷིཀྑཝེ, བྷིཀྑུ ཀཱཡེ ཀཱཡཱནུཔསྶཱི ཝིཧརཏི ཨཱཏཱཔཱི སམྤཛཱནོ སཏིམཱ, ཝིནེཡྻ ལོཀེ ཨབྷིཛ྄ཛྷཱདོམནསྶཾ; ཝེདནཱསུ…པེ… ཙིཏྟེ…པེ… དྷམྨེསུ དྷམྨཱནུཔསྶཱི ཝིཧརཏི ཨཱཏཱཔཱི སམྤཛཱནོ སཏིམཱ, ཝིནེཡྻ ལོཀེ ཨབྷིཛ྄ཛྷཱདོམནསྶཾ. ཨིམེསཾ ཁོ, བྷིཀྑཝེ, པཉྩནྣཾ ཨུདྡྷམྦྷཱགིཡཱནཾ སཾཡོཛནཱནཾ ཨབྷིཉྙཱཡ པརིཉྙཱཡ པརིཀྑཡཱཡ པཧཱནཱཡ ཨིམེ ཙཏྟཱརོ སཏིཔཊྛཱནཱ བྷཱཝེཏབྦཱ’’ཏི.

(ཡཐཱ མགྒསཾཡུཏྟཾ ཏཐཱ སཏིཔཊྛཱནསཾཡུཏྟཾ ཝིཏྠཱརེཏབྦཾ).

ཨོགྷཝགྒོ དསམོ.

ཏསྶུདྡཱནཾ –

ཨོགྷོ ཡོགོ ཨུཔཱདཱནཾ, གནྠཱ ཨནུསཡེན ཙ;

ཀཱམགུཎཱ ནཱིཝརཎཱ, ཁནྡྷཱ ཨོརུདྡྷམྦྷཱགིཡཱཏི.

སཏིཔཊྛཱནསཾཡུཏྟཾ ཏཏིཡཾ.

༤. ཨིནྡྲིཡསཾཡུཏྟཾ

༡. སུདྡྷིཀཝགྒོ

༡. སུདྡྷིཀསུཏྟཾ

༤༧༡. སཱཝཏྠིནིདཱནཾ. ‘‘པཉྩིམཱནི, བྷིཀྑཝེ, ཨིནྡྲིཡཱནི. ཀཏམཱནི པཉྩ? སདྡྷིནྡྲིཡཾ, ཝཱིརིཡིནྡྲིཡཾ, སཏིནྡྲིཡཾ, སམཱདྷིནྡྲིཡཾ, པཉྙིནྡྲིཡཾ – ཨིམཱནི ཁོ, བྷིཀྑཝེ, པཉྩིནྡྲིཡཱནཱི’’ཏི. པཋམཾ.

༢. པཋམསོཏཱཔནྣསུཏྟཾ

༤༧༢. ‘‘པཉྩིམཱནི, བྷིཀྑཝེ, ཨིནྡྲིཡཱནི. ཀཏམཱནི པཉྩ? སདྡྷིནྡྲིཡཾ, ཝཱིརིཡིནྡྲིཡཾ, སཏིནྡྲིཡཾ, སམཱདྷིནྡྲིཡཾ, པཉྙིནྡྲིཡཾ. ཡཏོ ཁོ, བྷིཀྑཝེ, ཨརིཡསཱཝཀོ ཨིམེསཾ པཉྩནྣཾ ཨིནྡྲིཡཱནཾ ཨསྶཱདཉྩ [སམུདཡཉྩ ཨཏྠངྒམཉྩ ཨསྶཱདཉྩ (སྱཱ. ཀཾ. པཱི. ཀ.) སཾ. ནི. ༢.༡༧༥] ཨཱདཱིནཝཉྩ ནིསྶརཎཉྩ ཡཐཱབྷཱུཏཾ པཛཱནཱཏི – ཨཡཾ ཝུཙྩཏི, བྷིཀྑཝེ, ཨརིཡསཱཝཀོ སོཏཱཔནྣོ ཨཝིནིཔཱཏདྷམྨོ ནིཡཏོ སམྦོདྷིཔརཱཡཎོ’’ཏི. དུཏིཡཾ.

༣. དུཏིཡསོཏཱཔནྣསུཏྟཾ

༤༧༣. ‘‘པཉྩིམཱནི, བྷིཀྑཝེ, ཨིནྡྲིཡཱནི. ཀཏམཱནི པཉྩ? སདྡྷིནྡྲིཡཾ, ཝཱིརིཡིནྡྲིཡཾ, སཏིནྡྲིཡཾ, སམཱདྷིནྡྲིཡཾ, པཉྙིནྡྲིཡཾ. ཡཏོ ཁོ, བྷིཀྑཝེ, ཨརིཡསཱཝཀོ ཨིམེསཾ པཉྩནྣཾ ཨིནྡྲིཡཱནཾ སམུདཡཉྩ ཨཏྠངྒམཉྩ ཨསྶཱདཉྩ ཨཱདཱིནཝཉྩ ནིསྶརཎཉྩ ཡཐཱབྷཱུཏཾ པཛཱནཱཏི – ཨཡཾ ཝུཙྩཏི, བྷིཀྑཝེ, ཨརིཡསཱཝཀོ སོཏཱཔནྣོ ཨཝིནིཔཱཏདྷམྨོ ནིཡཏོ སམྦོདྷིཔརཱཡཎོ’’ཏི. ཏཏིཡཾ.

༤. པཋམཨརཧནྟསུཏྟཾ

༤༧༤. ‘‘པཉྩིམཱནི, བྷིཀྑཝེ, ཨིནྡྲིཡཱནི. ཀཏམཱནི པཉྩ? སདྡྷིནྡྲིཡཾ, ཝཱིརིཡིནྡྲིཡཾ, སཏིནྡྲིཡཾ, སམཱདྷིནྡྲིཡཾ, པཉྙིནྡྲིཡཾ. ཡཏོ ཁོ, བྷིཀྑཝེ, ཨརིཡསཱཝཀོ ཨིམེསཾ པཉྩནྣཾ ཨིནྡྲིཡཱནཾ ཨསྶཱདཉྩ [སམུདཡཉྩ ཨཏྠངྒམཉྩ ཨསྶཱདཉྩ (སྱཱ. ཀཾ. པཱི. ཀ.) སཾ. ནི. ༢.༡༧༥] ཨཱདཱིནཝཉྩ ནིསྶརཎཉྩ ཡཐཱབྷཱུཏཾ ཝིདིཏྭཱ ཨནུཔཱདཱཝིམུཏྟོ ཧོཏི – ཨཡཾ ཝུཙྩཏི, བྷིཀྑཝེ, བྷིཀྑུ ཨརཧཾ ཁཱིཎཱསཝོ ཝུསིཏཝཱ ཀཏཀརཎཱིཡོ ཨོཧིཏབྷཱརོ ཨནུཔྤཏྟསདཏྠོ པརིཀྑཱིཎབྷཝསཾཡོཛནོ སམྨདཉྙཱ ཝིམུཏྟོ’’ཏི. ཙཏུཏྠཾ.

༥. དུཏིཡཨརཧནྟསུཏྟཾ

༤༧༥. ‘‘པཉྩིམཱནི, བྷིཀྑཝེ, ཨིནྡྲིཡཱནི. ཀཏམཱནི པཉྩ? སདྡྷིནྡྲིཡཾ, ཝཱིརིཡིནྡྲིཡཾ, སཏིནྡྲིཡཾ, སམཱདྷིནྡྲིཡཾ, པཉྙིནྡྲིཡཾ. ཡཏོ ཁོ, བྷིཀྑཝེ, བྷིཀྑུ ཨིམེསཾ པཉྩནྣཾ ཨིནྡྲིཡཱནཾ སམུདཡཉྩ ཨཏྠངྒམཉྩ ཨསྶཱདཉྩ ཨཱདཱིནཝཉྩ ནིསྶརཎཉྩ ཡཐཱབྷཱུཏཾ ཝིདིཏྭཱ ཨནུཔཱདཱཝིམུཏྟོ ཧོཏི – ཨཡཾ ཝུཙྩཏི, བྷིཀྑཝེ, བྷིཀྑུ ཨརཧཾ ཁཱིཎཱསཝོ ཝུསིཏཝཱ ཀཏཀརཎཱིཡོ ཨོཧིཏབྷཱརོ ཨནུཔྤཏྟསདཏྠོ པརིཀྑཱིཎབྷཝསཾཡོཛནོ སམྨདཉྙཱ ཝིམུཏྟོ’’ཏི. པཉྩམཾ.

༦. པཋམསམཎབྲཱཧྨཎསུཏྟཾ

༤༧༦. ‘‘པཉྩིམཱནི, བྷིཀྑཝེ, ཨིནྡྲིཡཱནི. ཀཏམཱནི པཉྩ? སདྡྷིནྡྲིཡཾ…པེ… པཉྙིནྡྲིཡཾ. ཡེ ཧི ཀེཙི, བྷིཀྑཝེ, སམཎཱ ཝཱ བྲཱཧྨཎཱ ཝཱ ཨིམེསཾ པཉྩནྣཾ ཨིནྡྲིཡཱནཾ ཨསྶཱདཉྩ ཨཱདཱིནཝཉྩ ནིསྶརཎཉྩ ཡཐཱབྷཱུཏཾ ནཔྤཛཱནནྟི, ན མེ ཏེ, བྷིཀྑཝེ, སམཎཱ ཝཱ བྲཱཧྨཎཱ ཝཱ སམཎེསུ ཝཱ སམཎསམྨཏཱ བྲཱཧྨཎེསུ ཝཱ བྲཱཧྨཎསམྨཏཱ, ན ཙ པནེཏེ ཨཱཡསྨནྟོ སཱམཉྙཏྠཾ ཝཱ བྲཧྨཉྙཏྠཾ ཝཱ དིཊྛེཝ དྷམྨེ སཡཾ ཨབྷིཉྙཱ སཙྪིཀཏྭཱ ཨུཔསམྤཛྫ ཝིཧརནྟི.

‘‘ཡེ ཙ ཁོ ཀེཙི [ཡེ ཙ ཁོ ཏེ (སྱཱ. ཀཾ. ཀ.) སཾ. ནི. ༢.༡༧༤], བྷིཀྑཝེ, སམཎཱ ཝཱ བྲཱཧྨཎཱ ཝཱ ཨིམེསཾ པཉྩནྣཾ ཨིནྡྲིཡཱནཾ སམུདཡཉྩ ཨཏྠངྒམཉྩ ཨསྶཱདཉྩ ཨཱདཱིནཝཉྩ ནིསྶརཎཉྩ ཡཐཱབྷཱུཏཾ པཛཱནནྟི, ཏེ ཁོ མེ, བྷིཀྑཝེ, སམཎཱ ཝཱ བྲཱཧྨཎཱ ཝཱ སམཎེསུ ཙེཝ སམཎསམྨཏཱ བྲཱཧྨཎེསུ ཙ བྲཱཧྨཎསམྨཏཱ; ཏེ ཙ པནཱཡསྨནྟོ སཱམཉྙཏྠཉྩ བྲཧྨཉྙཏྠཉྩ དིཊྛེཝ དྷམྨེ སཡཾ ཨབྷིཉྙཱ སཙྪིཀཏྭཱ ཨུཔསམྤཛྫ ཝིཧརནྟཱི’’ཏི. ཚཊྛཾ.

༧. དུཏིཡསམཎབྲཱཧྨཎསུཏྟཾ

༤༧༧. ‘‘ཡེ ཧི ཀེཙི, བྷིཀྑཝེ, སམཎཱ ཝཱ བྲཱཧྨཎཱ ཝཱ སདྡྷིནྡྲིཡཾ ནཔྤཛཱནནྟི, སདྡྷིནྡྲིཡསམུདཡཾ ནཔྤཛཱནནྟི, སདྡྷིནྡྲིཡནིརོདྷཾ ནཔྤཛཱནནྟི, སདྡྷིནྡྲིཡནིརོདྷགཱམིནིཾ པཊིཔདཾ ནཔྤཛཱནནྟི; ཝཱིརིཡིནྡྲིཡཾ ནཔྤཛཱནནྟི…པེ… སཏིནྡྲིཡཾ ནཔྤཛཱནནྟི …པེ… སམཱདྷིནྡྲིཡཾ ནཔྤཛཱནནྟི…པེ… པཉྙིནྡྲིཡཾ ནཔྤཛཱནནྟི, པཉྙིནྡྲིཡསམུདཡཾ ནཔྤཛཱནནྟི, པཉྙིནྡྲིཡནིརོདྷཾ ནཔྤཛཱནནྟི, པཉྙིནྡྲིཡནིརོདྷགཱམིནིཾ པཊིཔདཾ ནཔྤཛཱནནྟི, ན མེ ཏེ, བྷིཀྑཝེ སམཎཱ ཝཱ བྲཱཧྨཎཱ ཝཱ སམཎེསུ ཝཱ སམཎསམྨཏཱ བྲཱཧྨཎེསུ ཝཱ བྲཱཧྨཎསམྨཏཱ, ན ཙ པནེཏེ ཨཱཡསྨནྟོ སཱམཉྙཏྠཾ ཝཱ བྲཧྨཉྙཏྠཾ ཝཱ དིཊྛེཝ དྷམྨེ སཡཾ ཨབྷིཉྙཱ སཙྪིཀཏྭཱ ཨུཔསམྤཛྫ ཝིཧརནྟི.

‘‘ཡེ ཙ ཁོ ཀེཙི, བྷིཀྑཝེ, སམཎཱ ཝཱ བྲཱཧྨཎཱ ཝཱ སདྡྷིནྡྲིཡཾ པཛཱནནྟི, སདྡྷིནྡྲིཡསམུདཡཾ པཛཱནནྟི, སདྡྷིནྡྲིཡནིརོདྷཾ པཛཱནནྟི, སདྡྷིནྡྲིཡནིརོདྷགཱམིནིཾ པཊིཔདཾ པཛཱནནྟི; ཝཱིརིཡིནྡྲིཡཾ པཛཱནནྟི, ཝཱིརིཡིནྡྲིཡསམུདཡཾ པཛཱནནྟི, ཝཱིརིཡིནྡྲིཡནིརོདྷཾ པཛཱནནྟི, ཝཱིརིཡིནྡྲིཡནིརོདྷགཱམིནིཾ པཊིཔདཾ པཛཱནནྟི; སཏིནྡྲིཡཾ པཛཱནནྟི…པེ… སམཱདྷིནྡྲིཡཾ པཛཱནནྟི…པེ… པཉྙིནྡྲིཡཾ པཛཱནནྟི, པཉྙིནྡྲིཡསམུདཡཾ པཛཱནནྟི, པཉྙིནྡྲིཡནིརོདྷཾ པཛཱནནྟི, པཉྙིནྡྲིཡནིརོདྷགཱམིནིཾ པཊིཔདཾ པཛཱནནྟི, ཏེ ཁོ མེ, བྷིཀྑཝེ, སམཎཱ ཝཱ བྲཱཧྨཎཱ ཝཱ སམཎེསུ ཙེཝ སམཎསམྨཏཱ བྲཱཧྨཎེསུ ཙ བྲཱཧྨཎསམྨཏཱ, ཏེ ཙ པནཱཡསྨནྟོ སཱམཉྙཏྠཉྩ བྲཧྨཉྙཏྠཉྩ དིཊྛེཝ དྷམྨེ སཡཾ ཨབྷིཉྙཱ སཙྪིཀཏྭཱ ཨུཔསམྤཛྫ ཝིཧརནྟཱི’’ཏི. སཏྟམཾ.

༨. དཊྛབྦསུཏྟཾ

༤༧༨. ‘‘པཉྩིམཱནི, བྷིཀྑཝེ, ཨིནྡྲིཡཱནི. ཀཏམཱནི པཉྩ? སདྡྷིནྡྲིཡཾ…པེ… པཉྙིནྡྲིཡཾ. ཀཏྠ ཙ, བྷིཀྑཝེ, སདྡྷིནྡྲིཡཾ དཊྛབྦཾ? ཙཏཱུསུ སོཏཱཔཏྟིཡངྒེསུ – ཨེཏྠ སདྡྷིནྡྲིཡཾ དཊྛབྦཾ. ཀཏྠ ཙ, བྷིཀྑཝེ, ཝཱིརིཡིནྡྲིཡཾ དཊྛབྦཾ? ཙཏཱུསུ སམྨཔྤདྷཱནེསུ – ཨེཏྠ ཝཱིརིཡིནྡྲིཡཾ དཊྛབྦཾ. ཀཏྠ ཙ, བྷིཀྑཝེ, སཏིནྡྲིཡཾ དཊྛབྦཾ? ཙཏཱུསུ སཏིཔཊྛཱནེསུ – ཨེཏྠ སཏིནྡྲིཡཾ དཊྛབྦཾ. ཀཏྠ ཙ, བྷིཀྑཝེ, སམཱདྷིནྡྲིཡཾ དཊྛབྦཾ? ཙཏཱུསུ ཛྷཱནེསུ – ཨེཏྠ སམཱདྷིནྡྲིཡཾ དཊྛབྦཾ. ཀཏྠ ཙ, བྷིཀྑཝེ, པཉྙིནྡྲིཡཾ དཊྛབྦཾ? ཙཏཱུསུ ཨརིཡསཙྩེསུ – ཨེཏྠ པཉྙིནྡྲིཡཾ དཊྛབྦཾ. ཨིམཱནི ཁོ, བྷིཀྑཝེ, པཉྩིནྡྲིཡཱནཱི’’ཏི. ཨཊྛམཾ.

༩. པཋམཝིབྷངྒསུཏྟཾ

༤༧༩. ‘‘པཉྩིམཱནི, བྷིཀྑཝེ, ཨིནྡྲིཡཱནི. ཀཏམཱནི པཉྩ? སདྡྷིནྡྲིཡཾ…པེ… པཉྙིནྡྲིཡཾ. ཀཏམཉྩ, བྷིཀྑཝེ, སདྡྷིནྡྲིཡཾ? ཨིདྷ, བྷིཀྑཝེ, ཨརིཡསཱཝཀོ སདྡྷོ ཧོཏི, སདྡཧཏི ཏཐཱགཏསྶ བོདྷིཾ – ‘ཨིཏིཔི སོ བྷགཝཱ ཨརཧཾ སམྨཱསམྦུདྡྷོ ཝིཛྫཱཙརཎསམྤནྣོ སུགཏོ ལོཀཝིདཱུ ཨནུཏྟརོ པུརིསདམྨསཱརཐི སཏྠཱ དེཝམནུསྶཱནཾ བུདྡྷོ བྷགཝཱ’ཏི – ཨིདཾ ཝུཙྩཏི, བྷིཀྑཝེ, སདྡྷིནྡྲིཡཾ.

‘‘ཀཏམཉྩ, བྷིཀྑཝེ, ཝཱིརིཡིནྡྲིཡཾ? ཨིདྷ, བྷིཀྑཝེ, ཨརིཡསཱཝཀོ ཨཱརདྡྷཝཱིརིཡོ ཝིཧརཏི ཨཀུསལཱནཾ དྷམྨཱནཾ པཧཱནཱཡ, ཀུསལཱནཾ དྷམྨཱནཾ ཨུཔསམྤདཱཡ, ཐཱམཝཱ དལ༹ྷཔརཀྐམོ ཨནིཀྑིཏྟདྷུརོ ཀུསལེསུ དྷམྨེསུ – ཨིདཾ ཝུཙྩཏི, བྷིཀྑཝེ, ཝཱིརིཡིནྡྲིཡཾ.

‘‘ཀཏམཉྩ, བྷིཀྑཝེ, སཏིནྡྲིཡཾ? ཨིདྷ, བྷིཀྑཝེ, ཨརིཡསཱཝཀོ སཏིམཱ ཧོཏི པརམེན སཏིནེཔཀྐེན སམནྣཱགཏོ ཙིརཀཏམྤི ཙིརབྷཱསིཏམྤི སརིཏཱ ཨནུསྶརིཏཱ – ཨིདཾ ཝུཙྩཏི, བྷིཀྑཝེ, སཏིནྡྲིཡཾ.

‘‘ཀཏམཉྩ, བྷིཀྑཝེ, སམཱདྷིནྡྲིཡཾ? ཨིདྷ, བྷིཀྑཝེ, ཨརིཡསཱཝཀོ ཝོསྶགྒཱརམྨཎཾ ཀརིཏྭཱ ལབྷཏི སམཱདྷིཾ, ལབྷཏི ཙིཏྟསྶ ཨེཀགྒཏཾ – ཨིདཾ ཝུཙྩཏི, བྷིཀྑཝེ, སམཱདྷིནྡྲིཡཾ.

‘‘ཀཏམཉྩ, བྷིཀྑཝེ, པཉྙིནྡྲིཡཾ? ཨིདྷ, བྷིཀྑཝེ, ཨརིཡསཱཝཀོ པཉྙཝཱ ཧོཏི ཨུདཡཏྠགཱམིནིཡཱ པཉྙཱཡ སམནྣཱགཏོ ཨརིཡཱཡ ནིབྦེདྷིཀཱཡ, སམྨཱ དུཀྑཀྑཡགཱམིནིཡཱ – ཨིདཾ ཝུཙྩཏི, བྷིཀྑཝེ, པཉྙིནྡྲིཡཾ. ཨིམཱནི ཁོ, བྷིཀྑཝེ, པཉྩིནྡྲིཡཱནཱི’’ཏི. ནཝམཾ.

༡༠. དུཏིཡཝིབྷངྒསུཏྟཾ

༤༨༠. ‘‘པཉྩིམཱནི, བྷིཀྑཝེ, ཨིནྡྲིཡཱནི. ཀཏམཱནི པཉྩ? སདྡྷིནྡྲིཡཾ…པེ… པཉྙིནྡྲིཡཾ. ཀཏམཉྩ, བྷིཀྑཝེ, སདྡྷིནྡྲིཡཾ? ཨིདྷ, བྷིཀྑཝེ, ཨརིཡསཱཝཀོ སདྡྷོ ཧོཏི, སདྡཧཏི ཏཐཱགཏསྶ བོདྷིཾ – ‘ཨིཏིཔི སོ བྷགཝཱ ཨརཧཾ སམྨཱསམྦུདྡྷོ ཝིཛྫཱཙརཎསམྤནྣོ སུགཏོ ལོཀཝིདཱུ ཨནུཏྟརོ པུརིསདམྨསཱརཐི སཏྠཱ དེཝམནུསྶཱནཾ བུདྡྷོ བྷགཝཱ’ཏི – ཨིདཾ ཝུཙྩཏི, བྷིཀྑཝེ, སདྡྷིནྡྲིཡཾ.

‘‘ཀཏམཉྩ, བྷིཀྑཝེ, ཝཱིརིཡིནྡྲིཡཾ? ཨིདྷ, བྷིཀྑཝེ, ཨརིཡསཱཝཀོ ཨཱརདྡྷཝཱིརིཡོ ཝིཧརཏི ཨཀུསལཱནཾ དྷམྨཱནཾ པཧཱནཱཡ, ཀུསལཱནཾ དྷམྨཱནཾ ཨུཔསམྤདཱཡ, ཐཱམཝཱ དལ༹ྷཔརཀྐམོ ཨནིཀྑིཏྟདྷུརོ ཀུསལེསུ དྷམྨེསུ. སོ ཨནུཔྤནྣཱནཾ པཱཔཀཱནཾ ཨཀུསལཱནཾ དྷམྨཱནཾ ཨནུཔྤཱདཱཡ ཚནྡཾ ཛནེཏི ཝཱཡམཏི ཝཱིརིཡཾ ཨཱརབྷཏི ཙིཏྟཾ པགྒཎྷཱཏི པདཧཏི; ཨུཔྤནྣཱནཾ པཱཔཀཱནཾ ཨཀུསལཱནཾ དྷམྨཱནཾ པཧཱནཱཡ ཚནྡཾ ཛནེཏི ཝཱཡམཏི ཝཱིརིཡཾ ཨཱརབྷཏི ཙིཏྟཾ པགྒཎྷཱཏི པདཧཏི; ཨནུཔྤནྣཱནཾ ཀུསལཱནཾ དྷམྨཱནཾ ཨུཔྤཱདཱཡ ཚནྡཾ ཛནེཏི ཝཱཡམཏི ཝཱིརིཡཾ ཨཱརབྷཏི ཙིཏྟཾ པགྒཎྷཱཏི པདཧཏི; ཨུཔྤནྣཱནཾ ཀུསལཱནཾ དྷམྨཱནཾ ཋིཏིཡཱ [སམཱཔཏྟིཡཱ (སྱཱ. ཀཾ. ཀ.)] ཨསམྨོསཱཡ བྷིཡྻོབྷཱཝཱཡ ཝེཔུལླཱཡ བྷཱཝནཱཡ པཱརིཔཱུརིཡཱ ཚནྡཾ ཛནེཏི ཝཱཡམཏི ཝཱིརིཡཾ ཨཱརབྷཏི ཙིཏྟཾ པགྒཎྷཱཏི པདཧཏི – ཨིདཾ ཝུཙྩཏི, བྷིཀྑཝེ, ཝཱིརིཡིནྡྲིཡཾ.

‘‘ཀཏམཉྩ, བྷིཀྑཝེ, སཏིནྡྲིཡཾ? ཨིདྷ, བྷིཀྑཝེ, ཨརིཡསཱཝཀོ སཏིམཱ ཧོཏི པརམེན སཏིནེཔཀྐེན སམནྣཱགཏོ, ཙིརཀཏམྤི ཙིརབྷཱསིཏམྤི སརིཏཱ ཨནུསྶརིཏཱ. སོ ཀཱཡེ ཀཱཡཱནུཔསྶཱི ཝིཧརཏི ཨཱཏཱཔཱི སམྤཛཱནོ སཏིམཱ, ཝིནེཡྻ ལོཀེ ཨབྷིཛ྄ཛྷཱདོམནསྶཾ; ཝེདནཱསུ…པེ… ཙིཏྟེ…པེ… དྷམྨེསུ དྷམྨཱནུཔསྶཱི ཝིཧརཏི ཨཱཏཱཔཱི སམྤཛཱནོ སཏིམཱ, ཝིནེཡྻ ལོཀེ ཨབྷིཛ྄ཛྷཱདོམནསྶཾ – ཨིདཾ ཝུཙྩཏི, བྷིཀྑཝེ, སཏིནྡྲིཡཾ.

‘‘ཀཏམཉྩ, བྷིཀྑཝེ, སམཱདྷིནྡྲིཡཾ? ཨིདྷ, བྷིཀྑཝེ, ཨརིཡསཱཝཀོ ཝོསྶགྒཱརམྨཎཾ ཀརིཏྭཱ ལབྷཏི སམཱདྷིཾ, ལབྷཏི ཙིཏྟསྶ ཨེཀགྒཏཾ. སོ ཝིཝིཙྩེཝ ཀཱམེཧི ཝིཝིཙྩ ཨཀུསལེཧི དྷམྨེཧི སཝིཏཀྐཾ སཝིཙཱརཾ ཝིཝེཀཛཾ པཱིཏིསུཁཾ པཋམཾ ཛྷཱནཾ ཨུཔསམྤཛྫ ཝིཧརཏི. ཝིཏཀྐཝིཙཱརཱནཾ ཝཱུཔསམཱ ཨཛ྄ཛྷཏྟཾ སམྤསཱདནཾ ཙེཏསོ ཨེཀོདིབྷཱཝཾ ཨཝིཏཀྐཾ ཨཝིཙཱརཾ སམཱདྷིཛཾ པཱིཏིསུཁཾ དུཏིཡཾ ཛྷཱནཾ ཨུཔསམྤཛྫ ཝིཧརཏི. པཱིཏིཡཱ ཙ ཝིརཱགཱ ཨུཔེཀྑཀོ ཙ ཝིཧརཏི སཏོ ཙ སམྤཛཱནོ སུཁཉྩ ཀཱཡེན པཊིསཾཝེདེཏི ཡཾ ཏཾ ཨརིཡཱ ཨཱཙིཀྑནྟི ‘ཨུཔེཀྑཀོ སཏིམཱ སུཁཝིཧཱརཱི’ཏི ཏཏིཡཾ ཛྷཱནཾ ཨུཔསམྤཛྫ ཝིཧརཏི. སུཁསྶ ཙ པཧཱནཱ དུཀྑསྶ ཙ པཧཱནཱ པུབྦེཝ སོམནསྶདོམནསྶཱནཾ ཨཏྠངྒམཱ ཨདུཀྑམསུཁཾ ཨུཔེཀྑཱསཏིཔཱརིསུདྡྷིཾ ཙཏུཏྠཾ ཛྷཱནཾ ཨུཔསམྤཛྫ ཝིཧརཏི – ཨིདཾ ཝུཙྩཏི, བྷིཀྑཝེ, སམཱདྷིནྡྲིཡཾ.

‘‘ཀཏམཉྩ, བྷིཀྑཝེ, པཉྙིནྡྲིཡཾ? ཨིདྷ, བྷིཀྑཝེ, ཨརིཡསཱཝཀོ པཉྙཝཱ ཧོཏི ཨུདཡཏྠགཱམིནིཡཱ པཉྙཱཡ སམནྣཱགཏོ ཨརིཡཱཡ ནིབྦེདྷིཀཱཡ, སམྨཱ དུཀྑཀྑཡགཱམིནིཡཱ. སོ ‘ཨིདཾ དུཀྑ’ནྟི ཡཐཱབྷཱུཏཾ པཛཱནཱཏི, ‘ཨཡཾ དུཀྑསམུདཡོ’ཏི ཡཐཱབྷཱུཏཾ པཛཱནཱཏི, ‘ཨཡཾ དུཀྑནིརོདྷོ’ཏི ཡཐཱབྷཱུཏཾ པཛཱནཱཏི, ‘ཨཡཾ དུཀྑནིརོདྷགཱམིནཱི པཊིཔདཱ’ཏི ཡཐཱབྷཱུཏཾ པཛཱནཱཏི – ཨིདཾ ཝུཙྩཏི, བྷིཀྑཝེ, པཉྙིནྡྲིཡཾ. ཨིམཱནི ཁོ, བྷིཀྑཝེ, པཉྩིནྡྲིཡཱནཱི’’ཏི. དསམཾ.

སུདྡྷིཀཝགྒོ པཋམོ.

ཏསྶུདྡཱནཾ –

སུདྡྷིཀཉྩེཝ དྭེ སོཏཱ, ཨརཧནྟཱ ཨཔརེ དུཝེ;

སམཎབྲཱཧྨཎཱ དཊྛབྦཾ, ཝིབྷངྒཱ ཨཔརེ དུཝེཏི.

༢. མུདུཏརཝགྒོ

༡. པཊིལཱབྷསུཏྟཾ

༤༨༡. ‘‘པཉྩིམཱནི, བྷིཀྑཝེ, ཨིནྡྲིཡཱནི. ཀཏམཱནི པཉྩ? སདྡྷིནྡྲིཡཾ…པེ… པཉྙིནྡྲིཡཾ…པེ…. ཀཏམཉྩ, བྷིཀྑཝེ, སདྡྷིནྡྲིཡཾ? ཨིདྷ, བྷིཀྑཝེ, ཨརིཡསཱཝཀོ སདྡྷོ ཧོཏི, སདྡཧཏི ཏཐཱགཏསྶ བོདྷིཾ – ‘ཨིཏིཔི སོ བྷགཝཱ ཨརཧཾ སམྨཱསམྦུདྡྷོ ཝིཛྫཱཙརཎསམྤནྣོ སུགཏོ ལོཀཝིདཱུ ཨནུཏྟརོ པུརིསདམྨསཱརཐི སཏྠཱ དེཝམནུསྶཱནཾ བུདྡྷོ བྷགཝཱ’ཏི – ཨིདཾ ཝུཙྩཏི, བྷིཀྑཝེ, སདྡྷིནྡྲིཡཾ.

‘‘ཀཏམཉྩ, བྷིཀྑཝེ, ཝཱིརིཡིནྡྲིཡཾ? ཡཾ ཁོ, བྷིཀྑཝེ, ཙཏྟཱརོ སམྨཔྤདྷཱནེ ཨཱརབྦྷ ཝཱིརིཡཾ པཊིལབྷཏི – ཨིདཾ ཝུཙྩཏི, བྷིཀྑཝེ, ཝཱིརིཡིནྡྲིཡཾ.

‘‘ཀཏམཉྩ, བྷིཀྑཝེ, སཏིནྡྲིཡཾ? ཡཾ ཁོ, བྷིཀྑཝེ, ཙཏྟཱརོ སཏིཔཊྛཱནེ ཨཱརབྦྷ སཏིཾ པཊིལབྷཏི – ཨིདཾ ཝུཙྩཏི, བྷིཀྑཝེ, སཏིནྡྲིཡཾ.

‘‘ཀཏམཉྩ, བྷིཀྑཝེ, སམཱདྷིནྡྲིཡཾ? ཨིདྷ, བྷིཀྑཝེ, ཨརིཡསཱཝཀོ ཝོསྶགྒཱརམྨཎཾ ཀརིཏྭཱ ལབྷཏི སམཱདྷིཾ, ལབྷཏི ཙིཏྟསྶ ཨེཀགྒཏཾ – ཨིདཾ ཝུཙྩཏི, བྷིཀྑཝེ, སམཱདྷིནྡྲིཡཾ.

‘‘ཀཏམཉྩ, བྷིཀྑཝེ, པཉྙིནྡྲིཡཾ? ཨིདྷ, བྷིཀྑཝེ, ཨརིཡསཱཝཀོ པཉྙཝཱ ཧོཏི ཨུདཡཏྠགཱམིནིཡཱ པཉྙཱཡ སམནྣཱགཏོ ཨརིཡཱཡ ནིབྦེདྷིཀཱཡ སམྨཱ དུཀྑཀྑཡགཱམིནིཡཱ – ཨིདཾ ཝུཙྩཏི, བྷིཀྑཝེ, པཉྙིནྡྲིཡཾ. ཨིམཱནི ཁོ, བྷིཀྑཝེ, པཉྩིནྡྲིཡཱནཱི’’ཏི. པཋམཾ.

༢. པཋམསཾཁིཏྟསུཏྟཾ

༤༨༢. ‘‘པཉྩིམཱནི, བྷིཀྑཝེ, ཨིནྡྲིཡཱནི. ཀཏམཱནི པཉྩ? སདྡྷིནྡྲིཡཾ…པེ… པཉྙིནྡྲིཡཾ – ཨིམཱནི ཁོ, བྷིཀྑཝེ, པཉྩིནྡྲིཡཱནི. ཨིམེསཾ ཁོ, བྷིཀྑཝེ, པཉྩནྣཾ ཨིནྡྲིཡཱནཾ སམཏྟཱ པརིཔཱུརཏྟཱ ཨརཧཾ ཧོཏི, ཏཏོ མུདུཏརེཧི ཨནཱགཱམཱི ཧོཏི, ཏཏོ མུདུཏརེཧི སཀདཱགཱམཱི ཧོཏི, ཏཏོ མུདུཏརེཧི སོཏཱཔནྣོ ཧོཏི, ཏཏོ མུདུཏརེཧི དྷམྨཱནུསཱརཱི ཧོཏི, ཏཏོ མུདུཏརེཧི སདྡྷཱནུསཱརཱི ཧོཏཱི’’ཏི. དུཏིཡཾ.

༣. དུཏིཡསཾཁིཏྟསུཏྟཾ

༤༨༣. ‘‘པཉྩིམཱནི, བྷིཀྑཝེ, ཨིནྡྲིཡཱནི. ཀཏམཱནི པཉྩ? སདྡྷིནྡྲིཡཾ…པེ… པཉྙིནྡྲིཡཾ – ཨིམཱནི ཁོ, བྷིཀྑཝེ, པཉྩིནྡྲིཡཱནི. ཨིམེསཾ ཁོ, བྷིཀྑཝེ, པཉྩནྣཾ ཨིནྡྲིཡཱནཾ སམཏྟཱ པརིཔཱུརཏྟཱ ཨརཧཾ ཧོཏི, ཏཏོ མུདུཏརེཧི ཨནཱགཱམཱི ཧོཏི, ཏཏོ མུདུཏརེཧི སཀདཱགཱམཱི ཧོཏི, ཏཏོ མུདུཏརེཧི སོཏཱཔནྣོ ཧོཏི, ཏཏོ མུདུཏརེཧི དྷམྨཱནུསཱརཱི ཧོཏི, ཏཏོ མུདུཏརེཧི སདྡྷཱནུསཱརཱི ཧོཏི. ཨིཏི ཁོ, བྷིཀྑཝེ, ཨིནྡྲིཡཝེམཏྟཏཱ ཕལཝེམཏྟཏཱ ཧོཏི, ཕལཝེམཏྟཏཱ པུགྒལཝེམཏྟཏཱ’’ཏི. ཏཏིཡཾ.

༤. ཏཏིཡསཾཁིཏྟསུཏྟཾ

༤༨༤. ‘‘པཉྩིམཱནི, བྷིཀྑཝེ, ཨིནྡྲིཡཱནི. ཀཏམཱནི པཉྩ? སདྡྷིནྡྲིཡཾ…པེ… པཉྙིནྡྲིཡཾ – ཨིམཱནི ཁོ, བྷིཀྑཝེ, པཉྩིནྡྲིཡཱནི. ཨིམེསཾ ཁོ, བྷིཀྑཝེ, པཉྩནྣཾ ཨིནྡྲིཡཱནཾ སམཏྟཱ པརིཔཱུརཏྟཱ ཨརཧཾ ཧོཏི, ཏཏོ མུདུཏརེཧི ཨནཱགཱམཱི ཧོཏི, ཏཏོ མུདུཏརེཧི སཀདཱགཱམཱི ཧོཏི, ཏཏོ མུདུཏརེཧི སོཏཱཔནྣོ ཧོཏི, ཏཏོ མུདུཏརེཧི དྷམྨཱནུསཱརཱི ཧོཏི, ཏཏོ མུདུཏརེཧི སདྡྷཱནུསཱརཱི ཧོཏི. ཨིཏི ཁོ, བྷིཀྑཝེ, པརིཔཱུརཾ པརིཔཱུརཀཱརཱི ཨཱརཱདྷེཏི, པདེསཾ པདེསཀཱརཱི ཨཱརཱདྷེཏི. ‘ཨཝཉྫྷཱནི ཏྭེཝཱཧཾ, བྷིཀྑཝེ, པཉྩིནྡྲིཡཱནཱི’ཏི ཝདཱམཱི’’ཏི. ཙཏུཏྠཾ.

༥. པཋམཝིཏྠཱརསུཏྟཾ

༤༨༥. ‘‘པཉྩིམཱནི, བྷིཀྑཝེ, ཨིནྡྲིཡཱནི. ཀཏམཱནི པཉྩ? སདྡྷིནྡྲིཡཾ…པེ… པཉྙིནྡྲིཡཾ – ཨིམཱནི ཁོ, བྷིཀྑཝེ, པཉྩིནྡྲིཡཱནི. ཨིམེསཾ ཁོ, བྷིཀྑཝེ, པཉྩནྣཾ ཨིནྡྲིཡཱནཾ སམཏྟཱ པརིཔཱུརཏྟཱ ཨརཧཾ ཧོཏི, ཏཏོ མུདུཏརེཧི ཨནྟརཱཔརིནིབྦཱཡཱི ཧོཏི, ཏཏོ མུདུཏརེཧི ཨུཔཧཙྩཔརིནིབྦཱཡཱི ཧོཏི, ཏཏོ མུདུཏརེཧི ཨསངྑཱརཔརིནིབྦཱཡཱི ཧོཏི, ཏཏོ མུདུཏརེཧི སསངྑཱརཔརིནིབྦཱཡཱི ཧོཏི, ཏཏོ མུདུཏརེཧི ཨུདྡྷཾསོཏོ ཧོཏི ཨཀནིཊྛགཱམཱི, ཏཏོ མུདུཏརེཧི སཀདཱགཱམཱི ཧོཏི, ཏཏོ མུདུཏརེཧི སོཏཱཔནྣོ ཧོཏི, ཏཏོ མུདུཏརེཧི དྷམྨཱནུསཱརཱི ཧོཏི, ཏཏོ མུདུཏརེཧི སདྡྷཱནུསཱརཱི ཧོཏཱི’’ཏི. པཉྩམཾ.

༦. དུཏིཡཝིཏྠཱརསུཏྟཾ

༤༨༦. ‘‘པཉྩིམཱནི, བྷིཀྑཝེ, ཨིནྡྲིཡཱནི. ཀཏམཱནི པཉྩ? སདྡྷིནྡྲིཡཾ…པེ… པཉྙིནྡྲིཡཾ – ཨིམཱནི ཁོ, བྷིཀྑཝེ, པཉྩིནྡྲིཡཱནི. ཨིམེསཾ ཁོ, བྷིཀྑཝེ, པཉྩནྣཾ ཨིནྡྲིཡཱནཾ སམཏྟཱ པརིཔཱུརཏྟཱ ཨརཧཾ ཧོཏི, ཏཏོ མུདུཏརེཧི ཨནྟརཱཔརིནིབྦཱཡཱི ཧོཏི, ཏཏོ མུདུཏརེཧི ཨུཔཧཙྩཔརིནིབྦཱཡཱི ཧོཏི, ཏཏོ མུདུཏརེཧི ཨསངྑཱརཔརིནིབྦཱཡཱི ཧོཏི, ཏཏོ མུདུཏརེཧི སསངྑཱརཔརིནིབྦཱཡཱི ཧོཏི, ཏཏོ མུདུཏརེཧི ཨུདྡྷཾསོཏོ ཧོཏི ཨཀནིཊྛགཱམཱི, ཏཏོ མུདུཏརེཧི སཀདཱགཱམཱི ཧོཏི, ཏཏོ མུདུཏརེཧི སོཏཱཔནྣོ ཧོཏི, ཏཏོ མུདུཏརེཧི དྷམྨཱནུསཱརཱི ཧོཏི, ཏཏོ མུདུཏརེཧི སདྡྷཱནུསཱརཱི ཧོཏི. ཨིཏི ཁོ, བྷིཀྑཝེ, ཨིནྡྲིཡཝེམཏྟཏཱ ཕལཝེམཏྟཏཱ ཧོཏི, ཕལཝེམཏྟཏཱ པུགྒལཝེམཏྟཏཱ ཧོཏཱི’’ཏི. ཚཊྛཾ.

༧. ཏཏིཡཝིཏྠཱརསུཏྟཾ

༤༨༧. ‘‘པཉྩིམཱནི, བྷིཀྑཝེ, ཨིནྡྲིཡཱནི. ཀཏམཱནི པཉྩ? སདྡྷིནྡྲིཡཾ…པེ… པཉྙིནྡྲིཡཾ – ཨིམཱནི ཁོ, བྷིཀྑཝེ, པཉྩིནྡྲིཡཱནི. ཨིམེསཾ ཁོ, བྷིཀྑཝེ, པཉྩནྣཾ ཨིནྡྲིཡཱནཾ སམཏྟཱ པརིཔཱུརཏྟཱ ཨརཧཾ ཧོཏི, ཏཏོ མུདུཏརེཧི ཨནྟརཱཔརིནིབྦཱཡཱི ཧོཏི, ཏཏོ མུདུཏརེཧི ཨུཔཧཙྩཔརིནིབྦཱཡཱི ཧོཏི, ཏཏོ མུདུཏརེཧི ཨསངྑཱརཔརིནིབྦཱཡཱི ཧོཏི, ཏཏོ མུདུཏརེཧི སསངྑཱརཔརིནིབྦཱཡཱི ཧོཏི, ཏཏོ མུདུཏརེཧི ཨུདྡྷཾསོཏོ ཧོཏི ཨཀནིཊྛགཱམཱི, ཏཏོ མུདུཏརེཧི སཀདཱགཱམཱི ཧོཏི, ཏཏོ མུདུཏརེཧི སོཏཱཔནྣོ ཧོཏི, ཏཏོ མུདུཏརེཧི དྷམྨཱནུསཱརཱི ཧོཏི, ཏཏོ མུདུཏརེཧི སདྡྷཱནུསཱརཱི ཧོཏི. ཨིཏི ཁོ, བྷིཀྑཝེ, པརིཔཱུརཾ པརིཔཱུརཀཱརཱི ཨཱརཱདྷེཏི, པདེསཾ པདེསཀཱརཱི ཨཱརཱདྷེཏི. ‘ཨཝཉྫྷཱནི ཏྭེཝཱཧཾ, བྷིཀྑཝེ, པཉྩིནྡྲིཡཱནཱི’ཏི ཝདཱམཱི’’ཏི. སཏྟམཾ.

༨. པཊིཔནྣསུཏྟཾ

༤༨༨. ‘‘པཉྩིམཱནི, བྷིཀྑཝེ, ཨིནྡྲིཡཱནི. ཀཏམཱནི པཉྩ? སདྡྷིནྡྲིཡཾ…པེ… པཉྙིནྡྲིཡཾ – ཨིམཱནི ཁོ, བྷིཀྑཝེ, པཉྩིནྡྲིཡཱནི. ཨིམེསཾ ཁོ, བྷིཀྑཝེ, པཉྩནྣཾ ཨིནྡྲིཡཱནཾ སམཏྟཱ པརིཔཱུརཏྟཱ ཨརཧཾ ཧོཏི, ཏཏོ མུདུཏརེཧི ཨརཧཏྟཕལསཙྪིཀིརིཡཱཡ པཊིཔནྣོ ཧོཏི, ཏཏོ མུདུཏརེཧི ཨནཱགཱམཱི ཧོཏི, ཏཏོ མུདུཏརེཧི ཨནཱགཱམིཕལསཙྪིཀིརིཡཱཡ པཊིཔནྣོ ཧོཏི, ཏཏོ མུདུཏརེཧི སཀདཱགཱམཱི ཧོཏི, ཏཏོ མུདུཏརེཧི སཀདཱགཱམིཕལསཙྪིཀིརིཡཱཡ པཊིཔནྣོ ཧོཏི, ཏཏོ མུདུཏརེཧི སོཏཱཔནྣོ ཧོཏི, ཏཏོ མུདུཏརེཧི སོཏཱཔཏྟིཕལསཙྪིཀིརིཡཱཡ པཊིཔནྣོ ཧོཏི. ཡསྶ ཁོ, བྷིཀྑཝེ, ཨིམཱནི པཉྩིནྡྲིཡཱནི སབྦེན སབྦཾ སབྦཐཱ སབྦཾ ནཏྠི, ཏམཧཾ ‘བཱཧིརོ པུཐུཛྫནཔཀྑེ ཋིཏོ’ཏི ཝདཱམཱི’’ཏི. ཨཊྛམཾ.

༩. སམྤནྣསུཏྟཾ

༤༨༩. ཨཐ ཁོ ཨཉྙཏརོ བྷིཀྑུ ཡེན བྷགཝཱ ཏེནུཔསངྐམི; ཨུཔསངྐམིཏྭཱ བྷགཝནྟཾ ཨབྷིཝཱདེཏྭཱ ཨེཀམནྟཾ ནིསཱིདི. ཨེཀམནྟཾ ནིསིནྣོ ཁོ སོ བྷིཀྑུ བྷགཝནྟཾ ཨེཏདཝོཙ –

‘‘‘ཨིནྡྲིཡསམྤནྣོ, ཨིནྡྲིཡསམྤནྣོ’ཏི, བྷནྟེ, ཝུཙྩཏི. ཀིཏྟཱཝཏཱ ནུ ཁོ, བྷནྟེ, ཨིནྡྲིཡསམྤནྣོ ཧོཏཱི’’ཏི? ‘‘ཨིདྷ, བྷིཀྑུ, བྷིཀྑུ སདྡྷིནྡྲིཡཾ བྷཱཝེཏི ཨུཔསམགཱམིཾ སམྦོདྷགཱམིཾ, ཝཱིརིཡིནྡྲིཡཾ བྷཱཝེཏི ཨུཔསམགཱམིཾ སམྦོདྷགཱམིཾ, སཏིནྡྲིཡཾ བྷཱཝེཏི ཨུཔསམགཱམིཾ སམྦོདྷགཱམིཾ, སམཱདྷིནྡྲིཡཾ བྷཱཝེཏི ཨུཔསམགཱམིཾ སམྦོདྷགཱམིཾ, པཉྙིནྡྲིཡཾ བྷཱཝེཏི ཨུཔསམགཱམིཾ སམྦོདྷགཱམིཾ. ཨེཏྟཱཝཏཱ ཁོ, བྷིཀྑུ, བྷིཀྑུ ཨིནྡྲིཡསམྤནྣོ ཧོཏཱི’’ཏི. ནཝམཾ.

༡༠. ཨཱསཝཀྑཡསུཏྟཾ

༤༩༠. ‘‘པཉྩིམཱནི, བྷིཀྑཝེ, ཨིནྡྲིཡཱནི. ཀཏམཱནི པཉྩ? སདྡྷིནྡྲིཡཾ…པེ… པཉྙིནྡྲིཡཾ – ཨིམཱནི ཁོ, བྷིཀྑཝེ, པཉྩིནྡྲིཡཱནི. ཨིམེསཾ ཁོ, བྷིཀྑཝེ, པཉྩནྣཾ ཨིནྡྲིཡཱནཾ བྷཱཝིཏཏྟཱ བཧུལཱིཀཏཏྟཱ བྷིཀྑུ ཨཱསཝཱནཾ ཁཡཱ ཨནཱསཝཾ ཙེཏོཝིམུཏྟིཾ པཉྙཱཝིམུཏྟིཾ དིཊྛེཝ དྷམྨེ སཡཾ ཨབྷིཉྙཱ སཙྪིཀཏྭཱ ཨུཔསམྤཛྫ ཝིཧརཏཱི’’ཏི. དསམཾ.

མུདུཏརཝགྒོ དུཏིཡོ.

ཏསྶུདྡཱནཾ –

པཊིལཱབྷོ ཏཡོ སཾཁིཏྟཱ, ཝིཏྠཱརཱ ཨཔརེ ཏཡོ;

པཊིཔནྣོ ཙ སམྤནྣོ [པཊིཔནྣོ ཙཱུཔསམོ (སྱཱ. ཀཾ. པཱི. ཀ.)], དསམཾ ཨཱསཝཀྑཡནྟི.

༣. ཚལི༹ནྡྲིཡཝགྒོ

༡. པུནབྦྷཝསུཏྟཾ

༤༩༡. ‘‘པཉྩིམཱནི, བྷིཀྑཝེ, ཨིནྡྲིཡཱནི. ཀཏམཱནི པཉྩ? སདྡྷིནྡྲིཡཾ…པེ… པཉྙིནྡྲིཡཾ. ཡཱཝཀཱིཝཉྩཱཧཾ, བྷིཀྑཝེ, ཨིམེསཾ པཉྩནྣཾ ཨིནྡྲིཡཱནཾ སམུདཡཉྩ ཨཏྠངྒམཉྩ ཨསྶཱདཉྩ ཨཱདཱིནཝཉྩ ནིསྶརཎཉྩ ཡཐཱབྷཱུཏཾ ནཱབྦྷཉྙཱསིཾ, ནེཝ ཏཱཝཱཧཾ, བྷིཀྑཝེ, སདེཝཀེ ལོཀེ སམཱརཀེ སབྲཧྨཀེ སསྶམཎབྲཱཧྨཎིཡཱ པཛཱཡ སདེཝམནུསྶཱཡ ‘ཨནུཏྟརཾ སམྨཱསམྦོདྷིཾ ཨབྷིསམྦུདྡྷོ’ཏི པཙྩཉྙཱསིཾ [ཨབྷིསམྦུདྡྷོ པཙྩཉྙཱསིཾ (སཱི. སྱཱ. ཀཾ.)]. ཡཏོ ཙ ཁྭཱཧཾ, བྷིཀྑཝེ, ཨིམེསཾ པཉྩནྣཾ ཨིནྡྲིཡཱནཾ སམུདཡཉྩ ཨཏྠངྒམཉྩ ཨསྶཱདཉྩ ཨཱདཱིནཝཉྩ ནིསྶརཎཉྩ ཡཐཱབྷཱུཏཾ ཨབྦྷཉྙཱསིཾ, ཨཐཱཧཾ, བྷིཀྑཝེ, སདེཝཀེ ལོཀེ སམཱརཀེ སབྲཧྨཀེ སསྶམཎབྲཱཧྨཎིཡཱ པཛཱཡ སདེཝམནུསྶཱཡ ‘ཨནུཏྟརཾ སམྨཱསམྦོདྷིཾ ཨབྷིསམྦུདྡྷོ’ཏི པཙྩཉྙཱསིཾ. ཉཱཎཉྩ པན མེ དསྶནཾ ཨུདཔཱདི – ‘ཨཀུཔྤཱ མེ ཝིམུཏྟི [ཙེཏོཝིམུཏྟི (སཱི. པཱི. ཀ.)], ཨཡམནྟིམཱ ཛཱཏི, ནཏྠིདཱནི པུནབྦྷཝོ’’’ཏི. པཋམཾ.

༢. ཛཱིཝིཏིནྡྲིཡསུཏྟཾ

༤༩༢. ‘‘ཏཱིཎིམཱནི, བྷིཀྑཝེ, ཨིནྡྲིཡཱནི. ཀཏམཱནི ཏཱིཎི? ཨིཏྠིནྡྲིཡཾ, པུརིསིནྡྲིཡཾ, ཛཱིཝིཏིནྡྲིཡཾ – ཨིམཱནི ཁོ, བྷིཀྑཝེ, ཏཱིཎི ཨིནྡྲིཡཱནཱི’’ཏི. དུཏིཡཾ.

༣. ཨཉྙིནྡྲིཡསུཏྟཾ

༤༩༣. ‘‘ཏཱིཎིམཱནི, བྷིཀྑཝེ, ཨིནྡྲིཡཱནི. ཀཏམཱནི ཏཱིཎི? ཨནཉྙཱཏཉྙསྶཱམཱིཏིནྡྲིཡཾ, ཨཉྙིནྡྲིཡཾ, ཨཉྙཱཏཱཝིནྡྲིཡཾ – ཨིམཱནི ཁོ, བྷིཀྑཝེ, ཏཱིཎི ཨིནྡྲིཡཱནཱི’’ཏི. ཏཏིཡཾ.

༤. ཨེཀབཱིཛཱིསུཏྟཾ

༤༩༤. ‘‘པཉྩིམཱནི, བྷིཀྑཝེ, ཨིནྡྲིཡཱནི. ཀཏམཱནི པཉྩ? སདྡྷིནྡྲིཡཾ…པེ… པཉྙིནྡྲིཡཾ – ཨིམཱནི ཁོ, བྷིཀྑཝེ, པཉྩིནྡྲིཡཱནི. ཨིམེསཾ ཁོ, བྷིཀྑཝེ, པཉྩནྣཾ ཨིནྡྲིཡཱནཾ སམཏྟཱ པརིཔཱུརཏྟཱ ཨརཧཾ ཧོཏི, ཏཏོ མུདུཏརེཧི ཨནྟརཱཔརིནིབྦཱཡཱི ཧོཏི, ཏཏོ མུདུཏརེཧི ཨུཔཧཙྩཔརིནིབྦཱཡཱི ཧོཏི, ཏཏོ མུདུཏརེཧི ཨསངྑཱརཔརིནིབྦཱཡཱི ཧོཏི, ཏཏོ མུདུཏརེཧི སསངྑཱརཔརིནིབྦཱཡཱི ཧོཏི, ཏཏོ མུདུཏརེཧི ཨུདྡྷཾསོཏོ ཧོཏི ཨཀནིཊྛགཱམཱི, ཏཏོ མུདུཏརེཧི སཀདཱགཱམཱི ཧོཏི, ཏཏོ མུདུཏརེཧི ཨེཀབཱིཛཱི [ཨེཀབཱིཛི (ཀ.)] ཧོཏི, ཏཏོ མུདུཏརེཧི ཀོལཾཀོལོ ཧོཏི, ཏཏོ མུདུཏརེཧི སཏྟཀྑཏྟུཔརམོ ཧོཏི, ཏཏོ མུདུཏརེཧི དྷམྨཱནུསཱརཱི ཧོཏི, ཏཏོ མུདུཏརེཧི སདྡྷཱནུསཱརཱི ཧོཏཱི’’ཏི. ཙཏུཏྠཾ.

༥. སུདྡྷཀསུཏྟཾ

༤༩༥. ‘‘ཚཡིམཱནི, བྷིཀྑཝེ, ཨིནྡྲིཡཱནི. ཀཏམཱནི ཚ? ཙཀྑུནྡྲིཡཾ, སོཏིནྡྲིཡཾ, གྷཱནིནྡྲིཡཾ, ཛིཝ྄ཧིནྡྲིཡཾ, ཀཱཡིནྡྲིཡཾ, མནིནྡྲིཡཾ – ཨིམཱནི ཁོ, བྷིཀྑཝེ, ཚ ཨིནྡྲིཡཱནཱི’’ཏི. པཉྩམཾ.

༦. སོཏཱཔནྣསུཏྟཾ

༤༩༦. ‘‘ཚཡིམཱནི, བྷིཀྑཝེ, ཨིནྡྲིཡཱནི. ཀཏམཱནི ཚ? ཙཀྑུནྡྲིཡཾ…པེ… མནིནྡྲིཡཾ. ཡཏོ ཁོ, བྷིཀྑཝེ, ཨརིཡསཱཝཀོ ཨིམེསཾ ཚནྣཾ ཨིནྡྲིཡཱནཾ སམུདཡཉྩ ཨཏྠངྒམཉྩ ཨསྶཱདཉྩ ཨཱདཱིནཝཉྩ ནིསྶརཎཉྩ ཡཐཱབྷཱུཏཾ པཛཱནཱཏི – ཨཡཾ ཝུཙྩཏི, བྷིཀྑཝེ, ཨརིཡསཱཝཀོ སོཏཱཔནྣོ ཨཝིནིཔཱཏདྷམྨོ ནིཡཏོ སམྦོདྷིཔརཱཡཎོ’’ཏི. ཚཊྛཾ.

༧. ཨརཧནྟསུཏྟཾ

༤༩༧. ‘‘ཚཡིམཱནི, བྷིཀྑཝེ, ཨིནྡྲིཡཱནི. ཀཏམཱནི ཚ? ཙཀྑུནྡྲིཡཾ, སོཏིནྡྲིཡཾ, གྷཱནིནྡྲིཡཾ, ཛིཝ྄ཧིནྡྲིཡཾ, ཀཱཡིནྡྲིཡཾ, མནིནྡྲིཡཾ. ཡཏོ ཁོ, བྷིཀྑཝེ, བྷིཀྑུ ཨིམེསཾ ཚནྣཾ ཨིནྡྲིཡཱནཾ སམུདཡཉྩ ཨཏྠངྒམཉྩ ཨསྶཱདཉྩ ཨཱདཱིནཝཉྩ ནིསྶརཎཉྩ ཡཐཱབྷཱུཏཾ ཝིདིཏྭཱ ཨནུཔཱདཱཝིམུཏྟོ ཧོཏི – ཨཡཾ ཝུཙྩཏི, བྷིཀྑཝེ, ‘བྷིཀྑུ ཨརཧཾ ཁཱིཎཱསཝོ ཝུསིཏཝཱ ཀཏཀརཎཱིཡོ ཨོཧིཏབྷཱརོ ཨནུཔྤཏྟསདཏྠོ པརིཀྑཱིཎབྷཝསཾཡོཛནོ སམྨདཉྙཱ ཝིམུཏྟོ’’’ཏི. སཏྟམཾ.

༨. སམྦུདྡྷསུཏྟཾ

༤༩༨. ‘‘ཚཡིམཱནི, བྷིཀྑཝེ, ཨིནྡྲིཡཱནི. ཀཏམཱནི ཚ? ཙཀྑུནྡྲིཡཾ, སོཏིནྡྲིཡཾ, གྷཱནིནྡྲིཡཾ, ཛིཝ྄ཧིནྡྲིཡཾ, ཀཱཡིནྡྲིཡཾ, མནིནྡྲིཡཾ. ཡཱཝཀཱིཝཉྩཱཧཾ, བྷིཀྑཝེ, ཨིམེསཾ ཚནྣཾ ཨིནྡྲིཡཱནཾ སམུདཡཉྩ ཨཏྠངྒམཉྩ ཨསྶཱདཉྩ ཨཱདཱིནཝཉྩ ནིསྶརཎཉྩ ཡཐཱབྷཱུཏཾ ནཱབྦྷཉྙཱསིཾ, ནེཝ ཏཱཝཱཧཾ, བྷིཀྑཝེ, སདེཝཀེ ལོཀེ སམཱརཀེ སབྲཧྨཀེ སསྶ མཎབྲཱཧྨཎིཡཱ པཛཱཡ སདེཝམནུསྶཱཡ ‘ཨནུཏྟརཾ སམྨཱསམྦོདྷིཾ ཨབྷིསམྦུདྡྷོ’ཏི པཙྩཉྙཱསིཾ. ཡཏོ ཙ ཁྭཱཧཾ, བྷིཀྑཝེ, ཨིམེསཾ ཚནྣཾ ཨིནྡྲིཡཱནཾ སམུདཡཉྩ ཨཏྠངྒམཉྩ ཨསྶཱདཉྩ ཨཱདཱིནཝཉྩ ནིསྶརཎཉྩ ཡཐཱབྷཱུཏཾ ཨབྦྷཉྙཱསིཾ, ཨཐཱཧཾ, བྷིཀྑཝེ, སདེཝཀེ ལོཀེ སམཱརཀེ སབྲཧྨཀེ སསྶམཎབྲཱཧྨཎིཡཱ པཛཱཡ སདེཝམནུསྶཱཡ ‘ཨནུཏྟརཾ སམྨཱསམྦོདྷིཾ ཨབྷིསམྦུདྡྷོ’ཏི པཙྩཉྙཱསིཾ. ཉཱཎཉྩ པན མེ དསྶནཾ ཨུདཔཱདི – ‘ཨཀུཔྤཱ མེ ཝིམུཏྟི, ཨཡམནྟིམཱ ཛཱཏི, ནཏྠིདཱནི པུནབྦྷཝོ’’’ཏི. ཨཊྛམཾ.

༩. པཋམསམཎབྲཱཧྨཎསུཏྟཾ

༤༩༩. ‘‘ཚཡིམཱནི, བྷིཀྑཝེ, ཨིནྡྲིཡཱནི. ཀཏམཱནི ཚ? ཙཀྑུནྡྲིཡཾ, སོཏིནྡྲིཡཾ, གྷཱནིནྡྲིཡཾ, ཛིཝ྄ཧིནྡྲིཡཾ, ཀཱཡིནྡྲིཡཾ, མནིནྡྲིཡཾ. ཡེ ཧི ཀེཙི, བྷིཀྑཝེ, སམཎཱ ཝཱ བྲཱཧྨཎཱ ཝཱ ཨིམེསཾ ཚནྣཾ ཨིནྡྲིཡཱནཾ སམུདཡཉྩ ཨཏྠངྒམཉྩ ཨསྶཱདཉྩ ཨཱདཱིནཝཉྩ ནིསྶརཎཉྩ ཡཐཱབྷཱུཏཾ ནཔྤཛཱནནྟི, ན མེ ཏེ, བྷིཀྑཝེ, སམཎཱ ཝཱ བྲཱཧྨཎཱ ཝཱ སམཎེསུ ཝཱ སམཎསམྨཏཱ བྲཱཧྨཎེསུ ཝཱ བྲཱཧྨཎསམྨཏཱ, ན ཙ པནེཏེ ཨཱཡསྨནྟོ སཱམཉྙཏྠཾ ཝཱ བྲཧྨཉྙཏྠཾ ཝཱ དིཊྛེཝ དྷམྨེ སཡཾ ཨབྷིཉྙཱ སཙྪིཀཏྭཱ ཨུཔསམྤཛྫ ཝིཧརནྟི’’. ‘‘ཡེ ཙ ཁོ ཀེཙི, བྷིཀྑཝེ, སམཎཱ ཝཱ བྲཱཧྨཎཱ ཝཱ ཨིམེསཾ ཚནྣཾ ཨིནྡྲིཡཱནཾ སམུདཡཉྩ ཨཏྠངྒམཉྩ ཨསྶཱདཉྩ ཨཱདཱིནཝཉྩ ནིསྶརཎཉྩ ཡཐཱབྷཱུཏཾ པཛཱནནྟི, ཏེ ཁོ མེ, བྷིཀྑཝེ, སམཎཱ ཝཱ བྲཱཧྨཎཱ ཝཱ སམཎེསུ ཙེཝ སམཎསམྨཏཱ བྲཱཧྨཎེསུ ཙ བྲཱཧྨཎསམྨཏཱ, ཏེ ཙ པནཱཡསྨནྟོ སཱམཉྙཏྠཉྩ བྲཧྨཉྙཏྠཉྩ དིཊྛེཝ དྷམྨེ སཡཾ ཨབྷིཉྙཱ སཙྪིཀཏྭཱ ཨུཔསམྤཛྫ ཝིཧརནྟཱི’’ཏི. ནཝམཾ.

༡༠. དུཏིཡསམཎབྲཱཧྨཎསུཏྟཾ

༥༠༠. ‘‘ཡེ ཧི ཀེཙི, བྷིཀྑཝེ, སམཎཱ ཝཱ བྲཱཧྨཎཱ ཝཱ ཙཀྑུནྡྲིཡཾ ནཔྤཛཱནནྟི, ཙཀྑུནྡྲིཡསམུདཡཾ ནཔྤཛཱནནྟི, ཙཀྑུནྡྲིཡནིརོདྷཾ ནཔྤཛཱནནྟི, ཙཀྑུནྡྲིཡནིརོདྷགཱམིནིཾ པཊིཔདཾ ནཔྤཛཱནནྟི; སོཏིནྡྲིཡཾ…པེ… གྷཱནིནྡྲིཡཾ…པེ… ཛིཝ྄ཧིནྡྲིཡཾ…པེ… ཀཱཡིནྡྲིཡཾ…པེ… མནིནྡྲིཡཾ ནཔྤཛཱནནྟི, མནིནྡྲིཡསམུདཡཾ ནཔྤཛཱནནྟི, མནིནྡྲིཡནིརོདྷཾ ནཔྤཛཱནནྟི, མནིནྡྲིཡནིརོདྷགཱམིནིཾ པཊིཔདཾ ནཔྤཛཱནནྟི. ན མེ ཏེ, བྷིཀྑཝེ…པེ… སཡཾ ཨབྷིཉྙཱ སཙྪིཀཏྭཱ ཨུཔསམྤཛྫ ཝིཧརནྟི.

‘‘ཡེ ཙ ཁོ ཀེཙི, བྷིཀྑཝེ, སམཎཱ ཝཱ བྲཱཧྨཎཱ ཝཱ ཙཀྑུནྡྲིཡཾ པཛཱནནྟི, ཙཀྑུནྡྲིཡསམུདཡཾ པཛཱནནྟི, ཙཀྑུནྡྲིཡནིརོདྷཾ པཛཱནནྟི, ཙཀྑུནྡྲིཡནིརོདྷགཱམིནིཾ པཊིཔདཾ པཛཱནནྟི, སོཏིནྡྲིཡཾ…པེ… གྷཱནིནྡྲིཡཾ…པེ… ཛིཝ྄ཧིནྡྲིཡཾ…པེ… ཀཱཡིནྡྲིཡཾ…པེ… མནིནྡྲིཡཾ པཛཱནནྟི, མནིནྡྲིཡསམུདཡཾ པཛཱནནྟི, མནིནྡྲིཡནིརོདྷཾ པཛཱནནྟི, མནིནྡྲིཡནིརོདྷགཱམིནིཾ པཊིཔདཾ པཛཱནནྟི, ཏེ ཁོ མེ, བྷིཀྑཝེ, སམཎཱ ཝཱ བྲཱཧྨཎཱ ཝཱ སམཎེསུ ཙེཝ སམཎསམྨཏཱ བྲཱཧྨཎེསུ ཙ བྲཱཧྨཎསམྨཏཱ, ཏེ ཙ པནཱཡསྨནྟོ སཱམཉྙཏྠཉྩ བྲཧྨཉྙཏྠཉྩ དིཊྛེཝ དྷམྨེ སཡཾ ཨབྷིཉྙཱ སཙྪིཀཏྭཱ ཨུཔསམྤཛྫ ཝིཧརནྟཱི’’ཏི. དསམཾ.

ཚལི༹ནྡྲིཡཝགྒོ ཏཏིཡོ.

ཏསྶུདྡཱནཾ –

པུནབྦྷཝོ ཛཱིཝིཏཉྙཱཡ, ཨེཀབཱིཛཱི ཙ སུདྡྷཀཾ;

སོཏོ ཨརཧསམྦུདྡྷོ, དྭེ ཙ སམཎབྲཱཧྨཎཱཏི.

༤. སུཁིནྡྲིཡཝགྒོ

༡. སུདྡྷིཀསུཏྟཾ

༥༠༡. ‘‘པཉྩིམཱནི, བྷིཀྑཝེ, ཨིནྡྲིཡཱནི. ཀཏམཱནི པཉྩ? སུཁིནྡྲིཡཾ, དུཀྑིནྡྲིཡཾ, སོམནསྶིནྡྲིཡཾ, དོམནསྶིནྡྲིཡཾ, ཨུཔེཀྑིནྡྲིཡཾ – ཨིམཱནི ཁོ, བྷིཀྑཝེ, པཉྩིནྡྲིཡཱནཱི’’ཏི. པཋམཾ.

༢. སོཏཱཔནྣསུཏྟཾ

༥༠༢. ‘‘པཉྩིམཱནི, བྷིཀྑཝེ, ཨིནྡྲིཡཱནི. ཀཏམཱནི པཉྩ? སུཁིནྡྲིཡཾ, དུཀྑིནྡྲིཡཾ, སོམནསྶིནྡྲིཡཾ, དོམནསྶིནྡྲིཡཾ, ཨུཔེཀྑིནྡྲིཡཾ. ཡཏོ ཁོ, བྷིཀྑཝེ, ཨརིཡསཱཝཀོ ཨིམེསཾ པཉྩནྣཾ ཨིནྡྲིཡཱནཾ སམུདཡཉྩ ཨཏྠངྒམཉྩ ཨསྶཱདཉྩ ཨཱདཱིནཝཉྩ ནིསྶརཎཉྩ ཡཐཱབྷཱུཏཾ པཛཱནཱཏི – ཨཡཾ ཝུཙྩཏི, བྷིཀྑཝེ, ཨརིཡསཱཝཀོ སོཏཱཔནྣོ ཨཝིནིཔཱཏདྷམྨོ ནིཡཏོ སམྦོདྷིཔརཱཡཎོ’’ཏི. དུཏིཡཾ.

༣. ཨརཧནྟསུཏྟཾ

༥༠༣. ‘‘པཉྩིམཱནི, བྷིཀྑཝེ, ཨིནྡྲིཡཱནི. ཀཏམཱནི པཉྩ? སུཁིནྡྲིཡཾ, དུཀྑིནྡྲིཡཾ, སོམནསྶིནྡྲིཡཾ, དོམནསྶིནྡྲིཡཾ, ཨུཔེཀྑིནྡྲིཡཾ. ཡཏོ ཁོ, བྷིཀྑཝེ, བྷིཀྑུ ཨིམེསཾ པཉྩནྣཾ ཨིནྡྲིཡཱནཾ སམུདཡཉྩ ཨཏྠངྒམཉྩ ཨསྶཱདཉྩ ཨཱདཱིནཝཉྩ ནིསྶརཎཉྩ ཡཐཱབྷཱུཏཾ ཝིདིཏྭཱ ཨནུཔཱདཱཝིམུཏྟོ ཧོཏི – ཨཡཾ ཝུཙྩཏི, བྷིཀྑཝེ, བྷིཀྑུ ཨརཧཾ ཁཱིཎཱསཝོ ཝུསིཏཝཱ ཀཏཀརཎཱིཡོ ཨོཧིཏབྷཱརོ ཨནུཔྤཏྟསདཏྠོ པརིཀྑཱིཎབྷཝསཾཡོཛནོ སམྨདཉྙཱ ཝིམུཏྟོ’’ཏི. ཏཏིཡཾ.

༤. པཋམསམཎབྲཱཧྨཎསུཏྟཾ

༥༠༤. ‘‘པཉྩིམཱནི, བྷིཀྑཝེ, ཨིནྡྲིཡཱནི. ཀཏམཱནི པཉྩ? སུཁིནྡྲིཡཾ, དུཀྑིནྡྲིཡཾ, སོམནསྶིནྡྲིཡཾ, དོམནསྶིནྡྲིཡཾ, ཨུཔེཀྑིནྡྲིཡཾ. ཡེ ཧི ཀེཙི, བྷིཀྑཝེ, སམཎཱ ཝཱ བྲཱཧྨཎཱ ཝཱ ཨིམེསཾ པཉྩནྣཾ ཨིནྡྲིཡཱནཾ སམུདཡཉྩ ཨཏྠངྒམཉྩ ཨསྶཱདཉྩ ཨཱདཱིནཝཉྩ ནིསྶརཎཉྩ ཡཐཱབྷཱུཏཾ ནཔྤཛཱནནྟི, ན མེ ཏེ, བྷིཀྑཝེ, སམཎཱ ཝཱ བྲཱཧྨཎཱ ཝཱ སམཎེསུ ཝཱ སམཎསམྨཏཱ བྲཱཧྨཎེསུ ཝཱ བྲཱཧྨཎསམྨཏཱ, ན ཙ པནེཏེ ཨཱཡསྨནྟོ སཱམཉྙཏྠཾ ཝཱ བྲཧྨཉྙཏྠཾ ཝཱ དིཊྛེཝ དྷམྨེ སཡཾ ཨབྷིཉྙཱ སཙྪིཀཏྭཱ ཨུཔསམྤཛྫ ཝིཧརནྟི.

‘‘ཡེ ཙ ཁོ ཀེཙི, བྷིཀྑཝེ, སམཎཱ ཝཱ བྲཱཧྨཎཱ ཝཱ ཨིམེསཾ པཉྩནྣཾ ཨིནྡྲིཡཱནཾ སམུདཡཉྩ ཨཏྠངྒམཉྩ ཨསྶཱདཉྩ ཨཱདཱིནཝཉྩ ནིསྶརཎཉྩ ཡཐཱབྷཱུཏཾ པཛཱནནྟི, ཏེ ཁོ མེ, བྷིཀྑཝེ, སམཎཱ ཝཱ བྲཱཧྨཎཱ ཝཱ སམཎེསུ ཙེཝ སམཎསམྨཏཱ བྲཱཧྨཎེསུ ཙ བྲཱཧྨཎསམྨཏཱ, ཏེ ཙ པནཱཡསྨནྟོ སཱམཉྙཏྠཉྩ བྲཧྨཉྙཏྠཉྩ དིཊྛེཝ དྷམྨེ སཡཾ ཨབྷིཉྙཱ སཙྪིཀཏྭཱ ཨུཔསམྤཛྫ ཝིཧརནྟཱི’’ཏི. ཙཏུཏྠཾ.

༥. དུཏིཡསམཎབྲཱཧྨཎསུཏྟཾ

༥༠༥. ‘‘པཉྩིམཱནི, བྷིཀྑཝེ, ཨིནྡྲིཡཱནི. ཀཏམཱནི པཉྩ? སུཁིནྡྲིཡཾ, དུཀྑིནྡྲིཡཾ, སོམནསྶིནྡྲིཡཾ, དོམནསྶིནྡྲིཡཾ, ཨུཔེཀྑིནྡྲིཡཾ. ཡེ ཧི ཀེཙི, བྷིཀྑཝེ, སམཎཱ ཝཱ བྲཱཧྨཎཱ ཝཱ སུཁིནྡྲིཡཾ ནཔྤཛཱནནྟི, སུཁིནྡྲིཡསམུདཡཾ ནཔྤཛཱནནྟི, སུཁིནྡྲིཡནིརོདྷཾ ནཔྤཛཱནནྟི, སུཁིནྡྲིཡནིརོདྷགཱམིནིཾ པཊིཔདཾ ནཔྤཛཱནནྟི; དུཀྑིནྡྲིཡཾ ནཔྤཛཱནནྟི…པེ… སོམནསྶིནྡྲིཡཾ ནཔྤཛཱནནྟི…པེ… དོམནསྶིནྡྲིཡཾ ནཔྤཛཱནནྟི …པེ… ཨུཔེཀྑིནྡྲིཡཾ ནཔྤཛཱནནྟི, ཨུཔེཀྑིནྡྲིཡསམུདཡཾ ནཔྤཛཱནནྟི, ཨུཔེཀྑིནྡྲིཡནིརོདྷཾ ནཔྤཛཱནནྟི, ཨུཔེཀྑིནྡྲིཡནིརོདྷགཱམིནིཾ པཊིཔདཾ ནཔྤཛཱནནྟི; ན མེ ཏེ, བྷིཀྑཝེ, སམཎཱ ཝཱ བྲཱཧྨཎཱ ཝཱ སམཎེསུ ཝཱ སམཎསམྨཏཱ བྲཱཧྨཎེསུ ཝཱ བྲཱཧྨཎསམྨཏཱ, ན ཙ པནེཏེ ཨཱཡསྨནྟོ སཱམཉྙཏྠཾ ཝཱ བྲཧྨཉྙཏྠཾ ཝཱ དིཊྛེཝ དྷམྨེ སཡཾ ཨབྷིཉྙཱ སཙྪིཀཏྭཱ ཨུཔསམྤཛྫ ཝིཧརནྟི.

‘‘ཡེ ཙ ཁོ ཀེཙི, བྷིཀྑཝེ, སམཎཱ ཝཱ བྲཱཧྨཎཱ ཝཱ སུཁིནྡྲིཡཾ པཛཱནནྟི, སུཁིནྡྲིཡསམུདཡཾ པཛཱནནྟི, སུཁིནྡྲིཡནིརོདྷཾ པཛཱནནྟི, སུཁིནྡྲིཡནིརོདྷགཱམིནིཾ པཊིཔདཾ པཛཱནནྟི; དུཀྑིནྡྲིཡཾ པཛཱནནྟི…པེ… སོམནསྶིནྡྲིཡཾ པཛཱནནྟི… དོམནསྶིནྡྲིཡཾ པཛཱནནྟི… ཨུཔེཀྑིནྡྲིཡཾ པཛཱནནྟི, ཨུཔེཀྑིནྡྲིཡསམུདཡཾ པཛཱནནྟི, ཨུཔེཀྑིནྡྲིཡནིརོདྷཾ པཛཱནནྟི, ཨུཔེཀྑིནྡྲིཡནིརོདྷགཱམིནིཾ པཊིཔདཾ པཛཱནནྟི, ཏེ ཙ ཁོ མེ, བྷིཀྑཝེ, སམཎཱ ཝཱ བྲཱཧྨཎཱ ཝཱ སམཎེསུ ཙེཝ སམཎསམྨཏཱ བྲཱཧྨཎེསུ ཙ བྲཱཧྨཎསམྨཏཱ, ཏེ ཙ པནཱཡསྨནྟོ སཱམཉྙཏྠཉྩ བྲཧྨཉྙཏྠཉྩ དིཊྛེཝ དྷམྨེ སཡཾ ཨབྷིཉྙཱ སཙྪིཀཏྭཱ ཨུཔསམྤཛྫ ཝིཧརནྟཱི’’ཏི. པཉྩམཾ.

༦. པཋམཝིབྷངྒསུཏྟཾ

༥༠༦. ‘‘པཉྩིམཱནི, བྷིཀྑཝེ, ཨིནྡྲིཡཱནི. ཀཏམཱནི པཉྩ? སུཁིནྡྲིཡཾ, དུཀྑིནྡྲིཡཾ, སོམནསྶིནྡྲིཡཾ, དོམནསྶིནྡྲིཡཾ, ཨུཔེཀྑིནྡྲིཡཾ.

‘‘ཀཏམཉྩ, བྷིཀྑཝེ, སུཁིནྡྲིཡཾ? ཡཾ ཁོ, བྷིཀྑཝེ, ཀཱཡིཀཾ སུཁཾ, ཀཱཡིཀཾ སཱཏཾ, ཀཱཡསམྥསྶཛཾ སུཁཾ སཱཏཾ ཝེདཡིཏཾ – ཨིདཾ ཝུཙྩཏི, བྷིཀྑཝེ, སུཁིནྡྲིཡཾ.

‘‘ཀཏམཉྩ, བྷིཀྑཝེ, དུཀྑིནྡྲིཡཾ? ཡཾ ཁོ, བྷིཀྑཝེ, ཀཱཡིཀཾ དུཀྑཾ, ཀཱཡིཀཾ ཨསཱཏཾ, ཀཱཡསམྥསྶཛཾ དུཀྑཾ ཨསཱཏཾ ཝེདཡིཏཾ – ཨིདཾ ཝུཙྩཏི, བྷིཀྑཝེ, དུཀྑིནྡྲིཡཾ.

‘‘ཀཏམཉྩ, བྷིཀྑཝེ, སོམནསྶིནྡྲིཡཾ? ཡཾ ཁོ, བྷིཀྑཝེ, ཙེཏསིཀཾ སུཁཾ, ཙེཏསིཀཾ སཱཏཾ, མནོསམྥསྶཛཾ སུཁཾ སཱཏཾ ཝེདཡིཏཾ – ཨིདཾ ཝུཙྩཏི, བྷིཀྑཝེ, སོམནསྶིནྡྲིཡཾ.

‘‘ཀཏམཉྩ, བྷིཀྑཝེ, དོམནསྶིནྡྲིཡཾ? ཡཾ ཁོ, བྷིཀྑཝེ, ཙེཏསིཀཾ དུཀྑཾ, ཙེཏསིཀཾ ཨསཱཏཾ, མནོསམྥསྶཛཾ དུཀྑཾ ཨསཱཏཾ ཝེདཡིཏཾ – ཨིདཾ ཝུཙྩཏི, བྷིཀྑཝེ, དོམནསྶིནྡྲིཡཾ.

‘‘ཀཏམཉྩ, བྷིཀྑཝེ, ཨུཔེཀྑིནྡྲིཡཾ? ཡཾ ཁོ, བྷིཀྑཝེ, ཀཱཡིཀཾ ཝཱ ཙེཏསིཀཾ ཝཱ ནེཝསཱཏཾ ནཱསཱཏཾ ཝེདཡིཏཾ – ཨིདཾ ཝུཙྩཏི, བྷིཀྑཝེ, ཨུཔེཀྑིནྡྲིཡཾ. ཨིམཱནི ཁོ, བྷིཀྑཝེ, པཉྩིནྡྲིཡཱནཱི’’ཏི. ཚཊྛཾ.

༧. དུཏིཡཝིབྷངྒསུཏྟཾ

༥༠༧. ‘‘པཉྩིམཱནི, བྷིཀྑཝེ, ཨིནྡྲིཡཱནི. ཀཏམཱནི པཉྩ? སུཁིནྡྲིཡཾ, དུཀྑིནྡྲིཡཾ, སོམནསྶིནྡྲིཡཾ, དོམནསྶིནྡྲིཡཾ, ཨུཔེཀྑིནྡྲིཡཾ.

‘‘ཀཏམཉྩ, བྷིཀྑཝེ, སུཁིནྡྲིཡཾ? ཡཾ ཁོ, བྷིཀྑཝེ, ཀཱཡིཀཾ སུཁཾ, ཀཱཡིཀཾ སཱཏཾ, ཀཱཡསམྥསྶཛཾ སུཁཾ སཱཏཾ ཝེདཡིཏཾ – ཨིདཾ ཝུཙྩཏི, བྷིཀྑཝེ, སུཁིནྡྲིཡཾ.

‘‘ཀཏམཉྩ, བྷིཀྑཝེ, དུཀྑིནྡྲིཡཾ? ཡཾ ཁོ, བྷིཀྑཝེ, ཀཱཡིཀཾ དུཀྑཾ, ཀཱཡིཀཾ ཨསཱཏཾ, ཀཱཡསམྥསྶཛཾ དུཀྑཾ ཨསཱཏཾ ཝེདཡིཏཾ – ཨིདཾ ཝུཙྩཏི, བྷིཀྑཝེ, དུཀྑིནྡྲིཡཾ.

‘‘ཀཏམཉྩ, བྷིཀྑཝེ, སོམནསྶིནྡྲིཡཾ? ཡཾ ཁོ, བྷིཀྑཝེ, ཙེཏསིཀཾ སུཁཾ, ཙེཏསིཀཾ སཱཏཾ, མནོསམྥསྶཛཾ སུཁཾ སཱཏཾ ཝེདཡིཏཾ – ཨིདཾ ཝུཙྩཏི, བྷིཀྑཝེ, སོམནསྶིནྡྲིཡཾ.

‘‘ཀཏམཉྩ, བྷིཀྑཝེ, དོམནསྶིནྡྲིཡཾ? ཡཾ ཁོ, བྷིཀྑཝེ, ཙེཏསིཀཾ དུཀྑཾ, ཙེཏསིཀཾ ཨསཱཏཾ, མནོསམྥསྶཛཾ དུཀྑཾ ཨསཱཏཾ ཝེདཡིཏཾ – ཨིདཾ ཝུཙྩཏི, བྷིཀྑཝེ, དོམནསྶིནྡྲིཡཾ.

‘‘ཀཏམཉྩ, བྷིཀྑཝེ, ཨུཔེཀྑིནྡྲིཡཾ? ཡཾ ཁོ, བྷིཀྑཝེ, ཀཱཡིཀཾ ཝཱ ཙེཏསིཀཾ ཝཱ ནེཝསཱཏཾ ནཱསཱཏཾ ཝེདཡིཏཾ – ཨིདཾ ཝུཙྩཏི, བྷིཀྑཝེ, ཨུཔེཀྑིནྡྲིཡཾ.

‘‘ཏཏྲ, བྷིཀྑཝེ, ཡཉྩ སུཁིནྡྲིཡཾ ཡཉྩ སོམནསྶིནྡྲིཡཾ, སུཁཱ སཱ ཝེདནཱ དཊྛབྦཱ. ཏཏྲ, བྷིཀྑཝེ, ཡཉྩ དུཀྑིནྡྲིཡཾ ཡཉྩ དོམནསྶིནྡྲིཡཾ, དུཀྑཱ སཱ ཝེདནཱ དཊྛབྦཱ. ཏཏྲ, བྷིཀྑཝེ, ཡདིདཾ ཨུཔེཀྑིནྡྲིཡཾ, ཨདུཀྑམསུཁཱ སཱ ཝེདནཱ དཊྛབྦཱ. ཨིམཱནི ཁོ, བྷིཀྑཝེ, པཉྩིནྡྲིཡཱནཱི’’ཏི. སཏྟམཾ.

༨. ཏཏིཡཝིབྷངྒསུཏྟཾ

༥༠༨. ‘‘པཉྩིམཱནི, བྷིཀྑཝེ, ཨིནྡྲིཡཱནི. ཀཏམཱནི པཉྩ? སུཁིནྡྲིཡཾ, དུཀྑིནྡྲིཡཾ, སོམནསྶིནྡྲིཡཾ, དོམནསྶིནྡྲིཡཾ, ཨུཔེཀྑིནྡྲིཡཾ.

‘‘ཀཏམཉྩ, བྷིཀྑཝེ, སུཁིནྡྲིཡཾ? ཡཾ ཁོ, བྷིཀྑཝེ, ཀཱཡིཀཾ སུཁཾ, ཀཱཡིཀཾ སཱཏཾ, ཀཱཡསམྥསྶཛཾ སུཁཾ སཱཏཾ ཝེདཡིཏཾ – ཨིདཾ ཝུཙྩཏི, བྷིཀྑཝེ, སུཁིནྡྲིཡཾ.

‘‘ཀཏམཉྩ, བྷིཀྑཝེ, དུཀྑིནྡྲིཡཾ? ཡཾ ཁོ, བྷིཀྑཝེ, ཀཱཡིཀཾ དུཀྑཾ, ཀཱཡིཀཾ ཨསཱཏཾ, ཀཱཡསམྥསྶཛཾ དུཀྑཾ ཨསཱཏཾ ཝེདཡིཏཾ – ཨིདཾ ཝུཙྩཏི, བྷིཀྑཝེ, དུཀྑིནྡྲིཡཾ.

‘‘ཀཏམཉྩ, བྷིཀྑཝེ, སོམནསྶིནྡྲིཡཾ? ཡཾ ཁོ, བྷིཀྑཝེ, ཙེཏསིཀཾ སུཁཾ, ཙེཏསིཀཾ སཱཏཾ, མནོསམྥསྶཛཾ སུཁཾ སཱཏཾ ཝེདཡིཏཾ – ཨིདཾ ཝུཙྩཏི, བྷིཀྑཝེ, སོམནསྶིནྡྲིཡཾ.

‘‘ཀཏམཉྩ, བྷིཀྑཝེ, དོམནསྶིནྡྲིཡཾ? ཡཾ ཁོ, བྷིཀྑཝེ, ཙེཏསིཀཾ དུཀྑཾ, ཙེཏསིཀཾ ཨསཱཏཾ, མནོསམྥསྶཛཾ དུཀྑཾ ཨསཱཏཾ ཝེདཡིཏཾ – ཨིདཾ ཝུཙྩཏི, བྷིཀྑཝེ, དོམནསྶིནྡྲིཡཾ.

‘‘ཀཏམཉྩ, བྷིཀྑཝེ, ཨུཔེཀྑིནྡྲིཡཾ? ཡཾ ཁོ, བྷིཀྑཝེ, ཀཱཡིཀཾ ཝཱ ཙེཏསིཀཾ ཝཱ ནེཝ སཱཏཾ ནཱསཱཏཾ ཝེདཡིཏཾ – ཨིདཾ ཝུཙྩཏི, བྷིཀྑཝེ, ཨུཔེཀྑིནྡྲིཡཾ.

‘‘ཏཏྲ, བྷིཀྑཝེ, ཡཉྩ སུཁིནྡྲིཡཾ ཡཉྩ སོམནསྶིནྡྲིཡཾ, སུཁཱ སཱ ཝེདནཱ དཊྛབྦཱ. ཏཏྲ, བྷིཀྑཝེ, ཡཉྩ དུཀྑིནྡྲིཡཾ ཡཉྩ དོམནསྶིནྡྲིཡཾ, དུཀྑཱ སཱ ཝེདནཱ དཊྛབྦཱ. ཏཏྲ, བྷིཀྑཝེ, ཡདིདཾ ཨུཔེཀྑིནྡྲིཡཾ, ཨདུཀྑམསུཁཱ སཱ ཝེདནཱ དཊྛབྦཱ. ཨིཏི ཁོ, བྷིཀྑཝེ, ཨིམཱནི པཉྩིནྡྲིཡཱནི པཉྩ ཧུཏྭཱ ཏཱིཎི ཧོནྟི, ཏཱིཎི ཧུཏྭཱ པཉྩ ཧོནྟི པརིཡཱཡེནཱ’’ཏི. ཨཊྛམཾ.

༩. ཀཊྛོཔམསུཏྟཾ

༥༠༩. ‘‘པཉྩིམཱནི, བྷིཀྑཝེ, ཨིནྡྲིཡཱནི. ཀཏམཱནི པཉྩ? སུཁིནྡྲིཡཾ, དུཀྑིནྡྲིཡཾ, སོམནསྶིནྡྲིཡཾ, དོམནསྶིནྡྲིཡཾ, ཨུཔེཀྑིནྡྲིཡཾ. སུཁཝེདནིཡཾ, བྷིཀྑཝེ, ཕསྶཾ པཊིཙྩ ཨུཔྤཛྫཏི སུཁིནྡྲིཡཾ. སོ སུཁིཏོཝ སམཱནོ ‘སུཁིཏོསྨཱི’ཏི པཛཱནཱཏི. ཏསྶེཝ སུཁཝེདནིཡསྶ ཕསྶསྶ ནིརོདྷཱ ‘ཡཾ ཏཛྫཾ ཝེདཡིཏཾ སུཁཝེདནིཡཾ ཕསྶཾ པཊིཙྩ ཨུཔྤནྣཾ སུཁིནྡྲིཡཾ ཏཾ ནིརུཛ྄ཛྷཏི, ཏཾ ཝཱུཔསམྨཏཱི’ཏི པཛཱནཱཏི’’.

‘‘དུཀྑཝེདནིཡཾ, བྷིཀྑཝེ, ཕསྶཾ པཊིཙྩ ཨུཔྤཛྫཏི དུཀྑིནྡྲིཡཾ. སོ དུཀྑིཏོཝ སམཱནོ ‘དུཀྑིཏོསྨཱི’ཏི པཛཱནཱཏི. ཏསྶེཝ དུཀྑཝེདནིཡསྶ ཕསྶསྶ ནིརོདྷཱ ‘ཡཾ ཏཛྫཾ ཝེདཡིཏཾ དུཀྑཝེདནིཡཾ ཕསྶཾ པཊིཙྩ ཨུཔྤནྣཾ དུཀྑིནྡྲིཡཾ ཏཾ ནིརུཛ྄ཛྷཏི, ཏཾ ཝཱུཔསམྨཏཱི’ཏི པཛཱནཱཏི’’.

‘‘སོམནསྶཝེདནིཡཾ, བྷིཀྑཝེ, ཕསྶཾ པཊིཙྩ ཨུཔྤཛྫཏི སོམནསྶིནྡྲིཡཾ. སོ སུམནོཝ སམཱནོ ‘སུམནོསྨཱི’ཏི པཛཱནཱཏི. ཏསྶེཝ སོམནསྶཝེདནིཡསྶ ཕསྶསྶ ནིརོདྷཱ ‘ཡཾ ཏཛྫཾ ཝེདཡིཏཾ སོམནསྶཝེདནིཡཾ ཕསྶཾ པཊིཙྩ ཨུཔྤནྣཾ སོམནསྶིནྡྲིཡཾ ཏཾ ནིརུཛ྄ཛྷཏི, ཏཾ ཝཱུཔསམྨཏཱི’ཏི པཛཱནཱཏི’’.

‘‘དོམནསྶཝེདནིཡཾ, བྷིཀྑཝེ, ཕསྶཾ པཊིཙྩ ཨུཔྤཛྫཏི དོམནསྶིནྡྲིཡཾ. སོ དུམྨནོཝ སམཱནོ ‘དུམྨནོསྨཱི’ཏི པཛཱནཱཏི. ཏསྶེཝ དོམནསྶཝེདནིཡསྶ ཕསྶསྶ ནིརོདྷཱ ‘ཡཾ ཏཛྫཾ ཝེདཡིཏཾ དོམནསྶཝེདནིཡཾ ཕསྶཾ པཊིཙྩ ཨུཔྤནྣཾ དོམནསྶིནྡྲིཡཾ ཏཾ ནིརུཛ྄ཛྷཏི, ཏཾ ཝཱུཔསམྨཏཱི’ཏི པཛཱནཱཏི’’.

‘‘ཨུཔེཀྑཱཝེདནིཡཾ, བྷིཀྑཝེ, ཕསྶཾ པཊིཙྩ ཨུཔྤཛྫཏི ཨུཔེཀྑིནྡྲིཡཾ. སོ ཨུཔེཀྑཀོཝ སམཱནོ ‘ཨུཔེཀྑཀོསྨཱི’ཏི པཛཱནཱཏི. ཏསྶེཝ ཨུཔེཀྑཱཝེདནིཡསྶ ཕསྶསྶ ནིརོདྷཱ ‘ཡཾ ཏཛྫཾ ཝེདཡིཏཾ ཨུཔེཀྑཱཝེདནིཡཾ ཕསྶཾ པཊིཙྩ ཨུཔྤནྣཾ ཨུཔེཀྑིནྡྲིཡཾ ཏཾ ནིརུཛ྄ཛྷཏི, ཏཾ ཝཱུཔསམྨཏཱི’ཏི པཛཱནཱཏི’’.

‘‘སེཡྻཐཱཔི, བྷིཀྑཝེ, དྭིནྣཾ ཀཊྛཱནཾ སངྒྷཊྚནསམོདྷཱནཱ [སཾགྷཊྚནཱསམོདྷཱནཱ (པཱི. ཀ.), སཾགྷཊནསམོདྷཱནཱ (སྱཱ. ཀཾ.)] ཨུསྨཱ ཛཱཡཏི, ཏེཛོ ཨབྷིནིབྦཏྟཏི; ཏེསཾཡེཝ ཀཊྛཱནཾ ནཱནཱབྷཱཝཱཝིནིཀྑེཔཱ ཡཱ [ནཱནཱབྷཱཝནིཀྑེཔཱ (སྱཱ. ཀཾ. པཱི. ཀ.)] ཏཛྫཱ ཨུསྨཱ སཱ ནིརུཛ྄ཛྷཏི སཱ ཝཱུཔསམྨཏི; ཨེཝམེཝ ཁོ, བྷིཀྑཝེ, སུཁཝེདནིཡཾ ཕསྶཾ པཊིཙྩ ཨུཔྤཛྫཏི སུཁིནྡྲིཡཾ. སོ སུཁིཏོཝ སམཱནོ ‘སུཁིཏོསྨཱི’ཏི པཛཱནཱཏི. ཏསྶེཝ སུཁཝེདནིཡསྶ ཕསྶསྶ ནིརོདྷཱ ‘ཡཾ ཏཛྫཾ ཝེདཡིཏཾ སུཁཝེདནིཡཾ ཕསྶཾ པཊིཙྩ ཨུཔྤཛྫཏི སུཁིནྡྲིཡཾ ཏཾ ནིརུཛ྄ཛྷཏི, ཏཾ ཝཱུཔསམྨཏཱི’ཏི པཛཱནཱཏི’’.

‘‘དུཀྑཝེདནིཡཾ, བྷིཀྑཝེ, ཕསྶཾ པཊིཙྩ…པེ… སོམནསྶཝེདནིཡཾ, བྷིཀྑཝེ, ཕསྶཾ པཊིཙྩ…པེ… དོམནསྶཝེདནིཡཾ, བྷིཀྑཝེ, ཕསྶཾ པཊིཙྩ…པེ… ཨུཔེཀྑཱཝེདནིཡཾ, བྷིཀྑཝེ, ཕསྶཾ པཊིཙྩ ཨུཔྤཛྫཏི ཨུཔེཀྑིནྡྲིཡཾ. སོ ཨུཔེཀྑཀོཝ སམཱནོ ‘ཨུཔེཀྑཀོསྨཱི’ཏི པཛཱནཱཏི. ཏསྶེཝ ཨུཔེཀྑཱཝེདནིཡསྶ ཕསྶསྶ ནིརོདྷཱ ‘ཡཾ ཏཛྫཾ ཝེདཡིཏཾ ཨུཔེཀྑཱཝེདནིཡཾ ཕསྶཾ པཊིཙྩ ཨུཔྤཛྫཏི ཨུཔེཀྑིནྡྲིཡཾ ཏཾ ནིརུཛ྄ཛྷཏི, ཏཾ ཝཱུཔསམྨཏཱི’ཏི པཛཱནཱཏི’’. ནཝམཾ.

༡༠. ཨུཔྤཊིཔཱཊིཀསུཏྟཾ

༥༡༠. ‘‘པཉྩིམཱནི, བྷིཀྑཝེ, ཨིནྡྲིཡཱནི. ཀཏམཱནི པཉྩ? དུཀྑིནྡྲིཡཾ, དོམནསྶིནྡྲིཡཾ, སུཁིནྡྲིཡཾ, སོམནསྶིནྡྲིཡཾ, ཨུཔེཀྑིནྡྲིཡཾ. ཨིདྷ, བྷིཀྑཝེ, བྷིཀྑུནོ ཨཔྤམཏྟསྶ ཨཱཏཱཔིནོ པཧིཏཏྟསྶ ཝིཧརཏོ ཨུཔྤཛྫཏི དུཀྑིནྡྲིཡཾ. སོ ཨེཝཾ པཛཱནཱཏི – ‘ཨུཔྤནྣཾ ཁོ མེ ཨིདཾ དུཀྑིནྡྲིཡཾ, ཏཉྩ ཁོ སནིམིཏྟཾ སནིདཱནཾ སསངྑཱརཾ སཔྤཙྩཡཾ. ཏཉྩ ཨནིམིཏྟཾ ཨནིདཱནཾ ཨསངྑཱརཾ ཨཔྤཙྩཡཾ དུཀྑིནྡྲིཡཾ ཨུཔྤཛྫིསྶཏཱིཏི – ནེཏཾ ཋཱནཾ ཝིཛྫཏི’. སོ དུཀྑིནྡྲིཡཉྩ པཛཱནཱཏི, དུཀྑིནྡྲིཡསམུདཡཉྩ པཛཱནཱཏི, དུཀྑིནྡྲིཡནིརོདྷཉྩ པཛཱནཱཏི, ཡཏྠ ཙུཔྤནྣཾ དུཀྑིནྡྲིཡཾ ཨཔརིསེསཾ ནིརུཛ྄ཛྷཏི ཏཉྩ པཛཱནཱཏི. ཀཏྠ ཙུཔྤནྣཾ དུཀྑིནྡྲིཡཾ ཨཔརིསེསཾ ནིརུཛ྄ཛྷཏི? ཨིདྷ, བྷིཀྑཝེ, བྷིཀྑུ ཝིཝིཙྩེཝ ཀཱམེཧི ཝིཝིཙྩ ཨཀུསལེཧི དྷམྨེཧི སཝིཏཀྐཾ སཝིཙཱརཾ ཝིཝེཀཛཾ པཱིཏིསུཁཾ པཋམཾ ཛྷཱནཾ ཨུཔསམྤཛྫ ཝིཧརཏི, ཨེཏྠ ཙུཔྤནྣཾ དུཀྑིནྡྲིཡཾ ཨཔརིསེསཾ ནིརུཛ྄ཛྷཏི. ཨཡཾ ཝུཙྩཏི, བྷིཀྑཝེ, ‘བྷིཀྑུ ཨཉྙཱསི དུཀྑིནྡྲིཡསྶ ནིརོདྷཾ, ཏདཏྠཱཡ ཙིཏྟཾ ཨུཔསཾཧརཏི’’’.

‘‘ཨིདྷ པན, བྷིཀྑཝེ, བྷིཀྑུནོ ཨཔྤམཏྟསྶ ཨཱཏཱཔིནོ པཧིཏཏྟསྶ ཝིཧརཏོ ཨུཔྤཛྫཏི དོམནསྶིནྡྲིཡཾ. སོ ཨེཝཾ པཛཱནཱཏི – ‘ཨུཔྤནྣཾ ཁོ མེ ཨིདཾ དོམནསྶིནྡྲིཡཾ, ཏཉྩ ཁོ སནིམིཏྟཾ སནིདཱནཾ སསངྑཱརཾ སཔྤཙྩཡཾ. ཏཉྩ ཨནིམིཏྟཾ ཨནིདཱནཾ ཨསངྑཱརཾ ཨཔྤཙྩཡཾ དོམནསྶིནྡྲིཡཾ ཨུཔྤཛྫིསྶཏཱིཏི – ནེཏཾ ཋཱནཾ ཝིཛྫཏི’. སོ དོམནསྶིནྡྲིཡཉྩ པཛཱནཱཏི, དོམནསྶིནྡྲིཡསམུདཡཉྩ པཛཱནཱཏི, དོམནསྶིནྡྲིཡནིརོདྷཉྩ པཛཱནཱཏི, ཡཏྠ ཙུཔྤནྣཾ དོམནསྶིནྡྲིཡཾ ཨཔརིསེསཾ ནིརུཛ྄ཛྷཏི ཏཉྩ པཛཱནཱཏི. ཀཏྠ ཙུཔྤནྣཾ དོམནསྶིནྡྲིཡཾ ཨཔརིསེསཾ ནིརུཛ྄ཛྷཏི? ཨིདྷ, བྷིཀྑཝེ, བྷིཀྑུ ཝིཏཀྐཝིཙཱརཱནཾ ཝཱུཔསམཱ ཨཛ྄ཛྷཏྟཾ སམྤསཱདནཾ ཙེཏསོ ཨེཀོདིབྷཱཝཾ ཨཝིཏཀྐཾ ཨཝིཙཱརཾ སམཱདྷིཛཾ པཱིཏིསུཁཾ དུཏིཡཾ ཛྷཱནཾ ཨུཔསམྤཛྫ ཝིཧརཏི, ཨེཏྠ ཙུཔྤནྣཾ དོམནསྶིནྡྲིཡཾ ཨཔརིསེསཾ ནིརུཛ྄ཛྷཏི. ཨཡཾ ཝུཙྩཏི, བྷིཀྑཝེ, ‘བྷིཀྑུ ཨཉྙཱསི དོམནསྶིནྡྲིཡསྶ ནིརོདྷཾ, ཏདཏྠཱཡ ཙིཏྟཾ ཨུཔསཾཧརཏི’’’.

‘‘ཨིདྷ པན, བྷིཀྑཝེ, བྷིཀྑུནོ ཨཔྤམཏྟསྶ ཨཱཏཱཔིནོ པཧིཏཏྟསྶ ཝིཧརཏོ ཨུཔྤཛྫཏི སུཁིནྡྲིཡཾ. སོ ཨེཝཾ པཛཱནཱཏི – ‘ཨུཔྤནྣཾ ཁོ མེ ཨིདཾ སུཁིནྡྲིཡཾ, ཏཉྩ ཁོ སནིམིཏྟཾ སནིདཱནཾ སསངྑཱརཾ སཔྤཙྩཡཾ. ཏཉྩ ཨནིམིཏྟཾ ཨནིདཱནཾ ཨསངྑཱརཾ ཨཔྤཙྩཡཾ སུཁིནྡྲིཡཾ ཨུཔྤཛྫིསྶཏཱིཏི – ནེཏཾ ཋཱནཾ ཝིཛྫཏི’. སོ སུཁིནྡྲིཡཉྩ པཛཱནཱཏི, སུཁིནྡྲིཡསམུདཡཉྩ པཛཱནཱཏི, སུཁིནྡྲིཡནིརོདྷཉྩ པཛཱནཱཏི, ཡཏྠ ཙུཔྤནྣཾ སུཁིནྡྲིཡཾ ཨཔརིསེསཾ ནིརུཛ྄ཛྷཏི ཏཉྩ པཛཱནཱཏི. ཀཏྠ ཙུཔྤནྣཾ སུཁིནྡྲིཡཾ ཨཔརིསེསཾ ནིརུཛ྄ཛྷཏི? ཨིདྷ, བྷིཀྑཝེ, བྷིཀྑུ པཱིཏིཡཱ ཙ ཝིརཱགཱ ཨུཔེཀྑཀོ ཙ ཝིཧརཏི སཏོ ཙ སམྤཛཱནོ སུཁཉྩ ཀཱཡེན པཊིསཾཝེདེཏི ཡཾ ཏཾ ཨརིཡཱ ཨཱཙིཀྑནྟི ‘ཨུཔེཀྑཀོ སཏིམཱ སུཁཝིཧཱརཱི’ཏི ཏཏིཡཾ ཛྷཱནཾ ཨུཔསམྤཛྫ ཝིཧརཏི, ཨེཏྠ ཙུཔྤནྣཾ སུཁིནྡྲིཡཾ ཨཔརིསེསཾ ནིརུཛ྄ཛྷཏི. ཨཡཾ ཝུཙྩཏི, བྷིཀྑཝེ, ‘བྷིཀྑུ ཨཉྙཱསི སུཁིནྡྲིཡསྶ ནིརོདྷཾ, ཏདཏྠཱཡ ཙིཏྟཾ ཨུཔསཾཧརཏི’’’.

‘‘ཨིདྷ པན, བྷིཀྑཝེ, བྷིཀྑུནོ ཨཔྤམཏྟསྶ ཨཱཏཱཔིནོ པཧིཏཏྟསྶ ཝིཧརཏོ ཨུཔྤཛྫཏི སོམནསྶིནྡྲིཡཾ. སོ ཨེཝཾ པཛཱནཱཏི – ‘ཨུཔྤནྣཾ ཁོ མེ ཨིདཾ སོམནསྶིནྡྲིཡཾ, ཏཉྩ ཁོ སནིམིཏྟཾ སནིདཱནཾ སསངྑཱརཾ སཔྤཙྩཡཾ. ཏཉྩ ཨནིམིཏྟཾ ཨནིདཱནཾ ཨསངྑཱརཾ ཨཔྤཙྩཡཾ སོམནསྶིནྡྲིཡཾ ཨུཔྤཛྫིསྶཏཱིཏི – ནེཏཾ ཋཱནཾ ཝིཛྫཏི’. སོ སོམནསྶིནྡྲིཡཉྩ པཛཱནཱཏི, སོམནསྶིནྡྲིཡསམུདཡཉྩ པཛཱནཱཏི, སོམནསྶིནྡྲིཡནིརོདྷཉྩ པཛཱནཱཏི, ཡཏྠ ཙུཔྤནྣཾ སོམནསྶིནྡྲིཡཾ ཨཔརིསེསཾ ནིརུཛ྄ཛྷཏི ཏཉྩ པཛཱནཱཏི. ཀཏྠ ཙུཔྤནྣཾ སོམནསྶིནྡྲིཡཾ ཨཔརིསེསཾ ནིརུཛ྄ཛྷཏི? ཨིདྷ, བྷིཀྑཝེ, བྷིཀྑུ སུཁསྶ ཙ པཧཱནཱ དུཀྑསྶ ཙ པཧཱནཱ པུབྦེཝ སོམནསྶདོམནསྶཱནཾ ཨཏྠངྒམཱ ཨདུཀྑམསུཁཾ ཨུཔེཀྑཱསཏིཔཱརིསུདྡྷིཾ ཙཏུཏྠཾ ཛྷཱནཾ ཨུཔསམྤཛྫ ཝིཧརཏི, ཨེཏྠ ཙུཔྤནྣཾ སོམནསྶིནྡྲིཡཾ ཨཔརིསེསཾ ནིརུཛ྄ཛྷཏི. ཨཡཾ ཝུཙྩཏི, བྷིཀྑཝེ, ‘བྷིཀྑུ ཨཉྙཱསི སོམནསྶིནྡྲིཡསྶ ནིརོདྷཾ, ཏདཏྠཱཡ ཙིཏྟཾ ཨུཔསཾཧརཏི’’’.

‘‘ཨིདྷ པན, བྷིཀྑཝེ, བྷིཀྑུནོ ཨཔྤམཏྟསྶ ཨཱཏཱཔིནོ པཧིཏཏྟསྶ ཝིཧརཏོ ཨུཔྤཛྫཏི ཨུཔེཀྑིནྡྲིཡཾ. སོ ཨེཝཾ པཛཱནཱཏི – ‘ཨུཔྤནྣཾ ཁོ མེ ཨིདཾ ཨུཔེཀྑིནྡྲིཡཾ, ཏཉྩ ཁོ སནིམིཏྟཾ སནིདཱནཾ སསངྑཱརཾ སཔྤཙྩཡཾ. ཏཉྩ ཨནིམིཏྟཾ ཨནིདཱནཾ ཨསངྑཱརཾ ཨཔྤཙྩཡཾ ཨུཔེཀྑིནྡྲིཡཾ ཨུཔྤཛྫིསྶཏཱིཏི – ནེཏཾ ཋཱནཾ ཝིཛྫཏི’. སོ ཨུཔེཀྑིནྡྲིཡཉྩ པཛཱནཱཏི, ཨུཔེཀྑིནྡྲིཡསམུདཡཉྩ པཛཱནཱཏི, ཨུཔེཀྑིནྡྲིཡནིརོདྷཉྩ པཛཱནཱཏི, ཡཏྠ ཙུཔྤནྣཾ ཨུཔེཀྑིནྡྲིཡཾ ཨཔརིསེསཾ ནིརུཛ྄ཛྷཏི ཏཉྩ པཛཱནཱཏི. ཀཏྠ ཙུཔྤནྣཾ ཨུཔེཀྑིནྡྲིཡཾ ཨཔརིསེསཾ ནིརུཛ྄ཛྷཏི? ཨིདྷ, བྷིཀྑཝེ, བྷིཀྑུ སབྦསོ ནེཝསཉྙཱནཱསཉྙཱཡཏནཾ སམཏིཀྐམྨ སཉྙཱཝེདཡིཏནིརོདྷཾ ཨུཔསམྤཛྫ ཝིཧརཏི, ཨེཏྠ ཙུཔྤནྣཾ ཨུཔེཀྑིནྡྲིཡཾ ཨཔརིསེསཾ ནིརུཛ྄ཛྷཏི. ཨཡཾ ཝུཙྩཏི, བྷིཀྑཝེ, ‘བྷིཀྑུ ཨཉྙཱསི ཨུཔེཀྑིནྡྲིཡསྶ ནིརོདྷཾ, ཏདཏྠཱཡ ཙིཏྟཾ ཨུཔསཾཧརཏཱི’’’ཏི. དསམཾ.

སུཁིནྡྲིཡཝགྒོ ཙཏུཏྠོ.

ཏསྶུདྡཱནཾ –

སུདྡྷིཀཉྩ སོཏོ ཨརཧཱ, དུཝེ སམཎབྲཱཧྨཎཱ;

ཝིབྷངྒེན ཏཡོ ཝུཏྟཱ, ཀཊྛོ ཨུཔྤཊིཔཱཊིཀནྟི.

༥. ཛརཱཝགྒོ

༡. ཛརཱདྷམྨསུཏྟཾ

༥༡༡. ཨེཝཾ མེ སུཏཾ – ཨེཀཾ སམཡཾ བྷགཝཱ སཱཝཏྠིཡཾ ཝིཧརཏི པུབྦཱརཱམེ མིགཱརམཱཏུཔཱསཱདེ. ཏེན ཁོ པན སམཡེན བྷགཝཱ སཱཡནྷསམཡཾ པཊིསལླཱནཱ ཝུཊྛིཏོ པཙྪཱཏཔེ ནིསིནྣོ ཧོཏི པིཊྛིཾ ཨོཏཱཔཡམཱནོ.

ཨཐ ཁོ ཨཱཡསྨཱ ཨཱནནྡོ ཡེན བྷགཝཱ ཏེནུཔསངྐམི; ཨུཔསངྐམིཏྭཱ བྷགཝནྟཾ ཨབྷིཝཱདེཏྭཱ བྷགཝཏོ གཏྟཱནི པཱཎིནཱ ཨནོམཛྫནྟོ བྷགཝནྟཾ ཨེཏདཝོཙ – ‘‘ཨཙྪརིཡཾ, བྷནྟེ, ཨབྦྷུཏཾ, བྷནྟེ! ན ཙེཝཾ དཱནི, བྷནྟེ, བྷགཝཏོ ཏཱཝ པརིསུདྡྷོ ཚཝིཝཎྞོ པརིཡོདཱཏོ, སིཐིལཱནི ཙ གཏྟཱནི སབྦཱནི ཝལིཡཛཱཏཱནི, པུརཏོ པབྦྷཱརོ ཙ ཀཱཡོ, དིསྶཏི ཙ ཨིནྡྲིཡཱནཾ ཨཉྙཐཏྟཾ – ཙཀྑུནྡྲིཡསྶ སོཏིནྡྲིཡསྶ གྷཱནིནྡྲིཡསྶ ཛིཝ྄ཧིནྡྲིཡསྶ ཀཱཡིནྡྲིཡསྶཱ’’ཏི.

‘‘ཨེཝཉྷེཏཾ, ཨཱནནྡ, ཧོཏི – ཛརཱདྷམྨོ ཡོབྦཉྙེ, བྱཱདྷིདྷམྨོ ཨཱརོགྱེ, མརཎདྷམྨོ ཛཱིཝིཏེ. ན ཙེཝ ཏཱཝ པརིསུདྡྷོ ཧོཏི ཚཝིཝཎྞོ པརིཡོདཱཏོ, སིཐིལཱནི ཙ ཧོནྟི གཏྟཱནི སབྦཱནི ཝལིཡཛཱཏཱནི, པུརཏོ པབྦྷཱརོ ཙ ཀཱཡོ, དིསྶཏི ཙ ཨིནྡྲིཡཱནཾ ཨཉྙཐཏྟཾ – ཙཀྑུནྡྲིཡསྶ སོཏིནྡྲིཡསྶ གྷཱནིནྡྲིཡསྶ ཛིཝ྄ཧིནྡྲིཡསྶ ཀཱཡིནྡྲིཡསྶཱ’’ཏི.

‘‘ཨིདམཝོཙ བྷགཝཱ. ཨིདཾ ཝཏྭཱ ཙ སུགཏོ ཨཐཱཔརཾ ཨེཏདཝོཙ སཏྠཱ –

‘‘དྷཱི ཏཾ ཛམྨི ཛརེ ཨཏྠུ, དུབྦཎྞཀརཎཱི ཛརེ;

ཏཱཝ མནོརམཾ བིམྦཾ, ཛརཱཡ ཨབྷིམདྡིཏཾ.

‘‘ཡོཔི ཝསྶསཏཾ ཛཱིཝེ, སོཔི མཙྩུཔརཱཡཎོ [སབྦེ མཙྩུཔརཱཡནཱ (སྱཱ. ཀཾ. ཀ.)];

ན ཀིཉྩི པརིཝཛྫེཏི, སབྦམེཝཱབྷིམདྡཏཱི’’ཏི. པཋམཾ;

༢. ཨུཎྞཱབྷབྲཱཧྨཎསུཏྟཾ

༥༡༢. སཱཝཏྠིནིདཱནཾ. ཨཐ ཁོ ཨུཎྞཱབྷོ བྲཱཧྨཎོ ཡེན བྷགཝཱ ཏེནུཔསངྐམི; ཨུཔསངྐམིཏྭཱ བྷགཝཏཱ སདྡྷིཾ སམྨོདི. སམྨོདནཱིཡཾ ཀཐཾ སཱརཎཱིཡཾ ཝཱིཏིསཱརེཏྭཱ ཨེཀམནྟཾ ནིསཱིདི. ཨེཀམནྟཾ ནིསིནྣོ ཁོ ཨུཎྞཱབྷོ བྲཱཧྨཎོ བྷགཝནྟཾ ཨེཏདཝོཙ –

‘‘པཉྩིམཱནི, བྷོ གོཏམ, ཨིནྡྲིཡཱནི ནཱནཱཝིསཡཱནི ནཱནཱགོཙརཱནི, ན ཨཉྙམཉྙསྶ གོཙརཝིསཡཾ པཙྩནུབྷོནྟི. ཀཏམཱནི པཉྩ? ཙཀྑུནྡྲིཡཾ, སོཏིནྡྲིཡཾ, གྷཱནིནྡྲིཡཾ, ཛིཝ྄ཧིནྡྲིཡཾ, ཀཱཡིནྡྲིཡཾ. ཨིམེསཾ ནུ ཁོ, བྷོ གོཏམ, པཉྩནྣཾ ཨིནྡྲིཡཱནཾ ནཱནཱཝིསཡཱནཾ ནཱནཱགོཙརཱནཾ ན ཨཉྙམཉྙསྶ གོཙརཝིསཡཾ པཙྩནུབྷོནྟཱནཾ ཀིཾ པཊིསརཎཾ, ཀོ ཙ ནེསཾ གོཙརཝིསཡཾ པཙྩནུབྷོཏཱི’’ཏི?

‘‘པཉྩིམཱནི, བྲཱཧྨཎ, ཨིནྡྲིཡཱནི ནཱནཱཝིསཡཱནི ནཱནཱགོཙརཱནི ན ཨཉྙམཉྙསྶ གོཙརཝིསཡཾ པཙྩནུབྷོནྟི. ཀཏམཱནི པཉྩ? ཙཀྑུནྡྲིཡཾ, སོཏིནྡྲིཡཾ, གྷཱནིནྡྲིཡཾ, ཛིཝ྄ཧིནྡྲིཡཾ, ཀཱཡིནྡྲིཡཾ. ཨིམེསཾ ཁོ, བྲཱཧྨཎ, པཉྩནྣཾ ཨིནྡྲིཡཱནཾ ནཱནཱཝིསཡཱནཾ ནཱནཱགོཙརཱནཾ ན ཨཉྙམཉྙསྶ གོཙརཝིསཡཾ པཙྩནུབྷོནྟཱནཾ མནོ པཊིསརཎཾ, མནོཝ ནེསཾ གོཙརཝིསཡཾ པཙྩནུབྷོཏཱི’’ཏི.

‘‘མནསྶ པན, བྷོ གོཏམ, ཀིཾ པཊིསརཎ’’ནྟི? ‘‘མནསྶ ཁོ, བྲཱཧྨཎ, སཏི པཊིསརཎ’’ནྟི. ‘‘སཏིཡཱ པན, བྷོ གོཏམ, ཀིཾ པཊིསརཎ’’ནྟི? ‘‘སཏིཡཱ ཁོ, བྲཱཧྨཎ, ཝིམུཏྟི པཊིསརཎ’’ནྟི. ‘‘ཝིམུཏྟིཡཱ པན, བྷོ གོཏམ, ཀིཾ པཊིསརཎ’’ནྟི? ‘‘ཝིམུཏྟིཡཱ ཁོ, བྲཱཧྨཎ, ནིབྦཱནཾ པཊིསརཎ’’ནྟི. ‘‘ནིབྦཱནསྶ པན, བྷོ གོཏམ, ཀིཾ པཊིསརཎ’’ནྟི? ‘‘ཨཙྩཡཱསི [ཨཙྩསརཱ (སཱི. སྱཱ. ཀཾ.), ཨཛ྄ཛྷཔརཾ (པཱི. ཀ.)], བྲཱཧྨཎ, པཉྷཾ, ནཱསཀྑི པཉྷསྶ པརིཡནྟཾ གཧེཏུཾ. ནིབྦཱནོགདྷཉྷི, བྲཱཧྨཎ, བྲཧྨཙརིཡཾ ཝུསྶཏི ནིབྦཱནཔརཱཡཎཾ ནིབྦཱནཔརིཡོསཱན’’ནྟི.

ཨཐ ཁོ ཨུཎྞཱབྷོ བྲཱཧྨཎོ བྷགཝཏོ བྷཱསིཏཾ ཨབྷིནནྡིཏྭཱ ཨནུམོདིཏྭཱ ཨུཊྛཱཡཱསནཱ བྷགཝནྟཾ ཨབྷིཝཱདེཏྭཱ པདཀྑིཎཾ ཀཏྭཱ པཀྐཱམི.

ཨཐ ཁོ བྷགཝཱ ཨཙིརཔཀྐནྟེ ཨུཎྞཱབྷེ བྲཱཧྨཎེ བྷིཀྑཱུ ཨཱམནྟེསི – ‘‘སེཡྻཐཱཔི, བྷིཀྑཝེ, ཀཱུཊཱགཱརེ ཝཱ ཀཱུཊཱགཱརསཱལཱཡཾ ཝཱ [རསྨིཡོ (སྱཱ. ཀ.)] པཱཙཱིནཝཱཏཔཱནཱ སཱུརིཡེ ཨུགྒཙྪནྟེ ཝཱཏཔཱནེན རསྨི [ཀཱུཊཱགཱརཾ ཝཱ ཀཱུཊཱགཱརསཱལཾ ཝཱ ཨུཏྟརཱཡ (ཀ. སཱི.)] པཝིསིཏྭཱ ཀྭཱསྶ [ཀཱཡ (སྱཱ. ཀ.)] པཏིཊྛིཏཱ’’ཏི? ‘‘པཙྪིམཱཡཾ, བྷནྟེ, བྷིཏྟིཡ’’ནྟི. ‘‘ཨེཝམེཝ ཁོ, བྷིཀྑཝེ, ཨུཎྞཱབྷསྶ བྲཱཧྨཎསྶ ཏཐཱགཏེ སདྡྷཱ ནིཝིཊྛཱ མཱུལཛཱཏཱ པཏིཊྛིཏཱ དལ༹ྷཱ ཨསཾཧཱརིཡཱ སམཎེན ཝཱ བྲཱཧྨཎེན ཝཱ དེཝེན ཝཱ མཱརེན ཝཱ བྲཧྨུནཱ ཝཱ ཀེནཙི ཝཱ ལོཀསྨིཾ. ཨིམམྷི ཙེ, བྷིཀྑཝེ, སམཡེ ཨུཎྞཱབྷོ བྲཱཧྨཎོ ཀཱལངྐརེཡྻ, ནཏྠི སཾཡོཛནཾ ཡེན སཾཡོཛནེན སཾཡུཏྟོ ཨུཎྞཱབྷོ བྲཱཧྨཎོ པུན ཨིམཾ ལོཀཾ ཨཱགཙྪེཡྻཱ’’ཏི. དུཏིཡཾ.

༣. སཱཀེཏསུཏྟཾ

༥༡༣. ཨེཝཾ མེ སུཏཾ – ཨེཀཾ སམཡཾ བྷགཝཱ སཱཀེཏེ ཝིཧརཏི ཨཉྫནཝནེ མིགདཱཡེ. ཏཏྲ ཁོ བྷགཝཱ བྷིཀྑཱུ ཨཱམནྟེསི – ‘‘ཨཏྠི ནུ ཁོ, བྷིཀྑཝེ, པརིཡཱཡོ ཡཾ པརིཡཱཡཾ ཨཱགམྨ ཡཱནི པཉྩིནྡྲིཡཱནི ཏཱནི པཉྩ བལཱནི ཧོནྟི, ཡཱནི པཉྩ བལཱནི ཏཱནི པཉྩིནྡྲིཡཱནི ཧོནྟཱི’’ཏི?

‘‘བྷགཝཾམཱུལཀཱ ནོ, བྷནྟེ, དྷམྨཱ བྷགཝཾནེཏྟིཀཱ བྷགཝཾཔཊིསརཎཱ. སཱདྷུ ཝཏ, བྷནྟེ, བྷགཝནྟཾཡེཝ པཊིབྷཱཏུ ཨེཏསྶ བྷཱསིཏསྶ ཨཏྠོ. བྷགཝཏོ སུཏྭཱ བྷིཀྑཱུ དྷཱརེསྶནྟཱི’’ཏི. ‘‘ཨཏྠི, བྷིཀྑཝེ, པརིཡཱཡོ ཡཾ པརིཡཱཡཾ ཨཱགམྨ ཡཱནི པཉྩིནྡྲིཡཱནི ཏཱནི པཉྩ བལཱནི ཧོནྟི, ཡཱནི པཉྩ བལཱནི ཏཱནི པཉྩིནྡྲིཡཱནི ཧོནྟི’’.

‘‘ཀཏམོ ཙ, བྷིཀྑཝེ, པརིཡཱཡོ ཡཾ པརིཡཱཡཾ ཨཱགམྨ ཡཱནི པཉྩིནྡྲིཡཱནི ཏཱནི པཉྩ བལཱནི ཧོནྟི, ཡཱནི པཉྩ བལཱནི ཏཱནི པཉྩིནྡྲིཡཱནི ཧོནྟི? ཡཾ, བྷིཀྑཝེ, སདྡྷིནྡྲིཡཾ ཏཾ སདྡྷཱབལཾ, ཡཾ སདྡྷཱབལཾ ཏཾ སདྡྷིནྡྲིཡཾ; ཡཾ ཝཱིརིཡིནྡྲིཡཾ ཏཾ ཝཱིརིཡབལཾ, ཡཾ ཝཱིརིཡབལཾ ཏཾ ཝཱིརིཡིནྡྲིཡཾ; ཡཾ སཏིནྡྲིཡཾ ཏཾ སཏིབལཾ, ཡཾ སཏིབལཾ ཏཾ སཏིནྡྲིཡཾ; ཡཾ སམཱདྷིནྡྲིཡཾ ཏཾ སམཱདྷིབལཾ, ཡཾ སམཱདྷིབལཾ ཏཾ སམཱདྷིནྡྲིཡཾ; ཡཾ པཉྙིནྡྲིཡཾ ཏཾ པཉྙཱབལཾ, ཡཾ པཉྙཱབལཾ ཏཾ པཉྙིནྡྲིཡཾ. སེཡྻཐཱཔི, བྷིཀྑཝེ, ནདཱི པཱཙཱིནནིནྣཱ པཱཙཱིནཔོཎཱ པཱཙཱིནཔབྦྷཱརཱ, ཏསྶ མཛ྄ཛྷེ དཱིཔོ. ཨཏྠི, བྷིཀྑཝེ, པརིཡཱཡོ ཡཾ པརིཡཱཡཾ ཨཱགམྨ ཏསྶཱ ནདིཡཱ ཨེཀོ སོཏོ ཏྭེཝ སངྑྱཾ གཙྪཏི [སངྑཾ (སཱི. སྱཱ. ཀཾ.)]. ཨཏྠི པན, བྷིཀྑཝེ, པརིཡཱཡོ ཡཾ པརིཡཱཡཾ ཨཱགམྨ ཏསྶཱ ནདིཡཱ དྭེ སོཏཱནི ཏྭེཝ སངྑྱཾ གཙྪནྟི.

‘‘ཀཏམོ ཙ, བྷིཀྑཝེ, པརིཡཱཡོ ཡཾ པརིཡཱཡཾ ཨཱགམྨ ཏསྶཱ ནདིཡཱ ཨེཀོ སོཏོ ཏྭེཝ སངྑྱཾ གཙྪཏི? ཡཉྩ, བྷིཀྑཝེ, ཏསྶ དཱིཔསྶ པུརིམནྟེ [པུརཏྠིམནྟེ (སཱི. སྱཱ. ཀཾ. པཱི.)] ཨུདཀཾ, ཡཉྩ པཙྪིམནྟེ ཨུདཀཾ – ཨཡཾ ཁོ, བྷིཀྑཝེ, པརིཡཱཡོ ཡཾ པརིཡཱཡཾ ཨཱགམྨ ཏསྶཱ ནདིཡཱ ཨེཀོ སོཏོ ཏྭེཝ སངྑྱཾ གཙྪཏི.

‘‘ཀཏམོ ཙ, བྷིཀྑཝེ, པརིཡཱཡོ ཡཾ པརིཡཱཡཾ ཨཱགམྨ ཏསྶཱ ནདིཡཱ དྭེ སོཏཱནི ཏྭེཝ སངྑྱཾ གཙྪནྟི? ཡཉྩ, བྷིཀྑཝེ, ཏསྶ དཱིཔསྶ ཨུཏྟརནྟེ ཨུདཀཾ, ཡཉྩ དཀྑིཎནྟེ ཨུདཀཾ – ཨཡཾ ཁོ, བྷིཀྑཝེ, པརིཡཱཡོ ཡཾ པརིཡཱཡཾ ཨཱགམྨ ཏསྶཱ ནདིཡཱ དྭེ སོཏཱནི ཏྭེཝ སངྑྱཾ གཙྪནྟི. ཨེཝམེཝ ཁོ, བྷིཀྑཝེ, ཡཾ སདྡྷིནྡྲིཡཾ ཏཾ སདྡྷཱབལཾ, ཡཾ སདྡྷཱབལཾ ཏཾ སདྡྷིནྡྲིཡཾ; ཡཾ ཝཱིརིཡིནྡྲིཡཾ ཏཾ ཝཱིརིཡབལཾ, ཡཾ ཝཱིརིཡབལཾ ཏཾ ཝཱིརིཡིནྡྲིཡཾ; ཡཾ སཏིནྡྲིཡཾ ཏཾ སཏིབལཾ, ཡཾ སཏིབལཾ ཏཾ སཏིནྡྲིཡཾ; ཡཾ སམཱདྷིནྡྲིཡཾ ཏཾ སམཱདྷིབལཾ, ཡཾ སམཱདྷིབལཾ ཏཾ སམཱདྷིནྡྲིཡཾ; ཡཾ པཉྙིནྡྲིཡཾ ཏཾ པཉྙཱབལཾ, ཡཾ པཉྙཱབལཾ ཏཾ པཉྙིནྡྲིཡཾ. པཉྩནྣཾ, བྷིཀྑཝེ, ཨིནྡྲིཡཱནཾ བྷཱཝིཏཏྟཱ བཧུལཱིཀཏཏྟཱ བྷིཀྑུ ཨཱསཝཱནཾ ཁཡཱ ཨནཱསཝཾ ཙེཏོཝིམུཏྟིཾ པཉྙཱཝིམུཏྟིཾ དིཊྛེཝ དྷམྨེ སཡཾ ཨབྷིཉྙཱ སཙྪིཀཏྭཱ ཨུཔསམྤཛྫ ཝིཧརཏཱི’’ཏི. ཏཏིཡཾ.

༤. པུབྦཀོཊྛཀསུཏྟཾ

༥༡༤. ཨེཝཾ མེ སུཏཾ – ཨེཀཾ སམཡཾ བྷགཝཱ སཱཝཏྠིཡཾ ཝིཧརཏི པུབྦཀོཊྛཀེ. ཏཏྲ ཁོ བྷགཝཱ ཨཱཡསྨནྟཾ སཱརིཔུཏྟཾ ཨཱམནྟེསི – ‘‘སདྡཧསི [སདྡཧཱསི (སཱི. པཱི.)] ཏྭཾ, སཱརིཔུཏྟ – སདྡྷིནྡྲིཡཾ བྷཱཝིཏཾ བཧུལཱིཀཏཾ ཨམཏོགདྷཾ ཧོཏི ཨམཏཔརཱཡཎཾ ཨམཏཔརིཡོསཱནཾ…པེ… པཉྙིནྡྲིཡཾ བྷཱཝིཏཾ བཧུལཱིཀཏཾ ཨམཏོགདྷཾ ཧོཏི ཨམཏཔརཱཡཎཾ ཨམཏཔརིཡོསཱན’’ནྟི?

‘‘ན ཁྭཱཧཾ ཨེཏྠ, བྷནྟེ, བྷགཝཏོ སདྡྷཱཡ གཙྪཱམི – སདྡྷིནྡྲིཡཾ…པེ… པཉྙིནྡྲིཡཾ བྷཱཝིཏཾ བཧུལཱིཀཏཾ ཨམཏོགདྷཾ ཧོཏི ཨམཏཔརཱཡཎཾ ཨམཏཔརིཡོསཱནཾ. ཡེསཉྷེཏཾ, བྷནྟེ, ཨཉྙཱཏཾ ཨསྶ ཨདིཊྛཾ ཨཝིདིཏཾ ཨསཙྪིཀཏཾ ཨཕསྶིཏཾ [ཨཔསྶིཏཾ (སཱི. སྱཱ. ཀཾ. ཀ.), ཨཕུསིཏཾ (པཱི.)] པཉྙཱཡ, ཏེ ཏཏྠ པརེསཾ སདྡྷཱཡ གཙྪེཡྻུཾ – སདྡྷིནྡྲིཡཾ…པེ… པཉྙིནྡྲིཡཾ བྷཱཝིཏཾ བཧུལཱིཀཏཾ ཨམཏོགདྷཾ ཧོཏི ཨམཏཔརཱཡཎཾ ཨམཏཔརིཡོསཱནཾ. ཡེསཉྩ ཁོ ཨེཏཾ, བྷནྟེ, ཉཱཏཾ དིཊྛཾ ཝིདིཏཾ སཙྪིཀཏཾ ཕསྶིཏཾ པཉྙཱཡ, ནིཀྐངྑཱ ཏེ ཏཏྠ ནིབྦིཙིཀིཙྪཱ – སདྡྷིནྡྲིཡཾ…པེ… པཉྙིནྡྲིཡཾ བྷཱཝིཏཾ བཧུལཱིཀཏཾ ཨམཏོགདྷཾ ཧོཏི ཨམཏཔརཱཡཎཾ ཨམཏཔརིཡོསཱནཾ. མཡ྄ཧཉྩ ཁོ ཨེཏཾ, བྷནྟེ, ཉཱཏཾ དིཊྛཾ ཝིདིཏཾ སཙྪིཀཏཾ ཕསྶིཏཾ པཉྙཱཡ. ནིཀྐངྑཝཱཧཾ ཏཏྠ ནིབྦིཙིཀིཙྪོ སདྡྷིནྡྲིཡཾ…པེ… པཉྙིནྡྲིཡཾ བྷཱཝིཏཾ བཧུལཱིཀཏཾ ཨམཏོགདྷཾ ཧོཏི ཨམཏཔརཱཡཎཾ ཨམཏཔརིཡོསཱན’’ནྟི.

‘‘སཱདྷུ སཱདྷུ, སཱརིཔུཏྟ! ཡེསཉྷེཏཾ, སཱརིཔུཏྟ, ཨཉྙཱཏཾ ཨསྶ ཨདིཊྛཾ ཨཝིདིཏཾ ཨསཙྪིཀཏཾ ཨཕསྶིཏཾ པཉྙཱཡ, ཏེ ཏཏྠ པརེསཾ སདྡྷཱཡ གཙྪེཡྻུཾ – སདྡྷིནྡྲིཡཾ བྷཱཝིཏཾ བཧུལཱིཀཏཾ ཨམཏོགདྷཾ ཧོཏི ཨམཏཔརཱཡཎཾ ཨམཏཔརིཡོསཱནཾ…པེ… པཉྙིནྡྲིཡཾ བྷཱཝིཏཾ བཧུལཱིཀཏཾ ཨམཏོགདྷཾ ཧོཏི ཨམཏཔརཱཡཎཾ ཨམཏཔརིཡོསཱནཾ. ཡེསཉྩ ཁོ ཨེཏཾ, སཱརིཔུཏྟ, ཉཱཏཾ དིཊྛཾ ཝིདིཏཾ སཙྪིཀཏཾ ཕསྶིཏཾ པཉྙཱཡ, ནིཀྐངྑཱ ཏེ ཏཏྠ ནིབྦིཙིཀིཙྪཱ – སདྡྷིནྡྲིཡཾ བྷཱཝིཏཾ བཧུལཱིཀཏཾ ཨམཏོགདྷཾ ཧོཏི ཨམཏཔརཱཡཎཾ ཨམཏཔརིཡོསཱནཾ…པེ… པཉྙིནྡྲིཡཾ བྷཱཝིཏཾ བཧུལཱིཀཏཾ ཨམཏོགདྷཾ ཧོཏི ཨམཏཔརཱཡཎཾ ཨམཏཔརིཡོསཱན’’ནྟི. ཙཏུཏྠཾ.

༥. པཋམཔུབྦཱརཱམསུཏྟཾ

༥༡༥. ཨེཝཾ མེ སུཏཾ – ཨེཀཾ སམཡཾ བྷགཝཱ སཱཝཏྠིཡཾ ཝིཧརཏི པུབྦཱརཱམེ མིགཱརམཱཏུཔཱསཱདེ. ཏཏྲ ཁོ བྷགཝཱ བྷིཀྑཱུ ཨཱམནྟེསི – ‘‘ཀཏིནཾ ནུ ཁོ, བྷིཀྑཝེ, ཨིནྡྲིཡཱནཾ བྷཱཝིཏཏྟཱ བཧུལཱིཀཏཏྟཱ ཁཱིཎཱསཝོ བྷིཀྑུ ཨཉྙཾ བྱཱཀརོཏི – ‘ཁཱིཎཱ ཛཱཏི, ཝུསིཏཾ བྲཧྨཙརིཡཾ, ཀཏཾ ཀརཎཱིཡཾ, ནཱཔརཾ ཨིཏྠཏྟཱཡཱ’ཏི པཛཱནཱམཱི’’ཏི?

བྷགཝཾམཱུལཀཱ ནོ, བྷནྟེ, དྷམྨཱ…པེ… ‘‘ཨེཀསྶ ཁོ, བྷིཀྑཝེ, ཨིནྡྲིཡསྶ བྷཱཝིཏཏྟཱ བཧུལཱིཀཏཏྟཱ ཁཱིཎཱསཝོ བྷིཀྑུ ཨཉྙཾ བྱཱཀརོཏི – ‘ཁཱིཎཱ ཛཱཏི, ཝུསིཏཾ བྲཧྨཙརིཡཾ, ཀཏཾ ཀརཎཱིཡཾ, ནཱཔརཾ ཨིཏྠཏྟཱཡཱ’ཏི པཛཱནཱམཱིཏི. ཀཏམསྶ ཨེཀསྶ པཉྙིནྡྲིཡསྶ པཉྙཝཏོ, བྷིཀྑཝེ, ཨརིཡསཱཝཀསྶ ཏདནྭཡཱ སདྡྷཱ སཎྛཱཏི, ཏདནྭཡཾ ཝཱིརིཡཾ སཎྛཱཏི, ཏདནྭཡཱ སཏི སཎྛཱཏི, ཏདནྭཡོ སམཱདྷི སཎྛཱཏི. ཨིམསྶ ཁོ, བྷིཀྑཝེ, ཨེཀསྶ ཨིནྡྲིཡསྶ བྷཱཝིཏཏྟཱ བཧུལཱིཀཏཏྟཱ ཁཱིཎཱསཝོ བྷིཀྑུ ཨཉྙཾ བྱཱཀརོཏི – ‘ཁཱིཎཱ ཛཱཏི, ཝུསིཏཾ བྲཧྨཙརིཡཾ, ཀཏཾ ཀརཎཱིཡཾ, ནཱཔརཾ ཨིཏྠཏྟཱཡཱ’ཏི པཛཱནཱམཱི’’ཏི. པཉྩམཾ.

༦. དུཏིཡཔུབྦཱརཱམསུཏྟཾ

༥༡༦. ཏཾཡེཝ ནིདཱནཾ. ‘‘ཀཏིནཾ ནུ ཁོ, བྷིཀྑཝེ, ཨིནྡྲིཡཱནཾ བྷཱཝིཏཏྟཱ བཧུལཱིཀཏཏྟཱ ཁཱིཎཱསཝོ བྷིཀྑུ ཨཉྙཾ བྱཱཀརོཏི – ‘ཁཱིཎཱ ཛཱཏི, ཝུསིཏཾ བྲཧྨཙརིཡཾ, ཀཏཾ ཀརཎཱིཡཾ, ནཱཔརཾ ཨིཏྠཏྟཱཡཱ’ཏི པཛཱནཱམཱི’’ཏི? བྷགཝཾམཱུལཀཱ ནོ, བྷནྟེ, དྷམྨཱ…པེ… ‘‘དྭིནྣཾ ཁོ, བྷིཀྑཝེ, ཨིནྡྲིཡཱནཾ བྷཱཝིཏཏྟཱ བཧུལཱིཀཏཏྟཱ ཁཱིཎཱསཝོ བྷིཀྑུ ཨཉྙཾ བྱཱཀརོཏི – ‘ཁཱིཎཱ ཛཱཏི, ཝུསིཏཾ བྲཧྨཙརིཡཾ, ཀཏཾ ཀརཎཱིཡཾ, ནཱཔརཾ ཨིཏྠཏྟཱཡཱ’ཏི པཛཱནཱམཱིཏི. ཀཏམེསཾ དྭིནྣཾ? ཨརིཡཱཡ ཙ པཉྙཱཡ, ཨརིཡཱཡ ཙ ཝིམུཏྟིཡཱ. ཡཱ ཧིསྶ, བྷིཀྑཝེ, ཨརིཡཱ པཉྙཱ ཏདསྶ པཉྙིནྡྲིཡཾ. ཡཱ ཧིསྶ, བྷིཀྑཝེ, ཨརིཡཱ ཝིམུཏྟི ཏདསྶ སམཱདྷིནྡྲིཡཾ. ཨིམེསཾ ཁོ, བྷིཀྑཝེ, དྭིནྣཾ ཨིནྡྲིཡཱནཾ བྷཱཝིཏཏྟཱ བཧུལཱིཀཏཏྟཱ ཁཱིཎཱསཝོ བྷིཀྑུ ཨཉྙཾ བྱཱཀརོཏི – ‘ཁཱིཎཱ ཛཱཏི, ཝུསིཏཾ བྲཧྨཙརིཡཾ, ཀཏཾ ཀརཎཱིཡཾ, ནཱཔརཾ ཨིཏྠཏྟཱཡཱ’ཏི པཛཱནཱམཱི’’ཏི. ཚཊྛཾ.

༧. ཏཏིཡཔུབྦཱརཱམསུཏྟཾ

༥༡༧. ཏཾཡེཝ ནིདཱནཾ. ‘‘ཀཏིནཾ ནུ ཁོ, བྷིཀྑཝེ, ཨིནྡྲིཡཱནཾ བྷཱཝིཏཏྟཱ བཧུལཱིཀཏཏྟཱ ཁཱིཎཱསཝོ བྷིཀྑུ ཨཉྙཾ བྱཱཀརོཏི – ‘ཁཱིཎཱ ཛཱཏི, ཝུསིཏཾ བྲཧྨཙརིཡཾ, ཀཏཾ ཀརཎཱིཡཾ, ནཱཔརཾ ཨིཏྠཏྟཱཡཱ’ཏི པཛཱནཱམཱི’’ཏི? བྷགཝཾམཱུལཀཱ ནོ, བྷནྟེ, དྷམྨཱ…པེ… ‘‘ཙཏུནྣཾ ཁོ, བྷིཀྑཝེ, ཨིནྡྲིཡཱནཾ བྷཱཝིཏཏྟཱ བཧུལཱིཀཏཏྟཱ ཁཱིཎཱསཝོ བྷིཀྑུ ཨཉྙཾ བྱཱཀརོཏི – ‘ཁཱིཎཱ ཛཱཏི, ཝུསིཏཾ བྲཧྨཙརིཡཾ, ཀཏཾ ཀརཎཱིཡཾ, ནཱཔརཾ ཨིཏྠཏྟཱཡཱ’ཏི པཛཱནཱམཱིཏི. ཀཏམེསཾ ཙཏུནྣཾ? ཝཱིརིཡིནྡྲིཡསྶ, སཏིནྡྲིཡསྶ, སམཱདྷིནྡྲིཡསྶ, པཉྙིནྡྲིཡསྶ – ཨིམེསཾ ཁོ, བྷིཀྑཝེ, ཙཏུནྣཾ ཨིནྡྲིཡཱནཾ བྷཱཝིཏཏྟཱ བཧུལཱིཀཏཏྟཱ ཁཱིཎཱསཝོ བྷིཀྑུ ཨཉྙཾ བྱཱཀརོཏི – ‘ཁཱིཎཱ ཛཱཏི, ཝུསིཏཾ བྲཧྨཙརིཡཾ, ཀཏཾ ཀརཎཱིཡཾ, ནཱཔརཾ ཨིཏྠཏྟཱཡཱ’ཏི པཛཱནཱམཱི’’ཏི. སཏྟམཾ.

༨. ཙཏུཏྠཔུབྦཱརཱམསུཏྟཾ

༥༡༨. ཏཾཡེཝ ནིདཱནཾ. ‘‘ཀཏིནཾ ནུ ཁོ, བྷིཀྑཝེ, ཨིནྡྲིཡཱནཾ བྷཱཝིཏཏྟཱ བཧུལཱིཀཏཏྟཱ ཁཱིཎཱསཝོ བྷིཀྑུ ཨཉྙཾ བྱཱཀརོཏི – ‘ཁཱིཎཱ ཛཱཏི, ཝུསིཏཾ བྲཧྨཙརིཡཾ, ཀཏཾ ཀརཎཱིཡཾ, ནཱཔརཾ ཨིཏྠཏྟཱཡཱ’ཏི པཛཱནཱམཱི’’ཏི? བྷགཝཾམཱུལཀཱ ནོ, བྷནྟེ, དྷམྨཱ…པེ… ‘‘པཉྩནྣཾ ཁོ, བྷིཀྑཝེ, ཨིནྡྲིཡཱནཾ བྷཱཝིཏཏྟཱ བཧུལཱིཀཏཏྟཱ ཁཱིཎཱསཝོ བྷིཀྑུ ཨཉྙཾ བྱཱཀརོཏི – ‘ཁཱིཎཱ ཛཱཏི, ཝུསིཏཾ བྲཧྨཙརིཡཾ, ཀཏཾ ཀརཎཱིཡཾ, ནཱཔརཾ ཨིཏྠཏྟཱཡཱ’ཏི པཛཱནཱམཱིཏི. ཀཏམེསཾ པཉྩནྣཾ? སདྡྷིནྡྲིཡསྶ, ཝཱིརིཡིནྡྲིཡསྶ, སཏིནྡྲིཡསྶ, སམཱདྷིནྡྲིཡསྶ, པཉྙིནྡྲིཡསྶ – ཨིམེསཾ ཁོ, བྷིཀྑཝེ, པཉྩནྣཾ ཨིནྡྲིཡཱནཾ བྷཱཝིཏཏྟཱ བཧུལཱིཀཏཏྟཱ ཁཱིཎཱསཝོ བྷིཀྑུ ཨཉྙཾ བྱཱཀརོཏི – ‘ཁཱིཎཱ ཛཱཏི, ཝུསིཏཾ བྲཧྨཙརིཡཾ, ཀཏཾ ཀརཎཱིཡཾ, ནཱཔརཾ ཨིཏྠཏྟཱཡཱ’ཏི པཛཱནཱམཱི’’ཏི. ཨཊྛམཾ.

༩. པིཎྜོལབྷཱརདྭཱཛསུཏྟཾ

༥༡༩. ཨེཝཾ མེ སུཏཾ – ཨེཀཾ སམཡཾ བྷགཝཱ ཀོསམྦིཡཾ ཝིཧརཏི གྷོསིཏཱརཱམེ. ཏེན ཁོ པན སམཡེན ཨཱཡསྨཏཱ པིཎྜོལབྷཱརདྭཱཛེན ཨཉྙཱ བྱཱཀཏཱ ཧོཏི – ‘‘ཁཱིཎཱ ཛཱཏི, ཝུསིཏཾ བྲཧྨཙརིཡཾ, ཀཏཾ ཀརཎཱིཡཾ, ནཱཔརཾ ཨིཏྠཏྟཱཡཱཏི པཛཱནཱམཱི’’ཏི. ཨཐ ཁོ སམྦཧུལཱ བྷིཀྑཱུ ཡེན བྷགཝཱ ཏེནུཔསངྐམིཾསུ; ཨུཔསངྐམིཏྭཱ བྷགཝནྟཾ ཨབྷིཝཱདེཏྭཱ ཨེཀམནྟཾ ནིསཱིདིཾསུ. ཨེཀམནྟཾ ནིསིནྣཱ ཁོ ཏེ བྷིཀྑཱུ བྷགཝནྟཾ ཨེཏདཝོཙུཾ –

‘‘ཨཱཡསྨཏཱ, བྷནྟེ, པིཎྜོལབྷཱརདྭཱཛེན ཨཉྙཱ བྱཱཀཏཱ – ‘ཁཱིཎཱ ཛཱཏི, ཝུསིཏཾ བྲཧྨཙརིཡཾ, ཀཏཾ ཀརཎཱིཡཾ, ནཱཔརཾ ཨིཏྠཏྟཱཡཱ’ཏི པཛཱནཱམཱིཏི. ཀིཾ ནུ ཁོ, བྷནྟེ, ཨཏྠཝསཾ སམྤསྶམཱནེན ཨཱཡསྨཏཱ པིཎྜོལབྷཱརདྭཱཛེན ཨཉྙཱ བྱཱཀཏཱ – ‘ཁཱིཎཱ ཛཱཏི, ཝུསིཏཾ བྲཧྨཙརིཡཾ, ཀཏཾ ཀརཎཱིཡཾ, ནཱཔརཾ ཨིཏྠཏྟཱཡཱ’ཏི པཛཱནཱམཱི’’ཏི?

‘‘ཏིཎྞནྣཾ ཁོ, བྷིཀྑཝེ, ཨིནྡྲིཡཱནཾ བྷཱཝིཏཏྟཱ བཧུལཱིཀཏཏྟཱ པིཎྜོལབྷཱརདྭཱཛེན བྷིཀྑུནཱ ཨཉྙཱ བྱཱཀཏཱ – ‘ཁཱིཎཱ ཛཱཏི, ཝུསིཏཾ བྲཧྨཙརིཡཾ, ཀཏཾ ཀརཎཱིཡཾ, ནཱཔརཾ ཨིཏྠཏྟཱཡཱ’ཏི པཛཱནཱམཱིཏི. ཀཏམེསཾ ཏིཎྞནྣཾ? སཏིནྡྲིཡསྶ, སམཱདྷིནྡྲིཡསྶ, པཉྙིནྡྲིཡསྶ – ཨིམེསཾ ཁོ, བྷིཀྑཝེ, ཏིཎྞནྣཾ ཨིནྡྲིཡཱནཾ བྷཱཝིཏཏྟཱ བཧུལཱིཀཏཏྟཱ པིཎྜོལབྷཱརདྭཱཛེན བྷིཀྑུནཱ ཨཉྙཱ བྱཱཀཏཱ – ‘ཁཱིཎཱ ཛཱཏི, ཝུསིཏཾ བྲཧྨཙརིཡཾ, ཀཏཾ ཀརཎཱིཡཾ, ནཱཔརཾ ཨིཏྠཏྟཱཡཱ’ཏི པཛཱནཱམཱིཏི. ཨིམཱནི ཙ, བྷིཀྑཝེ, ཏཱིཎིནྡྲིཡཱནི ཀིམནྟཱནི? ཁཡནྟཱནི. ཀིསྶ ཁཡནྟཱནི? ཛཱཏིཛརཱམརཎསྶ. ‘ཛཱཏིཛརཱམརཎཾ ཁཡ’ནྟི ཁོ, བྷིཀྑཝེ, སམྤསྶམཱནེན པིཎྜོལབྷཱརདྭཱཛེན བྷིཀྑུནཱ ཨཉྙཱ བྱཱཀཏཱ – ‘ཁཱིཎཱ ཛཱཏི, ཝུསིཏཾ བྲཧྨཙརིཡཾ, ཀཏཾ ཀརཎཱིཡཾ, ནཱཔརཾ ཨིཏྠཏྟཱཡཱ’ཏི པཛཱནཱམཱི’’ཏི. ནཝམཾ.

༡༠. ཨཱཔཎསུཏྟཾ

༥༢༠. ཨེཝཾ མེ སུཏཾ – ཨེཀཾ སམཡཾ བྷགཝཱ ཨངྒེསུ ཝིཧརཏི ཨཱཔཎཾ ནཱམ ཨངྒཱནཾ ནིགམོ. ཏཏྲ ཁོ བྷགཝཱ ཨཱཡསྨནྟཾ སཱརིཔུཏྟཾ ཨཱམནྟེསི – ‘‘ཡོ སོ, སཱརིཔུཏྟ, ཨརིཡསཱཝཀོ ཏཐཱགཏེ ཨེཀནྟགཏོ [ཨེཀནྟིགཏོ (སཱི.)] ཨབྷིཔྤསནྣོ, ན སོ ཏཐཱགཏེ ཝཱ ཏཐཱགཏསཱསནེ ཝཱ ཀངྑེཡྻ ཝཱ ཝིཙིཀིཙྪེཡྻ ཝཱ’’ཏི?

‘‘ཡོ སོ, བྷནྟེ, ཨརིཡསཱཝཀོ ཏཐཱགཏེ ཨེཀནྟགཏོ ཨབྷིཔྤསནྣོ, ན སོ ཏཐཱགཏེ ཝཱ ཏཐཱགཏསཱསནེ ཝཱ ཀངྑེཡྻ ཝཱ ཝིཙིཀིཙྪེཡྻ ཝཱ. སདྡྷསྶ ཧི, བྷནྟེ, ཨརིཡསཱཝཀསྶ ཨེཝཾ པཱཊིཀངྑཾ ཡཾ ཨཱརདྡྷཝཱིརིཡོ ཝིཧརིསྶཏི – ཨཀུསལཱནཾ དྷམྨཱནཾ པཧཱནཱཡ, ཀུསལཱནཾ དྷམྨཱནཾ ཨུཔསམྤདཱཡ, ཐཱམཝཱ དལ༹ྷཔརཀྐམོ ཨནིཀྑིཏྟདྷུརོ ཀུསལེསུ དྷམྨེསུ. ཡཾ ཧིསྶ, བྷནྟེ, ཝཱིརིཡཾ ཏདསྶ ཝཱིརིཡིནྡྲིཡཾ.

‘‘སདྡྷསྶ ཧི, བྷནྟེ, ཨརིཡསཱཝཀསྶ ཨཱརདྡྷཝཱིརིཡསྶ ཨེཏཾ པཱཊིཀངྑཾ ཡཾ སཏིམཱ བྷཝིསྶཏི, པརམེན སཏིནེཔཀྐེན སམནྣཱགཏོ, ཙིརཀཏམྤི ཙིརབྷཱསིཏམྤི སརིཏཱ ཨནུསྶརིཏཱ. ཡཱ ཧིསྶ, བྷནྟེ, སཏི ཏདསྶ སཏིནྡྲིཡཾ.

‘‘སདྡྷསྶ ཧི, བྷནྟེ, ཨརིཡསཱཝཀསྶ ཨཱརདྡྷཝཱིརིཡསྶ ཨུཔཊྛིཏསྶཏིནོ ཨེཏཾ པཱཊིཀངྑཾ ཡཾ ཝོསྶགྒཱརམྨཎཾ ཀརིཏྭཱ ལབྷིསྶཏི སམཱདྷིཾ, ལབྷིསྶཏི ཙིཏྟསྶ ཨེཀགྒཏཾ. ཡོ ཧིསྶ, བྷནྟེ, སམཱདྷི ཏདསྶ སམཱདྷིནྡྲིཡཾ.

