📜

ནམོ ཏསྶ བྷགཝཏོ ཨརཧཏོ སམྨཱསམྦུདྡྷསྶ

སཾཡུཏྟནིཀཱཡོ

མཧཱཝགྒོ

༡. མགྒསཾཡུཏྟཾ

༡. ཨཝིཛྫཱཝགྒོ

༡. ཨཝིཛྫཱསུཏྟཾ

༡. ཨེཝཾ ¶ ¶ ¶ ¶ མེ སུཏཾ – ཨེཀཾ སམཡཾ བྷགཝཱ སཱཝཏྠིཡཾ ཝིཧརཏི ཛེཏཝནེ ཨནཱཐཔིཎྜིཀསྶ ཨཱརཱམེ. ཏཏྲ ཁོ བྷགཝཱ བྷིཀྑཱུ ཨཱམནྟེསི – ‘‘བྷིཀྑཝོ’’ཏི. ‘‘བྷདནྟེ’’ཏི ཏེ བྷིཀྑཱུ བྷགཝཏོ པཙྩསྶོསུཾ. བྷགཝཱ ཨེཏདཝོཙ –

‘‘ཨཝིཛྫཱ, བྷིཀྑཝེ, པུབྦངྒམཱ ཨཀུསལཱནཾ དྷམྨཱནཾ སམཱཔཏྟིཡཱ, ཨནྭདེཝ [ཨནུདེཝ (སཱི. པཱི. ཀ.)] ཨཧིརིཀཾ ཨནོཏྟཔྤཾ ¶ . ཨཝིཛྫཱགཏསྶ, བྷིཀྑཝེ, ཨཝིདྡསུནོ མིཙྪཱདིཊྛི པཧོཏི; མིཙྪཱདིཊྛིསྶ མིཙྪཱསངྐཔྤོ པཧོཏི; མིཙྪཱསངྐཔྤསྶ མིཙྪཱཝཱཙཱ པཧོཏི; མིཙྪཱཝཱཙསྶ མིཙྪཱཀམྨནྟོ པཧོཏི; མིཙྪཱཀམྨནྟསྶ མིཙྪཱཨཱཛཱིཝོ པཧོཏི; མིཙྪཱཨཱཛཱིཝསྶ མིཙྪཱཝཱཡཱམོ པཧོཏི; མིཙྪཱཝཱཡཱམསྶ མིཙྪཱསཏི པཧོཏི; མིཙྪཱསཏིསྶ མིཙྪཱསམཱདྷི པཧོཏི.

‘‘ཝིཛྫཱ ¶ ཙ ཁོ, བྷིཀྑཝེ, པུབྦངྒམཱ ཀུསལཱནཾ དྷམྨཱནཾ སམཱཔཏྟིཡཱ, ཨནྭདེཝ ཧིརོཏྟཔྤཾ. ཝིཛྫཱགཏསྶ, བྷིཀྑཝེ ¶ , ཝིདྡསུནོ སམྨཱདིཊྛི ¶ པཧོཏི; སམྨཱདིཊྛིསྶ སམྨཱསངྐཔྤོ པཧོཏི; སམྨཱསངྐཔྤསྶ སམྨཱཝཱཙཱ པཧོཏི; སམྨཱཝཱཙསྶ སམྨཱཀམྨནྟོ པཧོཏི; སམྨཱཀམྨནྟསྶ སམྨཱཨཱཛཱིཝོ པཧོཏི; སམྨཱཨཱཛཱིཝསྶ སམྨཱཝཱཡཱམོ པཧོཏི; སམྨཱཝཱཡཱམསྶ སམྨཱསཏི པཧོཏི; སམྨཱསཏིསྶ སམྨཱསམཱདྷི པཧོཏཱི’’ཏི. པཋམཾ.

༢. ཨུཔཌྜྷསུཏྟཾ

༢. ཨེཝཾ མེ སུཏཾ – ཨེཀཾ སམཡཾ བྷགཝཱ སཀྱེསུ ཝིཧརཏི ནགརཀཾ ནཱམ [ནཱགརཀཾ ནཱམ (སཱི.), སཀྐརཾ ནཱམ (སྱཱ. ཀ.)] སཀྱཱནཾ ནིགམོ. ཨཐ ཁོ ཨཱཡསྨཱ ཨཱནནྡོ ཡེན བྷགཝཱ ཏེནུཔསངྐམི; ཨུཔསངྐམིཏྭཱ བྷགཝནྟཾ ཨབྷིཝཱདེཏྭཱ ཨེཀམནྟཾ ནིསཱིདི. ཨེཀམནྟཾ ནིསིནྣོ ཁོ ཨཱཡསྨཱ ཨཱནནྡོ བྷགཝནྟཾ ཨེཏདཝོཙ – ‘‘ཨུཔཌྜྷམིདཾ, བྷནྟེ, བྲཧྨཙརིཡཾ, ཡདིདཾ – ཀལྱཱཎམིཏྟཏཱ ཀལྱཱཎསཧཱཡཏཱ ཀལྱཱཎསམྤཝངྐཏཱ’’ཏི.

‘‘མཱ ཧེཝཾ, ཨཱནནྡ, མཱ ཧེཝཾ, ཨཱནནྡ! སཀལམེཝིདཾ, ཨཱནནྡ, བྲཧྨཙརིཡཾ, ཡདིདཾ – ཀལྱཱཎམིཏྟཏཱ ཀལྱཱཎསཧཱཡཏཱ ཀལྱཱཎསམྤཝངྐཏཱ. ཀལྱཱཎམིཏྟསྶེཏཾ, ཨཱནནྡ, བྷིཀྑུནོ པཱཊིཀངྑཾ ཀལྱཱཎསཧཱཡསྶ ཀལྱཱཎསམྤཝངྐསྶ – ཨརིཡཾ ཨཊྛངྒིཀཾ མགྒཾ བྷཱཝེསྶཏི, ཨརིཡཾ ཨཊྛངྒིཀཾ མགྒཾ བཧུལཱིཀརིསྶཏི.

‘‘ཀཐཉྩཱནནྡ, བྷིཀྑུ ཀལྱཱཎམིཏྟོ ཀལྱཱཎསཧཱཡོ ཀལྱཱཎསམྤཝངྐོ ཨརིཡཾ ཨཊྛངྒིཀཾ མགྒཾ བྷཱཝེཏི, ཨརིཡཾ ཨཊྛངྒིཀཾ མགྒཾ བཧུལཱིཀརོཏི? ཨིདྷཱནནྡ, བྷིཀྑུ སམྨཱདིཊྛིཾ བྷཱཝེཏི ཝིཝེཀནིསྶིཏཾ ཝིརཱགནིསྶིཏཾ ནིརོདྷནིསྶིཏཾ ཝོསྶགྒཔརིཎཱམིཾ; སམྨཱསངྐཔྤཾ བྷཱཝེཏི ཝིཝེཀནིསྶིཏཾ ¶ …པེ… སམྨཱཝཱཙཾ བྷཱཝེཏི ¶ …པེ… སམྨཱཀམྨནྟཾ བྷཱཝེཏི…པེ… སམྨཱཨཱཛཱིཝཾ བྷཱཝེཏི…པེ… སམྨཱཝཱཡཱམཾ བྷཱཝེཏི…པེ… སམྨཱསཏིཾ བྷཱཝེཏི…པེ… སམྨཱསམཱདྷིཾ བྷཱཝེཏི ཝིཝེཀནིསྶིཏཾ ཝིརཱགནིསྶིཏཾ ནིརོདྷནིསྶིཏཾ ཝོསྶགྒཔརིཎཱམིཾ. ཨེཝཾ ཁོ, ཨཱནནྡ, བྷིཀྑུ ཀལྱཱཎམིཏྟོ ཀལྱཱཎསཧཱཡོ ཀལྱཱཎསམྤཝངྐོ ཨརིཡཾ ཨཊྛངྒིཀཾ མགྒཾ བྷཱཝེཏི, ཨརིཡཾ ཨཊྛངྒིཀཾ མགྒཾ བཧུལཱིཀརོཏི.

‘‘ཏདམིནཱཔེཏཾ ¶ ¶ , ཨཱནནྡ, པརིཡཱཡེན ཝེདིཏབྦཾ ཡཐཱ སཀལམེཝིདཾ བྲཧྨཙརིཡཾ, ཡདིདཾ – ཀལྱཱཎམིཏྟཏཱ ཀལྱཱཎསཧཱཡཏཱ ཀལྱཱཎསམྤཝངྐཏཱ. མམཉྷི, ཨཱནནྡ, ཀལྱཱཎམིཏྟཾ ཨཱགམྨ ཛཱཏིདྷམྨཱ སཏྟཱ ཛཱཏིཡཱ པརིམུཙྩནྟི; ཛརཱདྷམྨཱ སཏྟཱ ཛརཱཡ པརིམུཙྩནྟི; མརཎདྷམྨཱ སཏྟཱ མརཎེན པརིམུཙྩནྟི; སོཀཔརིདེཝདུཀྑདོམནསྶུཔཱཡཱསདྷམྨཱ སཏྟཱ སོཀཔརིདེཝདུཀྑདོམནསྶུཔཱཡཱསེཧི པརིམུཙྩནྟི. ཨིམིནཱ ཁོ ཨེཏཾ, ཨཱནནྡ, པརིཡཱཡེན ཝེདིཏབྦཾ ཡཐཱ སཀལམེཝིདཾ བྲཧྨཙརིཡཾ, ཡདིདཾ – ཀལྱཱཎམིཏྟཏཱ ཀལྱཱཎསཧཱཡཏཱ ཀལྱཱཎསམྤཝངྐཏཱ’’ཏི. དུཏིཡཾ.

༣. སཱརིཔུཏྟསུཏྟཾ

༣. སཱཝཏྠིནིདཱནཾ. ཨཐ ཁོ ཨཱཡསྨཱ སཱརིཔུཏྟོ ཡེན བྷགཝཱ ཏེནུཔསངྐམི; ཨུཔསངྐམིཏྭཱ བྷགཝནྟཾ ཨབྷིཝཱདེཏྭཱ ཨེཀམནྟཾ ནིསཱིདི. ཨེཀམནྟཾ ནིསིནྣོ ཁོ ཨཱཡསྨཱ སཱརིཔུཏྟོ བྷགཝནྟཾ ཨེཏདཝོཙ – ‘‘སཀལམིདཾ, བྷནྟེ, བྲཧྨཙརིཡཾ, ཡདིདཾ – ཀལྱཱཎམིཏྟཏཱ ཀལྱཱཎསཧཱཡཏཱ ཀལྱཱཎསམྤཝངྐཏཱ’’ཏི.

‘‘སཱདྷུ ¶ སཱདྷུ, སཱརིཔུཏྟ! སཀལམིདཾ, སཱརིཔུཏྟ, བྲཧྨཙརིཡཾ, ཡདིདཾ – ཀལྱཱཎམིཏྟཏཱ ཀལྱཱཎསཧཱཡཏཱ ཀལྱཱཎསམྤཝངྐཏཱ. ཀལྱཱཎམིཏྟསྶེཏཾ, སཱརིཔུཏྟ, བྷིཀྑུནོ པཱཊིཀངྑཾ ཀལྱཱཎསཧཱཡསྶ ཀལྱཱཎསམྤཝངྐསྶ – ཨརིཡཾ ཨཊྛངྒིཀཾ མགྒཾ བྷཱཝེསྶཏི, ཨརིཡཾ ཨཊྛངྒིཀཾ མགྒཾ ¶ བཧུལཱིཀརིསྶཏི. ཀཐཉྩ, སཱརིཔུཏྟ, བྷིཀྑུ ཀལྱཱཎམིཏྟོ ཀལྱཱཎསཧཱཡོ ཀལྱཱཎསམྤཝངྐོ ཨརིཡཾ ཨཊྛངྒིཀཾ མགྒཾ བྷཱཝེཏི, ཨརིཡཾ ཨཊྛངྒིཀཾ མགྒཾ བཧུལཱིཀརོཏི?

‘‘ཨིདྷ, སཱརིཔུཏྟ, བྷིཀྑུ སམྨཱདིཊྛིཾ བྷཱཝེཏི ཝིཝེཀནིསྶིཏཾ ཝིརཱགནིསྶིཏཾ ནིརོདྷནིསྶིཏཾ ཝོསྶགྒཔརིཎཱམིཾ…པེ… སམྨཱསམཱདྷིཾ བྷཱཝེཏི ཝིཝེཀནིསྶིཏཾ ཝིརཱགནིསྶིཏཾ ནིརོདྷནིསྶིཏཾ ¶ ཝོསྶགྒཔརིཎཱམིཾ. ཨེཝཾ ཁོ, སཱརིཔུཏྟ, བྷིཀྑུ ཀལྱཱཎམིཏྟོ ཀལྱཱཎསཧཱཡོ ཀལྱཱཎསམྤཝངྐོ ཨརིཡཾ ཨཊྛངྒིཀཾ མགྒཾ བྷཱཝེཏི, ཨརིཡཾ ཨཊྛངྒིཀཾ མགྒཾ བཧུལཱིཀརོཏི.

‘‘ཏདམིནཱཔེཏཾ, སཱརིཔུཏྟ, པརིཡཱཡེན ཝེདིཏབྦཾ ཡཐཱ སཀལམིདཾ བྲཧྨཙརིཡཾ, ཡདིདཾ – ཀལྱཱཎམིཏྟཏཱ ཀལྱཱཎསཧཱཡཏཱ ཀལྱཱཎསམྤཝངྐཏཱ. མམཉྷི, སཱརིཔུཏྟ, ཀལྱཱཎམིཏྟཾ ཨཱགམྨ ཛཱཏིདྷམྨཱ སཏྟཱ ཛཱཏིཡཱ ¶ པརིམུཙྩནྟི; ཛརཱདྷམྨཱ སཏྟཱ ཛརཱཡ པརིམུཙྩནྟི; མརཎདྷམྨཱ སཏྟཱ མརཎེན པརིམུཙྩནྟི; སོཀཔརིདེཝདུཀྑདོམནསྶུཔཱཡཱསདྷམྨཱ སཏྟཱ སོཀཔརིདེཝདུཀྑདོམནསྶུཔཱཡཱསེཧི པརིམུཙྩནྟི. ཨིམིནཱ ཁོ ཨེཏཾ, སཱརིཔུཏྟ, པརིཡཱཡེན ཝེདིཏབྦཾ ¶ ཡཐཱ སཀལམིདཾ བྲཧྨཙརིཡཾ, ཡདིདཾ – ཀལྱཱཎམིཏྟཏཱ ཀལྱཱཎསཧཱཡཏཱ ཀལྱཱཎསམྤཝངྐཏཱ’’ཏི. ཏཏིཡཾ.

༤. ཛཱཎུསྶོཎིབྲཱཧྨཎསུཏྟཾ

༤. སཱཝཏྠིནིདཱནཾ. ཨཐ ཁོ ཨཱཡསྨཱ ཨཱནནྡོ པུབྦཎྷསམཡཾ ནིཝཱསེཏྭཱ པཏྟཙཱིཝརམཱདཱཡ སཱཝཏྠིཾ པིཎྜཱཡ པཱཝིསི. ཨདྡསཱ ཁོ ཨཱཡསྨཱ ཨཱནནྡོ ཛཱཎུསྶོཎིཾ བྲཱཧྨཎཾ སབྦསེཏེན ཝལ༹ཝཱབྷིརཐེན [ཝལ༹བྷཱིརཐེན (སཱི.)] སཱཝཏྠིཡཱ ནིཡྻཱཡནྟཾ. སེཏཱ སུདཾ ཨསྶཱ ཡུཏྟཱ ཧོནྟི སེཏཱལངྐཱརཱ, སེཏོ རཐོ, སེཏཔརིཝཱརོ, སེཏཱ རསྨིཡོ, སེཏཱ པཏོདལཊྛི, སེཏཾ ཚཏྟཾ, སེཏཾ ཨུཎྷཱིསཾ ¶ , སེཏཱནི ཝཏྠཱནི, སེཏཱ ཨུཔཱཧནཱ, སེཏཱཡ སུདཾ ཝཱལབཱིཛནིཡཱ བཱིཛཱིཡཏི. ཏམེནཾ ཛནོ དིསྭཱ ཨེཝམཱཧ – ‘‘བྲཧྨཾ ཝཏ, བྷོ, ཡཱནཾ! བྲཧྨཡཱནརཱུཔཾ ཝཏ, བྷོ’’ཏི!!

ཨཐ ཁོ ཨཱཡསྨཱ ཨཱནནྡོ སཱཝཏྠིཡཾ པིཎྜཱཡ ཙརིཏྭཱ པཙྪཱབྷཏྟཾ པིཎྜཔཱཏཔཊིཀྐནྟོ ཡེན བྷགཝཱ ཏེནུཔསངྐམི ¶ ; ཨུཔསངྐམིཏྭཱ བྷགཝནྟཾ ཨབྷིཝཱདེཏྭཱ ཨེཀམནྟཾ ནིསཱིདི. ཨེཀམནྟཾ ནིསིནྣོ ཁོ ཨཱཡསྨཱ ཨཱནནྡོ བྷགཝནྟཾ ཨེཏདཝོཙ –

‘‘ཨིདྷཱཧཾ, བྷནྟེ, པུབྦཎྷསམཡཾ ནིཝཱསེཏྭཱ པཏྟཙཱིཝརམཱདཱཡ སཱཝཏྠིཾ པིཎྜཱཡ པཱཝིསིཾ. ཨདྡསཾ ཁྭཱཧཾ, བྷནྟེ, ཛཱཎུསྶོཎིཾ བྲཱཧྨཎཾ སབྦསེཏེན ཝལ༹ཝཱབྷིརཐེན སཱཝཏྠིཡཱ ནིཡྻཱཡནྟཾ. སེཏཱ སུདཾ ཨསྶཱ ཡུཏྟཱ ཧོནྟི སེཏཱལངྐཱརཱ, སེཏོ རཐོ, སེཏཔརིཝཱརོ, སེཏཱ རསྨིཡོ, སེཏཱ པཏོདལཊྛི, སེཏཾ ཚཏྟཾ, སེཏཾ ཨུཎྷཱིསཾ, སེཏཱནི ཝཏྠཱནི, སེཏཱ ¶ ཨུཔཱཧནཱ, སེཏཱཡ སུདཾ ཝཱལབཱིཛནིཡཱ བཱིཛཱིཡཏི. ཏམེནཾ ཛནོ དིསྭཱ ཨེཝམཱཧ – ‘བྲཧྨཾ ཝཏ, བྷོ, ཡཱནཾ! བྲཧྨཡཱནརཱུཔཾ ཝཏ, བྷོ’ཏི!! སཀྐཱ ནུ ཁོ, བྷནྟེ, ཨིམསྨིཾ དྷམྨཝིནཡེ བྲཧྨཡཱནཾ པཉྙཱཔེཏུ’’ནྟི?

‘‘སཀྐཱ ¶ , ཨཱནནྡཱ’’ཏི བྷགཝཱ ཨཝོཙ – ‘‘ཨིམསྶེཝ ཁོ ཨེཏཾ, ཨཱནནྡ, ཨརིཡསྶ ཨཊྛངྒིཀསྶ མགྒསྶ ཨདྷིཝཙནཾ – ‘བྲཧྨཡཱནཾ’ ཨིཏིཔི, ‘དྷམྨཡཱནཾ’ ཨིཏིཔི, ‘ཨནུཏྟརོ སངྒཱམཝིཛཡོ’ ཨིཏིཔཱི’’ཏི.

‘‘སམྨཱདིཊྛི, ཨཱནནྡ, བྷཱཝིཏཱ བཧུལཱིཀཏཱ རཱགཝིནཡཔརིཡོསཱནཱ ཧོཏི, དོསཝིནཡཔརིཡོསཱནཱ ཧོཏི, མོཧཝིནཡཔརིཡོསཱནཱ ཧོཏི. སམྨཱསངྐཔྤོ, ཨཱནནྡ, བྷཱཝིཏོ བཧུལཱིཀཏོ རཱགཝིནཡཔརིཡོསཱནོ ཧོཏི, དོསཝིནཡཔརིཡོསཱནོ ཧོཏི, མོཧཝིནཡཔརིཡོསཱནོ ཧོཏི. སམྨཱཝཱཙཱ, ཨཱནནྡ, བྷཱཝིཏཱ བཧུལཱིཀཏཱ རཱགཝིནཡཔརིཡོསཱནཱ ཧོཏི, དོས…པེ… མོཧཝིནཡཔརིཡོསཱནཱ ཧོཏི. སམྨཱཀམྨནྟོ, ཨཱནནྡ, བྷཱཝིཏོ བཧུལཱིཀཏོ རཱགཝིནཡཔརིཡོསཱནོ ཧོཏི, དོས… མོཧཝིནཡཔརིཡོསཱནོ ཧོཏི. སམྨཱཨཱཛཱིཝོ, ཨཱནནྡ, བྷཱཝིཏོ བཧུལཱིཀཏོ རཱགཝིནཡཔརིཡོསཱནོ ཧོཏི, དོས… མོཧཝིནཡཔརིཡོསཱནོ ཧོཏི ¶ . སམྨཱཝཱཡཱམོ, ཨཱནནྡ, བྷཱཝིཏོ བཧུལཱིཀཏོ རཱགཝིནཡཔརིཡོསཱནོ ¶ ཧོཏི, དོས… མོཧཝིནཡཔརིཡོསཱནོ ཧོཏི. སམྨཱསཏི, ཨཱནནྡ, བྷཱཝིཏཱ བཧུལཱིཀཏཱ རཱགཝིནཡཔརིཡོསཱནཱ ཧོཏི, དོས… མོཧཝིནཡཔརིཡོསཱནཱ ཧོཏི. སམྨཱསམཱདྷི, ཨཱནནྡ, བྷཱཝིཏོ བཧུལཱིཀཏོ རཱགཝིནཡཔརིཡོསཱནོ ¶ ཧོཏི, དོས… མོཧཝིནཡཔརིཡོསཱནོ ཧོཏི.

‘‘ཨིམིནཱ ཁོ ཨེཏཾ, ཨཱནནྡ, པརིཡཱཡེན ཝེདིཏབྦཾ ཡཐཱ ཨིམསྶེཝེཏཾ ཨརིཡསྶ ཨཊྛངྒིཀསྶ མགྒསྶ ཨདྷིཝཙནཾ – ‘བྲཧྨཡཱནཾ’ ཨིཏིཔི, ‘དྷམྨཡཱནཾ’ ཨིཏིཔི, ‘ཨནུཏྟརོ སངྒཱམཝིཛཡོ’ ཨིཏིཔཱི’’ཏི. ཨིདམཝོཙ བྷགཝཱ. ཨིདཾ ཝཏྭཱན སུགཏོ ཨཐཱཔརཾ ཨེཏདཝོཙ སཏྠཱ –

‘‘ཡསྶ སདྡྷཱ ཙ པཉྙཱ ཙ, དྷམྨཱ ཡུཏྟཱ སདཱ དྷུརཾ;

ཧིརཱི ཨཱིསཱ མནོ ཡོཏྟཾ, སཏི ཨཱརཀྑསཱརཐི.

‘‘རཐོ སཱིལཔརིཀྑཱརོ, ཛྷཱནཀྑོ ཙཀྐཝཱིརིཡོ;

ཨུཔེཀྑཱ དྷུརསམཱདྷི, ཨནིཙྪཱ པརིཝཱརཎཾ.

‘‘ཨབྱཱཔཱདོ ཨཝིཧིཾསཱ, ཝིཝེཀོ ཡསྶ ཨཱཝུདྷཾ;

ཏིཏིཀྑཱ ཙམྨསནྣཱཧོ [ཝམྨསནྣཱཧོ (སཱི.)], ཡོགཀྑེམཱཡ ཝཏྟཏི.

‘‘ཨེཏདཏྟནི ¶ ¶ སམྦྷཱུཏཾ, བྲཧྨཡཱནཾ ཨནུཏྟརཾ;

ནིཡྻནྟི དྷཱིརཱ ལོཀམྷཱ, ཨཉྙདཏྠུ ཛཡཾ ཛཡ’’ནྟི. ཙཏུཏྠཾ;

༥. ཀིམཏྠིཡསུཏྟཾ

༥. སཱཝཏྠིནིདཱནཾ. ཨཐ ཁོ སམྦཧུལཱ བྷིཀྑཱུ ཡེན བྷགཝཱ ཏེནུཔསངྐམིཾསུ…པེ… ཨེཀམནྟཾ ནིསཱིདིཾསུ. ཨེཀམནྟཾ ནིསིནྣཱ ཁོ ཏེ བྷིཀྑཱུ བྷགཝནྟཾ ཨེཏདཝོཙུཾ –

‘‘ཨིདྷ ནོ, བྷནྟེ, ཨཉྙཏིཏྠིཡཱ པརིབྦཱཛཀཱ ཨམྷེ ཨེཝཾ པུཙྪནྟི – ‘ཀིམཏྠིཡཾ, ཨཱཝུསོ, སམཎེ གོཏམེ བྲཧྨཙརིཡཾ ཝུསྶཏཱི’ཏི? ཨེཝཾ པུཊྛཱ མཡཾ, བྷནྟེ, ཏེསཾ ཨཉྙཏིཏྠིཡཱནཾ ¶ པརིབྦཱཛཀཱནཾ ཨེཝཾ བྱཱཀརོམ – ‘དུཀྑསྶ ཁོ, ཨཱཝུསོ, པརིཉྙཏྠཾ བྷགཝཏི བྲཧྨཙརིཡཾ ཝུསྶཏཱི’ཏི. ཀཙྩི མཡཾ, བྷནྟེ, ཨེཝཾ པུཊྛཱ ཨེཝཾ བྱཱཀརམཱནཱ ཝུཏྟཝཱདིནོ ཙེཝ བྷགཝཏོ ཧོམ, ན ཙ བྷགཝནྟཾ ཨབྷཱུཏེན ཨབྦྷཱཙིཀྑཱམ, དྷམྨསྶ ཙཱནུདྷམྨཾ ¶ བྱཱཀརོམ, ན ཙ ཀོཙི སཧདྷམྨིཀོ ཝཱདཱནུཝཱདོ གཱརཡ྄ཧཾ ཋཱནཾ ཨཱགཙྪཏཱི’’ཏི?

‘‘ཏགྒྷ ཏུམྷེ, བྷིཀྑཝེ, ཨེཝཾ པུཊྛཱ ཨེཝཾ བྱཱཀརམཱནཱ ཝུཏྟཝཱདིནོ ཙེཝ མེ ཧོཐ, ན ཙ མཾ ཨབྷཱུཏེན ཨབྦྷཱཙིཀྑཐ, དྷམྨསྶ ཙཱནུདྷམྨཾ བྱཱཀརོཐ, ན ཙ ཀོཙི སཧདྷམྨིཀོ ཝཱདཱནུཝཱདོ གཱརཡ྄ཧཾ ཋཱནཾ ཨཱགཙྪཏི. དུཀྑསྶ ཧི པརིཉྙཏྠཾ མཡི བྲཧྨཙརིཡཾ ཝུསྶཏི. སཙེ ཝོ, བྷིཀྑཝེ, ཨཉྙཏིཏྠིཡཱ པརིབྦཱཛཀཱ ཨེཝཾ པུཙྪེཡྻུཾ – ‘ཨཏྠི པནཱཝུསོ, མགྒོ, ཨཏྠི པཊིཔདཱ ཨེཏསྶ དུཀྑསྶ ¶ པརིཉྙཱཡཱ’ཏི, ཨེཝཾ པུཊྛཱ ཏུམྷེ, བྷིཀྑཝེ, ཏེསཾ ཨཉྙཏིཏྠིཡཱནཾ པརིབྦཱཛཀཱནཾ ཨེཝཾ བྱཱཀརེཡྻཱཐ – ‘ཨཏྠི ཁོ, ཨཱཝུསོ, མགྒོ, ཨཏྠི པཊིཔདཱ ཨེཏསྶ དུཀྑསྶ པརིཉྙཱཡཱ’’’ཏི.

‘‘ཀཏམོ ཙ, བྷིཀྑཝེ, མགྒོ, ཀཏམཱ པཊིཔདཱ ཨེཏསྶ དུཀྑསྶ པརིཉྙཱཡཱཏི? ཨཡམེཝ ཨརིཡོ ཨཊྛངྒིཀོ མགྒོ, སེཡྻཐིདཾ – སམྨཱདིཊྛི…པེ… སམྨཱསམཱདྷི. ཨཡཾ, བྷིཀྑཝེ, མགྒོ, ཨཡཾ པཊིཔདཱ ཨེཏསྶ དུཀྑསྶ པརིཉྙཱཡཱཏི. ཨེཝཾ པུཊྛཱ ཏུམྷེ, བྷིཀྑཝེ, ཏེསཾ ཨཉྙཏིཏྠིཡཱནཾ པརིབྦཱཛཀཱནཾ ཨེཝཾ བྱཱཀརེཡྻཱཐཱ’’ཏི. པཉྩམཾ.

༦. པཋམཨཉྙཏརབྷིཀྑུསུཏྟཾ

༦. སཱཝཏྠིནིདཱནཾ ¶ . ཨཐ ཁོ ཨཉྙཏརོ བྷིཀྑུ ཡེན བྷགཝཱ ཏེནུཔསངྐམི…པེ… ཨེཀམནྟཾ ནིསིནྣོ ཁོ སོ བྷིཀྑུ བྷགཝནྟཾ ཨེཏདཝོཙ – ‘‘‘བྲཧྨཙརིཡཾ, བྲཧྨཙརིཡ’ནྟི, བྷནྟེ, ཝུཙྩཏི. ཀཏམཾ ནུ ཁོ, བྷནྟེ, བྲཧྨཙརིཡཾ, ཀཏམཾ བྲཧྨཙརིཡཔརིཡོསཱན’’ནྟི?

‘‘ཨཡམེཝ ཁོ, བྷིཀྑུ, ཨརིཡོ ཨཊྛངྒིཀོ མགྒོ བྲཧྨཙརིཡཾ, སེཡྻཐིདཾ – སམྨཱདིཊྛི…པེ… སམྨཱསམཱདྷི ¶ ¶ . ཡོ ཁོ, བྷིཀྑུ, རཱགཀྑཡོ དོསཀྑཡོ མོཧཀྑཡོ – ཨིདཾ བྲཧྨཙརིཡཔརིཡོསཱན’’ནྟི. ཚཊྛཾ.

༧. དུཏིཡཨཉྙཏརབྷིཀྑུསུཏྟཾ

༧. སཱཝཏྠིནིདཱནཾ. ཨཐ ཁོ ཨཉྙཏརོ བྷིཀྑུ ཡེན བྷགཝཱ ཏེནུཔསངྐམི…པེ… ཨེཀམནྟཾ ¶ ནིསིནྣོ ཁོ སོ བྷིཀྑུ བྷགཝནྟཾ ཨེཏདཝོཙ –

‘‘‘རཱགཝིནཡོ དོསཝིནཡོ མོཧཝིནཡོ’ཏི, བྷནྟེ, ཝུཙྩཏི. ཀིསྶ ནུ ཁོ ཨེཏཾ, བྷནྟེ, ཨདྷིཝཙནཾ – ‘རཱགཝིནཡོ དོསཝིནཡོ མོཧཝིནཡོ’’’ཏི? ‘‘ནིབྦཱནདྷཱཏུཡཱ ཁོ ཨེཏཾ, བྷིཀྑུ, ཨདྷིཝཙནཾ – ‘རཱགཝིནཡོ དོསཝིནཡོ མོཧཝིནཡོ’ཏི. ཨཱསཝཱནཾ ཁཡོ ཏེན ཝུཙྩཏཱི’’ཏི.

ཨེཝཾ ཝུཏྟེ སོ བྷིཀྑུ བྷགཝནྟཾ ཨེཏདཝོཙ – ‘‘‘ཨམཏཾ, ཨམཏ’ནྟི, བྷནྟེ, ཝུཙྩཏི. ཀཏམཾ ནུ ཁོ, བྷནྟེ, ཨམཏཾ, ཀཏམོ ཨམཏགཱམིམགྒོ’’ཏི? ‘‘ཡོ ཁོ, བྷིཀྑུ, རཱགཀྑཡོ དོསཀྑཡོ མོཧཀྑཡོ – ཨིདཾ ཝུཙྩཏི ཨམཏཾ. ཨཡམེཝ ཨརིཡོ ཨཊྛངྒིཀོ མགྒོ ཨམཏགཱམིམགྒོ, སེཡྻཐིདཾ – སམྨཱདིཊྛི…པེ… སམྨཱསམཱདྷཱི’’ཏི. སཏྟམཾ.

༨. ཝིབྷངྒསུཏྟཾ

༨. སཱཝཏྠིནིདཱནཾ. ‘‘ཨརིཡཾ ཝོ, བྷིཀྑཝེ, ཨཊྛངྒིཀཾ མགྒཾ དེསེསྶཱམི ཝིབྷཛིསྶཱམི. ཏཾ སུཎཱཐ, སཱདྷུཀཾ མནསི ཀརོཐ; བྷཱསིསྶཱམཱི’’ཏི. ‘‘ཨེཝཾ, བྷནྟེ’’ཏི ཁོ ཏེ བྷིཀྑཱུ བྷགཝཏོ པཙྩསྶོསུཾ. བྷགཝཱ ཨེཏདཝོཙ –

‘‘ཀཏམོ ཙ, བྷིཀྑཝེ, ཨརིཡོ ཨཊྛངྒིཀོ མགྒོ? སེཡྻཐིདཾ – སམྨཱདིཊྛི…པེ… སམྨཱསམཱདྷི.

‘‘ཀཏམཱ ཙ, བྷིཀྑཝེ, སམྨཱདིཊྛི? ཡཾ ཁོ, བྷིཀྑཝེ, དུཀྑེ ¶ ཉཱཎཾ, དུཀྑསམུདཡེ ཉཱཎཾ ¶ , དུཀྑནིརོདྷེ ¶ ཉཱཎཾ, དུཀྑནིརོདྷགཱམིནིཡཱ པཊིཔདཱཡ ཉཱཎཾ – ཨཡཾ ཝུཙྩཏི, བྷིཀྑཝེ, སམྨཱདིཊྛི.

‘‘ཀཏམོ ཙ, བྷིཀྑཝེ, སམྨཱསངྐཔྤོ? ཡོ ཁོ, བྷིཀྑཝེ, ནེཀྑམྨསངྐཔྤོ ¶ , ཨབྱཱཔཱདསངྐཔྤོ, ཨཝིཧིཾསཱསངྐཔྤོ – ཨཡཾ ཝུཙྩཏི, བྷིཀྑཝེ, སམྨཱསངྐཔྤོ.

‘‘ཀཏམཱ ཙ, བྷིཀྑཝེ, སམྨཱཝཱཙཱ? ཡཱ ཁོ, བྷིཀྑཝེ, མུསཱཝཱདཱ ཝེརམཎཱི, པིསུཎཱཡ ཝཱཙཱཡ ཝེརམཎཱི, ཕརུསཱཡ ཝཱཙཱཡ ཝེརམཎཱི, སམྥཔྤལཱཔཱ ཝེརམཎཱི – ཨཡཾ ཝུཙྩཏི, བྷིཀྑཝེ, སམྨཱཝཱཙཱ.

‘‘ཀཏམོ ཙ, བྷིཀྑཝེ, སམྨཱཀམྨནྟོ? ཡཱ ཁོ, བྷིཀྑཝེ, པཱཎཱཏིཔཱཏཱ ཝེརམཎཱི, ཨདིནྣཱདཱནཱ ཝེརམཎཱི, ཨབྲཧྨཙརིཡཱ ཝེརམཎཱི – ཨཡཾ ཝུཙྩཏི, བྷིཀྑཝེ, སམྨཱཀམྨནྟོ.

‘‘ཀཏམོ ཙ, བྷིཀྑཝེ, སམྨཱཨཱཛཱིཝོ? ཨིདྷ, བྷིཀྑཝེ, ཨརིཡསཱཝཀོ མིཙྪཱཨཱཛཱིཝཾ པཧཱཡ སམྨཱཨཱཛཱིཝེན ཛཱིཝིཏཾ ཀཔྤེཏི – ཨཡཾ ཝུཙྩཏི, བྷིཀྑཝེ, སམྨཱཨཱཛཱིཝོ.

‘‘ཀཏམོ ཙ, བྷིཀྑཝེ, སམྨཱཝཱཡཱམོ? ཨིདྷ, བྷིཀྑཝེ, བྷིཀྑུ ཨནུཔྤནྣཱནཾ པཱཔཀཱནཾ ཨཀུསལཱནཾ དྷམྨཱནཾ ཨནུཔྤཱདཱཡ ཚནྡཾ ཛནེཏི ཝཱཡམཏི ཝཱིརིཡཾ ཨཱརབྷཏི ཙིཏྟཾ པགྒཎྷཱཏི པདཧཏི, ཨུཔྤནྣཱནཾ པཱཔཀཱནཾ ཨཀུསལཱནཾ དྷམྨཱནཾ པཧཱནཱཡ ཚནྡཾ ཛནེཏི…པེ… ཨནུཔྤནྣཱནཾ ཀུསལཱནཾ དྷམྨཱནཾ ཨུཔྤཱདཱཡ ཚནྡཾ ཛནེཏི…པེ… ཨུཔྤནྣཱནཾ ཀུསལཱནཾ དྷམྨཱནཾ ཋིཏིཡཱ ཨསམྨོསཱཡ བྷིཡྻོབྷཱཝཱཡ ཝེཔུལླཱཡ བྷཱཝནཱཡ པཱརིཔཱུརིཡཱ ཚནྡཾ ཛནེཏི ཝཱཡམཏི ཝཱིརིཡཾ ཨཱརབྷཏི ཙིཏྟཾ པགྒཎྷཱཏི པདཧཏི – ཨཡཾ ¶ ཝུཙྩཏི, བྷིཀྑཝེ, སམྨཱཝཱཡཱམོ.

‘‘ཀཏམཱ ཙ, བྷིཀྑཝེ, སམྨཱསཏི? ཨིདྷ, བྷིཀྑཝེ, བྷིཀྑུ ཀཱཡེ ཀཱཡཱནུཔསྶཱི ཝིཧརཏི ཨཱཏཱཔཱི སམྤཛཱནོ སཏིམཱ, ཝིནེཡྻ ལོཀེ ཨབྷིཛ྄ཛྷཱདོམནསྶཾ; ཝེདནཱསུ ཝེདནཱནུཔསྶཱི ཝིཧརཏི ཨཱཏཱཔཱི སམྤཛཱནོ སཏིམཱ, ཝིནེཡྻ ལོཀེ ཨབྷིཛ྄ཛྷཱདོམནསྶཾ; ཙིཏྟེ ཙིཏྟཱནུཔསྶཱི ཝིཧརཏི ཨཱཏཱཔཱི སམྤཛཱནོ ¶ སཏིམཱ, ཝིནེཡྻ ལོཀེ ཨབྷིཛ྄ཛྷཱདོམནསྶཾ; དྷམྨེསུ དྷམྨཱནུཔསྶཱི ཝིཧརཏི ¶ ཨཱཏཱཔཱི སམྤཛཱནོ སཏིམཱ, ཝིནེཡྻ ལོཀེ ཨབྷིཛ྄ཛྷཱདོམནསྶཾ – ཨཡཾ ཝུཙྩཏི, བྷིཀྑཝེ, སམྨཱསཏི.

‘‘ཀཏམོ ¶ ཙ, བྷིཀྑཝེ, སམྨཱསམཱདྷི? ཨིདྷ, བྷིཀྑཝེ, བྷིཀྑུ ཝིཝིཙྩེཝ ཀཱམེཧི ཝིཝིཙྩ ཨཀུསལེཧི དྷམྨེཧི སཝིཏཀྐཾ སཝིཙཱརཾ ཝིཝེཀཛཾ པཱིཏིསུཁཾ པཋམཾ ཛྷཱནཾ ཨུཔསམྤཛྫ ཝིཧརཏི. ཝིཏཀྐཝིཙཱརཱནཾ ཝཱུཔསམཱ ཨཛ྄ཛྷཏྟཾ སམྤསཱདནཾ ཙེཏསོ ཨེཀོདིབྷཱཝཾ ཨཝིཏཀྐཾ ཨཝིཙཱརཾ སམཱདྷིཛཾ པཱིཏིསུཁཾ དུཏིཡཾ ཛྷཱནཾ ཨུཔསམྤཛྫ ཝིཧརཏི. པཱིཏིཡཱ ཙ ཝིརཱགཱ ཨུཔེཀྑཀོ ཙ ཝིཧརཏི སཏོ ཙ སམྤཛཱནོ, སུཁཉྩ ཀཱཡེན པཊིསཾཝེདེཏི, ཡཾ ཏཾ ཨརིཡཱ ཨཱཙིཀྑནྟི – ‘ཨུཔེཀྑཀོ སཏིམཱ སུཁཝིཧཱརཱི’ཏི ཏཏིཡཾ ཛྷཱནཾ ཨུཔསམྤཛྫ ཝིཧརཏི. སུཁསྶ ཙ པཧཱནཱ དུཀྑསྶ ཙ པཧཱནཱ པུབྦེཝ སོམནསྶདོམནསྶཱནཾ ཨཏྠངྒམཱ ཨདུཀྑམསུཁཾ ཨུཔེཀྑཱསཏིཔཱརིསུདྡྷིཾ ཙཏུཏྠཾ ཛྷཱནཾ ཨུཔསམྤཛྫ ཝིཧརཏི – ཨཡཾ ཝུཙྩཏི, བྷིཀྑཝེ, སམྨཱསམཱདྷཱི’’ཏི. ཨཊྛམཾ.

༩. སཱུཀསུཏྟཾ

༩. སཱཝཏྠིནིདཱནཾ ¶ . ‘‘སེཡྻཐཱཔི, བྷིཀྑཝེ, སཱལིསཱུཀཾ ཝཱ ཡཝསཱུཀཾ ཝཱ མིཙྪཱཔཎིཧིཏཾ ཧཏྠེན ཝཱ པཱདེན ཝཱ ཨཀྐནྟཾ ཧཏྠཾ ཝཱ པཱདཾ ཝཱ བྷིནྡིསྶཏི [བྷེཙྪཏི (ཀ.)], ལོཧིཏཾ ཝཱ ཨུཔྤཱདེསྶཏཱིཏི – ནེཏཾ ཋཱནཾ ཝིཛྫཏི. ཏཾ ཀིསྶ ཧེཏུ? མིཙྪཱཔཎིཧིཏཏྟཱ, བྷིཀྑཝེ, སཱུཀསྶ. ཨེཝམེཝ ཁོ, བྷིཀྑཝེ, སོ ཝཏ བྷིཀྑུ མིཙྪཱཔཎིཧིཏཱཡ དིཊྛིཡཱ མིཙྪཱཔཎིཧིཏཱཡ མགྒབྷཱཝནཱཡ ཨཝིཛྫཾ བྷིནྡིསྶཏི, ཝིཛྫཾ ཨུཔྤཱདེསྶཏི, ནིབྦཱནཾ སཙྪིཀརིསྶཏཱིཏི – ནེཏཾ ཋཱནཾ ཝིཛྫཏི. ཏཾ ཀིསྶ ཧེཏུ? མིཙྪཱཔཎིཧིཏཏྟཱ, བྷིཀྑཝེ, དིཊྛིཡཱ.

‘‘སེཡྻཐཱཔི, བྷིཀྑཝེ, སཱལིསཱུཀཾ ཝཱ ཡཝསཱུཀཾ ཝཱ སམྨཱཔཎིཧིཏཾ ཧཏྠེན ཝཱ པཱདེན ཝཱ ཨཀྐནྟཾ ཧཏྠཾ ཝཱ པཱདཾ ཝཱ བྷིནྡིསྶཏི, ལོཧིཏཾ ཝཱ ཨུཔྤཱདེསྶཏཱིཏི – ཋཱནམེཏཾ ཝིཛྫཏི. ཏཾ ཀིསྶ ཧེཏུ? སམྨཱཔཎིཧིཏཏྟཱ, བྷིཀྑཝེ ¶ , སཱུཀསྶ. ཨེཝམེཝ ཁོ, བྷིཀྑཝེ, སོ ཝཏ བྷིཀྑུ སམྨཱཔཎིཧིཏཱཡ དིཊྛིཡཱ སམྨཱཔཎིཧིཏཱཡ མགྒབྷཱཝནཱཡ ཨཝིཛྫཾ ¶ བྷིནྡིསྶཏི, ཝིཛྫཾ ཨུཔྤཱདེསྶཏི, ནིབྦཱནཾ སཙྪིཀརིསྶཏཱིཏི – ཋཱནམེཏཾ ཝིཛྫཏི. ཏཾ ཀིསྶ ཧེཏུ? སམྨཱཔཎིཧིཏཏྟཱ, བྷིཀྑཝེ, དིཊྛིཡཱ.

‘‘ཀཐཉྩ, བྷིཀྑཝེ, བྷིཀྑུ སམྨཱཔཎིཧིཏཱཡ དིཊྛིཡཱ སམྨཱཔཎིཧིཏཱཡ མགྒབྷཱཝནཱཡ ཨཝིཛྫཾ བྷིནྡཏི, ཝིཛྫཾ ཨུཔྤཱདེཏི, ནིབྦཱནཾ སཙྪིཀརོཏཱིཏི? ཨིདྷ, བྷིཀྑཝེ, བྷིཀྑུ སམྨཱདིཊྛིཾ བྷཱཝེཏི ཝིཝེཀནིསྶིཏཾ ཝིརཱགནིསྶིཏཾ ནིརོདྷནིསྶིཏཾ ¶ ཝོསྶགྒཔརིཎཱམིཾ…པེ… སམྨཱསམཱདྷིཾ ¶ བྷཱཝེཏི ཝིཝེཀནིསྶིཏཾ ཝིརཱགནིསྶིཏཾ ནིརོདྷནིསྶིཏཾ ཝོསྶགྒཔརིཎཱམིཾ. ཨེཝཾ ཁོ, བྷིཀྑཝེ, བྷིཀྑུ སམྨཱཔཎིཧིཏཱཡ དིཊྛིཡཱ སམྨཱཔཎིཧིཏཱཡ མགྒབྷཱཝནཱཡ ཨཝིཛྫཾ བྷིནྡཏི, ཝིཛྫཾ ཨུཔྤཱདེཏི, ནིབྦཱནཾ སཙྪིཀརོཏཱི’’ཏི. ནཝམཾ.

༡༠. ནནྡིཡསུཏྟཾ

༡༠. སཱཝཏྠིནིདཱནཾ. ཨཐ ཁོ ནནྡིཡོ པརིབྦཱཛཀོ ཡེན བྷགཝཱ ཏེནུཔསངྐམི; ཨུཔསངྐམིཏྭཱ བྷགཝཏཱ སདྡྷིཾ སམྨོདི. སམྨོདནཱིཡཾ ཀཐཾ སཱརཎཱིཡཾ ཝཱིཏིསཱརེཏྭཱ ཨེཀམནྟཾ ནིསཱིདི. ཨེཀམནྟཾ ནིསིནྣོ ཁོ ནནྡིཡོ པརིབྦཱཛཀོ བྷགཝནྟཾ ཨེཏདཝོཙ – ‘‘ཀཏི ནུ ཁོ, བྷོ གོཏམ, དྷམྨཱ བྷཱཝིཏཱ བཧུལཱིཀཏཱ ནིབྦཱནངྒམཱ ཧོནྟི ནིབྦཱནཔརཱཡནཱ ནིབྦཱནཔརིཡོསཱནཱ’’ཏི?

‘‘ཨཊྛིམེ ཁོ, ནནྡིཡ, དྷམྨཱ བྷཱཝིཏཱ བཧུལཱིཀཏཱ ནིབྦཱནངྒམཱ ཧོནྟི ནིབྦཱནཔརཱཡནཱ ནིབྦཱནཔརིཡོསཱནཱ. ཀཏམེ ཨཊྛ? སེཡྻཐིདཾ – སམྨཱདིཊྛི…པེ… སམྨཱསམཱདྷི. ཨིམེ ཁོ, ནནྡིཡ, ཨཊྛ དྷམྨཱ བྷཱཝིཏཱ བཧུལཱིཀཏཱ ནིབྦཱནངྒམཱ ཧོནྟི ནིབྦཱནཔརཱཡནཱ ནིབྦཱནཔརིཡོསཱནཱ’’ཏི. ཨེཝཾ ཝུཏྟེ ནནྡིཡོ པརིབྦཱཛཀོ བྷགཝནྟཾ ཨེཏདཝོཙ – ‘‘ཨབྷིཀྐནྟཾ ¶ , བྷོ གོཏམ, ཨབྷིཀྐནྟཾ, བྷོ གོཏམ ¶ ¶ …པེ… ཨུཔཱསཀཾ མཾ བྷཝཾ གོཏམོ དྷཱརེཏུ ཨཛྫཏགྒེ པཱཎུཔེཏཾ སརཎཾ གཏ’’ནྟི. དསམཾ.

ཨཝིཛྫཱཝགྒོ པཋམོ.

ཏསྶུདྡཱནཾ –

ཨཝིཛྫཉྩ ཨུཔཌྜྷཉྩ, སཱརིཔུཏྟོ ཙ བྲཱཧྨཎོ;

ཀིམཏྠིཡོ ཙ དྭེ བྷིཀྑཱུ, ཝིབྷངྒོ སཱུཀནནྡིཡཱཏི.

༢. ཝིཧཱརཝགྒོ

༡. པཋམཝིཧཱརསུཏྟཾ

༡༡. སཱཝཏྠིནིདཱནཾ ¶ . ‘‘ཨིཙྪཱམཧཾ, བྷིཀྑཝེ, ཨཌྜྷམཱསཾ པཊིསལླིཡིཏུཾ. ནམྷི ཀེནཙི ཨུཔསངྐམིཏབྦོ, ཨཉྙཏྲ ཨེཀེན པིཎྜཔཱཏནཱིཧཱརཀེནཱ’’ཏི. ‘‘ཨེཝཾ, བྷནྟེ’’ཏི ¶ ཁོ ཏེ བྷིཀྑཱུ བྷགཝཏོ པཊིསྶུཏྭཱ ནཱསྶུདྷ ཀོཙི བྷགཝནྟཾ ཨུཔསངྐམཏི, ཨཉྙཏྲ ཨེཀེན པིཎྜཔཱཏནཱིཧཱརཀེན.

ཨཐ ཁོ བྷགཝཱ ཏསྶ ཨཌྜྷམཱསསྶ ཨཙྩཡེན པཊིསལླཱནཱ ཝུཊྛིཏོ བྷིཀྑཱུ ཨཱམནྟེསི – ‘‘ཡེན སྭཱཧཾ, བྷིཀྑཝེ, ཝིཧཱརེན པཋམཱབྷིསམྦུདྡྷོ ཝིཧརཱམི, ཏསྶ པདེསེན ཝིཧཱསིཾ. སོ ཨེཝཾ པཛཱནཱམི – ‘མིཙྪཱདིཊྛིཔཙྩཡཱཔི ཝེདཡིཏཾ; སམྨཱདིཊྛིཔཙྩཡཱཔི ཝེདཡིཏཾ…པེ… ¶ མིཙྪཱསམཱདྷིཔཙྩཡཱཔི ཝེདཡིཏཾ; སམྨཱསམཱདྷིཔཙྩཡཱཔི ཝེདཡིཏཾ; ཚནྡཔཙྩཡཱཔི ཝེདཡིཏཾ; ཝིཏཀྐཔཙྩཡཱཔི ཝེདཡིཏཾ; སཉྙཱཔཙྩཡཱཔི ཝེདཡིཏཾ; ཚནྡོ ཙ ཨཝཱུཔསནྟོ ཧོཏི, ཝིཏཀྐོ ཙ ཨཝཱུཔསནྟོ ཧོཏི, སཉྙཱ ཙ ཨཝཱུཔསནྟཱ ཧོཏི, ཏཔྤཙྩཡཱཔི ཝེདཡིཏཾ; ཚནྡོ ¶ ཙ ཝཱུཔསནྟོ ཧོཏི, ཝིཏཀྐོ ཙ ཝཱུཔསནྟོ ཧོཏི, སཉྙཱ ཙ ཝཱུཔསནྟཱ ཧོཏི, ཏཔྤཙྩཡཱཔི ཝེདཡིཏཾ; ཨཔྤཏྟསྶ པཏྟིཡཱ ཨཏྠི ཨཱཡཱམཾ [ཝཱཡཱམཾ (སཱི. སྱཱ.)], ཏསྨིམྤི ཋཱནེ ཨནུཔྤཏྟེ ཏཔྤཙྩཡཱཔི ཝེདཡིཏ’’’ནྟི. པཋམཾ.

༢. དུཏིཡཝིཧཱརསུཏྟཾ

༡༢. སཱཝཏྠིནིདཱནཾ. ‘‘ཨིཙྪཱམཧཾ, བྷིཀྑཝེ, ཏེམཱསཾ པཊིསལླིཡིཏུཾ. ནམྷི ཀེནཙི ཨུཔསངྐམིཏབྦོ, ཨཉྙཏྲ ཨེཀེན པིཎྜཔཱཏནཱིཧཱརཀེནཱ’’ཏི ¶ . ‘‘ཨེཝཾ, བྷནྟེ’’ཏི ཁོ ཏེ བྷིཀྑཱུ བྷགཝཏོ པཊིསྶུཏྭཱ ནཱསྶུདྷ ཀོཙི བྷགཝནྟཾ ཨུཔསངྐམཏི, ཨཉྙཏྲ ཨེཀེན པིཎྜཔཱཏནཱིཧཱརཀེན.

ཨཐ ཁོ བྷགཝཱ ཏསྶ ཏེམཱསསྶ ཨཙྩཡེན པཊིསལླཱནཱ ཝུཊྛིཏོ བྷིཀྑཱུ ཨཱམནྟེསི – ‘‘ཡེན སྭཱཧཾ, བྷིཀྑཝེ, ཝིཧཱརེན པཋམཱབྷིསམྦུདྡྷོ ཝིཧརཱམི, ཏསྶ པདེསེན ཝིཧཱསིཾ. སོ ཨེཝཾ པཛཱནཱམི – ‘མིཙྪཱདིཊྛིཔཙྩཡཱཔི ཝེདཡིཏཾ; མིཙྪཱདིཊྛིཝཱུཔསམཔཙྩཡཱཔི ཝེདཡིཏཾ; སམྨཱདིཊྛིཔཙྩཡཱཔི ཝེདཡིཏཾ; སམྨཱདིཊྛིཝཱུཔསམཔཙྩཡཱཔི ཝེདཡིཏཾ…པེ… ¶ མིཙྪཱསམཱདྷིཔཙྩཡཱཔི ཝེདཡིཏཾ; མིཙྪཱསམཱདྷིཝཱུཔསམཔཙྩཡཱཔི ཝེདཡིཏཾ, སམྨཱསམཱདྷིཔཙྩཡཱཔི ཝེདཡིཏཾ; སམྨཱསམཱདྷིཝཱུཔསམཔཙྩཡཱཔི ཝེདཡིཏཾ; ཚནྡཔཙྩཡཱཔི ཝེདཡིཏཾ; ཚནྡཝཱུཔསམཔཙྩཡཱཔི ཝེདཡིཏཾ; ཝིཏཀྐཔཙྩཡཱཔི ཝེདཡིཏཾ; ཝིཏཀྐཝཱུཔསམཔཙྩཡཱཔི ཝེདཡིཏཾ; སཉྙཱཔཙྩཡཱཔི ཝེདཡིཏཾ; སཉྙཱཝཱུཔསམཔཙྩཡཱཔི ཝེདཡིཏཾ; ཚནྡོ ཙ ཨཝཱུཔསནྟོ ཧོཏི, ཝིཏཀྐོ ཙ ཨཝཱུཔསནྟོ ཧོཏི, སཉྙཱ ཙ ཨཝཱུཔསནྟཱ ཧོཏི, ཏཔྤཙྩཡཱཔི ཝེདཡིཏཾ; ཚནྡོ ¶ ཙ ཝཱུཔསནྟོ ཧོཏི ¶ , ཝིཏཀྐོ ཙ ཝཱུཔསནྟོ ཧོཏི, སཉྙཱ ཙ ཝཱུཔསནྟཱ ཧོཏི, ཏཔྤཙྩཡཱཔི ཝེདཡིཏཾ; ཨཔྤཏྟསྶ པཏྟིཡཱ ཨཏྠི ཨཱཡཱམཾ [ཝཱཡཱམཾ (སཱི. སྱཱ.)], ཏསྨིམྤི ཋཱནེ ཨནུཔྤཏྟེ ཏཔྤཙྩཡཱཔི ཝེདཡིཏ’’’ནྟི. དུཏིཡཾ.

༣. སེཀྑསུཏྟཾ

༡༣. སཱཝཏྠིནིདཱནཾ. ཨཐ ཁོ ཨཉྙཏརོ བྷིཀྑུ ཡེན བྷགཝཱ ཏེནུཔསངྐམི…པེ… ཨེཀམནྟཾ ནིསིནྣོ ཁོ སོ བྷིཀྑུ བྷགཝནྟཾ ཨེཏདཝོཙ ¶ – ‘‘‘སེཀྑོ, སེཀྑོ’ཏི, བྷནྟེ, ཝུཙྩཏི. ཀིཏྟཱཝཏཱ ནུ ཁོ, བྷནྟེ, སེཀྑོ ཧོཏཱི’’ཏི?

‘‘ཨིདྷ, བྷིཀྑུ, སེཀྑཱཡ སམྨཱདིཊྛིཡཱ སམནྣཱགཏོ ཧོཏི…པེ… སེཀྑེན སམྨཱསམཱདྷིནཱ སམནྣཱགཏོ ཧོཏི. ཨེཏྟཱཝཏཱ ཁོ, བྷིཀྑུ, སེཀྑོ ཧོཏཱི’’ཏི. ཏཏིཡཾ.

༤. པཋམཨུཔྤཱདསུཏྟཾ

༡༤. སཱཝཏྠིནིདཱནཾ. ‘‘ཨཊྛིམེ, བྷིཀྑཝེ, དྷམྨཱ བྷཱཝིཏཱ བཧུལཱིཀཏཱ ཨནུཔྤནྣཱ ཨུཔྤཛྫནྟི, ནཱཉྙཏྲ ཏཐཱགཏསྶ པཱཏུབྷཱཝཱ ཨརཧཏོ སམྨཱསམྦུདྡྷསྶ. ཀཏམེ ཨཊྛ? སེཡྻཐིདཾ – སམྨཱདིཊྛི…པེ… སམྨཱསམཱདྷི. ཨིམེ ཁོ, བྷིཀྑཝེ, ཨཊྛ དྷམྨཱ བྷཱཝིཏཱ བཧུལཱིཀཏཱ ཨནུཔྤནྣཱ ཨུཔྤཛྫནྟི, ནཱཉྙཏྲ ཏཐཱགཏསྶ པཱཏུབྷཱཝཱ ཨརཧཏོ སམྨཱསམྦུདྡྷསྶཱ’’ཏི. ཙཏུཏྠཾ.

༥. དུཏིཡཨུཔྤཱདསུཏྟཾ

༡༥. སཱཝཏྠིནིདཱནཾ ¶ . ‘‘ཨཊྛིམེ, བྷིཀྑཝེ, དྷམྨཱ བྷཱཝིཏཱ བཧུལཱིཀཏཱ ཨནུཔྤནྣཱ ཨུཔྤཛྫནྟི, ནཱཉྙཏྲ སུགཏཝིནཡཱ. ཀཏམེ ཨཊྛ? སེཡྻཐིདཾ – སམྨཱདིཊྛི…པེ… སམྨཱསམཱདྷི ¶ . ཨིམེ ཁོ, བྷིཀྑཝེ, ཨཊྛ དྷམྨཱ བྷཱཝིཏཱ བཧུལཱིཀཏཱ ཨནུཔྤནྣཱ ཨུཔྤཛྫནྟི, ནཱཉྙཏྲ སུགཏཝིནཡཱ’’ཏི. པཉྩམཾ.

༦. པཋམཔརིསུདྡྷསུཏྟཾ

༡༦. སཱཝཏྠིནིདཱནཾ. ‘‘ཨཊྛིམེ, བྷིཀྑཝེ, དྷམྨཱ པརིསུདྡྷཱ པརིཡོདཱཏཱ ཨནངྒཎཱ ཝིགཏཱུཔཀྐིལེསཱ ཨནུཔྤནྣཱ ཨུཔྤཛྫནྟི, ནཱཉྙཏྲ ཏཐཱགཏསྶ པཱཏུབྷཱཝཱ ཨརཧཏོ སམྨཱསམྦུདྡྷསྶ. ཀཏམེ ཨཊྛ? སེཡྻཐིདཾ – སམྨཱདིཊྛི…པེ… སམྨཱསམཱདྷི. ཨིམེ ཁོ, བྷིཀྑཝེ, ཨཊྛ དྷམྨཱ པརིསུདྡྷཱ པརིཡོདཱཏཱ ¶ ཨནངྒཎཱ ཝིགཏཱུཔཀྐིལེསཱ ¶ ཨནུཔྤནྣཱ ཨུཔྤཛྫནྟི, ནཱཉྙཏྲ ཏཐཱགཏསྶ པཱཏུབྷཱཝཱ ཨརཧཏོ སམྨཱསམྦུདྡྷསྶཱ’’ཏི. ཚཊྛཾ.

༧. དུཏིཡཔརིསུདྡྷསུཏྟཾ

༡༧. སཱཝཏྠིནིདཱནཾ. ‘‘ཨཊྛིམེ, བྷིཀྑཝེ, དྷམྨཱ པརིསུདྡྷཱ པརིཡོདཱཏཱ ཨནངྒཎཱ ཝིགཏཱུཔཀྐིལེསཱ ཨནུཔྤནྣཱ ཨུཔྤཛྫནྟི, ནཱཉྙཏྲ སུགཏཝིནཡཱ. ཀཏམེ ཨཊྛ? སེཡྻཐིདཾ – སམྨཱདིཊྛི…པེ… སམྨཱསམཱདྷི. ཨིམེ ཁོ, བྷིཀྑཝེ, ཨཊྛ དྷམྨཱ པརིསུདྡྷཱ པརིཡོདཱཏཱ ཨནངྒཎཱ ཝིགཏཱུཔཀྐིལེསཱ ཨནུཔྤནྣཱ ཨུཔྤཛྫནྟི, ནཱཉྙཏྲ སུགཏཝིནཡཱ’’ཏི. སཏྟམཾ.

༨. པཋམཀུཀྐུཊཱརཱམསུཏྟཾ

༡༨. ཨེཝཾ མེ སུཏཾ – ཨེཀཾ སམཡཾ ཨཱཡསྨཱ ཙ ཨཱནནྡོ ཨཱཡསྨཱ ཙ བྷདྡོ པཱཊལིཔུཏྟེ ཝིཧརནྟི ཀུཀྐུཊཱརཱམེ. ཨཐ ཁོ ཨཱཡསྨཱ བྷདྡོ སཱཡནྷསམཡཾ པཊིསལླཱནཱ ཝུཊྛིཏོ ཡེནཱཡསྨཱ ཨཱནནྡོ ཏེནུཔསངྐམི; ཨུཔསངྐམིཏྭཱ ཨཱཡསྨཏཱ ཨཱནནྡེན སདྡྷིཾ སམྨོདི. སམྨོདནཱིཡཾ ¶ ཀཐཾ སཱརཎཱིཡཾ ཝཱིཏིསཱརེཏྭཱ ཨེཀམནྟཾ ནིསཱིདི. ཨེཀམནྟཾ ནིསིནྣོ ཁོ ཨཱཡསྨཱ བྷདྡོ ཨཱཡསྨནྟཾ ཨཱནནྡཾ ཨེཏདཝོཙ –

‘‘‘ཨབྲཧྨཙརིཡཾ, ཨབྲཧྨཙརིཡ’ནྟི, ཨཱཝུསོ ཨཱནནྡ, ཝུཙྩཏི. ཀཏམཾ ནུ ཁོ, ཨཱཝུསོ, ཨབྲཧྨཙརིཡ’’ནྟི? ‘‘སཱདྷུ ¶ སཱདྷུ, ཨཱཝུསོ བྷདྡ! བྷདྡཀོ ཁོ ཏེ, ཨཱཝུསོ བྷདྡ, ཨུམྨངྒོ, བྷདྡཀཾ པཊིབྷཱནཾ, ཀལྱཱཎཱི པརིཔུཙྪཱ. ཨེཝཉྷི ཏྭཾ, ཨཱཝུསོ བྷདྡ, པུཙྪསི – ‘ཨབྲཧྨཙརིཡཾ, ཨབྲཧྨཙརིཡནྟི, ཨཱཝུསོ ཨཱནནྡ, ཝུཙྩཏི. ཀཏམཾ ནུ ཁོ, ཨཱཝུསོ, ཨབྲཧྨཙརིཡ’’’ནྟི? ‘‘ཨེཝམཱཝུསོ’’ཏི. ‘‘ཨཡམེཝ ཁོ ¶ , ཨཱཝུསོ, ཨཊྛངྒིཀོ མིཙྪཱམགྒོ ཨབྲཧྨཙརིཡཾ, སེཡྻཐིདཾ – མིཙྪཱདིཊྛི…པེ… མིཙྪཱསམཱདྷཱི’’ཏི. ཨཊྛམཾ.

༩. དུཏིཡཀུཀྐུཊཱརཱམསུཏྟཾ

༡༩. པཱཊལིཔུཏྟནིདཱནཾ. ‘‘‘བྲཧྨཙརིཡཾ, བྲཧྨཙརིཡ’ནྟི, ཨཱཝུསོ ཨཱནནྡ, ཝུཙྩཏི. ཀཏམཾ ནུ ཁོ, ཨཱཝུསོ, བྲཧྨཙརིཡཾ, ཀཏམཾ བྲཧྨཙརིཡཔརིཡོསཱན’’ནྟི? ‘‘སཱདྷུ སཱདྷུ, ཨཱཝུསོ བྷདྡ! བྷདྡཀོ ཁོ ཏེ, ཨཱཝུསོ བྷདྡ, ཨུམྨངྒོ, བྷདྡཀཾ པཊིབྷཱནཾ, ཀལྱཱཎཱི པརིཔུཙྪཱ. ཨེཝཉྷི ཏྭཾ, ཨཱཝུསོ བྷདྡ, པུཙྪསི – ‘བྲཧྨཙརིཡཾ, བྲཧྨཙརིཡནྟི, ཨཱཝུསོ ཨཱནནྡ, ཝུཙྩཏི. ཀཏམཾ ནུ ཁོ, ཨཱཝུསོ ¶ , བྲཧྨཙརིཡཾ, ཀཏམཾ བྲཧྨཙརིཡཔརིཡོསཱན’’’ནྟི? ‘‘ཨེཝམཱཝུསོ’’ཏི. ‘‘ཨཡམེཝ ཁོ, ཨཱཝུསོ, ཨརིཡོ ཨཊྛངྒིཀོ མགྒོ བྲཧྨཙརིཡཾ, སེཡྻཐིདཾ – སམྨཱདིཊྛི…པེ… སམྨཱསམཱདྷི. ཡོ ཁོ, ཨཱཝུསོ, རཱགཀྑཡོ དོསཀྑཡོ མོཧཀྑཡོ – ཨིདཾ བྲཧྨཙརིཡཔརིཡོསཱན’’ནྟི. ནཝམཾ.

༡༠. ཏཏིཡཀུཀྐུཊཱརཱམསུཏྟཾ

༢༠. པཱཊལིཔུཏྟནིདཱནཾ. ‘‘‘བྲཧྨཙརིཡཾ, བྲཧྨཙརིཡ’ནྟི, ཨཱཝུསོ ཨཱནནྡ, ཝུཙྩཏི. ཀཏམཾ ནུ ཁོ, ཨཱཝུསོ, བྲཧྨཙརིཡཾ, ཀཏམོ བྲཧྨཙཱརཱི, ཀཏམཾ བྲཧྨཙརིཡཔརིཡོསཱན’’ནྟི? ‘‘སཱདྷུ ¶ སཱདྷུ, ཨཱཝུསོ བྷདྡ! བྷདྡཀོ ཁོ ཏེ, ཨཱཝུསོ བྷདྡ, ཨུམྨངྒོ, བྷདྡཀཾ པཊིབྷཱནཾ, ཀལྱཱཎཱི པརིཔུཙྪཱ. ཨེཝཉྷི ཏྭཾ, ཨཱཝུསོ བྷདྡ, པུཙྪསི – ‘བྲཧྨཙརིཡཾ, བྲཧྨཙརིཡནྟི, ཨཱཝུསོ ¶ ཨཱནནྡ, ཝུཙྩཏི. ཀཏམཾ ནུ ཁོ, ཨཱཝུསོ, བྲཧྨཙརིཡཾ, ཀཏམོ བྲཧྨཙཱརཱི, ཀཏམཾ བྲཧྨཙརིཡཔརིཡོསཱན’’’ནྟི? ‘‘ཨེཝམཱཝུསོ’’ཏི. ‘‘ཨཡམེཝ ཁོ, ཨཱཝུསོ, ཨརིཡོ ཨཊྛངྒིཀོ ¶ མགྒོ བྲཧྨཙརིཡཾ, སེཡྻཐིདཾ – སམྨཱདིཊྛི…པེ… སམྨཱསམཱདྷི. ཡོ ཁོ, ཨཱཝུསོ, ཨིམིནཱ ཨརིཡེན ཨཊྛངྒིཀེན མགྒེན སམནྣཱགཏོ – ཨཡཾ ཝུཙྩཏི བྲཧྨཙཱརཱི. ཡོ ཁོ, ཨཱཝུསོ, རཱགཀྑཡོ དོསཀྑཡོ མོཧཀྑཡོ – ཨིདཾ བྲཧྨཙརིཡཔརིཡོསཱན’’ནྟི. དསམཾ.

ཏཱིཎི སུཏྟནྟཱནི ཨེཀནིདཱནཱནི.ཝིཧཱརཝགྒོ དུཏིཡོ.

ཏསྶུདྡཱནཾ –

དྭེ ཝིཧཱརཱ ཙ སེཀྑོ ཙ, ཨུཔྤཱདཱ ཨཔརེ དུཝེ;

པརིསུདྡྷེན དྭེ ཝུཏྟཱ, ཀུཀྐུཊཱརཱམེན ཏཡོཏི.

༣. མིཙྪཏྟཝགྒོ

༡. མིཙྪཏྟསུཏྟཾ

༢༡. སཱཝཏྠིནིདཱནཾ ¶ . ‘‘མིཙྪཏྟཉྩ ཝོ, བྷིཀྑཝེ, དེསེསྶཱམི, སམྨཏྟཉྩ. ཏཾ སུཎཱཐ. ཀཏམཉྩ ¶ , བྷིཀྑཝེ, མིཙྪཏྟཾ? སེཡྻཐིདཾ – མིཙྪཱདིཊྛི…པེ… མིཙྪཱསམཱདྷི ¶ . ཨིདཾ ཝུཙྩཏི, བྷིཀྑཝེ, མིཙྪཏྟཾ. ཀཏམཉྩ, བྷིཀྑཝེ, སམྨཏྟཾ? སེཡྻཐིདཾ – སམྨཱདིཊྛི…པེ… སམྨཱསམཱདྷི. ཨིདཾ ཝུཙྩཏི, བྷིཀྑཝེ, སམྨཏྟ’’ནྟི. པཋམཾ.

༢. ཨཀུསལདྷམྨསུཏྟཾ

༢༢. སཱཝཏྠིནིདཱནཾ. ‘‘ཨཀུསལེ ཙ ཁོ, བྷིཀྑཝེ, དྷམྨེ དེསེསྶཱམི, ཀུསལེ ཙ དྷམྨེ. ཏཾ སུཎཱཐ. ཀཏམེ ཙ, བྷིཀྑཝེ, ཨཀུསལཱ དྷམྨཱ? སེཡྻཐིདཾ – མིཙྪཱདིཊྛི…པེ… མིཙྪཱསམཱདྷི. ཨིམེ ཝུཙྩནྟི, བྷིཀྑཝེ, ཨཀུསལཱ དྷམྨཱ. ཀཏམེ ཙ, བྷིཀྑཝེ, ཀུསལཱ དྷམྨཱ ¶ ? སེཡྻཐིདཾ – སམྨཱདིཊྛི…པེ… སམྨཱསམཱདྷི. ཨིམེ ཝུཙྩནྟི, བྷིཀྑཝེ, ཀུསལཱ དྷམྨཱ’’ཏི. དུཏིཡཾ.

༣. པཋམཔཊིཔདཱསུཏྟཾ

༢༣. སཱཝཏྠིནིདཱནཾ. ‘‘མིཙྪཱཔཊིཔདཉྩ ཝོ, བྷིཀྑཝེ, དེསེསྶཱམི, སམྨཱཔཊིཔདཉྩ. ཏཾ སུཎཱཐ. ཀཏམཱ ཙ, བྷིཀྑཝེ, མིཙྪཱཔཊིཔདཱ? སེཡྻཐིདཾ – མིཙྪཱདིཊྛི…པེ… མིཙྪཱསམཱདྷི. ཨཡཾ ཝུཙྩཏི, བྷིཀྑཝེ, མིཙྪཱཔཊིཔདཱ. ཀཏམཱ ¶ ཙ, བྷིཀྑཝེ, སམྨཱཔཊིཔདཱ? སེཡྻཐིདཾ – སམྨཱདིཊྛི…པེ… སམྨཱསམཱདྷི. ཨཡཾ ཝུཙྩཏི, བྷིཀྑཝེ, སམྨཱཔཊིཔདཱ’’ཏི. ཏཏིཡཾ.

༤. དུཏིཡཔཊིཔདཱསུཏྟཾ

༢༤. སཱཝཏྠིནིདཱནཾ. ‘‘གིཧིནོ ཝཱཧཾ, བྷིཀྑཝེ, པབྦཛིཏསྶ ཝཱ མིཙྪཱཔཊིཔདཾ ན ཝཎྞེམི. གིཧི ཝཱ, བྷིཀྑཝེ, པབྦཛིཏོ ཝཱ མིཙྪཱཔཊིཔནྣོ མིཙྪཱཔཊིཔཏྟཱདྷིཀརཎཧེཏུ ¶ ནཱརཱདྷཀོ ཧོཏི ཉཱཡཾ དྷམྨཾ ཀུསལཾ’’.

‘‘ཀཏམཱ ཙ, བྷིཀྑཝེ, མིཙྪཱཔཊིཔདཱ? སེཡྻཐིདཾ – མིཙྪཱདིཊྛི…པེ… མིཙྪཱསམཱདྷི. ཨཡཾ ཝུཙྩཏི, བྷིཀྑཝེ, མིཙྪཱཔཊིཔདཱ. གིཧིནོ ཝཱཧཾ, བྷིཀྑཝེ, པབྦཛིཏསྶ ཝཱ མིཙྪཱཔཊིཔདཾ ན ཝཎྞེམི. གིཧི ཝཱ, བྷིཀྑཝེ, པབྦཛིཏོ ཝཱ མིཙྪཱཔཊིཔནྣོ མིཙྪཱཔཊིཔཏྟཱདྷིཀརཎཧེཏུ ནཱརཱདྷཀོ ཧོཏི ཉཱཡཾ དྷམྨཾ ཀུསལཾ.

‘‘གིཧིནོ ཝཱཧཾ, བྷིཀྑཝེ, པབྦཛིཏསྶ ཝཱ སམྨཱཔཊིཔདཾ ཝཎྞེམི. གིཧི ཝཱ, བྷིཀྑཝེ, པབྦཛིཏོ ཝཱ སམྨཱཔཊིཔནྣོ སམྨཱཔཊིཔཏྟཱདྷིཀརཎཧེཏུ ཨཱརཱདྷཀོ ཧོཏི ཉཱཡཾ དྷམྨཾ ཀུསལཾ. ཀཏམཱ ཙ, བྷིཀྑཝེ, སམྨཱཔཊིཔདཱ? སེཡྻཐིདཾ – སམྨཱདིཊྛི…པེ… སམྨཱསམཱདྷི. ཨཡཾ ཝུཙྩཏི, བྷིཀྑཝེ, སམྨཱཔཊིཔདཱ. གིཧིནོ ཝཱཧཾ, བྷིཀྑཝེ, པབྦཛིཏསྶ ཝཱ སམྨཱཔཊིཔདཾ ཝཎྞེམི. གིཧི ཝཱ, བྷིཀྑཝེ ¶ , པབྦཛིཏོ ཝཱ སམྨཱཔཊིཔནྣོ སམྨཱཔཊིཔཏྟཱདྷིཀརཎཧེཏུ ཨཱརཱདྷཀོ ཧོཏི ཉཱཡཾ དྷམྨཾ ཀུསལ’’ནྟི. ཙཏུཏྠཾ.

༥. པཋམཨསཔྤུརིསསུཏྟཾ

༢༥. སཱཝཏྠིནིདཱནཾ ¶ . ‘‘ཨསཔྤུརིསཉྩ ཝོ, བྷིཀྑཝེ, དེསེསྶཱམི, སཔྤུརིསཉྩ ¶ . ཏཾ སུཎཱཐ. ཀཏམོ ཙ, བྷིཀྑཝེ, ཨསཔྤུརིསོ? ཨིདྷ, བྷིཀྑཝེ, ཨེཀཙྩོ མིཙྪཱདིཊྛིཀོ ཧོཏི, མིཙྪཱསངྐཔྤོ, མིཙྪཱཝཱཙོ, མིཙྪཱཀམྨནྟོ, མིཙྪཱཨཱཛཱིཝོ, མིཙྪཱཝཱཡཱམོ, མིཙྪཱསཏི, མིཙྪཱསམཱདྷི – ཨཡཾ ཝུཙྩཏི, བྷིཀྑཝེ, ཨསཔྤུརིསོ’’.

‘‘ཀཏམོ ཙ, བྷིཀྑཝེ, སཔྤུརིསོ? ཨིདྷ, བྷིཀྑཝེ, ཨེཀཙྩོ སམྨཱདིཊྛིཀོ ཧོཏི, སམྨཱསངྐཔྤོ, སམྨཱཝཱཙོ, སམྨཱཀམྨནྟོ ¶ , སམྨཱཨཱཛཱིཝོ, སམྨཱཝཱཡཱམོ, སམྨཱསཏི, སམྨཱསམཱདྷི – ཨཡཾ ཝུཙྩཏི, བྷིཀྑཝེ, སཔྤུརིསོ’’ཏི. པཉྩམཾ.

༦. དུཏིཡཨསཔྤུརིསསུཏྟཾ

༢༦. སཱཝཏྠིནིདཱནཾ. ‘‘ཨསཔྤུརིསཉྩ ཝོ, བྷིཀྑཝེ, དེསེསྶཱམི, ཨསཔྤུརིསེན ཨསཔྤུརིསཏརཉྩ. སཔྤུརིསཉྩ ཝོ, བྷིཀྑཝེ, དེསེསྶཱམི སཔྤུརིསེན སཔྤུརིསཏརཉྩ. ཏཾ སུཎཱཐ. ཀཏམོ ཙ, བྷིཀྑཝེ, ཨསཔྤུརིསོ? ཨིདྷ, བྷིཀྑཝེ, ཨེཀཙྩོ མིཙྪཱདིཊྛིཀོ ཧོཏི…པེ… མིཙྪཱསམཱདྷི – ཨཡཾ ཝུཙྩཏི, བྷིཀྑཝེ, ཨསཔྤུརིསོ’’.

‘‘ཀཏམོ ཙ, བྷིཀྑཝེ, ཨསཔྤུརིསེན ཨསཔྤུརིསཏརོ? ཨིདྷ, བྷིཀྑཝེ, ཨེཀཙྩོ མིཙྪཱདིཊྛིཀོ ཧོཏི…པེ… མིཙྪཱསམཱདྷི, མིཙྪཱཉཱཎཱི, མིཙྪཱཝིམུཏྟི – ཨཡཾ ཝུཙྩཏི, བྷིཀྑཝེ, ཨསཔྤུརིསེན ཨསཔྤུརིསཏརོ.

‘‘ཀཏམོ ཙ, བྷིཀྑཝེ, སཔྤུརིསོ? ཨིདྷ, བྷིཀྑཝེ, ཨེཀཙྩོ སམྨཱདིཊྛིཀོ ¶ ཧོཏི…པེ… སམྨཱསམཱདྷི – ཨཡཾ ཝུཙྩཏི, བྷིཀྑཝེ, སཔྤུརིསོ.

‘‘ཀཏམོ ཙ, བྷིཀྑཝེ, སཔྤུརིསེན སཔྤུརིསཏརོ? ཨིདྷ, བྷིཀྑཝེ, ཨེཀཙྩོ སམྨཱདིཊྛིཀོ ཧོཏི…པེ… སམྨཱསམཱདྷི, སམྨཱཉཱཎཱི, སམྨཱཝིམུཏྟི – ཨཡཾ ཝུཙྩཏི, བྷིཀྑཝེ, སཔྤུརིསེན སཔྤུརིསཏརོ’’ཏི. ཚཊྛཾ.

༧. ཀུམྦྷསུཏྟཾ

༢༧. སཱཝཏྠིནིདཱནཾ ¶ ¶ . ‘‘སེཡྻཐཱཔི, བྷིཀྑཝེ, ཀུམྦྷོ ཨནཱདྷཱརོ སུཔྤཝཏྟིཡོ ཧོཏི, སཱདྷཱརོ དུཔྤཝཏྟིཡོ ཧོཏི; ཨེཝམེཝ ཁོ, བྷིཀྑཝེ, ཙིཏྟཾ ཨནཱདྷཱརཾ སུཔྤཝཏྟིཡཾ ཧོཏི, སཱདྷཱརཾ དུཔྤཝཏྟིཡཾ ཧོཏི. ཀོ ¶ ཙ, བྷིཀྑཝེ, ཙིཏྟསྶ ཨཱདྷཱརོ? ཨཡམེཝ ཨརིཡོ ཨཊྛངྒིཀོ མགྒོ, སེཡྻཐིདཾ – སམྨཱདིཊྛི…པེ… སམྨཱསམཱདྷི. ཨཡཾ ཙིཏྟསྶ ཨཱདྷཱརོ. སེཡྻཐཱཔི, བྷིཀྑཝེ, ཀུམྦྷོ ཨནཱདྷཱརོ སུཔྤཝཏྟིཡོ ཧོཏི, སཱདྷཱརོ དུཔྤཝཏྟིཡོ ཧོཏི; ཨེཝམེཝ ཁོ, བྷིཀྑཝེ, ཙིཏྟཾ ཨནཱདྷཱརཾ སུཔྤཝཏྟིཡཾ ཧོཏི, སཱདྷཱརཾ དུཔྤཝཏྟིཡཾ ཧོཏཱི’’ཏི. སཏྟམཾ.

༨. སམཱདྷིསུཏྟཾ

༢༨. སཱཝཏྠིནིདཱནཾ. ‘‘ཨརིཡཾ ཝོ, བྷིཀྑཝེ, སམྨཱསམཱདྷིཾ དེསེསྶཱམི སཨུཔནིསཾ སཔརིཀྑཱརཾ. ཏཾ སུཎཱཐ. ཀཏམོ ཙ, བྷིཀྑཝེ, ཨརིཡོ སམྨཱསམཱདྷི སཨུཔནིསོ སཔརིཀྑཱརོ? སེཡྻཐིདཾ – སམྨཱདིཊྛི…པེ… སམྨཱསཏི [སམྨཱསམཱདྷི (སཱི. སྱཱ. ཀཾ. ཀ.)]. ཡཱ ¶ ཁོ, བྷིཀྑཝེ, ཨིམེཧི སཏྟཧངྒེཧི ཙིཏྟསྶ ཨེཀགྒཏཱ སཔརིཀྑཱརཏཱ [སཔརིཀྑཏཱ (སཱི. པཱི.)] – ཨཡཾ ཝུཙྩཏི, བྷིཀྑཝེ, ཨརིཡོ སམྨཱསམཱདྷི སཨུཔནིསོ ཨིཏིཔི སཔརིཀྑཱརོ ཨིཏིཔཱི’’ཏི. ཨཊྛམཾ.

༩. ཝེདནཱསུཏྟཾ

༢༩. སཱཝཏྠིནིདཱནཾ. ‘‘ཏིསྶོ ཨིམཱ, བྷིཀྑཝེ, ཝེདནཱ. ཀཏམཱ ཏིསྶོ? སུཁཱ ཝེདནཱ, དུཀྑཱ ཝེདནཱ, ཨདུཀྑམསུཁཱ ཝེདནཱ – ཨིམཱ ཁོ, བྷིཀྑཝེ, ཏིསྶོ ཝེདནཱ. ཨིམཱསཾ ཁོ, བྷིཀྑཝེ, ཏིསྶནྣཾ ཝེདནཱནཾ པརིཉྙཱཡ ཨརིཡོ ཨཊྛངྒིཀོ མགྒོ བྷཱཝེཏབྦོ. ཀཏམོ ཨརིཡོ ཨཊྛངྒིཀོ མགྒོ? སེཡྻཐིདཾ – སམྨཱདིཊྛི…པེ… སམྨཱསམཱདྷི ¶ . ཨིམཱསཾ ཁོ, བྷིཀྑཝེ, ཏིསྶནྣཾ ཝེདནཱནཾ པརིཉྙཱཡ ཨརིཡོ ཨཊྛངྒིཀོ མགྒོ བྷཱཝེཏབྦོ’’ཏི. ནཝམཾ.

༡༠. ཨུཏྟིཡསུཏྟཾ

༣༠. སཱཝཏྠིནིདཱནཾ ¶ . ཨཐ ཁོ ཨཱཡསྨཱ ཨུཏྟིཡོ ཡེན བྷགཝཱ ཏེནུཔསངྐམི…པེ… ཨེཀམནྟཾ ནིསིནྣོ ཁོ ཨཱཡསྨཱ ཨུཏྟིཡོ བྷགཝནྟཾ ཨེཏདཝོཙ – ‘‘ཨིདྷ མཡ྄ཧཾ, བྷནྟེ, རཧོགཏསྶ པཊིསལླཱིནསྶ ཨེཝཾ ཙེཏསོ པརིཝིཏཀྐོ ¶ ཨུདཔཱདི – ‘པཉྩ ཀཱམགུཎཱ ཝུཏྟཱ བྷགཝཏཱ. ཀཏམེ ནུ ཁོ པཉྩ ཀཱམགུཎཱ ཝུཏྟཱ བྷགཝཏཱ’’’ཏི? ‘‘སཱདྷུ སཱདྷུ, ཨུཏྟིཡ! པཉྩིམེ ཁོ, ཨུཏྟིཡ, ཀཱམགུཎཱ ཝུཏྟཱ མཡཱ. ཀཏམེ པཉྩ? ཙཀྑུཝིཉྙེཡྻཱ རཱུཔཱ ཨིཊྛཱ ཀནྟཱ མནཱཔཱ པིཡརཱུཔཱ ཀཱམཱུཔསཾཧིཏཱ རཛནཱིཡཱ, སོཏཝིཉྙེཡྻཱ སདྡཱ…པེ… གྷཱནཝིཉྙེཡྻཱ གནྡྷཱ… ཛིཝ྄ཧཱཝིཉྙེཡྻཱ རསཱ… ཀཱཡཝིཉྙེཡྻཱ ¶ ཕོཊྛབྦཱ ཨིཊྛཱ ཀནྟཱ མནཱཔཱ པིཡརཱུཔཱ ཀཱམཱུཔསཾཧིཏཱ རཛནཱིཡཱ – ཨིམེ ཁོ, ཨུཏྟིཡ, པཉྩ ཀཱམགུཎཱ ཝུཏྟཱ མཡཱ. ཨིམེསཾ ཁོ, ཨུཏྟིཡ, པཉྩནྣཾ ཀཱམགུཎཱནཾ པཧཱནཱཡ ཨརིཡོ ཨཊྛངྒིཀོ མགྒོ བྷཱཝེཏབྦོ. ཀཏམོ ཨརིཡོ ཨཊྛངྒིཀོ མགྒོ? སེཡྻཐིདཾ – སམྨཱདིཊྛི…པེ… སམྨཱསམཱདྷི. ཨིམེསཾ ཁོ, ཨུཏྟིཡ, པཉྩནྣཾ ཀཱམགུཎཱནཾ པཧཱནཱཡ ཨཡཾ ཨརིཡོ ཨཊྛངྒིཀོ མགྒོ བྷཱཝེཏབྦོ’’ཏི. དསམཾ.

མིཙྪཏྟཝགྒོ ཏཏིཡོ.

ཏསྶུདྡཱནཾ –

མིཙྪཏྟཾ ཨཀུསལཾ དྷམྨཾ, དུཝེ པཊིཔདཱཔི ཙ;

ཨསཔྤུརིསེན དྭེ ཀུམྦྷོ, སམཱདྷི ཝེདནུཏྟིཡེནཱཏི.

༤. པཊིཔཏྟིཝགྒོ

༡. པཋམཔཊིཔཏྟིསུཏྟཾ

༣༡. སཱཝཏྠིནིདཱནཾ ¶ ¶ . ‘‘མིཙྪཱཔཊིཔཏྟིཉྩ ཝོ, བྷིཀྑཝེ, དེསེསྶཱམི, སམྨཱཔཊིཔཏྟིཉྩ ¶ . ཏཾ སུཎཱཐ. ཀཏམཱ ཙ, བྷིཀྑཝེ, མིཙྪཱཔཊིཔཏྟི? སེཡྻཐིདཾ – མིཙྪཱདིཊྛི…པེ… མིཙྪཱསམཱདྷི. ཨཡཾ ཝུཙྩཏི, བྷིཀྑཝེ, མིཙྪཱཔཊིཔཏྟི. ཀཏམཱ ཙ, བྷིཀྑཝེ, སམྨཱཔཊིཔཏྟི? སེཡྻཐིདཾ – སམྨཱདིཊྛི…པེ… སམྨཱསམཱདྷི. ཨཡཾ ཝུཙྩཏི, བྷིཀྑཝེ, སམྨཱཔཊིཔཏྟཱི’’ཏི. པཋམཾ.

༢. དུཏིཡཔཊིཔཏྟིསུཏྟཾ

༣༢. སཱཝཏྠིནིདཱནཾ. ‘‘མིཙྪཱཔཊིཔནྣཉྩ ཝོ, བྷིཀྑཝེ, དེསེསྶཱམི, སམྨཱཔཊིཔནྣཉྩ. ཏཾ སུཎཱཐ. ཀཏམོ ཙ, བྷིཀྑཝེ, མིཙྪཱཔཊིཔནྣོ? ཨིདྷ, བྷིཀྑཝེ, ཨེཀཙྩོ མིཙྪཱདིཊྛིཀོ ཧོཏི…པེ… མིཙྪཱསམཱདྷི – ཨཡཾ ཝུཙྩཏི, བྷིཀྑཝེ ¶ , མིཙྪཱཔཊིཔནྣོ. ཀཏམོ ཙ, བྷིཀྑཝེ, སམྨཱཔཊིཔནྣོ? ཨིདྷ, བྷིཀྑཝེ, ཨེཀཙྩོ སམྨཱདིཊྛིཀོ ཧོཏི…པེ… སམྨཱསམཱདྷི – ཨཡཾ ཝུཙྩཏི, བྷིཀྑཝེ, སམྨཱཔཊིཔནྣོ’’ཏི. དུཏིཡཾ.

༣. ཝིརདྡྷསུཏྟཾ

༣༣. སཱཝཏྠིནིདཱནཾ. ‘‘ཡེསཾ ཀེསཉྩི, བྷིཀྑཝེ, ཨརིཡོ ཨཊྛངྒིཀོ མགྒོ ཝིརདྡྷོ, ཝིརདྡྷོ ཏེསཾ ཨརིཡོ ཨཊྛངྒིཀོ མགྒོ སམྨཱ དུཀྑཀྑཡགཱམཱི. ཡེསཾ ཀེསཉྩི, བྷིཀྑཝེ, ཨརིཡོ ཨཊྛངྒིཀོ མགྒོ ཨཱརདྡྷོ, ཨཱརདྡྷོ ཏེསཾ ཨརིཡོ ཨཊྛངྒིཀོ མགྒོ སམྨཱ དུཀྑཀྑཡགཱམཱི. ཀཏམོ ¶ ¶ ཙ, བྷིཀྑཝེ, ཨརིཡོ ཨཊྛངྒིཀོ མགྒོ? སེཡྻཐིདཾ – སམྨཱདིཊྛི…པེ… སམྨཱསམཱདྷི. ཡེསཾ ཀེསཉྩི, བྷིཀྑཝེ, ཨཡཾ ཨརིཡོ ཨཊྛངྒིཀོ མགྒོ ཝིརདྡྷོ, ཝིརདྡྷོ ཏེསཾ ཨརིཡོ ཨཊྛངྒིཀོ མགྒོ སམྨཱ དུཀྑཀྑཡགཱམཱི. ཡེསཾ ཀེསཉྩི, བྷིཀྑཝེ, ཨཡཾ ཨརིཡོ ཨཊྛངྒིཀོ མགྒོ ཨཱརདྡྷོ, ཨཱརདྡྷོ ཏེསཾ ཨརིཡོ ཨཊྛངྒིཀོ མགྒོ སམྨཱ དུཀྑཀྑཡགཱམཱི’’ཏི. ཏཏིཡཾ.

༤. པཱརངྒམསུཏྟཾ

༣༤. སཱཝཏྠིནིདཱནཾ. ‘‘ཨཊྛིམེ, བྷིཀྑཝེ, དྷམྨཱ བྷཱཝིཏཱ བཧུལཱིཀཏཱ ཨཔཱརཱ པཱརཾ གམནཱཡ ¶ སཾཝཏྟནྟི. ཀཏམེ ཨཊྛ? སེཡྻཐིདཾ – སམྨཱདིཊྛི…པེ… སམྨཱསམཱདྷི. ཨིམེ ཁོ, བྷིཀྑཝེ, ཨཊྛ དྷམྨཱ བྷཱཝིཏཱ བཧུལཱིཀཏཱ ཨཔཱརཱ པཱརཾ གམནཱཡ སཾཝཏྟནྟཱི’’ཏི.

ཨིདམཝོཙ བྷགཝཱ. ཨིདཾ ཝཏྭཱན སུགཏོ ཨཐཱཔརཾ ཨེཏདཝོཙ སཏྠཱ –

‘‘ཨཔྤཀཱ ཏེ མནུསྶེསུ, ཡེ ཛནཱ པཱརགཱམིནོ;

ཨཐཱཡཾ ཨིཏརཱ པཛཱ, ཏཱིརམེཝཱནུདྷཱཝཏི.

‘‘ཡེ ཙ ཁོ སམྨདཀྑཱཏེ, དྷམྨེ དྷམྨཱནུཝཏྟིནོ;

ཏེ ཛནཱ པཱརམེསྶནྟི, མཙྩུདྷེཡྻཾ སུདུཏྟརཾ.

‘‘ཀཎྷཾ དྷམྨཾ ཝིཔྤཧཱཡ, སུཀྐཾ བྷཱཝེཐ པཎྜིཏོ;

ཨོཀཱ ཨནོཀམཱགམྨ, ཝིཝེཀེ ཡཏྠ དཱུརམཾ.

‘‘ཏཏྲཱབྷིརཏིམིཙྪེཡྻ, ཧིཏྭཱ ཀཱམེ ཨཀིཉྩནོ;

པརིཡོདཔེཡྻ ཨཏྟཱནཾ, ཙིཏྟཀླེསེཧི པཎྜིཏོ.

‘‘ཡེསཾ ¶ ¶ སམྦོདྷིཡངྒེསུ, སམྨཱ ཙིཏྟཾ སུབྷཱཝིཏཾ;

ཨཱདཱནཔཊིནིསྶགྒེ, ཨནུཔཱདཱཡ ཡེ རཏཱ;

ཁཱིཎཱསཝཱ ཛུཏིམནྟོ, ཏེ ལོཀེ པརིནིབྦུཏཱ’’ཏི. ཙཏུཏྠཾ;

༥. པཋམསཱམཉྙསུཏྟཾ

༣༥. སཱཝཏྠིནིདཱནཾ ¶ . ‘‘སཱམཉྙཉྩ ཝོ, བྷིཀྑཝེ, དེསེསྶཱམི, སཱམཉྙཕལཱནི ཙ. ཏཾ སུཎཱཐ. ཀཏམཉྩ, བྷིཀྑཝེ, སཱམཉྙཾ? ཨཡམེཝ ཨརིཡོ ཨཊྛངྒིཀོ མགྒོ, སེཡྻཐིདཾ – སམྨཱདིཊྛི…པེ… སམྨཱསམཱདྷི. ཨིདཾ ཝུཙྩཏི, བྷིཀྑཝེ, སཱམཉྙཾ. ཀཏམཱནི ཙ, བྷིཀྑཝེ, སཱམཉྙཕལཱནི? སོཏཱཔཏྟིཕལཾ, སཀདཱགཱམིཕལཾ, ཨནཱགཱམིཕལཾ, ཨརཧཏྟཕལཾ – ཨིམཱནི ཝུཙྩནྟི, བྷིཀྑཝེ, སཱམཉྙཕལཱནཱི’’ཏི. པཉྩམཾ.

༦. དུཏིཡསཱམཉྙསུཏྟཾ

༣༦. སཱཝཏྠིནིདཱནཾ ¶ . ‘‘སཱམཉྙཉྩ ཝོ, བྷིཀྑཝེ, དེསེསྶཱམི, སཱམཉྙཏྠཉྩ. ཏཾ སུཎཱཐ. ཀཏམཉྩ ཁོ, བྷིཀྑཝེ, སཱམཉྙཾ? ཨཡམེཝ ཨརིཡོ ཨཊྛངྒིཀོ མགྒོ, སེཡྻཐིདཾ – སམྨཱདིཊྛི…པེ… སམྨཱསམཱདྷི. ཨིདཾ ཝུཙྩཏི, བྷིཀྑཝེ, སཱམཉྙཾ. ཀཏམོ ཙ, བྷིཀྑཝེ, སཱམཉྙཏྠོ? ཡོ ཁོ, བྷིཀྑཝེ, རཱགཀྑཡོ དོསཀྑཡོ མོཧཀྑཡོ – ཨཡཾ ཝུཙྩཏི, བྷིཀྑཝེ, སཱམཉྙཏྠོ’’ཏི. ཚཊྛཾ.

༧. པཋམབྲཧྨཉྙསུཏྟཾ

༣༧. སཱཝཏྠིནིདཱནཾ. ‘‘བྲཧྨཉྙཉྩ ཝོ, བྷིཀྑཝེ, དེསེསྶཱམི, བྲཧྨཉྙཕལཱནི ཙ. ཏཾ སུཎཱཐ. ཀཏམཉྩ ཁོ, བྷིཀྑཝེ, བྲཧྨཉྙཾ? ཨཡམེཝ ཨརིཡོ ཨཊྛངྒིཀོ མགྒོ, སེཡྻཐིདཾ – སམྨཱདིཊྛི…པེ… སམྨཱསམཱདྷི. ཨིདཾ ཝུཙྩཏི, བྷིཀྑཝེ, བྲཧྨཉྙཾ. ཀཏམཱནི ཙ, བྷིཀྑཝེ, བྲཧྨཉྙཕལཱནི ¶ ? སོཏཱཔཏྟིཕལཾ ¶ , སཀདཱགཱམིཕལཾ, ཨནཱགཱམིཕལཾ, ཨརཧཏྟཕལཾ – ཨིམཱནི ཝུཙྩནྟི, བྷིཀྑཝེ, བྲཧྨཉྙཕལཱནཱི’’ཏི. སཏྟམཾ.

༨. དུཏིཡབྲཧྨཉྙསུཏྟཾ

༣༨. སཱཝཏྠིནིདཱནཾ. ‘‘བྲཧྨཉྙཉྩ ཝོ, བྷིཀྑཝེ, དེསེསྶཱམི, བྲཧྨཉྙཏྠཉྩ. ཏཾ སུཎཱཐ. ཀཏམཉྩ, བྷིཀྑཝེ, བྲཧྨཉྙཾ? ཨཡམེཝ ཨརིཡོ ཨཊྛངྒིཀོ མགྒོ, སེཡྻཐིདཾ – སམྨཱདིཊྛི…པེ… སམྨཱསམཱདྷི. ཨིདཾ ཝུཙྩཏི, བྷིཀྑཝེ, བྲཧྨཉྙཾ. ཀཏམོ ¶ ཙ, བྷིཀྑཝེ, བྲཧྨཉྙཏྠོ? ཡོ ཁོ, བྷིཀྑཝེ, རཱགཀྑཡོ དོསཀྑཡོ མོཧཀྑཡོ – ཨཡཾ ཝུཙྩཏི, བྷིཀྑཝེ, བྲཧྨཉྙཏྠོ’’ཏི. ཨཊྛམཾ.

༩. པཋམབྲཧྨཙརིཡསུཏྟཾ

༣༩. སཱཝཏྠིནིདཱནཾ. ‘‘བྲཧྨཙརིཡཉྩ ཝོ, བྷིཀྑཝེ, དེསེསྶཱམི, བྲཧྨཙརིཡཕལཱནི ཙ. ཏཾ སུཎཱཐ. ཀཏམཉྩ, བྷིཀྑཝེ, བྲཧྨཙརིཡཾ? ཨཡམེཝ ཨརིཡོ ཨཊྛངྒིཀོ མགྒོ, སེཡྻཐིདཾ ¶ – སམྨཱདིཊྛི…པེ… སམྨཱསམཱདྷི. ཨིདཾ ཝུཙྩཏི, བྷིཀྑཝེ, བྲཧྨཙརིཡཾ. ཀཏམཱནི ¶ ཙ, བྷིཀྑཝེ, བྲཧྨཙརིཡཕལཱནི? སོཏཱཔཏྟིཕལཾ, སཀདཱགཱམིཕལཾ, ཨནཱགཱམིཕལཾ, ཨརཧཏྟཕལཾ – ཨིམཱནི ཝུཙྩནྟི, བྷིཀྑཝེ, བྲཧྨཙརིཡཕལཱནཱི’’ཏི. ནཝམཾ.

༡༠. དུཏིཡབྲཧྨཙརིཡསུཏྟཾ

༤༠. སཱཝཏྠིནིདཱནཾ. ‘‘བྲཧྨཙརིཡཉྩ ཝོ, བྷིཀྑཝེ, དེསེསྶཱམི, བྲཧྨཙརིཡཏྠཉྩ. ཏཾ སུཎཱཐ. ཀཏམཉྩ, བྷིཀྑཝེ, བྲཧྨཙརིཡཾ? ཨཡམེཝ ཨརིཡོ ཨཊྛངྒིཀོ མགྒོ, སེཡྻཐིདཾ – སམྨཱདིཊྛི…པེ… སམྨཱསམཱདྷི. ཨིདཾ ཝུཙྩཏི, བྷིཀྑཝེ, བྲཧྨཙརིཡཾ. ཀཏམོ ¶ ཙ, བྷིཀྑཝེ, བྲཧྨཙརིཡཏྠོ? ཡོ ཁོ, བྷིཀྑཝེ, རཱགཀྑཡོ དོསཀྑཡོ མོཧཀྑཡོ – ཨཡཾ ཝུཙྩཏི, བྷིཀྑཝེ, བྲཧྨཙརིཡཏྠོ’’ཏི. དསམཾ.

པཊིཔཏྟིཝགྒོ ཙཏུཏྠོ.

ཏསྶུདྡཱནཾ –

པཊིཔཏྟི པཊིཔནྣོ ཙ, ཝིརདྡྷཉྩ པཱརཾགམཱ;

སཱམཉྙེན ཙ དྭེ ཝུཏྟཱ, བྲཧྨཉྙཱ ཨཔརེ དུཝེ;

བྲཧྨཙརིཡེན དྭེ ཝུཏྟཱ, ཝགྒོ ཏེན པཝུཙྩཏཱིཏི.

༥. ཨཉྙཏིཏྠིཡཔེཡྻཱལཝགྒོ

༡. རཱགཝིརཱགསུཏྟཾ

༤༡. སཱཝཏྠིནིདཱནཾ ¶ . ‘‘སཙེ ཝོ, བྷིཀྑཝེ, ཨཉྙཏིཏྠིཡཱ པརིབྦཱཛཀཱ ཨེཝཾ པུཙྪེཡྻུཾ – ‘ཀིམཏྠིཡཾ, ཨཱཝུསོ, སམཎེ གོཏམེ བྲཧྨཙརིཡཾ ཝུསྶཏཱི’ཏི, ཨེཝཾ ¶ པུཊྛཱ ཏུམྷེ, བྷིཀྑཝེ, ཏེསཾ ཨཉྙཏིཏྠིཡཱནཾ པརིབྦཱཛཀཱནཾ ཨེཝཾ བྱཱཀརེཡྻཱཐ – ‘རཱགཝིརཱགཏྠཾ ཁོ, ཨཱཝུསོ, བྷགཝཏི བྲཧྨཙརིཡཾ ཝུསྶཏཱི’ཏི. སཙེ པན ཝོ, བྷིཀྑཝེ, ཨཉྙཏིཏྠིཡཱ པརིབྦཱཛཀཱ ¶ ཨེཝཾ པུཙྪེཡྻུཾ – ‘ཨཏྠི པནཱཝུསོ, མགྒོ, ཨཏྠི པཊིཔདཱ རཱགཝིརཱགཱཡཱ’ཏི, ཨེཝཾ པུཊྛཱ ཏུམྷེ, བྷིཀྑཝེ, ཏེསཾ ཨཉྙཏིཏྠིཡཱནཾ པརིབྦཱཛཀཱནཾ ཨེཝཾ བྱཱཀརེཡྻཱཐ – ‘ཨཏྠི ཁོ, ཨཱཝུསོ, མགྒོ, ཨཏྠི པཊིཔདཱ རཱགཝིརཱགཱཡཱ’ཏི. ཀཏམོ ཙ, བྷིཀྑཝེ, མགྒོ, ཀཏམཱ ཙ པཊིཔདཱ རཱགཝིརཱགཱཡ ¶ ? ཨཡམེཝ ཨརིཡོ ཨཊྛངྒིཀོ མགྒོ, སེཡྻཐིདཾ – སམྨཱདིཊྛི…པེ… སམྨཱསམཱདྷི. ཨཡཾ, བྷིཀྑཝེ, མགྒོ, ཨཡཾ པཊིཔདཱ རཱགཝིརཱགཱཡཱཏི. ཨེཝཾ པུཊྛཱ ཏུམྷེ, བྷིཀྑཝེ, ཏེསཾ ཨཉྙཏིཏྠིཡཱནཾ པརིབྦཱཛཀཱནཾ ཨེཝཾ བྱཱཀརེཡྻཱཐཱ’’ཏི. པཋམཾ.

༢-༧. སཾཡོཛནཔྤཧཱནཱདིསུཏྟཚཀྐཾ

༤༢-༤༧. ‘‘སཙེ ཝོ, བྷིཀྑཝེ, ཨཉྙཏིཏྠིཡཱ པརིབྦཱཛཀཱ ཨེཝཾ པུཙྪེཡྻུཾ – ‘ཀིམཏྠིཡཾ, ཨཱཝུསོ, སམཎེ གོཏམེ བྲཧྨཙརིཡཾ ཝུསྶཏཱི’ཏི, ཨེཝཾ པུཊྛཱ ཏུམྷེ, བྷིཀྑཝེ, ཏེསཾ ཨཉྙཏིཏྠིཡཱནཾ ¶ པརིབྦཱཛཀཱནཾ ཨེཝཾ བྱཱཀརེཡྻཱཐ – ‘སཾཡོཛནཔྤཧཱནཏྠཾ ཁོ, ཨཱཝུསོ, བྷགཝཏི བྲཧྨཙརིཡཾ ཝུསྶཏཱི’ཏི…པེ… ‘ཨནུསཡསམུགྒྷཱཏནཏྠཾ ཁོ, ཨཱཝུསོ, བྷགཝཏི བྲཧྨཙརིཡཾ ཝུསྶཏཱི’ཏི…པེ… ‘ཨདྡྷཱནཔརིཉྙཏྠཾ ཁོ, ཨཱཝུསོ, བྷགཝཏི བྲཧྨཙརིཡཾ ཝུསྶཏཱི’ཏི…པེ… ‘ཨཱསཝཱནཾ ཁཡཏྠཾ ཁོ, ཨཱཝུསོ, བྷགཝཏི བྲཧྨཙརིཡཾ ཝུསྶཏཱི’ཏི…པེ… ‘ཝིཛྫཱཝིམུཏྟིཕལསཙྪིཀིརིཡཏྠཾ ཁོ, ཨཱཝུསོ, བྷགཝཏི བྲཧྨཙརིཡཾ ཝུསྶཏཱི’ཏི…པེ… ‘ཉཱཎདསྶནཏྠཾ ཁོ, ཨཱཝུསོ, བྷགཝཏི བྲཧྨཙརིཡཾ ཝུསྶཏཱི’ཏི…པེ…. སཏྟམཾ.

༨. ཨནུཔཱདཱཔརིནིབྦཱནསུཏྟཾ

༤༨. སཱཝཏྠིནིདཱནཾ. ‘‘སཙེ ¶ ཝོ, བྷིཀྑཝེ, ཨཉྙཏིཏྠིཡཱ པརིབྦཱཛཀཱ ཨེཝཾ པུཙྪེཡྻུཾ – ‘ཀིམཏྠིཡཾ, ཨཱཝུསོ, སམཎེ གོཏམེ བྲཧྨཙརིཡཾ ཝུསྶཏཱི’ཏི, ཨེཝཾ པུཊྛཱ ཏུམྷེ, བྷིཀྑཝེ, ཏེསཾ ཨཉྙཏིཏྠིཡཱནཾ པརིབྦཱཛཀཱནཾ ཨེཝཾ བྱཱཀརེཡྻཱཐ – ‘ཨནུཔཱདཱཔརིནིབྦཱནཏྠཾ ཁོ, ཨཱཝུསོ, བྷགཝཏི བྲཧྨཙརིཡཾ ཝུསྶཏཱི’ཏི. སཙེ པན ཝོ, བྷིཀྑཝེ, ཨཉྙཏིཏྠིཡཱ པརིབྦཱཛཀཱ ཨེཝཾ པུཙྪེཡྻུཾ – ‘ཨཏྠི པནཱཝུསོ, མགྒོ, ཨཏྠི པཊིཔདཱ ཨནུཔཱདཱཔརིནིབྦཱནཱཡཱ’ཏི, ཨེཝཾ པུཊྛཱ ཏུམྷེ, བྷིཀྑཝེ, ཏེསཾ ཨཉྙཏིཏྠིཡཱནཾ ¶ པརིབྦཱཛཀཱནཾ ཨེཝཾ བྱཱཀརེཡྻཱཐ ¶ – ‘ཨཏྠི ཁོ, ཨཱཝུསོ, མགྒོ, ཨཏྠི པཊིཔདཱ ཨནུཔཱདཱཔརིནིབྦཱནཱཡཱ’ཏི ¶ . ཀཏམོ ཙ, བྷིཀྑཝེ, མགྒོ, ཀཏམཱ ཙ པཊིཔདཱ ཨནུཔཱདཱཔརིནིབྦཱནཱཡ? ཨཡམེཝ ཨརིཡོ ཨཊྛངྒིཀོ མགྒོ, སེཡྻཐིདཾ – སམྨཱདིཊྛི…པེ… སམྨཱསམཱདྷི. ཨཡཾ, བྷིཀྑཝེ, མགྒོ, ཨཡཾ པཊིཔདཱ ཨནུཔཱདཱཔརིནིབྦཱནཱཡཱཏི. ཨེཝཾ པུཊྛཱ ཏུམྷེ, བྷིཀྑཝེ, ཏེསཾ ཨཉྙཏིཏྠིཡཱནཾ པརིབྦཱཛཀཱནཾ ཨེཝཾ བྱཱཀརེཡྻཱཐཱ’’ཏི. ཨཊྛམཾ.

ཨཉྙཏིཏྠིཡཔེཡྻཱལཝགྒོ པཉྩམོ.

ཏསྶུདྡཱནཾ –

ཝིརཱགསཾཡོཛནཾ ཨནུསཡཾ, ཨདྡྷཱནཾ ཨཱསཝཱ ཁཡཱ;

ཝིཛྫཱཝིམུཏྟིཉཱཎཉྩ, ཨནུཔཱདཱཡ ཨཊྛམཱི.

༦. སཱུརིཡཔེཡྻཱལཝགྒོ

༡. ཀལྱཱཎམིཏྟསུཏྟཾ

༤༩. སཱཝཏྠིནིདཱནཾ ¶ . ‘‘སཱུརིཡསྶ, བྷིཀྑཝེ, ཨུདཡཏོ ཨེཏཾ པུབྦངྒམཾ ཨེཏཾ པུབྦནིམིཏྟཾ, ཡདིདཾ – ཨརུཎུགྒཾ; ཨེཝམེཝ ཁོ, བྷིཀྑཝེ ¶ , བྷིཀྑུནོ ཨརིཡསྶ ཨཊྛངྒིཀསྶ མགྒསྶ ཨུཔྤཱདཱཡ ཨེཏཾ པུབྦངྒམཾ ཨེཏཾ པུབྦནིམིཏྟཾ, ཡདིདཾ – ཀལྱཱཎམིཏྟཏཱ. ཀལྱཱཎམིཏྟསྶེཏཾ, བྷིཀྑཝེ, བྷིཀྑུནོ པཱཊིཀངྑཾ – ཨརིཡཾ ཨཊྛངྒིཀཾ མགྒཾ བྷཱཝེསྶཏི, ཨརིཡཾ ཨཊྛངྒིཀཾ མགྒཾ བཧུལཱིཀརིསྶཏི. ཀཐཉྩ, བྷིཀྑཝེ, བྷིཀྑུ ཀལྱཱཎམིཏྟོ ཨརིཡཾ ཨཊྛངྒིཀཾ མགྒཾ བྷཱཝེཏི, ཨརིཡཾ ཨཊྛངྒིཀཾ མགྒཾ བཧུལཱིཀརོཏི? ཨིདྷ, བྷིཀྑཝེ, བྷིཀྑུ སམྨཱདིཊྛིཾ བྷཱཝེཏི ཝིཝེཀནིསྶིཏཾ ཝིརཱགནིསྶིཏཾ ནིརོདྷནིསྶིཏཾ ཝོསྶགྒཔརིཎཱམིཾ…པེ… ¶ སམྨཱསམཱདྷིཾ བྷཱཝེཏི ཝིཝེཀནིསྶིཏཾ ཝིརཱགནིསྶིཏཾ ནིརོདྷནིསྶིཏཾ ཝོསྶགྒཔརིཎཱམིཾ. ཨེཝཾ ཁོ, བྷིཀྑཝེ, བྷིཀྑུ ཀལྱཱཎམིཏྟོ ཨརིཡཾ ཨཊྛངྒིཀཾ མགྒཾ བྷཱཝེཏི, ཨརིཡཾ ཨཊྛངྒིཀཾ མགྒཾ བཧུལཱིཀརོཏཱི’’ཏི. པཋམཾ.

༢-༦. སཱིལསམྤདཱདིསུཏྟཔཉྩཀཾ

༥༠-༥༤. ‘‘སཱུརིཡསྶ, བྷིཀྑཝེ, ཨུདཡཏོ ཨེཏཾ པུབྦངྒམཾ ཨེཏཾ པུབྦནིམིཏྟཾ, ཡདིདཾ – ཨརུཎུགྒཾ; ཨེཝམེཝ ཁོ, བྷིཀྑཝེ, བྷིཀྑུནོ ཨརིཡསྶ ཨཊྛངྒིཀསྶ མགྒསྶ ཨུཔྤཱདཱཡ ¶ ཨེཏཾ པུབྦངྒམཾ ཨེཏཾ པུབྦནིམིཏྟཾ, ཡདིདཾ – སཱིལསམྤདཱ. སཱིལསམྤནྣསྶེཏཾ, བྷིཀྑཝེ, བྷིཀྑུནོ པཱཊིཀངྑཾ… ཡདིདཾ ¶ – ཚནྡསམྤདཱ… ཡདིདཾ – ཨཏྟསམྤདཱ… ཡདིདཾ – དིཊྛིསམྤདཱ… ཡདིདཾ – ཨཔྤམཱདསམྤདཱ…. ཚཊྛཾ.

༧. ཡོནིསོམནསིཀཱརསམྤདཱསུཏྟཾ

༥༥. ‘‘སཱུརིཡསྶ ¶ , བྷིཀྑཝེ, ཨུདཡཏོ ཨེཏཾ པུབྦངྒམཾ ཨེཏཾ པུབྦནིམིཏྟཾ, ཡདིདཾ – ཨརུཎུགྒཾ; ཨེཝམེཝ ཁོ, བྷིཀྑཝེ, བྷིཀྑུནོ ཨརིཡསྶ ཨཊྛངྒིཀསྶ མགྒསྶ ཨུཔྤཱདཱཡ ཨེཏཾ པུབྦངྒམཾ ཨེཏཾ པུབྦནིམྨིཏྟཾ, ཡདིདཾ – ཡོནིསོམནསིཀཱརསམྤདཱ. ཡོནིསོམནསིཀཱརསམྤནྣསྶེཏཾ, བྷིཀྑཝེ, བྷིཀྑུནོ པཱཊིཀངྑཾ – ཨརིཡཾ ཨཊྛངྒིཀཾ མགྒཾ བྷཱཝེསྶཏི, ཨརིཡཾ ཨཊྛངྒིཀཾ མགྒཾ བཧུལཱིཀརིསྶཏི. ཀཐཉྩ, བྷིཀྑཝེ, བྷིཀྑུ ཡོནིསོམནསིཀཱརསམྤནྣོ ཨརིཡཾ ཨཊྛངྒིཀཾ མགྒཾ བྷཱཝེཏི, ཨརིཡཾ ཨཊྛངྒིཀཾ མགྒཾ བཧུལཱིཀརོཏི? ཨིདྷ, བྷིཀྑཝེ, བྷིཀྑུ སམྨཱདིཊྛིཾ བྷཱཝེཏི ཝིཝེཀནིསྶིཏཾ ཝིརཱགནིསྶིཏཾ ནིརོདྷནིསྶིཏཾ ཝོསྶགྒཔརིཎཱམིཾ…པེ… སམྨཱསམཱདྷིཾ བྷཱཝེཏི ཝིཝེཀནིསྶིཏཾ ཝིརཱགནིསྶིཏཾ ནིརོདྷནིསྶིཏཾ ཝོསྶགྒཔརིཎཱམིཾ. ཨེཝཾ ཁོ, བྷིཀྑཝེ, བྷིཀྑུ ཡོནིསོམནསིཀཱརསམྤནྣོ ཨརིཡཾ ཨཊྛངྒིཀཾ མགྒཾ བྷཱཝེཏི, ཨརིཡཾ ཨཊྛངྒིཀཾ མགྒཾ བཧུལཱིཀརོཏཱི’’ཏི. སཏྟམཾ.

༡. ཀལྱཱཎམིཏྟསུཏྟཾ

༥༦. ‘‘སཱུརིཡསྶ ¶ , བྷིཀྑཝེ, ཨུདཡཏོ ཨེཏཾ པུབྦངྒམཾ ཨེཏཾ པུབྦནིམིཏྟཾ, ཡདིདཾ – ཨརུཎུགྒཾ; ཨེཝམེཝ ཁོ, བྷིཀྑཝེ, བྷིཀྑུནོ ཨརིཡསྶ ཨཊྛངྒིཀསྶ མགྒསྶ ཨུཔྤཱདཱཡ ཨེཏཾ པུབྦངྒམཾ ཨེཏཾ པུབྦནིམིཏྟཾ ¶ , ཡདིདཾ – ཀལྱཱཎམིཏྟཏཱ. ཀལྱཱཎམིཏྟསྶེཏཾ, བྷིཀྑཝེ, བྷིཀྑུནོ པཱཊིཀངྑཾ – ཨརིཡཾ ཨཊྛངྒིཀཾ མགྒཾ བྷཱཝེསྶཏི, ཨརིཡཾ ཨཊྛངྒིཀཾ མགྒཾ བཧུལཱིཀརིསྶཏི. ཀཐཉྩ, བྷིཀྑཝེ, བྷིཀྑུ ཀལྱཱཎམིཏྟོ ཨརིཡཾ ཨཊྛངྒིཀཾ མགྒཾ བྷཱཝེཏི, ཨརིཡཾ ཨཊྛངྒིཀཾ མགྒཾ བཧུལཱིཀརོཏི? ཨིདྷ, བྷིཀྑཝེ, བྷིཀྑུ སམྨཱདིཊྛིཾ བྷཱཝེཏི རཱགཝིནཡཔརིཡོསཱནཾ དོསཝིནཡཔརིཡོསཱནཾ མོཧཝིནཡཔརིཡོསཱནཾ…པེ… སམྨཱསམཱདྷིཾ བྷཱཝེཏི རཱགཝིནཡཔརིཡོསཱནཾ དོསཝིནཡཔརིཡོསཱནཾ མོཧཝིནཡཔརིཡོསཱནཾ. ཨེཝཾ ཁོ, བྷིཀྑཝེ, བྷིཀྑུ ཀལྱཱཎམིཏྟོ ཨརིཡཾ ཨཊྛངྒིཀཾ མགྒཾ བྷཱཝེཏི, ཨརིཡཾ ཨཊྛངྒིཀཾ མགྒཾ བཧུལཱིཀརོཏཱི’’ཏི. པཋམཾ.

༢-༦. སཱིལསམྤདཱདིསུཏྟཔཉྩཀཾ

༥༧-༦༡. ‘‘སཱུརིཡསྶ ¶ , བྷིཀྑཝེ, ཨུདཡཏོ ཨེཏཾ པུབྦངྒམཾ ཨེཏཾ པུབྦནིམིཏྟཾ, ཡདིདཾ – ཨརུཎུགྒཾ; ཨེཝམེཝ ཁོ, བྷིཀྑཝེ, བྷིཀྑུནོ ཨརིཡསྶ ཨཊྛངྒིཀསྶ མགྒསྶ ཨུཔྤཱདཱཡ ཨེཏཾ པུབྦངྒམཾ ཨེཏཾ པུབྦནིམིཏྟཾ, ཡདིདཾ – སཱིལསམྤདཱ…པེ… ཡདིདཾ ¶ – ཚནྡསམྤདཱ…པེ… ཡདིདཾ – ཨཏྟསམྤདཱ…པེ… ཡདིདཾ – དིཊྛིསམྤདཱ…པེ… ཡདིདཾ – ཨཔྤམཱདསམྤདཱ…པེ…. ཚཊྛཾ.

༧. ཡོནིསོམནསིཀཱརསམྤདཱསུཏྟཾ

༦༢. ‘‘ཡདིདཾ ¶ – ཡོནིསོམནསིཀཱརསམྤདཱ. ཡོནིསོམནསིཀཱརསམྤནྣསྶེཏཾ, བྷིཀྑཝེ, བྷིཀྑུནོ པཱཊིཀངྑཾ – ཨརིཡཾ ཨཊྛངྒིཀཾ མགྒཾ བྷཱཝེསྶཏི, ཨརིཡཾ ཨཊྛངྒིཀཾ ¶ མགྒཾ བཧུལཱིཀརིསྶཏི. ཀཐཉྩ, བྷིཀྑཝེ, བྷིཀྑུ ཡོནིསོམནསིཀཱརསམྤནྣོ ཨརིཡཾ ཨཊྛངྒིཀཾ མགྒཾ བྷཱཝེཏི, ཨརིཡཾ ཨཊྛངྒིཀཾ མགྒཾ བཧུལཱིཀརོཏི? ཨིདྷ, བྷིཀྑཝེ, བྷིཀྑུ སམྨཱདིཊྛིཾ བྷཱཝེཏི རཱགཝིནཡཔརིཡོསཱནཾ དོསཝིནཡཔརིཡོསཱནཾ མོཧཝིནཡཔརིཡོསཱནཾ…པེ… སམྨཱསམཱདྷིཾ བྷཱཝེཏི རཱགཝིནཡཔརིཡོསཱནཾ དོསཝིནཡཔརིཡོསཱནཾ མོཧཝིནཡཔརིཡོསཱནཾ. ཨེཝཾ ཁོ, བྷིཀྑཝེ, བྷིཀྑུ ཡོནིསོམནསིཀཱརསམྤནྣོ ཨརིཡཾ ཨཊྛངྒིཀཾ མགྒཾ བྷཱཝེཏི, ཨརིཡཾ ཨཊྛངྒིཀཾ མགྒཾ བཧུལཱིཀརོཏཱི’’ཏི. སཏྟམཾ.

སཱུརིཡཔེཡྻཱལཝགྒོ ཚཊྛོ.

ཏསྶུདྡཱནཾ –

ཀལྱཱཎམིཏྟཾ སཱིལཉྩ, ཚནྡོ ཙ ཨཏྟསམྤདཱ;

དིཊྛི ཙ ཨཔྤམཱདོ ཙ, ཡོནིསོ བྷཝཏི སཏྟམཾ.

༧. ཨེཀདྷམྨཔེཡྻཱལཝགྒོ

༡. ཀལྱཱཎམིཏྟསུཏྟཾ

༦༣. སཱཝཏྠིནིདཱནཾ ¶ . ‘‘ཨེཀདྷམྨོ, བྷིཀྑཝེ, བཧཱུཔཀཱརོ ཨརིཡསྶ ཨཊྛངྒིཀསྶ མགྒསྶ ཨུཔྤཱདཱཡ. ཀཏམོ ཨེཀདྷམྨོ? ཡདིདཾ – ཀལྱཱཎམིཏྟཏཱ. ཀལྱཱཎམིཏྟསྶེཏཾ ¶ ¶ , བྷིཀྑཝེ, བྷིཀྑུནོ པཱཊིཀངྑཾ – ཨརིཡཾ ཨཊྛངྒིཀཾ མགྒཾ བྷཱཝེསྶཏི, ཨརིཡཾ ཨཊྛངྒིཀཾ མགྒཾ བཧུལཱིཀརིསྶཏི. ཀཐཉྩ, བྷིཀྑཝེ, བྷིཀྑུ ཀལྱཱཎམིཏྟོ ཨརིཡཾ ཨཊྛངྒིཀཾ མགྒཾ བྷཱཝེཏི, ཨརིཡཾ ཨཊྛངྒིཀཾ མགྒཾ བཧུལཱིཀརོཏི? ཨིདྷ, བྷིཀྑཝེ, བྷིཀྑུ སམྨཱདིཊྛིཾ བྷཱཝེཏི ཝིཝེཀནིསྶིཏཾ ཝིརཱགནིསྶིཏཾ ནིརོདྷནིསྶིཏཾ ཝོསྶགྒཔརིཎཱམིཾ…པེ… སམྨཱསམཱདྷིཾ བྷཱཝེཏི ཝིཝེཀནིསྶིཏཾ ¶ ཝིརཱགནིསྶིཏཾ ནིརོདྷནིསྶིཏཾ ཝོསྶགྒཔརིཎཱམིཾ. ཨེཝཾ ཁོ, བྷིཀྑཝེ, བྷིཀྑུ ཀལྱཱཎམིཏྟོ ཨརིཡཾ ཨཊྛངྒིཀཾ མགྒཾ བྷཱཝེཏི, ཨརིཡཾ ཨཊྛངྒིཀཾ མགྒཾ བཧུལཱིཀརོཏཱི’’ཏི. པཋམཾ.

༢-༦. སཱིལསམྤདཱདིསུཏྟཔཉྩཀཾ

༦༤-༦༨. ‘‘ཨེཀདྷམྨོ, བྷིཀྑཝེ, བཧཱུཔཀཱརོ ཨརིཡསྶ ཨཊྛངྒིཀསྶ མགྒསྶ ཨུཔྤཱདཱཡ. ཀཏམོ ཨེཀདྷམྨོ? ཡདིདཾ – སཱིལསམྤདཱ…པེ… ཡདིདཾ – ཚནྡསམྤདཱ…པེ… ཡདིདཾ – ཨཏྟསམྤདཱ…པེ… ཡདིདཾ – དིཊྛིསམྤདཱ…པེ… ཡདིདཾ ¶ – ཨཔྤམཱདསམྤདཱ…པེ…. ཚཊྛཾ.

༧. ཡོནིསོམནསིཀཱརསམྤདཱསུཏྟཾ

༦༩. ‘‘ཡདིདཾ – ཡོནིསོམནསིཀཱརསམྤདཱ. ཡོནིསོམནསིཀཱརསམྤནྣསྶེཏཾ, བྷིཀྑཝེ, བྷིཀྑུནོ པཱཊིཀངྑཾ – ཨརིཡཾ ཨཊྛངྒིཀཾ མགྒཾ བྷཱཝེསྶཏི, ཨརིཡཾ ཨཊྛངྒིཀཾ མགྒཾ བཧུལཱིཀརིསྶཏི. ཀཐཉྩ, བྷིཀྑཝེ, བྷིཀྑུ ¶ ཡོནིསོམནསིཀཱརསམྤནྣོ ཨརིཡཾ ཨཊྛངྒིཀཾ མགྒཾ བྷཱཝེཏི, ཨརིཡཾ ཨཊྛངྒིཀཾ མགྒཾ བཧུལཱིཀརོཏི? ཨིདྷ, བྷིཀྑཝེ, བྷིཀྑུ སམྨཱདིཊྛིཾ བྷཱཝེཏི ཝིཝེཀནིསྶིཏཾ ཝིརཱགནིསྶིཏཾ ནིརོདྷནིསྶིཏཾ ཝོསྶགྒཔརིཎཱམིཾ…པེ… སམྨཱསམཱདྷིཾ བྷཱཝེཏི ཝིཝེཀནིསྶིཏཾ ཝིརཱགནིསྶིཏཾ ནིརོདྷནིསྶིཏཾ ཝོསྶགྒཔརིཎཱམིཾ. ཨེཝཾ ཁོ, བྷིཀྑཝེ, བྷིཀྑུ ཡོནིསོམནསིཀཱརསམྤནྣོ ཨརིཡཾ ཨཊྛངྒིཀཾ མགྒཾ བྷཱཝེཏི, ཨརིཡཾ ཨཊྛངྒིཀཾ མགྒཾ བཧུལཱིཀརོཏཱི’’ཏི. སཏྟམཾ.

༡. ཀལྱཱཎམིཏྟསུཏྟཾ

༧༠. སཱཝཏྠིནིདཱནཾ. ‘‘ཨེཀདྷམྨོ, བྷིཀྑཝེ, བཧཱུཔཀཱརོ ཨརིཡསྶ ཨཊྛངྒིཀསྶ མགྒསྶ ཨུཔྤཱདཱཡ. ཀཏམོ ཨེཀདྷམྨོ? ཡདིདཾ – ཀལྱཱཎམིཏྟཏཱ. ཀལྱཱཎམིཏྟསྶེཏཾ ¶ , བྷིཀྑཝེ, བྷིཀྑུནོ པཱཊིཀངྑཾ – ཨརིཡཾ ཨཊྛངྒིཀཾ མགྒཾ བྷཱཝེསྶཏི, ཨརིཡཾ ཨཊྛངྒིཀཾ མགྒཾ བཧུལཱིཀརིསྶཏི. ཀཐཉྩ, བྷིཀྑཝེ, བྷིཀྑུ ཀལྱཱཎམིཏྟོ ཨརིཡཾ ཨཊྛངྒིཀཾ མགྒཾ བྷཱཝེཏི, ཨརིཡཾ ¶ ཨཊྛངྒིཀཾ མགྒཾ བཧུལཱིཀརོཏི? ཨིདྷ, བྷིཀྑཝེ, བྷིཀྑུ སམྨཱདིཊྛིཾ བྷཱཝེཏི རཱགཝིནཡཔརིཡོསཱནཾ དོསཝིནཡཔརིཡོསཱནཾ ¶ མོཧཝིནཡཔརིཡོསཱནཾ…པེ… སམྨཱསམཱདྷིཾ བྷཱཝེཏི རཱགཝིནཡཔརིཡོསཱནཾ དོསཝིནཡཔརིཡོསཱནཾ མོཧཝིནཡཔརིཡོསཱནཾ. ཨེཝཾ ཁོ, བྷིཀྑཝེ, བྷིཀྑུ ཀལྱཱཎམིཏྟོ ཨརིཡཾ ཨཊྛངྒིཀཾ མགྒཾ བྷཱཝེཏི, ཨརིཡཾ ཨཊྛངྒིཀཾ མགྒཾ བཧུལཱིཀརོཏཱི’’ཏི. པཋམཾ.

༢-༦. སཱིལསམྤདཱདིསུཏྟཔཉྩཀཾ

༧༡-༧༥. སཱཝཏྠིནིདཱནཾ. ‘‘ཨེཀདྷམྨོ, བྷིཀྑཝེ, བཧཱུཔཀཱརོ ཨརིཡསྶ ཨཊྛངྒིཀསྶ མགྒསྶ ཨུཔྤཱདཱཡ. ཀཏམོ ཨེཀདྷམྨོ? ཡདིདཾ – སཱིལསམྤདཱ…པེ… ཡདིདཾ – ཚནྡསམྤདཱ…པེ… ཡདིདཾ – ཨཏྟསམྤདཱ…པེ… ཡདིདཾ – དིཊྛིསམྤདཱ…པེ… ཡདིདཾ ¶ – ཨཔྤམཱདསམྤདཱ…པེ…. ཚཊྛཾ.

༧. ཡོནིསོམནསིཀཱརསམྤདཱསུཏྟཾ

༧༦. ‘‘ཡདིདཾ – ཡོནིསོམནསིཀཱརསམྤདཱ. ཡོནིསོམནསིཀཱརསམྤནྣསྶེཏཾ, བྷིཀྑཝེ, བྷིཀྑུནོ པཱཊིཀངྑཾ – ཨརིཡཾ ཨཊྛངྒིཀཾ མགྒཾ བྷཱཝེསྶཏི, ཨརིཡཾ ཨཊྛངྒིཀཾ མགྒཾ བཧུལཱིཀརིསྶཏི. ཀཐཉྩ, བྷིཀྑཝེ, བྷིཀྑུ ཡོནིསོམནསིཀཱརསམྤནྣོ ཨརིཡཾ ཨཊྛངྒིཀཾ མགྒཾ བྷཱཝེཏི, ཨརིཡཾ ཨཊྛངྒིཀཾ མགྒཾ བཧུལཱིཀརོཏི? ཨིདྷ, བྷིཀྑཝེ, བྷིཀྑུ སམྨཱདིཊྛིཾ བྷཱཝེཏི…པེ… སམྨཱསམཱདྷིཾ བྷཱཝེཏི རཱགཝིནཡཔརིཡོསཱནཾ དོསཝིནཡཔརིཡོསཱནཾ མོཧཝིནཡཔརིཡོསཱནཾ. ཨེཝཾ ཁོ, བྷིཀྑཝེ, བྷིཀྑུ ཡོནིསོམནསིཀཱརསམྤནྣོ ཨརིཡཾ ཨཊྛངྒིཀཾ མགྒཾ བྷཱཝེཏི, ཨརིཡཾ ཨཊྛངྒིཀཾ མགྒཾ བཧུལཱིཀརོཏཱི’’ཏི. སཏྟམཾ.

ཨེཀདྷམྨཔེཡྻཱལཝགྒོ སཏྟམོ.

ཏསྶུདྡཱནཾ –

ཀལྱཱཎམིཏྟཾ ¶ སཱིལཉྩ, ཚནྡོ ཙ ཨཏྟསམྤདཱ;

དིཊྛི ཙ ཨཔྤམཱདོ ཙ, ཡོནིསོ བྷཝཏི སཏྟམཾ.

༨. དུཏིཡཨེཀདྷམྨཔེཡྻཱལཝགྒོ

༡. ཀལྱཱཎམིཏྟསུཏྟཾ

༧༧. སཱཝཏྠིནིདཱནཾ ¶ ¶ ¶ . ‘‘ནཱཧཾ, བྷིཀྑཝེ, ཨཉྙཾ ཨེཀདྷམྨམྤི སམནུཔསྶཱམི, ཡེན ཨནུཔྤནྣོ ཝཱ ཨརིཡོ ཨཊྛངྒིཀོ མགྒོ ཨུཔྤཛྫཏི, ཨུཔྤནྣོ ཝཱ ཨརིཡོ ཨཊྛངྒིཀོ མགྒོ བྷཱཝནཱཔཱརིཔཱུརིཾ གཙྪཏི, ཡཐཡིདཾ, བྷིཀྑཝེ, ཀལྱཱཎམིཏྟཏཱ. ཀལྱཱཎམིཏྟསྶེཏཾ, བྷིཀྑཝེ, བྷིཀྑུནོ པཱཊིཀངྑཾ – ཨརིཡཾ ཨཊྛངྒིཀཾ མགྒཾ བྷཱཝེསྶཏི, ཨརིཡཾ ཨཊྛངྒིཀཾ མགྒཾ བཧུལཱིཀརིསྶཏི. ཀཐཉྩ, བྷིཀྑཝེ, བྷིཀྑུ ཀལྱཱཎམིཏྟོ ཨརིཡཾ ཨཊྛངྒིཀཾ མགྒཾ བྷཱཝེཏི, ཨརིཡཾ ཨཊྛངྒིཀཾ མགྒཾ བཧུལཱིཀརོཏི? ཨིདྷ ¶ , བྷིཀྑཝེ, བྷིཀྑུ སམྨཱདིཊྛིཾ བྷཱཝེཏི ཝིཝེཀནིསྶིཏཾ…པེ… སམྨཱསམཱདྷིཾ བྷཱཝེཏི ཝིཝེཀནིསྶིཏཾ ཝིརཱགནིསྶིཏཾ ནིརོདྷནིསྶིཏཾ ཝོསྶགྒཔརིཎཱམིཾ. ཨེཝཾ ཁོ, བྷིཀྑཝེ, བྷིཀྑུ ཀལྱཱཎམིཏྟོ ཨརིཡཾ ཨཊྛངྒིཀཾ མགྒཾ བྷཱཝེཏི, ཨརིཡཾ ཨཊྛངྒིཀཾ མགྒཾ བཧུལཱིཀརོཏཱི’’ཏི. པཋམཾ.

༢-༦. སཱིལསམྤདཱདིསུཏྟཔཉྩཀཾ

༧༨-༨༢. ‘‘ནཱཧཾ, བྷིཀྑཝེ, ཨཉྙཾ ཨེཀདྷམྨམྤི སམནུཔསྶཱམི, ཡེན ཨནུཔྤནྣོ ཝཱ ཨརིཡོ ཨཊྛངྒིཀོ མགྒོ ཨུཔྤཛྫཏི, ཨུཔྤནྣོ ཝཱ ཨརིཡོ ཨཊྛངྒིཀོ མགྒོ བྷཱཝནཱཔཱརིཔཱུརིཾ གཙྪཏི, ཡཐཡིདཾ ¶ , བྷིཀྑཝེ, སཱིལསམྤདཱ…པེ… ཡཐཡིདཾ, བྷིཀྑཝེ, ཚནྡསམྤདཱ…པེ… ཡཐཡིདཾ, བྷིཀྑཝེ, ཨཏྟསམྤདཱ…པེ… ཡཐཡིདཾ, བྷིཀྑཝེ, དིཊྛིསམྤདཱ…པེ… ཡཐཡིདཾ, བྷིཀྑཝེ, ཨཔྤམཱདསམྤདཱ…པེ…. ཚཊྛཾ.

༧. ཡོནིསོམནསིཀཱརསམྤདཱསུཏྟཾ

༨༣. ‘‘ཡཐཡིདཾ ¶ , བྷིཀྑཝེ, ཡོནིསོམནསིཀཱརསམྤདཱ. ཡོནིསོམནསིཀཱརསམྤནྣསྶེཏཾ, བྷིཀྑཝེ, བྷིཀྑུནོ པཱཊིཀངྑཾ – ཨརིཡཾ ཨཊྛངྒིཀཾ མགྒཾ བྷཱཝེསྶཏི, ཨརིཡཾ ཨཊྛངྒིཀཾ མགྒཾ བཧུལཱིཀརིསྶཏི. ཀཐཉྩ, བྷིཀྑཝེ, བྷིཀྑུ ཡོནིསོམནསིཀཱརསམྤནྣོ ཨརིཡཾ ཨཊྛངྒིཀཾ མགྒཾ བྷཱཝེཏི, ཨརིཡཾ ཨཊྛངྒིཀཾ མགྒཾ བཧུལཱིཀརོཏི? ཨིདྷ, བྷིཀྑཝེ, བྷིཀྑུ སམྨཱདིཊྛིཾ བྷཱཝེཏི ཝིཝེཀནིསྶིཏཾ…པེ… སམྨཱསམཱདྷིཾ བྷཱཝེཏི ཝིཝེཀནིསྶིཏཾ ཝིརཱགནིསྶིཏཾ ནིརོདྷནིསྶིཏཾ ཝོསྶགྒཔརིཎཱམིཾ. ཨེཝཾ ཁོ, བྷིཀྑཝེ, བྷིཀྑུ ¶ ཡོནིསོམནསིཀཱརསམྤནྣོ ཨརིཡཾ ཨཊྛངྒིཀཾ མགྒཾ བྷཱཝེཏི, ཨརིཡཾ ཨཊྛངྒིཀཾ མགྒཾ བཧུལཱིཀརོཏཱི’’ཏི. སཏྟམཾ.

