📜

ནམོ ཏསྶ བྷགཝཏོ ཨརཧཏོ སམྨཱསམྦུདྡྷསྶ

ཁུདྡཀནིཀཱཡེ

ཙཱུལ༹ནིདྡེསཔཱལི༹

པཱརཱཡནཝགྒོ

ཝཏྠུགཱཐཱ

༡.

ཀོསལཱནཾ པུརཱ རམྨཱ, ཨགམཱ དཀྑིཎཱཔཐཾ;

ཨཱཀིཉྩཉྙཾ པཏྠཡཱནོ, བྲཱཧྨཎོ མནྟཔཱརགཱུ.

༢.

སོ ཨསྶཀསྶ ཝིསཡེ, མལ༹ཀསྶ [ཨལ༹ཀསྶ (སུ. ནི. ༩༨༣) མུལ༹ཀསྶ (སྱཱ.), མཱུལ༹ྷཀསྶ (ཀ.)] སམཱསནེ [སམཱསནྣེ (ཀ.)];

ཝསི གོདྷཱཝརཱིཀཱུལེ, ཨུཉྪེན ཙ ཕལེན ཙ.

༣.

ཏསྶེཝ [ཏཾཡེཝ (ཀ.) ཨཊྛཀཐཱ ཨོལོཀེཏབྦཱ] ཨུཔནིསྶཱཡ, གཱམོ ཙ ཝིཔུལོ ཨཧུ;

ཏཏོ ཛཱཏེན ཨཱཡེན, མཧཱཡཉྙམཀཔྤཡི.

༤.

མཧཱཡཉྙཾ ཡཛིཏྭཱན, པུན པཱཝིསི ཨསྶམཾ;

ཏསྨིཾ པཊིཔཝིཊྛམྷི, ཨཉྙོ ཨཱགཉྪི བྲཱཧྨཎོ.

༥.

ཨུགྒྷཊྚཔཱདོ ཏསིཏོ [ཏསྶིཏོ (ཀ.)], པངྐདནྟོ རཛསྶིརོ;

སོ ཙ ནཾ ཨུཔསངྐམྨ, སཏཱནི པཉྩ ཡཱཙཏི.

༦.

ཏམེནཾ བཱཝརཱི དིསྭཱ, ཨཱསནེན ནིམནྟཡི;

སུཁཉྩ ཀུསལཾ པུཙྪི, ཨིདཾ ཝཙནམབྲཝི [ཝཙནམབྲུཝི (སཱི.)].

༧.

‘‘ཡཾ ཁོ མམ དེཡྻདྷམྨཾ, སབྦཾ ཝིསཛྫིཏཾ མཡཱ;

ཨནུཛཱནཱཧི མེ བྲཧྨེ, ནཏྠི པཉྩསཏཱནི མེ’’.

༨.

‘‘སཙེ མེ ཡཱཙམཱནསྶ, བྷཝཾ ནཱནུཔདསྶཏི [པདེསྶཏི (ཀ.)];

སཏྟམེ དིཝསེ ཏུཡ྄ཧཾ, མུདྡྷཱ ཕལཏུ སཏྟདྷཱ’’.

༩.

ཨབྷིསངྑརིཏྭཱ ཀུཧཀོ, བྷེརཝཾ སོ ཨཀིཏྟཡི;

ཏསྶ ཏཾ ཝཙནཾ སུཏྭཱ, བཱཝརཱི དུཀྑིཏོ ཨཧུ.

༡༠.

ཨུསྶུསྶཏི ཨནཱཧཱརོ, སོཀསལླསམཔྤིཏོ;

ཨཐོཔི ཨེཝཾ ཙིཏྟསྶ, ཛྷཱནེ ན རམཏཱི མནོ.

༡༡.

ཨུཏྲསྟཾ དུཀྑིཏཾ དིསྭཱ, དེཝཏཱ ཨཏྠཀཱམིནཱི;

བཱཝརིཾ ཨུཔསངྐམྨ, ཨིདཾ ཝཙནམབྲཝི.

༡༢.

‘‘ན སོ མུདྡྷཾ པཛཱནཱཏི, ཀུཧཀོ སོ དྷནཏྠིཀོ;

མུདྡྷནི མུདྡྷཔཱཏེ [མུདྡྷནིམྨུདྡྷཔཱཏེ (ཀ.)] ཝཱ, ཉཱཎཾ ཏསྶ ན ཝིཛྫཏི’’.

༡༣.

‘‘བྷོཏཱི [བྷོཏི (ཀ.)] ཙརཧི ཛཱནཱཏི, ཏཾ མེ ཨཀྑཱཧི པུཙྪིཏཱ;

མུདྡྷཾ མུདྡྷཱདྷིཔཱཏཉྩ [མུདྡྷཱཏིཔཱཏཉྩ (ཀ.)], ཏཾ སུཎོམ ཝཙོ ཏཝ’’.

༡༤.

‘‘ཨཧམྤེཏཾ ན ཛཱནཱམི, ཉཱཎཾ མེཏྠ ན ཝིཛྫཏི;

མུདྡྷནི མུདྡྷཱདྷིཔཱཏེ ཙ, ཛིནཱནཉྷེཏྠ [ཛནཱནཉྷེཏྠ (ཀ.)] དསྶནཾ’’.

༡༥.

‘‘ཨཐ ཀོ ཙརཧི [ཡོ ཙརཏི (ཀ.)] ཛཱནཱཏི, ཨསྨིཾ པཐཝིམཎྜལེ [པུཐཝིམཎྜལེ (སཱི.)];

མུདྡྷཾ མུདྡྷཱདྷིཔཱཏཉྩ, ཏཾ མེ ཨཀྑཱཧི དེཝཏེ’’.

༡༦.

‘‘པུརཱ ཀཔིལཝཏྠུམྷཱ, ནིཀྑནྟོ ལོཀནཱཡཀོ;

ཨཔཙྩོ ཨོཀྐཱཀརཱཛསྶ, སཀྱཔུཏྟོ པབྷངྐརོ.

༡༧.

‘‘སོ ཧི བྲཱཧྨཎ སམྦུདྡྷོ, སབྦདྷམྨཱན པཱརགཱུ;

སབྦཱབྷིཉྙཱབལཔྤཏྟོ [ཕལཔྤཏྟོ (ཀ.)], སབྦདྷམྨེསུ ཙཀྑུམཱ;

སབྦཀམྨཀྑཡཾ པཏྟོ, ཝིམུཏྟོ ཨུཔདྷིཀྑཡེ.

༡༨.

‘‘བུདྡྷོ སོ བྷགཝཱ ལོཀེ, དྷམྨཾ དེསེཏི ཙཀྑུམཱ;

ཏཾ ཏྭཾ གནྟྭཱན པུཙྪསྶུ, སོ ཏེ ཏཾ བྱཱཀརིསྶཏི’’.

༡༩.

སམྦུདྡྷོཏི ཝཙོ སུཏྭཱ, ཨུདགྒོ བཱཝརཱི ཨཧུ;

སོཀསྶ ཏནུཀོ ཨཱསི, པཱིཏིཉྩ ཝིཔུལཾ ལབྷི.

༢༠.

སོ བཱཝརཱི ཨཏྟམནོ ཨུདགྒོ, ཏཾ དེཝཏཾ པུཙྪཏི ཝེདཛཱཏོ;

‘‘ཀཏམམྷི གཱམེ ནིགམམྷི ཝཱ པན, ཀཏམམྷི ཝཱ ཛནཔདེ ལོཀནཱཐོ;

ཡཏྠ གནྟྭཱན པསྶེམུ, སམྦུདྡྷཾ དྭིཔདུཏྟམཾ’’.

༢༡.

‘‘སཱཝཏྠིཡཾ ཀོསལམནྡིརེ ཛིནོ, པཧཱུཏཔཉྙོ ཝརབྷཱུརིམེདྷསོ;

སོ སཀྱཔུཏྟོ ཝིདྷུརོ ཨནཱསཝོ, མུདྡྷཱདྷིཔཱཏསྶ ཝིདཱུ ནརཱསབྷོ’’.

༢༢.

ཏཏོ ཨཱམནྟཡཱི སིསྶེ, བྲཱཧྨཎེ མནྟཔཱརགཱུ [པཱརགེ (སྱཱ.)];

‘‘ཨེཐ མཱཎཝཱ ཨཀྑིསྶཾ, སུཎཱཐ ཝཙནཾ མམ.

༢༣.

‘‘ཡསྶེསོ དུལླབྷོ ལོཀེ, པཱཏུབྷཱཝོ ཨབྷིཎྷསོ;

སྭཱཛྫ ལོཀམྷི ཨུཔྤནྣོ, སམྦུདྡྷོ ཨིཏི ཝིསྶུཏོ;

ཁིཔྤཾ གནྟྭཱན སཱཝཏྠིཾ, པསྶཝ྄ཧོ དྭིཔདུཏྟམཾ’’.

༢༤.

‘‘ཀཐཾ ཙརཧི ཛཱནེམུ, དིསྭཱ བུདྡྷོཏི བྲཱཧྨཎ;

ཨཛཱནཏཾ ནོ པབྲཱུཧི, ཡཐཱ ཛཱནེམུ ཏཾ མཡཾ’’.

༢༥.

‘‘ཨཱགཏཱནི ཧི མནྟེསུ, མཧཱཔུརིསལཀྑཎཱ;

དྭཏྟིཾསཱནི ཙ བྱཱཀྑཱཏཱ, སམཏྟཱ ཨནུཔུབྦསོ.

༢༦.

‘‘ཡསྶེཏེ ཧོནྟི གཏྟེསུ, མཧཱཔུརིསལཀྑཎཱ;

དྭེཡེཝ ཏསྶ གཏིཡོ, ཏཏིཡཱ ཧི ན ཝིཛྫཏི.

༢༧.

‘‘སཙེ ཨགཱརཾ ཨཱཝསཏི, ཝིཛེཡྻ པཐཝིཾ ཨིམཾ;

ཨདཎྜེན ཨསཏྠེན, དྷམྨེན ཨནུསཱསཏི.

༢༨.

‘‘སཙེ ཙ སོ པབྦཛཏི, ཨགཱརཱ ཨནགཱརིཡཾ;

ཝིཝཊྚཙྪདོ [ཝིཝཏྟཙྪདྡོ (སཱི.)] སམྦུདྡྷོ, ཨརཧཱ བྷཝཏི ཨནུཏྟརོ.

༢༩.

‘‘ཛཱཏིཾ གོཏྟཉྩ ལཀྑཎཾ, མནྟེ སིསྶེ པུནཱཔརེ;

མུདྡྷཾ མུདྡྷཱདྷིཔཱཏཉྩ, མནསཱཡེཝ པུཙྪཐ.

༣༠.

‘‘ཨནཱཝརཎདསྶཱཝཱི, ཡདི བུདྡྷོ བྷཝིསྶཏི;

མནསཱ པུཙྪིཏེ པཉྷེ, ཝཱཙཱཡ ཝིསཛྫིསྶཏི’’ [ཝིསྶཛིསྶཏི (ཀ.)].

༣༡.

བཱཝརིསྶ ཝཙོ སུཏྭཱ, སིསྶཱ སོལ༹ས བྲཱཧྨཎཱ;

ཨཛིཏོ ཏིསྶམེཏྟེཡྻོ, པུཎྞཀོ ཨཐ མེཏྟགཱུ.

༣༢.

དྷོཏཀོ ཨུཔསཱིཝོ ཙ, ནནྡོ ཙ ཨཐ ཧེམཀོ;

ཏོདེཡྻ-ཀཔྤཱ དུབྷཡོ, ཛཏུཀཎྞཱི ཙ པཎྜིཏོ.

༣༣.

བྷདྲཱཝུདྷོ ཨུདཡོ ཙ, པོསཱལོ ཙཱཔི བྲཱཧྨཎོ;

མོགྷརཱཛཱ ཙ མེདྷཱཝཱི, པིངྒིཡོ ཙ མཧཱཨིསི.

༣༤.

པཙྩེཀགཎིནོ སབྦེ, སབྦལོཀསྶ ཝིསྶུཏཱ;

ཛྷཱཡཱི ཛྷཱནརཏཱ དྷཱིརཱ, པུབྦཝཱསནཝཱསིཏཱ.

༣༥.

བཱཝརིཾ ཨབྷིཝཱདེཏྭཱ, ཀཏྭཱ ཙ ནཾ པདཀྑིཎཾ;

ཛཊཱཛིནདྷརཱ སབྦེ, པཀྐཱམུཾ ཨུཏྟརཱམུཁཱ.

༣༦.

མལ༹ཀསྶ པཏིཊྛཱནཾ, པུརམཱཧིསྶཏིཾ [པུརམཱཧིཡཏི (ཀ.)] ཏདཱ [སདཱ (ཀ.)];

ཨུཛྫེནིཉྩཱཔི གོནདྡྷཾ, ཝེདིསཾ ཝནསཝ྄ཧཡཾ.

༣༧.

ཀོསམྦིཉྩཱཔི སཱཀེཏཾ, སཱཝཏྠིཉྩ པུརུཏྟམཾ;

སེཏབྱཾ ཀཔིལཝཏྠུཾ, ཀུསིནཱརཉྩ མནྡིརཾ.

༣༨.

པཱཝཉྩ བྷོགནགརཾ, ཝེསཱལིཾ མཱགདྷཾ པུརཾ;

པཱསཱཎཀཾ ཙེཏིཡཉྩ, རམཎཱིཡཾ མནོརམཾ.

༣༩.

ཏསིཏོཝུདཀཾ སཱིཏཾ, མཧཱལཱབྷཾཝ ཝཱཎིཛོ;

ཚཱཡཾ གྷམྨཱབྷིཏཏྟོཝ ཏུརིཏཱ པབྦཏམཱརུཧུཾ.

༤༠.

བྷགཝཱ ཏམྷི སམཡེ, བྷིཀྑུསངྒྷཔུརཀྑཏོ;

བྷིཀྑཱུནཾ དྷམྨཾ དེསེཏི, སཱིཧོཝ ནདཏཱི ཝནེ.

༤༡.

ཨཛིཏོ ཨདྡས བུདྡྷཾ, པཱིཏརཾསིཾཝ [ཛིཏརཾསིཾ སཱིཏརཾསིཾ (ཀ.), ཝཱིཏརཾསིཾ (སཱི. སྱཱ.)] བྷཱཎུམཾ;

ཙནྡཾ ཡཐཱ པནྣརསེ, པརིཔཱུརཾ [པཱརིཔཱུརིཾ (སཱི. སྱཱ.)] ཨུཔཱགཏཾ.

༤༢.

ཨཐསྶ གཏྟེ དིསྭཱན, པརིཔཱུརཉྩ བྱཉྫནཾ;

ཨེཀམནྟཾ ཋིཏོ ཧཊྛོ, མནོཔཉྷེ ཨཔུཙྪཐ.

༤༣.

‘‘ཨཱདིསྶ ཛམྨནཾ བྲཱུཧི, གོཏྟཾ བྲཱུཧི སལཀྑཎཾ;

མནྟེསུ པཱརམིཾ བྲཱུཧི, ཀཏི ཝཱཙེཏི བྲཱཧྨཎོ’’.

༤༤.

‘‘ཝཱིསཾ ཝསྶསཏཾ ཨཱཡུ, སོ ཙ གོཏྟེན བཱཝརཱི;

ཏཱིཎིསྶ ལཀྑཎཱ གཏྟེ, ཏིཎྞཾ ཝེདཱན པཱརགཱུ.

༤༥.

‘‘ལཀྑཎེ ཨིཏིཧཱསེ ཙ, སནིགྷཎྜུསཀེཊུབྷེ;

པཉྩསཏཱནི ཝཱཙེཏི, སདྷམྨེ པཱརམིཾ གཏོ’’.

༤༦.

‘‘ལཀྑཎཱནཾ པཝིཙཡཾ, བཱཝརིསྶ ནརུཏྟམ;

ཏཎྷཙྪིད [ཀངྑཙྪིད (ཀ.)] པཀཱསེཧི, མཱ ནོ ཀངྑཱཡིཏཾ ཨཧུ’’.

༤༧.

‘‘མུཁཾ ཛིཝ྄ཧཱཡ ཚཱདེཏི, ཨུཎྞསྶ བྷམུཀནྟརེ;

ཀོསོཧིཏཾ ཝཏྠགུཡ྄ཧཾ, ཨེཝཾ ཛཱནཱཧི མཱཎཝ’’.

༤༨.

པུཙྪཉྷི ཀིཉྩི ཨསུཎནྟོ, སུཏྭཱ པཉྷེ ཝིཡཱཀཏེ;

ཝིཙིནྟེཏི ཛནོ སབྦོ, ཝེདཛཱཏོ ཀཏཉྫལཱི.

༤༩.

‘‘ཀོ ནུ དེཝོ ཝཱ བྲཧྨཱ ཝཱ, ཨིནྡོ ཝཱཔི སུཛམྤཏི;

མནསཱ པུཙྪིཏེ པཉྷེ, ཀམེཏཾ པཊིབྷཱསཏི.

༥༠.

‘‘མུདྡྷཾ མུདྡྷཱདྷིཔཱཏཉྩ, བཱཝརཱི པརིཔུཙྪཏི;

ཏཾ བྱཱཀརོཧི བྷགཝཱ, ཀངྑཾ ཝིནཡ ནོ ཨིསེ’’.

༥༡.

‘‘ཨཝིཛྫཱ མུདྡྷཱཏི ཛཱནཱཧི, ཝིཛྫཱ མུདྡྷཱདྷིཔཱཏིནཱི;

སདྡྷཱསཏིསམཱདྷཱིཧི, ཚནྡཝཱིརིཡེན སཾཡུཏཱ’’.

༥༢.

ཏཏོ ཝེདེན མཧཏཱ, སནྠམྦྷེཏྭཱན མཱཎཝོ;

ཨེཀཾསཾ ཨཛིནཾ ཀཏྭཱ, པཱདེསུ སིརསཱ པཏི.

༥༣.

‘‘བཱཝརཱི བྲཱཧྨཎོ བྷོཏོ, སཧ སིསྶེཧི མཱརིས;

ཨུདགྒཙིཏྟོ སུམནོ, པཱདེ ཝནྡཏི ཙཀྑུམ’’.

༥༤.

‘‘སུཁིཏོ བཱཝརཱི ཧོཏུ, སཧ སིསྶེཧི བྲཱཧྨཎོ;

ཏྭཉྩཱཔི སུཁིཏོ ཧོཧི, ཙིརཾ ཛཱིཝཱཧི མཱཎཝ.

༥༥.

‘‘བཱཝརིསྶ ཙ ཏུཡ྄ཧཾ ཝཱ, སབྦེསཾ སབྦསཾསཡཾ;

ཀཏཱཝཀཱསཱ པུཙྪཝ྄ཧོ, ཡཾ ཀིཉྩི མནསིཙྪཐ’’.

༥༦.

སམྦུདྡྷེན ཀཏོཀཱསོ, ནིསཱིདིཏྭཱན པཉྫལཱི;

ཨཛིཏོ པཋམཾ པཉྷཾ, ཏཏྠ པུཙྪི ཏཐཱགཏཾ.

ཝཏྠུགཱཐཱ ནིཊྛིཏཱ.

༡. ཨཛིཏམཱཎཝཔུཙྪཱ

༥༧.

‘‘ཀེནསྶུ ནིཝུཏོ ལོཀོ, [ཨིཙྩཱཡསྨཱ ཨཛིཏོ]

ཀེནསྶུ ནཔྤཀཱསཏི;

ཀིསྶཱབྷིལེཔནཾ བྲཱུསི, ཀིཾསུ ཏསྶ མཧབྦྷཡཾ’’.

༥༨.

‘‘ཨཝིཛྫཱཡ ནིཝུཏོ ལོཀོ, [ཨཛིཏཱཏི བྷགཝཱ]

ཝེཝིཙྪཱ པམཱདཱ ནཔྤཀཱསཏི;

ཛཔྤཱབྷིལེཔནཾ བྲཱུམི, དུཀྑམསྶ མཧབྦྷཡཾ’’.

༥༩.

‘‘སཝནྟི སབྦདྷི སོཏཱ, [ཨིཙྩཱཡསྨཱ ཨཛིཏོ]

སོཏཱནཾ ཀིཾ ནིཝཱརཎཾ;

སོཏཱནཾ སཾཝརཾ བྲཱུཧི, ཀེན སོཏཱ པིདྷིཡྻརེ’’.

༦༠.

‘‘ཡཱནི སོཏཱནི ལོཀསྨིཾ, [ཨཛིཏཱཏི བྷགཝཱ]

སཏི ཏེསཾ ནིཝཱརཎཾ;

སོཏཱནཾ སཾཝརཾ བྲཱུམི, པཉྙཱཡེཏེ པིདྷིཡྻརེ’’.

༦༡.

‘‘པཉྙཱ ཙེཝ སཏི ཙཱཔི [སཏཱི ཙེཝ (སཱི.)], [ཨིཙྩཱཡསྨཱ ཨཛིཏོ]

ནཱམརཱུཔཉྩ མཱརིས;

ཨེཏཾ མེ པུཊྛོ པབྲཱུཧི, ཀཏྠེཏཾ ཨུཔརུཛ྄ཛྷཏི’’.

༦༢.

‘‘ཡམེཏཾ པཉྷཾ ཨཔུཙྪི, ཨཛིཏ ཏཾ ཝདཱམི ཏེ;

ཡཏྠ ནཱམཉྩ རཱུཔཉྩ, ཨསེསཾ ཨུཔརུཛ྄ཛྷཏི;

ཝིཉྙཱཎསྶ ནིརོདྷེན, ཨེཏྠེཏཾ ཨུཔརུཛ྄ཛྷཏི’’.

༦༣.

‘‘ཡེ ཙ སངྑཱཏདྷམྨཱསེ, ཡེ ཙ སེཁཱ [སེཀྑཱ (ཀ.)] པུཐཱུ ཨིདྷ;

ཏེསཾ མེ ནིཔཀོ ཨིརིཡཾ, པུཊྛོ པབྲཱུཧི མཱརིས’’.

༦༤.

‘‘ཀཱམེསུ ནཱབྷིགིཛ྄ཛྷེཡྻ, མནསཱནཱཝིལོ སིཡཱ;

ཀུསལོ སབྦདྷམྨཱནཾ, སཏོ བྷིཀྑུ པརིབྦཛེ’’ཏི.

ཨཛིཏམཱཎཝཔུཙྪཱ པཋམཱ.

༢. ཏིསྶམེཏྟེཡྻམཱཎཝཔུཙྪཱ

༦༥.

‘‘ཀོདྷ སནྟུསིཏོ ལོཀེ, [ཨིཙྩཱཡསྨཱ ཏིསྶམེཏྟེཡྻོ]

ཀསྶ ནོ སནྟི ཨིཉྫིཏཱ;

ཀོ ཨུབྷནྟམབྷིཉྙཱཡ, མཛ྄ཛྷེ མནྟཱ ན ལིཔྤཏི [ན པིམྤཏི (བཧཱུསུ)];

ཀཾ བྲཱུསི མཧཱཔུརིསོཏི, ཀོ ཨིདྷ སིབྦིནིམཙྩགཱ’’ཏི [སིབྦནིམཙྩགཱ (སཱི. སྱཱ.)].

༦༦.

‘‘ཀཱམེསུ བྲཧྨཙརིཡཝཱ, [མེཏྟེཡྻཱཏི བྷགཝཱ]

ཝཱིཏཏཎྷོ སདཱ སཏོ;

སངྑཱཡ ནིབྦུཏོ བྷིཀྑུ, ཏསྶ ནོ སནྟི ཨིཉྫིཏཱ.

༦༧.

‘‘སོ ཨུབྷནྟམབྷིཉྙཱཡ, མཛ྄ཛྷེ མནྟཱ ན ལིཔྤཏི;

ཏཾ བྲཱུམི མཧཱཔུརིསོཏི, སོ ཨིདྷ སིབྦིནིམཙྩགཱ’’ཏི.

ཏིསྶམེཏྟེཡྻམཱཎཝཔུཙྪཱ དུཏིཡཱ.

༣. པུཎྞཀམཱཎཝཔུཙྪཱ

༦༨.

‘‘ཨནེཛཾ མཱུལདསྶཱཝིཾ, [ཨིཙྩཱཡསྨཱ པུཎྞཀོ]

ཨཏྠི པཉྷེན ཨཱགམཾ;

ཀིཾ ནིསྶིཏཱ ཨིསཡོ མནུཛཱ, ཁཏྟིཡཱ བྲཱཧྨཎཱ དེཝཏཱནཾ;

ཡཉྙམཀཔྤཡིཾསུ པུཐཱུདྷ ལོཀེ, པུཙྪཱམི ཏཾ བྷགཝཱ བྲཱུཧི མེཏཾ’’.

༦༩.

‘‘ཡེ ཀེཙིམེ ཨིསཡོ མནུཛཱ, [པུཎྞཀཱཏི བྷགཝཱ]

ཁཏྟིཡཱ བྲཱཧྨཎཱ དེཝཏཱནཾ;

ཡཉྙམཀཔྤཡིཾསུ པུཐཱུདྷ ལོཀེ, ཨཱསཱིསམཱནཱ པུཎྞཀ ཨིཏྠཏྟཾ;

ཛརཾ སིཏཱ ཡཉྙམཀཔྤཡིཾསུ’’.

༧༠.

‘‘ཡེ ཀེཙིམེ ཨིསཡོ མནུཛཱ, [ཨིཙྩཱཡསྨཱ པུཎྞཀོ]

ཁཏྟིཡཱ བྲཱཧྨཎཱ དེཝཏཱནཾ;

ཡཉྙམཀཔྤཡིཾསུ པུཐཱུདྷ ལོཀེ, ཀཙྩིསུ ཏེ བྷགཝཱ ཡཉྙཔཐེ ཨཔྤམཏྟཱ;

ཨཏཱརུཾ ཛཱཏིཉྩ ཛརཉྩ མཱརིས, པུཙྪཱམི ཏཾ བྷགཝཱ བྲཱུཧི མེཏཾ’’.

༧༡.

‘‘ཨཱསཱིསནྟི ཐོམཡནྟི, ཨབྷིཛཔྤནྟི ཛུཧནྟི; [པུཎྞཀཱཏི བྷགཝཱ]

ཀཱམཱབྷིཛཔྤནྟི པཊིཙྩ ལཱབྷཾ, ཏེ ཡཱཛཡོགཱ བྷཝརཱགརཏྟཱ;

ནཱཏརིཾསུ ཛཱཏིཛརནྟི བྲཱུམི’’.

༧༢.

‘‘ཏེ ཙེ ནཱཏརིཾསུ ཡཱཛཡོགཱ, [ཨིཙྩཱཡསྨཱ པུཎྞཀོ]

ཡཉྙེཧི ཛཱཏིཉྩ ཛརཉྩ མཱརིས;

ཨཐ ཀོ ཙརཧི དེཝམནུསྶལོཀེ, ཨཏཱརི ཛཱཏིཉྩ ཛརཉྩ མཱརིས;

པུཙྪཱམི ཏཾ བྷགཝཱ བྲཱུཧི མེཏཾ’’.

༧༣.

‘‘སངྑཱཡ ལོཀསྨི པརོཔརཱནི, [པུཎྞཀཱཏི བྷགཝཱ]

ཡསྶིཉྫིཏཾ ནཏྠི ཀུཧིཉྩི ལོཀེ;

སནྟོ ཝིདྷཱུམོ ཨནཱིགྷོ ནིརཱསོ, ཨཏཱརི སོ ཛཱཏིཛརནྟི བྲཱུམཱི’’ཏི.

པུཎྞཀམཱཎཝཔུཙྪཱ ཏཏིཡཱ.

༤. མེཏྟགཱུམཱཎཝཔུཙྪཱ

༧༤.

‘‘པུཙྪཱམི ཏཾ བྷགཝཱ བྲཱུཧི མེཏཾ, [ཨིཙྩཱཡསྨཱ མེཏྟགཱུ]

མཉྙཱམི ཏཾ ཝེདགུཾ བྷཱཝིཏཏྟཾ;

ཀུཏོ ནུ དུཀྑཱ སམུདཱགཏཱ ཨིམེ, ཡེ ཀེཙི ལོཀསྨིམནེཀརཱུཔཱ’’.

༧༥.

‘‘དུཀྑསྶ ཝེ མཾ པབྷཝཾ ཨཔུཙྪསི, [མེཏྟགཱུཏི བྷགཝཱ]

ཏཾ ཏེ པཝཀྑཱམི ཡཐཱ པཛཱནཾ;

ཨུཔདྷིནིདཱནཱ པབྷཝནྟི དུཀྑཱ, ཡེ ཀེཙི ལོཀསྨིམནེཀརཱུཔཱ.

༧༦.

‘‘ཡོ ཝེ ཨཝིདྭཱ ཨུཔདྷིཾ ཀརོཏི, པུནཔྤུནཾ དུཀྑམུཔེཏི མནྡོ;

ཏསྨཱ པཛཱནཾ ཨུཔདྷིཾ ན ཀཡིརཱ, དུཀྑསྶ ཛཱཏིཔྤབྷཝཱནུཔསྶཱི’’.

༧༧.

‘‘ཡཾ ཏཾ ཨཔུཙྪིམྷ ཨཀིཏྟཡཱི ནོ, ཨཉྙཾ ཏཾ པུཙྪཱམ ཏདིངྒྷ བྲཱུཧི;

‘ཀཐཾ ནུ དྷཱིརཱ ཝིཏརནྟི ཨོགྷཾ, ཛཱཏིཾ ཛརཾ སོཀཔརིདྡཝཉྩ’;

ཏཾ མེ མུནི སཱདྷུ ཝིཡཱཀརོཧི, ཏཐཱ ཧི ཏེ ཝིདིཏོ ཨེས དྷམྨོ’’.

༧༨.

‘‘ཀིཏྟཡིསྶཱམི ཏེ དྷམྨཾ, [མེཏྟགཱུཏི བྷགཝཱ]

དིཊྛེ དྷམྨེ ཨནཱིཏིཧཾ;

ཡཾ ཝིདིཏྭཱ སཏོ ཙརཾ, ཏརེ ལོཀེ ཝིསཏྟིཀཾ’’.

༧༩.

‘‘ཏཉྩཱཧཾ ཨབྷིནནྡཱམི, མཧེསི དྷམྨམུཏྟམཾ;

ཡཾ ཝིདིཏྭཱ སཏོ ཙརཾ, ཏརེ ལོཀེ ཝིསཏྟིཀཾ’’.

༨༠.

‘‘ཡཾ ཀིཉྩི སམྤཛཱནཱསི, [མེཏྟགཱུཏི བྷགཝཱ]

ཨུདྡྷཾ ཨདྷོ ཏིརིཡཉྩཱཔི མཛ྄ཛྷེ;

ཨེཏེསུ ནནྡིཉྩ ནིཝེསནཉྩ, པནུཛྫ ཝིཉྙཱཎཾ བྷཝེ ན ཏིཊྛེ.

༨༡.

‘‘ཨེཝཾཝིཧཱརཱི སཏོ ཨཔྤམཏྟོ, བྷིཀྑུ ཙརཾ ཧིཏྭཱ མམཱཡིཏཱནི;

ཛཱཏིཾ ཛརཾ སོཀཔརིདྡཝཉྩ, ཨིདྷེཝ ཝིདྭཱ པཛཧེཡྻ དུཀྑཾ’’.

༨༢.

‘‘ཨེཏཱབྷིནནྡཱམི ཝཙོ མཧེསིནོ, སུཀིཏྟིཏཾ གོཏམནཱུཔདྷཱིཀཾ;

ཨདྡྷཱ ཧི བྷགཝཱ པཧཱསི དུཀྑཾ, ཏཐཱ ཧི ཏེ ཝིདིཏོ ཨེས དྷམྨོ.

༨༣.

‘‘ཏེ ཙཱཔི ནཱུནཔྤཛཧེཡྻུ དུཀྑཾ, ཡེ ཏྭཾ མུནི ཨཊྛིཏཾ ཨོཝདེཡྻ;

ཏཾ ཏཾ ནམསྶཱམི སམེཙྩ ནཱག, ཨཔྤེཝ མཾ བྷགཝཱ ཨཊྛིཏཾ ཨོཝདེཡྻ’’.

༨༤.

‘‘ཡཾ བྲཱཧྨཎཾ ཝེདགུམཱབྷིཛཉྙཱ, ཨཀིཉྩནཾ ཀཱམབྷཝེ ཨསཏྟཾ;

ཨདྡྷཱ ཧི སོ ཨོགྷམིམཾ ཨཏཱརི, ཏིཎྞོ ཙ པཱརཾ ཨཁིལོ ཨཀངྑོ.

༨༥.

‘‘ཝིདྭཱ ཙ ཡོ ཝེདགཱུ ནརོ ཨིདྷ, བྷཝཱབྷཝེ སངྒམིམཾ ཝིསཛྫ;

སོ ཝཱིཏཏཎྷོ ཨནཱིགྷོ ནིརཱསོ, ཨཏཱརི སོ ཛཱཏིཛརནྟི བྲཱུམཱི’’ཏི.

མེཏྟགཱུམཱཎཝཔུཙྪཱ ཙཏུཏྠཱི.

༥. དྷོཏཀམཱཎཝཔུཙྪཱ

༨༦.

‘‘པུཙྪཱམི ཏཾ བྷགཝཱ བྲཱུཧི མེཏཾ, [ཨིཙྩཱཡསྨཱ དྷོཏཀོ]

ཝཱཙཱབྷིཀངྑཱམི མཧེསི ཏུཡ྄ཧཾ;

ཏཝ སུཏྭཱན ནིགྒྷོསཾ, སིཀྑེ ནིབྦཱནམཏྟནོ’’.

༨༧.

‘‘ཏེནཧཱཏཔྤཾ ཀརོཧི, [དྷོཏཀཱཏི བྷགཝཱ]

ཨིདྷེཝ ནིཔཀོ སཏོ;

ཨིཏོ སུཏྭཱན ནིགྒྷོསཾ, སིཀྑེ ནིབྦཱནམཏྟནོ’’.

༨༨.

‘‘པསྶཱམཧཾ དེཝམནུསྶལོཀེ, ཨཀིཉྩནཾ བྲཱཧྨཎམིརིཡམཱནཾ;

ཏཾ ཏཾ ནམསྶཱམི སམནྟཙཀྑུ, པམུཉྩ མཾ སཀྐ ཀཐཾཀཐཱཧི’’.

༨༩.

‘‘ནཱཧཾ སཧིསྶཱམི པམོཙནཱཡ, ཀཐཾཀཐིཾ དྷོཏཀ ཀཉྩི ལོཀེ;

དྷམྨཉྩ སེཊྛཾ ཨབྷིཛཱནམཱནོ [ཨཱཛཱནམཱནོ (སཱི. སྱཱ. པཱི.)], ཨེཝཾ ཏུཝཾ ཨོགྷམིམཾ ཏརེསི’’.

༩༠.

‘‘ཨནུསཱས བྲཧྨེ ཀརུཎཱཡམཱནོ, ཝིཝེཀདྷམྨཾ ཡམཧཾ ཝིཛཉྙཾ;

ཡཐཱཧཾ ཨཱཀཱསོཝ ཨབྱཱཔཛྫམཱནོ, ཨིདྷེཝ སནྟོ ཨསིཏོ ཙརེཡྻཾ’’.

༩༡.

‘‘ཀིཏྟཡིསྶཱམི ཏེ སནྟིཾ, [དྷོཏཀཱཏི བྷགཝཱ]

དིཊྛེ དྷམྨེ ཨནཱིཏིཧཾ;

ཡཾ ཝིདིཏྭཱ སཏོ ཙརཾ, ཏརེ ལོཀེ ཝིསཏྟིཀཾ’’.

༩༢.

‘‘ཏཉྩཱཧཾ ཨབྷིནནྡཱམི, མཧེསི སནྟིམུཏྟམཾ;

ཡཾ ཝིདིཏྭཱ སཏོ ཙརཾ, ཏརེ ལོཀེ ཝིསཏྟིཀཾ’’.

༩༣.

‘‘ཡཾ ཀིཉྩི སམྤཛཱནཱསི, [དྷོཏཀཱཏི བྷགཝཱ]

ཨུདྡྷཾ ཨདྷོ ཏིརིཡཉྩཱཔི མཛ྄ཛྷེ;

ཨེཏཾ ཝིདིཏྭཱ སངྒོཏི ལོཀེ, བྷཝཱབྷཝཱཡ མཱཀཱསི ཏཎྷ’’ནྟི.

དྷོཏཀམཱཎཝཔུཙྪཱ པཉྩམཱི.

༦. ཨུཔསཱིཝམཱཎཝཔུཙྪཱ

༩༤.

‘‘ཨེཀོ ཨཧཾ སཀྐ མཧནྟམོགྷཾ, [ཨིཙྩཱཡསྨཱ ཨུཔསཱིཝོ]

ཨནིསྶིཏོ ནོ ཝིསཧཱམི ཏཱརིཏུཾ;

ཨཱརམྨཎཾ བྲཱུཧི སམནྟཙཀྑུ, ཡཾ ནིསྶིཏོ ཨོགྷམིམཾ ཏརེཡྻཾ’’.

༩༥.

‘‘ཨཱཀིཉྩཉྙཾ པེཀྑམཱནོ སཏིམཱ, [ཨུཔསཱིཝཱཏི བྷགཝཱ]

ནཏྠཱིཏི ནིསྶཱཡ ཏརསྶུ ཨོགྷཾ;

ཀཱམེ པཧཱཡ ཝིརཏོ ཀཐཱཧི, ཏཎྷཀྑཡཾ ནཏྟམཧཱབྷིཔསྶ’’.

༩༦.

‘‘སབྦེསུ ཀཱམེསུ ཡོ ཝཱིཏརཱགོ, [ཨིཙྩཱཡསྨཱ ཨུཔསཱིཝོ]

ཨཱཀིཉྩཉྙཾ ནིསྶིཏོ ཧིཏྭཱ མཉྙཾ;

སཉྙཱཝིམོཀྑེ པརམེ ཝིམུཏྟོ [དྷིམུཏྟོ (ཀ.)], ཏིཊྛེ ནུ སོ ཏཏྠ ཨནཱནུཡཱཡཱི’’ [ཨནཱནུཝཱཡཱི (སྱཱ. ཀ.)].

༩༧.

‘‘སབྦེསུ ཀཱམེསུ ཡོ ཝཱིཏརཱགོ, [ཨུཔསཱིཝཱཏི བྷགཝཱ]

ཨཱཀིཉྩཉྙཾ ནིསྶིཏོ ཧིཏྭཱ མཉྙཾ;

སཉྙཱཝིམོཀྑེ པརམེ ཝིམུཏྟོ, ཏིཊྛེཡྻ སོ ཏཏྠ ཨནཱནུཡཱཡཱི’’.

༩༨.

‘‘ཏིཊྛེ ཙེ སོ ཏཏྠ ཨནཱནུཡཱཡཱི, པཱུགམྤི ཝསྶཱནཾ སམནྟཙཀྑུ;

ཏཏྠེཝ སོ སཱིཏིསིཡཱ ཝིམུཏྟོ, ཙཝེཐ ཝིཉྙཱཎཾ ཏཐཱཝིདྷསྶ’’.

༩༩.

‘‘ཨཙྩི ཡཐཱ ཝཱཏཝེགེན ཁིཏྟཱ, [ཨུཔསཱིཝཱཏི བྷགཝཱ]

ཨཏྠཾ པལེཏི ན ཨུཔེཏི སངྑཾ;

ཨེཝཾ མུནཱི ནཱམཀཱཡཱ ཝིམུཏྟོ, ཨཏྠཾ པལེཏི ན ཨུཔེཏི སངྑཾ’’.

༡༠༠.

‘‘ཨཏྠངྒཏོ སོ ཨུད ཝཱ སོ ནཏྠི, ཨུདཱཧུ ཝེ སསྶཏིཡཱ ཨརོགོ;

ཏཾ མེ མུནཱི སཱདྷུ ཝིཡཱཀརོཧི, ཏཐཱ ཧི ཏེ ཝིདིཏོ ཨེས དྷམྨོ’’.

༡༠༡.

‘‘ཨཏྠངྒཏསྶ ན པམཱཎམཏྠི, [ཨུཔསཱིཝཱཏི བྷགཝཱ]

ཡེན ནཾ ཝཛྫུཾ ཏཾ ཏསྶ ནཏྠི;

སབྦེསུ དྷམྨེསུ སམཱུཧཏེསུ, སམཱུཧཏཱ ཝཱདཔཐཱཔི སབྦེ’’ཏི.

ཨུཔསཱིཝམཱཎཝཔུཙྪཱ ཚཊྛཱི.

༧. ནནྡམཱཎཝཔུཙྪཱ

༡༠༢.

‘‘སནྟི ལོཀེ མུནཡོ, [ཨིཙྩཱཡསྨཱ ནནྡོ]

ཛནཱ ཝདནྟི ཏཡིདཾ ཀཐཾསུ;

ཉཱཎཱུཔཔནྣཾ མུནི ནོ ཝདནྟི, ཨུདཱཧུ ཝེ ཛཱིཝིཏེནཱུཔཔནྣཾ’’.

༡༠༣.

‘‘ན དིཊྛིཡཱ ན སུཏིཡཱ ན ཉཱཎེན, མུནཱིདྷ ནནྡ ཀུསལཱ ཝདནྟི;

ཝིསེནིཀཏྭཱ ཨནཱིགྷཱ ནིརཱསཱ, ཙརནྟི ཡེ ཏེ མུནཡོཏི བྲཱུམི’’.

༡༠༤.

‘‘ཡེ ཀེཙིམེ སམཎབྲཱཧྨཎཱསེ, [ཨིཙྩཱཡསྨཱ ནནྡོ]

དིཊྛསྶུཏེནཱཔི ཝདནྟི སུདྡྷིཾ;

སཱིལབྦཏེནཱཔི ཝདནྟི སུདྡྷིཾ,

ཨནེཀརཱུཔེན ཝདནྟི སུདྡྷིཾ;

ཀཙྩིསྶུ ཏེ བྷགཝཱ ཏཏྠ ཡཏཱ ཙརནྟཱ,

ཨཏཱརུ ཛཱཏིཉྩ ཛརཉྩ མཱརིས;

པུཙྪཱམི ཏཾ བྷགཝཱ བྲཱུཧི མེཏཾ’’.

༡༠༥.

‘‘ཡེ ཀེཙིམེ སམཎབྲཱཧྨཎཱསེ, [ནནྡཱཏི བྷགཝཱ]

དིཊྛསྶུཏེནཱཔི ཝདནྟི སུདྡྷིཾ;

སཱིལབྦཏེནཱཔི ཝདནྟི སུདྡྷིཾ, ཨནེཀརཱུཔེན ཝདནྟི སུདྡྷིཾ;

ཀིཉྩཱཔི ཏེ ཏཏྠ ཡཏཱ ཙརནྟི, ནཱཏརིཾསུ ཛཱཏིཛརནྟི བྲཱུམི’’.

༡༠༦.

‘‘ཡེ ཀེཙིམེ སམཎབྲཱཧྨཎཱསེ, [ཨིཙྩཱཡསྨཱ ནནྡོ]

དིཊྛསྶུཏེནཱཔི ཝདནྟི སུདྡྷིཾ;

སཱིལབྦཏེནཱཔི ཝདནྟི སུདྡྷིཾ, ཨནེཀརཱུཔེན ཝདནྟི སུདྡྷིཾ;

ཏེ ཙེ མུནི བྲཱུསི ཨནོགྷཏིཎྞེ, ཨཐ ཀོ ཙརཧི དེཝམནུསྶལོཀེ;

ཨཏཱརི ཛཱཏིཉྩ ཛརཉྩ མཱརིས, པུཙྪཱམི ཏཾ བྷགཝཱ བྲཱུཧི མེཏཾ’’.

༡༠༧.

‘‘ནཱཧཾ སབྦེ སམཎབྲཱཧྨཎཱསེ, [ནནྡཱཏི བྷགཝཱ]

ཛཱཏིཛརཱཡ ནིཝུཏཱཏི བྲཱུམི;

ཡེ སཱིདྷ དིཊྛཾ ཝ སུཏཾ མུཏཾ ཝཱ, སཱིལབྦཏཾ ཝཱཔི པཧཱཡ སབྦཾ;

ཨནེཀརཱུཔམྤི པཧཱཡ སབྦཾ, ཏཎྷཾ པརིཉྙཱཡ ཨནཱསཝཱསེ;

ཏེ ཝེ ནརཱ ཨོགྷཏིཎྞཱཏི བྲཱུམི’’.

༡༠༨.

‘‘ཨེཏཱབྷིནནྡཱམི ཝཙོ མཧེསིནོ, སུཀིཏྟིཏཾ གོཏམནཱུཔདྷཱིཀཾ;

ཡེ སཱིདྷ དིཊྛཾ ཝ སུཏཾ མུཏཾ ཝཱ, སཱིལབྦཏཾ ཝཱཔི པཧཱཡ སབྦཾ;

ཨནེཀརཱུཔམྤི པཧཱཡ སབྦཾ, ཏཎྷཾ པརིཉྙཱཡ ཨནཱསཝཱསེ;

ཨཧམྤི ཏེ ཨོགྷཏིཎྞཱཏི བྲཱུམཱི’’ཏི.

ནནྡམཱཎཝཔུཙྪཱ སཏྟམཱ.

༨. ཧེམཀམཱཎཝཔུཙྪཱ

༡༠༩.

‘‘ཡེ མེ པུབྦེ ཝིཡཱཀཾསུ, [ཨིཙྩཱཡསྨཱ ཧེམཀོ]

ཧུརཾ གོཏམསཱསནཱ;

ཨིཙྩཱསི ཨིཏི བྷཝིསྶཏི, སབྦཾ ཏཾ ཨིཏིཧཱིཏིཧཾ;

སབྦཾ ཏཾ ཏཀྐཝཌྜྷནཾ, ནཱཧཾ ཏཏྠ ཨབྷིརམིཾ.

༡༡༠.

‘‘ཏྭཉྩ མེ དྷམྨམཀྑཱཧི, ཏཎྷཱནིགྒྷཱཏནཾ མུནི;

ཡཾ ཝིདིཏྭཱ སཏོ ཙརཾ, ཏརེ ལོཀེ ཝིསཏྟིཀཾ’’.

༡༡༡.

‘‘ཨིདྷ དིཊྛསུཏམུཏཝིཉྙཱཏེསུ, པིཡརཱུཔེསུ ཧེམཀ;

ཚནྡརཱགཝིནོདནཾ, ནིབྦཱནཔདམཙྩུཏཾ.

༡༡༢.

‘‘ཨེཏདཉྙཱཡ ཡེ སཏཱ, དིཊྛདྷམྨཱབྷིནིབྦུཏཱ;

ཨུཔསནྟཱ ཙ ཏེ སདཱ, ཏིཎྞཱ ལོཀེ ཝིསཏྟིཀ’’ནྟི.

ཧེམཀམཱཎཝཔུཙྪཱ ཨཊྛམཱ.

༩. ཏོདེཡྻམཱཎཝཔུཙྪཱ

༡༡༣.

‘‘ཡསྨིཾ ཀཱམཱ ན ཝསནྟི, [ཨིཙྩཱཡསྨཱ ཏོདེཡྻོ]

ཏཎྷཱ ཡསྶ ན ཝིཛྫཏི;

ཀཐཾཀཐཱ ཙ ཡོ ཏིཎྞོ, ཝིམོཀྑོ ཏསྶ ཀཱིདིསོ’’.

༡༡༤.

‘‘ཡསྨིཾ ཀཱམཱ ན ཝསནྟི, [ཏོདེཡྻཱཏི བྷགཝཱ]

ཏཎྷཱ ཡསྶ ན ཝིཛྫཏི;

ཀཐཾཀཐཱ ཙ ཡོ ཏིཎྞོ, ཝིམོཀྑོ ཏསྶ ནཱཔརོ’’.

༡༡༥.

‘‘ནིརཱསསོ སོ ཨུད ཨཱསསཱནོ [ཨཱསཡཱནོ (ཀ.)], པཉྙཱཎཝཱ སོ ཨུད པཉྙཀཔྤཱི;

མུནིཾ ཨཧཾ སཀྐ ཡཐཱ ཝིཛཉྙཾ, ཏཾ མེ ཝིཡཱཙིཀྑ སམནྟཙཀྑུ’’.

༡༡༦.

‘‘ནིརཱསསོ སོ ན ཙ ཨཱསསཱནོ, པཉྙཱཎཝཱ སོ ན ཙ པཉྙཀཔྤཱི;

ཨེཝམྤི ཏོདེཡྻ མུནིཾ ཝིཛཱན, ཨཀིཉྩནཾ ཀཱམབྷཝེ ཨསཏྟ’’ནྟི.

ཏོདེཡྻམཱཎཝཔུཙྪཱ ནཝམཱ.

༡༠. ཀཔྤམཱཎཝཔུཙྪཱ

༡༡༧.

‘‘མཛ྄ཛྷེ སརསྨིཾ ཏིཊྛཏཾ, [ཨིཙྩཱཡསྨཱ ཀཔྤོ]

ཨོགྷེ ཛཱཏེ མཧབྦྷཡེ;

ཛརཱམཙྩུཔརེཏཱནཾ, དཱིཔཾ པབྲཱུཧི མཱརིས;

ཏྭཉྩ མེ དཱིཔམཀྑཱཧི, ཡཐཱཡིདཾ ནཱཔརཾ སིཡཱ’’.

༡༡༨.

‘‘མཛ྄ཛྷེ སརསྨིཾ ཏིཊྛཏཾ, [ཀཔྤཱཏི བྷགཝཱ]

ཨོགྷེ ཛཱཏེ མཧབྦྷཡེ;

ཛརཱམཙྩུཔརེཏཱནཾ, དཱིཔཾ པབྲཱུམི ཀཔྤ ཏེ.

༡༡༩.

‘‘ཨཀིཉྩནཾ ཨནཱདཱནཾ, ཨེཏཾ དཱིཔཾ ཨནཱཔརཾ;

ནིབྦཱནཾ ཨིཏི ནཾ བྲཱུམི, ཛརཱམཙྩུཔརིཀྑཡཾ.

༡༢༠.

‘‘ཨེཏདཉྙཱཡ ཡེ སཏཱ, དིཊྛདྷམྨཱབྷིནིབྦུཏཱ;

ན ཏེ མཱརཝསཱནུགཱ, ན ཏེ མཱརསྶ པཊྛགཱུ’’ཏི [པདྡྷགཱུ (སཱི.)].

ཀཔྤམཱཎཝཔུཙྪཱ དསམཱ.

༡༡. ཛཏུཀཎྞིམཱཎཝཔུཙྪཱ

༡༢༡.

‘‘སུཏྭཱནཧཾ ཝཱིརམཀཱམཀཱམིཾ, [ཨིཙྩཱཡསྨཱ ཛཏུཀཎྞི]

ཨོགྷཱཏིགཾ པུཊྛུམཀཱམམཱགམཾ;

སནྟིཔདཾ བྲཱུཧི སཧཛནེཏྟ, ཡཐཱཏཙྪཾ བྷགཝཱ བྲཱུཧི མེཏཾ.

༡༢༢.

‘‘བྷགཝཱ ཧི ཀཱམེ ཨབྷིབྷུཡྻ ཨིརིཡཏི, ཨཱདིཙྩོཝ པཐཝིཾ ཏེཛཱི ཏེཛསཱ;

པརིཏྟཔཉྙསྶ མེ བྷཱུརིཔཉྙ, ཨཱཙིཀྑ དྷམྨཾ ཡམཧཾ ཝིཛཉྙཾ;

ཛཱཏིཛརཱཡ ཨིདྷ ཝིཔྤཧཱནཾ’’.

༡༢༣.

‘‘ཀཱམེསུ ཝིནཡ གེདྷཾ, [ཛཏུཀཎྞཱིཏི བྷགཝཱ]

ནེཀྑམྨཾ དཊྛུ ཁེམཏོ;

ཨུགྒཧིཏཾ ནིརཏྟཾ ཝཱ, མཱ ཏེ ཝིཛྫིཏྠ ཀིཉྩནཾ.

༡༢༤.

‘‘ཡཾ པུབྦེ ཏཾ ཝིསོསེཧི, པཙྪཱ ཏེ མཱཧུ ཀིཉྩནཾ;

མཛ྄ཛྷེ ཙེ ནོ གཧེསྶསི, ཨུཔསནྟོ ཙརིསྶསི.

༡༢༥.

‘‘སབྦསོ ནཱམརཱུཔསྨིཾ, ཝཱིཏགེདྷསྶ བྲཱཧྨཎ;

ཨཱསཝཱསྶ ན ཝིཛྫནྟི, ཡེཧི མཙྩུཝསཾ ཝཛེ’’ཏི.

ཛཏུཀཎྞིམཱཎཝཔུཙྪཱ ཨེཀཱདསམཱ.

༡༢. བྷདྲཱཝུདྷམཱཎཝཔུཙྪཱ

༡༢༦.

‘‘ཨོཀཉྫཧཾ ཏཎྷཙྪིདཾ ཨནེཛཾ, [ཨིཙྩཱཡསྨཱ བྷདྲཱཝུདྷོ]

ནནྡིཉྫཧཾ ཨོགྷཏིཎྞཾ ཝིམུཏྟཾ;

ཀཔྤཉྫཧཾ ཨབྷིཡཱཙེ སུམེདྷཾ, སུཏྭཱན ནཱགསྶ ཨཔནམིསྶནྟི ཨིཏོ.

༡༢༧.

‘‘ནཱནཱཛནཱ ཛནཔདེཧི སངྒཏཱ,

ཏཝ ཝཱིར ཝཱཀྱཾ ཨབྷིཀངྑམཱནཱ;

ཏེསཾ ཏུཝཾ སཱདྷུ ཝིཡཱཀརོཧི, ཏཐཱ ཧི ཏེ ཝིདིཏོ ཨེས དྷམྨོ’’.

༡༢༨.

‘‘ཨཱདཱནཏཎྷཾ ཝིནཡེཐ སབྦཾ, [བྷདྲཱཝུདྷཱཏི བྷགཝཱ]

ཨུདྡྷཾ ཨདྷོ ཏིརིཡཉྩཱཔི མཛ྄ཛྷེ;

ཡཾ ཡཉྷི ལོཀསྨིམུཔཱདིཡནྟི, ཏེནེཝ མཱརོ ཨནྭེཏི ཛནྟུཾ.

༡༢༩.

‘‘ཏསྨཱ པཛཱནཾ ན ཨུཔཱདིཡེཐ, བྷིཀྑུ སཏོ ཀིཉྩནཾ སབྦལོཀེ;

ཨཱདཱནསཏྟེ ཨིཏི པེཀྑམཱནོ, པཛཾ ཨིམཾ མཙྩུདྷེཡྻེ ཝིསཏྟ’’ནྟི.

བྷདྲཱཝུདྷམཱཎཝཔུཙྪཱ དྭཱདསམཱ.

༡༣. ཨུདཡམཱཎཝཔུཙྪཱ

༡༣༠.

‘‘ཛྷཱཡིཾ ཝིརཛམཱསཱིནཾ, [ཨིཙྩཱཡསྨཱ ཨུདཡོ]

ཀཏཀིཙྩཾ ཨནཱསཝཾ;

པཱརགུཾ སབྦདྷམྨཱནཾ, ཨཏྠི པཉྷེན ཨཱགམཾ;

ཨཉྙཱཝིམོཀྑཾ པབྲཱུཧི, ཨཝིཛྫཱཡ པབྷེདནཾ’’.

༡༣༡.

‘‘པཧཱནཾ ཀཱམཙྪནྡཱནཾ, [ཨུདཡཱཏི བྷགཝཱ]

དོམནསྶཱན ཙཱུབྷཡཾ;

ཐིནསྶ ཙ པནཱུདནཾ, ཀུཀྐུཙྩཱནཾ ནིཝཱརཎཾ.

༡༣༢.

‘‘ཨུཔེཀྑཱསཏིསཾསུདྡྷཾ, དྷམྨཏཀྐཔུརེཛཝཾ;

ཨཉྙཱཝིམོཀྑཾ པབྲཱུམི, ཨཝིཛྫཱཡ པབྷེདནཾ’’.

༡༣༣.

‘‘ཀིཾསུ སཾཡོཛནོ ལོཀོ, ཀིཾསུ ཏསྶ ཝིཙཱརཎཾ;

ཀིསྶསྶ ཝིཔྤཧཱནེན, ནིབྦཱནཾ ཨིཏི ཝུཙྩཏི’’.

༡༣༤.

‘‘ནནྡིསཾཡོཛནོ ལོཀོ, ཝིཏཀྐསྶ ཝིཙཱརཎཾ;

ཏཎྷཱཡ ཝིཔྤཧཱནེན, ནིབྦཱནཾ ཨིཏི ཝུཙྩཏི’’.

༡༣༥.

‘‘ཀཐཾ སཏསྶ ཙརཏོ, ཝིཉྙཱཎཾ ཨུཔརུཛ྄ཛྷཏི;

བྷགཝནྟཾ པུཊྛུམཱགམྨ, ཏཾ སུཎོམ ཝཙོ ཏཝ’’.

༡༣༦.

‘‘ཨཛ྄ཛྷཏྟཉྩ བཧིདྡྷཱ ཙ, ཝེདནཾ ནཱབྷིནནྡཏོ;

ཨེཝཾ སཏསྶ ཙརཏོ, ཝིཉྙཱཎཾ ཨུཔརུཛ྄ཛྷཏཱི’’ཏི.

ཨུདཡམཱཎཝཔུཙྪཱ ཏེརསམཱ.

༡༤. པོསཱལམཱཎཝཔུཙྪཱ

༡༣༧.

‘‘ཡོ ཨཏཱིཏཾ ཨཱདིསཏི, [ཨིཙྩཱཡསྨཱ པོསཱལོ]

ཨནེཛོ ཚིནྣསཾསཡོ;

པཱརགུཾ སབྦདྷམྨཱནཾ, ཨཏྠི པཉྷེན ཨཱགམཾ.

༡༣༨.

‘‘ཝིབྷཱུཏརཱུཔསཉྙིསྶ, སབྦཀཱཡཔྤཧཱཡིནོ;

ཨཛ྄ཛྷཏྟཉྩ བཧིདྡྷཱ ཙ, ནཏྠི ཀིཉྩཱིཏི པསྶཏོ;

ཉཱཎཾ སཀྐཱནུཔུཙྪཱམི, ཀཐཾ ནེཡྻོ ཏཐཱཝིདྷོ’’.

༡༣༩.

‘‘ཝིཉྙཱཎཊྛིཏིཡོ སབྦཱ, [པོསཱལཱཏི བྷགཝཱ]

ཨབྷིཛཱནཾ ཏཐཱགཏོ;

ཏིཊྛནྟམེནཾ ཛཱནཱཏི, ཝིམུཏྟཾ ཏཔྤརཱཡཎཾ.

༡༤༠.

‘‘ཨཱཀིཉྩཉྙསམྦྷཝཾ ཉཏྭཱ, ནནྡཱི སཾཡོཛནཾ ཨིཏི;

ཨེཝམེཏཾ ཨབྷིཉྙཱཡ, ཏཏོ ཏཏྠ ཝིཔསྶཏི;

ཨེཏཾ [ཨེཝཾ (སྱཱ. ཀ.)] ཉཱཎཾ ཏཐཾ ཏསྶ, བྲཱཧྨཎསྶ ཝུསཱིམཏོ’’ཏི.

པོསཱལམཱཎཝཔུཙྪཱ ཙུདྡསམཱ.

༡༥. མོགྷརཱཛམཱཎཝཔུཙྪཱ

༡༤༡.

‘‘དྭཱཧཾ སཀྐཾ ཨཔུཙྪིསྶཾ, [ཨིཙྩཱཡསྨཱ མོགྷརཱཛཱ]

ན མེ བྱཱཀཱསི ཙཀྑུམཱ;

ཡཱཝཏཏིཡཉྩ དེཝཱིསི, བྱཱཀརོཏཱིཏི མེ སུཏཾ.

༡༤༢.

‘‘ཨཡཾ ལོཀོ པརོ ལོཀོ, བྲཧྨལོཀོ སདེཝཀོ;

དིཊྛིཾ ཏེ ནཱབྷིཛཱནཱཏི, གོཏམསྶ ཡསསྶིནོ.

༡༤༣.

‘‘ཨེཝཾ ཨབྷིཀྐནྟདསྶཱཝིཾ, ཨཏྠི པཉྷེན ཨཱགམཾ;

ཀཐཾ ལོཀཾ ཨཝེཀྑནྟཾ, མཙྩུརཱཛཱ ན པསྶཏི’’.

༡༤༤.

‘‘སུཉྙཏོ ལོཀཾ ཨཝེཀྑསྶུ, མོགྷརཱཛ སདཱ སཏོ;

ཨཏྟཱནུདིཊྛིཾ ཨཱུཧཙྩ, ཨེཝཾ མཙྩུཏརོ སིཡཱ;

ཨེཝཾ ལོཀཾ ཨཝེཀྑནྟཾ, མཙྩུརཱཛཱ ན པསྶཏཱི’’ཏི.

མོགྷརཱཛམཱཎཝཔུཙྪཱ པནྣརསམཱ.

༡༦. པིངྒིཡམཱཎཝཔུཙྪཱ

༡༤༥.

‘‘ཛིཎྞོཧམསྨི ཨབལོ ཝཱིཏཝཎྞོ, [ཨིཙྩཱཡསྨཱ པིངྒིཡོ]

ནེཏྟཱ ན སུདྡྷཱ སཝནཾ ན ཕཱསུ;

མཱཧཾ ནསྶཾ མོམུཧོ ཨནྟརཱཝ, ཨཱཙིཀྑ དྷམྨཾ ཡམཧཾ ཝིཛཉྙཾ;

ཛཱཏིཛརཱཡ ཨིདྷ ཝིཔྤཧཱནཾ’’.

༡༤༦.

‘‘དིསྭཱན རཱུཔེསུ ཝིཧཉྙམཱནེ, [པིངྒིཡཱཏི བྷགཝཱ]

རུཔྤནྟི རཱུཔེསུ ཛནཱ པམཏྟཱ;

ཏསྨཱ ཏུཝཾ པིངྒིཡ ཨཔྤམཏྟོ, ཛཧསྶུ རཱུཔཾ ཨཔུནབྦྷཝཱཡ’’.

༡༤༧.

‘‘དིསཱ ཙཏསྶོ ཝིདིསཱ ཙཏསྶོ, ཨུདྡྷཾ ཨདྷོ དས དིསཱ ཨིམཱཡོ;

ན ཏུཡ྄ཧཾ ཨདིཊྛཾ ཨསུཏཾ ཨམུཏཾ [ཨསུཏཾ ཨམུཏཾ ཝཱ (སཱི.), ཨསུཏཱམུཏཾ ཝཱ (སྱཱ.), ཨསུཏཾ’མུཏཾ ཝཱ (པཱི.)], ཨཐོ ཨཝིཉྙཱཏཾ ཀིཉྩནམཏྠི [ཀཉྩི མཏྠི (སྱཱ.), ཀིཉྩི ནཏྠི (པཱི.), ཀིཉྩིནམཏྠི (ཀ.)] ལོཀེ;

ཨཱཙིཀྑ དྷམྨཾ ཡམཧཾ ཝིཛཉྙཾ, ཛཱཏིཛརཱཡ ཨིདྷ ཝིཔྤཧཱནཾ’’.

༡༤༨.

‘‘ཏཎྷཱདྷིཔནྣེ མནུཛེ པེཀྑམཱནོ, [པིངྒིཡཱཏི བྷགཝཱ]

སནྟཱཔཛཱཏེ ཛརསཱ པརེཏེ;

ཏསྨཱ ཏུཝཾ པིངྒིཡ ཨཔྤམཏྟོ, ཛཧསྶུ ཏཎྷཾ ཨཔུནབྦྷཝཱཡཱ’’ཏི.

པིངྒིཡམཱཎཝཔུཙྪཱ སོལ༹སམཱ.

༡༧. པཱརཱཡནཏྠུཏིགཱཐཱ

ཨིདམཝོཙ བྷགཝཱ མགདྷེསུ ཝིཧརནྟོ པཱསཱཎཀེ ཙེཏིཡེ, པརིཙཱརཀསོལ༹སཱནཾ [པརིཙཱརཀསོལ༹སནྣཾ (སྱཱ. ཀ.)] བྲཱཧྨཎཱནཾ ཨཛ྄ཛྷིཊྛོ པུཊྛོ པུཊྛོ པཉྷཾ [པཉྷེ (སཱི. པཱི.)] བྱཱཀཱསི. ཨེཀམེཀསྶ ཙེཔི པཉྷསྶ ཨཏྠམཉྙཱཡ དྷམྨམཉྙཱཡ དྷམྨཱནུདྷམྨཾ པཊིཔཛྫེཡྻ, གཙྪེཡྻེཝ ཛརཱམརཎསྶ པཱརཾ. ‘‘པཱརངྒམནཱིཡཱ ཨིམེ དྷམྨཱ’’ཏི – ཏསྨཱ ཨིམསྶ དྷམྨཔརིཡཱཡསྶ པཱརཱཡནནྟེཝ [པཱརཱཡཎཾཏྭེཝ (སཱི. ཨཊྛ.)] ཨདྷིཝཙནཾ.

༡༤༩.

ཨཛིཏོ ཏིསྶམེཏྟེཡྻོ, པུཎྞཀོ ཨཐ མེཏྟགཱུ;

དྷོཏཀོ ཨུཔསཱིཝོ ཙ, ནནྡོ ཙ ཨཐ ཧེམཀོ.

༡༥༠.

ཏོདེཡྻཀཔྤཱ དུབྷཡོ, ཛཏུཀཎྞཱི ཙ པཎྜིཏོ;

བྷདྲཱཝུདྷོ ཨུདཡོ ཙ, པོསཱལོ ཙཱཔི བྲཱཧྨཎོ;

མོགྷརཱཛཱ ཙ མེདྷཱཝཱི, པིངྒིཡོ ཙ མཧཱཨིསི.

༡༥༡.

ཨེཏེ བུདྡྷཾ ཨུཔཱགཙྪུཾ, སམྤནྣཙརཎཾ ཨིསིཾ;

པུཙྪནྟཱ ནིཔུཎེ པཉྷེ, བུདྡྷསེཊྛཾ ཨུཔཱགམུཾ.

༡༥༢.

ཏེསཾ བུདྡྷོ པབྱཱཀཱསི, པཉྷེ པུཊྛོ ཡཐཱཏཐཾ;

པཉྷཱནཾ ཝེཡྻཱཀརཎེན, ཏོསེསི བྲཱཧྨཎེ མུནི.

༡༥༣.

ཏེ ཏོསིཏཱ ཙཀྑུམཏཱ, བུདྡྷེནཱདིཙྩབནྡྷུནཱ;

བྲཧྨཙརིཡམཙརིཾསུ, ཝརཔཉྙསྶ སནྟིཀེ.

༡༥༤.

ཨེཀམེཀསྶ པཉྷསྶ, ཡཐཱ བུདྡྷེན དེསིཏཾ;

ཏཐཱ ཡོ པཊིཔཛྫེཡྻ, གཙྪེ པཱརཾ ཨཔཱརཏོ.

༡༥༥.

ཨཔཱརཱ པཱརཾ གཙྪེཡྻ, བྷཱཝེནྟོ མགྒམུཏྟམཾ;

མགྒོ སོ པཱརཾ གམནཱཡ, ཏསྨཱ པཱརཱཡནཾ ཨིཏི.

༡༨. པཱརཱཡནཱནུགཱིཏིགཱཐཱ

༡༥༦.

‘‘པཱརཱཡནམནུགཱཡིསྶཾ, [ཨིཙྩཱཡསྨཱ པིངྒིཡོ]

ཡཐཱདྡཀྑི ཏཐཱཀྑཱསི, ཝིམལོ བྷཱུརིམེདྷསོ;

ནིཀྐཱམོ ནིབྦནོ [ནིབྦུཏོ (སྱཱ.)] ནཱགོ, ཀིསྶ ཧེཏུ མུསཱ བྷཎེ.

༡༥༧.

‘‘པཧཱིནམལམོཧསྶ, མཱནམཀྑཔྤཧཱཡིནོ;

ཧནྡཱཧཾ ཀིཏྟཡིསྶཱམི, གིརཾ ཝཎྞཱུཔསཉྷིཏཾ.

༡༥༨.

‘‘ཏམོནུདོ བུདྡྷོ སམནྟཙཀྑུ, ལོཀནྟགཱུ སབྦབྷཝཱཏིཝཏྟོ;

ཨནཱསཝོ སབྦདུཀྑཔྤཧཱིནོ, སཙྩཝ྄ཧཡོ བྲཧྨེ ཨུཔཱསིཏོ མེ.

༡༥༩.

‘‘དིཛོ ཡཐཱ ཀུབྦནཀཾ པཧཱཡ, བཧུཔྥལཾ ཀཱནནམཱཝསེཡྻ;

ཨེཝམྤཧཾ ཨཔྤདསྶེ པཧཱཡ, མཧོདདྷིཾ ཧཾསོརིཝ ཨཛ྄ཛྷཔཏྟོ.

༡༦༠.

‘‘ཡེམེ པུབྦེ ཝིཡཱཀཾསུ, ཧུརཾ གོཏམསཱསནཱ;

ཨིཙྩཱསི ཨིཏི བྷཝིསྶཏི;

སབྦཾ ཏཾ ཨིཏིཧཱིཏིཧཾ, སབྦཾ ཏཾ ཏཀྐཝཌྜྷནཾ.

༡༦༡.

‘‘ཨེཀོ ཏམནུདཱསིནོ, ཛུཏིམཱ སོ པབྷངྐརོ;

གོཏམོ བྷཱུརིཔཉྙཱཎོ, གོཏམོ བྷཱུརིམེདྷསོ.

༡༦༢.

‘‘ཡོ མེ དྷམྨམདེསེསི, སནྡིཊྛིཀམཀཱལིཀཾ;

ཏཎྷཀྑཡམནཱིཏིཀཾ, ཡསྶ ནཏྠི ཨུཔམཱ ཀྭཙི’’.

༡༦༣.

‘‘ཀིཾ ནུ ཏམྷཱ ཝིཔྤཝསསི, མུཧུཏྟམཔི པིངྒིཡ;

གོཏམཱ བྷཱུརིཔཉྙཱཎཱ, གོཏམཱ བྷཱུརིམེདྷསཱ.

༡༦༤.

‘‘ཡོ ཏེ དྷམྨམདེསེསི, སནྡིཊྛིཀམཀཱལིཀཾ;

ཏཎྷཀྑཡམནཱིཏིཀཾ, ཡསྶ ནཏྠི ཨུཔམཱ ཀྭཙི’’.

༡༦༥.

‘‘ནཱཧཾ ཏམྷཱ ཝིཔྤཝསཱམི, མུཧུཏྟམཔི བྲཱཧྨཎ;

གོཏམཱ བྷཱུརིཔཉྙཱཎཱ, གོཏམཱ བྷཱུརིམེདྷསཱ.

༡༦༦.

‘‘ཡོ མེ དྷམྨམདེསེསི, སནྡིཊྛིཀམཀཱལིཀཾ;

ཏཎྷཀྑཡམནཱིཏིཀཾ, ཡསྶ ནཏྠི ཨུཔམཱ ཀྭཙི.

༡༦༧.

‘‘པསྶཱམི ནཾ མནསཱ ཙཀྑུནཱཝ, རཏྟིནྡིཝཾ བྲཱཧྨཎ ཨཔྤམཏྟོ.

ནམསྶམཱནོ ཝིཝསེམི རཏྟིཾ, ཏེནེཝ མཉྙཱམི ཨཝིཔྤཝཱསཾ.

༡༦༨.

‘‘སདྡྷཱ ཙ པཱིཏི ཙ མནོ སཏི ཙ,

ནཱཔེནྟིམེ གོཏམསཱསནམྷཱ;

ཡཾ ཡཾ དིསཾ ཝཛཏི བྷཱུརིཔཉྙོ, ས ཏེན ཏེནེཝ ནཏོཧམསྨི.

༡༦༩.