‘‘སདྡྷསྶ ཧི, བྷནྟེ, ཨརིཡསཱཝཀསྶ ཨཱརདྡྷཝཱིརིཡསྶ ཨུཔཊྛིཏསྶཏིནོ སམཱཧིཏཙིཏྟསྶ ཨེཏཾ པཱཊིཀངྑཾ ཡཾ ཨེཝཾ པཛཱནིསྶཏི – ཨནམཏགྒོ ཁོ སཾསཱརོ. པུབྦཱ ཀོཊི ན པཉྙཱཡཏི ཨཝིཛྫཱནཱིཝརཎཱནཾ སཏྟཱནཾ ཏཎྷཱསཾཡོཛནཱནཾ སནྡྷཱཝཏཾ སཾསརཏཾ. ཨཝིཛྫཱཡ ཏྭེཝ ཏམོཀཱཡསྶ ཨསེསཝིརཱགནིརོདྷོ སནྟམེཏཾ པདཾ པཎཱིཏམེཏཾ པདཾ, ཡདིདཾ – སབྦསངྑཱརསམཐོ སབྦཱུཔདྷིཔཊིནིསྶགྒོ ཏཎྷཱཀྑཡོ ཝིརཱགོ ནིརོདྷོ ནིབྦཱནཾ [ནིབྦཱནནྟི (?)]. ཡཱ ཧིསྶ, བྷནྟེ, པཉྙཱ ཏདསྶ པཉྙིནྡྲིཡཾ.

‘‘སདྡྷོ སོ [ས ཁོ སོ (སཱི. སྱཱ. ཀཾ.)], བྷནྟེ, ཨརིཡསཱཝཀོ ཨེཝཾ པདཧིཏྭཱ པདཧིཏྭཱ ཨེཝཾ སརིཏྭཱ སརིཏྭཱ ཨེཝཾ སམཱདཧིཏྭཱ སམཱདཧིཏྭཱ ཨེཝཾ པཛཱནིཏྭཱ པཛཱནིཏྭཱ ཨེཝཾ ཨབྷིསདྡཧཏི – ‘ཨིམེ ཁོ ཏེ དྷམྨཱ ཡེ མེ པུབྦེ སུཏཝཱ ཨཧེསུཾ. ཏེནཱཧཾ ཨེཏརཧི ཀཱཡེན ཙ ཕུསིཏྭཱ ཝིཧརཱམི, པཉྙཱཡ ཙ ཨཏིཝིཛ྄ཛྷ [པཊིཝིཛ྄ཛྷ (སཱི. ཀ.) ཏདཊྛཀཐཱསུ པན ཨཏིཝིཛ྄ཛྷིཏྭཱཏི ཝཎྞིཏཾ] པསྶཱམཱི’ཏི. ཡཱ ཧིསྶ, བྷནྟེ, སདྡྷཱ ཏདསྶ སདྡྷིནྡྲིཡ’’ནྟི.

‘‘སཱདྷུ སཱདྷུ, སཱརིཔུཏྟ! ཡོ སོ, སཱརིཔུཏྟ, ཨརིཡསཱཝཀོ ཏཐཱགཏེ ཨེཀནྟགཏོ ཨབྷིཔྤསནྣོ, ན སོ ཏཐཱགཏེ ཝཱ ཏཐཱགཏསཱསནེ ཝཱ ཀངྑེཡྻ ཝཱ ཝིཙིཀིཙྪེཡྻ ཝཱ. སདྡྷསྶ ཧི, སཱརིཔུཏྟ, ཨརིཡསཱཝཀསྶ ཨེཏཾ པཱཊིཀངྑཾ ཡཾ ཨཱརདྡྷཝཱིརིཡོ ཝིཧརིསྶཏི – ཨཀུསལཱནཾ དྷམྨཱནཾ པཧཱནཱཡ, ཀུསལཱནཾ དྷམྨཱནཾ ཨུཔསམྤདཱཡ, ཐཱམཝཱ དལ༹ྷཔརཀྐམོ ཨནིཀྑིཏྟདྷུརོ ཀུསལེསུ དྷམྨེསུ. ཡཾ ཧིསྶ, སཱརིཔུཏྟ, ཝཱིརིཡཾ ཏདསྶ ཝཱིརིཡིནྡྲིཡཾ.

‘‘སདྡྷསྶ ཧི, སཱརིཔུཏྟ, ཨརིཡསཱཝཀསྶ ཨཱརདྡྷཝཱིརིཡསྶ ཨེཏཾ པཱཊིཀངྑཾ ཡཾ སཏིམཱ བྷཝིསྶཏི, པརམེན སཏིནེཔཀྐེན སམནྣཱགཏོ, ཙིརཀཏམྤི ཙིརབྷཱསིཏམྤི སརིཏཱ ཨནུསྶརིཏཱ. ཡཱ ཧིསྶ, སཱརིཔུཏྟ, སཏི ཏདསྶ སཏིནྡྲིཡཾ.

‘‘སདྡྷསྶ ཧི, སཱརིཔུཏྟ, ཨརིཡསཱཝཀསྶ ཨཱརདྡྷཝཱིརིཡསྶ ཨུཔཊྛིཏསྶཏིནོ ཨེཏཾ པཱཊིཀངྑཾ ཡཾ ཝོསྶགྒཱརམྨཎཾ ཀརིཏྭཱ ལབྷིསྶཏི སམཱདྷིཾ, ལབྷིསྶཏི ཙིཏྟསྶ ཨེཀགྒཏཾ. ཡོ ཧིསྶ, སཱརིཔུཏྟ, སམཱདྷི ཏདསྶ སམཱདྷིནྡྲིཡཾ.

‘‘སདྡྷསྶ ཧི, སཱརིཔུཏྟ, ཨརིཡསཱཝཀསྶ ཨཱརདྡྷཝཱིརིཡསྶ ཨུཔཊྛིཏསྶཏིནོ སམཱཧིཏཙིཏྟསྶ ཨེཏཾ པཱཊིཀངྑཾ ཡཾ ཨེཝཾ པཛཱནིསྶཏི – ཨནམཏགྒོ ཁོ སཾསཱརོ. པུབྦཱ ཀོཊི ན པཉྙཱཡཏི ཨཝིཛྫཱནཱིཝརཎཱནཾ སཏྟཱནཾ ཏཎྷཱསཾཡོཛནཱནཾ སནྡྷཱཝཏཾ སཾསརཏཾ. ཨཝིཛྫཱཡ ཏྭེཝ ཏམོཀཱཡསྶ ཨསེསཝིརཱགནིརོདྷོ སནྟམེཏཾ པདཾ པཎཱིཏམེཏཾ པདཾ, ཡདིདཾ – སབྦསངྑཱརསམཐོ སབྦཱུཔདྷིཔཊིནིསྶགྒོ ཏཎྷཱཀྑཡོ ཝིརཱགོ ནིརོདྷོ ནིབྦཱནཾ. ཡཱ ཧིསྶ, སཱརིཔུཏྟ, པཉྙཱ ཏདསྶ པཉྙིནྡྲིཡཾ.

‘‘སདྡྷོ སོ [ས ཁོ སོ (སཱི. སྱཱ. ཀཾ. པཱི.)], སཱརིཔུཏྟ, ཨརིཡསཱཝཀོ ཨེཝཾ པདཧིཏྭཱ པདཧིཏྭཱ ཨེཝཾ སརིཏྭཱ སརིཏྭཱ ཨེཝཾ སམཱདཧིཏྭཱ སམཱདཧིཏྭཱ ཨེཝཾ པཛཱནིཏྭཱ པཛཱནིཏྭཱ ཨེཝཾ ཨབྷིསདྡཧཏི – ‘ཨིམེ ཁོ ཏེ དྷམྨཱ ཡེ མེ པུབྦེ སུཏཝཱ ཨཧེསུཾ. ཏེནཱཧཾ ཨེཏརཧི ཀཱཡེན ཙ ཕུསིཏྭཱ ཝིཧརཱམི, པཉྙཱཡ ཙ ཨཏིཝིཛ྄ཛྷ [པཊིཝིཛ྄ཛྷ (ཀ. སཱི. ཀ.)] པསྶཱམཱི’ཏི. ཡཱ ཧིསྶ, སཱརིཔུཏྟ, སདྡྷཱ ཏདསྶ སདྡྷིནྡྲིཡ’’ནྟི. དསམཾ.

ཛརཱཝགྒོ པཉྩམོ.

ཏསྶུདྡཱནཾ –

ཛརཱ ཨུཎྞཱབྷོ བྲཱཧྨཎོ, སཱཀེཏོ པུབྦཀོཊྛཀོ;

པུབྦཱརཱམེ ཙ ཙཏྟཱརི, པིཎྜོལོ ཨཱཔཎེན ཙཱཏི [སདྡྷེན ཏེ དསཱཏི (སྱཱ. ཀཾ. ཀ.)].

༦. སཱུཀརཁཏཝགྒོ

༡. སཱལསུཏྟཾ

༥༢༡. ཨེཝཾ མེ སུཏཾ – ཨེཀཾ སམཡཾ བྷགཝཱ ཀོསལེསུ ཝིཧརཏི སཱལཱཡ བྲཱཧྨཎགཱམེ. ཏཏྲ ཁོ བྷགཝཱ བྷིཀྑཱུ ཨཱམནྟེསི – ‘‘སེཡྻཐཱཔི, བྷིཀྑཝེ, ཡེ ཀེཙི ཏིརཙྪཱནགཏཱ པཱཎཱ, སཱིཧོ མིགརཱཛཱ ཏེསཾ ཨགྒམཀྑཱཡཏི, ཡདིདཾ – ཐཱམེན ཛཝེན སཱུརེན [སཱུརིཡེན (སཱི. སྱཱ. ཀཾ.)]; ཨེཝམེཝ ཁོ, བྷིཀྑཝེ, ཡེ ཀེཙི བོདྷིཔཀྑིཡཱ དྷམྨཱ, པཉྙིནྡྲིཡཾ ཏེསཾ ཨགྒམཀྑཱཡཏི, ཡདིདཾ – བོདྷཱཡ’’.

‘‘ཀཏམེ ཙ, བྷིཀྑཝེ, བོདྷིཔཀྑིཡཱ དྷམྨཱ? སདྡྷིནྡྲིཡཾ, བྷིཀྑཝེ, བོདྷིཔཀྑིཡོ དྷམྨོ, ཏཾ བོདྷཱཡ སཾཝཏྟཏི; ཝཱིརིཡིནྡྲིཡཾ བོདྷིཔཀྑིཡོ དྷམྨོ, ཏཾ བོདྷཱཡ སཾཝཏྟཏི; སཏིནྡྲིཡཾ བོདྷིཔཀྑིཡོ དྷམྨོ, ཏཾ བོདྷཱཡ སཾཝཏྟཏི; སམཱདྷིནྡྲིཡཾ བོདྷིཔཀྑིཡོ དྷམྨོ, ཏཾ བོདྷཱཡ སཾཝཏྟཏི; པཉྙིནྡྲིཡཾ བོདྷིཔཀྑིཡོ དྷམྨོ, ཏཾ བོདྷཱཡ སཾཝཏྟཏི. སེཡྻཐཱཔི, བྷིཀྑཝེ, ཡེ ཀེཙི ཏིརཙྪཱནགཏཱ པཱཎཱ, སཱིཧོ མིགརཱཛཱ ཏེསཾ ཨགྒམཀྑཱཡཏི, ཡདིདཾ – ཐཱམེན ཛཝེན སཱུརེན; ཨེཝམེཝ ཁོ, བྷིཀྑཝེ, ཡེ ཀེཙི བོདྷིཔཀྑིཡཱ དྷམྨཱ, པཉྙིནྡྲིཡཾ ཏེསཾ ཨགྒམཀྑཱཡཏི, ཡདིདཾ – བོདྷཱཡཱ’’ཏི. པཋམཾ.

༢. མལླིཀསུཏྟཾ

༥༢༢. ཨེཝཾ མེ སུཏཾ – ཨེཀཾ སམཡཾ བྷགཝཱ མལླེསུ [མལླཀེསུ (སཱི. སྱཱ. ཀཾ.), མལླིཀེསུ (ཀ.)] ཝིཧརཏི ཨུརུཝེལཀཔྤཾ ནཱམ མལླཱནཾ ནིགམོ. ཏཏྲ ཁོ བྷགཝཱ བྷིཀྑཱུ ཨཱམནྟེསི – ‘‘ཡཱཝཀཱིཝཉྩ, བྷིཀྑཝེ, ཨརིཡསཱཝཀསྶ ཨརིཡཉཱཎཾ ན ཨུཔྤནྣཾ ཧོཏི ནེཝ ཏཱཝ ཙཏུནྣཾ ཨིནྡྲིཡཱནཾ སཎྛིཏི ཧོཏི, ནེཝ ཏཱཝ ཙཏུནྣཾ ཨིནྡྲིཡཱནཾ ཨཝཊྛིཏི ཧོཏི. ཡཏོ ཙ ཁོ, བྷིཀྑཝེ, ཨརིཡསཱཝཀསྶ ཨརིཡཉཱཎཾ ཨུཔྤནྣཾ ཧོཏི, ཨཐ ཙཏུནྣཾ ཨིནྡྲིཡཱནཾ སཎྛིཏི ཧོཏི, ཨཐ ཙཏུནྣཾ ཨིནྡྲིཡཱནཾ ཨཝཊྛིཏི ཧོཏི’’.

‘‘སེཡྻཐཱཔི, བྷིཀྑཝེ, ཡཱཝཀཱིཝཉྩ ཀཱུཊཱགཱརསྶ ཀཱུཊཾ ན ཨུསྶིཏཾ ཧོཏི, ནེཝ ཏཱཝ གོཔཱནསཱིནཾ སཎྛིཏི ཧོཏི, ནེཝ ཏཱཝ གོཔཱནསཱིནཾ ཨཝཊྛིཏི ཧོཏི. ཡཏོ ཙ ཁོ, བྷིཀྑཝེ, ཀཱུཊཱགཱརསྶ ཀཱུཊཾ ཨུསྶིཏཾ ཧོཏི, ཨཐ གོཔཱནསཱིནཾ སཎྛིཏི ཧོཏི, ཨཐ གོཔཱནསཱིནཾ ཨཝཊྛིཏི ཧོཏི. ཨེཝམེཝ ཁོ, བྷིཀྑཝེ, ཡཱཝཀཱིཝཉྩ ཨརིཡསཱཝཀསྶ ཨརིཡཉཱཎཾ ན ཨུཔྤནྣཾ ཧོཏི, ནེཝ ཏཱཝ ཙཏུནྣཾ ཨིནྡྲིཡཱནཾ སཎྛིཏི ཧོཏི, ནེཝ ཏཱཝ ཙཏུནྣཾ ཨིནྡྲིཡཱནཾ ཨཝཊྛིཏི ཧོཏི. ཡཏོ ཙ ཁོ, བྷིཀྑཝེ, ཨརིཡསཱཝཀསྶ ཨརིཡཉཱཎཾ ཨུཔྤནྣཾ ཧོཏི, ཨཐ ཙཏུནྣཾ ཨིནྡྲིཡཱནཾ…པེ… ཨཝཊྛིཏི ཧོཏི.

‘‘ཀཏམེསཾ ཙཏུནྣཾ? སདྡྷིནྡྲིཡསྶ, ཝཱིརིཡིནྡྲིཡསྶ, སཏིནྡྲིཡསྶ, སམཱདྷིནྡྲིཡསྶ. པཉྙཝཏོ, བྷིཀྑཝེ, ཨརིཡསཱཝཀསྶ ཏདནྭཡཱ སདྡྷཱ སཎྛཱཏི, ཏདནྭཡཾ ཝཱིརིཡཾ སཎྛཱཏི, ཏདནྭཡཱ སཏི སཎྛཱཏི, ཏདནྭཡོ སམཱདྷི སཎྛཱཏཱི’’ཏི. དུཏིཡཾ.

༣. སེཁསུཏྟཾ

༥༢༣. ཨེཝཾ མེ སུཏཾ – ཨེཀཾ སམཡཾ བྷགཝཱ ཀོསམྦིཡཾ ཝིཧརཏི གྷོསིཏཱརཱམེ. ཏཏྲ ཁོ བྷགཝཱ བྷིཀྑཱུ ཨཱམནྟེསི – ‘‘ཨཏྠི ནུ ཁོ, བྷིཀྑཝེ, པརིཡཱཡོ ཡཾ པརིཡཱཡཾ ཨཱགམྨ སེཁོ བྷིཀྑུ སེཁབྷཱུམིཡཾ ཋིཏོ ‘སེཁོསྨཱི’ཏི པཛཱནེཡྻ, ཨསེཁོ བྷིཀྑུ ཨསེཁབྷཱུམིཡཾ ཋིཏོ ‘ཨསེཁོསྨཱི’ཏི པཛཱནེཡྻཱ’’ཏི?

བྷགཝཾམཱུལཀཱ ནོ, བྷནྟེ, དྷམྨཱ…པེ… ‘‘ཨཏྠི, བྷིཀྑཝེ, པརིཡཱཡོ ཡཾ པརིཡཱཡཾ ཨཱགམྨ སེཁོ བྷིཀྑུ སེཁབྷཱུམིཡཾ ཋིཏོ ‘སེཁོསྨཱི’ཏི པཛཱནེཡྻ, ཨསེཁོ བྷིཀྑུ ཨསེཁབྷཱུམིཡཾ ཋིཏོ ‘ཨསེཁོསྨཱི’ཏི པཛཱནེཡྻ’’.

‘‘ཀཏམོ ཙ, བྷིཀྑཝེ, པརིཡཱཡོ ཡཾ པརིཡཱཡཾ ཨཱགམྨ སེཁོ བྷིཀྑུ སེཁབྷཱུམིཡཾ ཋིཏོ ‘སེཁོསྨཱི’ཏི པཛཱནཱཏི? ཨིདྷ, བྷིཀྑཝེ, སེཁོ བྷིཀྑུ ‘ཨིདཾ དུཀྑ’ནྟི ཡཐཱབྷཱུཏཾ པཛཱནཱཏི, ‘ཨཡཾ དུཀྑསམུདཡོ’ཏི ཡཐཱབྷཱུཏཾ པཛཱནཱཏི, ‘ཨཡཾ དུཀྑནིརོདྷོ’ཏི ཡཐཱབྷཱུཏཾ པཛཱནཱཏི, ‘ཨཡཾ དུཀྑནིརོདྷགཱམིནཱི པཊིཔདཱ’ཏི ཡཐཱབྷཱུཏཾ པཛཱནཱཏི – ཨཡམྤི ཁོ, བྷིཀྑཝེ, པརིཡཱཡོ ཡཾ པརིཡཱཡཾ ཨཱགམྨ སེཁོ བྷིཀྑུ སེཁབྷཱུམིཡཾ ཋིཏོ ‘སེཁོསྨཱི’ཏི པཛཱནཱཏི’’.

‘‘པུན ཙཔརཾ, བྷིཀྑཝེ, སེཁོ བྷིཀྑུ ཨིཏི པཊིསཉྩིཀྑཏི – ‘ཨཏྠི ནུ ཁོ ཨིཏོ བཧིདྡྷཱ ཨཉྙོ སམཎོ ཝཱ བྲཱཧྨཎོ ཝཱ ཡོ ཨེཝཾ བྷཱུཏཾ ཏཙྪཾ ཏཐཾ དྷམྨཾ དེསེཏི ཡཐཱ བྷགཝཱ’ཏི? སོ ཨེཝཾ པཛཱནཱཏི – ‘ནཏྠི ཁོ ཨིཏོ བཧིདྡྷཱ ཨཉྙོ སམཎོ ཝཱ བྲཱཧྨཎོ ཝཱ ཡོ ཨེཝཾ བྷཱུཏཾ ཏཙྪཾ ཏཐཾ དྷམྨཾ དེསེཏི ཡཐཱ བྷགཝཱ’ཏི. ཨཡམྤི ཁོ, བྷིཀྑཝེ, པརིཡཱཡོ ཡཾ པརིཡཱཡཾ ཨཱགམྨ སེཁོ བྷིཀྑུ སེཁབྷཱུམིཡཾ ཋིཏོ ‘སེཁོསྨཱི’ཏི པཛཱནཱཏི’’.

‘‘པུན ཙཔརཾ, བྷིཀྑཝེ, སེཁོ བྷིཀྑུ པཉྩིནྡྲིཡཱནི པཛཱནཱཏི – སདྡྷིནྡྲིཡཾ, ཝཱིརིཡིནྡྲིཡཾ, སཏིནྡྲིཡཾ, སམཱདྷིནྡྲིཡཾ, པཉྙིནྡྲིཡཾ – ཡཾགཏིཀཱནི ཡཾཔརམཱནི ཡཾཕལཱནི ཡཾཔརིཡོསཱནཱནི. ན ཧེཝ ཁོ ཀཱཡེན ཕུསིཏྭཱ ཝིཧརཏི; པཉྙཱཡ ཙ ཨཏིཝིཛ྄ཛྷ པསྶཏི. ཨཡམྤི ཁོ, བྷིཀྑཝེ, པརིཡཱཡོ ཡཾ པརིཡཱཡཾ ཨཱགམྨ སེཁོ བྷིཀྑུ སེཁབྷཱུམིཡཾ ཋིཏོ ‘སེཁོསྨཱི’ཏི པཛཱནཱཏི’’.

‘‘ཀཏམོ ཙ, བྷིཀྑཝེ, པརིཡཱཡོ ཡཾ པརིཡཱཡཾ ཨཱགམྨ ཨསེཁོ བྷིཀྑུ ཨསེཁབྷཱུམིཡཾ ཋིཏོ ‘ཨསེཁོསྨཱི’ཏི པཛཱནཱཏི? ཨིདྷ, བྷིཀྑཝེ, ཨསེཁོ བྷིཀྑུ པཉྩིནྡྲིཡཱནི པཛཱནཱཏི – སདྡྷིནྡྲིཡཾ, ཝཱིརིཡིནྡྲིཡཾ, སཏིནྡྲིཡཾ, སམཱདྷིནྡྲིཡཾ, པཉྙིནྡྲིཡཾ – ཡཾགཏིཀཱནི ཡཾཔརམཱནི ཡཾཕལཱནི ཡཾཔརིཡོསཱནཱནི. ཀཱཡེན ཙ ཕུསིཏྭཱ ཝིཧརཏི; པཉྙཱཡ ཙ ཨཏིཝིཛ྄ཛྷ པསྶཏི. ཨཡམྤི ཁོ, བྷིཀྑཝེ, པརིཡཱཡོ ཡཾ པརིཡཱཡཾ ཨཱགམྨ ཨསེཁོ བྷིཀྑུ ཨསེཁབྷཱུམིཡཾ ཋིཏོ ‘ཨསེཁོསྨཱི’ཏི པཛཱནཱཏི’’.

‘‘པུན ཙཔརཾ, བྷིཀྑཝེ, ཨསེཁོ བྷིཀྑུ ཚ ཨིནྡྲིཡཱནི པཛཱནཱཏི. ‘ཙཀྑུནྡྲིཡཾ, སོཏིནྡྲིཡཾ, གྷཱནིནྡྲིཡཾ, ཛིཝ྄ཧིནྡྲིཡཾ, ཀཱཡིནྡྲིཡཾ, མནིནྡྲིཡཾ – ཨིམཱནི ཁོ ཚ ཨིནྡྲིཡཱནི སབྦེན སབྦཾ སབྦཐཱ སབྦཾ ཨཔརིསེསཾ ནིརུཛ྄ཛྷིསྶནྟི, ཨཉྙཱནི ཙ ཚ ཨིནྡྲིཡཱནི ན ཀུཧིཉྩི ཀིསྨིཉྩི ཨུཔྤཛྫིསྶནྟཱི’ཏི པཛཱནཱཏི. ཨཡམྤི ཁོ, བྷིཀྑཝེ, པརིཡཱཡོ ཡཾ པརིཡཱཡཾ ཨཱགམྨ ཨསེཁོ བྷིཀྑུ ཨསེཁབྷཱུམིཡཾ ཋིཏོ ‘ཨསེཁོསྨཱི’ཏི པཛཱནཱཏཱི’’ཏི. ཏཏིཡཾ.

༤. པདསུཏྟཾ

༥༢༤. ‘‘སེཡྻཐཱཔི, བྷིཀྑཝེ, ཡཱནི ཀཱནིཙི ཛངྒལཱནཾ [ཛངྒམཱནཾ (སཱི. པཱི.)] པཱཎཱནཾ པདཛཱཏཱནི སབྦཱནི ཏཱནི ཧཏྠིཔདེ སམོདྷཱནཾ གཙྪནྟི, ཧཏྠིཔདཾ ཏེསཾ ཨགྒམཀྑཱཡཏི, ཡདིདཾ – མཧནྟཏྟེན; ཨེཝམེཝ ཁོ, བྷིཀྑཝེ, ཡཱནི ཀཱནིཙི པདཱནི བོདྷཱཡ སཾཝཏྟནྟི, པཉྙིནྡྲིཡཾ པདཾ ཏེསཾ ཨགྒམཀྑཱཡཏི, ཡདིདཾ – བོདྷཱཡ. ཀཏམཱནི ཙ, བྷིཀྑཝེ, པདཱནི བོདྷཱཡ སཾཝཏྟནྟི? སདྡྷིནྡྲིཡཾ, བྷིཀྑཝེ, པདཾ, ཏཾ བོདྷཱཡ སཾཝཏྟཏི; ཝཱིརིཡིནྡྲིཡཾ པདཾ, ཏཾ བོདྷཱཡ སཾཝཏྟཏི; སཏིནྡྲིཡཾ པདཾ, ཏཾ བོདྷཱཡ སཾཝཏྟཏི; སམཱདྷིནྡྲིཡཾ པདཾ, ཏཾ བོདྷཱཡ སཾཝཏྟཏི; པཉྙིནྡྲིཡཾ པདཾ, ཏཾ བོདྷཱཡ སཾཝཏྟཏི. སེཡྻཐཱཔི, བྷིཀྑཝེ, ཡཱནི ཀཱནིཙི ཛངྒལཱནཾ པཱཎཱནཾ པདཛཱཏཱནི སབྦཱནི ཏཱནི ཧཏྠིཔདེ སམོདྷཱནཾ གཙྪནྟི, ཧཏྠིཔདཾ ཏེསཾ ཨགྒམཀྑཱཡཏི, ཡདིདཾ – མཧནྟཏྟེན; ཨེཝམེཝ ཁོ, བྷིཀྑཝེ, ཡཱནི ཀཱནིཙི པདཱནི བོདྷཱཡ སཾཝཏྟནྟི, པཉྙིནྡྲིཡཾ པདཾ ཏེསཾ ཨགྒམཀྑཱཡཏི, ཡདིདཾ – བོདྷཱཡཱ’’ཏི. ཙཏུཏྠཾ.

༥. སཱརསུཏྟཾ

༥༢༥. ‘‘སེཡྻཐཱཔི, བྷིཀྑཝེ, ཡེ ཀེཙི སཱརགནྡྷཱ, ལོཧིཏཙནྡནཾ ཏེསཾ ཨགྒམཀྑཱཡཏི; ཨེཝམེཝ ཁོ བྷིཀྑཝེ, ཡེ ཀེཙི བོདྷིཔཀྑིཡཱ དྷམྨཱ, པཉྙིནྡྲིཡཾ ཏེསཾ ཨགྒམཀྑཱཡཏི, ཡདིདཾ – བོདྷཱཡ. ཀཏམེ ཙ, བྷིཀྑཝེ, བོདྷིཔཀྑིཡཱ དྷམྨཱ? སདྡྷིནྡྲིཡཾ, བྷིཀྑཝེ, བོདྷིཔཀྑིཡོ དྷམྨོ, ཏཾ བོདྷཱཡ སཾཝཏྟཏི. ཝཱིརིཡིནྡྲིཡཾ…པེ… སཏིནྡྲིཡཾ …པེ… སམཱདྷིནྡྲིཡཾ…པེ… པཉྙིནྡྲིཡཾ བོདྷིཔཀྑིཡོ དྷམྨོ, ཏཾ བོདྷཱཡ སཾཝཏྟཏི. སེཡྻཐཱཔི, བྷིཀྑཝེ, ཡེ ཀེཙི སཱརགནྡྷཱ, ལོཧིཏཙནྡནཾ ཏེསཾ ཨགྒམཀྑཱཡཏི; ཨེཝམེཝ ཁོ, བྷིཀྑཝེ, ཡེ ཀེཙི བོདྷིཔཀྑིཡཱ དྷམྨཱ, པཉྙིནྡྲིཡཾ ཏེསཾ ཨགྒམཀྑཱཡཏི, ཡདིདཾ – བོདྷཱཡཱ’’ཏི. པཉྩམཾ.

༦. པཏིཊྛིཏསུཏྟཾ

༥༢༦. ‘‘ཨེཀདྷམྨེ པཏིཊྛིཏསྶ, བྷིཀྑཝེ, བྷིཀྑུནོ པཉྩིནྡྲིཡཱནི བྷཱཝིཏཱནི ཧོནྟི སུབྷཱཝིཏཱནི. ཀཏམསྨིཾ ཨེཀདྷམྨེ? ཨཔྤམཱདེ. ཀཏམོ ཙ བྷིཀྑཝེ, ཨཔྤམཱདོ? ཨིདྷ, བྷིཀྑཝེ, བྷིཀྑུ ཙིཏྟཾ རཀྑཏི ཨཱསཝེསུ ཙ སཱསཝེསུ ཙ དྷམྨེསུ. ཏསྶ ཙིཏྟཾ རཀྑཏོ ཨཱསཝེསུ ཙ སཱསཝེསུ ཙ དྷམྨེསུ སདྡྷིནྡྲིཡམྤི བྷཱཝནཱཔཱརིཔཱུརིཾ གཙྪཏི. ཝཱིརིཡིནྡྲིཡམྤི བྷཱཝནཱཔཱརིཔཱུརིཾ གཙྪཏི. སཏིནྡྲིཡམྤི བྷཱཝནཱཔཱརིཔཱུརིཾ གཙྪཏི. སམཱདྷིནྡྲིཡམྤི བྷཱཝནཱཔཱརིཔཱུརིཾ གཙྪཏི. པཉྙིནྡྲིཡམྤི བྷཱཝནཱཔཱརིཔཱུརིཾ གཙྪཏི. ཨེཝམྤི ཁོ, བྷིཀྑཝེ, ཨེཀདྷམྨེ པཏིཊྛིཏསྶ བྷིཀྑུནོ པཉྩིནྡྲིཡཱནི བྷཱཝིཏཱནི ཧོནྟི སུབྷཱཝིཏཱནཱི’’ཏི. ཚཊྛཾ.

༧. སཧམྤཏིབྲཧྨསུཏྟཾ

༥༢༧. ཨེཀཾ སམཡཾ བྷགཝཱ ཨུརུཝེལཱཡཾ ཝིཧརཏི ནཛྫཱ ནེརཉྫརཱཡ ཏཱིརེ ཨཛཔཱལནིགྲོདྷེ པཋམཱབྷིསམྦུདྡྷོ. ཨཐ ཁོ བྷགཝཏོ རཧོགཏསྶ པཊིསལླཱིནསྶ ཨེཝཾ ཙེཏསོ པརིཝིཏཀྐོ ཨུདཔཱདི – ‘‘པཉྩིནྡྲིཡཱནི བྷཱཝིཏཱནི བཧུལཱིཀཏཱནི ཨམཏོགདྷཱནི ཧོནྟི ཨམཏཔརཱཡཎཱནི ཨམཏཔརིཡོསཱནཱནི. ཀཏམཱནི པཉྩ? སདྡྷིནྡྲིཡཾ བྷཱཝིཏཾ བཧུལཱིཀཏཾ ཨམཏོགདྷཾ ཧོཏི ཨམཏཔརཱཡཎཾ ཨམཏཔརིཡོསཱནཾ. ཝཱིརིཡིནྡྲིཡཾ…པེ… སཏིནྡྲིཡཾ…པེ… སམཱདྷིནྡྲིཡཾ…པེ… པཉྙིནྡྲིཡཾ བྷཱཝིཏཾ བཧུལཱིཀཏཾ ཨམཏོགདྷཾ ཧོཏི ཨམཏཔརཱཡཎཾ ཨམཏཔརིཡོསཱནཾ. ཨིམཱནི པཉྩིནྡྲིཡཱནི བྷཱཝིཏཱནི བཧུལཱིཀཏཱནི ཨམཏོགདྷཱནི ཧོནྟི ཨམཏཔརཱཡཎཱནི ཨམཏཔརིཡོསཱནཱནཱི’’ཏི.

ཨཐ ཁོ བྲཧྨཱ སཧམྤཏི བྷགཝཏོ ཙེཏསཱ ཙེཏོཔརིཝིཏཀྐམཉྙཱཡ – སེཡྻཐཱཔི ནཱམ བལཝཱ པུརིསོ སམིཉྫིཏཾ ཝཱ བཱཧཾ པསཱརེཡྻ, པསཱརིཏཾ ཝཱ བཱཧཾ སམིཉྫེཡྻ; ཨེཝམེཝ བྲཧྨལོཀེ ཨནྟརཧིཏོ བྷགཝཏོ པུརཏོ པཱཏུརཧོསི. ཨཐ ཁོ བྲཧྨཱ སཧམྤཏི ཨེཀཾསཾ ཨུཏྟརཱསངྒཾ ཀརིཏྭཱ ཡེན བྷགཝཱ ཏེནཉྫལིཾ པཎཱམེཏྭཱ བྷགཝནྟཾ ཨེཏདཝོཙ – ‘‘ཨེཝམེཏཾ, བྷགཝཱ, ཨེཝམེཏཾ སུགཏ! པཉྩིནྡྲིཡཱནི བྷཱཝིཏཱནི བཧུལཱིཀཏཱནི ཨམཏོགདྷཱནི ཧོནྟི ཨམཏཔརཱཡཎཱནི ཨམཏཔརིཡོསཱནཱནི. ཀཏམཱནི པཉྩ? སདྡྷིནྡྲིཡཾ བྷཱཝིཏཾ བཧུལཱིཀཏཾ ཨམཏོགདྷཾ ཧོཏི ཨམཏཔརཱཡཎཾ ཨམཏཔརིཡོསཱནཾ…པེ… པཉྙིནྡྲིཡཾ བྷཱཝིཏཾ བཧུལཱིཀཏཾ ཨམཏོགདྷཾ ཧོཏི ཨམཏཔརཱཡཎཾ ཨམཏཔརིཡོསཱནཾ. ཨིམཱནི པཉྩིནྡྲིཡཱནི བྷཱཝིཏཱནི བཧུལཱིཀཏཱནི ཨམཏོགདྷཱནི ཧོནྟི ཨམཏཔརཱཡཎཱནི ཨམཏཔརིཡོསཱནཱནི’’.

‘‘བྷཱུཏཔུབྦཱཧཾ, བྷནྟེ, ཀསྶཔེ སམྨཱསམྦུདྡྷེ བྲཧྨཙརིཡཾ ཨཙརིཾ. ཏཏྲཔི མཾ ཨེཝཾ ཛཱནནྟི – ‘སཧཀོ བྷིཀྑུ, སཧཀོ བྷིཀྑཱུ’ཏི. སོ ཁྭཱཧཾ, བྷནྟེ, ཨིམེསཾཡེཝ པཉྩནྣཾ ཨིནྡྲིཡཱནཾ བྷཱཝིཏཏྟཱ བཧུལཱིཀཏཏྟཱ ཀཱམེསུ ཀཱམཙྪནྡཾ ཝིརཱཛེཏྭཱ ཀཱཡསྶ བྷེདཱ པརཾ མརཎཱ སུགཏིཾ བྲཧྨལོཀཾ ཨུཔཔནྣོ. ཏཏྲཔི མཾ ཨེཝཾ ཛཱནནྟི – ‘བྲཧྨཱ སཧམྤཏི, བྲཧྨཱ སཧམྤཏཱི’’’ཏི. ‘‘ཨེཝམེཏཾ, བྷགཝཱ, ཨེཝམེཏཾ སུགཏ! ཨཧམེཏཾ ཛཱནཱམི, ཨཧམེཏཾ པསྶཱམི ཡཐཱ ཨིམཱནི པཉྩིནྡྲིཡཱནི བྷཱཝིཏཱནི བཧུལཱིཀཏཱནི ཨམཏོགདྷཱནི ཧོནྟི ཨམཏཔརཱཡཎཱནི ཨམཏཔརིཡོསཱནཱནཱི’’ཏི. སཏྟམཾ.

༨. སཱུཀརཁཏསུཏྟཾ

༥༢༨. ཨེཀཾ སམཡཾ བྷགཝཱ རཱཛགཧེ ཝིཧརཏི གིཛ྄ཛྷཀཱུཊེ པབྦཏེ སཱུཀརཁཏཱཡཾ. ཏཏྲ ཁོ བྷགཝཱ ཨཱཡསྨནྟཾ སཱརིཔུཏྟཾ ཨཱམནྟེསི – ‘‘ཀིཾ ནུ ཁོ, སཱརིཔུཏྟ, ཨཏྠཝསཾ སམྤསྶམཱནོ ཁཱིཎཱསཝོ བྷིཀྑུ ཏཐཱགཏེ ཝཱ ཏཐཱགཏསཱསནེ ཝཱ པརམནིཔཙྩཀཱརཾ པཝཏྟམཱནོ པཝཏྟཏཱི’’ཏི [པཝཏྟེཏཱིཏི (སཱི.)]? ‘‘ཨནུཏྟརཉྷི, བྷནྟེ, ཡོགཀྑེམཾ སམྤསྶམཱནོ ཁཱིཎཱསཝོ བྷིཀྑུ ཏཐཱགཏེ ཝཱ ཏཐཱགཏསཱསནེ ཝཱ པརམནིཔཙྩཀཱརཾ པཝཏྟམཱནོ པཝཏྟཏཱི’’ཏི. ‘‘སཱདྷུ སཱདྷུ, སཱརིཔུཏྟ! ཨནུཏྟརཉྷི, སཱརིཔུཏྟ, ཡོགཀྑེམཾ སམྤསྶམཱནོ ཁཱིཎཱསཝོ བྷིཀྑུ ཏཐཱགཏེ ཝཱ ཏཐཱགཏསཱསནེ ཝཱ པརམནིཔཙྩཀཱརཾ པཝཏྟམཱནོ པཝཏྟཏཱི’’ཏི.

‘‘ཀཏམོ ཙ, སཱརིཔུཏྟ, ཨནུཏྟརོ ཡོགཀྑེམོ ཡཾ སམྤསྶམཱནོ ཁཱིཎཱསཝོ བྷིཀྑུ ཏཐཱགཏེ ཝཱ ཏཐཱགཏསཱསནེ ཝཱ པརམནིཔཙྩཀཱརཾ པཝཏྟམཱནོ པཝཏྟཏཱི’’ཏི? ‘‘ཨིདྷ, བྷནྟེ, ཁཱིཎཱསཝོ བྷིཀྑུ སདྡྷིནྡྲིཡཾ བྷཱཝེཏི ཨུཔསམགཱམིཾ སམྦོདྷགཱམིཾ, ཝཱིརིཡིནྡྲིཡཾ བྷཱཝེཏི…པེ… སཏིནྡྲིཡཾ བྷཱཝེཏི…པེ… སམཱདྷིནྡྲིཡཾ བྷཱཝེཏི…པེ… པཉྙིནྡྲིཡཾ བྷཱཝེཏི ཨུཔསམགཱམིཾ སམྦོདྷགཱམིཾ. ཨཡཾ ཁོ, བྷནྟེ, ཨནུཏྟརོ ཡོགཀྑེམོ ཡཾ སམྤསྶམཱནོ ཁཱིཎཱསཝོ བྷིཀྑུ ཏཐཱགཏེ ཝཱ ཏཐཱགཏསཱསནེ ཝཱ པརམནིཔཙྩཀཱརཾ པཝཏྟམཱནོ པཝཏྟཏཱི’’ཏི. ‘‘སཱདྷུ སཱདྷུ, སཱརིཔུཏྟ! ཨེསོ ཧི, སཱརིཔུཏྟ, ཨནུཏྟརོ ཡོགཀྑེམོ ཡཾ སམྤསྶམཱནོ ཁཱིཎཱསཝོ བྷིཀྑུ ཏཐཱགཏེ ཝཱ ཏཐཱགཏསཱསནེ ཝཱ པརམནིཔཙྩཀཱརཾ པཝཏྟམཱནོ པཝཏྟཏཱི’’ཏི.

‘‘ཀཏམོ ཙ, སཱརིཔུཏྟ, པརམནིཔཙྩཀཱརོ ཡཾ ཁཱིཎཱསཝོ བྷིཀྑུ ཏཐཱགཏེ ཝཱ ཏཐཱགཏསཱསནེ ཝཱ པརམནིཔཙྩཀཱརཾ པཝཏྟམཱནོ པཝཏྟཏཱི’’ཏི? ‘‘ཨིདྷ, བྷནྟེ, ཁཱིཎཱསཝོ བྷིཀྑུ སཏྠརི སགཱརཝོ ཝིཧརཏི སཔྤཏིསྶོ [སཔྤཊིསྶོ (སྱཱ. ཀཾ. ཀ.)], དྷམྨེ སགཱརཝོ ཝིཧརཏི སཔྤཏིསྶོ, སངྒྷེ སགཱརཝོ ཝིཧརཏི སཔྤཏིསྶོ, སིཀྑཱཡ སགཱརཝོ ཝིཧརཏི སཔྤཏིསྶོ, སམཱདྷིསྨིཾ སགཱརཝོ ཝིཧརཏི སཔྤཏིསྶོ. ཨཡཾ ཁོ, བྷནྟེ, པརམནིཔཙྩཀཱརོ ཡཾ ཁཱིཎཱསཝོ བྷིཀྑུ ཏཐཱགཏེ ཝཱ ཏཐཱགཏསཱསནེ ཝཱ པརམནིཔཙྩཀཱརཾ པཝཏྟམཱནོ པཝཏྟཏཱི’’ཏི. ‘‘སཱདྷུ སཱདྷུ, སཱརིཔུཏྟ! ཨེསོ ཧི, སཱརིཔུཏྟ, པརམནིཔཙྩཀཱརོ ཡཾ ཁཱིཎཱསཝོ བྷིཀྑུ ཏཐཱགཏེ ཝཱ ཏཐཱགཏསཱསནེ ཝཱ པརམནིཔཙྩཀཱརཾ པཝཏྟམཱནོ པཝཏྟཏཱི’’ཏི. ཨཊྛམཾ.

༩. པཋམཨུཔྤཱདསུཏྟཾ

༥༢༩. སཱཝཏྠིནིདཱནཾ. ‘‘པཉྩིམཱནི, བྷིཀྑཝེ, ཨིནྡྲིཡཱནི བྷཱཝིཏཱནི བཧུལཱིཀཏཱནི ཨནུཔྤནྣཱནི ཨུཔྤཛྫནྟི, ནཱཉྙཏྲ ཏཐཱགཏསྶ པཱཏུབྷཱཝཱ ཨརཧཏོ སམྨཱསམྦུདྡྷསྶ. ཀཏམཱནི པཉྩ? སདྡྷིནྡྲིཡཾ, ཝཱིརིཡིནྡྲིཡཾ, སཏིནྡྲིཡཾ, སམཱདྷིནྡྲིཡཾ, པཉྙིནྡྲིཡཾ – ཨིམཱནི ཁོ, བྷིཀྑཝེ, པཉྩིནྡྲིཡཱནི བྷཱཝིཏཱནི བཧུལཱིཀཏཱནི ཨནུཔྤནྣཱནི ཨུཔྤཛྫནྟི, ནཱཉྙཏྲ ཏཐཱགཏསྶ པཱཏུབྷཱཝཱ ཨརཧཏོ སམྨཱསམྦུདྡྷསྶཱ’’ཏི. ནཝམཾ.

༡༠. དུཏིཡཨུཔྤཱདསུཏྟཾ

༥༣༠. ‘‘པཉྩིམཱནི, བྷིཀྑཝེ, ཨིནྡྲིཡཱནི བྷཱཝིཏཱནི བཧུལཱིཀཏཱནི ཨནུཔྤནྣཱནི ཨུཔྤཛྫནྟི, ནཱཉྙཏྲ སུགཏཝིནཡཱ. ཀཏམཱནི པཉྩ? སདྡྷིནྡྲིཡཾ, ཝཱིརིཡིནྡྲིཡཾ, སཏིནྡྲིཡཾ, སམཱདྷིནྡྲིཡཾ, པཉྙིནྡྲིཡཾ – ཨིམཱནི ཁོ, བྷིཀྑཝེ, པཉྩིནྡྲིཡཱནི བྷཱཝིཏཱནི བཧུལཱིཀཏཱནི ཨནུཔྤནྣཱནི ཨུཔྤཛྫནྟི, ནཱཉྙཏྲ སུགཏཝིནཡཱ’’ཏི. དསམཾ.

སཱུཀརཁཏཝགྒོ ཚཊྛོ.

ཏསྶུདྡཱནཾ –

སཱལཾ མལླིཀཾ སེཁོ ཙ, པདཾ སཱརཾ པཏིཊྛིཏཾ;

བྲཧྨསཱུཀརཁཏཱཡོ, ཨུཔྤཱདཱ ཨཔརེ དུཝེཏི.

༧. བོདྷིཔཀྑིཡཝགྒོ

༡. སཾཡོཛནསུཏྟཾ

༥༣༡. སཱཝཏྠིནིདཱནཾ. ‘‘པཉྩིམཱནི, བྷིཀྑཝེ, ཨིནྡྲིཡཱནི བྷཱཝིཏཱནི བཧུལཱིཀཏཱནི སཾཡོཛནཔྤཧཱནཱཡ [སཾཡོཛནཱནཾ པཧཱནཱཡ (སྱཱ. ཀ.)] སཾཝཏྟནྟི. ཀཏམཱནི པཉྩ? སདྡྷིནྡྲིཡཾ…པེ… པཉྙིནྡྲིཡཾ – ཨིམཱནི ཁོ, བྷིཀྑཝེ, པཉྩིནྡྲིཡཱནི བྷཱཝིཏཱནི བཧུལཱིཀཏཱནི སཾཡོཛནཔྤཧཱནཱཡ སཾཝཏྟནྟཱི’’ཏི. པཋམཾ.

༢. ཨནུསཡསུཏྟཾ

༥༣༢. ‘‘པཉྩིམཱནི, བྷིཀྑཝེ, ཨིནྡྲིཡཱནི བྷཱཝིཏཱནི བཧུལཱིཀཏཱནི ཨནུསཡསམུགྒྷཱཏཱཡ སཾཝཏྟནྟི. ཀཏམཱནི པཉྩ? སདྡྷིནྡྲིཡཾ…པེ… པཉྙིནྡྲིཡཾ – ཨིམཱནི ཁོ, བྷིཀྑཝེ, པཉྩིནྡྲིཡཱནི བྷཱཝིཏཱནི བཧུལཱིཀཏཱནི ཨནུསཡསམུགྒྷཱཏཱཡ སཾཝཏྟནྟཱི’’ཏི. དུཏིཡཾ.

༣. པརིཉྙཱསུཏྟཾ

༥༣༣. ‘‘པཉྩིམཱནི, བྷིཀྑཝེ, ཨིནྡྲིཡཱནི བྷཱཝིཏཱནི བཧུལཱིཀཏཱནི ཨདྡྷཱནཔརིཉྙཱཡ སཾཝཏྟནྟི. ཀཏམཱནི པཉྩ? སདྡྷིནྡྲིཡཾ…པེ… པཉྙིནྡྲིཡཾ – ཨིམཱནི ཁོ, བྷིཀྑཝེ, པཉྩིནྡྲིཡཱནི བྷཱཝིཏཱནི བཧུལཱིཀཏཱནི ཨདྡྷཱནཔརིཉྙཱཡ སཾཝཏྟནྟཱི’’ཏི. ཏཏིཡཾ.

༤. ཨཱསཝཀྑཡསུཏྟཾ

༥༣༤. ‘‘པཉྩིམཱནི, བྷིཀྑཝེ, ཨིནྡྲིཡཱནི བྷཱཝིཏཱནི བཧུལཱིཀཏཱནི ཨཱསཝཱནཾ ཁཡཱཡ སཾཝཏྟནྟི. ཀཏམཱནི པཉྩ? སདྡྷིནྡྲིཡཾ…པེ… པཉྙིནྡྲིཡཾ – ཨིམཱནི ཁོ, བྷིཀྑཝེ, པཉྩིནྡྲིཡཱནི བྷཱཝིཏཱནི བཧུལཱིཀཏཱནི ཨཱསཝཱནཾ ཁཡཱཡ སཾཝཏྟནྟཱི’’ཏི.

‘‘པཉྩིམཱནི, བྷིཀྑཝེ, ཨིནྡྲིཡཱནི བྷཱཝིཏཱནི བཧུལཱིཀཏཱནི སཾཡོཛནཔྤཧཱནཱཡ སཾཝཏྟནྟི, ཨནུསཡསམུགྒྷཱཏཱཡ སཾཝཏྟནྟི, ཨདྡྷཱནཔརིཉྙཱཡ སཾཝཏྟནྟི, ཨཱསཝཱནཾ ཁཡཱཡ སཾཝཏྟནྟི. ཀཏམཱནི པཉྩ? སདྡྷིནྡྲིཡཾ…པེ… པཉྙིནྡྲིཡཾ – ཨིམཱནི ཁོ, བྷིཀྑཝེ, པཉྩིནྡྲིཡཱནི བྷཱཝིཏཱནི བཧུལཱིཀཏཱནི སཾཡོཛནཔྤཧཱནཱཡ སཾཝཏྟནྟི, ཨནུསཡསམུགྒྷཱཏཱཡ སཾཝཏྟནྟི, ཨདྡྷཱནཔརིཉྙཱཡ སཾཝཏྟནྟི, ཨཱསཝཱནཾ ཁཡཱཡ སཾཝཏྟནྟཱི’’ཏི. ཙཏུཏྠཾ.

༥. པཋམཕལསུཏྟཾ

༥༣༥. ‘‘པཉྩིམཱནི, བྷིཀྑཝེ, ཨིནྡྲིཡཱནི. ཀཏམཱནི པཉྩ? སདྡྷིནྡྲིཡཾ…པེ… པཉྙིནྡྲིཡཾ – ཨིམཱནི ཁོ, བྷིཀྑཝེ, པཉྩིནྡྲིཡཱནི. ཨིམེསཾ ཁོ, བྷིཀྑཝེ, པཉྩནྣཾ ཨིནྡྲིཡཱནཾ བྷཱཝིཏཏྟཱ བཧུལཱིཀཏཏྟཱ དྭིནྣཾ ཕལཱནཾ ཨཉྙཏརཾ ཕལཾ པཱཊིཀངྑཾ – དིཊྛེཝ དྷམྨེ ཨཉྙཱ, སཏི ཝཱ ཨུཔཱདིསེསེ ཨནཱགཱམིཏཱ’’ཏི. པཉྩམཾ.

༦. དུཏིཡཕལསུཏྟཾ

༥༣༦. ‘‘པཉྩིམཱནི, བྷིཀྑཝེ, ཨིནྡྲིཡཱནི. ཀཏམཱནི པཉྩ? སདྡྷིནྡྲིཡཾ…པེ… པཉྙིནྡྲིཡཾ – ཨིམཱནི ཁོ, བྷིཀྑཝེ, པཉྩིནྡྲིཡཱནི. ཨིམེསཾ ཁོ, བྷིཀྑཝེ, པཉྩནྣཾ ཨིནྡྲིཡཱནཾ བྷཱཝིཏཏྟཱ བཧུལཱིཀཏཏྟཱ སཏྟ ཕལཱ སཏྟཱནིསཾསཱ པཱཊིཀངྑཱ. ཀཏམེ སཏྟ ཕལཱ སཏྟཱནིསཾསཱ? དིཊྛེཝ དྷམྨེ པཊིཀཙྩ ཨཉྙཾ ཨཱརཱདྷེཏི, ནོ ཙེ དིཊྛེཝ དྷམྨེ པཊིཀཙྩ ཨཉྙཾ ཨཱརཱདྷེཏི, ཨཐ མརཎཀཱལེ ཨཉྙཾ ཨཱརཱདྷེཏི. ནོ ཙེ དིཊྛེཝ དྷམྨེ ཨཉྙཾ ཨཱརཱདྷེཏི, ནོ ཙེ མརཎཀཱལེ ཨཉྙཾ ཨཱརཱདྷེཏི, ཨཐ པཉྩནྣཾ ཨོརམྦྷཱགིཡཱནཾ སཾཡོཛནཱནཾ པརིཀྑཡཱ ཨནྟརཱཔརིནིབྦཱཡཱི ཧོཏི, ཨུཔཧཙྩཔརིནིབྦཱཡཱི ཧོཏི, ཨསངྑཱརཔརིནིབྦཱཡཱི ཧོཏི, སསངྑཱརཔརིནིབྦཱཡཱི ཧོཏི, ཨུདྡྷཾསོཏོ ཧོཏི ཨཀནིཊྛགཱམཱི. ཨིམེསཾ ཁོ, བྷིཀྑཝེ, པཉྩནྣཾ ཨིནྡྲིཡཱནཾ བྷཱཝིཏཏྟཱ བཧུལཱིཀཏཏྟཱ ཨིམེ སཏྟ ཕལཱ སཏྟཱནིསཾསཱ པཱཊིཀངྑཱ’’ཏི. ཚཊྛཾ.

༧. པཋམརུཀྑསུཏྟཾ

༥༣༧. ‘‘སེཡྻཐཱཔི བྷིཀྑཝེ, ཡེ ཀེཙི ཛམྦུདཱིཔཀཱ རུཀྑཱ, ཛམྦཱུ ཏེསཾ ཨགྒམཀྑཱཡཏི; ཨེཝམེཝ ཁོ བྷིཀྑཝེ, ཡེ ཀེཙི བོདྷིཔཀྑིཡཱ དྷམྨཱ, པཉྙིནྡྲིཡཾ ཏེསཾ ཨགྒམཀྑཱཡཏི, ཡདིདཾ – བོདྷཱཡ. ཀཏམེ ཙ, བྷིཀྑཝེ, བོདྷིཔཀྑིཡཱ དྷམྨཱ? སདྡྷིནྡྲིཡཾ, བྷིཀྑཝེ, བོདྷིཔཀྑིཡོ དྷམྨོ, ཏཾ བོདྷཱཡ སཾཝཏྟཏི. ཝཱིརིཡིནྡྲིཡཾ…པེ… སཏིནྡྲིཡཾ…པེ… སམཱདྷིནྡྲིཡཾ…པེ… པཉྙིནྡྲིཡཾ བོདྷིཔཀྑིཡོ དྷམྨོ, ཏཾ བོདྷཱཡ སཾཝཏྟཏི. སེཡྻཐཱཔི, བྷིཀྑཝེ, ཡེ ཀེཙི ཛམྦུདཱིཔཀཱ རུཀྑཱ, ཛམྦཱུ ཏེསཾ ཨགྒམཀྑཱཡཏི; ཨེཝམེཝ ཁོ, བྷིཀྑཝེ, ཡེ ཀེཙི བོདྷིཔཀྑིཡཱ དྷམྨཱ, པཉྙིནྡྲིཡཾ ཏེསཾ ཨགྒམཀྑཱཡཏི, ཡདིདཾ – བོདྷཱཡཱ’’ཏི. སཏྟམཾ.

༨. དུཏིཡརུཀྑསུཏྟཾ

༥༣༨. ‘‘སེཡྻཐཱཔི, བྷིཀྑཝེ, ཡེ ཀེཙི དེཝཱནཾ ཏཱཝཏིཾསཱནཾ རུཀྑཱ, པཱརིཚཏྟཀོ ཏེསཾ ཨགྒམཀྑཱཡཏི; ཨེཝམེཝ ཁོ, བྷིཀྑཝེ, ཡེ ཀེཙི བོདྷིཔཀྑིཡཱ དྷམྨཱ, པཉྙིནྡྲིཡཾ ཏེསཾ ཨགྒམཀྑཱཡཏི, ཡདིདཾ – བོདྷཱཡ. ཀཏམེ ཙ, བྷིཀྑཝེ, བོདྷིཔཀྑིཡཱ དྷམྨཱ? སདྡྷིནྡྲིཡཾ, བྷིཀྑཝེ, བོདྷིཔཀྑིཡོ དྷམྨོ, ཏཾ བོདྷཱཡ སཾཝཏྟཏི. ཝཱིརིཡིནྡྲིཡཾ…པེ… སཏིནྡྲིཡཾ…པེ… སམཱདྷིནྡྲིཡཾ…པེ… པཉྙིནྡྲིཡཾ བོདྷིཔཀྑིཡོ དྷམྨོ, ཏཾ བོདྷཱཡ སཾཝཏྟཏི. སེཡྻཐཱཔི, བྷིཀྑཝེ, ཡེ ཀེཙི དེཝཱནཾ ཏཱཝཏིཾསཱནཾ རུཀྑཱ, པཱརིཚཏྟཀོ ཏེསཾ ཨགྒམཀྑཱཡཏི; ཨེཝམེཝ ཁོ, བྷིཀྑཝེ, ཡེ ཀེཙི བོདྷིཔཀྑིཡཱ དྷམྨཱ, པཉྙིནྡྲིཡཾ ཏེསཾ ཨགྒམཀྑཱཡཏི, ཡདིདཾ – བོདྷཱཡཱ’’ཏི. ཨཊྛམཾ.

༩. ཏཏིཡརུཀྑསུཏྟཾ

༥༣༩. ‘‘སེཡྻཐཱཔི, བྷིཀྑཝེ, ཡེ ཀེཙི ཨསུརཱནཾ རུཀྑཱ, ཙིཏྟཔཱཊལི ཏེསཾ ཨགྒམཀྑཱཡཏི; ཨེཝམེཝ ཁོ, བྷིཀྑཝེ, ཡེ ཀེཙི བོདྷིཔཀྑིཡཱ དྷམྨཱ, པཉྙིནྡྲིཡཾ ཏེསཾ ཨགྒམཀྑཱཡཏི, ཡདིདཾ – བོདྷཱཡ. ཀཏམེ ཙ, བྷིཀྑཝེ, བོདྷིཔཀྑིཡཱ དྷམྨཱ? སདྡྷིནྡྲིཡཾ, བྷིཀྑཝེ, བོདྷིཔཀྑིཡོ དྷམྨོ, ཏཾ བོདྷཱཡ སཾཝཏྟཏི…པེ… པཉྙིནྡྲིཡཾ བོདྷིཔཀྑིཡོ དྷམྨོ, ཏཾ བོདྷཱཡ སཾཝཏྟཏི. སེཡྻཐཱཔི བྷིཀྑཝེ, ཡེ ཀེཙི ཨསུརཱནཾ རུཀྑཱ, ཙིཏྟཔཱཊལི ཏེསཾ ཨགྒམཀྑཱཡཏི; ཨེཝམེཝ ཁོ, བྷིཀྑཝེ, ཡེ ཀེཙི བོདྷིཔཀྑིཡཱ དྷམྨཱ, པཉྙིནྡྲིཡཾ ཏེསཾ ཨགྒམཀྑཱཡཏི, ཡདིདཾ – བོདྷཱཡཱ’’ཏི. ནཝམཾ.

༡༠. ཙཏུཏྠརུཀྑསུཏྟཾ

༥༤༠. ‘‘སེཡྻཐཱཔི, བྷིཀྑཝེ, ཡེ ཀེཙི སུཔཎྞཱནཾ རུཀྑཱ, ཀཱུཊསིམྦལཱི [ཀོཊསིམྦལི (སྱཱ. ཀཾ.)] ཏེསཾ ཨགྒམཀྑཱཡཏི; ཨེཝམེཝ ཁོ, བྷིཀྑཝེ, ཡེ ཀེཙི བོདྷིཔཀྑིཡཱ དྷམྨཱ, པཉྙིནྡྲིཡཾ ཏེསཾ ཨགྒམཀྑཱཡཏི, ཡདིདཾ – བོདྷཱཡ. ཀཏམེ ཙ, བྷིཀྑཝེ, བོདྷིཔཀྑིཡཱ དྷམྨཱ? སདྡྷིནྡྲིཡཾ, བྷིཀྑཝེ, བོདྷིཔཀྑིཡོ དྷམྨོ, ཏཾ བོདྷཱཡ སཾཝཏྟཏི…པེ… པཉྙིནྡྲིཡཾ བོདྷིཔཀྑིཡོ དྷམྨོ, ཏཾ བོདྷཱཡ སཾཝཏྟཏི. སེཡྻཐཱཔི, བྷིཀྑཝེ, ཡེ ཀེཙི སུཔཎྞཱནཾ རུཀྑཱ, ཀཱུཊསིམྦལཱི ཏེསཾ ཨགྒམཀྑཱཡཏི; ཨེཝམེཝ ཁོ, བྷིཀྑཝེ, ཡེ ཀེཙི བོདྷིཔཀྑིཡཱ དྷམྨཱ, པཉྙིནྡྲིཡཾ ཏེསཾ ཨགྒམཀྑཱཡཏི, ཡདིདཾ – བོདྷཱཡཱ’’ཏི. དསམཾ.

བོདྷིཔཀྑིཡཝགྒོ སཏྟམོ.

ཏསྶུདྡཱནཾ –

སཾཡོཛནཱ ཨནུསཡཱ, པརིཉྙཱ ཨཱསཝཀྑཡཱ;

དྭེ ཕལཱ ཙཏུརོ རུཀྑཱ, ཝགྒོ ཏེན པཝུཙྩཏཱིཏི.

༨. གངྒཱཔེཡྻཱལཝགྒོ

༡-༡༢. པཱཙཱིནཱདིསུཏྟདྭཱདསཀཾ

༥༤༡-༥༥༢. ‘‘སེཡྻཐཱཔི, བྷིཀྑཝེ, གངྒཱ ནདཱི པཱཙཱིནནིནྣཱ པཱཙཱིནཔོཎཱ པཱཙཱིནཔབྦྷཱརཱ; ཨེཝམེཝ ཁོ, བྷིཀྑཝེ, བྷིཀྑུ པཉྩིནྡྲིཡཱནི བྷཱཝེནྟོ པཉྩིནྡྲིཡཱནི བཧུལཱིཀརོནྟོ ནིབྦཱནནིནྣོ ཧོཏི ནིབྦཱནཔོཎོ ནིབྦཱནཔབྦྷཱརོ. ཀཐཉྩ, བྷིཀྑཝེ, བྷིཀྑུ པཉྩིནྡྲིཡཱནི བྷཱཝེནྟོ པཉྩིནྡྲིཡཱནི བཧུལཱིཀརོནྟོ ནིབྦཱནནིནྣོ ཧོཏི ནིབྦཱནཔོཎོ ནིབྦཱནཔབྦྷཱརོ? ཨིདྷ, བྷིཀྑཝེ, བྷིཀྑུ སདྡྷིནྡྲིཡཾ བྷཱཝེཏི ཝིཝེཀནིསྶིཏཾ ཝིརཱགནིསྶིཏཾ ནིརོདྷནིསྶིཏཾ ཝོསྶགྒཔརིཎཱམིཾ, ཝཱིརིཡིནྡྲིཡཾ…པེ… སཏིནྡྲིཡཾ… སམཱདྷིནྡྲིཡཾ… པཉྙིནྡྲིཡཾ བྷཱཝེཏི ཝིཝེཀནིསྶིཏཾ ཝིརཱགནིསྶིཏཾ ནིརོདྷནིསྶིཏཾ ཝོསྶགྒཔརིཎཱམིཾ. ཨེཝཾ ཁོ, བྷིཀྑཝེ, བྷིཀྑུ པཉྩིནྡྲིཡཱནི བྷཱཝེནྟོ པཉྩིནྡྲིཡཱནི བཧུལཱིཀརོནྟོ ནིབྦཱནནིནྣོ ཧོཏི ནིབྦཱནཔོཎོ ནིབྦཱནཔབྦྷཱརོ’’ཏི. དྭཱདསམཾ.

གངྒཱཔེཡྻཱལཝགྒོ ཨཊྛམོ.

ཏསྶུདྡཱནཾ –

པཱཙཱིནཏོ ནིནྣཱ, ཚ ནིནྣཱ ཙ སམུདྡཏོ;

དྭེཏེ ཚ དྭཱདས ཧོནྟི, ཝགྒོ ཏེན པཝུཙྩཏཱིཏི.

ཨཔྤམཱདཝགྒོ ཝིཏྠཱརེཏབྦོ.

ཏསྶུདྡཱནཾ –

ཏཐཱགཏཾ པདཾ ཀཱུཊཾ, མཱུལཾ སཱརེན ཝསྶིཀཾ;

རཱཛཱ ཙནྡིམསཱུརིཡཱ, ཝཏྠེན དསམཾ པདནྟི.

བལཀརཎཱིཡཝགྒོ ཝིཏྠཱརེཏབྦོ.

ཏསྶུདྡཱནཾ –

བལཾ བཱིཛཉྩ ནཱགོ ཙ, རུཀྑོ ཀུམྦྷེན སཱུཀིཡཱ;

ཨཱཀཱསེན ཙ དྭེ མེགྷཱ, ནཱཝཱ ཨཱགནྟུཀཱ ནདཱིཏི.

ཨེསནཱཝགྒོ ཝིཏྠཱརེཏབྦོ.

ཏསྶུདྡཱནཾ –

ཨེསནཱ ཝིདྷཱ ཨཱསཝོ, བྷཝོ ཙ དུཀྑཏཱ ཏིསྶོ;

ཁིལཾ མལཉྩ ནཱིགྷོ ཙ, ཝེདནཱ ཏཎྷཱ ཏསིནཱ ཙཱཏི.

༡༢. ཨོགྷཝགྒོ

༡-༡༠. ཨོགྷཱདིསུཏྟདསཀཾ

༥༨༧-༥༩༦. ‘‘པཉྩིམཱནི, བྷིཀྑཝེ, ཨུདྡྷམྦྷཱགིཡཱནི སཾཡོཛནཱནི. ཀཏམཱནི པཉྩ? རཱུཔརཱགོ, ཨརཱུཔརཱགོ, མཱནོ, ཨུདྡྷཙྩཾ, ཨཝིཛྫཱ – ཨིམཱནི ཁོ, བྷིཀྑཝེ, པཉྩུདྡྷམྦྷཱགིཡཱནི སཾཡོཛནཱནི. ཨིམེསཾ ཁོ, བྷིཀྑཝེ, པཉྩནྣཾ ཨུདྡྷམྦྷཱགིཡཱནཾ སཾཡོཛནཱནཾ ཨབྷིཉྙཱཡ པརིཉྙཱཡ པརིཀྑཡཱཡ པཧཱནཱཡ པཉྩིནྡྲིཡཱནི བྷཱཝེཏབྦཱནི. ཀཏམཱནི པཉྩ? ཨིདྷ, བྷིཀྑཝེ, བྷིཀྑུ སདྡྷིནྡྲིཡཾ བྷཱཝེཏི ཝིཝེཀནིསྶིཏཾ ཝིརཱགནིསྶིཏཾ ནིརོདྷནིསྶིཏཾ ཝོསྶགྒཔརིཎཱམིཾ…པེ… པཉྙིནྡྲིཡཾ བྷཱཝེཏི ཝིཝེཀནིསྶིཏཾ ཝིརཱགནིསྶིཏཾ ནིརོདྷནིསྶིཏཾ ཝོསྶགྒཔརིཎཱམིཾ. ཨིམེསཾ ཁོ, བྷིཀྑཝེ, པཉྩནྣཾ ཨུདྡྷམྦྷཱགིཡཱནཾ སཾཡོཛནཱནཾ ཨབྷིཉྙཱཡ པརིཉྙཱཡ པརིཀྑཡཱཡ པཧཱནཱཡ ཨིམཱནི པཉྩིནྡྲིཡཱནི བྷཱཝེཏབྦཱནཱི’’ཏི. དསམཾ. (ཡཐཱ མགྒསཾཡུཏྟཾ, ཏཐཱ ཝིཏྠཱརེཏབྦཾ.)

ཨོགྷཝགྒོ དྭཱདསམོ.

ཏསྶུདྡཱནཾ –

ཨོགྷོ ཡོགོ ཨུཔཱདཱནཾ, གནྠཱ ཨནུསཡེན ཙ;

ཀཱམགུཎཱ ནཱིཝརཎཱ, ཁནྡྷཱ ཨོརུདྡྷམྦྷཱགིཡཱཏི.

༡༣. གངྒཱཔེཡྻཱལཝགྒོ

༡-༡༢. པཱཙཱིནཱདིསུཏྟདྭཱདསཀཾ

༥༩༧-༦༠༨. ‘‘སེཡྻཐཱཔི, བྷིཀྑཝེ, གངྒཱ ནདཱི པཱཙཱིནནིནྣཱ པཱཙཱིནཔོཎཱ པཱཙཱིནཔབྦྷཱརཱ; ཨེཝམེཝ ཁོ, བྷིཀྑཝེ, བྷིཀྑུ པཉྩིནྡྲིཡཱནི བྷཱཝེནྟོ པཉྩིནྡྲིཡཱནི བཧུལཱིཀརོནྟོ ནིབྦཱནནིནྣོ ཧོཏི ནིབྦཱནཔོཎོ ནིབྦཱནཔབྦྷཱརོ. ཀཐཉྩ, བྷིཀྑཝེ, བྷིཀྑུ པཉྩིནྡྲིཡཱནི བྷཱཝེནྟོ པཉྩིནྡྲིཡཱནི བཧུལཱིཀརོནྟོ ནིབྦཱནནིནྣོ ཧོཏི ནིབྦཱནཔོཎོ ནིབྦཱནཔབྦྷཱརོ? ཨིདྷ, བྷིཀྑཝེ, བྷིཀྑུ སདྡྷིནྡྲིཡཾ བྷཱཝེཏི རཱགཝིནཡཔརིཡོསཱནཾ དོསཝིནཡཔརིཡོསཱནཾ མོཧཝིནཡཔརིཡོསཱནཾ…པེ… པཉྙིནྡྲིཡཾ བྷཱཝེཏི རཱགཝིནཡཔརིཡོསཱནཾ དོསཝིནཡཔརིཡོསཱནཾ མོཧཝིནཡཔརིཡོསཱནཾ. ཨེཝཾ ཁོ, བྷིཀྑཝེ, བྷིཀྑུ པཉྩིནྡྲིཡཱནི བྷཱཝེནྟོ པཉྩིནྡྲིཡཱནི བཧུལཱིཀརོནྟོ ནིབྦཱནནིནྣོ ཧོཏི ནིབྦཱནཔོཎོ ནིབྦཱནཔབྦྷཱརོ’’ཏི. དྭཱདསམཾ.

གངྒཱཔེཡྻཱལཝགྒོ ཏེརསམོ.

ཏསྶུདྡཱནཾ –

པཱཙཱིནཏོ ནིནྣཱ, ཚ ནིནྣཱ ཙ སམུདྡཏོ;

དྭེཏེ ཚ དྭཱདས ཧོནྟི, ཝགྒོ ཏེན པཝུཙྩཏཱིཏི.

ཨཔྤམཱདཝགྒ-བལཀརཎཱིཡཝགྒ-ཨེསནཱཝགྒཱ ཝིཏྠཱརེཏབྦཱ.

༡༧. ཨོགྷཝགྒོ

༡-༡༠. ཨོགྷཱདིསུཏྟདསཀཾ

༦༤༡-༦༥༠. ‘‘པཉྩིམཱནི, བྷིཀྑཝེ, ཨུདྡྷམྦྷཱགིཡཱནི སཾཡོཛནཱནི. ཀཏམཱནི པཉྩ? རཱུཔརཱགོ, ཨརཱུཔརཱགོ, མཱནོ, ཨུདྡྷཙྩཾ, ཨཝིཛྫཱ – ཨིམཱནི ཁོ, བྷིཀྑཝེ, པཉྩུདྡྷམྦྷཱགིཡཱནི སཾཡོཛནཱནི. ཨིམེསཾ ཁོ, བྷིཀྑཝེ, པཉྩནྣཾ ཨུདྡྷམྦྷཱགིཡཱནཾ སཾཡོཛནཱནཾ ཨབྷིཉྙཱཡ པརིཉྙཱཡ པརིཀྑཡཱཡ པཧཱནཱཡ པཉྩིནྡྲིཡཱནི བྷཱཝེཏབྦཱནི. ཀཏམཱནི པཉྩ? ཨིདྷ, བྷིཀྑཝེ, བྷིཀྑུ སདྡྷིནྡྲིཡཾ བྷཱཝེཏི རཱགཝིནཡཔརིཡོསཱནཾ དོསཝིནཡཔརིཡོསཱནཾ མོཧཝིནཡཔརིཡོསཱནཾ. ཝཱིརིཡིནྡྲིཡཾ …པེ… སཏིནྡྲིཡཾ… སམཱདྷིནྡྲིཡཾ … པཉྙིནྡྲིཡཾ བྷཱཝེཏི རཱགཝིནཡཔརིཡོསཱནཾ དོསཝིནཡཔརིཡོསཱནཾ མོཧཝིནཡཔརིཡོསཱནཾ. ཨིམེསཾ ཁོ, བྷིཀྑཝེ, པཉྩནྣཾ ཨུདྡྷམྦྷཱགིཡཱནཾ སཾཡོཛནཱནཾ ཨབྷིཉྙཱཡ པརིཉྙཱཡ པརིཀྑཡཱཡ པཧཱནཱཡ ཨིམཱནི པཉྩིནྡྲིཡཱནི བྷཱཝེཏབྦཱནཱི’’ཏི.

ཨོགྷཝགྒོ སཏྟརསམོ.

ཏསྶུདྡཱནཾ –

ཨོགྷོ ཡོགོ ཨུཔཱདཱནཾ, གནྠཱ ཨནུསཡེན ཙ;

ཀཱམགུཎཱ ནཱིཝརཎཱ, ཁནྡྷཱ ཨོརུདྡྷམྦྷཱགིཡཱཏི.

ཨིནྡྲིཡསཾཡུཏྟཾ ཙཏུཏྠཾ.

༥. སམྨཔྤདྷཱནསཾཡུཏྟཾ

༡. གངྒཱཔེཡྻཱལཝགྒོ

༡-༡༢. པཱཙཱིནཱདིསུཏྟདྭཱདསཀཾ

༦༥༡-༦༦༢. སཱཝཏྠིནིདཱནཾ. ཏཏྲ ཁོ བྷགཝཱ ཨེཏདཝོཙ – ‘‘ཙཏྟཱརོམེ, བྷིཀྑཝེ, སམྨཔྤདྷཱནཱ. ཀཏམེ ཙཏྟཱརོ? ཨིདྷ, བྷིཀྑཝེ, བྷིཀྑུ ཨནུཔྤནྣཱནཾ པཱཔཀཱནཾ ཨཀུསལཱནཾ དྷམྨཱནཾ ཨནུཔྤཱདཱཡ ཚནྡཾ ཛནེཏི ཝཱཡམཏི ཝཱིརིཡཾ ཨཱརབྷཏི ཙིཏྟཾ པགྒཎྷཱཏི པདཧཏི. ཨུཔྤནྣཱནཾ པཱཔཀཱནཾ ཨཀུསལཱནཾ དྷམྨཱནཾ པཧཱནཱཡ ཚནྡཾ ཛནེཏི ཝཱཡམཏི ཝཱིརིཡཾ ཨཱརབྷཏི ཙིཏྟཾ པགྒཎྷཱཏི པདཧཏི. ཨནུཔྤནྣཱནཾ ཀུསལཱནཾ དྷམྨཱནཾ ཨུཔྤཱདཱཡ ཚནྡཾ ཛནེཏི ཝཱཡམཏི ཝཱིརིཡཾ ཨཱརབྷཏི ཙིཏྟཾ པགྒཎྷཱཏི པདཧཏི. ཨུཔྤནྣཱནཾ ཀུསལཱནཾ དྷམྨཱནཾ ཋིཏིཡཱ ཨསམྨོསཱཡ བྷིཡྻོབྷཱཝཱཡ ཝེཔུལླཱཡ བྷཱཝནཱཡ པཱརིཔཱུརིཡཱ ཚནྡཾ ཛནེཏི ཝཱཡམཏི ཝཱིརིཡཾ ཨཱརབྷཏི ཙིཏྟཾ པགྒཎྷཱཏི པདཧཏི. ཨིམེ ཁོ, བྷིཀྑཝེ, ཙཏྟཱརོ སམྨཔྤདྷཱནཱཏི’’.

‘‘སེཡྻཐཱཔི, བྷིཀྑཝེ, གངྒཱ ནདཱི པཱཙཱིནནིནྣཱ པཱཙཱིནཔོཎཱ པཱཙཱིནཔབྦྷཱརཱ; ཨེཝམེཝ ཁོ, བྷིཀྑཝེ, བྷིཀྑུ ཙཏྟཱརོ སམྨཔྤདྷཱནེ བྷཱཝེནྟོ ཙཏྟཱརོ སམྨཔྤདྷཱནེ བཧུལཱིཀརོནྟོ ནིབྦཱནནིནྣོ ཧོཏི ནིབྦཱནཔོཎོ ནིབྦཱནཔབྦྷཱརོ. ཀཐཉྩ, བྷིཀྑཝེ, བྷིཀྑུ ཙཏྟཱརོ སམྨཔྤདྷཱནེ བྷཱཝེནྟོ ཙཏྟཱརོ སམྨཔྤདྷཱནེ བཧུལཱིཀརོནྟོ ནིབྦཱནནིནྣོ ཧོཏི ནིབྦཱནཔོཎོ ནིབྦཱནཔབྦྷཱརོ? ཨིདྷ, བྷིཀྑཝེ, བྷིཀྑུ ཨནུཔྤནྣཱནཾ པཱཔཀཱནཾ ཨཀུསལཱནཾ དྷམྨཱནཾ ཨནུཔྤཱདཱཡ ཚནྡཾ ཛནེཏི ཝཱཡམཏི ཝཱིརིཡཾ ཨཱརབྷཏི ཙིཏྟཾ པགྒཎྷཱཏི པདཧཏི. ཨུཔྤནྣཱནཾ པཱཔཀཱནཾ ཨཀུསལཱནཾ དྷམྨཱནཾ པཧཱནཱཡ ཚནྡཾ ཛནེཏི ཝཱཡམཏི ཝཱིརིཡཾ ཨཱརབྷཏི ཙིཏྟཾ པགྒཎྷཱཏི པདཧཏི. ཨནུཔྤནྣཱནཾ ཀུསལཱནཾ དྷམྨཱནཾ ཨུཔྤཱདཱཡ ཚནྡཾ ཛནེཏི ཝཱཡམཏི ཝཱིརིཡཾ ཨཱརབྷཏི ཙིཏྟཾ པགྒཎྷཱཏི པདཧཏི. ཨུཔྤནྣཱནཾ ཀུསལཱནཾ དྷམྨཱནཾ ཋིཏིཡཱ ཨསམྨོསཱཡ བྷིཡྻོབྷཱཝཱཡ ཝེཔུལླཱཡ བྷཱཝནཱཡ པཱརིཔཱུརིཡཱ ཚནྡཾ ཛནེཏི ཝཱཡམཏི ཝཱིརིཡཾ ཨཱརབྷཏི ཙིཏྟཾ པགྒཎྷཱཏི པདཧཏི. ཨེཝཾ ཁོ, བྷིཀྑཝེ, བྷིཀྑུ ཙཏྟཱརོ སམྨཔྤདྷཱནེ བྷཱཝེནྟོ ཙཏྟཱརོ སམྨཔྤདྷཱནེ བཧུལཱིཀརོནྟོ ནིབྦཱནནིནྣོ ཧོཏི ནིབྦཱནཔོཎོ ནིབྦཱནཔབྦྷཱརོ’’ཏི. དྭཱདསམཾ. (སམྨཔྤདྷཱནསཾཡུཏྟསྶ གངྒཱཔེཡྻཱལཱི སམྨཔྤདྷཱནཝསེན ཝིཏྠཱརེཏབྦཱ).

གངྒཱཔེཡྻཱལཝགྒོ པཋམོ.

ཏསྶུདྡཱནཾ –

པཱཙཱིནཏོ ནིནྣཱ, ཚ ནིནྣཱ ཙ སམུདྡཏོ;

དྭེཏེ ཚ དྭཱདས ཧོནྟི, ཝགྒོ ཏེན པཝུཙྩཏཱིཏི.

༢. ཨཔྤམཱདཝགྒོ

(ཨཔྤམཱདཝགྒོ སམྨཔྤདྷཱནཝསེན ཝིཏྠཱརེཏབྦོ).

ཏསྶུདྡཱནཾ –

ཏཐཱགཏཾ པདཾ ཀཱུཊཾ, མཱུལཾ སཱརེན ཝསྶིཀཾ;

རཱཛཱ ཙནྡིམསཱུརིཡཱ, ཝཏྠེན དསམཾ པདནྟི.

༣. བལཀརཎཱིཡཝགྒོ

༡-༡༢. བལཀརཎཱིཡཱདིསུཏྟདྭཱདསཀཾ

༦༧༣-༦༨༤. ‘‘སེཡྻཐཱཔི, བྷིཀྑཝེ, ཡེ ཀེཙི བལཀརཎཱིཡཱ ཀམྨནྟཱ ཀཡིརནྟི, སབྦེ ཏེ པཐཝིཾ ནིསྶཱཡ པཐཝིཡཾ པཏིཊྛཱཡ ཨེཝམེཏེ བལཀརཎཱིཡཱ ཀམྨནྟཱ ཀཡིརནྟི; ཨེཝམེཝ ཁོ, བྷིཀྑཝེ, བྷིཀྑུ སཱིལཾ ནིསྶཱཡ སཱིལེ པཏིཊྛཱཡ ཙཏྟཱརོ སམྨཔྤདྷཱནེ བྷཱཝེཏི, ཙཏྟཱརོ སམྨཔྤདྷཱནེ བཧུལཱིཀརོཏི. ཀཐཉྩ, བྷིཀྑཝེ, བྷིཀྑུ སཱིལཾ ནིསྶཱཡ སཱིལེ པཏིཊྛཱཡ ཙཏྟཱརོ སམྨཔྤདྷཱནེ བྷཱཝེཏི, ཙཏྟཱརོ སམྨཔྤདྷཱནེ བཧུལཱིཀརོཏི? ཨིདྷ, བྷིཀྑཝེ, བྷིཀྑུ ཨནུཔྤནྣཱནཾ པཱཔཀཱནཾ ཨཀུསལཱནཾ དྷམྨཱནཾ ཨནུཔྤཱདཱཡ ཚནྡཾ ཛནེཏི ཝཱཡམཏི ཝཱིརིཡཾ ཨཱརབྷཏི ཙིཏྟཾ པགྒཎྷཱཏི པདཧཏི…པེ… ཨུཔྤནྣཱནཾ ཀུསལཱནཾ དྷམྨཱནཾ ཋིཏིཡཱ ཨསམྨོསཱཡ བྷིཡྻོབྷཱཝཱཡ ཝེཔུལླཱཡ བྷཱཝནཱཡ པཱརིཔཱུརིཡཱ ཚནྡཾ ཛནེཏི ཝཱཡམཏི ཝཱིརིཡཾ ཨཱརབྷཏི ཙིཏྟཾ པགྒཎྷཱཏི པདཧཏི. ཨེཝཾ ཁོ, བྷིཀྑཝེ, བྷིཀྑུ སཱིལཾ ནིསྶཱཡ སཱིལེ པཏིཊྛཱཡ ཙཏྟཱརོ སམྨཔྤདྷཱནེ བྷཱཝེཏི, ཙཏྟཱརོ སམྨཔྤདྷཱནེ བཧུལཱིཀརོཏཱི’’ཏི. (ཨེཝཾ བལཀརཎཱིཡཝགྒོ སམྨཔྤདྷཱནཝསེན ཝིཏྠཱརེཏབྦོ). དྭཱདསམཾ.

བལཀརཎཱིཡཝགྒོ ཏཏིཡོ.

ཏསྶུདྡཱནཾ –

བལཾ བཱིཛཉྩ ནཱགོ ཙ, རུཀྑོ ཀུམྦྷེན སཱུཀིཡཱ;

ཨཱཀཱསེན ཙ དྭེ མེགྷཱ, ནཱཝཱ ཨཱགནྟུཀཱ ནདཱིཏི.

༤. ཨེསནཱཝགྒོ

༡-༡༠. ཨེསནཱདིསུཏྟདསཀཾ

༦༨༥-༦༩༤. ‘‘ཏིསྶོ ཨིམཱ, བྷིཀྑཝེ, ཨེསནཱ. ཀཏམཱ ཏིསྶོ? ཀཱམེསནཱ, བྷཝེསནཱ, བྲཧྨཙརིཡེསནཱ – ཨིམཱ ཁོ, བྷིཀྑཝེ, ཏིསྶོ ཨེསནཱ. ཨིམཱསཾ ཁོ, བྷིཀྑཝེ, ཏིསྶནྣཾ ཨེསནཱནཾ ཨབྷིཉྙཱཡ པརིཉྙཱཡ པརིཀྑཡཱཡ པཧཱནཱཡ ཙཏྟཱརོ སམྨཔྤདྷཱནཱ བྷཱཝེཏབྦཱ. ཀཏམེ ཙཏྟཱརོ? ཨིདྷ, བྷིཀྑཝེ, བྷིཀྑུ ཨནུཔྤནྣཱནཾ…པེ… ཨུཔྤནྣཱནཾ ཀུསལཱནཾ དྷམྨཱནཾ ཋིཏིཡཱ ཨསམྨོསཱཡ བྷིཡྻོབྷཱཝཱཡ ཝེཔུལླཱཡ བྷཱཝནཱཡ པཱརིཔཱུརིཡཱ ཚནྡཾ ཛནེཏི ཝཱཡམཏི ཝཱིརིཡཾ ཨཱརབྷཏི ཙིཏྟཾ པགྒཎྷཱཏི པདཧཏི. ཨིམཱསཾ ཁོ, བྷིཀྑཝེ, ཏིསྶནྣཾ ཨེསནཱནཾ ཨབྷིཉྙཱཡ པརིཉྙཱཡ པརིཀྑཡཱཡ པཧཱནཱཡ ཨིམེ ཙཏྟཱརོ སམྨཔྤདྷཱནཱ བྷཱཝེཏབྦཱ’’ཏི. (ཝིཏྠཱརེཏབྦཾ). དསམཾ.

ཨེསནཱཝགྒོ ཙཏུཏྠོ.

ཏསྶུདྡཱནཾ –

ཨེསནཱ ཝིདྷཱ ཨཱསཝོ, བྷཝོ ཙ དུཀྑཏཱ ཏིསྶོ;

ཁིལཾ མལཉྩ ནཱིགྷོ ཙ, ཝེདནཱ ཏཎྷཱ ཏསིནཱ ཙཱཏི.

༥. ཨོགྷཝགྒོ

༡-༡༠. ཨོགྷཱདིསུཏྟདསཀཾ

༦༩༥-༧༠༤. ‘‘པཉྩིམཱནི, བྷིཀྑཝེ, ཨུདྡྷམྦྷཱགིཡཱནི སཾཡོཛནཱནི. ཀཏམཱནི པཉྩ? རཱུཔརཱགོ, ཨརཱུཔརཱགོ, མཱནོ, ཨུདྡྷཙྩཾ, ཨཝིཛྫཱ – ཨིམཱནི ཁོ, བྷིཀྑཝེ, པཉྩུདྡྷམྦྷཱགིཡཱནི སཾཡོཛནཱནི. ཨིམེསཾ ཁོ, བྷིཀྑཝེ, པཉྩནྣཾ ཨུདྡྷམྦྷཱགིཡཱནཾ སཾཡོཛནཱནཾ ཨབྷིཉྙཱཡ པརིཉྙཱཡ པརིཀྑཡཱཡ པཧཱནཱཡ ཙཏྟཱརོ སམྨཔྤདྷཱནཱ བྷཱཝེཏབྦཱ. ཀཏམེ ཙཏྟཱརོ? ཨིདྷ, བྷིཀྑཝེ, བྷིཀྑུ ཨནུཔྤནྣཱནཾ…པེ… ཨུཔྤནྣཱནཾ ཀུསལཱནཾ དྷམྨཱནཾ ཋིཏིཡཱ ཨསམྨོསཱཡ བྷིཡྻོབྷཱཝཱཡ ཝེཔུལླཱཡ བྷཱཝནཱཡ པཱརིཔཱུརིཡཱ ཚནྡཾ ཛནེཏི ཝཱཡམཏི ཝཱིརིཡཾ ཨཱརབྷཏི ཙིཏྟཾ པགྒཎྷཱཏི པདཧཏི. ཨིམེསཾ ཁོ, བྷིཀྑཝེ, པཉྩནྣཾ ཨུདྡྷམྦྷཱགིཡཱནཾ སཾཡོཛནཱནཾ ཨབྷིཉྙཱཡ པརིཉྙཱཡ པརིཀྑཡཱཡ པཧཱནཱཡ ཨིམེ ཙཏྟཱརོ སམྨཔྤདྷཱནཱ བྷཱཝེཏབྦཱ’’ཏི. (ཝིཏྠཱརེཏབྦཱ). དསམཾ.

ཨོགྷཝགྒོ པཉྩམོ.

ཏསྶུདྡཱནཾ –

ཨོགྷོ ཡོགོ ཨུཔཱདཱནཾ, གནྠཱ ཨནུསཡེན ཙ;

ཀཱམགུཎཱ ནཱིཝརཎཱ, ཁནྡྷཱ ཨོརུདྡྷམྦྷཱགིཡཱཏི.

སམྨཔྤདྷཱནསཾཡུཏྟཾ པཉྩམཾ.

༦. བལསཾཡུཏྟཾ

༡. གངྒཱཔེཡྻཱལཝགྒོ

༡-༡༢. བལཱདིསུཏྟདྭཱདསཀཾ

༧༠༥-༧༡༦. ‘‘པཉྩིམཱནི, བྷིཀྑཝེ, བལཱནི. ཀཏམཱནི པཉྩ? སདྡྷཱབལཾ, ཝཱིརིཡབལཾ, སཏིབལཾ, སམཱདྷིབལཾ, པཉྙཱབལཾ – ཨིམཱནི ཁོ, བྷིཀྑཝེ, པཉྩ བལཱནཱིཏི. སེཡྻཐཱཔི, བྷིཀྑཝེ, གངྒཱ ནདཱི པཱཙཱིནནིནྣཱ པཱཙཱིནཔོཎཱ པཱཙཱིནཔབྦྷཱརཱ; ཨེཝམེཝ ཁོ, བྷིཀྑཝེ, བྷིཀྑུ པཉྩ བལཱནི བྷཱཝེནྟོ པཉྩབལཱནི བཧུལཱིཀརོནྟོ ནིབྦཱནནིནྣོ ཧོཏི ནིབྦཱནཔོཎོ ནིབྦཱནཔབྦྷཱརོ. ཀཐཉྩ, བྷིཀྑཝེ, བྷིཀྑུ པཉྩ བལཱནི བྷཱཝེནྟོ པཉྩ བལཱནི བཧུལཱིཀརོནྟོ ནིབྦཱནནིནྣོ ཧོཏི ནིབྦཱནཔོཎོ ནིབྦཱནཔབྦྷཱརོ? ཨིདྷ, བྷིཀྑཝེ, བྷིཀྑུ སདྡྷཱབལཾ བྷཱཝེཏི ཝིཝེཀནིསྶིཏཾ ཝིརཱགནིསྶིཏཾ ནིརོདྷནིསྶིཏཾ ཝོསྶགྒཔརིཎཱམིཾ, ཝཱིརིཡབལཾ…པེ… སཏིབལཾ… སམཱདྷིབལཾ… པཉྙཱབལཾ བྷཱཝེཏི ཝིཝེཀནིསྶིཏཾ ཝིརཱགནིསྶིཏཾ ནིརོདྷནིསྶིཏཾ ཝོསྶགྒཔརིཎཱམིཾ. ཨེཝཾ ཁོ, བྷིཀྑཝེ, བྷིཀྑུ པཉྩ བལཱནི བྷཱཝེནྟོ པཉྩ བལཱནི བཧུལཱིཀརོནྟོ ནིབྦཱནནིནྣོ ཧོཏི ནིབྦཱནཔོཎོ ནིབྦཱནཔབྦྷཱརོ’’ཏི. དྭཱདསམཾ.

གངྒཱཔེཡྻཱལཝགྒོ པཋམོ.

ཏསྶུདྡཱནཾ –

པཱཙཱིནཏོ ནིནྣཱ, ཚ ནིནྣཱ ཙ སམུདྡཏོ;

དྭེཏེ ཚ དྭཱདས ཧོནྟི, ཝགྒོ ཏེན པཝུཙྩཏཱིཏི.

༢. ཨཔྤམཱདཝགྒོ

ཨཔྤམཱདཝགྒོ ཝིཏྠཱརེཏབྦོ.

ཏསྶུདྡཱནཾ –

ཏཐཱགཏཾ པདཾ ཀཱུཊཾ, མཱུལཾ སཱརེན ཝསྶིཀཾ;

རཱཛཱ ཙནྡིམསཱུརིཡཱ, ཝཏྠེན དསམཾ པདནྟི.

བལཀརཎཱིཡཝགྒོ ཝིཏྠཱརེཏབྦོ.

ཏསྶུདྡཱནཾ –

བལཾ བཱིཛཉྩ ནཱགོ ཙ, རུཀྑོ ཀུམྦྷེན སཱུཀིཡཱ;

ཨཱཀཱསེན ཙ དྭེ མེགྷཱ, ནཱཝཱ ཨཱགནྟུཀཱ ནདཱིཏི.

ཨེསནཱཝགྒོ ཝིཏྠཱརེཏབྦོ.

ཏསྶུདྡཱནཾ –

ཨེསནཱ ཝིདྷཱ ཨཱསཝོ, བྷཝོ ཙ དུཀྑཏཱ ཏིསྶོ;

ཁིལཾ མལཉྩ ནཱིགྷོ ཙ, ཝེདནཱ ཏཎྷཱ ཏསིནཱ ཙཱཏི.

༥. ཨོགྷཝགྒོ

༡-༡༠. ཨོགྷཱདིསུཏྟདསཀཾ

༧༤༩-༧༥༨. ‘‘པཉྩིམཱནི, བྷིཀྑཝེ, ཨུདྡྷམྦྷཱགིཡཱནི སཾཡོཛནཱནི. ཀཏམཱནི པཉྩ? རཱུཔརཱགོ, ཨརཱུཔརཱགོ, མཱནོ, ཨུདྡྷཙྩཾ, ཨཝིཛྫཱ – ཨིམཱནི ཁོ, བྷིཀྑཝེ, པཉྩུདྡྷམྦྷཱགིཡཱནི སཾཡོཛནཱནི. ཨིམེསཾ ཁོ, བྷིཀྑཝེ, པཉྩནྣཾ ཨུདྡྷམྦྷཱགིཡཱནཾ སཾཡོཛནཱནཾ ཨབྷིཉྙཱཡ པརིཉྙཱཡ པརིཀྑཡཱཡ པཧཱནཱཡ པཉྩ བལཱནི བྷཱཝེཏབྦཱནི. ཀཏམཱནི པཉྩ? ཨིདྷ, བྷིཀྑཝེ, བྷིཀྑུ, སདྡྷཱབལཾ བྷཱཝེཏི ཝིཝེཀནིསྶིཏཾ ཝིརཱགནིསྶིཏཾ ནིརོདྷནིསྶིཏཾ ཝོསྶགྒཔརིཎཱམིཾ, ཝཱིརིཡབལཾ…པེ… སཏིབལཾ…པེ… སམཱདྷིབལཾ…པེ… པཉྙཱབལཾ བྷཱཝེཏི ཝིཝེཀནིསྶིཏཾ ཝིརཱགནིསྶིཏཾ ནིརོདྷནིསྶིཏཾ ཝོསྶགྒཔརིཎཱམིཾ. ཨིམེསཾ ཁོ, བྷིཀྑཝེ, པཉྩནྣཾ ཨུདྡྷམྦྷཱགིཡཱནཾ སཾཡོཛནཱནཾ ཨབྷིཉྙཱཡ པརིཉྙཱཡ པརིཀྑཡཱཡ པཧཱནཱཡ ཨིམཱནི པཉྩ བལཱནི བྷཱཝེཏབྦཱནཱི’’ཏི. (ཨེཝཾ ཝིཏྠཱརེཏབྦཱ). དསམཾ.

ཨོགྷཝགྒོ པཉྩམོ.

ཏསྶུདྡཱནཾ –

ཨོགྷོ ཡོགོ ཨུཔཱདཱནཾ, གནྠཱ ཨནུསཡེན ཙ;

ཀཱམགུཎཱ ནཱིཝརཎཱ, ཁནྡྷཱ ཨོརུདྡྷམྦྷཱགིཡཱཏི.

༦. གངྒཱཔེཡྻཱལཝགྒོ

༡-༡༢. པཱཙཱིནཱདིསུཏྟདྭཱདསཀཾ

༧༥༩-༧༧༠. ‘‘སེཡྻཐཱཔི, བྷིཀྑཝེ, གངྒཱ ནདཱི པཱཙཱིནནིནྣཱ པཱཙཱིནཔོཎཱ པཱཙཱིནཔབྦྷཱརཱ; ཨེཝམེཝ ཁོ, བྷིཀྑཝེ, བྷིཀྑུ པཉྩ བལཱནི བྷཱཝེནྟོ པཉྩ བལཱནི བཧུལཱིཀརོནྟོ ནིབྦཱནནིནྣོ ཧོཏི ནིབྦཱནཔོཎོ ནིབྦཱནཔབྦྷཱརོ. ཀཐཉྩ, བྷིཀྑཝེ, བྷིཀྑུ པཉྩ བལཱནི བྷཱཝེནྟོ པཉྩ བལཱནི བཧུལཱིཀརོནྟོ ནིབྦཱནནིནྣོ ཧོཏི ནིབྦཱནཔོཎོ ནིབྦཱནཔབྦྷཱརོ? ཨིདྷ, བྷིཀྑཝེ, བྷིཀྑུ, སདྡྷཱབལཾ བྷཱཝེཏི རཱགཝིནཡཔརིཡོསཱནཾ དོསཝིནཡཔརིཡོསཱནཾ མོཧཝིནཡཔརིཡོསཱནཾ…པེ… ཨེཝཾ ཁོ, བྷིཀྑཝེ, བྷིཀྑུ པཉྩ བལཱནི བྷཱཝེནྟོ པཉྩ བལཱནི བཧུལཱིཀརོནྟོ ནིབྦཱནནིནྣོ ཧོཏི ནིབྦཱནཔོཎོ ནིབྦཱནཔབྦྷཱརོ’’ཏི. (ཝིཏྠཱརེཏབྦཱ) དྭཱདསམཾ.

གངྒཱཔེཡྻཱལཝགྒོ ཚཊྛོ.

ཏསྶུདྡཱནཾ –

ཚ པཱཙཱིནཏོ ནིནྣཱ, ཚ ནིནྣཱ ཙ སམུདྡཏོ;

དྭེཏེ ཚ དྭཱདས ཧོནྟི, ཝགྒོ ཏེན པཝུཙྩཏཱིཏི.

ཨཔྤམཱད-བལཀརཎཱིཡཝགྒཱ ཝིཏྠཱརེཏབྦཱ.

༩. ཨེསནཱཝགྒོ

༡-༡༢. ཨེསནཱདིསུཏྟདྭཱདསཀཾ

༧༩༢-༨༠༢. ཨེཝཾ ཨེསནཱཔཱལི༹ ཝིཏྠཱརེཏབྦཱ – རཱགཝིནཡཔརིཡོསཱནཾ དོསཝིནཡཔརིཡོསཱནཾ མོཧཝིནཡཔརིཡོསཱནཾ.

ཨེསནཱཝགྒོ ནཝམོ.

ཏསྶུདྡཱནཾ –

ཨེསནཱ ཝིདྷཱ ཨཱསཝོ, བྷཝོ ཙ དུཀྑཏཱ ཏིསྶོ;

ཁིལཾ མལཉྩ ནཱིགྷོ ཙ, ཝེདནཱ ཏཎྷཱ ཏསིནཱ ཙཱཏི.

༡༠. ཨོགྷཝགྒོ

༡-༡༠. ཨོགྷཱདིསུཏྟདསཀཾ

༨༠༣-༨༡༢. ‘‘པཉྩིམཱནི, བྷིཀྑཝེ, ཨུདྡྷམྦྷཱགིཡཱནི སཾཡོཛནཱནི. ཀཏམཱནི པཉྩ? རཱུཔརཱགོ, ཨརཱུཔརཱགོ, མཱནོ, ཨུདྡྷཙྩཾ ཨཝིཛྫཱ – ཨིམཱནི ཁོ, བྷིཀྑཝེ, པཉྩུདྡྷམྦྷཱགིཡཱནི སཾཡོཛནཱནི. ཨིམེསཾ ཁོ, བྷིཀྑཝེ, པཉྩནྣཾ ཨུདྡྷམྦྷཱགིཡཱནཾ སཾཡོཛནཱནཾ ཨབྷིཉྙཱཡ པརིཉྙཱཡ པརིཀྑཡཱཡ པཧཱནཱཡ པཉྩ བལཱནི བྷཱཝེཏབྦཱནི. ཀཏམཱནི པཉྩ? ཨིདྷ, བྷིཀྑཝེ, བྷིཀྑུ སདྡྷཱབལཾ བྷཱཝེཏི…པེ… པཉྙཱབལཾ བྷཱཝེཏི རཱགཝིནཡཔརིཡོསཱནཾ དོསཝིནཡཔརིཡོསཱནཾ མོཧཝིནཡཔརིཡོསཱནཾ. ཨིམེསཾ ཁོ, བྷིཀྑཝེ, པཉྩནྣཾ ཨུདྡྷམྦྷཱགིཡཱནཾ སཾཡོཛནཱནཾ ཨབྷིཉྙཱཡ པརིཉྙཱཡ པརིཀྑཡཱཡ པཧཱནཱཡ ཨིམཱནི པཉྩ བལཱནི བྷཱཝེཏབྦཱནཱི’’ཏི. དསམཾ.

ཨོགྷཝགྒོ དསམོ.

ཏསྶུདྡཱནཾ –

ཨོགྷོ ཡོགོ ཨུཔཱདཱནཾ, གནྠཱ ཨནུསཡེན ཙ;

ཀཱམགུཎཱ ནཱིཝརཎཱ, ཁནྡྷཱ ཨོརུདྡྷམྦྷཱགིཡཱཏི.

བལསཾཡུཏྟཾ ཚཊྛཾ.

༧. ཨིདྡྷིཔཱདསཾཡུཏྟཾ

༡. ཙཱཔཱལཝགྒོ

༡. ཨཔཱརསུཏྟཾ

༨༡༣. ‘‘ཙཏྟཱརོམེ བྷིཀྑཝེ, ཨིདྡྷིཔཱདཱ བྷཱཝིཏཱ བཧུལཱིཀཏཱ ཨཔཱརཱ པཱརཾ གམནཱཡ སཾཝཏྟནྟི. ཀཏམེ ཙཏྟཱརོ? ཨིདྷ, བྷིཀྑཝེ, བྷིཀྑུ ཚནྡསམཱདྷིཔྤདྷཱནསངྑཱརསམནྣཱགཏཾ ཨིདྡྷིཔཱདཾ བྷཱཝེཏི, ཝཱིརིཡསམཱདྷིཔྤདྷཱནསངྑཱརསམནྣཱགཏཾ ཨིདྡྷིཔཱདཾ བྷཱཝེཏི, ཙིཏྟསམཱདྷིཔྤདྷཱནསངྑཱརསམནྣཱགཏཾ ཨིདྡྷིཔཱདཾ བྷཱཝེཏི, ཝཱིམཾསཱསམཱདྷིཔྤདྷཱནསངྑཱརསམནྣཱགཏཾ ཨིདྡྷིཔཱདཾ བྷཱཝེཏི. ཨིམེ ཁོ, བྷིཀྑཝེ, ཙཏྟཱརོ ཨིདྡྷིཔཱདཱ བྷཱཝིཏཱ བཧུལཱིཀཏཱ ཨཔཱརཱ པཱརཾ གམནཱཡ སཾཝཏྟནྟཱི’’ཏི. པཋམཾ.

༢. ཝིརདྡྷསུཏྟཾ

༨༡༤. ‘‘ཡེསཾ ཀེསཉྩི, བྷིཀྑཝེ, ཙཏྟཱརོ ཨིདྡྷིཔཱདཱ ཝིརདྡྷཱ, ཝིརདྡྷོ ཏེསཾ ཨརིཡོ མགྒོ སམྨཱ དུཀྑཀྑཡགཱམཱི. ཡེསཾ ཀེསཉྩི, བྷིཀྑཝེ, ཙཏྟཱརོ ཨིདྡྷིཔཱདཱ ཨཱརདྡྷཱ, ཨཱརདྡྷོ ཏེསཾ ཨརིཡོ མགྒོ སམྨཱ དུཀྑཀྑཡགཱམཱི. ཀཏམེ ཙཏྟཱརོ? ཨིདྷ, བྷིཀྑཝེ, བྷིཀྑུ ཚནྡསམཱདྷིཔྤདྷཱནསངྑཱརསམནྣཱགཏཾ ཨིདྡྷིཔཱདཾ བྷཱཝེཏི, ཝཱིརིཡསམཱདྷི…པེ… ཙིཏྟསམཱདྷི…པེ… ཝཱིམཾསཱསམཱདྷིཔྤདྷཱནསངྑཱརསམནྣཱགཏཾ ཨིདྡྷིཔཱདཾ བྷཱཝེཏི. ཡེསཾ ཀེསཉྩི, བྷིཀྑཝེ, ཨིམེ ཙཏྟཱརོ ཨིདྡྷིཔཱདཱ ཝིརདྡྷཱ, ཝིརདྡྷོ ཏེསཾ ཨརིཡོ མགྒོ སམྨཱ དུཀྑཀྑཡགཱམཱི. ཡེསཾ ཀེསཉྩི, བྷིཀྑཝེ, ཨིམེ ཙཏྟཱརོ ཨིདྡྷིཔཱདཱ ཨཱརདྡྷཱ, ཨཱརདྡྷོ ཏེསཾ ཨརིཡོ མགྒོ སམྨཱ དུཀྑཀྑཡགཱམཱི’’ཏི. དུཏིཡཾ.

༣. ཨརིཡསུཏྟཾ

༨༡༥. ‘‘ཙཏྟཱརོམེ, བྷིཀྑཝེ, ཨིདྡྷིཔཱདཱ བྷཱཝིཏཱ བཧུལཱིཀཏཱ ཨརིཡཱ ནིཡྻཱནིཀཱ ནིཡྻནྟི ཏཀྐརསྶ སམྨཱ དུཀྑཀྑཡཱཡ. ཀཏམེ ཙཏྟཱརོ? ཨིདྷ, བྷིཀྑཝེ, བྷིཀྑུ ཚནྡསམཱདྷིཔྤདྷཱནསངྑཱརསམནྣཱགཏཾ ཨིདྡྷིཔཱདཾ བྷཱཝེཏི, ཝཱིརིཡསམཱདྷི…པེ… ཙིཏྟསམཱདྷི…པེ… ཨིདྡྷིཔཱདཾ བྷཱཝེཏི, ཝཱིམཾསཱསམཱདྷིཔྤདྷཱནསངྑཱརསམནྣཱགཏཾ ཨིདྡྷིཔཱདཾ བྷཱཝེཏི. ཨིམེ ཁོ, བྷིཀྑཝེ, ཙཏྟཱརོ ཨིདྡྷིཔཱདཱ བྷཱཝིཏཱ བཧུལཱིཀཏཱ ཨརིཡཱ ནིཡྻཱནིཀཱ ནིཡྻནྟི ཏཀྐརསྶ སམྨཱ དུཀྑཀྑཡཱཡཱ’’ཏི. ཏཏིཡཾ.

༤. ནིབྦིདཱསུཏྟཾ

༨༡༦. ‘‘ཙཏྟཱརོམེ, བྷིཀྑཝེ, ཨིདྡྷིཔཱདཱ བྷཱཝིཏཱ བཧུལཱིཀཏཱ ཨེཀནྟནིབྦིདཱཡ ཝིརཱགཱཡ ནིརོདྷཱཡ ཨུཔསམཱཡ ཨབྷིཉྙཱཡ སམྦོདྷཱཡ ནིབྦཱནཱཡ སཾཝཏྟནྟི. ཀཏམེ ཙཏྟཱརོ? ཨིདྷ, བྷིཀྑཝེ, བྷིཀྑུ ཚནྡསམཱདྷིཔྤདྷཱནསངྑཱརསམནྣཱགཏཾ ཨིདྡྷིཔཱདཾ བྷཱཝེཏི, ཝཱིརིཡསམཱདྷི…པེ… ཙིཏྟསམཱདྷི…པེ… ཝཱིམཾསཱསམཱདྷིཔྤདྷཱནསངྑཱརསམནྣཱགཏཾ ཨིདྡྷིཔཱདཾ བྷཱཝེཏི. ཨིམེ ཁོ, བྷིཀྑཝེ, ཙཏྟཱརོ ཨིདྡྷིཔཱདཱ བྷཱཝིཏཱ བཧུལཱིཀཏཱ ཨེཀནྟནིབྦིདཱཡ ཝིརཱགཱཡ ནིརོདྷཱཡ ཨུཔསམཱཡ ཨབྷིཉྙཱཡ སམྦོདྷཱཡ ནིབྦཱནཱཡ སཾཝཏྟནྟཱི’’ཏི. ཙཏུཏྠཾ.

༥. ཨིདྡྷིཔདེསསུཏྟཾ

༨༡༧. ‘‘ཡེ ཧི ཀེཙི, བྷིཀྑཝེ, ཨཏཱིཏམདྡྷཱནཾ སམཎཱ ཝཱ བྲཱཧྨཎཱ ཝཱ ཨིདྡྷིཔདེསཾ ཨབྷིནིཔྥཱདེསུཾ སབྦེ ཏེ ཙཏུནྣཾ ཨིདྡྷིཔཱདཱནཾ བྷཱཝིཏཏྟཱ བཧུལཱིཀཏཏྟཱ. ཡེ ཧི ཀེཙི, བྷིཀྑཝེ, ཨནཱགཏམདྡྷཱནཾ སམཎཱ ཝཱ བྲཱཧྨཎཱ ཝཱ ཨིདྡྷིཔདེསཾ ཨབྷིནིཔྥཱདེསྶནྟི སབྦེ ཏེ ཙཏུནྣཾ ཨིདྡྷིཔཱདཱནཾ བྷཱཝིཏཏྟཱ བཧུལཱིཀཏཏྟཱ. ཡེ ཧི ཀེཙི, བྷིཀྑཝེ, ཨེཏརཧི སམཎཱ ཝཱ བྲཱཧྨཎཱ ཝཱ ཨིདྡྷིཔདེསཾ ཨབྷིནིཔྥཱདེནྟི སབྦེ ཏེ ཙཏུནྣཾ ཨིདྡྷིཔཱདཱནཾ བྷཱཝིཏཏྟཱ བཧུལཱིཀཏཏྟཱ.

‘‘ཀཏམེསཾ ཙཏུནྣཾ? ཨིདྷ, བྷིཀྑཝེ, བྷིཀྑུ ཚནྡསམཱདྷིཔྤདྷཱནསངྑཱརསམནྣཱགཏཾ ཨིདྡྷིཔཱདཾ བྷཱཝེཏི, ཝཱིརིཡསམཱདྷི…པེ… ཙིཏྟསམཱདྷི…པེ… ཝཱིམཾསཱསམཱདྷིཔྤདྷཱནསངྑཱརསམནྣཱགཏཾ ཨིདྡྷིཔཱདཾ བྷཱཝེཏི. ཡེ ཧི ཀེཙི, བྷིཀྑཝེ, ཨཏཱིཏམདྡྷཱནཾ སམཎཱ ཝཱ བྲཱཧྨཎཱ ཝཱ ཨིདྡྷིཔདེསཾ ཨབྷིནིཔྥཱདེསུཾ, སབྦེ ཏེ ཨིམེསཾཡེཝ ཙཏུནྣཾ ཨིདྡྷིཔཱདཱནཾ བྷཱཝིཏཏྟཱ བཧུལཱིཀཏཏྟཱ. ཡེ ཧི ཀེཙི, བྷིཀྑཝེ, ཨནཱགཏམདྡྷཱནཾ སམཎཱ ཝཱ བྲཱཧྨཎཱ ཝཱ ཨིདྡྷིཔདེསཾ ཨབྷིནིཔྥཱདེསྶནྟི, སབྦེ ཏེ ཨིམེསཾཡེཝ ཙཏུནྣཾ ཨིདྡྷིཔཱདཱནཾ བྷཱཝིཏཏྟཱ བཧུལཱིཀཏཏྟཱ. ཡེ ཧི ཀེཙི, བྷིཀྑཝེ, ཨེཏརཧི སམཎཱ ཝཱ བྲཱཧྨཎཱ ཝཱ ཨིདྡྷིཔདེསཾ ཨབྷིནིཔྥཱདེནྟི, སབྦེ ཏེ ཨིམེསཾཡེཝ ཙཏུནྣཾ ཨིདྡྷིཔཱདཱནཾ བྷཱཝིཏཏྟཱ བཧུལཱིཀཏཏྟཱ’’ཏི. པཉྩམཾ.

༦. སམཏྟསུཏྟཾ

༨༡༨. ‘‘ཡེ ཧི ཀེཙི, བྷིཀྑཝེ, ཨཏཱིཏམདྡྷཱནཾ སམཎཱ ཝཱ བྲཱཧྨཎཱ ཝཱ སམཏྟཾ ཨིདྡྷིཾ ཨབྷིནིཔྥཱདེསུཾ, སབྦེ ཏེ ཙཏུནྣཾ ཨིདྡྷིཔཱདཱནཾ བྷཱཝིཏཏྟཱ བཧུལཱིཀཏཏྟཱ. ཡེ ཧི ཀེཙི, བྷིཀྑཝེ, ཨནཱགཏམདྡྷཱནཾ སམཎཱ ཝཱ བྲཱཧྨཎཱ ཝཱ སམཏྟཾ ཨིདྡྷིཾ ཨབྷིནིཔྥཱདེསྶནྟི, སབྦེ ཏེ ཙཏུནྣཾ ཨིདྡྷིཔཱདཱནཾ བྷཱཝིཏཏྟཱ བཧུལཱིཀཏཏྟཱ. ཡེ ཧི ཀེཙི, བྷིཀྑཝེ, ཨེཏརཧི སམཎཱ ཝཱ བྲཱཧྨཎཱ ཝཱ སམཏྟཾ ཨིདྡྷིཾ ཨབྷིནིཔྥཱདེནྟི, སབྦེ ཏེ ཙཏུནྣཾ ཨིདྡྷིཔཱདཱནཾ བྷཱཝིཏཏྟཱ བཧུལཱིཀཏཏྟཱ.

‘‘ཀཏམེསཾ ཙཏུནྣཾ? ཨིདྷ, བྷིཀྑཝེ, བྷིཀྑུ ཚནྡསམཱདྷིཔྤདྷཱནསངྑཱརསམནྣཱགཏཾ ཨིདྡྷིཔཱདཾ བྷཱཝེཏི, ཝཱིརིཡསམཱདྷི…པེ… ཙིཏྟསམཱདྷི…པེ… ཝཱིམཾསཱསམཱདྷིཔྤདྷཱནསངྑཱརསམནྣཱགཏཾ ཨིདྡྷིཔཱདཾ བྷཱཝེཏི. ཡེ ཧི ཀེཙི, བྷིཀྑཝེ, ཨཏཱིཏམདྡྷཱནཾ སམཎཱ ཝཱ བྲཱཧྨཎཱ ཝཱ སམཏྟཾ ཨིདྡྷིཾ ཨབྷིནིཔྥཱདེསུཾ, སབྦེ ཏེ ཨིམེསཾཡེཝ ཙཏུནྣཾ ཨིདྡྷིཔཱདཱནཾ བྷཱཝིཏཏྟཱ བཧུལཱིཀཏཏྟཱ. ཡེ ཧི ཀེཙི, བྷིཀྑཝེ, ཨནཱགཏམདྡྷཱནཾ སམཎཱ ཝཱ བྲཱཧྨཎཱ ཝཱ སམཏྟཾ ཨིདྡྷིཾ ཨབྷིནིཔྥཱདེསྶནྟི, སབྦེ ཏེ ཨིམེསཾཡེཝ ཙཏུནྣཾ ཨིདྡྷིཔཱདཱནཾ བྷཱཝིཏཏྟཱ བཧུལཱིཀཏཏྟཱ. ཡེ ཧི ཀེཙི, བྷིཀྑཝེ, ཨེཏརཧི སམཎཱ ཝཱ བྲཱཧྨཎཱ ཝཱ སམཏྟཾ ཨིདྡྷིཾ ཨབྷིནིཔྥཱདེནྟི, སབྦེ ཏེ ཨིམེསཾཡེཝ ཙཏུནྣཾ ཨིདྡྷིཔཱདཱནཾ བྷཱཝིཏཏྟཱ བཧུལཱིཀཏཏྟཱ’’ཏི. ཚཊྛཾ.

༧. བྷིཀྑུསུཏྟཾ

༨༡༩. ‘‘ཡེ ཧི ཀེཙི, བྷིཀྑཝེ, ཨཏཱིཏམདྡྷཱནཾ བྷིཀྑཱུ ཨཱསཝཱནཾ ཁཡཱ ཨནཱསཝཾ ཙེཏོཝིམུཏྟིཾ པཉྙཱཝིམུཏྟིཾ དིཊྛེཝ དྷམྨེ སཡཾ ཨབྷིཉྙཱ སཙྪིཀཏྭཱ ཨུཔསམྤཛྫ ཝིཧརིཾསུ, སབྦེ ཏེ ཙཏུནྣཾ ཨིདྡྷིཔཱདཱནཾ བྷཱཝིཏཏྟཱ བཧུལཱིཀཏཏྟཱ. ཡེ ཧི ཀེཙི, བྷིཀྑཝེ, ཨནཱགཏམདྡྷཱནཾ བྷིཀྑཱུ ཨཱསཝཱནཾ ཁཡཱ ཨནཱསཝཾ ཙེཏོཝིམུཏྟིཾ པཉྙཱཝིམུཏྟིཾ དིཊྛེཝ དྷམྨེ སཡཾ ཨབྷིཉྙཱ སཙྪིཀཏྭཱ ཨུཔསམྤཛྫ ཝིཧརིསྶནྟི, སབྦེ ཏེ ཙཏུནྣཾ ཨིདྡྷིཔཱདཱནཾ བྷཱཝིཏཏྟཱ བཧུལཱིཀཏཏྟཱ. ཡེ ཧི ཀེཙི, བྷིཀྑཝེ, ཨེཏརཧི བྷིཀྑཱུ ཨཱསཝཱནཾ ཁཡཱ ཨནཱསཝཾ ཙེཏོཝིམུཏྟིཾ པཉྙཱཝིམུཏྟིཾ དིཊྛེཝ དྷམྨེ སཡཾ ཨབྷིཉྙཱ སཙྪིཀཏྭཱ ཨུཔསམྤཛྫ ཝིཧརནྟི, སབྦེ ཏེ ཙཏུནྣཾ ཨིདྡྷིཔཱདཱནཾ བྷཱཝིཏཏྟཱ བཧུལཱིཀཏཏྟཱ.

‘‘ཀཏམེསཾ ཙཏུནྣཾ? ཨིདྷ, བྷིཀྑཝེ, བྷིཀྑུ ཚནྡསམཱདྷིཔྤདྷཱནསངྑཱརསམནྣཱགཏཾ ཨིདྡྷིཔཱདཾ བྷཱཝེཏི, ཝཱིརིཡསམཱདྷི…པེ… ཙིཏྟསམཱདྷི…པེ… ཝཱིམཾསཱསམཱདྷིཔྤདྷཱནསངྑཱརསམནྣཱགཏཾ ཨིདྡྷིཔཱདཾ བྷཱཝེཏི. ཡེ ཧི ཀེཙི, བྷིཀྑཝེ, ཨཏཱིཏམདྡྷཱནཾ བྷིཀྑཱུ ཨཱསཝཱནཾ ཁཡཱ ཨནཱསཝཾ ཙེཏོཝིམུཏྟིཾ པཉྙཱཝིམུཏྟིཾ དིཊྛེཝ དྷམྨེ སཡཾ ཨབྷིཉྙཱ སཙྪིཀཏྭཱ ཨུཔསམྤཛྫ ཝིཧརིཾསུ སབྦེ ཏེ ཨིམེསཾཡེཝ ཙཏུནྣཾ ཨིདྡྷིཔཱདཱནཾ བྷཱཝིཏཏྟཱ བཧུལཱིཀཏཏྟཱ. ཡེ ཧི ཀེཙི, བྷིཀྑཝེ, ཨནཱགཏམདྡྷཱནཾ བྷིཀྑཱུ ཨཱསཝཱནཾ ཁཡཱ ཨནཱསཝཾ ཙེཏོཝིམུཏྟིཾ པཉྙཱཝིམུཏྟིཾ དིཊྛེཝ དྷམྨེ སཡཾ ཨབྷིཉྙཱ སཙྪིཀཏྭཱ ཨུཔསམྤཛྫ ཝིཧརིསྶནྟི, སབྦེ ཏེ ཨིམེསཾཡེཝ ཙཏུནྣཾ ཨིདྡྷིཔཱདཱནཾ བྷཱཝིཏཏྟཱ བཧུལཱིཀཏཏྟཱ. ཡེ ཧི ཀེཙི, བྷིཀྑཝེ, ཨེཏརཧི བྷིཀྑཱུ ཨཱསཝཱནཾ ཁཡཱ ཨནཱསཝཾ ཙེཏོཝིམུཏྟིཾ པཉྙཱཝིམུཏྟིཾ དིཊྛེཝ དྷམྨེ སཡཾ ཨབྷིཉྙཱ སཙྪིཀཏྭཱ ཨུཔསམྤཛྫ ཝིཧརནྟི, སབྦེ ཏེ ཨིམེསཾཡེཝ ཙཏུནྣཾ ཨིདྡྷིཔཱདཱནཾ བྷཱཝིཏཏྟཱ བཧུལཱིཀཏཏྟཱ’’ཏི. སཏྟམཾ.

༨. བུདྡྷསུཏྟཾ

༨༢༠. ‘‘ཙཏྟཱརོམེ, བྷིཀྑཝེ, ཨིདྡྷིཔཱདཱ. ཀཏམེ ཙཏྟཱརོ? ཨིདྷ, བྷིཀྑཝེ, བྷིཀྑུ ཚནྡསམཱདྷིཔྤདྷཱནསངྑཱརསམནྣཱགཏཾ ཨིདྡྷིཔཱདཾ བྷཱཝེཏི, ཝཱིརིཡསམཱདྷི…པེ… ཙིཏྟསམཱདྷི …པེ… ཝཱིམཾསཱསམཱདྷིཔྤདྷཱནསངྑཱརསམནྣཱགཏཾ ཨིདྡྷིཔཱདཾ བྷཱཝེཏི. ཨིམེ ཁོ, བྷིཀྑཝེ, ཙཏྟཱརོ ཨིདྡྷིཔཱདཱ. ཨིམེསཾ ཁོ, བྷིཀྑཝེ, ཙཏུནྣཾ ཨིདྡྷིཔཱདཱནཾ བྷཱཝིཏཏྟཱ བཧུལཱིཀཏཏྟཱ ཏཐཱགཏོ ‘ཨརཧཾ སམྨཱསམྦུདྡྷོ’ཏི ཝུཙྩཏཱི’’ཏི. ཨཊྛམཾ.

༩. ཉཱཎསུཏྟཾ

༨༢༡. ‘‘‘ཨཡཾ ཚནྡསམཱདྷིཔྤདྷཱནསངྑཱརསམནྣཱགཏོ ཨིདྡྷིཔཱདོ’ཏི མེ བྷིཀྑཝེ, པུབྦེ ཨནནུསྶུཏེསུ དྷམྨེསུ ཙཀྑུཾ ཨུདཔཱདི, ཉཱཎཾ ཨུདཔཱདི, པཉྙཱ ཨུདཔཱདི, ཝིཛྫཱ ཨུདཔཱདི, ཨཱལོཀོ ཨུདཔཱདི. ‘སོ ཁོ པནཱཡཾ ཚནྡསམཱདྷིཔྤདྷཱནསངྑཱརསམནྣཱགཏོ ཨིདྡྷིཔཱདོ བྷཱཝེཏབྦོ’ཏི མེ, བྷིཀྑཝེ…པེ… ‘བྷཱཝིཏོ’ཏི མེ, བྷིཀྑཝེ, པུབྦེ ཨནནུསྶུཏེསུ དྷམྨེསུ ཙཀྑུཾ ཨུདཔཱདི, ཉཱཎཾ ཨུདཔཱདི, པཉྙཱ ཨུདཔཱདི, ཝིཛྫཱ ཨུདཔཱདི, ཨཱལོཀོ ཨུདཔཱདི.

‘‘‘ཨཡཾ ཝཱིརིཡསམཱདྷིཔྤདྷཱནསངྑཱརསམནྣཱགཏོ ཨིདྡྷིཔཱདོ’ཏི མེ, བྷིཀྑཝེ, པུབྦེ ཨནནུསྶུཏེསུ དྷམྨེསུ ཙཀྑུཾ ཨུདཔཱདི, ཉཱཎཾ ཨུདཔཱདི, པཉྙཱ ཨུདཔཱདི, ཝིཛྫཱ ཨུདཔཱདི, ཨཱལོཀོ ཨུདཔཱདི. ‘སོ ཁོ པནཱཡཾ ཝཱིརིཡསམཱདྷིཔྤདྷཱནསངྑཱརསམནྣཱགཏོ ཨིདྡྷིཔཱདོ བྷཱཝེཏབྦོ’ཏི མེ, བྷིཀྑཝེ…པེ… ‘བྷཱཝིཏོ’ཏི མེ, བྷིཀྑཝེ, པུབྦེ ཨནནུསྶུཏེསུ དྷམྨེསུ ཙཀྑུཾ ཨུདཔཱདི, ཉཱཎཾ ཨུདཔཱདི, པཉྙཱ ཨུདཔཱདི, ཝིཛྫཱ ཨུདཔཱདི, ཨཱལོཀོ ཨུདཔཱདི.

‘‘‘ཨཡཾ ཙིཏྟསམཱདྷིཔྤདྷཱནསངྑཱརསམནྣཱགཏོ ཨིདྡྷིཔཱདོ’ཏི མེ, བྷིཀྑཝེ, པུབྦེ ཨནནུསྶུཏེསུ དྷམྨེསུ ཙཀྑུཾ ཨུདཔཱདི, ཉཱཎཾ ཨུདཔཱདི, པཉྙཱ ཨུདཔཱདི, ཝིཛྫཱ ཨུདཔཱདི, ཨཱལོཀོ ཨུདཔཱདི. ‘སོ ཁོ པནཱཡཾ ཙིཏྟསམཱདྷིཔྤདྷཱནསངྑཱརསམནྣཱགཏོ ཨིདྡྷིཔཱདོ བྷཱཝེཏབྦོ’ཏི མེ, བྷིཀྑཝེ…པེ… ‘བྷཱཝིཏོ’ཏི མེ, བྷིཀྑཝེ, པུབྦེ ཨནནུསྶུཏེསུ དྷམྨེསུ ཙཀྑུཾ ཨུདཔཱདི, ཉཱཎཾ ཨུདཔཱདི, པཉྙཱ ཨུདཔཱདི, ཝིཛྫཱ ཨུདཔཱདི, ཨཱལོཀོ ཨུདཔཱདི.

‘‘‘ཨཡཾ ཝཱིམཾསཱསམཱདྷིཔྤདྷཱནསངྑཱརསམནྣཱགཏོ ཨིདྡྷིཔཱདོ’ཏི མེ, བྷིཀྑཝེ, པུབྦེ ཨནནུསྶུཏེསུ དྷམྨེསུ ཙཀྑུཾ ཨུདཔཱདི, ཉཱཎཾ ཨུདཔཱདི, པཉྙཱ ཨུདཔཱདི, ཝིཛྫཱ ཨུདཔཱདི, ཨཱལོཀོ ཨུདཔཱདི. ‘སོ ཁོ པནཱཡཾ ཝཱིམཾསཱསམཱདྷིཔྤདྷཱནསངྑཱརསམནྣཱགཏོ ཨིདྡྷིཔཱདོ བྷཱཝེཏབྦོ’ཏི མེ, བྷིཀྑཝེ…པེ… ‘བྷཱཝིཏོ’ཏི མེ, བྷིཀྑཝེ, པུབྦེ ཨནནུསྶུཏེསུ དྷམྨེསུ ཙཀྑུཾ ཨུདཔཱདི, ཉཱཎཾ ཨུདཔཱདི, པཉྙཱ ཨུདཔཱདི, ཝིཛྫཱ ཨུདཔཱདི, ཨཱལོཀོ ཨུདཔཱདཱི’’ཏི. ནཝམཾ.

༡༠. ཙེཏིཡསུཏྟཾ

༨༢༢. ཨེཝཾ མེ སུཏཾ – ཨེཀཾ སམཡཾ བྷགཝཱ ཝེསཱལིཡཾ ཝིཧརཏི མཧཱཝནེ ཀཱུཊཱགཱརསཱལཱཡཾ. ཨཐ ཁོ བྷགཝཱ པུབྦཎྷསམཡཾ ནིཝཱསེཏྭཱ པཏྟཙཱིཝརམཱདཱཡ ཝེསཱལིཾ པིཎྜཱཡ པཱཝིསི. ཝེསཱལིཡཾ པིཎྜཱཡ ཙརིཏྭཱ པཙྪཱབྷཏྟཾ པིཎྜཔཱཏཔཊིཀྐནྟོ ཨཱཡསྨནྟཾ ཨཱནནྡཾ ཨཱམནྟེསི – ‘‘གཎྷཱཧི, ཨཱནནྡ, ནིསཱིདནཾ. ཡེན ཙཱཔཱལཾ ཙེཏིཡཾ [པཱཝཱལཙེཏིཡཾ (སྱཱ. ཀཾ.)] ཏེནུཔསངྐམིསྶཱམ དིཝཱཝིཧཱརཱཡཱ’’ཏི. ‘‘ཨེཝཾ བྷནྟེ’’ཏི ཁོ ཨཱཡསྨཱ ཨཱནནྡོ བྷགཝཏོ པཊིསྶུཏྭཱ ནིསཱིདནཾ ཨཱདཱཡ བྷགཝནྟཾ པིཊྛིཏོ པིཊྛིཏོ ཨནུབནྡྷི. ཨཐ ཁོ བྷགཝཱ ཡེན ཙཱཔཱལཾ ཙེཏིཡཾ ཏེནུཔསངྐམི; ཨུཔསངྐམིཏྭཱ པཉྙཏྟེ ཨཱསནེ ནིསཱིདི. ཨཱཡསྨཱཔི ཁོ ཨཱནནྡོ བྷགཝནྟཾ ཨབྷིཝཱདེཏྭཱ ཨེཀམནྟཾ ནིསཱིདི. ཨེཀམནྟཾ ནིསིནྣཾ ཁོ ཨཱཡསྨནྟཾ ཨཱནནྡཾ བྷགཝཱ ཨེཏདཝོཙ –

‘‘རམཎཱིཡཱ, ཨཱནནྡ, ཝེསཱལཱི, རམཎཱིཡཾ ཨུདེནཾ ཙེཏིཡཾ, རམཎཱིཡཾ གོཏམཀཾ ཙེཏིཡཾ, རམཎཱིཡཾ སཏྟམྦཾ ཙེཏིཡཾ, རམཎཱིཡཾ བཧུཔུཏྟཾ ཙེཏིཡཾ [བཧུཔུཏྟཀཙེཏིཡཾ (སྱཱ. ཀཾ. པཱི. ཀ.)], རམཎཱིཡཾ སཱརནྡདཾ ཙེཏིཡཾ [ཨཱནནྡཙེཏིཡཾ (ཀ.), སཱནནྡརཾ (ཀ.)], རམཎཱིཡཾ ཙཱཔཱལཾ ཙེཏིཡཾ. ཡསྶ ཀསྶཙི, ཨཱནནྡ, ཙཏྟཱརོ ཨིདྡྷིཔཱདཱ བྷཱཝིཏཱ བཧུལཱིཀཏཱ ཡཱནཱིཀཏཱ ཝཏྠུཀཏཱ ཨནུཊྛིཏཱ པརིཙིཏཱ སུསམཱརདྡྷཱ, སོ ཨཱཀངྑམཱནོ ཀཔྤཾ ཝཱ ཏིཊྛེཡྻ ཀཔྤཱཝསེསཾ ཝཱ. ཏཐཱགཏསྶ ཁོ, ཨཱནནྡ, ཙཏྟཱརོ ཨིདྡྷིཔཱདཱ བྷཱཝིཏཱ བཧུལཱིཀཏཱ ཡཱནཱིཀཏཱ ཝཏྠུཀཏཱ ཨནུཊྛིཏཱ པརིཙིཏཱ སུསམཱརདྡྷཱ. ཨཱཀངྑམཱནོ, ཨཱནནྡ, ཏཐཱགཏོ ཀཔྤཾ ཝཱ ཏིཊྛེཡྻ ཀཔྤཱཝསེསཾ ཝཱ’’ཏི.

ཨེཝམྤི ཁོ ཨཱཡསྨཱ ཨཱནནྡོ བྷགཝཏཱ ཨོལཱ༹རིཀེ ནིམིཏྟེ ཀཡིརམཱནེ ཨོལཱ༹རིཀེ ཨོབྷཱསེ ཀཡིརམཱནེ ནཱསཀྑི པཊིཝིཛ྄ཛྷིཏུཾ; ན བྷགཝནྟཾ ཡཱཙི – ‘‘ཏིཊྛཏུ, བྷནྟེ, བྷགཝཱ ཀཔྤཾ, ཏིཊྛཏུ སུགཏོ ཀཔྤཾ [སུགཏོ ཀཔྤཱཝསེསཾ (པཱི. ཀ.) དཱི. ནི. ༢.༡༦༧] བཧུཛནཧིཏཱཡ བཧུཛནསུཁཱཡ ལོཀཱནུཀམྤཱཡ ཨཏྠཱཡ ཧིཏཱཡ སུཁཱཡ དེཝམནུསྶཱན’’ནྟི ཡཐཱ ཏཾ མཱརེན པརིཡུཊྛིཏཙིཏྟོ.

དུཏིཡམྤི ཁོ བྷགཝཱ…པེ… ཏཏིཡམྤི ཁོ བྷགཝཱ ཨཱཡསྨནྟཾ ཨཱནནྡཾ ཨཱམནྟེསི – ‘‘རམཎཱིཡཱ, ཨཱནནྡ, ཝེསཱལཱི, རམཎཱིཡཾ ཨུདེནཾ ཙེཏིཡཾ, རམཎཱིཡཾ གོཏམཀཾ ཙེཏིཡཾ, རམཎཱིཡཾ སཏྟམྦཾ ཙེཏིཡཾ, རམཎཱིཡཾ བཧུཔུཏྟཾ ཙེཏིཡཾ, རམཎཱིཡཾ སཱརནྡདཾ ཙེཏིཡཾ, རམཎཱིཡཾ ཙཱཔཱལཾ ཙེཏིཡཾ. ཡསྶ ཀསྶཙི, ཨཱནནྡ, ཙཏྟཱརོ ཨིདྡྷིཔཱདཱ བྷཱཝིཏཱ བཧུལཱིཀཏཱ ཡཱནཱིཀཏཱ ཝཏྠུཀཏཱ ཨནུཊྛིཏཱ པརིཙིཏཱ སུསམཱརདྡྷཱ, སོ ཨཱཀངྑམཱནོ ཀཔྤཾ ཝཱ ཏིཊྛེཡྻ ཀཔྤཱཝསེསཾ ཝཱ. ཏཐཱགཏསྶ ཁོ, ཨཱནནྡ, ཙཏྟཱརོ ཨིདྡྷིཔཱདཱ བྷཱཝིཏཱ བཧུལཱིཀཏཱ ཡཱནཱིཀཏཱ ཝཏྠུཀཏཱ ཨནུཊྛིཏཱ པརིཙིཏཱ སུསམཱརདྡྷཱ. ཨཱཀངྑམཱནོ, ཨཱནནྡ, ཏཐཱགཏོ ཀཔྤཾ ཝཱ ཏིཊྛེཡྻ ཀཔྤཱཝསེསཾ ཝཱ’’ཏི.

ཨེཝམྤི ཁོ ཨཱཡསྨཱ ཨཱནནྡོ བྷགཝཏཱ ཨོལཱ༹རིཀེ ནིམིཏྟེ ཀཡིརམཱནེ ཨོལཱ༹རིཀེ ཨོབྷཱསེ ཀཡིརམཱནེ ནཱསཀྑི པཊིཝིཛ྄ཛྷིཏུཾ; ན བྷགཝནྟཾ ཡཱཙི – ‘‘ཏིཊྛཏུ, བྷནྟེ, བྷགཝཱ ཀཔྤཾ, ཏིཊྛཏུ སུགཏོ ཀཔྤཾ བཧུཛནཧིཏཱཡ བཧུཛནསུཁཱཡ ལོཀཱནུཀམྤཱཡ ཨཏྠཱཡ ཧིཏཱཡ སུཁཱཡ དེཝམནུསྶཱན’’ནྟི ཡཐཱ ཏཾ མཱརེན པརིཡུཊྛིཏཙིཏྟོ.

ཨཐ ཁོ བྷགཝཱ ཨཱཡསྨནྟཾ ཨཱནནྡཾ ཨཱམནྟེསི – ‘‘གཙྪ ཁོ ཏྭཾ, ཨཱནནྡ, ཡསྶ དཱནི ཀཱལཾ མཉྙསཱི’’ཏི. ‘‘ཨེཝཾ, བྷནྟེ’’ཏི ཁོ ཨཱཡསྨཱ ཨཱནནྡོ བྷགཝཏོ པཊིསྶུཏྭཱ ཨུཊྛཱཡཱསནཱ བྷགཝནྟཾ ཨབྷིཝཱདེཏྭཱ པདཀྑིཎཾ ཀཏྭཱ ཨཝིདཱུརེ ཨཉྙཏརསྨིཾ རུཀྑམཱུལེ ནིསཱིདི. ཨཐ ཁོ མཱརོ པཱཔིམཱ, ཨཙིརཔཀྐནྟེ ཨཱཡསྨནྟེ ཨཱནནྡེ, ཡེན བྷགཝཱ ཏེནུཔསངྐམི; ཨུཔསངྐམིཏྭཱ བྷགཝནྟཾ ཨེཏདཝོཙ – ‘‘པརིནིབྦཱཏུ དཱནི, བྷནྟེ, བྷགཝཱ, པརིནིབྦཱཏུ དཱནི སུགཏོ [པརིནིབྦཱཏུ སུགཏོ (སཱི. སྱཱ. ཀཾ.) ཨེཝམུཔརིཔི]! པརིནིབྦཱནཀཱལོ དཱནི, བྷནྟེ, བྷགཝཏོ. བྷཱསིཏཱ ཁོ པནེསཱ, བྷནྟེ, བྷགཝཏཱ ཝཱཙཱ – ‘ན ཏཱཝཱཧཾ, པཱཔིམ, པརིནིབྦཱཡིསྶཱམི ཡཱཝ མེ བྷིཀྑཱུ ན སཱཝཀཱ བྷཝིསྶནྟི ཝིཡཏྟཱ ཝིནཱིཏཱ ཝིསཱརདཱ བཧུསྶུཏཱ དྷམྨདྷརཱ དྷམྨཱནུདྷམྨཔྤཊིཔནྣཱ སཱམཱིཙིཔྤཊིཔནྣཱ ཨནུདྷམྨཙཱརིནོ, སཀཾ ཨཱཙརིཡཀཾ ཨུགྒཧེཏྭཱ ཨཱཙིཀྑིསྶནྟི དེསེསྶནྟི པཉྙཔེསྶནྟི པཊྛཔེསྶནྟི ཝིཝརིསྶནྟི ཝིབྷཛིསྶནྟི ཨུཏྟཱནཱིཀརིསྶནྟི [ཨུཏྟཱནིཾ ཀརིསྶནྟི (ཀ.), ཨུཏྟཱནིཀརིསྶནྟི (པཱི.)], ཨུཔྤནྣཾ པརཔྤཝཱདཾ སཧདྷམྨེན སུནིགྒཧིཏཾ ནིགྒཧེཏྭཱ སཔྤཱཊིཧཱརིཡཾ དྷམྨཾ དེསེསྶནྟཱི’’’ཏི.

སནྟི ཁོ པན, བྷནྟེ, ཨེཏརཧི བྷིཀྑཱུ བྷགཝཏོ སཱཝཀཱ ཝིཡཏྟཱ ཝིནཱིཏཱ ཝིསཱརདཱ བཧུསྶུཏཱ དྷམྨདྷརཱ དྷམྨཱནུདྷམྨཔྤཊིཔནྣཱ སཱམཱིཙིཔྤཊིཔནྣཱ ཨནུདྷམྨཙཱརིནོ, སཀཾ ཨཱཙརིཡཀཾ ཨུགྒཧེཏྭཱ ཨཱཙིཀྑནྟི དེསེནྟི པཉྙཔེནྟི པཊྛཔེནྟི ཝིཝརནྟི ཝིབྷཛནྟི ཨུཏྟཱནཱིཀརོནྟི, ཨུཔྤནྣཾ པརཔྤཝཱདཾ སཧདྷམྨེན སུནིགྒཧིཏཾ ནིགྒཧེཏྭཱ སཔྤཱཊིཧཱརིཡཾ དྷམྨཾ དེསེནྟི. པརིནིབྦཱཏུ དཱནི, བྷནྟེ, བྷགཝཱ, པརིནིབྦཱཏུ དཱནི, སུགཏོ! པརིནིབྦཱནཀཱལོ དཱནི, བྷནྟེ, བྷགཝཏོ.

‘‘བྷཱསིཏཱ ཁོ པནེསཱ, བྷནྟེ, བྷགཝཏཱ ཝཱཙཱ – ‘ན ཏཱཝཱཧཾ, པཱཔིམ, པརིནིབྦཱཡིསྶཱམི ཡཱཝ མེ བྷིཀྑུནིཡོ ན སཱཝིཀཱ བྷཝིསྶནྟི ཝིཡཏྟཱ ཝིནཱིཏཱ ཝིསཱརདཱ བཧུསྶུཏཱ དྷམྨདྷརཱ དྷམྨཱནུདྷམྨཔྤཊིཔནྣཱ སཱམཱིཙིཔྤཊིཔནྣཱ ཨནུདྷམྨཙཱརིནིཡོ, སཀཾ ཨཱཙརིཡཀཾ ཨུགྒཧེཏྭཱ ཨཱཙིཀྑིསྶནྟི དེསེསྶནྟི པཉྙཔེསྶནྟི པཊྛཔེསྶནྟི ཝིཝརིསྶནྟི ཝིབྷཛིསྶནྟི ཨུཏྟཱནཱིཀརིསྶནྟི, ཨུཔྤནྣཾ པརཔྤཝཱདཾ སཧདྷམྨེན སུནིགྒཧིཏཾ ནིགྒཧེཏྭཱ སཔྤཱཊིཧཱརིཡཾ དྷམྨཾ དེསེསྶནྟཱི’’’ཏི.

‘‘སནྟི ཁོ པན, བྷནྟེ, ཨེཏརཧི བྷིཀྑུནིཡོ བྷགཝཏོ སཱཝིཀཱ ཝིཡཏྟཱ ཝིནཱིཏཱ ཝིསཱརདཱ བཧུསྶུཏཱ དྷམྨདྷརཱ དྷམྨཱནུདྷམྨཔྤཊིཔནྣཱ སཱམཱིཙིཔྤཊིཔནྣཱ ཨནུདྷམྨཙཱརིནིཡོ, སཀཾ ཨཱཙརིཡཀཾ ཨུགྒཧེཏྭཱ ཨཱཙིཀྑནྟི དེསེནྟི པཉྙཔེནྟི པཊྛཔེནྟི ཝིཝརནྟི ཝིབྷཛནྟི ཨུཏྟཱནཱིཀརོནྟི, ཨུཔྤནྣཾ པརཔྤཝཱདཾ སཧདྷམྨེན སུནིགྒཧིཏཾ ནིགྒཧེཏྭཱ སཔྤཱཊིཧཱརིཡཾ དྷམྨཾ དེསེནྟི. པརིནིབྦཱཏུ དཱནི, བྷནྟེ, བྷགཝཱ, པརིནིབྦཱཏུ དཱནི, སུགཏོ! པརིནིབྦཱནཀཱལོ དཱནི, བྷནྟེ, བྷགཝཏོ.

‘‘བྷཱསིཏཱ ཁོ པནེསཱ, བྷནྟེ, བྷགཝཏཱ ཝཱཙཱ – ‘ན ཏཱཝཱཧཾ, པཱཔིམ, པརིནིབྦཱཡིསྶཱམི ཡཱཝ མེ ཨུཔཱསཀཱ…པེ… ཡཱཝ མེ ཨུཔཱསིཀཱ ན སཱཝིཀཱ བྷཝིསྶནྟི ཝིཡཏྟཱ ཝིནཱིཏཱ ཝིསཱརདཱ བཧུསྶུཏཱ དྷམྨདྷརཱ དྷམྨཱནུདྷམྨཔྤཊིཔནྣཱ སཱམཱིཙིཔྤཊིཔནྣཱ ཨནུདྷམྨཙཱརིནིཡོ, སཀཾ ཨཱཙརིཡཀཾ ཨུགྒཧེཏྭཱ ཨཱཙིཀྑིསྶནྟི དེསེསྶནྟི པཉྙཔེསྶནྟི པཊྛཔེསྶནྟི ཝིཝརིསྶནྟི ཝིབྷཛིསྶནྟི ཨུཏྟཱནཱིཀརིསྶནྟི, ཨུཔྤནྣཾ པརཔྤཝཱདཾ སཧདྷམྨེན སུནིགྒཧིཏཾ ནིགྒཧེཏྭཱ སཔྤཱཊིཧཱརིཡཾ དྷམྨཾ དེསེསྶནྟཱི’’’ཏི.

‘‘སནྟི ཁོ པན, བྷནྟེ, ཨེཏརཧི ཨུཔཱསཀཱ…པེ… ཨུཔཱསིཀཱ བྷགཝཏོ སཱཝིཀཱ ཝིཡཏྟཱ ཝིནཱིཏཱ ཝིསཱརདཱ བཧུསྶུཏཱ དྷམྨདྷརཱ དྷམྨཱནུདྷམྨཔྤཊིཔནྣཱ སཱམཱིཙིཔྤཊིཔནྣཱ ཨནུདྷམྨཙཱརིནིཡོ, སཀཾ ཨཱཙརིཡཀཾ ཨུགྒཧེཏྭཱ ཨཱཙིཀྑནྟི དེསེནྟི པཉྙཔེནྟི པཊྛཔེནྟི ཝིཝརནྟི ཝིབྷཛནྟི ཨུཏྟཱནཱིཀརོནྟི, ཨུཔྤནྣཾ པརཔྤཝཱདཾ སཧདྷམྨེན སུནིགྒཧིཏཾ ནིགྒཧེཏྭཱ སཔྤཱཊིཧཱརིཡཾ དྷམྨཾ དེསེནྟི. པརིནིབྦཱཏུ དཱནི, བྷནྟེ, བྷགཝཱ, པརིནིབྦཱཏུ དཱནི, སུགཏོ! པརིནིབྦཱནཀཱལོ དཱནི, བྷནྟེ, བྷགཝཏོ.

‘‘བྷཱསིཏཱ ཁོ པནེསཱ, བྷནྟེ, བྷགཝཏཱ ཝཱཙཱ – ‘ན ཏཱཝཱཧཾ, པཱཔིམ, པརིནིབྦཱཡིསྶཱམི ཡཱཝ མེ ཨིདཾ བྲཧྨཙརིཡཾ ན ཨིདྡྷཉྩེཝ བྷཝིསྶཏི ཕཱིཏཉྩ ཝིཏྠཱརིཏཾ བཱཧུཛཉྙཾ པུཐུབྷཱུཏཾ ཡཱཝ དེཝམནུསྶེཧི སུཔྤཀཱསིཏ’ནྟི. ཏཡིདཾ, བྷནྟེ, བྷགཝཏོ བྲཧྨཙརིཡཾ ཨིདྡྷཉྩེཝ ཕཱིཏཉྩ ཝིཏྠཱརིཏཾ བཱཧུཛཉྙཾ པུཐུབྷཱུཏཾ ཡཱཝ དེཝམནུསྶེཧི སུཔྤཀཱསིཏཾ. པརིནིབྦཱཏུ དཱནི, བྷནྟེ, བྷགཝཱ, པརིནིབྦཱཏུ དཱནི སུགཏོ. པརིནིབྦཱནཀཱལོ དཱནི, བྷནྟེ, བྷགཝཏོ’’ཏི.

ཨེཝཾ ཝུཏྟེ བྷགཝཱ མཱརཾ པཱཔིམནྟཾ ཨེཏདཝོཙ – ‘‘ཨཔྤོསྶུཀྐོ ཏྭཾ, པཱཔིམ, ཧོཧི. ན ཙིརཾ [ནཙིརསྶེཝ (ཀ.)] ཏཐཱགཏསྶ པརིནིབྦཱནཾ བྷཝིསྶཏི. ཨིཏོ ཏིཎྞཾ མཱསཱནཾ ཨཙྩཡེན ཏཐཱགཏོ པརིནིབྦཱཡིསྶཏཱི’’ཏི. ཨཐ ཁོ བྷགཝཱ ཙཱཔཱལེ ཙེཏིཡེ སཏོ སམྤཛཱནོ ཨཱཡུསངྑཱརཾ ཨོསྶཛི. ཨོསྶཊྛེ ཙ [ཨོསཛྫེ པན (ཀ.)] བྷགཝཏཱ ཨཱཡུསངྑཱརེ མཧཱབྷཱུམིཙཱལོ ཨཧོསི བྷིཾསནཀོ ལོམཧཾསོ, དེཝདུནྡུབྷིཡོ [དེཝདུདྲབྷིཡོ (ཀ.)] ཙ ཕལིཾསུ. ཨཐ ཁོ བྷགཝཱ ཨེཏམཏྠཾ ཝིདིཏྭཱ ཏཱཡཾ ཝེལཱཡཾ ཨིམཾ ཨུདཱནཾ ཨུདཱནེསི –

‘‘ཏུལམཏུལཉྩ སམྦྷཝཾ, བྷཝསངྑཱརམཝསྶཛི མུནི;

ཨཛ྄ཛྷཏྟརཏོ སམཱཧིཏོ, ཨབྷིནྡི ཀཝཙམིཝཏྟསམྦྷཝ’’ནྟི. དསམཾ;

ཙཱཔཱལཝགྒོ པཋམོ.

ཏསྶུདྡཱནཾ –

ཨཔཱརཱཔི ཝིརདྡྷོ ཙ, ཨརིཡཱ ནིབྦིདཱཔི ཙ;

པདེསཾ སམཏྟཾ བྷིཀྑུ, བུདྡྷཾ ཉཱཎཉྩ ཙེཏིཡནྟི.

༢. པཱསཱདཀམྤནཝགྒོ

༡. པུབྦསུཏྟཾ

༨༢༣. སཱཝཏྠིནིདཱནཾ. ‘‘པུབྦེཝ མེ, བྷིཀྑཝེ, སམྦོདྷཱ ཨནབྷིསམྦུདྡྷསྶ བོདྷིསཏྟསྶེཝ སཏོ ཨེཏདཧོསི – ‘ཀོ ནུ ཁོ ཧེཏུ, ཀོ པཙྩཡོ ཨིདྡྷིཔཱདབྷཱཝནཱཡཱ’ཏི? ཏསྶ མཡ྄ཧཾ, བྷིཀྑཝེ, ཨེཏདཧོསི – ‘ཨིདྷ བྷིཀྑུ ཚནྡསམཱདྷིཔྤདྷཱནསངྑཱརསམནྣཱགཏཾ ཨིདྡྷིཔཱདཾ བྷཱཝེཏི – ཨིཏི མེ ཚནྡོ ན ཙ ཨཏིལཱིནོ བྷཝིསྶཏི, ན ཙ ཨཏིཔྤགྒཧིཏོ བྷཝིསྶཏི, ན ཙ ཨཛ྄ཛྷཏྟཾ སཾཁིཏྟོ བྷཝིསྶཏི, ན ཙ བཧིདྡྷཱ ཝིཀྑིཏྟོ བྷཝིསྶཏི. པཙྪཱཔུརེསཉྙཱི ཙ ཝིཧརཏི – ཡཐཱ པུརེ ཏཐཱ པཙྪཱ, ཡཐཱ པཙྪཱ ཏཐཱ པུརེ; ཡཐཱ ཨདྷོ ཏཐཱ ཨུདྡྷཾ, ཡཐཱ ཨུདྡྷཾ ཏཐཱ ཨདྷོ; ཡཐཱ དིཝཱ ཏཐཱ རཏྟིཾ, ཡཐཱ རཏྟིཾ ཏཐཱ དིཝཱ. ཨིཏི ཝིཝཊེན ཙེཏསཱ ཨཔརིཡོནདྡྷེན སཔྤབྷཱསཾ ཙིཏྟཾ བྷཱཝེཏི’’’.

‘‘ཝཱིརིཡསམཱདྷིཔྤདྷཱནསངྑཱརསམནྣཱགཏཾ ཨིདྡྷིཔཱདཾ བྷཱཝེཏི – ཨིཏི མེ ཝཱིརིཡཾ ན ཙ ཨཏིལཱིནཾ བྷཝིསྶཏི, ན ཙ ཨཏིཔྤགྒཧིཏཾ བྷཝིསྶཏི, ན ཙ ཨཛ྄ཛྷཏྟཾ སཾཁིཏྟཾ བྷཝིསྶཏི, ན ཙ བཧིདྡྷཱ ཝིཀྑིཏྟཾ བྷཝིསྶཏི. པཙྪཱཔུརེསཉྙཱི ཙ ཝིཧརཏི – ཡཐཱ པུརེ ཏཐཱ པཙྪཱ, ཡཐཱ པཙྪཱ ཏཐཱ པུརེ; ཡཐཱ ཨདྷོ ཏཐཱ ཨུདྡྷཾ, ཡཐཱ ཨུདྡྷཾ ཏཐཱ ཨདྷོ; ཡཐཱ དིཝཱ ཏཐཱ རཏྟིཾ, ཡཐཱ རཏྟིཾ ཏཐཱ དིཝཱ. ཨིཏི ཝིཝཊེན ཙེཏསཱ ཨཔརིཡོནདྡྷེན སཔྤབྷཱསཾ ཙིཏྟཾ བྷཱཝེཏི.

‘‘ཙིཏྟསམཱདྷིཔྤདྷཱནསངྑཱརསམནྣཱགཏཾ ཨིདྡྷིཔཱདཾ བྷཱཝེཏི – ཨིཏི མེ ཙིཏྟཾ ན ཙ ཨཏིལཱིནཾ བྷཝིསྶཏི, ན ཙ ཨཏིཔྤགྒཧིཏཾ བྷཝིསྶཏི, ན ཙ ཨཛ྄ཛྷཏྟཾ སཾཁིཏྟཾ བྷཝིསྶཏི, ན ཙ བཧིདྡྷཱ ཝིཀྑིཏྟཾ བྷཝིསྶཏི. པཙྪཱཔུརེསཉྙཱི ཙ ཝིཧརཏི – ཡཐཱ པུརེ ཏཐཱ པཙྪཱ, ཡཐཱ པཙྪཱ ཏཐཱ པུརེ; ཡཐཱ ཨདྷོ ཏཐཱ ཨུདྡྷཾ, ཡཐཱ ཨུདྡྷཾ ཏཐཱ ཨདྷོ; ཡཐཱ དིཝཱ ཏཐཱ རཏྟིཾ, ཡཐཱ རཏྟིཾ ཏཐཱ དིཝཱ. ཨིཏི ཝིཝཊེན ཙེཏསཱ ཨཔརིཡོནདྡྷེན སཔྤབྷཱསཾ ཙིཏྟཾ བྷཱཝེཏི.

‘‘ཝཱིམཾསཱསམཱདྷིཔྤདྷཱནསངྑཱརསམནྣཱགཏཾ ཨིདྡྷིཔཱདཾ བྷཱཝེཏི – ཨིཏི མེ ཝཱིམཾསཱ ན ཙ ཨཏིལཱིནཱ བྷཝིསྶཏི, ན ཙ ཨཏིཔྤགྒཧིཏཱ བྷཝིསྶཏི, ན ཙ ཨཛ྄ཛྷཏྟཾ སཾཁིཏྟཱ བྷཝིསྶཏི, ན ཙ བཧིདྡྷཱ ཝིཀྑིཏྟཱ བྷཝིསྶཏི. པཙྪཱཔུརེསཉྙཱི ཙ ཝིཧརཏི – ཡཐཱ པུརེ ཏཐཱ པཙྪཱ, ཡཐཱ པཙྪཱ ཏཐཱ པུརེ; ཡཐཱ ཨདྷོ ཏཐཱ ཨུདྡྷཾ, ཡཐཱ ཨུདྡྷཾ ཏཐཱ ཨདྷོ; ཡཐཱ དིཝཱ ཏཐཱ རཏྟིཾ, ཡཐཱ རཏྟིཾ ཏཐཱ དིཝཱ. ཨིཏི ཝིཝཊེན ཙེཏསཱ ཨཔརིཡོནདྡྷེན སཔྤབྷཱསཾ ཙིཏྟཾ བྷཱཝེཏི.