༡. ཀལྱཱཎམིཏྟསུཏྟཾ

༨༤. ‘‘ནཱཧཾ ¶ , བྷིཀྑཝེ, ཨཉྙཾ ཨེཀདྷམྨམྤི སམནུཔསྶཱམི, ཡེན ཨནུཔྤནྣོ ཝཱ ཨརིཡོ ཨཊྛངྒིཀོ མགྒོ ཨུཔྤཛྫཏི, ཨུཔྤནྣོ ཝཱ ཨརིཡོ ཨཊྛངྒིཀོ མགྒོ བྷཱཝནཱཔཱརིཔཱུརིཾ གཙྪཏི, ཡཐཡིདཾ, བྷིཀྑཝེ, ཀལྱཱཎམིཏྟཏཱ. ཀལྱཱཎམིཏྟསྶེཏཾ, བྷིཀྑཝེ, བྷིཀྑུནོ པཱཊིཀངྑཾ – ཨརིཡཾ ཨཊྛངྒིཀཾ མགྒཾ བྷཱཝེསྶཏི, ཨརིཡཾ ཨཊྛངྒིཀཾ མགྒཾ བཧུལཱིཀརིསྶཏི. ཀཐཉྩ, བྷིཀྑཝེ, བྷིཀྑུ ཀལྱཱཎམིཏྟོ ཨརིཡཾ ཨཊྛངྒིཀཾ མགྒཾ བྷཱཝེཏི, ཨརིཡཾ ཨཊྛངྒིཀཾ མགྒཾ བཧུལཱིཀརོཏི? ཨིདྷ, བྷིཀྑཝེ, བྷིཀྑུ ¶ སམྨཱདིཊྛིཾ བྷཱཝེཏི རཱགཝིནཡཔརིཡོསཱནཾ དོསཝིནཡཔརིཡོསཱནཾ མོཧཝིནཡཔརིཡོསཱནཾ…པེ… སམྨཱསམཱདྷིཾ བྷཱཝེཏི རཱགཝིནཡཔརིཡོསཱནཾ དོསཝིནཡཔརིཡོསཱནཾ མོཧཝིནཡཔརིཡོསཱནཾ. ཨེཝཾ ཁོ, བྷིཀྑཝེ, བྷིཀྑུ ཀལྱཱཎམིཏྟོ ཨརིཡཾ ཨཊྛངྒིཀཾ མགྒཾ བྷཱཝེཏི, ཨརིཡཾ ཨཊྛངྒིཀཾ མགྒཾ བཧུལཱིཀརོཏཱི’’ཏི. པཋམཾ.

༢-༦. སཱིལསམྤདཱདིསུཏྟཔཉྩཀཾ

༨༥-༨༩. ‘‘ནཱཧཾ, བྷིཀྑཝེ, ཨཉྙཾ ཨེཀདྷམྨམྤི སམནུཔསྶཱམི, ཡེན ཨནུཔྤནྣོ ཝཱ ཨརིཡོ ཨཊྛངྒིཀོ མགྒོ ཨུཔྤཛྫཏི, ཨུཔྤནྣོ ཝཱ ཨརིཡོ ཨཊྛངྒིཀོ མགྒོ བྷཱཝནཱཔཱརིཔཱུརིཾ གཙྪཏི, ཡཐཡིདཾ, བྷིཀྑཝེ, སཱིལསམྤདཱ…པེ… ཡཐཡིདཾ, བྷིཀྑཝེ, ཚནྡསམྤདཱ…པེ… ཡཐཡིདཾ, བྷིཀྑཝེ, ཨཏྟསམྤདཱ…པེ… ཡཐཡིདཾ ¶ , བྷིཀྑཝེ, དིཊྛིསམྤདཱ…པེ… ཡཐཡིདཾ, བྷིཀྑཝེ, ཨཔྤམཱདསམྤདཱ…པེ…. ཚཊྛཾ.

༧. ཡོནིསོམནསིཀཱརསམྤདཱསུཏྟཾ

༩༠. ‘‘ཡཐཡིདཾ, བྷིཀྑཝེ, ཡོནིསོམནསིཀཱརསམྤདཱ. ཡོནིསོམནསིཀཱརསམྤནྣསྶེཏཾ, བྷིཀྑཝེ, བྷིཀྑུནོ པཱཊིཀངྑཾ – ཨརིཡཾ ཨཊྛངྒིཀཾ མགྒཾ བྷཱཝེསྶཏི, ཨརིཡཾ ཨཊྛངྒིཀཾ མགྒཾ བཧུལཱིཀརིསྶཏི. ཀཐཉྩ, བྷིཀྑཝེ, བྷིཀྑུ ཡོནིསོམནསིཀཱརསམྤནྣོ ཨརིཡཾ ཨཊྛངྒིཀཾ མགྒཾ བྷཱཝེཏི, ཨརིཡཾ ཨཊྛངྒིཀཾ མགྒཾ བཧུལཱིཀརོཏི? ཨིདྷ ¶ , བྷིཀྑཝེ, བྷིཀྑུ སམྨཱདིཊྛིཾ བྷཱཝེཏི རཱགཝིནཡཔརིཡོསཱནཾ ¶ དོསཝིནཡཔརིཡོསཱནཾ མོཧཝིནཡཔརིཡོསཱནཾ…པེ… སམྨཱསམཱདྷིཾ བྷཱཝེཏི རཱགཝིནཡཔརིཡོསཱནཾ དོསཝིནཡཔརིཡོསཱནཾ མོཧཝིནཡཔརིཡོསཱནཾ. ཨེཝཾ ཁོ ¶ , བྷིཀྑཝེ, བྷིཀྑུ ཡོནིསོམནསིཀཱརསམྤནྣོ ཨརིཡཾ ཨཊྛངྒིཀཾ མགྒཾ བྷཱཝེཏི, ཨརིཡཾ ཨཊྛངྒིཀཾ མགྒཾ བཧུལཱིཀརོཏཱི’’ཏི. སཏྟམཾ.

དུཏིཡཨེཀདྷམྨཔེཡྻཱལཝགྒོ ཨཊྛམོ.

ཏསྶུདྡཱནཾ –

ཀལྱཱཎམིཏྟཾ སཱིལཉྩ, ཚནྡོ ཙ ཨཏྟསམྤདཱ;

དིཊྛི ཙ ཨཔྤམཱདོ ཙ, ཡོནིསོ བྷཝཏི སཏྟམཾ.

༡. གངྒཱཔེཡྻཱལཝགྒོ

༡. པཋམཔཱཙཱིནནིནྣསུཏྟཾ

༩༡. སཱཝཏྠིནིདཱནཾ ¶ . ‘‘སེཡྻཐཱཔི, བྷིཀྑཝེ, གངྒཱ ནདཱི པཱཙཱིནནིནྣཱ པཱཙཱིནཔོཎཱ པཱཙཱིནཔབྦྷཱརཱ; ཨེཝམེཝ ཁོ, བྷིཀྑཝེ, བྷིཀྑུ ཨརིཡཾ ཨཊྛངྒིཀཾ མགྒཾ བྷཱཝེནྟོ ཨརིཡཾ ཨཊྛངྒིཀཾ མགྒཾ བཧུལཱིཀརོནྟོ ནིབྦཱནནིནྣོ ཧོཏི ནིབྦཱནཔོཎོ ནིབྦཱནཔབྦྷཱརོ. ཀཐཉྩ, བྷིཀྑཝེ ¶ , བྷིཀྑུ ཨརིཡཾ ཨཊྛངྒིཀཾ མགྒཾ བྷཱཝེནྟོ ཨརིཡཾ ཨཊྛངྒིཀཾ མགྒཾ བཧུལཱིཀརོནྟོ ནིབྦཱནནིནྣོ ཧོཏི ནིབྦཱནཔོཎོ ནིབྦཱནཔབྦྷཱརོ? ཨིདྷ, བྷིཀྑཝེ, བྷིཀྑུ སམྨཱདིཊྛིཾ བྷཱཝེཏི ཝིཝེཀནིསྶིཏཾ ཝིརཱགནིསྶིཏཾ ནིརོདྷནིསྶིཏཾ ཝོསྶགྒཔརིཎཱམིཾ…པེ… སམྨཱསམཱདྷིཾ བྷཱཝེཏི ཝིཝེཀནིསྶིཏཾ ཝིརཱགནིསྶིཏཾ ནིརོདྷནིསྶིཏཾ ཝོསྶགྒཔརིཎཱམིཾ. ཨེཝཾ ཁོ, བྷིཀྑཝེ, བྷིཀྑུ ཨརིཡཾ ཨཊྛངྒིཀཾ མགྒཾ བྷཱཝེནྟོ ཨརིཡཾ ཨཊྛངྒིཀཾ མགྒཾ བཧུལཱིཀརོནྟོ ནིབྦཱནནིནྣོ ཧོཏི ནིབྦཱནཔོཎོ ནིབྦཱནཔབྦྷཱརོ’’ཏི. པཋམཾ.

༢-༥. དུཏིཡཱདིཔཱཙཱིནནིནྣསུཏྟཙཏུཀྐཾ

༩༢-༩༥. ‘‘སེཡྻཐཱཔི, བྷིཀྑཝེ, ཡམུནཱ ནདཱི པཱཙཱིནནིནྣཱ པཱཙཱིནཔོཎཱ པཱཙཱིནཔབྦྷཱརཱ; ཨེཝམེཝ ཁོ, བྷིཀྑཝེ…པེ… སེཡྻཐཱཔི ¶ , བྷིཀྑཝེ, ཨཙིརཝཏཱི ནདཱི པཱཙཱིནནིནྣཱ པཱཙཱིནཔོཎཱ པཱཙཱིནཔབྦྷཱརཱ; ཨེཝམེཝ ཁོ, བྷིཀྑཝེ…པེ… སེཡྻཐཱཔི, བྷིཀྑཝེ, སརབྷཱུ ནདཱི པཱཙཱིནནིནྣཱ པཱཙཱིནཔོཎཱ པཱཙཱིནཔབྦྷཱརཱ; ཨེཝམེཝ ཁོ, བྷིཀྑཝེ…པེ… སེཡྻཐཱཔི ¶ , བྷིཀྑཝེ, མཧཱི ནདཱི པཱཙཱིནནིནྣཱ པཱཙཱིནཔོཎཱ པཱཙཱིནཔབྦྷཱརཱ; ཨེཝམེཝ ཁོ, བྷིཀྑཝེ…པེ…. པཉྩམཾ.

༦. ཚཊྛཔཱཙཱིནནིནྣསུཏྟཾ

༩༦. ‘‘སེཡྻཐཱཔི ¶ , བྷིཀྑཝེ, ཡཱ ཀཱཙིམཱ མཧཱནདིཡོ, སེཡྻཐིདཾ – གངྒཱ, ཡམུནཱ, ཨཙིརཝཏཱི, སརབྷཱུ, མཧཱི, སབྦཱ ཏཱ པཱཙཱིནནིནྣཱ པཱཙཱིནཔོཎཱ པཱཙཱིནཔབྦྷཱརཱ; ཨེཝམེཝ ཁོ, བྷིཀྑཝེ, བྷིཀྑུ ཨརིཡཾ ཨཊྛངྒིཀཾ མགྒཾ བྷཱཝེནྟོ ཨརིཡཾ ཨཊྛངྒིཀཾ མགྒཾ བཧུལཱིཀརོནྟོ ནིབྦཱནནིནྣོ ཧོཏི ནིབྦཱནཔོཎོ ནིབྦཱནཔབྦྷཱརོ. ཀཐཉྩ, བྷིཀྑཝེ, བྷིཀྑུ ཨརིཡཾ ཨཊྛངྒིཀཾ མགྒཾ བྷཱཝེནྟོ ཨརིཡཾ ¶ ཨཊྛངྒིཀཾ མགྒཾ བཧུལཱིཀརོནྟོ ནིབྦཱནནིནྣོ ཧོཏི ནིབྦཱནཔོཎོ ནིབྦཱནཔབྦྷཱརོ? ཨིདྷ, བྷིཀྑཝེ, བྷིཀྑུ སམྨཱདིཊྛིཾ བྷཱཝེཏི ཝིཝེཀནིསྶིཏཾ…པེ… སམྨཱསམཱདྷིཾ བྷཱཝེཏི ཝིཝེཀནིསྶིཏཾ ཝིརཱགནིསྶིཏཾ ནིརོདྷནིསྶིཏཾ ཝོསྶགྒཔརིཎཱམིཾ. ཨེཝཾ ཁོ, བྷིཀྑཝེ, བྷིཀྑུ ཨརིཡཾ ཨཊྛངྒིཀཾ མགྒཾ བྷཱཝེནྟོ ཨརིཡཾ ཨཊྛངྒིཀཾ མགྒཾ བཧུལཱིཀརོནྟོ ནིབྦཱནནིནྣོ ཧོཏི ནིབྦཱནཔོཎོ ནིབྦཱནཔབྦྷཱརོ’’ཏི. ཚཊྛཾ.

༡. པཋམསམུདྡནིནྣསུཏྟཾ

༩༧. ‘‘སེཡྻཐཱཔི ¶ , བྷིཀྑཝེ, གངྒཱ ནདཱི སམུདྡནིནྣཱ སམུདྡཔོཎཱ སམུདྡཔབྦྷཱརཱ; ཨེཝམེཝ ཁོ, བྷིཀྑཝེ, བྷིཀྑུ ཨརིཡཾ ཨཊྛངྒིཀཾ མགྒཾ བྷཱཝེནྟོ ཨརིཡཾ ཨཊྛངྒིཀཾ མགྒཾ བཧུལཱིཀརོནྟོ ནིབྦཱནནིནྣོ ཧོཏི ནིབྦཱནཔོཎོ ནིབྦཱནཔབྦྷཱརོ. ཀཐཉྩ, བྷིཀྑཝེ, བྷིཀྑུ ཨརིཡཾ ཨཊྛངྒིཀཾ མགྒཾ བྷཱཝེནྟོ ཨརིཡཾ ཨཊྛངྒིཀཾ མགྒཾ བཧུལཱིཀརོནྟོ ནིབྦཱནནིནྣོ ཧོཏི ནིབྦཱནཔོཎོ ནིབྦཱནཔབྦྷཱརོ? ཨིདྷ, བྷིཀྑཝེ, བྷིཀྑུ སམྨཱདིཊྛིཾ བྷཱཝེཏི ཝིཝེཀནིསྶིཏཾ…པེ… སམྨཱསམཱདྷིཾ བྷཱཝེཏི ཝིཝེཀནིསྶིཏཾ ཝིརཱགནིསྶིཏཾ ནིརོདྷནིསྶིཏཾ ཝོསྶགྒཔརིཎཱམིཾ. ཨེཝཾ ཁོ, བྷིཀྑཝེ, བྷིཀྑུ ཨརིཡཾ ཨཊྛངྒིཀཾ མགྒཾ བྷཱཝེནྟོ ཨརིཡཾ ཨཊྛངྒིཀཾ མགྒཾ བཧུལཱིཀརོནྟོ ནིབྦཱནནིནྣོ ཧོཏི ནིབྦཱནཔོཎོ ནིབྦཱནཔབྦྷཱརོ’’ཏི. པཋམཾ.

༢-༦. དུཏིཡཱདིསམུདྡནིནྣསུཏྟཔཉྩཀཾ

༩༨-༡༠༢. ‘‘སེཡྻཐཱཔི, བྷིཀྑཝེ, ཡམུནཱ ནདཱི སམུདྡནིནྣཱ སམུདྡཔོཎཱ སམུདྡཔབྦྷཱརཱ; ཨེཝམེཝ ཁོ, བྷིཀྑཝེ, བྷིཀྑུ…པེ… སེཡྻཐཱཔི, བྷིཀྑཝེ, ཨཙིརཝཏཱི ནདཱི སམུདྡནིནྣཱ སམུདྡཔོཎཱ སམུདྡཔབྦྷཱརཱ; ཨེཝམེཝ ཁོ, བྷིཀྑཝེ, བྷིཀྑུ…པེ… སེཡྻཐཱཔི ¶ , བྷིཀྑཝེ, སརབྷཱུ ནདཱི སམུདྡནིནྣཱ སམུདྡཔོཎཱ སམུདྡཔབྦྷཱརཱ; ཨེཝམེཝ ཁོ, བྷིཀྑཝེ, བྷིཀྑུ…པེ… སེཡྻཐཱཔི, བྷིཀྑཝེ, མཧཱི ¶ ནདཱི སམུདྡནིནྣཱ སམུདྡཔོཎཱ སམུདྡཔབྦྷཱརཱ; ཨེཝམེཝ ཁོ, བྷིཀྑཝེ, བྷིཀྑུ…པེ… སེཡྻཐཱཔི, བྷིཀྑཝེ, ཡཱ ཀཱཙིམཱ མཧཱནདིཡོ, སེཡྻཐིདཾ – གངྒཱ, ཡམུནཱ, ཨཙིརཝཏཱི, སརབྷཱུ, མཧཱི, སབྦཱ ཏཱ སམུདྡནིནྣཱ སམུདྡཔོཎཱ སམུདྡཔབྦྷཱརཱ; ཨེཝམེཝ ཁོ, བྷིཀྑཝེ, བྷིཀྑུ ཨརིཡཾ ཨཊྛངྒིཀཾ མགྒཾ བྷཱཝེནྟོ ཨརིཡཾ ཨཊྛངྒིཀཾ མགྒཾ ¶ བཧུལཱིཀརོནྟོ ནིབྦཱནནིནྣོ ཧོཏི ནིབྦཱནཔོཎོ ནིབྦཱནཔབྦྷཱརོ. ཀཐཉྩ, བྷིཀྑཝེ, བྷིཀྑུ ཨརིཡཾ ཨཊྛངྒིཀཾ མགྒཾ བྷཱཝེནྟོ ཨརིཡཾ ཨཊྛངྒིཀཾ མགྒཾ བཧུལཱིཀརོནྟོ ནིབྦཱནནིནྣོ ཧོཏི ནིབྦཱནཔོཎོ ནིབྦཱནཔབྦྷཱརོ? ཨིདྷ, བྷིཀྑཝེ, བྷིཀྑུ སམྨཱདིཊྛིཾ བྷཱཝེཏི ཝིཝེཀནིསྶིཏཾ ཝིརཱགནིསྶིཏཾ ནིརོདྷནིསྶིཏཾ ཝོསྶགྒཔརིཎཱམིཾ…པེ… སམྨཱསམཱདྷིཾ བྷཱཝེཏི ཝིཝེཀནིསྶིཏཾ ཝིརཱགནིསྶིཏཾ ནིརོདྷནིསྶིཏཾ ཝོསྶགྒཔརིཎཱམིཾ. ཨེཝཾ ཁོ, བྷིཀྑཝེ, བྷིཀྑུ ཨརིཡཾ ཨཊྛངྒིཀཾ ¶ མགྒཾ བྷཱཝེནྟོ ཨརིཡཾ ཨཊྛངྒིཀཾ མགྒཾ བཧུལཱིཀརོནྟོ ནིབྦཱནནིནྣོ ཧོཏི ནིབྦཱནཔོཎོ ནིབྦཱནཔབྦྷཱརོ’’ཏི. ཚཊྛཾ.

གངྒཱཔེཡྻཱལཝགྒོ པཋམོ.

ཏསྶུདྡཱནཾ –

ཚ པཱཙཱིནཏོ ནིནྣཱ, ཚ ནིནྣཱ ཙ སམུདྡཏོ;

ཨེཏེ དྭེ ཚ དྭཱདས ཧོནྟི, ཝགྒོ ཏེན པཝུཙྩཏཱིཏི;

གངྒཱཔེཡྻཱལཱི པཱཙཱིནནིནྣཝཱཙནམགྒཱི, ཝིཝེཀནིསྶིཏཾ དྭཱདསཀཱི པཋམཀཱི.

༢. དུཏིཡགངྒཱཔེཡྻཱལཝགྒོ

༡. པཋམཔཱཙཱིནནིནྣསུཏྟཾ

༡༠༣. ‘‘སེཡྻཐཱཔི, བྷིཀྑཝེ, གངྒཱ ནདཱི པཱཙཱིནནིནྣཱ པཱཙཱིནཔོཎཱ པཱཙཱིནཔབྦྷཱརཱ; ཨེཝམེཝ ཁོ, བྷིཀྑཝེ, བྷིཀྑུ ཨརིཡཾ ཨཊྛངྒིཀཾ མགྒཾ བྷཱཝེནྟོ ཨརིཡཾ ཨཊྛངྒིཀཾ མགྒཾ བཧུལཱིཀརོནྟོ ནིབྦཱནནིནྣོ ཧོཏི ནིབྦཱནཔོཎོ ནིབྦཱནཔབྦྷཱརོ. ཀཐཉྩ ¶ , བྷིཀྑཝེ, བྷིཀྑུ ཨརིཡཾ ཨཊྛངྒིཀཾ མགྒཾ བྷཱཝེནྟོ ཨརིཡཾ ཨཊྛངྒིཀཾ མགྒཾ བཧུལཱིཀརོནྟོ ནིབྦཱནནིནྣོ ཧོཏི ནིབྦཱནཔོཎོ ནིབྦཱནཔབྦྷཱརོ? ཨིདྷ, བྷིཀྑཝེ, བྷིཀྑུ སམྨཱདིཊྛིཾ བྷཱཝེཏི རཱགཝིནཡཔརིཡོསཱནཾ ¶ དོསཝིནཡཔརིཡོསཱནཾ མོཧཝིནཡཔརིཡོསཱནཾ…པེ… སམྨཱསམཱདྷིཾ བྷཱཝེཏི རཱགཝིནཡཔརིཡོསཱནཾ དོསཝིནཡཔརིཡོསཱནཾ མོཧཝིནཡཔརིཡོསཱནཾ. ཨེཝཾ ཁོ, བྷིཀྑཝེ, བྷིཀྑུ ཨརིཡཾ ཨཊྛངྒིཀཾ མགྒཾ བྷཱཝེནྟོ ཨརིཡཾ ཨཊྛངྒིཀཾ མགྒཾ བཧུལཱིཀརོནྟོ ནིབྦཱནནིནྣོ ཧོཏི ནིབྦཱནཔོཎོ ནིབྦཱནཔབྦྷཱརོ’’ཏི. པཋམཾ.

༢-༦. དུཏིཡཱདིཔཱཙཱིནནིནྣསུཏྟཔཉྩཀཾ

༡༠༤. ‘‘སེཡྻཐཱཔི ¶ , བྷིཀྑཝེ, ཡམུནཱ ནདཱི པཱཙཱིནནིནྣཱ པཱཙཱིནཔོཎཱ པཱཙཱིནཔབྦྷཱརཱ; ཨེཝམེཝ ཁོ, བྷིཀྑཝེ, བྷིཀྑུ…པེ… དུཏིཡཾ.

༡༠༥. ‘‘སེཡྻཐཱཔི, བྷིཀྑཝེ, ཨཙིརཝཏཱི ནདཱི པཱཙཱིནནིནྣཱ པཱཙཱིནཔོཎཱ པཱཙཱིནཔབྦྷཱརཱ; ཨེཝམེཝ ཁོ, བྷིཀྑཝེ, བྷིཀྑུ…པེ… ཏཏིཡཾ.

༡༠༦. ‘‘སེཡྻཐཱཔི, བྷིཀྑཝེ, སརབྷཱུ ནདཱི པཱཙཱིནནིནྣཱ པཱཙཱིནཔོཎཱ པཱཙཱིནཔབྦྷཱརཱ; ཨེཝམེཝ ཁོ, བྷིཀྑཝེ, བྷིཀྑུ…པེ… ¶ ཙཏུཏྠཾ.

༡༠༧. ‘‘སེཡྻཐཱཔི, བྷིཀྑཝེ, མཧཱི ནདཱི པཱཙཱིནནིནྣཱ པཱཙཱིནཔོཎཱ པཱཙཱིནཔབྦྷཱརཱ; ཨེཝམེཝ ཁོ, བྷིཀྑཝེ, བྷིཀྑུ…པེ… པཉྩམཾ.

༡༠༨. ‘‘སེཡྻཐཱཔི, བྷིཀྑཝེ, ཡཱ ཀཱཙིམཱ མཧཱནདིཡོ, སེཡྻཐིདཾ – གངྒཱ, ཡམུནཱ, ཨཙིརཝཏཱི, སརབྷཱུ, མཧཱི, སབྦཱ ཏཱ ¶ པཱཙཱིནནིནྣཱ པཱཙཱིནཔོཎཱ པཱཙཱིནཔབྦྷཱརཱ; ཨེཝམེཝ ཁོ, བྷིཀྑཝེ, བྷིཀྑུ…པེ… ཚཊྛཾ.

༡. པཋམསམུདྡནིནྣསུཏྟཾ

༡༠༩. ‘‘སེཡྻཐཱཔི, བྷིཀྑཝེ, གངྒཱ ནདཱི སམུདྡནིནྣཱ སམུདྡཔོཎཱ སམུདྡཔབྦྷཱརཱ; ཨེཝམེཝ ཁོ, བྷིཀྑཝེ, བྷིཀྑུ ཨརིཡཾ ཨཊྛངྒིཀཾ མགྒཾ བྷཱཝེནྟོ ཨརིཡཾ ཨཊྛངྒིཀཾ མགྒཾ བཧུལཱིཀརོནྟོ ནིབྦཱནནིནྣོ ཧོཏི ནིབྦཱནཔོཎོ ནིབྦཱནཔབྦྷཱརོ. ཀཐཉྩ, བྷིཀྑཝེ, བྷིཀྑུ ཨརིཡཾ ཨཊྛངྒིཀཾ མགྒཾ བྷཱཝེནྟོ ཨརིཡཾ ཨཊྛངྒིཀཾ མགྒཾ བཧུལཱིཀརོནྟོ ནིབྦཱནནིནྣོ ཧོཏི ནིབྦཱནཔོཎོ ¶ ནིབྦཱནཔབྦྷཱརོ? ཨིདྷ, བྷིཀྑཝེ, བྷིཀྑུ སམྨཱདིཊྛིཾ བྷཱཝེཏི རཱགཝིནཡཔརིཡོསཱནཾ དོསཝིནཡཔརིཡོསཱནཾ མོཧཝིནཡཔརིཡོསཱནཾ…པེ… སམྨཱསམཱདྷིཾ བྷཱཝེཏི རཱགཝིནཡཔརིཡོསཱནཾ དོསཝིནཡཔརིཡོསཱནཾ མོཧཝིནཡཔརིཡོསཱནཾ. ཨེཝཾ ཁོ, བྷིཀྑཝེ, བྷིཀྑུ ཨརིཡཾ ཨཊྛངྒིཀཾ མགྒཾ བྷཱཝེནྟོ ཨརིཡཾ ཨཊྛངྒིཀཾ མགྒཾ བཧུལཱིཀརོནྟོ ནིབྦཱནནིནྣོ ཧོཏི ནིབྦཱནཔོཎོ ནིབྦཱནཔབྦྷཱརོ’’ཏི. པཋམཾ.

༢-༦. དུཏིཡཱདིསམུདྡནིནྣསུཏྟཔཉྩཀཾ

༡༡༠. ‘‘སེཡྻཐཱཔི, བྷིཀྑཝེ, ཡམུནཱ ནདཱི སམུདྡནིནྣཱ སམུདྡཔོཎཱ སམུདྡཔབྦྷཱརཱ; ཨེཝམེཝ ཁོ, བྷིཀྑཝེ, བྷིཀྑུ…པེ… དུཏིཡཾ.

༡༡༡. ‘‘སེཡྻཐཱཔི, བྷིཀྑཝེ, ཨཙིརཝཏཱི ¶ ནདཱི སམུདྡནིནྣཱ སམུདྡཔོཎཱ སམུདྡཔབྦྷཱརཱ; ཨེཝམེཝ ཁོ, བྷིཀྑཝེ, བྷིཀྑུ…པེ… ཏཏིཡཾ.

༡༡༢. ‘‘སེཡྻཐཱཔི ¶ , བྷིཀྑཝེ, སརབྷཱུ ནདཱི སམུདྡནིནྣཱ སམུདྡཔོཎཱ སམུདྡཔབྦྷཱརཱ; ཨེཝམེཝ ཁོ, བྷིཀྑཝེ, བྷིཀྑུ…པེ… ¶ ཙཏུཏྠཾ.

༡༡༣. ‘‘སེཡྻཐཱཔི, བྷིཀྑཝེ, མཧཱི ནདཱི སམུདྡནིནྣཱ སམུདྡཔོཎཱ སམུདྡཔབྦྷཱརཱ; ཨེཝམེཝ ཁོ, བྷིཀྑཝེ, བྷིཀྑུ…པེ… པཉྩམཾ.

༡༡༤. ‘‘སེཡྻཐཱཔི, བྷིཀྑཝེ, ཡཱ ཀཱཙིམཱ མཧཱནདིཡོ, སེཡྻཐིདཾ – གངྒཱ, ཡམུནཱ, ཨཙིརཝཏཱི, སརབྷཱུ, མཧཱི, སབྦཱ ཏཱ སམུདྡནིནྣཱ སམུདྡཔོཎཱ སམུདྡཔབྦྷཱརཱ; ཨེཝམེཝ ཁོ, བྷིཀྑཝེ, བྷིཀྑུ ཨརིཡཾ ཨཊྛངྒིཀཾ མགྒཾ བྷཱཝེནྟོ ཨརིཡཾ ཨཊྛངྒིཀཾ མགྒཾ བཧུལཱིཀརོནྟོ ནིབྦཱནནིནྣོ ཧོཏི ནིབྦཱནཔོཎོ ནིབྦཱནཔབྦྷཱརོ. ཀཐཉྩ, བྷིཀྑཝེ, བྷིཀྑུ ཨརིཡཾ ཨཊྛངྒིཀཾ མགྒཾ བྷཱཝེནྟོ ཨརིཡཾ ཨཊྛངྒིཀཾ མགྒཾ བཧུལཱིཀརོནྟོ ནིབྦཱནནིནྣོ ཧོཏི ནིབྦཱནཔོཎོ ནིབྦཱནཔབྦྷཱརོ? ཨིདྷ, བྷིཀྑཝེ, བྷིཀྑུ སམྨཱདིཊྛིཾ བྷཱཝེཏི རཱགཝིནཡཔརིཡོསཱནཾ དོསཝིནཡཔརིཡོསཱནཾ མོཧཝིནཡཔརིཡོསཱནཾ…པེ… ¶ སམྨཱསམཱདྷིཾ བྷཱཝེཏི རཱགཝིནཡཔརིཡོསཱནཾ དོསཝིནཡཔརིཡོསཱནཾ མོཧཝིནཡཔརིཡོསཱནཾ. ཨེཝཾ ཁོ, བྷིཀྑཝེ, བྷིཀྑུ ཨརིཡཾ ཨཊྛངྒིཀཾ མགྒཾ བྷཱཝེནྟོ ཨརིཡཾ ཨཊྛངྒིཀཾ མགྒཾ བཧུལཱིཀརོནྟོ ནིབྦཱནནིནྣོ ཧོཏི ནིབྦཱནཔོཎོ ནིབྦཱནཔབྦྷཱརོ’’ཏི. ཚཊྛཾ.

(རཱགཝིནཡདྭཱདསཀཱི དུཏིཡཀཱི སམུདྡནིནྣནྟི).

༡. པཋམཔཱཙཱིནནིནྣསུཏྟཾ

༡༡༥. ‘‘སེཡྻཐཱཔི, བྷིཀྑཝེ, གངྒཱ ནདཱི པཱཙཱིནནིནྣཱ པཱཙཱིནཔོཎཱ པཱཙཱིནཔབྦྷཱརཱ; ཨེཝམེཝ ཁོ, བྷིཀྑཝེ, བྷིཀྑུ ཨརིཡཾ ¶ ཨཊྛངྒིཀཾ མགྒཾ བྷཱཝེནྟོ ཨརིཡཾ ཨཊྛངྒིཀཾ མགྒཾ བཧུལཱིཀརོནྟོ ནིབྦཱནནིནྣོ ཧོཏི ནིབྦཱནཔོཎོ ནིབྦཱནཔབྦྷཱརོ. ཀཐཉྩ, བྷིཀྑཝེ, བྷིཀྑུ ཨརིཡཾ ཨཊྛངྒིཀཾ མགྒཾ བྷཱཝེནྟོ ཨརིཡཾ ཨཊྛངྒིཀཾ མགྒཾ བཧུལཱིཀརོནྟོ ནིབྦཱནནིནྣོ ཧོཏི ནིབྦཱནཔོཎོ ནིབྦཱནཔབྦྷཱརོ? ཨིདྷ, བྷིཀྑཝེ, བྷིཀྑུ སམྨཱདིཊྛིཾ བྷཱཝེཏི ཨམཏོགདྷཾ ཨམཏཔརཱཡནཾ ཨམཏཔརིཡོསཱནཾ…པེ… སམྨཱསམཱདྷིཾ བྷཱཝེཏི ཨམཏོགདྷཾ ཨམཏཔརཱཡནཾ ཨམཏཔརིཡོསཱནཾ. ཨེཝཾ ཁོ, བྷིཀྑཝེ, བྷིཀྑུ ཨརིཡཾ ཨཊྛངྒིཀཾ མགྒཾ བྷཱཝེནྟོ ཨརིཡཾ ཨཊྛངྒིཀཾ མགྒཾ བཧུལཱིཀརོནྟོ ནིབྦཱནནིནྣོ ཧོཏི ནིབྦཱནཔོཎོ ནིབྦཱནཔབྦྷཱརོ’’ཏི. པཋམཾ.

༢-༦. དུཏིཡཱདིཔཱཙཱིནནིནྣསུཏྟཔཉྩཀཾ

༡༡༦. སེཡྻཐཱཔི ¶ , བྷིཀྑཝེ, ཡམུནཱ ནདཱི པཱཙཱིནནིནྣཱ པཱཙཱིནཔོཎཱ པཱཙཱིནཔབྦྷཱརཱ; ཨེཝམེཝ ཁོ, བྷིཀྑཝེ, བྷིཀྑུ…པེ… དུཏིཡཾ.

༡༡༧. ‘‘སེཡྻཐཱཔི, བྷིཀྑཝེ, ཨཙིརཝཏཱི ནདཱི པཱཙཱིནནིནྣཱ པཱཙཱིནཔོཎཱ པཱཙཱིནཔབྦྷཱརཱ ¶ ; ཨེཝམེཝ ཁོ, བྷིཀྑཝེ, བྷིཀྑུ…པེ… ཏཏིཡཾ.

༡༡༨. ‘‘སེཡྻཐཱཔི, བྷིཀྑཝེ, སརབྷཱུ ནདཱི པཱཙཱིནནིནྣཱ པཱཙཱིནཔོཎཱ པཱཙཱིནཔབྦྷཱརཱ; ཨེཝམེཝ ཁོ, བྷིཀྑཝེ, བྷིཀྑུ…པེ… ཙཏུཏྠཾ.

༡༡༩. ‘‘སེཡྻཐཱཔི, བྷིཀྑཝེ, མཧཱི ནདཱི པཱཙཱིནནིནྣཱ པཱཙཱིནཔོཎཱ པཱཙཱིནཔབྦྷཱརཱ; ཨེཝམེཝ ཁོ, བྷིཀྑཝེ, བྷིཀྑུ…པེ… པཉྩམཾ.

༡༢༠. ‘‘སེཡྻཐཱཔི, བྷིཀྑཝེ, ཡཱ ཀཱཙིམཱ མཧཱནདིཡོ, སེཡྻཐིདཾ – གངྒཱ, ཡམུནཱ, ཨཙིརཝཏཱི, སརབྷཱུ, མཧཱི, སབྦཱ ཏཱ པཱཙཱིནནིནྣཱ ¶ པཱཙཱིནཔོཎཱ པཱཙཱིནཔབྦྷཱརཱ; ཨེཝམེཝ ཁོ, བྷིཀྑཝེ, བྷིཀྑུ…པེ… ¶ ཚཊྛཾ.

༡. པཋམསམུདྡནིནྣསུཏྟཾ

༡༢༡. ‘‘སེཡྻཐཱཔི, བྷིཀྑཝེ, གངྒཱ ནདཱི སམུདྡནིནྣཱ སམུདྡཔོཎཱ སམུདྡཔབྦྷཱརཱ; ཨེཝམེཝ ཁོ, བྷིཀྑཝེ, བྷིཀྑུ ཨརིཡཾ ཨཊྛངྒིཀཾ མགྒཾ བྷཱཝེནྟོ ཨརིཡཾ ཨཊྛངྒིཀཾ མགྒཾ བཧུལཱིཀརོནྟོ ནིབྦཱནནིནྣོ ཧོཏི ནིབྦཱནཔོཎོ ནིབྦཱནཔབྦྷཱརོ. ཀཐཉྩ, བྷིཀྑཝེ, བྷིཀྑུ ཨརིཡཾ ཨཊྛངྒིཀཾ མགྒཾ བྷཱཝེནྟོ ཨརིཡཾ ཨཊྛངྒིཀཾ མགྒཾ བཧུལཱིཀརོནྟོ ནིབྦཱནནིནྣོ ཧོཏི ནིབྦཱནཔོཎོ ནིབྦཱནཔབྦྷཱརོ? ཨིདྷ ¶ , བྷིཀྑཝེ, བྷིཀྑུ སམྨཱདིཊྛིཾ བྷཱཝེཏི ཨམཏོགདྷཾ ཨམཏཔརཱཡནཾ ཨམཏཔརིཡོསཱནཾ…པེ… སམྨཱསམཱདྷིཾ བྷཱཝེཏི ཨམཏོགདྷཾ ཨམཏཔརཱཡནཾ ཨམཏཔརིཡོསཱནཾ. ཨེཝཾ ཁོ, བྷིཀྑཝེ, བྷིཀྑུ ཨརིཡཾ ཨཊྛངྒིཀཾ མགྒཾ བྷཱཝེནྟོ ཨརིཡཾ ཨཊྛངྒིཀཾ མགྒཾ བཧུལཱིཀརོནྟོ ནིབྦཱནནིནྣོ ཧོཏི ནིབྦཱནཔོཎོ ནིབྦཱནཔབྦྷཱརོ’’ཏི. པཋམཾ.

༢-༦. དུཏིཡཱདིསམུདྡནིནྣསུཏྟཔཉྩཀཾ

༡༢༢-༡༢༦. ‘‘སེཡྻཐཱཔི, བྷིཀྑཝེ, ཡམུནཱ ནདཱི སམུདྡནིནྣཱ སམུདྡཔོཎཱ སམུདྡཔབྦྷཱརཱ; ཨེཝམེཝ ཁོ, བྷིཀྑཝེ, བྷིཀྑུ…པེ… སེཡྻཐཱཔི, བྷིཀྑཝེ, ཨཙིརཝཏཱི ནདཱི སམུདྡནིནྣཱ སམུདྡཔོཎཱ སམུདྡཔབྦྷཱརཱ; ཨེཝམེཝ ཁོ, བྷིཀྑཝེ, བྷིཀྑུ…པེ… སེཡྻཐཱཔི, བྷིཀྑཝེ, སརབྷཱུ ནདཱི སམུདྡནིནྣཱ སམུདྡཔོཎཱ སམུདྡཔབྦྷཱརཱ; ཨེཝམེཝ ཁོ, བྷིཀྑཝེ, བྷིཀྑུ…པེ… སེཡྻཐཱཔི, བྷིཀྑཝེ, མཧཱི ནདཱི སམུདྡནིནྣཱ སམུདྡཔོཎཱ ¶ སམུདྡཔབྦྷཱརཱ; ཨེཝམེཝ ཁོ, བྷིཀྑཝེ, བྷིཀྑུ…པེ… སེཡྻཐཱཔི, བྷིཀྑཝེ, ཡཱ ཀཱཙིམཱ མཧཱནདིཡོ, སེཡྻཐིདཾ – གངྒཱ ¶ , ཡམུནཱ, ཨཙིརཝཏཱི, སརབྷཱུ, མཧཱི, སབྦཱ ཏཱ སམུདྡནིནྣཱ སམུདྡཔོཎཱ སམུདྡཔབྦྷཱརཱ; ཨེཝམེཝ ཁོ, བྷིཀྑཝེ, བྷིཀྑུ ཨརིཡཾ ཨཊྛངྒིཀཾ མགྒཾ བྷཱཝེནྟོ ཨརིཡཾ ¶ ཨཊྛངྒིཀཾ མགྒཾ བཧུལཱིཀརོནྟོ ནིབྦཱནནིནྣོ ཧོཏི ནིབྦཱནཔོཎོ ནིབྦཱནཔབྦྷཱརོ. ཀཐཉྩ, བྷིཀྑཝེ, བྷིཀྑུ ཨརིཡཾ ཨཊྛངྒིཀཾ མགྒཾ བྷཱཝེནྟོ ཨརིཡཾ ཨཊྛངྒིཀཾ མགྒཾ བཧུལཱིཀརོནྟོ ནིབྦཱནནིནྣོ ཧོཏི ནིབྦཱནཔོཎོ ནིབྦཱནཔབྦྷཱརོ? ཨིདྷ, བྷིཀྑཝེ, བྷིཀྑུ སམྨཱདིཊྛིཾ བྷཱཝེཏི ཨམཏོགདྷཾ ཨམཏཔརཱཡནཾ ཨམཏཔརིཡོསཱནཾ…པེ… སམྨཱསམཱདྷིཾ བྷཱཝེཏི ཨམཏོགདྷཾ ཨམཏཔརཱཡནཾ ཨམཏཔརིཡོསཱནཾ. ཨེཝཾ ཁོ, བྷིཀྑཝེ, བྷིཀྑུ ཨརིཡཾ ཨཊྛངྒིཀཾ མགྒཾ བྷཱཝེནྟོ ཨརིཡཾ ཨཊྛངྒིཀཾ མགྒཾ བཧུལཱིཀརོནྟོ ནིབྦཱནནིནྣོ ཧོཏི ནིབྦཱནཔོཎོ ནིབྦཱནཔབྦྷཱརོ’’ཏི. ཚཊྛཾ.

(ཨམཏོགདྷདྭཱདསཀཱི ཏཏིཡཀཱི).

༡. པཋམཔཱཙཱིནནིནྣསུཏྟཾ

༡༢༧. ‘‘སེཡྻཐཱཔི, བྷིཀྑཝེ, གངྒཱ ནདཱི པཱཙཱིནནིནྣཱ པཱཙཱིནཔོཎཱ པཱཙཱིནཔབྦྷཱརཱ; ཨེཝམེཝ ཁོ, བྷིཀྑཝེ, བྷིཀྑུ ཨརིཡཾ ཨཊྛངྒིཀཾ མགྒཾ བྷཱཝེནྟོ ཨརིཡཾ ཨཊྛངྒིཀཾ མགྒཾ བཧུལཱིཀརོནྟོ ནིབྦཱནནིནྣོ ཧོཏི ནིབྦཱནཔོཎོ ནིབྦཱནཔབྦྷཱརོ. ཀཐཉྩ, བྷིཀྑཝེ, བྷིཀྑུ ཨརིཡཾ ཨཊྛངྒིཀཾ མགྒཾ བྷཱཝེནྟོ ཨརིཡཾ ཨཊྛངྒིཀཾ མགྒཾ བཧུལཱིཀརོནྟོ ནིབྦཱནནིནྣོ ཧོཏི ནིབྦཱནཔོཎོ ¶ ནིབྦཱནཔབྦྷཱརོ? ཨིདྷ, བྷིཀྑཝེ, བྷིཀྑུ སམྨཱདིཊྛིཾ བྷཱཝེཏི ནིབྦཱནནིནྣཾ ནིབྦཱནཔོཎཾ ནིབྦཱནཔབྦྷཱརཾ…པེ… སམྨཱསམཱདྷིཾ བྷཱཝེཏི ནིབྦཱནནིནྣཾ ནིབྦཱནཔོཎཾ ནིབྦཱནཔབྦྷཱརཾ. ཨེཝཾ ཁོ, བྷིཀྑཝེ, བྷིཀྑུ ཨརིཡཾ ཨཊྛངྒིཀཾ མགྒཾ བྷཱཝེནྟོ ཨརིཡཾ ཨཊྛངྒིཀཾ མགྒཾ བཧུལཱིཀརོནྟོ ནིབྦཱནནིནྣོ ཧོཏི ནིབྦཱནཔོཎོ ནིབྦཱནཔབྦྷཱརོ’’ཏི. པཋམཾ.

༢-༦. དུཏིཡཱདིཔཱཙཱིནནིནྣསུཏྟཔཉྩཀཾ

༡༢༨-༡༣༢. ‘‘སེཡྻཐཱཔི ¶ , བྷིཀྑཝེ, ཡམུནཱ ནདཱི པཱཙཱིནནིནྣཱ པཱཙཱིནཔོཎཱ པཱཙཱིནཔབྦྷཱརཱ; ཨེཝམེཝ ཁོ, བྷིཀྑཝེ, བྷིཀྑུ…པེ… སེཡྻཐཱཔི, བྷིཀྑཝེ, ཨཙིརཝཏཱི ནདཱི པཱཙཱིནནིནྣཱ པཱཙཱིནཔོཎཱ པཱཙཱིནཔབྦྷཱརཱ; ཨེཝམེཝ ཁོ, བྷིཀྑཝེ, བྷིཀྑུ…པེ… སེཡྻཐཱཔི, བྷིཀྑཝེ, སརབྷཱུ ནདཱི པཱཙཱིནནིནྣཱ པཱཙཱིནཔོཎཱ པཱཙཱིནཔབྦྷཱརཱ; ཨེཝམེཝ ཁོ, བྷིཀྑཝེ, བྷིཀྑུ…པེ… སེཡྻཐཱཔི, བྷིཀྑཝེ, མཧཱི ནདཱི པཱཙཱིནནིནྣཱ པཱཙཱིནཔོཎཱ ¶ པཱཙཱིནཔབྦྷཱརཱ; ཨེཝམེཝ ཁོ, བྷིཀྑཝེ, བྷིཀྑུ…པེ… སེཡྻཐཱཔི, བྷིཀྑཝེ, ཡཱ ཀཱཙིམཱ མཧཱནདིཡོ, སེཡྻཐིདཾ – གངྒཱ, ཡམུནཱ, ཨཙིརཝཏཱི, སརབྷཱུ, མཧཱི, སབྦཱ ཏཱ པཱཙཱིནནིནྣཱ པཱཙཱིནཔོཎཱ པཱཙཱིནཔབྦྷཱརཱ; ཨེཝམེཝ ཁོ, བྷིཀྑཝེ, བྷིཀྑུ ཨརིཡཾ ཨཊྛངྒིཀཾ མགྒཾ བྷཱཝེནྟོ ཨརིཡཾ ཨཊྛངྒིཀཾ མགྒཾ བཧུལཱིཀརོནྟོ ནིབྦཱནནིནྣོ ཧོཏི ནིབྦཱནཔོཎོ ནིབྦཱནཔབྦྷཱརོ. ཀཐཉྩ, བྷིཀྑཝེ, བྷིཀྑུ ཨརིཡཾ ཨཊྛངྒིཀཾ མགྒཾ བྷཱཝེནྟོ ཨརིཡཾ ཨཊྛངྒིཀཾ མགྒཾ བཧུལཱིཀརོནྟོ ནིབྦཱནནིནྣོ ཧོཏི ནིབྦཱནཔོཎོ ¶ ནིབྦཱནཔབྦྷཱརོ? ཨིདྷ, བྷིཀྑཝེ, བྷིཀྑུ སམྨཱདིཊྛིཾ བྷཱཝེཏི ནིབྦཱནནིནྣཾ ནིབྦཱནཔོཎཾ ནིབྦཱནཔབྦྷཱརཾ…པེ… སམྨཱསམཱདྷིཾ བྷཱཝེཏི ནིབྦཱནནིནྣཾ ནིབྦཱནཔོཎཾ ནིབྦཱནཔབྦྷཱརཾ. ཨེཝཾ ཁོ, བྷིཀྑཝེ, བྷིཀྑུ ཨརིཡཾ ཨཊྛངྒིཀཾ མགྒཾ བྷཱཝེནྟོ ཨརིཡཾ ཨཊྛངྒིཀཾ མགྒཾ བཧུལཱིཀརོནྟོ ནིབྦཱནནིནྣོ ཧོཏི ནིབྦཱནཔོཎོ ནིབྦཱནཔབྦྷཱརོ’’ཏི. ཚཊྛཾ.

༡. པཋམསམུདྡནིནྣསུཏྟཾ

༡༣༣. ‘‘སེཡྻཐཱཔི, བྷིཀྑཝེ, གངྒཱ ནདཱི སམུདྡནིནྣཱ སམུདྡཔོཎཱ སམུདྡཔབྦྷཱརཱ; ཨེཝམེཝ ཁོ, བྷིཀྑཝེ, བྷིཀྑུ ཨརིཡཾ ཨཊྛངྒིཀཾ མགྒཾ བྷཱཝེནྟོ ཨརིཡཾ ཨཊྛངྒིཀཾ མགྒཾ བཧུལཱིཀརོནྟོ ནིབྦཱནནིནྣོ ཧོཏི ནིབྦཱནཔོཎོ ནིབྦཱནཔབྦྷཱརོ. ཀཐཉྩ, བྷིཀྑཝེ, བྷིཀྑུ ཨརིཡཾ ཨཊྛངྒིཀཾ མགྒཾ བྷཱཝེནྟོ ཨརིཡཾ ཨཊྛངྒིཀཾ མགྒཾ བཧུལཱིཀརོནྟོ ནིབྦཱནནིནྣོ ཧོཏི ནིབྦཱནཔོཎོ ནིབྦཱནཔབྦྷཱརོ? ཨིདྷ, བྷིཀྑཝེ, བྷིཀྑུ སམྨཱདིཊྛིཾ བྷཱཝེཏི ནིབྦཱནནིནྣཾ ནིབྦཱནཔོཎཾ ནིབྦཱནཔབྦྷཱརཾ…པེ… སམྨཱསམཱདྷིཾ བྷཱཝེཏི ནིབྦཱནནིནྣཾ ནིབྦཱནཔོཎཾ ནིབྦཱནཔབྦྷཱརཾ. ཨེཝཾ ཁོ, བྷིཀྑཝེ, བྷིཀྑུ ཨརིཡཾ ཨཊྛངྒིཀཾ མགྒཾ བྷཱཝེནྟོ ཨརིཡཾ ཨཊྛངྒིཀཾ མགྒཾ བཧུལཱིཀརོནྟོ ནིབྦཱནནིནྣོ ཧོཏི ནིབྦཱནཔོཎོ ནིབྦཱནཔབྦྷཱརོ’’ཏི. པཋམཾ.

༢-༦. དུཏིཡཱདིསམུདྡནིནྣསུཏྟཔཉྩཀཾ

༡༣༤-༡༣༨. ‘‘སེཡྻཐཱཔི ¶ , བྷིཀྑཝེ, ཡམུནཱ ནདཱི སམུདྡནིནྣཱ སམུདྡཔོཎཱ སམུདྡཔབྦྷཱརཱ; ཨེཝམེཝ ཁོ, བྷིཀྑཝེ, བྷིཀྑུ…པེ… སེཡྻཐཱཔི ¶ , བྷིཀྑཝེ, ཨཙིརཝཏཱི ནདཱི སམུདྡནིནྣཱ སམུདྡཔོཎཱ སམུདྡཔབྦྷཱརཱ; ཨེཝམེཝ ཁོ, བྷིཀྑཝེ, བྷིཀྑུ…པེ… སེཡྻཐཱཔི, བྷིཀྑཝེ, སརབྷཱུ ནདཱི སམུདྡནིནྣཱ སམུདྡཔོཎཱ སམུདྡཔབྦྷཱརཱ; ཨེཝམེཝ ཁོ, བྷིཀྑཝེ, བྷིཀྑུ…པེ… སེཡྻཐཱཔི, བྷིཀྑཝེ, མཧཱི ནདཱི སམུདྡནིནྣཱ ¶ སམུདྡཔོཎཱ སམུདྡཔབྦྷཱརཱ; ཨེཝམེཝ ཁོ, བྷིཀྑཝེ, བྷིཀྑུ…པེ… སེཡྻཐཱཔི, བྷིཀྑཝེ, ཡཱ ཀཱཙིམཱ མཧཱནདིཡོ, སེཡྻཐིདཾ – གངྒཱ, ཡམུནཱ, ཨཙིརཝཏཱི སརབྷཱུ, མཧཱི, སབྦཱ ཏཱ སམུདྡནིནྣཱ སམུདྡཔོཎཱ སམུདྡཔབྦྷཱརཱ; ཨེཝམེཝ ཁོ, བྷིཀྑཝེ, བྷིཀྑུ ཨརིཡཾ ཨཊྛངྒིཀཾ མགྒཾ བྷཱཝེནྟོ ཨརིཡཾ ཨཊྛངྒིཀཾ མགྒཾ བཧུལཱིཀརོནྟོ ནིབྦཱནནིནྣོ ཧོཏི ནིབྦཱནཔོཎོ ནིབྦཱནཔབྦྷཱརོ. ཀཐཉྩ, བྷིཀྑཝེ, བྷིཀྑུ ཨརིཡཾ ཨཊྛངྒིཀཾ མགྒཾ བྷཱཝེནྟོ ཨརིཡཾ ཨཊྛངྒིཀཾ མགྒཾ བཧུལཱིཀརོནྟོ ནིབྦཱནནིནྣོ ཧོཏི ནིབྦཱནཔོཎོ ནིབྦཱནཔབྦྷཱརོ? ཨིདྷ, བྷིཀྑཝེ, བྷིཀྑུ སམྨཱདིཊྛིཾ བྷཱཝེཏི ནིབྦཱནནིནྣཾ ནིབྦཱནཔོཎཾ ནིབྦཱནཔབྦྷཱརཾ…པེ… སམྨཱསམཱདྷིཾ བྷཱཝེཏི ནིབྦཱནནིནྣཾ ནིབྦཱནཔོཎཾ ནིབྦཱནཔབྦྷཱརཾ. ཨེཝཾ ཁོ, བྷིཀྑཝེ, བྷིཀྑུ ཨརིཡཾ ཨཊྛངྒིཀཾ མགྒཾ བྷཱཝེནྟོ ཨརིཡཾ ཨཊྛངྒིཀཾ མགྒཾ བཧུལཱིཀརོནྟོ ནིབྦཱནནིནྣོ ཧོཏི ནིབྦཱནཔོཎོ ནིབྦཱནཔབྦྷཱརོ’’ཏི. ཚཊྛཾ.

(གངྒཱཔེཡྻཱལཱི).

དུཏིཡགངྒཱཔེཡྻཱལཝགྒོ དུཏིཡོ.

ཏསྶུདྡཱནཾ –

ཚ ¶ པཱཙཱིནཏོ ནིནྣཱ, ཚ ནིནྣཱ ཙ སམུདྡཏོ;

ཨེཏེ དྭེ ཚ དྭཱདས ཧོནྟི, ཝགྒོ ཏེན པཝུཙྩཏཱིཏི;

ནིབྦཱནནིནྣོ དྭཱདསཀཱི, ཙཏུཏྠཀཱི ཚཊྛཱ ནཝཀཱི.

༥. ཨཔྤམཱདཔེཡྻཱལཝགྒོ

༡. ཏཐཱགཏསུཏྟཾ

༡༣༩. སཱཝཏྠིནིདཱནཾ ¶ ¶ . ‘‘ཡཱཝཏཱ, བྷིཀྑཝེ, སཏྟཱ ཨཔདཱ ཝཱ དྭིཔདཱ [དིཔདཱ (སཱི.)] ཝཱ ཙཏུཔྤདཱ ཝཱ བཧུཔྤདཱ [བཧུཔདཱ (?)] ཝཱ རཱུཔིནོ ཝཱ ཨརཱུཔིནོ ཝཱ སཉྙིནོ ཝཱ ཨསཉྙིནོ ¶ ཝཱ ནེཝསཉྙཱིནཱསཉྙིནོ ཝཱ, ཏཐཱགཏོ ཏེསཾ ཨགྒམཀྑཱཡཏི ཨརཧཾ སམྨཱསམྦུདྡྷོ; ཨེཝམེཝ ཁོ, བྷིཀྑཝེ, ཡེ ཀེཙི ཀུསལཱ དྷམྨཱ, སབྦེ ཏེ ཨཔྤམཱདམཱུལཀཱ ཨཔྤམཱདསམོསརཎཱ; ཨཔྤམཱདོ ཏེསཾ དྷམྨཱནཾ ཨགྒམཀྑཱཡཏི. ཨཔྤམཏྟསྶེཏཾ, བྷིཀྑཝེ, བྷིཀྑུནོ པཱཊིཀངྑཾ – ཨརིཡཾ ཨཊྛངྒིཀཾ མགྒཾ བྷཱཝེསྶཏི ཨརིཡཾ ཨཊྛངྒིཀཾ མགྒཾ ¶ བཧུལཱིཀརིསྶཏི. ཀཐཉྩ, བྷིཀྑཝེ, བྷིཀྑུ ཨཔྤམཏྟོ ཨརིཡཾ ཨཊྛངྒིཀཾ མགྒཾ བྷཱཝེཏི ཨརིཡཾ ཨཊྛངྒིཀཾ མགྒཾ བཧུལཱིཀརོཏི? ཨིདྷ, བྷིཀྑཝེ, བྷིཀྑུ སམྨཱདིཊྛིཾ བྷཱཝེཏི ཝིཝེཀནིསྶིཏཾ ཝིརཱགནིསྶིཏཾ ནིརོདྷནིསྶིཏཾ ཝོསྶགྒཔརིཎཱམིཾ…པེ… སམྨཱསམཱདྷིཾ བྷཱཝེཏི ཝིཝེཀནིསྶིཏཾ ཝིརཱགནིསྶིཏཾ ནིརོདྷནིསྶིཏཾ ཝོསྶགྒཔརིཎཱམིཾ. ཨེཝཾ ཁོ, བྷིཀྑཝེ, བྷིཀྑུ ཨཔྤམཏྟོ ཨརིཡཾ ཨཊྛངྒིཀཾ མགྒཾ བྷཱཝེཏི ཨརིཡཾ ཨཊྛངྒིཀཾ མགྒཾ བཧུལཱིཀརོཏཱི’’ཏི.

‘‘ཡཱཝཏཱ, བྷིཀྑཝེ, སཏྟཱ ཨཔདཱ ཝཱ དྭིཔདཱ ཝཱ ཙཏུཔྤདཱ ཝཱ བཧུཔྤདཱ ཝཱ རཱུཔིནོ ཝཱ ཨརཱུཔིནོ ཝཱ སཉྙིནོ ཝཱ ཨསཉྙིནོ ཝཱ ནེཝསཉྙཱིནཱསཉྙིནོ ཝཱ, ཏཐཱགཏོ ¶ ཏེསཾ ཨགྒམཀྑཱཡཏི ཨརཧཾ སམྨཱསམྦུདྡྷོ; ཨེཝམེཝ ཁོ, བྷིཀྑཝེ, ཡེ ཀེཙི ཀུསལཱ དྷམྨཱ, སབྦེ ཏེ ཨཔྤམཱདམཱུལཀཱ ཨཔྤམཱདསམོསརཎཱ; ཨཔྤམཱདོ ཏེསཾ དྷམྨཱནཾ ཨགྒམཀྑཱཡཏི. ཨཔྤམཏྟསྶེཏཾ, བྷིཀྑཝེ, བྷིཀྑུནོ པཱཊིཀངྑཾ – ཨརིཡཾ ཨཊྛངྒིཀཾ མགྒཾ བྷཱཝེསྶཏི, ཨརིཡཾ ཨཊྛངྒིཀཾ ¶ མགྒཾ བཧུལཱིཀརིསྶཏི. ཀཐཉྩ ¶ , བྷིཀྑཝེ, བྷིཀྑུ ཨཔྤམཏྟོ ཨརིཡཾ ཨཊྛངྒིཀཾ མགྒཾ བྷཱཝེཏི ཨརིཡཾ ཨཊྛངྒིཀཾ མགྒཾ བཧུལཱིཀརོཏི? ཨིདྷ, བྷིཀྑཝེ, བྷིཀྑུ སམྨཱདིཊྛིཾ བྷཱཝེཏི རཱགཝིནཡཔརིཡོསཱནཾ དོསཝིནཡཔརིཡོསཱནཾ མོཧཝིནཡཔརིཡོསཱནཾ…པེ… སམྨཱསམཱདྷིཾ བྷཱཝེཏི རཱགཝིནཡཔརིཡོསཱནཾ དོསཝིནཡཔརིཡོསཱནཾ མོཧཝིནཡཔརིཡོསཱནཾ. ཨེཝཾ ཁོ, བྷིཀྑཝེ, བྷིཀྑུ ཨཔྤམཏྟོ ཨརིཡཾ ཨཊྛངྒིཀཾ མགྒཾ བྷཱཝེཏི ཨརིཡཾ ཨཊྛངྒིཀཾ མགྒཾ བཧུལཱིཀརོཏཱི’’ཏི.

‘‘ཡཱཝཏཱ, བྷིཀྑཝེ, སཏྟཱ ཨཔདཱ ཝཱ དྭིཔདཱ ཝཱ ཙཏུཔྤདཱ ཝཱ བཧུཔྤདཱ ཝཱ རཱུཔིནོ ཝཱ ཨརཱུཔིནོ ཝཱ སཉྙིནོ ཝཱ ཨསཉྙིནོ ཝཱ ནེཝསཉྙཱིནཱསཉྙིནོ ཝཱ, ཏཐཱགཏོ ཏེསཾ ཨགྒམཀྑཱཡཏི ཨརཧཾ སམྨཱསམྦུདྡྷོ; ཨེཝམེཝ ཁོ, བྷིཀྑཝེ, ཡེ ཀེཙི ཀུསལཱ དྷམྨཱ, སབྦེ ཏེ ཨཔྤམཱདམཱུལཀཱ ཨཔྤམཱདསམོསརཎཱ; ཨཔྤམཱདོ ཏེསཾ དྷམྨཱནཾ ཨགྒམཀྑཱཡཏི. ཨཔྤམཏྟསྶེཏཾ, བྷིཀྑཝེ, བྷིཀྑུནོ པཱཊིཀངྑཾ – ཨརིཡཾ ཨཊྛངྒིཀཾ མགྒཾ བྷཱཝེསྶཏི ཨརིཡཾ ཨཊྛངྒིཀཾ མགྒཾ བཧུལཱིཀརིསྶཏི. ཀཐཉྩ, བྷིཀྑཝེ, བྷིཀྑུ ཨཔྤམཏྟོ ཨརིཡཾ ཨཊྛངྒིཀཾ མགྒཾ བྷཱཝེཏི ཨརིཡཾ ཨཊྛངྒིཀཾ མགྒཾ བཧུལཱིཀརོཏི? ཨིདྷ ¶ , བྷིཀྑཝེ, བྷིཀྑུ སམྨཱདིཊྛིཾ བྷཱཝེཏི ཨམཏོགདྷཾ ཨམཏཔརཱཡནཾ ཨམཏཔརིཡོསཱནཾ…པེ… སམྨཱསམཱདྷིཾ བྷཱཝེཏི ཨམཏོགདྷཾ ཨམཏཔརཱཡནཾ ཨམཏཔརིཡོསཱནཾ. ཨེཝཾ ཁོ, བྷིཀྑཝེ, བྷིཀྑུ ¶ ཨཔྤམཏྟོ ཨརིཡཾ ཨཊྛངྒིཀཾ མགྒཾ བྷཱཝེཏི ཨརིཡཾ ཨཊྛངྒིཀཾ མགྒཾ བཧུལཱིཀརོཏཱི’’ཏི.

‘‘ཡཱཝཏཱ ¶ , བྷིཀྑཝེ, སཏྟཱ ཨཔདཱ ཝཱ དྭིཔདཱ ཝཱ ཙཏུཔྤདཱ ཝཱ བཧུཔྤདཱ ཝཱ རཱུཔིནོ ཝཱ ཨརཱུཔིནོ ཝཱ སཉྙིནོ ཝཱ ཨསཉྙིནོ ཝཱ ནེཝསཉྙཱིནཱསཉྙིནོ ཝཱ, ཏཐཱགཏོ ཏེསཾ ཨགྒམཀྑཱཡཏི ཨརཧཾ སམྨཱསམྦུདྡྷོ; ཨེཝམེཝ ཁོ, བྷིཀྑཝེ, ཡེ ཀེཙི ཀུསལཱ དྷམྨཱ, སབྦེ ཏེ ཨཔྤམཱདམཱུལཀཱ ཨཔྤམཱདསམོསརཎཱ; ཨཔྤམཱདོ ཏེསཾ དྷམྨཱནཾ ཨགྒམཀྑཱཡཏི. ཨཔྤམཏྟསྶེཏཾ, བྷིཀྑཝེ, བྷིཀྑུནོ པཱཊིཀངྑཾ – ཨརིཡཾ ཨཊྛངྒིཀཾ མགྒཾ བྷཱཝེསྶཏི ཨརིཡཾ ཨཊྛངྒིཀཾ མགྒཾ བཧུལཱིཀརིསྶཏི. ཀཐཉྩ, བྷིཀྑཝེ, བྷིཀྑུ ཨཔྤམཏྟོ ཨརིཡཾ ཨཊྛངྒིཀཾ མགྒཾ བྷཱཝེཏི ཨརིཡཾ ཨཊྛངྒིཀཾ མགྒཾ བཧུལཱིཀརོཏི? ཨིདྷ, བྷིཀྑཝེ, བྷིཀྑུ སམྨཱདིཊྛིཾ བྷཱཝེཏི ནིབྦཱནནིནྣཾ ནིབྦཱནཔོཎཾ ནིབྦཱནཔབྦྷཱརཾ…པེ… སམྨཱསམཱདྷིཾ བྷཱཝེཏི ནིབྦཱནནིནྣཾ ནིབྦཱནཔོཎཾ ནིབྦཱནཔབྦྷཱརཾ. ཨེཝཾ ཁོ, བྷིཀྑཝེ, བྷིཀྑུ ཨཔྤམཏྟོ ཨརིཡཾ ཨཊྛངྒིཀཾ མགྒཾ བྷཱཝེཏི ཨརིཡཾ ཨཊྛངྒིཀཾ མགྒཾ བཧུལཱིཀརོཏཱི’’ཏི. པཋམཾ.

༢. པདསུཏྟཾ

༡༤༠. ‘‘སེཡྻཐཱཔི ¶ , བྷིཀྑཝེ, ཡཱནི ཀཱནིཙི ཛངྒལཱནཾ པཱཎཱནཾ པདཛཱཏཱནི, སབྦཱནི ཏཱནི ཧཏྠིཔདེ སམོདྷཱནཾ གཙྪནྟི; ཧཏྠིཔདཾ ཏེསཾ ཨགྒམཀྑཱཡཏི, ཡདིདཾ – མཧནྟཏྟེན; ཨེཝམེཝ ཁོ, བྷིཀྑཝེ, ཡེ ཀེཙི ཀུསལཱ དྷམྨཱ, སབྦེ ཏེ ཨཔྤམཱདམཱུལཀཱ ཨཔྤམཱདསམོསརཎཱ; ཨཔྤམཱདོ ཏེསཾ དྷམྨཱནཾ ཨགྒམཀྑཱཡཏི. ཨཔྤམཏྟསྶེཏཾ, བྷིཀྑཝེ, བྷིཀྑུནོ པཱཊིཀངྑཾ – ཨརིཡཾ ཨཊྛངྒིཀཾ མགྒཾ བྷཱཝེསྶཏི ཨརིཡཾ ཨཊྛངྒིཀཾ མགྒཾ བཧུལཱིཀརིསྶཏི. ཀཐཉྩ, བྷིཀྑཝེ, བྷིཀྑུ ཨཔྤམཏྟོ ཨརིཡཾ ཨཊྛངྒིཀཾ མགྒཾ བྷཱཝེཏི ཨརིཡཾ ཨཊྛངྒིཀཾ མགྒཾ བཧུལཱིཀརོཏི? ཨིདྷ, བྷིཀྑཝེ, བྷིཀྑུ སམྨཱདིཊྛིཾ བྷཱཝེཏི ཝིཝེཀནིསྶིཏཾ ཝིརཱགནིསྶིཏཾ ནིརོདྷནིསྶིཏཾ ཝོསྶགྒཔརིཎཱམིཾ…པེ… སམྨཱསམཱདྷིཾ བྷཱཝེཏི ཝིཝེཀནིསྶིཏཾ ཝིརཱགནིསྶིཏཾ ནིརོདྷནིསྶིཏཾ ཝོསྶགྒཔརིཎཱམིཾ…པེ… ཨེཝཾ ཁོ, བྷིཀྑཝེ, བྷིཀྑུ ཨཔྤམཏྟོ ཨརིཡཾ ཨཊྛངྒིཀཾ མགྒཾ བྷཱཝེཏི ཨརིཡཾ ཨཊྛངྒིཀཾ མགྒཾ བཧུལཱིཀརོཏཱི’’ཏི. དུཏིཡཾ.

༣-༧. ཀཱུཊཱདིསུཏྟཔཉྩཀཾ

༡༤༡. ‘‘སེཡྻཐཱཔི ¶ , བྷིཀྑཝེ, ཀཱུཊཱགཱརསྶ ཡཱ ཀཱཙི གོཔཱནསིཡོ སབྦཱ ཏཱ ཀཱུཊངྒམཱ ཀཱུཊནིནྣཱ ཀཱུཊསམོསརཎཱ; ཀཱུཊཾ ཏཱསཾ ཨགྒམཀྑཱཡཏི ¶ ; ཨེཝམེཝ ཁོ, བྷིཀྑཝེ…པེ… ཏཏིཡཾ.

༡༤༢. ‘‘སེཡྻཐཱཔི ¶ , བྷིཀྑཝེ, ཡེ ཀེཙི མཱུལགནྡྷཱ, ཀཱལཱ༹ནུསཱརིཡཾ ཏེསཾ ཨགྒམཀྑཱཡཏི; ཨེཝམེཝ ཁོ, བྷིཀྑཝེ…པེ… ཙཏུཏྠཾ.

༡༤༣. ‘‘སེཡྻཐཱཔི ¶ , བྷིཀྑཝེ, ཡེ ཀེཙི སཱརགནྡྷཱ, ལོཧིཏཙནྡནཾ ཏེསཾ ཨགྒམཀྑཱཡཏི; ཨེཝམེཝ ཁོ, བྷིཀྑཝེ…པེ… ¶ པཉྩམཾ.

༡༤༤. ‘‘སེཡྻཐཱཔི, བྷིཀྑཝེ, ཡེ ཀེཙི པུཔྥགནྡྷཱ, ཝསྶིཀཾ ཏེསཾ ཨགྒམཀྑཱཡཏི; ཨེཝམེཝ ཁོ, བྷིཀྑཝེ…པེ… ཚཊྛཾ.

༡༤༥. ‘‘སེཡྻཐཱཔི, བྷིཀྑཝེ, ཡེ ཀེཙི ཀུཊྚརཱཛཱནོ, སབྦེ ཏེ རཉྙོ ཙཀྐཝཏྟིསྶ ཨནུཡནྟཱ བྷཝནྟི, རཱཛཱ ཏེསཾ ཙཀྐཝཏྟི ཨགྒམཀྑཱཡཏི; ཨེཝམེཝ ཁོ, བྷིཀྑཝེ…པེ… སཏྟམཾ.

༨-༡༠. ཙནྡིམཱདིསུཏྟཏཏིཡཀཾ

༡༤༦. ‘‘སེཡྻཐཱཔི ¶ , བྷིཀྑཝེ, ཡཱ ཀཱཙི ཏཱརཀརཱུཔཱནཾ པབྷཱ, སབྦཱ ཏཱ ཙནྡིམཔྤབྷཱཡ [ཙནྡིམཱཔབྷཱཡ (སྱཱ. ཀ.)] ཀལཾ ནཱགྒྷནྟི སོལ༹སིཾ, ཙནྡཔྤབྷཱ ཏཱསཾ ཨགྒམཀྑཱཡཏི; ཨེཝམེཝ ཁོ, བྷིཀྑཝེ…པེ… ཨཊྛམཾ.

༡༤༧. ‘‘སེཡྻཐཱཔི, བྷིཀྑཝེ, སརདསམཡེ ཝིདྡྷེ ཝིགཏཝལཱཧཀེ དེཝེ ཨཱདིཙྩོ ནབྷཾ ཨབྦྷུསྶཀྐམཱནོ སབྦཾ ཨཱཀཱསགཏཾ ཏམགཏཾ ཨབྷིཝིཧཙྩ བྷཱསཏེ ཙ ཏཔཏེ ཙ ཝིརོཙཏི ཙ; ཨེཝམེཝ ཁོ, བྷིཀྑཝེ…པེ… ནཝམཾ.

༡༤༨. ‘‘སེཡྻཐཱཔི ¶ , བྷིཀྑཝེ, ཡཱནི ཀཱནིཙི ཏནྟཱཝུཏཱནཾ ཝཏྠཱནཾ, ཀཱསིཀཝཏྠཾ ཏེསཾ ཨགྒམཀྑཱཡཏི; ཨེཝམེཝ ཁོ, བྷིཀྑཝེ, ཡེ ཀེཙི ཀུསལཱ དྷམྨཱ, སབྦེ ཏེ ཨཔྤམཱདམཱུལཀཱ ཨཔྤམཱདསམོསརཎཱ; ཨཔྤམཱདོ ཏེསཾ དྷམྨཱནཾ ཨགྒམཀྑཱཡཏི. ཨཔྤམཏྟསྶེཏཾ, བྷིཀྑཝེ ¶ , བྷིཀྑུནོ པཱཊིཀངྑཾ – ཨརིཡཾ ཨཊྛངྒིཀཾ མགྒཾ བྷཱཝེསྶཏི ཨརིཡཾ ཨཊྛངྒིཀཾ མགྒཾ བཧུལཱིཀརིསྶཏི. ཀཐཉྩ ¶ , བྷིཀྑཝེ, བྷིཀྑུ ཨཔྤམཏྟོ ཨརིཡཾ ཨཊྛངྒིཀཾ མགྒཾ བྷཱཝེཏི ཨརིཡཾ ཨཊྛངྒིཀཾ མགྒཾ བཧུལཱིཀརོཏི? ཨིདྷ, བྷིཀྑཝེ, བྷིཀྑུ སམྨཱདིཊྛིཾ བྷཱཝེཏི ཝིཝེཀནིསྶིཏཾ ཝིརཱགནིསྶིཏཾ ནིརོདྷནིསྶིཏཾ ཝོསྶགྒཔརིཎཱམིཾ…པེ… སམྨཱསམཱདྷིཾ བྷཱཝེཏི ཝིཝེཀནིསྶིཏཾ ཝིརཱགནིསྶིཏཾ ནིརོདྷནིསྶིཏཾ ཝོསྶགྒཔརིཎཱམིཾ…པེ… ཨེཝཾ ཁོ, བྷིཀྑཝེ, བྷིཀྑུ ཨཔྤམཏྟོ ཨརིཡཾ ཨཊྛངྒིཀཾ མགྒཾ བྷཱཝེཏི ཨརིཡཾ ཨཊྛངྒིཀཾ མགྒཾ བཧུལཱིཀརོཏཱི’’ཏི. དསམཾ.

(ཡདཔི ཏཐཱགཏཾ, ཏདཔི ཝིཏྠཱརེཏབྦཾ).

ཨཔྤམཱདཔེཡྻཱལཝགྒོ པཉྩམོ.

ཏསྶུདྡཱནཾ –

ཏཐཱགཏཾ ¶ པདཾ ཀཱུཊཾ, མཱུལཾ སཱརོ ཙ ཝསྶིཀཾ;

རཱཛཱ ཙནྡིམསཱུརིཡཱ ཙ, ཝཏྠེན དསམཾ པདཾ.

༦. བལཀརཎཱིཡཝགྒོ

༡. བལསུཏྟཾ

༡༤༩. སཱཝཏྠིནིདཱནཾ ¶ . ‘‘སེཡྻཐཱཔི, བྷིཀྑཝེ, ཡེ ཀེཙི བལཀརཎཱིཡཱ ཀམྨནྟཱ ཀརཱིཡནྟི, སབྦེ ཏེ པཐཝིཾ ནིསྶཱཡ པཐཝིཡཾ པཏིཊྛཱཡ ¶ ཨེཝམེཏེ བལཀརཎཱིཡཱ ཀམྨནྟཱ ཀརཱིཡནྟི; ཨེཝམེཝ ཁོ, བྷིཀྑཝེ, བྷིཀྑུ སཱིལཾ ནིསྶཱཡ སཱིལེ པཏིཊྛཱཡ ཨརིཡཾ ཨཊྛངྒིཀཾ མགྒཾ བྷཱཝེཏི ཨརིཡཾ ཨཊྛངྒིཀཾ མགྒཾ བཧུལཱིཀརོཏི. ཀཐཉྩ, བྷིཀྑཝེ, བྷིཀྑུ སཱིལཾ ནིསྶཱཡ སཱིལེ པཏིཊྛཱཡ ཨརིཡཾ ཨཊྛངྒིཀཾ མགྒཾ བྷཱཝེཏི ཨརིཡཾ ཨཊྛངྒིཀཾ མགྒཾ བཧུལཱིཀརོཏི? ཨིདྷ, བྷིཀྑཝེ, བྷིཀྑུ སམྨཱདིཊྛིཾ བྷཱཝེཏི ཝིཝེཀནིསྶིཏཾ ཝིརཱགནིསྶིཏཾ ནིརོདྷནིསྶིཏཾ ཝོསྶགྒཔརིཎཱམིཾ…པེ… ཨེཝཾ ཁོ, བྷིཀྑཝེ, བྷིཀྑུ སཱིལཾ ནིསྶཱཡ སཱིལེ པཏིཊྛཱཡ ཨརིཡཾ ཨཊྛངྒིཀཾ མགྒཾ བྷཱཝེཏི ཨརིཡཾ ཨཊྛངྒིཀཾ མགྒཾ བཧུལཱིཀརོཏཱི’’ཏི.

(པརགངྒཱཔེཡྻཱལཱིཝཎྞིཡཏོ པརིཔུཎྞསུཏྟནྟི ཝིཏྠཱརམགྒཱི).

‘‘སེཡྻཐཱཔི ¶ , བྷིཀྑཝེ, ཡེ ཀེཙི བལཀརཎཱིཡཱ ཀམྨནྟཱ ཀརཱིཡནྟི, སབྦེ ཏེ པཐཝིཾ ནིསྶཱཡ པཐཝིཡཾ པཏིཊྛཱཡ ཨེཝམེཏེ བལཀརཎཱིཡཱ ཀམྨནྟཱ ཀརཱིཡནྟི; ཨེཝམེཝ ཁོ, བྷིཀྑཝེ, བྷིཀྑུ སཱིལཾ ནིསྶཱཡ སཱིལེ པཏིཊྛཱཡ ཨརིཡཾ ཨཊྛངྒིཀཾ མགྒཾ བྷཱཝེཏི ཨརིཡཾ ཨཊྛངྒིཀཾ མགྒཾ བཧུལཱིཀརོཏི. ཀཐཉྩ ¶ , བྷིཀྑཝེ, བྷིཀྑུ སཱིལཾ ནིསྶཱཡ སཱིལེ པཏིཊྛཱཡ ཨརིཡཾ ཨཊྛངྒིཀཾ མགྒཾ བྷཱཝེཏི ཨརིཡཾ ཨཊྛངྒིཀཾ མགྒཾ བཧུལཱིཀརོཏི? ཨིདྷ, བྷིཀྑཝེ, བྷིཀྑུ སམྨཱདིཊྛིཾ བྷཱཝེཏི རཱགཝིནཡཔརིཡོསཱནཾ དོསཝིནཡཔརིཡོསཱནཾ མོཧཝིནཡཔརིཡོསཱནཾ…པེ… སམྨཱསམཱདྷིཾ བྷཱཝེཏི རཱགཝིནཡཔརིཡོསཱནཾ དོསཝིནཡཔརིཡོསཱནཾ མོཧཝིནཡཔརིཡོསཱནཾ. ཨེཝཾ ཁོ, བྷིཀྑཝེ, བྷིཀྑུ སཱིལཾ ནིསྶཱཡ སཱིལེ པཏིཊྛཱཡ ཨརིཡཾ ཨཊྛངྒིཀཾ མགྒཾ བྷཱཝེཏི ཨརིཡཾ ཨཊྛངྒིཀཾ མགྒཾ བཧུལཱིཀརོཏཱི’’ཏི.

‘‘སེཡྻཐཱཔི ¶ , བྷིཀྑཝེ, ཡེ ཀེཙི བལཀརཎཱིཡཱ ཀམྨནྟཱ ཀརཱིཡནྟི, སབྦེ ཏེ པཐཝིཾ ནིསྶཱཡ པཐཝིཡཾ པཏིཊྛཱཡ ཨེཝམེཏེ བལཀརཎཱིཡཱ ཀམྨནྟཱ ཀརཱིཡནྟི; ཨེཝམེཝ ཁོ, བྷིཀྑཝེ, བྷིཀྑུ སཱིལཾ ནིསྶཱཡ སཱིལེ པཏིཊྛཱཡ ཨརིཡཾ ཨཊྛངྒིཀཾ མགྒཾ བྷཱཝེཏི ཨརིཡཾ ཨཊྛངྒིཀཾ མགྒཾ བཧུལཱིཀརོཏི. ཀཐཉྩ, བྷིཀྑཝེ, བྷིཀྑུ སཱིལཾ ནིསྶཱཡ སཱིལེ པཏིཊྛཱཡ ཨརིཡཾ ཨཊྛངྒིཀཾ མགྒཾ བྷཱཝེཏི ཨརིཡཾ ཨཊྛངྒིཀཾ མགྒཾ བཧུལཱིཀརོཏི? ཨིདྷ, བྷིཀྑཝེ, བྷིཀྑུ སམྨཱདིཊྛིཾ བྷཱཝེཏི ཨམཏོགདྷཾ ཨམཏཔརཱཡནཾ ཨམཏཔརིཡོསཱནཾ…པེ… སམྨཱསམཱདྷིཾ བྷཱཝེཏི ཨམཏོགདྷཾ ཨམཏཔརཱཡནཾ ཨམཏཔརིཡོསཱནཾ. ཨེཝཾ ཁོ, བྷིཀྑཝེ, བྷིཀྑུ སཱིལཾ ནིསྶཱཡ སཱིལེ པཏིཊྛཱཡ ཨརིཡཾ ཨཊྛངྒིཀཾ མགྒཾ བྷཱཝེཏི ཨརིཡཾ ཨཊྛངྒིཀཾ མགྒཾ བཧུལཱིཀརོཏཱི’’ཏི.

‘‘སེཡྻཐཱཔི ¶ , བྷིཀྑཝེ, ཡེ ཀེཙི བལཀརཎཱིཡཱ ཀམྨནྟཱ ¶ ཀརཱིཡནྟི, སབྦེ ཏེ པཐཝིཾ ནིསྶཱཡ པཐཝིཡཾ པཏིཊྛཱཡ ཨེཝམེཏེ བལཀརཎཱིཡཱ ཀམྨནྟཱ ཀརཱིཡནྟི; ཨེཝམེཝ ཁོ, བྷིཀྑཝེ, བྷིཀྑུ སཱིལཾ ནིསྶཱཡ སཱིལེ པཏིཊྛཱཡ ཨརིཡཾ ཨཊྛངྒིཀཾ མགྒཾ བྷཱཝེཏི ཨརིཡཾ ཨཊྛངྒིཀཾ མགྒཾ བཧུལཱིཀརོཏི. ཀཐཉྩ, བྷིཀྑཝེ, བྷིཀྑུ སཱིལཾ ནིསྶཱཡ སཱིལེ པཏིཊྛཱཡ ཨརིཡཾ ཨཊྛངྒིཀཾ མགྒཾ བྷཱཝེཏི ཨརིཡཾ ཨཊྛངྒིཀཾ མགྒཾ བཧུལཱིཀརོཏི? ཨིདྷ, བྷིཀྑཝེ, བྷིཀྑུ སམྨཱདིཊྛིཾ བྷཱཝེཏི ནིབྦཱནནིནྣཾ ནིབྦཱནཔོཎཾ ནིབྦཱནཔབྦྷཱརཾ…པེ… སམྨཱསམཱདྷིཾ བྷཱཝེཏི ནིབྦཱནནིནྣཾ ནིབྦཱནཔོཎཾ ནིབྦཱནཔབྦྷཱརཾ. ཨེཝཾ ཁོ, བྷིཀྑཝེ, བྷིཀྑུ སཱིལཾ ནིསྶཱཡ སཱིལེ པཏིཊྛཱཡ ཨརིཡཾ ཨཊྛངྒིཀཾ མགྒཾ བྷཱཝེཏི ཨརིཡཾ ཨཊྛངྒིཀཾ མགྒཾ བཧུལཱིཀརོཏཱི’’ཏི. པཋམཾ.

༢. བཱིཛསུཏྟཾ

༡༥༠. ‘‘སེཡྻཐཱཔི, བྷིཀྑཝེ, ཡེ ཀེཙིམེ བཱིཛགཱམབྷཱུཏགཱམཱ ཝུཌྜྷིཾ ཝིརཱུལ༹ྷིཾ ཝེཔུལླཾ ཨཱཔཛྫནྟི, སབྦེ ཏེ པཐཝིཾ ནིསྶཱཡ པཐཝིཡཾ པཏིཊྛཱཡ ཨེཝམེཏེ བཱིཛགཱམབྷཱུཏགཱམཱ ཝུཌྜྷིཾ ཝིརཱུལ༹ྷིཾ ཝེཔུལླཾ ཨཱཔཛྫནྟི; ཨེཝམེཝ ཁོ, བྷིཀྑཝེ, བྷིཀྑུ སཱིལཾ ནིསྶཱཡ སཱིལེ པཏིཊྛཱཡ ཨརིཡཾ ཨཊྛངྒིཀཾ མགྒཾ བྷཱཝེནྟོ ཨརིཡཾ ཨཊྛངྒིཀཾ མགྒཾ བཧུལཱིཀརོནྟོ ཝུཌྜྷིཾ ཝིརཱུལ༹ྷིཾ ཝེཔུལླཾ པཱཔུཎཱཏི དྷམྨེསུ. ཀཐཉྩ, བྷིཀྑཝེ, བྷིཀྑུ སཱིལཾ ནིསྶཱཡ སཱིལེ པཏིཊྛཱཡ ཨརིཡཾ ཨཊྛངྒིཀཾ མགྒཾ བྷཱཝེནྟོ ཨརིཡཾ ཨཊྛངྒིཀཾ མགྒཾ བཧུལཱིཀརོནྟོ ཝུཌྜྷིཾ ¶ ཝིརཱུལ༹ྷིཾ ཝེཔུལླཾ པཱཔུཎཱཏི དྷམྨེསུ? ཨིདྷ, བྷིཀྑཝེ ¶ , བྷིཀྑུ སམྨཱདིཊྛིཾ བྷཱཝེཏི ཝིཝེཀནིསྶིཏཾ…པེ… སམྨཱསམཱདྷིཾ བྷཱཝེཏི ཝིཝེཀནིསྶིཏཾ ཝིརཱགནིསྶིཏཾ ནིརོདྷནིསྶིཏཾ ¶ ཝོསྶགྒཔརིཎཱམིཾ…པེ… ཨེཝཾ ཁོ, བྷིཀྑཝེ, བྷིཀྑུ སཱིལཾ ནིསྶཱཡ སཱིལེ པཏིཊྛཱཡ ཨརིཡཾ ཨཊྛངྒིཀཾ མགྒཾ བྷཱཝེནྟོ ཨརིཡཾ ཨཊྛངྒིཀཾ མགྒཾ བཧུལཱིཀརོནྟོ ཝུཌྜྷིཾ ཝིརཱུལ༹ྷིཾ ཝེཔུལླཾ པཱཔུཎཱཏི དྷམྨེསཱུ’’ཏི. དུཏིཡཾ.

༣. ནཱགསུཏྟཾ

༡༥༡. ‘‘སེཡྻཐཱཔི ¶ , བྷིཀྑཝེ, ཧིམཝནྟཾ པབྦཏརཱཛཾ ནིསྶཱཡ ནཱགཱ ཀཱཡཾ ཝཌྜྷེནྟི, བལཾ གཱཧེནྟི; ཏེ ཏཏྠ ཀཱཡཾ ཝཌྜྷེཏྭཱ བལཾ གཱཧེཏྭཱ ཀུསོབྦྷེ ཨོཏརནྟི, ཀུསོབྦྷེ [ཀུསྶུབྦྷེ (སཱི. སྱཱ.), ཀུསུབྦྷེ (པཱི. ཀ.)] ཨོཏརིཏྭཱ མཧཱསོབྦྷེ ཨོཏརནྟི, མཧཱསོབྦྷེ ཨོཏརིཏྭཱ ཀུནྣདིཡོ ཨོཏརནྟི, ཀུནྣདིཡོ ཨོཏརིཏྭཱ མཧཱནདིཡོ ཨོཏརནྟི, མཧཱནདིཡོ ཨོཏརིཏྭཱ མཧཱསམུདྡཾ [མཧཱསམུདྡསཱགརཾ (སབྦཏྠ) སཾ. ནི. ༢.༢༣] ཨོཏརནྟི, ཏེ ཏཏྠ མཧནྟཏྟཾ ཝེཔུལླཏྟཾ ཨཱཔཛྫནྟི ཀཱཡེན; ཨེཝམེཝ ཁོ, བྷིཀྑཝེ, བྷིཀྑུ སཱིལཾ ནིསྶཱཡ སཱིལེ པཏིཊྛཱཡ ཨརིཡཾ ཨཊྛངྒིཀཾ མགྒཾ བྷཱཝེནྟོ ཨརིཡཾ ཨཊྛངྒིཀཾ མགྒཾ བཧུལཱིཀརོནྟོ མཧནྟཏྟཾ ཝེཔུལླཏྟཾ པཱཔུཎཱཏི དྷམྨེསུ. ཀཐཉྩ, བྷིཀྑཝེ, བྷིཀྑུ སཱིལཾ ནིསྶཱཡ སཱིལེ པཏིཊྛཱཡ ཨརིཡཾ ཨཊྛངྒིཀཾ མགྒཾ བྷཱཝེནྟོ ཨརིཡཾ ཨཊྛངྒིཀཾ མགྒཾ བཧུལཱིཀརོནྟོ མཧནྟཏྟཾ ཝེཔུལླཏྟཾ པཱཔུཎཱཏི དྷམྨེསུ? ཨིདྷ, བྷིཀྑཝེ, བྷིཀྑུ སམྨཱདིཊྛིཾ བྷཱཝེཏི ཝིཝེཀནིསྶིཏཾ ཝིརཱགནིསྶིཏཾ ནིརོདྷནིསྶིཏཾ ཝོསྶགྒཔརིཎཱམིཾ…པེ… སམྨཱསམཱདྷིཾ བྷཱཝེཏི ཝིཝེཀནིསྶིཏཾ ཝིརཱགནིསྶིཏཾ ¶ ནིརོདྷནིསྶིཏཾ ཝོསྶགྒཔརིཎཱམིཾ…པེ… ཨེཝཾ ཁོ, བྷིཀྑཝེ, བྷིཀྑུ སཱིལཾ ནིསྶཱཡ སཱིལེ པཏིཊྛཱཡ ཨརིཡཾ ཨཊྛངྒིཀཾ མགྒཾ བྷཱཝེནྟོ ཨརིཡཾ ཨཊྛངྒིཀཾ མགྒཾ བཧུལཱིཀརོནྟོ མཧནྟཏྟཾ ཝེཔུལླཏྟཾ པཱཔུཎཱཏི དྷམྨེསཱུ’’ཏི. ཏཏིཡཾ.

༤. རུཀྑསུཏྟཾ

༡༥༢. ‘‘སེཡྻཐཱཔི, བྷིཀྑཝེ, རུཀྑོ པཱཙཱིནནིནྣོ པཱཙཱིནཔོཎོ པཱཙཱིནཔབྦྷཱརོ. སོ མཱུལཙྪིནྣོ [མཱུལཙྪིནྡེ ཀཏེ (སྱཱ.)] ཀཏམེན པཔཏེཡྻཱ’’ཏི? ‘‘ཡེན ¶ , བྷནྟེ, ནིནྣོ ཡེན པོཎོ ཡེན པབྦྷཱརོ’’ཏི. ‘‘ཨེཝམེཝ ཁོ, བྷིཀྑཝེ, བྷིཀྑུ ཨརིཡཾ ཨཊྛངྒིཀཾ མགྒཾ བྷཱཝེནྟོ ཨརིཡཾ ཨཊྛངྒིཀཾ མགྒཾ བཧུལཱིཀརོནྟོ ནིབྦཱནནིནྣོ ¶ ཧོཏི ནིབྦཱནཔོཎོ ནིབྦཱནཔབྦྷཱརོ. ཀཐཉྩ, བྷིཀྑཝེ, བྷིཀྑུ ཨརིཡཾ ཨཊྛངྒིཀཾ མགྒཾ བྷཱཝེནྟོ ཨརིཡཾ ཨཊྛངྒིཀཾ མགྒཾ བཧུལཱིཀརོནྟོ ནིབྦཱནནིནྣོ ཧོཏི ནིབྦཱནཔོཎོ ནིབྦཱནཔབྦྷཱརོ? ཨིདྷ, བྷིཀྑཝེ, བྷིཀྑུ སམྨཱདིཊྛིཾ བྷཱཝེཏི ཝིཝེཀནིསྶིཏཾ ཝིརཱགནིསྶིཏཾ ནིརོདྷནིསྶིཏཾ ཝོསྶགྒཔརིཎཱམིཾ…པེ… སམྨཱསམཱདྷིཾ བྷཱཝེཏི ཝིཝེཀནིསྶིཏཾ ཝིརཱགནིསྶིཏཾ ནིརོདྷནིསྶིཏཾ ཝོསྶགྒཔརིཎཱམིཾ…པེ… ཨེཝཾ ཁོ, བྷིཀྑཝེ, བྷིཀྑུ ཨརིཡཾ ཨཊྛངྒིཀཾ མགྒཾ བྷཱཝེནྟོ ཨརིཡཾ ཨཊྛངྒིཀཾ མགྒཾ བཧུལཱིཀརོནྟོ ནིབྦཱནནིནྣོ ཧོཏི ནིབྦཱནཔོཎོ ནིབྦཱནཔབྦྷཱརོ’’ཏི. ཙཏུཏྠཾ.

༥. ཀུམྦྷསུཏྟཾ

༡༥༣. ‘‘སེཡྻཐཱཔི ¶ , བྷིཀྑཝེ, ཀུམྦྷོ ནིཀྐུཛྫོ ཝམཏེཝ ཨུདཀཾ, ནོ པཙྩཱཝམཏི; ཨེཝམེཝ ཁོ, བྷིཀྑཝེ, བྷིཀྑུ ཨརིཡཾ ཨཊྛངྒིཀཾ མགྒཾ བྷཱཝེནྟོ ཨརིཡཾ ཨཊྛངྒིཀཾ མགྒཾ བཧུལཱིཀརོནྟོ ཝམཏེཝ ¶ པཱཔཀེ ཨཀུསལེ དྷམྨེ, ནོ པཙྩཱཝམཏི. ཀཐཉྩ, བྷིཀྑཝེ, བྷིཀྑུ ཨརིཡཾ ཨཊྛངྒིཀཾ མགྒཾ བྷཱཝེནྟོ ཨརིཡཾ ཨཊྛངྒིཀཾ མགྒཾ བཧུལཱིཀརོནྟོ ཝམཏེཝ པཱཔཀེ ཨཀུསལེ དྷམྨེ, ནོ པཙྩཱཝམཏི? ཨིདྷ, བྷིཀྑཝེ, བྷིཀྑུ སམྨཱདིཊྛིཾ བྷཱཝེཏི ཝིཝེཀནིསྶིཏཾ ཝིརཱགནིསྶིཏཾ ནིརོདྷནིསྶིཏཾ ཝོསྶགྒཔརིཎཱམིཾ…པེ… སམྨཱསམཱདྷིཾ བྷཱཝེཏི ཝིཝེཀནིསྶིཏཾ ཝིརཱགནིསྶིཏཾ ནིརོདྷནིསྶིཏཾ ཝོསྶགྒཔརིཎཱམིཾ…པེ… ཨེཝཾ ཁོ, བྷིཀྑཝེ, བྷིཀྑུ ཨརིཡཾ ཨཊྛངྒིཀཾ མགྒཾ བྷཱཝེནྟོ ཨརིཡཾ ཨཊྛངྒིཀཾ མགྒཾ བཧུལཱིཀརོནྟོ ཝམཏེཝ པཱཔཀེ ཨཀུསལེ དྷམྨེ, ནོ པཙྩཱཝམཏཱི’’ཏི. པཉྩམཾ.

༦. སཱུཀསུཏྟཾ

༡༥༤. ‘‘སེཡྻཐཱཔི, བྷིཀྑཝེ, སཱལིསཱུཀཾ ཝཱ ཡཝསཱུཀཾ ཝཱ སམྨཱཔཎིཧིཏཾ ཧཏྠེན ཝཱ པཱདེན ཝཱ ཨཀྐནྟཾ ཧཏྠཾ ཝཱ པཱདཾ ཝཱ བྷིནྡིསྶཏི ལོཧིཏཾ ཝཱ ཨུཔྤཱདེསྶཏཱིཏི – ཋཱནམེཏཾ ཝིཛྫཏི. ཏཾ ཀིསྶ ཧེཏུ? སམྨཱཔཎིཧིཏཏྟཱ, བྷིཀྑཝེ, སཱུཀསྶ. ཨེཝམེཝ ¶ ཁོ, བྷིཀྑཝེ, བྷིཀྑུ སམྨཱཔཎིཧིཏཱཡ དིཊྛིཡཱ སམྨཱཔཎིཧིཏཱཡ མགྒབྷཱཝནཱཡ ཨཝིཛྫཾ བྷིནྡིསྶཏི, ཝིཛྫཾ ཨུཔྤཱདེསྶཏི, ནིབྦཱནཾ སཙྪིཀརིསྶཏཱིཏི – ཋཱནམེཏཾ ཝིཛྫཏི. ཏཾ ཀིསྶ ཧེཏུ? སམྨཱཔཎིཧིཏཏྟཱ, བྷིཀྑཝེ, དིཊྛིཡཱ. ཀཐཉྩ, བྷིཀྑཝེ, བྷིཀྑུ སམྨཱཔཎིཧིཏཱཡ དིཊྛིཡཱ སམྨཱཔཎིཧིཏཱཡ མགྒབྷཱཝནཱཡ ཨཝིཛྫཾ བྷིནྡཏི, ཝིཛྫཾ ཨུཔྤཱདེཏི, ནིབྦཱནཾ སཙྪིཀརོཏི? ཨིདྷ, བྷིཀྑཝེ, བྷིཀྑུ སམྨཱདིཊྛིཾ བྷཱཝེཏི ཝིཝེཀནིསྶིཏཾ…པེ… ¶ སམྨཱསམཱདྷིཾ ¶ བྷཱཝེཏི ཝིཝེཀནིསྶིཏཾ ཝིརཱགནིསྶིཏཾ ནིརོདྷནིསྶིཏཾ ཝོསྶགྒཔརིཎཱམིཾ…པེ… ཨེཝཾ ཁོ, བྷིཀྑཝེ, བྷིཀྑུ སམྨཱཔཎིཧིཏཱཡ དིཊྛིཡཱ སམྨཱཔཎིཧིཏཱཡ མགྒབྷཱཝནཱཡ ཨཝིཛྫཾ བྷིནྡཏི, ཝིཛྫཾ ཨུཔྤཱདེཏི, ནིབྦཱནཾ སཙྪིཀརོཏཱི’’ཏི. ཚཊྛཾ.

༧. ཨཱཀཱསསུཏྟཾ

༡༥༥. ‘‘སེཡྻཐཱཔི ¶ , བྷིཀྑཝེ, ཨཱཀཱསེ ཝིཝིདྷཱ ཝཱཏཱ ཝཱཡནྟི – པུརཏྠིམཱཔི ཝཱཏཱ ཝཱཡནྟི, པཙྪིམཱཔི ཝཱཏཱ ཝཱཡནྟི, ཨུཏྟརཱཔི ཝཱཏཱ ཝཱཡནྟི, དཀྑིཎཱཔི ཝཱཏཱ ཝཱཡནྟི, སརཛཱཔི ཝཱཏཱ ཝཱཡནྟི, ཨརཛཱཔི ཝཱཏཱ ཝཱཡནྟི, སཱིཏཱཔི ཝཱཏཱ ཝཱཡནྟི, ཨུཎྷཱཔི ཝཱཏཱ ཝཱཡནྟི, པརིཏྟཱཔི ཝཱཏཱ ཝཱཡནྟི, ཨདྷིམཏྟཱཔི ཝཱཏཱ ཝཱཡནྟི; ཨེཝམེཝ ཁོ, བྷིཀྑཝེ, བྷིཀྑུནོ ཨརིཡཾ ཨཊྛངྒིཀཾ མགྒཾ བྷཱཝཡཏོ ཨརིཡཾ ཨཊྛངྒིཀཾ མགྒཾ བཧུལཱིཀརོཏོ ཙཏྟཱརོཔི སཏིཔཊྛཱནཱ བྷཱཝནཱཔཱརིཔཱུརིཾ གཙྪནྟི, ཙཏྟཱརོཔི སམྨཔྤདྷཱནཱ བྷཱཝནཱཔཱརིཔཱུརིཾ གཙྪནྟི, ཙཏྟཱརོཔི ཨིདྡྷིཔཱདཱ བྷཱཝནཱཔཱརིཔཱུརིཾ གཙྪནྟི, པཉྩཔི ཨིནྡྲིཡཱནི བྷཱཝནཱཔཱརིཔཱུརིཾ གཙྪནྟི, པཉྩཔི བལཱནི བྷཱཝནཱཔརིཔཱུརིཾ གཙྪནྟི, སཏྟཔི བོཛ྄ཛྷངྒཱ བྷཱཝནཱཔཱརིཔཱུརིཾ གཙྪནྟི. ཀཐཉྩ, བྷིཀྑཝེ, བྷིཀྑུནོ ཨརིཡཾ ཨཊྛངྒིཀཾ མགྒཾ བྷཱཝཡཏོ ཨརིཡཾ ཨཊྛངྒིཀཾ མགྒཾ བཧུལཱིཀརོཏོ ཙཏྟཱརོཔི སཏིཔཊྛཱནཱ བྷཱཝནཱཔཱརིཔཱུརིཾ གཙྪནྟི, ཙཏྟཱརོཔི སམྨཔྤདྷཱནཱ བྷཱཝནཱཔཱརིཔཱུརིཾ གཙྪནྟི, ཙཏྟཱརོཔི ཨིདྡྷིཔཱདཱ བྷཱཝནཱཔཱརིཔཱུརིཾ གཙྪནྟི, པཉྩཔི ཨིནྡྲིཡཱནི བྷཱཝནཱཔཱརིཔཱུརིཾ ¶ གཙྪནྟི, པཉྩཔི བལཱནི བྷཱཝནཱཔཱརིཔཱུརིཾ གཙྪནྟི, སཏྟཔི བོཛ྄ཛྷངྒཱ བྷཱཝནཱཔཱརིཔཱུརིཾ གཙྪནྟི? ཨིདྷ, བྷིཀྑཝེ, བྷིཀྑུ སམྨཱདིཊྛིཾ བྷཱཝེཏི…པེ… སམྨཱསམཱདྷིཾ བྷཱཝེཏི ཝིཝེཀནིསྶིཏཾ ཝིརཱགནིསྶིཏཾ ནིརོདྷནིསྶིཏཾ ཝོསྶགྒཔརིཎཱམིཾ…པེ… ཨེཝཾ ཁོ, བྷིཀྑཝེ, བྷིཀྑུནོ ཨརིཡཾ ཨཊྛངྒིཀཾ མགྒཾ ¶ བྷཱཝཡཏོ ཨརིཡཾ ཨཊྛངྒིཀཾ མགྒཾ བཧུལཱིཀརོཏོ ཙཏྟཱརོཔི སཏིཔཊྛཱནཱ བྷཱཝནཱཔཱརིཔཱུརིཾ གཙྪནྟི, ཙཏྟཱརོཔི སམྨཔྤདྷཱནཱ བྷཱཝནཱཔཱརིཔཱུརིཾ གཙྪནྟི, ཙཏྟཱརོཔི ཨིདྡྷིཔཱདཱ བྷཱཝནཱཔཱརིཔཱུརིཾ གཙྪནྟི, པཉྩཔི ཨིནྡྲིཡཱནི བྷཱཝནཱཔཱརིཔཱུརིཾ གཙྪནྟི, པཉྩཔི བལཱནི བྷཱཝནཱཔཱརིཔཱུརིཾ གཙྪནྟི, སཏྟཔི བོཛ྄ཛྷངྒཱ བྷཱཝནཱཔཱརིཔཱུརིཾ གཙྪནྟཱི’’ཏི. སཏྟམཾ.

༨. པཋམམེགྷསུཏྟཾ

༡༥༦. ‘‘སེཡྻཐཱཔི, བྷིཀྑཝེ, གིམྷཱནཾ པཙྪིམེ མཱསེ ཨཱུཧཏཾ རཛོཛལླཾ, ཏམེནཾ མཧཱཨཀཱལམེགྷོ ཋཱནསོ ཨནྟརདྷཱཔེཏི ཝཱུཔསམེཏི; ཨེཝམེཝ ¶ ཁོ, བྷིཀྑཝེ, བྷིཀྑུ ཨརིཡཾ ཨཊྛངྒིཀཾ མགྒཾ བྷཱཝེནྟོ ཨརིཡཾ ཨཊྛངྒིཀཾ མགྒཾ བཧུལཱིཀརོནྟོ ཨུཔྤནྣུཔྤནྣེ པཱཔཀེ ཨཀུསལེ དྷམྨེ ཋཱནསོ ཨནྟརདྷཱཔེཏི ཝཱུཔསམེཏི. ཀཐཉྩ, བྷིཀྑཝེ, བྷིཀྑུ ཨརིཡཾ ཨཊྛངྒིཀཾ མགྒཾ བྷཱཝེནྟོ ¶ ཨརིཡཾ ཨཊྛངྒིཀཾ མགྒཾ བཧུལཱིཀརོནྟོ ཨུཔྤནྣུཔྤནྣེ པཱཔཀེ ཨཀུསལེ དྷམྨེ ཋཱནསོ ཨནྟརདྷཱཔེཏི ཝཱུཔསམེཏི? ཨིདྷ, བྷིཀྑཝེ, བྷིཀྑུ སམྨཱདིཊྛིཾ བྷཱཝེཏི…པེ… སམྨཱསམཱདྷིཾ བྷཱཝེཏི ཝིཝེཀནིསྶིཏཾ ཝིརཱགནིསྶིཏཾ ¶ ནིརོདྷནིསྶིཏཾ ཝོསྶགྒཔརིཎཱམིཾ…པེ… ཨེཝཾ ཁོ, བྷིཀྑཝེ, བྷིཀྑུ ཨརིཡཾ ཨཊྛངྒིཀཾ མགྒཾ བྷཱཝེནྟོ ཨརིཡཾ ཨཊྛངྒིཀཾ མགྒཾ བཧུལཱིཀརོནྟོ ཨུཔྤནྣུཔྤནྣེ པཱཔཀེ ཨཀུསལེ དྷམྨེ ཋཱནསོ ཨནྟརདྷཱཔེཏི ཝཱུཔསམེཏཱི’’ཏི. ཨཊྛམཾ.

༩. དུཏིཡམེགྷསུཏྟཾ

༡༥༧. ‘‘སེཡྻཐཱཔི, བྷིཀྑཝེ, ཨུཔྤནྣཾ མཧཱམེགྷཾ, ཏམེནཾ མཧཱཝཱཏོ ཨནྟརཱཡེཝ ཨནྟརདྷཱཔེཏི ཝཱུཔསམེཏི; ཨེཝམེཝ ཁོ, བྷིཀྑཝེ, བྷིཀྑུ ཨརིཡཾ ཨཊྛངྒིཀཾ མགྒཾ བྷཱཝེནྟོ ཨརིཡཾ ཨཊྛངྒིཀཾ མགྒཾ བཧུལཱིཀརོནྟོ ཨུཔྤནྣུཔྤནྣེ པཱཔཀེ ཨཀུསལེ དྷམྨེ ཨནྟརཱཡེཝ ཨནྟརདྷཱཔེཏི ཝཱུཔསམེཏི. ཀཐཉྩ, བྷིཀྑཝེ, བྷིཀྑུ ཨརིཡཾ ཨཊྛངྒིཀཾ མགྒཾ བྷཱཝེནྟོ ཨརིཡཾ ཨཊྛངྒིཀཾ མགྒཾ བཧུལཱིཀརོནྟོ ཨུཔྤནྣུཔྤནྣེ པཱཔཀེ ཨཀུསལེ དྷམྨེ ཨནྟརཱཡེཝ ཨནྟརདྷཱཔེཏི ཝཱུཔསམེཏི? ཨིདྷ, བྷིཀྑཝེ, བྷིཀྑུ སམྨཱདིཊྛིཾ བྷཱཝེཏི…པེ… སམྨཱསམཱདྷིཾ བྷཱཝེཏི ཝིཝེཀནིསྶིཏཾ ཝིརཱགནིསྶིཏཾ ནིརོདྷནིསྶིཏཾ ¶ ཝོསྶགྒཔརིཎཱམིཾ…པེ… ཨེཝཾ ཁོ, བྷིཀྑཝེ, བྷིཀྑུ ཨརིཡཾ ཨཊྛངྒིཀཾ མགྒཾ བྷཱཝེནྟོ ཨརིཡཾ ཨཊྛངྒིཀཾ མགྒཾ བཧུལཱིཀརོནྟོ ཨུཔྤནྣུཔྤནྣེ པཱཔཀེ ཨཀུསལེ དྷམྨེ ཨནྟརཱཡེཝ ཨནྟརདྷཱཔེཏི ཝཱུཔསམེཏཱི’’ཏི. ནཝམཾ.

༡༠. ནཱཝཱསུཏྟཾ

༡༥༨. ‘‘སེཡྻཐཱཔི, བྷིཀྑཝེ, སཱམུདྡིཀཱཡ ནཱཝཱཡ ཝེཏྟབནྡྷནབནྡྷཱཡ ཚ མཱསཱནི ཨུདཀེ པརིཡཱདཱཡ [པརིཡཱཏཱཡ (ཀ.), པརིཡཱཧཏཱཡ (?)] ཧེམནྟིཀེན ཐལཾ ཨུཀྑིཏྟཱཡ ཝཱཏཱཏཔཔརེཏཱནི བནྡྷནཱནི ཏཱནི པཱཝུསྶཀེན མེགྷེན ཨབྷིཔྤཝུཊྛཱནི ¶ ཨཔྤཀསིརེནེཝ པཊིཔྤསྶམྦྷནྟི, པཱུཏིཀཱནི བྷཝནྟི; ཨེཝམེཝ ཁོ, བྷིཀྑཝེ, བྷིཀྑུནོ ཨརིཡཾ ཨཊྛངྒིཀཾ མགྒཾ བྷཱཝཡཏོ ཨརིཡཾ ཨཊྛངྒིཀཾ མགྒཾ བཧུལཱིཀརོཏོ ཨཔྤཀསིརེནེཝ སཾཡོཛནཱནི པཊིཔྤསྶམྦྷནྟི, པཱུཏིཀཱནི བྷཝནྟི ¶ . ཀཐཉྩ, བྷིཀྑཝེ, བྷིཀྑུནོ ཨརིཡཾ ཨཊྛངྒིཀཾ མགྒཾ བྷཱཝཡཏོ ཨརིཡཾ ཨཊྛངྒིཀཾ མགྒཾ བཧུལཱིཀརོཏོ ཨཔྤཀསིརེནེཝ སཾཡོཛནཱནི པཊིཔྤསྶམྦྷནྟི, པཱུཏིཀཱནི བྷཝནྟི? ཨིདྷ, བྷིཀྑཝེ, བྷིཀྑུ སམྨཱདིཊྛིཾ བྷཱཝེཏི…པེ… སམྨཱསམཱདྷིཾ ¶ བྷཱཝེཏི ཝིཝེཀནིསྶིཏཾ ཝིརཱགནིསྶིཏཾ ནིརོདྷནིསྶིཏཾ ཝོསྶགྒཔརིཎཱམིཾ…པེ… ཨེཝཾ ཁོ, བྷིཀྑཝེ, བྷིཀྑུནོ ཨརིཡཾ ཨཊྛངྒིཀཾ མགྒཾ བྷཱཝཡཏོ ཨརིཡཾ ཨཊྛངྒིཀཾ མགྒཾ བཧུལཱིཀརོཏོ ཨཔྤཀསིརེནེཝ སཾཡོཛནཱནི པཊིཔྤསྶམྦྷནྟི, པཱུཏིཀཱནི བྷཝནྟཱི’’ཏི. དསམཾ.

༡༡. ཨཱགནྟུཀསུཏྟཾ

༡༥༩. ‘‘སེཡྻཐཱཔི, བྷིཀྑཝེ, ཨཱགནྟུཀཱགཱརཾ. ཏཏྠ པུརཏྠིམཱཡཔི དིསཱཡ ཨཱགནྟྭཱ ཝཱསཾ ཀཔྤེནྟི, པཙྪིམཱཡཔི དིསཱཡ ཨཱགནྟྭཱ ཝཱསཾ ཀཔྤེནྟི, ཨུཏྟརཱཡཔི དིསཱཡ ཨཱགནྟྭཱ ཝཱསཾ ཀཔྤེནྟི, དཀྑིཎཱཡཔི དིསཱཡ ཨཱགནྟྭཱ ཝཱསཾ ཀཔྤེནྟི, ཁཏྟིཡཱཔི ཨཱགནྟྭཱ ཝཱསཾ ཀཔྤེནྟི, བྲཱཧྨཎཱཔི ¶ ཨཱགནྟྭཱ ཝཱསཾ ཀཔྤེནྟི, ཝེསྶཱཔི ཨཱགནྟྭཱ ཝཱསཾ ཀཔྤེནྟི, སུདྡཱཔི ཨཱགནྟྭཱ ཝཱསཾ ཀཔྤེནྟི; ཨེཝམེཝ ཁོ, བྷིཀྑཝེ, བྷིཀྑུ ཨརིཡཾ ཨཊྛངྒིཀཾ མགྒཾ བྷཱཝེནྟོ ཨརིཡཾ ཨཊྛངྒིཀཾ མགྒཾ བཧུལཱིཀརོནྟོ ཡེ དྷམྨཱ ཨབྷིཉྙཱ པརིཉྙེཡྻཱ, ཏེ དྷམྨེ ཨབྷིཉྙཱ པརིཛཱནཱཏི ¶ , ཡེ དྷམྨཱ ཨབྷིཉྙཱ པཧཱཏབྦཱ, ཏེ དྷམྨེ ཨབྷིཉྙཱ པཛཧཏི, ཡེ དྷམྨཱ ཨབྷིཉྙཱ སཙྪིཀཱཏབྦཱ, ཏེ དྷམྨེ ཨབྷིཉྙཱ སཙྪིཀརོཏི, ཡེ དྷམྨཱ ཨབྷིཉྙཱ བྷཱཝེཏབྦཱ, ཏེ དྷམྨེ ཨབྷིཉྙཱ བྷཱཝེཏི.

‘‘ཀཏམེ ཙ, བྷིཀྑཝེ, དྷམྨཱ ཨབྷིཉྙཱ པརིཉྙེཡྻཱ? པཉྩུཔཱདཱནཀྑནྡྷཱཏིསྶ ཝཙནཱིཡཾ. ཀཏམེ པཉྩ? སེཡྻཐིདཾ – རཱུཔུཔཱདཱནཀྑནྡྷོ…པེ… ཝིཉྙཱཎུཔཱདཱནཀྑནྡྷོ. ཨིམེ, བྷིཀྑཝེ, དྷམྨཱ ཨབྷིཉྙཱ པརིཉྙེཡྻཱ. ཀཏམེ ཙ, བྷིཀྑཝེ, དྷམྨཱ ཨབྷིཉྙཱ པཧཱཏབྦཱ? ཨཝིཛྫཱ ཙ བྷཝཏཎྷཱ ཙ – ཨིམེ, བྷིཀྑཝེ, དྷམྨཱ ཨབྷིཉྙཱ པཧཱཏབྦཱ. ཀཏམེ ཙ, བྷིཀྑཝེ, དྷམྨཱ ཨབྷིཉྙཱ སཙྪིཀཱཏབྦཱ? ཝིཛྫཱ ཙ ཝིམུཏྟི ཙ – ཨིམེ, བྷིཀྑཝེ, དྷམྨཱ ཨབྷིཉྙཱ སཙྪིཀཱཏབྦཱ. ཀཏམེ ཙ, བྷིཀྑཝེ, དྷམྨཱ ཨབྷིཉྙཱ བྷཱཝེཏབྦཱ? སམཐོ ཙ ཝིཔསྶནཱ ཙ – ཨིམེ, བྷིཀྑཝེ, དྷམྨཱ ཨབྷིཉྙཱ བྷཱཝེཏབྦཱ. ཀཐཉྩ, བྷིཀྑཝེ, བྷིཀྑུ ཨརིཡཾ ཨཊྛངྒིཀཾ མགྒཾ བྷཱཝེནྟོ ཨརིཡཾ ཨཊྛངྒིཀཾ མགྒཾ བཧུལཱིཀརོནྟོ, ཡེ དྷམྨཱ ཨབྷིཉྙཱ པརིཉྙེཡྻཱ ཏེ དྷམྨེ ཨབྷིཉྙཱ པརིཛཱནཱཏི…པེ… ཡེ ¶ དྷམྨཱ ཨབྷིཉྙཱ བྷཱཝེཏབྦཱ, ཏེ དྷམྨེ ཨབྷིཉྙཱ བྷཱཝེཏི? ཨིདྷ, བྷིཀྑཝེ, བྷིཀྑུ སམྨཱདིཊྛིཾ བྷཱཝེཏི…པེ… སམྨཱསམཱདྷིཾ བྷཱཝེཏི ཝིཝེཀནིསྶིཏཾ ཝིརཱགནིསྶིཏཾ ¶ ནིརོདྷནིསྶིཏཾ ཝོསྶགྒཔརིཎཱམིཾ…པེ… ཨེཝཾ ཁོ, བྷིཀྑཝེ, བྷིཀྑུ ¶ ཨརིཡཾ ཨཊྛངྒིཀཾ མགྒཾ བྷཱཝེནྟོ ཨརིཡཾ ཨཊྛངྒིཀཾ མགྒཾ བཧུལཱིཀརོནྟོ ཡེ དྷམྨཱ ཨབྷིཉྙཱ པརིཉྙེཡྻཱ, ཏེ དྷམྨེ ཨབྷིཉྙཱ པརིཛཱནཱཏི, ཡེ དྷམྨཱ ཨབྷིཉྙཱ པཧཱཏབྦཱ, ཏེ དྷམྨེ ཨབྷིཉྙཱ པཛཧཏི, ཡེ དྷམྨཱ ཨབྷིཉྙཱ སཙྪིཀཱཏབྦཱ, ཏེ དྷམྨེ ¶ ཨབྷིཉྙཱ སཙྪིཀརོཏི, ཡེ དྷམྨཱ ཨབྷིཉྙཱ བྷཱཝེཏབྦཱ, ཏེ དྷམྨེ ཨབྷིཉྙཱ བྷཱཝེཏཱི’’ཏི. ཨེཀཱདསམཾ.

༡༢. ནདཱིསུཏྟཾ

༡༦༠. ‘‘སེཡྻཐཱཔི, བྷིཀྑཝེ, གངྒཱ ནདཱི པཱཙཱིནནིནྣཱ པཱཙཱིནཔོཎཱ པཱཙཱིནཔབྦྷཱརཱ. ཨཐ མཧཱཛནཀཱཡོ ཨཱགཙྪེཡྻ ཀུདྡཱལ-པིཊཀཾ ཨཱདཱཡ – ‘མཡཾ ཨིམཾ གངྒཾ ནདིཾ པཙྪཱནིནྣཾ ཀརིསྶཱམ པཙྪཱཔོཎཾ པཙྪཱཔབྦྷཱར’ནྟི. ཏཾ ཀིཾ མཉྙཐ, བྷིཀྑཝེ, ཨཔི ནུ སོ མཧཱཛནཀཱཡོ གངྒཾ ནདིཾ པཙྪཱནིནྣཾ ཀརེཡྻ པཙྪཱཔོཎཾ པཙྪཱཔབྦྷཱར’’ནྟི? ‘‘ནོ ཧེཏཾ, བྷནྟེ’’. ‘‘ཏཾ ཀིསྶ ཧེཏུ’’? ‘‘གངྒཱ, བྷནྟེ, ནདཱི པཱཙཱིནནིནྣཱ པཱཙཱིནཔོཎཱ པཱཙཱིནཔབྦྷཱརཱ. སཱ ན སུཀརཱ པཙྪཱནིནྣཾ ཀཱཏུཾ པཙྪཱཔོཎཾ པཙྪཱཔབྦྷཱརཾ. ཡཱཝདེཝ པན སོ མཧཱཛནཀཱཡོ ཀིལམཐསྶ ཝིགྷཱཏསྶ བྷཱགཱི ཨསྶཱ’’ཏི. ‘‘ཨེཝམེཝ ཁོ, བྷིཀྑཝེ, བྷིཀྑུཾ ཨརིཡཾ ཨཊྛངྒིཀཾ མགྒཾ བྷཱཝེནྟཾ ཨརིཡཾ ཨཊྛངྒིཀཾ མགྒཾ བཧུལཱིཀརོནྟཾ རཱཛཱནོ ཝཱ རཱཛམཧཱམཏྟཱ ཝཱ མིཏྟཱ ཝཱ ཨམཙྩཱ ཝཱ ཉཱཏཱི ཝཱ ཉཱཏིསཱལོཧིཏཱ ཝཱ བྷོགེཧི ཨབྷིཧཊྛུཾ པཝཱརེཡྻུཾ – ‘ཨེཧམྦྷོ པུརིས, ཀིཾ ཏེ ཨིམེ ཀཱསཱཝཱ ཨནུདཧནྟི, ཀིཾ མུཎྜོ ཀཔཱལམནུསཾཙརསི! ཨེཧི, ཧཱིནཱཡཱཝཏྟིཏྭཱ བྷོགེ ཙ བྷུཉྫསྶུ, པུཉྙཱནི ཙ ཀརོཧཱི’ཏི. སོ ¶ ཝཏ, བྷིཀྑཝེ, བྷིཀྑུ ཨརིཡཾ ཨཊྛངྒིཀཾ མགྒཾ བྷཱཝེནྟོ ཨརིཡཾ ཨཊྛངྒིཀཾ མགྒཾ བཧུལཱིཀརོནྟོ སིཀྑཾ པཙྩཀྑཱཡ ཧཱིནཱཡཱཝཏྟིསྶཏཱིཏི – ནེཏཾ ཋཱནཾ ཝིཛྫཏི. ཏཾ ཀིསྶ ཧེཏུ? ཡཉྷི ཏཾ, བྷིཀྑཝེ, ཙིཏྟཾ དཱིགྷརཏྟཾ ཝིཝེཀནིནྣཾ ཝིཝེཀཔོཎཾ ཝིཝེཀཔབྦྷཱརཾ ཏཾ ཝཏ ཧཱིནཱཡཱཝཏྟིསྶཏཱིཏི – ནེཏཾ ཋཱནཾ ཝིཛྫཏི. ཀཐཉྩ, བྷིཀྑཝེ, བྷིཀྑུ ཨརིཡཾ ཨཊྛངྒིཀཾ མགྒཾ བྷཱཝེཏི ཨརིཡཾ ཨཊྛངྒིཀཾ མགྒཾ བཧུལཱིཀརོཏི? ཨིདྷ ¶ , བྷིཀྑཝེ, བྷིཀྑུ སམྨཱདིཊྛིཾ བྷཱཝེཏི ཝིཝེཀནིསྶིཏཾ…པེ… ¶ སམྨཱསམཱདྷིཾ བྷཱཝེཏི ཝིཝེཀནིསྶིཏཾ ཝིརཱགནིསྶིཏཾ ནིརོདྷནིསྶིཏཾ ཝོསྶགྒཔརིཎཱམིཾ…པེ… ཨེཝཾ ཁོ, བྷིཀྑཝེ, བྷིཀྑུ ¶ ཨརིཡཾ ཨཊྛངྒིཀཾ མགྒཾ བྷཱཝེཏི, ཨརིཡཾ ཨཊྛངྒིཀཾ མགྒཾ བཧུལཱིཀརོཏཱི’’ཏི. (ཡདཔི བལཀརཎཱིཡཾ, ཏདཔི ཝིཏྠཱརེཏབྦཾ.) དྭཱདསམཾ.

བལཀརཎཱིཡཝགྒོ ཚཊྛོ.

ཏསྶུདྡཱནཾ –

བལཾ བཱིཛཉྩ ནཱགོ ཙ, རུཀྑོ ཀུམྦྷེན སཱུཀིཡཱ;

ཨཱཀཱསེན ཙ དྭེ མེགྷཱ, ནཱཝཱ ཨཱགནྟུཀཱ ནདཱིཏི.

༧. ཨེསནཱཝགྒོ

༡. ཨེསནཱསུཏྟཾ

༡༦༡. སཱཝཏྠིནིདཱནཾ ¶ . ‘‘ཏིསྶོ ཨིམཱ, བྷིཀྑཝེ, ཨེསནཱ. ཀཏམཱ ཏིསྶོ? ཀཱམེསནཱ, བྷཝེསནཱ, བྲཧྨཙརིཡེསནཱ – ཨིམཱ ཁོ, བྷིཀྑཝེ, ཏིསྶོ ཨེསནཱ. ཨིམཱསཾ ཁོ, བྷིཀྑཝེ, ཏིསྶནྣཾ ཨེསནཱནཾ ཨབྷིཉྙཱཡ ཨརིཡོ ཨཊྛངྒིཀོ མགྒོ བྷཱཝེཏབྦོ. ཀཏམོ ཨརིཡོ ཨཊྛངྒིཀོ མགྒོ? ཨིདྷ, བྷིཀྑཝེ, བྷིཀྑུ སམྨཱདིཊྛིཾ བྷཱཝེཏི ཝིཝེཀནིསྶིཏཾ…པེ… སམྨཱསམཱདྷིཾ བྷཱཝེཏི ཝིཝེཀནིསྶིཏཾ ཝིརཱགནིསྶིཏཾ ནིརོདྷནིསྶིཏཾ ཝོསྶགྒཔརིཎཱམིཾ. ཨིམཱསཾ ཁོ, བྷིཀྑཝེ, ཏིསྶནྣཾ ཨེསནཱནཾ ཨབྷིཉྙཱཡ ཨཡཾ ཨརིཡོ ཨཊྛངྒིཀོ མགྒོ བྷཱཝེཏབྦོ’’ཏི.

‘‘ཏིསྶོ ཨིམཱ ཁོ, བྷིཀྑཝེ, ཨེསནཱ. ཀཏམཱ ཏིསྶོ? ཀཱམེསནཱ, བྷཝེསནཱ, བྲཧྨཙརིཡེསནཱ – ཨིམཱ ཁོ, བྷིཀྑཝེ, ཏིསྶོ ཨེསནཱ. ཨིམཱསཾ ཁོ, བྷིཀྑཝེ, ཏིསྶནྣཾ ཨེསནཱནཾ ཨབྷིཉྙཱཡ ཨརིཡོ ཨཊྛངྒིཀོ མགྒོ བྷཱཝེཏབྦོ. ཀཏམོ ཨརིཡོ ཨཊྛངྒིཀོ མགྒོ? ཨིདྷ, བྷིཀྑཝེ, བྷིཀྑུ སམྨཱདིཊྛིཾ བྷཱཝེཏི…པེ… ¶ སམྨཱསམཱདྷིཾ བྷཱཝེཏི རཱགཝིནཡཔརིཡོསཱནཾ དོསཝིནཡཔརིཡོསཱནཾ མོཧཝིནཡཔརིཡོསཱནཾ. ཨིམཱསཾ ཁོ, བྷིཀྑཝེ, ཏིསྶནྣཾ ཨེསནཱནཾ ཨབྷིཉྙཱཡ ཨཡཾ ཨརིཡོ ཨཊྛངྒིཀོ མགྒོ བྷཱཝེཏབྦོ’’ཏི.

‘‘ཏིསྶོ ¶ ཨིམཱ ཁོ, བྷིཀྑཝེ, ཨེསནཱ. ཀཏམཱ ཏིསྶོ? ཀཱམེསནཱ, བྷཝེསནཱ, བྲཧྨཙརིཡེསནཱ – ཨིམཱ ཁོ, བྷིཀྑཝེ, ཏིསྶོ ཨེསནཱ. ཨིམཱསཾ ཁོ ¶ , བྷིཀྑཝེ, ཏིསྶནྣཾ ཨེསནཱནཾ ཨབྷིཉྙཱཡ ཨརིཡོ ཨཊྛངྒིཀོ མགྒོ བྷཱཝེཏབྦོ. ཀཏམོ ཨརིཡོ ཨཊྛངྒིཀོ མགྒོ? ཨིདྷ, བྷིཀྑཝེ, བྷིཀྑུ སམྨཱདིཊྛིཾ བྷཱཝེཏི…པེ… སམྨཱསམཱདྷིཾ བྷཱཝེཏི ཨམཏོགདྷཾ ཨམཏཔརཱཡནཾ ཨམཏཔརིཡོསཱནཾ. ཨིམཱསཾ ཁོ, བྷིཀྑཝེ, ཏིསྶནྣཾ ཨེསནཱནཾ ཨབྷིཉྙཱཡ ཨཡཾ ཨརིཡོ ཨཊྛངྒིཀོ མགྒོ བྷཱཝེཏབྦོ’’ཏི.

‘‘ཏིསྶོ ཨིམཱ ཁོ, བྷིཀྑཝེ, ཨེསནཱ. ཀཏམཱ ཏིསྶོ? ཀཱམེསནཱ, བྷཝེསནཱ, བྲཧྨཙརིཡེསནཱ – ཨིམཱ ཁོ, བྷིཀྑཝེ, ཏིསྶོ ཨེསནཱ. ཨིམཱསཾ ཁོ, བྷིཀྑཝེ, ཏིསྶནྣཾ ཨེསནཱནཾ ཨབྷིཉྙཱཡ ཨརིཡོ ཨཊྛངྒིཀོ མགྒོ བྷཱཝེཏབྦོ. ཀཏམོ ཨརིཡོ ཨཊྛངྒིཀོ མགྒོ? ཨིདྷ, བྷིཀྑཝེ, བྷིཀྑུ སམྨཱདིཊྛིཾ བྷཱཝེཏི…པེ… ¶ སམྨཱསམཱདྷིཾ ¶ བྷཱཝེཏི ནིབྦཱནནིནྣཾ ནིབྦཱནཔོཎཾ ནིབྦཱནཔབྦྷཱརཾ. ཨིམཱསཾ ཁོ, བྷིཀྑཝེ, ཏིསྶནྣཾ ཨེསནཱནཾ ཨབྷིཉྙཱཡ ཨཡཾ ཨརིཡོ ཨཊྛངྒིཀོ མགྒོ བྷཱཝེཏབྦོ’’ཏི.

‘‘ཏིསྶོ ཨིམཱ, བྷིཀྑཝེ, ཨེསནཱ. ཀཏམཱ ཏིསྶོ? ཀཱམེསནཱ, བྷཝེསནཱ, བྲཧྨཙརིཡེསནཱ – ཨིམཱ ཁོ, བྷིཀྑཝེ, ཏིསྶོ ¶ ཨེསནཱ. ཨིམཱསཾ ཁོ, བྷིཀྑཝེ, ཏིསྶནྣཾ ཨེསནཱནཾ པརིཉྙཱཡ…པེ… ཨཡཾ ཨརིཡོ ཨཊྛངྒིཀོ མགྒོ བྷཱཝེཏབྦོ’’ཏི. (ཡདཔི ཨབྷིཉྙཱ, ཏདཔི པརིཉྙཱཡ ཝིཏྠཱརེཏབྦཾ.)

‘‘ཏིསྶོ ཨིམཱ, བྷིཀྑཝེ, ཨེསནཱ. ཀཏམཱ ཏིསྶོ? ཀཱམེསནཱ, བྷཝེསནཱ, བྲཧྨཙརིཡེསནཱ – ཨིམཱ ཁོ, བྷིཀྑཝེ, ཏིསྶོ ཨེསནཱ. ཨིམཱསཾ ཁོ, བྷིཀྑཝེ, ཏིསྶནྣཾ ཨེསནཱནཾ པརིཀྑཡཱཡ…པེ… ¶ ཨཡཾ ཨརིཡོ ཨཊྛངྒིཀོ མགྒོ བྷཱཝེཏབྦོ’’ཏི. (ཡདཔི ཨབྷིཉྙཱ, ཏདཔི པརིཀྑཡཱཡ ཝིཏྠཱརེཏབྦཾ.)

‘‘ཏིསྶོ ཨིམཱ, བྷིཀྑཝེ, ཨེསནཱ. ཀཏམཱ ཏིསྶོ? ཀཱམེསནཱ, བྷཝེསནཱ, བྲཧྨཙརིཡེསནཱ – ཨིམཱ ཁོ, བྷིཀྑཝེ, ཏིསྶོ ཨེསནཱ. ཨིམཱསཾ ཁོ, བྷིཀྑཝེ, ཏིསྶནྣཾ ཨེསནཱནཾ པཧཱནཱཡ ཨརིཡོ ཨཊྛངྒིཀོ མགྒོ བྷཱཝེཏབྦོ. ཀཏམོ ཨརིཡོ ཨཊྛངྒིཀོ མགྒོ? ཨིདྷ, བྷིཀྑཝེ, བྷིཀྑུ སམྨཱདིཊྛིཾ བྷཱཝེཏི…པེ… སམྨཱསམཱདྷིཾ བྷཱཝེཏི ཝིཝེཀནིསྶིཏཾ ཝིརཱགནིསྶིཏཾ ནིརོདྷནིསྶིཏཾ ཝོསྶགྒཔརིཎཱམིཾ…པེ… ཨིམཱསཾ ཁོ, བྷིཀྑཝེ, ཏིསྶནྣཾ ཨེསནཱནཾ པཧཱནཱཡ ཨཡཾ ཨརིཡོ ཨཊྛངྒིཀོ མགྒོ ¶ བྷཱཝེཏབྦོ’’ཏི. (ཡདཔི ཨབྷིཉྙཱ, ཏདཔི པཧཱནཱཡ ཝིཏྠཱརེཏབྦཾ.) པཋམཾ.

༢. ཝིདྷཱསུཏྟཾ

༡༦༢. ‘‘ཏིསྶོ ¶ ¶ ཨིམཱ, བྷིཀྑཝེ, ཝིདྷཱ. ཀཏམཱ ཏིསྶོ? ‘སེཡྻོཧམསྨཱི’ཏི ཝིདྷཱ, ‘སདིསོཧམསྨཱི’ཏི ཝིདྷཱ, ‘ཧཱིནོཧམསྨཱི’ཏི ཝིདྷཱ – ཨིམཱ ཁོ, བྷིཀྑཝེ, ཏིསྶོ ཝིདྷཱ. ཨིམཱསཾ ཁོ, བྷིཀྑཝེ, ཏིསྶནྣཾ ཝིདྷཱནཾ ཨབྷིཉྙཱཡ པརིཉྙཱཡ པརིཀྑཡཱཡ པཧཱནཱཡ ཨརིཡོ ཨཊྛངྒིཀོ མགྒོ བྷཱཝེཏབྦོ. ཀཏམོ ཨརིཡོ ཨཊྛངྒིཀོ མགྒོ? ཨིདྷ, བྷིཀྑཝེ, བྷིཀྑུ སམྨཱདིཊྛིཾ བྷཱཝེཏི…པེ… ¶ སམྨཱསམཱདྷིཾ བྷཱཝེཏི ཝིཝེཀནིསྶིཏཾ ཝིརཱགནིསྶིཏཾ ནིརོདྷནིསྶིཏཾ ཝོསྶགྒཔརིཎཱམིཾ…པེ… ཨིམཱསཾ ཁོ, བྷིཀྑཝེ ཏིསྶནྣཾ ཝིདྷཱནཾ ཨབྷིཉྙཱཡ པརིཉྙཱཡ པརིཀྑཡཱཡ པཧཱནཱཡ ཨཡཾ ཨརིཡོ ཨཊྛངྒིཀོ མགྒོ བྷཱཝེཏབྦོ’’ཏི. (ཡཐཱ ཨེསནཱ, ཨེཝཾ ཝིཏྠཱརེཏབྦཾ). དུཏིཡཾ.

༣. ཨཱསཝསུཏྟཾ

༡༦༣. ‘‘ཏཡོམེ, བྷིཀྑཝེ, ཨཱསཝཱ. ཀཏམེ ཏཡོ? ཀཱམཱསཝོ, བྷཝཱསཝོ, ཨཝིཛྫཱསཝོ – ཨིམེ ཁོ, བྷིཀྑཝེ, ཏཡོ ཨཱསཝཱ. ཨིམེསཾ ཁོ, བྷིཀྑཝེ, ཏིཎྞནྣཾ ཨཱསཝཱནཾ ཨབྷིཉྙཱཡ པརིཉྙཱཡ པརིཀྑཡཱཡ པཧཱནཱཡ…པེ… ཨཡཾ ཨརིཡོ ཨཊྛངྒིཀོ མགྒོ བྷཱཝེཏབྦོ’’ཏི. ཏཏིཡཾ.

༤. བྷཝསུཏྟཾ

༡༦༤. ‘‘ཏཡོམེ, བྷིཀྑཝེ, བྷཝཱ. ཀཏམེ ཏཡོ? ཀཱམབྷཝོ ¶ , རཱུཔབྷཝོ, ཨརཱུཔབྷཝོ – ཨིམེ ཁོ, བྷིཀྑཝེ, ཏཡོ བྷཝཱ. ཨིམེསཾ ཁོ, བྷིཀྑཝེ, ཏིཎྞནྣཾ བྷཝཱནཾ ཨབྷིཉྙཱཡ པརིཉྙཱཡ པརིཀྑཡཱཡ པཧཱནཱཡ…པེ… ¶ ཨཡཾ ཨརིཡོ ཨཊྛངྒིཀོ མགྒོ བྷཱཝེཏབྦོ’’ཏི. ཙཏུཏྠཾ.

༥. དུཀྑཏཱསུཏྟཾ

༡༦༥. ‘‘ཏིསྶོ ཨིམཱ, བྷིཀྑཝེ, དུཀྑཏཱ. ཀཏམཱ ཏིསྶོ? དུཀྑདུཀྑཏཱ, སངྑཱརདུཀྑཏཱ, ཝིཔརིཎཱམདུཀྑཏཱ – ཨིམཱ ཁོ, བྷིཀྑཝེ, ཏིསྶོ དུཀྑཏཱ. ཨིམཱསཾ ཁོ, བྷིཀྑཝེ, ཏིསྶནྣཾ དུཀྑཏཱནཾ ཨབྷིཉྙཱཡ པརིཉྙཱཡ པརིཀྑཡཱཡ པཧཱནཱཡ…པེ… ཨཊྛངྒིཀོ མགྒོ བྷཱཝེཏབྦོ’’ཏི. པཉྩམཾ.

༦. ཁིལསུཏྟཾ

༡༦༦. ‘‘ཏཡོམེ ¶ ¶ , བྷིཀྑཝེ, ཁིལཱ. ཀཏམེ ཏཡོ? རཱགོ ཁིལོ, དོསོ ཁིལོ, མོཧོ ཁིལོ – ཨིམེ ཁོ, བྷིཀྑཝེ, ཏཡོ ཁིལཱ. ཨིམེསཾ ¶ ཁོ, བྷིཀྑཝེ, ཏིཎྞནྣཾ ཁིལཱནཾ ཨབྷིཉྙཱཡ པརིཉྙཱཡ པརིཀྑཡཱཡ པཧཱནཱཡ…པེ… ཨཡཾ ཨརིཡོ ཨཊྛངྒིཀོ མགྒོ བྷཱཝེཏབྦོ’’ཏི. ཚཊྛཾ.

༧. མལསུཏྟཾ

༡༦༧. ‘‘ཏཱིཎིམཱནི, བྷིཀྑཝེ, མལཱནི. ཀཏམཱནི ཏཱིཎི? རཱགོ མལཾ, དོསོ མལཾ, མོཧོ མལཾ – ཨིམཱནི ཁོ, བྷིཀྑཝེ, ཏཱིཎི མལཱནི. ཨིམེསཾ ཁོ, བྷིཀྑཝེ, ཏིཎྞནྣཾ མལཱནཾ ཨབྷིཉྙཱཡ པརིཉྙཱཡ ¶ པརིཀྑཡཱཡ པཧཱནཱཡ…པེ… ¶ ཨཡཾ ཨརིཡོ ཨཊྛངྒིཀོ མགྒོ བྷཱཝེཏབྦོ’’ཏི. སཏྟམཾ.

༨. ནཱིགྷསུཏྟཾ

༡༦༨. ‘‘ཏཡོམེ, བྷིཀྑཝེ, ནཱིགྷཱ. ཀཏམེ ཏཡོ? རཱགོ ནཱིགྷོ, དོསོ ནཱིགྷོ, མོཧོ ནཱིགྷོ – ཨིམེ ཁོ, བྷིཀྑཝེ, ཏཡོ ནཱིགྷཱ. ཨིམེསཾ ཁོ, བྷིཀྑཝེ, ཏིཎྞནྣཾ ནཱིགྷཱནཾ ཨབྷིཉྙཱཡ པརིཉྙཱཡ པརིཀྑཡཱཡ པཧཱནཱཡ…པེ… ཨཡཾ ཨརིཡོ ཨཊྛངྒིཀོ མགྒོ བྷཱཝེཏབྦོ’’ཏི. ཨཊྛམཾ.

༩. ཝེདནཱསུཏྟཾ

༡༦༩. ‘‘ཏིསྶོ ཨིམཱ, བྷིཀྑཝེ, ཝེདནཱ. ཀཏམཱ ཏིསྶོ? སུཁཱ ཝེདནཱ, དུཀྑཱ ཝེདནཱ, ཨདུཀྑམསུཁཱ ཝེདནཱ – ཨིམཱ ཁོ, བྷིཀྑཝེ, ཏིསྶོ ཝེདནཱ. ཨིམཱསཾ ཁོ, བྷིཀྑཝེ, ཏིསྶནྣཾ ཝེདནཱནཾ ཨབྷིཉྙཱཡ པརིཉྙཱཡ པརིཀྑཡཱཡ པཧཱནཱཡ…པེ… ¶ ཨཡཾ ཨརིཡོ ཨཊྛངྒིཀོ མགྒོ བྷཱཝེཏབྦོ’’ཏི. ནཝམཾ.