‘‘ཛིཎྞསྶ མེ དུབྦལཐཱམཀསྶ, ཏེནེཝ ཀཱཡོ ན པལེཏི ཏཏྠ;

སངྐཔྤཡནྟཱཡ [སཾཀཔྤཡཏྟཱཡ (སཱི.)] ཝཛཱམི ནིཙྩཾ, མནོ ཧི མེ བྲཱཧྨཎ ཏེན ཡུཏྟོ.

༡༧༠.

‘‘པངྐེ སཡཱནོ པརིཕནྡམཱནོ, དཱིཔཱ དཱིཔཾ ཨུཔལླཝིཾ;

ཨཐདྡསཱསིཾ སམྦུདྡྷཾ, ཨོགྷཏིཎྞམནཱསཝཾ.

༡༧༡.

‘‘ཡཐཱ ཨཧཱུ ཝཀྐལི མུཏྟསདྡྷོ, བྷདྲཱཝུདྷོ ཨཱལ༹ཝིགོཏམོ ཙ;

ཨེཝམེཝ ཏྭམྤི པམུཉྩསྶུ སདྡྷཾ, གམིསྶསི ཏྭཾ པིངྒིཡ མཙྩུདྷེཡྻསྶ པཱརཾ’’ [མཙྩུདྷེཡྻཔཱརཾ (སཱི.)].

༡༧༢.

‘‘ཨེས བྷིཡྻོ པསཱིདཱམི, སུཏྭཱན མུནིནོ ཝཙོ;

ཝིཝཊྚཙྪདོ སམྦུདྡྷོ, ཨཁིལོ པཊིབྷཱནཝཱ.

༡༧༣.

‘‘ཨདྷིདེཝེ ཨབྷིཉྙཱཡ, སབྦཾ ཝེདི པརོཔརཾ;

པཉྷཱནནྟཀརོ སཏྠཱ, ཀངྑཱིནཾ པཊིཛཱནཏཾ.

༡༧༤.

‘‘ཨསཾཧཱིརཾ ཨསཾཀུཔྤཾ, ཡསྶ ནཏྠི ཨུཔམཱ ཀྭཙི;

ཨདྡྷཱ གམིསྶཱམི ན མེཏྠ ཀངྑཱ, ཨེཝཾ མཾ དྷཱརེཧི ཨདྷིམུཏྟཙིཏྟ’’ནྟི [ཨཛིཏམཱཎཝཔུཙྪཱཡ པཊྛཱཡ ཡཱཝཔཱརཱཡནཱནུགཱིཏིགཱཏཱཔརིཡོསཱནཱ སྱཱ. … པོཏྠཀེ ནཏྠི].

པཱརཱཡནཱནུགཱིཏིགཱཐཱ ནིཊྛིཏཱ.

པཱརཱཡནཝགྒནིདྡེསོ

༡. ཨཛིཏམཱཎཝཔུཙྪཱནིདྡེསོ

༡.

ཀེནསྶུ ནིཝུཏོ ལོཀོ, [ཨིཙྩཱཡསྨཱ ཨཛིཏོ]

ཀེནསྶུ ནཔྤཀཱསཏི;

ཀིསྶཱབྷིལེཔནཾ བྲཱུསི [བྲཱུཧི (སྱཱ.)], ཀིཾསུ ཏསྶ མཧབྦྷཡཾ.

ཀེནསྶུ ནིཝུཏོ ལོཀོཏི. ལོཀོཏི ནིརཡལོཀོ ཏིརཙྪཱནལོཀོ པེཏྟིཝིསཡལོཀོ མནུསྶལོཀོ དེཝལོཀོ ཁནྡྷལོཀོ དྷཱཏུལོཀོ ཨཱཡཏནལོཀོ ཨཡཾ ལོཀོ པརོ ལོཀོ བྲཧྨལོཀོ དེཝལོཀོ – ཨཡཾ ཝུཙྩཏི ལོཀོ. ཨཡཾ ལོཀོ ཀེན ཨཱཝུཏོ ནིཝུཏོ ཨོཝུཏོ [ཨོཕུཏོ (སྱཱ.)] པིཧིཏོ པཊིཙྪནྣོ པཊིཀུཛྫིཏོཏི – ཀེནསྶུ ནིཝུཏོ ལོཀོ?

ཨིཙྩཱཡསྨཱ ཨཛིཏོཏི. ཨིཙྩཱཏི པདསནྡྷི པདསཾསགྒོ པདཔཱརིཔཱུརཱི ཨཀྑརསམཝཱཡོ བྱཉྫནསིལིཊྛཏཱ པདཱནུཔུབྦཏཱཔེཏཾ [པདཱནུཔུབྦཏཱམེཏཾ (བཧཱུསུ)] ཨིཙྩཱཏི. ཨཱཡསྨཱཏི པིཡཝཙནཾ གརུཝཙནཾ སགཱརཝསཔྤཏིསྶཱདྷིཝཙནམེཏཾ ཨཱཡསྨཱཏི. ཨཛིཏོཏི ཏསྶ བྲཱཧྨཎསྶ ནཱམཾ སངྑཱ སམཉྙཱ པཉྙཏྟི ཝོཧཱརོ ནཱམཾ ནཱམཀམྨཾ ནཱམདྷེཡྻཾ ནིརུཏྟི བྱཉྫནཾ ཨབྷིལཱཔོཏི – ཨིཙྩཱཡསྨཱ ཨཛིཏོ.

ཀེནསྶུ ནཔྤཀཱསཏཱིཏི ཀེན ལོཀོ ནཔྤཀཱསཏི ན བྷཱསཏི ན ཏཔཏི ན ཝིརོཙཏི ན ཉཱཡཏི ན པཉྙཱཡཏཱིཏི – ཀེནསྶུ ནཔྤཀཱསཏི.

ཀིསྶཱབྷིལེཔནཾ བྲཱུསཱིཏི ཀིཾ ལོཀསྶ ལེཔནཾ ལགྒནཾ བནྡྷནཾ ཨུཔཀྐིལེསོ. ཀེན ལོཀོ ལིཏྟོ སཾལིཏྟོ ཨུཔལིཏྟོ ཀིལིཊྛོ སཾཀིལིཊྛོ མཀྑིཏོ སཾསཊྛོ ལགྒོ ལགྒིཏོ པལིབུདྡྷོ, བྲཱུསི ཨཱཙིཀྑསི དེསེསི པཉྙཔེསི [པཉྙཱཔེསི (ཀ.)] པཊྛཔེསི ཝིཝརསི ཝིབྷཛསི ཨུཏྟཱནཱིཀརོསི [ཨུཏྟཱནིཾ ཀརོསི (ཀ.)] པཀཱསེསཱིཏི – ཀིསྶཱབྷིལེཔནཾ བྲཱུསི.

ཀིཾསུ ཏསྶ མཧབྦྷཡནྟི ཀིཾ ལོཀསྶ བྷཡཾ མཧབྦྷཡཾ པཱིལ༹ནཾ གྷཊྚནཾ ཨུཔདྡཝོ ཨུཔསགྒོཏི – ཀིཾསུ ཏསྶ མཧབྦྷཡཾ. ཏེནཱཧ སོ བྲཱཧྨཎོ –

‘‘ཀེནསྶུ ནིཝུཏོ ལོཀོ, [ཨིཙྩཱཡསྨཱ ཨཛིཏོ]

ཀེནསྶུ ནཔྤཀཱསཏི;

ཀིསྶཱབྷིལེཔནཾ བྲཱུསི, ཀིཾསུ ཏསྶ མཧབྦྷཡ’’ནྟི.

༢.

ཨཝིཛྫཱཡ ནིཝུཏོ ལོཀོ, [ཨཛིཏཱཏི བྷགཝཱ]

ཝེཝིཙྪཱ པམཱདཱ ནཔྤཀཱསཏི;

ཛཔྤཱབྷིལེཔནཾ བྲཱུམི, དུཀྑམསྶ མཧབྦྷཡཾ.

ཨཝིཛྫཱཡ ནིཝུཏོ ལོཀོཏི. ཨཝིཛྫཱཏི དུཀྑེ ཨཉྙཱཎཾ དུཀྑསམུདཡེ ཨཉྙཱཎཾ དུཀྑནིརོདྷེ ཨཉྙཱཎཾ དུཀྑནིརོདྷགཱམིནིཡཱ པཊིཔདཱཡ ཨཉྙཱཎཾ, པུབྦནྟེ ཨཉྙཱཎཾ ཨཔརནྟེ ཨཉྙཱཎཾ པུབྦནྟཱཔརནྟེ ཨཉྙཱཎཾ, ཨིདཔྤཙྩཡཏཱཔཊིཙྩསམུཔྤནྣེསུ དྷམྨེསུ ཨཉྙཱཎཾ, ཡཾ ཨེཝརཱུཔཾ ཨཉྙཱཎཾ ཨདསྶནཾ ཨནབྷིསམཡོ ཨནནུབོདྷོ ཨསམྦོདྷོ ཨཔྤཊིཝེདྷོ ཨསཾགཱཧནཱ ཨཔརིཡོགཱཧནཱ ཨསམཔེཀྑནཱ ཨཔཙྩཝེཀྑཎཱ [ཨཔཙྩཝེཀྑནཱ (སྱཱ.)] ཨཔཙྩཝེཀྑཎཀམྨཾ དུམྨེཛ྄ཛྷཾ བཱལྱཾ ཨསམྤཛཉྙཾ མོཧོ པམོཧོ སམྨོཧོ ཨཝིཛྫཱ ཨཝིཛྫོགྷོ ཨཝིཛྫཱཡོགོ ཨཝིཛྫཱནུསཡོ ཨཝིཛྫཱཔརིཡུཊྛཱནཾ ཨཝིཛྫཱལངྒཱི མོཧོ ཨཀུསལམཱུལཾ, ཨཡཾ ཝུཙྩཏི – ཨཝིཛྫཱ.

ལོཀོཏི ནིརཡལོཀོ ཏིརཙྪཱནལོཀོ པེཏྟིཝིསཡལོཀོ མནུསྶལོཀོ དེཝལོཀོ ཁནྡྷལོཀོ དྷཱཏུལོཀོ ཨཱཡཏནལོཀོ ཨཡཾ ལོཀོ པརོ ལོཀོ བྲཧྨལོཀོ དེཝལོཀོ – ཨཡཾ ཝུཙྩཏི ལོཀོ. ཨཡཾ ལོཀོ ཨིམཱཡ ཨཝིཛྫཱཡ ཨཱཝུཏོ ནིཝུཏོ ཨོཝུཏོ པིཧིཏོ པཊིཙྪནྣོ པཊིཀུཛྫིཏོཏི – ཨཝིཛྫཱཡ ནིཝུཏོ ལོཀོ.

ཨཛིཏཱཏི བྷགཝཱ ཏཾ བྲཱཧྨཎཾ ནཱམེན ཨཱལཔཏི. བྷགཝཱཏི གཱརཝཱདྷིཝཙནཾ. ཨཔི ཙ, བྷགྒརཱགོཏི བྷགཝཱ; བྷགྒདོསོཏི བྷགཝཱ; བྷགྒམོཧོཏི བྷགཝཱ; བྷགྒམཱནོཏི བྷགཝཱ; བྷགྒདིཊྛཱིཏི བྷགཝཱ; བྷགྒཀཎྚཀོཏི བྷགཝཱ; བྷགྒཀིལེསོཏི བྷགཝཱ; བྷཛི ཝིབྷཛི པཝིབྷཛི དྷམྨརཏནནྟི བྷགཝཱ; བྷཝཱནཾ ཨནྟཀརོཏི བྷགཝཱ; བྷཱཝིཏཀཱཡོ བྷཱཝིཏསཱིལོ བྷཱཝིཏཙིཏྟོ [བྷཱཝིཏཀཱཡོཏི བྷགཝཱ, བྷཱཝིཏསཱིལོཏི བྷཱཝིཏཙིཏྟོཏི (སྱཱ.)] བྷཱཝིཏཔཉྙོཏི བྷགཝཱ; བྷཛི ཝཱ བྷགཝཱ ཨརཉྙཝནཔཏྠཱནི པནྟཱནི སེནཱསནཱནི ཨཔྤསདྡཱནི ཨཔྤནིགྒྷོསཱནི ཝིཛནཝཱཏཱནི མནུསྶརཱཧསྶེཡྻཀཱནི [མནུསྶརཱཧསེཡྻཀཱནི (སྱཱ.)] པཊིསལླཱནསཱརུཔྤཱནཱིཏི བྷགཝཱ; བྷཱགཱི ཝཱ བྷགཝཱ ཙཱིཝརཔིཎྜཔཱཏསེནཱསནགིལཱནཔཙྩཡབྷེསཛྫཔརིཀྑཱརཱནནྟི བྷགཝཱ; བྷཱགཱི ཝཱ བྷགཝཱ ཨཏྠརསསྶ དྷམྨརསསྶ ཝིམུཏྟིརསསྶ ཨདྷིསཱིལསྶ ཨདྷིཙིཏྟསྶ ཨདྷིཔཉྙཱཡཱཏི བྷགཝཱ; བྷཱགཱི ཝཱ བྷགཝཱ ཙཏུནྣཾ ཛྷཱནཱནཾ ཙཏུནྣཾ ཨཔྤམཉྙཱནཾ ཙཏུནྣཾ ཨརཱུཔསམཱཔཏྟཱིནནྟི བྷགཝཱ; བྷཱགཱི ཝཱ བྷགཝཱ ཨཊྛནྣཾ ཝིམོཀྑཱནཾ ཨཊྛནྣཾ ཨབྷིབྷཱཡཏནཱནཾ ནཝནྣཾ ཨནུཔུབྦསམཱཔཏྟཱིནནྟི བྷགཝཱ; བྷཱགཱི ཝཱ བྷགཝཱ དསནྣཾ སཉྙཱབྷཱཝནཱནཾ ཀསིཎསམཱཔཏྟཱིནཾ ཨཱནཱཔཱནསྶཏིསམཱདྷིསྶ ཨསུབྷསམཱཔཏྟིཡཱཏི བྷགཝཱ; བྷཱགཱི ཝཱ བྷགཝཱ ཙཏུནྣཾ སཏིཔཊྛཱནཱནཾ ཙཏུནྣཾ སམྨཔྤདྷཱནཱནཾ ཙཏུནྣཾ ཨིདྡྷིཔཱདཱནཾ པཉྩནྣཾ ཨིནྡྲིཡཱནཾ པཉྩནྣཾ བལཱནཾ སཏྟནྣཾ བོཛ྄ཛྷངྒཱནཾ ཨརིཡསྶ ཨཊྛངྒིཀསྶ མགྒསྶཱཏི བྷགཝཱ; བྷཱགཱི ཝཱ བྷགཝཱ དསནྣཾ ཏཐཱགཏབལཱནཾ ཙཏུནྣཾ ཝེསཱརཛྫཱནཾ ཙཏུནྣཾ པཊིསམྦྷིདཱནཾ ཚནྣཾ ཨབྷིཉྙཱནཾ ཚནྣཾ བུདྡྷདྷམྨཱནནྟི བྷགཝཱ; བྷགཝཱཏི ནེཏཾ ནཱམཾ མཱཏརཱ ཀཏཾ ན པིཏརཱ ཀཏཾ ན བྷཱཏརཱ ཀཏཾ ན བྷགིནིཡཱ ཀཏཾ ན མིཏྟཱམཙྩེཧི ཀཏཾ ན ཉཱཏིསཱལོཧིཏེཧི ཀཏཾ ན སམཎབྲཱཧྨཎེཧི ཀཏཾ ན དེཝཏཱཧི ཀཏཾ. ཝིམོཀྑནྟིཀམེཏཾ བུདྡྷཱནཾ བྷགཝནྟཱནཾ བོདྷིཡཱ མཱུལེ སཧ སབྦཉྙུཏཉཱཎསྶ པཊིལཱབྷཱ སཙྪིཀཱ པཉྙཏྟི, ཡདིདཾ བྷགཝཱཏི – ཨཛིཏཱཏི བྷགཝཱ.

ཝེཝིཙྪཱ པམཱདཱ ནཔྤཀཱསཏཱིཏི. ཝེཝིཙྪཾ ཝུཙྩཏི པཉྩ མཙྪརིཡཱནི – ཨཱཝཱསམཙྪརིཡཾ, ཀུལམཙྪརིཡཾ, ལཱབྷམཙྪརིཡཾ, ཝཎྞམཙྪརིཡཾ, དྷམྨམཙྪརིཡཾ. ཡཾ ཨེཝརཱུཔཾ མཙྪེརཾ མཙྪརཱཡནཱ མཙྪརཱཡིཏཏྟཾ ཝེཝིཙྪཾ ཀདརིཡཾ ཀཊུཀཉྩུཀཏཱ ཨགྒཧིཏཏྟཾ ཙིཏྟསྶ – ཨིདཾ ཝུཙྩཏི མཙྪརིཡཾ. ཨཔི ཙ ཁནྡྷམཙྪརིཡམྤི མཙྪརིཡཾ, དྷཱཏུམཙྪརིཡམྤི མཙྪརིཡཾ, ཨཱཡཏནམཙྪརིཡམྤི མཙྪརིཡཾ, གཱཧོ ཝུཙྩཏི མཙྪརིཡཾ. པམཱདོ ཝཏྟབྦོ – ཀཱཡདུཙྩརིཏེ ཝཱ ཝཙཱིདུཙྩརིཏེ ཝཱ མནོདུཙྩརིཏེ ཝཱ པཉྩསུ ཀཱམགུཎེསུ ཝཱ ཙིཏྟསྶ ཝོསགྒོ [ཝོསྶགྒོ (བཧཱུསུ)] ཝོསགྒཱནུཔྤདཱནཾ ཀུསལཱནཾ དྷམྨཱནཾ བྷཱཝནཱཡ ཨསཀྐཙྩཀིརིཡཏཱ ཨསཱཏཙྩཀིརིཡཏཱ ཨནཊྛིཏཀིརིཡཏཱ [ཨནིཊྛིཏཀིརིཡཏཱ (ཀ.) ཝིབྷ. ༨༤༦] ཨོལཱིནཝུཏྟིཏཱ ནིཀྑིཏྟཙྪནྡཏཱ ནིཀྑིཏྟདྷུརཏཱ ཨནཱསེཝནཱ ཨབྷཱཝནཱ ཨབཧུལཱིཀམྨཾ ཨནདྷིཊྛཱནཾ ཨནནུཡོགོ པམཱདོ. ཡོ ཨེཝརཱུཔོ པམཱདོ པམཛྫནཱ པམཛྫིཏཏྟཾ – ཨཡཾ ཝུཙྩཏི པམཱདོ. ཝེཝིཙྪཱ པམཱདཱ ནཔྤཀཱསཏཱིཏི ཨིམིནཱ ཙ མཙྪརིཡེན ཨིམིནཱ ཙ པམཱདེན ལོཀོ ནཔྤཀཱསཏི ན བྷཱསཏི ན ཏཔཏི ན ཝིརོཙཏི ན ཉཱཡཏི ན པཉྙཱཡཏཱིཏི – ཝེཝིཙྪཱ པམཱདཱ ནཔྤཀཱསཏི.

ཛཔྤཱབྷིལེཔནཾ བྲཱུམཱིཏི ཛཔྤཱ ཝུཙྩཏི ཏཎྷཱ. ཡོ རཱགོ སཱརཱགོ ཨནུནཡོ ཨནུརོདྷོ ནནྡཱི [ནནྡི (སྱཱ.)] ནནྡིརཱགོ ཙིཏྟསྶ སཱརཱགོ ཨིཙྪཱ མུཙྪཱ ཨཛ྄ཛྷོསཱནཾ གེདྷོ པལིགེདྷོ སངྒོ པངྐོ ཨེཛཱ མཱཡཱ ཛནིཀཱ སཉྫནནཱི སིབྦིནཱི ཛཱལིནཱི སརིཏཱ ཝིསཏྟིཀཱ སུཏྟཾ ཝིསཊཱ [སོཏྟཾ ཝིསཏཱ (སྱཱ.)] ཨཱཡཱུཧནཱི དུཏིཡཱ པཎིདྷི བྷཝནེཏྟི ཝནཾ ཝནཐོ སནྠཝོ [སནྡྷཝོ (ཀ.) ཝིབྷ. ༩༠༩] སིནེཧོ ཨཔེཀྑཱ པཊིབནྡྷུ ཨཱསཱ ཨཱསཱིསནཱ [ཨཱསིཾསནཱ (སྱཱ.)] ཨཱསཱིསིཏཏྟཾ རཱུཔཱསཱ སདྡཱསཱ གནྡྷཱསཱ རསཱསཱ ཕོཊྛབྦཱསཱ ལཱབྷཱསཱ དྷནཱསཱ པུཏྟཱསཱ ཛཱིཝིཏཱསཱ ཛཔྤཱ པཛཔྤཱ ཨབྷིཛཔྤཱ ཛཔྤནཱ ཛཔྤིཏཏྟཾ ལོལུཔྤཾ ལོལུཔྤཱཡནཱ ལོལུཔྤཱཡིཏཏྟཾ པུཙྪཉྫིཀཏཱ སཱདྷུཀམྱཏཱ ཨདྷམྨརཱགོ ཝིསམལོབྷོ ནིཀནྟི ནིཀཱམནཱ པཏྠནཱ པིཧནཱ སམྤཏྠནཱ ཀཱམཏཎྷཱ བྷཝཏཎྷཱ ཝིབྷཝཏཎྷཱ རཱུཔཏཎྷཱ ཨརཱུཔཏཎྷཱ ནིརོདྷཏཎྷཱ རཱུཔཏཎྷཱ སདྡཏཎྷཱ གནྡྷཏཎྷཱ རསཏཎྷཱ ཕོཊྛབྦཏཎྷཱ དྷམྨཏཎྷཱ ཨོགྷོ ཡོགོ གནྠོ ཨུཔཱདཱནཾ ཨཱཝརཎཾ ནཱིཝརཎཾ ཚདནཾ བནྡྷནཾ ཨུཔཀྐིལེསོ ཨནུསཡོ པརིཡུཊྛཱནཾ ལཏཱ ཝེཝིཙྪཾ དུཀྑམཱུལཾ དུཀྑནིདཱནཾ དུཀྑཔྤབྷཝོ མཱརཔཱསོ མཱརབལི༹སཾ མཱརཱམིསཾ མཱརཝིསཡོ མཱརནིཝཱསོ མཱརགོཙརོ མཱརབནྡྷནཾ ཏཎྷཱནདཱི ཏཎྷཱཛཱལཾ ཏཎྷཱགདྡུལཾ ཏཎྷཱསམུདྡོ ཨབྷིཛ྄ཛྷཱ ལོབྷོ ཨཀུསལམཱུལཾ – ཨཡཾ ཝུཙྩཏི ཛཔྤཱ. ལོཀསྶ ལེཔནཾ ལགྒནཾ བནྡྷནཾ ཨུཔཀྐིལེསོ ཨིམཱཡ ཛཔྤཱཡ ལོཀོ ལིཏྟོ སཾལིཏྟོ ཨུཔལིཏྟོ ཀིལིཊྛོ སཾཀིལིཊྛོ མཀྑིཏོ སཾསཊྛོ ལགྒོ ལགྒིཏོ པལིབུདྡྷོཏི བྲཱུམི ཨཱཙིཀྑཱམི དེསེམི པཉྙཔེམི པཊྛཔེམི ཝིཝརཱམི ཝིབྷཛཱམི ཨུཏྟཱནཱིཀརོམི པཀཱསེམཱིཏི – ཛཔྤཱབྷིལེཔནཾ བྲཱུམི.

དུཀྑམསྶ མཧབྦྷཡནྟི. དུཀྑནྟི ཛཱཏིདུཀྑཾ ཛརཱདུཀྑཾ བྱཱདྷིདུཀྑཾ མརཎདུཀྑཾ སོཀཔརིདེཝདུཀྑདོམནསྶུཔཱཡཱསདུཀྑཾ ནེརཡིཀཾ དུཀྑཾ ཏིརཙྪཱནཡོནིཀཾ དུཀྑཾ པེཏྟིཝིསཡིཀཾ དུཀྑཾ མཱནུསིཀཾ དུཀྑཾ གབྦྷོཀྐནྟིམཱུལཀཾ དུཀྑཾ གབྦྷཊྛིཏིམཱུལཀཾ [གབྦྷེཋིཏིམཱུལཀཾ (སྱཱ. ཀ.)] དུཀྑཾ གབྦྷཝུཊྛཱནམཱུལཀཾ དུཀྑཾ ཛཱཏསྶཱུཔནིབནྡྷཀཾ དུཀྑཾ ཛཱཏསྶ པརཱདྷེཡྻཀཾ དུཀྑཾ ཨཏྟཱུཔཀྐམདུཀྑཾ པརཱུཔཀྐམདུཀྑཾ སངྑཱརདུཀྑཾ ཝིཔརིཎཱམདུཀྑཾ ཙཀྑུརོགོ སོཏརོགོ གྷཱནརོགོ ཛིཝ྄ཧཱརོགོ ཀཱཡརོགོ སཱིསརོགོ ཀཎྞརོགོ མུཁརོགོ དནྟརོགོ ཀཱསོ སཱསོ པིནཱསོ ཌཱཧོ [ཌཧོ (སྱཱ.)] ཛརོ ཀུཙྪིརོགོ མུཙྪཱ པཀྑནྡིཀཱ སཱུལཱ ཝིསཱུཙིཀཱ ཀུཊྛཾ གཎྜོ ཀིལཱསོ སོསོ ཨཔམཱརོ དདྡུ ཀཎྜུ ཀཙྪུ རཁསཱ [རཀྑསཱ (ཀ.)] ཝིཏཙྪིཀཱ ལོཧིཏཔིཏྟཾ [ལོཧིཏཾ པིཏྟཾ (བཧཱུསུ)] མདྷུམེཧོ ཨཾསཱ པིལ༹ཀཱ བྷགནྡལཱ པིཏྟསམུཊྛཱནཱ ཨཱབཱདྷཱ སེམྷསམུཊྛཱནཱ ཨཱབཱདྷཱ ཝཱཏསམུཊྛཱནཱ ཨཱབཱདྷཱ སནྣིཔཱཏིཀཱ ཨཱབཱདྷཱ ཨུཏུཔརིཎཱམཛཱ ཨཱབཱདྷཱ ཝིསམཔརིཧཱརཛཱ ཨཱབཱདྷཱ ཨོཔཀྐམིཀཱ ཨཱབཱདྷཱ ཀམྨཝིཔཱཀཛཱ ཨཱབཱདྷཱ སཱིཏཾ ཨུཎྷཾ ཛིགྷཙྪཱ པིཔཱསཱ ཨུཙྩཱརོ པསྶཱཝོ ཌཾསམཀསཝཱཏཱཏཔསརཱིསཔསམྥསྶཾ དུཀྑཾ མཱཏུམརཎཾ དུཀྑཾ པིཏུམརཎཾ དུཀྑཾ བྷཱཏུམརཎཾ དུཀྑཾ བྷགིནིམརཎཾ དུཀྑཾ པུཏྟམརཎཾ དུཀྑཾ དྷཱིཏུམརཎཾ དུཀྑཾ ཉཱཏིབྱསནཾ དུཀྑཾ རོགབྱསནཾ དུཀྑཾ བྷོགབྱསནཾ དུཀྑཾ སཱིལབྱསནཾ དུཀྑཾ དིཊྛིབྱསནཾ དུཀྑཾ ཡེསཾ དྷམྨཱནཾ ཨཱདིཏོ སམུདཱགམནཾ པཉྙཱཡཏི. ཨཏྠངྒམཏོ ནིརོདྷོ པཉྙཱཡཏི. ཀམྨསནྣིསྶིཏོ ཝིཔཱཀོ. ཝིཔཱཀསནྣིསྶིཏཾ ཀམྨཾ, ནཱམསནྣིསྶིཏཾ རཱུཔཾ རཱུཔསནྣིསྶིཏཾ ནཱམཾ, ཛཱཏིཡཱ ཨནུགཏཾ ཛརཱཡ ཨནུསཊཾ བྱཱདྷིནཱ ཨབྷིབྷཱུཏཾ མརཎེན ཨབྦྷཱཧཏཾ དུཀྑེ པཏིཊྛིཏཾ ཨཏཱཎཾ ཨལེཎཾ ཨསརཎཾ ཨསརཎཱིབྷཱུཏཾ – ཨིདཾ ཝུཙྩཏི དུཀྑཾ. ཨིདཾ དུཀྑཾ ལོཀསྶ བྷཡཾ མཧཱབྷཡཾ པཱིལ༹ནཾ གྷཊྚནཾ ཨུཔདྡཝོ ཨུཔསགྒོཏི – དུཀྑམསྶ མཧབྦྷཡཾ. ཏེནཱཧ བྷགཝཱ –

‘‘ཨཝིཛྫཱཡ ནིཝུཏོ ལོཀོ, [ཨཛིཏཱཏི བྷགཝཱ]

ཝེཝིཙྪཱ པམཱདཱ ནཔྤཀཱསཏི;

ཛཔྤཱབྷིལེཔནཾ བྲཱུམི, དུཀྑམསྶ མཧབྦྷཡ’’ནྟི.

༣.

སཝནྟི སབྦདྷི སོཏཱ, [ཨིཙྩཱཡསྨཱ ཨཛིཏོ]

སོཏཱནཾ ཀིཾ ནིཝཱརཎཾ;

སོཏཱནཾ སཾཝརཾ བྲཱུཧི, ཀེན སོཏཱ པིདྷིཡྻརེ [པིཐིཡྻརེ (སྱཱ.), པིཐཱིཡརེ (སཱི. ཨཊྛ.)] .

སཝནྟི སབྦདྷི སོཏཱཏི. སོཏཱཏི ཏཎྷཱསོཏོ དིཊྛིསོཏོ ཀིལེསསོཏོ དུཙྩརིཏསོཏོ ཨཝིཛྫཱསོཏོ. སབྦདྷཱིཏི སབྦེསུ ཨཱཡཏནེསུ. སཝནྟཱིཏི སཝནྟི ཨཱསཝནྟི སནྡནྟི པཝཏྟནྟི. ཙཀྑུཏོ རཱུཔེ སཝནྟི ཨཱསཝནྟི སནྡནྟི པཝཏྟནྟི. སོཏཏོ སདྡེ སཝནྟི…པེ… གྷཱནཏོ གནྡྷེ སཝནྟི… ཛིཝ྄ཧཱཏོ རསེ སཝནྟི… ཀཱཡཏོ ཕོཊྛབྦེ སཝནྟི… མནཏོ དྷམྨེ སཝནྟི ཨཱསཝནྟི སནྡནྟི པཝཏྟནྟི. ཙཀྑུཏོ རཱུཔཏཎྷཱ སཝནྟི ཨཱསཝནྟི སནྡནྟི པཝཏྟནྟི. སོཏཏོ སདྡཏཎྷཱ སཝནྟི ཨཱསཝནྟི སནྡནྟི པཝཏྟནྟི. གྷཱནཏོ གནྡྷཏཎྷཱ སཝནྟི… ཛིཝ྄ཧཱཏོ རསཏཎྷཱ སཝནྟི… ཀཱཡཏོ ཕོཊྛབྦཏཎྷཱ སཝནྟི… མནཏོ དྷམྨཏཎྷཱ སཝནྟི ཨཱསཝནྟི སནྡནྟི པཝཏྟནྟཱིཏི – སཝནྟི སབྦདྷི སོཏཱ.

ཨིཙྩཱཡསྨཱ ཨཛིཏོཏི. ཨིཙྩཱཏི པདསནྡྷི…པེ… པདཱནུཔུབྦཏཱཔེཏཾ ཨིཙྩཱཏི…པེ… ཨིཙྩཱཡསྨཱ ཨཛིཏོ.

སོཏཱནཾ ཀིཾ ནིཝཱརཎནྟི སོཏཱནཾ ཀིཾ ཨཱཝརཎཾ ནཱིཝརཎཾ སཾཝརཎཾ རཀྑནཾ གོཔནནྟི – སོཏཱནཾ ཀིཾ ནིཝཱརཎཾ.

སོཏཱནཾ སཾཝརཾ བྲཱུཧཱིཏི སོཏཱནཾ ཨཱཝརཎཾ ནཱིཝརཎཾ སཾཝརཎཾ རཀྑནཾ གོཔནཾ བྲཱུཧི ཨཱཙིཀྑ དེསེཧི པཉྙཔེཧི པཊྛཔེཧི ཝིཝརཱཧི ཝིབྷཛཱཧི ཨུཏྟཱནཱིཀརོཧི པཀཱསེཧཱིཏི – སོཏཱནཾ སཾཝརཾ བྲཱུཧི.

ཀེན སོཏཱ པིདྷིཡྻརེཏི ཀེན སོཏཱ པིདྷཱིཡནྟི པཙྪིཛྫནྟི ན སཝནྟི ན ཨཱསཝནྟི ན སནྡནྟི ནཔྤཝཏྟནྟཱིཏི – ཀེན སོཏཱ པིདྷིཡྻརེ. ཏེནཱཧ སོ བྲཱཧྨཎོ –

‘‘སཝནྟི སབྦདྷི སོཏཱ, [ཨིཙྩཱཡསྨཱ ཨཛིཏོ]

སོཏཱནཾ ཀིཾ ནིཝཱརཎཾ;

སོཏཱནཾ སཾཝརཾ བྲཱུཧི, ཀེན སོཏཱ པིདྷིཡྻརེ’’.

༤.

ཡཱནི སོཏཱནི ལོཀསྨིཾ, [ཨཛིཏཱཏི བྷགཝཱ]

སཏི ཏེསཾ ནིཝཱརཎཾ;

སོཏཱནཾ སཾཝརཾ བྲཱུམི, པཉྙཱཡེཏེ པིདྷིཡྻརེ.

ཡཱནི སོཏཱནི ལོཀསྨིནྟི ཡཱནི ཨེཏཱནི སོཏཱནི མཡཱ ཀིཏྟིཏཱནི པཀིཏྟིཏཱནི ཨཱཙིཀྑིཏཱནི དེསིཏཱནི པཉྙཔིཏཱནི པཊྛཔིཏཱནི ཝིཝརིཏཱནི ཝིབྷཛིཏཱནི [ཝིབྷཏྟཱནི (ཀ.)] ཨུཏྟཱནཱིཀཏཱནི པཀཱསིཏཱནི, སེཡྻཐིདཾ [སེཡྻཐཱིདཾ (སྱཱ.)] – ཏཎྷཱསོཏོ དིཊྛིསོཏོ ཀིལེསསོཏོ དུཙྩརིཏསོཏོ ཨཝིཛྫཱསོཏོ. ལོཀསྨིནྟི ཨཔཱཡལོཀེ མནུསྶལོཀེ དེཝལོཀེ ཁནྡྷལོཀེ དྷཱཏུལོཀེ ཨཱཡཏནལོཀེཏི – ཡཱནི སོཏཱནི ལོཀསྨིཾ. ཨཛིཏཱཏི བྷགཝཱ ཏཾ བྲཱཧྨཎཾ ནཱམེན ཨཱལཔཏི.

སཏི ཏེསཾ ནིཝཱརཎནྟི. སཏཱིཏི ཡཱ སཏི ཨནུསྶཏི པཊིསྶཏི སཏི སརཎཏཱ དྷཱརཎཏཱ ཨཔིལཱཔནཏཱ ཨསམྨུསྶནཏཱ སཏི སཏིནྡྲིཡཾ སཏིབལཾ སམྨཱསཏི སཏིསམྦོཛ྄ཛྷངྒོ ཨེཀཱཡནམགྒོ – ཨཡཾ ཝུཙྩཏི སཏི. ནིཝཱརཎནྟི ཨཱཝརཎཾ ནཱིཝརཎཾ སཾཝརཎཾ རཀྑནཾ གོཔནནྟི – སཏི ཏེསཾ ནིཝཱརཎཾ.

སོཏཱནཾ སཾཝརཾ བྲཱུམཱིཏི སོཏཱནཾ ཨཱཝརཎཾ ནཱིཝརཎཾ སཾཝརཎཾ རཀྑནཾ གོཔནཾ བྲཱུམི ཨཱཙིཀྑཱམི…པེ… ཨུཏྟཱནཱིཀརོམི པཀཱསེམཱིཏི – སོཏཱནཾ སཾཝརཾ བྲཱུམི.

པཉྙཱཡེཏེ པིདྷིཡྻརེཏི. པཉྙཱཏི ཡཱ པཉྙཱ པཛཱནནཱ…པེ… ཨམོཧོ དྷམྨཝིཙཡོ སམྨཱདིཊྛི. པཉྙཱཡེཏེ པིདྷིཡྻརེཏི – པཉྙཱཡེཏེ སོཏཱ པིདྷཱིཡནྟི པཙྪིཛྫནྟི ན སཝནྟི ན ཨཱསཝནྟི ན སནྡནྟི ནཔྤཝཏྟནྟི. ‘‘སབྦེ སངྑཱརཱ ཨནིཙྩཱ’’ཏི ཛཱནཏོ པསྶཏོ པཉྙཱཡེཏེ སོཏཱ པིདྷཱིཡནྟི པཙྪིཛྫནྟི ན སཝནྟི ན ཨཱསཝནྟི ན སནྡནྟི ནཔྤཝཏྟནྟི. ‘‘སབྦེ སངྑཱརཱ དུཀྑཱ’’ཏི ཛཱནཏོ པསྶཏོ པཉྙཱཡེཏེ སོཏཱ པིདྷཱིཡནྟི པཙྪིཛྫནྟི ན སཝནྟི ན ཨཱསཝནྟི ན སནྡནྟི ནཔྤཝཏྟནྟི. ‘‘སབྦེ སངྑཱརཱ ཨནཏྟཱ’’ཏི ཛཱནཏོ པསྶཏོ པཉྙཱཡེཏེ སོཏཱ པིདྷཱིཡནྟི པཙྪིཛྫནྟི ན སཝནྟི ན ཨཱསཝནྟི ན སནྡནྟི ནཔྤཝཏྟནྟི. ‘‘ཨཝིཛྫཱཔཙྩཡཱ སངྑཱརཱ’’ཏི ཛཱནཏོ པསྶཏོ པཉྙཱཡེཏེ སོཏཱ པིདྷཱིཡནྟི པཙྪིཛྫནྟི ན སཝནྟི ན ཨཱསཝནྟི ན སནྡནྟི ནཔྤཝཏྟནྟི. ‘‘སངྑཱརཔཙྩཡཱ ཝིཉྙཱཎ’’ནྟི…པེ… ‘‘ཝིཉྙཱཎཔཙྩཡཱ ནཱམརཱུཔ’’ནྟི… ‘‘ནཱམརཱུཔཔཙྩཡཱ སལཱ༹ཡཏན’’ནྟི… ‘‘སལཱ༹ཡཏནཔཙྩཡཱ ཕསྶོ’’ཏི… ‘‘ཕསྶཔཙྩཡཱ ཝེདནཱ’’ཏི… ‘‘ཝེདནཱཔཙྩཡཱ ཏཎྷཱ’’ཏི… ‘‘ཏཎྷཱཔཙྩཡཱ ཨུཔཱདཱན’’ནྟི… ‘‘ཨུཔཱདཱནཔཙྩཡཱ བྷཝོ’’ཏི… ‘‘བྷཝཔཙྩཡཱ ཛཱཏཱི’’ཏི… ‘‘ཛཱཏིཔཙྩཡཱ ཛརཱམརཎ’’ནྟི ཛཱནཏོ པསྶཏོ པཉྙཱཡེཏེ སོཏཱ པིདྷཱིཡནྟི པཙྪིཛྫནྟི ན སཝནྟི ན ཨཱསཝནྟི ན སནྡནྟི ནཔྤཝཏྟནྟི. ‘‘ཨཝིཛྫཱནིརོདྷཱ སངྑཱརནིརོདྷོ’’ཏི… ‘‘སངྑཱརནིརོདྷཱ ཝིཉྙཱཎནིརོདྷོ’’ཏི… ‘‘ཝིཉྙཱཎནིརོདྷཱ ནཱམརཱུཔནིརོདྷོ’’ཏི… ‘‘ནཱམརཱུཔནིརོདྷཱ སལཱ༹ཡཏནནིརོདྷོ’’ཏི… ‘‘སལཱ༹ཡཏནནིརོདྷཱ ཕསྶནིརོདྷོ’’ཏི… ‘‘ཕསྶནིརོདྷཱ ཝེདནཱནིརོདྷོ’’ཏི… ‘‘ཝེདནཱནིརོདྷཱ ཏཎྷཱནིརོདྷོ’’ཏི… ‘‘ཏཎྷཱནིརོདྷཱ ཨུཔཱདཱནནིརོདྷོ’’ཏི… ‘‘ཨུཔཱདཱནནིརོདྷཱ བྷཝནིརོདྷོ’’ཏི… ‘‘བྷཝནིརོདྷཱ ཛཱཏིནིརོདྷོ’’ཏི… ‘‘ཛཱཏིནིརོདྷཱ ཛརཱམརཎནིརོདྷོ’’ཏི ཛཱནཏོ པསྶཏོ པཉྙཱཡེཏེ སོཏཱ པིདྷཱིཡནྟི པཙྪིཛྫནྟི ན སཝནྟི ན ཨཱསཝནྟི ན སནྡནྟི ནཔྤཝཏྟནྟི. ‘‘ཨིདཾ དུཀྑ’’ནྟི…པེ… ‘‘ཨཡཾ དུཀྑསམུདཡོ’’ཏི… ‘‘ཨཡཾ དུཀྑནིརོདྷོ’’ཏི… ‘‘ཨཡཾ དུཀྑནིརོདྷགཱམིནཱི པཊིཔདཱ’’ཏི ཛཱནཏོ པསྶཏོ པཉྙཱཡེཏེ སོཏཱ པིདྷཱིཡནྟི པཙྪིཛྫནྟི ན སཝནྟི ན ཨཱསཝནྟི ན སནྡནྟི ནཔྤཝཏྟནྟི. ‘‘ཨིམེ དྷམྨཱ ཨཱསཝཱ’’ཏི…པེ… ‘‘ཨཡཾ ཨཱསཝསམུདཡོ’’ཏི… ‘‘ཨཡཾ ཨཱསཝནིརོདྷོ’’ཏི… ‘‘ཨཡཾ ཨཱསཝནིརོདྷགཱམིནཱི པཊིཔདཱ’’ཏི ཛཱནཏོ པསྶཏོ པཉྙཱཡེཏེ སོཏཱ པིདྷཱིཡནྟི པཙྪིཛྫནྟི ན སཝནྟི ན ཨཱསཝནྟི ན སནྡནྟི ནཔྤཝཏྟནྟི. ‘‘ཨིམེ དྷམྨཱ ཨབྷིཉྙེཡྻཱ’’ཏི…པེ… ‘‘ཨིམེ དྷམྨཱ པརིཉྙེཡྻཱ’’ཏི… ‘‘ཨིམེ དྷམྨཱ པཧཱཏབྦཱ’’ཏི… ‘‘ཨིམེ དྷམྨཱ བྷཱཝེཏབྦཱ’’ཏི… ‘‘ཨིམེ དྷམྨཱ སཙྪིཀཱཏབྦཱ’’ཏི ཛཱནཏོ པསྶཏོ པཉྙཱཡེཏེ སོཏཱ པིདྷཱིཡནྟི པཙྪིཛྫནྟི ན སཝནྟི ན ཨཱསཝནྟི ན སནྡནྟི ནཔྤཝཏྟནྟི. ཚནྣཾ ཕསྶཱཡཏནཱནཾ སམུདཡཉྩ ཨཏྠངྒམཉྩ ཨསྶཱདཉྩ ཨཱདཱིནཝཉྩ ནིསྶརཎཉྩ ཛཱནཏོ པསྶཏོ པཉྙཱཡེཏེ སོཏཱ པིདྷཱིཡནྟི པཙྪིཛྫནྟི ན སཝནྟི ན ཨཱསཝནྟི ན སནྡནྟི ནཔྤཝཏྟནྟི. པཉྩནྣཾ ཨུཔཱདཱནཀྑནྡྷཱནཾ སམུདཡཉྩ ཨཏྠངྒམཉྩ ཨསྶཱདཉྩ ཨཱདཱིནཝཉྩ ནིསྶརཎཉྩ ཛཱནཏོ པསྶཏོ… ཙཏུནྣཾ མཧཱབྷཱུཏཱནཾ སམུདཡཉྩ ཨཏྠངྒམཉྩ ཨསྶཱདཉྩ ཨཱདཱིནཝཉྩ ནིསྶརཎཉྩ ཛཱནཏོ པསྶཏོ… ཡཾ ཀིཉྩི སམུདཡདྷམྨཾ སབྦཾ ཏཾ ནིརོདྷདྷམྨནྟི ཛཱནཏོ པསྶཏོ པཉྙཱཡེཏེ སོཏཱ པིདྷཱིཡནྟི པཙྪིཛྫནྟི ན སཝནྟི ན ཨཱསཝནྟི ན སནྡནྟི ནཔྤཝཏྟནྟཱིཏི – པཉྙཱཡེཏེ པིདྷིཡྻརེ. ཏེནཱཧ བྷགཝཱ –

‘‘ཡཱནི སོཏཱནི ལོཀསྨིཾ, [ཨཛིཏཱཏི བྷགཝཱ]

སཏི ཏེསཾ ནིཝཱརཎཾ;

སོཏཱནཾ སཾཝརཾ བྲཱུམི, པཉྙཱཡེཏེ པིདྷིཡྻརེ’’ཏི.

༥.

པཉྙཱ ཙེཝ སཏི ཙཱཔི, [ཨིཙྩཱཡསྨཱ ཨཛིཏོ]

ནཱམརཱུཔཉྩ མཱརིས;

ཨེཏཾ མེ པུཊྛོ པབྲཱུཧི, ཀཏྠེཏཾ ཨུཔརུཛ྄ཛྷཏི.

པཉྙཱ ཙེཝ སཏི ཙཱཔཱིཏི. པཉྙཱཏི ཡཱ པཉྙཱ པཛཱནནཱ ཝིཙཡོ པཝིཙཡོ དྷམྨཝིཙཡོ སལླཀྑཎཱ ཨུཔལཀྑཎཱ པཙྩུཔལཀྑཎཱ པཎྜིཙྩཾ ཀོསལླཾ ནེཔུཉྙཾ ཝེབྷབྱཱ ཙིནྟཱ ཨུཔཔརིཀྑཱ བྷཱུརཱི [བྷཱུརི (ཀ.)] མེདྷཱ པརིཎཱཡིཀཱ ཝིཔསྶནཱ སམྤཛཉྙཾ པཏོདོ པཉྙཱ པཉྙིནྡྲིཡཾ པཉྙཱབལཾ པཉྙཱསཏྠཾ པཉྙཱཔཱསཱདོ པཉྙཱཨཱལོཀོ པཉྙཱཨོབྷཱསོ པཉྙཱཔཛྫོཏོ པཉྙཱརཏནཾ ཨམོཧོ དྷམྨཝིཙཡོ སམྨཱདིཊྛི. སཏཱིཏི ཡཱ སཏི ཨནུསྶཏི…པེ… སམྨཱསཏཱིཏི – པཉྙཱ ཙེཝ སཏིཙཱཔི, ཨིཙྩཱཡསྨཱ ཨཛིཏོ.

ནཱམརཱུཔཉྩ མཱརིསཱཏི. ནཱམནྟི ཙཏྟཱརོ ཨརཱུཔིནོ ཁནྡྷཱ. རཱུཔནྟི ཙཏྟཱརོ ཙ མཧཱབྷཱུཏཱ ཙཏུནྣཉྩ མཧཱབྷཱུཏཱནཾ ཨུཔཱདཱཡརཱུཔཾ. མཱརིསཱཏི པིཡཝཙནཾ གརུཝཙནཾ སགཱརཝསཔྤཏིསྶཱདྷིཝཙནམེཏཾ མཱརིསཱཏི – ནཱམརཱུཔཉྩ མཱརིས.

ཨེཏཾ མེ པུཊྛོ པབྲཱུཧཱིཏི. ཨེཏཾ མེཏི ཡཾ པུཙྪཱམི ཡཾ ཡཱཙཱམི ཡཾ ཨཛ྄ཛྷེསཱམི ཡཾ པསཱདེམི. པུཊྛོཏི པུཙྪིཏོ ཡཱཙིཏོ ཨཛ྄ཛྷེསིཏོ པསཱདིཏོ. པབྲཱུཧཱིཏི བྲཱུཧི ཨཱཙིཀྑཱཧི དེསེཧི པཉྙཔེཧི པཊྛཔེཧི ཝིཝརཱཧི ཝིབྷཛཱཧི [ཝིཝརེཧི ཝིབྷཛེཧི (ཀ.)] ཨུཏྟཱནཱིཀརོཧི པཀཱསེཧཱིཏི – ཨེཏཾ མེ པུཊྛོ པབྲཱུཧི.

ཀཏྠེཏཾ ཨུཔརུཛ྄ཛྷཏཱིཏི ཀཏྠེཏཾ ནིརུཛ྄ཛྷཏི ཝཱུཔསམྨཏི ཨཏྠཾ གཙྪཏི པཊིཔྤསྶམྦྷཏཱིཏི. ཀཏྠེཏཾ ཨུཔརུཛ྄ཛྷཏི. ཏེནཱཧ སོ བྲཱཧྨཎོ –

‘‘པཉྙཱ ཙེཝ སཏི ཙཱཔི, [ཨིཙྩཱཡསྨཱ ཨཛིཏོ]

ནཱམརཱུཔཉྩ མཱརིས;

ཨེཝཾ མེ པུཊྛོ པབྲཱུཧི, ཀཏྠེཏཾ ཨུཔརུཛ྄ཛྷཏཱི’’ཏི.

༦.

ཡམེཏཾ པཉྷཾ ཨཔུཙྪི, ཨཛིཏ ཏཾ ཝདཱམི ཏེ;

ཡཏྠ ནཱམཉྩ རཱུཔཉྩ, ཨསེསཾ ཨུཔརུཛ྄ཛྷཏི;

ཝིཉྙཱཎསྶ ནིརོདྷེན, ཨེཏྠེཏཾ ཨུཔརུཛ྄ཛྷཏི.

ཡམེཏཾ པཉྷཾ ཨཔུཙྪཱིཏི. ཡམེཏནྟི པཉྙཉྩ སཏིཉྩ ནཱམརཱུཔཉྩ. ཨཔུཙྪཱིཏི ཨཔུཙྪསི ཡཱཙསི ཨཛ྄ཛྷེསཏི [ཨཛ྄ཛྷེསི (ཀ.)] པསཱདེསཱིཏི – ཡམེཏཾ པཉྷཾ ཨཔུཙྪི.

ཨཛིཏ ཏཾ ཝདཱམི ཏེཏི. ཨཛིཏཱཏི བྷགཝཱ ཏཾ བྲཱཧྨཎཾ ནཱམེན ཨཱལཔཏི. ཏནྟི པཉྙཉྩ སཏིཉྩ ནཱམརཱུཔཉྩ. ཝདཱམཱིཏི ཝདཱམི ཨཱཙིཀྑཱམི དེསེམི པཉྙཔེམི པཊྛཔེམི ཝིཝརཱམི ཝིབྷཛཱམི ཨུཏྟཱནཱིཀརོམི པཀཱསེམཱིཏི. ཨཛིཏ ཏཾ ཝདཱམི ཏེ.

ཡཏྠ ནཱམཉྩ རཱུཔཉྩ, ཨསེསཾ ཨུཔརུཛ྄ཛྷཏཱིཏི ནཱམནྟི ཙཏྟཱརོ ཨརཱུཔིནོ ཁནྡྷཱ. རཱུཔནྟི ཙཏྟཱརོ ཙ མཧཱབྷཱུཏཱ ཙཏུནྣཉྩ མཧཱབྷཱུཏཱནཾ ཨུཔཱདཱཡརཱུཔཾ. ཨསེསནྟི སབྦེན སབྦཾ སབྦཐཱ སབྦཾ ཨསེསཾ ནིསྶེསཾ པརིཡཱདིཡནཝཙནམེཏཾ [པརིཡཱདཱཡཝཙནམེཏཾ (སྱཱ. ཀ.)] ཨསེསནྟི. ཨུཔརུཛ྄ཛྷཏཱིཏི ནིརུཛ྄ཛྷཏི ཝཱུཔསམྨཏི ཨཏྠཾ གཙྪཏི པཊིཔྤསྶམྦྷཏཱིཏི. ཡཏྠ ནཱམཉྩ རཱུཔཉྩ ཨསེསཾ ཨུཔརུཛ྄ཛྷཏི.

ཝིཉྙཱཎསྶ ནིརོདྷེན, ཨེཏྠེཏཾ ཨུཔརུཛ྄ཛྷཏཱིཏི སོཏཱཔཏྟིམགྒཉཱཎེན ཨབྷིསངྑཱརཝིཉྙཱཎསྶ ནིརོདྷེན སཏྟ བྷཝེ ཋཔེཏྭཱ ཨནམཏགྒེ སཾསཱརེ ཡེ ཨུཔྤཛྫེཡྻུཾ ནཱམཉྩ རཱུཔཉྩ, ཨེཏྠེཏེ ནིརུཛ྄ཛྷནྟི ཝཱུཔསམྨནྟི ཨཏྠཾ གཙྪནྟི པཊིཔྤསྶམྦྷནྟི. སཀདཱགཱམིམགྒཉཱཎེན ཨབྷིསངྑཱརཝིཉྙཱཎསྶ ནིརོདྷེན དྭེ བྷཝེ ཋཔེཏྭཱ པཉྩསུ བྷཝེསུ ཡེ ཨུཔྤཛྫེཡྻུཾ ནཱམཉྩ རཱུཔཉྩ, ཨེཏྠེཏེ ནིརུཛ྄ཛྷནྟི ཝཱུཔསམྨནྟི ཨཏྠཾ གཙྪནྟི པཊིཔྤསྶམྦྷནྟི. ཨནཱགཱམིམགྒཉཱཎེན ཨབྷིསངྑཱརཝིཉྙཱཎསྶ ནིརོདྷེན ཨེཀཾ བྷཝཾ ཋཔེཏྭཱ རཱུཔདྷཱཏུཡཱ ཝཱ ཨརཱུཔདྷཱཏུཡཱ ཝཱ ཡེ ཨུཔྤཛྫེཡྻུཾ ནཱམཉྩ རཱུཔཉྩ, ཨེཏྠེཏེ ནིརུཛ྄ཛྷནྟི ཝཱུཔསམྨནྟི ཨཏྠཾ གཙྪནྟི པཊིཔྤསྶམྦྷནྟི. ཨརཧཏྟམགྒཉཱཎེན ཨབྷིསངྑཱརཝིཉྙཱཎསྶ ནིརོདྷེན ཡེ ཨུཔྤཛྫེཡྻུཾ ནཱམཉྩ རཱུཔཉྩ, ཨེཏྠེཏེ ནིརུཛ྄ཛྷནྟི ཝཱུཔསམྨནྟི ཨཏྠཾ གཙྪནྟི པཊིཔྤསྶམྦྷནྟི. ཨརཧཏོ ཨནུཔཱདིསེསཱཡ ནིབྦཱནདྷཱཏུཡཱ པརིནིབྦཱཡནྟསྶ ཙརིམཝིཉྙཱཎསྶ ནིརོདྷེན པཉྙཱ ཙ སཏི ཙ ནཱམཉྩ རཱུཔཉྩ, ཨེཏྠེཏེ ནིརུཛ྄ཛྷནྟི ཝཱུཔསམྨནྟི ཨཏྠཾ གཙྪནྟི པཊིཔྤསྶམྦྷནྟཱིཏི – ཝིཉྙཱཎསྶ ནིརོདྷེན ཨེཏྠེཏཾ ཨུཔརུཛ྄ཛྷཏི. ཏེནཱཧ བྷགཝཱ –

‘‘ཡམེཏཾ པཉྷཾ ཨཔུཙྪི, ཨཛིཏ ཏཾ ཝདཱམི ཏེ;

ཡཏྠ ནཱམཉྩ རཱུཔཉྩ, ཨསེསཾ ཨུཔརུཛ྄ཛྷཏི;

ཝིཉྙཱཎསྶ ནིརོདྷེན, ཨེཏྠེཏཾ ཨུཔརུཛ྄ཛྷཏཱི’’ཏི.

༧.

ཡེ ཙ སངྑཱཏདྷམྨཱསེ, ཡེ ཙ སེཁཱ [སེཀྑཱ (སྱཱ. ཀ.)] པུཐཱུ ཨིདྷ;

ཏེསཾ མེ ནིཔཀོ ཨིརིཡཾ, པུཊྛོ པབྲཱུཧི མཱརིས.

ཡེ ཙ སངྑཱཏདྷམྨཱསེཏི སངྑཱཏདྷམྨཱ ཝུཙྩནྟི ཨརཧནྟོ ཁཱིཎཱསཝཱ. ཀིཾཀཱརཎཱ སངྑཱཏདྷམྨཱ ཝུཙྩནྟི ཨརཧནྟོ ཁཱིཎཱསཝཱ? ཏེ སངྑཱཏདྷམྨཱ ཉཱཏདྷམྨཱ ཏུལིཏདྷམྨཱ ཏཱིརིཏདྷམྨཱ ཝིབྷཱུཏདྷམྨཱ ཝིབྷཱཝིཏདྷམྨཱ. ‘‘སབྦེ སངྑཱརཱ ཨནིཙྩཱ’’ཏི སངྑཱཏདྷམྨཱ ཉཱཏདྷམྨཱ ཏུལིཏདྷམྨཱ ཏཱིརིཏདྷམྨཱ ཝིབྷཱུཏདྷམྨཱ ཝིབྷཱཝིཏདྷམྨཱ. ‘‘སབྦེ སངྑཱརཱ དུཀྑཱ’’ཏི སངྑཱཏདྷམྨཱ…པེ… ‘‘སབྦེ དྷམྨཱ ཨནཏྟཱ’’ཏི སངྑཱཏདྷམྨཱ… ‘‘ཨཝིཛྫཱཔཙྩཡཱ སངྑཱརཱ’’ཏི སངྑཱཏདྷམྨཱ… ‘‘ཡཾ ཀིཉྩི སམུདཡདྷམྨཾ སབྦཾ ཏཾ ནིརོདྷདྷམྨ’’ནྟི སངྑཱཏདྷམྨཱ ཉཱཏདྷམྨཱ ཏུལིཏདྷམྨཱ ཏཱིརིཏདྷམྨཱ ཝིབྷཱུཏདྷམྨཱ ཝིབྷཱཝིཏདྷམྨཱ. ཨཐ ཝཱ ཏེསཾ ཁནྡྷཱ སངྑཱཏཱ དྷཱཏུཡོ སངྑཱཏཱ ཨཱཡཏནཱནི སངྑཱཏཱ གཏིཡོ སངྑཱཏཱ ཨུཔཔཏྟིཡོ སངྑཱཏཱ པཊིསནྡྷི སངྑཱཏཱ བྷཝཱ སངྑཱཏཱ སཾསཱརཱ སངྑཱཏཱ ཝཊྚཱ སངྑཱཏཱ. ཨཐ ཝཱ ཏེ ཁནྡྷཔརིཡནྟེ ཋིཏཱ དྷཱཏུཔརིཡནྟེ ཋིཏཱ ཨཱཡཏནཔརིཡནྟེ ཋིཏཱ གཏིཔརིཡནྟེ ཋིཏཱ ཨུཔཔཏྟིཔརིཡནྟེ ཋིཏཱ པཊིསནྡྷིཔརིཡནྟེ ཋིཏཱ བྷཝཔརིཡནྟེ ཋིཏཱ སཾསཱརཔརིཡནྟེ ཋིཏཱ ཝཊྚཔརིཡནྟེ ཋིཏཱ ཨནྟིམེ བྷཝེ ཋིཏཱ ཨནྟིམེ སམུསྶཡེ ཋིཏཱ ཨནྟིམདེཧདྷརཱ ཨརཧནྟོ.

ཏེསཾ ཙཱཡཾ [ཡཱཡཾ (ཀ.)] པཙྪིམཀོ, ཙརིམོཡཾ སམུསྶཡོ;

ཛཱཏིམརཎསཾསཱརོ, ནཏྠི ནེསཾ པུནབྦྷཝོཏི.

ཏཾཀཱརཎཱ སངྑཱཏདྷམྨཱ ཝུཙྩནྟི ཨརཧནྟོ ཁཱིཎཱསཝཱཏི. ཡེ ཙ སངྑཱཏདྷམྨཱསེ, ཡེ ཙ སེཁཱ པུཐཱུ ཨིདྷཱཏི. སེཁཱཏི ཀིཾཀཱརཎཱ ཝུཙྩནྟི སེཁཱ? སིཀྑནྟཱིཏི སེཁཱ. ཀིཉྩ སིཀྑནྟི? ཨདྷིསཱིལམྤི སིཀྑནྟི, ཨདྷིཙིཏྟམྤི སིཀྑནྟི, ཨདྷིཔཉྙམྤི སིཀྑནྟི. ཀཏམཱ ཨདྷིསཱིལསིཀྑཱ? ཨིདྷ བྷིཀྑུ སཱིལཝཱ ཧོཏི པཱཏིམོཀྑསཾཝརསཾཝུཏོ ཝིཧརཏི ཨཱཙཱརགོཙརསམྤནྣོ ཨཎུམཏྟེསུ ཝཛྫེསུ བྷཡདསྶཱཝཱི, སམཱདཱཡ སིཀྑཏི སིཀྑཱཔདེསུ. ཁུདྡཀོ སཱིལཀྑནྡྷོ མཧནྟོ སཱིལཀྑནྡྷོ སཱིལཾ པཏིཊྛཱ ཨཱདི ཙརཎཾ སཾཡམོ སཾཝརོ མུཁཾ པམུཁཾ ཀུསལཱནཾ དྷམྨཱནཾ སམཱཔཏྟིཡཱ – ཨཡཾ ཨདྷིསཱིལསིཀྑཱ.

ཀཏམཱ ཨདྷིཙིཏྟསིཀྑཱ? ཨིདྷ བྷིཀྑུ ཝིཝིཙྩེཝ ཀཱམེཧི…པེ… པཋམཾ ཛྷཱནཾ… དུཏིཡཾ ཛྷཱནཾ… ཏཏིཡཾ ཛྷཱནཾ… ཙཏུཏྠཾ ཛྷཱནཾ ཨུཔསམྤཛྫ ཝིཧརཏི – ཨཡཾ ཨདྷིཙིཏྟསིཀྑཱ.

ཀཏམཱ ཨདྷིཔཉྙཱསིཀྑཱ? ཨིདྷ བྷིཀྑུ པཉྙཝཱ ཧོཏི ཨུདཡཏྠགཱམིནིཡཱ པཉྙཱཡ སམནྣཱགཏོ ཨརིཡཱཡ ནིབྦེདྷིཀཱཡ སམྨཱ དུཀྑཀྑཡགཱམིནིཡཱ. སོ ‘‘ཨིདཾ དུཀྑ’’ནྟི ཡཐཱབྷཱུཏཾ པཛཱནཱཏི, ‘‘ཨཡཾ དུཀྑསམུདཡོ’’ཏི…པེ… ‘‘ཨཡཾ དུཀྑནིརོདྷོ’’ཏི… ‘‘ཨཡཾ དུཀྑནིརོདྷགཱམིནཱི པཊིཔདཱ’’ཏི ཡཐཱབྷཱུཏཾ པཛཱནཱཏི. ‘‘ཨིམེ ཨཱསཝཱ’’ཏི…པེ… ‘‘ཨཡཾ ཨཱསཝསམུདཡོ’’ཏི… ‘‘ཨཡཾ ཨཱསཝནིརོདྷོ’’ཏི… ‘‘ཨཡཾ ཨཱསཝནིརོདྷགཱམིནཱི པཊིཔདཱ’’ཏི ཡཐཱབྷཱུཏཾ པཛཱནཱཏི. ‘‘ཨཡཾ ཨདྷིཔཉྙཱསིཀྑཱ’’… ཨིམཱ ཏིསྶོ སིཀྑཱཡོ ཨཱཝཛྫནྟཱ སིཀྑནྟི ཛཱནནྟཱ སིཀྑནྟི པསྶནྟཱ སིཀྑནྟི ཙིཏྟཾ ཨདྷིཊྛཧནྟཱ སིཀྑནྟི སདྡྷཱཡ ཨདྷིམུཙྩནྟཱ སིཀྑནྟི ཝཱིརིཡཾ [ཝིརིཡཾ (སྱཱ.)] པགྒཎྷནྟཱ སིཀྑནྟི སཏིཾ ཨུཔཊྛཔེནྟཱ སིཀྑནྟི ཙིཏྟཾ སམཱདཧནྟཱ སིཀྑནྟི པཉྙཱཡ པཛཱནནྟཱ སིཀྑནྟི ཨབྷིཉྙེཡྻཾ ཨབྷིཛཱནནྟཱ སིཀྑནྟི པརིཉྙེཡྻཾ པརིཛཱནནྟཱ སིཀྑནྟི པཧཱཏབྦཾ པཛཧནྟཱ སིཀྑནྟི བྷཱཝེཏབྦཾ བྷཱཝེནྟཱ སིཀྑནྟི སཙྪིཀཱཏབྦཾ སཙྪིཀརོནྟཱ སིཀྑནྟི ཨཱཙརནྟི སམཱཙརནྟི སམཱདཱཡ ཝཏྟནྟི. ཏཾཀཱརཎཱ ཝུཙྩནྟི – སེཁཱ. པུཐཱུཏི བཧུཀཱ. ཨེཏེ སེཁཱ སོཏཱཔནྣཱ ཙ པཊིཔནྣཱ ཙ སཀདཱགཱམིནོ ཙ པཊིཔནྣཱ ཙ ཨནཱགཱམིནོ ཙ པཊིཔནྣཱ ཙ ཨརཧནྟོ ཙ པཊིཔནྣཱ ཙ. ཨིདྷཱཏི ཨིམིསྶཱ དིཊྛིཡཱ ཨིམིསྶཱ ཁནྟིཡཱ ཨིམིསྶཱ རུཙིཡཱ ཨིམསྨིཾ ཨཱདཱཡེ ཨིམསྨིཾ དྷམྨེ ཨིམསྨིཾ ཝིནཡེ ཨིམསྨིཾ དྷམྨཝིནཡེ ཨིམསྨིཾ པཱཝཙནེ ཨིམསྨིཾ བྲཧྨཙརིཡེ ཨིམསྨིཾ སཏྠུསཱསནེ ཨིམསྨིཾ ཨཏྟབྷཱཝེ ཨིམསྨིཾ མནུསྶལོཀེཏི – ཡེ ཙ སེཁཱ པུཐཱུ ཨིདྷ.

ཏེསཾ མེ ནིཔཀོ ཨིརིཡཾ, པུཊྛོ པབྲཱུཧི མཱརིསཱཏི ཏྭམྤི ནིཔཀོ པཎྜིཏོ པཉྙཝཱ བུདྡྷིམཱ ཉཱཎཱི མེདྷཱཝཱི. ཏེསཾ སངྑཱཏདྷམྨཱནཉྩ སེཀྑཱནཉྩ ཨིརིཡཾ ཙརིཡཾ ཝུཏྟི པཝཏྟི ཨཱཙརཾ གོཙརཾ ཝིཧཱརཾ པཊིཔདཾ. པུཊྛོཏི པུཙྪིཏོ ཡཱཙིཏོ ཨཛ྄ཛྷེསིཏོ པསཱདིཏོ. པབྲཱུཧཱིཏི བྲཱུཧི ཨཱཙིཀྑཱཧི དེསེཧི པཉྙཔེཧི པཊྛཔེཧི ཝིཝརཱཧི ཝིབྷཛཱཧི ཨུཏྟཱནཱིཀརོཧི པཀཱསེཧི. མཱརིསཱཏི པིཡཝཙནཾ གརུཝཙནཾ སགཱརཝསཔྤཏིསྶཱདྷིཝཙནམེཏཾ མཱརིསཱཏི – ཏེསཾ མེ ནིཔཀོ ཨིརིཡཾ, པུཊྛོ པབྲཱུཧི མཱརིས. ཏེནཱཧ སོ བྲཱཧྨཎོ –

‘‘ཡེ ཙ སངྑཱཏདྷམྨཱསེ, ཡེ ཙ སེཁཱ པུཐཱུ ཨིདྷ;

ཏེསཾ མེ ནིཔཀོ ཨིརིཡཾ, པུཊྛོ པབྲཱུཧི མཱརིསཱ’’ཏི.

༨.

ཀཱམེསུ ནཱབྷིགིཛ྄ཛྷེཡྻ, མནསཱནཱཝིལོ སིཡཱ;

ཀུསལོ སབྦདྷམྨཱནཾ, སཏོ བྷིཀྑུ པརིབྦཛེ.

ཀཱམེསུ ནཱབྷིགིཛ྄ཛྷེཡྻཱཏི. ཀཱམཱཏི ཨུདྡཱནཏོ དྭེ ཀཱམཱ – ཝཏྠུཀཱམཱ ཙ ཀིལེསཀཱམཱ ཙ. ཀཏམེ ཝཏྠུཀཱམཱ? མནཱཔིཀཱ རཱུཔཱ མནཱཔིཀཱ སདྡཱ མནཱཔིཀཱ གནྡྷཱ མནཱཔིཀཱ རསཱ མནཱཔིཀཱ ཕོཊྛབྦཱ, ཨཏྠརཎཱ པཱཝུརཎཱ [པཱཔུརཎཱ (སྱཱ.)] དཱསིདཱསཱ ཨཛེལ༹ཀཱ ཀུཀྐུཊསཱུཀརཱ ཧཏྠིགཝཱསྶཝལ༹ཝཱ ཁེཏྟཾ ཝཏྠུ ཧིརཉྙཾ སུཝཎྞཾ གཱམནིགམརཱཛདྷཱནིཡོ [རཱཛཋཱནིཡོ (ཀ.)] རཊྛཉྩ ཛནཔདོ ཙ ཀོསོ ཙ ཀོཊྛཱགཱརཉྩ – ཡཾ ཀིཉྩི རཛནཱིཡཝཏྠུ ཝཏྠུཀཱམཱ.

ཨཔི ཙ ཨཏཱིཏཱ ཀཱམཱ ཨནཱགཏཱ ཀཱམཱ པཙྩུཔྤནྣཱ ཀཱམཱ ཨཛ྄ཛྷཏྟཱ ཀཱམཱ བཧིདྡྷཱ ཀཱམཱ ཨཛ྄ཛྷཏྟབཧིདྡྷཱ ཀཱམཱ, ཧཱིནཱ ཀཱམཱ མཛ྄ཛྷིམཱ ཀཱམཱ པཎཱིཏཱ ཀཱམཱ, ཨཱཔཱཡིཀཱ ཀཱམཱ མཱནུསིཀཱ ཀཱམཱ དིབྦཱ ཀཱམཱ, པཙྩུཔཊྛིཏཱ ཀཱམཱ, ནིམྨིཏཱ ཀཱམཱ པརནིམྨིཏཱ ཀཱམཱ, པརིགྒཧིཏཱ ཀཱམཱ ཨཔརིགྒཧིཏཱ ཀཱམཱ, མམཱཡིཏཱ ཀཱམཱ ཨམམཱཡིཏཱ ཀཱམཱ, སབྦེཔི ཀཱམཱཝཙརཱ དྷམྨཱ, སབྦེཔི རཱུཔཱཝཙརཱ དྷམྨཱ, སབྦེཔི ཨརཱུཔཱཝཙརཱ དྷམྨཱ, ཏཎྷཱཝཏྠུཀཱ ཏཎྷཱརམྨཎཱ, ཀཱམནཱིཡཊྛེན རཛནཱིཡཊྛེན མདནཱིཡཊྛེན རམཎཱིཡཊྛེན [ནཏྠི སྱཱ. པོཏྠཀེ མཧཱནི. ༡] ཀཱམཱ. ཨིམེ ཝུཙྩནྟི ཝཏྠུཀཱམཱ.