‘‘ཨེཝཾ བྷཱཝིཏེསུ ཁོ, བྷིཀྑུ, ཙཏཱུསུ ཨིདྡྷིཔཱདེསུ ཨེཝཾ བཧུལཱིཀཏེསུ, ཨནེཀཝིཧིཏཾ ཨིདྡྷིཝིདྷཾ པཙྩནུབྷོཏི – ཨེཀོཔི ཧུཏྭཱ བཧུདྷཱ ཧོཏི, བཧུདྷཱཔི ཧུཏྭཱ ཨེཀོ ཧོཏི; ཨཱཝིབྷཱཝཾ, ཏིརོབྷཱཝཾ; ཏིརོཀུཊྚཾ ཏིརོཔཱཀཱརཾ ཏིརོཔབྦཏཾ ཨསཛྫམཱནོ གཙྪཏི, སེཡྻཐཱཔི ཨཱཀཱསེ; པཐཝིཡཱཔི ཨུམྨུཛྫནིམུཛྫཾ ཀརོཏི, སེཡྻཐཱཔི ཨུདཀེ; ཨུདཀེཔི ཨབྷིཛྫམཱནེ [ཨབྷིཛྫམཱནོ (སཱི. པཱི. ཀ.)] གཙྪཏི, སེཡྻཐཱཔི པཐཝིཡཾ; ཨཱཀཱསེཔི པལླངྐེན ཀམཏི, སེཡྻཐཱཔི པཀྑཱི སཀུཎོ; ཨིམེཔི ཙནྡིམསཱུརིཡེ ཨེཝཾམཧིདྡྷིཀེ ཨེཝཾམཧཱནུབྷཱཝེ པཱཎིནཱ པརིམསཏི [པརཱམསཏི (སཱི. སྱཱ. ཀཾ.)] པརིམཛྫཏི; ཡཱཝ བྲཧྨལོཀཱཔི ཀཱཡེན ཝསཾ ཝཏྟེཏི.

‘‘ཨེཝཾ བྷཱཝིཏེསུ ཁོ, བྷིཀྑུ, ཙཏཱུསུ ཨིདྡྷིཔཱདེསུ ཨེཝཾ བཧུལཱིཀཏེསུ དིབྦཱཡ སོཏདྷཱཏུཡཱ ཝིསུདྡྷཱཡ ཨཏིཀྐནྟམཱནུསིཀཱཡ ཨུབྷོ སདྡེ སུཎཱཏི – དིབྦེ ཙ མཱནུསེ ཙ, དཱུརེ སནྟིཀེ ཙཱཏི.

‘‘ཨེཝཾ བྷཱཝིཏེསུ ཁོ, བྷིཀྑུ, ཙཏཱུསུ ཨིདྡྷིཔཱདེསུ ཨེཝཾ བཧུལཱིཀཏེསུ, པརསཏྟཱནཾ པརཔུགྒལཱནཾ ཙེཏསཱ ཙེཏོ པརིཙྩ པཛཱནཱཏི. སརཱགཾ ཝཱ ཙིཏྟཾ ‘སརཱགཾ ཙིཏྟ’ནྟི པཛཱནཱཏི; ཝཱིཏརཱགཾ ཝཱ ཙིཏྟཾ ‘ཝཱིཏརཱགཾ ཙིཏྟ’ནྟི པཛཱནཱཏི; སདོསཾ ཝཱ ཙིཏྟཾ ‘སདོསཾ ཙིཏྟ’ནྟི པཛཱནཱཏི; ཝཱིཏདོསཾ ཝཱ ཙིཏྟཾ ‘ཝཱིཏདོསཾ ཙིཏྟ’ནྟི པཛཱནཱཏི; སམོཧཾ ཝཱ ཙིཏྟཾ ‘སམོཧཾ ཙིཏྟ’ནྟི པཛཱནཱཏི; ཝཱིཏམོཧཾ ཝཱ ཙིཏྟཾ ‘ཝཱིཏམོཧཾ ཙིཏྟ’ནྟི པཛཱནཱཏི; སཾཁིཏྟཾ ཝཱ ཙིཏྟཾ ‘སཾཁིཏྟཾ ཙིཏྟ’ནྟི པཛཱནཱཏི; ཝིཀྑིཏྟཾ ཝཱ ཙིཏྟཾ ‘ཝིཀྑིཏྟཾ ཙིཏྟ’ནྟི པཛཱནཱཏི; མཧགྒཏཾ ཝཱ ཙིཏྟཾ ‘མཧགྒཏཾ ཙིཏྟ’ནྟི པཛཱནཱཏི; ཨམཧགྒཏཾ ཝཱ ཙིཏྟཾ ‘ཨམཧགྒཏཾ ཙིཏྟ’ནྟི པཛཱནཱཏི; སཨུཏྟརཾ ཝཱ ཙིཏྟཾ ‘སཨུཏྟརཾ ཙིཏྟ’ནྟི པཛཱནཱཏི; ཨནུཏྟརཾ ཝཱ ཙིཏྟཾ ‘ཨནུཏྟརཾ ཙིཏྟ’ནྟི པཛཱནཱཏི; སམཱཧིཏཾ ཝཱ ཙིཏྟཾ ‘སམཱཧིཏཾ ཙིཏྟ’ནྟི པཛཱནཱཏི; ཨསམཱཧིཏཾ ཝཱ ཙིཏྟཾ ‘ཨསམཱཧིཏཾ ཙིཏྟ’ནྟི པཛཱནཱཏི; ཝིམུཏྟཾ ཝཱ ཙིཏྟཾ ‘ཝིམུཏྟཾ ཙིཏྟ’ནྟི པཛཱནཱཏི; ཨཝིམུཏྟཾ ཝཱ ཙིཏྟཾ ‘ཨཝིམུཏྟཾ ཙིཏྟ’ནྟི པཛཱནཱཏི’’.

‘‘ཨེཝཾ བྷཱཝིཏེསུ ཁོ, བྷིཀྑུ, ཙཏཱུསུ ཨིདྡྷིཔཱདེསུ ཨེཝཾ བཧུལཱིཀཏེསུ, ཨནེཀཝིཧིཏཾ པུབྦེནིཝཱསཾ ཨནུསྶརཏི, སེཡྻཐིདཾ – ཨེཀམྤི ཛཱཏིཾ དྭེཔི ཛཱཏིཡོ ཏིསྶོཔི ཛཱཏིཡོ ཙཏསྶོཔི ཛཱཏིཡོ པཉྩཔི ཛཱཏིཡོ དསཔི ཛཱཏིཡོ ཝཱིསམྤི ཛཱཏིཡོ ཏིཾསམྤི ཛཱཏིཡོ ཙཏྟཱལཱིསམྤི ཛཱཏིཡོ པཉྙཱསམྤི ཛཱཏིཡོ ཛཱཏིསཏམྤི ཛཱཏིསཧསྶམྤི ཛཱཏིསཏསཧསྶམྤི ཨནེཀེཔི སཾཝཊྚཀཔྤེ ཨནེཀེཔི ཝིཝཊྚཀཔྤེ ཨནེཀེཔི སཾཝཊྚཝིཝཊྚཀཔྤེ – ‘ཨམུཏྲཱསིཾ ཨེཝཾནཱམོ ཨེཝཾགོཏྟོ ཨེཝཾཝཎྞོ ཨེཝམཱཧཱརོ ཨེཝཾསུཁདུཀྑཔྤཊིསཾཝེདཱི ཨེཝམཱཡུཔརིཡནྟོ, སོ ཏཏོ ཙུཏོ ཨམུཏྲ ཨུདཔཱདིཾ [ཨུཔྤཱདིཾ (སཱི.)]; ཏཏྲཱཔཱསིཾ ཨེཝཾནཱམོ ཨེཝཾགོཏྟོ ཨེཝཾཝཎྞོ ཨེཝམཱཧཱརོ ཨེཝཾསུཁདུཀྑཔྤཊིསཾཝེདཱི ཨེཝམཱཡུཔརིཡནྟོ, སོ ཏཏོ ཙུཏོ ཨིདྷཱུཔཔནྣོ’ཏི. ཨིཏི སཱཀཱརཾ སཨུདྡེསཾ ཨནེཀཝིཧིཏཾ པུབྦེནིཝཱསཾ ཨནུསྶརཏི.

‘‘ཨེཝཾ བྷཱཝིཏེསུ ཁོ བྷིཀྑུ, ཙཏཱུསུ ཨིདྡྷིཔཱདེསུ ཨེཝཾ བཧུལཱིཀཏེསུ, དིབྦེན ཙཀྑུནཱ ཝིསུདྡྷེན ཨཏིཀྐནྟམཱནུསཀེན སཏྟེ པསྶཏི ཙཝམཱནེ ཨུཔཔཛྫམཱནེ ཧཱིནེ པཎཱིཏེ སུཝཎྞེ དུབྦཎྞེ, སུགཏེ དུགྒཏེ ཡཐཱཀམྨཱུཔགེ སཏྟེ པཛཱནཱཏི – ‘ཨིམེ ཝཏ, བྷོནྟོ, སཏྟཱ ཀཱཡདུཙྩརིཏེན སམནྣཱགཏཱ ཝཙཱིདུཙྩརིཏེན སམནྣཱགཏཱ མནོདུཙྩརིཏེན སམནྣཱགཏཱ ཨརིཡཱནཾ ཨུཔཝཱདཀཱ མིཙྪཱདིཊྛིཀཱ མིཙྪཱདིཊྛིཀམྨསམཱདཱནཱ; ཏེ ཀཱཡསྶ བྷེདཱ པརཾ མརཎཱ ཨཔཱཡཾ དུགྒཏིཾ ཝིནིཔཱཏཾ ནིརཡཾ ཨུཔཔནྣཱ. ཨིམེ ཝཱ པན, བྷོནྟོ, སཏྟཱ ཀཱཡསུཙརིཏེན སམནྣཱགཏཱ ཝཙཱིསུཙརིཏེན སམནྣཱགཏཱ མནོསུཙརིཏེན སམནྣཱགཏཱ ཨརིཡཱནཾ ཨནུཔཝཱདཀཱ སམྨཱདིཊྛིཀཱ སམྨཱདིཊྛིཀམྨསམཱདཱནཱ; ཏེ ཀཱཡསྶ བྷེདཱ པརཾ མརཎཱ སུགཏིཾ སགྒཾ ལོཀཾ ཨུཔཔནྣཱ’ཏི. ཨིཏི དིབྦེན ཙཀྑུནཱ ཝིསུདྡྷེན ཨཏིཀྐནྟམཱནུསཀེན སཏྟེ པསྶཏི ཙཝམཱནེ ཨུཔཔཛྫམཱནེ ཧཱིནེ པཎཱིཏེ སུཝཎྞེ དུབྦཎྞེ, སུགཏེ དུགྒཏེ ཡཐཱཀམྨཱུཔགེ སཏྟེ པཛཱནཱཏི.

‘‘ཨེཝཾ བྷཱཝིཏེསུ ཁོ, བྷིཀྑུ, ཙཏཱུསུ ཨིདྡྷིཔཱདེསུ ཨེཝཾ བཧུལཱིཀཏེསུ, ཨཱསཝཱནཾ ཁཡཱ ཨནཱསཝཾ ཙེཏོཝིམུཏྟིཾ པཉྙཱཝིམུཏྟིཾ དིཊྛེཝ དྷམྨེ སཡཾ ཨབྷིཉྙཱ སཙྪིཀཏྭཱ ཨུཔསམྤཛྫ ཝིཧརཏཱི’’ཏི. པཋམཾ.

༢. མཧཔྥལསུཏྟཾ

༨༢༤. ‘‘ཙཏྟཱརོམེ, བྷིཀྑཝེ, ཨིདྡྷིཔཱདཱ བྷཱཝིཏཱ བཧུལཱིཀཏཱ མཧཔྥལཱ ཧོནྟི མཧཱནིསཾསཱ. ཀཐཾ བྷཱཝིཏཱ ཙ, བྷིཀྑཝེ, ཙཏྟཱརོ ཨིདྡྷིཔཱདཱ ཀཐཾ བཧུལཱིཀཏཱ མཧཔྥལཱ ཧོནྟི མཧཱནིསཾསཱ? ཨིདྷ, བྷིཀྑཝེ, བྷིཀྑུ ཚནྡསམཱདྷིཔྤདྷཱནསངྑཱརསམནྣཱགཏཾ ཨིདྡྷིཔཱདཾ བྷཱཝེཏི – ‘ཨིཏི མེ ཚནྡོ ན ཙ ཨཏིལཱིནོ བྷཝིསྶཏི, ན ཙ ཨཏིཔྤགྒཧིཏོ བྷཝིསྶཏི, ན ཙ ཨཛ྄ཛྷཏྟཾ སཾཁིཏྟོ བྷཝིསྶཏི, ན ཙ བཧིདྡྷཱ ཝིཀྑིཏྟོ བྷཝིསྶཏི’. པཙྪཱཔུརེསཉྙཱི ཙ ཝིཧརཏི – ཡཐཱ པུརེ ཏཐཱ པཙྪཱ, ཡཐཱ པཙྪཱ ཏཐཱ པུརེ; ཡཐཱ ཨདྷོ ཏཐཱ ཨུདྡྷཾ, ཡཐཱ ཨུདྡྷཾ ཏཐཱ ཨདྷོ; ཡཐཱ དིཝཱ ཏཐཱ རཏྟིཾ, ཡཐཱ རཏྟིཾ ཏཐཱ དིཝཱ. ཨིཏི ཝིཝཊེན ཙེཏསཱ ཨཔརིཡོནདྡྷེན སཔྤབྷཱསཾ ཙིཏྟཾ བྷཱཝེཏི.

‘‘ཝཱིརིཡསམཱདྷི…པེ… ཙིཏྟསམཱདྷི…པེ… ཝཱིམཾསཱསམཱདྷིཔྤདྷཱནསངྑཱརསམནྣཱགཏཾ ཨིདྡྷིཔཱདཾ བྷཱཝེཏི – ‘ཨིཏི མེ ཝཱིམཾསཱ ན ཙ ཨཏིལཱིནཱ བྷཝིསྶཏི, ན ཙ ཨཏིཔྤགྒཧིཏཱ བྷཝིསྶཏི, ན ཙ ཨཛ྄ཛྷཏྟཾ སཾཁིཏྟཱ བྷཝིསྶཏི, ན ཙ བཧིདྡྷཱ ཝིཀྑིཏྟཱ བྷཝིསྶཏི’. པཙྪཱཔུརེསཉྙཱི ཙ ཝིཧརཏི – ཡཐཱ པུརེ ཏཐཱ པཙྪཱ, ཡཐཱ པཙྪཱ ཏཐཱ པུརེ; ཡཐཱ ཨདྷོ ཏཐཱ ཨུདྡྷཾ, ཡཐཱ ཨུདྡྷཾ ཏཐཱ ཨདྷོ; ཡཐཱ དིཝཱ ཏཐཱ རཏྟིཾ, ཡཐཱ རཏྟིཾ ཏཐཱ དིཝཱ. ཨིཏི ཝིཝཊེན ཙེཏསཱ ཨཔརིཡོནདྡྷེན སཔྤབྷཱསཾ ཙིཏྟཾ བྷཱཝེཏི. ཨེཝཾ བྷཱཝིཏཱ ཁོ, བྷིཀྑཝེ, ཙཏྟཱརོ ཨིདྡྷིཔཱདཱ ཨེཝཾ བཧུལཱིཀཏཱ མཧཔྥལཱ ཧོནྟི མཧཱནིསཾསཱ.

‘‘ཨེཝཾ བྷཱཝིཏེསུ ཁོ, བྷིཀྑཝེ, བྷིཀྑུ ཙཏཱུསུ ཨིདྡྷིཔཱདེསུ ཨེཝཾ བཧུལཱིཀཏེསུ ཨནེཀཝིཧིཏཾ ཨིདྡྷིཝིདྷཾ པཙྩནུབྷོཏི – ཨེཀོཔི ཧུཏྭཱ བཧུདྷཱ ཧོཏི…པེ… ཡཱཝ བྲཧྨལོཀཱཔི ཀཱཡེན ཝསཾ ཝཏྟེཏི…པེ….

‘‘ཨེཝཾ བྷཱཝིཏེསུ ཁོ, བྷིཀྑཝེ, བྷིཀྑུ ཙཏཱུསུ ཨིདྡྷིཔཱདེསུ ཨེཝཾ བཧུལཱིཀཏེསུ, ཨཱསཝཱནཾ ཁཡཱ ཨནཱསཝཾ ཙེཏོཝིམུཏྟིཾ པཉྙཱཝིམུཏྟིཾ དིཊྛེཝ དྷམྨེ སཡཾ ཨབྷིཉྙཱ སཙྪིཀཏྭཱ ཨུཔསམྤཛྫ ཝིཧརཏཱི’’ཏི. དུཏིཡཾ.

༣. ཚནྡསམཱདྷིསུཏྟཾ

༨༢༥. ‘‘ཚནྡཾ ཙེ, བྷིཀྑཝེ, བྷིཀྑུ ནིསྶཱཡ ལབྷཏི སམཱདྷིཾ, ལབྷཏི ཙིཏྟསྶ ཨེཀགྒཏཾ – ཨཡཾ ཝུཙྩཏི ཚནྡསམཱདྷི. སོ ཨནུཔྤནྣཱནཾ པཱཔཀཱནཾ ཨཀུསལཱནཾ དྷམྨཱནཾ ཨནུཔྤཱདཱཡ ཚནྡཾ ཛནེཏི ཝཱཡམཏི ཝཱིརིཡཾ ཨཱརབྷཏི ཙིཏྟཾ པགྒཎྷཱཏི པདཧཏི. ཨུཔྤནྣཱནཾ པཱཔཀཱནཾ ཨཀུསལཱནཾ དྷམྨཱནཾ པཧཱནཱཡ ཚནྡཾ ཛནེཏི ཝཱཡམཏི ཝཱིརིཡཾ ཨཱརབྷཏི ཙིཏྟཾ པགྒཎྷཱཏི པདཧཏི. ཨནུཔྤནྣཱནཾ ཀུསལཱནཾ དྷམྨཱནཾ ཨུཔྤཱདཱཡ ཚནྡཾ ཛནེཏི ཝཱཡམཏི ཝཱིརིཡཾ ཨཱརབྷཏི ཙིཏྟཾ པགྒཎྷཱཏི པདཧཏི. ཨུཔྤནྣཱནཾ ཀུསལཱནཾ དྷམྨཱནཾ ཋིཏིཡཱ ཨསམྨོསཱཡ བྷིཡྻོབྷཱཝཱཡ ཝེཔུལླཱཡ བྷཱཝནཱཡ པཱརིཔཱུརིཡཱ ཚནྡཾ ཛནེཏི ཝཱཡམཏི ཝཱིརིཡཾ ཨཱརབྷཏི ཙིཏྟཾ པགྒཎྷཱཏི པདཧཏི. ཨིམེ ཝུཙྩནྟི ‘པདྷཱནསངྑཱརཱ’ཏི. ཨིཏི ཨཡཉྩ ཚནྡོ, ཨཡཉྩ ཚནྡསམཱདྷི, ཨིམེ ཙ པདྷཱནསངྑཱརཱ – ཨཡཾ ཝུཙྩཏི, བྷིཀྑཝེ, ‘ཚནྡསམཱདྷིཔྤདྷཱནསངྑཱརསམནྣཱགཏོ ཨིདྡྷིཔཱདོ’’’.

‘‘ཝཱིརིཡཾ ཙེ, བྷིཀྑཝེ, བྷིཀྑུ ནིསྶཱཡ ལབྷཏི སམཱདྷིཾ, ལབྷཏི ཙིཏྟསྶ ཨེཀགྒཏཾ – ཨཡཾ ཝུཙྩཏི ‘ཝཱིརིཡསམཱདྷི’. སོ ཨནུཔྤནྣཱནཾ…པེ… ཨུཔྤནྣཱནཾ ཀུསལཱནཾ དྷམྨཱནཾ ཋིཏིཡཱ ཨསམྨོསཱཡ བྷིཡྻོབྷཱཝཱཡ ཝེཔུལླཱཡ བྷཱཝནཱཡ པཱརིཔཱུརིཡཱ ཚནྡཾ ཛནེཏི ཝཱཡམཏི ཝཱིརིཡཾ ཨཱརབྷཏི ཙིཏྟཾ པགྒཎྷཱཏི པདཧཏི. ཨིམེ ཝུཙྩནྟི ‘པདྷཱནསངྑཱརཱ’ཏི. ཨིཏི ཨིདཉྩ ཝཱིརིཡཾ, ཨཡཉྩ ཝཱིརིཡསམཱདྷི, ཨིམེ ཙ པདྷཱནསངྑཱརཱ – ཨཡཾ ཝུཙྩཏི, བྷིཀྑཝེ, ‘ཝཱིརིཡསམཱདྷིཔྤདྷཱནསངྑཱརསམནྣཱགཏོ ཨིདྡྷིཔཱདོ’’’.

‘‘ཙིཏྟཾ ཙེ, བྷིཀྑཝེ, བྷིཀྑུ ནིསྶཱཡ ལབྷཏི སམཱདྷིཾ, ལབྷཏི ཙིཏྟསྶ ཨེཀགྒཏཾ – ཨཡཾ ཝུཙྩཏི ‘ཙིཏྟསམཱདྷི’. སོ ཨནུཔྤནྣཱནཾ པཱཔཀཱནཾ…པེ… ཨུཔྤནྣཱནཾ ཀུསལཱནཾ དྷམྨཱནཾ ཋིཏིཡཱ ཨསམྨོསཱཡ བྷིཡྻོབྷཱཝཱཡ ཝེཔུལླཱཡ བྷཱཝནཱཡ པཱརིཔཱུརིཡཱ ཚནྡཾ ཛནེཏི ཝཱཡམཏི ཝཱིརིཡཾ ཨཱརབྷཏི ཙིཏྟཾ པགྒཎྷཱཏི པདཧཏི. ཨིམེ ཝུཙྩནྟི ‘པདྷཱནསངྑཱརཱ’ཏི. ཨིཏི ཨིདཉྩ ཙིཏྟཾ, ཨཡཉྩ ཙིཏྟསམཱདྷི, ཨིམེ ཙ པདྷཱནསངྑཱརཱ – ཨཡཾ ཝུཙྩཏི, བྷིཀྑཝེ, ‘ཙིཏྟསམཱདྷིཔྤདྷཱནསངྑཱརསམནྣཱགཏོ ཨིདྡྷིཔཱདོ’’’.

‘‘ཝཱིམཾསཾ ཙེ, བྷིཀྑཝེ, བྷིཀྑུ ནིསྶཱཡ ལབྷཏི སམཱདྷིཾ, ལབྷཏི ཙིཏྟསྶ ཨེཀགྒཏཾ – ཨཡཾ ཝུཙྩཏི ‘ཝཱིམཾསཱསམཱདྷི’. སོ ཨནུཔྤནྣཱནཾ པཱཔཀཱནཾ ཨཀུསལཱནཾ དྷམྨཱནཾ ཨནུཔྤཱདཱཡ ཚནྡཾ ཛནེཏི ཝཱཡམཏི ཝཱིརིཡཾ ཨཱརབྷཏི ཙིཏྟཾ པགྒཎྷཱཏི པདཧཏི…པེ… ཨུཔྤནྣཱནཾ ཀུསལཱནཾ དྷམྨཱནཾ ཋིཏིཡཱ ཨསམྨོསཱཡ བྷིཡྻོབྷཱཝཱཡ ཝེཔུལླཱཡ བྷཱཝནཱཡ པཱརིཔཱུརིཡཱ ཚནྡཾ ཛནེཏི ཝཱཡམཏི ཝཱིརིཡཾ ཨཱརབྷཏི ཙིཏྟཾ པགྒཎྷཱཏི པདཧཏི. ཨིམེ ཝུཙྩནྟི ‘པདྷཱནསངྑཱརཱ’ཏི. ཨིཏི ཨཡཉྩ ཝཱིམཾསཱ, ཨཡཉྩ ཝཱིམཾསཱསམཱདྷི, ཨིམེ ཙ པདྷཱནསངྑཱརཱ – ཨཡཾ ཝུཙྩཏི, བྷིཀྑཝེ, ‘ཝཱིམཾསཱསམཱདྷིཔྤདྷཱནསངྑཱརསམནྣཱགཏོ ཨིདྡྷིཔཱདོ’’’ཏི. ཏཏིཡཾ.

༤. མོགྒལླཱནསུཏྟཾ

༨༢༦. ཨེཝཾ མེ སུཏཾ – ཨེཀཾ སམཡཾ བྷགཝཱ སཱཝཏྠིཡཾ ཝིཧརཏི པུབྦཱརཱམེ མིགཱརམཱཏུཔཱསཱདེ. ཏེན ཁོ པན སམཡེན སམྦཧུལཱ བྷིཀྑཱུ ཧེཊྛཱམིགཱརམཱཏུཔཱསཱདེ ཝིཧརནྟི ཨུདྡྷཏཱ ཨུནྣལཱ༹ ཙཔལཱ མུཁརཱ ཝིཀིཎྞཝཱཙཱ མུཊྛསྶཏིནོ ཨསམྤཛཱནཱ ཨསམཱཧིཏཱ བྷནྟཙིཏྟཱ [ཝིབྦྷནྟཙིཏྟཱ (སཱི. སྱཱ. ཀཾ.)] པཱཀཏིནྡྲིཡཱ.

ཨཐ ཁོ བྷགཝཱ ཨཱཡསྨནྟཾ མཧཱམོགྒལླཱནཾ ཨཱམནྟེསི – ‘‘ཨེཏེ ཁོ, མོགྒལླཱན, སབྲཧྨཙཱརིནོ ཧེཊྛཱམིགཱརམཱཏུཔཱསཱདེ ཝིཧརནྟི ཨུདྡྷཏཱ ཨུནྣལཱ༹ ཙཔལཱ མུཁརཱ ཝིཀིཎྞཝཱཙཱ མུཊྛསྶཏིནོ ཨསམྤཛཱནཱ ཨསམཱཧིཏཱ བྷནྟཙིཏྟཱ པཱཀཏིནྡྲིཡཱ. གཙྪ, མོགྒལླཱན, ཏེ བྷིཀྑཱུ སཾཝེཛེཧཱི’’ཏི.

‘‘ཨེཝཾ, བྷནྟེ’’ཏི ཁོ ཨཱཡསྨཱ མཧཱམོགྒལླཱནོ བྷགཝཏོ པཊིསྶུཏྭཱ ཏཐཱརཱུཔཾ ཨིདྡྷཱབྷིསངྑཱརཾ ཨབྷིསངྑཱརེསི [ཨབྷིསངྑརེསི (སྱཱ. པཱི. ཀ.)] ཡཐཱ པཱདངྒུཊྛཀེན མིགཱརམཱཏུཔཱསཱདཾ སངྐམྤེསི སམྤཀམྤེསི སམྤཙཱལེསི. ཨཐ ཁོ ཏེ བྷིཀྑཱུ སཾཝིགྒཱ ལོམཧཊྛཛཱཏཱ ཨེཀམནྟཾ ཨཊྛཾསུ – ‘‘ཨཙྪརིཡཾ ཝཏ, བྷོ, ཨབྦྷུཏཾ ཝཏ, བྷོ! ནིཝཱཏཉྩ ཝཏ ཨཡཉྩ མིགཱརམཱཏུཔཱསཱདོ གམྦྷཱིརནེམོ སུནིཁཱཏོ ཨཙལོ ཨསམྤཀམྤཱི, ཨཐ ཙ པན སངྐམྤིཏོ སམྤཀམྤིཏོ སམྤཙཱལིཏོ’’ཏི!

ཨཐ ཁོ བྷགཝཱ ཡེན ཏེ བྷིཀྑཱུ ཏེནུཔསངྐམི; ཨུཔསངྐམིཏྭཱ ཏེ བྷིཀྑཱུ བྷགཝཱ ཨེཏདཝོཙ – ‘‘ཀིཾ ནུ ཏུམྷེ, བྷིཀྑཝེ, སཾཝིགྒཱ ལོམཧཊྛཛཱཏཱ ཨེཀམནྟཾ ཋིཏཱ’’ཏི? ‘‘ཨཙྪརིཡཾ, བྷནྟེ, ཨབྦྷུཏཾ བྷནྟེ! ནིཝཱཏཉྩ ཝཏ ཨཡཉྩ མིགཱརམཱཏུཔཱསཱདོ གམྦྷཱིརནེམོ སུནིཁཱཏོ ཨཙལོ ཨསམྤཀམྤཱི, ཨཐ ཙ པན སངྐམྤིཏོ སམྤཀམྤིཏོ སམྤཙཱལིཏོ’’ཏི! ‘‘ཏུམྷེཝ ཁོ, བྷིཀྑཝེ, སཾཝེཛེཏུཀཱམེན མོགྒལླཱནེན བྷིཀྑུནཱ པཱདངྒུཊྛཀེན མིགཱརམཱཏུཔཱསཱདོ, སངྐམྤིཏོ སམྤཀམྤིཏོ སམྤཙཱལིཏོ. ཏཾ ཀིཾ མཉྙཐ, བྷིཀྑཝེ, ཀཏམེསཾ དྷམྨཱནཾ བྷཱཝིཏཏྟཱ བཧུལཱིཀཏཏྟཱ མོགྒལླཱནོ བྷིཀྑུ ཨེཝཾམཧིདྡྷིཀོ ཨེཝཾམཧཱནུབྷཱཝོ’’ཏི? ‘‘བྷགཝཾམཱུལཀཱ ནོ, བྷནྟེ, དྷམྨཱ, བྷགཝཾནེཏྟིཀཱ བྷགཝཾཔཊིསརཎཱ. སཱདྷུ ཝཏ, བྷནྟེ, བྷགཝནྟཾཡེཝ པཊིབྷཱཏུ ཨེཏསྶ བྷཱསིཏསྶ ཨཏྠོ. བྷགཝཏོ སུཏྭཱ བྷིཀྑཱུ དྷཱརེསྶནྟཱི’’ཏི.

‘‘ཏེན ཧི, བྷིཀྑཝེ, སུཎཱཐ. ཙཏུནྣཾ ཁོ, བྷིཀྑཝེ, ཨིདྡྷིཔཱདཱནཾ བྷཱཝིཏཏྟཱ བཧུལཱིཀཏཏྟཱ མོགྒལླཱནོ བྷིཀྑུ ཨེཝཾམཧིདྡྷིཀོ ཨེཝཾམཧཱནུབྷཱཝོ. ཀཏམེསཾ ཙཏུནྣཾ? ཨིདྷ, བྷིཀྑཝེ, མོགྒལླཱནོ བྷིཀྑུ ཚནྡསམཱདྷིཔྤདྷཱནསངྑཱརསམནྣཱགཏཾ ཨིདྡྷིཔཱདཾ བྷཱཝེཏི, ཝཱིརིཡསམཱདྷི…པེ… ཙིཏྟསམཱདྷི…པེ… ཝཱིམཾསཱསམཱདྷིཔྤདྷཱནསངྑཱརསམནྣཱགཏཾ ཨིདྡྷིཔཱདཾ བྷཱཝེཏི – ‘ཨིཏི མེ ཝཱིམཾསཱ ན ཙ ཨཏིལཱིནཱ བྷཝིསྶཏི, ན ཙ ཨཏིཔྤགྒཧིཏཱ བྷཝིསྶཏི; ན ཙ ཨཛ྄ཛྷཏྟཾ སཾཁིཏྟཱ བྷཝིསྶཏི, ན ཙ བཧིདྡྷཱ ཝིཀྑིཏྟཱ བྷཝིསྶཏི’. པཙྪཱཔུརེསཉྙཱི ཙ ཝིཧརཏི – ཡཐཱ པུརེ ཏཐཱ པཙྪཱ, ཡཐཱ པཙྪཱ ཏཐཱ པུརེ; ཡཐཱ ཨདྷོ ཏཐཱ ཨུདྡྷཾ ཡཐཱ ཨུདྡྷཾ ཏཐཱ ཨདྷོ; ཡཐཱ དིཝཱ ཏཐཱ རཏྟིཾ, ཡཐཱ རཏྟིཾ ཏཐཱ དིཝཱ. ཨིཏི ཝིཝཊེན ཙེཏསཱ ཨཔརིཡོནདྡྷེན སཔྤབྷཱསཾ ཙིཏྟཾ བྷཱཝེཏི. ཨིམེསཾ ཁོ, བྷིཀྑཝེ, ཙཏུནྣཾ ཨིདྡྷིཔཱདཱནཾ བྷཱཝིཏཏྟཱ བཧུལཱིཀཏཏྟཱ མོགྒལླཱནོ བྷིཀྑུ ཨེཝཾམཧིདྡྷིཀོ ཨེཝཾམཧཱནུབྷཱཝོ. ཨིམེསཉྩ པན, བྷིཀྑཝེ, ཙཏུནྣཾ ཨིདྡྷིཔཱདཱནཾ བྷཱཝིཏཏྟཱ བཧུལཱིཀཏཏྟཱ མོགྒལླཱནོ བྷིཀྑུ ཨནེཀཝིཧིཏཾ ཨིདྡྷིཝིདྷཾ པཙྩནུབྷོཏི…པེ… ཡཱཝ བྲཧྨལོཀཱཔི ཀཱཡེན ཝསཾ ཝཏྟེཏི…པེ… ཨིམེསཉྩ པན, བྷིཀྑཝེ, ཙཏུནྣཾ ཨིདྡྷིཔཱདཱནཾ བྷཱཝིཏཏྟཱ བཧུལཱིཀཏཏྟཱ མོགྒལླཱནོ བྷིཀྑུ ཨཱསཝཱནཾ ཁཡཱ ཨནཱསཝཾ ཙེཏོཝིམུཏྟིཾ པཉྙཱཝིམུཏྟིཾ དིཊྛེཝ དྷམྨེ སཡཾ ཨབྷིཉྙཱ སཙྪིཀཏྭཱ ཨུཔསམྤཛྫ ཝིཧརཏཱི’’ཏི. ཙཏུཏྠཾ.

༥. ཨུཎྞཱབྷབྲཱཧྨཎསུཏྟཾ

༨༢༧. ཨེཝཾ མེ སུཏཾ – ཨེཀཾ སམཡཾ ཨཱཡསྨཱ ཨཱནནྡོ ཀོསམྦིཡཾ ཝིཧརཏི གྷོསིཏཱརཱམེ. ཨཐ ཁོ ཨུཎྞཱབྷོ བྲཱཧྨཎོ ཡེནཱཡསྨཱ ཨཱནནྡོ ཏེནུཔསངྐམི; ཨུཔསངྐམིཏྭཱ ཨཱཡསྨཏཱ ཨཱནནྡེན སདྡྷིཾ སམྨོདི. སམྨོདནཱིཡཾ ཀཐཾ སཱརཎཱིཡཾ ཝཱིཏིསཱརེཏྭཱ ཨེཀམནྟཾ ནིསཱིདི. ཨེཀམནྟཾ ནིསིནྣོ ཁོ ཨུཎྞཱབྷོ བྲཱཧྨཎོ ཨཱཡསྨནྟཾ ཨཱནནྡཾ ཨེཏདཝོཙ – ‘‘ཀིམཏྠིཡཾ ནུ ཁོ, བྷོ ཨཱནནྡ, སམཎེ གོཏམེ བྲཧྨཙརིཡཾ ཝུསྶཏཱི’’ཏི? ‘‘ཚནྡཔྤཧཱནཏྠཾ ཁོ, བྲཱཧྨཎ, བྷགཝཏི བྲཧྨཙརིཡཾ ཝུསྶཏཱི’’ཏི.

‘‘ཨཏྠི པན, བྷོ ཨཱནནྡ, མགྒོ ཨཏྠི པཊིཔདཱ ཨེཏསྶ ཚནྡསྶ པཧཱནཱཡཱ’’ཏི? ‘‘ཨཏྠི ཁོ, བྲཱཧྨཎ, མགྒོ ཨཏྠི པཊིཔདཱ ཨེཏསྶ ཚནྡསྶ པཧཱནཱཡཱ’’ཏི.

‘‘ཀཏམོ པན, བྷོ ཨཱནནྡ, མགྒོ ཀཏམཱ པཊིཔདཱ ཨེཏསྶ ཚནྡསྶ པཧཱནཱཡཱ’’ཏི? ‘‘ཨིདྷ, བྲཱཧྨཎ, བྷིཀྑུ ཚནྡསམཱདྷིཔྤདྷཱནསངྑཱརསམནྣཱགཏཾ ཨིདྡྷིཔཱདཾ བྷཱཝེཏི, ཝཱིརིཡསམཱདྷི…པེ… ཙིཏྟསམཱདྷི…པེ… ཝཱིམཾསཱསམཱདྷིཔྤདྷཱནསངྑཱརསམནྣཱགཏཾ ཨིདྡྷིཔཱདཾ བྷཱཝེཏི – ཨཡཾ ཁོ, བྲཱཧྨཎ, མགྒོ ཨཡཾ པཊིཔདཱ ཨེཏསྶ ཚནྡསྶ པཧཱནཱཡཱ’’ཏི.

‘‘ཨེཝཾ སནྟེ, བྷོ ཨཱནནྡ, སནྟཀཾ ཧོཏི ནོ ཨསནྟཀཾ. ཚནྡེནེཝ ཚནྡཾ པཛཧིསྶཏཱིཏི – ནེཏཾ ཋཱནཾ ཝིཛྫཏི’’. ‘‘ཏེན ཧི, བྲཱཧྨཎ, ཏཉྙེཝེཏྠ པཊིཔུཙྪིསྶཱམི. ཡཐཱ ཏེ ཁམེཡྻ ཏཐཱ ཏཾ བྱཱཀརེཡྻཱསི. ཏཾ ཀིཾ མཉྙསི, བྲཱཧྨཎ, ཨཧོསི ཏེ པུབྦེ ཚནྡོ ‘ཨཱརཱམཾ གམིསྶཱམཱི’ཏི? ཏསྶ ཏེ ཨཱརཱམགཏསྶ ཡོ ཏཛྫོ ཚནྡོ སོ པཊིཔྤསྶདྡྷོ’’ཏི? ‘‘ཨེཝཾ, བྷོ’’. ‘‘ཨཧོསི ཏེ པུབྦེ ཝཱིརིཡཾ ‘ཨཱརཱམཾ གམིསྶཱམཱི’ཏི? ཏསྶ ཏེ ཨཱརཱམགཏསྶ ཡཾ ཏཛྫཾ ཝཱིརིཡཾ ཏཾ པཊིཔྤསྶདྡྷ’’ནྟི? ‘‘ཨེཝཾ, བྷོ’’. ‘‘ཨཧོསི ཏེ པུབྦེ ཙིཏྟཾ ‘ཨཱརཱམཾ གམིསྶཱམཱི’ཏི? ཏསྶ ཏེ ཨཱརཱམགཏསྶ ཡཾ ཏཛྫཾ ཙིཏྟཾ ཏཾ པཊིཔྤསྶདྡྷ’’ནྟི? ‘‘ཨེཝཾ, བྷོ’’. ‘‘ཨཧོསི ཏེ པུབྦེ ཝཱིམཾསཱ ‘ཨཱརཱམཾ གམིསྶཱམཱི’ཏི? ཏསྶ ཏེ ཨཱརཱམགཏསྶ ཡཱ ཏཛྫཱ ཝཱིམཾསཱ སཱ པཊིཔྤསྶདྡྷཱ’’ཏི? ‘‘ཨེཝཾ, བྷོ’’.

‘‘ཨེཝམེཝ ཁོ, བྲཱཧྨཎ, ཡོ སོ བྷིཀྑུ ཨརཧཾ ཁཱིཎཱསཝོ ཝུསིཏཝཱ ཀཏཀརཎཱིཡོ ཨོཧིཏབྷཱརོ ཨནུཔྤཏྟསདཏྠོ པརིཀྑཱིཎབྷཝསཾཡོཛནོ སམྨདཉྙཱ ཝིམུཏྟོ, ཏསྶ ཡོ པུབྦེ ཚནྡོ ཨཧོསི ཨརཧཏྟཔྤཏྟིཡཱ, ཨརཧཏྟཔྤཏྟེ [ཨརཧཏྟེ པཏྟེ (སཱི. སྱཱ. ཀཾ.)] ཡོ ཏཛྫོ ཚནྡོ སོ པཊིཔྤསྶདྡྷོ; ཡཾ པུབྦེ ཝཱིརིཡཾ ཨཧོསི ཨརཧཏྟཔྤཏྟིཡཱ, ཨརཧཏྟཔྤཏྟེ ཡཾ ཏཛྫཾ ཝཱིརིཡཾ ཏཾ པཊིཔྤསྶདྡྷཾ; ཡཾ པུབྦེ ཙིཏྟཾ ཨཧོསི ཨརཧཏྟཔྤཏྟིཡཱ, ཨརཧཏྟཔྤཏྟེ ཡཾ ཏཛྫཾ ཙིཏྟཾ ཏཾ པཊིཔྤསྶདྡྷཾ; ཡཱ པུབྦེ ཝཱིམཾསཱ ཨཧོསི ཨརཧཏྟཔྤཏྟིཡཱ, ཨརཧཏྟཔྤཏྟེ ཡཱ ཏཛྫཱ ཝཱིམཾསཱ སཱ པཊིཔྤསྶདྡྷཱ. ཏཾ ཀིཾ མཉྙསི, བྲཱཧྨཎ, ཨིཏི ཨེཝཾ སནྟེ, སནྟཀཾ ཝཱ ཧོཏི ནོ ཨསནྟཀཾ ཝཱ’’ཏི?

‘‘ཨདྡྷཱ, བྷོ ཨཱནནྡ, ཨེཝཾ སནྟེ, སནྟཀཾ ཧོཏི ནོ ཨསནྟཀཾ. ཨབྷིཀྐནྟཾ, བྷོ ཨཱནནྡ, ཨབྷིཀྐནྟཾ, བྷོ ཨཱནནྡ! སེཡྻཐཱཔི, བྷོ ཨཱནནྡ, ནིཀྐུཛྫིཏཾ ཝཱ ཨུཀྐུཛྫེཡྻ, པཊིཙྪནྣཾ ཝཱ ཝིཝརེཡྻ, མཱུལ༹ྷསྶ ཝཱ མགྒཾ ཨཱཙིཀྑེཡྻ, ཨནྡྷཀཱརེ ཝཱ ཏེལཔཛྫོཏཾ དྷཱརེཡྻ – ཙཀྑུམནྟོ རཱུཔཱནི དཀྑནྟཱིཏི; ཨེཝམེཝཾ བྷོཏཱ ཨཱནནྡེན ཨནེཀཔརིཡཱཡེན དྷམྨོ པཀཱསིཏོ. ཨེསཱཧཾ, བྷོ ཨཱནནྡ, ཏཾ བྷཝནྟཾ གོཏམཾ སརཎཾ གཙྪཱམི དྷམྨཉྩ བྷིཀྑུསངྒྷཉྩ. ཨུཔཱསཀཾ མཾ བྷཝཾ ཨཱནནྡོ དྷཱརེཏུ ཨཛྫཏགྒེ པཱཎུཔེཏཾ སརཎཾ གཏ’’ནྟི. པཉྩམཾ.

༦. པཋམསམཎབྲཱཧྨཎསུཏྟཾ

༨༢༨. ‘‘ཡེ ཧི ཀེཙི, བྷིཀྑཝེ, ཨཏཱིཏམདྡྷཱནཾ སམཎཱ ཝཱ བྲཱཧྨཎཱ ཝཱ མཧིདྡྷིཀཱ ཨཧེསུཾ མཧཱནུབྷཱཝཱ, སབྦེ ཏེ ཙཏུནྣཾ ཨིདྡྷིཔཱདཱནཾ བྷཱཝིཏཏྟཱ བཧུལཱིཀཏཏྟཱ. ཡེ ཧི ཀེཙི, བྷིཀྑཝེ, ཨནཱགཏམདྡྷཱནཾ སམཎཱ ཝཱ བྲཱཧྨཎཱ ཝཱ མཧིདྡྷིཀཱ བྷཝིསྶནྟི མཧཱནུབྷཱཝཱ, སབྦེ ཏེ ཙཏུནྣཾ ཨིདྡྷིཔཱདཱནཾ བྷཱཝིཏཏྟཱ བཧུལཱིཀཏཏྟཱ. ཡེ ཧི ཀེཙི, བྷིཀྑཝེ, ཨེཏརཧི སམཎཱ ཝཱ བྲཱཧྨཎཱ ཝཱ མཧིདྡྷིཀཱ མཧཱནུབྷཱཝཱ, སབྦེ ཏེ ཙཏུནྣཾ ཨིདྡྷིཔཱདཱནཾ བྷཱཝིཏཏྟཱ བཧུལཱིཀཏཏྟཱ.

‘‘ཀཏམེསཾ ཙཏུནྣཾ? ཨིདྷ, བྷིཀྑཝེ, བྷིཀྑུ ཚནྡསམཱདྷིཔྤདྷཱནསངྑཱརསམནྣཱགཏཾ ཨིདྡྷིཔཱདཾ བྷཱཝེཏི, ཝཱིརིཡསམཱདྷི…པེ… ཙིཏྟསམཱདྷི…པེ… ཝཱིམཾསཱསམཱདྷིཔྤདྷཱནསངྑཱརསམནྣཱགཏཾ ཨིདྡྷིཔཱདཾ བྷཱཝེཏི. ཡེ ཧི ཀེཙི, བྷིཀྑཝེ, ཨཏཱིཏམདྡྷཱནཾ སམཎཱ ཝཱ བྲཱཧྨཎཱ ཝཱ མཧིདྡྷིཀཱ ཨཧེསུཾ མཧཱནུབྷཱཝཱ, སབྦེ ཏེ ཨིམེསཾཡེཝ ཙཏུནྣཾ ཨིདྡྷིཔཱདཱནཾ བྷཱཝིཏཏྟཱ བཧུལཱིཀཏཏྟཱ. ཡེ ཧི ཀེཙི, བྷིཀྑཝེ, ཨནཱགཏམདྡྷཱནཾ སམཎཱ ཝཱ བྲཱཧྨཎཱ ཝཱ མཧིདྡྷིཀཱ བྷཝིསྶནྟི མཧཱནུབྷཱཝཱ, སབྦེ ཏེ ཨིམེསཾཡེཝ ཙཏུནྣཾ ཨིདྡྷིཔཱདཱནཾ བྷཱཝིཏཏྟཱ བཧུལཱིཀཏཏྟཱ. ཡེ ཧི ཀེཙི, བྷིཀྑཝེ, ཨེཏརཧི སམཎཱ ཝཱ བྲཱཧྨཎཱ ཝཱ མཧིདྡྷིཀཱ མཧཱནུབྷཱཝཱ, སབྦེ ཏེ ཨིམེསཾཡེཝ ཙཏུནྣཾ ཨིདྡྷིཔཱདཱནཾ བྷཱཝིཏཏྟཱ བཧུལཱིཀཏཏྟཱ’’ཏི. ཚཊྛཾ.

༧. དུཏིཡསམཎབྲཱཧྨཎསུཏྟཾ

༨༢༩. ‘‘ཡེ ཧི ཀེཙི, བྷིཀྑཝེ, ཨཏཱིཏམདྡྷཱནཾ སམཎཱ ཝཱ བྲཱཧྨཎཱ ཝཱ ཨནེཀཝིཧིཏཾ ཨིདྡྷིཝིདྷཾ པཙྩནུབྷོསུཾ – ཨེཀོཔི ཧུཏྭཱ བཧུདྷཱ ཨཧེསུཾ, བཧུདྷཱཔི ཧུཏྭཱ ཨེཀོ ཨཧེསུཾ; ཨཱཝིབྷཱཝཾ, ཏིརོབྷཱཝཾ; ཏིརོཀུཊྚཾ ཏིརོཔཱཀཱརཾ ཏིརོཔབྦཏཾ ཨསཛྫམཱནཱ ཨགམཾསུ, སེཡྻཐཱཔི ཨཱཀཱསེ; པཐཝིཡཱཔི ཨུམྨུཛྫནིམུཛྫཾ ཨཀཾསུ, སེཡྻཐཱཔི ཨུདཀེ; ཨུདཀེཔི ཨབྷིཛྫམཱནེ [ཨབྷིཛྫམཱནཱ (སཱི. པཱི. ཀ.)] ཨགམཾསུ, སེཡྻཐཱཔི པཐཝིཡཾ; ཨཱཀཱསེཔི པལླངྐེན ཀམིཾསུ, སེཡྻཐཱཔི པཀྑཱི སཀུཎོ; ཨིམེཔི ཙནྡིམསཱུརིཡེ ཨེཝཾམཧིདྡྷིཀེ ཨེཝཾམཧཱནུབྷཱཝེ པཱཎིནཱ པརིམསིཾསུ [པརཱམསིཾསུ (སྱཱ. ཀཾ. ཀ.)] པརིམཛྫིཾསུ; ཡཱཝ བྲཧྨལོཀཱཔི ཀཱཡེན ཝསཾ ཝཏྟེསུཾ, སབྦེ ཏེ ཙཏུནྣཾ ཨིདྡྷིཔཱདཱནཾ བྷཱཝིཏཏྟཱ བཧུལཱིཀཏཏྟཱ.

‘‘ཡེ ཧི ཀེཙི, བྷིཀྑཝེ, ཨནཱགཏམདྡྷཱནཾ སམཎཱ ཝཱ བྲཱཧྨཎཱ ཝཱ ཨནེཀཝིཧིཏཾ ཨིདྡྷིཝིདྷཾ པཙྩནུབྷོསྶནྟི – ཨེཀོཔི ཧུཏྭཱ བཧུདྷཱ བྷཝིསྶནྟི, བཧུདྷཱཔི ཧུཏྭཱ ཨེཀོ བྷཝིསྶནྟི; ཨཱཝིབྷཱཝཾ, ཏིརོབྷཱཝཾ; ཏིརོཀུཊྚཾ ཏིརོཔཱཀཱརཾ ཏིརོཔབྦཏཾ ཨསཛྫམཱནཱ གམིསྶནྟི, སེཡྻཐཱཔི ཨཱཀཱསེ; པཐཝིཡཱཔི ཨུམྨུཛྫནིམུཛྫཾ ཀརིསྶནྟི, སེཡྻཐཱཔི ཨུདཀེ; ཨུདཀེཔི ཨབྷིཛྫམཱནེ གམིསྶནྟི, སེཡྻཐཱཔི པཐཝིཡཾ; ཨཱཀཱསེཔི པལླངྐེན ཀམིསྶནྟི, སེཡྻཐཱཔི པཀྑཱི སཀུཎོ; ཨིམེཔི ཙནྡིམསཱུརིཡེ ཨེཝཾམཧིདྡྷིཀེ ཨེཝཾམཧཱནུབྷཱཝེ པཱཎིནཱ པརིམསིསྶནྟི པརིམཛྫིསྶནྟི; ཡཱཝ བྲཧྨལོཀཱཔི ཀཱཡེན ཝསཾ ཝཏྟིསྶནྟི, སབྦེ ཏེ ཙཏུནྣཾ ཨིདྡྷིཔཱདཱནཾ བྷཱཝིཏཏྟཱ བཧུལཱིཀཏཏྟཱ.

‘‘ཡེ ཧི ཀེཙི, བྷིཀྑཝེ, ཨེཏརཧི སམཎཱ ཝཱ བྲཱཧྨཎཱ ཝཱ ཨནེཀཝིཧིཏཾ ཨིདྡྷིཝིདྷཾ པཙྩནུབྷོནྟི – ཨེཀོཔི ཧུཏྭཱ བཧུདྷཱ ཧོནྟི, བཧུདྷཱཔི ཧུཏྭཱ ཨེཀོ ཧོནྟི; ཨཱཝིབྷཱཝཾ, ཏིརོབྷཱཝཾ; ཏིརོཀུཊྚཾ ཏིརོཔཱཀཱརཾ ཏིརོཔབྦཏཾ ཨསཛྫམཱནཱ གཙྪནྟི, སེཡྻཐཱཔི ཨཱཀཱསེ; པཐཝིཡཱཔི ཨུམྨུཛྫནིམུཛྫཾ ཀརོནྟི, སེཡྻཐཱཔི ཨུདཀེ; ཨུདཀེཔི ཨབྷིཛྫམཱནེ གཙྪནྟི, སེཡྻཐཱཔི པཐཝིཡཾ; ཨཱཀཱསེཔི པལླངྐེན ཀམནྟི, སེཡྻཐཱཔི པཀྑཱི སཀུཎོ; ཨིམེཔི ཙནྡིམསཱུརིཡེ ཨེཝཾམཧིདྡྷིཀེ ཨེཝཾམཧཱནུབྷཱཝེ པཱཎིནཱ པརིམསནྟི [པརཱམསནྟི (སྱཱ. ཀཾ.)] པརིམཛྫནྟི; ཡཱཝ བྲཧྨལོཀཱཔི ཀཱཡེན ཝསཾ ཝཏྟེནྟི, སབྦེ ཏེ ཙཏུནྣཾ ཨིདྡྷིཔཱདཱནཾ བྷཱཝིཏཏྟཱ བཧུལཱིཀཏཏྟཱཏི.

‘‘ཀཏམེསཾ ཙཏུནྣཾ? ཨིདྷ, བྷིཀྑཝེ, བྷིཀྑུ ཚནྡསམཱདྷིཔྤདྷཱནསངྑཱརསམནྣཱགཏཾ ཨིདྡྷིཔཱདཾ བྷཱཝེཏི, ཝཱིརིཡསམཱདྷི…པེ… ཙིཏྟསམཱདྷི…པེ… ཝཱིམཾསཱསམཱདྷིཔྤདྷཱནསངྑཱརསམནྣཱགཏཾ ཨིདྡྷིཔཱདཾ བྷཱཝེཏི. ཡེ ཧི ཀེཙི, བྷིཀྑཝེ, ཨཏཱིཏམདྡྷཱནཾ སམཎཱ ཝཱ བྲཱཧྨཎཱ ཝཱ ཨནེཀཝིཧིཏཾ ཨིདྡྷིཝིདྷཾ པཙྩནུབྷོསུཾ – ཨེཀོཔི ཧུཏྭཱ བཧུདྷཱ ཨཧེསུཾ…པེ… ཡཱཝ བྲཧྨལོཀཱཔི ཀཱཡེན ཝསཾ ཝཏྟེསུཾ, སབྦེ ཏེ ཨིམེསཾཡེཝ ཙཏུནྣཾ ཨིདྡྷིཔཱདཱནཾ བྷཱཝིཏཏྟཱ བཧུལཱིཀཏཏྟཱ.

‘‘ཡེ ཧི ཀེཙི, བྷིཀྑཝེ, ཨནཱགཏམདྡྷཱནཾ སམཎཱ ཝཱ བྲཱཧྨཎཱ ཝཱ ཨནེཀཝིཧིཏཾ ཨིདྡྷིཝིདྷཾ པཙྩནུབྷོསྶནྟི – ཨེཀོཔི ཧུཏྭཱ བཧུདྷཱ བྷཝིསྶནྟི…པེ… ཡཱཝ བྲཧྨལོཀཱཔི ཀཱཡེན ཝསཾ ཝཏྟིསྶནྟི, སབྦེ ཏེ ཨིམེསཾཡེཝ ཙཏུནྣཾ ཨིདྡྷིཔཱདཱནཾ བྷཱཝིཏཏྟཱ བཧུལཱིཀཏཏྟཱ.

‘‘ཡེ ཧི ཀེཙི བྷིཀྑཝེ ཨེཏརཧི སམཎཱ ཝཱ བྲཱཧྨཎཱ ཝཱ ཨནེཀཝིཧིཏཾ ཨིདྡྷིཝིདྷཾ པཙྩནུབྷོནྟི – ཨེཀོཔི ཧུཏྭཱ བཧུདྷཱ ཧོནྟི…པེ… ཡཱཝ བྲཧྨལོཀཱཔི ཀཱཡེན ཝསཾ ཝཏྟེནྟི, སབྦེ ཏེ ཨིམེསཾཡེཝ ཙཏུནྣཾ ཨིདྡྷིཔཱདཱནཾ བྷཱཝིཏཏྟཱ བཧུལཱིཀཏཏྟཱ’’ཏི. སཏྟམཾ.

༨. བྷིཀྑུསུཏྟཾ

༨༣༠. ‘‘ཙཏུནྣཾ, བྷིཀྑཝེ, ཨིདྡྷིཔཱདཱནཾ བྷཱཝིཏཏྟཱ བཧུལཱིཀཏཏྟཱ བྷིཀྑུ ཨཱསཝཱནཾ ཁཡཱ ཨནཱསཝཾ ཙེཏོཝིམུཏྟིཾ པཉྙཱཝིམུཏྟིཾ དིཊྛེཝ དྷམྨེ སཡཾ ཨབྷིཉྙཱ སཙྪིཀཏྭཱ ཨུཔསམྤཛྫ ཝིཧརཏི.

‘‘ཀཏམེསཾ ཙཏུནྣཾ? ཨིདྷ, བྷིཀྑཝེ, བྷིཀྑུ ཚནྡསམཱདྷིཔྤདྷཱནསངྑཱརསམནྣཱགཏཾ ཨིདྡྷིཔཱདཾ བྷཱཝེཏི, ཝཱིརིཡསམཱདྷི…པེ… ཙིཏྟསམཱདྷི…པེ… ཝཱིམཾསཱསམཱདྷིཔྤདྷཱནསངྑཱརསམནྣཱགཏཾ ཨིདྡྷིཔཱདཾ བྷཱཝེཏི. ཨིམེསཾ ཁོ, བྷིཀྑཝེ, ཙཏུནྣཾ ཨིདྡྷིཔཱདཱནཾ བྷཱཝིཏཏྟཱ བཧུལཱིཀཏཏྟཱ བྷིཀྑུ ཨཱསཝཱནཾ ཁཡཱ ཨནཱསཝཾ ཙེཏོཝིམུཏྟིཾ པཉྙཱཝིམུཏྟིཾ དིཊྛེཝ དྷམྨེ སཡཾ ཨབྷིཉྙཱ སཙྪིཀཏྭཱ ཨུཔསམྤཛྫ ཝིཧརཏཱི’’ཏི. ཨཊྛམཾ.

༩. ཨིདྡྷཱདིདེསནཱསུཏྟཾ

༨༣༡. ‘‘ཨིདྡྷིཾ ཝོ, བྷིཀྑཝེ, དེསེསྶཱམི ཨིདྡྷིཔཱདཉྩ ཨིདྡྷིཔཱདབྷཱཝནཉྩ ཨིདྡྷིཔཱདབྷཱཝནཱགཱམིནིཉྩ པཊིཔདཾ. ཏཾ སུཎཱཐ.

‘‘ཀཏམཱ ཙ, བྷིཀྑཝེ, ཨིདྡྷི? ཨིདྷ, བྷིཀྑཝེ, བྷིཀྑུ ཨནེཀཝིཧིཏཾ ཨིདྡྷིཝིདྷཾ པཙྩནུབྷོཏི – ཨེཀོཔི ཧུཏྭཱ བཧུདྷཱ ཧོཏི, བཧུདྷཱཔི ཧུཏྭཱ ཨེཀོ ཧོཏི…པེ… ཡཱཝ བྲཧྨལོཀཱཔི ཀཱཡེན ཝསཾ ཝཏྟེཏི – ཨཡཾ ཝུཙྩཏི, བྷིཀྑཝེ, ཨིདྡྷི.

‘‘ཀཏམོ ཙ, བྷིཀྑཝེ, ཨིདྡྷིཔཱདོ? ཡོ སོ, བྷིཀྑཝེ, མགྒོ ཡཱ པཊིཔདཱ ཨིདྡྷིལཱབྷཱཡ ཨིདྡྷིཔཊིལཱབྷཱཡ སཾཝཏྟཏི – ཨཡཾ ཝུཙྩཏི, བྷིཀྑཝེ, ཨིདྡྷིཔཱདོ.

‘‘ཀཏམཱ ཙ, བྷིཀྑཝེ, ཨིདྡྷིཔཱདབྷཱཝནཱ? ཨིདྷ, བྷིཀྑཝེ, བྷིཀྑུ ཚནྡསམཱདྷིཔྤདྷཱནསངྑཱརསམནྣཱགཏཾ ཨིདྡྷིཔཱདཾ བྷཱཝེཏི, ཝཱིརིཡསམཱདྷི…པེ… ཙིཏྟསམཱདྷི …པེ… ཝཱིམཾསཱསམཱདྷིཔྤདྷཱནསངྑཱརསམནྣཱགཏཾ ཨིདྡྷིཔཱདཾ བྷཱཝེཏི – ཨཡཾ ཝུཙྩཏི, བྷིཀྑཝེ, ཨིདྡྷིཔཱདབྷཱཝནཱ.

‘‘ཀཏམཱ ཙ, བྷིཀྑཝེ, ཨིདྡྷིཔཱདབྷཱཝནཱགཱམིནཱི པཊིཔདཱ? ཨཡམེཝ ཨརིཡོ ཨཊྛངྒིཀོ མགྒོ, སེཡྻཐིདཾ – སམྨཱདིཊྛི, སམྨཱསངྐཔྤོ, སམྨཱཝཱཙཱ, སམྨཱཀམྨནྟོ, སམྨཱཨཱཛཱིཝོ, སམྨཱཝཱཡཱམོ, སམྨཱསཏི, སམྨཱསམཱདྷི – ཨཡཾ ཝུཙྩཏི, བྷིཀྑཝེ, ཨིདྡྷིཔཱདབྷཱཝནཱགཱམིནཱི པཊིཔདཱ’’ཏི. ནཝམཾ.

༡༠. ཝིབྷངྒསུཏྟཾ

༨༣༢. ‘‘ཙཏྟཱརོམེ, བྷིཀྑཝེ, ཨིདྡྷིཔཱདཱ བྷཱཝིཏཱ བཧུལཱིཀཏཱ མཧཔྥལཱ ཧོནྟི མཧཱནིསཾསཱ’’.

‘‘ཀཐཾ བྷཱཝིཏཱ ཙ, བྷིཀྑཝེ, ཙཏྟཱརོ ཨིདྡྷིཔཱདཱ ཀཐཾ བཧུལཱིཀཏཱ མཧཔྥལཱ ཧོནྟི མཧཱནིསཾསཱ? ཨིདྷ, བྷིཀྑཝེ, བྷིཀྑུ ཚནྡསམཱདྷིཔྤདྷཱནསངྑཱརསམནྣཱགཏཾ ཨིདྡྷིཔཱདཾ བྷཱཝེཏི – ‘ཨིཏི མེ ཚནྡོ ན ཙ ཨཏིལཱིནོ བྷཝིསྶཏི, ན ཙ ཨཏིཔྤགྒཧིཏོ བྷཝིསྶཏི, ན ཙ ཨཛ྄ཛྷཏྟཾ སཾཁིཏྟོ བྷཝིསྶཏི, ན ཙ བཧིདྡྷཱ ཝིཀྑིཏྟོ བྷཝིསྶཏི’. པཙྪཱཔུརེསཉྙཱི ཙ ཝིཧརཏི – ‘ཡཐཱ པུརེ ཏཐཱ པཙྪཱ, ཡཐཱ པཙྪཱ ཏཐཱ པུརེ; ཡཐཱ ཨདྷོ ཏཐཱ ཨུདྡྷཾ, ཡཐཱ ཨུདྡྷཾ ཏཐཱ ཨདྷོ; ཡཐཱ དིཝཱ ཏཐཱ རཏྟིཾ ཡཐཱ རཏྟིཾ ཏཐཱ དིཝཱ’. ཨིཏི ཝིཝཊེན ཙེཏསཱ ཨཔརིཡོནདྡྷེན སཔྤབྷཱསཾ ཙིཏྟཾ བྷཱཝེཏི. ཝཱིརིཡསམཱདྷི…པེ… ཙིཏྟསམཱདྷི…པེ… ཝཱིམཾསཱསམཱདྷིཔྤདྷཱནསངྑཱརསམནྣཱགཏཾ ཨིདྡྷིཔཱདཾ བྷཱཝེཏི – ‘ཨིཏི མེ ཝཱིམཾསཱ ན ཙ ཨཏིལཱིནཱ བྷཝིསྶཏི, ན ཙ ཨཏིཔྤགྒཧིཏཱ བྷཝིསྶཏི, ན ཙ ཨཛ྄ཛྷཏྟཾ སཾཁིཏྟཱ བྷཝིསྶཏི, ན ཙ བཧིདྡྷཱ ཝིཀྑིཏྟཱ བྷཝིསྶཏི’. པཙྪཱཔུརེསཉྙཱི ཙ ཝིཧརཏི – ‘ཡཐཱ པུརེ ཏཐཱ པཙྪཱ, ཡཐཱ པཙྪཱ ཏཐཱ པུརེ; ཡཐཱ ཨདྷོ ཏཐཱ ཨུདྡྷཾ, ཡཐཱ ཨུདྡྷཾ ཏཐཱ ཨདྷོ; ཡཐཱ དིཝཱ ཏཐཱ རཏྟིཾ, ཡཐཱ རཏྟིཾ ཏཐཱ དིཝཱ’. ཨིཏི ཝིཝཊེན ཙེཏསཱ ཨཔརིཡོནདྡྷེན སཔྤབྷཱསཾ ཙིཏྟཾ བྷཱཝེཏི.

‘‘ཀཏམོ ཙ, བྷིཀྑཝེ, ཨཏིལཱིནོ ཚནྡོ? ཡོ, བྷིཀྑཝེ, ཚནྡོ ཀོསཛྫསཧགཏོ ཀོསཛྫསམྤཡུཏྟོ – ཨཡཾ ཝུཙྩཏི, བྷིཀྑཝེ, ཨཏིལཱིནོ ཚནྡོ.

‘‘ཀཏམོ ཙ, བྷིཀྑཝེ, ཨཏིཔྤགྒཧིཏོ ཚནྡོ? ཡོ, བྷིཀྑཝེ, ཚནྡོ ཨུདྡྷཙྩསཧགཏོ ཨུདྡྷཙྩསམྤཡུཏྟོ – ཨཡཾ ཝུཙྩཏི, བྷིཀྑཝེ, ཨཏིཔྤགྒཧིཏོ ཚནྡོ.

‘‘ཀཏམོ ཙ, བྷིཀྑཝེ, ཨཛ྄ཛྷཏྟཾ སཾཁིཏྟོ ཚནྡོ? ཡོ, བྷིཀྑཝེ, ཚནྡོ ཐིནམིདྡྷསཧགཏོ ཐིནམིདྡྷསམྤཡུཏྟོ – ཨཡཾ ཝུཙྩཏི, བྷིཀྑཝེ, ཨཛ྄ཛྷཏྟཾ སཾཁིཏྟོ ཚནྡོ.

‘‘ཀཏམོ ཙ, བྷིཀྑཝེ, བཧིདྡྷཱ ཝིཀྑིཏྟོ ཚནྡོ? ཡོ, བྷིཀྑཝེ, ཚནྡོ བཧིདྡྷཱ པཉྩ ཀཱམགུཎེ ཨཱརབྦྷ ཨནུཝིཀྑིཏྟོ ཨནུཝིསཊོ – ཨཡཾ ཝུཙྩཏི, བྷིཀྑཝེ, བཧིདྡྷཱ ཝིཀྑིཏྟོ ཚནྡོ.

‘‘ཀཐཉྩ, བྷིཀྑཝེ, བྷིཀྑུ པཙྪཱཔུརེསཉྙཱི ཙ ཝིཧརཏི – ཡཐཱ པུརེ ཏཐཱ པཙྪཱ, ཡཐཱ པཙྪཱ ཏཐཱ པུརེ? ཨིདྷ, བྷིཀྑཝེ, བྷིཀྑུནོ པཙྪཱཔུརེསཉྙཱ སུགྒཧིཏཱ ཧོཏི སུམནསིཀཏཱ སཱུཔདྷཱརིཏཱ སུཔྤཊིཝིདྡྷཱ པཉྙཱཡ. ཨེཝཾ ཁོ, བྷིཀྑཝེ, བྷིཀྑུ པཙྪཱཔུརེསཉྙཱི ཙ ཝིཧརཏི – ཡཐཱ པུརེ ཏཐཱ པཙྪཱ, ཡཐཱ པཙྪཱ ཏཐཱ པུརེ.

‘‘ཀཐཉྩ, བྷིཀྑཝེ, བྷིཀྑུ ཡཐཱ ཨདྷོ ཏཐཱ ཨུདྡྷཾ, ཡཐཱ ཨུདྡྷཾ ཏཐཱ ཨདྷོ ཝིཧརཏི? ཨིདྷ, བྷིཀྑཝེ, བྷིཀྑུ ཨིམམེཝ ཀཱཡཾ ཨུདྡྷཾ པཱདཏལཱ ཨདྷོ ཀེསམཏྠཀཱ ཏཙཔརིཡནྟཾ པཱུརཾ ནཱནཔྤཀཱརསྶ ཨསུཙིནོ པཙྩཝེཀྑཏི – ‘ཨཏྠི ཨིམསྨིཾ ཀཱཡེ ཀེསཱ ལོམཱ ནཁཱ དནྟཱ ཏཙོ མཾསཾ ནྷཱརུ ཨཊྛི ཨཊྛིམིཉྫཾ ཝཀྐཾ ཧདཡཾ ཡཀནཾ ཀིལོམཀཾ པིཧཀཾ པཔྥཱསཾ ཨནྟཾ ཨནྟགུཎཾ ཨུདརིཡཾ ཀརཱིསཾ པིཏྟཾ སེམྷཾ པུབྦོ ལོཧིཏཾ སེདོ མེདོ ཨསྶུ ཝསཱ ཁེལོ༹ སིངྒྷཱཎིཀཱ ལསིཀཱ མུཏྟ’ནྟི. ཨེཝཾ ཁོ, བྷིཀྑཝེ, བྷིཀྑུ ཡཐཱ ཨདྷོ ཏཐཱ ཨུདྡྷཾ, ཡཐཱ ཨུདྡྷཾ ཏཐཱ ཨདྷོ ཝིཧརཏི.

‘‘ཀཐཉྩ, བྷིཀྑཝེ, བྷིཀྑུ ཡཐཱ དིཝཱ ཏཐཱ རཏྟིཾ, ཡཐཱ རཏྟིཾ ཏཐཱ དིཝཱ ཝིཧརཏི? ཨིདྷ, བྷིཀྑཝེ, བྷིཀྑུ ཡེཧི ཨཱཀཱརེཧི ཡེཧི ལིངྒེཧི ཡེཧི ནིམིཏྟེཧི དིཝཱ ཚནྡསམཱདྷིཔྤདྷཱནསངྑཱརསམནྣཱགཏཾ ཨིདྡྷིཔཱདཾ བྷཱཝེཏི, སོ ཏེཧི ཨཱཀཱརེཧི ཏེཧི ལིངྒེཧི ཏེཧི ནིམིཏྟེཧི རཏྟིཾ ཚནྡསམཱདྷིཔྤདྷཱནསངྑཱརསམནྣཱགཏཾ ཨིདྡྷིཔཱདཾ བྷཱཝེཏི; ཡེཧི ཝཱ པན ཨཱཀཱརེཧི ཡེཧི ལིངྒེཧི ཡེཧི ནིམིཏྟེཧི རཏྟིཾ ཚནྡསམཱདྷིཔྤདྷཱནསངྑཱརསམནྣཱགཏཾ ཨིདྡྷིཔཱདཾ བྷཱཝེཏི, སོ ཏེཧི ཨཱཀཱརེཧི ཏེཧི ལིངྒེཧི ཏེཧི ནིམིཏྟེཧི དིཝཱ ཚནྡསམཱདྷིཔྤདྷཱནསངྑཱརསམནྣཱགཏཾ ཨིདྡྷིཔཱདཾ བྷཱཝེཏི. ཨེཝཾ ཁོ, བྷིཀྑཝེ, བྷིཀྑུ ཡཐཱ དིཝཱ ཏཐཱ རཏྟིཾ, ཡཐཱ རཏྟིཾ ཏཐཱ དིཝཱ ཝིཧརཏི.

‘‘ཀཐཉྩ, བྷིཀྑཝེ, བྷིཀྑུ ཝིཝཊེན ཙེཏསཱ ཨཔརིཡོནདྡྷེན སཔྤབྷཱསཾ ཙིཏྟཾ བྷཱཝེཏི? ཨིདྷ, བྷིཀྑཝེ, བྷིཀྑུནོ ཨཱལོཀསཉྙཱ སུགྒཧིཏཱ ཧོཏི དིཝཱསཉྙཱ སྭཱདྷིཊྛིཏཱ. ཨེཝཾ ཁོ, བྷིཀྑཝེ, བྷིཀྑུ ཝིཝཊེན ཙེཏསཱ ཨཔརིཡོནདྡྷེན སཔྤབྷཱསཾ ཙིཏྟཾ བྷཱཝེཏི.

‘‘ཀཏམཉྩ, བྷིཀྑཝེ, ཨཏིལཱིནཾ ཝཱིརིཡཾ? ཡཾ, བྷིཀྑཝེ, ཝཱིརིཡཾ ཀོསཛྫསཧགཏཾ ཀོསཛྫསམྤཡུཏྟཾ – ཨིདཾ ཝུཙྩཏི, བྷིཀྑཝེ, ཨཏིལཱིནཾ ཝཱིརིཡཾ.

‘‘ཀཏམཉྩ, བྷིཀྑཝེ, ཨཏིཔྤགྒཧིཏཾ ཝཱིརིཡཾ? ཡཾ, བྷིཀྑཝེ, ཝཱིརིཡཾ ཨུདྡྷཙྩསཧགཏཾ ཨུདྡྷཙྩསམྤཡུཏྟཾ – ཨིདཾ ཝུཙྩཏི, བྷིཀྑཝེ, ཨཏིཔྤགྒཧིཏཾ ཝཱིརིཡཾ.

‘‘ཀཏམཉྩ, བྷིཀྑཝེ, ཨཛ྄ཛྷཏྟཾ སཾཁིཏྟཾ ཝཱིརིཡཾ? ཡཾ, བྷིཀྑཝེ, ཝཱིརིཡཾ ཐིནམིདྡྷསཧགཏཾ ཐིནམིདྡྷསམྤཡུཏྟཾ – ཨིདཾ ཝུཙྩཏི, བྷིཀྑཝེ, ཨཛ྄ཛྷཏྟཾ སཾཁིཏྟཾ ཝཱིརིཡཾ.

‘‘ཀཏམཉྩ, བྷིཀྑཝེ, བཧིདྡྷཱ ཝིཀྑིཏྟཾ ཝཱིརིཡཾ? ཡཾ, བྷིཀྑཝེ, ཝཱིརིཡཾ བཧིདྡྷཱ པཉྩ ཀཱམགུཎེ ཨཱརབྦྷ ཨནུཝིཀྑིཏྟཾ ཨནུཝིསཊཾ – ཨིདཾ ཝུཙྩཏི, བྷིཀྑཝེ, བཧིདྡྷཱ ཝིཀྑིཏྟཾ ཝཱིརིཡཾ…པེ….

‘‘ཀཐཉྩ, བྷིཀྑཝེ, བྷིཀྑུ ཝིཝཊེན ཙེཏསཱ ཨཔརིཡོནདྡྷེན སཔྤབྷཱསཾ ཙིཏྟཾ བྷཱཝེཏི? ཨིདྷ, བྷིཀྑཝེ, བྷིཀྑུནོ ཨཱལོཀསཉྙཱ སུགྒཧིཏཱ ཧོཏི དིཝཱསཉྙཱ སྭཱདྷིཊྛིཏཱ. ཨེཝཾ ཁོ, བྷིཀྑཝེ, བྷིཀྑུ ཝིཝཊེན ཙེཏསཱ ཨཔརིཡོནདྡྷེན སཔྤབྷཱསཾ ཙིཏྟཾ བྷཱཝེཏི.

‘‘ཀཏམཉྩ, བྷིཀྑཝེ, ཨཏིལཱིནཾ ཙིཏྟཾ? ཡཾ, བྷིཀྑཝེ, ཙིཏྟཾ ཀོསཛྫསཧགཏཾ ཀོསཛྫསམྤཡུཏྟཾ – ཨིདཾ ཝུཙྩཏི, བྷིཀྑཝེ, ཨཏིལཱིནཾ ཙིཏྟཾ.

‘‘ཀཏམཉྩ, བྷིཀྑཝེ, ཨཏིཔྤགྒཧིཏཾ ཙིཏྟཾ? ཡཾ, བྷིཀྑཝེ, ཙིཏྟཾ ཨུདྡྷཙྩསཧགཏཾ ཨུདྡྷཙྩསམྤཡུཏྟཾ – ཨིདཾ ཝུཙྩཏི, བྷིཀྑཝེ, ཨཏིཔྤགྒཧིཏཾ ཙིཏྟཾ.

‘‘ཀཏམཉྩ, བྷིཀྑཝེ, ཨཛ྄ཛྷཏྟཾ སཾཁིཏྟཾ ཙིཏྟཾ? ཡཾ, བྷིཀྑཝེ, ཙིཏྟཾ ཐིནམིདྡྷསཧགཏཾ ཐིནམིདྡྷསམྤཡུཏྟཾ – ཨིདཾ ཝུཙྩཏི, བྷིཀྑཝེ, ཨཛ྄ཛྷཏྟཾ སཾཁིཏྟཾ ཙིཏྟཾ.

‘‘ཀཏམཉྩ, བྷིཀྑཝེ, བཧིདྡྷཱ ཝིཀྑིཏྟཾ ཙིཏྟཾ? ཡཾ, བྷིཀྑཝེ, ཙིཏྟཾ བཧིདྡྷཱ པཉྩ ཀཱམགུཎེ ཨཱརབྦྷ ཨནུཝིཀྑིཏྟཾ ཨནུཝིསཊཾ – ཨིདཾ ཝུཙྩཏི, བྷིཀྑཝེ, བཧིདྡྷཱ ཝིཀྑིཏྟཾ ཙིཏྟཾ…པེ… ཨེཝཾ ཁོ, བྷིཀྑཝེ, བྷིཀྑུ ཝིཝཊེན ཙེཏསཱ ཨཔརིཡོནདྡྷེན སཔྤབྷཱསཾ ཙིཏྟཾ བྷཱཝེཏི.

‘‘ཀཏམཱ ཙ, བྷིཀྑཝེ, ཨཏིལཱིནཱ ཝཱིམཾསཱ? ཡཱ, བྷིཀྑཝེ, ཝཱིམཾསཱ ཀོསཛྫསཧགཏཱ ཀོསཛྫསམྤཡུཏྟཱ – ཨཡཾ ཝུཙྩཏི, བྷིཀྑཝེ, ཨཏིལཱིནཱ ཝཱིམཾསཱ.

‘‘ཀཏམཱ ཙ, བྷིཀྑཝེ, ཨཏིཔྤགྒཧིཏཱ ཝཱིམཾསཱ? ཡཱ, བྷིཀྑཝེ, ཝཱིམཾསཱ ཨུདྡྷཙྩསཧགཏཱ ཨུདྡྷཙྩསམྤཡུཏྟཱ – ཨཡཾ ཝུཙྩཏི, བྷིཀྑཝེ, ཨཏིཔྤགྒཧིཏཱ ཝཱིམཾསཱ.

‘‘ཀཏམཱ ཙ, བྷིཀྑཝེ, ཨཛ྄ཛྷཏྟཾ སཾཁིཏྟཱ ཝཱིམཾསཱ? ཡཱ, བྷིཀྑཝེ, ཝཱིམཾསཱ ཐིནམིདྡྷསཧགཏཱ ཐིནམིདྡྷསམྤཡུཏྟཱ – ཨཡཾ ཝུཙྩཏི, བྷིཀྑཝེ, ཨཛ྄ཛྷཏྟཾ སཾཁིཏྟཱ ཝཱིམཾསཱ.

‘‘ཀཏམཱ ཙ, བྷིཀྑཝེ, བཧིདྡྷཱ ཝིཀྑིཏྟཱ ཝཱིམཾསཱ? ཡཱ, བྷིཀྑཝེ, ཝཱིམཾསཱ བཧིདྡྷཱ པཉྩ ཀཱམགུཎེ ཨཱརབྦྷ ཨནུཝིཀྑིཏྟཱ ཨནུཝིསཊཱ – ཨཡཾ ཝུཙྩཏི, བྷིཀྑཝེ, བཧིདྡྷཱ ཝིཀྑིཏྟཱ ཝཱིམཾསཱ…པེ… ཨེཝཾ ཁོ, བྷིཀྑཝེ, བྷིཀྑུ ཝིཝཊེན ཙེཏསཱ ཨཔརིཡོནདྡྷེན སཔྤབྷཱསཾ ཙིཏྟཾ བྷཱཝེཏི. ཨེཝཾ བྷཱཝིཏཱ ཁོ, བྷིཀྑཝེ, ཙཏྟཱརོ ཨིདྡྷིཔཱདཱ ཨེཝཾ བཧུལཱིཀཏཱ མཧཔྥལཱ ཧོནྟི མཧཱནིསཾསཱ.

‘‘ཨེཝཾ བྷཱཝིཏེསུ ཁོ, བྷིཀྑཝེ, བྷིཀྑུ ཙཏཱུསུ ཨིདྡྷིཔཱདེསུ ཨེཝཾ བཧུལཱིཀཏེསུ, ཨནེཀཝིཧིཏཾ ཨིདྡྷིཝིདྷཾ པཙྩནུབྷོཏི – ཨེཀོཔི ཧུཏྭཱ བཧུདྷཱ ཧོཏི, བཧུདྷཱཔི ཧུཏྭཱ ཨེཀོ ཧོཏི…པེ… ཡཱཝ བྲཧྨལོཀཱཔི ཀཱཡེན ཝསཾ ཝཏྟེཏི. ཨེཝཾ བྷཱཝིཏེསུ ཁོ, བྷིཀྑཝེ, བྷིཀྑུ ཙཏཱུསུ ཨིདྡྷིཔཱདེསུ ཨེཝཾ བཧུལཱིཀཏེསུ, ཨཱསཝཱནཾ ཁཡཱ ཨནཱསཝཾ ཙེཏོཝིམུཏྟིཾ པཉྙཱཝིམུཏྟིཾ དིཊྛེཝ དྷམྨེ སཡཾ ཨབྷིཉྙཱ སཙྪིཀཏྭཱ ཨུཔསམྤཛྫ ཝིཧརཏཱི’’ཏི. དསམཾ.

པཱསཱདཀམྤནཝགྒོ དུཏིཡོ.

ཏསྶུདྡཱནཾ –

པུབྦཾ མཧཔྥལཾ ཚནྡཾ, མོགྒལླཱནཉྩ ཨུཎྞཱབྷཾ;

དྭེ སམཎབྲཱཧྨཎཱ བྷིཀྑུ, དེསནཱ ཝིབྷངྒེན ཙཱཏི.

༣. ཨཡོགུལ༹ཝགྒོ

༡. མགྒསུཏྟཾ

༨༣༣. སཱཝཏྠིནིདཱནཾ. ‘‘པུབྦེཝ མེ, བྷིཀྑཝེ, སམྦོདྷཱ ཨནབྷིསམྦུདྡྷསྶ བོདྷིསཏྟསྶེཝ སཏོ ཨེཏདཧོསི – ‘ཀོ ནུ ཁོ མགྒོ, ཀཱ པཊིཔདཱ ཨིདྡྷིཔཱདབྷཱཝནཱཡཱ’ཏི? ཏསྶ མཡ྄ཧཾ, བྷིཀྑཝེ, ཨེཏདཧོསི – ‘ཨིདྷ བྷིཀྑུ ཚནྡསམཱདྷིཔྤདྷཱནསངྑཱརསམནྣཱགཏཾ ཨིདྡྷིཔཱདཾ བྷཱཝེཏི – ཨིཏི མེ ཚནྡོ ན ཙ ཨཏིལཱིནོ བྷཝིསྶཏི, ན ཙ ཨཏིཔྤགྒཧིཏོ བྷཝིསྶཏི, ན ཙ ཨཛ྄ཛྷཏྟཾ སཾཁིཏྟོ བྷཝིསྶཏི, ན ཙ བཧིདྡྷཱ ཝིཀྑིཏྟོ བྷཝིསྶཏི. པཙྪཱཔུརེསཉྙཱི ཙ ཝིཧརཏི – ཡཐཱ པུརེ ཏཐཱ པཙྪཱ, ཡཐཱ པཙྪཱ ཏཐཱ པུརེ; ཡཐཱ ཨདྷོ ཏཐཱ ཨུདྡྷཾ, ཡཐཱ ཨུདྡྷཾ ཏཐཱ ཨདྷོ; ཡཐཱ དིཝཱ ཏཐཱ རཏྟིཾ, ཡཐཱ རཏྟིཾ ཏཐཱ དིཝཱ. ཨིཏི ཝིཝཊེན ཙེཏསཱ ཨཔརིཡོནདྡྷེན སཔྤབྷཱསཾ ཙིཏྟཾ བྷཱཝེཏི. ཝཱིརིཡསམཱདྷི…པེ… ཙིཏྟསམཱདྷི…པེ… ཝཱིམཾསཱསམཱདྷིཔྤདྷཱནསངྑཱརསམནྣཱགཏཾ ཨིདྡྷིཔཱདཾ བྷཱཝེཏི – ཨིཏི མེ ཝཱིམཾསཱ ན ཙ ཨཏིལཱིནཱ བྷཝིསྶཏི, ན ཙ ཨཏིཔྤགྒཧིཏཱ བྷཝིསྶཏི, ན ཙ ཨཛ྄ཛྷཏྟཾ སཾཁིཏྟཱ བྷཝིསྶཏི, ན ཙ བཧིདྡྷཱ ཝིཀྑིཏྟཱ བྷཝིསྶཏི. པཙྪཱཔུརེསཉྙཱི ཙ ཝིཧརཏི – ཡཐཱ པུརེ ཏཐཱ པཙྪཱ, ཡཐཱ པཙྪཱ ཏཐཱ པུརེ; ཡཐཱ ཨདྷོ ཏཐཱ ཨུདྡྷཾ, ཡཐཱ ཨུདྡྷཾ ཏཐཱ ཨདྷོ; ཡཐཱ དིཝཱ ཏཐཱ རཏྟིཾ ཡཐཱ རཏྟིཾ ཏཐཱ དིཝཱ’ – ཨིཏི ཝིཝཊེན ཙེཏསཱ ཨཔརིཡོནདྡྷེན སཔྤབྷཱསཾ ཙིཏྟཾ བྷཱཝེཏི.

‘‘ཨེཝཾ བྷཱཝིཏེསུ ཁོ, བྷིཀྑཝེ, བྷིཀྑུ ཙཏཱུསུ ཨིདྡྷིཔཱདེསུ ཨེཝཾ བཧུལཱིཀཏེསུ ཨནེཀཝིཧིཏཾ ཨིདྡྷིཝིདྷཾ པཙྩནུབྷོཏི – ཨེཀོཔི ཧུཏྭཱ བཧུདྷཱ ཧོཏི, བཧུདྷཱཔི ཧུཏྭཱ ཨེཀོ ཧོཏི…པེ… ཡཱཝ བྲཧྨལོཀཱཔི ཀཱཡེན ཝསཾ ཝཏྟེཏི. ཨེཝཾ བྷཱཝིཏེསུ ཁོ, བྷིཀྑཝེ, བྷིཀྑུ ཙཏཱུསུ ཨིདྡྷིཔཱདེསུ ཨེཝཾ བཧུལཱིཀཏེསུ, ཨཱསཝཱནཾ ཁཡཱ ཨནཱསཝཾ ཙེཏོཝིམུཏྟིཾ པཉྙཱཝིམུཏྟིཾ དིཊྛེཝ དྷམྨེ སཡཾ ཨབྷིཉྙཱ སཙྪིཀཏྭཱ ཨུཔསམྤཛྫ ཝིཧརཏཱི’’ཏི. པཋམཾ.

(ཚཔི ཨབྷིཉྙཱཡོ ཝིཏྠཱརེཏབྦཱ).

༢. ཨཡོགུལ༹སུཏྟཾ

༨༣༤. སཱཝཏྠིནིདཱནཾ. ཨཐ ཁོ ཨཱཡསྨཱ ཨཱནནྡོ ཡེན བྷགཝཱ ཏེནུཔསངྐམི; ཨུཔསངྐམིཏྭཱ བྷགཝནྟཾ ཨབྷིཝཱདེཏྭཱ ཨེཀམནྟཾ ནིསཱིདི. ཨེཀམནྟཾ ནིསིནྣོ ཁོ ཨཱཡསྨཱ ཨཱནནྡོ བྷགཝནྟཾ ཨེཏདཝོཙ – ‘‘ཨབྷིཛཱནཱཏི ནུ ཁོ, བྷནྟེ, བྷགཝཱ ཨིདྡྷིཡཱ མནོམཡེན ཀཱཡེན བྲཧྨལོཀཾ ཨུཔསངྐམིཏཱ’’ཏི? ‘‘ཨབྷིཛཱནཱམི ཁྭཱཧཾ, ཨཱནནྡ, ཨིདྡྷིཡཱ མནོམཡེན ཀཱཡེན བྲཧྨལོཀཾ ཨུཔསངྐམིཏཱ’’ཏི. ‘‘ཨབྷིཛཱནཱཏི པན, བྷནྟེ, བྷགཝཱ ཨིམིནཱ ཙཱཏུམཧཱབྷཱུཏིཀེན ཀཱཡེན ཨིདྡྷིཡཱ བྲཧྨལོཀཾ ཨུཔསངྐམིཏཱ’’ཏི? ‘‘ཨབྷིཛཱནཱམི ཁྭཱཧཾ, ཨཱནནྡ, ཨིམིནཱ ཙཱཏུམཧཱབྷཱུཏིཀེན [ཙཱཏུམྨཧཱབྷཱུཏིཀེན (སཱི. སྱཱ. ཀཾ.)] ཀཱཡེན ཨིདྡྷིཡཱ བྲཧྨལོཀཾ ཨུཔསངྐམིཏཱ’’ཏི.

‘‘ཡཉྩ ཁོ, ཨོམཱཏི, བྷནྟེ, བྷགཝཱ ཨིདྡྷིཡཱ མནོམཡེན ཀཱཡེན བྲཧྨལོཀཾ ཨུཔསངྐམིཏུཾ, ཡཉྩ ཁོ ཨབྷིཛཱནཱཏི, བྷནྟེ, བྷགཝཱ ཨིམིནཱ ཙཱཏུམཧཱབྷཱུཏིཀེན ཀཱཡེན ཨིདྡྷིཡཱ བྲཧྨལོཀཾ ཨུཔསངྐམིཏཱ, ཏཡིདཾ, བྷནྟེ, བྷགཝཏོ ཨཙྪརིཡཉྩེཝ ཨབྦྷུཏཉྩཱ’’ཏི. ‘‘ཨཙྪརིཡཱ ཙེཝ, ཨཱནནྡ, ཏཐཱགཏཱ ཨཙྪརིཡདྷམྨསམནྣཱགཏཱ ཙ, ཨབྦྷུཏཱ ཙེཝ, ཨཱནནྡ, ཏཐཱགཏཱ ཨབྦྷུཏདྷམྨསམནྣཱགཏཱ ཙ’’.

‘‘ཡསྨིཾ, ཨཱནནྡ, སམཡེ ཏཐཱགཏོ ཀཱཡམྤི ཙིཏྟེ སམོདཧཏི [སམཱདཧཏི (སཱི. སྱཱ. པཱི.)] ཙིཏྟམྤི ཀཱཡེ སམོདཧཏི, སུཁསཉྙཉྩ ལཧུསཉྙཉྩ ཀཱཡེ ཨོཀྐམིཏྭཱ ཝིཧརཏི; ཏསྨིཾ, ཨཱནནྡ, སམཡེ ཏཐཱགཏསྶ ཀཱཡོ ལཧུཏརོ ཙེཝ ཧོཏི མུདུཏརོ ཙ ཀམྨནིཡཏརོ ཙ པབྷསྶརཏརོ ཙ.

‘‘སེཡྻཐཱཔི, ཨཱནནྡ, ཨཡོགུལོ༹ དིཝསཾ སནྟཏྟོ ལཧུཏརོ ཙེཝ ཧོཏི མུདུཏརོ ཙ ཀམྨནིཡཏརོ ཙ པབྷསྶརཏརོ ཙ; ཨེཝམེཝ ཁོ, ཨཱནནྡ, ཡསྨིཾ སམཡེ ཏཐཱགཏོ ཀཱཡམྤི ཙིཏྟེ སམོདཧཏི, ཙིཏྟམྤི ཀཱཡེ སམོདཧཏི, སུཁསཉྙཉྩ ལཧུསཉྙཉྩ ཀཱཡེ ཨོཀྐམིཏྭཱ ཝིཧརཏི; ཏསྨིཾ, ཨཱནནྡ, སམཡེ ཏཐཱགཏསྶ ཀཱཡོ ལཧུཏརོ ཙེཝ ཧོཏི མུདུཏརོ ཙ ཀམྨནིཡཏརོ ཙ པབྷསྶརཏརོ ཙ.

‘‘ཡསྨིཾ, ཨཱནནྡ, སམཡེ ཏཐཱགཏོ ཀཱཡམྤི ཙིཏྟེ སམོདཧཏི, ཙིཏྟམྤི ཀཱཡེ སམོདཧཏི, སུཁསཉྙཉྩ ལཧུསཉྙཉྩ ཀཱཡེ ཨོཀྐམིཏྭཱ ཝིཧརཏི; ཏསྨིཾ, ཨཱནནྡ, སམཡེ ཏཐཱགཏསྶ ཀཱཡོ ཨཔྤཀསིརེནེཝ པཐཝིཡཱ ཝེཧཱསཾ ཨབྦྷུགྒཙྪཏི, སོ ཨནེཀཝིཧིཏཾ ཨིདྡྷིཝིདྷཾ པཙྩནུབྷོཏི – ཨེཀོཔི ཧུཏྭཱ བཧུདྷཱ ཧོཏི, བཧུདྷཱཔི ཧུཏྭཱ ཨེཀོ ཧོཏི…པེ… ཡཱཝ བྲཧྨལོཀཱཔི ཀཱཡེན ཝསཾ ཝཏྟེཏི.

‘‘སེཡྻཐཱཔི, ཨཱནནྡ, ཏཱུལཔིཙུ ཝཱ ཀཔྤཱསཔིཙུ ཝཱ ལཧུཀོ ཝཱཏཱུཔཱདཱནོ ཨཔྤཀསིརེནེཝ པཐཝིཡཱ ཝེཧཱསཾ ཨབྦྷུགྒཙྪཏི; ཨེཝམེཝ ཁོ, ཨཱནནྡ, ཡསྨིཾ སམཡེ ཏཐཱགཏོ ཀཱཡམྤི ཙིཏྟེ སམོདཧཏི, ཙིཏྟམྤི ཀཱཡེ སམོདཧཏི, སུཁསཉྙཉྩ ལཧུསཉྙཉྩ ཀཱཡེ ཨོཀྐམིཏྭཱ ཝིཧརཏི; ཏསྨིཾ, ཨཱནནྡ, སམཡེ ཏཐཱགཏསྶ ཀཱཡོ ཨཔྤཀསིརེནེཝ པཐཝིཡཱ ཝེཧཱསཾ ཨབྦྷུགྒཙྪཏི, སོ ཨནེཀཝིཧིཏཾ ཨིདྡྷིཝིདྷཾ པཙྩནུབྷོཏི – ཨེཀོཔི ཧུཏྭཱ བཧུདྷཱ ཧོཏི…པེ… ཡཱཝ བྲཧྨལོཀཱཔི ཀཱཡེན ཝསཾ ཝཏྟེཏཱི’’ཏི. དུཏིཡཾ.

༣. བྷིཀྑུསུཏྟཾ

༨༣༥. ‘‘ཙཏྟཱརོམེ, བྷིཀྑཝེ, ཨིདྡྷིཔཱདཱ. ཀཏམེ ཙཏྟཱརོ? ཨིདྷ, བྷིཀྑཝེ, བྷིཀྑུ ཚནྡསམཱདྷིཔྤདྷཱནསངྑཱརསམནྣཱགཏཾ ཨིདྡྷིཔཱདཾ བྷཱཝེཏི, ཝཱིརིཡསམཱདྷི…པེ… ཙིཏྟསམཱདྷི …པེ… ཝཱིམཾསཱསམཱདྷིཔྤདྷཱནསངྑཱརསམནྣཱགཏཾ ཨིདྡྷིཔཱདཾ བྷཱཝེཏི – ཨིམེ ཁོ, བྷིཀྑཝེ, ཙཏྟཱརོ ཨིདྡྷིཔཱདཱ. ཨིམེསཾ ཁོ, བྷིཀྑཝེ, ཙཏུནྣཾ ཨིདྡྷིཔཱདཱནཾ བྷཱཝིཏཏྟཱ བཧུལཱིཀཏཏྟཱ བྷིཀྑུ ཨཱསཝཱནཾ ཁཡཱ ཨནཱསཝཾ ཙེཏོཝིམུཏྟིཾ པཉྙཱཝིམུཏྟིཾ དིཊྛེཝ དྷམྨེ སཡཾ ཨབྷིཉྙཱ སཙྪིཀཏྭཱ ཨུཔསམྤཛྫ ཝིཧརཏཱི’’ཏི. ཏཏིཡཾ.

༤. སུདྡྷིཀསུཏྟཾ

༨༣༦. ‘‘ཙཏྟཱརོམེ, བྷིཀྑཝེ, ཨིདྡྷིཔཱདཱ. ཀཏམེ ཙཏྟཱརོ? ཨིདྷ, བྷིཀྑཝེ, བྷིཀྑུ ཚནྡསམཱདྷིཔྤདྷཱནསངྑཱརསམནྣཱགཏཾ ཨིདྡྷིཔཱདཾ བྷཱཝེཏི, ཝཱིརིཡསམཱདྷི…པེ… ཙིཏྟསམཱདྷི…པེ… ཝཱིམཾསཱསམཱདྷིཔྤདྷཱནསངྑཱརསམནྣཱགཏཾ ཨིདྡྷིཔཱདཾ བྷཱཝེཏི – ཨིམེ ཁོ, བྷིཀྑཝེ, ཙཏྟཱརོ ཨིདྡྷིཔཱདཱ’’ཏི. ཙཏུཏྠཾ.

༥. པཋམཕལསུཏྟཾ

༨༣༧. ‘‘ཙཏྟཱརོམེ, བྷིཀྑཝེ, ཨིདྡྷིཔཱདཱ. ཀཏམེ ཙཏྟཱརོ? ཨིདྷ, བྷིཀྑཝེ, བྷིཀྑུ ཚནྡསམཱདྷིཔྤདྷཱནསངྑཱརསམནྣཱགཏཾ ཨིདྡྷིཔཱདཾ བྷཱཝེཏི, ཝཱིརིཡསམཱདྷི…པེ… ཙིཏྟསམཱདྷི …པེ… ཝཱིམཾསཱསམཱདྷིཔྤདྷཱནསངྑཱརསམནྣཱགཏཾ ཨིདྡྷིཔཱདཾ བྷཱཝེཏི – ཨིམེ ཁོ, བྷིཀྑཝེ, ཙཏྟཱརོ ཨིདྡྷིཔཱདཱ. ཨིམེསཾ ཁོ, བྷིཀྑཝེ, ཙཏུནྣཾ ཨིདྡྷིཔཱདཱནཾ བྷཱཝིཏཏྟཱ བཧུལཱིཀཏཏྟཱ བྷིཀྑུནཱ དྭིནྣཾ ཕལཱནཾ ཨཉྙཏརཾ ཕལཾ པཱཊིཀངྑཾ – དིཊྛེཝ དྷམྨེ ཨཉྙཱ, སཏི ཝཱ ཨུཔཱདིསེསེ ཨནཱགཱམིཏཱ’’ཏི. པཉྩམཾ.

༦. དུཏིཡཕལསུཏྟཾ

༨༣༨. ‘‘ཙཏྟཱརོམེ, བྷིཀྑཝེ, ཨིདྡྷིཔཱདཱ. ཀཏམེ ཙཏྟཱརོ? ཨིདྷ, བྷིཀྑཝེ, བྷིཀྑུ ཚནྡསམཱདྷིཔྤདྷཱནསངྑཱརསམནྣཱགཏཾ ཨིདྡྷིཔཱདཾ བྷཱཝེཏི, ཝཱིརིཡསམཱདྷི…པེ… ཙིཏྟསམཱདྷི …པེ… ཝཱིམཾསཱསམཱདྷིཔྤདྷཱནསངྑཱརསམནྣཱགཏཾ ཨིདྡྷིཔཱདཾ བྷཱཝེཏི – ཨིམེ ཁོ, བྷིཀྑཝེ, ཙཏྟཱརོ ཨིདྡྷིཔཱདཱ. ཨིམེསཾ ཁོ, བྷིཀྑཝེ, ཙཏུནྣཾ ཨིདྡྷིཔཱདཱནཾ བྷཱཝིཏཏྟཱ བཧུལཱིཀཏཏྟཱ སཏྟ ཕལཱ སཏྟཱནིསཾསཱ པཱཊིཀངྑཱ.

‘‘ཀཏམེ སཏྟ ཕལཱ སཏྟཱནིསཾསཱ? དིཊྛེཝ དྷམྨེ པཊིཀཙྩ [པཊིགཙྩ (སཱི.), པཊིཧཙྩ (པཱི.)] ཨཉྙཾ ཨཱརཱདྷེཏི ནོ ཙེ དིཊྛེཝ དྷམྨེ པཊིཀཙྩ ཨཉྙཾ ཨཱརཱདྷེཏི; ཨཐ མརཎཀཱལེ ཨཉྙཾ ཨཱརཱདྷེཏི, ནོ ཙེ དིཊྛེཝ དྷམྨེ པཊིཀཙྩ ཨཉྙཾ ཨཱརཱདྷེཏི, ནོ ཙེ མརཎཀཱལེ ཨཉྙཾ ཨཱརཱདྷེཏི; ཨཐ པཉྩནྣཾ ཨོརམྦྷཱགིཡཱནཾ སཾཡོཛནཱནཾ པརིཀྑཡཱ ཨནྟརཱཔརིནིབྦཱཡཱི ཧོཏི, ཨུཔཧཙྩཔརིནིབྦཱཡཱི ཧོཏི, ཨསངྑཱརཔརིནིབྦཱཡཱི ཧོཏི, སསངྑཱརཔརིནིབྦཱཡཱི ཧོཏི, ཨུདྡྷཾསོཏོ ཧོཏི ཨཀནིཊྛགཱམཱི. ཨིམེསཾ ཁོ, བྷིཀྑཝེ, ཙཏུནྣཾ ཨིདྡྷིཔཱདཱནཾ བྷཱཝིཏཏྟཱ བཧུལཱིཀཏཏྟཱ ཨིམེ སཏྟ ཕལཱ སཏྟཱནིསཾསཱ པཱཊིཀངྑཱ’’ཏི. ཚཊྛཾ.

༧. པཋམཨཱནནྡསུཏྟཾ

༨༣༩. སཱཝཏྠིནིདཱནཾ. ཨཐ ཁོ ཨཱཡསྨཱ ཨཱནནྡོ ཡེན བྷགཝཱ ཏེནུཔསངྐམི; ཨུཔསངྐམིཏྭཱ བྷགཝནྟཾ ཨབྷིཝཱདེཏྭཱ ཨེཀམནྟཾ ནིསཱིདི. ཨེཀམནྟཾ ནིསིནྣོ ཁོ ཨཱཡསྨཱ ཨཱནནྡོ བྷགཝནྟཾ ཨེཏདཝོཙ –

‘‘ཀཏམཱ ནུ ཁོ, བྷནྟེ, ཨིདྡྷི, ཀཏམོ ཨིདྡྷིཔཱདོ, ཀཏམཱ ཨིདྡྷིཔཱདབྷཱཝནཱ, ཀཏམཱ ཨིདྡྷིཔཱདབྷཱཝནཱགཱམིནཱི པཊིཔདཱ’’ཏི? ‘‘ཨིདྷཱནནྡ, བྷིཀྑུ ཨནེཀཝིཧིཏཾ ཨིདྡྷིཝིདྷཾ པཙྩནུབྷོཏི – ཨེཀོཔི ཧུཏྭཱ བཧུདྷཱ ཧོཏི, བཧུདྷཱཔི ཧུཏྭཱ ཨེཀོ ཧོཏི…པེ… ཡཱཝ བྲཧྨལོཀཱཔི ཀཱཡེན ཝསཾ ཝཏྟེཏི – ཨཡཾ ཝུཙྩཏཱནནྡ, ཨིདྡྷི’’.

‘‘ཀཏམོ ཙཱནནྡ, ཨིདྡྷིཔཱདོ? ཡོ, ཨཱནནྡ, མགྒོ ཡཱ པཊིཔདཱ ཨིདྡྷིལཱབྷཱཡ ཨིདྡྷིཔཊིལཱབྷཱཡ སཾཝཏྟཏི – ཨཡཾ ཝུཙྩཏཱནནྡ, ཨིདྡྷིཔཱདོ.

‘‘ཀཏམཱ ཙཱནནྡ, ཨིདྡྷིཔཱདབྷཱཝནཱ? ཨིདྷཱནནྡ, བྷིཀྑུ ཚནྡསམཱདྷིཔྤདྷཱནསངྑཱརསམནྣཱགཏཾ ཨིདྡྷིཔཱདཾ བྷཱཝེཏི, ཝཱིརིཡསམཱདྷི…པེ… ཙིཏྟསམཱདྷི…པེ… ཝཱིམཾསཱསམཱདྷིཔྤདྷཱནསངྑཱརསམནྣཱགཏཾ ཨིདྡྷིཔཱདཾ བྷཱཝེཏི – ཨཡཾ ཝུཙྩཏཱནནྡ, ཨིདྡྷིཔཱདབྷཱཝནཱ.

‘‘ཀཏམཱ ཙཱནནྡ, ཨིདྡྷིཔཱདབྷཱཝནཱགཱམིནཱི པཊིཔདཱ? ཨཡམེཝ ཨརིཡོ ཨཊྛངྒིཀོ མགྒོ, སེཡྻཐིདཾ – སམྨཱདིཊྛི…པེ… སམྨཱསམཱདྷི – ཨཡཾ ཝུཙྩཏཱནནྡ, ཨིདྡྷིཔཱདབྷཱཝནཱགཱམིནཱི པཊིཔདཱ’’ཏི. སཏྟམཾ.

༨. དུཏིཡཨཱནནྡསུཏྟཾ

༨༤༠. ཨེཀམནྟཾ ནིསིནྣཾ ཁོ ཨཱཡསྨནྟཾ ཨཱནནྡཾ བྷགཝཱ ཨེཏདཝོཙ – ‘‘ཀཏམཱ ནུ ཁོ, ཨཱནནྡ, ཨིདྡྷི, ཀཏམོ ཨིདྡྷིཔཱདོ, ཀཏམཱ ཨིདྡྷིཔཱདབྷཱཝནཱ, ཀཏམཱ ཨིདྡྷིཔཱདབྷཱཝནཱགཱམིནཱི པཊིཔདཱ’’ཏི? བྷགཝཾམཱུལཀཱ ནོ, བྷནྟེ, དྷམྨཱ བྷགཝཾནེཏྟིཀཱ…པེ….

‘‘ཨིདྷཱནནྡ, བྷིཀྑུ ཨནེཀཝིཧིཏཾ ཨིདྡྷིཝིདྷཾ པཙྩནུབྷོཏི – ཨེཀོཔི ཧུཏྭཱ བཧུདྷཱ ཧོཏི…པེ… ཡཱཝ བྲཧྨལོཀཱཔི ཀཱཡེན ཝསཾ ཝཏྟེཏི – ཨཡཾ ཝུཙྩཏཱནནྡ, ཨིདྡྷི.

‘‘ཀཏམོ ཙཱནནྡ, ཨིདྡྷིཔཱདོ? ཡོ, ཨཱནནྡ, མགྒོ ཡཱ པཊིཔདཱ ཨིདྡྷིལཱབྷཱཡ ཨིདྡྷིཔཊིལཱབྷཱཡ སཾཝཏྟཏི – ཨཡཾ ཝུཙྩཏཱནནྡ, ཨིདྡྷིཔཱདོ.

‘‘ཀཏམཱ ཙཱནནྡ, ཨིདྡྷིཔཱདབྷཱཝནཱ? ཨིདྷཱནནྡ, བྷིཀྑུ ཚནྡསམཱདྷིཔྤདྷཱནསངྑཱརསམནྣཱགཏཾ ཨིདྡྷིཔཱདཾ བྷཱཝེཏི, ཝཱིརིཡསམཱདྷི…པེ… ཙིཏྟསམཱདྷི…པེ… ཝཱིམཾསཱསམཱདྷིཔྤདྷཱནསངྑཱརསམནྣཱགཏཾ ཨིདྡྷིཔཱདཾ བྷཱཝེཏི – ཨཡཾ ཝུཙྩཏཱནནྡ, ཨིདྡྷིཔཱདབྷཱཝནཱ.

‘‘ཀཏམཱ ཙཱནནྡ, ཨིདྡྷིཔཱདབྷཱཝནཱགཱམིནཱི པཊིཔདཱ? ཨཡམེཝ ཨརིཡོ ཨཊྛངྒིཀོ མགྒོ, སེཡྻཐིདཾ – སམྨཱདིཊྛི…པེ… སམྨཱསམཱདྷི – ཨཡཾ ཝུཙྩཏཱནནྡ, ཨིདྡྷིཔཱདབྷཱཝནཱགཱམིནཱི པཊིཔདཱ’’ཏི. ཨཊྛམཾ.

༩. པཋམབྷིཀྑུསུཏྟཾ

༨༤༡. ཨཐ ཁོ སམྦཧུལཱ བྷིཀྑཱུ ཡེན བྷགཝཱ ཏེནུཔསངྐམིཾསུ; ཨུཔསངྐམིཏྭཱ བྷགཝནྟཾ ཨབྷིཝཱདེཏྭཱ ཨེཀམནྟཾ ནིསཱིདིཾསུ. ཨེཀམནྟཾ ནིསིནྣཱ ཁོ ཏེ བྷིཀྑཱུ བྷགཝནྟཾ ཨེཏདཝོཙུཾ – ‘‘ཀཏམཱ ནུ ཁོ, བྷནྟེ, ཨིདྡྷི, ཀཏམོ ཨིདྡྷིཔཱདོ, ཀཏམཱ ཨིདྡྷིཔཱདབྷཱཝནཱ, ཀཏམཱ ཨིདྡྷིཔཱདབྷཱཝནཱགཱམིནཱི པཊིཔདཱ’’ཏི?

‘‘ཨིདྷ, བྷིཀྑཝེ, བྷིཀྑུ ཨནེཀཝིཧིཏཾ ཨིདྡྷིཝིདྷཾ པཙྩནུབྷོཏི – ཨེཀོཔི ཧུཏྭཱ བཧུདྷཱ ཧོཏི…པེ… ཡཱཝ བྲཧྨལོཀཱཔི ཀཱཡེན ཝསཾ ཝཏྟེཏི – ཨཡཾ ཝུཙྩཏི, བྷིཀྑཝེ, ཨིདྡྷི.

‘‘ཀཏམོ ཙ, བྷིཀྑཝེ, ཨིདྡྷིཔཱདོ? ཡོ, བྷིཀྑཝེ, མགྒོ, ཡཱ པཊིཔདཱ ཨིདྡྷིལཱབྷཱཡ ཨིདྡྷིཔཊིལཱབྷཱཡ སཾཝཏྟཏི – ཨཡཾ ཝུཙྩཏི, བྷིཀྑཝེ, ཨིདྡྷིཔཱདོ.

‘‘ཀཏམཱ ཙ, བྷིཀྑཝེ, ཨིདྡྷིཔཱདབྷཱཝནཱ? ཨིདྷ, བྷིཀྑཝེ, བྷིཀྑུ ཚནྡསམཱདྷིཔྤདྷཱནསངྑཱརསམནྣཱགཏཾ ཨིདྡྷིཔཱདཾ བྷཱཝེཏི, ཝཱིརིཡསམཱདྷི…པེ… ཙིཏྟསམཱདྷི…པེ… ཝཱིམཾསཱསམཱདྷིཔྤདྷཱནསངྑཱརསམནྣཱགཏཾ ཨིདྡྷིཔཱདཾ བྷཱཝེཏི – ཨཡཾ ཝུཙྩཏི, བྷིཀྑཝེ, ཨིདྡྷིཔཱདབྷཱཝནཱ.

‘‘ཀཏམཱ ཙ, བྷིཀྑཝེ, ཨིདྡྷིཔཱདབྷཱཝནཱགཱམིནཱི པཊིཔདཱ? ཨཡམེཝ ཨརིཡོ ཨཊྛངྒིཀོ མགྒོ, སེཡྻཐིདཾ – སམྨཱདིཊྛི…པེ… སམྨཱསམཱདྷི – ཨཡཾ ཝུཙྩཏི, བྷིཀྑཝེ, ཨིདྡྷིཔཱདབྷཱཝནཱགཱམིནཱི པཊིཔདཱ’’ཏི. ནཝམཾ.

༡༠. དུཏིཡབྷིཀྑུསུཏྟཾ

༨༤༢. ཨཐ ཁོ སམྦཧུལཱ བྷིཀྑཱུ ཡེན བྷགཝཱ ཏེནུཔསངྐམིཾསུ…པེ… ཨེཀམནྟཾ ནིསིནྣེ ཁོ ཏེ བྷིཀྑཱུ བྷགཝཱ ཨེཏདཝོཙ – ‘‘ཀཏམཱ ནུ ཁོ, བྷིཀྑཝེ, ཨིདྡྷི, ཀཏམོ ཨིདྡྷིཔཱདོ, ཀཏམཱ ཨིདྡྷིཔཱདབྷཱཝནཱ, ཀཏམཱ ཨིདྡྷིཔཱདབྷཱཝནཱགཱམིནཱི པཊིཔདཱ’’ཏི? བྷགཝཾམཱུལཀཱ ནོ, བྷནྟེ, དྷམྨཱ བྷགཝཾནེཏྟིཀཱ…པེ….

‘‘ཀཏམཱ ཙ, བྷིཀྑཝེ, ཨིདྡྷི? ཨིདྷ, བྷིཀྑཝེ, བྷིཀྑུ ཨནེཀཝིཧིཏཾ ཨིདྡྷིཝིདྷཾ པཙྩནུབྷོཏི – ཨེཀོཔི ཧུཏྭཱ བཧུདྷཱ ཧོཏི…པེ… ཡཱཝ བྲཧྨལོཀཱཔི ཀཱཡེན ཝསཾ ཝཏྟེཏི – ཨཡཾ ཝུཙྩཏི, བྷིཀྑཝེ, ཨིདྡྷི.

‘‘ཀཏམོ ཙ, བྷིཀྑཝེ, ཨིདྡྷིཔཱདོ? ཡོ, བྷིཀྑཝེ, མགྒོ, ཡཱ པཊིཔདཱ ཨིདྡྷིལཱབྷཱཡ ཨིདྡྷིཔཊིལཱབྷཱཡ སཾཝཏྟཏི – ཨཡཾ ཝུཙྩཏི, བྷིཀྑཝེ, ཨིདྡྷིཔཱདོ.

‘‘ཀཏམཱ ཙ, བྷིཀྑཝེ, ཨིདྡྷིཔཱདབྷཱཝནཱ? ཨིདྷ, བྷིཀྑཝེ, བྷིཀྑུ ཚནྡསམཱདྷིཔྤདྷཱནསངྑཱརསམནྣཱགཏཾ ཨིདྡྷིཔཱདཾ བྷཱཝེཏི, ཝཱིརིཡསམཱདྷི…པེ… ཙིཏྟསམཱདྷི…པེ… ཝཱིམཾསཱསམཱདྷིཔྤདྷཱནསངྑཱརསམནྣཱགཏཾ ཨིདྡྷིཔཱདཾ བྷཱཝེཏི – ཨཡཾ ཝུཙྩཏི, བྷིཀྑཝེ, ཨིདྡྷིཔཱདབྷཱཝནཱ.

‘‘ཀཏམཱ ཙ, བྷིཀྑཝེ, ཨིདྡྷིཔཱདབྷཱཝནཱགཱམིནཱི པཊིཔདཱ? ཨཡམེཝ ཨརིཡོ ཨཊྛངྒིཀོ མགྒོ, སེཡྻཐིདཾ – སམྨཱདིཊྛི…པེ… སམྨཱསམཱདྷི. ཨཡཾ ཝུཙྩཏི, བྷིཀྑཝེ, ཨིདྡྷིཔཱདབྷཱཝནཱགཱམིནཱི པཊིཔདཱ’’ཏི. དསམཾ.

༡༡. མོགྒལླཱནསུཏྟཾ

༨༤༣. ཏཏྲ ཁོ བྷགཝཱ བྷིཀྑཱུ ཨཱམནྟེསི – ‘‘ཏཾ ཀིཾ མཉྙཐ, བྷིཀྑཝེ, ཀཏམེསཾ དྷམྨཱནཾ བྷཱཝིཏཏྟཱ བཧུལཱིཀཏཏྟཱ མོགྒལླཱནོ བྷིཀྑུ ཨེཝཾམཧིདྡྷིཀོ ཨེཝཾམཧཱནུབྷཱཝོ’’ཏི? བྷགཝཾམཱུལཀཱ ནོ, བྷནྟེ, དྷམྨཱ བྷགཝཾནེཏྟིཀཱ…པེ… ‘‘ཙཏུནྣཾ ཁོ, བྷིཀྑཝེ, ཨིདྡྷིཔཱདཱནཾ བྷཱཝིཏཏྟཱ བཧུལཱིཀཏཏྟཱ མོགྒལླཱནོ བྷིཀྑུ ཨེཝཾམཧིདྡྷིཀོ ཨེཝཾམཧཱནུབྷཱཝོ’’.

‘‘ཀཏམེསཾ ཙཏུནྣཾ? ཨིདྷ, བྷིཀྑཝེ, མོགྒལླཱནོ བྷིཀྑུ ཚནྡསམཱདྷིཔྤདྷཱནསངྑཱརསམནྣཱགཏཾ ཨིདྡྷིཔཱདཾ བྷཱཝེཏི – ‘ཨིཏི མེ ཚནྡོ ན ཙ ཨཏིལཱིནོ བྷཝིསྶཏི, ན ཙ ཨཏིཔྤགྒཧིཏོ བྷཝིསྶཏི, ན ཙ ཨཛ྄ཛྷཏྟཾ སཾཁིཏྟོ བྷཝིསྶཏི, ན ཙ བཧིདྡྷཱ ཝིཀྑིཏྟོ བྷཝིསྶཏི’. པཙྪཱཔུརེསཉྙཱི ཙ ཝིཧརཏི – ‘ཡཐཱ པུརེ ཏཐཱ པཙྪཱ, ཡཐཱ པཙྪཱ ཏཐཱ པུརེ; ཡཐཱ ཨདྷོ ཏཐཱ ཨུདྡྷཾ, ཡཐཱ ཨུདྡྷཾ ཏཐཱ ཨདྷོ; ཡཐཱ དིཝཱ ཏཐཱ རཏྟིཾ, ཡཐཱ རཏྟིཾ ཏཐཱ དིཝཱ’. ཨིཏི ཝིཝཊེན ཙེཏསཱ ཨཔརིཡོནདྡྷེན སཔྤབྷཱསཾ ཙིཏྟཾ བྷཱཝེཏི. ཝཱིརིཡསམཱདྷི…པེ… ཙིཏྟསམཱདྷི…པེ… ཝཱིམཾསཱསམཱདྷིཔྤདྷཱནསངྑཱརསམནྣཱགཏཾ ཨིདྡྷིཔཱདཾ བྷཱཝེཏི – ‘ཨིཏི མེ ཝཱིམཾསཱ ན ཙ ཨཏིལཱིནཱ བྷཝིསྶཏི, ན ཙ ཨཏིཔྤགྒཧིཏཱ བྷཝིསྶཏི, ན ཙ ཨཛ྄ཛྷཏྟཾ སཾཁིཏྟཱ བྷཝིསྶཏི, ན ཙ བཧིདྡྷཱ ཝིཀྑིཏྟཱ བྷཝིསྶཏི’…པེ… ཨིཏི ཝིཝཊེན ཙེཏསཱ ཨཔརིཡོནདྡྷེན སཔྤབྷཱསཾ ཙིཏྟཾ བྷཱཝེཏི. ཨིམེསཾ ཁོ, བྷིཀྑཝེ, ཙཏུནྣཾ ཨིདྡྷིཔཱདཱནཾ བྷཱཝིཏཏྟཱ བཧུལཱིཀཏཏྟཱ མོགྒལླཱནོ བྷིཀྑུ ཨེཝཾམཧིདྡྷིཀོ ཨེཝཾམཧཱནུབྷཱཝོ.

‘‘ཨིམེསཉྩ པན, བྷིཀྑཝེ, ཙཏུནྣཾ ཨིདྡྷིཔཱདཱནཾ བྷཱཝིཏཏྟཱ བཧུལཱིཀཏཏྟཱ མོགྒལཱནོ བྷིཀྑུ ཨེཝཾ ཨནེཀཝིཧིཏཾ ཨིདྡྷིཝིདྷཾ པཙྩནུབྷོཏི – ཨེཀོཔི ཧུཏྭཱ བཧུདྷཱ ཧོཏི, བཧུདྷཱཔི ཧུཏྭཱ ཨེཀོ ཧོཏི…པེ… ཡཱཝ བྲཧྨལོཀཱཔི ཀཱཡེན ཝསཾ ཝཏྟེཏི. ཨིམེསཉྩ པན, བྷིཀྑཝེ, ཙཏུནྣཾ ཨིདྡྷིཔཱདཱནཾ བྷཱཝིཏཏྟཱ བཧུལཱིཀཏཏྟཱ མོགྒལླཱནོ བྷིཀྑུ ཨཱསཝཱནཾ ཁཡཱ ཨནཱསཝཾ ཙེཏོཝིམུཏྟིཾ པཉྙཱཝིམུཏྟིཾ དིཊྛེཝ དྷམྨེ སཡཾ ཨབྷིཉྙཱ སཙྪིཀཏྭཱ ཨུཔསམྤཛྫ ཝིཧརཏཱི’’ཏི. ཨེཀཱདསམཾ.

༡༢. ཏཐཱགཏསུཏྟཾ

༨༤༤. ཏཏྲ ཁོ བྷགཝཱ བྷིཀྑཱུ ཨཱམནྟེསི – ‘‘ཏཾ ཀིཾ མཉྙཐ, བྷིཀྑཝེ, ཀཏམེསཾ དྷམྨཱནཾ བྷཱཝིཏཏྟཱ བཧུལཱིཀཏཏྟཱ ཏཐཱགཏོ ཨེཝཾམཧིདྡྷིཀོ ཨེཝཾམཧཱནུབྷཱཝོ’’ཏི? བྷགཝཾམཱུལཀཱ ནོ, བྷནྟེ, དྷམྨཱ…པེ… ‘‘ཙཏུནྣཾ ཁོ, བྷིཀྑཝེ, ཨིདྡྷིཔཱདཱནཾ བྷཱཝིཏཏྟཱ བཧུལཱིཀཏཏྟཱ ཏཐཱགཏོ ཨེཝཾམཧིདྡྷིཀོ ཨེཝཾམཧཱནུབྷཱཝོ’’.

‘‘ཀཏམེསཾ ཙཏུནྣཾ? ཨིདྷ, བྷིཀྑཝེ, ཏཐཱགཏོ ཚནྡསམཱདྷིཔྤདྷཱནསངྑཱརསམནྣཱགཏཾ ཨིདྡྷིཔཱདཾ བྷཱཝེཏི – ‘ཨིཏི མེ ཚནྡོ ན ཙ ཨཏིལཱིནོ བྷཝིསྶཏི, ན ཙ ཨཏིཔྤགྒཧིཏོ བྷཝིསྶཏི, ན ཙ ཨཛ྄ཛྷཏྟཾ སཾཁིཏྟོ བྷཝིསྶཏི, ན ཙ བཧིདྡྷཱ ཝིཀྑིཏྟོ བྷཝིསྶཏི’. པཙྪཱཔུརེསཉྙཱི ཙ ཝིཧརཏི – ‘ཡཐཱ པུརེ ཏཐཱ པཙྪཱ, ཡཐཱ པཙྪཱ ཏཐཱ པུརེ; ཡཐཱ ཨདྷོ ཏཐཱ ཨུདྡྷཾ, ཡཐཱ ཨུདྡྷཾ ཏཐཱ ཨདྷོ; ཡཐཱ དིཝཱ ཏཐཱ རཏྟིཾ, ཡཐཱ རཏྟིཾ ཏཐཱ དིཝཱ’. ཨིཏི ཝིཝཊེན ཙེཏསཱ ཨཔརིཡོནདྡྷེན སཔྤབྷཱསཾ ཙིཏྟཾ བྷཱཝེཏི. ཝཱིརིཡསམཱདྷི…པེ… ཙིཏྟསམཱདྷི…པེ… ཝཱིམཾསཱསམཱདྷིཔྤདྷཱནསངྑཱརསམནྣཱགཏཾ ཨིདྡྷིཔཱདཾ བྷཱཝེཏི – ‘ཨིཏི མེ ཝཱིམཾསཱ ན ཙ ཨཏིལཱིནཱ བྷཝིསྶཏི, ན ཙ ཨཏིཔགྒཧིཏཱ བྷཝིསྶཏི, ན ཙ ཨཛ྄ཛྷཏྟཾ སཾཁིཏྟཱ བྷཝིསྶཏི, ན ཙ བཧིདྡྷཱ ཝིཀྑིཏྟཱ བྷཝིསྶཏི’. པཙྪཱཔུརེསཉྙཱི ཙ ཝིཧརཏི – ‘ཡཐཱ པུརེ ཏཐཱ པཙྪཱ, ཡཐཱ པཙྪཱ ཏཐཱ པུརེ; ཡཐཱ ཨདྷོ ཏཐཱ ཨུདྡྷཾ, ཡཐཱ ཨུདྡྷཾ ཏཐཱ ཨདྷོ; ཡཐཱ དིཝཱ ཏཐཱ རཏྟིཾ, ཡཐཱ རཏྟིཾ ཏཐཱ དིཝཱ’. ཨིཏི ཝིཝཊེན ཙེཏསཱ ཨཔརིཡོནདྡྷེན སཔྤབྷཱསཾ ཙིཏྟཾ བྷཱཝེཏི. ཨིམེསཾ ཁོ, བྷིཀྑཝེ, ཙཏུནྣཾ ཨིདྡྷིཔཱདཱནཾ བྷཱཝིཏཏྟཱ བཧུལཱིཀཏཏྟཱ ཏཐཱགཏོ ཨེཝཾམཧིདྡྷིཀོ ཨེཝཾམཧཱནུབྷཱཝོ.

‘‘ཨིམེསཉྩ པན, བྷིཀྑཝེ, ཙཏུནྣཾ ཨིདྡྷིཔཱདཱནཾ བྷཱཝིཏཏྟཱ བཧུལཱིཀཏཏྟཱ ཏཐཱགཏོ ཨནེཀཝིཧིཏཾ ཨིདྡྷིཝིདྷཾ པཙྩནུབྷོཏི – ཨེཀོཔི ཧུཏྭཱ བཧུདྷཱ ཧོཏི…པེ… ཡཱཝ བྲཧྨལོཀཱཔི ཀཱཡེན ཝསཾ ཝཏྟེཏི. ཨིམེསཉྩ པན, བྷིཀྑཝེ, ཙཏུནྣཾ ཨིདྡྷིཔཱདཱནཾ བྷཱཝིཏཏྟཱ བཧུལཱིཀཏཏྟཱ ཏཐཱགཏོ ཨཱསཝཱནཾ ཁཡཱ ཨནཱསཝཾ ཙེཏོཝིམུཏྟིཾ པཉྙཱཝིམུཏྟིཾ དིཊྛེཝ དྷམྨེ སཡཾ ཨབྷིཉྙཱ སཙྪིཀཏྭཱ ཨུཔསམྤཛྫ ཝིཧརཏཱི’’ཏི. དྭཱདསམཾ.

(ཚཔི ཨབྷིཉྙཱཡོ ཝིཏྠཱརེཏབྦཱ).

ཨཡོགུལ༹ཝགྒོ ཏཏིཡོ.

ཏསྶུདྡཱནཾ –

མགྒོ ཨཡོགུལོ༹ བྷིཀྑུ, སུདྡྷིཀཉྩཱཔི དྭེ ཕལཱ;

དྭེ ཙཱནནྡཱ དུཝེ བྷིཀྑཱུ, མོགྒལླཱནོ ཏཐཱགཏོཏི.

༤. གངྒཱཔེཡྻཱལཝགྒོ

༡-༡༢. གངྒཱནདཱིཨཱདིསུཏྟདྭཱདསཀཾ

༨༤༥-༨༥༦. ‘‘སེཡྻཐཱཔི, བྷིཀྑཝེ, གངྒཱ ནདཱི པཱཙཱིནནིནྣཱ པཱཙཱིནཔོཎཱ པཱཙཱིནཔབྦྷཱརཱ; ཨེཝམེཝ ཁོ, བྷིཀྑཝེ, བྷིཀྑུ ཙཏྟཱརོ ཨིདྡྷིཔཱདེ བྷཱཝེནྟོ ཙཏྟཱརོ ཨིདྡྷིཔཱདེ བཧུལཱིཀརོནྟོ ནིབྦཱནནིནྣོ ཧོཏི ནིབྦཱནཔོཎོ ནིབྦཱནཔབྦྷཱརོ. ཀཐཉྩ, བྷིཀྑཝེ, བྷིཀྑུ ཙཏྟཱརོ ཨིདྡྷིཔཱདེ བྷཱཝེནྟོ ཙཏྟཱརོ ཨིདྡྷིཔཱདེ བཧུལཱིཀརོནྟོ ནིབྦཱནནིནྣོ ཧོཏི ནིབྦཱནཔོཎོ ནིབྦཱནཔབྦྷཱརོ? ཨིདྷ, བྷིཀྑཝེ, བྷིཀྑུ ཚནྡསམཱདྷིཔྤདྷཱནསངྑཱརསམནྣཱགཏཾ ཨིདྡྷིཔཱདཾ བྷཱཝེཏི, ཝཱིརིཡསམཱདྷི…པེ… ཙིཏྟསམཱདྷི…པེ… ཝཱིམཾསཱསམཱདྷིཔྤདྷཱནསངྑཱརསམནྣཱགཏཾ ཨིདྡྷིཔཱདཾ བྷཱཝེཏི.

‘‘ཨེཝཾ ཁོ, བྷིཀྑཝེ, བྷིཀྑུ ཙཏྟཱརོ ཨིདྡྷིཔཱདེ བྷཱཝེནྟོ ཙཏྟཱརོ ཨིདྡྷིཔཱདེ བཧུལཱིཀརོནྟོ ནིབྦཱནནིནྣོ ཧོཏི ནིབྦཱནཔོཎོ ནིབྦཱནཔབྦྷཱརོ’’ཏི. དྭཱདསམཾ.

གངྒཱཔེཡྻཱལཝགྒོ ཙཏུཏྠོ.

ཏསྶུདྡཱནཾ –

ཚ པཱཙཱིནཏོ ནིནྣཱ, ཚ ནིནྣཱ ཙ སམུདྡཏོ;

དྭེཏེ ཚ དྭཱདས ཧོནྟི, ཝགྒོ ཏེན པཝུཙྩཏཱིཏི.

ཨཔྤམཱདཝགྒོ ཝིཏྠཱརེཏབྦོ.

ཏསྶུདྡཱནཾ –

ཏཐཱགཏཾ པདཾ ཀཱུཊཾ, མཱུལཾ སཱརོ ཙ ཝསྶིཀཾ;

རཱཛཱ ཙནྡིམསཱུརིཡཱ, ཝཏྠེན དསམཾ པདནྟི.

བལཀརཎཱིཡཝགྒོ ཝིཏྠཱརེཏབྦོ.

ཏསྶུདྡཱནཾ –

བལཾ བཱིཛཉྩ ནཱགོ ཙ, རུཀྑོ ཀུམྦྷེན སཱུཀིཡཱ;

ཨཱཀཱསེན ཙ དྭེ མེགྷཱ, ནཱཝཱ ཨཱགནྟུཀཱ ནདཱིཏི.

ཨེསནཱཝགྒོ ཝིཏྠཱརེཏབྦོ.

ཏསྶུདྡཱནཾ –

ཨེསནཱ ཝིདྷཱ ཨཱསཝོ, བྷཝོ ཙ དུཀྑཏཱ ཏིསྶོ;

ཁིལཾ མལཉྩ ནཱིགྷོ ཙ, ཝེདནཱ ཏཎྷཱ ཏསིནཱ ཙཱཏི.

༨. ཨོགྷཝགྒོ

༡-༡༠. ཨོགྷཱདིསུཏྟདསཀཾ

༨༨༩-༨༩༨. ‘‘པཉྩིམཱནི, བྷིཀྑཝེ, ཨུདྡྷམྦྷཱགིཡཱནི སཾཡོཛནཱནི. ཀཏམཱནི པཉྩ? རཱུཔརཱགོ, ཨརཱུཔརཱགོ, མཱནོ, ཨུདྡྷཙྩཾ, ཨཝིཛྫཱ – ཨིམཱནི ཁོ, བྷིཀྑཝེ, པཉྩུདྡྷམྦྷཱགིཡཱནི སཾཡོཛནཱནི. ཨིམེསཾ ཁོ, བྷིཀྑཝེ, པཉྩནྣཾ ཨུདྡྷམྦྷཱགིཡཱནཾ སཾཡོཛནཱནཾ ཨབྷིཉྙཱཡ པརིཉྙཱཡ པརིཀྑཡཱཡ པཧཱནཱཡ ཙཏྟཱརོ ཨིདྡྷིཔཱདཱ བྷཱཝེཏབྦཱ. ཀཏམེ ཙཏྟཱརོ? ཨིདྷ, བྷིཀྑཝེ, བྷིཀྑུ ཚནྡསམཱདྷིཔྤདྷཱནསངྑཱརསམནྣཱགཏཾ ཨིདྡྷིཔཱདཾ བྷཱཝེཏི, ཝཱིརིཡསམཱདྷི…པེ… ཙིཏྟསམཱདྷི …པེ… ཝཱིམཾསཱསམཱདྷིཔྤདྷཱནསངྑཱརསམནྣཱགཏཾ ཨིདྡྷིཔཱདཾ བྷཱཝེཏི. ཨིམེསཾ ཁོ, བྷིཀྑཝེ, པཉྩནྣཾ ཨུདྡྷམྦྷཱགིཡཱནཾ སཾཡོཛནཱནཾ ཨབྷིཉྙཱཡ པརིཉྙཱཡ པརིཀྑཡཱཡ པཧཱནཱཡ ཨིམེ ཙཏྟཱརོ ཨིདྡྷིཔཱདཱ བྷཱཝེཏབྦཱ’’ཏི.

(ཡཐཱ མགྒསཾཡུཏྟཾ ཏཐཱ ཝིཏྠཱརེཏབྦཾ).

ཨོགྷཝགྒོ ཨཊྛམོ.

ཏསྶུདྡཱནཾ –

ཨོགྷོ ཡོགོ ཨུཔཱདཱནཾ, གནྠཱ ཨནུསཡེན ཙ;

ཀཱམགུཎཱ ནཱིཝརཎཱ, ཁནྡྷཱ ཨོརུདྡྷམྦྷཱགིཡཱཏི.

ཨིདྡྷིཔཱདསཾཡུཏྟཾ སཏྟམཾ.

༨. ཨནུརུདྡྷསཾཡུཏྟཾ

༡. རཧོགཏཝགྒོ

༡. པཋམརཧོགཏསུཏྟཾ

༨༩༩. ཨེཝཾ མེ སུཏཾ – ཨེཀཾ སམཡཾ ཨཱཡསྨཱ ཨནུརུདྡྷོ སཱཝཏྠིཡཾ ཝིཧརཏི ཛེཏཝནེ ཨནཱཐཔིཎྜིཀསྶ ཨཱརཱམེ. ཨཐ ཁོ ཨཱཡསྨཏོ ཨནུརུདྡྷསྶ རཧོགཏསྶ པཊིསལླཱིནསྶ ཨེཝཾ ཙེཏསོ པརིཝིཏཀྐོ ཨུདཔཱདི – ‘‘ཡེསཾ ཀེསཉྩི ཙཏྟཱརོ སཏིཔཊྛཱནཱ ཝིརདྡྷཱ, ཝིརདྡྷོ ཏེསཾ ཨརིཡོ མགྒོ སམྨཱ དུཀྑཀྑཡགཱམཱི. ཡེསཾ ཀེསཉྩི ཙཏྟཱརོ སཏིཔཊྛཱནཱ ཨཱརདྡྷཱ, ཨཱརདྡྷོ ཏེསཾ ཨརིཡོ མགྒོ སམྨཱ དུཀྑཀྑཡགཱམཱི’’ཏི.

ཨཐ ཁོ ཨཱཡསྨཱ མཧཱམོགྒལླཱནོ ཨཱཡསྨཏོ ཨནུརུདྡྷསྶ ཙེཏསཱ ཙེཏོཔརིཝིཏཀྐམཉྙཱཡ – སེཡྻཐཱཔི ནཱམ བལཝཱ པུརིསོ སམིཉྫིཏཾ ཝཱ བཱཧཾ པསཱརེཡྻ, པསཱརིཏཾ ཝཱ བཱཧཾ སམིཉྫེཡྻ, ཨེཝམེཝ – ཨཱཡསྨཏོ ཨནུརུདྡྷསྶ སམྨུཁེ པཱཏུརཧོསི. ཨཐ ཁོ ཨཱཡསྨཱ མཧཱམོགྒལླཱནོ ཨཱཡསྨནྟཾ ཨནུརུདྡྷཾ ཨེཏདཝོཙ – ‘‘ཀིཏྟཱཝཏཱ ནུ ཁོ, ཨཱཝུསོ ཨནུརུདྡྷ, བྷིཀྑུནོ ཙཏྟཱརོ སཏིཔཊྛཱནཱ ཨཱརདྡྷཱ ཧོནྟཱི’’ཏི?

‘‘ཨིདྷཱཝུསོ, བྷིཀྑུ ཨཛ྄ཛྷཏྟཾ ཀཱཡེ སམུདཡདྷམྨཱནུཔསྶཱི ཝིཧརཏི, ཨཛ྄ཛྷཏྟཾ ཀཱཡེ ཝཡདྷམྨཱནུཔསྶཱི ཝིཧརཏི, ཨཛ྄ཛྷཏྟཾ ཀཱཡེ སམུདཡཝཡདྷམྨཱནུཔསྶཱི ཝིཧརཏི ཨཱཏཱཔཱི སམྤཛཱནོ སཏིམཱ, ཝིནེཡྻ ལོཀེ ཨབྷིཛ྄ཛྷཱདོམནསྶཾ. བཧིདྡྷཱ ཀཱཡེ སམུདཡདྷམྨཱནུཔསྶཱི ཝིཧརཏི, བཧིདྡྷཱ ཀཱཡེ ཝཡདྷམྨཱནུཔསྶཱི ཝིཧརཏི, བཧིདྡྷཱ ཀཱཡེ སམུདཡཝཡདྷམྨཱནུཔསྶཱི ཝིཧརཏི ཨཱཏཱཔཱི སམྤཛཱནོ སཏིམཱ, ཝིནེཡྻ ལོཀེ ཨབྷིཛ྄ཛྷཱདོམནསྶཾ. ཨཛ྄ཛྷཏྟབཧིདྡྷཱ ཀཱཡེ སམུདཡདྷམྨཱནུཔསྶཱི ཝིཧརཏི, ཨཛ྄ཛྷཏྟབཧིདྡྷཱ ཀཱཡེ ཝཡདྷམྨཱནུཔསྶཱི ཝིཧརཏི, ཨཛ྄ཛྷཏྟབཧིདྡྷཱ ཀཱཡེ སམུདཡཝཡདྷམྨཱནུཔསྶཱི ཝིཧརཏི ཨཱཏཱཔཱི སམྤཛཱནོ སཏིམཱ, ཝིནེཡྻ ལོཀེ ཨབྷིཛ྄ཛྷཱདོམནསྶཾ.

‘‘སོ སཙེ ཨཱཀངྑཏི – ‘ཨཔྤཊིཀཱུལེ པཊིཀཱུལསཉྙཱི ཝིཧརེཡྻ’ནྟི, པཊིཀཱུལསཉྙཱི ཏཏྠ ཝིཧརཏི; སཙེ ཨཱཀངྑཏི – ‘པཊིཀཱུལེ ཨཔྤཊིཀཱུལསཉྙཱི ཝིཧརེཡྻ’ནྟི, ཨཔྤཊིཀཱུལསཉྙཱི ཏཏྠ ཝིཧརཏི; སཙེ ཨཱཀངྑཏི – ‘ཨཔྤཊིཀཱུལེ ཙ པཊིཀཱུལེ ཙ པཊིཀཱུལསཉྙཱི ཝིཧརེཡྻ’ནྟི, པཊིཀཱུལསཉྙཱི ཏཏྠ ཝིཧརཏི; སཙེ ཨཱཀངྑཏི – ‘པཊིཀཱུལེ ཙ ཨཔྤཊིཀཱུལེ ཙ ཨཔྤཊིཀཱུལསཉྙཱི ཝིཧརེཡྻ’ནྟི, ཨཔྤཊིཀཱུལསཉྙཱི ཏཏྠ ཝིཧརཏི; སཙེ ཨཱཀངྑཏི – ‘ཨཔྤཊིཀཱུལཉྩ པཊིཀཱུལཉྩ ཏདུབྷཡཾ ཨབྷིནིཝཛྫེཏྭཱ ཨུཔེཀྑཀོ ཝིཧརེཡྻཾ སཏོ སམྤཛཱནོ’ཏི, ཨུཔེཀྑཀོ ཏཏྠ ཝིཧརཏི སཏོ སམྤཛཱནོ.

‘‘ཨཛ྄ཛྷཏྟཾ ཝེདནཱསུ སམུདཡདྷམྨཱནུཔསྶཱི ཝིཧརཏི, ཨཛ྄ཛྷཏྟཾ ཝེདནཱསུ ཝཡདྷམྨཱནུཔསྶཱི ཝིཧརཏི, ཨཛ྄ཛྷཏྟཾ ཝེདནཱསུ སམུདཡཝཡདྷམྨཱནུཔསྶཱི ཝིཧརཏི ཨཱཏཱཔཱི སམྤཛཱནོ སཏིམཱ, ཝིནེཡྻ ལོཀེ ཨབྷིཛ྄ཛྷཱདོམནསྶཾ. བཧིདྡྷཱ ཝེདནཱསུ སམུདཡདྷམྨཱནུཔསྶཱི ཝིཧརཏི, བཧིདྡྷཱ ཝེདནཱསུ ཝཡདྷམྨཱནུཔསྶཱི ཝིཧརཏི, བཧིདྡྷཱ ཝེདནཱསུ སམུདཡཝཡདྷམྨཱནུཔསྶཱི ཝིཧརཏི ཨཱཏཱཔཱི སམྤཛཱནོ སཏིམཱ, ཝིནེཡྻ ལོཀེ ཨབྷིཛ྄ཛྷཱདོམནསྶཾ. ཨཛ྄ཛྷཏྟབཧིདྡྷཱ ཝེདནཱསུ སམུདཡདྷམྨཱནུཔསྶཱི ཝིཧརཏི, ཨཛ྄ཛྷཏྟབཧིདྡྷཱ ཝེདནཱསུ ཝཡདྷམྨཱནུཔསྶཱི ཝིཧརཏི, ཨཛ྄ཛྷཏྟབཧིདྡྷཱ ཝེདནཱསུ སམུདཡཝཡདྷམྨཱནུཔསྶཱི ཝིཧརཏི ཨཱཏཱཔཱི སམྤཛཱནོ སཏིམཱ, ཝིནེཡྻ ལོཀེ ཨབྷིཛ྄ཛྷཱདོམནསྶཾ.

‘‘སོ སཙེ ཨཱཀངྑཏི – ‘ཨཔྤཊིཀཱུལེ པཊིཀཱུལསཉྙཱི ཝིཧརེཡྻ’ནྟི, པཊིཀཱུལསཉྙཱི ཏཏྠ ཝིཧརཏི; སཙེ ཨཱཀངྑཏི – ‘པཊིཀཱུལེ ཨཔྤཊིཀཱུལསཉྙཱི ཝིཧརེཡྻ’ནྟི, ཨཔྤཊིཀཱུལསཉྙཱི ཏཏྠ ཝིཧརཏི; སཙེ ཨཱཀངྑཏི – ‘ཨཔྤཊིཀཱུལེ ཙ པཊིཀཱུལེ ཙ པཊིཀཱུལསཉྙཱི ཝིཧརེཡྻ’ནྟི, པཊིཀཱུལསཉྙཱི ཏཏྠ ཝིཧརཏི; སཙེ ཨཱཀངྑཏི – ‘པཊིཀཱུལེ ཙ ཨཔྤཊིཀཱུལེ ཙ ཨཔྤཊིཀཱུལསཉྙཱི ཝིཧརེཡྻ’ནྟི, ཨཔྤཊིཀཱུལསཉྙཱི ཏཏྠ ཝིཧརཏི; སཙེ ཨཱཀངྑཏི – ‘ཨཔྤཊིཀཱུལཉྩ པཊིཀཱུལཉྩ ཏདུབྷཡཾ ཨབྷིནིཝཛྫེཏྭཱ ཨུཔེཀྑཀོ ཝིཧརེཡྻཾ སཏོ སམྤཛཱནོ’ཏི, ཨུཔེཀྑཀོ ཏཏྠ ཝིཧརཏི སཏོ སམྤཛཱནོ.

‘‘ཨཛ྄ཛྷཏྟཾ ཙིཏྟེ…པེ… བཧིདྡྷཱ ཙིཏྟེ…པེ… ཨཛ྄ཛྷཏྟབཧིདྡྷཱ ཙིཏྟེ སམུདཡདྷམྨཱནུཔསྶཱི ཝིཧརཏི… ཨཛ྄ཛྷཏྟབཧིདྡྷཱ ཙིཏྟེ ཝཡདྷམྨཱནུཔསྶཱི ཝིཧརཏི… ཨཛ྄ཛྷཏྟབཧིདྡྷཱ ཙིཏྟེ སམུདཡཝཡདྷམྨཱནུཔསྶཱི ཝིཧརཏི ཨཱཏཱཔཱི…པེ… ཨབྷིཛ྄ཛྷཱདོམནསྶཾ.

‘‘སོ སཙེ ཨཱཀངྑཏི – ‘ཨཔྤཊིཀཱུལེ པཊིཀཱུལསཉྙཱི ཝིཧརེཡྻ’ནྟི, པཊིཀཱུལསཉྙཱི ཏཏྠ ཝིཧརཏི…པེ… ཨུཔེཀྑཀོ ཏཏྠ ཝིཧརཏི སཏོ སམྤཛཱནོ.

‘‘ཨཛ྄ཛྷཏྟཾ དྷམྨེསུ…པེ… བཧིདྡྷཱ དྷམྨེསུ…པེ… ཨཛ྄ཛྷཏྟབཧིདྡྷཱ དྷམྨེསུ སམུདཡདྷམྨཱནུཔསྶཱི ཝིཧརཏི… ཨཛ྄ཛྷཏྟབཧིདྡྷཱ དྷམྨེསུ ཝཡདྷམྨཱནུཔསྶཱི ཝིཧརཏི… ཨཛ྄ཛྷཏྟབཧིདྡྷཱ དྷམྨེསུ སམུདཡཝཡདྷམྨཱནུཔསྶཱི ཝིཧརཏི ཨཱཏཱཔཱི སམྤཛཱནོ སཏིམཱ, ཝིནེཡྻ ལོཀེ ཨབྷིཛ྄ཛྷཱདོམནསྶཾ.

‘‘སོ སཙེ ཨཱཀངྑཏི – ‘ཨཔྤཊིཀཱུལེ པཊིཀཱུལསཉྙཱི ཝིཧརེཡྻ’ནྟི, པཊིཀཱུལསཉྙཱི ཏཏྠ ཝིཧརཏི…པེ… ཨུཔེཀྑཀོ ཏཏྠ ཝིཧརཏི སཏོ སམྤཛཱནོ. ཨེཏྟཱཝཏཱ ཁོ, ཨཱཝུསོ, བྷིཀྑུནོ ཙཏྟཱརོ སཏིཔཊྛཱནཱ ཨཱརདྡྷཱ ཧོནྟཱི’’ཏི. པཋམཾ.

༢. དུཏིཡརཧོགཏསུཏྟཾ

༩༠༠. སཱཝཏྠིནིདཱནཾ. ཨཐ ཁོ ཨཱཡསྨཏོ ཨནུརུདྡྷསྶ རཧོགཏསྶ པཊིསལླཱིནསྶ ཨེཝཾ ཙེཏསོ པརིཝིཏཀྐོ ཨུདཔཱདི – ‘‘ཡེསཾ ཀེསཉྩི ཙཏྟཱརོ སཏིཔཊྛཱནཱ ཝིརདྡྷཱ, ཝིརདྡྷོ ཏེསཾ ཨརིཡོ མགྒོ སམྨཱ དུཀྑཀྑཡགཱམཱི; ཡེསཾ ཀེསཉྩི ཙཏྟཱརོ སཏིཔཊྛཱནཱ ཨཱརདྡྷཱ, ཨཱརདྡྷོ ཏེསཾ ཨརིཡོ མགྒོ སམྨཱ དུཀྑཀྑཡགཱམཱི’’ཏི.

ཨཐ ཁོ ཨཱཡསྨཱ མཧཱམོགྒལླཱནོ ཨཱཡསྨཏོ ཨནུརུདྡྷསྶ ཙེཏསཱ ཙེཏོཔརིཝིཏཀྐམཉྙཱཡ – སེཡྻཐཱཔི ནཱམ བལཝཱ པུརིསོ སམིཉྫིཏཾ ཝཱ བཱཧཾ པསཱརེཡྻ, པསཱརིཏཾ ཝཱ བཱཧཾ སམིཉྫེཡྻ, ཨེཝམེཝ – ཨཱཡསྨཏོ ཨནུརུདྡྷསྶ སམྨུཁེ པཱཏུརཧོསི.

ཨཐ ཁོ ཨཱཡསྨཱ མཧཱམོགྒལླཱནོ ཨཱཡསྨནྟཾ ཨནུརུདྡྷཾ ཨེཏདཝོཙ – ‘‘ཀིཏྟཱཝཏཱ ནུ ཁོ, ཨཱཝུསོ ཨནུརུདྡྷ, བྷིཀྑུནོ ཙཏྟཱརོ སཏིཔཊྛཱནཱ ཨཱརདྡྷཱ ཧོནྟཱི’’ཏི?

‘‘ཨིདྷཱཝུསོ, བྷིཀྑུ ཨཛ྄ཛྷཏྟཾ ཀཱཡེ ཀཱཡཱནུཔསྶཱི ཝིཧརཏི ཨཱཏཱཔཱི སམྤཛཱནོ སཏིམཱ, ཝིནེཡྻ ལོཀེ ཨབྷིཛ྄ཛྷཱདོམནསྶཾ. བཧིདྡྷཱ ཀཱཡེ ཀཱཡཱནུཔསྶཱི ཝིཧརཏི…པེ… ཨཛ྄ཛྷཏྟབཧིདྡྷཱ ཀཱཡེ ཀཱཡཱནུཔསྶཱི ཝིཧརཏི ཨཱཏཱཔཱི སམྤཛཱནོ སཏིམཱ, ཝིནེཡྻ ལོཀེ ཨབྷིཛ྄ཛྷཱདོམནསྶཾ.

‘‘ཨཛ྄ཛྷཏྟཾ ཝེདནཱསུ ཝེདནཱནུཔསྶཱི ཝིཧརཏི ཨཱཏཱཔཱི སམྤཛཱནོ སཏིམཱ, ཝིནེཡྻ ལོཀེ ཨབྷིཛ྄ཛྷཱདོམནསྶཾ. བཧིདྡྷཱ ཝེདནཱསུ ཝེདནཱནུཔསྶཱི ཝིཧརཏི ཨཱཏཱཔཱི སམྤཛཱནོ སཏིམཱ, ཝིནེཡྻ ལོཀེ ཨབྷིཛ྄ཛྷཱདོམནསྶཾ. ཨཛ྄ཛྷཏྟབཧིདྡྷཱ ཝེདནཱསུ ཝེདནཱནུཔསྶཱི ཝིཧརཏི ཨཱཏཱཔཱི སམྤཛཱནོ སཏིམཱ, ཝིནེཡྻ ལོཀེ ཨབྷིཛ྄ཛྷཱདོམནསྶཾ.

‘‘ཨཛ྄ཛྷཏྟཾ ཙིཏྟེ…པེ… བཧིདྡྷཱ ཙིཏྟེ…པེ… ཨཛ྄ཛྷཏྟབཧིདྡྷཱ ཙིཏྟེ ཙིཏྟཱནུཔསྶཱི ཝིཧརཏི ཨཱཏཱཔཱི སམྤཛཱནོ སཏིམཱ, ཝིནེཡྻ ལོཀེ ཨབྷིཛ྄ཛྷཱདོམནསྶཾ.

‘‘ཨཛ྄ཛྷཏྟཾ དྷམྨེསུ…པེ… བཧིདྡྷཱ དྷམྨེསུ…པེ… ཨཛ྄ཛྷཏྟབཧིདྡྷཱ དྷམྨེསུ དྷམྨཱནུཔསྶཱི ཝིཧརཏི ཨཱཏཱཔཱི སམྤཛཱནོ སཏིམཱ, ཝིནེཡྻ ལོཀེ ཨབྷིཛ྄ཛྷཱདོམནསྶཾ. ཨེཏྟཱཝཏཱ ཁོ, ཨཱཝུསོ, བྷིཀྑུནོ ཙཏྟཱརོ སཏིཔཊྛཱནཱ ཨཱརདྡྷཱ ཧོནྟཱི’’ཏི. དུཏིཡཾ.

༣. སུཏནུསུཏྟཾ

༩༠༡. ཨེཀཾ སམཡཾ ཨཱཡསྨཱ ཨནུརུདྡྷོ སཱཝཏྠིཡཾ ཝིཧརཏི སུཏནུཏཱིརེ. ཨཐ ཁོ སམྦཧུལཱ བྷིཀྑཱུ ཡེནཱཡསྨཱ ཨནུརུདྡྷོ ཏེནུཔསངྐམིཾསུ; ཨུཔསངྐམིཏྭཱ ཨཱཡསྨཏཱ ཨནུརུདྡྷེན སདྡྷིཾ སམྨོདིཾསུ. སམྨོདནཱིཡཾ ཀཐཾ སཱརཎཱིཡཾ ཝཱིཏིསཱརེཏྭཱ ཨེཀམནྟཾ ནིསཱིདིཾསུ. ཨེཀམནྟཾ ནིསིནྣཱ ཁོ ཏེ བྷིཀྑཱུ ཨཱཡསྨནྟཾ ཨནུརུདྡྷཾ ཨེཏདཝོཙུཾ – ‘‘ཀཏམེསཾ ཨཱཡསྨཱ ཨནུརུདྡྷོ དྷམྨཱནཾ བྷཱཝིཏཏྟཱ བཧུལཱིཀཏཏྟཱ མཧཱབྷིཉྙཏཾ པཏྟོ’’ཏི?

‘‘ཙཏུནྣཾ ཁྭཱཧཾ, ཨཱཝུསོ, སཏིཔཊྛཱནཱནཾ བྷཱཝིཏཏྟཱ བཧུལཱིཀཏཏྟཱ མཧཱབྷིཉྙཏཾ པཏྟོ. ཀཏམེསཾ ཙཏུནྣཾ? ཨིདྷཱཧཾ, ཨཱཝུསོ, ཀཱཡེ ཀཱཡཱནུཔསྶཱི ཝིཧརཱམི ཨཱཏཱཔཱི སམྤཛཱནོ སཏིམཱ, ཝིནེཡྻ ལོཀེ ཨབྷིཛ྄ཛྷཱདོམནསྶཾ; ཝེདནཱསུ…པེ… ཙིཏྟེ…པེ… དྷམྨེསུ དྷམྨཱནུཔསྶཱི ཝིཧརཱམི ཨཱཏཱཔཱི སམྤཛཱནོ སཏིམཱ, ཝིནེཡྻ ལོཀེ ཨབྷིཛ྄ཛྷཱདོམནསྶཾ – ཨིམེསཾ ཁྭཱཧཾ, ཨཱཝུསོ, ཙཏུནྣཾ སཏིཔཊྛཱནཱནཾ བྷཱཝིཏཏྟཱ བཧུལཱིཀཏཏྟཱ མཧཱབྷིཉྙཏཾ པཏྟོ. ཨིམེསཉྩ པནཱཧཾ, ཨཱཝུསོ, ཙཏུནྣཾ སཏིཔཊྛཱནཱནཾ བྷཱཝིཏཏྟཱ བཧུལཱིཀཏཏྟཱ ཧཱིནཾ དྷམྨཾ ཧཱིནཏོ ཨབྦྷཉྙཱསིཾ, མཛ྄ཛྷིམཾ དྷམྨཾ མཛ྄ཛྷིམཏོ ཨབྦྷཉྙཱསིཾ, པཎཱིཏཾ དྷམྨཾ པཎཱིཏཏོ ཨབྦྷཉྙཱསི’’ནྟི. ཏཏིཡཾ.