༡༠. ཏཎྷཱསུཏྟཾ

༡༧༠. ‘‘ཏིསྶོ ¶ ཨིམཱ, བྷིཀྑཝེ, ཏཎྷཱ. ཀཏམཱ ཏིསྶོ? ཀཱམཏཎྷཱ, བྷཝཏཎྷཱ, ཝིབྷཝཏཎྷཱ – ཨིམཱ ཁོ, བྷིཀྑཝེ, ཏིསྶོ ཏཎྷཱ. ཨིམཱསཾ ཁོ, བྷིཀྑཝེ, ཏིསྶནྣཾ ཏཎྷཱནཾ ཨབྷིཉྙཱཡ པརིཉྙཱཡ པརིཀྑཡཱཡ པཧཱནཱཡ…པེ… ཨཡཾ ཨརིཡོ ཨཊྛངྒིཀོ མགྒོ བྷཱཝེཏབྦོ. ཀཏམོ ཨརིཡོ ཨཊྛངྒིཀོ མགྒོ? ཨིདྷ, བྷིཀྑཝེ ¶ , བྷིཀྑུ སམྨཱདིཊྛིཾ བྷཱཝེཏི ཝིཝེཀནིསྶིཏཾ ཝིརཱགནིསྶིཏཾ ནིརོདྷནིསྶིཏཾ ཝོསྶགྒཔརིཎཱམིཾ…པེ… སམྨཱསམཱདྷིཾ བྷཱཝེཏི ཝིཝེཀནིསྶིཏཾ ཝིརཱགནིསྶིཏཾ ནིརོདྷནིསྶིཏཾ ཝོསྶགྒཔརིཎཱམིཾ. ཨིམཱསཾ ཁོ, བྷིཀྑཝེ, ཏིསྶནྣཾ ཏཎྷཱནཾ ཨབྷིཉྙཱཡ པརིཉྙཱཡ པརིཀྑཡཱཡ པཧཱནཱཡ…པེ… ཨཡཾ ཨརིཡོ ཨཊྛངྒིཀོ མགྒོ བྷཱཝེཏབྦོ’’ཏི. དསམཾ.

༡༡. ཏསིནཱསུཏྟཾ

༡༧༡. ‘‘ཏིསྶོ ¶ ཨིམཱ, བྷིཀྑཝེ, ཏསིནཱ. ཀཏམཱ ཏིསྶོ? ཀཱམཏསིནཱ, བྷཝཏསིནཱ, ཝིབྷཝཏསིནཱ. ཨིམཱསཾ ཁོ, བྷིཀྑཝེ, ཏིསྶནྣཾ ཏསིནཱནཾ ཨབྷིཉྙཱཡ པརིཉྙཱཡ པརིཀྑཡཱཡ པཧཱནཱཡ…པེ… ¶ རཱགཝིནཡཔརིཡོསཱནཾ དོསཝིནཡཔརིཡོསཱནཾ མོཧཝིནཡཔརིཡོསཱནཾ…པེ… ཨམཏོགདྷཾ ཨམཏཔརཱཡནཾ ཨམཏཔརིཡོསཱནཾ…པེ… ¶ ནིབྦཱནནིནྣཾ ནིབྦཱནཔོཎཾ ནིབྦཱནཔབྦྷཱརཾ. ཨིམཱསཾ ཁོ, བྷིཀྑཝེ, ཏིསྶནྣཾ ཏསིནཱནཾ ཨབྷིཉྙཱཡ པརིཉྙཱཡ པརིཀྑཡཱཡ པཧཱནཱཡ…པེ… ཨཡཾ ཨརིཡོ ཨཊྛངྒིཀོ མགྒོ བྷཱཝེཏབྦོ’’ཏི. ཨེཀཱདསམཾ.

ཨེསནཱཝགྒོ སཏྟམོ.

ཏསྶུདྡཱནཾ –

ཨེསནཱ ཝིདྷཱ ཨཱསཝོ, བྷཝོ ཙ དུཀྑཏཱ ཁིལཱ;

མལཾ ནཱིགྷོ ཙ ཝེདནཱ, དྭེ ཏཎྷཱ ཏསིནཱཡ ཙཱཏི.

༨. ཨོགྷཝགྒོ

༡. ཨོགྷསུཏྟཾ

༡༧༢. སཱཝཏྠིནིདཱནཾ ¶ ¶ . ‘‘ཙཏྟཱརོམེ ¶ , བྷིཀྑཝེ, ཨོགྷཱ. ཀཏམེ ཙཏྟཱརོ? ཀཱམོགྷོ, བྷཝོགྷོ, དིཊྛོགྷོ, ཨཝིཛྫོགྷོ – ཨིམེ ཁོ, བྷིཀྑཝེ, ཙཏྟཱརོ ཨོགྷཱ. ཨིམེསཾ ཁོ, བྷིཀྑཝེ, ཙཏུནྣཾ ཨོགྷཱནཾ ཨབྷིཉྙཱཡ པརིཉྙཱཡ པརིཀྑཡཱཡ པཧཱནཱཡ…པེ… ཨཡཾ ཨརིཡོ ཨཊྛངྒིཀོ མགྒོ བྷཱཝེཏབྦོ’’ཏི. (ཡཐཱ ཨེསནཱ, ཨེཝཾ སབྦཾ ཝིཏྠཱརེཏབྦཾ.) པཋམཾ.

༢. ཡོགསུཏྟཾ

༡༧༣. ‘‘ཙཏྟཱརོམེ, བྷིཀྑཝེ, ཡོགཱ. ཀཏམེ ཙཏྟཱརོ? ཀཱམཡོགོ, བྷཝཡོགོ, དིཊྛིཡོགོ ཨཝིཛྫཱཡོགོ – ཨིམེ ཁོ, བྷིཀྑཝེ, ཙཏྟཱརོ ཡོགཱ. ཨིམེསཾ ཁོ, བྷིཀྑཝེ, ཙཏུནྣཾ ཡོགཱནཾ ཨབྷིཉྙཱཡ པརིཉྙཱཡ པརིཀྑཡཱཡ པཧཱནཱཡ…པེ… ¶ ཨཡཾ ཨརིཡོ ཨཊྛངྒིཀོ མགྒོ བྷཱཝེཏབྦོ’’ཏི. དུཏིཡཾ.

༣. ཨུཔཱདཱནསུཏྟཾ

༡༧༤. ‘‘ཙཏྟཱརིམཱནི ¶ , བྷིཀྑཝེ, ཨུཔཱདཱནཱནི. ཀཏམཱནི ཙཏྟཱརི? ཀཱམུཔཱདཱནཾ, དིཊྛུཔཱདཱནཾ, སཱིལབྦཏུཔཱདཱནཾ, ཨཏྟཝཱདུཔཱདཱནཾ – ཨིམཱནི ཁོ, བྷིཀྑཝེ, ཙཏྟཱརི ཨུཔཱདཱནཱནི. ཨིམེསཾ ཁོ, བྷིཀྑཝེ, ཙཏུནྣཾ ཨུཔཱདཱནཱནཾ ཨབྷིཉྙཱཡ པརིཉྙཱཡ པརིཀྑཡཱཡ པཧཱནཱཡ…པེ… ཨཡཾ ཨརིཡོ ཨཊྛངྒིཀོ མགྒོ བྷཱཝེཏབྦོ’’ཏི. ཏཏིཡཾ.

༤. གནྠསུཏྟཾ

༡༧༥. ‘‘ཙཏྟཱརོམེ ¶ , བྷིཀྑཝེ, གནྠཱ. ཀཏམེ ཙཏྟཱརོ? ཨབྷིཛ྄ཛྷཱ ཀཱཡགནྠོ, བྱཱཔཱདོ ཀཱཡགནྠོ, སཱིལབྦཏཔརཱམཱསོ ཀཱཡགནྠོ, ཨིདཾསཙྩཱབྷིནིཝེསོ ཀཱཡགནྠོ – ཨིམེ ¶ ཁོ, བྷིཀྑཝེ, ཙཏྟཱརོ གནྠཱ. ཨིམེསཾ ཁོ, བྷིཀྑཝེ, ཙཏུནྣཾ གནྠཱནཾ ཨབྷིཉྙཱཡ པརིཉྙཱཡ པརིཀྑཡཱཡ པཧཱནཱཡ…པེ… ཨཡཾ ཨརིཡོ ཨཊྛངྒིཀོ མགྒོ བྷཱཝེཏབྦོ’’ཏི. ཙཏུཏྠཾ.

༥. ཨནུསཡསུཏྟཾ

༡༧༦. ‘‘སཏྟིམེ, བྷིཀྑཝེ, ཨནུསཡཱ. ཀཏམེ སཏྟ? ཀཱམརཱགཱནུསཡོ, པཊིགྷཱནུསཡོ, དིཊྛཱནུསཡོ ¶ , ཝིཙིཀིཙྪཱནུསཡོ, མཱནཱནུསཡོ, བྷཝརཱགཱནུསཡོ, ཨཝིཛྫཱནུསཡོ – ཨིམེ ཁོ, བྷིཀྑཝེ, སཏྟཱནུསཡཱ. ཨིམེསཾ ཁོ, བྷིཀྑཝེ, སཏྟནྣཾ ཨནུསཡཱནཾ ཨབྷིཉྙཱཡ པརིཉྙཱཡ པརིཀྑཡཱཡ པཧཱནཱཡ…པེ… ཨཡཾ ཨརིཡོ ཨཊྛངྒིཀོ མགྒོ བྷཱཝེཏབྦོ’’ཏི. པཉྩམཾ.

༦. ཀཱམགུཎསུཏྟཾ

༡༧༧. ‘‘པཉྩིམེ, བྷིཀྑཝེ, ཀཱམགུཎཱ. ཀཏམེ པཉྩ? ཙཀྑུཝིཉྙེཡྻཱ རཱུཔཱ ཨིཊྛཱ ཀནྟཱ མནཱཔཱ པིཡརཱུཔཱ ཀཱམཱུཔསཾཧིཏཱ རཛནཱིཡཱ, སོཏཝིཉྙེཡྻཱ སདྡཱ…པེ… གྷཱནཝིཉྙེཡྻཱ གནྡྷཱ…པེ… ཛིཝ྄ཧཱཝིཉྙེཡྻཱ རསཱ…པེ… ཀཱཡཝིཉྙེཡྻཱ ཕོཊྛབྦཱ ཨིཊྛཱ ཀནྟཱ མནཱཔཱ པིཡརཱུཔཱ ཀཱམཱུཔསཾཧིཏཱ རཛནཱིཡཱ – ཨིམེ ཁོ, བྷིཀྑཝེ, པཉྩ ཀཱམགུཎཱ. ཨིམེསཾ ¶ ཁོ, བྷིཀྑཝེ, པཉྩནྣཾ ཀཱམགུཎཱནཾ ཨབྷིཉྙཱཡ པརིཉྙཱཡ པརིཀྑཡཱཡ པཧཱནཱཡ…པེ… ཨཡཾ ཨརིཡོ ཨཊྛངྒིཀོ མགྒོ བྷཱཝེཏབྦོ’’ཏི. ཚཊྛཾ.

༧. ནཱིཝརཎསུཏྟཾ

༡༧༨. ‘‘པཉྩིམཱནི ¶ , བྷིཀྑཝེ, ནཱིཝརཎཱནི. ཀཏམཱནི པཉྩ? ཀཱམཙྪནྡནཱིཝརཎཾ, བྱཱཔཱདནཱིཝརཎཾ, ཐིནམིདྡྷནཱིཝརཎཾ, ཨུདྡྷཙྩཀུཀྐུཙྩནཱིཝརཎཾ, ཝིཙིཀིཙྪཱནཱིཝརཎཾ – ཨིམཱནི ཁོ, བྷིཀྑཝེ, པཉྩ ནཱིཝརཎཱནི. ཨིམེསཾ ཁོ, བྷིཀྑཝེ, པཉྩནྣཾ ནཱིཝརཎཱནཾ ཨབྷིཉྙཱཡ པརིཉྙཱཡ པརིཀྑཡཱཡ པཧཱནཱཡ…པེ… ཨཡཾ ཨརིཡོ ཨཊྛངྒིཀོ མགྒོ བྷཱཝེཏབྦོ’’ཏི. སཏྟམཾ.

༨. ཨུཔཱདཱནཀྑནྡྷསུཏྟཾ

༡༧༩. ‘‘པཉྩིམེ, བྷིཀྑཝེ, ཨུཔཱདཱནཀྑནྡྷཱ. ཀཏམེ པཉྩ? སེཡྻཐིདཾ – རཱུཔུཔཱདཱནཀྑནྡྷོ ¶ , ཝེདནུཔཱདཱནཀྑནྡྷོ ¶ , སཉྙུཔཱདཱནཀྑནྡྷོ, སངྑཱརུཔཱདཱནཀྑནྡྷོ, ཝིཉྙཱཎུཔཱདཱནཀྑནྡྷོ. ཨིམེ ཁོ, བྷིཀྑཝེ, པཉྩུཔཱདཱནཀྑནྡྷཱ. ཨིམེསཾ ཁོ, བྷིཀྑཝེ, པཉྩནྣཾ ཨུཔཱདཱནཀྑནྡྷཱནཾ ཨབྷིཉྙཱཡ པརིཉྙཱཡ པརིཀྑཡཱཡ པཧཱནཱཡ…པེ… ཨཡཾ ཨརིཡོ ཨཊྛངྒིཀོ མགྒོ བྷཱཝེཏབྦོ’’ཏི. ཨཊྛམཾ.

༩. ཨོརམྦྷཱགིཡསུཏྟཾ

༡༨༠. ‘‘པཉྩིམཱནི, བྷིཀྑཝེ, ཨོརམྦྷཱགིཡཱནི སཾཡོཛནཱནི. ཀཏམཱནི པཉྩ? སཀྐཱཡདིཊྛི, ཝིཙིཀིཙྪཱ, སཱིལབྦཏཔརཱམཱསོ, ཀཱམཙྪནྡོ, བྱཱཔཱདོ – ཨིམཱནི ཁོ, བྷིཀྑཝེ, པཉྩོརམྦྷཱགིཡཱནི ¶ སཾཡོཛནཱནི. ཨིམེསཾ ཁོ བྷིཀྑཝེ, པཉྩནྣཾ ཨོརམྦྷཱགིཡཱནཾ སཾཡོཛནཱནཾ ཨབྷིཉྙཱཡ པརིཉྙཱཡ པརིཀྑཡཱཡ པཧཱནཱཡ…པེ… ཨཡཾ ཨརིཡོ ཨཊྛངྒིཀོ མགྒོ བྷཱཝེཏབྦོ’’ཏི. ནཝམཾ.

༡༠. ཨུདྡྷམྦྷཱགིཡསུཏྟཾ

༡༨༡. ‘‘པཉྩིམཱནི, བྷིཀྑཝེ, ཨུདྡྷམྦྷཱགིཡཱནི སཾཡོཛནཱནི. ཀཏམཱནི པཉྩ? རཱུཔརཱགོ, ཨརཱུཔརཱགོ, མཱནོ, ཨུདྡྷཙྩཾ, ཨཝིཛྫཱ – ཨིམཱནི ཁོ, བྷིཀྑཝེ, པཉྩུདྡྷམྦྷཱགིཡཱནི སཾཡོཛནཱནི. ཨིམེསཾ ཁོ, བྷིཀྑཝེ, པཉྩནྣཾ ཨུདྡྷམྦྷཱགིཡཱནཾ སཾཡོཛནཱནཾ ཨབྷིཉྙཱཡ པརིཉྙཱཡ པརིཀྑཡཱཡ པཧཱནཱཡ ཨརིཡོ ཨཊྛངྒིཀོ མགྒོ བྷཱཝེཏབྦོ. ཀཏམོ ཨརིཡོ ཨཊྛངྒིཀོ མགྒོ? ཨིདྷ, བྷིཀྑཝེ, བྷིཀྑུ སམྨཱདིཊྛིཾ བྷཱཝེཏི ཝིཝེཀནིསྶིཏཾ…པེ… སམྨཱསམཱདྷིཾ བྷཱཝེཏི ཝིཝེཀནིསྶིཏཾ ཝིརཱགནིསྶིཏཾ ནིརོདྷནིསྶིཏཾ ཝོསྶགྒཔརིཎཱམིཾ. ཨིམེསཾ ཁོ, བྷིཀྑཝེ, པཉྩནྣཾ ཨུདྡྷམྦྷཱགིཡཱནཾ སཾཡོཛནཱནཾ ཨབྷིཉྙཱཡ པརིཉྙཱཡ ¶ པརིཀྑཡཱཡ པཧཱནཱཡ ཨཡཾ ཨརིཡོ ཨཊྛངྒིཀོ མགྒོ བྷཱཝེཏབྦོ’’ཏི.

‘‘པཉྩིམཱནི, བྷིཀྑཝེ, ཨུདྡྷམྦྷཱགིཡཱནི སཾཡོཛནཱནི. ཀཏམཱནི པཉྩ? རཱུཔརཱགོ, ཨརཱུཔརཱགོ, མཱནོ, ཨུདྡྷཙྩཾ, ཨཝིཛྫཱ – ཨིམཱནི ཁོ, བྷིཀྑཝེ, པཉྩུདྡྷམྦྷཱགིཡཱནི སཾཡོཛནཱནི. ཨིམེསཾ ¶ ཁོ, བྷིཀྑཝེ, པཉྩནྣཾ ཨུདྡྷམྦྷཱགིཡཱནཾ ¶ སཾཡོཛནཱནཾ ཨབྷིཉྙཱཡ པརིཉྙཱཡ པརིཀྑཡཱཡ པཧཱནཱཡ ཨརིཡོ ཨཊྛངྒིཀོ མགྒོ བྷཱཝེཏབྦོ. ཀཏམོ ཨརིཡོ ཨཊྛངྒིཀོ ¶ མགྒོ? ཨིདྷ, བྷིཀྑཝེ, བྷིཀྑུ སམྨཱདིཊྛིཾ བྷཱཝེཏི…པེ… སམྨཱསམཱདྷིཾ བྷཱཝེཏི རཱགཝིནཡཔརིཡོསཱནཾ དོསཝིནཡཔརིཡོསཱནཾ མོཧཝིནཡཔརིཡོསཱནཾ… ཨམཏོགདྷཾ ཨམཏཔརཱཡནཾ ཨམཏཔརིཡོསཱནཾ… ནིབྦཱནནིནྣཾ ནིབྦཱནཔོཎཾ ནིབྦཱནཔབྦྷཱརཾ. ཨིམེསཾ ཁོ, བྷིཀྑཝེ, པཉྩནྣཾ ཨུདྡྷམྦྷཱགིཡཱནཾ སཾཡོཛནཱནཾ ཨབྷིཉྙཱཡ པརིཉྙཱཡ པརིཀྑཡཱཡ པཧཱནཱཡ ཨཡཾ ཨརིཡོ ཨཊྛངྒིཀོ མགྒོ བྷཱཝེཏབྦོ’’ཏི. དསམཾ.

ཨོགྷཝགྒོ ཨཊྛམོ.

ཏསྶུདྡཱནཾ –

ཨོགྷོ ཡོགོ ཨུཔཱདཱནཾ, གནྠཾ ཨནུསཡེན ཙ;

ཀཱམགུཎཱ ནཱིཝརཎཾ, ཁནྡྷཱ ཨོརུདྡྷམྦྷཱགིཡཱཏི.

ཝགྒུདྡཱནཾ –

ཨཝིཛྫཱཝགྒོ པཋམོ, དུཏིཡཾ ཝིཧཱརཾ ཝུཙྩཏི;

མིཙྪཏྟཾ ཏཏིཡོ ཝགྒོ, ཙཏུཏྠཾ པཊིཔནྣེནེཝ.

ཏིཏྠིཡཾ ¶ པཉྩམོ ཝགྒོ, ཚཊྛོ སཱུརིཡེན ཙ;

བཧུཀཏེ སཏྟམོ ཝགྒོ, ཨུཔྤཱདོ ཨཊྛམེན ཙ.

དིཝསཝགྒོ ནཝམོ, དསམོ ཨཔྤམཱདེན ཙ;

ཨེཀཱདསབལཝགྒོ, དྭཱདས ཨེསནཱ པཱལི༹ཡཾ;

ཨོགྷཝགྒོ བྷཝཏི ཏེརསཱཏི.

མགྒསཾཡུཏྟཾ པཋམཾ.

༢. བོཛ྄ཛྷངྒསཾཡུཏྟཾ

༡. པབྦཏཝགྒོ

༡. ཧིམཝནྟསུཏྟཾ

༡༨༢. སཱཝཏྠིནིདཱནཾ ¶ ¶ ¶ . ‘‘སེཡྻཐཱཔི, བྷིཀྑཝེ, ཧིམཝནྟཾ ¶ པབྦཏརཱཛཱནཾ ནིསྶཱཡ ནཱགཱ ཀཱཡཾ ཝཌྜྷེནྟི, བལཾ གཱཧེནྟི; ཏེ ཏཏྠ ཀཱཡཾ ཝཌྜྷེཏྭཱ བལཾ གཱཧེཏྭཱ ཀུསོབྦྷེ ཨོཏརནྟི, ཀུསོབྦྷེ ཨོཏརིཏྭཱ མཧཱསོབྦྷེ ཨོཏརནྟི, མཧཱསོབྦྷེ ཨོཏརིཏྭཱ ཀུནྣདིཡོ ཨོཏརནྟི, ཀུནྣདིཡོ ཨོཏརིཏྭཱ མཧཱནདིཡོ ཨོཏརནྟི, མཧཱནདིཡོ ཨོཏརིཏྭཱ མཧཱསམུདྡསཱགརཾ ཨོཏརནྟི; ཏེ ཏཏྠ མཧནྟཏྟཾ ཝེཔུལླཏྟཾ ཨཱཔཛྫནྟི ཀཱཡེན; ཨེཝམེཝ ཁོ, བྷིཀྑཝེ, བྷིཀྑུ སཱིལཾ ནིསྶཱཡ སཱིལེ པཏིཊྛཱཡ སཏྟ བོཛ྄ཛྷངྒེ བྷཱཝེནྟོ སཏྟ བོཛ྄ཛྷངྒེ བཧུལཱིཀརོནྟོ མཧནྟཏྟཾ ཝེཔུལླཏྟཾ པཱཔུཎཱཏི དྷམྨེསུ. ཀཐཉྩ, བྷིཀྑཝེ, བྷིཀྑུ སཱིལཾ ནིསྶཱཡ སཱིལེ པཏིཊྛཱཡ སཏྟ བོཛ྄ཛྷངྒེ བྷཱཝེནྟོ སཏྟ བོཛ྄ཛྷངྒེ བཧུལཱིཀརོནྟོ མཧནྟཏྟཾ ཝེཔུལླཏྟཾ པཱཔུཎཱཏི དྷམྨེསཱུཏི? ཨིདྷ, བྷིཀྑཝེ, བྷིཀྑུ སཏིསམྦོཛ྄ཛྷངྒཾ བྷཱཝེཏི ཝིཝེཀནིསྶིཏཾ ཝིརཱགནིསྶིཏཾ ནིརོདྷནིསྶིཏཾ ཝོསྶགྒཔརིཎཱམིཾ; དྷམྨཝིཙཡསམྦོཛ྄ཛྷངྒཾ ¶ བྷཱཝེཏི…པེ… ཝཱིརིཡསམྦོཛ྄ཛྷངྒཾ བྷཱཝེཏི…པེ… པཱིཏིསམྦོཛ྄ཛྷངྒཾ བྷཱཝེཏི…པེ… པསྶདྡྷིསམྦོཛ྄ཛྷངྒཾ བྷཱཝེཏི…པེ… སམཱདྷིསམྦོཛ྄ཛྷངྒཾ བྷཱཝེཏི…པེ… ཨུཔེཀྑཱསམྦོཛ྄ཛྷངྒཾ ¶ བྷཱཝེཏི ཝིཝེཀནིསྶིཏཾ ཝིརཱགནིསྶིཏཾ ནིརོདྷནིསྶིཏཾ ཝོསྶགྒཔརིཎཱམིཾ. ཨེཝཾ ཁོ, བྷིཀྑཝེ, བྷིཀྑུ སཱིལཾ ནིསྶཱཡ སཱིལེ པཏིཊྛཱཡ སཏྟ བོཛ྄ཛྷངྒེ བྷཱཝེནྟོ སཏྟ བོཛ྄ཛྷངྒེ བཧུལཱིཀརོནྟོ མཧནྟཏྟཾ ཝེཔུལླཏྟཾ པཱཔུཎཱཏི དྷམྨེསཱུ’’ཏི. པཋམཾ.

༢. ཀཱཡསུཏྟཾ

༡༨༣. སཱཝཏྠིནིདཱནཾ ¶ . ‘‘སེཡྻཐཱཔི, བྷིཀྑཝེ, ཨཡཾ ཀཱཡོ ཨཱཧཱརཊྛིཏིཀོ, ཨཱཧཱརཾ པཊིཙྩ ཏིཊྛཏི, ཨནཱཧཱརོ ནོ ཏིཊྛཏི; ཨེཝམེཝ ཁོ, བྷིཀྑཝེ, པཉྩ ནཱིཝརཎཱ ཨཱཧཱརཊྛིཏིཀཱ, ཨཱཧཱརཾ པཊིཙྩ ཏིཊྛནྟི, ཨནཱཧཱརཱ ནོ ཏིཊྛནྟི.

‘‘ཀོ ¶ ཙ, བྷིཀྑཝེ, ཨཱཧཱརོ ཨནུཔྤནྣསྶ ཝཱ ཀཱམཙྪནྡསྶ ཨུཔྤཱདཱཡ, ཨུཔྤནྣསྶ ཝཱ ཀཱམཙྪནྡསྶ བྷིཡྻོབྷཱཝཱཡ ཝེཔུལླཱཡ? ཨཏྠི, བྷིཀྑཝེ, སུབྷནིམིཏྟཾ. ཏཏྠ ཨཡོནིསོམནསིཀཱརབཧུལཱིཀཱརོ – ཨཡམཱཧཱརོ ཨནུཔྤནྣསྶ ཝཱ ཀཱམཙྪནྡསྶ ཨུཔྤཱདཱཡ, ཨུཔྤནྣསྶ ཝཱ ཀཱམཙྪནྡསྶ བྷིཡྻོབྷཱཝཱཡ ཝེཔུལླཱཡ.

‘‘ཀོ ཙ, བྷིཀྑཝེ, ཨཱཧཱརོ ཨནུཔྤནྣསྶ ཝཱ བྱཱཔཱདསྶ ཨུཔྤཱདཱཡ, ཨུཔྤནྣསྶ ཝཱ བྱཱཔཱདསྶ བྷིཡྻོབྷཱཝཱཡ ཝེཔུལླཱཡ? ཨཏྠི, བྷིཀྑཝེ, པཊིགྷནིམིཏྟཾ. ཏཏྠ ཨཡོནིསོམནསིཀཱརབཧུལཱིཀཱརོ – ཨཡམཱཧཱརོ ཨནུཔྤནྣསྶ ཝཱ བྱཱཔཱདསྶ ཨུཔྤཱདཱཡ, ཨུཔྤནྣསྶ ཝཱ བྱཱཔཱདསྶ བྷིཡྻོབྷཱཝཱཡ ཝེཔུལླཱཡ.

‘‘ཀོ ཙ, བྷིཀྑཝེ, ཨཱཧཱརོ ཨནུཔྤནྣསྶ ཝཱ ཐིནམིདྡྷསྶ ཨུཔྤཱདཱཡ, ཨུཔྤནྣསྶ ཝཱ ཐིནམིདྡྷསྶ བྷིཡྻོབྷཱཝཱཡ ཝེཔུལླཱཡ? ཨཏྠི ¶ , བྷིཀྑཝེ, ཨརཏི ཏནྡི ཝིཛམྦྷིཏཱ བྷཏྟསམྨདོ ཙེཏསོ ཙ ལཱིནཏྟཾ. ཏཏྠ ཨཡོནིསོམནསིཀཱརབཧུལཱིཀཱརོ ¶ – ཨཡམཱཧཱརོ ཨནུཔྤནྣསྶ ཝཱ ཐིནམིདྡྷསྶ ཨུཔྤཱདཱཡ, ཨུཔྤནྣསྶ ཝཱ ཐིནམིདྡྷསྶ བྷིཡྻོབྷཱཝཱཡ ཝེཔུལླཱཡ.

‘‘ཀོ ཙ, བྷིཀྑཝེ, ཨཱཧཱརོ ཨནུཔྤནྣསྶ ཝཱ ཨུདྡྷཙྩཀུཀྐུཙྩསྶ ཨུཔྤཱདཱཡ, ཨུཔྤནྣསྶ ཝཱ ཨུདྡྷཙྩཀུཀྐུཙྩསྶ བྷིཡྻོབྷཱཝཱཡ ཝེཔུལླཱཡ? ཨཏྠི, བྷིཀྑཝེ, ཙེཏསོ ཨཝཱུཔསམོ. ཏཏྠ ཨཡོནིསོམནསིཀཱརབཧུལཱིཀཱརོ – ཨཡམཱཧཱརོ ཨནུཔྤནྣསྶ ཝཱ ཨུདྡྷཙྩཀུཀྐུཙྩསྶ ཨུཔྤཱདཱཡ, ཨུཔྤནྣསྶ ཝཱ ཨུདྡྷཙྩཀུཀྐུཙྩསྶ བྷིཡྻོབྷཱཝཱཡ ཝེཔུལླཱཡ.

‘‘ཀོ ཙ, བྷིཀྑཝེ, ཨཱཧཱརོ ཨནུཔྤནྣཱཡ ཝཱ ཝིཙིཀིཙྪཱཡ ཨུཔྤཱདཱཡ, ཨུཔྤནྣཱཡ ཝཱ ཝིཙིཀིཙྪཱཡ བྷིཡྻོབྷཱཝཱཡ ཝེཔུལླཱཡ? ཨཏྠི, བྷིཀྑཝེ, ཝིཙིཀིཙྪཱཊྛཱནཱིཡཱ དྷམྨཱ. ཏཏྠ ཨཡོནིསོམནསིཀཱརབཧུལཱིཀཱརོ ¶ – ཨཡམཱཧཱརོ ཨནུཔྤནྣཱཡ ཝཱ ཝིཙིཀིཙྪཱཡ ཨུཔྤཱདཱཡ, ཨུཔྤནྣཱཡ ཝཱ ཝིཙིཀིཙྪཱཡ བྷིཡྻོབྷཱཝཱཡ ཝེཔུལླཱཡ.

‘‘སེཡྻཐཱཔི, བྷིཀྑཝེ, ཨཡཾ ཀཱཡོ ཨཱཧཱརཊྛིཏིཀོ, ཨཱཧཱརཾ པཊིཙྩ ཏིཊྛཏི, ཨནཱཧཱརོ ནོ ཏིཊྛཏི; ཨེཝམེཝ ཁོ, བྷིཀྑཝེ, ཨིམེ པཉྩ ནཱིཝརཎཱ ཨཱཧཱརཊྛིཏིཀཱ, ཨཱཧཱརཾ པཊིཙྩ ཏིཊྛནྟི, ཨནཱཧཱརཱ ནོ ཏིཊྛནྟི.

‘‘སེཡྻཐཱཔི ¶ , བྷིཀྑཝེ, ཨཡཾ ཀཱཡོ ཨཱཧཱརཊྛིཏིཀོ, ཨཱཧཱརཾ པཊིཙྩ ¶ ཏིཊྛཏི, ཨནཱཧཱརོ ནོ ཏིཊྛཏི; ཨེཝམེཝ ཁོ, བྷིཀྑཝེ, སཏྟ བོཛ྄ཛྷངྒཱ ཨཱཧཱརཊྛིཏིཀཱ, ཨཱཧཱརཾ པཊིཙྩ ཏིཊྛནྟི, ཨནཱཧཱརཱ ནོ ཏིཊྛནྟི.

‘‘ཀོ ཙ, བྷིཀྑཝེ, ཨཱཧཱརོ ཨནུཔྤནྣསྶ ཝཱ སཏིསམྦོཛ྄ཛྷངྒསྶ ཨུཔྤཱདཱཡ, ཨུཔྤནྣསྶ ཝཱ སཏིསམྦོཛ྄ཛྷངྒསྶ བྷཱཝནཱཡ པཱརིཔཱུརིཡཱ? ཨཏྠི, བྷིཀྑཝེ, སཏིསམྦོཛ྄ཛྷངྒཊྛཱནཱིཡཱ དྷམྨཱ. ཏཏྠ ཡོནིསོམནསིཀཱརབཧུལཱིཀཱརོ – ཨཡམཱཧཱརོ ཨནུཔྤནྣསྶ ཝཱ སཏིསམྦོཛ྄ཛྷངྒསྶ ཨུཔྤཱདཱཡ, ཨུཔྤནྣསྶ ཝཱ སཏིསམྦོཛ྄ཛྷངྒསྶ བྷཱཝནཱཡ པཱརིཔཱུརིཡཱ.

‘‘ཀོ ¶ ཙ, བྷིཀྑཝེ, ཨཱཧཱརོ ཨནུཔྤནྣསྶ ཝཱ དྷམྨཝིཙཡསམྦོཛ྄ཛྷངྒསྶ ཨུཔྤཱདཱཡ, ཨུཔྤནྣསྶ ཝཱ དྷམྨཝིཙཡསམྦོཛ྄ཛྷངྒསྶ བྷཱཝནཱཡ པཱརིཔཱུརིཡཱ? ཨཏྠི, བྷིཀྑཝེ, ཀུསལཱཀུསལཱ དྷམྨཱ, སཱཝཛྫཱནཝཛྫཱ དྷམྨཱ, ཧཱིནཔཎཱིཏཱ དྷམྨཱ, ཀཎྷསུཀྐསཔྤཊིབྷཱགཱ དྷམྨཱ. ཏཏྠ ཡོནིསོམནསིཀཱརབཧུལཱིཀཱརོ – ཨཡམཱཧཱརོ ཨནུཔྤནྣསྶ ཝཱ དྷམྨཝིཙཡསམྦོཛ྄ཛྷངྒསྶ ཨུཔྤཱདཱཡ, ཨུཔྤནྣསྶ ཝཱ དྷམྨཝིཙཡསམྦོཛ྄ཛྷངྒསྶ བྷཱཝནཱཡ པཱརིཔཱུརིཡཱ.

‘‘ཀོ ཙ, བྷིཀྑཝེ, ཨཱཧཱརོ ཨནུཔྤནྣསྶ ཝཱ ཝཱིརིཡསམྦོཛ྄ཛྷངྒསྶ ཨུཔྤཱདཱཡ, ཨུཔྤནྣསྶ ཝཱ ཝཱིརིཡསམྦོཛ྄ཛྷངྒསྶ བྷཱཝནཱཡ པཱརིཔཱུརིཡཱ? ཨཏྠི, བྷིཀྑཝེ, ཨཱརམྦྷདྷཱཏུ [ཨཱརབྦྷདྷཱཏུ (སྱཱ. ཀ.)] ནིཀྐམདྷཱཏུ པརཀྐམདྷཱཏུ. ཏཏྠ ཡོནིསོམནསིཀཱརབཧུལཱིཀཱརོ – ཨཡམཱཧཱརོ ཨནུཔྤནྣསྶ ¶ ཝཱ ཝཱིརིཡསམྦོཛ྄ཛྷངྒསྶ ཨུཔྤཱདཱཡ, ཨུཔྤནྣསྶ ཝཱ ཝཱིརིཡསམྦོཛ྄ཛྷངྒསྶ བྷཱཝནཱཡ པཱརིཔཱུརིཡཱ.

‘‘ཀོ ¶ ཙ, བྷིཀྑཝེ, ཨཱཧཱརོ ཨནུཔྤནྣསྶ ཝཱ པཱིཏིསམྦོཛ྄ཛྷངྒསྶ ཨུཔྤཱདཱཡ, ཨུཔྤནྣསྶ ཝཱ པཱིཏིསམྦོཛ྄ཛྷངྒསྶ བྷཱཝནཱཡ པཱརིཔཱུརིཡཱ? ཨཏྠི, བྷིཀྑཝེ, པཱིཏིསམྦོཛ྄ཛྷངྒཊྛཱནཱིཡཱ དྷམྨཱ. ཏཏྠ ཡོནིསོམནསིཀཱརབཧུལཱིཀཱརོ – ཨཡམཱཧཱརོ ཨནུཔྤནྣསྶ ཝཱ པཱིཏིསམྦོཛ྄ཛྷངྒསྶ ཨུཔྤཱདཱཡ, ཨུཔྤནྣསྶ ཝཱ པཱིཏིསམྦོཛ྄ཛྷངྒསྶ བྷཱཝནཱཡ པཱརིཔཱུརིཡཱ.

‘‘ཀོ ཙ, བྷིཀྑཝེ, ཨཱཧཱརོ ཨནུཔྤནྣསྶ ཝཱ པསྶདྡྷིསམྦོཛ྄ཛྷངྒསྶ ཨུཔྤཱདཱཡ, ཨུཔྤནྣསྶ ཝཱ པསྶདྡྷིསམྦོཛ྄ཛྷངྒསྶ བྷཱཝནཱཡ པཱརིཔཱུརིཡཱ? ཨཏྠི, བྷིཀྑཝེ ¶ , ཀཱཡཔསྶདྡྷི, ཙིཏྟཔསྶདྡྷི. ཏཏྠ ཡོནིསོམནསིཀཱརབཧུལཱིཀཱརོ – ཨཡམཱཧཱརོ ཨནུཔྤནྣསྶ ཝཱ པསྶདྡྷིསམྦོཛ྄ཛྷངྒསྶ ཨུཔྤཱདཱཡ, ཨུཔྤནྣསྶ ཝཱ པསྶདྡྷིསམྦོཛ྄ཛྷངྒསྶ བྷཱཝནཱཡ པཱརིཔཱུརིཡཱ.

‘‘ཀོ ཙ, བྷིཀྑཝེ, ཨཱཧཱརོ ཨནུཔྤནྣསྶ ཝཱ སམཱདྷིསམྦོཛ྄ཛྷངྒསྶ ཨུཔྤཱདཱཡ, ཨུཔྤནྣསྶ ཝཱ སམཱདྷིསམྦོཛ྄ཛྷངྒསྶ བྷཱཝནཱཡ པཱརིཔཱུརིཡཱ? ཨཏྠི, བྷིཀྑཝེ, སམཐནིམིཏྟཾ [སམཱདྷིནིམིཏྟཾ (སྱཱ.)] ཨབྱགྒནིམིཏྟཾ. ཏཏྠ ཡོནིསོམནསིཀཱརབཧུལཱིཀཱརོ – ཨཡམཱཧཱརོ ཨནུཔྤནྣསྶ ཝཱ སམཱདྷིསམྦོཛ྄ཛྷངྒསྶ ཨུཔྤཱདཱཡ, ཨུཔྤནྣསྶ ཝཱ སམཱདྷིསམྦོཛ྄ཛྷངྒསྶ བྷཱཝནཱཡ པཱརིཔཱུརིཡཱ.

‘‘ཀོ ¶ ¶ ཙ, བྷིཀྑཝེ, ཨཱཧཱརོ ཨནུཔྤནྣསྶ ཝཱ ཨུཔེཀྑཱསམྦོཛ྄ཛྷངྒསྶ ཨུཔྤཱདཱཡ, ཨུཔྤནྣསྶ ཝཱ ཨུཔེཀྑཱསམྦོཛ྄ཛྷངྒསྶ བྷཱཝནཱཡ པཱརིཔཱུརིཡཱ? ཨཏྠི, བྷིཀྑཝེ, ཨུཔེཀྑཱསམྦོཛ྄ཛྷངྒཊྛཱནཱིཡཱ དྷམྨཱ. ཏཏྠ ཡོནིསོམནསིཀཱརབཧུལཱིཀཱརོ – ཨཡམཱཧཱརོ ཨནུཔྤནྣསྶ ཝཱ ཨུཔེཀྑཱསམྦོཛ྄ཛྷངྒསྶ ཨུཔྤཱདཱཡ, ཨུཔྤནྣསྶ ཝཱ ཨུཔེཀྑཱསམྦོཛ྄ཛྷངྒསྶ བྷཱཝནཱཡ པཱརིཔཱུརིཡཱ.

‘‘སེཡྻཐཱཔི, བྷིཀྑཝེ, ཨཡཾ ཀཱཡོ ཨཱཧཱརཊྛིཏིཀོ, ཨཱཧཱརཾ པཊིཙྩ ཏིཊྛཏི, ཨནཱཧཱརོ ནོ ཏིཊྛཏི; ཨེཝམེཝ ཁོ, བྷིཀྑཝེ, ཨིམེ སཏྟ བོཛ྄ཛྷངྒཱ ཨཱཧཱརཊྛིཏིཀཱ, ཨཱཧཱརཾ པཊིཙྩ ཏིཊྛནྟི, ཨནཱཧཱརཱ ནོ ཏིཊྛནྟཱི’’ཏི. དུཏིཡཾ.

༣. སཱིལསུཏྟཾ

༡༨༤. ‘‘ཡེ ཏེ, བྷིཀྑཝེ, བྷིཀྑཱུ སཱིལསམྤནྣཱ སམཱདྷིསམྤནྣཱ ཉཱཎསམྤནྣཱ ཝིམུཏྟིསམྤནྣཱ ¶ ཝིམུཏྟིཉཱཎདསྶནསམྤནྣཱ, དསྶནམྤཱཧཾ, བྷིཀྑཝེ, ཏེསཾ བྷིཀྑཱུནཾ བཧུཀཱརཾ [བཧཱུཔཀཱརཾ (སྱཱ.)] ཝདཱམི; སཝནམྤཱཧཾ, བྷིཀྑཝེ, ཏེསཾ བྷིཀྑཱུནཾ བཧུཀཱརཾ ཝདཱམི; ཨུཔསངྐམནམྤཱཧཾ, བྷིཀྑཝེ, ཏེསཾ བྷིཀྑཱུནཾ བཧུཀཱརཾ ཝདཱམི; པཡིརུཔཱསནམྤཱཧཾ, བྷིཀྑཝེ, ཏེསཾ བྷིཀྑཱུནཾ བཧུཀཱརཾ ཝདཱམི; ཨནུསྶཏིམྤཱཧཾ, བྷིཀྑཝེ, ཏེསཾ བྷིཀྑཱུནཾ བཧུཀཱརཾ ཝདཱམི; ཨནུཔབྦཛྫམྤཱཧཾ, བྷིཀྑཝེ, ཏེསཾ བྷིཀྑཱུནཾ བཧུཀཱརཾ ཝདཱམི. ཏཾ ཀིསྶ ཧེཏུ? ཏཐཱརཱུཔཱནཾ, བྷིཀྑཝེ, བྷིཀྑཱུནཾ དྷམྨཾ སུཏྭཱ དྭཡེན ཝཱུཔཀཱསེན ཝཱུཔཀཊྛོ [དྭཡེན ཝཱུཔཀཊྛོ (སཱི. སྱཱ.)] ཝིཧརཏི – ཀཱཡཝཱུཔཀཱསེན ཙ ཙིཏྟཝཱུཔཀཱསེན ཙ. སོ ཏཐཱ ཝཱུཔཀཊྛོ ཝིཧརནྟོ ཏཾ དྷམྨཾ ཨནུསྶརཏི ཨནུཝིཏཀྐེཏི.

‘‘ཡསྨིཾ ¶ ¶ སམཡེ, བྷིཀྑཝེ, བྷིཀྑུ ཏཐཱ ཝཱུཔཀཊྛོ ཝིཧརནྟོ ཏཾ དྷམྨཾ ཨནུསྶརཏི ཨནུཝིཏཀྐེཏི, སཏིསམྦོཛ྄ཛྷངྒོ ¶ ཏསྨིཾ སམཡེ བྷིཀྑུནོ ཨཱརདྡྷོ ཧོཏི; སཏིསམྦོཛ྄ཛྷངྒཾ ཏསྨིཾ སམཡེ བྷིཀྑུ བྷཱཝེཏི; སཏིསམྦོཛ྄ཛྷངྒོ ཏསྨིཾ སམཡེ བྷིཀྑུནོ བྷཱཝནཱཔཱརིཔཱུརིཾ གཙྪཏི. སོ ཏཐཱ སཏོ ཝིཧརནྟོ ཏཾ དྷམྨཾ པཉྙཱཡ པཝིཙིནཏི པཝིཙརཏི པརིཝཱིམཾསམཱཔཛྫཏི.

‘‘ཡསྨིཾ སམཡེ, བྷིཀྑཝེ, བྷིཀྑུ ཏཐཱ སཏོ ཝིཧརནྟོ ཏཾ དྷམྨཾ པཉྙཱཡ པཝིཙིནཏི པཝིཙརཏི པརིཝཱིམཾསམཱཔཛྫཏི, དྷམྨཝིཙཡསམྦོཛ྄ཛྷངྒོ ཏསྨིཾ སམཡེ བྷིཀྑུནོ ཨཱརདྡྷོ ཧོཏི; དྷམྨཝིཙཡསམྦོཛ྄ཛྷངྒཾ ཏསྨིཾ སམཡེ བྷིཀྑུ བྷཱཝེཏི; དྷམྨཝིཙཡསམྦོཛ྄ཛྷངྒོ ཏསྨིཾ སམཡེ བྷིཀྑུནོ བྷཱཝནཱཔཱརིཔཱུརིཾ གཙྪཏི. ཏསྶ ཏཾ དྷམྨཾ པཉྙཱཡ པཝིཙིནཏོ པཝིཙརཏོ པརིཝཱིམཾསམཱཔཛྫཏོ ཨཱརདྡྷཾ ཧོཏི ཝཱིརིཡཾ ཨསལླཱིནཾ.

‘‘ཡསྨིཾ སམཡེ, བྷིཀྑཝེ, བྷིཀྑུནོ ཏཾ དྷམྨཾ པཉྙཱཡ པཝིཙིནཏོ པཝིཙརཏོ པརིཝཱིམཾསམཱཔཛྫཏོ ཨཱརདྡྷཾ ཧོཏི ཝཱིརིཡཾ ཨསལླཱིནཾ, ཝཱིརིཡསམྦོཛ྄ཛྷངྒོ ཏསྨིཾ སམཡེ བྷིཀྑུནོ ཨཱརདྡྷོ ཧོཏི; ཝཱིརིཡསམྦོཛ྄ཛྷངྒཾ ཏསྨིཾ སམཡེ བྷིཀྑུ བྷཱཝེཏི; ཝཱིརིཡསམྦོཛ྄ཛྷངྒོ ཏསྨིཾ སམཡེ བྷིཀྑུནོ བྷཱཝནཱཔཱརིཔཱུརིཾ གཙྪཏི. ཨཱརདྡྷཝཱིརིཡསྶ ཨུཔྤཛྫཏི པཱིཏི ནིརཱམིསཱ.

‘‘ཡསྨིཾ སམཡེ, བྷིཀྑཝེ, བྷིཀྑུནོ ཨཱརདྡྷཝཱིརིཡསྶ ཨུཔྤཛྫཏི པཱིཏི ¶ ནིརཱམིསཱ, པཱིཏིསམྦོཛ྄ཛྷངྒོ ཏསྨིཾ སམཡེ བྷིཀྑུནོ ཨཱརདྡྷོ ཧོཏི; པཱིཏིསམྦོཛ྄ཛྷངྒཾ ཏསྨིཾ སམཡེ བྷིཀྑུ བྷཱཝེཏི; པཱིཏིསམྦོཛ྄ཛྷངྒོ ཏསྨིཾ སམཡེ བྷིཀྑུནོ བྷཱཝནཱཔཱརིཔཱུརིཾ གཙྪཏི. པཱིཏིམནསྶ ཀཱཡོཔི པསྶམྦྷཏི, ཙིཏྟམྤི པསྶམྦྷཏི.

‘‘ཡསྨིཾ ¶ སམཡེ, བྷིཀྑཝེ, བྷིཀྑུནོ པཱིཏིམནསྶ ཀཱཡོཔི པསྶམྦྷཏི ཙིཏྟམྤི པསྶམྦྷཏི, པསྶདྡྷིསམྦོཛ྄ཛྷངྒོ ཏསྨིཾ སམཡེ བྷིཀྑུནོ ཨཱརདྡྷོ ཧོཏི; པསྶདྡྷིསམྦོཛ྄ཛྷངྒཾ ཏསྨིཾ སམཡེ བྷིཀྑུ བྷཱཝེཏི; པསྶདྡྷིསམྦོཛ྄ཛྷངྒོ ཏསྨིཾ སམཡེ བྷིཀྑུནོ བྷཱཝནཱཔཱརིཔཱུརིཾ ¶ གཙྪཏི. པསྶདྡྷཀཱཡསྶ སུཁིནོ ཙིཏྟཾ སམཱདྷིཡཏི.

‘‘ཡསྨིཾ སམཡེ, བྷིཀྑཝེ, བྷིཀྑུནོ པསྶདྡྷཀཱཡསྶ སུཁིནོ ཙིཏྟཾ སམཱདྷིཡཏི, སམཱདྷིསམྦོཛ྄ཛྷངྒོ ཏསྨིཾ སམཡེ བྷིཀྑུནོ ཨཱརདྡྷོ ཧོཏི ¶ ; སམཱདྷིསམྦོཛ྄ཛྷངྒཾ ཏསྨིཾ སམཡེ བྷིཀྑུ བྷཱཝེཏི; སམཱདྷིསམྦོཛ྄ཛྷངྒོ ཏསྨིཾ སམཡེ བྷིཀྑུནོ བྷཱཝནཱཔཱརིཔཱུརིཾ གཙྪཏི. སོ ཏཐཱསམཱཧིཏཾ ཙིཏྟཾ སཱདྷུཀཾ ཨཛ྄ཛྷུཔེཀྑིཏཱ ཧོཏི.

‘‘ཡསྨིཾ སམཡེ, བྷིཀྑཝེ, བྷིཀྑུ ཏཐཱསམཱཧིཏཾ ཙིཏྟཾ སཱདྷུཀཾ ཨཛ྄ཛྷུཔེཀྑིཏཱ ཧོཏི, ཨུཔེཀྑཱསམྦོཛ྄ཛྷངྒོ ཏསྨིཾ སམཡེ བྷིཀྑུནོ ཨཱརདྡྷོ ཧོཏི; ཨུཔེཀྑཱསམྦོཛ྄ཛྷངྒཾ ཏསྨིཾ སམཡེ བྷིཀྑུ བྷཱཝེཏི; ཨུཔེཀྑཱསམྦོཛ྄ཛྷངྒོ ཏསྨིཾ སམཡེ བྷིཀྑུནོ བྷཱཝནཱཔཱརིཔཱུརིཾ གཙྪཏི.

‘‘ཨེཝཾ བྷཱཝིཏེསུ ཁོ, བྷིཀྑཝེ, སཏྟསུ སམྦོཛ྄ཛྷངྒེསུ ཨེཝཾ བཧུལཱིཀཏེསུ སཏྟ ཕལཱ སཏྟཱནིསཾསཱ པཱཊིཀངྑཱ. ཀཏམེ སཏྟ ཕལཱ ¶ སཏྟཱནིསཾསཱ? དིཊྛེཝ དྷམྨེ པཊིཀཙྩ ཨཉྙཾ ཨཱརཱདྷེཏི. ནོ ཙེ དིཊྛེཝ དྷམྨེ པཊིཀཙྩ ཨཉྙཾ ཨཱརཱདྷེཏི, ཨཐ མརཎཀཱལེ ཨཉྙཾ ཨཱརཱདྷེཏི. ནོ ཙེ དིཊྛེཝ དྷམྨེ པཊིཀཙྩ ཨཉྙཾ ཨཱརཱདྷེཏི, ནོ ཙེ མརཎཀཱལེ ཨཉྙཾ ཨཱརཱདྷེཏི, ཨཐ པཉྩནྣཾ ཨོརམྦྷཱགིཡཱནཾ སཾཡོཛནཱནཾ པརིཀྑཡཱ ཨནྟརཱཔརིནིབྦཱཡཱི ཧོཏི. ནོ ཙེ དིཊྛེཝ དྷམྨེ པཊིཀཙྩ ཨཉྙཾ ཨཱརཱདྷེཏི, ནོ ཙེ མརཎཀཱལེ ཨཉྙཾ ཨཱརཱདྷེཏི, ནོ ཙེ པཉྩནྣཾ ཨོརམྦྷཱགིཡཱནཾ སཾཡོཛནཱནཾ པརིཀྑཡཱ ཨནྟརཱཔརིནིབྦཱཡཱི ཧོཏི, ཨཐ པཉྩནྣཾ ཨོརམྦྷཱགིཡཱནཾ སཾཡོཛནཱནཾ པརིཀྑཡཱ ཨུཔཧཙྩཔརིནིབྦཱཡཱི ཧོཏི. ནོ ཙེ དིཊྛེཝ དྷམྨེ པཊིཀཙྩ ཨཉྙཾ ཨཱརཱདྷེཏི, ནོ ཙེ མརཎཀཱལེ ཨཉྙཾ ཨཱརཱདྷེཏི, ནོ ཙེ པཉྩནྣཾ ¶ ཨོརམྦྷཱགིཡཱནཾ སཾཡོཛནཱནཾ པརིཀྑཡཱ ཨནྟརཱཔརིནིབྦཱཡཱི ཧོཏི, ནོ ཙེ པཉྩནྣཾ ཨོརམྦྷཱགིཡཱནཾ སཾཡོཛནཱནཾ པརིཀྑཡཱ ཨུཔཧཙྩཔརིནིབྦཱཡཱི ཧོཏི, ཨཐ པཉྩནྣཾ ཨོརམྦྷཱགིཡཱནཾ སཾཡོཛནཱནཾ པརིཀྑཡཱ ཨསངྑཱརཔརིནིབྦཱཡཱི ཧོཏི. ནོ ཙེ དིཊྛེཝ དྷམྨེ པཊིཀཙྩ ཨཉྙཾ ཨཱརཱདྷེཏི, ནོ ཙེ མརཎཀཱལེ ཨཉྙཾ ཨཱརཱདྷེཏི, ནོ ཙེ པཉྩནྣཾ ཨོརམྦྷཱགིཡཱནཾ སཾཡོཛནཱནཾ པརིཀྑཡཱ ཨནྟརཱཔརིནིབྦཱཡཱི ཧོཏི, ནོ ཙེ པཉྩནྣཾ ཨོརམྦྷཱགིཡཱནཾ ¶ སཾཡོཛནཱནཾ པརིཀྑཡཱ ཨུཔཧཙྩཔརིནིབྦཱཡཱི ཧོཏི, ནོ ཙེ པཉྩནྣཾ ཨོརམྦྷཱགིཡཱནཾ སཾཡོཛནཱནཾ པརིཀྑཡཱ ཨསངྑཱརཔརིནིབྦཱཡཱི ཧོཏི, ཨཐ ¶ པཉྩནྣཾ ཨོརམྦྷཱགིཡཱནཾ སཾཡོཛནཱནཾ པརིཀྑཡཱ སསངྑཱརཔརིནིབྦཱཡཱི ཧོཏི. ནོ ཙེ དིཊྛེཝ དྷམྨེ པཊིཀཙྩ ཨཉྙཾ ཨཱརཱདྷེཏི, ནོ ཙེ མརཎཀཱལེ ཨཉྙཾ ཨཱརཱདྷེཏི, ནོ ཙེ པཉྩནྣཾ ཨོརམྦྷཱགིཡཱནཾ སཾཡོཛནཱནཾ པརིཀྑཡཱ ཨནྟརཱཔརིནིབྦཱཡཱི ཧོཏི ¶ , ནོ ཙེ པཉྩནྣཾ ཨོརམྦྷཱགིཡཱནཾ སཾཡོཛནཱནཾ པརིཀྑཡཱ ཨུཔཧཙྩཔརིནིབྦཱཡཱི ཧོཏི, ནོ ཙེ པཉྩནྣཾ ཨོརམྦྷཱགིཡཱནཾ སཾཡོཛནཱནཾ པརིཀྑཡཱ ཨསངྑཱརཔརིནིབྦཱཡཱི ཧོཏི, ནོ ཙེ པཉྩནྣཾ ཨོརམྦྷཱགིཡཱནཾ སཾཡོཛནཱནཾ པརིཀྑཡཱ སསངྑཱརཔརིནིབྦཱཡཱི ཧོཏི, ཨཐ པཉྩནྣཾ ཨོརམྦྷཱགིཡཱནཾ སཾཡོཛནཱནཾ པརིཀྑཡཱ ཨུདྡྷཾསོཏོ ཧོཏི ཨཀནིཊྛགཱམཱི. ཨེཝཾ བྷཱཝིཏེསུ ཁོ, བྷིཀྑཝེ, སཏྟསུ བོཛ྄ཛྷངྒེསུ ཨེཝཾ བཧུལཱིཀཏེསུ ཨིམེ སཏྟ ཕལཱ སཏྟཱནིསཾསཱ པཱཊིཀངྑཱ’’ཏི. ཏཏིཡཾ.

༤. ཝཏྠསུཏྟཾ

༡༨༥. ཨེཀཾ སམཡཾ ཨཱཡསྨཱ སཱརིཔུཏྟོ སཱཝཏྠིཡཾ ཝིཧརཏི ཛེཏཝནེ ཨནཱཐཔིཎྜིཀསྶ ཨཱརཱམེ. ཏཏྲ ཁོ ཨཱཡསྨཱ སཱརིཔུཏྟོ བྷིཀྑཱུ ཨཱམནྟེསི – ‘‘ཨཱཝུསོ, བྷིཀྑཝོ’’ཏི! ‘‘ཨཱཝུསོ’’ཏི ¶ ཁོ ཏེ བྷིཀྑཱུ ཨཱཡསྨཏོ སཱརིཔུཏྟསྶ པཙྩསྶོསུཾ. ཨཱཡསྨཱ སཱརིཔུཏྟོ ཨེཏདཝོཙ –

‘‘སཏྟིམེ, ཨཱཝུསོ, བོཛ྄ཛྷངྒཱ. ཀཏམེ སཏྟ? སཏིསམྦོཛ྄ཛྷངྒོ, དྷམྨཝིཙཡསམྦོཛ྄ཛྷངྒོ, ཝཱིརིཡསམྦོཛ྄ཛྷངྒོ, པཱིཏིསམྦོཛ྄ཛྷངྒོ, པསྶདྡྷིསམྦོཛ྄ཛྷངྒོ, སམཱདྷིསམྦོཛ྄ཛྷངྒོ, ཨུཔེཀྑཱསམྦོཛ྄ཛྷངྒོ – ཨིམེ ཁོ, ཨཱཝུསོ, སཏྟ བོཛ྄ཛྷངྒཱ. ཨིམེསཾ ཁྭཱཧཾ, ཨཱཝུསོ, སཏྟནྣཾ བོཛ྄ཛྷངྒཱནཾ ཡེན ཡེན བོཛ྄ཛྷངྒེན ¶ ཨཱཀངྑཱམི པུབྦཎྷསམཡཾ ཝིཧརིཏུཾ, ཏེན ཏེན བོཛ྄ཛྷངྒེན པུབྦཎྷསམཡཾ ཝིཧརཱམི; ཡེན ཡེན བོཛ྄ཛྷངྒེན ཨཱཀངྑཱམི མཛ྄ཛྷནྷིཀཾ སམཡཾ ཝིཧརིཏུཾ, ཏེན ཏེན བོཛ྄ཛྷངྒེན མཛ྄ཛྷནྷིཀཾ སམཡཾ ཝིཧརཱམི; ཡེན ཡེན བོཛ྄ཛྷངྒེན ཨཱཀངྑཱམི སཱཡནྷསམཡཾ ཝིཧརིཏུཾ, ཏེན ཏེན བོཛ྄ཛྷངྒེན སཱཡནྷསམཡཾ ཝིཧརཱམི. སཏིསམྦོཛ྄ཛྷངྒོ ཨིཏི ཙེ མེ, ཨཱཝུསོ, ཧོཏི, ‘ཨཔྤམཱཎོ’ཏི མེ ཧོཏི, ‘སུསམཱརདྡྷོ’ཏི མེ ཧོཏི, ཏིཊྛནྟཉྩ ནཾ ‘ཏིཊྛཏཱི’ཏི པཛཱནཱམི. སཙེཔི མེ ཙཝཏི, ‘ཨིདཔྤཙྩཡཱ མེ ཙཝཏཱི’ཏི པཛཱནཱམི…པེ… ¶ ཨུཔེཀྑཱསམྦོཛ྄ཛྷངྒོ ཨིཏི ཙེ མེ, ཨཱཝུསོ, ཧོཏི, ‘ཨཔྤམཱཎོ’ཏི མེ ཧོཏི, ‘སུསམཱརདྡྷོ’ཏི མེ ཧོཏི, ཏིཊྛནྟཉྩ ནཾ ‘ཏིཊྛཏཱི’ཏི པཛཱནཱམི. སཙེཔི མེ ཙཝཏི, ‘ཨིདཔྤཙྩཡཱ མེ ཙཝཏཱི’ཏི པཛཱནཱམི.

‘‘སེཡྻཐཱཔི, ཨཱཝུསོ, རཉྙོ ཝཱ རཱཛམཧཱམཏྟསྶ ཝཱ ནཱནཱརཏྟཱནཾ དུསྶཱནཾ དུསྶཀརཎྜཀོ པཱུརོ ཨསྶ. སོ ཡཉྙདེཝ དུསྶཡུགཾ ཨཱཀངྑེཡྻ ¶ པུབྦཎྷསམཡཾ པཱརུཔིཏུཾ, ཏཾ ཏདེཝ དུསྶཡུགཾ པུབྦཎྷསམཡཾ པཱརུཔེཡྻ; ཡཉྙདེཝ དུསྶཡུགཾ ཨཱཀངྑེཡྻ མཛ྄ཛྷནྷིཀཾ སམཡཾ པཱརུཔིཏུཾ, ཏཾ ཏདེཝ དུསྶཡུགཾ མཛ྄ཛྷནྷིཀཾ སམཡཾ པཱརུཔེཡྻ; ཡཉྙདེཝ དུསྶཡུགཾ ཨཱཀངྑེཡྻ སཱཡནྷསམཡཾ པཱརུཔིཏུཾ, ཏཾ ཏདེཝ དུསྶཡུགཾ སཱཡནྷསམཡཾ པཱརུཔེཡྻ. ཨེཝམེཝ ¶ ཁྭཱཧཾ, ཨཱཝུསོ, ཨིམེསཾ སཏྟནྣཾ བོཛ྄ཛྷངྒཱནཾ ཡེན ཡེན བོཛ྄ཛྷངྒེན ཨཱཀངྑཱམི པུབྦཎྷསམཡཾ ཝིཧརིཏུཾ, ཏེན ཏེན བོཛ྄ཛྷངྒེན པུབྦཎྷསམཡཾ ཝིཧརཱམི; ¶ ཡེན ཡེན བོཛ྄ཛྷངྒེན ཨཱཀངྑཱམི མཛ྄ཛྷནྷིཀཾ སམཡཾ ཝིཧརིཏུཾ, ཏེན ཏེན བོཛ྄ཛྷངྒེན མཛ྄ཛྷནྷིཀཾ སམཡཾ ཝིཧརཱམི; ཡེན ཡེན བོཛ྄ཛྷངྒེན ཨཱཀངྑཱམི སཱཡནྷསམཡཾ ཝིཧརིཏུཾ, ཏེན ཏེན བོཛ྄ཛྷངྒེན སཱཡནྷསམཡཾ ཝིཧརཱམི. སཏིསམྦོཛ྄ཛྷངྒོ ཨིཏི ཙེ མེ, ཨཱཝུསོ, ཧོཏི, ‘ཨཔྤམཱཎོ’ཏི མེ ཧོཏི, ‘སུསམཱརདྡྷོ’ཏི མེ ཧོཏི, ཏིཊྛནྟཉྩ ནཾ ‘ཏིཊྛཏཱི’ཏི པཛཱནཱམི. སཙེཔི མེ ཙཝཏི, ‘ཨིདཔྤཙྩཡཱ མེ ཙཝཏཱི’ཏི པཛཱནཱམི…པེ… ¶ ཨུཔེཀྑཱསམྦོཛ྄ཛྷངྒོ ཨིཏི ཙེ མེ, ཨཱཝུསོ, ཧོཏི, ‘ཨཔྤམཱཎོ’ཏི མེ ཧོཏི, ‘སུསམཱརདྡྷོ’ཏི མེ ཧོཏི, ཏིཊྛནྟཉྩ ནཾ ‘ཏིཊྛཏཱི’ཏི པཛཱནཱམི. སཙེཔི མེ ཙཝཏི, ‘ཨིདཔྤཙྩཡཱ མེ ཙཝཏཱི’ཏི པཛཱནཱམཱི’’ཏི. ཙཏུཏྠཾ.

༥. བྷིཀྑུསུཏྟཾ

༡༨༦. སཱཝཏྠིནིདཱནཾ. ཨཐ ཁོ ཨཉྙཏརོ བྷིཀྑུ ཡེན བྷགཝཱ ཏེནུཔསངྐམི…པེ… ཨེཀམནྟཾ ནིསིནྣོ ཁོ སོ བྷིཀྑུ བྷགཝནྟཾ ཨེཏདཝོཙ – ‘‘‘བོཛ྄ཛྷངྒཱ, བོཛ྄ཛྷངྒཱ’ཏི, བྷནྟེ, ཝུཙྩནྟི. ཀིཏྟཱཝཏཱ ནུ ཁོ, བྷནྟེ, ‘བོཛ྄ཛྷངྒཱ’ཏི ཝུཙྩནྟཱི’’ཏི? ‘‘བོདྷཱཡ སཾཝཏྟནྟཱིཏི ཁོ, བྷིཀྑུ, ཏསྨཱ ‘བོཛ྄ཛྷངྒཱ’ཏི ཝུཙྩནྟི. ཨིདྷ, བྷིཀྑུ, སཏིསམྦོཛ྄ཛྷངྒཾ བྷཱཝེཏི ཝིཝེཀནིསྶིཏཾ ཝིརཱགནིསྶིཏཾ ནིརོདྷནིསྶིཏཾ ཝོསྶགྒཔརིཎཱམིཾ…པེ… ཨུཔེཀྑཱསམྦོཛ྄ཛྷངྒཾ བྷཱཝེཏི ཝིཝེཀནིསྶིཏཾ ཝིརཱགནིསྶིཏཾ ནིརོདྷནིསྶིཏཾ ཝོསྶགྒཔརིཎཱམིཾ. ཏསྶིམེ སཏྟ བོཛ྄ཛྷངྒེ བྷཱཝཡཏོ ཀཱམཱསཝཱཔི ཙིཏྟཾ ཝིམུཙྩཏི ¶ , བྷཝཱསཝཱཔི ཙིཏྟཾ ཝིམུཙྩཏི, ཨཝིཛྫཱསཝཱཔི ཙིཏྟཾ ཝིམུཙྩཏི. ཝིམུཏྟསྨིཾ ཝིམུཏྟམིཏི ཉཱཎཾ ཧོཏི. ‘ཁཱིཎཱ ཛཱཏི, ཝུསིཏཾ བྲཧྨཙརིཡཾ, ཀཏཾ ཀརཎཱིཡཾ, ནཱཔརཾ ཨིཏྠཏྟཱཡཱ’ཏི པཛཱནཱཏི. བོདྷཱཡ སཾཝཏྟནྟཱིཏི, བྷིཀྑུ, ཏསྨཱ ‘བོཛ྄ཛྷངྒཱ’ཏི ཝུཙྩནྟཱི’’ཏི. པཉྩམཾ.

༦. ཀུཎྜལིཡསུཏྟཾ

༡༨༧. ཨེཀཾ ¶ ¶ ¶ སམཡཾ བྷགཝཱ སཱཀེཏེ ཝིཧརཏི ཨཉྫནཝནེ མིགདཱཡེ. ཨཐ ཁོ ཀུཎྜལིཡོ པརིབྦཱཛཀོ ཡེན བྷགཝཱ ཏེནུཔསངྐམི; ཨུཔསངྐམིཏྭཱ བྷགཝཏཱ སདྡྷིཾ སམྨོདི. སམྨོདནཱིཡཾ ཀཐཾ སཱརཎཱིཡཾ ཝཱིཏིསཱརེཏྭཱ ཨེཀམནྟཾ ནིསཱིདི. ཨེཀམནྟཾ ནིསིནྣོ ཁོ ཀུཎྜལིཡོ པརིབྦཱཛཀོ བྷགཝནྟཾ ཨེཏདཝོཙ – ‘‘ཨཧམསྨི, བྷོ གོཏམ, ཨཱརཱམནིསྶཡཱི [ཨཱརཱམནིསཱདཱི (སཱི.), ཨཱརཱམནིཡཱདཱི (སྱཱ.)] པརིསཱཝཙརོ. ཏསྶ མཡ྄ཧཾ, བྷོ གོཏམ, པཙྪཱབྷཏྟཾ བྷུཏྟཔཱཏརཱསསྶ ཨཡམཱཙཱརོ [ཨཡམཱཧཱརོ (སྱཱ. ཀ.)] ཧོཏི – ཨཱརཱམེན ཨཱརཱམཾ ཨུཡྻཱནེན ཨུཡྻཱནཾ ཨནུཙངྐམཱམི ཨནུཝིཙརཱམི. སོ ཏཏྠ པསྶཱམི ཨེཀེ སམཎབྲཱཧྨཎེ ཨིཏིཝཱདཔྤམོཀྑཱནིསཾསཉྩེཝ ཀཐཾ ཀཐེནྟེ ཨུཔཱརམྦྷཱནིསཾསཉྩ – ‘བྷཝཾ པན གོཏམོ ཀིམཱནིསཾསོ ཝིཧརཏཱི’’’ཏི? ‘‘ཝིཛྫཱཝིམུཏྟིཕལཱནིསཾསོ ཁོ, ཀུཎྜལིཡ, ཏཐཱགཏོ ཝིཧརཏཱི’’ཏི.

‘‘ཀཏམེ པན, བྷོ གོཏམ, དྷམྨཱ བྷཱཝིཏཱ བཧུལཱིཀཏཱ ཝིཛྫཱཝིམུཏྟིཾ པརིཔཱུརེནྟཱི’’ཏི? ‘‘སཏྟ ཁོ, ཀུཎྜལིཡ, བོཛ྄ཛྷངྒཱ བྷཱཝིཏཱ བཧུལཱིཀཏཱ ཝིཛྫཱཝིམུཏྟིཾ པརིཔཱུརེནྟཱི’’ཏི. ‘‘ཀཏམེ པན, བྷོ གོཏམ, དྷམྨཱ བྷཱཝིཏཱ བཧུལཱིཀཏཱ སཏྟ བོཛ྄ཛྷངྒེ པརིཔཱུརེནྟཱི’’ཏི? ‘‘ཙཏྟཱརོ ཁོ, ཀུཎྜལིཡ, སཏིཔཊྛཱནཱ བྷཱཝིཏཱ བཧུལཱིཀཏཱ སཏྟ བོཛ྄ཛྷངྒེ པརིཔཱུརེནྟཱི’’ཏི ¶ . ‘‘ཀཏམེ པན, བྷོ གོཏམ, དྷམྨཱ བྷཱཝིཏཱ, བཧུལཱིཀཏཱ ཙཏྟཱརོ སཏིཔཊྛཱནེ པརིཔཱུརེནྟཱི’’ཏི? ‘‘ཏཱིཎི ཁོ, ཀུཎྜལིཡ, སུཙརིཏཱནི བྷཱཝིཏཱནི བཧུལཱིཀཏཱནི ཙཏྟཱརོ སཏིཔཊྛཱནེ པརིཔཱུརེནྟཱི’’ཏི. ‘‘ཀཏམེ པན, བྷོ གོཏམ, དྷམྨཱ བྷཱཝིཏཱ བཧུལཱིཀཏཱ ཏཱིཎི སུཙརིཏཱནི པརིཔཱུརེནྟཱི’’ཏི? ‘‘ཨིནྡྲིཡསཾཝརོ ¶ ཁོ, ཀུཎྜལིཡ, བྷཱཝིཏོ བཧུལཱིཀཏོ ཏཱིཎི སུཙརིཏཱནི པརིཔཱུརེཏཱི’’ཏི.

‘‘ཀཐཾ བྷཱཝིཏོ ཙ, ཀུཎྜལིཡ, ཨིནྡྲིཡསཾཝརོ ཀཐཾ བཧུལཱིཀཏོ ཏཱིཎི སུཙརིཏཱནི པརིཔཱུརེཏཱིཏི? ཨིདྷ, ཀུཎྜལིཡ, བྷིཀྑུ ཙཀྑུནཱ རཱུཔཾ དིསྭཱ མནཱཔཾ ནཱབྷིཛ྄ཛྷཏི ནཱབྷིཧཾསཏི, ན རཱགཾ ཛནེཏི. ཏསྶ ཋིཏོ ཙ ཀཱཡོ ཧོཏི, ཋིཏཾ ཙིཏྟཾ ཨཛ྄ཛྷཏྟཾ སུསཎྛིཏཾ སུཝིམུཏྟཾ. ཙཀྑུནཱ ཁོ པནེཝ རཱུཔཾ དིསྭཱ ཨམནཱཔཾ ན མངྐུ ཧོཏི ཨཔྤཏིཊྛིཏཙིཏྟོ ཨདཱིནམཱནསོ ཨབྱཱཔནྣཙེཏསོ. ཏསྶ ཋིཏོ ཙ ཀཱཡོ ཧོཏི ཋིཏཾ ཙིཏྟཾ ཨཛ྄ཛྷཏྟཾ སུསཎྛིཏཾ སུཝིམུཏྟཾ.

‘‘པུན ¶ ཙཔརཾ, ཀུཎྜལིཡ, བྷིཀྑུ སོཏེན སདྡཾ སུཏྭཱ…པེ… ¶ གྷཱནེན གནྡྷཾ གྷཱཡིཏྭཱ… ཛིཝ྄ཧཱཡ རསཾ སཱཡིཏྭཱ… ཀཱཡེན ཕོཊྛབྦཾ ཕུསིཏྭཱ…པེ… མནསཱ དྷམྨཾ ཝིཉྙཱཡ མནཱཔཾ ནཱབྷིཛ྄ཛྷཏི ནཱབྷིཧཾསཏི, ན རཱགཾ ཛནེཏི. ཏསྶ ཋིཏོ ཙ ཀཱཡོ ཧོཏི, ཋིཏཾ ཙིཏྟཾ ཨཛ྄ཛྷཏྟཾ སུསཎྛིཏཾ སུཝིམུཏྟཾ. མནསཱ ཁོ པནེཝ དྷམྨཾ ཝིཉྙཱཡ ཨམནཱཔཾ ན མངྐུ ཧོཏི ཨཔྤཏིཊྛིཏཙིཏྟོ ཨདཱིནམཱནསོ ཨབྱཱཔནྣཙེཏསོ. ཏསྶ ཋིཏོ ཙ ཀཱཡོ ཧོཏི, ཋིཏཾ ཙིཏྟཾ ཨཛ྄ཛྷཏྟཾ སུསཎྛིཏཾ སུཝིམུཏྟཾ.

‘‘ཡཏོ ཁོ, ཀུཎྜལིཡ, བྷིཀྑུནོ ཙཀྑུནཱ རཱུཔཾ དིསྭཱ མནཱཔཱམནཱཔེསུ རཱུཔེསུ ¶ ཋིཏོ ཙ ཀཱཡོ ཧོཏི, ཋིཏཾ ཙིཏྟཾ ཨཛ྄ཛྷཏྟཾ སུསཎྛིཏཾ སུཝིམུཏྟཾ. སོཏེན སདྡཾ སུཏྭཱ…པེ… གྷཱནེན གནྡྷཾ གྷཱཡིཏྭཱ…པེ… ཛིཝ྄ཧཱཡ རསཾ སཱཡིཏྭཱ…པེ… ཀཱཡེན ཕོཊྛབྦཾ ཕུསིཏྭཱ…པེ… མནསཱ དྷམྨཾ ཝིཉྙཱཡ མནཱཔཱམནཱཔེསུ དྷམྨེསུ ཋིཏོ ཙ ཀཱཡོ ཧོཏི, ཋིཏཾ ཙིཏྟཾ ཨཛ྄ཛྷཏྟཾ སུསཎྛིཏཾ སུཝིམུཏྟཾ ¶ . ཨེཝཾ བྷཱཝིཏོ ཁོ, ཀུཎྜལིཡ, ཨིནྡྲིཡསཾཝརོ ཨེཝཾ བཧུལཱིཀཏོ ཏཱིཎི སུཙརིཏཱནི པརིཔཱུརེཏི.

‘‘ཀཐཾ བྷཱཝིཏཱནི ཙ, ཀུཎྜལིཡ, ཏཱིཎི སུཙརིཏཱནི ཀཐཾ བཧུལཱིཀཏཱནི ཙཏྟཱརོ སཏིཔཊྛཱནེ པརིཔཱུརེནྟི? ཨིདྷ, ཀུཎྜལིཡ, བྷིཀྑུ ཀཱཡདུཙྩརིཏཾ པཧཱཡ ཀཱཡསུཙརིཏཾ བྷཱཝེཏི, ཝཙཱིདུཙྩརིཏཾ ¶ པཧཱཡ ཝཙཱིསུཙརིཏཾ བྷཱཝེཏི, མནོདུཙྩརིཏཾ པཧཱཡ མནོསུཙརིཏཾ བྷཱཝེཏི. ཨེཝཾ བྷཱཝིཏཱནི ཁོ, ཀུཎྜལིཡ, ཏཱིཎི སུཙརིཏཱནི ཨེཝཾ བཧུལཱིཀཏཱནི ཙཏྟཱརོ སཏིཔཊྛཱནེ པརིཔཱུརེནྟི.

‘‘ཀཐཾ བྷཱཝིཏཱ ཙ, ཀུཎྜལིཡ, ཙཏྟཱརོ སཏིཔཊྛཱནཱ ཀཐཾ བཧུལཱིཀཏཱ སཏྟ བོཛ྄ཛྷངྒེ པརིཔཱུརེནྟི? ཨིདྷ, ཀུཎྜལིཡ, བྷིཀྑུ ཀཱཡེ ཀཱཡཱནུཔསྶཱི ཝིཧརཏི ཨཱཏཱཔཱི སམྤཛཱནོ སཏིམཱ, ཝིནེཡྻ ལོཀེ ཨབྷིཛ྄ཛྷཱདོམནསྶཾ; ཝེདནཱསུ…པེ… དྷམྨེསུ དྷམྨཱནུཔསྶཱི ཝིཧརཏི ཨཱཏཱཔཱི སམྤཛཱནོ སཏིམཱ, ཝིནེཡྻ ལོཀེ ཨབྷིཛ྄ཛྷཱདོམནསྶཾ. ཨེཝཾ བྷཱཝིཏཱ ཁོ, ཀུཎྜལིཡ, ཙཏྟཱརོ སཏིཔཊྛཱནཱ ཨེཝཾ བཧུལཱིཀཏཱ སཏྟ བོཛ྄ཛྷངྒེ པརིཔཱུརེནྟི.

‘‘ཀཐཾ ¶ བྷཱཝིཏཱ ཙ, ཀུཎྜལིཡ, སཏྟ བོཛ྄ཛྷངྒཱ ཀཐཾ བཧུལཱིཀཏཱ ཝིཛྫཱཝིམུཏྟིཾ པརིཔཱུརེནྟི? ཨིདྷ, ཀུཎྜལིཡ, བྷིཀྑུ སཏིསམྦོཛ྄ཛྷངྒཾ བྷཱཝེཏི ཝིཝེཀནིསྶིཏཾ ཝིརཱགནིསྶིཏཾ ནིརོདྷནིསྶིཏཾ ཝོསྶགྒཔརིཎཱམིཾ…པེ… ཨུཔེཀྑཱསམྦོཛ྄ཛྷངྒཾ ¶ བྷཱཝེཏི ཝིཝེཀནིསྶིཏཾ ཝིརཱགནིསྶིཏཾ ནིརོདྷནིསྶིཏཾ ཝོསྶགྒཔརིཎཱམིཾ. ཨེཝཾ བྷཱཝིཏཱ ཁོ, ཀུཎྜལིཡ, སཏྟ བོཛ྄ཛྷངྒཱ ཨེཝཾ བཧུལཱིཀཏཱ ཝིཛྫཱཝིམུཏྟིཾ པརིཔཱུརེནྟཱི’’ཏི.

ཨེཝཾ ཝུཏྟེ ཀུཎྜལིཡོ པརིབྦཱཛཀོ བྷགཝནྟཾ ཨེཏདཝོཙ – ‘‘ཨབྷིཀྐནྟཾ, བྷོ གོཏམ, ཨབྷིཀྐནྟཾ, བྷོ གོཏམ! སེཡྻཐཱཔི, བྷོ གོཏམ, ནིཀྐུཛྫིཏཾ ཝཱ ཨུཀྐུཛྫེཡྻ, པཊིཙྪནྣཾ ཝཱ ཝིཝརེཡྻ, མཱུལ༹ྷསྶ ཝཱ མགྒཾ ཨཱཙིཀྑེཡྻ, ཨནྡྷཀཱརེ ཝཱ ཏེལཔཛྫོཏཾ དྷཱརེཡྻ, ཙཀྑུམནྟོ རཱུཔཱནི དཀྑནྟཱིཏི; ཨེཝམེཝ བྷོཏཱ གོཏམེན ཨནེཀཔརིཡཱཡེན དྷམྨོ པཀཱསིཏོ. ཨེསཱཧཾ བྷཝནྟཾ གོཏམཾ སརཎཾ གཙྪཱམི དྷམྨཉྩ བྷིཀྑུསངྒྷཉྩ. ཨུཔཱསཀཾ མཾ བྷཝཾ གོཏམོ དྷཱརེཏུ ཨཛྫཏགྒེ པཱཎུཔེཏཾ སརཎཾ གཏ’’ནྟི. ཚཊྛཾ.

༧. ཀཱུཊཱགཱརསུཏྟཾ

༡༨༨. ‘‘སེཡྻཐཱཔི ¶ , བྷིཀྑཝེ, ཀཱུཊཱགཱརསྶ ཡཱ ཀཱཙི གོཔཱནསིཡོ, སབྦཱ ཏཱ ཀཱུཊནིནྣཱ ཀཱུཊཔོཎཱ ཀཱུཊཔབྦྷཱརཱ; ཨེཝམེཝ ཁོ, བྷིཀྑཝེ, བྷིཀྑུ སཏྟ བོཛ྄ཛྷངྒེ བྷཱཝེནྟོ སཏྟ བོཛ྄ཛྷངྒེ བཧུལཱིཀརོནྟོ ནིབྦཱནནིནྣོ ཧོཏི ནིབྦཱནཔོཎོ ནིབྦཱནཔབྦྷཱརོ.

‘‘ཀཐཉྩ ¶ , བྷིཀྑཝེ, བྷིཀྑུ སཏྟ བོཛ྄ཛྷངྒེ བྷཱཝེནྟོ སཏྟ བོཛ྄ཛྷངྒེ བཧུལཱིཀརོནྟོ ནིབྦཱནནིནྣོ ཧོཏི ནིབྦཱནཔོཎོ ནིབྦཱནཔབྦྷཱརོ ¶ ? ཨིདྷ, བྷིཀྑཝེ, བྷིཀྑུ སཏིསམྦོཛ྄ཛྷངྒཾ བྷཱཝེཏི ཝིཝེཀནིསྶིཏཾ ཝིརཱགནིསྶིཏཾ ནིརོདྷནིསྶིཏཾ ཝོསྶགྒཔརིཎཱམིཾ…པེ… ཨུཔེཀྑཱསམྦོཛ྄ཛྷངྒཾ བྷཱཝེཏི ཝིཝེཀནིསྶིཏཾ ཝིརཱགནིསྶིཏཾ ནིརོདྷནིསྶིཏཾ ཝོསྶགྒཔརིཎཱམིཾ. ཨེཝཾ ཁོ, བྷིཀྑཝེ, བྷིཀྑུ སཏྟ བོཛ྄ཛྷངྒེ བྷཱཝེནྟོ སཏྟ བོཛ྄ཛྷངྒེ བཧུལཱིཀརོནྟོ ནིབྦཱནནིནྣོ ཧོཏི ནིབྦཱནཔོཎོ ནིབྦཱནཔབྦྷཱརོ’’ཏི. སཏྟམཾ.

༨. ཨུཔཝཱནསུཏྟཾ

༡༨༩. ཨེཀཾ སམཡཾ ཨཱཡསྨཱ ཙ ཨུཔཝཱནོ ཨཱཡསྨཱ ཙ སཱརིཔུཏྟོ ཀོསམྦིཡཾ ཝིཧརནྟི གྷོསིཏཱརཱམེ. ཨཐ ཁོ ཨཱཡསྨཱ སཱརིཔུཏྟོ སཱཡནྷསམཡཾ པཊིསལླཱནཱ ཝུཊྛིཏོ ཡེནཱཡསྨཱ ཨུཔཝཱནོ ཏེནུཔསངྐམི; ཨུཔསངྐམིཏྭཱ ཨཱཡསྨཏཱ ཨུཔཝཱནེན སདྡྷིཾ སམྨོདི. སམྨོདནཱིཡཾ ཀཐཾ སཱརཎཱིཡཾ ཝཱིཏིསཱརེཏྭཱ ཨེཀམནྟཾ ནིསཱིདི. ཨེཀམནྟཾ ནིསིནྣོ ཁོ ཨཱཡསྨཱ སཱརིཔུཏྟོ ཨཱཡསྨནྟཾ ཨུཔཝཱནཾ ཨེཏདཝོཙ –

‘‘ཛཱནེཡྻ ¶ ནུ ཁོ, ཨཱཝུསོ ཨུཔཝཱན, བྷིཀྑུ ‘པཙྩཏྟཾ ཡོནིསོམནསིཀཱརཱ ཨེཝཾ སུསམཱརདྡྷཱ མེ སཏྟ བོཛ྄ཛྷངྒཱ ཕཱསུཝིཧཱརཱཡ སཾཝཏྟནྟཱི’’’ཏི? ‘‘ཛཱནེཡྻ ཁོ, ཨཱཝུསོ སཱརིཔུཏྟ ¶ , བྷིཀྑུ ‘པཙྩཏྟཾ ཡོནིསོམནསིཀཱརཱ ཨེཝཾ སུསམཱརདྡྷཱ མེ སཏྟ བོཛ྄ཛྷངྒཱ ཕཱསུཝིཧཱརཱཡ སཾཝཏྟནྟཱི’’’ཏི.

‘‘སཏིསམྦོཛ྄ཛྷངྒཾ ཁོ, ཨཱཝུསོ, བྷིཀྑུ ཨཱརབྦྷམཱནོ པཛཱནཱཏི ‘ཙིཏྟཉྩ མེ སུཝིམུཏྟཾ, ཐིནམིདྡྷཉྩ མེ སུསམཱུཧཏཾ, ཨུདྡྷཙྩཀུཀྐུཙྩཉྩ མེ སུཔྤཊིཝིནཱིཏཾ, ཨཱརདྡྷཉྩ མེ ཝཱིརིཡཾ, ཨཊྛིཾཀཏྭཱ མནསི ཀརོམི, ནོ ¶ ཙ ལཱིན’ནྟི…པེ… ཨུཔེཀྑཱསམྦོཛ྄ཛྷངྒཾ ཨཱཝུསོ, བྷིཀྑུ ཨཱརབྦྷམཱནོ པཛཱནཱཏི ‘ཙིཏྟཉྩ ¶ མེ སུཝིམུཏྟཾ, ཐིནམིདྡྷཉྩ མེ སུསམཱུཧཏཾ, ཨུདྡྷཙྩཀུཀྐུཙྩཉྩ མེ སུཔྤཊིཝིནཱིཏཾ, ཨཱརདྡྷཉྩ མེ ཝཱིརིཡཾ, ཨཊྛིཾཀཏྭཱ མནསི ཀརོམི, ནོ ཙ ལཱིན’ནྟི. ཨེཝཾ ཁོ, ཨཱཝུསོ སཱརིཔུཏྟ, བྷིཀྑུ ཛཱནེཡྻ ‘པཙྩཏྟཾ ཡོནིསོམནསིཀཱརཱ ཨེཝཾ སུསམཱརདྡྷཱ མེ སཏྟ བོཛ྄ཛྷངྒཱ ཕཱསུཝིཧཱརཱཡ སཾཝཏྟནྟཱི’’ཏི. ཨཊྛམཾ.

༩. པཋམཨུཔྤནྣསུཏྟཾ

༡༩༠. ‘‘སཏྟིམེ, བྷིཀྑཝེ, བོཛ྄ཛྷངྒཱ བྷཱཝིཏཱ བཧུལཱིཀཏཱ ཨནུཔྤནྣཱ ཨུཔྤཛྫནྟི, ནཱཉྙཏྲ ཏཐཱགཏསྶ པཱཏུབྷཱཝཱ ཨརཧཏོ སམྨཱསམྦུདྡྷསྶ. ཀཏམེ སཏྟ? སཏིསམྦོཛ྄ཛྷངྒོ…པེ… ¶ ཨུཔེཀྑཱསམྦོཛ྄ཛྷངྒོ – ཨིམེ ཁོ, བྷིཀྑཝེ, སཏྟ བོཛ྄ཛྷངྒཱ བྷཱཝིཏཱ བཧུལཱིཀཏཱ ཨནུཔྤནྣཱ ཨུཔྤཛྫནྟི, ནཱཉྙཏྲ ཏཐཱགཏསྶ པཱཏུབྷཱཝཱ ཨརཧཏོ སམྨཱསམྦུདྡྷསྶཱ’’ཏི. ནཝམཾ.

༡༠. དུཏིཡཨུཔྤནྣསུཏྟཾ

༡༩༡. ‘‘སཏྟིམེ, བྷིཀྑཝེ, བོཛ྄ཛྷངྒཱ བྷཱཝིཏཱ བཧུལཱིཀཏཱ ཨནུཔྤནྣཱ ཨུཔྤཛྫནྟི, ནཱཉྙཏྲ སུགཏཝིནཡཱ. ཀཏམེ སཏྟ? སཏིསམྦོཛ྄ཛྷངྒོ…པེ… ཨུཔེཀྑཱསམྦོཛ྄ཛྷངྒོ – ཨིམེ ཁོ, བྷིཀྑཝེ, སཏྟ བོཛ྄ཛྷངྒཱ བྷཱཝིཏཱ བཧུལཱིཀཏཱ ཨནུཔྤནྣཱ ཨུཔྤཛྫནྟི, ནཱཉྙཏྲ སུགཏཝིནཡཱ’’ཏི. དསམཾ.

པབྦཏཝགྒོ པཋམོ.

ཏསྶུདྡཱནཾ –

ཧིམཝནྟཾ ¶ ཀཱཡཾ སཱིལཾ, ཝཏྠཾ བྷིཀྑུ ཙ ཀུཎྜལི;

ཀཱུཊཉྩ ཨུཔཝཱནཉྩ, ཨུཔྤནྣཱ ཨཔརེ དུཝེཏི.

༢. གིལཱནཝགྒོ

༡. པཱཎསུཏྟཾ

༡༩༢. ‘‘སེཡྻཐཱཔི ¶ ¶ ¶ , བྷིཀྑཝེ, ཡེ ཀེཙི པཱཎཱ ཙཏྟཱརོ ཨིརིཡཱཔཐེ ཀཔྤེནྟི – ཀཱལེན གམནཾ, ཀཱལེན ཋཱནཾ, ཀཱལེན ནིསཛྫཾ, ཀཱལེན སེཡྻཾ, སབྦེ ཏེ པཐཝིཾ ནིསྶཱཡ པཐཝིཡཾ པཏིཊྛཱཡ ཨེཝམེཏེ ཙཏྟཱརོ ཨིརིཡཱཔཐེ ཀཔྤེནྟི; ཨེཝམེཝ ཁོ, བྷིཀྑཝེ, བྷིཀྑུ སཱིལཾ ནིསྶཱཡ སཱིལེ པཏིཊྛཱཡ སཏྟ བོཛ྄ཛྷངྒེ བྷཱཝེཏི, སཏྟ བོཛ྄ཛྷངྒེ བཧུལཱིཀརོཏི.

‘‘ཀཐཉྩ ¶ , བྷིཀྑཝེ, བྷིཀྑུ སཱིལཾ ནིསྶཱཡ སཱིལེ པཏིཊྛཱཡ སཏྟ བོཛ྄ཛྷངྒེ བྷཱཝེཏི སཏྟ བོཛ྄ཛྷངྒེ བཧུལཱིཀརོཏི? ཨིདྷ, བྷིཀྑཝེ, བྷིཀྑུ སཏིསམྦོཛ྄ཛྷངྒཾ བྷཱཝེཏི ཝིཝེཀནིསྶིཏཾ ཝིརཱགནིསྶིཏཾ ནིརོདྷནིསྶིཏཾ ཝོསྶགྒཔརིཎཱམིཾ…པེ… ཨུཔེཀྑཱསམྦོཛ྄ཛྷངྒཾ བྷཱཝེཏི ཝིཝེཀནིསྶིཏཾ ཝིརཱགནིསྶིཏཾ ནིརོདྷནིསྶིཏཾ ཝོསྶགྒཔརིཎཱམིཾ. ཨེཝཾ ཁོ, བྷིཀྑཝེ, བྷིཀྑུ སཱིལཾ ནིསྶཱཡ སཱིལེ པཏིཊྛཱཡ སཏྟ བོཛ྄ཛྷངྒེ བྷཱཝེཏི, སཏྟ བོཛ྄ཛྷངྒེ བཧུལཱིཀརོཏཱི’’ཏི. པཋམཾ.

༢. པཋམསཱུརིཡཱུཔམསུཏྟཾ

༡༩༣. ‘‘སཱུརིཡསྶ, བྷིཀྑཝེ, ཨུདཡཏོ ཨེཏཾ པུབྦངྒམཾ ཨེཏཾ པུབྦནིམིཏྟཾ, ཡདིདཾ – ཨརུཎུགྒཾ; ཨེཝམེཝ ཁོ, བྷིཀྑཝེ, བྷིཀྑུནོ སཏྟནྣཾ བོཛ྄ཛྷངྒཱནཾ ཨུཔྤཱདཱཡ ཨེཏཾ པུབྦངྒམཾ ཨེཏཾ པུབྦནིམིཏྟཾ, ཡདིདཾ – ཀལྱཱཎམིཏྟཏཱ. ཀལྱཱཎམིཏྟསྶེཏཾ, བྷིཀྑཝེ, བྷིཀྑུནོ པཱཊིཀངྑཾ – སཏྟ བོཛ྄ཛྷངྒེ བྷཱཝེསྶཏི, སཏྟ བོཛ྄ཛྷངྒེ བཧུལཱིཀརིསྶཏི.

‘‘ཀཐཉྩ ¶ , བྷིཀྑཝེ, བྷིཀྑུ ཀལྱཱཎམིཏྟོ སཏྟ བོཛ྄ཛྷངྒེ བྷཱཝེཏི སཏྟ བོཛ྄ཛྷངྒེ བཧུལཱིཀརོཏི? ཨིདྷ, བྷིཀྑཝེ, བྷིཀྑུ སཏིསམྦོཛ྄ཛྷངྒཾ བྷཱཝེཏི ཝིཝེཀནིསྶིཏཾ…པེ… ཨུཔེཀྑཱསམྦོཛ྄ཛྷངྒཾ བྷཱཝེཏི ཝིཝེཀནིསྶིཏཾ ཝིརཱགནིསྶིཏཾ ནིརོདྷནིསྶིཏཾ ཝོསྶགྒཔརིཎཱམིཾ. ཨེཝཾ ཁོ, བྷིཀྑཝེ, བྷིཀྑུ ¶ ཀལྱཱཎམིཏྟོ སཏྟ བོཛ྄ཛྷངྒེ བྷཱཝེཏི, སཏྟ བོཛ྄ཛྷངྒེ བཧུལཱིཀརོཏཱི’’ཏི. དུཏིཡཾ.

༣. དུཏིཡསཱུརིཡཱུཔམསུཏྟཾ

༡༩༤. ‘‘སཱུརིཡསྶ ¶ , བྷིཀྑཝེ, ཨུདཡཏོ ཨེཏཾ པུབྦངྒམཾ ཨེཏཾ པུབྦནིམིཏྟཾ, ཡདིདཾ – ཨརུཎུགྒཾ; ཨེཝམེཝ ཁོ, བྷིཀྑཝེ, བྷིཀྑུནོ སཏྟནྣཾ བོཛ྄ཛྷངྒཱནཾ ཨུཔྤཱདཱཡ ཨེཏཾ པུབྦངྒམཾ ཨེཏཾ ¶ པུབྦནིམིཏྟཾ, ཡདིདཾ – ཡོནིསོམནསིཀཱརོ. ཡོནིསོམནསིཀཱརསམྤནྣསྶེཏཾ, བྷིཀྑཝེ, བྷིཀྑུནོ པཱཊིཀངྑཾ – སཏྟ བོཛ྄ཛྷངྒེ བྷཱཝེསྶཏི, སཏྟ བོཛ྄ཛྷངྒེ བཧུལཱིཀརིསྶཏི.

‘‘ཀཐཉྩ, བྷིཀྑཝེ, བྷིཀྑུ ཡོནིསོམནསིཀཱརསམྤནྣོ སཏྟ བོཛ྄ཛྷངྒེ བྷཱཝེཏི, སཏྟ བོཛ྄ཛྷངྒེ བཧུལཱིཀརོཏི? ཨིདྷ, བྷིཀྑཝེ, བྷིཀྑུ སཏིསམྦོཛ྄ཛྷངྒཾ བྷཱཝེཏི ཝིཝེཀནིསྶིཏཾ…པེ… ཨུཔེཀྑཱསམྦོཛ྄ཛྷངྒཾ བྷཱཝེཏི ཝིཝེཀནིསྶིཏཾ ཝིརཱགནིསྶིཏཾ ནིརོདྷནིསྶིཏཾ ཝོསྶགྒཔརིཎཱམིཾ. ཨེཝཾ ཁོ, བྷིཀྑཝེ, བྷིཀྑུ ཡོནིསོམནསིཀཱརསམྤནྣོ སཏྟ བོཛ྄ཛྷངྒེ བྷཱཝེཏི, སཏྟ བོཛ྄ཛྷངྒེ བཧུལཱིཀརོཏཱི’’ཏི. ཏཏིཡཾ.

༤. པཋམགིལཱནསུཏྟཾ

༡༩༥. ཨེཀཾ སམཡཾ བྷགཝཱ རཱཛགཧེ ཝིཧརཏི ཝེལུ༹ཝནེ ཀལནྡཀནིཝཱཔེ. ཏེན ཁོ པན སམཡེན ཨཱཡསྨཱ མཧཱཀསྶཔོ པིཔྤལིགུཧཱཡཾ [ཝིཔྥལིགུཧཱཡཾ (སཱི.)] ཝིཧརཏི ཨཱབཱདྷིཀོ དུཀྑིཏོ བཱལ༹ྷགིལཱནོ. ཨཐ ¶ ཁོ བྷགཝཱ སཱཡནྷསམཡཾ པཊིསལླཱནཱ ཝུཊྛིཏོ ཡེནཱཡསྨཱ མཧཱཀསྶཔོ ཏེནུཔསངྐམི; ཨུཔསངྐམིཏྭཱ པཉྙཏྟེ ཨཱསནེ ནིསཱིདི. ནིསཛྫ ཁོ བྷགཝཱ ཨཱཡསྨནྟཾ མཧཱཀསྶཔཾ ཨེཏདཝོཙ –

‘‘ཀཙྩི ཏེ, ཀསྶཔ, ཁམནཱིཡཾ ཀཙྩི ཡཱཔནཱིཡཾ? ཀཙྩི དུཀྑཱ ཝེདནཱ པཊིཀྐམནྟི, ནོ ཨབྷིཀྐམནྟི; པཊིཀྐམོསཱནཾ པཉྙཱཡཏི, ནོ ཨབྷིཀྐམོ’’ཏི? ‘‘ན ¶ མེ, བྷནྟེ, ཁམནཱིཡཾ, ན ཡཱཔནཱིཡཾ. བཱལ༹ྷཱ མེ དུཀྑཱ ཝེདནཱ ཨབྷིཀྐམནྟི, ནོ པཊིཀྐམནྟི; ཨབྷིཀྐམོསཱནཾ པཉྙཱཡཏི, ནོ པཊིཀྐམོ’’ཏི.

‘‘སཏྟིམེ, ཀསྶཔ, བོཛ྄ཛྷངྒཱ མཡཱ སམྨདཀྑཱཏཱ བྷཱཝིཏཱ བཧུལཱིཀཏཱ ཨབྷིཉྙཱཡ སམྦོདྷཱཡ ནིབྦཱནཱཡ སཾཝཏྟནྟི. ཀཏམེ སཏྟ? སཏིསམྦོཛ྄ཛྷངྒོ ཁོ, ཀསྶཔ, མཡཱ སམྨདཀྑཱཏོ བྷཱཝིཏོ བཧུལཱིཀཏོ ཨབྷིཉྙཱཡ སམྦོདྷཱཡ ནིབྦཱནཱཡ སཾཝཏྟཏི…པེ… ¶ ཨུཔེཀྑཱསམྦོཛ྄ཛྷངྒོ ཁོ, ཀསྶཔ, མཡཱ སམྨདཀྑཱཏོ བྷཱཝིཏོ བཧུལཱིཀཏོ ཨབྷིཉྙཱཡ སམྦོདྷཱཡ ¶ ནིབྦཱནཱཡ སཾཝཏྟཏི. ཨིམེ ཁོ, ཀསྶཔ, སཏྟ བོཛ྄ཛྷངྒཱ མཡཱ སམྨདཀྑཱཏཱ བྷཱཝིཏཱ བཧུལཱིཀཏཱ ཨབྷིཉྙཱཡ སམྦོདྷཱཡ ནིབྦཱནཱཡ སཾཝཏྟནྟཱི’’ཏི. ‘‘ཏགྒྷ, བྷགཝཱ, བོཛ྄ཛྷངྒཱ; ཏགྒྷ, སུགཏ, བོཛ྄ཛྷངྒཱ’’ཏི.

ཨིདམཝོཙ བྷགཝཱ. ཨཏྟམནོ ཨཱཡསྨཱ མཧཱཀསྶཔོ བྷགཝཏོ བྷཱསིཏཾ ཨབྷིནནྡི. ཝུཊྛཧི ཙཱཡསྨཱ མཧཱཀསྶཔོ ཏམྷཱ ཨཱབཱདྷཱ. ཏཐཱཔཧཱིནོ ཙཱཡསྨཏོ མཧཱཀསྶཔསྶ སོ ཨཱབཱདྷོ ཨཧོསཱིཏི. ཙཏུཏྠཾ.

༥. དུཏིཡགིལཱནསུཏྟཾ

༡༩༦. ཨེཀཾ ¶ སམཡཾ བྷགཝཱ རཱཛགཧེ ཝིཧརཏི ཝེལུ༹ཝནེ ཀལནྡཀནིཝཱཔེ. ཏེན ཁོ པན སམཡེན ཨཱཡསྨཱ མཧཱམོགྒལླཱནོ གིཛ྄ཛྷཀཱུཊེ པབྦཏེ ཝིཧརཏི ཨཱབཱདྷིཀོ དུཀྑིཏོ བཱལ༹ྷགིལཱནོ. ཨཐ ཁོ བྷགཝཱ སཱཡནྷསམཡཾ པཊིསལླཱནཱ ཝུཊྛིཏོ ཡེནཱཡསྨཱ མཧཱམོགྒལླཱནོ ཏེནུཔསངྐམི; ཨུཔསངྐམིཏྭཱ པཉྙཏྟེ ཨཱསནེ ནིསཱིདི. ནིསཛྫ ཁོ བྷགཝཱ ཨཱཡསྨནྟཾ མཧཱམོགྒལླཱནཾ ཨེཏདཝོཙ –

‘‘ཀཙྩི ཏེ, མོགྒལླཱན, ཁམནཱིཡཾ ཀཙྩི ཡཱཔནཱིཡཾ? ཀཙྩི དུཀྑཱ ཝེདནཱ པཊིཀྐམནྟི, ནོ ཨབྷིཀྐམནྟི; པཊིཀྐམོསཱནཾ པཉྙཱཡཏི, ནོ ཨབྷིཀྐམོ’’ཏི? ‘‘ན མེ, བྷནྟེ, ཁམནཱིཡཾ, ན ཡཱཔནཱིཡཾ. བཱལ༹ྷཱ མེ དུཀྑཱ ཝེདནཱ ཨབྷིཀྐམནྟི, ནོ པཊིཀྐམནྟི; ཨབྷིཀྐམོསཱནཾ པཉྙཱཡཏི, ནོ པཊིཀྐམོ’’ཏི.

‘‘སཏྟིམེ, མོགྒལླཱན, བོཛ྄ཛྷངྒཱ མཡཱ སམྨདཀྑཱཏཱ བྷཱཝིཏཱ བཧུལཱིཀཏཱ ཨབྷིཉྙཱཡ སམྦོདྷཱཡ ནིབྦཱནཱཡ སཾཝཏྟནྟི. ཀཏམེ སཏྟ? སཏིསམྦོཛ྄ཛྷངྒོ ཁོ, མོགྒལླཱན, མཡཱ སམྨདཀྑཱཏོ བྷཱཝིཏོ བཧུལཱིཀཏོ ཨབྷིཉྙཱཡ སམྦོདྷཱཡ ནིབྦཱནཱཡ སཾཝཏྟཏི…པེ… ¶ ཨུཔེཀྑཱསམྦོཛ྄ཛྷངྒོ ཁོ, མོགྒལླཱན, མཡཱ སམྨདཀྑཱཏོ བྷཱཝིཏོ བཧུལཱིཀཏོ ཨབྷིཉྙཱཡ སམྦོདྷཱཡ ནིབྦཱནཱཡ སཾཝཏྟཏི. ཨིམེ ཁོ, མོགྒལླཱན, སཏྟ བོཛ྄ཛྷངྒཱ མཡཱ སམྨདཀྑཱཏཱ བྷཱཝིཏཱ བཧུལཱིཀཏཱ ཨབྷིཉྙཱཡ སམྦོདྷཱཡ ནིབྦཱནཱཡ སཾཝཏྟནྟཱི’’ཏི. ‘‘ཏགྒྷ ¶ , བྷགཝཱ, བོཛ྄ཛྷངྒཱ; ཏགྒྷ, སུགཏ, བོཛ྄ཛྷངྒཱ’’ཏི.

ཨིདམཝོཙ ¶ བྷགཝཱ. ཨཏྟམནོ ཨཱཡསྨཱ མཧཱམོགྒལླཱནོ བྷགཝཏོ བྷཱསིཏཾ ཨབྷིནནྡི. ཝུཊྛཧི ཙཱཡསྨཱ མཧཱམོགྒལླཱནོ ཏམྷཱ ཨཱབཱདྷཱ. ཏཐཱཔཧཱིནོ ཙཱཡསྨཏོ མཧཱམོགྒལླཱནསྶ སོ ཨཱབཱདྷོ ཨཧོསཱིཏི. པཉྩམཾ.

༦. ཏཏིཡགིལཱནསུཏྟཾ

༡༩༧. ཨེཀཾ ¶ སམཡཾ བྷགཝཱ རཱཛགཧེ ཝིཧརཏི ཝེལུ༹ཝནེ ཀལནྡཀནིཝཱཔེ. ཏེན ཁོ པན སམཡེན བྷགཝཱ ཨཱབཱདྷིཀོ ཧོཏི དུཀྑིཏོ བཱལ༹ྷགིལཱནོ. ཨཐ ཁོ ཨཱཡསྨཱ མཧཱཙུནྡོ ཡེན བྷགཝཱ ཏེནུཔསངྐམི; ཨུཔསངྐམིཏྭཱ བྷགཝནྟཾ ཨབྷིཝཱདེཏྭཱ ཨེཀམནྟཾ ནིསཱིདི. ཨེཀམནྟཾ ནིསིནྣཾ ཁོ ཨཱཡསྨནྟཾ མཧཱཙུནྡཾ བྷགཝཱ ཨེཏདཝོཙ – ‘‘པཊིབྷནྟུ ཏཾ, ཙུནྡ, བོཛ྄ཛྷངྒཱ’’ཏི.

‘‘སཏྟིམེ, བྷནྟེ, བོཛ྄ཛྷངྒཱ བྷགཝཏཱ སམྨདཀྑཱཏཱ བྷཱཝིཏཱ བཧུལཱིཀཏཱ ཨབྷིཉྙཱཡ སམྦོདྷཱཡ ནིབྦཱནཱཡ སཾཝཏྟནྟི. ཀཏམེ སཏྟ? སཏིསམྦོཛ྄ཛྷངྒོ ཁོ, བྷནྟེ, བྷགཝཏཱ སམྨདཀྑཱཏོ བྷཱཝིཏོ བཧུལཱིཀཏོ ཨབྷིཉྙཱཡ སམྦོདྷཱཡ ནིབྦཱནཱཡ སཾཝཏྟཏི…པེ… ¶ ཨུཔེཀྑཱསམྦོཛ྄ཛྷངྒོ ཁོ, བྷནྟེ, བྷགཝཏཱ སམྨདཀྑཱཏོ བྷཱཝིཏོ བཧུལཱིཀཏོ ཨབྷིཉྙཱཡ སམྦོདྷཱཡ ནིབྦཱནཱཡ སཾཝཏྟཏི. ཨིམེ ཁོ, བྷནྟེ, སཏྟ བོཛ྄ཛྷངྒཱ བྷགཝཏཱ སམྨདཀྑཱཏཱ བྷཱཝིཏཱ བཧུལཱིཀཏཱ ཨབྷིཉྙཱཡ སམྦོདྷཱཡ ནིབྦཱནཱཡ སཾཝཏྟནྟཱི’’ཏི. ‘‘ཏགྒྷ ¶ , ཙུནྡ, བོཛ྄ཛྷངྒཱ; ཏགྒྷ, ཙུནྡ, བོཛ྄ཛྷངྒཱ’’ཏི.

ཨིདམཝོཙཱཡསྨཱ ཙུནྡོ. སམནུཉྙོ སཏྠཱ ཨཧོསི. ཝུཊྛཧི ཙ བྷགཝཱ ཏམྷཱ ཨཱབཱདྷཱ. ཏཐཱཔཧཱིནོ ཙ བྷགཝཏོ སོ ཨཱབཱདྷོ ཨཧོསཱིཏི. ཚཊྛཾ.

༧. པཱརངྒམསུཏྟཾ

༡༩༨. ‘‘སཏྟིམེ, བྷིཀྑཝེ, བོཛ྄ཛྷངྒཱ བྷཱཝིཏཱ བཧུལཱིཀཏཱ ཨཔཱརཱ པཱརཾ གམནཱཡ སཾཝཏྟནྟི. ཀཏམེ སཏྟ? སཏིསམྦོཛ྄ཛྷངྒོ…པེ… ཨུཔེཀྑཱསམྦོཛ྄ཛྷངྒོ – ཨིམེ ཁོ, བྷིཀྑཝེ, སཏྟ བོཛ྄ཛྷངྒཱ བྷཱཝིཏཱ བཧུལཱིཀཏཱ ཨཔཱརཱ པཱརཾ གམནཱཡ སཾཝཏྟནྟཱི’’ཏི.

‘‘ཨཔྤཀཱ ¶ ¶ ཏེ མནུསྶེསུ, ཡེ ཛནཱ པཱརགཱམིནོ;

ཨཐཱཡཾ ཨིཏརཱ པཛཱ, ཏཱིརམེཝཱནུདྷཱཝཏི.

‘‘ཡེ ཙ ཁོ སམྨདཀྑཱཏེ, དྷམྨེ དྷམྨཱནུཝཏྟིནོ;

ཏེ ཛནཱ པཱརམེསྶནྟི, མཙྩུདྷེཡྻཾ སུདུཏྟརཾ.

‘‘ཀཎྷཾ དྷམྨཾ ཝིཔྤཧཱཡ, སུཀྐཾ བྷཱཝེཐ པཎྜིཏོ;

ཨོཀཱ ཨནོཀམཱགམྨ, ཝིཝེཀེ ཡཏྠ དཱུརམཾ.

‘‘ཏཏྲཱབྷིརཏིམིཙྪེཡྻ ¶ , ཧིཏྭཱ ཀཱམེ ཨཀིཉྩནོ;

པརིཡོདཔེཡྻ ཨཏྟཱནཾ, ཙིཏྟཀླེསེཧི པཎྜིཏོ.

‘‘ཡེསཾ སམྦོདྷིཡངྒེསུ, སམྨཱ ཙིཏྟཾ སུབྷཱཝིཏཾ;

ཨཱདཱནཔྤཊིནིསྶགྒེ, ཨནུཔཱདཱཡ ཡེ རཏཱ;

ཁཱིཎཱསཝཱ ཛུཏིམནྟོ, ཏེ ལོཀེ པརིནིབྦུཏཱ’’ཏི. སཏྟམཾ;

༨. ཝིརདྡྷསུཏྟཾ

༡༩༩. ‘‘ཡེསཾ ཀེསཉྩི, བྷིཀྑཝེ, སཏྟ བོཛ྄ཛྷངྒཱ ཝིརདྡྷཱ, ཝིརདྡྷོ ཏེསཾ ¶ ཨརིཡོ མགྒོ སམྨཱ དུཀྑཀྑཡགཱམཱི. ཡེསཾ ཀེསཉྩི, བྷིཀྑཝེ, སཏྟ བོཛ྄ཛྷངྒཱ ཨཱརདྡྷཱ, ཨཱརདྡྷོ ཏེསཾ ཨརིཡོ མགྒོ སམྨཱ དུཀྑཀྑཡགཱམཱི. ཀཏམེ སཏྟ? སཏིསམྦོཛ྄ཛྷངྒོ…པེ… ཨུཔེཀྑཱསམྦོཛ྄ཛྷངྒོ – ཡེསཾ ཀེསཉྩི, བྷིཀྑཝེ, ཨིམེ སཏྟ བོཛ྄ཛྷངྒཱ ཝིརདྡྷཱ, ཝིརདྡྷོ ཏེསཾ ཨརིཡོ མགྒོ སམྨཱ དུཀྑཀྑཡགཱམཱི. ཡེསཾ ཀེསཉྩི, བྷིཀྑཝེ, ཨིམེ སཏྟ བོཛ྄ཛྷངྒཱ ཨཱརདྡྷཱ, ཨཱརདྡྷོ ཏེསཾ ཨརིཡོ མགྒོ སམྨཱ དུཀྑཀྑཡགཱམཱི’’ཏི. ཨཊྛམཾ.

༩. ཨརིཡསུཏྟཾ

༢༠༠. ‘‘སཏྟིམེ, བྷིཀྑཝེ, བོཛ྄ཛྷངྒཱ བྷཱཝིཏཱ བཧུལཱིཀཏཱ ཨརིཡཱ ནིཡྻཱནིཀཱ ནཱིཡནྟི ཏཀྐརསྶ སམྨཱ དུཀྑཀྑཡཱཡ. ཀཏམེ སཏྟ? སཏིསམྦོཛ྄ཛྷངྒོ…པེ… ཨུཔེཀྑཱསམྦོཛ྄ཛྷངྒོ – ཨིམེ ཁོ, བྷིཀྑཝེ, སཏྟ བོཛ྄ཛྷངྒཱ བྷཱཝིཏཱ བཧུལཱིཀཏཱ ཨརིཡཱ ནིཡྻཱནིཀཱ ནཱིཡནྟི ཏཀྐརསྶ སམྨཱ དུཀྑཀྑཡཱཡཱ’’ཏི. ནཝམཾ.

༡༠. ནིབྦིདཱསུཏྟཾ

༢༠༡. ‘‘སཏྟིམེ ¶ , བྷིཀྑཝེ, བོཛ྄ཛྷངྒཱ བྷཱཝིཏཱ བཧུལཱིཀཏཱ ཨེཀནྟནིབྦིདཱཡ ཝིརཱགཱཡ ནིརོདྷཱཡ ཨུཔསམཱཡ ཨབྷིཉྙཱཡ སམྦོདྷཱཡ ནིབྦཱནཱཡ སཾཝཏྟནྟི. ཀཏམེ སཏྟ? སཏིསམྦོཛ྄ཛྷངྒོ…པེ… ཨུཔེཀྑཱསམྦོཛ྄ཛྷངྒོ – ཨིམེ ཁོ, བྷིཀྑཝེ, སཏྟ བོཛ྄ཛྷངྒཱ བྷཱཝིཏཱ བཧུལཱིཀཏཱ ¶ ཨེཀནྟནིབྦིདཱཡ ཝིརཱགཱཡ ནིརོདྷཱཡ ཨུཔསམཱཡ ཨབྷིཉྙཱཡ སམྦོདྷཱཡ ནིབྦཱནཱཡ སཾཝཏྟནྟཱི’’ཏི. དསམཾ.

གིལཱནཝགྒོ ¶ དུཏིཡོ.

ཏསྶུདྡཱནཾ –

པཱཎཱ ¶ སཱུརིཡཱུཔམཱ དྭེ, གིལཱནཱ ཨཔརེ ཏཡོ;

པཱརངྒཱམཱི ཝིརདྡྷོ ཙ, ཨརིཡོ ནིབྦིདཱཡ ཙཱཏི.

༣. ཨུདཱཡིཝགྒོ

༡. བོདྷཱཡསུཏྟཾ

༢༠༢. ཨཐ ¶ ཁོ ཨཉྙཏརོ བྷིཀྑུ ཡེན བྷགཝཱ ཏེནུཔསངྐམི…པེ… ཨེཀམནྟཾ ནིསིནྣོ ཁོ སོ བྷིཀྑུ བྷགཝནྟཾ ཨེཏདཝོཙ –

‘‘‘བོཛ྄ཛྷངྒཱ, བོཛ྄ཛྷངྒཱ’ཏི, བྷནྟེ, ཝུཙྩནྟི. ཀིཏྟཱཝཏཱ ནུ ཁོ, བྷནྟེ, ‘བོཛ྄ཛྷངྒཱ’ཏི ཝུཙྩནྟཱི’’ཏི? ‘‘‘བོདྷཱཡ སཾཝཏྟནྟཱི’ཏི ཁོ, བྷིཀྑུ, ཏསྨཱ བོཛ྄ཛྷངྒཱཏི ཝུཙྩནྟི. ཨིདྷ, བྷིཀྑུ, སཏིསམྦོཛ྄ཛྷངྒཾ བྷཱཝེཏི ཝིཝེཀནིསྶིཏཾ…པེ… ཨུཔེཀྑཱསམྦོཛ྄ཛྷངྒཾ བྷཱཝེཏི ཝིཝེཀནིསྶིཏཾ ཝིརཱགནིསྶིཏཾ ནིརོདྷནིསྶིཏཾ ཝོསྶགྒཔརིཎཱམིཾ. ‘བོདྷཱཡ སཾཝཏྟནྟཱི’ཏི ཁོ, བྷིཀྑུ, ཏསྨཱ ‘བོཛ྄ཛྷངྒཱ’ཏི ཝུཙྩནྟཱི’’ཏི. པཋམཾ.

༢. བོཛ྄ཛྷངྒདེསནཱསུཏྟཾ

༢༠༣. ‘‘སཏྟ ¶ ཝོ, བྷིཀྑཝེ, བོཛ྄ཛྷངྒེ དེསེསྶཱམི; ཏཾ སུཎཱཐ. ཀཏམེ ཙ, བྷིཀྑཝེ, སཏྟ བོཛ྄ཛྷངྒཱ? སཏིསམྦོཛ྄ཛྷངྒོ…པེ… ཨུཔེཀྑཱསམྦོཛ྄ཛྷངྒོ – ཨིམེ ཁོ, བྷིཀྑཝེ, སཏྟ བོཛ྄ཛྷངྒཱ’’ཏི. དུཏིཡཾ.

༣. ཋཱནིཡསུཏྟཾ

༢༠༤. ‘‘ཀཱམརཱགཊྛཱནིཡཱནཾ ¶ ¶ , [ཀཱམརཱགཊྛཱནཱིཡཱནཾ (སཱི.)] བྷིཀྑཝེ, དྷམྨཱནཾ མནསིཀཱརབཧུལཱིཀཱརཱ ཨནུཔྤནྣོ ཙེཝ ཀཱམཙྪནྡོ ཨུཔྤཛྫཏི, ཨུཔྤནྣོ ཙ ཀཱམཙྪནྡོ བྷིཡྻོབྷཱཝཱཡ ཝེཔུལླཱཡ སཾཝཏྟཏི. བྱཱཔཱདཊྛཱནིཡཱནཾ, བྷིཀྑཝེ, དྷམྨཱནཾ མནསིཀཱརབཧུལཱིཀཱརཱ ཨནུཔྤནྣོ ཙེཝ བྱཱཔཱདོ ཨུཔྤཛྫཏི, ཨུཔྤནྣོ ཙ བྱཱཔཱདོ བྷིཡྻོབྷཱཝཱཡ ¶ ཝེཔུལླཱཡ སཾཝཏྟཏི. ཐིནམིདྡྷཊྛཱནིཡཱནཾ, བྷིཀྑཝེ, དྷམྨཱནཾ མནསིཀཱརབཧུལཱིཀཱརཱ ཨནུཔྤནྣཉྩེཝ ཐིནམིདྡྷཾ ཨུཔྤཛྫཏི, ཨུཔྤནྣཉྩ ཐིནམིདྡྷཾ བྷིཡྻོབྷཱཝཱཡ ཝེཔུལླཱཡཾ སཾཝཏྟཏི. ཨུདྡྷཙྩཀུཀྐུཙྩཊྛཱནིཡཱནཾ, བྷིཀྑཝེ, དྷམྨཱནཾ མནསིཀཱརབཧུལཱིཀཱརཱ ཨནུཔྤནྣཉྩེཝ ཨུདྡྷཙྩཀུཀྐུཙྩཾ ཨུཔྤཛྫཏི, ཨུཔྤནྣཉྩ ཨུདྡྷཙྩཀུཀྐུཙྩཾ བྷིཡྻོབྷཱཝཱཡ ཝེཔུལླཱཡ སཾཝཏྟཏི. ཝིཙིཀིཙྪཱཊྛཱནིཡཱནཾ, བྷིཀྑཝེ, དྷམྨཱནཾ མནསིཀཱརབཧུལཱིཀཱརཱ ཨནུཔྤནྣཱ ཙེཝ ཝིཙིཀིཙྪཱ ཨུཔྤཛྫཏི, ཨུཔྤནྣཱ ཙ ཝིཙིཀིཙྪཱ བྷིཡྻོབྷཱཝཱཡ ཝེཔུལླཱཡ སཾཝཏྟཏི.

‘‘སཏིསམྦོཛ྄ཛྷངྒཊྛཱནིཡཱནཾ, བྷིཀྑཝེ, དྷམྨཱནཾ མནསིཀཱརབཧུལཱིཀཱརཱ ཨནུཔྤནྣོ ཙེཝ སཏིསམྦོཛ྄ཛྷངྒོ ཨུཔྤཛྫཏི, ཨུཔྤནྣོ ཙ སཏིསམྦོཛ྄ཛྷངྒོ བྷཱཝནཱཔཱརིཔཱུརིཾ གཙྪཏི…པེ… ¶ ཨུཔེཀྑཱསམྦོཛ྄ཛྷངྒཊྛཱནིཡཱནཾ, བྷིཀྑཝེ, དྷམྨཱནཾ མནསིཀཱརབཧུལཱིཀཱརཱ ཨནུཔྤནྣོ ཙེཝ ཨུཔེཀྑཱསམྦོཛ྄ཛྷངྒོ ཨུཔྤཛྫཏི, ཨུཔྤནྣོ ཙ ཨུཔེཀྑཱསམྦོཛ྄ཛྷངྒོ བྷཱཝནཱཔཱརིཔཱུརིཾ གཙྪཏཱི’’ཏི. ཏཏིཡཾ.

༤. ཨཡོནིསོམནསིཀཱརསུཏྟཾ

༢༠༥. ‘‘ཨཡོནིསོ, བྷིཀྑཝེ, མནསིཀརོཏོ ཨནུཔྤནྣོ ཙེཝ ཀཱམཙྪནྡོ ཨུཔྤཛྫཏི, ཨུཔྤནྣོ ཙ ཀཱམཙྪནྡོ བྷིཡྻོབྷཱཝཱཡ ཝེཔུལླཱཡ སཾཝཏྟཏི; ཨནུཔྤནྣོ ¶ ཙེཝ བྱཱཔཱདོ ཨུཔྤཛྫཏི, ཨུཔྤནྣོ ཙ བྱཱཔཱདོ བྷིཡྻོབྷཱཝཱཡ ཝེཔུལླཱཡ སཾཝཏྟཏི; ཨནུཔྤནྣཉྩེཝ ¶ ཐིནམིདྡྷཾ ཨུཔྤཛྫཏི, ཨུཔྤནྣཉྩ ཐིནམིདྡྷཾ བྷིཡྻོབྷཱཝཱཡ ཝེཔུལླཱཡ སཾཝཏྟཏི; ཨནུཔྤནྣཉྩེཝ ཨུདྡྷཙྩཀུཀྐུཙྩཾ ཨུཔྤཛྫཏི, ཨུཔྤནྣཉྩ ཨུདྡྷཙྩཀུཀྐུཙྩཾ བྷིཡྻོབྷཱཝཱཡ ཝེཔུལླཱཡ སཾཝཏྟཏི; ཨནུཔྤནྣཱ ཙེཝ ཝིཙིཀིཙྪཱ ཨུཔྤཛྫཏི, ཨུཔྤནྣཱ ཙ ཝིཙིཀིཙྪཱ བྷིཡྻོབྷཱཝཱཡ ཝེཔུལླཱཡ སཾཝཏྟཏི; ཨནུཔྤནྣོ ཙེཝ སཏིསམྦོཛ྄ཛྷངྒོ ནུཔྤཛྫཏི, ཨུཔྤནྣོ ཙ སཏིསམྦོཛ྄ཛྷངྒོ ནིརུཛ྄ཛྷཏི…པེ… ཨནུཔྤནྣོ ཙེཝ ཨུཔེཀྑཱསམྦོཛ྄ཛྷངྒོ ནུཔྤཛྫཏི, ཨུཔྤནྣོ ཙ ཨུཔེཀྑཱསམྦོཛ྄ཛྷངྒོ ནིརུཛ྄ཛྷཏི.

ཡོནིསོ ¶ ཙ ཁོ, བྷིཀྑཝེ, མནསིཀརོཏོ ཨནུཔྤནྣོ ཙེཝ ཀཱམཙྪནྡོ ནུཔྤཛྫཏི, ཨུཔྤནྣོ ཙ ཀཱམཙྪནྡོ པཧཱིཡཏི; ཨནུཔྤནྣོ ཙེཝ བྱཱཔཱདོ ནུཔྤཛྫཏི, ཨུཔྤནྣོ ཙ བྱཱཔཱདོ པཧཱིཡཏི; ཨནུཔྤནྣཉྩེཝ ཐིནམིདྡྷཾ ནུཔྤཛྫཏི, ཨུཔྤནྣཉྩ ཐིནམིདྡྷཾ པཧཱིཡཏི; ཨནུཔྤནྣཉྩེཝ ཨུདྡྷཙྩཀུཀྐུཙྩཾ ¶ ནུཔྤཛྫཏི, ཨུཔྤནྣཉྩ ཨུདྡྷཙྩཀུཀྐུཙྩཾ པཧཱིཡཏི; ཨནུཔྤནྣཱ ཙེཝ ཝིཙིཀིཙྪཱ ནུཔྤཛྫཏི, ཨུཔྤནྣཱ ཙ ཝིཙིཀིཙྪཱ པཧཱིཡཏི.

‘‘ཨནུཔྤནྣོ ཙེཝ སཏིསམྦོཛ྄ཛྷངྒོ ཨུཔྤཛྫཏི, ཨུཔྤནྣོ ཙ སཏིསམྦོཛ྄ཛྷངྒོ བྷཱཝནཱཔཱརིཔཱུརིཾ གཙྪཏི…པེ… ཨནུཔྤནྣོ ཙེཝ ཨུཔེཀྑཱསམྦོཛ྄ཛྷངྒོ ཨུཔྤཛྫཏི, ཨུཔྤནྣོ ཙ ཨུཔེཀྑཱསམྦོཛ྄ཛྷངྒོ བྷཱཝནཱཔཱརིཔཱུརིཾ གཙྪཏཱི’’ཏི. ཙཏུཏྠཾ.

༥. ཨཔརིཧཱནིཡསུཏྟཾ

༢༠༦. ‘‘སཏྟ ¶ ཝོ, བྷིཀྑཝེ, ཨཔརིཧཱནིཡེ དྷམྨེ དེསེསྶཱམི; ཏཾ སུཎཱཐ. ཀཏམེ ¶ ཙ, བྷིཀྑཝེ, སཏྟ ཨཔརིཧཱནིཡཱ དྷམྨཱ? ཡདིདཾ – སཏྟ བོཛ྄ཛྷངྒཱ. ཀཏམེ སཏྟ? སཏིསམྦོཛ྄ཛྷངྒོ…པེ… ཨུཔེཀྑཱསམྦོཛ྄ཛྷངྒོ – ཨིམེ ཁོ, བྷིཀྑཝེ, སཏྟ ཨཔརིཧཱནིཡཱ དྷམྨཱ’’ཏི. པཉྩམཾ.

༦. ཏཎྷཀྑཡསུཏྟཾ

༢༠༧. ‘‘ཡོ, བྷིཀྑཝེ, མགྒོ ཡཱ པཊིཔདཱ ཏཎྷཀྑཡཱཡ སཾཝཏྟཏི, ཏཾ མགྒཾ ཏཾ པཊིཔདཾ བྷཱཝེཐ. ཀཏམོ ཙ, བྷིཀྑཝེ, མགྒོ ཀཏམཱ ཙ པཊིཔདཱ ཏཎྷཀྑཡཱཡ སཾཝཏྟཏི? ཡདིདཾ – སཏྟ བོཛ྄ཛྷངྒཱ. ཀཏམེ སཏྟ? སཏིསམྦོཛ྄ཛྷངྒོ…པེ… ཨུཔེཀྑཱསམྦོཛ྄ཛྷངྒོ’’ཏི. ཨེཝཾ ཝུཏྟེ ཨཱཡསྨཱ ཨུདཱཡཱི བྷགཝནྟཾ ཨེཏདཝོཙ – ‘‘ཀཐཾ བྷཱཝིཏཱ ནུ ཁོ, བྷནྟེ, སཏྟ བོཛ྄ཛྷངྒཱ, ཀཐཾ བཧུལཱིཀཏཱ ཏཎྷཀྑཡཱཡ སཾཝཏྟནྟཱི’’ཏི?

‘‘ཨིདྷ ¶ , ཨུདཱཡི, བྷིཀྑུ སཏིསམྦོཛ྄ཛྷངྒཾ བྷཱཝེཏི ཝིཝེཀནིསྶིཏཾ ཝིརཱགནིསྶིཏཾ ནིརོདྷནིསྶིཏཾ ཝོསྶགྒཔརིཎཱམིཾ ཝིཔུལཾ མཧགྒཏཾ ཨཔྤམཱཎཾ ཨབྱཱཔཛྫཾ [ཨབྱཱཔཛ྄ཛྷཾ (སཱི. སྱཱ. པཱི.)]. ཏསྶ སཏིསམྦོཛ྄ཛྷངྒཾ བྷཱཝཡཏོ ཝིཝེཀནིསྶིཏཾ ཝིརཱགནིསྶིཏཾ ནིརོདྷནིསྶིཏཾ ཝོསྶགྒཔརིཎཱམིཾ ཝིཔུལཾ མཧགྒཏཾ ཨཔྤམཱཎཾ ཨབྱཱཔཛྫཾ ཏཎྷཱ པཧཱིཡཏི. ཏཎྷཱཡ པཧཱནཱ ཀམྨཾ པཧཱིཡཏི. ཀམྨསྶ པཧཱནཱ དུཀྑཾ པཧཱིཡཏི…པེ… ཨུཔེཀྑཱསམྦོཛ྄ཛྷངྒཾ བྷཱཝེཏི ཝིཝེཀནིསྶིཏཾ ཝིརཱགནིསྶིཏཾ ¶ ནིརོདྷནིསྶིཏཾ ཝོསྶགྒཔརིཎཱམིཾ ཝིཔུལཾ མཧགྒཏཾ ཨཔྤམཱཎཾ ཨབྱཱཔཛྫཾ. ཏསྶ ཨུཔེཀྑཱསམྦོཛ྄ཛྷངྒཾ བྷཱཝཡཏོ ཝིཝེཀནིསྶིཏཾ ཝིརཱགནིསྶིཏཾ ནིརོདྷནིསྶིཏཾ ཝོསྶགྒཔརིཎཱམིཾ ཝིཔུལཾ མཧགྒཏཾ ཨཔྤམཱཎཾ ཨབྱཱཔཛྫཾ ཏཎྷཱ པཧཱིཡཏི ¶ ཏཎྷཱཡ པཧཱནཱ ཀམྨཾ པཧཱིཡཏི ¶ . ཀམྨསྶ པཧཱནཱ དུཀྑཾ པཧཱིཡཏི. ཨིཏི ཁོ, ཨུདཱཡི, ཏཎྷཀྑཡཱ ཀམྨཀྑཡོ, ཀམྨཀྑཡཱ དུཀྑཀྑཡོ’’ཏི. ཚཊྛཾ.

༧. ཏཎྷཱནིརོདྷསུཏྟཾ

༢༠༨. ‘‘ཡོ ¶ , བྷིཀྑཝེ, མགྒོ ཡཱ པཊིཔདཱ ཏཎྷཱནིརོདྷཱཡ སཾཝཏྟཏི, ཏཾ མགྒཾ ཏཾ པཊིཔདཾ བྷཱཝེཐ. ཀཏམོ ཙ, བྷིཀྑཝེ, མགྒོ ཀཏམཱ ཙ པཊིཔདཱ ཏཎྷཱནིརོདྷཱཡ སཾཝཏྟཏི? ཡདིདཾ – སཏྟ བོཛ྄ཛྷངྒཱ. ཀཏམེ སཏྟ? སཏིསམྦོཛ྄ཛྷངྒོ…པེ… ཨུཔེཀྑཱསམྦོཛ྄ཛྷངྒོ. ཀཐཾ བྷཱཝིཏཱ, ཙ བྷིཀྑཝེ, སཏྟ བོཛ྄ཛྷངྒཱ ཀཐཾ བཧུལཱིཀཏཱ ཏཎྷཱནིརོདྷཱཡ སཾཝཏྟནྟི?

‘‘ཨིདྷ, བྷིཀྑཝེ, བྷིཀྑུ སཏིསམྦོཛ྄ཛྷངྒཾ བྷཱཝེཏི ཝིཝེཀནིསྶིཏཾ ཝིརཱགནིསྶིཏཾ ནིརོདྷནིསྶིཏཾ ཝོསྶགྒཔརིཎཱམིཾ…པེ… ཨུཔེཀྑཱསམྦོཛ྄ཛྷངྒཾ བྷཱཝེཏི ཝིཝེཀནིསྶིཏཾ ཝིརཱགནིསྶིཏཾ ནིརོདྷནིསྶིཏཾ ཝོསྶགྒཔརིཎཱམིཾ. ཨེཝཾ བྷཱཝིཏཱ ཁོ, བྷིཀྑཝེ, སཏྟ བོཛ྄ཛྷངྒཱ ཨེཝཾ བཧུལཱིཀཏཱ ཏཎྷཱནིརོདྷཱཡ སཾཝཏྟནྟཱི’’ཏི. སཏྟམཾ.

༨. ནིབྦེདྷབྷཱགིཡསུཏྟཾ

༢༠༩. ‘‘ནིབྦེདྷབྷཱགིཡཾ ཝོ, བྷིཀྑཝེ, མགྒཾ དེསེསྶཱམི; ཏཾ སུཎཱཐ. ཀཏམོ ཙ, བྷིཀྑཝེ, ནིབྦེདྷབྷཱགིཡོ མགྒོ? ཡདིདཾ – སཏྟ བོཛ྄ཛྷངྒཱ. ཀཏམེ སཏྟ? སཏིསམྦོཛ྄ཛྷངྒོ…པེ… ཨུཔེཀྑཱསམྦོཛ྄ཛྷངྒོ’’ཏི. ཨེཝཾ ཝུཏྟེ ཨཱཡསྨཱ ཨུདཱཡཱི བྷགཝནྟཾ ཨེཏདཝོཙ – ‘‘ཀཐཾ བྷཱཝིཏཱ ནུ ཁོ, བྷནྟེ, སཏྟ བོཛ྄ཛྷངྒཱ ཀཐཾ བཧུལཱིཀཏཱ ནིབྦེདྷཱཡ སཾཝཏྟནྟཱི’’ཏི?

‘‘ཨིདྷ, ཨུདཱཡི, བྷིཀྑུ སཏིསམྦོཛ྄ཛྷངྒཾ བྷཱཝེཏི ཝིཝེཀནིསྶིཏཾ ཝིརཱགནིསྶིཏཾ ནིརོདྷནིསྶིཏཾ ཝོསྶགྒཔརིཎཱམིཾ ཝིཔུལཾ མཧགྒཏཾ ཨཔྤམཱཎཾ ¶ ཨབྱཱཔཛྫཾ. སོ སཏིསམྦོཛ྄ཛྷངྒཾ བྷཱཝིཏེན ཙིཏྟེན ཨནིབྦིདྡྷཔུབྦཾ ཨཔྤདཱལིཏཔུབྦཾ ལོབྷཀྑནྡྷཾ ནིབྦིཛ྄ཛྷཏི པདཱལེཏི ¶ ; ཨནིབྦིདྡྷཔུབྦཾ ཨཔྤདཱལིཏཔུབྦཾ ¶ དོསཀྑནྡྷཾ ནིབྦིཛ྄ཛྷཏི པདཱལེཏི; ཨནིབྦིདྡྷཔུབྦཾ ཨཔྤདཱལིཏཔུབྦཾ མོཧཀྑནྡྷཾ ནིབྦིཛ྄ཛྷཏི པདཱལེཏི…པེ… ཨུཔེཀྑཱསམྦོཛ྄ཛྷངྒཾ བྷཱཝེཏི ཝིཝེཀནིསྶིཏཾ ཝིརཱགནིསྶིཏཾ ནིརོདྷནིསྶིཏཾ ¶ ཝོསྶགྒཔརིཎཱམིཾ ཝིཔུལཾ མཧགྒཏཾ ཨཔྤམཱཎཾ ཨབྱཱཔཛྫཾ. སོ ཨུཔེཀྑཱསམྦོཛ྄ཛྷངྒཾ བྷཱཝིཏེན ཙིཏྟེན ཨནིབྦིདྡྷཔུབྦཾ ཨཔྤདཱལིཏཔུབྦཾ ལོབྷཀྑནྡྷཾ ནིབྦིཛ྄ཛྷཏི པདཱལེཏི; ཨནིབྦིདྡྷཔུབྦཾ ཨཔྤདཱལིཏཔུབྦཾ དོསཀྑནྡྷཾ ནིབྦིཛ྄ཛྷཏི པདཱལེཏི; ཨནིབྦིདྡྷཔུབྦཾ ཨཔྤདཱལིཏཔུབྦཾ མོཧཀྑནྡྷཾ ནིབྦིཛ྄ཛྷཏི པདཱལེཏི. ཨེཝཾ བྷཱཝིཏཱ ཁོ, ཨུདཱཡི, སཏྟ བོཛ྄ཛྷངྒཱ ཨེཝཾ བཧུལཱིཀཏཱ ནིབྦེདྷཱཡ སཾཝཏྟནྟཱི’’ཏི. ཨཊྛམཾ.

༩. ཨེཀདྷམྨསུཏྟཾ

༢༡༠. ‘‘ནཱཧཾ ¶ , བྷིཀྑཝེ, ཨཉྙཾ ཨེཀདྷམྨམྤི སམནུཔསྶཱམི, ཡོ ཨེཝཾ བྷཱཝིཏོ བཧུལཱིཀཏོ སཾཡོཛནཱིཡཱནཾ དྷམྨཱནཾ པཧཱནཱཡ སཾཝཏྟཏི, ཡཐཡིདཾ, བྷིཀྑཝེ, སཏྟ བོཛ྄ཛྷངྒཱ. ཀཏམེ སཏྟ? སཏིསམྦོཛ྄ཛྷངྒོ…པེ… ཨུཔེཀྑཱསམྦོཛ྄ཛྷངྒོ. ཀཐཾ བྷཱཝིཏཱ ཙ, བྷིཀྑཝེ, སཏྟ བོཛ྄ཛྷངྒཱ ཀཐཾ བཧུལཱིཀཏཱ སཾཡོཛནཱིཡཱནཾ དྷམྨཱནཾ པཧཱནཱཡ སཾཝཏྟནྟི?

‘‘ཨིདྷ, བྷིཀྑཝེ, བྷིཀྑུ སཏིསམྦོཛ྄ཛྷངྒཾ བྷཱཝེཏི ཝིཝེཀནིསྶིཏཾ…པེ… ཨུཔེཀྑཱསམྦོཛ྄ཛྷངྒཾ བྷཱཝེཏི ཝིཝེཀནིསྶིཏཾ ཝིརཱགནིསྶིཏཾ ནིརོདྷནིསྶིཏཾ ཝོསྶགྒཔརིཎཱམིཾ. ཨེཝཾ བྷཱཝིཏཱ ཁོ, བྷིཀྑཝེ, སཏྟ བོཛ྄ཛྷངྒཱ ཨེཝཾ བཧུལཱིཀཏཱ སཾཡོཛནཱིཡཱནཾ དྷམྨཱནཾ པཧཱནཱཡ སཾཝཏྟནྟི.

‘‘ཀཏམེ ¶ ¶ ཙ, བྷིཀྑཝེ, སཾཡོཛནཱིཡཱ དྷམྨཱ? ཙཀྑུ, བྷིཀྑཝེ, སཾཡོཛནཱིཡོ དྷམྨོ. ཨེཏྠེཏེ ཨུཔྤཛྫནྟི སཾཡོཛནཝིནིབནྡྷཱ ཨཛ྄ཛྷོསཱནཱ…པེ… ཛིཝ྄ཧཱ སཾཡོཛནཱིཡཱ དྷམྨཱ. ཨེཏྠེཏེ ཨུཔྤཛྫནྟི སཾཡོཛནཝིནིབནྡྷཱ ཨཛ྄ཛྷོསཱནཱ…པེ… མནོ སཾཡོཛནཱིཡོ དྷམྨོ. ཨེཏྠེཏེ ཨུཔྤཛྫནྟི སཾཡོཛནཝིནིབནྡྷཱ ཨཛ྄ཛྷོསཱནཱ. ཨིམེ ཝུཙྩནྟི, བྷིཀྑཝེ, སཾཡོཛནཱིཡཱ དྷམྨཱ’’ཏི. ནཝམཾ.