ཀཏམེ ཀིལེསཀཱམཱ? ཚནྡོ ཀཱམོ རཱགོ ཀཱམོ ཚནྡརཱགོ ཀཱམོ སངྐཔྤོ ཀཱམོ རཱགོ ཀཱམོ སངྐཔྤརཱགོ ཀཱམོ, ཡོ ཀཱམེསུ ཀཱམཙྪནྡོ ཀཱམརཱགོ ཀཱམནནྡཱི ཀཱམཏཎྷཱ ཀཱམསིནེཧོ ཀཱམཔིཔཱསཱ ཀཱམཔརིལཱ༹ཧོ ཀཱམགེདྷོ ཀཱམམུཙྪཱ ཀཱམཛ྄ཛྷོསཱནཾ ཀཱམོགྷོ ཀཱམཡོགོ ཀཱམུཔཱདཱནཾ ཀཱམཙྪནྡནཱིཝརཎཾ –

ཨདྡསཾ ཀཱམ ཏེ མཱུལཾ, སངྐཔྤཱ ཀཱམ ཛཱཡསི;

ན ཏཾ སངྐཔྤཡིསྶཱམི, ཨེཝཾ ཀཱམ ན ཧེཧིསཱིཏི.

ཨིམེ ཝུཙྩནྟི ཀིལེསཀཱམཱ. གེདྷོ ཝུཙྩཏི ཏཎྷཱ, ཡོ རཱགོ སཱརཱགོ…པེ… ཨབྷིཛ྄ཛྷཱ ལོབྷོ ཨཀུསལམཱུལཾ. ཀཱམེསུ ནཱབྷིགིཛ྄ཛྷེཡྻཱཏི ཀིལེསཀཱམེན ཝཏྠུཀཱམེསུ ནཱབྷིགིཛ྄ཛྷེཡྻ ན པལིབུནྡྷེཡྻ [པལིབུཛ྄ཛྷེཡྻ (སྱཱ.)] ཨགིདྡྷོ ཨསྶ ཨགདྷིཏོ ཨམུཙྪིཏོ ཨནཛ྄ཛྷཱཔནྣོ [ཨནཛ྄ཛྷོཔནྣོ (སྱཱ.)] ཝཱིཏགེདྷོ ཝིགཏགེདྷོ ཙཏྟགེདྷོ ཝནྟགེདྷོ མུཏྟགེདྷོ པཧཱིནགེདྷོ པཊིནིསྶཊྛགེདྷོ ཝཱིཏརཱགོ ཝིགཏརཱགོ ཙཏྟརཱགོ ཝནྟརཱགོ མུཏྟརཱགོ པཧཱིནརཱགོ པཊིནིསྶཊྛརཱགོ ནིཙྪཱཏོ ནིབྦུཏོ སཱིཏིབྷཱུཏོ སུཁཔྤཊིསཾཝེདཱི བྲཧྨབྷཱུཏེན ཨཏྟནཱ ཝིཧརེཡྻཱཏི – ཀཱམེསུ ནཱབྷིགིཛ྄ཛྷེཡྻ.

མནསཱནཱཝིལོ སིཡཱཏི. མནོཏི ཡཾ ཙིཏྟཾ མནོ མཱནསཾ ཧདཡཾ པཎྜརཾ མནོ མནཱཡཏནཾ མནིནྡྲིཡཾ ཝིཉྙཱཎཾ ཝིཉྙཱཎཀྑནྡྷོ ཏཛྫཱ མནོཝིཉྙཱཎདྷཱཏུ. ཀཱཡདུཙྩརིཏེན ཙིཏྟཾ ཨཱཝིལཾ ཧོཏི ལུལི༹ཏཾ ཨེརིཏཾ གྷཊྚིཏཾ ཙལིཏཾ བྷནྟཾ ཨཝཱུཔསནྟཾ. ཝཙཱིདུཙྩརིཏེན…པེ… མནོདུཙྩརིཏེན… རཱགེན… དོསེན… མོཧེན… ཀོདྷེན… ཨུཔནཱཧེན… མཀྑེན… པལཱ༹སེན… ཨིསྶཱཡ… མཙྪརིཡེན… མཱཡཱཡ… སཱཋེཡྻེན… ཐམྦྷེན… སཱརམྦྷེན… མཱནེན… ཨཏིམཱནེན… མདེན… པམཱདེན… སབྦཀིལེསེཧི… སབྦདུཙྩརིཏེཧི… སབྦཌཱཧེཧི… སབྦཔརིལཱ༹ཧེཧི… སབྦསནྟཱཔེཧི… སབྦཱཀུསལཱབྷིསངྑཱརེཧི ཙིཏྟཾ ཨཱཝིལཾ ཧོཏི ལུལི༹ཏཾ ཨེརིཏཾ གྷཊྚིཏཾ ཙལིཏཾ བྷནྟཾ ཨཝཱུཔསནྟཾ. མནསཱནཱཝིལོ སིཡཱཏི ཙིཏྟེན ཨནཱཝིལོ སིཡཱ – ཨལུལི༹ཏོ ཨནེརིཏོ ཨགྷཊྚིཏོ ཨཙལིཏོ ཨབྷནྟོ ཝཱུཔསནྟོ ཨཱཝིལཀརེ ཀིལེསེ ཛཧེཡྻ པཛཧེཡྻ ཝིནོདེཡྻ བྱནྟཱིཀརེཡྻ [བྱནྟིཾ ཀརེཡྻ (ཀ.)] ཨནབྷཱཝཾ གམེཡྻ, ཨཱཝིལཀརེཧི ཀིལེསེཧི ཙ ཨཱརཏོ [ཨཱརཏོ ཨསྶ (ཀ.) མཧཱནི. ༡༨ པསྶ] ཝིརཏོ པཊིཝིརཏོ ནིཀྑནྟོ ནིསྶཊོ ཝིཔྤམུཏྟོ ཝིསཉྙུཏྟོ ཝིམརིཡཱདིཀཏེན ཙེཏསཱ ཝིཧརེཡྻཱཏི – མནསཱནཱཝིལོ སིཡཱ.

ཀུསལོ སབྦདྷམྨཱནནྟི ‘‘སབྦེ སངྑཱརཱ ཨནིཙྩཱ’’ཏི ཀུསལོ སབྦདྷམྨཱནཾ, ‘‘སབྦེ སངྑཱརཱ དུཀྑཱ’’ཏི ཀུསལོ སབྦདྷམྨཱནཾ, ‘‘སབྦེ དྷམྨཱ ཨནཏྟཱ’’ཏི ཀུསལོ སབྦདྷམྨཱནཾ, ‘‘ཨཝིཛྫཱཔཙྩཡཱ སངྑཱརཱ’’ཏི ཀུསལོ སབྦདྷམྨཱནཾ…པེ… ‘‘ཡཾ ཀིཉྩི སམུདཡདྷམྨཾ སབྦཾ ཏཾ ནིརོདྷདྷམྨ’’ནྟི ཀུསལོ སབྦདྷམྨཱནཾ. ཨེཝམྤི ཀུསལོ སབྦདྷམྨཱནཾ.

ཨཐ ཝཱ, ཨནིཙྩཏོ ཀུསལོ སབྦདྷམྨཱནཾ, དུཀྑཏོ…པེ… རོགཏོ… གཎྜཏོ… སལླཏོ… ཨགྷཏོ… ཨཱབཱདྷཏོ… པརཏོ… པལོཀཏོ… ཨཱིཏིཏོ… ཨུཔདྡཝཏོ… བྷཡཏོ… ཨུཔསགྒཏོ… ཙལཏོ… པབྷངྒུཏོ… ཨདྡྷུཝཏོ [ཨདྷུཝཏོ (ཀ.) མཧཱནི. ༡༣] … ཨཏཱཎཏོ… ཨལེཎཏོ… ཨསརཎཏོ… ཨསརཎཱིབྷཱུཏཏོ… རིཏྟཏོ… ཏུཙྪཏོ… སུཉྙཏོ… ཨནཏྟཏོ… ཨཱདཱིནཝཏོ… ཝིཔརིཎཱམདྷམྨཏོ… ཨསཱརཀཏོ… ཨགྷམཱུལཏོ… ཝདྷཀཏོ… ཝིབྷཝཏོ… སཱསཝཏོ… སངྑཏཏོ… མཱརཱམིསཏོ… ཛཱཏིདྷམྨཏོ… ཛརཱདྷམྨཏོ… བྱཱདྷིདྷམྨཏོ… མརཎདྷམྨཏོ… སོཀཔརིདེཝདུཀྑདོམནསྶུཔཱཡཱསདྷམྨཏོ … སཾཀིལེསིཀདྷམྨཏོ… སམུདཡཏོ… ཨཏྠངྒམཏོ… ཨསྶཱདཏོ… ཨཱདཱིནཝཏོ… ནིསྶརཎཏོ ཀུསལོ སབྦདྷམྨཱནཾ. ཨེཝམྤི ཀུསལོ སབྦདྷམྨཱནཾ.

ཨཐ ཝཱ, ཁནྡྷཀུསལོ དྷཱཏུཀུསལོ ཨཱཡཏནཀུསལོ པཊིཙྩསམུཔྤཱདཀུསལོ སཏིཔཊྛཱནཀུསལོ སམྨཔྤདྷཱནཀུསལོ ཨིདྡྷིཔཱདཀུསལོ ཨིནྡྲིཡཀུསལོ བལཀུསལོ བོཛ྄ཛྷངྒཀུསལོ མགྒཀུསལོ ཕལཀུསལོ ནིབྦཱནཀུསལོ. ཨེཝམྤི ཀུསལོ སབྦདྷམྨཱནཾ.

ཨཐ ཝཱ, སབྦདྷམྨཱ ཝུཙྩནྟི དྭཱདསཱཡཏནཱནི – ཙཀྑུ ཙེཝ [ཙཀྑུཉྩེཝ (ཀ.)] རཱུཔཱ ཙ, སོཏཉྩ སདྡཱ ཙ, གྷཱནཉྩ གནྡྷཱ ཙ, ཛིཝ྄ཧཱ ཙ རསཱ ཙ, ཀཱཡོ ཙ ཕོཊྛབྦཱ ཙ, མནོ ཙ དྷམྨཱ ཙ. ཡཏོ ཙ ཨཛ྄ཛྷཏྟིཀབཱཧིརེསུ ཨཱཡཏནེསུ ཚནྡརཱགོ པཧཱིནོ ཧོཏི ཨུཙྪིནྣམཱུལོ ཏཱལཱཝཏྠུཀཏོ ཨནབྷཱཝཾཀཏོ [ཨནབྷཱཝངྒཏོ (སྱཱ.)] ཨཱཡཏིཾ ཨནུཔྤཱདདྷམྨོ, ཨེཏྟཱཝཏཱཔི ཀུསལོ སབྦདྷམྨཱནནྟི – ཀུསལོ སབྦདྷམྨཱནཾ.

སཏོ བྷིཀྑུ པརིབྦཛེཏི. སཏོཏི ཙཏཱུཧི ཀཱརཎེཧི སཏོ – ཀཱཡེ ཀཱཡཱནུཔསྶནཱསཏིཔཊྛཱནཾ བྷཱཝེནྟོ སཏོ, ཝེདནཱསུ ཝེདནཱནུཔསྶནཱསཏིཔཊྛཱནཾ བྷཱཝེནྟོ སཏོ, ཙིཏྟེ ཙིཏྟཱནུཔསྶནཱསཏིཔཊྛཱནཾ བྷཱཝེནྟོ སཏོ, དྷམྨེསུ དྷམྨཱནུཔསྶནཱསཏིཔཊྛཱནཾ བྷཱཝེནྟོ སཏོ.

ཨཔརེཧིཔི ཙཏཱུཧི ཀཱརཎེཧི སཏོ – ཨསཏིཔརིཝཛྫནཱཡ སཏོ, སཏིཀརཎཱིཡཱནཾ དྷམྨཱནཾ ཀཏཏྟཱ སཏོ, སཏིཔརིབནྡྷཱནཾ [སཏིཔཊིཔཀྑཱནཾ (སྱཱ.) མཧཱནི. ༣] དྷམྨཱནཾ ཧཏཏྟཱ སཏོ, སཏིནིམིཏྟཱནཾ དྷམྨཱནཾ ཨསམྨུཊྛཏྟཱ [ཨཔྤམུཊྛཏྟཱ (སྱཱ.)] སཏོ.

ཨཔརེཧིཔི ཙཏཱུཧི ཀཱརཎེཧི སཏོ – སཏིཡཱ སམནྣཱགཏཏྟཱ སཏོ, སཏིཡཱ ཝསིཏཏྟཱ སཏོ, སཏིཡཱ པཱགུཉྙེན སམནྣཱགཏཏྟཱ སཏོ, སཏིཡཱ ཨཔཙྩོརོཧཎཏཱཡ སཏོ.

ཨཔརེཧིཔི ཙཏཱུཧི ཀཱརཎེཧི སཏོ – སཏིཡཱ སམནྣཱགཏཏྟཱ སཏོ, སནྟཏྟཱ སཏོ, སམིཏཏྟཱ སཏོ, སནྟདྷམྨསམནྣཱགཏཏྟཱ སཏོ. བུདྡྷཱནུསྶཏིཡཱ སཏོ, དྷམྨཱནུསྶཏིཡཱ སཏོ, སངྒྷཱནུསྶཏིཡཱ སཏོ, སཱིལཱནུསྶཏིཡཱ སཏོ, ཙཱགཱནུསྶཏིཡཱ སཏོ, དེཝཏཱནུསྶཏིཡཱ སཏོ, ཨཱནཱཔཱནསྶཏིཡཱ སཏོ, མརཎསྶཏིཡཱ སཏོ, ཀཱཡགཏཱསཏིཡཱ སཏོ, ཨུཔསམཱནུསྶཏིཡཱ སཏོ. ཡཱ སཏི ཨནུསྶཏི…པེ… སམྨཱསཏི སཏིསམྦོཛ྄ཛྷངྒོ ཨེཀཱཡནམགྒོ, ཨཡཾ ཝུཙྩཏི སཏི. ཨིམཱཡ སཏིཡཱ ཨུཔེཏོ ཧོཏི སམུཔེཏོ ཨུཔཱགཏོ སམུཔཱགཏོ ཨུཔཔནྣོ སམུཔཔནྣོ [སམྤནྣོ (ཀ.)] སམནྣཱགཏོ, སོ ཝུཙྩཏི སཏོ. བྷིཀྑཱུཏི སཏྟནྣཾ དྷམྨཱནཾ བྷིནྣཏྟཱ བྷིཀྑུ – སཀྐཱཡདིཊྛི བྷིནྣཱ ཧོཏི, ཝིཙིཀིཙྪཱ བྷིནྣཱ ཧོཏི, སཱིལབྦཏཔརཱམཱསོ བྷིནྣོ ཧོཏི, རཱགོ བྷིནྣོ ཧོཏི, དོསོ བྷིནྣོ ཧོཏི, མོཧོ བྷིནྣོ ཧོཏི, མཱནོ བྷིནྣོ ཧོཏི. བྷིནྣཱ ཧོནྟི པཱཔཀཱ ཨཀུསལཱ དྷམྨཱ སཾཀིལེསིཀཱ པོནོབྷཝིཀཱ [པོནོབྦྷཝིཀཱ (སྱཱ. ཀ.)] སདརཱ དུཀྑཝིཔཱཀཱ ཨཱཡཏིཾ ཛཱཏིཛརཱམརཎིཡཱ.

པཛྫེན ཀཏེན [པཛྫོཏཀཏེན (ཀ.) སུ. ནི. ༥༡༩] ཨཏྟནཱ, [སབྷིཡཱཏི བྷགཝཱ]

པརིནིབྦཱནགཏོ ཝིཏིཎྞཀངྑོ;

ཝིབྷཝཉྩ བྷཝཉྩ ཝིཔྤཧཱཡ, ཝུསིཏཝཱ ཁཱིཎཔུནབྦྷཝོ ས བྷིཀྑཱུཏི.

སཏོ བྷིཀྑུ པརིབྦཛེཏི སཏོ བྷིཀྑུ པརིབྦཛེ, སཏོ གཙྪེཡྻ, སཏོ ཏིཊྛེཡྻ, སཏོ ནིསཱིདེཡྻ, སཏོ སེཡྻཾ ཀཔྤེཡྻ, སཏོ ཨབྷིཀྐམེཡྻ, སཏོ པཊིཀྐམེཡྻ, སཏོ ཨཱལོཀེཡྻ, སཏོ ཝིལོཀེཡྻ, སཏོ སམིཉྫེཡྻ, སཏོ པསཱརེཡྻ, སཏོ སངྒྷཱཊིཔཏྟཙཱིཝརཾ དྷཱརེཡྻ, སཏོ ཙརེཡྻ ཝིཧརེཡྻ ཨིརིཡེཡྻ ཝཏྟེཡྻ པཱལེཡྻ ཡཔེཡྻ ཡཱཔེཡྻཱཏི – སཏོ བྷིཀྑུ པརིབྦཛེ. ཏེནཱཧ བྷགཝཱ –

‘‘ཀཱམེསུ ནཱབྷིགིཛ྄ཛྷེཡྻ, མནསཱནཱཝིལོ སིཡཱ;

ཀུསལོ སབྦདྷམྨཱནཾ, སཏོ བྷིཀྑུ པརིབྦཛེ’’ཏི.

སཧ གཱཐཱཔརིཡོསཱནཱ ཡེ ཏེ བྲཱཧྨཎེན སདྡྷིཾ ཨེཀཙྪནྡཱ ཨེཀཔཡོགཱ ཨེཀཱདྷིཔྤཱཡཱ ཨེཀཝཱསནཝཱསིཏཱ, ཏེསཾ ཨནེཀཔཱཎསཧསྶཱནཾ ཝིརཛཾ ཝཱིཏམལཾ དྷམྨཙཀྑུཾ ཨུདཔཱདི – ‘‘ཡཾ ཀིཉྩི སམུདཡདྷམྨཾ སབྦཾ ཏཾ ནིརོདྷདྷམྨ’’ནྟི. ཏསྶ བྲཱཧྨཎསྶ ཨནུཔཱདཱཡ ཨཱསཝེཧི ཙིཏྟཾ ཝིམུཙྩི. སཧ ཨརཧཏྟཔྤཏྟཱ ཨཛིནཛཊཱཝཱཀཙཱིརཏིདཎྜཀམཎྜལུཀེསཱ ཙ མསྶཱུ ཙ ཨནྟརཧིཏཱ, བྷཎྜུཀཱསཱཡཝཏྠཝསནོ སངྒྷཱཊིཔཏྟཙཱིཝརདྷརོ ཨནྭཏྠཔཊིཔཏྟིཡཱ པཉྫལིཀོ བྷགཝནྟཾ ནམསྶམཱནོ ནིསིནྣོ ཧོཏི – ‘‘སཏྠཱ མེ བྷནྟེ བྷགཝཱ, སཱཝཀོཧམསྨཱི’’ཏི.

ཨཛིཏམཱཎཝཔུཙྪཱནིདྡེསོ པཋམོ.

༢. ཏིསྶམེཏྟེཡྻམཱཎཝཔུཙྪཱནིདྡེསོ

༩.

ཀོདྷ སནྟུསིཏོ ལོཀེ, [ཨིཙྩཱཡསྨཱ ཏིསྶམེཏྟེཡྻོ]

ཀསྶ ནོ སནྟི ཨིཉྫིཏཱ;

ཀོ ཨུབྷནྟམབྷིཉྙཱཡ, མཛ྄ཛྷེ མནྟཱ ན ལིཔྤཏི;

ཀཾ བྲཱུསི མཧཱཔུརིསོཏི, ཀོ ཨིདྷ སིབྦིནིམཙྩགཱ.

ཀོདྷ སནྟུསིཏོ ལོཀེཏི ཀོ ལོཀེ ཏུཊྛོ སནྟུཊྛོ ཨཏྟམནོ པརིཔུཎྞསངྐཔྤོཏི – ཀོདྷ སནྟུསིཏོ ལོཀེ.

ཨིཙྩཱཡསྨཱ ཏིསྶམེཏྟེཡྻོཏི. ཨིཙྩཱཏི པདསནྡྷི པདསཾསགྒོ པདཔཱརིཔཱུརཱི ཨཀྑརསམཝཱཡོ བྱཉྫནསིལིཊྛཏཱ པདཱནུཔུབྦཏཱཔེཏཾ – ཨིཙྩཱཏི. ཨཱཡསྨཱཏི པིཡཝཙནཾ གརུཝཙནཾ སགཱརཝསཔྤཏིསྶཱདྷིཝཙནམེཏཾ – ཨཱཡསྨཱཏི. ཏིསྶོཏི ཏསྶ བྲཱཧྨཎསྶ ནཱམཾ སངྑཱ སམཉྙཱ པཉྙཏྟི ཝོཧཱརོ ནཱམཾ ནཱམཀམྨཾ ནཱམདྷེཡྻཾ ནིརུཏྟི བྱཉྫནཾ ཨབྷིལཱཔོ. མེཏྟེཡྻོཏི ཏསྶ བྲཱཧྨཎསྶ གོཏྟཾ སངྑཱ སམཉྙཱ པཉྙཏྟི ཝོཧཱརོཏི – ཨིཙྩཱཡསྨཱ ཏིསྶམེཏྟེཡྻོ.

ཀསྶ ནོ སནྟི ཨིཉྫིཏཱཏི ཏཎྷིཉྫིཏཾ དིཊྛིཉྫིཏཾ མཱནིཉྫིཏཾ ཀིལེསིཉྫིཏཾ ཀཱམིཉྫིཏཾ. ཀསྶིམེ ཨིཉྫིཏཱ ནཏྠི ན སནྟི ན སཾཝིཛྫནྟི ནུཔལབྦྷནྟི པཧཱིནཱ སམུཙྪིནྣཱ ཝཱུཔསནྟཱ པཊིཔསྶདྡྷཱ ཨབྷབྦུཔྤཏྟིཀཱ ཉཱཎགྒིནཱ དཌྜྷཱཏི – ཀསྶ ནོ སནྟི ཨིཉྫིཏཱ.

ཀོ ཨུབྷནྟམབྷིཉྙཱཡཱཏི ཀོ ཨུབྷོ ཨནྟེ ཨབྷིཉྙཱཡ ཛཱནིཏྭཱ ཏུལཡིཏྭཱ ཏཱིརཡིཏྭཱ ཝིབྷཱཝཡིཏྭཱ ཝིབྷཱུཏཾ ཀཏྭཱཏི – ཀོ ཨུབྷནྟམབྷིཉྙཱཡ.

མཛ྄ཛྷེ མནྟཱ ན ལིཔྤཏཱིཏི མཛ྄ཛྷེ མནྟཱཡ ན ལིཔྤཏི, ཨལིཏྟོ ཨནུཔལིཏྟོ ནིཀྑནྟོ ནིསྶཊོ ཝིཔྤམུཏྟོ ཝིསཉྙུཏྟོ ཝིམརིཡཱདིཀཏེན ཙེཏསཱ ཝིཧརཏཱིཏི – མཛ྄ཛྷེ མནྟཱ ན ལིཔྤཏི.

ཀཾ བྲཱུསི མཧཱཔུརིསོཏི མཧཱཔུརིསོ ཨགྒཔུརིསོ སེཊྛཔུརིསོ ཝིསེཊྛཔུརིསོ པཱམོཀྑཔུརིསོ ཨུཏྟམཔུརིསོ པདྷཱནཔུརིསོ པཝརཔུརིསོཏི. ཀཾ བྲཱུསི ཀཾ ཀཐེསི ཀཾ མཉྙསི ཀཾ བྷཎསི ཀཾ པསྶཏི ཀཾ ཝོཧརསཱིཏི – ཀཾ བྲཱུསི མཧཱཔུརིསོཏི.

ཀོ ཨིདྷ སིབྦིནིམཙྩགཱཏི ཀོ ཨིདྷ སིབྦིནིཾ ཏཎྷཾ ཨཛ྄ཛྷགཱ ཨུཔཙྩགཱ ཨཏིཀྐནྟོ སམཏིཀྐནྟོ ཝཱིཏིཝཏྟོཏི – ཀོ ཨིདྷ སིབྦིནིམཙྩགཱ. ཏེནཱཧ སོ བྲཱཧྨཎོ –

‘‘ཀོདྷ སནྟུསིཏོ ལོཀེ, [ཨིཙྩཱཡསྨཱ ཏིསྶམེཏྟེཡྻོ]

ཀསྶ ནོ སནྟི ཨིཉྫིཏཱ;

ཀོ ཨུབྷནྟམབྷིཉྙཱཡ, མཛ྄ཛྷེ མནྟཱ ན ལིཔྤཏི;

ཀཾ བྲཱུསི མཧཱཔུརིསོཏི, ཀོ ཨིདྷ སིབྦིནིམཙྩགཱ’’ཏི.

༡༠.

ཀཱམེསུ བྲཧྨཙརིཡཝཱ, [མེཏྟེཡྻཱཏི བྷགཝཱ]

ཝཱིཏཏཎྷོ སདཱ སཏོ;

སངྑཱཡ ནིབྦུཏོ བྷིཀྑུ, ཏསྶ ནོ སནྟི ཨིཉྫིཏཱ.

ཀཱམེསུ བྲཧྨཙརིཡཝཱཏི. ཀཱམཱཏི ཨུདྡཱནཏོ དྭེ ཀཱམཱ – ཝཏྠུཀཱམཱ ཙ ཀིལེསཀཱམཱ ཙ…པེ… ཨིམེ ཝུཙྩནྟི ཝཏྠུཀཱམཱ…པེ… ཨིམེ ཝུཙྩནྟི ཀིལེསཀཱམཱ. བྲཧྨཙརིཡཾ ཝུཙྩཏི ཨསདྡྷམྨསམཱཔཏྟིཡཱ ཨཱརཏི ཝིརཏི པཊིཝིརཏི ཝེརམཎཱི ཨཀིརིཡཱ ཨཀརཎཾ ཨནཛ྄ཛྷཱཔཏྟི ཝེལཱཨནཏིཀྐམོ. ཨཔི ཙ, ནིཔྤརིཡཱཡེན བྲཧྨཙརིཡཾ ཝུཙྩཏི ཨརིཡོ ཨཊྛངྒིཀོ མགྒོ, སེཡྻཐིདཾ – སམྨཱདིཊྛི, སམྨཱསངྐཔྤོ, སམྨཱཝཱཙཱ, སམྨཱཀམྨནྟོ, སམྨཱཨཱཛཱིཝོ, སམྨཱཝཱཡཱམོ, སམྨཱསཏི, སམྨཱསམཱདྷི. ཡོ ཨིམིནཱ ཨརིཡེན ཨཊྛངྒིཀེན མགྒེན ཨུཔེཏོ སམུཔེཏོ ཨུཔཱགཏོ སམུཔཱགཏོ ཨུཔཔནྣོ སམུཔཔནྣོ སམནྣཱགཏོ, སོ ཝུཙྩཏི བྲཧྨཙརིཡཝཱ. ཡཐཱ ཙ དྷནེན དྷནཝཱཏི ཝུཙྩཏི, བྷོགེན བྷོགཝཱཏི ཝུཙྩཏི, ཡསེན ཡསཝཱཏི ཝུཙྩཏི, སིཔྤེན སིཔྤཝཱཏི ཝུཙྩཏི, སཱིལེན སཱིལཝཱཏི ཝུཙྩཏི, ཝཱིརིཡེན ཝཱིརིཡཝཱཏི ཝུཙྩཏི, པཉྙཱཡ པཉྙཝཱཏི ཝུཙྩཏི, ཝིཛྫཱཡ ཝིཛྫཝཱཏི ཝུཙྩཏི – ཨེཝམེཝ ཡོ ཨིམིནཱ ཨརིཡེན ཨཊྛངྒིཀེན མགྒེན ཨུཔེཏོ སམུཔེཏོ ཨུཔཱགཏོ སམུཔཱགཏོ ཨུཔཔནྣོ སམུཔཔནྣོ སམནྣཱགཏོ, སོ ཝུཙྩཏི བྲཧྨཙརིཡཝཱཏི – ཀཱམེསུ བྲཧྨཙརིཡཝཱ.

མེཏྟེཡྻཱཏི བྷགཝཱ ཏཾ བྲཱཧྨཎཾ གོཏྟེན ཨཱལཔཏི. བྷགཝཱཏི གཱརཝཱདྷིཝཙནམེཏཾ…པེ… སཙྪིཀཱ པཉྙཏྟི, ཡདིདཾ བྷགཝཱཏི – མེཏྟེཡྻཱཏི བྷགཝཱ.

ཝཱིཏཏཎྷོ སདཱ སཏོཏི. ཏཎྷཱཏི རཱུཔཏཎྷཱ…པེ… དྷམྨཏཎྷཱ. ཡསྶེསཱ ཏཎྷཱ པཧཱིནཱ སམུཙྪིནྣཱ ཝཱུཔསནྟཱ པཊིཔསྶདྡྷཱ ཨབྷབྦུཔྤཏྟིཀཱ ཉཱཎགྒིནཱ དཌྜྷཱ, སོ ཝུཙྩཏི ཝཱིཏཏཎྷོ ཙཏྟཏཎྷོ ཝནྟཏཎྷོ མུཏྟཏཎྷོ པཧཱིནཏཎྷོ པཊིནིསྶཊྛཏཎྷོ ཝཱིཏརཱགོ ཙཏྟརཱགོ ཝནྟརཱགོ མུཏྟརཱགོ པཧཱིནརཱགོ པཊིནིསྶཊྛརཱགོ ནིཙྪཱཏོ ནིབྦུཏོ སཱིཏིབྷཱུཏོ སུཁཔྤཊིསཾཝེདཱི བྲཧྨབྷཱུཏེན ཨཏྟནཱ ཝིཧརཏི. སདཱཏི སདཱ སབྦདཱ སབྦཀཱལཾ ནིཙྩཀཱལཾ དྷུཝཀཱལཾ སཏཏཾ སམིཏཾ ཨབྦོཀིཎྞཾ པོངྑཱནུཔོངྑཾ [པོཁཱནུཔོཁཾ (སྱཱ.)] ཨུདཀཱུམིཀཛཱཏཾ ཨཝཱིཙིསནྟཏིསཧིཏཾ [ཨཝཱིཙི སམངྒིསཧིཏཾ (སྱཱ.)] ཕསྶིཏཾ [ཕུསིཏཾ (སྱཱ.)] པུརེབྷཏྟཾ པཙྪཱབྷཏྟཾ པུརིམཡཱམཾ མཛ྄ཛྷིམཡཱམཾ པཙྪིམཡཱམཾ ཀཱལེ༹ ཛུཎྷེ ཝསྶེ ཧེམནྟེ གིམྷེ པུརིམེ ཝཡོཁནྡྷེ མཛ྄ཛྷིམེ ཝཡོཁནྡྷེ པཙྪིམེ ཝཡོཁནྡྷེ. སཏོཏི ཙཏཱུཧི ཀཱརཎེཧི སཏོ – ཀཱཡེ ཀཱཡཱནུཔསྶནཱསཏིཔཊྛཱནཾ བྷཱཝེནྟོ སཏོ, ཝེདནཱསུ ཝེདནཱནུཔསྶནཱསཏིཔཊྛཱནཾ བྷཱཝེནྟོ སཏོ, ཙིཏྟེ ཙིཏྟཱནུཔསྶནཱསཏིཔཊྛཱནཾ བྷཱཝེནྟོ སཏོ, དྷམྨེསུ དྷམྨཱནུཔསྶནཱསཏིཔཊྛཱནཾ བྷཱཝེནྟོ སཏོ…པེ… སོ ཝུཙྩཏི སཏོཏི – ཝཱིཏཏཎྷོ སདཱ སཏོ.

སངྑཱཡ ནིབྦུཏོ བྷིཀྑཱུཏི སངྑཱ ཝུཙྩཏི ཉཱཎཾ. ཡཱ པཉྙཱ པཛཱནནཱ ཝིཙཡོ པཝིཙཡོ…པེ… ཨམོཧོ དྷམྨཝིཙཡོ སམྨཱདིཊྛི. སངྑཱཡཱཏི སངྑཱཡ ཛཱནིཏྭཱ ཏུལཡིཏྭཱ ཏཱིརཡིཏྭཱ ཝིབྷཱཝཡིཏྭཱ ཝིབྷཱུཏཾ ཀཏྭཱ, ‘‘སབྦེ སངྑཱརཱ ཨནིཙྩཱ’’ཏི སངྑཱཡ ཛཱནིཏྭཱ ཏུལཡིཏྭཱ ཏཱིརཡིཏྭཱ ཝིབྷཱཝཡིཏྭཱ ཝིབྷཱུཏཾ ཀཏྭཱ, ‘‘སབྦེ སངྑཱརཱ དུཀྑཱ’’ཏི…པེ… ‘‘སབྦེ དྷམྨཱ ཨནཏྟཱ’’ཏི… ‘‘ཨཝིཛྫཱཔཙྩཡཱ སངྑཱརཱ’’ཏི… ‘‘ཡཾ ཀིཉྩི སམུདཡདྷམྨཾ སབྦཾ ཏཾ ནིརོདྷདྷམྨ’’ནྟི སངྑཱཡ ཛཱནིཏྭཱ ཏུལཡིཏྭཱ ཏཱིརཡིཏྭཱ ཝིབྷཱཝཡིཏྭཱ ཝིབྷཱུཏཾ ཀཏྭཱ.

ཨཐ ཝཱ, ཨནིཙྩཏོ སངྑཱཡ ཛཱནིཏྭཱ…པེ… དུཀྑཏོ… རོགཏོ… གཎྜཏོ… སལླཏོ…པེ… ནིསྶརཎཏོ སངྑཱཡ ཛཱནིཏྭཱ ཏུལཡིཏྭཱ ཏཱིརཡིཏྭཱ ཝིབྷཱཝཡིཏྭཱ ཝིབྷཱུཏཾ ཀཏྭཱ. ནིབྦུཏོཏི རཱགསྶ ནིབྦཱཔིཏཏྟཱ ནིབྦུཏོ, དོསསྶ ནིབྦཱཔིཏཏྟཱ ནིབྦུཏོ, མོཧསྶ ནིབྦཱཔིཏཏྟཱ ནིབྦུཏོ, ཀོདྷསྶ… ཨུཔནཱཧསྶ… མཀྑསྶ… པལཱ༹སསྶ… ཨིསྶཱཡ… མཙྪརིཡསྶ… མཱཡཱཡ… སཱཋེཡྻསྶ… ཐམྦྷསྶ… སཱརམྦྷསྶ… མཱནསྶ… ཨཏིམཱནསྶ… མདསྶ… པམཱདསྶ… སབྦཀིལེསཱནཾ… སབྦདུཙྩརིཏཱནཾ… སབྦདརཐཱནཾ … སབྦཔརིལཱ༹ཧཱནཾ… སབྦསནྟཱཔཱནཾ… སབྦཱཀུསལཱབྷིསངྑཱརཱནཾ ནིབྦཱཔིཏཏྟཱ ནིབྦུཏོ. བྷིཀྑཱུཏི སཏྟནྣཾ དྷམྨཱནཾ བྷིནྣཏྟཱ བྷིཀྑུ…པེ… ཝུསིཏཝཱ ཁཱིཎཔུནབྦྷཝོ ས བྷིཀྑཱུཏི – སངྑཱཡ ནིབྦུཏོ བྷིཀྑུ.

ཏསྶ ནོ སནྟི ཨིཉྫིཏཱཏི. ཏསྶཱཏི ཨརཧཏོ ཁཱིཎཱསཝསྶ. ཨིཉྫིཏཱཏི ཏཎྷིཉྫིཏཾ དིཊྛིཉྫིཏཾ མཱནིཉྫིཏཾ ཀིལེསིཉྫིཏཾ ཀཱམིཉྫིཏཾ. ཏསྶིམེ ཨིཉྫིཏཱ ནཏྠི ན སནྟི ན སཾཝིཛྫནྟི ནུཔལབྦྷནྟི པཧཱིནཱ སམུཙྪིནྣཱ ཝཱུཔསནྟཱ པཊིཔསྶདྡྷཱ ཨབྷབྦུཔྤཏྟིཀཱ ཉཱཎགྒིནཱ དཌྜྷཱཏི – ཏསྶ ནོ སནྟི ཨིཉྫིཏཱ. ཏེནཱཧ བྷགཝཱ –

‘‘ཀཱམེསུ བྲཧྨཙརིཡཝཱ, [མེཏྟེཡྻཱཏི བྷགཝཱ]

ཝཱིཏཏཎྷོ སདཱ སཏོ;

སངྑཱཡ ནིབྦུཏོ བྷིཀྑུ, ཏསྶ ནོ སནྟི ཨིཉྫིཏཱ’’ཏི.

༡༡.

སོ ཨུབྷནྟམབྷིཉྙཱཡ, མཛ྄ཛྷེ མནྟཱ ན ལིཔྤཏི;

ཏཾ བྲཱུམི མཧཱཔུརིསོཏི, སོ ཨིདྷ སིབྦིནིམཙྩགཱ.

སོ ཨུབྷནྟམབྷིཉྙཱཡ, མཛ྄ཛྷེ མནྟཱ ན ལིཔྤཏཱིཏི. ཨནྟཱཏི ཕསྶོ ཨེཀོ ཨནྟོ, ཕསྶསམུདཡོ དུཏིཡོ ཨནྟོ, ཕསྶནིརོདྷོ མཛ྄ཛྷེ; ཨཏཱིཏཾ ཨེཀོ ཨནྟོ, ཨནཱགཏཾ དུཏིཡོ ཨནྟོ, པཙྩུཔྤནྣཾ མཛ྄ཛྷེ; སུཁཱ ཝེདནཱ ཨེཀོ ཨནྟོ, དུཀྑཱ ཝེདནཱ དུཏིཡོ ཨནྟོ, ཨདུཀྑམསུཁཱ ཝེདནཱ མཛ྄ཛྷེ; ནཱམཾ ཨེཀོ ཨནྟོ, རཱུཔཾ དུཏིཡོ ཨནྟོ, ཝིཉྙཱཎཾ མཛ྄ཛྷེ; ཚ ཨཛ྄ཛྷཏྟིཀཱནི ཨཱཡཏནཱནི ཨེཀོ ཨནྟོ, ཚ བཱཧིརཱནི ཨཱཡཏནཱནི དུཏིཡོ ཨནྟོ, ཝིཉྙཱཎཾ མཛ྄ཛྷེ; སཀྐཱཡོ ཨེཀོ ཨནྟོ, སཀྐཱཡསམུདཡོ དུཏིཡོ ཨནྟོ, སཀྐཱཡནིརོདྷོ མཛ྄ཛྷེ. མནྟཱ ཝུཙྩཏི པཉྙཱ, ཡཱ པཉྙཱ པཛཱནནཱ…པེ… ཨམོཧོ དྷམྨཝིཙཡོ སམྨཱདིཊྛི.

ལེཔཱཏི དྭེ ལེཔཱ – ཏཎྷཱལེཔོ ཙ དིཊྛིལེཔོ ཙ. ཀཏམོ ཏཎྷཱལེཔོ? ཡཱཝཏཱ ཏཎྷཱསངྑཱཏེན སཱིམཀཏཾ ཨོདྷིཀཏཾ [མརིཡཱདིཀཏཾ ཨོདྷིཀཏཾ (སྱཱ.)] པརིཡནྟཀཏཾ པརིགྒཧིཏཾ མམཱཡིཏཾ – ‘‘ཨིདཾ མམ, ཨེཏཾ མམ, ཨེཏྟཀཾ མམ, ཨེཏྟཱཝཏཱ མམ རཱུཔཱ སདྡཱ གནྡྷཱ རསཱ ཕོཊྛབྦཱ ཨཏྠརཎཱ པཱཝུརཎཱ དཱསིདཱསཱ ཨཛེལ༹ཀཱ ཀུཀྐུཊསཱུཀརཱ ཧཏྠིགཝཱསྶཝལ༹ཝཱ ཁེཏྟཾ ཝཏྠུ ཧིརཉྙཾ སུཝཎྞཾ གཱམནིགམརཱཛདྷཱནིཡོ རཊྛཉྩ ཛནཔདོ ཙ ཀོསོ ཙ ཀོཊྛཱགཱརཉྩ’’. ཀེཝལམྤི མཧཱཔཐཝིཾ ཏཎྷཱཝསེན མམཱཡཏི. ཡཱཝཏཱ ཨཊྛསཏཏཎྷཱཝིཙརིཏཾ – ཨཡཾ ཏཎྷཱལེཔོ.

ཀཏམོ དིཊྛིལེཔོ? ཝཱིསཏིཝཏྠུཀཱ སཀྐཱཡདིཊྛི, དསཝཏྠུཀཱ མིཙྪཱདིཊྛི, དསཝཏྠུཀཱ ཨནྟགྒཱཧིཀཱ དིཊྛི, ཡཱ ཨེཝརཱུཔཱ དིཊྛི དིཊྛིགཏཾ དིཊྛིགཧནཾ དིཊྛིཀནྟཱརོ དིཊྛིཝིསཱུཀཱཡིཀཾ དིཊྛིཝིཔྥནྡིཏཾ དིཊྛིསཾཡོཛནཾ གཱཧོ པཊིགྒཱཧོ ཨབྷིནིཝེསོ པརཱམཱསོ ཀུམྨགྒོ མིཙྪཱཔཐོ མིཙྪཏྟཾ ཏིཏྠཱཡཏནཾ ཝིཔརིཡེསགྒཱཧོ [ཝིཔརིཡེསགྒཱཧོ (བཧཱུསུ)] ཝིཔརཱིཏགྒཱཧོ ཝིཔལླཱསགྒཱཧོ མིཙྪཱགཱཧོ ཨཡཱཐཱཝཀསྨིཾ ཡཱཐཱཝཀནྟི གཱཧོ, ཡཱཝཏཱ དྭཱསཊྛི དིཊྛིགཏཱནི – ཨཡཾ དིཊྛིལེཔོ.

སོ ཨུབྷནྟམབྷིཉྙཱཡ, མཛ྄ཛྷེ མནྟཱ ན ལིཔྤཏཱིཏི སོ ཨུབྷོ ཙ ཨནྟེ མཛ྄ཛྷཉྩ མནྟཱཡ ཨབྷིཉྙཱཡ ཛཱནིཏྭཱ ཏུལཡིཏྭཱ ཏཱིརཡིཏྭཱ ཝིབྷཱཝཡིཏྭཱ ཝིབྷཱུཏཾ ཀཏྭཱ ན ལིཔྤཏི ན པལིཔྤཏི ན ཨུཔལིཔྤཏི, ཨལིཏྟོ ཨསཾལིཏྟོ ཨནུཔལིཏྟོ ནིཀྑནྟོ ནིསྶཊོ ཝིཔྤམུཏྟོ ཝིསཉྙུཏྟོ ཝིམརིཡཱདིཀཏེན ཙེཏསཱ ཝིཧརཏཱིཏི – སོ ཨུབྷནྟམབྷིཉྙཱཡ མཛ྄ཛྷེ མནྟཱ ན ལིཔྤཏི.

ཏཾ བྲཱུམི མཧཱཔུརིསོཏི མཧཱཔུརིསོ ཨགྒཔུརིསོ སེཊྛཔུརིསོ ཝིསེཊྛཔུརིསོ པཱམོཀྑཔུརིསོ ཨུཏྟམཔུརིསོ པཝརཔུརིསོ, ཏཾ བྲཱུམི ཏཾ ཀཐེམི ཏཾ བྷཎཱམི ཏཾ དཱིཔེམི ཏཾ ཝོཧརཱམི.

ཨཱཡསྨཱ སཱརིཔུཏྟོ [པསྶ སཾ. ནི. ༥.༣༧༧] བྷགཝནྟཾ ཨེཏདཝོཙ – ‘‘མཧཱཔུརིསོ མཧཱཔུརིསོ’ཏི, བྷནྟེ, ཝུཙྩཏི. ཀིཏྟཱཝཏཱ ནུ ཁོ, བྷནྟེ, མཧཱཔུརིསོ ཧོཏཱི’’ཏི? ‘‘ཝིམུཏྟཙིཏྟཏྟཱ ཁྭཱཧཾ, སཱརིཔུཏྟ, མཧཱཔུརིསོཏི ཝདཱམི, ཨཝིམུཏྟཙིཏྟཏྟཱ ནོ མཧཱཔུརིསོཏི ཝདཱམི.

‘‘ཀཐཉྩ, སཱརིཔུཏྟ, ཝིམུཏྟཙིཏྟོ ཧོཏི? ཨིདྷ, སཱརིཔུཏྟ, བྷིཀྑུ ཨཛ྄ཛྷཏྟཾ ཀཱཡེ ཀཱཡཱནུཔསྶཱི ཝིཧརཏི ཨཱཏཱཔཱི སམྤཛཱནོ སཏིམཱ ཝིནེཡྻ ལོཀེ ཨབྷིཛ྄ཛྷཱདོམནསྶཾ. ཏསྶ ཀཱཡེ ཀཱཡཱནུཔསྶིནོ ཝིཧརཏོ ཙིཏྟཾ ཝིརཛྫཏི ཝིམུཙྩཏི ཨནུཔཱདཱཡ ཨཱསཝེཧི. ཝེདནཱསུ…པེ… ཙིཏྟེ… དྷམྨེསུ དྷམྨཱནུཔསྶཱི ཝིཧརཏི ཨཱཏཱཔཱི སམྤཛཱནོ སཏིམཱ ཝིནེཡྻ ལོཀེ ཨབྷིཛ྄ཛྷཱདོམནསྶཾ. ཏསྶ དྷམྨེསུ དྷམྨཱནུཔསྶིནོ ཝིཧརཏོ ཙིཏྟཾ ཝིརཛྫཏི ཝིམུཙྩཏི ཨནུཔཱདཱཡ ཨཱསཝེཧི. ཨེཝཾ ཁོ, སཱརིཔུཏྟ, བྷིཀྑུ ཝིམུཏྟཙིཏྟོ ཧོཏི. ཝིམུཏྟཙིཏྟཏྟཱ ཁྭཱཧཾ, སཱརིཔུཏྟ, མཧཱཔུརིསོཏི ཝདཱམི, ཨཝིམུཏྟཙིཏྟཏྟཱ ནོ མཧཱཔུརིསོཏི ཝདཱམཱི’’ཏི – ཏཾ བྲཱུམི མཧཱཔུརིསོཏི.

སོ ཨིདྷ སིབྦིནིམཙྩགཱཏི སིབྦིནཱི ཝུཙྩཏི ཏཎྷཱ. ཡོ རཱགོ སཱརཱགོ…པེ… ཨབྷིཛ྄ཛྷཱ ལོབྷོ ཨཀུསལམཱུལཾ, ཡསྶེསཱ སིབྦིནཱི ཏཎྷཱ པཧཱིནཱ སམུཙྪིནྣཱ ཝཱུཔསནྟཱ པཊིཔསྶདྡྷཱ ཨབྷབྦུཔྤཏྟིཀཱ ཉཱཎགྒིནཱ དཌྜྷཱ. སོ སིབྦིནིཾ ཏཎྷཾ ཨཙྩགཱ ཨུཔཙྩགཱ ཨཏིཀྐནྟོ སམཏིཀྐནྟོ ཝཱིཏིཝཏྟོཏི – སོ ཨིདྷ སིབྦིནིམཙྩགཱ. ཏེནཱཧ བྷགཝཱ –

‘‘སོ ཨུབྷནྟམབྷིཉྙཱཡ, མཛ྄ཛྷེ མནྟཱ ན ལིཔྤཏི;

ཏཾ བྲཱུམི མཧཱཔུརིསོཏི, སོ ཨིདྷ སིབྦིནིམཙྩགཱ’’ཏི.

སཧ གཱཐཱཔརིཡོསཱནཱ ཡེ ཏེ བྲཱཧྨཎེན སདྡྷིཾ ཨེཀཙྪནྡཱ ཨེཀཔཡོགཱ ཨེཀཱདྷིཔྤཱཡཱ ཨེཀཝཱསནཝཱསིཏཱ, ཏེསཾ ཨནེཀཔཱཎསཧསྶཱནཾ ཝིརཛཾ ཝཱིཏམལཾ དྷམྨཙཀྑུཾ ཨུདཔཱདི – ‘‘ཡཾ ཀིཉྩི སམུདཡདྷམྨཾ སབྦཾ ཏཾ ནིརོདྷདྷམྨ’’ནྟི. ཏསྶ བྲཱཧྨཎསྶ ཨནུཔཱདཱཡ ཨཱསཝེཧི ཙིཏྟཾ ཝིམུཙྩི. སཧ ཨརཧཏྟཔྤཏྟཱ ཨཛིནཛཊཱཝཱཀཙཱིརཏིདཎྜཀམཎྜལུཀེསཱ ཙ མསྶཱུ ཙ ཨནྟརཧིཏཱ. བྷཎྜུཀཱསཱཡཝཏྠཝསནོ སངྒྷཱཊིཔཏྟཙཱིཝརདྷརོ ཨནྭཏྠཔཊིཔཏྟིཡཱ པཉྫལིཀོ བྷགཝནྟཾ ནམསྶམཱནོ ནིསིནྣོ ཧོཏི – ‘‘སཏྠཱ མེ བྷནྟེ བྷགཝཱ, སཱཝཀོཧམསྨཱི’’ཏི.

ཏིསྶམེཏྟེཡྻམཱཎཝཔུཙྪཱནིདྡེསོ དུཏིཡོ.

༣. པུཎྞཀམཱཎཝཔུཙྪཱནིདྡེསོ

༡༢.

ཨནེཛཾ མཱུལདསྶཱཝིཾ, [ཨིཙྩཱཡསྨཱ པུཎྞཀོ]

ཨཏྠི པཉྷེན ཨཱགམཾ;

ཀིཾནིསྶིཏཱ ཨིསཡོ མནུཛཱ, ཁཏྟིཡཱ བྲཱཧྨཎཱ དེཝཏཱནཾ;

ཡཉྙམཀཔྤཡིཾསུ པུཐཱུདྷ ལོཀེ, པུཙྪཱམི ཏཾ བྷགཝཱ བྲཱུཧི མེཏཾ.

ཨནེཛཾ མཱུལདསྶཱཝིནྟི ཨེཛཱ ཝུཙྩཏི ཏཎྷཱ. ཡོ རཱགོ སཱརཱགོ…པེ… ཨབྷིཛ྄ཛྷཱ ལོབྷོ ཨཀུསལམཱུལཾ སཱ ཨེཛཱ ཏཎྷཱ བུདྡྷསྶ བྷགཝཏོ པཧཱིནཱ ཨུཙྪིནྣམཱུལཱ ཏཱལཱཝཏྠུཀཏཱ ཨནབྷཱཝཾཀཏཱ ཨཱཡཏིཾ ཨནུཔྤཱདདྷམྨཱ. ཏསྨཱ བུདྡྷོ ཨནེཛོ. ཨེཛཱཡ པཧཱིནཏྟཱ ཨནེཛོ. བྷགཝཱ ལཱབྷེཔི ན ཨིཉྫཏི, ཨལཱབྷེཔི ན ཨིཉྫཏི, ཡསེཔི ན ཨིཉྫཏི, ཨཡསེཔི ན ཨིཉྫཏི, པསཾསཱཡཔི ན ཨིཉྫཏི, ནིནྡཱཡཔི ན ཨིཉྫཏི, སུཁེཔི ན ཨིཉྫཏི, དུཀྑེཔི ན ཨིཉྫཏི ན ཙལཏི ན ཝེདྷཏི ནཔྤཝེདྷཏཱིཏི – ཨནེཛཾ. མཱུལདསྶཱཝིནྟི བྷགཝཱ མཱུལདསྶཱཝཱི ཧེཏུདསྶཱཝཱི ནིདཱནདསྶཱཝཱི སམྦྷཝདསྶཱཝཱི པབྷཝདསྶཱཝཱི སམུཊྛཱནདསྶཱཝཱི ཨཱཧཱརདསྶཱཝཱི ཨཱརམྨཎདསྶཱཝཱི པཙྩཡདསྶཱཝཱི སམུདཡདསྶཱཝཱི.

ཏཱིཎི ཨཀུསལམཱུལཱནི – ལོབྷོ ཨཀུསལམཱུལཾ, དོསོ ཨཀུསལམཱུལཾ, མོཧོ ཨཀུསལམཱུལཾ.

ཝུཏྟཉྷེཏཾ བྷགཝཏཱ – [པསྶ ཨ. ནི. ༣.༡༡༢] ‘‘ཏཱིཎིམཱནི, བྷིཀྑཝེ, ནིདཱནཱནི ཀམྨཱནཾ སམུདཡཱཡ. ཀཏམཱནི ཏཱིཎི? ལོབྷོ ནིདཱནཾ ཀམྨཱནཾ སམུདཡཱཡ, དོསོ ནིདཱནཾ ཀམྨཱནཾ སམུདཡཱཡ, མོཧོ ནིདཱནཾ ཀམྨཱནཾ སམུདཡཱཡ. ན, བྷིཀྑཝེ, ལོབྷཛེན ཀམྨེན དོསཛེན ཀམྨེན མོཧཛེན ཀམྨེན དེཝཱ པཉྙཱཡནྟི, མནུསྶཱ པཉྙཱཡནྟི, ཡཱ ཝཱ པནཉྙཱཔི ཀཱཙི སུགཏིཡོ. ཨཐ ཁོ, བྷིཀྑཝེ, ལོབྷཛེན ཀམྨེན དོསཛེན ཀམྨེན མོཧཛེན ཀམྨེན ནིརཡོ པཉྙཱཡཏི, ཏིརཙྪཱནཡོནི པཉྙཱཡཏི, པེཏྟིཝིསཡོ པཉྙཱཡཏི, ཡཱ ཝཱ པནཉྙཱཔི ཀཱཙི དུགྒཏིཡོ ནིརཡེ ཏིརཙྪཱནཡོནིཡཱ པེཏྟིཝིསཡེ ཨཏྟབྷཱཝཱབྷིནིབྦཏྟིཡཱ’’. ཨིམཱནི ཏཱིཎི ཨཀུསལམཱུལཱནཱིཏི བྷགཝཱ ཛཱནཱཏི པསྶཏི. ཨེཝམྤི བྷགཝཱ མཱུལདསྶཱཝཱི…པེ… སམུདཡདསྶཱཝཱི. ཏཱིཎི ཀུསལམཱུལཱནི – ཨལོབྷོ ཀུསལམཱུལཾ, ཨདོསོ ཀུསལམཱུལཾ, ཨམོཧོ ཀུསལམཱུལཾ.

ཝུཏྟཉྷེཏཾ བྷགཝཏཱ – ‘‘ཏཱིཎིམཱནི…པེ… ན, བྷིཀྑཝེ, ཨལོབྷཛེན ཀམྨེན ཨདོསཛེན ཀམྨེན ཨམོཧཛེན ཀམྨེན ནིརཡོ པཉྙཱཡཏི, ཏིརཙྪཱནཡོནི པཉྙཱཡཏི, པེཏྟིཝིསཡོ པཉྙཱཡཏི, ཡཱ ཝཱ པནཉྙཱཔི ཀཱཙི དུགྒཏིཡོ. ཨཐ ཁོ, བྷིཀྑཝེ, ཨལོབྷཛེན ཀམྨེན ཨདོསཛེན ཀམྨེན ཨམོཧཛེན ཀམྨེན དེཝཱ པཉྙཱཡནྟི, མནུསྶཱ པཉྙཱཡནྟི, ཡཱ ཝཱ པནཉྙཱཔི ཀཱཙི སུགཏིཡོ དེཝེ ཙ མནུསྶེ ཙ ཨཏྟབྷཱཝཱབྷིནིབྦཏྟིཡཱ’’. ཨིམཱནི ཏཱིཎི ཀུསལམཱུལཱནཱིཏི བྷགཝཱ ཛཱནཱཏི པསྶཏི. ཨེཝམྤི བྷགཝཱ མཱུལདསྶཱཝཱི…པེ… སམུདཡདསྶཱཝཱི.

ཝུཏྟཉྷེཏཾ བྷགཝཏཱ – ‘‘ཡེ ཀེཙི, བྷིཀྑཝེ, དྷམྨཱ ཨཀུསལཱ ཨཀུསལབྷཱགིཡཱ ཨཀུསལཔཀྑིཀཱ སབྦེ ཏེ ཨཝིཛྫཱམཱུལཀཱ ཨཝིཛྫཱསམོསརཎཱ ཨཝིཛྫཱསམུགྒྷཱཏཱ’’. སབྦེ ཏེ སམུགྒྷཱཏཾ གཙྪནྟཱིཏི བྷགཝཱ ཛཱནཱཏི པསྶཏི. ཨེཝམྤི བྷགཝཱ མཱུལདསྶཱཝཱི…པེ… སམུདཡདསྶཱཝཱི.

ཝུཏྟཉྷེཏཾ བྷགཝཏཱ – ‘‘ཡེ ཀེཙི, བྷིཀྑཝེ, དྷམྨཱ ཀུསལཱ ཀུསལབྷཱགིཡཱ ཀུསལཔཀྑིཀཱ, སབྦེ ཏེ ཨཔྤམཱདམཱུལཀཱ ཨཔྤམཱདསམོསརཎཱ. ཨཔྤམཱདོ ཏེསཾ དྷམྨཱནཾ ཨགྒམཀྑཱཡཏཱི’’ཏི བྷགཝཱ ཛཱནཱཏི པསྶཏི. ཨེཝམྤི བྷགཝཱ མཱུལདསྶཱཝཱི…པེ… སམུདཡདསྶཱཝཱི.

ཨཐ ཝཱ, བྷགཝཱ ཛཱནཱཏི པསྶཏི. ‘‘ཨཝིཛྫཱ མཱུལཾ སངྑཱརཱནཾ, སངྑཱརཱ མཱུལཾ ཝིཉྙཱཎསྶ, ཝིཉྙཱཎཾ མཱུལཾ ནཱམརཱུཔསྶ, ནཱམརཱུཔཾ མཱུལཾ སལཱ༹ཡཏནསྶ, སལཱ༹ཡཏནཾ མཱུལཾ ཕསྶསྶ, ཕསྶོ མཱུལཾ ཝེདནཱཡ, ཝེདནཱ མཱུལཾ ཏཎྷཱཡ, ཏཎྷཱ མཱུལཾ ཨུཔཱདཱནསྶ, ཨུཔཱདཱནཾ མཱུལཾ བྷཝསྶ, བྷཝོ མཱུལཾ ཛཱཏིཡཱ, ཛཱཏི མཱུལཾ ཛརཱམརཎསྶཱ’’ཏི – བྷགཝཱ ཛཱནཱཏི པསྶཏི. ཨེཝམྤི བྷགཝཱ མཱུལདསྶཱཝཱི…པེ… སམུདཡདསྶཱཝཱི.

ཨཐ ཝཱ, བྷགཝཱ ཛཱནཱཏི པསྶཏི. ‘‘ཙཀྑུ མཱུལཾ ཙཀྑུརོགཱནཾ, སོཏཾ མཱུལཾ སོཏརོགཱནཾ, གྷཱནཾ མཱུལཾ གྷཱནརོགཱནཾ, ཛིཝ྄ཧཱ མཱུལཾ ཛིཝ྄ཧཱརོགཱནཾ, ཀཱཡོ མཱུལཾ ཀཱཡརོགཱནཾ, མནོ མཱུལཾ ཙེཏསིཀཱནཾ དུཀྑཱན’’ནྟི – བྷགཝཱ ཛཱནཱཏི པསྶཏི. ཨེཝམྤི བྷགཝཱ མཱུལདསྶཱཝཱི ཧེཏུདསྶཱཝཱི ནིདཱནདསྶཱཝཱི སམྦྷཝདསྶཱཝཱི པབྷཝདསྶཱཝཱི སམུཊྛཱནདསྶཱཝཱི ཨཱཧཱརདསྶཱཝཱི ཨཱརམྨཎདསྶཱཝཱི པཙྩཡདསྶཱཝཱི སམུདཡདསྶཱཝཱིཏི – ཨནེཛཾ མཱུལདསྶཱཝཱི.

ཨིཙྩཱཡསྨཱ པུཎྞཀོཏི ཨིཙྩཱཏི པདསནྡྷི…པེ… ཨཱཡསྨཱ པུཎྞཀོ.

ཨཏྠི པཉྷེན ཨཱགམནྟི པཉྷེན ཨཏྠིཀོ ཨཱགཏོམྷི, [པཉྷཏྠིཀཱམྷ ཨཱགཏཱ (བཧཱུསུ) པསྶ མཧཱནི. ༡༩༢] པཉྷཾ པུཙྪིཏུཀཱམོ ཨཱགཏོམྷི, པཉྷཾ སོཏུཀཱམོ ཨཱགཏོམྷཱིཏི – ཨེཝམྤི ཨཏྠི པཉྷེན ཨཱགམཾ. ཨཐ ཝཱ, པཉྷཏྠིཀཱནཾ པཉྷཾ པུཙྪིཏུཀཱམཱནཾ པཉྷཾ སོཏུཀཱམཱནཾ ཨཱགམནཾ ཨབྷིཀྐམནཾ ཨུཔསངྐམནཾ པཡིརུཔཱསནཾ ཨཏྠཱིཏི – ཨེཝམྤི ཨཏྠི པཉྷེན ཨཱགམཾ. ཨཐ ཝཱ, པཉྷཱགམོ ཏུཡ྄ཧཾ ཨཏྠི, ཏྭམྤི པཧུ ཏྭམསི ཨལམཏྟོ. མཡཱ པུཙྪིཏཾ ཀཐེཏུཾ ཝིསཛྫེཏུཾ ཝཧསྶེཏཾ བྷཱརནྟི [ཝིསཛྫེཏུཾ སནྡསྶེཏུཾ བྷཎིཏུནྟི (སྱཱ.) ཝཧསྶུ + ཨེཏཾ] – ཨེཝམྤི ཨཏྠི པཉྷེན ཨཱགམཾ.

ཀིཾ ནིསྶིཏཱ ཨིསཡོ མནུཛཱཏི ཀིཾ ནིསྶིཏཱ ཨཱསིཏཱ ཨལླཱིནཱ ཨུཔགཏཱ ཨཛ྄ཛྷོསིཏཱ ཨདྷིམུཏྟཱ. ཨིསཡོཏི ཨིསིནཱམཀཱ ཡེ ཀེཙི ཨིསིཔབྦཛྫཾ པབྦཛིཏཱ ཨཱཛཱིཝཀཱ ནིགཎྛཱ ཛཊིལཱ ཏཱཔསཱ. མནུཛཱཏི མནུསྶཱ ཝུཙྩནྟཱིཏི – ཀིཾ ནིསྶིཏཱ ཨིསཡོ མནུཛཱ.

ཁཏྟིཡཱ བྲཱཧྨཎཱ དེཝཏཱནནྟི. ཁཏྟིཡཱཏི ཡེ ཀེཙི ཁཏྟིཡཛཱཏིཀཱ. བྲཱཧྨཎཱཏི ཡེ ཀེཙི བྷོཝཱདིཀཱ. དེཝཏཱནནྟི ཨཱཛཱིཝཀསཱཝཀཱནཾ ཨཱཛཱིཝཀཱ དེཝཏཱ, ནིགཎྛསཱཝཀཱནཾ ནིགཎྛཱ དེཝཏཱ, ཛཊིལསཱཝཀཱནཾ ཛཊིལཱ དེཝཏཱ, པརིབྦཱཛཀསཱཝཀཱནཾ པརིབྦཱཛཀཱ དེཝཏཱ, ཨཝིརུདྡྷཀསཱཝཀཱནཾ ཨཝིརུདྡྷཀཱ [ཨཝརུདྡྷཀསཱཝཀཱནཾ ཨཝརུདྡྷཀཱ (སྱཱ.)] དེཝཏཱ, ཧཏྠིཝཏིཀཱནཾ ཧཏྠཱི དེཝཏཱ, ཨསྶཝཏིཀཱནཾ ཨསྶཱ དེཝཏཱ, གོཝཏིཀཱནཾ གཱཝོ དེཝཏཱ, ཀུཀྐུརཝཏིཀཱནཾ ཀུཀྐུརཱ དེཝཏཱ, ཀཱཀཝཏིཀཱནཾ ཀཱཀཱ དེཝཏཱ, ཝཱསུདེཝཝཏིཀཱནཾ ཝཱསུདེཝོ དེཝཏཱ, བལདེཝཝཏིཀཱནཾ བལདེཝོ དེཝཏཱ, པུཎྞབྷདྡཝཏིཀཱནཾ པུཎྞབྷདྡོ དེཝཏཱ, མཎིབྷདྡཝཏིཀཱནཾ མཎིབྷདྡོ དེཝཏཱ, ཨགྒིཝཏིཀཱནཾ ཨགྒི དེཝཏཱ, ནཱགཝཏིཀཱནཾ ནཱགཱ དེཝཏཱ, སུཔཎྞཝཏིཀཱནཾ སུཔཎྞཱ དེཝཏཱ, ཡཀྑཝཏིཀཱནཾ ཡཀྑཱ དེཝཏཱ, ཨསུརཝཏིཀཱནཾ ཨསུརཱ དེཝཏཱ, གནྡྷབྦཝཏིཀཱནཾ གནྡྷབྦཱ དེཝཏཱ, མཧཱརཱཛཝཏིཀཱནཾ མཧཱརཱཛཱནོ དེཝཏཱ, ཙནྡཝཏིཀཱནཾ ཙནྡོ དེཝཏཱ, སཱུརིཡཝཏིཀཱནཾ སཱུརིཡོ དེཝཏཱ, ཨིནྡཝཏིཀཱནཾ ཨིནྡོ དེཝཏཱ, བྲཧྨཝཏིཀཱནཾ བྲཧྨཱ དེཝཏཱ, དེཝཝཏིཀཱནཾ དེཝོ དེཝཏཱ, དིསཱཝཏིཀཱནཾ དིསཱ དེཝཏཱ, ཡེ ཡེསཾ དཀྑིཎེཡྻཱ ཏེ ཏེསཾ དེཝཏཱཏི – ཁཏྟིཡབྲཱཧྨཎཱ དེཝཏཱནཾ.

ཡཉྙམཀཔྤཡིཾསུ པུཐཱུདྷ ལོཀེཏི ཡཉྙཾ ཝུཙྩཏི དེཡྻདྷམྨོ ཙཱིཝརཔིཎྜཔཱཏསེནཱསནགིལཱནཔཙྩཡབྷེསཛྫཔརིཀྑཱརཾ ཨནྣཾ པཱནཾ ཝཏྠཾ ཡཱནཾ མཱལཱགནྡྷཝིལེཔནཾ [མཱལཱགནྡྷཾ ཝིལེཔནཾ (སྱཱ.) ཨིཏིཝུ. ༧༥] སེཡྻཱཝསཐཔདཱིཔེཡྻཾ. ཡཉྙམཀཔྤཡིཾསཱུཏི ཡེཔི ཡཉྙཾ ཨེསནྟི གཝེསནྟི པརིཡེསནྟི ཙཱིཝརཔིཎྜཔཱཏསེནཱསནགིལཱནཔཙྩཡབྷེསཛྫཔརིཀྑཱརཾ ཨནྣཾ པཱནཾ ཝཏྠཾ ཡཱནཾ མཱལཱགནྡྷཝིལེཔནཾ སེཡྻཱཝསཐཔདཱིཔེཡྻཾ, ཏེཔི ཡཉྙཾ ཀཔྤེནྟི. ཡེཔི ཡཉྙཾ ཨབྷིསངྑརོནྟི ཙཱིཝརཔིཎྜཔཱཏསེནཱསནགིལཱནཔཙྩཡབྷེསཛྫཔརིཀྑཱརཾ ཨནྣཾ པཱནཾ…པེ… སེཡྻཱཝསཐཔདཱིཔེཡྻཾ, ཏེཔི ཡཉྙཾ ཀཔྤེནྟི. ཡེཔི ཡཉྙཾ དེནྟི ཡཛནྟི པརིཙྩཛནྟི ཙཱིཝརཔིཎྜཔཱཏསེནཱསནགིལཱནཔཙྩཡབྷེསཛྫཔརིཀྑཱརཾ ཨནྣཾ པཱནཾ…པེ… སེཡྻཱཝསཐཔདཱིཔེཡྻཾ, ཏེཔི ཡཉྙཾ ཀཔྤེནྟི. པུཐཱུཏི ཡཉྙཱ ཝཱ ཨེཏེ པུཐཱུ, ཡཉྙཡཱཛཀཱ [ཡཉྙཡཛཀཱ (སྱཱ.)] ཝཱ ཨེཏེ པུཐཱུ, དཀྑིཎེཡྻཱ ཝཱ ཨེཏེ པུཐཱུ. ཀཐཾ ཡཉྙཱ ཝཱ ཨེཏེ པུཐཱུ? བཧུཀཱནཾ ཨེཏེ ཡཉྙཱ ཙཱིཝརཔིཎྜཔཱཏསེནཱསནགིལཱནཔཙྩཡབྷེསཛྫཔརིཀྑཱརཱ ཨནྣཾ པཱནཾ ཝཏྠཾ ཡཱནཾ མཱལཾ གནྡྷཾ ཝིལེཔནཾ སེཡྻཱཝསཐཔདཱིཔེཡྻཾ – ཨེཝཾ ཡཉྙཱ ཝཱ ཨེཏེ པུཐཱུ.

ཀཐཾ ཡཉྙཡཱཛཀཱ ཝཱ ཨེཏེ པུཐཱུ? བཧུཀཱ ཨེཏེ ཡཉྙཡཱཛཀཱ ཁཏྟིཡཱ ཙ བྲཱཧྨཎཱ ཙ ཝེསྶཱ ཙ སུདྡཱ ཙ གཧཊྛཱ ཙ པབྦཛིཏཱ ཙ དེཝཱ ཙ མནུསྶཱ ཙ – ཨེཝཾ ཡཉྙཡཱཛཀཱ ཝཱ ཨེཏེ པུཐཱུ.

ཀཐཾ དཀྑིཎེཡྻཱ ཝཱ ཨེཏེ པུཐཱུ? བཧུཀཱ ཨེཏེ དཀྑིཎེཡྻཱ པུཐཱུ སམཎབྲཱཧྨཎཱ ཀཔཎདྡྷིཀཝནིབྦཀཡཱཙཀཱ [… ཝཎིབྦཀསཱཝཀཱ (སྱཱ.) ཨིཏིཝུ. ༧༥] – ཨེཝཾ དཀྑིཎེཡྻཱ ཝཱ ཨེཏེ པུཐཱུ. ཨིདྷ ལོཀེཏི མནུསྶལོཀེཏི ཡཉྙམཀཔྤཡིཾསུ – པུཐཱུདྷ ལོཀེ.

པུཙྪཱམི ཏཾ བྷགཝཱ བྲཱུཧི མེཏནྟི. པུཙྪཱཏི ཏིསྶོ པུཙྪཱ – ཨདིཊྛཛོཏནཱ པུཙྪཱ, དིཊྛསཾསནྡནཱ པུཙྪཱ, ཝིམཏིཙྪེདནཱ པུཙྪཱ. ཀཏམཱ ཨདིཊྛཛོཏནཱ པུཙྪཱ? པཀཏིཡཱ ལཀྑཎཾ ཨཉྙཱཏཾ ཧོཏི ཨདིཊྛཾ ཨཏུལིཏཾ ཨཏཱིརིཏཾ ཨཝིབྷཱུཏཾ ཨཝིབྷཱཝིཏཾ, ཏསྶ ཉཱཎཱཡ དསྶནཱཡ ཏུལནཱཡ ཏཱིརཎཱཡ ཝིབྷཱུཏཏྠཱཡ ཝིབྷཱཝནཏྠཱཡ པཉྷཾ པུཙྪཏི – ཨཡཾ ཨདིཊྛཛོཏནཱ པུཙྪཱ.

ཀཏམཱ དིཊྛསཾསནྡནཱ པུཙྪཱ? པཀཏིཡཱ ལཀྑཎཾ ཉཱཏཾ ཧོཏི དིཊྛཾ ཏུལིཏཾ ཏཱིརིཏཾ ཝིབྷཱུཏཾ ཝིབྷཱཝིཏཾ. ཨཉྙེཧི པཎྜིཏེཧི སདྡྷིཾ སཾསནྡནཏྠཱཡ པཉྷཾ པུཙྪཏི – ཨཡཾ དིཊྛསཾསནྡནཱ པུཙྪཱ.