༤. པཋམཀཎྜཀཱིསུཏྟཾ

༩༠༢. ཨེཀཾ སམཡཾ ཨཱཡསྨཱ ཙ ཨནུརུདྡྷོ ཨཱཡསྨཱ ཙ སཱརིཔུཏྟོ ཨཱཡསྨཱ ཙ མཧཱམོགྒལླཱནོ སཱཀེཏེ ཝིཧརནྟི ཀཎྜཀཱིཝནེ. ཨཐ ཁོ ཨཱཡསྨཱ ཙ སཱརིཔུཏྟོ ཨཱཡསྨཱ ཙ མཧཱམོགྒལླཱནོ སཱཡནྷསམཡཾ པཊིསལླཱནཱ ཝུཊྛིཏཱ ཡེནཱཡསྨཱ ཨནུརུདྡྷོ ཏེནུཔསངྐམིཾསུ; ཨུཔསངྐམིཏྭཱ ཨཱཡསྨཏཱ ཨནུརུདྡྷེན སདྡྷིཾ སམྨོདིཾསུ. སམྨོདནཱིཡཾ ཀཐཾ སཱརཎཱིཡཾ ཝཱིཏིསཱརེཏྭཱ ཨེཀམནྟཾ ནིསཱིདིཾསུ. ཨེཀམནྟཾ ནིསིནྣོ ཁོ ཨཱཡསྨཱ སཱརིཔུཏྟོ ཨཱཡསྨནྟཾ ཨནུརུདྡྷཾ ཨེཏདཝོཙ – ‘‘སེཁེནཱཝུསོ ཨནུརུདྡྷ, བྷིཀྑུནཱ ཀཏམེ དྷམྨཱ ཨུཔསམྤཛྫ ཝིཧཱཏབྦཱ’’ཏི?

‘‘སེཁེནཱཝུསོ སཱརིཔུཏྟ, བྷིཀྑུནཱ ཙཏྟཱརོ སཏིཔཊྛཱནཱ ཨུཔསམྤཛྫ ཝིཧཱཏབྦཱ. ཀཏམེ ཙཏྟཱརོ? ཨིདྷཱཝུསོ, བྷིཀྑུ ཀཱཡེ ཀཱཡཱནུཔསྶཱི ཝིཧརཏི ཨཱཏཱཔཱི སམྤཛཱནོ སཏིམཱ, ཝིནེཡྻ ལོཀེ ཨབྷིཛ྄ཛྷཱདོམནསྶཾ; ཝེདནཱསུ …པེ… ཙིཏྟེ…པེ… དྷམྨེསུ དྷམྨཱནུཔསྶཱི ཝིཧརཏི ཨཱཏཱཔཱི སམྤཛཱནོ སཏིམཱ, ཝིནེཡྻ ལོཀེ ཨབྷིཛ྄ཛྷཱདོམནསྶཾ – སེཁེནཱཝུསོ སཱརིཔུཏྟ, བྷིཀྑུནཱ ཨིམེ ཙཏྟཱརོ སཏིཔཊྛཱནཱ ཨུཔསམྤཛྫ ཝིཧཱཏབྦཱ’’ཏི. ཙཏུཏྠཾ.

༥. དུཏིཡཀཎྜཀཱིསུཏྟཾ

༩༠༣. སཱཀེཏནིདཱནཾ. ཨེཀམནྟཾ ནིསིནྣོ ཁོ ཨཱཡསྨཱ སཱརིཔུཏྟོ ཨཱཡསྨནྟཾ ཨནུརུདྡྷཾ ཨེཏདཝོཙ – ‘‘ཨསེཁེནཱཝུསོ ཨནུརུདྡྷ, བྷིཀྑུནཱ ཀཏམེ དྷམྨཱ ཨུཔསམྤཛྫ ཝིཧཱཏབྦཱ’’ཏི? ‘‘ཨསེཁེནཱཝུསོ སཱརིཔུཏྟ, བྷིཀྑུནཱ ཙཏྟཱརོ སཏིཔཊྛཱནཱ ཨུཔསམྤཛྫ ཝིཧཱཏབྦཱ. ཀཏམེ ཙཏྟཱརོ? ཨིདྷཱཝུསོ, བྷིཀྑུ ཀཱཡེ ཀཱཡཱནུཔསྶཱི ཝིཧརཏི ཨཱཏཱཔཱི སམྤཛཱནོ སཏིམཱ, ཝིནེཡྻ ལོཀེ ཨབྷིཛ྄ཛྷཱདོམནསྶཾ; ཝེདནཱསུ…པེ… ཙིཏྟེ…པེ… དྷམྨེསུ དྷམྨཱནུཔསྶཱི ཝིཧརཏི ཨཱཏཱཔཱི སམྤཛཱནོ སཏིམཱ, ཝིནེཡྻ ལོཀེ ཨབྷིཛ྄ཛྷཱདོམནསྶཾ – ཨསེཁེནཱཝུསོ སཱརིཔུཏྟ, བྷིཀྑུནཱ ཨིམེ ཙཏྟཱརོ སཏིཔཊྛཱནཱ ཨུཔསམྤཛྫ ཝིཧཱཏབྦཱ’’ཏི. པཉྩམཾ.

༦. ཏཏིཡཀཎྜཀཱིསུཏྟཾ

༩༠༤. སཱཀེཏནིདཱནཾ. ཨེཀམནྟཾ ནིསིནྣོ ཁོ ཨཱཡསྨཱ སཱརིཔུཏྟོ ཨཱཡསྨནྟཾ ཨནུརུདྡྷཾ ཨེཏདཝོཙ – ‘‘ཀཏམེསཾ ཨཱཡསྨཱ ཨནུརུདྡྷོ དྷམྨཱནཾ བྷཱཝིཏཏྟཱ བཧུལཱིཀཏཏྟཱ མཧཱབྷིཉྙཏཾ པཏྟོ’’ཏི? ‘‘ཙཏུནྣཾ ཁྭཱཧཾ, ཨཱཝུསོ, སཏིཔཊྛཱནཱནཾ བྷཱཝིཏཏྟཱ བཧུལཱིཀཏཏྟཱ མཧཱབྷིཉྙཏཾ པཏྟོ. ཀཏམེསཾ ཙཏུནྣཾ? ཨིདྷཱཧཾ, ཨཱཝུསོ, ཀཱཡེ ཀཱཡཱནུཔསྶཱི ཝིཧརཱམི ཨཱཏཱཔཱི སམྤཛཱནོ སཏིམཱ, ཝིནེཡྻ ལོཀེ ཨབྷིཛ྄ཛྷཱདོམནསྶཾ; ཝེདནཱསུ…པེ… ཙིཏྟེ…པེ… དྷམྨེསུ དྷམྨཱནུཔསྶཱི ཝིཧརཱམི ཨཱཏཱཔཱི སམྤཛཱནོ སཏིམཱ, ཝིནེཡྻ ལོཀེ ཨབྷིཛ྄ཛྷཱདོམནསྶཾ – ཨིམེསཾ ཁྭཱཧཾ, ཨཱཝུསོ, ཙཏུནྣཾ སཏིཔཊྛཱནཱནཾ བྷཱཝིཏཏྟཱ བཧུལཱིཀཏཏྟཱ མཧཱབྷིཉྙཏཾ པཏྟོ. ཨིམེསཉྩ པནཱཧཾ, ཨཱཝུསོ, ཙཏུནྣཾ སཏིཔཊྛཱནཱནཾ བྷཱཝིཏཏྟཱ བཧུལཱིཀཏཏྟཱ སཧསྶཾ ལོཀཾ ཨབྷིཛཱནཱམཱི’’ཏི. ཚཊྛཾ.

༧. ཏཎྷཀྑཡསུཏྟཾ

༩༠༥. སཱཝཏྠིནིདཱནཾ. ཏཏྲ ཁོ ཨཱཡསྨཱ ཨནུརུདྡྷོ བྷིཀྑཱུ ཨཱམནྟེསི – ‘‘ཨཱཝུསོ བྷིཀྑཝོ’’ཏི. ‘‘ཨཱཝུསོ’’ཏི ཁོ ཏེ བྷིཀྑཱུ ཨཱཡསྨཏོ ཨནུརུདྡྷསྶ པཙྩསྶོསུཾ. ཨཱཡསྨཱ ཨནུརུདྡྷོ ཨེཏདཝོཙ –

‘‘ཙཏྟཱརོམེ, ཨཱཝུསོ, སཏིཔཊྛཱནཱ བྷཱཝིཏཱ བཧུལཱིཀཏཱ ཏཎྷཀྑཡཱཡ སཾཝཏྟནྟི. ཀཏམེ ཙཏྟཱརོ? ཨིདྷཱཝུསོ, བྷིཀྑུ ཀཱཡེ ཀཱཡཱནུཔསྶཱི ཝིཧརཏི…པེ… ཝེདནཱསུ…པེ… ཙིཏྟེ…པེ… དྷམྨེསུ དྷམྨཱནུཔསྶཱི ཝིཧརཏི ཨཱཏཱཔཱི སམྤཛཱནོ སཏིམཱ, ཝིནེཡྻ ལོཀེ ཨབྷིཛ྄ཛྷཱདོམནསྶཾ – ཨིམེ ཁོ, ཨཱཝུསོ, ཙཏྟཱརོ སཏིཔཊྛཱནཱ བྷཱཝིཏཱ བཧུལཱིཀཏཱ ཏཎྷཀྑཡཱཡ སཾཝཏྟནྟཱི’’ཏི. སཏྟམཾ.

༨. སལལཱ༹གཱརསུཏྟཾ

༩༠༦. ཨེཀཾ སམཡཾ ཨཱཡསྨཱ ཨནུརུདྡྷོ སཱཝཏྠིཡཾ ཝིཧརཏི སལལཱ༹གཱརེ. ཏཏྲ ཁོ ཨཱཡསྨཱ ཨནུརུདྡྷོ བྷིཀྑཱུ ཨཱམནྟེསི…པེ… ཨེཏདཝོཙ – ‘‘སེཡྻཐཱཔི, ཨཱཝུསོ, གངྒཱ ནདཱི པཱཙཱིནནིནྣཱ པཱཙཱིནཔོཎཱ པཱཙཱིནཔབྦྷཱརཱ. ཨཐ མཧཱཛནཀཱཡོ ཨཱགཙྪེཡྻ ཀུདྡཱལཔིཊཀཾ [ཀུདྡཱལཔིཊཀཾ (བཧཱུསུ)] ཨཱདཱཡ – ‘མཡཾ ཨིམཾ གངྒཱནདིཾ པཙྪཱནིནྣཾ ཀརིསྶཱམ པཙྪཱཔོཎཾ པཙྪཱཔབྦྷཱར’ནྟི. ཏཾ ཀིཾ མཉྙཐཱཝུསོ, ཨཔི ནུ སོ མཧཱཛནཀཱཡོ གངྒཱནདིཾ པཙྪཱནིནྣཾ ཀརེཡྻ པཙྪཱཔོཎཾ པཙྪཱཔབྦྷཱར’’ནྟི? ‘‘ནོ ཧེཏཾ, ཨཱཝུསོ’’. ‘‘ཏཾ ཀིསྶ ཧེཏུ’’? ‘‘གངྒཱ, ཨཱཝུསོ, ནདཱི པཱཙཱིནནིནྣཱ པཱཙཱིནཔོཎཱ པཱཙཱིནཔབྦྷཱརཱ. སཱ ན སུཀརཱ པཙྪཱནིནྣཾ ཀཱཏུཾ པཙྪཱཔོཎཾ པཙྪཱཔབྦྷཱརཾ. ཡཱཝདེཝ ཙ པན སོ མཧཱཛནཀཱཡོ ཀིལམཐསྶ ཝིགྷཱཏསྶ བྷཱགཱི ཨསྶཱ’’ཏི.

‘‘ཨེཝམེཝ ཁོ, ཨཱཝུསོ, བྷིཀྑུཾ ཙཏྟཱརོ སཏིཔཊྛཱནེ བྷཱཝེནྟཾ ཙཏྟཱརོ སཏིཔཊྛཱནེ བཧུལཱིཀརོནྟཾ རཱཛཱནོ ཝཱ རཱཛམཧཱམཏྟཱ ཝཱ མིཏྟཱ ཝཱ ཨམཙྩཱ ཝཱ ཉཱཏཱི ཝཱ སཱལོཧིཏཱ ཝཱ བྷོགེཧི ཨབྷིཧཊྛུཾ པཝཱརེཡྻུཾ – ‘ཨེཧམྦྷོ པུརིས, ཀིཾ ཏེ ཨིམེ ཀཱསཱཝཱ ཨནུདཧནྟི? ཀིཾ མུཎྜོ ཀཔཱལམནུསཉྩརསི? ཨེཧི ཧཱིནཱཡཱཝཏྟིཏྭཱ བྷོགེ ཙ བྷུཉྫསྶུ པུཉྙཱནི ཙ ཀརོཧཱི’’’ཏི.

‘‘སོ ཝཏ, ཨཱཝུསོ, བྷིཀྑུ ཙཏྟཱརོ སཏིཔཊྛཱནེ བྷཱཝེནྟོ ཙཏྟཱརོ སཏིཔཊྛཱནེ བཧུལཱིཀརོནྟོ སིཀྑཾ པཙྩཀྑཱཡ ཧཱིནཱཡཱཝཏྟིསྶཏཱིཏི – ནེཏཾ ཋཱནཾ ཝིཛྫཏི. ཏཾ ཀིསྶ ཧེཏུ? ཡཉྷི ཏཾ, ཨཱཝུསོ, ཙིཏྟཾ དཱིགྷརཏྟཾ ཝིཝེཀནིནྣཾ ཝིཝེཀཔོཎཾ ཝིཝེཀཔབྦྷཱརཾ ཏཾ ཝཏ ཧཱིནཱཡཱཝཏྟིསྶཏཱིཏི – ནེཏཾ ཋཱནཾ ཝིཛྫཏི. ཀཐཉྩཱཝུསོ, བྷིཀྑུ ཙཏྟཱརོ སཏིཔཊྛཱནེ བྷཱཝེཏི, ཙཏྟཱརོ སཏིཔཊྛཱནེ བཧུལཱིཀརོཏཱིཏི? ཨིདྷཱཝུསོ, བྷིཀྑུ ཀཱཡེ ཀཱཡཱནུཔསྶཱི ཝིཧརཏི…པེ… ཝེདནཱསུ…པེ… ཙིཏྟེ…པེ… དྷམྨེསུ དྷམྨཱནུཔསྶཱི ཝིཧརཏི ཨཱཏཱཔཱི སམྤཛཱནོ སཏིམཱ, ཝིནེཡྻ ལོཀེ ཨབྷིཛ྄ཛྷཱདོམནསྶཾ. ཨེཝཾ ཁོ, ཨཱཝུསོ, བྷིཀྑུ ཙཏྟཱརོ སཏིཔཊྛཱནེ བྷཱཝེཏི, ཙཏྟཱརོ སཏིཔཊྛཱནེ བཧུལཱིཀརོཏཱི’’ཏི. ཨཊྛམཾ.

༩. ཨམྦཔཱལིཝནསུཏྟཾ

༩༠༧. ཨེཀཾ སམཡཾ ཨཱཡསྨཱ ཙ ཨནུརུདྡྷོ ཨཱཡསྨཱ ཙ སཱརིཔུཏྟོ ཝེསཱལིཡཾ ཝིཧརནྟི ཨམྦཔཱལིཝནེ. ཨཐ ཁོ ཨཱཡསྨཱ སཱརིཔུཏྟོ སཱཡནྷསམཡཾ པཊིསལླཱནཱ ཝུཊྛིཏོ…པེ… ཨེཀམནྟཾ ནིསིནྣོ ཁོ ཨཱཡསྨཱ སཱརིཔུཏྟོ ཨཱཡསྨནྟཾ ཨནུརུདྡྷཾ ཨེཏདཝོཙ –

‘‘ཝིཔྤསནྣཱནི ཁོ ཏེ, ཨཱཝུསོ ཨནུརུདྡྷ, ཨིནྡྲིཡཱནི, པརིསུདྡྷོ མུཁཝཎྞོ པརིཡོདཱཏོ. ཀཏམེནཱཡསྨཱ ཨནུརུདྡྷོ ཝིཧཱརེན ཨེཏརཧི བཧུལཾ ཝིཧརཏཱི’’ཏི? ‘‘ཙཏཱུསུ ཁྭཱཧཾ, ཨཱཝུསོ, སཏིཔཊྛཱནེསུ སུཔྤཏིཊྛིཏཙིཏྟོ ཨེཏརཧི བཧུལཾ ཝིཧརཱམི. ཀཏམེསུ ཙཏཱུསུ? ཨིདྷཱཧཾ, ཨཱཝུསོ, ཀཱཡེ ཀཱཡཱནུཔསྶཱི ཝིཧརཱམི ཨཱཏཱཔཱི སམྤཛཱནོ སཏིམཱ, ཝིནེཡྻ ལོཀེ ཨབྷིཛ྄ཛྷཱདོམནསྶཾ; ཝེདནཱསུ…པེ… ཙིཏྟེ…པེ… དྷམྨེསུ དྷམྨཱནུཔསྶཱི ཝིཧརཱམི ཨཱཏཱཔཱི སམྤཛཱནོ སཏིམཱ, ཝིནེཡྻ ལོཀེ ཨབྷིཛ྄ཛྷཱདོམནསྶཾ – ཨིམེསུ ཁྭཱཧཾ, ཨཱཝུསོ, ཙཏཱུསུ སཏིཔཊྛཱནེསུ སུཔྤཏིཊྛིཏཙིཏྟོ ཨེཏརཧི བཧུལཾ ཝིཧརཱམི. ཡོ སོ, ཨཱཝུསོ, བྷིཀྑུ ཨརཧཾ ཁཱིཎཱསཝོ ཝུསིཏཝཱ ཀཏཀརཎཱིཡོ ཨོཧིཏབྷཱརོ ཨནུཔྤཏྟསདཏྠོ པརིཀྑཱིཎབྷཝསཾཡོཛནོ སམྨདཉྙཱ ཝིམུཏྟོ, སོ ཨིམེསུ ཙཏཱུསུ སཏིཔཊྛཱནེསུ སུཔྤཏིཊྛིཏཙིཏྟོ བཧུལཾ ཝིཧརཏཱི’’ཏི.

‘‘ལཱབྷཱ ཝཏ ནོ, ཨཱཝུསོ, སུལདྡྷཾ ཝཏ ནོ, ཨཱཝུསོ! ཡེ མཡཾ ཨཱཡསྨཏོ ཨནུརུདྡྷསྶ སམྨུཁཱཝ ཨསྶུམྷ ཨཱསབྷིཾ ཝཱཙཾ བྷཱསམཱནསྶཱ’’ཏི. ནཝམཾ.

༡༠. བཱལ༹ྷགིལཱནསུཏྟཾ

༩༠༨. ཨེཀཾ སམཡཾ ཨཱཡསྨཱ ཨནུརུདྡྷོ སཱཝཏྠིཡཾ ཝིཧརཏི ཨནྡྷཝནསྨིཾ ཨཱབཱདྷིཀོ དུཀྑིཏོ བཱལ༹ྷགིལཱནོ. ཨཐ ཁོ སམྦཧུལཱ བྷིཀྑཱུ ཡེནཱཡསྨཱ ཨནུརུདྡྷོ ཏེནུཔསངྐམིཾསུ; ཨུཔསངྐམིཏྭཱ ཨཱཡསྨནྟཾ ཨནུརུདྡྷཾ ཨེཏདཝོཙུཾ –

‘‘ཀཏམེནཱཡསྨཏོ ཨནུརུདྡྷསྶ ཝིཧཱརེན ཝིཧརཏོ ཨུཔྤནྣཱ སཱརཱིརིཀཱ དུཀྑཱ ཝེདནཱ ཙིཏྟཾ ན པརིཡཱདཱཡ ཏིཊྛནྟཱི’’ཏི? ‘‘ཙཏཱུསུ ཁོ མེ, ཨཱཝུསོ, སཏིཔཊྛཱནེསུ སུཔྤཏིཊྛིཏཙིཏྟསྶ ཝིཧརཏོ ཨུཔྤནྣཱ སཱརཱིརིཀཱ དུཀྑཱ ཝེདནཱ ཙིཏྟཾ ན པརིཡཱདཱཡ ཏིཊྛནྟི. ཀཏམེསུ ཙཏཱུསུ? ཨིདྷཱཧཾ, ཨཱཝུསོ, ཀཱཡེ ཀཱཡཱནུཔསྶཱི ཝིཧརཱམི…པེ… ཝེདནཱསུ…པེ… ཙིཏྟེ…པེ… དྷམྨེསུ དྷམྨཱནུཔསྶཱི ཝིཧརཱམི ཨཱཏཱཔཱི སམྤཛཱནོ སཏིམཱ, ཝིནེཡྻ ལོཀེ ཨབྷིཛ྄ཛྷཱདོམནསྶཾ – ཨིམེསུ ཁོ མེ, ཨཱཝུསོ, ཙཏཱུསུ སཏིཔཊྛཱནེསུ སུཔྤཏིཊྛིཏཙིཏྟསྶ ཝིཧརཏོ ཨུཔྤནྣཱ སཱརཱིརིཀཱ དུཀྑཱ ཝེདནཱ ཙིཏྟཾ ན པརིཡཱདཱཡ ཏིཊྛནྟཱི’’ཏི. དསམཾ.

རཧོགཏཝགྒོ པཋམོ.

ཏསྶུདྡཱནཾ –

རཧོགཏེན དྭེ ཝུཏྟཱ, སུཏནུ ཀཎྜཀཱི ཏཡོ;

ཏཎྷཀྑཡསལལཱ༹གཱརཾ, ཨམྦཔཱལི ཙ གིལཱནནྟི.

༢. དུཏིཡཝགྒོ

༡. ཀཔྤསཧསྶསུཏྟཾ

༩༠༩. ཨེཀཾ སམཡཾ ཨཱཡསྨཱ ཨནུརུདྡྷོ སཱཝཏྠིཡཾ ཝིཧརཏི ཛེཏཝནེ ཨནཱཐཔིཎྜིཀསྶ ཨཱརཱམེ. ཨཐ ཁོ སམྦཧུལཱ བྷིཀྑཱུ ཡེནཱཡསྨཱ ཨནུརུདྡྷོ ཏེནུཔསངྐམིཾསུ; ཨུཔསངྐམིཏྭཱ ཨཱཡསྨཏཱ ཨནུརུདྡྷེན སདྡྷིཾ…པེ… ཨེཀམནྟཾ ནིསིནྣཱ ཁོ ཏེ བྷིཀྑཱུ ཨཱཡསྨནྟཾ ཨནུརུདྡྷཾ ཨེཏདཝོཙུཾ –

‘‘ཀཏམེསཾ ཨཱཡསྨཱ ཨནུརུདྡྷོ དྷམྨཱནཾ བྷཱཝིཏཏྟཱ བཧུལཱིཀཏཏྟཱ མཧཱབྷིཉྙཏཾ པཏྟོ’’ཏི? ‘‘ཙཏུནྣཾ ཁྭཱཧཾ, ཨཱཝུསོ, སཏིཔཊྛཱནཱནཾ བྷཱཝིཏཏྟཱ བཧུལཱིཀཏཏྟཱ མཧཱབྷིཉྙཏཾ པཏྟོ. ཀཏམེསཾ ཙཏུནྣཾ? ཨིདྷཱཧཾ, ཨཱཝུསོ, ཀཱཡེ ཀཱཡཱནུཔསྶཱི ཝིཧརཱམི…པེ… ཝེདནཱསུ…པེ… ཙིཏྟེ…པེ… དྷམྨེསུ དྷམྨཱནུཔསྶཱི ཝིཧརཱམི ཨཱཏཱཔཱི སམྤཛཱནོ སཏིམཱ, ཝིནེཡྻ ལོཀེ ཨབྷིཛ྄ཛྷཱདོམནསྶཾ – ཨིམེསཾ ཁྭཱཧཾ, ཨཱཝུསོ, ཙཏུནྣཾ སཏིཔཊྛཱནཱནཾ བྷཱཝིཏཏྟཱ བཧུལཱིཀཏཏྟཱ མཧཱབྷིཉྙཏཾ པཏྟོ. ཨིམེསཉྩ པནཱཧཾ, ཨཱཝུསོ, ཙཏུནྣཾ སཏིཔཊྛཱནཱནཾ བྷཱཝིཏཏྟཱ བཧུལཱིཀཏཏྟཱ ཀཔྤསཧསྶཾ ཨནུསྶརཱམཱི’’ཏི. པཋམཾ.

༢. ཨིདྡྷིཝིདྷསུཏྟཾ

༩༡༠. ‘‘ཨིམེསཉྩ པནཱཧཾ, ཨཱཝུསོ, ཙཏུནྣཾ སཏིཔཊྛཱནཱནཾ བྷཱཝིཏཏྟཱ བཧུལཱིཀཏཏྟཱ ཨནེཀཝིཧིཏཾ ཨིདྡྷིཝིདྷཾ པཙྩནུབྷོམི – ཨེཀོཔི ཧུཏྭཱ བཧུདྷཱ ཧོམི…པེ… ཡཱཝ བྲཧྨལོཀཱཔི ཀཱཡེན ཝསཾ ཝཏྟེམཱི’’ཏི. དུཏིཡཾ.

༣. དིབྦསོཏསུཏྟཾ

༩༡༡. ‘‘ཨིམེསཉྩ པནཱཧཾ, ཨཱཝུསོ, ཙཏུནྣཾ སཏིཔཊྛཱནཱནཾ བྷཱཝིཏཏྟཱ བཧུལཱིཀཏཏྟཱ དིབྦཱཡ སོཏདྷཱཏུཡཱ ཝིསུདྡྷཱཡ ཨཏིཀྐནྟམཱནུསིཀཱཡ ཨུབྷོ སདྡེ སུཎཱམི དིབྦེ ཙ མཱནུསེ ཙ ཡེ དཱུརེ སནྟིཀེ ཙཱ’’ཏི. ཏཏིཡཾ.

༤. ཙེཏོཔརིཡསུཏྟཾ

༩༡༢. ‘‘ཨིམེསཉྩ པནཱཧཾ, ཨཱཝུསོ, ཙཏུནྣཾ སཏིཔཊྛཱནཱནཾ བྷཱཝིཏཏྟཱ བཧུལཱིཀཏཏྟཱ པརསཏྟཱནཾ པརཔུགྒལཱནཾ ཙེཏསཱ ཙེཏོ པརིཙྩ པཛཱནཱམི – སརཱགཾ ཝཱ ཙིཏྟཾ ‘སརཱགཾ ཙིཏྟ’ནྟི པཛཱནཱམི…པེ… ཨཝིམུཏྟཾ ཝཱ ཙིཏྟཾ ‘ཨཝིམུཏྟཾ ཙིཏྟ’ནྟི པཛཱནཱམཱི’’ཏི. ཙཏུཏྠཾ.

༥. ཋཱནསུཏྟཾ

༩༡༣. ‘‘ཨིམེསཉྩ པནཱཧཾ, ཨཱཝུསོ, ཙཏུནྣཾ སཏིཔཊྛཱནཱནཾ བྷཱཝིཏཏྟཱ བཧུལཱིཀཏཏྟཱ ཋཱནཉྩ ཋཱནཏོ ཨཊྛཱནཉྩ ཨཊྛཱནཏོ ཡཐཱབྷཱུཏཾ པཛཱནཱམཱི’’ཏི. པཉྩམཾ.

༦. ཀམྨསམཱདཱནསུཏྟཾ

༩༡༤. ‘‘ཨིམེསཉྩ པནཱཧཾ, ཨཱཝུསོ, ཙཏུནྣཾ སཏིཔཊྛཱནཱནཾ བྷཱཝིཏཏྟཱ བཧུལཱིཀཏཏྟཱ ཨཏཱིཏཱནཱགཏཔཙྩུཔྤནྣཱནཾ ཀམྨསམཱདཱནཱནཾ ཋཱནསོ ཧེཏུསོ ཝིཔཱཀཾ ཡཐཱབྷཱུཏཾ པཛཱནཱམཱི’’ཏི. ཚཊྛཾ.

༧. སབྦཏྠགཱམིནིསུཏྟཾ

༩༡༥. ‘‘ཨིམེསཉྩ པནཱཧཾ, ཨཱཝུསོ, ཙཏུནྣཾ སཏིཔཊྛཱནཱནཾ བྷཱཝིཏཏྟཱ བཧུལཱིཀཏཏྟཱ སབྦཏྠགཱམིནིཔྤཊིཔདཾ ཡཐཱབྷཱུཏཾ པཛཱནཱམཱི’’ཏི. སཏྟམཾ.

༨. ནཱནཱདྷཱཏུསུཏྟཾ

༩༡༦. ‘‘ཨིམེསཉྩ པནཱཧཾ, ཨཱཝུསོ, ཙཏུནྣཾ སཏིཔཊྛཱནཱནཾ བྷཱཝིཏཏྟཱ བཧུལཱིཀཏཏྟཱ ཨནེཀདྷཱཏུནཱནཱདྷཱཏུལོཀཾ ཡཐཱབྷཱུཏཾ པཛཱནཱམཱི’’ཏི. ཨཊྛམཾ.

༩. ནཱནཱདྷིམུཏྟིསུཏྟཾ

༩༡༧. ‘‘ཨིམེསཉྩ པནཱཧཾ, ཨཱཝུསོ, ཙཏུནྣཾ སཏིཔཊྛཱནཱནཾ བྷཱཝིཏཏྟཱ བཧུལཱིཀཏཏྟཱ སཏྟཱནཾ ནཱནཱདྷིམུཏྟིཀཏཾ ཡཐཱབྷཱུཏཾ པཛཱནཱམཱི’’ཏི. ནཝམཾ.

༡༠. ཨིནྡྲིཡཔརོཔརིཡཏྟསུཏྟཾ

༩༡༨. ‘‘ཨིམེསཉྩ པནཱཧཾ, ཨཱཝུསོ, ཙཏུནྣཾ སཏིཔཊྛཱནཱནཾ བྷཱཝིཏཏྟཱ བཧུལཱིཀཏཏྟཱ པརསཏྟཱནཾ པརཔུགྒལཱནཾ ཨིནྡྲིཡཔརོཔརིཡཏྟཾ ཡཐཱབྷཱུཏཾ པཛཱནཱམཱི’’ཏི. དསམཾ.

༡༡. ཛྷཱནཱདིསུཏྟཾ

༩༡༩. ‘‘ཨིམེསཉྩ པནཱཧཾ, ཨཱཝུསོ, ཙཏུནྣཾ སཏིཔཊྛཱནཱནཾ བྷཱཝིཏཏྟཱ བཧུལཱིཀཏཏྟཱ ཛྷཱནཝིམོཀྑསམཱདྷིསམཱཔཏྟཱིནཾ སཾཀིལེསཾ ཝོདཱནཾ ཝུཊྛཱནཾ ཡཐཱབྷཱུཏཾ པཛཱནཱམཱི’’ཏི. ཨེཀཱདསམཾ.

༡༢. པུབྦེནིཝཱསསུཏྟཾ

༩༢༠. ‘‘ཨིམེསཉྩ པནཱཧཾ, ཨཱཝུསོ, ཙཏུནྣཾ སཏིཔཊྛཱནཱནཾ བྷཱཝིཏཏྟཱ བཧུལཱིཀཏཏྟཱ ཨནེཀཝིཧིཏཾ པུབྦེནིཝཱསཾ ཨནུསྶརཱམི, སེཡྻཐིདཾ – ཨེཀམྤི ཛཱཏིཾ དྭེཔི ཛཱཏིཡོ…པེ… ཨིཏི སཱཀཱརཾ སཨུདྡེསཾ ཨནེཀཝིཧིཏཾ པུབྦེནིཝཱསཾ ཨནུསྶརཱམཱི’’ཏི. དྭཱདསམཾ.

༡༣. དིབྦཙཀྑུསུཏྟཾ

༩༢༡. ‘‘ཨིམེསཉྩ པནཱཧཾ, ཨཱཝུསོ, ཙཏུནྣཾ སཏིཔཊྛཱནཱནཾ བྷཱཝིཏཏྟཱ བཧུལཱིཀཏཏྟཱ དིབྦེན ཙཀྑུནཱ ཝིསུདྡྷེན ཨཏིཀྐནྟམཱནུསཀེན སཏྟེ པསྶཱམི ཙཝམཱནེ ཨུཔཔཛྫམཱནེ…པེ… ཨིཏི དིབྦེན ཙཀྑུནཱ ཝིསུདྡྷེན ཨཏིཀྐནྟམཱནུསཀེན ཡཐཱཀམྨཱུཔགེ སཏྟེ པཛཱནཱམཱི’’ཏི. ཏེརསམཾ.

༡༤. ཨཱསཝཀྑཡསུཏྟཾ

༩༢༢. ‘‘ཨིམེསཉྩ པནཱཧཾ, ཨཱཝུསོ, ཙཏུནྣཾ སཏིཔཊྛཱནཱནཾ བྷཱཝིཏཏྟཱ བཧུལཱིཀཏཏྟཱ ཨཱསཝཱནཾ ཁཡཱ ཨནཱསཝཾ ཙེཏོཝིམུཏྟིཾ པཉྙཱཝིམུཏྟིཾ དིཊྛེ དྷམྨེ སཡཾ ཨབྷིཉྙཱ སཙྪིཀཏྭཱ ཨུཔསམྤཛྫ ཝིཧརཱམཱི’’ཏི. ཙུདྡསམཾ.

དུཏིཡོ ཝགྒོ.

ཏསྶུདྡཱནཾ –

མཧཱབྷིཉྙཾ ཨིདྡྷི དིབྦཾ, ཙེཏོཔརིཡཾ ཋཱནཾ ཀམྨཾ;

སབྦཏྠདྷཱཏུདྷིམུཏྟི, ཨིནྡྲིཡཾ ཛྷཱནཾ ཏིསྶོ ཝིཛྫཱཏི.

ཨནུརུདྡྷསཾཡུཏྟཾ ཨཊྛམཾ.

༩. ཛྷཱནསཾཡུཏྟཾ

༡. གངྒཱཔེཡྻཱལཝགྒོ

༡-༡༢. ཛྷཱནཱདིསུཏྟདྭཱདསཀཾ

༩༢༣-༩༣༤. སཱཝཏྠིནིདཱནཾ ‘‘ཙཏྟཱརོ མེ, བྷིཀྑཝེ, ཛྷཱནཱ. ཀཏམེ ཙཏྟཱརོ? ཨིདྷ, བྷིཀྑཝེ, བྷིཀྑུ ཝིཝིཙྩེཝ ཀཱམེཧི ཝིཝིཙྩ ཨཀུསལེཧི དྷམྨེཧི སཝིཏཀྐཾ སཝིཙཱརཾ ཝིཝེཀཛཾ པཱིཏིསུཁཾ པཋམཾ ཛྷཱནཾ ཨུཔསམྤཛྫ ཝིཧརཏི. ཝིཏཀྐཝིཙཱརཱནཾ ཝཱུཔསམཱ ཨཛ྄ཛྷཏྟཾ སམྤསཱདནཾ ཙེཏསོ ཨེཀོདིབྷཱཝཾ ཨཝིཏཀྐཾ ཨཝིཙཱརཾ སམཱདྷིཛཾ པཱིཏིསུཁཾ དུཏིཡཾ ཛྷཱནཾ ཨུཔསམྤཛྫ ཝིཧརཏི. པཱིཏིཡཱ ཙ ཝིརཱགཱ ཨུཔེཀྑཀོ ཙ ཝིཧརཏི སཏོ ཙ སམྤཛཱནོ སུཁཉྩ ཀཱཡེན པཊིསཾཝེདེཏི, ཡཾ ཏཾ ཨརིཡཱ ཨཱཙིཀྑནྟི – ‘ཨུཔེཀྑཀོ སཏིམཱ སུཁཝིཧཱརཱི’ཏི ཏཏིཡཾ ཛྷཱནཾ ཨུཔསམྤཛྫ ཝིཧརཏི. སུཁསྶ ཙ པཧཱནཱ དུཀྑསྶ ཙ པཧཱནཱ པུབྦེཝ སོམནསྶདོམནསྶཱནཾ ཨཏྠངྒམཱ ཨདུཀྑམསུཁཾ ཨུཔེཀྑཱསཏིཔཱརིསུདྡྷིཾ ཙཏུཏྠཾ ཛྷཱནཾ ཨུཔསམྤཛྫ ཝིཧརཏི. ཨིམེ ཁོ, བྷིཀྑཝེ, ཙཏྟཱརོ ཛྷཱནཱ’’ཏི.

‘‘སེཡྻཐཱཔི, བྷིཀྑཝེ, གངྒཱ ནདཱི པཱཙཱིནནིནྣཱ པཱཙཱིནཔོཎཱ པཱཙཱིནཔབྦྷཱརཱ; ཨེཝམེཝ ཁོ, བྷིཀྑཝེ, བྷིཀྑུ ཙཏྟཱརོ ཛྷཱནེ བྷཱཝེནྟོ ཙཏྟཱརོ ཛྷཱནེ བཧུལཱིཀརོནྟོ ནིབྦཱནནིནྣོ ཧོཏི ནིབྦཱནཔོཎོ ནིབྦཱནཔབྦྷཱརོ. ཀཐཉྩ, བྷིཀྑཝེ, བྷིཀྑུ ཙཏྟཱརོ ཛྷཱནེ བྷཱཝེནྟོ ཙཏྟཱརོ ཛྷཱནེ བཧུལཱིཀརོནྟོ ནིབྦཱནནིནྣོ ཧོཏི ནིབྦཱནཔོཎོ ནིབྦཱནཔབྦྷཱརོ? ཨིདྷ, བྷིཀྑཝེ, བྷིཀྑུ ཝིཝིཙྩེཝ ཀཱམེཧི ཝིཝིཙྩ ཨཀུསལེཧི དྷམྨེཧི སཝིཏཀྐཾ སཝིཙཱརཾ ཝིཝེཀཛཾ པཱིཏིསུཁཾ པཋམཾ ཛྷཱནཾ ཨུཔསམྤཛྫ ཝིཧརཏི. ཝིཏཀྐཝིཙཱརཱནཾ ཝཱུཔསམཱ…པེ… དུཏིཡཾ ཛྷཱནཾ…པེ… ཏཏིཡཾ ཛྷཱནཾ…པེ… ཙཏུཏྠཾ ཛྷཱནཾ ཨུཔསམྤཛྫ ཝིཧརཏི. ཨེཝཾ ཁོ, བྷིཀྑཝེ, བྷིཀྑུ ཙཏྟཱརོ ཛྷཱནེ བྷཱཝེནྟོ ཙཏྟཱརོ ཛྷཱནེ བཧུལཱིཀརོནྟོ ནིབྦཱནནིནྣོ ཧོཏི ནིབྦཱནཔོཎོ ནིབྦཱནཔབྦྷཱརོ’’ཏི. དྭཱདསམཾ.

གངྒཱཔེཡྻཱལཝགྒོ པཋམོ.

ཏསྶུདྡཱནཾ –

པཱཙཱིནཏོ ནིནྣཱ, ཚ ནིནྣཱ ཙ སམུདྡཏོ;

དྭེཏེ ཚ དྭཱདས ཧོནྟི, ཝགྒོ ཏེན པཝུཙྩཏཱིཏི.

ཨཔྤམཱདཝགྒོ ཝིཏྠཱརེཏབྦོ.

ཏསྶུདྡཱནཾ –

ཏཐཱགཏཾ པདཾ ཀཱུཊཾ, མཱུལཾ སཱརོ ཙ ཝསྶིཀཾ;

རཱཛཱ ཙནྡིམསཱུརིཡཱ, ཝཏྠེན དསམཾ པདནྟི.

བལཀརཎཱིཡཝགྒོ ཝིཏྠཱརེཏབྦོ.

ཏསྶུདྡཱནཾ –

བལཾ བཱིཛཉྩ ནཱགོ ཙ, རུཀྑོ ཀུམྦྷེན སཱུཀིཡཱ;

ཨཱཀཱསེན ཙ དྭེ མེགྷཱ, ནཱཝཱ ཨཱགནྟུཀཱ ནདཱིཏི.

ཨེསནཱཝགྒོ ཝིཏྠཱརེཏབྦོ.

ཏསྶུདྡཱནཾ –

ཨེསནཱ ཝིདྷཱ ཨཱསཝོ, བྷཝོ ཙ དུཀྑཏཱ ཏིསྶོ;

ཁིལཾ མལཉྩ ནཱིགྷོ ཙ, ཝེདནཱ ཏཎྷཱ ཏསིནཱ ཙཱཏི.

༥. ཨོགྷཝགྒོ

༡-༡༠. ཨོགྷཱདིསུཏྟཾ

༩༦༧-༩༧༦. ‘‘པཉྩིམཱནི, བྷིཀྑཝེ, ཨུདྡྷམྦྷཱགིཡཱནི སཾཡོཛནཱནི. ཀཏམཱནི པཉྩ? རཱུཔརཱགོ, ཨརཱུཔརཱགོ, མཱནོ, ཨུདྡྷཙྩཾ, ཨཝིཛྫཱ – ཨིམཱནི ཁོ, བྷིཀྑཝེ, པཉྩུདྡྷམྦྷཱགིཡཱནི སཾཡོཛནཱནི. ཨིམེསཾ ཁོ, བྷིཀྑཝེ, པཉྩནྣཾ ཨུདྡྷམྦྷཱགིཡཱནཾ སཾཡོཛནཱནཾ ཨབྷིཉྙཱཡ པརིཉྙཱཡ པརིཀྑཡཱཡ པཧཱནཱཡ ཙཏྟཱརོ ཛྷཱནཱ བྷཱཝེཏབྦཱ. ཀཏམེ ཙཏྟཱརོ? ཨིདྷ, བྷིཀྑཝེ, བྷིཀྑུ ཝིཝིཙྩེཝ ཀཱམེཧི ཝིཝིཙྩ ཨཀུསལེཧི དྷམྨེཧི སཝིཏཀྐཾ སཝིཙཱརཾ ཝིཝེཀཛཾ པཱིཏིསུཁཾ པཋམཾ ཛྷཱནཾ ཨུཔསམྤཛྫ ཝིཧརཏི. ཝིཏཀྐཝིཙཱརཱནཾ ཝཱུཔསམཱ ཨཛ྄ཛྷཏྟཾ སམྤསཱདནཾ ཙེཏསོ ཨེཀོདིབྷཱཝཾ ཨཝིཏཀྐཾ ཨཝིཙཱརཾ སམཱདྷིཛཾ པཱིཏིསུཁཾ དུཏིཡཾ ཛྷཱནཾ…པེ… ཏཏིཡཾ ཛྷཱནཾ…པེ… ཙཏུཏྠཾ ཛྷཱནཾ ཨུཔསམྤཛྫ ཝིཧརཏི. ཨིམེསཾ ཁོ, བྷིཀྑཝེ, པཉྩནྣཾ ཨུདྡྷམྦྷཱགིཡཱནཾ སཾཡོཛནཱནཾ ཨབྷིཉྙཱཡ པརིཉྙཱཡ པརིཀྑཡཱཡ པཧཱནཱཡ ཨིམེ ཙཏྟཱརོ ཛྷཱནཱ བྷཱཝེཏབྦཱ’’ཏི ཝིཏྠཱརེཏབྦཾ. དསམཾ. (ཡཐཱ མགྒསཾཡུཏྟཾ ཏཐཱ ཝིཏྠཱརེཏབྦཾ).

ཨོགྷཝགྒོ པཉྩམོ.

ཏསྶུདྡཱནཾ –

ཨོགྷོ ཡོགོ ཨུཔཱདཱནཾ, གནྠཱ ཨནུསཡེན ཙ;

ཀཱམགུཎཱ ནཱིཝརཎཱ, ཁནྡྷཱ ཨོརུདྡྷམྦྷཱགིཡཱཏི.

ཛྷཱནསཾཡུཏྟཾ ནཝམཾ.

༡༠. ཨཱནཱཔཱནསཾཡུཏྟཾ

༡. ཨེཀདྷམྨཝགྒོ

༡. ཨེཀདྷམྨསུཏྟཾ

༩༧༧. སཱཝཏྠིནིདཱནཾ. ཏཏྲ ཁོ…པེ… ཨེཏདཝོཙ – ‘‘ཨེཀདྷམྨོ, བྷིཀྑཝེ, བྷཱཝིཏོ བཧུལཱིཀཏོ མཧཔྥལོ ཧོཏི མཧཱནིསཾསོ. ཀཏམོ ཨེཀདྷམྨོ? ཨཱནཱཔཱནསྶཏི [ཨཱནཱཔཱནསཏི (སཱི. པཱི.)]. ཀཐཾ བྷཱཝིཏཱ ཙ, བྷིཀྑཝེ, ཨཱནཱཔཱནསྶཏི ཀཐཾ བཧུལཱིཀཏཱ མཧཔྥལཱ ཧོཏི མཧཱནིསཾསཱ? ཨིདྷ, བྷིཀྑཝེ, བྷིཀྑུ ཨརཉྙགཏོ ཝཱ རུཀྑམཱུལགཏོ ཝཱ སུཉྙཱགཱརགཏོ ཝཱ ནིསཱིདཏི པལླངྐཾ ཨཱབྷུཛིཏྭཱ ཨུཛུཾ ཀཱཡཾ པཎིདྷཱཡ པརིམུཁཾ སཏིཾ ཨུཔཊྛཔེཏྭཱ. སོ སཏོཝ ཨསྶསཏི, སཏོཝ [སཏོ (བཧཱུསུ) ཏཏིཡཔཱརཱཛིཀེཔི] པསྶསཏི. དཱིགྷཾ ཝཱ ཨསྶསནྟོ ‘དཱིགྷཾ ཨསྶསཱམཱི’ཏི པཛཱནཱཏི, དཱིགྷཾ ཝཱ པསྶསནྟོ ‘དཱིགྷཾ པསྶསཱམཱི’ཏི པཛཱནཱཏི; རསྶཾ ཝཱ ཨསྶསནྟོ ‘རསྶཾ ཨསྶསཱམཱི’ཏི པཛཱནཱཏི, རསྶཾ ཝཱ པསྶསནྟོ ‘རསྶཾ པསྶསཱམཱི’ཏི པཛཱནཱཏི; ‘སབྦཀཱཡཔྤཊིསཾཝེདཱི ཨསྶསིསྶཱམཱི’ཏི སིཀྑཏི, ‘སབྦཀཱཡཔྤཊིསཾཝེདཱི པསྶསིསྶཱམཱི’ཏི སིཀྑཏི; ‘པསྶམྦྷཡཾ ཀཱཡསངྑཱརཾ ཨསྶསིསྶཱམཱི’ཏི སིཀྑཏི, ‘པསྶམྦྷཡཾ ཀཱཡསངྑཱརཾ པསྶསིསྶཱམཱི’ཏི སིཀྑཏི; ‘པཱིཏིཔྤཊིསཾཝེདཱི ཨསྶསིསྶཱམཱི’ཏི སིཀྑཏི, ‘པཱིཏིཔྤཊིསཾཝེདཱི པསྶསིསྶཱམཱི’ཏི སིཀྑཏི; ‘སུཁཔྤཊིསཾཝེདཱི ཨསྶསིསྶཱམཱི’ཏི སིཀྑཏི, ‘སུཁཔྤཊིསཾཝེདཱི པསྶསིསྶཱམཱི’ཏི སིཀྑཏི; ‘ཙིཏྟསངྑཱརཔྤཊིསཾཝེདཱི ཨསྶསིསྶཱམཱི’ཏི སིཀྑཏི, ‘ཙིཏྟསངྑཱརཔྤཊིསཾཝེདཱི པསྶསིསྶཱམཱི’ཏི སིཀྑཏི; ‘པསྶམྦྷཡཾ ཙིཏྟསངྑཱརཾ ཨསྶསིསྶཱམཱི’ཏི སིཀྑཏི, ‘པསྶམྦྷཡཾ ཙིཏྟསངྑཱརཾ པསྶསིསྶཱམཱི’ཏི སིཀྑཏི; ‘ཙིཏྟཔྤཊིསཾཝེདཱི ཨསྶསིསྶཱམཱི’ཏི སིཀྑཏི, ‘ཙིཏྟཔྤཊིསཾཝེདཱི པསྶསིསྶཱམཱི’ཏི སིཀྑཏི; ‘ཨབྷིཔྤམོདཡཾ ཙིཏྟཾ ཨསྶསིསྶཱམཱི’ཏི སིཀྑཏི, ‘ཨབྷིཔྤམོདཡཾ ཙིཏྟཾ པསྶསིསྶཱམཱི’ཏི སིཀྑཏི; ‘སམཱདཧཾ ཙིཏྟཾ ཨསྶསིསྶཱམཱི’ཏི སིཀྑཏི, ‘སམཱདཧཾ ཙིཏྟཾ པསྶསིསྶཱམཱི’ཏི སིཀྑཏི; ‘ཝིམོཙཡཾ ཙིཏྟཾ ཨསྶསིསྶཱམཱི’ཏི སིཀྑཏི, ‘ཝིམོཙཡཾ ཙིཏྟཾ པསྶསིསྶཱམཱི’ཏི སིཀྑཏི; ‘ཨནིཙྩཱནུཔསྶཱི ཨསྶསིསྶཱམཱི’ཏི སིཀྑཏི, ‘ཨནིཙྩཱནུཔསྶཱི པསྶསིསྶཱམཱི’ཏི སིཀྑཏི; ‘ཝིརཱགཱནུཔསྶཱི ཨསྶསིསྶཱམཱི’ཏི སིཀྑཏི, ‘ཝིརཱགཱནུཔསྶཱི པསྶསིསྶཱམཱི’ཏི སིཀྑཏི; ‘ནིརོདྷཱནུཔསྶཱི ཨསྶསིསྶཱམཱི’ཏི སིཀྑཏི, ‘ནིརོདྷཱནུཔསྶཱི པསྶསིསྶཱམཱི’ཏི སིཀྑཏི; ‘པཊིནིསྶགྒཱནུཔསྶཱི ཨསྶསིསྶཱམཱི’ཏི སིཀྑཏི, ‘པཊིནིསྶགྒཱནུཔསྶཱི པསྶསིསྶཱམཱི’ཏི སིཀྑཏི. ཨེཝཾ བྷཱཝིཏཱ ཁོ, བྷིཀྑཝེ, ཨཱནཱཔཱནསྶཏི ཨེཝཾ བཧུལཱིཀཏཱ མཧཔྥལཱ ཧོཏི མཧཱནིསཾསཱ’’ཏི. པཋམཾ.

༢. བོཛ྄ཛྷངྒསུཏྟཾ

༩༧༨. ‘‘ཨཱནཱཔཱནསྶཏི, བྷིཀྑཝེ, བྷཱཝིཏཱ བཧུལཱིཀཏཱ མཧཔྥལཱ ཧོཏི མཧཱནིསཾསཱ. ཀཐཾ བྷཱཝིཏཱ ཙ, བྷིཀྑཝེ, ཨཱནཱཔཱནསྶཏི ཀཐཾ བཧུལཱིཀཏཱ མཧཔྥལཱ ཧོཏི མཧཱནིསཾསཱ? ཨིདྷ, བྷིཀྑཝེ, བྷིཀྑུ ཨཱནཱཔཱནསྶཏིསཧགཏཾ སཏིསམྦོཛ྄ཛྷངྒཾ བྷཱཝེཏི ཝིཝེཀནིསྶིཏཾ ཝིརཱགནིསྶིཏཾ ནིརོདྷནིསྶིཏཾ ཝོསྶགྒཔརིཎཱམིཾ, ཨཱནཱཔཱནསྶཏིསཧགཏཾ དྷམྨཝིཙཡསམྦོཛ྄ཛྷངྒཾ བྷཱཝེཏི…པེ… ཨཱནཱཔཱནསྶཏིསཧགཏཾ ཨུཔེཀྑཱསམྦོཛ྄ཛྷངྒཾ བྷཱཝེཏི ཝིཝེཀནིསྶིཏཾ ཝིརཱགནིསྶིཏཾ ནིརོདྷནིསྶིཏཾ ཝོསྶགྒཔརིཎཱམིཾ. ཨེཝཾ བྷཱཝིཏཱ ཁོ, བྷིཀྑཝེ, ཨཱནཱཔཱནསྶཏི ཨེཝཾ བཧུལཱིཀཏཱ མཧཔྥལཱ ཧོཏི མཧཱནིསཾསཱ’’ཏི. དུཏིཡཾ.

༣. སུདྡྷིཀསུཏྟཾ

༩༧༩. ‘‘ཨཱནཱཔཱནསྶཏི, བྷིཀྑཝེ, བྷཱཝིཏཱ བཧུལཱིཀཏཱ མཧཔྥལཱ ཧོཏི མཧཱནིསཾསཱ. ཀཐཾ བྷཱཝིཏཱ ཙ, བྷིཀྑཝེ, ཨཱནཱཔཱནསྶཏི ཀཐཾ བཧུལཱིཀཏཱ མཧཔྥལཱ ཧོཏི མཧཱནིསཾསཱ? ཨིདྷ, བྷིཀྑཝེ, བྷིཀྑུ ཨརཉྙགཏོ ཝཱ རུཀྑམཱུལགཏོ ཝཱ སུཉྙཱགཱརགཏོ ཝཱ ནིསཱིདཏི པལླངྐཾ ཨཱབྷུཛིཏྭཱ ཨུཛུཾ ཀཱཡཾ པཎིདྷཱཡ པརིམུཁཾ སཏིཾ ཨུཔཊྛཔེཏྭཱ. སོ སཏོཝ ཨསྶསཏི, སཏོཝ པསྶསཏི…པེ… ‘པཊིནིསྶགྒཱནུཔསྶཱི ཨསྶསིསྶཱམཱི’ཏི སིཀྑཏི, ‘པཊིནིསྶགྒཱནུཔསྶཱི པསྶསིསྶཱམཱི’ཏི སིཀྑཏི. ཨེཝཾ བྷཱཝིཏཱ ཁོ, བྷིཀྑཝེ, ཨཱནཱཔཱནསྶཏི ཨེཝཾ བཧུལཱིཀཏཱ མཧཔྥལཱ ཧོཏི མཧཱནིསཾསཱ’’ཏི. ཏཏིཡཾ.

༤. པཋམཕལསུཏྟཾ

༩༨༠. ‘‘ཨཱནཱཔཱནསྶཏི, བྷིཀྑཝེ, བྷཱཝིཏཱ བཧུལཱིཀཏཱ མཧཔྥལཱ ཧོཏི མཧཱནིསཾསཱ. ཀཐཾ བྷཱཝིཏཱ ཙ, བྷིཀྑཝེ, ཨཱནཱཔཱནསྶཏི ཀཐཾ བཧུལཱིཀཏཱ མཧཔྥལཱ ཧོཏི མཧཱནིསཾསཱ? ཨིདྷ, བྷིཀྑཝེ, བྷིཀྑུ ཨརཉྙགཏོ ཝཱ རུཀྑམཱུལགཏོ ཝཱ སུཉྙཱགཱརགཏོ ཝཱ ནིསཱིདཏི པལླངྐཾ ཨཱབྷུཛིཏྭཱ ཨུཛུཾ ཀཱཡཾ པཎིདྷཱཡ པརིམུཁཾ སཏིཾ ཨུཔཊྛཔེཏྭཱ. སོ སཏོཝ ཨསྶསཏི, སཏོཝ པསྶསཏི…པེ… ‘པཊིནིསྶགྒཱནུཔསྶཱི ཨསྶསིསྶཱམཱི’ཏི སིཀྑཏི, ‘པཊིནིསྶགྒཱནུཔསྶཱི པསྶསིསྶཱམཱི’ཏི སིཀྑཏི. ཨེཝཾ བྷཱཝིཏཱ ཁོ, བྷིཀྑཝེ, ཨཱནཱཔཱནསྶཏི ཨེཝཾ བཧུལཱིཀཏཱ མཧཔྥལཱ ཧོཏི མཧཱནིསཾསཱ. ཨེཝཾ བྷཱཝིཏཱཡ ཁོ, བྷིཀྑཝེ, ཨཱནཱཔཱནསྶཏིཡཱ ཨེཝཾ བཧུལཱིཀཏཱཡ དྭིནྣཾ ཕལཱནཾ ཨཉྙཏརཾ ཕལཾ པཱཊིཀངྑཾ – དིཊྛེཝ དྷམྨེ ཨཉྙཱ, སཏི ཝཱ ཨུཔཱདིསེསེ ཨནཱགཱམིཏཱ’’ཏི. ཙཏུཏྠཾ.

༥. དུཏིཡཕལསུཏྟཾ

༩༨༡. ‘‘ཨཱནཱཔཱནསྶཏི, བྷིཀྑཝེ, བྷཱཝིཏཱ བཧུལཱིཀཏཱ མཧཔྥལཱ ཧོཏི མཧཱནིསཾསཱ. ཀཐཾ བྷཱཝིཏཱ ཙ, བྷིཀྑཝེ, ཨཱནཱཔཱནསྶཏི ཀཐཾ བཧུལཱིཀཏཱ མཧཔྥལཱ ཧོཏི མཧཱནིསཾསཱ? ཨིདྷ, བྷིཀྑཝེ, བྷིཀྑུ ཨརཉྙགཏོ ཝཱ རུཀྑམཱུལགཏོ ཝཱ སུཉྙཱགཱརགཏོ ཝཱ ནིསཱིདཏི པལླངྐཾ ཨཱབྷུཛིཏྭཱ ཨུཛུཾ ཀཱཡཾ པཎིདྷཱཡ པརིམུཁཾ སཏིཾ ཨུཔཊྛཔེཏྭཱ. སོ སཏོཝ ཨསྶསཏི, སཏོཝ པསྶསཏི…པེ… ‘པཊིནིསྶགྒཱནུཔསྶཱི ཨསྶསིསྶཱམཱི’ཏི སིཀྑཏི, ‘པཊིནིསྶགྒཱནུཔསྶཱི པསྶསིསྶཱམཱི’ཏི སིཀྑཏི. ཨེཝཾ བྷཱཝིཏཱ ཁོ, བྷིཀྑཝེ, ཨཱནཱཔཱནསྶཏི ཨེཝཾ བཧུལཱིཀཏཱ མཧཔྥལཱ ཧོཏི མཧཱནིསཾསཱ.

‘‘ཨེཝཾ བྷཱཝིཏཱཡ ཁོ, བྷིཀྑཝེ, ཨཱནཱཔཱནསྶཏིཡཱ ཨེཝཾ བཧུལཱིཀཏཱཡ སཏྟ ཕལཱ སཏྟཱནིསཾསཱ པཱཊིཀངྑཱ. ཀཏམེ སཏྟ ཕལཱ སཏྟཱནིསཾསཱ? དིཊྛེཝ དྷམྨེ པཊིཀཙྩ ཨཉྙཾ ཨཱརཱདྷེཏི; ནོ ཙེ དིཊྛེཝ དྷམྨེ པཊིཀཙྩ ཨཉྙཾ ཨཱརཱདྷེཏི. ཨཐ མརཎཀཱལེ ཨཉྙཾ ཨཱརཱདྷེཏི; ནོ ཙེ དིཊྛེཝ དྷམྨེ པཊིཀཙྩ ཨཉྙཾ ཨཱརཱདྷེཏི, ནོ ཙེ མརཎཀཱལེ ཨཉྙཾ ཨཱརཱདྷེཏི. ཨཐ པཉྩནྣཾ ཨོརམྦྷཱགིཡཱནཾ སཾཡོཛནཱནཾ པརིཀྑཡཱ ཨནྟརཱཔརིནིབྦཱཡཱི ཧོཏི… ཨུཔཧཙྩཔརིནིབྦཱཡཱི ཧོཏི… ཨསངྑཱརཔརིནིབྦཱཡཱི ཧོཏི… སསངྑཱརཔརིནིབྦཱཡཱི ཧོཏི… ཨུདྡྷཾསོཏོ ཧོཏི ཨཀནིཊྛགཱམཱི – ཨེཝཾ བྷཱཝིཏཱཡ ཁོ, བྷིཀྑཝེ, ཨཱནཱཔཱནསྶཏིཡཱ ཨེཝཾ བཧུལཱིཀཏཱཡ ཨིམེ སཏྟ ཕལཱ སཏྟཱནིསཾསཱ པཱཊིཀངྑཱ’’ཏི. པཉྩམཾ.

༦. ཨརིཊྛསུཏྟཾ

༩༨༢. སཱཝཏྠིནིདཱནཾ. ཏཏྲ ཁོ བྷགཝཱ…པེ… ཨེཏདཝོཙ – ‘‘བྷཱཝེཐ ནོ ཏུམྷེ བྷིཀྑཝེ, ཨཱནཱཔཱནསྶཏི’’ནྟི? ཨེཝཾ ཝུཏྟེ ཨཱཡསྨཱ ཨརིཊྛོ བྷགཝནྟཾ ཨེཏདཝོཙ – ‘‘ཨཧཾ ཁོ, བྷནྟེ, བྷཱཝེམི ཨཱནཱཔཱནསྶཏི’’ནྟི. ‘‘ཡཐཱ ཀཐཾ པན ཏྭཾ, ཨརིཊྛ, བྷཱཝེསི ཨཱནཱཔཱནསྶཏི’’ནྟི? ‘‘ཨཏཱིཏེསུ མེ, བྷནྟེ, ཀཱམེསུ ཀཱམཙྪནྡོ པཧཱིནོ, ཨནཱགཏེསུ མེ ཀཱམེསུ ཀཱམཙྪནྡོ ཝིགཏོ, ཨཛ྄ཛྷཏྟབཧིདྡྷཱ [ཨཛ྄ཛྷཏྟཾ བཧིདྡྷཱ (སྱཱ. ཀཾ. པཱི. ཀ.)] ཙ མེ དྷམྨེསུ པཊིགྷསཉྙཱ སུཔྤཊིཝིནཱིཏཱ. སོ [སོཧཾ (?)] སཏོཝ ཨསྶསིསྶཱམི, སཏོཝ པསྶསིསྶཱམི. ཨེཝཾ ཁྭཱཧཾ, བྷནྟེ, བྷཱཝེམི ཨཱནཱཔཱནསྶཏི’’ནྟི.

‘‘‘ཨཏྠེསཱ, ཨརིཊྛ, ཨཱནཱཔཱནསྶཏི, ནེསཱ ནཏྠཱི’ཏི ཝདཱམི. ཨཔི ཙ, ཨརིཊྛ, ཡཐཱ ཨཱནཱཔཱནསྶཏི ཝིཏྠཱརེན པརིཔུཎྞཱ ཧོཏི ཏཾ སུཎཱཧི, སཱདྷུཀཾ མནསི ཀརོཧི; བྷཱསིསྶཱམཱི’’ཏི. ‘‘ཨེཝཾ, བྷནྟེ’’ཏི ཁོ ཨཱཡསྨཱ ཨརིཊྛོ བྷགཝཏོ པཙྩསྶོསི. བྷགཝཱ ཨེཏདཝོཙ –

‘‘ཀཐཉྩ, ཨརིཊྛ, ཨཱནཱཔཱནསྶཏི ཝིཏྠཱརེན པརིཔུཎྞཱ ཧོཏི? ཨིདྷ, ཨརིཊྛ, བྷིཀྑུ ཨརཉྙགཏོ ཝཱ རུཀྑམཱུལགཏོ ཝཱ སུཉྙཱགཱརགཏོ ཝཱ ནིསཱིདཏི པལླངྐཾ ཨཱབྷུཛིཏྭཱ ཨུཛུཾ ཀཱཡཾ པཎིདྷཱཡ པརིམུཁཾ སཏིཾ ཨུཔཊྛཔེཏྭཱ. སོ སཏོཝ ཨསྶསཏི, སཏོཝ པསྶསཏི. དཱིགྷཾ ཝཱ ཨསྶསནྟོ ‘དཱིགྷཾ ཨསྶསཱམཱི’ཏི པཛཱནཱཏི…པེ… ‘པཊིནིསྶགྒཱནུཔསྶཱི ཨསྶསིསྶཱམཱི’ཏི སིཀྑཏི, ‘པཊིནིསྶགྒཱནུཔསྶཱི པསྶསིསྶཱམཱི’ཏི སིཀྑཏི. ཨེཝཾ ཁོ, ཨརིཊྛ, ཨཱནཱཔཱནསྶཏི ཝིཏྠཱརེན པརིཔུཎྞཱ ཧོཏཱི’’ཏི. ཚཊྛཾ.

༧. མཧཱཀཔྤིནསུཏྟཾ

༩༨༣. སཱཝཏྠིནིདཱནཾ. ཏེན ཁོ པན སམཡེན ཨཱཡསྨཱ མཧཱཀཔྤིནོ བྷགཝཏོ ཨཝིདཱུརེ ནིསིནྣོ ཧོཏི པལླངྐཾ ཨཱབྷུཛིཏྭཱ ཨུཛུཾ ཀཱཡཾ པཎིདྷཱཡ པརིམུཁཾ སཏིཾ ཨུཔཊྛཔེཏྭཱ. ཨདྡསཱ ཁོ བྷགཝཱ ཨཱཡསྨནྟཾ མཧཱཀཔྤིནཾ ཨཝིདཱུརེ ནིསིནྣཾ པལླངྐཾ ཨཱབྷུཛིཏྭཱ ཨུཛུཾ ཀཱཡཾ པཎིདྷཱཡ པརིམུཁཾ སཏིཾ ཨུཔཊྛཔེཏྭཱ. དིསྭཱན བྷིཀྑཱུ ཨཱམནྟེསི –

‘‘པསྶཐ ནོ ཏུམྷེ, བྷིཀྑཝེ, ཨེཏསྶ བྷིཀྑུནོ ཀཱཡསྶ ཨིཉྫིཏཏྟཾ ཝཱ ཕནྡིཏཏྟཾ ཝཱ’’ཏི? ‘‘ཡདཱཔི མཡཾ, བྷནྟེ, ཏཾ ཨཱཡསྨནྟཾ པསྶཱམ སངྒྷམཛ྄ཛྷེ ཝཱ ནིསིནྣཾ ཨེཀཾ ཝཱ རཧོ ནིསིནྣཾ, ཏདཱཔི མཡཾ ཏསྶ ཨཱཡསྨཏོ ན པསྶཱམ ཀཱཡསྶ ཨིཉྫིཏཏྟཾ ཝཱ ཕནྡིཏཏྟཾ ཝཱ’’ཏི.

‘‘ཡསྶ, བྷིཀྑཝེ, སམཱདྷིསྶ བྷཱཝིཏཏྟཱ བཧུལཱིཀཏཏྟཱ ནེཝ ཀཱཡསྶ ཨིཉྫིཏཏྟཾ ཝཱ ཧོཏི ཕནྡིཏཏྟཾ ཝཱ, ན ཙིཏྟསྶ ཨིཉྫིཏཏྟཾ ཝཱ ཧོཏི ཕནྡིཏཏྟཾ ཝཱ, ཏསྶ སོ, བྷིཀྑཝེ, བྷིཀྑུ སམཱདྷིསྶ ནིཀཱམལཱབྷཱི ཨཀིཙྪལཱབྷཱི ཨཀསིརལཱབྷཱི. ཀཏམསྶ ཙ, བྷིཀྑཝེ, སམཱདྷིསྶ བྷཱཝིཏཏྟཱ བཧུལཱིཀཏཏྟཱ ནེཝ ཀཱཡསྶ ཨིཉྫིཏཏྟཾ ཝཱ ཧོཏི ཕནྡིཏཏྟཾ ཝཱ, ན ཙིཏྟསྶ ཨིཉྫིཏཏྟཾ ཝཱ ཧོཏི ཕནྡིཏཏྟཾ ཝཱ?

‘‘ཨཱནཱཔཱནསྶཏིསམཱདྷིསྶ, བྷིཀྑཝེ, བྷཱཝིཏཏྟཱ བཧུལཱིཀཏཏྟཱ ནེཝ ཀཱཡསྶ ཨིཉྫིཏཏྟཾ ཝཱ ཧོཏི ཕནྡིཏཏྟཾ ཝཱ, ན ཙིཏྟསྶ ཨིཉྫིཏཏྟཾ ཝཱ ཧོཏི ཕནྡིཏཏྟཾ ཝཱ. ཀཐཾ བྷཱཝིཏེ ཙ, བྷིཀྑཝེ, ཨཱནཱཔཱནསྶཏིསམཱདྷིམྷི ཀཐཾ བཧུལཱིཀཏེ ནེཝ ཀཱཡསྶ ཨིཉྫིཏཏྟཾ ཝཱ ཧོཏི ཕནྡིཏཏྟཾ ཝཱ, ན ཙིཏྟསྶ ཨིཉྫིཏཏྟཾ ཝཱ ཧོཏི ཕནྡིཏཏྟཾ ཝཱ?

‘‘ཨིདྷ, བྷིཀྑཝེ, བྷིཀྑུ ཨརཉྙགཏོ ཝཱ རུཀྑམཱུལགཏོ ཝཱ སུཉྙཱགཱརགཏོ ཝཱ ནིསཱིདཏི པལླངྐཾ ཨཱབྷུཛིཏྭཱ ཨུཛུཾ ཀཱཡཾ པཎིདྷཱཡ པརིམུཁཾ སཏིཾ ཨུཔཊྛཔེཏྭཱ. སོ སཏོཝ ཨསྶསཏི, སཏོཝ པསྶསཏི…པེ… ‘པཊིནིསྶགྒཱནུཔསྶཱི ཨསྶསིསྶཱམཱི’ཏི སིཀྑཏི, ‘པཊིནིསྶགྒཱནུཔསྶཱི པསྶསིསྶཱམཱི’ཏི སིཀྑཏི. ཨེཝཾ བྷཱཝིཏེ ཙ ཁོ, བྷིཀྑཝེ, ཨཱནཱཔཱནསྶཏིསམཱདྷིམྷི ཨེཝཾ བཧུལཱིཀཏེ ནེཝ ཀཱཡསྶ ཨིཉྫིཏཏྟཾ ཝཱ ཧོཏི ཕནྡིཏཏྟཾ ཝཱ, ན ཙིཏྟསྶ ཨིཉྫིཏཏྟཾ ཝཱ ཧོཏི ཕནྡིཏཏྟཾ ཝཱ’’ཏི. སཏྟམཾ.

༨. པདཱིཔོཔམསུཏྟཾ

༩༨༤. ‘‘ཨཱནཱཔཱནསྶཏིསམཱདྷི, བྷིཀྑཝེ, བྷཱཝིཏོ བཧུལཱིཀཏོ མཧཔྥལོ ཧོཏི མཧཱནིསཾསོ. ཀཐཾ བྷཱཝིཏོ ཙ, བྷིཀྑཝེ, ཨཱནཱཔཱནསྶཏིསམཱདྷི ཀཐཾ བཧུལཱིཀཏོ མཧཔྥལོ ཧོཏི མཧཱནིསཾསོ?

‘‘ཨིདྷ, བྷིཀྑཝེ, བྷིཀྑུ ཨརཉྙགཏོ ཝཱ རུཀྑམཱུལགཏོ ཝཱ སུཉྙཱགཱརགཏོ ཝཱ ནིསཱིདཏི པལླངྐཾ ཨཱབྷུཛིཏྭཱ ཨུཛུཾ ཀཱཡཾ པཎིདྷཱཡ པརིམུཁཾ སཏིཾ ཨུཔཊྛཔེཏྭཱ. སོ སཏོཝ ཨསྶསཏི, སཏོཝ པསྶསཏི. དཱིགྷཾ ཝཱ ཨསྶསནྟོ ‘དཱིགྷཾ ཨསྶསཱམཱི’ཏི པཛཱནཱཏི…པེ… ‘པཊིནིསྶགྒཱནུཔསྶཱི ཨསྶསིསྶཱམཱི’ཏི སིཀྑཏི, ‘པཊིནིསྶགྒཱནུཔསྶཱི པསྶསིསྶཱམཱི’ཏི སིཀྑཏི. ཨེཝཾ བྷཱཝིཏོ ཁོ, བྷིཀྑཝེ, ཨཱནཱཔཱནསྶཏིསམཱདྷི ཨེཝཾ བཧུལཱིཀཏོ མཧཔྥལོ ཧོཏི མཧཱནིསཾསོ.

‘‘ཨཧམྤི སུདཾ, བྷིཀྑཝེ, པུབྦེཝ སམྦོདྷཱ ཨནབྷིསམྦུདྡྷོ བོདྷིསཏྟོཝ སམཱནོ ཨིམིནཱ ཝིཧཱརེན བཧུལཾ ཝིཧརཱམི. ཏསྶ མཡ྄ཧཾ, བྷིཀྑཝེ, ཨིམིནཱ ཝིཧཱརེན བཧུལཾ ཝིཧརཏོ ནེཝ ཀཱཡོ ཀིལམཏི ན ཙཀྑཱུནི; ཨནུཔཱདཱཡ ཙ མེ ཨཱསཝེཧི ཙིཏྟཾ ཝིམུཙྩི.

‘‘ཏསྨཱཏིཧ, བྷིཀྑཝེ, བྷིཀྑུ ཙེཔི ཨཱཀངྑེཡྻ – ‘ནེཝ མེ ཀཱཡོ ཀིལམེཡྻ ན ཙཀྑཱུནི, ཨནུཔཱདཱཡ ཙ མེ ཨཱསཝེཧི ཙིཏྟཾ ཝིམུཙྩེཡྻཱ’ཏི, ཨཡམེཝ ཨཱནཱཔཱནསྶཏིསམཱདྷི སཱདྷུཀཾ མནསི ཀཱཏབྦོ.

‘‘ཏསྨཱཏིཧ, བྷིཀྑཝེ, བྷིཀྑུ ཙེཔི ཨཱཀངྑེཡྻ – ‘ཡེ མེ གེཧསིཏཱ སརསངྐཔྤཱ ཏེ པཧཱིཡེཡྻུ’ནྟི, ཨཡམེཝ ཨཱནཱཔཱནསྶཏིསམཱདྷི སཱདྷུཀཾ མནསི ཀཱཏབྦོ.

‘‘ཏསྨཱཏིཧ, བྷིཀྑཝེ, བྷིཀྑུ ཙེཔི ཨཱཀངྑེཡྻ – ‘ཨཔྤཊིཀཱུལེ པཊིཀཱུལསཉྙཱི ཝིཧརེཡྻ’ནྟི, ཨཡམེཝ ཨཱནཱཔཱནསྶཏིསམཱདྷི སཱདྷུཀཾ མནསི ཀཱཏབྦོ.

‘‘ཏསྨཱཏིཧ, བྷིཀྑཝེ, བྷིཀྑུ ཙེཔི ཨཱཀངྑེཡྻ – ‘པཊིཀཱུལེ ཨཔྤཊིཀཱུལསཉྙཱི ཝིཧརེཡྻ’ནྟི, ཨཡམེཝ ཨཱནཱཔཱནསྶཏིསམཱདྷི སཱདྷུཀཾ མནསི ཀཱཏབྦོ.

‘‘ཏསྨཱཏིཧ, བྷིཀྑཝེ, བྷིཀྑུ ཙེཔི ཨཱཀངྑེཡྻ – ‘པཊིཀཱུལེ ཙ ཨཔྤཊིཀཱུལེ ཙ པཊིཀཱུལསཉྙཱི ཝིཧརེཡྻ’ནྟི, ཨཡམེཝ ཨཱནཱཔཱནསྶཏིསམཱདྷི སཱདྷུཀཾ མནསི ཀཱཏབྦོ.

‘‘ཏསྨཱཏིཧ, བྷིཀྑཝེ, བྷིཀྑུ ཙེཔི ཨཱཀངྑེཡྻ – ‘པཊིཀཱུལེ ཙ ཨཔྤཊིཀཱུལེ ཙ ཨཔྤཊིཀཱུལསཉྙཱི ཝིཧརེཡྻ’ནྟི, ཨཡམེཝ ཨཱནཱཔཱནསྶཏིསམཱདྷི སཱདྷུཀཾ མནསི ཀཱཏབྦོ.

‘‘ཏསྨཱཏིཧ, བྷིཀྑཝེ, བྷིཀྑུ ཙེཔི ཨཱཀངྑེཡྻ – ‘ཨཔྤཊིཀཱུལཉྩ པཊིཀཱུལཉྩ ཏདུབྷཡཾ ཨབྷིནིཝཛྫེཏྭཱ ཨུཔེཀྑཀོ ཝིཧརེཡྻཾ སཏོ སམྤཛཱནོ’ཏི, ཨཡམེཝ ཨཱནཱཔཱནསྶཏིསམཱདྷི སཱདྷུཀཾ མནསི ཀཱཏབྦོ.

‘‘ཏསྨཱཏིཧ, བྷིཀྑཝེ, བྷིཀྑུ ཙེཔི ཨཱཀངྑེཡྻ – ‘ཝིཝིཙྩེཝ ཀཱམེཧི ཝིཝིཙྩ ཨཀུསལེཧི དྷམྨེཧི སཝིཏཀྐཾ སཝིཙཱརཾ ཝིཝེཀཛཾ པཱིཏིསུཁཾ པཋམཾ ཛྷཱནཾ ཨུཔསམྤཛྫ ཝིཧརེཡྻ’ནྟི, ཨཡམེཝ ཨཱནཱཔཱནསྶཏིསམཱདྷི སཱདྷུཀཾ མནསི ཀཱཏབྦོ.

‘‘ཏསྨཱཏིཧ, བྷིཀྑཝེ, བྷིཀྑུ ཙེཔི ཨཱཀངྑེཡྻ – ‘ཝིཏཀྐཝིཙཱརཱནཾ ཝཱུཔསམཱ ཨཛ྄ཛྷཏྟཾ སམྤསཱདནཾ ཙེཏསོ ཨེཀོདིབྷཱཝཾ ཨཝིཏཀྐཾ ཨཝིཙཱརཾ སམཱདྷིཛཾ པཱིཏིསུཁཾ དུཏིཡཾ ཛྷཱནཾ ཨུཔསམྤཛྫ ཝིཧརེཡྻ’ནྟི, ཨཡམེཝ ཨཱནཱཔཱནསྶཏིསམཱདྷི སཱདྷུཀཾ མནསི ཀཱཏབྦོ.

‘‘ཏསྨཱཏིཧ བྷིཀྑཝེ, བྷིཀྑུ ཙེཔི ཨཱཀངྑེཡྻ – ‘པཱིཏིཡཱ ཙ ཝིརཱགཱ ཨུཔེཀྑཀོ ཙ ཝིཧརེཡྻཾ སཏོ ཙ སམྤཛཱནོ, སུཁཉྩ ཀཱཡེན པཊིསཾཝེདེཡྻཾ, ཡཾ ཏཾ ཨརིཡཱ ཨཱཙིཀྑནྟི – ཨུཔེཀྑཀོ སཏིམཱ སུཁཝིཧཱརཱིཏི ཏཏིཡཾ ཛྷཱནཾ ཨུཔསམྤཛྫ ཝིཧརེཡྻ’ནྟི, ཨཡམེཝ ཨཱནཱཔཱནསྶཏིསམཱདྷི སཱདྷུཀཾ མནསི ཀཱཏབྦོ.

‘‘ཏསྨཱཏིཧ, བྷིཀྑཝེ, བྷིཀྑུ ཙེཔི ཨཱཀངྑེཡྻ – ‘སུཁསྶ ཙ པཧཱནཱ དུཀྑསྶ ཙ པཧཱནཱ པུབྦེཝ སོམནསྶདོམནསྶཱནཾ ཨཏྠངྒམཱ ཨདུཀྑམསུཁཾ ཨུཔེཀྑཱསཏིཔཱརིསུདྡྷིཾ ཙཏུཏྠཾ ཛྷཱནཾ ཨུཔསམྤཛྫ ཝིཧརེཡྻ’ནྟི, ཨཡམེཝ ཨཱནཱཔཱནསྶཏིསམཱདྷི སཱདྷུཀཾ མནསི ཀཱཏབྦོ.

‘‘ཏསྨཱཏིཧ, བྷིཀྑཝེ, བྷིཀྑུ ཙེཔི ཨཱཀངྑེཡྻ – ‘སབྦསོ རཱུཔསཉྙཱནཾ སམཏིཀྐམཱ པཊིགྷསཉྙཱནཾ ཨཏྠངྒམཱ ནཱནཏྟསཉྙཱནཾ ཨམནསིཀཱརཱ ཨནནྟོ ཨཱཀཱསོཏི ཨཱཀཱསཱནཉྩཱཡཏནཾ ཨུཔསམྤཛྫ ཝིཧརེཡྻ’ནྟི, ཨཡམེཝ ཨཱནཱཔཱནསྶཏིསམཱདྷི སཱདྷུཀཾ མནསི ཀཱཏབྦོ.

‘‘ཏསྨཱཏིཧ, བྷིཀྑཝེ, བྷིཀྑུ ཙེཔི ཨཱཀངྑེཡྻ – ‘སབྦསོ ཨཱཀཱསཱནཉྩཱཡཏནཾ སམཏིཀྐམྨ ཨནནྟཾ ཝིཉྙཱཎནྟི ཝིཉྙཱཎཉྩཱཡཏནཾ ཨུཔསམྤཛྫ ཝིཧརེཡྻ’ནྟི, ཨཡམེཝ ཨཱནཱཔཱནསྶཏིསམཱདྷི སཱདྷུཀཾ མནསི ཀཱཏབྦོ.

‘‘ཏསྨཱཏིཧ, བྷིཀྑཝེ, བྷིཀྑུ ཙེཔི ཨཱཀངྑེཡྻ – ‘སབྦསོ ཝིཉྙཱཎཉྩཱཡཏནཾ སམཏིཀྐམྨ ནཏྠི ཀིཉྩཱིཏི ཨཱཀིཉྩཉྙཱཡཏནཾ ཨུཔསམྤཛྫ ཝིཧརེཡྻ’ནྟི, ཨཡམེཝ ཨཱནཱཔཱནསྶཏིསམཱདྷི སཱདྷུཀཾ མནསི ཀཱཏབྦོ.

‘‘ཏསྨཱཏིཧ, བྷིཀྑཝེ, བྷིཀྑུ ཙེཔི ཨཱཀངྑེཡྻ – ‘སབྦསོ ཨཱཀིཉྩཉྙཱཡཏནཾ སམཏིཀྐམྨ ནེཝསཉྙཱནཱསཉྙཱཡཏནཾ ཨུཔསམྤཛྫ ཝིཧརེཡྻ’ནྟི, ཨཡམེཝ ཨཱནཱཔཱནསྶཏིསམཱདྷི སཱདྷུཀཾ མནསི ཀཱཏབྦོ.

‘‘ཏསྨཱཏིཧ, བྷིཀྑཝེ, བྷིཀྑུ ཙེཔི ཨཱཀངྑེཡྻ – ‘སབྦསོ ནེཝསཉྙཱནཱསཉྙཱཡཏནཾ སམཏིཀྐམྨ སཉྙཱཝེདཡིཏནིརོདྷཾ ཨུཔསམྤཛྫ ཝིཧརེཡྻ’ནྟི, ཨཡམེཝ ཨཱནཱཔཱནསྶཏིསམཱདྷི སཱདྷུཀཾ མནསི ཀཱཏབྦོ.

‘‘ཨེཝཾ བྷཱཝིཏེ ཁོ, བྷིཀྑཝེ, ཨཱནཱཔཱནསྶཏིསམཱདྷིམྷི ཨེཝཾ བཧུལཱིཀཏེ, སུཁཾ ཙེ ཝེདནཾ ཝེདཡཏི, སཱ ‘ཨནིཙྩཱ’ཏི པཛཱནཱཏི, ‘ཨནཛ྄ཛྷོསིཏཱ’ཏི པཛཱནཱཏི, ‘ཨནབྷིནནྡིཏཱ’ཏི པཛཱནཱཏི; དུཀྑཾ ཙེ ཝེདནཾ ཝེདཡཏི, ‘སཱ ཨནིཙྩཱ’ཏི པཛཱནཱཏི, ‘ཨནཛ྄ཛྷོསིཏཱ’ཏི པཛཱནཱཏི, ‘ཨནབྷིནནྡིཏཱ’ཏི པཛཱནཱཏི; ཨདུཀྑམསུཁཾ ཙེ ཝེདནཾ ཝེདཡཏི, ‘སཱ ཨནིཙྩཱ’ཏི པཛཱནཱཏི, ‘ཨནཛ྄ཛྷོསིཏཱ’ཏི པཛཱནཱཏི, ‘ཨནབྷིནནྡིཏཱ’ཏི པཛཱནཱཏི’’.

‘‘སུཁཾ [སོ སུཁཾ (སཱི. སྱཱ. ཀཾ. པཱི.) མ. ནི. ༣.༣༦༤ ཨཊྛཀཐཱཊཱིཀཱ ཨོལོཀེཏབྦཱ] ཙེ ཝེདནཾ ཝེདཡཏི, ཝིསཾཡུཏྟོ ནཾ ཝེདཡཏི; དུཀྑཾ ཙེ ཝེདནཾ ཝེདཡཏི, ཝིསཾཡུཏྟོ ནཾ ཝེདཡཏི; ཨདུཀྑམསུཁཾ ཙེ ཝེདནཾ ཝེདཡཏི, ཝིསཾཡུཏྟོ ནཾ ཝེདཡཏི. སོ ཀཱཡཔརིཡནྟིཀཾ ཝེདནཾ ཝེདཡམཱནོ ‘ཀཱཡཔརིཡནྟིཀཾ ཝེདནཾ ཝེདཡཱམཱི’ཏི པཛཱནཱཏི, ཛཱིཝིཏཔརིཡནྟིཀཾ ཝེདནཾ ཝེདཡམཱནོ ‘ཛཱིཝིཏཔརིཡནྟིཀཾ ཝེདནཾ ཝེདཡཱམཱི’ཏི པཛཱནཱཏི, ‘ཀཱཡསྶ བྷེདཱ ཨུདྡྷཾ ཛཱིཝིཏཔརིཡཱདཱནཱ ཨིདྷེཝ སབྦཝེདཡིཏཱནི ཨནབྷིནནྡིཏཱནི སཱིཏཱིབྷཝིསྶནྟཱི’ཏི པཛཱནཱཏི’’.

‘‘སེཡྻཐཱཔི, བྷིཀྑཝེ, ཏེལཉྩ པཊིཙྩ, ཝཊྚིཉྩ པཊིཙྩ ཏེལཔྤདཱིཔོ ཛྷཱཡེཡྻ, ཏསྶེཝ ཏེལསྶ ཙ ཝཊྚིཡཱ ཙ པརིཡཱདཱནཱ ཨནཱཧཱརོ ནིབྦཱཡེཡྻ; ཨེཝམེཝ ཁོ, བྷིཀྑཝེ, བྷིཀྑུ ཀཱཡཔརིཡནྟིཀཾ ཝེདནཾ ཝེདཡམཱནོ ‘ཀཱཡཔརིཡནྟིཀཾ ཝེདནཾ ཝེདཡཱམཱི’ཏི པཛཱནཱཏི, ཛཱིཝིཏཔརིཡནྟིཀཾ ཝེདནཾ ཝེདཡམཱནོ ‘ཛཱིཝིཏཔརིཡནྟིཀཾ ཝེདནཾ ཝེདཡཱམཱི’ཏི པཛཱནཱཏི, ‘ཀཱཡསྶ བྷེདཱ ཨུདྡྷཾ ཛཱིཝིཏཔརིཡཱདཱནཱ ཨིདྷེཝ སབྦཝེདཡིཏཱནི ཨནབྷིནནྡིཏཱནི སཱིཏཱིབྷཝིསྶནྟཱི’ཏི པཛཱནཱཏཱི’’ཏི. ཨཊྛམཾ.

༩. ཝེསཱལཱིསུཏྟཾ

༩༨༥. ཨེཝཾ མེ སུཏཾ – ཨེཀཾ སམཡཾ བྷགཝཱ ཝེསཱལིཡཾ ཝིཧརཏི མཧཱཝནེ ཀཱུཊཱགཱརསཱལཱཡཾ. ཏེན ཁོ པན སམཡེན བྷགཝཱ བྷིཀྑཱུནཾ ཨནེཀཔརིཡཱཡེན ཨསུབྷཀཐཾ ཀཐེཏི, ཨསུབྷཱཡ ཝཎྞཾ བྷཱསཏི, ཨསུབྷབྷཱཝནཱཡ ཝཎྞཾ བྷཱསཏི.

ཨཐ ཁོ བྷགཝཱ བྷིཀྑཱུ ཨཱམནྟེསི – ‘‘ཨིཙྪཱམཧཾ, བྷིཀྑཝེ, ཨཌྜྷམཱསཾ པཊིསལླཱིཡིཏུཾ. ནཱམྷི ཀེནཙི ཨུཔསངྐམིཏབྦོ, ཨཉྙཏྲ ཨེཀེན པིཎྜཔཱཏནཱིཧཱརཀེནཱ’’ཏི. ‘‘ཨེཝཾ, བྷནྟེ’’ཏི ཁོ ཏེ བྷིཀྑཱུ བྷགཝཏོ པཊིསྶུཏྭཱ ནཱསྶུདྷ ཀོཙི བྷགཝནྟཾ ཨུཔསངྐམཏི, ཨཉྙཏྲ ཨེཀེན པིཎྜཔཱཏནཱིཧཱརཀེན.

ཨཐ ཁོ ཏེ བྷིཀྑཱུ – ‘‘བྷགཝཱ ཨནེཀཔརིཡཱཡེན ཨསུབྷཀཐཾ ཀཐེཏི, ཨསུབྷཱཡ ཝཎྞཾ བྷཱསཏི, ཨསུབྷབྷཱཝནཱཡ ཝཎྞཾ བྷཱསཏཱི’’ཏི ཨནེཀཱཀཱརཝོཀཱརཾ ཨསུབྷབྷཱཝནཱནུཡོགམནུཡུཏྟཱ ཝིཧརནྟི. ཏེ ཨིམིནཱ ཀཱཡེན ཨཊྚཱིཡམཱནཱ [ཨཊྚིཡམཱནཱ (སཱི. སྱཱ. ཀཾ. པཱི. ཀ.)] ཧརཱཡམཱནཱ ཛིགུཙྪམཱནཱ སཏྠཧཱརཀཾ པརིཡེསནྟི. དསཔི བྷིཀྑཱུ ཨེཀཱཧེན སཏྠཾ ཨཱཧརནྟི, ཝཱིསམྤི…པེ… ཏིཾསམྤི བྷིཀྑཱུ ཨེཀཱཧེན སཏྠཾ ཨཱཧརནྟི.

ཨཐ ཁོ བྷགཝཱ ཏསྶ ཨཌྜྷམཱསསྶ ཨཙྩཡེན པཊིསལླཱནཱ ཝུཊྛིཏོ ཨཱཡསྨནྟཾ ཨཱནནྡཾ ཨཱམནྟེསི – ‘‘ཀིཾ ནུ ཁོ, ཨཱནནྡ, ཏནུབྷཱུཏོ ཝིཡ བྷིཀྑུསངྒྷོ’’ཏི? ‘‘ཏཐཱ ཧི པན, བྷནྟེ, ‘བྷགཝཱ བྷིཀྑཱུནཾ ཨནེཀཔརིཡཱཡེན ཨསུབྷཀཐཾ ཀཐེཏི, ཨསུབྷཱཡ ཝཎྞཾ བྷཱསཏི, ཨསུབྷབྷཱཝནཱཡ ཝཎྞཾ བྷཱསཏཱི’ཏི ཨནེཀཱཀཱརཝོཀཱརཾ ཨསུབྷབྷཱཝནཱནུཡོགམནུཡུཏྟཱ ཝིཧརནྟི. ཏེ ཨིམིནཱ ཀཱཡེན ཨཊྚཱིཡམཱནཱ ཧརཱཡམཱནཱ ཛིགུཙྪམཱནཱ སཏྠཧཱརཀཾ པརིཡེསནྟི. དསཔི བྷིཀྑཱུ ཨེཀཱཧེན སཏྠཾ ཨཱཧརནྟི, ཝཱིསམྤི བྷིཀྑཱུ… ཏིཾསམྤི བྷིཀྑཱུ ཨེཀཱཧེན སཏྠཾ ཨཱཧརནྟི. སཱདྷུ, བྷནྟེ, བྷགཝཱ ཨཉྙཾ པརིཡཱཡཾ ཨཱཙིཀྑཏུ ཡཐཱཡཾ བྷིཀྑུསངྒྷོ ཨཉྙཱཡ སཎྛཧེཡྻཱ’’ཏི.

‘‘ཏེནཧཱནནྡ, ཡཱཝཏིཀཱ བྷིཀྑཱུ ཝེསཱལིཾ ཨུཔནིསྶཱཡ ཝིཧརནྟི ཏེ སབྦེ ཨུཔཊྛཱནསཱལཱཡཾ སནྣིཔཱཏེཧཱི’’ཏི. ‘‘ཨེཝཾ, བྷནྟེ’’ཏི ཁོ ཨཱཡསྨཱ ཨཱནནྡོ བྷགཝཏོ པཊིསྶུཏྭཱ ཡཱཝཏིཀཱ བྷིཀྑཱུ ཝེསཱལིཾ ཨུཔནིསྶཱཡ ཝིཧརནྟི ཏེ སབྦེ ཨུཔཊྛཱནསཱལཱཡཾ སནྣིཔཱཏེཏྭཱ ཡེན བྷགཝཱ ཏེནུཔསངྐམི; ཨུཔསངྐམིཏྭཱ བྷགཝནྟཾ ཨེཏདཝོཙ – ‘‘སནྣིཔཏིཏོ [སནྣིཔཱཏིཏོ (སཱི.)], བྷནྟེ, བྷིཀྑུསངྒྷོ. ཡསྶ དཱནི, བྷནྟེ, བྷགཝཱ ཀཱལཾ མཉྙཏཱི’’ཏི.

ཨཐ ཁོ བྷགཝཱ ཡེན ཨུཔཊྛཱནསཱལཱ ཏེནུཔསངྐམི; ཨུཔསངྐམིཏྭཱ པཉྙཏྟེ ཨཱསནེ ནིསཱིདི. ནིསཛྫ ཁོ བྷགཝཱ བྷིཀྑཱུ ཨཱམནྟེསི – ‘‘ཨཡམྤི ཁོ, བྷིཀྑཝེ, ཨཱནཱཔཱནསྶཏིསམཱདྷི བྷཱཝིཏོ བཧུལཱིཀཏོ སནྟོ ཙེཝ པཎཱིཏོ ཙ ཨསེཙནཀོ ཙ སུཁོ ཙ ཝིཧཱརོ ཨུཔྤནྣུཔྤནྣེ ཙ པཱཔཀེ ཨཀུསལེ དྷམྨེ ཋཱནསོ ཨནྟརདྷཱཔེཏི ཝཱུཔསམེཏི’’.

‘‘སེཡྻཐཱཔི, བྷིཀྑཝེ, གིམྷཱནཾ པཙྪིམེ མཱསེ ཨཱུཧཏཾ རཛོཛལླཾ, ཏམེནཾ མཧཱཨཀཱལམེགྷོ ཋཱནསོ ཨནྟརདྷཱཔེཏི ཝཱུཔསམེཏི; ཨེཝམེཝ ཁོ, བྷིཀྑཝེ, ཨཱནཱཔཱནསྶཏིསམཱདྷི བྷཱཝིཏོ བཧུལཱིཀཏོ སནྟོ ཙེཝ པཎཱིཏོ ཙ ཨསེཙནཀོ ཙ སུཁོ ཙ ཝིཧཱརོ ཨུཔྤནྣུཔྤནྣེ ཙ པཱཔཀེ ཨཀུསལེ དྷམྨེ ཋཱནསོ ཨནྟརདྷཱཔེཏི ཝཱུཔསམེཏི. ཀཐཾ བྷཱཝིཏོ ཙ, བྷིཀྑཝེ, ཨཱནཱཔཱནསྶཏིསམཱདྷི ཀཐཾ བཧུལཱིཀཏོ སནྟོ ཙེཝ པཎཱིཏོ ཙ ཨསེཙནཀོ ཙ སུཁོ ཙ ཝིཧཱརོ ཨུཔྤནྣུཔྤནྣེ ཙ པཱཔཀེ ཨཀུསལེ དྷམྨེ ཋཱནསོ ཨནྟརདྷཱཔེཏི ཝཱུཔསམེཏི?

‘‘ཨིདྷ, བྷིཀྑཝེ, བྷིཀྑུ ཨརཉྙགཏོ ཝཱ རུཀྑམཱུལགཏོ ཝཱ སུཉྙཱགཱརགཏོ ཝཱ ནིསཱིདཏི པལླངྐཾ ཨཱབྷུཛིཏྭཱ ཨུཛུཾ ཀཱཡཾ པཎིདྷཱཡ པརིམུཁཾ སཏིཾ ཨུཔཊྛཔེཏྭཱ. སོ སཏོཝ ཨསྶསཏི, སཏོཝ པསྶསཏི…པེ… ‘པཊིནིསྶགྒཱནུཔསྶཱི ཨསྶསིསྶཱམཱི’ཏི སིཀྑཏི, ‘པཊིནིསྶགྒཱནུཔསྶཱི པསྶསིསྶཱམཱི’ཏི སིཀྑཏི. ཨེཝཾ བྷཱཝིཏོ ཁོ, བྷིཀྑཝེ, ཨཱནཱཔཱནསྶཏིསམཱདྷི ཨེཝཾ བཧུལཱིཀཏོ སནྟོ ཙེཝ པཎཱིཏོ ཙ ཨསེཙནཀོ ཙ སུཁོ ཙ ཝིཧཱརོ ཨུཔྤནྣུཔྤནྣེ ཙ པཱཔཀེ ཨཀུསལེ དྷམྨེ ཋཱནསོ ཨནྟརདྷཱཔེཏི ཝཱུཔསམེཏཱི’’ཏི. ནཝམཾ.

༡༠. ཀིམིལསུཏྟཾ

༩༨༦. ཨེཝཾ མེ སུཏཾ – ཨེཀཾ སམཡཾ བྷགཝཱ ཀིམིལཱཡཾ [ཀིམྦིལཱཡཾ (སཱི. པཱི.)] ཝིཧརཏི ཝེལུ༹ཝནེ. ཏཏྲ ཁོ བྷགཝཱ ཨཱཡསྨནྟཾ ཀིམིལཾ ཨཱམནྟེསི – ‘‘ཀཐཾ བྷཱཝིཏོ ནུ ཁོ, ཀིམིལ, ཨཱནཱཔཱནསྶཏིསམཱདྷི ཀཐཾ བཧུལཱིཀཏོ མཧཔྥལོ ཧོཏི མཧཱནིསཾསོ’’ཏི?

ཨེཝཾ ཝུཏྟེ ཨཱཡསྨཱ ཀིམིལོ ཏུཎྷཱི ཨཧོསི. དུཏིཡམྤི ཁོ བྷགཝཱ…པེ… ཏཏིཡམྤི ཁོ བྷགཝཱ ཨཱཡསྨནྟཾ ཀིམིལཾ ཨཱམནྟེསི – ‘‘ཀཐཾ བྷཱཝིཏོ ནུ ཁོ, ཀིམིལ, ཨཱནཱཔཱནསྶཏིསམཱདྷི ཀཐཾ བཧུལཱིཀཏོ མཧཔྥལོ ཧོཏི མཧཱནིསཾསོ’’ཏི? ཏཏིཡམྤི ཁོ ཨཱཡསྨཱ ཀིམིལོ ཏུཎྷཱི ཨཧོསི.

ཨེཝཾ ཝུཏྟེ ཨཱཡསྨཱ ཨཱནནྡོ བྷགཝནྟཾ ཨེཏདཝོཙ – ‘‘ཨེཏསྶ, བྷགཝཱ, ཀཱལོ; ཨེཏསྶ, སུགཏ, ཀཱལོ! ཡཾ བྷགཝཱ ཨཱནཱཔཱནསྶཏིསམཱདྷིཾ བྷཱསེཡྻ. བྷགཝཏོ སུཏྭཱ བྷིཀྑཱུ དྷཱརེསྶནྟཱི’’ཏི.

‘‘ཏེནཧཱནནྡ, སུཎཱཧི, སཱདྷུཀཾ མནསི ཀརོཧི; བྷཱསིསྶཱམཱི’’ཏི. ‘‘ཨེཝཾ, བྷནྟེ’’ཏི ཁོ ཨཱཡསྨཱ ཨཱནནྡོ བྷགཝཏོ པཙྩསྶོསི. བྷགཝཱ ཨེཏདཝོཙ – ‘‘ཀཐཾ བྷཱཝིཏོ ཙ, ཨཱནནྡ, ཨཱནཱཔཱནསྶཏིསམཱདྷི ཀཐཾ བཧུལཱིཀཏོ མཧཔྥལོ ཧོཏི མཧཱནིསཾསོ? ཨིདྷཱནནྡ, བྷིཀྑུ ཨརཉྙགཏོ ཝཱ རུཀྑམཱུལགཏོ ཝཱ སུཉྙཱགཱརགཏོ ཝཱ ནིསཱིདཏི པལླངྐཾ ཨཱབྷུཛིཏྭཱ ཨུཛུཾ ཀཱཡཾ པཎིདྷཱཡ པརིམུཁཾ སཏིཾ ཨུཔཊྛཔེཏྭཱ. སོ སཏོཝ ཨསྶསཏི, སཏོཝ པསྶསཏི…པེ… ‘པཊིནིསྶགྒཱནུཔསྶཱི ཨསྶསིསྶཱམཱི’ཏི སིཀྑཏི, ‘པཊིནིསྶགྒཱནུཔསྶཱི པསྶསིསྶཱམཱི’ཏི སིཀྑཏི. ཨེཝཾ བྷཱཝིཏོ ཁོ, ཨཱནནྡ, ཨཱནཱཔཱནསྶཏིསམཱདྷི ཨེཝཾ བཧུལཱིཀཏོ མཧཔྥལོ ཧོཏི མཧཱནིསཾསོ’’.

‘‘ཡསྨིཾ སམཡེ, ཨཱནནྡ, བྷིཀྑུ དཱིགྷཾ ཝཱ ཨསྶསནྟོ ‘དཱིགྷཾ ཨསྶསཱམཱི’ཏི པཛཱནཱཏི, དཱིགྷཾ ཝཱ པསྶསནྟོ ‘དཱིགྷཾ པསྶསཱམཱི’ཏི པཛཱནཱཏི; རསྶཾ ཝཱ ཨསྶསནྟོ ‘རསྶཾ ཨསྶསཱམཱི’ཏི པཛཱནཱཏི, རསྶཾ ཝཱ པསྶསནྟོ ‘རསྶཾ པསྶསཱམཱི’ཏི པཛཱནཱཏི; ‘སབྦཀཱཡཔྤཊིསཾཝེདཱི ཨསྶསིསྶཱམཱི’ཏི སིཀྑཏི, ‘སབྦཀཱཡཔྤཊིསཾཝེདཱི པསྶསིསྶཱམཱི’ཏི སིཀྑཏི; ‘པསྶམྦྷཡཾ ཀཱཡསངྑཱརཾ ཨསྶསིསྶཱམཱི’ཏི སིཀྑཏི, ‘པསྶམྦྷཡཾ ཀཱཡསངྑཱརཾ པསྶསིསྶཱམཱི’ཏི སིཀྑཏི – ཀཱཡེ ཀཱཡཱནུཔསྶཱི, ཨཱནནྡ, བྷིཀྑུ ཏསྨིཾ སམཡེ ཝིཧརཏི ཨཱཏཱཔཱི སམྤཛཱནོ སཏིམཱ, ཝིནེཡྻ ལོཀེ ཨབྷིཛ྄ཛྷཱདོམནསྶཾ. ཏཾ ཀིསྶ ཧེཏུ? ཀཱཡཉྙཏརཱཧཾ, ཨཱནནྡ, ཨེཏཾ ཝདཱམི ཡདིདཾ – ཨསྶཱསཔསྶཱསཾ. ཏསྨཱཏིཧཱནནྡ, ཀཱཡེ ཀཱཡཱནུཔསྶཱི བྷིཀྑུ ཏསྨིཾ སམཡེ ཝིཧརཏི ཨཱཏཱཔཱི སམྤཛཱནོ སཏིམཱ, ཝིནེཡྻ ལོཀེ ཨབྷིཛ྄ཛྷཱདོམནསྶཾ.

‘‘ཡསྨིཾ སམཡེ, ཨཱནནྡ, བྷིཀྑུ ‘པཱིཏིཔྤཊིསཾཝེདཱི ཨསྶསིསྶཱམཱི’ཏི སིཀྑཏི, ‘པཱིཏིཔྤཊིསཾཝེདཱི པསྶསིསྶཱམཱི’ཏི སིཀྑཏི; ‘སུཁཔྤཊིསཾཝེདཱི ཨསྶསིསྶཱམཱི’ཏི སིཀྑཏི, ‘སུཁཔྤཊིསཾཝེདཱི པསྶསིསྶཱམཱི’ཏི སིཀྑཏི; ‘ཙིཏྟསངྑཱརཔྤཊིསཾཝེདཱི ཨསྶསིསྶཱམཱི’ཏི སིཀྑཏི, ‘ཙིཏྟསངྑཱརཔྤཊིསཾཝེདཱི པསྶསིསྶཱམཱི’ཏི སིཀྑཏི; ‘པསྶམྦྷཡཾ ཙིཏྟསངྑཱརཾ པསྶསིསྶཱམཱི’ཏི སིཀྑཏི – ཝེདནཱསུ ཝེདནཱནུཔསྶཱི, ཨཱནནྡ, བྷིཀྑུ ཏསྨིཾ སམཡེ ཝིཧརཏི ཨཱཏཱཔཱི སམྤཛཱནོ སཏིམཱ, ཝིནེཡྻ ལོཀེ ཨབྷིཛ྄ཛྷཱདོམནསྶཾ. ཏཾ ཀིསྶ ཧེཏུ? ཝེདནཱཉྙཏརཱཧཾ, ཨཱནནྡ, ཨེཏཾ ཝདཱམི, ཡདིདཾ – ཨསྶཱསཔསྶཱསཱནཾ [ཨསྶཱསཔསྶཱསཾ (པཱི. ཀ.) མ. ནི. ༣.༡༤༥] སཱདྷུཀཾ མནསིཀཱརཾ. ཏསྨཱཏིཧཱནནྡ, ཝེདནཱསུ ཝེདནཱནུཔསྶཱི བྷིཀྑུ ཏསྨིཾ སམཡེ ཝིཧརཏི ཨཱཏཱཔཱི སམྤཛཱནོ སཏིམཱ, ཝིནེཡྻ ལོཀེ ཨབྷིཛ྄ཛྷཱདོམནསྶཾ.

‘‘ཡསྨིཾ སམཡེ, ཨཱནནྡ, བྷིཀྑུ ‘ཙིཏྟཔྤཊིསཾཝེདཱི ཨསྶསིསྶཱམཱི’ཏི སིཀྑཏི, ‘ཙིཏྟཔྤཊིསཾཝེདཱི པསྶསིསྶཱམཱི’ཏི སིཀྑཏི; ཨབྷིཔྤམོདཡཾ ཙིཏྟཾ…པེ… སམཱདཧཾ ཙིཏྟཾ…པེ… ‘ཝིམོཙཡཾ ཙིཏྟཾ ཨསྶསིསྶཱམཱི’ཏི སིཀྑཏི, ‘ཝིམོཙཡཾ ཙིཏྟཾ པསྶསིསྶཱམཱི’ཏི སིཀྑཏི – ཙིཏྟེ ཙིཏྟཱནུཔསྶཱི, ཨཱནནྡ, བྷིཀྑུ ཏསྨིཾ སམཡེ ཝིཧརཏི ཨཱཏཱཔཱི སམྤཛཱནོ སཏིམཱ, ཝིནེཡྻ ལོཀེ ཨབྷིཛ྄ཛྷཱདོམནསྶཾ. ཏཾ ཀིསྶ ཧེཏུ? ནཱཧཾ, ཨཱནནྡ, མུཊྛསྶཏིསྶ ཨསམྤཛཱནསྶ ཨཱནཱཔཱནསྶཏིསམཱདྷིབྷཱཝནཾ ཝདཱམི. ཏསྨཱཏིཧཱནནྡ, ཙིཏྟེ ཙིཏྟཱནུཔསྶཱི བྷིཀྑུ ཏསྨིཾ སམཡེ ཝིཧརཏི ཨཱཏཱཔཱི སམྤཛཱནོ སཏིམཱ, ཝིནེཡྻ ལོཀེ ཨབྷིཛ྄ཛྷཱདོམནསྶཾ.

‘‘ཡསྨིཾ སམཡེ, ཨཱནནྡ, བྷིཀྑུ ‘ཨནིཙྩཱནུཔསྶཱི ཨསྶསིསྶཱམཱི’ཏི སིཀྑཏི…པེ… ཝིརཱགཱནུཔསྶཱི…པེ… ནིརོདྷཱནུཔསྶཱི…པེ… ‘པཊིནིསྶགྒཱནུཔསྶཱི ཨསྶསིསྶཱམཱི’ཏི སིཀྑཏི, ‘པཊིནིསྶགྒཱནུཔསྶཱི པསྶསིསྶཱམཱི’ཏི སིཀྑཏི – དྷམྨེསུ དྷམྨཱནུཔསྶཱི, ཨཱནནྡ, བྷིཀྑུ ཏསྨིཾ སམཡེ ཝིཧརཏི ཨཱཏཱཔཱི སམྤཛཱནོ སཏིམཱ, ཝིནེཡྻ ལོཀེ ཨབྷིཛ྄ཛྷཱདོམནསྶཾ. སོ ཡཾ ཏཾ ཧོཏི ཨབྷིཛ྄ཛྷཱདོམནསྶཱནཾ པཧཱནཾ ཏཾ པཉྙཱཡ དིསྭཱ སཱདྷུཀཾ ཨཛ྄ཛྷུཔེཀྑིཏཱ ཧོཏི. ཏསྨཱཏིཧཱནནྡ, དྷམྨེསུ དྷམྨཱནུཔསྶཱི བྷིཀྑུ ཏསྨིཾ སམཡེ ཝིཧརཏི ཨཱཏཱཔཱི སམྤཛཱནོ སཏིམཱ, ཝིནེཡྻ ལོཀེ ཨབྷིཛ྄ཛྷཱདོམནསྶཾ.

‘‘སེཡྻཐཱཔི, ཨཱནནྡ, ཙཏུམཧཱཔཐེ [ཙཱཏུམྨཧཱཔཐེ (སཱི. སྱཱ. ཀཾ.)] མཧཱཔཾསུཔུཉྫོ. པུརཏྠིམཱཡ ཙེཔི དིསཱཡཾ ཨཱགཙྪེཡྻ སཀཊཾ ཝཱ རཐོ ཝཱ, ཨུཔཧནཏེཝ ཏཾ པཾསུཔུཉྫཾ; པཙྪིམཱཡ ཙེཔི དིསཱཡ ཨཱགཙྪེཡྻ…པེ… ཨུཏྟརཱཡ ཙེཔི དིསཱཡ…པེ… དཀྑིཎཱཡ ཙེཔི དིསཱཡ ཨཱགཙྪེཡྻ སཀཊཾ ཝཱ རཐོ ཝཱ, ཨུཔཧནཏེཝ ཏཾ པཾསུཔུཉྫཾ. ཨེཝམེཝ ཁོ, ཨཱནནྡ, བྷིཀྑུ ཀཱཡེ ཀཱཡཱནུཔསྶཱི ཝིཧརནྟོཔི ཨུཔཧནཏེཝ པཱཔཀེ ཨཀུསལེ དྷམྨེ; ཝེདནཱསུ…པེ… ཙིཏྟེ…པེ… དྷམྨེསུ དྷམྨཱནུཔསྶཱི ཝིཧརནྟོཔི ཨུཔཧནཏེཝ པཱཔཀེ ཨཀུསལེ དྷམྨེ’’ཏི. དསམཾ.

ཨེཀདྷམྨཝགྒོ པཋམོ.

ཏསྶུདྡཱནཾ –

ཨེཀདྷམྨོ ཙ བོཛ྄ཛྷངྒོ, སུདྡྷིཀཉྩ དུཝེ ཕལཱ;

ཨརིཊྛོ ཀཔྤིནོ དཱིཔོ, ཝེསཱལཱི ཀིམིལེན ཙཱཏི.

༢. དུཏིཡཝགྒོ

༡. ཨིཙྪཱནངྒལསུཏྟཾ

༩༨༧. ཨེཀཾ སམཡཾ བྷགཝཱ ཨིཙྪཱནངྒལེ ཝིཧརཏི ཨིཙྪཱནངྒལཝནསཎྜེ. ཏཏྲ ཁོ བྷགཝཱ བྷིཀྑཱུ ཨཱམནྟེསི – ‘‘ཨིཙྪཱམཧཾ, བྷིཀྑཝེ, ཏེམཱསཾ པཊིསལླཱིཡིཏུཾ. ནཱམྷི ཀེནཙི ཨུཔསངྐམིཏབྦོ, ཨཉྙཏྲ ཨེཀེན པིཎྜཔཱཏནཱིཧཱརཀེནཱ’’ཏི. ‘‘ཨེཝཾ, བྷནྟེ’’ཏི ཁོ ཏེ བྷིཀྑཱུ བྷགཝཏོ པཊིསྶུཏྭཱ ནཱསྶུདྷ ཀོཙི བྷགཝནྟཾ ཨུཔསངྐམཏི, ཨཉྙཏྲ ཨེཀེན པིཎྜཔཱཏནཱིཧཱརཀེན.

ཨཐ ཁོ བྷགཝཱ ཏསྶ ཏེམཱསསྶ ཨཙྩཡེན པཊིསལླཱནཱ ཝུཊྛིཏོ བྷིཀྑཱུ ཨཱམནྟེསི – ‘‘སཙེ ཁོ, བྷིཀྑཝེ, ཨཉྙཏིཏྠིཡཱ པརིབྦཱཛཀཱ ཨེཝཾ པུཙྪེཡྻུཾ – ‘ཀཏམེནཱཝུསོ, ཝིཧཱརེན སམཎོ གོཏམོ ཝསྶཱཝཱསཾ བཧུལཾ ཝིཧཱསཱི’ཏི, ཨེཝཾ པུཊྛཱ ཏུམྷེ, བྷིཀྑཝེ, ཏེསཾ ཨཉྙཏིཏྠིཡཱནཾ པརིབྦཱཛཀཱནཾ ཨེཝཾ བྱཱཀརེཡྻཱཐ – ‘ཨཱནཱཔཱནསྶཏིསམཱདྷིནཱ ཁོ, ཨཱཝུསོ, བྷགཝཱ ཝསྶཱཝཱསཾ བཧུལཾ ཝིཧཱསཱི’ཏི. ཨིདྷཱཧཾ, བྷིཀྑཝེ, སཏོ ཨསྶསཱམི, སཏོ པསྶསཱམི. དཱིགྷཾ ཨསྶསནྟོ ‘དཱིགྷཾ ཨསྶསཱམཱི’ཏི པཛཱནཱམི, དཱིགྷཾ པསྶསནྟོ ‘དཱིགྷཾ པསྶསཱམཱི’ཏི པཛཱནཱམི; རསྶཾ ཨསྶསནྟོ ‘རསྶཾ ཨསྶསཱམཱི’ཏི པཛཱནཱམི, རསྶཾ པསྶསནྟོ ‘རསྶཾ པསྶསཱམཱི’ཏི པཛཱནཱམི; ‘སབྦཀཱཡཔྤཊིསཾཝེདཱི ཨསྶསིསྶཱམཱི’ཏི པཛཱནཱམི…པེ… ‘པཊིནིསྶགྒཱནུཔསྶཱི ཨསྶསིསྶཱམཱི’ཏི པཛཱནཱམི, ‘པཊིནིསྶགྒཱནུཔསྶཱི པསྶསིསྶཱམཱི’ཏི པཛཱནཱམི’’.

‘‘ཡཉྷི ཏཾ, བྷིཀྑཝེ, སམྨཱ ཝདམཱནོ ཝདེཡྻ – ‘ཨརིཡཝིཧཱརོ’ ཨིཏིཔི, ‘བྲཧྨཝིཧཱརོ’ ཨིཏིཔི, ‘ཏཐཱགཏཝིཧཱརོ’ ཨིཏིཔི. ཨཱནཱཔཱནསྶཏིསམཱདྷིཾ སམྨཱ ཝདམཱནོ ཝདེཡྻ – ‘ཨརིཡཝིཧཱརོ’ ཨིཏིཔི, ‘བྲཧྨཝིཧཱརོ’ ཨིཏིཔི, ‘ཏཐཱགཏཝིཧཱརོ’ ཨིཏིཔི. ཡེ ཏེ, བྷིཀྑཝེ, བྷིཀྑཱུ སེཁཱ ཨཔྤཏྟམཱནསཱ ཨནུཏྟརཾ ཡོགཀྑེམཾ པཏྠཡམཱནཱ ཝིཧརནྟི ཏེསཾ ཨཱནཱཔཱནསྶཏིསམཱདྷི བྷཱཝིཏོ བཧུལཱིཀཏོ ཨཱསཝཱནཾ ཁཡཱཡ སཾཝཏྟཏི. ཡེ ཙ ཁོ ཏེ, བྷིཀྑཝེ, བྷིཀྑཱུ ཨརཧནྟོ ཁཱིཎཱསཝཱ ཝུསིཏཝནྟོ ཀཏཀརཎཱིཡཱ ཨོཧིཏབྷཱརཱ ཨནུཔྤཏྟསདཏྠཱ པརིཀྑཱིཎབྷཝསཾཡོཛནཱ སམྨདཉྙཱ ཝིམུཏྟཱ ཏེསཾ ཨཱནཱཔཱནསྶཏིསམཱདྷི བྷཱཝིཏོ བཧུལཱིཀཏོ དིཊྛདྷམྨསུཁཝིཧཱརཱཡ ཙེཝ སཾཝཏྟཏི སཏིསམྤཛཉྙཱཡ ཙ.

‘‘ཡཉྷི ཏཾ, བྷིཀྑཝེ, སམྨཱ ཝདམཱནོ ཝདེཡྻ – ‘ཨརིཡཝིཧཱརོ’ ཨིཏིཔི, ‘བྲཧྨཝིཧཱརོ’ ཨིཏིཔི, ‘ཏཐཱགཏཝིཧཱརོ’ ཨིཏིཔི. ཨཱནཱཔཱནསྶཏིསམཱདྷིཾ སམྨཱ ཝདམཱནོ ཝདེཡྻ – ‘ཨརིཡཝིཧཱརོ’ ཨིཏིཔི, ‘བྲཧྨཝིཧཱརོ’ ཨིཏིཔི, ‘ཏཐཱགཏཝིཧཱརོ’ ཨིཏིཔཱི’’ཏི. པཋམཾ.

༢. ཀངྑེཡྻསུཏྟཾ

༩༨༨. ཨེཀཾ སམཡཾ ཨཱཡསྨཱ ལོམསཀཾབྷིཡོ [ལོམསཝངྒིསོ (སཱི. པཱི.)] སཀྐེསུ ཝིཧརཏི ཀཔིལཝཏྠུསྨིཾ ནིགྲོདྷཱརཱམེ. ཨཐ ཁོ མཧཱནཱམོ སཀྐོ ཡེནཱཡསྨཱ ལོམསཀཾབྷིཡོ ཏེནུཔསངྐམི; ཨུཔསངྐམིཏྭཱ ཨཱཡསྨནྟཾ ལོམསཀཾབྷིཡཾ ཨབྷིཝཱདེཏྭཱ ཨེཀམནྟཾ ནིསཱིདི. ཨེཀམནྟཾ ནིསིནྣོ ཁོ མཧཱནཱམོ སཀྐོ ཨཱཡསྨནྟཾ ལོམསཀཾབྷིཡཾ ཨེཏདཝོཙ – ‘‘སོ ཨེཝ ནུ ཁོ, བྷནྟེ, སེཁོ ཝིཧཱརོ སོ ཏཐཱགཏཝིཧཱརོ, ཨུདཱཧུ ཨཉྙོཝ [ཨཉྙོ (སྱཱ. ཀཾ. པཱི. ཀ.)] སེཁོ ཝིཧཱརོ ཨཉྙོ ཏཐཱགཏཝིཧཱརོ’’ཏི?

‘‘ན ཁོ, ཨཱཝུསོ མཧཱནཱམ, སྭེཝ སེཁོ ཝིཧཱརོ, སོ ཏཐཱགཏཝིཧཱརོ. ཨཉྙོ ཁོ, ཨཱཝུསོ མཧཱནཱམ, སེཁོ ཝིཧཱརོ, ཨཉྙོ ཏཐཱགཏཝིཧཱརོ. ཡེ ཏེ, ཨཱཝུསོ མཧཱནཱམ, བྷིཀྑཱུ སེཁཱ ཨཔྤཏྟམཱནསཱ ཨནུཏྟརཾ ཡོགཀྑེམཾ པཏྠཡམཱནཱ ཝིཧརནྟི, ཏེ པཉྩ ནཱིཝརཎེ པཧཱཡ ཝིཧརནྟི. ཀཏམེ པཉྩ? ཀཱམཙྪནྡནཱིཝརཎཾ པཧཱཡ ཝིཧརནྟི, བྱཱཔཱདནཱིཝརཎཾ…པེ… ཐིནམིདྡྷནཱིཝརཎཾ…པེ… ཨུདྡྷཙྩཀུཀྐུཙྩནཱིཝརཎཾ…པེ… ཝིཙིཀིཙྪཱནཱིཝརཎཾ པཧཱཡ ཝིཧརནྟི.

‘‘ཡེཔི ཏེ, ཨཱཝུསོ མཧཱནཱམ, བྷིཀྑཱུ སེཁཱ ཨཔྤཏྟམཱནསཱ ཨནུཏྟརཾ ཡོགཀྑེམཾ པཏྠཡམཱནཱ ཝིཧརནྟི, ཏེ ཨིམེ པཉྩ ནཱིཝརཎེ པཧཱཡ ཝིཧརནྟི.

‘‘ཡེ ཙ ཁོ ཏེ, ཨཱཝུསོ མཧཱནཱམ, བྷིཀྑཱུ ཨརཧནྟོ ཁཱིཎཱསཝཱ ཝུསིཏཝནྟོ ཀཏཀརཎཱིཡཱ ཨོཧིཏབྷཱརཱ ཨནུཔྤཏྟསདཏྠཱ པརིཀྑཱིཎབྷཝསཾཡོཛནཱ སམྨདཉྙཱ ཝིམུཏྟཱ, ཏེསཾ པཉྩ ནཱིཝརཎཱ པཧཱིནཱ ཨུཙྪིནྣམཱུལཱ ཏཱལཱཝཏྠུཀཏཱ ཨནབྷཱཝཾཀཏཱ [ཨནབྷཱཝཀཏཱ (སཱི. པཱི.)] ཨཱཡཏིཾ ཨནུཔྤཱདདྷམྨཱ. ཀཏམེ པཉྩ? ཀཱམཙྪནྡནཱིཝརཎཾ པཧཱིནཾ ཨུཙྪིནྣམཱུལཾ ཏཱལཱཝཏྠུཀཏཾ ཨནབྷཱཝཾཀཏཾ ཨཱཡཏིཾ ཨནུཔྤཱདདྷམྨཾ; བྱཱཔཱདནཱིཝརཎཾ པཧཱིནཾ…པེ… ཐིནམིདྡྷནཱིཝརཎཾ…པེ… ཨུདྡྷཙྩཀུཀྐུཙྩནཱིཝརཎཾ…པེ… ཝིཙིཀིཙྪཱནཱིཝརཎཾ པཧཱིནཾ ཨུཙྪིནྣམཱུལཾ ཏཱལཱཝཏྠུཀཏཾ ཨནབྷཱཝཾཀཏཾ ཨཱཡཏིཾ ཨནུཔྤཱདདྷམྨཾ.

‘‘ཡེ ཏེ, ཨཱཝུསོ མཧཱནཱམ, བྷིཀྑཱུ ཨརཧནྟོ ཁཱིཎཱསཝཱ ཝུསིཏཝནྟོ ཀཏཀརཎཱིཡཱ ཨོཧིཏབྷཱརཱ ཨནུཔྤཏྟསདཏྠཱ པརིཀྑཱིཎབྷཝསཾཡོཛནཱ སམྨདཉྙཱ ཝིམུཏྟཱ, ཏེསཾ ཨིམེ པཉྩ ནཱིཝརཎཱ པཧཱིནཱ ཨུཙྪིནྣམཱུལཱ ཏཱལཱཝཏྠུཀཏཱ ཨནབྷཱཝཾཀཏཱ ཨཱཡཏིཾ ཨནུཔྤཱདདྷམྨཱ. ཏདམིནཱཔེཏཾ, ཨཱཝུསོ མཧཱནཱམ, པརིཡཱཡེན ཝེདིཏབྦཾ ཡཐཱ – ཨཉྙོཝ སེཁོ ཝིཧཱརོ, ཨཉྙོ ཏཐཱགཏཝིཧཱརོ.

‘‘ཨེཀམིདཾ, ཨཱཝུསོ མཧཱནཱམ, སམཡཾ བྷགཝཱ ཨིཙྪཱནངྒལེ ཝིཧརཏི ཨིཙྪཱནངྒལཝནསཎྜེ. ཏཏྲ ཁོ, ཨཱཝུསོ མཧཱནཱམ, བྷགཝཱ བྷིཀྑཱུ ཨཱམནྟེསི – ‘ཨིཙྪཱམཧཾ, བྷིཀྑཝེ, ཏེམཱསཾ པཊིསལླཱིཡིཏུཾ. ནཱམྷི ཀེནཙི ཨུཔསངྐམིཏབྦོ, ཨཉྙཏྲ ཨེཀེན པིཎྜཔཱཏནཱིཧཱརཀེནཱ’ཏི. ‘ཨེཝཾ, བྷནྟེ’ཏི ཁོ, ཨཱཝུསོ མཧཱནཱམ, ཏེ བྷིཀྑཱུ བྷགཝཏོ པཊིསྶུཏྭཱ ནཱསྶུདྷ ཀོཙི བྷགཝནྟཾ ཨུཔསངྐམཏི, ཨཉྙཏྲ ཨེཀེན པིཎྜཔཱཏནཱིཧཱརཀེན.

‘‘ཨཐ ཁོ, ཨཱཝུསོ, བྷགཝཱ ཏསྶ ཏེམཱསསྶ ཨཙྩཡེན པཊིསལླཱནཱ ཝུཊྛིཏོ བྷིཀྑཱུ ཨཱམནྟེསི – ‘སཙེ ཁོ, བྷིཀྑཝེ, ཨཉྙཏིཏྠིཡཱ པརིབྦཱཛཀཱ ཨེཝཾ པུཙྪེཡྻུཾ – ཀཏམེནཱཝུསོ, ཝིཧཱརེན སམཎོ གོཏམོ ཝསྶཱཝཱསཾ བཧུལཾ ཝིཧཱསཱིཏི, ཨེཝཾ པུཊྛཱ ཏུམྷེ, བྷིཀྑཝེ, ཏེསཾ ཨཉྙཏིཏྠིཡཱནཾ པརིབྦཱཛཀཱནཾ ཨེཝཾ བྱཱཀརེཡྻཱཐ – ཨཱནཱཔཱནསྶཏིསམཱདྷིནཱ ཁོ, ཨཱཝུསོ, བྷགཝཱ ཝསྶཱཝཱསཾ བཧུལཾ ཝིཧཱསཱིཏི. ཨིདྷཱཧཾ, བྷིཀྑཝེ, སཏོ ཨསྶསཱམི, སཏོ པསྶསཱམི. དཱིགྷཾ ཨསྶསནྟོ དཱིགྷཾ ཨསྶསཱམཱིཏི པཛཱནཱམི, དཱིགྷཾ པསྶསནྟོ དཱིགྷཾ པསྶསཱམཱིཏི པཛཱནཱམི…པེ… པཊིནིསྶགྒཱནུཔསྶཱི ཨསྶསིསྶཱམཱིཏི པཛཱནཱམི, པཊིནིསྶགྒཱནུཔསྶཱི པསྶསིསྶཱམཱི’ཏི པཛཱནཱམི’’.

‘‘ཡཉྷི ཏཾ, བྷིཀྑཝེ, སམྨཱ ཝདམཱནོ ཝདེཡྻ – ཨརིཡཝིཧཱརོ ཨིཏིཔི, བྲཧྨཝིཧཱརོ ཨིཏིཔི, ཏཐཱགཏཝིཧཱརོ ཨིཏིཔི. ཨཱནཱཔཱནསྶཏིསམཱདྷིཾ སམྨཱ ཝདམཱནོ ཝདེཡྻ – ཨརིཡཝིཧཱརོ ཨིཏིཔི, བྲཧྨཝིཧཱརོ ཨིཏིཔི, ཏཐཱགཏཝིཧཱརོ ཨིཏིཔི.

‘‘ཡེ ཏེ, བྷིཀྑཝེ, བྷིཀྑཱུ སེཁཱ ཨཔྤཏྟམཱནསཱ ཨནུཏྟརཾ ཡོགཀྑེམཾ པཏྠཡམཱནཱ ཝིཧརནྟི, ཏེསཾ ཨཱནཱཔཱནསྶཏིསམཱདྷི བྷཱཝིཏོ བཧུལཱིཀཏོ ཨཱསཝཱནཾ ཁཡཱཡ སཾཝཏྟཏི.

‘‘ཡེ ཙ ཁོ ཏེ, བྷིཀྑཝེ, བྷིཀྑཱུ ཨརཧནྟོ ཁཱིཎཱསཝཱ ཝུསིཏཝནྟོ ཀཏཀརཎཱིཡཱ ཨོཧིཏབྷཱརཱ ཨནུཔྤཏྟསདཏྠཱ པརིཀྑཱིཎབྷཝསཾཡོཛནཱ སམྨདཉྙཱ ཝིམུཏྟཱ, ཏེསཾ ཨཱནཱཔཱནསྶཏིསམཱདྷི བྷཱཝིཏོ བཧུལཱིཀཏོ དིཊྛེཝ དྷམྨེ སུཁཝིཧཱརཱཡ ཙེཝ སཾཝཏྟཏི སཏིསམྤཛཉྙཱཡ ཙ.

‘‘ཡཉྷི ཏཾ, བྷིཀྑཝེ, སམྨཱ ཝདམཱནོ ཝདེཡྻ – ཨརིཡཝིཧཱརོ ཨིཏིཔི, བྲཧྨཝིཧཱརོ ཨིཏིཔི, ཏཐཱགཏཝིཧཱརོ ཨིཏིཔི. ཨཱནཱཔཱནསྶཏིསམཱདྷིཾ སམྨཱ ཝདམཱནོ ཝདེཡྻ – ཨརིཡཝིཧཱརོ ཨིཏིཔི, བྲཧྨཝིཧཱརོ ཨིཏིཔི, ཏཐཱགཏཝིཧཱརོ ཨིཏིཔཱི’’ཏི. ‘‘ཨིམིནཱ ཁོ ཨེཏཾ, ཨཱཝུསོ མཧཱནཱམ, པརིཡཱཡེན ཝེདིཏབྦཾ, ཡཐཱ – ཨཉྙོཝ སེཁོ ཝིཧཱརོ, ཨཉྙོ ཏཐཱགཏཝིཧཱརོ’’ཏི. དུཏིཡཾ.

༣. པཋམཨཱནནྡསུཏྟཾ

༩༨༩. སཱཝཏྠིནིདཱནཾ. ཨཐ ཁོ ཨཱཡསྨཱ ཨཱནནྡོ ཡེན བྷགཝཱ ཏེནུཔསངྐམི; ཨུཔསངྐམིཏྭཱ བྷགཝནྟཾ ཨབྷིཝཱདེཏྭཱ ཨེཀམནྟཾ ནིསཱིདི. ཨེཀམནྟཾ ནིསིནྣོ ཁོ ཨཱཡསྨཱ ཨཱནནྡོ བྷགཝནྟཾ ཨེཏདཝོཙ – ‘‘ཨཏྠི ནུ ཁོ, བྷནྟེ, ཨེཀདྷམྨོ [ཨེཀོ དྷམྨོ (སཱི.)] བྷཱཝིཏོ བཧུལཱིཀཏོ ཙཏྟཱརོ དྷམྨེ པརིཔཱུརེཏི, ཙཏྟཱརོ དྷམྨཱ བྷཱཝིཏཱ བཧུལཱིཀཏཱ སཏྟ དྷམྨེ པརིཔཱུརེནྟི, སཏྟ དྷམྨཱ བྷཱཝིཏཱ བཧུལཱིཀཏཱ དྭེ དྷམྨེ པརིཔཱུརེནྟཱི’’ཏི?

‘‘ཨཏྠི ཁོ, ཨཱནནྡ, ཨེཀདྷམྨོ བྷཱཝིཏོ བཧུལཱིཀཏོ ཙཏྟཱརོ དྷམྨེ པརིཔཱུརེཏི, ཙཏྟཱརོ དྷམྨཱ བྷཱཝིཏཱ བཧུལཱིཀཏཱ སཏྟ དྷམྨེ པརིཔཱུརེནྟི, སཏྟ དྷམྨཱ བྷཱཝིཏཱ བཧུལཱིཀཏཱ དྭེ དྷམྨེ པརིཔཱུརེནྟཱི’’ཏི.

‘‘ཀཏམོ པན, བྷནྟེ, ཨེཀདྷམྨོ [ཨེཀོ དྷམྨོ (སཱི.)] བྷཱཝིཏོ བཧུལཱིཀཏོ ཙཏྟཱརོ དྷམྨེ པརིཔཱུརེཏི, ཙཏྟཱརོ དྷམྨཱ བྷཱཝིཏཱ བཧུལཱིཀཏཱ སཏྟ དྷམྨེ པརིཔཱུརེནྟི, སཏྟ དྷམྨཱ བྷཱཝིཏཱ བཧུལཱིཀཏཱ དྭེ དྷམྨེ པརིཔཱུརེནྟཱི’’ཏི? ‘‘ཨཱནཱཔཱནསྶཏིསམཱདྷི ཁོ, ཨཱནནྡ, ཨེཀདྷམྨོ བྷཱཝིཏོ བཧུལཱིཀཏོ ཙཏྟཱརོ སཏིཔཊྛཱནེ པརིཔཱུརེཏི, ཙཏྟཱརོ སཏིཔཊྛཱནཱ བྷཱཝིཏཱ བཧུལཱིཀཏཱ སཏྟ བོཛ྄ཛྷངྒེ པརིཔཱུརེནྟི, སཏྟ བོཛ྄ཛྷངྒཱ བྷཱཝིཏཱ བཧུལཱིཀཏཱ ཝིཛྫཱཝིམུཏྟིཾ པརིཔཱུརེནྟི’’.

‘‘ཀཐཾ བྷཱཝིཏོ, ཨཱནནྡ, ཨཱནཱཔཱནསྶཏིསམཱདྷི ཀཐཾ བཧུལཱིཀཏོ ཙཏྟཱརོ སཏིཔཊྛཱནེ པརིཔཱུརེཏི? ཨིདྷཱནནྡ, བྷིཀྑུ ཨརཉྙགཏོ ཝཱ རུཀྑམཱུལགཏོ ཝཱ སུཉྙཱགཱརགཏོ ཝཱ ནིསཱིདཏི པལླངྐཾ ཨཱབྷུཛིཏྭཱ ཨུཛུཾ ཀཱཡཾ པཎིདྷཱཡ པརིམུཁཾ སཏིཾ ཨུཔཊྛཔེཏྭཱ. སོ སཏོཝ ཨསྶསཏི, སཏོཝ པསྶསཏི. དཱིགྷཾ ཝཱ ཨསྶསནྟོ ‘དཱིགྷཾ ཨསྶསཱམཱི’ཏི པཛཱནཱཏི, དཱིགྷཾ ཝཱ པསྶསནྟོ ‘དཱིགྷཾ པསྶསཱམཱི’ཏི པཛཱནཱཏི…པེ… ‘པཊིནིསྶགྒཱནུཔསྶཱི ཨསྶསིསྶཱམཱི’ཏི སིཀྑཏི, ‘པཊིནིསྶགྒཱནུཔསྶཱི པསྶསིསྶཱམཱི’ཏི སིཀྑཏི’’. ‘‘ཡསྨིཾ སམཡེ, ཨཱནནྡ, བྷིཀྑུ དཱིགྷཾ ཝཱ ཨསྶསནྟོ ‘དཱིགྷཾ ཨསྶསཱམཱི’ཏི པཛཱནཱཏི, དཱིགྷཾ ཝཱ པསྶསནྟོ ‘དཱིགྷཾ པསྶསཱམཱི’ཏི པཛཱནཱཏི; རསྶཾ ཝཱ…པེ… ‘པསྶམྦྷཡཾ ཀཱཡསངྑཱརཾ ཨསྶསིསྶཱམཱི’ཏི སིཀྑཏི, ‘པསྶམྦྷཡཾ ཀཱཡསངྑཱརཾ པསྶསིསྶཱམཱི’ཏི སིཀྑཏི – ཀཱཡེ ཀཱཡཱནུཔསྶཱི, ཨཱནནྡ, བྷིཀྑུ ཏསྨིཾ སམཡེ ཝིཧརཏི ཨཱཏཱཔཱི སམྤཛཱནོ སཏིམཱ, ཝིནེཡྻ ལོཀེ ཨབྷིཛ྄ཛྷཱདོམནསྶཾ. ཏཾ ཀིསྶ ཧེཏུ? ཀཱཡཉྙཏརཱཧཾ, ཨཱནནྡ, ཨེཏཾ ཝདཱམི, ཡདིདཾ – ཨསྶཱསཔསྶཱསཾ. ཏསྨཱཏིཧཱནནྡ, ཀཱཡེ ཀཱཡཱནུཔསྶཱི བྷིཀྑུ ཏསྨིཾ སམཡེ ཝིཧརཏི ཨཱཏཱཔཱི སམྤཛཱནོ སཏིམཱ, ཝིནེཡྻ ལོཀེ ཨབྷིཛ྄ཛྷཱདོམནསྶཾ’’.

‘‘ཡསྨིཾ སམཡེ, ཨཱནནྡ, བྷིཀྑུ ‘པཱིཏིཔྤཊིསཾཝེདཱི ཨསྶསིསྶཱམཱི’ཏི སིཀྑཏི …པེ… སུཁཔྤཊིསཾཝེདཱི…པེ… ཙིཏྟསངྑཱརཔྤཊིསཾཝེདཱི…པེ… ‘པསྶམྦྷཡཾ ཙིཏྟསངྑཱརཾ ཨསྶསིསྶཱམཱི’ཏི སིཀྑཏི, ‘པསྶམྦྷཡཾ ཙིཏྟསངྑཱརཾ པསྶསིསྶཱམཱི’ཏི སིཀྑཏི – ཝེདནཱསུ ཝེདནཱནུཔསྶཱི, ཨཱནནྡ, བྷིཀྑུ ཏསྨིཾ སམཡེ ཝིཧརཏི ཨཱཏཱཔཱི སམྤཛཱནོ སཏིམཱ, ཝིནེཡྻ ལོཀེ ཨབྷིཛ྄ཛྷཱདོམནསྶཾ. ཏཾ ཀིསྶ ཧེཏུ? ཝེདནཱཉྙཏརཱཧཾ, ཨཱནནྡ, ཨེཏཾ ཝདཱམི, ཡདིདཾ – ཨསྶཱསཔསྶཱསཱནཾ སཱདྷུཀཾ མནསིཀཱརཾ. ཏསྨཱཏིཧཱནནྡ, ཝེདནཱསུ ཝེདནཱནུཔསྶཱི བྷིཀྑུ ཏསྨིཾ སམཡེ ཝིཧརཏི ཨཱཏཱཔཱི སམྤཛཱནོ སཏིམཱ, ཝིནེཡྻ ལོཀེ ཨབྷིཛ྄ཛྷཱདོམནསྶཾ.

‘‘ཡསྨིཾ སམཡེ, ཨཱནནྡ, བྷིཀྑུ ‘ཙིཏྟཔྤཊིསཾཝེདཱི ཨསྶསིསྶཱམཱི’ཏི སིཀྑཏི, ‘ཙིཏྟཔྤཊིསཾཝེདཱི པསྶསིསྶཱམཱི’ཏི སིཀྑཏི; ཨབྷིཔྤམོདཡཾ ཙིཏྟཾ…པེ… སམཱདཧཾ ཙིཏྟཾ…པེ… ‘ཝིམོཙཡཾ ཙིཏྟཾ ཨསྶསིསྶཱམཱི’ཏི སིཀྑཏི, ‘ཝིམོཙཡཾ ཙིཏྟཾ པསྶསིསྶཱམཱི’ཏི སིཀྑཏི – ཙིཏྟེ ཙིཏྟཱནུཔསྶཱི, ཨཱནནྡ, བྷིཀྑུ ཏསྨིཾ སམཡེ ཝིཧརཏི ཨཱཏཱཔཱི སམྤཛཱནོ སཏིམཱ, ཝིནེཡྻ ལོཀེ ཨབྷིཛ྄ཛྷཱདོམནསྶཾ. ཏཾ ཀིསྶ ཧེཏུ? ནཱཧཾ, ཨཱནནྡ, མུཊྛསྶཏིསྶ ཨསམྤཛཱནསྶ ཨཱནཱཔཱནསྶཏིསམཱདྷིབྷཱཝནཾ ཝདཱམི. ཏསྨཱཏིཧཱནནྡ, ཙིཏྟེ ཙིཏྟཱནུཔསྶཱི བྷིཀྑུ ཏསྨིཾ སམཡེ ཝིཧརཏི ཨཱཏཱཔཱི སམྤཛཱནོ སཏིམཱ, ཝིནེཡྻ ལོཀེ ཨབྷིཛ྄ཛྷཱདོམནསྶཾ.

‘‘ཡསྨིཾ སམཡེ, ཨཱནནྡ, བྷིཀྑུ ཨནིཙྩཱནུཔསྶཱི…པེ… ཝིརཱགཱནུཔསྶཱི…པེ… ནིརོདྷཱནུཔསྶཱི…པེ… ‘པཊིནིསྶགྒཱནུཔསྶཱི ཨསྶསིསྶཱམཱི’ཏི སིཀྑཏི, ‘པཊིནིསྶགྒཱནུཔསྶཱི པསྶསིསྶཱམཱི’ཏི སིཀྑཏི – དྷམྨེསུ དྷམྨཱནུཔསྶཱི, ཨཱནནྡ, བྷིཀྑུ ཏསྨིཾ སམཡེ ཝིཧརཏི ཨཱཏཱཔཱི སམྤཛཱནོ སཏིམཱ, ཝིནེཡྻ ལོཀེ ཨབྷིཛ྄ཛྷཱདོམནསྶཾ. སོ ཡཾ ཏཾ ཧོཏི ཨབྷིཛ྄ཛྷཱདོམནསྶཱནཾ པཧཱནཾ ཏཾ པཉྙཱཡ དིསྭཱ སཱདྷུཀཾ ཨཛ྄ཛྷུཔེཀྑིཏཱ ཧོཏི. ཏསྨཱཏིཧཱནནྡ, དྷམྨེསུ དྷམྨཱནུཔསྶཱི བྷིཀྑུ ཏསྨིཾ སམཡེ ཝིཧརཏི ཨཱཏཱཔཱི སམྤཛཱནོ སཏིམཱ, ཝིནེཡྻ ལོཀེ ཨབྷིཛ྄ཛྷཱདོམནསྶཾ.

‘‘ཨེཝཾ བྷཱཝིཏོ ཁོ, ཨཱནནྡ, ཨཱནཱཔཱནསྶཏིསམཱདྷི ཨེཝཾ བཧུལཱིཀཏོ ཙཏྟཱརོ སཏིཔཊྛཱནེ པརིཔཱུརེཏི.

‘‘ཀཐཾ བྷཱཝིཏཱ ཙཱནནྡ, ཙཏྟཱརོ སཏིཔཊྛཱནཱ ཀཐཾ བཧུལཱིཀཏཱ སཏྟ བོཛ྄ཛྷངྒེ པརིཔཱུརེནྟི? ཡསྨིཾ སམཡེ, ཨཱནནྡ, བྷིཀྑུ ཀཱཡེ ཀཱཡཱནུཔསྶཱི ཝིཧརཏི – ཨུཔཊྛིཏཱསྶ [ཨུཔཊྛིཏསྶཏི (པཱི. ཀ.)] ཏསྨིཾ སམཡེ བྷིཀྑུནོ [ཏསྨིཾ སམཡེ ཨཱནནྡ བྷིཀྑུནོ (པཱི. ཀ.), ཏསྨིཾ སམཡེ (མ. ནི. ༣.༡༤༩)] སཏི ཧོཏི ཨསམྨུཊྛཱ. ཡསྨིཾ སམཡེ, ཨཱནནྡ, བྷིཀྑུནོ ཨུཔཊྛིཏཱ སཏི ཧོཏི ཨསམྨུཊྛཱ – སཏིསམྦོཛ྄ཛྷངྒོ ཏསྨིཾ སམཡེ བྷིཀྑུནོ ཨཱརདྡྷོ ཧོཏི, སཏིསམྦོཛ྄ཛྷངྒཾ ཏསྨིཾ སམཡེ བྷིཀྑུ བྷཱཝེཏི, སཏིསམྦོཛ྄ཛྷངྒོ ཏསྨིཾ སམཡེ བྷིཀྑུནོ བྷཱཝནཱཔཱརིཔཱུརིཾ གཙྪཏི.

‘‘སོ ཏཐཱ སཏོ ཝིཧརནྟོ ཏཾ དྷམྨཾ པཉྙཱཡ པཝིཙིནཏི པཝིཙརཏི པརིཝཱིམཾསམཱཔཛྫཏི. ཡསྨིཾ སམཡེ, ཨཱནནྡ, བྷིཀྑུ ཏཐཱ སཏོ ཝིཧརནྟོ ཏཾ དྷམྨཾ པཉྙཱཡ པཝིཙིནཏི པཝིཙརཏི པརིཝཱིམཾསམཱཔཛྫཏི – དྷམྨཝིཙཡསམྦོཛ྄ཛྷངྒོ ཏསྨིཾ སམཡེ བྷིཀྑུནོ ཨཱརདྡྷོ ཧོཏི, དྷམྨཝིཙཡསམྦོཛ྄ཛྷངྒཾ ཏསྨིཾ སམཡེ བྷིཀྑུ བྷཱཝེཏི, དྷམྨཝིཙཡསམྦོཛ྄ཛྷངྒོ ཏསྨིཾ སམཡེ བྷིཀྑུནོ བྷཱཝནཱཔཱརིཔཱུརིཾ གཙྪཏི.

‘‘ཏསྶ ཏཾ དྷམྨཾ པཉྙཱཡ པཝིཙིནཏོ པཝིཙརཏོ པརིཝཱིམཾསམཱཔཛྫཏོ ཨཱརདྡྷཾ ཧོཏི ཝཱིརིཡཾ ཨསལླཱིནཾ. ཡསྨིཾ སམཡེ, ཨཱནནྡ, བྷིཀྑུནོ ཏཾ དྷམྨཾ པཉྙཱཡ པཝིཙིནཏོ པཝིཙརཏོ པརིཝཱིམཾསམཱཔཛྫཏོ ཨཱརདྡྷཾ ཧོཏི ཝཱིརིཡཾ ཨསལླཱིནཾ – ཝཱིརིཡསམྦོཛ྄ཛྷངྒོ ཏསྨིཾ སམཡེ བྷིཀྑུནོ ཨཱརདྡྷོ ཧོཏི, ཝཱིརིཡསམྦོཛ྄ཛྷངྒཾ ཏསྨིཾ སམཡེ བྷིཀྑུ བྷཱཝེཏི, ཝཱིརིཡསམྦོཛ྄ཛྷངྒོ ཏསྨིཾ སམཡེ བྷིཀྑུནོ བྷཱཝནཱཔཱརིཔཱུརིཾ གཙྪཏི.

‘‘ཨཱརདྡྷཝཱིརིཡསྶ ཨུཔྤཛྫཏི པཱིཏི ནིརཱམིསཱ. ཡསྨིཾ སམཡེ, ཨཱནནྡ, བྷིཀྑུནོ ཨཱརདྡྷཝཱིརིཡསྶ ཨུཔྤཛྫཏི པཱིཏི ནིརཱམིསཱ – པཱིཏིསམྦོཛ྄ཛྷངྒོ ཏསྨིཾ སམཡེ བྷིཀྑུནོ ཨཱརདྡྷོ ཧོཏི, པཱིཏིསམྦོཛ྄ཛྷངྒཾ ཏསྨིཾ སམཡེ བྷིཀྑུ བྷཱཝེཏི, པཱིཏིསམྦོཛ྄ཛྷངྒོ ཏསྨིཾ སམཡེ བྷིཀྑུནོ བྷཱཝནཱཔཱརིཔཱུརིཾ གཙྪཏི.

‘‘པཱིཏིམནསྶ ཀཱཡོཔི པསྶམྦྷཏི, ཙིཏྟམྤི པསྶམྦྷཏི. ཡསྨིཾ སམཡེ, ཨཱནནྡ, བྷིཀྑུནོ པཱིཏིམནསྶ ཀཱཡོཔི པསྶམྦྷཏི, ཙིཏྟམྤི པསྶམྦྷཏི – པསྶདྡྷིསམྦོཛ྄ཛྷངྒོ ཏསྨིཾ སམཡེ བྷིཀྑུནོ ཨཱརདྡྷོ ཧོཏི, པསྶདྡྷིསམྦོཛ྄ཛྷངྒཾ ཏསྨིཾ སམཡེ བྷིཀྑུ བྷཱཝེཏི, པསྶདྡྷིསམྦོཛ྄ཛྷངྒོ ཏསྨིཾ སམཡེ བྷིཀྑུནོ བྷཱཝནཱཔཱརིཔཱུརིཾ གཙྪཏི.

‘‘པསྶདྡྷཀཱཡསྶ སུཁིནོ ཙིཏྟཾ སམཱདྷིཡཏི. ཡསྨིཾ སམཡེ, ཨཱནནྡ, བྷིཀྑུནོ པསྶདྡྷཀཱཡསྶ སུཁིནོ ཙིཏྟཾ སམཱདྷིཡཏི – སམཱདྷིསམྦོཛ྄ཛྷངྒོ ཏསྨིཾ སམཡེ བྷིཀྑུནོ ཨཱརདྡྷོ ཧོཏི, སམཱདྷིསམྦོཛ྄ཛྷངྒཾ ཏསྨིཾ སམཡེ བྷིཀྑུ བྷཱཝེཏི, སམཱདྷིསམྦོཛ྄ཛྷངྒོ ཏསྨིཾ སམཡེ བྷིཀྑུནོ བྷཱཝནཱཔཱརིཔཱུརིཾ གཙྪཏི.

‘‘སོ ཏཐཱསམཱཧིཏཾ ཙིཏྟཾ སཱདྷུཀཾ ཨཛ྄ཛྷུཔེཀྑིཏཱ ཧོཏི. ཡསྨིཾ སམཡེ, ཨཱནནྡ, བྷིཀྑུ ཏཐཱསམཱཧིཏཾ ཙིཏྟཾ སཱདྷུཀཾ ཨཛ྄ཛྷུཔེཀྑིཏཱ ཧོཏི – ཨུཔེཀྑཱསམྦོཛ྄ཛྷངྒོ ཏསྨིཾ སམཡེ བྷིཀྑུནོ ཨཱརདྡྷོ ཧོཏི, ཨུཔེཀྑཱསམྦོཛ྄ཛྷངྒཾ ཏསྨིཾ སམཡེ བྷིཀྑུ བྷཱཝེཏི, ཨུཔེཀྑཱསམྦོཛ྄ཛྷངྒོ ཏསྨིཾ སམཡེ བྷིཀྑུནོ བྷཱཝནཱཔཱརིཔཱུརིཾ གཙྪཏི.

‘‘ཡསྨིཾ སམཡེ, ཨཱནནྡ, བྷིཀྑུ ཝེདནཱསུ…པེ… ཙིཏྟེ…པེ… དྷམྨེསུ དྷམྨཱནུཔསྶཱི ཝིཧརཏི – ཨུཔཊྛིཏཱསྶ ཏསྨིཾ སམཡེ བྷིཀྑུནོ སཏི ཧོཏི ཨསམྨུཊྛཱ. ཡསྨིཾ སམཡེ, ཨཱནནྡ, བྷིཀྑུནོ ཨུཔཊྛིཏཱ སཏི ཧོཏི ཨསམྨུཊྛཱ – སཏིསམྦོཛ྄ཛྷངྒོ ཏསྨིཾ སམཡེ བྷིཀྑུནོ ཨཱརདྡྷོ ཧོཏི, སཏིསམྦོཛ྄ཛྷངྒཾ ཏསྨིཾ སམཡེ བྷིཀྑུ བྷཱཝེཏི, སཏིསམྦོཛ྄ཛྷངྒོ ཏསྨིཾ སམཡེ བྷིཀྑུནོ བྷཱཝནཱཔཱརིཔཱུརིཾ གཙྪཏི. (ཡཐཱ པཋམཾ སཏིཔཊྛཱནཾ, ཨེཝཾ ཝིཏྠཱརེཏབྦཾ).

‘‘སོ ཏཐཱསམཱཧིཏཾ ཙིཏྟཾ སཱདྷུཀཾ ཨཛ྄ཛྷུཔེཀྑིཏཱ ཧོཏི. ཡསྨིཾ སམཡེ, ཨཱནནྡ, བྷིཀྑུ ཏཐཱསམཱཧིཏཾ ཙིཏྟཾ སཱདྷུཀཾ ཨཛ྄ཛྷུཔེཀྑིཏཱ ཧོཏི – ཨུཔེཀྑཱསམྦོཛ྄ཛྷངྒོ ཏསྨིཾ སམཡེ བྷིཀྑུནོ ཨཱརདྡྷོ ཧོཏི, ཨུཔེཀྑཱསམྦོཛ྄ཛྷངྒཾ ཏསྨིཾ སམཡེ བྷིཀྑུ བྷཱཝེཏི, ཨུཔེཀྑཱསམྦོཛ྄ཛྷངྒོ ཏསྨིཾ སམཡེ བྷིཀྑུནོ བྷཱཝནཱཔཱརིཔཱུརིཾ གཙྪཏི. ཨེཝཾ བྷཱཝིཏཱ ཁོ, ཨཱནནྡ, ཙཏྟཱརོ སཏིཔཊྛཱནཱ ཨེཝཾ བཧུལཱིཀཏཱ སཏྟ བོཛ྄ཛྷངྒེ པརིཔཱུརེནྟི.

‘‘ཀཐཾ བྷཱཝིཏཱ, ཨཱནནྡ, སཏྟ བོཛ྄ཛྷངྒཱ ཀཐཾ བཧུལཱིཀཏཱ ཝིཛྫཱཝིམུཏྟིཾ པརིཔཱུརེནྟི? ཨིདྷཱནནྡ, བྷིཀྑུ སཏིསམྦོཛ྄ཛྷངྒཾ བྷཱཝེཏི ཝིཝེཀནིསྶིཏཾ ཝིརཱགནིསྶིཏཾ ནིརོདྷནིསྶིཏཾ ཝོསྶགྒཔརིཎཱམིཾ, དྷམྨཝིཙཡསམྦོཛ྄ཛྷངྒཾ བྷཱཝེཏི …པེ… ཨུཔེཀྑཱསམྦོཛ྄ཛྷངྒཾ བྷཱཝེཏི ཝིཝེཀནིསྶིཏཾ ཝིརཱགནིསྶིཏཾ ནིརོདྷནིསྶིཏཾ ཝོསྶགྒཔརིཎཱམིཾ. ཨེཝཾ བྷཱཝིཏཱ ཁོ, ཨཱནནྡ, སཏྟ བོཛ྄ཛྷངྒཱ ཨེཝཾ བཧུལཱིཀཏཱ ཝིཛྫཱཝིམུཏྟིཾ པརིཔཱུརེནྟཱི’’ཏི. ཏཏིཡཾ.