༡༠. ཨུདཱཡིསུཏྟཾ

༢༡༡. ཨེཀཾ སམཡཾ བྷགཝཱ སུམྦྷེསུ ཝིཧརཏི སེཏཀཾ ནཱམ སུམྦྷཱནཾ ནིགམོ. ཨཐ ཁོ ཨཱཡསྨཱ ཨུདཱཡཱི ཡེན བྷགཝཱ ཏེནུཔསངྐམི…པེ… ཨེཀམནྟཾ ནིསིནྣོ ཁོ ཨཱཡསྨཱ ཨུདཱཡཱི བྷགཝནྟཾ ཨེཏདཝོཙ –

‘‘ཨཙྪརིཡཾ, བྷནྟེ, ཨབྦྷུཏཾ, བྷནྟེ! ཡཱཝ བཧུཀཏཉྩ མེ, བྷནྟེ, བྷགཝཏི པེམཉྩ གཱརཝོ ¶ ཙ ཧིརཱི ཙ ཨོཏྟཔྤཉྩ. ཨཧཉྷི, བྷནྟེ, པུབྦེ ཨགཱརིཀབྷཱུཏོ སམཱནོ ¶ ཨབཧུཀཏོ ཨཧོསིཾ དྷམྨེན [དྷམྨེ (?)] ཨབཧུཀཏོ སངྒྷེན. སོ ཁྭཱཧཾ བྷགཝཏི པེམཉྩ གཱརཝཉྩ ཧིརིཉྩ ཨོཏྟཔྤཉྩ སམྤསྶམཱནོ ཨགཱརསྨཱ ཨནགཱརིཡཾ པབྦཛིཏོ. ཏསྶ མེ བྷགཝཱ དྷམྨཾ དེསེསི – ‘ཨིཏི རཱུཔཾ, ཨིཏི རཱུཔསྶ སམུདཡོ, ཨིཏི རཱུཔསྶ ཨཏྠངྒམོ; ཨིཏི ཝེདནཱ…པེ… ཨིཏི སཉྙཱ… ཨིཏི སངྑཱརཱ… ཨིཏི ཝིཉྙཱཎཾ, ཨིཏི ཝིཉྙཱཎསྶ སམུདཡོ, ཨིཏི ཝིཉྙཱཎསྶ ཨཏྠངྒམོ’ཏི.

‘‘སོ ཁྭཱཧཾ, བྷནྟེ, སུཉྙཱགཱརགཏོ ཨིམེསཾ པཉྩུཔཱདཱནཀྑནྡྷཱནཾ ¶ ཨུཀྐུཛྫཱཝཀུཛྫཾ སམྤརིཝཏྟེནྟོ ‘ཨིདཾ དུཀྑ’ནྟི ཡཐཱབྷཱུཏཾ ཨབྦྷཉྙཱསིཾ, ‘ཨཡཾ དུཀྑསམུདཡོ’ཏི ¶ ཡཐཱབྷཱུཏཾ ཨབྦྷཉྙཱསིཾ, ‘ཨཡཾ དུཀྑནིརོདྷོ’ཏི ཡཐཱབྷཱུཏཾ ཨབྦྷཉྙཱསིཾ, ‘ཨཡཾ དུཀྑནིརོདྷགཱམིནཱི པཊིཔདཱ’ཏི ཡཐཱབྷཱུཏཾ ཨབྦྷཉྙཱསིཾ. དྷམྨོ ཙ མེ, བྷནྟེ, ཨབྷིསམིཏོ, མགྒོ ཙ མེ པཊིལདྡྷོ; ཡོ མེ བྷཱཝིཏོ བཧུལཱིཀཏོ ཏཐཱ ཏཐཱ ཝིཧརནྟཾ ཏཐཏྟཱཡ ཨུཔནེསྶཏི ཡཐཱཧཾ – ‘ཁཱིཎཱ ཛཱཏི, ཝུསིཏཾ བྲཧྨཙརིཡཾ, ཀཏཾ ཀརཎཱིཡཾ, ནཱཔརཾ ཨིཏྠཏྟཱཡཱ’ཏི པཛཱནིསྶཱམི.

‘‘སཏིསམྦོཛ྄ཛྷངྒོ མེ, བྷནྟེ, པཊིལདྡྷོ, ཡོ མེ བྷཱཝིཏོ བཧུལཱིཀཏོ ཏཐཱ ཏཐཱ ཝིཧརནྟཾ ཏཐཏྟཱཡ ཨུཔནེསྶཏི ཡཐཱཧཾ – ‘ཁཱིཎཱ ཛཱཏི, ཝུསིཏཾ བྲཧྨཙརིཡཾ, ཀཏཾ ཀརཎཱིཡཾ, ནཱཔརཾ ཨིཏྠཏྟཱཡཱ’ཏི པཛཱནིསྶཱམི…པེ… ¶ ཨུཔེཀྑཱསམྦོཛ྄ཛྷངྒོ མེ, བྷནྟེ, པཊིལདྡྷོ, ཡོ མེ བྷཱཝིཏོ བཧུལཱིཀཏོ ཏཐཱ ཏཐཱ ཝིཧརནྟཾ ཏཐཏྟཱཡ ཨུཔནེསྶཏི ཡཐཱཧཾ – ‘ཁཱིཎཱ ཛཱཏི, ཝུསིཏཾ བྲཧྨཙརིཡཾ, ཀཏཾ ཀརཎཱིཡཾ, ནཱཔརཾ ཨིཏྠཏྟཱཡཱ’ཏི པཛཱནིསྶཱམི. ཨཡཾ ཁོ མེ, བྷནྟེ, མགྒོ པཊིལདྡྷོ, ཡོ མེ བྷཱཝིཏོ བཧུལཱིཀཏོ ཏཐཱ ཏཐཱ ཝིཧརནྟཾ ཏཐཏྟཱཡ ཨུཔནེསྶཏི ཡཐཱཧཾ – ‘ཁཱིཎཱ ཛཱཏི, ཝུསིཏཾ བྲཧྨཙརིཡཾ, ཀཏཾ ཀརཎཱིཡཾ, ནཱཔརཾ ཨིཏྠཏྟཱཡཱ’ཏི པཛཱནིསྶཱམཱི’’ཏི.

‘‘སཱདྷུ སཱདྷུ, ཨུདཱཡི! ཨེསོ ཧི ཏེ, ཨུདཱཡི, མགྒོ པཊིལདྡྷོ, ཡོ ཏེ བྷཱཝིཏོ བཧུལཱིཀཏོ ཏཐཱ ཏཐཱ ཝིཧརནྟཾ ཏཐཏྟཱཡ ཨུཔནེསྶཏི ཡཐཱ ཏྭཾ – ‘ཁཱིཎཱ ཛཱཏི, ཝུསིཏཾ བྲཧྨཙརིཡཾ, ཀཏཾ ¶ ཀརཎཱིཡཾ, ནཱཔརཾ ཨིཏྠཏྟཱཡཱ’ཏི པཛཱནིསྶསཱི’’ཏི. དསམཾ.

ཨུདཱཡིཝགྒོ ཏཏིཡོ.

ཏསྶུདྡཱནཾ –

བོདྷཱཡ ¶ དེསནཱ ཋཱནཱ, ཨཡོནིསོ ཙཱཔརིཧཱནཱི;

ཁཡོ ནིརོདྷོ ནིབྦེདྷོ, ཨེཀདྷམྨོ ཨུདཱཡིནཱཏི.

༤. ནཱིཝརཎཝགྒོ

༡. པཋམཀུསལསུཏྟཾ

༢༡༢. ‘‘ཡེ ¶ ¶ ཀེཙི, བྷིཀྑཝེ, དྷམྨཱ ཀུསལཱ ཀུསལབྷཱགིཡཱ ཀུསལཔཀྑིཀཱ, སབྦེ ཏེ ཨཔྤམཱདམཱུལཀཱ ཨཔྤམཱདསམོསརཎཱ; ཨཔྤམཱདོ ཏེསཾ དྷམྨཱནཾ ཨགྒམཀྑཱཡཏི. ཨཔྤམཏྟསྶེཏཾ, བྷིཀྑཝེ, བྷིཀྑུནོ པཱཊིཀངྑཾ – སཏྟ བོཛ྄ཛྷངྒེ བྷཱཝེསྶཏི, སཏྟ བོཛ྄ཛྷངྒེ བཧུལཱིཀརིསྶཏི.

‘‘ཀཐཉྩ, བྷིཀྑཝེ, བྷིཀྑུ ཨཔྤམཏྟོ སཏྟ བོཛ྄ཛྷངྒེ བྷཱཝེཏི, སཏྟ བོཛ྄ཛྷངྒེ བཧུལཱིཀརོཏི ¶ ? ཨིདྷ, བྷིཀྑཝེ, བྷིཀྑུ སཏིསམྦོཛ྄ཛྷངྒཾ བྷཱཝེཏི ཝིཝེཀནིསྶིཏཾ…པེ… ཨུཔེཀྑཱསམྦོཛ྄ཛྷངྒཾ བྷཱཝེཏི ཝིཝེཀནིསྶིཏཾ ཝིརཱགནིསྶིཏཾ ནིརོདྷནིསྶིཏཾ ཝོསྶགྒཔརིཎཱམིཾ. ཨེཝཾ ཁོ, བྷིཀྑཝེ, བྷིཀྑུ ཨཔྤམཏྟོ སཏྟ བོཛ྄ཛྷངྒེ བྷཱཝེཏི, སཏྟ བོཛ྄ཛྷངྒེ བཧུལཱིཀརོཏཱི’’ཏི. པཋམཾ.

༢. དུཏིཡཀུསལསུཏྟཾ

༢༡༣. ‘‘ཡེ ཀེཙི, བྷིཀྑཝེ, དྷམྨཱ ཀུསལཱ ཀུསལབྷཱགིཡཱ ཀུསལཔཀྑིཀཱ, སབྦེ ཏེ ཡོནིསོམནསིཀཱརམཱུལཀཱ ཡོནིསོམནསིཀཱརསམོསརཎཱ; ཡོནིསོམནསིཀཱརོ ཏེསཾ དྷམྨཱནཾ ཨགྒམཀྑཱཡཏི. ཡོནིསོམནསིཀཱརསམྤནྣསྶེཏཾ, བྷིཀྑཝེ, བྷིཀྑུནོ པཱཊིཀངྑཾ – སཏྟ བོཛ྄ཛྷངྒེ བྷཱཝེསྶཏི, སཏྟ བོཛ྄ཛྷངྒེ བཧུལཱིཀརིསྶཏི.

‘‘ཀཐཉྩ, བྷིཀྑཝེ, བྷིཀྑུ ཡོནིསོམནསིཀཱརསམྤནྣོ སཏྟ བོཛ྄ཛྷངྒེ ¶ བྷཱཝེཏི, སཏྟ བོཛ྄ཛྷངྒེ བཧུལཱིཀརོཏི? ཨིདྷ, བྷིཀྑཝེ, བྷིཀྑུ སཏིསམྦོཛ྄ཛྷངྒཾ བྷཱཝེཏི ཝིཝེཀནིསྶིཏཾ…པེ… ཨུཔེཀྑཱསམྦོཛ྄ཛྷངྒཾ བྷཱཝེཏི ཝིཝེཀནིསྶིཏཾ ཝིརཱགནིསྶིཏཾ ནིརོདྷནིསྶིཏཾ ཝོསྶགྒཔརིཎཱམིཾ. ཨེཝཾ ཁོ, བྷིཀྑཝེ ¶ , བྷིཀྑུ ཡོནིསོམནསིཀཱརསམྤནྣོ སཏྟ བོཛ྄ཛྷངྒེ བྷཱཝེཏི, སཏྟ བོཛ྄ཛྷངྒེ བཧུལཱིཀརོཏཱི’’ཏི. དུཏིཡཾ.

༣. ཨུཔཀྐིལེསསུཏྟཾ

༢༡༤. ‘‘པཉྩིམེ ¶ , བྷིཀྑཝེ, ཛཱཏརཱུཔསྶ ཨུཔཀྐིལེསཱ, ཡེཧི ཨུཔཀྐིལེསེཧི ཨུཔཀྐིལིཊྛཾ ཛཱཏརཱུཔཾ ན ཙེཝ མུདུ ཧོཏི ན ཙ ཀམྨནིཡཾ, ན ཙ པབྷསྶརཾ པབྷངྒུ ཙ, ན ཙ སམྨཱ ཨུཔེཏི ཀམྨཱཡ. ཀཏམེ པཉྩ? ཨཡོ, བྷིཀྑཝེ, ཛཱཏརཱུཔསྶ ཨུཔཀྐིལེསོ, ཡེན ཨུཔཀྐིལེསེན ཨུཔཀྐིལིཊྛཾ ཛཱཏརཱུཔཾ ན ཙེཝ མུདུ ཧོཏི ན ཙ ཀམྨནིཡཾ, ན ཙ པབྷསྶརཾ པབྷངྒུ ཙ, ན ཙ སམྨཱ ཨུཔེཏི ཀམྨཱཡ. ལོཧཾ, བྷིཀྑཝེ, ཛཱཏརཱུཔསྶ ཨུཔཀྐིལེསོ, ཡེན ཨུཔཀྐིལེསེན ཨུཔཀྐིལིཊྛཾ ཛཱཏརཱུཔཾ…པེ… ཏིཔུ, བྷིཀྑཝེ, ཛཱཏརཱུཔསྶ ཨུཔཀྐིལེསོ…པེ… ¶ སཱིསཾ, བྷིཀྑཝེ, ཛཱཏརཱུཔསྶ ཨུཔཀྐིལེསོ…པེ… སཛ྄ཛྷུ, བྷིཀྑཝེ, ཛཱཏརཱུཔསྶ ཨུཔཀྐིལེསོ, ཡེན ཨུཔཀྐིལེསེན ཨུཔཀྐིལིཊྛཾ ཛཱཏརཱུཔཾ ན ཙེཝ མུདུ ཧོཏི ན ཙ ཀམྨནིཡཾ, ན ཙ པབྷསྶརཾ པབྷངྒུ ཙ, ན ཙ སམྨཱ ཨུཔེཏི ཀམྨཱཡ. ཨིམེ ¶ ཁོ, བྷིཀྑཝེ, པཉྩ ཛཱཏརཱུཔསྶ ཨུཔཀྐིལེསཱ, ཡེཧི ཨུཔཀྐིལེསེཧི ཨུཔཀྐིལིཊྛཾ ཛཱཏརཱུཔཾ ན ཙེཝ མུདུ ཧོཏི ན ཙ ཀམྨནིཡཾ, ན ཙ པབྷསྶརཾ པབྷངྒུ ཙ, ན ཙ སམྨཱ ཨུཔེཏི ཀམྨཱཡ.

‘‘ཨེཝམེཝ ཁོ, བྷིཀྑཝེ, པཉྩིམེ ཙིཏྟསྶ ཨུཔཀྐིལེསཱ, ཡེཧི ཨུཔཀྐིལེསེཧི ཨུཔཀྐིལིཊྛཾ ཙིཏྟཾ ན ཙེཝ མུདུ ཧོཏི ན ཙ ཀམྨནིཡཾ, ན ཙ པབྷསྶརཾ པབྷངྒུ ཙ, ན ཙ སམྨཱ སམཱདྷིཡཏི ཨཱསཝཱནཾ ཁཡཱཡ. ཀཏམེ པཉྩ? ཀཱམཙྪནྡོ, བྷིཀྑཝེ, ཙིཏྟསྶ ཨུཔཀྐིལེསོ, ཡེན ཨུཔཀྐིལེསེན ཨུཔཀྐིལིཊྛཾ ཙིཏྟཾ ན ཙེཝ མུདུ ཧོཏི ན ཙ ཀམྨནིཡཾ, ན ཙ པབྷསྶརཾ པབྷངྒུ ཙ, ན ཙ སམྨཱ སམཱདྷིཡཏི ཨཱསཝཱནཾ ཁཡཱཡ…པེ… ཨིམེ ¶ ཁོ, བྷིཀྑཝེ, པཉྩ ཙིཏྟསྶ ཨུཔེཀྐིལེསཱ, ཡེཧི ཨུཔཀྐིལེསེཧི ཨུཔཀྐིལིཊྛཾ ཙིཏྟཾ ན ཙེཝ མུདུ ཧོཏི ན ཙ ཀམྨནིཡཾ, ན ཙ པབྷསྶརཾ པབྷངྒུ ཙ, ན ཙ སམྨཱ སམཱདྷིཡཏི ཨཱསཝཱནཾ ཁཡཱཡཱ’’ཏི. ཏཏིཡཾ.

༤. ཨནུཔཀྐིལེསསུཏྟཾ

༢༡༥. ‘‘སཏྟིམེ ¶ , བྷིཀྑཝེ, བོཛ྄ཛྷངྒཱ ཨནཱཝརཎཱ ཨནཱིཝརཎཱ ཙེཏསོ ཨནུཔཀྐིལེསཱ བྷཱཝིཏཱ བཧུལཱིཀཏཱ ཝིཛྫཱཝིམུཏྟིཕལསཙྪིཀིརིཡཱཡ སཾཝཏྟནྟི ¶ . ཀཏམེ སཏྟ? སཏིསམྦོཛ྄ཛྷངྒོ, བྷིཀྑཝེ, ཨནཱཝརཎོ ཨནཱིཝརཎོ ¶ ཙེཏསོ ཨནུཔཀྐིལེསོ བྷཱཝིཏོ བཧུལཱིཀཏོ ཝིཛྫཱཝིམུཏྟིཕལསཙྪིཀིརིཡཱཡ སཾཝཏྟཏི…པེ… ཨུཔེཀྑཱསམྦོཛ྄ཛྷངྒོ, བྷིཀྑཝེ, ཨནཱཝརཎོ ཨནཱིཝརཎོ ཙེཏསོ ཨནུཔཀྐིལེསོ བྷཱཝིཏོ བཧུལཱིཀཏོ ཝིཛྫཱཝིམུཏྟིཕལསཙྪིཀིརིཡཱཡ སཾཝཏྟཏི. ཨིམེ ཁོ, བྷིཀྑཝེ, སཏྟ བོཛ྄ཛྷངྒཱ ཨནཱཝརཎཱ ཨནཱིཝརཎཱ ཙེཏསོ ཨནུཔཀྐིལེསཱ བྷཱཝིཏཱ བཧུལཱིཀཏཱ ཝིཛྫཱཝིམུཏྟིཕལསཙྪིཀིརིཡཱཡ སཾཝཏྟནྟཱི’’ཏི. ཙཏུཏྠཾ.

༥. ཨཡོནིསོམནསིཀཱརསུཏྟཾ

༢༡༦. ‘‘ཨཡོནིསོ, བྷིཀྑཝེ, མནསིཀརོཏོ ཨནུཔྤནྣོ ཙེཝ ཀཱམཙྪནྡོ ཨུཔྤཛྫཏི, ཨུཔྤནྣོ ཙ ཀཱམཙྪནྡོ བྷིཡྻོབྷཱཝཱཡ ཝེཔུལླཱཡ སཾཝཏྟཏི; ཨནུཔྤནྣོ ཙེཝ བྱཱཔཱདོ ཨུཔྤཛྫཏི, ཨུཔྤནྣོ ཙ བྱཱཔཱདོ བྷིཡྻོབྷཱཝཱཡ ཝེཔུལླཱཡ སཾཝཏྟཏི; ཨནུཔྤནྣཉྩེཝ ཐིནམིདྡྷཾ ཨུཔྤཛྫཏི, ཨུཔྤནྣཉྩ ཐིནམིདྡྷཾ བྷིཡྻོབྷཱཝཱཡ ཝེཔུལླཱཡ སཾཝཏྟཏི; ཨནུཔྤནྣཉྩེཝ ཨུདྡྷཙྩཀུཀྐུཙྩཾ ཨུཔྤཛྫཏི, ཨུཔྤནྣཉྩ ཨུདྡྷཙྩཀུཀྐུཙྩཾ བྷིཡྻོབྷཱཝཱཡ ཝེཔུལླཱཡ སཾཝཏྟཏི; ཨནུཔྤནྣཱ ¶ ཙེཝ ཝིཙིཀིཙྪཱ ཨུཔྤཛྫཏི, ཨུཔྤནྣཱ ཙ ཝིཙིཀིཙྪཱ ¶ བྷིཡྻོབྷཱཝཱཡ ཝེཔུལླཱཡ སཾཝཏྟཏཱི’’ཏི. པཉྩམཾ.

༦. ཡོནིསོམནསིཀཱརསུཏྟཾ

༢༡༧. ‘‘ཡོནིསོ ¶ ཙ ཁོ, བྷིཀྑཝེ, མནསིཀརོཏོ ཨནུཔྤནྣོ ཙེཝ སཏིསམྦོཛ྄ཛྷངྒོ ཨུཔྤཛྫཏི, ཨུཔྤནྣོ ཙ སཏིསམྦོཛ྄ཛྷངྒོ བྷཱཝནཱཔཱརིཔཱུརིཾ གཙྪཏི…པེ… ཨནུཔྤནྣོ ཙེཝ ཨུཔེཀྑཱསམྦོཛ྄ཛྷངྒོ ཨུཔྤཛྫཏི, ཨུཔྤནྣོ ཙ ཨུཔེཀྑཱསམྦོཛ྄ཛྷངྒོ བྷཱཝནཱཔཱརིཔཱུརིཾ གཙྪཏཱི’’ཏི. ཚཊྛཾ.

༧. བུདྡྷིསུཏྟཾ

༢༡༨. ‘‘སཏྟིམེ, བྷིཀྑཝེ, བོཛ྄ཛྷངྒཱ བྷཱཝིཏཱ བཧུལཱིཀཏཱ བུདྡྷིཡཱ ཨཔརིཧཱནཱཡ སཾཝཏྟནྟི. ཀཏམེ སཏྟ? སཏིསམྦོཛ྄ཛྷངྒོ…པེ… ཨུཔེཀྑཱསམྦོཛ྄ཛྷངྒོ. ཨིམེ ཁོ, བྷིཀྑཝེ, སཏྟ བོཛ྄ཛྷངྒཱ བྷཱཝིཏཱ བཧུལཱིཀཏཱ བུདྡྷིཡཱ ཨཔརིཧཱནཱཡ སཾཝཏྟནྟཱི’’ཏི. སཏྟམཾ.

༨. ཨཱཝརཎནཱིཝརཎསུཏྟཾ

༢༡༩. ‘‘པཉྩིམེ, བྷིཀྑཝེ, ཨཱཝརཎཱ ནཱིཝརཎཱ ཙེཏསོ ཨུཔཀྐིལེསཱ པཉྙཱཡ དུབྦལཱིཀརཎཱ. ཀཏམེ པཉྩ? ཀཱམཙྪནྡོ, བྷིཀྑཝེ, ཨཱཝརཎོ ནཱིཝརཎོ ¶ ཙེཏསོ ཨུཔཀྐིལེསོ པཉྙཱཡ དུབྦལཱིཀརཎོ. བྱཱཔཱདོ, བྷིཀྑཝེ, ཨཱཝརཎོ ནཱིཝརཎོ ཙེཏསོ ཨུཔཀྐིལེསོ པཉྙཱཡ དུབྦལཱིཀརཎོ. ཐིནམིདྡྷཾ, བྷིཀྑཝེ, ཨཱཝརཎཾ ནཱིཝརཎཾ ཙེཏསོ ཨུཔཀྐིལེསཾ པཉྙཱཡ དུབྦལཱིཀརཎཾ. ཨུདྡྷཙྩཀུཀྐུཙྩཾ ¶ , བྷིཀྑཝེ, ཨཱཝརཎཾ ནཱིཝརཎཾ ཙེཏསོ ཨུཔཀྐིལེསཾ པཉྙཱཡ དུབྦལཱིཀརཎཾ. ཝིཙིཀིཙྪཱ, བྷིཀྑཝེ, ཨཱཝརཎཱ ནཱིཝརཎཱ ཙེཏསོ ཨུཔཀྐིལེསཱ ¶ པཉྙཱཡ དུབྦལཱིཀརཎཱ. ཨིམེ ཁོ, བྷིཀྑཝེ, པཉྩ ཨཱཝརཎཱ ནཱིཝརཎཱ ཙེཏསོ ཨུཔཀྐིལེསཱ པཉྙཱཡ དུབྦལཱིཀརཎཱ.

‘‘སཏྟིམེ ¶ , བྷིཀྑཝེ, བོཛ྄ཛྷངྒཱ ཨནཱཝརཎཱ ཨནཱིཝརཎཱ ཙེཏསོ ཨནུཔཀྐིལེསཱ བྷཱཝིཏཱ བཧུལཱིཀཏཱ ཝིཛྫཱཝིམུཏྟིཕལསཙྪིཀིརིཡཱཡ སཾཝཏྟནྟི. ཀཏམེ སཏྟ? སཏིསམྦོཛ྄ཛྷངྒོ, བྷིཀྑཝེ, ཨནཱཝརཎོ ཨནཱིཝརཎོ ཙེཏསོ ཨནུཔཀྐིལེསོ བྷཱཝིཏོ བཧུལཱིཀཏོ ཝིཛྫཱཝིམུཏྟིཕལསཙྪིཀིརིཡཱཡ སཾཝཏྟཏི…པེ… ཨུཔེཀྑཱསམྦོཛ྄ཛྷངྒོ, བྷིཀྑཝེ, ཨནཱཝརཎོ ཨནཱིཝརཎོ ཙེཏསོ ཨནུཔཀྐིལེསོ བྷཱཝིཏོ བཧུལཱིཀཏོ ཝིཛྫཱཝིམུཏྟིཕལསཙྪིཀིརིཡཱཡ སཾཝཏྟཏི. ཨིམེ ཁོ, བྷིཀྑཝེ, སཏྟ བོཛ྄ཛྷངྒཱ ཨནཱཝརཎཱ ཨནཱིཝརཎཱ ཙེཏསོ ཨནུཔཀྐིལེསཱ བྷཱཝིཏཱ བཧུལཱིཀཏཱ ཝིཛྫཱཝིམུཏྟིཕལསཙྪིཀིརིཡཱཡ སཾཝཏྟནྟཱིཏི.

‘‘ཡསྨིཾ, བྷིཀྑཝེ, སམཡེ ཨརིཡསཱཝཀོ ཨཊྛིཾ ཀཏྭཱ མནསི ཀཏྭཱ སབྦཾ ཙེཏསོ སམནྣཱཧརིཏྭཱ ཨོཧིཏསོཏོ དྷམྨཾ སུཎཱཏི, ཨིམསྶ པཉྩ ནཱིཝརཎཱ ཏསྨིཾ སམཡེ ན ཧོནྟི. སཏྟ བོཛ྄ཛྷངྒཱ ཏསྨིཾ སམཡེ བྷཱཝནཱཔཱརིཔཱུརིཾ གཙྪནྟི.

‘‘ཀཏམེ པཉྩ ནཱིཝརཎཱ ཏསྨིཾ སམཡེ ན ཧོནྟི? ཀཱམཙྪནྡནཱིཝརཎཾ ཏསྨིཾ སམཡེ ན ཧོཏི, བྱཱཔཱདནཱིཝརཎཾ ཏསྨིཾ སམཡེ ན ཧོཏི, ཐིནམིདྡྷནཱིཝརཎཾ ཏསྨིཾ སམཡེ ན ཧོཏི, ཨུདྡྷཙྩཀུཀྐུཙྩནཱིཝརཎཾ ཏསྨིཾ སམཡེ ན ཧོཏི, ཝིཙིཀིཙྪཱནཱིཝརཎཾ ཏསྨིཾ སམཡེ ན ཧོཏི. ཨིམསྶ པཉྩ ནཱིཝརཎཱ ཏསྨིཾ སམཡེ ན ཧོནྟི.

‘‘ཀཏམེ སཏྟ བོཛ྄ཛྷངྒཱ ཏསྨིཾ སམཡེ བྷཱཝནཱཔཱརིཔཱུརིཾ གཙྪནྟི ¶ ? སཏིསམྦོཛ྄ཛྷངྒོ ཏསྨིཾ སམཡེ བྷཱཝནཱཔཱརིཔཱུརིཾ གཙྪཏི…པེ… ¶ ཨུཔེཀྑཱསམྦོཛ྄ཛྷངྒོ ཏསྨིཾ སམཡེ བྷཱཝནཱཔཱརིཔཱུརིཾ གཙྪཏི. ཨིམེ སཏྟ བོཛ྄ཛྷངྒཱ ཏསྨིཾ སམཡེ བྷཱཝནཱཔཱརིཔཱུརིཾ གཙྪནྟི. ཡསྨིཾ ¶ , བྷིཀྑཝེ, སམཡེ ཨརིཡསཱཝཀོ ཨཊྛིཾ ཀཏྭཱ མནསི ཀཏྭཱ སབྦཾ ཙེཏསོ སམནྣཱཧརིཏྭཱ ཨོཧིཏསོཏོ ¶ དྷམྨཾ སུཎཱཏི, ཨིམསྶ པཉྩ ནཱིཝརཎཱ ཏསྨིཾ སམཡེ ན ཧོནྟི. ཨིམེ སཏྟ བོཛ྄ཛྷངྒཱ ཏསྨིཾ སམཡེ བྷཱཝནཱཔཱརིཔཱུརིཾ གཙྪནྟཱི’’ཏི. ཨཊྛམཾ.

༩. རུཀྑསུཏྟཾ

༢༢༠. ‘‘སནྟི, བྷིཀྑཝེ, མཧཱརུཀྑཱ ཨཎུབཱིཛཱ མཧཱཀཱཡཱ རུཀྑཱནཾ ཨཛ྄ཛྷཱརུཧཱ, ཡེཧི རུཀྑཱ ཨཛ྄ཛྷཱརཱུལ༹ྷཱ ཨོབྷགྒཝིབྷགྒཱ ཝིཔཏིཏཱ སེནྟི. ཀཏམེ ཙ ཏེ, བྷིཀྑཝེ, མཧཱརུཀྑཱ ཨཎུབཱིཛཱ མཧཱཀཱཡཱ རུཀྑཱནཾ ཨཛ྄ཛྷཱརུཧཱ, ཡེཧི རུཀྑཱ ཨཛ྄ཛྷཱརཱུལ༹ྷཱ ཨོབྷགྒཝིབྷགྒཱ ཝིཔཏིཏཱ སེནྟི [སེནྟི. སེཡྻཐིདཾ (ཀཏྠཙི)]? ཨསྶཏྠོ, ནིགྲོདྷོ, པིལཀྑོ, ཨུདུམྦརོ, ཀཙྪཀོ, ཀཔིཏྠནོ – ཨིམེ ཁོ ཏེ, བྷིཀྑཝེ, མཧཱརུཀྑཱ ཨཎུབཱིཛཱ མཧཱཀཱཡཱ རུཀྑཱནཾ ཨཛ྄ཛྷཱརུཧཱ, ཡེཧི རུཀྑཱ ཨཛ྄ཛྷཱརཱུལ༹ྷཱ ཨོབྷགྒཝིབྷགྒཱ ཝིཔཏིཏཱ སེནྟི. ཨེཝམེཝ ཁོ, བྷིཀྑཝེ, ཨིདྷེཀཙྩོ ཀུལཔུཏྟོ ཡཱདིསཀེ ཀཱམེ ཨོཧཱཡ ཨགཱརསྨཱ ཨནགཱརིཡཾ པབྦཛིཏོ ཧོཏི, སོ ཏཱདིསཀེཧི ཀཱམེཧི ཏཏོ ཝཱ པཱཔིཊྛཏརེཧི ཨོབྷགྒཝིབྷགྒོ ཝིཔཏིཏོ སེཏི.

‘‘པཉྩིམེ, བྷིཀྑཝེ, ཨཱཝརཎཱ ནཱིཝརཎཱ ཙེཏསོ ཨཛ྄ཛྷཱརུཧཱ པཉྙཱཡ ¶ དུབྦལཱིཀརཎཱ. ཀཏམེ པཉྩ? ཀཱམཙྪནྡོ, བྷིཀྑཝེ, ཨཱཝརཎོ ནཱིཝརཎོ ཙེཏསོ ཨཛ྄ཛྷཱརུཧོ པཉྙཱཡ དུབྦལཱིཀརཎོ. བྱཱཔཱདོ, བྷིཀྑཝེ, ཨཱཝརཎོ ནཱིཝརཎོ ཙེཏསོ ཨཛ྄ཛྷཱརུཧོ པཉྙཱཡ དུབྦལཱིཀརཎོ. ཐིནམིདྡྷཾ, བྷིཀྑཝེ, ཨཱཝརཎཾ ནཱིཝརཎཾ ཙེཏསོ ཨཛ྄ཛྷཱརུཧཾ པཉྙཱཡ དུབྦལཱིཀརཎཾ. ཨུདྡྷཙྩཀུཀྐུཙྩཾ, བྷིཀྑཝེ, ཨཱཝརཎཾ ནཱིཝརཎཾ ཙེཏསོ ཨཛ྄ཛྷཱརུཧཾ པཉྙཱཡ དུབྦལཱིཀརཎཾ. ཝིཙིཀིཙྪཱ, བྷིཀྑཝེ, ཨཱཝརཎཱ ནཱིཝརཎཱ ཙེཏསོ ཨཛ྄ཛྷཱརུཧཱ པཉྙཱཡ དུབྦལཱིཀརཎཱ. ཨིམེ ཁོ, བྷིཀྑཝེ ¶ , པཉྩ ཨཱཝརཎཱ ནཱིཝརཎཱ ཙེཏསོ ཨཛ྄ཛྷཱརུཧཱ པཉྙཱཡ དུབྦལཱིཀརཎཱ.

‘‘སཏྟིམེ ¶ , བྷིཀྑཝེ, བོཛ྄ཛྷངྒཱ ཨནཱཝརཎཱ ཨནཱིཝརཎཱ ཙེཏསོ ཨནཛ྄ཛྷཱརུཧཱ བྷཱཝིཏཱ བཧུལཱིཀཏཱ ཝིཛྫཱཝིམུཏྟིཕལསཙྪིཀིརིཡཱཡ སཾཝཏྟནྟི. ཀཏམེ སཏྟ? སཏིསམྦོཛ྄ཛྷངྒོ, བྷིཀྑཝེ, ཨནཱཝརཎོ ཨནཱིཝརཎོ ཙེཏསོ ཨནཛ྄ཛྷཱརུཧོ བྷཱཝིཏོ བཧུལཱིཀཏོ ཝིཛྫཱཝིམུཏྟིཕལསཙྪིཀིརིཡཱཡ སཾཝཏྟཏི…པེ… ཨུཔེཀྑཱསམྦོཛ྄ཛྷངྒོ, བྷིཀྑཝེ, ཨནཱཝརཎོ ¶ ཨནཱིཝརཎོ ཙེཏསོ ཨནཛ྄ཛྷཱརུཧོ བྷཱཝིཏོ བཧུལཱིཀཏོ ཝིཛྫཱཝིམུཏྟིཕལསཙྪིཀིརིཡཱཡ སཾཝཏྟཏི. ཨིམེ ཁོ, བྷིཀྑཝེ, སཏྟ བོཛ྄ཛྷངྒཱ ཨནཱཝརཎཱ ཨནཱིཝརཎཱ ཙེཏསོ ཨནཛ྄ཛྷཱརུཧཱ བྷཱཝིཏཱ བཧུལཱིཀཏཱ ཝིཛྫཱཝིམུཏྟིཕལསཙྪིཀིརིཡཱཡ སཾཝཏྟནྟཱི’’ཏི. ནཝམཾ.

༡༠. ནཱིཝརཎསུཏྟཾ

༢༢༡. ‘‘པཉྩིམེ, བྷིཀྑཝེ, ནཱིཝརཎཱ ཨནྡྷཀརཎཱ ཨཙཀྑུཀརཎཱ ཨཉྙཱཎཀརཎཱ པཉྙཱནིརོདྷིཀཱ ཝིགྷཱཏཔཀྑིཡཱ ཨནིབྦཱནསཾཝཏྟནིཀཱ. ཀཏམེ པཉྩ? ཀཱམཙྪནྡནཱིཝརཎཾ, བྷིཀྑཝེ, ཨནྡྷཀརཎཾ ཨཙཀྑུཀརཎཾ ཨཉྙཱཎཀརཎཾ པཉྙཱནིརོདྷིཀཾ ཝིགྷཱཏཔཀྑིཡཾ ཨནིབྦཱནསཾཝཏྟནིཀཾ ¶ . བྱཱཔཱདནཱིཝརཎཾ, བྷིཀྑཝེ…པེ… ཐིནམིདྡྷནཱིཝརཎཾ, བྷིཀྑཝེ… ཨུདྡྷཙྩཀུཀྐུཙྩནཱིཝརཎཾ, བྷིཀྑཝེ… ཝིཙིཀིཙྪཱནཱིཝརཎཾ, བྷིཀྑཝེ, ཨནྡྷཀརཎཾ ཨཙཀྑུཀརཎཾ ཨཉྙཱཎཀརཎཾ པཉྙཱནིརོདྷིཀཾ ཝིགྷཱཏཔཀྑིཡཾ ཨནིབྦཱནསཾཝཏྟནིཀཾ. ཨིམེ ཁོ, བྷིཀྑཝེ, པཉྩ ནཱིཝརཎཱ ཨནྡྷཀརཎཱ ཨཙཀྑུཀརཎཱ ཨཉྙཱཎཀརཎཱ པཉྙཱནིརོདྷིཀཱ ཝིགྷཱཏཔཀྑིཡཱ ཨནིབྦཱནསཾཝཏྟནིཀཱ.

‘‘སཏྟིམེ, བྷིཀྑཝེ, བོཛ྄ཛྷངྒཱ ཙཀྑུཀརཎཱ ཉཱཎཀརཎཱ པཉྙཱབུདྡྷིཡཱ ཨཝིགྷཱཏཔཀྑིཡཱ ནིབྦཱནསཾཝཏྟནིཀཱ. ཀཏམེ སཏྟ? སཏིསམྦོཛ྄ཛྷངྒོ, བྷིཀྑཝེ, ཙཀྑུཀརཎོ ཉཱཎཀརཎོ པཉྙཱབུདྡྷིཡོ ཨཝིགྷཱཏཔཀྑིཡོ ནིབྦཱནསཾཝཏྟནིཀོ…པེ… ¶ ཨུཔེཀྑཱསམྦོཛ྄ཛྷངྒོ, བྷིཀྑཝེ, ཙཀྑུཀརཎོ ཉཱཎཀརཎོ པཉྙཱབུདྡྷིཡོ ཨཝིགྷཱཏཔཀྑིཡོ ནིབྦཱནསཾཝཏྟནིཀོ. ཨིམེ ཁོ, བྷིཀྑཝེ ¶ , སཏྟ བོཛ྄ཛྷངྒཱ ཙཀྑུཀརཎཱ ཉཱཎཀརཎཱ པཉྙཱབུདྡྷིཡཱ ཨཝིགྷཱཏཔཀྑིཡཱ ནིབྦཱནསཾཝཏྟནིཀཱ’’ཏི. དསམཾ.

ནཱིཝརཎཝགྒོ ཙཏུཏྠོ.

ཏསྶུདྡཱནཾ –

དྭེ ཀུསལཱ ཀིལེསཱ ཙ, དྭེ ཡོནིསོ ཙ བུདྡྷི ཙ;

ཨཱཝརཎཱ ནཱིཝརཎཱ རུཀྑཾ, ནཱིཝརཎཉྩ ཏེ དསཱཏི.

༥. ཙཀྐཝཏྟིཝགྒོ

༡. ཝིདྷཱསུཏྟཾ

༢༢༢. སཱཝཏྠིནིདཱནཾ ¶ ¶ . ‘‘ཡེ ཧི ཀེཙི, བྷིཀྑཝེ, ཨཏཱིཏམདྡྷཱནཾ སམཎཱ ཝཱ བྲཱཧྨཎཱ ཝཱ ཏིསྶོ ཝིདྷཱ པཛཧིཾསུ, སབྦེ ཏེ སཏྟནྣཾ བོཛ྄ཛྷངྒཱནཾ བྷཱཝིཏཏྟཱ བཧུལཱིཀཏཏྟཱ. ཡེ ཧི ཀེཙི, བྷིཀྑཝེ, ཨནཱགཏམདྡྷཱནཾ སམཎཱ ཝཱ བྲཱཧྨཎཱ ཝཱ ཏིསྶོ ཝིདྷཱ པཛཧིསྶནྟི, སབྦེ ཏེ སཏྟནྣཾ བོཛ྄ཛྷངྒཱནཾ བྷཱཝིཏཏྟཱ བཧུལཱིཀཏཏྟཱ. ཡེ ཧི ཀེཙི, བྷིཀྑཝེ, ཨེཏརཧི སམཎཱ ཝཱ བྲཱཧྨཎཱ ཝཱ ཏིསྶོ ཝིདྷཱ པཛཧནྟི, སབྦེ ཏེ སཏྟནྣཾ བོཛ྄ཛྷངྒཱནཾ བྷཱཝིཏཏྟཱ བཧུལཱིཀཏཏྟཱ. ཀཏམེསཾ སཏྟནྣཾ བོཛ྄ཛྷངྒཱནཾ? སཏིསམྦོཛ྄ཛྷངྒསྶ…པེ… ཨུཔེཀྑཱསམྦོཛ྄ཛྷངྒསྶ. ཡེ ཧི ཀེཙི, བྷིཀྑཝེ, ཨཏཱིཏམདྡྷཱནཾ སམཎཱ ཝཱ བྲཱཧྨཎཱ ཝཱ ཏིསྶོ ཝིདྷཱ པཛཧིཾསུ…པེ… པཛཧིསྶནྟི…པེ… པཛཧནྟི, སབྦེ ཏེ ཨིམེསཾཡེཝ སཏྟནྣཾ བོཛ྄ཛྷངྒཱནཾ བྷཱཝིཏཏྟཱ བཧུལཱིཀཏཏྟཱ’’ཏི. པཋམཾ.

༢. ཙཀྐཝཏྟིསུཏྟཾ

༢༢༣. ‘‘རཉྙོ ¶ ¶ , བྷིཀྑཝེ, ཙཀྐཝཏྟིསྶ པཱཏུབྷཱཝཱ སཏྟནྣཾ རཏནཱནཾ པཱཏུབྷཱཝོ ཧོཏི. ཀཏམེསཾ སཏྟནྣཾ? ཙཀྐརཏནསྶ པཱཏུབྷཱཝོ ཧོཏི, ཧཏྠིརཏནསྶ པཱཏུབྷཱཝོ ཧོཏི, ཨསྶརཏནསྶ པཱཏུབྷཱཝོ ཧོཏི, མཎིརཏནསྶ པཱཏུབྷཱཝོ ཧོཏི, ཨིཏྠིརཏནསྶ པཱཏུབྷཱཝོ ཧོཏི, གཧཔཏིརཏནསྶ པཱཏུབྷཱཝོ ཧོཏི, པརིཎཱཡཀརཏནསྶ པཱཏུབྷཱཝོ ཧོཏི ¶ . རཉྙོ, བྷིཀྑཝེ, ཙཀྐཝཏྟིསྶ པཱཏུབྷཱཝཱ ཨིམེསཾ སཏྟནྣཾ རཏནཱནཾ པཱཏུབྷཱཝོ ཧོཏི.

‘‘ཏཐཱགཏསྶ, བྷིཀྑཝེ, པཱཏུབྷཱཝཱ ཨརཧཏོ སམྨཱསམྦུདྡྷསྶ སཏྟནྣཾ བོཛ྄ཛྷངྒརཏནཱནཾ པཱཏུབྷཱཝོ ཧོཏི. ཀཏམེསཾ སཏྟནྣཾ? སཏིསམྦོཛ྄ཛྷངྒསྶ རཏནསྶ པཱཏུབྷཱཝོ ཧོཏི…པེ… ཨུཔེཀྑཱསམྦོཛ྄ཛྷངྒསྶ རཏནསྶ པཱཏུབྷཱཝོ ཧོཏི. ཏཐཱགཏསྶ, བྷིཀྑཝེ, པཱཏུབྷཱཝཱ ཨརཧཏོ སམྨཱསམྦུདྡྷསྶ ཨིམེསཾ སཏྟནྣཾ བོཛ྄ཛྷངྒརཏནཱནཾ པཱཏུབྷཱཝོ ཧོཏཱི’’ཏི. དུཏིཡཾ.

༣. མཱརསུཏྟཾ

༢༢༤. ‘‘མཱརསེནཔྤམདྡནཾ ¶ ཝོ, བྷིཀྑཝེ, མགྒཾ དེསེསྶཱམི; ཏཾ སུཎཱཐ. ཀཏམོ ཙ, བྷིཀྑཝེ, མཱརསེནཔྤམདྡནོ མགྒོ? ཡདིདཾ – སཏྟ བོཛ྄ཛྷངྒཱ. ཀཏམེ སཏྟ? སཏིསམྦོཛ྄ཛྷངྒོ…པེ… ཨུཔེཀྑཱསམྦོཛ྄ཛྷངྒོ – ཨཡཾ ཁོ, བྷིཀྑཝེ, མཱརསེནཔྤམདྡནོ མགྒོ’’ཏི. ཏཏིཡཾ.

༤. དུཔྤཉྙསུཏྟཾ

༢༢༥. ཨཐ ཁོ ཨཉྙཏརོ བྷིཀྑུ ཡེན བྷགཝཱ ཏེནུཔསངྐམི…པེ… ཨེཀམནྟཾ ནིསིནྣོ ཁོ སོ བྷིཀྑུ བྷགཝནྟཾ ཨེཏདཝོཙ – ‘‘‘དུཔྤཉྙོ ཨེལ༹མཱུགོ, དུཔྤཉྙོ ཨེལ༹མཱུགོ’ཏི ¶ , བྷནྟེ, ཝུཙྩཏི. ཀིཏྟཱཝཏཱ ནུ ཁོ, བྷནྟེ, ‘དུཔྤཉྙོ ཨེལ༹མཱུགོ’ཏི ཝུཙྩཏཱི’’ཏི? ‘‘སཏྟནྣཾ ཁོ, བྷིཀྑུ, བོཛ྄ཛྷངྒཱནཾ ཨབྷཱཝིཏཏྟཱ ཨབཧུལཱིཀཏཏྟཱ ‘དུཔྤཉྙོ ཨེལ༹མཱུགོ’ཏི ཝུཙྩཏི. ཀཏམེསཾ ¶ སཏྟནྣཾ? སཏིསམྦོཛ྄ཛྷངྒསྶ…པེ… ཨུཔེཀྑཱསམྦོཛ྄ཛྷངྒསྶ – ཨིམེསཾ ཁོ, བྷིཀྑུ ¶ , སཏྟནྣཾ བོཛ྄ཛྷངྒཱནཾ ཨབྷཱཝིཏཏྟཱ ཨབཧུལཱིཀཏཏྟཱ ‘དུཔྤཉྙོ ཨེལ༹མཱུགོ’ཏི ཝུཙྩཏཱི’’ཏི. ཙཏུཏྠཾ.

༥. པཉྙཝནྟསུཏྟཾ

༢༢༦. ‘‘‘པཉྙཝཱ ཨནེལ༹མཱུགོ, པཉྙཝཱ ཨནེལ༹མཱུགོ’ཏི, བྷནྟེ, ཝུཙྩཏི. ཀིཏྟཱཝཏཱ ནུ ཁོ, བྷནྟེ, ‘པཉྙཝཱ ཨནེལ༹མཱུགོ’ཏི ཝུཙྩཏཱི’’ཏི? ‘‘སཏྟནྣཾ ཁོ, བྷིཀྑུ, བོཛ྄ཛྷངྒཱནཾ བྷཱཝིཏཏྟཱ བཧུལཱིཀཏཏྟཱ ‘པཉྙཝཱ ཨནེལ༹མཱུགོ’ཏི ཝུཙྩཏི. ཀཏམེསཾ སཏྟནྣཾ? སཏིསམྦོཛ྄ཛྷངྒསྶ…པེ… ཨུཔེཀྑཱསམྦོཛ྄ཛྷངྒསྶ – ཨིམེསཾ ཁོ, བྷིཀྑུ, སཏྟནྣཾ བོཛ྄ཛྷངྒཱནཾ བྷཱཝིཏཏྟཱ བཧུལཱིཀཏཏྟཱ ‘པཉྙཝཱ ཨནེལ༹མཱུགོ’ཏི ཝུཙྩཏཱི’’ཏི. པཉྩམཾ.

༦. དལིདྡསུཏྟཾ

༢༢༧. ‘‘‘དལིདྡོ, དལིདྡོ’ཏི, བྷནྟེ, ཝུཙྩཏི. ཀིཏྟཱཝཏཱ ནུ ཁོ, བྷནྟེ, ‘དལིདྡོ’ཏི ཝུཙྩཏཱི’’ཏི? ‘‘སཏྟནྣཾ ཁོ, བྷིཀྑུ, བོཛ྄ཛྷངྒཱནཾ ཨབྷཱཝིཏཏྟཱ ཨབཧུལཱིཀཏཏྟཱ ‘དལིདྡོ’ཏི ཝུཙྩཏི. ཀཏམེསཾ སཏྟནྣཾ? སཏིསམྦོཛ྄ཛྷངྒསྶ…པེ… ཨུཔེཀྑཱསམྦོཛ྄ཛྷངྒསྶ – ཨིམེསཾ ཁོ, བྷིཀྑུ, སཏྟནྣཾ བོཛ྄ཛྷངྒཱནཾ ཨབྷཱཝིཏཏྟཱ ཨབཧུལཱིཀཏཏྟཱ ‘དལིདྡོ’ཏི ཝུཙྩཏཱི’’ཏི. ཚཊྛཾ.

༧. ཨདལིདྡསུཏྟཾ

༢༢༨. ‘‘‘ཨདལིདྡོ ¶ , ཨདལིདྡོ’ཏི, བྷནྟེ, ཝུཙྩཏི. ཀིཏྟཱཝཏཱ ནུ ཁོ, བྷནྟེ, ‘ཨདལིདྡོ’ཏི ཝུཙྩཏཱི’’ཏི? ‘‘སཏྟནྣཾ ཁོ, བྷིཀྑུ, བོཛ྄ཛྷངྒཱནཾ བྷཱཝིཏཏྟཱ བཧུལཱིཀཏཏྟཱ ‘ཨདལིདྡོ’ཏི ཝུཙྩཏི. ཀཏམེསཾ སཏྟནྣཾ? སཏིསམྦོཛ྄ཛྷངྒསྶ ¶ …པེ… ཨུཔེཀྑཱསམྦོཛ྄ཛྷངྒསྶ – ཨིམེསཾ ¶ ཁོ, བྷིཀྑུ, སཏྟནྣཾ བོཛ྄ཛྷངྒཱནཾ བྷཱཝིཏཏྟཱ བཧུལཱིཀཏཏྟཱ ‘ཨདལིདྡོ’ཏི ཝུཙྩཏཱི’’ཏི. སཏྟམཾ.

༨. ཨཱདིཙྩསུཏྟཾ

༢༢༩. ‘‘ཨཱདིཙྩསྶ ¶ , བྷིཀྑཝེ, ཨུདཡཏོ ཨེཏཾ པུབྦངྒམཾ ཨེཏཾ པུབྦནིམིཏྟཾ, ཡདིདཾ – ཨརུཎུགྒཾ. ཨེཝམེཝ ཁོ, བྷིཀྑཝེ, བྷིཀྑུནོ སཏྟནྣཾ བོཛ྄ཛྷངྒཱནཾ ཨུཔྤཱདཱཡ ཨེཏཾ པུབྦངྒམཾ ཨེཏཾ པུབྦནིམིཏྟཾ, ཡདིདཾ – ཀལྱཱཎམིཏྟཏཱ. ཀལྱཱཎམིཏྟསྶེཏཾ, བྷིཀྑཝེ, བྷིཀྑུནོ པཱཊིཀངྑཾ – སཏྟ བོཛ྄ཛྷངྒེ བྷཱཝེསྶཏི, སཏྟ བོཛ྄ཛྷངྒེ བཧུལཱིཀརིསྶཏི. ཀཐཉྩ, བྷིཀྑཝེ, བྷིཀྑུ ཀལྱཱཎམིཏྟོ སཏྟ བོཛ྄ཛྷངྒེ བྷཱཝེཏི, སཏྟ བོཛ྄ཛྷངྒེ བཧུལཱིཀརོཏི? ཨིདྷ, བྷིཀྑཝེ, བྷིཀྑུ སཏིསམྦོཛ྄ཛྷངྒཾ བྷཱཝེཏི ཝིཝེཀནིསྶིཏཾ…པེ… ཨུཔེཀྑཱསམྦོཛ྄ཛྷངྒཾ བྷཱཝེཏི ཝིཝེཀནིསྶིཏཾ ཝིརཱགནིསྶིཏཾ ནིརོདྷནིསྶིཏཾ ཝོསྶགྒཔརིཎཱམིཾ. ཨེཝཾ ཁོ, བྷིཀྑཝེ, བྷིཀྑུ ཀལྱཱཎམིཏྟོ སཏྟ བོཛ྄ཛྷངྒེ བྷཱཝེཏི, སཏྟ བོཛ྄ཛྷངྒེ བཧུལཱིཀརོཏཱི’’ཏི. ཨཊྛམཾ.

༩. ཨཛ྄ཛྷཏྟིཀངྒསུཏྟཾ

༢༣༠. ‘‘ཨཛ྄ཛྷཏྟིཀཾ, བྷིཀྑཝེ, ཨངྒནྟི ཀརིཏྭཱ ནཱཉྙཾ ཨེཀངྒམྤི སམནུཔསྶཱམི སཏྟནྣཾ བོཛ྄ཛྷངྒཱནཾ ཨུཔྤཱདཱཡ, ཡཐཡིདཾ – བྷིཀྑཝེ, ཡོནིསོམནསིཀཱརོ. ཡོནིསོམནསིཀཱརསམྤནྣསྶེཏཾ, བྷིཀྑཝེ, བྷིཀྑུནོ པཱཊིཀངྑཾ – སཏྟ བོཛ྄ཛྷངྒེ བྷཱཝེསྶཏི, སཏྟ བོཛ྄ཛྷངྒེ བཧུལཱིཀརིསྶཏི. ཀཐཉྩ, བྷིཀྑཝེ, བྷིཀྑུ ཡོནིསོམནསིཀཱརསམྤནྣོ སཏྟ བོཛ྄ཛྷངྒེ ¶ བྷཱཝེཏི, སཏྟ བོཛ྄ཛྷངྒེ བཧུལཱིཀརོཏི? ཨིདྷ, བྷིཀྑཝེ, བྷིཀྑུ སཏིསམྦོཛ྄ཛྷངྒཾ བྷཱཝེཏི ཝིཝེཀནིསྶིཏཾ…པེ… ཨུཔེཀྑཱསམྦོཛ྄ཛྷངྒཾ བྷཱཝེཏི ¶ ཝིཝེཀནིསྶིཏཾ ཝིརཱགནིསྶིཏཾ ནིརོདྷནིསྶིཏཾ ཝོསྶགྒཔརིཎཱམིཾ. ཨེཝཾ ཁོ, བྷིཀྑཝེ, བྷིཀྑུ ཡོནིསོམནསིཀཱརསམྤནྣོ སཏྟ བོཛ྄ཛྷངྒེ བྷཱཝེཏི, སཏྟ བོཛ྄ཛྷངྒེ བཧུལཱིཀརོཏཱི’’ཏི. ནཝམཾ.

༡༠. བཱཧིརངྒསུཏྟཾ

༢༣༡. ‘‘བཱཧིརཾ ¶ ¶ , བྷིཀྑཝེ, ཨངྒནྟི ཀརིཏྭཱ ནཱཉྙཾ ཨེཀངྒམྤི སམནུཔསྶཱམི སཏྟནྣཾ བོཛ྄ཛྷངྒཱནཾ ཨུཔྤཱདཱཡ, ཡཐཡིདཾ – བྷིཀྑཝེ, ཀལྱཱཎམིཏྟཏཱ. ཀལྱཱཎམིཏྟསྶེཏཾ, བྷིཀྑཝེ, བྷིཀྑུནོ པཱཊིཀངྑཾ – སཏྟ བོཛ྄ཛྷངྒེ བྷཱཝེསྶཏི, སཏྟ བོཛ྄ཛྷངྒེ བཧུལཱིཀརིསྶཏི. ཀཐཉྩ, བྷིཀྑཝེ, བྷིཀྑུ ཀལྱཱཎམིཏྟོ སཏྟ བོཛ྄ཛྷངྒེ བྷཱཝེཏི, སཏྟ བོཛ྄ཛྷངྒེ བཧུལཱིཀརོཏི? ཨིདྷ, བྷིཀྑཝེ, བྷིཀྑུ སཏིསམྦོཛ྄ཛྷངྒཾ བྷཱཝེཏི ཝིཝེཀནིསྶིཏཾ…པེ… ཨུཔེཀྑཱསམྦོཛ྄ཛྷངྒཾ བྷཱཝེཏི ཝིཝེཀནིསྶིཏཾ ཝིརཱགནིསྶིཏཾ ནིརོདྷནིསྶིཏཾ ཝོསྶགྒཔརིཎཱམིཾ. ཨེཝཾ ཁོ, བྷིཀྑཝེ, བྷིཀྑུ ཀལྱཱཎམིཏྟོ སཏྟ བོཛ྄ཛྷངྒེ བྷཱཝེཏི, སཏྟ བོཛ྄ཛྷངྒེ བཧུལཱིཀརོཏཱི’’ཏི. དསམཾ.

ཙཀྐཝཏྟིཝགྒོ པཉྩམོ.

ཏསྶུདྡཱནཾ –

ཝིདྷཱ ཙཀྐཝཏྟི མཱརོ, དུཔྤཉྙོ པཉྙཝེན ཙ;

དལིདྡོ ཨདལིདྡོ ཙ, ཨཱདིཙྩངྒེན ཏེ དསཱཏི.

༦. སཱཀཙྪཝགྒོ

༡. ཨཱཧཱརསུཏྟཾ

༢༣༢. སཱཝཏྠིནིདཱནཾ ¶ . ‘‘པཉྩནྣཉྩ, བྷིཀྑཝེ, ནཱིཝརཎཱནཾ སཏྟནྣཉྩ བོཛ྄ཛྷངྒཱནཾ ཨཱཧཱརཉྩ ཨནཱཧཱརཉྩ དེསེསྶཱམི; ཏཾ སུཎཱཐ. ཀོ ཙ, བྷིཀྑཝེ, ཨཱཧཱརོ ཨནུཔྤནྣསྶ ཝཱ ཀཱམཙྪནྡསྶ ཨུཔྤཱདཱཡ, ཨུཔྤནྣསྶ ཝཱ ཀཱམཙྪནྡསྶ བྷིཡྻོབྷཱཝཱཡ ¶ ཝེཔུལླཱཡ? ཨཏྠི, བྷིཀྑཝེ ¶ , སུབྷནིམིཏྟཾ. ཏཏྠ ཨཡོནིསོམནསིཀཱརབཧུལཱིཀཱརོ – ཨཡམཱཧཱརོ ཨནུཔྤནྣསྶ ཝཱ ཀཱམཙྪནྡསྶ ཨུཔྤཱདཱཡ, ཨུཔྤནྣསྶ ཝཱ ཀཱམཙྪནྡསྶ བྷིཡྻོབྷཱཝཱཡ ཝེཔུལླཱཡ.

‘‘ཀོ ཙ, བྷིཀྑཝེ, ཨཱཧཱརོ ཨནུཔྤནྣསྶ ཝཱ བྱཱཔཱདསྶ ཨུཔྤཱདཱཡ, ཨུཔྤནྣསྶ ཝཱ བྱཱཔཱདསྶ བྷིཡྻོབྷཱཝཱཡ ཝེཔུལླཱཡ? ཨཏྠི, བྷིཀྑཝེ, པཊིགྷནིམིཏྟཾ ¶ . ཏཏྠ ཨཡོནིསོམནསིཀཱརབཧུལཱིཀཱརོ – ཨཡམཱཧཱརོ ཨནུཔྤནྣསྶ ཝཱ བྱཱཔཱདསྶ ཨུཔྤཱདཱཡ, ཨུཔྤནྣསྶ ཝཱ བྱཱཔཱདསྶ བྷིཡྻོབྷཱཝཱཡ ཝེཔུལླཱཡ.

‘‘ཀོ ཙ, བྷིཀྑཝེ, ཨཱཧཱརོ ཨནུཔྤནྣསྶ ཝཱ ཐིནམིདྡྷསྶ ཨུཔྤཱདཱཡ, ཨུཔྤནྣསྶ ཝཱ ཐིནམིདྡྷསྶ བྷིཡྻོབྷཱཝཱཡ ཝེཔུལླཱཡ? ཨཏྠི, བྷིཀྑཝེ, ཨརཏི ཏནྡི ཝིཛམྦྷིཏཱ བྷཏྟསམྨདོ ཙེཏསོ ཙ ལཱིནཏྟཾ. ཏཏྠ ཨཡོནིསོམནསིཀཱརབཧུལཱིཀཱརོ – ཨཡམཱཧཱརོ ཨནུཔྤནྣསྶ ཝཱ ཐིནམིདྡྷསྶ ཨུཔྤཱདཱཡ, ཨུཔྤནྣསྶ ཝཱ ཐིནམིདྡྷསྶ བྷིཡྻོབྷཱཝཱཡ ¶ ཝེཔུལླཱཡ.

‘‘ཀོ ཙ, བྷིཀྑཝེ, ཨཱཧཱརོ ཨནུཔྤནྣསྶ ཝཱ ཨུདྡྷཙྩཀུཀྐུཙྩསྶ ཨུཔྤཱདཱཡ, ཨུཔྤནྣསྶ ཝཱ ཨུདྡྷཙྩཀུཀྐུཙྩསྶ བྷིཡྻོབྷཱཝཱཡ ཝེཔུལླཱཡ? ཨཏྠི, བྷིཀྑཝེ, ཙེཏསོ ཨཝཱུཔསམོ. ཏཏྠ ཨཡོནིསོམནསིཀཱརབཧུལཱིཀཱརོ – ཨཡམཱཧཱརོ ཨནུཔྤནྣསྶ ཝཱ ཨུདྡྷཙྩཀུཀྐུཙྩསྶ ཨུཔྤཱདཱཡ, ཨུཔྤནྣསྶ ཝཱ ཨུདྡྷཙྩཀུཀྐུཙྩསྶ བྷིཡྻོབྷཱཝཱཡ ཝེཔུལླཱཡ.

‘‘ཀོ ཙ, བྷིཀྑཝེ, ཨཱཧཱརོ ཨནུཔྤནྣཱཡ ཝཱ ཝིཙིཀིཙྪཱཡ ཨུཔྤཱདཱཡ, ཨུཔྤནྣཱཡ ཝཱ ཝིཙིཀིཙྪཱཡ བྷིཡྻོབྷཱཝཱཡ ཝེཔུལླཱཡ? ཨཏྠི, བྷིཀྑཝེ, ཝིཙིཀིཙྪཱཊྛཱནཱིཡཱ དྷམྨཱ. ཏཏྠ ཨཡོནིསོམནསིཀཱརབཧུལཱིཀཱརོ – ཨཡམཱཧཱརོ ཨནུཔྤནྣཱཡ ཝཱ ཝིཙིཀིཙྪཱཡ ཨུཔྤཱདཱཡ, ཨུཔྤནྣཱཡ ཝཱ ཝིཙིཀིཙྪཱཡ བྷིཡྻོབྷཱཝཱཡ ཝེཔུལླཱཡ.

‘‘ཀོ ཙ, བྷིཀྑཝེ, ཨཱཧཱརོ ཨནུཔྤནྣསྶ ཝཱ སཏིསམྦོཛ྄ཛྷངྒསྶ ཨུཔྤཱདཱཡ, ཨུཔྤནྣསྶ ཝཱ སཏིསམྦོཛ྄ཛྷངྒསྶ བྷཱཝནཱཡ པཱརིཔཱུརིཡཱ? ཨཏྠི, བྷིཀྑཝེ, སཏིསམྦོཛ྄ཛྷངྒཊྛཱནཱིཡཱ ¶ དྷམྨཱ. ཏཏྠ ཡོནིསོམནསིཀཱརབཧུལཱིཀཱརོ – ཨཡམཱཧཱརོ ཨནུཔྤནྣསྶ ཝཱ སཏིསམྦོཛ྄ཛྷངྒསྶ ཨུཔྤཱདཱཡ, ཨུཔྤནྣསྶ ཝཱ སཏིསམྦོཛ྄ཛྷངྒསྶ བྷཱཝནཱཡ པཱརིཔཱུརིཡཱ.

‘‘ཀོ ¶ ཙ, བྷིཀྑཝེ, ཨཱཧཱརོ ཨནུཔྤནྣསྶ ཝཱ དྷམྨཝིཙཡསམྦོཛ྄ཛྷངྒསྶ ཨུཔྤཱདཱཡ, ཨུཔྤནྣསྶ ཝཱ དྷམྨཝིཙཡསམྦོཛ྄ཛྷངྒསྶ བྷཱཝནཱཡ ¶ པཱརིཔཱུརིཡཱ? ཨཏྠི, བྷིཀྑཝེ, ཀུསལཱཀུསལཱ དྷམྨཱ སཱཝཛྫཱནཝཛྫཱ དྷམྨཱ ཧཱིནཔཎཱིཏཱ དྷམྨཱ ཀཎྷསུཀྐསཔྤཊིབྷཱགཱ དྷམྨཱ. ཏཏྠ ཡོནིསོམནསིཀཱརབཧུལཱིཀཱརོ – ཨཡམཱཧཱརོ ཨནུཔྤནྣསྶ ཝཱ དྷམྨཝིཙཡསམྦོཛ྄ཛྷངྒསྶ ཨུཔྤཱདཱཡ, ཨུཔྤནྣསྶ ཝཱ དྷམྨཝིཙཡསམྦོཛ྄ཛྷངྒསྶ བྷཱཝནཱཡ པཱརིཔཱུརིཡཱ.

‘‘ཀོ ¶ ཙ, བྷིཀྑཝེ, ཨཱཧཱརོ ཨནུཔྤནྣསྶ ཝཱ ཝཱིརིཡསམྦོཛ྄ཛྷངྒསྶ ཨུཔྤཱདཱཡ, ཨུཔྤནྣསྶ ཝཱ ཝཱིརིཡསམྦོཛ྄ཛྷངྒསྶ བྷཱཝནཱཡ པཱརིཔཱུརིཡཱ? ཨཏྠི, བྷིཀྑཝེ, ཨཱརམྦྷདྷཱཏུ ནིཀྐམདྷཱཏུ པརཀྐམདྷཱཏུ. ཏཏྠ ཡོནིསོམནསིཀཱརབཧུལཱིཀཱརོ – ཨཡམཱཧཱརོ ཨནུཔྤནྣསྶ ཝཱ ཝཱིརིཡསམྦོཛ྄ཛྷངྒསྶ ཨུཔྤཱདཱཡ, ཨུཔྤནྣསྶ ཝཱ ཝཱིརིཡསམྦོཛ྄ཛྷངྒསྶ བྷཱཝནཱཡ པཱརིཔཱུརིཡཱ.

‘‘ཀོ ཙ, བྷིཀྑཝེ, ཨཱཧཱརོ ཨནུཔྤནྣསྶ ཝཱ པཱིཏིསམྦོཛ྄ཛྷངྒསྶ ཨུཔྤཱདཱཡ, ཨུཔྤནྣསྶ ཝཱ པཱིཏིསམྦོཛ྄ཛྷངྒསྶ བྷཱཝནཱཡ པཱརིཔཱུརིཡཱ? ཨཏྠི, བྷིཀྑཝེ, པཱིཏིསམྦོཛ྄ཛྷངྒཊྛཱནཱིཡཱ དྷམྨཱ. ཏཏྠ ཡོནིསོམནསིཀཱརབཧུལཱིཀཱརོ – ཨཡམཱཧཱརོ ཨནུཔྤནྣསྶ ཝཱ པཱིཏིསམྦོཛ྄ཛྷངྒསྶ ཨུཔྤཱདཱཡ, ཨུཔྤནྣསྶ ཝཱ པཱིཏིསམྦོཛ྄ཛྷངྒསྶ བྷཱཝནཱཡ པཱརིཔཱུརིཡཱ.

‘‘ཀོ ཙ, བྷིཀྑཝེ, ཨཱཧཱརོ ཨནུཔྤནྣསྶ ཝཱ པསྶདྡྷིསམྦོཛ྄ཛྷངྒསྶ ཨུཔྤཱདཱཡ, ཨུཔྤནྣསྶ ཝཱ པསྶདྡྷིསམྦོཛ྄ཛྷངྒསྶ བྷཱཝནཱཡ པཱརིཔཱུརིཡཱ? ཨཏྠི, བྷིཀྑཝེ, ཀཱཡཔྤསྶདྡྷི ཙིཏྟཔྤསྶདྡྷི ¶ . ཏཏྠ ཡོནིསོམནསིཀཱརབཧུལཱིཀཱརོ – ཨཡམཱཧཱརོ ཨནུཔྤནྣསྶ ཝཱ པསྶདྡྷིསམྦོཛ྄ཛྷངྒསྶ ཨུཔྤཱདཱཡ, ཨུཔྤནྣསྶ ཝཱ པསྶདྡྷིསམྦོཛ྄ཛྷངྒསྶ བྷཱཝནཱཡ པཱརིཔཱུརིཡཱ.

‘‘ཀོ ¶ ཙ, བྷིཀྑཝེ, ཨཱཧཱརོ ཨནུཔྤནྣསྶ ཝཱ སམཱདྷིསམྦོཛ྄ཛྷངྒསྶ ཨུཔྤཱདཱཡ, ཨུཔྤནྣསྶ ཝཱ སམཱདྷིསམྦོཛ྄ཛྷངྒསྶ བྷཱཝནཱཡ པཱརིཔཱུརིཡཱ? ཨཏྠི, བྷིཀྑཝེ, སམཐནིམིཏྟཾ ཨབྱགྒནིམིཏྟཾ. ཏཏྠ ཡོནིསོམནསིཀཱརབཧུལཱིཀཱརོ – ཨཡམཱཧཱརོ ཨནུཔྤནྣསྶ ཝཱ སམཱདྷིསམྦོཛ྄ཛྷངྒསྶ ཨུཔྤཱདཱཡ, ཨུཔྤནྣསྶ ཝཱ སམཱདྷིསམྦོཛ྄ཛྷངྒསྶ བྷཱཝནཱཡ པཱརིཔཱུརིཡཱ.

‘‘ཀོ ཙ, བྷིཀྑཝེ, ཨཱཧཱརོ ཨནུཔྤནྣསྶ ཝཱ ཨུཔེཀྑཱསམྦོཛ྄ཛྷངྒསྶ ཨུཔྤཱདཱཡ, ཨུཔྤནྣསྶ ཝཱ ཨུཔེཀྑཱསམྦོཛ྄ཛྷངྒསྶ བྷཱཝནཱཡ པཱརིཔཱུརིཡཱ? ཨཏྠི, བྷིཀྑཝེ, ཨུཔེཀྑཱསམྦོཛ྄ཛྷངྒཊྛཱནཱིཡཱ ¶ དྷམྨཱ. ཏཏྠ ཡོནིསོམནསིཀཱརབཧུལཱིཀཱརོ – ཨཡམཱཧཱརོ ཨནུཔྤནྣསྶ ཝཱ ཨུཔེཀྑཱསམྦོཛ྄ཛྷངྒསྶ ཨུཔྤཱདཱཡ, ཨུཔྤནྣསྶ ཝཱ ཨུཔེཀྑཱསམྦོཛ྄ཛྷངྒསྶ བྷཱཝནཱཡ པཱརིཔཱུརིཡཱ.

‘‘ཀོ ཙ, བྷིཀྑཝེ, ཨནཱཧཱརོ ཨནུཔྤནྣསྶ ཝཱ ཀཱམཙྪནྡསྶ ཨུཔྤཱདཱཡ, ཨུཔྤནྣསྶ ཝཱ ཀཱམཙྪནྡསྶ བྷིཡྻོབྷཱཝཱཡ ཝེཔུལླཱཡ? ཨཏྠི, བྷིཀྑཝེ, ཨསུབྷནིམིཏྟཾ ¶ . ཏཏྠ ཡོནིསོམནསིཀཱརབཧུལཱིཀཱརོ – ཨཡམནཱཧཱརོ ཨནུཔྤནྣསྶ ཝཱ ཀཱམཙྪནྡསྶ ཨུཔྤཱདཱཡ, ཨུཔྤནྣསྶ ཝཱ ཀཱམཙྪནྡསྶ བྷིཡྻོབྷཱཝཱཡ ཝེཔུལླཱཡ.

‘‘ཀོ ¶ ཙ, བྷིཀྑཝེ, ཨནཱཧཱརོ ཨནུཔྤནྣསྶ ཝཱ བྱཱཔཱདསྶ ཨུཔྤཱདཱཡ, ཨུཔྤནྣསྶ ཝཱ བྱཱཔཱདསྶ བྷིཡྻོབྷཱཝཱཡ ཝེཔུལླཱཡ? ཨཏྠི, བྷིཀྑཝེ, མེཏྟཱཙེཏོཝིམུཏྟི. ཏཏྠ ཡོནིསོམནསིཀཱརབཧུལཱིཀཱརོ – ཨཡམནཱཧཱརོ ཨནུཔྤནྣསྶ ཝཱ བྱཱཔཱདསྶ ཨུཔྤཱདཱཡ, ཨུཔྤནྣསྶ ཝཱ བྱཱཔཱདསྶ བྷིཡྻོབྷཱཝཱཡ ཝེཔུལླཱཡ.

‘‘ཀོ ཙ, བྷིཀྑཝེ, ཨནཱཧཱརོ ཨནུཔྤནྣསྶ ཝཱ ཐིནམིདྡྷསྶ ཨུཔྤཱདཱཡ, ཨུཔྤནྣསྶ ཝཱ ཐིནམིདྡྷསྶ བྷིཡྻོབྷཱཝཱཡ ཝེཔུལླཱཡ? ཨཏྠི, བྷིཀྑཝེ, ཨཱརམྦྷདྷཱཏུ ནིཀྐམདྷཱཏུ པརཀྐམདྷཱཏུ. ཏཏྠ ཡོནིསོམནསིཀཱརབཧུལཱིཀཱརོ – ཨཡམནཱཧཱརོ ཨནུཔྤནྣསྶ ཝཱ ཐིནམིདྡྷསྶ ཨུཔྤཱདཱཡ ¶ , ཨུཔྤནྣསྶ ཝཱ ཐིནམིདྡྷསྶ བྷིཡྻོབྷཱཝཱཡ ཝེཔུལླཱཡ.

‘‘ཀོ ཙ, བྷིཀྑཝེ, ཨནཱཧཱརོ ཨནུཔྤནྣསྶ ཝཱ ཨུདྡྷཙྩཀུཀྐུཙྩསྶ ཨུཔྤཱདཱཡ, ཨུཔྤནྣསྶ ཝཱ ཨུདྡྷཙྩཀུཀྐུཙྩསྶ བྷིཡྻོབྷཱཝཱཡ ཝེཔུལླཱཡ? ཨཏྠི, བྷིཀྑཝེ, ཙེཏསོ ཝཱུཔསམོ. ཏཏྠ ཡོནིསོམནསིཀཱརབཧུལཱིཀཱརོ – ཨཡམནཱཧཱརོ ཨནུཔྤནྣསྶ ཝཱ ཨུདྡྷཙྩཀུཀྐུཙྩསྶ ཨུཔྤཱདཱཡ, ཨུཔྤནྣསྶ ཝཱ ཨུདྡྷཙྩཀུཀྐུཙྩསྶ བྷིཡྻོབྷཱཝཱཡ ཝེཔུལླཱཡ.

‘‘ཀོ ཙ, བྷིཀྑཝེ, ཨནཱཧཱརོ ཨནུཔྤནྣཱཡ ཝཱ ཝིཙིཀིཙྪཱཡ ཨུཔྤཱདཱཡ, ཨུཔྤནྣཱཡ ཝཱ ཝིཙིཀིཙྪཱཡ བྷིཡྻོབྷཱཝཱཡ ཝེཔུལླཱཡ? ཨཏྠི, བྷིཀྑཝེ, ཀུསལཱཀུསལཱ དྷམྨཱ སཱཝཛྫཱནཝཛྫཱ དྷམྨཱ ཧཱིནཔཎཱིཏཱ དྷམྨཱ ཀཎྷསུཀྐསཔྤཊིབྷཱགཱ དྷམྨཱ. ཏཏྠ ཡོནིསོམནསིཀཱརབཧུལཱིཀཱརོ ¶ ¶ – ཨཡམནཱཧཱརོ ཨནུཔྤནྣཱཡ ཝཱ ཝིཙིཀིཙྪཱཡ ཨུཔྤཱདཱཡ, ཨུཔྤནྣཱཡ ཝཱ ཝིཙིཀིཙྪཱཡ བྷིཡྻོབྷཱཝཱཡ ཝེཔུལླཱཡ.

‘‘ཀོ ཙ, བྷིཀྑཝེ, ཨནཱཧཱརོ ཨནུཔྤནྣསྶ ཝཱ སཏིསམྦོཛ྄ཛྷངྒསྶ ཨུཔྤཱདཱཡ, ཨུཔྤནྣསྶ ཝཱ སཏིསམྦོཛ྄ཛྷངྒསྶ བྷཱཝནཱཡ པཱརིཔཱུརིཡཱ? ཨཏྠི, བྷིཀྑཝེ, སཏིསམྦོཛ྄ཛྷངྒཊྛཱནཱིཡཱ དྷམྨཱ. ཏཏྠ ཨམནསིཀཱརབཧུལཱིཀཱརོ – ཨཡམནཱཧཱརོ ཨནུཔྤནྣསྶ ཝཱ སཏིསམྦོཛ྄ཛྷངྒསྶ ཨུཔྤཱདཱཡ, ཨུཔྤནྣསྶ ཝཱ སཏིསམྦོཛ྄ཛྷངྒསྶ བྷཱཝནཱཡ པཱརིཔཱུརིཡཱ.

‘‘ཀོ ¶ ཙ, བྷིཀྑཝེ, ཨནཱཧཱརོ ཨནུཔྤནྣསྶ ཝཱ དྷམྨཝིཙཡསམྦོཛ྄ཛྷངྒསྶ ཨུཔྤཱདཱཡ, ཨུཔྤནྣསྶ ཝཱ དྷམྨཝིཙཡསམྦོཛ྄ཛྷངྒསྶ བྷཱཝནཱཡ པཱརིཔཱུརིཡཱ? ཨཏྠི, བྷིཀྑཝེ, ཀུསལཱཀུསལཱ དྷམྨཱ སཱཝཛྫཱནཝཛྫཱ དྷམྨཱ ཧཱིནཔཎཱིཏཱ དྷམྨཱ ཀཎྷསུཀྐསཔྤཊིབྷཱགཱ དྷམྨཱ. ཏཏྠ ཨམནསིཀཱརབཧུལཱིཀཱརོ – ཨཡམནཱཧཱརོ ཨནུཔྤནྣསྶ ཝཱ དྷམྨཝིཙཡསམྦོཛ྄ཛྷངྒསྶ ཨུཔྤཱདཱཡ, ཨུཔྤནྣསྶ ཝཱ དྷམྨཝིཙཡསམྦོཛ྄ཛྷངྒསྶ བྷཱཝནཱཡ པཱརིཔཱུརིཡཱ.

‘‘ཀོ ཙ, བྷིཀྑཝེ, ཨནཱཧཱརོ ཨནུཔྤནྣསྶ ཝཱ ཝཱིརིཡསམྦོཛ྄ཛྷངྒསྶ ཨུཔྤཱདཱཡ, ཨུཔྤནྣསྶ ཝཱ ཝཱིརིཡསམྦོཛ྄ཛྷངྒསྶ ¶ བྷཱཝནཱཡ པཱརིཔཱུརིཡཱ? ཨཏྠི, བྷིཀྑཝེ, ཨཱརམྦྷདྷཱཏུ ནིཀྐམདྷཱཏུ པརཀྐམདྷཱཏུ. ཏཏྠ ཨམནསིཀཱརབཧུལཱིཀཱརོ – ཨཡམནཱཧཱརོ ཨནུཔྤནྣསྶ ཝཱ ཝཱིརིཡསམྦོཛ྄ཛྷངྒསྶ ཨུཔྤཱདཱཡ, ཨུཔྤནྣསྶ ཝཱ ཝཱིརིཡསམྦོཛ྄ཛྷངྒསྶ ¶ བྷཱཝནཱཡ པཱརིཔཱུརིཡཱ.

‘‘ཀོ ཙ, བྷིཀྑཝེ, ཨནཱཧཱརོ ཨནུཔྤནྣསྶ ཝཱ པཱིཏིསམྦོཛ྄ཛྷངྒསྶ ཨུཔྤཱདཱཡ, ཨུཔྤནྣསྶ ཝཱ པཱིཏིསམྦོཛ྄ཛྷངྒསྶ བྷཱཝནཱཡ པཱརིཔཱུརིཡཱ? ཨཏྠི, བྷིཀྑཝེ, པཱིཏིསམྦོཛ྄ཛྷངྒཊྛཱནཱིཡཱ དྷམྨཱ. ཏཏྠ ཨམནསིཀཱརབཧུལཱིཀཱརོ – ཨཡམནཱཧཱརོ ཨནུཔྤནྣསྶ ཝཱ པཱིཏིསམྦོཛ྄ཛྷངྒསྶ ཨུཔྤཱདཱཡ, ཨུཔྤནྣསྶ ཝཱ པཱིཏིསམྦོཛ྄ཛྷངྒསྶ བྷཱཝནཱཡ པཱརིཔཱུརིཡཱ.

‘‘ཀོ ཙ, བྷིཀྑཝེ, ཨནཱཧཱརོ ཨནུཔྤནྣསྶ ཝཱ པསྶདྡྷིསམྦོཛ྄ཛྷངྒསྶ ཨུཔྤཱདཱཡ, ཨུཔྤནྣསྶ ཝཱ པསྶདྡྷིསམྦོཛ྄ཛྷངྒསྶ བྷཱཝནཱཡ པཱརིཔཱུརིཡཱ? ཨཏྠི, བྷིཀྑཝེ, ཀཱཡཔྤསྶདྡྷི ཙིཏྟཔྤསྶདྡྷི. ཏཏྠ ཨམནསིཀཱརབཧུལཱིཀཱརོ – ཨཡམནཱཧཱརོ ཨནུཔྤནྣསྶ ཝཱ པསྶདྡྷིསམྦོཛ྄ཛྷངྒསྶ ཨུཔྤཱདཱཡ, ཨུཔྤནྣསྶ ཝཱ པསྶདྡྷིསམྦོཛ྄ཛྷངྒསྶ བྷཱཝནཱཡ པཱརིཔཱུརིཡཱ.

‘‘ཀོ ¶ ཙ, བྷིཀྑཝེ, ཨནཱཧཱརོ ཨནུཔྤནྣསྶ ཝཱ སམཱདྷིསམྦོཛ྄ཛྷངྒསྶ ཨུཔྤཱདཱཡ, ཨུཔྤནྣསྶ ཝཱ སམཱདྷིསམྦོཛ྄ཛྷངྒསྶ བྷཱཝནཱཡ པཱརིཔཱུརིཡཱ? ཨཏྠི, བྷིཀྑཝེ, སམཐནིམིཏྟཾ ཨབྱགྒནིམིཏྟཾ. ཏཏྠ ཨམནསིཀཱརབཧུལཱིཀཱརོ – ཨཡམནཱཧཱརོ ཨནུཔྤནྣསྶ ཝཱ སམཱདྷིསམྦོཛ྄ཛྷངྒསྶ ཨུཔྤཱདཱཡ, ཨུཔྤནྣསྶ ཝཱ སམཱདྷིསམྦོཛ྄ཛྷངྒསྶ བྷཱཝནཱཡ པཱརིཔཱུརིཡཱ.

‘‘ཀོ ཙ, བྷིཀྑཝེ, ཨནཱཧཱརོ ཨནུཔྤནྣསྶ ཝཱ ཨུཔེཀྑཱསམྦོཛ྄ཛྷངྒསྶ ¶ ཨུཔྤཱདཱཡ, ཨུཔྤནྣསྶ ཝཱ ཨུཔེཀྑཱསམྦོཛ྄ཛྷངྒསྶ བྷཱཝནཱཡ པཱརིཔཱུརིཡཱ? ཨཏྠི, བྷིཀྑཝེ, ཨུཔེཀྑཱསམྦོཛ྄ཛྷངྒཊྛཱནཱིཡཱ དྷམྨཱ. ཏཏྠ ཨམནསིཀཱརབཧུལཱིཀཱརོ – ཨཡམནཱཧཱརོ ཨནུཔྤནྣསྶ ཝཱ ཨུཔེཀྑཱསམྦོཛ྄ཛྷངྒསྶ ཨུཔྤཱདཱཡ ¶ , ཨུཔྤནྣསྶ ཝཱ ཨུཔེཀྑཱསམྦོཛ྄ཛྷངྒསྶ བྷཱཝནཱཡ པཱརིཔཱུརིཡཱ’’ཏི. པཋམཾ.

༢. པརིཡཱཡསུཏྟཾ

༢༣༣. ཨཐ ¶ ཁོ སམྦཧུལཱ བྷིཀྑཱུ པུབྦཎྷསམཡཾ ནིཝཱསེཏྭཱ པཏྟཙཱིཝརམཱདཱཡ སཱཝཏྠིཾ པིཎྜཱཡ པཝིསིཾསུ. ཨཐ ཁོ ཏེསཾ བྷིཀྑཱུནཾ ཨེཏདཧོསི – ‘‘ཨཏིཔྤགོ ཁོ ཏཱཝ སཱཝཏྠིཡཾ པིཎྜཱཡ ཙརིཏུཾ. ཡཾནཱུན མཡཾ ཡེན ཨཉྙཏིཏྠིཡཱནཾ པརིབྦཱཛཀཱནཾ ཨཱརཱམོ ཏེནུཔསངྐམེཡྻཱམཱ’’ཏི.

ཨཐ ཁོ ཏེ བྷིཀྑཱུ ཡེན ཨཉྙཏིཏྠིཡཱནཾ པརིབྦཱཛཀཱནཾ ཨཱརཱམོ ཏེནུཔསངྐམིཾསུ; ཨུཔསངྐམིཏྭཱ ཏེཧི ཨཉྙཏིཏྠིཡེཧི པརིབྦཱཛཀེཧི སདྡྷིཾ སམྨོདིཾསུ. སམྨོདནཱིཡཾ ཀཐཾ སཱརཎཱིཡཾ ཝཱིཏིསཱརེཏྭཱ ཨེཀམནྟཾ ནིསཱིདིཾསུ. ཨེཀམནྟཾ ནིསིནྣེ ཁོ ཏེ བྷིཀྑཱུ ཨཉྙཏིཏྠིཡཱ པརིབྦཱཛཀཱ ཨེཏདཝོཙུཾ –

‘‘སམཎོ, ཨཱཝུསོ, གོཏམོ སཱཝཀཱནཾ ཨེཝཾ དྷམྨཾ དེསེཏི – ‘ཨེཐ ཏུམྷེ, བྷིཀྑཝེ, པཉྩ ནཱིཝརཎེ པཧཱཡ ཙེཏསོ ཨུཔཀྐིལེསེ པཉྙཱཡ དུབྦལཱིཀརཎེ སཏྟ བོཛ྄ཛྷངྒེ ཡཐཱབྷཱུཏཾ བྷཱཝེཐཱ’ཏི. མཡམྤི ཁོ, ཨཱཝུསོ, སཱཝཀཱནཾ ཨེཝཾ དྷམྨཾ དེསེམ – ‘ཨེཐ ཏུམྷེ, ཨཱཝུསོ, པཉྩ ནཱིཝརཎེ པཧཱཡ ཙེཏསོ ཨུཔཀྐིལེསེ པཉྙཱཡ དུབྦལཱིཀརཎེ སཏྟ བོཛ྄ཛྷངྒེ ཡཐཱབྷཱུཏཾ བྷཱཝེཐཱ’ཏི. ཨིདྷ ནོ, ཨཱཝུསོ, ཀོ ཝིསེསོ, ཀོ ¶ ཨདྷིཔྤཡཱསོ, ཀིཾ ནཱནཱཀརཎཾ སམཎསྶ ཝཱ ¶ གོཏམསྶ ཨམྷཱཀཾ ཝཱ, ཡདིདཾ – དྷམྨདེསནཱཡ ཝཱ དྷམྨདེསནཾ, ཨནུསཱསནིཡཱ ཝཱ ཨནུསཱསནི’’ནྟི?

ཨཐ ཁོ ཏེ བྷིཀྑཱུ ཏེསཾ ཨཉྙཏིཏྠིཡཱནཾ པརིབྦཱཛཀཱནཾ བྷཱསིཏཾ ནེཝ ཨབྷིནནྡིཾསུ ནཔྤཊིཀྐོསིཾསུ; ཨནབྷིནནྡིཏྭཱ ཨཔྤཊིཀྐོསིཏྭཱ ཨུཊྛཱཡཱསནཱ པཀྐམིཾསུ – ‘‘བྷགཝཏོ སནྟིཀེ ཨེཏསྶ བྷཱསིཏསྶ ཨཏྠཾ ཨཱཛཱནིསྶཱམཱ’’ཏི. ཨཐ ཁོ ཏེ བྷིཀྑཱུ སཱཝཏྠིཾ པིཎྜཱཡ ཙརིཏྭཱ པཙྪཱབྷཏྟཾ པིཎྜཔཱཏཔཊིཀྐནྟཱ ཡེན བྷགཝཱ ཏེནུཔསངྐམིཾསུ; ཨུཔསངྐམིཏྭཱ བྷགཝནྟཾ ཨབྷིཝཱདེཏྭཱ ཨེཀམནྟཾ ནིསཱིདིཾསུ. ཨེཀམནྟཾ ¶ ནིསིནྣཱ ཁོ ཏེ བྷིཀྑཱུ བྷགཝནྟཾ ཨེཏདཝོཙུཾ –

‘‘ཨིདྷ ¶ མཡཾ, བྷནྟེ, པུབྦཎྷསམཡཾ ནིཝཱསེཏྭཱ པཏྟཙཱིཝརམཱདཱཡ སཱཝཏྠིཾ པིཎྜཱཡ པཝིསིམྷ. ཏེསཾ ནོ, བྷནྟེ, ཨམྷཱཀཾ ཨེཏདཧོསི – ‘ཨཏིཔྤགོ ཁོ ཏཱཝ སཱཝཏྠིཡཾ པིཎྜཱཡ ཙརིཏུཾ, ཡཾནཱུན མཡཾ ཡེན ཨཉྙཏིཏྠིཡཱནཾ པརིབྦཱཛཀཱནཾ ཨཱརཱམོ ཏེནུཔསངྐམེཡྻཱམཱ’ཏི. ཨཐ ཁོ མཡཾ, བྷནྟེ, ཡེན ཨཉྙཏིཏྠིཡཱནཾ པརིབྦཱཛཀཱནཾ ཨཱརཱམོ ཏེནུཔསངྐམིམྷ; ཨུཔསངྐམིཏྭཱ ཏེཧི ཨཉྙཏིཏྠིཡེཧི པརིབྦཱཛཀེཧི སདྡྷིཾ སམྨོདིམྷ. སམྨོདནཱིཡཾ ཀཐཾ སཱརཎཱིཡཾ ཝཱིཏིསཱརེཏྭཱ ཨེཀམནྟཾ ནིསཱིདིམྷ. ཨེཀམནྟཾ ནིསིནྣེ ཁོ ཨམྷེ, བྷནྟེ, ཨཉྙཏིཏྠིཡཱ པརིབྦཱཛཀཱ ཨེཏདཝོཙུཾ –

‘‘སམཎོ, ཨཱཝུསོ, གོཏམོ སཱཝཀཱནཾ ཨེཝཾ དྷམྨཾ དེསེཏི ‘ཨེཐ ཏུམྷེ, བྷིཀྑཝེ, པཉྩ ནཱིཝརཎེ པཧཱཡ ཙེཏསོ ཨུཔཀྐིལེསེ པཉྙཱཡ ¶ དུབྦལཱིཀརཎེ སཏྟ བོཛ྄ཛྷངྒེ ཡཐཱབྷཱུཏཾ བྷཱཝེཐཱ’ཏི. མཡམྤི ཁོ, ཨཱཝུསོ, སཱཝཀཱནཾ ཨེཝཾ དྷམྨཾ དེསེམ – ‘ཨེཐ ཏུམྷེ, ཨཱཝུསོ, པཉྩ ནཱིཝརཎེ པཧཱཡ ཙེཏསོ ཨུཔཀྐིལེསེ པཉྙཱཡ དུབྦལཱིཀརཎེ སཏྟ བོཛ྄ཛྷངྒེ ཡཐཱབྷཱུཏཾ བྷཱཝེཐཱ’ཏི. ཨིདྷ ནོ, ཨཱཝུསོ, ཀོ ཝིསེསོ, ཀོ ཨདྷིཔྤཡཱསོ, ཀིཾ ནཱནཱཀརཎཾ སམཎསྶ ཝཱ གོཏམསྶ ཨམྷཱཀཾ ཝཱ, ཡདིདཾ – དྷམྨདེསནཱཡ ཝཱ དྷམྨདེསནཾ, ཨནུསཱསནིཡཱ ཝཱ ཨནུསཱསནི’’ནྟི?

‘‘ཨཐ ཁོ མཡཾ, བྷནྟེ, ཏེསཾ ཨཉྙཏིཏྠིཡཱནཾ པརིབྦཱཛཀཱནཾ བྷཱསིཏཾ ནེཝ ཨབྷིནནྡིམྷ ནཔྤཊིཀྐོསིམྷ, ཨནབྷིནནྡིཏྭཱ ཨཔྤཊིཀྐོསིཏྭཱ ཨུཊྛཱཡཱསནཱ པཀྐམིམྷ – ‘བྷགཝཏོ སནྟིཀེ ཨེཏསྶ བྷཱསིཏསྶ ཨཏྠཾ ཨཱཛཱནིསྶཱམཱ’’’ཏི.

‘‘ཨེཝཾཝཱདིནོ ¶ , བྷིཀྑཝེ, ཨཉྙཏིཏྠིཡཱ པརིབྦཱཛཀཱ ཨེཝམསྶུ ཝཙནཱིཡཱ – ‘ཨཏྠི པནཱཝུསོ, པརིཡཱཡོ, ཡཾ པརིཡཱཡཾ ཨཱགམྨ པཉྩ ནཱིཝརཎཱ དས ཧོནྟི, སཏྟ བོཛ྄ཛྷངྒཱ ཙཏུདྡསཱ’ཏི. ཨེཝཾ པུཊྛཱ, བྷིཀྑཝེ, ཨཉྙཏིཏྠིཡཱ པརིབྦཱཛཀཱ ན ཙེཝ སམྤཱཡིསྶནྟི, ཨུཏྟརིཉྩ ཝིགྷཱཏཾ ཨཱཔཛྫིསྶནྟི. ཏཾ ཀིསྶ ཧེཏུ? ཡཐཱ ཏཾ, བྷིཀྑཝེ, ཨཝིསཡསྨིཾ. ‘‘ནཱཧཾ ཏཾ, བྷིཀྑཝེ, པསྶཱམི སདེཝཀེ ལོཀེ སམཱརཀེ སབྲཧྨཀེ སསྶམཎབྲཱཧྨཎིཡཱ པཛཱཡ སདེཝམནུསྶཱཡ, ཡོ ཨིམེསཾ པཉྷཱནཾ ཝེཡྻཱཀརཎེན ཙིཏྟཾ ཨཱརཱདྷེཡྻ, ཨཉྙཏྲ ཏཐཱགཏེན ཝཱ ཏཐཱགཏསཱཝཀེན ཝཱ ཨིཏོ ཝཱ པན སུཏྭཱ’’.

‘‘ཀཏམོ ¶ ¶ ¶ ཙ, བྷིཀྑཝེ, པརིཡཱཡོ, ཡཾ པརིཡཱཡཾ ཨཱགམྨ པཉྩ ནཱིཝརཎཱ དས ཧོནྟི? ཡདཔི, བྷིཀྑཝེ, ཨཛ྄ཛྷཏྟཾ ཀཱམཙྪནྡོ ཏདཔི ནཱིཝརཎཾ, ཡདཔི བཧིདྡྷཱ ཀཱམཙྪནྡོ ཏདཔི ནཱིཝརཎཾ. ‘ཀཱམཙྪནྡནཱིཝརཎ’ནྟི ཨིཏི ཧིདཾ ཨུདྡེསཾ གཙྪཏི. ཏདམིནཱཔེཏཾ པརིཡཱཡེན དྭཡཾ ཧོཏི. ཡདཔི, བྷིཀྑཝེ, ཨཛ྄ཛྷཏྟཾ བྱཱཔཱདོ ཏདཔི ནཱིཝརཎཾ, ཡདཔི བཧིདྡྷཱ བྱཱཔཱདོ ཏདཔི ནཱིཝརཎཾ. ‘བྱཱཔཱདནཱིཝརཎ’ནྟི ཨིཏི ཧིདཾ ཨུདྡེསཾ གཙྪཏི. ཏདམིནཱཔེཏཾ པརིཡཱཡེན དྭཡཾ ཧོཏི. ཡདཔི, བྷིཀྑཝེ, ཐིནཾ ཏདཔི ནཱིཝརཎཾ, ཡདཔི མིདྡྷཾ ཏདཔི ནཱིཝརཎཾ. ‘ཐིནམིདྡྷནཱིཝརཎ’ནྟི ཨིཏི ཧིདཾ ཨུདྡེསཾ གཙྪཏི. ཏདམིནཱཔེཏཾ པརིཡཱཡེན དྭཡཾ ཧོཏི. ཡདཔི, བྷིཀྑཝེ, ཨུདྡྷཙྩཾ ཏདཔི ནཱིཝརཎཾ, ཡདཔི ཀུཀྐུཙྩཾ ཏདཔི ནཱིཝརཎཾ. ‘ཨུདྡྷཙྩཀུཀྐུཙྩནཱིཝརཎ’ནྟི ཨིཏི ཧིདཾ ཨུདྡེསཾ གཙྪཏི. ཏདམིནཱཔེཏཾ པརིཡཱཡེན དྭཡཾ ཧོཏི. ཡདཔི, བྷིཀྑཝེ, ཨཛ྄ཛྷཏྟཾ དྷམྨེསུ ཝིཙིཀིཙྪཱ ཏདཔི ནཱིཝརཎཾ, ཡདཔི བཧིདྡྷཱ དྷམྨེསུ ཝིཙིཀིཙྪཱ ཏདཔི ནཱིཝརཎཾ. ‘ཝིཙིཀིཙྪཱནཱིཝརཎ’ནྟི ཨིཏི ཧིདཾ ཨུདྡེསཾ གཙྪཏི. ཏདམིནཱཔེཏཾ པརིཡཱཡེན དྭཡཾ ཧོཏི. ཨཡཾ ཁོ, བྷིཀྑཝེ, པརིཡཱཡོ, ཡཾ པརིཡཱཡཾ ཨཱགམྨ པཉྩ ནཱིཝརཎཱ དས ཧོནྟི.

‘‘ཀཏམོ ¶ ཙ, བྷིཀྑཝེ, པརིཡཱཡོ, ཡཾ པརིཡཱཡཾ ཨཱགམྨ སཏྟ བོཛ྄ཛྷངྒཱ ཙཏུདྡས ཧོནྟི? ཡདཔི, བྷིཀྑཝེ, ཨཛ྄ཛྷཏྟཾ དྷམྨེསུ སཏི ཏདཔི སཏིསམྦོཛ྄ཛྷངྒོ, ཡདཔི བཧིདྡྷཱ དྷམྨེསུ སཏི ཏདཔི སཏིསམྦོཛ྄ཛྷངྒོ. ‘སཏིསམྦོཛ྄ཛྷངྒོ’ཏི ཨིཏི ཧིདཾ ཨུདྡེསཾ གཙྪཏི. ཏདམིནཱཔེཏཾ པརིཡཱཡེན དྭཡཾ ཧོཏི.

‘‘ཡདཔི ¶ , བྷིཀྑཝེ, ཨཛ྄ཛྷཏྟཾ དྷམྨེསུ པཉྙཱཡ པཝིཙིནཏི [པཝིཙིནཱཏི (ཀ.)] པཝིཙརཏི པརིཝཱིམཾསམཱཔཛྫཏི ¶ ཏདཔི དྷམྨཝིཙཡསམྦོཛ྄ཛྷངྒོ, ཡདཔི བཧིདྡྷཱ དྷམྨེསུ པཉྙཱཡ པཝིཙིནཏི པཝིཙརཏི པརིཝཱིམཾསམཱཔཛྫཏི ཏདཔི དྷམྨཝིཙཡསམྦོཛ྄ཛྷངྒོ. ‘དྷམྨཝིཙཡསམྦོཛ྄ཛྷངྒོ’ཏི ཨིཏི ཧིདཾ ཨུདྡེསཾ གཙྪཏི. ཏདམིནཱཔེཏཾ པརིཡཱཡེན དྭཡཾ ཧོཏི.

‘‘ཡདཔི, བྷིཀྑཝེ, ཀཱཡིཀཾ ཝཱིརིཡཾ ཏདཔི ཝཱིརིཡསམྦོཛ྄ཛྷངྒོ, ཡདཔི ཙེཏསིཀཾ ཝཱིརིཡཾ ཏདཔི ཝཱིརིཡསམྦོཛ྄ཛྷངྒོ. ‘ཝཱིརིཡསམྦོཛ྄ཛྷངྒོ’ཏི ཨིཏི ཧིདཾ ཨུདྡེསཾ གཙྪཏི. ཏདམིནཱཔེཏཾ པརིཡཱཡེན དྭཡཾ ཧོཏི.

‘‘ཡདཔི ¶ , བྷིཀྑཝེ, སཝིཏཀྐསཝིཙཱརཱ པཱིཏི ཏདཔི པཱིཏིསམྦོཛ྄ཛྷངྒོ, ཡདཔི ཨཝིཏཀྐཨཝིཙཱརཱ པཱིཏི ཏདཔི པཱིཏིསམྦོཛ྄ཛྷངྒོ. ‘པཱིཏིསམྦོཛ྄ཛྷངྒོ’ཏི ཨིཏི ཧིདཾ ཨུདྡེསཾ གཙྪཏི. ཏདམིནཱཔེཏཾ པརིཡཱཡེན དྭཡཾ ཧོཏི.

‘‘ཡདཔི, བྷིཀྑཝེ, ཀཱཡཔྤསྶདྡྷི ཏདཔི པསྶདྡྷིསམྦོཛ྄ཛྷངྒོ, ཡདཔི ཙིཏྟཔྤསྶདྡྷི ཏདཔི པསྶདྡྷིསམྦོཛ྄ཛྷངྒོ. ‘པསྶདྡྷིསམྦོཛ྄ཛྷངྒོ’ཏི ¶ ཨིཏི ཧིདཾ ཨུདྡེསཾ གཙྪཏི. ཏདམིནཱཔེཏཾ པརིཡཱཡེན དྭཡཾ ཧོཏི.

‘‘ཡདཔི, བྷིཀྑཝེ, སཝིཏཀྐོ སཝིཙཱརོ སམཱདྷི ཏདཔི སམཱདྷིསམྦོཛ྄ཛྷངྒོ, ཡདཔི ཨཝིཏཀྐཨཝིཙཱརོ སམཱདྷི ཏདཔི སམཱདྷིསམྦོཛ྄ཛྷངྒོ. ‘སམཱདྷིསམྦོཛ྄ཛྷངྒོ’ཏི ཨིཏི ཧིདཾ ཨུདྡེསཾ གཙྪཏི. ཏདམིནཱཔེཏཾ པརིཡཱཡེན དྭཡཾ ཧོཏི.

‘‘ཡདཔི, བྷིཀྑཝེ, ཨཛ྄ཛྷཏྟཾ དྷམྨེསུ ཨུཔེཀྑཱ ཏདཔི ཨུཔེཀྑཱསམྦོཛ྄ཛྷངྒོ, ཡདཔི བཧིདྡྷཱ དྷམྨེསུ ཨུཔེཀྑཱ ཏདཔི ཨུཔེཀྑཱསམྦོཛ྄ཛྷངྒོ. ‘ཨུཔེཀྑཱསམྦོཛ྄ཛྷངྒོ’ཏི ཨིཏི ཧིདཾ ཨུདྡེསཾ གཙྪཏི. ཏདམིནཱཔེཏཾ པརིཡཱཡེན དྭཡཾ ཧོཏི. ཨཡཾ ཁོ, བྷིཀྑཝེ, པརིཡཱཡོ, ཡཾ པརིཡཱཡཾ ཨཱགམྨ སཏྟ བོཛ྄ཛྷངྒཱ ཙཏུདྡསཱ’’ཏི. དུཏིཡཾ.

༣. ཨགྒིསུཏྟཾ

༢༣༤. ཨཐ ¶ ཁོ སམྦཧུལཱ བྷིཀྑཱུ པུབྦཎྷསམཡཾ ནིཝཱསེཏྭཱ པཏྟཙཱིཝརམཱདཱཡ སཱཝཏྠིཡཾ ¶ པིཎྜཱཡ པཝིསིཾསུ ¶ . (པརིཡཱཡསུཏྟསདིསཾ).

‘‘ཨེཝཾཝཱདིནོ, བྷིཀྑཝེ, ཨཉྙཏིཏྠིཡཱ པརིབྦཱཛཀཱ ཨེཝམསྶུ ཝཙནཱིཡཱ – ‘ཡསྨིཾ, ཨཱཝུསོ, སམཡེ ལཱིནཾ ཙིཏྟཾ ཧོཏི, ཀཏམེསཾ ཏསྨིཾ སམཡེ བོཛ྄ཛྷངྒཱནཾ ཨཀཱལོ བྷཱཝནཱཡ, ཀཏམེསཾ ཏསྨིཾ སམཡེ བོཛ྄ཛྷངྒཱནཾ ཀཱལོ བྷཱཝནཱཡ? ཡསྨིཾ པནཱཝུསོ, སམཡེ ཨུདྡྷཏཾ ཙིཏྟཾ ཧོཏི, ཀཏམེསཾ ཏསྨིཾ སམཡེ བོཛ྄ཛྷངྒཱནཾ ཨཀཱལོ བྷཱཝནཱཡ, ཀཏམེསཾ ཏསྨིཾ སམཡེ བོཛ྄ཛྷངྒཱནཾ ཀཱལོ བྷཱཝནཱཡཱ’ཏི? ཨེཝཾ པུཊྛཱ ¶ , བྷིཀྑཝེ, ཨཉྙཏིཏྠིཡཱ པརིབྦཱཛཀཱ ན ཙེཝ སམྤཱཡིསྶནྟི, ཨུཏྟརིཉྩ ཝིགྷཱཏཾ ཨཱཔཛྫིསྶནྟི. ཏཾ ཀིསྶ ཧེཏུ? ཡཐཱ ཏཾ, བྷིཀྑཝེ, ཨཝིསཡསྨིཾ.

‘‘ནཱཧཾ ཏཾ, བྷིཀྑཝེ, པསྶཱམི སདེཝཀེ ལོཀེ སམཱརཀེ སབྲཧྨཀེ སསྶམཎབྲཱཧྨཎིཡཱ པཛཱཡ སདེཝམནུསྶཱཡ ཡོ ཨིམེསཾ པཉྷཱནཾ ཝེཡྻཱཀརཎེན ¶ ཙིཏྟཾ ཨཱརཱདྷེཡྻ, ཨཉྙཏྲ ཏཐཱགཏེན ཝཱ ཏཐཱགཏསཱཝཀེན ཝཱ ཨིཏོ ཝཱ པན སུཏྭཱ.

‘‘ཡསྨིཾ, བྷིཀྑཝེ, སམཡེ ལཱིནཾ ཙིཏྟཾ ཧོཏི, ཨཀཱལོ ཏསྨིཾ སམཡེ པསྶདྡྷིསམྦོཛ྄ཛྷངྒསྶ བྷཱཝནཱཡ, ཨཀཱལོ སམཱདྷིསམྦོཛ྄ཛྷངྒསྶ བྷཱཝནཱཡ, ཨཀཱལོ ཨུཔེཀྑཱསམྦོཛ྄ཛྷངྒསྶ བྷཱཝནཱཡ. ཏཾ ཀིསྶ ཧེཏུ? ལཱིནཾ, བྷིཀྑཝེ, ཙིཏྟཾ ཏཾ ཨེཏེཧི དྷམྨེཧི དུསྶམུཊྛཱཔཡཾ ཧོཏི.

‘‘སེཡྻཐཱཔི, བྷིཀྑཝེ, པུརིསོ པརིཏྟཾ ཨགྒིཾ ཨུཛྫཱལེཏུཀཱམོ ཨསྶ. སོ ཏཏྠ ཨལླཱནི ¶ ཙེཝ ཏིཎཱནི པཀྑིཔེཡྻ, ཨལླཱནི ཙ གོམཡཱནི པཀྑིཔེཡྻ, ཨལླཱནི ཙ ཀཊྛཱནི པཀྑིཔེཡྻ ¶ , ཨུདཀཝཱཏཉྩ དདེཡྻ, པཾསུཀེན ཙ ཨོཀིརེཡྻ; བྷབྦོ ནུ ཁོ སོ པུརིསོ པརིཏྟཾ ཨགྒིཾ ཨུཛྫཱལིཏུ’’ནྟི? ‘‘ནོ ཧེཏཾ, བྷནྟེ’’.

‘‘ཨེཝམེཝ ཁོ, བྷིཀྑཝེ, ཡསྨིཾ སམཡེ ལཱིནཾ ཙིཏྟཾ ཧོཏི, ཨཀཱལོ ཏསྨིཾ སམཡེ པསྶདྡྷིསམྦོཛ྄ཛྷངྒསྶ བྷཱཝནཱཡ, ཨཀཱལོ སམཱདྷིསམྦོཛ྄ཛྷངྒསྶ བྷཱཝནཱཡ, ཨཀཱལོ ཨུཔེཀྑཱསམྦོཛ྄ཛྷངྒསྶ བྷཱཝནཱཡ. ཏཾ ཀིསྶ ཧེཏུ? ལཱིནཾ, བྷིཀྑཝེ, ཙིཏྟཾ ཏཾ ཨེཏེཧི དྷམྨེཧི དུསྶམུཊྛཱཔཡཾ ཧོཏི.

‘‘ཡསྨིཉྩ ཁོ, བྷིཀྑཝེ, སམཡེ ལཱིནཾ ཙིཏྟཾ ཧོཏི, ཀཱལོ ཏསྨིཾ ¶ སམཡེ དྷམྨཝིཙཡསམྦོཛ྄ཛྷངྒསྶ བྷཱཝནཱཡ, ཀཱལོ ཝཱིརིཡསམྦོཛ྄ཛྷངྒསྶ བྷཱཝནཱཡ, ཀཱལོ པཱིཏིསམྦོཛ྄ཛྷངྒསྶ བྷཱཝནཱཡ. ཏཾ ཀིསྶ ཧེཏུ? ལཱིནཾ, བྷིཀྑཝེ, ཙིཏྟཾ ཏཾ ཨེཏེཧི དྷམྨེཧི སུསམུཊྛཱཔཡཾ ཧོཏི.

‘‘སེཡྻཐཱཔི, བྷིཀྑཝེ, པུརིསོ པརིཏྟཾ ཨགྒིཾ ཨུཛྫཱལེཏུཀཱམོ ཨསྶ. སོ ཏཏྠ སུཀྑཱནི ཙེཝ ཏིཎཱནི པཀྑིཔེཡྻ, སུཀྑཱནི གོམཡཱནི པཀྑིཔེཡྻ, སུཀྑཱནི ཀཊྛཱནི པཀྑིཔེཡྻ, མུཁཝཱཏཉྩ དདེཡྻ, ན ཙ པཾསུཀེན ཨོཀིརེཡྻ; བྷབྦོ ནུ ཁོ སོ པུརིསོ པརིཏྟཾ ཨགྒིཾ ཨུཛྫཱལིཏུ’’ནྟི? ‘‘ཨེཝཾ, བྷནྟེ’’.

‘‘ཨེཝམེཝ ཁོ, བྷིཀྑཝེ, ཡསྨིཾ སམཡེ ལཱིནཾ ཙིཏྟཾ ཧོཏི, ཀཱལོ ཏསྨིཾ སམཡེ དྷམྨཝིཙཡསམྦོཛ྄ཛྷངྒསྶ བྷཱཝནཱཡ, ཀཱལོ ཝཱིརིཡསམྦོཛ྄ཛྷངྒསྶ བྷཱཝནཱཡ, ཀཱལོ པཱིཏིསམྦོཛ྄ཛྷངྒསྶ བྷཱཝནཱཡ. ཏཾ ཀིསྶ ཧེཏུ? ལཱིནཾ, བྷིཀྑཝེ, ཙིཏྟཾ ཏཾ ཨེཏེཧི དྷམྨེཧི སུསམུཊྛཱཔཡཾ ཧོཏི.

‘‘ཡསྨིཾ ¶ , བྷིཀྑཝེ, སམཡེ ཨུདྡྷཏྟཾ ཙིཏྟཾ ཧོཏི, ཨཀཱལོ ཏསྨིཾ སམཡེ དྷམྨཝིཙཡསམྦོཛ྄ཛྷངྒསྶ བྷཱཝནཱཡ, ཨཀཱལོ ཝཱིརིཡསམྦོཛ྄ཛྷངྒསྶ བྷཱཝནཱཡ, ཨཀཱལོ པཱིཏིསམྦོཛ྄ཛྷངྒསྶ ¶ བྷཱཝནཱཡ. ཏཾ ཀིསྶ ཧེཏུ? ཨུདྡྷཏཾ, བྷིཀྑཝེ, ཙིཏྟཾ ཏཾ ཨེཏེཧི དྷམྨེཧི དུཝཱུཔསམཡཾ ཧོཏི.

‘‘སེཡྻཐཱཔི ¶ , བྷིཀྑཝེ, པུརིསོ མཧནྟཾ ཨགྒིཀྑནྡྷཾ ནིབྦཱཔེཏུཀཱམོ ཨསྶ. སོ ཏཏྠ སུཀྑཱནི ཙེཝ ཏིཎཱནི པཀྑིཔེཡྻ, སུཀྑཱནི ཙ གོམཡཱནི པཀྑིཔེཡྻ, སུཀྑཱནི ཙ ཀཊྛཱནི པཀྑིཔེཡྻ, མུཁཝཱཏཉྩ དདེཡྻ, ན ཙ པཾསུཀེན ཨོཀིརེཡྻ; བྷབྦོ ནུ ཁོ སོ པུརིསོ ¶ མཧནྟཾ ཨགྒིཀྑནྡྷཾ ནིབྦཱཔེཏུ’’ནྟི? ‘‘ནོ ཧེཏཾ, བྷནྟེ’’.

‘‘ཨེཝམེཝ ཁོ, བྷིཀྑཝེ, ཡསྨིཾ སམཡེ ཨུདྡྷཏཾ ཙིཏྟཾ ཧོཏི, ཨཀཱལོ ཏསྨིཾ སམཡེ དྷམྨཝིཙཡསམྦོཛ྄ཛྷངྒསྶ བྷཱཝནཱཡ, ཨཀཱལོ ཝཱིརིཡསམྦོཛ྄ཛྷངྒསྶ བྷཱཝནཱཡ, ཨཀཱལོ པཱིཏིསམྦོཛ྄ཛྷངྒསྶ བྷཱཝནཱཡ. ཏཾ ཀིསྶ ཧེཏུ? ཨུདྡྷཏཾ, བྷིཀྑཝེ, ཙིཏྟཾ ཏཾ ཨེཏེཧི དྷམྨེཧི དུཝཱུཔསམཡཾ ཧོཏི.

‘‘ཡསྨིཉྩ ཁོ, བྷིཀྑཝེ, སམཡེ ཨུདྡྷཏཾ ཙིཏྟཾ ཧོཏི, ཀཱལོ ཏསྨིཾ སམཡེ པསྶདྡྷིསམྦོཛ྄ཛྷངྒསྶ བྷཱཝནཱཡ, ཀཱལོ སམཱདྷིསམྦོཛ྄ཛྷངྒསྶ བྷཱཝནཱཡ, ཀཱལོ ཨུཔེཀྑཱསམྦོཛ྄ཛྷངྒསྶ བྷཱཝནཱཡ. ཏཾ ཀིསྶ ཧེཏུ? ཨུདྡྷཏཾ, བྷིཀྑཝེ, ཙིཏྟཾ ཏཾ ཨེཏེཧི དྷམྨེཧི སུཝཱུཔསམཡཾ ཧོཏི.

‘‘སེཡྻཐཱཔི, བྷིཀྑཝེ, པུརིསོ མཧནྟཾ ཨགྒིཀྑནྡྷཾ ནིབྦཱཔེཏུཀཱམོ ཨསྶ. སོ ཏཏྠ ཨལླཱནི ཙེཝ ཏིཎཱནི པཀྑིཔེཡྻ, ཨལླཱནི ཙ གོམཡཱནི པཀྑིཔེཡྻ, ཨལླཱནི ཙ ཀཊྛཱནི པཀྑིཔེཡྻ, ཨུདཀཝཱཏཉྩ དདེཡྻ, པཾསུཀེན ཙ ཨོཀིརེཡྻ; བྷབྦོ ནུ ཁོ སོ པུརིསོ མཧནྟཾ ཨགྒིཀྑནྡྷཾ ནིབྦཱཔེཏུ’’ནྟི? ‘‘ཨེཝཾ, བྷནྟེ’’.

‘‘ཨེཝམེཝ ཁོ, བྷིཀྑཝེ, ཡསྨིཾ སམཡེ ཨུདྡྷཏཾ ཙིཏྟཾ ¶ ཧོཏི, ཀཱལོ ཏསྨིཾ སམཡེ པསྶདྡྷིསམྦོཛ྄ཛྷངྒསྶ བྷཱཝནཱཡ, ཀཱལོ སམཱདྷིསམྦོཛ྄ཛྷངྒསྶ བྷཱཝནཱཡ, ཀཱལོ ཨུཔེཀྑཱསམྦོཛ྄ཛྷངྒསྶ བྷཱཝནཱཡ. ཏཾ ཀིསྶ ཧེཏུ? ཨུདྡྷཏཾ, བྷིཀྑཝེ, ཙིཏྟཾ ཏཾ ཨེཏེཧི དྷམྨེཧི སུཝཱུཔསམཡཾ ཧོཏི. སཏིཉྩ ཁྭཱཧཾ, བྷིཀྑཝེ, སབྦཏྠིཀཾ ཝདཱམཱི’’ཏི. ཏཏིཡཾ.

༤. མེཏྟཱསཧགཏསུཏྟཾ

༢༣༥. ཨེཀཾ ¶ ¶ སམཡཾ བྷགཝཱ ཀོལིཡེསུ ཝིཧརཏི ཧལིདྡཝསནཾ ནཱམ ཀོལིཡཱནཾ ནིགམོ. ཨཐ ཁོ སམྦཧུལཱ བྷིཀྑཱུ པུབྦཎྷསམཡཾ ནིཝཱསེཏྭཱ པཏྟཙཱིཝརམཱདཱཡ ཧལིདྡཝསནཾ པིཎྜཱཡ པཝིསིཾསུ ¶ . ཨཐ ཁོ ཏེསཾ བྷིཀྑཱུནཾ ཨེཏདཧོསི – ‘‘ཨཏིཔྤགོ ཁོ ཏཱཝ ཧལིདྡཝསནེ པིཎྜཱཡ ཙརིཏུཾ. ཡཾནཱུན མཡཾ ཡེན ཨཉྙཏིཏྠིཡཱནཾ པརིབྦཱཛཀཱནཾ ཨཱརཱམོ ཏེནུཔསངྐམེཡྻཱམཱ’’ཏི.

ཨཐ ཁོ ཏེ བྷིཀྑཱུ ཡེན ཨཉྙཏིཏྠིཡཱནཾ པརིབྦཱཛཀཱནཾ ཨཱརཱམོ ཏེནུཔསངྐམིཾསུ; ཨུཔསངྐམིཏྭཱ ཏེཧི ཨཉྙཏིཏྠིཡེཧི པརིབྦཱཛཀེཧི སདྡྷིཾ སམྨོདིཾསུ. སམྨོདནཱིཡཾ ཀཐཾ སཱརཎཱིཡཾ ཝཱིཏིསཱརེཏྭཱ ཨེཀམནྟཾ ནིསཱིདིཾསུ. ཨེཀམནྟཾ ནིསིནྣེ ཁོ ཏེ བྷིཀྑཱུ ཨཉྙཏིཏྠིཡཱ པརིབྦཱཛཀཱ ཨེཏདཝོཙུཾ –

‘‘སམཎོ, ཨཱཝུསོ, གོཏམོ སཱཝཀཱནཾ ཨེཝཾ དྷམྨཾ དེསེཏི – ‘ཨེཐ ཏུམྷེ, བྷིཀྑཝེ, པཉྩ ནཱིཝརཎེ པཧཱཡ ཙེཏསོ ཨུཔཀྐིལེསེ པཉྙཱཡ དུབྦལཱིཀརཎེ མེཏྟཱསཧགཏེན ཙེཏསཱ ཨེཀཾ དིསཾ ཕརིཏྭཱ ཝིཧརཐ, ཏཐཱ དུཏིཡཾ, ཏཐཱ ཏཏིཡཾ, ཏཐཱ ཙཏུཏྠཾ; ཨིཏི ཨུདྡྷམདྷོ ཏིརིཡཾ སབྦདྷི སབྦཏྟཏཱཡ སབྦཱཝནྟཾ ལོཀཾ མེཏྟཱསཧགཏེན ཙེཏསཱ ¶ ཝིཔུལེན མཧགྒཏེན ཨཔྤམཱཎེན ཨཝེརེན ཨབྱཱཔཛྫེན ཕརིཏྭཱ ཝིཧརཐ. ཀརུཎཱསཧགཏེན ཙེཏསཱ ཨེཀཾ དིསཾ ཕརིཏྭཱ ཝིཧརཐ, ཏཐཱ དུཏིཡཾ, ཏཐཱ ཏཏིཡཾ, ཏཐཱ ཙཏུཏྠཾ; ཨིཏི ཨུདྡྷམདྷོ ཏིརིཡཾ སབྦདྷི སབྦཏྟཏཱཡ ¶ སབྦཱཝནྟཾ ལོཀཾ ཀརུཎཱསཧགཏེན ཙེཏསཱ ཝིཔུལེན མཧགྒཏེན ཨཔྤམཱཎེན ཨཝེརེན ཨབྱཱཔཛྫེན ཕརིཏྭཱ ཝིཧརཐ. མུདིཏཱསཧགཏེན ཙེཏསཱ ཨེཀཾ དིསཾ ཕརིཏྭཱ ཝིཧརཐ, ཏཐཱ དུཏིཡཾ, ཏཐཱ ཏཏིཡཾ, ཏཐཱ ཙཏུཏྠཾ; ཨིཏི ཨུདྡྷམདྷོ ཏིརིཡཾ སབྦདྷི སབྦཏྟཏཱཡ སབྦཱཝནྟཾ ལོཀཾ མུདིཏཱསཧགཏེན ཙེཏསཱ ཝིཔུལེན མཧགྒཏེན ཨཔྤམཱཎེན ཨཝེརེན ཨབྱཱཔཛྫེན ཕརིཏྭཱ ཝིཧརཐ. ཨུཔེཀྑཱསཧགཏེན ཙེཏསཱ ཨེཀཾ དིསཾ ཕརིཏྭཱ ཝིཧརཐ, ཏཐཱ དུཏིཡཾ, ཏཐཱ ཏཏིཡཾ, ཏཐཱ ཙཏུཏྠཾ; ཨིཏི ཨུདྡྷམདྷོ ཏིརིཡཾ སབྦདྷི སབྦཏྟཏཱཡ སབྦཱཝནྟཾ ལོཀཾ ཨུཔེཀྑཱསཧགཏེན ཙེཏསཱ ཝིཔུལེན མཧགྒཏེན ཨཔྤམཱཎེན ཨཝེརེན ཨབྱཱཔཛྫེན ཕརིཏྭཱ ཝིཧརཐཱ’’’ཏི.

‘‘མཡམྤི ¶ ཁོ, ཨཱཝུསོ, སཱཝཀཱནཾ ཨེཝཾ དྷམྨཾ དེསེམ – ‘ཨེཐ ཏུམྷེ, ཨཱཝུསོ, པཉྩ ནཱིཝརཎེ པཧཱཡ ཙེཏསོ ཨུཔཀྐིལེསེ པཉྙཱཡ དུབྦལཱིཀརཎེ མེཏྟཱསཧགཏེན ཙེཏསཱ ཨེཀཾ དིསཾ ཕརིཏྭཱ ཝིཧརཐ…པེ… ཀརུཎཱསཧགཏེན ཙེཏསཱ… མུདིཏཱསཧགཏེན ཙེཏསཱ… ཨུཔེཀྑཱསཧགཏེན ཙེཏསཱ ¶ ཨེཀཾ དིསཾ ཕརིཏྭཱ ཝིཧརཐ, ཏཐཱ དུཏིཡཾ, ཏཐཱ ཏཏིཡཾ, ཏཐཱ ཙཏུཏྠཾ; ཨིཏི ཨུདྡྷམདྷོ ཏིརིཡཾ སབྦདྷི སབྦཏྟཏཱཡ སབྦཱཝནྟཾ ལོཀཾ ཨུཔེཀྑཱསཧགཏེན ཙེཏསཱ ཝིཔུལེན མཧགྒཏེན ཨཔྤམཱཎེན ཨཝེརེན ཨབྱཱཔཛྫེན ཕརིཏྭཱ ཝིཧརཐཱ’ཏི. ཨིདྷ ནོ, ཨཱཝུསོ, ཀོ ཝིསེསོ, ཀོ ཨདྷིཔྤཡཱསོ, ཀིཾ ནཱནཱཀརཎཾ སམཎསྶ ཝཱ གོཏམསྶ ཨམྷཱཀཾ ཝཱ, ཡདིདཾ – དྷམྨདེསནཱཡ ¶ ཝཱ ¶ དྷམྨདེསནཾ, ཨནུསཱསནིཡཱ ཝཱ ཨནུསཱསནི’’ནྟི?

ཨཐ ཁོ ཏེ བྷིཀྑཱུ ཏེསཾ ཨཉྙཏིཏྠིཡཱནཾ པརིབྦཱཛཀཱནཾ བྷཱསིཏཾ ནེཝ ཨབྷིནནྡིཾསུ ནཔྤཊིཀྐོསིཾསུ. ཨནབྷིནནྡིཏྭཱ ཨཔྤཊིཀྐོསིཏྭཱ ཨུཊྛཱཡཱསནཱ པཀྐམིཾསུ – ‘‘བྷགཝཏོ སནྟིཀེ ཨེཏསྶ བྷཱསིཏསྶ ཨཏྠཾ ཨཱཛཱནིསྶཱམཱ’’ཏི. ཨཐ ཁོ ཏེ བྷིཀྑཱུ ཧལིདྡཝསནེ པིཎྜཱཡ ཙརིཏྭཱ པཙྪཱབྷཏྟཾ པིཎྜཔཱཏཔཊིཀྐནྟཱ ཡེན བྷགཝཱ ཏེནུཔསངྐམིཾསུ; ཨུཔསངྐམིཏྭཱ བྷགཝནྟཾ ཨབྷིཝཱདེཏྭཱ ཨེཀམནྟཾ ནིསཱིདིཾསུ. ཨེཀམནྟཾ ནིསིནྣཱ ཁོ ཏེ བྷིཀྑཱུ བྷགཝནྟཾ ཨེཏདཝོཙུཾ –

‘‘ཨིདྷ མཡཾ, བྷནྟེ, པུབྦཎྷསམཡཾ ནིཝཱསེཏྭཱ པཏྟཙཱིཝརམཱདཱཡ ཧལིདྡཝསནེ པིཎྜཱཡ པཝིསིམྷ. ཏེསཾ ནོ, བྷནྟེ, ཨམྷཱཀཾ ཨེཏདཧོསི – ‘ཨཏིཔྤགོ ཁོ ཏཱཝ ཧལིདྡཝསནེ པིཎྜཱཡ ཙརིཏུཾ. ཡཾནཱུན མཡཾ ཡེན ཨཉྙཏིཏྠིཡཱནཾ པརིབྦཱཛཀཱནཾ ཨཱརཱམོ ཏེནུཔསངྐམེཡྻཱམཱ’’’ཏི.

‘‘ཨཐ ཁོ མཡཾ, བྷནྟེ, ཡེན ཨཉྙཏིཏྠིཡཱནཾ པརིབྦཱཛཀཱནཾ ཨཱརཱམོ ཏེནུཔསངྐམིམྷ, ཨུཔསངྐམིཏྭཱ ཏེཧི ཨཉྙཏིཏྠིཡེཧི པརིབྦཱཛཀེཧི སདྡྷིཾ སམྨོདིམྷ. སམྨོདནཱིཡཾ ཀཐཾ སཱརཎཱིཡཾ ཝཱིཏིསཱརེཏྭཱ ཨེཀམནྟཾ ནིསཱིདིམྷ. ཨེཀམནྟཾ ནིསིནྣེ ཁོ ཨམྷེ, བྷནྟེ, ཏེ ཨཉྙཏིཏྠིཡཱ པརིབྦཱཛཀཱ ཨེཏདཝོཙུཾ –

‘‘སམཎོ, ཨཱཝུསོ, གོཏམོ སཱཝཀཱནཾ ཨེཝཾ དྷམྨཾ དེསེཏི – ‘ཨེཐ ¶ ཏུམྷེ, བྷིཀྑཝེ, པཉྩ ནཱིཝརཎེ པཧཱཡ ཙེཏསོ ཨུཔཀྐིལེསེ པཉྙཱཡ དུབྦལཱིཀརཎེ མེཏྟཱསཧགཏེན ཙེཏསཱ ཨེཀཾ དིསཾ ཕརིཏྭཱ ¶ ཝིཧརཐ…པེ… ཀརུཎཱསཧགཏེན ཙེཏསཱ ¶ … མུདིཏཱསཧགཏེན ཙེཏསཱ… ཨུཔེཀྑཱསཧགཏེན ཙེཏསཱ ཨེཀཾ དིསཾ ཕརིཏྭཱ ཝིཧརཐ, ཏཐཱ དུཏིཡཾ, ཏཐཱ ཏཏིཡཾ, ཏཐཱ ཙཏུཏྠཾ; ཨིཏི ཨུདྡྷམདྷོ ཏིརིཡཾ སབྦདྷི སབྦཏྟཏཱཡ སབྦཱཝནྟཾ ལོཀཾ ཨུཔེཀྑཱསཧགཏེན ཙེཏསཱ ཝིཔུལེན མཧགྒཏེན ¶ ཨཔྤམཱཎེན ཨཝེརེན ཨབྱཱཔཛྫེན ཕརིཏྭཱ ཝིཧརཐཱ’’’ཏི.

‘‘མཡམྤི ཁོ, ཨཱཝུསོ, སཱཝཀཱནཾ ཨེཝཾ དྷམྨཾ དེསེམ – ‘ཨེཐ ཏུམྷེ, ཨཱཝུསོ, པཉྩ ནཱིཝརཎེ པཧཱཡ ཙེཏསོ ཨུཔཀྐིལེསེ པཉྙཱཡ དུབྦལཱིཀརཎེ མེཏྟཱསཧགཏེན ཙེཏསཱ ཨེཀཾ དིསཾ ཕརིཏྭཱ ཝིཧརཐ…པེ… ཀརུཎཱསཧགཏེན ཙེཏསཱ…པེ… མུདིཏཱསཧགཏེན ཙེཏསཱ…པེ… ཨུཔེཀྑཱསཧགཏེན ཙེཏསཱ ཨེཀཾ དིསཾ ཕརིཏྭཱ ཝིཧརཐ, ཏཐཱ དུཏིཡཾ, ཏཐཱ ཏཏིཡཾ, ཏཐཱ ཙཏུཏྠཾ; ཨིཏི ཨུདྡྷམདྷོ ཏིརིཡཾ སབྦདྷི སབྦཏྟཏཱཡ སབྦཱཝནྟཾ ལོཀཾ ཨུཔེཀྑཱསཧགཏེན ཙེཏསཱ ཝིཔུལེན མཧགྒཏེན ཨཔྤམཱཎེན ཨཝེརེན ཨབྱཱཔཛྫེན ཕརིཏྭཱ ¶ ཝིཧརཐཱ’ཏི. ཨིདྷ ནོ, ཨཱཝུསོ, ཀོ ཝིསེསོ, ཀོ ཨདྷིཔྤཡཱསོ, ཀིཾ ནཱནཱཀརཎཾ སམཎསྶ ཝཱ གོཏམསྶ ཨམྷཱཀཾ ཝཱ, ཡདིདཾ, དྷམྨདེསནཱཡ ཝཱ དྷམྨདེསནཾ, ཨནུསཱསནིཡཱ ཝཱ ཨནུསཱསནི’’ནྟི?

ཨཐ ཁོ མཡཾ, བྷནྟེ, ཏེསཾ ཨཉྙཏིཏྠིཡཱནཾ པརིབྦཱཛཀཱནཾ བྷཱསིཏཾ ནེཝ ཨབྷིནནྡིམྷ ནཔྤཊིཀྐོསིམྷ, ཨནབྷིནནྡིཏྭཱ ཨཔྤཊིཀྐོསིཏྭཱ ཨུཊྛཱཡཱསནཱ པཀྐམིམྷ – ‘བྷགཝཏོ སནྟིཀེ ཨེཏསྶ བྷཱསིཏསྶ ཨཏྠཾ ཨཱཛཱནིསྶཱམཱ’ཏི.

‘‘ཨེཝཾཝཱདིནོ, བྷིཀྑཝེ, ཨཉྙཏིཏྠིཡཱ པརིབྦཱཛཀཱ ཨེཝམསྶུ ཝཙནཱིཡཱ – ‘ཀཐཾ བྷཱཝིཏཱ པནཱཝུསོ, མེཏྟཱཙེཏོཝིམུཏྟི, ཀིཾགཏིཀཱ ཧོཏི, ཀིཾཔརམཱ, ཀིཾཕལཱ, ཀིཾཔརིཡོསཱནཱ? ཀཐཾ བྷཱཝིཏཱ པནཱཝུསོ, ཀརུཎཱཙེཏོཝིམུཏྟི, ཀིཾགཏིཀཱ ཧོཏི, ཀིཾཔརམཱ, ཀིཾཕལཱ, ཀིཾཔརིཡོསཱནཱ? ཀཐཾ བྷཱཝིཏཱ པནཱཝུསོ, མུདིཏཱཙེཏོཝིམུཏྟི, ཀིཾགཏིཀཱ ཧོཏི, ཀིཾཔརམཱ, ཀིཾཕལཱ, ཀིཾཔརིཡོསཱནཱ? ཀཐཾ བྷཱཝིཏཱ པནཱཝུསོ, ཨུཔེཀྑཱཙེཏོཝིམུཏྟི, ཀིཾགཏིཀཱ ཧོཏི, ཀིཾཔརམཱ, ཀིཾཕལཱ, ཀིཾཔརིཡོསཱནཱ’’’ཏི? ཨེཝཾ པུཊྛཱ, བྷིཀྑཝེ, ཨཉྙཏིཏྠིཡཱ ¶ པརིབྦཱཛཀཱ ན ཙེཝ སམྤཱཡིསྶནྟི, ཨུཏྟརིཉྩ ཝིགྷཱཏཾ ཨཱཔཛྫིསྶནྟི. ཏཾ ཀིསྶ ཧེཏུ? ཡཐཱ ཏཾ, བྷིཀྑཝེ, ཨཝིསཡསྨིཾ. ‘‘ནཱཧཾ ཏཾ, བྷིཀྑཝེ, པསྶཱམི སདེཝཀེ ¶ ལོཀེ སམཱརཀེ སབྲཧྨཀེ སསྶམཎབྲཱཧྨཎིཡཱ པཛཱཡ སདེཝམནུསྶཱཡ, ཡོ ཨིམེསཾ པཉྷཱནཾ ཝེཡྻཱཀརཎེན ཙིཏྟཾ ཨཱརཱདྷེཡྻ, ཨཉྙཏྲ ཏཐཱགཏེན ཝཱ ཏཐཱགཏསཱཝཀེན ¶ ཝཱ ཨིཏོ ཝཱ པན སུཏྭཱ’’.

‘‘ཀཐཾ ¶ བྷཱཝིཏཱ ཙ, བྷིཀྑཝེ, མེཏྟཱཙེཏོཝིམུཏྟི, ཀིཾགཏིཀཱ ཧོཏི, ཀིཾཔརམཱ, ཀིཾཕལཱ, ཀིཾཔརིཡོསཱནཱ? ཨིདྷ, བྷིཀྑཝེ, བྷིཀྑུ མེཏྟཱསཧགཏཾ སཏིསམྦོཛ྄ཛྷངྒཾ བྷཱཝེཏི…པེ… མེཏྟཱསཧགཏཾ ཨུཔེཀྑཱསམྦོཛ྄ཛྷངྒཾ བྷཱཝེཏི ཝིཝེཀནིསྶིཏཾ ཝིརཱགནིསྶིཏཾ ནིརོདྷནིསྶིཏཾ ཝོསྶགྒཔརིཎཱམིཾ. སོ སཙེ ཨཱཀངྑཏི ‘ཨཔྤཊིཀཱུལེ པཊིཀཱུལསཉྙཱི ཝིཧརེཡྻ’ནྟི, པཊིཀཱུལསཉྙཱི ཏཏྠ ཝིཧརཏི. སཙེ ཨཱཀངྑཏི ‘པཊིཀཱུལེ ཨཔྤཊིཀཱུལསཉྙཱི ཝིཧརེཡྻ’ནྟི, ཨཔྤཊིཀཱུལསཉྙཱི ཏཏྠ ཝིཧརཏི. སཙེ ཨཱཀངྑཏི ‘ཨཔྤཊིཀཱུལེ ཙ པཊིཀཱུལེ ཙ པཊིཀཱུལསཉྙཱི ཝིཧརེཡྻ’ནྟི, པཊིཀཱུལསཉྙཱི ཏཏྠ ཝིཧརཏི. སཙེ ཨཱཀངྑཏི ‘པཊིཀཱུལེ ཙ ཨཔྤཊིཀཱུལེ ཙ ཨཔྤཊིཀཱུལསཉྙཱི ཝིཧརེཡྻ’ནྟི, ཨཔྤཊིཀཱུལསཉྙཱི ཏཏྠ ཝིཧརཏི. སཙེ ཨཱཀངྑཏི ‘ཨཔྤཊིཀཱུལཉྩ པཊིཀཱུལཉྩ ཏདུབྷཡཾ ཨབྷིནིཝཛྫེཏྭཱ ཨུཔེཀྑཀོ ཝིཧརེཡྻཾ སཏོ སམྤཛཱནོ’ཏི, ཨུཔེཀྑཀོ ཙ ཏཏྠ ཝིཧརཏི སཏོ སམྤཛཱནོ, སུབྷཾ ཝཱ ཁོ པན ཝིམོཀྑཾ ཨུཔསམྤཛྫ ཝིཧརཏི. སུབྷཔརམཱཧཾ, བྷིཀྑཝེ, མེཏྟཱཙེཏོཝིམུཏྟིཾ ཝདཱམི, ཨིདྷཔཉྙསྶ བྷིཀྑུནོ ཨུཏྟརིཝིམུཏྟིཾ ཨཔྤཊིཝིཛ྄ཛྷཏོ.

‘‘ཀཐཾ བྷཱཝིཏཱ ཙ, བྷིཀྑཝེ, ཀརུཎཱཙེཏོཝིམུཏྟི, ཀིཾགཏིཀཱ ཧོཏི, ཀིཾཔརམཱ, ཀིཾཕལཱ, ཀིཾཔརིཡོསཱནཱ? ཨིདྷ, བྷིཀྑཝེ, བྷིཀྑུ ཀརུཎཱསཧགཏཾ སཏིསམྦོཛ྄ཛྷངྒཾ བྷཱཝེཏི…པེ… ¶ ཀརུཎཱསཧགཏཾ ཨུཔེཀྑཱསམྦོཛ྄ཛྷངྒཾ བྷཱཝེཏི ཝིཝེཀནིསྶིཏཾ ཝིརཱགནིསྶིཏཾ ནིརོདྷནིསྶིཏཾ ཝོསྶགྒཔརིཎཱམིཾ ¶ . སོ སཙེ ཨཱཀངྑཏི ‘ཨཔྤཊིཀཱུལེ པཊིཀཱུལསཉྙཱི ཝིཧརེཡྻ’ནྟི, པཊིཀཱུལསཉྙཱི ཏཏྠ ཝིཧརཏི…པེ… སཙེ ཨཱཀངྑཏི ‘ཨཔྤཊིཀཱུལཉྩ པཊིཀཱུལཉྩ ཏདུབྷཡཾ ཨབྷིནིཝཛྫེཏྭཱ ཨུཔེཀྑཀོ ཝིཧརེཡྻཾ སཏོ སམྤཛཱནོ’ཏི, ཨུཔེཀྑཀོ ཏཏྠ ཝིཧརཏི སཏོ སམྤཛཱནོ. སབྦསོ ཝཱ པན རཱུཔསཉྙཱནཾ སམཏིཀྐམཱ པཊིགྷསཉྙཱནཾ ཨཏྠངྒམཱ ནཱནཏྟསཉྙཱནཾ ཨམནསིཀཱརཱ ‘ཨནནྟོ ཨཱཀཱསོ’ཏི ཨཱཀཱསཱནཉྩཱཡཏནཾ ཨུཔསམྤཛྫ ཝིཧརཏི. ཨཱཀཱསཱནཉྩཱཡཏནཔརམཱཧཾ ¶ , བྷིཀྑཝེ, ཀརུཎཱཙེཏོཝིམུཏྟིཾ ¶ ཝདཱམི, ཨིདྷཔཉྙསྶ བྷིཀྑུནོ ཨུཏྟརིཝིམུཏྟིཾ ཨཔྤཊིཝིཛ྄ཛྷཏོ.