ཀཏམཱ ཝིམཏིཙྪེདནཱ པུཙྪཱ? པཀཏིཡཱ སཾསཡཔཀྑནྡོ [སཾསཡཔཀྑནྣོ (སྱཱ.)] ཧོཏི ཝིམཏིཔཀྑནྡོ དྭེལ༹ྷཀཛཱཏོ – ‘‘ཨེཝཾ ནུ ཁོ, ན ནུ ཁོ, ཀིཾ ནུ ཁོ, ཀཐཾ ནུ ཁོ’’ཏི! སོ ཝིམཏིཙྪེདནཏྠཱཡ པཉྷཾ པུཙྪཏི – ཨཡཾ ཝིམཏིཙྪེདནཱ པུཙྪཱ. ཨིམཱ ཏིསྶོ པུཙྪཱ.

ཨཔརཱཔི ཏིསྶོ པུཙྪཱ – མནུསྶཔུཙྪཱ, ཨམནུསྶཔུཙྪཱ, ནིམྨིཏཔུཙྪཱ. ཀཏམཱ མནུསྶཔུཙྪཱ? མནུསྶཱ བུདྡྷཾ བྷགཝནྟཾ ཨུཔསངྐམིཏྭཱ པུཙྪནྟི, བྷིཀྑཱུ པུཙྪནྟི, བྷིཀྑུནིཡོ པུཙྪནྟི, ཨུཔཱསཀཱ པུཙྪནྟི, ཨུཔཱསིཀཱཡོ པུཙྪནྟི, རཱཛཱནོ པུཙྪནྟི, ཁཏྟིཡཱ པུཙྪནྟི, བྲཱཧྨཎཱ པུཙྪནྟི, ཝེསྶཱ པུཙྪནྟི, སུདྡཱ པུཙྪནྟི, གཧཊྛཱ པུཙྪནྟི, པབྦཛིཏཱ པུཙྪནྟི – ཨཡཾ མནུསྶཔུཙྪཱ.

ཀཏམཱ ཨམནུསྶཔུཙྪཱ? ཨམནུསྶཱ བུདྡྷཾ བྷགཝནྟཾ ཨུཔསངྐམིཏྭཱ པཉྷཾ པུཙྪནྟི, ནཱགཱ པུཙྪནྟི, སུཔཎྞཱ པུཙྪནྟི, ཡཀྑཱ པུཙྪནྟི, ཨསུརཱ པུཙྪནྟི, གནྡྷབྦཱ པུཙྪནྟི, མཧཱརཱཛཱནོ པུཙྪནྟི, ཨིནྡཱ པུཙྪནྟི, བྲཧྨཱནོ པུཙྪནྟི, དེཝཏཱཡོ པུཙྪནྟི – ཨཡཾ ཨམནུསྶཔུཙྪཱ.

ཀཏམཱ ནིམྨིཏཔུཙྪཱ? ཡཾ བྷགཝཱ རཱུཔཾ ཨབྷིནིམྨིནཱཏི མནོམཡཾ སབྦངྒཔཙྩངྒཾ ཨཧཱིནིནྡྲིཡཾ, སོ ནིམྨིཏོ བུདྡྷཾ བྷགཝནྟཾ ཨུཔསངྐམིཏྭཱ པཉྷཾ པུཙྪཏི; བྷགཝཱ ཝིསཛྫེཏི [ཝིསྶཛྫེཏི (ཀ.)] – ཨཡཾ ནིམྨིཏཔུཙྪཱ. ཨིམཱ ཏིསྶོ པུཙྪཱ.

ཨཔརཱཔི ཏིསྶོ པུཙྪཱ – ཨཏྟཏྠཔུཙྪཱ, པརཏྠཔུཙྪཱ, ཨུབྷཡཏྠཔུཙྪཱ. ཨཔརཱཔི ཏིསྶོ པུཙྪཱ – དིཊྛདྷམྨིཀཏྠཔུཙྪཱ, སམྤརཱཡིཀཏྠཔུཙྪཱ, པརམཏྠཔུཙྪཱ. ཨཔརཱཔི ཏིསྶོ པུཙྪཱ – ཨནཝཛྫཏྠཔུཙྪཱ, ནིཀྐིལེསཏྠཔུཙྪཱ, ཝོདཱནཏྠཔུཙྪཱ. ཨཔརཱཔི ཏིསྶོ པུཙྪཱ – ཨཏཱིཏཔུཙྪཱ, ཨནཱགཏཔུཙྪཱ, པཙྩུཔྤནྣཔུཙྪཱ. ཨཔརཱཔི ཏིསྶོ པུཙྪཱ – ཨཛ྄ཛྷཏྟཔུཙྪཱ, བཧིདྡྷཱཔུཙྪཱ, ཨཛ྄ཛྷཏྟབཧིདྡྷཱཔུཙྪཱ. ཨཔརཱཔི ཏིསྶོ པུཙྪཱ – ཀུསལཔུཙྪཱ, ཨཀུསལཔུཙྪཱ, ཨབྱཱཀཏཔུཙྪཱ. ཨཔརཱཔི ཏིསྶོ པུཙྪཱ – ཁནྡྷཔུཙྪཱ, དྷཱཏུཔུཙྪཱ, ཨཱཡཏནཔུཙྪཱ. ཨཔརཱཔི ཏིསྶོ པུཙྪཱ – སཏིཔཊྛཱནཔུཙྪཱ, སམྨཔྤདྷཱནཔུཙྪཱ, ཨིདྡྷིཔཱདཔུཙྪཱ. ཨཔརཱཔི ཏིསྶོ པུཙྪཱ – ཨིནྡྲིཡཔུཙྪཱ, བལཔུཙྪཱ, བོཛ྄ཛྷངྒཔུཙྪཱ. ཨཔརཱཔི ཏིསྶོ པུཙྪཱ – མགྒཔུཙྪཱ, ཕལཔུཙྪཱ, ནིབྦཱནཔུཙྪཱ.

པུཙྪཱམི ཏནྟི པུཙྪཱམི ཏཾ ཡཱཙཱམི ཏཾ ཨཛ྄ཛྷེསཱམི ཏཾ པསཱདེམི ཏཾ ‘‘ཀཐཡསྶུ མེ’’ཏི པུཙྪཱམི ཏཾ. བྷགཝཱཏི གཱརཝཱདྷིཝཙནམེཏཾ… སཙྪིཀཱ པཉྙཏྟི – ཡདིདཾ བྷགཝཱཏི. བྲཱུཧི མེཏནྟི བྲཱུཧི ཨཱཙིཀྑཱཧི དེསེཧི པཉྙཔེཧི པཊྛཔེཧི ཝིཝརཱཧི ཝིབྷཛཱཧི ཨུཏྟཱནཱིཀརོཧི པཀཱསེཧཱིཏི – པུཙྪཱམི ཏཾ བྷགཝཱ བྲཱུཧི མེཏཾ. ཏེནཱཧ སོ བྲཱཧྨཎོ –

‘‘ཨནེཛཾ མཱུལདསྶཱཝིཾ, [ཨིཙྩཱཡསྨཱ པུཎྞཀོ]

ཨཏྠི པཉྷེན ཨཱགམཾ;

ཀིཾ ནིསྶིཏཱ ཨིསཡོ མནུཛཱ, ཁཏྟིཡཱ བྲཱཧྨཎཱ དེཝཏཱནཾ;

ཡཉྙམཀཔྤཡིཾསུ པུཐཱུདྷ ལོཀེ, པུཙྪཱམི ཏཾ བྷགཝཱ བྲཱུཧི མེཏ’’ནྟི.

༡༣.

ཡེ ཀེཙིམེ ཨིསཡོ མནུཛཱ, [པུཎྞཀཱཏི བྷགཝཱ]

ཁཏྟིཡཱ བྲཱཧྨཎཱ དེཝཏཱནཾ;

ཡཉྙམཀཔྤཡིཾསུ པུཐཱུདྷ ལོཀེ, ཨཱསཱིསམཱནཱ པུཎྞཀ ཨིཏྠཏྟཾ [ཨིཏྠཏཾ (སྱཱ.), ཨིཏྠབྷཱཝཾ (ཀ.)] ;

ཛརཾ སིཏཱ ཡཉྙམཀཔྤཡིཾསུ.

ཡེ ཀེཙིམེ ཨིསཡོ མནུཛཱཏི. ཡེ ཀེཙཱིཏི སབྦེན སབྦཾ སབྦཐཱ སབྦཾ ཨསེསཾ ནིསྶེསཾ པརིཡཱདིཡནཝཙནམེཏཾ – ཡེ ཀེཙཱིཏི. ཨིསཡོཏི ཨིསིནཱམཀཱ ཡེ ཀེཙི ཨིསིཔབྦཛྫཾ པབྦཛིཏཱ ཨཱཛཱིཝཀཱ ནིགཎྛཱ ཛཊིལཱ ཏཱཔསཱ. མནུཛཱཏི མནུསྶཱ ཝུཙྩནྟཱིཏི – ཡེ ཀེཙིམེ ཨིསཡོ མནུཛཱ པུཎྞཀཱཏི བྷགཝཱ.

ཁཏྟིཡཱ བྲཱཧྨཎཱ དེཝཏཱནནྟི. ཁཏྟིཡཱཏི ཡེ ཀེཙི ཁཏྟིཡཛཱཏིཀཱ. བྲཱཧྨཎཱཏི ཡེ ཀེཙི བྷོཝཱདིཀཱ. དེཝཏཱནནྟི ཨཱཛཱིཝཀསཱཝཀཱནཾ ཨཱཛཱིཝཀཱ དེཝཏཱ…པེ… དིསཱཝཏིཀཱནཾ དིསཱ དེཝཏཱ. ཡེ ཡེསཾ དཀྑིཎེཡྻཱ, ཏེ ཏེསཾ དེཝཏཱཏི – ཁཏྟིཡཱ བྲཱཧྨཎཱ དེཝཏཱནཾ.

ཡཉྙམཀཔྤཡིཾསུ པུཐཱུདྷ ལོཀེཏི. ཡཉྙཾ ཝུཙྩཏི དེཡྻདྷམྨོ ཙཱིཝརཔིཎྜཔཱཏསེནཱསནགིལཱནཔཙྩཡབྷེསཛྫཔརིཀྑཱརཾ ཨནྣཾ པཱནཾ…པེ… སེཡྻཱཝསཐཔདཱིཔེཡྻཾ. ཡཉྙམཀཔྤཡིཾསཱུཏི ཡེཔི ཡཉྙཾ ཨེསནྟི གཝེསནྟི པརིཡེསནྟི…པེ… སེཡྻཱཝསཐཔདཱིཔེཡྻཾ, ཏེཔི ཡཉྙཾ ཀཔྤེནྟི. པུཐཱུཏི ཡཉྙཱ ཝཱ ཨེཏེ པུཐཱུ, ཡཉྙཡཱཛཀཱ ཝཱ ཨེཏེ པུཐཱུ, དཀྑིཎེཡྻཱ ཝཱ ཨེཏེ པུཐཱུ…པེ… ཨེཝཾ དཀྑིཎེཡྻཱ ཝཱ ཨེཏེ པུཐཱུ. ཨིདྷ ལོཀེཏི མནུསྶལོཀེཏི ཡཉྙམཀཔྤཡིཾསུ – པུཐཱུདྷ ལོཀེ.

ཨཱསཱིསམཱནཱ པུཎྞཀ ཨིཏྠཏྟནྟི. ཨཱསཱིསམཱནཱཏི རཱུཔཔཊིལཱབྷཾ ཨཱསཱིསམཱནཱ, སདྡཔཊིལཱབྷཾ ཨཱསཱིསམཱནཱ, གནྡྷཔཊིལཱབྷཾ ཨཱསཱིསམཱནཱ, རསཔཊིལཱབྷཾ ཨཱསཱིསམཱནཱ, ཕོཊྛབྦཔཊིལཱབྷཾ ཨཱསཱིསམཱནཱ, པུཏྟཔཊིལཱབྷཾ ཨཱསཱིསམཱནཱ, དཱརཔཊིལཱབྷཾ ཨཱསཱིསམཱནཱ, དྷནཔཊིལཱབྷཾ ཨཱསཱིསམཱནཱ, ཡསཔཊིལཱབྷཾ ཨཱསཱིསམཱནཱ, ཨིསྶརིཡཔཊིལཱབྷཾ ཨཱསཱིསམཱནཱ, ཁཏྟིཡམཧཱསཱལཀུལེ ཨཏྟབྷཱཝཔཊིལཱབྷཾ ཨཱསཱིསམཱནཱ, བྲཱཧྨཎམཧཱསཱལཀུལེ ཨཏྟབྷཱཝཔཊིལཱབྷཾ ཨཱསཱིསམཱནཱ, གཧཔཏིམཧཱསཱལཀུལེ ཨཏྟབྷཱཝཔཊིལཱབྷཾ ཨཱསཱིསམཱནཱ, ཙཱཏུམཧཱརཱཛིཀེསུ [ཙཱཏུམྨཧཱརཱཛིཀེསུ (སྱཱ.)] དེཝེསུ ཨཏྟབྷཱཝཔཊིལཱབྷཾ ཨཱསཱིསམཱནཱ, ཏཱཝཏིཾསེསུ དེཝེསུ ཡཱམེསུ དེཝེསུ ཏུསིཏེསུ དེཝེསུ ནིམྨཱནརཏཱིསུ དེཝེསུ པརནིམྨིཏཝསཝཏྟཱིསུ དེཝེསུ བྲཧྨཀཱཡིཀེསུ དེཝེསུ ཨཏྟབྷཱཝཔཊིལཱབྷཾ ཨཱསཱིསམཱནཱ ཨིཙྪམཱནཱ སཱདིཡམཱནཱ པཏྠཡམཱནཱ པིཧཡམཱནཱ ཨབྷིཛཔྤམཱནཱཏི ཨཱསཱིསམཱནཱ.

པུཎྞཀ ཨིཏྠཏྟནྟི ཨེཏྠ ཨཏྟབྷཱཝཱབྷིནིབྦཏྟིཾ ཨཱསཱིསམཱནཱ ཨེཏྠ ཁཏྟིཡམཧཱསཱལཀུལེ ཨཏྟབྷཱཝཱབྷིནིབྦཏྟིཾ ཨཱསཱིསམཱནཱ…པེ… ཨེཏྠ བྲཧྨཀཱཡིཀེསུ དེཝེསུ ཨཏྟབྷཱཝཱབྷིནིབྦཏྟིཾ ཨཱསཱིསམཱནཱ ཨིཙྪམཱནཱ སཱདིཡམཱནཱ པཏྠཡམཱནཱ པིཧཡམཱནཱ ཨབྷིཛཔྤམཱནཱཏི ཨཱསཱིསམཱནཱ – པུཎྞཀ ཨིཏྠཏྟཾ.

ཛརཾ སིཏཱ ཡཉྙམཀཔྤཡིཾསཱུཏི ཛརཱནིསྶིཏཱ བྱཱདྷིནིསྶིཏཱ མརཎནིསྶིཏཱ སོཀཔརིདེཝདུཀྑདོམནསྶུཔཱཡཱསནིསྶིཏཱ. ཡདེཝ ཏེ ཛཱཏིནིསྶིཏཱ ཏདེཝ ཏེ ཛརཱནིསྶིཏཱ. ཡདེཝ ཏེ ཛརཱནིསྶིཏཱ ཏདེཝ ཏེ བྱཱདྷིནིསྶིཏཱ. ཡདེཝ ཏེ བྱཱདྷིནིསྶིཏཱ ཏདེཝ ཏེ མརཎནིསྶིཏཱ. ཡདེཝ ཏེ མརཎནིསྶིཏཱ ཏདེཝ ཏེ སོཀཔརིདེཝདུཀྑདོམནསྶུཔཱཡཱསནིསྶིཏཱ. ཡདེཝ ཏེ སོཀཔརིདེཝདུཀྑདོམནསྶུཔཱཡཱསནིསྶིཏཱ ཏདེཝ ཏེ གཏིནིསྶིཏཱ. ཡདེཝ ཏེ གཏིནིསྶིཏཱ ཏདེཝ ཏེ ཨུཔཔཏྟིནིསྶིཏཱ. ཡདེཝ ཏེ ཨུཔཔཏྟིནིསྶིཏཱ ཏདེཝ ཏེ པཊིསནྡྷིནིསྶིཏཱ. ཡདེཝ ཏེ པཊིསནྡྷིནིསྶིཏཱ ཏདེཝ ཏེ བྷཝནིསྶིཏཱ. ཡདེཝ ཏེ བྷཝནིསྶིཏཱ ཏདེཝ ཏེ སཾསཱརནིསྶིཏཱ. ཡདེཝ ཏེ སཾསཱརནིསྶིཏཱ ཏདེཝ ཏེ ཝཊྚནིསྶིཏཱ ཨལླཱིནཱ ཨུཔགཏཱ ཨཛ྄ཛྷོསིཏཱ ཨདྷིམུཏྟཱཏི – ཛརཾ སིཏཱ ཡཉྙམཀཔྤཡིཾསུ. ཏེནཱཧ བྷགཝཱ –

‘‘ཡེ ཀེཙིམེ ཨིསཡོ མནུཛཱ, [པུཎྞཀཱཏི བྷགཝཱ]

ཁཏྟིཡཱ བྲཱཧྨཎཱ དེཝཏཱནཾ;

ཡཉྙམཀཔྤཡིཾསུ པུཐཱུདྷ ལོཀེ, ཨཱསཱིསམཱནཱ པུཎྞཀ ཨིཏྠཏྟཾ;

ཛརཾ སིཏཱ ཡཉྙམཀཔྤཡིཾསཱུ’’ཏི.

༡༤.

ཡེ ཀེཙིམེ ཨིསཡོ མནུཛཱ, [ཨིཙྩཱཡསྨཱ པུཎྞཀོ]

ཁཏྟིཡཱ བྲཱཧྨཎཱ དེཝཏཱནཾ;

ཡཉྙམཀཔྤཡིཾསུ པུཐཱུདྷ ལོཀེ, ཀཙྩིསུ ཏེ བྷགཝཱ ཡཉྙཔཐེ ཨཔྤམཏྟཱ;

ཨཏཱརུཾ [ཨཏཱརུཾ (སྱཱ. ཀ.)] ཛཱཏིཉྩ ཛརཉྩ མཱརིས, པུཙྪཱམི ཏཾ བྷགཝཱ བྲཱུཧི མེཏཾ.

ཡེ ཀེཙིམེ ཨིསཡོ མནུཛཱཏི. ཡེ ཀེཙཱིཏི…པེ….

ཀཙྩིསུ ཏེ བྷགཝཱ ཡཉྙཔཐེ ཨཔྤམཏྟཱཏི. ཀཙྩིསཱུཏི སཾསཡཔུཙྪཱ ཝིམཏིཔུཙྪཱ དྭེལ༹ྷཀཔུཙྪཱ ཨནེཀཾསཔུཙྪཱ – ‘‘ཨེཝཾ ནུ ཁོ, ན ནུ ཁོ, ཀིཾ ནུ ཁོ, ཀཐཾ ནུ ཁོ’’ཏི – ཀཙྩིསུ. ཏེཏི ཡཉྙཡཱཛཀཱ ཝུཙྩནྟི. བྷགཝཱཏི གཱརཝཱདྷིཝཙནཾ…པེ… སཙྪིཀཱ པཉྙཏྟི, ཡདིདཾ བྷགཝཱཏི – ཀཙྩིསུ ཏེ བྷགཝཱ. ཡཉྙཔཐེ ཨཔྤམཏྟཱཏི ཡཉྙོཡེཝ ཝུཙྩཏི ཡཉྙཔཐོ. ཡཐཱ ཨརིཡམགྒོ ཨརིཡཔཐོ དེཝམགྒོ དེཝཔཐོ བྲཧྨམགྒོ བྲཧྨཔཐོ, ཨེཝམེཝ ཡཉྙོཡེཝ ཝུཙྩཏི ཡཉྙཔཐོ. ཨཔྤམཏྟཱཏི ཡཉྙཔཐེ ཨཔྤམཏྟཱ སཀྐཙྩཀཱརིནོ སཱཏཙྩཀཱརིནོ ཨཊྛིཏཀཱརིནོ ཨནོལཱིནཝུཏྟིནོ ཨནིཀྑིཏྟཙྪནྡཱ ཨནིཀྑིཏྟདྷུརཱ ཏཙྩརིཏཱ ཏབྦཧུལཱ ཏགྒརུཀཱ ཏནྣིནྣཱ ཏཔྤོཎཱ ཏཔྤབྦྷཱརཱ ཏདདྷིམུཏྟཱ ཏདདྷིཔཏེཡྻཱཏི – ཏེཔི ཡཉྙཔཐེ ཨཔྤམཏྟཱ. ཡེཔི ཡཉྙཾ ཨེསནྟི གཝེསནྟི པརིཡེསནྟི ཙཱིཝརཔིཎྜཔཱཏསེནཱསནགིལཱནཔཙྩཡབྷེསཛྫཔརིཀྑཱརཾ ཨནྣཾ པཱནཾ…པེ… སེཡྻཱཝསཐཔདཱིཔེཡྻཾ སཀྐཙྩཀཱརིནོ…པེ… ཏདདྷིཔཏེཡྻཱ, ཏེཔི ཡཉྙཔཐེ ཨཔྤམཏྟཱ. ཡེཔི ཡཉྙཾ ཨབྷིསངྑརོནྟི ཙཱིཝརཔིཎྜཔཱཏསེནཱསནགིལཱནཔཙྩཡབྷེསཛྫཔརིཀྑཱརཾ ཨནྣཾ པཱནཾ…པེ… སེཡྻཱཝསཐཔདཱིཔེཡྻཾ སཀྐཙྩཀཱརིནོ…པེ… ཏདདྷིཔཏེཡྻཱ, ཏེཔི ཡཉྙཔཐེ ཨཔྤམཏྟཱ. ཡེཔི ཡཉྙཾ དེནྟི ཡཛནྟི པརིཙྩཛནྟི ཙཱིཝརཔིཎྜཔཱཏསེནཱསནགིལཱནཔཙྩཡབྷེསཛྫཔརིཀྑཱརཾ ཨནྣཾ པཱནཾ…པེ… སེཡྻཱཝསཐཔདཱིཔེཡྻཾ སཀྐཙྩཀཱརིནོ …པེ… ཏདདྷིཔཏེཡྻཱ, ཏེཔི ཡཉྙཔཐེ ཨཔྤམཏྟཱཏི – ཀཙྩིསུ ཏེ བྷགཝཱ ཡཉྙཔཐེ ཨཔྤམཏྟཱ.

ཨཏཱརུཾ ཛཱཏིཉྩ ཛརཉྩ མཱརིསཱཏི ཛརཱམརཎཾ ཨཏརིཾསུ ཨུཏྟརིཾསུ པཏརིཾསུ སམཏིཀྐམིཾསུ ཝཱིཏིཝཏྟིཾསུ. མཱརིསཱཏི པིཡཝཙནཾ གརུཝཙནཾ སགཱརཝསཔྤཏིསྶཱདྷིཝཙནམེཏཾ མཱརིསཱཏི – ཨཏཱརུ ཛཱཏིཉྩ ཛརཉྩ མཱརིས.

པུཙྪཱམི ཏཾ བྷགཝཱ བྲཱུཧི མེཏནྟི. པུཙྪཱམི ཏནྟི པུཙྪཱམི ཏཾ ཡཱཙཱམི ཏཾ ཨཛ྄ཛྷེསཱམི ཏཾ པསཱདེམི ཏཾ ཀཐཡསྶུ མེཏི – པུཙྪཱམི ཏཾ. བྷགཝཱཏི གཱརཝཱདྷིཝཙནཾ…པེ… སཙྪིཀཱ པཉྙཏྟི – ཡདིདཾ བྷགཝཱཏི. བྲཱུཧི མེཏནྟི བྲཱུཧི ཨཱཙིཀྑཱཧི དེསེཧི པཉྙཔེཧི པཊྛཔེཧི ཝིཝརཱཧི ཝིབྷཛཱཧི ཨུཏྟཱནཱིཀརོཧི པཀཱསེཧཱིཏི – པུཙྪཱམི ཏཾ བྷགཝཱ བྲཱུཧི མེཏཾ. ཏེནཱཧ སོ བྲཱཧྨཎོ –

‘‘ཡེ ཀེཙིམེ ཨིསཡོ མནུཛཱ, [ཨིཙྩཱཡསྨཱ པུཎྞཀོ]

ཁཏྟིཡཱ བྲཱཧྨཎཱ དེཝཏཱནཾ;

ཡཉྙམཀཔྤཡིཾསུ པུཐཱུདྷ ལོཀེ, ཀཙྩིསུ ཏེ བྷགཝཱ ཡཉྙཔཐེ ཨཔྤམཏྟཱ;

ཨཏཱརུ ཛཱཏིཉྩ ཛརཉྩ མཱརིས, པུཙྪཱམི ཏཾ བྷགཝཱ བྲཱུཧི མེཏ’’ནྟི.

༡༥.

ཨཱསཱིསནྟི [ཨཱསིཾསནྟི (སྱཱ.)] ཐོམཡནྟི, ཨབྷིཛཔྤནྟི ཛུཧནྟི; [པུཎྞཀཱཏི བྷགཝཱ]

ཀཱམཱབྷིཛཔྤནྟི པཊིཙྩ ལཱབྷཾ, ཏེ ཡཱཛཡོགཱ བྷཝརཱགརཏྟཱ;

ནཱཏརིཾསུ ཛཱཏིཛརནྟི བྲཱུམི.

ཨཱསཱིསནྟི ཐོམཡནྟི ཨབྷིཛཔྤནྟི ཛུཧནྟཱིཏི. ཨཱསཱིསནྟཱིཏི རཱུཔཔཊིལཱབྷཾ ཨཱསཱིསནྟི, སདྡཔཊིལཱབྷཾ ཨཱསཱིསནྟི, གནྡྷཔཊིལཱབྷཾ ཨཱསཱིསནྟི, རསཔཊིལཱབྷཾ ཨཱསཱིསནྟི, ཕོཊྛབྦཔཊིལཱབྷཾ ཨཱསཱིསནྟི, པུཏྟཔཊིལཱབྷཾ ཨཱསཱིསནྟི, དཱརཔཊིལཱབྷཾ ཨཱསཱིསནྟི, དྷནཔཊིལཱབྷཾ ཨཱསཱིསནྟི, ཡསཔཊིལཱབྷཾ ཨཱསཱིསནྟི, ཨིསྶརིཡཔཊིལཱབྷཾ ཨཱསཱིསནྟི, ཁཏྟིཡམཧཱསཱལཀུལེ ཨཏྟབྷཱཝཔཊིལཱབྷཾ ཨཱསཱིསནྟི, བྲཱཧྨཎམཧཱསཱལཀུལེ…པེ… གཧཔཏིམཧཱསཱལཀུལེ ཨཏྟབྷཱཝཔཊིལཱབྷཾ ཨཱསཱིསནྟི, ཙཱཏུམཧཱརཱཛིཀེསུ དེཝེསུ…པེ… བྲཧྨཀཱཡིཀེསུ དེཝེསུ ཨཏྟབྷཱཝཔཊིལཱབྷཾ ཨཱསཱིསནྟི ཨིཙྪནྟི སཱདིཡནྟི པཏྠཡནྟི པིཧཡནྟཱིཏི – ཨཱསཱིསནྟི.

ཐོམཡནྟཱིཏི ཡཉྙཾ ཝཱ ཐོམེནྟི ཕལཾ ཝཱ ཐོམེནྟི དཀྑིཎེཡྻེ ཝཱ ཐོམེནྟི. ཀཐཾ ཡཉྙཾ ཐོམེནྟི? སུཙིཾ དིནྣཾ [ཝིཡཾ དིནྣཾ (སྱཱ.)], མནཱཔཾ དིནྣཾ, པཎཱིཏཾ དིནྣཾ, ཀཱལེན དིནྣཾ, ཀཔྤིཡཾ དིནྣཾ, ཝིཙེཡྻ དིནྣཾ, ཨནཝཛྫཾ དིནྣཾ, ཨབྷིཎྷཾ དིནྣཾ དདཾ ཙིཏྟཾ པསཱདིཏནྟི – ཐོམེནྟི ཀིཏྟེནྟི ཝཎྞེནྟི པསཾསནྟི. ཨེཝཾ ཡཉྙཾ ཐོམེནྟི.

ཀཐཾ ཕལཾ ཐོམེནྟི? ཨིཏོ ནིདཱནཾ རཱུཔཔཊིལཱབྷོ བྷཝིསྶཏི…པེ… བྲཧྨཀཱཡིཀེསུ དེཝེསུ ཨཏྟབྷཱཝཔཊིལཱབྷོ བྷཝིསྶཏཱིཏི – ཐོམེནྟི ཀིཏྟེནྟི ཝཎྞེནྟི པསཾསནྟི. ཨེཝཾ ཕལཾ ཐོམེནྟི.

ཀཐཾ དཀྑིཎེཡྻེ ཐོམེནྟི? དཀྑིཎེཡྻཱ ཛཱཏིསམྤནྣཱ གོཏྟསམྤནྣཱ ཨཛ྄ཛྷཱཡཀཱ མནྟདྷརཱ ཏིཎྞཾ ཝེདཱནཾ པཱརགཱུ སནིགྷཎྜུཀེཊུབྷཱནཾ སཱཀྑརཔྤབྷེདཱནཾ ཨིཏིཧཱསཔཉྩམཱནཾ པདཀཱ ཝེཡྻཱཀརཎཱ ལོཀཱཡཏམཧཱཔུརིསལཀྑཎེསུ ཨནཝཡཱཏི, ཝཱིཏརཱགཱ ཝཱ རཱགཝིནཡཱཡ ཝཱ པཊིཔནྣཱ, ཝཱིཏདོསཱ ཝཱ དོསཝིནཡཱཡ ཝཱ པཊིཔནྣཱ, ཝཱིཏམོཧཱ ཝཱ མོཧཝིནཡཱཡ ཝཱ པཊིཔནྣཱ, སདྡྷཱསམྤནྣཱ སཱིལསམྤནྣཱ སམཱདྷིསམྤནྣཱ པཉྙཱསམྤནྣཱ ཝིམུཏྟིསམྤནྣཱ ཝིམུཏྟིཉཱཎདསྶནསམྤནྣཱཏི – ཐོམེནྟི ཀིཏྟེནྟི ཝཎྞེནྟི པསཾསནྟི. ཨེཝཾ དཀྑིཎེཡྻེ ཐོམེནྟཱིཏི – ཨཱསཱིསནྟི ཐོམཡནྟི.

ཨབྷིཛཔྤནྟཱིཏི རཱུཔཔཊིལཱབྷཾ ཨབྷིཛཔྤནྟི, སདྡཔཊིལཱབྷཾ ཨབྷིཛཔྤནྟི, གནྡྷཔཊིལཱབྷཾ ཨབྷིཛཔྤནྟི, རསཔཊིལཱབྷཾ ཨབྷིཛཔྤནྟི…པེ… བྲཧྨཀཱཡིཀེསུ དེཝེསུ ཨཏྟབྷཱཝཔཊིལཱབྷཾ ཨབྷིཛཔྤནྟཱིཏི – ཨཱསཱིསནྟི ཐོམཡནྟི ཨབྷིཛཔྤནྟི. ཛུཧནྟཱིཏི ཛུཧནྟི དེནྟི ཡཛནྟི པརིཙྩཛནྟི ཙཱིཝརཔིཎྜཔཱཏསེནཱསནགིལཱནཔཙྩཡབྷེསཛྫཔརིཀྑཱརཾ ཨནྣཾ པཱནཾ ཝཏྠཾ ཡཱནཾ མཱལཱགནྡྷཝིལེཔནཾ སེཡྻཱཝསཐཔདཱིཔེཡྻནྟི – ཨཱསཱིསནྟི ཐོམཡནྟི ཨབྷིཛཔྤནྟི ཛུཧནྟི པུཎྞཀཱཏི བྷགཝཱ.

ཀཱམཱབྷིཛཔྤནྟི པཊིཙྩ ལཱབྷནྟི རཱུཔཔཊིལཱབྷཾ པཊིཙྩ ཀཱམེ ཨབྷིཛཔྤནྟི, སདྡཔཊིལཱབྷཾ པཊིཙྩ ཀཱམེ ཨབྷིཛཔྤནྟི…པེ… བྲཧྨཀཱཡིཀེསུ དེཝེསུ ཨཏྟབྷཱཝཔཊིལཱབྷཾ པཊིཙྩ ཀཱམེ ཨབྷིཛཔྤནྟི པཛཔྤནྟཱིཏི – ཀཱམཱབྷིཛཔྤནྟི པཊིཙྩ ལཱབྷཾ.

ཏེ ཡཱཛཡོགཱ བྷཝརཱགརཏྟཱ ནཱཏརིཾསུ ཛཱཏིཛརནྟི བྲཱུམཱིཏི ཏེཏི ཡཉྙཡཱཛཀཱ ཝུཙྩནྟི, ཡཱཛཡོགཱཏི ཡཱཛཡོགེསུ ཡུཏྟཱ པཡུཏྟཱ ཨཱཡུཏྟཱ སམཱཡུཏྟཱ ཏཙྩརིཏཱ ཏབྦཧུལཱ ཏགྒརུཀཱ ཏནྣིནྣཱ ཏཔྤོཎཱ ཏཔྤབྦྷཱརཱ ཏདདྷིམུཏྟཱ ཏདདྷིཔཏེཡྻཱཏི – ཏེ ཡཱཛཡོགཱ, བྷཝརཱགརཏྟཱཏི བྷཝརཱགོ ཝུཙྩཏི ཡོ བྷཝེསུ བྷཝཙྪནྡོ བྷཝརཱགོ བྷཝནནྡཱི བྷཝཏཎྷཱ བྷཝསིནེཧོ བྷཝཔརིལཱ༹ཧོ བྷཝམུཙྪཱ བྷཝཛ྄ཛྷོསཱནཾ. བྷཝརཱགེན བྷཝེསུ རཏྟཱ གིདྡྷཱ གདྷིཏཱ མུཙྪིཏཱ ཨཛ྄ཛྷོསནྣཱ ལགྒཱ ལགྒིཏཱ པལིབུདྡྷཱཏི – ཏེ ཡཱཛཡོགཱ བྷཝརཱགརཏྟཱ.

ནཱཏརིཾསུ ཛཱཏིཛརནྟི བྲཱུམཱིཏི ཏེ ཡཱཛཡོགཱ བྷཝརཱགརཏྟཱ ཛཱཏིཛརཱམརཎཾ ནཱཏརིཾསུ ན ཨུཏྟརིཾསུ ན པཏརིཾསུ ན སམཏིཀྐམིཾསུ ན ཝཱིཏིཝཏྟིཾསུ, ཛཱཏིཛརཱམརཎཱ ཨནིཀྑནྟཱ ཨནིསྶཊཱ ཨནཏིཀྐནྟཱ ཨསམཏིཀྐནྟཱ ཨཝཱིཏིཝཏྟཱ ཨནྟོཛཱཏིཛརཱམརཎེ པརིཝཏྟནྟི ཨནྟོསཾསཱརཔཐེ པརིཝཏྟནྟི. ཛཱཏིཡཱ ཨནུགཏཱ ཛརཱཡ ཨནུསཊཱ བྱཱདྷིནཱ ཨབྷིབྷཱུཏཱ མརཎེན ཨབྦྷཱཧཏཱ ཨཏཱཎཱ ཨལེཎཱ ཨསརཎཱ ཨསརཎཱིབྷཱུཏཱཏི; བྲཱུམི ཨཱཙིཀྑཱམི དེསེམི པཉྙཔེམི པཊྛཔེམི ཝིཝརཱམི ཝིབྷཛཱམི ཨུཏྟཱནཱིཀརོམི པཀཱསེམཱིཏི – ཏེ ཡཱཛཡོགཱ བྷཝརཱགརཏྟཱ ནཱཏརིཾསུ ཛཱཏིཛརནྟི བྲཱུམི. ཏེནཱཧ བྷགཝཱ –

‘‘ཨཱསཱིསནྟི ཐོམཡནྟི, ཨབྷིཛཔྤནྟི ཛུཧནྟི; [པུཎྞཀཱཏི བྷགཝཱ]

ཀཱམཱབྷིཛཔྤནྟི པཊིཙྩ ལཱབྷཾ, ཏེ ཡཱཛཡོགཱ བྷཝརཱགརཏྟཱ;

ནཱཏརིཾསུ ཛཱཏིཛརནྟི བྲཱུམཱི’’ཏི.

༡༦.

ཏེ ཙེ ནཱཏརིཾསུ ཡཱཛཡོགཱ, [ཨིཙྩཱཡསྨཱ པུཎྞཀོ]

ཡཉྙེཧི ཛཱཏིཉྩ ཛརཉྩ མཱརིས;

ཨཐ ཀོ ཙརཧི དེཝམནུསྶལོཀེ, ཨཏཱརི ཛཱཏིཉྩ ཛརཉྩ མཱརིས;

པུཙྪཱམི ཏཾ བྷགཝཱ བྲཱུཧི མེཏཾ.

ཏེ ཙེ ནཱཏརིཾསུ ཡཱཛཡོགཱཏི ཏེ ཡཉྙཡཱཛཀཱ ཡཱཛཡོགཱ བྷཝརཱགརཏྟཱ ཛཱཏིཛརཱམརཎཾ ནཱཏརིཾསུ ན ཨུཏྟརིཾསུ ན པཏརིཾསུ ན སམཏིཀྐམིཾསུ ན ཝཱིཏིཝཏྟིཾསུ, ཛཱཏིཛརཱམརཎཱ ཨནིཀྑནྟཱ ཨནིསྶཊཱ ཨནཏིཀྐནྟཱ ཨསམཏིཀྐནྟཱ ཨཝཱིཏིཝཏྟཱ ཨནྟོཛཱཏིཛརཱམརཎེ པརིཝཏྟནྟི ཨནྟོསཾསཱརཔཐེ པརིཝཏྟནྟི. ཛཱཏིཡཱ ཨནུགཏཱ ཛརཱཡ ཨནུསཊཱ བྱཱདྷིནཱ ཨབྷིབྷཱུཏཱ མརཎེན ཨབྦྷཱཧཏཱ ཨཏཱཎཱ ཨལེཎཱ ཨསརཎཱ ཨསརཎཱིབྷཱུཏཱཏི – ཏེ ཙེ ནཱཏརིཾསུ ཡཱཛཡོགཱ.

ཨིཙྩཱཡསྨཱ པུཎྞཀོཏི. ཨིཙྩཱཏི པདསནྡྷི…པེ… ཨཱཡསྨཱ པུཎྞཀོ.

ཡཉྙེཧི ཛཱཏིཉྩ ཛརཉྩ མཱརིསཱཏི. ཡཉྙེཧཱིཏི ཡཉྙེཧི པཧཱུཏེཧི ཡཉྙེཧི ཝིཝིདྷེཧི ཡཉྙེཧི པུཐཱུཧི. མཱརིསཱཏི པིཡཝཙནཾ གརུཝཙནཾ སགཱརཝསཔྤཏིསྶཱདྷིཝཙནམེཏཾ མཱརིསཱཏི – ཡཉྙེཧི ཛཱཏིཉྩ ཛརཉྩ མཱརིས.

ཨཐ ཀོ ཙརཧི དེཝམནུསྶལོཀེ, ཨཏཱརི ཛཱཏིཉྩ ཛརཉྩ མཱརིསཱཏི ཨཐ ཀོ ཨེསོ སདེཝཀེ ལོཀེ སམཱརཀེ སབྲཧྨཀེ སསྶམཎབྲཱཧྨཎིཡཱ པཛཱཡ སདེཝམནུསྶཱཡ ཛཱཏིཛརཱམརཎཾ ཨཏརི ཨུཏྟརི པཏརི སམཏིཀྐམི ཝཱིཏིཝཏྟཡི [ཝཱིཏིཝཏྟི (ཀ.)]. མཱརིསཱཏི པིཡཝཙནཾ གརུཝཙནཾ སགཱརཝསཔྤཏྟིསྶཱདྷིཝཙནམེཏཾ མཱརིསཱཏི – ཨཐ ཀོ ཙརཧི དེཝམནུསྶལོཀེ, ཨཏཱརི ཛཱཏིཉྩ ཛརཉྩ མཱརིས.

པུཙྪཱམི ཏཾ བྷགཝཱ བྲཱུཧི མེཏནྟི. པུཙྪཱམི ཏནྟི པུཙྪཱམི ཏཾ ཡཱཙཱམི ཏཾ ཨཛ྄ཛྷེསཱམི ཏཾ པསཱདེམི ཏཾ ཀཐཡསྶུ མེཏནྟི – པུཙྪཱམི ཏཾ. བྷགཝཱཏི གཱརཝཱདྷིཝཙནཾ…པེ… སཙྪིཀཱ པཉྙཏྟི – ཡདིདཾ བྷགཝཱཏི. བྲཱུཧི མེཏནྟི བྲཱུཧི ཨཱཙིཀྑཱཧི དེསེཧི པཉྙཔེཧི པཊྛཔེཧི ཝིཝརཱཧི ཝིབྷཛཱཧི ཨུཏྟཱནཱིཀརོཧི པཀཱསེཧཱིཏི – པུཙྪཱམི ཏཾ བྷགཝཱ བྲཱུཧི མེཏཾ. ཏེནཱཧ སོ བྲཱཧྨཎོ –

‘‘ཏེ ཙེ ནཱཏརིཾསུ ཡཱཛཡོགཱ, [ཨིཙྩཱཡསྨཱ པུཎྞཀོ]

ཡཉྙེཧི ཛཱཏིཉྩ ཛརཉྩ མཱརིས;

ཨཐ ཀོ ཙརཧི དེཝམནུསྶལོཀེ, ཨཏཱརི ཛཱཏིཉྩ ཛརཉྩ མཱརིས;

པུཙྪཱམི ཏཾ བྷགཝཱ བྲཱུཧི མེཏ’’ནྟི.

༡༧.

སངྑཱཡ ལོཀསྨི [ལོཀསྨིཾ (སྱཱ. ཀ.)] པརོཔརཱནི, [པུཎྞཀཱཏི བྷགཝཱ]

ཡསྶིཉྫིཏཾ ནཏྠི ཀུཧིཉྩི ལོཀེ;

སནྟོ ཝིདྷཱུམོ ཨནཱིགྷོ ནིརཱསོ, ཨཏཱརི སོ ཛཱཏིཛརནྟི བྲཱུམི.

སངྑཱཡ ལོཀསྨི པརོཔརཱནཱིཏི སངྑཱ ཝུཙྩཏི ཉཱཎཾ ཡཱ པཉྙཱ པཛཱནནཱ…པེ… ཨམོཧོ དྷམྨཝིཙཡོ སམྨཱདིཊྛི. པརོཔརཱནཱིཏི ཨོརཾ ཝུཙྩཏི སཀཏྟབྷཱཝོ, པརཾ ཝུཙྩཏི པརཏྟབྷཱཝོ ཨོརཾ ཝུཙྩཏི སཀརཱུཔཝེདནཱསཉྙཱསངྑཱརཝིཉྙཱཎཾ, པརཾ ཝུཙྩཏི པརརཱུཔཝེདནཱསཉྙཱསངྑཱརཝིཉྙཱཎཾ; ཨོརཾ ཝུཙྩཏི ཚ ཨཛ྄ཛྷཏྟིཀཱནི ཨཱཡཏནཱནི, པརཾ ཝུཙྩཏི ཚ བཱཧིརཱནི ཨཱཡཏནཱནི. ཨོརཾ ཝུཙྩཏི མནུསྶལོཀོ, པརཾ ཝུཙྩཏི དེཝལོཀོ; ཨོརཾ ཝུཙྩཏི ཀཱམདྷཱཏུ, པརཾ ཝུཙྩཏི རཱུཔདྷཱཏུ ཨརཱུཔདྷཱཏུ; ཨོརཾ ཝུཙྩཏི ཀཱམདྷཱཏུ རཱུཔདྷཱཏུ, པརཾ ཝུཙྩཏི ཨརཱུཔདྷཱཏུ. སངྑཱཡ ལོཀསྨི པརོཔརཱནཱིཏི པརོཔརཱནི ཨནིཙྩཏོ སངྑཱཡ དུཀྑཏོ རོགཏོ གཎྜཏོ…པེ… ནིསྶརཎཏོ སངྑཱཡ ཛཱནིཏྭཱ ཏུལཡིཏྭཱ ཏཱིརཡིཏྭཱ ཝིབྷཱཝཡིཏྭཱ ཝིབྷཱུཏཾ ཀཏྭཱཏི – སངྑཱཡ ལོཀསྨི པརོཔརཱནི. པུཎྞཀཱཏི བྷགཝཱཏི. པུཎྞཀཱཏི བྷགཝཱ ཏཾ བྲཱཧྨཎཾ ནཱམེན ཨཱལཔཏི. བྷགཝཱཏི གཱརཝཱདྷིཝཙནམེཏཾ…པེ… ཡདིདཾ བྷགཝཱཏི – པུཎྞཀཱཏི བྷགཝཱ.

ཡསྶིཉྫིཏཾ ནཏྠི ཀུཧིཉྩི ལོཀེཏི. ཡསྶཱཏི ཨརཧཏོ ཁཱིཎཱསཝསྶ. ཨིཉྫིཏནྟི ཏཎྷིཉྫིཏཾ དིཊྛིཉྫིཏཾ མཱནིཉྫིཏཾ ཀིལེསིཉྫིཏཾ ཀཱམིཉྫིཏཾ. ཡསྶིམེ ཨིཉྫིཏཱ ནཏྠི ན སནྟི ན སཾཝིཛྫནྟི ནུཔལབྦྷནྟི, པཧཱིནཱ སམུཙྪིནྣཱ ཝཱུཔསནྟཱ པཊིཔསྶདྡྷཱ ཨབྷབྦུཔྤཏྟིཀཱ ཉཱཎགྒིནཱ དཌྜྷཱ. ཀུཧིཉྩཱིཏི ཀུཧིཉྩི ཀིསྨིཉྩི ཀཏྠཙི ཨཛ྄ཛྷཏྟཾ ཝཱ བཧིདྡྷཱ ཝཱ ཨཛ྄ཛྷཏྟབཧིདྡྷཱ ཝཱ. ལོཀེཏི ཨཔཱཡལོཀེ…པེ… ཨཱཡཏནལོཀེཏི – ཡསྶིཉྫིཏཾ ནཏྠི ཀུཧིཉྩི ལོཀེ.

སནྟོ ཝིདྷཱུམོ ཨནཱིགྷོ ནིརཱསོ, ཨཏཱརི སོ ཛཱཏིཛརནྟི བྲཱུམཱིཏི. སནྟོཏི རཱགསྶ སནྟཏྟཱ སནྟོ, དོསསྶ…པེ… མོཧསྶ… ཀོདྷསྶ… ཨུཔནཱཧསྶ… མཀྑསྶ… སབྦཱཀུསལཱབྷིསངྑཱརཱནཾ སནྟཏྟཱ སམིཏཏྟཱ ཝཱུཔསམིཏཏྟཱ ཝིཛ྄ཛྷཱཏཏྟཱ [ནིཛ྄ཛྷཱཏཏྟཱ (ཀ.) མཧཱནི. ༡༨] ནིབྦུཏཏྟཱ ཝིགཏཏྟཱ པཊིཔསྶདྡྷཏྟཱ སནྟོ ཨུཔསནྟོ ཝཱུཔསནྟོ ནིབྦུཏོ པཊིཔསྶདྡྷོཏི སནྟོ; ཝིདྷཱུམོཏི ཀཱཡདུཙྩརིཏཾ ཝིདྷཱུམིཏཾ ཝིདྷམིཏཾ སོསིཏཾ ཝིསོསིཏཾ བྱནྟཱིཀཏཾ [བྱནྟིཀཏཾ (ཀ.)], ཝཙཱིདུཙྩརིཏཾ…པེ… མནོདུཙྩརིཏཾ ཝིདྷཱུམིཏཾ ཝིདྷམིཏཾ སོསིཏཾ ཝིསོསིཏཾ བྱནྟཱིཀཏཾ, རཱགོ… དོསོ… མོཧོ ཝིདྷཱུམིཏོ ཝིདྷམིཏོ སོསིཏོ ཝིསོསིཏོ བྱནྟཱིཀཏོ, ཀོདྷོ… ཨུཔནཱཧོ… མཀྑོ… པལཱ༹སོ… ཨིསྶཱ… མཙྪརིཡཾ… མཱཡཱ… སཱཋེཡྻཾ… ཐམྦྷོ… སཱརམྦྷོ… མཱནོ… ཨཏིམཱནོ… མདོ… པམཱདོ… སབྦེ ཀིལེསཱ སབྦེ དུཙྩརིཏཱ སབྦེ དརཐཱ སབྦེ པརིལཱ༹ཧཱ སབྦེ སནྟཱཔཱ སབྦཱཀུསལཱབྷིསངྑཱརཱ ཝིདྷཱུམིཏཱ ཝིདྷམིཏཱ སོསིཏཱ ཝིསོསིཏཱ བྱནྟཱིཀཏཱ. ཨཐ ཝཱ, ཀོདྷོ ཝུཙྩཏི དྷཱུམོ –

མཱནོ ཧི ཏེ བྲཱཧྨཎ ཁཱརིབྷཱརོ, ཀོདྷོ དྷཱུམོ བྷསྨནི [གམྨནི (སྱཱ.)] མོསཝཛྫཾ;

ཛིཝ྄ཧཱ སུཛཱ ཧདཡཾ [ཏཔྤརསྶ (སྱཱ.)] ཛོཏིཊྛཱནཾ, ཨཏྟཱ སུདནྟོ པུརིསསྶ ཛོཏི.

ཨཔི ཙ, དསཧཱཀཱརེཧི ཀོདྷོ ཛཱཡཏི – ཨནཏྠཾ མེ ཨཙརཱིཏི ཀོདྷོ ཛཱཡཏི, ཨནཏྠཾ མེ ཙརཏཱིཏི ཀོདྷོ ཛཱཡཏི, ཨནཏྠཾ མེ ཙརིསྶཏཱིཏི ཀོདྷོ ཛཱཡཏི, པིཡསྶ མེ མནཱཔསྶ ཨནཏྠཾ ཨཙརི, ཨནཏྠཾ ཙརཏི, ཨནཏྠཾ ཙརིསྶཏཱིཏི ཀོདྷོ ཛཱཡཏི, ཨཔྤིཡསྶ མེ ཨམནཱཔསྶ ཨཏྠཾ ཨཙརི, ཨཏྠཾ ཙརཏི, ཨཏྠཾ ཙརིསྶཏཱིཏི ཀོདྷོ ཛཱཡཏི, ཨཊྛཱནེ ཝཱ པན ཀོདྷོ ཛཱཡཏི. ཡོ ཨེཝརཱུཔོ ཙིཏྟསྶ ཨཱགྷཱཏོ པཊིགྷཱཏོ པཊིགྷཾ པཊིཝིརོདྷོ ཀོཔོ པཀོཔོ སམྤཀོཔོ དོསོ པདོསོ སམྤདོསོ ཙིཏྟསྶ བྱཱཔཏྟི མནོཔདོསོ ཀོདྷོ ཀུཛ྄ཛྷནཱ ཀུཛ྄ཛྷིཏཏྟཾ དོསོ དུསྶནཱ དུསྶིཏཏྟཾ བྱཱཔཏྟི བྱཱཔཛྫནཱ བྱཱཔཛྫིཏཏྟཾ ཝིརོདྷོ པཊིཝིརོདྷོ ཙཎྜིཀྐཾ ཨསུརོཔོ [ཨསྶུརོཔོ (སྱཱ.)] ཨནཏྟམནཏཱ ཙིཏྟསྶ – ཨཡཾ ཝུཙྩཏི ཀོདྷོ.

ཨཔི ཙ, ཀོདྷསྶ ཨདྷིམཏྟཔརིཏྟཏཱ ཝེདིཏབྦཱ. ཨཏྠི ཀཉྩི [ཀིཉྩི (ཀ.) མཧཱནི. ༨༥] ཀཱལཾ ཀོདྷོ ཙིཏྟཱཝིལཀརཎམཏྟོ ཧོཏི, ན ཙ ཏཱཝ མུཁཀུལཱནཝིཀུལཱནོ ཧོཏི. ཨཏྠི ཀཉྩི ཀཱལཾ ཀོདྷོ མུཁཀུལཱནཝིཀུལཱནམཏྟོ ཧོཏི, ན ཙ ཏཱཝ ཧནུསཉྩོཔནོ ཧོཏི. ཨཏྠི ཀཉྩི ཀཱལཾ ཀོདྷོ ཧནུསཉྩོཔནམཏྟོ ཧོཏི, ན ཙ ཏཱཝ ཕརུསཝཱཙཾ ནིཙྪཱརཎོ [ཕརུསཝཱཙནིཙྪཱརཎོ (སྱཱ.)] ཧོཏི. ཨཏྠི ཀཉྩི ཀཱལཾ ཀོདྷོ ཕརུསཝཱཙཾ ནིཙྪཱརཎམཏྟོ ཧོཏི, ན ཙ ཏཱཝ དིསཱཝིདིསཱནུཝིལོཀནོ ཧོཏི. ཨཏྠི ཀཉྩི ཀཱལཾ ཀོདྷོ དིསཱཝིདིསཱནུཝིལོཀནམཏྟོ ཧོཏི, ན ཙ ཏཱཝ དཎྜསཏྠཔརཱམསནོ ཧོཏི. ཨཏྠི ཀཉྩི ཀཱལཾ ཀོདྷོ དཎྜསཏྠཔརཱམསནམཏྟོ ཧོཏི, ན ཙ ཏཱཝ དཎྜསཏྠཨབྦྷུཀྐིརཎོ ཧོཏི. ཨཏྠི ཀཉྩི ཀཱལཾ ཀོདྷོ དཎྜསཏྠཨབྦྷུཀྐིརཎམཏྟོ ཧོཏི, ན ཙ ཏཱཝ དཎྜསཏྠཨབྷིནིཔཱཏནོ ཧོཏི. ཨཏྠི ཀཉྩི ཀཱལཾ ཀོདྷོ དཎྜསཏྠཨབྷིནིཔཱཏནམཏྟོ ཧོཏི, ན ཙ ཏཱཝ ཚིནྣཝིཙྪིནྣཀརཎོ ཧོཏི. ཨཏྠི ཀཉྩི ཀཱལཾ ཀོདྷོ ཚིནྣཝིཙྪིནྣཀརཎམཏྟོ ཧོཏི, ན ཙ ཏཱཝ སམྦྷཉྫནཔལིབྷཉྫནོ ཧོཏི. ཨཏྠི ཀཉྩི ཀཱལཾ ཀོདྷོ སམྦྷཉྫནཔལིབྷཉྫནམཏྟོ ཧོཏི, ན ཙ ཏཱཝ ཨངྒམངྒཨཔཀཌྜྷནོ ཧོཏི. ཨཏྠི ཀཉྩི ཀཱལཾ ཀོདྷོ ཨངྒམངྒཨཔཀཌྜྷནམཏྟོ ཧོཏི, ན ཙ ཏཱཝ ཛཱིཝིཏཱཝོརོཔནོ [ཛཱིཝིཏཔནཱསནོ (སྱཱ.) མཧཱནི. ༨༥] ཧོཏི. ཨཏྠི ཀཉྩི ཀཱལཾ ཀོདྷོ ཛཱིཝིཏཱཝོརོཔནམཏྟོ ཧོཏི, ན ཙ ཏཱཝ སབྦཙཱགཔརིཙྩཱགཱཡ སཎྛིཏོ ཧོཏི. ཡཏོ ཀོདྷོ པརཾ པུགྒལཾ གྷཱཏེཏྭཱ ཨཏྟཱནཾ གྷཱཏེཏི, ཨེཏྟཱཝཏཱ ཀོདྷོ པརམུསྶདགཏོ པརམཝེཔུལླཔཏྟོ ཧོཏི. ཡསྶ སོ ཧོཏི ཀོདྷོ པཧཱིནོ སམུཙྪིནྣོ ཝཱུཔསནྟོ པཊིཔསྶདྡྷོ ཨབྷབྦུཔྤཏྟིཀོ ཉཱཎགྒིནཱ དཌྜྷོ, སོ ཝུཙྩཏི – ཝིདྷཱུམོ.

ཀོདྷསྶ པཧཱིནཏྟཱ ཝིདྷཱུམོ, ཀོདྷཝཏྠུསྶ པརིཉྙཱཏཏྟཱ ཝིདྷཱུམོ, ཀོདྷཧེཏུསྶ པརིཉྙཱཏཏྟཱ ཝིདྷཱུམོ, ཀོདྷཧེཏུསྶ ཨུཔཙྪིནྣཏྟཱ ཝིདྷཱུམོ. ཨནཱིགྷོཏི རཱགོ ནཱིགྷོ, དོསོ ནཱིགྷོ, མོཧོ ནཱིགྷོ, ཀོདྷོ ནཱིགྷོ, ཨུཔནཱཧོ ནཱིགྷོ…པེ… སབྦཱཀུསལཱབྷིསངྑཱརཱ ནཱིགྷཱ. ཡསྶེཏེ ནཱིགྷཱ པཧཱིནཱ སམུཙྪིནྣཱ ཝཱུཔསནྟཱ པཊིཔསྶདྡྷཱ ཨབྷབྦུཔྤཏྟིཀཱ ཉཱཎགྒིནཱ དཌྜྷཱ, སོ ཝུཙྩཏི ཨནཱིགྷོ.

ནིརཱསོཏི ཨཱསཱ ཝུཙྩཏི ཏཎྷཱ. ཡོ རཱགོ སཱརཱགོ…པེ… ཨབྷིཛ྄ཛྷཱ ལོབྷོ ཨཀུསལམཱུལཾ. ཡསྶེསཱ ཨཱསཱ ཏཎྷཱ པཧཱིནཱ སམུཙྪིནྣཱ ཝཱུཔསནྟཱ པཊིཔསྶདྡྷཱ ཨབྷབྦུཔྤཏྟིཀཱ ཉཱཎགྒིནཱ དཌྜྷཱ, སོ ཝུཙྩཏི ནིརཱསོ. ཛཱཏཱིཏི ཡཱ ཏེསཾ ཏེསཾ སཏྟཱནཾ ཏམྷི ཏམྷི སཏྟནིཀཱཡེ ཛཱཏི སཉྫཱཏི ཨོཀྐནྟི ཨབྷིནིབྦཏྟི ཁནྡྷཱནཾ པཱཏུབྷཱཝོ ཨཱཡཏནཱནཾ པཊིལཱབྷོ. ཛརཱཏི ཡཱ ཏེསཾ ཏེསཾ སཏྟཱནཾ ཏམྷི ཏམྷི སཏྟནིཀཱཡེ ཛརཱ ཛཱིརཎཏཱ ཁཎྜིཙྩཾ པཱལིཙྩཾ ཝལིཏྟཙཏཱ ཨཱཡུནོ སཾཧཱནི ཨིནྡྲིཡཱནཾ པརིཔཱཀོ. སནྟོ ཝིདྷཱུམོ ཨནཱིགྷོ ནིརཱསོ, ཨཏཱརི སོ ཛཱཏིཛརནྟི བྲཱུམཱིཏི ཡོ སནྟོ ཙ ཝིདྷཱུམོ ཙ ཨནཱིགྷོ ཙ ནིརཱསོ ཙ, སོ ཛཱཏིཛརཱམརཎཾ ཨཏརི ཨུཏྟརི པཏརི སམཏིཀྐམི ཝཱིཏིཝཏྟཡཱིཏི བྲཱུམི ཨཱཙིཀྑཱམི དེསེམི པཉྙཔེམི པཊྛཔེམི ཝིཝརཱམི ཝིབྷཛཱམི ཨུཏྟཱནཱིཀརོམི པཀཱསེམཱིཏི – སནྟོ ཝིདྷཱུམོ ཨནཱིགྷོ ནིརཱསོ, ཨཏཱརི སོ ཛཱཏིཛརནྟི བྲཱུམི. ཏེནཱཧ བྷགཝཱ –

‘‘སངྑཱཡ ལོཀསྨི པརོཔརཱནི, [པུཎྞཀཱཏི བྷགཝཱ]

ཡསྶིཉྫིཏཾ ནཏྠི ཀུཧིཉྩི ལོཀེ;

སནྟོ ཝིདྷཱུམོ ཨནཱིགྷོ ནིརཱསོ, ཨཏཱརི སོ ཛཱཏིཛརནྟི བྲཱུམཱི’’ཏི.

སཧགཱཐཱཔརིཡོསཱནཱ…པེ… པཉྫལིཀོ བྷགཝནྟཾ ནམསྶམཱནོ ནིསིནྣོ ཧོཏི – ‘‘སཏྠཱ མེ བྷནྟེ བྷགཝཱ, སཱཝཀོཧམསྨཱི’’ཏི.

པུཎྞཀམཱཎཝཔུཙྪཱནིདྡེསོ ཏཏིཡོ.

༤. མེཏྟགཱུམཱཎཝཔུཙྪཱནིདྡེསོ

༡༨.

པུཙྪཱམི ཏཾ བྷགཝཱ བྲཱུཧི མེཏཾ, [ཨིཙྩཱཡསྨཱ མེཏྟགཱུ]

མཉྙཱམི ཏཾ ཝེདགཱུ བྷཱཝིཏཏྟཾ;

ཀུཏོ ནུ དུཀྑཱ སམུདཱགཏཱ ཨིམེ, ཡེ ཀེཙི ལོཀསྨིམནེཀརཱུཔཱ.

པུཙྪཱམི ཏཾ བྷགཝཱ བྲཱུཧི མེཏནྟི. པུཙྪཱམཱིཏི ཏིསྶོ པུཙྪཱ – ཨདིཊྛཛོཏནཱ པུཙྪཱ, དིཊྛསཾསནྡནཱ པུཙྪཱ, ཝིམཏིཙྪེདནཱ པུཙྪཱ. ཀཏམཱ ཨདིཊྛཛོཏནཱ པུཙྪཱ? པཀཏིཡཱ ལཀྑཎཾ ཨཉྙཱཏཾ ཧོཏི ཨདིཊྛཾ ཨཏུལིཏཾ ཨཏཱིརིཏཾ ཨཝིབྷཱུཏཾ ཨཝིབྷཱཝིཏཾ. ཏསྶ ཉཱཎཱཡ དསྶནཱཡ ཏུལནཱཡ ཏཱིརཎཱཡ ཝིབྷཱུཏཏྠཱཡ ཝིབྷཱཝནཏྠཱཡ པཉྷཾ པུཙྪཏི – ཨཡཾ ཨདིཊྛཛོཏནཱ པུཙྪཱ.

ཀཏམཱ དིཊྛསཾསནྡནཱ པུཙྪཱ? པཀཏིཡཱ ལཀྑཎཾ ཉཱཏཾ ཧོཏི དིཊྛཾ ཏུལིཏཾ ཏཱིརིཏཾ ཝིབྷཱུཏཾ ཝིབྷཱཝིཏཾ. ཨཉྙེཧི པཎྜིཏེཧི སདྡྷིཾ སཾསནྡནཏྠཱཡ པཉྷཾ པུཙྪཏི – ཨཡཾ དིཊྛསཾསནྡནཱ པུཙྪཱ.

ཀཏམཱ ཝིམཏིཙྪེདནཱ པུཙྪཱ? པཀཏིཡཱ སཾསཡཔཀྑནྡོ ཧོཏི ཝིམཏིཔཀྑནྡོ དྭེལ༹ྷཀཛཱཏོ – ‘‘ཨེཝཾ ནུ ཁོ, ན ནུ ཁོ, ཀིཾ ནུ ཁོ, ཀཐཾ ནུ ཁོ’’ཏི? སོ ཝིམཏིཙྪེདནཏྠཱཡ པཉྷཾ པུཙྪཏི – ཨཡཾ ཝིམཏིཙྪེདནཱ པུཙྪཱ. ཨིམཱ ཏིསྶོ པུཙྪཱ.

ཨཔརཱཔི ཏིསྶོ པུཙྪཱ – མནུསྶཔུཙྪཱ, ཨམནུསྶཔུཙྪཱ, ནིམྨིཏཔུཙྪཱ. ཀཏམཱ མནུསྶཔུཙྪཱ? མནུསྶཱ བུདྡྷཾ བྷགཝནྟཾ ཨུཔསངྐམིཏྭཱ པཉྷཾ པུཙྪནྟི, བྷིཀྑཱུ པུཙྪནྟི, བྷིཀྑུནིཡོ པུཙྪནྟི, ཨུཔཱསཀཱ པུཙྪནྟི, ཨུཔཱསིཀཱཡོ པུཙྪནྟི, རཱཛཱནོ པུཙྪནྟི ཁཏྟིཡཱ པུཙྪནྟི, བྲཱཧྨཎཱ པུཙྪནྟི, ཝེསྶཱ པུཙྪནྟི, སུདྡཱ པུཙྪནྟི, གཧཊྛཱ པུཙྪནྟི, པབྦཛིཏཱ པུཙྪནྟི – ཨཡཾ མནུསྶཔུཙྪཱ.

ཀཏམཱ ཨམནུསྶཔུཙྪཱ? ཨམནུསྶཱ བུདྡྷཾ བྷགཝནྟཾ ཨུཔསངྐམིཏྭཱ པཉྷཾ པུཙྪནྟི, ནཱགཱ པུཙྪནྟི, སུཔཎྞཱ པུཙྪནྟི, ཡཀྑཱ པུཙྪནྟི, ཨསུརཱ པུཙྪནྟི, གནྡྷབྦཱ པུཙྪནྟི, མཧཱརཱཛཱནོ པུཙྪནྟི, ཨིནྡཱ པུཙྪནྟི, བྲཧྨཱ པུཙྪནྟི, དེཝཱ པུཙྪནྟི – ཨཡཾ ཨམནུསྶཔུཙྪཱ.

ཀཏམཱ ནིམྨིཏཔུཙྪཱ? བྷགཝཱ རཱུཔཾ ཨབྷིནིམྨིནཱཏི མནོམཡཾ སབྦངྒཔཙྩངྒཾ ཨཧཱིནིནྡྲིཡཾ. སོ ནིམྨིཏོ བུདྡྷཾ བྷགཝནྟཾ ཨུཔསངྐམིཏྭཱ པཉྷཾ པུཙྪཏི. བྷགཝཱ ཝིསཛྫེཏི. ཨཡཾ ནིམྨིཏཔུཙྪཱ. ཨིམཱ ཏིསྶོ པུཙྪཱ.

ཨཔརཱཔི ཏིསྶོ པུཙྪཱ – ཨཏྟཏྠཔུཙྪཱ, པརཏྠཔུཙྪཱ, ཨུབྷཡཏྠཔུཙྪཱ…པེ… ཨཔརཱཔི ཏིསྶོ པུཙྪཱ – དིཊྛདྷམྨིཀཏྠཔུཙྪཱ, སམྤརཱཡིཀཏྠཔུཙྪཱ, པརམཏྠཔུཙྪཱ… ཨཔརཱཔི ཏིསྶོ པུཙྪཱ – ཨནཝཛྫཏྠཔུཙྪཱ, ནིཀྐིལེསཏྠཔུཙྪཱ, ཝོདཱནཏྠཔུཙྪཱ… ཨཔརཱཔི ཏིསྶོ པུཙྪཱ – ཨཏཱིཏཔུཙྪཱ, ཨནཱགཏཔུཙྪཱ, པཙྩུཔྤནྣཔུཙྪཱ… ཨཔརཱཔི ཏིསྶོ པུཙྪཱ – ཨཛ྄ཛྷཏྟཔུཙྪཱ, བཧིདྡྷཱཔུཙྪཱ, ཨཛ྄ཛྷཏྟབཧིདྡྷཱཔུཙྪཱ… ཨཔརཱཔི ཏིསྶོ པུཙྪཱ – ཀུསལཔུཙྪཱ, ཨཀུསལཔུཙྪཱ, ཨབྱཱཀཏཔུཙྪཱ… ཨཔརཱཔི ཏིསྶོ པུཙྪཱ – ཁནྡྷཔུཙྪཱ, དྷཱཏུཔུཙྪཱ ཨཱཡཏནཔུཙྪཱ… ཨཔརཱཔི ཏིསྶོ པུཙྪཱ – སཏིཔཊྛཱནཔུཙྪཱ, སམྨཔྤདྷཱནཔུཙྪཱ, ཨིདྡྷིཔཱདཔུཙྪཱ… ཨཔརཱཔི ཏིསྶོ པུཙྪཱ – ཨིནྡྲིཡཔུཙྪཱ, བལཔུཙྪཱ, བོཛ྄ཛྷངྒཔུཙྪཱ… ཨཔརཱཔི ཏིསྶོ པུཙྪཱ – མགྒཔུཙྪཱ, ཕལཔུཙྪཱ, ནིབྦཱནཔུཙྪཱ….

པུཙྪཱམི ཏནྟི པུཙྪཱམི ཏཾ ཡཱཙཱམི ཏཾ ཨཛ྄ཛྷེསཱམི ཏཾ པསཱདེམི ཏཾ ‘‘ཀཐཡསྶུ མེ’’ཏི པུཙྪཱམི ཏཾ. བྷགཝཱཏི གཱརཝཱདྷིཝཙནམེཏཾ…པེ… སཙྪིཀཱ པཉྙཏྟི – ཡདིདཾ བྷགཝཱཏི. བྲཱུཧི མེཏནྟི བྲཱུཧི ཨཱཙིཀྑཱཧི དེསེཧི པཉྙཔེཧི པཊྛཔེཧི ཝིཝརཱཧི ཝིབྷཛཱཧི ཨུཏྟཱནཱིཀརོཧི པཀཱསེཧཱིཏི – པུཙྪཱམི ཏཾ བྷགཝཱ བྲཱུཧི མེཏཾ.

ཨིཙྩཱཡསྨཱ མེཏྟགཱུཏི ཨིཙྩཱཏི པདསནྡྷི…པེ… ཨིཙྩཱཡསྨཱ མེཏྟགཱུ.

མཉྙཱམི ཏཾ ཝེདགཱུ བྷཱཝིཏཏྟནྟི. ཝེདགཱུཏི ཏཾ མཉྙཱམི, བྷཱཝིཏཏྟོཏི ཏཾ མཉྙཱམི, ཨེཝཾ ཛཱནཱམི, ཨེཝཾ ཨཱཛཱནཱམི ཨེཝཾ པཊིཛཱནཱམི ཨེཝཾ པཊིཝིཛ྄ཛྷཱམི. ཝེདགཱུ བྷཱཝིཏཏྟོཏི ཀཐཉྩ བྷགཝཱ ཝེདགཱུ? ཝེདཱ ཝུཙྩནྟི ཙཏཱུསུ མགྒེསུ ཉཱཎཾ པཉྙཱ པཉྙིནྡྲིཡཾ པཉྙཱབལཾ…པེ… དྷམྨཝིཙཡསམྦོཛ྄ཛྷངྒོ ཝཱིམཾསཱ ཝིཔསྶནཱ སམྨཱདིཊྛི. བྷགཝཱ ཏེཧི ཝེདེཧི ཛཱཏིཛརཱམརཎསྶ ཨནྟགཏོ ཨནྟཔྤཏྟོ ཀོཊིགཏོ ཀོཊིཔྤཏྟོ པརིཡནྟགཏོ པརིཡནྟཔྤཏྟོ ཝོསཱནགཏོ ཝོསཱནཔྤཏྟོ ཏཱཎགཏོ ཏཱཎཔྤཏྟོ ལེཎགཏོ ལེཎཔྤཏྟོ སརཎགཏོ སརཎཔྤཏྟོ ཨབྷཡགཏོ ཨབྷཡཔྤཏྟོ ཨཙྩུཏགཏོ ཨཙྩུཏཔྤཏྟོ ཨམཏགཏོ ཨམཏཔྤཏྟོ ནིབྦཱནགཏོ ནིབྦཱནཔྤཏྟོ. ཝེདཱནཾ ཝཱ ཨནྟགཏོཏི ཝེདགཱུ; ཝེདེཧི ཝཱ ཨནྟགཏོཏི ཝེདགཱུ; སཏྟནྣཾ ཝཱ དྷམྨཱནཾ ཝིདིཏཏྟཱ ཝེདགཱུ; སཀྐཱཡདིཊྛི ཝིདིཏཱ ཧོཏི, ཝིཙིཀིཙྪཱ ཝིདིཏཱ ཧོཏི, སཱིལབྦཏཔརཱམཱསོ ཝིདིཏོ ཧོཏི, རཱགོ དོསོ མོཧོ མཱནོ ཝིདིཏོ ཧོཏི, ཝིདིཏཱསྶ ཧོནྟི པཱཔཀཱ ཨཀུསལཱ དྷམྨཱ སཾཀིལེསིཀཱ པོནོབྷཝིཀཱ སདརཱ དུཀྑཝིཔཱཀཱ ཨཱཡཏིཾ ཛཱཏིཛརཱམརཎིཡཱ.