༤. དུཏིཡཨཱནནྡསུཏྟཾ

༩༩༠. ཨཐ ཁོ ཨཱཡསྨཱ ཨཱནནྡོ ཡེན བྷགཝཱ ཏེནུཔསངྐམི; ཨུཔསངྐམིཏྭཱ བྷགཝནྟཾ ཨབྷིཝཱདེཏྭཱ ཨེཀམནྟཾ ནིསཱིདི. ཨེཀམནྟཾ ནིསིནྣཾ ཁོ ཨཱཡསྨནྟཾ ཨཱནནྡཾ བྷགཝཱ ཨེཏདཝོཙ – ‘‘ཨཏྠི ནུ ཁོ, ཨཱནནྡ, ཨེཀདྷམྨོ བྷཱཝིཏོ བཧུལཱིཀཏོ ཙཏྟཱརོ དྷམྨེ པརིཔཱུརེཏི, ཙཏྟཱརོ དྷམྨཱ བྷཱཝིཏཱ བཧུལཱིཀཏཱ, སཏྟ དྷམྨེ པརིཔཱུརེནྟི, སཏྟ དྷམྨཱ བྷཱཝིཏཱ བཧུལཱིཀཏཱ དྭེ དྷམྨེ པརིཔཱུརེནྟཱི’’ཏི. བྷགཝཾམཱུལཀཱ ནོ, བྷནྟེ, དྷམྨཱ…པེ… ‘‘ཨཏྠཱནནྡ, ཨེཀདྷམྨོ བྷཱཝིཏོ བཧུལཱིཀཏོ ཙཏྟཱརོ དྷམྨེ པརིཔཱུརེཏི, ཙཏྟཱརོ དྷམྨཱ བྷཱཝིཏཱ བཧུལཱིཀཏཱ སཏྟ དྷམྨེ པརིཔཱུརེནྟི, སཏྟ དྷམྨཱ བྷཱཝིཏཱ བཧུལཱིཀཏཱ དྭེ དྷམྨེ པརིཔཱུརེནྟི.

‘‘ཀཏམོ ཙཱནནྡ, ཨེཀདྷམྨོ བྷཱཝིཏོ བཧུལཱིཀཏོ ཙཏྟཱརོ དྷམྨེ པརིཔཱུརེཏི, ཙཏྟཱརོ དྷམྨཱ བྷཱཝིཏཱ བཧུལཱིཀཏཱ སཏྟ དྷམྨེ པརིཔཱུརེནྟི, སཏྟ དྷམྨཱ བྷཱཝིཏཱ བཧུལཱིཀཏཱ དྭེ དྷམྨེ པརིཔཱུརེནྟི? ཨཱནཱཔཱནསྶཏིསམཱདྷི, ཨཱནནྡ, ཨེཀདྷམྨོ བྷཱཝིཏོ བཧུལཱིཀཏོ ཙཏྟཱརོ སཏིཔཊྛཱནེ པརིཔཱུརེཏི, ཙཏྟཱརོ སཏིཔཊྛཱནཱ བྷཱཝིཏཱ བཧུལཱིཀཏཱ སཏྟ བོཛ྄ཛྷངྒེ པརིཔཱུརེནྟི, སཏྟ བོཛ྄ཛྷངྒཱ བྷཱཝིཏཱ བཧུལཱིཀཏཱ ཝིཛྫཱཝིམུཏྟིཾ པརིཔཱུརེནྟཱི’’ཏི. ‘‘ཀཐཾ བྷཱཝིཏོ ཙཱནནྡ, ཨཱནཱཔཱནསྶཏིསམཱདྷི, ཀཐཾ བཧུལཱིཀཏོ ཙཏྟཱརོ སཏིཔཊྛཱནེ པརིཔཱུརེཏི? ཨིདྷཱནནྡ, བྷིཀྑུ ཨརཉྙགཏོ ཝཱ…པེ… ཨེཝཾ བྷཱཝིཏཱ ཁོ, ཨཱནནྡ, སཏྟ བོཛ྄ཛྷངྒཱ ཨེཝཾ བཧུལཱིཀཏཱ ཝིཛྫཱཝིམུཏྟིཾ པརིཔཱུརེནྟཱི’’ཏི. ཙཏུཏྠཾ.

༥. པཋམབྷིཀྑུསུཏྟཾ

༩༩༡. ཨཐ ཁོ སམྦཧུལཱ བྷིཀྑཱུ ཡེན བྷགཝཱ ཏེནུཔསངྐམིཾསུ; ཨུཔསངྐམིཏྭཱ བྷགཝནྟཾ ཨབྷིཝཱདེཏྭཱ ཨེཀམནྟཾ ནིསཱིདིཾསུ. ཨེཀམནྟཾ ནིསིནྣཱ ཁོ ཏེ བྷིཀྑཱུ བྷགཝནྟཾ ཨེཏདཝོཙུཾ – ‘‘ཨཏྠི ནུ ཁོ, བྷནྟེ, ཨེཀདྷམྨོ བྷཱཝིཏོ བཧུལཱིཀཏོ ཙཏྟཱརོ དྷམྨེ པརིཔཱུརེཏི, ཙཏྟཱརོ དྷམྨཱ བྷཱཝིཏཱ བཧུལཱིཀཏཱ སཏྟ དྷམྨེ པརིཔཱུརེནྟི, སཏྟ དྷམྨཱ བྷཱཝིཏཱ བཧུལཱིཀཏཱ དྭེ དྷམྨེ པརིཔཱུརེནྟཱི’’ཏི? ‘‘ཨཏྠི ཁོ, བྷིཀྑཝེ, ཨེཀདྷམྨོ བྷཱཝིཏོ བཧུལཱིཀཏོ ཙཏྟཱརོ དྷམྨེ པརིཔཱུརེཏི, ཙཏྟཱརོ དྷམྨཱ བྷཱཝིཏཱ བཧུལཱིཀཏཱ སཏྟ དྷམྨེ པརིཔཱུརེནྟི, སཏྟ དྷམྨཱ བྷཱཝིཏཱ བཧུལཱིཀཏཱ དྭེ དྷམྨེ པརིཔཱུརེནྟཱི’’ཏི.

‘‘ཀཏམོ པན, བྷནྟེ, ཨེཀདྷམྨོ བྷཱཝིཏོ བཧུལཱིཀཏོ ཙཏྟཱརོ དྷམྨེ པརིཔཱུརེཏི, ཙཏྟཱརོ དྷམྨཱ བྷཱཝིཏཱ བཧུལཱིཀཏཱ སཏྟ དྷམྨེ པརིཔཱུརེནྟི, སཏྟ དྷམྨཱ བྷཱཝིཏཱ བཧུལཱིཀཏཱ དྭེ དྷམྨེ པརིཔཱུརེནྟཱི’’ཏི? ‘‘ཨཱནཱཔཱནསྶཏིསམཱདྷི ཁོ, བྷིཀྑཝེ, ཨེཀདྷམྨོ བྷཱཝིཏོ བཧུལཱིཀཏོ ཙཏྟཱརོ སཏིཔཊྛཱནེ པརིཔཱུརེཏི, ཙཏྟཱརོ སཏིཔཊྛཱནཱ བྷཱཝིཏཱ བཧུལཱིཀཏཱ སཏྟ བོཛ྄ཛྷངྒེ པརིཔཱུརེནྟི, སཏྟ བོཛ྄ཛྷངྒཱ བྷཱཝིཏཱ བཧུལཱིཀཏཱ ཝིཛྫཱཝིམུཏྟིཾ པརིཔཱུརེནྟཱི’’ཏི.

‘‘ཀཐཾ བྷཱཝིཏོ ཙ, བྷིཀྑཝེ, ཨཱནཱཔཱནསྶཏིསམཱདྷི ཀཐཾ བཧུལཱིཀཏོ ཙཏྟཱརོ སཏིཔཊྛཱནེ པརིཔཱུརེཏི? ཨིདྷ, བྷིཀྑཝེ, བྷིཀྑུ ཨརཉྙགཏོ ཝཱ…པེ… ཨེཝཾ བྷཱཝིཏཱ ཁོ, བྷིཀྑཝེ, སཏྟ བོཛ྄ཛྷངྒཱ ཨེཝཾ བཧུལཱིཀཏཱ ཝིཛྫཱཝིམུཏྟིཾ པརིཔཱུརེནྟཱི’’ཏི. པཉྩམཾ.

༦. དུཏིཡབྷིཀྑུསུཏྟཾ

༩༩༢. ཨཐ ཁོ སམྦཧུལཱ བྷིཀྑཱུ ཡེན བྷགཝཱ ཏེནུཔསངྐམིཾསུ; ཨུཔསངྐམིཏྭཱ བྷགཝནྟཾ ཨབྷིཝཱདེཏྭཱ ཨེཀམནྟཾ ནིསཱིདིཾསུ. ཨེཀམནྟཾ ནིསིནྣེ ཁོ ཏེ བྷིཀྑཱུ བྷགཝཱ ཨེཏདཝོཙ – ‘‘ཨཏྠི ནུ ཁོ, བྷིཀྑཝེ, ཨེཀདྷམྨོ བྷཱཝིཏོ བཧུལཱིཀཏོ ཙཏྟཱརོ དྷམྨེ པརིཔཱུརེཏི, ཙཏྟཱརོ དྷམྨཱ བྷཱཝིཏཱ བཧུལཱིཀཏཱ སཏྟ དྷམྨེ པརིཔཱུརེནྟི, སཏྟ དྷམྨཱ བྷཱཝིཏཱ བཧུལཱིཀཏཱ དྭེ དྷམྨེ པརིཔཱུརེནྟཱི’’ཏི? ‘‘བྷགཝཾམཱུལཀཱ ནོ, བྷནྟེ, དྷམྨཱ…པེ… བྷགཝཏོ སུཏྭཱ བྷིཀྑཱུ དྷཱརེསྶནྟཱི’’ཏི. ‘‘ཨཏྠི, བྷིཀྑཝེ, ཨེཀདྷམྨོ བྷཱཝིཏོ བཧུལཱིཀཏོ ཙཏྟཱརོ དྷམྨེ པརིཔཱུརེཏི, ཙཏྟཱརོ དྷམྨཱ བྷཱཝིཏཱ བཧུལཱིཀཏཱ སཏྟ དྷམྨེ པརིཔཱུརེནྟི, སཏྟ དྷམྨཱ བྷཱཝིཏཱ བཧུལཱིཀཏཱ དྭེ དྷམྨེ པརིཔཱུརེནྟི’’.

‘‘ཀཏམོ ཙ, བྷིཀྑཝེ, ཨེཀདྷམྨོ བྷཱཝིཏོ བཧུལཱིཀཏོ ཙཏྟཱརོ དྷམྨེ པརིཔཱུརེཏི, ཙཏྟཱརོ དྷམྨཱ བྷཱཝིཏཱ བཧུལཱིཀཏཱ སཏྟ དྷམྨེ པརིཔཱུརེནྟི, སཏྟ དྷམྨཱ བྷཱཝིཏཱ བཧུལཱིཀཏཱ དྭེ དྷམྨེ པརིཔཱུརེནྟི? ཨཱནཱཔཱནསྶཏིསམཱདྷི, བྷིཀྑཝེ, ཨེཀདྷམྨོ བྷཱཝིཏོ བཧུལཱིཀཏོ ཙཏྟཱརོ སཏིཔཊྛཱནེ པརིཔཱུརེཏི, ཙཏྟཱརོ སཏིཔཊྛཱནཱ བྷཱཝིཏཱ བཧུལཱིཀཏཱ སཏྟ བོཛ྄ཛྷངྒེ པརིཔཱུརེནྟི, སཏྟ བོཛ྄ཛྷངྒཱ བྷཱཝིཏཱ བཧུལཱིཀཏཱ ཝིཛྫཱཝིམུཏྟིཾ པརིཔཱུརེནྟཱིཏི.

‘‘ཀཐཾ བྷཱཝིཏོ ཙ, བྷིཀྑཝེ, ཨཱནཱཔཱནསྶཏིསམཱདྷི ཀཐཾ བཧུལཱིཀཏོ ཙཏྟཱརོ སཏིཔཊྛཱནེ པརིཔཱུརེཏི? ཨིདྷ, བྷིཀྑཝེ, བྷིཀྑུ ཨརཉྙགཏོ ཝཱ རུཀྑམཱུལགཏོ ཝཱ སུཉྙཱགཱརགཏོ ཝཱ ནིསཱིདཏི པལླངྐཾ ཨཱབྷུཛིཏྭཱ ཨུཛུཾ ཀཱཡཾ པཎིདྷཱཡ པརིམུཁཾ སཏིཾ ཨུཔཊྛཔེཏྭཱ. སོ སཏོཝ ཨསྶསཏི, སཏོཝ པསྶསཏི…པེ… ‘པཊིནིསྶགྒཱནུཔསྶཱི ཨསྶསིསྶཱམཱི’ཏི སིཀྑཏི, ‘པཊིནིསྶགྒཱནུཔསྶཱི པསྶསིསྶཱམཱི’ཏི སིཀྑཏི’’.

‘‘ཡསྨིཾ སམཡེ, བྷིཀྑཝེ, བྷིཀྑུ དཱིགྷཾ ཝཱ ཨསྶསནྟོ ‘དཱིགྷཾ ཨསྶསཱམཱི’ཏི པཛཱནཱཏི, དཱིགྷཾ ཝཱ པསྶསནྟོ ‘དཱིགྷཾ པསྶསཱམཱི’ཏི པཛཱནཱཏི, རསྶཾ ཝཱ ཨསྶསནྟོ ‘རསྶཾ ཨསྶསཱམཱི’ཏི པཛཱནཱཏི…པེ… སབྦཀཱཡཔྤཊིསཾཝེདཱི…པེ… ‘པསྶམྦྷཡཾ ཀཱཡསངྑཱརཾ ཨསྶསིསྶཱམཱི’ཏི སིཀྑཏི, ‘པསྶམྦྷཡཾ ཀཱཡསངྑཱརཾ པསྶསིསྶཱམཱི’ཏི སིཀྑཏི – ཀཱཡེ ཀཱཡཱནུཔསྶཱི, བྷིཀྑཝེ, བྷིཀྑུ ཏསྨིཾ སམཡེ ཝིཧརཏི ཨཱཏཱཔཱི སམྤཛཱནོ སཏིམཱ, ཝིནེཡྻ ལོཀེ ཨབྷིཛ྄ཛྷཱདོམནསྶཾ. ཏཾ ཀིསྶ ཧེཏུ? ཀཱཡཉྙཏརཱཧཾ, བྷིཀྑཝེ, ཨེཏཾ ཝདཱམི, ཡདིདཾ – ཨསྶཱསཔསྶཱསཾ. ཏསྨཱཏིཧ, བྷིཀྑཝེ, ཀཱཡེ ཀཱཡཱནུཔསྶཱི བྷིཀྑུ ཏསྨིཾ སམཡེ ཝིཧརཏི ཨཱཏཱཔཱི སམྤཛཱནོ སཏིམཱ, ཝིནེཡྻ ལོཀེ ཨབྷིཛ྄ཛྷཱདོམནསྶཾ.

‘‘ཡསྨིཾ སམཡེ, བྷིཀྑཝེ, བྷིཀྑུ པཱིཏིཔྤཊིསཾཝེདཱི…པེ… སུཁཔྤཊིསཾཝེདཱི…པེ… ཙིཏྟསངྑཱརཔྤཊིསཾཝེདཱི…པེ… ‘པསྶམྦྷཡཾ ཙིཏྟསངྑཱརཾ ཨསྶསིསྶཱམཱི’ཏི སིཀྑཏི, ‘པསྶམྦྷཡཾ ཙིཏྟསངྑཱརཾ པསྶསིསྶཱམཱི’ཏི སིཀྑཏི – ཝེདནཱསུ ཝེདནཱནུཔསྶཱི, བྷིཀྑཝེ, བྷིཀྑུ ཏསྨིཾ སམཡེ ཝིཧརཏི ཨཱཏཱཔཱི སམྤཛཱནོ སཏིམཱ, ཝིནེཡྻ ལོཀེ ཨབྷིཛ྄ཛྷཱདོམནསྶཾ. ཏཾ ཀིསྶ ཧེཏུ? ཝེདནཱཉྙཏརཱཧཾ, བྷིཀྑཝེ, ཨེཏཾ ཝདཱམི, ཡདིདཾ – ཨསྶཱསཔསྶཱསཱནཾ སཱདྷུཀཾ མནསིཀཱརཾ. ཏསྨཱཏིཧ, བྷིཀྑཝེ, ཝེདནཱསུ ཝེདནཱནུཔསྶཱི བྷིཀྑུ ཏསྨིཾ སམཡེ ཝིཧརཏི ཨཱཏཱཔཱི སམྤཛཱནོ སཏིམཱ, ཝིནེཡྻ ལོཀེ ཨབྷིཛ྄ཛྷཱདོམནསྶཾ.

‘‘ཡསྨིཾ སམཡེ, བྷིཀྑཝེ, བྷིཀྑུ ཙིཏྟཔྤཊིསཾཝེདཱི…པེ… ཨབྷིཔྤམོདཡཾ ཙིཏྟཾ…པེ… ‘སམཱདཧཾ ཙིཏྟཾ ཨསྶསིསྶཱམཱི’ཏི སིཀྑཏི, ‘སམཱདཧཾ ཙིཏྟཾ པསྶསིསྶཱམཱི’ཏི སིཀྑཏི; ‘ཝིམོཙཡཾ ཙིཏྟཾ ཨསྶསིསྶཱམཱི’ཏི སིཀྑཏི, ‘ཝིམོཙཡཾ ཙིཏྟཾ པསྶསིསྶཱམཱི’ཏི སིཀྑཏི – ཙིཏྟེ ཙིཏྟཱནུཔསྶཱི, བྷིཀྑཝེ, བྷིཀྑུ ཏསྨིཾ སམཡེ ཝིཧརཏི ཨཱཏཱཔཱི སམྤཛཱནོ སཏིམཱ, ཝིནེཡྻ ལོཀེ ཨབྷིཛ྄ཛྷཱདོམནསྶཾ. ཏཾ ཀིསྶ ཧེཏུ? ནཱཧཾ, བྷིཀྑཝེ, མུཊྛསྶཏིསྶ ཨསམྤཛཱནསྶ ཨཱནཱཔཱནསྶཏིསམཱདྷིབྷཱཝནཾ ཝདཱམི. ཏསྨཱཏིཧ, བྷིཀྑཝེ, ཙིཏྟེ ཙིཏྟཱནུཔསྶཱི བྷིཀྑུ ཏསྨིཾ སམཡེ ཝིཧརཏི ཨཱཏཱཔཱི སམྤཛཱནོ སཏིམཱ, ཝིནེཡྻ ལོཀེ ཨབྷིཛ྄ཛྷཱདོམནསྶཾ.

‘‘ཡསྨིཾ སམཡེ, བྷིཀྑཝེ, བྷིཀྑུ ཨནིཙྩཱནུཔསྶཱི…པེ… ཝིརཱགཱནུཔསྶཱི…པེ… ནིརོདྷཱནུཔསྶཱི…པེ… ‘པཊིནིསྶགྒཱནུཔསྶཱི ཨསྶསིསྶཱམཱི’ཏི སིཀྑཏི, ‘པཊིནིསྶགྒཱནུཔསྶཱི པསྶསིསྶཱམཱི’ཏི སིཀྑཏི – དྷམྨེསུ དྷམྨཱནུཔསྶཱི, བྷིཀྑཝེ, བྷིཀྑུ ཏསྨིཾ སམཡེ ཝིཧརཏི ཨཱཏཱཔཱི སམྤཛཱནོ སཏིམཱ, ཝིནེཡྻ ལོཀེ ཨབྷིཛ྄ཛྷཱདོམནསྶཾ. སོ ཡཾ ཏཾ ཧོཏི ཨབྷིཛ྄ཛྷཱདོམནསྶཱནཾ པཧཱནཾ ཏཾ པཉྙཱཡ དིསྭཱ སཱདྷུཀཾ ཨཛ྄ཛྷུཔེཀྑིཏཱ ཧོཏི. ཏསྨཱཏིཧ, བྷིཀྑཝེ, དྷམྨེསུ དྷམྨཱནུཔསྶཱི བྷིཀྑུ ཏསྨིཾ སམཡེ ཝིཧརཏི ཨཱཏཱཔཱི སམྤཛཱནོ སཏིམཱ, ཝིནེཡྻ ལོཀེ ཨབྷིཛ྄ཛྷཱདོམནསྶཾ.

‘‘ཨེཝཾ བྷཱཝིཏོ ཁོ, བྷིཀྑཝེ, ཨཱནཱཔཱནསྶཏིསམཱདྷི ཨེཝཾ བཧུལཱིཀཏོ ཙཏྟཱརོ སཏིཔཊྛཱནེ པརིཔཱུརེཏི.

‘‘ཀཐཾ བྷཱཝིཏཱ ཙ, བྷིཀྑཝེ, ཙཏྟཱརོ སཏིཔཊྛཱནཱ ཀཐཾ བཧུལཱིཀཏཱ སཏྟ བོཛ྄ཛྷངྒེ པརིཔཱུརེནྟི? ཡསྨིཾ སམཡེ, བྷིཀྑཝེ, བྷིཀྑུ ཀཱཡེ ཀཱཡཱནུཔསྶཱི ཝིཧརཏི – ཨུཔཊྛིཏཱསྶ ཏསྨིཾ སམཡེ བྷིཀྑུནོ སཏི ཧོཏི ཨསམྨུཊྛཱ. ཡསྨིཾ སམཡེ, བྷིཀྑཝེ, བྷིཀྑུནོ ཨུཔཊྛིཏཱ སཏི ཧོཏི ཨསམྨུཊྛཱ – སཏིསམྦོཛ྄ཛྷངྒོ ཏསྨིཾ སམཡེ བྷིཀྑུནོ ཨཱརདྡྷོ ཧོཏི, སཏིསམྦོཛ྄ཛྷངྒཾ ཏསྨིཾ སམཡེ བྷིཀྑུ བྷཱཝེཏི, སཏིསམྦོཛ྄ཛྷངྒོ ཏསྨིཾ སམཡེ བྷིཀྑུནོ བྷཱཝནཱཔཱརིཔཱུརིཾ གཙྪཏི.

‘‘སོ ཏཐཱ སཏོ ཝིཧརནྟོ ཏཾ དྷམྨཾ པཉྙཱཡ པཝིཙིནཏི པཝིཙརཏི པརིཝཱིམཾསམཱཔཛྫཏི. ཡསྨིཾ སམཡེ, བྷིཀྑཝེ, བྷིཀྑུ ཏཐཱ སཏོ ཝིཧརནྟོ ཏཾ དྷམྨཾ པཉྙཱཡ པཝིཙིནཏི པཝིཙརཏི པརིཝཱིམཾསམཱཔཛྫཏི – དྷམྨཝིཙཡསམྦོཛ྄ཛྷངྒོ ཏསྨིཾ སམཡེ བྷིཀྑུནོ ཨཱརདྡྷོ ཧོཏི, དྷམྨཝིཙཡསམྦོཛ྄ཛྷངྒཾ ཏསྨིཾ སམཡེ བྷིཀྑུ བྷཱཝེཏི, དྷམྨཝིཙཡསམྦོཛ྄ཛྷངྒོ ཏསྨིཾ སམཡེ བྷིཀྑུནོ བྷཱཝནཱཔཱརིཔཱུརིཾ གཙྪཏི.

‘‘ཏསྶ ཏཾ དྷམྨཾ པཉྙཱཡ པཝིཙིནཏོ པཝིཙརཏོ པརིཝཱིམཾསམཱཔཛྫཏོ ཨཱརདྡྷཾ ཧོཏི ཝཱིརིཡཾ ཨསལླཱིནཾ. ཡསྨིཾ སམཡེ, བྷིཀྑཝེ, བྷིཀྑུནོ ཏཾ དྷམྨཾ པཉྙཱཡ པཝིཙིནཏོ པཝིཙརཏོ པརིཝཱིམཾསམཱཔཛྫཏོ ཨཱརདྡྷཾ ཧོཏི ཝཱིརིཡཾ ཨསལླཱིནཾ – ཝཱིརིཡསམྦོཛ྄ཛྷངྒོ ཏསྨིཾ སམཡེ བྷིཀྑུནོ ཨཱརདྡྷོ ཧོཏི, ཝཱིརིཡསམྦོཛ྄ཛྷངྒཾ ཏསྨིཾ སམཡེ བྷིཀྑུ བྷཱཝེཏི, ཝཱིརིཡསམྦོཛ྄ཛྷངྒོ ཏསྨིཾ སམཡེ བྷིཀྑུནོ བྷཱཝནཱཔཱརིཔཱུརིཾ གཙྪཏི.

‘‘ཨཱརདྡྷཝཱིརིཡསྶ ཨུཔྤཛྫཏི པཱིཏི ནིརཱམིསཱ. ཡསྨིཾ སམཡེ, བྷིཀྑཝེ, བྷིཀྑུནོ ཨཱརདྡྷཝཱིརིཡསྶ ཨུཔྤཛྫཏི པཱིཏི ནིརཱམིསཱ – པཱིཏིསམྦོཛ྄ཛྷངྒོ ཏསྨིཾ སམཡེ བྷིཀྑུནོ ཨཱརདྡྷོ ཧོཏི, པཱིཏིསམྦོཛ྄ཛྷངྒཾ ཏསྨིཾ སམཡེ བྷིཀྑུ བྷཱཝེཏི, པཱིཏིསམྦོཛ྄ཛྷངྒོ ཏསྨིཾ སམཡེ བྷིཀྑུནོ བྷཱཝནཱཔཱརིཔཱུརིཾ གཙྪཏི.

‘‘པཱིཏིམནསྶ ཀཱཡོཔི པསྶམྦྷཏི, ཙིཏྟམྤི པསྶམྦྷཏི. ཡསྨིཾ སམཡེ, བྷིཀྑཝེ, བྷིཀྑུནོ པཱིཏིམནསྶ ཀཱཡོཔི པསྶམྦྷཏི, ཙིཏྟམྤི པསྶམྦྷཏི – པསྶདྡྷིསམྦོཛ྄ཛྷངྒོ ཏསྨིཾ སམཡེ བྷིཀྑུནོ ཨཱརདྡྷོ ཧོཏི, པསྶདྡྷིསམྦོཛ྄ཛྷངྒཾ ཏསྨིཾ སམཡེ བྷིཀྑུ བྷཱཝེཏི, པསྶདྡྷིསམྦོཛ྄ཛྷངྒོ ཏསྨིཾ སམཡེ བྷིཀྑུནོ བྷཱཝནཱཔཱརིཔཱུརིཾ གཙྪཏི.

‘‘པསྶདྡྷཀཱཡསྶ སུཁིནོ ཙིཏྟཾ སམཱདྷིཡཏི. ཡསྨིཾ སམཡེ, བྷིཀྑཝེ, བྷིཀྑུནོ པསྶདྡྷཀཱཡསྶ སུཁིནོ ཙིཏྟཾ སམཱདྷིཡཏི – སམཱདྷིསམྦོཛ྄ཛྷངྒོ ཏསྨིཾ སམཡེ བྷིཀྑུནོ ཨཱརདྡྷོ ཧོཏི, སམཱདྷིསམྦོཛ྄ཛྷངྒཾ ཏསྨིཾ སམཡེ བྷིཀྑུ བྷཱཝེཏི, སམཱདྷིསམྦོཛ྄ཛྷངྒོ ཏསྨིཾ སམཡེ བྷིཀྑུནོ བྷཱཝནཱཔཱརིཔཱུརིཾ གཙྪཏི.

‘‘སོ ཏཐཱསམཱཧིཏཾ ཙིཏྟཾ སཱདྷུཀཾ ཨཛ྄ཛྷུཔེཀྑིཏཱ ཧོཏི. ཡསྨིཾ སམཡེ, བྷིཀྑཝེ, བྷིཀྑུ ཏཐཱསམཱཧིཏཾ ཙིཏྟཾ སཱདྷུཀཾ ཨཛ྄ཛྷུཔེཀྑིཏཱ ཧོཏི – ཨུཔེཀྑཱསམྦོཛ྄ཛྷངྒོ ཏསྨིཾ སམཡེ བྷིཀྑུནོ ཨཱརདྡྷོ ཧོཏི, ཨུཔེཀྑཱསམྦོཛ྄ཛྷངྒཾ ཏསྨིཾ སམཡེ བྷིཀྑུ བྷཱཝེཏི, ཨུཔེཀྑཱསམྦོཛ྄ཛྷངྒོ ཏསྨིཾ སམཡེ བྷིཀྑུནོ བྷཱཝནཱཔཱརིཔཱུརིཾ གཙྪཏི.

‘‘ཡསྨིཾ སམཡེ, བྷིཀྑཝེ, བྷིཀྑུ ཝེདནཱསུ…པེ… ཙིཏྟེ…པེ… དྷམྨེསུ དྷམྨཱནུཔསྶཱི ཝིཧརཏི – ཨུཔཊྛིཏཱསྶ ཏསྨིཾ སམཡེ བྷིཀྑུནོ སཏི ཧོཏི ཨསམྨུཊྛཱ. ཡསྨིཾ སམཡེ, བྷིཀྑཝེ, བྷིཀྑུནོ ཨུཔཊྛིཏཱ སཏི ཧོཏི ཨསམྨུཊྛཱ – སཏིསམྦོཛ྄ཛྷངྒོ ཏསྨིཾ སམཡེ བྷིཀྑུནོ ཨཱརདྡྷོ ཧོཏི, སཏིསམྦོཛ྄ཛྷངྒཾ ཏསྨིཾ སམཡེ བྷིཀྑུ བྷཱཝེཏི – སཏིསམྦོཛ྄ཛྷངྒོ ཏསྨིཾ སམཡེ བྷིཀྑུནོ བྷཱཝནཱཔཱརིཔཱུརིཾ གཙྪཏི…པེ….

སོ ཏཐཱསམཱཧིཏཾ ཙིཏྟཾ སཱདྷུཀཾ ཨཛ྄ཛྷུཔེཀྑིཏཱ ཧོཏི. ཡསྨིཾ སམཡེ, བྷིཀྑཝེ, བྷིཀྑུ ཏཐཱསམཱཧིཏཾ ཙིཏྟཾ སཱདྷུཀཾ ཨཛ྄ཛྷུཔེཀྑིཏཱ ཧོཏི – ཨུཔེཀྑཱསམྦོཛ྄ཛྷངྒོ ཏསྨིཾ སམཡེ བྷིཀྑུནོ ཨཱརདྡྷོ ཧོཏི, ཨུཔེཀྑཱསམྦོཛ྄ཛྷངྒཾ ཏསྨིཾ སམཡེ བྷིཀྑུ བྷཱཝེཏི, ཨུཔེཀྑཱསམྦོཛ྄ཛྷངྒོ ཏསྨིཾ སམཡེ བྷིཀྑུནོ བྷཱཝནཱཔཱརིཔཱུརིཾ གཙྪཏི. ཨེཝཾ བྷཱཝིཏཱ ཁོ, བྷིཀྑཝེ, ཙཏྟཱརོ སཏིཔཊྛཱནཱ ཨེཝཾ བཧུལཱིཀཏཱ སཏྟ བོཛ྄ཛྷངྒེ པརིཔཱུརེནྟི.

‘‘ཀཐཾ བྷཱཝིཏཱ ཙ, བྷིཀྑཝེ, སཏྟ བོཛ྄ཛྷངྒཱ ཀཐཾ བཧུལཱིཀཏཱ ཝིཛྫཱཝིམུཏྟིཾ པརིཔཱུརེནྟི? ཨིདྷ, བྷིཀྑཝེ, བྷིཀྑུ སཏིསམྦོཛ྄ཛྷངྒཾ བྷཱཝེཏི ཝིཝེཀནིསྶིཏཾ ཝིརཱགནིསྶིཏཾ ནིརོདྷནིསྶིཏཾ ཝོསྶགྒཔརིཎཱམིཾ; དྷམྨཝིཙཡསམྦོཛ྄ཛྷངྒཾ བྷཱཝེཏི ཝིཝེཀནིསྶིཏཾ ཝིརཱགནིསྶིཏཾ ནིརོདྷནིསྶིཏཾ ཝོསྶགྒཔརིཎཱམིཾ…པེ… ཨུཔེཀྑཱསམྦོཛ྄ཛྷངྒཾ བྷཱཝེཏི ཝིཝེཀནིསྶིཏཾ ཝིརཱགནིསྶིཏཾ ནིརོདྷནིསྶིཏཾ ཝོསྶགྒཔརིཎཱམིཾ. ཨེཝཾ བྷཱཝིཏཱ ཁོ, བྷིཀྑཝེ, སཏྟ བོཛ྄ཛྷངྒཱ ཨེཝཾ བཧུལཱིཀཏཱ ཝིཛྫཱཝིམུཏྟིཾ པརིཔཱུརེནྟཱི’’ཏི. ཚཊྛཾ.

༧. སཾཡོཛནཔྤཧཱནསུཏྟཾ

༩༩༣. ཨཱནཱཔཱནསྶཏིསམཱདྷི, བྷིཀྑཝེ, བྷཱཝིཏོ བཧུལཱིཀཏོ སཾཡོཛནཔྤཧཱནཱཡ སཾཝཏྟཏི…པེ…. སཏྟམཾ.

༨. ཨནུསཡསམུགྒྷཱཏསུཏྟཾ

༩༩༤. …ཨནུསཡསམུགྒྷཱཏཱཡ སཾཝཏྟཏི…. ཨཊྛམཾ.

༩. ཨདྡྷཱནཔརིཉྙཱསུཏྟཾ

༩༩༥. …ཨདྡྷཱནཔརིཉྙཱཡ སཾཝཏྟཏི…. ནཝམཾ.

༡༠. ཨཱསཝཀྑཡསུཏྟཾ

༩༩༦. ཨཱསཝཱནཾ ཁཡཱཡ སཾཝཏྟཏི. ཀཐཾ བྷཱཝིཏོ ཙ, བྷིཀྑཝེ, ཨཱནཱཔཱནསྶཏིསམཱདྷི ཀཐཾ བཧུལཱིཀཏོ སཾཡོཛནཔྤཧཱནཱཡ སཾཝཏྟཏི… ཨནུསཡསམུགྒྷཱཏཱཡ སཾཝཏྟཏི… ཨདྡྷཱནཔརིཉྙཱཡ སཾཝཏྟཏི… ཨཱསཝཱནཾ ཁཡཱཡ སཾཝཏྟཏི? ཨིདྷ, བྷིཀྑཝེ, བྷིཀྑུ ཨརཉྙགཏོ ཝཱ རུཀྑམཱུལགཏོ ཝཱ…པེ. … པཊིནིསྶགྒཱནུཔསྶཱི ཨསྶསིསྶཱམཱིཏི སིཀྑཏི, པཊིནིསྶགྒཱནུཔསྶཱི པསྶསིསྶཱམཱིཏི སིཀྑཏི. ཨེཝཾ བྷཱཝིཏོ ཁོ, བྷིཀྑཝེ, ཨཱནཱཔཱནསྶཏིསམཱདྷི ཨེཝཾ བཧུལཱིཀཏོ སཾཡོཛནཔྤཧཱནཱཡ སཾཝཏྟཏི…པེ… ཨནུསཡསམུགྒྷཱཏཱཡ སཾཝཏྟཏི…པེ… ཨདྡྷཱནཔརིཉྙཱཡ སཾཝཏྟཏི…པེ… ཨཱསཝཱནཾ ཁཡཱཡ སཾཝཏྟཏཱིཏི. དསམཾ.

དུཏིཡོ ཝགྒོ.

ཏསྶུདྡཱནཾ –

ཨིཙྪཱནངྒལཾ ཀངྑེཡྻཾ, ཨཱནནྡཱ ཨཔརེ དུཝེ;

བྷིཀྑཱུ སཾཡོཛནཱནུསཡཱ, ཨདྡྷཱནཾ ཨཱསཝཀྑཡནྟི.

ཨཱནཱཔཱནསཾཡུཏྟཾ དསམཾ.

༡༡. སོཏཱཔཏྟིསཾཡུཏྟཾ

༡. ཝེལུ༹དྭཱརཝགྒོ

༡. ཙཀྐཝཏྟིརཱཛསུཏྟཾ

༩༩༧. སཱཝཏྠིནིདཱནཾ. ཏཏྲ ཁོ བྷགཝཱ…པེ… ཨེཏདཝོཙ – ‘‘ཀིཉྩཱཔི, བྷིཀྑཝེ, རཱཛཱ ཙཀྐཝཏྟཱི [ཙཀྐཝཏྟི (སྱཱ. ཀཾ. པཱི. ཀ.)] ཙཏུནྣཾ དཱིཔཱནཾ ཨིསྶརིཡཱདྷིཔཙྩཾ རཛྫཾ ཀཱརེཏྭཱ ཀཱཡསྶ བྷེདཱ པརཾ མརཎཱ སུགཏིཾ སགྒཾ ལོཀཾ ཨུཔཔཛྫཏི དེཝཱནཾ ཏཱཝཏིཾསཱནཾ སཧབྱཏཾ, སོ ཏཏྠ ནནྡནེ ཝནེ ཨཙྪརཱསངྒྷཔརིཝུཏོ དིབྦེཧི ཙ པཉྩཧི ཀཱམགུཎེཧི སམཔྤིཏོ སམངྒཱིབྷཱུཏོ པརིཙཱརེཏི, སོ ཙཏཱུཧི དྷམྨེཧི ཨསམནྣཱགཏོ, ཨཐ ཁོ སོ ཨཔརིམུཏྟོཝ [ཨཔརིམུཏྟོ ཙ (སྱཱ. ཀཾ. ཀ.)] ནིརཡཱ ཨཔརིམུཏྟོ ཏིརཙྪཱནཡོནིཡཱ ཨཔརིམུཏྟོ པེཏྟིཝིསཡཱ ཨཔརིམུཏྟོ ཨཔཱཡདུགྒཏིཝིནིཔཱཏཱ. ཀིཉྩཱཔི, བྷིཀྑཝེ, ཨརིཡསཱཝཀོ པིཎྜིཡཱལོཔེན ཡཱཔེཏི, ནནྟཀཱནི ཙ དྷཱརེཏི, སོ ཙཏཱུཧི དྷམྨེཧི སམནྣཱགཏོ, ཨཐ ཁོ སོ པརིམུཏྟོ [པརིམུཏྟོ ཙ (སྱཱ. ཀཾ. ཀ.)] ནིརཡཱ པརིམུཏྟོ ཏིརཙྪཱནཡོནིཡཱ པརིམུཏྟོ པེཏྟིཝིསཡཱ པརིམུཏྟོ ཨཔཱཡདུགྒཏིཝིནིཔཱཏཱ’’.

‘‘ཀཏམེཧི ཙཏཱུཧི? ཨིདྷ, བྷིཀྑཝེ, ཨརིཡསཱཝཀོ བུདྡྷེ ཨཝེཙྩཔྤསཱདེན སམནྣཱགཏོ ཧོཏི – ‘ཨིཏིཔི སོ བྷགཝཱ ཨརཧཾ སམྨཱསམྦུདྡྷོ ཝིཛྫཱཙརཎསམྤནྣོ སུགཏོ ལོཀཝིདཱུ ཨནུཏྟརོ པུརིསདམྨསཱརཐི སཏྠཱ དེཝམནུསྶཱནཾ བུདྡྷོ བྷགཝཱ’ཏི. དྷམྨེ ཨཝེཙྩཔྤསཱདེན སམནྣཱགཏོ ཧོཏི – ‘སྭཱཀྑཱཏོ བྷགཝཏཱ དྷམྨོ སནྡིཊྛིཀོ ཨཀཱལིཀོ ཨེཧིཔསྶིཀོ ཨོཔནེཡྻིཀོ པཙྩཏྟཾ ཝེདིཏབྦོ ཝིཉྙཱུཧཱི’ཏི. སངྒྷེ ཨཝེཙྩཔྤསཱདེན སམནྣཱགཏོ ཧོཏི – ‘སུཔྤཊིཔནྣོ བྷགཝཏོ སཱཝཀསངྒྷོ, ཨུཛུཔྤཊིཔནྣོ བྷགཝཏོ སཱཝཀསངྒྷོ, ཉཱཡཔྤཊིཔནྣོ བྷགཝཏོ སཱཝཀསངྒྷོ, སཱམཱིཙིཔྤཊིཔནྣོ བྷགཝཏོ སཱཝཀསངྒྷོ, ཡདིདཾ – ཙཏྟཱརི པུརིསཡུགཱནི ཨཊྛ པུརིསཔུགྒལཱ, ཨེས བྷགཝཏོ སཱཝཀསངྒྷོ ཨཱཧུནེཡྻོ པཱཧུནེཡྻོ དཀྑིཎེཡྻོ ཨཉྫལིཀརཎཱིཡོ ཨནུཏྟརཾ པུཉྙཀྑེཏྟཾ ལོཀསྶཱ’ཏི. ཨརིཡཀནྟེཧི སཱིལེཧི སམནྣཱགཏོ ཧོཏི ཨཁཎྜེཧི ཨཙྪིདྡེཧི ཨསབལེཧི ཨཀམྨཱསེཧི བྷུཛིསྶེཧི ཝིཉྙུཔྤསཏྠེཧི ཨཔརཱམཊྛེཧི སམཱདྷིསཾཝཏྟནིཀེཧི. ཨིམེཧི ཙཏཱུཧི དྷམྨེཧི སམནྣཱགཏོ ཧོཏི. ཡོ ཙ, བྷིཀྑཝེ, ཙཏུནྣཾ དཱིཔཱནཾ པཊིལཱབྷོ, ཡོ ཙཏུནྣཾ དྷམྨཱནཾ པཊིལཱབྷོ ཙཏུནྣཾ དཱིཔཱནཾ པཊིལཱབྷོ ཙཏུནྣཾ དྷམྨཱནཾ པཊིལཱབྷསྶ ཀལཾ ནཱགྒྷཏི སོལ༹སི’’ནྟི. པཋམཾ.

༢. བྲཧྨཙརིཡོགདྷསུཏྟཾ

༩༩༨. ‘‘ཙཏཱུཧི, བྷིཀྑཝེ, དྷམྨེཧི སམནྣཱགཏོ ཨརིཡསཱཝཀོ སོཏཱཔནྣོ ཧོཏི ཨཝིནིཔཱཏདྷམྨོ ནིཡཏོ སམྦོདྷིཔརཱཡཎོ.

‘‘ཀཏམེཧི ཙཏཱུཧི? ཨིདྷ, བྷིཀྑཝེ, ཨརིཡསཱཝཀོ བུདྡྷེ ཨཝེཙྩཔྤསཱདེན སམནྣཱགཏོ ཧོཏི – ‘ཨིཏིཔི སོ བྷགཝཱ ཨརཧཾ སམྨཱསམྦུདྡྷོ ཝིཛྫཱཙརཎསམྤནྣོ སུགཏོ ལོཀཝིདཱུ ཨནུཏྟརོ པུརིསདམྨསཱརཐི སཏྠཱ དེཝམནུསྶཱནཾ བུདྡྷོ བྷགཝཱ’ཏི. དྷམྨེ…པེ… སངྒྷེ…པེ… ཨརིཡཀནྟེཧི སཱིལེཧི སམནྣཱགཏོ ཧོཏི ཨཁཎྜེཧི…པེ… སམཱདྷིསཾཝཏྟནིཀེཧི. ཨིམེཧི ཁོ, བྷིཀྑཝེ, ཙཏཱུཧི དྷམྨེཧི སམནྣཱགཏོ ཨརིཡསཱཝཀོ སོཏཱཔནྣོ ཧོཏི ཨཝིནིཔཱཏདྷམྨོ ནིཡཏོ སམྦོདྷིཔརཱཡཎོ’’ཏི.

ཨིདམཝོཙ བྷགཝཱ. ཨིདཾ ཝཏྭཱན [ཝཏྭཱ (སཱི. པཱི.) ཨེཝམཱིདིསེསུ ཋཱནེསུ] སུགཏོ ཨཐཱཔརཾ ཨེཏདཝོཙ སཏྠཱ –

‘‘ཡེསཾ སདྡྷཱ ཙ སཱིལཉྩ, པསཱདོ དྷམྨདསྶནཾ;

ཏེ ཝེ ཀཱལེན པཙྩེནྟི, བྲཧྨཙརིཡོགདྷཾ སུཁ’’ནྟི. དུཏིཡཾ;

༣. དཱིགྷཱཝུཨུཔཱསཀསུཏྟཾ

༩༩༩. ཨེཀཾ སམཡཾ བྷགཝཱ རཱཛགཧེ ཝིཧརཏི ཝེལུ༹ཝནེ ཀལནྡཀནིཝཱཔེ. ཏེན ཁོ པན སམཡེན དཱིགྷཱཝུ ཨུཔཱསཀོ ཨཱབཱདྷིཀོ ཧོཏི དུཀྑིཏོ བཱལ༹ྷགིལཱནོ. ཨཐ ཁོ དཱིགྷཱཝུ ཨུཔཱསཀོ པིཏརཾ ཛོཏིཀཾ གཧཔཏིཾ ཨཱམནྟེསི – ‘‘ཨེཧི ཏྭཾ, གཧཔཏི, ཡེན བྷགཝཱ ཏེནུཔསངྐམ; ཨུཔསངྐམིཏྭཱ མམ ཝཙནེན བྷགཝཏོ པཱདེ སིརསཱ ཝནྡ – ‘དཱིགྷཱཝུ, བྷནྟེ, ཨུཔཱསཀོ ཨཱབཱདྷིཀོ ཧོཏི དུཀྑིཏོ བཱལ༹ྷགིལཱནོ. སོ བྷགཝཏོ པཱདེ སིརསཱ ཝནྡཏཱི’ཏི. ཨེཝཉྩ ཝདེཧི – ‘སཱདྷུ ཀིར, བྷནྟེ, བྷགཝཱ ཡེན དཱིགྷཱཝུསྶ ཨུཔཱསཀསྶ ནིཝེསནཾ ཏེནུཔསངྐམཏུ ཨནུཀམྤཾ ཨུཔཱདཱཡཱ’’’ཏི. ‘‘ཨེཝཾ, ཏཱཏཱ’’ཏི ཁོ ཛོཏིཀོ གཧཔཏི དཱིགྷཱཝུསྶ ཨུཔཱསཀསྶ པཊིསྶུཏྭཱ ཡེན བྷགཝཱ ཏེནུཔསངྐམི; ཨུཔསངྐམིཏྭཱ བྷགཝནྟཾ ཨབྷིཝཱདེཏྭཱ ཨེཀམནྟཾ ནིསཱིདི. ཨེཀམནྟཾ ནིསིནྣོ ཁོ ཛོཏིཀོ གཧཔཏི བྷགཝནྟཾ ཨེཏདཝོཙ – ‘‘དཱིགྷཱཝུ, བྷནྟེ, ཨུཔཱསཀོ ཨཱབཱདྷིཀོ ཧོཏི དུཀྑིཏོ བཱལ༹ྷགིལཱནོ. སོ བྷགཝཏོ པཱདེ སིརསཱ ཝནྡཏི. ཨེཝཉྩ ཝདེཏི – ‘སཱདྷུ ཀིར, བྷནྟེ, བྷགཝཱ ཡེན དཱིགྷཱཝུསྶ ཨུཔཱསཀསྶ ནིཝེསནཾ ཏེནུཔསངྐམཏུ ཨནུཀམྤཾ ཨུཔཱདཱཡཱ’’’ཏི. ཨདྷིཝཱསེསི བྷགཝཱ ཏུཎྷཱིབྷཱཝེན.

ཨཐ ཁོ བྷགཝཱ ནིཝཱསེཏྭཱ པཏྟཙཱིཝརམཱདཱཡ ཡེན དཱིགྷཱཝུསྶ ཨུཔཱསཀསྶ ནིཝེསནཾ ཏེནུཔསངྐམི; ཨུཔསངྐམིཏྭཱ པཉྙཏྟེ ཨཱསནེ ནིསཱིདི. ནིསཛྫ ཁོ བྷགཝཱ དཱིགྷཱཝུཾ ཨུཔཱསཀཾ ཨེཏདཝོཙ – ‘‘ཀཙྩི ཏེ, དཱིགྷཱཝུ, ཁམནཱིཡཾ, ཀཙྩི ཡཱཔནཱིཡཾ? ཀཙྩི དུཀྑཱ ཝེདནཱ པཊིཀྐམནྟི, ནོ ཨབྷིཀྐམནྟི; པཊིཀྐམོསཱནཾ པཉྙཱཡཏི, ནོ ཨབྷིཀྐམོ’’ཏི? ‘‘ན མེ, བྷནྟེ, ཁམནཱིཡཾ, ན ཡཱཔནཱིཡཾ. བཱལ༹ྷཱ མེ དུཀྑཱ ཝེདནཱ ཨབྷིཀྐམནྟི, ནོ པཊིཀྐམནྟི; ཨབྷིཀྐམོསཱནཾ པཉྙཱཡཏི, ནོ པཊིཀྐམོ’’ཏི. ‘‘ཏསྨཱཏིཧ ཏེ, དཱིགྷཱཝུ, ཨེཝཾ སིཀྑིཏབྦཾ – ‘བུདྡྷེ ཨཝེཙྩཔྤསཱདེན སམནྣཱགཏོ བྷཝིསྶཱམི – ཨིཏིཔི སོ བྷགཝཱ ཨརཧཾ སམྨཱསམྦུདྡྷོ ཝིཛྫཱཙརཎསམྤནྣོ སུགཏོ ལོཀཝིདཱུ ཨནུཏྟརོ པུརིསདམྨསཱརཐི སཏྠཱ དེཝམནུསྶཱནཾ བུདྡྷོ བྷགཝཱཏི. དྷམྨེ…པེ… སངྒྷེ…པེ… ཨརིཡཀནྟེཧི སཱིལེཧི སམནྣཱགཏོ བྷཝིསྶཱམི ཨཁཎྜེཧི…པེ… སམཱདྷིསཾཝཏྟནིཀེཧི’. ཨེཝཉྷི ཏེ, དཱིགྷཱཝུ, སིཀྑིཏབྦ’’ནྟི.

‘‘ཡཱནིམཱནི, བྷནྟེ, བྷགཝཏཱ ཙཏྟཱརི སོཏཱཔཏྟིཡངྒཱནི དེསིཏཱནི, སཾཝིཛྫནྟེ ཏེ དྷམྨཱ མཡི, ཨཧཉྩ ཏེསུ དྷམྨེསུ སནྡིསྶཱམི. ཨཧཉྷི, བྷནྟེ, བུདྡྷེ ཨཝེཙྩཔྤསཱདེན སམནྣཱགཏོ – ཨིཏིཔི སོ བྷགཝཱ…པེ… སཏྠཱ དེཝམནུསྶཱནཾ བུདྡྷོ བྷགཝཱཏི. དྷམྨེ…པེ… སངྒྷེ…པེ… ཨརིཡཀནྟེཧི སཱིལེཧི སམནྣཱགཏོ ཨཁཎྜེཧི…པེ… སམཱདྷིསཾཝཏྟནིཀེཧཱི’’ཏི. ‘‘ཏསྨཱཏིཧ ཏྭཾ, དཱིགྷཱཝུ, ཨིམེསུ ཙཏཱུསུ སོཏཱཔཏྟིཡངྒེསུ པཏིཊྛཱཡ ཚ ཝིཛྫཱབྷཱགིཡེ དྷམྨེ ཨུཏྟརི བྷཱཝེཡྻཱསི. ཨིདྷ ཏྭཾ, དཱིགྷཱཝུ, སབྦསངྑཱརེསུ ཨནིཙྩཱནུཔསྶཱི ཝིཧརཱཧི, ཨནིཙྩེ དུཀྑསཉྙཱི, དུཀྑེ ཨནཏྟསཉྙཱི པཧཱནསཉྙཱི ཝིརཱགསཉྙཱི ནིརོདྷསཉྙཱིཏི. ཨེཝཉྷི ཏེ, དཱིགྷཱཝུ, སིཀྑིཏབྦ’’ནྟི.

‘‘ཡེམེ, བྷནྟེ, བྷགཝཏཱ ཚ ཝིཛྫཱབྷཱགིཡཱ དྷམྨཱ དེསིཏཱ, སཾཝིཛྫནྟེ ཏེ དྷམྨཱ མཡི, ཨཧཉྩ ཏེསུ དྷམྨེསུ སནྡིསྶཱམི. ཨཧཉྷི, བྷནྟེ, སབྦསངྑཱརེསུ ཨནིཙྩཱནུཔསྶཱི ཝིཧརཱམི, ཨནིཙྩེ དུཀྑསཉྙཱི, དུཀྑེ ཨནཏྟསཉྙཱི པཧཱནསཉྙཱི ཝིརཱགསཉྙཱི ནིརོདྷསཉྙཱི. ཨཔི ཙ མེ, བྷནྟེ, ཨེཝཾ ཧོཏི – ‘མཱ ཧེཝཱཡཾ ཛོཏིཀོ གཧཔཏི མམཙྩཡེན ཝིགྷཱཏཾ ཨཱཔཛྫཱི’’’ཏི [ཨཱཔཛྫཏི (ཀ.)]. ‘‘མཱ ཏྭཾ, ཏཱཏ དཱིགྷཱཝུ, ཨེཝཾ མནསཱཀཱསི. ཨིངྒྷ ཏྭཾ, ཏཱཏ དཱིགྷཱཝུ, ཡདེཝ ཏེ བྷགཝཱ ཨཱཧ, ཏདེཝ ཏྭཾ སཱདྷུཀཾ མནསི ཀརོཧཱི’’ཏི.

ཨཐ ཁོ བྷགཝཱ དཱིགྷཱཝུཾ ཨུཔཱསཀཾ ཨིམིནཱ ཨོཝཱདེན ཨོཝདིཏྭཱ ཨུཊྛཱཡཱསནཱ པཀྐཱམི. ཨཐ ཁོ དཱིགྷཱཝུ ཨུཔཱསཀོ ཨཙིརཔཀྐནྟསྶ བྷགཝཏོ ཀཱལམཀཱསི. ཨཐ ཁོ སམྦཧུལཱ བྷིཀྑཱུ ཡེན བྷགཝཱ ཏེནུཔསངྐམིཾསུ; ཨུཔསངྐམིཏྭཱ བྷགཝནྟཾ ཨབྷིཝཱདེཏྭཱ ཨེཀམནྟཾ ནིསཱིདིཾསུ. ཨེཀམནྟཾ ནིསིནྣཱ ཁོ ཏེ བྷིཀྑཱུ བྷགཝནྟཾ ཨེཏདཝོཙུཾ – ‘‘ཡོ སོ, བྷནྟེ, དཱིགྷཱཝུ ནཱམ ཨུཔཱསཀོ བྷགཝཏཱ སཾཁིཏྟེན ཨོཝཱདེན ཨོཝདིཏོ སོ ཀཱལངྐཏོ. ཏསྶ ཀཱ གཏི, ཀོ ཨབྷིསམྤརཱཡོ’’ཏི? ‘‘པཎྜིཏོ, བྷིཀྑཝེ, དཱིགྷཱཝུ ཨུཔཱསཀོ, པཙྩཔཱདི [ཨཧོསི སཙྩཝཱདཱི (སྱཱ. ཀཾ. པཱི. ཀ.)] དྷམྨསྶཱནུདྷམྨཾ, ན ཙ མཾ དྷམྨཱདྷིཀརཎཾ [ན ཙ དྷམྨཱདྷིཀརཎཾ (སྱཱ. ཀཾ. པཱི. ཀ.)] ཝིཧེསེསི [ཝིཧེཋེསི (ཨིཏིཔི ཨཉྙཏྠ)]. དཱིགྷཱཝུ, བྷིཀྑཝེ, ཨུཔཱསཀོ པཉྩནྣཾ ཨོརམྦྷཱགིཡཱནཾ སཾཡོཛནཱནཾ པརིཀྑཡཱ ཨོཔཔཱཏིཀོ ཏཏྠ པརིནིབྦཱཡཱི ཨནཱཝཏྟིདྷམྨོ ཏསྨཱ ལོཀཱ’’ཏི. ཏཏིཡཾ.

༤. པཋམསཱརིཔུཏྟསུཏྟཾ

༡༠༠༠. ཨེཀཾ སམཡཾ ཨཱཡསྨཱ ཙ སཱརིཔུཏྟོ ཨཱཡསྨཱ ཙ ཨཱནནྡོ སཱཝཏྠིཡཾ ཝིཧརནྟི ཛེཏཝནེ ཨནཱཐཔིཎྜིཀསྶ ཨཱརཱམེ. ཨཐ ཁོ ཨཱཡསྨཱ ཨཱནནྡོ སཱཡནྷསམཡཾ པཊིསལླཱནཱ ཝུཊྛིཏོ…པེ… ཨེཀམནྟཾ ནིསིནྣོ ཁོ ཨཱཡསྨཱ ཨཱནནྡོ ཨཱཡསྨནྟཾ སཱརིཔུཏྟཾ ཨེཏདཝོཙ – ‘‘ཀཏིནཾ ནུ ཁོ, ཨཱཝུསོ སཱརིཔུཏྟ, དྷམྨཱནཾ སམནྣཱགམནཧེཏུ ཨེཝམཡཾ པཛཱ བྷགཝཏཱ བྱཱཀཏཱ སོཏཱཔནྣཱ ཨཝིནིཔཱཏདྷམྨཱ ནིཡཏཱ སམྦོདྷིཔརཱཡཎཱ’’ཏི? ‘‘ཙཏུནྣཾ ཁོ, ཨཱཝུསོ, དྷམྨཱནཾ སམནྣཱགམནཧེཏུ ཨེཝམཡཾ པཛཱ བྷགཝཏཱ བྱཱཀཏཱ སོཏཱཔནྣཱ ཨཝིནིཔཱཏདྷམྨཱ ནིཡཏཱ སམྦོདྷིཔརཱཡཎཱ’’.

‘‘ཀཏམེསཾ ཙཏུནྣཾ? ཨིདྷཱཝུསོ, ཨརིཡསཱཝཀོ བུདྡྷེ ཨཝེཙྩཔྤསཱདེན སམནྣཱགཏོ ཧོཏི – ཨིཏིཔི སོ བྷགཝཱ…པེ… སཏྠཱ དེཝམནུསྶཱནཾ བུདྡྷོ བྷགཝཱཏི. དྷམྨེ…པེ… སངྒྷེ…པེ… ཨརིཡཀནྟེཧི སཱིལེཧི སམནྣཱགཏོ ཧོཏི ཨཁཎྜེཧི…པེ… སམཱདྷིསཾཝཏྟནིཀེཧི. ཨིམེསཾ ཁོ, ཨཱཝུསོ, ཙཏུནྣཾ དྷམྨཱནཾ སམནྣཱགམནཧེཏུ ཨེཝམཡཾ པཛཱ བྷགཝཏཱ བྱཱཀཏཱ སོཏཱཔནྣཱ ཨཝིནིཔཱཏདྷམྨཱ ནིཡཏཱ སམྦོདྷིཔརཱཡཎཱ’’ཏི. ཙཏུཏྠཾ.

༥. དུཏིཡསཱརིཔུཏྟསུཏྟཾ

༡༠༠༡. ཨཐ ཁོ ཨཱཡསྨཱ སཱརིཔུཏྟོ ཡེན བྷགཝཱ ཏེནུཔསངྐམི; ཨུཔསངྐམིཏྭཱ བྷགཝནྟཾ ཨབྷིཝཱདེཏྭཱ ཨེཀམནྟཾ ནིསཱིདི. ཨེཀམནྟཾ ནིསིནྣཾ ཁོ ཨཱཡསྨནྟཾ སཱརིཔུཏྟཾ བྷགཝཱ ཨེཏདཝོཙ – ‘‘‘སོཏཱཔཏྟིཡངྒཾ, སོཏཱཔཏྟིཡངྒ’ནྟི ཧིདཾ, སཱརིཔུཏྟ, ཝུཙྩཏི. ཀཏམཾ ནུ ཁོ སཱརིཔུཏྟ, སོཏཱཔཏྟིཡངྒ’’ནྟི? ‘‘སཔྤུརིསསཾསེཝོ ཧི, བྷནྟེ, སོཏཱཔཏྟིཡངྒཾ, སདྡྷམྨསྶཝནཾ སོཏཱཔཏྟིཡངྒཾ, ཡོནིསོམནསིཀཱརོ སོཏཱཔཏྟིཡངྒཾ, དྷམྨཱནུདྷམྨཔྤཊིཔཏྟི སོཏཱཔཏྟིཡངྒ’’ནྟི. ‘‘སཱདྷུ སཱདྷུ, སཱརིཔུཏྟ! སཔྤུརིསསཾསེཝོ ཧི, སཱརིཔུཏྟ, སོཏཱཔཏྟིཡངྒཾ, སདྡྷམྨསྶཝནཾ སོཏཱཔཏྟིཡངྒཾ, ཡོནིསོམནསིཀཱརོ སོཏཱཔཏྟིཡངྒཾ, དྷམྨཱནུདྷམྨཔྤཊིཔཏྟི སོཏཱཔཏྟིཡངྒཾ’’.

‘‘‘སོཏོ, སོཏོ’ཏི ཧིདཾ, སཱརིཔུཏྟ, ཝུཙྩཏི. ཀཏམོ ནུ ཁོ, སཱརིཔུཏྟ, སོཏོ’’ཏི? ‘‘ཨཡམེཝ ཧི, བྷནྟེ, ཨརིཡོ ཨཊྛངྒིཀོ མགྒོ སོཏོ, སེཡྻཐིདཾ – སམྨཱདིཊྛི, སམྨཱསངྐཔྤོ, སམྨཱཝཱཙཱ, སམྨཱཀམྨནྟོ, སམྨཱཨཱཛཱིཝོ, སམྨཱཝཱཡཱམོ, སམྨཱསཏི, སམྨཱསམཱདྷཱི’’ཏི. ‘‘སཱདྷུ སཱདྷུ, སཱརིཔུཏྟ! ཨཡམེཝ ཧི, སཱརིཔུཏྟ, ཨརིཡོ ཨཊྛངྒིཀོ མགྒོ སོཏོ, སེཡྻཐིདཾ – སམྨཱདིཊྛི…པེ… སམྨཱསམཱདྷི’’.

‘‘‘སོཏཱཔནྣོ, སོཏཱཔནྣོ’ཏི ཧིདཾ, སཱརིཔུཏྟ, ཝུཙྩཏི. ཀཏམོ ནུ ཁོ, སཱརིཔུཏྟ, སོཏཱཔནྣོ’’ཏི? ‘‘ཡོ ཧི, བྷནྟེ, ཨིམིནཱ ཨརིཡེན ཨཊྛངྒིཀེན མགྒེན སམནྣཱགཏོ ཨཡཾ ཝུཙྩཏི སོཏཱཔནྣོ, སྭཱཡཾ ཨཱཡསྨཱ ཨེཝཾནཱམོ ཨེཝཾགོཏྟོ’’ཏི. ‘‘སཱདྷུ སཱདྷུ, སཱརིཔུཏྟ! ཡོ ཧི, སཱརིཔུཏྟ, ཨིམིནཱ ཨརིཡེན ཨཊྛངྒིཀེན མགྒེན སམནྣཱགཏོ ཨཡཾ ཝུཙྩཏི སོཏཱཔནྣོ, སྭཱཡཾ ཨཱཡསྨཱ ཨེཝཾནཱམོ ཨེཝཾགོཏྟོ’’ཏི. པཉྩམཾ.

༦. ཐཔཏིསུཏྟཾ

༡༠༠༢. སཱཝཏྠིནིདཱནཾ. ཏེན ཁོ པན སམཡེན སམྦཧུལཱ བྷིཀྑཱུ བྷགཝཏོ ཙཱིཝརཀམྨཾ ཀརོནྟི – ‘‘ནིཊྛིཏཙཱིཝརོ བྷགཝཱ ཏེམཱསཙྩཡེན ཙཱརིཀཾ པཀྐམིསྶཏཱི’’ཏི. ཏེན ཁོ པན སམཡེན ཨིསིདཏྟཔུརཱཎཱ ཐཔཏཡོ སཱདྷུཀེ པཊིཝསནྟི ཀེནཙིདེཝ ཀརཎཱིཡེན. ཨསྶོསུཾ ཁོ ཨིསིདཏྟཔུརཱཎཱ ཐཔཏཡོ – ‘‘སམྦཧུལཱ ཀིར བྷིཀྑཱུ བྷགཝཏོ ཙཱིཝརཀམྨཾ ཀརོནྟི – ‘ནིཊྛིཏཙཱིཝརོ བྷགཝཱ ཏེམཱསཙྩཡེན ཙཱརིཀཾ པཀྐམིསྶཏཱི’’’ཏི.

ཨཐ ཁོ ཨིསིདཏྟཔུརཱཎཱ ཐཔཏཡོ མགྒེ པུརིསཾ ཋཔེསུཾ – ‘‘ཡདཱ ཏྭཾ, ཨམྦྷོ པུརིས, པསྶེཡྻཱསི བྷགཝནྟཾ ཨཱགཙྪནྟཾ ཨརཧནྟཾ སམྨཱསམྦུདྡྷཾ, ཨཐ ཨམྷཱཀཾ ཨཱརོཙེཡྻཱསཱི’’ཏི. དྭཱིཧཏཱིཧཾ ཋིཏོ ཁོ སོ པུརིསོ ཨདྡས བྷགཝནྟཾ དཱུརཏོཝ ཨཱགཙྪནྟཾ. དིསྭཱན ཡེན ཨིསིདཏྟཔུརཱཎཱ ཐཔཏཡོ ཏེནུཔསངྐམི; ཨུཔསངྐམིཏྭཱ ཨིསིདཏྟཔུརཱཎེ ཐཔཏཡོ ཨེཏདཝོཙ – ‘‘ཨཡཾ སོ, བྷནྟེ, བྷགཝཱ ཨཱགཙྪཏི ཨརཧཾ སམྨཱསམྦུདྡྷོ. ཡསྶ དཱནི ཀཱལཾ མཉྙཐཱ’’ཏི.

ཨཐ ཁོ ཨིསིདཏྟཔུརཱཎཱ ཐཔཏཡོ ཡེན བྷགཝཱ ཏེནུཔསངྐམིཾསུ; ཨུཔསངྐམིཏྭཱ བྷགཝནྟཾ ཨབྷིཝཱདེཏྭཱ བྷགཝནྟཾ པིཊྛིཏོ པིཊྛིཏོ ཨནུབནྡྷིཾསུ. ཨཐ ཁོ བྷགཝཱ མགྒཱ ཨོཀྐམྨ ཡེན ཨཉྙཏརཾ རུཀྑམཱུལཾ ཏེནུཔསངྐམི; ཨུཔསངྐམིཏྭཱ པཉྙཏྟེ ཨཱསནེ ནིསཱིདི. ཨིསིདཏྟཔུརཱཎཱ ཐཔཏཡོ བྷགཝནྟཾ ཨབྷིཝཱདེཏྭཱ ཨེཀམནྟཾ ནིསཱིདིཾསུ. ཨེཀམནྟཾ ནིསིནྣཱ ཁོ ཏེ ཨིསིདཏྟཔུརཱཎཱ ཐཔཏཡོ བྷགཝནྟཾ ཨེཏདཝོཙུཾ –

‘‘ཡདཱ མཡཾ, བྷནྟེ, བྷགཝནྟཾ སུཎཱམ – ‘སཱཝཏྠིཡཱ ཀོསལེསུ ཙཱརིཀཾ པཀྐམིསྶཏཱི’ཏི, ཧོཏི ནོ ཏསྨིཾ སམཡེ ཨནཏྟམནཏཱ ཧོཏི དོམནསྶཾ – ‘དཱུརེ ནོ བྷགཝཱ བྷཝིསྶཏཱི’ཏི. ཡདཱ པན མཡཾ, བྷནྟེ, བྷགཝནྟཾ སུཎཱམ – ‘སཱཝཏྠིཡཱ ཀོསལེསུ ཙཱརིཀཾ པཀྐནྟོ’ཏི, ཧོཏི ནོ ཏསྨིཾ སམཡེ ཨནཏྟམནཏཱ ཧོཏི དོམནསྶཾ – ‘དཱུརེ ནོ བྷགཝཱ’’’ཏི.

‘‘ཡདཱ པན མཡཾ, བྷནྟེ, བྷགཝནྟཾ སུཎཱམ – ‘ཀོསལེཧི མལླེསུ ཙཱརིཀཾ པཀྐམིསྶཏཱི’ཏི, ཧོཏི ནོ ཏསྨིཾ སམཡེ ཨནཏྟམནཏཱ ཧོཏི དོམནསྶཾ – ‘དཱུརེ ནོ བྷགཝཱ བྷཝིསྶཏཱི’ཏི. ཡདཱ པན མཡཾ, བྷནྟེ, བྷགཝནྟཾ སུཎཱམ – ‘ཀོསལེཧི མལླེསུ ཙཱརིཀཾ པཀྐནྟོ’ཏི, ཧོཏི ནོ ཏསྨིཾ སམཡེ ཨནཏྟམནཏཱ ཧོཏི དོམནསྶཾ – ‘དཱུརེ ནོ བྷགཝཱ’’’ཏི.

‘‘ཡདཱ པན མཡཾ, བྷནྟེ, བྷགཝནྟཾ སུཎཱམ – ‘མལླེཧི ཝཛྫཱིསུ ཙཱརིཀཾ པཀྐམིསྶཏཱི’ཏི, ཧོཏི ནོ ཏསྨིཾ སམཡེ ཨནཏྟམནཏཱ ཧོཏི དོམནསྶཾ – ‘དཱུརེ ནོ བྷགཝཱ བྷཝིསྶཏཱི’ཏི. ཡདཱ པན མཡཾ, བྷནྟེ, བྷགཝནྟཾ སུཎཱམ – ‘མལླེཧི ཝཛྫཱིསུ ཙཱརིཀཾ པཀྐནྟོ’ཏི, ཧོཏི ནོ ཏསྨིཾ སམཡེ ཨནཏྟམནཏཱ ཧོཏི དོམནསྶཾ – ‘དཱུརེ ནོ བྷགཝཱ’’’ཏི.

‘‘ཡདཱ པན མཡཾ, བྷནྟེ, བྷགཝནྟཾ སུཎཱམ – ‘ཝཛྫཱིཧི ཀཱསཱིསུ ཙཱརིཀཾ པཀྐམིསྶཏཱི’ཏི, ཧོཏི ནོ ཏསྨིཾ སམཡེ ཨནཏྟམནཏཱ ཧོཏི དོམནསྶཾ – ‘དཱུརེ ནོ བྷགཝཱ བྷཝིསྶཏཱི’ཏི. ཡདཱ པན མཡཾ, བྷནྟེ བྷགཝནྟཾ སུཎཱམ – ‘ཝཛྫཱིཧི ཀཱསཱིསུ ཙཱརིཀཾ པཀྐནྟོ’ཏི, ཧོཏི ནོ ཏསྨིཾ སམཡེ ཨནཏྟམནཏཱ ཧོཏི དོམནསྶཾ – ‘དཱུརེ ནོ བྷགཝཱ’’’ཏི.

‘‘ཡདཱ པན མཡཾ, བྷནྟེ, བྷགཝནྟཾ སུཎཱམ – ‘ཀཱསཱིཧི མཱགདྷེ ཙཱརིཀཾ པཀྐམིསྶཏཱི’ཏི, ཧོཏི ནོ ཏསྨིཾ སམཡེ ཨནཏྟམནཏཱ ཧོཏི དོམནསྶཾ – ‘དཱུརེ ནོ བྷགཝཱ བྷཝིསྶཏཱི’ཏི. ཡདཱ པན མཡཾ, བྷནྟེ, བྷགཝནྟཾ སུཎཱམ – ‘ཀཱསཱིཧི མཱགདྷེ ཙཱརིཀཾ པཀྐནྟོ’ཏི, ཧོཏི ཨནཔྤཀཱ ནོ ཏསྨིཾ སམཡེ ཨནཏྟམནཏཱ ཧོཏི ཨནཔྤཀཾ དོམནསྶཾ – ‘དཱུརེ ནོ བྷགཝཱ’’’ཏི.

‘‘ཡདཱ པན མཡཾ, བྷནྟེ, བྷགཝནྟཾ སུཎཱམ – ‘མཱགདྷེཧི ཀཱསཱིསུ ཙཱརིཀཾ པཀྐམིསྶཏཱི’ཏི, ཧོཏི ནོ ཏསྨིཾ སམཡེ ཨཏྟམནཏཱ ཧོཏི སོམནསྶཾ – ‘ཨཱསནྣེ ནོ བྷགཝཱ བྷཝིསྶཏཱི’ཏི. ཡདཱ པན མཡཾ, བྷནྟེ, བྷགཝནྟཾ སུཎཱམ – ‘མཱགདྷེཧི ཀཱསཱིསུ ཙཱརིཀཾ པཀྐནྟོ’ཏི, ཧོཏི ནོ ཏསྨིཾ སམཡེ ཨཏྟམནཏཱ ཧོཏི སོམནསྶཾ – ‘ཨཱསནྣེ ནོ བྷགཝཱ’’’ཏི.

‘‘ཡདཱ པན མཡཾ, བྷནྟེ, བྷགཝནྟཾ སུཎཱམ – ‘ཀཱསཱིཧི ཝཛྫཱིསུ ཙཱརིཀཾ པཀྐམིསྶཏཱི’ཏི, ཧོཏི ནོ ཏསྨིཾ སམཡེ ཨཏྟམནཏཱ ཧོཏི སོམནསྶཾ – ‘ཨཱསནྣེ ནོ བྷགཝཱ བྷཝིསྶཏཱི’ཏི. ཡདཱ པན མཡཾ, བྷནྟེ, བྷགཝནྟཾ སུཎཱམ – ‘ཀཱསཱིཧི ཝཛྫཱིསུ ཙཱརིཀཾ པཀྐནྟོ’ཏི, ཧོཏི ནོ ཏསྨིཾ སམཡེ ཨཏྟམནཏཱ ཧོཏི སོམནསྶཾ – ‘ཨཱསནྣེ ནོ བྷགཝཱ’’’ཏི.

‘‘ཡདཱ པན མཡཾ, བྷནྟེ, བྷགཝནྟཾ སུཎཱམ – ‘ཝཛྫཱིཧི མལླེསུ ཙཱརིཀཾ པཀྐམིསྶཏཱི’ཏི, ཧོཏི ནོ ཏསྨིཾ སམཡེ ཨཏྟམནཏཱ ཧོཏི སོམནསྶཾ – ‘ཨཱསནྣེ ནོ བྷགཝཱ བྷཝིསྶཏཱི’ཏི. ཡདཱ པན མཡཾ, བྷནྟེ, བྷགཝནྟཾ སུཎཱམ – ‘ཝཛྫཱིཧི མལླེསུ ཙཱརིཀཾ པཀྐནྟོ’ཏི, ཧོཏི ནོ ཏསྨིཾ སམཡེ ཨཏྟམནཏཱ ཧོཏི སོམནསྶཾ – ‘ཨཱསནྣེ ནོ བྷགཝཱ’’’ཏི.

‘‘ཡདཱ པན མཡཾ, བྷནྟེ, བྷགཝནྟཾ སུཎཱམ – ‘མལླེཧི ཀོསལེ ཙཱརིཀཾ པཀྐམིསྶཏཱི’ཏི, ཧོཏི ནོ ཏསྨིཾ སམཡེ ཨཏྟམནཏཱ ཧོཏི སོམནསྶཾ – ‘ཨཱསནྣེ ནོ བྷགཝཱ བྷཝིསྶཏཱི’ཏི. ཡདཱ པན མཡཾ, བྷནྟེ, བྷགཝནྟཾ སུཎཱམ – ‘མལླེཧི ཀོསལེ ཙཱརིཀཾ པཀྐནྟོ’ཏི, ཧོཏི ནོ ཏསྨིཾ སམཡེ ཨཏྟམནཏཱ ཧོཏི སོམནསྶཾ – ‘ཨཱསནྣེ ནོ བྷགཝཱ’’’ཏི.

‘‘ཡདཱ པན མཡཾ, བྷནྟེ, བྷགཝནྟཾ སུཎཱམ – ‘ཀོསལེཧི སཱཝཏྠིཾ ཙཱརིཀཾ པཀྐམིསྶཏཱི’ཏི, ཧོཏི ནོ ཏསྨིཾ སམཡེ ཨཏྟམནཏཱ ཧོཏི སོམནསྶཾ – ‘ཨཱསནྣེ ནོ བྷགཝཱ བྷཝིསྶཏཱི’ཏི. ཡདཱ པན མཡཾ, བྷནྟེ, བྷགཝནྟཾ སུཎཱམ – ‘སཱཝཏྠིཡཾ ཝིཧརཏི ཛེཏཝནེ ཨནཱཐཔིཎྜིཀསྶ ཨཱརཱམེ’ཏི, ཧོཏི ཨནཔྤཀཱ ནོ ཏསྨིཾ སམཡེ ཨཏྟམནཏཱ ཧོཏི ཨནཔྤཀཾ སོམནསྶཾ – ‘ཨཱསནྣེ ནོ བྷགཝཱ’’’ཏི.

‘‘ཏསྨཱཏིཧ, ཐཔཏཡོ, སམྦཱདྷོ གྷརཱཝཱསོ རཛཱཔཐོ, ཨབྦྷོཀཱསོ པབྦཛྫཱ. ཨལཉྩ པན ཝོ, ཐཔཏཡོ, ཨཔྤམཱདཱཡཱ’’ཏི. ‘‘ཨཏྠི ཁོ ནོ, བྷནྟེ, ཨེཏམྷཱ སམྦཱདྷཱ ཨཉྙོ སམྦཱདྷོ སམྦཱདྷཏརོ ཙེཝ སམྦཱདྷསངྑཱཏཏརོ ཙཱ’’ཏི. ‘‘ཀཏམོ པན ཝོ, ཐཔཏཡོ, ཨེཏམྷཱ སམྦཱདྷཱ ཨཉྙོ སམྦཱདྷོ སམྦཱདྷཏརོ ཙེཝ སམྦཱདྷསངྑཱཏཏརོ ཙཱ’’ཏི?

‘‘ཨིདྷ མཡཾ, བྷནྟེ, ཡདཱ རཱཛཱ པསེནདི ཀོསལོ ཨུཡྻཱནབྷཱུམིཾ ནིཡྻཱཏུཀཱམོ ཧོཏི, ཡེ ཏེ རཉྙོ པསེནདིསྶ ཀོསལསྶ ནཱགཱ ཨོཔཝཡ྄ཧཱ ཏེ ཀཔྤེཏྭཱ, ཡཱ ཏཱ རཉྙོ པསེནདིསྶ ཀོསལསྶ པཛཱཔཏིཡོ པིཡཱ མནཱཔཱ ཏཱ ཨེཀཾ པུརཏོ ཨེཀཾ པཙྪཏོ ནིསཱིདཱཔེམ. ཏཱསཾ ཁོ པན, བྷནྟེ, བྷགིནཱིནཾ ཨེཝརཱུཔོ གནྡྷོ ཧོཏི, སེཡྻཐཱཔི ནཱམ གནྡྷཀརཎྜཀསྶ ཏཱཝདེཝ ཝིཝརིཡམཱནསྶ, ཡཐཱ ཏཾ རཱཛཀཉྙཱནཾ གནྡྷེན ཝིབྷཱུསིཏཱནཾ. ཏཱསཾ ཁོ པན, བྷནྟེ, བྷགིནཱིནཾ ཨེཝརཱུཔོ ཀཱཡསམྥསྶོ ཧོཏི, སེཡྻཐཱཔི ནཱམ ཏཱུལཔིཙུནོ ཝཱ ཀཔྤཱསཔིཙུནོ ཝཱ, ཡཐཱ ཏཾ རཱཛཀཉྙཱནཾ སུཁེདྷིཏཱནཾ. ཏསྨིཾ ཁོ པན, བྷནྟེ, སམཡེ ནཱགོཔི རཀྑིཏབྦོ ཧོཏི, ཏཱཔི བྷགིནིཡོ རཀྑིཏབྦཱ ཧོནྟི, ཨཏྟཱཔི རཀྑིཏབྦོ ཧོཏི. ན ཁོ པན མཡཾ, བྷནྟེ, ཨབྷིཛཱནཱམ ཏཱསུ བྷགིནཱིསུ པཱཔཀཾ ཙིཏྟཾ ཨུཔྤཱདེཏཱ. ཨཡཾ ཁོ ནོ, བྷནྟེ, ཨེཏམྷཱ སམྦཱདྷཱ ཨཉྙོ སམྦཱདྷོ སམྦཱདྷཏརོ ཙེཝ སམྦཱདྷསངྑཱཏཏརོ ཙཱ’’ཏི.

‘‘ཏསྨཱཏིཧ, ཐཔཏཡོ, སམྦཱདྷོ གྷརཱཝཱསོ རཛཱཔཐོ, ཨབྦྷོཀཱསོ པབྦཛྫཱ. ཨལཉྩ པན ཝོ, ཐཔཏཡོ, ཨཔྤམཱདཱཡ. ཙཏཱུཧི ཁོ, ཐཔཏཡོ, དྷམྨེཧི སམནྣཱགཏོ ཨརིཡསཱཝཀོ སོཏཱཔནྣོ ཧོཏི ཨཝིནིཔཱཏདྷམྨོ ནིཡཏོ སམྦོདྷིཔརཱཡཎོ.

‘‘ཀཏམེཧི ཙཏཱུཧི? ཨིདྷ, ཐཔཏཡོ, ཨརིཡསཱཝཀོ བུདྡྷེ ཨཝེཙྩཔྤསཱདེན སམནྣཱགཏོ ཧོཏི – ཨིཏིཔི སོ བྷགཝཱ…པེ… སཏྠཱ དེཝམནུསྶཱནཾ བུདྡྷོ བྷགཝཱཏི. དྷམྨེ…པེ… སངྒྷེ…པེ… ཝིགཏམལམཙྪེརེན ཙེཏསཱ ཨཛ྄ཛྷཱགཱརཾ ཝསཏི མུཏྟཙཱགོ པཡཏཔཱཎི ཝོསྶགྒརཏོ ཡཱཙཡོགོ དཱནསཾཝིབྷཱགརཏོ. ཨིམེཧི ཁོ, ཐཔཏཡོ, ཙཏཱུཧི དྷམྨེཧི སམནྣཱགཏོ ཨརིཡསཱཝཀོ སོཏཱཔནྣོ ཧོཏི ཨཝིནིཔཱཏདྷམྨོ ནིཡཏོ སམྦོདྷིཔརཱཡཎོ.

‘‘ཏུམྷེ ཁོ, ཐཔཏཡོ, བུདྡྷེ ཨཝེཙྩཔྤསཱདེན སམནྣཱགཏཱ – ཨིཏིཔི སོ བྷགཝཱ…པེ… སཏྠཱ དེཝམནུསྶཱནཾ བུདྡྷོ བྷགཝཱཏི. དྷམྨེ…པེ… སངྒྷེ…པེ… ཡཾ ཁོ པན ཀིཉྩི ཀུལེ དེཡྻདྷམྨཾ སབྦཾ ཏཾ ཨཔྤཊིཝིབྷཏྟཾ སཱིལཝནྟེཧི ཀལྱཱཎདྷམྨེཧི. ཏཾ ཀིཾ མཉྙཐ, ཐཔཏཡོ, ཀཏིཝིདྷཱ ཏེ ཀོསལེསུ མནུསྶཱ ཡེ ཏུམྷཱཀཾ སམསམཱ, ཡདིདཾ – དཱནསཾཝིབྷཱགེ’’ཏི? ‘‘ལཱབྷཱ ནོ, བྷནྟེ, སུལདྡྷཾ ནོ, བྷནྟེ! ཡེསཾ ནོ བྷགཝཱ ཨེཝཾ པཛཱནཱཏཱི’’ཏི. ཚཊྛཾ.

༧. ཝེལུ༹དྭཱརེཡྻསུཏྟཾ

༡༠༠༣. ཨེཝཾ མེ སུཏཾ – ཨེཀཾ སམཡཾ བྷགཝཱ ཀོསལེསུ ཙཱརིཀཾ ཙརམཱནོ མཧཏཱ བྷིཀྑུསངྒྷེན སདྡྷིཾ ཡེན ཝེལུ༹དྭཱརཾ ནཱམ ཀོསལཱནཾ བྲཱཧྨཎགཱམོ ཏདཝསརི. ཨསྶོསུཾ ཁོ ཏེ ཝེལུ༹དྭཱརེཡྻཀཱ བྲཱཧྨཎགཧཔཏིཀཱ – ‘‘སམཎོ ཁལུ, བྷོ, གོཏམོ སཀྱཔུཏྟོ སཀྱཀུལཱ པབྦཛིཏོ ཀོསལེསུ ཙཱརིཀཾ ཙརམཱནོ མཧཏཱ བྷིཀྑུསངྒྷེན སདྡྷིཾ ཝེལུ༹དྭཱརཾ ཨནུཔྤཏྟོ. ཏཾ ཁོ པན བྷཝནྟཾ གོཏམཾ ཨེཝཾ ཀལྱཱཎོ ཀིཏྟིསདྡོ ཨབྦྷུགྒཏོ – ‘ཨིཏིཔི སོ བྷགཝཱ ཨརཧཾ སམྨཱསམྦུདྡྷོ ཝིཛྫཱཙརཎསམྤནྣོ སུགཏོ ལོཀཝིདཱུ ཨནུཏྟརོ པུརིསདམྨསཱརཐི སཏྠཱ དེཝམནུསྶཱནཾ བུདྡྷོ བྷགཝཱ [བྷགཝཱཏི (སཱི. སྱཱ. ཀཾ. པཱི.)]. སོ ཨིམཾ ལོཀཾ སདེཝཀཾ སམཱརཀཾ སབྲཧྨཀཾ སསྶམཎབྲཱཧྨཎིཾ པཛཾ སདེཝམནུསྶཾ སཡཾ ཨབྷིཉྙཱ སཙྪིཀཏྭཱ པཝེདེཏི. སོ དྷམྨཾ དེསེཏི ཨཱདིཀལྱཱཎཾ མཛ྄ཛྷེཀལྱཱཎཾ པརིཡོསཱནཀལྱཱཎཾ སཱཏྠཾ སབྱཉྫནཾ, ཀེཝལཔརིཔུཎྞཾ པརིསུདྡྷཾ བྲཧྨཙརིཡཾ པཀཱསེཏི’. སཱདྷུ ཁོ པན ཏཐཱརཱུཔཱནཾ ཨརཧཏཾ དསྶནཾ ཧོཏཱི’’ཏི.

ཨཐ ཁོ ཏེ ཝེལུ༹དྭཱརེཡྻཀཱ བྲཱཧྨཎགཧཔཏིཀཱ ཡེན བྷགཝཱ ཏེནུཔསངྐམིཾསུ; ཨུཔསངྐམིཏྭཱ ཨཔྤེཀཙྩེ བྷགཝནྟཾ ཨབྷིཝཱདེཏྭཱ ཨེཀམནྟཾ ནིསཱིདིཾསུ. ཨཔྤེཀཙྩེ བྷགཝཏཱ སདྡྷིཾ སམྨོདིཾསུ; སམྨོདནཱིཡཾ ཀཐཾ སཱརཎཱིཡཾ ཝཱིཏིསཱརེཏྭཱ ཨེཀམནྟཾ ནིསཱིདིཾསུ. ཨཔྤེཀཙྩེ ཡེན བྷགཝཱ ཏེནཉྫལིཾ པཎཱམེཏྭཱ ཨེཀམནྟཾ ནིསཱིདིཾསུ. ཨཔྤེཀཙྩེ བྷགཝཏོ སནྟིཀེ ནཱམགོཏྟཾ སཱཝེཏྭཱ ཨེཀམནྟཾ ནིསཱིདིཾསུ. ཨཔྤེཀཙྩེ ཏུཎྷཱིབྷཱུཏཱ ཨེཀམནྟཾ ནིསཱིདིཾསུ. ཨེཀམནྟཾ ནིསིནྣཱ ཁོ ཏེ ཝེལུ༹དྭཱརེཡྻཀཱ བྲཱཧྨཎགཧཔཏིཀཱ བྷགཝནྟཾ ཨེཏདཝོཙུཾ – ‘‘མཡཾ, བྷོ གོཏམ, ཨེཝཾཀཱམཱ ཨེཝཾཚནྡཱ ཨེཝཾཨདྷིཔྤཱཡཱ – པུཏྟསམྦཱདྷསཡནཾ ཨཛ྄ཛྷཱཝསེཡྻཱམ, ཀཱསིཀཙནྡནཾ པཙྩནུབྷཝེཡྻཱམ, མཱལཱགནྡྷཝིལེཔནཾ དྷཱརེཡྻཱམ, ཛཱཏརཱུཔརཛཏཾ སཱདིཡེཡྻཱམ, ཀཱཡསྶ བྷེདཱ པརཾ མརཎཱ སུགཏིཾ སགྒཾ ལོཀཾ ཨུཔཔཛྫེཡྻཱམ. ཏེསཾ ནོ བྷཝཾ གོཏམོ ཨམྷཱཀཾ ཨེཝཾཀཱམཱནཾ ཨེཝཾཚནྡཱནཾ ཨེཝཾཨདྷིཔྤཱཡཱནཾ ཏཐཱ དྷམྨཾ དེསེཏུ ཡཐཱ མཡཾ པུཏྟསམྦཱདྷསཡནཾ ཨཛ྄ཛྷཱཝསེཡྻཱམ…པེ… སུགཏིཾ སགྒཾ ལོཀཾ ཨུཔཔཛྫེཡྻཱམཱ’’ཏི.

‘‘ཨཏྟཱུཔནཱཡིཀཾ ཝོ, གཧཔཏཡོ, དྷམྨཔརིཡཱཡཾ དེསེསྶཱམི. ཏཾ སུཎཱཐ, སཱདྷུཀཾ མནསི ཀརོཐ; བྷཱསིསྶཱམཱི’’ཏི. ‘‘ཨེཝཾ, བྷོ’’ཏི ཁོ ཏེ ཝེལུ༹དྭཱརེཡྻཀཱ བྲཱཧྨཎགཧཔཏིཀཱ བྷགཝཏོ པཙྩསྶོསུཾ. བྷགཝཱ ཨེཏདཝོཙ –

‘‘ཀཏམོ ཙ, གཧཔཏཡོ, ཨཏྟུཔནཱཡིཀོ དྷམྨཔརིཡཱཡོ? ཨིདྷ, གཧཔཏཡོ, ཨརིཡསཱཝཀོ ཨིཏི པཊིསཉྩིཀྑཏི – ‘ཨཧཾ ཁོསྨི ཛཱིཝིཏུཀཱམོ ཨམརིཏུཀཱམོ སུཁཀཱམོ དུཀྑཔྤཊིཀཱུལོ. ཡོ ཁོ མཾ ཛཱིཝིཏུཀཱམཾ ཨམརིཏུཀཱམཾ སུཁཀཱམཾ དུཀྑཔྤཊིཀཱུལཾ ཛཱིཝིཏཱ ཝོརོཔེཡྻ, ན མེཏཾ ཨསྶ པིཡཾ མནཱཔཾ. ཨཧཉྩེཝ ཁོ པན པརཾ ཛཱིཝིཏུཀཱམཾ ཨམརིཏུཀཱམཾ སུཁཀཱམཾ དུཀྑཔྤཊིཀཱུལཾ ཛཱིཝིཏཱ ཝོརོཔེཡྻཾ, པརསྶཔི ཏཾ ཨསྶ ཨཔྤིཡཾ ཨམནཱཔཾ. ཡོ ཁོ མྱཱཡཾ དྷམྨོ ཨཔྤིཡོ ཨམནཱཔོ, པརསྶ པེསོ དྷམྨོ ཨཔྤིཡོ ཨམནཱཔོ. ཡོ ཁོ མྱཱཡཾ དྷམྨོ ཨཔྤིཡོ ཨམནཱཔོ, ཀཐཱཧཾ པརཾ ཏེན སཾཡོཛེཡྻ’ནྟི! སོ ཨིཏི པཊིསངྑཱཡ ཨཏྟནཱ ཙ པཱཎཱཏིཔཱཏཱ པཊིཝིརཏོ ཧོཏི, པརཉྩ པཱཎཱཏིཔཱཏཱ ཝེརམཎིཡཱ སམཱདཔེཏི, པཱཎཱཏིཔཱཏཱ ཝེརམཎིཡཱ ཙ ཝཎྞཾ བྷཱསཏི. ཨེཝམསྶཱཡཾ ཀཱཡསམཱཙཱརོ ཏིཀོཊིཔརིསུདྡྷོ ཧོཏི.

‘‘པུན ཙཔརཾ, གཧཔཏཡོ, ཨརིཡསཱཝཀོ ཨིཏི པཊིསཉྩིཀྑཏི – ‘ཡོ ཁོ མེ ཨདིནྣཾ ཐེཡྻསངྑཱཏཾ ཨཱདིཡེཡྻ, ན མེཏཾ ཨསྶ པིཡཾ མནཱཔཾ. ཨཧཉྩེཝ ཁོ པན པརསྶ ཨདིནྣཾ ཐེཡྻསངྑཱཏཾ ཨཱདིཡེཡྻཾ, པརསྶཔི ཏཾ ཨསྶ ཨཔྤིཡཾ ཨམནཱཔཾ. ཡོ ཁོ མྱཱཡཾ དྷམྨོ ཨཔྤིཡོ ཨམནཱཔོ, པརསྶ པེསོ དྷམྨོ ཨཔྤིཡོ ཨམནཱཔོ. ཡོ ཁོ མྱཱཡཾ དྷམྨོ ཨཔྤིཡོ ཨམནཱཔོ, ཀཐཱཧཾ པརཾ ཏེན སཾཡོཛེཡྻ’ནྟི! སོ ཨིཏི པཊིསངྑཱཡ ཨཏྟནཱ ཙ ཨདིནྣཱདཱནཱ པཊིཝིརཏོ ཧོཏི, པརཉྩ ཨདིནྣཱདཱནཱ ཝེརམཎིཡཱ སམཱདཔེཏི, ཨདིནྣཱདཱནཱ ཝེརམཎིཡཱ ཙ ཝཎྞཾ བྷཱསཏི. ཨེཝམསྶཱཡཾ ཀཱཡསམཱཙཱརོ ཏིཀོཊིཔརིསུདྡྷོ ཧོཏི.

‘‘པུན ཙཔརཾ, གཧཔཏཡོ, ཨརིཡསཱཝཀོ ཨིཏི པཊིསཉྩིཀྑཏི – ‘ཡོ ཁོ མེ དཱརེསུ ཙཱརིཏྟཾ ཨཱཔཛྫེཡྻ, ན མེཏཾ ཨསྶ པིཡཾ མནཱཔཾ. ཨཧཉྩེཝ ཁོ པན པརསྶ དཱརེསུ ཙཱརིཏྟཾ ཨཱཔཛྫེཡྻཾ, པརསྶཔི ཏཾ ཨསྶ ཨཔྤིཡཾ ཨམནཱཔཾ. ཡོ ཁོ མྱཱཡཾ དྷམྨོ ཨཔྤིཡོ ཨམནཱཔོ, པརསྶ པེསོ དྷམྨོ ཨཔྤིཡོ ཨམནཱཔོ. ཡོ ཁོ མྱཱཡཾ དྷམྨོ ཨཔྤིཡོ ཨམནཱཔོ, ཀཐཱཧཾ པརཾ ཏེན སཾཡོཛེཡྻ’ནྟི! སོ ཨིཏི པཊིསངྑཱཡ ཨཏྟནཱ ཙ ཀཱམེསུམིཙྪཱཙཱརཱ པཊིཝིརཏོ ཧོཏི, པརཉྩ ཀཱམེསུམིཙྪཱཙཱརཱ ཝེརམཎིཡཱ སམཱདཔེཏི, ཀཱམེསུམིཙྪཱཙཱརཱ ཝེརམཎིཡཱ ཙ ཝཎྞཾ བྷཱསཏི. ཨེཝམསྶཱཡཾ ཀཱཡསམཱཙཱརོ ཏིཀོཊིཔརིསུདྡྷོ ཧོཏི.

‘‘པུན ཙཔརཾ, གཧཔཏཡོ, ཨརིཡསཱཝཀོ ཨིཏི པཊིསཉྩིཀྑཏི – ‘ཡོ ཁོ མེ མུསཱཝཱདེན ཨཏྠཾ བྷཉྫེཡྻ, ན མེཏཾ ཨསྶ པིཡཾ མནཱཔཾ. ཨཧཉྩེཝ ཁོ པན པརསྶ མུསཱཝཱདེན ཨཏྠཾ བྷཉྫེཡྻཾ, པརསྶཔི ཏཾ ཨསྶ ཨཔྤིཡཾ ཨམནཱཔཾ. ཡོ ཁོ མྱཱཡཾ དྷམྨོ ཨཔྤིཡོ ཨམནཱཔོ, པརསྶ པེསོ དྷམྨོ ཨཔྤིཡོ ཨམནཱཔོ. ཡོ ཁོ མྱཱཡཾ དྷམྨོ ཨཔྤིཡོ ཨམནཱཔོ, ཀཐཱཧཾ པརཾ ཏེན སཾཡོཛེཡྻ’ནྟི! སོ ཨིཏི པཊིསངྑཱཡ ཨཏྟནཱ ཙ མུསཱཝཱདཱ པཊིཝིརཏོ ཧོཏི, པརཉྩ མུསཱཝཱདཱ ཝེརམཎིཡཱ སམཱདཔེཏི, མུསཱཝཱདཱ ཝེརམཎིཡཱ ཙ ཝཎྞཾ བྷཱསཏི. ཨེཝམསྶཱཡཾ ཝཙཱིསམཱཙཱརོ ཏིཀོཊིཔརིསུདྡྷོ ཧོཏི.

‘‘པུན ཙཔརཾ, གཧཔཏཡོ, ཨརིཡསཱཝཀོ ཨིཏི པཊིསཉྩིཀྑཏི – ཡོ ཁོ མཾ པིསུཎཱཡ ཝཱཙཱཡ མིཏྟེ བྷིནྡེཡྻ [མིཏྟེཧི བྷེདེཡྻ (སྱཱ. ཀཾ. པཱི. ཀ.)], ན མེཏཾ ཨསྶ པིཡཾ མནཱཔཾ. ཨཧཉྩེཝ ཁོ པན པརཾ པིསུཎཱཡ ཝཱཙཱཡ མིཏྟེ བྷིནྡེཡྻཾ, པརསྶཔི ཏཾ ཨསྶ ཨཔྤིཡཾ ཨམནཱཔཾ…པེ… ཨེཝམསྶཱཡཾ ཝཙཱིསམཱཙཱརོ ཏིཀོཊིཔརིསུདྡྷོ ཧོཏི.

‘‘པུན ཙཔརཾ, གཧཔཏཡོ, ཨརིཡསཱཝཀོ ཨིཏི པཊིསཉྩིཀྑཏི – ཡོ ཁོ མཾ ཕརུསཱཡ ཝཱཙཱཡ སམུདཱཙརེཡྻ, ན མེཏཾ ཨསྶ པིཡཾ མནཱཔཾ. ཨཧཉྩེཝ ཁོ པན པརཾ ཕརུསཱཡ ཝཱཙཱཡ སམུདཱཙརེཡྻཾ, པརསྶཔི ཏཾ ཨསྶ ཨཔྤིཡཾ ཨམནཱཔཾ. ཡོ ཁོ མྱཱཡཾ དྷམྨོ…པེ… ཨེཝམསྶཱཡཾ ཝཙཱིསམཱཙཱརོ ཏིཀོཊིཔརིསུདྡྷོ ཧོཏི.

‘‘པུན ཙཔརཾ, གཧཔཏཡོ, ཨརིཡསཱཝཀོ ཨིཏི པཊིསཉྩིཀྑཏི – ‘ཡོ ཁོ མཾ སམྥབྷཱསེན སམྥཔྤལཱཔབྷཱསེན སམུདཱཙརེཡྻ, ན མེཏཾ ཨསྶ པིཡཾ མནཱཔཾ. ཨཧཉྩེཝ ཁོ པན པརཾ སམྥབྷཱསེན སམྥཔྤལཱཔབྷཱསེན སམུདཱཙརེཡྻཾ, པརསྶཔི ཏཾ ཨསྶ ཨཔྤིཡཾ ཨམནཱཔཾ. ཡོ ཁོ མྱཱཡཾ དྷམྨོ ཨཔྤིཡོ ཨམནཱཔོ, པརསྶ པེསོ དྷམྨོ ཨཔྤིཡོ ཨམནཱཔོ. ཡོ ཁོ མྱཱཡཾ དྷམྨོ ཨཔྤིཡོ ཨམནཱཔོ, ཀཐཱཧཾ པརཾ ཏེན སཾཡོཛེཡྻ’ནྟི! སོ ཨིཏི པཊིསངྑཱཡ ཨཏྟནཱ ཙ སམྥཔྤལཱཔཱ པཊིཝིརཏོ ཧོཏི, པརཉྩ སམྥཔྤལཱཔཱ ཝེརམཎིཡཱ སམཱདཔེཏི, སམྥཔྤལཱཔཱ ཝེརམཎིཡཱ ཙ ཝཎྞཾ བྷཱསཏི. ཨེཝམསྶཱཡཾ ཝཙཱིསམཱཙཱརོ ཏིཀོཊིཔརིསུདྡྷོ ཧོཏི.

‘‘སོ བུདྡྷེ ཨཝེཙྩཔྤསཱདེན སམནྣཱགཏོ ཧོཏི – ཨིཏིཔི སོ བྷགཝཱ…པེ… སཏྠཱ དེཝམནུསྶཱནཾ བུདྡྷོ བྷགཝཱཏི; དྷམྨེ …པེ… སངྒྷེ ཨཝེཙྩཔྤསཱདེན སམནྣཱགཏོ ཧོཏི སུཔྤཊིཔནྣོ བྷགཝཏོ སཱཝཀསངྒྷོ…པེ… ཨནུཏྟརཾ པུཉྙཀྑེཏྟཾ ལོཀསྶཱཏི. ཨརིཡཀནྟེཧི སཱིལེཧི སམནྣཱགཏོ ཧོཏི ཨཁཎྜེཧི…པེ… སམཱདྷིསཾཝཏྟནིཀེཧི. ཡཏོ ཁོ, གཧཔཏཡོ, ཨརིཡསཱཝཀོ ཨིམེཧི སཏྟཧི སདྡྷམྨེཧི [དྷམྨེཧི (སཱི.)] སམནྣཱགཏོ ཧོཏི ཨིམེཧི ཙཏཱུཧི ཨཱཀངྑིཡེཧི ཋཱནེཧི, སོ ཨཱཀངྑམཱནོ ཨཏྟནཱཝ ཨཏྟཱནཾ བྱཱཀརེཡྻ – ‘ཁཱིཎནིརཡོམྷི ཁཱིཎཏིརཙྪཱནཡོནི [ཁཱིཎཏིརཙྪཱནཡོནིཡོ (སཱི. སྱཱ. ཀཾ. པཱི.), ཁཱིཎཏིརཙྪཱནཡོནིཀོ (ཀ.)] ཁཱིཎཔེཏྟིཝིསཡོ ཁཱིཎཱཔཱཡདུགྒཏིཝིནིཔཱཏོ, སོཏཱཔནྣོཧམསྨི ཨཝིནིཔཱཏདྷམྨོ ནིཡཏོ སམྦོདྷིཔརཱཡཎོ’’’ཏི.

ཨེཝཾ ཝུཏྟེ ཝེལུ༹དྭཱརེཡྻཀཱ བྲཱཧྨཎགཧཔཏིཀཱ བྷགཝནྟཾ ཨེཏདཝོཙུཾ – ‘‘ཨབྷིཀྐནྟཾ, བྷོ གོཏམ…པེ… ཨེཏེ མཡཾ བྷཝནྟཾ གོཏམཾ སརཎཾ གཙྪཱམ དྷམྨཉྩ བྷིཀྑུསངྒྷཉྩ. ཨུཔཱསཀེ ནོ བྷཝཾ གོཏམོ དྷཱརེཏུ ཨཛྫཏགྒེ པཱཎུཔེཏེ [པཱཎུཔེཏཾ (ཀ.)] སརཎཾ གཏེ’’ཏི. སཏྟམཾ.

༨. པཋམགིཉྫཀཱཝསཐསུཏྟཾ

༡༠༠༤. ཨེཝཾ མེ སུཏཾ – ཨེཀཾ སམཡཾ བྷགཝཱ ཉཱཏིཀེ ཝིཧརཏི གིཉྫཀཱཝསཐེ. ཨཐ ཁོ ཨཱཡསྨཱ ཨཱནནྡོ ཡེན བྷགཝཱ ཏེནུཔསངྐམི; ཨུཔསངྐམིཏྭཱ བྷགཝནྟཾ ཨབྷིཝཱདེཏྭཱ ཨེཀམནྟཾ ནིསཱིདི. ཨེཀམནྟཾ ནིསིནྣོ ཁོ ཨཱཡསྨཱ ཨཱནནྡོ བྷགཝནྟཾ ཨེཏདཝོཙ –

‘‘སཱལ༹ྷོ ནཱམ, བྷནྟེ, བྷིཀྑུ ཀཱལངྐཏོ; ཏསྶ ཀཱ གཏི ཀོ ཨབྷིསམྤརཱཡོ? ནནྡཱ ནཱམ, བྷནྟེ, བྷིཀྑུནཱི ཀཱལངྐཏཱ; ཏསྶཱ ཀཱ གཏི ཀོ ཨབྷིསམྤརཱཡོ? སུདཏྟོ ནཱམ, བྷནྟེ, ཨུཔཱསཀོ ཀཱལངྐཏོ; ཏསྶ ཀཱ གཏི ཀོ ཨབྷིསམྤརཱཡོ? སུཛཱཏཱ ནཱམ, བྷནྟེ, ཨུཔཱསིཀཱ ཀཱལངྐཏཱ; ཏསྶཱ ཀཱ གཏི, ཀོ ཨབྷིསམྤརཱཡོ’’ཏི?

‘‘སཱལ༹ྷོ, ཨཱནནྡ, བྷིཀྑུ ཀཱལངྐཏོ ཨཱསཝཱནཾ ཁཡཱ ཨནཱསཝཾ ཙེཏོཝིམུཏྟིཾ པཉྙཱཝིམུཏྟིཾ དིཊྛེཝ དྷམྨེ སཡཾ ཨབྷིཉྙཱ སཙྪིཀཏྭཱ ཨུཔསམྤཛྫ ཝིཧཱསི. ནནྡཱ, ཨཱནནྡ, བྷིཀྑུནཱི ཀཱལངྐཏཱ པཉྩནྣཾ ཨོརམྦྷཱགིཡཱནཾ སཾཡོཛནཱནཾ པརིཀྑཡཱ ཨོཔཔཱཏིཀཱ ཏཏྠ པརིནིབྦཱཡིནཱི ཨནཱཝཏྟིདྷམྨཱ ཏསྨཱ ལོཀཱ. སུདཏྟོ, ཨཱནནྡ, ཨུཔཱསཀོ ཀཱལངྐཏོ ཏིཎྞཾ སཾཡོཛནཱནཾ པརིཀྑཡཱ རཱགདོསམོཧཱནཾ ཏནུཏྟཱ སཀདཱགཱམཱི; སཀིདེཝ ཨིམཾ ལོཀཾ ཨཱགནྟྭཱ དུཀྑསྶནྟཾ ཀརིསྶཏི. སུཛཱཏཱ, ཨཱནནྡ, ཨུཔཱསིཀཱ ཀཱལངྐཏཱ ཏིཎྞཾ སཾཡོཛནཱནཾ པརིཀྑཡཱ སོཏཱཔནྣཱ ཨཝིནིཔཱཏདྷམྨཱ ནིཡཏཱ སམྦོདྷིཔརཱཡཎཱ.

‘‘ཨནཙྪརིཡཾ ཁོ པནེཏཾ, ཨཱནནྡ, ཡཾ མནུསྶབྷཱུཏོ ཀཱལཾ ཀརེཡྻ; ཏསྨིཾ ཏསྨིཾ ཙེ མཾ ཀཱལངྐཏེ ཨུཔསངྐམིཏྭཱ ཨེཏམཏྠཾ པཊིཔུཙྪིསྶཐ. ཝིཧེསཱ པེསཱ, ཨཱནནྡ, ཨསྶ ཏཐཱགཏསྶ. ཏསྨཱཏིཧཱནནྡ, དྷམྨཱདཱསཾ ནཱམ དྷམྨཔརིཡཱཡཾ དེསེསྶཱམི; ཡེན སམནྣཱགཏོ ཨརིཡསཱཝཀོ ཨཱཀངྑམཱནོ ཨཏྟནཱཝ ཨཏྟཱནཾ བྱཱཀརེཡྻ – ‘ཁཱིཎནིརཡོམྷི ཁཱིཎཏིརཙྪཱནཡོནི ཁཱིཎཔེཏྟིཝིསཡོ ཁཱིཎཱཔཱཡདུགྒཏིཝིནིཔཱཏོ, སོཏཱཔནྣོཧམསྨི ཨཝིནིཔཱཏདྷམྨོ ནིཡཏོ སམྦོདྷིཔརཱཡཎོ’’’.

‘‘ཀཏམོ ཙ སོ, ཨཱནནྡ, དྷམྨཱདཱསོ དྷམྨཔརིཡཱཡོ; ཡེན སམནྣཱགཏོ ཨརིཡསཱཝཀོ ཨཱཀངྑམཱནོ ཨཏྟནཱཝ ཨཏྟཱནཾ བྱཱཀརེཡྻ – ‘ཁཱིཎནིརཡོམྷི ཁཱིཎཏིརཙྪཱནཡོནི ཁཱིཎཔེཏྟིཝིསཡོ ཁཱིཎཱཔཱཡདུགྒཏིཝིནིཔཱཏོ, སོཏཱཔནྣོཧམསྨི ཨཝིནིཔཱཏདྷམྨོ ནིཡཏོ སམྦོདྷིཔརཱཡཎོ’’’?

‘‘ཨིདྷ, ཨཱནནྡ, ཨརིཡསཱཝཀོ བུདྡྷེ ཨཝེཙྩཔྤསཱདེན སམནྣཱགཏོ ཧོཏི – ཨིཏིཔི སོ བྷགཝཱ…པེ… སཏྠཱ དེཝམནུསྶཱནཾ བུདྡྷོ བྷགཝཱཏི. དྷམྨེ…པེ… སངྒྷེ…པེ… ཨརིཡཀནྟེཧི སཱིལེཧི སམནྣཱགཏོ ཧོཏི ཨཁཎྜེཧི…པེ… སམཱདྷིསཾཝཏྟནིཀེཧི. ཨཡཾ ཁོ སོ, ཨཱནནྡ, དྷམྨཱདཱསོ དྷམྨཔརིཡཱཡོ; ཡེན སམནྣཱགཏོ ཨརིཡསཱཝཀོ ཨཱཀངྑམཱནོ ཨཏྟནཱཝ ཨཏྟཱནཾ བྱཱཀརེཡྻ – ‘ཁཱིཎནིརཡོམྷི ཁཱིཎཏིརཙྪཱནཡོནི ཁཱིཎཔེཏྟིཝིསཡོ ཁཱིཎཱཔཱཡདུགྒཏིཝིནིཔཱཏོ, སོཏཱཔནྣོཧམསྨི ཨཝིནིཔཱཏདྷམྨོ ནིཡཏོ སམྦོདྷིཔརཱཡཎོ’’’ཏི. ཨཊྛམཾ.

(ཏཱིཎིཔི སུཏྟནྟཱནི ཨེཀནིདཱནཱནི).

༩. དུཏིཡགིཉྫཀཱཝསཐསུཏྟཾ

༡༠༠༥. ཨེཀམནྟཾ ནིསིནྣོ ཁོ ཨཱཡསྨཱ ཨཱནནྡོ བྷགཝནྟཾ ཨེཏདཝོཙ – ‘‘ཨསོཀོ ནཱམ, བྷནྟེ, བྷིཀྑུ ཀཱལངྐཏོ; ཏསྶ ཀཱ གཏི, ཀོ ཨབྷིསམྤརཱཡོ? ཨསོཀཱ ནཱམ, བྷནྟེ, བྷིཀྑུནཱི ཀཱལངྐཏཱ…པེ… ཨསོཀོ ནཱམ, བྷནྟེ, ཨུཔཱསཀོ ཀཱལངྐཏོ…པེ… ཨསོཀཱ ནཱམ, བྷནྟེ, ཨུཔཱསིཀཱ ཀཱལངྐཏཱ; ཏསྶཱ ཀཱ གཏི, ཀོ ཨབྷིསམྤརཱཡོ’’ཏི?

‘‘ཨསོཀོ, ཨཱནནྡ, བྷིཀྑུ ཀཱལངྐཏོ ཨཱསཝཱནཾ ཁཡཱ ཨནཱསཝཾ ཙེཏོཝིམུཏྟིཾ པཉྙཱཝིམུཏྟིཾ དིཊྛེཝ དྷམྨེ སཡཾ ཨབྷིཉྙཱ སཙྪིཀཏྭཱ ཨུཔསམྤཛྫ ཝིཧཱསི…པེ… (པུརིམཝེཡྻཱཀརཎེན ཨེཀནིདཱནཾ).

‘‘ཨཡཾ ཁོ སོ, ཨཱནནྡ, དྷམྨཱདཱསོ དྷམྨཔརིཡཱཡོ; ཡེན སམནྣཱགཏོ ཨརིཡསཱཝཀོ ཨཱཀངྑམཱནོ ཨཏྟནཱཝ ཨཏྟཱནཾ བྱཱཀརེཡྻ – ‘ཁཱིཎནིརཡོམྷི ཁཱིཎཏིརཙྪཱནཡོནི ཁཱིཎཔེཏྟིཝིསཡོ ཁཱིཎཱཔཱཡདུགྒཏིཝིནིཔཱཏོ, སོཏཱཔནྣོཧམསྨི ཨཝིནིཔཱཏདྷམྨོ ནིཡཏོ སམྦོདྷིཔརཱཡཎོ’’’ཏི. ནཝམཾ.

༡༠. ཏཏིཡགིཉྫཀཱཝསཐསུཏྟཾ

༡༠༠༦. ཨེཀམནྟཾ ནིསིནྣོ ཁོ ཨཱཡསྨཱ ཨཱནནྡོ བྷགཝནྟཾ ཨེཏདཝོཙ – ‘‘ཀཀྐཊོ ནཱམ, བྷནྟེ, ཉཱཏིཀེ ཨུཔཱསཀོ ཀཱལངྐཏོ; ཏསྶ ཀཱ གཏི, ཀོ ཨབྷིསམྤརཱཡོ? ཀལི༹བྷོ ནཱམ, བྷནྟེ, ཉཱཏིཀེ ཨུཔཱསཀོ…པེ… ནིཀཏོ ནཱམ, བྷནྟེ, ཉཱཏིཀེ ཨུཔཱསཀོ…པེ… ཀཊིསྶཧོ ནཱམ, བྷནྟེ, ཉཱཏིཀེ ཨུཔཱསཀོ…པེ… ཏུཊྛོ ནཱམ, བྷནྟེ, ཉཱཏིཀེ ཨུཔཱསཀོ…པེ… སནྟུཊྛོ ནཱམ, བྷནྟེ, ཉཱཏིཀེ ཨུཔཱསཀོ…པེ… བྷདྡོ ནཱམ, བྷནྟེ, ཉཱཏིཀེ ཨུཔཱསཀོ…པེ… སུབྷདྡོ ནཱམ, བྷནྟེ, ཉཱཏིཀེ ཨུཔཱསཀོ ཀཱལངྐཏོ; ཏསྶ ཀཱ གཏི ཀོ ཨབྷིསམྤརཱཡོ’’ཏི?

‘‘ཀཀྐཊོ, ཨཱནནྡ, ཨུཔཱསཀོ ཀཱལངྐཏོ པཉྩནྣཾ ཨོརམྦྷཱགིཡཱནཾ སཾཡོཛནཱནཾ པརིཀྑཡཱ ཨོཔཔཱཏིཀོ ཏཏྠ པརིནིབྦཱཡཱི ཨནཱཝཏྟིདྷམྨོ ཏསྨཱ ལོཀཱ. ཀལི༹བྷོ, ཨཱནནྡ …པེ… ནིཀཏོ, ཨཱནནྡ…པེ… ཀཊིསྶཧོ, ཨཱནནྡ …པེ… ཏུཊྛོ, ཨཱནནྡ…པེ… སནྟུཊྛོ, ཨཱནནྡ…པེ… བྷདྡོ, ཨཱནནྡ…པེ… སུབྷདྡོ, ཨཱནནྡ, ཨུཔཱསཀོ ཀཱལངྐཏོ པཉྩནྣཾ ཨོརམྦྷཱགིཡཱནཾ སཾཡོཛནཱནཾ པརིཀྑཡཱ ཨོཔཔཱཏིཀོ ཏཏྠ པརིནིབྦཱཡཱི ཨནཱཝཏྟིདྷམྨོ ཏསྨཱ ལོཀཱ. (སབྦེ ཨེཀགཏིཀཱ ཀཱཏབྦཱ).

‘‘པརོཔཉྙཱས, ཨཱནནྡ, ཉཱཏིཀེ ཨུཔཱསཀཱ ཀཱལངྐཏཱ པཉྩནྣཾ ཨོརམྦྷཱགིཡཱནཾ སཾཡོཛནཱནཾ པརིཀྑཡཱ ཨོཔཔཱཏིཀཱ ཏཏྠ པརིནིབྦཱཡིནོ ཨནཱཝཏྟིདྷམྨཱ ཏསྨཱ ལོཀཱ. སཱདྷིཀནཝུཏི, ཨཱནནྡ, ཉཱཏིཀེ ཨུཔཱསཀཱ ཀཱལངྐཏཱ ཏིཎྞཾ སཾཡོཛནཱནཾ པརིཀྑཡཱ རཱགདོསམོཧཱནཾ ཏནུཏྟཱ སཀདཱགཱམིནོ; སཀིདེཝ ཨིམཾ ལོཀཾ ཨཱགནྟྭཱ དུཀྑསྶནྟཾ ཀརིསྶནྟི. ཚཱཏིརེཀཱནི ཁོ, ཨཱནནྡ, པཉྩསཏཱནི ཉཱཏིཀེ ཨུཔཱསཀཱ ཀཱལངྐཏཱ ཏིཎྞཾ སཾཡོཛནཱནཾ པརིཀྑཡཱ སོཏཱཔནྣཱ ཨཝིནིཔཱཏདྷམྨཱ ནིཡཏཱ སམྦོདྷིཔརཱཡཎཱ.

‘‘ཨནཙྪརིཡཾ ཁོ པནེཏཾ, ཨཱནནྡ, ཡཾ མནུསྶབྷཱུཏོ ཀཱལཾ ཀརེཡྻ; ཏསྨིཾ ཏསྨིཾ ཙེ མཾ ཀཱལངྐཏེ ཨུཔསངྐམིཏྭཱ ཨེཏམཏྠཾ པཊིཔུཙྪིསྶཐ. ཝིཧེསཱ པེསཱ, ཨཱནནྡ, ཨསྶ ཏཐཱགཏསྶ. ཏསྨཱཏིཧཱནནྡ, དྷམྨཱདཱསཾ ནཱམ དྷམྨཔརིཡཱཡཾ དེསེསྶཱམི; ཡེན སམནྣཱགཏོ ཨརིཡསཱཝཀོ ཨཱཀངྑམཱནོ ཨཏྟནཱཝ ཨཏྟཱནཾ བྱཱཀརེཡྻ – ‘ཁཱིཎནིརཡོམྷི ཁཱིཎཏིརཙྪཱནཡོནི ཁཱིཎཔེཏྟིཝིསཡོ ཁཱིཎཱཔཱཡདུགྒཏིཝིནིཔཱཏོ, སོཏཱཔནྣོཧམསྨི ཨཝིནིཔཱཏདྷམྨོ ནིཡཏོ སམྦོདྷིཔརཱཡཎོ’’’.

‘‘ཀཏམོ ཙ སོ, ཨཱནནྡ, དྷམྨཱདཱསོ དྷམྨཔརིཡཱཡོ; ཡེན སམནྣཱགཏོ ཨརིཡསཱཝཀོ ཨཱཀངྑམཱནོ ཨཏྟནཱཝ ཨཏྟཱནཾ བྱཱཀརེཡྻ – ‘ཁཱིཎནིརཡོམྷི ཁཱིཎཏིརཙྪཱནཡོནི ཁཱིཎཔེཏྟིཝིསཡོ ཁཱིཎཱཔཱཡདུགྒཏིཝིནིཔཱཏོ, སོཏཱཔནྣོཧམསྨི ཨཝིནིཔཱཏདྷམྨོ ནིཡཏོ སམྦོདྷིཔརཱཡཎོ’’’.

‘‘ཨིདྷཱནནྡ, ཨརིཡསཱཝཀོ བུདྡྷེ ཨཝེཙྩཔྤསཱདེན སམནྣཱགཏོ ཧོཏི – ཨིཏིཔི སོ བྷགཝཱ…པེ… སཏྠཱ དེཝམནུསྶཱནཾ བུདྡྷོ བྷགཝཱཏི. དྷམྨེ…པེ… སངྒྷེ…པེ… ཨརིཡཀནྟེཧི སཱིལེཧི སམནྣཱགཏོ ཧོཏི ཨཁཎྜེཧི…པེ… སམཱདྷིསཾཝཏྟནིཀེཧི. ཨཡཾ ཁོ སོ, ཨཱནནྡ, དྷམྨཱདཱསོ དྷམྨཔརིཡཱཡོ; ཡེན སམནྣཱགཏོ ཨརིཡསཱཝཀོ ཨཱཀངྑམཱནོ ཨཏྟནཱཝ ཨཏྟཱནཾ བྱཱཀརེཡྻ – ‘ཁཱིཎནིརཡོམྷི ཁཱིཎཏིརཙྪཱནཡོནི ཁཱིཎཔེཏྟིཝིསཡོ ཁཱིཎཱཔཱཡདུགྒཏིཝིནིཔཱཏོ, སོཏཱཔནྣོཧམསྨི ཨཝིནིཔཱཏདྷམྨོ ནིཡཏོ སམྦོདྷིཔརཱཡཎོ’’’ཏི. དསམཾ.

ཝེལུ༹དྭཱརཝགྒོ པཋམོ.

ཏསྶུདྡཱནཾ –

རཱཛཱ ཨོགདྷདཱིགྷཱཝུ, སཱརིཔུཏྟཱཔརེ དུཝེ;

ཐཔཏཱི ཝེལུ༹དྭཱརེཡྻཱ, གིཉྫཀཱཝསཐེ ཏཡོཏི.

༢. རཱཛཀཱརཱམཝགྒོ

༡. སཧསྶབྷིཀྑུནིསངྒྷསུཏྟཾ

༡༠༠༧. ཨེཀཾ སམཡཾ བྷགཝཱ སཱཝཏྠིཡཾ ཝིཧརཏི རཱཛཀཱརཱམེ. ཨཐ ཁོ སཧསྶབྷིཀྑུནིསངྒྷོ [སཧསྶོ བྷིཀྑུནིསཾགྷོ (སཱི.)] ཡེན བྷགཝཱ ཏེནུཔསངྐམི; ཨུཔསངྐམིཏྭཱ བྷགཝནྟཾ ཨབྷིཝཱདེཏྭཱ ཨེཀམནྟཾ ཨཊྛཱསི. ཨེཀམནྟཾ ཋིཏཱ ཁོ ཏཱ བྷིཀྑུནིཡོ བྷགཝཱ ཨེཏདཝོཙ –

‘‘ཙཏཱུཧི ཁོ, བྷིཀྑུནིཡོ, དྷམྨེཧི སམནྣཱགཏོ ཨརིཡསཱཝཀོ སོཏཱཔནྣོ ཧོཏི ཨཝིནིཔཱཏདྷམྨོ ནིཡཏོ སམྦོདྷིཔརཱཡཎོ. ཀཏམེཧི ཙཏཱུཧི? ཨིདྷ, བྷིཀྑུནིཡོ, ཨརིཡསཱཝཀོ བུདྡྷེ ཨཝེཙྩཔྤསཱདེན སམནྣཱགཏོ ཧོཏི – ཨིཏིཔི སོ བྷགཝཱ…པེ… སཏྠཱ དེཝམནུསྶཱནཾ བུདྡྷོ བྷགཝཱཏི. དྷམྨེ …པེ… སངྒྷེ…པེ… ཨརིཡཀནྟེཧི སཱིལེཧི སམནྣཱགཏོ ཧོཏི, ཨཁཎྜེཧི…པེ… སམཱདྷིསཾཝཏྟནིཀེཧི. ཨིམེཧི ཁོ, བྷིཀྑུནིཡོ, ཙཏཱུཧི དྷམྨེཧི སམནྣཱགཏོ ཨརིཡསཱཝཀོ སོཏཱཔནྣོ ཧོཏི ཨཝིནིཔཱཏདྷམྨོ ནིཡཏོ སམྦོདྷིཔརཱཡཎོ’’ཏི. པཋམཾ.

༢. བྲཱཧྨཎསུཏྟཾ

༡༠༠༨. སཱཝཏྠིནིདཱནཾ. ‘‘བྲཱཧྨཎཱ, བྷིཀྑཝེ, ཨུདཡགཱམིནིཾ ནཱམ པཊིཔདཾ པཉྙཔེནྟི. ཏེ སཱཝཀཾ ཨེཝཾ སམཱདཔེནྟི – ‘ཨེཧི ཏྭཾ, ཨམྦྷོ པུརིས, ཀཱལསྶེཝ ཨུཊྛཱཡ པཱཙཱིནམུཁོ ཡཱཧི. སོ ཏྭཾ མཱ སོབྦྷཾ པརིཝཛྫེཧི, མཱ པཔཱཏཾ, མཱ ཁཱཎུཾ, མཱ ཀཎྜཀཋཱནཾ [ཀཎྜཀཾ ཋཱནཾ (པཱི. ཀ.)], མཱ ཙནྡནིཡཾ, མཱ ཨོལི༹གལླཾ. ཡཏྠ [ཡཏྠེཝ (སྱཱ. ཀཾ.), ཡཱནི ཝཱ (སཱི.)] པཔཏེཡྻཱསི ཏཏྠེཝ མརཎཾ ཨཱགམེཡྻཱསི. ཨེཝཾ ཏྭཾ, ཨམྦྷོ པུརིས, ཀཱཡསྶ བྷེདཱ པརཾ མརཎཱ སུགཏིཾ སགྒཾ ལོཀཾ ཨུཔཔཛྫིསྶསཱི’’’ཏི.

‘‘ཏཾ ཁོ པནེཏཾ, བྷིཀྑཝེ, བྲཱཧྨཎཱནཾ བཱལགམནམེཏཾ [བཱལཱནཾ གམནམེཏཾ (སཱི.)] མཱུལ༹ྷགམནམེཏཾ ན ནིབྦིདཱཡ ན ཝིརཱགཱཡ ན ནིརོདྷཱཡ ན ཨུཔསམཱཡ ན ཨབྷིཉྙཱཡ ན སམྦོདྷཱཡ ན ནིབྦཱནཱཡ སཾཝཏྟཏི. ཨཧཉྩ ཁོ, བྷིཀྑཝེ, ཨརིཡསྶ ཝིནཡེ ཨུདཡགཱམིནིཾ པཊིཔདཾ པཉྙཔེམི; ཡཱ ཨེཀནྟནིབྦིདཱཡ ཝིརཱགཱཡ ནིརོདྷཱཡ ཨུཔསམཱཡ ཨབྷིཉྙཱཡ སམྦོདྷཱཡ ནིབྦཱནཱཡ སཾཝཏྟཏི.

‘‘ཀཏམཱ ཙ སཱ, བྷིཀྑཝེ, ཨུདཡགཱམིནཱི པཊིཔདཱ; ཡཱ ཨེཀནྟནིབྦིདཱཡ…པེ… ནིབྦཱནཱཡ སཾཝཏྟཏི? ཨིདྷ, བྷིཀྑཝེ, ཨརིཡསཱཝཀོ བུདྡྷེ ཨཝེཙྩཔྤསཱདེན སམནྣཱགཏོ ཧོཏི – ཨིཏིཔི སོ བྷགཝཱ ཨརཧཾ སམྨཱསམྦུདྡྷོ…པེ… སཏྠཱ དེཝམནུསྶཱནཾ བུདྡྷོ བྷགཝཱཏི; དྷམྨེ…པེ… སངྒྷེ…པེ… ཨརིཡཀནྟེཧི སཱིལེཧི སམནྣཱགཏོ ཧོཏི ཨཁཎྜེཧི…པེ… སམཱདྷིསཾཝཏྟནིཀེཧི. ཨཡཾ ཁོ སཱ, བྷིཀྑཝེ, ཨུདཡགཱམིནཱི པཊིཔདཱ ཨེཀནྟནིབྦིདཱཡ…པེ… ནིབྦཱནཱཡ སཾཝཏྟཏཱི’’ཏི. དུཏིཡཾ.

༣. ཨཱནནྡཏྠེརསུཏྟཾ

༡༠༠༩. ཨེཀཾ སམཡཾ ཨཱཡསྨཱ ཙ ཨཱནནྡོ ཨཱཡསྨཱ ཙ སཱརིཔུཏྟོ སཱཝཏྠིཡཾ ཝིཧརནྟི ཛེཏཝནེ ཨནཱཐཔིཎྜིཀསྶ ཨཱརཱམེ. ཨཐ ཁོ ཨཱཡསྨཱ སཱརིཔུཏྟོ སཱཡནྷསམཡཾ པཊིསལླཱནཱ ཝུཊྛིཏོ ཡེནཱཡསྨཱ ཨཱནནྡོ ཏེནུཔསངྐམི; ཨུཔསངྐམིཏྭཱ ཨཱཡསྨཏཱ ཨཱནནྡེན སདྡྷིཾ སམྨོདི. སམྨོདནཱིཡཾ ཀཐཾ སཱརཎཱིཡཾ ཝཱིཏིསཱརེཏྭཱ ཨེཀམནྟཾ ནིསཱིདི. ཨེཀམནྟཾ ནིསིནྣོ ཁོ ཨཱཡསྨཱ སཱརིཔུཏྟོ ཨཱཡསྨནྟཾ ཨཱནནྡཾ ཨེཏདཝོཙ – ‘‘ཀཏིནཾ ཁོ, ཨཱཝུསོ ཨཱནནྡ, དྷམྨཱནཾ པཧཱནཱ, ཀཏིནཾ དྷམྨཱནཾ སམནྣཱགམནཧེཏུ, ཨེཝམཡཾ པཛཱ བྷགཝཏཱ བྱཱཀཏཱ སོཏཱཔནྣཱ ཨཝིནིཔཱཏདྷམྨཱ ནིཡཏཱ སམྦོདྷིཔརཱཡཎཱ’’ཏི? ‘‘ཙཏུནྣཾ ཁོ, ཨཱཝུསོ, དྷམྨཱནཾ པཧཱནཱ, ཙཏུནྣཾ དྷམྨཱནཾ སམནྣཱགམནཧེཏུ, ཨེཝམཡཾ པཛཱ བྷགཝཏཱ བྱཱཀཏཱ སོཏཱཔནྣཱ ཨཝིནིཔཱཏདྷམྨཱ ནིཡཏཱ སམྦོདྷིཔརཱཡཎཱ’’ཏི.

‘‘ཀཏམེསཾ ཙཏུནྣཾ? ཡཐཱརཱུཔེན ཁོ, ཨཱཝུསོ, བུདྡྷེ ཨཔྤསཱདེན སམནྣཱགཏོ ཨསྶུཏཝཱ པུཐུཛྫནོ ཀཱཡསྶ བྷེདཱ པརཾ མརཎཱ ཨཔཱཡཾ དུགྒཏིཾ ཝིནིཔཱཏཾ ནིརཡཾ ཨུཔཔཛྫཏི ཏཐཱརཱུཔསྶ བུདྡྷེ ཨཔྤསཱདོ ན ཧོཏི. ཡཐཱརཱུཔེན ཙ ཁོ, ཨཱཝུསོ, བུདྡྷེ ཨཝེཙྩཔྤསཱདེན སམནྣཱགཏོ སུཏཝཱ ཨརིཡསཱཝཀོ ཀཱཡསྶ བྷེདཱ པརཾ མརཎཱ སུགཏིཾ སགྒཾ ལོཀཾ ཨུཔཔཛྫཏི ཏཐཱརཱུཔསྶ བུདྡྷེ ཨཝེཙྩཔྤསཱདོ ཧོཏི – ཨིཏིཔི སོ བྷགཝཱ…པེ… སཏྠཱ དེཝམནུསྶཱནཾ བུདྡྷོ བྷགཝཱ’’ཏི.

‘‘ཡཐཱརཱུཔེན ཙ ཁོ, ཨཱཝུསོ, དྷམྨེ ཨཔྤསཱདེན སམནྣཱགཏོ ཨསྶུཏཝཱ པུཐུཛྫནོ ཀཱཡསྶ བྷེདཱ པརཾ མརཎཱ ཨཔཱཡཾ དུགྒཏིཾ ཝིནིཔཱཏཾ ནིརཡཾ ཨུཔཔཛྫཏི ཏཐཱརཱུཔསྶ དྷམྨེ ཨཔྤསཱདོ ན ཧོཏི. ཡཐཱརཱུཔེན ཙ ཁོ, ཨཱཝུསོ, དྷམྨེ ཨཝེཙྩཔྤསཱདེན སམནྣཱགཏོ སུཏཝཱ ཨརིཡསཱཝཀོ ཀཱཡསྶ བྷེདཱ པརཾ མརཎཱ སུགཏིཾ སགྒཾ ལོཀཾ ཨུཔཔཛྫཏི ཏཐཱརཱུཔསྶ དྷམྨེ ཨཝེཙྩཔྤསཱདོ ཧོཏི – སྭཱཀྑཱཏོ བྷགཝཏཱ དྷམྨོ…པེ… ཝིཉྙཱུཧཱིཏི.

‘‘ཡཐཱརཱུཔེན ཙ ཁོ, ཨཱཝུསོ, སངྒྷེ ཨཔྤསཱདེན སམནྣཱགཏོ ཨསྶུཏཝཱ པུཐུཛྫནོ ཀཱཡསྶ བྷེདཱ པརཾ མརཎཱ ཨཔཱཡཾ དུགྒཏིཾ ཝིནིཔཱཏཾ ནིརཡཾ ཨུཔཔཛྫཏི ཏཐཱརཱུཔསྶ སངྒྷེ ཨཔྤསཱདོ ན ཧོཏི. ཡཐཱརཱུཔེན ཙ ཁོ, ཨཱཝུསོ, སངྒྷེ ཨཝེཙྩཔྤསཱདེན སམནྣཱགཏོ སུཏཝཱ ཨརིཡསཱཝཀོ ཀཱཡསྶ བྷེདཱ པརཾ མརཎཱ སུགཏིཾ སགྒཾ ལོཀཾ ཨུཔཔཛྫཏི ཏཐཱརཱུཔསྶ སངྒྷེ ཨཝེཙྩཔྤསཱདོ ཧོཏི – སུཔྤཊིཔནྣོ བྷགཝཏོ སཱཝཀསངྒྷོ…པེ… ཨནུཏྟརཾ པུཉྙཀྑེཏྟཾ ལོཀསྶཱཏི.

‘‘ཡཐཱརཱུཔེན ཙ ཁོ, ཨཱཝུསོ, དུསྶཱིལྱེན སམནྣཱགཏོ ཨསྶུཏཝཱ པུཐུཛྫནོ ཀཱཡསྶ བྷེདཱ པརཾ མརཎཱ ཨཔཱཡཾ དུགྒཏིཾ ཝིནིཔཱཏཾ ནིརཡཾ ཨུཔཔཛྫཏི ཏཐཱརཱུཔསྶ དུསྶཱིལྱཾ ན ཧོཏི. ཡཐཱརཱུཔེཧི ཙ ཁོ, ཨཱཝུསོ, ཨརིཡཀནྟེཧི སཱིལེཧི སམནྣཱགཏོ སུཏཝཱ ཨརིཡསཱཝཀོ ཀཱཡསྶ བྷེདཱ པརཾ མརཎཱ སུགཏིཾ སགྒཾ ལོཀཾ ཨུཔཔཛྫཏི ཏཐཱརཱུཔཱནི ཨརིཡཀནྟཱནི སཱིལཱནི ཧོནྟི ཨཁཎྜཱནི…པེ… སམཱདྷིསཾཝཏྟནིཀཱནི. ཨིམེསཾ ཁོ, ཨཱཝུསོ, ཙཏུནྣཾ དྷམྨཱནཾ པཧཱནཱ ཨིམེསཾ ཙཏུནྣཾ དྷམྨཱནཾ སམནྣཱགམནཧེཏུ ཨེཝམཡཾ པཛཱ བྷགཝཏཱ བྱཱཀཏཱ སོཏཱཔནྣཱ ཨཝིནིཔཱཏདྷམྨཱ ནིཡཏཱ སམྦོདྷིཔརཱཡཎཱ’’ཏི. ཏཏིཡཾ.

༤. དུགྒཏིབྷཡསུཏྟཾ

༡༠༡༠. ‘‘ཙཏཱུཧི, བྷིཀྑཝེ, དྷམྨེཧི སམནྣཱགཏོ ཨརིཡསཱཝཀོ སབྦདུགྒཏིབྷཡཾ སམཏིཀྐནྟོ ཧོཏི. ཀཏམེཧི ཙཏཱུཧི? ཨིདྷ, བྷིཀྑཝེ, ཨརིཡསཱཝཀོ བུདྡྷེ ཨཝེཙྩཔྤསཱདེན སམནྣཱགཏོ ཧོཏི – ཨིཏིཔི སོ བྷགཝཱ…པེ… སཏྠཱ དེཝམནུསྶཱནཾ བུདྡྷོ བྷགཝཱཏི. དྷམྨེ…པེ… སངྒྷེ…པེ… ཨརིཡཀནྟེཧི སཱིལེཧི སམནྣཱགཏོ ཧོཏི ཨཁཎྜེཧི…པེ… སམཱདྷིསཾཝཏྟནིཀེཧི. ཨིམེཧི ཁོ, བྷིཀྑཝེ, ཙཏཱུཧི དྷམྨེཧི སམནྣཱགཏོ ཨརིཡསཱཝཀོ སབྦདུགྒཏིབྷཡཾ སམཏིཀྐནྟོ ཧོཏཱི’’ཏི. ཙཏུཏྠཾ.

༥. དུགྒཏིཝིནིཔཱཏབྷཡསུཏྟཾ

༡༠༡༡. ‘‘ཙཏཱུཧི, བྷིཀྑཝེ, དྷམྨེཧི སམནྣཱགཏོ ཨརིཡསཱཝཀོ སབྦདུགྒཏིཝིནིཔཱཏབྷཡཾ སམཏིཀྐནྟོ ཧོཏི. ཀཏམེཧི ཙཏཱུཧི? ཨིདྷ, བྷིཀྑཝེ, ཨརིཡསཱཝཀོ བུདྡྷེ ཨཝེཙྩཔྤསཱདེན སམནྣཱགཏོ ཧོཏི – ཨིཏིཔི སོ བྷགཝཱ…པེ… སཏྠཱ དེཝམནུསྶཱནཾ བུདྡྷོ བྷགཝཱཏི. དྷམྨེ…པེ… སངྒྷེ…པེ… ཨརིཡཀནྟེཧི སཱིལེཧི སམནྣཱགཏོ ཧོཏི ཨཁཎྜེཧི…པེ… སམཱདྷིསཾཝཏྟནིཀེཧི. ཨིམེཧི ཁོ, བྷིཀྑཝེ, ཙཏཱུཧི དྷམྨེཧི སམནྣཱགཏོ ཨརིཡསཱཝཀོ སབྦདུགྒཏིཝིནིཔཱཏབྷཡཾ སམཏིཀྐནྟོ ཧོཏཱི’’ཏི. པཉྩམཾ.

༦. པཋམམིཏྟཱམཙྩསུཏྟཾ

༡༠༡༢. ‘‘ཡེ ཏེ, བྷིཀྑཝེ, ཨནུཀམྤེཡྻཱཐ, ཡེ ཙ སོཏབྦཾ མཉྙེཡྻུཾ – མིཏྟཱ ཝཱ ཨམཙྩཱ ཝཱ ཉཱཏཱི ཝཱ སཱལོཧིཏཱ ཝཱ – ཏེ, བྷིཀྑཝེ, ཙཏཱུསུ སོཏཱཔཏྟིཡངྒེསུ སམཱདཔེཏབྦཱ, ནིཝེསེཏབྦཱ, པཏིཊྛཱཔེཏབྦཱ. ཀཏམེསུ ཙཏཱུསུ? བུདྡྷེ ཨཝེཙྩཔྤསཱདེ སམཱདཔེཏབྦཱ, ནིཝེསེཏབྦཱ, པཏིཊྛཱཔེཏབྦཱ – ཨིཏིཔི སོ བྷགཝཱ…པེ… སཏྠཱ དེཝམནུསྶཱནཾ བུདྡྷོ བྷགཝཱཏི. དྷམྨེ…པེ… སངྒྷེ…པེ… ཨརིཡཀནྟེསུ སཱིལེསུ སམཱདཔེཏབྦཱ, ནིཝེསེཏབྦཱ, པཏིཊྛཱཔེཏབྦཱ ཨཁཎྜེསུ…པེ… སམཱདྷིསཾཝཏྟནིཀེསུ. ཡེ ཏེ, བྷིཀྑཝེ, ཨནུཀམྤེཡྻཱཐ, ཡེ ཙ སོཏབྦཾ མཉྙེཡྻུཾ – མིཏྟཱ ཝཱ ཨམཙྩཱ ཝཱ ཉཱཏཱི ཝཱ སཱལོཧིཏཱ ཝཱ – ཏེ, བྷིཀྑཝེ, ཨིམེསུ ཙཏཱུསུ སོཏཱཔཏྟིཡངྒེསུ སམཱདཔེཏབྦཱ, ནིཝེསེཏབྦཱ, པཏིཊྛཱཔེཏབྦཱ’’ཏི. ཚཊྛཾ.

༧. དུཏིཡམིཏྟཱམཙྩསུཏྟཾ

༡༠༡༣. ‘‘ཡེ ཏེ, བྷིཀྑཝེ, ཨནུཀམྤེཡྻཱཐ, ཡེ ཙ སོཏབྦཾ མཉྙེཡྻུཾ – མིཏྟཱ ཝཱ ཨམཙྩཱ ཝཱ ཉཱཏཱི ཝཱ སཱལོཧིཏཱ ཝཱ – ཏེ, བྷིཀྑཝེ, ཙཏཱུསུ སོཏཱཔཏྟིཡངྒེསུ སམཱདཔེཏབྦཱ, ནིཝེསེཏབྦཱ, པཏིཊྛཱཔེཏབྦཱ. ཀཏམེསུ ཙཏཱུསུ? བུདྡྷེ ཨཝེཙྩཔྤསཱདེ སམཱདཔེཏབྦཱ, ནིཝེསེཏབྦཱ, པཏིཊྛཱཔེཏབྦཱ – ཨིཏིཔི སོ བྷགཝཱ…པེ… སཏྠཱ དེཝམནུསྶཱནཾ བུདྡྷོ བྷགཝཱ’’ཏི.

‘‘སིཡཱ, བྷིཀྑཝེ, ཙཏུནྣཾ མཧཱབྷཱུཏཱནཾ ཨཉྙཐཏྟཾ – པཐཝཱིདྷཱཏུཡཱ, ཨཱཔོདྷཱཏུཡཱ, ཏེཛོདྷཱཏུཡཱ, ཝཱཡོདྷཱཏུཡཱ – ན ཏྭེཝ བུདྡྷེ ཨཝེཙྩཔྤསཱདེན སམནྣཱགཏསྶ ཨརིཡསཱཝཀསྶ སིཡཱ ཨཉྙཐཏྟཾ. ཏཏྲིདཾ ཨཉྙཐཏྟཾ – སོ ཝཏ བུདྡྷེ ཨཝེཙྩཔྤསཱདེན སམནྣཱགཏོ ཨརིཡསཱཝཀོ ནིརཡཾ ཝཱ ཏིརཙྪཱནཡོནིཾ ཝཱ པེཏྟིཝིསཡཾ ཝཱ ཨུཔཔཛྫིསྶཏཱི’’ཏི – ནེཏཾ ཋཱནཾ ཝིཛྫཏི. ‘‘དྷམྨེ…པེ… སངྒྷེ…པེ… ཨརིཡཀནྟེསུ སཱིལེསུ སམཱདཔེཏབྦཱ, ནིཝེསེཏབྦཱ, པཏིཊྛཱཔེཏབྦཱ ཨཁཎྜེསུ…པེ… སམཱདྷིསཾཝཏྟནིཀེསུ. སིཡཱ, བྷིཀྑཝེ, ཙཏུནྣཾ མཧཱབྷཱུཏཱནཾ ཨཉྙཐཏྟཾ – པཐཝཱིདྷཱཏུཡཱ, ཨཱཔོདྷཱཏུཡཱ, ཏེཛོདྷཱཏུཡཱ, ཝཱཡོདྷཱཏུཡཱ – ན ཏྭེཝ ཨརིཡཀནྟེཧི སཱིལེཧི སམནྣཱགཏསྶ ཨརིཡསཱཝཀསྶ སིཡཱ ཨཉྙཐཏྟཾ. ཏཏྲིདཾ ཨཉྙཐཏྟཾ – སོ ཝཏ ཨརིཡཀནྟེཧི སཱིལེཧི སམནྣཱགཏོ ཨརིཡསཱཝཀོ ནིརཡཾ ཝཱ ཏིརཙྪཱནཡོནིཾ ཝཱ པེཏྟིཝིསཡཾ ཝཱ ཨུཔཔཛྫིསྶཏཱིཏི – ནེཏཾ ཋཱནཾ ཝིཛྫཏི. ཡེ ཏེ, བྷིཀྑཝེ, ཨནུཀམྤེཡྻཱཐ, ཡེ ཙ སོཏབྦཾ མཉྙེཡྻུཾ – མིཏྟཱ ཝཱ ཨམཙྩཱ ཝཱ ཉཱཏཱི ཝཱ སཱལོཧིཏཱ ཝཱ – ཏེ, བྷིཀྑཝེ, ཨིམེསུ ཙཏཱུསུ སོཏཱཔཏྟིཡངྒེསུ སམཱདཔེཏབྦཱ, ནིཝེསེཏབྦཱ, པཏིཊྛཱཔེཏབྦཱ’’ཏི. སཏྟམཾ.

༨. པཋམདེཝཙཱརིཀསུཏྟཾ

༡༠༡༤. སཱཝཏྠིནིདཱནཾ. ཨཐ ཁོ ཨཱཡསྨཱ མཧཱམོགྒལླཱནོ – སེཡྻཐཱཔི ནཱམ བལཝཱ པུརིསོ སམིཉྫིཏཾ ཝཱ བཱཧཾ པསཱརེཡྻ, པསཱརིཏཾ ཝཱ བཱཧཾ སམིཉྫེཡྻ, ཨེཝམེཝ – ཛེཏཝནེ ཨནྟརཧིཏོ དེཝེསུ ཏཱཝཏིཾསེསུ པཱཏུརཧོསི. ཨཐ ཁོ སམྦཧུལཱ ཏཱཝཏིཾསཀཱཡིཀཱ དེཝཏཱཡོ ཡེནཱཡསྨཱ མཧཱམོགྒལླཱནོ ཏེནུཔསངྐམིཾསུ; ཨུཔསངྐམིཏྭཱ ཨཱཡསྨནྟཾ མཧཱམོགྒལླཱནཾ ཨབྷིཝཱདེཏྭཱ ཨེཀམནྟཾ ཨཊྛཾསུ. ཨེཀམནྟཾ ཋིཏཱ ཁོ ཏཱ དེཝཏཱཡོ ཨཱཡསྨཱ མཧཱམོགྒལླཱནོ ཨེཏདཝོཙ –

‘‘སཱདྷུ ཁོ, ཨཱཝུསོ, བུདྡྷེ ཨཝེཙྩཔྤསཱདེན སམནྣཱགམནཾ ཧོཏི – ཨིཏིཔི སོ བྷགཝཱ…པེ… སཏྠཱ དེཝམནུསྶཱནཾ བུདྡྷོ བྷགཝཱཏི. བུདྡྷེ ཨཝེཙྩཔྤསཱདེན སམནྣཱགམནཧེཏུ ཁོ, ཨཱཝུསོ, ཨེཝམིདྷེཀཙྩེ སཏྟཱ ཀཱཡསྶ བྷེདཱ པརཾ མརཎཱ སུགཏིཾ སགྒཾ ལོཀཾ ཨུཔཔཛྫནྟི. སཱདྷུ ཁོ, ཨཱཝུསོ, དྷམྨེ…པེ… སངྒྷེ…པེ… སཱདྷུ ཁོ, ཨཱཝུསོ, ཨརིཡཀནྟེཧི སཱིལེཧི སམནྣཱགམནཾ ཧོཏི ཨཁཎྜེཧི…པེ… སམཱདྷིསཾཝཏྟནིཀེཧི. ཨརིཡཀནྟེཧི སཱིལེཧི སམནྣཱགམནཧེཏུ ཁོ, ཨཱཝུསོ, ཨེཝམིདྷེཀཙྩེ སཏྟཱ ཀཱཡསྶ བྷེདཱ པརཾ མརཎཱ སུགཏིཾ སགྒཾ ལོཀཾ ཨུཔཔཛྫནྟཱི’’ཏི.

‘‘སཱདྷུ ཁོ, མཱརིས མོགྒལླཱན, བུདྡྷེ ཨཝེཙྩཔྤསཱདེན སམནྣཱགམནཾ ཧོཏི – ཨིཏིཔི སོ བྷགཝཱ…པེ… སཏྠཱ དེཝམནུསྶཱནཾ བུདྡྷོ བྷགཝཱཏི. བུདྡྷེ ཨཝེཙྩཔྤསཱདེན སམནྣཱགམནཧེཏུ ཁོ, མཱརིས མོགྒལླཱན, ཨེཝམིདྷེཀཙྩེ སཏྟཱ ཀཱཡསྶ བྷེདཱ པརཾ མརཎཱ སུགཏིཾ སགྒཾ ལོཀཾ ཨུཔཔཛྫནྟི. སཱདྷུ ཁོ, མཱརིས མོགྒལླཱན, དྷམྨེ…པེ… སངྒྷེ…པེ… ཨརིཡཀནྟེཧི སཱིལེཧི སམནྣཱགམནཾ ཧོཏི ཨཁཎྜེཧི…པེ… སམཱདྷིསཾཝཏྟནིཀེཧི. ཨརིཡཀནྟེཧི སཱིལེཧི སམནྣཱགམནཧེཏུ ཁོ, མཱརིས མོགྒལླཱན, ཨེཝམིདྷེཀཙྩེ སཏྟཱ ཀཱཡསྶ བྷེདཱ པརཾ མརཎཱ སུགཏིཾ སགྒཾ ལོཀཾ ཨུཔཔཛྫནྟཱི’’ཏི. ཨཊྛམཾ.

༩. དུཏིཡདེཝཙཱརིཀསུཏྟཾ

༡༠༡༥. སཱཝཏྠིནིདཱནཾ. ཨཐ ཁོ ཨཱཡསྨཱ མཧཱམོགྒལླཱནོ – སེཡྻཐཱཔི ནཱམ བལཝཱ པུརིསོ སམིཉྫིཏཾ ཝཱ བཱཧཾ པསཱརེཡྻ, པསཱརིཏཾ ཝཱ བཱཧཾ སམིཉྫེཡྻ, ཨེཝམེཝ – ཛེཏཝནེ ཨནྟརཧིཏོ དེཝེསུ ཏཱཝཏིཾསེསུ པཱཏུརཧོསི. ཨཐ ཁོ སམྦཧུལཱ ཏཱཝཏིཾསཀཱཡིཀཱ དེཝཏཱཡོ ཡེནཱཡསྨཱ མཧཱམོགྒལླཱནོ ཏེནུཔསངྐམིཾསུ; ཨུཔསངྐམིཏྭཱ ཨཱཡསྨནྟཾ མཧཱམོགྒལླཱནཾ ཨབྷིཝཱདེཏྭཱ ཨེཀམནྟཾ ཨཊྛཾསུ. ཨེཀམནྟཾ ཋིཏཱ ཁོ ཏཱ དེཝཏཱཡོ ཨཱཡསྨཱ མཧཱམོགྒལླཱནོ ཨེཏདཝོཙ –

‘‘སཱདྷུ ཁོ, ཨཱཝུསོ, བུདྡྷེ ཨཝེཙྩཔྤསཱདེན སམནྣཱགམནཾ ཧོཏི – ཨིཏིཔི སོ བྷགཝཱ…པེ… སཏྠཱ དེཝམནུསྶཱནཾ བུདྡྷོ བྷགཝཱཏི. བུདྡྷེ ཨཝེཙྩཔྤསཱདེན སམནྣཱགམནཧེཏུ ཁོ, ཨཱཝུསོ, ཨེཝམིདྷེཀཙྩེ སཏྟཱ ཀཱཡསྶ བྷེདཱ པརཾ མརཎཱ སུགཏིཾ སགྒཾ ལོཀཾ ཨུཔཔནྣཱ. སཱདྷུ ཁོ, ཨཱཝུསོ, དྷམྨེ…པེ… སངྒྷེ…པེ… ཨརིཡཀནྟེཧི སཱིལེཧི སམནྣཱགམནཾ ཧོཏི ཨཁཎྜེཧི…པེ… སམཱདྷིསཾཝཏྟནིཀེཧི. ཨརིཡཀནྟེཧི སཱིལེཧི སམནྣཱགམནཧེཏུ ཁོ, ཨཱཝུསོ, ཨེཝམིདྷེཀཙྩེ སཏྟཱ ཀཱཡསྶ བྷེདཱ པརཾ མརཎཱ སུགཏིཾ སགྒཾ ལོཀཾ ཨུཔཔནྣཱ’’ཏི.

‘‘སཱདྷུ ཁོ, མཱརིས མོགྒལླཱན, བུདྡྷེ ཨཝེཙྩཔྤསཱདེན སམནྣཱགམནཾ ཧོཏི – ཨིཏིཔི སོ བྷགཝཱ…པེ… སཏྠཱ དེཝམནུསྶཱནཾ བུདྡྷོ བྷགཝཱཏི. བུདྡྷེ ཨཝེཙྩཔྤསཱདེན སམནྣཱགམནཧེཏུ ཁོ, མཱརིས མོགྒལླཱན, ཨེཝམིདྷེཀཙྩེ སཏྟཱ ཀཱཡསྶ བྷེདཱ པརཾ མརཎཱ སུགཏིཾ སགྒཾ ལོཀཾ ཨུཔཔནྣཱ. སཱདྷུ ཁོ, མཱརིས མོགྒལླཱན, དྷམྨེ…པེ… སངྒྷེ…པེ… ཨརིཡཀནྟེཧི སཱིལེཧི སམནྣཱགམནཾ ཧོཏི ཨཁཎྜེཧི…པེ… སམཱདྷིསཾཝཏྟནིཀེཧི. ཨརིཡཀནྟེཧི སཱིལེཧི སམནྣཱགམནཧེཏུ ཁོ, མཱརིས མོགྒལླཱན, ཨེཝམིདྷེཀཙྩེ སཏྟཱ ཀཱཡསྶ བྷེདཱ པརཾ མརཎཱ སུགཏིཾ སགྒཾ ལོཀཾ ཨུཔཔནྣཱ’’ཏི. ནཝམཾ.

༡༠. ཏཏིཡདེཝཙཱརིཀསུཏྟཾ

༡༠༡༦. ཨཐ ཁོ བྷགཝཱ – སེཡྻཐཱཔི ནཱམ བལཝཱ པུརིསོ སམིཉྫིཏཾ ཝཱ བཱཧཾ པསཱརེཡྻ, པསཱརིཏཾ ཝཱ བཱཧཾ སམིཉྫེཡྻ, ཨེཝམེཝ – ཛེཏཝནེ ཨནྟརཧིཏོ དེཝེསུ ཏཱཝཏིཾསེསུ པཱཏུརཧོསི. ཨཐ ཁོ སམྦཧུལཱ ཏཱཝཏིཾསཀཱཡིཀཱ དེཝཏཱཡོ ཡེན བྷགཝཱ ཏེནུཔསངྐམིཾསུ; ཨུཔསངྐམིཏྭཱ བྷགཝནྟཾ ཨབྷིཝཱདེཏྭཱ ཨེཀམནྟཾ ཨཊྛཾསུ. ཨེཀམནྟཾ ཋིཏཱ ཁོ ཏཱ དེཝཏཱཡོ བྷགཝཱ ཨེཏདཝོཙ –

‘‘སཱདྷུ ཁོ, ཨཱཝུསོ, བུདྡྷེ ཨཝེཙྩཔྤསཱདེན སམནྣཱགམནཾ ཧོཏི – ཨིཏིཔི སོ བྷགཝཱ…པེ… སཏྠཱ དེཝམནུསྶཱནཾ བུདྡྷོ བྷགཝཱཏི. བུདྡྷེ ཨཝེཙྩཔྤསཱདེན སམནྣཱགམནཧེཏུ ཁོ, ཨཱཝུསོ, ཨེཝམིདྷེཀཙྩེ སཏྟཱ སོཏཱཔནྣཱ ཨཝིནིཔཱཏདྷམྨཱ ནིཡཏཱ སམྦོདྷིཔརཱཡཎཱ. སཱདྷུ ཁོ, ཨཱཝུསོ, དྷམྨེ…པེ… སངྒྷེ…པེ… ཨརིཡཀནྟེཧི སཱིལེཧི སམནྣཱགམནཾ ཧོཏི ཨཁཎྜེཧི…པེ… སམཱདྷིསཾཝཏྟནིཀེཧི. ཨརིཡཀནྟེཧི སཱིལེཧི སམནྣཱགམནཧེཏུ ཁོ, ཨཱཝུསོ, ཨེཝམིདྷེཀཙྩེ སཏྟཱ སོཏཱཔནྣཱ ཨཝིནིཔཱཏདྷམྨཱ ནིཡཏཱ སམྦོདྷིཔརཱཡཎཱ’’ཏི.