‘‘ཀཐཾ བྷཱཝིཏཱ ཙ, བྷིཀྑཝེ, མུདིཏཱཙེཏོཝིམུཏྟི, ཀིཾགཏིཀཱ ཧོཏི, ཀིཾཔརམཱ, ཀིཾཕལཱ, ཀིཾཔརིཡོསཱནཱ? ཨིདྷ, བྷིཀྑཝེ, བྷིཀྑུ མུདིཏཱསཧགཏཾ སཏིསམྦོཛ྄ཛྷངྒཾ བྷཱཝེཏི…པེ… མུདིཏཱསཧགཏཾ ཨུཔེཀྑཱསམྦོཛ྄ཛྷངྒཾ བྷཱཝེཏི ཝིཝེཀནིསྶིཏཾ ཝིརཱགནིསྶིཏཾ ནིརོདྷནིསྶིཏཾ ཝོསྶགྒཔརིཎཱམིཾ. སོ སཙེ ཨཱཀངྑཏི ‘ཨཔྤཊིཀཱུལེ པཊིཀཱུལསཉྙཱི ཝིཧརེཡྻ’ནྟི, པཊིཀཱུལསཉྙཱི ཏཏྠ ཝིཧརཏི ¶ …པེ… སཙེ ཨཱཀངྑཏི ‘ཨཔྤཊིཀཱུལཉྩ པཊིཀཱུལཉྩ ཏདུབྷཡཾ ཨབྷིནིཝཛྫེཏྭཱ ཨུཔེཀྑཀོ ཝིཧརེཡྻཾ སཏོ སམྤཛཱནོ’ཏི, ཨུཔེཀྑཀོ ཏཏྠ ཝིཧརཏི སཏོ སམྤཛཱནོ. སབྦསོ ཝཱ པན ཨཱཀཱསཱནཉྩཱཡཏནཾ སམཏིཀྐམྨ ‘ཨནནྟཾ ཝིཉྙཱཎ’ནྟི ཝིཉྙཱཎཉྩཱཡཏནཾ ཨུཔསམྤཛྫ ཝིཧརཏི. ཝིཉྙཱཎཉྩཱཡཏནཔརམཱཧཾ, བྷིཀྑཝེ, མུདིཏཱཙེཏོཝིམུཏྟིཾ ཝདཱམི, ཨིདྷཔཉྙསྶ བྷིཀྑུནོ ཨུཏྟརིཝིམུཏྟིཾ ཨཔྤཊིཝིཛ྄ཛྷཏོ.

‘‘ཀཐཾ ¶ བྷཱཝིཏཱ ཙ, བྷིཀྑཝེ, ཨུཔེཀྑཱཙེཏོཝིམུཏྟི, ཀིཾགཏིཀཱ ཧོཏི, ཀིཾཔརམཱ, ཀིཾཕལཱ, ཀིཾཔརིཡོསཱནཱ? ཨིདྷ, བྷིཀྑཝེ, བྷིཀྑུ ཨུཔེཀྑཱསཧགཏཾ སཏིསམྦོཛ྄ཛྷངྒཾ བྷཱཝེཏི ཝིཝེཀནིསྶིཏཾ ཝིརཱགནིསྶིཏཾ ནིརོདྷནིསྶིཏཾ ཝོསྶགྒཔརིཎཱམིཾ…པེ… ཨུཔེཀྑཱསཧགཏཾ ཨུཔེཀྑཱསམྦོཛ྄ཛྷངྒཾ བྷཱཝེཏི ཝིཝེཀནིསྶིཏཾ ཝིརཱགནིསྶིཏཾ ནིརོདྷནིསྶིཏཾ ཝོསྶགྒཔརིཎཱམིཾ. སོ སཙེ ཨཱཀངྑཏི ‘ཨཔྤཊིཀཱུལེ པཊིཀཱུལསཉྙཱི ཝིཧརེཡྻ’ནྟི, པཊིཀཱུལསཉྙཱི ཏཏྠ ཝིཧརཏི. སཙེ ཨཱཀངྑཏི ‘པཊིཀཱུལེ ཨཔྤཊིཀཱུལསཉྙཱི ཝིཧརེཡྻ’ནྟི, ཨཔྤཊིཀཱུལསཉྙཱི ཏཏྠ ཝིཧརཏི. སཙེ ཨཱཀངྑཏི ‘ཨཔྤཊིཀཱུལེ ཙ པཊིཀཱུལེ ཙ པཊིཀཱུལསཉྙཱི ཝིཧརེཡྻ’ནྟི, པཊིཀཱུལསཉྙཱི ཏཏྠ ཝིཧརཏི. སཙེ ཨཱཀངྑཏི ‘པཊིཀཱུལེ ཙ ཨཔྤཊིཀཱུལེ ཙ ཨཔྤཊིཀཱུལསཉྙཱི ཝིཧརེཡྻ’ནྟི, ཨཔྤཊིཀཱུལསཉྙཱི ཏཏྠ ཝིཧརཏི. སཙེ ཨཱཀངྑཏི ‘ཨཔྤཊིཀཱུལཉྩ པཊིཀཱུལཉྩ ཏདུབྷཡཾ ཨབྷིནིཝཛྫེཏྭཱ ཨུཔེཀྑཀོ ཝིཧརེཡྻཾ སཏོ སམྤཛཱནོ’ཏི, ཨུཔེཀྑཀོ ཏཏྠ ཝིཧརཏི སཏོ སམྤཛཱནོ. སབྦསོ ¶ ཝཱ པན ཝིཉྙཱཎཉྩཱཡཏནཾ སམཏིཀྐམྨ ‘ནཏྠི ཀིཉྩཱི’ཏི ཨཱཀིཉྩཉྙཱཡཏནཾ ཨུཔསམྤཛྫ ཝིཧརཏི. ཨཱཀིཉྩཉྙཱཡཏནཔརམཱཧཾ, བྷིཀྑཝེ, ཨུཔེཀྑཱཙེཏོཝིམུཏྟིཾ ཝདཱམི, ཨིདྷཔཉྙསྶ བྷིཀྑུནོ ཨུཏྟརིཝིམུཏྟིཾ ཨཔྤཊིཝིཛ྄ཛྷཏོ’’ཏི. ཙཏུཏྠཾ.

༥. སངྒཱརཝསུཏྟཾ

༢༣༦. སཱཝཏྠིནིདཱནཾ ¶ ¶ . ཨཐ ཁོ སངྒཱརཝོ བྲཱཧྨཎོ ཡེན བྷགཝཱ ཏེནུཔསངྐམི; ཨུཔསངྐམིཏྭཱ བྷགཝཏཱ སདྡྷིཾ སམྨོདི. སམྨོདནཱིཡཾ ཀཐཾ སཱརཎཱིཡཾ ཝཱིཏིསཱརེཏྭཱ ཨེཀམནྟཾ ནིསཱིདི. ཨེཀམནྟཾ ནིསིནྣོ ཁོ སངྒཱརཝོ བྲཱཧྨཎོ བྷགཝནྟཾ ཨེཏདཝོཙ –

‘‘ཀོ ¶ ནུ ཁོ, བྷོ གོཏམ, ཧེཏུ, ཀོ པཙྩཡོ ཡེནེཀདཱ དཱིགྷརཏྟཾ སཛ྄ཛྷཱཡཀཏཱཔི མནྟཱ ནཔྤཊིབྷནྟི, པགེཝ ཨསཛ྄ཛྷཱཡཀཏཱ? ཀོ པན, བྷོ གོཏམ, ཧེཏུ, ཀོ པཙྩཡོ ཡེནེཀདཱ དཱིགྷརཏྟཾ ཨསཛ྄ཛྷཱཡཀཏཱཔི མནྟཱ པཊིབྷནྟི, པགེཝ སཛ྄ཛྷཱཡཀཏཱ’’ཏི?

‘‘ཡསྨིཾ ཁོ, བྲཱཧྨཎ, སམཡེ ཀཱམརཱགཔརིཡུཊྛིཏེན ཙེཏསཱ ཝིཧརཏི ཀཱམརཱགཔརེཏེན, ཨུཔྤནྣསྶ ཙ ཀཱམརཱགསྶ ནིསྶརཎཾ ཡཐཱབྷཱུཏཾ ནཔྤཛཱནཱཏི, ཨཏྟཏྠམྤི ཏསྨིཾ སམཡེ ཡཐཱབྷཱུཏཾ ན ཛཱནཱཏི ན པསྶཏི, པརཏྠམྤི ཏསྨིཾ སམཡེ ཡཐཱབྷཱུཏཾ ན ཛཱནཱཏི ན པསྶཏི, ཨུབྷཡཏྠམྤི ཏསྨིཾ སམཡེ ཡཐཱབྷཱུཏཾ ན ཛཱནཱཏི ན པསྶཏི; དཱིགྷརཏྟཾ སཛ྄ཛྷཱཡཀཏཱཔི མནྟཱ ནཔྤཊིབྷནྟི, པགེཝ ཨསཛ྄ཛྷཱཡཀཏཱ.

‘‘སེཡྻཐཱཔི, བྲཱཧྨཎ, ཨུདཔཏྟོ སཾསཊྛོ ལཱཁཱཡ ཝཱ ཧལིདྡིཡཱ ཝཱ ནཱིལིཡཱ ཝཱ མཉྫིཊྛཱཡ ཝཱ. ཏཏྠ ཙཀྑུམཱ པུརིསོ སཀཾ མུཁནིམིཏྟཾ པཙྩཝེཀྑམཱནོ ཡཐཱབྷཱུཏཾ ན ཛཱནེཡྻ ན པསྶེཡྻ. ཨེཝམེཝ ཁོ, བྲཱཧྨཎ, ཡསྨིཾ སམཡེ ཀཱམརཱགཔརིཡུཊྛིཏེན ཙེཏསཱ ཝིཧརཏི ཀཱམརཱགཔརེཏེན, ཨུཔྤནྣསྶ ཙ ཀཱམརཱགསྶ ནིསྶརཎཾ ཡཐཱབྷཱུཏཾ ནཔྤཛཱནཱཏི, ཨཏྟཏྠམྤི ཏསྨིཾ ¶ སམཡེ ཡཐཱབྷཱུཏཾ ན ཛཱནཱཏི ན པསྶཏི, པརཏྠམྤི…པེ… ཨུབྷཡཏྠམྤི ཏསྨིཾ སམཡེ ཡཐཱབྷཱུཏཾ ན ཛཱནཱཏི ན པསྶཏི; དཱིགྷརཏྟཾ སཛ྄ཛྷཱཡཀཏཱཔི མནྟཱ ནཔྤཊིབྷནྟི, པགེཝ ཨསཛ྄ཛྷཱཡཀཏཱ.

‘‘པུན ¶ ཙཔརཾ, བྲཱཧྨཎ, ཡསྨིཾ སམཡེ བྱཱཔཱདཔརིཡུཊྛིཏེན ཙེཏསཱ ཝིཧརཏི བྱཱཔཱདཔརེཏེན, ཨུཔྤནྣསྶ ཙ བྱཱཔཱདསྶ ནིསྶརཎཾ ཡཐཱབྷཱུཏཾ ནཔྤཛཱནཱཏི, ཨཏྟཏྠམྤི ཏསྨིཾ སམཡེ ཡཐཱབྷཱུཏཾ ན ཛཱནཱཏི ན པསྶཏི, པརཏྠམྤི…པེ… ¶ ཨུབྷཡཏྠམྤི ཏསྨིཾ སམཡེ ཡཐཱབྷཱུཏཾ ན ཛཱནཱཏི ན པསྶཏི; དཱིགྷརཏྟཾ སཛ྄ཛྷཱཡཀཏཱཔི མནྟཱ ནཔྤཊིབྷནྟི, པགེཝ ཨསཛ྄ཛྷཱཡཀཏཱ.

‘‘སེཡྻཐཱཔི, བྲཱཧྨཎ, ཨུདཔཏྟོ ཨགྒིནཱ སནྟཏྟོ པཀྐུཐིཏོ [པཀྐུདྷིཏོ (ཀ.), ཨུཀྐཊྛིཏོ (སཱི.), ཨུཀྐུཊྛིཏོ (སྱཱ.)] ཨུསྨུདཀཛཱཏོ ¶ [ཨུསྶདཀཛཱཏོ (སཱི.), ཨུསྨཱདཀཛཱཏོ (སྱཱ.)]. ཏཏྠ ཙཀྑུམཱ པུརིསོ སཀཾ མུཁནིམིཏྟཾ པཙྩཝེཀྑམཱནོ ཡཐཱབྷཱུཏཾ ན ཛཱནེཡྻ ན པསྶེཡྻ. ཨེཝམེཝ ཁོ, བྲཱཧྨཎ, ཡསྨིཾ སམཡེ བྱཱཔཱདཔརིཡུཊྛིཏེན ཙེཏསཱ ཝིཧརཏི བྱཱཔཱདཔརེཏེན, ཨུཔྤནྣསྶ ཙ བྱཱཔཱདསྶ ནིསྶརཎཾ ཡཐཱབྷཱུཏཾ ནཔྤཛཱནཱཏི, ཨཏྟཏྠམྤི ཏསྨིཾ སམཡེ ཡཐཱབྷཱུཏཾ ན ཛཱནཱཏི ན པསྶཏི, པརཏྠམྤི ཏསྨིཾ སམཡེ…པེ… ཨུབྷཡཏྠམྤི ཏསྨིཾ སམཡེ ཡཐཱབྷཱུཏཾ ན ཛཱནཱཏི ན པསྶཏི; དཱིགྷརཏྟཾ སཛ྄ཛྷཱཡཀཏཱཔི མནྟཱ ནཔྤཊིབྷནྟི, པགེཝ ཨསཛ྄ཛྷཱཡཀཏཱ.

‘‘པུན ཙཔརཾ, བྲཱཧྨཎ, ཡསྨིཾ སམཡེ ཐིནམིདྡྷཔརིཡུཊྛིཏེན ཙེཏསཱ ཝིཧརཏི ཐིནམིདྡྷཔརེཏེན, ཨུཔྤནྣསྶ ཙ ཐིནམིདྡྷསྶ ནིསྶརཎཾ ཡཐཱབྷཱུཏཾ ནཔྤཛཱནཱཏི, ཨཏྟཏྠམྤི ཏསྨིཾ སམཡེ ཡཐཱབྷཱུཏཾ ན ཛཱནཱཏི ན པསྶཏི, པརཏྠམྤི…པེ… ཨུབྷཡཏྠམྤི ཏསྨིཾ སམཡེ ¶ ཡཐཱབྷཱུཏཾ ན ཛཱནཱཏི ན པསྶཏི; དཱིགྷརཏྟཾ སཛ྄ཛྷཱཡཀཏཱཔི མནྟཱ ནཔྤཊིབྷནྟི, པགེཝ ཨསཛ྄ཛྷཱཡཀཏཱ.

‘‘སེཡྻཐཱཔི, བྲཱཧྨཎ, ཨུདཔཏྟོ སེཝཱལཔཎཀཔརིཡོནདྡྷོ. ཏཏྠ ཙཀྑུམཱ པུརིསོ སཀཾ མུཁནིམིཏྟཾ པཙྩཝེཀྑམཱནོ ¶ ཡཐཱབྷཱུཏཾ ན ཛཱནེཡྻ ན པསྶེཡྻ. ཨེཝམེཝ ཁོ, བྲཱཧྨཎ, ཡསྨིཾ སམཡེ ཐིནམིདྡྷཔརིཡུཊྛིཏེན ཙེཏསཱ ཝིཧརཏི ཐིནམིདྡྷཔརེཏེན, ཨུཔྤནྣསྶ ཙ ཐིནམིདྡྷསྶ ནིསྶརཎཾ ཡཐཱབྷཱུཏཾ ནཔྤཛཱནཱཏི, ཨཏྟཏྠམྤི ཏསྨིཾ སམཡེ ཡཐཱབྷཱུཏཾ ན ཛཱནཱཏི ན པསྶཏི, པརཏྠམྤི…པེ… ཨུབྷཡཏྠམྤི ཏསྨིཾ སམཡེ ཡཐཱབྷཱུཏཾ ན ཛཱནཱཏི ན པསྶཏི; དཱིགྷརཏྟཾ སཛ྄ཛྷཱཡཀཏཱཔི མནྟཱ ནཔྤཊིབྷནྟི, པགེཝ ཨསཛ྄ཛྷཱཡཀཏཱ.

‘‘པུན ཙཔརཾ, བྲཱཧྨཎ, ཡསྨིཾ སམཡེ ཨུདྡྷཙྩཀུཀྐུཙྩཔརིཡུཊྛིཏེན ཙེཏསཱ ཝིཧརཏི ཨུདྡྷཙྩཀུཀྐུཙྩཔརེཏེན, ཨུཔྤནྣསྶ ཙ ཨུདྡྷཙྩཀུཀྐུཙྩསྶ ནིསྶརཎཾ ཡཐཱབྷཱུཏཾ ནཔྤཛཱནཱཏི, ཨཏྟཏྠམྤི ཏསྨིཾ སམཡེ ཡཐཱབྷཱུཏཾ ན ཛཱནཱཏི ན པསྶཏི, པརཏྠམྤི…པེ… ¶ ཨུབྷཡཏྠམྤི ཏསྨིཾ སམཡེ ཡཐཱབྷཱུཏཾ ན ཛཱནཱཏི ན པསྶཏི; དཱིགྷརཏྟཾ སཛ྄ཛྷཱཡཀཏཱཔི མནྟཱ ནཔྤཊིབྷནྟི, པགེཝ ཨསཛ྄ཛྷཱཡཀཏཱ.

‘‘སེཡྻཐཱཔི, བྲཱཧྨཎ, ཨུདཔཏྟོ ཝཱཏེརིཏོ ཙལིཏོ བྷནྟོ ཨཱུམིཛཱཏོ. ཏཏྠ ཙཀྑུམཱ པུརིསོ སཀཾ མུཁནིམིཏྟཾ པཙྩཝེཀྑམཱནོ ཡཐཱབྷཱུཏཾ ¶ ¶ ན ཛཱནེཡྻ ན པསྶེཡྻ. ཨེཝམེཝ ཁོ, བྲཱཧྨཎ, ཡསྨིཾ སམཡེ ཨུདྡྷཙྩཀུཀྐུཙྩཔརིཡུཊྛིཏེན ཙེཏསཱ ཝིཧརཏི ཨུདྡྷཙྩཀུཀྐུཙྩཔརེཏེན, ཨུཔྤནྣསྶ ཙ ཨུདྡྷཙྩཀུཀྐུཙྩསྶ ནིསྶརཎཾ ཡཐཱབྷཱུཏཾ ནཔྤཛཱནཱཏི, ཨཏྟཏྠམྤི ཏསྨིཾ སམཡེ ཡཐཱབྷཱུཏཾ ན ཛཱནཱཏི ན པསྶཏི, པརཏྠམྤི…པེ… ཨུབྷཡཏྠམྤི ཏསྨིཾ སམཡེ ཡཐཱབྷཱུཏཾ ན ཛཱནཱཏི ན པསྶཏི; དཱིགྷརཏྟཾ སཛ྄ཛྷཱཡཀཏཱཔི མནྟཱ ནཔྤཊིབྷནྟི, པགེཝ ཨསཛ྄ཛྷཱཡཀཏཱ.

‘‘པུན ཙཔརཾ, བྲཱཧྨཎ, ཡསྨིཾ སམཡེ ཝིཙིཀིཙྪཱཔརིཡུཊྛིཏེན ཙེཏསཱ ཝིཧརཏི ཝིཙིཀིཙྪཱཔརེཏེན, ཨུཔྤནྣཱཡ ཙ ཝིཙིཀིཙྪཱཡ ནིསྶརཎཾ ཡཐཱབྷཱུཏཾ ནཔྤཛཱནཱཏི, ཨཏྟཏྠམྤི ཏསྨིཾ སམཡེ ཡཐཱབྷཱུཏཾ ན ཛཱནཱཏི ན པསྶཏི, པརཏྠམྤི…པེ… ཨུབྷཡཏྠམྤི… དཱིགྷརཏྟཾ སཛ྄ཛྷཱཡཀཏཱཔི མནྟཱ ནཔྤཊིབྷནྟི, པགེཝ ཨསཛ྄ཛྷཱཡཀཏཱ.

‘‘སེཡྻཐཱཔི, བྲཱཧྨཎ, ཨུདཔཏྟོ ཨཱཝིལོ ལུལི༹ཏོ ཀལལཱིབྷཱུཏོ ཨནྡྷཀཱརེ ནིཀྑིཏྟོ. ཏཏྠ ཙཀྑུམཱ པུརིསོ སཀཾ མུཁནིམིཏྟཾ པཙྩཝེཀྑམཱནོ ཡཐཱབྷཱུཏཾ ན ཛཱནེཡྻ ན ¶ པསྶེཡྻ. ཨེཝམེཝ ཁོ, བྲཱཧྨཎ, ཡསྨིཾ སམཡེ ཝིཙིཀིཙྪཱཔརིཡུཊྛིཏེན ཙེཏསཱ ཝིཧརཏི ཝིཙིཀིཙྪཱཔརེཏེན, ཨུཔྤནྣཱཡ ཙ ཝིཙིཀིཙྪཱཡ ནིསྶརཎཾ ཡཐཱབྷཱུཏཾ ནཔྤཛཱནཱཏི, ཨཏྟཏྠམྤི ཏསྨིཾ སམཡེ ཡཐཱབྷཱུཏཾ ན ཛཱནཱཏི ན པསྶཏི, པརཏྠམྤི ཏསྨིཾ སམཡེ ཡཐཱབྷཱུཏཾ ན ཛཱནཱཏི ¶ ན པསྶཏི, ཨུབྷཡཏྠམྤི ཏསྨིཾ སམཡེ ཡཐཱབྷཱུཏཾ ན ཛཱནཱཏི ན པསྶཏི; དཱིགྷརཏྟཾ སཛ྄ཛྷཱཡཀཏཱཔི མནྟཱ ནཔྤཊིབྷནྟི, པགེཝ ཨསཛ྄ཛྷཱཡཀཏཱ. ཨཡཾ ཁོ, བྲཱཧྨཎ, ཧེཏུ ཨཡཾ པཙྩཡོ ཡེནེཀདཱ དཱིགྷརཏྟཾ སཛ྄ཛྷཱཡཀཏཱཔི མནྟཱ ནཔྤཊིབྷནྟི, པགེཝ ཨསཛ྄ཛྷཱཡཀཏཱ.

‘‘ཡསྨིཉྩ ཁོ, བྲཱཧྨཎ, སམཡེ ན ཀཱམརཱགཔརིཡུཊྛིཏེན ཙེཏསཱ ཝིཧརཏི ན ཀཱམརཱགཔརེཏེན, ཨུཔྤནྣསྶ ཙ ཀཱམརཱགསྶ ནིསྶརཎཾ ཡཐཱབྷཱུཏཾ པཛཱནཱཏི, ཨཏྟཏྠམྤི ཏསྨིཾ སམཡེ ¶ ཡཐཱབྷཱུཏཾ ཛཱནཱཏི པསྶཏི, པརཏྠམྤི ཏསྨིཾ སམཡེ ཡཐཱབྷཱུཏཾ ཛཱནཱཏི པསྶཏི, ཨུབྷཡཏྠམྤི ཏསྨིཾ སམཡེ ཡཐཱབྷཱུཏཾ ཛཱནཱཏི པསྶཏི; དཱིགྷརཏྟཾ ཨསཛ྄ཛྷཱཡཀཏཱཔི མནྟཱ པཊིབྷནྟི, པགེཝ སཛ྄ཛྷཱཡཀཏཱ.

‘‘སེཡྻཐཱཔི ¶ , བྲཱཧྨཎ, ཨུདཔཏྟོ ཨསཾསཊྛོ ལཱཁཱཡ ཝཱ ཧལིདྡིཡཱ ཝཱ ནཱིལིཡཱ ཝཱ མཉྫིཊྛཱཡ ཝཱ. ཏཏྠ ཙཀྑུམཱ པུརིསོ སཀཾ མུཁནིམིཏྟཾ པཙྩཝེཀྑམཱནོ ཡཐཱབྷཱུཏཾ ཛཱནེཡྻ པསྶེཡྻ. ཨེཝམེཝ ཁོ, བྲཱཧྨཎ, ཡསྨིཾ སམཡེ ན ཀཱམརཱགཔརིཡུཊྛིཏེན ཙེཏསཱ ཝིཧརཏི ན ཀཱམརཱགཔརེཏེན, ཨུཔྤནྣསྶ ཙ ཀཱམརཱགསྶ ནིསྶརཎཾ ཡཐཱབྷཱུཏཾ པཛཱནཱཏི…པེ….

‘‘པུན ཙཔརཾ, བྲཱཧྨཎ, ཡསྨིཾ སམཡེ ན བྱཱཔཱདཔརིཡུཊྛིཏེན ཙེཏསཱ ཝིཧརཏི ན བྱཱཔཱདཔརེཏེན, ཨུཔྤནྣསྶ ཙ ¶ བྱཱཔཱདསྶ ནིསྶརཎཾ ཡཐཱབྷཱུཏཾ པཛཱནཱཏི, ཨཏྟཏྠམྤི ཏསྨིཾ སམཡེ ཡཐཱབྷཱུཏཾ ཛཱནཱཏི པསྶཏི, པརཏྠམྤི…པེ… ཨུབྷཡཏྠམྤི… དཱིགྷརཏྟཾ ཨསཛ྄ཛྷཱཡཀཏཱཔི མནྟཱ པཊིབྷནྟི, པགེཝ སཛ྄ཛྷཱཡཀཏཱ.

‘‘སེཡྻཐཱཔི, བྲཱཧྨཎ, ཨུདཔཏྟོ ན ཨགྒིནཱ སནྟཏྟོ ན པཀྐུཐིཏོ ན ཨུསྨུདཀཛཱཏོ, ཏཏྠ ཙཀྑུམཱ པུརིསོ སཀཾ མུཁནིམིཏྟཾ པཙྩཝེཀྑམཱནོ ཡཐཱབྷཱུཏཾ ཛཱནེཡྻ པསྶེཡྻ ¶ . ཨེཝམེཝ ཁོ, བྲཱཧྨཎ, ཡསྨིཾ སམཡེ ན བྱཱཔཱདཔརིཡུཊྛིཏེན ཙེཏསཱ ཝིཧརཏི ན བྱཱཔཱདཔརེཏེན, ཨུཔྤནྣསྶ ཙ བྱཱཔཱདསྶ ནིསྶརཎཾ ཡཐཱབྷཱུཏཾ པཛཱནཱཏི, ཨཏྟཏྠམྤི ཏསྨིཾ སམཡེ ཡཐཱབྷཱུཏཾ ཛཱནཱཏི པསྶཏི, པརཏྠམྤི…པེ… ཨུབྷཡཏྠམྤི… དཱིགྷརཏྟཾ ཨསཛ྄ཛྷཱཡཀཏཱཔི མནྟཱ པཊིབྷནྟི, པགེཝ སཛ྄ཛྷཱཡཀཏཱ.

‘‘པུན ཙཔརཾ, བྲཱཧྨཎ, ཡསྨིཾ སམཡེ ན ཐིནམིདྡྷཔརིཡུཊྛིཏེན ཙེཏསཱ ཝིཧརཏི ན ཐིནམིདྡྷཔརེཏེན, ཨུཔྤནྣསྶ ཙ ཐིནམིདྡྷསྶ ནིསྶརཎཾ ཡཐཱབྷཱུཏཾ པཛཱནཱཏི, ཨཏྟཏྠམྤི ཏསྨིཾ སམཡེ ཡཐཱབྷཱུཏཾ ཛཱནཱཏི པསྶཏི, པརཏྠམྤི…པེ… ཨུབྷཡཏྠམྤི ¶ … དཱིགྷརཏྟཾ ཨསཛ྄ཛྷཱཡཀཏཱཔི མནྟཱ པཊིབྷནྟི, པགེཝ སཛ྄ཛྷཱཡཀཏཱ.

‘‘སེཡྻཐཱཔི, བྲཱཧྨཎ, ཨུདཔཏྟོ ན སེཝཱལཔཎཀཔརིཡོནདྡྷོ. ཏཏྠ ཙཀྑུམཱ པུརིསོ སཀཾ མུཁནིམིཏྟཾ པཙྩཝེཀྑམཱནོ ཡཐཱབྷཱུཏཾ ¶ ཛཱནེཡྻ པསྶེཡྻ. ཨེཝམེཝ ཁོ, བྲཱཧྨཎ, ཡསྨིཾ སམཡེ ན ཐིནམིདྡྷཔརིཡུཊྛིཏེན ཙེཏསཱ ཝིཧརཏི ན ཐིནམིདྡྷཔརེཏེན, ཨུཔྤནྣསྶ ཙ ཐིནམིདྡྷསྶ ནིསྶརཎཾ ཡཐཱབྷཱུཏཾ པཛཱནཱཏི, ཨཏྟཏྠམྤི ཏསྨིཾ སམཡེ ཡཐཱབྷཱུཏཾ ཛཱནཱཏི པསྶཏི, པརཏྠམྤི…པེ… ཨུབྷཡཏྠམྤི… དཱིགྷརཏྟཾ ཨསཛ྄ཛྷཱཡཀཏཱཔི མནྟཱ པཊིབྷནྟི, པགེཝ སཛ྄ཛྷཱཡཀཏཱ.

‘‘པུན ¶ ཙཔརཾ, བྲཱཧྨཎ, ཡསྨིཾ སམཡེ ན ཨུདྡྷཙྩཀུཀྐུཙྩཔརིཡུཊྛིཏེན ཙེཏསཱ ཝིཧརཏི ན ཨུདྡྷཙྩཀུཀྐུཙྩཔརེཏེན, ཨུཔྤནྣསྶ ཙ ཨུདྡྷཙྩཀུཀྐུཙྩསྶ ནིསྶརཎཾ ཡཐཱབྷཱུཏཾ པཛཱནཱཏི, ཨཏྟཏྠམྤི ཏསྨིཾ སམཡེ ཡཐཱབྷཱུཏཾ ཛཱནཱཏི པསྶཏི, པརཏྠམྤི…པེ… ཨུབྷཡཏྠམྤི… དཱིགྷརཏྟཾ ཨསཛ྄ཛྷཱཡཀཏཱཔི མནྟཱ པཊིབྷནྟི, པགེཝ སཛ྄ཛྷཱཡཀཏཱ.

‘‘སེཡྻཐཱཔི, བྲཱཧྨཎ, ཨུདཔཏྟོ ན ཝཱཏེརིཏོ ན ཙལིཏོ ན བྷནྟོ ན ཨཱུམིཛཱཏོ. ཏཏྠ ཙཀྑུམཱ པུརིསོ སཀཾ མུཁནིམིཏྟཾ པཙྩཝེཀྑམཱནོ ཡཐཱབྷཱུཏཾ ཛཱནེཡྻ པསྶེཡྻ. ཨེཝམེཝ ཁོ, བྲཱཧྨཎ, ཡསྨིཾ སམཡེ ན ཨུདྡྷཙྩཀུཀྐུཙྩཔརིཡུཊྛིཏེན ཙེཏསཱ ཝིཧརཏི ན ཨུདྡྷཙྩཀུཀྐུཙྩཔརེཏེན, ཨུཔྤནྣསྶ ཙ ཨུདྡྷཙྩཀུཀྐུཙྩསྶ ནིསྶརཎཾ ཡཐཱབྷཱུཏཾ པཛཱནཱཏི, ཨཏྟཏྠམྤི ཏསྨིཾ སམཡེ ཡཐཱབྷཱུཏཾ ཛཱནཱཏི པསྶཏི, པརཏྠམྤི…པེ… ཨུབྷཡཏྠམྤི… དཱིགྷརཏྟཾ ཨསཛ྄ཛྷཱཡཀཏཱཔི མནྟཱ པཊིབྷནྟི, པགེཝ སཛ྄ཛྷཱཡཀཏཱ.

‘‘པུན ¶ ཙཔརཾ, བྲཱཧྨཎ, ཡསྨིཾ སམཡེ ན ཝིཙིཀིཙྪཱཔརིཡུཊྛིཏེན ཙེཏསཱ ཝིཧརཏི ན ཝིཙིཀིཙྪཱཔརེཏེན, ཨུཔྤནྣཱཡ ཙ ཝིཙིཀིཙྪཱཡ ནིསྶརཎཾ ཡཐཱབྷཱུཏཾ པཛཱནཱཏི [པཛཱནཱཏི པསྶཏི (སྱཱ.)], ཨཏྟཏྠམྤི ཏསྨིཾ སམཡེ ཡཐཱབྷཱུཏཾ ཛཱནཱཏི པསྶཏི, པརཏྠམྤི ཏསྨིཾ སམཡེ ཡཐཱབྷཱུཏཾ ཛཱནཱཏི པསྶཏི; ཨུབྷཡཏྠམྤི ཏསྨིཾ སམཡེ ཡཐཱབྷཱུཏཾ ཛཱནཱཏི པསྶཏི; དཱིགྷརཏྟཾ ཨསཛ྄ཛྷཱཡཀཏཱཔི མནྟཱ པཊིབྷནྟི, པགེཝ སཛ྄ཛྷཱཡཀཏཱ.

‘‘སེཡྻཐཱཔི ¶ , བྲཱཧྨཎ, ཨུདཔཏྟོ ཨཙྪོ ཝིཔྤསནྣོ ཨནཱཝིལོ ཨཱལོཀེ ནིཀྑིཏྟོ. ཏཏྠ ཙཀྑུམཱ པུརིསོ སཀཾ མུཁནིམིཏྟཾ པཙྩཝེཀྑམཱནོ ཡཐཱབྷཱུཏཾ ཛཱནེཡྻ པསྶེཡྻ. ཨེཝམེཝ ཁོ, བྲཱཧྨཎ, ཡསྨིཾ སམཡེ ན ཝིཙིཀིཙྪཱཔརིཡུཊྛིཏེན ཙེཏསཱ ཝིཧརཏི ན ཝིཙིཀིཙྪཱཔརེཏེན, ཨུཔྤནྣཱཡ ཙ ཝིཙིཀིཙྪཱཡ ནིསྶརཎཾ ཡཐཱབྷཱུཏཾ པཛཱནཱཏི, ཨཏྟཏྠམྤི ཏསྨིཾ སམཡེ ཡཐཱབྷཱུཏཾ ཛཱནཱཏི པསྶཏི, པརཏྠམྤི ཏསྨིཾ སམཡེ ཡཐཱབྷཱུཏཾ ཛཱནཱཏི པསྶཏི, ཨུབྷཡཏྠམྤི ཏསྨིཾ སམཡེ ཡཐཱབྷཱུཏཾ ཛཱནཱཏི པསྶཏི; དཱིགྷརཏྟཾ ཨསཛ྄ཛྷཱཡཀཏཱཔི མནྟཱ པཊིབྷནྟི, པགེཝ སཛ྄ཛྷཱཡཀཏཱ. ཨཡཾ ¶ ཁོ, བྲཱཧྨཎ, ཧེཏུ ཨཡཾ པཙྩཡོ ཡེནེཀདཱ དཱིགྷརཏྟཾ ཨསཛ྄ཛྷཱཡཀཏཱཔི མནྟཱ པཊིབྷནྟི, པགེཝ སཛ྄ཛྷཱཡཀཏཱ.

‘‘སཏྟིམེ ¶ , བྲཱཧྨཎ, བོཛ྄ཛྷངྒཱ ཨནཱཝརཎཱ ཨནཱིཝརཎཱ ཙེཏསོ ཨནུཔཀྐིལེསཱ བྷཱཝིཏཱ བཧུལཱིཀཏཱ ཝིཛྫཱཝིམུཏྟིཕལསཙྪིཀིརིཡཱཡ སཾཝཏྟནྟི. ཀཏམེ སཏྟ? སཏིསམྦོཛ྄ཛྷངྒོ ཁོ, བྲཱཧྨཎ, ཨནཱཝརཎོ ¶ ཨནཱིཝརཎོ ཙེཏསོ ཨནུཔཀྐིལེསོ བྷཱཝིཏོ བཧུལཱིཀཏོ ཝིཛྫཱཝིམུཏྟིཕལསཙྪིཀིརིཡཱཡ སཾཝཏྟཏི…པེ… ཨུཔེཀྑཱསམྦོཛ྄ཛྷངྒོ ཁོ, བྲཱཧྨཎ, ཨནཱཝརཎོ ཨནཱིཝརཎོ ཙེཏསོ ཨནུཔཀྐིལེསོ བྷཱཝིཏོ བཧུལཱིཀཏོ ཝིཛྫཱཝིམུཏྟིཕལསཙྪིཀིརིཡཱཡ སཾཝཏྟཏི. ཨིམེ ཁོ, བྲཱཧྨཎ, སཏྟ བོཛ྄ཛྷངྒཱ ཨནཱཝརཎཱ ཨནཱིཝརཎཱ ཙེཏསོ ཨནུཔཀྐིལེསཱ བྷཱཝིཏཱ བཧུལཱིཀཏཱ ཝིཛྫཱཝིམུཏྟིཕལསཙྪིཀིརིཡཱཡ སཾཝཏྟནྟཱི’’ཏི. ཨེཝཾ ཝུཏྟེ སངྒཱརཝོ བྲཱཧྨཎོ བྷགཝནྟཾ ཨེཏདཝོཙ – ‘‘ཨབྷིཀྐནྟཾ, བྷོ གོཏམ…པེ… ¶ ཨུཔཱསཀཾ མཾ བྷཝཾ གོཏམོ དྷཱརེཏུ ཨཛྫཏགྒེ པཱཎུཔེཏཾ སརཎཾ གཏ’’ནྟི. པཉྩམཾ.

༦. ཨབྷཡསུཏྟཾ

༢༣༧. ཨེཝཾ མེ སུཏཾ – ཨེཀཾ སམཡཾ བྷགཝཱ རཱཛགཧེ ཝིཧརཏི གིཛ྄ཛྷཀཱུཊེ པབྦཏེ. ཨཐ ཁོ ཨབྷཡོ རཱཛཀུམཱརོ ཡེན བྷགཝཱ ཏེནུཔསངྐམི; ཨུཔསངྐམིཏྭཱ བྷགཝནྟཾ ཨབྷིཝཱདེཏྭཱ ཨེཀམནྟཾ ནིསཱིདི. ཨེཀམནྟཾ ནིསིནྣོ ཁོ ཨབྷཡོ རཱཛཀུམཱརོ བྷགཝནྟཾ ཨེཏདཝོཙ – ‘‘པཱུརཎོ, བྷནྟེ, ཀསྶཔོ ཨེཝམཱཧ – ‘ནཏྠི ཧེཏུ, ནཏྠི པཙྩཡོ ཨཉྙཱཎཱཡ ཨདསྶནཱཡ. ཨཧེཏུ, ཨཔྤཙྩཡོ [ཨཔྤཙྩཡཱ (སཱི.), ཨཔྤཙྩཡཾ (?)] ཨཉྙཱཎཾ ཨདསྶནཾ ཧོཏི. ནཏྠི ཧེཏུ, ནཏྠི པཙྩཡོ ཉཱཎཱཡ དསྶནཱཡ. ཨཧེཏུ, ཨཔྤཙྩཡོ ཉཱཎཾ དསྶནཾ ཧོཏཱི’ཏི. ཨིདྷ བྷགཝཱ ཀིམཱཧཱ’’ཏི? ‘‘ཨཏྠི, རཱཛཀུམཱར, ཧེཏུ, ཨཏྠི པཙྩཡོ ཨཉྙཱཎཱཡ ཨདསྶནཱཡ. སཧེཏུ, སཔྤཙྩཡོ [སཔྤཙྩཡཱ (སཱི.), སཔྤཙྩཡཾ (?)] ཨཉྙཱཎཾ ཨདསྶནཾ ཧོཏི. ཨཏྠི ¶ , རཱཛཀུམཱར, ཧེཏུ, ཨཏྠི པཙྩཡོ ཉཱཎཱཡ དསྶནཱཡ. སཧེཏུ, སཔྤཙྩཡོ ཉཱཎཾ ¶ དསྶནཾ ཧོཏཱི’’ཏི.

‘‘ཀཏམོ པན, བྷནྟེ, ཧེཏུ, ཀཏམོ པཙྩཡོ ཨཉྙཱཎཱཡ ཨདསྶནཱཡ? ཀཐཾ སཧེཏུ, སཔྤཙྩཡོ ཨཉྙཱཎཾ ཨདསྶནཾ ཧོཏཱི’’ཏི? ‘‘ཡསྨིཾ ཁོ, རཱཛཀུམཱར, སམཡེ ཀཱམརཱགཔརིཡུཊྛིཏེན ཙེཏསཱ ཝིཧརཏི ཀཱམརཱགཔརེཏེན, ཨུཔྤནྣསྶ ཙ ཀཱམརཱགསྶ ནིསྶརཎཾ ཡཐཱབྷཱུཏཾ ན ཛཱནཱཏི ན པསྶཏི – ཨཡམྤི ཁོ, རཱཛཀུམཱར, ཧེཏུ, ཨཡཾ ¶ པཙྩཡོ ཨཉྙཱཎཱཡ ཨདསྶནཱཡ. ཨེཝམྤི སཧེཏུ སཔྤཙྩཡོ ཨཉྙཱཎཾ ཨདསྶནཾ ཧོཏི.

‘‘པུན ཙཔརཾ, རཱཛཀུམཱར, ཡསྨིཾ སམཡེ བྱཱཔཱདཔརིཡུཊྛིཏེན ཙེཏསཱ ཝིཧརཏི བྱཱཔཱདཔརེཏེན…པེ… ཐིནམིདྡྷཔརིཡུཊྛིཏེན… ཨུདྡྷཙྩཀུཀྐུཙྩཔརིཡུཊྛིཏེན… ཝིཙིཀིཙྪཱཔརིཡུཊྛིཏེན ཙེཏསཱ ཝིཧརཏི ཝིཙིཀིཙྪཱཔརེཏེན, ཨུཔྤནྣཱཡ ཙ ཝིཙིཀིཙྪཱཡ ནིསྶརཎཾ ཡཐཱབྷཱུཏཾ ན ཛཱནཱཏི ན པསྶཏི – ཨཡམྤི ཁོ, རཱཛཀུམཱར, ཧེཏུ, ཨཡཾ ¶ པཙྩཡོ ཨཉྙཱཎཱཡ ཨདསྶནཱཡ. ཨེཝམྤི སཧེཏུ སཔྤཙྩཡོ ཨཉྙཱཎཾ ཨདསྶནཾ ཧོཏཱི’’ཏི.

‘‘ཀོ ¶ ནཱམཱཡཾ, བྷནྟེ, དྷམྨཔརིཡཱཡོ’’ཏི? ‘‘ནཱིཝརཎཱ ནཱམེཏེ, རཱཛཀུམཱརཱ’’ཏི. ‘‘ཏགྒྷ, བྷགཝཱ, ནཱིཝརཎཱ; ཏགྒྷ, སུགཏ, ནཱིཝརཎཱ! ཨེཀམེཀེནཔི ཁོ, བྷནྟེ, ནཱིཝརཎེན ཨབྷིབྷཱུཏོ ཡཐཱབྷཱུཏཾ ན ཛཱནེཡྻ ན པསྶེཡྻ, ཀོ པན ཝཱདོ པཉྩཧི ནཱིཝརཎེཧི?

‘‘ཀཏམོ པན, བྷནྟེ, ཧེཏུ, ཀཏམོ པཙྩཡོ ཉཱཎཱཡ དསྶནཱཡ? ཀཐཾ སཧེཏུ, སཔྤཙྩཡོ ཉཱཎཾ དསྶནཾ ཧོཏཱི’’ཏི? ‘‘ཨིདྷ ¶ , རཱཛཀུམཱར, བྷིཀྑུ སཏིསམྦོཛ྄ཛྷངྒཾ བྷཱཝེཏི ཝིཝེཀནིསྶིཏཾ ཝིརཱགནིསྶིཏཾ ནིརོདྷནིསྶིཏཾ ཝོསྶགྒཔརིཎཱམིཾ. སོ སཏིསམྦོཛ྄ཛྷངྒཾ བྷཱཝིཏེན ཙིཏྟེན ཡཐཱབྷཱུཏཾ ཛཱནཱཏི པསྶཏི – ཨཡམྤི ཁོ, རཱཛཀུམཱར, ཧེཏུ, ཨཡཾ པཙྩཡོ ཉཱཎཱཡ དསྶནཱཡ. ཨེཝམྤི སཧེཏུ, སཔྤཙྩཡོ ཉཱཎཾ དསྶནཾ ཧོཏི.

‘‘པུན ཙཔརཾ, རཱཛཀུམཱར, བྷིཀྑུ…པེ… ཨུཔེཀྑཱསམྦོཛ྄ཛྷངྒཾ བྷཱཝེཏི ཝིཝེཀནིསྶིཏཾ ཝིརཱགནིསྶིཏཾ ནིརོདྷནིསྶིཏཾ ཝོསྶགྒཔརིཎཱམིཾ. སོ ཨུཔེཀྑཱསམྦོཛ྄ཛྷངྒཾ བྷཱཝིཏེན ཙིཏྟེན ཡཐཱབྷཱུཏཾ ཛཱནཱཏི པསྶཏི – ཨཡམྤི ཁོ, རཱཛཀུམཱར, ཧེཏུ, ཨཡཾ པཙྩཡོ ཉཱཎཱཡ དསྶནཱཡ. ཨེཝཾ སཧེཏུ, སཔྤཙྩཡོ ཉཱཎཾ དསྶནཾ ཧོཏཱི’’ཏི.

‘‘ཀོ ནཱམཱཡཾ, བྷནྟེ, དྷམྨཔརིཡཱཡོ’’ཏི? ‘‘བོཛ྄ཛྷངྒཱ ནཱམེཏེ, རཱཛཀུམཱརཱ’’ཏི. ‘‘ཏགྒྷ, བྷགཝཱ, བོཛ྄ཛྷངྒཱ; ཏགྒྷ, སུགཏ, བོཛ྄ཛྷངྒཱ! ཨེཀམེཀེནཔི ཁོ, བྷནྟེ, བོཛ྄ཛྷངྒེན སམནྣཱགཏོ ཡཐཱབྷཱུཏཾ ¶ ཛཱནེཡྻ པསྶེཡྻ, ཀོ པན ཝཱདོ སཏྟཧི བོཛ྄ཛྷངྒེཧི? ཡོཔི མེ, བྷནྟེ, གིཛ྄ཛྷཀཱུཊཾ པབྦཏཾ ཨཱརོཧནྟསྶ ¶ ཀཱཡཀིལམཐོ ཙིཏྟཀིལམཐོ, སོཔི མེ པཊིཔྤསྶདྡྷོ, དྷམྨོ ཙ མེ ཨབྷིསམིཏོ’’ཏི. ཚཊྛཾ.

སཱཀཙྪཝགྒོ ཚཊྛོ.

ཏསྶུདྡཱནཾ –

ཨཱཧཱརཱ ¶ པརིཡཱཡམགྒི, མེཏྟཾ སངྒཱརཝེན ཙ;

ཨབྷཡོ པུཙྪིཏོ པཉྷཾ, གིཛ྄ཛྷཀཱུཊམྷི པབྦཏེཏི.

༧. ཨཱནཱཔཱནཝགྒོ

༡. ཨཊྛིཀམཧཔྥལསུཏྟཾ

༢༣༨. སཱཝཏྠིནིདཱནཾ ¶ ¶ . ‘‘ཨཊྛིཀསཉྙཱ, བྷིཀྑཝེ, བྷཱཝིཏཱ བཧུལཱིཀཏཱ མཧཔྥལཱ ཧོཏི མཧཱནིསཾསཱ. ཀཐཾ བྷཱཝིཏཱ ཙ, བྷིཀྑཝེ, ཨཊྛིཀསཉྙཱ ཀཐཾ བཧུལཱིཀཏཱ མཧཔྥལཱ ཧོཏི མཧཱནིསཾསཱ? ཨིདྷ, བྷིཀྑཝེ, བྷིཀྑུ ཨཊྛིཀསཉྙཱསཧགཏཾ སཏིསམྦོཛ྄ཛྷངྒཾ བྷཱཝེཏི ཝིཝེཀནིསྶིཏཾ ཝིརཱགནིསྶིཏཾ ནིརོདྷནིསྶིཏཾ ཝོསྶགྒཔརིཎཱམིཾ…པེ… ཨཊྛིཀསཉྙཱསཧགཏཾ ཨུཔེཀྑཱསམྦོཛ྄ཛྷངྒཾ བྷཱཝེཏི ཝིཝེཀནིསྶིཏཾ ཝིརཱགནིསྶིཏཾ ནིརོདྷནིསྶིཏཾ ཝོསྶགྒཔརིཎཱམིཾ. ཨེཝཾ བྷཱཝིཏཱ ཁོ, བྷིཀྑཝེ, ཨཊྛིཀསཉྙཱ ཨེཝཾ བཧུལཱིཀཏཱ མཧཔྥལཱ ཧོཏི མཧཱནིསཾསཱ’’ཏི.

ཨཉྙཏརཕལསུཏྟཾ

‘‘ཨཊྛིཀསཉྙཱཡ, བྷིཀྑཝེ, བྷཱཝིཏཱཡ བཧུལཱིཀཏཱཡ དྭིནྣཾ ཕལཱནཾ ཨཉྙཏརཾ ཕལཾ པཱཊིཀངྑཾ – དིཊྛེཝ དྷམྨེ ཨཉྙཱ, སཏི ཝཱ ཨུཔཱདིསེསེ ཨནཱགཱམིཏཱ. ཀཐཾ བྷཱཝིཏཱཡ ཙ ཁོ ¶ , བྷིཀྑཝེ, ཨཊྛིཀསཉྙཱཡ ཀཐཾ བཧུལཱིཀཏཱཡ དྭིནྣཾ ཕལཱནཾ ཨཉྙཏརཾ ཕལཾ པཱཊིཀངྑཾ – དིཊྛེཝ དྷམྨེ ཨཉྙཱ, སཏི ཝཱ ཨུཔཱདིསེསེ ཨནཱགཱམིཏཱ? ཨིདྷ, བྷིཀྑཝེ, བྷིཀྑུ ཨཊྛིཀསཉྙཱསཧགཏཾ སཏིསམྦོཛ྄ཛྷངྒཾ བྷཱཝེཏི…པེ… ཨཊྛིཀསཉྙཱསཧགཏཾ ཨུཔེཀྑཱསམྦོཛ྄ཛྷངྒཾ བྷཱཝེཏི ཝིཝེཀནིསྶིཏཾ ཝིརཱགནིསྶིཏཾ ནིརོདྷནིསྶིཏཾ ཝོསྶགྒཔརིཎཱམིཾ. ཨེཝཾ བྷཱཝིཏཱཡ ཁོ, བྷིཀྑཝེ, ཨཊྛིཀསཉྙཱཡ ཨེཝཾ བཧུལཱིཀཏཱཡ ¶ དྭིནྣཾ ཕལཱནཾ ཨཉྙཏརཾ ཕལཾ ¶ པཱཊིཀངྑཾ – དིཊྛེཝ དྷམྨེ ཨཉྙཱ, སཏི ཝཱ ཨུཔཱདིསེསེ ཨནཱགཱམིཏཱ’’ཏི.

མཧཏྠསུཏྟཾ

‘‘ཨཊྛིཀསཉྙཱ ¶ , བྷིཀྑཝེ, བྷཱཝིཏཱ བཧུལཱིཀཏཱ མཧཏོ ཨཏྠཱཡ སཾཝཏྟཏི. ཀཐཾ བྷཱཝིཏཱ ཙ, བྷིཀྑཝེ, ཨཊྛིཀསཉྙཱ ཀཐཾ བཧུལཱིཀཏཱ མཧཏོ ཨཏྠཱཡ སཾཝཏྟཏི? ཨིདྷ, བྷིཀྑཝེ, བྷིཀྑུ ཨཊྛིཀསཉྙཱསཧགཏཾ སཏིསམྦོཛ྄ཛྷངྒཾ བྷཱཝེཏི…པེ… ཨཊྛིཀསཉྙཱསཧགཏཾ ཨུཔེཀྑཱསམྦོཛ྄ཛྷངྒཾ བྷཱཝེཏི ཝིཝེཀནིསྶིཏཾ ཝིརཱགནིསྶིཏཾ ནིརོདྷནིསྶིཏཾ ཝོསྶགྒཔརིཎཱམིཾ. ཨེཝཾ བྷཱཝིཏཱ ཁོ, བྷིཀྑཝེ, ཨཊྛིཀསཉྙཱ ཨེཝཾ བཧུལཱིཀཏཱ མཧཏོ ཨཏྠཱཡ སཾཝཏྟཏཱི’’ཏི.

ཡོགཀྑེམསུཏྟཾ

‘‘ཨཊྛིཀསཉྙཱ, བྷིཀྑཝེ, བྷཱཝིཏཱ བཧུལཱིཀཏཱ མཧཏོ ཡོགཀྑེམཱཡ སཾཝཏྟཏི. ཀཐཾ བྷཱཝིཏཱ ཙ, བྷིཀྑཝེ, ཨཊྛིཀསཉྙཱ ཀཐཾ བཧུལཱིཀཏཱ མཧཏོ ཡོགཀྑེམཱཡ སཾཝཏྟཏི? ཨིདྷ, བྷིཀྑཝེ, བྷིཀྑུ ཨཊྛིཀསཉྙཱསཧགཏཾ སཏིསམྦོཛ྄ཛྷངྒཾ བྷཱཝེཏི…པེ… ཨཊྛིཀསཉྙཱསཧགཏཾ ཨུཔེཀྑཱསམྦོཛ྄ཛྷངྒཾ བྷཱཝེཏི ཝིཝེཀནིསྶིཏཾ ཝིརཱགནིསྶིཏཾ ནིརོདྷནིསྶིཏཾ ཝོསྶགྒཔརིཎཱམིཾ. ཨེཝཾ བྷཱཝིཏཱ ཁོ, བྷིཀྑཝེ, ཨཊྛིཀསཉྙཱ ཨེཝཾ བཧུལཱིཀཏཱ མཧཏོ ཡོགཀྑེམཱཡ སཾཝཏྟཏཱི’’ཏི.

སཾཝེགསུཏྟཾ

‘‘ཨཊྛིཀསཉྙཱ ¶ , བྷིཀྑཝེ, བྷཱཝིཏཱ བཧུལཱིཀཏཱ མཧཏོ སཾཝེགཱཡ སཾཝཏྟཏི. ཀཐཾ བྷཱཝིཏཱ ཙ, བྷིཀྑཝེ, ཨཊྛིཀསཉྙཱ ཀཐཾ བཧུལཱིཀཏཱ མཧཏོ སཾཝེགཱཡ སཾཝཏྟཏི? ཨིདྷ, བྷིཀྑཝེ, བྷིཀྑུ ཨཊྛིཀསཉྙཱསཧགཏཾ སཏིསམྦོཛ྄ཛྷངྒཾ བྷཱཝེཏི…པེ… ཨཊྛིཀསཉྙཱསཧགཏཾ ¶ ཨུཔེཀྑཱསམྦོཛ྄ཛྷངྒཾ བྷཱཝེཏི ཝིཝེཀནིསྶིཏཾ ཝིརཱགནིསྶིཏཾ ནིརོདྷནིསྶིཏཾ ཝོསྶགྒཔརིཎཱམིཾ. ཨེཝཾ བྷཱཝིཏཱ ཁོ, བྷིཀྑཝེ, ཨཊྛིཀསཉྙཱ ཨེཝཾ བཧུལཱིཀཏཱ མཧཏོ སཾཝེགཱཡ སཾཝཏྟཏཱི’’ཏི.

ཕཱསུཝིཧཱརསུཏྟཾ

‘‘ཨཊྛིཀསཉྙཱ ¶ ¶ , བྷིཀྑཝེ, བྷཱཝིཏཱ བཧུལཱིཀཏཱ མཧཏོ ཕཱསུཝིཧཱརཱཡ སཾཝཏྟཏི. ཀཐཾ བྷཱཝིཏཱ ཙ, བྷིཀྑཝེ, ཨཊྛིཀསཉྙཱ ཀཐཾ བཧུལཱིཀཏཱ མཧཏོ ཕཱསུཝིཧཱརཱཡ སཾཝཏྟཏི? ཨིདྷ, བྷིཀྑཝེ, བྷིཀྑུ ཨཊྛིཀསཉྙཱསཧགཏཾ སཏིསམྦོཛ྄ཛྷངྒཾ བྷཱཝེཏི…པེ… ཨཊྛིཀསཉྙཱསཧགཏཾ ཨུཔེཀྑཱསམྦོཛ྄ཛྷངྒཾ བྷཱཝེཏི ཝིཝེཀནིསྶིཏཾ ཝིརཱགནིསྶིཏཾ ནིརོདྷནིསྶིཏཾ ཝོསྶགྒཔརིཎཱམིཾ. ཨེཝཾ བྷཱཝིཏཱ ཁོ, བྷིཀྑཝེ, ཨཊྛིཀསཉྙཱ ཨེཝཾ བཧུལཱིཀཏཱ མཧཏོ ཕཱསུཝིཧཱརཱཡ སཾཝཏྟཏཱི’’ཏི. པཋམཾ.

༢. པུལ༹ཝཀསུཏྟཾ

༢༣༩. ‘‘པུལ༹ཝཀསཉྙཱ [པུལུ༹ཝཀསཉྙཱ (ཀ.)], བྷིཀྑཝེ, བྷཱཝིཏཱ…པེ… ¶ དུཏིཡཾ.

༣. ཝིནཱིལཀསུཏྟཾ

༢༤༠. ‘‘ཝིནཱིལཀསཉྙཱ, བྷིཀྑཝེ…པེ… ཏཏིཡཾ.

༤. ཝིཙྪིདྡཀསུཏྟཾ

༢༤༡. ‘‘ཝིཙྪིདྡཀསཉྙཱ, བྷིཀྑཝེ…པེ… ¶ ཙཏུཏྠཾ.

༥. ཨུདྡྷུམཱཏཀསུཏྟཾ

༢༤༢. ‘‘ཨུདྡྷུམཱཏཀསཉྙཱ, བྷིཀྑཝེ…པེ… པཉྩམཾ.

༦. མེཏྟཱསུཏྟཾ

༢༤༣. ‘‘མེཏྟཱ, བྷིཀྑཝེ, བྷཱཝིཏཱ…པེ… ¶ ཚཊྛཾ.

༧. ཀརུཎཱསུཏྟཾ

༢༤༤. ‘‘ཀརུཎཱ, བྷིཀྑཝེ, བྷཱཝིཏཱ…པེ… སཏྟམཾ.

༨. མུདིཏཱསུཏྟཾ

༢༤༥. ‘‘མུདིཏཱ, བྷིཀྑཝེ, བྷཱཝིཏཱ…པེ… ¶ ཨཊྛམཾ.

༩. ཨུཔེཀྑཱསུཏྟཾ

༢༤༦. ‘‘ཨུཔེཀྑཱ ¶ , བྷིཀྑཝེ, བྷཱཝིཏཱ…པེ… ནཝམཾ.

༡༠. ཨཱནཱཔཱནསུཏྟཾ

༢༤༧. ‘‘ཨཱནཱཔཱནསྶཏི ¶ ¶ , བྷིཀྑཝེ, བྷཱཝིཏཱ…པེ… དསམཾ.

ཨཱནཱཔཱནཝགྒོ སཏྟམོ.

ཏསྶུདྡཱནཾ –

ཨཊྛིཀཔུལ༹ཝཀཾ ཝིནཱིལཀཾ, ཝིཙྪིདྡཀཾ ཨུདྡྷུམཱཏེན པཉྩམཾ;

མེཏྟཱ ཀརུཎཱ མུདིཏཱ ཨུཔེཀྑཱ, ཨཱནཱཔཱནེན ཏེ དསཱཏི.

༨. ནིརོདྷཝགྒོ

༡. ཨསུབྷསུཏྟཾ

༢༤༨. ‘‘ཨསུབྷསཉྙཱ ¶ , བྷིཀྑཝེ…པེ… པཋམཾ.

༢. མརཎསུཏྟཾ

༢༤༩. ‘‘མརཎསཉྙཱ ¶ , བྷིཀྑཝེ…པེ… ¶ དུཏིཡཾ.

༣. ཨཱཧཱརེཔཊིཀཱུལསུཏྟཾ

༢༥༠. ‘‘ཨཱཧཱརེ པཊིཀཱུལསཉྙཱ, བྷིཀྑཝེ…པེ… ཏཏིཡཾ.

༤. ཨནབྷིརཏིསུཏྟཾ

༢༥༡. ‘‘སབྦལོཀེ ཨནབྷིརཏིསཉྙཱ, བྷིཀྑཝེ…པེ… ¶ ཙཏུཏྠཾ.

༥. ཨནིཙྩསུཏྟཾ

༢༥༢. ‘‘ཨནིཙྩསཉྙཱ, བྷིཀྑཝེ…པེ… པཉྩམཾ.

༦. དུཀྑསུཏྟཾ

༢༥༣. ‘‘ཨནིཙྩེ དུཀྑསཉྙཱ, བྷིཀྑཝེ…པེ… ¶ ཚཊྛཾ.

༧. ཨནཏྟསུཏྟཾ

༢༥༤. ‘‘དུཀྑེ ¶ ¶ ཨནཏྟསཉྙཱ, བྷིཀྑཝེ…པེ… ¶ སཏྟམཾ.

༨. པཧཱནསུཏྟཾ

༢༥༥. ‘‘པཧཱནསཉྙཱ, བྷིཀྑཝེ…པེ… ཨཊྛམཾ.

༩. ཝིརཱགསུཏྟཾ

༢༥༦. ‘‘ཝིརཱགསཉྙཱ, བྷིཀྑཝེ…པེ… ¶ ནཝམཾ.

༡༠. ནིརོདྷསུཏྟཾ

༢༥༧. ‘‘ནིརོདྷསཉྙཱ, བྷིཀྑཝེ, བྷཱཝིཏཱ བཧུལཱིཀཏཱ མཧཔྥལཱ ཧོཏི མཧཱནིསཾསཱ. ཀཐཾ བྷཱཝིཏཱ ཙ, བྷིཀྑཝེ, ནིརོདྷསཉྙཱ ཀཐཾ བཧུལཱིཀཏཱ མཧཔྥལཱ ཧོཏི མཧཱནིསཾསཱ? ཨིདྷ, བྷིཀྑཝེ, བྷིཀྑུ ནིརོདྷསཉྙཱསཧགཏཾ སཏིསམྦོཛ྄ཛྷངྒཾ བྷཱཝེཏི…པེ… ནིརོདྷསཉྙཱསཧགཏཾ ཨུཔེཀྑཱསམྦོཛ྄ཛྷངྒཾ བྷཱཝེཏི ཝིཝེཀནིསྶིཏཾ ཝིརཱགནིསྶིཏཾ ནིརོདྷནིསྶིཏཾ ཝོསྶགྒཔརིཎཱམིཾ. ཨེཝཾ བྷཱཝིཏཱ ཁོ, བྷིཀྑཝེ, ནིརོདྷསཉྙཱ ཨེཝཾ བཧུལཱིཀཏཱ མཧཔྥལཱ ཧོཏི མཧཱནིསཾསཱཏི.

‘‘ནིརོདྷསཉྙཱཡ, བྷིཀྑཝེ, བྷཱཝིཏཱཡ བཧུལཱིཀཏཱཡ དྭིནྣཾ ཕལཱནཾ ཨཉྙཏརཾ ཕལཾ པཱཊིཀངྑཾ – དིཊྛེཝ དྷམྨེ ཨཉྙཱ, སཏི ཝཱ ཨུཔཱདིསེསེ ཨནཱགཱམིཏཱ. ཀཐཾ བྷཱཝིཏཱཡ, བྷིཀྑཝེ, ནིརོདྷསཉྙཱཡ ཀཐཾ བཧུལཱིཀཏཱཡ དྭིནྣཾ ཕལཱནཾ ཨཉྙཏརཾ ཕལཾ པཱཊིཀངྑཾ – དིཊྛེཝ དྷམྨེ ཨཉྙཱ, སཏི ཝཱ ཨུཔཱདིསེསེ ཨནཱགཱམིཏཱ? ཨིདྷ, བྷིཀྑཝེ, བྷིཀྑུ ¶ ནིརོདྷསཉྙཱསཧགཏཾ སཏིསམྦོཛ྄ཛྷངྒཾ བྷཱཝེཏི…པེ… ནིརོདྷསཉྙཱསཧགཏཾ ཨུཔེཀྑཱསམྦོཛ྄ཛྷངྒཾ བྷཱཝེཏི ཝིཝེཀནིསྶིཏཾ ཝིརཱགནིསྶིཏཾ ནིརོདྷནིསྶིཏཾ ཝོསྶགྒཔརིཎཱམིཾ. ཨེཝཾ བྷཱཝིཏཱཡ ཁོ, བྷིཀྑཝེ, ནིརོདྷསཉྙཱཡ ཨེཝཾ བཧུལཱིཀཏཱཡ དྭིནྣཾ ཕལཱནཾ ཨཉྙཏརཾ ཕལཾ པཱཊིཀངྑཾ – དིཊྛེཝ དྷམྨེ ཨཉྙཱ, སཏི ཝཱ ཨུཔཱདིསེསེ ཨནཱགཱམིཏཱ’’ཏི.

‘‘ནིརོདྷསཉྙཱ, བྷིཀྑཝེ, བྷཱཝིཏཱ བཧུལཱིཀཏཱ མཧཏོ ཨཏྠཱཡ སཾཝཏྟཏི, མཧཏོ ཡོགཀྑེམཱཡ སཾཝཏྟཏི, མཧཏོ སཾཝེགཱཡ སཾཝཏྟཏི, མཧཏོ ཕཱསུཝིཧཱརཱཡ སཾཝཏྟཏི. ཀཐཾ བྷཱཝིཏཱ ཙ, བྷིཀྑཝེ, ནིརོདྷསཉྙཱ ཀཐཾ བཧུལཱིཀཏཱ ¶ མཧཏོ ཨཏྠཱཡ སཾཝཏྟཏི, མཧཏོ ཡོགཀྑེམཱཡ ¶ སཾཝཏྟཏི, མཧཏོ སཾཝེགཱཡ སཾཝཏྟཏི, མཧཏོ ཕཱསུཝིཧཱརཱཡ སཾཝཏྟཏི? ཨིདྷ, བྷིཀྑཝེ ¶ , བྷིཀྑུ ནིརོདྷསཉྙཱསཧགཏཾ སཏིསམྦོཛ྄ཛྷངྒཾ བྷཱཝེཏི…པེ… ནིརོདྷསཉྙཱསཧགཏཾ ཨུཔེཀྑཱསམྦོཛ྄ཛྷངྒཾ བྷཱཝེཏི ཝིཝེཀནིསྶིཏཾ ཝིརཱགནིསྶིཏཾ ནིརོདྷནིསྶིཏཾ ཝོསྶགྒཔརིཎཱམིཾ. ཨེཝཾ བྷཱཝིཏཱ ཁོ, བྷིཀྑཝེ, ནིརོདྷསཉྙཱ ཨེཝཾ བཧུལཱིཀཏཱ མཧཏོ ཨཏྠཱཡ སཾཝཏྟཏི, མཧཏོ ཡོགཀྑེམཱཡ སཾཝཏྟཏི, མཧཏོ སཾཝེགཱཡ སཾཝཏྟཏི, མཧཏོ ཕཱསུཝིཧཱརཱཡ སཾཝཏྟཏཱི’’ཏི. དསམཾ.

ནིརོདྷཝགྒོ ཨཊྛམོ.

ཏསྶུདྡཱནཾ –

ཨསུབྷམརཎཨཱཧཱརེ, པཊིཀཱུལཨནབྷིརཏེན [པཊིཀཱུལེན ཙ སབྦལོཀེ (སྱཱ.)];

ཨནིཙྩདུཀྑཨནཏྟཔཧཱནཾ, ཝིརཱགནིརོདྷེན ཏེ དསཱཏི.

༩. གངྒཱཔེཡྻཱལཝགྒོ

༡-༡༢. གངྒཱནདཱིཨཱདིསུཏྟཾ

༢༥༨-༢༦༩. ‘‘སེཡྻཐཱཔི, བྷིཀྑཝེ, གངྒཱ ནདཱི པཱཙཱིནནིནྣཱ པཱཙཱིནཔོཎཱ པཱཙཱིནཔབྦྷཱརཱ; ཨེཝམེཝ ཁོ, བྷིཀྑཝེ, བྷིཀྑུ སཏྟ བོཛ྄ཛྷངྒེ བྷཱཝེནྟོ སཏྟ བོཛ྄ཛྷངྒེ བཧུལཱིཀརོནྟོ ནིབྦཱནནིནྣོ ཧོཏི ནིབྦཱནཔོཎོ ¶ ནིབྦཱནཔབྦྷཱརོ. ཀཐཉྩ, བྷིཀྑཝེ, བྷིཀྑུ སཏྟ བོཛ྄ཛྷངྒེ བྷཱཝེནྟོ སཏྟ བོཛ྄ཛྷངྒེ བཧུལཱིཀརོནྟོ ནིབྦཱནནིནྣོ ཧོཏི ནིབྦཱནཔོཎོ ནིབྦཱནཔབྦྷཱརོ? ཨིདྷ, བྷིཀྑཝེ, བྷིཀྑུ སཏིསམྦོཛ྄ཛྷངྒཾ བྷཱཝེཏི…པེ… ཨུཔེཀྑཱསམྦོཛ྄ཛྷངྒཾ བྷཱཝེཏི ཝིཝེཀནིསྶིཏཾ ཝིརཱགནིསྶིཏཾ ནིརོདྷནིསྶིཏཾ ཝོསྶགྒཔརིཎཱམིཾ…པེ… ཨེཝཾ ཁོ, བྷིཀྑཝེ, བྷིཀྑུ སཏྟ བོཛ྄ཛྷངྒེ བྷཱཝེནྟོ སཏྟ བོཛ྄ཛྷངྒེ བཧུལཱིཀརོནྟོ ནིབྦཱནནིནྣོ ཧོཏི ནིབྦཱནཔོཎོ ནིབྦཱནཔབྦྷཱརོ’’ཏི. (ཡཱཝ ཨེསནཱ པཱལི༹ ཝིཏྠཱརེཏབྦཱ).

གངྒཱཔེཡྻཱལཝགྒོ ནཝམོ.

ཏསྶུདྡཱནཾ –

ཚ ¶ ¶ ¶ པཱཙཱིནཏོ ནིནྣཱ, ཚ ནིནྣཱ ཙ སམུདྡཏོ;

དྭེཏེ ཚ དྭཱདས ཧོནྟི, ཝགྒོ ཏེན པཝུཙྩཏཱིཏི.

༡༠. ཨཔྤམཱདཝགྒོ

༡-༡༠. ཏཐཱགཏཱདིསུཏྟཾ

༢༧༠. ‘‘ཡཱཝཏཱ, བྷིཀྑཝེ, སཏྟཱ ཨཔདཱ ཝཱ དྭིཔདཱ ཝཱ ཙཏུཔྤདཱ ཝཱ བཧུཔྤདཱ ཝཱཏི ཝིཏྠཱརེཏབྦཾ ¶ .

ཨཔྤམཱདཝགྒོ དསམོ.

ཏསྶུདྡཱནཾ –

ཏཐཱགཏཾ པདཾ ཀཱུཊཾ, མཱུལཾ སཱརེན ཝསྶིཀཾ;

རཱཛཱ ཙནྡིམསཱུརིཡཱ ཙ, ཝཏྠེན དསམཾ པདནྟི.

(ཨཔྤམཱདཝགྒོ བོཛ྄ཛྷངྒསཾཡུཏྟསྶ བོཛ྄ཛྷངྒཝསེན ཝིཏྠཱརེཏབྦཱ).

༡༡. བལཀརཎཱིཡཝགྒོ

༡-༡༢. བལཱདིསུཏྟཾ

༢༨༠. ‘‘སེཡྻཐཱཔི, བྷིཀྑཝེ, ཡེ ཀེཙི བལཀརཎཱིཡཱ ཀམྨནྟཱ ཀརཱིཡནྟི…པེ… ¶ .

བལཀརཎཱིཡཝགྒོ ཨེཀཱདསམོ.

ཏསྶུདྡཱནཾ –

བལཾ ¶ བཱིཛཉྩ ནཱགོ ཙ, རུཀྑོ ཀུམྦྷེན སཱུཀིཡཱ;

ཨཱཀཱསེན ཙ དྭེ མེགྷཱ, ནཱཝཱ ཨཱགནྟུཀཱ ནདཱིཏི.

(བལཀརཎཱིཡཝགྒོ བོཛ྄ཛྷངྒསཾཡུཏྟསྶ བོཛ྄ཛྷངྒཝསེན ཝིཏྠཱརེཏབྦཱ).

༡༢. ཨེསནཱཝགྒོ

༡-༡༠. ཨེསནཱདིསུཏྟཾ

༢༩༢. ‘‘ཏིསྶོ ¶ ¶ ཨིམཱ, བྷིཀྑཝེ, ཨེསནཱ. ཀཏམཱ ཏིསྶོ? ཀཱམེསནཱ, བྷཝེསནཱ, བྲཧྨཙརིཡེསནཱཏི ཝིཏྠཱརེཏབྦཾ.

ཨེསནཱཝགྒོ དྭཱདསམོ.

ཏསྶུདྡཱནཾ –

ཨེསནཱ ཝིདྷཱ ཨཱསཝོ, བྷཝོ ཙ དུཀྑཏཱ ཏིསྶོ;

ཁིལཾ མལཉྩ ནཱིགྷོ ཙ, ཝེདནཱ ཏཎྷཱ ཏསིནཱཡ ཙཱཏི.

(བོཛ྄ཛྷངྒསཾཡུཏྟསྶ ཨེསནཱཔེཡྻཱལཾ ཝིཝེཀནིསྶིཏཏོ ཝིཏྠཱརེཏབྦཾ).

༡༣. ཨོགྷཝགྒོ

༡-༨. ཨོགྷཱདིསུཏྟཾ

༣༠༢. ‘‘ཙཏྟཱརོམེ བྷིཀྑཝེ ¶ , ཨོགྷཱ. ཀཏམེ ཙཏྟཱརོ? ཀཱམོགྷོ, བྷཝོགྷོ, དིཊྛོགྷོ, ཨཝིཛྫོགྷོཏི ཝིཏྠཱརེཏབྦཾ.

༡༠. ཨུདྡྷམྦྷཱགིཡསུཏྟཾ

༣༡༡. སཱཝཏྠིནིདཱནཾ. ‘‘པཉྩིམཱནི, བྷིཀྑཝེ, ཨུདྡྷམྦྷཱགིཡཱནི སཾཡོཛནཱནི. ཀཏམཱནི པཉྩ? རཱུཔརཱགོ, ཨརཱུཔརཱགོ, མཱནོ, ཨུདྡྷཙྩཾ, ཨཝིཛྫཱ ¶ – ཨིམཱནི ཁོ, བྷིཀྑཝེ ¶ , པཉྩུདྡྷམྦྷཱགིཡཱནི སཾཡོཛནཱནི. ཨིམེསཾ ཁོ, བྷིཀྑཝེ, པཉྩནྣཾ ཨུདྡྷམྦྷཱགིཡཱནཾ སཾཡོཛནཱནཾ ཨབྷིཉྙཱཡ པརིཉྙཱཡ པརིཀྑཡཱཡ པཧཱནཱཡ སཏྟ བོཛ྄ཛྷངྒཱ བྷཱཝེཏབྦཱ. ཀཏམེ སཏྟ? ཨིདྷ, བྷིཀྑཝེ, བྷིཀྑུ སཏིསམྦོཛ྄ཛྷངྒཾ བྷཱཝེཏི ཝིཝེཀནིསྶིཏཾ ཝིརཱགནིསྶིཏཾ ནིརོདྷནིསྶིཏཾ ཝོསྶགྒཔརིཎཱམིཾ…པེ… ཨུཔེཀྑཱསམྦོཛ྄ཛྷངྒཾ བྷཱཝེཏི རཱགཝིནཡཔརིཡོསཱནཾ དོསཝིནཡཔརིཡོསཱནཾ མོཧཝིནཡཔརིཡོསཱནཾ… ཨམཏོགདྷཾ ཨམཏཔརཱཡནཾ ཨམཏཔརིཡོསཱནཾ… ནིབྦཱནནིནྣཾ ནིབྦཱནཔོཎཾ ནིབྦཱནཔབྦྷཱརཾ. ཨིམེསཾ ཁོ, བྷིཀྑཝེ, བྷིཀྑུ པཉྩནྣཾ ཨུདྡྷམྦྷཱགིཡཱནཾ སཾཡོཛནཱནཾ ཨབྷིཉྙཱཡ པརིཉྙཱཡ པརིཀྑཡཱཡ པཧཱནཱཡ ཨིམེ སཏྟ བོཛ྄ཛྷངྒཱ བྷཱཝེཏབྦཱ’’ཏི. དསམཾ.

ཨོགྷཝགྒོ ཏེརསམོ.

ཏསྶུདྡཱནཾ –

ཨོགྷོ ¶ ¶ ཡོགོ ཨུཔཱདཱནཾ, གནྠཱ ཨནུསཡེན ཙ;

ཀཱམགུཎཱ ནཱིཝརཎཱ, ཁནྡྷཱ ཨོརུདྡྷམྦྷཱགིཡཱནཱིཏི.

༡༤. པུནགངྒཱཔེཡྻཱལཝགྒོ

༣༡༢-༣༢༣

པུནགངྒཱནདཱིཨཱདིསུཏྟཾ

ཝགྒོ ཙུདྡསམོ.

ཨུདྡཱནཾ –

ཚ ¶ པཱཙཱིནཏོ ནིནྣཱ, ཚ ནིནྣཱ ཙ སམུདྡཏོ;

དྭེཏེ ཚ དྭཱདས ཧོནྟི, ཝགྒོ ཏེན པཝུཙྩཏཱིཏི.

(བོཛ྄ཛྷངྒསཾཡུཏྟསྶ གངྒཱཔེཡྻཱལཾ རཱགཝསེན ཝིཏྠཱརེཏབྦཾ).

༡༥. པུནཨཔྤམཱདཝགྒོ

༣༢༤-༣༣༣

ཏཐཱགཏཱདིསུཏྟཾ

པནྣརསམོ.

ཨུདྡཱནཾ –

ཏཐཱགཏཾ པདཾ ཀཱུཊཾ, མཱུལཾ སཱརེན ཝསྶིཀཾ;

རཱཛཱ ཙནྡིམསཱུརིཡཱ ཙ, ཝཏྠེན དསམཾ པདནྟི.

(ཨཔྤམཱདཝགྒོ རཱགཝསེན ཝིཏྠཱརེཏབྦོ).

༡༦. པུནབལཀརཎཱིཡཝགྒོ

༣༣༤-༣༤༥

པུནབལཱདིསུཏྟཾ

སོལ༹སམོ.

ཨུདྡཱནཾ –

བལཾ ¶ བཱིཛཉྩ ནཱགོ ཙ, རུཀྑོ ཀུམྦྷེན སཱུཀིཡཱ;

ཨཱཀཱསེན ཙ དྭེ མེགྷཱ, ནཱཝཱ ཨཱགནྟུཀཱ ནདཱིཏི.

(བོཛ྄ཛྷངྒསཾཡུཏྟསྶ བལཀརཎཱིཡཝགྒོ རཱགཝསེན ཝིཏྠཱརེཏབྦོ).

༡༧. པུནཨེསནཱཝགྒོ

༣༤༦-༣༥༦

པུནཨེསནཱདིསུཏྟཾ

པུནཨེསནཱཝགྒོ སཏྟརསམོ.

ཨུདྡཱནཾ –

ཨེསནཱ ཝིདྷཱ ཨཱསཝོ, བྷཝོ ཙ དུཀྑཏཱ ཏིསྶོ;

ཁིལཾ མལཉྩ ནཱིགྷོ ཙ, ཝེདནཱཏཎྷཱ ཏསིནཱཡ ཙཱཏི.

༡༨. པུནཨོགྷཝགྒོ

༣༥༧-༣༦༦

པུནཨོགྷཱདིསུཏྟཾ

བོཛ྄ཛྷངྒསཾཡུཏསྶ པུནཨོགྷཝགྒོ ཨཊྛཱརསམོ.

ཨུདྡཱནཾ –

ཨོགྷོ ཡོགོ ཨུཔཱདཱནཾ, གནྠཱ ཨནུསཡེན ཙ;

ཀཱམགུཎཱ ནཱིཝརཎཱ, ཁནྡྷཱ ཨོརུདྡྷམྦྷཱགིཡཱནཱིཏི.

(རཱགཝིནཡཔརིཡོསཱན-དོསཝིནཡཔརིཡོསཱན-མོཧཝིནཡཔརིཡོསཱནཝགྒོ ཝིཏྠཱརེཏབྦོ). (ཡདཔི མགྒསཾཡུཏྟཾ ཝིཏྠཱརེཏབྦཾ, ཏདཔི བོཛ྄ཛྷངྒསཾཡུཏྟཾ ཝིཏྠཱརེཏབྦཾ).

བོཛ྄ཛྷངྒསཾཡུཏྟཾ དུཏིཡཾ.

༣. སཏིཔཊྛཱནསཾཡུཏྟཾ

༡. ཨམྦཔཱལིཝགྒོ

༡. ཨམྦཔཱལིསུཏྟཾ

༣༦༧. ཨེཝཾ ¶ ¶ ¶ ¶ མེ སུཏཾ – ཨེཀཾ སམཡཾ བྷགཝཱ ཝེསཱལིཡཾ ཝིཧརཏི ཨམྦཔཱལིཝནེ. ཏཏྲ ཁོ བྷགཝཱ བྷིཀྑཱུ ཨཱམནྟེསི – ‘‘བྷིཀྑཝོ’’ཏི. ‘‘བྷདནྟེ’’ཏི ཏེ བྷིཀྑཱུ བྷགཝཏོ པཙྩསྶོསུཾ. བྷགཝཱ ཨེཏདཝོཙ –

‘‘ཨེཀཱཡནོ ཨཡཾ, བྷིཀྑཝེ, མགྒོ སཏྟཱནཾ ཝིསུདྡྷིཡཱ སོཀཔརིདེཝཱནཾ སམཏིཀྐམཱཡ དུཀྑདོམནསྶཱནཾ ཨཏྠངྒམཱཡ ཉཱཡསྶ ཨདྷིགམཱཡ ནིབྦཱནསྶ སཙྪིཀིརིཡཱཡ, ཡདིདཾ – ཙཏྟཱརོ སཏིཔཊྛཱནཱ. ཀཏམེ ཙཏྟཱརོ? ཨིདྷ, བྷིཀྑཝེ, བྷིཀྑུ ཀཱཡེ ཀཱཡཱནུཔསྶཱི ཝིཧརཏི ཨཱཏཱཔཱི སམྤཛཱནོ སཏིམཱ, ཝིནེཡྻ ལོཀེ ཨབྷིཛ྄ཛྷཱདོམནསྶཾ; ཝེདནཱསུ ཝེདནཱནུཔསྶཱི ཝིཧརཏི ཨཱཏཱཔཱི སམྤཛཱནོ སཏིམཱ, ཝིནེཡྻ ལོཀེ ཨབྷིཛ྄ཛྷཱདོམནསྶཾ; ཙིཏྟེ ཙིཏྟཱནུཔསྶཱི ཝིཧརཏི ཨཱཏཱཔཱི སམྤཛཱནོ སཏིམཱ, ཝིནེཡྻ ལོཀེ ཨབྷིཛ྄ཛྷཱདོམནསྶཾ; དྷམྨེསུ དྷམྨཱནུཔསྶཱི ཝིཧརཏི ཨཱཏཱཔཱི སམྤཛཱནོ སཏིམཱ, ཝིནེཡྻ ལོཀེ ཨབྷིཛ྄ཛྷཱདོམནསྶཾ. ཨེཀཱཡནོ ཨཡཾ, བྷིཀྑཝེ, མགྒོ སཏྟཱནཾ ཝིསུདྡྷིཡཱ སོཀཔརིདེཝཱནཾ སམཏིཀྐམཱཡ དུཀྑདོམནསྶཱནཾ ཨཏྠངྒམཱཡ ཉཱཡསྶ ཨདྷིགམཱཡ ནིབྦཱནསྶ སཙྪིཀིརིཡཱཡ, ཡདིདཾ – ཙཏྟཱརོ སཏིཔཊྛཱནཱ’’ཏི.

ཨིདམཝོཙ ¶ བྷགཝཱ. ཨཏྟམནཱ ཏེ བྷིཀྑཱུ བྷགཝཏོ བྷཱསིཏཾ ཨབྷིནནྡུནྟི. པཋམཾ.

༢. སཏིསུཏྟཾ

༣༦༨. ཨེཀཾ ¶ ¶ སམཡཾ བྷགཝཱ ཝེསཱལིཡཾ ཝིཧརཏི ཨམྦཔཱལིཝནེ. ཏཏྲ ཁོ བྷགཝཱ བྷིཀྑཱུ ཨཱམནྟེསི – ‘‘བྷིཀྑཝོ’’ཏི. ‘‘བྷདནྟེ’’ཏི ཏེ བྷིཀྑཱུ བྷགཝཏོ པཙྩསྶོསུཾ. བྷགཝཱ ཨེཏདཝོཙ –

‘‘སཏོ, བྷིཀྑཝེ, བྷིཀྑུ ཝིཧརེཡྻ སམྤཛཱནོ. ཨཡཾ ཝོ ཨམྷཱཀཾ ཨནུསཱསནཱི. ཀཐཉྩ, བྷིཀྑཝེ, བྷིཀྑུ སཏོ ཧོཏི? ཨིདྷ, བྷིཀྑཝེ, བྷིཀྑུ ཀཱཡེ ཀཱཡཱནུཔསྶཱི ཝིཧརཏི ཨཱཏཱཔཱི སམྤཛཱནོ སཏིམཱ, ཝིནེཡྻ ¶ ལོཀེ ཨབྷིཛ྄ཛྷཱདོམནསྶཾ; ཝེདནཱསུ…པེ… ཙིཏྟེ…པེ… དྷམྨེསུ དྷམྨཱནུཔསྶཱི ཝིཧརཏི ཨཱཏཱཔཱི སམྤཛཱནོ སཏིམཱ, ཝིནེཡྻ ལོཀེ ཨབྷིཛ྄ཛྷཱདོམནསྶཾ. ཨེཝཾ ཁོ, བྷིཀྑཝེ, བྷིཀྑུ སཏོ ཧོཏི.

‘‘ཀཐཉྩ, བྷིཀྑཝེ, བྷིཀྑུ སམྤཛཱནོ ཧོཏི? ཨིདྷ, བྷིཀྑཝེ, བྷིཀྑུ ཨབྷིཀྐནྟེ པཊིཀྐནྟེ སམྤཛཱནཀཱརཱི ཧོཏི, ཨཱལོཀིཏེ ཝིལོཀིཏེ སམྤཛཱནཀཱརཱི ཧོཏི, སམིཉྫིཏེ པསཱརིཏེ སམྤཛཱནཀཱརཱི ཧོཏི, སངྒྷཱཊིཔཏྟཙཱིཝརདྷཱརཎེ སམྤཛཱནཀཱརཱི ཧོཏི, ཨསིཏེ པཱིཏེ ཁཱཡིཏེ སཱཡིཏེ སམྤཛཱནཀཱརཱི ཧོཏི, ཨུཙྩཱརཔསྶཱཝཀམྨེ སམྤཛཱནཀཱརཱི ཧོཏི, གཏེ ཋིཏེ ནིསིནྣེ སུཏྟེ ཛཱགརིཏེ བྷཱསིཏེ ཏུཎྷཱིབྷཱཝེ སམྤཛཱནཀཱརཱི ཧོཏི. ཨེཝཾ ཁོ, བྷིཀྑཝེ, བྷིཀྑུ སམྤཛཱནཀཱརཱི ཧོཏི. སཏོ, བྷིཀྑཝེ, བྷིཀྑུ ཝིཧརེཡྻ སམྤཛཱནོ. ཨཡཾ ཝོ ཨམྷཱཀཾ ཨནུསཱསནཱི’’ཏི. དུཏིཡཾ.

༣. བྷིཀྑུསུཏྟཾ

༣༦༩. ཨེཀཾ ¶ སམཡཾ བྷགཝཱ སཱཝཏྠིཡཾ ཝིཧརཏི ཛེཏཝནེ ཨནཱཐཔིཎྜིཀསྶ ཨཱརཱམེ. ཨཐ ཁོ ཨཉྙཏརོ བྷིཀྑུ ཡེན བྷགཝཱ ཏེནུཔསངྐམི; ཨུཔསངྐམིཏྭཱ བྷགཝནྟཾ ཨབྷིཝཱདེཏྭཱ ཨེཀམནྟཾ ནིསཱིདི. ཨེཀམནྟཾ ནིསིནྣོ ཁོ སོ བྷིཀྑུ བྷགཝནྟཾ ཨེཏདཝོཙ – ‘‘སཱདྷུ མེ, བྷནྟེ, བྷགཝཱ སཾཁིཏྟེན དྷམྨཾ དེསེཏུ, ཡམཧཾ བྷགཝཏོ དྷམྨཾ སུཏྭཱ ཨེཀོ ཝཱུཔཀཊྛོ ¶ ཨཔྤམཏྟོ ཨཱཏཱཔཱི ¶ པཧིཏཏྟོ ཝིཧརེཡྻ’’ནྟི. ‘‘ཨེཝམེཝ པནིདྷེཀཙྩེ མོགྷཔུརིསཱ མཉྩེཝ [མམེཝ (སཱི.)] ཨཛ྄ཛྷེསནྟི, དྷམྨེ ཙ བྷཱསིཏེ མམེཝ ཨནུབནྡྷིཏབྦཾ མཉྙནྟཱི’’ཏི. ‘‘དེསེཏུ མེ, བྷནྟེ, བྷགཝཱ སཾཁིཏྟེན དྷམྨཾ, དེསེཏུ སུགཏོ སཾཁིཏྟེན དྷམྨཾ. ཨཔྤེཝ ནཱམཱཧཾ བྷགཝཏོ བྷཱསིཏསྶ ཨཏྠཾ ཛཱནེཡྻཾ, ཨཔྤེཝ ནཱམཱཧཾ བྷགཝཏོ བྷཱསིཏསྶ དཱཡཱདོ ཨསྶ’’ནྟི. ‘‘ཏསྨཱཏིཧ ཏྭཾ, བྷིཀྑུ, ཨཱདིམེཝ ཝིསོདྷེཧི ཀུསལེསུ དྷམྨེསུ. ཀོ ཙཱདི ཀུསལཱནཾ དྷམྨཱནཾ? སཱིལཉྩ སུཝིསུདྡྷཾ, དིཊྛི ཙ ཨུཛུཀཱ. ཡཏོ ཁོ ཏེ, བྷིཀྑུ, སཱིལཉྩ སུཝིསུདྡྷཾ བྷཝིསྶཏི དིཊྛི ཙ ཨུཛུཀཱ, ཏཏོ ཏྭཾ, བྷིཀྑུ, སཱིལཾ ནིསྶཱཡ སཱིལེ པཏིཊྛཱཡ ཙཏྟཱརོ སཏིཔཊྛཱནེ ཏིཝིདྷེན བྷཱཝེཡྻཱསི.

ཀཏམེ ¶ ཙཏྟཱརོ? ཨིདྷ ཏྭཾ, བྷིཀྑུ, ཨཛ྄ཛྷཏྟཾ ཝཱ ཀཱཡེ ཀཱཡཱནུཔསྶཱི ཝིཧརཱཧི ཨཱཏཱཔཱི སམྤཛཱནོ སཏིམཱ, ཝིནེཡྻ ལོཀེ ཨབྷིཛ྄ཛྷཱདོམནསྶཾ; བཧིདྡྷཱ ཝཱ ཀཱཡེ ཀཱཡཱནུཔསྶཱི ཝིཧརཱཧི ཨཱཏཱཔཱི སམྤཛཱནོ སཏིམཱ, ཝིནེཡྻ ལོཀེ ཨབྷིཛ྄ཛྷཱདོམནསྶཾ; ཨཛ྄ཛྷཏྟབཧིདྡྷཱ ¶ ཝཱ ཀཱཡེ ཀཱཡཱནུཔསྶཱི ཝིཧརཱཧི ཨཱཏཱཔཱི སམྤཛཱནོ སཏིམཱ, ཝིནེཡྻ ལོཀེ ཨབྷིཛ྄ཛྷཱདོམནསྶཾ. ཨཛ྄ཛྷཏྟཾ ཝཱ ཝེདནཱསུ…པེ… བཧིདྡྷཱ ཝཱ ཝེདནཱསུ…པེ… ཨཛ྄ཛྷཏྟབཧིདྡྷཱ ཝཱ ཝེདནཱསུ ཝེདནཱནུཔསྶཱི ཝིཧརཱཧི ཨཱཏཱཔཱི སམྤཛཱནོ སཏིམཱ, ཝིནེཡྻ ལོཀེ ཨབྷིཛ྄ཛྷཱདོམནསྶཾ. ཨཛ྄ཛྷཏྟཾ ཝཱ ཙིཏྟེ…པེ… བཧིདྡྷཱ ཝཱ ཙིཏྟེ…པེ… ཨཛ྄ཛྷཏྟབཧིདྡྷཱ ཝཱ ཙིཏྟེ ཙིཏྟཱནུཔསྶཱི ཝིཧརཱཧི ཨཱཏཱཔཱི སམྤཛཱནོ སཏིམཱ, ཝིནེཡྻ ལོཀེ ཨབྷིཛ྄ཛྷཱདོམནསྶཾ. ཨཛ྄ཛྷཏྟཾ ཝཱ དྷམྨེསུ…པེ… བཧིདྡྷཱ ཝཱ དྷམྨེསུ…པེ… ཨཛ྄ཛྷཏྟབཧིདྡྷཱ ཝཱ དྷམྨེསུ དྷམྨཱནུཔསྶཱི ཝིཧརཱཧི ཨཱཏཱཔཱི སམྤཛཱནོ སཏིམཱ, ཝིནེཡྻ ལོཀེ ཨབྷིཛ྄ཛྷཱདོམནསྶཾ. ཡཏོ ཁོ ཏྭཾ, བྷིཀྑུ, སཱིལཾ ནིསྶཱཡ སཱིལེ པཏིཊྛཱཡ ཨིམེ ཙཏྟཱརོ སཏིཔཊྛཱནེ ཨེཝཾ ཏིཝིདྷེན བྷཱཝེསྶསི, ཏཏོ ཏུཡ྄ཧཾ, བྷིཀྑུ, ཡཱ རཏྟི ཝཱ དིཝསོ ཝཱ ཨཱགམིསྶཏི ཝུདྡྷིཡེཝ པཱཊིཀངྑཱ ཀུསལེསུ དྷམྨེསུ, ནོ པརིཧཱནཱི’’ཏི.

ཨཐ ཁོ སོ བྷིཀྑུ བྷགཝཏོ བྷཱསིཏཾ ཨབྷིནནྡིཏྭཱ ¶ ཨནུམོདིཏྭཱ ཨུཊྛཱཡཱསནཱ བྷགཝནྟཾ ¶ ཨབྷིཝཱདེཏྭཱ པདཀྑིཎཾ ཀཏྭཱ པཀྐཱམི. ཨཐ ཁོ སོ བྷིཀྑུ ཨེཀོ ཝཱུཔཀཊྛོ ཨཔྤམཏྟོ ཨཱཏཱཔཱི པཧིཏཏྟོ ཝིཧརནྟོ ནཙིརསྶེཝ – ཡསྶཏྠཱཡ ཀུལཔུཏྟཱ སམྨདེཝ ཨགཱརསྨཱ ཨནགཱརིཡཾ པབྦཛནྟི, ཏདནུཏྟརཾ – བྲཧྨཙརིཡཔརིཡོསཱནཾ དིཊྛེཝ དྷམྨེ སཡཾ ཨབྷིཉྙཱ སཙྪིཀཏྭཱ ཨུཔསམྤཛྫ ཝིཧརཏི ¶ . ‘‘ཁཱིཎཱ ཛཱཏི, ཝུསིཏཾ བྲཧྨཙརིཡཾ, ཀཏཾ ཀརཎཱིཡཾ, ནཱཔརཾ ཨིཏྠཏྟཱཡཱ’’ཏི ཨབྦྷཉྙཱསི. ཨཉྙཏརོ ཙ པན སོ བྷིཀྑུ ཨརཧཏཾ ཨཧོསཱིཏི. ཏཏིཡཾ.

༤. སཱལསུཏྟཾ

༣༧༠. ཨེཀཾ སམཡཾ བྷགཝཱ ཀོསལེསུ ཝིཧརཏི སཱལཱཡ བྲཱཧྨཎགཱམེ. ཏཏྲ ཁོ བྷགཝཱ བྷིཀྑཱུ ཨཱམནྟེསི…པེ… ཨེཏདཝོཙ –

‘‘ཡེ ཏེ, བྷིཀྑཝེ, བྷིཀྑཱུ ནཝཱ ཨཙིརཔབྦཛིཏཱ ཨདྷུནཱགཏཱ ཨིམཾ དྷམྨཝིནཡཾ, ཏེ ཝོ, བྷིཀྑཝེ, བྷིཀྑཱུ ཙཏུནྣཾ སཏིཔཊྛཱནཱནཾ བྷཱཝནཱཡ སམཱདཔེཏབྦཱ ནིཝེསེཏབྦཱ པཏིཊྛཱཔེཏབྦཱ. ཀཏམེསཾ ཙཏུནྣཾ? ཨེཐ ཏུམྷེ, ཨཱཝུསོ, ཀཱཡེ ¶ ཀཱཡཱནུཔསྶིནོ ཝིཧརཐ ཨཱཏཱཔིནོ སམྤཛཱནཱ ཨེཀོདིབྷཱུཏཱ ཝིཔྤསནྣཙིཏྟཱ སམཱཧིཏཱ ཨེཀགྒཙིཏྟཱ, ཀཱཡསྶ ཡཐཱབྷཱུཏཾ ཉཱཎཱཡ; ཝེདནཱསུ ཝེདནཱནུཔསྶིནོ ཝིཧརཐ ཨཱཏཱཔིནོ སམྤཛཱནཱ ཨེཀོདིབྷཱུཏཱ ཝིཔྤསནྣཙིཏྟཱ སམཱཧིཏཱ ཨེཀགྒཙིཏྟཱ, ཝེདནཱནཾ ཡཐཱབྷཱུཏཾ ཉཱཎཱཡ; ཙིཏྟེ ཙིཏྟཱནུཔསྶིནོ ཝིཧརཐ ཨཱཏཱཔིནོ སམྤཛཱནཱ ཨེཀོདིབྷཱུཏཱ ཝིཔྤསནྣཙིཏྟཱ སམཱཧིཏཱ ཨེཀགྒཙིཏྟཱ, ཙིཏྟསྶ ཡཐཱབྷཱུཏཾ ཉཱཎཱཡ; དྷམྨེསུ དྷམྨཱནུཔསྶིནོ ཝིཧརཐ ཨཱཏཱཔིནོ སམྤཛཱནཱ ཨེཀོདིབྷཱུཏཱ ཝིཔྤསནྣཙིཏྟཱ སམཱཧིཏཱ ཨེཀགྒཙིཏྟཱ, དྷམྨཱནཾ ཡཐཱབྷཱུཏཾ ཉཱཎཱཡ. ཡེཔི ¶ ཏེ, བྷིཀྑཝེ, བྷིཀྑཱུ སེཁཱ ཨཔྤཏྟམཱནསཱ ཨནུཏྟརཾ ཡོགཀྑེམཾ པཏྠཡམཱནཱ ཝིཧརནྟི, ཏེཔི ཀཱཡེ ཀཱཡཱནུཔསྶིནོ ཝིཧརནྟི ཨཱཏཱཔིནོ སམྤཛཱནཱ ཨེཀོདིབྷཱུཏཱ ཝིཔྤསནྣཙིཏྟཱ སམཱཧིཏཱ ཨེཀགྒཙིཏྟཱ ¶ , ཀཱཡསྶ པརིཉྙཱཡ; ཝེདནཱསུ ཝེདནཱནུཔསྶིནོ ཝིཧརནྟི ཨཱཏཱཔིནོ སམྤཛཱནཱ ཨེཀོདིབྷཱུཏཱ ཝིཔྤསནྣཙིཏྟཱ སམཱཧིཏཱ ཨེཀགྒཙིཏྟཱ, ཝེདནཱནཾ པརིཉྙཱཡ; ཙིཏྟེ ཙིཏྟཱནུཔསྶིནོ ཝིཧརནྟི ཨཱཏཱཔིནོ སམྤཛཱནཱ ཨེཀོདིབྷཱུཏཱ ཝིཔྤསནྣཙིཏྟཱ སམཱཧིཏཱ ཨེཀགྒཙིཏྟཱ, ཙིཏྟསྶ པརིཉྙཱཡ; དྷམྨེསུ དྷམྨཱནུཔསྶིནོ ཝིཧརནྟི ཨཱཏཱཔིནོ སམྤཛཱནཱ ཨེཀོདིབྷཱུཏཱ ཝིཔྤསནྣཙིཏྟཱ སམཱཧིཏཱ ཨེཀགྒཙིཏྟཱ, དྷམྨཱནཾ པརིཉྙཱཡ.

‘‘ཡེཔི ¶ ཏེ, བྷིཀྑཝེ, བྷིཀྑཱུ ཨརཧནྟོ ཁཱིཎཱསཝཱ ཝུསིཏཝནྟོ ཀཏཀརཎཱིཡཱ ཨོཧིཏབྷཱརཱ ཨནུཔྤཏྟསདཏྠཱ པརིཀྑཱིཎབྷཝསཾཡོཛནཱ སམྨདཉྙཱ ཝིམུཏྟཱ, ཏེཔི ཀཱཡེ ཀཱཡཱནུཔསྶིནོ ཝིཧརནྟི ཨཱཏཱཔིནོ སམྤཛཱནཱ ཨེཀོདིབྷཱུཏཱ ཝིཔྤསནྣཙིཏྟཱ སམཱཧིཏཱ ཨེཀགྒཙིཏྟཱ, ཀཱཡེན ཝིསཾཡུཏྟཱ; ཝེདནཱསུ ཝེདནཱནུཔསྶིནོ ཝིཧརནྟི ཨཱཏཱཔིནོ སམྤཛཱནཱ ཨེཀོདིབྷཱུཏཱ ཝིཔྤསནྣཙིཏྟཱ སམཱཧིཏཱ ཨེཀགྒཙིཏྟཱ, ཝེདནཱཧི ཝིསཾཡུཏྟཱ; ཙིཏྟེ ཙིཏྟཱནུཔསྶིནོ ཝིཧརནྟི ཨཱཏཱཔིནོ སམྤཛཱནཱ ཨེཀོདིབྷཱུཏཱ ཝིཔྤསནྣཙིཏྟཱ སམཱཧིཏཱ ཨེཀགྒཙིཏྟཱ, ཙིཏྟེན ཝིསཾཡུཏྟཱ; དྷམྨེསུ དྷམྨཱནུཔསྶིནོ ཝིཧརནྟི ཨཱཏཱཔིནོ སམྤཛཱནཱ ཨེཀོདིབྷཱུཏཱ ཝིཔྤསནྣཙིཏྟཱ སམཱཧིཏཱ ཨེཀགྒཙིཏྟཱ, དྷམྨེཧི ཝིསཾཡུཏྟཱ.

‘‘ཡེཔི ཏེ, བྷིཀྑཝེ, བྷིཀྑཱུ ནཝཱ ཨཙིརཔབྦཛིཏཱ ཨདྷུནཱགཏཱ ཨིམཾ དྷམྨཝིནཡཾ, ཏེ ཝོ, བྷིཀྑཝེ, བྷིཀྑཱུ ཨིམེསཾ ཙཏུནྣཾ སཏིཔཊྛཱནཱནཾ བྷཱཝནཱཡ ¶ སམཱདཔེཏབྦཱ ནིཝེསེཏབྦཱ པཏིཊྛཱཔེཏབྦཱ’’ཏི. ཙཏུཏྠཾ.

༥. ཨཀུསལརཱསིསུཏྟཾ

༣༧༡. སཱཝཏྠིནིདཱནཾ ¶ . ཏཏྲ ཁོ བྷགཝཱ ཨེཏདཝོཙ – ‘‘‘ཨཀུསལརཱསཱི’ཏི, བྷིཀྑཝེ, ཝདམཱནོ པཉྩ ནཱིཝརཎེ སམྨཱ ཝདམཱནོ ཝདེཡྻ. ཀེཝལོ ཧཱཡཾ, བྷིཀྑཝེ, ཨཀུསལརཱསི, ཡདིདཾ – པཉྩ ནཱིཝརཎཱ. ཀཏམེ པཉྩ? ཀཱམཙྪནྡནཱིཝརཎཾ ¶ , བྱཱཔཱདནཱིཝརཎཾ, ཐིནམིདྡྷནཱིཝརཎཾ, ཨུདྡྷཙྩཀུཀྐུཙྩནཱིཝརཎཾ, ཝིཙིཀིཙྪཱནཱིཝརཎཾ. ‘ཨཀུསལརཱསཱི’ཏི, བྷིཀྑཝེ, ཝདམཱནོ ཨིམེ པཉྩ ནཱིཝརཎེ སམྨཱ ཝདམཱནོ ཝདེཡྻ. ཀེཝལོ ཧཱཡཾ, བྷིཀྑཝེ, ཨཀུསལརཱསི, ཡདིདཾ – པཉྩ ནཱིཝརཎཱ.

‘‘‘ཀུསལརཱསཱི’ཏི, བྷིཀྑཝེ, ཝདམཱནོ ཙཏྟཱརོ སཏིཔཊྛཱནེ སམྨཱ ཝདམཱནོ ཝདེཡྻ. ཀེཝལོ ཧཱཡཾ, བྷིཀྑཝེ, ཀུསལརཱསི, ཡདིདཾ – ཙཏྟཱརོ སཏིཔཊྛཱནཱ. ཀཏམེ ཙཏྟཱརོ? ཨིདྷ, བྷིཀྑཝེ, བྷིཀྑུ ཀཱཡེ ཀཱཡཱནུཔསྶཱི ཝིཧརཏི ཨཱཏཱཔཱི སམྤཛཱནོ སཏིམཱ, ཝིནེཡྻ ལོཀེ ཨབྷིཛ྄ཛྷཱདོམནསྶཾ; ཝེདནཱསུ…པེ… ཙིཏྟེ…པེ… དྷམྨེསུ དྷམྨཱནུཔསྶཱི ཝིཧརཏི ཨཱཏཱཔཱི སམྤཛཱནོ སཏིམཱ, ཝིནེཡྻ ལོཀེ ཨབྷིཛ྄ཛྷཱདོམནསྶཾ ¶ . ‘ཀུསལརཱསཱི’ཏི, བྷིཀྑཝེ, ཝདམཱནོ ཨིམེ ཙཏྟཱརོ སཏིཔཊྛཱནེ སམྨཱ ཝདམཱནོ ཝདེཡྻ. ཀེཝལོ ཧཱཡཾ, བྷིཀྑཝེ, ཀུསལརཱསི, ཡདིདཾ – ཙཏྟཱརོ སཏིཔཊྛཱནཱ’’ཏི. པཉྩམཾ.

༦. སཀུཎགྒྷིསུཏྟཾ

༣༧༢. ‘‘བྷཱུཏཔུབྦཾ, བྷིཀྑཝེ, སཀུཎགྒྷི ལཱཔཾ སཀུཎཾ སཧསཱ ཨཛ྄ཛྷཔྤཏྟཱ ཨགྒཧེསི. ཨཐ ཁོ, བྷིཀྑཝེ, ལཱཔོ སཀུཎོ སཀུཎགྒྷིཡཱ ཧརིཡམཱནོ ཨེཝཾ པརིདེཝསི – ‘མཡམེཝམྷ [མཡམེཝཱམྷ (ཀ.)] ཨལཀྑིཀཱ, མཡཾ ¶ ཨཔྤཔུཉྙཱ, ཡེ མཡཾ ཨགོཙརེ ཙརིམྷ པརཝིསཡེ. སཙེཛྫ མཡཾ གོཙརེ ཙརེཡྻཱམ སཀེ པེཏྟིཀེ ཝིསཡེ, ན མྱཱཡཾ [ན ཙཱཡཾ (སཱི.)], སཀུཎགྒྷི, ཨལཾ ཨབྷཝིསྶ, ཡདིདཾ – ཡུདྡྷཱཡཱ’ཏི. ‘ཀོ པན ཏེ, ལཱཔ, གོཙརོ སཀོ པེཏྟིཀོ ཝིསཡོ’ཏི? ‘ཡདིདཾ – ནངྒལཀཊྛཀརཎཾ ལེཌྜུཊྛཱན’’’ནྟི. ‘‘ཨཐ ¶ ཁོ, བྷིཀྑཝེ, སཀུཎགྒྷི སཀེ བལེ ཨཔཏྠདྡྷཱ སཀེ བལེ ཨསཾཝདམཱནཱ [ཨཝཙམཱནཱ (སཱི.)] ལཱཔཾ སཀུཎཾ པམུཉྩི – ‘གཙྪ ཁོ ཏྭཾ, ལཱཔ, ཏཏྲཔི མེ གནྟྭཱ ན མོཀྑསཱི’’’ཏི.

‘‘ཨཐ ¶ ཁོ, བྷིཀྑཝེ, ལཱཔོ སཀུཎོ ནངྒལཀཊྛཀརཎཾ ལེཌྜུཊྛཱནཾ གནྟྭཱ མཧནྟཾ ལེཌྜུཾ ཨབྷིརུཧིཏྭཱ སཀུཎགྒྷིཾ ཝདམཱནོ ཨཊྛཱསི – ‘ཨེཧི ཁོ དཱནི མེ, སཀུཎགྒྷི, ཨེཧི ཁོ དཱནི མེ, སཀུཎགྒྷཱི’ཏི. ཨཐ ཁོ སཱ, བྷིཀྑཝེ, སཀུཎགྒྷི སཀེ བལེ ཨཔཏྠདྡྷཱ སཀེ བལེ ཨསཾཝདམཱནཱ ཨུབྷོ པཀྑེ སནྣཡ྄ཧ [སནྡྷཱཡ (སཱི. སྱཱ.)] ལཱཔཾ སཀུཎཾ སཧསཱ ཨཛ྄ཛྷཔྤཏྟཱ. ཡདཱ ཁོ, བྷིཀྑཝེ, ཨཉྙཱསི ལཱཔོ སཀུཎོ ‘བཧུཨཱགཏོ ཁོ མྱཱཡཾ སཀུཎགྒྷཱི’ཏི, ཨཐ ཏསྶེཝ ལེཌྜུསྶ ཨནྟརཾ པཙྩུཔཱདི. ཨཐ ཁོ, བྷིཀྑཝེ, སཀུཎགྒྷི ཏཏྠེཝ ཨུརཾ པཙྩཏཱལེ༹སི. ཨེཝཉྷི ཏཾ [ཨེཝཾ ཧེཏཾ (སཱི.)], བྷིཀྑཝེ, ཧོཏི ཡོ ཨགོཙརེ ཙརཏི པརཝིསཡེ.

‘‘ཏསྨཱཏིཧ, བྷིཀྑཝེ, མཱ ཨགོཙརེ ཙརིཏྠ པརཝིསཡེ. ཨགོཙརེ, བྷིཀྑཝེ, ཙརཏཾ པརཝིསཡེ ལཙྪཏི མཱརོ ཨོཏཱརཾ, ལཙྪཏི མཱརོ ཨཱརམྨཎཾ. ཀོ ཙ, བྷིཀྑཝེ, བྷིཀྑུནོ ཨགོཙརོ པརཝིསཡོ? ཡདིདཾ – པཉྩ ཀཱམགུཎཱ. ཀཏམེ པཉྩ? ཙཀྑུཝིཉྙེཡྻཱ རཱུཔཱ ཨིཊྛཱ ཀནྟཱ མནཱཔཱ པིཡརཱུཔཱ ཀཱམཱུཔསཾཧིཏཱ རཛནཱིཡཱ, སོཏཝིཉྙེཡྻཱ ¶ སདྡཱ…པེ… གྷཱནཝིཉྙེཡྻཱ ¶ གནྡྷཱ… ཛིཝ྄ཧཱཝིཉྙེཡྻཱ རསཱ… ཀཱཡཝིཉྙེཡྻཱ ཕོཊྛབྦཱ ཨིཊྛཱ ཀནྟཱ མནཱཔཱ པིཡརཱུཔཱ ཀཱམཱུཔསཾཧིཏཱ རཛནཱིཡཱ – ཨཡཾ, བྷིཀྑཝེ, བྷིཀྑུནོ ཨགོཙརོ པརཝིསཡོ.

‘‘གོཙརེ, བྷིཀྑཝེ, ཙརཐ སཀེ པེཏྟིཀེ ཝིསཡེ. གོཙརེ, བྷིཀྑཝེ, ཙརཏཾ སཀེ པེཏྟིཀེ ཝིསཡེ ན ལཙྪཏི མཱརོ ཨོཏཱརཾ, ན ལཙྪཏི མཱརོ ཨཱརམྨཎཾ. ཀོ ¶ ཙ, བྷིཀྑཝེ, བྷིཀྑུནོ གོཙརོ སཀོ པེཏྟིཀོ ཝིསཡོ? ཡདིདཾ – ཙཏྟཱརོ སཏིཔཊྛཱནཱ. ཀཏམེ ཙཏྟཱརོ? ཨིདྷ, བྷིཀྑཝེ, བྷིཀྑུ ཀཱཡེ ཀཱཡཱནུཔསྶཱི ཝིཧརཏི ཨཱཏཱཔཱི སམྤཛཱནོ སཏིམཱ, ཝིནེཡྻ ལོཀེ ཨབྷིཛ྄ཛྷཱདོམནསྶཾ; ཝེདནཱསུ…པེ… ཙིཏྟེ…པེ… དྷམྨེསུ དྷམྨཱནུཔསྶཱི ཝིཧརཏི ཨཱཏཱཔཱི སམྤཛཱནོ སཏིམཱ, ཝིནེཡྻ ལོཀེ ཨབྷིཛ྄ཛྷཱདོམནསྶཾ – ཨཡཾ, བྷིཀྑཝེ, བྷིཀྑུནོ གོཙརོ སཀོ པེཏྟིཀོ ཝིསཡོ’’ཏི. ཚཊྛཾ.

༧. མཀྐཊསུཏྟཾ

༣༧༣. ‘‘ཨཏྠི, བྷིཀྑཝེ, ཧིམཝཏོ པབྦཏརཱཛསྶ དུགྒཱ ཝིསམཱ དེསཱ, ཡཏྠ ནེཝ མཀྐཊཱནཾ ཙཱརཱི ན མནུསྶཱནཾ. ཨཏྠི, བྷིཀྑཝེ, ཧིམཝཏོ པབྦཏརཱཛསྶ ¶ དུགྒཱ ཝིསམཱ དེསཱ, ཡཏྠ མཀྐཊཱནཉྷི ཁོ ཙཱརཱི, ན མནུསྶཱནཾ. ཨཏྠི, བྷིཀྑཝེ, ཧིམཝཏོ པབྦཏརཱཛསྶ སམཱ བྷཱུམིབྷཱགཱ རམཎཱིཡཱ, ཡཏྠ མཀྐཊཱནཉྩེཝ ཙཱརཱི མནུསྶཱནཉྩ. ཏཏྲ, བྷིཀྑཝེ, ལུདྡཱ མཀྐཊཝཱིཐཱིསུ ལེཔཾ ཨོཌྜེནྟི མཀྐཊཱནཾ བཱདྷནཱཡ.

‘‘ཏཏྲ, བྷིཀྑཝེ, ཡེ ཏེ མཀྐཊཱ ཨབཱལཛཱཏིཀཱ ཨལོལཛཱཏིཀཱ, ཏེ ཏཾ ལེཔཾ དིསྭཱ ཨཱརཀཱ པརིཝཛྫནྟི. ཡོ པན སོ ཧོཏི ¶ མཀྐཊོ བཱལཛཱཏིཀོ ལོལཛཱཏིཀོ, སོ ཏཾ ལེཔཾ ཨུཔསངྐམིཏྭཱ ཧཏྠེན གཎྷཱཏི. སོ ཏཏྠ བཛ྄ཛྷཏི. ‘ཧཏྠཾ མོཙེསྶཱམཱི’ཏི དུཏིཡེན ཧཏྠེན གཎྷཱཏི. སོ ཏཏྠ བཛ྄ཛྷཏི. ‘ཨུབྷོ ཧཏྠེ མོཙེསྶཱམཱི’ཏི པཱདེན གཎྷཱཏི. སོ ཏཏྠ བཛ྄ཛྷཏི. ‘ཨུབྷོ ཧཏྠེ མོཙེསྶཱམི པཱདཉྩཱ’ཏི དུཏིཡེན པཱདེན གཎྷཱཏི. སོ ཏཏྠ བཛ྄ཛྷཏི. ‘ཨུབྷོ ཧཏྠེ མོཙེསྶཱམི པཱདེ ཙཱ’ཏི ཏུཎྜེན གཎྷཱཏི. སོ ཏཏྠ བཛ྄ཛྷཏི. ཨེཝཉྷི སོ, བྷིཀྑཝེ, མཀྐཊོ པཉྩོཌྜིཏོ ཐུནཾ སེཏི ཨནཡཾ ཨཱཔནྣོ བྱསནཾ ཨཱཔནྣོ ཡཐཱཀཱམཀརཎཱིཡོ ¶ ¶ ལུདྡསྶ. ཏམེནཾ, བྷིཀྑཝེ, ལུདྡོ ཝིཛ྄ཛྷིཏྭཱ ཏསྨིཾཡེཝ ཀཊྛཀཏངྒཱརེ [ཏསྨིཾཡེཝ མཀྐཊཾ ཨུདྡྷརིཏྭཱ (སཱི. སྱཱ.)] ཨཝསྶཛྫེཏྭཱ ཡེན ཀཱམཾ པཀྐམཏི. ཨེཝཾ སོ ཏཾ, བྷིཀྑཝེ, ཧོཏི ཡོ ཨགོཙརེ ཙརཏི པརཝིསཡེ.

‘‘ཏསྨཱཏིཧ, བྷིཀྑཝེ, མཱ ཨགོཙརེ ཙརིཏྠ པརཝིསཡེ. ཨགོཙརེ, བྷིཀྑཝེ, ཙརཏཾ པརཝིསཡེ ལཙྪཏི མཱརོ ཨོཏཱརཾ, ལཙྪཏི མཱརོ ཨཱརམྨཎཾ. ཀོ ཙ, བྷིཀྑཝེ, བྷིཀྑུནོ ཨགོཙརོ པརཝིསཡོ? ཡདིདཾ – པཉྩ ཀཱམགུཎཱ. ཀཏམེ པཉྩ? ཙཀྑུཝིཉྙེཡྻཱ རཱུཔཱ ཨིཊྛཱ ཀནྟཱ མནཱཔཱ པིཡརཱུཔཱ ཀཱམཱུཔསཾཧིཏཱ རཛནཱིཡཱ, སོཏཝིཉྙེཡྻཱ སདྡཱ…པེ… གྷཱནཝིཉྙེཡྻཱ གནྡྷཱ… ཛིཝ྄ཧཱཝིཉྙེཡྻཱ རསཱ… ཀཱཡཝིཉྙེཡྻཱ ཕོཊྛབྦཱ ཨིཊྛཱ ཀནྟཱ མནཱཔཱ པིཡརཱུཔཱ ཀཱམཱུཔསཾཧིཏཱ རཛནཱིཡཱ. ཨཡཾ, བྷིཀྑཝེ, བྷིཀྑུནོ ཨགོཙརོ པརཝིསཡོ.

‘‘གོཙརེ, བྷིཀྑཝེ, ཙརཐ སཀེ པེཏྟིཀེ ཝིསཡེ. གོཙརེ, བྷིཀྑཝེ ¶ , ཙརཏཾ སཀེ པེཏྟིཀེ ཝིསཡེ ན ལཙྪཏི མཱརོ ཨོཏཱརཾ, ན ལཙྪཏི མཱརོ ཨཱརམྨཎཾ. ཀོ ཙ, བྷིཀྑཝེ, བྷིཀྑུནོ གོཙརོ སཀོ པེཏྟིཀོ ཝིསཡོ? ཡདིདཾ – ཙཏྟཱརོ སཏིཔཊྛཱནཱ. ཀཏམེ ཙཏྟཱརོ ¶ ? ཨིདྷ, བྷིཀྑཝེ, བྷིཀྑུ ཀཱཡེ ཀཱཡཱནུཔསྶཱི ཝིཧརཏི ཨཱཏཱཔཱི སམྤཛཱནོ སཏིམཱ, ཝིནེཡྻ ལོཀེ ཨབྷིཛ྄ཛྷཱདོམནསྶཾ; ཝེདནཱསུ…པེ… ཙིཏྟེ…པེ… དྷམྨེསུ དྷམྨཱནུཔསྶཱི ཝིཧརཏི ཨཱཏཱཔཱི སམྤཛཱནོ སཏིམཱ, ཝིནེཡྻ ལོཀེ ཨབྷིཛ྄ཛྷཱདོམནསྶཾ. ཨཡཾ, བྷིཀྑཝེ, བྷིཀྑུནོ གོཙརོ སཀོ པེཏྟིཀོ ཝིསཡོ’’ཏི. སཏྟམཾ.

༨. སཱུདསུཏྟཾ

༣༧༤. ‘‘སེཡྻཐཱཔི, བྷིཀྑཝེ, བཱལོ ཨབྱཏྟོ ཨཀུསལོ སཱུདོ རཱཛཱནཾ ཝཱ རཱཛམཧཱམཏྟཾ ཝཱ [རཱཛམཧཱམཏྟཱནཾ ཝཱ (སཱི.)] ནཱནཙྩཡེཧི སཱུཔེཧི པཙྩུཔཊྛིཏོ ཨསྶ – ཨམྦིལགྒེཧིཔི, ཏིཏྟཀགྒེཧིཔི, ཀཊུཀགྒེཧིཔི, མདྷུརགྒེཧིཔི, ཁཱརིཀེཧིཔི, ཨཁཱརིཀེཧིཔི, ལོཎིཀེཧིཔི, ཨལོཎིཀེཧིཔི.

‘‘ས ¶ ཁོ སོ, བྷིཀྑཝེ, བཱལོ ཨབྱཏྟོ ཨཀུསལོ སཱུདོ སཀསྶ བྷཏྟུ ནིམིཏྟཾ ན ཨུགྒཎྷཱཏི – ‘ཨིདཾ ཝཱ མེ ཨཛྫ བྷཏྟུ སཱུཔེཡྻཾ རུཙྩཏི, ཨིམསྶ ཝཱ ཨབྷིཧརཏི, ཨིམསྶ ཝཱ བཧུཾ གཎྷཱཏི, ཨིམསྶ ཝཱ ཝཎྞཾ བྷཱསཏི. ཨམྦིལགྒཾ ཝཱ མེ ཨཛྫ བྷཏྟུ སཱུཔེཡྻཾ རུཙྩཏི ¶ , ཨམྦིལགྒསྶ ཝཱ ཨབྷིཧརཏི, ཨམྦིལགྒསྶ ཝཱ བཧུཾ གཎྷཱཏི, ཨམྦིལགྒསྶ ཝཱ ཝཎྞཾ བྷཱསཏི. ཏིཏྟཀགྒཾ ཝཱ མེ ཨཛྫ… ཀཊུཀགྒཾ ཝཱ མེ ཨཛྫ… མདྷུརགྒཾ ཝཱ མེ ཨཛྫ… ཁཱརིཀཾ ཝཱ མེ ཨཛྫ… ཨཁཱརིཀཾ ཝཱ མེ ཨཛྫ… ལོཎིཀཾ ¶ ཝཱ མེ ཨཛྫ… ཨལོཎིཀཾ ཝཱ མེ ཨཛྫ བྷཏྟུ སཱུཔེཡྻཾ རུཙྩཏི, ཨལོཎིཀསྶ ཝཱ ཨབྷིཧརཏི, ཨལོཎིཀསྶ ཝཱ བཧུཾ གཎྷཱཏི, ཨལོཎིཀསྶ ཝཱ ཝཎྞཾ བྷཱསཏཱི’’’ཏི.

‘‘ས ཁོ སོ, བྷིཀྑཝེ, བཱལོ ཨབྱཏྟོ ཨཀུསལོ སཱུདོ ན ཙེཝ ལཱབྷཱི ཧོཏི ཨཙྪཱདནསྶ, ན ལཱབྷཱི ཝེཏནསྶ, ན ལཱབྷཱི ཨབྷིཧཱརཱནཾ. ཏཾ ཀིསྶ ཧེཏུ? ཏཐཱ ཧི སོ, བྷིཀྑཝེ, བཱལོ ཨབྱཏྟོ ཨཀུསལོ སཱུདོ སཀསྶ བྷཏྟུ ནིམིཏྟཾ ན ཨུགྒཎྷཱཏི. ཨེཝམེཝ ཁོ, བྷིཀྑཝེ, ཨིདྷེཀཙྩོ བཱལོ ཨབྱཏྟོ ཨཀུསལོ བྷིཀྑུ ཀཱཡེ ཀཱཡཱནུཔསྶཱི ཝིཧརཏི ཨཱཏཱཔཱི སམྤཛཱནོ སཏིམཱ, ཝིནེཡྻ ལོཀེ ཨབྷིཛ྄ཛྷཱདོམནསྶཾ. ཏསྶ ཀཱཡེ ཀཱཡཱནུཔསྶིནོ ཝིཧརཏོ ཙིཏྟཾ ན སམཱདྷིཡཏི, ཨུཔཀྐིལེསཱ ན པཧཱིཡནྟི. སོ ཏཾ ནིམིཏྟཾ ན ཨུགྒཎྷཱཏི. ཝེདནཱསུ ཝེདནཱནུཔསྶཱི ཝིཧརཏི…པེ… ཙིཏྟེ ཙིཏྟཱནུཔསྶཱི ཝིཧརཏི ¶ …པེ… དྷམྨེསུ དྷམྨཱནུཔསྶཱི ཝིཧརཏི ཨཱཏཱཔཱི སམྤཛཱནོ སཏིམཱ, ཝིནེཡྻ ལོཀེ ཨབྷིཛ྄ཛྷཱདོམནསྶཾ. ཏསྶ དྷམྨེསུ དྷམྨཱནུཔསྶིནོ ཝིཧརཏོ ཙིཏྟཾ ན སམཱདྷིཡཏི, ཨུཔཀྐིལེསཱ ན པཧཱིཡནྟི. སོ ཏཾ ནིམིཏྟཾ ན ཨུགྒཎྷཱཏི.

‘‘ས ཁོ སོ, བྷིཀྑཝེ, བཱལོ ཨབྱཏྟོ ཨཀུསལོ བྷིཀྑུ ན ཙེཝ ལཱབྷཱི ཧོཏི དིཊྛེཝ དྷམྨེ སུཁཝིཧཱརཱནཾ, ན ལཱབྷཱི སཏིསམྤཛཉྙསྶ ¶ . ཏཾ ཀིསྶ ཧེཏུ? ཏཐཱ ཧི སོ, བྷིཀྑཝེ, བཱལོ ཨབྱཏྟོ ཨཀུསལོ བྷིཀྑུ སཀསྶ ཙིཏྟསྶ ནིམིཏྟཾ ན ཨུགྒཎྷཱཏི.

‘‘སེཡྻཐཱཔི, བྷིཀྑཝེ, པཎྜིཏོ བྱཏྟོ ཀུསལོ སཱུདོ རཱཛཱནཾ ¶ ཝཱ རཱཛམཧཱམཏྟཾ ཝཱ ནཱནཙྩཡེཧི སཱུཔེཧི པཙྩུཔཊྛིཏོ ཨསྶ – ཨམྦིལགྒེཧིཔི, ཏིཏྟཀགྒེཧིཔི, ཀཊུཀགྒེཧིཔི, མདྷུརགྒེཧིཔི, ཁཱརིཀེཧིཔི, ཨཁཱརིཀེཧིཔི, ལོཎིཀེཧིཔི, ཨལོཎིཀེཧིཔི.

‘‘ས ཁོ སོ, བྷིཀྑཝེ, པཎྜིཏོ བྱཏྟོ ཀུསལོ སཱུདོ སཀསྶ བྷཏྟུ ནིམིཏྟཾ ཨུགྒཎྷཱཏི – ‘ཨིདཾ ཝཱ མེ ཨཛྫ བྷཏྟུ སཱུཔེཡྻཾ རུཙྩཏི, ཨིམསྶ ཝཱ ཨབྷིཧརཏི, ཨིམསྶ ཝཱ བཧུཾ གཎྷཱཏི, ཨིམསྶ ཝཱ ཝཎྞཾ བྷཱསཏི. ཨམྦིལགྒཾ ཝཱ མེ ཨཛྫ བྷཏྟུ སཱུཔེཡྻཾ རུཙྩཏི ¶ , ཨམྦིལགྒསྶ ཝཱ ཨབྷིཧརཏི, ཨམྦིལགྒསྶ ཝཱ བཧུཾ གཎྷཱཏི, ཨམྦིལགྒསྶ ཝཱ ཝཎྞཾ བྷཱསཏི. ཏིཏྟཀགྒཾ ཝཱ མེ ཨཛྫ… ཀཊུཀགྒཾ ཝཱ མེ ཨཛྫ… མདྷུརགྒཾ ཝཱ མེ ཨཛྫ… ཁཱརིཀཾ ཝཱ མེ ཨཛྫ… ཨཁཱརིཀཾ ཝཱ མེ ཨཛྫ… ལོཎིཀཾ ཝཱ མེ ཨཛྫ… ཨལོཎིཀཾ ཝཱ མེ ཨཛྫ བྷཏྟུ སཱུཔེཡྻཾ རུཙྩཏི, ཨལོཎིཀསྶ ཝཱ ཨབྷིཧརཏི, ཨལོཎིཀསྶ ཝཱ བཧུཾ གཎྷཱཏི, ཨལོཎིཀསྶ ཝཱ ཝཎྞཾ བྷཱསཏཱི’’’ཏི.

‘‘ས ཁོ སོ, བྷིཀྑཝེ, པཎྜིཏོ བྱཏྟོ ཀུསལོ སཱུདོ ལཱབྷཱི ཙེཝ ཧོཏི ཨཙྪཱདནསྶ, ལཱབྷཱི ཝེཏནསྶ, ལཱབྷཱི ཨབྷིཧཱརཱནཾ. ཏཾ ཀིསྶ ཧེཏུ? ཏཐཱ ཧི སོ, བྷིཀྑཝེ, པཎྜིཏོ བྱཏྟོ ཀུསལོ སཱུདོ སཀསྶ བྷཏྟུ ནིམིཏྟཾ ཨུགྒཎྷཱཏི. ཨེཝམེཝ ཁོ, བྷིཀྑཝེ, ཨིདྷེཀཙྩོ པཎྜིཏོ བྱཏྟོ ཀུསལོ བྷིཀྑུ ཀཱཡེ ཀཱཡཱནུཔསྶཱི ཝིཧརཏི ཨཱཏཱཔཱི སམྤཛཱནོ སཏིམཱ, ཝིནེཡྻ ལོཀེ ཨབྷིཛ྄ཛྷཱདོམནསྶཾ. ཏསྶ ཀཱཡེ ཀཱཡཱནུཔསྶིནོ ཝིཧརཏོ ¶ ཙིཏྟཾ སམཱདྷིཡཏི, ཨུཔཀྐིལེསཱ པཧཱིཡནྟི ¶ . སོ ཏཾ ནིམིཏྟཾ ཨུགྒཎྷཱཏི. ཝེདནཱསུ ཝེདནཱནུཔསྶཱི ཝིཧརཏི…པེ… ཙིཏྟེ ཙིཏྟཱནུཔསྶཱི ཝིཧརཏི…པེ… དྷམྨེསུ དྷམྨཱནུཔསྶཱི ཝིཧརཏི ¶ ཨཱཏཱཔཱི སམྤཛཱནོ སཏིམཱ, ཝིནེཡྻ ལོཀེ ཨབྷིཛ྄ཛྷཱདོམནསྶཾ. ཏསྶ དྷམྨེསུ དྷམྨཱནུཔསྶིནོ ཝིཧརཏོ ཙིཏྟཾ སམཱདྷིཡཏི, ཨུཔཀྐིལེསཱ པཧཱིཡནྟི. སོ ཏཾ ནིམིཏྟཾ ཨུགྒཎྷཱཏི.

‘‘ས ཁོ སོ, བྷིཀྑཝེ, པཎྜིཏོ བྱཏྟོ ཀུསལོ བྷིཀྑུ ལཱབྷཱི ཙེཝ ཧོཏི དིཊྛེཝ དྷམྨེ སུཁཝིཧཱརཱནཾ, ལཱབྷཱི ཧོཏི སཏིསམྤཛཉྙསྶ. ཏཾ ཀིསྶ ཧེཏུ? ཏཐཱ ཧི སོ, བྷིཀྑཝེ, པཎྜིཏོ བྱཏྟོ ཀུསལོ བྷིཀྑུ སཀསྶ ཙིཏྟསྶ ནིམིཏྟཾ ཨུགྒཎྷཱཏཱི’’ཏི. ཨཊྛམཾ.

༩. གིལཱནསུཏྟཾ

༣༧༥. ཨེཝཾ མེ སུཏཾ – ཨེཀཾ སམཡཾ བྷགཝཱ ཝེསཱལིཡཾ ཝིཧརཏི ཝེལུ༹ཝགཱམཀེ [བེལུཝགཱམཀེ (སཱི. སྱཱ. ཀཾ. པཱི.)]. ཏཏྲ ཁོ བྷགཝཱ བྷིཀྑཱུ ཨཱམནྟེསི – ‘‘ཨེཐ ཏུམྷེ, བྷིཀྑཝེ, སམནྟཱ ཝེསཱལིཡཱ ཡཐཱམིཏྟཾ ཡཐཱསནྡིཊྛཾ ཡཐཱསམྦྷཏྟཾ ཝསྶཾ ཨུཔེཐ. ཨིདྷེཝཱཧཾ ཝེལུ༹ཝགཱམཀེ ཝསྶཾ ཨུཔགཙྪཱམཱི’’ཏི. ‘‘ཨེཝཾ, བྷནྟེ’’ཏི ¶ ཁོ ཏེ བྷིཀྑཱུ བྷགཝཏོ པཊིསྶུཏྭཱ སམནྟཱ ཝེསཱལིཡཱ ཡཐཱམིཏྟཾ ཡཐཱསནྡིཊྛཾ ཡཐཱསམྦྷཏྟཾ ཝསྶཾ ཨུཔགཙྪུཾ. བྷགཝཱ པན ཏཏྠེཝ ཝེལུ༹ཝགཱམཀེ ཝསྶཾ ཨུཔགཙྪི [ཨུཔགཉྪི (སཱི. པཱི.)].

ཨཐ ཁོ བྷགཝཏོ ཝསྶཱུཔགཏསྶ ཁརོ ཨཱབཱདྷོ ཨུཔྤཛྫི, བཱལ༹ྷཱ ཝེདནཱ ཝཏྟནྟི མཱརཎནྟིཀཱ. ཏཏྲ སུདཾ བྷགཝཱ སཏོ སམྤཛཱནོ ཨདྷིཝཱསེསི ཨཝིཧཉྙམཱནོ. ཨཐ ཁོ བྷགཝཏོ ཨེཏདཧོསི – ‘‘ན ཁོ ¶ མེ ཏཾ པཏིརཱུཔཾ, ཡོཧཾ ཨནཱམནྟེཏྭཱ ཨུཔཊྛཱཀེ ཨནཔལོཀེཏྭཱ བྷིཀྑུསངྒྷཾ པརིནིབྦཱཡེཡྻཾ. ཡཾནཱུནཱཧཾ ཨིམཾ ཨཱབཱདྷཾ ཝཱིརིཡེན པཊིཔཎཱམེཏྭཱ ཛཱིཝིཏསངྑཱརཾ ཨདྷིཊྛཱཡ ¶ ཝིཧརེཡྻ’’ནྟི. ཨཐ ཁོ བྷགཝཱ ཏཾ ཨཱབཱདྷཾ ཝཱིརིཡེན པཊིཔཎཱམེཏྭཱ ཛཱིཝིཏསངྑཱརཾ ཨདྷིཊྛཱཡ ཝིཧཱསི. (ཨཐ ཁོ བྷགཝཏོ སོ ཨཱབཱདྷོ པཊིཔྤསྶམྦྷི) [( ) དཱི. ནི. ༢.༡༦༤ དིསྶཏི].

ཨཐ ཁོ བྷགཝཱ གིལཱནཱ ཝུཊྛིཏོ [གིལཱནཝུཊྛིཏོ (སདྡནཱིཏི)] ཨཙིརཝུཊྛིཏོ གེལཉྙཱ ཝིཧཱརཱ ནིཀྑམིཏྭཱ ཝིཧཱརཔཙྪཱཡཱཡཾ [ཝིཧཱརཔཙྪཱཚཱཡཱཡཾ (བཧཱུསུ)] པཉྙཏྟེ ཨཱསནེ ནིསཱིདི. ཨཐ ཁོ ཨཱཡསྨཱ ཨཱནནྡོ ཡེན བྷགཝཱ ཏེནུཔསངྐམི; ཨུཔསངྐམིཏྭཱ བྷགཝནྟཾ ཨབྷིཝཱདེཏྭཱ ཨེཀམནྟཾ ནིསཱིདི. ཨེཀམནྟཾ ནིསིནྣོ ཁོ ཨཱཡསྨཱ ཨཱནནྡོ བྷགཝནྟཾ ¶ ཨེཏདཝོཙ – ‘‘དིཊྛོ མེ, བྷནྟེ, བྷགཝཏོ ཕཱསུ; དིཊྛཾ, བྷནྟེ, བྷགཝཏོ ཁམནཱིཡཾ; དིཊྛཾ, བྷནྟེ, བྷགཝཏོ ཡཱཔནཱིཡཾ. ཨཔི ཙ མེ, བྷནྟེ, མདྷུརཀཛཱཏོ ཝིཡ ཀཱཡོ, དིསཱཔི མེ ན པཀྑཱཡནྟི, དྷམྨཱཔི མཾ ནཔྤཊིབྷནྟི བྷགཝཏོ གེལཉྙེན. ཨཔི ཙ མེ, བྷནྟེ, ཨཧོསི ཀཱཙིདེཝ ཨསྶཱསམཏྟཱ – ‘ན ཏཱཝ བྷགཝཱ པརིནིབྦཱཡིསྶཏི, ན ཡཱཝ བྷགཝཱ བྷིཀྑུསངྒྷཾ ཨཱརབྦྷ ཀིཉྩིདེཝ ཨུདཱཧརཏཱི’’’ཏི.

‘‘ཀིཾ པན དཱནི, ཨཱནནྡ, བྷིཀྑུསངྒྷོ མཡི པཙྩཱསཱིསཏི [པཙྩཱསིཾསཏི (སཱི. སྱཱ. ཀཾ. པཱི.)]? དེསིཏོ, ཨཱནནྡ, མཡཱ དྷམྨོ ཨནནྟརཾ ཨབཱཧིརཾ ཀརིཏྭཱ. ནཏྠཱནནྡ, ཏཐཱགཏསྶ དྷམྨེསུ ཨཱཙརིཡམུཊྛི. ཡསྶ ནཱུན, ཨཱནནྡ, ཨེཝམསྶ – ‘ཨཧཾ བྷིཀྑུསངྒྷཾ པརིཧརིསྶཱམཱི’ཏི ཝཱ, ‘མམུདྡེསིཀོ བྷིཀྑུསངྒྷོ’ཏི ཝཱ, སོ ནཱུན, ཨཱནནྡ, བྷིཀྑུསངྒྷཾ ཨཱརབྦྷ ཀིཉྩིདེཝ ཨུདཱཧརེཡྻ. ཏཐཱགཏསྶ ཁོ, ཨཱནནྡ, ན ཨེཝཾ ཧོཏི – ‘ཨཧཾ བྷིཀྑུསངྒྷཾ པརིཧརིསྶཱམཱི’ཏི ཝཱ ¶ , ‘མམུདྡེསིཀོ བྷིཀྑུསངྒྷོ’ཏི ཝཱ. ས ཀིཾ [སོ ནཱུན (སཱི. པཱི.)], ཨཱནནྡ, ཏཐཱགཏོ བྷིཀྑུསངྒྷཾ ཨཱརབྦྷ ཀིཉྩིདེཝ ཨུདཱཧརིསྶཏི! ཨེཏརཧི ཁོ པནཱཧཾ, ཨཱནནྡ, ཛིཎྞོ ཝུདྡྷོ མཧལླཀོ ཨདྡྷགཏོ ཝཡོཨནུཔྤཏྟོ. ཨཱསཱིཏིཀོ མེ ཝཡོ ཝཏྟཏི. སེཡྻཐཱཔི, ཨཱནནྡ, ཛཛྫརསཀཊཾ [ཛརསཀཊཾ (སབྦཏྠ)] ཝེལ༹མིསྶཀེན [ཝེགམིསྶཀེན (སཱི.), ཝེལུ༹མིསྶཀེན (སྱཱ. ཀཾ.), ཝེདྷམིསྶཀེན (པཱི. ཀ.), ཝེཁམིསྶཀེན (ཀ.)] ཡཱཔེཏི; ཨེཝམེཝ ཁོ, ཨཱནནྡ, ཝེདྷམིསྶཀེན མཉྙེ ཏཐཱགཏསྶ ཀཱཡོ ཡཱཔེཏི.

‘‘ཡསྨིཾ ¶ ¶ , ཨཱནནྡ, སམཡེ ཏཐཱགཏོ སབྦནིམིཏྟཱནཾ ཨམནསིཀཱརཱ ཨེཀཙྩཱནཾ ཝེདནཱནཾ ནིརོདྷཱ ཨནིམིཏྟཾ ཙེཏོསམཱདྷིཾ ཨུཔསམྤཛྫ ཝིཧརཏི, ཕཱསུཏརོ [ཕཱསུཏརཾ (སབྦཏྠ)], ཨཱནནྡ, ཏསྨིཾ སམཡེ ཏཐཱགཏསྶ ཀཱཡོ ཧོཏི [ཏཐཱགཏསྶ ཧོཏི (བཧཱུསུ)]. ཏསྨཱཏིཧཱནནྡ, ཨཏྟདཱིཔཱ ཝིཧརཐ ཨཏྟསརཎཱ ཨནཉྙསརཎཱ, དྷམྨདཱིཔཱ དྷམྨསརཎཱ ཨནཉྙསརཎཱ.