ཝེདཱནི ཝིཙེཡྻ ཀེཝལཱནི, [སབྷིཡཱཏི བྷགཝཱ]

སམཎཱནཾ ཡཱནཱིདྷཏྠི [ཡཱནི པཏྠི (སྱཱ.), ཡཱནི ཨཏྠི (ཀ.) སུ. ནི. ༥༣༤] བྲཱཧྨཎཱནཾ;

སབྦཝེདནཱསུ ཝཱིཏརཱགོ;

སབྦཾ ཝེདམཏིཙྩ ཝེདགཱུ སོཏི.

ཨེཝཾ བྷགཝཱ ཝེདགཱུ.

ཀཐཾ བྷགཝཱ བྷཱཝིཏཏྟོ? བྷགཝཱ བྷཱཝིཏཀཱཡོ བྷཱཝིཏསཱིལོ བྷཱཝིཏཙིཏྟོ བྷཱཝིཏཔཉྙོ བྷཱཝིཏསཏིཔཊྛཱནོ བྷཱཝིཏསམྨཔྤདྷཱནོ བྷཱཝིཏཨིདྡྷིཔཱདོ བྷཱཝིཏཨིནྡྲིཡོ བྷཱཝིཏབལོ བྷཱཝིཏབོཛ྄ཛྷངྒོ བྷཱཝིཏམགྒོ, པཧཱིནཀིལེསོ པཊིཝིདྡྷཱཀུཔྤོ སཙྪིཀཏནིརོདྷོ. དུཀྑཾ ཏསྶ པརིཉྙཱཏཾ, སམུདཡོ པཧཱིནོ, མགྒོ བྷཱཝིཏོ, ནིརོདྷོ སཙྪིཀཏོ, ཨབྷིཉྙེཡྻཾ ཨབྷིཉྙཱཏཾ, པརིཉྙེཡྻཾ པརིཉྙཱཏཾ, པཧཱཏབྦཾ པཧཱིནཾ, བྷཱཝེཏབྦཾ བྷཱཝིཏཾ, སཙྪིཀཱཏབྦཾ སཙྪིཀཏཾ, ཨཔརིཏྟོ མཧནྟོ གམྦྷཱིརོ ཨཔྤམེཡྻོ དུཔྤརིཡོགཱལ༹ྷོ བཧུརཏནོ སཱགརཱུཔམོ [སཱགརསམོ (ཀ.)] ཚལ༹ངྒུཔེཀྑཱཡ སམནྣཱགཏོ ཧོཏི.

ཙཀྑུནཱ རཱུཔཾ དིསྭཱ ནེཝ སུམནོ ཧོཏི ན དུམྨནོ; ཨུཔེཀྑཀོ ཝིཧརཏི སཏོ སམྤཛཱནོ. སོཏེན སདྡཾ སུཏྭཱ, གྷཱནེན གནྡྷཾ གྷཱཡིཏྭཱ, ཛིཝ྄ཧཱཡ རསཾ སཱཡིཏྭཱ, ཀཱཡེན ཕོཊྛབྦཾ ཕུསིཏྭཱ, མནསཱ དྷམྨཾ ཝིཉྙཱཡ ནེཝ སུམནོ ཧོཏི ན དུམྨནོ; ཨུཔེཀྑཀོ ཝིཧརཏི སཏོ སམྤཛཱནོ.

ཙཀྑུནཱ རཱུཔཾ དིསྭཱ མནཱཔཾ རཱུཔཾ ནཱབྷིགིཛ྄ཛྷཏི ནཱབྷིཧཾསཏི [ནཱབྷིཔིཧཡཏི (སྱཱ.) མཧཱནི. ༩༠] ན རཱགཾ ཛནེཏི. ཏསྶ ཋིཏོཝ ཀཱཡོ ཧོཏི, ཋིཏཾ ཙིཏྟཾ ཨཛ྄ཛྷཏྟཾ སུསཎྛིཏཾ སུཝིམུཏྟཾ. ཙཀྑུནཱ ཁོ པནེཝ རཱུཔཾ དིསྭཱ ཨམནཱཔཾ ན མངྐུ ཧོཏི ཨཔྤཏིཊྛིཏཙིཏྟོ [ཨཔྤཏིཊྛཱིནཙིཏྟོ (སྱཱ.)] ཨལཱིནམནསོ [ཨཱདིནམནསོ (སྱཱ.) མཧཱནི. ༩༠] ཨབྱཱཔནྣཙེཏསོ. ཏསྶ ཋིཏོཝ ཀཱཡོ ཧོཏི ཋིཏཾ ཙིཏྟཾ ཨཛ྄ཛྷཏྟཾ སུསཎྛིཏཾ སུཝིམུཏྟཾ. སོཏེན སདྡཾ སུཏྭཱ…པེ… གྷཱནེན གནྡྷཾ གྷཱཡིཏྭཱ… ཛིཝ྄ཧཱཡ རསཾ སཱཡིཏྭཱ… ཀཱཡེན ཕོཊྛབྦཾ ཕུསིཏྭཱ… མནསཱ དྷམྨཾ ཝིཉྙཱཡ མནཱཔཾ ནཱབྷིགིཛ྄ཛྷཏི ནཱབྷིཧཾསཏི ན རཱགཾ ཛནེཏི. ཏསྶ ཋིཏོཝ ཀཱཡོ ཧོཏི ཋིཏཾ ཙིཏྟཾ ཨཛ྄ཛྷཏྟཾ སུསཎྛིཏཾ སུཝིམུཏྟཾ. མནསཱཡེཝ ཁོ པན དྷམྨཾ ཝིཉྙཱཡ ཨམནཱཔཾ ན མངྐུ ཧོཏི. ཨཔྤཏིཊྛིཏཙིཏྟོ ཨལཱིནམནསོ ཨབྱཱཔནྣཙེཏསོ ཏསྶ ཋིཏོཝ ཀཱཡོ ཧོཏི ཋིཏཾ ཙིཏྟཾ ཨཛ྄ཛྷཏྟཾ སུསཎྛིཏཾ སུཝིམུཏྟཾ.

ཙཀྑུནཱ རཱུཔཾ དིསྭཱ མནཱཔཱམནཱཔེསུ རཱུཔེསུ ཋིཏོཝ ཀཱཡོ ཧོཏི ཋིཏཾ ཙིཏྟཾ ཨཛ྄ཛྷཏྟཾ སུསཎྛིཏཾ སུཝིམུཏྟཾ. སོཏེན སདྡཾ སུཏྭཱ…པེ… མནསཱ དྷམྨཾ ཝིཉྙཱཡ མནཱཔཱམནཱཔེསུ དྷམྨེསུ ཋིཏོཝ ཀཱཡོ ཧོཏི ཋིཏཾ ཙིཏྟཾ ཨཛ྄ཛྷཏྟཾ སུསཎྛིཏཾ སུཝིམུཏྟཾ.

ཙཀྑུནཱ རཱུཔཾ དིསྭཱ རཛནཱིཡེ ན རཛྫཏི, དུསྶནཱིཡེ [དོསནཱིཡེ (སྱཱ. ཀ.) མཧཱནི. ༩༠] ན དུསྶཏི, མོཧནཱིཡེ ན མུཡ྄ཧཏི, ཀོཔནཱིཡེ ན ཀུཔྤཏི, མདནཱིཡེ ན མཛྫཏི, ཀིལེསནཱིཡེ ན ཀིལིསྶཏི. སོཏེན སདྡཾ སུཏྭཱ…པེ… མནསཱ དྷམྨཾ ཝིཉྙཱཡ རཛནཱིཡེ ན རཛྫཏི, དུསྶནཱིཡེ ན དུསྶཏི, མོཧནཱིཡེ ན མུཡ྄ཧཏི, ཀོཔནཱིཡེ ན ཀུཔྤཏི, མདནཱིཡེ ན མཛྫཏི, ཀིལེསནཱིཡེ ན ཀིལིསྶཏི.

དིཊྛེ དིཊྛམཏྟོ, སུཏེ སུཏམཏྟོ, མུཏེ མུཏམཏྟོ, ཝིཉྙཱཏེ ཝིཉྙཱཏམཏྟོ. དིཊྛེ ན ལིམྤཏི, སུཏེ ན ལིམྤཏི, མུཏེ ན ལིམྤཏི, ཝིཉྙཱཏེ ན ལིམྤཏི. དིཊྛེ ཨནཱུཔཡོ [ཨནུཔཡོ (སྱཱ.), ཨནུསཡོ (ཀ.) མཧཱནི. ༩༠] ཨནཔཱཡོ ཨནིསྶིཏོ ཨཔྤཊིབདྡྷོ ཝིཔྤམུཏྟོ ཝིསཉྙུཏྟོ ཝིམརིཡཱདིཀཏེན ཙེཏསཱ ཝིཧརཏི. སུཏེ…པེ… མུཏེ … ཝིཉྙཱཏེ ཨནཱུཔཡོ [ཨནུཔཡོ (སྱཱ.), ཨནུསཡོ (ཀ.) མཧཱནི. ༩༠] ཨནཔཱཡོ ཨནིསྶིཏོ ཨཔྤཊིབདྡྷོ ཝིཔྤམུཏྟོ ཝིསཉྙུཏྟོ ཝིམརིཡཱདིཀཏེན ཙེཏསཱ ཝིཧརཏི.

སཾཝིཛྫཏི བྷགཝཏོ ཙཀྑུ, པསྶཏི བྷགཝཱ ཙཀྑུནཱ རཱུཔཾ, ཚནྡརཱགོ བྷགཝཏོ ནཏྠི, སུཝིམུཏྟཙིཏྟོ བྷགཝཱ. སཾཝིཛྫཏི བྷགཝཏོ སོཏཾ, སུཎཱཏི བྷགཝཱ སོཏེན སདྡཾ, ཚནྡརཱགོ བྷགཝཏོ ནཏྠི, སུཝིམུཏྟཙིཏྟོ བྷགཝཱ. སཾཝིཛྫཏི བྷགཝཏོ གྷཱནཾ, གྷཱཡཏི བྷགཝཱ གྷཱནེན གནྡྷཾ, ཚནྡརཱགོ བྷགཝཏོ ནཏྠི, སུཝིམུཏྟཙིཏྟོ བྷགཝཱ. སཾཝིཛྫཏི བྷགཝཏོ ཛིཝ྄ཧཱ, སཱཡཏི བྷགཝཱ ཛིཝ྄ཧཱཡ རསཾ, ཚནྡརཱགོ བྷགཝཏོ ནཏྠི, སུཝིམུཏྟཙིཏྟོ བྷགཝཱ. སཾཝིཛྫཏི བྷགཝཏོ ཀཱཡོ, ཕུསཏི བྷགཝཱ ཀཱཡེན ཕོཊྛབྦཾ, ཚནྡརཱགོ བྷགཝཏོ ནཏྠི, སུཝིམུཏྟཙིཏྟོ བྷགཝཱ. སཾཝིཛྫཏི བྷགཝཏོ མནོ, ཝིཛཱནཱཏི བྷགཝཱ མནསཱ དྷམྨཾ, ཚནྡརཱགོ བྷགཝཏོ ནཏྠི, སུཝིམུཏྟཙིཏྟོ བྷགཝཱ.

ཙཀྑུ རཱུཔཱརཱམཾ རཱུཔརཏཾ རཱུཔསམྨུདིཏཾ, ཏཾ བྷགཝཏོ [བྷགཝཏཱ (སྱཱ.) མཧཱནི. ༩༠] དནྟཾ གུཏྟཾ རཀྑིཏཾ སཾཝུཏཾ; ཏསྶ ཙ སཾཝརཱཡ དྷམྨཾ དེསེཏི. སོཏཾ སདྡཱརཱམཾ སདྡརཏཾ…པེ… གྷཱནཾ གནྡྷཱརཱམཾ གནྡྷརཏཾ… ཛིཝ྄ཧཱ རསཱརཱམཱ རསརཏཱ རསསམྨུདིཏཱ, སཱ བྷགཝཏོ དནྟཱ གུཏྟཱ རཀྑིཏཱ སཾཝུཏཱ; ཏསྶ ཙ སཾཝརཱཡ དྷམྨཾ དེསེཏི. ཀཱཡོ ཕོཊྛབྦཱརཱམོ ཕོཊྛབྦརཏོ ཕོཊྛབྦསམྨུདིཏོ… མནོ དྷམྨཱརཱམོ དྷམྨརཏོ དྷམྨསམྨུདིཏོ, སོ བྷགཝཏོ དནྟོ གུཏྟོ རཀྑིཏོ སཾཝུཏོ; ཏསྶ ཙ སཾཝརཱཡ དྷམྨཾ དེསེཏི –

‘‘དནྟཾ ནཡནྟི སམིཏིཾ, དནྟཾ རཱཛཱབྷིརཱུཧཏི;

དནྟོ སེཊྛོ མནུསྶེསུ, ཡོཏིཝཱཀྱཾ ཏིཏིཀྑཏི.

‘‘ཝརམསྶཏརཱ དནྟཱ, ཨཱཛཱནཱིཡཱ ཙ [ཨཱཛཱནིཡཱཝ (སྱཱ.) དྷ. པ. ༣༢༢] སིནྡྷཝཱ;

ཀུཉྫརཱ ཙ [ཀུཉྫརཱཝ (སྱཱ.)] མཧཱནཱགཱ, ཨཏྟདནྟོ ཏཏོ ཝརཾ.

‘‘ན ཧི ཨེཏེཧི ཡཱནེཧི, གཙྪེཡྻ ཨགཏཾ དིསཾ;

ཡཐཱཏྟནཱ སུདནྟེན, དནྟོ དནྟེན གཙྪཏི.

‘‘ཝིདྷཱསུ ན ཝིཀམྤནྟི, ཝིཔྤམུཏྟཱ པུནབྦྷཝཱ;

དནྟབྷཱུམིཾ ཨནུཔྤཏྟཱ, ཏེ ལོཀེ ཝིཛིཏཱཝིནོ.

‘‘ཡསྶིནྡྲིཡཱནི བྷཱཝིཏཱནི, ཨཛ྄ཛྷཏྟཉྩ བཧིདྡྷཱ ཙ སབྦལོཀེ;

ནིབྦིཛ྄ཛྷ ཨིམཾ པརཉྩ ལོཀཾ, ཀཱལཾ ཀངྑཏི བྷཱཝིཏོ ས དནྟོ’’ཏི [སུདནྟོཏི (སྱཱ.) སུ. ནི. ༥༢༡; མཧཱནི. ༩༠].

ཨེཝཾ བྷགཝཱ བྷཱཝིཏཏྟོཏི.

མཉྙཱམི ཏཾ ཝེདགཱུ བྷཱཝིཏཏྟཾ, ཀུཏོ ནུ དུཀྑཱ སམུདཱགཏཱ ཨིམེཏི. ཀུཏོ ནཱུཏི སཾསཡཔུཙྪཱ ཝིམཏིཔུཙྪཱ དྭེལ༹ྷཀཔུཙྪཱ ཨནེཀཾསཔུཙྪཱ – ‘‘ཨེཝཾ ནུ ཁོ, ན ནུ ཁོ, ཀིཾ ནུ ཁོ, ཀཐཾ ནུ ཁོ’’ཏི – ཀུཏོ ནུ. དུཀྑཱཏི ཛཱཏིདུཀྑཾ, ཛརཱདུཀྑཾ, བྱཱདྷིདུཀྑཾ, མརཎདུཀྑཾ, སོཀཔརིདེཝདུཀྑདོམནསྶུཔཱཡཱསདུཀྑཾ, བྱསནཾ དུཀྑཾ, ནེརཡིཀཾ དུཀྑཾ, ཏིརཙྪཱནཡོནིཀཾ དུཀྑཾ, པེཏྟིཝིསཡིཀཾ དུཀྑཾ, མཱནུསིཀཾ དུཀྑཾ, གབྦྷོཀྐནྟིམཱུལཀཾ དུཀྑཾ, གབྦྷཊྛིཏིམཱུལཀཾ དུཀྑཾ, གབྦྷཝུཊྛཱནམཱུལཀཾ དུཀྑཾ, ཛཱཏསྶཱུཔནིབནྡྷཀཾ དུཀྑཾ, ཛཱཏསྶ པརཱདྷེཡྻཀཾ དུཀྑཾ, ཨཏྟཱུཔཀྐམཾ དུཀྑཾ, པརཱུཔཀྐམཾ དུཀྑཾ, དུཀྑདུཀྑཾ, སངྑཱརདུཀྑཾ, ཝིཔརིཎཱམདུཀྑཾ, ཙཀྑུརོགོ སོཏརོགོ གྷཱནརོགོ ཛིཝ྄ཧཱརོགོ ཀཱཡརོགོ སཱིསརོགོ ཀཎྞརོགོ མུཁརོགོ དནྟརོགོ ཀཱསོ སཱསོ པིནཱསོ ཌཱཧོ ཛརོ ཀུཙྪིརོགོ མུཙྪཱ པཀྑནྡིཀཱ སཱུལཱ ཝིསཱུཙིཀཱ ཀུཊྛཾ གཎྜོ ཀིལཱསོ སོསོ ཨཔམཱརོ དདྡུ ཀཎྜུ ཀཙྪུ རཁསཱ ཝིཏཙྪིཀཱ ལོཧིཏཔིཏྟཾ མདྷུམེཧོ ཨཾསཱ པིལ༹ཀཱ བྷགནྡལཱ པིཏྟསམུཊྛཱནཱ ཨཱབཱདྷཱ སེམྷསམུཊྛཱནཱ ཨཱབཱདྷཱ ཝཱཏསམུཊྛཱནཱ ཨཱབཱདྷཱ སནྣིཔཱཏིཀཱ ཨཱབཱདྷཱ ཨུཏུཔརིཎཱམཛཱ ཨཱབཱདྷཱ ཝིསམཔརིཧཱརཛཱ ཨཱབཱདྷཱ ཨོཔཀྐམིཀཱ ཨཱབཱདྷཱ ཀམྨཝིཔཱཀཛཱ ཨཱབཱདྷཱ སཱིཏཾ ཨུཎྷཾ ཛིགྷཙྪཱ པིཔཱསཱ ཨུཙྩཱརོ པསྶཱཝོ ཌཾསམཀསཝཱཏཱཏཔསརཱིསཔསམྥསྶཾ དུཀྑཾ, མཱཏུམརཎཾ དུཀྑཾ, པིཏུམརཎཾ དུཀྑཾ, བྷཱཏུམརཎཾ དུཀྑཾ, བྷགིནིམརཎཾ དུཀྑཾ, པུཏྟམརཎཾ དུཀྑཾ, དྷཱིཏུམརཎཾ དུཀྑཾ, ཉཱཏིབྱསནཾ དུཀྑཾ, རོགབྱསནཾ དུཀྑཾ, བྷོགབྱསནཾ དུཀྑཾ, སཱིལབྱསནཾ དུཀྑཾ, དིཊྛིབྱསནཾ དུཀྑཾ; ཡེསཾ དྷམྨཱནཾ ཨཱདིཏོ སམུདཱགམནཾ པཉྙཱཡཏི, ཨཏྠངྒམཏོ ནིརོདྷོ པཉྙཱཡཏི, ཀམྨསནྣིསྶིཏོ ཝིཔཱཀོ, ཝིཔཱཀསནྣིསྶིཏཾ ཀམྨཾ, ནཱམསནྣིསྶིཏཾ རཱུཔཾ, རཱུཔསནྣིསྶིཏཾ ནཱམཾ, ཛཱཏིཡཱ ཨནུགཏཾ, ཛརཱཡ ཨནུསཊཾ, བྱཱདྷིནཱ ཨབྷིབྷཱུཏཾ, མརཎེན ཨབྦྷཱཧཏཾ, དུཀྑེ པཏིཊྛིཏཾ, ཨཏཱཎཾ ཨལེཎཾ ཨསརཎཾ ཨསརཎཱིབྷཱུཏཾ – ཨིམེ ཝུཙྩནྟི དུཀྑཱ. ཨིམེ དུཀྑཱ ཀུཏོ སམུདཱགཏཱ ཀུཏོ ཛཱཏཱ ཀུཏོ སཉྫཱཏཱ ཀུཏོ ནིབྦཏྟཱ ཀུཏོ ཨབྷིནིབྦཏྟཱ ཀུཏོ པཱཏུབྷཱུཏཱ ཀིཾནིདཱནཱ ཀིཾསམུདཡཱ ཀིཾཛཱཏིཀཱ ཀིཾཔབྷཝཱཏི, ཨིམེསཾ དུཀྑཱནཾ མཱུལཾ པུཙྪཏི ཧེཏུཾ པུཙྪཏི ནིདཱནཾ པུཙྪཏི སམྦྷཝཾ པུཙྪཏི པབྷཝཾ པུཙྪཏི སམུཊྛཱནཾ པུཙྪཏི ཨཱཧཱརཾ པུཙྪཏི ཨཱརམྨཎཾ པུཙྪཏི པཙྩཡཾ པུཙྪཏི སམུདཡཾ པུཙྪཏི པཔུཙྪཏི ཡཱཙཏི ཨཛ྄ཛྷེསཏི པསཱདེཏཱིཏི – ཀུཏོ ནུ དུཀྑཱ སམུདཱགཏཱ ཨིམེ.

ཡེ ཀེཙི ལོཀསྨིམནེཀརཱུཔཱཏི. ཡེ ཀེཙཱིཏི སབྦེན སབྦཾ སབྦཐཱ སབྦཾ ཨསེསཾ ནིསྶེསཾ པརིཡཱདིཡནཝཙནམེཏཾ – ཡེ ཀེཙཱིཏི. ལོཀསྨིནྟི ཨཔཱཡལོཀེ མནུསྶལོཀེ དེཝལོཀེ ཁནྡྷལོཀེ དྷཱཏུལོཀེ ཨཱཡཏནལོཀེ. ཨནེཀརཱུཔཱཏི ཨནེཀཝིདྷཱ ནཱནཱཔྤཀཱརཱ དུཀྑཱཏི – ཡེ ཀེཙི ལོཀསྨིམནེཀརཱུཔཱ. ཏེནཱཧ སོ བྲཱཧྨཎོ –

‘‘པུཙྪཱམི ཏཾ བྷགཝཱ བྲཱུཧི མེཏཾ, [ཨིཙྩཱཡསྨཱ མེཏྟགཱུ]

མཉྙཱམི ཏཾ ཝེདགཱུ བྷཱཝིཏཏྟཾ;

ཀུཏོ ནུ དུཀྑཱ སམུདཱགཏཱ ཨིམེ, ཡེ ཀེཙི ལོཀསྨིམནེཀརཱུཔཱ’’ཏི.

༡༩.

དུཀྑསྶ ཝེ མཾ པབྷཝཾ ཨཔུཙྪསི, [མེཏྟགཱུཏི བྷགཝཱ]

ཏཾ ཏེ པཝཀྑཱམི ཡཐཱ པཛཱནཾ;

ཨུཔདྷིནིདཱནཱ པབྷཝནྟི དུཀྑཱ, ཡེ ཀེཙི ལོཀསྨིམནེཀརཱུཔཱ.

དུཀྑསྶ ཝེ མཾ པབྷཝཾ ཨཔུཙྪསཱིཏི. དུཀྑསྶཱཏི ཛཱཏིདུཀྑསྶ ཛརཱདུཀྑསྶ བྱཱདྷིདུཀྑསྶ མརཎདུཀྑསྶ སོཀཔརིདེཝདུཀྑདོམནསྶུཔཱཡཱསདུཀྑསྶ. པབྷཝཾ ཨཔུཙྪསཱིཏི དུཀྑསྶ མཱུལཾ པུཙྪསི ཧེཏུཾ པུཙྪསི ནིདཱནཾ པུཙྪསི སམྦྷཝཾ པུཙྪསི པབྷཝཾ པུཙྪསི སམུཊྛཱནཾ པུཙྪསི ཨཱཧཱརཾ པུཙྪསི ཨཱརམྨཎཾ པུཙྪསི པཙྩཡཾ པུཙྪསི སམུདཡཾ པུཙྪསི ཡཱཙསི ཨཛ྄ཛྷེསསི པསཱདེསཱིཏི – དུཀྑསྶ ཝེ མཾ པབྷཝཾ ཨཔུཙྪསི. མེཏྟགཱུཏི བྷགཝཱ ཏཾ བྲཱཧྨཎཾ ནཱམེན ཨཱལཔཏི. བྷགཝཱཏི གཱརཝཱདྷིཝཙནམེཏཾ…པེ… སཙྪིཀཱ པཉྙཏྟི, ཡདིདཾ བྷགཝཱཏི – མེཏྟགཱུཏི བྷགཝཱ.

ཏཾ ཏེ པཝཀྑཱམི ཡཐཱ པཛཱནནྟི. ཏནྟི དུཀྑསྶ མཱུལཾ པཝཀྑཱམི ཧེཏུཾ པཝཀྑཱམི ནིདཱནཾ པཝཀྑཱམི སམྦྷཝཾ པཝཀྑཱམི པབྷཝཾ པཝཀྑཱམི སམུཊྛཱནཾ པཝཀྑཱམི ཨཱཧཱརཾ པཝཀྑཱམི ཨཱརམྨཎཾ པཝཀྑཱམི པཙྩཡཾ པཝཀྑཱམི སམུདཡཾ པཝཀྑཱམི ཨཱཙིཀྑིསྶཱམི དེསེསྶཱམི པཉྙཔེསྶཱམི པཊྛཔེསྶཱམི ཝིཝརིསྶཱམི ཝིབྷཛིསྶཱམི ཨུཏྟཱནཱིཀརིསྶཱམི པཀཱསེསྶཱམཱིཏི – ཏཾ ཏེ པཝཀྑཱམི. ཡཐཱ པཛཱནནྟི ཡཐཱ པཛཱནནྟོ ཨཱཛཱནནྟོ ཝིཛཱནནྟོ པཊིཝིཛཱནནྟོ པཊིཝིཛ྄ཛྷནྟོ. ན ཨིཏིཧཱིཏིཧཾ ན ཨིཏིཀིརཱཡ ན པརམྤརཱཡ ན པིཊཀསམྤདཱཡ [ན པིཊཀསམྤདཱནེན (ཀ.) མཧཱནི. ༡༥༦] ན ཏཀྐཧེཏུ ན ནཡཧེཏུ ན ཨཱཀཱརཔརིཝིཏཀྐེན ན དིཊྛིནིཛ྄ཛྷཱནཀྑནྟིཡཱ སཱམཾ སཡམབྷིཉྙཱཏཾ ཨཏྟཔཙྩཀྑདྷམྨཾ ཏཾ ཀཐཡིསྶཱམཱིཏི – ཏཾ ཏེ པཝཀྑཱམི ཡཐཱ པཛཱནཾ.

ཨུཔདྷིནིདཱནཱ པབྷཝནྟི དུཀྑཱཏི. ཨུཔདྷཱིཏི དས ཨུཔདྷཱི – ཏཎྷཱུཔདྷི, དིཊྛཱུཔདྷི, ཀིལེསཱུཔདྷི, ཀམྨཱུཔདྷི, དུཙྩརིཏཱུཔདྷི, ཨཱཧཱརཱུཔདྷི, པཊིགྷཱུཔདྷི, ཙཏསྶོ ཨུཔཱདིནྣདྷཱཏུཡོ ཨུཔདྷཱི, ཚ ཨཛ྄ཛྷཏྟིཀཱནི ཨཱཡཏནཱནི ཨུཔདྷཱི, ཚ ཝིཉྙཱཎཀཱཡཱ ཨུཔདྷཱི, སབྦམྤི དུཀྑཾ དུཀྑམནཊྛེན [དུཀྑཊྛེན (སྱཱ.)] ཨུཔདྷི. ཨིམེ ཝུཙྩནྟི དས ཨུཔདྷཱི. དུཀྑཱཏི ཛཱཏིདུཀྑཾ ཛརཱདུཀྑཾ བྱཱདྷིདུཀྑཾ མརཎདུཀྑཾ སོཀཔརིདེཝདུཀྑདོམནསྶུཔཱཡཱསདུཀྑཾ ནེརཡིཀཾ དུཀྑཾ…པེ… དིཊྛིབྱསནཾ དུཀྑཾ. ཡེསཾ དྷམྨཱནཾ ཨཱདིཏོ སམུདཱགམནཾ པཉྙཱཡཏི, ཨཏྠངྒམཏོ ནིརོདྷོ པཉྙཱཡཏི, ཀམྨསནྣིསྶིཏོ ཝིཔཱཀོ, ཝིཔཱཀསནྣིསྶིཏཾ ཀམྨཾ, ནཱམསནྣིསྶིཏཾ རཱུཔཾ, རཱུཔསནྣིསྶིཏཾ ནཱམཾ, ཛཱཏིཡཱ ཨནུགཏཾ, ཛརཱཡ ཨནུསཊཾ, བྱཱདྷིནཱ ཨབྷིབྷཱུཏཾ, མརཎེན ཨབྦྷཱཧཏཾ, དུཀྑེ པཏིཊྛིཏཾ, ཨཏཱཎཾ ཨལེཎཾ ཨསརཎཾ ཨསརཎཱིབྷཱུཏཾ – ཨིམེ ཝུཙྩནྟི དུཀྑཱ. ཨིམེ དུཀྑཱ ཨུཔདྷིནིདཱནཱ ཨུཔདྷིཧེཏུཀཱ ཨུཔདྷིཔཙྩཡཱ ཨུཔདྷིཀཱརཎཱ ཧོནྟི པབྷཝནྟི སམྦྷཝནྟི ཛཱཡནྟི སཉྫཱཡནྟི ནིབྦཏྟནྟི པཱཏུབྷཝནྟཱིཏི – ཨུཔདྷིནིདཱནཱ པབྷཝནྟི དུཀྑཱ.

ཡེ ཀེཙི ལོཀསྨིམནེཀརཱུཔཱཏི. ཡེ ཀེཙཱིཏི སབྦེན སབྦཾ སབྦཐཱ སབྦཾ ཨསེསཾ ནིསྶེསཾ པརིཡཱདིཡནཝཙནམེཏཾ – ཡེ ཀེཙཱིཏི. ལོཀསྨིནྟི ཨཔཱཡལོཀེ མནུསྶལོཀེ དེཝལོཀེ ཁནྡྷལོཀེ དྷཱཏུལོཀེ ཨཱཡཏནལོཀེ. ཨནེཀརཱུཔཱཏི ཨནེཀཝིདྷཱ ནཱནཔྤཀཱརཱ དུཀྑཱཏི – ཡེ ཀེཙི ལོཀསྨིམནེཀརཱུཔཱ. ཏེནཱཧ བྷགཝཱ –

‘‘དུཀྑསྶ ཝེ མཾ པབྷཝཾ ཨཔུཙྪསི, [མེཏྟགཱུཏི བྷགཝཱ]

ཏཾ ཏེ པཝཀྑཱམི ཡཐཱ པཛཱནཾ;

ཨུཔདྷིནིདཱནཱ པབྷཝནྟི དུཀྑཱ, ཡེ ཀེཙི ལོཀསྨིམནེཀརཱུཔཱ’’ཏི.

༢༠.

ཡོ ཝེ ཨཝིདྭཱ ཨུཔདྷིཾ ཀརོཏི, པུནཔྤུནཾ དུཀྑམུཔེཏི མནྡོ;

ཏསྨཱ པཛཱནཾ ཨུཔདྷིཾ ན ཀཡིརཱ, དུཀྑསྶ ཛཱཏིཔྤབྷཝཱནུཔསྶཱི.

ཡོ ཝེ ཨཝིདྭཱ ཨུཔདྷིཾ ཀརོཏཱིཏི. ཡོཏི ཡོ ཡཱདིསོ ཡཐཱཡུཏྟོ ཡཐཱཝིཧིཏོ ཡཐཱཔཀཱརོ ཡཾཋཱནཔྤཏྟོ ཡཾདྷམྨསམནྣཱགཏོ ཁཏྟིཡོ ཝཱ བྲཱཧྨཎོ ཝཱ ཝེསྶོ ཝཱ སུདྡོ ཝཱ གཧཊྛོ ཝཱ པབྦཛིཏོ ཝཱ དེཝོ ཝཱ མནུསྶོ ཝཱ. ཨཝིདྭཱཏི ཨཝིཛྫཱགཏོ ཨཉྙཱཎཱི ཨཝིབྷཱཝཱི དུཔྤཉྙོ. ཨུཔདྷིཾ ཀརོཏཱིཏི ཏཎྷཱུཔདྷིཾ ཀརོཏི, དིཊྛཱུཔདྷིཾ ཀརོཏི, ཀིལེསཱུཔདྷིཾ ཀརོཏི, ཀམྨཱུཔདྷིཾ ཀརོཏི, དུཙྩརིཏཱུཔདྷིཾ ཀརོཏི, ཨཱཧཱརཱུཔདྷིཾ ཀརོཏི, པཊིགྷཱུཔདྷིཾ ཀརོཏི, ཙཏསྶོ ཨུཔཱདིནྣདྷཱཏུཡོ ཨུཔདྷཱི ཀརོཏི, ཚ ཨཛ྄ཛྷཏྟིཀཱནི ཨཱཡཏནཱནི ཨུཔདྷཱི ཀརོཏི, ཚ ཝིཉྙཱཎཀཱཡེ ཨུཔདྷཱི ཀརོཏི ཛནེཏི སཉྫནེཏི ནིབྦཏྟེཏི ཨབྷིནིབྦཏྟེཏཱིཏི – ཨཝིདྭཱ ཨུཔདྷིཾ ཀརོཏི.

པུནཔྤུནཾ དུཀྑམུཔེཏི མནྡོཏི པུནཔྤུནཾ ཛཱཏིདུཀྑཾ ཛརཱདུཀྑཾ བྱཱདྷིདུཀྑཾ མརཎདུཀྑཾ སོཀཔརིདེཝདུཀྑདོམནསྶུཔཱཡཱསདུཀྑཾ ཨེཏི སམུཔེཏི ཨུཔགཙྪཏི གཎྷཱཏི པརཱམསཏི ཨབྷིནིཝིསཏཱིཏི – པུནཔྤུནཾ དུཀྑམུཔེཏི. མནྡོཏི མནྡོ མོམུཧོ ཨཝིདྭཱ ཨཝིཛྫཱགཏོ ཨཉྙཱཎཱི ཨཝིབྷཱཝཱི དུཔྤཉྙོཏི – པུནཔྤུནཾ དུཀྑམུཔེཏི མནྡོ.

ཏསྨཱ པཛཱནཾ ཨུཔདྷིཾ ན ཀཡིརཱཏི. ཏསྨཱཏི ཏཾཀཱརཎཱ ཏཾཧེཏུ ཏཔྤཙྩཡཱ ཏཾནིདཱནཱ ཨེཏཾ ཨཱདཱིནཝཾ སམྤསྶམཱནོ ཨུཔདྷཱིསཱུཏི ཏསྨཱ. པཛཱནནྟི པཛཱནནྟོ ཨཱཛཱནནྟོ ཝིཛཱནནྟོ པཊིཝིཛཱནནྟོ པཊིཝིཛ྄ཛྷནྟོ, ‘‘སབྦེ སངྑཱརཱ ཨནིཙྩཱ’’ཏི པཛཱནནྟོ ཨཱཛཱནནྟོ ཝིཛཱནནྟོ པཊིཝིཛཱནནྟོ པཊིཝིཛ྄ཛྷནྟོ, ‘‘སབྦེ སངྑཱརཱ དུཀྑཱ’’ཏི…པེ… ‘‘སབྦེ དྷམྨཱ ཨནཏྟཱ’’ཏི…པེ… ‘‘ཡཾ ཀིཉྩི སམུདཡདྷམྨཾ སབྦཾ ཏཾ ནིརོདྷདྷམྨ’’ནྟི པཛཱནནྟོ ཨཱཛཱནནྟོ ཝིཛཱནནྟོ པཊིཝིཛཱནནྟོ པཊིཝིཛ྄ཛྷནྟོ. ཨུཔདྷིཾ ན ཀཡིརཱཏི ཏཎྷཱུཔདྷིཾ ན ཀརེཡྻ, དིཊྛཱུཔདྷིཾ ན ཀརེཡྻ, ཀིལེསཱུཔདྷིཾ ན ཀརེཡྻ, དུཙྩརིཏཱུཔདྷིཾ ན ཀརེཡྻ, ཨཱཧཱརཱུཔདྷིཾ ན ཀརེཡྻ, པཊིགྷཱུཔདྷིཾ ན ཀརེཡྻ, ཙཏསྶོ ཨུཔཱདིནྣདྷཱཏུཡོ ཨུཔདྷཱི ན ཀརེཡྻ, ཚ ཨཛ྄ཛྷཏྟིཀཱནི ཨཱཡཏནཱནི ཨུཔདྷཱི ན ཀརེཡྻ, ཚ ཝིཉྙཱཎཀཱཡེ ཨུཔདྷཱི ན ཀརེཡྻ, ན ཛནེཡྻ ན སཉྫནེཡྻ ན ནིབྦཏྟེཡྻ ནཱབྷིནིབྦཏྟེཡྻཱཏི – ཏསྨཱ པཛཱནཾ ཨུཔདྷིཾ ན ཀཡིརཱ.

དུཀྑསྶཱཏི ཛཱཏིདུཀྑསྶ ཛརཱདུཀྑསྶ བྱཱདྷིདུཀྑསྶ མརཎདུཀྑསྶ སོཀཔརིདེཝདུཀྑདོམནསྶུཔཱཡཱསདུཀྑསྶ. པབྷཝཱནུཔསྶཱིཏི དུཀྑསྶ མཱུལཱནུཔསྶཱི ཧེཏཱནུཔསྶཱི ནིདཱནཱནུཔསྶཱི སམྦྷཝཱནུཔསྶཱི པབྷཝཱནུཔསྶཱི སམུཊྛཱནཱནུཔསྶཱི ཨཱཧཱརཱནུཔསྶཱི ཨཱརམྨཎཱནུཔསྶཱི པཙྩཡཱནུཔསྶཱི སམུདཡཱནུཔསྶཱི. ཨནུཔསྶནཱ ཝུཙྩཏི ཉཱཎཾ. ཡཱ པཉྙཱ པཛཱནནཱ…པེ… ཨམོཧོ དྷམྨཝིཙཡོ སམྨཱདིཊྛི. ཨིམཱཡ ཨནུཔསྶནཱཡ པཉྙཱཡ ཨུཔེཏོ ཧོཏི སམུཔེཏོ ཨུཔཱགཏོ སམུཔཱགཏོ ཨུཔཔནྣོ སམུཔཔནྣོ སམནྣཱགཏོ. སོ ཝུཙྩཏི ཨནུཔསྶཱིཏི – དུཀྑསྶ ཛཱཏིཔྤབྷཝཱནུཔསྶཱི. ཏེནཱཧ བྷགཝཱ –

‘‘ཡོ ཝེ ཨཝིདྭཱ ཨུཔདྷིཾ ཀརོཏི, པུནཔྤུནཾ དུཀྑམུཔེཏི མནྡོ;

ཏསྨཱ པཛཱནཾ ཨུཔདྷིཾ ན ཀཡིརཱ, དུཀྑསྶ ཛཱཏིཔྤབྷཝཱནུཔསྶཱི’’ཏི.

༢༡.

ཡཾ ཏཾ ཨཔུཙྪིམྷ ཨཀིཏྟཡཱི ནོ, ཨཉྙཾ ཏཾ པུཙྪཱམ ཏདིངྒྷ བྲཱུཧི;

ཀཐཾ ནུ དྷཱིརཱ ཝིཏརནྟི ཨོགྷཾ, ཛཱཏིཾ ཛརཾ སོཀཔརིདྡཝཉྩ;

ཏཾ མེ མུནཱི སཱདྷུ ཝིཡཱཀརོཧི, ཏཐཱ ཧི ཏེ ཝིདིཏོ ཨེས དྷམྨོ.

ཡཾ ཏཾ ཨཔུཙྪིམྷ ཨཀིཏྟཡཱི ནོཏི ཡཾ ཏཾ ཨཔུཙྪིམྷ ཨཡཱཙིམྷ ཨཛ྄ཛྷེསིམྷ པསཱདཡིམྷ. ཨཀིཏྟཡཱི ནོཏི ཀིཏྟིཏཾ [ཨཀིཏྟི ཏཾ (སྱཱ.) ཨེཝམཱིདིསེསུ པདེསུ ཨཏཱིཏཝིབྷཏྟིཝསེན མཧཱནི. ༡༡༠] པཀིཏྟིཏཾ ཨཱཙིཀྑིཏཾ དེསིཏཾ པཉྙཔིཏཾ [པཉྙཱཔིཏཾ (ཀ.)] པཊྛཔིཏཾ ཝིཝརིཏཾ ཝིབྷཏྟཾ ཨུཏྟཱནཱིཀཏཾ པཀཱསིཏནྟི – ཡཾ ཏཾ ཨཔུཙྪིམྷ ཨཀིཏྟཡཱི ནོ.

ཨཉྙཾ ཏཾ པུཙྪཱམ ཏདིངྒྷ བྲཱུཧཱིཏི ཨཉྙཾ ཏཾ པུཙྪཱམ, ཨཉྙཾ ཏཾ ཡཱཙཱམ, ཨཉྙཾ ཏཾ ཨཛ྄ཛྷེསཱམ, ཨཉྙཾ ཏཾ པསཱདེམ, ཨུཏྟརི ཏཾ པུཙྪཱམ. ཏདིངྒྷ བྲཱུཧཱིཏི ཨིངྒྷ བྲཱུཧི ཨཱཙིཀྑཱཧི དེསེཧི པཉྙཔེཧི པཊྛཔེཧི ཝིཝརཱཧི ཝིབྷཛཱཧི ཨུཏྟཱནཱིཀརོཧི པཀཱསེཧཱིཏི – ཨཉྙཾ ཏཾ པུཙྪཱམ ཏདིངྒྷ བྲཱུཧི.

ཀཐཾ ནུ དྷཱིརཱ ཝིཏརནྟི ཨོགྷཾ, ཛཱཏིཾ ཛརཾ སོཀཔརིདྡཝཉྩཱཏི. ཀཐཾ ནཱུཏི སཾསཡཔུཙྪཱ ཝིམཏིཔུཙྪཱ དྭེལ༹ྷཀཔུཙྪཱ ཨནེཀཾསཔུཙྪཱ – ‘‘ཨེཝཾ ནུ ཁོ, ནནུ ཁོ, ཀིཾ ནུ ཁོ, ཀཐཾ ནུ ཁོ’’ཏི – ཀཐཾ ནུ. དྷཱིརཱཏི དྷཱིརཱ པཎྜིཏཱ པཉྙཝནྟོ བུདྡྷིམནྟོ ཉཱཎིནོ ཝིབྷཱཝིནོ མེདྷཱཝིནོ. ཨོགྷནྟི ཀཱམོགྷཾ བྷཝོགྷཾ དིཊྛོགྷཾ ཨཝིཛྫོགྷཾ. ཛཱཏཱིཏི ཡཱ ཏེསཾ ཏེསཾ སཏྟཱནཾ ཏམྷི ཏམྷི སཏྟནིཀཱཡེ ཛཱཏི སཉྫཱཏི ཨོཀྐནྟི ནིབྦཏྟི ཨབྷིནིབྦཏྟི ཁནྡྷཱནཾ པཱཏུབྷཱཝོ ཨཱཡཏནཱནཾ པཊིལཱབྷོ. ཛརཱཏི ཡཱ ཏེསཾ ཏེསཾ སཏྟཱནཾ ཏམྷི ཏམྷི སཏྟནིཀཱཡེ ཛརཱ ཛཱིརཎཏཱ ཁཎྜིཙྩཾ པཱལིཙྩཾ ཝལིཏྟཙཏཱ ཨཱཡུནོ སཾཧཱནི ཨིནྡྲིཡཱནཾ པརིཔཱཀོ. སོཀོཏི ཉཱཏིབྱསནེན ཝཱ ཕུཊྛསྶ བྷོགབྱསནེན ཝཱ ཕུཊྛསྶ རོགབྱསནེན ཝཱ ཕུཊྛསྶ སཱིལབྱསནེན ཝཱ ཕུཊྛསྶ དིཊྛིབྱསནེན ཝཱ ཕུཊྛསྶ ཨཉྙཏརཉྙཏརེན བྱསནེན ཝཱ སམནྣཱགཏསྶ ཨཉྙཏརཉྙཏརེན དུཀྑདྷམྨེན ཝཱ ཕུཊྛསྶ སོཀོ སོཙནཱ སོཙིཏཏྟཾ ཨནྟོསོཀོ ཨནྟོཔརིསོཀོ ཨནྟོཌཱཧོ ཨནྟོཔརིཌཱཧོ ཙེཏསོ པརིཛ྄ཛྷཱཡནཱ དོམནསྶཾ སོཀསལླཾ. པརིདེཝོཏི ཉཱཏིབྱསནེན ཝཱ ཕུཊྛསྶ བྷོགབྱསནེན ཝཱ ཕུཊྛསྶ རོགབྱསནེན ཝཱ ཕུཊྛསྶ སཱིལབྱསནེན ཝཱ ཕུཊྛསྶ དིཊྛིབྱསནེན ཝཱ ཕུཊྛསྶ ཨཉྙཏརཉྙཏརེན བྱསནེན ཝཱ སམནྣཱགཏསྶ ཨཉྙཏརཉྙཏརེན དུཀྑདྷམྨེན ཝཱ ཕུཊྛསྶ ཨཱདེཝོ པརིདེཝོ ཨཱདེཝནཱ པརིདེཝནཱ ཨཱདེཝིཏཏྟཾ པརིདེཝིཏཏྟཾ ཝཱཙཱ པལཱཔོ [ལཱཔོ པལཱཔོ (སྱཱ.) དྷམྨསངྒཎིཡེ] ཝིཔྤལཱཔོ ལཱལཔྤོ ལཱལཔྤནཱ ལཱལཔྤིཏཏྟཾ [ལཱལཔྤཱཡནཱ ལཱལཔྤཱཡིཏཏྟཾ (བཧཱུསུ) ཛརཱསུཏྟནིདྡེསཊྛཀཐཱ ཨོལོཀེཏབྦཱ].

ཀཐཾ ནུ དྷཱིརཱ ཝིཏརནྟི ཨོགྷཾ, ཛཱཏིཾ ཛརཾ སོཀཔརིདྡཝཉྩཱཏི དྷཱིརཱ ཀཐཾ ཨོགྷཉྩ ཛཱཏིཉྩ ཛརཉྩ སོཀཉྩ པརིདེཝཉྩ ཏརནྟི ཨུཏྟརནྟི པཏརནྟི སམཏིཀྐམནྟི ཝཱིཏིཝཏྟནྟཱིཏི – ཀཐཾ ནུ དྷཱིརཱ ཝིཏརནྟི ཨོགྷཾ, ཛཱཏིཾ ཛརཾ སོཀཔརིདྡཝཉྩ.

ཏཾ མེ མུནཱི སཱདྷུ ཝིཡཱཀརོཧཱིཏི. ཏནྟི ཡཾ པུཙྪཱམི ཡཾ ཡཱཙཱམི ཡཾ ཨཛ྄ཛྷེསཱམི ཡཾ པསཱདེམི. མུནཱིཏི མོནཾ ཝུཙྩཏི ཉཱཎཾ. ཡཱ པཉྙཱ པཛཱནནཱ…པེ… ཨམོཧོ དྷམྨཝིཙཡོ སམྨཱདིཊྛི. བྷགཝཱ ཏེན ཉཱཎེན སམནྣཱགཏོ མུནི མོནཔྤཏྟོ. ཏཱིཎི མོནེཡྻཱནི – ཀཱཡམོནེཡྻཾ ཝཙཱིམོནེཡྻཾ མནོམོནེཡྻཾ.

ཀཏམཾ ཀཱཡམོནེཡྻཾ? ཏིཝིདྷཱནཾ ཀཱཡདུཙྩརིཏཱནཾ པཧཱནཾ ཀཱཡམོནེཡྻཾ. ཏིཝིདྷཾ ཀཱཡསུཙརིཏཾ ཀཱཡམོནེཡྻཾ. ཀཱཡཱརམྨཎེ ཉཱཎཾ ཀཱཡམོནེཡྻཾ. ཀཱཡཔརིཉྙཱ ཀཱཡམོནེཡྻཾ. པརིཉྙཱསཧགཏོ མགྒོ ཀཱཡམོནེཡྻཾ. ཀཱཡེ ཚནྡརཱགསྶ པཧཱནཾ ཀཱཡམོནེཡྻཾ. ཀཱཡསངྑཱརནིརོདྷོ ཙཏུཏྠཛ྄ཛྷཱནསམཱཔཏྟི ཀཱཡམོནེཡྻཾ. ཨིདཾ ཀཱཡམོནེཡྻཾ.

ཀཏམཾ ཝཙཱིམོནེཡྻཾ? ཙཏུབྦིདྷཱནཾ ཝཙཱིདུཙྩརིཏཱནཾ པཧཱནཾ ཝཙཱིམོནེཡྻཾ. ཙཏུབྦིདྷཾ ཝཙཱིསུཙརིཏཾ ཝཙཱིམོནེཡྻཾ. ཝཱཙཱརམྨཎེ ཉཱཎཾ ཝཙཱིམོནེཡྻཾ. ཝཱཙཱཔརིཉྙཱ ཝཙཱིམོནེཡྻཾ. པརིཉྙཱསཧགཏོ མགྒོ ཝཙཱིམོནེཡྻཾ. ཝཱཙཱཡ ཚནྡརཱགསྶ པཧཱནཾ ཝཙཱིམོནེཡྻཾ. ཝཙཱིསངྑཱརནིརོདྷོ དུཏིཡཛ྄ཛྷཱནསམཱཔཏྟི ཝཙཱིམོནེཡྻཾ. ཨིདཾ ཝཙཱིམོནེཡྻཾ.

ཀཏམཾ མནོམོནེཡྻཾ? ཏིཝིདྷཱནཾ མནོདུཙྩརིཏཱནཾ པཧཱནཾ མནོམོནེཡྻཾ. ཏིཝིདྷཾ མནོསུཙརིཏཾ མནོམོནེཡྻཾ. ཙིཏྟཱརམྨཎེ ཉཱཎཾ མནོམོནེཡྻཾ. ཙིཏྟཔརིཉྙཱ མནོམོནེཡྻཾ. པརིཉྙཱསཧགཏོ མགྒོ མནོམོནེཡྻཾ. ཙིཏྟེ ཚནྡརཱགསྶ པཧཱནཾ མནོམོནེཡྻཾ. ཙིཏྟསངྑཱརནིརོདྷོ སཉྙཱཝེདཡིཏནིརོདྷསམཱཔཏྟི མནོམོནེཡྻཾ. ཨིདཾ མནོམོནེཡྻཾ.

ཀཱཡམུནིཾ ཝཙཱིམུནིཾ [ཝཱཙཱམུནིཾ (བཧཱུསུ) ཨིཏིཝུ. ༦༧], མནོམུནིམནཱསཝཾ;

མུནིཾ མོནེཡྻསམྤནྣཾ, ཨཱཧུ སབྦཔྤཧཱཡིནཾ.

ཀཱཡམུནིཾ ཝཙཱིམུནིཾ, མནོམུནིམནཱསཝཾ;

མུནིཾ མོནེཡྻསམྤནྣཾ, ཨཱཧུ ནིནྷཱཏཔཱཔཀནྟི.

ཨིམེཧི ཏཱིཧི མོནེཡྻེཧི དྷམྨེཧི སམནྣཱགཏཱ. ཚ མུནིནོ [མུནཡོ (སྱཱ.) མཧཱནི. ༡༤] – ཨགཱརམུནིནོ, ཨནགཱརམུནིནོ, སེཁམུནིནོ [སེཀྑམུནིནོ (སྱཱ. ཀ.)], ཨསེཁམུནིནོ, པཙྩེཀམུནིནོ མུནིམུནིནོཏི. ཀཏམེ ཨགཱརམུནིནོ? ཡེ ཏེ ཨགཱརིཀཱ དིཊྛཔདཱ ཝིཉྙཱཏསཱསནཱ – ཨིམེ ཨགཱརམུནིནོ. ཀཏམེ ཨནགཱརམུནིནོ? ཡེ ཏེ པབྦཛིཏཱ དིཊྛཔདཱ ཝིཉྙཱཏསཱསནཱ – ཨིམེ ཨནགཱརམུནིནོ. སཏྟ སེཁཱ སེཁམུནིནོ. ཨརཧནྟོ ཨསེཁམུནིནོ. པཙྩེཀསམྦུདྡྷཱ པཙྩེཀམུནིནོ. ཏཐཱགཏཱ ཨརཧནྟོ སམྨཱསམྦུདྡྷཱ མུནིམུནིནོ.

ན མོནེན མུནཱི [མུནི (སྱཱ. ཀ.) དྷ. པ. ༢༦༨] ཧོཏི, མཱུལ༹ྷརཱུཔོ ཨཝིདྡསུ;

ཡོ ཙ ཏུལཾཝ པགྒཡ྄ཧ, ཝརམཱདཱཡ པཎྜིཏོ.

པཱཔཱནི པརིཝཛྫེཏི, ས མུནཱི ཏེན སོ མུནི;

ཡོ མུནཱཏི ཨུབྷོ ལོཀེ, མུནི ཏེན པཝུཙྩཏི.

ཨསཏཉྩ སཏཉྩ ཉཏྭཱ དྷམྨཾ, ཨཛ྄ཛྷཏྟཾ བཧིདྡྷཱ ཙ སབྦལོཀེ;

དེཝམནུསྶེཧི པཱུཛནཱིཡོ [པཱུཛིཏོ (སྱཱ. ཀ.) མཧཱནི. ༡༤], སངྒཛཱལམཏིཙྩ [སངྒ ཛཱལམཏིཙྩ, སུ. ནི. ༥༣༢] སོ མུནཱིཏི.

སཱདྷུ ཝིཡཱཀརོཧཱིཏི ཏཾ སཱདྷུ ཨཱཙིཀྑཱཧི དེསེཧི པཉྙཔེཧི པཊྛཔེཧི ཝིཝརཱཧི ཝིབྷཛཱཧི ཨུཏྟཱནཱིཀརོཧི པཀཱསེཧཱིཏི – ཏཾ མེ མུནཱི སཱདྷུ ཝིཡཱཀརོཧི. ཏཐཱ ཧི ཏེ ཝིདིཏོ ཨེས དྷམྨོཏི ཏཐཱ ཧི ཏེ ཝིདིཏོ ཏུལིཏོ ཏཱིརིཏོ ཝིབྷཱུཏོ ཝིབྷཱཝིཏོ ཨེས དྷམྨོཏི – ཏཐཱ ཧི ཏེ ཝིདིཏོ ཨེས དྷམྨོ. ཏེནཱཧ སོ བྲཱཧྨཎོ –

‘‘ཡཾ ཏཾ ཨཔུཙྪིམྷ ཨཀིཏྟཡཱི ནོ, ཨཉྙཾ ཏཾ པུཙྪཱམ ཏདིངྒྷ བྲཱུཧི;

ཀཐཾ ནུ དྷཱིརཱ ཝིཏརནྟི ཨོགྷཾ, ཛཱཏིཾ ཛརཾ སོཀཔརིདྡཝཉྩ;

ཏཾ མེ མུནཱི སཱདྷུ ཝིཡཱཀརོཧི, ཏཐཱ ཧི ཏེ ཝིདིཏོ ཨེས དྷམྨོ’’ཏི.

༢༢.

ཀིཏྟཡིསྶཱམི ཏེ དྷམྨཾ, [མེཏྟགཱུཏི བྷགཝཱ]

དིཊྛེ དྷམྨེ ཨནཱིཏིཧཾ;

ཡཾ ཝིདིཏྭཱ སཏོ ཙརཾ, ཏརེ ལོཀེ ཝིསཏྟིཀཾ.

ཀིཏྟཡིསྶཱམི ཏེ དྷམྨནྟི. དྷམྨནྟི ཨཱདིཀལྱཱཎཾ མཛ྄ཛྷེཀལྱཱཎཾ པརིཡོསཱནཀལྱཱཎཾ སཱཏྠཾ སབྱཉྫནཾ ཀེཝལཔརིཔུཎྞཾ པརིསུདྡྷཾ བྲཧྨཙརིཡཾ, ཙཏྟཱརོ སཏིཔཊྛཱནེ, ཙཏྟཱརོ སམྨཔྤདྷཱནེ, ཙཏྟཱརོ ཨིདྡྷིཔཱདེ, པཉྩིནྡྲིཡཱནི, པཉྩ བལཱནི, སཏྟ བོཛ྄ཛྷངྒེ, ཨརིཡཾ ཨཊྛངྒིཀཾ མགྒཾ, ནིབྦཱནཉྩ, ནིབྦཱནགཱམིནིཉྩ པཊིཔདཾ ཀིཏྟཡིསྶཱམི ཨཱཙིཀྑིསྶཱམི དེསེསྶཱམི པཉྙཔེསྶཱམི པཊྛཔེསྶཱམི ཝིཝརིསྶཱམི ཝིབྷཛིསྶཱམི ཨུཏྟཱནཱིཀརིསྶཱམི པཀཱསིསྶཱམཱིཏི – ཀིཏྟཡིསྶཱམི ཏེ དྷམྨཾ. མེཏྟགཱུཏི བྷགཝཱ ཏཾ བྲཱཧྨཎཾ ནཱམེན ཨཱལཔཏི.

དིཊྛེ དྷམྨེ ཨནཱིཏིཧནྟི. དིཊྛེ དྷམྨེཏི དིཊྛེ དྷམྨེ ཉཱཏེ དྷམྨེ ཏུལིཏེ དྷམྨེ ཏཱིརིཏེ དྷམྨེ ཝིབྷཱུཏེ དྷམྨེ ཝིབྷཱཝིཏེ དྷམྨེ སབྦེ སངྑཱརཱ ཨནིཙྩཱཏི…པེ… ཡཾ ཀིཉྩི སམུདཡདྷམྨཾ སབྦཾ ཏཾ ནིརོདྷདྷམྨནྟི དིཊྛེ དྷམྨེ ཉཱཏེ དྷམྨེ ཏུལིཏེ དྷམྨེ ཏཱིརིཏེ དྷམྨེ ཝིབྷཱུཏེ དྷམྨེ ཝིབྷཱཝིཏེ དྷམྨེཏི – ཨེཝམྤི དིཊྛེ དྷམྨེ ཀཐཡིསྶཱམི. ཨཐ ཝཱ, དུཀྑེ དིཊྛེ དུཀྑཾ ཀཐཡིསྶཱམི, སམུདཡེ དིཊྛེ སམུདཡཾ ཀཐཡིསྶཱམི, མགྒེ དིཊྛེ མགྒཾ ཀཐཡིསྶཱམི, ནིརོདྷེ དིཊྛེ ནིརོདྷཾ ཀཐཡིསྶཱམཱིཏི – ཨེཝམྤི དིཊྛེ དྷམྨེ ཀཐཡིསྶཱམི. ཨཐ ཝཱ, དིཊྛེ དྷམྨེ སནྡིཊྛིཀཾ ཨཀཱལིཀཾ ཨེཧིཔསྶིཀཾ ཨོཔནེཡྻིཀཾ པཙྩཏྟཾ ཝེདིཏབྦཾ ཝིཉྙཱུཧཱིཏི – ཨེཝམྤི དིཊྛེ དྷམྨེ ཀཐཡིསྶཱམཱིཏི དིཊྛེ དྷམྨེ. ཨནཱིཏིཧནྟི ན ཨིཏིཧཱིཏིཧཾ ན ཨིཏིཀིརཱཡ ན པརམྤརཱཡ ན པིཊཀསམྤདཱཡ ན ཏཀྐཧེཏུ ན ནཡཧེཏུ ན ཨཱཀཱརཔརིཝིཏཀྐེན ན དིཊྛིནིཛ྄ཛྷཱནཀྑནྟིཡཱ, སཱམཾ སཡམབྷིཉྙཱཏཾ ཨཏྟཔཙྩཀྑདྷམྨཾ, ཏཾ ཀཐཡིསྶཱམཱིཏི – དིཊྛེ དྷམྨེ ཨནཱིཏིཧཾ.

ཡཾ ཝིདིཏྭཱ སཏོ ཙརནྟི ཡཾ ཝིདིཏཾ ཀཏྭཱ ཏུལཡིཏྭཱ ཏཱིརཡིཏྭཱ ཝིབྷཱཝཡིཏྭཱ ཝིབྷཱུཏཾ ཀཏྭཱ, ‘‘སབྦེ སངྑཱརཱ ཨནིཙྩཱ’’ཏི ཝིདིཏཾ ཀཏྭཱ ཏུལཡིཏྭཱ ཏཱིརཡིཏྭཱ ཝིབྷཱཝཡིཏྭཱ ཝིབྷཱུཏཾ ཀཏྭཱ, ‘‘སབྦེ སངྑཱརཱ དུཀྑཱ’’ཏི… ‘‘སབྦེ དྷམྨཱ ཨནཏྟཱ’’ཏི…པེ… ‘‘ཡཾ ཀིཉྩི སམུདཡདྷམྨཾ སབྦཾ ཏཾ ནིརོདྷདྷམྨ’’ནྟི ཝིདིཏཾ ཀཏྭཱ ཏུལཡིཏྭཱ ཏཱིརཡིཏྭཱ ཝིབྷཱཝཡིཏྭཱ ཝིབྷཱུཏཾ ཀཏྭཱ. སཏོཏི ཙཏཱུཧི ཀཱརཎེཧི སཏོ – ཀཱཡེ ཀཱཡཱནུཔསྶནཱསཏིཔཊྛཱནཾ བྷཱཝེནྟོ སཏོ…པེ… སོ ཝུཙྩཏི སཏོ. ཙརནྟི ཙརནྟོ ཝིཧརནྟོ ཨིརིཡནྟོ ཝཏྟེནྟོ པཱལེནྟོ ཡཔེནྟོ ཡཱཔེནྟོཏི – ཡཾ ཝིདིཏྭཱ སཏོ ཙརཾ.

ཏརེ ལོཀེ ཝིསཏྟིཀནྟི ཝིསཏྟིཀཱ ཝུཙྩཏི ཏཎྷཱ. ཡོ རཱགོ སཱརཱགོ…པེ… ཨབྷིཛ྄ཛྷཱ ལོབྷོ ཨཀུསལམཱུལཾ. ཝིསཏྟིཀཱཏི ཀེནཊྛེན ཝིསཏྟིཀཱ? ཝིསཏཱཏི ཝིསཏྟིཀཱ, ཝིསཱལཱཏི ཝིསཏྟིཀཱ, ཝིསཊཱཏི ཝིསཏྟིཀཱ, ཝིསམཱཏི ཝིསཏྟིཀཱ, ཝིསཀྐཏཱིཏི ཝིསཏྟིཀཱ, ཝིསཾཧརཏཱིཏི ཝིསཏྟིཀཱ, ཝིསཾཝཱདིཀཱཏི ཝིསཏྟིཀཱ, ཝིསམཱུལཱཏི ཝིསཏྟིཀཱ, ཝིསཕལཱཏི ཝིསཏྟིཀཱ, ཝིསཔརིབྷོགཱཏི ཝིསཏྟིཀཱ, ཝིསཱལཱ ཝཱ པན སཱ ཏཎྷཱ རཱུཔེ སདྡེ གནྡྷེ རསེ ཕོཊྛབྦེ ཀུལེ གཎེ ཨཱཝཱསེ ལཱབྷེ ཡསེ པསཾསཱཡ སུཁེ ཙཱིཝརེ པིཎྜཔཱཏེ སེནཱསནེ གིལཱནཔཙྩཡབྷེསཛྫཔརིཀྑཱརེ ཀཱམདྷཱཏུཡཱ རཱུཔདྷཱཏུཡཱ ཨརཱུཔདྷཱཏུཡཱ ཀཱམབྷཝེ རཱུཔབྷཝེ ཨརཱུཔབྷཝེ སཉྙཱབྷཝེ ཨསཉྙཱབྷཝེ ནེཝསཉྙཱནཱསཉྙཱབྷཝེ ཨེཀཝོཀཱརབྷཝེ ཙཏུཝོཀཱརབྷཝེ པཉྩཝོཀཱརབྷཝེ ཨཏཱིཏེ ཨནཱགཏེ པཙྩུཔྤནྣེ དིཊྛསུཏམུཏཝིཉྙཱཏབྦེསུ དྷམྨེསུ ཝིསཊཱ ཝིཏྠཏཱཏི ཝིསཏྟིཀཱ. ལོཀེཏི ཨཔཱཡལོཀེ མནུསྶལོཀེ དེཝལོཀེ ཁནྡྷལོཀེ དྷཱཏུལོཀེ ཨཱཡཏནལོཀེ. ཏརེ ལོཀེ ཝིསཏྟིཀནྟི ལོཀེ ཝེསཱ ཝིསཏྟིཀཱ [ཡཱ སཱ ལོཀེ ཝིསཏྟིཀཱ (སྱཱ.) ཀཱམསུཏྟནིདྡེསཊྛཀཐཱ ཨོལོཀེཏབྦཱ], ལོཀེ ཝེཏཾ ཝིསཏྟིཀཾ སཏོ ཏརེཡྻ ཨུཏྟརེཡྻ པཏརེཡྻ སམཏིཀྐམེཡྻ ཝཱིཏིཝཏྟེཡྻཱཏི – ཏརེ ལོཀེ ཝིསཏྟིཀཾ. ཏེནཱཧ བྷགཝཱ –

‘‘ཀིཏྟཡིསྶཱམི ཏེ དྷམྨཾ, [མེཏྟགཱུཏི བྷགཝཱ]

དིཊྛེ དྷམྨེ ཨནཱིཏིཧཾ;

ཡཾ ཝིདིཏྭཱ སཏོ ཙརཾ, ཏརེ ལོཀེ ཝིསཏྟིཀ’’ནྟི.

༢༣.

ཏཉྩཱཧཾ ཨབྷིནནྡཱམི, མཧེསི དྷམྨམུཏྟམཾ;

ཡཾ ཝིདིཏྭཱ སཏོ ཙརཾ, ཏརེ ལོཀེ ཝིསཏྟིཀཾ.

ཏཉྩཱཧཾ ཨབྷིནནྡཱམཱིཏི. ཏནྟི ཏུཡ྄ཧཾ ཝཙནཾ བྱཔྤཐཾ [བྱཔཐཾ (སྱཱ. ཀ.)] དེསནཾ ཨནུསཱསནཾ ཨནུསིཊྛཾ [དེསནཾ ཨནུསནྡྷི (སྱཱ.)]. ནནྡཱམཱིཏི ཨབྷིནནྡཱམི མོདཱམི ཨནུམོདཱམི ཨིཙྪཱམི སཱདིཡཱམི ཡཱཙཱམི པཏྠཡཱམི པིཧཡཱམི ཨབྷིཛཔྤཱམཱིཏི – ཏཉྩཱཧཾ ཨབྷིནནྡཱམི.

མཧེསི དྷམྨམུཏྟམནྟི. མཧེསཱིཏི ཀིཾ མཧེསི བྷགཝཱ, མཧནྟཾ སཱིལཀྑནྡྷཾ ཨེསཱི གཝེསཱི [ཨེསི གཝེསི (སྱཱ.) མཧཱནི. ༡༥༠] པརིཡེསཱིཏི མཧེསི, མཧནྟཾ སམཱདྷིཀྑནྡྷཾ…པེ… མཧནྟཾ པཉྙཱཀྑནྡྷཾ… མཧནྟཾ ཝིམུཏྟིཀྑནྡྷཾ… མཧནྟཾ ཝིམུཏྟིཉཱཎདསྶནཀྑནྡྷཾ ཨེསཱི གཝེསཱི པརིཡེསཱིཏི མཧེསི, མཧཏོ ཏམོཀཱཡསྶ པདཱལནཾ ཨེསཱི གཝེསཱི པརིཡེསཱིཏི མཧེསི, མཧཏོ ཝིཔལླཱསསྶ པབྷེདནཾ ཨེསཱི གཝེསཱི པརིཡེསཱིཏི མཧེསི, མཧཏོ ཏཎྷཱསལླསྶ ཨབྦཧནཾ [ཨབྦཱུཧནཾ (བཧཱུསུ), ཨབྦཱུཧཾ (སཱི. ཨཊྛ.)] ཨེསཱི གཝེསཱི པརིཡེསཱིཏི མཧེསི, མཧཏོ དིཊྛིསངྒྷཱཏསྶ ཝིནིཝེཋནཾ ཨེསཱི གཝེསཱི པརིཡེསཱིཏི མཧེསི, མཧཏོ མཱནདྷཛསྶ པཔཱཏནཾ ཨེསཱི གཝེསཱི པརིཡེསཱིཏི མཧེསི, མཧཏོ ཨབྷིསངྑཱརསྶ ཝཱུཔསམཾ ཨེསཱི གཝེསཱི པརིཡེསཱིཏི མཧེསི, མཧཏོ ཨོགྷསྶ ནིཏྠརཎཾ ཨེསཱི གཝེསཱི པརིཡེསཱིཏི མཧེསི, མཧཏོ བྷཱརསྶ ནིཀྑེཔནཾ ཨེསཱི གཝེསཱི པརིཡེསཱིཏི མཧེསི, མཧཏོ སཾསཱརཝཊྚསྶ ཨུཔཙྪེདཾ ཨེསཱི གཝེསཱི པརིཡེསཱིཏི མཧེསི, མཧཏོ སནྟཱཔསྶ ནིབྦཱཔནཾ ཨེསཱི གཝེསཱི པརིཡེསཱིཏི མཧེསི, མཧཏོ པརིལཱ༹ཧསྶ པཊིཔྤསྶདྡྷིཾ ཨེསཱི གཝེསཱི པརིཡེསཱིཏི མཧེསི, མཧཏོ དྷམྨདྷཛསྶ ཨུསྶཱཔནཾ ཨེསཱི གཝེསཱི པརིཡེསཱིཏི མཧེསི, མཧནྟེ སཏིཔཊྛཱནེ…པེ… མཧནྟེ སམྨཔྤདྷཱནེ… མཧནྟེ ཨིདྡྷིཔཱདེ… མཧནྟཱནི ཨིནྡྲིཡཱནི… མཧནྟཱནི བལཱནི… མཧནྟེ བོཛ྄ཛྷངྒེ… མཧནྟཾ ཨརིཡཾ ཨཊྛངྒིཀཾ མགྒཾ… མཧནྟཾ པརམཏྠཾ ཨམཏཾ ནིབྦཱནཾ ཨེསཱི གཝེསཱི པརིཡེསཱིཏི མཧེསི, མཧེསཀྑེཧི སཏྟེཧི ཨེསིཏོ གཝེསིཏོ པརིཡེསིཏོ – ‘‘ཀཧཾ བུདྡྷོ, ཀཧཾ བྷགཝཱ, ཀཧཾ དེཝདེཝོ, ཀཧཾ ནརཱསབྷོ’’ཏི མཧེསི. དྷམྨམུཏྟམནྟི དྷམྨམུཏྟཾམཾ ཝུཙྩཏི ཨམཏཾ ནིབྦཱནཾ. ཡོ སོ སབྦསངྑཱརསམཐོ སབྦཱུཔདྷིཔཊིནིསྶགྒོ ཏཎྷཀྑཡོ ཝིརཱགོ ནིརོདྷོ ནིབྦཱནཾ. ཨུཏྟམནྟི ཨགྒཾ སེཊྛཾ ཝིསེཊྛཾ པཱམོཀྑཾ ཨུཏྟམཾ པཝརཾ དྷམྨནྟི – མཧེསི དྷམྨམུཏྟམཾ.