‘‘སཱདྷུ ཁོ, མཱརིས, བུདྡྷེ ཨཝེཙྩཔྤསཱདེན སམནྣཱགམནཾ ཧོཏི – ཨིཏིཔི སོ བྷགཝཱ…པེ… སཏྠཱ དེཝམནུསྶཱནཾ བུདྡྷོ བྷགཝཱཏི. བུདྡྷེ ཨཝེཙྩཔྤསཱདེན སམནྣཱགམནཧེཏུ ཁོ, མཱརིས, ཨེཝམཡཾ པཛཱ སོཏཱཔནྣཱ ཨཝིནིཔཱཏདྷམྨཱ ནིཡཏཱ སམྦོདྷིཔརཱཡཎཱ. སཱདྷུ ཁོ, མཱརིས, དྷམྨེ…པེ… སངྒྷེ…པེ… ཨརིཡཀནྟེཧི སཱིལེཧི སམནྣཱགམནཾ ཧོཏི ཨཁཎྜེཧི…པེ… སམཱདྷིསཾཝཏྟནིཀེཧི. ཨརིཡཀནྟེཧི སཱིལེཧི སམནྣཱགམནཧེཏུ ཁོ, མཱརིས, ཨེཝམཡཾ པཛཱ སོཏཱཔནྣཱ ཨཝིནིཔཱཏདྷམྨཱ ནིཡཏཱ སམྦོདྷིཔརཱཡཎཱ’’ཏི. དསམཾ.

རཱཛཀཱརཱམཝགྒོ དུཏིཡོ.

ཏསྶུདྡཱནཾ –

སཧསྶབྲཱཧྨཎཱནནྡ, དུགྒཏི ཨཔརེ དུཝེ;

མིཏྟཱམཙྩཱ དུཝེ ཝུཏྟཱ, ཏཡོ ཙ དེཝཙཱརིཀཱཏི.

༣. སརཎཱནིཝགྒོ

༡. པཋམམཧཱནཱམསུཏྟཾ

༡༠༡༧. ཨེཝཾ མེ སུཏཾ – ཨེཀཾ སམཡཾ བྷགཝཱ སཀྐེསུ ཝིཧརཏི ཀཔིལཝཏྠུསྨིཾ ནིགྲོདྷཱརཱམེ. ཨཐ ཁོ མཧཱནཱམོ སཀྐོ ཡེན བྷགཝཱ ཏེནུཔསངྐམི; ཨུཔསངྐམིཏྭཱ བྷགཝནྟཾ ཨབྷིཝཱདེཏྭཱ ཨེཀམནྟཾ ནིསཱིདི. ཨེཀམནྟཾ ནིསིནྣོ ཁོ མཧཱནཱམོ སཀྐོ བྷགཝནྟཾ ཨེཏདཝོཙ – ‘‘ཨིདཾ, བྷནྟེ, ཀཔིལཝཏྠུ ཨིདྡྷཉྩེཝ ཕཱིཏཉྩ བཱཧུཛཉྙཾ ཨཱཀིཎྞམནུསྶཾ སམྦཱདྷབྱཱུཧཾ. སོ ཁྭཱཧཾ, བྷནྟེ, བྷགཝནྟཾ ཝཱ པཡིརུཔཱསིཏྭཱ མནོབྷཱཝནཱིཡེ ཝཱ བྷིཀྑཱུ སཱཡནྷསམཡཾ ཀཔིལཝཏྠུཾ པཝིསནྟོ; བྷནྟེནཔི [ཝིབྦྷནྟེནཔི (སཱི.), བྷམནྟེནཔི (ཀ.)] ཧཏྠིནཱ སམཱགཙྪཱམི; བྷནྟེནཔི ཨསྶེན སམཱགཙྪཱམི; བྷནྟེནཔི རཐེན སམཱགཙྪཱམི; བྷནྟེནཔི སཀཊེན སམཱགཙྪཱམི; བྷནྟེནཔི པུརིསེན སམཱགཙྪཱམི. ཏསྶ མཡ྄ཧཾ, བྷནྟེ, ཏསྨིཾ སམཡེ མུསྶཏེཝ [མུསཏེཝ (?)] བྷགཝནྟཾ ཨཱརབྦྷ སཏི, མུསྶཏི [མུསཏི (?)] དྷམྨཾ ཨཱརབྦྷ སཏི, མུསྶཏི སངྒྷཾ ཨཱརབྦྷ སཏི. ཏསྶ མཡ྄ཧཾ, བྷནྟེ, ཨེཝཾ ཧོཏི – ‘ཨིམམྷི ཙཱཧཾ སམཡེ ཀཱལཾ ཀརེཡྻཾ, ཀཱ མཡ྄ཧཾ གཏི, ཀོ ཨབྷིསམྤརཱཡོ’’’ཏི?

‘‘མཱ བྷཱཡི, མཧཱནཱམ, མཱ བྷཱཡི, མཧཱནཱམ! ཨཔཱཔཀཾ ཏེ མརཎཾ བྷཝིསྶཏི ཨཔཱཔིཀཱ ཀཱལཾཀིརིཡཱ [ཀཱལཀིརིཡཱ (སཱི. སྱཱ. ཀཾ.)]. ཡསྶ ཀསྶཙི, མཧཱནཱམ, དཱིགྷརཏྟཾ སདྡྷཱཔརིབྷཱཝིཏཾ ཙིཏྟཾ སཱིལཔརིབྷཱཝིཏཾ ཙིཏྟཾ སུཏཔརིབྷཱཝིཏཾ ཙིཏྟཾ ཙཱགཔརིབྷཱཝིཏཾ ཙིཏྟཾ པཉྙཱཔརིབྷཱཝིཏཾ ཙིཏྟཾ, ཏསྶ ཡོ ཧི ཁྭཱཡཾ ཀཱཡོ རཱུཔཱི ཙཱཏུམཧཱབྷཱུཏིཀོ [ཙཱཏུམྨཧཱབྷཱུཏིཀོ (སཱི. སྱཱ. ཀཾ.)] མཱཏཱཔེཏྟིཀསམྦྷཝོ ཨོདནཀུམྨཱསཱུཔཙཡོ ཨནིཙྩུཙྪཱདནཔརིམདྡནབྷེདནཝིདྡྷཾསནདྷམྨོ. ཏཾ ཨིདྷེཝ ཀཱཀཱ ཝཱ ཁཱདནྟི གིཛ྄ཛྷཱ ཝཱ ཁཱདནྟི ཀུལལཱ ཝཱ ཁཱདནྟི སུནཁཱ ཝཱ ཁཱདནྟི སིངྒཱལཱ [སིགཱལཱ (སཱི. སྱཱ. ཀཾ. པཱི.)] ཝཱ ཁཱདནྟི ཝིཝིདྷཱ ཝཱ པཱཎཀཛཱཏཱ ཁཱདནྟི; ཡཉྩ ཁྭསྶ ཙིཏྟཾ དཱིགྷརཏྟཾ སདྡྷཱཔརིབྷཱཝིཏཾ…པེ… པཉྙཱཔརིབྷཱཝིཏཾ ཏཾ ཨུདྡྷགཱམི ཧོཏི ཝིསེསགཱམི.

‘‘སེཡྻཐཱཔི, མཧཱནཱམ, པུརིསོ སཔྤིཀུམྦྷཾ ཝཱ ཏེལཀུམྦྷཾ ཝཱ གམྦྷཱིརཾ ཨུདཀརཧདཾ ཨོགཱཧིཏྭཱ བྷིནྡེཡྻ. ཏཏྲ ཡཱ ཨསྶ སཀྑརཱ ཝཱ ཀཋལཱ [ཀཐལཱ (པཱི. ཀ.)] ཝཱ སཱ ཨདྷོགཱམཱི ཨསྶ, ཡཉྩ ཁྭསྶ ཏཏྲ སཔྤི ཝཱ ཏེལཾ ཝཱ ཏཾ ཨུདྡྷགཱམི ཨསྶ ཝིསེསགཱམི. ཨེཝམེཝ ཁོ, མཧཱནཱམ, ཡསྶ ཀསྶཙི དཱིགྷརཏྟཾ སདྡྷཱཔརིབྷཱཝིཏཾ ཙིཏྟཾ…པེ… པཉྙཱཔརིབྷཱཝིཏཾ ཙིཏྟཾ ཏསྶ ཡོ ཧི ཁྭཱཡཾ ཀཱཡོ རཱུཔཱི ཙཱཏུམཧཱབྷཱུཏིཀོ མཱཏཱཔེཏྟིཀསམྦྷཝོ ཨོདནཀུམྨཱསཱུཔཙཡོ ཨནིཙྩུཙྪཱདནཔརིམདྡནབྷེདནཝིདྡྷཾསནདྷམྨོ ཏཾ ཨིདྷེཝ ཀཱཀཱ ཝཱ ཁཱདནྟི གིཛ྄ཛྷཱ ཝཱ ཁཱདནྟི ཀུལལཱ ཝཱ ཁཱདནྟི སུནཁཱ ཝཱ ཁཱདནྟི སིངྒཱལཱ ཝཱ ཁཱདནྟི ཝིཝིདྷཱ ཝཱ པཱཎཀཛཱཏཱ ཁཱདནྟི; ཡཉྩ ཁྭསྶ ཙིཏྟཾ དཱིགྷརཏྟཾ སདྡྷཱཔརིབྷཱཝིཏཾ…པེ… པཉྙཱཔརིབྷཱཝིཏཾ ཏཾ ཨུདྡྷགཱམི ཧོཏི ཝིསེསགཱམི. ཏུཡ྄ཧཾ ཁོ པན, མཧཱནཱམ, དཱིགྷརཏྟཾ སདྡྷཱཔརིབྷཱཝིཏཾ ཙིཏྟཾ…པེ… པཉྙཱཔརིབྷཱཝིཏཾ ཙིཏྟཾ. མཱ བྷཱཡི, མཧཱནཱམ, མཱ བྷཱཡི, མཧཱནཱམ! ཨཔཱཔཀཾ ཏེ མརཎཾ བྷཝིསྶཏི, ཨཔཱཔིཀཱ ཀཱལཾཀིརིཡཱ’’ཏི. པཋམཾ.

༢. དུཏིཡམཧཱནཱམསུཏྟཾ

༡༠༡༨. ཨེཝཾ མེ སུཏཾ – ཨེཀཾ སམཡཾ བྷགཝཱ སཀྐེསུ ཝིཧརཏི ཀཔིལཝཏྠུསྨིཾ ནིགྲོདྷཱརཱམེ. ཨཐ ཁོ མཧཱནཱམོ སཀྐོ ཡེན བྷགཝཱ ཏེནུཔསངྐམི; ཨུཔསངྐམིཏྭཱ བྷགཝནྟཾ ཨབྷིཝཱདེཏྭཱ ཨེཀམནྟཾ ནིསཱིདི. ཨེཀམནྟཾ ནིསིནྣོ ཁོ མཧཱནཱམོ སཀྐོ བྷགཝནྟཾ ཨེཏདཝོཙ – ‘‘ཨིདཾ, བྷནྟེ, ཀཔིལཝཏྠུ ཨིདྡྷཉྩེཝ ཕཱིཏཉྩ བཱཧུཛཉྙཾ ཨཱཀིཎྞམནུསྶཾ སམྦཱདྷབྱཱུཧཾ. སོ ཁྭཱཧཾ, བྷནྟེ, བྷགཝནྟཾ ཝཱ པཡིརུཔཱསིཏྭཱ མནོབྷཱཝནཱིཡེ ཝཱ བྷིཀྑཱུ སཱཡནྷསམཡཾ ཀཔིལཝཏྠུཾ པཝིསནྟོ; བྷནྟེནཔི ཧཏྠིནཱ སམཱགཙྪཱམི; བྷནྟེནཔི ཨསྶེན སམཱགཙྪཱམི; བྷནྟེནཔི རཐེན སམཱགཙྪཱམི; བྷནྟེ, ནཔི སཀཊེན སམཱགཙྪཱམི; བྷནྟེ, ནཔི པུརིསེན སམཱགཙྪཱམི. ཏསྶ མཡ྄ཧཾ, བྷནྟེ, ཏསྨིཾ སམཡེ མུསྶཏེཝ བྷགཝནྟཾ ཨཱརབྦྷ སཏི, མུསྶཏི དྷམྨཾ ཨཱརབྦྷ སཏི, མུསྶཏི སངྒྷཾ ཨཱརབྦྷ སཏི. ཏསྶ མཡ྄ཧཾ, བྷནྟེ, ཨེཝཾ ཧོཏི – ‘ཨིམམྷི ཙཱཧཾ སམཡེ ཀཱལཾ ཀརེཡྻཾ, ཀཱ མཡ྄ཧཾ གཏི, ཀོ ཨབྷིསམྤརཱཡོ’’’ཏི?

‘‘མཱ བྷཱཡི, མཧཱནཱམ, མཱ བྷཱཡི, མཧཱནཱམ! ཨཔཱཔཀཾ ཏེ མརཎཾ བྷཝིསྶཏི ཨཔཱཔིཀཱ ཀཱལཾཀིརིཡཱ. ཙཏཱུཧི ཁོ, མཧཱནཱམ, དྷམྨེཧི སམནྣཱགཏོ ཨརིཡསཱཝཀོ ནིབྦཱནནིནྣོ ཧོཏི ནིབྦཱནཔོཎོ ནིབྦཱནཔབྦྷཱརོ. ཀཏམེཧི ཙཏཱུཧི? ཨིདྷ, མཧཱནཱམ, ཨརིཡསཱཝཀོ བུདྡྷེ ཨཝེཙྩཔྤསཱདེན སམནྣཱགཏོ ཧོཏི – ཨིཏིཔི སོ བྷགཝཱ…པེ… སཏྠཱ དེཝམནུསྶཱནཾ བུདྡྷོ བྷགཝཱཏི. དྷམྨེ…པེ… སངྒྷེ …པེ… ཨརིཡཀནྟེཧི སཱིལེཧི སམནྣཱགཏོ ཧོཏི ཨཁཎྜེཧི…པེ… སམཱདྷིསཾཝཏྟནིཀེཧི.

‘‘སེཡྻཐཱཔི, མཧཱནཱམ, རུཀྑོ པཱཙཱིནནིནྣོ པཱཙཱིནཔོཎོ པཱཙཱིནཔབྦྷཱརོ, སོ མཱུལཙྪིནྣོ ཀཏམེན པཔཏེཡྻཱ’’ཏི? ‘‘ཡེན, བྷནྟེ, ནིནྣོ ཡེན པོཎོ ཡེན པབྦྷཱརོ’’ཏི. ‘‘ཨེཝམེཝ ཁོ, མཧཱནཱམ, ཨིམེཧི ཙཏཱུཧི དྷམྨེཧི སམནྣཱགཏོ ཨརིཡསཱཝཀོ ནིབྦཱནནིནྣོ ཧོཏི ནིབྦཱནཔོཎོ ནིབྦཱནཔབྦྷཱརོ’’ཏི. དུཏིཡཾ.

༣. གོདྷསཀྐསུཏྟཾ

༡༠༡༩. ཀཔིལཝཏྠུནིདཱནཾ. ཨཐ ཁོ མཧཱནཱམོ སཀྐོ ཡེན གོདྷཱ སཀྐོ ཏེནུཔསངྐམི; ཨུཔསངྐམིཏྭཱ གོདྷཾ སཀྐཾ ཨེཏདཝོཙ – ‘‘ཀཏིཧི [ཀཏཱིཧི (པཱི. ཀ.) རཱུཔསིདྡྷི ཨོལོཀེཏབྦཱ] ཏྭཾ, གོདྷེ, དྷམྨེཧི སམནྣཱགཏཾ སོཏཱཔནྣཔུགྒལཾ ཨཱཛཱནཱསི ཨཝིནིཔཱཏདྷམྨཾ ནིཡཏཾ སམྦོདྷིཔརཱཡཎ’’ནྟི?

‘‘ཏཱིཧི ཁྭཱཧཾ, མཧཱནཱམ, དྷམྨེཧི སམནྣཱགཏཾ སོཏཱཔནྣཔུགྒལཾ ཨཱཛཱནཱམི ཨཝིནིཔཱཏདྷམྨཾ ནིཡཏཾ སམྦོདྷིཔརཱཡཎཾ. ཀཏམེཧི ཏཱིཧི? ཨིདྷ, མཧཱནཱམ, ཨརིཡསཱཝཀོ བུདྡྷེ ཨཝེཙྩཔྤསཱདེན སམནྣཱགཏོ ཧོཏི – ཨིཏིཔི སོ བྷགཝཱ…པེ… སཏྠཱ དེཝམནུསྶཱནཾ བུདྡྷོ བྷགཝཱཏི. དྷམྨེ…པེ… སངྒྷེ ཨཝེཙྩཔྤསཱདེན སམནྣཱགཏོ ཧོཏི – སུཔྤཊིཔནྣོ བྷགཝཏོ སཱཝཀསངྒྷོ…པེ… ཨནུཏྟརཾ པུཉྙཀྑེཏྟཾ ལོཀསྶཱཏི. ཨིམེཧི ཁྭཱཧཾ, མཧཱནཱམ, ཏཱིཧི དྷམྨེཧི སམནྣཱགཏཾ སོཏཱཔནྣཔུགྒལཾ ཨཱཛཱནཱམི ཨཝིནིཔཱཏདྷམྨཾ ནིཡཏཾ སམྦོདྷིཔརཱཡཎཾ.

‘‘ཏྭཾ པན, མཧཱནཱམ, ཀཏིཧི དྷམྨེཧི སམནྣཱགཏཾ སོཏཱཔནྣཔུགྒལཾ ཨཱཛཱནཱསི ཨཝིནིཔཱཏདྷམྨཾ ནིཡཏཾ སམྦོདྷིཔརཱཡཎ’’ནྟི? ‘‘ཙཏཱུཧི ཁྭཱཧཾ, གོདྷེ, དྷམྨེཧི སམནྣཱགཏཾ སོཏཱཔནྣཔུགྒལཾ ཨཱཛཱནཱམི ཨཝིནིཔཱཏདྷམྨཾ ནིཡཏཾ སམྦོདྷིཔརཱཡཎཾ. ཀཏམེཧི ཙཏཱུཧི? ཨིདྷ, གོདྷེ, ཨརིཡསཱཝཀོ བུདྡྷེ ཨཝེཙྩཔྤསཱདེན སམནྣཱགཏོ ཧོཏི – ཨིཏིཔི སོ བྷགཝཱ…པེ… སཏྠཱ དེཝམནུསྶཱནཾ བུདྡྷོ བྷགཝཱཏི. དྷམྨེ…པེ… སངྒྷེ…པེ… ཨརིཡཀནྟེཧི སཱིལེཧི སམནྣཱགཏོ ཧོཏི ཨཁཎྜེཧི…པེ… སམཱདྷིསཾཝཏྟནིཀེཧི. ཨིམེཧི ཁྭཱཧཾ, གོདྷེ, ཙཏཱུཧི དྷམྨེཧི སམནྣཱགཏཾ སོཏཱཔནྣཔུགྒལཾ ཨཱཛཱནཱམི ཨཝིནིཔཱཏདྷམྨཾ ནིཡཏཾ སམྦོདྷིཔརཱཡཎ’’ནྟི.

‘‘ཨཱགམེཧི ཏྭཾ, མཧཱནཱམ, ཨཱགམེཧི ཏྭཾ, མཧཱནཱམ! བྷགཝཱཝ ཨེཏཾ ཛཱནེཡྻ ཨེཏེཧི དྷམྨེཧི སམནྣཱགཏཾ ཝཱ ཨསམནྣཱགཏཾ ཝཱ’’ཏི. ‘‘ཨཱཡཱམ, གོདྷེ, ཡེན བྷགཝཱ ཏེནུཔསངྐམེཡྻཱམ; ཨུཔསངྐམིཏྭཱ བྷགཝཏོ ཨེཏམཏྠཾ ཨཱརོཙེསྶཱམཱ’’ཏི. ཨཐ ཁོ མཧཱནཱམོ སཀྐོ གོདྷཱ ཙ སཀྐོ ཡེན བྷགཝཱ ཏེནུཔསངྐམིཾསུ; ཨུཔསངྐམིཏྭཱ བྷགཝནྟཾ ཨབྷིཝཱདེཏྭཱ ཨེཀམནྟཾ ནིསཱིདིཾསུ. ཨེཀམནྟཾ ནིསིནྣོ ཁོ མཧཱནཱམོ སཀྐོ བྷགཝནྟཾ ཨེཏདཝོཙ –

‘‘ཨིདྷཱཧཾ, བྷནྟེ, ཡེན གོདྷཱ སཀྐོ ཏེནུཔསངྐམིཾ; ཨུཔསངྐམིཏྭཱ གོདྷཾ སཀྐཾ ཨེཏདཝོཙཾ – ‘ཀཏིཧི ཏྭཾ, གོདྷེ, དྷམྨེཧི སམནྣཱགཏཾ སོཏཱཔནྣཔུགྒལཾ ཨཱཛཱནཱསི ཨཝིནིཔཱཏདྷམྨཾ ནིཡཏཾ སམྦོདྷིཔརཱཡཎཾ’? ཨེཝཾ ཝུཏྟེ, བྷནྟེ, གོདྷཱ སཀྐོ མཾ ཨེཏདཝོཙ –

‘‘ཏཱིཧི ཁྭཱཧཾ, མཧཱནཱམ, དྷམྨེཧི སམནྣཱགཏཾ སོཏཱཔནྣཔུགྒལཾ ཨཱཛཱནཱམི ཨཝིནིཔཱཏདྷམྨཾ ནིཡཏཾ སམྦོདྷིཔརཱཡཎཾ. ཀཏམེཧི ཏཱིཧི? ཨིདྷ, མཧཱནཱམ, ཨརིཡསཱཝཀོ བུདྡྷེ ཨཝེཙྩཔྤསཱདེན སམནྣཱགཏོ ཧོཏི – ཨིཏིཔི སོ བྷགཝཱ…པེ… སཏྠཱ དེཝམནུསྶཱནཾ བུདྡྷོ བྷགཝཱཏི. དྷམྨེ…པེ… སངྒྷེ ཨཝེཙྩཔྤསཱདེན སམནྣཱགཏོ ཧོཏི – སུཔྤཊིཔནྣོ བྷགཝཏོ སཱཝཀསངྒྷོ…པེ… ཨནུཏྟརཾ པུཉྙཀྑེཏྟཾ ལོཀསྶཱཏི. ཨིམེཧི ཁྭཱཧཾ, མཧཱནཱམ, ཏཱིཧི དྷམྨེཧི སམནྣཱགཏཾ སོཏཱཔནྣཔུགྒལཾ ཨཱཛཱནཱམི ཨཝིནིཔཱཏདྷམྨཾ ནིཡཏཾ སམྦོདྷིཔརཱཡཎཾ. ཏྭཾ པན, མཧཱནཱམ, ཀཏམེཧི དྷམྨེཧི སམནྣཱགཏཾ སོཏཱཔནྣཔུགྒལཾ ཨཱཛཱནཱསི ཨཝིནིཔཱཏདྷམྨཾ ནིཡཏཾ སམྦོདྷིཔརཱཡཎ’’ནྟི?

‘‘ཨེཝཾ ཝུཏྟཱཧཾ, བྷནྟེ, གོདྷཾ སཀྐཾ ཨེཏདཝོཙཾ – ‘ཙཏཱུཧི ཁྭཱཧཾ, གོདྷེ, དྷམྨེཧི སམནྣཱགཏཾ སོཏཱཔནྣཔུགྒལཾ ཨཱཛཱནཱམི ཨཝིནིཔཱཏདྷམྨཾ ནིཡཏཾ སམྦོདྷིཔརཱཡཎཾ. ཀཏམེཧི ཙཏཱུཧི? ཨིདྷ, གོདྷེ, ཨརིཡསཱཝཀོ བུདྡྷེ ཨཝེཙྩཔྤསཱདེན སམནྣཱགཏོ ཧོཏི – ཨིཏིཔི སོ བྷགཝཱ…པེ… སཏྠཱ དེཝམནུསྶཱནཾ བུདྡྷོ བྷགཝཱཏི. དྷམྨེ…པེ… སངྒྷེ…པེ… ཨརིཡཀནྟེཧི སཱིལེཧི སམནྣཱགཏོ ཧོཏི ཨཁཎྜེཧི…པེ… སམཱདྷིསཾཝཏྟནིཀེཧི. ཨིམེཧི ཁྭཱཧཾ, གོདྷེ, ཙཏཱུཧི དྷམྨེཧི སམནྣཱགཏཾ སོཏཱཔནྣཔུགྒལཾ ཨཱཛཱནཱམི ཨཝིནིཔཱཏདྷམྨཾ ནིཡཏཾ སམྦོདྷིཔརཱཡཎ’’’ནྟི.

‘‘ཨེཝཾ ཝུཏྟེ, བྷནྟེ, གོདྷཱ སཀྐོ མཾ ཨེཏདཝོཙ – ‘ཨཱགམེཧི ཏྭཾ, མཧཱནཱམ, ཨཱགམེཧི ཏྭཾ, མཧཱནཱམ! བྷགཝཱཝ ཨེཏཾ ཛཱནེཡྻ ཨེཏེཧི དྷམྨེཧི སམནྣཱགཏཾ ཝཱ ཨསམནྣཱགཏཾ ཝཱ’’’ཏི. ‘‘ཨིདྷ, བྷནྟེ, ཀོཙིདེཝ དྷམྨོ སམུཔྤཱདོ ཨུཔྤཛྫེཡྻ, ཨེཀཏོ ཨསྶ བྷགཝཱ ཨེཀཏོ བྷིཀྑུསངྒྷོ ཙ. ཡེནེཝ བྷགཝཱ ཏེནེཝཱཧཾ ཨསྶཾ. ཨེཝཾ པསནྣཾ མཾ, བྷནྟེ, བྷགཝཱ དྷཱརེཏུ. ཨིདྷ, བྷནྟེ, ཀོཙིདེཝ དྷམྨོ སམུཔྤཱདོ ཨུཔྤཛྫེཡྻ, ཨེཀཏོ ཨསྶ བྷགཝཱ ཨེཀཏོ བྷིཀྑུསངྒྷོ བྷིཀྑུནིསངྒྷོ ཙ. ཡེནེཝ བྷགཝཱ ཏེནེཝཱཧཾ ཨསྶཾ. ཨེཝཾ པསནྣཾ མཾ, བྷནྟེ, བྷགཝཱ དྷཱརེཏུ. ཨིདྷ, བྷནྟེ, ཀོཙིདེཝ དྷམྨོ སམུཔྤཱདོ ཨུཔྤཛྫེཡྻ, ཨེཀཏོ ཨསྶ བྷགཝཱ ཨེཀཏོ བྷིཀྑུསངྒྷོ བྷིཀྑུནིསངྒྷོ ཙ ཨུཔཱསཀཱ ཙ. ཡེནེཝ བྷགཝཱ ཏེནེཝཱཧཾ ཨསྶཾ. ཨེཝཾ པསནྣཾ མཾ, བྷནྟེ, བྷགཝཱ དྷཱརེཏུ. ཨིདྷ, བྷནྟེ, ཀོཙིདེཝ དྷམྨོ སམུཔྤཱདོ ཨུཔྤཛྫེཡྻ, ཨེཀཏོ ཨསྶ བྷགཝཱ ཨེཀཏོ བྷིཀྑུསངྒྷོ བྷིཀྑུནིསངྒྷོ ཨུཔཱསཀཱ ཨུཔཱསིཀཱཡོ ཙ. ཡེནེཝ བྷགཝཱ ཏེནེཝཱཧཾ ཨསྶཾ. ཨེཝཾ པསནྣཾ མཾ, བྷནྟེ, བྷགཝཱ དྷཱརེཏུ. ཨིདྷ, བྷནྟེ, ཀོཙིདེཝ དྷམྨོ སམུཔྤཱདོ ཨུཔྤཛྫེཡྻ, ཨེཀཏོ ཨསྶ བྷགཝཱ ཨེཀཏོ བྷིཀྑུསངྒྷོ བྷིཀྑུནིསངྒྷོ ཨུཔཱསཀཱ ཨུཔཱསིཀཱཡོ སདེཝཀོ ཙ ལོཀོ སམཱརཀོ སབྲཧྨཀོ སསྶམཎབྲཱཧྨཎཱི པཛཱ སདེཝམནུསྶཱ. ཡེནེཝ བྷགཝཱ ཏེནེཝཱཧཾ ཨསྶཾ. ཨེཝཾ པསནྣཾ མཾ, བྷནྟེ, བྷགཝཱ དྷཱརེཏཱུ’’ཏི. ‘‘ཨེཝཾཝཱདཱི ཏྭཾ, གོདྷེ, མཧཱནཱམཾ སཀྐཾ ཀིཾ ཝདེསཱི’’ཏི? ‘‘ཨེཝཾཝཱདཱཧཾ, བྷནྟེ, མཧཱནཱམཾ སཀྐཾ ན ཀིཉྩི ཝདཱམི, ཨཉྙཏྲ ཀལྱཱཎཱ ཨཉྙཏྲ ཀུསལཱ’’ཏི. ཏཏིཡཾ.

༤. པཋམསརཎཱནིསཀྐསུཏྟཾ

༡༠༢༠. ཀཔིལཝཏྠུནིདཱནཾ. ཏེན ཁོ པན སམཡེན སརཎཱནི [སརཀཱནི (སཱི. སྱཱ. ཀཾ. པཱི.)] སཀྐོ ཀཱལངྐཏོ ཧོཏི. སོ བྷགཝཏཱ བྱཱཀཏོ – ‘‘སོཏཱཔནྣོ ཨཝིནིཔཱཏདྷམྨོ ནིཡཏོ སམྦོདྷིཔརཱཡཎོ’’ཏི. ཏཏྲ སུདཾ སམྦཧུལཱ སཀྐཱ སངྒམྨ སམཱགམྨ ཨུཛ྄ཛྷཱཡནྟི ཁཱིཡནྟི ཝིཔཱཙེནྟི – ‘‘ཨཙྪརིཡཾ ཝཏ, བྷོ, ཨབྦྷུཏཾ ཝཏ, བྷོ! ཨེཏྠ དཱནི ཀོ ན སོཏཱཔནྣོ བྷཝིསྶཏི! ཡཏྲ ཧི ནཱམ སརཎཱནི སཀྐོ ཀཱལངྐཏོ; སོ བྷགཝཏཱ བྱཱཀཏོ – ‘སོཏཱཔནྣོ ཨཝིནིཔཱཏདྷམྨོ ནིཡཏོ སམྦོདྷིཔརཱཡཎོ’ཏི. སརཎཱནི སཀྐོ སིཀྑཱདུབྦལྱམཱཔཱདི, མཛྫཔཱནཾ ཨཔཱཡཱི’’ཏི.

ཨཐ ཁོ མཧཱནཱམོ སཀྐོ ཡེན བྷགཝཱ ཏེནུཔསངྐམི; ཨུཔསངྐམིཏྭཱ བྷགཝནྟཾ ཨབྷིཝཱདེཏྭཱ ཨེཀམནྟཾ ནིསཱིདི. ཨེཀམནྟཾ ནིསིནྣོ ཁོ མཧཱནཱམོ སཀྐོ བྷགཝནྟཾ ཨེཏདཝོཙ – ‘‘ཨིདྷ, བྷནྟེ, སརཎཱནི སཀྐོ ཀཱལངྐཏོ. སོ བྷགཝཏཱ བྱཱཀཏོ – ‘སོཏཱཔནྣོ ཨཝིནིཔཱཏདྷམྨོ ནིཡཏོ སམྦོདྷིཔརཱཡཎོ’ཏི. ཏཏྲ སུདཾ, བྷནྟེ, སམྦཧུལཱ སཀྐཱ སངྒམྨ སམཱགམྨ ཨུཛ྄ཛྷཱཡནྟི ཁཱིཡནྟི ཝིཔཱཙེནྟི – ‘‘ཨཙྪརིཡཾ ཝཏ བྷོ, ཨབྦྷུཏཾ ཝཏ བྷོ! ཨེཏྠ དཱནི ཀོ ན སོཏཔནྣོ བྷཝིསྶཏི! ཡཏྲ ཧི ནཱམ སརཎཱནི སཀྐོ ཀཱལངྐཏོ; སོ བྷགཝཏཱ བྱཱཀཏོ – ‘སོཏཱཔནྣོ ཨཝིནིཔཱཏདྷམྨོ ནིཡཏོ སམྦོདྷིཔརཱཡཎོ’ཏི. སརཎཱནི སཀྐོ སིཀྑཱདུབྦལྱམཱཔཱདི, མཛྫཔཱནཾ ཨཔཱཡཱི’’ཏི.

‘‘ཡོ སོ, མཧཱནཱམ, དཱིགྷརཏྟཾ ཨུཔཱསཀོ བུདྡྷཾ སརཎཾ གཏོ དྷམྨཾ སརཎཾ གཏོ སངྒྷཾ སརཎཾ གཏོ, སོ ཀཐཾ ཝིནིཔཱཏཾ གཙྪེཡྻ! ཡཉྷི ཏཾ, མཧཱནཱམ, སམྨཱ ཝདམཱནོ ཝདེཡྻ – ‘དཱིགྷརཏྟཾ ཨུཔཱསཀོ བུདྡྷཾ སརཎཾ གཏོ དྷམྨཾ སརཎཾ གཏོ སངྒྷཾ སརཎཾ གཏོ’ཏི, སརཎཱནི སཀྐཾ སམྨཱ ཝདམཱནོ ཝདེཡྻ. སརཎཱནི, མཧཱནཱམ, སཀྐོ དཱིགྷརཏྟཾ ཨུཔཱསཀོ བུདྡྷཾ སརཎཾ གཏོ དྷམྨཾ སརཎཾ གཏོ སངྒྷཾ སརཎཾ གཏོ. སོ ཀཐཾ ཝིནིཔཱཏཾ གཙྪེཡྻ!

‘‘ཨིདྷ, མཧཱནཱམ, ཨེཀཙྩོ པུགྒལོ བུདྡྷེ ཨཝེཙྩཔྤསཱདེན སམནྣཱགཏོ ཧོཏི – ཨིཏིཔི སོ བྷགཝཱ…པེ… སཏྠཱ དེཝམནུསྶཱནཾ བུདྡྷོ བྷགཝཱཏི. དྷམྨེ…པེ… སངྒྷེ…པེ… ཧཱསཔཉྙོ ཛཝནཔཉྙོ ཝིམུཏྟིཡཱ ཙ སམནྣཱགཏོ. སོ ཨཱསཝཱནཾ ཁཡཱ ཨནཱསཝཾ ཙེཏོཝིམུཏྟིཾ པཉྙཱཝིམུཏྟིཾ དིཊྛེཝ དྷམྨེ སཡཾ ཨབྷིཉྙཱ སཙྪིཀཏྭཱ ཨུཔསམྤཛྫ ཝིཧརཏི. ཨཡམྤི ཁོ, མཧཱནཱམ, པུགྒལོ པརིམུཏྟོ ནིརཡཱ པརིམུཏྟོ ཏིརཙྪཱནཡོནིཡཱ པརིམུཏྟོ པེཏྟིཝིསཡཱ པརིམུཏྟོ ཨཔཱཡདུགྒཏིཝིནིཔཱཏཱ.

‘‘ཨིདྷ པན, མཧཱནཱམ, ཨེཀཙྩོ པུགྒལོ བུདྡྷེ ཨཝེཙྩཔྤསཱདེན སམནྣཱགཏོ ཧོཏི – ཨིཏིཔི སོ བྷགཝཱ…པེ… སཏྠཱ དེཝམནུསྶཱནཾ བུདྡྷོ བྷགཝཱཏི. དྷམྨེ…པེ… སངྒྷེ…པེ… ཧཱསཔཉྙོ ཛཝནཔཉྙོ ན ཙ ཝིམུཏྟིཡཱ སམནྣཱགཏོ. སོ པཉྩནྣཾ ཨོརམྦྷཱགིཡཱནཾ སཾཡོཛནཱནཾ པརིཀྑཡཱ ཨོཔཔཱཏིཀོ ཧོཏི ཏཏྠ པརིནིབྦཱཡཱི ཨནཱཝཏྟིདྷམྨོ ཏསྨཱ [ཨསྨཱ (སྱཱ. ཀཾ. པཱི. ཀ.)] ལོཀཱ. ཨཡམྤི ཁོ, མཧཱནཱམ, པུགྒལོ པརིམུཏྟོ ནིརཡཱ པརིམུཏྟོ ཏིརཙྪཱནཡོནིཡཱ པརིམུཏྟོ པེཏྟིཝིསཡཱ པརིམུཏྟོ ཨཔཱཡདུགྒཏིཝིནིཔཱཏཱ.

‘‘ཨིདྷ པན, མཧཱནཱམ, ཨེཀཙྩོ པུགྒལོ བུདྡྷེ ཨཝེཙྩཔྤསཱདེན སམནྣཱགཏོ ཧོཏི – ཨིཏིཔི སོ བྷགཝཱ…པེ… སཏྠཱ དེཝམནུསྶཱནཾ བུདྡྷོ བྷགཝཱཏི. དྷམྨེ…པེ… སངྒྷེ…པེ… ན ཧཱསཔཉྙོ ན ཛཝནཔཉྙོ ན ཙ ཝིམུཏྟིཡཱ སམནྣཱགཏོ. སོ ཏིཎྞཾ སཾཡོཛནཱནཾ པརིཀྑཡཱ རཱགདོསམོཧཱནཾ ཏནུཏྟཱ སཀདཱགཱམཱི ཧོཏི, སཀིདེཝ ཨིམཾ ལོཀཾ ཨཱགནྟྭཱ དུཀྑསྶནྟཾ ཀརོཏི. ཨཡམྤི ཁོ, མཧཱནཱམ, པུགྒལོ པརིམུཏྟོ ནིརཡཱ པརིམུཏྟོ ཏིརཙྪཱནཡོནིཡཱ པརིམུཏྟོ པེཏྟིཝིསཡཱ པརིམུཏྟོ ཨཔཱཡདུགྒཏིཝིནིཔཱཏཱ.

‘‘ཨིདྷ པན, མཧཱནཱམ, ཨེཀཙྩོ པུགྒལོ བུདྡྷེ ཨཝེཙྩཔྤསཱདེན སམནྣཱགཏོ ཧོཏི – ཨིཏིཔི སོ བྷགཝཱ…པེ… སཏྠཱ དེཝམནུསྶཱནཾ བུདྡྷོ བྷགཝཱཏི; དྷམྨེ…པེ… སངྒྷེ…པེ… ན ཧཱསཔཉྙོ ན ཛཝནཔཉྙོ ན ཙ ཝིམུཏྟིཡཱ སམནྣཱགཏོ. སོ ཏིཎྞཾ སཾཡོཛནཱནཾ པརིཀྑཡཱ སོཏཱཔནྣོ ཧོཏི ཨཝིནིཔཱཏདྷམྨོ ནིཡཏོ སམྦོདྷིཔརཱཡཎོཏི. ཨཡམྤི ཁོ, མཧཱནཱམ, པུགྒལོ པརིམུཏྟོ ནིརཡཱ པརིམུཏྟོ ཏིརཙྪཱནཡོནིཡཱ པརིམུཏྟོ པེཏྟིཝིསཡཱ པརིམུཏྟོ ཨཔཱཡདུགྒཏིཝིནིཔཱཏཱ.

‘‘ཨིདྷ པན, མཧཱནཱམ, ཨེཀཙྩོ པུགྒལོ ན ཧེཝ ཁོ བུདྡྷེ ཨཝེཙྩཔྤསཱདེན སམནྣཱགཏོ ཧོཏི… ན དྷམྨེ…པེ… ན སངྒྷེ…པེ… ན ཧཱསཔཉྙོ ན ཛཝནཔཉྙོ ན ཙ ཝིམུཏྟིཡཱ སམནྣཱགཏོ. ཨཔི ཙསྶ ཨིམེ དྷམྨཱ ཧོནྟི – སདྡྷིནྡྲིཡཾ, ཝཱིརིཡིནྡྲིཡཾ, སཏིནྡྲིཡཾ, སམཱདྷིནྡྲིཡཾ, པཉྙིནྡྲིཡཾ. ཏཐཱགཏཔྤཝེདིཏཱ ཙསྶ དྷམྨཱ པཉྙཱཡ མཏྟསོ ནིཛ྄ཛྷཱནཾ ཁམནྟི. ཨཡམྤི ཁོ, མཧཱནཱམ, པུགྒལོ ཨགནྟཱ ནིརཡཾ ཨགནྟཱ ཏིརཙྪཱནཡོནིཾ ཨགནྟཱ པེཏྟིཝིསཡཾ ཨགནྟཱ ཨཔཱཡཾ དུགྒཏིཾ ཝིནིཔཱཏཾ.

‘‘ཨིདྷ པན, མཧཱནཱམ, ཨེཀཙྩོ པུགྒལོ ན ཧེཝ ཁོ བུདྡྷེ ཨཝེཙྩཔྤསཱདེན སམནྣཱགཏོ ཧོཏི… ན དྷམྨེ…པེ… ན སངྒྷེ…པེ… ན ཧཱསཔཉྙོ ན ཛཝནཔཉྙོ ན ཙ ཝིམུཏྟིཡཱ སམནྣཱགཏོ, ཨཔི ཙསྶ ཨིམེ དྷམྨཱ ཧོནྟི སདྡྷིནྡྲིཡཾ…པེ… པཉྙིནྡྲིཡཾ. ཏཐཱགཏེ ཙསྶ སདྡྷཱམཏྟཾ ཧོཏི པེམམཏྟཾ. ཨཡམྤི ཁོ, མཧཱནཱམ, པུགྒལོ ཨགནྟཱ ནིརཡཾ ཨགནྟཱ ཏིརཙྪཱནཡོནིཾ ཨགནྟཱ པེཏྟིཝིསཡཾ ཨགནྟཱ ཨཔཱཡཾ དུགྒཏིཾ ཝིནིཔཱཏཾ. ཨིམེ ཙེཔི, མཧཱནཱམ, མཧཱསཱལཱ སུབྷཱསིཏཾ དུབྦྷཱསིཏཾ ཨཱཛཱནེཡྻུཾ, ཨིམེ ཙཱཧཾ [ཨིམེཝཱཧཾ (སྱཱ. ཀཾ.), ཨིམེསཱཧཾ (ཀ.)] མཧཱསཱལེ བྱཱཀརེཡྻཾ – ‘སོཏཱཔནྣཱ ཨཝིནིཔཱཏདྷམྨཱ ནིཡཏཱ སམྦོདྷིཔརཱཡཎཱ’ཏི; ཀིམངྒཾ [ཀིམངྒ (སཱི. སྱཱ. ཀཾ. པཱི.)] པན སརཎཱནིཾ སཀྐཾ. སརཎཱནི, མཧཱནཱམ, སཀྐོ མརཎཀཱལེ སིཀྑཾ སམཱདིཡཱི’’ཏི. ཙཏུཏྠཾ.

༥. དུཏིཡསརཎཱནིསཀྐསུཏྟཾ

༡༠༢༡. ཀཔིལཝཏྠུནིདཱནཾ. ཏེན ཁོ པན སམཡེན སརཎཱནི སཀྐོ ཀཱལངྐཏོ ཧོཏི. སོ བྷགཝཏཱ བྱཱཀཏོ – ‘‘སོཏཱཔནྣོ ཨཝིནིཔཱཏདྷམྨོ ནིཡཏོ སམྦོདྷིཔརཱཡཎོ’’ཏི. ཏཏྲ སུདཾ སམྦཧུལཱ སཀྐཱ སངྒམྨ སམཱགམྨ ཨུཛ྄ཛྷཱཡནྟི ཁཱིཡནྟི ཝིཔཱཙེནྟི – ‘‘ཨཙྪརིཡཾ ཝཏ, བྷོ, ཨབྦྷུཏཾ ཝཏ, བྷོ! ཨེཏྠ དཱནི ཀོ ན སོཏཱཔནྣོ བྷཝིསྶཏི! ཡཏྲ ཧི ནཱམ སརཎཱནི སཀྐོ ཀཱལངྐཏོ. སོ བྷགཝཏཱ བྱཱཀཏོ – ‘སོཏཱཔནྣོ ཨཝིནིཔཱཏདྷམྨོ ནིཡཏོ སམྦོདྷིཔརཱཡཎོ’ཏི. སརཎཱནི སཀྐོ སིཀྑཱཡ ཨཔརིཔཱུརཀཱརཱི ཨཧོསཱི’’ཏི. ཨཐ ཁོ མཧཱནཱམོ སཀྐོ ཡེན བྷགཝཱ ཏེནུཔསངྐམི; ཨུཔསངྐམིཏྭཱ བྷགཝནྟཾ ཨབྷིཝཱདེཏྭཱ ཨེཀམནྟཾ ནིསཱིདི. ཨེཀམནྟཾ ནིསིནྣོ ཁོ མཧཱནཱམོ སཀྐོ བྷགཝནྟཾ ཨེཏདཝོཙ –

‘‘ཨིདྷ, བྷནྟེ, སརཎཱནི སཀྐོ ཀཱལངྐཏོ. སོ བྷགཝཏཱ བྱཱཀཏོ – ‘སོཏཱཔནྣོ ཨཝིནིཔཱཏདྷམྨོ ནིཡཏོ སམྦོདྷིཔརཱཡཎོ’ཏི. ཏཏྲ སུདཾ, བྷནྟེ, སམྦཧུལཱ སཀྐཱ སངྒམྨ སམཱགམྨ ཨུཛ྄ཛྷཱཡནྟི ཁཱིཡནྟི ཝིཔཱཙེནྟི – ‘ཨཙྪརིཡཾ ཝཏ, བྷོ, ཨབྦྷུཏཾ ཝཏ, བྷོ! ཨེཏྠ དཱནི ཀོ ན སོཏཱཔནྣོ བྷཝིསྶཏི! ཡཏྲ ཧི ནཱམ སརཎཱནི སཀྐོ ཀཱལངྐཏོ. སོ བྷགཝཏཱ བྱཱཀཏོ – སོཏཱཔནྣོ ཨཝིནིཔཱཏདྷམྨོ ནིཡཏོ སམྦོདྷིཔརཱཡཎོཏི. སརཎཱནི སཀྐོ སིཀྑཱཡ ཨཔརིཔཱུརཀཱརཱི ཨཧོསཱི’’’ཏི.

‘‘ཡོ སོ, མཧཱནཱམ, དཱིགྷརཏྟཾ ཨུཔཱསཀོ བུདྡྷཾ སརཎཾ གཏོ དྷམྨཾ སརཎཾ གཏོ སངྒྷཾ སརཎཾ གཏོ, སོ ཀཐཾ ཝིནིཔཱཏཾ གཙྪེཡྻ! ཡཉྷི ཏཾ, མཧཱནཱམ, སམྨཱ ཝདམཱནོ ཝདེཡྻ – ‘དཱིགྷརཏྟཾ ཨུཔཱསཀོ བུདྡྷཾ སརཎཾ གཏོ དྷམྨཾ སརཎཾ གཏོ སངྒྷཾ སརཎཾ གཏོ’, སརཎཱནིཾ སཀྐཾ སམྨཱ ཝདམཱནོ ཝདེཡྻ. སརཎཱནི, མཧཱནཱམ, སཀྐོ དཱིགྷརཏྟཾ ཨུཔཱསཀོ བུདྡྷཾ སརཎཾ གཏོ དྷམྨཾ སརཎཾ གཏོ སངྒྷཾ སརཎཾ གཏོ, སོ ཀཐཾ ཝིནིཔཱཏཾ གཙྪེཡྻ!

‘‘ཨིདྷ, མཧཱནཱམ, ཨེཀཙྩོ པུགྒལོ བུདྡྷེ ཨེཀནྟགཏོ ཧོཏི ཨབྷིཔྤསནྣོ – ཨིཏིཔི སོ བྷགཝཱ…པེ… སཏྠཱ དེཝམནུསྶཱནཾ བུདྡྷོ བྷགཝཱཏི. དྷམྨེ…པེ… སངྒྷེ…པེ… ཧཱསཔཉྙོ ཛཝནཔཉྙོ ཝིམུཏྟིཡཱ ཙ སམནྣཱགཏོ. སོ ཨཱསཝཱནཾ ཁཡཱ ཨནཱསཝཾ ཙེཏོཝིམུཏྟིཾ པཉྙཱཝིམུཏྟིཾ དིཊྛེཝ དྷམྨེ སཡཾ ཨབྷིཉྙཱ སཙྪིཀཏྭཱ ཨུཔསམྤཛྫ ཝིཧརཏི. ཨཡམྤི ཁོ, མཧཱནཱམ, པུགྒལོ པརིམུཏྟོ ནིརཡཱ པརིམུཏྟོ ཏིརཙྪཱནཡོནིཡཱ པརིམུཏྟོ པེཏྟིཝིསཡཱ པརིམུཏྟོ ཨཔཱཡདུགྒཏིཝིནིཔཱཏཱ.

‘‘ཨིདྷ པན, མཧཱནཱམ, ཨེཀཙྩོ པུགྒལོ བུདྡྷེ ཨེཀནྟགཏོ ཧོཏི ཨབྷིཔྤསནྣོ – ཨིཏིཔི སོ བྷགཝཱ…པེ… སཏྠཱ དེཝམནུསྶཱནཾ བུདྡྷོ བྷགཝཱཏི. དྷམྨེ…པེ… སངྒྷེ…པེ… ཧཱསཔཉྙོ ཛཝནཔཉྙོ ན ཙ ཝིམུཏྟིཡཱ སམནྣཱགཏོ. སོ པཉྩནྣཾ ཨོརམྦྷཱགིཡཱནཾ སཾཡོཛནཱནཾ པརིཀྑཡཱ ཨནྟརཱཔརིནིབྦཱཡཱི ཧོཏི, ཨུཔཧཙྩཔརིནིབྦཱཡཱི ཧོཏི, ཨསངྑཱརཔརིནིབྦཱཡཱི ཧོཏི, སསངྑཱརཔརིནིབྦཱཡཱི ཧོཏི, ཨུདྡྷཾསོཏོ ཧོཏི ཨཀནིཊྛགཱམཱི. ཨཡམྤི ཁོ, མཧཱནཱམ, པུགྒལོ པརིམུཏྟོ ནིརཡཱ པརིམུཏྟོ ཏིརཙྪཱནཡོནིཡཱ པརིམུཏྟོ པེཏྟིཝིསཡཱ པརིམུཏྟོ ཨཔཱཡདུགྒཏིཝིནིཔཱཏཱ.

‘‘ཨིདྷ པན, མཧཱནཱམ, ཨེཀཙྩོ པུགྒལོ བུདྡྷེ ཨེཀནྟགཏོ ཧོཏི ཨབྷིཔྤསནྣོ – ཨིཏིཔི སོ བྷགཝཱ…པེ… སཏྠཱ དེཝམནུསྶཱནཾ བུདྡྷོ བྷགཝཱཏི. དྷམྨེ…པེ… སངྒྷེ…པེ… ན ཧཱསཔཉྙོ ན ཛཝནཔཉྙོ ན ཙ ཝིམུཏྟིཡཱ སམནྣཱགཏོ. སོ ཏིཎྞཾ སཾཡོཛནཱནཾ པརིཀྑཡཱ རཱགདོསམོཧཱནཾ ཏནུཏྟཱ སཀདཱགཱམཱི ཧོཏི, སཀིདེཝ ཨིམཾ ལོཀཾ ཨཱགནྟྭཱ དུཀྑསྶནྟཾ ཀརོཏི. ཨཡམྤི ཁོ, མཧཱནཱམ, པུགྒལོ པརིམུཏྟོ ནིརཡཱ པརིམུཏྟོ ཏིརཙྪཱནཡོནིཡཱ པརིམུཏྟོ པེཏྟིཝིསཡཱ པརིམུཏྟོ ཨཔཱཡདུགྒཏིཝིནིཔཱཏཱ.

‘‘ཨིདྷ པན, མཧཱནཱམ, ཨེཀཙྩོ པུགྒལོ བུདྡྷེ ཨེཀནྟགཏོ ཧོཏི ཨབྷིཔྤསནྣོ – ཨིཏིཔི སོ བྷགཝཱ…པེ… སཏྠཱ དེཝམནུསྶཱནཾ བུདྡྷོ བྷགཝཱཏི. དྷམྨེ…པེ… སངྒྷེ…པེ… ན ཧཱསཔཉྙོ ན ཛཝནཔཉྙོ ན ཙ ཝིམུཏྟིཡཱ སམནྣཱགཏོ. སོ ཏིཎྞཾ སཾཡོཛནཱནཾ པརིཀྑཡཱ སོཏཱཔནྣོ ཧོཏི ཨཝིནིཔཱཏདྷམྨོ ནིཡཏོ སམྦོདྷིཔརཱཡཎོ. ཨཡམྤི ཁོ, མཧཱནཱམ, པུགྒལོ པརིམུཏྟོ ནིརཡཱ པརིམུཏྟོ ཏིརཙྪཱནཡོནིཡཱ པརིམུཏྟོ པེཏྟིཝིསཡཱ པརིམུཏྟོ ཨཔཱཡདུགྒཏིཝིནིཔཱཏཱ.

‘‘ཨིདྷ པན, མཧཱནཱམ, ཨེཀཙྩོ པུགྒལོ ན ཧེཝ ཁོ བུདྡྷེ ཨེཀནྟགཏོ ཧོཏི ཨབྷིཔྤསནྣོ…པེ… ན དྷམྨེ…པེ… ན སངྒྷེ…པེ… ན ཧཱསཔཉྙོ ན ཛཝནཔཉྙོ ན ཙ ཝིམུཏྟིཡཱ སམནྣཱགཏོ; ཨཔི ཙསྶ ཨིམེ དྷམྨཱ ཧོནྟི – སདྡྷིནྡྲིཡཾ …པེ… པཉྙིནྡྲིཡཾ. ཏཐཱགཏཔྤཝེདིཏཱ ཙསྶ དྷམྨཱ པཉྙཱཡ མཏྟསོ ནིཛ྄ཛྷཱནཾ ཁམནྟི. ཨཡམྤི ཁོ, མཧཱནཱམ, པུགྒལོ ཨགནྟཱ ནིརཡཾ ཨགནྟཱ ཏིརཙྪཱནཡོནིཾ ཨགནྟཱ པེཏྟིཝིསཡཾ ཨགནྟཱ ཨཔཱཡཾ དུགྒཏིཾ ཝིནིཔཱཏཾ.

‘‘ཨིདྷ པན, མཧཱནཱམ, ཨེཀཙྩོ པུགྒལོ ན ཧེཝ ཁོ བུདྡྷེ ཨེཀནྟགཏོ ཧོཏི ཨབྷིཔྤསནྣོ… ན དྷམྨེ…པེ… ན སངྒྷེ…པེ… ན ཧཱསཔཉྙོ ན ཛཝནཔཉྙོ ན ཙ ཝིམུཏྟིཡཱ སམནྣཱགཏོ; ཨཔི ཙསྶ ཨིམེ དྷམྨཱ ཧོནྟི – སདྡྷིནྡྲིཡཾ…པེ… པཉྙིནྡྲིཡཾ. ཏཐཱགཏེ ཙསྶ སདྡྷཱམཏྟཾ ཧོཏི པེམམཏྟཾ. ཨཡམྤི ཁོ, མཧཱནཱམ, པུགྒལོ ཨགནྟཱ ནིརཡཾ ཨགནྟཱ ཏིརཙྪཱནཡོནིཾ ཨགནྟཱ པེཏྟིཝིསཡཾ ཨགནྟཱ ཨཔཱཡཾ དུགྒཏིཾ ཝིནིཔཱཏཾ.

‘‘སེཡྻཐཱཔི, མཧཱནཱམ, དུཀྑེཏྟཾ དུབྦྷཱུམཾ ཨཝིཧཏཁཱཎུཀཾ, བཱིཛཱནི ཙསྶུ ཁཎྜཱནི པཱུཏཱིནི ཝཱཏཱཏཔཧཏཱནི ཨསཱརཱདཱནི ཨསུཁསཡིཏཱནི [ཨསུཁཱཔསྶཡིཏཱནི (ཀ.)], དེཝོ ཙ ན སམྨཱ [དེཝོ པན སམྨཱ (སྱཱ. ཀཾ.), དེཝོ ན སམྨཱ (ཀ.) དཱི. ནི. ༢.༤༣༨] དྷཱརཾ ཨནུཔྤཝེཙྪེཡྻ. ཨཔི ནུ ཏཱནི བཱིཛཱནི ཝུདྡྷིཾ ཝིརཱུལ༹ྷིཾ ཝེཔུལླཾ ཨཱཔཛྫེཡྻུ’’ནྟི? ‘‘ནོ ཧེཏཾ, བྷནྟེ’’. ‘‘ཨེཝམེཝ ཁོ, མཧཱནཱམ, ཨིདྷ དྷམྨོ དུརཀྑཱཏོ [དྭཱཀྑཱཏོ (པཱི. ཀ.)] ཧོཏི དུཔྤཝེདིཏོ ཨནིཡྻཱནིཀོ ཨནུཔསམསཾཝཏྟནིཀོ ཨསམྨཱསམྦུདྡྷཔྤཝེདིཏོ – ཨིདམཧཾ དུཀྑེཏྟསྨིཾ ཝདཱམི. ཏསྨིཉྩ དྷམྨེ སཱཝཀོ ཝིཧརཏི དྷམྨཱནུདྷམྨཔྤཊིཔནྣོ སཱམཱིཙིཔྤཊིཔནྣོ ཨནུདྷམྨཙཱརཱི – ཨིདམཧཾ དུབྦཱིཛསྨིཾ ཝདཱམི’’.

‘‘སེཡྻཐཱཔི, མཧཱནཱམ, སུཁེཏྟཾ སུབྷཱུམཾ སུཝིཧཏཁཱཎུཀཾ, བཱིཛཱནི ཙསྶུ ཨཁཎྜཱནི ཨཔཱུཏཱིནི ཨཝཱཏཱཏཔཧཏཱནི སཱརཱདཱནི སུཁསཡིཏཱནི; དེཝོ ཙ [དེཝོ ཙསྶ (སྱཱ. ཀཾ. ཀ.)] སམྨཱ དྷཱརཾ ཨནུཔྤཝེཙྪེཡྻ. ཨཔི ནུ ཏཱནི བཱིཛཱནི ཝུདྡྷིཾ ཝིརཱུལ༹ྷིཾ ཝེཔུལླཾ ཨཱཔཛྫེཡྻུ’’ནྟི? ‘‘ཨེཝཾ, བྷནྟེ’’. ‘‘ཨེཝམེཝ ཁོ, མཧཱནཱམ, ཨིདྷ དྷམྨོ སྭཱཀྑཱཏོ ཧོཏི སུཔྤཝེདིཏོ ནིཡྻཱནིཀོ ཨུཔསམསཾཝཏྟནིཀོ སམྨཱསམྦུདྡྷཔྤཝེདིཏོ – ཨིདམཧཾ སུཁེཏྟསྨིཾ ཝདཱམི. ཏསྨིཉྩ དྷམྨེ སཱཝཀོ ཝིཧརཏི དྷམྨཱནུདྷམྨཔྤཊིཔནྣོ སཱམཱིཙིཔྤཊིཔནྣོ ཨནུདྷམྨཙཱརཱི – ཨིདམཧཾ སུབཱིཛསྨིཾ ཝདཱམི. ཀིམངྒཾ པན སརཎཱནིཾ སཀྐཾ! སརཎཱནི, མཧཱནཱམ, སཀྐོ མརཎཀཱལེ སིཀྑཱཡ པརིཔཱུརཀཱརཱི ཨཧོསཱི’’ཏི. པཉྩམཾ.

༦. པཋམཨནཱཐཔིཎྜིཀསུཏྟཾ

༡༠༢༢. སཱཝཏྠིནིདཱནཾ. ཏེན ཁོ པན སམཡེན ཨནཱཐཔིཎྜིཀོ གཧཔཏི ཨཱབཱདྷིཀོ ཧོཏི དུཀྑིཏོ བཱལ༹ྷགིལཱནོ. ཨཐ ཁོ ཨནཱཐཔིཎྜིཀོ གཧཔཏི ཨཉྙཏརཾ པུརིསཾ ཨཱམནྟེསི – ‘‘ཨེཧི ཏྭཾ, ཨམྦྷོ པུརིས, ཡེནཱཡསྨཱ སཱརིཔུཏྟོ ཏེནུཔསངྐམ; ཨུཔསངྐམིཏྭཱ མམ ཝཙནེན ཨཱཡསྨཏོ སཱརིཔུཏྟསྶ པཱདེ སིརསཱ ཝནྡ – ‘ཨནཱཐཔིཎྜིཀོ, བྷནྟེ, གཧཔཏི ཨཱབཱདྷིཀོ དུཀྑིཏོ བཱལ༹ྷགིལཱནོ. སོ ཨཱཡསྨཏོ སཱརིཔུཏྟསྶ པཱདེ སིརསཱ ཝནྡཏཱི’ཏི. ཨེཝཉྩ ཝདེཧི – ‘སཱདྷུ ཀིར, བྷནྟེ, ཨཱཡསྨཱ སཱརིཔུཏྟོ ཡེན ཨནཱཐཔིཎྜིཀསྶ གཧཔཏིསྶ ནིཝེསནཾ ཏེནུཔསངྐམཏུ ཨནུཀམྤཾ ཨུཔཱདཱཡཱ’’’ཏི.

‘‘ཨེཝཾ, བྷནྟེ’’ཏི ཁོ སོ པུརིསོ ཨནཱཐཔིཎྜིཀསྶ གཧཔཏིསྶ པཊིསྶུཏྭཱ ཡེནཱཡསྨཱ སཱརིཔུཏྟོ ཏེནུཔསངྐམི; ཨུཔསངྐམིཏྭཱ ཨཱཡསྨནྟཾ སཱརིཔུཏྟཾ ཨབྷིཝཱདེཏྭཱ ཨེཀམནྟཾ ནིསཱིདི. ཨེཀམནྟཾ ནིསིནྣོ ཁོ སོ པུརིསོ ཨཱཡསྨནྟཾ སཱརིཔུཏྟཾ ཨེཏདཝོཙ –

‘‘ཨནཱཐཔིཎྜིཀོ, བྷནྟེ, གཧཔཏི ཨཱབཱདྷིཀོ དུཀྑིཏོ བཱལ༹ྷགིལཱནོ. སོ ཨཱཡསྨཏོ སཱརིཔུཏྟསྶ པཱདེ སིརསཱ ཝནྡཏི. ཨེཝཉྩ ཝདཏི – ‘སཱདྷུ ཀིར, བྷནྟེ, ཨཱཡསྨཱ སཱརིཔུཏྟོ ཡེན ཨནཱཐཔིཎྜིཀསྶ གཧཔཏིསྶ ནིཝེསནཾ ཏེནུཔསངྐམཏུ ཨནུཀམྤཾ ཨུཔཱདཱཡཱ’’’ཏི. ཨདྷིཝཱསེསི ཁོ ཨཱཡསྨཱ སཱརིཔུཏྟོ ཏུཎྷཱིབྷཱཝེན.

ཨཐ ཁོ ཨཱཡསྨཱ སཱརིཔུཏྟོ པུབྦཎྷསམཡཾ ནིཝཱསེཏྭཱ པཏྟཙཱིཝརམཱདཱཡ ཨཱཡསྨཏཱ ཨཱནནྡེན པཙྪཱསམཎེན ཡེན ཨནཱཐཔིཎྜིཀསྶ གཧཔཏིསྶ ནིཝེསནཾ ཏེནུཔསངྐམི; ཨུཔསངྐམིཏྭཱ པཉྙཏྟེ ཨཱསནེ ནིསཱིདི. ནིསཛྫ ཁོ ཨཱཡསྨཱ སཱརིཔུཏྟོ ཨནཱཐཔིཎྜིཀཾ གཧཔཏིཾ ཨེཏདཝོཙ – ‘‘ཀཙྩི ཏེ, གཧཔཏི, ཁམནཱིཡཾ ཀཙྩི ཡཱཔནཱིཡཾ? ཀཙྩི དུཀྑཱ ཝེདནཱ པཊིཀྐམནྟི, ནོ ཨབྷིཀྐམནྟི; པཊིཀྐམོསཱནཾ པཉྙཱཡཏི, ནོ ཨབྷིཀྐམོ’’ཏི? ‘‘ན མེ, བྷནྟེ, ཁམནཱིཡཾ, ན ཡཱཔནཱིཡཾ. བཱལ༹ྷཱ མེ དུཀྑཱ ཝེདནཱ ཨབྷིཀྐམནྟི, ནོ པཊིཀྐམནྟི; ཨབྷིཀྐམོསཱནཾ པཉྙཱཡཏི, ནོ པཊིཀྐམོ’’ཏི.

‘‘ཡཐཱརཱུཔེན ཁོ, གཧཔཏི, བུདྡྷེ ཨཔྤསཱདེན སམནྣཱགཏོ ཨསྶུཏཝཱ པུཐུཛྫནོ ཀཱཡསྶ བྷེདཱ པརཾ མརཎཱ ཨཔཱཡཾ དུགྒཏིཾ ཝིནིཔཱཏཾ ནིརཡཾ ཨུཔཔཛྫཏི ཏཐཱརཱུཔོ ཏེ བུདྡྷེ ཨཔྤསཱདོ ནཏྠི. ཨཏྠི ཙ ཁོ ཏེ, གཧཔཏི, བུདྡྷེ ཨཝེཙྩཔྤསཱདོ – ཨིཏིཔི སོ བྷགཝཱ…པེ… སཏྠཱ དེཝམནུསྶཱནཾ བུདྡྷོ བྷགཝཱཏི. ཏཉྩ པན ཏེ བུདྡྷེ ཨཝེཙྩཔྤསཱདཾ ཨཏྟནི སམནུཔསྶཏོ ཋཱནསོ ཝེདནཱ པཊིཔྤསྶམྦྷེཡྻ.

‘‘ཡཐཱརཱུཔེན ཁོ, གཧཔཏི, དྷམྨེ ཨཔྤསཱདེན སམནྣཱགཏོ ཨསྶུཏཝཱ པུཐུཛྫནོ ཀཱཡསྶ བྷེདཱ པརཾ མརཎཱ ཨཔཱཡཾ དུགྒཏིཾ ཝིནིཔཱཏཾ ནིརཡཾ ཨུཔཔཛྫཏི, ཏཐཱརཱུཔོ ཏེ དྷམྨེ ཨཔྤསཱདོ ནཏྠི. ཨཏྠི ཙ ཁོ ཏེ, གཧཔཏི, དྷམྨེ ཨཝེཙྩཔྤསཱདོ – སྭཱཀྑཱཏོ བྷགཝཏཱ དྷམྨོ…པེ… པཙྩཏྟཾ ཝེདིཏབྦོ ཝིཉྙཱུཧཱིཏི. ཏཉྩ པན ཏེ དྷམྨེ ཨཝེཙྩཔྤསཱདཾ ཨཏྟནི སམནུཔསྶཏོ ཋཱནསོ ཝེདནཱ པཊིཔྤསྶམྦྷེཡྻ.

‘‘ཡཐཱརཱུཔེན ཁོ, གཧཔཏི, སངྒྷེ ཨཔྤསཱདེན སམནྣཱགཏོ ཨསྶུཏཝཱ པུཐུཛྫནོ ཀཱཡསྶ བྷེདཱ པརཾ མརཎཱ ཨཔཱཡཾ དུགྒཏིཾ ཝིནིཔཱཏཾ ནིརཡཾ ཨུཔཔཛྫཏི, ཏཐཱརཱུཔོ ཏེ སངྒྷེ ཨཔྤསཱདོ ནཏྠི. ཨཏྠི ཙ ཁོ ཏེ, གཧཔཏི, སངྒྷེ ཨཝེཙྩཔྤསཱདོ – སུཔྤཊིཔནྣོ བྷགཝཏོ སཱཝཀསངྒྷོ…པེ… ཨནུཏྟརཾ པུཉྙཀྑེཏྟཾ ལོཀསྶཱཏི. ཏཉྩ པན ཏེ སངྒྷེ ཨཝེཙྩཔྤསཱདཾ ཨཏྟནི སམནུཔསྶཏོ ཋཱནསོ ཝེདནཱ པཊིཔྤསྶམྦྷེཡྻ.

‘‘ཡཐཱརཱུཔེན ཁོ, གཧཔཏི, དུསྶཱིལྱེན སམནྣཱགཏོ ཨསྶུཏཝཱ པུཐུཛྫནོ ཀཱཡསྶ བྷེདཱ པརཾ མརཎཱ ཨཔཱཡཾ དུགྒཏིཾ ཝིནིཔཱཏཾ ནིརཡཾ ཨུཔཔཛྫཏི, ཏཐཱརཱུཔཾ ཏེ དུསྶཱིལྱཾ ནཏྠི. ཨཏྠི ཙ ཁོ ཏེ, གཧཔཏི, ཨརིཡཀནྟཱནི སཱིལཱནི…པེ… སམཱདྷིསཾཝཏྟནིཀཱནི. ཏཱནི ཙ པན ཏེ ཨརིཡཀནྟཱནི སཱིལཱནི ཨཏྟནི སམནུཔསྶཏོ ཋཱནསོ ཝེདནཱ པཊིཔྤསྶམྦྷེཡྻ.

‘‘ཡཐཱརཱུཔཱཡ ཁོ, གཧཔཏི, མིཙྪཱདིཊྛིཡཱ སམནྣཱགཏོ ཨསྶུཏཝཱ པུཐུཛྫནོ ཀཱཡསྶ བྷེདཱ པརཾ མརཎཱ ཨཔཱཡཾ དུགྒཏིཾ ཝིནིཔཱཏཾ ནིརཡཾ ཨུཔཔཛྫཏི, ཏཐཱརཱུཔཱ ཏེ མིཙྪཱདིཊྛི ནཏྠི. ཨཏྠི ཙ ཁོ ཏེ, གཧཔཏི, སམྨཱདིཊྛི. ཏཉྩ པན ཏེ སམྨཱདིཊྛིཾ ཨཏྟནི སམནུཔསྶཏོ ཋཱནསོ ཝེདནཱ པཊིཔྤསྶམྦྷེཡྻ.

‘‘ཡཐཱརཱུཔེན ཁོ, གཧཔཏི, མིཙྪཱསངྐཔྤེན སམནྣཱགཏོ ཨསྶུཏཝཱ པུཐུཛྫནོ ཀཱཡསྶ བྷེདཱ པརཾ མརཎཱ ཨཔཱཡཾ དུགྒཏིཾ ཝིནིཔཱཏཾ ནིརཡཾ ཨུཔཔཛྫཏི, ཏཐཱརཱུཔོ ཏེ མིཙྪཱསངྐཔྤོ ནཏྠི. ཨཏྠི ཙ ཁོ ཏེ, གཧཔཏི, སམྨཱསངྐཔྤོ. ཏཉྩ པན ཏེ སམྨཱསངྐཔྤཾ ཨཏྟནི སམནུཔསྶཏོ ཋཱནསོ ཝེདནཱ པཊིཔྤསྶམྦྷེཡྻ.

‘‘ཡཐཱརཱུཔཱཡ ཁོ, གཧཔཏི, མིཙྪཱཝཱཙཱཡ སམནྣཱགཏོ ཨསྶུཏཝཱ པུཐུཛྫནོ ཀཱཡསྶ བྷེདཱ པརཾ མརཎཱ ཨཔཱཡཾ དུགྒཏིཾ ཝིནིཔཱཏཾ ནིརཡཾ ཨུཔཔཛྫཏི, ཏཐཱརཱུཔཱ ཏེ མིཙྪཱཝཱཙཱ ནཏྠི. ཨཏྠི ཙ ཁོ ཏེ, གཧཔཏི, སམྨཱཝཱཙཱ. ཏཉྩ པན ཏེ སམྨཱཝཱཙཾ ཨཏྟནི སམནུཔསྶཏོ ཋཱནསོ ཝེདནཱ པཊིཔྤསྶམྦྷེཡྻ.

‘‘ཡཐཱརཱུཔེན ཁོ, གཧཔཏི, མིཙྪཱཀམྨནྟེན སམནྣཱགཏོ ཨསྶུཏཝཱ པུཐུཛྫནོ ཀཱཡསྶ བྷེདཱ པརཾ མརཎཱ ཨཔཱཡཾ དུགྒཏིཾ ཝིནིཔཱཏཾ ནིརཡཾ ཨུཔཔཛྫཏི, ཏཐཱརཱུཔོ ཏེ མིཙྪཱཀམྨནྟོ ནཏྠི. ཨཏྠི ཙ ཁོ ཏེ, གཧཔཏི, སམྨཱཀམྨནྟོ. ཏཉྩ པན ཏེ སམྨཱཀམྨནྟཾ ཨཏྟནི སམནུཔསྶཏོ ཋཱནསོ ཝེདནཱ པཊིཔྤསྶམྦྷེཡྻ.

‘‘ཡཐཱརཱུཔེན ཁོ, གཧཔཏི, མིཙྪཱཨཱཛཱིཝེན སམནྣཱགཏོ ཨསྶུཏཝཱ པུཐུཛྫནོ ཀཱཡསྶ བྷེདཱ པརཾ མརཎཱ ཨཔཱཡཾ དུགྒཏིཾ ཝིནིཔཱཏཾ ནིརཡཾ ཨུཔཔཛྫཏི, ཏཐཱརཱུཔོ ཏེ མིཙྪཱཨཱཛཱིཝོ ནཏྠི. ཨཏྠི ཙ ཁོ ཏེ, གཧཔཏི, སམྨཱཨཱཛཱིཝོ. ཏཉྩ པན ཏེ སམྨཱཨཱཛཱིཝཾ ཨཏྟནི སམནུཔསྶཏོ ཋཱནསོ ཝེདནཱ པཊིཔྤསྶམྦྷེཡྻ.

‘‘ཡཐཱརཱུཔེན ཁོ, གཧཔཏི, མིཙྪཱཝཱཡཱམེན སམནྣཱགཏོ ཨསྶུཏཝཱ པུཐུཛྫནོ ཀཱཡསྶ བྷེདཱ པརཾ མརཎཱ ཨཔཱཡཾ དུགྒཏིཾ ཝིནིཔཱཏཾ ནིརཡཾ ཨུཔཔཛྫཏི, ཏཐཱརཱུཔོ ཏེ མིཙྪཱཝཱཡཱམོ ནཏྠི. ཨཏྠི ཙ ཁོ ཏེ, གཧཔཏི, སམྨཱཝཱཡཱམོ. ཏཉྩ པན ཏེ སམྨཱཝཱཡཱམཾ ཨཏྟནི སམནུཔསྶཏོ ཋཱནསོ ཝེདནཱ པཊིཔྤསྶམྦྷེཡྻ.

‘‘ཡཐཱརཱུཔཱཡ ཁོ, གཧཔཏི, མིཙྪཱསཏིཡཱ སམནྣཱགཏོ ཨསྶུཏཝཱ པུཐུཛྫནོ ཀཱཡསྶ བྷེདཱ པརཾ མརཎཱ ཨཔཱཡཾ དུགྒཏིཾ ཝིནིཔཱཏཾ ནིརཡཾ ཨུཔཔཛྫཏི, ཏཐཱརཱུཔཱ ཏེ མིཙྪཱསཏི ནཏྠི. ཨཏྠི ཙ ཁོ ཏེ, གཧཔཏི, སམྨཱསཏི. ཏཉྩ པན ཏེ སམྨཱསཏིཾ ཨཏྟནི སམནུཔསྶཏོ ཋཱནསོ ཝེདནཱ པཊིཔྤསྶམྦྷེཡྻ.

‘‘ཡཐཱརཱུཔེན ཁོ, གཧཔཏི, མིཙྪཱསམཱདྷིནཱ སམནྣཱགཏོ ཨསྶུཏཝཱ པུཐུཛྫནོ ཀཱཡསྶ བྷེདཱ པརཾ མརཎཱ ཨཔཱཡཾ དུགྒཏིཾ ཝིནིཔཱཏཾ ནིརཡཾ ཨུཔཔཛྫཏི, ཏཐཱརཱུཔོ ཏེ མིཙྪཱསམཱདྷི ནཏྠི. ཨཏྠི ཙ ཁོ ཏེ, གཧཔཏི, སམྨཱསམཱདྷི. ཏཉྩ པན ཏེ སམྨཱསམཱདྷིཾ ཨཏྟནི སམནུཔསྶཏོ ཋཱནསོ ཝེདནཱ པཊིཔྤསྶམྦྷེཡྻ.

‘‘ཡཐཱརཱུཔེན ཁོ, གཧཔཏི, མིཙྪཱཉཱཎེན སམནྣཱགཏོ ཨསྶུཏཝཱ པུཐུཛྫནོ ཀཱཡསྶ བྷེདཱ པརཾ མརཎཱ ཨཔཱཡཾ དུགྒཏིཾ ཝིནིཔཱཏཾ ནིརཡཾ ཨུཔཔཛྫཏི, ཏཐཱརཱུཔཾ ཏེ མིཙྪཱཉཱཎཾ ནཏྠི. ཨཏྠི ཙ ཁོ ཏེ, གཧཔཏི, སམྨཱཉཱཎཾ. ཏཉྩ པན ཏེ སམྨཱཉཱཎཾ ཨཏྟནི སམནུཔསྶཏོ ཋཱནསོ ཝེདནཱ པཊིཔྤསྶམྦྷེཡྻ.

‘‘ཡཐཱརཱུཔཱཡ ཁོ, གཧཔཏི, མིཙྪཱཝིམུཏྟིཡཱ སམནྣཱགཏོ ཨསྶུཏཝཱ པུཐུཛྫནོ ཀཱཡསྶ བྷེདཱ པརཾ མརཎཱ ཨཔཱཡཾ དུགྒཏིཾ ཝིནིཔཱཏཾ ནིརཡཾ ཨུཔཔཛྫཏི, ཏཐཱརཱུཔཱ ཏེ མིཙྪཱཝིམུཏྟི ནཏྠི. ཨཏྠི ཙ ཁོ ཏེ, གཧཔཏི, སམྨཱཝིམུཏྟི. ཏཉྩ པན ཏེ སམྨཱཝིམུཏྟིཾ ཨཏྟནི སམནུཔསྶཏོ ཋཱནསོ ཝེདནཱ པཊིཔྤསྶམྦྷེཡྻཱ’’ཏི.

ཨཐ ཁོ ཨནཱཐཔིཎྜིཀསྶ གཧཔཏིསྶ ཋཱནསོ ཝེདནཱ པཊིཔྤསྶམྦྷིཾསུ. ཨཐ ཁོ ཨནཱཐཔིཎྜིཀོ གཧཔཏི ཨཱཡསྨནྟཉྩ སཱརིཔུཏྟཾ ཨཱཡསྨནྟཉྩ ཨཱནནྡཾ སཀེནེཝ ཐཱལིཔཱཀེན པརིཝིསི. ཨཐ ཁོ ཨནཱཐཔིཎྜིཀོ གཧཔཏི ཨཱཡསྨནྟཾ སཱརིཔུཏྟཾ བྷུཏྟཱཝིཾ ཨོནཱིཏཔཏྟཔཱཎིཾ ཨཉྙཏརཾ ནཱིཙཱསནཾ གཧེཏྭཱ ཨེཀམནྟཾ ནིསཱིདི. ཨེཀམནྟཾ ནིསིནྣཾ ཁོ ཨནཱཐཔིཎྜིཀཾ གཧཔཏིཾ ཨཱཡསྨཱ སཱརིཔུཏྟོ ཨིམཱཧི གཱཐཱཧི ཨནུམོདི –

‘‘ཡསྶ སདྡྷཱ ཏཐཱགཏེ, ཨཙལཱ སུཔྤཏིཊྛིཏཱ;

སཱིལཉྩ ཡསྶ ཀལྱཱཎཾ, ཨརིཡཀནྟཾ པསཾསིཏཾ.

‘‘སངྒྷེ པསཱདོ ཡསྶཏྠི, ཨུཛུབྷཱུཏཉྩ དསྶནཾ;

ཨདལིདྡོཏི [ཨདལི༹དྡོཏི (སཱི. སྱཱ. ཀཾ.)] ཏཾ ཨཱཧུ, ཨམོགྷཾ ཏསྶ ཛཱིཝིཏཾ.

‘‘ཏསྨཱ སདྡྷཉྩ སཱིལཉྩ, པསཱདཾ དྷམྨདསྶནཾ;

ཨནུཡུཉྫེཐ མེདྷཱཝཱི, སརཾ བུདྡྷཱནསཱསན’’ནྟི.

ཨཐ ཁོ ཨཱཡསྨཱ སཱརིཔུཏྟོ ཨནཱཐཔིཎྜིཀཾ གཧཔཏིཾ ཨིམཱཧི གཱཐཱཧི ཨནུམོདིཏྭཱ ཨུཊྛཱཡཱསནཱ པཀྐཱམི.

ཨཐ ཁོ ཨཱཡསྨཱ ཨཱནནྡོ ཡེན བྷགཝཱ ཏེནུཔསངྐམི; ཨུཔསངྐམིཏྭཱ བྷགཝནྟཾ ཨབྷིཝཱདེཏྭཱ ཨེཀམནྟཾ ནིསཱིདི. ཨེཀམནྟཾ ནིསིནྣཾ ཁོ ཨཱཡསྨནྟཾ ཨཱནནྡཾ བྷགཝཱ ཨེཏདཝོཙ – ‘‘ཧནྡ! ཀུཏོ ནུ ཏྭཾ, ཨཱནནྡ, ཨཱགཙྪསི དིཝཱདིཝསྶཱ’’ཏི? ‘‘ཨཱཡསྨཏཱ, བྷནྟེ, སཱརིཔུཏྟེན ཨནཱཐཔིཎྜིཀོ གཧཔཏི ཨིམིནཱ ཙ ཨིམིནཱ ཙ ཨོཝཱདེན ཨོཝདིཏོ’’ཏི. ‘‘པཎྜིཏོ, ཨཱནནྡ, སཱརིཔུཏྟོ; མཧཱཔཉྙོ, ཨཱནནྡ, སཱརིཔུཏྟོ, ཡཏྲ ཧི ནཱམ ཙཏྟཱརི སོཏཱཔཏྟིཡངྒཱནི དསཧཱཀཱརེཧི ཝིབྷཛིསྶཏཱི’’ཏི. ཚཊྛཾ.

༧. དུཏིཡཨནཱཐཔིཎྜིཀསུཏྟཾ

༡༠༢༣. སཱཝཏྠིནིདཱནཾ. ཏེན ཁོ པན སམཡེན ཨནཱཐཔིཎྜིཀོ གཧཔཏི ཨཱབཱདྷིཀོ ཧོཏི དུཀྑིཏོ བཱལ༹ྷགིལཱནོ. ཨཐ ཁོ ཨནཱཐཔིཎྜིཀོ གཧཔཏི ཨཉྙཏརཾ པུརིསཾ ཨཱམནྟེསི – ‘‘ཨེཧི ཏྭཾ, ཨམྦྷོ པུརིས, ཡེནཱཡསྨཱ ཨཱནནྡོ ཏེནུཔསངྐམ; ཨུཔསངྐམིཏྭཱ མམ ཝཙནེན ཨཱཡསྨཏོ ཨཱནནྡསྶ པཱདེ སིརསཱ ཝནྡ – ‘ཨནཱཐཔིཎྜིཀོ, བྷནྟེ, གཧཔཏི ཨཱབཱདྷིཀོ དུཀྑིཏོ བཱལ༹ྷགིལཱནོ. སོ ཨཱཡསྨཏོ ཨཱནནྡསྶ པཱདེ སིརསཱ ཝནྡཏཱི’ཏི. ཨེཝཉྩ ཝདེཧི – ‘སཱདྷུ ཀིར, བྷནྟེ, ཨཱཡསྨཱ ཨཱནནྡོ ཡེན ཨནཱཐཔིཎྜིཀསྶ གཧཔཏིསྶ ནིཝེསནཾ ཏེནུཔསངྐམཏུ ཨནུཀམྤཾ ཨུཔཱདཱཡཱ’’’ཏི.

‘‘ཨེཝཾ, བྷནྟེ’’ཏི ཁོ སོ པུརིསོ ཨནཱཐཔིཎྜིཀསྶ གཧཔཏིསྶ པཊིསྶུཏྭཱ ཡེནཱཡསྨཱ ཨཱནནྡོ ཏེནུཔསངྐམི; ཨུཔསངྐམིཏྭཱ ཨཱཡསྨནྟཾ ཨཱནནྡཾ ཨབྷིཝཱདེཏྭཱ ཨེཀམནྟཾ ནིསཱིདི. ཨེཀམནྟཾ ནིསིནྣོ ཁོ སོ པུརིསོ ཨཱཡསྨནྟཾ ཨཱནནྡཾ ཨེཏདཝོཙ – ‘‘ཨནཱཐཔིཎྜིཀོ, བྷནྟེ, གཧཔཏི ཨཱབཱདྷིཀོ དུཀྑིཏོ བཱལ༹ྷགིལཱནོ. སོ ཨཱཡསྨཏོ ཨཱནནྡསྶ པཱདེ སིརསཱ ཝནྡཏི. ཨེཝཉྩ ཝདཏི – ‘སཱདྷུ ཀིར, བྷནྟེ, ཨཱཡསྨཱ ཨཱནནྡོ ཡེན ཨནཱཐཔིཎྜིཀསྶ གཧཔཏིསྶ ནིཝེསནཾ ཏེནུཔསངྐམཏུ ཨནུཀམྤཾ ཨུཔཱདཱཡཱ’’’ཏི. ཨདྷིཝཱསེསི ཁོ ཨཱཡསྨཱ ཨཱནནྡོ ཏུཎྷཱིབྷཱཝེན.

ཨཐ ཁོ ཨཱཡསྨཱ ཨཱནནྡོ པུབྦཎྷསམཡཾ ནིཝཱསེཏྭཱ པཏྟཙཱིཝརམཱདཱཡ ཡེན ཨནཱཐཔིཎྜིཀསྶ གཧཔཏིསྶ ནིཝེསནཾ ཏེནུཔསངྐམི; ཨུཔསངྐམིཏྭཱ པཉྙཏྟེ ཨཱསནེ ནིསཱིདི. ནིསཛྫ ཁོ ཨཱཡསྨཱ ཨཱནནྡོ ཨནཱཐཔིཎྜིཀཾ གཧཔཏིཾ ཨེཏདཝོཙ – ‘‘ཀཙྩི ཏེ, གཧཔཏི, ཁམནཱིཡཾ, ཀཙྩི ཡཱཔནཱིཡཾ? ཀཙྩི དུཀྑཱ ཝེདནཱ པཊིཀྐམནྟི, ནོ ཨབྷིཀྐམནྟི; པཊིཀྐམོསཱནཾ པཉྙཱཡཏི, ནོ ཨབྷིཀྐམོ’’ཏི? ‘‘ན མེ, བྷནྟེ, ཁམནཱིཡཾ ན ཡཱཔནཱིཡཾ. བཱལ༹ྷཱ མེ དུཀྑཱ ཝེདནཱ ཨབྷིཀྐམནྟི, ནོ པཊིཀྐམནྟི; ཨབྷིཀྐམོསཱནཾ པཉྙཱཡཏི, ནོ པཊིཀྐམོ’’ཏི.

‘‘ཙཏཱུཧི ཁོ, གཧཔཏི, དྷམྨེཧི སམནྣཱགཏསྶ ཨསྶུཏཝཏོ པུཐུཛྫནསྶ ཧོཏི ཨུཏྟཱསོ, ཧོཏི ཚམྦྷིཏཏྟཾ, ཧོཏི སམྤརཱཡིཀཾ མརཎབྷཡཾ. ཀཏམེཧི ཙཏཱུཧི? ཨིདྷ, གཧཔཏི, ཨསྶུཏཝཱ པུཐུཛྫནོ བུདྡྷེ ཨཔྤསཱདེན སམནྣཱགཏོ ཧོཏི. ཏཉྩ པནསྶ བུདྡྷེ ཨཔྤསཱདཾ ཨཏྟནི སམནུཔསྶཏོ ཧོཏི ཨུཏྟཱསོ, ཧོཏི ཚམྦྷིཏཏྟཾ, ཧོཏི སམྤརཱཡིཀཾ མརཎབྷཡཾ.

‘‘པུན ཙཔརཾ, གཧཔཏི, ཨསྶུཏཝཱ པུཐུཛྫནོ དྷམྨེ ཨཔྤསཱདེན སམནྣཱགཏོ ཧོཏི. ཏཉྩ པནསྶ དྷམྨེ ཨཔྤསཱདཾ ཨཏྟནི སམནུཔསྶཏོ ཧོཏི ཨུཏྟཱསོ, ཧོཏི ཚམྦྷིཏཏྟཾ, ཧོཏི སམྤརཱཡིཀཾ མརཎབྷཡཾ.

‘‘པུན ཙཔརཾ, གཧཔཏི, ཨསྶུཏཝཱ པུཐུཛྫནོ སངྒྷེ ཨཔྤསཱདེན སམནྣཱགཏོ ཧོཏི. ཏཉྩ པནསྶ སངྒྷེ ཨཔྤསཱདཾ ཨཏྟནི སམནུཔསྶཏོ ཧོཏི ཨུཏྟཱསོ, ཧོཏི ཚམྦྷིཏཏྟཾ, ཧོཏི སམྤརཱཡིཀཾ མརཎབྷཡཾ.

‘‘པུན ཙཔརཾ, གཧཔཏི, ཨསྶུཏཝཱ པུཐུཛྫནོ དུསྶཱིལྱེན སམནྣཱགཏོ ཧོཏི. ཏཉྩ པནསྶ དུསྶཱིལྱཾ ཨཏྟནི སམནུཔསྶཏོ ཧོཏི ཨུཏྟཱསོ, ཧོཏི ཚམྦྷིཏཏྟཾ, ཧོཏི སམྤརཱཡིཀཾ མརཎབྷཡཾ. ཨིམེཧི ཁོ, གཧཔཏི, ཙཏཱུཧི དྷམྨེཧི སམནྣཱགཏསྶ ཨསྶུཏཝཏོ པུཐུཛྫནསྶ ཧོཏི ཨུཏྟཱསོ, ཧོཏི ཚམྦྷིཏཏྟཾ, ཧོཏི སམྤརཱཡིཀཾ མརཎབྷཡཾ.

‘‘ཙཏཱུཧི ཁོ, གཧཔཏི, དྷམྨེཧི སམནྣཱགཏསྶ སུཏཝཏོ ཨརིཡསཱཝཀསྶ ན ཧོཏི ཨུཏྟཱསོ, ན ཧོཏི ཚམྦྷིཏཏྟཾ, ན ཧོཏི སམྤརཱཡིཀཾ མརཎབྷཡཾ. ཀཏམེཧི ཙཏཱུཧི? ཨིདྷ, གཧཔཏི, སུཏཝཱ ཨརིཡསཱཝཀོ བུདྡྷེ ཨཝེཙྩཔྤསཱདེན སམནྣཱགཏོ ཧོཏི – ཨིཏིཔི སོ བྷགཝཱ…པེ… སཏྠཱ དེཝམནུསྶཱནཾ བུདྡྷོ བྷགཝཱཏི. ཏཉྩ པནསྶ བུདྡྷེ ཨཝེཙྩཔྤསཱདཾ ཨཏྟནི སམནུཔསྶཏོ ན ཧོཏི ཨུཏྟཱསོ, ན ཧོཏི ཚམྦྷིཏཏྟཾ, ན ཧོཏི སམྤརཱཡིཀཾ མརཎབྷཡཾ.

‘‘པུན ཙཔརཾ, གཧཔཏི, སུཏཝཱ ཨརིཡསཱཝཀོ དྷམྨེ ཨཝེཙྩཔྤསཱདེན སམནྣཱགཏོ ཧོཏི – སྭཱཀྑཱཏོ བྷགཝཏཱ དྷམྨོ…པེ… པཙྩཏྟཾ ཝེདིཏབྦོ ཝིཉྙཱུཧཱིཏི. ཏཉྩ པནསྶ དྷམྨེ ཨཝེཙྩཔྤསཱདཾ ཨཏྟནི སམནུཔསྶཏོ ན ཧོཏི ཨུཏྟཱསོ, ན ཧོཏི ཚམྦྷིཏཏྟཾ, ན ཧོཏི སམྤརཱཡིཀཾ མརཎབྷཡཾ.

‘‘པུན ཙཔརཾ, གཧཔཏི, སུཏཝཱ ཨརིཡསཱཝཀོ སངྒྷེ ཨཝེཙྩཔྤསཱདེན སམནྣཱགཏོ ཧོཏི – སུཔྤཊིཔནྣོ བྷགཝཏོ སཱཝཀསངྒྷོ…པེ… ཨནུཏྟརཾ པུཉྙཀྑེཏྟཾ ལོཀསྶཱཏི. ཏཉྩ པནསྶ སངྒྷེ ཨཝེཙྩཔྤསཱདཾ ཨཏྟནི སམནུཔསྶཏོ ན ཧོཏི ཨུཏྟཱསོ, ན ཧོཏི ཚམྦྷིཏཏྟཾ, ན ཧོཏི སམྤརཱཡིཀཾ མརཎབྷཡཾ.

‘‘པུན ཙཔརཾ, གཧཔཏི, སུཏཝཱ ཨརིཡསཱཝཀོ ཨརིཡཀནྟེཧི སཱིལེཧི སམནྣཱགཏོ ཧོཏི ཨཁཎྜེཧི…པེ… སམཱདྷིསཾཝཏྟནིཀེཧི. ཏཱནི ཙ པནསྶ ཨརིཡཀནྟཱནི སཱིལཱནི ཨཏྟནི སམནུཔསྶཏོ ན ཧོཏི ཨུཏྟཱསོ, ན ཧོཏི ཚམྦྷིཏཏྟཾ, ན ཧོཏི སམྤརཱཡིཀཾ མརཎབྷཡཾ. ཨིམེཧི ཁོ, གཧཔཏི, ཙཏཱུཧི དྷམྨེཧི སམནྣཱགཏསྶ སུཏཝཏོ ཨརིཡསཱཝཀསྶ ན ཧོཏི ཨུཏྟཱསོ, ན ཧོཏི ཚམྦྷིཏཏྟཾ, ན ཧོཏི སམྤརཱཡིཀཾ མརཎབྷཡ’’ནྟི.

‘‘ནཱཧཾ, བྷནྟེ ཨཱནནྡ, བྷཱཡཱམི. ཀྱཱཧཾ བྷཱཡིསྶཱམི! ཨཧཉྷི, བྷནྟེ, བུདྡྷེ ཨཝེཙྩཔྤསཱདེན སམནྣཱགཏོ ཧོམི – ཨིཏིཔི སོ བྷགཝཱ…པེ… སཏྠཱ དེཝམནུསྶཱནཾ བུདྡྷོ བྷགཝཱཏི. དྷམྨེ…པེ… སངྒྷེ ཨཝེཙྩཔྤསཱདེན སམནྣཱགཏོ ཧོམི – སུཔྤཊིཔནྣོ བྷགཝཏོ སཱཝཀསངྒྷོ…པེ… ཨནུཏྟརཾ པུཉྙཀྑེཏྟཾ ལོཀསྶཱཏི. ཡཱནི ཙིམཱནི, བྷནྟེ, བྷགཝཏཱ གིཧིསཱམཱིཙིཀཱནི སིཀྑཱཔདཱནི དེསིཏཱནི, ནཱཧཾ ཏེསཾ ཀིཉྩི ཨཏྟནི ཁཎྜཾ སམནུཔསྶཱམཱི’’ཏི. ‘‘ལཱབྷཱ ཏེ, གཧཔཏི, སུལདྡྷཾ ཏེ, གཧཔཏི! སོཏཱཔཏྟིཕལཾ ཏཡཱ, གཧཔཏི, བྱཱཀཏ’’ནྟི. སཏྟམཾ.

༨. པཋམབྷཡཝེརཱུཔསནྟསུཏྟཾ

༡༠༢༤. སཱཝཏྠིནིདཱནཾ. ཨེཀམནྟཾ ནིསིནྣཾ ཁོ ཨནཱཐཔིཎྜིཀཾ གཧཔཏིཾ བྷགཝཱ ཨེཏདཝོཙ – ‘‘ཡཏོ ཁོ, གཧཔཏི, ཨརིཡསཱཝཀསྶ པཉྩ བྷཡཱནི ཝེརཱནི ཝཱུཔསནྟཱནི ཙ ཧོནྟི, ཙཏཱུཧི ཙ སོཏཱཔཏྟིཡངྒེཧི སམནྣཱགཏོ ཧོཏི, ཨརིཡོ ཙསྶ ཉཱཡོ པཉྙཱཡ སུདིཊྛོ ཧོཏི སུཔྤཊིཝིདྡྷོ, སོ ཨཱཀངྑམཱནོ ཨཏྟནཱཝ ཨཏྟཱནཾ བྱཱཀརེཡྻ – ‘ཁཱིཎནིརཡོམྷི ཁཱིཎཏིརཙྪཱནཡོནི [ཁཱིཎཏིརཙྪཱནཡོནིཡོ (སབྦཏྠ)] ཁཱིཎཔེཏྟིཝིསཡོ ཁཱིཎཱཔཱཡདུགྒཏིཝིནིཔཱཏོ; སོཏཱཔནྣོཧམསྨི ཨཝིནིཔཱཏདྷམྨོ ནིཡཏོ སམྦོདྷིཔརཱཡཎོ’’’.

‘‘ཀཏམཱནི པཉྩ བྷཡཱནི ཝེརཱནི ཝཱུཔསནྟཱནི ཧོནྟི? ཡཾ, གཧཔཏི, པཱཎཱཏིཔཱཏཱི པཱཎཱཏིཔཱཏཔྤཙྩཡཱ དིཊྛདྷམྨིཀམྤི བྷཡཾ ཝེརཾ པསཝཏི, སམྤརཱཡིཀམྤི བྷཡཾ ཝེརཾ པསཝཏི, ཙེཏསིཀམྤི དུཀྑཾ དོམནསྶཾ པཊིསཾཝེདིཡཏི. པཱཎཱཏིཔཱཏཱ པཊིཝིརཏསྶ ཨེཝཾ ཏཾ བྷཡཾ ཝེརཾ ཝཱུཔསནྟཾ ཧོཏི. ཡཾ, གཧཔཏི, ཨདིནྣཱདཱཡཱི…པེ… ཡཾ, གཧཔཏི, ཀཱམེསུམིཙྪཱཙཱརཱི…པེ… ཡཾ, གཧཔཏི, མུསཱཝཱདཱི…པེ… ཡཾ, གཧཔཏི, སུརཱམེརཡམཛྫཔྤམཱདཊྛཱཡཱི སུརཱམེརཡམཛྫཔྤམཱདཊྛཱནཔྤཙྩཡཱ དིཊྛདྷམྨིཀམྤི བྷཡཾ ཝེརཾ པསཝཏི, སམྤརཱཡིཀམྤི བྷཡཾ ཝེརཾ པསཝཏི, ཙེཏསིཀམྤི དུཀྑཾ དོམནསྶཾ པཊིསཾཝེདིཡཏི. སུརཱམེརཡམཛྫཔྤམཱདཊྛཱནཱ པཊིཝིརཏསྶ ཨེཝཾ ཏཾ བྷཡཾ ཝེརཾ ཝཱུཔསནྟཾ ཧོཏི. ཨིམཱནི པཉྩ བྷཡཱནི ཝེརཱནི ཝཱུཔསནྟཱནི ཧོནྟི.

‘‘ཀཏམེཧི ཙཏཱུཧི སོཏཱཔཏྟིཡངྒེཧི སམནྣཱགཏོ ཧོཏི? ཨིདྷ, གཧཔཏི, ཨརིཡསཱཝཀོ བུདྡྷེ ཨཝེཙྩཔྤསཱདེན སམནྣཱགཏོ ཧོཏི – ཨིཏིཔི སོ བྷགཝཱ…པེ… སཏྠཱ དེཝམནུསྶཱནཾ བུདྡྷོ བྷགཝཱཏི. དྷམྨེ…པེ… སངྒྷེ…པེ… ཨརིཡཀནྟེཧི སཱིལེཧི སམནྣཱགཏོ ཧོཏི ཨཁཎྜེཧི…པེ… སམཱདྷིསཾཝཏྟནིཀེཧི. ཨིམེཧི ཙཏཱུཧི སོཏཱཔཏྟིཡངྒེཧི སམནྣཱགཏོ ཧོཏི.

‘‘ཀཏམོ ཙསྶ ཨརིཡོ ཉཱཡོ པཉྙཱཡ སུདིཊྛོ ཧོཏི སུཔྤཊིཝིདྡྷོ? ཨིདྷ, གཧཔཏི, ཨརིཡསཱཝཀོ པཊིཙྩསམུཔྤཱདཉྙེཝ སཱདྷུཀཾ ཡོནིསོ མནསི ཀརོཏི – ཨིཏི ཨིམསྨིཾ སཏི ཨིདཾ ཧོཏི, ཨིམསྶུཔྤཱདཱ ཨིདཾ ཨུཔྤཛྫཏི; ཨིཏི ཨིམསྨིཾ ཨསཏི ཨིདཾ ན ཧོཏི, ཨིམསྶ ནིརོདྷཱ ཨིདཾ ནིརུཛ྄ཛྷཏི; ཡདིདཾ ཨཝིཛྫཱཔཙྩཡཱ སངྑཱརཱ, སངྑཱརཔཙྩཡཱ ཝིཉྙཱཎཾ…པེ… ཨེཝམེཏསྶ ཀེཝལསྶ དུཀྑཀྑནྡྷསྶ སམུདཡོ ཧོཏི. ཨཝིཛྫཱཡ ཏྭེཝ ཨསེསཝིརཱགནིརོདྷཱ སངྑཱརནིརོདྷོ…པེ… ཕསྶནིརོདྷཱ ཝེདནཱནིརོདྷོ, ཝེདནཱནིརོདྷཱ ཏཎྷཱནིརོདྷོ… ཨེཝམེཏསྶ ཀེཝལསྶ དུཀྑཀྑནྡྷསྶ ནིརོདྷོ ཧོཏི. ཨཡམསྶ ཨརིཡོ ཉཱཡོ པཉྙཱཡ སུདིཊྛོ ཧོཏི སུཔྤཊིཝིདྡྷོ.

‘‘ཡཏོ ཁོ, གཧཔཏི, ཨརིཡསཱཝཀསྶ ཨིམཱནི པཉྩ བྷཡཱནི ཝེརཱནི ཝཱུཔསནྟཱནི ཧོནྟི, ཨིམེཧི ཙཏཱུཧི སོཏཱཔཏྟིཡངྒེཧི སམནྣཱགཏོ ཧོཏི, ཨཡཉྩསྶ ཨརིཡོ ཉཱཡོ པཉྙཱཡ སུདིཊྛོ ཧོཏི སུཔྤཊིཝིདྡྷོ. སོ ཨཱཀངྑམཱནོ ཨཏྟནཱཝ ཨཏྟཱནཾ བྱཱཀརེཡྻ – ‘ཁཱིཎནིརཡོམྷི ཁཱིཎཏིརཙྪཱནཡོནི ཁཱིཎཔེཏྟིཝིསཡོ ཁཱིཎཱཔཱཡདུགྒཏིཝིནིཔཱཏོ; སོཏཱཔནྣོཧམསྨི ཨཝིནིཔཱཏདྷམྨོ ནིཡཏོ སམྦོདྷིཔརཱཡཎོ’’’ཏི. ཨཊྛམཾ.

༩. དུཏིཡབྷཡཝེརཱུཔསནྟསུཏྟཾ

༡༠༢༥. སཱཝཏྠིནིདཱནཾ…པེ… ‘‘ཡཏོ ཁོ, བྷིཀྑཝེ, ཨརིཡསཱཝཀསྶ ཨིམཱནི པཉྩ བྷཡཱནི ཝེརཱནི ཝཱུཔསནྟཱནི ཧོནྟི, ཨིམེཧི ཙཏཱུཧི སོཏཱཔཏྟིཡངྒེཧི སམནྣཱགཏོ ཧོཏི, ཨཡཉྩསྶ ཨརིཡོ ཉཱཡོ པཉྙཱཡ སུདིཊྛོ ཧོཏི སུཔྤཊིཝིདྡྷོ; སོ ཨཱཀངྑམཱནོ ཨཏྟནཱཝ ཨཏྟཱནཾ བྱཱཀརེཡྻ – ‘ཁཱིཎནིརཡོམྷི ཁཱིཎཏིརཙྪཱནཡོནི ཁཱིཎཔེཏྟིཝིསཡོ ཁཱིཎཱཔཱཡདུགྒཏིཝིནིཔཱཏོ; སོཏཱཔནྣོཧམསྨི ཨཝིནིཔཱཏདྷམྨོ ནིཡཏོ སམྦོདྷིཔརཱཡཎོ’’’ཏི. ནཝམཾ.

༡༠. ནནྡཀལིཙྪཝིསུཏྟཾ

༡༠༢༦. ཨེཀཾ སམཡཾ བྷགཝཱ ཝེསཱལིཡཾ ཝིཧརཏི མཧཱཝནེ ཀཱུཊཱགཱརསཱལཱཡཾ. ཨཐ ཁོ ནནྡཀོ ལིཙྪཝིམཧཱམཏྟོ ཡེན བྷགཝཱ ཏེནུཔསངྐམི; ཨུཔསངྐམིཏྭཱ བྷགཝནྟཾ ཨབྷིཝཱདེཏྭཱ ཨེཀམནྟཾ ནིསཱིདི. ཨེཀམནྟཾ ནིསིནྣཾ ཁོ ནནྡཀཾ ལིཙྪཝིམཧཱམཏྟཾ བྷགཝཱ ཨེཏདཝོཙ –

‘‘ཙཏཱུཧི ཁོ, ནནྡཀ, དྷམྨེཧི སམནྣཱགཏོ ཨརིཡསཱཝཀོ སོཏཱཔནྣོ ཧོཏི ཨཝིནིཔཱཏདྷམྨོ ནིཡཏོ སམྦོདྷིཔརཱཡཎོ. ཀཏམེཧི ཙཏཱུཧི? ཨིདྷ, ནནྡཀ, ཨརིཡསཱཝཀོ བུདྡྷེ ཨཝེཙྩཔྤསཱདེན སམནྣཱགཏོ ཧོཏི – ཨིཏིཔི སོ བྷགཝཱ…པེ… སཏྠཱ དེཝམནུསྶཱནཾ བུདྡྷོ བྷགཝཱཏི. དྷམྨེ…པེ… སངྒྷེ…པེ… ཨརིཡཀནྟེཧི སཱིལེཧི སམནྣཱགཏོ ཧོཏི ཨཁཎྜེཧི…པེ… སམཱདྷིསཾཝཏྟནིཀེཧི. ཨིམེཧི ཁོ, ནནྡཀ, ཙཏཱུཧི དྷམྨེཧི སམནྣཱགཏོ ཨརིཡསཱཝཀོ སོཏཱཔནྣོ ཧོཏི ཨཝིནིཔཱཏདྷམྨོ ནིཡཏོ སམྦོདྷིཔརཱཡཎོ.

‘‘ཨིམེཧི ཙ པན, ནནྡཀ, ཙཏཱུཧི དྷམྨེཧི སམནྣཱགཏོ ཨརིཡསཱཝཀོ ཨཱཡུནཱ སཾཡུཏྟོ ཧོཏི དིབྦེནཔི མཱནུསེནཔི; ཝཎྞེན སཾཡུཏྟོ ཧོཏི དིབྦེནཔི མཱནུསེནཔི; སུཁེན སཾཡུཏྟོ ཧོཏི དིབྦེནཔི མཱནུསེནཔི; ཡསེན སཾཡུཏྟོ ཧོཏི དིབྦེནཔི མཱནུསེནཔི; ཨཱདྷིཔཏེཡྻེན སཾཡུཏྟོ ཧོཏི དིབྦེནཔི མཱནུསེནཔི. ཏཾ ཁོ པནཱཧཾ, ནནྡཀ, ནཱཉྙསྶ སམཎསྶ ཝཱ བྲཱཧྨཎསྶ ཝཱ སུཏྭཱ ཝདཱམི. ཨཔི ཙ ཡདེཝ མཡཱ སཱམཾ ཉཱཏཾ སཱམཾ དིཊྛཾ སཱམཾ ཝིདིཏཾ, ཏདེཝཱཧཾ ཝདཱམཱི’’ཏི.

ཨེཝཾ ཝུཏྟེ ཨཉྙཏརོ པུརིསོ ནནྡཀཾ ལིཙྪཝིམཧཱམཏྟཾ ཨེཏདཝོཙ – ‘‘ནཧཱནཀཱལོ, བྷནྟེ’’ཏི. ‘‘ཨལཾ དཱནི, བྷཎེ, ཨེཏེན བཱཧིརེན ནཧཱནེན. ཨལམིདཾ ཨཛ྄ཛྷཏྟཾ ནཧཱནཾ བྷཝིསྶཏི, ཡདིདཾ – བྷགཝཏི པསཱདོ’’ཏི. དསམཾ.

སརཎཱནིཝགྒོ ཏཏིཡོ.

ཏསྶུདྡཱནཾ –

མཧཱནཱམེན དྭེ ཝུཏྟཱ, གོདྷཱ ཙ སརཎཱ དུཝེ;

དུཝེ ཨནཱཐཔིཎྜིཀཱ, དུཝེ ཝེརབྷཡེན ཙ;

ལིཙྪཝཱི དསམོ ཝུཏྟོ, ཝགྒོ ཏེན པཝུཙྩཏཱིཏི.

༤. པུཉྙཱབྷིསནྡཝགྒོ

༡. པཋམཔུཉྙཱབྷིསནྡསུཏྟཾ

༡༠༢༧. སཱཝཏྠིནིདཱནཾ. ‘‘ཙཏྟཱརོམེ, བྷིཀྑཝེ, པུཉྙཱབྷིསནྡཱ ཀུསལཱབྷིསནྡཱ སུཁསྶཱཧཱརཱ. ཀཏམེ ཙཏྟཱརོ? ཨིདྷ, བྷིཀྑཝེ, ཨརིཡསཱཝཀོ བུདྡྷེ ཨཝེཙྩཔྤསཱདེན སམནྣཱགཏོ ཧོཏི – ཨིཏིཔི སོ བྷགཝཱ…པེ… སཏྠཱ དེཝམནུསྶཱནཾ བུདྡྷོ བྷགཝཱཏི. ཨཡཾ པཋམོ པུཉྙཱབྷིསནྡོ ཀུསལཱབྷིསནྡོ སུཁསྶཱཧཱརོ.

‘‘པུན ཙཔརཾ, བྷིཀྑཝེ, ཨརིཡསཱཝཀོ དྷམྨེ ཨཝེཙྩཔྤསཱདེན སམནྣཱགཏོ ཧོཏི – སྭཱཀྑཱཏོ བྷགཝཏཱ དྷམྨོ…པེ… པཙྩཏྟཾ ཝེདིཏབྦོ ཝིཉྙཱུཧཱིཏི. ཨཡཾ དུཏིཡོ པུཉྙཱབྷིསནྡོ ཀུསལཱབྷིསནྡོ སུཁསྶཱཧཱརོ.

‘‘པུན ཙཔརཾ, བྷིཀྑཝེ, ཨརིཡསཱཝཀོ སངྒྷེ ཨཝེཙྩཔྤསཱདེན སམནྣཱགཏོ ཧོཏི – སུཔྤཊིཔནྣོ བྷགཝཏོ སཱཝཀསངྒྷོ…པེ… ཨནུཏྟརཾ པུཉྙཀྑེཏྟཾ ལོཀསྶཱཏི. ཨཡཾ ཏཏིཡོ པུཉྙཱབྷིསནྡོ ཀུསལཱབྷིསནྡོ སུཁསྶཱཧཱརོ.

‘‘པུན ཙཔརཾ, བྷིཀྑཝེ, ཨརིཡསཱཝཀོ ཨརིཡཀནྟེཧི སཱིལེཧི སམནྣཱགཏོ ཧོཏི ཨཁཎྜེཧི…པེ… སམཱདྷིསཾཝཏྟནིཀེཧི. ཨཡཾ ཙཏུཏྠོ པུཉྙཱབྷིསནྡོ ཀུསལཱབྷིསནྡོ སུཁསྶཱཧཱརོ. ཨིམེ ཁོ, བྷིཀྑཝེ, ཙཏྟཱརོ པུཉྙཱབྷིསནྡཱ ཀུསལཱབྷིསནྡཱ སུཁསྶཱཧཱརཱ’’ཏི. པཋམཾ.

༢. དུཏིཡཔུཉྙཱབྷིསནྡསུཏྟཾ

༡༠༢༨. ‘‘ཙཏྟཱརོམེ, བྷིཀྑཝེ, པུཉྙཱབྷིསནྡཱ ཀུསལཱབྷིསནྡཱ སུཁསྶཱཧཱརཱ. ཀཏམེ ཙཏྟཱརོ? ཨིདྷ, བྷིཀྑཝེ, ཨརིཡསཱཝཀོ བུདྡྷེ ཨཝེཙྩཔྤསཱདེན སམནྣཱགཏོ ཧོཏི – ཨིཏིཔི སོ བྷགཝཱ…པེ… སཏྠཱ དེཝམནུསྶཱནཾ བུདྡྷོ བྷགཝཱཏི. ཨཡཾ པཋམོ པུཉྙཱབྷིསནྡོ ཀུསལཱབྷིསནྡོ སུཁསྶཱཧཱརོ.

‘‘པུན ཙཔརཾ, བྷིཀྑཝེ, ཨརིཡསཱཝཀོ དྷམྨེ…པེ… སངྒྷེ…པེ….

‘‘པུན ཙཔརཾ, བྷིཀྑཝེ, ཨརིཡསཱཝཀོ ཝིགཏམལམཙྪེརེན ཙེཏསཱ ཨགཱརཾ ཨཛ྄ཛྷཱཝསཏི མུཏྟཙཱགོ པཡཏཔཱཎི ཝོསྶགྒརཏོ ཡཱཙཡོགོ དཱནསཾཝིབྷཱགརཏོ. ཨཡཾ ཙཏུཏྠོ པུཉྙཱབྷིསནྡོ ཀུསལཱབྷིསནྡོ སུཁསྶཱཧཱརོ. ཨིམེ ཁོ, བྷིཀྑཝེ, ཙཏྟཱརོ པུཉྙཱབྷིསནྡཱ ཀུསལཱབྷིསནྡཱ སུཁསྶཱཧཱརཱ’’ཏི. དུཏིཡཾ.

༣. ཏཏིཡཔུཉྙཱབྷིསནྡསུཏྟཾ

༡༠༢༩. ‘‘ཙཏྟཱརོམེ, བྷིཀྑཝེ, པུཉྙཱབྷིསནྡཱ ཀུསལཱབྷིསནྡཱ སུཁསྶཱཧཱརཱ. ཀཏམེ ཙཏྟཱརོ? ཨིདྷ, བྷིཀྑཝེ, ཨརིཡསཱཝཀོ བུདྡྷེ ཨཝེཙྩཔྤསཱདེན སམནྣཱགཏོ ཧོཏི – ཨིཏིཔི སོ བྷགཝཱ…པེ… སཏྠཱ དེཝམནུསྶཱནཾ བུདྡྷོ བྷགཝཱཏི. ཨཡཾ པཋམོ པུཉྙཱབྷིསནྡོ ཀུསལཱབྷིསནྡོ སུཁསྶཱཧཱརོ.

‘‘པུན ཙཔརཾ, བྷིཀྑཝེ, ཨརིཡསཱཝཀོ དྷམྨེ…པེ… སངྒྷེ…པེ….

‘‘པུན ཙཔརཾ, བྷིཀྑཝེ, ཨརིཡསཱཝཀོ པཉྙཝཱ ཧོཏི ཨུདཡཏྠགཱམིནིཡཱ པཉྙཱཡ སམནྣཱགཏོ ཨརིཡཱཡ ནིབྦེདྷིཀཱཡ སམྨཱ དུཀྑཀྑཡགཱམིནིཡཱ. ཨཡཾ ཙཏུཏྠོ པུཉྙཱབྷིསནྡོ ཀུསལཱབྷིསནྡོ སུཁསྶཱཧཱརོ. ཨིམེ ཁོ, བྷིཀྑཝེ, ཙཏྟཱརོ པུཉྙཱབྷིསནྡཱ ཀུསལཱབྷིསནྡཱ སུཁསྶཱཧཱརཱ’’ཏི. ཏཏིཡཾ.

༤. པཋམདེཝཔདསུཏྟཾ

༡༠༣༠. སཱཝཏྠིནིདཱནཾ. ཙཏྟཱརིམཱནི, བྷིཀྑཝེ, དེཝཱནཾ དེཝཔདཱནི ཨཝིསུདྡྷཱནཾ སཏྟཱནཾ ཝིསུདྡྷིཡཱ ཨཔརིཡོདཱཏཱནཾ སཏྟཱནཾ པརིཡོདཔནཱཡ.

ཀཏམཱནི ཙཏྟཱརི? ཨིདྷ, བྷིཀྑཝེ, ཨརིཡསཱཝཀོ བུདྡྷེ ཨཝེཙྩཔྤསཱདེན སམནྣཱགཏོ ཧོཏི – ཨིཏིཔི སོ བྷགཝཱ…པེ… སཏྠཱ དེཝམནུསྶཱནཾ བུདྡྷོ བྷགཝཱཏི. ཨིདཾ པཋམཾ དེཝཱནཾ དེཝཔདཾ ཨཝིསུདྡྷཱནཾ སཏྟཱནཾ ཝིསུདྡྷིཡཱ ཨཔརིཡོདཱཏཱནཾ སཏྟཱནཾ པརིཡོདཔནཱཡ.

‘‘པུན ཙཔརཾ, བྷིཀྑཝེ, ཨརིཡསཱཝཀོ དྷམྨེ…པེ… སངྒྷེ…པེ….

‘‘པུན ཙཔརཾ, བྷིཀྑཝེ, ཨརིཡསཱཝཀོ ཨརིཡཀནྟེཧི སཱིལེཧི སམནྣཱགཏོ ཧོཏི ཨཁཎྜེཧི…པེ… སམཱདྷིསཾཝཏྟནིཀེཧི. ཨིདཾ ཙཏུཏྠཾ དེཝཱནཾ དེཝཔདཾ ཨཝིསུདྡྷཱནཾ སཏྟཱནཾ ཝིསུདྡྷིཡཱ ཨཔརིཡོདཱཏཱནཾ སཏྟཱནཾ པརིཡོདཔནཱཡ. ཨིམཱནི ཁོ, བྷིཀྑཝེ, ཙཏྟཱརི དེཝཱནཾ དེཝཔདཱནི ཨཝིསུདྡྷཱནཾ སཏྟཱནཾ ཝིསུདྡྷིཡཱ ཨཔརིཡོདཱཏཱནཾ སཏྟཱནཾ པརིཡོདཔནཱཡཱ’’ཏི. ཙཏུཏྠཾ.

༥. དུཏིཡདེཝཔདསུཏྟཾ

༡༠༣༡. ‘‘ཙཏྟཱརིམཱནི, བྷིཀྑཝེ, དེཝཱནཾ དེཝཔདཱནི ཨཝིསུདྡྷཱནཾ སཏྟཱནཾ ཝིསུདྡྷིཡཱ ཨཔརིཡོདཱཏཱནཾ སཏྟཱནཾ པརིཡོདཔནཱཡ.

‘‘ཀཏམཱནི ཙཏྟཱརི? ཨིདྷ, བྷིཀྑཝེ, ཨརིཡསཱཝཀོ བུདྡྷེ ཨཝེཙྩཔྤསཱདེན སམནྣཱགཏོ ཧོཏི – ཨིཏིཔི སོ བྷགཝཱ…པེ… སཏྠཱ དེཝམནུསྶཱནཾ བུདྡྷོ བྷགཝཱཏི. སོ ཨིཏི པཊིསཉྩིཀྑཏི – ‘ཀིཾ ནུ ཁོ དེཝཱནཾ དེཝཔད’ནྟི? སོ ཨེཝཾ པཛཱནཱཏི – ‘ཨབྱཱབཛ྄ཛྷཔརམེ ཁྭཱཧཾ ཨེཏརཧི དེཝེ སུཎཱམི. ན ཙ ཁོ པནཱཧཾ ཀིཉྩི བྱཱབཱདྷེམི ཏསཾ ཝཱ ཐཱཝརཾ ཝཱ. ཨདྡྷཱཧཾ དེཝཔདདྷམྨསམནྣཱགཏོ ཝིཧརཱམཱི’’’ཏི. ཨིདཾ པཋམཾ དེཝཱནཾ དེཝཔདཾ ཨཝིསུདྡྷཱནཾ སཏྟཱནཾ ཝིསུདྡྷིཡཱ ཨཔརིཡོདཱཏཱནཾ སཏྟཱནཾ པརིཡོདཔནཱཡ.

‘‘པུན ཙཔརཾ, བྷིཀྑཝེ, ཨརིཡསཱཝཀོ དྷམྨེ…པེ… སངྒྷེ…པེ….

‘‘པུན ཙཔརཾ, བྷིཀྑཝེ, ཨརིཡསཱཝཀོ ཨརིཡཀནྟེཧི སཱིལེཧི སམནྣཱགཏོ ཧོཏི ཨཁཎྜེཧི…པེ… སམཱདྷིསཾཝཏྟནིཀེཧི. སོ ཨིཏི པཊིསཉྩིཀྑཏི – ‘ཀིཾ ནུ ཁོ དེཝཱནཾ དེཝཔད’ནྟི? སོ ཨེཝཾ པཛཱནཱཏི – ‘ཨབྱཱབཛ྄ཛྷཔརམེ ཁྭཱཧཾ ཨེཏརཧི དེཝེ སུཎཱམི. ན ཁོ པནཱཧཾ ཀིཉྩི བྱཱབཱདྷེམི ཏསཾ ཝཱ ཐཱཝརཾ ཝཱ. ཨདྡྷཱཧཾ དེཝཔདདྷམྨསམནྣཱགཏོ ཝིཧརཱམཱི’ཏི. ཨིདཾ ཙཏུཏྠཾ དེཝཱནཾ དེཝཔདཾ ཨཝིསུདྡྷཱནཾ སཏྟཱནཾ ཝིསུདྡྷིཡཱ ཨཔརིཡོདཱཏཱནཾ སཏྟཱནཾ པརིཡོདཔནཱཡ. ཨིམཱནི ཁོ, བྷིཀྑཝེ, ཙཏྟཱརི དེཝཱནཾ དེཝཔདཱནི ཨཝིསུདྡྷཱནཾ སཏྟཱནཾ ཝིསུདྡྷིཡཱ ཨཔརིཡོདཱཏཱནཾ སཏྟཱནཾ པརིཡོདཔནཱཡཱ’’ཏི. པཉྩམཾ.

༦. དེཝསབྷཱགསུཏྟཾ

༡༠༣༢. ‘‘ཙཏཱུཧི, བྷིཀྑཝེ, དྷམྨེཧི སམནྣཱགཏཾ ཨཏྟམནཱ དེཝཱ སབྷཱགཏཾ ཀཐེནྟི. ཀཏམེཧི ཙཏཱུཧི? ཨིདྷ, བྷིཀྑཝེ, ཨརིཡསཱཝཀོ བུདྡྷེ ཨཝེཙྩཔྤསཱདེན སམནྣཱགཏོ ཧོཏི – ཨིཏིཔི སོ བྷགཝཱ…པེ… སཏྠཱ དེཝམནུསྶཱནཾ བུདྡྷོ བྷགཝཱཏི. ཡཱ ཏཱ དེཝཏཱ བུདྡྷེ ཨཝེཙྩཔྤསཱདེན སམནྣཱགཏཱ ཨིཏོ ཙུཏཱ ཏཏྲཱུཔཔནྣཱ ཏཱསཾ ཨེཝཾ ཧོཏི – ‘ཡཐཱརཱུཔེན ཁོ མཡཾ བུདྡྷེ ཨཝེཙྩཔྤསཱདེན སམནྣཱགཏཱ ཏཏོ ཙུཏཱ ཨིདྷཱུཔཔནྣཱ, ཨརིཡསཱཝཀོཔི ཏཐཱརཱུཔེན བུདྡྷེ ཨཝེཙྩཔྤསཱདེན སམནྣཱགཏོ ཨེཧཱིཏི དེཝཱནཾ སནྟིཀེ’’’ཏི.

‘‘པུན ཙཔརཾ, བྷིཀྑཝེ, ཨརིཡསཱཝཀོ དྷམྨེ…པེ… སངྒྷེ…པེ… ཨརིཡཀནྟེཧི སཱིལེཧི སམནྣཱགཏོ ཧོཏི ཨཁཎྜེཧི…པེ… སམཱདྷིསཾཝཏྟནིཀེཧི. ཡཱ ཏཱ དེཝཏཱ ཨརིཡཀནྟེཧི སཱིལེཧི སམནྣཱགཏཱ ཨིཏོ ཙུཏཱ ཏཏྲཱུཔཔནྣཱ ཏཱསཾ ཨེཝཾ ཧོཏི – ‘ཡཐཱརཱུཔེཧི ཁོ མཡཾ ཨརིཡཀནྟེཧི སཱིལེཧི སམནྣཱགཏཱ ཏཏོ ཙུཏཱ ཨིདྷཱུཔཔནྣཱ, ཨརིཡསཱཝཀོཔི ཏཐཱརཱུཔེཧི ཨརིཡཀནྟེཧི སཱིལེཧི སམནྣཱགཏོ ཨེཧཱིཏི དེཝཱནཾ སནྟིཀེ’ཏི. ཨིམེཧི ཁོ, བྷིཀྑཝེ, ཙཏཱུཧི དྷམྨེཧི སམནྣཱགཏཾ ཨཏྟམནཱ དེཝཱ སབྷཱགཏཾ ཀཐེནྟཱི’’ཏི. ཚཊྛཾ.

༧. མཧཱནཱམསུཏྟཾ

༡༠༣༣. ཨེཀཾ སམཡཾ བྷགཝཱ སཀྐེསུ ཝིཧརཏི ཀཔིལཝཏྠུསྨིཾ ནིགྲོདྷཱརཱམེ. ཨཐ ཁོ མཧཱནཱམོ སཀྐོ ཡེན བྷགཝཱ ཏེནུཔསངྐམི; ཨུཔསངྐམིཏྭཱ བྷགཝནྟཾ ཨབྷིཝཱདེཏྭཱ ཨེཀམནྟཾ ནིསཱིདི. ཨེཀམནྟཾ ནིསིནྣོ ཁོ མཧཱནཱམོ སཀྐོ བྷགཝནྟཾ ཨེཏདཝོཙ –

‘‘ཀིཏྟཱཝཏཱ ནུ ཁོ, བྷནྟེ, ཨུཔཱསཀོ ཧོཏཱི’’ཏི? ‘‘ཡཏོ ཁོ, མཧཱནཱམ, བུདྡྷཾ སརཎཾ གཏོ ཧོཏི, དྷམྨཾ སརཎཾ གཏོ ཧོཏི, སངྒྷཾ སརཎཾ གཏོ ཧོཏི – ཨེཏྟཱཝཏཱ ཁོ, མཧཱནཱམ, ཨུཔཱསཀོ ཧོཏཱི’’ཏི.

‘‘ཀིཏྟཱཝཏཱ པན, བྷནྟེ, ཨུཔཱསཀོ སཱིལསམྤནྣོ ཧོཏཱི’’ཏི? ‘‘ཡཏོ ཁོ, མཧཱནཱམ, ཨུཔཱསཀོ པཱཎཱཏིཔཱཏཱ པཊིཝིརཏོ ཧོཏི, ཨདིནྣཱདཱནཱ པཊིཝིརཏོ ཧོཏི, ཀཱམེསུམིཙྪཱཙཱརཱ པཊིཝིརཏོ ཧོཏི, མུསཱཝཱདཱ པཊིཝིརཏོ ཧོཏི, སུརཱམེརཡམཛྫཔྤམཱདཊྛཱནཱ པཊིཝིརཏོ ཧོཏི, – ཨེཏྟཱཝཏཱ ཁོ, མཧཱནཱམ, ཨུཔཱསཀོ སཱིལསམྤནྣོ ཧོཏཱི’’ཏི.

‘‘ཀིཏྟཱཝཏཱ པན, བྷནྟེ, ཨུཔཱསཀོ སདྡྷཱསམྤནྣོ ཧོཏཱི’’ཏི? ‘‘ཨིདྷ, མཧཱནཱམ, ཨུཔཱསཀོ སདྡྷོ ཧོཏི, སདྡཧཏི ཏཐཱགཏསྶ བོདྷིཾ – ཨིཏིཔི སོ བྷགཝཱ…པེ… སཏྠཱ དེཝམནུསྶཱནཾ བུདྡྷོ བྷགཝཱཏི. ཨེཏྟཱཝཏཱ ཁོ, མཧཱནཱམ, ཨུཔཱསཀོ སདྡྷཱསམྤནྣོ ཧོཏཱི’’ཏི.

‘‘ཀིཏྟཱཝཏཱ པན, བྷནྟེ, ཨུཔཱསཀོ ཙཱགསམྤནྣོ ཧོཏཱི’’ཏི? ‘‘ཨིདྷ, མཧཱནཱམ, ཨུཔཱསཀོ ཝིགཏམལམཙྪེརེན ཙེཏསཱ ཨགཱརཾ ཨཛ྄ཛྷཱཝསཏི མུཏྟཙཱགོ པཡཏཔཱཎི ཝོསྶགྒརཏོ ཡཱཙཡོགོ དཱནསཾཝིབྷཱགརཏོ – ཨེཏྟཱཝཏཱ ཁོ, མཧཱནཱམ, ཨུཔཱསཀོ ཙཱགསམྤནྣོ ཧོཏཱི’’ཏི.

‘‘ཀིཏྟཱཝཏཱ པན, བྷནྟེ, ཨུཔཱསཀོ པཉྙཱསམྤནྣོ ཧོཏཱི’’ཏི? ‘‘ཨིདྷ, མཧཱནཱམ, ཨུཔཱསཀོ པཉྙཝཱ ཧོཏི ཨུདཡཏྠགཱམིནིཡཱ པཉྙཱཡ སམནྣཱགཏོ ཨརིཡཱཡ ནིབྦེདྷིཀཱཡ སམྨཱ དུཀྑཀྑཡགཱམིནིཡཱ – ཨེཏྟཱཝཏཱ ཁོ, མཧཱནཱམ, ཨུཔཱསཀོ པཉྙཱསམྤནྣོ ཧོཏཱི’’ཏི. སཏྟམཾ.

༨. ཝསྶསུཏྟཾ

༡༠༣༤. ‘‘སེཡྻཐཱཔི, བྷིཀྑཝེ, ཨུཔརིཔབྦཏེ ཐུལླཕུསིཏཀེ དེཝེ ཝསྶནྟེ ཏཾ ཨུདཀཾ ཡཐཱནིནྣཾ པཝཏྟམཱནཾ པབྦཏཀནྡརཔདརསཱཁཱ པརིཔཱུརེཏི, པབྦཏཀནྡརཔདརསཱཁཱ པརིཔཱུརཱ ཀུསོབྦྷེ པརིཔཱུརེནྟི, ཀུསོབྦྷཱ པརིཔཱུརཱ མཧཱསོབྦྷེ པརིཔཱུརེནྟི, མཧཱསོབྦྷཱ པརིཔཱུརཱ ཀུནྣདིཡོ པརིཔཱུརེནྟི, ཀུནྣདིཡོ པརིཔཱུརཱ མཧཱནདིཡོ པརིཔཱུརེནྟི, མཧཱནདིཡོ པརིཔཱུརཱ མཧཱསམུདྡཾ [མཧཱསམུདྡསཱགརཾ (སབྦཏྠ) སཾ. ནི. ༤.༧༠] པརིཔཱུརེནྟི; ཨེཝམེཝ ཁོ, བྷིཀྑཝེ, ཨརིཡསཱཝཀསྶ ཡོ ཙ བུདྡྷེ ཨཝེཙྩཔྤསཱདོ, ཡོ ཙ དྷམྨེ ཨཝེཙྩཔྤསཱདོ, ཡོ ཙ སངྒྷེ ཨཝེཙྩཔྤསཱདོ, ཡཱནི ཙ ཨརིཡཀནྟཱནི སཱིལཱནི – ཨིམེ དྷམྨཱ སནྡམཱནཱ པཱརཾ གནྟྭཱ ཨཱསཝཱནཾ ཁཡཱཡ སཾཝཏྟནྟཱི’’ཏི. ཨཊྛམཾ.

༩. ཀཱལི༹གོདྷསུཏྟཾ

༡༠༣༥. ཨེཀཾ སམཡཾ བྷགཝཱ སཀྐེསུ ཝིཧརཏི ཀཔིལཝཏྠུསྨིཾ ནིགྲོདྷཱརཱམེ. ཨཐ ཁོ བྷགཝཱ པུབྦཎྷསམཡཾ ནིཝཱསེཏྭཱ པཏྟཙཱིཝརམཱདཱཡ ཡེན ཀཱལི༹གོདྷཱཡ སཱཀིཡཱནིཡཱ ནིཝེསནཾ ཏེནུཔསངྐམི; ཨུཔསངྐམིཏྭཱ པཉྙཏྟེ ཨཱསནེ ནིསཱིདི. ཨཐ ཁོ ཀཱལི༹གོདྷཱ སཱཀིཡཱནཱི ཡེན བྷགཝཱ ཏེནུཔསངྐམི; ཨུཔསངྐམིཏྭཱ བྷགཝནྟཾ ཨབྷིཝཱདེཏྭཱ ཨེཀམནྟཾ ནིསཱིདི. ཨེཀམནྟཾ ནིསིནྣཾ ཁོ ཀཱལི༹གོདྷཾ སཱཀིཡཱནིཾ བྷགཝཱ ཨེཏདཝོཙ –

‘‘ཙཏཱུཧི ཁོ, གོདྷེ, དྷམྨེཧི སམནྣཱགཏཱ ཨརིཡསཱཝིཀཱ སོཏཱཔནྣཱ ཧོཏི ཨཝིནིཔཱཏདྷམྨཱ ནིཡཏཱ སམྦོདྷིཔརཱཡཎཱ. ཀཏམེཧི ཙཏཱུཧི? ཨིདྷ, གོདྷེ, ཨརིཡསཱཝིཀཱ བུདྡྷེ ཨཝེཙྩཔྤསཱདེན སམནྣཱགཏཱ ཧོཏི – ཨིཏིཔི སོ བྷགཝཱ…པེ… སཏྠཱ དེཝམནུསྶཱནཾ བུདྡྷོ བྷགཝཱཏི. དྷམྨེ…པེ… སངྒྷེ…པེ… ཝིགཏམལམཙྪེརེན ཙེཏསཱ ཨགཱརཾ ཨཛ྄ཛྷཱཝསཏི མུཏྟཙཱགཱ པཡཏཔཱཎིནཱི [པཡཏཔཱཎཱི (སབྦཏྠ) ༣.༣༠ མོགྒལླཱནསུཏྟཾ ཨོལོཀེཏབྦཾ] ཝོསྶགྒརཏཱ ཡཱཙཡོགཱ དཱནསཾཝིབྷཱགརཏཱ. ཨིམེཧི ཁོ, གོདྷེ, ཙཏཱུཧི དྷམྨེཧི སམནྣཱགཏཱ ཨརིཡསཱཝིཀཱ སོཏཱཔནྣཱ ཧོཏི ཨཝིནིཔཱཏདྷམྨཱ ནིཡཏཱ སམྦོདྷིཔརཱཡཎཱ’’ཏི.

‘‘ཡཱནིམཱནི, བྷནྟེ, བྷགཝཏཱ ཙཏྟཱརི སོཏཱཔཏྟིཡངྒཱནི དེསིཏཱནི, སཾཝིཛྫནྟེ ཏེ དྷམྨཱ མཡི, ཨཧཉྩ ཏེསུ དྷམྨེསུ སནྡིསྶཱམི. ཨཧཉྷི, བྷནྟེ, བུདྡྷེ ཨཝེཙྩཔྤསཱདེན སམནྣཱགཏཱ – ཨིཏིཔི སོ བྷགཝཱ…པེ… སཏྠཱ དེཝམནུསྶཱནཾ བུདྡྷོ བྷགཝཱཏི. དྷམྨེ…པེ… སངྒྷེ…པེ… ཡཾ ཁོ པན ཀིཉྩི ཀུལེ དེཡྻདྷམྨཾ སབྦཾ ཏཾ ཨཔྤཊིཝིབྷཏྟཾ སཱིལཝནྟེཧི ཀལྱཱཎདྷམྨེཧཱི’’ཏི. ‘‘ལཱབྷཱ ཏེ, གོདྷེ, སུལདྡྷཾ ཏེ, གོདྷེ! སོཏཱཔཏྟིཕལཾ ཏཡཱ, གོདྷེ, བྱཱཀཏ’’ནྟི. ནཝམཾ.

༡༠. ནནྡིཡསཀྐསུཏྟཾ

༡༠༣༦. ཨེཀཾ སམཡཾ བྷགཝཱ སཀྐེསུ ཝིཧརཏི ཀཔིལཝཏྠུསྨིཾ ནིགྲོདྷཱརཱམེ. ཨཐ ཁོ ནནྡིཡོ སཀྐོ ཡེན བྷགཝཱ ཏེནུཔསངྐམི; ཨུཔསངྐམིཏྭཱ བྷགཝནྟཾ ཨབྷིཝཱདེཏྭཱ ཨེཀམནྟཾ ནིསཱིདི. ཨེཀམནྟཾ ནིསིནྣོ ཁོ ནནྡིཡོ སཀྐོ བྷགཝནྟཾ ཨེཏདཝོཙ – ‘‘ཡསྶེཝ ནུ ཁོ, བྷནྟེ, ཨརིཡསཱཝཀསྶ ཙཏྟཱརི སོཏཱཔཏྟིཡངྒཱནི སབྦེན སབྦཾ སབྦཐཱ སབྦཾ ནཏྠི སྭེཝ ནུ ཁོ, བྷནྟེ, ཨརིཡསཱཝཀོ པམཱདཝིཧཱརཱི’’ཏི.

‘‘‘ཡསྶ ཁོ, ནནྡིཡ, ཙཏྟཱརི སོཏཱཔཏྟིཡངྒཱནི སབྦེན སབྦཾ སབྦཐཱ སབྦཾ ནཏྠི ཏམཧཾ བཱཧིརོ པུཐུཛྫནཔཀྑེ ཋིཏོ’ཏི ཝདཱམི. ཨཔི ཙ, ནནྡིཡ, ཡཐཱ ཨརིཡསཱཝཀོ པམཱདཝིཧཱརཱི ཙེཝ ཧོཏི, ཨཔྤམཱདཝིཧཱརཱི ཙ ཏཾ སུཎཱཧི, སཱདྷུཀཾ མནསི ཀརོཧི; བྷཱསིསྶཱམཱི’’ཏི. ‘‘ཨེཝཾ, བྷནྟེ’’ཏི ཁོ ནནྡིཡོ སཀྐོ བྷགཝཏོ པཙྩསྶོསི. བྷགཝཱ ཨེཏདཝོཙ –

‘‘ཀཐཉྩ, ནནྡིཡ, ཨརིཡསཱཝཀོ པམཱདཝིཧཱརཱི ཧོཏི? ཨིདྷ ནནྡིཡ, ཨརིཡསཱཝཀོ བུདྡྷེ ཨཝེཙྩཔྤསཱདེན སམནྣཱགཏོ ཧོཏི – ཨིཏིཔི སོ བྷགཝཱ…པེ… སཏྠཱ དེཝམནུསྶཱནཾ བུདྡྷོ བྷགཝཱཏི. སོ ཏེན བུདྡྷེ ཨཝེཙྩཔྤསཱདེན སནྟུཊྛོ ན ཨུཏྟརི ཝཱཡམཏི དིཝཱ པཝིཝེཀཱཡ, རཏྟིཾ པཊིསལླཱནཱཡ. ཏསྶ ཨེཝཾ པམཏྟསྶ ཝིཧརཏོ པཱམོཛྫཾ ན ཧོཏི. པཱམོཛྫེ ཨསཏི, པཱིཏི ན ཧོཏི. པཱིཏིཡཱ ཨསཏི, པསྶདྡྷི ན ཧོཏི. པསྶདྡྷིཡཱ ཨསཏི, དུཀྑཾ ཝིཧརཏི. དུཀྑིནོ ཙིཏྟཾ ན སམཱདྷིཡཏི. ཨསམཱཧིཏེ ཙིཏྟེ དྷམྨཱ ན པཱཏུབྷཝནྟི. དྷམྨཱནཾ ཨཔཱཏུབྷཱཝཱ པམཱདཝིཧཱརཱི ཏྭེཝ སངྑྱཾ གཙྪཏི.

‘‘པུན ཙཔརཾ, ནནྡིཡ, ཨརིཡསཱཝཀོ དྷམྨེ…པེ… སངྒྷེ…པེ… ཨརིཡཀནྟེཧི སཱིལེཧི སམནྣཱགཏོ ཧོཏི ཨཁཎྜེཧི…པེ… སམཱདྷིསཾཝཏྟནིཀེཧི. སོ ཏེཧི ཨརིཡཀནྟེཧི སཱིལེཧི སནྟུཊྛོ ན ཨུཏྟརི ཝཱཡམཏི དིཝཱ པཝིཝེཀཱཡ རཏྟིཾ པཊིསལླཱནཱཡ. ཏསྶ ཨེཝཾ པམཏྟསྶ ཝིཧརཏོ པཱམོཛྫཾ ན ཧོཏི. པཱམོཛྫེ ཨསཏི, པཱིཏི ན ཧོཏི. པཱིཏིཡཱ ཨསཏི, པསྶདྡྷི ན ཧོཏི. པསྶདྡྷིཡཱ ཨསཏི, དུཀྑཾ ཝིཧརཏི. དུཀྑིནོ ཙིཏྟཾ ན སམཱདྷིཡཏི. ཨསམཱཧིཏེ ཙིཏྟེ དྷམྨཱ ན པཱཏུབྷཝནྟི. དྷམྨཱནཾ ཨཔཱཏུབྷཱཝཱ པམཱདཝིཧཱརཱི ཏྭེཝ སངྑྱཾ གཙྪཏི. ཨེཝཾ ཁོ, ནནྡིཡ, ཨརིཡསཱཝཀོ པམཱདཝིཧཱརཱི ཧོཏི.

‘‘ཀཐཉྩ, ནནྡིཡ, ཨརིཡསཱཝཀོ ཨཔྤམཱདཝིཧཱརཱི ཧོཏི? ཨིདྷ, ནནྡིཡ, ཨརིཡསཱཝཀོ བུདྡྷེ ཨཝེཙྩཔྤསཱདེན སམནྣཱགཏོ ཧོཏི – ཨིཏིཔི སོ བྷགཝཱ…པེ… སཏྠཱ དེཝམནུསྶཱནཾ བུདྡྷོ བྷགཝཱཏི. སོ ཏེན བུདྡྷེ ཨཝེཙྩཔྤསཱདེན ཨསནྟུཊྛོ ཨུཏྟརི ཝཱཡམཏི དིཝཱ པཝིཝེཀཱཡ རཏྟིཾ པཊིསལླཱནཱཡ. ཏསྶ ཨེཝཾ ཨཔྤམཏྟསྶ ཝིཧརཏོ པཱམོཛྫཾ ཛཱཡཏི. པམུདིཏསྶ པཱིཏི ཛཱཡཏི. པཱིཏིམནསྶ ཀཱཡོ པསྶམྦྷཏི. པསྶདྡྷཀཱཡོ སུཁཾ ཝེདིཡཏི. སུཁིནོ ཙིཏྟཾ སམཱདྷིཡཏི. སམཱཧིཏེ ཙིཏྟེ དྷམྨཱ པཱཏུབྷཝནྟི. དྷམྨཱནཾ པཱཏུབྷཱཝཱ ཨཔྤམཱདཝིཧཱརཱི ཏྭེཝ སངྑྱཾ གཙྪཏི.

‘‘པུན ཙཔརཾ, ནནྡིཡ, ཨརིཡསཱཝཀོ དྷམྨེ…པེ… སངྒྷེ…པེ… ཨརིཡཀནྟེཧི སཱིལེཧི སམནྣཱགཏོ ཧོཏི ཨཁཎྜེཧི…པེ… སམཱདྷིསཾཝཏྟནིཀེཧི. སོ ཏེཧི ཨརིཡཀནྟེཧི སཱིལེཧི ཨསནྟུཊྛོ ཨུཏྟརི ཝཱཡམཏི དིཝཱ པཝིཝེཀཱཡ རཏྟིཾ པཊིསལླཱནཱཡ. ཏསྶ ཨེཝཾ ཨཔྤམཏྟསྶ ཝིཧརཏོ པཱམོཛྫཾ ཛཱཡཏི. པམུདིཏསྶ པཱིཏི ཛཱཡཏི. པཱིཏིམནསྶ ཀཱཡོ པསྶམྦྷཏི. པསྶདྡྷཀཱཡོ སུཁཾ ཝེདིཡཏི. སུཁིནོ ཙིཏྟཾ སམཱདྷིཡཏི. སམཱཧིཏེ ཙིཏྟེ དྷམྨཱ པཱཏུབྷཝནྟི. དྷམྨཱནཾ པཱཏུབྷཱཝཱ ཨཔྤམཱདཝིཧཱརཱི ཏྭེཝ སངྑྱཾ གཙྪཏི. ཨེཝཾ ཁོ, ནནྡིཡ, ཨརིཡསཱཝཀོ ཨཔྤམཱདཝིཧཱརཱི ཧོཏཱི’’ཏི. དསམཾ.

པུཉྙཱབྷིསནྡཝགྒོ ཙཏུཏྠོ.

ཏསྶུདྡཱནཾ –

ཨབྷིསནྡཱ ཏཡོ ཝུཏྟཱ, དུཝེ དེཝཔདཱནི ཙ;

སབྷཱགཏཾ མཧཱནཱམོ, ཝསྶཾ ཀཱལཱི༹ ཙ ནནྡིཡཱཏི.

༥. སགཱཐཀཔུཉྙཱབྷིསནྡཝགྒོ

༡. པཋམཨབྷིསནྡསུཏྟཾ

༡༠༣༧. ‘‘ཙཏྟཱརོམེ, བྷིཀྑཝེ, པུཉྙཱབྷིསནྡཱ, ཀུསལཱབྷིསནྡཱ, སུཁསྶཱཧཱརཱ. ཀཏམེ ཙཏྟཱརོ? ཨིདྷ, བྷིཀྑཝེ, ཨརིཡསཱཝཀོ བུདྡྷེ ཨཝེཙྩཔྤསཱདེན སམནྣཱགཏོ ཧོཏི – ཨིཏིཔི སོ བྷགཝཱ…པེ… སཏྠཱ དེཝམནུསྶཱནཾ བུདྡྷོ བྷགཝཱཏི. ཨཡཾ པཋམོ པུཉྙཱབྷིསནྡོ, ཀུསལཱབྷིསནྡོ, སུཁསྶཱཧཱརོ.

‘‘པུན ཙཔརཾ, བྷིཀྑཝེ, ཨརིཡསཱཝཀོ དྷམྨེ…པེ… སངྒྷེ…པེ….

‘‘པུན ཙཔརཾ, བྷིཀྑཝེ, ཨརིཡསཱཝཀོ ཨརིཡཀནྟེཧི སཱིལེཧི སམནྣཱགཏོ ཧོཏི ཨཁཎྜེཧི…པེ… སམཱདྷིསཾཝཏྟནིཀེཧི. ཨཡཾ ཙཏུཏྠོ པུཉྙཱབྷིསནྡོ, ཀུསལཱབྷིསནྡོ, སུཁསྶཱཧཱརོ. ཨིམེ ཁོ, བྷིཀྑཝེ, ཙཏྟཱརོ པུཉྙཱབྷིསནྡཱ, ཀུསལཱབྷིསནྡཱ, སུཁསྶཱཧཱརཱ.

‘‘ཨིམེཧི ཁོ, བྷིཀྑཝེ, ཙཏཱུཧི པུཉྙཱབྷིསནྡེཧི ཀུསལཱབྷིསནྡེཧི སམནྣཱགཏསྶ ཨརིཡསཱཝཀསྶ ན སུཀརཾ པུཉྙསྶ པམཱཎཾ གཎེཏུཾ – ‘ཨེཏྟཀོ པུཉྙཱབྷིསནྡོ, ཀུསལཱབྷིསནྡོ, སུཁསྶཱཧཱརོ’ཏི. ཨཐ ཁོ ཨསངྑྱེཡྻོ ཨཔྤམེཡྻོ མཧཱཔུཉྙཀྑནྡྷོ ཏྭེཝ སངྑྱཾ གཙྪཏི.

‘‘སེཡྻཐཱཔི, བྷིཀྑཝེ, མཧཱསམུདྡེ ན སུཀརཾ ཨུདཀསྶ པམཱཎཾ གཎེཏུཾ – ‘ཨེཏྟཀཱནི ཨུདཀཱལ༹ྷཀཱནཱི’ཏི ཝཱ ‘ཨེཏྟཀཱནི ཨུདཀཱལ༹ྷཀསཏཱནཱི’ཏི ཝཱ ‘ཨེཏྟཀཱནི ཨུདཀཱལ༹ྷཀསཧསྶཱནཱི’ཏི ཝཱ ‘ཨེཏྟཀཱནི ཨུདཀཱལ༹ྷཀསཏསཧསྶཱནཱི’ཏི ཝཱཏི. ཨཐ ཁོ ཨསངྑྱེཡྻོ ཨཔྤམེཡྻོ མཧཱཨུདཀཀྑནྡྷོ ཏྭེཝ སངྑྱཾ གཙྪཏི. ཨེཝམེཝ ཁོ, བྷིཀྑཝེ, ཨིམེཧི ཙཏཱུཧི པུཉྙཱབྷིསནྡེཧི ཀུསལཱབྷིསནྡེཧི སམནྣཱགཏསྶ ཨརིཡསཱཝཀསྶ ན སུཀརཾ པུཉྙསྶ པམཱཎཾ གཎེཏུཾ – ‘ཨེཏྟཀོ པུཉྙཱབྷིསནྡོ, ཀུསལཱབྷིསནྡོ, སུཁསྶཱཧཱརོ’ཏི. ཨཐ ཁོ ཨསངྑྱེཡྻོ ཨཔྤམེཡྻོ མཧཱཔུཉྙཀྑནྡྷོ ཏྭེཝ སངྑྱཾ གཙྪཏཱི’’ཏི.

ཨིདམཝོཙ བྷགཝཱ. ཨིདཾ ཝཏྭཱན སུགཏོ ཨཐཱཔརཾ ཨེཏདཝོཙ སཏྠཱ –

‘‘མཧོདདྷིཾ ཨཔརིམིཏཾ མཧཱསརཾ,

བཧུབྷེརཝཾ རཏནགཎཱནམཱལཡཾ;

ནཛྫོ ཡཐཱ ནརགཎསངྒྷསེཝིཏཱ,

པུཐཱུ སཝནྟཱི ཨུཔཡནྟི སཱགརཾ.

‘‘ཨེཝཾ ནརཾ ཨནྣཔཱནཝཏྠདདཾ,

སེཡྻཱནི པཙྩཏྠརཎསྶ [སཛྫཏྠརཎསྶ (སཱི. སྱཱ. ཀཾ. པཱི.)] དཱཡཀཾ;

པུཉྙསྶ དྷཱརཱ ཨུཔཡནྟི པཎྜིཏཾ,

ནཛྫོ ཡཐཱ ཝཱརིཝཧཱཝ སཱགར’’ནྟི. པཋམཾ;

༢. དུཏིཡཨབྷིསནྡསུཏྟཾ

༡༠༣༨. ‘‘ཙཏྟཱརོམེ, བྷིཀྑཝེ, པུཉྙཱབྷིསནྡཱ, ཀུསལཱབྷིསནྡཱ, སུཁསྶཱཧཱརཱ. ཀཏམེ ཙཏྟཱརོ? ཨིདྷ, བྷིཀྑཝེ, ཨརིཡསཱཝཀོ བུདྡྷེ ཨཝེཙྩཔྤསཱདེན སམནྣཱགཏོ ཧོཏི – ཨིཏིཔི སོ བྷགཝཱ…པེ… སཏྠཱ དེཝམནུསྶཱནཾ བུདྡྷོ བྷགཝཱཏི. ཨཡཾ པཋམོ པུཉྙཱབྷིསནྡོ ཀུསལཱབྷིསནྡོ སུཁསྶཱཧཱརོ.

‘‘པུན ཙཔརཾ, བྷིཀྑཝེ, ཨརིཡསཱཝཀོ དྷམྨེ…པེ… སངྒྷེ…པེ….

‘‘པུན ཙཔརཾ, བྷིཀྑཝེ, ཨརིཡསཱཝཀོ ཝིགཏམལམཙྪེརེན ཙེཏསཱ ཨགཱརཾ ཨཛ྄ཛྷཱཝསཏི མུཏྟཙཱགོ པཡཏཔཱཎི ཝོསྶགྒརཏོ ཡཱཙཡོགོ དཱནསཾཝིབྷཱགརཏོ. ཨཡཾ ཙཏུཏྠོ པུཉྙཱབྷིསནྡོ ཀུསལཱབྷིསནྡོ སུཁསྶཱཧཱརོ. ཨིམེ ཁོ, བྷིཀྑཝེ, ཙཏྟཱརོ པུཉྙཱབྷིསནྡཱ, ཀུསལཱབྷིསནྡཱ, སུཁསྶཱཧཱརཱ.

‘‘ཨིམེཧི ཁོ, བྷིཀྑཝེ, ཙཏཱུཧི པུཉྙཱབྷིསནྡེཧི ཀུསལཱབྷིསནྡེཧི སམནྣཱགཏསྶ ཨརིཡསཱཝཀསྶ ན སུཀརཾ པུཉྙསྶ པམཱཎཾ གཎེཏུཾ – ‘ཨེཏྟཀོ པུཉྙཱབྷིསནྡོ, ཀུསལཱབྷིསནྡོ, སུཁསྶཱཧཱརོ’ཏི. ཨཐ ཁོ ཨསངྑྱེཡྻོ ཨཔྤམེཡྻོ མཧཱཔུཉྙཀྑནྡྷོ ཏྭེཝ སངྑྱཾ གཙྪཏི.

‘‘སེཡྻཐཱཔི, བྷིཀྑཝེ, ཡཏྠིམཱ མཧཱནདིཡོ སཾསནྡནྟི སམེནྟི, སེཡྻཐིདཾ – གངྒཱ, ཡམུནཱ, ཨཙིརཝཏཱི, སརབྷཱུ, མཧཱི, ཏཏྠ ན སུཀརཾ ཨུདཀསྶ པམཱཎཾ གཎེཏུཾ – ‘ཨེཏྟཀཱནི ཨུདཀཱལ༹ྷཀཱནཱི’ཏི ཝཱ ‘ཨེཏྟཀཱནི ཨུདཀཱལ༹ྷཀསཏཱནཱི’ཏི ཝཱ ‘ཨེཏྟཀཱནི ཨུདཀཱལ༹ྷཀསཧསྶཱནཱི’ཏི ཝཱ ‘ཨེཏྟཀཱནི ཨུདཀཱལ༹ྷཀསཏསཧསྶཱནཱི’ཏི ཝཱཏི. ཨཐ ཁོ ཨསངྑྱེཡྻོ ཨཔྤམེཡྻོ མཧཱཨུདཀཀྑནྡྷོ ཏྭེཝ སངྑྱཾ གཙྪཏི. ཨེཝམེཝ ཁོ, བྷིཀྑཝེ, ཨིམེཧི ཙཏཱུཧི པུཉྙཱབྷིསནྡེཧི ཀུསལཱབྷིསནྡེཧི སམནྣཱགཏསྶ ཨརིཡསཱཝཀསྶ ན སུཀརཾ པུཉྙསྶ པམཱཎཾ གཎེཏུཾ – ‘ཨེཏྟཀོ པུཉྙཱབྷིསནྡོ, ཀུསལཱབྷིསནྡོ, སུཁསྶཱཧཱརོ’ཏི. ཨཐ ཁོ ཨསངྑྱེཡྻོ ཨཔྤམེཡྻོ མཧཱཔུཉྙཀྑནྡྷོ ཏྭེཝ སངྑྱཾ གཙྪཏཱི’’ཏི. ཨིདམཝོཙ བྷགཝཱ…པེ… སཏྠཱ –

‘‘མཧོདདྷིཾ ཨཔརིམིཏཾ མཧཱསརཾ,

བཧུབྷེརཝཾ རཏནགཎཱནམཱལཡཾ;

ནཛྫོ ཡཐཱ ནརགཎསངྒྷསེཝིཏཱ,

པུཐཱུ སཝནྟཱི ཨུཔཡནྟི སཱགརཾ.