‘‘ཀཐཉྩཱནནྡ, བྷིཀྑུ ཨཏྟདཱིཔོ ཝིཧརཏི ཨཏྟསརཎོ ཨནཉྙསརཎོ, དྷམྨདཱིཔོ དྷམྨསརཎོ ཨནཉྙསརཎོ? ཨིདྷཱནནྡ, བྷིཀྑུ ཀཱཡེ ཀཱཡཱནུཔསྶཱི ཝིཧརཏི ཨཱཏཱཔཱི སམྤཛཱནོ སཏིམཱ, ཝིནེཡྻ ལོཀེ ཨབྷིཛ྄ཛྷཱདོམནསྶཾ; ཝེདནཱསུ…པེ… ཙིཏྟེ…པེ… དྷམྨེསུ དྷམྨཱནུཔསྶཱི ཝིཧརཏི ཨཱཏཱཔཱི སམྤཛཱནོ ¶ སཏིམཱ, ཝིནེཡྻ ལོཀེ ཨབྷིཛ྄ཛྷཱདོམནསྶཾ. ཨེཝཾ ཁོ, ཨཱནནྡ, བྷིཀྑུ ཨཏྟདཱིཔོ ཝིཧརཏི ཨཏྟསརཎོ ཨནཉྙསརཎོ, དྷམྨདཱིཔོ དྷམྨསརཎོ ཨནཉྙསརཎོ. ཡེ ཧི ཀེཙི, ཨཱནནྡ, ཨེཏརཧི ཝཱ མམཙྩཡེ ཝཱ ཨཏྟདཱིཔཱ ཝིཧརིསྶནྟི ཨཏྟསརཎཱ ཨནཉྙསརཎཱ, དྷམྨདཱིཔཱ དྷམྨསརཎཱ ཨནཉྙསརཎཱ ¶ ; ཏམཏགྒེ མེཏེ, ཨཱནནྡ, བྷིཀྑཱུ བྷཝིསྶནྟི ཡེ ཀེཙི སིཀྑཱཀཱམཱ’’ཏི. ནཝམཾ.

༡༠. བྷིཀྑུནུཔསྶཡསུཏྟཾ

༣༧༦. ཨཐ ཁོ ཨཱཡསྨཱ ཨཱནནྡོ པུབྦཎྷསམཡཾ ནིཝཱསེཏྭཱ པཏྟཙཱིཝརམཱདཱཡ ཡེན ཨཉྙཏརོ བྷིཀྑུནུཔསྶཡོ ཏེནུཔསངྐམི; ཨུཔསངྐམིཏྭཱ པཉྙཏྟེ ཨཱསནེ ནིསཱིདི. ཨཐ ཁོ སམྦཧུལཱ བྷིཀྑུནིཡོ ཡེནཱཡསྨཱ ཨཱནནྡོ ཏེནུཔསངྐམིཾསུ; ཨུཔསངྐམིཏྭཱ ཨཱཡསྨནྟཾ ཨཱནནྡཾ ཨབྷིཝཱདེཏྭཱ ཨེཀམནྟཾ ནིསཱིདིཾསུ. ཨེཀམནྟཾ ནིསིནྣཱ ཁོ ཏཱ བྷིཀྑུནིཡོ ཨཱཡསྨནྟཾ ཨཱནནྡཾ ཨེཏདཝོཙུཾ –

‘‘ཨིདྷ, བྷནྟེ ཨཱནནྡ, སམྦཧུལཱ བྷིཀྑུནིཡོ ཙཏཱུསུ སཏིཔཊྛཱནེསུ སུཔྤཏིཊྛིཏཙིཏྟཱ [སུཔཊྛིཏཙིཏྟཱ (སཱི. པཱི. ཀ.)] ཝིཧརནྟིཡོ ཨུལཱ༹རཾ པུབྦེནཱཔརཾ ཝིསེསཾ སཉྫཱནནྟཱི’’ཏི [སམྤཛཱནནྟཱིཏི (ཀ.)]. ‘‘ཨེཝམེཏཾ ¶ , བྷགིནིཡོ, ཨེཝམེཏཾ, བྷགིནིཡོ! ཡོ ཧི ཀོཙི, བྷགིནིཡོ, བྷིཀྑུ ཝཱ བྷིཀྑུནཱི ཝཱ ཙཏཱུསུ སཏིཔཊྛཱནེསུ སུཔྤཏིཊྛིཏཙིཏྟོ ཝིཧརཏི, ཏསྶེཏཾ པཱཊིཀངྑཾ – ‘ཨུལཱ༹རཾ པུབྦེནཱཔརཾ ཝིསེསཾ སཉྫཱནིསྶཏཱི’’’ཏི.

ཨཐ ¶ ཁོ ཨཱཡསྨཱ ཨཱནནྡོ ཏཱ བྷིཀྑུནིཡོ དྷམྨིཡཱ ཀཐཱཡ སནྡསྶེཏྭཱ སམཱདཔེཏྭཱ སམུཏྟེཛེཏྭཱ སམྤཧཾསེཏྭཱ ཨུཊྛཱཡཱསནཱ པཀྐཱམི. ཨཐ ཁོ ཨཱཡསྨཱ ཨཱནནྡོ སཱཝཏྠིཡཾ པིཎྜཱཡ ཙརིཏྭཱ པཙྪཱབྷཏྟཾ པིཎྜཔཱཏཔཊིཀྐནྟོ ཡེན བྷགཝཱ ཏེནུཔསངྐམིཾ; ཨུཔསངྐམིཏྭཱ བྷགཝནྟཾ ཨབྷིཝཱདེཏྭཱ ཨེཀམནྟཾ ནིསཱིདིཾ. ཨེཀམནྟཾ ནིསིནྣོ ཁོ ཨཱཡསྨཱ ཨཱནནྡོ བྷགཝནྟཾ ཨེཏདཝོཙ –

‘‘ཨིདྷཱཧཾ, བྷནྟེ, པུབྦཎྷསམཡཾ ནིཝཱསེཏྭཱ པཏྟཙཱིཝརམཱདཱཡ ཡེན ཨཉྙཏརོ བྷིཀྑུནུཔསྶཡོ ¶ ཏེནུཔསངྐམིཾ; ཨུཔསངྐམིཏྭཱ པཉྙཏྟེ ཨཱསནེ ནིསཱིདིཾ. ཨཐ ཁོ, བྷནྟེ, སམྦཧུལཱ བྷིཀྑུནིཡོ ཡེནཱཧཾ ཏེནུཔསངྐམིཾསུ; ཨུཔསངྐམིཏྭཱ མཾ ཨབྷིཝཱདེཏྭཱ ཨེཀམནྟཾ ནིསཱིདིཾསུ. ཨེཀམནྟཾ ¶ ནིསིནྣཱ ཁོ, བྷནྟེ, ཏཱ བྷིཀྑུནིཡོ མཾ ཨེཏདཝོཙུཾ – ‘ཨིདྷ, བྷནྟེ ཨཱནནྡ, སམྦཧུལཱ བྷིཀྑུནིཡོ ཙཏཱུསུ སཏིཔཊྛཱནེསུ སུཔྤཏིཊྛིཏཙིཏྟཱ ཝིཧརནྟིཡོ ཨུལཱ༹རཾ པུབྦེནཱཔརཾ ཝིསེསཾ སཉྫཱནནྟཱི’ཏི. ཨེཝཾ ཝུཏྟཱཧཾ, བྷནྟེ, ཏཱ བྷིཀྑུནིཡོ ཨེཏདཝོཙཾ – ‘ཨེཝམེཏཾ, བྷགིནིཡོ, ཨེཝམེཏཾ, བྷགིནིཡོ! ཡོ ཧི ཀོཙི, བྷགིནིཡོ, བྷིཀྑུ ཝཱ བྷིཀྑུནཱི ཝཱ ཙཏཱུསུ སཏིཔཊྛཱནེསུ སུཔྤཏིཊྛིཏཙིཏྟོ ཝིཧརཏི, ཏསྶེཏཾ པཱཊིཀངྑཾ – ཨུལཱ༹རཾ པུབྦེནཱཔརཾ ཝིསེསཾ སཉྫཱནིསྶཏཱི’’’ཏི.

‘‘ཨེཝམེཏཾ, ཨཱནནྡ, ཨེཝམེཏཾ, ཨཱནནྡ! ཡོ ཧི ཀོཙི, ཨཱནནྡ, བྷིཀྑུ ཝཱ བྷིཀྑུནཱི ཝཱ ཙཏཱུསུ སཏིཔཊྛཱནེསུ སུཔྤཏིཊྛིཏཙིཏྟོ ཝིཧརཏི, ཏསྶེཏཾ པཱཊིཀངྑཾ – ‘ཨུལཱ༹རཾ པུབྦེནཱཔརཾ ཝིསེསཾ སཉྫཱནིསྶཏི’’’ [སཉྫཱནིསྶཏཱིཏི (བཧཱུསུ)].

‘‘ཀཏམེསུ ཙཏཱུསུ? ཨིདྷཱནནྡ, བྷིཀྑུ ཀཱཡེ ཀཱཡཱནུཔསྶཱི ཝིཧརཏི ཨཱཏཱཔཱི སམྤཛཱནོ སཏིམཱ, ཝིནེཡྻ ལོཀེ ཨབྷིཛ྄ཛྷཱདོམནསྶཾ. ཏསྶ ¶ ཀཱཡེ ཀཱཡཱནུཔསྶིནོ ཝིཧརཏོ ཀཱཡཱརམྨཎོ ཝཱ ཨུཔྤཛྫཏི ཀཱཡསྨིཾ པརིལཱ༹ཧོ, ཙེཏསོ ཝཱ ལཱིནཏྟཾ, བཧིདྡྷཱ ཝཱ ཙིཏྟཾ ཝིཀྑིཔཏི. ཏེནཱནནྡ [ཏེནཧཱནནྡ (སཱི.)], བྷིཀྑུནཱ ཀིསྨིཉྩིདེཝ པསཱདནཱིཡེ ནིམིཏྟེ ཙིཏྟཾ པཎིདཧིཏབྦཾ. ཏསྶ ཀིསྨིཉྩིདེཝ པསཱདནཱིཡེ ནིམིཏྟེ ཙིཏྟཾ པཎིདཧཏོ ¶ པཱམོཛྫཾ ཛཱཡཏི. པམུདིཏསྶ པཱིཏི ཛཱཡཏི. པཱིཏིམནསྶ ཀཱཡོ པསྶམྦྷཏི. པསྶདྡྷཀཱཡོ སུཁཾ ཝེདཡཏི [ཝེདིཡཏི (སཱི.)]. སུཁིནོ ཙིཏྟཾ སམཱདྷིཡཏི. སོ ཨིཏི པཊིསཉྩིཀྑཏི – ‘ཡསྶ ཁྭཱཧཾ ཨཏྠཱཡ ཙིཏྟཾ པཎིདཧིཾ, སོ མེ ཨཏྠོ ¶ ཨབྷིནིཔྥནྣོ. ཧནྡ, དཱནི པཊིསཾཧརཱམཱི’ཏི. སོ པཊིསཾཧརཏི ཙེཝ ན ཙ ཝིཏཀྐེཏི ན ཙ ཝིཙཱརེཏི. ‘ཨཝིཏཀྐོམྷི ཨཝིཙཱརོ, ཨཛ྄ཛྷཏྟཾ སཏིམཱ སུཁམསྨཱི’ཏི པཛཱནཱཏི’’.

‘‘པུན ཙཔརཾ, ཨཱནནྡ, བྷིཀྑུ ཝེདནཱསུ…པེ… ཙིཏྟེ…པེ… དྷམྨེསུ དྷམྨཱནུཔསྶཱི ཝིཧརཏི ཨཱཏཱཔཱི སམྤཛཱནོ སཏིམཱ, ཝིནེཡྻ ལོཀེ ཨབྷིཛ྄ཛྷཱདོམནསྶཾ. ཏསྶ དྷམྨེསུ དྷམྨཱནུཔསྶིནོ ཝིཧརཏོ དྷམྨཱརམྨཎོ ཝཱ ཨུཔྤཛྫཏི ཀཱཡསྨིཾ པརིལཱ༹ཧོ, ཙེཏསོ ཝཱ ལཱིནཏྟཾ, བཧིདྡྷཱ ཝཱ ཙིཏྟཾ ཝིཀྑིཔཏི. ཏེནཱནནྡ, བྷིཀྑུནཱ ཀིསྨིཉྩིདེཝ པསཱདནཱིཡེ ནིམིཏྟེ ཙིཏྟཾ པཎིདཧིཏབྦཾ. ཏསྶ ཀིསྨིཉྩིདེཝ པསཱདནཱིཡེ ནིམིཏྟེ ཙིཏྟཾ པཎིདཧཏོ པཱམོཛྫཾ ཛཱཡཏི ¶ . པམུདིཏསྶ པཱིཏི ཛཱཡཏི. པཱིཏིམནསྶ ཀཱཡོ པསྶམྦྷཏི. པསྶདྡྷཀཱཡོ སུཁཾ ཝེདཡཏི. སུཁིནོ ཙིཏྟཾ སམཱདྷིཡཏི. སོ ཨིཏི པཊིསཉྩིཀྑཏི – ‘ཡསྶ ཁྭཱཧཾ ཨཏྠཱཡ ཙིཏྟཾ པཎིདཧིཾ, སོ མེ ཨཏྠོ ཨབྷིནིཔྥནྣོ. ཧནྡ, དཱནི པཊིསཾཧརཱམཱི’ཏི. སོ པཊིསཾཧརཏི ཙེཝ ན ཙ ཝིཏཀྐེཏི ན ཙ ཝིཙཱརེཏི. ‘ཨཝིཏཀྐོམྷི ཨཝིཙཱརོ, ཨཛ྄ཛྷཏྟཾ སཏིམཱ སུཁམསྨཱི’ཏི པཛཱནཱཏི. ཨེཝཾ ཁོ, ཨཱནནྡ, པཎིདྷཱཡ བྷཱཝནཱ ཧོཏི.

‘‘ཀཐཉྩཱནནྡ ¶ , ཨཔྤཎིདྷཱཡ བྷཱཝནཱ ཧོཏི? བཧིདྡྷཱ ¶ , ཨཱནནྡ, བྷིཀྑུ ཙིཏྟཾ ཨཔྤཎིདྷཱཡ ‘ཨཔྤཎིཧིཏཾ མེ བཧིདྡྷཱ ཙིཏྟ’ནྟི པཛཱནཱཏི. ཨཐ པཙྪཱཔུརེ ‘ཨསཾཁིཏྟཾ ཝིམུཏྟཾ ཨཔྤཎིཧིཏ’ནྟི པཛཱནཱཏི. ཨཐ ཙ པན ‘ཀཱཡེ ཀཱཡཱནུཔསྶཱི ཝིཧརཱམི ཨཱཏཱཔཱི སམྤཛཱནོ སཏིམཱ སུཁམསྨཱི’ཏི པཛཱནཱཏི. བཧིདྡྷཱ, ཨཱནནྡ, བྷིཀྑུ ཙིཏྟཾ ཨཔྤཎིདྷཱཡ ‘ཨཔྤཎིཧིཏཾ མེ བཧིདྡྷཱ ཙིཏྟ’ནྟི པཛཱནཱཏི. ཨཐ པཙྪཱཔུརེ ‘ཨསཾཁིཏྟཾ ཝིམུཏྟཾ ཨཔྤཎིཧིཏ’ནྟི པཛཱནཱཏི. ཨཐ ཙ པན ‘ཝེདནཱསུ ཝེདནཱནུཔསྶཱི ཝིཧརཱམི ཨཱཏཱཔཱི སམྤཛཱནོ སཏིམཱ སུཁམསྨཱི’ཏི པཛཱནཱཏི. བཧིདྡྷཱ, ཨཱནནྡ, བྷིཀྑུ ཙིཏྟཾ ཨཔྤཎིདྷཱཡ ‘ཨཔྤཎིཧིཏཾ མེ བཧིདྡྷཱ ཙིཏྟ’ནྟི པཛཱནཱཏི. ཨཐ པཙྪཱཔུརེ ‘ཨསཾཁིཏྟཾ ཝིམུཏྟཾ ཨཔྤཎིཧིཏ’ནྟི པཛཱནཱཏི. ཨཐ ཙ པན ‘ཙིཏྟེ ཙིཏྟཱནུཔསྶཱི ཝིཧརཱམི ཨཱཏཱཔཱི སམྤཛཱནོ སཏིམཱ སུཁམསྨཱི’ཏི པཛཱནཱཏི. བཧིདྡྷཱ, ཨཱནནྡ, བྷིཀྑུ ཙིཏྟཾ ཨཔྤཎིདྷཱཡ ‘ཨཔྤཎིཧིཏཾ མེ བཧིདྡྷཱ ཙིཏྟ’ནྟི པཛཱནཱཏི. ཨཐ པཙྪཱཔུརེ ‘ཨསཾཁིཏྟཾ ཝིམུཏྟཾ ཨཔྤཎིཧིཏ’ནྟི པཛཱནཱཏི. ཨཐ ཙ པན ‘དྷམྨེསུ དྷམྨཱནུཔསྶཱི ཝིཧརཱམི ཨཱཏཱཔཱི སམྤཛཱནོ སཏིམཱ སུཁམསྨཱི’ཏི པཛཱནཱཏི. ཨེཝཾ ཁོ, ཨཱནནྡ, ཨཔྤཎིདྷཱཡ བྷཱཝནཱ ཧོཏི.

‘‘ཨིཏི ¶ ཁོ, ཨཱནནྡ, དེསིཏཱ མཡཱ པཎིདྷཱཡ བྷཱཝནཱ, དེསིཏཱ ཨཔྤཎིདྷཱཡ བྷཱཝནཱ. ཡཾ, ཨཱནནྡ, སཏྠཱརཱ ཀརཎཱིཡཾ སཱཝཀཱནཾ ཧིཏེསིནཱ ¶ ཨནུཀམྤཀེན ཨནུཀམྤཾ ཨུཔཱདཱཡ, ཀཏཾ ཝོ ཏཾ མཡཱ. ཨེཏཱནི, ཨཱནནྡ, རུཀྑམཱུལཱནི, ཨེཏཱནི སུཉྙཱགཱརཱནི! ཛྷཱཡཐཱནནྡ, མཱ པམཱདཏྠ; མཱ པཙྪཱ ཝིཔྤཊིསཱརིནོ ཨཧུཝཏྠ! ཨཡཾ ཝོ ཨམྷཱཀཾ ཨནུསཱསནཱི’’ཏི.

ཨིདམཝོཙ བྷགཝཱ. ཨཏྟམནོ ཨཱཡསྨཱ ཨཱནནྡོ བྷགཝཏོ བྷཱསིཏཾ ཨབྷིནནྡཱིཏི. དསམཾ.

ཨམྦཔཱལིཝགྒོ པཋམོ.

ཏསྶུདྡཱནཾ –

ཨམྦཔཱལི ¶ ¶ སཏོ བྷིཀྑུ, སཱལཱ ཀུསལརཱསི ཙ;

སཀུཎགྡྷི མཀྐཊོ སཱུདོ, གིལཱནོ བྷིཀྑུནུཔསྶཡོཏི.

༢. ནཱལནྡཝགྒོ

༡. མཧཱཔུརིསསུཏྟཾ

༣༧༧. སཱཝཏྠིནིདཱནཾ ¶ . ཨཐ ཁོ ཨཱཡསྨཱ སཱརིཔུཏྟོ ཡེན བྷགཝཱ ཏེནུཔསངྐམི; ཨུཔསངྐམིཏྭཱ བྷགཝནྟཾ ཨབྷིཝཱདེཏྭཱ ཨེཀམནྟཾ ནིསཱིདི. ཨེཀམནྟཾ ནིསིནྣོ ཁོ ཨཱཡསྨཱ སཱརིཔུཏྟོ བྷགཝནྟཾ ཨེཏདཝོཙ – ‘‘‘མཧཱཔུརིསོ, མཧཱཔུརིསོ’ཏི, བྷནྟེ, ཝུཙྩཏི. ཀིཏྟཱཝཏཱ ནུ ཁོ, བྷནྟེ, མཧཱཔུརིསོ ཧོཏཱི’’ཏི? ‘‘ཝིམུཏྟཙིཏྟཏྟཱ ཁྭཱཧཾ, སཱརིཔུཏྟ, ‘མཧཱཔུརིསོ’ཏི ཝདཱམི. ཨཝིམུཏྟཙིཏྟཏྟཱ ‘ནོ མཧཱཔུརིསོ’ཏི ཝདཱམི’’.

‘‘ཀཐཉྩ, སཱརིཔུཏྟ, ཝིམུཏྟཙིཏྟོ ཧོཏི? ཨིདྷ, སཱརིཔུཏྟ, བྷིཀྑུ ཀཱཡེ ཀཱཡཱནུཔསྶཱི ཝིཧརཏི ཨཱཏཱཔཱི སམྤཛཱནོ སཏིམཱ, ཝིནེཡྻ ལོཀེ ཨབྷིཛ྄ཛྷཱདོམནསྶཾ. ཏསྶ ཀཱཡེ ཀཱཡཱནུཔསྶིནོ ཝིཧརཏོ ཙིཏྟཾ ཝིརཛྫཏི, ཝིམུཙྩཏི ཨནུཔཱདཱཡ ཨཱསཝེཧི. ཝེདནཱསུ…པེ… ཙིཏྟེ…པེ… ¶ དྷམྨེསུ དྷམྨཱནུཔསྶཱི ཝིཧརཏི ཨཱཏཱཔཱི སམྤཛཱནོ སཏིམཱ, ཝིནེཡྻ ལོཀེ ཨབྷིཛ྄ཛྷཱདོམནསྶཾ. ཏསྶ དྷམྨེསུ དྷམྨཱནུཔསྶིནོ ཝིཧརཏོ ཙིཏྟཾ ཝིརཛྫཏི, ཝིམུཙྩཏི ཨནུཔཱདཱཡ ཨཱསཝེཧི. ཨེཝཾ ཁོ, སཱརིཔུཏྟ, ཝིམུཏྟཙིཏྟོ ཧོཏི. ཝིམུཏྟཙིཏྟཏྟཱ ཁྭཱཧཾ, སཱརིཔུཏྟ, ‘མཧཱཔུརིསོ’ཏི ཝདཱམི. ཨཝིམུཏྟཙིཏྟཏྟཱ ‘ནོ མཧཱཔུརིསོ’ཏི ཝདཱམཱི’’ཏི. པཋམཾ.

༢. ནཱལནྡསུཏྟཾ

༣༧༨. ཨེཀཾ ¶ སམཡཾ བྷགཝཱ ནཱལནྡཱཡཾ ཝིཧརཏི པཱཝཱརིཀམྦཝནེ. ཨཐ ¶ ཁོ ཨཱཡསྨཱ སཱརིཔུཏྟོ ཡེན བྷགཝཱ ཏེནུཔསངྐམི; ཨུཔསངྐམིཏྭཱ བྷགཝནྟཾ ཨབྷིཝཱདེཏྭཱ ཨེཀམནྟཾ ནིསཱིདི. ཨེཀམནྟཾ ནིསིནྣོ ཁོ ཨཱཡསྨཱ སཱརིཔུཏྟོ བྷགཝནྟཾ ཨེཏདཝོཙ – ‘‘ཨེཝཾཔསནྣོ ཨཧཾ, བྷནྟེ, བྷགཝཏི! ན ཙཱཧུ, ན ¶ ཙ བྷཝིསྶཏི, ན ཙེཏརཧི ཝིཛྫཏི ཨཉྙོ སམཎོ ཝཱ བྲཱཧྨཎོ ཝཱ བྷགཝཏཱ བྷིཡྻོབྷིཉྙཏརོ, ཡདིདཾ – སམྦོདྷིཡ’’ནྟི. ‘‘ཨུལཱ༹རཱ ཁོ ཏྱཱཡཾ, སཱརིཔུཏྟ, ཨཱསབྷཱི ཝཱཙཱ བྷཱསིཏཱ, ཨེཀཾསོ གཧིཏོ, སཱིཧནཱདོ ནདིཏོ – ‘ཨེཝཾཔསནྣོ ཨཧཾ, བྷནྟེ, བྷགཝཏི! ན ཙཱཧུ, ན ཙ བྷཝིསྶཏི ན ཙེཏརཧི ཝིཛྫཏི ཨཉྙོ སམཎོ ཝཱ བྲཱཧྨཎོ ཝཱ བྷགཝཏཱ བྷིཡྻོབྷིཉྙཏརོ, ཡདིདཾ – སམྦོདྷིཡ’’’ནྟི.

‘‘ཀིཾ ནུ ཏེ, སཱརིཔུཏྟ, ཡེ ཏེ ཨཧེསུཾ ཨཏཱིཏམདྡྷཱནཾ ཨརཧནྟོ སམྨཱསམྦུདྡྷཱ, སབྦེ ཏེ བྷགཝནྟོ ཙེཏསཱ ཙེཏོ པརིཙྩ ཝིདིཏཱ – ‘ཨེཝཾསཱིལཱ ཏེ བྷགཝནྟོ ཨཧེསུཾ’ ཨིཏི ཝཱ, ‘ཨེཝཾདྷམྨཱ ཏེ བྷགཝནྟོ ཨཧེསུཾ’ ཨིཏི ཝཱ, ‘ཨེཝཾཔཉྙཱ ཏེ བྷགཝནྟོ ཨཧེསུཾ’ ཨིཏི ཝཱ, ‘ཨེཝཾཝིཧཱརིནོ ཏེ བྷགཝནྟོ ཨཧེསུཾ’ ཨིཏི ཝཱ, ‘ཨེཝཾཝིམུཏྟཱ ཏེ བྷགཝནྟོ ཨཧེསུཾ’ ཨིཏི ཝཱ’’ཏི? ‘‘ནོ ཧེཏཾ, བྷནྟེ’’!

‘‘ཀིཾ པན ཏེ, སཱརིཔུཏྟ, ཡེ ཏེ བྷཝིསྶནྟི ཨནཱགཏམདྡྷཱནཾ ཨརཧནྟོ སམྨཱསམྦུདྡྷཱ, སབྦེ ཏེ བྷགཝནྟོ ཙེཏསཱ ཙེཏོ པརིཙྩ ཝིདིཏཱ – ‘ཨེཝཾསཱིལཱ ཏེ བྷགཝནྟོ བྷཝིསྶནྟི’ ཨིཏི ཝཱ, ‘ཨེཝཾདྷམྨཱ ཏེ བྷགཝནྟོ བྷཝིསྶནྟི’ ཨིཏི ཝཱ, ‘ཨེཝཾཔཉྙཱ ཏེ བྷགཝནྟོ བྷཝིསྶནྟི’ ཨིཏི ཝཱ, ‘ཨེཝཾཝིཧཱརིནོ ཏེ བྷགཝནྟོ བྷཝིསྶནྟི’ ཨིཏི ¶ ཝཱ, ‘ཨེཝཾཝིམུཏྟཱ ཏེ བྷགཝནྟོ བྷཝིསྶནྟི’ ཨིཏི ཝཱ’’ཏི? ‘‘ནོ ¶ ཧེཏཾ, བྷནྟེ’’.

‘‘ཀིཾ ¶ པན ཏྱཱཧཾ [ཀིཾ པན ཏེ (སཱི.)], སཱརིཔུཏྟ, ཨེཏརཧི, ཨརཧཾ སམྨཱསམྦུདྡྷོ ཙེཏསཱ ཙེཏོ པརིཙྩ ཝིདིཏོ – ‘ཨེཝཾསཱིལོ བྷགཝཱ’ ཨིཏི ཝཱ, ‘ཨེཝཾདྷམྨོ བྷགཝཱ’ ཨིཏི ཝཱ, ‘ཨེཝཾཔཉྙོ བྷགཝཱ’ ཨིཏི ཝཱ, ‘ཨེཝཾཝིཧཱརཱི བྷགཝཱ’ ཨིཏི ཝཱ, ‘ཨེཝཾཝིམུཏྟོ བྷགཝཱ’ ཨིཏི ཝཱ’’ཏི? ‘‘ནོ ཧེཏཾ, བྷནྟེ’’.

‘‘ཨེཏྠ ཙ ཏེ, སཱརིཔུཏྟ, ཨཏཱིཏཱནཱགཏཔཙྩུཔྤནྣེསུ ཨརཧནྟེསུ སམྨཱསམྦུདྡྷེསུ ཙེཏོཔརིཡཉཱཎཾ [ཙེཏོཔརིཡཱཡཉཱཎཾ (བཧཱུསུ)] ནཏྠི. ཨཐ ཀིཉྩརཧི ཏྱཱཡཾ, སཱརིཔུཏྟ, ཨུལཱ༹རཱ ཨཱསབྷཱི ཝཱཙཱ བྷཱསིཏཱ, ཨེཀཾསོ གཧིཏོ, སཱིཧནཱདོ ནདིཏོ – ‘ཨེཝཾཔསནྣོ ཨཧཾ, བྷནྟེ, བྷགཝཏི! ན ཙཱཧུ, ན ཙ བྷཝིསྶཏི, ན ཙེཏརཧི ཝིཛྫཏི ཨཉྙོ སམཎོ ཝཱ བྲཱཧྨཎོ ཝཱ བྷགཝཏཱ’ བྷིཡྻོབྷིཉྙཏརོ, ཡདིདཾ – སམྦོདྷིཡ’’ནྟི?

‘‘ན ¶ ཁོ མེ [ན ཁོ མེ ཏཾ (སྱཱ. ཀཾ. ཀ.)], བྷནྟེ, ཨཏཱིཏཱནཱགཏཔཙྩུཔྤནྣེསུ ཨརཧནྟེསུ སམྨཱསམྦུདྡྷེསུ ཙེཏོཔརིཡཉཱཎཾ ཨཏྠི, ཨཔི ཙ མེ དྷམྨནྭཡོ ཝིདིཏོ. སེཡྻཐཱཔི, བྷནྟེ, རཉྙོ པཙྩནྟིམཾ ནགརཾ དལ༹ྷུདྡྷཱཔཾ [དལ༹ྷུདྡཱཔཾ (སཱི. པཱི. ཀ.), དལ༹ྷདྡྷཱཔཾ (སྱཱ. ཀཾ.)] དལ༹ྷཔཱཀཱརཏོརཎཾ ཨེཀདྭཱརཾ. ཏཏྲསྶ དོཝཱརིཀོ པཎྜིཏོ བྱཏྟོ མེདྷཱཝཱི ཨཉྙཱཏཱནཾ ནིཝཱརེཏཱ ཉཱཏཱནཾ པཝེསེཏཱ. སོ ཏསྶ ནགརསྶ སམནྟཱ ཨནུཔརིཡཱཡཔཐཾ ཨནུཀྐམམཱནོ ན པསྶེཡྻ པཱཀཱརསནྡྷིཾ ¶ ཝཱ པཱཀཱརཝིཝརཾ ཝཱ, ཨནྟམསོ བིལཱ༹རནིཀྑམནམཏྟམྤི. ཏསྶ ཨེཝམསྶ – ‘ཡེ ཁོ ཀེཙི ཨོལཱ༹རིཀཱ པཱཎཱ ཨིམཾ ནགརཾ པཝིསནྟི ཝཱ ནིཀྑམནྟི ཝཱ, སབྦེ ཏེ ཨིམིནཱཝ དྭཱརེན པཝིསནྟི ཝཱ ནིཀྑམནྟི ཝཱ’ཏི. ཨེཝམེཝ ཁོ མེ, བྷནྟེ, དྷམྨནྭཡོ ཝིདིཏོ – ‘ཡེཔི ཏེ, བྷནྟེ, ཨཧེསུཾ ཨཏཱིཏམདྡྷཱནཾ ཨརཧནྟོ སམྨཱསམྦུདྡྷཱ, སབྦེ ཏེ བྷགཝནྟོ པཉྩ ནཱིཝརཎེ པཧཱཡ, ཙེཏསོ ཨུཔཀྐིལེསེ པཉྙཱཡ དུབྦལཱིཀརཎེ, ཙཏཱུསུ སཏིཔཊྛཱནེསུ སུཔྤཏིཊྛིཏཙིཏྟཱ, སཏྟ བོཛ྄ཛྷངྒེ ཡཐཱབྷཱུཏཾ བྷཱཝེཏྭཱ, ཨནུཏྟརཾ སམྨཱསམྦོདྷིཾ ཨབྷིསམྦུཛ྄ཛྷིཾསུ. ཡེཔི ཏེ, བྷནྟེ, བྷཝིསྶནྟི ཨནཱགཏམདྡྷཱནཾ ཨརཧནྟོ སམྨཱསམྦུདྡྷཱ, སབྦེ ཏེ བྷགཝནྟོ པཉྩ ནཱིཝརཎེ པཧཱཡ, ཙེཏསོ ཨུཔཀྐིལེསེ པཉྙཱཡ དུབྦལཱིཀརཎེ, ཙཏཱུསུ སཏིཔཊྛཱནེསུ སུཔྤཏིཊྛིཏཙིཏྟཱ, སཏྟ བོཛ྄ཛྷངྒེ ཡཐཱབྷཱུཏཾ ¶ བྷཱཝེཏྭཱ, ཨནུཏྟརཾ སམྨཱསམྦོདྷིཾ ཨབྷིསམྦུཛ྄ཛྷིསྶནྟི. བྷགཝཱཔི, བྷནྟེ, ཨེཏརཧི ཨརཧཾ སམྨཱསམྦུདྡྷོ པཉྩ ནཱིཝརཎེ པཧཱཡ, ཙེཏསོ ཨུཔཀྐིལེསེ པཉྙཱཡ དུབྦལཱིཀརཎེ, ཙཏཱུསུ སཏིཔཊྛཱནེསུ སུཔྤཏིཊྛིཏཙིཏྟོ, སཏྟ བོཛ྄ཛྷངྒེ ཡཐཱབྷཱུཏཾ བྷཱཝེཏྭཱ, ཨནུཏྟརཾ སམྨཱསམྦོདྷིཾ ཨབྷིསམྦུདྡྷོ’’’ཏི.

‘‘སཱདྷུ ¶ སཱདྷུ, སཱརིཔུཏྟ! ཏསྨཱཏིཧ ཏྭཾ, སཱརིཔུཏྟ, ཨིམཾ དྷམྨཔརིཡཱཡཾ ཨབྷིཀྑཎཾ བྷཱསེཡྻཱསི བྷིཀྑཱུནཾ བྷིཀྑུནཱིནཾ ཨུཔཱསཀཱནཾ ཨུཔཱསིཀཱནཾ. ཡེསམྤི ཧི, སཱརིཔུཏྟ, མོགྷཔུརིསཱནཾ བྷཝིསྶཏི ཏཐཱགཏེ ཀངྑཱ ¶ ཝཱ ཝིམཏི ཝཱ, ཏེསམྤིམཾ དྷམྨཔརིཡཱཡཾ སུཏྭཱ ཡཱ ཏཐཱགཏེ ཀངྑཱ ཝཱ ཝིམཏི ཝཱ སཱ པཧཱིཡིསྶཏཱི’’ཏི. དུཏིཡཾ.

༣. ཙུནྡསུཏྟཾ

༣༧༩. ཨེཀཾ སམཡཾ བྷགཝཱ སཱཝཏྠིཡཾ ཝིཧརཏི ཛེཏཝནེ ཨནཱཐཔིཎྜིཀསྶ ཨཱརཱམེ. ཏེན ཁོ པན སམཡེན ཨཱཡསྨཱ སཱརིཔུཏྟོ མགདྷེསུ ¶ ཝིཧརཏི ནཱལཀགཱམཀེ ཨཱབཱདྷིཀོ དུཀྑིཏོ བཱལ༹ྷགིལཱནོ. ཙུནྡོ ཙ སམཎུདྡེསོ ཨཱཡསྨཏོ སཱརིཔུཏྟསྶ ཨུཔཊྛཱཀོ ཧོཏི.

ཨཐ ཁོ ཨཱཡསྨཱ སཱརིཔུཏྟོ ཏེནེཝ ཨཱབཱདྷེན པརིནིབྦཱཡི. ཨཐ ཁོ ཙུནྡོ སམཎུདྡེསོ ཨཱཡསྨཏོ སཱརིཔུཏྟསྶ པཏྟཙཱིཝརམཱདཱཡ ཡེན སཱཝཏྠི ཛེཏཝནཾ ཨནཱཐཔིཎྜིཀསྶ ཨཱརཱམོ ཡེནཱཡསྨཱ ཨཱནནྡོ ཏེནུཔསངྐམི; ཨུཔསངྐམིཏྭཱ ཨཱཡསྨནྟཾ ཨཱནནྡཾ ཨབྷིཝཱདེཏྭཱ ཨེཀམནྟཾ ནིསཱིདི. ཨེཀམནྟཾ ནིསིནྣོ ཁོ ཙུནྡོ སམཎུདྡེསོ ¶ ཨཱཡསྨནྟཾ ཨཱནནྡཾ ཨེཏདཝོཙ – ‘‘ཨཱཡསྨཱ, བྷནྟེ, སཱརིཔུཏྟོ པརིནིབྦུཏོ. ཨིདམསྶ པཏྟཙཱིཝར’’ནྟི.

‘‘ཨཏྠི ཁོ ཨིདཾ, ཨཱཝུསོ ཙུནྡ, ཀཐཱཔཱབྷཏཾ བྷགཝནྟཾ དསྶནཱཡ. ཨཱཡཱམཱཝུསོ ཙུནྡ, ཡེན བྷགཝཱ ཏེནུཔསངྐམིསྶཱམ; ཨུཔསངྐམིཏྭཱ བྷགཝཏོ ཨེཏམཏྠཾ ཨཱརོཙེསྶཱམཱ’’ཏི. ‘‘ཨེཝཾ, བྷནྟེ’’ཏི ཁོ ཙུནྡོ སམཎུདྡེསོ ཨཱཡསྨཏོ ཨཱནནྡསྶ པཙྩསྶོསི.

ཨཐ ཁོ ཨཱཡསྨཱ ཙ ཨཱནནྡོ ཙུནྡོ ཙ སམཎུདྡེསོ ཡེན བྷགཝཱ ཏེནུཔསངྐམིཾསུ; ཨུཔསངྐམིཏྭཱ བྷགཝནྟཾ ཨབྷིཝཱདེཏྭཱ ཨེཀམནྟཾ ནིསཱིདིཾསུ. ཨེཀམནྟཾ ནིསིནྣོ ཁོ ཨཱཡསྨཱ ཨཱནནྡོ བྷགཝནྟཾ ¶ ཨེཏདཝོཙ – ‘‘ཨཡཾ, བྷནྟེ, ཙུནྡོ སམཎུདྡེསོ ཨེཝམཱཧ – ‘ཨཱཡསྨཱ, བྷནྟེ, སཱརིཔུཏྟོ པརིནིབྦུཏོ; ཨིདམསྶ པཏྟཙཱིཝར’ནྟི. ཨཔི ཙ མེ, བྷནྟེ, མདྷུརཀཛཱཏོ ཝིཡ ཀཱཡོ, དིསཱཔི མེ ན པཀྑཱཡནྟི, དྷམྨཱཔི མཾ ནཔྤཊིབྷནྟི ‘ཨཱཡསྨཱ སཱརིཔུཏྟོ པརིནིབྦུཏོ’ཏི སུཏྭཱ’’.

‘‘ཀིཾ ¶ ནུ ཁོ ཏེ, ཨཱནནྡ, སཱརིཔུཏྟོ སཱིལཀྑནྡྷཾ ཝཱ ཨཱདཱཡ པརིནིབྦུཏོ, སམཱདྷིཀྑནྡྷཾ ཝཱ ཨཱདཱཡ པརིནིབྦུཏོ, པཉྙཱཀྑནྡྷཾ ཝཱ ཨཱདཱཡ པརིནིབྦུཏོ, ཝིམུཏྟིཀྑནྡྷཾ ཝཱ ཨཱདཱཡ པརིནིབྦུཏོ, ཝིམུཏྟིཉཱཎདསྶནཀྑནྡྷཾ ཝཱ ཨཱདཱཡ པརིནིབྦུཏོ’’ཏི? ‘‘ན ཙ ཁོ མེ, བྷནྟེ, ཨཱཡསྨཱ སཱརིཔུཏྟོ སཱིལཀྑནྡྷཾ ཝཱ ཨཱདཱཡ པརིནིབྦུཏོ, སམཱདྷིཀྑནྡྷཾ ཝཱ…པེ… པཉྙཱཀྑནྡྷཾ ཝཱ… ཝིམུཏྟིཀྑནྡྷཾ ཝཱ… ཝིམུཏྟིཉཱཎདསྶནཀྑནྡྷཾ ཝཱ ཨཱདཱཡ པརིནིབྦུཏོ. ཨཔི ཙ མེ, བྷནྟེ, ཨཱཡསྨཱ སཱརིཔུཏྟོ ཨོཝཱདཀོ ཨཧོསི ཨོཏིཎྞོ ཝིཉྙཱཔཀོ སནྡསྶཀོ སམཱདཔཀོ སམུཏྟེཛཀོ སམྤཧཾསཀོ, ཨཀིལཱསུ དྷམྨདེསནཱཡ, ཨནུགྒཱཧཀོ སབྲཧྨཙཱརཱིནཾ. ཏཾ མཡཾ ཨཱཡསྨཏོ སཱརིཔུཏྟསྶ དྷམྨོཛཾ དྷམྨབྷོགཾ དྷམྨཱནུགྒཧཾ ཨནུསྶརཱམཱ’’ཏི.

‘‘ནནུ ¶ ཏཾ, ཨཱནནྡ, མཡཱ པཊིཀཙྩེཝ [པཊིགཙྩེཝ (སཱི. པཱི.)] ཨཀྑཱཏཾ – ‘སབྦེཧི པིཡེཧི མནཱཔེཧི ནཱནཱབྷཱཝོ ཝིནཱབྷཱཝོ ཨཉྙཐཱབྷཱཝོ ¶ . ཏཾ ཀུཏེཏྠ, ཨཱནནྡ, ལབྦྷཱ! ཡཾ ཏཾ ཛཱཏཾ བྷཱུཏཾ སངྑཏཾ པལོཀདྷམྨཾ, ཏཾ ཝཏ མཱ པལུཛྫཱིཏི – ནེཏཾ ཋཱནཾ ཝིཛྫཏི. སེཡྻཐཱཔི, ཨཱནནྡ, མཧཏོ རུཀྑསྶ ཏིཊྛཏོ སཱརཝཏོ ཡོ ¶ མཧནྟཏརོ ཁནྡྷོ སོ པལུཛྫེཡྻ; ཨེཝམེཝ ཁོ ཨཱནནྡ, མཧཏོ བྷིཀྑུསངྒྷསྶ ཏིཊྛཏོ སཱརཝཏོ སཱརིཔུཏྟོ པརིནིབྦུཏོ. ཏཾ ཀུཏེཏྠ, ཨཱནནྡ, ལབྦྷཱ! ཡཾ ཏཾ ཛཱཏཾ བྷཱུཏཾ སངྑཏཾ པལོཀདྷམྨཾ, ཏཾ ཝཏ མཱ པལུཛྫཱི’ཏི – ནེཏཾ ཋཱནཾ ཝིཛྫཏི. ཏསྨཱཏིཧཱནནྡ, ཨཏྟདཱིཔཱ ཝིཧརཐ ཨཏྟསརཎཱ ཨནཉྙསརཎཱ, དྷམྨདཱིཔཱ དྷམྨསརཎཱ ཨནཉྙསརཎཱ.

‘‘ཀཐཉྩཱནནྡ, བྷིཀྑུ ཨཏྟདཱིཔོ ཝིཧརཏི ཨཏྟསརཎོ ཨནཉྙསརཎོ, དྷམྨདཱིཔོ དྷམྨསརཎོ ཨནཉྙསརཎོ? ཨིདྷཱནནྡ, བྷིཀྑུ ཀཱཡེ ཀཱཡཱནུཔསྶཱི ཝིཧརཏི ཨཱཏཱཔཱི སམྤཛཱནོ སཏིམཱ, ཝིནེཡྻ ལོཀེ ཨབྷིཛ྄ཛྷཱདོམནསྶཾ; ཝེདནཱསུ…པེ… ཙིཏྟེ…པེ… དྷམྨེསུ དྷམྨཱནུཔསྶཱི ཝིཧརཏི ཨཱཏཱཔཱི སམྤཛཱནོ སཏིམཱ, ཝིནེཡྻ ལོཀེ ཨབྷིཛ྄ཛྷཱདོམནསྶཾ. ཨེཝཾ ཁོ, ཨཱནནྡ, བྷིཀྑུ ཨཏྟདཱིཔོ ཝིཧརཏི ཨཏྟསརཎོ ཨནཉྙསརཎོ, དྷམྨདཱིཔོ དྷམྨསརཎོ ཨནཉྙསརཎོ. ཡེ ཧི ཀེཙི, ཨཱནནྡ, ཨེཏརཧི ཝཱ མམཙྩཡེ ཝཱ ཨཏྟདཱིཔཱ ཝིཧརིསྶནྟི ཨཏྟསརཎཱ ཨནཉྙསརཎཱ, དྷམྨདཱིཔཱ དྷམྨསརཎཱ ཨནཉྙསརཎཱ; ཏམཏགྒེ མེཏེ, ཨཱནནྡ, བྷིཀྑཱུ བྷཝིསྶནྟི ཡེ ཀེཙི སིཀྑཱཀཱམཱ’’ཏི. ཏཏིཡཾ.

༤. ཨུཀྐཙེལསུཏྟཾ

༣༨༠. ཨེཀཾ ¶ སམཡཾ བྷགཝཱ ཝཛྫཱིསུ ཝིཧརཏི ཨུཀྐཙེལཱཡཾ གངྒཱཡ ནདིཡཱ ཏཱིརེ མཧཏཱ བྷིཀྑུསངྒྷེན སདྡྷིཾ ཨཙིརཔརིནིབྦུཏེསུ སཱརིཔུཏྟམོགྒལླཱནེསུ. ཏེན ཁོ པན སམཡེན བྷགཝཱ བྷིཀྑུསངྒྷཔརིཝུཏོ ཨཛ྄ཛྷོཀཱསེ ¶ ནིསིནྣོ ཧོཏི.

ཨཐ ཁོ བྷགཝཱ ཏུཎྷཱིབྷཱུཏཾ བྷིཀྑུསངྒྷཾ ཨནུཝིལོཀེཏྭཱ བྷིཀྑཱུ ཨཱམནྟེསི – ‘‘ཨཔི ¶ མྱཱཡཾ, བྷིཀྑཝེ, པརིསཱ སུཉྙཱ ཝིཡ ཁཱཡཏི པརིནིབྦུཏེསུ སཱརིཔུཏྟམོགྒལླཱནེསུ. ཨསུཉྙཱ མེ, བྷིཀྑཝེ, པརིསཱ ཧོཏི ¶ , ཨནཔེཀྑཱ ཏསྶཾ དིསཱཡཾ ཧོཏི, ཡསྶཾ དིསཱཡཾ སཱརིཔུཏྟམོགྒལླཱནཱ ཝིཧརནྟི. ཡེ ཧི ཏེ, བྷིཀྑཝེ, ཨཧེསུཾ ཨཏཱིཏམདྡྷཱནཾ ཨརཧནྟོ སམྨཱསམྦུདྡྷཱ, ཏེསམྤི བྷགཝནྟཱནཾ ཨེཏཔྤརམཾཡེཝ སཱཝཀཡུགཾ [ཨེཏཔརམཾཡེཝ (སཱི. སྱཱ. ཀཾ. པཱི.)] ཨཧོསི – སེཡྻཐཱཔི མཡ྄ཧཾ སཱརིཔུཏྟམོགྒལླཱནཱ. ཡེཔི ཏེ, བྷིཀྑཝེ, བྷཝིསྶནྟི ཨནཱགཏམདྡྷཱནཾ ཨརཧནྟོ སམྨཱསམྦུདྡྷཱ, ཏེསམྤི བྷགཝནྟཱནཾ ཨེཏཔྤརམཾཡེཝ སཱཝཀཡུགཾ བྷཝིསྶཏི – སེཡྻཐཱཔི མཡ྄ཧཾ སཱརིཔུཏྟམོགྒལླཱནཱ. ཨཙྪརིཡཾ, བྷིཀྑཝེ, སཱཝཀཱནཾ! ཨབྦྷུཏཾ, བྷིཀྑཝེ, སཱཝཀཱནཾ! སཏྠུ ཙ ནཱམ སཱསནཀརཱ བྷཝིསྶནྟི ཨོཝཱདཔྤཊིཀརཱ, ཙཏུནྣཉྩ པརིསཱནཾ པིཡཱ བྷཝིསྶནྟི མནཱཔཱ གརུབྷཱཝནཱིཡཱ ཙ! ཨཙྪརིཡཾ, བྷིཀྑཝེ, ཏཐཱགཏསྶ, ཨབྦྷུཏཾ, བྷིཀྑཝེ, ཏཐཱགཏསྶ! ཨེཝརཱུཔེཔི ནཱམ སཱཝཀཡུགེ པརིནིབྦུཏེ ནཏྠི ཏཐཱགཏསྶ སོཀོ ཝཱ པརིདེཝོ ཝཱ! ཏཾ ཀུཏེཏྠ, བྷིཀྑཝེ, ལབྦྷཱ! ཡཾ ཏཾ ཛཱཏཾ བྷཱུཏཾ སངྑཏཾ པལོཀདྷམྨཾ, ཏཾ ཝཏ མཱ པལུཛྫཱིཏི – ནེཏཾ ཋཱནཾ ཝིཛྫཏི. སེཡྻཐཱཔི, བྷིཀྑཝེ, མཧཏོ རུཀྑསྶ ཏིཊྛཏོ སཱརཝཏོ ཡེ མཧནྟཏརཱ ཁནྡྷཱ ཏེ པལུཛྫེཡྻུཾ; ཨེཝམེཝ ཁོ, བྷིཀྑཝེ, མཧཏོ ¶ བྷིཀྑུསངྒྷསྶ ཏིཊྛཏོ སཱརཝཏོ སཱརིཔུཏྟམོགྒལླཱནཱ པརིནིབྦུཏཱ. ཏཾ ཀུཏེཏྠ, བྷིཀྑཝེ, ལབྦྷཱ! ཡཾ ཏཾ ཛཱཏཾ བྷཱུཏཾ སངྑཏཾ པལོཀདྷམྨཾ, ཏཾ ཝཏ མཱ པལུཛྫཱིཏི – ནེཏཾ ཋཱནཾ ཝིཛྫཏི. ཏསྨཱཏིཧ, བྷིཀྑཝེ, ཨཏྟདཱིཔཱ ཝིཧརཐ ཨཏྟསརཎཱ ཨནཉྙསརཎཱ, དྷམྨདཱིཔཱ དྷམྨསརཎཱ ཨནཉྙསརཎཱ.

‘‘ཀཐཉྩ, བྷིཀྑཝེ, བྷིཀྑུ ཨཏྟདཱིཔོ ཝིཧརཏི ཨཏྟསརཎོ ཨནཉྙསརཎོ, དྷམྨདཱིཔོ དྷམྨསརཎོ ཨནཉྙསརཎོ? ཨིདྷ, བྷིཀྑཝེ, བྷིཀྑུ ཀཱཡེ ཀཱཡཱནུཔསྶཱི ཝིཧརཏི ཨཱཏཱཔཱི སམྤཛཱནོ སཏིམཱ, ཝིནེཡྻ ལོཀེ ཨབྷིཛ྄ཛྷཱདོམནསྶཾ; ཝེདནཱསུ…པེ… ཙིཏྟེ…པེ… དྷམྨེསུ དྷམྨཱནུཔསྶཱི ¶ ཝིཧརཏི ཨཱཏཱཔཱི སམྤཛཱནོ སཏིམཱ, ཝིནེཡྻ ལོཀེ ཨབྷིཛ྄ཛྷཱདོམནསྶཾ. ཨེཝཾ ཁོ, བྷིཀྑཝེ, བྷིཀྑུ ཨཏྟདཱིཔོ ཝིཧརཏི ཨཏྟསརཎོ ཨནཉྙསརཎོ, དྷམྨདཱིཔོ དྷམྨསརཎོ ཨནཉྙསརཎོ. ཡེ ¶ ཧི ཀེཙི, བྷིཀྑཝེ, ཨེཏརཧི ཝཱ མམཙྩཡེ ཝཱ ཨཏྟདཱིཔཱ ཝིཧརིསྶནྟི ཨཏྟསརཎཱ ཨནཉྙསརཎཱ, དྷམྨདཱིཔཱ དྷམྨསརཎཱ ཨནཉྙསརཎཱ; ཏམཏགྒེ མེཏེ, བྷིཀྑཝེ, བྷིཀྑཱུ བྷཝིསྶནྟི ཡེ ཀེཙི སིཀྑཱཀཱམཱ’’ཏི. ཙཏུཏྠཾ.

༥. བཱཧིཡསུཏྟཾ

༣༨༡. སཱཝཏྠིནིདཱནཾ ¶ . ཨཐ ཁོ ཨཱཡསྨཱ བཱཧིཡོ ཡེན བྷགཝཱ ཏེནུཔསངྐམི; ཨུཔསངྐམིཏྭཱ བྷགཝནྟཾ ཨབྷིཝཱདེཏྭཱ ཨེཀམནྟཾ ནིསཱིདི. ཨེཀམནྟཾ ནིསིནྣོ ཁོ ཨཱཡསྨཱ བཱཧིཡོ བྷགཝནྟཾ ཨེཏདཝོཙ – ‘‘སཱདྷུ མེ, བྷནྟེ, བྷགཝཱ སཾཁིཏྟེན དྷམྨཾ དེསེཏུ, ཡམཧཾ བྷགཝཏོ དྷམྨཾ ¶ སུཏྭཱ ཨེཀོ ཝཱུཔཀཊྛོ ཨཔྤམཏྟོ ཨཱཏཱཔཱི པཧིཏཏྟོ ཝིཧརེཡྻ’’ནྟི. ‘‘ཏསྨཱཏིཧ ཏྭཾ, བཱཧིཡ, ཨཱདིམེཝ ཝིསོདྷེཧི ཀུསལེསུ དྷམྨེསུ. ཀོ ཙཱདི ཀུསལཱནཾ དྷམྨཱནཾ? སཱིལཉྩ སུཝིསུདྡྷཾ, དིཊྛི ཙ ཨུཛུཀཱ. ཡཏོ ཙ ཁོ ཏེ, བཱཧིཡ, སཱིལཉྩ སུཝིསུདྡྷཾ བྷཝིསྶཏི, དིཊྛི ཙ ཨུཛུཀཱ, ཏཏོ ཏྭཾ, བཱཧིཡ, སཱིལཾ ནིསྶཱཡ སཱིལེ པཏིཊྛཱཡ ཙཏྟཱརོ སཏིཔཊྛཱནེ བྷཱཝེཡྻཱསི’’.

‘‘ཀཏམེ ཙཏྟཱརོ? ཨིདྷ, ཏྭཾ, བཱཧིཡ, ཀཱཡེ ཀཱཡཱནུཔསྶཱི ཝིཧརཱཧི ཨཱཏཱཔཱི སམྤཛཱནོ སཏིམཱ, ཝིནེཡྻ ལོཀེ ཨབྷིཛ྄ཛྷཱདོམནསྶཾ; ཝེདནཱསུ…པེ… ཙིཏྟེ…པེ… དྷམྨེསུ དྷམྨཱནུཔསྶཱི ཝིཧརཱཧི ཨཱཏཱཔཱི སམྤཛཱནོ སཏིམཱ, ཝིནེཡྻ ལོཀེ ཨབྷིཛ྄ཛྷཱདོམནསྶཾ. ཡཏོ ཁོ ཏྭཾ, བཱཧིཡ, སཱིལཾ ནིསྶཱཡ སཱིལེ པཏིཊྛཱཡ ཨིམེ ཙཏྟཱརོ སཏིཔཊྛཱནེ ཨེཝཾ བྷཱཝེསྶསི, ཏཏོ ཏུཡ྄ཧཾ, བཱཧིཡ, ཡཱ རཏྟི ཝཱ དིཝསོ ཝཱ ཨཱགམིསྶཏི, ཝུདྡྷིཡེཝ པཱཊིཀངྑཱ ཀུསལེསུ དྷམྨེསུ, ནོ པརིཧཱནཱི’’ཏི.

ཨཐ ¶ ཁོ ཨཱཡསྨཱ བཱཧིཡོ བྷགཝཏོ བྷཱསིཏཾ ཨབྷིནནྡིཏྭཱ ཨནུམོདིཏྭཱ ཨུཊྛཱཡཱསནཱ བྷགཝནྟཾ ཨབྷིཝཱདེཏྭཱ པདཀྑིཎཾ ཀཏྭཱ པཀྐཱམི. ཨཐ ཁོ ཨཱཡསྨཱ བཱཧིཡོ ཨེཀོ ཝཱུཔཀཊྛོ ཨཔྤམཏྟོ ཨཱཏཱཔཱི པཧིཏཏྟོ ཝིཧརནྟོ ནཙིརསྶེཝ – ཡསྶཏྠཱཡ ཀུལཔུཏྟཱ སམྨདེཝ ¶ ཨགཱརསྨཱ ཨནགཱརིཡཾ པབྦཛནྟི, ཏདནུཏྟརཾ – བྲཧྨཙརིཡཔརིཡོསཱནཾ དིཊྛེཝ དྷམྨེ སཡཾ ཨབྷིཉྙཱ སཙྪིཀཏྭཱ ཨུཔསམྤཛྫ ཝིཧཱསི ¶ . ‘‘ཁཱིཎཱ ཛཱཏི, ཝུསིཏཾ བྲཧྨཙརིཡཾ, ཀཏཾ ཀརཎཱིཡཾ, ནཱཔརཾ ཨིཏྠཏྟཱཡཱ’’ཏི ཨབྦྷཉྙཱསི. ཨཉྙཏརོ ཙ པནཱཡསྨཱ བཱཧིཡོ ཨརཧཏཾ ཨཧོསཱིཏི. པཉྩམཾ.

༦. ཨུཏྟིཡསུཏྟཾ

༣༨༢. སཱཝཏྠིནིདཱནཾ. ཨཐ ཁོ ཨཱཡསྨཱ ཨུཏྟིཡོ ཡེན བྷགཝཱ ཏེནུཔསངྐམི…པེ… ཨེཀམནྟཾ ནིསིནྣོ ཁོ ཨཱཡསྨཱ ཨུཏྟིཡོ བྷགཝནྟཾ ཨེཏདཝོཙ – ‘‘སཱདྷུ མེ, བྷནྟེ, བྷགཝཱ སཾཁིཏྟེན དྷམྨཾ དེསེཏུ, ཡམཧཾ བྷགཝཏོ ¶ དྷམྨཾ སུཏྭཱ ཨེཀོ ཝཱུཔཀཊྛོ ཨཔྤམཏྟོ ཨཱཏཱཔཱི པཧིཏཏྟོ ཝིཧརེཡྻ’’ནྟི. ‘‘ཏསྨཱཏིཧ ཏྭཾ, ཨུཏྟིཡ, ཨཱདིམེཝ ཝིསོདྷེཧི ཀུསལེསུ དྷམྨེསུ. ཀོ ཙཱདི ཀུསལཱནཾ དྷམྨཱནཾ? སཱིལཉྩ སུཝིསུདྡྷཾ, དིཊྛི ཙ ཨུཛུཀཱ. ཡཏོ ཙ ཁོ ཏེ, ཨུཏྟིཡ, སཱིལཉྩ སུཝིསུདྡྷཾ བྷཝིསྶཏི, དིཊྛི ཙ ཨུཛུཀཱ, ཏཏོ ཏྭཾ, ཨུཏྟིཡ, སཱིལཾ ནིསྶཱཡ སཱིལེ པཏིཊྛཱཡ ཙཏྟཱརོ སཏིཔཊྛཱནེ བྷཱཝེཡྻཱསི’’.

‘‘ཀཏམེ ཙཏྟཱརོ? ཨིདྷ ཏྭཾ, ཨུཏྟིཡ, ཀཱཡེ ཀཱཡཱནུཔསྶཱི ཝིཧརཱཧི ཨཱཏཱཔཱི སམྤཛཱནོ སཏིམཱ, ཝིནེཡྻ ལོཀེ ཨབྷིཛ྄ཛྷཱདོམནསྶཾ; ཝེདནཱསུ…པེ… ཙིཏྟེ…པེ… དྷམྨེསུ དྷམྨཱནུཔསྶཱི ཝིཧརཱཧི ཨཱཏཱཔཱི སམྤཛཱནོ སཏིམཱ, ཝིནེཡྻ ལོཀེ ཨབྷིཛ྄ཛྷཱདོམནསྶཾ. ཡཏོ ཁོ ཏྭཾ, ཨུཏྟིཡ, སཱིལཾ ནིསྶཱཡ སཱིལེ པཏིཊྛཱཡ ཨིམེ ཙཏྟཱརོ སཏིཔཊྛཱནེ ཨེཝཾ བྷཱཝེསྶསི, ཏཏོ ཏྭཾ, ཨུཏྟིཡ, གམིསྶསི མཙྩུདྷེཡྻསྶ པཱར’’ནྟི.

ཨཐ ཁོ ཨཱཡསྨཱ ཨུཏྟིཡོ བྷགཝཏོ བྷཱསིཏཾ ཨབྷིནནྡིཏྭཱ ཨནུམོདིཏྭཱ ¶ ཨུཊྛཱཡཱསནཱ བྷགཝནྟཾ ཨབྷིཝཱདེཏྭཱ པདཀྑིཎཾ ཀཏྭཱ པཀྐཱམི. ཨཐ ཁོ ཨཱཡསྨཱ ཨུཏྟིཡོ ཨེཀོ ཝཱུཔཀཊྛོ ཨཔྤམཏྟོ ཨཱཏཱཔཱི པཧིཏཏྟོ ཝིཧརནྟོ ནཙིརསྶེཝ – ཡསྶཏྠཱཡ ཀུལཔུཏྟཱ སམྨདེཝ ཨགཱརསྨཱ ཨནགཱརིཡཾ པབྦཛནྟི, ཏདནུཏྟརཾ – བྲཧྨཙརིཡཔརིཡོསཱནཾ དིཊྛེཝ དྷམྨེ སཡཾ ཨབྷིཉྙཱ སཙྪིཀཏྭཱ ཨུཔསམྤཛྫ ཝིཧཱསི. ‘‘ཁཱིཎཱ ཛཱཏི, ཝུསིཏཾ བྲཧྨཙརིཡཾ, ཀཏཾ ཀརཎཱིཡཾ, ནཱཔརཾ ཨིཏྠཏྟཱཡཱ’’ཏི ཨབྦྷཉྙཱསི. ཨཉྙཏརོ ཙ པནཱཡསྨཱ ཨུཏྟིཡོ ཨརཧཏཾ ཨཧོསཱིཏི. ཚཊྛཾ.

༧. ཨརིཡསུཏྟཾ

༣༨༣. ‘‘ཙཏྟཱརོམེ ¶ , བྷིཀྑཝེ, སཏིཔཊྛཱནཱ བྷཱཝིཏཱ བཧུལཱིཀཏཱ ཨརིཡཱ ནིཡྻཱནིཀཱ ནིཡྻནྟི ཏཀྐརསྶ སམྨཱ དུཀྑཀྑཡཱཡ. ཀཏམེ ཙཏྟཱརོ? ཨིདྷ, བྷིཀྑཝེ, བྷིཀྑུ ཀཱཡེ ཀཱཡཱནུཔསྶཱི ཝིཧརཏི ཨཱཏཱཔཱི སམྤཛཱནོ སཏིམཱ, ཝིནེཡྻ ལོཀེ ཨབྷིཛ྄ཛྷཱདོམནསྶཾ; ཝེདནཱསུ…པེ… ཙིཏྟེ…པེ… དྷམྨེསུ དྷམྨཱནུཔསྶཱི ཝིཧརཏི ཨཱཏཱཔཱི སམྤཛཱནོ སཏིམཱ, ཝིནེཡྻ ལོཀེ ཨབྷིཛ྄ཛྷཱདོམནསྶཾ. ཨིམེ ¶ ཁོ, བྷིཀྑཝེ, ཙཏྟཱརོ སཏིཔཊྛཱནཱ བྷཱཝིཏཱ བཧུལཱིཀཏཱ ཨརིཡཱ ནིཡྻཱནིཀཱ ནིཡྻནྟི ཏཀྐརསྶ སམྨཱ དུཀྑཀྑཡཱཡཱ’’ཏི. སཏྟམཾ.

༨. བྲཧྨསུཏྟཾ

༣༨༤. ཨེཀཾ ¶ སམཡཾ བྷགཝཱ ཨུརུཝེལཱཡཾ ཝིཧརཏི ནཛྫཱ ནེརཉྫརཱཡ ཏཱིརེ ཨཛཔཱལནིགྲོདྷེ པཋམཱབྷིསམྦུདྡྷོ. ཨཐ ཁོ བྷགཝཏོ རཧོགཏསྶ པཊིསལླཱིནསྶ ཨེཝཾ ཙེཏསོ པརིཝིཏཀྐོ ཨུདཔཱདི – ‘‘ཨེཀཱཡནོ ཨཡཾ མགྒོ སཏྟཱནཾ ཝིསུདྡྷིཡཱ སོཀཔརིདེཝཱནཾ སམཏིཀྐམཱཡ དུཀྑདོམནསྶཱནཾ ¶ ཨཏྠངྒམཱཡ ཉཱཡསྶ ཨདྷིགམཱཡ ནིབྦཱནསྶ སཙྪིཀིརིཡཱཡ, ཡདིདཾ – ཙཏྟཱརོ སཏིཔཊྛཱནཱ’’.

‘‘ཀཏམེ ཙཏྟཱརོ? ཀཱཡེ ཝཱ བྷིཀྑུ ཀཱཡཱནུཔསྶཱི ཝིཧརེཡྻ ཨཱཏཱཔཱི སམྤཛཱནོ སཏིམཱ, ཝིནེཡྻ ལོཀེ ཨབྷིཛ྄ཛྷཱདོམནསྶཾ; ཝེདནཱསུ ཝཱ བྷིཀྑུ…པེ… ཙིཏྟེ ཝཱ བྷིཀྑུ…པེ… དྷམྨེསུ ཝཱ བྷིཀྑུ དྷམྨཱནུཔསྶཱི ཝིཧརེཡྻ ཨཱཏཱཔཱི སམྤཛཱནོ སཏིམཱ, ཝིནེཡྻ ལོཀེ ཨབྷིཛ྄ཛྷཱདོམནསྶཾ. ཨེཀཱཡནོ ཨཡཾ མགྒོ སཏྟཱནཾ ཝིསུདྡྷིཡཱ སོཀཔརིདེཝཱནཾ སམཏིཀྐམཱཡ དུཀྑདོམནསྶཱནཾ ཨཏྠངྒམཱཡ ཉཱཡསྶ ཨདྷིགམཱཡ ནིབྦཱནསྶ སཙྪིཀིརིཡཱཡ, ཡདིདཾ – ཙཏྟཱརོ སཏིཔཊྛཱནཱ’’ཏི.

ཨཐ ཁོ བྲཧྨཱ སཧམྤཏི བྷགཝཏོ ཙེཏསཱ ཙེཏོཔརིཝིཏཀྐམཉྙཱཡ – སེཡྻཐཱཔི ནཱམ བལཝཱ ¶ པུརིསོ སམིཉྫིཏཾ ཝཱ བཱཧཾ པསཱརེཡྻ, པསཱརིཏཾ ཝཱ བཱཧཾ སམིཉྫེཡྻ, ཨེཝམེཝ – བྲཧྨལོཀེ ཨནྟརཧིཏོ བྷགཝཏོ པུརཏོ པཱཏུརཧོསི. ཨཐ ཁོ བྲཧྨཱ སཧམྤཏི ཨེཀཾསཾ ཨུཏྟརཱསངྒཾ ཀརིཏྭཱ ཡེན བྷགཝཱ ཏེནཉྫལིཾ པཎཱམེཏྭཱ བྷགཝནྟཾ ཨེཏདཝོཙ – ‘‘ཨེཝམེཏཾ, བྷགཝཱ, ཨེཝམེཏཾ, སུགཏ! ཨེཀཱཡནོ ཨཡཾ, བྷནྟེ, མགྒོ སཏྟཱནཾ ཝིསུདྡྷིཡཱ སོཀཔརིདེཝཱནཾ སམཏིཀྐམཱཡ དུཀྑདོམནསྶཱནཾ ཨཏྠངྒམཱཡ ཉཱཡསྶ ཨདྷིགམཱཡ ནིབྦཱནསྶ སཙྪིཀིརིཡཱཡ, ཡདིདཾ – ཙཏྟཱརོ སཏིཔཊྛཱནཱ’’ ¶ .

‘‘ཀཏམེ ཙཏྟཱརོ? ཀཱཡེ ཝཱ, བྷནྟེ, བྷིཀྑུ ཀཱཡཱནུཔསྶཱི ཝིཧརེཡྻ ཨཱཏཱཔཱི སམྤཛཱནོ སཏིམཱ ¶ , ཝིནེཡྻ ལོཀེ ཨབྷིཛ྄ཛྷཱདོམནསྶཾ; ཝེདནཱསུ ཝཱ, བྷནྟེ, བྷིཀྑུ…པེ… ཙིཏྟེ ཝཱ, བྷནྟེ, བྷིཀྑུ…པེ… དྷམྨེསུ ཝཱ, བྷནྟེ, བྷིཀྑུ དྷམྨཱནུཔསྶཱི ཝིཧརེཡྻ ཨཱཏཱཔཱི སམྤཛཱནོ སཏིམཱ, ཝིནེཡྻ ལོཀེ ཨབྷིཛ྄ཛྷཱདོམནསྶཾ. ཨེཀཱཡནོ ཨཡཾ, བྷནྟེ, མགྒོ སཏྟཱནཾ ཝིསུདྡྷིཡཱ སོཀཔརིདེཝཱནཾ སམཏིཀྐམཱཡ དུཀྑདོམནསྶཱནཾ ཨཏྠངྒམཱཡ ¶ ཉཱཡསྶ ཨདྷིགམཱཡ ནིབྦཱནསྶ སཙྪིཀིརིཡཱཡ, ཡདིདཾ – ཙཏྟཱརོ སཏིཔཊྛཱནཱ’’ཏི.

ཨིདམཝོཙ བྲཧྨཱ སཧམྤཏི. ཨིདཾ ཝཏྭཱ ཨཐཱཔརཾ ཨེཏདཝོཙ –

‘‘ཨེཀཱཡནཾ ཛཱཏིཁཡནྟདསྶཱི, མགྒཾ པཛཱནཱཏི ཧིཏཱནུཀམྤཱི;

ཨེཏེན མགྒེན ཏརིཾསུ པུབྦེ, ཏརིསྶནྟི ཡེ ཙ ཏརནྟི ཨོགྷ’’ནྟི. ཨཊྛམཾ;

༩. སེདཀསུཏྟཾ

༣༨༥. ཨེཀཾ སམཡཾ བྷགཝཱ སུམྦྷེསུ ཝིཧརཏི སེདཀཾ ནཱམ སུམྦྷཱནཾ ནིགམོ. ཏཏྲ ཁོ བྷགཝཱ བྷིཀྑཱུ ཨཱམནྟེསི – ‘‘བྷཱུཏཔུབྦཾ, བྷིཀྑཝེ, ཙཎྜཱལཝཾསིཀོ ཙཎྜཱལཝཾསཾ ཨུསྶཱཔེཏྭཱ མེདཀཐཱལིཀཾ ཨནྟེཝཱསིཾ ཨཱམནྟེསི – ‘ཨེཧི ཏྭཾ, སམྨ མེདཀཐཱལིཀེ, ཙཎྜཱལཝཾསཾ ཨབྷིརུཧིཏྭཱ མམ ཨུཔརིཁནྡྷེ ཏིཊྛཱཧཱི’ཏི. ‘ཨེཝཾ, ཨཱཙརིཡཱ’ཏི ཁོ, བྷིཀྑཝེ, མེདཀཐཱལིཀཱ ཨནྟེཝཱསཱི ཙཎྜཱལཝཾསིཀསྶ པཊིསྶུཏྭཱ ཙཎྜཱལཝཾསཾ ཨབྷིརུཧིཏྭཱ ཨཱཙརིཡསྶ ཨུཔརིཁནྡྷེ ཨཊྛཱསི. ཨཐ ཁོ, བྷིཀྑཝེ, ཙཎྜཱལཝཾསིཀོ མེདཀཐཱལིཀཾ ཨནྟེཝཱསིཾ ཨེཏདཝོཙ – ‘ཏྭཾ, སམྨ ¶ མེདཀཐཱལིཀེ, མམཾ རཀྑ, ཨཧཾ ཏཾ རཀྑིསྶཱམི. ཨེཝཾ མཡཾ ཨཉྙམཉྙཾ ¶ གུཏྟཱ ཨཉྙམཉྙཾ རཀྑིཏཱ ¶ སིཔྤཱནི ཙེཝ དསྶེསྶཱམ, ལཱབྷཉྩ [ལཱབྷེ ཙ (སཱི.)] ལཙྪཱམ, སོཏྠིནཱ ཙ ཙཎྜཱལཝཾསཱ ཨོརོཧིསྶཱམཱ’ཏི. ཨེཝཾ ཝུཏྟེ, བྷིཀྑཝེ, མེདཀཐཱལིཀཱ ཨནྟེཝཱསཱི ཙཎྜཱལཝཾསིཀཾ ཨེཏདཝོཙ – ‘ན ཁོ པནེཏཾ, ཨཱཙརིཡ, ཨེཝཾ བྷཝིསྶཏི. ཏྭཾ, ཨཱཙརིཡ, ཨཏྟཱནཾ རཀྑ, ཨཧཾ ཨཏྟཱནཾ རཀྑིསྶཱམི. ཨེཝཾ མཡཾ ཨཏྟགུཏྟཱ ཨཏྟརཀྑིཏཱ སིཔྤཱནི ཙེཝ དསྶེསྶཱམ, ལཱབྷཉྩ ལཙྪཱམ, སོཏྠིནཱ ཙ ཙཎྜཱལཝཾསཱ ཨོརོཧིསྶཱམཱ’’’ཏི. ‘‘སོ ཏཏྠ ཉཱཡོ’’ཏི བྷགཝཱ ཨེཏདཝོཙ, ‘‘ཡཐཱ མེདཀཐཱལིཀཱ ཨནྟེཝཱསཱི ཨཱཙརིཡཾ ཨཝོཙ. ཨཏྟཱནཾ, བྷིཀྑཝེ, རཀྑིསྶཱམཱིཏི སཏིཔཊྛཱནཾ སེཝིཏབྦཾ; པརཾ རཀྑིསྶཱམཱིཏི སཏིཔཊྛཱནཾ སེཝིཏབྦཾ. ཨཏྟཱནཾ, བྷིཀྑཝེ, རཀྑནྟོ པརཾ རཀྑཏི, པརཾ རཀྑནྟོ ཨཏྟཱནཾ རཀྑཏི’’.

‘‘ཀཐཉྩ ¶ , བྷིཀྑཝེ, ཨཏྟཱནཾ རཀྑནྟོ པརཾ རཀྑཏི? ཨཱསེཝནཱཡ, བྷཱཝནཱཡ, བཧུལཱིཀམྨེན – ཨེཝཾ ཁོ, བྷིཀྑཝེ, ཨཏྟཱནཾ རཀྑནྟོ པརཾ རཀྑཏི. ཀཐཉྩ, བྷིཀྑཝེ, པརཾ རཀྑནྟོ ཨཏྟཱནཾ རཀྑཏི? ཁནྟིཡཱ, ཨཝིཧིཾསཱཡ, མེཏྟཙིཏྟཏཱཡ, ཨནུདཡཏཱཡ – ཨེཝཾ ཁོ, བྷིཀྑཝེ, པརཾ རཀྑནྟོ ཨཏྟཱནཾ རཀྑཏི. ཨཏྟཱནཾ, བྷིཀྑཝེ, རཀྑིསྶཱམཱིཏི སཏིཔཊྛཱནཾ སེཝིཏབྦཾ; པརཾ རཀྑིསྶཱམཱིཏི སཏིཔཊྛཱནཾ སེཝིཏབྦཾ. ཨཏྟཱནཾ, བྷིཀྑཝེ, རཀྑནྟོ པརཾ རཀྑཏི, པརཾ རཀྑནྟོ ཨཏྟཱནཾ རཀྑཏཱི’’ཏི. ནཝམཾ.

༡༠. ཛནཔདཀལྱཱཎཱིསུཏྟཾ

༣༨༦. ཨེཝཾ ¶ མེ སུཏཾ – ཨེཀཾ སམཡཾ བྷགཝཱ སུམྦྷེསུ ཝིཧརཏི སེདཀཾ ནཱམ སུམྦྷཱནཾ ནིགམོ. ཏཏྲ ¶ ཁོ བྷགཝཱ བྷིཀྑཱུ ཨཱམནྟེསི – ‘‘བྷིཀྑཝོ’’ཏི. ‘‘བྷདནྟེ’’ཏི ཏེ བྷིཀྑཱུ བྷགཝཏོ པཙྩསྶོསུཾ. བྷགཝཱ ཨེཏདཝོཙ –

‘‘སེཡྻཐཱཔི, བྷིཀྑཝེ, ‘ཛནཔདཀལྱཱཎཱི, ཛནཔདཀལྱཱཎཱི’ཏི ཁོ, བྷིཀྑཝེ, མཧཱཛནཀཱཡོ སནྣིཔཏེཡྻ. ‘སཱ ཁོ པནསྶ ཛནཔདཀལྱཱཎཱི པརམཔཱསཱཝིནཱི ནཙྩེ, པརམཔཱསཱཝིནཱི གཱིཏེ. ཛནཔདཀལྱཱཎཱི ནཙྩཏི གཱཡཏཱི’ཏི ཁོ, བྷིཀྑཝེ, བྷིཡྻོསོམཏྟཱཡ མཧཱཛནཀཱཡོ ¶ སནྣིཔཏེཡྻ. ཨཐ པུརིསོ ཨཱགཙྪེཡྻ ཛཱིཝིཏུཀཱམོ ཨམརིཏུཀཱམོ སུཁཀཱམོ དུཀྑཔྤཊིཀཱུལོ. ཏམེནཾ ཨེཝཾ ཝདེཡྻ – ‘ཨཡཾ ཏེ, ཨམྦྷོ པུརིས, སམཏིཏྟིཀོ ཏེལཔཏྟོ ཨནྟརེན ཙ མཧཱསམཛྫཾ ཨནྟརེན ཙ ཛནཔདཀལྱཱཎིཡཱ པརིཧརིཏབྦོ. པུརིསོ ཙ ཏེ ཨུཀྑིཏྟཱསིཀོ པིཊྛིཏོ པིཊྛིཏོ ཨནུབནྡྷིསྶཏི. ཡཏྠེཝ ནཾ ཐོཀམྤི ཚཌྜེསྶཏི ཏཏྠེཝ ཏེ སིརོ པཱཏེསྶཏཱི’ཏི. ཏཾ ཀིཾ མཉྙཐ, བྷིཀྑཝེ, ཨཔི ནུ སོ པུརིསོ ཨམུཾ ཏེལཔཏྟཾ ཨམནསིཀརིཏྭཱ བཧིདྡྷཱ པམཱདཾ ཨཱཧརེཡྻཱ’’ཏི? ‘‘ནོ ཧེཏཾ, བྷནྟེ’’.

‘‘ཨུཔམཱ ཁོ མྱཱཡཾ, བྷིཀྑཝེ, ཀཏཱ ཨཏྠསྶ ཝིཉྙཱཔནཱཡ. ཨཡཾ ཙེཝེཏྠ ཨཏྠོ – སམཏིཏྟིཀོ ཏེལཔཏྟོཏི ཁོ, བྷིཀྑཝེ, ཀཱཡགཏཱཡ ཨེཏཾ སཏིཡཱ ཨདྷིཝཙནཾ. ཏསྨཱཏིཧ, བྷིཀྑཝེ, ཨེཝཾ སིཀྑིཏབྦཾ – ‘ཀཱཡགཏཱ སཏི ནོ བྷཱཝིཏཱ ¶ བྷཝིསྶཏི བཧུལཱིཀཏཱ ཡཱནཱིཀཏཱ ཝཏྠུཀཏཱ ¶ ཨནུཊྛིཏཱ པརིཙིཏཱ སུསམཱརདྡྷཱ’ཏི. ཨེཝཉྷི ཁོ, བྷིཀྑཝེ, སིཀྑིཏབྦ’’ནྟི. དསམཾ.

ནཱལནྡཝགྒོ དུཏིཡོ.

ཏསྶུདྡཱནཾ –

མཧཱཔུརིསོ ¶ ནཱལནྡཾ, ཙུནྡོ ཙེལཉྩ བཱཧིཡོ;

ཨུཏྟིཡོ ཨརིཡོ བྲཧྨཱ, སེདཀཾ ཛནཔདེན ཙཱཏི.

༣. སཱིལཊྛིཏིཝགྒོ

༡. སཱིལསུཏྟཾ

༣༨༧. ཨེཝཾ ¶ མེ སུཏཾ – ཨེཀཾ སམཡཾ ཨཱཡསྨཱ ཙ ཨཱནནྡོ ཨཱཡསྨཱ ཙ བྷདྡོ པཱཊལིཔུཏྟེ ཝིཧརནྟི ཀུཀྐུཊཱརཱམེ. ཨཐ ཁོ ཨཱཡསྨཱ བྷདྡོ སཱཡནྷསམཡཾ པཊིསལླཱནཱ ཝུཊྛིཏོ ཡེནཱཡསྨཱ ཨཱནནྡོ ཏེནུཔསངྐམི; ཨུཔསངྐམིཏྭཱ ཨཱཡསྨཏཱ ཨཱནནྡེན སདྡྷིཾ སམྨོདི. སམྨོདནཱིཡཾ ཀཐཾ སཱརཎཱིཡཾ ཝཱིཏིསཱརེཏྭཱ ཨེཀམནྟཾ ནིསཱིདི. ཨེཀམནྟཾ ནིསིནྣོ ཁོ ཨཱཡསྨཱ བྷདྡོ ¶ ཨཱཡསྨནྟཾ ཨཱནནྡཾ ཨེཏདཝོཙ – ‘‘ཡཱནིམཱནི, ཨཱཝུསོ ཨཱནནྡ, ཀུསལཱནི སཱིལཱནི ཝུཏྟཱནི བྷགཝཏཱ, ཨིམཱནི ཀུསལཱནི སཱིལཱནི ཀིམཏྠིཡཱནི ཝུཏྟཱནི བྷགཝཏཱ’’ཏི?

‘‘སཱདྷུ སཱདྷུ, ཨཱཝུསོ བྷདྡ! བྷདྡཀོ ཁོ ཏེ, ཨཱཝུསོ བྷདྡ, ཨུམྨངྒོ [ཨུམྨགྒོ (སཱི. སྱཱ. ཀཾ.)], བྷདྡཀཾ པཊིབྷཱནཾ, ཀལྱཱཎཱི པརིཔུཙྪཱ. ཨེཝཉྷི ཏྭཾ, ཨཱཝུསོ བྷདྡ, པུཙྪསི – ‘ཡཱནིམཱནི ཨཱཝུསོ ཨཱནནྡ, ཀུསལཱནི སཱིལཱནི ཝུཏྟཱནི བྷགཝཏཱ, ཨིམཱནི ཀུསལཱནི སཱིལཱནི ཀིམཏྠིཡཱནི ཝུཏྟཱནི བྷགཝཏཱ’’’ཏི? ‘‘ཨེཝམཱཝུསོ’’ཏི. ‘‘ཡཱནིམཱནི, ཨཱཝུསོ བྷདྡ, ཀུསལཱནི སཱིལཱནི ཝུཏྟཱནི བྷགཝཏཱ, ཨིམཱནི ཀུསལཱནི སཱིལཱནི ཡཱཝདེཝ ཙཏུནྣཾ སཏིཔཊྛཱནཱནཾ བྷཱཝནཱཡ ཝུཏྟཱནི བྷགཝཏཱ’’.

‘‘ཀཏམེསཾ ཙཏུནྣཾ? ཨིདྷཱཝུསོ, བྷིཀྑུ ཀཱཡེ ཀཱཡཱནུཔསྶཱི ཝིཧརཏི ཨཱཏཱཔཱི སམྤཛཱནོ སཏིམཱ, ཝིནེཡྻ ལོཀེ ཨབྷིཛ྄ཛྷཱདོམནསྶཾ ¶ ; ཝེདནཱསུ…པེ… ¶ ཙིཏྟེ…པེ… དྷམྨེསུ དྷམྨཱནུཔསྶཱི ཝིཧརཏི ཨཱཏཱཔཱི སམྤཛཱནོ སཏིམཱ, ཝིནེཡྻ ལོཀེ ཨབྷིཛ྄ཛྷཱདོམནསྶཾ. ཡཱནིམཱནི ¶ , ཨཱཝུསོ བྷདྡ, ཀུསལཱནི སཱིལཱནི ཝུཏྟཱནི བྷགཝཏཱ, ཨིམཱནི ཀུསལཱནི སཱིལཱནི ཡཱཝདེཝ ཨིམེསཾ ཙཏུནྣཾ སཏིཔཊྛཱནཱནཾ བྷཱཝནཱཡ ཝུཏྟཱནི བྷགཝཏཱ’’ཏི. པཋམཾ.

༢. ཙིརཊྛིཏིསུཏྟཾ

༣༨༨. ཏཾཡེཝ ནིདཱནཾ. ཨེཀམནྟཾ ནིསིནྣོ ཁོ ཨཱཡསྨཱ བྷདྡོ ཨཱཡསྨནྟཾ ཨཱནནྡཾ ཨེཏདཝོཙ – ‘‘ཀོ ནུ ཁོ, ཨཱཝུསོ ཨཱནནྡ, ཧེཏུ, ཀོ པཙྩཡོ ཡེན ཏཐཱགཏེ པརིནིབྦུཏེ སདྡྷམྨོ ན ཙིརཊྛིཏིཀོ ཧོཏི? ཀོ པནཱཝུསོ ཨཱནནྡ, ཧེཏུ, ཀོ པཙྩཡོ ཡེན ཏཐཱགཏེ པརིནིབྦུཏེ སདྡྷམྨོ ཙིརཊྛིཏིཀོ ཧོཏཱི’’ཏི?

‘‘སཱདྷུ སཱདྷུ, ཨཱཝུསོ བྷདྡ! བྷདྡཀོ ཁོ ཏེ, ཨཱཝུསོ བྷདྡ, ཨུམྨངྒོ, བྷདྡཀཾ པཊིབྷཱནཾ, ཀལྱཱཎཱི པརིཔུཙྪཱ. ཨེཝཉྷི ཏྭཾ, ཨཱཝུསོ བྷདྡ, པུཙྪསི – ‘ཀོ ནུ ཁོ, ཨཱཝུསོ ཨཱནནྡ, ཧེཏུ, ཀོ པཙྩཡོ ཡེན ཏཐཱགཏེ པརིནིབྦུཏེ སདྡྷམྨོ ན ཙིརཊྛིཏིཀོ ཧོཏི? ཀོ པནཱཝུསོ ཨཱནནྡ, ཧེཏུ, ཀོ པཙྩཡོ ཡེན ཏཐཱགཏེ པརིནིབྦུཏེ སདྡྷམྨོ ཙིརཊྛིཏིཀོ ¶ ཧོཏཱི’’’ཏི? ‘‘ཨེཝམཱཝུསོ’’ཏི. ‘‘ཙཏུནྣཾ ཁོ, ཨཱཝུསོ, སཏིཔཊྛཱནཱནཾ ཨབྷཱཝིཏཏྟཱ ཨབཧུལཱིཀཏཏྟཱ ཏཐཱགཏེ པརིནིབྦུཏེ སདྡྷམྨོ ན ཙིརཊྛིཏིཀོ ཧོཏི. ཙཏུནྣཉྩ ཁོ, ཨཱཝུསོ, སཏིཔཊྛཱནཱནཾ བྷཱཝིཏཏྟཱ བཧུལཱིཀཏཏྟཱ ཏཐཱགཏེ པརིནིབྦུཏེ སདྡྷམྨོ ཙིརཊྛིཏིཀོ ཧོཏི’’.

‘‘ཀཏམེསཾ ཙཏུནྣཾ? ཨིདྷཱཝུསོ ¶ , བྷིཀྑུ ཀཱཡེ ཀཱཡཱནུཔསྶཱི ཝིཧརཏི ཨཱཏཱཔཱི སམྤཛཱནོ སཏིམཱ, ཝིནེཡྻ ལོཀེ ཨབྷིཛ྄ཛྷཱདོམནསྶཾ; ཝེདནཱསུ…པེ… ཙིཏྟེ…པེ… དྷམྨེསུ དྷམྨཱནུཔསྶཱི ཝིཧརཏི ཨཱཏཱཔཱི སམྤཛཱནོ སཏིམཱ, ཝིནེཡྻ ལོཀེ ཨབྷིཛ྄ཛྷཱདོམནསྶཾ. ཨིམེསཾ ཁོ, ཨཱཝུསོ, ཙཏུནྣཾ སཏིཔཊྛཱནཱནཾ ཨབྷཱཝིཏཏྟཱ ཨབཧུལཱིཀཏཏྟཱ ཏཐཱགཏེ པརིནིབྦུཏེ སདྡྷམྨོ ན ཙིརཊྛིཏིཀོ ཧོཏི. ཨིམེསཉྩ ཁོ, ཨཱཝུསོ, ཙཏུནྣཾ སཏིཔཊྛཱནཱནཾ བྷཱཝིཏཏྟཱ བཧུལཱིཀཏཏྟཱ ཏཐཱགཏེ པརིནིབྦུཏེ སདྡྷམྨོ ཙིརཊྛིཏིཀོ ཧོཏཱི’’ཏི. དུཏིཡཾ.

༣. པརིཧཱནསུཏྟཾ

༣༨༩. ཨེཀཾ ¶ སམཡཾ ཨཱཡསྨཱ ཙ ཨཱནནྡོ ཨཱཡསྨཱ ཙ བྷདྡོ པཱཊལིཔུཏྟེ ¶ ཝིཧརནྟི ཀུཀྐུཊཱརཱམེ. ཨཐ ཁོ ཨཱཡསྨཱ བྷདྡོ སཱཡནྷསམཡཾ པཊིསལླཱནཱ ཝུཊྛིཏོ ཡེནཱཡསྨཱ ཨཱནནྡོ ཏེནུཔསངྐམི; ཨུཔསངྐམིཏྭཱ ཨཱཡསྨཏཱ ཨཱནནྡེན སདྡྷིཾ སམྨོདི. སམྨོདནཱིཡཾ ཀཐཾ སཱརཎཱིཡཾ ཝཱིཏིསཱརེཏྭཱ ཨེཀམནྟཾ ནིསཱིདི. ཨེཀམནྟཾ ནིསིནྣོ ཁོ ཨཱཡསྨཱ བྷདྡོ ཨཱཡསྨནྟཾ ཨཱནནྡཾ ཨེཏདཝོཙ – ‘‘ཀོ ནུ ཁོ, ཨཱཝུསོ ཨཱནནྡ, ཧེཏུ, ཀོ པཙྩཡོ ཡེན སདྡྷམྨཔརིཧཱནཾ ཧོཏི? ཀོ ནུ ཁོ, ཨཱཝུསོ ཨཱནནྡ, ཧེཏུ, ཀོ པཙྩཡོ ཡེན སདྡྷམྨཨཔརིཧཱནཾ ཧོཏཱི’’ཏི?

‘‘སཱདྷུ སཱདྷུ, ཨཱཝུསོ བྷདྡ! བྷདྡཀོ ཁོ ཏེ, ཨཱཝུསོ བྷདྡ, ཨུམྨངྒོ, བྷདྡཀཾ པཊིབྷཱནཾ, ཀལྱཱཎཱི པརིཔུཙྪཱ. ཨེཝཉྷི ཏྭཾ, ཨཱཝུསོ བྷདྡ, པུཙྪསི – ‘ཀོ ནུ ཁོ, ཨཱཝུསོ ཨཱནནྡ, ཧེཏུ, ཀོ པཙྩཡོ ཡེན སདྡྷམྨཔརིཧཱནཾ ¶ ཧོཏི? ཀོ པནཱཝུསོ ཨཱནནྡ, ཧེཏུ, ཀོ པཙྩཡོ ཡེན སདྡྷམྨཨཔརིཧཱནཾ ཧོཏཱི’’’ཏི? ‘‘ཨེཝམཱཝུསོ’’ཏི. ‘‘ཙཏུནྣཾ ཁོ, ཨཱཝུསོ ¶ , སཏིཔཊྛཱནཱནཾ ཨབྷཱཝིཏཏྟཱ ཨབཧུལཱིཀཏཏྟཱ སདྡྷམྨཔརིཧཱནཾ ཧོཏི. ཙཏུནྣཉྩ ཁོ, ཨཱཝུསོ, སཏིཔཊྛཱནཱནཾ བྷཱཝིཏཏྟཱ བཧུལཱིཀཏཏྟཱ སདྡྷམྨཨཔརིཧཱནཾ ཧོཏི’’.

‘‘ཀཏམེསཾ ཙཏུནྣཾ? ཨིདྷཱཝུསོ, བྷིཀྑུ ཀཱཡེ ཀཱཡཱནུཔསྶཱི ཝིཧརཏི ཨཱཏཱཔཱི སམྤཛཱནོ སཏིམཱ, ཝིནེཡྻ ལོཀེ ཨབྷིཛ྄ཛྷཱདོམནསྶཾ; ཝེདནཱསུ…པེ… ཙིཏྟེ…པེ… དྷམྨེསུ དྷམྨཱནུཔསྶཱི ཝིཧརཏི ཨཱཏཱཔཱི སམྤཛཱནོ སཏིམཱ, ཝིནེཡྻ ལོཀེ ཨབྷིཛ྄ཛྷཱདོམནསྶཾ. ཨིམེསཾ ཁོ, ཨཱཝུསོ, ཙཏུནྣཾ སཏིཔཊྛཱནཱནཾ ཨབྷཱཝིཏཏྟཱ ཨབཧུལཱིཀཏཏྟཱ སདྡྷམྨཔརིཧཱནཾ ཧོཏི. ཨིམེསཉྩ ཁོ, ཨཱཝུསོ, ཙཏུནྣཾ སཏིཔཊྛཱནཱནཾ བྷཱཝིཏཏྟཱ བཧུལཱིཀཏཏྟཱ སདྡྷམྨཨཔརིཧཱནཾ ཧོཏཱི’’ཏི. ཏཏིཡཾ.

༤. སུདྡྷསུཏྟཾ

༣༩༠. སཱཝཏྠིནིདཱནཾ. ‘‘ཙཏྟཱརོམེ, བྷིཀྑཝེ, སཏིཔཊྛཱནཱ. ཀཏམེ ཙཏྟཱརོ? ཨིདྷ, བྷིཀྑཝེ, བྷིཀྑུ ཀཱཡེ ཀཱཡཱནུཔསྶཱི ཝིཧརཏི ཨཱཏཱཔཱི སམྤཛཱནོ སཏིམཱ, ཝིནེཡྻ ལོཀེ ཨབྷིཛ྄ཛྷཱདོམནསྶཾ; ཝེདནཱསུ ¶ …པེ… ཙིཏྟེ ¶ …པེ… དྷམྨེསུ དྷམྨཱནུཔསྶཱི ཝིཧརཏི ཨཱཏཱཔཱི སམྤཛཱནོ སཏིམཱ, ཝིནེཡྻ ལོཀེ ཨབྷིཛ྄ཛྷཱདོམནསྶཾ. ཨིམེ ཁོ, བྷིཀྑཝེ, ཙཏྟཱརོ སཏིཔཊྛཱནཱ’’ཏི. ཙཏུཏྠཾ.

༥. ཨཉྙཏརབྲཱཧྨཎསུཏྟཾ

༣༩༡. ཨེཝཾ མེ སུཏཾ – ཨེཀཾ སམཡཾ བྷགཝཱ སཱཝཏྠིཡཾ ཝིཧརཏི ཛེཏཝནེ ཨནཱཐཔིཎྜིཀསྶ ཨཱརཱམེ. ཨཐ ཁོ ཨཉྙཏརོ བྲཱཧྨཎོ ཡེན ¶ བྷགཝཱ ཏེནུཔསངྐམི; ཨུཔསངྐམིཏྭཱ བྷགཝཏཱ སདྡྷིཾ སམྨོདི. སམྨོདནཱིཡཾ ཀཐཾ སཱརཎཱིཡཾ ཝཱིཏིསཱརེཏྭཱ ཨེཀམནྟཾ ནིསཱིདི. ཨེཀམནྟཾ ནིསིནྣོ ཁོ སོ བྲཱཧྨཎོ བྷགཝནྟཾ ཨེཏདཝོཙ – ‘‘ཀོ ནུ ཁོ, བྷོ གོཏམ, ཧེཏུ, ཀོ པཙྩཡོ ཡེན ཏཐཱགཏེ པརིནིབྦུཏེ སདྡྷམྨོ ན ཙིརཊྛིཏིཀོ ཧོཏི? ཀོ པན, བྷོ གོཏམ, ཧེཏུ, ཀོ པཙྩཡོ ཡེན ཏཐཱགཏེ པརིནིབྦུཏེ སདྡྷམྨོ ཙིརཊྛིཏིཀོ ཧོཏཱི’’ཏི?

‘‘ཙཏུནྣཾ ¶ ཁོ, བྲཱཧྨཎ, སཏིཔཊྛཱནཱནཾ ཨབྷཱཝིཏཏྟཱ ཨབཧུལཱིཀཏཏྟཱ ཏཐཱགཏེ པརིནིབྦུཏེ སདྡྷམྨོ ན ཙིརཊྛིཏིཀོ ཧོཏི. ཙཏུནྣཉྩ ཁོ, བྲཱཧྨཎ, སཏིཔཊྛཱནཱནཾ བྷཱཝིཏཏྟཱ བཧུལཱིཀཏཏྟཱ ཏཐཱགཏེ པརིནིབྦུཏེ སདྡྷམྨོ ཙིརཊྛིཏིཀོ ཧོཏི.

‘‘ཀཏམེསཾ ཙཏུནྣཾ? ཨིདྷ, བྲཱཧྨཎ, བྷིཀྑུ ཀཱཡེ ཀཱཡཱནུཔསྶཱི ཝིཧརཏི ཨཱཏཱཔཱི སམྤཛཱནོ སཏིམཱ, ཝིནེཡྻ ལོཀེ ཨབྷིཛ྄ཛྷཱདོམནསྶཾ; ཝེདནཱསུ…པེ… ཙིཏྟེ…པེ… དྷམྨེསུ དྷམྨཱནུཔསྶཱི ཝིཧརཏི ཨཱཏཱཔཱི སམྤཛཱནོ སཏིམཱ, ཝིནེཡྻ ལོཀེ ཨབྷིཛ྄ཛྷཱདོམནསྶཾ. ཨིམེསཾ ཁོ, བྲཱཧྨཎ, ཙཏུནྣཾ སཏིཔཊྛཱནཱནཾ ཨབྷཱཝིཏཏྟཱ ཨབཧུལཱིཀཏཏྟཱ ཏཐཱགཏེ པརིནིབྦུཏེ སདྡྷམྨོ ན ཙིརཊྛིཏིཀོ ཧོཏི. ཨིམེསཉྩ ཁོ, བྲཱཧྨཎ, ཙཏུནྣཾ སཏིཔཊྛཱནཱནཾ བྷཱཝིཏཏྟཱ བཧུལཱིཀཏཏྟཱ ཏཐཱགཏེ པརིནིབྦུཏེ སདྡྷམྨོ ཙིརཊྛིཏིཀོ ཧོཏཱི’’ཏི.

ཨེཝཾ ཝུཏྟེ སོ བྲཱཧྨཎོ བྷགཝནྟཾ ཨེཏདཝོཙ – ‘‘ཨབྷིཀྐནྟཾ ¶ , བྷོ གོཏམ…པེ… ཨུཔཱསཀཾ མཾ བྷཝཾ གོཏམོ དྷཱརེཏུ ཨཛྫཏགྒེ པཱཎུཔེཏཾ སརཎཾ གཏ’’ནྟི. པཉྩམཾ.

༦. པདེསསུཏྟཾ

༣༩༢. ཨེཀཾ ¶ སམཡཾ ཨཱཡསྨཱ ཙ སཱརིཔུཏྟོ ཨཱཡསྨཱ ཙ མཧཱམོགྒལླཱནོ ཨཱཡསྨཱ ཙ ཨནུརུདྡྷོ སཱཀེཏེ ཝིཧརནྟི ཀཎྜཀཱིཝནེ [ཀཎྚཀཱིཝནེ (སཱི. སྱཱ. ཀཾ. པཱི.)]. ཨཐ ཁོ ཨཱཡསྨཱ ཙ སཱརིཔུཏྟོ ཨཱཡསྨཱ ཙ མཧཱམོགྒལླཱནོ སཱཡནྷསམཡཾ པཊིསལླཱནཱ ཝུཊྛིཏཱ ཡེནཱཡསྨཱ ཨནིརུདྡྷོ ཏེནུཔསངྐམིཾསུ; ཨུཔསངྐམིཏྭཱ ཨཱཡསྨཏཱ ཨནུརུདྡྷེན སདྡྷིཾ སམྨོདིཾསུ. སམྨོདནཱིཡཾ ཀཐཾ ¶ སཱརཎཱིཡཾ ཝཱིཏིསཱརེཏྭཱ ཨེཀམནྟཾ ནིསཱིདིཾསུ. ཨེཀམནྟཾ ནིསིནྣོ ཁོ ཨཱཡསྨཱ སཱརིཔུཏྟོ ཨཱཡསྨནྟཾ ཨནུརུདྡྷཾ ཨེཏདཝོཙ – ‘‘‘སེཁོ, སེཁོ’ཏི [སེཀྑོ སེཀྑོཏི (སྱཱ. ཀཾ.)], ཨཱཝུསོ ཨནུརུདྡྷ, ཝུཙྩཏི. ཀིཏྟཱཝཏཱ ནུ ཁོ, ཨཱཝུསོ, སེཁོ ཧོཏཱི’’ཏི? ‘‘ཙཏུནྣཾ ཁོ, ཨཱཝུསོ, སཏིཔཊྛཱནཱནཾ པདེསཾ བྷཱཝིཏཏྟཱ སེཁོ ཧོཏི’’.

‘‘ཀཏམེསཾ ཙཏུནྣཾ? ཨིདྷཱཝུསོ, བྷིཀྑུ ཀཱཡེ ཀཱཡཱནུཔསྶཱི ཝིཧརཏི ཨཱཏཱཔཱི སམྤཛཱནོ སཏིམཱ, ཝིནེཡྻ ལོཀེ ཨབྷིཛ྄ཛྷཱདོམནསྶཾ; ཝེདནཱསུ…པེ… ¶ ཙིཏྟེ…པེ… དྷམྨེསུ དྷམྨཱནུཔསྶཱི ཝིཧརཏི ཨཱཏཱཔཱི སམྤཛཱནོ སཏིམཱ, ཝིནེཡྻ ལོཀེ ཨབྷིཛ྄ཛྷཱདོམནསྶཾ. ཨིམེསཾ ཁོ, ཨཱཝུསོ, ཙཏུནྣཾ སཏིཔཊྛཱནཱནཾ པདེསཾ བྷཱཝིཏཏྟཱ སེཁོ ཧོཏཱི’’ཏི. ཚཊྛཾ.

༧. སམཏྟསུཏྟཾ

༣༩༣. ཏཾཡེཝ ནིདཱནཾ. ཨེཀམནྟཾ ནིསིནྣོ ཁོ ཨཱཡསྨཱ སཱརིཔུཏྟོ ཨཱཡསྨནྟཾ ཨནུརུདྡྷཾ ཨེཏདཝོཙ – ‘‘‘ཨསེཁོ ¶ , ཨསེཁོ’ཏི, ཨཱཝུསོ ཨནུརུདྡྷ, ཝུཙྩཏི. ཀིཏྟཱཝཏཱ ནུ ཁོ, ཨཱཝུསོ, ཨསེཁོ ཧོཏཱི’’ཏི? ‘‘ཙཏུནྣཾ ཁོ, ཨཱཝུསོ, སཏིཔཊྛཱནཱནཾ སམཏྟཾ བྷཱཝིཏཏྟཱ ཨསེཁོ ཧོཏི’’.

‘‘ཀཏམེསཾ ཙཏུནྣཾ? ཨིདྷཱཝུསོ, བྷིཀྑུ ཀཱཡེ ཀཱཡཱནུཔསྶཱི ཝིཧརཏི ཨཱཏཱཔཱི སམྤཛཱནོ སཏིམཱ, ཝིནེཡྻ ལོཀེ ཨབྷིཛ྄ཛྷཱདོམནསྶཾ; ཝེདནཱསུ…པེ… ཙིཏྟེ…པེ… དྷམྨེསུ དྷམྨཱནུཔསྶཱི ཝིཧརཏི ཨཱཏཱཔཱི སམྤཛཱནོ སཏིམཱ, ཝིནེཡྻ ལོཀེ ཨབྷིཛ྄ཛྷཱདོམནསྶཾ. ཨིམེསཾ ཁོ ¶ , ཨཱཝུསོ, ཙཏུནྣཾ སཏིཔཊྛཱནཱནཾ སམཏྟཾ བྷཱཝིཏཏྟཱ ཨསེཁོ ཧོཏཱི’’ཏི. སཏྟམཾ.

༨. ལོཀསུཏྟཾ

༣༩༤. ཏཾཡེཝ ནིདཱནཾ. ཨེཀམནྟཾ ནིསིནྣོ ཁོ ཨཱཡསྨཱ སཱརིཔུཏྟོ ཨཱཡསྨནྟཾ ཨནུརུདྡྷཾ ཨེཏདཝོཙ – ‘‘ཀཏམེསཾ, ཨཱཝུསོ ཨནུརུདྡྷ, དྷམྨཱནཾ བྷཱཝིཏཏྟཱ བཧུལཱིཀཏཏྟཱ མཧཱབྷིཉྙཏཾ [མཧཱབྷིཉྙཱཏཾ (པཱི.)] པཏྟོ’’ཏི? ‘‘ཙཏུནྣཾ ¶ , ཨཱཝུསོ, སཏིཔཊྛཱནཱནཾ བྷཱཝིཏཏྟཱ བཧུལཱིཀཏཏྟཱ མཧཱབྷིཉྙཏཾ པཏྟོ’’.

‘‘ཀཏམེསཾ ཙཏུནྣཾ? ཨིདྷཱཧཾ, ཨཱཝུསོ, ཀཱཡེ ཀཱཡཱནུཔསྶཱི ཝིཧརཱམི ཨཱཏཱཔཱི སམྤཛཱནོ སཏིམཱ, ཝིནེཡྻ ལོཀེ ཨབྷིཛ྄ཛྷཱདོམནསྶཾ; ཝེདནཱསུ…པེ… ཙིཏྟེ…པེ… དྷམྨེསུ དྷམྨཱནུཔསྶཱི ཝིཧརཱམི ཨཱཏཱཔཱི སམྤཛཱནོ སཏིམཱ, ཝིནེཡྻ ལོཀེ ཨབྷིཛ྄ཛྷཱདོམནསྶཾ. ཨིམེསཾ ཁྭཱཧཾ, ཨཱཝུསོ ¶ , ཙཏུནྣཾ སཏིཔཊྛཱནཱནཾ བྷཱཝིཏཏྟཱ བཧུལཱིཀཏཏྟཱ མཧཱབྷིཉྙཏཾ པཏྟོ. ཨིམེསཉྩ པནཱཧཾ, ཨཱཝུསོ, ཙཏུནྣཾ སཏིཔཊྛཱནཱནཾ བྷཱཝིཏཏྟཱ བཧུལཱིཀཏཏྟཱ སཧསྶཾ ལོཀཾ ¶ ཨབྷིཛཱནཱམཱི’’ཏི. ཨཊྛམཾ.

༩. སིརིཝཌྜྷསུཏྟཾ

༣༩༥. ཨེཀཾ སམཡཾ ཨཱཡསྨཱ ཨཱནནྡོ རཱཛགཧེ ཝིཧརཏི ཝེལུ༹ཝནེ ཀལནྡཀནིཝཱཔེ. ཏེན ཁོ པན སམཡེན སིརིཝཌྜྷོ [སིརཱིཝཌྜྷོ (ཀ.)] གཧཔཏི ཨཱབཱདྷིཀོ ཧོཏི དུཀྑིཏོ བཱལ༹ྷགིལཱནོ. ཨཐ ཁོ སིརིཝཌྜྷོ གཧཔཏི ཨཉྙཏརཾ པུརིསཾ ཨཱམནྟེསི – ‘‘ཨེཧི ཏྭཾ, ཨམྦྷོ པུརིས, ཡེནཱཡསྨཱ ཨཱནནྡོ ཏེནུཔསངྐམ; ཨུཔསངྐམིཏྭཱ མམ ཝཙནེན ཨཱཡསྨཏོ ཨཱནནྡསྶ པཱདེ སིརསཱ ཝནྡ – ‘སིརིཝཌྜྷོ, བྷནྟེ, གཧཔཏི ཨཱབཱདྷིཀོ དུཀྑིཏོ བཱལ༹ྷགིལཱནོ. སོ ཨཱཡསྨཏོ ཨཱནནྡསྶ པཱདེ སིརསཱ ཝནྡཏཱི’ཏི. ཨེཝཉྩ ཝདེཧི – ‘སཱདྷུ ཀིར, བྷནྟེ, ཨཱཡསྨཱ ཨཱནནྡོ ཡེན སིརིཝཌྜྷསྶ གཧཔཏིསྶ ནིཝེསནཾ ཏེནུཔསངྐམཏུ ཨནུཀམྤཾ ཨུཔཱདཱཡཱ’’’ཏི. ‘‘ཨེཝཾ, བྷནྟེ’’ཏི ཁོ སོ པུརིསོ སིརིཝཌྜྷསྶ གཧཔཏིསྶ པཊིསྶུཏྭཱ ཡེནཱཡསྨཱ ཨཱནནྡོ ཏེནུཔསངྐམི; ཨུཔསངྐམིཏྭཱ ཨཱཡསྨནྟཾ ཨཱནནྡཾ ཨབྷིཝཱདེཏྭཱ ཨེཀམནྟཾ ནིསཱིདི. ཨེཀམནྟཾ ནིསིནྣོ ཁོ ¶ སོ པུརིསོ ཨཱཡསྨནྟཾ ཨཱནནྡཾ ཨེཏདཝོཙ – ‘‘སིརིཝཌྜྷོ, བྷནྟེ, གཧཔཏི ཨཱབཱདྷིཀོ དུཀྑིཏོ བཱལ༹ྷགིལཱནོ, སོ ཨཱཡསྨཏོ ཨཱནནྡསྶ པཱདེ སིརསཱ ཝནྡཏི. ཨེཝཉྩ ཝདེཏི – ‘སཱདྷུ ཀིར, བྷནྟེ, ཨཱཡསྨཱ ཨཱནནྡོ ཡེན སིརིཝཌྜྷསྶ གཧཔཏིསྶ ནིཝེསནཾ ཏེནུཔསངྐམཏུ ཨནུཀམྤཾ ཨུཔཱདཱཡཱ’’’ཏི. ཨདྷིཝཱསེསི ¶ ཁོ ཨཱཡསྨཱ ཨཱནནྡོ ཏུཎྷཱིབྷཱཝེན.

ཨཐ ཁོ ཨཱཡསྨཱ ཨཱནནྡོ པུབྦཎྷསམཡཾ ནིཝཱསེཏྭཱ པཏྟཙཱིཝརམཱདཱཡ ¶ ཡེན སིརིཝཌྜྷསྶ གཧཔཏིསྶ ནིཝེསནཾ ཏེནུཔསངྐམི; ཨུཔསངྐམིཏྭཱ པཉྙཏྟེ ཨཱསནེ ནིསཱིདི. ནིསཛྫ ཁོ ཨཱཡསྨཱ ཨཱནནྡོ སིརིཝཌྜྷཾ གཧཔཏིཾ ཨེཏདཝོཙ – ‘‘ཀཙྩི ཏེ, གཧཔཏི, ཁམནཱིཡཾ ཀཙྩི ཡཱཔནཱིཡཾ, ཀཙྩི དུཀྑཱ ཝེདནཱ པཊིཀྐམནྟི, ནོ ཨབྷིཀྐམནྟི; པཊིཀྐམོསཱནཾ པཉྙཱཡཏི, ནོ ཨབྷིཀྐམོ’’ཏི? ‘‘ན མེ, བྷནྟེ, ཁམནཱིཡཾ ན ཡཱཔནཱིཡཾ. བཱལ༹ྷཱ མེ དུཀྑཱ ཝེདནཱ ཨབྷིཀྐམནྟི, ནོ པཊིཀྐམནྟི; ཨབྷིཀྐམོསཱནཾ པཉྙཱཡཏི, ནོ པཊིཀྐམོ’’ཏི.

‘‘ཏསྨཱཏིཧ ཏེ, གཧཔཏི, ཨེཝཾ སིཀྑིཏབྦཾ – ‘ཀཱཡེ ཀཱཡཱནུཔསྶཱི ཝིཧརིསྶཱམི ཨཱཏཱཔཱི སམྤཛཱནོ སཏིམཱ, ཝིནེཡྻ ལོཀེ ཨབྷིཛ྄ཛྷཱདོམནསྶཾ; ཝེདནཱསུ…པེ… ¶ ཙིཏྟེ…པེ… དྷམྨེསུ དྷམྨཱནུཔསྶཱི ཝིཧརིསྶཱམི ཨཱཏཱཔཱི སམྤཛཱནོ སཏིམཱ, ཝིནེཡྻ ལོཀེ ཨབྷིཛ྄ཛྷཱདོམནསྶ’ནྟི. ཨེཝཉྷི ཏེ, གཧཔཏི, སིཀྑིཏབྦ’’ནྟི.

‘‘ཡེམེ, བྷནྟེ, བྷགཝཏཱ ཙཏྟཱརོ སཏིཔཊྛཱནཱ དེསིཏཱ སཾཝིཛྫནྟི, ཏེ དྷམྨཱ [སཾཝིཛྫནྟེ རཏནདྷམྨཱ (སཱི.)] མཡི, ཨཧཉྩ ཏེསུ དྷམྨེསུ སནྡིསྶཱམི. ཨཧཉྷི, བྷནྟེ, ཀཱཡེ ཀཱཡཱནུཔསྶཱི ཝིཧརཱམི ཨཱཏཱཔཱི སམྤཛཱནོ སཏིམཱ, ཝིནེཡྻ ལོཀེ ཨབྷིཛ྄ཛྷཱདོམནསྶཾ; ཝེདནཱསུ…པེ… ཙིཏྟེ…པེ… དྷམྨེསུ དྷམྨཱནུཔསྶཱི ཝིཧརཱམི ཨཱཏཱཔཱི སམྤཛཱནོ སཏིམཱ, ཝིནེཡྻ ལོཀེ ཨབྷིཛ྄ཛྷཱདོམནསྶཾ. ཡཱནི ཙིམཱནི, བྷནྟེ, བྷགཝཏཱ པཉྩོརམྦྷཱགིཡཱནི སཾཡོཛནཱནི ¶ དེསིཏཱནི, ནཱཧཾ, བྷནྟེ, ཏེསཾ ཀིཉྩི ཨཏྟནི ཨཔྤཧཱིནཾ སམནུཔསྶཱམཱི’’ཏི. ‘‘ལཱབྷཱ ཏེ, གཧཔཏི, སུལདྡྷཾ ཏེ, གཧཔཏི! ཨནཱགཱམིཕལཾ ཏཡཱ, གཧཔཏི, བྱཱཀཏ’’ནྟི. ནཝམཾ.

༡༠. མཱནདིནྣསུཏྟཾ

༣༩༦. ཏཾཡེཝ ¶ ¶ ནིདཱནཾ. ཏེན ཁོ པན སམཡེན མཱནདིནྣོ གཧཔཏི ཨཱབཱདྷིཀོ ཧོཏི དུཀྑིཏོ བཱལ༹ྷགིལཱནོ. ཨཐ ཁོ མཱནདིནྣོ གཧཔཏི ཨཉྙཏརཾ པུརིསཾ ཨཱམནྟེསི – ‘‘ཨེཧི ཏྭཾ, ཨམྦྷོ པུརིས…པེ… ན མེ, བྷནྟེ, ཁམནཱིཡཾ ན ཡཱཔནཱིཡཾ. བཱལ༹ྷཱ མེ དུཀྑཱ ཝེདནཱ ཨབྷིཀྐམནྟི, ནོ པཊིཀྐམནྟི; ཨབྷིཀྐམོསཱནཾ པཉྙཱཡཏི, ནོ པཊིཀྐམོཏི. ཨེཝརཱུཔཱཡ ཙཱཧཾ, བྷནྟེ, དུཀྑཱཡ ཝེདནཱཡ ཕུཊྛོ སམཱནོ ཀཱཡེ ཀཱཡཱནུཔསྶཱི ཝིཧརཱམི ཨཱཏཱཔཱི སམྤཛཱནོ སཏིམཱ, ཝིནེཡྻ ལོཀེ ཨབྷིཛ྄ཛྷཱདོམནསྶཾ; ཝེདནཱསུ…པེ… ཙིཏྟེ…པེ… དྷམྨེསུ དྷམྨཱནུཔསྶཱི ཝིཧརཱམི ཨཱཏཱཔཱི སམྤཛཱནོ སཏིམཱ, ཝིནེཡྻ ལོཀེ ཨབྷིཛ྄ཛྷཱདོམནསྶཾ. ཡཱནི ཙིམཱནི, བྷནྟེ, བྷགཝཏཱ པཉྩོརམྦྷཱགིཡཱནི སཾཡོཛནཱནི དེསིཏཱནི, ནཱཧཾ, བྷནྟེ, ཏེསཾ ཀིཉྩི ཨཏྟནི ཨཔྤཧཱིནཾ སམནུཔསྶཱམཱི’’ཏི. ‘‘ལཱབྷཱ ཏེ, གཧཔཏི, སུལདྡྷཾ ཏེ, གཧཔཏི! ཨནཱགཱམིཕལཾ ཏཡཱ, གཧཔཏི, བྱཱཀཏ’’ནྟི. དསམཾ.

སཱིལཊྛིཏིཝགྒོ ཏཏིཡོ.

ཏསྶུདྡཱནཾ –

སཱིལཾ ¶ ¶ ཋིཏི པརིཧཱནཾ, སུདྡྷཾ བྲཱཧྨཎཔདེསཾ;

སམཏྟཾ ལོཀོ སིརིཝཌྜྷོ, མཱནདིནྣེན ཏེ དསཱཏི.

༤. ཨནནུསྶུཏཝགྒོ

༡. ཨནནུསྶུཏསུཏྟཾ

༣༩༧. སཱཝཏྠིནིདཱནཾ ¶ . ‘‘‘ཨཡཾ ཀཱཡེ ཀཱཡཱནུཔསྶནཱ’ཏི མེ, བྷིཀྑཝེ, པུབྦེ ཨནནུསྶུཏེསུ ¶ དྷམྨེསུ ཙཀྑུཾ ཨུདཔཱདི, ཉཱཎཾ ཨུདཔཱདི, པཉྙཱ ཨུདཔཱདི, ཝིཛྫཱ ཨུདཔཱདི, ཨཱལོཀོ ཨུདཔཱདི. ‘སཱ ཁོ པནཱཡཾ ཀཱཡེ ཀཱཡཱནུཔསྶནཱ བྷཱཝེཏབྦཱ’ཏི མེ, བྷིཀྑཝེ…པེ… བྷཱཝིཏཱ’ཏི མེ, བྷིཀྑཝེ, པུབྦེ ཨནནུསྶུཏེསུ དྷམྨེསུ ཙཀྑུཾ ཨུདཔཱདི, ཉཱཎཾ ཨུདཔཱདི, པཉྙཱ ཨུདཔཱདི, ཝིཛྫཱ ཨུདཔཱདི, ཨཱལོཀོ ཨུདཔཱདི’’.

‘‘‘ཨཡཾ ¶ ཝེདནཱསུ ཝེདནཱནུཔསྶནཱ’ཏི མེ, བྷིཀྑཝེ, པུབྦེ ཨནནུསྶུཏེསུ དྷམྨེསུ ཙཀྑུཾ ཨུདཔཱདི, ཉཱཎཾ ཨུདཔཱདི, པཉྙཱ ཨུདཔཱདི, ཝིཛྫཱ ཨུདཔཱདི, ཨཱལོཀོ ཨུདཔཱདི. ‘སཱ ཁོ པནཱཡཾ ཝེདནཱསུ ཝེདནཱནུཔསྶནཱ བྷཱཝེཏབྦཱ’ཏི མེ, བྷིཀྑཝེ…པེ… བྷཱཝིཏཱ’ཏི མེ, བྷིཀྑཝེ, པུབྦེ ཨནནུསྶུཏེསུ དྷམྨེསུ ཙཀྑུཾ ཨུདཔཱདི, ཉཱཎཾ ཨུདཔཱདི, པཉྙཱ ཨུདཔཱདི, ཝིཛྫཱ ཨུདཔཱདི, ཨཱལོཀོ ཨུདཔཱདི.

‘‘‘ཨཡཾ ཙིཏྟེ ཙིཏྟཱནུཔསྶནཱ’ཏི མེ, བྷིཀྑཝེ, པུབྦེ ཨནནུསྶུཏེསུ དྷམྨེསུ ཙཀྑུཾ ཨུདཔཱདི, ཉཱཎཾ ཨུདཔཱདི, པཉྙཱ ཨུདཔཱདི, ཝིཛྫཱ ཨུདཔཱདི, ཨཱལོཀོ ཨུདཔཱདི. ‘སཱ ཁོ པནཱཡཾ ཙིཏྟེ ཙིཏྟཱནུཔསྶནཱ བྷཱཝེཏབྦཱ’ཏི མེ, བྷིཀྑཝེ…པེ… བྷཱཝིཏཱ’ཏི མེ, བྷིཀྑཝེ, པུབྦེ ཨནནུསྶུཏེསུ དྷམྨེསུ ཙཀྑུཾ ཨུདཔཱདི, ཉཱཎཾ ཨུདཔཱདི, པཉྙཱ ཨུདཔཱདི, ཝིཛྫཱ ཨུདཔཱདི, ཨཱལོཀོ ཨུདཔཱདི.

‘‘‘ཨཡཾ ¶ ¶ དྷམྨེསུ དྷམྨཱནུཔསྶནཱ’ཏི མེ, བྷིཀྑཝེ, པུབྦེ ཨནནུསྶུཏེསུ དྷམྨེསུ ཙཀྑུཾ ཨུདཔཱདི, ཉཱཎཾ ཨུདཔཱདི, པཉྙཱ ཨུདཔཱདི, ཝིཛྫཱ ཨུདཔཱདི, ཨཱལོཀོ ཨུདཔཱདི. ‘སཱ ཁོ པནཱཡཾ དྷམྨེསུ དྷམྨཱནུཔསྶནཱ བྷཱཝེཏབྦཱ’ཏི མེ, བྷིཀྑཝེ…པེ… བྷཱཝིཏཱ’ཏི མེ, བྷིཀྑཝེ, པུབྦེ ཨནནུསྶུཏེསུ དྷམྨེསུ ཙཀྑུཾ ཨུདཔཱདི, ཉཱཎཾ ཨུདཔཱདི, པཉྙཱ ཨུདཔཱདི, ཝིཛྫཱ ཨུདཔཱདི, ཨཱལོཀོ ཨུདཔཱདཱི’’ཏི. པཋམཾ.

༢. ཝིརཱགསུཏྟཾ

༣༩༨. ‘‘ཙཏྟཱརོམེ, བྷིཀྑཝེ, སཏིཔཊྛཱནཱ བྷཱཝིཏཱ བཧུལཱིཀཏཱ ཨེཀནྟནིབྦིདཱཡ ཝིརཱགཱཡ ནིརོདྷཱཡ ཨུཔསམཱཡ ཨབྷིཉྙཱཡ སམྦོདྷཱཡ ནིབྦཱནཱཡ སཾཝཏྟནྟི.

‘‘ཀཏམེ ཙཏྟཱརོ? ཨིདྷ, བྷིཀྑཝེ, བྷིཀྑུ ཀཱཡེ ཀཱཡཱནུཔསྶཱི ཝིཧརཏི ཨཱཏཱཔཱི སམྤཛཱནོ སཏིམཱ, ཝིནེཡྻ ལོཀེ ཨབྷིཛ྄ཛྷཱདོམནསྶཾ; ཝེདནཱསུ…པེ… ཙིཏྟེ…པེ… དྷམྨེསུ དྷམྨཱནུཔསྶཱི ཝིཧརཏི ཨཱཏཱཔཱི སམྤཛཱནོ སཏིམཱ, ཝིནེཡྻ ལོཀེ ཨབྷིཛ྄ཛྷཱདོམནསྶཾ. ཨིམེ ཁོ, བྷིཀྑཝེ, ཙཏྟཱརོ སཏིཔཊྛཱནཱ བྷཱཝིཏཱ བཧུལཱིཀཏཱ ཨེཀནྟནིབྦིདཱཡ ཝིརཱགཱཡ ནིརོདྷཱཡ ཨུཔསམཱཡ ཨབྷིཉྙཱཡ སམྦོདྷཱཡ ནིབྦཱནཱཡ སཾཝཏྟནྟཱི’’ཏི. དུཏིཡཾ.

༣. ཝིརདྡྷསུཏྟཾ

༣༩༩. ‘‘ཡེསཾ ¶ ཀེསཉྩི, བྷིཀྑཝེ, ཙཏྟཱརོ སཏིཔཊྛཱནཱ ཝིརདྡྷཱ, ཝིརདྡྷོ ཏེསཾ ཨརིཡོ མགྒོ [ཨརིཡོ ཨཊྛངྐིཀོ མགྒོ (ཀ.) ཨིམསྨིཾ ཡེཝ སུཏྟེ དིསྶཏི ཨཊྛངྒིཀོཏིཔདཾ, ན པནཱཉྙཏྠ ཨིདྡྷིཔཱད ཨནུརུདྡྷཱདཱིསུ] སམྨཱ དུཀྑཀྑཡགཱམཱི. ཡེསཾ ¶ ཀེསཉྩི, བྷིཀྑཝེ, ཙཏྟཱརོ སཏིཔཊྛཱནཱ ཨཱརདྡྷཱ, ཨཱརདྡྷོ ཏེསཾ ཨརིཡོ མགྒོ སམྨཱ དུཀྑཀྑཡགཱམཱི.

‘‘ཀཏམེ ཙཏྟཱརོ? ཨིདྷ, བྷིཀྑཝེ, བྷིཀྑུ ཀཱཡེ ཀཱཡཱནུཔསྶཱི ཝིཧརཏི ཨཱཏཱཔཱི སམྤཛཱནོ ¶ སཏིམཱ, ཝིནེཡྻ ལོཀེ ཨབྷིཛ྄ཛྷཱདོམནསྶཾ; ཝེདནཱསུ…པེ… ཙིཏྟེ…པེ… དྷམྨེསུ དྷམྨཱནུཔསྶཱི ཝིཧརཏི ཨཱཏཱཔཱི སམྤཛཱནོ སཏིམཱ, ཝིནེཡྻ ལོཀེ ཨབྷིཛ྄ཛྷཱདོམནསྶཾ. ཡེསཾ ཀེསཉྩི ¶ , བྷིཀྑཝེ, ཨིམེ ཙཏྟཱརོ སཏིཔཊྛཱནཱ ཝིརདྡྷཱ, ཝིརདྡྷོ ཏེསཾ ཨརིཡོ མགྒོ སམྨཱ དུཀྑཀྑཡགཱམཱི. ཡེསཾ ཀེསཉྩི, བྷིཀྑཝེ, ཨིམེ ཙཏྟཱརོ སཏིཔཊྛཱནཱ ཨཱརདྡྷཱ, ཨཱརདྡྷོ ཏེསཾ ཨརིཡོ མགྒོ སམྨཱ དུཀྑཀྑཡགཱམཱི’’ཏི. ཏཏིཡཾ.

༤. བྷཱཝིཏསུཏྟཾ

༤༠༠. ‘‘ཙཏྟཱརོམེ, བྷིཀྑཝེ, སཏིཔཊྛཱནཱ བྷཱཝིཏཱ བཧུལཱིཀཏཱ ཨཔཱརཱ པཱརཾ གམནཱཡ སཾཝཏྟནྟི.

‘‘ཀཏམེ ཙཏྟཱརོ? ཨིདྷ, བྷིཀྑཝེ, བྷིཀྑུ ཀཱཡེ ཀཱཡཱནུཔསྶཱི ཝིཧརཏི ཨཱཏཱཔཱི སམྤཛཱནོ སཏིམཱ, ཝིནེཡྻ ལོཀེ ཨབྷིཛ྄ཛྷཱདོམནསྶཾ; ཝེདནཱསུ…པེ… ཙིཏྟེ…པེ… དྷམྨེསུ དྷམྨཱནུཔསྶཱི ཝིཧརཏི ཨཱཏཱཔཱི སམྤཛཱནོ སཏིམཱ, ཝིནེཡྻ ལོཀེ ཨབྷིཛ྄ཛྷཱདོམནསྶཾ. ཨིམེ ཁོ, བྷིཀྑཝེ, ཙཏྟཱརོ སཏིཔཊྛཱནཱ བྷཱཝིཏཱ བཧུལཱིཀཏཱ ཨཔཱརཱ པཱརཾ གམནཱཡ སཾཝཏྟནྟཱི’’ཏི. ཙཏུཏྠཾ.

༥. སཏིསུཏྟཾ

༤༠༡. སཱཝཏྠིནིདཱནཾ. ‘‘སཏོ, བྷིཀྑཝེ, བྷིཀྑུ ཝིཧརེཡྻ སམྤཛཱནོ. ཨཡཾ ཝོ ཨམྷཱཀཾ ཨནུསཱསནཱི’’.

‘‘ཀཐཉྩ, བྷིཀྑཝེ, བྷིཀྑུ སཏོ ཧོཏི? ཨིདྷ, བྷིཀྑཝེ, བྷིཀྑུ ཀཱཡེ ཀཱཡཱནུཔསྶཱི ཝིཧརཏི ཨཱཏཱཔཱི སམྤཛཱནོ སཏིམཱ, ཝིནེཡྻ ལོཀེ ཨབྷིཛ྄ཛྷཱདོམནསྶཾ ¶ ; ཝེདནཱསུ…པེ… ཙིཏྟེ…པེ… དྷམྨེསུ དྷམྨཱནུཔསྶཱི ཝིཧརཏི ཨཱཏཱཔཱི སམྤཛཱནོ སཏིམཱ, ཝིནེཡྻ ལོཀེ ཨབྷིཛ྄ཛྷཱདོམནསྶཾ. ཨེཝཾ ཁོ, བྷིཀྑཝེ, བྷིཀྑུ སཏོ ཧོཏི.

‘‘ཀཐཉྩ ¶ , བྷིཀྑཝེ, བྷིཀྑུ སམྤཛཱནོ ཧོཏི? ཨིདྷ, བྷིཀྑཝེ, བྷིཀྑུནོ ཝིདིཏཱ ཝེདནཱ ཨུཔྤཛྫནྟི, ཝིདིཏཱ ཨུཔཊྛཧནྟི ¶ , ཝིདིཏཱ ཨབྦྷཏྠཾ གཙྪནྟི. ཝིདིཏཱ ཝིཏཀྐཱ ཨུཔྤཛྫནྟི ¶ , ཝིདིཏཱ ཨུཔཊྛཧནྟི, ཝིདིཏཱ ཨབྦྷཏྠཾ གཙྪནྟི. ཝིདིཏཱ སཉྙཱ ཨུཔྤཛྫནྟི, ཝིདིཏཱ ཨུཔཊྛཧནྟི, ཝིདིཏཱ ཨབྦྷཏྠཾ གཙྪནྟི. ཨེཝཾ ཁོ, བྷིཀྑཝེ, བྷིཀྑུ སམྤཛཱནོ ཧོཏི. སཏོ, བྷིཀྑཝེ, བྷིཀྑུ ཝིཧརེཡྻ སམྤཛཱནོ. ཨཡཾ ཝོ ཨམྷཱཀཾ ཨནུསཱསནཱི’’ཏི. པཉྩམཾ.

༦. ཨཉྙཱསུཏྟཾ

༤༠༢. ‘‘ཙཏྟཱརོམེ, བྷིཀྑཝེ, སཏིཔཊྛཱནཱ. ཀཏམེ ཙཏྟཱརོ? ཨིདྷ, བྷིཀྑཝེ, བྷིཀྑུ ཀཱཡེ ཀཱཡཱནུཔསྶཱི ཝིཧརཏི ཨཱཏཱཔཱི སམྤཛཱནོ སཏིམཱ, ཝིནེཡྻ ལོཀེ ཨབྷིཛ྄ཛྷཱདོམནསྶཾ; ཝེདནཱསུ…པེ… ཙིཏྟེ…པེ… དྷམྨེསུ དྷམྨཱནུཔསྶཱི ཝིཧརཏི ཨཱཏཱཔཱི སམྤཛཱནོ སཏིམཱ, ཝིནེཡྻ ལོཀེ ཨབྷིཛ྄ཛྷཱདོམནསྶཾ. ཨིམེ ཁོ, བྷིཀྑཝེ, ཙཏྟཱརོ སཏིཔཊྛཱནཱ. ཨིམེསཾ ཁོ, བྷིཀྑཝེ, ཙཏུནྣཾ སཏིཔཊྛཱནཱནཾ བྷཱཝིཏཏྟཱ བཧུལཱིཀཏཏྟཱ དྭིནྣཾ ཕལཱནཾ ཨཉྙཏརཾ ཕལཾ པཱཊིཀངྑཾ – དིཊྛེཝ དྷམྨེ ཨཉྙཱ, སཏི ཝཱ ཨུཔཱདིསེསེ ཨནཱགཱམིཏཱ’’ཏི. ཚཊྛཾ.

༧. ཚནྡསུཏྟཾ

༤༠༣. ‘‘ཙཏྟཱརོམེ, བྷིཀྑཝེ, སཏིཔཊྛཱནཱ. ཀཏམེ ཙཏྟཱརོ? ཨིདྷ, བྷིཀྑཝེ, བྷིཀྑུ ཀཱཡེ ཀཱཡཱནུཔསྶཱི ཝིཧརཏི ཨཱཏཱཔཱི སམྤཛཱནོ སཏིམཱ, ཝིནེཡྻ ལོཀེ ཨབྷིཛ྄ཛྷཱདོམནསྶཾ. ཏསྶ ཀཱཡེ ཀཱཡཱནུཔསྶིནོ ཝིཧརཏོ ཡོ ཀཱཡསྨིཾ ཚནྡོ སོ པཧཱིཡཏི. ཚནྡསྶ པཧཱནཱ ཨམཏཾ སཙྪིཀཏཾ ཧོཏི.

‘‘ཝེདནཱསུ ¶ ཝེདནཱནུཔསྶཱི ཝིཧརཏི ཨཱཏཱཔཱི སམྤཛཱནོ སཏིམཱ, ཝིནེཡྻ ལོཀེ ཨབྷིཛ྄ཛྷཱདོམནསྶཾ. ཏསྶ ཝེདནཱསུ ཝེདནཱནུཔསྶིནོ ཝིཧརཏོ ཡོ ཝེདནཱསུ ཚནྡོ སོ པཧཱིཡཏི. ཚནྡསྶ པཧཱནཱ ཨམཏཾ སཙྪིཀཏཾ ཧོཏི.

‘‘ཙིཏྟེ ¶ ¶ ཙིཏྟཱནུཔསྶཱི ཝིཧརཏི ཨཱཏཱཔཱི སམྤཛཱནོ སཏིམཱ, ཝིནེཡྻ ལོཀེ ཨབྷིཛ྄ཛྷཱདོམནསྶཾ. ཏསྶ ཙིཏྟེ ཙིཏྟཱནུཔསྶིནོ ཝིཧརཏོ ཡོ ཙིཏྟམྷི ཚནྡོ སོ པཧཱིཡཏི. ཚནྡསྶ པཧཱནཱ ཨམཏཾ སཙྪིཀཏཾ ཧོཏི.

‘‘དྷམྨེསུ ¶ དྷམྨཱནུཔསྶཱི ཝིཧརཏི ཨཱཏཱཔཱི སམྤཛཱནོ སཏིམཱ, ཝིནེཡྻ ལོཀེ ཨབྷིཛ྄ཛྷཱདོམནསྶཾ. ཏསྶ དྷམྨེསུ དྷམྨཱནུཔསྶིནོ ཝིཧརཏོ ཡོ དྷམྨེསུ ཚནྡོ སོ པཧཱིཡཏི. ཚནྡསྶ པཧཱནཱ ཨམཏཾ སཙྪིཀཏཾ ཧོཏཱི’’ཏི. སཏྟམཾ.

༨. པརིཉྙཱཏསུཏྟཾ

༤༠༤. ‘‘ཙཏྟཱརོམེ, བྷིཀྑཝེ, སཏིཔཊྛཱནཱ. ཀཏམེ ཙཏྟཱརོ? ཨིདྷ, བྷིཀྑཝེ, བྷིཀྑུ ཀཱཡེ ཀཱཡཱནུཔསྶཱི ཝིཧརཏི ཨཱཏཱཔཱི སམྤཛཱནོ སཏིམཱ, ཝིནེཡྻ ལོཀེ ཨབྷིཛ྄ཛྷཱདོམནསྶཾ. ཏསྶ ཀཱཡེ ཀཱཡཱནུཔསྶིནོ ཝིཧརཏོ ཀཱཡོ པརིཉྙཱཏོ ཧོཏི. ཀཱཡསྶ པརིཉྙཱཏཏྟཱ ཨམཏཾ སཙྪིཀཏཾ ཧོཏི.

‘‘ཝེདནཱསུ ཝེདནཱནུཔསྶཱི ཝིཧརཏི ཨཱཏཱཔཱི སམྤཛཱནོ སཏིམཱ, ཝིནེཡྻ ལོཀེ ཨབྷིཛ྄ཛྷཱདོམནསྶཾ. ཏསྶ ཝེདནཱསུ ཝེདནཱནུཔསྶིནོ ཝིཧརཏོ ཝེདནཱ པརིཉྙཱཏཱ ཧོནྟི. ཝེདནཱནཾ པརིཉྙཱཏཏྟཱ ¶ ཨམཏཾ སཙྪིཀཏཾ ཧོཏི.

‘‘ཙིཏྟེ ཙིཏྟཱནུཔསྶཱི ཝིཧརཏི ཨཱཏཱཔཱི སམྤཛཱནོ སཏིམཱ, ཝིནེཡྻ ལོཀེ ཨབྷིཛ྄ཛྷཱདོམནསྶཾ. ཏསྶ ཙིཏྟེ ཙིཏྟཱནུཔསྶིནོ ཝིཧརཏོ ཙིཏྟཾ པརིཉྙཱཏཾ ཧོཏི. ཙིཏྟསྶ པརིཉྙཱཏཏྟཱ ཨམཏཾ སཙྪིཀཏཾ ཧོཏི.

‘‘དྷམྨེསུ དྷམྨཱནུཔསྶཱི ཝིཧརཏི ཨཱཏཱཔཱི སམྤཛཱནོ སཏིམཱ, ཝིནེཡྻ ལོཀེ ཨབྷིཛ྄ཛྷཱདོམནསྶཾ. ཏསྶ དྷམྨེསུ དྷམྨཱནུཔསྶིནོ ཝིཧརཏོ དྷམྨཱ པརིཉྙཱཏཱ ཧོནྟི. དྷམྨཱནཾ པརིཉྙཱཏཏྟཱ ཨམཏཾ སཙྪིཀཏཾ ཧོཏཱི’’ཏི. ཨཊྛམཾ.

༩. བྷཱཝནཱསུཏྟཾ

༤༠༥. ‘‘ཙཏུནྣཾ ¶ , བྷིཀྑཝེ, སཏིཔཊྛཱནཱནཾ བྷཱཝནཾ དེསེསྶཱམི. ཏཾ སུཎཱཐ’’. ‘‘ཀཏམཱ, བྷིཀྑཝེ, ཙཏུནྣཾ སཏིཔཊྛཱནཱནཾ བྷཱཝནཱ? ཨིདྷ, བྷིཀྑཝེ, བྷིཀྑུ ཀཱཡེ ཀཱཡཱནུཔསྶཱི ཝིཧརཏི ཨཱཏཱཔཱི སམྤཛཱནོ སཏིམཱ, ཝིནེཡྻ ལོཀེ ཨབྷིཛ྄ཛྷཱདོམནསྶཾ; ཝེདནཱསུ…པེ… ཙིཏྟེ…པེ… དྷམྨེསུ དྷམྨཱནུཔསྶཱི ¶ ཝིཧརཏི ཨཱཏཱཔཱི ¶ སམྤཛཱནོ སཏིམཱ, ཝིནེཡྻ ལོཀེ ཨབྷིཛ྄ཛྷཱདོམནསྶཾ. ཨཡཾ ཁོ, བྷིཀྑཝེ, ཙཏུནྣཾ སཏིཔཊྛཱནཱནཾ བྷཱཝནཱ’’ཏི. ནཝམཾ.

༡༠. ཝིབྷངྒསུཏྟཾ

༤༠༦. ‘‘སཏིཔཊྛཱནཉྩ ཝོ, བྷིཀྑཝེ, དེསེསྶཱམི སཏིཔཊྛཱནབྷཱཝནཉྩ སཏིཔཊྛཱནབྷཱཝནཱགཱམིནིཉྩ པཊིཔདཾ. ཏཾ སུཎཱཐ’’. ‘‘ཀཏམཉྩ, བྷིཀྑཝེ, སཏིཔཊྛཱནཾ? ཨིདྷ, བྷིཀྑཝེ, བྷིཀྑུ ཀཱཡེ ཀཱཡཱནུཔསྶཱི ཝིཧརཏི ཨཱཏཱཔཱི སམྤཛཱནོ སཏིམཱ, ཝིནེཡྻ ལོཀེ ཨབྷིཛ྄ཛྷཱདོམནསྶཾ; ཝེདནཱསུ ཝེདནཱནུཔསྶཱི ཝིཧརཏི…པེ… ཙིཏྟེ ཙིཏྟཱནུཔསྶཱི ཝིཧརཏི…པེ… དྷམྨེསུ དྷམྨཱནུཔསྶཱི ཝིཧརཏི ཨཱཏཱཔཱི ¶ སམྤཛཱནོ སཏིམཱ, ཝིནེཡྻ ལོཀེ ཨབྷིཛ྄ཛྷཱདོམནསྶཾ. ཨིདཾ ཝུཙྩཏི, བྷིཀྑཝེ, སཏིཔཊྛཱནཾ’’.