ཡཾ ཝིདིཏྭཱ སཏོ ཙརནྟི ཝིདིཏཾ ཀཏྭཱ ཏུལཡིཏྭཱ ཏཱིརཡིཏྭཱ ཝིབྷཱཝཡིཏྭཱ ཝིབྷཱུཏཾ ཀཏྭཱ, ‘‘སབྦེ སངྑཱརཱ ཨནིཙྩཱ’’ཏི ཝིདིཏཾ ཀཏྭཱ ཏུལཡིཏྭཱ ཏཱིརཡིཏྭཱ ཝིབྷཱཝཡིཏྭཱ ཝིབྷཱུཏཾ ཀཏྭཱ, ‘‘སབྦེ སངྑཱརཱ དུཀྑཱ’’ཏི… ‘‘སབྦེ དྷམྨཱ ཨནཏྟཱ’’ཏི…པེ… ‘‘ཡཾ ཀིཉྩི སམུདཡདྷམྨཾ སབྦཾ ཏཾ ནིརོདྷདྷམྨ’’ནྟི ཝིདིཏཾ ཀཏྭཱ ཏུལཡིཏྭཱ ཏཱིརཡིཏྭཱ ཝིབྷཱཝཡིཏྭཱ ཝིབྷཱུཏཾ ཀཏྭཱ. སཏོཏི ཙཏཱུཧི ཀཱརཎེཧི སཏོ – ཀཱཡེ ཀཱཡཱནུཔསྶནཱསཏིཔཊྛཱནཾ བྷཱཝེནྟོ སཏོ, ཝེདནཱསུ…པེ… ཙིཏྟེ… དྷམྨེསུ… དྷམྨཱནུཔསྶནཱསཏིཔཊྛཱནཾ བྷཱཝེནྟོ སཏོ… སོ ཝུཙྩཏི སཏོ. ཙརནྟི ཙརནྟོ ཝིཧརནྟོ ཨིརིཡནྟོ ཝཏྟེནྟོ པཱལེནྟོ ཡཔེནྟོ ཡཱཔེནྟོཏི – ཡཾ ཝིདིཏྭཱ སཏོ ཙརཾ.

ཏརེ ལོཀེ ཝིསཏྟིཀནྟི ཝིསཏྟིཀཱ ཝུཙྩཏི ཏཎྷཱ. ཡོ རཱགོ སཱརཱགོ…པེ… ཨབྷིཛ྄ཛྷཱ ལོབྷོ ཨཀུསལམཱུལཾ. ཝིསཏྟིཀཱཏི ཀེནཊྛེན ཝིསཏྟིཀཱ…པེ… ཝིསཊཱ ཝིཏྠཏཱཏི ཝིསཏྟིཀཱ. ལོཀེཏི ཨཔཱཡལོཀེ…པེ… ཨཱཡཏནལོཀེ. ཏརེ ལོཀེ ཝིསཏྟིཀནྟི ལོཀེ ཝེསཱ ཝིསཏྟིཀཱ, ལོཀེ ཝེཏཾ ཝིསཏྟིཀཾ སཏོ ཏརེཡྻ ཨུཏྟརེཡྻ པཏརེཡྻ སམཏིཀྐམེཡྻ ཝཱིཏིཝཏྟེཡྻཱཏི – ཏརེ ལོཀེ ཝིསཏྟིཀཾ. ཏེནཱཧ སོ བྲཱཧྨཎོ –

‘‘ཏཉྩཱཧཾ ཨབྷིནནྡཱམི, མཧེསི དྷམྨམུཏྟམཾ;

ཡཾ ཝིདིཏྭཱ སཏོ ཙརཾ, ཏརེ ལོཀེ ཝིསཏྟིཀ’’ནྟི.

༢༤.

ཡཾ ཀིཉྩི སམྤཛཱནཱསི, [མེཏྟགཱུཏི བྷགཝཱ]

ཨུདྡྷཾ ཨདྷོ ཏིརིཡཉྩཱཔི མཛ྄ཛྷེ;

ཨེཏེསུ ནནྡིཉྩ ནིཝེསནཉྩ, པནུཛྫ ཝིཉྙཱཎཾ བྷཝེ ན ཏིཊྛེ.

ཡཾ ཀིཉྩི སམྤཛཱནཱསཱིཏི ཡཾ ཀིཉྩི པཛཱནཱསི ཨཱཛཱནཱསི ཝིཛཱནཱསི པཊིཝིཛཱནཱསི པཊིཝིཛ྄ཛྷསཱིཏི – ཡཾ ཀིཉྩི སམྤཛཱནཱསི. མེཏྟགཱུཏི བྷགཝཱ ཏཾ བྲཱཧྨཎཾ ནཱམེན ཨཱལཔཏི. བྷགཝཱཏི གཱརཝཱདྷིཝཙནམེཏཾ…པེ… སཙྪིཀཱ པཉྙཏྟི, ཡདིདཾ བྷགཝཱཏི – མེཏྟགཱུཏི བྷགཝཱ.

ཨུདྡྷཾ ཨདྷོ ཏིརིཡཉྩཱཔི མཛ྄ཛྷེཏི. ཨུདྡྷནྟི ཨནཱགཏཾ [ཨུདྡྷཾ ཝུཙྩཏི ཨནཱགཏཾ (སྱཱ. ཀ.)]; ཨདྷོཏི ཨཏཱིཏཾ; ཏིརིཡཉྩཱཔི མཛ྄ཛྷེཏི པཙྩུཔྤནྣཾ. ཨུདྡྷནྟི དེཝལོཀོ; ཨདྷོཏི ནིརཡལོཀོ; ཏིརིཡཉྩཱཔི མཛ྄ཛྷེཏི མནུསྶལོཀོ. ཨཐ ཝཱ, ཨུདྡྷནྟི ཀུསལཱ དྷམྨཱ; ཨདྷོཏི ཨཀུསལཱ དྷམྨཱ; ཏིརིཡཉྩཱཔི མཛ྄ཛྷེཏི ཨབྱཱཀཏཱ དྷམྨཱ. ཨུདྡྷནྟི ཨརཱུཔདྷཱཏུ; ཨདྷོཏི ཀཱམདྷཱཏུ; ཏིརིཡཉྩཱཔི མཛ྄ཛྷེཏི རཱུཔདྷཱཏུ. ཨུདྡྷནྟི སུཁཱ ཝེདནཱ; ཨདྷོཏི དུཀྑཱ ཝེདནཱ; ཏིརིཡཉྩཱཔི མཛ྄ཛྷེཏི ཨདུཀྑམསུཁཱ ཝེདནཱ. ཨུདྡྷནྟི ཨུདྡྷཾ པཱདཏལཱ; ཨདྷོཏི ཨདྷོ ཀེསམཏྠཀཱ; ཏིརིཡཉྩཱཔི མཛ྄ཛྷེཏི ཝེམཛ྄ཛྷེཏི – ཨུདྡྷཾ ཨདྷོ ཏིརིཡཉྩཱཔི མཛ྄ཛྷེ.

ཨེཏེསུ ནནྡིཉྩ ནིཝེསནཉྩ, པནུཛྫ ཝིཉྙཱཎཾ བྷཝེ ན ཏིཊྛེཏི ཨེཏེསཱུཏི ཨཱཙིཀྑིཏེསུ དེསིཏེསུ པཉྙཔིཏེསུ པཊྛཔིཏེསུ ཝིཝརིཏེསུ ཝིབྷཛིཏེསུ ཨུཏྟཱནཱིཀཏེསུ པཀཱསིཏེསུ. ནནྡཱི ཝུཙྩཏི ཏཎྷཱ. ཡོ རཱགོ སཱརཱགོ…པེ… ཨབྷིཛ྄ཛྷཱ ལོབྷོ ཨཀུསལམཱུལཾ. ནིཝེསནནྟི དྭེ ནིཝེསནཱ – ཏཎྷཱནིཝེསནཱ ཙ དིཊྛིནིཝེསནཱ ཙ. ཀཏམཱ ཏཎྷཱ ནིཝེསནཱ? ཡཱཝཏཱ ཏཎྷཱསངྑཱཏེན …པེ… ཨཡཾ ཏཎྷཱནིཝེསནཱ. ཀཏམཱ དིཊྛིནིཝེསནཱ? ཝཱིསཏིཝཏྠུཀཱ སཀྐཱཡདིཊྛི …པེ… ཨཡཾ དིཊྛིནིཝེསནཱ.

པནུཛྫ ཝིཉྙཱཎནྟི པུཉྙཱབྷིསངྑཱརསཧགཏཾ ཝིཉྙཱཎཾ, ཨཔུཉྙཱབྷིསངྑཱརསཧགཏཾ ཝིཉྙཱཎཾ, ཨཱནེཉྫཱབྷིསངྑཱརསཧགཏཾ ཝིཉྙཱཎཾ. ཨེཏེསུ ནནྡིཉྩ ནིཝེསནཉྩ ཨབྷིསངྑཱརསཧགཏཉྩ ཝིཉྙཱཎཾ ནུཛྫ པནུཛྫ ནུད པནུད ཛཧ པཛཧ ཝིནོདེཧི བྱནྟཱིཀརོཧི ཨནབྷཱཝཾ གམེཧཱིཏི – ཨེཏེསུ ནནྡིཉྩ ནིཝེསནཉྩ པནུཛྫ ཝིཉྙཱཎཾ.

བྷཝེ ན ཏིཊྛེཏི. བྷཝཱཏི དྭེ བྷཝཱ – ཀམྨབྷཝོ ཙ པཊིསནྡྷིཀོ ཙ པུནབྦྷཝོ. ཀཏམོ ཀམྨབྷཝོ? པུཉྙཱབྷིསངྑཱརོ ཨཔུཉྙཱབྷིསངྑཱརོ ཨཱནེཉྫཱབྷིསངྑཱརོ – ཨཡཾ ཀམྨབྷཝོ. ཀཏམོ པཊིསནྡྷིཀོ པུནབྦྷཝོ? པཊིསནྡྷིཀཱ རཱུཔཾ ཝེདནཱ སཉྙཱ སངྑཱརཱ ཝིཉྙཱཎཾ – ཨཡཾ པཊིསནྡྷིཀོ པུནབྦྷཝོ. བྷཝེ ན ཏིཊྛེཏི ནནྡིཉྩ ནིཝེསནཉྩ ཨབྷིསངྑཱརསཧགཏཾ ཝིཉྙཱཎཉྩ ཀམྨབྷཝཉྩ པཊིསནྡྷིཀཉྩ པུནབྦྷཝཾ པཛཧནྟོ ཝིནོདེནྟོ བྱནྟཱིཀརོནྟོ ཨནབྷཱཝཾ གམེནྟོ ཀམྨབྷཝེ ན ཏིཊྛེཡྻ པཊིསནྡྷིཀེ པུནབྦྷཝེ ན ཏིཊྛེཡྻ ན སནྟིཊྛེཡྻཱཏི – པནུཛྫ ཝིཉྙཱཎཾ བྷཝེ ན ཏིཊྛེ. ཏེནཱཧ བྷགཝཱ –

‘‘ཡཾ ཀིཉྩི སམྤཛཱནཱསི, [མེཏྟགཱུཏི བྷགཝཱ]

ཨུདྡྷཾ ཨདྷོ ཏིརིཡཉྩཱཔི མཛ྄ཛྷེ;

ཨེཏེསུ ནནྡིཉྩ ནིཝེསནཉྩ, པནུཛྫ ཝིཉྙཱཎཾ བྷཝེ ན ཏིཊྛེ’’ཏི.

༢༥.

ཨེཝཾཝིཧཱརཱི སཏོ ཨཔྤམཏྟོ,

བྷིཀྑུ ཙརཾ ཧིཏྭཱ མམཱཡིཏཱནི;

ཛཱཏིཾ ཛརཾ སོཀཔརིདྡཝཉྩ, ཨིདྷེཝ ཝིདྭཱ པཛཧེཡྻ དུཀྑཾ.

ཨེཝཾཝིཧཱརཱི སཏོ ཨཔྤམཏྟོཏི. ཨེཝཾཝིཧཱརཱིཏི ནནྡིཉྩ ནིཝེསནཉྩ ཨབྷིསངྑཱརསཧགཏཝིཉྙཱཎཉྩ ཀམྨབྷཝཉྩ པཊིསནྡྷིཀཉྩ པུནབྦྷཝཾ པཛཧནྟོ ཝིནོདེནྟོ བྱནྟཱིཀརོནྟོ ཨནབྷཱཝཾ གམེནྟོཏི – ཨེཝཾཝིཧཱརཱི. སཏོཏི ཙཏཱུཧི ཀཱརཎེཧི སཏོ – ཀཱཡེ ཀཱཡཱནུཔསྶནཱསཏིཔཊྛཱནཾ བྷཱཝེནྟོ…པེ… སོ ཝུཙྩཏི སཏོ. ཨཔྤམཏྟོཏི སཀྐཙྩཀཱརཱི སཱཏཙྩཀཱརཱི ཨཊྛིཏཀཱརཱི ཨནོལཱིནཝུཏྟཱི [ཨནོལཱིནཝུཏྟིཀོ (ཀ.) མཧཱནི. ༡༤] ཨནིཀྑིཏྟཙྪནྡོ ཨནིཀྑིཏྟདྷུརོ ཨཔྤམཏྟོ ཀུསལེསུ དྷམྨེསུ – ‘‘ཀཐཱཧཾ [ཀདཱཧཾ (སྱཱ.)] ཨཔརིཔཱུརཾ ཝཱ སཱིལཀྑནྡྷཾ པརིཔཱུརེཡྻཾ, པརིཔཱུརཾ ཝཱ སཱིལཀྑནྡྷཾ ཏཏྠ ཏཏྠ པཉྙཱཡ ཨནུགྒཎྷེཡྻ’’ནྟི ཡོ ཏཏྠ ཚནྡོ ཙ ཝཱཡཱམོ ཙ ཨུསྶཱཧོ ཙ ཨུསྶོལ༹ྷཱི ཙ ཨཔྤཊིཝཱནཱི [ཨཔྤཊིཝཱནི (ཀ.) མཧཱནི. ༡༤] ཙ སཏི ཙ སམྤཛཉྙཉྩ ཨཱཏཔྤཾ པདྷཱནཾ ཨདྷིཊྛཱནཾ ཨནུཡོགོ ཨཔྤམཏྟོ ཨཔྤམཱདོ ཀུསལེསུ དྷམྨེསུ. ‘‘ཀཐཱཧཾ ཨཔརིཔཱུརཾ ཝཱ སམཱདྷིཀྑནྡྷཾ…པེ… པཉྙཱཀྑནྡྷཾ… ཝིམུཏྟིཀྑནྡྷཾ… ཝིམུཏྟིཉཱཎདསྶནཀྑནྡྷཾ པརིཔཱུརེཡྻཾ པརིཔཱུརཾ ཝཱ ཝིམུཏྟིཉཱཎདསྶནཀྑནྡྷཾ ཏཏྠ ཏཏྠ པཉྙཱཡ ཨནུགྒཎྷེཡྻ’’ནྟི ཡོ ཏཏྠ ཚནྡོ ཙ ཝཱཡཱམོ ཙ ཨུསྶཱཧོ ཙ ཨུསྶོལ༹ྷཱི ཙ ཨཔྤཊིཝཱནཱི ཙ སཏི ཙ སམྤཛཉྙཉྩ ཨཱཏཔྤཾ པདྷཱནཾ ཨདྷིཊྛཱནཾ ཨནུཡོགོ ཨཔྤམཏྟོ ཨཔྤམཱདོ ཀུསལེསུ དྷམྨེསུ. ‘‘ཀཐཱཧཾ ཨཔརིཉྙཱཏཾ ཝཱ དུཀྑཾ པརིཛཱནེཡྻཾ, ཨཔྤཧཱིནེ ཝཱ ཀིལེསེ པཛཧེཡྻཾ, ཨབྷཱཝིཏཾ ཝཱ མགྒཾ བྷཱཝེཡྻཾ, ཨསཙྪིཀཏཾ ཝཱ ནིརོདྷཾ སཙྪིཀརེཡྻ’’ནྟི ཡོ ཏཏྠ ཚནྡོ ཙ ཝཱཡཱམོ ཙ ཨུསྶཱཧོ ཙ ཨུསྶོལ༹ྷཱི ཙ ཨཔྤཊིཝཱནཱི ཙ སཏི ཙ སམྤཛཉྙཉྩ ཨཱཏཔྤཾ པདྷཱནཾ ཨདྷིཊྛཱནཾ ཨནུཡོགོ ཨཔྤམཏྟོ ཨཔྤམཱདོ ཀུསལེསུ དྷམྨེསཱུཏི – ཨེཝཾཝིཧཱརཱི སཏོ ཨཔྤམཏྟོ.

བྷིཀྑུ ཙརཾ ཧིཏྭཱ མམཱཡིཏཱནཱིཏི. བྷིཀྑཱུཏི པུཐུཛྫནཀལྱཱཎཀོ [ཀལྱཱཎཔུཐུཛྫནོ (སྱཱ.), ཨེཝམཱིདིསེསུ ཋཱནེསུ] ཝཱ བྷིཀྑུ སེཀྑོ ཝཱ བྷིཀྑུ. ཙརནྟི ཙརནྟོ ཝིཧརནྟོ ཨིརིཡནྟོ ཝཏྟེནྟོ པཱལེནྟོ ཡཔེནྟོ ཡཱཔེནྟོ. མམཏྟཱཏི དྭེ མམཏྟཱ – ཏཎྷཱམམཏྟཉྩ དིཊྛིམམཏྟཉྩ…པེ… ཨིདཾ ཏཎྷཱམམཏྟཾ…པེ… ཨིདཾ དིཊྛིམམཏྟཾ… ཏཎྷཱམམཏྟཾ པཧཱཡ དིཊྛིམམཏྟཾ པཊིནིསྶཛྫིཏྭཱ མམཏྟེ ཛཧིཏྭཱ ཙཛིཏྭཱ པཛཧིཏྭཱ ཝིནོདེཏྭཱ བྱནྟཱིཀརིཏྭཱ ཨནབྷཱཝཾ གམེཏྭཱཏི – བྷིཀྑུ ཙརཾ ཧིཏྭཱ མམཱཡིཏཱནི.

ཛཱཏིཾ ཛརཾ སོཀཔརིདྡཝཉྩ, ཨིདྷེཝ ཝིདྭཱ པཛཧེཡྻ དུཀྑནྟི. ཛཱཏཱིཏི ཡཱ ཏེསཾ ཏེསཾ སཏྟཱནཾ…པེ… ཛརནྟི ཡཱ ཏེསཾ ཏེསཾ སཏྟཱནཾ…པེ… སོཀོཏི ཉཱཏིབྱསནེན ཝཱ ཕུཊྛསྶ…པེ… པརིདེཝོཏི ཉཱཏིབྱསནེན ཝཱ ཕུཊྛསྶ…པེ… ཨིདྷཱཏི ཨིམིསྶཱ དིཊྛིཡཱ…པེ… ཨིམསྨིཾ མནུསྶལོཀེ. ཝིདྭཱཏི ཝིཛྫཱགཏོ ཉཱཎཱི ཝིབྷཱཝཱི མེདྷཱཝཱི. དུཀྑནྟི ཛཱཏིདུཀྑཾ…པེ… དོམནསྶུཔཱཡཱསདུཀྑཾ. ཛཱཏིཾ ཛརཾ སོཀཔརིདྡཝཉྩ, ཨིདྷེཝ ཝིདྭཱ པཛཧེཡྻ དུཀྑནྟི ཝིཛྫཱགཏོ ཉཱཎཱི ཝིབྷཱཝཱི མེདྷཱཝཱི ཨིདྷེཝ ཛཱཏིཉྩ ཛརཉྩ སོཀཔརིདྡཝཉྩ དུཀྑཉྩ པཛཧེཡྻ ཝིནོདེཡྻ བྱནྟཱིཀརེཡྻ ཨནབྷཱཝཾ གམེཡྻཱཏི – ཛཱཏིཾ ཛརཾ སོཀཔརིདྡཝཉྩ, ཨིདྷེཝ ཝིདྭཱ པཛཧེཡྻ དུཀྑཾ. ཏེནཱཧ བྷགཝཱ –

‘‘ཨེཝཾཝིཧཱརཱི སཏོ ཨཔྤམཏྟོ, བྷིཀྑུ ཙརཾ ཧིཏྭཱ མམཱཡིཏཱནི;

ཛཱཏིཾ ཛརཾ སོཀཔརིདྡཝཉྩ, ཨིདྷེཝ ཝིདྭཱ པཛཧེཡྻ དུཀྑ’’ནྟི.

༢༦.

ཨེཏཱབྷིནནྡཱམི ཝཙོ མཧེསིནོ, སུཀིཏྟིཏཾ གོཏམནཱུཔདྷཱིཀཾ;

ཨདྡྷཱ ཧི བྷགཝཱ པཧཱསི དུཀྑཾ, ཏཐཱ ཧི ཏེ ཝིདིཏོ ཨེས དྷམྨོ.

ཨེཏཱབྷིནནྡཱམི ཝཙོ མཧེསིནོཏི. ཨེཏནྟི ཏུཡ྄ཧཾ ཝཙནཾ བྱཔྤཐཾ དེསནཾ ཨནུསཱསནཾ ཨནུསིཊྛཾ ནནྡཱམི ཨབྷིནནྡཱམི མོདཱམི ཨནུམོདཱམི ཨིཙྪཱམི སཱདིཡཱམི པཏྠཡཱམི པིཧཡཱམི ཨབྷིཛཔྤཱམི. མཧེསིནོཏི ཀིཾ མཧེསི བྷགཝཱ? མཧནྟཾ སཱིལཀྑནྡྷཾ ཨེསཱི གཝེསཱི པརིཡེསཱིཏི མཧེསི…པེ… ཀཧཾ ནརཱསབྷོཏི མཧེསཱིཏི – ཨེཏཱབྷིནནྡཱམི ཝཙོ མཧེསིནོ.

སུཀིཏྟིཏཾ གོཏམནཱུཔདྷཱིཀནྟི. སུཀིཏྟིཏནྟི སུཀིཏྟིཏཾ སུཨཱཙིཀྑིཏཾ སུདེསིཏཾ སུཔཉྙཔིཏཾ སུཔཊྛཔིཏཾ སུཝིཝརིཏཾ སུཝིབྷཛིཏཾ སུཨུཏྟཱནཱིཀཏཾ སུཔཀཱསིཏནྟི – སུཀིཏྟིཏཾ. གོཏམནཱུཔདྷཱིཀནྟི ཨུཔདྷཱི ཝུཙྩནྟི ཀིལེསཱ ཙ ཁནྡྷཱ ཙ ཨབྷིསངྑཱརཱ ཙ. ཨུཔདྷིཔྤཧཱནཾ ཨུཔདྷིཝཱུཔསམཾ ཨུཔདྷིཔཊིནིསྶགྒཾ ཨུཔདྷིཔཊིཔསྶདྡྷཾ ཨམཏཾ ནིབྦཱནནྟི – སུཀིཏྟིཏཾ གོཏམནཱུཔདྷཱིཀཾ.

ཨདྡྷཱ ཧི བྷགཝཱ པཧཱསི དུཀྑནྟི. ཨདྡྷཱཏི ཨེཀཾསཝཙནཾ ནིསྶཾསཡཝཙནཾ ནིཀྐངྑཱཝཙནཾ ཨདྭེཛ྄ཛྷཝཙནཾ ཨདྭེལ༹ྷཀཝཙནཾ ནིརོདྷཝཙནཾ ཨཔྤཎཀཝཙནཾ ཨཝཏྠཱཔནཝཙནམེཏཾ – ཨདྡྷཱཏི. བྷགཝཱཏི གཱརཝཱདྷིཝཙནམེཏཾ…པེ… སཙྪིཀཱ པཉྙཏྟི, ཡདིདཾ བྷགཝཱཏི. པཧཱསི དུཀྑནྟི ཛཱཏིདུཀྑཾ ཛརཱདུཀྑཾ བྱཱདྷིདུཀྑཾ མརཎདུཀྑཾ སོཀཔརིདེཝདུཀྑདོམནསྶུཔཱཡཱསདུཀྑཾ པཧཱསི པཛཧི ཝིནོདེསི བྱནྟཱིཀརོསི ཨནབྷཱཝཾ གམེསཱིཏི – ཨདྡྷཱ ཧི བྷགཝཱ པཧཱསི དུཀྑཾ.

ཏཐཱ ཧི ཏེ ཝིདིཏོ ཨེས དྷམྨོཏི ཏཐཱ ཧི ཏེ ཝིདིཏོ ཏུལིཏོ ཏཱིརིཏོ ཝིབྷཱུཏོ ཝིབྷཱཝིཏོ ཨེས དྷམྨོཏི – ཏཐཱ ཧི ཏེ ཝིདིཏོ ཨེས དྷམྨོ. ཏེནཱཧ སོ བྲཱཧྨཎོ –

‘‘ཨེཏཱབྷིནནྡཱམི ཝཙོ མཧེསིནོ, སུཀིཏྟིཏཾ གོཏམནཱུཔདྷཱིཀཾ;

ཨདྡྷཱ ཧི བྷགཝཱ པཧཱསི དུཀྑཾ, ཏཐཱ ཧི ཏེ ཝིདིཏོ ཨེས དྷམྨོ’’ཏི.

༢༧.

ཏེ ཙཱཔི ནཱུནཔྤཛཧེཡྻུ དུཀྑཾ, ཡེ ཏྭཾ མུནཱི ཨཊྛིཏཾ ཨོཝདེཡྻ;

ཏཾ ཏཾ ནམསྶཱམི སམེཙྩ ནཱག, ཨཔྤེཝ མཾ བྷགཝཱ ཨཊྛིཏཾ ཨོཝདེཡྻ.

ཏེ ཙཱཔི ནཱུནཔྤཛཧེཡྻུ དུཀྑནྟི. ཏེ ཙཱཔཱིཏི ཁཏྟིཡཱ ཙ བྲཱཧྨཎཱ ཙ ཝེསྶཱ ཙ སུདྡཱ ཙ གཧཊྛཱ ཙ པབྦཛིཏཱ ཙ དེཝཱ ཙ མནུསྶཱ ཙ. པཛཧེཡྻུ དུཀྑནྟི ཛཱཏིདུཀྑཾ ཛརཱདུཀྑཾ བྱཱདྷིདུཀྑཾ མརཎདུཀྑཾ སོཀཔརིདེཝདུཀྑདོམནསྶུཔཱཡཱསདུཀྑཾ པཛཧེཡྻུཾ ཝིནོདེཡྻུཾ བྱནྟཱིཀརེཡྻུཾ ཨནབྷཱཝཾ གམེཡྻུནྟི – ཏེ ཙཱཔི ནཱུནཔྤཛཧེཡྻུ དུཀྑཾ.

ཡེ ཏྭཾ མུནཱི ཨཊྛིཏཾ ཨོཝདེཡྻཱཏི. ཡེཏི ཁཏྟིཡེ ཙ བྲཱཧྨཎེ ཙ ཝེསྶེ ཙ སུདྡེ ཙ གཧཊྛེ ཙ པབྦཛིཏེ ཙ དེཝེ ཙ མནུསྶེ ཙ. ཏྭནྟི བྷགཝནྟཾ བྷཎཏི. མུནཱིཏི མོནཾ ཝུཙྩཏི ཉཱཎཾ…པེ… སངྒཛཱལམཏིཙྩ སོ མུནི. ཨཊྛིཏཾ ཨོཝདེཡྻཱཏི ཨཊྛིཏཾ ཨོཝདེཡྻ སཀྐཙྩཾ ཨོཝདེཡྻ ཨབྷིཎྷཾ ཨོཝདེཡྻ པུནཔྤུནཾ ཨོཝདེཡྻ ཨནུསཱསེཡྻཱཏི – ཡེ ཏྭཾ མུནཱི ཨཊྛིཏཾ ཨོཝདེཡྻ.

ཏཾ ཏཾ ནམསྶཱམི སམེཙྩ ནཱགཱཏི. ཏནྟི བྷགཝནྟཾ བྷཎཏི. ནམསྶཱམཱིཏི ཀཱཡེན ཝཱ ནམསྶཱམི, ཝཱཙཱཡ ཝཱ ནམསྶཱམི, ཙིཏྟེན ཝཱ ནམསྶཱམི, ཨནྭཏྠཔཊིཔཏྟིཡཱ ཝཱ ནམསྶཱམི, དྷམྨཱནུདྷམྨཔཊིཔཏྟིཡཱ ཝཱ ནམསྶཱམི, སཀྐརོམི གརུཾ ཀརོམི [གརུཀརོམི (སྱཱ.)] མཱནེམི པཱུཛེམི. སམེཙྩཱཏི སམེཙྩ ཨབྷིསམེཙྩ སམཱགནྟྭཱ ཨབྷིསམཱགནྟྭཱ སམྨུཁཱ ཏཾ ནམསྶཱམི. ནཱགཱཏི ནཱགོ ཙ བྷགཝཱ ཨཱགུཾ ན ཀརོཏཱིཏི – ནཱགོ, ན གཙྪཏཱིཏི – ནཱགོ, ན ཨཱགཙྪཏཱིཏི – ནཱགོ. ཀཐཾ བྷགཝཱ ཨཱགུཾ ན ཀརོཏཱིཏི – ནཱགོ? ཨཱགུ ཝུཙྩཏི པཱཔཀཱ ཨཀུསལཱ དྷམྨཱ སཾཀིལེསིཀཱ པོནོབྷཝིཀཱ སདརཱ དུཀྑཝིཔཱཀཱ ཨཱཡཏིཾ ཛཱཏིཛརཱམརཎིཡཱ.

ཨཱགུཾ ན ཀརོཏི ཀིཉྩི ལོཀེ, [སབྷིཡཱཏི བྷགཝཱ]

སབྦསཾཡོགེ [སབྦཡོགེ (ཀ.), སུ. ནི. ༥༢༧] ཝིསཛྫ བནྡྷནཱནི;

སབྦཏྠ ན སཛྫཏཱི ཝིམུཏྟོ, ནཱགོ ཏཱདི པཝུཙྩཏེ ཏཐཏྟཱཏི.

ཨེཝཾ བྷགཝཱ ཨཱགུཾ ན ཀརོཏཱིཏི – ནཱགོ.

ཀཐཾ བྷགཝཱ ན གཙྪཏཱིཏི – ནཱགོ. བྷགཝཱ ན ཚནྡཱགཏིཾ གཙྪཏི, ན དོསཱགཏིཾ གཙྪཏི, ན མོཧཱགཏིཾ གཙྪཏི, ན བྷཡཱགཏིཾ གཙྪཏི, ན རཱགཝསེན གཙྪཏི, ན དོསཝསེན གཙྪཏི, ན མོཧཝསེན གཙྪཏི, ན མཱནཝསེན གཙྪཏི, ན དིཊྛིཝསེན གཙྪཏི, ན ཨུདྡྷཙྩཝསེན གཙྪཏི, ན ཝིཙིཀིཙྪཱཝསེན གཙྪཏི, ན ཨནུསཡཝསེན གཙྪཏི, ན ཝགྒེཧི དྷམྨེཧི ཡཱཡཏི ནཱིཡཏི [ནིཡྻཏི (སྱཱ. ཀ.)] ཝུཡ྄ཧཏི སཾཧརཱིཡཏི. ཨེཝཾ བྷགཝཱ ན གཙྪཏཱིཏི – ནཱགོ.

ཀཐཾ བྷགཝཱ ན ཨཱགཙྪཏཱིཏི – ནཱགོ. སོཏཱཔཏྟིམགྒེན ཡེ ཀིལེསཱ པཧཱིནཱ ཏེ ཀིལེསེ ན པུནེཏི ན པཙྩེཏི ན པཙྩཱགཙྪཏི. སཀདཱགཱམིམགྒེན…པེ… ཨནཱགཱམིམགྒེན… ཨརཧཏྟམགྒེན ཡེ ཀིལེསཱ པཧཱིནཱ ཏེ ཀིལེསེ ན པུནེཏི ན པཙྩེཏི ན པཙྩཱགཙྪཏི. ཨེཝཾ བྷགཝཱ ན ཨཱགཙྪཏཱིཏི ནཱགོཏི – ཏཾ ཏཾ ནམསྶཱམི སམེཙྩ ནཱག.

ཨཔྤེཝ མཾ བྷགཝཱ ཨཊྛིཏཾ ཨོཝདེཡྻཱཏི ཨཔྤེཝ མཾ བྷགཝཱ ཨཊྛིཏཾ ཨོཝདེཡྻ སཀྐཙྩཾ ཨོཝདེཡྻ ཨབྷིཎྷཾ ཨོཝདེཡྻ པུནཔྤུནཾ ཨོཝདེཡྻ ཨནུསཱསེཡྻཱཏི – ཨཔྤེཝ མཾ བྷགཝཱ ཨཊྛིཏཾ ཨོཝདེཡྻ. ཏེནཱཧ སོ བྲཱཧྨཎོ –

‘‘ཏེ ཙཱཔི ནཱུནཔྤཛཧེཡྻུ དུཀྑཾ, ཡེ ཏྭཾ མུནཱི ཨཊྛིཏཾ ཨོཝདེཡྻ;

ཏཾ ཏཾ ནམསྶཱམི སམེཙྩ ནཱག, ཨཔྤེཝ མཾ བྷགཝཱ ཨཊྛིཏཾ ཨོཝདེཡྻཱ’’ཏི.

༢༨.

ཡཾ བྲཱཧྨཎཾ ཝེདགུམཱབྷིཛཉྙཱ, ཨཀིཉྩནཾ ཀཱམབྷཝེ ཨསཏྟཾ;

ཨདྡྷཱ ཧི སོ ཨོགྷམིམཾ ཨཏཱརི, ཏིཎྞོ ཙ པཱརཾ ཨཁིལོ ཨཀངྑོ.

ཡཾ བྲཱཧྨཎཾ ཝེདགུམཱབྷིཛཉྙཱཏི. བྲཱཧྨཎོཏི སཏྟནྣཾ དྷམྨཱནཾ བཱཧིཏཏྟཱ བྲཱཧྨཎོ. སཀྐཱཡདིཊྛི བཱཧིཏཱ ཧོཏི, ཝིཙིཀིཙྪཱ བཱཧིཏཱ ཧོཏི, སཱིལབྦཏཔརཱམཱསོ བཱཧིཏོ ཧོཏི, རཱགོ བཱཧིཏོ ཧོཏི, དོསོ བཱཧིཏོ ཧོཏི, མོཧོ བཱཧིཏོ ཧོཏི, མཱནོ བཱཧིཏོ ཧོཏི. བཱཧིཏཱསྶ ཧོནྟི པཱཔཀཱ ཨཀུསལཱ དྷམྨཱ སཾཀིལེསིཀཱ པོནོབྷཝིཀཱ སདརཱ དུཀྑཝིཔཱཀཱ ཨཱཡཏིཾ ཛཱཏིཛརཱམརཎིཡཱ.

བཱཧིཏྭཱ སབྦཔཱཔཀཱནི, [སབྷིཡཱཏི བྷགཝཱ]

ཝིམལོ སཱདྷུསམཱཧིཏོ ཋིཏཏྟོ;

སཾསཱརམཏིཙྩ ཀེཝལཱི སོ, ཨསིཏོ [ཨནིསྶིཏོ (སྱཱ.) སུ. ནི. ༥༢༤] ཏཱདི པཝུཙྩཏེ ས བྲཧྨཱ.

ཝེདགཱུཏི ཝེདོ ཝུཙྩཏི ཙཏཱུསུ མགྒེསུ ཉཱཎཾ…པེ… སབྦཾ ཝེདམཏིཙྩ ཝེདགཱུ སོཏི. ཨབྷིཛཉྙཱཏི ཨབྷིཛཱནེཡྻ ཨཱཛཱནེཡྻ ཝིཛཱནེཡྻ པཊིཝིཛཱནེཡྻ པཊིཝིཛ྄ཛྷེཡྻཱཏི – ཡཾ བྲཱཧྨཎཾ ཝེདགུམཱབྷིཛཉྙཱ.

ཨཀིཉྩནཾ ཀཱམབྷཝེ ཨསཏྟནྟི. ཨཀིཉྩནནྟི རཱགཀིཉྩནཾ དོསཀིཉྩནཾ མོཧཀིཉྩནཾ མཱནཀིཉྩནཾ དིཊྛིཀིཉྩནཾ ཀིལེསཀིཉྩནཾ དུཙྩརིཏཀིཉྩནཾ, ཡསྶེཏེ ཀིཉྩནཱ པཧཱིནཱ སམུཙྪིནྣཱ ཝཱུཔསནྟཱ པཊིཔསྶདྡྷཱ ཨབྷབྦུཔྤཏྟིཀཱ ཉཱཎགྒིནཱ དཌྜྷཱ, སོ ཝུཙྩཏི ཨཀིཉྩནོ. ཀཱམཱཏི ཨུདྡཱནཏོ དྭེ ཀཱམཱ – ཝཏྠུཀཱམཱ ཙ ཀིལེསཀཱམཱ ཙ…པེ… ཨིམེ ཝུཙྩནྟི ཝཏྠུཀཱམཱ…པེ… ཨིམེ ཝུཙྩནྟི ཀིལེསཀཱམཱ. བྷཝཱཏི དྭེ བྷཝཱ – ཀམྨབྷཝོ ཙ པཊིསནྡྷིཀོ ཙ པུནབྦྷཝོ …པེ… ཨཡཾ པཊིསནྡྷིཀོ པུནབྦྷཝོ. ཨཀིཉྩནཾ ཀཱམབྷཝེ ཨསཏྟནྟི ཨཀིཉྩནཾ པུགྒལཾ ཀཱམབྷཝེ ཙ ཨསཏྟཾ ཨལགྒཾ ཨལགྒིཏཾ ཨཔལིབུདྡྷཾ ནིཀྑནྟཾ ནིསྶཊཾ ཝིཔྤམུཏྟཾ ཝིསཉྙུཏྟཾ ཝིམརིཡཱདིཀཏེན ཙེཏསཱ ཝིཧརནྟནྟི – ཨཀིཉྩནཾ ཀཱམབྷཝེ ཨསཏྟཾ.

ཨདྡྷཱ ཧི སོ ཨོགྷམིམཾ ཨཏཱརཱིཏི. ཨདྡྷཱཏི ཨེཀཾསཝཙནཾ…པེ… ཨཝཏྠཱཔནཝཙནམེཏཾ – ཨདྡྷཱཏི. ཨོགྷནྟི ཀཱམོགྷཾ བྷཝོགྷཾ དིཊྛོགྷཾ ཨཝིཛྫོགྷཾ. ཨཏཱརཱིཏི ཨུཏྟརི པཏརི སམཏིཀྐམི ཝཱིཏིཝཏྟཡཱིཏི – ཨདྡྷཱ ཧི སོ ཨོགྷམིམཾ ཨཏཱརི.

ཏིཎྞོ ཙ པཱརཾ ཨཁིལོ ཨཀངྑོཏི. ཏིཎྞོཏི ཀཱམོགྷཾ ཏིཎྞོ, བྷཝོགྷཾ ཏིཎྞོ, དིཊྛོགྷཾ ཏིཎྞོ, ཨཝིཛྫོགྷཾ ཏིཎྞོ, སཾསཱརཔཐཾ ཏིཎྞོ ཨུཏྟིཎྞོ ནིཏྠིཎྞོ [ནིཏྟིཎྞོ (སྱཱ.)] ཨཏིཀྐནྟོ སམཏིཀྐནྟོ ཝཱིཏིཝཏྟོ. སོ ཝུཏྠཝཱསོ [ཝུཊྛཝཱསོ (སྱཱ.) མཧཱནི. ༦] ཙིཎྞཙརཎོ གཏདྡྷོ གཏདིསོ གཏཀོཊིཀོ པཱལིཏབྲཧྨཙརིཡོ ཨུཏྟམདིཊྛིཔྤཏྟོ བྷཱཝིཏམགྒོ, པཧཱིནཀིལེསོ པཊིཝིདྡྷཱཀུཔྤོ སཙྪིཀཏནིརོདྷོ. དུཀྑཾ ཏསྶ པརིཉྙཱཏཾ, སམུདཡོ པཧཱིནོ, མགྒོ བྷཱཝིཏོ, ནིརོདྷོ སཙྪིཀཏོ, ཨབྷིཉྙེཡྻཾ ཨབྷིཉྙཱཏཾ, པརིཉྙེཡྻཾ པརིཉྙཱཏཾ, པཧཱཏབྦཾ པཧཱིནཾ, བྷཱཝེཏབྦཾ བྷཱཝིཏཾ, སཙྪིཀཱཏབྦཾ སཙྪིཀཏཾ. སོ ཨུཀྑིཏྟཔལིགྷོ སཾཀིཎྞཔརིཀྑོ ཨབྦུལ༹ྷེསིཀོ ནིརགྒལོ༹ ཨརིཡོ པནྣདྡྷཛོ པནྣབྷཱརོ ཝིསཉྙུཏྟོ པཉྩངྒཝིཔྤཧཱིནོ ཚལ༹ངྒསམནྣཱགཏོ ཨེཀཱརཀྑོ ཙཏུརཱཔསྶེནོ པནུཎྞཔཙྩེཀསཙྩོ [པཎུནྣཔཙྩེཀསཙྩོ (ཀ.)] སམཝཡསཊྛེསནོ ཨནཱཝིལསངྐཔྤོ པསྶདྡྷཀཱཡསངྑཱརོ སུཝིམུཏྟཙིཏྟོ སུཝིམུཏྟཔཉྙོ ཀེཝལཱི ཝུསིཏཝཱ ཨུཏྟམཔུརིསོ པརམཔུརིསོ པརམཔཏྟིཔྤཏྟོ. སོ ནེཝ ཨཱཙིནཱཏི ན ཨཔཙིནཱཏི, ཨཔཙིནིཏྭཱ ཋིཏོ. ནེཝ པཛཧཏི ན ཨུཔཱདིཡཏི, པཛཧིཏྭཱ ཋིཏོ. ནེཝ ཝིསིནེཏི ན ཨུསྶིནེཏི, ཝིསིནེཏྭཱ ཋིཏོ. ནེཝ ཝིདྷཱུཔེཏི ན སནྡྷཱུཔེཏི, ཝིདྷཱུཔེཏྭཱ ཋིཏོ. ཨསེཀྑེན སཱིལཀྑནྡྷེན སམནྣཱགཏཏྟཱ ཋིཏོ. ཨསེཀྑེན སམཱདྷིཀྑནྡྷེན…པེ… པཉྙཱཀྑནྡྷེན… ཝིམུཏྟིཀྑནྡྷེན… ཝིམུཏྟིཉཱཎདསྶནཀྑནྡྷེན སམནྣཱགཏཏྟཱ ཋིཏོ. སཙྩཾ སམྤཊིཔཱདཡིཏྭཱ [པཊིཔཱདཡིཏྭཱ (སྱཱ.)] ཋིཏོ. ཨེཛཾ སམཏིཀྐམིཏྭཱ ཋིཏོ. ཀིལེསགྒིཾ པརིཡཱདིཡིཏྭཱ ཋིཏོ. ཨཔརིགམནཏཱཡ ཋིཏོ. ཀཐཾ [ཀཊཾ (སྱཱ.) ཀཱམསུཏྟནིདྡེསཊྛཀཐཱ ཨོལོཀེཏབྦཱ] སམཱདཱཡ ཋིཏོ? ཝིམུཏྟིཔཊིསེཝནཏཱཡ ཋིཏོ. མེཏྟཱཡ པཱརིསུདྡྷིཡཱ ཋིཏོ. ཀརུཎཱཡ …པེ… མུདིཏཱཡ… ཨུཔེཀྑཱཡ པཱརིསུདྡྷིཡཱ ཋིཏོ. ཨཙྩནྟཔཱརིསུདྡྷིཡཱ ཋིཏོ. ཨཏམྨཡཏཱཡ [ཨཀམྨཉྙཏཱཡ (སྱཱ.)] པཱརིསུདྡྷིཡཱ ཋིཏོ. ཝིམུཏྟཏྟཱ ཋིཏོ. སནྟུསྶིཏཏྟཱ ཋིཏོ. ཁནྡྷཔརིཡནྟེ ཋིཏོ. དྷཱཏུཔརིཡནྟེ ཋིཏོ. ཨཱཡཏནཔརིཡནྟེ ཋིཏོ. གཏིཔརིཡནྟེ ཋིཏོ. ཨུཔཔཏྟིཔརིཡནྟེ ཋིཏོ. པཊིསནྡྷིཔརིཡནྟེ ཋིཏོ. བྷཝཔརིཡནྟེ ཋིཏོ. སཾསཱརཔརིཡནྟེ ཋིཏོ. ཝཊྚཔརིཡནྟེ ཋིཏོ. ཨནྟིམབྷཝེ ཋིཏོ. ཨནྟིམེ སམུསྶཡེ ཋིཏོ. ཨནྟིམདེཧདྷརོ ཨརཧཱ.

ཏསྶཱཡཾ པཙྪིམཀོ བྷཝོ, ཙརིམོཡཾ སམུསྶཡོ;

ཛཱཏིམརཎསཾསཱརོ, ནཏྠི ཏསྶ པུནབྦྷཝོཏི.

ཏིཎྞོ ཙ པཱརནྟི པཱརཾ ཝུཙྩཏི ཨམཏཾ ནིབྦཱནཾ. ཡོ སོ སབྦསངྑཱརསམཐོ སབྦཱུཔདྷིཔཊིནིསྶགྒོ ཏཎྷཀྑཡོ ཝིརཱགོ ནིརོདྷོ ནིབྦཱནཾ. སོ པཱརགཏོ པཱརཔྤཏྟོ ཨནྟགཏོ ཨནྟཔྤཏྟོ ཀོཊིགཏོ ཀོཊིཔྤཏྟོ པརིཡནྟགཏོ པརིཡནྟཔྤཏྟོ ཝོསཱནགཏོ ཝོསཱནཔྤཏྟོ ཏཱཎགཏོ ཏཱཎཔྤཏྟོ ལེཎགཏོ ལེཎཔྤཏྟོ སརཎགཏོ སརཎཔྤཏྟོ ཨབྷཡགཏོ ཨབྷཡཔྤཏྟོ ཨཙྩུཏགཏོ ཨཙྩུཏཔྤཏྟོ ཨམཏགཏོ ཨམཏཔྤཏྟོ ནིབྦཱནགཏོ ནིབྦཱནཔྤཏྟོ. སོ ཝུཏྟཝཱསོ ཙིཎྞཙརཎོ…པེ… ཛཱཏིམརཎསཾསཱརོ, ནཏྠི ཏསྶ པུནབྦྷཝོཏི – ཏིཎྞོ ཙ པཱརཾ.

ཨཁིལོཏི རཱགོ ཁིལོ, དོསོ ཁིལོ, མོཧོ ཁིལོ, ཀོདྷོ ཁིལོ, ཨུཔནཱཧོ ཁིལོ…པེ… སབྦཱཀུསལཱབྷིསངྑཱརཱ ཁིལཱ. ཡསྶེཏེ ཁིལཱ པཧཱིནཱ སམུཙྪིནྣཱ ཝཱུཔསནྟཱ པཊིཔསྶདྡྷཱ ཨབྷབྦུཔྤཏྟིཀཱ ཉཱཎགྒིནཱ དཌྜྷཱ སོ ཝུཙྩཏི ཨཁིལོ. ཨཀངྑོཏི དུཀྑེ ཀངྑཱ, དུཀྑསམུདཡེ ཀངྑཱ, དུཀྑནིརོདྷེ ཀངྑཱ, དུཀྑནིརོདྷགཱམིནིཡཱ པཊིཔདཱཡ ཀངྑཱ, པུབྦནྟེ ཀངྑཱ, ཨཔརནྟེ ཀངྑཱ, པུབྦནྟཱཔརནྟེ ཀངྑཱ, ཨིདཔྤཙྩཡཏཱཔཊིཙྩསམུཔྤནྣེསུ དྷམྨེསུ ཀངྑཱ, ཡཱ ཨེཝརཱུཔཱ ཀངྑཱ ཀངྑཱཡནཱ ཀངྑཱཡིཏཏྟཾ ཝིམཏི ཝིཙིཀིཙྪཱ དྭེལ༹ྷཀཾ དྭེདྷཱཔཐོ སཾསཡོ ཨནེཀཾསགྒཱཧོ ཨཱསཔྤནཱ པརིསཔྤནཱ ཨཔརིཡོགཱཧནཱ ཚམྦྷིཏཏྟཾ ཙིཏྟསྶ མནོཝིལེཁོ. ཡསྶེཏེ ཀངྑཱ པཧཱིནཱ སམུཙྪིནྣཱ ཝཱུཔསནྟཱ པཊིཔསྶདྡྷཱ ཨབྷབྦུཔྤཏྟིཀཱ ཉཱཎགྒིནཱ དཌྜྷཱ སོ ཝུཙྩཏི ཨཀངྑོཏི – ཏིཎྞོ ཙ པཱརཾ ཨཁིལོ ཨཀངྑོ. ཏེནཱཧ བྷགཝཱ –

‘‘ཡཾ བྲཱཧྨཎཾ ཝེདགུམཱབྷིཛཉྙཱ, ཨཀིཉྩནཾ ཀཱམབྷཝེ ཨསཏྟཾ;

ཨདྡྷཱ ཧི སོ ཨོགྷམིམཾ ཨཏཱརི, ཏིཎྞོ ཙ པཱརཾ ཨཁིལོ ཨཀངྑོ’’ཏི.

༢༩.

ཝིདྭཱ ཙ ཡོ ཝེདགཱུ ནརོ ཨིདྷ, བྷཝཱབྷཝེ སངྒམིམཾ ཝིསཛྫ;

སོ ཝཱིཏཏཎྷོ ཨནཱིགྷོ ནིརཱསོ, ཨཏཱརི སོ ཛཱཏིཛརནྟི བྲཱུམི.

ཝིདྭཱ ཙ ཡོ ཝེདགཱུ ནརོ ཨིདྷཱཏི. ཝིདྭཱཏི ཝིཛྫཱགཏོ ཉཱཎཱི ཝིབྷཱཝཱི མེདྷཱཝཱི. ཡོཏི ཡོ ཡཱདིསོ…པེ… མནུསྶོ ཝཱ. ཝེདགཱུཏི ཝེདཱ ཝུཙྩནྟི ཙཏཱུསུ མགྒེསུ ཉཱཎཾ པཉྙཱ པཉྙིནྡྲིཡཾ པཉྙཱབལཾ དྷམྨཝིཙཡསམྦོཛ྄ཛྷངྒོ ཝཱིམཾསཱ ཝིཔསྶནཱ སམྨཱདིཊྛི [ཉཱཎཾ…པེ… སབྦཝེདམཏིཙྩ ཝེདགཱུ སོཏི. (སྱཱ.) པསྶ མཧཱནི. ༨༡]. ཏེཧི ཝེདེཧི ཛཱཏིཛརཱམརཎསྶ ཨནྟགཏོ ཨནྟཔྤཏྟོ ཀོཊིགཏོ ཀོཊིཔྤཏྟོ པརིཡནྟགཏོ པརིཡནྟཔྤཏྟོ ཝོསཱནགཏོ ཝོསཱནཔྤཏྟོ ཏཱཎགཏོ ཏཱཎཔྤཏྟོ ལེཎགཏོ ལེཎཔྤཏྟོ སརཎགཏོ སརཎཔྤཏྟོ ཨབྷཡགཏོ ཨབྷཡཔྤཏྟོ ཨཙྩུཏགཏོ ཨཙྩུཏཔྤཏྟོ ཨམཏགཏོ ཨམཏཔྤཏྟོ ནིབྦཱནགཏོ ནིབྦཱནཔྤཏྟོ. ཝེདཱནཾ ཝཱ ཨནྟགཏོཏི ཝེདགཱུ, ཝེདེཧི ཝཱ ཨནྟགཏོཏི ཝེདགཱུ, སཏྟནྣཾ ཝཱ དྷམྨཱནཾ ཝིདིཏཏྟཱ ཝེདགཱུ. སཀྐཱཡདིཊྛི ཝིདིཏཱ ཧོཏི, ཝིཙིཀིཙྪཱ…པེ… སཱིལབྦཏཔརཱམཱསོ… རཱགོ… དོསོ… མོཧོ… མཱནོ ཝིདིཏོ ཧོཏི. ཝིདིཏཱསྶ ཧོནྟི པཱཔཀཱ ཨཀུསལཱ དྷམྨཱ སཾཀིལེསིཀཱ པོནོབྷཝིཀཱ སདརཱ དུཀྑཝིཔཱཀཱ ཨཱཡཏིཾ ཛཱཏིཛརཱམརཎིཡཱ.

ཝེདཱནི ཝིཙེཡྻ ཀེཝལཱནི, [སབྷིཡཱཏི བྷགཝཱ]

སམཎཱནཾ ཡཱནཱིདྷཏྠི བྲཱཧྨཎཱནཾ;

སབྦཝེདནཱསུ ཝཱིཏརཱགོ, སབྦཾ ཝེདམཏིཙྩ ཝེདགཱུ སོ.

ནརོཏི སཏྟོ ནརོ མཱནཝོ པོསོ པུགྒལོ ཛཱིཝོ ཛཱགུ [ཛཱཏུ (སྱཱ.)] ཛནྟུ ཨིནྡགུ [ཨིནྡགཱུ (སྱཱ.)] མནུཛོ. ཨིདྷཱཏི ཨིམིསྶཱ དིཊྛིཡཱ…པེ… ཨིམསྨིཾ མནུསྶལོཀེཏི – ཝིདྭཱ ཙ ཡོ ཝེདགཱུ ནརོ ཨིདྷ.

བྷཝཱབྷཝེ སངྒམིམཾ ཝིསཛྫཱཏི. བྷཝཱབྷཝེཏི བྷཝཱབྷཝེ ཀམྨབྷཝེ པུནབྦྷཝེ ཀཱམབྷཝེ, ཀམྨབྷཝེ ཀཱམབྷཝེ པུནབྦྷཝེ རཱུཔབྷཝེ, ཀམྨབྷཝེ རཱུཔབྷཝེ པུནབྦྷཝེ ཨརཱུཔབྷཝེ, ཀམྨབྷཝེ ཨརཱུཔབྷཝེ པུནབྦྷཝེ པུནཔྤུནབྷཝེ, པུནཔྤུནགཏིཡཱ པུནཔྤུནཨུཔཔཏྟིཡཱ པུནཔྤུནཔཊིསནྡྷིཡཱ པུནཔྤུནཨཏྟབྷཱཝཱབྷིནིབྦཏྟིཡཱ. སངྒཱཏི སཏྟ སངྒཱ – རཱགསངྒོ, དོསསངྒོ, མོཧསངྒོ, མཱནསངྒོ, དིཊྛིསངྒོ, ཀིལེསསངྒོ, དུཙྩརིཏསངྒོ. ཝིསཛྫཱཏི སངྒེ ཝོསཛྫེཏྭཱ ཝཱ ཝིསཛྫ. ཨཐ ཝཱ, སངྒེ བནྡྷེ ཝིབནྡྷེ ཨཱབནྡྷེ ལགྒེ ལགྒིཏེ པལིབུདྡྷེ བནྡྷནེ ཕོཊཡིཏྭཱ [མོཙཡིཏྭཱ (སྱཱ.)] ཝཱ ཝིསཛྫ. ཡཐཱ ཡཱནཾ ཝཱ ཝཡ྄ཧཾ ཝཱ རཐཾ ཝཱ སཀཊཾ ཝཱ སནྡམཱནིཀཾ ཝཱ སཛྫཾ ཝིསཛྫཾ ཀརོནྟི ཝིཀོཔེནྟི – ཨེཝམེཝ ཏེ སངྒེ ཝོསཛྫེཏྭཱ ཝཱ ཝིསཛྫ. ཨཐ ཝཱ, སངྒེ བནྡྷེ ཝིབནྡྷེ ཨཱབནྡྷེ ལགྒེ ལགྒིཏེ པལིབུདྡྷེ བནྡྷནེ ཕོཊཡིཏྭཱ ཝཱ ཝིསཛྫཱཏི – བྷཝཱབྷཝེ སངྒམིམཾ ཝིསཛྫ.

སོ ཝཱིཏཏཎྷོ ཨནཱིགྷོ ནིརཱསོ, ཨཏཱརི སོ ཛཱཏིཛརནྟི བྲཱུམཱིཏི. ཏཎྷཱཏི རཱུཔཏཎྷཱ…པེ… དྷམྨཏཎྷཱ… ཡསྶེསཱ ཏཎྷཱ པཧཱིནཱ སམུཙྪིནྣཱ ཝཱུཔསནྟཱ པཊིཔསྶདྡྷཱ ཨབྷབྦུཔྤཏྟིཀཱ ཉཱཎགྒིནཱ དཌྜྷཱ, སོ ཝུཙྩཏི ཝཱིཏཏཎྷོ ཝིགཏཏཎྷོ ཙཏྟཏཎྷོ ཝནྟཏཎྷོ མུཏྟཏཎྷོ པཧཱིནཏཎྷོ པཊིནིསྶཊྛཏཎྷོ ཝཱིཏརཱགོ ཙཏྟརཱགོ པཧཱིནརཱགོ པཊིནིསྶཊྛརཱགོ ནིཙྪཱཏོ ནིབྦུཏོ སཱིཏིབྷཱུཏོ སུཁཔྤཊིསཾཝེདཱི བྲཧྨབྷཱུཏེན ཨཏྟནཱ ཝིཧརཏཱིཏི – སོ ཝཱིཏཏཎྷོ. ཨནཱིགྷོཏི རཱགོ ནཱིགྷོ, དོསོ ནཱིགྷོ, མོཧོ ནཱིགྷོ, ཀོདྷོ ནཱིགྷོ, ཨུཔནཱཧོ ནཱིགྷོ…པེ… སབྦཱཀུསལཱབྷིསངྑཱརཱ ནཱིགྷཱ. ཡསྶེཏེ ནཱིགྷཱ པཧཱིནཱ སམུཙྪིནྣཱ ཝཱུཔསནྟཱ པཊིཔསྶདྡྷཱ ཨབྷབྦུཔྤཏྟིཀཱ ཉཱཎགྒིནཱ དཌྜྷཱ, སོ ཝུཙྩཏི ཨནཱིགྷོ. ནིརཱསོཏི ཨཱསཱ ཝུཙྩཏི ཏཎྷཱ. ཡོ རཱགོ སཱརཱགོ…པེ… ཨབྷིཛ྄ཛྷཱ ལོབྷོ ཨཀུསལམཱུལཾ. ཡསྶེསཱ ཨཱསཱ ཏཎྷཱ པཧཱིནཱ སམུཙྪིནྣཱ ཝཱུཔསནྟཱ པཊིཔསྶདྡྷཱ ཨབྷབྦུཔྤཏྟིཀཱ ཉཱཎགྒིནཱ དཌྜྷཱ, སོ ཝུཙྩཏི ནིརཱསོ. ཛཱཏཱིཏི ཡཱ ཏེསཾ ཏེསཾ སཏྟཱནཾ…པེ… ཨཱཡཏནཱནཾ པཊིལཱབྷོ. ཛརཱཏི ཡཱ ཏེསཾ ཏེསཾ སཏྟཱནཾ …པེ… ཨིནྡྲིཡཱནཾ པརིཔཱཀོ. ཨཡཾ ཝུཙྩཏི ཛརཱ. སོ ཝཱིཏཏཎྷོ ཨནཱིགྷོ ནིརཱསོ, ཨཏཱརི སོ ཛཱཏིཛརནྟི བྲཱུམཱིཏི ཡོ སོ ཝཱིཏཏཎྷོ ཨནཱིགྷོ ཙ ནིརཱསོ ཙ, སོ ཁོ ཛཱཏིཛརཱམརཎཾ ཨཏརི ཨུཏྟརི པཏརི སམཏིཀྐམི ཝཱིཏིཝཏྟཡཱིཏི བྲཱུམི ཨཱཙིཀྑཱམི དེསེམི པཉྙཔེམི པཊྛཔེམི ཝིཝརཱམི ཝིབྷཛཱམི ཨུཏྟཱནཱིཀརོམི པཀཱསེམཱིཏི – སོ ཝཱིཏཏཎྷོ ཨནཱིགྷོ ནིརཱསོ, ཨཏཱརི སོ ཛཱཏིཛརནྟི བྲཱུམི. ཏེནཱཧ བྷགཝཱ –

‘‘ཝིདྭཱ ཙ ཡོ ཝེདགཱུ ནརོ ཨིདྷ, བྷཝཱབྷཝེ སངྒམིམཾ ཝིསཛྫ;

སོ ཝཱིཏཏཎྷོ ཨནཱིགྷོ ནིརཱསོ, ཨཏཱརི སོ ཛཱཏིཛརནྟི བྲཱུམཱི’’ཏི.

སཧ གཱཐཱཔརིཡོསཱནཱ…པེ… སཏྠཱ མེ, བྷནྟེ བྷགཝཱ, སཱཝཀོཧམསྨཱིཏི.

མེཏྟགཱུམཱཎཝཔུཙྪཱནིདྡེསོ ཙཏུཏྠོ.

༥. དྷོཏཀམཱཎཝཔུཙྪཱནིདྡེསོ

༣༠.

པུཙྪཱམི ཏཾ བྷགཝཱ བྲཱུཧི མེཏཾ, [ཨིཙྩཱཡསྨཱ དྷོཏཀོ]

ཝཱཙཱབྷིཀངྑཱམི མཧེསི ཏུཡ྄ཧཾ;

ཏཝ སུཏྭཱན ནིགྒྷོསཾ, སིཀྑེ ནིབྦཱནམཏྟནོ.

པུཙྪཱམི ཏཾ བྷགཝཱ བྲཱུཧི མེཏནྟི. པུཙྪཱམཱིཏི ཏིསྶོ པུཙྪཱ – ཨདིཊྛཛོཏནཱ པུཙྪཱ, དིཊྛསཾསནྡནཱ པུཙྪཱ, ཝིམཏིཙྪེདནཱ པུཙྪཱ…པེ… ཨིམཱ ཏིསྶོ པུཙྪཱ…པེ… ནིབྦཱནཔུཙྪཱ. པུཙྪཱམི ཏནྟི པུཙྪཱམི ཏཾ ཡཱཙཱམི ཏཾ ཨཛ྄ཛྷེསཱམི ཏཾ པསཱདེམི ཏཾ, ཀཐཡསྶུ མེཏི – པུཙྪཱམི ཏཾ. བྷགཝཱཏི གཱརཝཱདྷིཝཙནམེཏཾ…པེ… སཙྪིཀཱ པཉྙཏྟི, ཡདིདཾ བྷགཝཱཏི. བྲཱུཧི མེཏནྟི བྲཱུཧི ཨཱཙིཀྑཱཧི དེསེཧི པཉྙཔེཧི པཊྛཔེཧི ཝིཝརཱཧི ཝིབྷཛཱཧི ཨུཏྟཱནཱིཀརོཧི པཀཱསེཧཱིཏི – པུཙྪཱམི ཏཾ བྷགཝཱ བྲཱུཧི མེཏཾ.

ཨིཙྩཱཡསྨཱ དྷོཏཀོཏི. ཨིཙྩཱཏི པདསནྡྷི…པེ… ཨཱཡསྨཱཏི པིཡཝཙནཾ གརུཝཙནཾ སགཱརཝསཔྤཏིསྶཱདྷིཝཙནམེཏཾ ཨཱཡསྨཱཏི. དྷོཏཀོཏི ཏསྶ བྲཱཧྨཎསྶ ནཱམཾ སངྑཱ སམཉྙཱ པཉྙཏྟི ཝོཧཱརོ ནཱམཾ ནཱམཀམྨཾ ནཱམདྷེཡྻཾ ནིརུཏྟི བྱཉྫནཾ ཨབྷིལཱཔོཏི – ཨིཙྩཱཡསྨཱ དྷོཏཀོ.

ཝཱཙཱབྷིཀངྑཱམི མཧེསི ཏུཡ྄ཧནྟི ཏུཡ྄ཧཾ ཝཙནཾ བྱཔྤཐཾ དེསནཾ ཨནུསཱསནཾ ཨནུསིཊྛཾ ཀངྑཱམི ཨབྷིཀངྑཱམི ཨིཙྪཱམི སཱདིཡཱམི པཏྠཡཱམི པིཧཡཱམི ཨབྷིཛཔྤཱམི. མཧེསཱིཏི ཀིཾ མཧེསི བྷགཝཱ? མཧནྟཾ སཱིལཀྑནྡྷཾ ཨེསཱི གཝེསཱི པརིཡེསཱིཏི མཧེསི…པེ… ཀཧཾ ནརཱསབྷོཏི མཧེསཱིཏི – ཝཱཙཱབྷིཀངྑཱམི མཧེསི ཏུཡ྄ཧཾ.

ཏཝ སུཏྭཱན ནིགྒྷོསནྟི ཏུཡ྄ཧཾ ཝཙནཾ བྱཔྤཐཾ དེསནཾ ཨནུསཱསནཾ ཨནུསིཊྛཾ སུཏྭཱ སུཎིཏྭཱ ཨུགྒཧེཏྭཱ ཨུཔདྷཱརཡིཏྭཱ ཨུཔལཀྑཡིཏྭཱཏི – ཏཝ སུཏྭཱན ནིགྒྷོསཾ.

སིཀྑེ ནིབྦཱནམཏྟནོཏི. སིཀྑཱཏི ཏིསྶོ སིཀྑཱ – ཨདྷིསཱིལསིཀྑཱ, ཨདྷིཙིཏྟསིཀྑཱ, ཨདྷིཔཉྙཱསིཀྑཱ…པེ… ཨཡཾ ཨདྷིཔཉྙཱསིཀྑཱ. ནིབྦཱནམཏྟནོཏི ཨཏྟནོ རཱགསྶ ནིབྦཱཔནཱཡ, དོསསྶ ནིབྦཱཔནཱཡ, མོཧསྶ ནིབྦཱཔནཱཡ, ཀོདྷསྶ ནིབྦཱཔནཱཡ, ཨུཔནཱཧསྶ ནིབྦཱཔནཱཡ…པེ… སབྦཱཀུསལཱབྷིསངྑཱརཱནཾ སམཱཡ ཨུཔསམཱཡ ཝཱུཔསམཱཡ ནིབྦཱཔནཱཡ པཊིནིསྶགྒཱཡ པཊིཔསྶདྡྷིཡཱ ཨདྷིསཱིལམྤི སིཀྑེཡྻ, ཨདྷིཙིཏྟམྤི སིཀྑེཡྻ, ཨདྷིཔཉྙམྤི སིཀྑེཡྻ. ཨིམཱ ཏིསྶོ སིཀྑཱཡོ ཨཱཝཛྫནྟོ སིཀྑེཡྻ, ཛཱནནྟོ སིཀྑེཡྻ, པསྶནྟོ སིཀྑེཡྻ, པཙྩཝེཀྑནྟོ སིཀྑེཡྻ, ཙིཏྟཾ པདཧནྟོ སིཀྑེཡྻ, སདྡྷཱཡ ཨདྷིམུཙྩནྟོ སིཀྑེཡྻ, ཝཱིརིཡཾ པགྒཎྷནྟོ སིཀྑེཡྻ, སཏིཾ ཨུཔཊྛཔེནྟོ སིཀྑེཡྻ, ཙིཏྟཾ སམཱདཧནྟོ སིཀྑེཡྻ, པཉྙཱཡ པཛཱནནྟོ སིཀྑེཡྻ, ཨབྷིཉྙེཡྻཾ ཨབྷིཛཱནནྟོ སིཀྑེཡྻ, པརིཉྙེཡྻཾ པརིཛཱནནྟོ སིཀྑེཡྻ, པཧཱཏབྦཾ པཛཧནྟོ སིཀྑེཡྻ, བྷཱཝེཏབྦཾ བྷཱཝེནྟོ སིཀྑེཡྻ, སཙྪིཀཱཏབྦཾ སཙྪིཀརོནྟོ སིཀྑེཡྻ, ཨཱཙརེཡྻ སམཱཙརེཡྻ སམཱདཱཡ ཝཏྟེཡྻཱཏི – སིཀྑེ ནིབྦཱནམཏྟནོ. ཏེནཱཧ སོ བྲཱཧྨཎོ –

‘‘པུཙྪཱམི ཏཾ བྷགཝཱ བྲཱུཧི མེཏཾ, [ཨིཙྩཱཡསྨཱ དྷོཏཀོ]

ཝཱཙཱབྷིཀངྑཱམི མཧེསི ཏུཡ྄ཧཾ;

ཏཝ སུཏྭཱན ནིགྒྷོསཾ, སིཀྑེ ནིབྦཱནམཏྟནོ’’ཏི.

༣༡.

ཏེནཧཱཏཔྤཾ ཀརོཧི, [དྷོཏཀཱཏི བྷགཝཱ]

ཨིདྷེཝ ནིཔཀོ སཏོ;

ཨིཏོ སུཏྭཱན ནིགྒྷོསཾ, སིཀྑེ ནིབྦཱནམཏྟནོ.

ཏེནཧཱཏཔྤཾ ཀརོཧཱིཏི ཨཱཏཔྤཾ ཀརོཧི, ཨུསྶཱཧཾ ཀརོཧི, ཨུསྶོལ༹ྷིཾ ཀརོཧི, ཐཱམཾ ཀརོཧི, དྷིཏིཾ ཀརོཧི, ཝཱིརིཡཾ ཀརོཧི, ཚནྡཾ ཛནེཧི སཉྫནེཧི ཨུཔཊྛཔེཧི སམུཊྛཔེཧི ནིབྦཏྟེཧི ཨབྷིནིབྦཏྟེཧཱིཏི – ཏེནཧཱཏཔྤཾ ཀརོཧི.

དྷོཏཀཱཏི བྷགཝཱ ཏཾ བྲཱཧྨཎཾ ནཱམེན ཨཱལཔཏི. བྷགཝཱཏི གཱརཝཱདྷིཝཙནམེཏཾ…པེ… སཙྪིཀཱ པཉྙཏྟི, ཡདིདཾ བྷགཝཱཏི – དྷོཏཀཱཏི བྷགཝཱ.

ཨིདྷེཝ ནིཔཀོ སཏོཏི. ཨིདྷཱཏི ཨིམིསྶཱ དིཊྛིཡཱ ཨིམིསྶཱ ཁནྟིཡཱ ཨིམིསྶཱ རུཙིཡཱ ཨིམསྨིཾ ཨཱདཱཡེ ཨིམསྨིཾ དྷམྨེ ཨིམསྨིཾ ཝིནཡེ ཨིམསྨིཾ དྷམྨཝིནཡེ ཨིམསྨིཾ པཱཝཙནེ ཨིམསྨིཾ བྲཧྨཙརིཡེ ཨིམསྨིཾ སཏྠུསཱསནེ ཨིམསྨིཾ ཨཏྟབྷཱཝེ ཨིམསྨིཾ མནུསྶལོཀེ. ནིཔཀོཏི ནིཔཀོ པཎྜིཏོ པཉྙཝཱ བུདྡྷིམཱ ཉཱཎཱི ཝིབྷཱཝཱི མེདྷཱཝཱི. སཏོཏི ཙཏཱུཧི ཀཱརཎེཧི སཏོ – ཀཱཡེ ཀཱཡཱནུཔསྶནཱསཏིཔཊྛཱནཾ བྷཱཝེནྟོ སཏོ…པེ… སོ ཝུཙྩཏི སཏོཏི – ཨིདྷེཝ ནིཔཀོ སཏོ.

ཨིཏོ སུཏྭཱན ནིགྒྷོསནྟི ཨིཏོ མཡ྄ཧཾ ཝཙནཾ བྱཔྤཐཾ དེསནཾ ཨནུསཱསནཾ ཨནུསིཊྛཾ སུཏྭཱ སུཎིཏྭཱ ཨུགྒཎྷིཏྭཱ ཨུཔདྷཱརཡིཏྭཱ ཨུཔལཀྑཡིཏྭཱཏི – ཨིཏོ སུཏྭཱན ནིགྒྷོསཾ.