‘‘ཨེཝཾ ནརཾ ཨནྣཔཱནཝཏྠདདཾ,

སེཡྻཱནི པཙྩཏྠརཎསྶ དཱཡཀཾ;

པུཉྙསྶ དྷཱརཱ ཨུཔཡནྟི པཎྜིཏཾ,

ནཛྫོ ཡཐཱ ཝཱརིཝཧཱཝ སཱགར’’ནྟི. དུཏིཡཾ;

༣. ཏཏིཡཨབྷིསནྡསུཏྟཾ

༡༠༣༩. ‘‘ཙཏྟཱརོམེ, བྷིཀྑཝེ, པུཉྙཱབྷིསནྡཱ, ཀུསལཱབྷིསནྡཱ, སུཁསྶཱཧཱརཱ. ཀཏམེ ཙཏྟཱརོ? ཨིདྷ, བྷིཀྑཝེ, ཨརིཡསཱཝཀོ བུདྡྷེ ཨཝེཙྩཔྤསཱདེན སམནྣཱགཏོ ཧོཏི – ཨིཏིཔི སོ བྷགཝཱ…པེ… སཏྠཱ དེཝམནུསྶཱནཾ བུདྡྷོ བྷགཝཱཏི. ཨཡཾ པཋམོ པུཉྙཱབྷིསནྡོ, ཀུསལཱབྷིསནྡོ, སུཁསྶཱཧཱརོ.

‘‘པུན ཙཔརཾ, བྷིཀྑཝེ, ཨརིཡསཱཝཀོ དྷམྨེ…པེ… སངྒྷེ…པེ….

‘‘པུན ཙཔརཾ, བྷིཀྑཝེ, ཨརིཡསཱཝཀོ པཉྙཝཱ ཧོཏི ཨུདཡཏྠགཱམིནིཡཱ པཉྙཱཡ སམནྣཱགཏོ ཨརིཡཱཡ ནིབྦེདྷིཀཱཡ སམྨཱ དུཀྑཀྑཡགཱམིནིཡཱ. ཨཡཾ ཙཏུཏྠོ པུཉྙཱབྷིསནྡོ ཀུསལཱབྷིསནྡོ སུཁསྶཱཧཱརོ. ཨིམེ ཁོ, བྷིཀྑཝེ, ཙཏྟཱརོ པུཉྙཱབྷིསནྡཱ ཀུསལཱབྷིསནྡཱ སུཁསྶཱཧཱརཱ.

‘‘ཨིམེཧི ཁོ, བྷིཀྑཝེ, ཙཏཱུཧི པུཉྙཱབྷིསནྡེཧི ཀུསལཱབྷིསནྡེཧི སམནྣཱགཏསྶ ཨརིཡསཱཝཀསྶ ན སུཀརཾ པུཉྙསྶ པམཱཎཾ གཎེཏུཾ – ‘ཨེཏྟཀོ པུཉྙཱབྷིསནྡོ, ཀུསལཱབྷིསནྡོ, སུཁསྶཱཧཱརོ’ཏི. ཨཐ ཁོ ཨསངྑྱེཡྻོ ཨཔྤམེཡྻོ མཧཱཔུཉྙཀྑནྡྷོ ཏྭེཝ སངྑྱཾ གཙྪཏཱི’’ཏི. ཨིདམཝོཙ བྷགཝཱ…པེ… སཏྠཱ –

‘‘ཡོ པུཉྙཀཱམོ ཀུསལེ པཏིཊྛིཏོ,

བྷཱཝེཏི མགྒཾ ཨམཏསྶ པཏྟིཡཱ;

སོ དྷམྨསཱརཱདྷིགམོ ཁཡེ རཏོ,

ན ཝེདྷཏི མཙྩུརཱཛཱགམནསྨི’’ནྟི [མཙྩུརཱཛཱགམིསྶཏཱིཏི (སཱི. པཱི.), མཙྩུཛརཱཀམྤིསྨིནྟི (ཀ.)]. ཏཏིཡཾ;

༤. པཋམམཧདྡྷནསུཏྟཾ

༡༠༤༠. ‘‘ཙཏཱུཧི, བྷིཀྑཝེ, དྷམྨེཧི སམནྣཱགཏོ ཨརིཡསཱཝཀོ ‘ཨཌྜྷོ མཧདྡྷནོ མཧཱབྷོགོ’ཏི [མཧཱབྷོགོ མཧཱཡསོཏི (སྱཱ. པཱི. ཀ.)] ཝུཙྩཏི.

‘‘ཀཏམེཧི ཙཏཱུཧི? ཨིདྷ, བྷིཀྑཝེ, ཨརིཡསཱཝཀོ བུདྡྷེ ཨཝེཙྩཔྤསཱདེན སམནྣཱགཏོ ཧོཏི – ཨིཏིཔི སོ བྷགཝཱ…པེ… སཏྠཱ དེཝམནུསྶཱནཾ བུདྡྷོ བྷགཝཱཏི; དྷམྨེ…པེ… སངྒྷེ…པེ… ཨརིཡཀནྟེཧི སཱིལེཧི སམནྣཱགཏོ ཧོཏི ཨཁཎྜེཧི…པེ… སམཱདྷིསཾཝཏྟནིཀེཧི. ཨིམེཧི ཁོ, བྷིཀྑཝེ, ཙཏཱུཧི དྷམྨེཧི སམནྣཱགཏོ ཨརིཡསཱཝཀོ ‘ཨཌྜྷོ མཧདྡྷནོ མཧཱབྷོགོ’ཏི ཝུཙྩཏཱི’’ཏི. ཙཏུཏྠཾ.

༥. དུཏིཡམཧདྡྷནསུཏྟཾ

༡༠༤༡. ‘‘ཙཏཱུཧི, བྷིཀྑཝེ, དྷམྨེཧི སམནྣཱགཏོ ཨརིཡསཱཝཀོ ‘ཨཌྜྷོ མཧདྡྷནོ མཧཱབྷོགོ མཧཱཡསོ’ཏི ཝུཙྩཏི.

‘‘ཀཏམེཧི ཙཏཱུཧི? ཨིདྷ, བྷིཀྑཝེ, ཨརིཡསཱཝཀོ བུདྡྷེ ཨཝེཙྩཔྤསཱདེན སམནྣཱགཏོ ཧོཏི – ཨིཏིཔི སོ བྷགཝཱ…པེ… སཏྠཱ དེཝམནུསྶཱནཾ བུདྡྷོ བྷགཝཱཏི. དྷམྨེ…པེ… སངྒྷེ…པེ… ཨརིཡཀནྟེཧི སཱིལེཧི སམནྣཱགཏོ ཧོཏི ཨཁཎྜེཧི…པེ… སམཱདྷིསཾཝཏྟནིཀེཧི. ཨིམེཧི ཁོ, བྷིཀྑཝེ, ཙཏཱུཧི དྷམྨེཧི སམནྣཱགཏོ ཨརིཡསཱཝཀོ ‘ཨཌྜྷོ མཧདྡྷནོ མཧཱབྷོགོ མཧཱཡསོ’ཏི ཝུཙྩཏཱི’’ཏི. པཉྩམཾ.

༦. སུདྡྷཀསུཏྟཾ

༡༠༤༢. ‘‘ཙཏཱུཧི, བྷིཀྑཝེ, དྷམྨེཧི སམནྣཱགཏོ ཨརིཡསཱཝཀོ སོཏཱཔནྣོ ཧོཏི ཨཝིནིཔཱཏདྷམྨོ ནིཡཏོ སམྦོདྷིཔརཱཡཎོ.

‘‘ཀཏམེཧི ཙཏཱུཧི? ཨིདྷ, བྷིཀྑཝེ, ཨརིཡསཱཝཀོ བུདྡྷེ ཨཝེཙྩཔྤསཱདེན སམནྣཱགཏོ ཧོཏི – ཨིཏིཔི སོ བྷགཝཱ…པེ… སཏྠཱ དེཝམནུསྶཱནཾ བུདྡྷོ བྷགཝཱཏི. དྷམྨེ…པེ… སངྒྷེ…པེ… ཨརིཡཀནྟེཧི སཱིལེཧི སམནྣཱགཏོ ཧོཏི ཨཁཎྜེཧི …པེ… སམཱདྷིསཾཝཏྟནིཀེཧི. ཨིམེཧི ཁོ, བྷིཀྑཝེ, ཙཏཱུཧི དྷམྨེཧི སམནྣཱགཏོ ཨརིཡསཱཝཀོ སོཏཱཔནྣོ ཧོཏི ཨཝིནིཔཱཏདྷམྨོ ནིཡཏོ སམྦོདྷིཔརཱཡཎོ’’ཏི. ཚཊྛཾ.

༧. ནནྡིཡསུཏྟཾ

༡༠༤༣. ཀཔིལཝཏྠུནིདཱནཾ. ཨེཀམནྟཾ ནིསིནྣཾ ཁོ ནནྡིཡཾ སཀྐཾ བྷགཝཱ ཨེཏདཝོཙ – ‘‘ཙཏཱུཧི ཁོ, ནནྡིཡ, དྷམྨེཧི སམནྣཱགཏོ ཨརིཡསཱཝཀོ སོཏཱཔནྣོ ཧོཏི ཨཝིནིཔཱཏདྷམྨོ ནིཡཏོ སམྦོདྷིཔརཱཡཎོ’’.

‘‘ཀཏམེཧི ཙཏཱུཧི? ཨིདྷ, ནནྡིཡ, ཨརིཡསཱཝཀོ བུདྡྷེ ཨཝེཙྩཔྤསཱདེན སམནྣཱགཏོ ཧོཏི – ཨིཏིཔི སོ བྷགཝཱ…པེ… སཏྠཱ དེཝམནུསྶཱནཾ བུདྡྷོ བྷགཝཱཏི. དྷམྨེ…པེ… སངྒྷེ…པེ… ཨརིཡཀནྟེཧི སཱིལེཧི སམནྣཱགཏོ ཧོཏི ཨཁཎྜེཧི…པེ… སམཱདྷིསཾཝཏྟནིཀེཧི. ཨིམེཧི ཁོ, ནནྡིཡ, ཙཏཱུཧི དྷམྨེཧི སམནྣཱགཏོ ཨརིཡསཱཝཀོ སོཏཱཔནྣོ ཧོཏི ཨཝིནིཔཱཏདྷམྨོ ནིཡཏོ སམྦོདྷིཔརཱཡཎོ’’ཏི. སཏྟམཾ.

༨. བྷདྡིཡསུཏྟཾ

༡༠༤༤. ཀཔིལཝཏྠུནིདཱནཾ. ཨེཀམནྟཾ ནིསིནྣཾ ཁོ བྷདྡིཡཾ སཀྐཾ བྷགཝཱ ཨེཏདཝོཙ – ‘‘ཙཏཱུཧི ཁོ, བྷདྡིཡ, དྷམྨེཧི སམནྣཱགཏོ ཨརིཡསཱཝཀོ སོཏཱཔནྣོ ཧོཏི ཨཝིནིཔཱཏདྷམྨོ ནིཡཏོ སམྦོདྷིཔརཱཡཎོ.

‘‘ཀཏམེཧི ཙཏཱུཧི? ཨིདྷ, བྷདྡིཡ, ཨརིཡསཱཝཀོ བུདྡྷེ…པེ… དྷམྨེ…པེ… སངྒྷེ…པེ… ཨརིཡཀནྟེཧི སཱིལེཧི སམནྣཱགཏོ ཧོཏི ཨཁཎྜེཧི…པེ… སམཱདྷིསཾཝཏྟནིཀེཧི. ཨིམེཧི ཁོ, བྷདྡིཡ, ཙཏཱུཧི དྷམྨེཧི སམནྣཱགཏོ ཨརིཡསཱཝཀོ སོཏཱཔནྣོ ཧོཏི ཨཝིནིཔཱཏདྷམྨོ ནིཡཏོ སམྦོདྷིཔརཱཡཎོ’’ཏི. ཨཊྛམཾ.

༩. མཧཱནཱམསུཏྟཾ

༡༠༤༥. ཀཔིལཝཏྠུནིདཱནཾ. ཨེཀམནྟཾ ནིསིནྣཾ ཁོ མཧཱནཱམཾ སཀྐཾ བྷགཝཱ ཨེཏདཝོཙ – ‘‘ཙཏཱུཧི ཁོ, མཧཱནཱམ, དྷམྨེཧི སམནྣཱགཏོ ཨརིཡསཱཝཀོ སོཏཱཔནྣོ ཧོཏི…པེ… སམྦོདྷིཔརཱཡཎོ’’.

‘‘ཀཏམེཧི ཙཏཱུཧི? ཨིདྷ, མཧཱནཱམ, ཨརིཡསཱཝཀོ བུདྡྷེ…པེ… དྷམྨེ…པེ… སངྒྷེ…པེ… ཨརིཡཀནྟེཧི སཱིལེཧི སམནྣཱགཏོ ཧོཏི ཨཁཎྜེཧི…པེ… སམཱདྷིསཾཝཏྟནིཀེཧི. ཨིམེཧི ཁོ, མཧཱནཱམ, ཙཏཱུཧི དྷམྨེཧི སམནྣཱགཏོ ཨརིཡསཱཝཀོ སོཏཱཔནྣོ ཧོཏི ཨཝིནིཔཱཏདྷམྨོ ནིཡཏོ སམྦོདྷིཔརཱཡཎོ’’ཏི. ནཝམཾ.

༡༠. ཨངྒསུཏྟཾ

༡༠༤༦. ‘‘ཙཏྟཱརིམཱནི, བྷིཀྑཝེ, སོཏཱཔཏྟིཡངྒཱནི. ཀཏམཱནི ཙཏྟཱརི? སཔྤུརིསསཾསེཝོ, སདྡྷམྨསྶཝནཾ, ཡོནིསོམནསིཀཱརོ, དྷམྨཱནུདྷམྨཔྤཊིཔཏྟི – ཨིམཱནི ཁོ, བྷིཀྑཝེ, ཙཏྟཱརི སོཏཱཔཏྟིཡངྒཱནཱི’’ཏི. དསམཾ.

སགཱཐཀཔུཉྙཱབྷིསནྡཝགྒོ པཉྩམོ.

ཏསྶུདྡཱནཾ –

ཨབྷིསནྡཱ ཏཡོ ཝུཏྟཱ, དུཝེ མཧདྡྷནེན ཙ;

སུདྡྷཾ ནནྡིཡཾ བྷདྡིཡཾ, མཧཱནཱམངྒེན ཏེ དསཱཏི.

༦. སཔྤཉྙཝགྒོ

༡. སགཱཐཀསུཏྟཾ

༡༠༤༧. ‘‘ཙཏཱུཧི, བྷིཀྑཝེ, དྷམྨེཧི སམནྣཱགཏོ ཨརིཡསཱཝཀོ སོཏཱཔནྣོ ཧོཏི ཨཝིནིཔཱཏདྷམྨོ ནིཡཏོ སམྦོདྷིཔརཱཡཎོ.

‘‘ཀཏམེཧི ཙཏཱུཧི? ཨིདྷ, བྷིཀྑཝེ, ཨརིཡསཱཝཀོ བུདྡྷེ ཨཝེཙྩཔྤསཱདེན སམནྣཱགཏོ ཧོཏི – ཨིཏིཔི སོ བྷགཝཱ…པེ… སཏྠཱ དེཝམནུསྶཱནཾ བུདྡྷོ བྷགཝཱཏི. དྷམྨེ…པེ… སངྒྷེ…པེ… ཨརིཡཀནྟེཧི སཱིལེཧི སམནྣཱགཏོ ཧོཏི ཨཁཎྜེཧི…པེ… སམཱདྷིསཾཝཏྟནིཀེཧི. ཨིམེཧི ཁོ, བྷིཀྑཝེ, ཙཏཱུཧི དྷམྨེཧི སམནྣཱགཏོ ཨརིཡསཱཝཀོ སོཏཱཔནྣོ ཧོཏི ཨཝིནིཔཱཏདྷམྨོ ནིཡཏོ སམྦོདྷིཔརཱཡཎོ’’ཏི. ཨིདམཝོཙ བྷགཝཱ. ཨིདཾ ཝཏྭཱན སུགཏོ ཨཐཱཔརཾ ཨེཏདཝོཙ སཏྠཱ –

‘‘ཡསྶ སདྡྷཱ ཏཐཱགཏེ, ཨཙལཱ སུཔྤཏིཊྛིཏཱ;

སཱིལཉྩ ཡསྶ ཀལྱཱཎཾ, ཨརིཡཀནྟཾ པསཾསིཏཾ.

‘‘སངྒྷེ པསཱདོ ཡསྶཏྠི, ཨུཛུབྷཱུཏཉྩ དསྶནཾ;

ཨདལིདྡོཏི ཏཾ ཨཱཧུ, ཨམོགྷཾ ཏསྶ ཛཱིཝིཏཾ.

‘‘ཏསྨཱ སདྡྷཉྩ སཱིལཉྩ, པསཱདཾ དྷམྨདསྶནཾ;

ཨནུཡུཉྫེཐ མེདྷཱཝཱི, སརཾ བུདྡྷཱནསཱསན’’ནྟི. པཋམཾ;

༢. ཝསྶཾཝུཏྠསུཏྟཾ

༡༠༤༨. ཨེཀཾ སམཡཾ བྷགཝཱ སཱཝཏྠིཡཾ ཝིཧརཏི ཛེཏཝནེ ཨནཱཐཔིཎྜིཀསྶ ཨཱརཱམེ. ཏེན ཁོ པན སམཡེན ཨཉྙཏརོ བྷིཀྑུ སཱཝཏྠིཡཾ ཝསྶཾཝུཏྠོ ཀཔིལཝཏྠུཾ ཨནུཔྤཏྟོ ཧོཏི ཀེནཙིདེཝ ཀརཎཱིཡེན. ཨསྶོསུཾ ཁོ ཀཱཔིལཝཏྠཝཱ སཀྱཱ – ‘‘ཨཉྙཏརོ ཀིར བྷིཀྑུ སཱཝཏྠིཡཾ ཝསྶཾཝུཏྠོ ཀཔིལཝཏྠུཾ ཨནུཔྤཏྟོ’’ཏི.

ཨཐ ཁོ ཀཱཔིལཝཏྠཝཱ སཀྱཱ ཡེན སོ བྷིཀྑུ ཏེནུཔསངྐམིཾསུ; ཨུཔསངྐམིཏྭཱ ཏཾ བྷིཀྑུཾ ཨབྷིཝཱདེཏྭཱ ཨེཀམནྟཾ ནིསཱིདིཾསུ. ཨེཀམནྟཾ ནིསིནྣཱ ཁོ ཀཱཔིལཝཏྠཝཱ སཀྱཱ ཏཾ བྷིཀྑུཾ ཨེཏདཝོཙུཾ – ‘‘ཀཙྩི, བྷནྟེ, བྷགཝཱ ཨརོགོ ཙེཝ བལཝཱ ཙཱ’’ཏི? ‘‘ཨརོགོ ཙཱཝུསོ, བྷགཝཱ བལཝཱ ཙཱ’’ཏི. ‘‘ཀཙྩི པན, བྷནྟེ, སཱརིཔུཏྟམོགྒལླཱནཱ ཨརོགཱ ཙེཝ བལཝནྟོ ཙཱ’’ཏི? ‘‘སཱརིཔུཏྟམོགྒལླཱནཱཔི ཁོ, ཨཱཝུསོ, ཨརོགཱ ཙེཝ བལཝནྟོ ཙཱ’’ཏི. ‘‘ཀཙྩི པན, བྷནྟེ, བྷིཀྑུསངྒྷོ ཨརོགོ ཙ བལཝཱ ཙཱ’’ཏི. ‘‘བྷིཀྑུསངྒྷོཔི ཁོ, ཨཱཝུསོ, ཨརོགོ ཙ བལཝཱ ཙཱ’’ཏི. ‘‘ཨཏྠི པན ཏེ, བྷནྟེ, ཀིཉྩི ཨིམིནཱ ཨནྟརཝསྶེན བྷགཝཏོ སམྨུཁཱ སུཏཾ སམྨུཁཱ པཊིགྒཧིཏ’’ནྟི? ‘‘སམྨུཁཱ མེཏཾ, ཨཱཝུསོ, བྷགཝཏོ སུཏཾ སམྨུཁཱ པཊིགྒཧིཏཾ – ‘ཨཔྤཀཱ ཏེ, བྷིཀྑཝེ, བྷིཀྑཱུ ཡེ ཨཱསཝཱནཾ ཁཡཱ ཨནཱསཝཾ ཙེཏོཝིམུཏྟིཾ པཉྙཱཝིམུཏྟིཾ དིཊྛེཝ དྷམྨེ སཡཾ ཨབྷིཉྙཱ སཙྪིཀཏྭཱ ཨུཔསམྤཛྫ ཝིཧརནྟི. ཨཐ ཁོ ཨེཏེཝ བཧུཏརཱ བྷིཀྑཱུ ཡེ པཉྩནྣཾ ཨོརམྦྷཱགིཡཱནཾ སཾཡོཛནཱནཾ པརིཀྑཡཱ ཨོཔཔཱཏིཀཱ ཏཏྠ པརིནིབྦཱཡིནོ ཨནཱཝཏྟིདྷམྨཱ ཏསྨཱ ལོཀཱ’’’ཏི.

‘‘ཨཔརམྤི ཁོ མེ, ཨཱཝུསོ, བྷགཝཏོ སམྨུཁཱ སུཏཾ སམྨུཁཱ པཊིགྒཧིཏཾ – ‘ཨཔྤཀཱ ཏེ, བྷིཀྑཝེ, བྷིཀྑཱུ ཡེ པཉྩནྣཾ ཨོརམྦྷཱགིཡཱནཾ སཾཡོཛནཱནཾ པརིཀྑཡཱ ཨོཔཔཱཏིཀཱ ཏཏྠ པརིནིབྦཱཡིནོ ཨནཱཝཏྟིདྷམྨཱ ཏསྨཱ ལོཀཱ. ཨཐ ཁོ ཨེཏེཝ བཧུཏརཱ བྷིཀྑཱུ ཡེ ཏིཎྞཾ སཾཡོཛནཱནཾ པརིཀྑཡཱ རཱགདོསམོཧཱནཾ ཏནུཏྟཱ སཀདཱགཱམིནོ, སཀིདེཝ ཨིམཾ ལོཀཾ ཨཱགནྟྭཱ དུཀྑསྶནྟཾ ཀརིསྶནྟཱི’’’ཏི.

‘‘ཨཔརམྤི ཁོ མེ, ཨཱཝུསོ, བྷགཝཏོ སམྨུཁཱ སུཏཾ སམྨུཁཱ པཊིགྒཧིཏཾ – ‘ཨཔྤཀཱ ཏེ, བྷིཀྑཝེ, བྷིཀྑཱུ ཡེ ཏིཎྞཾ སཾཡོཛནཱནཾ པརིཀྑཡཱ རཱགདོསམོཧཱནཾ ཏནུཏྟཱ སཀདཱགཱམིནོ, སཀིདེཝ ཨིམཾ ལོཀཾ ཨཱགནྟྭཱ དུཀྑསྶནྟཾ ཀརིསྶནྟི. ཨཐ ཁོ ཨེཏེཝ བཧུཏརཱ བྷིཀྑཱུ ཡེ ཏིཎྞཾ སཾཡོཛནཱནཾ པརིཀྑཡཱ སོཏཱཔནྣཱ ཨཝིནིཔཱཏདྷམྨཱ ནིཡཏཱ སམྦོདྷིཔརཱཡཎཱ’’’ཏི. དུཏིཡཾ.

༣. དྷམྨདིནྣསུཏྟཾ

༡༠༤༩. ཨེཀཾ སམཡཾ བྷགཝཱ བཱརཱཎསིཡཾ ཝིཧརཏི ཨིསིཔཏནེ མིགདཱཡེ. ཨཐ ཁོ དྷམྨདིནྣོ ཨུཔཱསཀོ པཉྩཧི ཨུཔཱསཀསཏེཧི སདྡྷིཾ ཡེན བྷགཝཱ ཏེནུཔསངྐམི; ཨུཔསངྐམིཏྭཱ བྷགཝནྟཾ ཨབྷིཝཱདེཏྭཱ ཨེཀམནྟཾ ནིསཱིདི. ཨེཀམནྟཾ ནིསིནྣོ ཁོ དྷམྨདིནྣོ ཨུཔཱསཀོ བྷགཝནྟཾ ཨེཏདཝོཙ – ‘‘ཨོཝདཏུ ནོ, བྷནྟེ, བྷགཝཱ; ཨནུསཱསཏུ ནོ, བྷནྟེ, བྷགཝཱ ཡཾ ཨམྷཱཀཾ ཨསྶ དཱིགྷརཏྟཾ ཧིཏཱཡ སུཁཱཡཱ’’ཏི.

‘‘ཏསྨཱཏིཧ ཝོ, དྷམྨདིནྣཾ, ཨེཝཾ སིཀྑིཏབྦཾ – ‘ཡེ ཏེ སུཏྟནྟཱ ཏཐཱགཏབྷཱསིཏཱ གམྦྷཱིརཱ གམྦྷཱིརཏྠཱ ལོཀུཏྟརཱ སུཉྙཏཔཊིསཾཡུཏྟཱ ཏེ ཀཱལེན ཀཱལཾ ཨུཔསམྤཛྫ ཝིཧརིསྶཱམཱ’ཏི. ཨེཝཉྷི ཝོ, དྷམྨདིནྣ, སིཀྑིཏབྦ’’ནྟི. ‘‘ན ཁོ ནེཏཾ, བྷནྟེ, སུཀརཾ ཨམྷེཧི པུཏྟསམྦཱདྷསཡནཾ ཨཛ྄ཛྷཱཝསནྟེཧི ཀཱསིཀཙནྡནཾ པཙྩནུབྷོནྟེཧི མཱལཱགནྡྷཝིལེཔནཾ དྷཱརཡནྟེཧི ཛཱཏརཱུཔརཛཏཾ སཱདིཡནྟེཧི – ཡེ ཏེ སུཏྟནྟཱ ཏཐཱགཏབྷཱསིཏཱ གམྦྷཱིརཱ གམྦྷཱིརཏྠཱ ལོཀུཏྟརཱ སུཉྙཏཔཊིསཾཡུཏྟཱ ཏེ ཀཱལེན ཀཱལཾ ཨུཔསམྤཛྫ ཝིཧརིཏུཾ. ཏེསཾ ནོ, བྷནྟེ, བྷགཝཱ ཨམྷཱཀཾ པཉྩསུ སིཀྑཱཔདེསུ ཋིཏཱནཾ ཨུཏྟརིདྷམྨཾ དེསེཏཱུ’’ཏི.

‘‘ཏསྨཱཏིཧ ཝོ, དྷམྨདིནྣ, ཨེཝཾ སིཀྑིཏབྦཾ – ‘བུདྡྷེ ཨཝེཙྩཔྤསཱདེན སམནྣཱགཏཱ བྷཝིསྶཱམ – ཨིཏིཔི སོ བྷགཝཱ…པེ… སཏྠཱ དེཝམནུསྶཱནཾ བུདྡྷོ བྷགཝཱཏི. དྷམྨེ…པེ… སངྒྷེ…པེ… ཨརིཡཀནྟེཧི སཱིལེཧི སམནྣཱགཏཱ བྷཝིསྶཱམ ཨཁཎྜེཧི…པེ… སམཱདྷིསཾཝཏྟནིཀེཧཱི’ཏི. ཨེཝཉྷི ཝོ, དྷམྨདིནྣ, སིཀྑིཏབྦ’’ནྟི.

‘‘ཡཱནིམཱནི, བྷནྟེ, བྷགཝཏཱ ཙཏྟཱརི སོཏཱཔཏྟིཡངྒཱནི དེསིཏཱནི, སཾཝིཛྫནྟེ ཏེ དྷམྨཱ ཨམྷེསུ, མཡཉྩ ཏེསུ དྷམྨེསུ སནྡིསྶཱམ. མཡཉྷི བྷནྟེ, བུདྡྷེ ཨཝེཙྩཔྤསཱདེན སམནྣཱགཏཱ – ཨིཏིཔི སོ བྷགཝཱ…པེ… སཏྠཱ དེཝམནུསྶཱནཾ བུདྡྷོ བྷགཝཱཏི. དྷམྨེ…པེ… སངྒྷེ…པེ… ཨརིཡཀནྟེཧི སཱིལེཧི སམནྣཱགཏཱ ཨཁཎྜེཧི…པེ… སམཱདྷིསཾཝཏྟནིཀེཧཱི’’ཏི. ‘‘ལཱབྷཱ ཝོ, དྷམྨདིནྣ, སུལདྡྷཾ ཝོ, དྷམྨདིནྣ! སོཏཱཔཏྟིཕལཾ ཏུམྷེཧི བྱཱཀཏ’’ནྟི. ཏཏིཡཾ.

༤. གིལཱནསུཏྟཾ

༡༠༥༠. ཨེཀཾ སམཡཾ བྷགཝཱ སཀྐེསུ ཝིཧརཏི ཀཔིལཝཏྠུསྨིཾ ནིགྲོདྷཱརཱམེ. ཏེན ཁོ པན སམཡེན སམྦཧུལཱ བྷིཀྑཱུ བྷགཝཏོ ཙཱིཝརཀམྨཾ ཀརོནྟི – ‘‘ནིཊྛིཏཙཱིཝརོ བྷགཝཱ ཏེམཱསཙྩཡེན ཙཱརིཀཾ པཀྐམིསྶཏཱི’’ཏི. ཨསྶོསི ཁོ མཧཱནཱམོ སཀྐོ – ‘‘སམྦཧུལཱ ཀིར བྷིཀྑཱུ བྷགཝཏོ ཙཱིཝརཀམྨཾ ཀརོནྟི – ‘ནིཊྛིཏཙཱིཝརོ བྷགཝཱ ཏེམཱསཙྩཡེན ཙཱརིཀཾ པཀྐམིསྶཏཱི’’’ཏི. ཨཐ ཁོ མཧཱནཱམོ སཀྐོ ཡེན བྷགཝཱ ཏེནུཔསངྐམི; ཨུཔསངྐམིཏྭཱ བྷགཝནྟཾ ཨབྷིཝཱདེཏྭཱ ཨེཀམནྟཾ ནིསཱིདི. ཨེཀམནྟཾ ནིསིནྣོ ཁོ མཧཱནཱམོ སཀྐོ བྷགཝནྟཾ ཨེཏདཝོཙ – ‘‘སུཏམེཏཾ, བྷནྟེ – ‘སམྦཧུལཱ ཀིར བྷིཀྑཱུ བྷགཝཏོ ཙཱིཝརཀམྨཾ ཀརོནྟི – ནིཊྛིཏཙཱིཝརོ བྷགཝཱ ཏེམཱསཙྩཡེན ཙཱརིཀཾ པཀྐམིསྶཏཱི’ཏི. ན ཁོ ནེཏཾ [ན ཁོ ཏེ ཨེཏཾ (སཱི. པཱི.)], བྷནྟེ, བྷགཝཏོ སམྨུཁཱ སུཏཾ སམྨུཁཱ པཊིགྒཧིཏཾ སཔྤཉྙེན ཨུཔཱསཀེན སཔྤཉྙོ ཨུཔཱསཀོ ཨཱབཱདྷིཀོ དུཀྑིཏོ བཱལ༹ྷགིལཱནོ ཨོཝདིཏབྦོ’’ཏི.

‘‘སཔྤཉྙེན མཧཱནཱམ, ཨུཔཱསཀེན སཔྤཉྙོ ཨུཔཱསཀོ ཨཱབཱདྷིཀོ དུཀྑིཏོ བཱལ༹ྷགིལཱནོ ཙཏཱུཧི ཨསྶཱསནཱིཡེཧི དྷམྨེཧི ཨསྶཱསེཏབྦོ – ‘ཨསྶཱསཏཱཡསྨཱ – ཨཏྠཱཡསྨཏོ བུདྡྷེ ཨཝེཙྩཔྤསཱདོ ཨིཏིཔི སོ བྷགཝཱ…པེ… སཏྠཱ དེཝམནུསྶཱནཾ བུདྡྷོ བྷགཝཱཏི. ཨསྶཱསཏཱཡསྨཱ – ཨཏྠཱཡསྨཏོ དྷམྨེ…པེ… སངྒྷེ…པེ… ཨརིཡཀནྟཱནི སཱིལཱནི ཨཁཎྜཱནི…པེ… སམཱདྷིསཾཝཏྟནིཀཱནཱི’’’ཏི.

‘‘སཔྤཉྙེན, མཧཱནཱམ, ཨུཔཱསཀེན སཔྤཉྙོ ཨུཔཱསཀོ ཨཱབཱདྷིཀོ དུཀྑིཏོ བཱལ༹ྷགིལཱནོ ཨིམེཧི ཙཏཱུཧི ཨསྶཱསནཱིཡེཧི དྷམྨེཧི ཨསྶཱསེཏྭཱ ཨེཝམསྶ ཝཙནཱིཡོ – ‘ཨཏྠཱཡསྨཏོ མཱཏཱཔིཏཱུསུ ཨཔེཀྑཱ’ཏི? སོ ཙེ ཨེཝཾ ཝདེཡྻ – ‘ཨཏྠི མེ མཱཏཱཔིཏཱུསུ ཨཔེཀྑཱ’ཏི, སོ ཨེཝམསྶ ཝཙནཱིཡོ – ‘ཨཱཡསྨཱ ཁོ མཱརིསོ མརཎདྷམྨོ. སཙེ པཱཡསྨཱ མཱཏཱཔིཏཱུསུ ཨཔེཀྑཾ ཀརིསྶཏི, མརིསྶཏེཝ; ནོ ཙེ པཱཡསྨཱ མཱཏཱཔིཏཱུསུ ཨཔེཀྑཾ ཀརིསྶཏི, མརིསྶཏེཝ. སཱདྷཱཡསྨཱ, ཡཱ ཏེ མཱཏཱཔིཏཱུསུ ཨཔེཀྑཱ ཏཾ པཛཧཱ’’’ཏི.

‘‘སོ ཙེ ཨེཝཾ ཝདེཡྻ – ‘ཡཱ མེ མཱཏཱཔིཏཱུསུ ཨཔེཀྑཱ སཱ པཧཱིནཱ’ཏི, སོ ཨེཝམསྶ ཝཙནཱིཡོ – ‘ཨཏྠི པནཱཡསྨཏོ པུཏྟདཱརེསུ ཨཔེཀྑཱ’ཏི? སོ ཙེ ཨེཝཾ ཝདེཡྻ – ‘ཨཏྠི མེ པུཏྟདཱརེསུ ཨཔེཀྑཱ’ཏི, སོ ཨེཝམསྶ ཝཙནཱིཡོ – ‘ཨཱཡསྨཱ ཁོ མཱརིསོ མརཎདྷམྨོ. སཙེ པཱཡསྨཱ པུཏྟདཱརེསུ ཨཔེཀྑཾ ཀརིསྶཏི, མརིསྶཏེཝ; ནོ ཙེ པཱཡསྨཱ པུཏྟདཱརེསུ ཨཔེཀྑཾ ཀརིསྶཏི, མརིསྶཏེཝ. སཱདྷཱཡསྨཱ, ཡཱ ཏེ པུཏྟདཱརེསུ ཨཔེཀྑཱ ཏཾ པཛཧཱ’’’ཏི.

‘‘སོ ཙེ ཨེཝཾ ཝདེཡྻ – ‘ཡཱ མེ པུཏྟདཱརེསུ ཨཔེཀྑཱ སཱ པཧཱིནཱ’ཏི, སོ ཨེཝམསྶ ཝཙནཱིཡོ – ‘ཨཏྠི པནཱཡསྨཏོ མཱནུསཀེསུ པཉྩསུ ཀཱམགུཎེསུ ཨཔེཀྑཱ’ཏི? སོ ཙེ ཨེཝཾ ཝདེཡྻ – ‘ཨཏྠི མེ མཱནུསཀེསུ པཉྩསུ ཀཱམགུཎེསུ ཨཔེཀྑཱ’ཏི, སོ ཨེཝམསྶ ཝཙནཱིཡོ – ‘མཱནུསཀེཧི ཁོ, ཨཱཝུསོ, ཀཱམེཧི དིབྦཱ ཀཱམཱ ཨབྷིཀྐནྟཏརཱ ཙ པཎཱིཏཏརཱ ཙ. སཱདྷཱཡསྨཱ, མཱནུསཀེཧི ཀཱམེཧི ཙིཏྟཾ ཝུཊྛཱཔེཏྭཱ ཙཱཏུམཧཱརཱཛིཀེསུ [ཙཱཏུམྨཧཱརཱཛིཀེསུ (སཱི. སྱཱ. ཀཾ. པཱི.)] དེཝེསུ ཙིཏྟཾ ཨདྷིམོཙེཧཱི’’’ཏི.

‘‘སོ ཙེ ཨེཝཾ ཝདེཡྻ – ‘མཱནུསཀེཧི མེ ཀཱམེཧི ཙིཏྟཾ ཝུཊྛིཏཾ, ཙཱཏུམཧཱརཱཛིཀེསུ དེཝེསུ ཙིཏྟཾ ཨདྷིམོཙིཏ’ནྟི, སོ ཨེཝམསྶ ཝཙནཱིཡོ – ‘ཙཱཏུམཧཱརཱཛིཀེཧི ཁོ, ཨཱཝུསོ, དེཝེཧི ཏཱཝཏིཾསཱ དེཝཱ ཨབྷིཀྐནྟཏརཱ ཙ པཎཱིཏཏརཱ ཙ. སཱདྷཱཡསྨཱ, ཙཱཏུམཧཱརཱཛིཀེཧི དེཝེཧི ཙིཏྟཾ ཝུཊྛཱཔེཏྭཱ ཏཱཝཏིཾསེསུ དེཝེསུ ཙིཏྟཾ ཨདྷིམོཙེཧཱི’’’ཏི.

‘‘སོ ཙེ ཨེཝཾ ཝདེཡྻ – ‘ཙཱཏུམཧཱརཱཛིཀེཧི མེ དེཝེཧི ཙིཏྟཾ ཝུཊྛིཏཾ, ཏཱཝཏིཾསེསུ དེཝེསུ ཙིཏྟཾ ཨདྷིམོཙིཏ’ནྟི, སོ ཨེཝམསྶ ཝཙནཱིཡོ – ‘ཏཱཝཏིཾསེཧི ཁོ, ཨཱཝུསོ, དེཝེཧི ཡཱམཱ དེཝཱ…པེ… ཏུསིཏཱ དེཝཱ…པེ… ནིམྨཱནརཏཱི དེཝཱ…པེ… པརནིམྨིཏཝསཝཏྟཱི དེཝཱ…པེ… པརནིམྨིཏཝསཝཏྟཱིཧི ཁོ, ཨཱཝུསོ, དེཝེཧི བྲཧྨལོཀོ ཨབྷིཀྐནྟཏརོ ཙ པཎཱིཏཏརོ ཙ. སཱདྷཱཡསྨཱ, པརནིམྨིཏཝསཝཏྟཱིཧི དེཝེཧི ཙིཏྟཾ ཝུཊྛཱཔེཏྭཱ བྲཧྨལོཀེ ཙིཏྟཾ ཨདྷིམོཙེཧཱི’ཏི. སོ ཙེ ཨེཝཾ ཝདེཡྻ – ‘པརནིམྨིཏཝསཝཏྟཱིཧི མེ དེཝེཧི ཙིཏྟཾ ཝུཊྛིཏཾ, བྲཧྨལོཀེ ཙིཏྟཾ ཨདྷིམོཙིཏ’ནྟི, སོ ཨེཝམསྶ ཝཙནཱིཡོ – ‘བྲཧྨལོཀོཔི ཁོ, ཨཱཝུསོ, ཨནིཙྩོ ཨདྡྷུཝོ སཀྐཱཡཔརིཡཱཔནྣོ. སཱདྷཱཡསྨཱ, བྲཧྨལོཀཱ ཙིཏྟཾ ཝུཊྛཱཔེཏྭཱ སཀྐཱཡནིརོདྷེ ཙིཏྟཾ ཨུཔསཾཧརཱཧཱི’’’ཏི.

‘‘སོ ཙེ ཨེཝཾ ཝདེཡྻ – ‘བྲཧྨལོཀཱ མེ ཙིཏྟཾ ཝུཊྛིཏཾ, སཀྐཱཡནིརོདྷེ ཙིཏྟཾ ཨུཔསཾཧརཱམཱི’ཏི; ཨེཝཾ ཝིམུཏྟཙིཏྟསྶ ཁོ, མཧཱནཱམ, ཨུཔཱསཀསྶ ཨཱསཝཱ [ཝསྶསཏ (སཱི. སྱཱ.)] ཝིམུཏྟཙིཏྟེན བྷིཀྑུནཱ ན ཀིཉྩི ནཱནཱཀརཎཾ ཝདཱམི, ཡདིདཾ – ཝིམུཏྟིཡཱ ཝིམུཏྟ’’ནྟི. ཙཏུཏྠཾ.

༥. སོཏཱཔཏྟིཕལསུཏྟཾ

༡༠༥༡. ‘‘ཙཏྟཱརོམེ, བྷིཀྑཝེ, དྷམྨཱ བྷཱཝིཏཱ བཧུལཱིཀཏཱ སོཏཱཔཏྟིཕལསཙྪིཀིརིཡཱཡ སཾཝཏྟནྟི. ཀཏམེ ཙཏྟཱརོ? སཔྤུརིསསཾསེཝོ, སདྡྷམྨསྶཝནཾ, ཡོནིསོམནསིཀཱརོ, དྷམྨཱནུདྷམྨཔྤཊིཔཏྟི – ཨིམེ ཁོ, བྷིཀྑཝེ, ཙཏྟཱརོ དྷམྨཱ བྷཱཝིཏཱ བཧུལཱིཀཏཱ སོཏཱཔཏྟིཕལསཙྪིཀིརིཡཱཡ སཾཝཏྟནྟཱི’’ཏི. པཉྩམཾ.

༦. སཀདཱགཱམིཕལསུཏྟཾ

༡༠༥༢. ‘‘ཙཏྟཱརོམེ, བྷིཀྑཝེ, དྷམྨཱ བྷཱཝིཏཱ བཧུལཱིཀཏཱ སཀདཱགཱམིཕལསཙྪིཀིརིཡཱཡ སཾཝཏྟནྟི. ཀཏམེ ཙཏྟཱརོ? …པེ… སཾཝཏྟནྟཱི’’ཏི. ཚཊྛཾ.

༧. ཨནཱགཱམིཕལསུཏྟཾ

༡༠༥༣. …པེ… ཨནཱགཱམིཕལསཙྪིཀིརིཡཱཡ…པེ… སཾཝཏྟནྟཱི’’ཏི. སཏྟམཾ.

༨. ཨརཧཏྟཕལསུཏྟཾ

༡༠༥༤. …པེ… ཨརཧཏྟཕལསཙྪིཀིརིཡཱཡ…པེ… སཾཝཏྟནྟཱི’’ཏི. ཨཊྛམཾ.

༩. པཉྙཱཔཊིལཱབྷསུཏྟཾ

༡༠༥༥. …པེ… པཉྙཱཔཊིལཱབྷཱཡ…པེ… སཾཝཏྟནྟཱི’’ཏི. ནཝམཾ.

༡༠. པཉྙཱཝུདྡྷིསུཏྟཾ

༡༠༥༦. …པེ… པཉྙཱཝུདྡྷིཡཱ …པེ… སཾཝཏྟནྟཱི’’ཏི. དསམཾ.

༡༡. པཉྙཱཝེཔུལླསུཏྟཾ

༡༠༥༧. …པེ…. པཉྙཱཝེཔུལླཱཡ…པེ… སཾཝཏྟནྟཱི’’ཏི. ཨེཀཱདསམཾ.

སཔྤཉྙཝགྒོ ཚཊྛོ.

ཏསྶུདྡཱནཾ –

སགཱཐཀཾ ཝསྶཾཝུཏྠཾ, དྷམྨདིནྣཉྩ གིལཱནཾ;

ཙཏུརོ ཕལཱ པཊིལཱབྷོ, ཝུདྡྷི ཝེཔུལླཏཱཡ ཙཱཏི.

༧. མཧཱཔཉྙཝགྒོ

༡. མཧཱཔཉྙཱསུཏྟཾ

༡༠༥༨. ‘‘ཙཏྟཱརོམེ, བྷིཀྑཝེ, དྷམྨཱ བྷཱཝིཏཱ བཧུལཱིཀཏཱ མཧཱཔཉྙཏཱཡ སཾཝཏྟནྟི. ཀཏམེ ཙཏྟཱརོ? སཔྤུརིསསཾསེཝོ, སདྡྷམྨསྶཝནཾ, ཡོནིསོམནསིཀཱརོ, དྷམྨཱནུདྷམྨཔྤཊིཔཏྟི – ཨིམེ ཁོ, བྷིཀྑཝེ, ཙཏྟཱརོ དྷམྨཱ བྷཱཝིཏཱ བཧུལཱིཀཏཱ མཧཱཔཉྙཏཱ སཾཝཏྟནྟཱི’’ཏི. པཋམཾ.

༢. པུཐུཔཉྙཱསུཏྟཾ

༡༠༥༩. … པུཐུཔཉྙཏཱ སཾཝཏྟནྟཱི’’ཏི. དུཏིཡཾ.

༣. ཝིཔུལཔཉྙཱསུཏྟཾ

༡༠༦༠. … ཝིཔུལཔཉྙཏཱ སཾཝཏྟནྟཱི’’ཏི. ཏཏིཡཾ.

༤. གམྦྷཱིརཔཉྙཱསུཏྟཾ

༡༠༦༡. … གམྦྷཱིརཔཉྙཏཱ སཾཝཏྟནྟཱི’’ཏི. ཙཏུཏྠཾ.

༥. ཨཔྤམཏྟཔཉྙཱསུཏྟཾ

༡༠༦༢. … ཨཔྤམཏྟཔཉྙཏཱ སཾཝཏྟནྟཱི’’ཏི. པཉྩམཾ.

༦. བྷཱུརིཔཉྙཱསུཏྟཾ

༡༠༦༣. … བྷཱུརིཔཉྙཏཱ སཾཝཏྟནྟཱི’’ཏི. ཚཊྛཾ.

༧. པཉྙཱབཱཧུལླསུཏྟཾ

༡༠༦༤. … པཉྙཱབཱཧུལླཱ སཾཝཏྟནྟཱི’’ཏི. སཏྟམཾ.

༨. སཱིགྷཔཉྙཱསུཏྟཾ

༡༠༦༥. … སཱིགྷཔཉྙཏཱ སཾཝཏྟནྟཱི’’ཏི. ཨཊྛམཾ.

༩. ལཧུཔཉྙཱསུཏྟཾ

༡༠༦༦. … ལཧུཔཉྙཏཱ སཾཝཏྟནྟཱི’’ཏི. ནཝམཾ.

༡༠. ཧཱསཔཉྙཱསུཏྟཾ

༡༠༦༧. … ཧཱསཔཉྙཏཱ སཾཝཏྟནྟཱི’’ཏི. དསམཾ.

༡༡. ཛཝནཔཉྙཱསུཏྟཾ

༡༠༦༨. … ཛཝནཔཉྙཏཱ སཾཝཏྟནྟཱི’’ཏི. ཨེཀཱདསམཾ.

༡༢. ཏིཀྑཔཉྙཱསུཏྟཾ

༡༠༦༩. … ཏིཀྑཔཉྙཏཱ སཾཝཏྟནྟཱི’’ཏི. དྭཱདསམཾ.

༡༣. ནིབྦེདྷིཀཔཉྙཱསུཏྟཾ

༡༠༧༠. … ནིབྦེདྷིཀཔཉྙཏཱ སཾཝཏྟནྟི. ཀཏམེ ཙཏྟཱརོ? སཔྤུརིསསཾསེཝོ, སདྡྷམྨསྶཝནཾ, ཡོནིསོམནསིཀཱརོ, དྷམྨཱནུདྷམྨཔྤཊིཔཏྟི – ཨིམེ ཁོ, བྷིཀྑཝེ, ཙཏྟཱརོ དྷམྨཱ བྷཱཝིཏཱ བཧུལཱིཀཏཱ ནིབྦེདྷིཀཔཉྙཏཱཡ སཾཝཏྟནྟཱི’’ཏི. ཏེརསམཾ.

མཧཱཔཉྙཝགྒོ སཏྟམོ.

ཏསྶུདྡཱནཾ –

མཧཱ པུཐུ ཝིཔུལ-གམྦྷཱིརཾ, ཨཔྤམཏྟ-བྷཱུརི-བཱཧུལླཾ;

སཱིགྷ-ལཧུ-ཧཱས-ཛཝན, ཏིཀྑ-ནིབྦེདྷིཀཱཡ ཙཱཏི.

སོཏཱཔཏྟིསཾཡུཏྟཾ ཨེཀཱདསམཾ.

༡༢. སཙྩསཾཡུཏྟཾ

༡. སམཱདྷིཝགྒོ

༡. སམཱདྷིསུཏྟཾ

༡༠༧༡. སཱཝཏྠིནིདཱནཾ. ‘‘སམཱདྷིཾ, བྷིཀྑཝེ, བྷཱཝེཐ. སམཱཧིཏོ, བྷིཀྑཝེ, བྷིཀྑུ ཡཐཱབྷཱུཏཾ པཛཱནཱཏི. ཀིཉྩ ཡཐཱབྷཱུཏཾ པཛཱནཱཏི? ‘ཨིདཾ དུཀྑ’ནྟི ཡཐཱབྷཱུཏཾ པཛཱནཱཏི, ‘ཨཡཾ དུཀྑསམུདཡོ’ཏི ཡཐཱབྷཱུཏཾ པཛཱནཱཏི, ‘ཨཡཾ དུཀྑནིརོདྷོ’ཏི ཡཐཱབྷཱུཏཾ པཛཱནཱཏི, ‘ཨཡཾ དུཀྑནིརོདྷགཱམིནཱི པཊིཔདཱ’ཏི ཡཐཱབྷཱུཏཾ པཛཱནཱཏི. སམཱདྷིཾ, བྷིཀྑཝེ, བྷཱཝེཐ. སམཱཧིཏོ, བྷིཀྑཝེ, བྷིཀྑུ ཡཐཱབྷཱུཏཾ པཛཱནཱཏི’’.

‘‘ཏསྨཱཏིཧ, བྷིཀྑཝེ, ‘ཨིདཾ དུཀྑ’ནྟི ཡོགོ ཀརཎཱིཡོ, ‘ཨཡཾ དུཀྑསམུདཡོ’ཏི ཡོགོ ཀརཎཱིཡོ, ‘ཨཡཾ དུཀྑནིརོདྷོ’ཏི ཡོགོ ཀརཎཱིཡོ, ‘ཨཡཾ དུཀྑནིརོདྷགཱམིནཱི པཊིཔདཱ’ཏི ཡོགོ ཀརཎཱིཡོ’’ཏི. པཋམཾ.

༢. པཊིསལླཱནསུཏྟཾ

༡༠༧༢. ‘‘པཊིསལླཱནེ, བྷིཀྑཝེ, ཡོགམཱཔཛྫཐ. པཊིསལླཱིནོ, བྷིཀྑཝེ, བྷིཀྑུ ཡཐཱབྷཱུཏཾ པཛཱནཱཏི. ཀིཉྩ ཡཐཱབྷཱུཏཾ པཛཱནཱཏི? ‘ཨིདཾ དུཀྑ’ནྟི ཡཐཱབྷཱུཏཾ པཛཱནཱཏི, ‘ཨཡཾ དུཀྑསམུདཡོ’ཏི ཡཐཱབྷཱུཏཾ པཛཱནཱཏི, ‘ཨཡཾ དུཀྑནིརོདྷོ’ཏི ཡཐཱབྷཱུཏཾ པཛཱནཱཏི, ‘ཨཡཾ དུཀྑནིརོདྷགཱམིནཱི པཊིཔདཱ’ཏི ཡཐཱབྷཱུཏཾ པཛཱནཱཏི. པཊིསལླཱནེ, བྷིཀྑཝེ, ཡོགམཱཔཛྫཐ. པཊིསལླཱིནོ, བྷིཀྑཝེ, བྷིཀྑུ ཡཐཱབྷཱུཏཾ པཛཱནཱཏི.

‘‘ཏསྨཱཏིཧ, བྷིཀྑཝེ, ‘ཨིདཾ དུཀྑ’ནྟི ཡོགོ ཀརཎཱིཡོ, ‘ཨཡཾ དུཀྑསམུདཡོ’ཏི ཡོགོ ཀརཎཱིཡོ, ‘ཨཡཾ དུཀྑནིརོདྷོ’ཏི ཡོགོ ཀརཎཱིཡོ, ‘ཨཡཾ དུཀྑནིརོདྷགཱམིནཱི པཊིཔདཱ’ཏི ཡོགོ ཀརཎཱིཡོ’’ཏི. དུཏིཡཾ.

༣. པཋམཀུལཔུཏྟསུཏྟཾ

༡༠༧༣. ‘‘ཡེ ཧི ཀེཙི, བྷིཀྑཝེ, ཨཏཱིཏམདྡྷཱནཾ ཀུལཔུཏྟཱ སམྨཱ ཨགཱརསྨཱ ཨནགཱརིཡཾ པབྦཛིཾསུ, སབྦེ ཏེ ཙཏུནྣཾ ཨརིཡསཙྩཱནཾ ཡཐཱབྷཱུཏཾ ཨབྷིསམཡཱཡ. ཡེ ཧི ཀེཙི, བྷིཀྑཝེ, ཨནཱགཏམདྡྷཱནཾ ཀུལཔུཏྟཱ སམྨཱ ཨགཱརསྨཱ ཨནགཱརིཡཾ པབྦཛིསྶནྟི, སབྦེ ཏེ ཙཏུནྣཾ ཨརིཡསཙྩཱནཾ ཡཐཱབྷཱུཏཾ ཨབྷིསམཡཱཡ. ཡེ ཧི ཀེཙི, བྷིཀྑཝེ, ཨེཏརཧི ཀུལཔུཏྟཱ སམྨཱ ཨགཱརསྨཱ ཨནགཱརིཡཾ པབྦཛནྟི, སབྦེ ཏེ ཙཏུནྣཾ ཨརིཡསཙྩཱནཾ ཡཐཱབྷཱུཏཾ ཨབྷིསམཡཱཡ.

‘‘ཀཏམེསཾ ཙཏུནྣཾ? དུཀྑསྶ ཨརིཡསཙྩསྶ དུཀྑསམུདཡསྶ ཨརིཡསཙྩསྶ དུཀྑནིརོདྷསྶ ཨརིཡསཙྩསྶ དུཀྑནིརོདྷགཱམིནིཡཱ པཊིཔདཱཡ ཨརིཡསཙྩསྶ. ཡེ ཧི ཀེཙི, བྷིཀྑཝེ, ཨཏཱིཏམདྡྷཱནཾ ཀུལཔུཏྟཱ སམྨཱ ཨགཱརསྨཱ ཨནགཱརིཡཾ པབྦཛིཾསུ…པེ… པབྦཛིསྶནྟི…པེ… པབྦཛནྟི, སབྦེ ཏེ ཨིམེསཾཡེཝ ཙཏུནྣཾ ཨརིཡསཙྩཱནཾ ཡཐཱབྷཱུཏཾ ཨབྷིསམཡཱཡ.

‘‘ཏསྨཱཏིཧ, བྷིཀྑཝེ, ‘ཨིདཾ དུཀྑ’ནྟི ཡོགོ ཀརཎཱིཡོ, ‘ཨཡཾ དུཀྑསམུདཡོ’ཏི ཡོགོ ཀརཎཱིཡོ, ‘ཨཡཾ དུཀྑནིརོདྷོ’ཏི ཡོགོ ཀརཎཱིཡོ, ‘ཨཡཾ དུཀྑནིརོདྷགཱམིནཱི པཊིཔདཱ’ཏི ཡོགོ ཀརཎཱིཡོ’’ཏི. ཏཏིཡཾ.

༤. དུཏིཡཀུལཔུཏྟསུཏྟཾ

༡༠༧༤. ‘‘ཡེ ཧི ཀེཙི, བྷིཀྑཝེ, ཨཏཱིཏམདྡྷཱནཾ ཀུལཔུཏྟཱ སམྨཱ ཨགཱརསྨཱ ཨནགཱརིཡཾ པབྦཛིཏཱ ཡཐཱབྷཱུཏཾ ཨབྷིསམེསུཾ, སབྦེ ཏེ ཙཏྟཱརི ཨརིཡསཙྩཱནི ཡཐཱབྷཱུཏཾ ཨབྷིསམེསུཾ. ཡེ ཧི ཀེཙི, བྷིཀྑཝེ, ཨནཱགཏམདྡྷཱནཾ ཀུལཔུཏྟཱ སམྨཱ ཨགཱརསྨཱ ཨནགཱརིཡཾ པབྦཛིཏཱ ཡཐཱབྷཱུཏཾ ཨབྷིསམེསྶནྟི, སབྦེ ཏེ ཙཏྟཱརི ཨརིཡསཙྩཱནི ཡཐཱབྷཱུཏཾ ཨབྷིསམེསྶནྟི. ཡེ ཧི ཀེཙི, བྷིཀྑཝེ, ཨེཏརཧི ཀུལཔུཏྟཱ སམྨཱ ཨགཱརསྨཱ ཨནགཱརིཡཾ པབྦཛིཏཱ ཡཐཱབྷཱུཏཾ ཨབྷིསམེནྟི, སབྦེ ཏེ ཙཏྟཱརི ཨརིཡསཙྩཱནི ཡཐཱབྷཱུཏཾ ཨབྷིསམེནྟི.

‘‘ཀཏམཱནི ཙཏྟཱརི? དུཀྑཾ ཨརིཡསཙྩཾ, དུཀྑསམུདཡཾ ཨརིཡསཙྩཾ, དུཀྑནིརོདྷཾ ཨརིཡསཙྩཾ, དུཀྑནིརོདྷགཱམིནཱི པཊིཔདཱ ཨརིཡསཙྩཾ. ཡེ ཧི ཀེཙི, བྷིཀྑཝེ, ཨཏཱིཏམདྡྷཱནཾ ཀུལཔུཏྟཱ སམྨཱ ཨགཱརསྨཱ ཨནགཱརིཡཾ པབྦཛིཏཱ ཡཐཱབྷཱུཏཾ ཨབྷིསམེསུཾ …པེ… ཨབྷིསམེསྶནྟི…པེ… ཨབྷིསམེནྟི, སབྦེ ཏེ ཨིམཱནི ཙཏྟཱརི ཨརིཡསཙྩཱནི ཡཐཱབྷཱུཏཾ ཨབྷིསམེནྟི.

‘‘ཏསྨཱཏིཧ, བྷིཀྑཝེ, ‘ཨིདཾ དུཀྑ’ནྟི ཡོགོ ཀརཎཱིཡོ…པེ… ‘ཨཡཾ དུཀྑནིརོདྷགཱམིནཱི པཊིཔདཱ’ཏི ཡོགོ ཀརཎཱིཡོ’’ཏི. ཙཏུཏྠཾ.

༥. པཋམསམཎབྲཱཧྨཎསུཏྟཾ

༡༠༧༥. ‘‘ཡེ ཧི ཀེཙི, བྷིཀྑཝེ, ཨཏཱིཏམདྡྷཱནཾ སམཎཱ ཝཱ བྲཱཧྨཎཱ ཝཱ ཡཐཱབྷཱུཏཾ ཨབྷིསམྦོཛ྄ཛྷིཾསུ, སབྦེ ཏེ ཙཏྟཱརི ཨརིཡསཙྩཱནི ཡཐཱབྷཱུཏཾ ཨབྷིསམྦོཛ྄ཛྷིཾསུ. ཡེ ཧི ཀེཙི, བྷིཀྑཝེ, ཨནཱགཏམདྡྷཱནཾ སམཎཱ ཝཱ བྲཱཧྨཎཱ ཝཱ ཡཐཱབྷཱུཏཾ ཨབྷིསམྦོཛ྄ཛྷིསྶནྟི, སབྦེ ཏེ ཙཏྟཱརི ཨརིཡསཙྩཱནི ཡཐཱབྷཱུཏཾ ཨབྷིསམྦོཛ྄ཛྷིསྶནྟི. ཡེ ཧི ཀེཙི, བྷིཀྑཝེ, ཨེཏརཧི སམཎཱ ཝཱ བྲཱཧྨཎཱ ཝཱ ཡཐཱབྷཱུཏཾ ཨབྷིསམྦོཛ྄ཛྷནྟི, སབྦེ ཏེ ཙཏྟཱརི ཨརིཡསཙྩཱནི ཡཐཱབྷཱུཏཾ ཨབྷིསམྦོཛ྄ཛྷནྟི.

‘‘ཀཏམཱནི ཙཏྟཱརི? དུཀྑཾ ཨརིཡསཙྩཾ…པེ… དུཀྑནིརོདྷགཱམིནཱི པཊིཔདཱ ཨརིཡསཙྩཾ. ཡེ ཧི ཀེཙི, བྷིཀྑཝེ, ཨཏཱིཏམདྡྷཱནཾ སམཎཱ ཝཱ བྲཱཧྨཎཱ ཝཱ ཡཐཱབྷཱུཏཾ ཨབྷིསམྦོཛ྄ཛྷིཾསུ…པེ… ཨབྷིསམྦོཛ྄ཛྷིསྶནྟི…པེ… ཨབྷིསམྦོཛ྄ཛྷནྟི, སབྦེ ཏེ ཨིམཱནི ཙཏྟཱརི ཨརིཡསཙྩཱནི ཡཐཱབྷཱུཏཾ ཨབྷིསམྦོཛ྄ཛྷནྟི.

‘‘ཏསྨཱཏིཧ, བྷིཀྑཝེ, ‘ཨིདཾ དུཀྑ’ནྟི ཡོགོ ཀརཎཱིཡོ…པེ… ‘ཨཡཾ དུཀྑནིརོདྷགཱམིནཱི པཊིཔདཱ’ཏི ཡོགོ ཀརཎཱིཡོ’’ཏི. པཉྩམཾ.

༦. དུཏིཡསམཎབྲཱཧྨཎསུཏྟཾ

༡༠༧༦. ‘‘ཡེ ཧི ཀེཙི, བྷིཀྑཝེ, ཨཏཱིཏམདྡྷཱནཾ སམཎཱ ཝཱ བྲཱཧྨཎཱ ཝཱ ཡཐཱབྷཱུཏཾ ཨབྷིསམྦུདྡྷཾ པཀཱསེསུཾ, སབྦེ ཏེ ཙཏྟཱརི ཨརིཡསཙྩཱནི ཡཐཱབྷཱུཏཾ ཨབྷིསམྦུདྡྷཾ པཀཱསེསུཾ. ཡེ ཧི ཀེཙི, བྷིཀྑཝེ, ཨནཱགཏམདྡྷཱནཾ སམཎཱ ཝཱ བྲཱཧྨཎཱ ཝཱ ཡཐཱབྷཱུཏཾ ཨབྷིསམྦུདྡྷཾ པཀཱསེསྶནྟི, སབྦེ ཏེ ཙཏྟཱརི ཨརིཡསཙྩཱནི ཡཐཱབྷཱུཏཾ ཨབྷིསམྦུདྡྷཾ པཀཱསེསྶནྟི. ཡེ ཧི ཀེཙི, བྷིཀྑཝེ, ཨེཏརཧི སམཎཱ ཝཱ བྲཱཧྨཎཱ ཝཱ ཡཐཱབྷཱུཏཾ ཨབྷིསམྦུདྡྷཾ པཀཱསེནྟི, སབྦེ ཏེ ཙཏྟཱརི ཨརིཡསཙྩཱནི ཡཐཱབྷཱུཏཾ ཨབྷིསམྦུདྡྷཾ པཀཱསེནྟི.

‘‘ཀཏམཱནི ཙཏྟཱརི? དུཀྑཾ ཨརིཡསཙྩཾ…པེ… དུཀྑནིརོདྷགཱམིནཱི པཊིཔདཱ ཨརིཡསཙྩཾ. ཡེ ཧི ཀེཙི, བྷིཀྑཝེ, ཨཏཱིཏམདྡྷཱནཾ སམཎཱ ཝཱ བྲཱཧྨཎཱ ཝཱ ཡཐཱབྷཱུཏཾ ཨབྷིསམྦུདྡྷཾ པཀཱསེསུཾ…པེ… པཀཱསེསྶནྟི…པེ… པཀཱསེནྟི, སབྦེ ཏེ ཨིམཱནི ཙཏྟཱརི ཨརིཡསཙྩཱནི ཡཐཱབྷཱུཏཾ ཨབྷིསམྦུདྡྷཾ པཀཱསེནྟི.

‘‘ཏསྨཱཏིཧ, བྷིཀྑཝེ, ‘ཨིདཾ དུཀྑ’ནྟི ཡོགོ ཀརཎཱིཡོ…པེ… ‘ཨཡཾ དུཀྑནིརོདྷགཱམིནཱི པཊིཔདཱ’ཏི ཡོགོ ཀརཎཱིཡོ’’ཏི. ཚཊྛཾ.

༧. ཝིཏཀྐསུཏྟཾ

༡༠༧༧. ‘‘མཱ, བྷིཀྑཝེ, པཱཔཀེ ཨཀུསལེ ཝིཏཀྐེ ཝིཏཀྐེཡྻཱཐ [ཝིཏཀྐེཐ (སཱི. སྱཱ. ཀཾ.)], སེཡྻཐིདཾ – ཀཱམཝིཏཀྐཾ, བྱཱཔཱདཝིཏཀྐཾ, ཝིཧིཾསཱཝིཏཀྐཾ. ཏཾ ཀིསྶ ཧེཏུ? ནེཏེ, བྷིཀྑཝེ, ཝིཏཀྐཱ ཨཏྠསཾཧིཏཱ ནཱདིབྲཧྨཙརིཡཀཱ ན ནིབྦིདཱཡ ན ཝིརཱགཱཡ ན ནིརོདྷཱཡ ན ཨུཔསམཱཡ ན ཨབྷིཉྙཱཡ ན སམྦོདྷཱཡ ན ནིབྦཱནཱཡ སཾཝཏྟནྟི.

‘‘ཝིཏཀྐེནྟཱ ཙ ཁོ ཏུམྷེ, བྷིཀྑཝེ, ‘ཨིདཾ དུཀྑ’ནྟི ཝིཏཀྐེཡྻཱཐ, ‘ཨཡཾ དུཀྑསམུདཡོ’ཏི ཝིཏཀྐེཡྻཱཐ, ‘ཨཡཾ དུཀྑནིརོདྷོ’ཏི ཝིཏཀྐེཡྻཱཐ, ‘ཨཡཾ དུཀྑནིརོདྷགཱམིནཱི པཊིཔདཱ’ཏི ཝིཏཀྐེཡྻཱཐ. ཏཾ ཀིསྶ ཧེཏུ? ཨེཏེ, བྷིཀྑཝེ, ཝིཏཀྐཱ ཨཏྠསཾཧིཏཱ ཨེཏེ ཨཱདིབྲཧྨཙརིཡཀཱ ཨེཏེ ནིབྦིདཱཡ ཝིརཱགཱཡ ནིརོདྷཱཡ ཨུཔསམཱཡ ཨབྷིཉྙཱཡ སམྦོདྷཱཡ ནིབྦཱནཱཡ སཾཝཏྟནྟི.

‘‘ཏསྨཱཏིཧ, བྷིཀྑཝེ, ‘ཨིདཾ དུཀྑ’ནྟི ཡོགོ ཀརཎཱིཡོ…པེ… ‘ཨཡཾ དུཀྑནིརོདྷགཱམིནཱི པཊིཔདཱ’ཏི ཡོགོ ཀརཎཱིཡོ’’ཏི. སཏྟམཾ.

༨. ཙིནྟསུཏྟཾ

༡༠༧༨. ‘‘མཱ, བྷིཀྑཝེ, པཱཔཀཾ ཨཀུསལཾ ཙིཏྟཾ ཙིནྟེཡྻཱཐ [ཙིནྟེཐ (སཱི. སྱཱ. ཀཾ.)] – ‘སསྶཏོ ལོཀོ’ཏི ཝཱ ‘ཨསསྶཏོ ལོཀོ’ཏི ཝཱ, ‘ཨནྟཝཱ ལོཀོ’ཏི ཝཱ ‘ཨནནྟཝཱ ལོཀོ’ཏི ཝཱ, ‘ཏཾ ཛཱིཝཾ ཏཾ སརཱིར’ནྟི ཝཱ ‘ཨཉྙཾ ཛཱིཝཾ ཨཉྙཾ སརཱིར’ནྟི ཝཱ, ‘ཧོཏི ཏཐཱགཏོ པརཾ མརཎཱ’ཏི ཝཱ ‘ན ཧོཏི ཏཐཱགཏོ པརཾ མརཎཱ’ཏི ཝཱ, ‘ཧོཏི ཙ ན ཙ ཧོཏི ཏཐཱགཏོ པརཾ མརཎཱ’ཏི ཝཱ, ‘ནེཝ ཧོཏི ན ན ཧོཏི ཏཐཱགཏོ པརཾ མརཎཱ’ཏི ཝཱ. ཏཾ ཀིསྶ ཧེཏུ? ནེསཱ, བྷིཀྑཝེ, ཙིནྟཱ ཨཏྠསཾཧིཏཱ ནཱདིབྲཧྨཙརིཡཀཱ ན ནིབྦིདཱཡ ན ཝིརཱགཱཡ ན ནིརོདྷཱཡ ན ཨུཔསམཱཡ ན ཨབྷིཉྙཱཡ ན སམྦོདྷཱཡ ན ནིབྦཱནཱཡ སཾཝཏྟཏི.

‘‘ཙིནྟེནྟཱ ཙ ཁོ ཏུམྷེ, བྷིཀྑཝེ, ‘ཨིདཾ དུཀྑ’ནྟི ཙིནྟེཡྻཱཐ, ‘ཨཡཾ དུཀྑསམུདཡོ’ཏི ཙིནྟེཡྻཱཐ, ‘ཨཡཾ དུཀྑནིརོདྷོ’ཏི ཙིནྟེཡྻཱཐ, ‘ཨཡཾ དུཀྑནིརོདྷགཱམིནཱི པཊིཔདཱ’ཏི ཙིནྟེཡྻཱཐ. ཏཾ ཀིསྶ ཧེཏུ? ཨེསཱ, བྷིཀྑཝེ, ཙིནྟཱ ཨཏྠསཾཧིཏཱ, ཨེསཱ ཨཱདིབྲཧྨཙརིཡཀཱ, ཨེསཱ ནིབྦིདཱཡ ཝིརཱགཱཡ ནིརོདྷཱཡ ཨུཔསམཱཡ ཨབྷིཉྙཱཡ སམྦོདྷཱཡ ནིབྦཱནཱཡ སཾཝཏྟཏི.

‘‘ཏསྨཱཏིཧ, བྷིཀྑཝེ, ‘ཨིདཾ དུཀྑ’ནྟི ཡོགོ ཀརཎཱིཡོ…པེ… ‘ཨཡཾ དུཀྑནིརོདྷགཱམིནཱི པཊིཔདཱ’ཏི ཡོགོ ཀརཎཱིཡོ’’ཏི. ཨཊྛམཾ.

༩. ཝིགྒཱཧིཀཀཐཱསུཏྟཾ

༡༠༧༩. ‘‘མཱ, བྷིཀྑཝེ, ཝིགྒཱཧིཀཀཐཾ ཀཐེཡྻཱཐ [ཀཐེཐ (སཱི. སྱཱ. ཀཾ.)] – ‘ན ཏྭཾ ཨིམཾ དྷམྨཝིནཡཾ ཨཱཛཱནཱསི, ཨཧཾ ཨིམཾ དྷམྨཝིནཡཾ ཨཱཛཱནཱམི. ཀིཾ ཏྭཾ ཨིམཾ དྷམྨཝིནཡཾ ཨཱཛཱནིསྶསི! མིཙྪཱཔཊིཔནྣོ ཏྭམསི, ཨཧམསྨི སམྨཱཔཊིཔནྣོ. སཧིཏཾ མེ, ཨསཧིཏཾ ཏེ. པུརེཝཙནཱིཡཾ པཙྪཱ ཨཝཙ, པཙྪཱཝཙནཱིཡཾ པུརེ ཨཝཙ. ཨདྷིཙིཎྞཾ [ཨཙིཎྞཾ (སྱཱ. ཀཾ. པཱི.)] ཏེ ཝིཔརཱཝཏྟཾ. ཨཱརོཔིཏོ ཏེ ཝཱདོ, ཙར ཝཱདཔྤམོཀྑཱཡ. ནིགྒཧིཏོསི, ནིབྦེཋེཧི ཝཱ སཙེ པཧོསཱི’ཏི. ཏཾ ཀིསྶ ཧེཏུ? ནེསཱ, བྷིཀྑཝེ, ཀཐཱ ཨཏྠསཾཧིཏཱ ནཱདིབྲཧྨཙརིཡཀཱ ན ནིབྦིདཱཡ ན ཝིརཱགཱཡ ན ནིརོདྷཱཡ ན ཨུཔསམཱཡ ན ཨབྷིཉྙཱཡ ན སམྦོདྷཱཡ ན ནིབྦཱནཱཡ སཾཝཏྟཏི.

‘‘ཀཐེནྟཱ ཙ ཁོ ཏུམྷེ, བྷིཀྑཝེ, ‘ཨིདཾ དུཀྑ’ནྟི ཀཐེཡྻཱཐ, ‘ཨཡཾ དུཀྑསམུདཡོ’ཏི ཀཐེཡྻཱཐ, ‘ཨཡཾ དུཀྑནིརོདྷོ’ཏི ཀཐེཡྻཱཐ, ‘ཨཡཾ དུཀྑནིརོདྷགཱམིནཱི པཊིཔདཱ’ཏི ཀཐེཡྻཱཐ…པེ… ཡོགོ ཀརཎཱིཡོ’’ཏི. ནཝམཾ.

༡༠. ཏིརཙྪཱནཀཐཱསུཏྟཾ

༡༠༨༠. ‘‘མཱ, བྷིཀྑཝེ, ཨནེཀཝིཧིཏཾ ཏིརཙྪཱནཀཐཾ ཀཐེཡྻཱཐ, སེཡྻཐིདཾ – རཱཛཀཐཾ ཙོརཀཐཾ མཧཱམཏྟཀཐཾ སེནཱཀཐཾ, བྷཡཀཐཾ ཡུདྡྷཀཐཾ, ཨནྣཀཐཾ པཱནཀཐཾ ཝཏྠཀཐཾ སཡནཀཐཾ མཱལཱཀཐཾ གནྡྷཀཐཾ, ཉཱཏིཀཐཾ ཡཱནཀཐཾ གཱམཀཐཾ ནིགམཀཐཾ ནགརཀཐཾ ཛནཔདཀཐཾ ཨིཏྠིཀཐཾ [ཨིཏྠིཀཐཾ པུརིསཀཐཾ (སྱཱ. ཀཾ. པཱི. ཀ.)] སཱུརཀཐཾ ཝིསིཁཱཀཐཾ ཀུམྦྷཊྛཱནཀཐཾ, པུབྦཔེཏཀཐཾ ནཱནཏྟཀཐཾ, ལོཀཀྑཱཡིཀཾ སམུདྡཀྑཱཡིཀཾ ཨིཏིབྷཝཱབྷཝཀཐཾ ཨིཏི ཝཱ. ཏཾ ཀིསྶ ཧེཏུ? ནེསཱ, བྷིཀྑཝེ, ཀཐཱ ཨཏྠསཾཧིཏཱ ནཱདིབྲཧྨཙརིཡཀཱ ན ནིབྦིདཱཡ ན ཝིརཱགཱཡ ན ནིརོདྷཱཡ ན ཨུཔསམཱཡ ན ཨབྷིཉྙཱཡ ན སམྦོདྷཱཡ ན ནིབྦཱནཱཡ སཾཝཏྟཏི.

‘‘ཀཐེནྟཱ ཙ ཁོ ཏུམྷེ, བྷིཀྑཝེ, ‘ཨིདཾ དུཀྑ’ནྟི ཀཐེཡྻཱཐ, ‘ཨཡཾ དུཀྑསམུདཡོ’ཏི ཀཐེཡྻཱཐ, ‘ཨཡཾ དུཀྑནིརོདྷོ’ཏི ཀཐེཡྻཱཐ, ‘ཨཡཾ དུཀྑནིརོདྷགཱམིནཱི པཊིཔདཱ’ཏི ཀཐེཡྻཱཐ. ཏཾ ཀིསྶ ཧེཏུ? ཨེསཱ, བྷིཀྑཝེ, ཀཐཱ ཨཏྠསཾཧིཏཱ, ཨེསཱ ཨཱདིབྲཧྨཙརིཡཀཱ, ཨེསཱ ནིབྦིདཱཡ ཝིརཱགཱཡ ནིརོདྷཱཡ ཨུཔསམཱཡ ཨབྷིཉྙཱཡ སམྦོདྷཱཡ ནིབྦཱནཱཡ སཾཝཏྟཏི.

‘‘ཏསྨཱཏིཧ, བྷིཀྑཝེ, ‘ཨིདཾ དུཀྑ’ནྟི ཡོགོ ཀརཎཱིཡོ…པེ… ‘ཨཡཾ དུཀྑནིརོདྷགཱམིནཱི པཊིཔདཱ’ཏི ཡོགོ ཀརཎཱིཡོ’’ཏི. དསམཾ.

སམཱདྷིཝགྒོ པཋམོ.

ཏསྶུདྡཱནཾ –

སམཱདྷི པཊིསལླཱནཱ, ཀུལཔུཏྟཱ ཨཔརེ དུཝེ;

སམཎབྲཱཧྨཎཱ ཝིཏཀྐཾ, ཙིནྟཱ ཝིགྒཱཧིཀཱ ཀཐཱཏི.

༢. དྷམྨཙཀྐཔྤཝཏྟནཝགྒོ

༡. དྷམྨཙཀྐཔྤཝཏྟནསུཏྟཾ

༡༠༨༡. ཨེཀཾ སམཡཾ བྷགཝཱ བཱརཱཎསིཡཾ ཝིཧརཏི ཨིསིཔཏནེ མིགདཱཡེ. ཏཏྲ ཁོ བྷགཝཱ པཉྩཝགྒིཡེ བྷིཀྑཱུ ཨཱམནྟེསི – ‘‘དྭེམེ, བྷིཀྑཝེ, ཨནྟཱ པབྦཛིཏེན ན སེཝིཏབྦཱ. ཀཏམེ དྭེ? ཡོ ཙཱཡཾ ཀཱམེསུ ཀཱམསུཁལླིཀཱནུཡོགོ ཧཱིནོ གམྨོ པོཐུཛྫནིཀོ ཨནརིཡོ ཨནཏྠསཾཧིཏོ, ཡོ ཙཱཡཾ ཨཏྟཀིལམཐཱནུཡོགོ དུཀྑོ ཨནརིཡོ ཨནཏྠསཾཧིཏོ. ཨེཏེ ཁོ, བྷིཀྑཝེ, ཨུབྷོ ཨནྟེ ཨནུཔགམྨ མཛ྄ཛྷིམཱ པཊིཔདཱ ཏཐཱགཏེན ཨབྷིསམྦུདྡྷཱ ཙཀྑུཀརཎཱི ཉཱཎཀརཎཱི ཨུཔསམཱཡ ཨབྷིཉྙཱཡ སམྦོདྷཱཡ ནིབྦཱནཱཡ སཾཝཏྟཏི’’.

‘‘ཀཏམཱ ཙ སཱ, བྷིཀྑཝེ, མཛ྄ཛྷིམཱ པཊིཔདཱ ཏཐཱགཏེན ཨབྷིསམྦུདྡྷཱ ཙཀྑུཀརཎཱི ཉཱཎཀརཎཱི ཨུཔསམཱཡ ཨབྷིཉྙཱཡ སམྦོདྷཱཡ ནིབྦཱནཱཡ སཾཝཏྟཏི? ཨཡམེཝ ཨརིཡོ ཨཊྛངྒིཀོ མགྒོ, སེཡྻཐིདཾ – སམྨཱདིཊྛི སམྨཱསངྐཔྤོ སམྨཱཝཱཙཱ སམྨཱཀམྨནྟོ སམྨཱཨཱཛཱིཝོ སམྨཱཝཱཡཱམོ སམྨཱསཏི སམྨཱསམཱདྷི. ཨཡཾ ཁོ སཱ, བྷིཀྑཝེ, མཛ྄ཛྷིམཱ པཊིཔདཱ ཏཐཱགཏེན ཨབྷིསམྦུདྡྷཱ ཙཀྑུཀརཎཱི ཉཱཎཀརཎཱི ཨུཔསམཱཡ ཨབྷིཉྙཱཡ སམྦོདྷཱཡ ནིབྦཱནཱཡ སཾཝཏྟཏི.

‘‘ཨིདཾ ཁོ པན, བྷིཀྑཝེ, དུཀྑཾ ཨརིཡསཙྩཾ – ཛཱཏིཔི དུཀྑཱ, ཛརཱཔི དུཀྑཱ, བྱཱདྷིཔི དུཀྑོ, མརཎམྤི དུཀྑཾ, ཨཔྤིཡེཧི སམྤཡོགོ དུཀྑོ, པིཡེཧི ཝིཔྤཡོགོ དུཀྑོ, ཡམྤིཙྪཾ ན ལབྷཏི ཏམྤི དུཀྑཾ – སཾཁིཏྟེན པཉྩུཔཱདཱནཀྑནྡྷཱ [པཉྩུཔཱདཱནཀྑནྡྷཱཔི (པཱི. ཀ.)] དུཀྑཱ. ཨིདཾ ཁོ པན, བྷིཀྑཝེ, དུཀྑསམུདཡཾ ཨརིཡསཙྩཾ – ཡཱཡཾ ཏཎྷཱ པོནོབྦྷཝིཀཱ [པོནོབྷཝིཀཱ (སཱི. པཱི.)] ནནྡིརཱགསཧགཏཱ ཏཏྲཏཏྲཱབྷིནནྡིནཱི, སེཡྻཐིདཾ [སེཡྻཐཱིདཾ (སཱི. སྱཱ. ཀཾ. པཱི.)] – ཀཱམཏཎྷཱ, བྷཝཏཎྷཱ, ཝིབྷཝཏཎྷཱ. ཨིདཾ ཁོ པན, བྷིཀྑཝེ, དུཀྑནིརོདྷཾ ཨརིཡསཙྩཾ – ཡོ ཏསྶཱཡེཝ ཏཎྷཱཡ ཨསེསཝིརཱགནིརོདྷོ ཙཱགོ པཊིནིསྶགྒོ མུཏྟི ཨནཱལཡོ. ཨིདཾ ཁོ པན, བྷིཀྑཝེ, དུཀྑནིརོདྷགཱམིནཱི པཊིཔདཱ ཨརིཡསཙྩཾ – ཨཡམེཝ ཨརིཡོ ཨཊྛངྒིཀོ མགྒོ, སེཡྻཐིདཾ – སམྨཱདིཊྛི…པེ… སམྨཱསམཱདྷི.

‘‘‘ཨིདཾ དུཀྑཾ ཨརིཡསཙྩ’ནྟི མེ, བྷིཀྑཝེ, པུབྦེ ཨནནུསྶུཏེསུ དྷམྨེསུ ཙཀྑུཾ ཨུདཔཱདི, ཉཱཎཾ ཨུདཔཱདི, པཉྙཱ ཨུདཔཱདི, ཝིཛྫཱ ཨུདཔཱདི, ཨཱལོཀོ ཨུདཔཱདི. ‘ཏཾ ཁོ པནིདཾ དུཀྑཾ ཨརིཡསཙྩཾ པརིཉྙེཡྻ’ནྟི མེ, བྷིཀྑཝེ, པུབྦེ…པེ… ཨུདཔཱདི. ‘ཏཾ ཁོ པནིདཾ དུཀྑཾ ཨརིཡསཙྩཾ པརིཉྙཱཏ’ནྟི མེ, བྷིཀྑཝེ, པུབྦེ ཨནནུསྶུཏེསུ དྷམྨེསུ ཙཀྑུཾ ཨུདཔཱདི, ཉཱཎཾ ཨུདཔཱདི, པཉྙཱ ཨུདཔཱདི, ཝིཛྫཱ ཨུདཔཱདི, ཨཱལོཀོ ཨུདཔཱདི.

‘‘‘ཨིདཾ དུཀྑསམུདཡཾ ཨརིཡསཙྩ’ནྟི མེ, བྷིཀྑཝེ, པུབྦེ ཨནནུསྶུཏེསུ དྷམྨེསུ ཙཀྑུཾ ཨུདཔཱདི, ཉཱཎཾ ཨུདཔཱདི, པཉྙཱ ཨུདཔཱདི, ཝིཛྫཱ ཨུདཔཱདི, ཨཱལོཀོ ཨུདཔཱདི. ‘ཏཾ ཁོ པནིདཾ དུཀྑསམུདཡཾ ཨརིཡསཙྩཾ པཧཱཏབྦ’ནྟི མེ, བྷིཀྑཝེ, པུབྦེ…པེ… ཨུདཔཱདི. ‘ཏཾ ཁོ པནིདཾ དུཀྑསམུདཡཾ ཨརིཡསཙྩཾ པཧཱིན’ནྟི མེ, བྷིཀྑཝེ, པུབྦེ ཨནནུསྶུཏེསུ དྷམྨེསུ ཙཀྑུཾ ཨུདཔཱདི, ཉཱཎཾ ཨུདཔཱདི, པཉྙཱ ཨུདཔཱདི, ཝིཛྫཱ ཨུདཔཱདི, ཨཱལོཀོ ཨུདཔཱདི.

‘‘‘ཨིདཾ དུཀྑནིརོདྷཾ ཨརིཡསཙྩ’ནྟི མེ, བྷིཀྑཝེ, པུབྦེ ཨནནུསྶུཏེསུ དྷམྨེསུ ཙཀྑུཾ ཨུདཔཱདི, ཉཱཎཾ ཨུདཔཱདི, པཉྙཱ ཨུདཔཱདི, ཝིཛྫཱ ཨུདཔཱདི, ཨཱལོཀོ ཨུདཔཱདི. ‘ཏཾ ཁོ པནིདཾ དུཀྑནིརོདྷཾ ཨརིཡསཙྩཾ སཙྪིཀཱཏབྦ’ནྟི མེ, བྷིཀྑཝེ, པུབྦེ…པེ… ཨུདཔཱདི. ‘ཏཾ ཁོ པནིདཾ དུཀྑནིརོདྷཾ ཨརིཡསཙྩཾ སཙྪིཀཏ’ནྟི མེ, བྷིཀྑཝེ, པུབྦེ ཨནནུསྶུཏེསུ དྷམྨེསུ ཙཀྑུཾ ཨུདཔཱདི, ཉཱཎཾ ཨུདཔཱདི, པཉྙཱ ཨུདཔཱདི, ཝིཛྫཱ ཨུདཔཱདི, ཨཱལོཀོ ཨུདཔཱདི.

‘‘‘ཨིདཾ དུཀྑནིརོདྷགཱམིནཱི པཊིཔདཱ ཨརིཡསཙྩ’ནྟི མེ, བྷིཀྑཝེ, པུབྦེ ཨནནུསྶུཏེསུ དྷམྨེསུ ཙཀྑུཾ ཨུདཔཱདི, ཉཱཎཾ ཨུདཔཱདི, པཉྙཱ ཨུདཔཱདི, ཝིཛྫཱ ཨུདཔཱདི, ཨཱལོཀོ ཨུདཔཱདི. ཏཾ ཁོ པནིདཾ དུཀྑནིརོདྷགཱམིནཱི པཊིཔདཱ ཨརིཡསཙྩཾ བྷཱཝེཏབྦ’ནྟི མེ, བྷིཀྑཝེ, པུབྦེ…པེ… ཨུདཔཱདི. ‘ཏཾ ཁོ པནིདཾ དུཀྑནིརོདྷགཱམིནཱི པཊིཔདཱ ཨརིཡསཙྩཾ བྷཱཝིཏ’ནྟི མེ, བྷིཀྑཝེ, པུབྦེ ཨནནུསྶུཏེསུ དྷམྨེསུ ཙཀྑུཾ ཨུདཔཱདི, ཉཱཎཾ ཨུདཔཱདི, པཉྙཱ ཨུདཔཱདི, ཝིཛྫཱ ཨུདཔཱདི, ཨཱལོཀོ ཨུདཔཱདི.

‘‘ཡཱཝཀཱིཝཉྩ མེ, བྷིཀྑཝེ, ཨིམེསུ ཙཏཱུསུ ཨརིཡསཙྩེསུ ཨེཝཾ ཏིཔརིཝཊྚཾ དྭཱདསཱཀཱརཾ ཡཐཱབྷཱུཏཾ ཉཱཎདསྶནཾ ན སུཝིསུདྡྷཾ ཨཧོསི, ནེཝ ཏཱཝཱཧཾ, བྷིཀྑཝེ, སདེཝཀེ ལོཀེ སམཱརཀེ སབྲཧྨཀེ སསྶམཎབྲཱཧྨཎིཡཱ པཛཱཡ སདེཝམནུསྶཱཡ ‘ཨནུཏྟརཾ སམྨཱསམྦོདྷིཾ ཨབྷིསམྦུདྡྷོ’ཏི པཙྩཉྙཱསིཾ [ཨབྷིསམྦུདྡྷོ པཙྩཉྙཱསིཾ (སཱི. སྱཱ. ཀཾ.)].

‘‘ཡཏོ ཙ ཁོ མེ, བྷིཀྑཝེ, ཨིམེསུ ཙཏཱུསུ ཨརིཡསཙྩེསུ ཨེཝཾ ཏིཔརིཝཊྚཾ དྭཱདསཱཀཱརཾ ཡཐཱབྷཱུཏཾ ཉཱཎདསྶནཾ སུཝིསུདྡྷཾ ཨཧོསི, ཨཐཱཧཾ, བྷིཀྑཝེ, སདེཝཀེ ལོཀེ སམཱརཀེ སབྲཧྨཀེ སསྶམཎབྲཱཧྨཎིཡཱ པཛཱཡ སདེཝམནུསྶཱཡ ‘ཨནུཏྟརཾ སམྨཱསམྦོདྷིཾ ཨབྷིསམྦུདྡྷོ’ཏི པཙྩཉྙཱསིཾ. ཉཱཎཉྩ པན མེ དསྶནཾ ཨུདཔཱདི – ‘ཨཀུཔྤཱ མེ ཝིམུཏྟི [ཙེཏོཝིམུཏྟི (སཱི. པཱི.)], ཨཡམནྟིམཱ ཛཱཏི, ནཏྠིདཱནི པུནབྦྷཝོ’’’ཏི. ཨིདམཝོཙ བྷགཝཱ. ཨཏྟམནཱ པཉྩཝགྒིཡཱ བྷིཀྑཱུ བྷགཝཏོ བྷཱསིཏཾ ཨབྷིནནྡུནྟི.

ཨིམསྨིཉྩ པན ཝེཡྻཱཀརཎསྨིཾ བྷཉྙམཱནེ ཨཱཡསྨཏོ ཀོཎྜཉྙསྶ ཝིརཛཾ ཝཱིཏམལཾ དྷམྨཙཀྑུཾ ཨུདཔཱདི – ‘‘ཡཾ ཀིཉྩི སམུདཡདྷམྨཾ, སབྦཾ ཏཾ ནིརོདྷདྷམྨ’’ནྟི.

པཝཏྟིཏེ ཙ པན བྷགཝཏཱ དྷམྨཙཀྐེ བྷུམྨཱ དེཝཱ སདྡམནུསྶཱཝེསུཾ – ‘‘ཨེཏཾ བྷགཝཏཱ བཱརཱཎསིཡཾ ཨིསིཔཏནེ མིགདཱཡེ ཨནུཏྟརཾ དྷམྨཙཀྐཾ པཝཏྟིཏཾ ཨཔྤཊིཝཏྟིཡཾ སམཎེན ཝཱ བྲཱཧྨཎེན ཝཱ དེཝེན ཝཱ མཱརེན ཝཱ བྲཧྨུནཱ ཝཱ ཀེནཙི ཝཱ ལོཀསྨི’’ནྟི. བྷུམྨཱནཾ དེཝཱནཾ སདྡཾ སུཏྭཱ ཙཱཏུམཧཱརཱཛིཀཱ དེཝཱ སདྡམནུསྶཱཝེསུཾ – ‘‘ཨེཏཾ བྷགཝཏཱ བཱརཱཎསིཡཾ ཨིསིཔཏནེ མིགདཱཡེ ཨནུཏྟརཾ དྷམྨཙཀྐཾ པཝཏྟིཏཾ, ཨཔྤཊིཝཏྟིཡཾ སམཎེན ཝཱ བྲཱཧྨཎེན ཝཱ དེཝེན ཝཱ མཱརེན ཝཱ བྲཧྨུནཱ ཝཱ ཀེནཙི ཝཱ ལོཀསྨི’’ནྟི. ཙཱཏུམཧཱརཱཛིཀཱནཾ དེཝཱནཾ སདྡཾ སུཏྭཱ ཏཱཝཏིཾསཱ དེཝཱ…པེ… ཡཱམཱ དེཝཱ…པེ… ཏུསིཏཱ དེཝཱ…པེ… ནིམྨཱནརཏཱི དེཝཱ…པེ… པརནིམྨིཏཝསཝཏྟཱི དེཝཱ…པེ… བྲཧྨཀཱཡིཀཱ དེཝཱ སདྡམནུསྶཱཝེསུཾ – ‘‘ཨེཏཾ བྷགཝཏཱ བཱརཱཎསིཡཾ ཨིསིཔཏནེ མིགདཱཡེ ཨནུཏྟརཾ དྷམྨཙཀྐཾ པཝཏྟིཏཾ ཨཔྤཊིཝཏྟིཡཾ སམཎེན ཝཱ བྲཱཧྨཎེན ཝཱ དེཝེན ཝཱ མཱརེན ཝཱ བྲཧྨུནཱ ཝཱ ཀེནཙི ཝཱ ལོཀསྨི’’ནྟི.

ཨིཏིཧ ཏེན ཁཎེན (ཏེན ལཡེན) [( ) ནཏྠི (སཱི. སྱཱ. ཀཾ.)] ཏེན མུཧུཏྟེན ཡཱཝ བྲཧྨལོཀཱ སདྡོ ཨབྦྷུགྒཙྪི. ཨཡཉྩ དསསཧསྶིལོཀདྷཱཏུ སངྐམྤི སམྤཀམྤི སམྤཝེདྷི, ཨཔྤམཱཎོ ཙ ཨུལཱ༹རོ ཨོབྷཱསོ ལོཀེ པཱཏུརཧོསི ཨཏིཀྐམྨ དེཝཱནཾ དེཝཱནུབྷཱཝནྟི.

ཨཐ ཁོ བྷགཝཱ ཨིམཾ ཨུདཱནཾ ཨུདཱནེསི – ‘‘ཨཉྙཱསི ཝཏ, བྷོ, ཀོཎྜཉྙོ, ཨཉྙཱསི ཝཏ, བྷོ, ཀོཎྜཉྙོ’’ཏི! ཨིཏི ཧིདཾ ཨཱཡསྨཏོ ཀོཎྜཉྙསྶ ‘ཨཉྙཱསིཀོཎྜཉྙོ’ ཏྭེཝ ནཱམཾ ཨཧོསཱིཏི. པཋམཾ.

༢. ཏཐཱགཏསུཏྟཾ

༡༠༨༢. ‘‘‘ཨིདཾ དུཀྑཾ ཨརིཡསཙྩ’ནྟི, བྷིཀྑཝེ, ཏཐཱགཏཱནཾ པུབྦེ ཨནནུསྶུཏེསུ དྷམྨེསུ ཙཀྑུཾ ཨུདཔཱདི, ཉཱཎཾ ཨུདཔཱདི, པཉྙཱ ཨུདཔཱདི, ཝིཛྫཱ ཨུདཔཱདི, ཨཱལོཀོ ཨུདཔཱདི. ‘ཏཾ ཁོ པནིདཾ དུཀྑཾ ཨརིཡསཙྩཾ པརིཉྙེཡྻ’ནྟི བྷིཀྑཝེ, ཏཐཱགཏཱནཾ པུབྦེ…པེ… ཨུདཔཱདི. ‘ཏཾ ཁོ པནིདཾ དུཀྑཾ ཨརིཡསཙྩཾ པརིཉྙཱཏ’ནྟི, བྷིཀྑཝེ, ཏཐཱགཏཱནཾ པུབྦེ ཨནནུསྶུཏེསུ དྷམྨེསུ ཙཀྑུཾ ཨུདཔཱདི, ཉཱཎཾ ཨུདཔཱདི, པཉྙཱ ཨུདཔཱདི, ཝིཛྫཱ ཨུདཔཱདི, ཨཱལོཀོ ཨུདཔཱདི.

‘‘‘ཨིདཾ དུཀྑསམུདཡཾ ཨརིཡསཙྩ’ནྟི བྷིཀྑཝེ, ཏཐཱགཏཱནཾ པུབྦེ ཨནནུསྶུཏེསུ དྷམྨེསུ ཙཀྑུཾ ཨུདཔཱདི, ཉཱཎཾ ཨུདཔཱདི, པཉྙཱ ཨུདཔཱདི, ཝིཛྫཱ ཨུདཔཱདི, ཨཱལོཀོ ཨུདཔཱདི. ‘ཏཾ ཁོ པནིདཾ དུཀྑསམུདཡཾ ཨརིཡསཙྩཾ པཧཱཏབྦ’ནྟི, བྷིཀྑཝེ, ཏཐཱགཏཱནཾ པུབྦེ…པེ… ཨུདཔཱདི. ‘ཏཾ ཁོ པནིདཾ དུཀྑསམུདཡཾ ཨརིཡསཙྩཾ པཧཱིན’ནྟི, བྷིཀྑཝེ, ཏཐཱགཏཱནཾ པུབྦེ ཨནནུསྶུཏེསུ དྷམྨེསུ ཙཀྑུཾ ཨུདཔཱདི, ཉཱཎཾ ཨུདཔཱདི, པཉྙཱ ཨུདཔཱདི, ཝིཛྫཱ ཨུདཔཱདི, ཨཱལོཀོ ཨུདཔཱདི.

‘‘‘ཨིདཾ དུཀྑནིརོདྷཾ ཨརིཡསཙྩ’ནྟི, བྷིཀྑཝེ, ཏཐཱགཏཱནཾ པུབྦེ ཨནནུསྶུཏེསུ དྷམྨེསུ ཙཀྑུཾ ཨུདཔཱདི, ཉཱཎཾ ཨུདཔཱདི, པཉྙཱ ཨུདཔཱདི, ཝིཛྫཱ ཨུདཔཱདི, ཨཱལོཀོ ཨུདཔཱདི. ‘ཏཾ ཁོ པནིདཾ དུཀྑནིརོདྷཾ ཨརིཡསཙྩཾ སཙྪིཀཱཏབྦ’ནྟི, བྷིཀྑཝེ, ཏཐཱགཏཱནཾ པུབྦེ…པེ. … ཨུདཔཱདི. ‘ཏཾ ཁོ པནིདཾ དུཀྑནིརོདྷཾ ཨརིཡསཙྩཾ སཙྪིཀཏ’ནྟི, བྷིཀྑཝེ, ཏཐཱགཏཱནཾ པུབྦེ ཨནནུསྶུཏེསུ དྷམྨེསུ ཙཀྑུཾ ཨུདཔཱདི, ཉཱཎཾ ཨུདཔཱདི, པཉྙཱ ཨུདཔཱདི, ཝིཛྫཱ ཨུདཔཱདི, ཨཱལོཀོ ཨུདཔཱདི.

‘‘‘ཨིདཾ དུཀྑནིརོདྷགཱམིནཱི པཊིཔདཱ ཨརིཡསཙྩ’ནྟི, བྷིཀྑཝེ, ཏཐཱགཏཱནཾ པུབྦེ ཨནནུསྶུཏེསུ དྷམྨེསུ ཙཀྑུཾ ཨུདཔཱདི, ཉཱཎཾ ཨུདཔཱདི, པཉྙཱ ཨུདཔཱདི, ཝིཛྫཱ ཨུདཔཱདི, ཨཱལོཀོ ཨུདཔཱདི. ‘ཏཾ ཁོ པནིདཾ དུཀྑནིརོདྷགཱམིནཱི པཊིཔདཱ ཨརིཡསཙྩཾ བྷཱཝེཏབྦ’ནྟི, བྷིཀྑཝེ, ཏཐཱགཏཱནཾ པུབྦེ…པེ… ཨུདཔཱདི. ‘ཏཾ ཁོ པནིདཾ དུཀྑནིརོདྷགཱམིནཱི པཊིཔདཱ ཨརིཡསཙྩཾ བྷཱཝིཏ’ནྟི, བྷིཀྑཝེ, ཏཐཱགཏཱནཾ པུབྦེ ཨནནུསྶུཏེསུ དྷམྨེསུ ཙཀྑུཾ ཨུདཔཱདི, ཉཱཎཾ ཨུདཔཱདི, པཉྙཱ ཨུདཔཱདི, ཝིཛྫཱ ཨུདཔཱདི, ཨཱལོཀོ ཨུདཔཱདཱི’’ཏི. དུཏིཡཾ.

༣. ཁནྡྷསུཏྟཾ

༡༠༨༣. ‘‘ཙཏྟཱརིམཱནི, བྷིཀྑཝེ, ཨརིཡསཙྩཱནི. ཀཏམཱནི ཙཏྟཱརི? དུཀྑཾ ཨརིཡསཙྩཾ, དུཀྑསམུདཡཾ ཨརིཡསཙྩཾ, དུཀྑནིརོདྷཾ ཨརིཡསཙྩཾ [དུཀྑསམུདཡོ ཨརིཡསཙྩཾ དུཀྑནིརོདྷོ ཨརིཡསཙྩཾ (སྱཱ.)] དུཀྑནིརོདྷགཱམིནཱི པཊིཔདཱ ཨརིཡསཙྩཾ.

‘‘ཀཏམཉྩ, བྷིཀྑཝེ, དུཀྑཾ ཨརིཡསཙྩཾ? ‘པཉྩུཔཱདཱནཀྑནྡྷཱ’ ཏིསྶ ཝཙནཱིཡཾ, སེཡྻཐིདཾ [ཀཏམེ པཉྩ (སཱི. སྱཱ. ཀཾ.)] – རཱུཔུཔཱདཱནཀྑནྡྷོ…པེ… ཝིཉྙཱཎུཔཱདཱནཀྑནྡྷོ. ཨིདཾ ཝུཙྩཏི, བྷིཀྑཝེ, དུཀྑཾ ཨརིཡསཙྩཾ.

‘‘ཀཏམཉྩ, བྷིཀྑཝེ, དུཀྑསམུདཡཾ ཨརིཡསཙྩཾ? ཡཱཡཾ ཏཎྷཱ པོནོབྦྷཝིཀཱ ནནྡིརཱགསཧགཏཱ ཏཏྲཏཏྲཱབྷིནནྡིནཱི, སེཡྻཐིདཾ – ཀཱམཏཎྷཱ, བྷཝཏཎྷཱ, ཝིབྷཝཏཎྷཱ. ཨིདཾ ཝུཙྩཏི, བྷིཀྑཝེ, དུཀྑསམུདཡཾ ཨརིཡསཙྩཾ.

‘‘ཀཏམཉྩ, བྷིཀྑཝེ, དུཀྑནིརོདྷཾ ཨརིཡསཙྩཾ? ཡོ ཏསྶཱཡེཝ ཏཎྷཱཡ ཨསེསཝིརཱགནིརོདྷོ ཙཱགོ པཊིནིསྶགྒོ མུཏྟི ཨནཱལཡོ – ཨིདཾ ཝུཙྩཏི, བྷིཀྑཝེ, དུཀྑནིརོདྷཾ ཨརིཡསཙྩཾ.

‘‘ཀཏམཉྩ, བྷིཀྑཝེ, དུཀྑནིརོདྷགཱམིནཱི པཊིཔདཱ ཨརིཡསཙྩཾ? ཨཡམེཝ ཨརིཡོ ཨཊྛངྒིཀོ མགྒོ, སེཡྻཐིདཾ – སམྨཱདིཊྛི…པེ… སམྨཱསམཱདྷི – ཨིདཾ ཝུཙྩཏི, བྷིཀྑཝེ, དུཀྑནིརོདྷགཱམིནཱི པཊིཔདཱ ཨརིཡསཙྩཾ. ཨིམཱནི ཁོ, བྷིཀྑཝེ, ཙཏྟཱརི ཨརིཡསཙྩཱནི.

‘‘ཏསྨཱཏིཧ, བྷིཀྑཝེ, ‘ཨིདཾ དུཀྑ’ནྟི ཡོགོ ཀརཎཱིཡོ…པེ… ‘ཨཡཾ དུཀྑནིརོདྷགཱམིནཱི པཊིཔདཱ’ཏི ཡོགོ ཀརཎཱིཡོ’’ཏི. ཏཏིཡཾ.

༤. ཨཛ྄ཛྷཏྟིཀཱཡཏནསུཏྟཾ

༡༠༨༤. ‘‘ཙཏྟཱརིམཱནི, བྷིཀྑཝེ, ཨརིཡསཙྩཱནི. ཀཏམཱནི ཙཏྟཱརི? དུཀྑཾ ཨརིཡསཙྩཾ, དུཀྑསམུདཡཾ ཨརིཡསཙྩཾ, དུཀྑནིརོདྷཾ ཨརིཡསཙྩཾ, དུཀྑནིརོདྷགཱམིནཱི པཊིཔདཱ ཨརིཡསཙྩཾ.

‘‘ཀཏམཉྩ, བྷིཀྑཝེ, དུཀྑཾ ཨརིཡསཙྩཾ? ‘ཚ ཨཛ྄ཛྷཏྟིཀཱནི ཨཱཡཏནཱནཱི’ ཏིསྶ ཝཙནཱིཡཾ. ཀཏམཱནི ཚ? ཙཀྑཱཡཏནཾ…པེ… མནཱཡཏནཾ – ཨིདཾ ཝུཙྩཏི, བྷིཀྑཝེ, དུཀྑཾ ཨརིཡསཙྩཾ.

‘‘ཀཏམཉྩ, བྷིཀྑཝེ, དུཀྑསམུདཡཾ ཨརིཡསཙྩཾ? ཡཱཡཾ ཏཎྷཱ པོནོབྦྷཝིཀཱ ནནྡིརཱགསཧགཏཱ ཏཏྲཏཏྲཱབྷིནནྡིནཱི, སེཡྻཐིདཾ – ཀཱམཏཎྷཱ, བྷཝཏཎྷཱ, ཝིབྷཝཏཎྷཱ – ཨིདཾ ཝུཙྩཏི, བྷིཀྑཝེ, དུཀྑསམུདཡཾ ཨརིཡསཙྩཾ.

‘‘ཀཏམཉྩ, བྷིཀྑཝེ, དུཀྑནིརོདྷཾ ཨརིཡསཙྩཾ? ཡོ ཏསྶཱཡེཝ ཏཎྷཱཡ ཨསེསཝིརཱགནིརོདྷོ ཙཱགོ པཊིནིསྶགྒོ མུཏྟི ཨནཱལཡོ – ཨིདཾ ཝུཙྩཏི, བྷིཀྑཝེ, དུཀྑནིརོདྷཾ ཨརིཡསཙྩཾ.

‘‘ཀཏམཉྩ, བྷིཀྑཝེ, དུཀྑནིརོདྷགཱམིནཱི པཊིཔདཱ ཨརིཡསཙྩཾ? ཨཡམེཝ ཨརིཡོ ཨཊྛངྒིཀོ མགྒོ, སེཡྻཐིདཾ – སམྨཱདིཊྛི…པེ… སམྨཱསམཱདྷི – ཨིདཾ ཝུཙྩཏི, བྷིཀྑཝེ, དུཀྑནིརོདྷགཱམིནཱི པཊིཔདཱ ཨརིཡསཙྩཾ. ཨིམཱནི ཁོ, བྷིཀྑཝེ, ཙཏྟཱརི ཨརིཡསཙྩཱནི.

‘‘ཏསྨཱཏིཧ, བྷིཀྑཝེ, ‘ཨིདཾ དུཀྑ’ནྟི ཡོགོ ཀརཎཱིཡོ…པེ… ‘ཨཡཾ དུཀྑནིརོདྷགཱམིནཱི པཊིཔདཱ’ཏི ཡོགོ ཀརཎཱིཡོ’’ཏི. ཙཏུཏྠཾ.

༥. པཋམདྷཱརཎསུཏྟཾ

༡༠༨༥. ‘‘དྷཱརེཐ ནོ ཏུམྷེ, བྷིཀྑཝེ, མཡཱ ཙཏྟཱརི ཨརིཡསཙྩཱནི དེསིཏཱནཱི’’ཏི? ཨེཝཾ ཝུཏྟེ ཨཉྙཏརོ བྷིཀྑུ བྷགཝནྟཾ ཨེཏདཝོཙ – ‘‘ཨཧཾ ཁོ, བྷནྟེ, དྷཱརེམི བྷགཝཏཱ ཙཏྟཱརི ཨརིཡསཙྩཱནི དེསིཏཱནཱི’’ཏི. ‘‘ཡཐཱ ཀཐཾ པན ཏྭཾ, བྷིཀྑུ, དྷཱརེསི མཡཱ ཙཏྟཱརི ཨརིཡསཙྩཱནི དེསིཏཱནཱི’’ཏི? ‘‘དུཀྑཾ ཁྭཱཧཾ, བྷནྟེ, བྷགཝཏཱ པཋམཾ ཨརིཡསཙྩཾ དེསིཏཾ དྷཱརེམི; དུཀྑསམུདཡཾ ཁྭཱཧཾ, བྷནྟེ, བྷགཝཏཱ དུཏིཡཾ ཨརིཡསཙྩཾ དེསིཏཾ དྷཱརེམི; དུཀྑནིརོདྷཾ ཁྭཱཧཾ, བྷནྟེ, བྷགཝཏཱ ཏཏིཡཾ ཨརིཡསཙྩཾ དེསིཏཾ དྷཱརེམི; དུཀྑནིརོདྷགཱམིནིཾ པཊིཔདཾ ཁྭཱཧཾ, བྷནྟེ, བྷགཝཏཱ ཙཏུཏྠཾ ཨརིཡསཙྩཾ དེསིཏཾ དྷཱརེམི. ཨེཝཾ ཁྭཱཧཾ, བྷནྟེ, དྷཱརེམི བྷགཝཏཱ ཙཏྟཱརི ཨརིཡསཙྩཱནི དེསིཏཱནཱི’’ཏི.

‘‘སཱདྷུ སཱདྷུ, བྷིཀྑུ! སཱདྷུ ཁོ ཏྭཾ, བྷིཀྑུ, དྷཱརེསི མཡཱ ཙཏྟཱརི ཨརིཡསཙྩཱནི དེསིཏཱནཱིཏི. དུཀྑཾ ཁོ, བྷིཀྑུ, མཡཱ པཋམཾ ཨརིཡསཙྩཾ དེསིཏཾ, ཏཐཱ ནཾ དྷཱརེཧི; དུཀྑསམུདཡཾ [དུཀྑསམུདཡོ (སྱཱ. ཀཾ.)] ཁོ, བྷིཀྑུ, མཡཱ དུཏིཡཾ ཨརིཡསཙྩཾ དེསིཏཾ, ཏཐཱ ནཾ དྷཱརེཧི; དུཀྑནིརོདྷཾ [དུཀྑནིརོདྷོ (སྱཱ. ཀཾ.)] ཁོ, བྷིཀྑུ, མཡཱ ཏཏིཡཾ ཨརིཡསཙྩཾ དེསིཏཾ, ཏཐཱ ནཾ དྷཱརེཧི; དུཀྑནིརོདྷགཱམིནཱི པཊིཔདཱ [དུཀྑནིརོདྷགཱམིནིཔཊིཔདཾ (པཱི.), དུཀྑནིརོདྷགཱམིནིཾ པཊིཔདཾ (ཀ.)] ཁོ, བྷིཀྑུ, མཡཱ ཙཏུཏྠཾ ཨརིཡསཙྩཾ དེསིཏཾ, ཏཐཱ ནཾ དྷཱརེཧི. ཨེཝཾ ཁོ, བྷིཀྑུ, དྷཱརེཧི མཡཱ ཙཏྟཱརི ཨརིཡསཙྩཱནི དེསིཏཱནཱིཏི.

‘‘ཏསྨཱཏིཧ, བྷིཀྑུ, ‘ཨིདཾ དུཀྑ’ནྟི ཡོགོ ཀརཎཱིཡོ…པེ… ‘ཨཡཾ དུཀྑནིརོདྷགཱམིནཱི པཊིཔདཱ’ཏི ཡོགོ ཀརཎཱིཡོ’’ཏི. པཉྩམཾ.

༦. དུཏིཡདྷཱརཎསུཏྟཾ

༡༠༨༦. ‘‘དྷཱརེཐ ནོ ཏུམྷེ, བྷིཀྑཝེ, མཡཱ ཙཏྟཱརི ཨརིཡསཙྩཱནི དེསིཏཱནཱི’’ཏི? ཨེཝཾ ཝུཏྟེ ཨཉྙཏརོ བྷིཀྑུ བྷགཝནྟཾ ཨེཏདཝོཙ – ‘‘ཨཧཾ ཁོ, བྷནྟེ, དྷཱརེམི བྷགཝཏཱ ཙཏྟཱརི ཨརིཡསཙྩཱནི དེསིཏཱནཱི’’ཏི.

‘‘ཡཐཱ ཀཐཾ པན ཏྭཾ, བྷིཀྑུ, དྷཱརེསི མཡཱ ཙཏྟཱརི ཨརིཡསཙྩཱནི དེསིཏཱནཱི’’ཏི? ‘‘དུཀྑཾ ཁྭཱཧཾ, བྷནྟེ, བྷགཝཏཱ པཋམཾ ཨརིཡསཙྩཾ དེསིཏཾ དྷཱརེམི. ཡོ ཧི ཀོཙི, བྷནྟེ, སམཎོ ཝཱ བྲཱཧྨཎོ ཝཱ ཨེཝཾ ཝདེཡྻ – ‘ནེཏཾ དུཀྑཾ པཋམཾ ཨརིཡསཙྩཾ ཡཾ སམཎེན གོཏམེན དེསིཏཾ. ཨཧམེཏཾ དུཀྑཾ པཋམཾ ཨརིཡསཙྩཾ པཙྩཀྑཱཡ ཨཉྙཾ དུཀྑཾ པཋམཾ ཨརིཡསཙྩཾ པཉྙཔེསྶཱམཱི’ཏི – ནེཏཾ ཋཱནཾ ཝིཛྫཏི. དུཀྑསམུདཡཾ ཁྭཱཧཾ, བྷནྟེ, བྷགཝཏཱ…པེ… དུཀྑནིརོདྷགཱམིནིཾ པཊིཔདཾ ཁྭཱཧཾ, བྷནྟེ, བྷགཝཏཱ ཙཏུཏྠཾ ཨརིཡསཙྩཾ དེསིཏཾ དྷཱརེམི. ཡོ ཧི ཀོཙི, བྷནྟེ, སམཎོ ཝཱ བྲཱཧྨཎོ ཝཱ ཨེཝཾ ཝདེཡྻ – ‘ནེཏཾ དུཀྑནིརོདྷགཱམིནཱི པཊིཔདཱ ཙཏུཏྠཾ ཨརིཡསཙྩཾ ཡཾ སམཎེན གོཏམེན དེསིཏཾ. ཨཧམེཏཾ དུཀྑནིརོདྷགཱམིནིཾ པཊིཔདཾ ཙཏུཏྠཾ ཨརིཡསཙྩཾ པཙྩཀྑཱཡ ཨཉྙཾ དུཀྑནིརོདྷགཱམིནིཾ པཊིཔདཾ ཙཏུཏྠཾ ཨརིཡསཙྩཾ པཉྙཔེསྶཱམཱི’ཏི – ནེཏཾ ཋཱནཾ ཝིཛྫཏི. ཨེཝཾ ཁྭཱཧཾ, བྷནྟེ, དྷཱརེམི བྷགཝཏཱ ཙཏྟཱརི ཨརིཡསཙྩཱནི དེསིཏཱནཱི’’ཏི.

‘‘སཱདྷུ སཱདྷུ, བྷིཀྑུ! སཱདྷུ ཁོ ཏྭཾ, བྷིཀྑུ, དྷཱརེསི མཡཱ ཙཏྟཱརི ཨརིཡསཙྩཱནི དེསིཏཱནཱིཏི. དུཀྑཾ ཁོ, བྷིཀྑུ, མཡཱ པཋམཾ ཨརིཡསཙྩཾ དེསིཏཾ, ཏཐཱ ནཾ དྷཱརེཧི. ཡོ ཧི ཀོཙི, བྷིཀྑུ, སམཎོ ཝཱ བྲཱཧྨཎོ ཝཱ ཨེཝཾ ཝདེཡྻ – ‘ནེཏཾ དུཀྑཾ པཋམཾ ཨརིཡསཙྩཾ ཡཾ སམཎེན གོཏམེན དེསིཏཾ. ཨཧམེཏཾ དུཀྑཾ པཋམཾ ཨརིཡསཙྩཾ པཙྩཀྑཱཡ ཨཉྙཾ དུཀྑཾ པཋམཾ ཨརིཡསཙྩཾ པཉྙཔེསྶཱམཱི’ཏི – ནེཏཾ ཋཱནཾ ཝིཛྫཏི. དུཀྑསམུདཡཾ ཁོ, བྷིཀྑུ…པེ… དུཀྑནིརོདྷཾ ཁོ, བྷིཀྑུ…པེ… དུཀྑནིརོདྷགཱམིནཱི པཊིཔདཱ ཁོ, བྷིཀྑུ, མཡཱ ཙཏུཏྠཾ ཨརིཡསཙྩཾ དེསིཏཾ, ཏཐཱ ནཾ དྷཱརེཧི. ཡོ ཧི ཀོཙི, བྷིཀྑུ, སམཎོ ཝཱ བྲཱཧྨཎོ ཝཱ ཨེཝཾ ཝདེཡྻ – ‘ནེཏཾ དུཀྑནིརོདྷགཱམིནཱི པཊིཔདཱ ཙཏུཏྠཾ ཨརིཡསཙྩཾ ཡཾ སམཎེན གོཏམེན དེསིཏཾ. ཨཧམེཏཾ དུཀྑནིརོདྷགཱམིནིཾ པཊིཔདཾ ཙཏུཏྠཾ ཨརིཡསཙྩཾ པཙྩཀྑཱཡ ཨཉྙཾ དུཀྑནིརོདྷགཱམིནིཾ པཊིཔདཾ ཙཏུཏྠཾ ཨརིཡསཙྩཾ པཉྙཔེསྶཱམཱི’ཏི – ནེཏཾ ཋཱནཾ ཝིཛྫཏི. ཨེཝཾ ཁོ ཏྭཾ, བྷིཀྑུ, དྷཱརེཧི མཡཱ ཙཏྟཱརི ཨརིཡསཙྩཱནི དེསིཏཱནཱིཏི.

‘‘ཏསྨཱཏིཧ, བྷིཀྑུ, ‘ཨིདཾ དུཀྑ’ནྟི ཡོགོ ཀརཎཱིཡོ…པེ… ‘ཨཡཾ དུཀྑནིརོདྷགཱམིནཱི པཊིཔདཱ’ཏི ཡོགོ ཀརཎཱིཡོ’’ཏི. ཚཊྛཾ.

༧. ཨཝིཛྫཱསུཏྟཾ

༡༠༨༧. ཨེཀམནྟཾ ནིསིནྣོ ཁོ སོ བྷིཀྑུ བྷགཝནྟཾ ཨེཏདཝོཙ – ‘‘‘ཨཝིཛྫཱ, ཨཝིཛྫཱ’ཏི བྷནྟེ, ཝུཙྩཏི. ཀཏམཱ ནུ ཁོ, བྷནྟེ, ཨཝིཛྫཱ; ཀིཏྟཱཝཏཱ ཙ ཨཝིཛྫཱགཏོ ཧོཏཱི’’ཏི? ‘‘ཡཾ ཁོ, བྷིཀྑུ, དུཀྑེ ཨཉྙཱཎཾ, དུཀྑསམུདཡེ ཨཉྙཱཎཾ, དུཀྑནིརོདྷེ ཨཉྙཱཎཾ, དུཀྑནིརོདྷགཱམིནིཡཱ པཊིཔདཱཡ ཨཉྙཱཎཾ – ཨཡཾ ཝུཙྩཏི, བྷིཀྑུ, ཨཝིཛྫཱ; ཨེཏྟཱཝཏཱ ཙ ཨཝིཛྫཱགཏོ ཧོཏཱི’’ཏི.

‘‘ཏསྨཱཏིཧ, བྷིཀྑུ, ‘ཨིདཾ དུཀྑ’ནྟི ཡོགོ ཀརཎཱིཡོ…པེ… ‘ཨཡཾ དུཀྑནིརོདྷགཱམིནཱི པཊིཔདཱ’ཏི ཡོགོ ཀརཎཱིཡོ’’ཏི. སཏྟམཾ.

༨. ཝིཛྫཱསུཏྟཾ

༡༠༨༨. ཨཐ ཁོ ཨཉྙཏརོ བྷིཀྑུ ཡེན བྷགཝཱ ཏེནུཔསངྐམི; ཨུཔསངྐམིཏྭཱ བྷགཝནྟཾ ཨབྷིཝཱདེཏྭཱ ཨེཀམནྟཾ ནིསཱིདི. ཨེཀམནྟཾ ནིསིནྣོ ཁོ སོ བྷིཀྑུ བྷགཝནྟཾ ཨེཏདཝོཙ – ‘‘‘ཝིཛྫཱ, ཝིཛྫཱ’ཏི, བྷནྟེ, ཝུཙྩཏི. ཀཏམཱ ནུ ཁོ, བྷནྟེ, ཝིཛྫཱ; ཀིཏྟཱཝཏཱ ཙ ཝིཛྫཱགཏོ ཧོཏཱི’’ཏི? ‘‘ཡཾ ཁོ, བྷིཀྑུ, དུཀྑེ ཉཱཎཾ, དུཀྑསམུདཡེ ཉཱཎཾ, དུཀྑནིརོདྷེ ཉཱཎཾ, དུཀྑནིརོདྷགཱམིནིཡཱ པཊིཔདཱཡ ཉཱཎཾ – ཨཡཾ ཝུཙྩཏི, བྷིཀྑུ, ཝིཛྫཱ; ཨེཏྟཱཝཏཱ ཙ ཝིཛྫཱགཏོ ཧོཏཱི’’ཏི.

‘‘ཏསྨཱཏིཧ, བྷིཀྑུ, ‘ཨིདཾ དུཀྑ’ནྟི ཡོགོ ཀརཎཱིཡོ…པེ… ‘ཨཡཾ དུཀྑནིརོདྷགཱམིནཱི པཊིཔདཱ’ཏི ཡོགོ ཀརཎཱིཡོ’’ཏི. ཨཊྛམཾ.

༩. སངྐཱསནསུཏྟཾ

༡༠༨༩. ‘‘‘ཨིདཾ དུཀྑཾ ཨརིཡསཙྩ’ནྟི བྷིཀྑཝེ, མཡཱ པཉྙཏྟཾ. ཏཏྠ ཨཔརིམཱཎཱ ཝཎྞཱ ཨཔརིམཱཎཱ བྱཉྫནཱ ཨཔརིམཱཎཱ སངྐཱསནཱ – ‘ཨིཏིཔིདཾ དུཀྑཾ ཨརིཡསཙྩ’ནྟི; ཨིདཾ དུཀྑསམུདཡཾ…པེ… ཨིདཾ དུཀྑནིརོདྷཾ…པེ… ‘ཨིདཾ དུཀྑནིརོདྷགཱམིནཱི པཊིཔདཱ ཨརིཡསཙྩ’ནྟི, བྷིཀྑཝེ, མཡཱ པཉྙཏྟཾ. ཏཏྠ ཨཔརིམཱཎཱ ཝཎྞཱ ཨཔརིམཱཎཱ བྱཉྫནཱ ཨཔརིམཱཎཱ སངྐཱསནཱ – ‘ཨིཏིཔིདཾ དུཀྑནིརོདྷགཱམིནཱི པཊིཔདཱ ཨརིཡསཙྩ’ནྟི.

‘‘ཏསྨཱཏིཧ, བྷིཀྑཝེ, ‘ཨིདཾ དུཀྑ’ནྟི ཡོགོ ཀརཎཱིཡོ…པེ… ‘ཨཡཾ དུཀྑནིརོདྷགཱམིནཱི པཊིཔདཱ’ཏི ཡོགོ ཀརཎཱིཡོ’’ཏི. ནཝམཾ.

༡༠. ཏཐསུཏྟཾ

༡༠༩༠. ‘‘ཙཏྟཱརིམཱནི, བྷིཀྑཝེ, ཏཐཱནི ཨཝིཏཐཱནི ཨནཉྙཐཱནི. ཀཏམཱནི ཙཏྟཱརི? ‘ཨིདཾ དུཀྑ’ནྟི, བྷིཀྑཝེ, ཏཐམེཏཾ ཨཝིཏཐམེཏཾ ཨནཉྙཐམེཏཾ; ‘ཨཡཾ དུཀྑསམུདཡོ’ཏི ཏཐམེཏཾ ཨཝིཏཐམེཏཾ ཨནཉྙཐམེཏཾ; ‘ཨཡཾ དུཀྑནིརོདྷོ’ཏི ཏཐམེཏཾ ཨཝིཏཐམེཏཾ ཨནཉྙཐམེཏཾ; ‘ཨཡཾ དུཀྑནིརོདྷགཱམིནཱི པཊིཔདཱ’ཏི ཏཐམེཏཾ ཨཝིཏཐམེཏཾ ཨནཉྙཐམེཏཾ – ཨིམཱནི ཁོ, བྷིཀྑཝེ, ཙཏྟཱརི ཏཐཱནི ཨཝིཏཐཱནི ཨནཉྙཐཱནི.

‘‘ཏསྨཱཏིཧ, བྷིཀྑཝེ, ‘ཨིདཾ དུཀྑ’ནྟི ཡོགོ ཀརཎཱིཡོ…པེ… ‘ཨཡཾ དུཀྑནིརོདྷགཱམིནཱི པཊིཔདཱ’ཏི ཡོགོ ཀརཎཱིཡོ’’ཏི. དསམཾ.

དྷམྨཙཀྐཔྤཝཏྟནཝགྒོ དུཏིཡོ.

ཏསྶུདྡཱནཾ –

དྷམྨཙཀྐཾ ཏཐཱགཏཾ, ཁནྡྷཱ ཨཱཡཏནེན ཙ;

དྷཱརཎཱ ཙ དྭེ ཨཝིཛྫཱ, ཝིཛྫཱ སངྐཱསནཱ ཏཐཱཏི.

༣. ཀོཊིགཱམཝགྒོ

༡. པཋམཀོཊིགཱམསུཏྟཾ

༡༠༩༡. ཨེཀཾ སམཡཾ བྷགཝཱ ཝཛྫཱིསུ ཝིཧརཏི ཀོཊིགཱམེ. ཏཏྲ ཁོ བྷགཝཱ བྷིཀྑཱུ ཨཱམནྟེསི – ‘‘ཙཏུནྣཾ, བྷིཀྑཝེ, ཨརིཡསཙྩཱནཾ ཨནནུབོདྷཱ ཨཔྤཊིཝེདྷཱ ཨེཝམིདཾ དཱིགྷམདྡྷཱནཾ སནྡྷཱཝིཏཾ སཾསརིཏཾ མམཉྩེཝ ཏུམྷཱཀཉྩ’’.

‘‘ཀཏམེསཾ ཙཏུནྣཾ? དུཀྑསྶ, བྷིཀྑཝེ, ཨརིཡསཙྩསྶ ཨནནུབོདྷཱ ཨཔྤཊིཝེདྷཱ ཨེཝམིདཾ དཱིགྷམདྡྷཱནཾ སནྡྷཱཝིཏཾ སཾསརིཏཾ མམཉྩེཝ ཏུམྷཱཀཉྩ. དུཀྑསམུདཡསྶ ཨརིཡསཙྩསྶ…པེ… དུཀྑནིརོདྷསྶ ཨརིཡསཙྩསྶ…པེ… དུཀྑནིརོདྷགཱམིནིཡཱ པཊིཔདཱཡ ཨརིཡསཙྩསྶ ཨནནུབོདྷཱ ཨཔྤཊིཝེདྷཱ ཨེཝམིདཾ དཱིགྷམདྡྷཱནཾ སནྡྷཱཝིཏཾ སཾསརིཏཾ མམཉྩེཝ ཏུམྷཱཀཉྩ. ཏཡིདཾ, བྷིཀྑཝེ, དུཀྑཾ ཨརིཡསཙྩཾ ཨནུབུདྡྷཾ པཊིཝིདྡྷཾ, དུཀྑསམུདཡཾ ཨརིཡསཙྩཾ ཨནུབུདྡྷཾ པཊིཝིདྡྷཾ, དུཀྑནིརོདྷཾ ཨརིཡསཙྩཾ ཨནུབུདྡྷཾ པཊིཝིདྡྷཾ, དུཀྑནིརོདྷགཱམིནཱི པཊིཔདཱ ཨརིཡསཙྩཾ ཨནུབུདྡྷཾ པཊིཝིདྡྷཾ; ཨུཙྪིནྣཱ བྷཝཏཎྷཱ, ཁཱིཎཱ བྷཝནེཏྟི; ནཏྠིདཱནི པུནབྦྷཝོ’’ཏི.

ཨིདམཝོཙ བྷགཝཱ. ཨིདཾ ཝཏྭཱན སུགཏོ ཨཐཱཔརཾ ཨེཏདཝོཙ སཏྠཱ –

‘‘ཙཏུནྣཾ ཨརིཡསཙྩཱནཾ, ཡཐཱབྷཱུཏཾ ཨདསྶནཱ;

སཾསིཏཾ [སཾསརིཏཾ (སྱཱ. ཀཾ. ཀ.) དཱི. ནི. ༢.༡༥༥] དཱིགྷམདྡྷཱནཾ, ཏཱསུ ཏཱསྭེཝ ཛཱཏིསུ.

‘‘ཏཱནི [ཡཱནི (སྱཱ. ཀཾ. པཱི. ཀ.)] ཨེཏཱནི དིཊྛཱནི, བྷཝནེཏྟི སམཱུཧཏཱ;

ཨུཙྪིནྣཾ མཱུལཾ དུཀྑསྶ, ནཏྠིདཱནི པུནབྦྷཝོ’’ཏི. པཋམཾ;

༢. དུཏིཡཀོཊིགཱམསུཏྟཾ

༡༠༩༢. ‘‘ཡེ ཧི ཀེཙི, བྷིཀྑཝེ, སམཎཱ ཝཱ བྲཱཧྨཎཱ ཝཱ ‘ཨིདཾ དུཀྑ’ནྟི ཡཐཱབྷཱུཏཾ ནཔྤཛཱནནྟི, ‘ཨཡཾ དུཀྑསམུདཡོ’ཏི ཡཐཱབྷཱུཏཾ ནཔྤཛཱནནྟི, ‘ཨཡཾ དུཀྑནིརོདྷོ’ཏི ཡཐཱབྷཱུཏཾ ནཔྤཛཱནནྟི, ‘ཨཡཾ དུཀྑནིརོདྷགཱམིནཱི པཊིཔདཱ’ཏི ཡཐཱབྷཱུཏཾ ནཔྤཛཱནནྟི, ན མེ ཏེ, བྷིཀྑཝེ, སམཎཱ ཝཱ བྲཱཧྨཎཱ ཝཱ སམཎེསུ ཝཱ སམཎསམྨཏཱ བྲཱཧྨཎེསུ ཝཱ བྲཱཧྨཎསམྨཏཱ, ན ཙ པནེཏེ ཨཱཡསྨནྟོ སཱམཉྙཏྠཾ ཝཱ བྲཧྨཉྙཏྠཾ ཝཱ དིཊྛེཝ དྷམྨེ སཡཾ ཨབྷིཉྙཱ སཙྪིཀཏྭཱ ཨུཔསམྤཛྫ ཝིཧརནྟི.

‘‘ཡེ ཙ ཁོ ཀེཙི, བྷིཀྑཝེ, སམཎཱ ཝཱ བྲཱཧྨཎཱ ཝཱ ‘ཨིདཾ དུཀྑ’ནྟི ཡཐཱབྷཱུཏཾ པཛཱནནྟི, ‘ཨཡཾ དུཀྑསམུདཡོ’ཏི ཡཐཱབྷཱུཏཾ པཛཱནནྟི, ‘ཨཡཾ དུཀྑནིརོདྷོ’ཏི ཡཐཱབྷཱུཏཾ པཛཱནནྟི, ‘ཨཡཾ དུཀྑནིརོདྷགཱམིནཱི པཊིཔདཱ’ཏི ཡཐཱབྷཱུཏཾ པཛཱནནྟི, ཏེ ཁོ མེ, བྷིཀྑཝེ, སམཎཱ ཝཱ བྲཱཧྨཎཱ ཝཱ སམཎེསུ ཙེཝ སམཎསམྨཏཱ བྲཱཧྨཎེསུ ཙ བྲཱཧྨཎསམྨཏཱ, ཏེ ཙ པནཱཡསྨནྟོ སཱམཉྙཏྠཉྩ བྲཧྨཉྙཏྠཉྩ དིཊྛེཝ དྷམྨེ སཡཾ ཨབྷིཉྙཱ སཙྪིཀཏྭཱ ཨུཔསམྤཛྫ ཝིཧརནྟཱི’’ཏི.

ཨིདམཝོཙ བྷགཝཱ. ཨིདཾ ཝཏྭཱན སུགཏོ ཨཐཱཔརཾ ཨེཏདཝོཙ སཏྠཱ –

‘‘ཡེ དུཀྑཾ ནཔྤཛཱནནྟི, ཨཐོ དུཀྑསྶ སམྦྷཝཾ;

ཡཏྠ ཙ སབྦསོ དུཀྑཾ, ཨསེསཾ ཨུཔརུཛ྄ཛྷཏི.

‘‘ཏཉྩ མགྒཾ ན ཛཱནནྟི, དུཀྑཱུཔསམགཱམིནཾ;

ཙེཏོཝིམུཏྟིཧཱིནཱ ཏེ, ཨཐོ པཉྙཱཝིམུཏྟིཡཱ;

ཨབྷབྦཱ ཏེ ཨནྟཀིརིཡཱཡ, ཏེ ཝེ ཛཱཏིཛརཱུཔགཱ.

‘‘ཡེ ཙ དུཀྑཾ པཛཱནནྟི, ཨཐོ དུཀྑསྶ སམྦྷཝཾ;

ཡཏྠ ཙ སབྦསོ དུཀྑཾ, ཨསེསཾ ཨུཔརུཛ྄ཛྷཏི.

‘‘ཏཉྩ མགྒཾ པཛཱནནྟི, དུཀྑཱུཔསམགཱམིནཾ;

ཙེཏོཝིམུཏྟིསམྤནྣཱ, ཨཐོ པཉྙཱཝིམུཏྟིཡཱ;

སབྦཱ ཏེ ཨནྟཀིརིཡཱཡ, ན ཏེ ཛཱཏིཛརཱུཔགཱ’’ཏི. དུཏིཡཾ;

༣. སམྨཱསམྦུདྡྷསུཏྟཾ

༡༠༩༣. སཱཝཏྠིནིདཱནཾ. ཙཏྟཱརིམཱནི, བྷིཀྑཝེ, ཨརིཡསཙྩཱནི. ཀཏམཱནི ཙཏྟཱརི? དུཀྑཾ ཨརིཡསཙྩཾ…པེ… དུཀྑནིརོདྷགཱམིནཱི པཊིཔདཱ ཨརིཡསཙྩཾ – ཨིམཱནི ཁོ, བྷིཀྑཝེ, ཙཏྟཱརི ཨརིཡསཙྩཱནི. ཨིམེསཾ ཁོ, བྷིཀྑཝེ, ཙཏུནྣཾ ཨརིཡསཙྩཱནཾ ཡཐཱབྷཱུཏཾ ཨབྷིསམྦུདྡྷཏྟཱ ཏཐཱགཏོ ‘ཨརཧཾ སམྨཱསམྦུདྡྷོ’ཏི ཝུཙྩཏི.

‘‘ཏསྨཱཏིཧ, བྷིཀྑཝེ, ‘ཨིདཾ དུཀྑ’ནྟི ཡོགོ ཀརཎཱིཡོ…པེ… ‘ཨཡཾ དུཀྑནིརོདྷགཱམིནཱི པཊིཔདཱ’ཏི ཡོགོ ཀརཎཱིཡོ’’ཏི. ཏཏིཡཾ.

༤. ཨརཧནྟསུཏྟཾ

༡༠༩༤. སཱཝཏྠིནིདཱནཾ. ཡེ ཧི ཀེཙི, བྷིཀྑཝེ, ཨཏཱིཏམདྡྷཱནཾ ཨརཧནྟོ སམྨཱསམྦུདྡྷཱ ཡཐཱབྷཱུཏཾ ཨབྷིསམྦུཛ྄ཛྷིཾསུ, སབྦེ ཏེ ཙཏྟཱརི ཨརིཡསཙྩཱནི ཡཐཱབྷཱུཏཾ ཨབྷིསམྦུཛ྄ཛྷིཾསུ. ཡེ ཧི [ཡེཔི ཧི (བཧཱུསུ)] ཀེཙི, བྷིཀྑཝེ, ཨནཱགཏམདྡྷཱནཾ ཨརཧནྟོ སམྨཱསམྦུདྡྷཱ ཡཐཱབྷཱུཏཾ ཨབྷིསམྦུཛ྄ཛྷིསྶནྟི, སབྦེ ཏེ ཙཏྟཱརི ཨརིཡསཙྩཱནི ཡཐཱབྷཱུཏཾ ཨབྷིསམྦུཛ྄ཛྷིསྶནྟི. ཡེ ཧི ཀེཙི, བྷིཀྑཝེ, ཨེཏརཧི ཨརཧནྟོ སམྨཱསམྦུདྡྷཱ ཡཐཱབྷཱུཏཾ ཨབྷིསམྦུཛ྄ཛྷནྟི, སབྦེ ཏེ ཙཏྟཱརི ཨརིཡསཙྩཱནི ཡཐཱབྷཱུཏཾ ཨབྷིསམྦུཛ྄ཛྷནྟི.

‘‘ཀཏམཱནི ཙཏྟཱརི? དུཀྑཾ ཨརིཡསཙྩཾ, དུཀྑསམུདཡཾ ཨརིཡསཙྩཾ, དུཀྑནིརོདྷཾ ཨརིཡསཙྩཾ, དུཀྑནིརོདྷགཱམིནཱི པཊིཔདཱ ཨརིཡསཙྩཾ. ཡེ ཧི, ཀེཙི, བྷིཀྑཝེ, ཨཏཱིཏམདྡྷཱནཾ ཨརཧནྟོ སམྨཱསམྦུདྡྷཱ ཡཐཱབྷཱུཏཾ ཨབྷིསམྦུཛ྄ཛྷིཾསུ…པེ… ཨབྷིསམྦུཛ྄ཛྷིསྶནྟི…པེ… ཨབྷིསམྦུཛ྄ཛྷནྟི, སབྦེ ཏེ ཨིམཱནི ཙཏྟཱརི ཨརིཡསཙྩཱནི ཡཐཱབྷཱུཏཾ ཨབྷིསམྦུཛ྄ཛྷནྟི.

‘‘ཏསྨཱཏིཧ, བྷིཀྑཝེ, ‘ཨིདཾ དུཀྑ’ནྟི ཡོགོ ཀརཎཱིཡོ…པེ… ‘ཨཡཾ དུཀྑནིརོདྷགཱམིནཱི པཊིཔདཱ’ཏི ཡོགོ ཀརཎཱིཡོ’’ཏི. ཙཏུཏྠཾ.

༥. ཨཱསཝཀྑཡསུཏྟཾ

༡༠༩༥. ‘‘ཛཱནཏོཧཾ, བྷིཀྑཝེ, པསྶཏོ ཨཱསཝཱནཾ ཁཡཾ ཝདཱམི, ནོ ཨཛཱནཏོ ཨཔསྶཏོ. ཀིཉྩ, བྷིཀྑཝེ, ཛཱནཏོ པསྶཏོ ཨཱསཝཱནཾ ཁཡོ ཧོཏི? ‘ཨིདཾ དུཀྑ’ནྟི, བྷིཀྑཝེ, ཛཱནཏོ པསྶཏོ ཨཱསཝཱནཾ ཁཡོ ཧོཏི, ‘ཨཡཾ དུཀྑསམུདཡོ’ཏི ཛཱནཏོ པསྶཏོ ཨཱསཝཱནཾ ཁཡོ ཧོཏི, ‘ཨཡཾ དུཀྑནིརོདྷོ’ཏི ཛཱནཏོ པསྶཏོ ཨཱསཝཱནཾ ཁཡོ ཧོཏི, ‘ཨཡཾ དུཀྑནིརོདྷགཱམིནཱི པཊིཔདཱ’ཏི ཛཱནཏོ པསྶཏོ ཨཱསཝཱནཾ ཁཡོ ཧོཏི. ཨེཝཾ ཁོ, བྷིཀྑཝེ, ཛཱནཏོ ཨེཝཾ པསྶཏོ ཨཱསཝཱནཾ ཁཡོ ཧོཏི.

‘‘ཏསྨཱཏིཧ, བྷིཀྑཝེ, ‘ཨིདཾ དུཀྑ’ནྟི ཡོགོ ཀརཎཱིཡོ…པེ… ‘ཨཡཾ དུཀྑནིརོདྷགཱམིནཱི པཊིཔདཱ’ཏི ཡོགོ ཀརཎཱིཡོ’’ཏི. པཉྩམཾ.

༦. མིཏྟསུཏྟཾ

༡༠༩༦. ‘‘ཡེ ཧི ཀེཙི, བྷིཀྑཝེ, ཨནུཀམྤེཡྻཱཐ, ཡེ ཙ སོཏབྦཾ མཉྙེཡྻུཾ – མིཏྟཱ ཝཱ ཨམཙྩཱ ཝཱ ཉཱཏཱི ཝཱ སཱལོཧིཏཱ ཝཱ – ཏེ ཝོ, བྷིཀྑཝེ, ཙཏུནྣཾ ཨརིཡསཙྩཱནཾ ཡཐཱབྷཱུཏཾ ཨབྷིསམཡཱཡ སམཱདཔེཏབྦཱ ནིཝེསེཏབྦཱ པཏིཊྛཱཔེཏབྦཱ.

‘‘ཀཏམེསཾ ཙཏུནྣཾ? དུཀྑསྶ ཨརིཡསཙྩསྶ, དུཀྑསམུདཡསྶ ཨརིཡསཙྩསྶ, དུཀྑནིརོདྷསྶ ཨརིཡསཙྩསྶ, དུཀྑནིརོདྷགཱམིནིཡཱ པཊིཔདཱཡ ཨརིཡསཙྩསྶ. ཡེ ཧི ཀེཙི, བྷིཀྑཝེ, ཨནུཀམྤེཡྻཱཐ, ཡེ ཙ སོཏབྦཾ མཉྙེཡྻུཾ – མིཏྟཱ ཝཱ ཨམཙྩཱ ཝཱ ཉཱཏཱི ཝཱ སཱལོཧིཏཱ ཝཱ ཏེ ཝོ, བྷིཀྑཝེ, ཨིམེསཾ ཙཏུནྣཾ ཨརིཡསཙྩཱནཾ ཡཐཱབྷཱུཏཾ ཨབྷིསམཡཱཡ སམཱདཔེཏབྦཱ ནིཝེསེཏབྦཱ པཏིཊྛཱཔེཏབྦཱ.

‘‘ཏསྨཱཏིཧ, བྷིཀྑཝེ, ‘ཨིདཾ དུཀྑ’ནྟི ཡོགོ ཀརཎཱིཡོ…པེ… ‘ཨཡཾ དུཀྑནིརོདྷགཱམིནཱི པཊིཔདཱ’ཏི ཡོགོ ཀརཎཱིཡོ’’ཏི. ཚཊྛཾ.

༧. ཏཐསུཏྟཾ

༡༠༩༧. ‘‘ཙཏྟཱརིམཱནི, བྷིཀྑཝེ, ཨརིཡསཙྩཱནི. ཀཏམཱནི ཙཏྟཱརི? དུཀྑཾ ཨརིཡསཙྩཾ, དུཀྑསམུདཡཾ ཨརིཡསཙྩཾ, དུཀྑནིརོདྷཾ ཨརིཡསཙྩཾ, དུཀྑནིརོདྷགཱམིནཱི པཊིཔདཱ ཨརིཡསཙྩཾ – ཨིམཱནི ཁོ, བྷིཀྑཝེ, ཙཏྟཱརི ཨརིཡསཙྩཱནི ཏཐཱནི ཨཝིཏཐཱནི ཨནཉྙཐཱནི; ཏསྨཱ ‘ཨརིཡསཙྩཱནཱི’ཏི ཝུཙྩནྟི.

‘‘ཏསྨཱཏིཧ, བྷིཀྑཝེ, ‘ཨིདཾ དུཀྑ’ནྟི ཡོགོ ཀརཎཱིཡོ…པེ… ‘ཨཡཾ དུཀྑནིརོདྷགཱམིནཱི པཊིཔདཱ’ཏི ཡོགོ ཀརཎཱིཡོ’’ཏི. སཏྟམཾ.

༨. ལོཀསུཏྟཾ

༡༠༩༨. ‘‘ཙཏྟཱརིམཱནི, བྷིཀྑཝེ, ཨརིཡསཙྩཱནི. ཀཏམཱནི ཙཏྟཱརི? དུཀྑཾ ཨརིཡསཙྩཾ, དུཀྑསམུདཡཾ ཨརིཡསཙྩཾ, དུཀྑནིརོདྷཾ ཨརིཡསཙྩཾ, དུཀྑནིརོདྷགཱམིནཱི པཊིཔདཱ ཨརིཡསཙྩཾ. སདེཝཀེ ལོཀེ སམཱརཀེ སབྲཧྨཀེ སསྶམཎབྲཱཧྨཎིཡཱ པཛཱཡ སདེཝམནུསྶཱཡ ཏཐཱགཏོ ཨརིཡོ; ཏསྨཱ ‘ཨརིཡསཙྩཱནཱི’ཏི ཝུཙྩནྟི’’.

‘‘ཏསྨཱཏིཧ, བྷིཀྑཝེ, ‘ཨིདཾ དུཀྑ’ནྟི ཡོགོ ཀརཎཱིཡོ…པེ… ‘ཨཡཾ དུཀྑནིརོདྷགཱམིནཱི པཊིཔདཱ’ཏི ཡོགོ ཀརཎཱིཡོ’’ཏི. ཨཊྛམཾ.

༩. པརིཉྙེཡྻསུཏྟཾ

༡༠༩༩. ‘‘ཙཏྟཱརིམཱནི, བྷིཀྑཝེ, ཨརིཡསཙྩཱནི. ཀཏམཱནི ཙཏྟཱརི? དུཀྑཾ ཨརིཡསཙྩཾ, དུཀྑསམུདཡཾ ཨརིཡསཙྩཾ, དུཀྑནིརོདྷཾ ཨརིཡསཙྩཾ, དུཀྑནིརོདྷགཱམིནཱི པཊིཔདཱ ཨརིཡསཙྩཾ – ཨིམཱནི ཁོ, བྷིཀྑཝེ, ཙཏྟཱརི ཨརིཡསཙྩཱནི. ཨིམེསཾ ཁོ, བྷིཀྑཝེ, ཙཏུནྣཾ ཨརིཡསཙྩཱནཾ ཨཏྠི ཨརིཡསཙྩཾ པརིཉྙེཡྻཾ, ཨཏྠི ཨརིཡསཙྩཾ པཧཱཏབྦཾ, ཨཏྠི ཨརིཡསཙྩཾ སཙྪིཀཱཏབྦཾ, ཨཏྠི ཨརིཡསཙྩཾ བྷཱཝེཏབྦཾ.

‘‘ཀཏམཉྩ, བྷིཀྑཝེ, ཨརིཡསཙྩཾ པརིཉྙེཡྻཾ? དུཀྑཾ, བྷིཀྑཝེ, ཨརིཡསཙྩཾ པརིཉྙེཡྻཾ, དུཀྑསམུདཡཾ ཨརིཡསཙྩཾ པཧཱཏབྦཾ, དུཀྑནིརོདྷཾ ཨརིཡསཙྩཾ སཙྪིཀཱཏབྦཾ, དུཀྑནིརོདྷགཱམིནཱི པཊིཔདཱ ཨརིཡསཙྩཾ བྷཱཝེཏབྦཾ.

‘‘ཏསྨཱཏིཧ, བྷིཀྑཝེ, ‘ཨིདཾ དུཀྑ’ནྟི ཡོགོ ཀརཎཱིཡོ…པེ… ‘ཨཡཾ དུཀྑནིརོདྷགཱམིནཱི པཊིཔདཱ’ཏི ཡོགོ ཀརཎཱིཡོ’’ཏི. ནཝམཾ.

༡༠. གཝམྤཏིསུཏྟཾ

༡༡༠༠. ཨེཀཾ སམཡཾ སམྦཧུལཱ ཐེརཱ བྷིཀྑཱུ ཙེཏེསུ [ཙེཏིཡེསུ (སྱཱ.)] ཝིཧརནྟི སཧཉྩནིཀེ [སཧཛནིཡེ (སཱི. སྱཱ. ཀཾ.)]. ཏེན ཁོ པན སམཡེན སམྦཧུལཱནཾ ཐེརཱནཾ བྷིཀྑཱུནཾ པཙྪཱབྷཏྟཾ པིཎྜཔཱཏཔཊིཀྐནྟཱནཾ མཎྜལམཱལེ༹ སནྣིསིནྣཱནཾ སནྣིཔཏིཏཱནཾ ཨཡམནྟརཱཀཐཱ ཨུདཔཱདི – ‘‘ཡོ ནུ ཁོ, ཨཱཝུསོ, དུཀྑཾ པསྶཏི དུཀྑསམུདཡམྤི སོ པསྶཏི, དུཀྑནིརོདྷམྤི པསྶཏི, དུཀྑནིརོདྷགཱམིནིཾ པཊིཔདམྤི པསྶཏཱི’’ཏི.

ཨེཝཾ ཝུཏྟེ ཨཱཡསྨཱ གཝམྤཏི ཐེརོ [གཝམྤཏིཏྠེརོ (སྱཱ. ཀཾ.)] བྷིཀྑཱུ ཨེཏདཝོཙ – ‘‘སམྨུཁཱ མེཏཾ, ཨཱཝུསོ, བྷགཝཏོ སུཏཾ, སམྨུཁཱ པཊིགྒཧིཏཾ – ‘ཡོ, བྷིཀྑཝེ, དུཀྑཾ པསྶཏི དུཀྑསམུདཡམྤི སོ པསྶཏི, དུཀྑནིརོདྷམྤི པསྶཏི, དུཀྑནིརོདྷགཱམིནིཾ པཊིཔདམྤི པསྶཏི. ཡོ དུཀྑསམུདཡཾ པསྶཏི དུཀྑམྤི སོ པསྶཏི, དུཀྑནིརོདྷམྤི པསྶཏི, དུཀྑནིརོདྷགཱམིནིཾ པཊིཔདམྤི པསྶཏི. ཡོ དུཀྑནིརོདྷཾ པསྶཏི དུཀྑམྤི སོ པསྶཏི, དུཀྑསམུདཡམྤི པསྶཏི, དུཀྑནིརོདྷགཱམིནིཾ པཊིཔདམྤི པསྶཏི. ཡོ དུཀྑནིརོདྷགཱམིནིཾ པཊིཔདཾ པསྶཏི དུཀྑམྤི སོ པསྶཏི, དུཀྑསམུདཡམྤི པསྶཏི, དུཀྑནིརོདྷམྤི པསྶཏཱི’’’ཏི. དསམཾ.

ཀོཊིགཱམཝགྒོ ཏཏིཡོ.

ཏསྶུདྡཱནཾ –

དྭེ ཝཛྫཱི སམྨཱསམྦུདྡྷོ, ཨརཧཾ ཨཱསཝཀྑཡོ;

མིཏྟཾ ཏཐཱ ཙ ལོཀོ ཙ, པརིཉྙེཡྻཾ གཝམྤཏཱིཏི.

༤. སཱིསཔཱཝནཝགྒོ

༡. སཱིསཔཱཝནསུཏྟཾ

༡༡༠༡. ཨེཀཾ སམཡཾ བྷགཝཱ ཀོསམྦིཡཾ ཝིཧརཏི སཱིསཔཱཝནེ [སིཾསཔཱཝནེ (སཱི. པཱི.)]. ཨཐ ཁོ བྷགཝཱ པརིཏྟཱནི སཱིསཔཱཔཎྞཱནི པཱཎིནཱ གཧེཏྭཱ བྷིཀྑཱུ ཨཱམནྟེསི – ‘‘ཏཾ ཀིཾ མཉྙཐ, བྷིཀྑཝེ, ཀཏམཾ ནུ ཁོ བཧུཏརཾ – ཡཱནི ཝཱ མཡཱ པརིཏྟཱནི སཱིསཔཱཔཎྞཱནི པཱཎིནཱ གཧིཏཱནི ཡདིདཾ ཨུཔརི སཱིསཔཱཝནེ’’ཏི? ‘‘ཨཔྤམཏྟཀཱནི, བྷནྟེ, བྷགཝཏཱ པརིཏྟཱནི སཱིསཔཱཔཎྞཱནི པཱཎིནཱ གཧིཏཱནི; ཨཐ ཁོ ཨེཏཱནེཝ བཧུཏརཱནི ཡདིདཾ ཨུཔརི སཱིསཔཱཝནེ’’ཏི. ‘‘ཨེཝམེཝ ཁོ, བྷིཀྑཝེ, ཨེཏདེཝ བཧུཏརཾ ཡཾ ཝོ མཡཱ ཨབྷིཉྙཱཡ ཨནཀྑཱཏཾ. ཀསྨཱ ཙེཏཾ, བྷིཀྑཝེ, མཡཱ ཨནཀྑཱཏཾ? ན ཧེཏཾ, བྷིཀྑཝེ, ཨཏྠསཾཧིཏཾ ནཱདིབྲཧྨཙརིཡཀཾ ན ནིབྦིདཱཡ ན ཝིརཱགཱཡ ན ནིརོདྷཱཡ ན ཨུཔསམཱཡ ན ཨབྷིཉྙཱཡ ན སམྦོདྷཱཡ ན ནིབྦཱནཱཡ སཾཝཏྟཏི; ཏསྨཱ ཏཾ མཡཱ ཨནཀྑཱཏཾ’’.

‘‘ཀིཉྩ, བྷིཀྑཝེ, མཡཱ ཨཀྑཱཏཾ? ‘ཨིདཾ དུཀྑ’ནྟི, བྷིཀྑཝེ, མཡཱ ཨཀྑཱཏཾ, ‘ཨཡཾ དུཀྑསམུདཡོ’ཏི མཡཱ ཨཀྑཱཏཾ, ‘ཨཡཾ དུཀྑནིརོདྷོ’ཏི མཡཱ ཨཀྑཱཏཾ, ‘ཨཡཾ དུཀྑནིརོདྷགཱམིནཱི པཊིཔདཱ’ཏི མཡཱ ཨཀྑཱཏཾ’’.

‘‘ཀསྨཱ ཙེཏཾ, བྷིཀྑཝེ, མཡཱ ཨཀྑཱཏཾ? ཨེཏཉྷི, བྷིཀྑཝེ, ཨཏྠསཾཧིཏཾ ཨེཏཾ ཨཱདིབྲཧྨཙརིཡཀཾ ཨེཏཾ ནིབྦིདཱཡ ཝིརཱགཱཡ ནིརོདྷཱཡ ཨུཔསམཱཡ ཨབྷིཉྙཱཡ སམྦོདྷཱཡ ནིབྦཱནཱཡ སཾཝཏྟཏི; ཏསྨཱ ཏཾ མཡཱ ཨཀྑཱཏཾ.