‘‘ཀཏམཱ ཙ, བྷིཀྑཝེ, སཏིཔཊྛཱནབྷཱཝནཱ? ཨིདྷ, བྷིཀྑཝེ, བྷིཀྑུ སམུདཡདྷམྨཱནུཔསྶཱི ཀཱཡསྨིཾ ཝིཧརཏི, ཝཡདྷམྨཱནུཔསྶཱི ཀཱཡསྨིཾ ཝིཧརཏི, སམུདཡཝཡདྷམྨཱནུཔསྶཱི ཀཱཡསྨིཾ ཝིཧརཏི, ཨཱཏཱཔཱི སམྤཛཱནོ སཏིམཱ, ཝིནེཡྻ ལོཀེ ཨབྷིཛ྄ཛྷཱདོམནསྶཾ. སམུདཡདྷམྨཱནུཔསྶཱི ཝེདནཱསུ ཝིཧརཏི…པེ… སམུདཡདྷམྨཱནུཔསྶཱི ཙིཏྟེ ཝིཧརཏི… སམུདཡདྷམྨཱནུཔསྶཱི དྷམྨེསུ ཝིཧརཏི, ཝཡདྷམྨཱནུཔསྶཱི དྷམྨེསུ ཝིཧརཏི, སམུདཡཝཡདྷམྨཱནུཔསྶཱི དྷམྨེསུ ཝིཧརཏི, ཨཱཏཱཔཱི སམྤཛཱནོ སཏིམཱ, ཝིནེཡྻ ལོཀེ ཨབྷིཛ྄ཛྷཱདོམནསྶཾ. ཨཡཾ ཝུཙྩཏི, བྷིཀྑཝེ, སཏིཔཊྛཱནབྷཱཝནཱ.

‘‘ཀཏམཱ ཙ, བྷིཀྑཝེ, སཏིཔཊྛཱནབྷཱཝནཱགཱམིནཱི པཊིཔདཱ? ཨཡམེཝ ཨརིཡོ ཨཊྛངྒིཀོ མགྒོ, སེཡྻཐིདཾ – སམྨཱདིཊྛི, སམྨཱསངྐཔྤོ, སམྨཱཝཱཙཱ, སམྨཱཀམྨནྟོ, སམྨཱཨཱཛཱིཝོ, སམྨཱཝཱཡཱམོ, སམྨཱསཏི, སམྨཱསམཱདྷི. ཨཡཾ ཝུཙྩཏི, བྷིཀྑཝེ, སཏིཔཊྛཱནབྷཱཝནཱགཱམིནཱི པཊིཔདཱ’’ཏི. དསམཾ.

ཨནནུསྶུཏཝགྒོ ཙཏུཏྠོ.

ཏསྶུདྡཱནཾ –

ཨནནུསྶུཏཾ ¶ ¶ ¶ ཝིརཱགོ, ཝིརདྡྷོ བྷཱཝནཱ སཏི;

ཨཉྙཱ ཚནྡཾ པརིཉྙཱཡ, བྷཱཝནཱ ཝིབྷངྒེན ཙཱཏི.

༥. ཨམཏཝགྒོ

༡. ཨམཏསུཏྟཾ

༤༠༧. སཱཝཏྠིནིདཱནཾ ¶ . ‘‘ཙཏཱུསུ, བྷིཀྑཝེ, སཏིཔཊྛཱནེསུ སུཔྤཏིཊྛིཏཙིཏྟཱ ཝིཧརཐ. མཱ ཝོ ཨམཏཾ པནསྶ. ཀཏམེསུ ཙཏཱུསུ? ཨིདྷ, བྷིཀྑཝེ, བྷིཀྑུ ཀཱཡེ ཀཱཡཱནུཔསྶཱི ཝིཧརཏི ཨཱཏཱཔཱི སམྤཛཱནོ སཏིམཱ, ཝིནེཡྻ ལོཀེ ཨབྷིཛ྄ཛྷཱདོམནསྶཾ; ཝེདནཱསུ…པེ… ཙིཏྟེ…པེ… དྷམྨེསུ དྷམྨཱནུཔསྶཱི ཝིཧརཏི ཨཱཏཱཔཱི སམྤཛཱནོ སཏིམཱ, ཝིནེཡྻ ལོཀེ ཨབྷིཛ྄ཛྷཱདོམནསྶཾ. ཨིམེསུ, བྷིཀྑཝེ, ཙཏཱུསུ སཏིཔཊྛཱནེསུ སུཔྤཏིཊྛིཏཙིཏྟཱ ཝིཧརཐ. མཱ ཝོ ཨམཏཾ པནསྶཱ’’ཏི. པཋམཾ.

༢. སམུདཡསུཏྟཾ

༤༠༨. ‘‘ཙཏུནྣཾ, བྷིཀྑཝེ, སཏིཔཊྛཱནཱནཾ སམུདཡཉྩ ཨཏྠངྒམཉྩ དེསེསྶཱམི. ཏཾ སུཎཱཐ. ཀོ ཙ, བྷིཀྑཝེ, ཀཱཡསྶ སམུདཡོ? ཨཱཧཱརསམུདཡཱ ཀཱཡསྶ སམུདཡོ; ཨཱཧཱརནིརོདྷཱ ཀཱཡསྶ ཨཏྠངྒམོ. ཕསྶསམུདཡཱ ཝེདནཱནཾ སམུདཡོ; ཕསྶནིརོདྷཱ ཝེདནཱནཾ ཨཏྠངྒམོ. ནཱམརཱུཔསམུདཡཱ ཙིཏྟསྶ སམུདཡོ; ནཱམརཱུཔནིརོདྷཱ ཙིཏྟསྶ ཨཏྠངྒམོ. མནསིཀཱརསམུདཡཱ དྷམྨཱནཾ སམུདཡོ; མནསིཀཱརནིརོདྷཱ དྷམྨཱནཾ ཨཏྠངྒམོ’’ཏི. དུཏིཡཾ.

༣. མགྒསུཏྟཾ

༤༠༩. སཱཝཏྠིནིདཱནཾ ¶ ¶ . ཏཏྲ ཁོ བྷགཝཱ བྷིཀྑཱུ ཨཱམནྟེསི – ‘‘ཨེཀམིདཱཧཾ, བྷིཀྑཝེ, སམཡཾ ཨུརུཝེལཱཡཾ ཝིཧརཱམི ནཛྫཱ ནེརཉྫརཱཡ ཏཱིརེ ཨཛཔཱལནིགྲོདྷེ པཋམཱབྷིསམྦུདྡྷོ. ཏསྶ མཡ྄ཧཾ, བྷིཀྑཝེ, རཧོགཏསྶ པཊིསལླཱིནསྶ ཨེཝཾ ཙེཏསོ པརིཝིཏཀྐོ ཨུདཔཱདི – ‘ཨེཀཱཡནོ ¶ ཨཡཾ མགྒོ སཏྟཱནཾ ¶ ཝིསུདྡྷིཡཱ སོཀཔརིདེཝཱནཾ སམཏིཀྐམཱཡ དུཀྑདོམནསྶཱནཾ ཨཏྠངྒམཱཡ ཉཱཡསྶ ཨདྷིགམཱཡ ནིབྦཱནསྶ སཙྪིཀིརིཡཱཡ, ཡདིདཾ – ཙཏྟཱརོ སཏིཔཊྛཱནཱ’’’.

‘‘ཀཏམེ ཙཏྟཱརོ? ཀཱཡེ ཝཱ བྷིཀྑུ ཀཱཡཱནུཔསྶཱི ཝིཧརེཡྻ ཨཱཏཱཔཱི སམྤཛཱནོ སཏིམཱ, ཝིནེཡྻ ལོཀེ ཨབྷིཛ྄ཛྷཱདོམནསྶཾ; ཝེདནཱསུ ཝཱ བྷིཀྑུ ཝེདནཱནུཔསྶཱི ཝིཧརེཡྻ…པེ… ཙིཏྟེ ཝཱ བྷིཀྑུ ཙིཏྟཱནུཔསྶཱི ཝིཧརེཡྻ…པེ… དྷམྨེསུ ཝཱ བྷིཀྑུ དྷམྨཱནུཔསྶཱི ཝིཧརེཡྻ ཨཱཏཱཔཱི སམྤཛཱནོ སཏིམཱ, ཝིནེཡྻ ལོཀེ ཨབྷིཛ྄ཛྷཱདོམནསྶཾ. ཨེཀཱཡནོ ཨཡཾ མགྒོ སཏྟཱནཾ ཝིསུདྡྷིཡཱ སོཀཔརིདེཝཱནཾ སམཏིཀྐམཱཡ དུཀྑདོམནསྶཱནཾ ཨཏྠངྒམཱཡ ཉཱཡསྶ ཨདྷིགམཱཡ ནིབྦཱནསྶ སཙྪིཀིརིཡཱཡ, ཡདིདཾ – ཙཏྟཱརོ སཏིཔཊྛཱནཱ’’ཏི.

‘‘ཨཐ ཁོ, བྷིཀྑཝེ, བྲཧྨཱ སཧམྤཏི མམ ཙེཏསཱ ཙེཏོཔརིཝིཏཀྐམཉྙཱཡ – སེཡྻཐཱཔི ནཱམ བལཝཱ པུརིསོ སམིཉྫིཏཾ ཝཱ བཱཧཾ པསཱརེཡྻ, པསཱརིཏཾ ཝཱ བཱཧཾ སམིཉྫེཡྻ, ཨེཝམེཝ – བྲཧྨལོཀེ ཨནྟརཧིཏོ མམ པུརཏོ པཱཏུརཧོསི. ཨཐ ཁོ, བྷིཀྑཝེ, བྲཧྨཱ སཧམྤཏི ཨེཀཾསཾ ཨུཏྟརཱསངྒཾ ཀརིཏྭཱ ཡེནཱཧཾ ཏེནཉྫལིཾ པཎཱམེཏྭཱ མཾ ཨེཏདཝོཙ – ‘ཨེཝམེཏཾ, བྷགཝཱ, ཨེཝམེཏཾ, སུགཏ! ཨེཀཱཡནོ ཨཡཾ, བྷནྟེ, མགྒོ སཏྟཱནཾ ཝིསུདྡྷིཡཱ སོཀཔརིདེཝཱནཾ སམཏིཀྐམཱཡ དུཀྑདོམནསྶཱནཾ ཨཏྠངྒམཱཡ ཉཱཡསྶ ཨདྷིགམཱཡ ནིབྦཱནསྶ སཙྪིཀིརིཡཱཡ, ཡདིདཾ – ཙཏྟཱརོ ¶ སཏིཔཊྛཱནཱ’’’.

‘‘ཀཏམེ ཙཏྟཱརོ? ཀཱཡེ ¶ ཝཱ, བྷནྟེ, བྷིཀྑུ ཀཱཡཱནུཔསྶཱི ཝིཧརེཡྻ ཨཱཏཱཔཱི སམྤཛཱནོ སཏིམཱ, ཝིནེཡྻ ལོཀེ ཨབྷིཛ྄ཛྷཱདོམནསྶཾ; ཝེདནཱསུ ཝཱ…པེ… ཙིཏྟེ ཝཱ ¶ …པེ… དྷམྨེསུ ཝཱ, བྷནྟེ, བྷིཀྑུ དྷམྨཱནུཔསྶཱི ཝིཧརེཡྻ ཨཱཏཱཔཱི སམྤཛཱནོ སཏིམཱ, ཝིནེཡྻ ལོཀེ ཨབྷིཛ྄ཛྷཱདོམནསྶཾ. ཨེཀཱཡནོ ཨཡཾ, བྷནྟེ, མགྒོ སཏྟཱནཾ ཝིསུདྡྷིཡཱ སོཀཔརིདེཝཱནཾ སམཏིཀྐམཱཡ དུཀྑདོམནསྶཱནཾ ཨཏྠངྒམཱཡ ཉཱཡསྶ ཨདྷིགམཱཡ ནིབྦཱནསྶ སཙྪིཀིརིཡཱཡ, ཡདིདཾ – ཙཏྟཱརོ སཏིཔཊྛཱནཱ’’ཏི.

‘‘ཨིདམཝོཙ, བྷིཀྑཝེ, བྲཧྨཱ སཧམྤཏི. ཨིདཾ ཝཏྭཱ ཨཐཱཔརཾ ཨེཏདཝོཙ –

‘ཨེཀཱཡནཾ ཛཱཏིཁཡནྟདསྶཱི, མགྒཾ པཛཱནཱཏི ཧིཏཱནུཀམྤཱི;

ཨེཏེན མགྒེན ཏརིཾསུ པུབྦེ, ཏརིསྶནྟི ཡེ ཙ ཏརནྟི ཨོགྷ’’’ནྟི. ཏཏིཡཾ;

༤. སཏིསུཏྟཾ

༤༡༠. ‘‘སཏོ ¶ , བྷིཀྑཝེ, བྷིཀྑུ ཝིཧརེཡྻ. ཨཡཾ ཝོ ཨམྷཱཀཾ ཨནུསཱསནཱི. ཀཐཉྩ, བྷིཀྑཝེ, བྷིཀྑུ སཏོ ཧོཏི? ཨིདྷ, བྷིཀྑཝེ, བྷིཀྑུ ཀཱཡེ ཀཱཡཱནུཔསྶཱི ཝིཧརཏི ཨཱཏཱཔཱི སམྤཛཱནོ སཏིམཱ, ཝིནེཡྻ ལོཀེ ཨབྷིཛ྄ཛྷཱདོམནསྶཾ; ཝེདནཱསུ…པེ… ཙིཏྟེ…པེ… དྷམྨེསུ དྷམྨཱནུཔསྶཱི ཝིཧརཏི ཨཱཏཱཔཱི སམྤཛཱནོ སཏིམཱ, ཝིནེཡྻ ལོཀེ ཨབྷིཛ྄ཛྷཱདོམནསྶཾ. ཨེཝཾ ཁོ, བྷིཀྑཝེ, བྷིཀྑུ སཏོ ཧོཏི. སཏོ, བྷིཀྑཝེ, བྷིཀྑུ ཝིཧརེཡྻ. ཨཡཾ ཝོ ཨམྷཱཀཾ ཨནུསཱསནཱི’’ཏི. ཙཏུཏྠཾ.

༥. ཀུསལརཱསིསུཏྟཾ

༤༡༡. ‘‘‘ཀུསལརཱསཱི’ཏི, བྷིཀྑཝེ, ཝདམཱནོ ཙཏྟཱརོ སཏིཔཊྛཱནེ སམྨཱ ཝདམཱནོ ཝདེཡྻ. ཀེཝལོ ཧཱཡཾ, བྷིཀྑཝེ, ཀུསལརཱསི, ཡདིདཾ – ཙཏྟཱརོ སཏིཔཊྛཱནཱ.

‘‘ཀཏམེ ཙཏྟཱརོ? ཨིདྷ ¶ , བྷིཀྑཝེ, བྷིཀྑུ ¶ ཀཱཡེ ཀཱཡཱནུཔསྶཱི ཝིཧརཏི ཨཱཏཱཔཱི སམྤཛཱནོ སཏིམཱ, ཝིནེཡྻ ལོཀེ ཨབྷིཛ྄ཛྷཱདོམནསྶཾ; ཝེདནཱསུ…པེ… ཙིཏྟེ…པེ… ཙིཏྟཱནུཔསྶཱི…པེ… དྷམྨེསུ དྷམྨཱནུཔསྶཱི ¶ ཝིཧརཏི ཨཱཏཱཔཱི སམྤཛཱནོ སཏིམཱ, ཝིནེཡྻ ལོཀེ ཨབྷིཛ྄ཛྷཱདོམནསྶཾ. ‘ཀུསལརཱསཱི’ཏི, བྷིཀྑཝེ, ཝདམཱནོ ཨིམེ ཙཏྟཱརོ སཏིཔཊྛཱནེ སམྨཱ ཝདམཱནོ ཝདེཡྻ. ཀེཝལོ ཧཱཡཾ, བྷིཀྑཝེ, ཀུསལརཱསི, ཡདིདཾ – ཙཏྟཱརོ སཏིཔཊྛཱནཱ’’ཏི. པཉྩམཾ.

༦. པཱཏིམོཀྑསཾཝརསུཏྟཾ

༤༡༢. ཨཐ ཁོ ཨཉྙཏརོ བྷིཀྑུ ཡེན བྷགཝཱ ཏེནུཔསངྐམི…པེ… ཨེཀམནྟཾ ནིསིནྣོ ཁོ སོ བྷིཀྑུ བྷགཝནྟཾ ཨེཏདཝོཙ –

‘‘སཱདྷུ མེ, བྷནྟེ, བྷགཝཱ སཾཁིཏྟེན དྷམྨཾ དེསེཏུ, ཡམཧཾ བྷགཝཏོ དྷམྨཾ སུཏྭཱ ཨེཀོ ཝཱུཔཀཊྛོ ཨཔྤམཏྟོ ཨཱཏཱཔཱི པཧིཏཏྟོ ཝིཧརེཡྻ’’ནྟི. ‘‘ཏསྨཱཏིཧ ཏྭཾ, བྷིཀྑུ, ཨཱདིམེཝ ཝིསོདྷེཧི ཀུསལེསུ དྷམྨེསུ. ཀོ ཙཱདི ཀུསལཱནཾ དྷམྨཱནཾ? ཨིདྷ ཏྭཾ, བྷིཀྑུ, པཱཏིམོཀྑསཾཝརསཾཝུཏོ ཝིཧརཱཧི ཨཱཙཱརགོཙརསམྤནྣོ ཨཎུམཏྟེསུ ཝཛྫེསུ བྷཡདསྶཱཝཱི, སམཱདཱཡ སིཀྑསྶུ སིཀྑཱཔདེསུ. ཡཏོ ཁོ ཏྭཾ, བྷིཀྑུ, པཱཏིམོཀྑསཾཝརསཾཝུཏོ ཝིཧརིསྶསི ཨཱཙཱརགོཙརསམྤནྣོ ཨཎུམཏྟེསུ ཝཛྫེསུ ¶ བྷཡདསྶཱཝཱི སམཱདཱཡ སིཀྑིསྶུ སིཀྑཱཔདེསུ; ཏཏོ ཏྭཾ, བྷིཀྑུ, སཱིལཾ ནིསྶཱཡ སཱིལེ པཏིཊྛཱཡ ཙཏྟཱརོ སཏིཔཊྛཱནེ བྷཱཝེཡྻཱསི’’.

‘‘ཀཏམེ ཙཏྟཱརོ? ཨིདྷ ཏྭཾ, བྷིཀྑུ, ཀཱཡེ ཀཱཡཱནུཔསྶཱི ཝིཧརཱཧི ཨཱཏཱཔཱི སམྤཛཱནོ སཏིམཱ, ཝིནེཡྻ ལོཀེ ཨབྷིཛ྄ཛྷཱདོམནསྶཾ; ཝེདནཱསུ…པེ… ཙིཏྟེ…པེ… དྷམྨེསུ དྷམྨཱནུཔསྶཱི ཝིཧརཱཧི ཨཱཏཱཔཱི སམྤཛཱནོ སཏིམཱ, ཝིནེཡྻ ལོཀེ ཨབྷིཛ྄ཛྷཱདོམནསྶཾ ¶ . ཡཏོ ཁོ ཏྭཾ, བྷིཀྑུ, སཱིལཾ ནིསྶཱཡ སཱིལེ པཏིཊྛཱཡ ཨིམེ ཙཏྟཱརོ སཏིཔཊྛཱནེ ཨེཝཾ བྷཱཝེསྶསི, ཏཏོ ཏུཡ྄ཧཾ, བྷིཀྑུ, ཡཱ རཏྟི ཝཱ དིཝསོ ཝཱ ཨཱགམིསྶཏི ཝུདྡྷིཡེཝ པཱཊིཀངྑཱ ཀུསལེསུ དྷམྨེསུ, ནོ པརིཧཱནཱི’’ཏི.

ཨཐ ཁོ སོ བྷིཀྑུ བྷགཝཏོ བྷཱསིཏཾ ཨབྷིནནྡིཏྭཱ ཨནུམོདིཏྭཱ ཨུཊྛཱཡཱསནཱ བྷགཝནྟཾ ཨབྷིཝཱདེཏྭཱ པདཀྑིཎཾ ཀཏྭཱ པཀྐཱམི. ཨཐ ¶ ཁོ སོ བྷིཀྑུ ཨེཀོ ཝཱུཔཀཊྛོ ཨཔྤམཏྟོ ཨཱཏཱཔཱི པཧིཏཏྟོ ཝིཧརནྟོ ནཙིརསྶེཝ – ཡསྶཏྠཱཡ ཀུལཔུཏྟཱ སམྨདེཝ ཨགཱརསྨཱ ཨནགཱརིཡཾ ¶ པབྦཛནྟི, ཏདནུཏྟརཾ – བྲཧྨཙརིཡཔརིཡོསཱནཾ དིཊྛེཝ དྷམྨེ སཡཾ ཨབྷིཉྙཱ སཙྪིཀཏྭཱ ཨུཔསམྤཛྫ ཝིཧརཏི. ‘‘ཁཱིཎཱ ཛཱཏི, ཝུསིཏཾ བྲཧྨཙརིཡཾ, ཀཏཾ ཀརཎཱིཡཾ, ནཱཔརཾ ཨིཏྠཏྟཱཡཱ’’ཏི ཨབྦྷཉྙཱསི. ཨཉྙཏརོ ཙ པན སོ བྷིཀྑུ ཨརཧཏཾ ཨཧོསཱིཏི. ཚཊྛཾ.

༧. དུཙྩརིཏསུཏྟཾ

༤༡༣. ཨཐ ཁོ ཨཉྙཏརོ བྷིཀྑུ ཡེན བྷགཝཱ ཏེནུཔསངྐམི…པེ… ‘‘སཱདྷུ མེ, བྷནྟེ, བྷགཝཱ སཾཁིཏྟེན དྷམྨཾ དེསེཏུ, ཡམཧཾ བྷགཝཏོ དྷམྨཾ སུཏྭཱ ཨེཀོ ཝཱུཔཀཊྛོ ཨཔྤམཏྟོ ཨཱཏཱཔཱི པཧིཏཏྟོ ཝིཧརེཡྻ’’ནྟི. ‘‘ཏསྨཱཏིཧ ཏྭཾ, བྷིཀྑུ, ཨཱདིམེཝ ཝིསོདྷེཧི ཀུསལེསུ དྷམྨེསུ. ཀོ ཙཱདི ཀུསལཱནཾ དྷམྨཱནཾ? ཨིདྷ ཏྭཾ, བྷིཀྑུ, ཀཱཡདུཙྩརིཏཾ པཧཱཡ ཀཱཡསུཙརིཏཾ བྷཱཝེསྶསི. ཝཙཱིདུཙྩརིཏཾ པཧཱཡ ཝཙཱིསུཙརིཏཾ ¶ བྷཱཝེསྶསི. མནོདུཙྩརིཏཾ པཧཱཡ མནོསུཙརིཏཾ བྷཱཝེསྶསི. ཡཏོ ཁོ ཏྭཾ, བྷིཀྑུ, ཀཱཡདུཙྩརིཏཾ པཧཱཡ ཀཱཡསུཙརིཏཾ བྷཱཝེསྶསི, ཝཙཱིདུཙྩརིཏཾ པཧཱཡ ཝཙཱིསུཙརིཏཾ བྷཱཝེསྶསི, མནོདུཙྩརིཏཾ པཧཱཡ མནོསུཙརིཏཾ བྷཱཝེསྶསི, ཏཏོ ཏྭཾ, བྷིཀྑུ, སཱིལཾ ནིསྶཱཡ སཱིལེ པཏིཊྛཱཡ ཙཏྟཱརོ སཏིཔཊྛཱནེ བྷཱཝེཡྻཱསི’’.

‘‘ཀཏམེ ¶ ཙཏྟཱརོ? ཨིདྷ ཏྭཾ, བྷིཀྑུ, ཀཱཡེ ཀཱཡཱནུཔསྶཱི ཝིཧརཱཧི ཨཱཏཱཔཱི སམྤཛཱནོ སཏིམཱ, ཝིནེཡྻ ལོཀེ ཨབྷིཛ྄ཛྷཱདོམནསྶཾ; ཝེདནཱསུ…པེ… ཙིཏྟེ…པེ… དྷམྨེསུ དྷམྨཱནུཔསྶཱི ཝིཧརཱཧི ཨཱཏཱཔཱི སམྤཛཱནོ སཏིམཱ, ཝིནེཡྻ ལོཀེ ཨབྷིཛ྄ཛྷཱདོམནསྶཾ. ཡཏོ ཁོ ཏྭཾ, བྷིཀྑུ, སཱིལཾ ནིསྶཱཡ སཱིལེ པཏིཊྛཱཡ ཨིམེ ཙཏྟཱརོ སཏིཔཊྛཱནེ ཨེཝཾ བྷཱཝེསྶསི, ཏཏོ ཏུཡ྄ཧཾ, བྷིཀྑུ, ཡཱ རཏྟི ཝཱ དིཝསོ ཝཱ ཨཱགམིསྶཏི ཝུདྡྷིཡེཝ པཱཊིཀངྑཱ ཀུསལེསུ དྷམྨེསུ, ནོ པརིཧཱནཱི’’ཏི…པེ… ཨཉྙཏརོ ཙ པན སོ བྷིཀྑུ ཨརཧཏཾ ཨཧོསཱིཏི. སཏྟམཾ.

༨. མིཏྟསུཏྟཾ

༤༡༤. ‘‘ཡེ ¶ , བྷིཀྑཝེ, ཨནུཀམྤེཡྻཱཐ, ཡེ ཙ ཁོ སོཏབྦཾ མཉྙེཡྻུཾ མིཏྟཱ ཝཱ ཨམཙྩཱ ¶ ཝཱ ཉཱཏཱི ཝཱ སཱལོཧིཏཱ ཝཱ, ཏེ ཝོ, བྷིཀྑཝེ, ཙཏུནྣཾ སཏིཔཊྛཱནཱནཾ བྷཱཝནཱཡ སམཱདཔེཏབྦཱ ནིཝེསེཏབྦཱ པཏིཊྛཱཔེཏབྦཱ.

‘‘ཀཏམེསཾ, ཙཏུནྣཾ? ཨིདྷ, བྷིཀྑཝེ, བྷིཀྑུ ཀཱཡེ ཀཱཡཱནུཔསྶཱི ཝིཧརཏི ཨཱཏཱཔཱི སམྤཛཱནོ སཏིམཱ, ཝིནེཡྻ ལོཀེ ཨབྷིཛ྄ཛྷཱདོམནསྶཾ; ཝེདནཱསུ…པེ… ཙིཏྟེ…པེ… དྷམྨེསུ དྷམྨཱནུཔསྶཱི ཝིཧརཏི ཨཱཏཱཔཱི སམྤཛཱནོ སཏིམཱ, ཝིནེཡྻ ལོཀེ ཨབྷིཛ྄ཛྷཱདོམནསྶཾ. ཡེ, བྷིཀྑཝེ, ཨནུཀམྤེཡྻཱཐ, ཡེ ཙ སོཏབྦཾ མཉྙེཡྻུཾ མིཏྟཱ ཝཱ ¶ ཨམཙྩཱ ཝཱ ཉཱཏཱི ཝཱ སཱལོཧིཏཱ ཝཱ, ཏེ ཝོ, བྷིཀྑཝེ, ཨིམེསཾ ཙཏུནྣཾ སཏིཔཊྛཱནཱནཾ བྷཱཝནཱཡ སམཱདཔེཏབྦཱ ནིཝེསེཏབྦཱ པཏིཊྛཱཔེཏབྦཱ’’ཏི. ཨཊྛམཾ.

༩. ཝེདནཱསུཏྟཾ

༤༡༥. ‘‘ཏིསྶོ ཨིམཱ, བྷིཀྑཝེ, ཝེདནཱ. ཀཏམཱ ཏིསྶོ? སུཁཱ ཝེདནཱ, དུཀྑཱ ཝེདནཱ, ཨདུཀྑམསུཁཱ ཝེདནཱ – ཨིམཱ ཁོ, བྷིཀྑཝེ, ཏིསྶོ ཝེདནཱ. ཨིམཱསཾ ཁོ, བྷིཀྑཝེ, ཏིསྶནྣཾ ཝེདནཱནཾ པརིཉྙཱཡ ཙཏྟཱརོ སཏིཔཊྛཱནཱ བྷཱཝེཏབྦཱ.

‘‘ཀཏམེ ཙཏྟཱརོ? ཨིདྷ བྷིཀྑཝེ, བྷིཀྑུ ཀཱཡེ ཀཱཡཱནུཔསྶཱི ཝིཧརཏི ཨཱཏཱཔཱི སམྤཛཱནོ སཏིམཱ, ཝིནེཡྻ ལོཀེ ཨབྷིཛ྄ཛྷཱདོམནསྶཾ; ཝེདནཱསུ…པེ… ཙིཏྟེ…པེ… དྷམྨེསུ དྷམྨཱནུཔསྶཱི ཝིཧརཏི ཨཱཏཱཔཱི སམྤཛཱནོ སཏིམཱ, ཝིནེཡྻ ལོཀེ ཨབྷིཛ྄ཛྷཱདོམནསྶཾ. ཨིམཱསཾ ཁོ, བྷིཀྑཝེ, ཏིསྶནྣཾ ཝེདནཱནཾ པརིཉྙཱཡ ཨིམེ ཙཏྟཱརོ སཏིཔཊྛཱནཱ བྷཱཝེཏབྦཱ’’ཏི. ནཝམཾ.

༡༠. ཨཱསཝསུཏྟཾ

༤༡༦. ‘‘ཏཡོམེ ¶ , བྷིཀྑཝེ ཨཱསཝཱ. ཀཏམེ ཏཡོ? ཀཱམཱསཝོ, བྷཝཱསཝོ, ཨཝིཛྫཱསཝོ ¶ – ཨིམེ ཁོ, བྷིཀྑཝེ, ཏཡོ ཨཱསཝཱ. ཨིམེསཾ ¶ ཁོ, བྷིཀྑཝེ, ཏིཎྞནྣཾ ཨཱསཝཱནཾ པཧཱནཱཡ ཙཏྟཱརོ སཏིཔཊྛཱནཱ བྷཱཝེཏབྦཱ.

‘‘ཀཏམེ ཙཏྟཱརོ? ཨིདྷ, བྷིཀྑཝེ, བྷིཀྑུ ཀཱཡེ ཀཱཡཱནུཔསྶཱི ཝིཧརཏི ཨཱཏཱཔཱི སམྤཛཱནོ སཏིམཱ, ཝིནེཡྻ ལོཀེ ཨབྷིཛ྄ཛྷཱདོམནསྶཾ; ཝེདནཱསུ…པེ… ཙིཏྟེ…པེ… དྷམྨེསུ དྷམྨཱནུཔསྶཱི ཝིཧརཏི ཨཱཏཱཔཱི སམྤཛཱནོ སཏིམཱ, ཝིནེཡྻ ལོཀེ ¶ ཨབྷིཛ྄ཛྷཱདོམནསྶཾ. ཨིམེསཾ ཁོ, བྷིཀྑཝེ, ཏིཎྞནྣཾ ཨཱསཝཱནཾ པཧཱནཱཡ ཨིམེ ཙཏྟཱརོ སཏིཔཊྛཱནཱ བྷཱཝེཏབྦཱ’’ཏི. དསམཾ.

ཨམཏཝགྒོ པཉྩམོ.

ཏསྶུདྡཱནཾ –

ཨམཏཾ སམུདཡོ མགྒོ, སཏི ཀུསལརཱསི ཙ;

པཱཏིམོཀྑཾ དུཙྩརིཏཾ, མིཏྟཝེདནཱ ཨཱསཝེན ཙཱཏི.

༦. གངྒཱཔེཡྻཱལཝགྒོ

༡-༡༢. གངྒཱནདཱིཨཱདིསུཏྟདྭཱདསཀཾ

༤༡༧-༤༢༨. ‘‘སེཡྻཐཱཔི ¶ , བྷིཀྑཝེ, གངྒཱ ནདཱི པཱཙཱིནནིནྣཱ པཱཙཱིནཔོཎཱ པཱཙཱིནཔབྦྷཱརཱ; ཨེཝམེཝ ཁོ, བྷིཀྑཝེ, བྷིཀྑུ ཙཏྟཱརོ སཏིཔཊྛཱནེ བྷཱཝེནྟོ ཙཏྟཱརོ སཏིཔཊྛཱནེ བཧུལཱིཀརོནྟོ ནིབྦཱནནིནྣོ ཧོཏི ནིབྦཱནཔོཎོ ནིབྦཱནཔབྦྷཱརོ.

‘‘ཀཐཉྩ, བྷིཀྑཝེ, བྷིཀྑུ ཙཏྟཱརོ སཏིཔཊྛཱནེ བྷཱཝེནྟོ ཙཏྟཱརོ སཏིཔཊྛཱནེ བཧུལཱིཀརོནྟོ ནིབྦཱནནིནྣོ ཧོཏི ནིབྦཱནཔོཎོ ནིབྦཱནཔབྦྷཱརོ? ཨིདྷ, བྷིཀྑཝེ, བྷིཀྑུ ཀཱཡེ ཀཱཡཱནུཔསྶཱི ཝིཧརཏི ཨཱཏཱཔཱི སམྤཛཱནོ སཏིམཱ, ཝིནེཡྻ ལོཀེ ཨབྷིཛ྄ཛྷཱདོམནསྶཾ; ཝེདནཱསུ ¶ …པེ… ཙིཏྟེ ¶ …པེ… དྷམྨེསུ དྷམྨཱནུཔསྶཱི ཝིཧརཏི ཨཱཏཱཔཱི སམྤཛཱནོ སཏིམཱ, ཝིནེཡྻ ལོཀེ ཨབྷིཛ྄ཛྷཱདོམནསྶཾ. ཨེཝཾ ཁོ, བྷིཀྑཝེ, བྷིཀྑུ ཙཏྟཱརོ སཏིཔཊྛཱནེ བྷཱཝེནྟོ ཙཏྟཱརོ སཏིཔཊྛཱནེ བཧུལཱིཀརོནྟོ ནིབྦཱནནིནྣོ ཧོཏི ནིབྦཱནཔོཎོ ནིབྦཱནཔབྦྷཱརོ’’ཏི ཝིཏྠཱརེཏབྦཾ.

གངྒཱཔེཡྻཱལཝགྒོ ཚཊྛོ.

ཏསྶུདྡཱནཾ –

ཚ པཱཙཱིནཏོ ནིནྣཱ, ཚ ནིནྣཱ ཙ སམུདྡཏོ;

ཨེཏེ དྭེ ཚ དྭཱདས ཧོནྟི, ཝགྒོ ཏེན པཝུཙྩཏཱིཏི.

༧. ཨཔྤམཱདཝགྒོ

༡-༡༠. ཏཐཱགཏཱདིསུཏྟདསཀཾ

༤༢༩-༤༣༨. ཡཱཝཏཱ, བྷིཀྑཝེ, སཏྟཱ ཨཔདཱ ཝཱ དྭིཔདཱ ཝཱ ཙཏུཔྤདཱ ཝཱ བཧུཔྤདཱ ཝཱཏི ཝིཏྠཱརེཏབྦཾ.

ཨཔྤམཱདཝགྒོ སཏྟམོ.

ཏསྶུདྡཱནཾ –

ཏཐཱགཏཾ ¶ པདཾ ཀཱུཊཾ, མཱུལཾ སཱརོ ཙ ཝསྶིཀཾ;

རཱཛཱ ཙནྡིམསཱུརིཡཱ, ཝཏྠེན དསམཾ པདནྟི.

༨. བལཀརཎཱིཡཝགྒོ

༡-༡༢. བལཱདིསུཏྟདྭཱདསཀཾ

༤༣༩-༤༥༠. སེཡྻཐཱཔི ¶ , བྷིཀྑཝེ, ཡེ ཀེཙི བལཀརཎཱིཡཱ ཀམྨནྟཱ ཀརཱིཡནྟཱིཏི ཝིཏྠཱརེཏབྦཾ.

བལཀརཎཱིཡཝགྒོ ཨཊྛམོ.

ཏསྶུདྡཱནཾ –

བལཾ ¶ བཱིཛཉྩ ནཱགོ ཙ, རུཀྑོ ཀུམྦྷེན སཱུཀིཡཱ;

ཨཱཀཱསེན ཙ དྭེ མེགྷཱ, ནཱཝཱ ཨཱགནྟུཀཱ ནདཱིཏི.

༩. ཨེསནཱཝགྒོ

༡-༡༠. ཨེསནཱདིསུཏྟདསཀཾ

༤༥༡-༤༦༠. ཏིསྶོ ཨིམཱ, བྷིཀྑཝེ, ཨེསནཱ. ཀཏམཱ ཏིསྶོ? ཀཱམེསནཱ, བྷཝེསནཱ, བྲཧྨཙརིཡེསནཱཏི ཝིཏྠཱརེཏབྦཾ.

ཨེསནཱཝགྒོ ནཝམོ.

ཏསྶུདྡཱནཾ –

ཨེསནཱ ཝིདྷཱ ཨཱསཝོ, བྷཝོ ཙ དུཀྑཏཱ ཏིསྶོ;

ཁིལཾ མལཉྩ ནཱིགྷོ ཙ, ཝེདནཱ ཏཎྷཱ ཏསིནཱཡ ཙཱཏི.

༡༠. ཨོགྷཝགྒོ

༡-༡༠. ཨུདྡྷམྦྷཱགིཡཱདིསུཏྟདསཀཾ

༤༦༡-༤༧༠. ‘‘པཉྩིམཱནི ¶ , བྷིཀྑཝེ, ཨུདྡྷམྦྷཱགིཡཱནི སཾཡོཛནཱནི. ཀཏམཱནི པཉྩ? རཱུཔརཱགོ, ཨརཱུཔརཱགོ, མཱནོ, ཨུདྡྷཙྩཾ, ཨཝིཛྫཱ ¶ – ཨིམཱནི ཁོ, བྷིཀྑཝེ, པཉྩུདྡྷམྦྷཱགིཡཱནི སཾཡོཛནཱནི. ཨིམེསཾ ཁོ, བྷིཀྑཝེ, པཉྩནྣཾ ཨུདྡྷམྦྷཱགིཡཱནཾ སཾཡོཛནཱནཾ ཨབྷིཉྙཱཡ པརིཉྙཱཡ པརིཀྑཡཱཡ པཧཱནཱཡ ཙཏྟཱརོ སཏིཔཊྛཱནཱ བྷཱཝེཏབྦཱ.

‘‘ཀཏམེ ¶ ཙཏྟཱརོ? ཨིདྷ, བྷིཀྑཝེ, བྷིཀྑུ ཀཱཡེ ¶ ཀཱཡཱནུཔསྶཱི ཝིཧརཏི ཨཱཏཱཔཱི སམྤཛཱནོ སཏིམཱ, ཝིནེཡྻ ལོཀེ ཨབྷིཛ྄ཛྷཱདོམནསྶཾ; ཝེདནཱསུ…པེ… ཙིཏྟེ…པེ… དྷམྨེསུ དྷམྨཱནུཔསྶཱི ཝིཧརཏི ཨཱཏཱཔཱི སམྤཛཱནོ སཏིམཱ, ཝིནེཡྻ ལོཀེ ཨབྷིཛ྄ཛྷཱདོམནསྶཾ. ཨིམེསཾ ཁོ, བྷིཀྑཝེ, པཉྩནྣཾ ཨུདྡྷམྦྷཱགིཡཱནཾ སཾཡོཛནཱནཾ ཨབྷིཉྙཱཡ པརིཉྙཱཡ པརིཀྑཡཱཡ པཧཱནཱཡ ཨིམེ ཙཏྟཱརོ སཏིཔཊྛཱནཱ བྷཱཝེཏབྦཱ’’ཏི.

(ཡཐཱ མགྒསཾཡུཏྟཾ ཏཐཱ སཏིཔཊྛཱནསཾཡུཏྟཾ ཝིཏྠཱརེཏབྦཾ).

ཨོགྷཝགྒོ དསམོ.

ཏསྶུདྡཱནཾ –

ཨོགྷོ ཡོགོ ཨུཔཱདཱནཾ, གནྠཱ ཨནུསཡེན ཙ;

ཀཱམགུཎཱ ནཱིཝརཎཱ, ཁནྡྷཱ ཨོརུདྡྷམྦྷཱགིཡཱཏི.

སཏིཔཊྛཱནསཾཡུཏྟཾ ཏཏིཡཾ.

༤. ཨིནྡྲིཡསཾཡུཏྟཾ

༡. སུདྡྷིཀཝགྒོ

༡. སུདྡྷིཀསུཏྟཾ

༤༧༡. སཱཝཏྠིནིདཱནཾ ¶ ¶ ¶ ¶ . ‘‘པཉྩིམཱནི, བྷིཀྑཝེ, ཨིནྡྲིཡཱནི. ཀཏམཱནི པཉྩ? སདྡྷིནྡྲིཡཾ, ཝཱིརིཡིནྡྲིཡཾ, སཏིནྡྲིཡཾ, སམཱདྷིནྡྲིཡཾ, པཉྙིནྡྲིཡཾ – ཨིམཱནི ཁོ, བྷིཀྑཝེ, པཉྩིནྡྲིཡཱནཱི’’ཏི. པཋམཾ.

༢. པཋམསོཏཱཔནྣསུཏྟཾ

༤༧༢. ‘‘པཉྩིམཱནི, བྷིཀྑཝེ, ཨིནྡྲིཡཱནི. ཀཏམཱནི པཉྩ? སདྡྷིནྡྲིཡཾ, ཝཱིརིཡིནྡྲིཡཾ, སཏིནྡྲིཡཾ, སམཱདྷིནྡྲིཡཾ, པཉྙིནྡྲིཡཾ. ཡཏོ ཁོ, བྷིཀྑཝེ, ཨརིཡསཱཝཀོ ཨིམེསཾ པཉྩནྣཾ ཨིནྡྲིཡཱནཾ ཨསྶཱདཉྩ [སམུདཡཉྩ ཨཏྠངྒམཉྩ ཨསྶཱདཉྩ (སྱཱ. ཀཾ. པཱི. ཀ.) སཾ. ནི. ༢.༡༧༥] ཨཱདཱིནཝཉྩ ནིསྶརཎཉྩ ཡཐཱབྷཱུཏཾ པཛཱནཱཏི – ཨཡཾ ཝུཙྩཏི, བྷིཀྑཝེ, ཨརིཡསཱཝཀོ སོཏཱཔནྣོ ཨཝིནིཔཱཏདྷམྨོ ནིཡཏོ སམྦོདྷིཔརཱཡཎོ’’ཏི. དུཏིཡཾ.

༣. དུཏིཡསོཏཱཔནྣསུཏྟཾ

༤༧༣. ‘‘པཉྩིམཱནི, བྷིཀྑཝེ, ཨིནྡྲིཡཱནི. ཀཏམཱནི པཉྩ? སདྡྷིནྡྲིཡཾ, ཝཱིརིཡིནྡྲིཡཾ, སཏིནྡྲིཡཾ, སམཱདྷིནྡྲིཡཾ, པཉྙིནྡྲིཡཾ. ཡཏོ ཁོ, བྷིཀྑཝེ, ཨརིཡསཱཝཀོ ཨིམེསཾ པཉྩནྣཾ ཨིནྡྲིཡཱནཾ སམུདཡཉྩ ཨཏྠངྒམཉྩ ཨསྶཱདཉྩ ཨཱདཱིནཝཉྩ ¶ ནིསྶརཎཉྩ ཡཐཱབྷཱུཏཾ པཛཱནཱཏི ¶ – ཨཡཾ ཝུཙྩཏི, བྷིཀྑཝེ, ཨརིཡསཱཝཀོ སོཏཱཔནྣོ ཨཝིནིཔཱཏདྷམྨོ ¶ ནིཡཏོ སམྦོདྷིཔརཱཡཎོ’’ཏི. ཏཏིཡཾ.

༤. པཋམཨརཧནྟསུཏྟཾ

༤༧༤. ‘‘པཉྩིམཱནི, བྷིཀྑཝེ, ཨིནྡྲིཡཱནི. ཀཏམཱནི པཉྩ? སདྡྷིནྡྲིཡཾ, ཝཱིརིཡིནྡྲིཡཾ, སཏིནྡྲིཡཾ, སམཱདྷིནྡྲིཡཾ, པཉྙིནྡྲིཡཾ. ཡཏོ ཁོ, བྷིཀྑཝེ, ཨརིཡསཱཝཀོ ཨིམེསཾ པཉྩནྣཾ ཨིནྡྲིཡཱནཾ ཨསྶཱདཉྩ [སམུདཡཉྩ ཨཏྠངྒམཉྩ ཨསྶཱདཉྩ (སྱཱ. ཀཾ. པཱི. ཀ.) སཾ. ནི. ༢.༡༧༥] ཨཱདཱིནཝཉྩ ནིསྶརཎཉྩ ཡཐཱབྷཱུཏཾ ཝིདིཏྭཱ ¶ ཨནུཔཱདཱཝིམུཏྟོ ཧོཏི – ཨཡཾ ཝུཙྩཏི, བྷིཀྑཝེ, བྷིཀྑུ ཨརཧཾ ཁཱིཎཱསཝོ ཝུསིཏཝཱ ཀཏཀརཎཱིཡོ ཨོཧིཏབྷཱརོ ཨནུཔྤཏྟསདཏྠོ པརིཀྑཱིཎབྷཝསཾཡོཛནོ སམྨདཉྙཱ ཝིམུཏྟོ’’ཏི. ཙཏུཏྠཾ.

༥. དུཏིཡཨརཧནྟསུཏྟཾ

༤༧༥. ‘‘པཉྩིམཱནི, བྷིཀྑཝེ, ཨིནྡྲིཡཱནི. ཀཏམཱནི པཉྩ? སདྡྷིནྡྲིཡཾ, ཝཱིརིཡིནྡྲིཡཾ, སཏིནྡྲིཡཾ, སམཱདྷིནྡྲིཡཾ, པཉྙིནྡྲིཡཾ. ཡཏོ ཁོ, བྷིཀྑཝེ, བྷིཀྑུ ཨིམེསཾ པཉྩནྣཾ ཨིནྡྲིཡཱནཾ སམུདཡཉྩ ཨཏྠངྒམཉྩ ཨསྶཱདཉྩ ཨཱདཱིནཝཉྩ ནིསྶརཎཉྩ ཡཐཱབྷཱུཏཾ ཝིདིཏྭཱ ཨནུཔཱདཱཝིམུཏྟོ ཧོཏི – ཨཡཾ ཝུཙྩཏི, བྷིཀྑཝེ, བྷིཀྑུ ཨརཧཾ ཁཱིཎཱསཝོ ཝུསིཏཝཱ ཀཏཀརཎཱིཡོ ཨོཧིཏབྷཱརོ ཨནུཔྤཏྟསདཏྠོ པརིཀྑཱིཎབྷཝསཾཡོཛནོ སམྨདཉྙཱ ཝིམུཏྟོ’’ཏི. པཉྩམཾ.

༦. པཋམསམཎབྲཱཧྨཎསུཏྟཾ

༤༧༦. ‘‘པཉྩིམཱནི, བྷིཀྑཝེ, ཨིནྡྲིཡཱནི. ཀཏམཱནི པཉྩ? སདྡྷིནྡྲིཡཾ…པེ… པཉྙིནྡྲིཡཾ. ཡེ ཧི ཀེཙི, བྷིཀྑཝེ, སམཎཱ ཝཱ བྲཱཧྨཎཱ ཝཱ ཨིམེསཾ པཉྩནྣཾ ཨིནྡྲིཡཱནཾ ཨསྶཱདཉྩ ཨཱདཱིནཝཉྩ ནིསྶརཎཉྩ ཡཐཱབྷཱུཏཾ ནཔྤཛཱནནྟི, ན མེ ཏེ, བྷིཀྑཝེ, སམཎཱ ཝཱ ¶ བྲཱཧྨཎཱ ཝཱ སམཎེསུ ཝཱ སམཎསམྨཏཱ བྲཱཧྨཎེསུ ཝཱ བྲཱཧྨཎསམྨཏཱ, ན ཙ པནེཏེ ¶ ཨཱཡསྨནྟོ སཱམཉྙཏྠཾ ཝཱ བྲཧྨཉྙཏྠཾ ཝཱ དིཊྛེཝ དྷམྨེ སཡཾ ཨབྷིཉྙཱ སཙྪིཀཏྭཱ ཨུཔསམྤཛྫ ཝིཧརནྟི.

‘‘ཡེ ¶ ཙ ཁོ ཀེཙི [ཡེ ཙ ཁོ ཏེ (སྱཱ. ཀཾ. ཀ.) སཾ. ནི. ༢.༡༧༤], བྷིཀྑཝེ, སམཎཱ ཝཱ བྲཱཧྨཎཱ ཝཱ ཨིམེསཾ པཉྩནྣཾ ཨིནྡྲིཡཱནཾ སམུདཡཉྩ ཨཏྠངྒམཉྩ ཨསྶཱདཉྩ ཨཱདཱིནཝཉྩ ནིསྶརཎཉྩ ཡཐཱབྷཱུཏཾ པཛཱནནྟི, ཏེ ཁོ མེ, བྷིཀྑཝེ, སམཎཱ ཝཱ བྲཱཧྨཎཱ ཝཱ སམཎེསུ ཙེཝ སམཎསམྨཏཱ བྲཱཧྨཎེསུ ཙ བྲཱཧྨཎསམྨཏཱ; ཏེ ཙ པནཱཡསྨནྟོ སཱམཉྙཏྠཉྩ བྲཧྨཉྙཏྠཉྩ དིཊྛེཝ དྷམྨེ སཡཾ ཨབྷིཉྙཱ སཙྪིཀཏྭཱ ཨུཔསམྤཛྫ ཝིཧརནྟཱི’’ཏི. ཚཊྛཾ.

༧. དུཏིཡསམཎབྲཱཧྨཎསུཏྟཾ

༤༧༧. ‘‘ཡེ ཧི ཀེཙི, བྷིཀྑཝེ, སམཎཱ ཝཱ བྲཱཧྨཎཱ ཝཱ སདྡྷིནྡྲིཡཾ ནཔྤཛཱནནྟི, སདྡྷིནྡྲིཡསམུདཡཾ ནཔྤཛཱནནྟི, སདྡྷིནྡྲིཡནིརོདྷཾ ནཔྤཛཱནནྟི, སདྡྷིནྡྲིཡནིརོདྷགཱམིནིཾ པཊིཔདཾ ནཔྤཛཱནནྟི; ཝཱིརིཡིནྡྲིཡཾ ནཔྤཛཱནནྟི…པེ… སཏིནྡྲིཡཾ ནཔྤཛཱནནྟི ¶ …པེ… སམཱདྷིནྡྲིཡཾ ནཔྤཛཱནནྟི…པེ… པཉྙིནྡྲིཡཾ ནཔྤཛཱནནྟི, པཉྙིནྡྲིཡསམུདཡཾ ནཔྤཛཱནནྟི, པཉྙིནྡྲིཡནིརོདྷཾ ནཔྤཛཱནནྟི, པཉྙིནྡྲིཡནིརོདྷགཱམིནིཾ པཊིཔདཾ ནཔྤཛཱནནྟི, ན མེ ཏེ, བྷིཀྑཝེ སམཎཱ ཝཱ བྲཱཧྨཎཱ ཝཱ སམཎེསུ ཝཱ སམཎསམྨཏཱ བྲཱཧྨཎེསུ ཝཱ བྲཱཧྨཎསམྨཏཱ, ན ཙ པནེཏེ ཨཱཡསྨནྟོ སཱམཉྙཏྠཾ ཝཱ བྲཧྨཉྙཏྠཾ ¶ ཝཱ དིཊྛེཝ དྷམྨེ སཡཾ ཨབྷིཉྙཱ སཙྪིཀཏྭཱ ཨུཔསམྤཛྫ ཝིཧརནྟི.

‘‘ཡེ ཙ ཁོ ཀེཙི, བྷིཀྑཝེ, སམཎཱ ཝཱ བྲཱཧྨཎཱ ཝཱ སདྡྷིནྡྲིཡཾ པཛཱནནྟི, སདྡྷིནྡྲིཡསམུདཡཾ པཛཱནནྟི, སདྡྷིནྡྲིཡནིརོདྷཾ པཛཱནནྟི, སདྡྷིནྡྲིཡནིརོདྷགཱམིནིཾ པཊིཔདཾ པཛཱནནྟི; ཝཱིརིཡིནྡྲིཡཾ པཛཱནནྟི, ཝཱིརིཡིནྡྲིཡསམུདཡཾ པཛཱནནྟི, ཝཱིརིཡིནྡྲིཡནིརོདྷཾ པཛཱནནྟི, ཝཱིརིཡིནྡྲིཡནིརོདྷགཱམིནིཾ པཊིཔདཾ པཛཱནནྟི; སཏིནྡྲིཡཾ པཛཱནནྟི…པེ… སམཱདྷིནྡྲིཡཾ པཛཱནནྟི…པེ… པཉྙིནྡྲིཡཾ ¶ པཛཱནནྟི, པཉྙིནྡྲིཡསམུདཡཾ པཛཱནནྟི, པཉྙིནྡྲིཡནིརོདྷཾ པཛཱནནྟི, པཉྙིནྡྲིཡནིརོདྷགཱམིནིཾ པཊིཔདཾ པཛཱནནྟི ¶ , ཏེ ཁོ མེ, བྷིཀྑཝེ, སམཎཱ ཝཱ བྲཱཧྨཎཱ ཝཱ སམཎེསུ ཙེཝ སམཎསམྨཏཱ བྲཱཧྨཎེསུ ཙ བྲཱཧྨཎསམྨཏཱ, ཏེ ཙ པནཱཡསྨནྟོ སཱམཉྙཏྠཉྩ བྲཧྨཉྙཏྠཉྩ དིཊྛེཝ དྷམྨེ སཡཾ ཨབྷིཉྙཱ སཙྪིཀཏྭཱ ཨུཔསམྤཛྫ ཝིཧརནྟཱི’’ཏི. སཏྟམཾ.

༨. དཊྛབྦསུཏྟཾ

༤༧༨. ‘‘པཉྩིམཱནི, བྷིཀྑཝེ, ཨིནྡྲིཡཱནི. ཀཏམཱནི པཉྩ? སདྡྷིནྡྲིཡཾ…པེ… པཉྙིནྡྲིཡཾ. ཀཏྠ ཙ, བྷིཀྑཝེ, སདྡྷིནྡྲིཡཾ དཊྛབྦཾ? ཙཏཱུསུ སོཏཱཔཏྟིཡངྒེསུ – ཨེཏྠ སདྡྷིནྡྲིཡཾ དཊྛབྦཾ. ཀཏྠ ཙ, བྷིཀྑཝེ, ཝཱིརིཡིནྡྲིཡཾ དཊྛབྦཾ? ཙཏཱུསུ སམྨཔྤདྷཱནེསུ – ཨེཏྠ ཝཱིརིཡིནྡྲིཡཾ དཊྛབྦཾ. ཀཏྠ ¶ ཙ, བྷིཀྑཝེ, སཏིནྡྲིཡཾ དཊྛབྦཾ? ཙཏཱུསུ སཏིཔཊྛཱནེསུ – ཨེཏྠ སཏིནྡྲིཡཾ དཊྛབྦཾ. ཀཏྠ ཙ, བྷིཀྑཝེ, སམཱདྷིནྡྲིཡཾ དཊྛབྦཾ? ཙཏཱུསུ ཛྷཱནེསུ – ཨེཏྠ སམཱདྷིནྡྲིཡཾ དཊྛབྦཾ. ཀཏྠ ཙ, བྷིཀྑཝེ, པཉྙིནྡྲིཡཾ དཊྛབྦཾ? ཙཏཱུསུ ཨརིཡསཙྩེསུ – ཨེཏྠ པཉྙིནྡྲིཡཾ དཊྛབྦཾ. ཨིམཱནི ཁོ, བྷིཀྑཝེ, པཉྩིནྡྲིཡཱནཱི’’ཏི. ཨཊྛམཾ.

༩. པཋམཝིབྷངྒསུཏྟཾ

༤༧༩. ‘‘པཉྩིམཱནི, བྷིཀྑཝེ, ཨིནྡྲིཡཱནི. ཀཏམཱནི པཉྩ? སདྡྷིནྡྲིཡཾ…པེ… པཉྙིནྡྲིཡཾ. ཀཏམཉྩ, བྷིཀྑཝེ, སདྡྷིནྡྲིཡཾ? ཨིདྷ, བྷིཀྑཝེ, ཨརིཡསཱཝཀོ སདྡྷོ ཧོཏི, སདྡཧཏི ཏཐཱགཏསྶ བོདྷིཾ ¶ – ‘ཨིཏིཔི སོ བྷགཝཱ ཨརཧཾ སམྨཱསམྦུདྡྷོ ཝིཛྫཱཙརཎསམྤནྣོ ¶ སུགཏོ ལོཀཝིདཱུ ཨནུཏྟརོ པུརིསདམྨསཱརཐི སཏྠཱ དེཝམནུསྶཱནཾ བུདྡྷོ བྷགཝཱ’ཏི – ཨིདཾ ཝུཙྩཏི, བྷིཀྑཝེ, སདྡྷིནྡྲིཡཾ.

‘‘ཀཏམཉྩ, བྷིཀྑཝེ, ཝཱིརིཡིནྡྲིཡཾ? ཨིདྷ, བྷིཀྑཝེ, ཨརིཡསཱཝཀོ ཨཱརདྡྷཝཱིརིཡོ ཝིཧརཏི ཨཀུསལཱནཾ དྷམྨཱནཾ པཧཱནཱཡ, ཀུསལཱནཾ དྷམྨཱནཾ ཨུཔསམྤདཱཡ, ཐཱམཝཱ དལ༹ྷཔརཀྐམོ ཨནིཀྑིཏྟདྷུརོ ཀུསལེསུ དྷམྨེསུ – ཨིདཾ ཝུཙྩཏི, བྷིཀྑཝེ, ཝཱིརིཡིནྡྲིཡཾ.

‘‘ཀཏམཉྩ, བྷིཀྑཝེ, སཏིནྡྲིཡཾ? ཨིདྷ, བྷིཀྑཝེ, ཨརིཡསཱཝཀོ སཏིམཱ ཧོཏི པརམེན ¶ སཏིནེཔཀྐེན སམནྣཱགཏོ ཙིརཀཏམྤི ཙིརབྷཱསིཏམྤི སརིཏཱ ¶ ཨནུསྶརིཏཱ – ཨིདཾ ཝུཙྩཏི, བྷིཀྑཝེ, སཏིནྡྲིཡཾ.

‘‘ཀཏམཉྩ, བྷིཀྑཝེ, སམཱདྷིནྡྲིཡཾ? ཨིདྷ, བྷིཀྑཝེ, ཨརིཡསཱཝཀོ ཝོསྶགྒཱརམྨཎཾ ཀརིཏྭཱ ལབྷཏི སམཱདྷིཾ, ལབྷཏི ཙིཏྟསྶ ཨེཀགྒཏཾ – ཨིདཾ ཝུཙྩཏི, བྷིཀྑཝེ, སམཱདྷིནྡྲིཡཾ.

‘‘ཀཏམཉྩ, བྷིཀྑཝེ, པཉྙིནྡྲིཡཾ? ཨིདྷ, བྷིཀྑཝེ, ཨརིཡསཱཝཀོ པཉྙཝཱ ཧོཏི ཨུདཡཏྠགཱམིནིཡཱ པཉྙཱཡ སམནྣཱགཏོ ཨརིཡཱཡ ནིབྦེདྷིཀཱཡ, སམྨཱ དུཀྑཀྑཡགཱམིནིཡཱ – ཨིདཾ ཝུཙྩཏི, བྷིཀྑཝེ, པཉྙིནྡྲིཡཾ. ཨིམཱནི ཁོ, བྷིཀྑཝེ, པཉྩིནྡྲིཡཱནཱི’’ཏི. ནཝམཾ.

༡༠. དུཏིཡཝིབྷངྒསུཏྟཾ

༤༨༠. ‘‘པཉྩིམཱནི, བྷིཀྑཝེ, ཨིནྡྲིཡཱནི. ཀཏམཱནི པཉྩ? སདྡྷིནྡྲིཡཾ…པེ… པཉྙིནྡྲིཡཾ. ཀཏམཉྩ, བྷིཀྑཝེ, སདྡྷིནྡྲིཡཾ? ཨིདྷ, བྷིཀྑཝེ, ཨརིཡསཱཝཀོ སདྡྷོ ཧོཏི, སདྡཧཏི ཏཐཱགཏསྶ བོདྷིཾ – ‘ཨིཏིཔི སོ བྷགཝཱ ཨརཧཾ སམྨཱསམྦུདྡྷོ ཝིཛྫཱཙརཎསམྤནྣོ སུགཏོ ལོཀཝིདཱུ ཨནུཏྟརོ པུརིསདམྨསཱརཐི སཏྠཱ དེཝམནུསྶཱནཾ བུདྡྷོ བྷགཝཱ’ཏི – ཨིདཾ ཝུཙྩཏི, བྷིཀྑཝེ, སདྡྷིནྡྲིཡཾ.

‘‘ཀཏམཉྩ ¶ , བྷིཀྑཝེ, ཝཱིརིཡིནྡྲིཡཾ? ཨིདྷ, བྷིཀྑཝེ, ཨརིཡསཱཝཀོ ཨཱརདྡྷཝཱིརིཡོ ཝིཧརཏི ཨཀུསལཱནཾ དྷམྨཱནཾ པཧཱནཱཡ, ཀུསལཱནཾ དྷམྨཱནཾ ཨུཔསམྤདཱཡ, ཐཱམཝཱ དལ༹ྷཔརཀྐམོ ཨནིཀྑིཏྟདྷུརོ ཀུསལེསུ དྷམྨེསུ. སོ ཨནུཔྤནྣཱནཾ པཱཔཀཱནཾ ཨཀུསལཱནཾ དྷམྨཱནཾ ཨནུཔྤཱདཱཡ ཚནྡཾ ཛནེཏི ཝཱཡམཏི ཝཱིརིཡཾ ཨཱརབྷཏི ཙིཏྟཾ པགྒཎྷཱཏི པདཧཏི; ཨུཔྤནྣཱནཾ ¶ པཱཔཀཱནཾ ཨཀུསལཱནཾ དྷམྨཱནཾ པཧཱནཱཡ ཚནྡཾ ཛནེཏི ཝཱཡམཏི ཝཱིརིཡཾ ¶ ཨཱརབྷཏི ཙིཏྟཾ པགྒཎྷཱཏི པདཧཏི; ཨནུཔྤནྣཱནཾ ཀུསལཱནཾ དྷམྨཱནཾ ཨུཔྤཱདཱཡ ཚནྡཾ ཛནེཏི ཝཱཡམཏི ཝཱིརིཡཾ ཨཱརབྷཏི ཙིཏྟཾ པགྒཎྷཱཏི པདཧཏི; ཨུཔྤནྣཱནཾ ཀུསལཱནཾ དྷམྨཱནཾ ཋིཏིཡཱ [སམཱཔཏྟིཡཱ (སྱཱ. ཀཾ. ཀ.)] ཨསམྨོསཱཡ བྷིཡྻོབྷཱཝཱཡ ཝེཔུལླཱཡ བྷཱཝནཱཡ པཱརིཔཱུརིཡཱ ཚནྡཾ ཛནེཏི ཝཱཡམཏི ཝཱིརིཡཾ ཨཱརབྷཏི ཙིཏྟཾ པགྒཎྷཱཏི པདཧཏི – ཨིདཾ ཝུཙྩཏི, བྷིཀྑཝེ, ཝཱིརིཡིནྡྲིཡཾ.

‘‘ཀཏམཉྩ ¶ , བྷིཀྑཝེ, སཏིནྡྲིཡཾ? ཨིདྷ, བྷིཀྑཝེ, ཨརིཡསཱཝཀོ སཏིམཱ ཧོཏི པརམེན སཏིནེཔཀྐེན སམནྣཱགཏོ, ཙིརཀཏམྤི ཙིརབྷཱསིཏམྤི སརིཏཱ ཨནུསྶརིཏཱ. སོ ཀཱཡེ ཀཱཡཱནུཔསྶཱི ཝིཧརཏི ཨཱཏཱཔཱི སམྤཛཱནོ སཏིམཱ, ཝིནེཡྻ ལོཀེ ཨབྷིཛ྄ཛྷཱདོམནསྶཾ; ཝེདནཱསུ…པེ… ཙིཏྟེ…པེ… དྷམྨེསུ དྷམྨཱནུཔསྶཱི ཝིཧརཏི ཨཱཏཱཔཱི སམྤཛཱནོ སཏིམཱ, ཝིནེཡྻ ལོཀེ ཨབྷིཛ྄ཛྷཱདོམནསྶཾ – ཨིདཾ ཝུཙྩཏི, བྷིཀྑཝེ, སཏིནྡྲིཡཾ.

‘‘ཀཏམཉྩ, བྷིཀྑཝེ, སམཱདྷིནྡྲིཡཾ? ཨིདྷ, བྷིཀྑཝེ, ཨརིཡསཱཝཀོ ཝོསྶགྒཱརམྨཎཾ ཀརིཏྭཱ ལབྷཏི སམཱདྷིཾ, ལབྷཏི ཙིཏྟསྶ ཨེཀགྒཏཾ. སོ ཝིཝིཙྩེཝ ཀཱམེཧི ཝིཝིཙྩ ཨཀུསལེཧི དྷམྨེཧི སཝིཏཀྐཾ སཝིཙཱརཾ ཝིཝེཀཛཾ པཱིཏིསུཁཾ པཋམཾ ཛྷཱནཾ ཨུཔསམྤཛྫ ཝིཧརཏི. ཝིཏཀྐཝིཙཱརཱནཾ ཝཱུཔསམཱ ཨཛ྄ཛྷཏྟཾ སམྤསཱདནཾ ཙེཏསོ ཨེཀོདིབྷཱཝཾ ཨཝིཏཀྐཾ ཨཝིཙཱརཾ སམཱདྷིཛཾ པཱིཏིསུཁཾ དུཏིཡཾ ཛྷཱནཾ ཨུཔསམྤཛྫ ཝིཧརཏི. པཱིཏིཡཱ ཙ ཝིརཱགཱ ཨུཔེཀྑཀོ ཙ ཝིཧརཏི སཏོ ཙ སམྤཛཱནོ སུཁཉྩ ཀཱཡེན པཊིསཾཝེདེཏི ¶ ཡཾ ཏཾ ཨརིཡཱ ཨཱཙིཀྑནྟི ‘ཨུཔེཀྑཀོ སཏིམཱ སུཁཝིཧཱརཱི’ཏི ཏཏིཡཾ ཛྷཱནཾ ཨུཔསམྤཛྫ ཝིཧརཏི. སུཁསྶ ཙ པཧཱནཱ དུཀྑསྶ ཙ པཧཱནཱ པུབྦེཝ སོམནསྶདོམནསྶཱནཾ ཨཏྠངྒམཱ ཨདུཀྑམསུཁཾ ཨུཔེཀྑཱསཏིཔཱརིསུདྡྷིཾ ཙཏུཏྠཾ ཛྷཱནཾ ཨུཔསམྤཛྫ ཝིཧརཏི – ཨིདཾ ཝུཙྩཏི, བྷིཀྑཝེ, སམཱདྷིནྡྲིཡཾ.

‘‘ཀཏམཉྩ ¶ , བྷིཀྑཝེ, པཉྙིནྡྲིཡཾ? ཨིདྷ, བྷིཀྑཝེ, ཨརིཡསཱཝཀོ པཉྙཝཱ ཧོཏི ཨུདཡཏྠགཱམིནིཡཱ པཉྙཱཡ སམནྣཱགཏོ ཨརིཡཱཡ ནིབྦེདྷིཀཱཡ, སམྨཱ དུཀྑཀྑཡགཱམིནིཡཱ. སོ ‘ཨིདཾ དུཀྑ’ནྟི ཡཐཱབྷཱུཏཾ པཛཱནཱཏི, ‘ཨཡཾ དུཀྑསམུདཡོ’ཏི ཡཐཱབྷཱུཏཾ པཛཱནཱཏི, ‘ཨཡཾ དུཀྑནིརོདྷོ’ཏི ཡཐཱབྷཱུཏཾ པཛཱནཱཏི, ‘ཨཡཾ དུཀྑནིརོདྷགཱམིནཱི པཊིཔདཱ’ཏི ཡཐཱབྷཱུཏཾ ¶ པཛཱནཱཏི – ཨིདཾ ཝུཙྩཏི, བྷིཀྑཝེ, པཉྙིནྡྲིཡཾ. ཨིམཱནི ཁོ, བྷིཀྑཝེ, པཉྩིནྡྲིཡཱནཱི’’ཏི. དསམཾ.

སུདྡྷིཀཝགྒོ པཋམོ.

ཏསྶུདྡཱནཾ –

སུདྡྷིཀཉྩེཝ ¶ དྭེ སོཏཱ, ཨརཧནྟཱ ཨཔརེ དུཝེ;

སམཎབྲཱཧྨཎཱ དཊྛབྦཾ, ཝིབྷངྒཱ ཨཔརེ དུཝེཏི.

༢. མུདུཏརཝགྒོ

༡. པཊིལཱབྷསུཏྟཾ

༤༨༡. ‘‘པཉྩིམཱནི ¶ , བྷིཀྑཝེ, ཨིནྡྲིཡཱནི. ཀཏམཱནི པཉྩ? སདྡྷིནྡྲིཡཾ…པེ… པཉྙིནྡྲིཡཾ…པེ…. ཀཏམཉྩ, བྷིཀྑཝེ, སདྡྷིནྡྲིཡཾ? ཨིདྷ, བྷིཀྑཝེ, ཨརིཡསཱཝཀོ སདྡྷོ ཧོཏི, སདྡཧཏི ཏཐཱགཏསྶ བོདྷིཾ – ‘ཨིཏིཔི སོ བྷགཝཱ ཨརཧཾ སམྨཱསམྦུདྡྷོ ཝིཛྫཱཙརཎསམྤནྣོ སུགཏོ ལོཀཝིདཱུ ཨནུཏྟརོ པུརིསདམྨསཱརཐི སཏྠཱ དེཝམནུསྶཱནཾ བུདྡྷོ བྷགཝཱ’ཏི – ཨིདཾ ཝུཙྩཏི, བྷིཀྑཝེ, སདྡྷིནྡྲིཡཾ.

‘‘ཀཏམཉྩ, བྷིཀྑཝེ, ཝཱིརིཡིནྡྲིཡཾ? ཡཾ ཁོ, བྷིཀྑཝེ, ཙཏྟཱརོ སམྨཔྤདྷཱནེ ཨཱརབྦྷ ཝཱིརིཡཾ པཊིལབྷཏི – ཨིདཾ ཝུཙྩཏི, བྷིཀྑཝེ, ཝཱིརིཡིནྡྲིཡཾ.

‘‘ཀཏམཉྩ ¶ , བྷིཀྑཝེ, སཏིནྡྲིཡཾ? ཡཾ ཁོ, བྷིཀྑཝེ, ཙཏྟཱརོ སཏིཔཊྛཱནེ ཨཱརབྦྷ སཏིཾ པཊིལབྷཏི – ཨིདཾ ཝུཙྩཏི, བྷིཀྑཝེ, སཏིནྡྲིཡཾ.

‘‘ཀཏམཉྩ, བྷིཀྑཝེ, སམཱདྷིནྡྲིཡཾ? ཨིདྷ, བྷིཀྑཝེ, ཨརིཡསཱཝཀོ ཝོསྶགྒཱརམྨཎཾ ཀརིཏྭཱ ལབྷཏི སམཱདྷིཾ, ལབྷཏི ཙིཏྟསྶ ཨེཀགྒཏཾ – ཨིདཾ ཝུཙྩཏི, བྷིཀྑཝེ, སམཱདྷིནྡྲིཡཾ.

‘‘ཀཏམཉྩ, བྷིཀྑཝེ, པཉྙིནྡྲིཡཾ? ཨིདྷ, བྷིཀྑཝེ, ཨརིཡསཱཝཀོ པཉྙཝཱ ཧོཏི ཨུདཡཏྠགཱམིནིཡཱ ¶ པཉྙཱཡ སམནྣཱགཏོ ཨརིཡཱཡ ¶ ནིབྦེདྷིཀཱཡ སམྨཱ དུཀྑཀྑཡགཱམིནིཡཱ – ཨིདཾ ཝུཙྩཏི, བྷིཀྑཝེ, པཉྙིནྡྲིཡཾ. ཨིམཱནི ཁོ, བྷིཀྑཝེ, པཉྩིནྡྲིཡཱནཱི’’ཏི. པཋམཾ.

༢. པཋམསཾཁིཏྟསུཏྟཾ

༤༨༢. ‘‘པཉྩིམཱནི ¶ , བྷིཀྑཝེ, ཨིནྡྲིཡཱནི. ཀཏམཱནི པཉྩ? སདྡྷིནྡྲིཡཾ…པེ… པཉྙིནྡྲིཡཾ – ཨིམཱནི ཁོ, བྷིཀྑཝེ, པཉྩིནྡྲིཡཱནི. ཨིམེསཾ ཁོ, བྷིཀྑཝེ, པཉྩནྣཾ ཨིནྡྲིཡཱནཾ སམཏྟཱ པརིཔཱུརཏྟཱ ཨརཧཾ ཧོཏི, ཏཏོ མུདུཏརེཧི ཨནཱགཱམཱི ཧོཏི, ཏཏོ མུདུཏརེཧི སཀདཱགཱམཱི ཧོཏི, ཏཏོ མུདུཏརེཧི སོཏཱཔནྣོ ཧོཏི, ཏཏོ མུདུཏརེཧི དྷམྨཱནུསཱརཱི ཧོཏི, ཏཏོ མུདུཏརེཧི སདྡྷཱནུསཱརཱི ཧོཏཱི’’ཏི. དུཏིཡཾ.

༣. དུཏིཡསཾཁིཏྟསུཏྟཾ

༤༨༣. ‘‘པཉྩིམཱནི, བྷིཀྑཝེ, ཨིནྡྲིཡཱནི. ཀཏམཱནི པཉྩ? སདྡྷིནྡྲིཡཾ…པེ… པཉྙིནྡྲིཡཾ – ཨིམཱནི ཁོ, བྷིཀྑཝེ, པཉྩིནྡྲིཡཱནི. ཨིམེསཾ ཁོ, བྷིཀྑཝེ, པཉྩནྣཾ ཨིནྡྲིཡཱནཾ སམཏྟཱ པརིཔཱུརཏྟཱ ཨརཧཾ ཧོཏི, ཏཏོ མུདུཏརེཧི ཨནཱགཱམཱི ཧོཏི, ཏཏོ མུདུཏརེཧི སཀདཱགཱམཱི ཧོཏི, ཏཏོ མུདུཏརེཧི སོཏཱཔནྣོ ཧོཏི, ཏཏོ མུདུཏརེཧི དྷམྨཱནུསཱརཱི ཧོཏི, ཏཏོ མུདུཏརེཧི སདྡྷཱནུསཱརཱི ཧོཏི. ཨིཏི ཁོ, བྷིཀྑཝེ, ཨིནྡྲིཡཝེམཏྟཏཱ ཕལཝེམཏྟཏཱ ཧོཏི, ཕལཝེམཏྟཏཱ པུགྒལཝེམཏྟཏཱ’’ཏི. ཏཏིཡཾ.

༤. ཏཏིཡསཾཁིཏྟསུཏྟཾ

༤༨༤. ‘‘པཉྩིམཱནི ¶ , བྷིཀྑཝེ, ཨིནྡྲིཡཱནི. ཀཏམཱནི པཉྩ? སདྡྷིནྡྲིཡཾ…པེ… པཉྙིནྡྲིཡཾ – ཨིམཱནི ཁོ, བྷིཀྑཝེ, པཉྩིནྡྲིཡཱནི. ཨིམེསཾ ཁོ, བྷིཀྑཝེ, པཉྩནྣཾ ཨིནྡྲིཡཱནཾ སམཏྟཱ པརིཔཱུརཏྟཱ ཨརཧཾ ཧོཏི, ཏཏོ མུདུཏརེཧི ཨནཱགཱམཱི ཧོཏི, ཏཏོ མུདུཏརེཧི སཀདཱགཱམཱི ¶ ཧོཏི, ཏཏོ མུདུཏརེཧི སོཏཱཔནྣོ ཧོཏི, ཏཏོ མུདུཏརེཧི དྷམྨཱནུསཱརཱི ཧོཏི, ཏཏོ མུདུཏརེཧི སདྡྷཱནུསཱརཱི ཧོཏི. ཨིཏི ཁོ, བྷིཀྑཝེ, པརིཔཱུརཾ པརིཔཱུརཀཱརཱི ཨཱརཱདྷེཏི, པདེསཾ ¶ པདེསཀཱརཱི ཨཱརཱདྷེཏི. ‘ཨཝཉྫྷཱནི ཏྭེཝཱཧཾ, བྷིཀྑཝེ, པཉྩིནྡྲིཡཱནཱི’ཏི ཝདཱམཱི’’ཏི. ཙཏུཏྠཾ.

༥. པཋམཝིཏྠཱརསུཏྟཾ

༤༨༥. ‘‘པཉྩིམཱནི, བྷིཀྑཝེ, ཨིནྡྲིཡཱནི. ཀཏམཱནི པཉྩ? སདྡྷིནྡྲིཡཾ…པེ… པཉྙིནྡྲིཡཾ – ཨིམཱནི ཁོ, བྷིཀྑཝེ, པཉྩིནྡྲིཡཱནི. ཨིམེསཾ ཁོ, བྷིཀྑཝེ, པཉྩནྣཾ ཨིནྡྲིཡཱནཾ སམཏྟཱ ¶ པརིཔཱུརཏྟཱ ཨརཧཾ ཧོཏི, ཏཏོ མུདུཏརེཧི ཨནྟརཱཔརིནིབྦཱཡཱི ཧོཏི, ཏཏོ མུདུཏརེཧི ཨུཔཧཙྩཔརིནིབྦཱཡཱི ཧོཏི, ཏཏོ མུདུཏརེཧི ཨསངྑཱརཔརིནིབྦཱཡཱི ཧོཏི, ཏཏོ མུདུཏརེཧི སསངྑཱརཔརིནིབྦཱཡཱི ཧོཏི, ཏཏོ མུདུཏརེཧི ཨུདྡྷཾསོཏོ ཧོཏི ཨཀནིཊྛགཱམཱི, ཏཏོ མུདུཏརེཧི སཀདཱགཱམཱི ཧོཏི, ཏཏོ མུདུཏརེཧི སོཏཱཔནྣོ ཧོཏི, ཏཏོ མུདུཏརེཧི དྷམྨཱནུསཱརཱི ཧོཏི, ཏཏོ མུདུཏརེཧི སདྡྷཱནུསཱརཱི ཧོཏཱི’’ཏི. པཉྩམཾ.

༦. དུཏིཡཝིཏྠཱརསུཏྟཾ

༤༨༦. ‘‘པཉྩིམཱནི, བྷིཀྑཝེ, ཨིནྡྲིཡཱནི. ཀཏམཱནི པཉྩ? སདྡྷིནྡྲིཡཾ…པེ… པཉྙིནྡྲིཡཾ – ཨིམཱནི ཁོ, བྷིཀྑཝེ, པཉྩིནྡྲིཡཱནི. ཨིམེསཾ ཁོ, བྷིཀྑཝེ, པཉྩནྣཾ ཨིནྡྲིཡཱནཾ སམཏྟཱ པརིཔཱུརཏྟཱ ཨརཧཾ ཧོཏི, ཏཏོ མུདུཏརེཧི ཨནྟརཱཔརིནིབྦཱཡཱི ཧོཏི, ཏཏོ མུདུཏརེཧི ཨུཔཧཙྩཔརིནིབྦཱཡཱི ཧོཏི, ཏཏོ མུདུཏརེཧི ཨསངྑཱརཔརིནིབྦཱཡཱི ཧོཏི, ཏཏོ མུདུཏརེཧི སསངྑཱརཔརིནིབྦཱཡཱི ཧོཏི, ཏཏོ མུདུཏརེཧི ཨུདྡྷཾསོཏོ ཧོཏི ཨཀནིཊྛགཱམཱི, ཏཏོ མུདུཏརེཧི སཀདཱགཱམཱི ཧོཏི ¶ , ཏཏོ མུདུཏརེཧི སོཏཱཔནྣོ ཧོཏི, ཏཏོ མུདུཏརེཧི དྷམྨཱནུསཱརཱི ཧོཏི, ཏཏོ མུདུཏརེཧི སདྡྷཱནུསཱརཱི ཧོཏི. ཨིཏི ཁོ, བྷིཀྑཝེ, ཨིནྡྲིཡཝེམཏྟཏཱ ཕལཝེམཏྟཏཱ ཧོཏི, ཕལཝེམཏྟཏཱ པུགྒལཝེམཏྟཏཱ ཧོཏཱི’’ཏི. ཚཊྛཾ.

༧. ཏཏིཡཝིཏྠཱརསུཏྟཾ

༤༨༧. ‘‘པཉྩིམཱནི ¶ , བྷིཀྑཝེ, ཨིནྡྲིཡཱནི. ཀཏམཱནི པཉྩ? སདྡྷིནྡྲིཡཾ…པེ… པཉྙིནྡྲིཡཾ – ཨིམཱནི ཁོ, བྷིཀྑཝེ, པཉྩིནྡྲིཡཱནི. ཨིམེསཾ ཁོ, བྷིཀྑཝེ, པཉྩནྣཾ ཨིནྡྲིཡཱནཾ ¶ སམཏྟཱ པརིཔཱུརཏྟཱ ཨརཧཾ ཧོཏི, ཏཏོ མུདུཏརེཧི ཨནྟརཱཔརིནིབྦཱཡཱི ཧོཏི, ཏཏོ མུདུཏརེཧི ཨུཔཧཙྩཔརིནིབྦཱཡཱི ཧོཏི, ཏཏོ མུདུཏརེཧི ཨསངྑཱརཔརིནིབྦཱཡཱི ཧོཏི, ཏཏོ མུདུཏརེཧི སསངྑཱརཔརིནིབྦཱཡཱི ཧོཏི, ཏཏོ མུདུཏརེཧི ཨུདྡྷཾསོཏོ ཧོཏི ཨཀནིཊྛགཱམཱི, ཏཏོ མུདུཏརེཧི སཀདཱགཱམཱི ཧོཏི, ཏཏོ མུདུཏརེཧི སོཏཱཔནྣོ ཧོཏི, ཏཏོ མུདུཏརེཧི དྷམྨཱནུསཱརཱི ཧོཏི, ཏཏོ མུདུཏརེཧི སདྡྷཱནུསཱརཱི ཧོཏི. ཨིཏི ཁོ, བྷིཀྑཝེ, པརིཔཱུརཾ ¶ པརིཔཱུརཀཱརཱི ཨཱརཱདྷེཏི, པདེསཾ པདེསཀཱརཱི ཨཱརཱདྷེཏི. ‘ཨཝཉྫྷཱནི ཏྭེཝཱཧཾ, བྷིཀྑཝེ, པཉྩིནྡྲིཡཱནཱི’ཏི ཝདཱམཱི’’ཏི. སཏྟམཾ.

༨. པཊིཔནྣསུཏྟཾ

༤༨༨. ‘‘པཉྩིམཱནི, བྷིཀྑཝེ, ཨིནྡྲིཡཱནི. ཀཏམཱནི པཉྩ? སདྡྷིནྡྲིཡཾ…པེ… པཉྙིནྡྲིཡཾ – ཨིམཱནི ཁོ, བྷིཀྑཝེ, པཉྩིནྡྲིཡཱནི. ཨིམེསཾ ཁོ, བྷིཀྑཝེ, པཉྩནྣཾ ཨིནྡྲིཡཱནཾ སམཏྟཱ པརིཔཱུརཏྟཱ ཨརཧཾ ཧོཏི, ཏཏོ མུདུཏརེཧི ཨརཧཏྟཕལསཙྪིཀིརིཡཱཡ པཊིཔནྣོ ཧོཏི, ཏཏོ མུདུཏརེཧི ཨནཱགཱམཱི ཧོཏི, ཏཏོ མུདུཏརེཧི ཨནཱགཱམིཕལསཙྪིཀིརིཡཱཡ ¶ པཊིཔནྣོ ཧོཏི, ཏཏོ མུདུཏརེཧི སཀདཱགཱམཱི ཧོཏི, ཏཏོ མུདུཏརེཧི སཀདཱགཱམིཕལསཙྪིཀིརིཡཱཡ པཊིཔནྣོ ཧོཏི, ཏཏོ མུདུཏརེཧི སོཏཱཔནྣོ ཧོཏི, ཏཏོ མུདུཏརེཧི སོཏཱཔཏྟིཕལསཙྪིཀིརིཡཱཡ པཊིཔནྣོ ཧོཏི. ཡསྶ ཁོ, བྷིཀྑཝེ, ཨིམཱནི པཉྩིནྡྲིཡཱནི སབྦེན སབྦཾ སབྦཐཱ སབྦཾ ནཏྠི, ཏམཧཾ ‘བཱཧིརོ པུཐུཛྫནཔཀྑེ ཋིཏོ’ཏི ཝདཱམཱི’’ཏི. ཨཊྛམཾ.

༩. སམྤནྣསུཏྟཾ

༤༨༩. ཨཐ ཁོ ཨཉྙཏརོ བྷིཀྑུ ཡེན བྷགཝཱ ཏེནུཔསངྐམི; ཨུཔསངྐམིཏྭཱ བྷགཝནྟཾ ཨབྷིཝཱདེཏྭཱ ཨེཀམནྟཾ ནིསཱིདི. ཨེཀམནྟཾ ནིསིནྣོ ཁོ སོ བྷིཀྑུ བྷགཝནྟཾ ཨེཏདཝོཙ –

‘‘‘ཨིནྡྲིཡསམྤནྣོ, ཨིནྡྲིཡསམྤནྣོ’ཏི, བྷནྟེ, ཝུཙྩཏི. ཀིཏྟཱཝཏཱ ནུ ཁོ, བྷནྟེ, ཨིནྡྲིཡསམྤནྣོ ཧོཏཱི’’ཏི? ‘‘ཨིདྷ ¶ , བྷིཀྑུ, བྷིཀྑུ སདྡྷིནྡྲིཡཾ བྷཱཝེཏི ཨུཔསམགཱམིཾ སམྦོདྷགཱམིཾ, ཝཱིརིཡིནྡྲིཡཾ བྷཱཝེཏི ཨུཔསམགཱམིཾ སམྦོདྷགཱམིཾ, སཏིནྡྲིཡཾ བྷཱཝེཏི ཨུཔསམགཱམིཾ སམྦོདྷགཱམིཾ ¶ , སམཱདྷིནྡྲིཡཾ བྷཱཝེཏི ཨུཔསམགཱམིཾ སམྦོདྷགཱམིཾ, པཉྙིནྡྲིཡཾ བྷཱཝེཏི ཨུཔསམགཱམིཾ སམྦོདྷགཱམིཾ. ཨེཏྟཱཝཏཱ ཁོ, བྷིཀྑུ, བྷིཀྑུ ཨིནྡྲིཡསམྤནྣོ ཧོཏཱི’’ཏི. ནཝམཾ.

༡༠. ཨཱསཝཀྑཡསུཏྟཾ

༤༩༠. ‘‘པཉྩིམཱནི, བྷིཀྑཝེ, ཨིནྡྲིཡཱནི. ཀཏམཱནི པཉྩ? སདྡྷིནྡྲིཡཾ…པེ… པཉྙིནྡྲིཡཾ – ཨིམཱནི ཁོ, བྷིཀྑཝེ, པཉྩིནྡྲིཡཱནི. ཨིམེསཾ ཁོ, བྷིཀྑཝེ, པཉྩནྣཾ ཨིནྡྲིཡཱནཾ བྷཱཝིཏཏྟཱ ¶ བཧུལཱིཀཏཏྟཱ བྷིཀྑུ ཨཱསཝཱནཾ ཁཡཱ ཨནཱསཝཾ ཙེཏོཝིམུཏྟིཾ པཉྙཱཝིམུཏྟིཾ དིཊྛེཝ ¶ དྷམྨེ སཡཾ ཨབྷིཉྙཱ སཙྪིཀཏྭཱ ཨུཔསམྤཛྫ ཝིཧརཏཱི’’ཏི. དསམཾ.

མུདུཏརཝགྒོ དུཏིཡོ.

ཏསྶུདྡཱནཾ –

པཊིལཱབྷོ ཏཡོ སཾཁིཏྟཱ, ཝིཏྠཱརཱ ཨཔརེ ཏཡོ;

པཊིཔནྣོ ཙ སམྤནྣོ [པཊིཔནྣོ ཙཱུཔསམོ (སྱཱ. ཀཾ. པཱི. ཀ.)], དསམཾ ཨཱསཝཀྑཡནྟི.

༣. ཚལི༹ནྡྲིཡཝགྒོ

༡. པུནབྦྷཝསུཏྟཾ

༤༩༡. ‘‘པཉྩིམཱནི ¶ , བྷིཀྑཝེ, ཨིནྡྲིཡཱནི. ཀཏམཱནི པཉྩ? སདྡྷིནྡྲིཡཾ…པེ… པཉྙིནྡྲིཡཾ. ཡཱཝཀཱིཝཉྩཱཧཾ, བྷིཀྑཝེ, ཨིམེསཾ པཉྩནྣཾ ཨིནྡྲིཡཱནཾ སམུདཡཉྩ ཨཏྠངྒམཉྩ ཨསྶཱདཉྩ ཨཱདཱིནཝཉྩ ནིསྶརཎཉྩ ཡཐཱབྷཱུཏཾ ནཱབྦྷཉྙཱསིཾ, ནེཝ ¶ ཏཱཝཱཧཾ, བྷིཀྑཝེ, སདེཝཀེ ལོཀེ སམཱརཀེ སབྲཧྨཀེ སསྶམཎབྲཱཧྨཎིཡཱ པཛཱཡ སདེཝམནུསྶཱཡ ‘ཨནུཏྟརཾ སམྨཱསམྦོདྷིཾ ཨབྷིསམྦུདྡྷོ’ཏི པཙྩཉྙཱསིཾ [ཨབྷིསམྦུདྡྷོ པཙྩཉྙཱསིཾ (སཱི. སྱཱ. ཀཾ.)]. ཡཏོ ཙ ཁྭཱཧཾ, བྷིཀྑཝེ, ཨིམེསཾ པཉྩནྣཾ ཨིནྡྲིཡཱནཾ སམུདཡཉྩ ཨཏྠངྒམཉྩ ཨསྶཱདཉྩ ཨཱདཱིནཝཉྩ ནིསྶརཎཉྩ ཡཐཱབྷཱུཏཾ ཨབྦྷཉྙཱསིཾ, ཨཐཱཧཾ, བྷིཀྑཝེ, སདེཝཀེ ལོཀེ སམཱརཀེ སབྲཧྨཀེ སསྶམཎབྲཱཧྨཎིཡཱ པཛཱཡ སདེཝམནུསྶཱཡ ¶ ‘ཨནུཏྟརཾ སམྨཱསམྦོདྷིཾ ཨབྷིསམྦུདྡྷོ’ཏི པཙྩཉྙཱསིཾ. ཉཱཎཉྩ པན མེ དསྶནཾ ཨུདཔཱདི – ‘ཨཀུཔྤཱ མེ ཝིམུཏྟི [ཙེཏོཝིམུཏྟི (སཱི. པཱི. ཀ.)], ཨཡམནྟིམཱ ཛཱཏི, ནཏྠིདཱནི པུནབྦྷཝོ’’’ཏི. པཋམཾ.

༢. ཛཱིཝིཏིནྡྲིཡསུཏྟཾ

༤༩༢. ‘‘ཏཱིཎིམཱནི ¶ , བྷིཀྑཝེ, ཨིནྡྲིཡཱནི. ཀཏམཱནི ཏཱིཎི? ཨིཏྠིནྡྲིཡཾ, པུརིསིནྡྲིཡཾ, ཛཱིཝིཏིནྡྲིཡཾ – ཨིམཱནི ཁོ, བྷིཀྑཝེ, ཏཱིཎི ཨིནྡྲིཡཱནཱི’’ཏི. དུཏིཡཾ.

༣. ཨཉྙིནྡྲིཡསུཏྟཾ

༤༩༣. ‘‘ཏཱིཎིམཱནི, བྷིཀྑཝེ, ཨིནྡྲིཡཱནི. ཀཏམཱནི ཏཱིཎི? ཨནཉྙཱཏཉྙསྶཱམཱིཏིནྡྲིཡཾ ¶ , ཨཉྙིནྡྲིཡཾ, ཨཉྙཱཏཱཝིནྡྲིཡཾ – ཨིམཱནི ཁོ, བྷིཀྑཝེ, ཏཱིཎི ཨིནྡྲིཡཱནཱི’’ཏི. ཏཏིཡཾ.

༤. ཨེཀབཱིཛཱིསུཏྟཾ

༤༩༤. ‘‘པཉྩིམཱནི, བྷིཀྑཝེ, ཨིནྡྲིཡཱནི. ཀཏམཱནི པཉྩ? སདྡྷིནྡྲིཡཾ…པེ… པཉྙིནྡྲིཡཾ – ཨིམཱནི ཁོ, བྷིཀྑཝེ, པཉྩིནྡྲིཡཱནི. ཨིམེསཾ ཁོ, བྷིཀྑཝེ, པཉྩནྣཾ ཨིནྡྲིཡཱནཾ སམཏྟཱ པརིཔཱུརཏྟཱ ཨརཧཾ ཧོཏི, ཏཏོ མུདུཏརེཧི ཨནྟརཱཔརིནིབྦཱཡཱི ཧོཏི, ཏཏོ མུདུཏརེཧི ཨུཔཧཙྩཔརིནིབྦཱཡཱི ཧོཏི, ཏཏོ མུདུཏརེཧི ཨསངྑཱརཔརིནིབྦཱཡཱི ཧོཏི, ཏཏོ མུདུཏརེཧི ¶ སསངྑཱརཔརིནིབྦཱཡཱི ཧོཏི, ཏཏོ མུདུཏརེཧི ཨུདྡྷཾསོཏོ ཧོཏི ཨཀནིཊྛགཱམཱི, ཏཏོ མུདུཏརེཧི སཀདཱགཱམཱི ཧོཏི, ཏཏོ མུདུཏརེཧི ཨེཀབཱིཛཱི [ཨེཀབཱིཛི (ཀ.)] ཧོཏི, ཏཏོ མུདུཏརེཧི ཀོལཾཀོལོ ཧོཏི, ཏཏོ མུདུཏརེཧི སཏྟཀྑཏྟུཔརམོ ཧོཏི, ཏཏོ མུདུཏརེཧི དྷམྨཱནུསཱརཱི ཧོཏི, ཏཏོ མུདུཏརེཧི སདྡྷཱནུསཱརཱི ཧོཏཱི’’ཏི. ཙཏུཏྠཾ.

༥. སུདྡྷཀསུཏྟཾ

༤༩༥. ‘‘ཚཡིམཱནི, བྷིཀྑཝེ, ཨིནྡྲིཡཱནི. ཀཏམཱནི ཚ? ཙཀྑུནྡྲིཡཾ, སོཏིནྡྲིཡཾ, གྷཱནིནྡྲིཡཾ ¶ , ཛིཝ྄ཧིནྡྲིཡཾ, ཀཱཡིནྡྲིཡཾ, མནིནྡྲིཡཾ – ཨིམཱནི ཁོ, བྷིཀྑཝེ, ཚ ཨིནྡྲིཡཱནཱི’’ཏི. པཉྩམཾ.

༦. སོཏཱཔནྣསུཏྟཾ

༤༩༦. ‘‘ཚཡིམཱནི, བྷིཀྑཝེ, ཨིནྡྲིཡཱནི. ཀཏམཱནི ཚ? ཙཀྑུནྡྲིཡཾ…པེ… མནིནྡྲིཡཾ. ཡཏོ ཁོ, བྷིཀྑཝེ, ཨརིཡསཱཝཀོ ཨིམེསཾ ཚནྣཾ ཨིནྡྲིཡཱནཾ སམུདཡཉྩ ཨཏྠངྒམཉྩ ཨསྶཱདཉྩ ཨཱདཱིནཝཉྩ ནིསྶརཎཉྩ ཡཐཱབྷཱུཏཾ ¶ པཛཱནཱཏི – ཨཡཾ ཝུཙྩཏི, བྷིཀྑཝེ, ཨརིཡསཱཝཀོ སོཏཱཔནྣོ ཨཝིནིཔཱཏདྷམྨོ ནིཡཏོ སམྦོདྷིཔརཱཡཎོ’’ཏི. ཚཊྛཾ.

༧. ཨརཧནྟསུཏྟཾ

༤༩༧. ‘‘ཚཡིམཱནི ¶ , བྷིཀྑཝེ, ཨིནྡྲིཡཱནི. ཀཏམཱནི ཚ? ཙཀྑུནྡྲིཡཾ, སོཏིནྡྲིཡཾ, གྷཱནིནྡྲིཡཾ, ཛིཝ྄ཧིནྡྲིཡཾ, ཀཱཡིནྡྲིཡཾ, མནིནྡྲིཡཾ. ཡཏོ ཁོ, བྷིཀྑཝེ, བྷིཀྑུ ཨིམེསཾ ཚནྣཾ ཨིནྡྲིཡཱནཾ སམུདཡཉྩ ཨཏྠངྒམཉྩ ཨསྶཱདཉྩ ཨཱདཱིནཝཉྩ ནིསྶརཎཉྩ ཡཐཱབྷཱུཏཾ ཝིདིཏྭཱ ཨནུཔཱདཱཝིམུཏྟོ ཧོཏི – ཨཡཾ ཝུཙྩཏི, བྷིཀྑཝེ, ‘བྷིཀྑུ ཨརཧཾ ཁཱིཎཱསཝོ ཝུསིཏཝཱ ཀཏཀརཎཱིཡོ ཨོཧིཏབྷཱརོ ཨནུཔྤཏྟསདཏྠོ པརིཀྑཱིཎབྷཝསཾཡོཛནོ སམྨདཉྙཱ ཝིམུཏྟོ’’’ཏི. སཏྟམཾ.

༨. སམྦུདྡྷསུཏྟཾ

༤༩༨. ‘‘ཚཡིམཱནི, བྷིཀྑཝེ, ཨིནྡྲིཡཱནི. ཀཏམཱནི ཚ? ཙཀྑུནྡྲིཡཾ, སོཏིནྡྲིཡཾ, གྷཱནིནྡྲིཡཾ, ཛིཝ྄ཧིནྡྲིཡཾ, ཀཱཡིནྡྲིཡཾ, མནིནྡྲིཡཾ. ཡཱཝཀཱིཝཉྩཱཧཾ ¶ , བྷིཀྑཝེ, ཨིམེསཾ ཚནྣཾ ཨིནྡྲིཡཱནཾ སམུདཡཉྩ ཨཏྠངྒམཉྩ ཨསྶཱདཉྩ ཨཱདཱིནཝཉྩ ནིསྶརཎཉྩ ཡཐཱབྷཱུཏཾ ནཱབྦྷཉྙཱསིཾ, ནེཝ ཏཱཝཱཧཾ, བྷིཀྑཝེ, སདེཝཀེ ལོཀེ སམཱརཀེ སབྲཧྨཀེ སསྶ མཎབྲཱཧྨཎིཡཱ པཛཱཡ སདེཝམནུསྶཱཡ ‘ཨནུཏྟརཾ སམྨཱསམྦོདྷིཾ ཨབྷིསམྦུདྡྷོ’ཏི པཙྩཉྙཱསིཾ. ཡཏོ ཙ ཁྭཱཧཾ, བྷིཀྑཝེ, ཨིམེསཾ ཚནྣཾ ཨིནྡྲིཡཱནཾ སམུདཡཉྩ ཨཏྠངྒམཉྩ ཨསྶཱདཉྩ ཨཱདཱིནཝཉྩ ནིསྶརཎཉྩ ¶ ཡཐཱབྷཱུཏཾ ཨབྦྷཉྙཱསིཾ, ཨཐཱཧཾ, བྷིཀྑཝེ, སདེཝཀེ ལོཀེ སམཱརཀེ སབྲཧྨཀེ སསྶམཎབྲཱཧྨཎིཡཱ པཛཱཡ སདེཝམནུསྶཱཡ ‘ཨནུཏྟརཾ སམྨཱསམྦོདྷིཾ ཨབྷིསམྦུདྡྷོ’ཏི ¶ པཙྩཉྙཱསིཾ. ཉཱཎཉྩ པན མེ དསྶནཾ ཨུདཔཱདི – ‘ཨཀུཔྤཱ མེ ཝིམུཏྟི, ཨཡམནྟིམཱ ཛཱཏི, ནཏྠིདཱནི པུནབྦྷཝོ’’’ཏི. ཨཊྛམཾ.

༩. པཋམསམཎབྲཱཧྨཎསུཏྟཾ

༤༩༩. ‘‘ཚཡིམཱནི, བྷིཀྑཝེ, ཨིནྡྲིཡཱནི. ཀཏམཱནི ཚ? ཙཀྑུནྡྲིཡཾ, སོཏིནྡྲིཡཾ, གྷཱནིནྡྲིཡཾ, ཛིཝ྄ཧིནྡྲིཡཾ, ཀཱཡིནྡྲིཡཾ, མནིནྡྲིཡཾ. ཡེ ཧི ཀེཙི, བྷིཀྑཝེ, སམཎཱ ཝཱ བྲཱཧྨཎཱ ཝཱ ཨིམེསཾ ཚནྣཾ ཨིནྡྲིཡཱནཾ སམུདཡཉྩ ཨཏྠངྒམཉྩ ཨསྶཱདཉྩ ཨཱདཱིནཝཉྩ ནིསྶརཎཉྩ ཡཐཱབྷཱུཏཾ ནཔྤཛཱནནྟི, ན མེ ཏེ, བྷིཀྑཝེ, སམཎཱ ཝཱ བྲཱཧྨཎཱ ཝཱ སམཎེསུ ཝཱ སམཎསམྨཏཱ བྲཱཧྨཎེསུ ཝཱ བྲཱཧྨཎསམྨཏཱ, ན ཙ པནེཏེ ཨཱཡསྨནྟོ སཱམཉྙཏྠཾ ཝཱ བྲཧྨཉྙཏྠཾ ཝཱ ¶ དིཊྛེཝ དྷམྨེ སཡཾ ཨབྷིཉྙཱ སཙྪིཀཏྭཱ ཨུཔསམྤཛྫ ཝིཧརནྟི’’. ‘‘ཡེ ཙ ཁོ ཀེཙི, བྷིཀྑཝེ, སམཎཱ ཝཱ བྲཱཧྨཎཱ ཝཱ ཨིམེསཾ ཚནྣཾ ཨིནྡྲིཡཱནཾ སམུདཡཉྩ ཨཏྠངྒམཉྩ ཨསྶཱདཉྩ ཨཱདཱིནཝཉྩ ནིསྶརཎཉྩ ཡཐཱབྷཱུཏཾ པཛཱནནྟི, ཏེ ཁོ མེ, བྷིཀྑཝེ, སམཎཱ ཝཱ བྲཱཧྨཎཱ ཝཱ སམཎེསུ ཙེཝ སམཎསམྨཏཱ བྲཱཧྨཎེསུ ཙ བྲཱཧྨཎསམྨཏཱ, ཏེ ཙ པནཱཡསྨནྟོ སཱམཉྙཏྠཉྩ བྲཧྨཉྙཏྠཉྩ དིཊྛེཝ དྷམྨེ སཡཾ ཨབྷིཉྙཱ སཙྪིཀཏྭཱ ཨུཔསམྤཛྫ ཝིཧརནྟཱི’’ཏི. ནཝམཾ.

༡༠. དུཏིཡསམཎབྲཱཧྨཎསུཏྟཾ

༥༠༠. ‘‘ཡེ ཧི ཀེཙི, བྷིཀྑཝེ, སམཎཱ ཝཱ བྲཱཧྨཎཱ ཝཱ ཙཀྑུནྡྲིཡཾ ནཔྤཛཱནནྟི, ཙཀྑུནྡྲིཡསམུདཡཾ ནཔྤཛཱནནྟི, ཙཀྑུནྡྲིཡནིརོདྷཾ ནཔྤཛཱནནྟི, ཙཀྑུནྡྲིཡནིརོདྷགཱམིནིཾ ¶ པཊིཔདཾ ནཔྤཛཱནནྟི; སོཏིནྡྲིཡཾ…པེ… གྷཱནིནྡྲིཡཾ…པེ… ཛིཝ྄ཧིནྡྲིཡཾ…པེ… ཀཱཡིནྡྲིཡཾ…པེ… མནིནྡྲིཡཾ ནཔྤཛཱནནྟི, མནིནྡྲིཡསམུདཡཾ ནཔྤཛཱནནྟི ¶ , མནིནྡྲིཡནིརོདྷཾ ནཔྤཛཱནནྟི, མནིནྡྲིཡནིརོདྷགཱམིནིཾ པཊིཔདཾ ནཔྤཛཱནནྟི. ན མེ ཏེ, བྷིཀྑཝེ…པེ… སཡཾ ཨབྷིཉྙཱ སཙྪིཀཏྭཱ ཨུཔསམྤཛྫ ཝིཧརནྟི.

‘‘ཡེ ¶ ཙ ཁོ ཀེཙི, བྷིཀྑཝེ, སམཎཱ ཝཱ བྲཱཧྨཎཱ ཝཱ ཙཀྑུནྡྲིཡཾ པཛཱནནྟི, ཙཀྑུནྡྲིཡསམུདཡཾ པཛཱནནྟི, ཙཀྑུནྡྲིཡནིརོདྷཾ པཛཱནནྟི, ཙཀྑུནྡྲིཡནིརོདྷགཱམིནིཾ པཊིཔདཾ པཛཱནནྟི, སོཏིནྡྲིཡཾ…པེ… གྷཱནིནྡྲིཡཾ…པེ… ཛིཝ྄ཧིནྡྲིཡཾ…པེ… ཀཱཡིནྡྲིཡཾ…པེ… མནིནྡྲིཡཾ པཛཱནནྟི, མནིནྡྲིཡསམུདཡཾ པཛཱནནྟི, མནིནྡྲིཡནིརོདྷཾ པཛཱནནྟི, མནིནྡྲིཡནིརོདྷགཱམིནིཾ པཊིཔདཾ པཛཱནནྟི, ཏེ ཁོ མེ, བྷིཀྑཝེ, སམཎཱ ཝཱ བྲཱཧྨཎཱ ཝཱ སམཎེསུ ཙེཝ སམཎསམྨཏཱ བྲཱཧྨཎེསུ ཙ བྲཱཧྨཎསམྨཏཱ, ཏེ ཙ པནཱཡསྨནྟོ སཱམཉྙཏྠཉྩ བྲཧྨཉྙཏྠཉྩ དིཊྛེཝ དྷམྨེ སཡཾ ཨབྷིཉྙཱ སཙྪིཀཏྭཱ ཨུཔསམྤཛྫ ཝིཧརནྟཱི’’ཏི. དསམཾ.

ཚལི༹ནྡྲིཡཝགྒོ ཏཏིཡོ.

ཏསྶུདྡཱནཾ –

པུནབྦྷཝོ ཛཱིཝིཏཉྙཱཡ, ཨེཀབཱིཛཱི ཙ སུདྡྷཀཾ;

སོཏོ ཨརཧསམྦུདྡྷོ, དྭེ ཙ སམཎབྲཱཧྨཎཱཏི.

༤. སུཁིནྡྲིཡཝགྒོ

༡. སུདྡྷིཀསུཏྟཾ

༥༠༡. ‘‘པཉྩིམཱནི ¶ ¶ , བྷིཀྑཝེ, ཨིནྡྲིཡཱནི. ཀཏམཱནི པཉྩ? སུཁིནྡྲིཡཾ, དུཀྑིནྡྲིཡཾ, སོམནསྶིནྡྲིཡཾ, དོམནསྶིནྡྲིཡཾ, ཨུཔེཀྑིནྡྲིཡཾ – ཨིམཱནི ཁོ, བྷིཀྑཝེ, པཉྩིནྡྲིཡཱནཱི’’ཏི. པཋམཾ.

༢. སོཏཱཔནྣསུཏྟཾ

༥༠༢. ‘‘པཉྩིམཱནི ¶ , བྷིཀྑཝེ, ཨིནྡྲིཡཱནི. ཀཏམཱནི པཉྩ? སུཁིནྡྲིཡཾ, དུཀྑིནྡྲིཡཾ, སོམནསྶིནྡྲིཡཾ, དོམནསྶིནྡྲིཡཾ, ཨུཔེཀྑིནྡྲིཡཾ. ཡཏོ ཁོ, བྷིཀྑཝེ, ཨརིཡསཱཝཀོ ཨིམེསཾ པཉྩནྣཾ ཨིནྡྲིཡཱནཾ སམུདཡཉྩ ཨཏྠངྒམཉྩ ཨསྶཱདཉྩ ཨཱདཱིནཝཉྩ ནིསྶརཎཉྩ ཡཐཱབྷཱུཏཾ པཛཱནཱཏི – ཨཡཾ ཝུཙྩཏི, བྷིཀྑཝེ, ཨརིཡསཱཝཀོ སོཏཱཔནྣོ ཨཝིནིཔཱཏདྷམྨོ ནིཡཏོ སམྦོདྷིཔརཱཡཎོ’’ཏི. དུཏིཡཾ.

༣. ཨརཧནྟསུཏྟཾ

༥༠༣. ‘‘པཉྩིམཱནི ¶ , བྷིཀྑཝེ, ཨིནྡྲིཡཱནི. ཀཏམཱནི པཉྩ? སུཁིནྡྲིཡཾ, དུཀྑིནྡྲིཡཾ, སོམནསྶིནྡྲིཡཾ, དོམནསྶིནྡྲིཡཾ, ཨུཔེཀྑིནྡྲིཡཾ. ཡཏོ ཁོ, བྷིཀྑཝེ, བྷིཀྑུ ཨིམེསཾ པཉྩནྣཾ ཨིནྡྲིཡཱནཾ སམུདཡཉྩ ཨཏྠངྒམཉྩ ཨསྶཱདཉྩ ཨཱདཱིནཝཉྩ ནིསྶརཎཉྩ ཡཐཱབྷཱུཏཾ ཝིདིཏྭཱ ཨནུཔཱདཱཝིམུཏྟོ ཧོཏི – ཨཡཾ ཝུཙྩཏི, བྷིཀྑཝེ, བྷིཀྑུ ཨརཧཾ ཁཱིཎཱསཝོ ཝུསིཏཝཱ ཀཏཀརཎཱིཡོ ཨོཧིཏབྷཱརོ ཨནུཔྤཏྟསདཏྠོ པརིཀྑཱིཎབྷཝསཾཡོཛནོ སམྨདཉྙཱ ཝིམུཏྟོ’’ཏི. ཏཏིཡཾ.

༤. པཋམསམཎབྲཱཧྨཎསུཏྟཾ

༥༠༤. ‘‘པཉྩིམཱནི, བྷིཀྑཝེ, ཨིནྡྲིཡཱནི. ཀཏམཱནི པཉྩ? སུཁིནྡྲིཡཾ, དུཀྑིནྡྲིཡཾ, སོམནསྶིནྡྲིཡཾ, དོམནསྶིནྡྲིཡཾ, ཨུཔེཀྑིནྡྲིཡཾ. ཡེ ¶ ཧི ཀེཙི, བྷིཀྑཝེ, སམཎཱ ཝཱ བྲཱཧྨཎཱ ཝཱ ཨིམེསཾ པཉྩནྣཾ ཨིནྡྲིཡཱནཾ སམུདཡཉྩ ཨཏྠངྒམཉྩ ཨསྶཱདཉྩ ཨཱདཱིནཝཉྩ ནིསྶརཎཉྩ ཡཐཱབྷཱུཏཾ ནཔྤཛཱནནྟི, ན མེ ཏེ, བྷིཀྑཝེ, སམཎཱ ཝཱ བྲཱཧྨཎཱ ཝཱ སམཎེསུ ཝཱ སམཎསམྨཏཱ བྲཱཧྨཎེསུ ཝཱ བྲཱཧྨཎསམྨཏཱ, ན ཙ པནེཏེ ཨཱཡསྨནྟོ སཱམཉྙཏྠཾ ཝཱ བྲཧྨཉྙཏྠཾ ཝཱ དིཊྛེཝ དྷམྨེ སཡཾ ཨབྷིཉྙཱ སཙྪིཀཏྭཱ ཨུཔསམྤཛྫ ཝིཧརནྟི.

‘‘ཡེ ¶ ཙ ཁོ ཀེཙི, བྷིཀྑཝེ, སམཎཱ ཝཱ བྲཱཧྨཎཱ ཝཱ ཨིམེསཾ པཉྩནྣཾ ཨིནྡྲིཡཱནཾ སམུདཡཉྩ ཨཏྠངྒམཉྩ ཨསྶཱདཉྩ ཨཱདཱིནཝཉྩ ནིསྶརཎཉྩ ཡཐཱབྷཱུཏཾ པཛཱནནྟི, ཏེ ཁོ མེ ¶ , བྷིཀྑཝེ, སམཎཱ ཝཱ བྲཱཧྨཎཱ ཝཱ སམཎེསུ ཙེཝ སམཎསམྨཏཱ བྲཱཧྨཎེསུ ཙ བྲཱཧྨཎསམྨཏཱ, ཏེ ཙ པནཱཡསྨནྟོ སཱམཉྙཏྠཉྩ བྲཧྨཉྙཏྠཉྩ དིཊྛེཝ དྷམྨེ སཡཾ ཨབྷིཉྙཱ སཙྪིཀཏྭཱ ཨུཔསམྤཛྫ ཝིཧརནྟཱི’’ཏི. ཙཏུཏྠཾ.

༥. དུཏིཡསམཎབྲཱཧྨཎསུཏྟཾ

༥༠༥. ‘‘པཉྩིམཱནི, བྷིཀྑཝེ, ཨིནྡྲིཡཱནི. ཀཏམཱནི པཉྩ? སུཁིནྡྲིཡཾ, དུཀྑིནྡྲིཡཾ, སོམནསྶིནྡྲིཡཾ, དོམནསྶིནྡྲིཡཾ, ཨུཔེཀྑིནྡྲིཡཾ. ཡེ ཧི ཀེཙི, བྷིཀྑཝེ, སམཎཱ ཝཱ བྲཱཧྨཎཱ ཝཱ སུཁིནྡྲིཡཾ ནཔྤཛཱནནྟི, སུཁིནྡྲིཡསམུདཡཾ ནཔྤཛཱནནྟི, སུཁིནྡྲིཡནིརོདྷཾ ནཔྤཛཱནནྟི, སུཁིནྡྲིཡནིརོདྷགཱམིནིཾ པཊིཔདཾ ནཔྤཛཱནནྟི; དུཀྑིནྡྲིཡཾ ནཔྤཛཱནནྟི…པེ… སོམནསྶིནྡྲིཡཾ ནཔྤཛཱནནྟི…པེ… དོམནསྶིནྡྲིཡཾ ནཔྤཛཱནནྟི ¶ …པེ… ཨུཔེཀྑིནྡྲིཡཾ ནཔྤཛཱནནྟི, ཨུཔེཀྑིནྡྲིཡསམུདཡཾ ནཔྤཛཱནནྟི, ཨུཔེཀྑིནྡྲིཡནིརོདྷཾ ནཔྤཛཱནནྟི, ཨུཔེཀྑིནྡྲིཡནིརོདྷགཱམིནིཾ ¶ པཊིཔདཾ ནཔྤཛཱནནྟི; ན མེ ཏེ, བྷིཀྑཝེ, སམཎཱ ཝཱ བྲཱཧྨཎཱ ཝཱ སམཎེསུ ཝཱ སམཎསམྨཏཱ བྲཱཧྨཎེསུ ཝཱ བྲཱཧྨཎསམྨཏཱ, ན ཙ པནེཏེ ཨཱཡསྨནྟོ སཱམཉྙཏྠཾ ཝཱ བྲཧྨཉྙཏྠཾ ཝཱ དིཊྛེཝ དྷམྨེ སཡཾ ཨབྷིཉྙཱ སཙྪིཀཏྭཱ ཨུཔསམྤཛྫ ཝིཧརནྟི.

‘‘ཡེ ཙ ཁོ ཀེཙི, བྷིཀྑཝེ, སམཎཱ ཝཱ བྲཱཧྨཎཱ ཝཱ སུཁིནྡྲིཡཾ པཛཱནནྟི, སུཁིནྡྲིཡསམུདཡཾ པཛཱནནྟི, སུཁིནྡྲིཡནིརོདྷཾ པཛཱནནྟི, སུཁིནྡྲིཡནིརོདྷགཱམིནིཾ པཊིཔདཾ པཛཱནནྟི; དུཀྑིནྡྲིཡཾ པཛཱནནྟི…པེ… སོམནསྶིནྡྲིཡཾ པཛཱནནྟི… དོམནསྶིནྡྲིཡཾ པཛཱནནྟི… ཨུཔེཀྑིནྡྲིཡཾ པཛཱནནྟི, ཨུཔེཀྑིནྡྲིཡསམུདཡཾ པཛཱནནྟི, ཨུཔེཀྑིནྡྲིཡནིརོདྷཾ པཛཱནནྟི, ཨུཔེཀྑིནྡྲིཡནིརོདྷགཱམིནིཾ པཊིཔདཾ པཛཱནནྟི, ཏེ ཙ ཁོ མེ, བྷིཀྑཝེ, སམཎཱ ཝཱ བྲཱཧྨཎཱ ཝཱ སམཎེསུ ཙེཝ སམཎསམྨཏཱ བྲཱཧྨཎེསུ ཙ བྲཱཧྨཎསམྨཏཱ, ཏེ ཙ པནཱཡསྨནྟོ སཱམཉྙཏྠཉྩ བྲཧྨཉྙཏྠཉྩ དིཊྛེཝ དྷམྨེ སཡཾ ཨབྷིཉྙཱ སཙྪིཀཏྭཱ ཨུཔསམྤཛྫ ཝིཧརནྟཱི’’ཏི. པཉྩམཾ.

༦. པཋམཝིབྷངྒསུཏྟཾ

༥༠༦. ‘‘པཉྩིམཱནི ¶ , བྷིཀྑཝེ, ཨིནྡྲིཡཱནི. ཀཏམཱནི པཉྩ? སུཁིནྡྲིཡཾ, དུཀྑིནྡྲིཡཾ, སོམནསྶིནྡྲིཡཾ, དོམནསྶིནྡྲིཡཾ, ཨུཔེཀྑིནྡྲིཡཾ.

‘‘ཀཏམཉྩ ¶ , བྷིཀྑཝེ, སུཁིནྡྲིཡཾ? ཡཾ ཁོ, བྷིཀྑཝེ, ཀཱཡིཀཾ སུཁཾ ¶ , ཀཱཡིཀཾ སཱཏཾ, ཀཱཡསམྥསྶཛཾ སུཁཾ སཱཏཾ ཝེདཡིཏཾ – ཨིདཾ ཝུཙྩཏི, བྷིཀྑཝེ, སུཁིནྡྲིཡཾ.

‘‘ཀཏམཉྩ, བྷིཀྑཝེ, དུཀྑིནྡྲིཡཾ? ཡཾ ཁོ, བྷིཀྑཝེ, ཀཱཡིཀཾ དུཀྑཾ, ཀཱཡིཀཾ ཨསཱཏཾ, ཀཱཡསམྥསྶཛཾ དུཀྑཾ ཨསཱཏཾ ཝེདཡིཏཾ – ཨིདཾ ཝུཙྩཏི, བྷིཀྑཝེ, དུཀྑིནྡྲིཡཾ.

‘‘ཀཏམཉྩ, བྷིཀྑཝེ, སོམནསྶིནྡྲིཡཾ? ཡཾ ཁོ, བྷིཀྑཝེ, ཙེཏསིཀཾ སུཁཾ, ཙེཏསིཀཾ སཱཏཾ, མནོསམྥསྶཛཾ སུཁཾ སཱཏཾ ཝེདཡིཏཾ – ཨིདཾ ཝུཙྩཏི, བྷིཀྑཝེ, སོམནསྶིནྡྲིཡཾ.

‘‘ཀཏམཉྩ, བྷིཀྑཝེ, དོམནསྶིནྡྲིཡཾ? ཡཾ ཁོ, བྷིཀྑཝེ, ཙེཏསིཀཾ དུཀྑཾ, ཙེཏསིཀཾ ཨསཱཏཾ, མནོསམྥསྶཛཾ དུཀྑཾ ཨསཱཏཾ ཝེདཡིཏཾ – ཨིདཾ ཝུཙྩཏི, བྷིཀྑཝེ, དོམནསྶིནྡྲིཡཾ.

‘‘ཀཏམཉྩ, བྷིཀྑཝེ, ཨུཔེཀྑིནྡྲིཡཾ? ཡཾ ཁོ, བྷིཀྑཝེ, ཀཱཡིཀཾ ཝཱ ཙེཏསིཀཾ ཝཱ ནེཝསཱཏཾ ནཱསཱཏཾ ཝེདཡིཏཾ – ཨིདཾ ཝུཙྩཏི, བྷིཀྑཝེ, ཨུཔེཀྑིནྡྲིཡཾ. ཨིམཱནི ཁོ, བྷིཀྑཝེ, པཉྩིནྡྲིཡཱནཱི’’ཏི. ཚཊྛཾ.

༧. དུཏིཡཝིབྷངྒསུཏྟཾ

༥༠༧. ‘‘པཉྩིམཱནི, བྷིཀྑཝེ, ཨིནྡྲིཡཱནི. ཀཏམཱནི པཉྩ? སུཁིནྡྲིཡཾ, དུཀྑིནྡྲིཡཾ, སོམནསྶིནྡྲིཡཾ, དོམནསྶིནྡྲིཡཾ, ཨུཔེཀྑིནྡྲིཡཾ.

‘‘ཀཏམཉྩ ¶ ¶ , བྷིཀྑཝེ, སུཁིནྡྲིཡཾ? ཡཾ ཁོ, བྷིཀྑཝེ, ཀཱཡིཀཾ སུཁཾ, ཀཱཡིཀཾ སཱཏཾ, ཀཱཡསམྥསྶཛཾ སུཁཾ སཱཏཾ ཝེདཡིཏཾ – ཨིདཾ ཝུཙྩཏི, བྷིཀྑཝེ, སུཁིནྡྲིཡཾ.

‘‘ཀཏམཉྩ, བྷིཀྑཝེ, དུཀྑིནྡྲིཡཾ? ཡཾ ཁོ, བྷིཀྑཝེ, ཀཱཡིཀཾ དུཀྑཾ ¶ , ཀཱཡིཀཾ ཨསཱཏཾ, ཀཱཡསམྥསྶཛཾ དུཀྑཾ ཨསཱཏཾ ཝེདཡིཏཾ – ཨིདཾ ཝུཙྩཏི, བྷིཀྑཝེ, དུཀྑིནྡྲིཡཾ.

‘‘ཀཏམཉྩ, བྷིཀྑཝེ, སོམནསྶིནྡྲིཡཾ? ཡཾ ཁོ, བྷིཀྑཝེ, ཙེཏསིཀཾ སུཁཾ, ཙེཏསིཀཾ སཱཏཾ, མནོསམྥསྶཛཾ སུཁཾ སཱཏཾ ཝེདཡིཏཾ – ཨིདཾ ཝུཙྩཏི, བྷིཀྑཝེ, སོམནསྶིནྡྲིཡཾ.

‘‘ཀཏམཉྩ ¶ , བྷིཀྑཝེ, དོམནསྶིནྡྲིཡཾ? ཡཾ ཁོ, བྷིཀྑཝེ, ཙེཏསིཀཾ དུཀྑཾ, ཙེཏསིཀཾ ཨསཱཏཾ, མནོསམྥསྶཛཾ དུཀྑཾ ཨསཱཏཾ ཝེདཡིཏཾ – ཨིདཾ ཝུཙྩཏི, བྷིཀྑཝེ, དོམནསྶིནྡྲིཡཾ.

‘‘ཀཏམཉྩ, བྷིཀྑཝེ, ཨུཔེཀྑིནྡྲིཡཾ? ཡཾ ཁོ, བྷིཀྑཝེ, ཀཱཡིཀཾ ཝཱ ཙེཏསིཀཾ ཝཱ ནེཝསཱཏཾ ནཱསཱཏཾ ཝེདཡིཏཾ – ཨིདཾ ཝུཙྩཏི, བྷིཀྑཝེ, ཨུཔེཀྑིནྡྲིཡཾ.

‘‘ཏཏྲ, བྷིཀྑཝེ, ཡཉྩ སུཁིནྡྲིཡཾ ཡཉྩ སོམནསྶིནྡྲིཡཾ, སུཁཱ སཱ ཝེདནཱ དཊྛབྦཱ. ཏཏྲ, བྷིཀྑཝེ, ཡཉྩ དུཀྑིནྡྲིཡཾ ཡཉྩ དོམནསྶིནྡྲིཡཾ, དུཀྑཱ སཱ ཝེདནཱ དཊྛབྦཱ. ཏཏྲ, བྷིཀྑཝེ, ཡདིདཾ ཨུཔེཀྑིནྡྲིཡཾ, ཨདུཀྑམསུཁཱ སཱ ཝེདནཱ དཊྛབྦཱ. ཨིམཱནི ཁོ, བྷིཀྑཝེ, པཉྩིནྡྲིཡཱནཱི’’ཏི. སཏྟམཾ.

༨. ཏཏིཡཝིབྷངྒསུཏྟཾ

༥༠༨. ‘‘པཉྩིམཱནི, བྷིཀྑཝེ, ཨིནྡྲིཡཱནི. ཀཏམཱནི པཉྩ? སུཁིནྡྲིཡཾ, དུཀྑིནྡྲིཡཾ, སོམནསྶིནྡྲིཡཾ, དོམནསྶིནྡྲིཡཾ, ཨུཔེཀྑིནྡྲིཡཾ.

‘‘ཀཏམཉྩ ¶ , བྷིཀྑཝེ, སུཁིནྡྲིཡཾ? ཡཾ ཁོ, བྷིཀྑཝེ, ཀཱཡིཀཾ སུཁཾ ¶ , ཀཱཡིཀཾ སཱཏཾ, ཀཱཡསམྥསྶཛཾ སུཁཾ སཱཏཾ ཝེདཡིཏཾ – ཨིདཾ ཝུཙྩཏི, བྷིཀྑཝེ, སུཁིནྡྲིཡཾ.

‘‘ཀཏམཉྩ, བྷིཀྑཝེ, དུཀྑིནྡྲིཡཾ? ཡཾ ཁོ, བྷིཀྑཝེ, ཀཱཡིཀཾ དུཀྑཾ, ཀཱཡིཀཾ ཨསཱཏཾ, ཀཱཡསམྥསྶཛཾ དུཀྑཾ ཨསཱཏཾ ཝེདཡིཏཾ – ཨིདཾ ཝུཙྩཏི, བྷིཀྑཝེ, དུཀྑིནྡྲིཡཾ.

‘‘ཀཏམཉྩ, བྷིཀྑཝེ, སོམནསྶིནྡྲིཡཾ? ཡཾ ཁོ, བྷིཀྑཝེ, ཙེཏསིཀཾ སུཁཾ, ཙེཏསིཀཾ སཱཏཾ, མནོསམྥསྶཛཾ སུཁཾ སཱཏཾ ཝེདཡིཏཾ – ཨིདཾ ཝུཙྩཏི, བྷིཀྑཝེ, སོམནསྶིནྡྲིཡཾ.

‘‘ཀཏམཉྩ ¶ , བྷིཀྑཝེ, དོམནསྶིནྡྲིཡཾ? ཡཾ ཁོ, བྷིཀྑཝེ, ཙེཏསིཀཾ དུཀྑཾ, ཙེཏསིཀཾ ཨསཱཏཾ, མནོསམྥསྶཛཾ དུཀྑཾ ཨསཱཏཾ ཝེདཡིཏཾ – ཨིདཾ ཝུཙྩཏི, བྷིཀྑཝེ, དོམནསྶིནྡྲིཡཾ.

‘‘ཀཏམཉྩ, བྷིཀྑཝེ, ཨུཔེཀྑིནྡྲིཡཾ? ཡཾ ཁོ, བྷིཀྑཝེ, ཀཱཡིཀཾ ཝཱ ཙེཏསིཀཾ ཝཱ ནེཝ སཱཏཾ ནཱསཱཏཾ ཝེདཡིཏཾ – ཨིདཾ ཝུཙྩཏི, བྷིཀྑཝེ, ཨུཔེཀྑིནྡྲིཡཾ.

‘‘ཏཏྲ, བྷིཀྑཝེ, ཡཉྩ སུཁིནྡྲིཡཾ ཡཉྩ སོམནསྶིནྡྲིཡཾ, སུཁཱ སཱ ཝེདནཱ དཊྛབྦཱ. ཏཏྲ, བྷིཀྑཝེ, ཡཉྩ དུཀྑིནྡྲིཡཾ ཡཉྩ དོམནསྶིནྡྲིཡཾ, དུཀྑཱ སཱ ཝེདནཱ དཊྛབྦཱ. ཏཏྲ, བྷིཀྑཝེ, ཡདིདཾ ཨུཔེཀྑིནྡྲིཡཾ, ཨདུཀྑམསུཁཱ སཱ ཝེདནཱ དཊྛབྦཱ ¶ . ཨིཏི ཁོ, བྷིཀྑཝེ, ཨིམཱནི པཉྩིནྡྲིཡཱནི པཉྩ ཧུཏྭཱ ¶ ཏཱིཎི ཧོནྟི, ཏཱིཎི ཧུཏྭཱ པཉྩ ཧོནྟི པརིཡཱཡེནཱ’’ཏི. ཨཊྛམཾ.

༩. ཀཊྛོཔམསུཏྟཾ

༥༠༩. ‘‘པཉྩིམཱནི, བྷིཀྑཝེ, ཨིནྡྲིཡཱནི. ཀཏམཱནི པཉྩ? སུཁིནྡྲིཡཾ, དུཀྑིནྡྲིཡཾ, སོམནསྶིནྡྲིཡཾ, དོམནསྶིནྡྲིཡཾ, ཨུཔེཀྑིནྡྲིཡཾ. སུཁཝེདནིཡཾ, བྷིཀྑཝེ, ཕསྶཾ པཊིཙྩ ཨུཔྤཛྫཏི སུཁིནྡྲིཡཾ. སོ སུཁིཏོཝ སམཱནོ ‘སུཁིཏོསྨཱི’ཏི པཛཱནཱཏི. ཏསྶེཝ སུཁཝེདནིཡསྶ ¶ ཕསྶསྶ ནིརོདྷཱ ‘ཡཾ ཏཛྫཾ ཝེདཡིཏཾ སུཁཝེདནིཡཾ ཕསྶཾ པཊིཙྩ ཨུཔྤནྣཾ སུཁིནྡྲིཡཾ ཏཾ ནིརུཛ྄ཛྷཏི, ཏཾ ཝཱུཔསམྨཏཱི’ཏི པཛཱནཱཏི’’.

‘‘དུཀྑཝེདནིཡཾ, བྷིཀྑཝེ, ཕསྶཾ པཊིཙྩ ཨུཔྤཛྫཏི དུཀྑིནྡྲིཡཾ. སོ དུཀྑིཏོཝ སམཱནོ ‘དུཀྑིཏོསྨཱི’ཏི པཛཱནཱཏི. ཏསྶེཝ དུཀྑཝེདནིཡསྶ ཕསྶསྶ ནིརོདྷཱ ‘ཡཾ ཏཛྫཾ ཝེདཡིཏཾ དུཀྑཝེདནིཡཾ ཕསྶཾ ¶ པཊིཙྩ ཨུཔྤནྣཾ དུཀྑིནྡྲིཡཾ ཏཾ ནིརུཛ྄ཛྷཏི, ཏཾ ཝཱུཔསམྨཏཱི’ཏི པཛཱནཱཏི’’.

‘‘སོམནསྶཝེདནིཡཾ, བྷིཀྑཝེ, ཕསྶཾ པཊིཙྩ ཨུཔྤཛྫཏི སོམནསྶིནྡྲིཡཾ. སོ སུམནོཝ སམཱནོ ‘སུམནོསྨཱི’ཏི པཛཱནཱཏི. ཏསྶེཝ སོམནསྶཝེདནིཡསྶ ཕསྶསྶ ནིརོདྷཱ ‘ཡཾ ཏཛྫཾ ཝེདཡིཏཾ སོམནསྶཝེདནིཡཾ ཕསྶཾ པཊིཙྩ ཨུཔྤནྣཾ སོམནསྶིནྡྲིཡཾ ཏཾ ནིརུཛ྄ཛྷཏི, ཏཾ ཝཱུཔསམྨཏཱི’ཏི པཛཱནཱཏི’’.

‘‘དོམནསྶཝེདནིཡཾ, བྷིཀྑཝེ, ཕསྶཾ པཊིཙྩ ཨུཔྤཛྫཏི དོམནསྶིནྡྲིཡཾ. སོ དུམྨནོཝ སམཱནོ ‘དུམྨནོསྨཱི’ཏི པཛཱནཱཏི. ཏསྶེཝ དོམནསྶཝེདནིཡསྶ ཕསྶསྶ ནིརོདྷཱ ‘ཡཾ ཏཛྫཾ ཝེདཡིཏཾ དོམནསྶཝེདནིཡཾ ཕསྶཾ པཊིཙྩ ཨུཔྤནྣཾ དོམནསྶིནྡྲིཡཾ ཏཾ ནིརུཛ྄ཛྷཏི, ཏཾ ¶ ཝཱུཔསམྨཏཱི’ཏི པཛཱནཱཏི’’.

‘‘ཨུཔེཀྑཱཝེདནིཡཾ, བྷིཀྑཝེ, ཕསྶཾ པཊིཙྩ ཨུཔྤཛྫཏི ཨུཔེཀྑིནྡྲིཡཾ. སོ ཨུཔེཀྑཀོཝ སམཱནོ ‘ཨུཔེཀྑཀོསྨཱི’ཏི པཛཱནཱཏི. ཏསྶེཝ ཨུཔེཀྑཱཝེདནིཡསྶ ཕསྶསྶ ནིརོདྷཱ ‘ཡཾ ཏཛྫཾ ཝེདཡིཏཾ ཨུཔེཀྑཱཝེདནིཡཾ ཕསྶཾ པཊིཙྩ ཨུཔྤནྣཾ ཨུཔེཀྑིནྡྲིཡཾ ཏཾ ནིརུཛ྄ཛྷཏི, ཏཾ ཝཱུཔསམྨཏཱི’ཏི པཛཱནཱཏི’’.

‘‘སེཡྻཐཱཔི, བྷིཀྑཝེ, དྭིནྣཾ ཀཊྛཱནཾ སངྒྷཊྚནསམོདྷཱནཱ [སཾགྷཊྚནཱསམོདྷཱནཱ (པཱི. ཀ.), སཾགྷཊནསམོདྷཱནཱ (སྱཱ. ཀཾ.)] ཨུསྨཱ ཛཱཡཏི, ཏེཛོ ཨབྷིནིབྦཏྟཏི; ཏེསཾཡེཝ ཀཊྛཱནཾ ནཱནཱབྷཱཝཱཝིནིཀྑེཔཱ ཡཱ ¶ [ནཱནཱབྷཱཝནིཀྑེཔཱ (སྱཱ. ཀཾ. པཱི. ཀ.)] ཏཛྫཱ ཨུསྨཱ སཱ ནིརུཛ྄ཛྷཏི སཱ ཝཱུཔསམྨཏི; ཨེཝམེཝ ཁོ, བྷིཀྑཝེ, སུཁཝེདནིཡཾ ཕསྶཾ པཊིཙྩ ཨུཔྤཛྫཏི སུཁིནྡྲིཡཾ. སོ སུཁིཏོཝ སམཱནོ ‘སུཁིཏོསྨཱི’ཏི པཛཱནཱཏི. ཏསྶེཝ སུཁཝེདནིཡསྶ ཕསྶསྶ ནིརོདྷཱ ‘ཡཾ ཏཛྫཾ ¶ ཝེདཡིཏཾ སུཁཝེདནིཡཾ ཕསྶཾ པཊིཙྩ ཨུཔྤཛྫཏི སུཁིནྡྲིཡཾ ཏཾ ནིརུཛ྄ཛྷཏི ¶ , ཏཾ ཝཱུཔསམྨཏཱི’ཏི པཛཱནཱཏི’’.

‘‘དུཀྑཝེདནིཡཾ, བྷིཀྑཝེ, ཕསྶཾ པཊིཙྩ…པེ… སོམནསྶཝེདནིཡཾ, བྷིཀྑཝེ, ཕསྶཾ པཊིཙྩ…པེ… དོམནསྶཝེདནིཡཾ, བྷིཀྑཝེ, ཕསྶཾ པཊིཙྩ…པེ… ཨུཔེཀྑཱཝེདནིཡཾ, བྷིཀྑཝེ, ཕསྶཾ པཊིཙྩ ཨུཔྤཛྫཏི ཨུཔེཀྑིནྡྲིཡཾ. སོ ཨུཔེཀྑཀོཝ སམཱནོ ‘ཨུཔེཀྑཀོསྨཱི’ཏི པཛཱནཱཏི. ཏསྶེཝ ཨུཔེཀྑཱཝེདནིཡསྶ ཕསྶསྶ ནིརོདྷཱ ‘ཡཾ ཏཛྫཾ ཝེདཡིཏཾ ཨུཔེཀྑཱཝེདནིཡཾ ཕསྶཾ པཊིཙྩ ཨུཔྤཛྫཏི ཨུཔེཀྑིནྡྲིཡཾ ཏཾ ནིརུཛ྄ཛྷཏི, ཏཾ ཝཱུཔསམྨཏཱི’ཏི པཛཱནཱཏི’’. ནཝམཾ.

༡༠. ཨུཔྤཊིཔཱཊིཀསུཏྟཾ

༥༡༠. ‘‘པཉྩིམཱནི, བྷིཀྑཝེ, ཨིནྡྲིཡཱནི. ཀཏམཱནི པཉྩ? དུཀྑིནྡྲིཡཾ ¶ , དོམནསྶིནྡྲིཡཾ, སུཁིནྡྲིཡཾ, སོམནསྶིནྡྲིཡཾ, ཨུཔེཀྑིནྡྲིཡཾ. ཨིདྷ, བྷིཀྑཝེ, བྷིཀྑུནོ ཨཔྤམཏྟསྶ ཨཱཏཱཔིནོ པཧིཏཏྟསྶ ཝིཧརཏོ ཨུཔྤཛྫཏི དུཀྑིནྡྲིཡཾ. སོ ཨེཝཾ པཛཱནཱཏི – ‘ཨུཔྤནྣཾ ཁོ མེ ཨིདཾ དུཀྑིནྡྲིཡཾ, ཏཉྩ ཁོ སནིམིཏྟཾ སནིདཱནཾ སསངྑཱརཾ སཔྤཙྩཡཾ. ཏཉྩ ཨནིམིཏྟཾ ཨནིདཱནཾ ཨསངྑཱརཾ ཨཔྤཙྩཡཾ དུཀྑིནྡྲིཡཾ ཨུཔྤཛྫིསྶཏཱིཏི – ནེཏཾ ཋཱནཾ ཝིཛྫཏི’. སོ དུཀྑིནྡྲིཡཉྩ པཛཱནཱཏི, དུཀྑིནྡྲིཡསམུདཡཉྩ པཛཱནཱཏི, དུཀྑིནྡྲིཡནིརོདྷཉྩ པཛཱནཱཏི, ཡཏྠ ཙུཔྤནྣཾ དུཀྑིནྡྲིཡཾ ཨཔརིསེསཾ ནིརུཛ྄ཛྷཏི ཏཉྩ པཛཱནཱཏི. ཀཏྠ ཙུཔྤནྣཾ དུཀྑིནྡྲིཡཾ ཨཔརིསེསཾ ནིརུཛ྄ཛྷཏི? ཨིདྷ, བྷིཀྑཝེ, བྷིཀྑུ ཝིཝིཙྩེཝ ཀཱམེཧི ཝིཝིཙྩ ཨཀུསལེཧི དྷམྨེཧི སཝིཏཀྐཾ སཝིཙཱརཾ ཝིཝེཀཛཾ པཱིཏིསུཁཾ པཋམཾ ཛྷཱནཾ ཨུཔསམྤཛྫ ཝིཧརཏི, ཨེཏྠ ཙུཔྤནྣཾ དུཀྑིནྡྲིཡཾ ཨཔརིསེསཾ ནིརུཛ྄ཛྷཏི. ཨཡཾ ཝུཙྩཏི, བྷིཀྑཝེ, ‘བྷིཀྑུ ཨཉྙཱསི དུཀྑིནྡྲིཡསྶ ནིརོདྷཾ, ཏདཏྠཱཡ ཙིཏྟཾ ཨུཔསཾཧརཏི’’’.