སིཀྑེ ནིབྦཱནམཏྟནོཏི. སིཀྑཱཏི ཏིསྶོ སིཀྑཱ – ཨདྷིསཱིལསིཀྑཱ, ཨདྷིཙིཏྟསིཀྑཱ, ཨདྷིཔཉྙཱསིཀྑཱ…པེ… ཨཡཾ ཨདྷིཔཉྙཱསིཀྑཱ. ནིབྦཱནམཏྟནོཏི ཨཏྟནོ རཱགསྶ ནིབྦཱཔནཱཡ, དོསསྶ ནིབྦཱཔནཱཡ, མོཧསྶ ནིབྦཱཔནཱཡ, ཀོདྷསྶ ནིབྦཱཔནཱཡ, ཨུཔནཱཧསྶ ནིབྦཱཔནཱཡ…པེ… སབྦཱཀུསལཱབྷིསངྑཱརཱནཾ སམཱཡ ཨུཔསམཱཡ ཝཱུཔསམཱཡ ནིབྦཱཔནཱཡ པཊིནིསྶགྒཱཡ པཊིཔསྶདྡྷིཡཱ ཨདྷིསཱིལམྤི སིཀྑེཡྻ, ཨདྷིཙིཏྟམྤི སིཀྑེཡྻ, ཨདྷིཔཉྙམྤི སིཀྑེཡྻ. ཨིམཱ ཏིསྶོ སིཀྑཱཡོ ཨཱཝཛྫནྟོ སིཀྑེཡྻ, ཛཱནནྟོ སིཀྑེཡྻ…པེ… སཙྪིཀཱཏབྦཾ སཙྪིཀརོནྟོ སིཀྑེཡྻ, ཨཱཙརེཡྻ སམཱཙརེཡྻ སམཱདཱཡ ཝཏྟེཡྻཱཏི – སིཀྑེ ནིབྦཱནམཏྟནོ. ཏེནཱཧ བྷགཝཱ –

‘‘ཏེནཧཱཏཔྤཾ ཀརོཧི, [དྷོཏཀཱཏི བྷགཝཱ]

ཨིདྷེཝ ནིཔཀོ སཏོ;

ཨིཏོ སུཏྭཱན ནིགྒྷོསཾ, སིཀྑེ ནིབྦཱནམཏྟནོ’’ཏི.

༣༢.

པསྶཱམཧཾ དེཝམནུསྶལོཀེ, ཨཀིཉྩནཾ བྲཱཧྨཎམིརིཡམཱནཾ;

ཏཾ ཏཾ ནམསྶཱམི སམནྟཙཀྑུ, པམུཉྩ མཾ སཀྐ ཀཐཾཀཐཱཧི.

པསྶཱམཧཾ དེཝམནུསྶལོཀེཏི. དེཝཱཏི ཏཡོ དེཝཱ – སམྨུཏིདེཝཱ, ཨུཔཔཏྟིདེཝཱ, ཝིསུདྡྷིདེཝཱ. ཀཏམེ སམྨུཏིདེཝཱ? སམྨུཏིདེཝཱ ཝུཙྩནྟི རཱཛཱནོ ཙ རཱཛཀུམཱརཱ ཙ དེཝིཡོ ཙ. ཨིམེ ཝུཙྩནྟི སམྨུཏིདེཝཱ. ཀཏམེ ཨུཔཔཏྟིདེཝཱ? ཨུཔཔཏྟིདེཝཱ ཝུཙྩནྟི ཙཱཏུམཧཱརཱཛིཀཱ དེཝཱ ཏཱཝཏིཾསཱ དེཝཱ ཡཱམཱ དེཝཱ ཏུསིཏཱ དེཝཱ ནིམྨཱནརཏཱི དེཝཱ པརནིམྨིཏཝསཝཏྟཱི དེཝཱ བྲཧྨཀཱཡིཀཱ དེཝཱ ཡེ ཙ དེཝཱ ཏདུཏྟརི [ཏཏྲུཔརི (སྱཱ.)]. ཨིམེ ཝུཙྩནྟི ཨུཔཔཏྟིདེཝཱ. ཀཏམེ ཝིསུདྡྷིདེཝཱ? ཝིསུདྡྷིདེཝཱ ཝུཙྩནྟི ཏཐཱགཏསཱཝཀཱ ཨརཧནྟོ ཁཱིཎཱསཝཱ ཡེ ཙ པཙྩེཀབུདྡྷཱ. ཨིམེ ཝུཙྩནྟི ཝིསུདྡྷིདེཝཱ. བྷགཝཱ སམྨུཏིདེཝཱནཉྩ ཨུཔཔཏྟིདེཝཱནཉྩ ཝིསུདྡྷིདེཝཱནཉྩ དེཝོ ཙ ཨཏིདེཝོ ཙ དེཝཱཏིདེཝོ ཙ སཱིཧསཱིཧོ ནཱགནཱགོ གཎིགཎཱི མུནིམུནཱི རཱཛརཱཛཱ. པསྶཱམཧཾ དེཝམནུསྶལོཀེཏི མནུསྶལོཀེ དེཝཾ པསྶཱམི ཨཏིདེཝཾ པསྶཱམི དེཝཱཏིདེཝཾ པསྶཱམི དཀྑཱམི ཨོལོཀེམི ནིཛ྄ཛྷཱཡཱམི ཨུཔཔརིཀྑཱམཱིཏི – པསྶཱམཧཾ དེཝམནུསྶལོཀེ.

ཨཱཀིཉྩནཾ བྲཱཧྨཎམིརིཡམཱནནྟི. ཨཀིཉྩནནྟི རཱགཀིཉྩནཾ དོསཀིཉྩནཾ མོཧཀིཉྩནཾ མཱནཀིཉྩནཾ དིཊྛིཀིཉྩནཾ ཀིལེསཀིཉྩནཾ དུཙྩརིཏཀིཉྩནཾ, ཏེ ཀིཉྩནཱ བུདྡྷསྶ བྷགཝཏོ པཧཱིནཱ ཨུཙྪིནྣམཱུལཱ ཏཱལཱཝཏྠུཀཏཱ ཨནབྷཱཝཾཀཏཱ ཨཱཡཏིཾ ཨནུཔྤཱདདྷམྨཱ, ཏསྨཱ བུདྡྷོ ཨཀིཉྩནོ. བྲཱཧྨཎོཏི བྷགཝཱ སཏྟནྣཾ དྷམྨཱནཾ བཱཧིཏཏྟཱ བྲཱཧྨཎོ – སཀྐཱཡདིཊྛི བཱཧིཏཱ ཧོཏི, ཝིཙིཀིཙྪཱ བཱཧིཏཱ ཧོཏི, སཱིལབྦཏཔརཱམཱསོ བཱཧིཏོ ཧོཏི, རཱགོ བཱཧིཏོ ཧོཏི, དོསོ བཱཧིཏོ ཧོཏི, མོཧོ བཱཧིཏོ ཧོཏི, མཱནོ བཱཧིཏོ ཧོཏི, བཱཧིཏཱསྶ ཧོནྟི པཱཔཀཱ ཨཀུསལཱ དྷམྨཱ སཾཀིལེསིཀཱ པོནོབྷཝིཀཱ སདརཱ དུཀྑཝིཔཱཀཱ ཨཱཡཏིཾ ཛཱཏིཛརཱམརཎིཡཱ.

བཱཧིཏྭཱ སབྦཔཱཔཀཱནི, [སབྷིཡཱཏི བྷགཝཱ]

ཝིམལོ སཱདྷུསམཱཧིཏོ ཋིཏཏྟོ;

སཾསཱརམཏིཙྩ ཀེཝལཱི སོ, ཨསིཏོ ཏཱདི པཝུཙྩཏེ ས བྲཧྨཱཏི.

ཨིརིཡམཱནནྟི ཙརནྟཾ ཝིཧརནྟཾ ཨིརིཡནྟཾ ཝཏྟེནྟཾ པཱལེནྟཾ ཡཔེནྟཾ ཡཱཔེནྟནྟི – ཨཀིཉྩནཾ བྲཱཧྨཎམིརིཡམཱནཾ.

ཏཾ ཏཾ ནམསྶཱམི སམནྟཙཀྑཱུཏི. ཏནྟི བྷགཝནྟཾ བྷཎཏི. ནམསྶཱམཱིཏི ཀཱཡེན ཝཱ ནམསྶཱམི, ཝཱཙཱཡ ཝཱ ནམསྶཱམི, ཙིཏྟེན ཝཱ ནམསྶཱམི, ཨནྭཏྠཔཊིཔཏྟིཡཱ ཝཱ ནམསྶཱམི, དྷམྨཱནུདྷམྨཔཊིཔཏྟིཡཱ ཝཱ ནམསྶཱམི སཀྐརོམི གརུཾ ཀརོམི མཱནེམི པཱུཛེམི. སམནྟཙཀྑཱུཏི སམནྟཙཀྑུ ཝུཙྩཏི སབྦཉྙུཏཉཱཎཾ. བྷགཝཱ སབྦཉྙུཏཉཱཎེན ཨུཔེཏོ སམུཔེཏོ ཨུཔཱགཏོ སམུཔཱགཏོ ཨུཔཔནྣོ སམུཔཔནྣོ སམནྣཱགཏོ.

‘‘ན ཏསྶ ཨདྡིཊྛམིདྷཏྠི [ཨདིཊྛམིདྷཏྠི (སྱཱ. ཀ.) མཧཱནི. ༡༥༦] ཀིཉྩི, ཨཐོ ཨཝིཉྙཱཏམཛཱནིཏབྦཾ;

སབྦཾ ཨབྷིཉྙཱསི ཡདཏྠི ནེཡྻཾ, ཏཐཱགཏོ ཏེན སམནྟཙཀྑཱུ’’ཏི.

ཏཾ ཏཾ ནམསྶཱམི སམནྟཙཀྑུ.

པམུཉྩ མཾ སཀྐ ཀཐཾཀཐཱཧཱིཏི. སཀྐཱཏི སཀྐོ བྷགཝཱ སཀྱཀུལཱ པབྦཛིཏོཏིཔི སཀྐོ. ཨཐ ཝཱ, ཨཌྜྷོ [ཨདྡྷོ (སྱཱ. ཀ.)] མཧདྡྷནོ དྷནཝཱཏིཔི སཀྐོ. ཏསྶིམཱནི དྷནཱནི, སེཡྻཐིདཾ – སདྡྷཱདྷནཾ སཱིལདྷནཾ ཧིརིདྷནཾ ཨོཏྟཔྤདྷནཾ སུཏདྷནཾ ཙཱགདྷནཾ པཉྙཱདྷནཾ སཏིཔཊྛཱནདྷནཾ སམྨཔྤདྷཱནདྷནཾ ཨིདྡྷིཔཱདདྷནཾ ཨིནྡྲིཡདྷནཾ བལདྷནཾ བོཛ྄ཛྷངྒདྷནཾ མགྒདྷནཾ ཕལདྷནཾ ནིབྦཱནདྷནཾ. ཨིམེཧི ཨནེཀཝིདྷེཧི དྷནརཏནེཧི ཨཌྜྷོ མཧདྡྷནོ དྷནཝཱཏིཔི སཀྐོ. ཨཐ ཝཱ, སཀྐོ པཧུ ཝིསཝཱི ཨལམཏྟོ སཱུརོ ཝཱིརོ ཝིཀྐནྟོ ཨབྷཱིརཱུ ཨཙྪམྦྷཱི ཨནུཏྲཱསཱི ཨཔལཱཡཱི པཧཱིནབྷཡབྷེརཝོ ཝིགཏལོམཧཾསོཏིཔི སཀྐོ. ཀཐཾཀཐཱ ཝུཙྩཏི ཝིཙིཀིཙྪཱ. དུཀྑེ ཀངྑཱ, དུཀྑསམུདཡེ ཀངྑཱ, དུཀྑནིརོདྷེ ཀངྑཱ, དུཀྑནིརོདྷགཱམིནིཡཱ པཊིཔདཱཡ ཀངྑཱ, པུབྦནྟེ ཀངྑཱ, ཨཔརནྟེ ཀངྑཱ, པུབྦནྟཱཔརནྟེ ཀངྑཱ, ཨིདཔྤཙྩཡཏཱཔཊིཙྩསམུཔྤནྣེསུ དྷམྨེསུ ཀངྑཱ. ཡཱ ཨེཝརཱུཔཱ ཀངྑཱ ཀངྑཱཡནཱ ཀངྑཱཡིཏཏྟཾ ཝིམཏི ཝིཙིཀིཙྪཱ དྭེལ༹ྷཀཾ དྭེདྷཱཔཐོ སཾསཡོ ཨནེཀཾསགྒཱཧོ ཨཱསཔྤནཱ པརིསཔྤནཱ ཨཔརིཡོགཱཧནཱ ཚམྦྷིཏཏྟཾ ཙིཏྟསྶ མནོཝིལེཁོ. པམུཉྩ མཾ སཀྐ ཀཐཾཀཐཱཧཱིཏི མུཉྩ མཾ པམུཉྩ མཾ མོཙེཧི མཾ པམོཙེཧི མཾ ཨུདྡྷར མཾ སམུདྡྷར མཾ ཝུཊྛཱཔེཧི མཾ ཀཐཾཀཐཱསལླཏོཏི – པམུཉྩ མཾ སཀྐ ཀཐཾཀཐཱཧི. ཏེནཱཧ སོ བྲཱཧྨཎོ –

‘‘པསྶཱམཧཾ དེཝམནུསྶལོཀེ, ཨཀིཉྩནཾ བྲཱཧྨཎམིརིཡམཱནཾ;

ཏཾ ཏཾ ནམསྶཱམི སམནྟཙཀྑུ, པམུཉྩ མཾ སཀྐ ཀཐཾཀཐཱཧཱི’’ཏི.

༣༣.

ནཱཧཾ སཧིསྶཱམི པམོཙནཱཡ, ཀཐཾཀཐིཾ དྷོཏཀ ཀཉྩི ལོཀེ;

དྷམྨཉྩ སེཊྛཾ ཨཱཛཱནམཱནོ, ཨེཝཾ ཏུཝཾ ཨོགྷམིམཾ ཏརེསི.

ནཱཧཾ སཧིསྶཱམི [སམཱིཧཱམི (ཀ.)] པམོཙནཱཡཱཏི ནཱཧཾ ཏཾ སཀྐོམི མུཉྩིཏུཾ པམུཉྩིཏུཾ མོཙེཏུཾ པམོཙེཏུཾ ཨུདྡྷརིཏུཾ སམུདྡྷརིཏུཾ ཨུཊྛཱཔེཏུཾ སམུཊྛཱཔེཏུཾ ཀཐཾཀཐཱསལླཏོཏི. ཨེཝམྤི ནཱཧཾ སཧིསྶཱམི པམོཙནཱཡ. ཨཐ ཝཱ, ན ཨཱིཧཱམི ན སམཱིཧཱམི ན ཨུསྶཧཱམི ན ཝཱཡམཱམི ན ཨུསྶཱཧཾ ཀརོམི ན ཨུསྶོལ༹ྷིཾ ཀརོམི ན ཐཱམཾ ཀརོམི ན དྷིཏིཾ ཀརོམི ན ཝཱིརིཡཾ ཀརོམི ན ཚནྡཾ ཛནེམི ན སཉྫནེམི ན ནིབྦཏྟེམི ན ཨབྷིནིབྦཏྟེམི ཨསྶདྡྷེ པུགྒལེ ཨཙྪནྡིཀེ ཀུསཱིཏེ ཧཱིནཝཱིརིཡེ ཨཔྤཊིཔཛྫམཱནེ དྷམྨདེསནཱཡཱཏི. ཨེཝམྤི ནཱཧཾ སཧིསྶཱམི པམོཙནཱཡ. ཨཐ ཝཱ, ནཏྠཉྙོ ཀོཙི མོཙེཏཱ. ཏེ ཡདི མོཙེཡྻུཾ སཀེན ཐཱམེན སཀེན བལེན སཀེན ཝཱིརིཡེན སཀེན པརཀྐམེན སཀེན པུརིསཐཱམེན སཀེན པུརིསབལེན སཀེན པུརིསཝཱིརིཡེན སཀེན པུརིསཔརཀྐམེན ཨཏྟནཱ སམྨཱཔཊིཔདཾ ཨནུལོམཔཊིཔདཾ ཨཔཙྩནཱིཀཔཊིཔདཾ ཨནྭཏྠཔཊིཔདཾ དྷམྨཱནུདྷམྨཔཊིཔདཾ པཊིཔཛྫམཱནཱ མོཙེཡྻུནྟི. ཨེཝམྤི ནཱཧཾ སཧིསྶཱམི པམོཙནཱཡ.

ཝུཏྟཉྷེཏཾ བྷགཝཏཱ – ‘‘སོ ཝཏ, ཙུནྡ, ཨཏྟནཱ པལིཔཔལིཔནྣོ པརཾ པལིཔཔལིཔནྣཾ ཨུདྡྷརིསྶཏཱིཏི ནེཏཾ ཋཱནཾ ཝིཛྫཏི. སོ ཝཏ, ཙུནྡ, ཨཏྟནཱ ཨདནྟོ ཨཝིནཱིཏོ ཨཔརིནིབྦུཏོ པརཾ དམེསྶཏི ཝིནེསྶཏི པརིནིབྦཱཔེསྶཏཱིཏི ནེཏཾ ཋཱནཾ ཝིཛྫཏཱིཏི. ཨེཝམྤི ནཱཧཾ སཧིསྶཱམི པམོཙནཱཡ.

ཝུཏྟཉྷེཏཾ བྷགཝཏཱ –

‘‘ཨཏྟནཱ ཧི [ཨཏྟནཱཝ (བཧཱུསུ) དྷ. པ. ༡༦༥] ཀཏཾ པཱཔཾ, ཨཏྟནཱ སཾཀིལིསྶཏི;

ཨཏྟནཱ ཨཀཏཾ པཱཔཾ, ཨཏྟནཱཝ ཝིསུཛ྄ཛྷཏི;

སུདྡྷི ཨསུདྡྷི པཙྩཏྟཾ, ནཱཉྙོ ཨཉྙཾ ཝིསོདྷཡེ’’ཏི.

ཨེཝམྤི ནཱཧཾ སཧིསྶཱམི པམོཙནཱཡ.

ཝུཏྟཉྷེཏཾ བྷགཝཏཱ – ‘‘ཨེཝམེཝ ཁོ, བྲཱཧྨཎ, ཏིཊྛཏེཝ ནིབྦཱནཾ ཏིཊྛཏི ནིབྦཱནགཱམིམགྒོ ཏིཊྛཱམཧཾ སམཱདཔེཏཱ, ཨཐ ཙ པན མམ སཱཝཀཱ མཡཱ ཨེཝཾ ཨོཝདིཡམཱནཱ ཨེཝཾ ཨནུསཱསིཡམཱནཱ ཨཔྤེཀཙྩེ ཨཙྩནྟནིཊྛཾ ནིབྦཱནཾ ཨཱརཱདྷེནྟི ཨེཀཙྩེ ནཱརཱདྷེནྟཱིཏི. ཨེཏྠ ཀྱཱཧཾ, བྲཱཧྨཎ ཀརོམི? མགྒཀྑཱཡཱི, བྲཱཧྨཎ, ཏཐཱགཏོ. མགྒཾ བུདྡྷོ ཨཱཙིཀྑཏི. ཨཏྟནཱ པཊིཔཛྫམཱནཱ མུཙྩེཡྻུནྟི [མུཉྩེཡྻུནྟི (སྱཱ.)]. ཨེཝམྤི ནཱཧཾ སཧིསྶཱམི པམོཙནཱཡ’’.

ཀཐཾཀཐིཾ དྷོཏཀ ཀཉྩི ལོཀེཏི ཀཐཾཀཐིཾ པུགྒལཾ སཀངྑཾ སཁིལཾ སདྭེལ༹ྷཀཾ སཝིཙིཀིཙྪཾ. ཀཉྩཱིཏི ཀཉྩི ཁཏྟིཡཾ ཝཱ བྲཱཧྨཎཾ ཝཱ ཝེསྶཾ ཝཱ སུདྡཾ ཝཱ གཧཊྛཾ ཝཱ པབྦཛིཏཾ ཝཱ དེཝཾ ཝཱ མནུསྶཾ ཝཱ. ལོཀེཏི ཨཔཱཡལོཀེ…པེ… ཨཱཡཏནལོཀེཏི – ཀཐཾཀཐིཾ དྷོཏཀ ཀཉྩི ལོཀེ.

དྷམྨཉྩ སེཊྛཾ ཨཱཛཱནམཱནོཏི དྷམྨཾ སེཊྛཾ ཝུཙྩཏི ཨམཏཾ ནིབྦཱནཾ. ཡོ སོ སབྦསངྑཱརསམཐོ སབྦཱུཔདྷིཔཊིནིསྶགྒོ ཏཎྷཀྑཡོ ཝིརཱགོ ནིརོདྷོ ནིབྦཱནཾ. སེཊྛནྟི ཨགྒཾ སེཊྛཾ ཝིསེཊྛཾ པཱམོཀྑཾ ཨུཏྟམཾ པཝརཾ དྷམྨཾ ཨཱཛཱནམཱནོ ཝིཛཱནམཱནོ པཊིཝིཛཱནམཱནོ པཊིཝིཛ྄ཛྷམཱནོཏི – དྷམྨཉྩ སེཊྛཾ ཨཱཛཱནམཱནོ.

ཨེཝཾ ཏུཝཾ ཨོགྷམིམཾ ཏརེསཱིཏི ཨེཝཾ ཀཱམོགྷཾ བྷཝོགྷཾ དིཊྛོགྷཾ ཨཝིཛྫོགྷཾ ཏརེཡྻཱསི ཨུཏྟརེཡྻཱསི པཏརེཡྻཱསི སམཏིཀྐམེཡྻཱསི ཝཱིཏིཝཏྟེཡྻཱསཱིཏི – ཨེཝཾ ཏུཝཾ ཨོགྷམིམཾ ཏརེསི. ཏེནཱཧ བྷགཝཱ –

‘‘ནཱཧཾ སཧིསྶཱམི པམོཙནཱཡ, ཀཐཾཀཐིཾ དྷོཏཀ ཀཉྩི ལོཀེ;

དྷམྨཉྩ སེཊྛཾ ཨཱཛཱནམཱནོ, ཨེཝཾ ཏུཝཾ ཨོགྷམིམཾ ཏརེསཱི’’ཏི.

༣༤.

ཨནུསཱས བྲཧྨེ ཀརུཎཱཡམཱནོ, ཝིཝེཀདྷམྨཾ ཡམཧཾ ཝིཛཉྙཾ;

ཡཐཱཧཾ ཨཱཀཱསོཝ [ཨཱཀཱསོ ཙ (སྱཱ.)] ཨབྱཱཔཛྫམཱནོ [ཨབྱཱཔཛ྄ཛྷམཱནོ (སྱཱ.)], ཨིདྷེཝ སནྟོ ཨསིཏོ ཙརེཡྻཾ.

ཨནུསཱས བྲཧྨེ ཀརུཎཱཡམཱནོཏི ཨནུསཱས བྲཧྨེ ཨནུགྒཎྷ བྲཧྨེ ཨནུཀམྤ བྲཧྨེཏི – ཨནུསཱས བྲཧྨེ. ཀརུཎཱཡམཱནོཏི ཀརུཎཱཡམཱནོ ཨནུདཡམཱནོ [ཨནུདྡཡམཱནོ (བཧཱུསུ)] ཨནུརཀྑམཱནོ ཨནུགྒཎྷམཱནོ ཨནུཀམྤམཱནོཏི – ཨནུསཱས བྲཧྨེ ཀརུཎཱཡམཱནོ.

ཝིཝེཀདྷམྨཾ ཡམཧཾ ཝིཛཉྙནྟི ཝིཝེཀདྷམྨཾ ཝུཙྩཏི ཨམཏཾ ནིབྦཱནཾ. ཡོ སོ སབྦསངྑཱརསམཐོ སབྦཱུཔདྷིཔཊིནིསྶགྒོ ཏཎྷཀྑཡོ ཝིརཱགོ ནིརོདྷོ ནིབྦཱནཾ. ཡམཧཾ ཝིཛཉྙནྟི ཡམཧཾ ཛཱནེཡྻཾ ཨཱཛཱནེཡྻཾ ཝིཛཱནེཡྻཾ པཊིཝིཛཱནེཡྻཾ པཊིཝིཛ྄ཛྷེཡྻཾ ཨདྷིགཙྪེཡྻཾ ཕསྶེཡྻཾ སཙྪིཀརེཡྻནྟི – ཝིཝེཀདྷམྨཾ ཡམཧཾ ཝིཛཉྙཾ.

ཡཐཱཧཾ ཨཱཀཱསོཝ ཨབྱཱཔཛྫམཱནོཏི ཡཐཱ ཨཱཀཱསོ ན པཛྫཏི ན གཎྷཏི [ནཏྠི… སྱཱ. … པོཏྠཀེ] ན བཛ྄ཛྷཏི ན པལིབཛ྄ཛྷཏི, ཨེཝཾ ཨཔཛྫམཱནོ ཨགཎྷམཱནོ ཨབཛ྄ཛྷམཱནོ ཨཔལིབཛ྄ཛྷམཱནོཏི – ཨེཝམྤི ཨཱཀཱསོཝ ཨབྱཱཔཛྫམཱནོ. ཡཐཱ ཨཱཀཱསོ ན རཛྫཏི ལཱཁཱཡ ཝཱ ཧལིདྡིཡཱ [ཧལིདྡེན (སྱཱ.)] ཝཱ ནཱིལིཡཱ [ནཱིལེན (སྱཱ.)] ཝཱ མཉྫེཊྛཱཡ ཝཱ ཨེཝཾ ཨརཛྫམཱནོ ཨདུསྶམཱནོ ཨམུཡ྄ཧམཱནོ ཨཀིལིསྶམཱནོཏི [ཨཀིལིཡམཱནོ (སྱཱ.)] – ཨེཝམྤི ཨཱཀཱསོཝ ཨབྱཱཔཛྫམཱནོ. ཡཐཱ ཨཱཀཱསོ ན ཀུཔྤཏི ན བྱཱཔཛྫཏི ན པཏིལཱིཡཏི [པཏིཊྛིཡཏི (ཀ.)] ན པཊིཧཉྙཏི, ཨེཝཾ ཨཀུཔྤམཱནོ ཨབྱཱཔཛྫམཱནོ ཨཔྤཏིལཱིཡམཱནོ ཨཔྤཊིཧཉྙམཱནོ ཨཔྤཊིཧཏམཱནོཏི – ཨེཝམྤི ཨཱཀཱསོཝ ཨབྱཱཔཛྫམཱནོ.

ཨིདྷེཝ སནྟོ ཨསིཏོ ཙརེཡྻནྟི. ཨིདྷེཝ སནྟོཏི ཨིདྷེཝ སནྟོ ཨིདྷེཝ སམཱནོ ཨིདྷེཝ ནིསིནྣོ སམཱནོ ཨིམསྨིཾཡེཝ ཨཱསནེ ནིསིནྣོ སམཱནོ ཨིམིསྶཱཡེཝ པརིསཱཡ ནིསིནྣོ སམཱནོཏི, ཨེཝམྤི – ཨིདྷེཝ སནྟོ. ཨཐ ཝཱ, ཨིདྷེཝ སནྟོ ཨུཔསནྟོ ཝཱུཔསནྟོ ནིབྦུཏོ པཊིཔྤསྶདྡྷོཏི, ཨེཝམྤི – ཨིདྷེཝ སནྟོ. ཨསིཏོཏི དྭེ ནིསྶཡཱ – ཏཎྷཱནིསྶཡོ ཙ དིཊྛིནིསྶཡོ ཙ…པེ… ཨཡཾ ཏཎྷཱནིསྶཡོ…པེ… ཨཡཾ དིཊྛིནིསྶཡོ… ཏཎྷཱནིསྶཡཾ པཧཱཡ དིཊྛིནིསྶཡཾ པཊིནིསྶཛྫིཏྭཱ ཙཀྑུཾ ཨནིསྶིཏོ, སོཏཾ ཨནིསྶིཏོ, གྷཱནཾ ཨནིསྶིཏོ, ཛིཝ྄ཧཾ ཨནིསྶིཏོ, ཀཱཡཾ ཨནིསྶིཏོ, མནཾ ཨནིསྶིཏོ, རཱུཔེ… སདྡེ… གནྡྷེ … རསེ… ཕོཊྛབྦེ… དྷམྨེ… ཀུལཾ… གཎཾ… ཨཱཝཱསཾ… ལཱབྷཾ… ཡསཾ… པསཾསཾ… སུཁཾ… ཙཱིཝརཾ… པིཎྜཔཱཏཾ… སེནཱསནཾ… གིལཱནཔཙྩཡབྷེསཛྫཔརིཀྑཱརཾ… ཀཱམདྷཱཏུཾ… རཱུཔདྷཱཏུཾ… ཨརཱུཔདྷཱཏུཾ… ཀཱམབྷཝཾ… རཱུཔབྷཝཾ… ཨརཱུཔབྷཝཾ… སཉྙཱབྷཝཾ… ཨསཉྙཱབྷཝཾ… ནེཝསཉྙཱནཱསཉྙཱབྷཝཾ… ཨེཀཝོཀཱརབྷཝཾ… ཙཏུཝོཀཱརབྷཝཾ… པཉྩཝོཀཱརབྷཝཾ… ཨཏཱིཏཾ… ཨནཱགཏཾ… པཙྩུཔྤནྣཾ… དིཊྛསུཏམུཏཝིཉྙཱཏབྦེ [དིཊྛཾ, སུཏཾ, མུཏཾ, ཝིཉྙཱཏཾ, སབྦེ. མཧཱནི. ༤༦ པསྶིཏབྦཾ] དྷམྨེ ཨསིཏོ ཨནིསྶིཏོ ཨནལླཱིནོ ཨནུཔགཏོ ཨནཛ྄ཛྷོསིཏོ ཨནདྷིམུཏྟོ ནིཀྑནྟོ ནིསྶཊོ [ནིསྶཊྛོ (སྱཱ.)] ཝིཔྤམུཏྟོ ཝིསཾཡུཏྟོ ཝིམརིཡཱདིཀཏེན ཙེཏསཱ. ཙརེཡྻནྟི ཙརེཡྻཾ ཝིཧརེཡྻཾ ཨིརིཡེཡྻཾ ཝཏྟེཡྻཾ ཡཔེཡྻཾ ཡཱཔེཡྻནྟི – ཨིདྷེཝ སནྟོ ཨསིཏོ ཙརེཡྻཾ. ཏེནཱཧ སོ བྲཱཧྨཎོ –

‘‘ཨནུསཱས བྲཧྨེ ཀརུཎཱཡམཱནོ, ཝིཝེཀདྷམྨཾ ཡམཧཾ ཝིཛཉྙཾ;

ཡཐཱཧཾ ཨཱཀཱསོཝ ཨབྱཱཔཛྫམཱནོ, ཨིདྷེཝ སནྟོ ཨསིཏོ ཙརེཡྻ’’ནྟི.

༣༥.

ཀིཏྟཡིསྶཱམི ཏེ སནྟིཾ, [དྷོཏཀཱཏི བྷགཝཱ]

དིཊྛེ དྷམྨེ ཨནཱིཏིཧཾ;

ཡཾ ཝིདིཏྭཱ སཏོ ཙརཾ, ཏརེ ལོཀེ ཝིསཏྟིཀཾ.

ཀིཏྟཡིསྶཱམི ཏེ སནྟིནྟི རཱགསྶ སནྟིཾ, དོསསྶ སནྟིཾ, མོཧསྶ སནྟིཾ, ཀོདྷསྶ སནྟིཾ, ཨུཔནཱཧསྶ…པེ… མཀྑསྶ… པལཱ༹སསྶ… ཨིསྶཱཡ… མཙྪརིཡསྶ… མཱཡཱཡ… སཱཋེཡྻསྶ… ཐམྦྷསྶ… སཱརམྦྷསྶ… མཱནསྶ… ཨཏིམཱནསྶ… མདསྶ… པམཱདསྶ… སབྦཀིལེསཱནཾ… སབྦདུཙྩརིཏཱནཾ… སབྦདརཐཱནཾ… སབྦཔརིལཱ༹ཧཱནཾ… སབྦསནྟཱཔཱནཾ… སབྦཱཀུསལཱབྷིསངྑཱརཱནཾ སནྟིཾ ཨུཔསནྟིཾ ཝཱུཔསནྟིཾ ནིབྦུཏིཾ པཊིཔྤསྶདྡྷིཾ ཀིཏྟཡིསྶཱམི པཀིཏྟཡིསྶཱམི ཨཱཙིཀྑིསྶཱམི དེསེསྶཱམི པཉྙཔེསྶཱམི པཊྛཔེསྶཱམི ཝིཝརིསྶཱམི ཝིབྷཛིསྶཱམི ཨུཏྟཱནཱིཀརིསྶཱམི པཀཱསིསྶཱམཱིཏི – ཀིཏྟཡིསྶཱམི ཏེ སནྟིཾ.

དྷོཏཀཱཏི བྷགཝཱཏི. དྷོཏཀཱཏི བྷགཝཱ ཏཾ བྲཱཧྨཎཾ ནཱམེན ཨཱལཔཏི. བྷགཝཱཏི གཱརཝཱདྷིཝཙནམེཏཾ…པེ… སཙྪིཀཱ པཉྙཏྟི, ཡདིདཾ བྷགཝཱཏི – དྷོཏཀཱཏི བྷགཝཱ.

དིཊྛེ དྷམྨེ ཨནཱིཏིཧནྟི. དིཊྛེ དྷམྨེཏི དིཊྛེ དྷམྨེ ཉཱཏེ དྷམྨེ ཏུལིཏེ དྷམྨེ ཏཱིརིཏེ དྷམྨེ ཝིབྷཱུཏེ དྷམྨེ ཝིབྷཱཝིཏེ དྷམྨེ སབྦེ སངྑཱརཱ ཨནིཙྩཱཏི…པེ… ཡཾ ཀིཉྩི སམུདཡདྷམྨཾ སབྦཾ ཏཾ ནིརོདྷདྷམྨནྟི དིཊྛེ དྷམྨེ ཉཱཏེ དྷམྨེ ཏུལིཏེ དྷམྨེ ཏཱིརིཏེ དྷམྨེ ཝིབྷཱཝིཏེ དྷམྨེ ཝིབྷཱུཏེ དྷམྨེཏི, ཨེཝམྤི – དིཊྛེ དྷམྨེ…པེ…. ཨཐ ཝཱ, དུཀྑེ དིཊྛེ དུཀྑཾ ཀཐཡིསྶཱམི, སམུདཡེ དིཊྛེ སམུདཡཾ ཀཐཡིསྶཱམི, མགྒེ དིཊྛེ མགྒཾ ཀཐཡིསྶཱམི, ནིརོདྷེ དིཊྛེ ནིརོདྷཾ ཀཐཡིསྶཱམཱིཏི, ཨེཝམྤི – དིཊྛེ དྷམྨེ…པེ…. ཨཐ ཝཱ, སནྡིཊྛིཀཾ ཨཀཱལིཀཾ ཨེཧིཔསྶིཀཾ ཨོཔནེཡྻིཀཾ [ཨོཔནཡིཀཾ (སྱཱ. ཀ.)] པཙྩཏྟཾ ཝེདིཏབྦཾ ཝིཉྙཱུཧཱིཏི, ཨེཝམྤི – དིཊྛེ དྷམྨེ. ཨནཱིཏིཧནྟི ན ཨིཏིཧཱིཏིཧཾ ན ཨིཏིཀིརཱཡ ན པརམྤརཱཡ ན པིཊཀསམྤདཱཡ ན ཏཀྐཧེཏུ ན ནཡཧེཏུ ན ཨཱཀཱརཔརིཝིཏཀྐེན ན དིཊྛིནིཛ྄ཛྷཱནཀྑནྟིཡཱ སཱམཾ སཡམབྷིཉྙཱཏཾ ཨཏྟཔཙྩཀྑདྷམྨཾ, ཏཾ ཀཐཡིསྶཱམཱིཏི – དིཊྛེ དྷམྨེ ཨནཱིཏིཧཾ.

ཡཾ ཝིདིཏྭཱ སཏོ ཙརནྟི ཡཾ ཝིདིཏཾ ཀཏྭཱ ཏུལཡིཏྭཱ ཏཱིརཡིཏྭཱ ཝིབྷཱཝཡིཏྭཱ ཝིབྷཱུཏཾ ཀཏྭཱ; ‘‘སབྦེ སངྑཱརཱ ཨནིཙྩཱ’’ཏི ཝིདིཏཾ ཀཏྭཱ ཏུལཡིཏྭཱ ཏཱིརཡིཏྭཱ ཝིབྷཱཝཡིཏྭཱ ཝིབྷཱུཏཾ ཀཏྭཱ; ‘‘སབྦེ སངྑཱརཱ དུཀྑཱ’’ཏི…པེ… ‘‘སབྦེ དྷམྨཱ ཨནཏྟཱ’’ཏི…པེ… ‘‘ཡཾ ཀིཉྩི སམུདཡདྷམྨཾ སབྦཾ ཏཾ ནིརོདྷདྷམྨ’’ནྟི ཝིདིཏཾ ཀཏྭཱ ཏུལཡིཏྭཱ ཏཱིརཡིཏྭཱ ཝིབྷཱཝཡིཏྭཱ ཝིབྷཱུཏཾ ཀཏྭཱ. སཏོཏི ཙཏཱུཧི ཀཱརཎེཧི སཏོ – ཀཱཡེ ཀཱཡཱནུཔསྶནཱསཏིཔཊྛཱནཾ བྷཱཝེནྟོ སཏོ…པེ… སོ ཝུཙྩཏི སཏོ. ཙརནྟི ཙརནྟོ ཝིཧརནྟོ ཨིརིཡནྟོ ཝཏྟེནྟོ པཱལེནྟོ ཡཔེནྟོ ཡཱཔེནྟོཏི – ཡཾ ཝིདིཏྭཱ སཏོ ཙརཾ.

ཏརེ ལོཀེ ཝིསཏྟིཀནྟི ཝིསཏྟིཀཱ ཝུཙྩཏི ཏཎྷཱ. ཡོ རཱགོ སཱརཱགོ…པེ… ཨབྷིཛ྄ཛྷཱ ལོབྷོ ཨཀུསལམཱུལཾ. ཝིསཏྟིཀཱཏི ཀེནཊྛེན ཝིསཏྟིཀཱ…པེ… ཝིསཊཱ ཝིཏྠཏཱཏི ཝིསཏྟིཀཱ. ལོཀེཏི ཨཔཱཡལོཀེ…པེ… ཨཱཡཏནལོཀེ. ཏརེ ལོཀེ ཝིསཏྟིཀནྟི ལོཀེ ཝེསཱ ཝིསཏྟིཀཱ, ལོཀེ ཝེཏཾ ཝིསཏྟིཀཾ སཏོ ཏརེཡྻ ཨུཏྟརེཡྻ པཏརེཡྻ སམཏིཀྐམེཡྻ ཝཱིཏིཝཏྟེཡྻཱཏི – ཏརེ ལོཀེ ཝིསཏྟིཀཾ. ཏེནཱཧ བྷགཝཱ –

‘‘ཀིཏྟཡིསྶཱམི ཏེ སནྟིཾ, [དྷོཏཀཱཏི བྷགཝཱ]

དིཊྛེ དྷམྨེ ཨནཱིཏིཧཾ;

ཡཾ ཝིདིཏྭཱ སཏོ ཙརཾ, ཏརེ ལོཀེ ཝིསཏྟིཀ’’ནྟི.

༣༦.

ཏཉྩཱཧཾ ཨབྷིནནྡཱམི, མཧེསི སནྟིམུཏྟམཾ;

ཡཾ ཝིདིཏྭཱ སཏོ ཙརཾ, ཏརེ ལོཀེ ཝིསཏྟིཀཾ.

ཏཉྩཱཧཾ ཨབྷིནནྡཱམཱིཏི. ཏནྟི ཏུཡ྄ཧཾ ཝཙནཾ བྱཔྤཐཾ དེསནཾ ཨནུསཱསནཾ ཨནུསིཊྛཾ ནནྡཱམི ཨབྷིནནྡཱམི མོདཱམི ཨནུམོདཱམི ཨིཙྪཱམི སཱདིཡཱམི པཏྠཡཱམི པིཧཡཱམི ཨབྷིཛཔྤཱམཱིཏི – ཏཉྩཱཧཾ ཨབྷིནནྡཱམི.

མཧེསིསནྟིམུཏྟམནྟི. མཧེསཱིཏི ཀིཾ མཧེསི བྷགཝཱ? མཧནྟཾ སཱིལཀྑནྡྷཾ ཨེསཱི གཝེསཱི པརིཡེསཱིཏི མཧེསི, མཧནྟཾ སམཱདྷིཀྑནྡྷཾ…པེ… ཀཧཾ ནརཱསབྷོཏི མཧེསི. སནྟིམུཏྟམནྟི སནྟི ཝུཙྩཏི ཨམཏཾ ནིབྦཱནཾ. ཡོ སོ སབྦསངྑཱརསམཐོ སབྦཱུཔདྷིཔཊིནིསྶགྒོ ཏཎྷཀྑཡོ ཝིརཱགོ ནིརོདྷོ ནིབྦཱནཾ. ཨུཏྟམནྟི ཨགྒཾ སེཊྛཾ ཝིསེཊྛཾ པཱམོཀྑཾ ཨུཏྟམཾ པཝརནྟི – མཧེསི སནྟིམུཏྟམཾ.

ཡཾ ཝིདིཏྭཱ སཏོ ཙརནྟི ཡཾ ཝིདིཏཾ ཀཏྭཱ…པེ… ‘‘སབྦེ སངྑཱརཱ ཨནིཙྩཱ’’ཏི ཝིདིཏཾ ཀཏྭཱ ཏུལཡིཏྭཱ ཏཱིརཡིཏྭཱ ཝིབྷཱཝཡིཏྭཱ ཝིབྷཱུཏཾ ཀཏྭཱ; ‘‘སབྦེ སངྑཱརཱ དུཀྑཱ’’ཏི… ‘‘སབྦེ དྷམྨཱ ཨནཏྟཱ’’ཏི…པེ… ‘‘ཡཾ ཀིཉྩི སམུདཡདྷམྨཾ སབྦཾ ཏཾ ནིརོདྷདྷམྨ’’ནྟི ཝིདིཏཾ ཀཏྭཱ ཏུལཡིཏྭཱ ཏཱིརཡིཏྭཱ ཝིབྷཱཝཡིཏྭཱ ཝིབྷཱུཏཾ ཀཏྭཱ. སཏོཏི ཙཏཱུཧི ཀཱརཎེཧི སཏོ – ཀཱཡེ ཀཱཡཱནུཔསྶནཱསཏིཔཊྛཱནཾ བྷཱཝེནྟོ སཏོ…པེ… སོ ཝུཙྩཏི སཏོ. ཙརནྟི ཙརནྟོ…པེ… ཡཱཔེནྟོཏི – ཡཾ ཝིདིཏྭཱ སཏོ ཙརཾ.

ཏརེ ལོཀེ ཝིསཏྟིཀནྟི. ཝིསཏྟིཀཱ ཝུཙྩཏི ཏཎྷཱ. ཡོ རཱགོ སཱརཱགོ…པེ… ཨབྷིཛ྄ཛྷཱ ལོབྷོ ཨཀུསལམཱུལཾ. ཝིསཏྟིཀཱཏི ཀེནཊྛེན ཝིསཏྟིཀཱ…པེ… ཝིསཊཱ ཝིཏྠཏཱཏི ཝིསཏྟིཀཱ. ལོཀེཏི ཨཔཱཡལོཀེ…པེ… ཨཱཡཏནལོཀེ. ཏརེ ལོཀེ ཝིསཏྟིཀནྟི ལོཀེ ཝེསཱ ཝིསཏྟིཀཱ, ལོཀེ ཝེཏཾ ཝིསཏྟིཀཾ སཏོ ཏརེཡྻཾ ཨུཏྟརེཡྻཾ…པེ… ཝཱིཏིཝཏྟེཡྻནྟི – ཏརེ ལོཀེ ཝིསཏྟིཀཾ. ཏེནཱཧ སོ བྲཱཧྨཎོ –

‘‘ཏཉྩཱཧཾ ཨབྷིནནྡཱམི, མཧེསི སནྟིམུཏྟམཾ;

ཡཾ ཝིདིཏྭཱ སཏོ ཙརཾ, ཏརེ ལོཀེ ཝིསཏྟིཀ’’ནྟི.

༣༧.

ཡཾ ཀིཉྩི སམྤཛཱནཱསི, [དྷོཏཀཱཏི བྷགཝཱ]

ཨུདྡྷཾ ཨདྷོ ཏིརིཡཉྩཱཔི མཛ྄ཛྷེ;

ཨེཏཾ ཝིདིཏྭཱ སངྒོཏི ལོཀེ, བྷཝཱབྷཝཱཡ མཱཀཱསི ཏཎྷཾ.

ཡཾ ཀིཉྩི སམྤཛཱནཱསཱིཏི ཡཾ ཀིཉྩི སམྤཛཱནཱསི ཨཱཛཱནཱསི པཊིཝིཛཱནཱསི པཊིཝིཛ྄ཛྷསཱིཏི – ཡཾ ཀིཉྩི སམྤཛཱནཱསི. དྷོཏཀཱཏི བྷགཝཱཏི. དྷོཏཀཱཏི བྷགཝཱ ཏཾ བྲཱཧྨཎཾ ནཱམེན ཨཱལཔཏི. བྷགཝཱཏི གཱརཝཱདྷིཝཙནམེཏཾ…པེ… སཙྪིཀཱ པཉྙཏྟི, ཡདིདཾ བྷགཝཱཏི – དྷོཏཀཱཏི བྷགཝཱ.

ཨུདྡྷཾ ཨདྷོ ཏིརིཡཉྩཱཔི མཛ྄ཛྷེཏི. ཨུདྡྷནྟི ཨནཱགཏཾ; ཨདྷོཏི ཨཏཱིཏཾ; ཏིརིཡཉྩཱཔི མཛ྄ཛྷེཏི པཙྩུཔྤནྣཾ. ཨུདྡྷནྟི དེཝལོཀོ; ཨདྷོཏི ཨཔཱཡལོཀོ; ཏིརིཡཉྩཱཔི མཛ྄ཛྷེཏི མནུསྶལོཀོ. ཨཐ ཝཱ, ཨུདྡྷནྟི ཀུསལཱ དྷམྨཱ; ཨདྷོཏི ཨཀུསལཱ དྷམྨཱ; ཏིརིཡཉྩཱཔི མཛ྄ཛྷེཏི ཨབྱཱཀཏཱ དྷམྨཱ. ཨུདྡྷནྟི ཨརཱུཔདྷཱཏུ; ཨདྷོཏི ཀཱམདྷཱཏུ; ཏིརིཡཉྩཱཔི མཛ྄ཛྷེཏི རཱུཔདྷཱཏུ. ཨུདྡྷནྟི སུཁཱ ཝེདནཱ; ཨདྷོཏི དུཀྑཱ ཝེདནཱ; ཏིརིཡཉྩཱཔི མཛ྄ཛྷེཏི ཨདུཀྑམསུཁཱ ཝེདནཱ. ཨུདྡྷནྟི ཨུདྡྷཾ པཱདཏལཱ; ཨདྷོཏི ཨདྷོ ཀེསམཏྠཀཱ; ཏིརིཡཉྩཱཔི མཛ྄ཛྷེཏི ཝེམཛ྄ཛྷེཏི – ཨུདྡྷཾ ཨདྷོ ཏིརིཡཉྩཱཔི མཛ྄ཛྷེ.

ཨེཏཾ ཝིདིཏྭཱ སངྒོཏི ལོཀེཏི སངྒོ ཨེསོ ལགྒནཾ ཨེཏཾ བནྡྷནཾ ཨེཏཾ པལིབོདྷོ ཨེསོཏི ཉཏྭཱ ཛཱནིཏྭཱ ཏུལཡིཏྭཱ ཏཱིརཡིཏྭཱ ཝིབྷཱཝཡིཏྭཱ ཝིབྷཱུཏཾ ཀཏྭཱཏི – ཨེཏཾ ཝིདིཏྭཱ སངྒོཏི ལོཀེ.

བྷཝཱབྷཝཱཡ མཱཀཱསི ཏཎྷནྟི. ཏཎྷཱཏི རཱུཔཏཎྷཱ སདྡཏཎྷཱ…པེ… དྷམྨཏཎྷཱ. བྷཝཱབྷཝཱཡཱཏི བྷཝཱབྷཝཱཡ ཀམྨབྷཝཱཡ པུནབྦྷཝཱཡ ཀཱམབྷཝཱཡ, ཀམྨབྷཝཱཡ ཀཱམབྷཝཱཡ པུནབྦྷཝཱཡ རཱུཔབྷཝཱཡ, ཀམྨབྷཝཱཡ རཱུཔབྷཝཱཡ པུནབྦྷཝཱཡ ཨརཱུཔབྷཝཱཡ, ཀམྨབྷཝཱཡ ཨརཱུཔབྷཝཱཡ པུནབྦྷཝཱཡ པུནཔྤུནབྦྷཝཱཡ, པུནཔྤུནགཏིཡཱ པུནཔྤུནཨུཔཔཏྟིཡཱ པུནཔྤུནཔཊིསནྡྷིཡཱ པུནཔྤུནཨཏྟབྷཱཝཱབྷིནིབྦཏྟིཡཱ ཏཎྷཾ མཱཀཱསི མཱ ཛནེསི མཱ སཉྫནེསི མཱ ནིབྦཏྟེསི མཱབྷིནིབྦཏྟེསི, པཛཧ ཝིནོདེཧི བྱནྟཱིཀརོཧི ཨནབྷཱཝཾ གམེཧཱིཏི – བྷཝཱབྷཝཱཡ མཱཀཱསི ཏཎྷནྟི. ཏེནཱཧ བྷགཝཱ –

‘‘ཡཾ ཀིཉྩི སམྤཛཱནཱསི, [དྷོཏཀཱཏི བྷགཝཱ]

ཨུདྡྷཾ ཨདྷོ ཏིརིཡཉྩཱཔི མཛ྄ཛྷེ;

ཨེཏཾ ཝིདིཏྭཱ སངྒོཏི ལོཀེ, བྷཝཱབྷཝཱཡ མཱཀཱསི ཏཎྷ’’ནྟི.

སཧ གཱཐཱཔརིཡོསཱནཱ…པེ… སཏྠཱ མེ, བྷནྟེ བྷགཝཱ, སཱཝཀོཧམསྨཱིཏི.

དྷོཏཀམཱཎཝཔུཙྪཱནིདྡེསོ པཉྩམོ.

༦. ཨུཔསཱིཝམཱཎཝཔུཙྪཱནིདྡེསོ

༣༨.

ཨེཀོ ཨཧཾ སཀྐ མཧནྟམོགྷཾ, [ཨིཙྩཱཡསྨཱ ཨུཔསཱིཝོ]

ཨནིསྶིཏོ ནོ ཝིསཧཱམི ཏཱརིཏུཾ;

ཨཱརམྨཎཾ [ཨཱརམཎཾ (ཀ.)] བྲཱུཧི སམནྟཙཀྑུ, ཡཾ ནིསྶིཏོ ཨོགྷམིམཾ ཏརེཡྻཾ.

ཨེཀོ ཨཧཾ སཀྐ མཧནྟམོགྷནྟི. ཨེཀོཏི པུགྒལོ ཝཱ མེ དུཏིཡོ ནཏྠི, དྷམྨོ ཝཱ མེ དུཏིཡོ ནཏྠི, ཡཾ ཝཱ པུགྒལཾ ནིསྶཱཡ དྷམྨཾ ཝཱ ནིསྶཱཡ མཧནྟཾ ཀཱམོགྷཾ བྷཝོགྷཾ དིཊྛོགྷཾ ཨཝིཛྫོགྷཾ ཏརེཡྻཾ ཨུཏྟརེཡྻཾ པཏརེཡྻཾ སམཏིཀྐམེཡྻཾ ཝཱིཏིཝཏྟེཡྻནྟི. སཀྐཱཏི སཀྐོ. བྷགཝཱ སཀྱཀུལཱ པབྦཛིཏོཏིཔི སཀྐོ. ཨཐ ཝཱ, ཨཌྜྷོ མཧདྡྷནོ དྷནཝཱཏིཔི སཀྐོ. ཏསྶིམཱནི དྷནཱནི, སེཡྻཐིདཾ – སདྡྷཱདྷནཾ སཱིལདྷནཾ ཧིརིདྷནཾ ཨོཏྟཔྤདྷནཾ སུཏདྷནཾ ཙཱགདྷནཾ པཉྙཱདྷནཾ སཏིཔཊྛཱནདྷནཾ…པེ… ནིབྦཱནདྷནཾ. ཨིམེཧི ཨནེཀེཧི དྷནརཏནེཧི ཨཌྜྷོ མཧདྡྷནོ དྷནཝཱཏིཔི སཀྐོ. ཨཐ ཝཱ, སཀྐོ པཧུ ཝིསཝཱི ཨལམཏྟོ སཱུརོ ཝཱིརོ ཝིཀྐནྟོ ཨབྷཱིརཱུ ཨཚམྦྷཱི ཨནུཏྲཱསཱི ཨཔལཱཡཱི པཧཱིནབྷཡབྷེརཝོ ཝིགཏལོམཧཾསོཏིཔི སཀྐོཏི – ཨེཀོ ཨཧཾ སཀྐ མཧནྟམོགྷཾ.

ཨིཙྩཱཡསྨཱ ཨུཔསཱིཝོཏི. ཨིཙྩཱཏི པདསནྡྷི…པེ…. ཨཱཡསྨཱཏི པིཡཝཙནཾ…པེ…. ཨུཔསཱིཝོཏི ཏསྶ བྲཱཧྨཎསྶ ནཱམཾ…པེ… ཨབྷིལཱཔོཏི – ཨིཙྩཱཡསྨཱ ཨུཔསཱིཝོ.

ཨནིསྶིཏོ ནོ ཝིསཧཱམི ཏཱརིཏུནྟི. ཨནིསྶིཏོཏི པུགྒལཾ ཝཱ ཨནིསྶིཏོ དྷམྨཾ ཝཱ ཨནིསྶིཏོ ནོ ཝིསཧཱམི ན ཨུསྶཧཱམི ན སཀྐོམི ན པཊིབལོ མཧནྟཾ ཀཱམོགྷཾ བྷཝོགྷཾ དིཊྛོགྷཾ ཨཝིཛྫོགྷཾ ཏརིཏུཾ ཨུཏྟརིཏུཾ པཏརིཏུཾ སམཏིཀྐམིཏུཾ ཝཱིཏིཝཏྟིཏུནྟི – ཨནིསྶིཏོ ནོ ཝིསཧཱམི ཏཱརིཏུཾ.

ཨཱརམྨཎཾ བྲཱུཧི སམནྟཙཀྑཱུཏི ཨཱརམྨཎཾ ཨཱལམྦཎཾ ནིསྶཡཾ ཨུཔནིསྶཡཾ བྲཱུཧི ཨཱཙིཀྑཱཧི དེསེཧི པཉྙཔེཧི པཊྛཔེཧི ཝིཝརཱཧི ཝིབྷཛཱཧི ཨུཏྟཱནཱིཀརོཧི པཀཱསེཧི. སམནྟཙཀྑཱུཏི སམནྟཙཀྑུ ཝུཙྩཏི སབྦཉྙུཏཉཱཎཾ. བྷགཝཱ ཏེན སབྦཉྙུཏཉཱཎེན ཨུཔེཏོ སམུཔེཏོ ཨུཔཱགཏོ སམུཔཱགཏོ ཨུཔཔནྣོ སམུཔཔནྣོ སམནྣཱགཏོ.

ན ཏསྶ ཨདིཊྛམིདྷཏྠི ཀིཉྩི, ཨཐོ ཨཝིཉྙཱཏམཛཱནིཏབྦཾ;

སབྦཾ ཨབྷིཉྙཱསི ཡདཏྠི ནེཡྻཾ, ཏཐཱགཏོ ཏེན སམནྟཙཀྑཱུཏི.

ཨཱརམྨཎཾ བྲཱུཧི སམནྟཙཀྑུ.

ཡཾ ནིསྶིཏོ ཨོགྷམིམཾ ཏརེཡྻནྟི. ཡཾ ནིསྶིཏོཏི ཡཾ པུགྒལཾ ཝཱ ནིསྶིཏོ དྷམྨཾ ཝཱ ནིསྶིཏོ མཧནྟཾ ཀཱམོགྷཾ བྷཝོགྷཾ དིཊྛོགྷཾ ཨཝིཛྫོགྷཾ ཏརེཡྻཾ ཨུཏྟརེཡྻཾ པཏརེཡྻཾ སམཏིཀྐམེཡྻཾ ཝཱིཏིཝཏྟེཡྻནྟི – ཡཾ ནིསྶིཏོ ཨོགྷམིམཾ ཏརེཡྻཾ. ཏེནཱཧ སོ བྲཱཧྨཎོ –

‘‘ཨེཀོ ཨཧཾ སཀྐ མཧནྟམོགྷཾ, [ཨིཙྩཱཡསྨཱ ཨུཔསཱིཝོ]

ཨནིསྶིཏོ ནོ ཝིསཧཱམི ཏཱརིཏུཾ;

ཨཱརམྨཎཾ བྲཱུཧི སམནྟཙཀྑུ, ཡཾ ནིསྶིཏོ ཨོགྷམིམཾ ཏརེཡྻ’’ནྟི.

༣༩.

ཨཱཀིཉྩཉྙཾ པེཀྑམཱནོ སཏིམཱ, [ཨུཔསཱིཝཱཏི བྷགཝཱ]

ནཏྠཱིཏི ནིསྶཱཡ ཏརསྶུ ཨོགྷཾ;

ཀཱམེ པཧཱཡ ཝིརཏོ ཀཐཱཧི, ཏཎྷཀྑཡཾ ནཏྟམཧཱབྷིཔསྶ [རཏྟམཧཱབྷིཔསྶ (སྱཱ.) པསྶ ཨབྷིདྷཱནགནྠེ ཨབྱཡཝགྒེ] .

ཨཱཀིཉྩཉྙཾ པེཀྑམཱནོ སཏིམཱཏི སོ བྲཱཧྨཎོ པཀཏིཡཱ ཨཱཀིཉྩཉྙཱཡཏནསམཱཔཏྟིཾ ལཱབྷཱིཡེཝ ནིསྶཡཾ ན ཛཱནཱཏི – ‘‘ཨཡཾ མེ ནིསྶཡོ’’ཏི. ཏསྶ བྷགཝཱ ནིསྶཡཉྩ ཨཱཙིཀྑཏི ཨུཏྟརིཉྩ ནིཡྻཱནཔཐཾ. ཨཱཀིཉྩཉྙཱཡཏནསམཱཔཏྟིཾ སཏོ སམཱཔཛྫིཏྭཱ ཏཏོ ཝུཊྛཧིཏྭཱ ཏཏྠ ཛཱཏེ ཙིཏྟཙེཏསིཀེ དྷམྨེ ཨནིཙྩཏོ པེཀྑམཱནོ, དུཀྑཏོ…པེ… རོགཏོ… གཎྜཏོ… སལླཏོ… ཨགྷཏོ… ཨཱབཱདྷཏོ… པརཏོ… པལོཀཏོ… ཨཱིཏིཏོ… ཨུཔདྡཝཏོ… བྷཡཏོ… ཨུཔསགྒཏོ… ཙལཏོ… པབྷངྒུཏོ… ཨདྡྷུཝཏོ… ཨཏཱཎཏོ… ཨལེཎཏོ… ཨསརཎཏོ… ཨསརཎཱིབྷཱུཏཏོ… རིཏྟཏོ… ཏུཙྪཏོ… སུཉྙཏོ… ཨནཏྟཏོ… ཨཱདཱིནཝཏོ… ཝིཔརིཎཱམདྷམྨཏོ… ཨསཱརཀཏོ… ཨགྷམཱུལཏོ… བྷཝཏོ… ཝིབྷཝཏོ… སཱསཝཏོ… སངྑཏཏོ… མཱརཱམིསཏོ… ཛཱཏིདྷམྨཏོ… ཛརཱདྷམྨཏོ… བྱཱདྷིདྷམྨཏོ… མརཎདྷམྨཏོ… སོཀཔརིདེཝདུཀྑདོམནསྶུཔཱཡཱསདྷམྨཏོ … སམུདཡདྷམྨཏོ… ཨཏྠངྒམཏོ… ཨསྶཱདཏོ… ཨཱདཱིནཝཏོ… ནིསྶརཎཏོ པེཀྑམཱནོ དཀྑམཱནོ ཨོལོཀཡམཱནོ ནིཛ྄ཛྷཱཡམཱནོ ཨུཔཔརིཀྑམཱནོ.

སཏིམཱཏི ཡཱ སཏི ཨནུསྶཏི པཊིསྶཏི…པེ… སམྨཱསཏི – ཨཡཾ ཝུཙྩཏི སཏི. ཨིམཱཡ སཏིཡཱ ཨུཔེཏོ ཧོཏི…པེ… སམནྣཱགཏོ, སོ ཝུཙྩཏི སཏིམཱཏི – ཨཱཀིཉྩཉྙཾ པེཀྑམཱནོ སཏིམཱ.

ཨུཔསཱིཝཱཏི བྷགཝཱཏི. ཨུཔསཱིཝཱཏི བྷགཝཱ ཏཾ བྲཱཧྨཎཾ ནཱམེན ཨཱལཔཏི. བྷགཝཱཏི གཱརཝཱདྷིཝཙནམེཏཾ…པེ… སཙྪིཀཱ པཉྙཏྟི, ཡདིདཾ བྷགཝཱཏི – ཨུཔསཱིཝཱཏི བྷགཝཱ.

ནཏྠཱིཏི ནིསྶཱཡ ཏརསྶུ ཨོགྷནྟི ནཏྠི ཀིཉྩཱིཏི ཨཱཀིཉྩཉྙཱཡཏནསམཱཔཏྟི. ཀིཾཀཱརཎཱ ནཏྠི ཀིཉྩཱིཏི ཨཱཀིཉྩཉྙཱཡཏནསམཱཔཏྟི? ཝིཉྙཱཎཉྩཱཡཏནསམཱཔཏྟིཾ སཏོ སམཱཔཛྫིཏྭཱ ཏཏོ ཝུཊྛཧིཏྭཱ ཏཉྙེཝ ཝིཉྙཱཎཾ ཨབྷཱཝེཏི, ཝིབྷཱཝེཏི, ཨནྟརདྷཱཔེཏི, ནཏྠི ཀིཉྩཱིཏི པསྶཏི. ཏཾཀཱརཎཱ ནཏྠི ཀིཉྩཱིཏི ཨཱཀིཉྩཉྙཱཡཏནསམཱཔཏྟིཾ ནིསྶཱཡ ཨུཔནིསྶཱཡ ཨཱལམྦཎཾ ཀརིཏྭཱ ཀཱམོགྷཾ བྷཝོགྷཾ དིཊྛོགྷཾ ཨཝིཛྫོགྷཾ ཏརསྶུ ཨུཏྟརསྶུ པཏརསྶུ སམཏིཀྐམསྶུ ཝཱིཏིཝཏྟསྶཱུཏི – ནཏྠཱིཏི ནིསྶཱཡ ཏརསྶུ ཨོགྷཾ.

ཀཱམེ པཧཱཡ ཝིརཏོ ཀཐཱཧཱིཏི. ཀཱམཱཏི ཨུདྡཱནཏོ དྭེ ཀཱམཱ – ཝཏྠུཀཱམཱ ཙ ཀིལེསཀཱམཱ ཙ…པེ… ཨིམེ ཝུཙྩནྟི ཝཏྠུཀཱམཱ …པེ… ཨིམེ ཝུཙྩནྟི ཀིལེསཀཱམཱ. ཀཱམེ པཧཱཡཱཏི ཝཏྠུཀཱམེ པརིཛཱནིཏྭཱ ཀིལེསཀཱམེ པཧཱཡ པཛཧིཏྭཱ ཝིནོདེཏྭཱ བྱནྟཱིཀརིཏྭཱ ཨནབྷཱཝཾ གམེཏྭཱཏི – ཀཱམེ པཧཱཡ. ཝིརཏོ ཀཐཱཧཱིཏི ཀཐཾཀཐཱ ཝུཙྩཏི ཝིཙིཀིཙྪཱ. དུཀྑེ ཀངྑཱ…པེ… ཚམྦྷིཏཏྟཾ ཙིཏྟསྶ མནོཝིལེཁོ ཀཐཾཀཐཱཡ ཨཱརཏོ ཝིརཏོ པཊིཝིརཏོ ནིཀྑནྟོ ནིསྶཊོ ཝིཔྤམུཏྟོ ཝིསཉྙུཏྟོ ཝིམརིཡཱདིཀཏེན ཙེཏསཱ ཝིཧརཏཱིཏི – ཨེཝམྤི ཝིརཏོ ཀཐཱཧི…པེ… ཨཐ ཝཱ, དྭཏྟིཾསཱཡ ཏིརཙྪཱནཀཐཱཡ ཨཱརཏོ ཝིརཏོ པཊིཝིརཏོ ནིཀྑནྟོ ནིསྶཊོ ཝིཔྤམུཏྟོ ཝིསཉྙུཏྟོ ཝིམརིཡཱདིཀཏེན ཙེཏསཱ ཝིཧརཏཱིཏི ཨེཝམྤི ཝིརཏོ ཀཐཱཧཱིཏི – ཀཱམེ པཧཱཡ ཝིརཏོ ཀཐཱཧི.

ཏཎྷཀྑཡཾ ནཏྟམཧཱབྷིཔསྶཱཏི. ཏཎྷཱཏི རཱུཔཏཎྷཱ…པེ… དྷམྨཏཎྷཱ. ནཏྟཾ ཝུཙྩཏི རཏྟི. ཨཧོཏི དིཝསོ. རཏྟིཉྩ དིཝཱ ཙ ཏཎྷཀྑཡཾ རཱགཀྑཡཾ དོསཀྑཡཾ མོཧཀྑཡཾ གཏིཀྑཡཾ ཨུཔཔཏྟིཀྑཡཾ པཊིསནྡྷིཀྑཡཾ བྷཝཀྑཡཾ སཾསཱརཀྑཡཾ ཝཊྚཀྑཡཾ པསྶ ཨབྷིཔསྶ དཀྑ ཨོལོཀཡ ནིཛ྄ཛྷཱཡ ཨུཔཔརིཀྑཱཏི – ཏཎྷཀྑཡཾ ནཏྟམཧཱབྷིཔསྶ. ཏེནཱཧ བྷགཝཱ –

‘‘ཨཱཀིཉྩཉྙཾ པེཀྑམཱནོ སཏིམཱ, [ཨུཔསཱིཝཱཏི བྷགཝཱ]

ནཏྠཱིཏི ནིསྶཱཡ ཏརསྶུ ཨོགྷཾ;

ཀཱམེ པཧཱཡ ཝིརཏོ ཀཐཱཧི, ཏཎྷཀྑཡཾ ནཏྟམཧཱབྷིཔསྶཱ’’ཏི.

༤༠.

སབྦེསུ ཀཱམེསུ ཡོ ཝཱིཏརཱགོ, [ཨིཙྩཱཡསྨཱ ཨུཔསཱིཝོ]

ཨཱཀིཉྩཉྙཾ ནིསྶིཏོ ཧིཏྭཱ མཉྙཾ;

སཉྙཱཝིམོཀྑེ པརམེདྷིམུཏྟོ, ཏིཊྛེ ནུ སོ ཏཏྠ ཨནཱནུཡཱཡཱི.

སབྦེསུ ཀཱམེསུ ཡོ ཝཱིཏརཱགོཏི. སབྦེསཱུཏི སབྦེན སབྦཾ སབྦཐཱ སབྦཾ ཨསེསཾ ནིསྶེསཾ པརིཡཱདིཡནཝཙནམེཏཾ སབྦེསཱུཏི. ཀཱམེསཱུཏི ཀཱམཱཏི ཨུདྡཱནཏོ དྭེ ཀཱམཱ – ཝཏྠུཀཱམཱ ཙ ཀིལེསཀཱམཱ ཙ…པེ… ཨིམེ ཝུཙྩནྟི ཝཏྠུཀཱམཱ…པེ… ཨིམེ ཝུཙྩནྟི ཀིལེསཀཱམཱ. སབྦེསུ ཀཱམེསུ ཡོ ཝཱིཏརཱགོཏི. སབྦེསུ ཀཱམེསུ ཡོ ཝཱིཏརཱགོ ཝིགཏརཱགོ ཙཏྟརཱགོ ཝནྟརཱགོ མུཏྟརཱགོ པཧཱིནརཱགོ པཊིནིསྶཊྛརཱགོ ཝིཀྑམྦྷནཏོཏི – སབྦེསུ ཀཱམེསུ ཡོ ཝཱིཏརཱགོ.

ཨིཙྩཱཡསྨཱ ཨུཔསཱིཝོཏི. ཨིཙྩཱཏི པདསནྡྷི…པེ…. ཨཱཡསྨཱཏི པིཡཝཙནཾ…པེ…. ཨུཔསཱིཝོཏི ཏསྶ བྲཱཧྨཎསྶ ནཱམཾ…པེ… ཨབྷིལཱཔོཏི – ཨིཙྩཱཡསྨཱ ཨུཔསཱིཝོ.

ཨཱཀིཉྩཉྙཾ ནིསྶིཏོ ཧིཏྭཱ མཉྙནྟི. ཧེཊྛིམཱ ཚ སམཱཔཏྟིཡོ ཧིཏྭཱ ཙཛིཏྭཱ པརིཙྩཛིཏྭཱ ཨཏིཀྐམིཏྭཱ སམཏིཀྐམིཏྭཱ ཝཱིཏིཝཏྟིཏྭཱ ཨཱཀིཉྩཉྙཱཡཏནསམཱཔཏྟིཾ ནིསྶིཏོ ཨལླཱིནོ ཨུཔགཏོ སམུཔགཏོ ཨཛ྄ཛྷོསིཏོ ཨདྷིམུཏྟོཏི – ཨཱཀིཉྩཉྙཾ ནིསྶིཏོ ཧིཏྭཱ མཉྙཾ.

སཉྙཱཝིམོཀྑེ པརམེདྷིམུཏྟོཏི སཉྙཱཝིམོཀྑཱ ཝུཙྩནྟི སཏྟ སཉྙཱསམཱཔཏྟིཡོ. ཏཱསཾ སཉྙཱསམཱཔཏྟཱིནཾ ཨཱཀིཉྩཉྙཱཡཏནསམཱཔཏྟིཝིམོཀྑོ [ཝིམོཀྑཱ (ཀ.) ཨེཝམཉྙེསུ པདེསུ བཧུཝཙནེན] ཨགྒོ ཙ སེཊྛོ ཙ ཝིསེཊྛོ ཙ པཱམོཀྑོ ཙ ཨུཏྟམོ ཙ པཝརོ ཙ, པརམེ ཨགྒེ སེཊྛེ ཝིསེཊྛེ པཱམོཀྑེ ཨུཏྟམེ པཝརེ ཨདྷིམུཏྟིཝིམོཀྑེན ཨདྷིམུཏྟོ ཏཏྲཱདྷིམུཏྟོ ཏདདྷིམུཏྟོ ཏཙྩརིཏོ ཏབྦཧུལོ ཏགྒརུཀོ ཏནྣིནྣོ ཏཔྤོཎོ ཏཔྤབྦྷཱརོ ཏདདྷིམུཏྟོ ཏདདྷིཔཏེཡྻོཏི – སཉྙཱཝིམོཀྑེ པརམེདྷིམུཏྟོ.