‘‘ཏསྨཱཏིཧ, བྷིཀྑཝེ, ‘ཨིདཾ དུཀྑ’ནྟི ཡོགོ ཀརཎཱིཡོ…པེ… ‘ཨཡཾ དུཀྑནིརོདྷགཱམིནཱི པཊིཔདཱ’ཏི ཡོགོ ཀརཎཱིཡོ’’ཏི. པཋམཾ.

༢. ཁདིརཔཏྟསུཏྟཾ

༡༡༠༢. ‘‘ཡོ, བྷིཀྑཝེ, ཨེཝཾ ཝདེཡྻ – ‘ཨཧཾ དུཀྑཾ ཨརིཡསཙྩཾ ཡཐཱབྷཱུཏཾ ཨནབྷིསམེཙྩ, དུཀྑསམུདཡཾ ཨརིཡསཙྩཾ ཡཐཱབྷཱུཏཾ ཨནབྷིསམེཙྩ, དུཀྑནིརོདྷཾ ཨརིཡསཙྩཾ ཡཐཱབྷཱུཏཾ ཨནབྷིསམེཙྩ, དུཀྑནིརོདྷགཱམིནིཾ པཊིཔདཾ ཨརིཡསཙྩཾ ཡཐཱབྷཱུཏཾ ཨནབྷིསམེཙྩ སམྨཱ དུཀྑསྶནྟཾ ཀརིསྶཱམཱི’ཏི – ནེཏཾ ཋཱནཾ ཝིཛྫཏི.

‘‘སེཡྻཐཱཔི, བྷིཀྑཝེ, ཡོ ཨེཝཾ ཝདེཡྻ – ‘ཨཧཾ ཁདིརཔཏྟཱནཾ ཝཱ སརལཔཏྟཱནཾ [པལཱསཔཏྟཱནཾ (སཱི. སྱཱ. ཀཾ. པཱི.)] ཝཱ ཨཱམལཀཔཏྟཱནཾ ཝཱ པུཊཾ ཀརིཏྭཱ ཨུདཀཾ ཝཱ ཏཱལཔཏྟཾ ཝཱ ཨཱཧརིསྶཱམཱི’ཏི – ནེཏཾ ཋཱནཾ ཝིཛྫཏི; ཨེཝམེཝ ཁོ, བྷིཀྑཝེ, ཡོ ཨེཝཾ ཝདེཡྻ – ‘ཨཧཾ དུཀྑཾ ཨརིཡསཙྩཾ ཡཐཱབྷཱུཏཾ ཨནབྷིསམེཙྩ…པེ… དུཀྑནིརོདྷགཱམིནིཾ པཊིཔདཾ ཨརིཡསཙྩཾ ཡཐཱབྷཱུཏཾ ཨནབྷིསམེཙྩ སམྨཱ དུཀྑསྶནྟཾ ཀརིསྶཱམཱི’ཏི – ནེཏཾ ཋཱནཾ ཝིཛྫཏི.

‘‘ཡོ ཙ ཁོ, བྷིཀྑཝེ, ཨེཝཾ ཝདེཡྻ – ‘ཨཧཾ དུཀྑཾ ཨརིཡསཙྩཾ ཡཐཱབྷཱུཏཾ ཨབྷིསམེཙྩ, དུཀྑསམུདཡཾ ཨརིཡསཙྩཾ ཡཐཱབྷཱུཏཾ ཨབྷིསམེཙྩ, དུཀྑནིརོདྷཾ ཨརིཡསཙྩཾ ཡཐཱབྷཱུཏཾ ཨབྷིསམེཙྩ, དུཀྑནིརོདྷགཱམིནིཾ པཊིཔདཾ ཨརིཡསཙྩཾ ཡཐཱབྷཱུཏཾ ཨབྷིསམེཙྩ སམྨཱ དུཀྑསྶནྟཾ ཀརིསྶཱམཱི’ཏི – ཋཱནམེཏཾ ཝིཛྫཏི.

‘‘སེཡྻཐཱཔི, བྷིཀྑཝེ, ཡོ ཨེཝཾ ཝདེཡྻ – ‘ཨཧཾ པདུམཔཏྟཱནཾ ཝཱ པལཱསཔཏྟཱནཾ ཝཱ མཱལུཝཔཏྟཱནཾ ཝཱ པུཊཾ ཀརིཏྭཱ ཨུདཀཾ ཝཱ ཏཱལཔཏྟཾ ཝཱ ཨཱཧརིསྶཱམཱི’ཏི – ཋཱནམེཏཾ ཝིཛྫཏི; ཨེཝམེཝ ཁོ, བྷིཀྑཝེ, ཡོ ཨེཝཾ ཝདེཡྻ – ‘ཨཧཾ དུཀྑཾ ཨརིཡསཙྩཾ ཡཐཱབྷཱུཏཾ ཨབྷིསམེཙྩ …པེ… དུཀྑནིརོདྷགཱམིནིཾ པཊིཔདཾ ཨརིཡསཙྩཾ ཡཐཱབྷཱུཏཾ ཨབྷིསམེཙྩ སམྨཱ དུཀྑསྶནྟཾ ཀརིསྶཱམཱི’ཏི – ཋཱནམེཏཾ ཝིཛྫཏི.

‘‘ཏསྨཱཏིཧ, བྷིཀྑཝེ, ‘ཨིདཾ དུཀྑ’ནྟི ཡོགོ ཀརཎཱིཡོ…པེ… ‘ཨཡཾ དུཀྑནིརོདྷགཱམིནཱི པཊིཔདཱ’ཏི ཡོགོ ཀརཎཱིཡོ’’ཏི. དུཏིཡཾ.

༣. དཎྜསུཏྟཾ

༡༡༠༣. ‘‘སེཡྻཐཱཔི, བྷིཀྑཝེ, དཎྜོ ཨུཔརིཝེཧཱསཾ ཁིཏྟོ སཀིམྤི མཱུལེན ནིཔཏཏི, སཀིམྤི ཨགྒེན ནིཔཏཏི; ཨེཝམེཝ ཁོ, བྷིཀྑཝེ, ཨཝིཛྫཱནཱིཝརཎཱ སཏྟཱ ཏཎྷཱསཾཡོཛནཱ སནྡྷཱཝནྟཱ སཾསརནྟཱ [ཏཎྷཱསཾཡོཛནབནྡྷཱ སནྡྷཱཝཏཱ (ཀ.)] སཀིམྤི ཨསྨཱ ལོཀཱ པརཾ ལོཀཾ གཙྪནྟི, སཀིམྤི པརསྨཱ ལོཀཱ ཨིམཾ ལོཀཾ ཨཱགཙྪནྟི. ཏཾ ཀིསྶ ཧེཏུ? ཨདིཊྛཏྟཱ, བྷིཀྑཝེ, ཙཏུནྣཾ ཨརིཡསཙྩཱནཾ. ཀཏམེསཾ ཙཏུནྣཾ? དུཀྑསྶ ཨརིཡསཙྩསྶ…པེ… དུཀྑནིརོདྷགཱམིནིཡཱ པཊིཔདཱཡ ཨརིཡསཙྩསྶ.

‘‘ཏསྨཱཏིཧ, བྷིཀྑཝེ, ‘ཨིདཾ དུཀྑ’ནྟི ཡོགོ ཀརཎཱིཡོ…པེ… ‘ཨཡཾ དུཀྑནིརོདྷགཱམིནཱི པཊིཔདཱ’ཏི ཡོགོ ཀརཎཱིཡོ’’ཏི. ཏཏིཡཾ.

༤. ཙེལསུཏྟཾ

༡༡༠༤. ‘‘ཨཱདིཏྟེ, བྷིཀྑཝེ, ཙེལེ ཝཱ སཱིསེ ཝཱ ཀིམསྶ ཀརཎཱིཡ’’ནྟི? ‘‘ཨཱདིཏྟེ, བྷནྟེ, ཙེལེ ཝཱ སཱིསེ ཝཱ, ཏསྶེཝ ཙེལསྶ ཝཱ སཱིསསྶ ཝཱ ནིབྦཱཔནཱཡ ཨདྷིམཏྟོ ཚནྡོ ཙ ཝཱཡཱམོ ཙ ཨུསྶཱཧོ ཙ ཨུསྶོལ༹ྷཱི ཙ ཨཔྤཊིཝཱནཱི ཙ སཏི ཙ སམྤཛཉྙཉྩ ཀརཎཱིཡ’’ནྟི.

‘‘ཨཱདིཏྟཾ, བྷིཀྑཝེ, ཙེལཾ ཝཱ སཱིསཾ ཝཱ ཨཛ྄ཛྷུཔེཀྑིཏྭཱ ཨམནསིཀརིཏྭཱ ཨནབྷིསམེཏཱནཾ ཙཏུནྣཾ ཨརིཡསཙྩཱནཾ ཡཐཱབྷཱུཏཾ ཨབྷིསམཡཱཡ ཨདྷིམཏྟོ ཚནྡོ ཙ ཝཱཡཱམོ ཙ ཨུསྶཱཧོ ཙ ཨུསྶོལ༹ྷཱི ཙ ཨཔྤཊིཝཱནཱི ཙ སཏི ཙ སམྤཛཉྙཉྩ ཀརཎཱིཡཾ. ཀཏམེསཾ ཙཏུནྣཾ? དུཀྑསྶ ཨརིཡསཙྩསྶ…པེ… དུཀྑནིརོདྷགཱམིནིཡཱ པཊིཔདཱཡ ཨརིཡསཙྩསྶ.

‘‘ཏསྨཱཏིཧ, བྷིཀྑཝེ, ‘ཨིདཾ དུཀྑ’ནྟི ཡོགོ ཀརཎཱིཡོ…པེ… ‘ཨཡཾ དུཀྑནིརོདྷགཱམིནཱི པཊིཔདཱ’ཏི ཡོགོ ཀརཎཱིཡོ’’ཏི. ཙཏུཏྠཾ.

༥. སཏྟིསཏསུཏྟཾ

༡༡༠༥. ‘‘སེཡྻཐཱཔི, བྷིཀྑཝེ, པུརིསོ ཝསྶསཏཱཡུཀོ ཝསྶསཏཛཱིཝཱི. ཏམེནཾ ཨེཝཾ ཝདེཡྻ – ‘ཨེཧམྦྷོ པུརིས, པུབྦཎྷསམཡཾ ཏཾ སཏྟིསཏེན ཧནིསྶནྟི, མཛ྄ཛྷནྷིཀསམཡཾ སཏྟིསཏེན ཧནིསྶནྟི, སཱཡནྷསམཡཾ སཏྟིསཏེན ཧནིསྶནྟི. སོ ཁོ ཏྭཾ, ཨམྦྷོ པུརིས, དིཝསེ དིཝསེ ཏཱིཧི ཏཱིཧི སཏྟིསཏེཧི ཧཉྙམཱནོ ཝསྶསཏཱཡུཀོ ཝསྶསཏཛཱིཝཱི ཝསྶསཏསྶ ཨཙྩཡེན ཨནབྷིསམེཏཱནི ཙཏྟཱརི ཨརིཡསཙྩཱནི ཨབྷིསམེསྶསཱི’’’ཏི.

‘‘ཨཏྠཝསིཀེན, བྷིཀྑཝེ, ཀུལཔུཏྟེན ཨལཾ ཨུཔགནྟུཾ. ཏཾ ཀིསྶ ཧེཏུ? ཨནམཏགྒོཡཾ, བྷིཀྑཝེ, སཾསཱརོ; པུབྦཱ ཀོཊི ནཔྤཉྙཱཡཏི སཏྟིཔྤཧཱརཱནཾ ཨསིཔྤཧཱརཱནཾ ཨུསུཔྤཧཱརཱནཾ ཕརསུཔྤཧཱརཱནཾ [ཨསིཔྤཧཱརཱནཾ ཕརསུཔྤཧཱརཱནཾ (ཀ.)]. ཨེཝཉྩེཏཾ, བྷིཀྑཝེ, ཨསྶ. ན ཁོ པནཱཧཾ, བྷིཀྑཝེ, སཧ དུཀྑེན, སཧ དོམནསྶེན ཙཏུནྣཾ ཨརིཡསཙྩཱནཾ ཨབྷིསམཡཾ ཝདཱམི; ཨཔི ཙཱཧཾ, བྷིཀྑཝེ, སཧཱཝ སུཁེན, སཧཱཝ སོམནསྶེན ཙཏུནྣཾ ཨརིཡསཙྩཱནཾ ཨབྷིསམཡཾ ཝདཱམི. ཀཏམེསཾ ཙཏུནྣཾ? དུཀྑསྶ ཨརིཡསཙྩསྶ…པེ… དུཀྑནིརོདྷགཱམིནིཡཱ པཊིཔདཱཡ ཨརིཡསཙྩསྶ.

‘‘ཏསྨཱཏིཧ, བྷིཀྑཝེ, ‘ཨིདཾ དུཀྑ’ནྟི ཡོགོ ཀརཎཱིཡོ…པེ… ‘ཨཡཾ དུཀྑནིརོདྷགཱམིནཱི པཊིཔདཱ’ཏི ཡོགོ ཀརཎཱིཡོ’’ཏི. པཉྩམཾ.

༦. པཱཎསུཏྟཾ

༡༡༠༦. ‘‘སེཡྻཐཱཔི, བྷིཀྑཝེ, པུརིསོ ཡཾ ཨིམསྨིཾ ཛམྦུདཱིཔེ ཏིཎཀཊྛསཱཁཱཔལཱསཾ ཏཙྪེཏྭཱ ཨེཀཛ྄ཛྷཾ སཾཧརེཡྻ; ཨེཀཛ྄ཛྷཾ སཾཧརིཏྭཱ སཱུལཾ ཀརེཡྻ. སཱུལཾ ཀརིཏྭཱ ཡེ མཧཱསམུདྡེ མཧནྟཀཱ པཱཎཱ ཏེ མཧནྟཀེསུ སཱུལེསུ ཨཱཝུནེཡྻ, ཡེ མཧཱསམུདྡེ མཛ྄ཛྷིམཀཱ པཱཎཱ ཏེ མཛ྄ཛྷིམཀེསུ སཱུལེསུ ཨཱཝུནེཡྻ, ཡེ མཧཱསམུདྡེ སུཁུམཀཱ པཱཎཱ ཏེ སུཁུམཀེསུ སཱུལེསུ ཨཱཝུནེཡྻ. ཨཔརིཡཱདིནྣཱ ཙ, བྷིཀྑཝེ, མཧཱསམུདྡེ ཨོལཱ༹རིཀཱ པཱཎཱ ཨསྶུ.

‘‘ཨཐ ཨིམསྨིཾ ཛམྦུདཱིཔེ ཏིཎཀཊྛསཱཁཱཔལཱསཾ པརིཀྑཡཾ པརིཡཱདཱནཾ གཙྪེཡྻ. ཨིཏོ བཧུཏརཱ ཁོ, བྷིཀྑཝེ, མཧཱསམུདྡེ སུཁུམཀཱ པཱཎཱ, ཡེ ན སུཀརཱ སཱུལེསུ ཨཱཝུནིཏུཾ. ཏཾ ཀིསྶ ཧེཏུ? སུཁུམཏྟཱ, བྷིཀྑཝེ, ཨཏྟབྷཱཝསྶ. ཨེཝཾ མཧཱ ཁོ, བྷིཀྑཝེ, ཨཔཱཡོ. ཨེཝཾ མཧནྟསྨཱ ཁོ, བྷིཀྑཝེ, ཨཔཱཡསྨཱ པརིམུཏྟོ དིཊྛིསམྤནྣོ པུགྒལོ ‘ཨིདཾ དུཀྑ’ནྟི ཡཐཱབྷཱུཏཾ པཛཱནཱཏི…པེ… ‘ཨཡཾ དུཀྑནིརོདྷགཱམིནཱི པཊིཔདཱ’ཏི ཡཐཱབྷཱུཏཾ པཛཱནཱཏི.

‘‘ཏསྨཱཏིཧ, བྷིཀྑཝེ, ‘ཨིདཾ དུཀྑ’ནྟི ཡོགོ ཀརཎཱིཡོ…པེ… ‘ཨཡཾ དུཀྑནིརོདྷགཱམིནཱི པཊིཔདཱ’ཏི ཡོགོ ཀརཎཱིཡོ’’ཏི. ཚཊྛཾ.

༧. པཋམསཱུརིཡསུཏྟཾ

༡༡༠༧. ‘‘སཱུརིཡསྶ [སུརིཡསྶ (སཱི. སྱཱ. ཀཾ. པཱི.)], བྷིཀྑཝེ, ཨུདཡཏོ ཨེཏཾ པུབྦངྒམཾ ཨེཏཾ པུབྦནིམིཏྟཾ, ཡདིདཾ – ཨརུཎུགྒཾ. ཨེཝམེཝ ཁོ, བྷིཀྑཝེ, བྷིཀྑུནོ ཙཏུནྣཾ ཨརིཡསཙྩཱནཾ ཡཐཱབྷཱུཏཾ ཨབྷིསམཡཱཡ ཨེཏཾ པུབྦངྒམཾ ཨེཏཾ པུབྦནིམིཏྟཾ, ཡདིདཾ – སམྨཱདིཊྛི. ཏསྶེཏཾ བྷིཀྑཝེ, བྷིཀྑུནོ པཱཊིཀངྑཾ – ‘ཨིདཾ དུཀྑ’ནྟི ཡཐཱབྷཱུཏཾ པཛཱནིསྶཏི…པེ… ‘ཨཡཾ དུཀྑནིརོདྷགཱམིནཱི པཊིཔདཱ’ཏི ཡཐཱབྷཱུཏཾ པཛཱནིསྶཏི.

‘‘ཏསྨཱཏིཧ, བྷིཀྑཝེ, ‘ཨིདཾ དུཀྑ’ནྟི ཡོགོ ཀརཎཱིཡོ…པེ… ‘ཨཡཾ དུཀྑནིརོདྷགཱམིནཱི པཊིཔདཱ’ཏི ཡོགོ ཀརཎཱིཡོ’’ཏི. སཏྟམཾ.

༨. དུཏིཡསཱུརིཡསུཏྟཾ

༡༡༠༨. ‘‘ཡཱཝཀཱིཝཉྩ, བྷིཀྑཝེ, ཙནྡིམསཱུརིཡཱ ལོཀེ ནུཔྤཛྫནྟི, ནེཝ ཏཱཝ མཧཏོ ཨཱལོཀསྶ པཱཏུབྷཱཝོ ཧོཏི མཧཏོ ཨོབྷཱསསྶ. ཨནྡྷཏམཾ ཏདཱ ཧོཏི ཨནྡྷཀཱརཏིམིསཱ. ནེཝ ཏཱཝ རཏྟིནྡིཝཱ [རཏྟིདིཝཱ (ཀ.)] པཉྙཱཡནྟི, ན མཱསདྡྷམཱསཱ པཉྙཱཡནྟི, ན ཨུཏུསཾཝཙྪརཱ པཉྙཱཡནྟི.

‘‘ཡཏོ ཙ ཁོ, བྷིཀྑཝེ, ཙནྡིམསཱུརིཡཱ ལོཀེ ཨུཔྤཛྫནྟི, ཨཐ མཧཏོ ཨཱལོཀསྶ པཱཏུབྷཱཝོ ཧོཏི མཧཏོ ཨོབྷཱསསྶ. ནེཝ ཨནྡྷཀཱརཏམཾ ཏདཱ ཧོཏི ན ཨནྡྷཀཱརཏིམིསཱ. ཨཐ རཏྟིནྡིཝཱ པཉྙཱཡནྟི, མཱསདྡྷམཱསཱ པཉྙཱཡནྟི, ཨུཏུསཾཝཙྪརཱ པཉྙཱཡནྟི. ཨེཝམེཝ ཁོ, བྷིཀྑཝེ, ཡཱཝཀཱིཝཉྩ ཏཐཱགཏོ ལོཀེ ནུཔྤཛྫཏི ཨརཧཾ སམྨཱསམྦུདྡྷོ, ནེཝ ཏཱཝ མཧཏོ ཨཱལོཀསྶ པཱཏུབྷཱཝོ ཧོཏི མཧཏོ ཨོབྷཱསསྶ. ཨནྡྷཏམཾ ཏདཱ ཧོཏི ཨནྡྷཀཱརཏིམིསཱ. ནེཝ ཏཱཝ ཙཏུནྣཾ ཨརིཡསཙྩཱནཾ ཨཱཙིཀྑཎཱ ཧོཏི དེསནཱ པཉྙཱཔནཱ པཊྛཔནཱ ཝིཝརཎཱ ཝིབྷཛནཱ ཨུཏྟཱནཱིཀམྨཾ.

‘‘ཡཏོ ཙ ཁོ, བྷིཀྑཝེ, ཏཐཱགཏོ ལོཀེ ཨུཔྤཛྫཏི ཨརཧཾ སམྨཱསམྦུདྡྷོ, ཨཐ མཧཏོ ཨཱལོཀསྶ པཱཏུབྷཱཝོ ཧོཏི མཧཏོ ཨོབྷཱསསྶ. ནེཝ ཨནྡྷཏམཾ ཏདཱ ཧོཏི ན ཨནྡྷཀཱརཏིམིསཱ. ཨཐ ཁོ ཙཏུནྣཾ ཨརིཡསཙྩཱནཾ ཨཱཙིཀྑཎཱ ཧོཏི དེསནཱ པཉྙཱཔནཱ པཊྛཔནཱ ཝིཝརཎཱ ཝིབྷཛནཱ ཨུཏྟཱནཱིཀམྨཾ. ཀཏམེསཾ ཙཏུནྣཾ? དུཀྑསྶ ཨརིཡསཙྩསྶ…པེ… དུཀྑནིརོདྷགཱམིནིཡཱ པཊིཔདཱཡ ཨརིཡསཙྩསྶ.

‘‘ཏསྨཱཏིཧ, བྷིཀྑཝེ, ‘ཨིདཾ དུཀྑ’ནྟི ཡོགོ ཀརཎཱིཡོ…པེ… ‘ཨཡཾ དུཀྑནིརོདྷགཱམིནཱི པཊིཔདཱ’ཏི ཡོགོ ཀརཎཱིཡོ’’ཏི. ཨཊྛམཾ.

༩. ཨིནྡཁཱིལསུཏྟཾ

༡༡༠༩. ‘‘ཡེ ཧི ཀེཙི, བྷིཀྑཝེ, སམཎཱ ཝཱ བྲཱཧྨཎཱ ཝཱ ‘ཨིདཾ དུཀྑ’ནྟི ཡཐཱབྷཱུཏཾ ནཔྤཛཱནནྟི…པེ… ‘ཨཡཾ དུཀྑནིརོདྷགཱམིནཱི པཊིཔདཱ’ཏི ཡཐཱབྷཱུཏཾ ནཔྤཛཱནནྟི, ཏེ ཨཉྙསྶ སམཎསྶ ཝཱ བྲཱཧྨཎསྶ ཝཱ མུཁཾ ཨུལློཀེནྟི [ཨོལོཀེནྟི (སཱི. སྱཱ.)] – ‘ཨཡཾ ནཱུན བྷཝཾ ཛཱནཾ ཛཱནཱཏི, པསྶཾ པསྶཏཱི’’’ཏི.

‘‘སེཡྻཐཱཔི, བྷིཀྑཝེ, ཏཱུལཔིཙུ ཝཱ ཀཔྤཱསཔིཙུ ཝཱ ལཧུཀོ ཝཱཏཱུཔཱདཱནོ སམེ བྷཱུམིབྷཱགེ ནིཀྑིཏྟོ. ཏམེནཾ པུརཏྠིམོ ཝཱཏོ པཙྪིམེན སཾཧརེཡྻ, པཙྪིམོ ཝཱཏོ པུརཏྠིམེན སཾཧརེཡྻ, ཨུཏྟརོ ཝཱཏོ དཀྑིཎེན སཾཧརེཡྻ, དཀྑིཎོ ཝཱཏོ ཨུཏྟརེན སཾཧརེཡྻ. ཏཾ ཀིསྶ ཧེཏུ? ལཧུཀཏྟཱ, བྷིཀྑཝེ, ཀཔྤཱསཔིཙུནོ. ཨེཝམེཝ ཁོ, བྷིཀྑཝེ, ཡེ ཧི ཀེཙི སམཎཱ ཝཱ བྲཱཧྨཎཱ ཝཱ ‘ཨིདཾ དུཀྑ’ནྟི ཡཐཱབྷཱུཏཾ ནཔྤཛཱནནྟི…པེ… ‘ཨཡཾ དུཀྑནིརོདྷགཱམིནཱི པཊིཔདཱ’ཏི ཡཐཱབྷཱུཏཾ ནཔྤཛཱནནྟི, ཏེ ཨཉྙསྶ སམཎསྶ ཝཱ བྲཱཧྨཎསྶ ཝཱ མུཁཾ ཨུལློཀེནྟི – ‘ཨཡཾ ནཱུན བྷཝཾ ཛཱནཾ ཛཱནཱཏི, པསྶཾ པསྶཏཱི’ཏི. ཏཾ ཀིསྶ ཧེཏུ? ཨདིཊྛཏྟཱ, བྷིཀྑཝེ, ཙཏུནྣཾ ཨརིཡསཙྩཱནཾ.

‘‘ཡེ ཙ ཁོ ཀེཙི, བྷིཀྑཝེ, སམཎཱ ཝཱ བྲཱཧྨཎཱ ཝཱ ‘ཨིདཾ དུཀྑ’ནྟི ཡཐཱབྷཱུཏཾ པཛཱནནྟི…པེ… ‘ཨཡཾ དུཀྑནིརོདྷགཱམིནཱི པཊིཔདཱ’ཏི ཡཐཱབྷཱུཏཾ པཛཱནནྟི, ཏེ ན ཨཉྙསྶ སམཎསྶ ཝཱ བྲཱཧྨཎསྶ ཝཱ མུཁཾ ཨུལློཀེནྟི – ‘ཨཡཾ ནཱུན བྷཝཾ ཛཱནཾ ཛཱནཱཏི, པསྶཾ པསྶཏཱི’’’ཏི.

‘‘སེཡྻཐཱཔི, བྷིཀྑཝེ, ཨཡོཁཱིལོ ཝཱ ཨིནྡཁཱིལོ ཝཱ གམྦྷཱིརནེམོ སུནིཁཱཏོ ཨཙལོ ཨསམྤཀམྤཱི. པུརཏྠིམཱཡ ཙེཔི དིསཱཡ ཨཱགཙྪེཡྻ བྷུསཱ ཝཱཏཝུཊྛི, ནེཝ སངྐམྤེཡྻ [ནེཝ ནཾ སངྐམྤེཡྻ (སཱི. པཱི.)] ན སམྤཀམྤེཡྻ ན སམྤཙཱལེཡྻ; པཙྪིམཱཡ ཙེཔི དིསཱཡ…པེ… ཨུཏྟརཱཡ ཙེཔི དིསཱཡ…པེ… དཀྑིཎཱཡ ཙེཔི དིསཱཡ ཨཱགཙྪེཡྻ བྷུསཱ ཝཱཏཝུཊྛི, ནེཝ སངྐམྤེཡྻ ན སམྤཀམྤེཡྻ ན སམྤཙཱལེཡྻ. ཏཾ ཀིསྶ ཧེཏུ? གམྦྷཱིརཏྟཱ, བྷིཀྑཝེ, ནེམསྶ སུནིཁཱཏཏྟཱ ཨིནྡཁཱིལསྶ. ཨེཝམེཝ ཁོ, བྷིཀྑཝེ, ཡེ ཙ ཁོ ཀེཙི སམཎཱ ཝཱ བྲཱཧྨཎཱ ཝཱ ‘ཨིདཾ དུཀྑ’ནྟི ཡཐཱབྷཱུཏཾ པཛཱནནྟི…པེ… ཨཡཾ དུཀྑནིརོདྷགཱམིནཱི པཊིཔདཱ’ཏི ཡཐཱབྷཱུཏཾ པཛཱནནྟི, ཏེ ན ཨཉྙསྶ སམཎསྶ ཝཱ བྲཱཧྨཎསྶ ཝཱ མུཁཾ ཨུལློཀེནྟི – ‘ཨཡཾ ནཱུན བྷཝཾ ཛཱནཾ ཛཱནཱཏི, པསྶཾ པསྶཏཱི’ཏི. ཏཾ ཀིསྶ ཧེཏུ? སུདིཊྛཏྟཱ, བྷིཀྑཝེ, ཙཏུནྣཾ ཨརིཡསཙྩཱནཾ. ཀཏམེསཾ ཙཏུནྣཾ? དུཀྑསྶ ཨརིཡསཙྩསྶ…པེ… དུཀྑནིརོདྷགཱམིནིཡཱ པཊིཔདཱཡ ཨརིཡསཙྩསྶ.

‘‘ཏསྨཱཏིཧ, བྷིཀྑཝེ, ‘ཨིདཾ དུཀྑ’ནྟི ཡོགོ ཀརཎཱིཡོ…པེ… ‘ཨཡཾ དུཀྑནིརོདྷགཱམིནཱི པཊིཔདཱ’ཏི ཡོགོ ཀརཎཱིཡོ’’ཏི. ནཝམཾ.

༡༠. ཝཱདཏྠིཀསུཏྟཾ

༡༡༡༠. ‘‘ཡོ ཧི ཀོཙི, བྷིཀྑཝེ, བྷིཀྑུ ‘ཨིདཾ དུཀྑ’ནྟི ཡཐཱབྷཱུཏཾ པཛཱནཱཏི…པེ… ‘ཨཡཾ དུཀྑནིརོདྷགཱམིནཱི པཊིཔདཱ’ཏི ཡཐཱབྷཱུཏཾ པཛཱནཱཏི, པུརཏྠིམཱཡ ཙེཔི དིསཱཡ ཨཱགཙྪེཡྻ སམཎོ ཝཱ བྲཱཧྨཎོ ཝཱ ཝཱདཏྠིཀོ ཝཱདགཝེསཱི – ‘ཝཱདམསྶ ཨཱརོཔེསྶཱམཱི’ཏི, ཏཾ ཝཏ སཧདྷམྨེན སངྐམྤེསྶཏི ཝཱ སམྤཀམྤེསྶཏི ཝཱ སམྤཙཱལེསྶཏི ཝཱཏི – ནེཏཾ ཋཱནཾ ཝིཛྫཏི. པཙྪིམཱཡ ཙེཔི དིསཱཡ…པེ… ཨུཏྟརཱཡ ཙེཔི དིསཱཡ…པེ… དཀྑིཎཱཡ ཙེཔི དིསཱཡ ཨཱགཙྪེཡྻ སམཎོ ཝཱ བྲཱཧྨཎོ ཝཱ ཝཱདཏྠིཀོ ཝཱདགཝེསཱི – ‘ཝཱདམསྶ ཨཱརོཔེསྶཱམཱི’ཏི, ཏཾ ཝཏ སཧདྷམྨེན སངྐམྤེསྶཏི ཝཱ སམྤཀམྤེསྶཏི ཝཱ སམྤཙཱལེསྶཏི ཝཱཏི – ནེཏཾ ཋཱནཾ ཝིཛྫཏི.

‘‘སེཡྻཐཱཔི, བྷིཀྑཝེ, སིལཱཡཱུཔོ སོལ༹ས ཀུཀྐུཀོ. ཏསྶསྶུ ཨཊྛ ཀུཀྐུ ཧེཊྛཱ ནེམངྒམཱ, ཨཊྛ ཀུཀྐུ ཨུཔརིནེམསྶ. པུརཏྠིམཱཡ ཙེཔི དིསཱཡ ཨཱགཙྪེཡྻ བྷུསཱ ཝཱཏཝུཊྛི, ནེཝ སངྐམྤེཡྻ ན སམྤཀམྤེཡྻ ན སམྤཙཱལེཡྻ; པཙྪིམཱཡ ཙེཔི དིསཱཡ…པེ… ཨུཏྟརཱཡ ཙེཔི དིསཱཡ…པེ… དཀྑིཎཱཡ ཙེཔི དིསཱཡ ཨཱགཙྪེཡྻ བྷུསཱ ཝཱཏཝུཊྛི, ནེཝ སངྐམྤེཡྻ ན སམྤཀམྤེཡྻ ན སམྤཙཱལེཡྻ. ཏཾ ཀིསྶ ཧེཏུ? གམྦྷཱིརཏྟཱ, བྷིཀྑཝེ, ནེམསྶ སུནིཁཱཏཏྟཱ སིལཱཡཱུཔསྶ. ཨེཝམེཝ ཁོ, བྷིཀྑཝེ, ཡོ ཧི ཀོཙི བྷིཀྑུ ‘ཨིདཾ དུཀྑ’ནྟི ཡཐཱབྷཱུཏཾ པཛཱནཱཏི…པེ… ‘ཨཡཾ དུཀྑནིརོདྷགཱམིནཱི པཊིཔདཱ’ཏི ཡཐཱབྷཱུཏཾ པཛཱནཱཏི; པུརཏྠིམཱཡ ཙེཔི དིསཱཡ ཨཱགཙྪེཡྻ སམཎོ ཝཱ བྲཱཧྨཎོ ཝཱ ཝཱདཏྠིཀོ ཝཱདགཝེསཱི ‘ཝཱདམསྶ ཨཱརོཔེསྶཱམཱི’ཏི, ཏཾ ཝཏ སཧདྷམྨེན སངྐམྤེསྶཏི ཝཱ སམྤཀམྤེསྶཏི ཝཱ སམྤཙཱལེསྶཏི ཝཱཏི – ནེཏཾ ཋཱནཾ ཝིཛྫཏི. པཙྪིམཱཡ ཙེཔི དིསཱཡ…པེ… ཨུཏྟརཱཡ ཙེཔི དིསཱཡ…པེ… དཀྑིཎཱཡ ཙེཔི དིསཱཡ ཨཱགཙྪེཡྻ སམཎོ ཝཱ བྲཱཧྨཎོ ཝཱ ཝཱདཏྠིཀོ ཝཱདགཝེསཱི – ‘ཝཱདམསྶ ཨཱརོཔེསྶཱམཱི’ཏི, ཏཾ ཝཏ སཧདྷམྨེན སངྐམྤེསྶཏི ཝཱ སམྤཀམྤེསྶཏི ཝཱ སམྤཙཱལེསྶཏི ཝཱཏི – ནེཏཾ ཋཱནཾ ཝིཛྫཏི. ཏཾ ཀིསྶ ཧེཏུ? སུདིཊྛཏྟཱ, བྷིཀྑཝེ, ཙཏུནྣཾ ཨརིཡསཙྩཱནཾ. ཀཏམེསཾ ཙཏུནྣཾ? དུཀྑསྶ ཨརིཡསཙྩསྶ…པེ… དུཀྑནིརོདྷགཱམིནིཡཱ པཊིཔདཱཡ ཨརིཡསཙྩསྶ.

‘‘ཏསྨཱཏིཧ, བྷིཀྑཝེ, ‘ཨིདཾ དུཀྑ’ནྟི ཡོགོ ཀརཎཱིཡོ…པེ… ‘ཨཡཾ དུཀྑནིརོདྷགཱམིནཱི པཊིཔདཱ’ཏི ཡོགོ ཀརཎཱིཡོ’’ཏི. དསམཾ.

སཱིསཔཱཝནཝགྒོ ཙཏུཏྠོ.

ཏསྶུདྡཱནཾ –

སཱིསཔཱ ཁདིརོ དཎྜོ, ཙེལཱ སཏྟིསཏེན ཙ;

པཱཎཱ སུརིཡཱུཔམཱ དྭེདྷཱ, ཨིནྡཁཱིལོ ཙ ཝཱདིནོཏི.

༥. པཔཱཏཝགྒོ

༡. ལོཀཙིནྟཱསུཏྟཾ

༡༡༡༡. ཨེཀཾ སམཡཾ བྷགཝཱ རཱཛགཧེ ཝིཧརཏི ཝེལུ༹ཝནེ ཀལནྡཀནིཝཱཔེ. ཏཏྲ ཁོ བྷགཝཱ བྷིཀྑཱུ ཨཱམནྟེསི – ‘‘བྷཱུཏཔུབྦཾ, བྷིཀྑཝེ, ཨཉྙཏརོ པུརིསོ རཱཛགཧཱ ནིཀྑམིཏྭཱ ‘ལོཀཙིནྟཾ ཙིནྟེསྶཱམཱི’ཏི ཡེན སུམཱགདྷཱ པོཀྑརཎཱི ཏེནུཔསངྐམི; ཨུཔསངྐམིཏྭཱ སུམཱགདྷཱཡ པོཀྑརཎིཡཱ ཏཱིརེ ནིསཱིདི ལོཀཙིནྟཾ ཙིནྟེནྟོ. ཨདྡསཱ ཁོ, བྷིཀྑཝེ, སོ པུརིསོ སུམཱགདྷཱཡ པོཀྑརཎིཡཱ ཏཱིརེ ཙཏུརངྒིནིཾ སེནཾ [ཙཏུརངྒིནིསེནཾ (ཀ.)] བྷིསམུལཱ༹ལཾ [བྷིསམཱུལཱལཾ (པཱི. ཀ.)] པཝིསནྟཾ. དིསྭཱནསྶ ཨེཏདཧོསི – ‘ཨུམྨཏྟོསྨི ནཱམཱཧཾ, ཝིཙེཏོསྨི ནཱམཱཧཾ! ཡཾ ལོཀེ ནཏྠི ཏཾ མཡཱ དིཊྛ’’’ནྟི.

‘‘ཨཐ ཁོ སོ, བྷིཀྑཝེ, པུརིསོ ནགརཾ པཝིསིཏྭཱ མཧཱཛནཀཱཡསྶ ཨཱརོཙེསི – ‘ཨུམྨཏྟོསྨི ནཱམཱཧཾ, བྷནྟེ, ཝིཙེཏོསྨི ནཱམཱཧཾ, བྷནྟེ! ཡཾ ལོཀེ ནཏྠི ཏཾ མཡཱ དིཊྛ’’’ནྟི. ‘‘ཀཐཾ པན ཏྭཾ, ཨམྦྷོ པུརིས, ཨུམྨཏྟོ ཀཐཾ ཝིཙེཏོ? ཀིཉྩ ལོཀེ ནཏྠི ཡཾ ཏཡཱ དིཊྛ’’ནྟི? ‘‘ཨིདྷཱཧཾ, བྷནྟེ, རཱཛགཧཱ ནིཀྑམིཏྭཱ ‘ལོཀཙིནྟཾ ཙིནྟེསྶཱམཱི’ཏི ཡེན སུམཱགདྷཱ པོཀྑརཎཱི ཏེནུཔསངྐམིཾ; ཨུཔསངྐམིཏྭཱ སུམཱགདྷཱཡ པོཀྑརཎིཡཱ ཏཱིརེ ནིསཱིདིཾ ལོཀཙིནྟཾ ཙིནྟེནྟོ. ཨདྡསཾ ཁྭཱཧཾ, བྷནྟེ, སུམཱགདྷཱཡ པོཀྑརཎིཡཱ ཏཱིརེ ཙཏུརངྒིནིཾ སེནཾ བྷིསམུལཱ༹ལཾ པཝིསནྟཾ. ཨེཝཾ ཁྭཱཧཾ, བྷནྟེ, ཨུམྨཏྟོ ཨེཝཾ ཝིཙེཏོ. ཨིདཉྩ ལོཀེ ནཏྠི ཡཾ མཡཱ དིཊྛ’’ནྟི. ‘‘ཏགྒྷ ཏྭཾ, ཨམྦྷོ པུརིས, ཨུམྨཏྟོ ཏགྒྷ ཝིཙེཏོ. ཨིདཉྩ ལོཀེ ནཏྠི ཡཾ ཏཡཱ དིཊྛ’’ནྟི.

‘‘ཏཾ ཁོ པན, བྷིཀྑཝེ, སོ པུརིསོ བྷཱུཏཾཡེཝ ཨདྡས, ནོ ཨབྷཱུཏཾ. བྷཱུཏཔུབྦཾ, བྷིཀྑཝེ, དེཝཱསུརསངྒཱམོ སམུཔབྱཱུལ༹ྷོ ཨཧོསི. ཏསྨིཾ ཁོ པན, བྷིཀྑཝེ, སངྒཱམེ དེཝཱ ཛིནིཾསུ, ཨསུརཱ པརཱཛིནིཾསུ. པརཱཛིཏཱ ཁོ, བྷིཀྑཝེ, ཨསུརཱ བྷཱིཏཱ བྷིསམུལཱ༹ལེན ཨསུརཔུརཾ པཝིསིཾསུ དེཝཱནཾཡེཝ མོཧཡམཱནཱ.

‘‘ཏསྨཱཏིཧ, བྷིཀྑཝེ, མཱ ལོཀཙིནྟཾ ཙིནྟེཐ – ‘སསྶཏོ ལོཀོ’ཏི ཝཱ ‘ཨསསྶཏོ ལོཀོ’ཏི ཝཱ, ‘ཨནྟཝཱ ལོཀོ’ཏི ཝཱ ‘ཨནནྟཝཱ ལོཀོ’ཏི ཝཱ, ‘ཏཾ ཛཱིཝཾ ཏཾ སརཱིར’ནྟི ཝཱ ‘ཨཉྙཾ ཛཱིཝཾ ཨཉྙཾ སརཱིར’ནྟི ཝཱ, ‘ཧོཏི ཏཐཱགཏོ པརཾ མརཎཱ’ཏི ཝཱ ‘ན ཧོཏི ཏཐཱགཏོ པརཾ མརཎཱ’ཏི ཝཱ, ‘ཧོཏི ཙ ན ཙ ཧོཏི ཏཐཱགཏོ པརཾ མརཎཱ’ཏི ཝཱ, ‘ནེཝ ཧོཏི ན ན ཧོཏི ཏཐཱགཏོ པརཾ མརཎཱ’ཏི ཝཱ. ཏཾ ཀིསྶ ཧེཏུ? ནེསཱ, བྷིཀྑཝེ, ཙིནྟཱ ཨཏྠསཾཧིཏཱ ནཱདིབྲཧྨཙརིཡཀཱ ན ནིབྦིདཱཡ ན ཝིརཱགཱཡ ན ནིརོདྷཱཡ ན ཨུཔསམཱཡ ན ཨབྷིཉྙཱཡ ན སམྦོདྷཱཡ ན ནིབྦཱནཱཡ སཾཝཏྟཏི.

‘‘ཙིནྟེནྟཱ ཁོ ཏུམྷེ, བྷིཀྑཝེ, ‘ཨིདཾ དུཀྑ’ནྟི ཙིནྟེཡྻཱཐ…པེ… ‘ཨཡཾ དུཀྑནིརོདྷགཱམིནཱི པཊིཔདཱ’ཏི ཙིནྟེཡྻཱཐ. ཏཾ ཀིསྶ ཧེཏུ? ཨེསཱ, བྷིཀྑཝེ, ཙིནྟཱ ཨཏྠསཾཧིཏཱ ཨེསཱ ཨཱདིབྲཧྨཙརིཡཀཱ ཨེསཱ ནིབྦིདཱཡ ཝིརཱགཱཡ ནིརོདྷཱཡ ཨུཔསམཱཡ ཨབྷིཉྙཱཡ སམྦོདྷཱཡ ནིབྦཱནཱཡ སཾཝཏྟཏི.

‘‘ཏསྨཱཏིཧ, བྷིཀྑཝེ, ‘ཨིདཾ དུཀྑ’ནྟི ཡོགོ ཀརཎཱིཡོ…པེ… ‘ཨཡཾ དུཀྑནིརོདྷགཱམིནཱི པཊིཔདཱ’ཏི ཡོགོ ཀརཎཱིཡོ’’ཏི. པཋམཾ.

༢. པཔཱཏསུཏྟཾ

༡༡༡༢. ཨེཀཾ སམཡཾ བྷགཝཱ རཱཛགཧེ ཝིཧརཏི གིཛ྄ཛྷཀཱུཊེ པབྦཏེ. ཨཐ ཁོ བྷགཝཱ བྷིཀྑཱུ ཨཱམནྟེསི – ‘‘ཨཱཡཱམ, བྷིཀྑཝེ, ཡེན པཊིབྷཱནཀཱུཊོ ཏེནུཔསངྐམིསྶཱམ དིཝཱཝིཧཱརཱཡཱ’’ཏི. ‘‘ཨེཝཾ, བྷནྟེ’’ཏི ཁོ ཏེ བྷིཀྑཱུ བྷགཝཏོ པཙྩསྶོསུཾ. ཨཐ ཁོ བྷགཝཱ སམྦཧུལེཧི བྷིཀྑཱུཧི སདྡྷིཾ ཡེན པཊིབྷཱནཀཱུཊོ ཏེནུཔསངྐམི. ཨདྡསཱ ཁོ ཨཉྙཏརོ བྷིཀྑུ པཊིབྷཱནཀཱུཊེ མཧནྟཾ པཔཱཏཾ. དིསྭཱན བྷགཝནྟཾ ཨེཏདཝོཙ – ‘‘མཧཱ ཝཏཱཡཾ, བྷནྟེ, པཔཱཏོ སུབྷཡཱནཀོ, བྷནྟེ, པཔཱཏོ. ཨཏྠི ནུ ཁོ, བྷནྟེ, ཨིམམྷཱ པཔཱཏཱ ཨཉྙོ པཔཱཏོ མཧནྟཏརོ ཙ བྷཡཱནཀཏརོ ཙཱ’’ཏི? ‘‘ཨཏྠི ཁོ, བྷིཀྑུ, ཨིམམྷཱ པཔཱཏཱ ཨཉྙོ པཔཱཏོ མཧནྟཏརོ ཙ བྷཡཱནཀཏརོ ཙཱ’’ཏི.

‘‘ཀཏམོ པན, བྷནྟེ, ཨིམམྷཱ པཔཱཏཱ ཨཉྙོ པཔཱཏོ མཧནྟཏརོ ཙ བྷཡཱནཀཏརོ ཙཱ’’ཏི? ‘‘ཡེ ཧི ཀེཙི, བྷིཀྑཝེ, སམཎཱ ཝཱ བྲཱཧྨཎཱ ཝཱ ‘ཨིདཾ དུཀྑ’ནྟི ཡཐཱབྷཱུཏཾ ནཔྤཛཱནནྟི, ‘ཨཡཾ དུཀྑསམུདཡོ’ཏི ཡཐཱབྷཱུཏཾ ནཔྤཛཱནནྟི, ‘ཨཡཾ དུཀྑནིརོདྷོ’ཏི ཡཐཱབྷཱུཏཾ ནཔྤཛཱནནྟི, ‘ཨཡཾ དུཀྑནིརོདྷགཱམིནཱི པཊིཔདཱ’ཏི ཡཐཱབྷཱུཏཾ ནཔྤཛཱནནྟི, ཏེ ཛཱཏིསཾཝཏྟནིཀེསུ སངྑཱརེསུ ཨབྷིརམནྟི, ཛརཱསཾཝཏྟནིཀེསུ སངྑཱརེསུ ཨབྷིརམནྟི, མརཎསཾཝཏྟནིཀེསུ སངྑཱརེསུ ཨབྷིརམནྟི, སོཀཔརིདེཝདུཀྑདོམནསྶུཔཱཡཱསསཾཝཏྟནིཀེསུ སངྑཱརེསུ ཨབྷིརམནྟི. ཏེ ཛཱཏིསཾཝཏྟནིཀེསུ སངྑཱརེསུ ཨབྷིརཏཱ ཛརཱསཾཝཏྟནིཀེསུ སངྑཱརེསུ ཨབྷིརཏཱ མརཎསཾཝཏྟནིཀེསུ སངྑཱརེསུ ཨབྷིརཏཱ སོཀཔརིདེཝདུཀྑདོམནསྶུཔཱཡཱསསཾཝཏྟནིཀེསུ སངྑཱརེསུ ཨབྷིརཏཱ ཛཱཏིསཾཝཏྟནིཀེཔི སངྑཱརེ ཨབྷིསངྑརོནྟི, ཛརཱསཾཝཏྟནིཀེཔི སངྑཱརེ ཨབྷིསངྑརོནྟི, མརཎསཾཝཏྟནིཀེཔི སངྑཱརེ ཨབྷིསངྑརོནྟི, སོཀཔརིདེཝདུཀྑདོམནསྶུཔཱཡཱསསཾཝཏྟནིཀེཔི སངྑཱརེ ཨབྷིསངྑརོནྟི. ཏེ ཛཱཏིསཾཝཏྟནིཀེཔི སངྑཱརེ ཨབྷིསངྑརིཏྭཱ ཛརཱསཾཝཏྟནིཀེཔི སངྑཱརེ ཨབྷིསངྑརིཏྭཱ མརཎསཾཝཏྟནིཀེཔི སངྑཱརེ ཨབྷིསངྑརིཏྭཱ སོཀཔརིདེཝདུཀྑདོམནསྶུཔཱཡཱསསཾཝཏྟནིཀེཔི སངྑཱརེ ཨབྷིསངྑརིཏྭཱ ཛཱཏིཔཔཱཏམྤི པཔཏནྟི, ཛརཱཔཔཱཏམྤི པཔཏནྟི, མརཎཔཔཱཏམྤི པཔཏནྟི, སོཀཔརིདེཝདུཀྑདོམནསྶུཔཱཡཱསཔཔཱཏམྤི པཔཏནྟི. ཏེ ན པརིམུཙྩནྟི ཛཱཏིཡཱ ཛརཱཡ མརཎེན སོཀེཧི པརིདེཝེཧི དུཀྑེཧི དོམནསྶེཧི ཨུཔཱཡཱསེཧི. ‘ན པརིམུཙྩནྟི དུཀྑསྨཱ’ཏི ཝདཱམི’’.

‘‘ཡེ ཙ ཁོ ཀེཙི, བྷིཀྑཝེ, སམཎཱ ཝཱ བྲཱཧྨཎཱ ཝཱ ‘ཨིདཾ དུཀྑ’ནྟི ཡཐཱབྷཱུཏཾ པཛཱནནྟི…པེ… ‘ཨཡཾ དུཀྑནིརོདྷགཱམིནཱི པཊིཔདཱ’ཏི ཡཐཱབྷཱུཏཾ པཛཱནནྟི, ཏེ ཛཱཏིསཾཝཏྟནིཀེསུ སངྑཱརེསུ ནཱབྷིརམནྟི, ཛརཱསཾཝཏྟནིཀེསུ སངྑཱརེསུ ནཱབྷིརམནྟི, མརཎསཾཝཏྟནིཀེསུ སངྑཱརེསུ ནཱབྷིརམནྟི, སོཀཔརིདེཝདུཀྑདོམནསྶུཔཱཡཱསསཾཝཏྟནིཀེསུ སངྑཱརེསུ ནཱབྷིརམནྟི. ཏེ ཛཱཏིསཾཝཏྟནིཀེསུ སངྑཱརེསུ ཨནབྷིརཏཱ, ཛརཱསཾཝཏྟནིཀེསུ སངྑཱརེསུ ཨནབྷིརཏཱ, མརཎསཾཝཏྟནིཀེསུ སངྑཱརེསུ ཨནབྷིརཏཱ, སོཀཔརིདེཝདུཀྑདོམནསྶུཔཱཡཱསསཾཝཏྟནིཀེསུ སངྑཱརེསུ ཨནབྷིརཏཱ, ཛཱཏིསཾཝཏྟནིཀེཔི སངྑཱརེ ནཱབྷིསངྑརོནྟི, ཛརཱསཾཝཏྟནིཀེཔི སངྑཱརེ ནཱབྷིསངྑརོནྟི, མརཎསཾཝཏྟནིཀེཔི སངྑཱརེ ནཱབྷིསངྑརོནྟི, སོཀཔརིདེཝདུཀྑདོམནསྶུཔཱཡཱསསཾཝཏྟནིཀེཔི སངྑཱརེ ནཱབྷིསངྑརོནྟི. ཏེ ཛཱཏིསཾཝཏྟནིཀེཔི སངྑཱརེ ཨནབྷིསངྑརིཏྭཱ, ཛརཱསཾཝཏྟནིཀེཔི སངྑཱརེ ཨནབྷིསངྑརིཏྭཱ, མརཎསཾཝཏྟནིཀེཔི སངྑཱརེ ཨནབྷིསངྑརིཏྭཱ, སོཀཔརིདེཝདུཀྑདོམནསྶུཔཱཡཱསསཾཝཏྟནིཀེཔི སངྑཱརེ ཨནབྷིསངྑརིཏྭཱ, ཛཱཏིཔཔཱཏམྤི ནཔྤཔཏནྟི, ཛརཱཔཔཱཏམྤི ནཔྤཔཏནྟི, མརཎཔཔཱཏམྤི ནཔྤཔཏནྟི, སོཀཔརིདེཝདུཀྑདོམནསྶུཔཱཡཱསཔཔཱཏམྤི ནཔྤཔཏནྟི. ཏེ པརིམུཙྩནྟི ཛཱཏིཡཱ ཛརཱཡ མརཎེན སོཀེཧི པརིདེཝེཧི དུཀྑེཧི དོམནསྶེཧི ཨུཔཱཡཱསེཧི. ‘པརིམུཙྩནྟི དུཀྑསྨཱ’ཏི ཝདཱམི’’.

‘‘ཏསྨཱཏིཧ, བྷིཀྑཝེ, ‘ཨིདཾ དུཀྑ’ནྟི ཡོགོ ཀརཎཱིཡོ…པེ… ‘ཨཡཾ དུཀྑནིརོདྷགཱམིནཱི པཊིཔདཱ’ཏི ཡོགོ ཀརཎཱིཡོ’’ཏི. དུཏིཡཾ.

༣. མཧཱཔརིལཱ༹ཧསུཏྟཾ

༡༡༡༣. ‘‘ཨཏྠི, བྷིཀྑཝེ, མཧཱཔརིལཱ༹ཧོ ནཱམ ནིརཡོ. ཏཏྠ ཡཾ ཀིཉྩི ཙཀྑུནཱ རཱུཔཾ པསྶཏི, ཨནིཊྛརཱུཔཉྙེཝ པསྶཏི ནོ ཨིཊྛརཱུཔཾ; ཨཀནྟརཱུཔཉྙེཝ པསྶཏི ནོ ཀནྟརཱུཔཾ; ཨམནཱཔརཱུཔཉྙེཝ པསྶཏི ནོ མནཱཔརཱུཔཾ. ཡཾ ཀིཉྩི སོཏེན སདྡཾ སུཎཱཏི…པེ… ཡཾ ཀིཉྩི ཀཱཡེན ཕོཊྛབྦཾ ཕུསཏི…པེ… ཡཾ ཀིཉྩི མནསཱ དྷམྨཾ ཝིཛཱནཱཏི, ཨནིཊྛརཱུཔཉྙེཝ ཝིཛཱནཱཏི ནོ ཨིཊྛརཱུཔཾ; ཨཀནྟརཱུཔཉྙེཝ ཝིཛཱནཱཏི ནོ ཀནྟརཱུཔཾ; ཨམནཱཔརཱུཔཉྙེཝ ཝིཛཱནཱཏི ནོ མནཱཔརཱུཔ’’ནྟི.

ཨེཝཾ ཝུཏྟེ ཨཉྙཏརོ བྷིཀྑུ བྷགཝནྟཾ ཨེཏདཝོཙ – ‘‘མཧཱ ཝཏ སོ, བྷནྟེ, པརིལཱ༹ཧོ, སུམཧཱ ཝཏ སོ, བྷནྟེ, པརིལཱ༹ཧོ! ཨཏྠི ནུ ཁོ, བྷནྟེ, ཨེཏམྷཱ པརིལཱ༹ཧཱ ཨཉྙོ པརིལཱ༹ཧོ མཧནྟཏརོ ཙེཝ བྷཡཱནཀཏརོ ཙཱ’’ཏི? ‘‘ཨཏྠི ཁོ, བྷིཀྑུ, ཨེཏམྷཱ པརིལཱ༹ཧཱ ཨཉྙོ པརིལཱ༹ཧོ མཧནྟཏརོ ཙ བྷཡཱནཀཏརོ ཙཱ’’ཏི.

‘‘ཀཏམོ པན, བྷནྟེ, ཨེཏམྷཱ པརིལཱ༹ཧཱ ཨཉྙོ པརིལཱ༹ཧོ མཧནྟཏརོ ཙ བྷཡཱནཀཏརོ ཙཱ’’ཏི? ‘‘ཡེ ཧི ཀེཙི, བྷིཀྑཝེ, སམཎཱ ཝཱ བྲཱཧྨཎཱ ཝཱ ‘ཨིདཾ དུཀྑ’ནྟི ཡཐཱབྷཱུཏཾ ནཔྤཛཱནནྟི…པེ… ‘ཨཡཾ དུཀྑནིརོདྷགཱམིནཱི པཊིཔདཱ’ཏི ཡཐཱབྷཱུཏཾ ནཔྤཛཱནནྟི, ཏེ ཛཱཏིསཾཝཏྟནིཀེསུ སངྑཱརེསུ ཨབྷིརམནྟི…པེ… ཨབྷིརཏཱ…པེ… ཨབྷིསངྑརོནྟི…པེ… ཨབྷིསངྑརིཏྭཱ ཛཱཏིཔརིལཱ༹ཧེནཔི པརིཌཡ྄ཧནྟི, ཛརཱཔརིལཱ༹ཧེནཔི པརིཌཡ྄ཧནྟི, མརཎཔརིལཱ༹ཧེནཔི པརིཌཡ྄ཧནྟི, སོཀཔརིདེཝདུཀྑདོམནསྶུཔཱཡཱསཔརིལཱ༹ཧེནཔི པརིཌཡ྄ཧནྟི. ཏེ ན པརིམུཙྩནྟི ཛཱཏིཡཱ ཛརཱཡ མརཎེན སོཀེཧི པརིདེཝེཧི དུཀྑེཧི དོམནསྶེཧི ཨུཔཱཡཱསེཧི. ‘ན པརིམུཙྩནྟི དུཀྑསྨཱ’ཏི ཝདཱམི’’.

‘‘ཡེ ཙ ཁོ ཀེཙི, བྷིཀྑཝེ, སམཎཱ ཝཱ བྲཱཧྨཎཱ ཝཱ ‘ཨིདཾ དུཀྑ’ནྟི ཡཐཱབྷཱུཏཾ པཛཱནནྟི…པེ… ‘ཨཡཾ དུཀྑནིརོདྷགཱམིནཱི པཊིཔདཱ’ཏི ཡཐཱབྷཱུཏཾ པཛཱནནྟི. ཏེ ཛཱཏིསཾཝཏྟནིཀེསུ སངྑཱརེསུ ནཱབྷིརམནྟི…པེ… ཨནབྷིརཏཱ…པེ… ནཱབྷིསངྑརོནྟི…པེ… ཨནབྷིསངྑརིཏྭཱ ཛཱཏིཔརིལཱ༹ཧེནཔི ན པརིཌཡ྄ཧནྟི, ཛརཱཔརིལཱ༹ཧེནཔི ན པརིཌཡ྄ཧནྟི, མརཎཔརིལཱ༹ཧེནཔི ན པརིཌཡ྄ཧནྟི, སོཀཔརིདེཝདུཀྑདོམནསྶུཔཱཡཱསཔརིལཱ༹ཧེནཔི ན པརིཌཡ྄ཧནྟི. ཏེ པརིམུཙྩནྟི ཛཱཏིཡཱ ཛརཱཡ མརཎེན སོཀེཧི པརིདེཝེཧི དུཀྑེཧི དོམནསྶེཧི ཨུཔཱཡཱསེཧི. ‘པརིམུཙྩནྟི དུཀྑསྨཱ’ཏི ཝདཱམི’’.

‘‘ཏསྨཱཏིཧ, བྷིཀྑཝེ, ‘ཨིདཾ དུཀྑ’ནྟི ཡོགོ ཀརཎཱིཡོ…པེ… ‘ཨཡཾ དུཀྑནིརོདྷགཱམིནཱི པཊིཔདཱ’ཏི ཡོགོ ཀརཎཱིཡོ’’ཏི. ཏཏིཡཾ.

༤. ཀཱུཊཱགཱརསུཏྟཾ

༡༡༡༤. ‘‘ཡོ ཧི, བྷིཀྑཝེ [ཡོ ཙ ཁོ བྷིཀྑཝེ (སྱཱ. ཀ.)], ཨེཝཾ ཝདེཡྻ – ‘ཨཧཾ དུཀྑཾ ཨརིཡསཙྩཾ ཡཐཱབྷཱུཏཾ ཨནབྷིསམེཙྩ…པེ… དུཀྑནིརོདྷགཱམིནིཾ པཊིཔདཾ ཨརིཡསཙྩཾ ཡཐཱབྷཱུཏཾ ཨནབྷིསམེཙྩ སམྨཱ དུཀྑསྶནྟཾ ཀརིསྶཱམཱི’ཏི – ནེཏཾ ཋཱནཾ ཝིཛྫཏི.

‘‘སེཡྻཐཱཔི, བྷིཀྑཝེ, ཡོ ཨེཝཾ ཝདེཡྻ – ‘ཨཧཾ ཀཱུཊཱགཱརསྶ ཧེཊྛིམཾ གྷརཾ ཨཀརིཏྭཱ ཨུཔརིམཾ གྷརཾ ཨཱརོཔེསྶཱམཱི’ཏི – ནེཏཾ ཋཱནཾ ཝིཛྫཏི; ཨེཝམེཝ ཁོ, བྷིཀྑཝེ, ཡོ ཨེཝཾ ཝདེཡྻ – ‘ཨཧཾ དུཀྑཾ ཨརིཡསཙྩཾ ཡཐཱབྷཱུཏཾ ཨནབྷིསམེཙྩ…པེ… དུཀྑནིརོདྷགཱམིནིཾ པཊིཔདཾ ཨརིཡསཙྩཾ ཡཐཱབྷཱུཏཾ ཨནབྷིསམེཙྩ སམྨཱ དུཀྑསྶནྟཾ ཀརིསྶཱམཱི’ཏི – ནེཏཾ ཋཱནཾ ཝིཛྫཏི.

‘‘ཡོ ཙ ཁོ, བྷིཀྑཝེ, ཨེཝཾ ཝདེཡྻ – ‘ཨཧཾ དུཀྑཾ ཨརིཡསཙྩཾ ཡཐཱབྷཱུཏཾ ཨབྷིསམེཙྩ…པེ… དུཀྑནིརོདྷགཱམིནིཾ པཊིཔདཾ ཨརིཡསཙྩཾ ཡཐཱབྷཱུཏཾ ཨབྷིསམེཙྩ སམྨཱ དུཀྑསྶནྟཾ ཀརིསྶཱམཱི’ཏི – ཋཱནམེཏཾ ཝིཛྫཏི.

‘‘སེཡྻཐཱཔི, བྷིཀྑཝེ, ཡོ ཨེཝཾ ཝདེཡྻ – ‘ཨཧཾ ཀཱུཊཱགཱརསྶ ཧེཊྛིམཾ གྷརཾ ཀརིཏྭཱ ཨུཔརིམཾ གྷརཾ ཨཱརོཔེསྶཱམཱི’ཏི – ཋཱནམེཏཾ ཝིཛྫཏི; ཨེཝམེཝ ཁོ, བྷིཀྑཝེ, ཡོ ཨེཝཾ ཝདེཡྻ – ‘ཨཧཾ དུཀྑཾ ཨརིཡསཙྩཾ ཡཐཱབྷཱུཏཾ ཨབྷིསམེཙྩ…པེ… དུཀྑནིརོདྷགཱམིནིཾ པཊིཔདཾ ཨརིཡསཙྩཾ ཡཐཱབྷཱུཏཾ ཨབྷིསམེཙྩ སམྨཱ དུཀྑསྶནྟཾ ཀརིསྶཱམཱི’ཏི – ཋཱནམེཏཾ ཝིཛྫཏི.

‘‘ཏསྨཱཏིཧ, བྷིཀྑཝེ, ‘ཨིདཾ དུཀྑ’ནྟི ཡོགོ ཀརཎཱིཡོ…པེ… ‘ཨཡཾ དུཀྑནིརོདྷགཱམིནཱི པཊིཔདཱ’ཏི ཡོགོ ཀརཎཱིཡོ’’ཏི. ཙཏུཏྠཾ.

༥. ཝཱལསུཏྟཾ

༡༡༡༥. ཨེཀཾ སམཡཾ བྷགཝཱ ཝེསཱལིཡཾ ཝིཧརཏི མཧཱཝནེ ཀཱུཊཱགཱརསཱལཱཡཾ. ཨཐ ཁོ ཨཱཡསྨཱ ཨཱནནྡོ པུབྦཎྷསམཡཾ ནིཝཱསེཏྭཱ པཏྟཙཱིཝརམཱདཱཡ ཝེསཱལིཾ པིཎྜཱཡ པཱཝིསི. ཨདྡསཱ ཁོ ཨཱཡསྨཱ ཨཱནནྡོ སམྦཧུལེ ལིཙྪཝིཀུམཱརཀེ སནྠཱགཱརེ ཨུཔཱསནཾ ཀརོནྟེ, དཱུརཏོཝ སུཁུམེན ཏཱལ༹ཙྪིགྒལེ༹ན ཨསནཾ ཨཏིཔཱཏེནྟེ, པོངྑཱནུཔོངྑཾ [པོཁཱནུཔོཁཾ (སྱཱ. ཀཾ.)] ཨཝིརཱདྷིཏཾ. དིསྭཱནསྶ ཨེཏདཧོསི – ‘‘སིཀྑིཏཱ ཝཏིམེ ལིཙྪཝིཀུམཱརཀཱ, སུསིཀྑིཏཱ ཝཏིམེ ལིཙྪཝིཀུམཱརཀཱ; ཡཏྲ ཧི ནཱམ དཱུརཏོཝ སུཁུམེན ཏཱལ༹ཙྪིགྒལེ༹ན ཨསནཾ ཨཏིཔཱཏེསྶནྟི པོངྑཱནུཔོངྑཾ ཨཝིརཱདྷིཏ’’ནྟི.

ཨཐ ཁོ ཨཱཡསྨཱ ཨཱནནྡོ ཝེསཱལིཾ པིཎྜཱཡ ཙརིཏྭཱ པཙྪཱབྷཏྟཾ པིཎྜཔཱཏཔཊིཀྐནྟོ ཡེན བྷགཝཱ ཏེནུཔསངྐམི; ཨུཔསངྐམིཏྭཱ བྷགཝནྟཾ ཨབྷིཝཱདེཏྭཱ ཨེཀམནྟཾ ནིསཱིདི. ཨེཀམནྟཾ ནིསིནྣོ ཁོ ཨཱཡསྨཱ ཨཱནནྡོ བྷགཝནྟཾ ཨེཏདཝོཙ – ‘‘ཨིདྷཱཧཾ, བྷནྟེ, པུབྦཎྷསམཡཾ ནིཝཱསེཏྭཱ པཏྟཙཱིཝརམཱདཱཡ ཝེསཱལིཾ པིཎྜཱཡ པཱཝིསིཾ. ཨདྡསཾ ཁྭཱཧཾ, བྷནྟེ སམྦཧུལེ ལིཙྪཝིཀུམཱརཀེ སནྠཱགཱརེ ཨུཔཱསནཾ ཀརོནྟེ དཱུརཏོཝ སུཁུམེན ཏཱལ༹ཙྪིགྒལེ༹ན ཨསནཾ ཨཏིཔཱཏེནྟེ པོངྑཱནུཔོངྑཾ ཨཝིརཱདྷིཏཾ’. དིསྭཱན མེ ཨེཏདཧོསི – ‘‘སིཀྑིཏཱ ཝཏིམེ ལིཙྪཝིཀུམཱརཀཱ, སུསིཀྑིཏཱ ཝཏིམེ ལིཙྪཝིཀུམཱརཀཱ; ཡཏྲ ཧི ནཱམ དཱུརཏོཝ སུཁུམེན ཏཱལ༹ཙྪིགྒལེ༹ན ཨསནཾ ཨཏིཔཱཏེསྶནྟི པོངྑཱནུཔོངྑཾ ཨཝིརཱདྷིཏ’’ནྟི.

‘‘ཏཾ ཀིཾ མཉྙསི, ཨཱནནྡ, ཀཏམཾ ནུ ཁོ དུཀྐརཏརཾ ཝཱ དུརབྷིསམྦྷཝཏརཾ ཝཱ – ཡོ དཱུརཏོཝ སུཁུམེན ཏཱལ༹ཙྪིགྒལེ༹ན ཨསནཾ ཨཏིཔཱཏེཡྻ པོངྑཱནུཔོངྑཾ ཨཝིརཱདྷིཏཾ, ཡོ ཝཱ སཏྟདྷཱ བྷིནྣསྶ ཝཱལསྶ ཀོཊིཡཱ ཀོཊིཾ པཊིཝིཛ྄ཛྷེཡྻཱ’’ཏི? ‘‘ཨེཏདེཝ, བྷནྟེ, དུཀྐརཏརཉྩེཝ དུརབྷིསམྦྷཝཏརཉྩ ཡོ ཝཱ [ཡོ (སཱི.)] སཏྟདྷཱ བྷིནྣསྶ ཝཱལསྶ ཀོཊིཡཱ ཀོཊིཾ པཊིཝིཛ྄ཛྷེཡྻཱ’’ཏི. ‘‘ཨཐ ཁོ [ཨཐ ཁོ ཏེ (སྱཱ. ཀཾ.)], ཨཱནནྡ, དུཔྤཊིཝིཛ྄ཛྷཏརཾ པཊིཝིཛ྄ཛྷནྟི, ཡེ ‘ཨིདཾ དུཀྑ’ནྟི ཡཐཱབྷཱུཏཾ པཊིཝིཛ྄ཛྷནྟི…པེ… ‘ཨཡཾ དུཀྑནིརོདྷགཱམིནཱི པཊིཔདཱ’ཏི ཡཐཱབྷཱུཏཾ པཊིཝིཛ྄ཛྷནྟི’’.

‘‘ཏསྨཱཏིཧཱནནྡ, ‘ཨིདཾ དུཀྑ’ནྟི ཡོགོ ཀརཎཱིཡོ…པེ… ‘ཨཡཾ དུཀྑནིརོདྷགཱམིནཱི པཊིཔདཱ’ཏི ཡོགོ ཀརཎཱིཡོ’’ཏི. པཉྩམཾ.

༦. ཨནྡྷཀཱརསུཏྟཾ

༡༡༡༦. ‘‘ཨཏྠི, བྷིཀྑཝེ, ལོཀནྟརིཀཱ ཨགྷཱ ཨསཾཝུཏཱ ཨནྡྷཀཱརཱ ཨནྡྷཀཱརཏིམིསཱ, ཡཏྠམིམེསཾ ཙནྡིམསཱུརིཡཱནཾ ཨེཝཾམཧིདྡྷིཀཱནཾ ཨེཝཾ མཧཱནུབྷཱཝཱནཾ ཨཱབྷཱཡ ནཱནུབྷོནྟཱི’’ཏི.

ཨེཝཾ ཝུཏྟེ ཨཉྙཏརོ བྷིཀྑུ བྷགཝནྟཾ ཨེཏདཝོཙ – ‘‘མཧཱ ཝཏ སོ, བྷནྟེ, ཨནྡྷཀཱརོ, སུམཧཱ ཝཏ སོ, བྷནྟེ, ཨནྡྷཀཱརོ! ཨཏྠི ནུ ཁོ, བྷནྟེ, ཨེཏམྷཱ ཨནྡྷཀཱརཱ ཨཉྙོ ཨནྡྷཀཱརོ མཧནྟཏརོ ཙ བྷཡཱནཀཏརོ ཙཱ’’ཏི? ‘‘ཨཏྠི ཁོ, བྷིཀྑུ, ཨེཏམྷཱ ཨནྡྷཀཱརཱ ཨཉྙོ ཨནྡྷཀཱརོ མཧནྟཏརོ ཙ བྷཡཱནཀཏརོ ཙཱ’’ཏི.

‘‘ཀཏམོ པན, བྷནྟེ, ཨེཏམྷཱ ཨནྡྷཀཱརཱ ཨཉྙོ ཨནྡྷཀཱརོ མཧནྟཏརོ ཙ བྷཡཱནཀཏརོ ཙཱ’’ཏི? ‘‘ཡེ ཧི ཀེཙི, བྷིཀྑུ, སམཎཱ ཝཱ བྲཱཧྨཎཱ ཝཱ ‘ཨིདཾ དུཀྑ’ནྟི ཡཐཱབྷཱུཏཾ ནཔྤཛཱནནྟི…པེ… ‘ཨཡཾ དུཀྑནིརོདྷགཱམིནཱི པཊིཔདཱ’ཏི ཡཐཱབྷཱུཏཾ ནཔྤཛཱནནྟི, ཏེ ཛཱཏིསཾཝཏྟནིཀེསུ སངྑཱརེསུ ཨབྷིརམནྟི…པེ… ཨབྷིརཏཱ…པེ… ཨབྷིསངྑརོནྟི…པེ… ཨབྷིསངྑརིཏྭཱ ཛཱཏནྡྷཀཱརམྤི པཔཏནྟི, ཛརནྡྷཀཱརམྤི པཔཏནྟི, མརཎནྡྷཀཱརམྤི པཔཏནྟི, སོཀཔརིདེཝདུཀྑདོམནསྶུཔཱཡཱསནྡྷཀཱརམྤི པཔཏནྟི. ཏེ ན པརིམུཙྩནྟི ཛཱཏིཡཱ ཛརཱཡ མརཎེན སོཀེཧི པརིདེཝེཧི དུཀྑེཧི དོམནསྶེཧི ཨུཔཱཡཱསེཧི. ‘ན པརིམུཙྩནྟི དུཀྑསྨཱ’ཏི ཝདཱམི’’.

‘‘ཡེ ཙ ཁོ ཀེཙི, བྷིཀྑུ, སམཎཱ ཝཱ བྲཱཧྨཎཱ ཝཱ ‘ཨིདཾ དུཀྑ’ནྟི ཡཐཱབྷཱུཏཾ པཛཱནནྟི…པེ… ‘ཨཡཾ དུཀྑནིརོདྷགཱམིནཱི པཊིཔདཱ’ཏི ཡཐཱབྷཱུཏཾ པཛཱནནྟི, ཏེ ཛཱཏིསཾཝཏྟནིཀེསུ སངྑཱརེསུ ནཱབྷིརམནྟི…པེ… ཨནབྷིརཏཱ…པེ… ནཱབྷིསངྑརོནྟི…པེ… ཨནབྷིསངྑརིཏྭཱ ཛཱཏནྡྷཀཱརམྤི ནཔྤཔཏནྟི, ཛརནྡྷཀཱརམྤི ནཔྤཔཏནྟི, མརཎནྡྷཀཱརམྤི ནཔྤཔཏནྟི, སོཀཔརིདེཝདུཀྑདོམནསྶུཔཱཡཱསནྡྷཀཱརམྤི ནཔྤཔཏནྟི. ཏེ པརིམུཙྩནྟི ཛཱཏིཡཱ ཛརཱཡ མརཎེན སོཀེཧི པརིདེཝེཧི དུཀྑེཧི དོམནསྶེཧི ཨུཔཱཡཱསེཧི. ‘པརིམུཙྩནྟི དུཀྑསྨཱ’ཏི ཝདཱམི’’.

‘‘ཏསྨཱཏིཧ, བྷིཀྑཝེ, ‘ཨིདཾ དུཀྑ’ནྟི ཡོགོ ཀརཎཱིཡོ…པེ… ‘ཨཡཾ དུཀྑནིརོདྷགཱམིནཱི པཊིཔདཱ’ཏི ཡོགོ ཀརཎཱིཡོ’’ཏི. ཚཊྛཾ.

༧. པཋམཚིགྒལ༹ཡུགསུཏྟཾ

༡༡༡༧. ‘‘སེཡྻཐཱཔི, བྷིཀྑཝེ, པུརིསོ མཧཱསམུདྡེ ཨེཀཙྪིགྒལ༹ཾ ཡུགཾ པཀྑིཔེཡྻ. ཏཏྲཱཔིསྶ ཀཱཎོ ཀཙྪཔོ. སོ ཝསྶསཏསྶ ཝསྶསཏསྶ ཨཙྩཡེན སཀིཾ སཀིཾ ཨུམྨུཛྫེཡྻ. ཏཾ ཀིཾ མཉྙཐ, བྷིཀྑཝེ, ཨཔི ནུ ཁོ ཀཱཎོ ཀཙྪཔོ ཝསྶསཏསྶ ཝསྶསཏསྶ ཨཙྩཡེན སཀིཾ སཀིཾ ཨུམྨུཛྫནྟོ ཨམུསྨིཾ ཨེཀཙྪིགྒལེ༹ ཡུགེ གཱིཝཾ པཝེསེཡྻཱ’’ཏི? ‘‘ཡདི ནཱུན, བྷནྟེ, ཀདཱཙི ཀརཧཙི དཱིགྷསྶ ཨདྡྷུནོ ཨཙྩཡེནཱ’’ཏི.

‘‘ཁིཔྤཏརཾ ཁོ སོ, བྷིཀྑཝེ, ཀཱཎོ ཀཙྪཔོ ཝསྶསཏསྶ ཝསྶསཏསྶ ཨཙྩཡེན སཀིཾ སཀིཾ ཨུམྨུཛྫནྟོ ཨམུསྨིཾ ཨེཀཙྪིགྒལེ༹ ཡུགེ གཱིཝཾ པཝེསེཡྻ, ན ཏྭེཝཱཧཾ, བྷིཀྑཝེ, སཀིཾ ཝིནིཔཱཏགཏེན བཱལེན [ཝིནཱིཏགཏེན བཧུལེན (ཀ.)] མནུསྶཏྟཾ ཝདཱམི’’.

ཏཾ ཀིསྶ ཧེཏུ? ན ཧེཏྠ, བྷིཀྑཝེ, ཨཏྠི དྷམྨཙརིཡཱ, སམཙརིཡཱ, ཀུསལཀིརིཡཱ, པུཉྙཀིརིཡཱ. ཨཉྙམཉྙཁཱདིཀཱ ཨེཏྠ, བྷིཀྑཝེ, ཝཏྟཏི དུབྦལཁཱདིཀཱ. ཏཾ ཀིསྶ ཧེཏུ? ཨདིཊྛཏྟཱ, བྷིཀྑཝེ, ཙཏུནྣཾ ཨརིཡསཙྩཱནཾ. ཀཏམེསཾ ཙཏུནྣཾ? དུཀྑསྶ ཨརིཡསཙྩསྶ…པེ… དུཀྑནིརོདྷགཱམིནིཡཱ པཊིཔདཱཡ ཨརིཡསཙྩསྶ.

‘‘ཏསྨཱཏིཧ, བྷིཀྑཝེ, ‘ཨིདཾ དུཀྑ’ནྟི ཡོགོ ཀརཎཱིཡོ…པེ… ‘ཨཡཾ དུཀྑནིརོདྷགཱམིནཱི པཊིཔདཱ’ཏི ཡོགོ ཀརཎཱིཡོ’’ཏི. སཏྟམཾ.

༨. དུཏིཡཚིགྒལ༹ཡུགསུཏྟཾ

༡༡༡༨. ‘‘སེཡྻཐཱཔི, བྷིཀྑཝེ, ཨཡཾ མཧཱཔཐཝཱི ཨེཀོདཀཱ ཨསྶ. ཏཏྲ པུརིསོ ཨེཀཙྪིགྒལ༹ཾ ཡུགཾ པཀྑིཔེཡྻ. ཏམེནཾ པུརཏྠིམོ ཝཱཏོ པཙྪིམེན སཾཧརེཡྻ, པཙྪིམོ ཝཱཏོ པུརཏྠིམེན སཾཧརེཡྻ, ཨུཏྟརོ ཝཱཏོ དཀྑིཎེན སཾཧརེཡྻ, དཀྑིཎོ ཝཱཏོ ཨུཏྟརེན སཾཧརེཡྻ. ཏཏྲསྶ ཀཱཎོ ཀཙྪཔོ. སོ ཝསྶསཏསྶ ཝསྶསཏསྶ ཨཙྩཡེན སཀིཾ སཀིཾ ཨུམྨུཛྫེཡྻ. ཏཾ ཀིཾ མཉྙཐ, བྷིཀྑཝེ, ཨཔི ནུ ཁོ ཀཱཎོ ཀཙྪཔོ ཝསྶསཏསྶ ཝསྶསཏསྶ ཨཙྩཡེན སཀིཾ སཀིཾ ཨུམྨུཛྫནྟོ ཨམུསྨིཾ ཨེཀཙྪིགྒལེ༹ ཡུགེ གཱིཝཾ པཝེསེཡྻཱ’’ཏི? ‘‘ཨདྷིཙྩམིདཾ, བྷནྟེ, ཡཾ སོ ཀཱཎོ ཀཙྪཔོ ཝསྶསཏསྶ ཝསྶསཏསྶ ཨཙྩཡེན སཀིཾ སཀིཾ ཨུམྨུཛྫནྟོ ཨམུསྨིཾ ཨེཀཙྪིགྒལེ༹ ཡུགེ གཱིཝཾ པཝེསེཡྻཱ’’ཏི.

‘‘ཨེཝཾ ཨདྷིཙྩམིདཾ, བྷིཀྑཝེ, ཡཾ མནུསྶཏྟཾ ལབྷཏི. ཨེཝཾ ཨདྷིཙྩམིདཾ, བྷིཀྑཝེ, ཡཾ ཏཐཱགཏོ ལོཀེ ཨུཔྤཛྫཏི ཨརཧཾ སམྨཱསམྦུདྡྷོ. ཨེཝཾ ཨདྷིཙྩམིདཾ, བྷིཀྑཝེ, ཡཾ ཏཐཱགཏཔྤཝེདིཏོ དྷམྨཝིནཡོ ལོཀེ དིབྦཏི. ཏསྶིདཾ [ཏཡིདཾ (?)], བྷིཀྑཝེ, མནུསྶཏྟཾ ལདྡྷཾ, ཏཐཱགཏོ ལོཀེ ཨུཔྤནྣོ ཨརཧཾ སམྨཱསམྦུདྡྷོ, ཏཐཱགཏཔྤཝེདིཏོ ཙ དྷམྨཝིནཡོ ལོཀེ དིབྦཏི.

‘‘ཏསྨཱཏིཧ, བྷིཀྑཝེ, ‘ཨིདཾ དུཀྑ’ནྟི ཡོགོ ཀརཎཱིཡོ…པེ… ‘ཨཡཾ དུཀྑནིརོདྷགཱམིནཱི པཊིཔདཱ’ཏི ཡོགོ ཀརཎཱིཡོ’’ཏི. ཨཊྛམཾ.

༩. པཋམསིནེརུཔབྦཏརཱཛསུཏྟཾ

༡༡༡༩. ‘‘སེཡྻཐཱཔི, བྷིཀྑཝེ, པུརིསོ སིནེརུསྶ པབྦཏརཱཛསྶ སཏྟ མུགྒམཏྟིཡོ པཱསཱཎསཀྑརཱ ཨུཔནིཀྑིཔེཡྻ. ཏཾ ཀིཾ མཉྙཐ, བྷིཀྑཝེ, ཀཏམཾ ནུ ཁོ བཧུཏརཾ – ཡཱ ཝཱ [ཡཱ ཙ] སཏྟ མུགྒམཏྟིཡོ པཱསཱཎསཀྑརཱ ཨུཔནིཀྑིཏྟཱ, ཡོ ཝཱ [ཡོ ཙ (སྱཱ. ཀཾ. པཱི. ཀ.) སཾ. ནི. ༢.༨༤] སིནེརུཔབྦཏརཱཛཱ’’ཏི? ‘‘ཨེཏདེཝ, བྷནྟེ, བཧུཏརཾ, ཡདིདཾ – སིནེརུཔབྦཏརཱཛཱ; ཨཔྤམཏྟིཀཱ སཏྟ མུགྒམཏྟིཡོ པཱསཱཎསཀྑརཱ ཨུཔནིཀྑིཏྟཱ. སངྑམྤི ན ཨུཔེནྟི, ཨུཔནིདྷམྤི ན ཨུཔེནྟི, ཀལབྷཱགམྤི ན ཨུཔེནྟི སིནེརུཔབྦཏརཱཛཱནཾ ཨུཔནིདྷཱཡ སཏྟ མུགྒམཏྟིཡོ པཱསཱཎསཀྑརཱ ཨུཔནིཀྑིཏྟཱ’’ཏི. ‘‘ཨེཝམེཝ ཁོ, བྷིཀྑཝེ, ཨརིཡསཱཝཀསྶ དིཊྛིསམྤནྣསྶ པུགྒལསྶ ཨབྷིསམེཏཱཝིནོ ཨེཏདེཝ བཧུཏརཾ དུཀྑཾ ཡདིདཾ པརིཀྑཱིཎཾ པརིཡཱདིནྣཾ; ཨཔྤམཏྟཀཾ ཨཝསིཊྛཾ. སངྑམྤི ན ཨུཔེཏི, ཨུཔནིདྷམྤི ན ཨུཔེཏི, ཀལབྷཱགམྤི ན ཨུཔེཏི, པུརིམཾ དུཀྑཀྑནྡྷཾ པརིཀྑཱིཎཾ པརིཡཱདིནྣཾ ཨུཔནིདྷཱཡ ཡདིདཾ སཏྟཀྑཏྟུཔརམཏཱ; ཡོ ‘ཨིདཾ དུཀྑ’ནྟི ཡཐཱབྷཱུཏཾ པཛཱནཱཏི…པེ… ‘ཨཡཾ དུཀྑནིརོདྷགཱམིནཱི པཊིཔདཱ’ཏི ཡཐཱབྷཱུཏཾ པཛཱནཱཏི’’.

‘‘ཏསྨཱཏིཧ, བྷིཀྑཝེ, ‘ཨིདཾ དུཀྑ’ནྟི ཡོགོ ཀརཎཱིཡོ…པེ… ‘ཨཡཾ དུཀྑནིརོདྷགཱམིནཱི པཊིཔདཱ’ཏི ཡོགོ ཀརཎཱིཡོ’’ཏི. ནཝམཾ.

༡༠. དུཏིཡསིནེརུཔབྦཏརཱཛསུཏྟཾ

༡༡༢༠. ‘‘སེཡྻཐཱཔི, བྷིཀྑཝེ, སིནེརུཔབྦཏརཱཛཱཡཾ པརིཀྑཡཾ པརིཡཱདཱནཾ གཙྪེཡྻ, ཋཔེཏྭཱ སཏྟ མུགྒམཏྟིཡོ པཱསཱཎསཀྑརཱ. ཏཾ ཀིཾ མཉྙཐ, བྷིཀྑཝེ, ཀཏམཾ ནུ ཁོ བཧུཏརཾ – ཡཾ ཝཱ སིནེརུསྶ པབྦཏརཱཛསྶ པརིཀྑཱིཎཾ པརིཡཱདིནྣཾ, ཡཱ ཝཱ སཏྟ མུགྒམཏྟིཡོ པཱསཱཎསཀྑརཱ ཨཝསིཊྛཱ’’ཏི? ‘‘ཨེཏདེཝ, བྷནྟེ, བཧུཏརཾ སིནེརུསྶ པབྦཏརཱཛསྶ ཡདིདཾ པརིཀྑཱིཎཾ པརིཡཱདིནྣཾ; ཨཔྤམཏྟིཀཱ སཏྟ མུགྒམཏྟིཡོ པཱསཱཎསཀྑརཱ ཨཝསིཊྛཱ. སངྑམྤི ན ཨུཔེནྟི, ཨུཔནིདྷམྤི ན ཨུཔེནྟི, ཀལབྷཱགམྤི ན ཨུཔེནྟི སིནེརུསྶ པབྦཏརཱཛསྶ པརིཀྑཱིཎཾ པརིཡཱདིནྣཾ ཨུཔནིདྷཱཡ སཏྟ མུགྒམཏྟིཡོ པཱསཱཎསཀྑརཱ ཨཝསིཊྛཱ’’ཏི. ‘‘ཨེཝམེཝ ཁོ, བྷིཀྑཝེ, ཨརིཡསཱཝཀསྶ དིཊྛིསམྤནྣསྶ པུགྒལསྶ ཨབྷིསམེཏཱཝིནོ ཨེཏདེཝ བཧུཏརཾ དུཀྑཾ ཡདིདཾ པརིཀྑཱིཎཾ པརིཡཱདིནྣཾ; ཨཔྤམཏྟཀཾ ཨཝསིཊྛཾ. སངྑམྤི ན ཨུཔེཏི, ཨུཔནིདྷམྤི ན ཨུཔེཏི, ཀལབྷཱགམྤི ན ཨུཔེཏི, པུརིམཾ དུཀྑཀྑནྡྷཾ པརིཀྑཱིཎཾ པརིཡཱདིནྣཾ ཨུཔནིདྷཱཡ ཡདིདཾ སཏྟཀྑཏྟུཔརམཏཱ; ཡོ ‘ཨིདཾ དུཀྑ’ནྟི ཡཐཱབྷཱུཏཾ པཛཱནཱཏི…པེ… ‘ཨཡཾ དུཀྑནིརོདྷགཱམིནཱི པཊིཔདཱ’ཏི ཡཐཱབྷཱུཏཾ པཛཱནཱཏི’’.

‘‘ཏསྨཱཏིཧ, བྷིཀྑཝེ, ‘ཨིདཾ དུཀྑ’ནྟི ཡོགོ ཀརཎཱིཡོ…པེ… ‘ཨཡཾ དུཀྑནིརོདྷགཱམིནཱི པཊིཔདཱ’ཏི ཡོགོ ཀརཎཱིཡོ’’ཏི. དསམཾ.

པཔཱཏཝགྒོ པཉྩམོ.

ཏསྶུདྡཱནཾ –

ཙིནྟཱ པཔཱཏོ པརིལཱ༹ཧོ, ཀཱུཊཾ ཝཱལནྡྷཀཱརོ ཙ;

ཚིགྒལེ༹ན ཙ དྭེ ཝུཏྟཱ, སིནེརུ ཨཔརེ དུཝེཏི.

༦. ཨབྷིསམཡཝགྒོ

༡. ནཁསིཁསུཏྟཾ

༡༡༢༡. ཨཐ ཁོ བྷགཝཱ པརིཏྟཾ ནཁསིཁཱཡཾ པཾསུཾ ཨཱརོཔེཏྭཱ བྷིཀྑཱུ ཨཱམནྟེསི – ‘‘ཏཾ ཀིཾ མཉྙཐ, བྷིཀྑཝེ, ཀཏམཾ ནུ ཁོ བཧུཏརཾ – ཡོ ཝཱཡཾ མཡཱ པརིཏྟོ ནཁསིཁཱཡཾ པཾསུ ཨཱརོཔིཏོ, ཨཡཾ ཝཱ མཧཱཔཐཝཱི’’ཏི? ‘‘ཨེཏདེཝ, བྷནྟེ, བཧུཏརཾ ཡདིདཾ – མཧཱཔཐཝཱི; ཨཔྤམཏྟཀཱཡཾ བྷགཝཏཱ པརིཏྟོ ནཁསིཁཱཡཾ པཾསུ ཨཱརོཔིཏོ. སངྑམྤི ན ཨུཔེཏི, ཨུཔནིདྷམྤི ན ཨུཔེཏི, ཀལབྷཱགམྤི ན ཨུཔེཏི མཧཱཔཐཝིཾ ཨུཔནིདྷཱཡ བྷགཝཏཱ པརིཏྟོ ནཁསིཁཱཡཾ པཾསུ ཨཱརོཔིཏོ’’ཏི. ‘‘ཨེཝམེཝ ཁོ, བྷིཀྑཝེ, ཨརིཡསཱཝཀསྶ དིཊྛིསམྤནྣསྶ པུགྒལསྶ ཨབྷིསམེཏཱཝིནོ ཨེཏདེཝ བཧུཏརཾ དུཀྑཾ ཡདིདཾ པརིཀྑཱིཎཾ པརིཡཱདིནྣཾ; ཨཔྤམཏྟཀཾ ཨཝསིཊྛཾ. སངྑམྤི ན ཨུཔེཏི, ཨུཔནིདྷམྤི ན ཨུཔེཏི, ཀལབྷཱགམྤི ན ཨུཔེཏི པུརིམཾ དུཀྑཀྑནྡྷཾ པརིཀྑཱིཎཾ པརིཡཱདིནྣཾ ཨུཔནིདྷཱཡ ཡདིདཾ སཏྟཀྑཏྟུཔརམཏཱ; ཡོ ‘ཨིདཾ དུཀྑ’ནྟི ཡཐཱབྷཱུཏཾ པཛཱནཱཏི…པེ… ‘ཨཡཾ དུཀྑནིརོདྷགཱམིནཱི པཊིཔདཱ’ཏི ཡཐཱབྷཱུཏཾ པཛཱནཱཏི’’.

‘‘ཏསྨཱཏིཧ, བྷིཀྑཝེ, ‘ཨིདཾ དུཀྑ’ནྟི ཡོགོ ཀརཎཱིཡོ…པེ… ‘ཨཡཾ དུཀྑནིརོདྷགཱམིནཱི པཊིཔདཱ’ཏི ཡོགོ ཀརཎཱིཡོ’’ཏི. པཋམཾ.

༢. པོཀྑརཎཱིསུཏྟཾ

༡༡༢༢. ‘‘སེཡྻཐཱཔི, བྷིཀྑཝེ, པོཀྑརཎཱི པཉྙཱསཡོཛནཱནི ཨཱཡཱམེན, པཉྙཱསཡོཛནཱནི ཝིཏྠཱརེན, པཉྙཱསཡོཛནཱནི ཨུབྦེདྷེན, པུཎྞཱ ཨུདཀསྶ སམཏིཏྟིཀཱ ཀཱཀཔེཡྻཱ. ཏཏོ པུརིསོ ཀུསགྒེན ཨུདཀཾ ཨུདྡྷརེཡྻ. ཏཾ ཀིཾ མཉྙཐ, བྷིཀྑཝེ, ཀཏམཾ ནུ ཁོ བཧུཏརཾ – ཡཾ ཝཱ ཀུསགྒེན ཨུབྦྷཏཾ, ཡཾ ཝཱ པོཀྑརཎིཡཱ ཨུདཀ’’ནྟི? ‘‘ཨེཏདེཝ, བྷནྟེ, བཧུཏརཾ, ཡདིདཾ – པོཀྑརཎིཡཱ ཨུདཀཾ; ཨཔྤམཏྟཀཾ ཀུསགྒེན ཨུདཀཾ ཨུབྦྷཏཾ. སངྑམྤི ན ཨུཔེཏི, ཨུཔནིདྷམྤི ན ཨུཔེཏི, ཀལབྷཱགམྤི ན ཨུཔེཏི པོཀྑརཎིཡཱ ཨུདཀཾ ཨུཔནིདྷཱཡ ཀུསགྒེན ཨུདཀཾ ཨུབྦྷཏ’’ནྟི. ‘‘ཨེཝམེཝ ཁོ, བྷིཀྑཝེ, ཨརིཡསཱཝཀསྶ…པེ… ཡོགོ ཀརཎཱིཡོ’’ཏི. དུཏིཡཾ.

༣. པཋམསཾབྷེཛྫསུཏྟཾ

༡༡༢༣. ‘‘སེཡྻཐཱཔི, བྷིཀྑཝེ, ཡཏྠིམཱ མཧཱནདིཡོ སཾསནྡནྟི སམེནྟི, སེཡྻཐིདཾ – གངྒཱ, ཡམུནཱ, ཨཙིརཝཏཱི, སརབྷཱུ, མཧཱི, ཏཏོ པུརིསོ དྭེ ཝཱ ཏཱིཎི ཝཱ ཨུདཀཕུསིཏཱནི ཨུདྡྷརེཡྻ. ཏཾ ཀིཾ མཉྙཐ, བྷིཀྑཝེ ཀཏམཾ ནུ ཁོ བཧུཏརཾ – ཡཱནི དྭེ ཝཱ ཏཱིཎི ཝཱ ཨུདཀཕུསིཏཱནི ཨུབྦྷཏཱནི, ཡཾ ཝཱ སཾབྷེཛྫཨུདཀ’’ནྟི? ‘‘ཨེཏདེཝ, བྷནྟེ, བཧུཏརཾ, ཡདིདཾ – སཾབྷེཛྫཨུདཀཾ; ཨཔྤམཏྟཀཱནི དྭེ ཝཱ ཏཱིཎི ཝཱ ཨུདཀཕུསིཏཱནི ཨུབྦྷཏཱནི. སངྑམྤི ན ཨུཔེནྟི, ཨུཔནིདྷམྤི ན ཨུཔེནྟི, ཀལབྷཱགམྤི ན ཨུཔེནྟི སཾབྷེཛྫཨུདཀཾ ཨུཔནིདྷཱཡ དྭེ ཝཱ ཏཱིཎི ཝཱ ཨུདཀཕུསིཏཱནི ཨུབྦྷཏཱནཱི’’ཏི. ‘‘ཨེཝམེཝ ཁོ, བྷིཀྑཝེ, ཨརིཡསཱཝཀསྶ…པེ… ཡོགོ ཀརཎཱིཡོ’’ཏི. ཏཏིཡཾ.

༤. དུཏིཡསཾབྷེཛྫསུཏྟཾ

༡༡༢༤. ‘‘སེཡྻཐཱཔི, བྷིཀྑཝེ, ཡཏྠིམཱ མཧཱནདིཡོ སཾསནྡནྟི སམེནྟི, སེཡྻཐིདཾ – གངྒཱ, ཡམུནཱ, ཨཙིརཝཏཱི, སརབྷཱུ, མཧཱི, ཏཾ ཨུདཀཾ པརིཀྑཡཾ པརིཡཱདཱནཾ གཙྪེཡྻ, ཋཔེཏྭཱ དྭེ ཝཱ ཏཱིཎི ཝཱ ཨུདཀཕུསིཏཱནི. ཏཾ ཀིཾ མཉྙཐ, བྷིཀྑཝེ, ཀཏམཾ ནུ ཁོ བཧུཏརཾ – ཡཾ ཝཱ སཾབྷེཛྫཨུདཀཾ པརིཀྑཱིཎཾ པརིཡཱདིནྣཾ, ཡཱནི དྭེ ཝཱ ཏཱིཎི ཝཱ ཨུདཀཕུསིཏཱནི ཨཝསིཊྛཱནཱི’’ཏི? ‘‘ཨེཏདེཝ, བྷནྟེ, བཧུཏརཾ སཾབྷེཛྫཨུདཀཾ ཡདིདཾ པརིཀྑཱིཎཾ པརིཡཱདིནྣཾ; ཨཔྤམཏྟཀཱནི དྭེ ཝཱ ཏཱིཎི ཝཱ ཨུདཀཕུསིཏཱནི ཨཝསིཊྛཱནི. སངྑམྤི ན ཨུཔེནྟི, ཨུཔནིདྷམྤི ན ཨུཔེནྟི, ཀལབྷཱགམྤི ན ཨུཔེནྟི སཾབྷེཛྫཨུདཀཾ པརིཀྑཱིཎཾ པརིཡཱདིནྣཾ ཨུཔནིདྷཱཡ དྭེ ཝཱ ཏཱིཎི ཝཱ ཨུདཀཕུསིཏཱནི ཨཝསིཊྛཱནཱི’’ཏི. ‘‘ཨེཝམེཝ ཁོ, བྷིཀྑཝེ, ཨརིཡསཱཝཀསྶ…པེ… ཡོགོ ཀརཎཱིཡོ’’ཏི. ཙཏུཏྠཾ.

༥. པཋམམཧཱཔཐཝཱིསུཏྟཾ

༡༡༢༥. ‘‘སེཡྻཐཱཔི, བྷིཀྑཝེ, པུརིསོ མཧཱཔཐཝིཡཱ སཏྟ ཀོལཊྛིམཏྟིཡོ གུལི༹ཀཱ ཨུཔནིཀྑིཔེཡྻ. ཏཾ ཀིཾ མཉྙཐ, བྷིཀྑཝེ, ཀཏམཾ ནུ ཁོ བཧུཏརཾ – ཡཱ ཝཱ སཏྟ ཀོལཊྛིམཏྟིཡོ གུལི༹ཀཱ ཨུཔནིཀྑིཏྟཱ, ཨཡཾ ཝཱ མཧཱཔཐཝཱི’’ཏི? ‘‘ཨེཏདེཝ, བྷནྟེ, བཧུཏརཾ, ཡདིདཾ – མཧཱཔཐཝཱི; ཨཔྤམཏྟིཀཱ སཏྟ ཀོལཊྛིམཏྟིཡོ གུལི༹ཀཱ ཨུཔནིཀྑིཏྟཱ. སངྑམྤི ན ཨུཔེནྟི, ཨུཔནིདྷམྤི ན ཨུཔེནྟི, ཀལབྷཱགམྤི ན ཨུཔེནྟི མཧཱཔཐཝིཾ ཨུཔནིདྷཱཡ སཏྟ ཀོལཊྛིམཏྟིཡོ གུལི༹ཀཱ ཨུཔནིཀྑིཏྟཱ’’ཏི. ‘‘ཨེཝམེཝ ཁོ, བྷིཀྑཝེ, ཨརིཡསཱཝཀསྶ…པེ… ཡོགོ ཀརཎཱིཡོ’’ཏི. པཉྩམཾ.

༦. དུཏིཡམཧཱཔཐཝཱིསུཏྟཾ

༡༡༢༦. ‘‘སེཡྻཐཱཔི, བྷིཀྑཝེ, མཧཱཔཐཝཱི པརིཀྑཡཾ པརིཡཱདཱནཾ གཙྪེཡྻ ཋཔེཏྭཱ སཏྟ ཀོལཊྛིམཏྟིཡོ གུལི༹ཀཱ. ཏཾ ཀིཾ མཉྙཐ, བྷིཀྑཝེ, ཀཏམཾ ནུ ཁོ བཧུཏརཾ – ཡཾ ཝཱ མཧཱཔཐཝིཡཱ པརིཀྑཱིཎཾ པརིཡཱདིནྣཾ, ཡཱ ཝཱ སཏྟ ཀོལཊྛིམཏྟིཡོ གུལི༹ཀཱ ཨཝསིཊྛཱ’’ཏི? ‘‘ཨེཏདེཝ, བྷནྟེ, བཧུཏརཾ མཧཱཔཐཝིཡཱ ཡདིདཾ པརིཀྑཱིཎཾ པརིཡཱདིནྣཾ; ཨཔྤམཏྟིཀཱ སཏྟ ཀོལཊྛིམཏྟིཡོ གུལི༹ཀཱ ཨཝསིཊྛཱ. སངྑམྤི ན ཨུཔེནྟི, ཨུཔནིདྷམྤི ན ཨུཔེནྟི, ཀལབྷཱགམྤི ན ཨུཔེནྟི མཧཱཔཐཝིཡཱ པརིཀྑཱིཎཾ པརིཡཱདིནྣཾ ཨུཔནིདྷཱཡ སཏྟ ཀོལཊྛིམཏྟིཡོ གུལི༹ཀཱ ཨཝསིཊྛཱ’’ཏི. ‘‘ཨེཝམེཝ ཁོ, བྷིཀྑཝེ, ཨརིཡསཱཝཀསྶ…པེ… ཡོགོ ཀརཎཱིཡོ’’ཏི. ཚཊྛཾ.

༧. པཋམམཧཱསམུདྡསུཏྟཾ

༡༡༢༧. ‘‘སེཡྻཐཱཔི, བྷིཀྑཝེ, པུརིསོ མཧཱསམུདྡཏོ དྭེ ཝཱ ཏཱིཎི ཝཱ ཨུདཀཕུསིཏཱནི ཨུདྡྷརེཡྻ. ཏཾ ཀིཾ མཉྙཐ, བྷིཀྑཝེ, ཀཏམཾ ནུ ཁོ བཧུཏརཾ – ཡཱནི དྭེ ཝཱ ཏཱིཎི ཝཱ ཨུདཀཕུསིཏཱནི ཨུབྦྷཏཱནི, ཡཾ ཝཱ མཧཱསམུདྡེ ཨུདཀ’’ནྟི? ‘‘ཨེཏདེཝ, བྷནྟེ, བཧུཏརཾ, ཡདིདཾ – མཧཱསམུདྡེ ཨུདཀཾ; ཨཔྤམཏྟཀཱནི དྭེ ཝཱ ཏཱིཎི ཝཱ ཨུདཀཕུསིཏཱནི ཨུབྦྷཏཱནི. སངྑམྤི ན ཨུཔེནྟི, ཨུཔནིདྷམྤི ན ཨུཔེནྟི, ཀལབྷཱགམྤི ན ཨུཔེནྟི མཧཱསམུདྡེ ཨུདཀཾ ཨུཔནིདྷཱཡ དྭེ ཝཱ ཏཱིཎི ཝཱ ཨུདཀཕུསིཏཱནི ཨུབྦྷཏཱནཱི’’ཏི. ‘‘ཨེཝམེཝ ཁོ, བྷིཀྑཝེ, ཨརིཡསཱཝཀསྶ…པེ… ཡོགོ ཀརཎཱིཡོ’’ཏི. སཏྟམཾ.

༨. དུཏིཡམཧཱསམུདྡསུཏྟཾ

༡༡༢༨. ‘‘སེཡྻཐཱཔི, བྷིཀྑཝེ, མཧཱསམུདྡེ ཨུདཀཾ པརིཀྑཡཾ [མཧཱསམུདྡོ པརིཀྑཡཾ (སཱི. སྱཱ. ཀཾ.) སཾ. ནི. ༢.༨༡] པརིཡཱདཱནཾ གཙྪེཡྻ ཋཔེཏྭཱ དྭེ ཝཱ ཏཱིཎི ཝཱ ཨུདཀཕུསིཏཱནི. ཏཾ ཀིཾ མཉྙཐ, བྷིཀྑཝེ, ཀཏམཾ ནུ ཁོ བཧུཏརཾ – ཡཾ ཝཱ མཧཱསམུདྡེ ཨུདཀཾ པརིཀྑཱིཎཾ པརིཡཱདིནྣཾ, ཡཱནི དྭེ ཝཱ ཏཱིཎི ཝཱ ཨུདཀཕུསིཏཱནི ཨཝསིཊྛཱནཱི’’ཏི? ‘‘ཨེཏདེཝ, བྷནྟེ, བཧུཏརཾ མཧཱསམུདྡེ ཨུདཀཾ ཡདིདཾ པརིཀྑཱིཎཾ པརིཡཱདིནྣཾ; ཨཔྤམཏྟཀཱནི དྭེ ཝཱ ཏཱིཎི ཝཱ ཨུདཀཕུསིཏཱནི ཨཝསིཊྛཱནི. སངྑམྤི ན ཨུཔེནྟི, ཨུཔནིདྷམྤི ན ཨུཔེནྟི, ཀལབྷཱགམྤི ན ཨུཔེནྟི མཧཱསམུདྡེ ཨུདཀཾ པརིཀྑཱིཎཾ པརིཡཱདིནྣཾ ཨུཔནིདྷཱཡ དྭེ ཝཱ ཏཱིཎི ཝཱ ཨུདཀཕུསིཏཱནི ཨཝསིཊྛཱནཱི’’ཏི. ‘‘ཨེཝམེཝ ཁོ, བྷིཀྑཝེ, ཨརིཡསཱཝཀསྶ…པེ… ཡོགོ ཀརཎཱིཡོ’’ཏི. ཨཊྛམཾ.

༩. པཋམཔབྦཏཱུཔམསུཏྟཾ

༡༡༢༩. ‘‘སེཡྻཐཱཔི, བྷིཀྑཝེ, པུརིསོ ཧིམཝཏོ པབྦཏརཱཛསྶ སཏྟ སཱསཔམཏྟིཡོ པཱསཱཎསཀྑརཱ ཨུཔནིཀྑིཔེཡྻ. ཏཾ ཀིཾ མཉྙཐ, བྷིཀྑཝེ, ཀཏམཾ ནུ ཁོ བཧུཏརཾ – ཡཱ ཝཱ སཏྟ སཱསཔམཏྟིཡོ པཱསཱཎསཀྑརཱ ཨུཔནིཀྑིཏྟཱ, ཨཡཾ ཝཱ ཧིམཝཱ པབྦཏརཱཛཱ’’ཏི? ‘‘ཨེཏདེཝ, བྷནྟེ, བཧུཏརཾ, ཡདིདཾ – ཧིམཝཱ པབྦཏརཱཛཱ; ཨཔྤམཏྟིཀཱ སཏྟ སཱསཔམཏྟིཡོ པཱསཱཎསཀྑརཱ ཨུཔནིཀྑིཏྟཱ. སངྑམྤི ན ཨུཔེནྟི, ཨུཔནིདྷམྤི ན ཨུཔེནྟི, ཀལབྷཱགམྤི ན ཨུཔེནྟི ཧིམཝནྟཾ པབྦཏརཱཛཱནཾ ཨུཔནིདྷཱཡ སཏྟ སཱསཔམཏྟིཡོ པཱསཱཎསཀྑརཱ ཨུཔནིཀྑིཏྟཱ’’ཏི. ‘‘ཨེཝམེཝ ཁོ, བྷིཀྑཝེ, ཨརིཡསཱཝཀསྶ…པེ… ཡོགོ ཀརཎཱིཡོ’’ཏི. ནཝམཾ.

༡༠. དུཏིཡཔབྦཏཱུཔམསུཏྟཾ

༡༡༣༠. ‘‘སེཡྻཐཱཔི, བྷིཀྑཝེ, ཧིམཝཱ པབྦཏརཱཛཱ པརིཀྑཡཾ པརིཡཱདཱནཾ གཙྪེཡྻ, ཋཔེཏྭཱ སཏྟ སཱསཔམཏྟིཡོ པཱསཱཎསཀྑརཱ. ཏཾ ཀིཾ མཉྙཐ, བྷིཀྑཝེ, ཀཏམཾ ནུ ཁོ བཧུཏརཾ – ཡཾ ཝཱ ཧིམཝཏོ པབྦཏརཱཛསྶ པརིཀྑཱིཎཾ པརིཡཱདིནྣཾ, ཡཱ ཝཱ སཏྟ སཱསཔམཏྟིཡོ པཱསཱཎསཀྑརཱ ཨཝསིཊྛཱ’’ཏི? ‘‘ཨེཏདེཝ, བྷནྟེ, བཧུཏརཾ ཧིམཝཏོ པབྦཏརཱཛསྶ ཡདིདཾ པརིཀྑཱིཎཾ པརིཡཱདིནྣཾ; ཨཔྤམཏྟིཀཱ སཏྟ སཱསཔམཏྟིཡོ པཱསཱཎསཀྑརཱ ཨཝསིཊྛཱ. སངྑམྤི ན ཨུཔེནྟི, ཨུཔནིདྷམྤི ན ཨུཔེནྟི, ཀལབྷཱགམྤི ན ཨུཔེནྟི ཧིམཝཏོ པབྦཏརཱཛསྶ པརིཀྑཱིཎཾ པརིཡཱདིནྣཾ ཨུཔནིདྷཱཡ སཏྟ སཱསཔམཏྟིཡོ པཱསཱཎསཀྑརཱ ཨཝསིཊྛཱ’’ཏི. ‘‘ཨེཝམེཝ ཁོ, བྷིཀྑཝེ, ཨརིཡསཱཝཀསྶ དིཊྛིསམྤནྣསྶ པུགྒལསྶ ཨབྷིསམེཏཱཝིནོ ཨེཏདེཝ བཧུཏརཾ དུཀྑཾ ཡདིདཾ པརིཀྑཱིཎཾ པརིཡཱདིནྣཾ; ཨཔྤམཏྟཀཾ ཨཝསིཊྛཾ. སངྑམྤི ན ཨུཔེཏི, ཨུཔནིདྷམྤི ན ཨུཔེཏི, ཀལབྷཱགམྤི ན ཨུཔེཏི པུརིམཾ དུཀྑཀྑནྡྷཾ པརིཀྑཱིཎཾ པརིཡཱདིནྣཾ ཨུཔནིདྷཱཡ ཡདིདཾ སཏྟཀྑཏྟུཔརམཏཱ; ཡོ ‘ཨིདཾ དུཀྑ’ནྟི ཡཐཱབྷཱུཏཾ པཛཱནཱཏི…པེ… ‘ཨཡཾ དུཀྑནིརོདྷགཱམིནཱི པཊིཔདཱ’ཏི ཡཐཱབྷཱུཏཾ པཛཱནཱཏི’’.

‘‘ཏསྨཱཏིཧ, བྷིཀྑཝེ, ‘ཨིདཾ དུཀྑ’ནྟི ཡོགོ ཀརཎཱིཡོ…པེ… ‘ཨཡཾ དུཀྑནིརོདྷགཱམིནཱི པཊིཔདཱ’ཏི ཡོགོ ཀརཎཱིཡོ’’ཏི. དསམཾ.

ཨབྷིསམཡཝགྒོ ཚཊྛོ.

ཏསྶུདྡཱནཾ –

ནཁསིཁཱ པོཀྑརཎཱི, སཾབྷེཛྫ ཨཔརེ དུཝེ;

པཐཝཱི དྭེ སམུདྡཱ དྭེ, དྭེམཱ ཙ པབྦཏཱུཔམཱཏི.

༧. པཋམཨཱམཀདྷཉྙཔེཡྻཱལཝགྒོ

༡. ཨཉྙཏྲསུཏྟཾ

༡༡༣༡. ཨཐ ཁོ བྷགཝཱ པརིཏྟཾ ནཁསིཁཱཡཾ པཾསུཾ ཨཱརོཔེཏྭཱ བྷིཀྑཱུ ཨཱམནྟེསི – ‘‘ཏཾ ཀིཾ མཉྙཐ, བྷིཀྑཝེ, ཀཏམཾ ནུ ཁོ བཧུཏརཾ – ཡོ ཝཱཡཾ མཡཱ པརིཏྟོ ནཁསིཁཱཡཾ པཾསུ ཨཱརོཔིཏོ, ཨཡཾ ཝཱ མཧཱཔཐཝཱི’’ཏི? ‘‘ཨེཏདེཝ, བྷནྟེ, བཧུཏརཾ, ཡདིདཾ – མཧཱཔཐཝཱི; ཨཔྤམཏྟཀཱཡཾ བྷགཝཏཱ པརིཏྟོ ནཁསིཁཱཡཾ པཾསུ ཨཱརོཔིཏོ. སངྑམྤི ན ཨུཔེཏི, ཨུཔནིདྷམྤི ན ཨུཔེཏི, ཀལབྷཱགམྤི ན ཨུཔེཏི མཧཱཔཐཝིཾ ཨུཔནིདྷཱཡ བྷགཝཏཱ པརིཏྟོ ནཁསིཁཱཡཾ པཾསུ ཨཱརོཔིཏོ’’ཏི.

‘‘ཨེཝམེཝ ཁོ, བྷིཀྑཝེ, ཨཔྤམཏྟཀཱ ཏེ སཏྟཱ ཡེ མནུསྶེསུ པཙྩཱཛཱཡནྟི; ཨཐ ཁོ ཨེཏེཝ བཧུཏརཱ སཏྟཱ ཡེ ཨཉྙཏྲ མནུསྶེཧི [མནུསྶེསུ (པཱི. ཀ.)] པཙྩཱཛཱཡནྟི. ཏཾ ཀིསྶ ཧེཏུ? ཨདིཊྛཏྟཱ, བྷིཀྑཝེ, ཙཏུནྣཾ ཨརིཡསཙྩཱནཾ. ཀཏམེསཾ ཙཏུནྣཾ? དུཀྑསྶ ཨརིཡསཙྩསྶ…པེ… དུཀྑནིརོདྷགཱམིནིཡཱ པཊིཔདཱཡ ཨརིཡསཙྩསྶ’’.

‘‘ཏསྨཱཏིཧ, བྷིཀྑཝེ, ‘ཨིདཾ དུཀྑ’ནྟི ཡོགོ ཀརཎཱིཡོ…པེ… ‘ཨཡཾ དུཀྑནིརོདྷགཱམིནཱི པཊིཔདཱ’ཏི ཡོགོ ཀརཎཱིཡོ’’ཏི. པཋམཾ.

༢. པཙྩནྟསུཏྟཾ

༡༡༣༢. ཨཐ ཁོ བྷགཝཱ པརིཏྟཾ ནཁསིཁཱཡཾ པཾསུཾ ཨཱརོཔེཏྭཱ བྷིཀྑཱུ ཨཱམནྟེསི – ‘‘ཏཾ ཀིཾ མཉྙཐ, བྷིཀྑཝེ, ཀཏམཾ ནུ ཁོ བཧུཏརཾ – ཡོ ཝཱཡཾ མཡཱ པརིཏྟོ ནཁསིཁཱཡཾ པཾསུ ཨཱརོཔིཏོ, ཨཡཾ ཝཱ མཧཱཔཐཝཱི’’ཏི? ‘‘ཨེཏདེཝ, བྷནྟེ, བཧུཏརཾ, ཡདིདཾ – མཧཱཔཐཝཱི; ཨཔྤམཏྟཀཱཡཾ བྷགཝཏཱ པརིཏྟོ ནཁསིཁཱཡཾ པཾསུ ཨཱརོཔིཏོ. སངྑམྤི ན ཨུཔེཏི, ཨུཔནིདྷམྤི ན ཨུཔེཏི, ཀལབྷཱགམྤི ན ཨུཔེཏི མཧཱཔཐཝིཾ ཨུཔནིདྷཱཡ བྷགཝཏཱ པརིཏྟོ ནཁསིཁཱཡཾ པཾསུ ཨཱརོཔིཏོ’’ཏི.

‘‘ཨེཝམེཝ ཁོ, བྷིཀྑཝེ, ཨཔྤམཏྟཀཱ ཏེ སཏྟཱ ཡེ མཛ྄ཛྷིམེསུ ཛནཔདེསུ པཙྩཱཛཱཡནྟི; ཨཐ ཁོ ཨེཏེཝ བཧུཏརཱ སཏྟཱ ཡེ པཙྩནྟིམེསུ ཛནཔདེསུ པཙྩཱཛཱཡནྟི ཨཝིཉྙཱཏཱརེསུ མིལཀྑེསུ [མིལཀྑཱུསུ (སྱཱ. ཀཾ. ཀ.)] …པེ…. དུཏིཡཾ.

༣. པཉྙཱསུཏྟཾ

༡༡༣༣. … ‘‘ཨེཝམེཝ ཁོ, བྷིཀྑཝེ, ཨཔྤཀཱ ཏེ སཏྟཱ ཡེ པན ཨརིཡེན པཉྙཱཙཀྑུནཱ སམནྣཱགཏཱ; ཨཐ ཁོ ཨེཏེཝ བཧུཏརཱ སཏྟཱ ཡེ ཨཝིཛྫཱགཏཱ སམྨུལ༹ྷཱ…པེ…. ཏཏིཡཾ.

༤. སུརཱམེརཡསུཏྟཾ

༡༡༣༤. … ‘‘ཨེཝམེཝ ཁོ, བྷིཀྑཝེ, ཨཔྤཀཱ ཏེ སཏྟཱ ཡེ སུརཱམེརཡམཛྫཔྤམཱདཊྛཱནཱ པཊིཝིརཏཱ; ཨཐ ཁོ ཨེཏེཝ བཧུཏརཱ སཏྟཱ ཡེ སུརཱམེརཡམཛྫཔྤམཱདཊྛཱནཱ ཨཔཊིཝིརཏཱ…པེ…. ཙཏུཏྠཾ.

༥. ཨོདཀསུཏྟཾ

༡༡༣༥. … ‘‘ཨེཝམེཝ ཁོ, བྷིཀྑཝེ, ཨཔྤཀཱ ཏེ སཏྟཱ ཡེ ཐལཛཱ; ཨཐ ཁོ ཨེཏེཝ བཧུཏརཱ སཏྟཱ ཡེ ཨུདཀཛཱ. ཏཾ ཀིསྶ ཧེཏུ…པེ…. པཉྩམཾ.

༦. མཏྟེཡྻསུཏྟཾ

༡༡༣༦. … ‘‘ཨེཝམེཝ ཁོ, བྷིཀྑཝེ, ཨཔྤཀཱ ཏེ སཏྟཱ ཡེ མཏྟེཡྻཱ; ཨཐ ཁོ ཨེཏེཝ བཧུཏརཱ སཏྟཱ ཡེ ཨམཏྟེཡྻཱ…པེ…. ཚཊྛཾ.

༧. པེཏྟེཡྻསུཏྟཾ

༡༡༣༧. … ‘‘ཨེཝམེཝ ཁོ, བྷིཀྑཝེ, ཨཔྤཀཱ ཏེ སཏྟཱ ཡེ པེཏྟེཡྻཱ; ཨཐ ཁོ ཨེཏེཝ བཧུཏརཱ སཏྟཱ ཡེ ཨཔེཏྟེཡྻཱ…པེ…. སཏྟམཾ.

༨. སཱམཉྙསུཏྟཾ

༡༡༣༨. … ‘‘ཨེཝམེཝ ཁོ, བྷིཀྑཝེ, ཨཔྤཀཱ ཏེ སཏྟཱ ཡེ སཱམཉྙཱ; ཨཐ ཁོ ཨེཏེཝ བཧུཏརཱ སཏྟཱ ཡེ ཨསཱམཉྙཱ…པེ…. ཨཊྛམཾ.

༩. བྲཧྨཉྙསུཏྟཾ

༡༡༣༩. … ‘‘ཨེཝམེཝ ཁོ, བྷིཀྑཝེ, ཨཔྤཀཱ ཏེ སཏྟཱ ཡེ བྲཧྨཉྙཱ; ཨཐ ཁོ ཨེཏེཝ བཧུཏརཱ སཏྟཱ ཡེ ཨབྲཧྨཉྙཱ…པེ…. ནཝམཾ.

༡༠. པཙཱཡིཀསུཏྟཾ

༡༡༤༠. … ‘‘ཨེཝམེཝ ཁོ, བྷིཀྑཝེ, ཨཔྤཀཱ ཏེ སཏྟཱ ཡེ ཀུལེ ཛེཊྛཱཔཙཱཡིནོ; ཨཐ ཁོ ཨེཏེཝ བཧུཏརཱ སཏྟཱ ཡེ ཀུལེ ཨཛེཊྛཱཔཙཱཡིནོཏི [ཨཀུལེ ཛེཊྛཱཔཙཱཡིནོཏི (སྱཱ. ཀཾ.)] …པེ…. དསམཾ.

པཋམཨཱམཀདྷཉྙཔེཡྻཱལཝགྒོ སཏྟམོ.

ཏསྶུདྡཱནཾ –

ཨཉྙཏྲ པཙྩནྟཾ པཉྙཱ, སུརཱམེརཡཨོདཀཱ;

མཏྟེཡྻ པེཏྟེཡྻཱ ཙཱཔི, སཱམཉྙཾ བྲཧྨཔཙཱཡིཀནྟི.

༨. དུཏིཡཨཱམཀདྷཉྙཔེཡྻཱལཝགྒོ

༡. པཱཎཱཏིཔཱཏསུཏྟཾ

༡༡༤༡. …པེ… ‘‘ཨེཝམེཝ ཁོ, བྷིཀྑཝེ, ཨཔྤཀཱ ཏེ སཏྟཱ ཡེ པཱཎཱཏིཔཱཏཱ པཊིཝིརཏཱ; ཨཐ ཁོ ཨེཏེཝ བཧུཏརཱ སཏྟཱ ཡེ པཱཎཱཏིཔཱཏཱ ཨཔྤཊིཝིརཏཱ. ཏཾ ཀིསྶ ཧེཏུ? …པེ…. པཋམཾ.

༢. ཨདིནྣཱདཱནསུཏྟཾ

༡༡༤༢. …པེ… ‘‘ཨེཝམེཝ ཁོ, བྷིཀྑཝེ, ཨཔྤཀཱ ཏེ སཏྟཱ ཡེ ཨདིནྣཱདཱནཱ པཊིཝིརཏཱ; ཨཐ ཁོ ཨེཏེཝ བཧུཏརཱ སཏྟཱ ཡེ ཨདིནྣཱདཱནཱ ཨཔྤཊིཝིརཏཱ…པེ…. དུཏིཡཾ.

༣. ཀཱམེསུམིཙྪཱཙཱརསུཏྟཾ

༡༡༤༣. …པེ… ‘‘ཨེཝམེཝ ཁོ, བྷིཀྑཝེ, ཨཔྤཀཱ ཏེ སཏྟཱ ཡེ ཀཱམེསུམིཙྪཱཙཱརཱ པཊིཝིརཏཱ; ཨཐ ཁོ ཨེཏེཝ བཧུཏརཱ སཏྟཱ ཡེ ཀཱམེསུམིཙྪཱཙཱརཱ ཨཔྤཊིཝིརཏཱ…པེ…. ཏཏིཡཾ.

༤. མུསཱཝཱདསུཏྟཾ

༡༡༤༤. …པེ… ‘‘ཨེཝམེཝ ཁོ, བྷིཀྑཝེ, ཨཔྤཀཱ ཏེ སཏྟཱ ཡེ མུསཱཝཱདཱ པཊིཝིརཏཱ; ཨཐ ཁོ ཨེཏེཝ བཧུཏརཱ སཏྟཱ ཡེ མུསཱཝཱདཱ ཨཔྤཊིཝིརཏཱ…པེ…. ཙཏུཏྠཾ.

༥. པེསུཉྙསུཏྟཾ

༡༡༤༥. …པེ… ‘‘ཨེཝམེཝ ཁོ, བྷིཀྑཝེ, ཨཔྤཀཱ ཏེ སཏྟཱ ཡེ པིསུཎཱཡ ཝཱཙཱཡ པཊིཝིརཏཱ; ཨཐ ཁོ ཨེཏེཝ བཧུཏརཱ སཏྟཱ ཡེ པིསུཎཱཡ ཝཱཙཱཡ ཨཔྤཊིཝིརཏཱ…པེ…. པཉྩམཾ.

༦. ཕརུསཝཱཙཱསུཏྟཾ

༡༡༤༦. …པེ… ‘‘ཨེཝམེཝ ཁོ, བྷིཀྑཝེ, ཨཔྤཀཱ ཏེ སཏྟཱ ཡེ ཕརུསཱཡ ཝཱཙཱཡ པཊིཝིརཏཱ; ཨཐ ཁོ ཨེཏེཝ བཧུཏརཱ སཏྟཱ ཡེ ཕརུསཱཡ ཝཱཙཱཡ ཨཔྤཊིཝིརཏཱ…པེ…. ཚཊྛཾ.

༧. སམྥཔྤལཱཔསུཏྟཾ

༡༡༤༧. …པེ… ‘‘ཨེཝམེཝ ཁོ, བྷིཀྑཝེ, ཨཔྤཀཱ ཏེ སཏྟཱ ཡེ སམྥཔྤལཱཔཱ པཊིཝིརཏཱ; ཨཐ ཁོ ཨེཏེཝ བཧུཏརཱ སཏྟཱ ཡེ སམྥཔྤལཱཔཱ ཨཔྤཊིཝིརཏཱ…པེ…. སཏྟམཾ.

༨. བཱིཛགཱམསུཏྟཾ

༡༡༤༨. …པེ… ‘‘ཨེཝམེཝ ཁོ, བྷིཀྑཝེ, ཨཔྤཀཱ ཏེ སཏྟཱ ཡེ བཱིཛགཱམབྷཱུཏགཱམསམཱརམྦྷཱ [བཱིཛགཱམབྷཱུཏགཱམསམཱརབྦྷཱ (ཀ.)] པཊིཝིརཏཱ; ཨཐ ཁོ ཨེཏེཝ བཧུཏརཱ སཏྟཱ ཡེ བཱིཛགཱམབྷཱུཏགཱམསམཱརམྦྷཱ ཨཔྤཊིཝིརཏཱ…པེ…. ཨཊྛམཾ.

༩. ཝིཀཱལབྷོཛནསུཏྟཾ

༡༡༤༩. …པེ… ‘‘ཨེཝམེཝ ཁོ, བྷིཀྑཝེ, ཨཔྤཀཱ ཏེ སཏྟཱ ཡེ ཝིཀཱལབྷོཛནཱ པཊིཝིརཏཱ; ཨཐ ཁོ ཨེཏེཝ བཧུཏརཱ སཏྟཱ ཡེ ཝིཀཱལབྷོཛནཱ ཨཔྤཊིཝིརཏཱ…པེ…. ནཝམཾ.

༡༠. གནྡྷཝིལེཔནསུཏྟཾ

༡༡༥༠. …པེ… ‘‘ཨེཝམེཝ ཁོ, བྷིཀྑཝེ, ཨཔྤཀཱ ཏེ སཏྟཱ ཡེ མཱལཱགནྡྷཝིལེཔནདྷཱརཎམཎྜནཝིབྷཱུསནཊྛཱནཱ པཊིཝིརཏཱ; ཨཐ ཁོ ཨེཏེཝ བཧུཏརཱ སཏྟཱ ཡེ མཱལཱགནྡྷཝིལེཔནདྷཱརཎམཎྜནཝིབྷཱུསནཊྛཱནཱ ཨཔྤཊིཝིརཏཱ…པེ…. དསམཾ.

དུཏིཡཨཱམཀདྷཉྙཔེཡྻཱལཝགྒོ ཨཊྛམོ.

ཏསྶུདྡཱནཾ –

པཱཎཾ ཨདིནྣཾ ཀཱམེསུ, མུསཱཝཱདཉྩ པེསུཉྙཾ;

ཕརུསཾ སམྥཔྤལཱཔཾ, བཱིཛཉྩ ཝིཀཱལཾ གནྡྷནྟི.

༩. ཏཏིཡཨཱམཀདྷཉྙཔེཡྻཱལཝགྒོ

༡. ནཙྩགཱིཏསུཏྟཾ

༡༡༥༡. …པེ….

‘‘ཨེཝམེཝ ཁོ, བྷིཀྑཝེ, ཨཔྤཀཱ ཏེ སཏྟཱ ཡེ ནཙྩགཱིཏཝཱདིཏཝིསཱུཀདསྶནཱ པཊིཝིརཏཱ; ཨཐ ཁོ ཨེཏེཝ བཧུཏརཱ སཏྟཱ ཡེ ནཙྩགཱིཏཝཱདིཏཝིསཱུཀདསྶནཱ ཨཔྤཊིཝིརཏཱ. ཏཾ ཀིསྶ ཧེཏུ…པེ…. པཋམཾ.

༢. ཨུཙྩཱསཡནསུཏྟཾ

༡༡༥༢. …པེ… ‘‘ཨེཝམེཝ ཁོ, བྷིཀྑཝེ, ཨཔྤཀཱ ཏེ སཏྟཱ ཡེ ཨུཙྩཱསཡནམཧཱསཡནཱ པཊིཝིརཏཱ; ཨཐ ཁོ ཨེཏེཝ བཧུཏརཱ སཏྟཱ ཡེ ཨུཙྩཱསཡནམཧཱསཡནཱ ཨཔྤཊིཝིརཏཱ…པེ…. དུཏིཡཾ.

༣. ཛཱཏརཱུཔརཛཏསུཏྟཾ

༡༡༥༣. …པེ… ‘‘ཨེཝམེཝ ཁོ, བྷིཀྑཝེ, ཨཔྤཀཱ ཏེ སཏྟཱ ཡེ ཛཱཏརཱུཔརཛཏཔཊིགྒཧཎཱ པཊིཝིརཏཱ; ཨཐ ཁོ ཨེཏེཝ བཧུཏརཱ སཏྟཱ ཡེ ཛཱཏརཱུཔརཛཏཔཊིགྒཧཎཱ ཨཔྤཊིཝིརཏཱ…པེ…. ཏཏིཡཾ.

༤. ཨཱམཀདྷཉྙསུཏྟཾ

༡༡༥༤. …པེ… ‘‘ཨེཝམེཝ ཁོ, བྷིཀྑཝེ, ཨཔྤཀཱ ཏེ སཏྟཱ ཡེ ཨཱམཀདྷཉྙཔཊིགྒཧཎཱ པཊིཝིརཏཱ; ཨཐ ཁོ ཨེཏེཝ བཧུཏརཱ སཏྟཱ ཡེ ཨཱམཀདྷཉྙཔཊིགྒཧཎཱ ཨཔྤཊིཝིརཏཱ…པེ…. ཙཏུཏྠཾ.

༥. ཨཱམཀམཾསསུཏྟཾ

༡༡༥༥. …པེ… ‘‘ཨེཝམེཝ ཁོ, བྷིཀྑཝེ, ཨཔྤཀཱ ཏེ སཏྟཱ ཡེ ཨཱམཀམཾསཔཊིགྒཧཎཱ པཊིཝིརཏཱ; ཨཐ ཁོ ཨེཏེཝ བཧུཏརཱ སཏྟཱ ཡེ ཨཱམཀམཾསཔཊིགྒཧཎཱ ཨཔྤཊིཝིརཏཱ…པེ…. པཉྩམཾ.

༦. ཀུམཱརིཀསུཏྟཾ

༡༡༥༦. …པེ… ‘‘ཨེཝམེཝ ཁོ, བྷིཀྑཝེ, ཨཔྤཀཱ ཏེ སཏྟཱ ཡེ ཨིཏྠིཀུམཱརིཀཔཊིགྒཧཎཱ [ཨིཏྠིཀུམཱརིཀཱཔཊིགྒཧཎཱ (ཀ.)] པཊིཝིརཏཱ; ཨཐ ཁོ ཨེཏེཝ བཧུཏརཱ སཏྟཱ ཡེ ཨིཏྠིཀུམཱརིཀཔཊིགྒཧཎཱ ཨཔྤཊིཝིརཏཱ…པེ…. ཚཊྛཾ.

༧. དཱསིདཱསསུཏྟཾ

༡༡༥༧. …པེ… ‘‘ཨེཝམེཝ ཁོ, བྷིཀྑཝེ, ཨཔྤཀཱ ཏེ སཏྟཱ ཡེ དཱསིདཱསཔཊིགྒཧཎཱ [དཱསཱིདཱསཔཊིགྒཧཎཱ (སྱཱ. ཀཾ. པཱི.)] པཊིཝིརཏཱ; ཨཐ ཁོ ཨེཏེཝ བཧུཏརཱ སཏྟཱ ཡེ དཱསིདཱསཔཊིགྒཧཎཱ ཨཔྤཊིཝིརཏཱ…པེ…. སཏྟམཾ.

༨. ཨཛེལ༹ཀསུཏྟཾ

༡༡༥༨. …པེ… ‘‘ཨེཝམེཝ ཁོ, བྷིཀྑཝེ, ཨཔྤཀཱ ཏེ སཏྟཱ ཡེ ཨཛེལ༹ཀཔཊིགྒཧཎཱ པཊིཝིརཏཱ; ཨཐ ཁོ ཨེཏེཝ བཧུཏརཱ སཏྟཱ ཡེ ཨཛེལ༹ཀཔཊིགྒཧཎཱ ཨཔྤཊིཝིརཏཱ…པེ…. ཨཊྛམཾ.

༩. ཀུཀྐུཊསཱུཀརསུཏྟཾ

༡༡༥༩. …པེ… ‘‘ཨེཝམེཝ ཁོ, བྷིཀྑཝེ, ཨཔྤཀཱ ཏེ སཏྟཱ ཡེ ཀུཀྐུཊསཱུཀརཔཊིགྒཧཎཱ པཊིཝིརཏཱ; ཨཐ ཁོ ཨེཏེཝ བཧུཏརཱ སཏྟཱ ཡེ ཀུཀྐུཊསཱུཀརཔཊིགྒཧཎཱ ཨཔྤཊིཝིརཏཱ…པེ…. ནཝམཾ.

༡༠. ཧཏྠིགཝསྶསུཏྟཾ

༡༡༦༠. …པེ… ‘‘ཨེཝམེཝ ཁོ, བྷིཀྑཝེ, ཨཔྤཀཱ ཏེ སཏྟཱ ཡེ ཧཏྠིགཝསྶཝལ༹ཝཔཊིགྒཧཎཱ [ཧཏྠིགཝསྶཝལ༹ཝཱཔཊིགྒཧཎཱ (སྱཱ. ཀཾ. པཱི. ཀ.)] པཊིཝིརཏཱ; ཨཐ ཁོ ཨེཏེཝ བཧུཏརཱ སཏྟཱ ཡེ ཧཏྠིགཝསྶཝལ༹ཝཔཊིགྒཧཎཱ ཨཔྤཊིཝིརཏཱ…པེ…. དསམཾ.

ཏཏིཡཨཱམཀདྷཉྙཔེཡྻཱལཝགྒོ ནཝམོ.

ཏསྶུདྡཱནཾ –

ནཙྩཾ སཡནཾ རཛཏཾ, དྷཉྙཾ མཾསཾ ཀུམཱརིཀཱ;

དཱསཱི ཨཛེལ༹ཀཉྩེཝ, ཀུཀྐུཊསཱུཀརཧཏྠཱིཏི.

༡༠. ཙཏུཏྠཨཱམཀདྷཉྙཔེཡྻཱལཝགྒོ

༡. ཁེཏྟཝཏྠུསུཏྟཾ

༡༡༦༡. …པེ… ‘‘ཨེཝམེཝ ཁོ, བྷིཀྑཝེ, ཨཔྤཀཱ ཏེ སཏྟཱ ཡེ ཁེཏྟཝཏྠུཔཊིགྒཧཎཱ པཊིཝིརཏཱ; ཨཐ ཁོ ཨེཏེཝ བཧུཏརཱ སཏྟཱ ཡེ ཁེཏྟཝཏྠུཔཊིགྒཧཎཱ ཨཔྤཊིཝིརཏཱ…པེ…. པཋམཾ.

༢. ཀཡཝིཀྐཡསུཏྟཾ

༡༡༦༢. …པེ… ‘‘ཨེཝམེཝ ཁོ, བྷིཀྑཝེ, ཨཔྤཀཱ ཏེ སཏྟཱ ཡེ ཀཡཝིཀྐཡཱ པཊིཝིརཏཱ; ཨཐ ཁོ ཨེཏེཝ བཧུཏརཱ སཏྟཱ ཡེ ཀཡཝིཀྐཡཱ ཨཔྤཊིཝིརཏཱ…པེ…. དུཏིཡཾ.

༣. དཱུཏེཡྻསུཏྟཾ

༡༡༦༣. …པེ… ‘‘ཨེཝམེཝ ཁོ, བྷིཀྑཝེ, ཨཔྤཀཱ ཏེ སཏྟཱ ཡེ དཱུཏེཡྻཔཧིནགམནཱནུཡོགཱ པཊིཝིརཏཱ; ཨཐ ཁོ ཨེཏེཝ བཧུཏརཱ སཏྟཱ ཡེ དཱུཏེཡྻཔཧིནགམནཱནུཡོགཱ ཨཔྤཊིཝིརཏཱ…པེ…. ཏཏིཡཾ.

༤. ཏུལཱཀཱུཊསུཏྟཾ

༡༡༦༤. …པེ… ‘‘ཨེཝམེཝ ཁོ, བྷིཀྑཝེ, ཨཔྤཀཱ ཏེ སཏྟཱ ཡེ ཏུལཱཀཱུཊཀཾསཀཱུཊམཱནཀཱུཊཱ པཊིཝིརཏཱ; ཨཐ ཁོ ཨེཏེཝ བཧུཏརཱ སཏྟཱ ཡེ ཏུལཱཀཱུཊཀཾསཀཱུཊམཱནཀཱུཊཱ ཨཔྤཊིཝིརཏཱ…པེ…. ཙཏུཏྠཾ.

༥. ཨུཀྐོཊནསུཏྟཾ

༡༡༦༥. …པེ… ‘‘ཨེཝམེཝ ཁོ, བྷིཀྑཝེ, ཨཔྤཀཱ ཏེ སཏྟཱ ཡེ ཨུཀྐོཊནཝཉྩནནིཀཏིསཱཙིཡོགཱ [ཨུཀྐོཊནཝཉྩནནིཀཏིསཱཝིཡོགཱ (སྱཱ. ཀཾ. པཱི. ཀ.)] པཊིཝིརཏཱ; ཨཐ ཁོ ཨེཏེཝ བཧུཏརཱ སཏྟཱ ཡེ ཨུཀྐོཊནཝཉྩནནིཀཏིསཱཙིཡོགཱ ཨཔྤཊིཝིརཏཱ…པེ…. པཉྩམཾ.

༦-༡༡. ཚེདནཱདིསུཏྟཾ

༡༡༦༦-༡༡༧༡. …པེ… ཨེཝམེཝ ཁོ, བྷིཀྑཝེ, ཨཔྤཀཱ ཏེ སཏྟཱ ཡེ ཚེདནཝདྷབནྡྷནཝིཔརཱམོསཨཱལོཔསཧསཱཀཱརཱ [སཱཧསཱཀཱརཱ (ཀ.)] པཊིཝིརཏཱ; ཨཐ ཁོ ཨེཏེཝ བཧུཏརཱ སཏྟཱ ཡེ ཚེདནཝདྷབནྡྷནཝིཔརཱམོསཨཱལོཔསཧསཱཀཱརཱ ཨཔྤཊིཝིརཏཱ. ཏཾ ཀིསྶ ཧེཏུ? ཨདིཊྛཏྟཱ བྷིཀྑཝེ, ཙཏུནྣཾ ཨརིཡསཙྩཱནཾ. ཀཏམེསཾ ཙཏུནྣཾ? དུཀྑསྶ ཨརིཡསཙྩསྶ…པེ… དུཀྑནིརོདྷགཱམིནིཡཱ པཊིཔདཱཡ ཨརིཡསཙྩསྶ’’.

‘‘ཏསྨཱཏིཧ, བྷིཀྑཝེ, ‘ཨིདཾ དུཀྑ’ནྟི ཡོགོ ཀརཎཱིཡོ…པེ… ‘ཨཡཾ དུཀྑནིརོདྷགཱམིནཱི པཊིཔདཱ’ཏི ཡོགོ ཀརཎཱིཡོ’’ཏི. ཨེཀཱདསམཾ.

ཙཏུཏྠཨཱམཀདྷཉྙཔེཡྻཱལཝགྒོ དསམོ.

ཏསྶུདྡཱནཾ –

ཁེཏྟཾ ཀཱཡཾ དཱུཏེཡྻཉྩ, ཏུལཱཀཱུཊཾ ཨུཀྐོཊནཾ;

ཚེདནཾ ཝདྷབནྡྷནཾ, ཝིཔརཱལོཔཾ སཱཧསནྟི.

༡༡. པཉྩགཏིཔེཡྻཱལཝགྒོ

༡. མནུསྶཙུཏིནིརཡསུཏྟཾ

༡༡༧༢. ཨཐ ཁོ བྷགཝཱ པརིཏྟཾ ནཁསིཁཱཡཾ པཾསུཾ ཨཱརོཔེཏྭཱ བྷིཀྑཱུ ཨཱམནྟེསི – ‘‘ཏཾ ཀིཾ མཉྙཐ, བྷིཀྑཝེ, ཀཏམཾ ནུ ཁོ བཧུཏརཾ – ཡོ ཝཱཡཾ མཡཱ པརིཏྟོ ནཁསིཁཱཡཾ པཾསུ ཨཱརོཔིཏོ, ཨཡཾ ཝཱ མཧཱཔཐཝཱི’’ཏི? ‘‘ཨེཏདེཝ, བྷནྟེ, བཧུཏརཾ, ཡདིདཾ – མཧཱཔཐཝཱི; ཨཔྤམཏྟཀཱཡཾ བྷགཝཏཱ པརིཏྟོ ནཁསིཁཱཡཾ པཾསུ ཨཱརོཔིཏོ. སངྑམྤི ན ཨུཔེཏི, ཨུཔནིདྷམྤི ན ཨུཔེཏི, ཀལབྷཱགམྤི ན ཨུཔེཏི མཧཱཔཐཝིཾ ཨུཔནིདྷཱཡ བྷགཝཏཱ པརིཏྟོ ནཁསིཁཱཡཾ པཾསུ ཨཱརོཔིཏོ’’ཏི. ཨེཝམེཝ ཁོ, བྷིཀྑཝེ, ཨཔྤཀཱ ཏེ སཏྟཱ ཡེ མནུསྶཱ ཙུཏཱ མནུསྶེསུ པཙྩཱཛཱཡནྟི; ཨཐ ཁོ ཨེཏེཝ བཧུཏརཱ སཏྟཱ ཡེ མནུསྶཱ ཙུཏཱ ནིརཡེ པཙྩཱཛཱཡནྟི…པེ…. པཋམཾ.

༢. མནུསྶཙུཏིཏིརཙྪཱནསུཏྟཾ

༡༡༧༣. …པེ… ‘‘ཨེཝམེཝ ཁོ, བྷིཀྑཝེ, ཨཔྤཀཱ ཏེ སཏྟཱ ཡེ མནུསྶཱ ཙུཏཱ མནུསྶེསུ པཙྩཱཛཱཡནྟི; ཨཐ ཁོ ཨེཏེཝ བཧུཏརཱ སཏྟཱ ཡེ མནུསྶཱ ཙུཏཱ ཏིརཙྪཱནཡོནིཡཱ པཙྩཱཛཱཡནྟི…པེ…. དུཏིཡཾ.

༣. མནུསྶཙུཏིཔེཏྟིཝིསཡསུཏྟཾ

༡༡༧༤. …པེ… ‘‘ཨེཝམེཝ ཁོ, བྷིཀྑཝེ, ཨཔྤཀཱ ཏེ སཏྟཱ ཡེ མནུསྶཱ ཙུཏཱ མནུསྶེསུ པཙྩཱཛཱཡནྟི; ཨཐ ཁོ ཨེཏེཝ བཧུཏརཱ སཏྟཱ ཡེ མནུསྶཱ ཙུཏཱ པེཏྟིཝིསཡེ པཙྩཱཛཱཡནྟི…པེ…. ཏཏིཡཾ.

༤-༥-༦. མནུསྶཙུཏིདེཝནིརཡཱདིསུཏྟཾ

༡༡༧༥-༡༡༧༧. …པེ… ‘‘ཨེཝམེཝ ཁོ, བྷིཀྑཝེ, ཨཔྤཀཱ ཏེ སཏྟཱ ཡེ མནུསྶཱ ཙུཏཱ དེཝེསུ པཙྩཱཛཱཡནྟི; ཨཐ ཁོ ཨེཏེཝ བཧུཏརཱ སཏྟཱ ཡེ མནུསྶཱ ཙུཏཱ ནིརཡེ པཙྩཱཛཱཡནྟི…པེ… ཏིརཙྪཱནཡོནིཡཱ པཙྩཱཛཱཡནྟི…པེ… པེཏྟིཝིསཡེ པཙྩཱཛཱཡནྟི…པེ…. ཚཊྛཾ.

༧-༩. དེཝཙུཏིནིརཡཱདིསུཏྟཾ

༡༡༧༨-༡༡༨༠. …པེ… ‘‘ཨེཝམེཝ ཁོ, བྷིཀྑཝེ, ཨཔྤཀཱ ཏེ སཏྟཱ ཡེ དེཝཱ ཙུཏཱ དེཝེསུ པཙྩཱཛཱཡནྟི; ཨཐ ཁོ ཨེཏེཝ བཧུཏརཱ སཏྟཱ ཡེ དེཝཱ ཙུཏཱ ནིརཡེ པཙྩཱཛཱཡནྟི…པེ… ཏིརཙྪཱནཡོནིཡཱ པཙྩཱཛཱཡནྟི…པེ… པེཏྟིཝིསཡེ པཙྩཱཛཱཡནྟི…པེ…. ནཝམཾ.

༡༠-༡༢. དེཝམནུསྶནིརཡཱདིསུཏྟཾ

༡༡༨༡-༡༡༨༣. …པེ… ‘‘ཨེཝམེཝ ཁོ, བྷིཀྑཝེ, ཨཔྤཀཱ ཏེ སཏྟཱ ཡེ དེཝཱ ཙུཏཱ མནུསྶེསུ པཙྩཱཛཱཡནྟི; ཨཐ ཁོ ཨེཏེཝ བཧུཏརཱ སཏྟཱ ཡེ དེཝཱ ཙུཏཱ ནིརཡེ པཙྩཱཛཱཡནྟི…པེ… ཏིརཙྪཱནཡོནིཡཱ པཙྩཱཛཱཡནྟི…པེ… པེཏྟིཝིསཡེ པཙྩཱཛཱཡནྟི…པེ…. དྭཱདསམཾ.

༡༣-༡༥. ནིརཡམནུསྶནིརཡཱདིསུཏྟཾ

༡༡༨༤-༡༡༨༦. …པེ… ‘‘ཨེཝམེཝ ཁོ, བྷིཀྑཝེ, ཨཔྤཀཱ ཏེ སཏྟཱ ཡེ ནིརཡཱ ཙུཏཱ མནུསྶེསུ པཙྩཱཛཱཡནྟི; ཨཐ ཁོ ཨེཏེཝ བཧུཏརཱ སཏྟཱ ཡེ ནིརཡཱ ཙུཏཱ ནིརཡེ པཙྩཱཛཱཡནྟི…པེ… ཏིརཙྪཱནཡོནིཡཱ པཙྩཱཛཱཡནྟི…པེ… པེཏྟིཝིསཡེ པཙྩཱཛཱཡནྟི…པེ…. པནྣརསམཾ.

༡༦-༡༨. ནིརཡདེཝནིརཡཱདིསུཏྟཾ

༡༡༨༧-༡༡༨༩. …པེ… ‘‘ཨེཝམེཝ ཁོ, བྷིཀྑཝེ, ཨཔྤཀཱ ཏེ སཏྟཱ ཡེ ནིརཡཱ ཙུཏཱ དེཝེསུ པཙྩཱཛཱཡནྟི; ཨཐ ཁོ ཨེཏེཝ བཧུཏརཱ སཏྟཱ ཡེ ནིརཡཱ ཙུཏཱ ནིརཡེ པཙྩཱཛཱཡནྟི…པེ… ཏིརཙྪཱནཡོནིཡཱ པཙྩཱཛཱཡནྟི…པེ… པེཏྟིཝིསཡེ པཙྩཱཛཱཡནྟི…པེ…. ཨཊྛཱརསམཾ.

༡༩-༢༡. ཏིརཙྪཱནམནུསྶནིརཡཱདིསུཏྟཾ

༡༡༩༠-༡༡༩༢. …པེ… ‘‘ཨེཝམེཝ ཁོ, བྷིཀྑཝེ, ཨཔྤཀཱ ཏེ སཏྟཱ ཡེ ཏིརཙྪཱནཡོནིཡཱ ཙུཏཱ མནུསྶེསུ པཙྩཱཛཱཡནྟི; ཨཐ ཁོ ཨེཏེཝ བཧུཏརཱ སཏྟཱ ཡེ ཏིརཙྪཱནཡོནིཡཱ ཙུཏཱ ནིརཡེ པཙྩཱཛཱཡནྟི…པེ… ཏིརཙྪཱནཡོནིཡཱ པཙྩཱཛཱཡནྟི…པེ… པེཏྟིཝིསཡེ པཙྩཱཛཱཡནྟི…པེ…. ཨེཀཝཱིསཏིམཾ.

༢༢-༢༤. ཏིརཙྪཱནདེཝནིརཡཱདིསུཏྟཾ

༡༡༩༣-༡༡༩༥. …པེ… ‘‘ཨེཝམེཝ ཁོ, བྷིཀྑཝེ, ཨཔྤཀཱ ཏེ སཏྟཱ ཡེ ཏིརཙྪཱནཡོནིཡཱ ཙུཏཱ དེཝེསུ པཙྩཱཛཱཡནྟི; ཨཐ ཁོ ཨེཏེཝ བཧུཏརཱ སཏྟཱ ཡེ ཏིརཙྪཱནཡོནིཡཱ ཙུཏཱ ནིརཡེ པཙྩཱཛཱཡནྟི…པེ… ཏིརཙྪཱནཡོནིཡཱ པཙྩཱཛཱཡནྟི…པེ… པེཏྟིཝིསཡེ པཙྩཱཛཱཡནྟི…པེ…. ཙཏུཝཱིསཏིམཾ.

༢༥-༢༧. པེཏྟིམནུསྶནིརཡཱདིསུཏྟཾ

༡༡༩༦-༡༡༩༨. …པེ… ‘‘ཨེཝམེཝ ཁོ, བྷིཀྑཝེ, ཨཔྤཀཱ ཏེ སཏྟཱ ཡེ པེཏྟིཝིསཡཱ ཙུཏཱ མནུསྶེསུ པཙྩཱཛཱཡནྟི; ཨཐ ཁོ ཨེཏེཝ བཧུཏརཱ སཏྟཱ ཡེ པེཏྟིཝིསཡཱ ཙུཏཱ ནིརཡེ པཙྩཱཛཱཡནྟི…པེ… ཏིརཙྪཱནཡོནིཡཱ པཙྩཱཛཱཡནྟི…པེ… པེཏྟིཝིསཡེ པཙྩཱཛཱཡནྟི…པེ…. སཏྟཝཱིསཏིམཾ.

༢༨-༢༩. པེཏྟིདེཝནིརཡཱདིསུཏྟཾ

༡༡༩༩-༡༢༠༠. …པེ… ‘‘ཨེཝམེཝ ཁོ, བྷིཀྑཝེ, ཨཔྤཀཱ ཏེ སཏྟཱ ཡེ པེཏྟིཝིསཡཱ ཙུཏཱ དེཝེསུ པཙྩཱཛཱཡནྟི; ཨཐ ཁོ ཨེཏེཝ བཧུཏརཱ སཏྟཱ ཡེ པེཏྟིཝིསཡཱ ཙུཏཱ ནིརཡེ པཙྩཱཛཱཡནྟི…པེ… ཨེཝམེཝ ཁོ, བྷིཀྑཝེ, ཨཔྤཀཱ ཏེ སཏྟཱ ཡེ པེཏྟིཝིསཡཱ ཙུཏཱ དེཝེསུ པཙྩཱཛཱཡནྟི; ཨཐ ཁོ ཨེཏེཝ བཧུཏརཱ སཏྟཱ ཡེ པེཏྟིཝིསཡཱ ཙུཏཱ ཏིརཙྪཱནཡོནིཡཱ པཙྩཱཛཱཡནྟི…པེ…. ཨེཀཱུནཏིཾསཏིམཾ.

༣༠. པེཏྟིདེཝཔེཏྟིཝིསཡསུཏྟཾ

༡༢༠༡. …པེ… ‘‘ཨེཝམེཝ ཁོ, བྷིཀྑཝེ, ཨཔྤཀཱ ཏེ སཏྟཱ ཡེ པེཏྟིཝིསཡཱ ཙུཏཱ དེཝེསུ པཙྩཱཛཱཡནྟི; ཨཐ ཁོ ཨེཏེཝ བཧུཏརཱ སཏྟཱ ཡེ པེཏྟིཝིསཡཱ ཙུཏཱ པེཏྟིཝིསཡེ པཙྩཱཛཱཡནྟི. ཏཾ ཀིསྶ ཧེཏུ? ཨདིཊྛཏྟཱ བྷིཀྑཝེ, ཙཏུནྣཾ ཨརིཡསཙྩཱནཾ. ཀཏམེསཾ ཙཏུནྣཾ? དུཀྑསྶ ཨརིཡསཙྩསྶ, དུཀྑསམུདཡསྶ ཨརིཡསཙྩསྶ, དུཀྑནིརོདྷསྶ ཨརིཡསཙྩསྶ, དུཀྑནིརོདྷགཱམིནིཡཱ པཊིཔདཱཡ ཨརིཡསཙྩསྶ’’.

‘‘ཏསྨཱཏིཧ, བྷིཀྑཝེ, ‘ཨིདཾ དུཀྑ’ནྟི ཡོགོ ཀརཎཱིཡོ, ‘ཨཡཾ དུཀྑསམུདཡོ’ཏི ཡོགོ ཀརཎཱིཡོ, ‘ཨཡཾ དུཀྑནིརོདྷོ’ཏི ཡོགོ ཀརཎཱིཡོ, ‘ཨཡཾ དུཀྑནིརོདྷགཱམིནཱི པཊིཔདཱ’ཏི ཡོགོ ཀརཎཱིཡོ’’ཏི. ཨིདམཝོཙ བྷགཝཱ. ཨཏྟམནཱ ཏེ བྷིཀྑཱུ བྷགཝཏོ བྷཱསིཏཾ ཨབྷིནནྡུནྟི. ཏིཾསཏིམཾ.

པཉྩགཏིཔེཡྻཱལཝགྒོ ཨེཀཱདསམོ.

ཏསྶུདྡཱནཾ –

མནུསྶཏོ ཙུཏཱ ཚཱཔི, དེཝཱ ཙུཏཱ ནིརཡཏོ;

ཏིརཙྪཱནཔེཏྟིཝིསཡཱ, ཏིཾསམཏྟོ གཏིཝགྒོཏི.

སཙྩསཾཡུཏྟཾ དྭཱདསམཾ.

མཧཱཝགྒོ པཉྩམོ.

ཏསྶུདྡཱནཾ –

མགྒབོཛ྄ཛྷངྒཾ སཏིཡཱ, ཨིནྡྲིཡཾ སམྨཔྤདྷཱནཾ;

བལིདྡྷིཔཱདཱནུརུདྡྷཱ, ཛྷཱནཱནཱཔཱནསཾཡུཏཾ;

སོཏཱཔཏྟི སཙྩཉྩཱཏི, མཧཱཝགྒོཏི ཝུཙྩཏཱིཏི.

མཧཱཝགྒསཾཡུཏྟཔཱལི༹ ནིཊྛིཏཱ.