‘‘ཨིདྷ པན, བྷིཀྑཝེ, བྷིཀྑུནོ ཨཔྤམཏྟསྶ ཨཱཏཱཔིནོ པཧིཏཏྟསྶ ཝིཧརཏོ ཨུཔྤཛྫཏི དོམནསྶིནྡྲིཡཾ. སོ ¶ ཨེཝཾ པཛཱནཱཏི – ‘ཨུཔྤནྣཾ ཁོ མེ ཨིདཾ དོམནསྶིནྡྲིཡཾ, ཏཉྩ ཁོ སནིམིཏྟཾ སནིདཱནཾ སསངྑཱརཾ སཔྤཙྩཡཾ. ཏཉྩ ཨནིམིཏྟཾ ཨནིདཱནཾ ཨསངྑཱརཾ ཨཔྤཙྩཡཾ དོམནསྶིནྡྲིཡཾ ཨུཔྤཛྫིསྶཏཱིཏི – ནེཏཾ ཋཱནཾ ཝིཛྫཏི’ ¶ . སོ དོམནསྶིནྡྲིཡཉྩ པཛཱནཱཏི, དོམནསྶིནྡྲིཡསམུདཡཉྩ པཛཱནཱཏི, དོམནསྶིནྡྲིཡནིརོདྷཉྩ པཛཱནཱཏི, ཡཏྠ ཙུཔྤནྣཾ ¶ དོམནསྶིནྡྲིཡཾ ཨཔརིསེསཾ ¶ ནིརུཛ྄ཛྷཏི ཏཉྩ པཛཱནཱཏི. ཀཏྠ ཙུཔྤནྣཾ དོམནསྶིནྡྲིཡཾ ཨཔརིསེསཾ ནིརུཛ྄ཛྷཏི? ཨིདྷ, བྷིཀྑཝེ, བྷིཀྑུ ཝིཏཀྐཝིཙཱརཱནཾ ཝཱུཔསམཱ ཨཛ྄ཛྷཏྟཾ སམྤསཱདནཾ ཙེཏསོ ཨེཀོདིབྷཱཝཾ ཨཝིཏཀྐཾ ཨཝིཙཱརཾ སམཱདྷིཛཾ པཱིཏིསུཁཾ དུཏིཡཾ ཛྷཱནཾ ཨུཔསམྤཛྫ ཝིཧརཏི, ཨེཏྠ ཙུཔྤནྣཾ དོམནསྶིནྡྲིཡཾ ཨཔརིསེསཾ ནིརུཛ྄ཛྷཏི. ཨཡཾ ཝུཙྩཏི, བྷིཀྑཝེ, ‘བྷིཀྑུ ཨཉྙཱསི དོམནསྶིནྡྲིཡསྶ ནིརོདྷཾ, ཏདཏྠཱཡ ཙིཏྟཾ ཨུཔསཾཧརཏི’’’.

‘‘ཨིདྷ པན, བྷིཀྑཝེ, བྷིཀྑུནོ ཨཔྤམཏྟསྶ ཨཱཏཱཔིནོ པཧིཏཏྟསྶ ཝིཧརཏོ ཨུཔྤཛྫཏི སུཁིནྡྲིཡཾ. སོ ཨེཝཾ པཛཱནཱཏི – ‘ཨུཔྤནྣཾ ཁོ མེ ཨིདཾ སུཁིནྡྲིཡཾ, ཏཉྩ ཁོ སནིམིཏྟཾ སནིདཱནཾ སསངྑཱརཾ སཔྤཙྩཡཾ. ཏཉྩ ཨནིམིཏྟཾ ཨནིདཱནཾ ཨསངྑཱརཾ ཨཔྤཙྩཡཾ སུཁིནྡྲིཡཾ ཨུཔྤཛྫིསྶཏཱིཏི – ནེཏཾ ཋཱནཾ ཝིཛྫཏི’. སོ སུཁིནྡྲིཡཉྩ པཛཱནཱཏི, སུཁིནྡྲིཡསམུདཡཉྩ པཛཱནཱཏི, སུཁིནྡྲིཡནིརོདྷཉྩ པཛཱནཱཏི, ཡཏྠ ཙུཔྤནྣཾ སུཁིནྡྲིཡཾ ཨཔརིསེསཾ ནིརུཛ྄ཛྷཏི ཏཉྩ པཛཱནཱཏི. ཀཏྠ ཙུཔྤནྣཾ སུཁིནྡྲིཡཾ ཨཔརིསེསཾ ནིརུཛ྄ཛྷཏི? ཨིདྷ, བྷིཀྑཝེ, བྷིཀྑུ པཱིཏིཡཱ ཙ ཝིརཱགཱ ཨུཔེཀྑཀོ ཙ ཝིཧརཏི སཏོ ཙ སམྤཛཱནོ སུཁཉྩ ཀཱཡེན པཊིསཾཝེདེཏི ཡཾ ཏཾ ཨརིཡཱ ཨཱཙིཀྑནྟི ‘ཨུཔེཀྑཀོ སཏིམཱ སུཁཝིཧཱརཱི’ཏི ཏཏིཡཾ ཛྷཱནཾ ཨུཔསམྤཛྫ ཝིཧརཏི, ཨེཏྠ ¶ ཙུཔྤནྣཾ སུཁིནྡྲིཡཾ ཨཔརིསེསཾ ནིརུཛ྄ཛྷཏི. ཨཡཾ ཝུཙྩཏི, བྷིཀྑཝེ, ‘བྷིཀྑུ ཨཉྙཱསི སུཁིནྡྲིཡསྶ ནིརོདྷཾ, ཏདཏྠཱཡ ཙིཏྟཾ ཨུཔསཾཧརཏི’’’.

‘‘ཨིདྷ ¶ པན, བྷིཀྑཝེ, བྷིཀྑུནོ ཨཔྤམཏྟསྶ ཨཱཏཱཔིནོ པཧིཏཏྟསྶ ཝིཧརཏོ ཨུཔྤཛྫཏི སོམནསྶིནྡྲིཡཾ. སོ ཨེཝཾ པཛཱནཱཏི – ‘ཨུཔྤནྣཾ ཁོ མེ ཨིདཾ སོམནསྶིནྡྲིཡཾ, ཏཉྩ ཁོ སནིམིཏྟཾ སནིདཱནཾ སསངྑཱརཾ སཔྤཙྩཡཾ. ཏཉྩ ཨནིམིཏྟཾ ཨནིདཱནཾ ཨསངྑཱརཾ ཨཔྤཙྩཡཾ སོམནསྶིནྡྲིཡཾ ཨུཔྤཛྫིསྶཏཱིཏི – ནེཏཾ ཋཱནཾ ཝིཛྫཏི’. སོ སོམནསྶིནྡྲིཡཉྩ པཛཱནཱཏི, སོམནསྶིནྡྲིཡསམུདཡཉྩ པཛཱནཱཏི, སོམནསྶིནྡྲིཡནིརོདྷཉྩ པཛཱནཱཏི, ཡཏྠ ཙུཔྤནྣཾ སོམནསྶིནྡྲིཡཾ ཨཔརིསེསཾ ནིརུཛ྄ཛྷཏི ཏཉྩ པཛཱནཱཏི. ཀཏྠ ཙུཔྤནྣཾ སོམནསྶིནྡྲིཡཾ ཨཔརིསེསཾ ནིརུཛ྄ཛྷཏི? ཨིདྷ, བྷིཀྑཝེ, བྷིཀྑུ སུཁསྶ ཙ པཧཱནཱ དུཀྑསྶ ཙ པཧཱནཱ པུབྦེཝ སོམནསྶདོམནསྶཱནཾ ཨཏྠངྒམཱ ཨདུཀྑམསུཁཾ ཨུཔེཀྑཱསཏིཔཱརིསུདྡྷིཾ ཙཏུཏྠཾ ཛྷཱནཾ ཨུཔསམྤཛྫ ཝིཧརཏི, ཨེཏྠ ཙུཔྤནྣཾ སོམནསྶིནྡྲིཡཾ ཨཔརིསེསཾ ནིརུཛ྄ཛྷཏི. ཨཡཾ ཝུཙྩཏི, བྷིཀྑཝེ, ‘བྷིཀྑུ ཨཉྙཱསི སོམནསྶིནྡྲིཡསྶ ནིརོདྷཾ, ཏདཏྠཱཡ ཙིཏྟཾ ཨུཔསཾཧརཏི’’’.

‘‘ཨིདྷ ¶ ¶ པན, བྷིཀྑཝེ, བྷིཀྑུནོ ཨཔྤམཏྟསྶ ཨཱཏཱཔིནོ པཧིཏཏྟསྶ ཝིཧརཏོ ཨུཔྤཛྫཏི ཨུཔེཀྑིནྡྲིཡཾ. སོ ཨེཝཾ པཛཱནཱཏི – ‘ཨུཔྤནྣཾ ཁོ མེ ཨིདཾ ཨུཔེཀྑིནྡྲིཡཾ, ཏཉྩ ཁོ སནིམིཏྟཾ སནིདཱནཾ སསངྑཱརཾ ¶ སཔྤཙྩཡཾ. ཏཉྩ ཨནིམིཏྟཾ ཨནིདཱནཾ ཨསངྑཱརཾ ཨཔྤཙྩཡཾ ཨུཔེཀྑིནྡྲིཡཾ ཨུཔྤཛྫིསྶཏཱིཏི – ནེཏཾ ཋཱནཾ ཝིཛྫཏི’. སོ ཨུཔེཀྑིནྡྲིཡཉྩ པཛཱནཱཏི, ཨུཔེཀྑིནྡྲིཡསམུདཡཉྩ པཛཱནཱཏི, ཨུཔེཀྑིནྡྲིཡནིརོདྷཉྩ པཛཱནཱཏི, ཡཏྠ ཙུཔྤནྣཾ ཨུཔེཀྑིནྡྲིཡཾ ཨཔརིསེསཾ ནིརུཛ྄ཛྷཏི ཏཉྩ པཛཱནཱཏི. ཀཏྠ ཙུཔྤནྣཾ ཨུཔེཀྑིནྡྲིཡཾ ཨཔརིསེསཾ ནིརུཛ྄ཛྷཏི? ཨིདྷ, བྷིཀྑཝེ, བྷིཀྑུ སབྦསོ ནེཝསཉྙཱནཱསཉྙཱཡཏནཾ སམཏིཀྐམྨ སཉྙཱཝེདཡིཏནིརོདྷཾ ཨུཔསམྤཛྫ ཝིཧརཏི, ཨེཏྠ ཙུཔྤནྣཾ ཨུཔེཀྑིནྡྲིཡཾ ཨཔརིསེསཾ ནིརུཛ྄ཛྷཏི. ཨཡཾ ཝུཙྩཏི, བྷིཀྑཝེ, ‘བྷིཀྑུ ཨཉྙཱསི ¶ ཨུཔེཀྑིནྡྲིཡསྶ ནིརོདྷཾ, ཏདཏྠཱཡ ཙིཏྟཾ ཨུཔསཾཧརཏཱི’’’ཏི. དསམཾ.

སུཁིནྡྲིཡཝགྒོ ཙཏུཏྠོ.

ཏསྶུདྡཱནཾ –

སུདྡྷིཀཉྩ སོཏོ ཨརཧཱ, དུཝེ སམཎབྲཱཧྨཎཱ;

ཝིབྷངྒེན ཏཡོ ཝུཏྟཱ, ཀཊྛོ ཨུཔྤཊིཔཱཊིཀནྟི.

༥. ཛརཱཝགྒོ

༡. ཛརཱདྷམྨསུཏྟཾ

༥༡༡. ཨེཝཾ ¶ མེ སུཏཾ – ཨེཀཾ སམཡཾ བྷགཝཱ སཱཝཏྠིཡཾ ཝིཧརཏི པུབྦཱརཱམེ མིགཱརམཱཏུཔཱསཱདེ. ཏེན ཁོ པན སམཡེན བྷགཝཱ སཱཡནྷསམཡཾ པཊིསལླཱནཱ ཝུཊྛིཏོ པཙྪཱཏཔེ ནིསིནྣོ ཧོཏི པིཊྛིཾ ཨོཏཱཔཡམཱནོ.

ཨཐ ཁོ ཨཱཡསྨཱ ཨཱནནྡོ ཡེན བྷགཝཱ ཏེནུཔསངྐམི; ཨུཔསངྐམིཏྭཱ བྷགཝནྟཾ ཨབྷིཝཱདེཏྭཱ བྷགཝཏོ གཏྟཱནི པཱཎིནཱ ཨནོམཛྫནྟོ བྷགཝནྟཾ ཨེཏདཝོཙ – ‘‘ཨཙྪརིཡཾ, བྷནྟེ ¶ , ཨབྦྷུཏཾ, བྷནྟེ! ན ཙེཝཾ དཱནི, བྷནྟེ, བྷགཝཏོ ཏཱཝ པརིསུདྡྷོ ཚཝིཝཎྞོ པརིཡོདཱཏོ, སིཐིལཱནི ཙ གཏྟཱནི སབྦཱནི ཝལིཡཛཱཏཱནི, པུརཏོ པབྦྷཱརོ ¶ ཙ ཀཱཡོ, དིསྶཏི ཙ ཨིནྡྲིཡཱནཾ ཨཉྙཐཏྟཾ – ཙཀྑུནྡྲིཡསྶ སོཏིནྡྲིཡསྶ གྷཱནིནྡྲིཡསྶ ཛིཝ྄ཧིནྡྲིཡསྶ ཀཱཡིནྡྲིཡསྶཱ’’ཏི.

‘‘ཨེཝཉྷེཏཾ ¶ , ཨཱནནྡ, ཧོཏི – ཛརཱདྷམྨོ ཡོབྦཉྙེ, བྱཱདྷིདྷམྨོ ཨཱརོགྱེ, མརཎདྷམྨོ ཛཱིཝིཏེ. ན ཙེཝ ཏཱཝ པརིསུདྡྷོ ཧོཏི ཚཝིཝཎྞོ པརིཡོདཱཏོ, སིཐིལཱནི ཙ ཧོནྟི གཏྟཱནི སབྦཱནི ཝལིཡཛཱཏཱནི, པུརཏོ པབྦྷཱརོ ཙ ཀཱཡོ, དིསྶཏི ཙ ཨིནྡྲིཡཱནཾ ཨཉྙཐཏྟཾ – ཙཀྑུནྡྲིཡསྶ སོཏིནྡྲིཡསྶ གྷཱནིནྡྲིཡསྶ ཛིཝ྄ཧིནྡྲིཡསྶ ཀཱཡིནྡྲིཡསྶཱ’’ཏི.

‘‘ཨིདམཝོཙ བྷགཝཱ. ཨིདཾ ཝཏྭཱ ཙ སུགཏོ ¶ ཨཐཱཔརཾ ཨེཏདཝོཙ སཏྠཱ –

‘‘དྷཱི ཏཾ ཛམྨི ཛརེ ཨཏྠུ, དུབྦཎྞཀརཎཱི ཛརེ;

ཏཱཝ མནོརམཾ བིམྦཾ, ཛརཱཡ ཨབྷིམདྡིཏཾ.

‘‘ཡོཔི ཝསྶསཏཾ ཛཱིཝེ, སོཔི མཙྩུཔརཱཡཎོ [སབྦེ མཙྩུཔརཱཡནཱ (སྱཱ. ཀཾ. ཀ.)];

ན ཀིཉྩི པརིཝཛྫེཏི, སབྦམེཝཱབྷིམདྡཏཱི’’ཏི. པཋམཾ;

༢. ཨུཎྞཱབྷབྲཱཧྨཎསུཏྟཾ

༥༡༢. སཱཝཏྠིནིདཱནཾ. ཨཐ ཁོ ཨུཎྞཱབྷོ བྲཱཧྨཎོ ཡེན བྷགཝཱ ཏེནུཔསངྐམི; ཨུཔསངྐམིཏྭཱ བྷགཝཏཱ སདྡྷིཾ སམྨོདི. སམྨོདནཱིཡཾ ཀཐཾ སཱརཎཱིཡཾ ཝཱིཏིསཱརེཏྭཱ ཨེཀམནྟཾ ནིསཱིདི. ཨེཀམནྟཾ ནིསིནྣོ ཁོ ཨུཎྞཱབྷོ བྲཱཧྨཎོ བྷགཝནྟཾ ཨེཏདཝོཙ –

‘‘པཉྩིམཱནི, བྷོ གོཏམ, ཨིནྡྲིཡཱནི ནཱནཱཝིསཡཱནི ནཱནཱགོཙརཱནི, ན ཨཉྙམཉྙསྶ གོཙརཝིསཡཾ པཙྩནུབྷོནྟི. ཀཏམཱནི པཉྩ? ཙཀྑུནྡྲིཡཾ, སོཏིནྡྲིཡཾ, གྷཱནིནྡྲིཡཾ, ཛིཝ྄ཧིནྡྲིཡཾ, ཀཱཡིནྡྲིཡཾ ¶ . ཨིམེསཾ ནུ ཁོ, བྷོ གོཏམ, པཉྩནྣཾ ཨིནྡྲིཡཱནཾ ནཱནཱཝིསཡཱནཾ ¶ ནཱནཱགོཙརཱནཾ ན ཨཉྙམཉྙསྶ གོཙརཝིསཡཾ པཙྩནུབྷོནྟཱནཾ ཀིཾ པཊིསརཎཾ, ཀོ ཙ ནེསཾ གོཙརཝིསཡཾ པཙྩནུབྷོཏཱི’’ཏི?

‘‘པཉྩིམཱནི, བྲཱཧྨཎ, ཨིནྡྲིཡཱནི ནཱནཱཝིསཡཱནི ནཱནཱགོཙརཱནི ན ཨཉྙམཉྙསྶ གོཙརཝིསཡཾ པཙྩནུབྷོནྟི. ཀཏམཱནི པཉྩ? ཙཀྑུནྡྲིཡཾ, སོཏིནྡྲིཡཾ ¶ , གྷཱནིནྡྲིཡཾ, ཛིཝ྄ཧིནྡྲིཡཾ, ཀཱཡིནྡྲིཡཾ. ཨིམེསཾ ཁོ, བྲཱཧྨཎ, པཉྩནྣཾ ཨིནྡྲིཡཱནཾ ནཱནཱཝིསཡཱནཾ ནཱནཱགོཙརཱནཾ ¶ ན ཨཉྙམཉྙསྶ གོཙརཝིསཡཾ པཙྩནུབྷོནྟཱནཾ མནོ པཊིསརཎཾ, མནོཝ ནེསཾ གོཙརཝིསཡཾ པཙྩནུབྷོཏཱི’’ཏི.

‘‘མནསྶ པན, བྷོ གོཏམ, ཀིཾ པཊིསརཎ’’ནྟི? ‘‘མནསྶ ཁོ, བྲཱཧྨཎ, སཏི པཊིསརཎ’’ནྟི. ‘‘སཏིཡཱ པན, བྷོ གོཏམ, ཀིཾ པཊིསརཎ’’ནྟི? ‘‘སཏིཡཱ ཁོ, བྲཱཧྨཎ, ཝིམུཏྟི པཊིསརཎ’’ནྟི. ‘‘ཝིམུཏྟིཡཱ པན, བྷོ གོཏམ, ཀིཾ པཊིསརཎ’’ནྟི? ‘‘ཝིམུཏྟིཡཱ ཁོ, བྲཱཧྨཎ, ནིབྦཱནཾ པཊིསརཎ’’ནྟི. ‘‘ནིབྦཱནསྶ པན, བྷོ གོཏམ, ཀིཾ པཊིསརཎ’’ནྟི? ‘‘ཨཙྩཡཱསི [ཨཙྩསརཱ (སཱི. སྱཱ. ཀཾ.), ཨཛ྄ཛྷཔརཾ (པཱི. ཀ.)], བྲཱཧྨཎ, པཉྷཾ, ནཱསཀྑི པཉྷསྶ པརིཡནྟཾ གཧེཏུཾ. ནིབྦཱནོགདྷཉྷི, བྲཱཧྨཎ, བྲཧྨཙརིཡཾ ཝུསྶཏི ནིབྦཱནཔརཱཡཎཾ ནིབྦཱནཔརིཡོསཱན’’ནྟི.

ཨཐ ཁོ ཨུཎྞཱབྷོ བྲཱཧྨཎོ བྷགཝཏོ བྷཱསིཏཾ ཨབྷིནནྡིཏྭཱ ཨནུམོདིཏྭཱ ཨུཊྛཱཡཱསནཱ བྷགཝནྟཾ ཨབྷིཝཱདེཏྭཱ པདཀྑིཎཾ ཀཏྭཱ པཀྐཱམི.

ཨཐ ཁོ བྷགཝཱ ཨཙིརཔཀྐནྟེ ཨུཎྞཱབྷེ བྲཱཧྨཎེ བྷིཀྑཱུ ཨཱམནྟེསི – ‘‘སེཡྻཐཱཔི, བྷིཀྑཝེ, ཀཱུཊཱགཱརེ ཝཱ ཀཱུཊཱགཱརསཱལཱཡཾ ཝཱ [རསྨིཡོ (སྱཱ. ཀ.)] པཱཙཱིནཝཱཏཔཱནཱ སཱུརིཡེ ཨུགྒཙྪནྟེ ཝཱཏཔཱནེན རསྨི [ཀཱུཊཱགཱརཾ ཝཱ ཀཱུཊཱགཱརསཱལཾ ཝཱ ཨུཏྟརཱཡ (ཀ. སཱི.)] པཝིསིཏྭཱ ཀྭཱསྶ [ཀཱཡ (སྱཱ. ཀ.)] པཏིཊྛིཏཱ’’ཏི? ‘‘པཙྪིམཱཡཾ, བྷནྟེ, བྷིཏྟིཡ’’ནྟི. ‘‘ཨེཝམེཝ ¶ ཁོ, བྷིཀྑཝེ, ཨུཎྞཱབྷསྶ བྲཱཧྨཎསྶ ཏཐཱགཏེ སདྡྷཱ ¶ ནིཝིཊྛཱ མཱུལཛཱཏཱ པཏིཊྛིཏཱ དལ༹ྷཱ ཨསཾཧཱརིཡཱ སམཎེན ཝཱ བྲཱཧྨཎེན ཝཱ དེཝེན ཝཱ མཱརེན ཝཱ བྲཧྨུནཱ ཝཱ ཀེནཙི ཝཱ ལོཀསྨིཾ. ཨིམམྷི ཙེ, བྷིཀྑཝེ, སམཡེ ཨུཎྞཱབྷོ བྲཱཧྨཎོ ཀཱལངྐརེཡྻ, ནཏྠི སཾཡོཛནཾ ཡེན སཾཡོཛནེན སཾཡུཏྟོ ཨུཎྞཱབྷོ བྲཱཧྨཎོ པུན ཨིམཾ ལོཀཾ ཨཱགཙྪེཡྻཱ’’ཏི. དུཏིཡཾ.

༣. སཱཀེཏསུཏྟཾ

༥༡༣. ཨེཝཾ ¶ མེ སུཏཾ – ཨེཀཾ སམཡཾ བྷགཝཱ སཱཀེཏེ ཝིཧརཏི ཨཉྫནཝནེ མིགདཱཡེ. ཏཏྲ ཁོ བྷགཝཱ བྷིཀྑཱུ ཨཱམནྟེསི – ‘‘ཨཏྠི ནུ ཁོ, བྷིཀྑཝེ ¶ , པརིཡཱཡོ ཡཾ པརིཡཱཡཾ ཨཱགམྨ ཡཱནི པཉྩིནྡྲིཡཱནི ཏཱནི པཉྩ བལཱནི ཧོནྟི, ཡཱནི པཉྩ བལཱནི ཏཱནི པཉྩིནྡྲིཡཱནི ཧོནྟཱི’’ཏི?

‘‘བྷགཝཾམཱུལཀཱ ནོ, བྷནྟེ, དྷམྨཱ བྷགཝཾནེཏྟིཀཱ བྷགཝཾཔཊིསརཎཱ. སཱདྷུ ཝཏ, བྷནྟེ, བྷགཝནྟཾཡེཝ པཊིབྷཱཏུ ཨེཏསྶ བྷཱསིཏསྶ ཨཏྠོ. བྷགཝཏོ སུཏྭཱ བྷིཀྑཱུ དྷཱརེསྶནྟཱི’’ཏི. ‘‘ཨཏྠི, བྷིཀྑཝེ, པརིཡཱཡོ ཡཾ པརིཡཱཡཾ ཨཱགམྨ ཡཱནི པཉྩིནྡྲིཡཱནི ཏཱནི པཉྩ བལཱནི ཧོནྟི, ཡཱནི པཉྩ བལཱནི ཏཱནི པཉྩིནྡྲིཡཱནི ཧོནྟི’’.

‘‘ཀཏམོ ཙ, བྷིཀྑཝེ, པརིཡཱཡོ ཡཾ པརིཡཱཡཾ ཨཱགམྨ ཡཱནི པཉྩིནྡྲིཡཱནི ཏཱནི པཉྩ བལཱནི ཧོནྟི, ཡཱནི པཉྩ བལཱནི ཏཱནི པཉྩིནྡྲིཡཱནི ཧོནྟི? ཡཾ, བྷིཀྑཝེ, སདྡྷིནྡྲིཡཾ ཏཾ སདྡྷཱབལཾ, ཡཾ སདྡྷཱབལཾ ཏཾ སདྡྷིནྡྲིཡཾ; ཡཾ ཝཱིརིཡིནྡྲིཡཾ ཏཾ ཝཱིརིཡབལཾ, ཡཾ ཝཱིརིཡབལཾ ཏཾ ཝཱིརིཡིནྡྲིཡཾ; ཡཾ སཏིནྡྲིཡཾ ཏཾ སཏིབལཾ, ཡཾ སཏིབལཾ ཏཾ སཏིནྡྲིཡཾ; ཡཾ སམཱདྷིནྡྲིཡཾ ཏཾ ¶ སམཱདྷིབལཾ, ཡཾ སམཱདྷིབལཾ ཏཾ སམཱདྷིནྡྲིཡཾ; ཡཾ པཉྙིནྡྲིཡཾ ཏཾ པཉྙཱབལཾ, ཡཾ པཉྙཱབལཾ ཏཾ པཉྙིནྡྲིཡཾ. སེཡྻཐཱཔི, བྷིཀྑཝེ, ནདཱི པཱཙཱིནནིནྣཱ པཱཙཱིནཔོཎཱ པཱཙཱིནཔབྦྷཱརཱ, ཏསྶ མཛ྄ཛྷེ དཱིཔོ. ཨཏྠི, བྷིཀྑཝེ, པརིཡཱཡོ ཡཾ པརིཡཱཡཾ ཨཱགམྨ ཏསྶཱ ནདིཡཱ ཨེཀོ སོཏོ ཏྭེཝ སངྑྱཾ གཙྪཏི [སངྑཾ (སཱི. སྱཱ. ཀཾ.)]. ཨཏྠི པན, བྷིཀྑཝེ, པརིཡཱཡོ ཡཾ པརིཡཱཡཾ ཨཱགམྨ ཏསྶཱ ནདིཡཱ དྭེ སོཏཱནི ཏྭེཝ སངྑྱཾ གཙྪནྟི.

‘‘ཀཏམོ ¶ ཙ, བྷིཀྑཝེ, པརིཡཱཡོ ཡཾ པརིཡཱཡཾ ཨཱགམྨ ཏསྶཱ ནདིཡཱ ཨེཀོ སོཏོ ཏྭེཝ སངྑྱཾ གཙྪཏི? ཡཉྩ, བྷིཀྑཝེ, ཏསྶ དཱིཔསྶ པུརིམནྟེ [པུརཏྠིམནྟེ (སཱི. སྱཱ. ཀཾ. པཱི.)] ཨུདཀཾ, ཡཉྩ པཙྪིམནྟེ ཨུདཀཾ – ཨཡཾ ཁོ, བྷིཀྑཝེ, པརིཡཱཡོ ཡཾ པརིཡཱཡཾ ཨཱགམྨ ཏསྶཱ ནདིཡཱ ཨེཀོ སོཏོ ཏྭེཝ སངྑྱཾ གཙྪཏི.

‘‘ཀཏམོ ཙ, བྷིཀྑཝེ, པརིཡཱཡོ ཡཾ པརིཡཱཡཾ ཨཱགམྨ ཏསྶཱ ནདིཡཱ དྭེ སོཏཱནི ཏྭེཝ ¶ སངྑྱཾ གཙྪནྟི? ཡཉྩ, བྷིཀྑཝེ, ཏསྶ དཱིཔསྶ ཨུཏྟརནྟེ ཨུདཀཾ, ཡཉྩ དཀྑིཎནྟེ ཨུདཀཾ – ཨཡཾ ཁོ, བྷིཀྑཝེ, པརིཡཱཡོ ཡཾ པརིཡཱཡཾ ཨཱགམྨ ཏསྶཱ ནདིཡཱ དྭེ སོཏཱནི ཏྭེཝ སངྑྱཾ གཙྪནྟི. ཨེཝམེཝ ཁོ, བྷིཀྑཝེ, ཡཾ སདྡྷིནྡྲིཡཾ ཏཾ སདྡྷཱབལཾ, ཡཾ སདྡྷཱབལཾ ཏཾ སདྡྷིནྡྲིཡཾ; ཡཾ ཝཱིརིཡིནྡྲིཡཾ ཏཾ ཝཱིརིཡབལཾ, ཡཾ ཝཱིརིཡབལཾ ཏཾ ཝཱིརིཡིནྡྲིཡཾ; ཡཾ སཏིནྡྲིཡཾ ཏཾ སཏིབལཾ ¶ , ཡཾ སཏིབལཾ ཏཾ སཏིནྡྲིཡཾ; ཡཾ ¶ སམཱདྷིནྡྲིཡཾ ཏཾ སམཱདྷིབལཾ, ཡཾ སམཱདྷིབལཾ ཏཾ སམཱདྷིནྡྲིཡཾ; ཡཾ པཉྙིནྡྲིཡཾ ཏཾ པཉྙཱབལཾ, ཡཾ པཉྙཱབལཾ ཏཾ པཉྙིནྡྲིཡཾ. པཉྩནྣཾ, བྷིཀྑཝེ, ཨིནྡྲིཡཱནཾ བྷཱཝིཏཏྟཱ བཧུལཱིཀཏཏྟཱ བྷིཀྑུ ཨཱསཝཱནཾ ཁཡཱ ཨནཱསཝཾ ཙེཏོཝིམུཏྟིཾ པཉྙཱཝིམུཏྟིཾ དིཊྛེཝ དྷམྨེ སཡཾ ཨབྷིཉྙཱ སཙྪིཀཏྭཱ ཨུཔསམྤཛྫ ཝིཧརཏཱི’’ཏི. ཏཏིཡཾ.

༤. པུབྦཀོཊྛཀསུཏྟཾ

༥༡༤. ཨེཝཾ མེ སུཏཾ – ཨེཀཾ སམཡཾ བྷགཝཱ སཱཝཏྠིཡཾ ཝིཧརཏི པུབྦཀོཊྛཀེ. ཏཏྲ ཁོ བྷགཝཱ ཨཱཡསྨནྟཾ སཱརིཔུཏྟཾ ཨཱམནྟེསི – ‘‘སདྡཧསི [སདྡཧཱསི (སཱི. པཱི.)] ཏྭཾ, སཱརིཔུཏྟ – སདྡྷིནྡྲིཡཾ བྷཱཝིཏཾ བཧུལཱིཀཏཾ ཨམཏོགདྷཾ ཧོཏི ཨམཏཔརཱཡཎཾ ཨམཏཔརིཡོསཱནཾ…པེ… པཉྙིནྡྲིཡཾ བྷཱཝིཏཾ བཧུལཱིཀཏཾ ཨམཏོགདྷཾ ཧོཏི ཨམཏཔརཱཡཎཾ ཨམཏཔརིཡོསཱན’’ནྟི?

‘‘ན ¶ ཁྭཱཧཾ ཨེཏྠ, བྷནྟེ, བྷགཝཏོ སདྡྷཱཡ གཙྪཱམི – སདྡྷིནྡྲིཡཾ…པེ… པཉྙིནྡྲིཡཾ བྷཱཝིཏཾ བཧུལཱིཀཏཾ ཨམཏོགདྷཾ ཧོཏི ཨམཏཔརཱཡཎཾ ཨམཏཔརིཡོསཱནཾ. ཡེསཉྷེཏཾ, བྷནྟེ, ཨཉྙཱཏཾ ཨསྶ ཨདིཊྛཾ ཨཝིདིཏཾ ཨསཙྪིཀཏཾ ཨཕསྶིཏཾ [ཨཔསྶིཏཾ (སཱི. སྱཱ. ཀཾ. ཀ.), ཨཕུསིཏཾ (པཱི.)] པཉྙཱཡ, ཏེ ཏཏྠ པརེསཾ སདྡྷཱཡ གཙྪེཡྻུཾ – སདྡྷིནྡྲིཡཾ…པེ… པཉྙིནྡྲིཡཾ བྷཱཝིཏཾ བཧུལཱིཀཏཾ ཨམཏོགདྷཾ ཧོཏི ཨམཏཔརཱཡཎཾ ཨམཏཔརིཡོསཱནཾ. ཡེསཉྩ ཁོ ཨེཏཾ, བྷནྟེ, ཉཱཏཾ དིཊྛཾ ཝིདིཏཾ སཙྪིཀཏཾ ཕསྶིཏཾ པཉྙཱཡ, ནིཀྐངྑཱ ཏེ ཏཏྠ ནིབྦིཙིཀིཙྪཱ – སདྡྷིནྡྲིཡཾ…པེ… པཉྙིནྡྲིཡཾ བྷཱཝིཏཾ བཧུལཱིཀཏཾ ཨམཏོགདྷཾ ཧོཏི ཨམཏཔརཱཡཎཾ ཨམཏཔརིཡོསཱནཾ. མཡ྄ཧཉྩ ཁོ ཨེཏཾ, བྷནྟེ, ཉཱཏཾ དིཊྛཾ ཝིདིཏཾ སཙྪིཀཏཾ ཕསྶིཏཾ པཉྙཱཡ. ནིཀྐངྑཝཱཧཾ ¶ ཏཏྠ ནིབྦིཙིཀིཙྪོ སདྡྷིནྡྲིཡཾ…པེ… པཉྙིནྡྲིཡཾ བྷཱཝིཏཾ བཧུལཱིཀཏཾ ཨམཏོགདྷཾ ཧོཏི ཨམཏཔརཱཡཎཾ ཨམཏཔརིཡོསཱན’’ནྟི.

‘‘སཱདྷུ སཱདྷུ, སཱརིཔུཏྟ! ཡེསཉྷེཏཾ, སཱརིཔུཏྟ, ཨཉྙཱཏཾ ཨསྶ ཨདིཊྛཾ ཨཝིདིཏཾ ཨསཙྪིཀཏཾ ¶ ཨཕསྶིཏཾ པཉྙཱཡ, ཏེ ཏཏྠ པརེསཾ སདྡྷཱཡ གཙྪེཡྻུཾ – སདྡྷིནྡྲིཡཾ བྷཱཝིཏཾ བཧུལཱིཀཏཾ ཨམཏོགདྷཾ ཧོཏི ཨམཏཔརཱཡཎཾ ཨམཏཔརིཡོསཱནཾ…པེ… པཉྙིནྡྲིཡཾ བྷཱཝིཏཾ བཧུལཱིཀཏཾ ཨམཏོགདྷཾ ཧོཏི ཨམཏཔརཱཡཎཾ ཨམཏཔརིཡོསཱནཾ. ཡེསཉྩ ཁོ ཨེཏཾ, སཱརིཔུཏྟ, ཉཱཏཾ དིཊྛཾ ཝིདིཏཾ སཙྪིཀཏཾ ཕསྶིཏཾ པཉྙཱཡ, ནིཀྐངྑཱ ཏེ ཏཏྠ ནིབྦིཙིཀིཙྪཱ ¶ – སདྡྷིནྡྲིཡཾ བྷཱཝིཏཾ བཧུལཱིཀཏཾ ¶ ཨམཏོགདྷཾ ཧོཏི ཨམཏཔརཱཡཎཾ ཨམཏཔརིཡོསཱནཾ…པེ… པཉྙིནྡྲིཡཾ བྷཱཝིཏཾ བཧུལཱིཀཏཾ ཨམཏོགདྷཾ ཧོཏི ཨམཏཔརཱཡཎཾ ཨམཏཔརིཡོསཱན’’ནྟི. ཙཏུཏྠཾ.

༥. པཋམཔུབྦཱརཱམསུཏྟཾ

༥༡༥. ཨེཝཾ མེ སུཏཾ – ཨེཀཾ སམཡཾ བྷགཝཱ སཱཝཏྠིཡཾ ཝིཧརཏི པུབྦཱརཱམེ མིགཱརམཱཏུཔཱསཱདེ. ཏཏྲ ཁོ བྷགཝཱ བྷིཀྑཱུ ཨཱམནྟེསི – ‘‘ཀཏིནཾ ནུ ཁོ, བྷིཀྑཝེ, ཨིནྡྲིཡཱནཾ བྷཱཝིཏཏྟཱ བཧུལཱིཀཏཏྟཱ ཁཱིཎཱསཝོ བྷིཀྑུ ཨཉྙཾ བྱཱཀརོཏི – ‘ཁཱིཎཱ ཛཱཏི, ཝུསིཏཾ བྲཧྨཙརིཡཾ, ཀཏཾ ཀརཎཱིཡཾ, ནཱཔརཾ ཨིཏྠཏྟཱཡཱ’ཏི པཛཱནཱམཱི’’ཏི?

བྷགཝཾམཱུལཀཱ ནོ, བྷནྟེ, དྷམྨཱ…པེ… ‘‘ཨེཀསྶ ཁོ, བྷིཀྑཝེ, ཨིནྡྲིཡསྶ བྷཱཝིཏཏྟཱ བཧུལཱིཀཏཏྟཱ ཁཱིཎཱསཝོ བྷིཀྑུ ཨཉྙཾ བྱཱཀརོཏི – ‘ཁཱིཎཱ ཛཱཏི, ཝུསིཏཾ བྲཧྨཙརིཡཾ, ཀཏཾ ཀརཎཱིཡཾ, ནཱཔརཾ ཨིཏྠཏྟཱཡཱ’ཏི པཛཱནཱམཱིཏི. ཀཏམསྶ ཨེཀསྶ པཉྙིནྡྲིཡསྶ པཉྙཝཏོ ¶ , བྷིཀྑཝེ, ཨརིཡསཱཝཀསྶ ཏདནྭཡཱ སདྡྷཱ སཎྛཱཏི, ཏདནྭཡཾ ཝཱིརིཡཾ སཎྛཱཏི, ཏདནྭཡཱ སཏི སཎྛཱཏི, ཏདནྭཡོ སམཱདྷི སཎྛཱཏི. ཨིམསྶ ཁོ, བྷིཀྑཝེ, ཨེཀསྶ ཨིནྡྲིཡསྶ བྷཱཝིཏཏྟཱ བཧུལཱིཀཏཏྟཱ ཁཱིཎཱསཝོ བྷིཀྑུ ཨཉྙཾ བྱཱཀརོཏི – ‘ཁཱིཎཱ ཛཱཏི, ཝུསིཏཾ བྲཧྨཙརིཡཾ, ཀཏཾ ཀརཎཱིཡཾ, ནཱཔརཾ ཨིཏྠཏྟཱཡཱ’ཏི པཛཱནཱམཱི’’ཏི. པཉྩམཾ.

༦. དུཏིཡཔུབྦཱརཱམསུཏྟཾ

༥༡༦. ཏཾཡེཝ ནིདཱནཾ. ‘‘ཀཏིནཾ ནུ ཁོ, བྷིཀྑཝེ, ཨིནྡྲིཡཱནཾ བྷཱཝིཏཏྟཱ བཧུལཱིཀཏཏྟཱ ཁཱིཎཱསཝོ བྷིཀྑུ ཨཉྙཾ བྱཱཀརོཏི – ‘ཁཱིཎཱ ཛཱཏི, ཝུསིཏཾ བྲཧྨཙརིཡཾ, ཀཏཾ ཀརཎཱིཡཾ, ནཱཔརཾ ཨིཏྠཏྟཱཡཱ’ཏི པཛཱནཱམཱི’’ཏི? བྷགཝཾམཱུལཀཱ ནོ, བྷནྟེ, དྷམྨཱ…པེ… ‘‘དྭིནྣཾ ¶ ཁོ, བྷིཀྑཝེ, ཨིནྡྲིཡཱནཾ བྷཱཝིཏཏྟཱ བཧུལཱིཀཏཏྟཱ ཁཱིཎཱསཝོ བྷིཀྑུ ཨཉྙཾ བྱཱཀརོཏི ¶ – ‘ཁཱིཎཱ ཛཱཏི, ཝུསིཏཾ བྲཧྨཙརིཡཾ, ཀཏཾ ཀརཎཱིཡཾ, ནཱཔརཾ ཨིཏྠཏྟཱཡཱ’ཏི པཛཱནཱམཱིཏི. ཀཏམེསཾ དྭིནྣཾ? ཨརིཡཱཡ ཙ པཉྙཱཡ, ཨརིཡཱཡ ཙ ཝིམུཏྟིཡཱ. ཡཱ ཧིསྶ, བྷིཀྑཝེ, ཨརིཡཱ པཉྙཱ ཏདསྶ པཉྙིནྡྲིཡཾ. ཡཱ ཧིསྶ, བྷིཀྑཝེ, ཨརིཡཱ ཝིམུཏྟི ཏདསྶ སམཱདྷིནྡྲིཡཾ. ཨིམེསཾ ཁོ, བྷིཀྑཝེ, དྭིནྣཾ ཨིནྡྲིཡཱནཾ བྷཱཝིཏཏྟཱ བཧུལཱིཀཏཏྟཱ ཁཱིཎཱསཝོ བྷིཀྑུ ཨཉྙཾ བྱཱཀརོཏི – ‘ཁཱིཎཱ ཛཱཏི, ཝུསིཏཾ ¶ བྲཧྨཙརིཡཾ, ཀཏཾ ཀརཎཱིཡཾ, ནཱཔརཾ ཨིཏྠཏྟཱཡཱ’ཏི པཛཱནཱམཱི’’ཏི. ཚཊྛཾ.

༧. ཏཏིཡཔུབྦཱརཱམསུཏྟཾ

༥༡༧. ཏཾཡེཝ ནིདཱནཾ. ‘‘ཀཏིནཾ ནུ ཁོ, བྷིཀྑཝེ, ཨིནྡྲིཡཱནཾ བྷཱཝིཏཏྟཱ ¶ བཧུལཱིཀཏཏྟཱ ཁཱིཎཱསཝོ བྷིཀྑུ ཨཉྙཾ བྱཱཀརོཏི – ‘ཁཱིཎཱ ཛཱཏི, ཝུསིཏཾ བྲཧྨཙརིཡཾ, ཀཏཾ ཀརཎཱིཡཾ, ནཱཔརཾ ཨིཏྠཏྟཱཡཱ’ཏི པཛཱནཱམཱི’’ཏི? བྷགཝཾམཱུལཀཱ ནོ, བྷནྟེ, དྷམྨཱ…པེ… ‘‘ཙཏུནྣཾ ཁོ, བྷིཀྑཝེ, ཨིནྡྲིཡཱནཾ བྷཱཝིཏཏྟཱ བཧུལཱིཀཏཏྟཱ ཁཱིཎཱསཝོ བྷིཀྑུ ཨཉྙཾ བྱཱཀརོཏི – ‘ཁཱིཎཱ ཛཱཏི, ཝུསིཏཾ བྲཧྨཙརིཡཾ, ཀཏཾ ཀརཎཱིཡཾ, ནཱཔརཾ ཨིཏྠཏྟཱཡཱ’ཏི པཛཱནཱམཱིཏི. ཀཏམེསཾ ཙཏུནྣཾ? ཝཱིརིཡིནྡྲིཡསྶ, སཏིནྡྲིཡསྶ, སམཱདྷིནྡྲིཡསྶ, པཉྙིནྡྲིཡསྶ – ཨིམེསཾ ཁོ, བྷིཀྑཝེ, ཙཏུནྣཾ ཨིནྡྲིཡཱནཾ བྷཱཝིཏཏྟཱ བཧུལཱིཀཏཏྟཱ ཁཱིཎཱསཝོ བྷིཀྑུ ཨཉྙཾ བྱཱཀརོཏི – ‘ཁཱིཎཱ ཛཱཏི, ཝུསིཏཾ བྲཧྨཙརིཡཾ, ཀཏཾ ཀརཎཱིཡཾ, ནཱཔརཾ ཨིཏྠཏྟཱཡཱ’ཏི པཛཱནཱམཱི’’ཏི. སཏྟམཾ.

༨. ཙཏུཏྠཔུབྦཱརཱམསུཏྟཾ

༥༡༨. ཏཾཡེཝ ནིདཱནཾ. ‘‘ཀཏིནཾ ནུ ཁོ, བྷིཀྑཝེ, ཨིནྡྲིཡཱནཾ བྷཱཝིཏཏྟཱ བཧུལཱིཀཏཏྟཱ ཁཱིཎཱསཝོ བྷིཀྑུ ཨཉྙཾ བྱཱཀརོཏི – ‘ཁཱིཎཱ ཛཱཏི, ཝུསིཏཾ བྲཧྨཙརིཡཾ, ཀཏཾ ཀརཎཱིཡཾ, ནཱཔརཾ ཨིཏྠཏྟཱཡཱ’ཏི པཛཱནཱམཱི’’ཏི? བྷགཝཾམཱུལཀཱ ནོ, བྷནྟེ, དྷམྨཱ…པེ… ‘‘པཉྩནྣཾ ཁོ, བྷིཀྑཝེ, ཨིནྡྲིཡཱནཾ བྷཱཝིཏཏྟཱ བཧུལཱིཀཏཏྟཱ ཁཱིཎཱསཝོ བྷིཀྑུ ཨཉྙཾ བྱཱཀརོཏི – ‘ཁཱིཎཱ ཛཱཏི, ཝུསིཏཾ བྲཧྨཙརིཡཾ, ཀཏཾ ཀརཎཱིཡཾ, ནཱཔརཾ ཨིཏྠཏྟཱཡཱ’ཏི པཛཱནཱམཱིཏི. ཀཏམེསཾ པཉྩནྣཾ? སདྡྷིནྡྲིཡསྶ ¶ , ཝཱིརིཡིནྡྲིཡསྶ, སཏིནྡྲིཡསྶ, སམཱདྷིནྡྲིཡསྶ, པཉྙིནྡྲིཡསྶ – ཨིམེསཾ ¶ ཁོ, བྷིཀྑཝེ, པཉྩནྣཾ ཨིནྡྲིཡཱནཾ བྷཱཝིཏཏྟཱ བཧུལཱིཀཏཏྟཱ ¶ ཁཱིཎཱསཝོ བྷིཀྑུ ཨཉྙཾ བྱཱཀརོཏི – ‘ཁཱིཎཱ ཛཱཏི, ཝུསིཏཾ བྲཧྨཙརིཡཾ, ཀཏཾ ཀརཎཱིཡཾ, ནཱཔརཾ ཨིཏྠཏྟཱཡཱ’ཏི པཛཱནཱམཱི’’ཏི. ཨཊྛམཾ.

༩. པིཎྜོལབྷཱརདྭཱཛསུཏྟཾ

༥༡༩. ཨེཝཾ མེ སུཏཾ – ཨེཀཾ སམཡཾ བྷགཝཱ ཀོསམྦིཡཾ ཝིཧརཏི གྷོསིཏཱརཱམེ. ཏེན ཁོ པན སམཡེན ཨཱཡསྨཏཱ པིཎྜོལབྷཱརདྭཱཛེན ཨཉྙཱ བྱཱཀཏཱ ཧོཏི – ‘‘ཁཱིཎཱ ཛཱཏི, ཝུསིཏཾ བྲཧྨཙརིཡཾ, ཀཏཾ ཀརཎཱིཡཾ ¶ , ནཱཔརཾ ཨིཏྠཏྟཱཡཱཏི པཛཱནཱམཱི’’ཏི. ཨཐ ཁོ སམྦཧུལཱ བྷིཀྑཱུ ཡེན བྷགཝཱ ཏེནུཔསངྐམིཾསུ; ཨུཔསངྐམིཏྭཱ བྷགཝནྟཾ ཨབྷིཝཱདེཏྭཱ ཨེཀམནྟཾ ནིསཱིདིཾསུ. ཨེཀམནྟཾ ནིསིནྣཱ ཁོ ཏེ བྷིཀྑཱུ བྷགཝནྟཾ ཨེཏདཝོཙུཾ –

‘‘ཨཱཡསྨཏཱ, བྷནྟེ, པིཎྜོལབྷཱརདྭཱཛེན ཨཉྙཱ བྱཱཀཏཱ – ‘ཁཱིཎཱ ཛཱཏི, ཝུསིཏཾ བྲཧྨཙརིཡཾ, ཀཏཾ ཀརཎཱིཡཾ, ནཱཔརཾ ཨིཏྠཏྟཱཡཱ’ཏི པཛཱནཱམཱིཏི. ཀིཾ ནུ ཁོ, བྷནྟེ, ཨཏྠཝསཾ སམྤསྶམཱནེན ཨཱཡསྨཏཱ པིཎྜོལབྷཱརདྭཱཛེན ཨཉྙཱ བྱཱཀཏཱ – ‘ཁཱིཎཱ ཛཱཏི, ཝུསིཏཾ བྲཧྨཙརིཡཾ, ཀཏཾ ཀརཎཱིཡཾ, ནཱཔརཾ ཨིཏྠཏྟཱཡཱ’ཏི པཛཱནཱམཱི’’ཏི?

‘‘ཏིཎྞནྣཾ ཁོ, བྷིཀྑཝེ, ཨིནྡྲིཡཱནཾ བྷཱཝིཏཏྟཱ བཧུལཱིཀཏཏྟཱ པིཎྜོལབྷཱརདྭཱཛེན བྷིཀྑུནཱ ཨཉྙཱ བྱཱཀཏཱ – ‘ཁཱིཎཱ ཛཱཏི, ཝུསིཏཾ བྲཧྨཙརིཡཾ, ཀཏཾ ཀརཎཱིཡཾ, ནཱཔརཾ ཨིཏྠཏྟཱཡཱ’ཏི པཛཱནཱམཱིཏི. ཀཏམེསཾ ཏིཎྞནྣཾ? སཏིནྡྲིཡསྶ, སམཱདྷིནྡྲིཡསྶ, པཉྙིནྡྲིཡསྶ – ཨིམེསཾ ¶ ཁོ, བྷིཀྑཝེ, ཏིཎྞནྣཾ ཨིནྡྲིཡཱནཾ བྷཱཝིཏཏྟཱ བཧུལཱིཀཏཏྟཱ པིཎྜོལབྷཱརདྭཱཛེན བྷིཀྑུནཱ ཨཉྙཱ བྱཱཀཏཱ – ‘ཁཱིཎཱ ཛཱཏི, ཝུསིཏཾ བྲཧྨཙརིཡཾ, ཀཏཾ ཀརཎཱིཡཾ, ནཱཔརཾ ཨིཏྠཏྟཱཡཱ’ཏི པཛཱནཱམཱིཏི. ཨིམཱནི ཙ, བྷིཀྑཝེ, ཏཱིཎིནྡྲིཡཱནི ཀིམནྟཱནི? ཁཡནྟཱནི. ཀིསྶ ཁཡནྟཱནི? ཛཱཏིཛརཱམརཎསྶ. ‘ཛཱཏིཛརཱམརཎཾ ཁཡ’ནྟི ཁོ, བྷིཀྑཝེ, སམྤསྶམཱནེན པིཎྜོལབྷཱརདྭཱཛེན ¶ བྷིཀྑུནཱ ཨཉྙཱ བྱཱཀཏཱ – ‘ཁཱིཎཱ ཛཱཏི, ཝུསིཏཾ བྲཧྨཙརིཡཾ, ཀཏཾ ཀརཎཱིཡཾ, ནཱཔརཾ ཨིཏྠཏྟཱཡཱ’ཏི པཛཱནཱམཱི’’ཏི. ནཝམཾ.

༡༠. ཨཱཔཎསུཏྟཾ

༥༢༠. ཨེཝཾ ¶ མེ སུཏཾ – ཨེཀཾ སམཡཾ བྷགཝཱ ཨངྒེསུ ཝིཧརཏི ཨཱཔཎཾ ནཱམ ཨངྒཱནཾ ནིགམོ. ཏཏྲ ཁོ བྷགཝཱ ཨཱཡསྨནྟཾ སཱརིཔུཏྟཾ ཨཱམནྟེསི – ‘‘ཡོ སོ, སཱརིཔུཏྟ, ཨརིཡསཱཝཀོ ཏཐཱགཏེ ཨེཀནྟགཏོ [ཨེཀནྟིགཏོ (སཱི.)] ཨབྷིཔྤསནྣོ, ན སོ ཏཐཱགཏེ ཝཱ ཏཐཱགཏསཱསནེ ཝཱ ཀངྑེཡྻ ཝཱ ཝིཙིཀིཙྪེཡྻ ཝཱ’’ཏི?

‘‘ཡོ སོ, བྷནྟེ, ཨརིཡསཱཝཀོ ཏཐཱགཏེ ཨེཀནྟགཏོ ཨབྷིཔྤསནྣོ, ན སོ ཏཐཱགཏེ ཝཱ ཏཐཱགཏསཱསནེ ཝཱ ཀངྑེཡྻ ཝཱ ཝིཙིཀིཙྪེཡྻ ཝཱ. སདྡྷསྶ ཧི, བྷནྟེ, ཨརིཡསཱཝཀསྶ ཨེཝཾ པཱཊིཀངྑཾ ཡཾ ¶ ཨཱརདྡྷཝཱིརིཡོ ཝིཧརིསྶཏི – ཨཀུསལཱནཾ དྷམྨཱནཾ པཧཱནཱཡ, ཀུསལཱནཾ དྷམྨཱནཾ ཨུཔསམྤདཱཡ, ཐཱམཝཱ དལ༹ྷཔརཀྐམོ ཨནིཀྑིཏྟདྷུརོ ཀུསལེསུ དྷམྨེསུ. ཡཾ ཧིསྶ, བྷནྟེ, ཝཱིརིཡཾ ཏདསྶ ཝཱིརིཡིནྡྲིཡཾ.

‘‘སདྡྷསྶ ཧི ¶ , བྷནྟེ, ཨརིཡསཱཝཀསྶ ཨཱརདྡྷཝཱིརིཡསྶ ཨེཏཾ པཱཊིཀངྑཾ ཡཾ སཏིམཱ བྷཝིསྶཏི, པརམེན སཏིནེཔཀྐེན སམནྣཱགཏོ, ཙིརཀཏམྤི ཙིརབྷཱསིཏམྤི སརིཏཱ ཨནུསྶརིཏཱ. ཡཱ ཧིསྶ, བྷནྟེ, སཏི ཏདསྶ སཏིནྡྲིཡཾ.

‘‘སདྡྷསྶ ཧི, བྷནྟེ, ཨརིཡསཱཝཀསྶ ཨཱརདྡྷཝཱིརིཡསྶ ཨུཔཊྛིཏསྶཏིནོ ཨེཏཾ པཱཊིཀངྑཾ ཡཾ ཝོསྶགྒཱརམྨཎཾ ཀརིཏྭཱ ལབྷིསྶཏི སམཱདྷིཾ, ལབྷིསྶཏི ཙིཏྟསྶ ཨེཀགྒཏཾ. ཡོ ཧིསྶ, བྷནྟེ, སམཱདྷི ཏདསྶ སམཱདྷིནྡྲིཡཾ.

‘‘སདྡྷསྶ ཧི, བྷནྟེ, ཨརིཡསཱཝཀསྶ ཨཱརདྡྷཝཱིརིཡསྶ ཨུཔཊྛིཏསྶཏིནོ ¶ སམཱཧིཏཙིཏྟསྶ ཨེཏཾ པཱཊིཀངྑཾ ཡཾ ཨེཝཾ པཛཱནིསྶཏི – ཨནམཏགྒོ ཁོ སཾསཱརོ. པུབྦཱ ཀོཊི ན པཉྙཱཡཏི ཨཝིཛྫཱནཱིཝརཎཱནཾ སཏྟཱནཾ ཏཎྷཱསཾཡོཛནཱནཾ སནྡྷཱཝཏཾ སཾསརཏཾ. ཨཝིཛྫཱཡ ཏྭེཝ ཏམོཀཱཡསྶ ཨསེསཝིརཱགནིརོདྷོ སནྟམེཏཾ པདཾ པཎཱིཏམེཏཾ པདཾ, ཡདིདཾ – སབྦསངྑཱརསམཐོ སབྦཱུཔདྷིཔཊིནིསྶགྒོ ཏཎྷཱཀྑཡོ ཝིརཱགོ ནིརོདྷོ ནིབྦཱནཾ [ནིབྦཱནནྟི (?)]. ཡཱ ཧིསྶ, བྷནྟེ, པཉྙཱ ཏདསྶ པཉྙིནྡྲིཡཾ.

‘‘སདྡྷོ ¶ སོ [ས ཁོ སོ (སཱི. སྱཱ. ཀཾ.)], བྷནྟེ, ཨརིཡསཱཝཀོ ཨེཝཾ པདཧིཏྭཱ པདཧིཏྭཱ ཨེཝཾ སརིཏྭཱ སརིཏྭཱ ཨེཝཾ སམཱདཧིཏྭཱ སམཱདཧིཏྭཱ ཨེཝཾ པཛཱནིཏྭཱ པཛཱནིཏྭཱ ཨེཝཾ ཨབྷིསདྡཧཏི – ‘ཨིམེ ཁོ ཏེ དྷམྨཱ ཡེ མེ པུབྦེ སུཏཝཱ ཨཧེསུཾ. ཏེནཱཧཾ ¶ ཨེཏརཧི ཀཱཡེན ཙ ཕུསིཏྭཱ ཝིཧརཱམི, པཉྙཱཡ ཙ ཨཏིཝིཛ྄ཛྷ [པཊིཝིཛ྄ཛྷ (སཱི. ཀ.) ཏདཊྛཀཐཱསུ པན ཨཏིཝིཛ྄ཛྷིཏྭཱཏི ཝཎྞིཏཾ] པསྶཱམཱི’ཏི. ཡཱ ཧིསྶ, བྷནྟེ, སདྡྷཱ ཏདསྶ སདྡྷིནྡྲིཡ’’ནྟི.

‘‘སཱདྷུ སཱདྷུ, སཱརིཔུཏྟ! ཡོ སོ, སཱརིཔུཏྟ, ཨརིཡསཱཝཀོ ཏཐཱགཏེ ཨེཀནྟགཏོ ཨབྷིཔྤསནྣོ, ན སོ ཏཐཱགཏེ ཝཱ ཏཐཱགཏསཱསནེ ཝཱ ཀངྑེཡྻ ཝཱ ཝིཙིཀིཙྪེཡྻ ཝཱ. སདྡྷསྶ ཧི, སཱརིཔུཏྟ, ཨརིཡསཱཝཀསྶ ཨེཏཾ པཱཊིཀངྑཾ ཡཾ ཨཱརདྡྷཝཱིརིཡོ ཝིཧརིསྶཏི – ཨཀུསལཱནཾ ¶ དྷམྨཱནཾ པཧཱནཱཡ, ཀུསལཱནཾ དྷམྨཱནཾ ཨུཔསམྤདཱཡ, ཐཱམཝཱ དལ༹ྷཔརཀྐམོ ཨནིཀྑིཏྟདྷུརོ ཀུསལེསུ དྷམྨེསུ. ཡཾ ཧིསྶ, སཱརིཔུཏྟ, ཝཱིརིཡཾ ཏདསྶ ཝཱིརིཡིནྡྲིཡཾ.

‘‘སདྡྷསྶ ཧི, སཱརིཔུཏྟ, ཨརིཡསཱཝཀསྶ ཨཱརདྡྷཝཱིརིཡསྶ ཨེཏཾ པཱཊིཀངྑཾ ཡཾ སཏིམཱ བྷཝིསྶཏི, པརམེན སཏིནེཔཀྐེན སམནྣཱགཏོ, ཙིརཀཏམྤི ཙིརབྷཱསིཏམྤི སརིཏཱ ཨནུསྶརིཏཱ. ཡཱ ཧིསྶ, སཱརིཔུཏྟ, སཏི ཏདསྶ སཏིནྡྲིཡཾ.

‘‘སདྡྷསྶ ཧི, སཱརིཔུཏྟ, ཨརིཡསཱཝཀསྶ ཨཱརདྡྷཝཱིརིཡསྶ ཨུཔཊྛིཏསྶཏིནོ ཨེཏཾ པཱཊིཀངྑཾ ཡཾ ཝོསྶགྒཱརམྨཎཾ ཀརིཏྭཱ ལབྷིསྶཏི སམཱདྷིཾ, ལབྷིསྶཏི ཙིཏྟསྶ ཨེཀགྒཏཾ. ཡོ ཧིསྶ, སཱརིཔུཏྟ, སམཱདྷི ཏདསྶ སམཱདྷིནྡྲིཡཾ.

‘‘སདྡྷསྶ ཧི, སཱརིཔུཏྟ, ཨརིཡསཱཝཀསྶ ཨཱརདྡྷཝཱིརིཡསྶ ཨུཔཊྛིཏསྶཏིནོ སམཱཧིཏཙིཏྟསྶ ¶ ཨེཏཾ པཱཊིཀངྑཾ ཡཾ ཨེཝཾ པཛཱནིསྶཏི – ཨནམཏགྒོ ཁོ སཾསཱརོ. པུབྦཱ ཀོཊི ན པཉྙཱཡཏི ཨཝིཛྫཱནཱིཝརཎཱནཾ སཏྟཱནཾ ཏཎྷཱསཾཡོཛནཱནཾ སནྡྷཱཝཏཾ སཾསརཏཾ. ཨཝིཛྫཱཡ ཏྭེཝ ཏམོཀཱཡསྶ ཨསེསཝིརཱགནིརོདྷོ སནྟམེཏཾ པདཾ པཎཱིཏམེཏཾ པདཾ, ཡདིདཾ – སབྦསངྑཱརསམཐོ སབྦཱུཔདྷིཔཊིནིསྶགྒོ ཏཎྷཱཀྑཡོ ཝིརཱགོ ནིརོདྷོ ནིབྦཱནཾ. ཡཱ ཧིསྶ, སཱརིཔུཏྟ, པཉྙཱ ཏདསྶ པཉྙིནྡྲིཡཾ.

‘‘སདྡྷོ སོ [ས ཁོ སོ (སཱི. སྱཱ. ཀཾ. པཱི.)], སཱརིཔུཏྟ, ཨརིཡསཱཝཀོ ཨེཝཾ པདཧིཏྭཱ པདཧིཏྭཱ ཨེཝཾ སརིཏྭཱ སརིཏྭཱ ཨེཝཾ སམཱདཧིཏྭཱ སམཱདཧིཏྭཱ ཨེཝཾ པཛཱནིཏྭཱ པཛཱནིཏྭཱ ཨེཝཾ ཨབྷིསདྡཧཏི – ‘ཨིམེ ཁོ ཏེ ¶ དྷམྨཱ ཡེ མེ པུབྦེ སུཏཝཱ ཨཧེསུཾ. ཏེནཱཧཾ ཨེཏརཧི ¶ ཀཱཡེན ཙ ཕུསིཏྭཱ ཝིཧརཱམི, པཉྙཱཡ ཙ ཨཏིཝིཛ྄ཛྷ [པཊིཝིཛ྄ཛྷ (ཀ. སཱི. ཀ.)] པསྶཱམཱི’ཏི. ཡཱ ཧིསྶ, སཱརིཔུཏྟ, སདྡྷཱ ཏདསྶ སདྡྷིནྡྲིཡ’’ནྟི. དསམཾ.

ཛརཱཝགྒོ པཉྩམོ.

ཏསྶུདྡཱནཾ –

ཛརཱ ཨུཎྞཱབྷོ བྲཱཧྨཎོ, སཱཀེཏོ པུབྦཀོཊྛཀོ;

པུབྦཱརཱམེ ཙ ཙཏྟཱརི, པིཎྜོལོ ཨཱཔཎེན ཙཱཏི [སདྡྷེན ཏེ དསཱཏི (སྱཱ. ཀཾ. ཀ.)].

༦. སཱུཀརཁཏཝགྒོ

༡. སཱལསུཏྟཾ

༥༢༡. ཨེཝཾ ¶ ¶ མེ སུཏཾ – ཨེཀཾ སམཡཾ བྷགཝཱ ཀོསལེསུ ཝིཧརཏི སཱལཱཡ བྲཱཧྨཎགཱམེ. ཏཏྲ ཁོ བྷགཝཱ བྷིཀྑཱུ ཨཱམནྟེསི – ‘‘སེཡྻཐཱཔི, བྷིཀྑཝེ, ཡེ ཀེཙི ཏིརཙྪཱནགཏཱ པཱཎཱ, སཱིཧོ མིགརཱཛཱ ཏེསཾ ཨགྒམཀྑཱཡཏི, ཡདིདཾ – ཐཱམེན ཛཝེན སཱུརེན [སཱུརིཡེན (སཱི. སྱཱ. ཀཾ.)]; ཨེཝམེཝ ཁོ, བྷིཀྑཝེ, ཡེ ཀེཙི བོདྷིཔཀྑིཡཱ དྷམྨཱ, པཉྙིནྡྲིཡཾ ཏེསཾ ཨགྒམཀྑཱཡཏི, ཡདིདཾ – བོདྷཱཡ’’.

‘‘ཀཏམེ ཙ, བྷིཀྑཝེ, བོདྷིཔཀྑིཡཱ དྷམྨཱ? སདྡྷིནྡྲིཡཾ, བྷིཀྑཝེ, བོདྷིཔཀྑིཡོ དྷམྨོ, ཏཾ བོདྷཱཡ སཾཝཏྟཏི; ཝཱིརིཡིནྡྲིཡཾ བོདྷིཔཀྑིཡོ དྷམྨོ, ཏཾ བོདྷཱཡ སཾཝཏྟཏི; སཏིནྡྲིཡཾ བོདྷིཔཀྑིཡོ དྷམྨོ, ཏཾ བོདྷཱཡ སཾཝཏྟཏི; སམཱདྷིནྡྲིཡཾ བོདྷིཔཀྑིཡོ དྷམྨོ, ཏཾ བོདྷཱཡ སཾཝཏྟཏི; པཉྙིནྡྲིཡཾ བོདྷིཔཀྑིཡོ དྷམྨོ, ཏཾ བོདྷཱཡ སཾཝཏྟཏི. སེཡྻཐཱཔི ¶ , བྷིཀྑཝེ, ཡེ ཀེཙི ཏིརཙྪཱནགཏཱ པཱཎཱ, སཱིཧོ མིགརཱཛཱ ཏེསཾ ཨགྒམཀྑཱཡཏི, ཡདིདཾ – ཐཱམེན ཛཝེན སཱུརེན; ཨེཝམེཝ ཁོ, བྷིཀྑཝེ, ཡེ ཀེཙི བོདྷིཔཀྑིཡཱ དྷམྨཱ, པཉྙིནྡྲིཡཾ ཏེསཾ ཨགྒམཀྑཱཡཏི, ཡདིདཾ – བོདྷཱཡཱ’’ཏི. པཋམཾ.

༢. མལླིཀསུཏྟཾ

༥༢༢. ཨེཝཾ ¶ མེ སུཏཾ – ཨེཀཾ སམཡཾ བྷགཝཱ མལླེསུ [མལླཀེསུ (སཱི. སྱཱ. ཀཾ.), མལླིཀེསུ (ཀ.)] ཝིཧརཏི ཨུརུཝེལཀཔྤཾ ¶ ནཱམ མལླཱནཾ ནིགམོ. ཏཏྲ ཁོ བྷགཝཱ བྷིཀྑཱུ ཨཱམནྟེསི – ‘‘ཡཱཝཀཱིཝཉྩ, བྷིཀྑཝེ, ཨརིཡསཱཝཀསྶ ཨརིཡཉཱཎཾ ན ཨུཔྤནྣཾ ཧོཏི ནེཝ ཏཱཝ ཙཏུནྣཾ ཨིནྡྲིཡཱནཾ སཎྛིཏི ཧོཏི, ནེཝ ཏཱཝ ཙཏུནྣཾ ཨིནྡྲིཡཱནཾ ཨཝཊྛིཏི ཧོཏི. ཡཏོ ཙ ཁོ, བྷིཀྑཝེ, ཨརིཡསཱཝཀསྶ ཨརིཡཉཱཎཾ ཨུཔྤནྣཾ ཧོཏི, ཨཐ ཙཏུནྣཾ ཨིནྡྲིཡཱནཾ སཎྛིཏི ཧོཏི, ཨཐ ཙཏུནྣཾ ཨིནྡྲིཡཱནཾ ཨཝཊྛིཏི ཧོཏི’’.

‘‘སེཡྻཐཱཔི, བྷིཀྑཝེ, ཡཱཝཀཱིཝཉྩ ཀཱུཊཱགཱརསྶ ཀཱུཊཾ ན ཨུསྶིཏཾ ཧོཏི, ནེཝ ཏཱཝ གོཔཱནསཱིནཾ སཎྛིཏི ཧོཏི, ནེཝ ཏཱཝ གོཔཱནསཱིནཾ ཨཝཊྛིཏི ཧོཏི. ཡཏོ ཙ ཁོ, བྷིཀྑཝེ, ཀཱུཊཱགཱརསྶ ཀཱུཊཾ ཨུསྶིཏཾ ¶ ཧོཏི, ཨཐ གོཔཱནསཱིནཾ སཎྛིཏི ཧོཏི, ཨཐ གོཔཱནསཱིནཾ ཨཝཊྛིཏི ཧོཏི. ཨེཝམེཝ ཁོ, བྷིཀྑཝེ, ཡཱཝཀཱིཝཉྩ ཨརིཡསཱཝཀསྶ ཨརིཡཉཱཎཾ ན ཨུཔྤནྣཾ ཧོཏི, ནེཝ ཏཱཝ ཙཏུནྣཾ ཨིནྡྲིཡཱནཾ སཎྛིཏི ཧོཏི, ནེཝ ཏཱཝ ཙཏུནྣཾ ཨིནྡྲིཡཱནཾ ཨཝཊྛིཏི ཧོཏི. ཡཏོ ཙ ཁོ, བྷིཀྑཝེ, ཨརིཡསཱཝཀསྶ ཨརིཡཉཱཎཾ ཨུཔྤནྣཾ ཧོཏི, ཨཐ ཙཏུནྣཾ ཨིནྡྲིཡཱནཾ…པེ… ཨཝཊྛིཏི ཧོཏི.

‘‘ཀཏམེསཾ ཙཏུནྣཾ? སདྡྷིནྡྲིཡསྶ ¶ , ཝཱིརིཡིནྡྲིཡསྶ, སཏིནྡྲིཡསྶ, སམཱདྷིནྡྲིཡསྶ. པཉྙཝཏོ, བྷིཀྑཝེ, ཨརིཡསཱཝཀསྶ ཏདནྭཡཱ སདྡྷཱ སཎྛཱཏི, ཏདནྭཡཾ ཝཱིརིཡཾ སཎྛཱཏི, ཏདནྭཡཱ སཏི སཎྛཱཏི, ཏདནྭཡོ སམཱདྷི སཎྛཱཏཱི’’ཏི. དུཏིཡཾ.

༣. སེཁསུཏྟཾ

༥༢༣. ཨེཝཾ ¶ མེ སུཏཾ – ཨེཀཾ སམཡཾ བྷགཝཱ ཀོསམྦིཡཾ ཝིཧརཏི གྷོསིཏཱརཱམེ. ཏཏྲ ཁོ བྷགཝཱ བྷིཀྑཱུ ཨཱམནྟེསི – ‘‘ཨཏྠི ནུ ཁོ, བྷིཀྑཝེ, པརིཡཱཡོ ཡཾ པརིཡཱཡཾ ཨཱགམྨ སེཁོ བྷིཀྑུ སེཁབྷཱུམིཡཾ ཋིཏོ ‘སེཁོསྨཱི’ཏི པཛཱནེཡྻ, ཨསེཁོ བྷིཀྑུ ཨསེཁབྷཱུམིཡཾ ཋིཏོ ‘ཨསེཁོསྨཱི’ཏི པཛཱནེཡྻཱ’’ཏི?

བྷགཝཾམཱུལཀཱ ¶ ནོ, བྷནྟེ, དྷམྨཱ…པེ… ‘‘ཨཏྠི, བྷིཀྑཝེ, པརིཡཱཡོ ཡཾ པརིཡཱཡཾ ཨཱགམྨ སེཁོ བྷིཀྑུ སེཁབྷཱུམིཡཾ ཋིཏོ ‘སེཁོསྨཱི’ཏི པཛཱནེཡྻ, ཨསེཁོ བྷིཀྑུ ཨསེཁབྷཱུམིཡཾ ཋིཏོ ‘ཨསེཁོསྨཱི’ཏི པཛཱནེཡྻ’’.

‘‘ཀཏམོ ཙ, བྷིཀྑཝེ, པརིཡཱཡོ ཡཾ པརིཡཱཡཾ ཨཱགམྨ སེཁོ བྷིཀྑུ སེཁབྷཱུམིཡཾ ཋིཏོ ‘སེཁོསྨཱི’ཏི པཛཱནཱཏི? ཨིདྷ, བྷིཀྑཝེ, སེཁོ བྷིཀྑུ ‘ཨིདཾ དུཀྑ’ནྟི ཡཐཱབྷཱུཏཾ པཛཱནཱཏི, ‘ཨཡཾ དུཀྑསམུདཡོ’ཏི ཡཐཱབྷཱུཏཾ པཛཱནཱཏི, ‘ཨཡཾ དུཀྑནིརོདྷོ’ཏི ཡཐཱབྷཱུཏཾ པཛཱནཱཏི, ‘ཨཡཾ དུཀྑནིརོདྷགཱམིནཱི པཊིཔདཱ’ཏི ཡཐཱབྷཱུཏཾ པཛཱནཱཏི – ཨཡམྤི ཁོ, བྷིཀྑཝེ, པརིཡཱཡོ ཡཾ པརིཡཱཡཾ ཨཱགམྨ སེཁོ བྷིཀྑུ སེཁབྷཱུམིཡཾ ཋིཏོ ‘སེཁོསྨཱི’ཏི པཛཱནཱཏི’’.

‘‘པུན ཙཔརཾ, བྷིཀྑཝེ, སེཁོ བྷིཀྑུ ཨིཏི པཊིསཉྩིཀྑཏི – ‘ཨཏྠི ནུ ཁོ ཨིཏོ བཧིདྡྷཱ ཨཉྙོ སམཎོ ཝཱ བྲཱཧྨཎོ ཝཱ ཡོ ཨེཝཾ བྷཱུཏཾ ཏཙྪཾ ཏཐཾ དྷམྨཾ ¶ དེསེཏི ¶ ཡཐཱ བྷགཝཱ’ཏི? སོ ཨེཝཾ པཛཱནཱཏི – ‘ནཏྠི ཁོ ཨིཏོ བཧིདྡྷཱ ཨཉྙོ སམཎོ ཝཱ ¶ བྲཱཧྨཎོ ཝཱ ཡོ ཨེཝཾ བྷཱུཏཾ ཏཙྪཾ ཏཐཾ དྷམྨཾ དེསེཏི ཡཐཱ བྷགཝཱ’ཏི. ཨཡམྤི ཁོ, བྷིཀྑཝེ, པརིཡཱཡོ ཡཾ པརིཡཱཡཾ ཨཱགམྨ སེཁོ བྷིཀྑུ སེཁབྷཱུམིཡཾ ཋིཏོ ‘སེཁོསྨཱི’ཏི པཛཱནཱཏི’’.

‘‘པུན ཙཔརཾ, བྷིཀྑཝེ, སེཁོ བྷིཀྑུ པཉྩིནྡྲིཡཱནི པཛཱནཱཏི – སདྡྷིནྡྲིཡཾ, ཝཱིརིཡིནྡྲིཡཾ, སཏིནྡྲིཡཾ, སམཱདྷིནྡྲིཡཾ, པཉྙིནྡྲིཡཾ – ཡཾགཏིཀཱནི ཡཾཔརམཱནི ཡཾཕལཱནི ཡཾཔརིཡོསཱནཱནི. ན ཧེཝ ཁོ ཀཱཡེན ཕུསིཏྭཱ ཝིཧརཏི; པཉྙཱཡ ཙ ཨཏིཝིཛ྄ཛྷ པསྶཏི. ཨཡམྤི ཁོ, བྷིཀྑཝེ, པརིཡཱཡོ ཡཾ པརིཡཱཡཾ ཨཱགམྨ སེཁོ བྷིཀྑུ སེཁབྷཱུམིཡཾ ཋིཏོ ‘སེཁོསྨཱི’ཏི པཛཱནཱཏི’’.

‘‘ཀཏམོ ཙ, བྷིཀྑཝེ, པརིཡཱཡོ ཡཾ པརིཡཱཡཾ ཨཱགམྨ ཨསེཁོ བྷིཀྑུ ཨསེཁབྷཱུམིཡཾ ཋིཏོ ‘ཨསེཁོསྨཱི’ཏི པཛཱནཱཏི? ཨིདྷ, བྷིཀྑཝེ, ཨསེཁོ བྷིཀྑུ པཉྩིནྡྲིཡཱནི པཛཱནཱཏི – སདྡྷིནྡྲིཡཾ, ཝཱིརིཡིནྡྲིཡཾ, སཏིནྡྲིཡཾ, སམཱདྷིནྡྲིཡཾ, པཉྙིནྡྲིཡཾ – ཡཾགཏིཀཱནི ཡཾཔརམཱནི ཡཾཕལཱནི ཡཾཔརིཡོསཱནཱནི. ཀཱཡེན ཙ ཕུསིཏྭཱ ཝིཧརཏི; པཉྙཱཡ ཙ ཨཏིཝིཛ྄ཛྷ ¶ པསྶཏི. ཨཡམྤི ཁོ, བྷིཀྑཝེ, པརིཡཱཡོ ཡཾ པརིཡཱཡཾ ཨཱགམྨ ཨསེཁོ བྷིཀྑུ ཨསེཁབྷཱུམིཡཾ ཋིཏོ ‘ཨསེཁོསྨཱི’ཏི པཛཱནཱཏི’’.

‘‘པུན ཙཔརཾ, བྷིཀྑཝེ, ཨསེཁོ བྷིཀྑུ ཚ ཨིནྡྲིཡཱནི པཛཱནཱཏི. ‘ཙཀྑུནྡྲིཡཾ, སོཏིནྡྲིཡཾ, གྷཱནིནྡྲིཡཾ, ཛིཝ྄ཧིནྡྲིཡཾ, ཀཱཡིནྡྲིཡཾ, མནིནྡྲིཡཾ – ཨིམཱནི ཁོ ཚ ཨིནྡྲིཡཱནི སབྦེན སབྦཾ སབྦཐཱ སབྦཾ ¶ ཨཔརིསེསཾ ནིརུཛ྄ཛྷིསྶནྟི, ཨཉྙཱནི ཙ ཚ ཨིནྡྲིཡཱནི ན ཀུཧིཉྩི ཀིསྨིཉྩི ཨུཔྤཛྫིསྶནྟཱི’ཏི པཛཱནཱཏི. ཨཡམྤི ཁོ, བྷིཀྑཝེ, པརིཡཱཡོ ཡཾ པརིཡཱཡཾ ཨཱགམྨ ཨསེཁོ བྷིཀྑུ ཨསེཁབྷཱུམིཡཾ ཋིཏོ ‘ཨསེཁོསྨཱི’ཏི པཛཱནཱཏཱི’’ཏི. ཏཏིཡཾ.

༤. པདསུཏྟཾ

༥༢༤. ‘‘སེཡྻཐཱཔི ¶ , བྷིཀྑཝེ, ཡཱནི ཀཱནིཙི ཛངྒལཱནཾ [ཛངྒམཱནཾ (སཱི. པཱི.)] པཱཎཱནཾ པདཛཱཏཱནི སབྦཱནི ཏཱནི ཧཏྠིཔདེ སམོདྷཱནཾ གཙྪནྟི, ཧཏྠིཔདཾ ཏེསཾ ཨགྒམཀྑཱཡཏི, ཡདིདཾ – མཧནྟཏྟེན; ཨེཝམེཝ ཁོ, བྷིཀྑཝེ, ཡཱནི ཀཱནིཙི པདཱནི བོདྷཱཡ སཾཝཏྟནྟི ¶ , པཉྙིནྡྲིཡཾ པདཾ ཏེསཾ ཨགྒམཀྑཱཡཏི, ཡདིདཾ – བོདྷཱཡ. ཀཏམཱནི ཙ, བྷིཀྑཝེ, པདཱནི བོདྷཱཡ སཾཝཏྟནྟི? སདྡྷིནྡྲིཡཾ, བྷིཀྑཝེ, པདཾ, ཏཾ བོདྷཱཡ སཾཝཏྟཏི; ཝཱིརིཡིནྡྲིཡཾ པདཾ, ཏཾ བོདྷཱཡ སཾཝཏྟཏི; སཏིནྡྲིཡཾ པདཾ, ཏཾ བོདྷཱཡ སཾཝཏྟཏི; སམཱདྷིནྡྲིཡཾ པདཾ, ཏཾ བོདྷཱཡ སཾཝཏྟཏི; པཉྙིནྡྲིཡཾ པདཾ, ཏཾ བོདྷཱཡ སཾཝཏྟཏི. སེཡྻཐཱཔི, བྷིཀྑཝེ, ཡཱནི ཀཱནིཙི ཛངྒལཱནཾ པཱཎཱནཾ པདཛཱཏཱནི སབྦཱནི ཏཱནི ཧཏྠིཔདེ སམོདྷཱནཾ གཙྪནྟི, ཧཏྠིཔདཾ ཏེསཾ ཨགྒམཀྑཱཡཏི, ཡདིདཾ – མཧནྟཏྟེན; ཨེཝམེཝ ཁོ, བྷིཀྑཝེ, ཡཱནི ཀཱནིཙི པདཱནི བོདྷཱཡ སཾཝཏྟནྟི, པཉྙིནྡྲིཡཾ པདཾ ཏེསཾ ཨགྒམཀྑཱཡཏི, ཡདིདཾ – བོདྷཱཡཱ’’ཏི. ཙཏུཏྠཾ.

༥. སཱརསུཏྟཾ

༥༢༥. ‘‘སེཡྻཐཱཔི, བྷིཀྑཝེ, ཡེ ཀེཙི སཱརགནྡྷཱ, ལོཧིཏཙནྡནཾ ཏེསཾ ཨགྒམཀྑཱཡཏི; ཨེཝམེཝ ཁོ བྷིཀྑཝེ, ཡེ ཀེཙི བོདྷིཔཀྑིཡཱ དྷམྨཱ ¶ , པཉྙིནྡྲིཡཾ ཏེསཾ ཨགྒམཀྑཱཡཏི, ཡདིདཾ – བོདྷཱཡ. ཀཏམེ ཙ, བྷིཀྑཝེ, བོདྷིཔཀྑིཡཱ དྷམྨཱ? སདྡྷིནྡྲིཡཾ, བྷིཀྑཝེ, བོདྷིཔཀྑིཡོ དྷམྨོ, ཏཾ བོདྷཱཡ སཾཝཏྟཏི. ཝཱིརིཡིནྡྲིཡཾ…པེ… སཏིནྡྲིཡཾ ¶ …པེ… སམཱདྷིནྡྲིཡཾ…པེ… པཉྙིནྡྲིཡཾ བོདྷིཔཀྑིཡོ དྷམྨོ, ཏཾ བོདྷཱཡ སཾཝཏྟཏི. སེཡྻཐཱཔི, བྷིཀྑཝེ, ཡེ ཀེཙི སཱརགནྡྷཱ, ལོཧིཏཙནྡནཾ ཏེསཾ ཨགྒམཀྑཱཡཏི; ཨེཝམེཝ ཁོ, བྷིཀྑཝེ, ཡེ ཀེཙི བོདྷིཔཀྑིཡཱ དྷམྨཱ, པཉྙིནྡྲིཡཾ ཏེསཾ ཨགྒམཀྑཱཡཏི, ཡདིདཾ – བོདྷཱཡཱ’’ཏི. པཉྩམཾ.

༦. པཏིཊྛིཏསུཏྟཾ

༥༢༦. ‘‘ཨེཀདྷམྨེ ¶ པཏིཊྛིཏསྶ, བྷིཀྑཝེ, བྷིཀྑུནོ པཉྩིནྡྲིཡཱནི བྷཱཝིཏཱནི ཧོནྟི སུབྷཱཝིཏཱནི. ཀཏམསྨིཾ ཨེཀདྷམྨེ? ཨཔྤམཱདེ. ཀཏམོ ཙ བྷིཀྑཝེ, ཨཔྤམཱདོ? ཨིདྷ, བྷིཀྑཝེ, བྷིཀྑུ ཙིཏྟཾ རཀྑཏི ཨཱསཝེསུ ཙ སཱསཝེསུ ཙ དྷམྨེསུ. ཏསྶ ཙིཏྟཾ རཀྑཏོ ཨཱསཝེསུ ཙ སཱསཝེསུ ཙ དྷམྨེསུ སདྡྷིནྡྲིཡམྤི བྷཱཝནཱཔཱརིཔཱུརིཾ གཙྪཏི. ཝཱིརིཡིནྡྲིཡམྤི བྷཱཝནཱཔཱརིཔཱུརིཾ གཙྪཏི. སཏིནྡྲིཡམྤི བྷཱཝནཱཔཱརིཔཱུརིཾ གཙྪཏི. སམཱདྷིནྡྲིཡམྤི བྷཱཝནཱཔཱརིཔཱུརིཾ གཙྪཏི. པཉྙིནྡྲིཡམྤི བྷཱཝནཱཔཱརིཔཱུརིཾ གཙྪཏི. ཨེཝམྤི ཁོ, བྷིཀྑཝེ, ཨེཀདྷམྨེ པཏིཊྛིཏསྶ བྷིཀྑུནོ པཉྩིནྡྲིཡཱནི བྷཱཝིཏཱནི ཧོནྟི སུབྷཱཝིཏཱནཱི’’ཏི. ཚཊྛཾ.

༧. སཧམྤཏིབྲཧྨསུཏྟཾ

༥༢༧. ཨེཀཾ ¶ སམཡཾ བྷགཝཱ ཨུརུཝེལཱཡཾ ཝིཧརཏི ནཛྫཱ ནེརཉྫརཱཡ ཏཱིརེ ཨཛཔཱལནིགྲོདྷེ པཋམཱབྷིསམྦུདྡྷོ. ཨཐ ཁོ ¶ བྷགཝཏོ རཧོགཏསྶ པཊིསལླཱིནསྶ ཨེཝཾ ཙེཏསོ པརིཝིཏཀྐོ ཨུདཔཱདི – ‘‘པཉྩིནྡྲིཡཱནི བྷཱཝིཏཱནི བཧུལཱིཀཏཱནི ཨམཏོགདྷཱནི ཧོནྟི ཨམཏཔརཱཡཎཱནི ཨམཏཔརིཡོསཱནཱནི. ཀཏམཱནི པཉྩ? སདྡྷིནྡྲིཡཾ བྷཱཝིཏཾ བཧུལཱིཀཏཾ ཨམཏོགདྷཾ ཧོཏི ཨམཏཔརཱཡཎཾ ཨམཏཔརིཡོསཱནཾ. ཝཱིརིཡིནྡྲིཡཾ…པེ… སཏིནྡྲིཡཾ…པེ… སམཱདྷིནྡྲིཡཾ…པེ… པཉྙིནྡྲིཡཾ བྷཱཝིཏཾ བཧུལཱིཀཏཾ ཨམཏོགདྷཾ ཧོཏི ཨམཏཔརཱཡཎཾ ཨམཏཔརིཡོསཱནཾ. ཨིམཱནི པཉྩིནྡྲིཡཱནི བྷཱཝིཏཱནི བཧུལཱིཀཏཱནི ཨམཏོགདྷཱནི ཧོནྟི ཨམཏཔརཱཡཎཱནི ཨམཏཔརིཡོསཱནཱནཱི’’ཏི.

ཨཐ ཁོ བྲཧྨཱ སཧམྤཏི བྷགཝཏོ ཙེཏསཱ ཙེཏོཔརིཝིཏཀྐམཉྙཱཡ – སེཡྻཐཱཔི ནཱམ བལཝཱ ¶ པུརིསོ སམིཉྫིཏཾ ཝཱ བཱཧཾ པསཱརེཡྻ, པསཱརིཏཾ ཝཱ བཱཧཾ སམིཉྫེཡྻ; ཨེཝམེཝ བྲཧྨལོཀེ ཨནྟརཧིཏོ བྷགཝཏོ པུརཏོ པཱཏུརཧོསི. ཨཐ ¶ ཁོ བྲཧྨཱ སཧམྤཏི ཨེཀཾསཾ ཨུཏྟརཱསངྒཾ ཀརིཏྭཱ ཡེན བྷགཝཱ ཏེནཉྫལིཾ པཎཱམེཏྭཱ བྷགཝནྟཾ ཨེཏདཝོཙ – ‘‘ཨེཝམེཏཾ, བྷགཝཱ, ཨེཝམེཏཾ སུགཏ! པཉྩིནྡྲིཡཱནི བྷཱཝིཏཱནི བཧུལཱིཀཏཱནི ཨམཏོགདྷཱནི ཧོནྟི ཨམཏཔརཱཡཎཱནི ཨམཏཔརིཡོསཱནཱནི. ཀཏམཱནི པཉྩ? སདྡྷིནྡྲིཡཾ བྷཱཝིཏཾ བཧུལཱིཀཏཾ ཨམཏོགདྷཾ ཧོཏི ཨམཏཔརཱཡཎཾ ཨམཏཔརིཡོསཱནཾ…པེ… པཉྙིནྡྲིཡཾ བྷཱཝིཏཾ བཧུལཱིཀཏཾ ཨམཏོགདྷཾ ཧོཏི ཨམཏཔརཱཡཎཾ ཨམཏཔརིཡོསཱནཾ. ཨིམཱནི པཉྩིནྡྲིཡཱནི བྷཱཝིཏཱནི བཧུལཱིཀཏཱནི ཨམཏོགདྷཱནི ཧོནྟི ཨམཏཔརཱཡཎཱནི ཨམཏཔརིཡོསཱནཱནི’’.

‘‘བྷཱུཏཔུབྦཱཧཾ ¶ , བྷནྟེ, ཀསྶཔེ སམྨཱསམྦུདྡྷེ བྲཧྨཙརིཡཾ ཨཙརིཾ. ཏཏྲཔི མཾ ཨེཝཾ ཛཱནནྟི – ‘སཧཀོ བྷིཀྑུ, སཧཀོ བྷིཀྑཱུ’ཏི. སོ ཁྭཱཧཾ, བྷནྟེ, ཨིམེསཾཡེཝ པཉྩནྣཾ ཨིནྡྲིཡཱནཾ བྷཱཝིཏཏྟཱ བཧུལཱིཀཏཏྟཱ ཀཱམེསུ ཀཱམཙྪནྡཾ ཝིརཱཛེཏྭཱ ཀཱཡསྶ བྷེདཱ པརཾ མརཎཱ སུགཏིཾ བྲཧྨལོཀཾ ཨུཔཔནྣོ. ཏཏྲཔི མཾ ཨེཝཾ ཛཱནནྟི – ‘བྲཧྨཱ སཧམྤཏི, བྲཧྨཱ སཧམྤཏཱི’’’ཏི. ‘‘ཨེཝམེཏཾ, བྷགཝཱ, ཨེཝམེཏཾ སུགཏ! ཨཧམེཏཾ ཛཱནཱམི, ཨཧམེཏཾ པསྶཱམི ཡཐཱ ཨིམཱནི པཉྩིནྡྲིཡཱནི བྷཱཝིཏཱནི བཧུལཱིཀཏཱནི ཨམཏོགདྷཱནི ཧོནྟི ཨམཏཔརཱཡཎཱནི ཨམཏཔརིཡོསཱནཱནཱི’’ཏི. སཏྟམཾ.

༨. སཱུཀརཁཏསུཏྟཾ

༥༢༨. ཨེཀཾ ¶ སམཡཾ བྷགཝཱ རཱཛགཧེ ཝིཧརཏི གིཛ྄ཛྷཀཱུཊེ པབྦཏེ སཱུཀརཁཏཱཡཾ. ཏཏྲ ཁོ བྷགཝཱ ཨཱཡསྨནྟཾ སཱརིཔུཏྟཾ ཨཱམནྟེསི – ‘‘ཀིཾ ནུ ཁོ, སཱརིཔུཏྟ, ཨཏྠཝསཾ སམྤསྶམཱནོ ཁཱིཎཱསཝོ བྷིཀྑུ ཏཐཱགཏེ ཝཱ ཏཐཱགཏསཱསནེ ཝཱ པརམནིཔཙྩཀཱརཾ པཝཏྟམཱནོ པཝཏྟཏཱི’’ཏི [པཝཏྟེཏཱིཏི (སཱི.)]? ‘‘ཨནུཏྟརཉྷི ¶ , བྷནྟེ, ཡོགཀྑེམཾ སམྤསྶམཱནོ ཁཱིཎཱསཝོ བྷིཀྑུ ཏཐཱགཏེ ཝཱ ཏཐཱགཏསཱསནེ ཝཱ པརམནིཔཙྩཀཱརཾ པཝཏྟམཱནོ པཝཏྟཏཱི’’ཏི. ‘‘སཱདྷུ སཱདྷུ, སཱརིཔུཏྟ! ཨནུཏྟརཉྷི, སཱརིཔུཏྟ, ཡོགཀྑེམཾ སམྤསྶམཱནོ ཁཱིཎཱསཝོ བྷིཀྑུ ཏཐཱགཏེ ཝཱ ཏཐཱགཏསཱསནེ ཝཱ པརམནིཔཙྩཀཱརཾ པཝཏྟམཱནོ པཝཏྟཏཱི’’ཏི.

‘‘ཀཏམོ ཙ, སཱརིཔུཏྟ, ཨནུཏྟརོ ཡོགཀྑེམོ ཡཾ སམྤསྶམཱནོ ¶ ཁཱིཎཱསཝོ བྷིཀྑུ ཏཐཱགཏེ ¶ ཝཱ ཏཐཱགཏསཱསནེ ཝཱ པརམནིཔཙྩཀཱརཾ པཝཏྟམཱནོ པཝཏྟཏཱི’’ཏི? ‘‘ཨིདྷ, བྷནྟེ, ཁཱིཎཱསཝོ བྷིཀྑུ སདྡྷིནྡྲིཡཾ བྷཱཝེཏི ཨུཔསམགཱམིཾ སམྦོདྷགཱམིཾ, ཝཱིརིཡིནྡྲིཡཾ བྷཱཝེཏི…པེ… སཏིནྡྲིཡཾ བྷཱཝེཏི…པེ… སམཱདྷིནྡྲིཡཾ བྷཱཝེཏི…པེ… པཉྙིནྡྲིཡཾ བྷཱཝེཏི ཨུཔསམགཱམིཾ སམྦོདྷགཱམིཾ. ཨཡཾ ཁོ, བྷནྟེ, ཨནུཏྟརོ ཡོགཀྑེམོ ཡཾ སམྤསྶམཱནོ ཁཱིཎཱསཝོ བྷིཀྑུ ཏཐཱགཏེ ཝཱ ཏཐཱགཏསཱསནེ ཝཱ པརམནིཔཙྩཀཱརཾ པཝཏྟམཱནོ པཝཏྟཏཱི’’ཏི. ‘‘སཱདྷུ སཱདྷུ, སཱརིཔུཏྟ! ཨེསོ ཧི, སཱརིཔུཏྟ, ཨནུཏྟརོ ཡོགཀྑེམོ ཡཾ སམྤསྶམཱནོ ཁཱིཎཱསཝོ བྷིཀྑུ ཏཐཱགཏེ ཝཱ ཏཐཱགཏསཱསནེ ཝཱ པརམནིཔཙྩཀཱརཾ པཝཏྟམཱནོ པཝཏྟཏཱི’’ཏི.

‘‘ཀཏམོ ཙ, སཱརིཔུཏྟ, པརམནིཔཙྩཀཱརོ ཡཾ ཁཱིཎཱསཝོ བྷིཀྑུ ཏཐཱགཏེ ཝཱ ཏཐཱགཏསཱསནེ ཝཱ པརམནིཔཙྩཀཱརཾ པཝཏྟམཱནོ པཝཏྟཏཱི’’ཏི? ‘‘ཨིདྷ, བྷནྟེ, ཁཱིཎཱསཝོ བྷིཀྑུ སཏྠརི སགཱརཝོ ཝིཧརཏི སཔྤཏིསྶོ [སཔྤཊིསྶོ (སྱཱ. ཀཾ. ཀ.)], དྷམྨེ སགཱརཝོ ཝིཧརཏི སཔྤཏིསྶོ, སངྒྷེ སགཱརཝོ ཝིཧརཏི སཔྤཏིསྶོ, སིཀྑཱཡ སགཱརཝོ ཝིཧརཏི སཔྤཏིསྶོ, སམཱདྷིསྨིཾ སགཱརཝོ ཝིཧརཏི སཔྤཏིསྶོ. ཨཡཾ ཁོ, བྷནྟེ, པརམནིཔཙྩཀཱརོ ཡཾ ཁཱིཎཱསཝོ བྷིཀྑུ ཏཐཱགཏེ ཝཱ ཏཐཱགཏསཱསནེ ཝཱ པརམནིཔཙྩཀཱརཾ པཝཏྟམཱནོ པཝཏྟཏཱི’’ཏི. ‘‘སཱདྷུ ¶ ¶ སཱདྷུ, སཱརིཔུཏྟ! ཨེསོ ཧི ¶ , སཱརིཔུཏྟ, པརམནིཔཙྩཀཱརོ ཡཾ ཁཱིཎཱསཝོ བྷིཀྑུ ཏཐཱགཏེ ཝཱ ཏཐཱགཏསཱསནེ ཝཱ པརམནིཔཙྩཀཱརཾ པཝཏྟམཱནོ པཝཏྟཏཱི’’ཏི. ཨཊྛམཾ.

༩. པཋམཨུཔྤཱདསུཏྟཾ

༥༢༩. སཱཝཏྠིནིདཱནཾ. ‘‘པཉྩིམཱནི, བྷིཀྑཝེ, ཨིནྡྲིཡཱནི བྷཱཝིཏཱནི བཧུལཱིཀཏཱནི ཨནུཔྤནྣཱནི ཨུཔྤཛྫནྟི, ནཱཉྙཏྲ ཏཐཱགཏསྶ པཱཏུབྷཱཝཱ ཨརཧཏོ སམྨཱསམྦུདྡྷསྶ. ཀཏམཱནི པཉྩ? སདྡྷིནྡྲིཡཾ, ཝཱིརིཡིནྡྲིཡཾ, སཏིནྡྲིཡཾ, སམཱདྷིནྡྲིཡཾ, པཉྙིནྡྲིཡཾ – ཨིམཱནི ཁོ, བྷིཀྑཝེ, པཉྩིནྡྲིཡཱནི བྷཱཝིཏཱནི བཧུལཱིཀཏཱནི ཨནུཔྤནྣཱནི ཨུཔྤཛྫནྟི, ནཱཉྙཏྲ ཏཐཱགཏསྶ པཱཏུབྷཱཝཱ ཨརཧཏོ སམྨཱསམྦུདྡྷསྶཱ’’ཏི. ནཝམཾ.

༡༠. དུཏིཡཨུཔྤཱདསུཏྟཾ

༥༣༠. ‘‘པཉྩིམཱནི ¶ , བྷིཀྑཝེ, ཨིནྡྲིཡཱནི བྷཱཝིཏཱནི བཧུལཱིཀཏཱནི ཨནུཔྤནྣཱནི ཨུཔྤཛྫནྟི, ནཱཉྙཏྲ སུགཏཝིནཡཱ. ཀཏམཱནི པཉྩ? སདྡྷིནྡྲིཡཾ, ཝཱིརིཡིནྡྲིཡཾ, སཏིནྡྲིཡཾ, སམཱདྷིནྡྲིཡཾ, པཉྙིནྡྲིཡཾ – ཨིམཱནི ཁོ, བྷིཀྑཝེ, པཉྩིནྡྲིཡཱནི བྷཱཝིཏཱནི བཧུལཱིཀཏཱནི ཨནུཔྤནྣཱནི ཨུཔྤཛྫནྟི, ནཱཉྙཏྲ སུགཏཝིནཡཱ’’ཏི. དསམཾ.

སཱུཀརཁཏཝགྒོ ཚཊྛོ.

ཏསྶུདྡཱནཾ –

སཱལཾ མལླིཀཾ སེཁོ ཙ, པདཾ སཱརཾ པཏིཊྛིཏཾ;

བྲཧྨསཱུཀརཁཏཱཡོ, ཨུཔྤཱདཱ ཨཔརེ དུཝེཏི.

༧. བོདྷིཔཀྑིཡཝགྒོ

༡. སཾཡོཛནསུཏྟཾ

༥༣༡. སཱཝཏྠིནིདཱནཾ ¶ ¶ . ‘‘པཉྩིམཱནི, བྷིཀྑཝེ, ཨིནྡྲིཡཱནི བྷཱཝིཏཱནི བཧུལཱིཀཏཱནི སཾཡོཛནཔྤཧཱནཱཡ [སཾཡོཛནཱནཾ པཧཱནཱཡ (སྱཱ. ཀ.)] སཾཝཏྟནྟི. ཀཏམཱནི པཉྩ? སདྡྷིནྡྲིཡཾ…པེ… པཉྙིནྡྲིཡཾ – ཨིམཱནི ཁོ, བྷིཀྑཝེ, པཉྩིནྡྲིཡཱནི བྷཱཝིཏཱནི བཧུལཱིཀཏཱནི སཾཡོཛནཔྤཧཱནཱཡ སཾཝཏྟནྟཱི’’ཏི. པཋམཾ.

༢. ཨནུསཡསུཏྟཾ

༥༣༢. ‘‘པཉྩིམཱནི ¶ , བྷིཀྑཝེ, ཨིནྡྲིཡཱནི བྷཱཝིཏཱནི བཧུལཱིཀཏཱནི ཨནུསཡསམུགྒྷཱཏཱཡ སཾཝཏྟནྟི. ཀཏམཱནི པཉྩ? སདྡྷིནྡྲིཡཾ…པེ… པཉྙིནྡྲིཡཾ – ཨིམཱནི ཁོ ¶ , བྷིཀྑཝེ, པཉྩིནྡྲིཡཱནི བྷཱཝིཏཱནི བཧུལཱིཀཏཱནི ཨནུསཡསམུགྒྷཱཏཱཡ སཾཝཏྟནྟཱི’’ཏི. དུཏིཡཾ.

༣. པརིཉྙཱསུཏྟཾ

༥༣༣. ‘‘པཉྩིམཱནི, བྷིཀྑཝེ, ཨིནྡྲིཡཱནི བྷཱཝིཏཱནི བཧུལཱིཀཏཱནི ཨདྡྷཱནཔརིཉྙཱཡ སཾཝཏྟནྟི. ཀཏམཱནི པཉྩ? སདྡྷིནྡྲིཡཾ…པེ… པཉྙིནྡྲིཡཾ – ཨིམཱནི ཁོ, བྷིཀྑཝེ, པཉྩིནྡྲིཡཱནི བྷཱཝིཏཱནི བཧུལཱིཀཏཱནི ཨདྡྷཱནཔརིཉྙཱཡ སཾཝཏྟནྟཱི’’ཏི. ཏཏིཡཾ.

༤. ཨཱསཝཀྑཡསུཏྟཾ

༥༣༤. ‘‘པཉྩིམཱནི, བྷིཀྑཝེ, ཨིནྡྲིཡཱནི བྷཱཝིཏཱནི བཧུལཱིཀཏཱནི ཨཱསཝཱནཾ ཁཡཱཡ སཾཝཏྟནྟི. ཀཏམཱནི པཉྩ? སདྡྷིནྡྲིཡཾ…པེ… པཉྙིནྡྲིཡཾ – ཨིམཱནི ཁོ, བྷིཀྑཝེ, པཉྩིནྡྲིཡཱནི བྷཱཝིཏཱནི བཧུལཱིཀཏཱནི ཨཱསཝཱནཾ ཁཡཱཡ སཾཝཏྟནྟཱི’’ཏི.

‘‘པཉྩིམཱནི, བྷིཀྑཝེ, ཨིནྡྲིཡཱནི བྷཱཝིཏཱནི བཧུལཱིཀཏཱནི སཾཡོཛནཔྤཧཱནཱཡ སཾཝཏྟནྟི, ཨནུསཡསམུགྒྷཱཏཱཡ སཾཝཏྟནྟི, ཨདྡྷཱནཔརིཉྙཱཡ ¶ སཾཝཏྟནྟི, ཨཱསཝཱནཾ ཁཡཱཡ སཾཝཏྟནྟི. ཀཏམཱནི པཉྩ? སདྡྷིནྡྲིཡཾ…པེ… པཉྙིནྡྲིཡཾ – ཨིམཱནི ཁོ, བྷིཀྑཝེ, པཉྩིནྡྲིཡཱནི བྷཱཝིཏཱནི བཧུལཱིཀཏཱནི སཾཡོཛནཔྤཧཱནཱཡ སཾཝཏྟནྟི, ཨནུསཡསམུགྒྷཱཏཱཡ སཾཝཏྟནྟི, ཨདྡྷཱནཔརིཉྙཱཡ སཾཝཏྟནྟི, ཨཱསཝཱནཾ ཁཡཱཡ སཾཝཏྟནྟཱི’’ཏི. ཙཏུཏྠཾ.

༥. པཋམཕལསུཏྟཾ

༥༣༥. ‘‘པཉྩིམཱནི, བྷིཀྑཝེ, ཨིནྡྲིཡཱནི. ཀཏམཱནི པཉྩ? སདྡྷིནྡྲིཡཾ…པེ… པཉྙིནྡྲིཡཾ – ཨིམཱནི ཁོ, བྷིཀྑཝེ, པཉྩིནྡྲིཡཱནི. ཨིམེསཾ ཁོ, བྷིཀྑཝེ, པཉྩནྣཾ ཨིནྡྲིཡཱནཾ བྷཱཝིཏཏྟཱ བཧུལཱིཀཏཏྟཱ དྭིནྣཾ ཕལཱནཾ ཨཉྙཏརཾ ཕལཾ པཱཊིཀངྑཾ – དིཊྛེཝ དྷམྨེ ཨཉྙཱ, སཏི ཝཱ ཨུཔཱདིསེསེ ཨནཱགཱམིཏཱ’’ཏི. པཉྩམཾ.

༦. དུཏིཡཕལསུཏྟཾ

༥༣༦. ‘‘པཉྩིམཱནི ¶ ¶ ¶ , བྷིཀྑཝེ, ཨིནྡྲིཡཱནི. ཀཏམཱནི པཉྩ? སདྡྷིནྡྲིཡཾ…པེ… པཉྙིནྡྲིཡཾ – ཨིམཱནི ཁོ, བྷིཀྑཝེ, པཉྩིནྡྲིཡཱནི. ཨིམེསཾ ཁོ, བྷིཀྑཝེ, པཉྩནྣཾ ཨིནྡྲིཡཱནཾ བྷཱཝིཏཏྟཱ བཧུལཱིཀཏཏྟཱ སཏྟ ཕལཱ སཏྟཱནིསཾསཱ པཱཊིཀངྑཱ. ཀཏམེ སཏྟ ཕལཱ སཏྟཱནིསཾསཱ? དིཊྛེཝ དྷམྨེ པཊིཀཙྩ ཨཉྙཾ ཨཱརཱདྷེཏི, ནོ ཙེ དིཊྛེཝ དྷམྨེ པཊིཀཙྩ ཨཉྙཾ ཨཱརཱདྷེཏི, ཨཐ མརཎཀཱལེ ཨཉྙཾ ཨཱརཱདྷེཏི. ནོ ཙེ དིཊྛེཝ དྷམྨེ ཨཉྙཾ ཨཱརཱདྷེཏི, ནོ ཙེ མརཎཀཱལེ ཨཉྙཾ ཨཱརཱདྷེཏི, ཨཐ པཉྩནྣཾ ཨོརམྦྷཱགིཡཱནཾ སཾཡོཛནཱནཾ པརིཀྑཡཱ ཨནྟརཱཔརིནིབྦཱཡཱི ཧོཏི, ཨུཔཧཙྩཔརིནིབྦཱཡཱི ཧོཏི, ཨསངྑཱརཔརིནིབྦཱཡཱི ཧོཏི, སསངྑཱརཔརིནིབྦཱཡཱི ¶ ཧོཏི, ཨུདྡྷཾསོཏོ ཧོཏི ཨཀནིཊྛགཱམཱི. ཨིམེསཾ ཁོ, བྷིཀྑཝེ, པཉྩནྣཾ ཨིནྡྲིཡཱནཾ བྷཱཝིཏཏྟཱ བཧུལཱིཀཏཏྟཱ ཨིམེ སཏྟ ཕལཱ སཏྟཱནིསཾསཱ པཱཊིཀངྑཱ’’ཏི. ཚཊྛཾ.

༧. པཋམརུཀྑསུཏྟཾ

༥༣༧. ‘‘སེཡྻཐཱཔི བྷིཀྑཝེ, ཡེ ཀེཙི ཛམྦུདཱིཔཀཱ རུཀྑཱ, ཛམྦཱུ ཏེསཾ ཨགྒམཀྑཱཡཏི; ཨེཝམེཝ ཁོ བྷིཀྑཝེ, ཡེ ཀེཙི བོདྷིཔཀྑིཡཱ དྷམྨཱ, པཉྙིནྡྲིཡཾ ཏེསཾ ཨགྒམཀྑཱཡཏི, ཡདིདཾ – བོདྷཱཡ. ཀཏམེ ཙ, བྷིཀྑཝེ, བོདྷིཔཀྑིཡཱ དྷམྨཱ? སདྡྷིནྡྲིཡཾ, བྷིཀྑཝེ, བོདྷིཔཀྑིཡོ དྷམྨོ, ཏཾ བོདྷཱཡ སཾཝཏྟཏི. ཝཱིརིཡིནྡྲིཡཾ…པེ… སཏིནྡྲིཡཾ…པེ… སམཱདྷིནྡྲིཡཾ…པེ… པཉྙིནྡྲིཡཾ བོདྷིཔཀྑིཡོ དྷམྨོ, ཏཾ བོདྷཱཡ སཾཝཏྟཏི. སེཡྻཐཱཔི, བྷིཀྑཝེ, ཡེ ཀེཙི ཛམྦུདཱིཔཀཱ རུཀྑཱ, ཛམྦཱུ ཏེསཾ ཨགྒམཀྑཱཡཏི; ཨེཝམེཝ ཁོ, བྷིཀྑཝེ, ཡེ ཀེཙི བོདྷིཔཀྑིཡཱ དྷམྨཱ, པཉྙིནྡྲིཡཾ ཏེསཾ ཨགྒམཀྑཱཡཏི, ཡདིདཾ – བོདྷཱཡཱ’’ཏི. སཏྟམཾ.

༨. དུཏིཡརུཀྑསུཏྟཾ

༥༣༨. ‘‘སེཡྻཐཱཔི ¶ , བྷིཀྑཝེ, ཡེ ཀེཙི དེཝཱནཾ ཏཱཝཏིཾསཱནཾ རུཀྑཱ, པཱརིཚཏྟཀོ ཏེསཾ ཨགྒམཀྑཱཡཏི; ཨེཝམེཝ ཁོ, བྷིཀྑཝེ, ཡེ ཀེཙི བོདྷིཔཀྑིཡཱ དྷམྨཱ, པཉྙིནྡྲིཡཾ ཏེསཾ ཨགྒམཀྑཱཡཏི, ཡདིདཾ – བོདྷཱཡ. ཀཏམེ ཙ, བྷིཀྑཝེ, བོདྷིཔཀྑིཡཱ དྷམྨཱ? སདྡྷིནྡྲིཡཾ ¶ , བྷིཀྑཝེ, བོདྷིཔཀྑིཡོ དྷམྨོ, ཏཾ བོདྷཱཡ སཾཝཏྟཏི. ཝཱིརིཡིནྡྲིཡཾ…པེ… སཏིནྡྲིཡཾ…པེ… ¶ སམཱདྷིནྡྲིཡཾ…པེ… པཉྙིནྡྲིཡཾ བོདྷིཔཀྑིཡོ དྷམྨོ, ཏཾ བོདྷཱཡ སཾཝཏྟཏི. སེཡྻཐཱཔི, བྷིཀྑཝེ ¶ , ཡེ ཀེཙི དེཝཱནཾ ཏཱཝཏིཾསཱནཾ རུཀྑཱ, པཱརིཚཏྟཀོ ཏེསཾ ཨགྒམཀྑཱཡཏི; ཨེཝམེཝ ཁོ, བྷིཀྑཝེ, ཡེ ཀེཙི བོདྷིཔཀྑིཡཱ དྷམྨཱ, པཉྙིནྡྲིཡཾ ཏེསཾ ཨགྒམཀྑཱཡཏི, ཡདིདཾ – བོདྷཱཡཱ’’ཏི. ཨཊྛམཾ.

༩. ཏཏིཡརུཀྑསུཏྟཾ

༥༣༩. ‘‘སེཡྻཐཱཔི, བྷིཀྑཝེ, ཡེ ཀེཙི ཨསུརཱནཾ རུཀྑཱ, ཙིཏྟཔཱཊལི ཏེསཾ ཨགྒམཀྑཱཡཏི; ཨེཝམེཝ ཁོ, བྷིཀྑཝེ, ཡེ ཀེཙི བོདྷིཔཀྑིཡཱ དྷམྨཱ, པཉྙིནྡྲིཡཾ ཏེསཾ ཨགྒམཀྑཱཡཏི, ཡདིདཾ – བོདྷཱཡ. ཀཏམེ ཙ, བྷིཀྑཝེ, བོདྷིཔཀྑིཡཱ དྷམྨཱ? སདྡྷིནྡྲིཡཾ, བྷིཀྑཝེ, བོདྷིཔཀྑིཡོ དྷམྨོ, ཏཾ བོདྷཱཡ སཾཝཏྟཏི…པེ… པཉྙིནྡྲིཡཾ བོདྷིཔཀྑིཡོ དྷམྨོ, ཏཾ བོདྷཱཡ སཾཝཏྟཏི. སེཡྻཐཱཔི བྷིཀྑཝེ, ཡེ ཀེཙི ཨསུརཱནཾ རུཀྑཱ, ཙིཏྟཔཱཊལི ཏེསཾ ཨགྒམཀྑཱཡཏི; ཨེཝམེཝ ཁོ, བྷིཀྑཝེ, ཡེ ཀེཙི བོདྷིཔཀྑིཡཱ དྷམྨཱ, པཉྙིནྡྲིཡཾ ཏེསཾ ཨགྒམཀྑཱཡཏི, ཡདིདཾ – བོདྷཱཡཱ’’ཏི. ནཝམཾ.

༡༠. ཙཏུཏྠརུཀྑསུཏྟཾ

༥༤༠. ‘‘སེཡྻཐཱཔི, བྷིཀྑཝེ, ཡེ ཀེཙི སུཔཎྞཱནཾ རུཀྑཱ, ཀཱུཊསིམྦལཱི [ཀོཊསིམྦལི (སྱཱ. ཀཾ.)] ཏེསཾ ཨགྒམཀྑཱཡཏི; ཨེཝམེཝ ཁོ, བྷིཀྑཝེ, ཡེ ཀེཙི བོདྷིཔཀྑིཡཱ དྷམྨཱ, པཉྙིནྡྲིཡཾ ཏེསཾ ཨགྒམཀྑཱཡཏི, ཡདིདཾ – བོདྷཱཡ. ཀཏམེ ¶ ཙ, བྷིཀྑཝེ, བོདྷིཔཀྑིཡཱ དྷམྨཱ? སདྡྷིནྡྲིཡཾ, བྷིཀྑཝེ, བོདྷིཔཀྑིཡོ དྷམྨོ, ཏཾ བོདྷཱཡ སཾཝཏྟཏི…པེ… པཉྙིནྡྲིཡཾ བོདྷིཔཀྑིཡོ ¶ དྷམྨོ, ཏཾ བོདྷཱཡ སཾཝཏྟཏི. སེཡྻཐཱཔི, བྷིཀྑཝེ, ཡེ ཀེཙི སུཔཎྞཱནཾ རུཀྑཱ, ཀཱུཊསིམྦལཱི ཏེསཾ ཨགྒམཀྑཱཡཏི; ཨེཝམེཝ ཁོ, བྷིཀྑཝེ, ཡེ ཀེཙི བོདྷིཔཀྑིཡཱ དྷམྨཱ, པཉྙིནྡྲིཡཾ ཏེསཾ ཨགྒམཀྑཱཡཏི, ཡདིདཾ – བོདྷཱཡཱ’’ཏི. དསམཾ.

བོདྷིཔཀྑིཡཝགྒོ སཏྟམོ.

ཏསྶུདྡཱནཾ –

སཾཡོཛནཱ ¶ ཨནུསཡཱ, པརིཉྙཱ ཨཱསཝཀྑཡཱ;

དྭེ ཕལཱ ཙཏུརོ རུཀྑཱ, ཝགྒོ ཏེན པཝུཙྩཏཱིཏི.

༨. གངྒཱཔེཡྻཱལཝགྒོ

༡-༡༢. པཱཙཱིནཱདིསུཏྟདྭཱདསཀཾ

༥༤༡-༥༥༢. ‘‘སེཡྻཐཱཔི ¶ ¶ , བྷིཀྑཝེ, གངྒཱ ནདཱི པཱཙཱིནནིནྣཱ པཱཙཱིནཔོཎཱ པཱཙཱིནཔབྦྷཱརཱ; ཨེཝམེཝ ཁོ, བྷིཀྑཝེ, བྷིཀྑུ པཉྩིནྡྲིཡཱནི བྷཱཝེནྟོ པཉྩིནྡྲིཡཱནི བཧུལཱིཀརོནྟོ ནིབྦཱནནིནྣོ ཧོཏི ནིབྦཱནཔོཎོ ནིབྦཱནཔབྦྷཱརོ. ཀཐཉྩ, བྷིཀྑཝེ, བྷིཀྑུ པཉྩིནྡྲིཡཱནི བྷཱཝེནྟོ པཉྩིནྡྲིཡཱནི བཧུལཱིཀརོནྟོ ནིབྦཱནནིནྣོ ཧོཏི ནིབྦཱནཔོཎོ ནིབྦཱནཔབྦྷཱརོ? ཨིདྷ, བྷིཀྑཝེ, བྷིཀྑུ སདྡྷིནྡྲིཡཾ བྷཱཝེཏི ཝིཝེཀནིསྶིཏཾ ཝིརཱགནིསྶིཏཾ ནིརོདྷནིསྶིཏཾ ཝོསྶགྒཔརིཎཱམིཾ, ཝཱིརིཡིནྡྲིཡཾ…པེ… སཏིནྡྲིཡཾ… སམཱདྷིནྡྲིཡཾ… པཉྙིནྡྲིཡཾ བྷཱཝེཏི ཝིཝེཀནིསྶིཏཾ ཝིརཱགནིསྶིཏཾ ནིརོདྷནིསྶིཏཾ ཝོསྶགྒཔརིཎཱམིཾ. ཨེཝཾ ཁོ, བྷིཀྑཝེ, བྷིཀྑུ པཉྩིནྡྲིཡཱནི བྷཱཝེནྟོ པཉྩིནྡྲིཡཱནི བཧུལཱིཀརོནྟོ ནིབྦཱནནིནྣོ ཧོཏི ནིབྦཱནཔོཎོ ནིབྦཱནཔབྦྷཱརོ’’ཏི. དྭཱདསམཾ.

གངྒཱཔེཡྻཱལཝགྒོ ཨཊྛམོ.

ཏསྶུདྡཱནཾ –

ཚ ¶ པཱཙཱིནཏོ ནིནྣཱ, ཚ ནིནྣཱ ཙ སམུདྡཏོ;

དྭེཏེ ཚ དྭཱདས ཧོནྟི, ཝགྒོ ཏེན པཝུཙྩཏཱིཏི.

ཨཔྤམཱདཝགྒོ ¶ ཝིཏྠཱརེཏབྦོ.

ཏསྶུདྡཱནཾ –

ཏཐཱགཏཾ པདཾ ཀཱུཊཾ, མཱུལཾ སཱརེན ཝསྶིཀཾ;

རཱཛཱ ཙནྡིམསཱུརིཡཱ, ཝཏྠེན དསམཾ པདནྟི.

བལཀརཎཱིཡཝགྒོ ཝིཏྠཱརེཏབྦོ.

ཏསྶུདྡཱནཾ –

བལཾ བཱིཛཉྩ ནཱགོ ཙ, རུཀྑོ ཀུམྦྷེན སཱུཀིཡཱ;

ཨཱཀཱསེན ཙ དྭེ མེགྷཱ, ནཱཝཱ ཨཱགནྟུཀཱ ནདཱིཏི.

ཨེསནཱཝགྒོ ཝིཏྠཱརེཏབྦོ.

ཏསྶུདྡཱནཾ –

ཨེསནཱ ¶ ཝིདྷཱ ཨཱསཝོ, བྷཝོ ཙ དུཀྑཏཱ ཏིསྶོ;

ཁིལཾ མལཉྩ ནཱིགྷོ ཙ, ཝེདནཱ ཏཎྷཱ ཏསིནཱ ཙཱཏི.

༡༢. ཨོགྷཝགྒོ

༡-༡༠. ཨོགྷཱདིསུཏྟདསཀཾ

༥༨༧-༥༩༦. ‘‘པཉྩིམཱནི ¶ ¶ , བྷིཀྑཝེ, ཨུདྡྷམྦྷཱགིཡཱནི སཾཡོཛནཱནི. ཀཏམཱནི པཉྩ? རཱུཔརཱགོ, ཨརཱུཔརཱགོ, མཱནོ, ཨུདྡྷཙྩཾ, ཨཝིཛྫཱ – ཨིམཱནི ཁོ, བྷིཀྑཝེ, པཉྩུདྡྷམྦྷཱགིཡཱནི སཾཡོཛནཱནི. ཨིམེསཾ ཁོ, བྷིཀྑཝེ, པཉྩནྣཾ ཨུདྡྷམྦྷཱགིཡཱནཾ སཾཡོཛནཱནཾ ཨབྷིཉྙཱཡ པརིཉྙཱཡ པརིཀྑཡཱཡ པཧཱནཱཡ པཉྩིནྡྲིཡཱནི བྷཱཝེཏབྦཱནི. ཀཏམཱནི པཉྩ? ཨིདྷ, བྷིཀྑཝེ, བྷིཀྑུ སདྡྷིནྡྲིཡཾ བྷཱཝེཏི ¶ ཝིཝེཀནིསྶིཏཾ ཝིརཱགནིསྶིཏཾ ནིརོདྷནིསྶིཏཾ ཝོསྶགྒཔརིཎཱམིཾ…པེ… པཉྙིནྡྲིཡཾ བྷཱཝེཏི ཝིཝེཀནིསྶིཏཾ ཝིརཱགནིསྶིཏཾ ནིརོདྷནིསྶིཏཾ ཝོསྶགྒཔརིཎཱམིཾ. ཨིམེསཾ ཁོ, བྷིཀྑཝེ, པཉྩནྣཾ ཨུདྡྷམྦྷཱགིཡཱནཾ སཾཡོཛནཱནཾ ཨབྷིཉྙཱཡ པརིཉྙཱཡ པརིཀྑཡཱཡ པཧཱནཱཡ ཨིམཱནི པཉྩིནྡྲིཡཱནི བྷཱཝེཏབྦཱནཱི’’ཏི. དསམཾ. (ཡཐཱ མགྒསཾཡུཏྟཾ, ཏཐཱ ཝིཏྠཱརེཏབྦཾ.)

ཨོགྷཝགྒོ དྭཱདསམོ.

ཏསྶུདྡཱནཾ –

ཨོགྷོ ཡོགོ ཨུཔཱདཱནཾ, གནྠཱ ཨནུསཡེན ཙ;

ཀཱམགུཎཱ ནཱིཝརཎཱ, ཁནྡྷཱ ཨོརུདྡྷམྦྷཱགིཡཱཏི.

༡༣. གངྒཱཔེཡྻཱལཝགྒོ

༡-༡༢. པཱཙཱིནཱདིསུཏྟདྭཱདསཀཾ

༥༩༧-༦༠༨. ‘‘སེཡྻཐཱཔི ¶ , བྷིཀྑཝེ, གངྒཱ ནདཱི པཱཙཱིནནིནྣཱ པཱཙཱིནཔོཎཱ པཱཙཱིནཔབྦྷཱརཱ; ཨེཝམེཝ ཁོ, བྷིཀྑཝེ, བྷིཀྑུ པཉྩིནྡྲིཡཱནི བྷཱཝེནྟོ པཉྩིནྡྲིཡཱནི བཧུལཱིཀརོནྟོ ¶ ནིབྦཱནནིནྣོ ཧོཏི ནིབྦཱནཔོཎོ ནིབྦཱནཔབྦྷཱརོ. ཀཐཉྩ, བྷིཀྑཝེ, བྷིཀྑུ པཉྩིནྡྲིཡཱནི བྷཱཝེནྟོ པཉྩིནྡྲིཡཱནི བཧུལཱིཀརོནྟོ ནིབྦཱནནིནྣོ ཧོཏི ནིབྦཱནཔོཎོ ནིབྦཱནཔབྦྷཱརོ? ཨིདྷ, བྷིཀྑཝེ, བྷིཀྑུ སདྡྷིནྡྲིཡཾ བྷཱཝེཏི རཱགཝིནཡཔརིཡོསཱནཾ དོསཝིནཡཔརིཡོསཱནཾ མོཧཝིནཡཔརིཡོསཱནཾ…པེ… པཉྙིནྡྲིཡཾ བྷཱཝེཏི རཱགཝིནཡཔརིཡོསཱནཾ དོསཝིནཡཔརིཡོསཱནཾ མོཧཝིནཡཔརིཡོསཱནཾ. ཨེཝཾ ཁོ, བྷིཀྑཝེ, བྷིཀྑུ པཉྩིནྡྲིཡཱནི བྷཱཝེནྟོ པཉྩིནྡྲིཡཱནི བཧུལཱིཀརོནྟོ ནིབྦཱནནིནྣོ ཧོཏི ནིབྦཱནཔོཎོ ནིབྦཱནཔབྦྷཱརོ’’ཏི. དྭཱདསམཾ.

གངྒཱཔེཡྻཱལཝགྒོ ཏེརསམོ.

ཏསྶུདྡཱནཾ –

ཚ ¶ པཱཙཱིནཏོ ནིནྣཱ, ཚ ནིནྣཱ ཙ སམུདྡཏོ;

དྭེཏེ ཚ དྭཱདས ཧོནྟི, ཝགྒོ ཏེན པཝུཙྩཏཱིཏི.

ཨཔྤམཱདཝགྒ-བལཀརཎཱིཡཝགྒ-ཨེསནཱཝགྒཱ ཝིཏྠཱརེཏབྦཱ.

༡༧. ཨོགྷཝགྒོ

༡-༡༠. ཨོགྷཱདིསུཏྟདསཀཾ

༦༤༡-༦༥༠. ‘‘པཉྩིམཱནི ¶ , བྷིཀྑཝེ, ཨུདྡྷམྦྷཱགིཡཱནི སཾཡོཛནཱནི. ཀཏམཱནི པཉྩ? རཱུཔརཱགོ, ཨརཱུཔརཱགོ, མཱནོ, ཨུདྡྷཙྩཾ, ཨཝིཛྫཱ – ཨིམཱནི ¶ ཁོ, བྷིཀྑཝེ, པཉྩུདྡྷམྦྷཱགིཡཱནི སཾཡོཛནཱནི. ཨིམེསཾ ཁོ, བྷིཀྑཝེ, པཉྩནྣཾ ཨུདྡྷམྦྷཱགིཡཱནཾ སཾཡོཛནཱནཾ ཨབྷིཉྙཱཡ པརིཉྙཱཡ པརིཀྑཡཱཡ པཧཱནཱཡ པཉྩིནྡྲིཡཱནི བྷཱཝེཏབྦཱནི. ཀཏམཱནི པཉྩ? ཨིདྷ, བྷིཀྑཝེ, བྷིཀྑུ སདྡྷིནྡྲིཡཾ བྷཱཝེཏི རཱགཝིནཡཔརིཡོསཱནཾ དོསཝིནཡཔརིཡོསཱནཾ མོཧཝིནཡཔརིཡོསཱནཾ. ཝཱིརིཡིནྡྲིཡཾ ¶ …པེ… སཏིནྡྲིཡཾ… སམཱདྷིནྡྲིཡཾ ¶ … པཉྙིནྡྲིཡཾ བྷཱཝེཏི རཱགཝིནཡཔརིཡོསཱནཾ དོསཝིནཡཔརིཡོསཱནཾ མོཧཝིནཡཔརིཡོསཱནཾ. ཨིམེསཾ ཁོ, བྷིཀྑཝེ, པཉྩནྣཾ ཨུདྡྷམྦྷཱགིཡཱནཾ སཾཡོཛནཱནཾ ཨབྷིཉྙཱཡ པརིཉྙཱཡ པརིཀྑཡཱཡ པཧཱནཱཡ ཨིམཱནི པཉྩིནྡྲིཡཱནི བྷཱཝེཏབྦཱནཱི’’ཏི.

ཨོགྷཝགྒོ སཏྟརསམོ.

ཏསྶུདྡཱནཾ –

ཨོགྷོ ཡོགོ ཨུཔཱདཱནཾ, གནྠཱ ཨནུསཡེན ཙ;

ཀཱམགུཎཱ ནཱིཝརཎཱ, ཁནྡྷཱ ཨོརུདྡྷམྦྷཱགིཡཱཏི.

ཨིནྡྲིཡསཾཡུཏྟཾ ཙཏུཏྠཾ.

༥. སམྨཔྤདྷཱནསཾཡུཏྟཾ

༡. གངྒཱཔེཡྻཱལཝགྒོ

༡-༡༢. པཱཙཱིནཱདིསུཏྟདྭཱདསཀཾ

༦༥༡-༦༦༢. སཱཝཏྠིནིདཱནཾ ¶ ¶ ¶ ¶ . ཏཏྲ ཁོ བྷགཝཱ ཨེཏདཝོཙ – ‘‘ཙཏྟཱརོམེ, བྷིཀྑཝེ, སམྨཔྤདྷཱནཱ. ཀཏམེ ཙཏྟཱརོ? ཨིདྷ, བྷིཀྑཝེ, བྷིཀྑུ ཨནུཔྤནྣཱནཾ པཱཔཀཱནཾ ཨཀུསལཱནཾ ¶ དྷམྨཱནཾ ཨནུཔྤཱདཱཡ ཚནྡཾ ཛནེཏི ཝཱཡམཏི ཝཱིརིཡཾ ཨཱརབྷཏི ཙིཏྟཾ པགྒཎྷཱཏི པདཧཏི. ཨུཔྤནྣཱནཾ པཱཔཀཱནཾ ཨཀུསལཱནཾ དྷམྨཱནཾ པཧཱནཱཡ ཚནྡཾ ཛནེཏི ཝཱཡམཏི ཝཱིརིཡཾ ཨཱརབྷཏི ཙིཏྟཾ པགྒཎྷཱཏི པདཧཏི. ཨནུཔྤནྣཱནཾ ཀུསལཱནཾ དྷམྨཱནཾ ཨུཔྤཱདཱཡ ཚནྡཾ ཛནེཏི ཝཱཡམཏི ཝཱིརིཡཾ ཨཱརབྷཏི ཙིཏྟཾ པགྒཎྷཱཏི པདཧཏི. ཨུཔྤནྣཱནཾ ཀུསལཱནཾ དྷམྨཱནཾ ཋིཏིཡཱ ཨསམྨོསཱཡ བྷིཡྻོབྷཱཝཱཡ ཝེཔུལླཱཡ བྷཱཝནཱཡ པཱརིཔཱུརིཡཱ ཚནྡཾ ཛནེཏི ཝཱཡམཏི ཝཱིརིཡཾ ཨཱརབྷཏི ཙིཏྟཾ པགྒཎྷཱཏི པདཧཏི. ཨིམེ ཁོ, བྷིཀྑཝེ, ཙཏྟཱརོ སམྨཔྤདྷཱནཱཏི’’.

‘‘སེཡྻཐཱཔི, བྷིཀྑཝེ, གངྒཱ ནདཱི པཱཙཱིནནིནྣཱ པཱཙཱིནཔོཎཱ པཱཙཱིནཔབྦྷཱརཱ; ཨེཝམེཝ ཁོ, བྷིཀྑཝེ, བྷིཀྑུ ཙཏྟཱརོ སམྨཔྤདྷཱནེ བྷཱཝེནྟོ ཙཏྟཱརོ སམྨཔྤདྷཱནེ བཧུལཱིཀརོནྟོ ནིབྦཱནནིནྣོ ཧོཏི ནིབྦཱནཔོཎོ ནིབྦཱནཔབྦྷཱརོ. ཀཐཉྩ, བྷིཀྑཝེ, བྷིཀྑུ ཙཏྟཱརོ སམྨཔྤདྷཱནེ བྷཱཝེནྟོ ཙཏྟཱརོ སམྨཔྤདྷཱནེ བཧུལཱིཀརོནྟོ ནིབྦཱནནིནྣོ ཧོཏི ནིབྦཱནཔོཎོ ནིབྦཱནཔབྦྷཱརོ? ཨིདྷ ¶ , བྷིཀྑཝེ, བྷིཀྑུ ཨནུཔྤནྣཱནཾ པཱཔཀཱནཾ ཨཀུསལཱནཾ དྷམྨཱནཾ ཨནུཔྤཱདཱཡ ཚནྡཾ ཛནེཏི ཝཱཡམཏི ཝཱིརིཡཾ ཨཱརབྷཏི ཙིཏྟཾ པགྒཎྷཱཏི པདཧཏི. ཨུཔྤནྣཱནཾ པཱཔཀཱནཾ ཨཀུསལཱནཾ དྷམྨཱནཾ པཧཱནཱཡ ཚནྡཾ ཛནེཏི ཝཱཡམཏི ཝཱིརིཡཾ ཨཱརབྷཏི ཙིཏྟཾ པགྒཎྷཱཏི པདཧཏི. ཨནུཔྤནྣཱནཾ ཀུསལཱནཾ དྷམྨཱནཾ ཨུཔྤཱདཱཡ ཚནྡཾ ཛནེཏི ཝཱཡམཏི ཝཱིརིཡཾ ཨཱརབྷཏི ཙིཏྟཾ པགྒཎྷཱཏི པདཧཏི. ཨུཔྤནྣཱནཾ ཀུསལཱནཾ དྷམྨཱནཾ ཋིཏིཡཱ ཨསམྨོསཱཡ བྷིཡྻོབྷཱཝཱཡ ¶ ཝེཔུལླཱཡ བྷཱཝནཱཡ པཱརིཔཱུརིཡཱ ཚནྡཾ ཛནེཏི ཝཱཡམཏི ཝཱིརིཡཾ ཨཱརབྷཏི ཙིཏྟཾ པགྒཎྷཱཏི པདཧཏི. ཨེཝཾ ཁོ, བྷིཀྑཝེ, བྷིཀྑུ ཙཏྟཱརོ སམྨཔྤདྷཱནེ བྷཱཝེནྟོ ཙཏྟཱརོ སམྨཔྤདྷཱནེ བཧུལཱིཀརོནྟོ ནིབྦཱནནིནྣོ ཧོཏི ནིབྦཱནཔོཎོ ནིབྦཱནཔབྦྷཱརོ’’ཏི. དྭཱདསམཾ. (སམྨཔྤདྷཱནསཾཡུཏྟསྶ གངྒཱཔེཡྻཱལཱི སམྨཔྤདྷཱནཝསེན ཝིཏྠཱརེཏབྦཱ).

གངྒཱཔེཡྻཱལཝགྒོ པཋམོ.

ཏསྶུདྡཱནཾ –

ཚ ¶ པཱཙཱིནཏོ ནིནྣཱ, ཚ ནིནྣཱ ཙ སམུདྡཏོ;

དྭེཏེ ཚ དྭཱདས ཧོནྟི, ཝགྒོ ཏེན པཝུཙྩཏཱིཏི.

༢. ཨཔྤམཱདཝགྒོ

(ཨཔྤམཱདཝགྒོ སམྨཔྤདྷཱནཝསེན ཝིཏྠཱརེཏབྦོ).

ཏསྶུདྡཱནཾ –

ཏཐཱགཏཾ པདཾ ཀཱུཊཾ, མཱུལཾ སཱརེན ཝསྶིཀཾ;

རཱཛཱ ཙནྡིམསཱུརིཡཱ, ཝཏྠེན དསམཾ པདནྟི.

༣. བལཀརཎཱིཡཝགྒོ

༡-༡༢. བལཀརཎཱིཡཱདིསུཏྟདྭཱདསཀཾ

༦༧༣-༦༨༤. ‘‘སེཡྻཐཱཔི ¶ , བྷིཀྑཝེ, ཡེ ཀེཙི བལཀརཎཱིཡཱ ཀམྨནྟཱ ཀཡིརནྟི, སབྦེ ¶ ཏེ པཐཝིཾ ནིསྶཱཡ པཐཝིཡཾ པཏིཊྛཱཡ ཨེཝམེཏེ བལཀརཎཱིཡཱ ཀམྨནྟཱ ཀཡིརནྟི; ཨེཝམེཝ ཁོ, བྷིཀྑཝེ, བྷིཀྑུ སཱིལཾ ¶ ནིསྶཱཡ སཱིལེ པཏིཊྛཱཡ ཙཏྟཱརོ སམྨཔྤདྷཱནེ བྷཱཝེཏི, ཙཏྟཱརོ སམྨཔྤདྷཱནེ བཧུལཱིཀརོཏི. ཀཐཉྩ, བྷིཀྑཝེ, བྷིཀྑུ སཱིལཾ ནིསྶཱཡ སཱིལེ པཏིཊྛཱཡ ཙཏྟཱརོ སམྨཔྤདྷཱནེ བྷཱཝེཏི, ཙཏྟཱརོ སམྨཔྤདྷཱནེ བཧུལཱིཀརོཏི? ཨིདྷ, བྷིཀྑཝེ, བྷིཀྑུ ཨནུཔྤནྣཱནཾ པཱཔཀཱནཾ ཨཀུསལཱནཾ དྷམྨཱནཾ ཨནུཔྤཱདཱཡ ཚནྡཾ ཛནེཏི ཝཱཡམཏི ཝཱིརིཡཾ ཨཱརབྷཏི ཙིཏྟཾ པགྒཎྷཱཏི པདཧཏི…པེ… ཨུཔྤནྣཱནཾ ཀུསལཱནཾ དྷམྨཱནཾ ཋིཏིཡཱ ཨསམྨོསཱཡ བྷིཡྻོབྷཱཝཱཡ ཝེཔུལླཱཡ བྷཱཝནཱཡ པཱརིཔཱུརིཡཱ ཚནྡཾ ཛནེཏི ཝཱཡམཏི ཝཱིརིཡཾ ཨཱརབྷཏི ཙིཏྟཾ པགྒཎྷཱཏི པདཧཏི. ཨེཝཾ ཁོ, བྷིཀྑཝེ, བྷིཀྑུ སཱིལཾ ནིསྶཱཡ ¶ སཱིལེ པཏིཊྛཱཡ ཙཏྟཱརོ སམྨཔྤདྷཱནེ བྷཱཝེཏི, ཙཏྟཱརོ སམྨཔྤདྷཱནེ བཧུལཱིཀརོཏཱི’’ཏི. (ཨེཝཾ བལཀརཎཱིཡཝགྒོ སམྨཔྤདྷཱནཝསེན ཝིཏྠཱརེཏབྦོ). དྭཱདསམཾ.

བལཀརཎཱིཡཝགྒོ ཏཏིཡོ.

ཏསྶུདྡཱནཾ –

བལཾ བཱིཛཉྩ ནཱགོ ཙ, རུཀྑོ ཀུམྦྷེན སཱུཀིཡཱ;

ཨཱཀཱསེན ཙ དྭེ མེགྷཱ, ནཱཝཱ ཨཱགནྟུཀཱ ནདཱིཏི.

༤. ཨེསནཱཝགྒོ

༡-༡༠. ཨེསནཱདིསུཏྟདསཀཾ

༦༨༥-༦༩༤. ‘‘ཏིསྶོ ཨིམཱ, བྷིཀྑཝེ, ཨེསནཱ. ཀཏམཱ ཏིསྶོ? ཀཱམེསནཱ, བྷཝེསནཱ, བྲཧྨཙརིཡེསནཱ – ཨིམཱ ཁོ, བྷིཀྑཝེ, ཏིསྶོ ཨེསནཱ. ཨིམཱསཾ ¶ ཁོ, བྷིཀྑཝེ, ཏིསྶནྣཾ ཨེསནཱནཾ ཨབྷིཉྙཱཡ པརིཉྙཱཡ པརིཀྑཡཱཡ པཧཱནཱཡ ཙཏྟཱརོ སམྨཔྤདྷཱནཱ བྷཱཝེཏབྦཱ. ཀཏམེ ཙཏྟཱརོ? ཨིདྷ, བྷིཀྑཝེ, བྷིཀྑུ ཨནུཔྤནྣཱནཾ…པེ… ཨུཔྤནྣཱནཾ ཀུསལཱནཾ དྷམྨཱནཾ ཋིཏིཡཱ ཨསམྨོསཱཡ བྷིཡྻོབྷཱཝཱཡ ཝེཔུལླཱཡ བྷཱཝནཱཡ པཱརིཔཱུརིཡཱ ཚནྡཾ ཛནེཏི ཝཱཡམཏི ཝཱིརིཡཾ ཨཱརབྷཏི ¶ ཙིཏྟཾ པགྒཎྷཱཏི པདཧཏི. ཨིམཱསཾ ཁོ, བྷིཀྑཝེ, ཏིསྶནྣཾ ཨེསནཱནཾ ¶ ཨབྷིཉྙཱཡ པརིཉྙཱཡ པརིཀྑཡཱཡ པཧཱནཱཡ ཨིམེ ཙཏྟཱརོ སམྨཔྤདྷཱནཱ བྷཱཝེཏབྦཱ’’ཏི. (ཝིཏྠཱརེཏབྦཾ). དསམཾ.

ཨེསནཱཝགྒོ ཙཏུཏྠོ.

ཏསྶུདྡཱནཾ –

ཨེསནཱ ཝིདྷཱ ཨཱསཝོ, བྷཝོ ཙ དུཀྑཏཱ ཏིསྶོ;

ཁིལཾ མལཉྩ ནཱིགྷོ ཙ, ཝེདནཱ ཏཎྷཱ ཏསིནཱ ཙཱཏི.

༥. ཨོགྷཝགྒོ

༡-༡༠. ཨོགྷཱདིསུཏྟདསཀཾ

༦༩༥-༧༠༤. ‘‘པཉྩིམཱནི ¶ , བྷིཀྑཝེ, ཨུདྡྷམྦྷཱགིཡཱནི སཾཡོཛནཱནི. ཀཏམཱནི པཉྩ? རཱུཔརཱག