ཏིཊྛེ ནུ སོ ཏཏྠ ཨནཱནུཡཱཡཱིཏི. ཏིཊྛེ ནཱུཏི སཾསཡཔུཙྪཱ ཝིམཏིཔུཙྪཱ དྭེལ༹ྷཀཔུཙྪཱ ཨནེཀཾསཔུཙྪཱ, ‘‘ཨེཝཾ ནུ ཁོ, ནནུ ཁོ, ཀིཾ ནུ ཁོ, ཀཐཾ ནུ ཁོ’’ཏི – ཏིཊྛེ ནུ. ཏཏྠཱཏི ཨཱཀིཉྩཉྙཱཡཏནེ. ཨནཱནུཡཱཡཱིཏི ཨནཱནུཡཱཡཱི ཨཝིཙྩམཱནོ [ཨཝེདྷམཱནོ (སྱཱ.)] ཨཝིགཙྪམཱནོ ཨནནྟརདྷཱཡམཱནོ ཨཔརིཧཱཡམཱནོ…པེ…. ཨཐ ཝཱ, ཨརཛྫམཱནོ ཨདུསྶམཱནོ ཨམུཡ྄ཧམཱནོ ཨཀིལིསྶམཱནོཏི – ཏིཊྛེ ནུ སོ ཏཏྠ ཨནཱནུཡཱཡཱི. ཏེནཱཧ སོ བྲཱཧྨཎོ –

‘‘སབྦེསུ ཀཱམེསུ ཡོ ཝཱིཏརཱགོ, [ཨིཙྩཱཡསྨཱ ཨུཔསཱིཝོ]

ཨཱཀིཉྩཉྙཾ ནིསྶིཏོ ཧིཏྭཱ མཉྙཾ;

སཉྙཱཝིམོཀྑེ པརམེདྷིམུཏྟོ, ཏིཊྛེ ནུ སོ ཏཏྠ ཨནཱནུཡཱཡཱི’’ཏི.

༤༡.

སབྦེསུ ཀཱམེསུ ཡོ ཝཱིཏརཱགོ, [ཨུཔསཱིཝཱཏི བྷགཝཱ]

ཨཱཀིཉྩཉྙཾ ནིསྶིཏོ ཧིཏྭཱ མཉྙཾ;

སཉྙཱཝིམོཀྑེ པརམེདྷིམུཏྟོ, ཏིཊྛེཡྻ སོ ཏཏྠ ཨནཱནུཡཱཡཱི.

སབྦེསུ ཀཱམེསུ ཡོ ཝཱིཏརཱགོཏི. སབྦེསཱུཏི སབྦེན སབྦཾ སབྦཐཱ སབྦཾ ཨསེསཾ ནིསྶེསཾ པརིཡཱདིཡནཝཙནམེཏཾ སབྦེསཱུཏི. ཀཱམེསཱུཏི ཀཱམཱཏི ཨུདྡཱནཏོ དྭེ ཀཱམཱ – ཝཏྠུཀཱམཱ ཙ ཀིལེསཀཱམཱ ཙ…པེ… ཨིམེ ཝུཙྩནྟི ཝཏྠུཀཱམཱ…པེ… ཨིམེ ཝུཙྩནྟི ཀིལེསཀཱམཱ. སབྦེསུ ཀཱམེསུ ཡོ ཝཱིཏརཱགོཏི སབྦེསུ ཀཱམེསུ ཡོ ཝཱིཏརཱགོ…པེ… པཊིནིསྶཊྛརཱགོ ཝིཀྑམྦྷནཏོཏི – སབྦེསུ ཀཱམེསུ ཡོ ཝཱིཏརཱགོ.

ཨུཔསཱིཝཱཏི བྷགཝཱཏི. ཨུཔསཱིཝཱཏི བྷགཝཱ ཏཾ བྲཱཧྨཎཾ ནཱམེན ཨཱལཔཏི. བྷགཝཱཏི གཱརཝཱདྷིཝཙནམེཏཾ…པེ… སཙྪིཀཱ པཉྙཏྟི, ཡདིདཾ བྷགཝཱཏི – ཨུཔསཱིཝཱཏི བྷགཝཱ.

ཨཱཀིཉྩཉྙཾ ནིསྶིཏོ ཧིཏྭཱ མཉྙནྟི. ཧེཊྛིམཱ ཚ སམཱཔཏྟིཡོ ཧིཏྭཱ ཙཛིཏྭཱ པརིཙྩཛིཏྭཱ ཨཏིཀྐམིཏྭཱ སམཏིཀྐམིཏྭཱ ཝཱིཏིཝཏྟིཏྭཱ ཨཱཀིཉྩཉྙཱཡཏནསམཱཔཏྟིཾ ནིསྶིཏོ ཨལླཱིནོ ཨུཔགཏོ སམུཔགཏོ ཨཛ྄ཛྷོསིཏོ ཨདྷིམུཏྟོཏི – ཨཱཀིཉྩཉྙཾ ནིསྶིཏོ ཧིཏྭཱ མཉྙཾ.

སཉྙཱཝིམོཀྑེ པརམེདྷིམུཏྟོཏི སཉྙཱཝིམོཀྑཱ ཝུཙྩནྟི སཏྟ སཉྙཱསམཱཔཏྟིཡོ. ཏཱསཾ སཉྙཱསམཱཔཏྟཱིནཾ ཨཱཀིཉྩཉྙཱཡཏནསམཱཔཏྟིཝིམོཀྑོ ཨགྒོ ཙ སེཊྛོ ཙ ཝིསེཊྛོ ཙ པཱམོཀྑོ ཙ ཨུཏྟམོ ཙ པཝརོ ཙ, པརམེ ཨགྒེ སེཊྛེ ཝིསེཊྛེ པཱམོཀྑེ ཨུཏྟམེ པཝརེ ཨདྷིམུཏྟིཝིམོཀྑེན ཨདྷིམུཏྟོ ཏཏྲཱདྷིམུཏྟོ ཏདདྷིམུཏྟོ…པེ… ཏདདྷིཔཏེཡྻོཏི – སཉྙཱཝིམོཀྑེ པརམེདྷིམུཏྟོ.

ཏིཊྛེཡྻ སོ ཏཏྠ ཨནཱནུཡཱཡཱིཏི. ཏིཊྛེཡྻཱཏི ཏིཊྛེཡྻ སཊྛིཀཔྤསཧསྶཱནི. ཏཏྠཱཏི ཨཱཀིཉྩཉྙཱཡཏནེ. ཨནཱནུཡཱཡཱིཏི ཨནཱནུཡཱཡཱི ཨཝིཙྩམཱནོ ཨཝིགཙྪམཱནོ ཨནནྟརདྷཱཡམཱནོ ཨཔརིཧཱཡམཱནོ. ཨཐ ཝཱ, ཨརཛྫམཱནོ ཨདུསྶམཱནོ ཨམུཡ྄ཧམཱནོ ཨཀིལིསྶམཱནོཏི – ཏིཊྛེཡྻ སོ ཏཏྠ ཨནཱནུཡཱཡཱི. ཏེནཱཧ བྷགཝཱ –

‘‘སབྦེསུ ཀཱམེསུ ཡོ ཝཱིཏརཱགོ, [ཨུཔསཱིཝཱཏི བྷགཝཱ]

ཨཱཀིཉྩཉྙཾ ནིསྶིཏོ ཧིཏྭཱ མཉྙཾ;

སཉྙཱཝིམོཀྑེ པརམེདྷིམུཏྟོ, ཏིཊྛེཡྻ སོ ཏཏྠ ཨནཱནུཡཱཡཱི’’ཏི.

༤༢.

ཏིཊྛེ ཙེ སོ ཏཏྠ ཨནཱནུཡཱཡཱི, པཱུགམྤི ཝསྶཱནི [ཝསྶཱནཾ (སྱཱ. ཀ.)] སམནྟཙཀྑུ;

ཏཏྠེཝ སོ སཱིཏིསིཡཱ ཝིམུཏྟོ, ཙཝེཐ ཝིཉྙཱཎཾ ཏཐཱཝིདྷསྶ.

ཏིཊྛེ ཙེ སོ ཏཏྠ ཨནཱནུཡཱཡཱིཏི སཙེ སོ ཏིཊྛེཡྻ སཊྛིཀཔྤསཧསྶཱནི. ཏཏྠཱཏི ཨཱཀིཉྩཉྙཱཡཏནེ. ཨནཱནུཡཱཡཱིཏི ཨནཱནུཡཱཡཱི ཨཝིཙྩམཱནོ ཨཝིགཙྪམཱནོ ཨནནྟརདྷཱཡམཱནོ ཨཔརིཧཱཡམཱནོ. ཨཐ ཝཱ, ཨརཛྫམཱནོ ཨདུསྶམཱནོ ཨམུཡ྄ཧམཱནོ ཨཀིལིསྶམཱནོཏི – ཏིཊྛེ ཙེ སོ ཏཏྠ ཨནཱནུཡཱཡཱི.

པཱུགམྤི ཝསྶཱནི སམནྟཙཀྑཱུཏི. པཱུགམྤི ཝསྶཱནཱིཏི པཱུགམྤི ཝསྶཱནི བཧཱུནི ཝསྶཱནི [བཧུནྣཾ ཝསྶཱནཾ (སྱཱ.)] བཧཱུནི ཝསྶསཏཱནི བཧཱུནི ཝསྶསཧསྶཱནི བཧཱུནི ཝསྶསཏསཧསྶཱནི བཧཱུནི ཀཔྤཱནི བཧཱུནི ཀཔྤསཏཱནི བཧཱུནི ཀཔྤསཧསྶཱནི བཧཱུནི ཀཔྤསཏསཧསྶཱནི. སམནྟཙཀྑཱུཏི སམནྟཙཀྑུ ཝུཙྩཏི སབྦཉྙུཏཉཱཎཾ…པེ… ཏཐཱགཏོ ཏེན སམནྟཙཀྑཱུཏི – པཱུགམྤི ཝསྶཱནི སམནྟཙཀྑུ.

ཏཏྠེཝ སོ སཱིཏིསིཡཱ ཝིམུཏྟོ, ཙཝེཐ ཝིཉྙཱཎཾ ཏཐཱཝིདྷསྶཱཏི ཏཏྠེཝ སོ སཱིཏིབྷཱཝམནུཔྤཏྟོ ནིཙྩོ དྷུཝོ སསྶཏོ ཨཝིཔརིཎཱམདྷམྨོ སསྶཏིསམཾ ཏཐེཝ ཏིཊྛེཡྻ. ཨཐ ཝཱ, ཏསྶ ཝིཉྙཱཎཾ ཙཝེཡྻ ཨུཙྪིཛྫེཡྻ ནསྶེཡྻ ཝིནསྶེཡྻ ན བྷཝེཡྻཱཏི པུནབྦྷཝཔཊིསནྡྷིཝིཉྙཱཎཾ ནིབྦཏྟེཡྻ ཀཱམདྷཱཏུཡཱ ཝཱ རཱུཔདྷཱཏུཡཱ ཝཱ ཨརཱུཔདྷཱཏུཡཱ ཝཱཏི ཨཱཀིཉྩཉྙཱཡཏནཾ སམཱཔནྣསྶ སསྶཏཉྩ ཨུཙྪེདཉྩ པུཙྪཏི. ཨུདཱཧུ ཏཏྠེཝ ཨནུཔཱདིསེསཱཡ ནིབྦཱནདྷཱཏུཡཱ པརིནིབྦཱཡེཡྻ. ཨཐ ཝཱ, ཏསྶ ཝིཉྙཱཎཾ ཙཝེཡྻ པུན པཊིསནྡྷིཝིཉྙཱཎཾ ནིབྦཏྟེཡྻ ཀཱམདྷཱཏུཡཱ ཝཱ རཱུཔདྷཱཏུཡཱ ཝཱ ཨརཱུཔདྷཱཏུཡཱ ཝཱཏི, ཨཱཀིཉྩཉྙཱཡཏནཾ ཨུཔཔནྣསྶ པརིནིབྦཱནཉྩ པཊིསནྡྷིཉྩ པུཙྪཏི. ཏཐཱཝིདྷསྶཱཏི ཏཐཱཝིདྷསྶ ཏཱདིསསྶ ཏསྶཎྛིཏསྶ ཏཔྤཀཱརསྶ ཏཔྤཊིབྷཱགསྶ ཨཱཀིཉྩཉྙཱཡཏནཾ ཨུཔཔནྣསྶཱཏི – ཏཏྠེཝ སོ སཱིཏིསིཡཱ ཝིམུཏྟོ, ཙཝེཐ ཝིཉྙཱཎཾ ཏཐཱཝིདྷསྶ. ཏེནཱཧ སོ བྲཱཧྨཎོ –

‘‘ཏིཊྛེ ཙེ སོ ཏཏྠ ཨནཱནུཡཱཡཱི, པཱུགམྤི ཝསྶཱནི སམནྟཙཀྑུ;

ཏཏྠེཝ སོ སཱིཏིསིཡཱ ཝིམུཏྟོ, ཙཝེཐ ཝིཉྙཱཎཾ ཏཐཱཝིདྷསྶཱ’’ཏི.

༤༣.

ཨཙྩི ཡཐཱ ཝཱཏཝེགེན ཁིཏྟཱ, [ཨུཔསཱིཝཱཏི བྷགཝཱ]

ཨཏྠཾ པལེཏི ན ཨུཔེཏི སངྑཾ;

ཨེཝཾ མུནཱི ནཱམཀཱཡཱ ཝིམུཏྟོ, ཨཏྠཾ པལེཏི ན ཨུཔེཏི སངྑཾ.

ཨཙྩི ཡཐཱ ཝཱཏཝེགེན ཁིཏྟཱཏི ཨཙྩི ཝུཙྩཏི ཛཱལསིཁཱ. ཝཱཏཱཏི པུརཏྠིམཱ ཝཱཏཱ པཙྪིམཱ ཝཱཏཱ ཨུཏྟརཱ ཝཱཏཱ དཀྑིཎཱ ཝཱཏཱ སརཛཱ ཝཱཏཱ ཨརཛཱ ཝཱཏཱ སཱིཏཱ ཝཱཏཱ ཨུཎྷཱ ཝཱཏཱ པརིཏྟཱ ཝཱཏཱ ཨདྷིམཏྟཱ ཝཱཏཱ [ཀཱལ༹ཝཱཏཱ (ཀ.)] ཝེརམྦྷཝཱཏཱ པཀྑཝཱཏཱ སུཔཎྞཝཱཏཱ ཏཱལཔཎྞཝཱཏཱ ཝིདྷཱུཔནཝཱཏཱ. ཝཱཏཝེགེན ཁིཏྟཱཏི ཝཱཏཝེགེན ཁིཏྟཱ [ཁིཏྟཾ (སྱཱ.) ཨེཝམཉྙེསུ པདེསུ ནིགྒཧཱིཏནྟཝསེན] ཨུཀྑིཏྟཱ ནུནྣཱ པཎུནྣཱ ཁམྦྷིཏཱ ཝིཀྑམྦྷིཏཱཏི – ཨཙྩི ཡཐཱ ཝཱཏཝེགེན ཁིཏྟཱ. ཨུཔསཱིཝཱཏི བྷགཝཱཏི. ཨུཔསཱིཝཱཏི བྷགཝཱ ཏཾ བྲཱཧྨཎཾ ནཱམེན ཨཱལཔཏི. བྷགཝཱཏི གཱརཝཱདྷིཝཙནམེཏཾ…པེ… སཙྪིཀཱ པཉྙཏྟི, ཡདིདཾ བྷགཝཱཏི – ཨུཔསཱིཝཱཏི བྷགཝཱ.

ཨཏྠཾ པལེཏི ན ཨུཔེཏི སངྑནྟི. ཨཏྠཾ པལེཏཱིཏི ཨཏྠཾ པལེཏི, ཨཏྠཾ གམེཏི, ཨཏྠཾ གཙྪཏི ནིརུཛ྄ཛྷཏི ཝཱུཔསམཏི པཊིཔྤསྶམྦྷཏི. ན ཨུཔེཏི སངྑནྟི སངྑཾ [ཨམུཀཾ ནཱམ དིསཾ གཏོཏི སངྑཾ (སྱཱ.)] ན ཨུཔེཏི, ཨུདྡེསཾ ན ཨུཔེཏི, གཎནཾ ན ཨུཔེཏི, པཎྞཏྟིཾ ན ཨུཔེཏི, ‘‘པུརཏྠིམཾ ཝཱ དིསཾ གཏཱ, པཙྪིམཾ ཝཱ དིསཾ གཏཱ, ཨུཏྟརཾ ཝཱ དིསཾ གཏཱ, དཀྑིཎཾ ཝཱ དིསཾ གཏཱ ཨུདྡྷཾ ཝཱ གཏཱ, ཨདྷོ ཝཱ གཏཱ, ཏིརིཡཾ ཝཱ གཏཱ, ཝིདིསཾ ཝཱ གཏཱ’’ཏི, སོ ཧེཏུ ནཏྠི, པཙྩཡོ ནཏྠི, ཀཱརཎཾ ནཏྠི, ཡེན སངྑཾ གཙྪེཡྻཱཏི – ཨཏྠཾ པལེཏི ན ཨུཔེཏི སངྑཾ.

ཨེཝཾ མུནཱི ནཱམཀཱཡཱ ཝིམུཏྟོཏི. ཨེཝནྟི ཨོཔམྨསམྤཊིཔཱདནཾ. མུནཱིཏི མོནཾ ཝུཙྩཏི ཉཱཎཾ …པེ… སངྒཛཱལམཏིཙྩ སོ མུནི. ནཱམཀཱཡཱ ཝིམུཏྟོཏི སོ མུནི པཀཏིཡཱ པུབྦེཝ རཱུཔཀཱཡཱ ཝིམུཏྟོ. ཏདངྒཾ སམཏིཀྐམཱ [ཏདངྒཾ སམཏིཀྐམྨ (ཀ.)] ཝིཀྑམྦྷནཔྤཧཱནེན པཧཱིནོ. ཏསྶ མུནིནོ བྷཝནྟཾ ཨཱགམྨ ཙཏྟཱརོ ཨརིཡམགྒཱ པཊིལདྡྷཱ ཧོནྟི. ཙཏུནྣཾ ཨརིཡམགྒཱནཾ པཊིལདྡྷཏྟཱ ནཱམཀཱཡོ ཙ རཱུཔཀཱཡོ ཙ པརིཉྙཱཏཱ ཧོནྟི. ནཱམཀཱཡསྶ ཙ རཱུཔཀཱཡསྶ ཙ པརིཉྙཱཏཏྟཱ ནཱམཀཱཡཱ ཙ རཱུཔཀཱཡཱ ཙ མུཏྟོ ཝིམུཏྟོ སུཝིམུཏྟོ ཨཙྩནྟཨནུཔཱདཱཝིམོཀྑེནཱཏི – ཨེཝཾ མུནཱི ནཱམཀཱཡཱ ཝིམུཏྟོ.

ཨཏྠཾ པལེཏི ན ཨུཔེཏི སངྑནྟི. ཨཏྠཾ པལེཏཱིཏི ཨནུཔཱདིསེསཱཡ ནིབྦཱནདྷཱཏུཡཱ པརིནིབྦཱཡཏི. ན ཨུཔེཏི སངྑནྟི ཨནུཔཱདིསེསཱཡ ནིབྦཱནདྷཱཏུཡཱ པརིནིབྦུཏོ སངྑཾ ན ཨུཔེཏི, ཨུདྡེསཾ ན ཨུཔེཏི, གཎནཾ ན ཨུཔེཏི, པཎྞཏྟིཾ ན ཨུཔེཏི – ཁཏྟིཡོཏི ཝཱ བྲཱཧྨཎོཏི ཝཱ ཝེསྶོཏི ཝཱ སུདྡོཏི ཝཱ གཧཊྛོཏི ཝཱ པབྦཛིཏོཏི ཝཱ དེཝོཏི ཝཱ མནུསྶོཏི ཝཱ རཱུཔཱིཏི ཝཱ ཨརཱུཔཱིཏི ཝཱ སཉྙཱིཏི ཝཱ ཨསཉྙཱིཏི ཝཱ ནེཝསཉྙཱིནཱསཉྙཱིཏི ཝཱ. སོ ཧེཏུ ནཏྠི པཙྩཡོ ནཏྠི ཀཱརཎཾ ནཏྠི ཡེན སངྑཾ གཙྪེཡྻཱཏི – ཨཏྠཾ པལེཏི ན ཨུཔེཏི སངྑཾ. ཏེནཱཧ བྷགཝཱ –

‘‘ཨཙྩི ཡཐཱ ཝཱཏཝེགེན ཁིཏྟཱ, [ཨུཔསཱིཝཱཏི བྷགཝཱ]

ཨཏྠཾ པལེཏི ན ཨུཔེཏི སངྑཾ;

ཨེཝཾ མུནཱི ནཱམཀཱཡཱ ཝིམུཏྟོ, ཨཏྠཾ པལེཏི ན ཨུཔེཏི སངྑ’’ནྟི.

༤༤.

ཨཏྠངྒཏོ སོ ཨུད ཝཱ སོ ནཏྠི, ཨུདཱཧུ ཝེ སསྶཏིཡཱ ཨརོགོ;

ཏཾ མེ མུནཱི སཱདྷུ ཝིཡཱཀརོཧི, ཏཐཱ ཧི ཏེ ཝིདིཏོ ཨེས དྷམྨོ.

ཨཏྠངྒཏོ སོ ཨུད ཝཱ སོ ནཏྠཱིཏི སོ ཨཏྠངྒཏོ ཨུདཱཧུ ནཏྠི སོ ནིརུདྡྷོ ཨུཙྪིནྣོ ཝིནཊྛོཏི – ཨཏྠངྒཏོ སོ ཨུད ཝཱ སོ ནཏྠི.

ཨུདཱཧུ ཝེ སསྶཏིཡཱ ཨརོགོཏི ཨུདཱཧུ ནིཙྩོ དྷུཝོ སསྶཏོ ཨཝིཔརིཎཱམདྷམྨོ སསྶཏིསམཾ ཏཐེཝ ཏིཊྛེཡྻཱཏི – ཨུདཱཧུ ཝེ སསྶཏིཡཱ ཨརོགོ.

ཏཾ མེ མུནཱི སཱདྷུ ཝིཡཱཀརོཧཱིཏི. ཏནྟི ཡཾ པུཙྪཱམི ཡཾ ཡཱཙཱམི ཡཾ ཨཛ྄ཛྷེསཱམི ཡཾ པསཱདེམི. མུནཱིཏི མོནཾ ཝུཙྩཏི ཉཱཎཾ…པེ… སངྒཛཱལམཏིཙྩ སོ མུནི. སཱདྷུ ཝིཡཱཀརོཧཱིཏི སཱདྷུ ཨཱཙིཀྑཱཧི དེསེཧི པཉྙཔེཧི པཊྛཔེཧི ཝིཝརཱཧི ཝིབྷཛཱཧི ཨུཏྟཱནཱིཀརོཧི པཀཱསེཧཱིཏི – ཏཾ མེ མུནཱི སཱདྷུ ཝིཡཱཀརོཧི.

ཏཐཱ ཧི ཏེ ཝིདིཏོ ཨེས དྷམྨོཏི ཏཐཱ ཧི ཏེ ཝིདིཏོ ཏུལིཏོ ཏཱིརིཏོ ཝིབྷཱུཏོ ཝིབྷཱཝིཏོ ཨེས དྷམྨོཏི – ཏཐཱ ཧི ཏེ ཝིདིཏོ ཨེས དྷམྨོ. ཏེནཱཧ སོ བྲཱཧྨཎོ –

‘‘ཨཏྠངྒཏོ སོ ཨུད ཝཱ སོ ནཏྠི, ཨུདཱཧུ ཝེ སསྶཏིཡཱ ཨརོགོ;

ཏཾ མེ མུནཱི སཱདྷུ ཝིཡཱཀརོཧི, ཏཐཱ ཧི ཏེ ཝིདིཏོ ཨེས དྷམྨོ’’ཏི.

༤༥.

ཨཏྠངྒཏསྶ ན པམཱཎམཏྠི, [ཨུཔསཱིཝཱཏི བྷགཝཱ]

ཡེན ནཾ ཝཛྫུཾ ཏཾ ཏསྶ ནཏྠི;

སབྦེསུ དྷམྨེསུ སམཱུཧཏེསུ, སམཱུཧཏཱ ཝཱདཔཐཱཔི སབྦེ.

ཨཏྠངྒཏསྶ ན པམཱཎམཏྠཱིཏི ཨཏྠངྒཏསྶ ཨནུཔཱདིསེསཱཡ ནིབྦཱནདྷཱཏུཡཱ པརིནིབྦུཏསྶ རཱུཔཔམཱཎཾ ནཏྠི, ཝེདནཱཔམཱཎཾ ནཏྠི, སཉྙཱཔམཱཎཾ ནཏྠི, སངྑཱརཔམཱཎཾ ནཏྠི, ཝིཉྙཱཎཔམཱཎཾ ནཏྠི, ན ཨཏྠི ན སཾཝིཛྫཏི ནུཔལབྦྷཏི པཧཱིནཾ སམུཙྪིནྣཾ ཝཱུཔསནྟཾ པཊིཔྤསྶདྡྷཾ ཨབྷབྦུཔྤཏྟིཀཾ ཉཱཎགྒིནཱ དཌྜྷནྟི – ཨཏྠངྒཏསྶ ན པམཱཎམཏྠི. ཨུཔསཱིཝཱཏི བྷགཝཱཏི ཨུཔསཱིཝཱཏི བྷགཝཱ ཏཾ བྲཱཧྨཎཾ ནཱམེན ཨཱལཔཏི. བྷགཝཱཏི གཱརཝཱདྷིཝཙནམེཏཾ…པེ… སཙྪིཀཱ པཉྙཏྟི, ཡདིདཾ བྷགཝཱཏི – ཨུཔསཱིཝཱཏི བྷགཝཱ.

ཡེན ནཾ ཝཛྫུཾ ཏཾ ཏསྶ ནཏྠཱིཏི ཡེན ཏཾ རཱགེན [ཡེན རཱགེན (སྱཱ. ཀ.) མཧཱནི. ༩༤] ཝདེཡྻུཾ, ཡེན དོསེན ཝདེཡྻུཾ, ཡེན མོཧེན ཝདེཡྻུཾ, ཡེན མཱནེན ཝདེཡྻུཾ, ཡཱཡ དིཊྛིཡཱ ཝདེཡྻུཾ, ཡེན ཨུདྡྷཙྩེན ཝདེཡྻུཾ, ཡཱཡ ཝིཙིཀིཙྪཱཡ ཝདེཡྻུཾ, ཡེཧི ཨནུསཡེཧི ཝདེཡྻུཾ – རཏྟོཏི ཝཱ དུཊྛོཏི ཝཱ མཱུལ༹ྷོཏི ཝཱ ཝིནིབདྡྷོཏི ཝཱ པརཱམཊྛོཏི ཝཱ ཝིཀྑེཔགཏོཏི ཝཱ ཨནིཊྛངྒཏོཏི [ཨནིཊྛཱགཏོཏི (ཀ.)] ཝཱ ཐཱམགཏོཏི ཝཱ, ཏེ ཨབྷིསངྑཱརཱ པཧཱིནཱ. ཨབྷིསངྑཱརཱནཾ པཧཱིནཏྟཱ གཏིཡཱ ཡེན ཏཾ ཝདེཡྻུཾ – ནེརཡིཀོཏི ཝཱ ཏིརཙྪཱནཡོནིཀོཏི ཝཱ པེཏྟིཝིསཡིཀོཏི ཝཱ མནུསྶོཏི ཝཱ དེཝོཏི ཝཱ རཱུཔཱིཏི ཝཱ ཨརཱུཔཱིཏི ཝཱ སཉྙཱིཏི ཝཱ ཨསཉྙཱིཏི ཝཱ ནེཝསཉྙཱིནཱསཉྙཱིཏི ཝཱ, སོ ཧེཏུ ནཏྠི པཙྩཡོ ནཏྠི ཀཱརཎཾ ནཏྠི ཡེན ཝདེཡྻུཾ ཀཐེཡྻུཾ བྷཎེཡྻུཾ དཱིཔེཡྻུཾ ཝོཧརེཡྻུནྟི – ཡེན ནཾ ཝཛྫུཾ ཏཾ ཏསྶ ནཏྠི.

སབྦེསུ དྷམྨེསུ སམཱུཧཏེསཱུཏི སབྦེསུ དྷམྨེསུ སབྦེསུ ཁནྡྷེསུ སབྦེསུ ཨཱཡཏནེསུ སབྦཱསུ དྷཱཏཱུསུ སབྦཱསུ གཏཱིསུ སབྦཱསུ ཨུཔཔཏྟཱིསུ སབྦཱསུ པཊིསནྡྷཱིསུ སབྦེསུ བྷཝེསུ སབྦེསུ སཾསཱརེསུ སབྦེསུ ཝཊྚེསུ ཨཱུཧཏེསུ སམཱུཧཏེསུ ཨུདྡྷཏེསུ སམུདྡྷཏེསུ ཨུཔྤཱཊིཏེསུ སམུཔྤཱཊིཏེསུ པཧཱིནེསུ སམུཙྪིནྣེསུ ཝཱུཔསནྟེསུ པཊིཔྤསྶདྡྷེསུ ཨབྷབྦུཔྤཏྟིཀེསུ ཉཱཎགྒིནཱ དཌྜྷེསཱུཏི – སབྦེསུ དྷམྨེསུ སམཱུཧཏེསུ.

སམཱུཧཏཱ ཝཱདཔཐཱཔི སབྦེཏི ཝཱདཔཐཱ ཝུཙྩནྟི ཀིལེསཱ ཙ ཁནྡྷཱ ཙ ཨབྷིསངྑཱརཱ ཙ. ཏསྶ ཝཱདཱ ཙ ཝཱདཔཐཱ ཙ ཨདྷིཝཙནཱནི ཙ ཨདྷིཝཙནཔཐཱ ཙ ནིརུཏྟི ཙ ནིརུཏྟིཔཐཱ ཙ པཉྙཏྟི ཙ པཉྙཏྟིཔཐཱ ཙ ཨཱུཧཏཱ སམཱུཧཏཱ ཨུདྡྷཏཱ སམུདྡྷཏཱ ཨུཔྤཱཊིཏཱ སམུཔྤཱཊིཏཱ པཧཱིནཱ སམུཙྪིནྣཱ ཝཱུཔསནྟཱ པཊིཔྤསྶདྡྷཱ ཨབྷབྦུཔྤཏྟིཀཱ ཉཱཎགྒིནཱ དཌྜྷཱཏི – སམཱུཧཏཱ ཝཱདཔཐཱཔི སབྦེ. ཏེནཱཧ བྷགཝཱ –

‘‘ཨཏྠངྒཏསྶ ན པམཱཎམཏྠི, [ཨུཔསཱིཝཱཏི བྷགཝཱ]

ཡེན ནཾ ཝཛྫུཾ ཏཾ ཏསྶ ནཏྠི;

སབྦེསུ དྷམྨེསུ སམཱུཧཏེསུ, སམཱུཧཏཱ ཝཱདཔཐཱཔི སབྦེ’’ཏི.

སཧ གཱཐཱཔརིཡོསཱནཱ ཡེ ཏེ བྲཱཧྨཎེན སདྡྷིཾ…པེ… པཉྫལིཀོ ནམསྶམཱནོ ནིསིནྣོ ཧོཏི – སཏྠཱ མེ, བྷནྟེ བྷགཝཱ, སཱཝཀོཧམསྨཱིཏི.

ཨུཔསཱིཝམཱཎཝཔུཙྪཱནིདྡེསོ ཚཊྛོ.

༧. ནནྡམཱཎཝཔུཙྪཱནིདྡེསོ

༤༦.

སནྟི ལོཀེ མུནཡོ, [ཨིཙྩཱཡསྨཱ ནནྡོ]

ཛནཱ ཝདནྟི ཏཡིདཾ ཀཐཾསུ;

ཉཱཎཱུཔཔནྣཾ མུནི ནོ ཝདནྟི, ཨུདཱཧུ ཝེ ཛཱིཝིཏེནཱུཔཔནྣཾ [ཛཱིཝིཀེནཱུཔཔནྣཾ (སྱཱ.)] .

སནྟི ལོཀེ མུནཡོཏི. སནྟཱིཏི སནྟི སཾཝིཛྫནྟི ཨཏྠི ཨུཔལབྦྷནྟི. ལོཀེཏི ཨཔཱཡལོཀེ…པེ… ཨཱཡཏནལོཀེ. མུནཡོཏི མུནིནཱམཀཱ ཨཱཛཱིཝཀཱ ནིགཎྛཱ ཛཊིལཱ ཏཱཔསཱ. (དེཝཱ ལོཀེ མུནཡོཏི སཉྫཱནནྟི, ན ཙ ཏེ མུནཡོ) [( ) ཨེཏྠནྟརེ པཱཋོ ནཏྠི སྱཱ. པོཏྠཀེ] ཏི. སནྟི ལོཀེ མུནཡོ. ཨིཙྩཱཡསྨཱ ནནྡོཏི. ཨིཙྩཱཏི པདསནྡྷི…པེ…. ཨཱཡསྨཱཏི པིཡཝཙནཾ…པེ…. ནནྡོཏི ཏསྶ བྲཱཧྨཎསྶ ནཱམཾ…པེ… ཨབྷིལཱཔོཏི – ཨིཙྩཱཡསྨཱ ནནྡོ.

ཛནཱ ཝདནྟི ཏཡིདཾ ཀཐཾསཱུཏི. ཛནཱཏི ཁཏྟིཡཱ ཙ བྲཱཧྨཎཱ ཙ ཝེསྶཱ ཙ སུདྡཱ ཙ གཧཊྛཱ ཙ པབྦཛིཏཱ ཙ དེཝཱ ཙ མནུསྶཱ ཙ. ཝདནྟཱིཏི ཀཐེནྟི བྷཎནྟི དཱིཔཡནྟི ཝོཧརནྟི. ཏཡིདཾ ཀཐཾསཱུཏི སཾསཡཔུཙྪཱ ཝིམཏིཔུཙྪཱ དྭེལ༹ྷཀཔུཙྪཱ ཨནེཀཾསཔུཙྪཱ ‘‘ཨེཝཾ ནུ ཁོ, ན ནུ ཁོ, ཀིཾ ནུ ཁོ, ཀཐཾ ནུ ཁོ’’ཏི – ཛནཱ ཝདནྟི ཏཡིདཾ ཀཐཾསུ.

ཉཱཎཱུཔཔནྣཾ མུནི ནོ ཝདནྟཱིཏི. ཨཊྛ སམཱཔཏྟིཉཱཎེན ཝཱ པཉྩཱབྷིཉྙཱཉཱཎེན ཝཱ ཨུཔེཏཾ སམུཔེཏཾ ཨུཔཱགཏཾ སམུཔཱགཏཾ ཨུཔཔནྣཾ སམུཔཔནྣཾ སམནྣཱགཏཾ མུནིཾ ཝདནྟི ཀཐེནྟི བྷཎནྟི དཱིཔཡནྟི ཝོཧརནྟཱིཏི – ཉཱཎཱུཔཔནྣཾ མུནི ནོ ཝདནྟི.

ཨུདཱཧུ ཝེ ཛཱིཝིཏེནཱུཔཔནྣནྟི ཨུདཱཧུ ཨནེཀཝིཝིདྷཨཏིཔརམདུཀྐརཀཱརིཀལཱུཁཛཱིཝིཏཱནུཡོགེན ཨུཔེཏཾ སམུཔེཏཾ ཨུཔཱགཏཾ སམུཔཱགཏཾ ཨུཔཔནྣཾ སམུཔཔནྣཾ སམནྣཱགཏཾ མུནིཾ ཝདནྟི ཀཐེནྟི བྷཎནྟི དཱིཔཡནྟི ཝོཧརནྟཱིཏི – ཨུདཱཧུ ཝེ ཛཱིཝིཏེནཱུཔཔནྣཾ. ཏེནཱཧ སོ བྲཱཧྨཎོ –

‘‘སནྟི ལོཀེ མུནཡོ, [ཨིཙྩཱཡསྨཱ ནནྡོ]

ཛནཱ ཝདནྟི ཏཡིདཾ ཀཐཾསུ;

ཉཱཎཱུཔཔནྣཾ མུནི ནོ ཝདནྟི, ཨུདཱཧུ ཝེ ཛཱིཝིཏེནཱུཔཔནྣ’’ནྟི.

༤༧.

ན དིཊྛིཡཱ ན སུཏིཡཱ ན ཉཱཎེན,

མུནཱིདྷ ནནྡ ཀུསལཱ ཝདནྟི;

ཝིསེནིཀཏྭཱ [ཝིསེནིཾཀཏྭཱ (ཀ.) མཧཱནི. ༦༨] ཨནཱིགྷཱ ནིརཱསཱ, ཙརནྟི ཡེ ཏེ མུནཡོཏི བྲཱུམི.

ན དིཊྛིཡཱ ན སུཏིཡཱ ན ཉཱཎེནཱཏི. ན དིཊྛིཡཱཏི ན དིཊྛསུདྡྷིཡཱ. ན སུཏིཡཱཏི ན སུཏསུདྡྷིཡཱ. ན ཉཱཎེནཱཏི ནཔི ཨཊྛསམཱཔཏྟིཉཱཎེན ནཔི པཉྩཱབྷིཉྙཱཉཱཎེན ནཔི མིཙྪཱཉཱཎེནཱཏི – ན དིཊྛིཡཱ ན སུཏིཡཱ ན ཉཱཎེན.

མུནཱིདྷ ནནྡ ཀུསལཱ ཝདནྟཱིཏི. ཀུསལཱཏི ཡེ ཏེ ཁནྡྷཀུསལཱ དྷཱཏུཀུསལཱ ཨཱཡཏནཀུསལཱ པཊིཙྩསམུཔྤཱདཀུསལཱ སཏིཔཊྛཱནཀུསལཱ སམྨཔྤདྷཱནཀུསལཱ ཨིདྡྷིཔཱདཀུསལཱ ཨིནྡྲིཡཀུསལཱ བལཀུསལཱ བོཛ྄ཛྷངྒཀུསལཱ མགྒཀུསལཱ ཕལཀུསལཱ ནིབྦཱནཀུསལཱ དིཊྛསུདྡྷིཡཱ ཝཱ སུཏསུདྡྷིཡཱ ཝཱ ཨཊྛསམཱཔཏྟིཉཱཎེན ཝཱ པཉྩཱབྷིཉྙཱཉཱཎེན ཝཱ མིཙྪཱཉཱཎེན ཝཱ དིཊྛེན ཝཱ སུཏེན ཝཱ ཨུཔེཏཾ སམུཔེཏཾ ཨུཔཱགཏཾ སམུཔཱགཏཾ ཨུཔཔནྣཾ སམུཔཔནྣཾ སམནྣཱགཏཾ མུནིཾ ན ཝདནྟི ན ཀཐེནྟི ན བྷཎནྟི ན དཱིཔཡནྟི ན ཝོཧརནྟཱིཏི – མུནཱིདྷ ནནྡ ཀུསལཱ ཝདནྟི.

ཝིསེནིཀཏྭཱ ཨནཱིགྷཱ ནིརཱསཱ, ཙརནྟི ཡེ ཏེ མུནཡོཏི བྲཱུམཱིཏི སེནཱ ཝུཙྩཏི མཱརསེནཱ, ཀཱཡདུཙྩརིཏཾ མཱརསེནཱ, ཝཙཱིདུཙྩརིཏཾ མཱརསེནཱ, མནོདུཙྩརིཏཾ མཱརསེནཱ, རཱགོ མཱརསེནཱ, དོསོ མཱརསེནཱ, མོཧོ མཱརསེནཱ, ཀོདྷོ…པེ… ཨུཔནཱཧོ… མཀྑོ… པལཱ༹སོ… ཨིསྶཱ… མཙྪརིཡཾ… མཱཡཱ… སཱཋེཡྻཾ… ཐམྦྷོ… སཱརམྦྷོ… མཱནོ… ཨཏིམཱནོ… མདོ… པམཱདོ… སབྦེ ཀིལེསཱ སབྦེ དུཙྩརིཏཱ སབྦེ དརཐཱ སབྦེ པརིལཱ༹ཧཱ སབྦེ སནྟཱཔཱ སབྦཱཀུསལཱབྷིསངྑཱརཱ མཱརསེནཱ. ཝུཏྟཉྷེཏཾ བྷགཝཏཱ –

‘‘ཀཱམཱ ཏེ པཋམཱ སེནཱ, དུཏིཡཱ ཨརཏི ཝུཙྩཏི;

ཏཏིཡཱ ཁུཔྤིཔཱསཱ ཏེ, ཙཏུཏྠཱི ཏཎྷཱ པཝུཙྩཏི.

‘‘པཉྩམཾ ཐིནམིདྡྷཾ ཏེ, ཚཊྛཱ བྷཱིརཱུ པཝུཙྩཏི;

སཏྟམཱི ཝིཙིཀིཙྪཱ ཏེ, མཀྑོ ཐམྦྷོ ཏེ ཨཊྛམོ;

ལཱབྷོ སིལོཀོ སཀྐཱརོ, མིཙྪཱལདྡྷོ ཙ ཡོ ཡསོ.

‘‘ཡོ ཙཏྟཱནཾ སམུཀྐཾསེ, པརེ ཙ ཨཝཛཱནཱཏི;

ཨེསཱ ནམུཙི ཏེ སེནཱ [ཨེསཱ ཏེ ནམུཙི སེནཱ (སྱཱ. ཀ.) སུ. ནི. ༤༤༡], ཀཎྷསྶཱབྷིཔྤཧཱརིནཱི;

ན ནཾ ཨསཱུརོ ཛིནཱཏི, ཛེཏྭཱ ཙ ལབྷཏེ སུཁ’’ནྟི.

ཡཏོ ཙཏཱུཧི ཨརིཡམགྒེཧི སབྦཱ ཙ མཱརསེནཱ སབྦེ ཙ པཊིསེནིཀརཱ [ཝིསེནིཾཀཏྭཱ (ཀ.) མཧཱནི. ༦༨] ཀིལེསཱ ཛིཏཱ ཙ པརཱཛིཏཱ ཙ བྷགྒཱ ཝིཔྤལུགྒཱ [ཝིཔྤལུགྒཏཱ (སྱཱ.) པསྶ མཧཱནི. ༢༨] པརམྨུཁཱ, ཏེན ཝུཙྩནྟི ཝིསེནིཀཏྭཱ. ཨནཱིགྷཱཏི རཱགོ ནཱིགྷོ, དོསོ ནཱིགྷོ, མོཧོ ནཱིགྷོ, ཀོདྷོ ནཱིགྷོ, ཨུཔནཱཧོ ནཱིགྷོ…པེ… སབྦཱཀུསལཱབྷིསངྑཱརཱ ནཱིགྷཱ. ཡེསཾ ཨེཏེ ནཱིགྷཱ པཧཱིནཱ སམུཙྪིནྣཱ ཝཱུཔསནྟཱ པཊིཔྤསྶདྡྷཱ ཨབྷབྦུཔྤཏྟིཀཱ ཉཱཎགྒིནཱ དཌྜྷཱ ཏེ ཝུཙྩནྟི ཨནཱིགྷཱ. ནིརཱསཱཏི ཨཱསཱ ཝུཙྩཏི ཏཎྷཱ. ཡོ རཱགོ སཱརཱགོ…པེ… ཨཝིཛྫཱ ལོབྷོ ཨཀུསལམཱུལཾ. ཡེསཾ ཨེསཱ ཨཱསཱ ཏཎྷཱ པཧཱིནཱ སམུཙྪིནྣཱ ཝཱུཔསནྟཱ པཊིཔྤསྶདྡྷཱ ཨབྷབྦུཔྤཏྟིཀཱ ཉཱཎགྒིནཱ དཌྜྷཱ, ཏེ ཝུཙྩནྟི ནིརཱསཱ ཨརཧནྟོ ཁཱིཎཱསཝཱ. ཝིསེནིཀཏྭཱ ཨནཱིགྷཱ ནིརཱསཱ, ཙརནྟི ཡེ ཏེ མུནཡོཏི བྲཱུམཱིཏི ཡེ ཏེ ཝིསེནིཀཏྭཱཝ ཨནཱིགྷཱ ཙ ནིརཱསཱ ཙ ཙརནྟི ཝིཧརནྟི ཨིརིཡནྟི ཝཏྟེནྟི པཱལེནྟི ཡཔེནྟི ཡཱཔེནྟི, ཏེ ལོཀེ མུནཡོཏི བྲཱུམི ཨཱཙིཀྑཱམི དེསེམི པཉྙཔེམི པཊྛཔེམི ཝིཝརཱམི ཝིབྷཛཱམི ཨུཏྟཱནཱིཀརོམི པཀཱསེམཱིཏི – ཝིསེནིཀཏྭཱ ཨནཱིགྷཱ ནིརཱསཱ, ཙརནྟི ཡེ ཏེ མུནཡོཏི བྲཱུམི. ཏེནཱཧ བྷགཝཱ –

‘‘ན དིཊྛིཡཱ ན སུཏིཡཱ ན ཉཱཎེན, མུནཱིདྷ ནནྡ ཀུསལཱ ཝདནྟི;

ཝིསེནིཀཏྭཱ ཨནཱིགྷཱ ནིརཱསཱ, ཙརནྟི ཡེ ཏེ མུནཡོཏི བྲཱུམཱི’’ཏི.

༤༨.

ཡེ ཀེཙིམེ སམཎབྲཱཧྨཎཱསེ, [ཨིཙྩཱཡསྨཱ ནནྡོ]

དིཊྛསྶུཏེནཱཔི ཝདནྟི སུདྡྷིཾ;

སཱིལབྦཏེནཱཔི ཝདནྟི སུདྡྷིཾ, ཨནེཀརཱུཔེན ཝདནྟི སུདྡྷིཾ.

ཀཙྩིསྶུ ཏེ བྷགཝཱ ཏཏྠ ཡཏཱ ཙརནྟཱ, ཨཏཱརུ ཛཱཏིཉྩ ཛརཉྩ མཱརིས;

པུཙྪཱམི ཏཾ བྷགཝཱ བྲཱུཧི མེཏཾ.

ཡེ ཀེཙིམེ སམཎབྲཱཧྨཎཱསེཏི. ཡེ ཀེཙཱིཏི སབྦེན སབྦཾ སབྦཐཱ སབྦཾ ཨསེསཾ ནིསྶེསཾ པརིཡཱདིཡནཝཙནམེཏཾ – ཡེ ཀེཙཱིཏི. སམཎཱཏི ཡེ ཀེཙི ཨིཏོ བཧིདྡྷཱ པབྦཛྫཱུཔགཏཱ པརིབྦཱཛཀསམཱཔནྣཱ. བྲཱཧྨཎཱཏི ཡེ ཀེཙི བྷོཝཱདིཀཱཏི – ཡེ ཀེཙིམེ སམཎབྲཱཧྨཎཱསེ. ཨིཙྩཱཡསྨཱ ནནྡོཏི. ཨིཙྩཱཏི པདསནྡྷི…པེ…. ཨཱཡསྨཱཏི པིཡཝཙནཾ…པེ…. ནནྡོཏི. ཏསྶ བྲཱཧྨཎསྶ ནཱམཾ…པེ… ཨབྷིལཱཔོཏི – ཨིཙྩཱཡསྨཱ ནནྡོ.

དིཊྛསྶུཏེནཱཔི ཝདནྟི སུདྡྷིནྟི དིཊྛེནཔི སུདྡྷིཾ ཝིསུདྡྷིཾ པརིསུདྡྷིཾ མུཏྟིཾ ཝིམུཏྟིཾ པརིམུཏྟིཾ ཝདནྟི ཀཐེནྟི བྷཎནྟི དཱིཔཡནྟི ཝོཧརནྟི; སུཏེནཔི སུདྡྷིཾ ཝིསུདྡྷིཾ པརིསུདྡྷིཾ མུཏྟིཾ ཝིམུཏྟིཾ པརིམུཏྟིཾ ཝདནྟི ཀཐེནྟི བྷཎནྟི དཱིཔཡནྟི ཝོཧརནྟི; དིཊྛསྶུཏེནཔི སུདྡྷིཾ ཝིསུདྡྷིཾ པརིསུདྡྷིཾ མུཏྟིཾ ཝིམུཏྟིཾ པརིམུཏྟིཾ ཝདནྟི ཀཐེནྟི བྷཎནྟི དཱིཔཡནྟི ཝོཧརནྟཱིཏི – དིཊྛསྶུཏེནཱཔི ཝདནྟི སུདྡྷིཾ.

སཱིལབྦཏེནཱཔི ཝདནྟི སུདྡྷིནྟི སཱིལེནཔི སུདྡྷིཾ ཝིསུདྡྷིཾ པརིསུདྡྷིཾ མུཏྟིཾ ཝིམུཏྟིཾ པརིམུཏྟིཾ ཝདནྟི ཀཐེནྟི བྷཎནྟི དཱིཔཡནྟི ཝོཧརནྟི; ཝཏེནཔི སུདྡྷིཾ ཝིསུདྡྷིཾ པརིསུདྡྷིཾ མུཏྟིཾ ཝིམུཏྟིཾ པརིམུཏྟིཾ ཝདནྟི ཀཐེནྟི བྷཎནྟི དཱིཔཡནྟི ཝོཧརནྟི; སཱིལབྦཏེནཱཔི སུདྡྷིཾ ཝིསུདྡྷིཾ པརིསུདྡྷིཾ མུཏྟིཾ ཝིམུཏྟིཾ པརིམུཏྟིཾ ཝདནྟི ཀཐེནྟི བྷཎནྟི དཱིཔཡནྟི ཝོཧརནྟཱིཏི – སཱིལབྦཏེནཱཔི ཝདནྟི སུདྡྷིཾ.

ཨནེཀརཱུཔེན ཝདནྟི སུདྡྷིནྟི ཨནེཀཝིདྷཀོཏཱུཧལམངྒལེན [ཨནེཀཝིདྷཝཏྟ ཀུཏཱུཧལམངྒལེན (སྱཱ.)] སུདྡྷིཾ ཝིསུདྡྷིཾ པརིསུདྡྷིཾ མུཏྟིཾ ཝིམུཏྟིཾ པརིམུཏྟིཾ ཝདནྟི ཀཐེནྟི བྷཎནྟི དཱིཔཡནྟི ཝོཧརནྟཱིཏི – ཨནེཀརཱུཔེན ཝདནྟི སུདྡྷིཾ.

ཀཙྩིསུ ཏེ བྷགཝཱ ཏཏྠ ཡཏཱ ཙརནྟཱཏི. ཀཙྩིསྶཱུཏི སཾསཡཔུཙྪཱ ཝིམཏིཔུཙྪཱ དྭེལ༹ྷཀཔུཙྪཱ ཨནེཀཾསཔུཙྪཱ, ‘‘ཨེཝཾ ནུ ཁོ, ན ནུ ཁོ, ཀིཾ ནུ ཁོ, ཀཐཾ ནུ ཁོ’’ཏི – ཀཙྩིསྶུ. ཏེཏི དིཊྛིགཏིཀཱ. བྷགཝཱཏི གཱརཝཱདྷིཝཙནམེཏཾ…པེ… སཙྪིཀཱ པཉྙཏྟི, ཡདིདཾ བྷགཝཱཏི – ཀཙྩིསྶུ ཏེ བྷགཝཱ. ཏཏྠ ཡཏཱ ཙརནྟཱཏི. ཏཏྠཱཏི སཀཱཡ དིཊྛིཡཱ སཀཱཡ ཁནྟིཡཱ སཀཱཡ རུཙིཡཱ སཀཱཡ ལདྡྷིཡཱ. ཡཏཱཏི ཡཏྟཱ པཊིཡཏྟཱ [ཡཏཱ པཊིཡཏཱ (སྱཱ.)] གུཏྟཱ གོཔིཏཱ རཀྑིཏཱ སཾཝུཏཱ. ཙརནྟཱཏི ཙརནྟཱ ཝིཧརནྟཱ ཨིརིཡནྟཱ ཝཏྟེནྟཱ པཱལེནྟཱ ཡཔེནྟཱ ཡཱཔེནྟཱཏི – ཀཙྩིསྶུ ཏེ བྷགཝཱ ཏཏྠ ཡཏཱ ཙརནྟཱ.

ཨཏཱརུ ཛཱཏིཉྩ ཛརཉྩ མཱརིསཱཏི ཛཱཏིཛརཱམརཎཾ ཨཏརིཾསུ ཨུཏྟརིཾསུ པཏརིཾསུ སམཏིཀྐམིཾསུ ཝཱིཏིཝཏྟིཾསུ. མཱརིསཱཏི པིཡཝཙནཾ གརུཝཙནཾ སགཱརཝསཔྤཏིསྶཱདྷིཝཙནམེཏཾ – མཱརིསཱཏི – ཨཏཱརུ ཛཱཏིཉྩ ཛརཉྩ མཱརིས.

པུཙྪཱམི ཏཾ བྷགཝཱ བྲཱུཧི མེཏནྟི. པུཙྪཱམི ཏནྟི པུཙྪཱམི ཏཾ ཡཱཙཱམི ཏཾ ཨཛ྄ཛྷེསཱམི ཏཾ, ཀཐཡསྶུ མེཏི པུཙྪཱམི ཏཾ. བྷགཝཱཏི…པེ… སཙྪིཀཱ པཉྙཏྟི, ཡདིདཾ བྷགཝཱཏི. བྲཱུཧི མེཏནྟི བྲཱུཧི ཨཱཙིཀྑཱཧི དེསེཧི པཉྙཔེཧི པཊྛཔེཧི ཝིཝརཱཧི ཝིབྷཛཱཧི ཨུཏྟཱནཱིཀརོཧི པཀཱསེཧཱིཏི – པུཙྪཱམི ཏཾ བྷགཝཱ བྲཱུཧི མེཏཾ. ཏེནཱཧ སོ བྲཱཧྨཎོ –

‘‘ཡེ ཀེཙིམེ སམཎབྲཱཧྨཎཱསེ, [ཨིཙྩཱཡསྨཱ ནནྡོ]

དིཊྛསྶུཏེནཱཔི ཝདནྟི སུདྡྷིཾ;

སཱིལབྦཏེནཱཔི ཝདནྟི སུདྡྷིཾ, ཨནེཀརཱུཔེན ཝདནྟི སུདྡྷིཾ.

‘‘ཀཙྩིསྶུ ཏེ བྷགཝཱ ཏཏྠ ཡཏཱ ཙརནྟཱ,

ཨཏཱརུ ཛཱཏིཉྩ ཛརཉྩ མཱརིས;

པུཙྪཱམི ཏཾ བྷགཝཱ བྲཱུཧི མེཏ’’ནྟི.

༤༩.

ཡེ ཀེཙིམེ སམཎབྲཱཧྨཎཱསེ, [ནནྡཱཏི བྷགཝཱ]

དིཊྛསྶུཏེནཱཔི ཝདནྟི སུདྡྷིཾ;

སཱིལབྦཏེནཱཔི ཝདནྟི སུདྡྷིཾ, ཨནེཀརཱུཔེན ཝདནྟི སུདྡྷིཾ;

ཀིཉྩཱཔི ཏེ ཏཏྠ ཡཏཱ ཙརནྟི, ནཱཏརིཾསུ ཛཱཏིཛརནྟི བྲཱུམི.

ཡེ ཀེཙིམེ སམཎབྲཱཧྨཎཱསེཏི. ཡེ ཀེཙཱིཏི སབྦེན སབྦཾ སབྦཐཱ སབྦཾ ཨསེསཾ ནིསྶེསཾ པརིཡཱདིཡནཝཙནམེཏཾ – ཡེ ཀེཙཱིཏི. སམཎཱཏི ཡེ ཀེཙི ཨིཏོ བཧིདྡྷཱ པབྦཛྫཱུཔགཏཱ པརིབྦཱཛཀསམཱཔནྣཱ. བྲཱཧྨཎཱཏི ཡེ ཀེཙི བྷོཝཱདིཀཱཏི – ཡེ ཀེཙིམེ སམཎབྲཱཧྨཎཱསེ. ནནྡཱཏི བྷགཝཱཏི. ནནྡཱཏི བྷགཝཱ ཏཾ བྲཱཧྨཎཾ ནཱམེན ཨཱལཔཏི. བྷགཝཱཏི གཱརཝཱདྷིཝཙནམེཏཾ…པེ… སཙྪིཀཱ པཉྙཏྟི, ཡདིདཾ བྷགཝཱཏི – ནནྡཱཏི བྷགཝཱ.

དིཊྛསྶུཏེནཱཔི ཝདནྟི སུདྡྷིནྟི དིཊྛེནཔི སུདྡྷིཾ ཝིསུདྡྷིཾ པརིསུདྡྷིཾ མུཏྟིཾ ཝིམུཏྟིཾ པརིམུཏྟིཾ ཝདནྟི ཀཐེནྟི བྷཎནྟི དཱིཔཡནྟི ཝོཧརནྟི; སུཏེནཔི སུདྡྷིཾ…པེ… དིཊྛསྶུཏེནཔི སུདྡྷིཾ ཝིསུདྡྷིཾ པརིསུདྡྷིཾ མུཏྟིཾ ཝིམུཏྟིཾ པརིམུཏྟིཾ ཝདནྟི ཀཐེནྟི བྷཎནྟི དཱིཔཡནྟི ཝོཧརནྟཱིཏི – དིཊྛསྶུཏེནཱཔི ཝདནྟི སུདྡྷིཾ.

སཱིལབྦཏེནཱཔི ཝདནྟི སུདྡྷིནྟི སཱིལེནཔི སུདྡྷིཾ ཝིསུདྡྷིཾ པརིསུདྡྷིཾ མུཏྟིཾ ཝིམུཏྟིཾ པརིམུཏྟིཾ ཝདནྟི ཀཐེནྟི བྷཎནྟི དཱིཔཡནྟི ཝོཧརནྟི; ཝཏེནཔི སུདྡྷིཾ…པེ… ཝོཧརནྟི; སཱིལབྦཏེནཱཔི སུདྡྷིཾ ཝིསུདྡྷིཾ པརིསུདྡྷིཾ མུཏྟིཾ ཝིམུཏྟིཾ པརིམུཏྟིཾ ཝདནྟི ཀཐེནྟི བྷཎནྟི དཱིཔཡནྟི ཝོཧརནྟཱིཏི – སཱིལབྦཏེནཱཔི ཝདནྟི སུདྡྷིཾ.

ཨནེཀརཱུཔེན ཝདནྟི སུདྡྷིནྟི ཨནེཀཝིདྷཀོཏཱུཧལམངྒལེན སུདྡྷིཾ ཝིསུདྡྷིཾ པརིསུདྡྷིཾ མུཏྟིཾ ཝིམུཏྟིཾ པརིམུཏྟིཾ ཝདནྟི ཀཐེནྟི བྷཎནྟི དཱིཔཡནྟི ཝོཧརནྟཱིཏི – ཨནེཀརཱུཔེན ཝདནྟི སུདྡྷིཾ.

ཀིཉྩཱཔི ཏེ ཏཏྠ ཡཏཱ ཙརནྟཱིཏི. ཀིཉྩཱཔཱིཏི པདསནྡྷི པདསཾསགྒོ པདཔཱརིཔཱུརཱི ཨཀྑརསམཝཱཡོ བྱཉྫནསིལིཊྛཏཱ པདཱནུཔུབྦཏཱཔེཏཾ – ཀིཉྩཱཔཱིཏི. ཏེཏི དིཊྛིགཏིཀཱ. ཏཏྠཱཏི སཀཱཡ དིཊྛིཡཱ སཀཱཡ ཁནྟིཡཱ སཀཱཡ རུཙིཡཱ སཀཱཡ ལདྡྷིཡཱ. ཡཏཱཏི ཡཏྟཱ པཊིཡཏྟཱ གུཏྟཱ གོཔིཏཱ རཀྑིཏཱ སཾཝུཏཱ. ཙརནྟཱིཏི ཙརནྟི ཝིཧརནྟི ཨིརིཡནྟི ཝཏྟེནྟི པཱལེནྟི ཡཔེནྟི ཡཱཔེནྟཱིཏི – ཀིཉྩཱཔི ཏེ ཏཏྠ ཡཏཱ ཙརནྟི.

ནཱཏརིཾསུ ཛཱཏིཛརནྟི བྲཱུམཱིཏི ཛཱཏིཛརཱམརཎཾ ན ཏརིཾསུ ན ཨུཏྟརིཾསུ ན པཏརིཾསུ ན སམཏིཀྐམིཾསུ ན ཝཱིཏིཝཏྟིཾསུ, ཛཱཏིཛརཱམརཎཱ ཨནིཀྑནྟཱ ཨནིསྶཊཱ ཨནཏིཀྐནྟཱ ཨསམཏིཀྐནྟཱ ཨཝཱིཏིཝཏྟཱ, ཨནྟོཛཱཏིཛརཱམརཎེ པརིཝཏྟེནྟི, ཨནྟོསཾསཱརཔཐེ པརིཝཏྟེནྟི, ཛཱཏིཡཱ ཨནུགཏཱ, ཛརཱཡ ཨནུསཊཱ, བྱཱདྷིནཱ ཨབྷིབྷཱུཏཱ, མརཎེན ཨབྦྷཱཧཏཱ ཨཏཱཎཱ ཨལེཎཱ ཨསརཎཱ ཨསརཎཱིབྷཱུཏཱཏི བྲཱུམི ཨཱཙིཀྑཱམི དེསེམི པཉྙཔེམི པཊྛཔེམི ཝིཝརཱམི ཝིབྷཛཱམི ཨུཏྟཱནཱིཀརོམི པཀཱསེམཱིཏི – ནཱཏརིཾསུ ཛཱཏིཛརནྟི བྲཱུམི. ཏེནཱཧ བྷགཝཱ –

‘‘ཡེ ཀེཙིམེ སམཎབྲཱཧྨཎཱསེ, [ནནྡཱཏི བྷགཝཱ]

དིཊྛསྶུཏེནཱཔི ཝདནྟི སུདྡྷིཾ;

སཱིལབྦཏེནཱཔི ཝདནྟི སུདྡྷིཾ, ཨནེཀརཱུཔེན ཝདནྟི སུདྡྷིཾ;

ཀིཉྩཱཔི ཏེ ཏཏྠ ཡཏཱ ཙརནྟི, ནཱཏརིཾསུ ཛཱཏིཛརནྟི བྲཱུམཱི’’ཏི.

༥༠.

ཡེ ཀེཙིམེ སམཎབྲཱཧྨཎཱསེ, [ཨིཙྩཱཡསྨཱ ནནྡོ]

དིཊྛསྶུཏེནཱཔི ཝདནྟི སུདྡྷིཾ;

སཱིལབྦཏེནཱཔི ཝདནྟི སུདྡྷིཾ, ཨནེཀརཱུཔེན ཝདནྟི སུདྡྷིཾ.

ཏེ ཙེ མུནཱི བྲཱུསི ཨནོགྷཏིཎྞེ, ཨཐ ཀོ ཙརཧི དེཝམནུསྶལོཀེ;

ཨཏཱརི ཛཱཏིཉྩ ཛརཉྩ མཱརིས, པུཙྪཱམི ཏཾ བྷགཝཱ བྲཱུཧི མེཏཾ.

ཡེ ཀེཙིམེ སམཎབྲཱཧྨཎཱསེཏི. ཡེ ཀེཙཱིཏི སབྦེན སབྦཾ སབྦཐཱ སབྦཾ ཨསེསཾ ནིསྶེསཾ པརིཡཱདིཡནཝཙནམེཏཾ – ཡེ ཀེཙཱིཏི. སམཎཱཏི ཡེ ཀེཙི ཨིཏོ བཧིདྡྷཱ པབྦཛྫཱུཔགཏཱ པརིབྦཱཛཀསམཱཔནྣཱ. བྲཱཧྨཎཱཏི ཡེ ཀེཙི བྷོཝཱདིཀཱཏི – ཡེ ཀེཙིམེ སམཎབྲཱཧྨཎཱསེ. ཨིཙྩཱཡསྨཱ ནནྡོཏི. ཨིཙྩཱཏི པདསནྡྷི…པེ… ཨིཙྩཱཡསྨཱ ནནྡོ.

དིཊྛསྶུཏེནཱཔི ཝདནྟི སུདྡྷིནྟི དིཊྛེནཔི སུདྡྷིཾ ཝིསུདྡྷིཾ པརིསུདྡྷིཾ མུཏྟིཾ ཝིམུཏྟིཾ པརིམུཏྟིཾ ཝདནྟི ཀཐེནྟི བྷཎནྟི དཱིཔཡནྟི ཝོཧརནྟི; སུཏེནཱཔི སུདྡྷིཾ…པེ… དིཊྛསྶུཏེནཱཔི སུདྡྷིཾ ཝིསུདྡྷིཾ པརིསུདྡྷིཾ མུཏྟིཾ ཝིམུཏྟིཾ པརིམུཏྟིཾ ཝདནྟི ཀཐེནྟི བྷཎནྟི དཱིཔཡནྟི ཝོཧརནྟཱིཏི – དིཊྛསྶུཏེནཱཔི ཝདནྟི སུདྡྷིཾ.

སཱིལབྦཏེནཱཔི ཝདནྟི སུདྡྷིནྟི སཱིལེནཱཔི སུདྡྷིཾ ཝིསུདྡྷིཾ པརིསུདྡྷིཾ མུཏྟིཾ ཝིམུཏྟིཾ པརིམུཏྟིཾ ཝདནྟི ཀཐེནྟི བྷཎནྟི དཱིཔཡནྟི ཝོཧརནྟི; ཝཏེནཱཔི སུདྡྷིཾ…པེ… ཝོཧརནྟི; སཱིལབྦཏེནཱཔི སུདྡྷིཾ ཝིསུདྡྷིཾ པརིསུདྡྷིཾ མུཏྟིཾ ཝིམུཏྟིཾ པརིམུཏྟིཾ ཝདནྟི ཀཐེནྟི བྷཎནྟི དཱིཔཡནྟི ཝོཧརནྟཱིཏི – སཱིལབྦཏེནཱཔི ཝདནྟི སུདྡྷིཾ.

ཨནེཀརཱུཔེན ཝདནྟི སུདྡྷིནྟི ཨནེཀཝིདྷཀོཏཱུཧལམངྒལེན སུདྡྷིཾ ཝིསུདྡྷིཾ པརིསུདྡྷིཾ མུཏྟིཾ ཝིམུཏྟིཾ པརིམུཏྟིཾ ཝདནྟི ཀཐེནྟི བྷཎནྟི དཱིཔཡནྟི ཝོཧརནྟཱིཏི – ཨནེཀརཱུཔེན ཝདནྟི སུདྡྷིཾ.

ཏེ ཙེ མུནཱི བྲཱུསི ཨནོགྷཏིཎྞེཏི. ཏེ ཙེཏི དིཊྛིགཏིཀེ. མུནཱིཏི མོནཾ ཝུཙྩཏི ཉཱཎཾ…པེ… སངྒཛཱལམཏིཙྩ སོ མུནི. བྲཱུསི ཨནོགྷཏིཎྞེཏི ཀཱམོགྷཾ བྷཝོགྷཾ དིཊྛོགྷཾ ཨཝིཛྫོགྷཾ ཨཏིཎྞེ ཨནཏིཀྐནྟེ ཨསམཏིཀྐནྟེ ཨཝཱིཏིཝཏྟེ ཨནྟོཛཱཏིཛརཱམརཎེ པརིཝཏྟེནྟེ ཨནྟོསཾསཱརཔཐེ པརིཝཏྟེནྟེ ཛཱཏིཡཱ ཨནུགཏེ ཛརཱཡ ཨནུསཊེ བྱཱདྷིནཱ ཨབྷིབྷཱུཏེ མརཎེན ཨབྦྷཱཧཏེ ཨཏཱཎེ ཨལེཎེ ཨསརཎེ ཨསརཎཱིབྷཱུཏེ. བྲཱུསཱིཏི བྲཱུསི ཨཱཙིཀྑསི དེསེསི པཉྙཔེསི པཊྛཔེསི ཝིཝརསི ཝིབྷཛསི ཨུཏྟཱནཱིཀརོསི པཀཱསེསཱིཏི – ཏེ ཙེ མུནཱི བྲཱུསི ཨནོགྷཏིཎྞེ.

ཨཐ ཀོ ཙརཧི དེཝམནུསྶལོཀེ, ཨཏཱརི ཛཱཏིཉྩ ཛརཉྩ མཱརིསཱཏི ཨཐ ཀོ ཨེསོ སདེཝཀེ ལོཀེ སམཱརཀེ སབྲཧྨཀེ སསྶམཎབྲཱཧྨཎིཡཱ པཛཱཡ སདེཝམནུསྶཱཡ ཛཱཏིཛརཱམརཎཾ ཨཏརི ཨུཏྟརི པཏརི སམཏིཀྐམི ཝཱིཏིཝཏྟཡི. མཱརིསཱཏི པིཡཝཙནཾ གརུཝཙནཾ སགཱརཝསཔྤཏིསྶཱདྷིཝཙནམེཏཾ མཱརིསཱཏི – ཨཐ ཀོ ཙརཧི དེཝམནུསྶལོཀེ, ཨཏཱརི ཛཱཏིཉྩ ཛརཉྩ མཱརིས.

པུཙྪཱམི ཏཾ བྷགཝཱ བྲཱུཧི མེཏནྟི. པུཙྪཱམི ཏནྟི པུཙྪཱམི ཏཾ ཡཱཙཱམི ཏཾ ཨཛ྄ཛྷེསཱམི ཏཾ པསཱདེམི ཏཾ. བྷགཝཱཏི གཱརཝཱདྷིཝཙནམེཏཾ…པེ… སཙྪིཀཱ པཉྙཏྟི, ཡདིདཾ བྷགཝཱཏི. བྲཱུཧི མེཏནྟི བྲཱུཧི ཨཱཙིཀྑཱཧི དེསེཧི པཉྙཔེཧི པཊྛཔེཧི ཝིཝརཱཧི ཝིབྷཛཱཧི ཨུཏྟཱནཱིཀརོཧི པཀཱསེཧཱིཏི – པུཙྪཱམི ཏཾ བྷགཝཱ བྲཱུཧི མེཏཾ. ཏེནཱཧ སོ བྲཱཧྨཎོ –

‘‘ཡེ ཀེཙིམེ སམཎབྲཱཧྨཎཱསེ, [ཨིཙྩཱཡསྨཱ ནནྡོ]

དིཊྛསྶུཏེནཱཔི ཝདནྟི སུདྡྷིཾ;

སཱིལབྦཏེནཱཔི ཝདནྟི སུདྡྷིཾ, ཨནེཀརཱུཔེན ཝདནྟི སུདྡྷིཾ.

ཏེ ཙེ མུནཱི བྲཱུསི ཨནོགྷཏིཎྞེ, ཨཐ ཀོ ཙརཧི དེཝམནུསྶལོཀེ;

ཨཏཱརི ཛཱཏིཉྩ ཛརཉྩ མཱརིས, པུཙྪཱམི ཏཾ བྷགཝཱ བྲཱུཧི མེཏ’’ནྟི.

༥༡.

ནཱཧཾ སབྦེ སམཎབྲཱཧྨཎཱསེ, [ནནྡཱཏི བྷགཝཱ]

ཛཱཏིཛརཱཡ ནིཝུཏཱཏི བྲཱུམི;

ཡེ སཱིདྷ དིཊྛཾ ཝ སུཏཾ མུཏཾ ཝཱ, སཱིལབྦཏཾ ཝཱཔི པཧཱཡ སབྦཾ.

ཨནེཀརཱུཔམྤི པཧཱཡ སབྦཾ, ཏཎྷཾ པརིཉྙཱཡ ཨནཱསཝཱསེ [ཨནཱསཝཱ ཡེ (སྱཱ. ཀ.)] ;

ཏེ ཝེ ནརཱ ཨོགྷཏིཎྞཱཏི བྲཱུམི.

ནཱཧཾ སབྦེ སམཎབྲཱཧྨཎཱསེ, ནནྡཱཏི བྷགཝཱ ཛཱཏིཛརཱཡ ནིཝུཏཱཏི བྲཱུམཱིཏི ནཱཧཾ, ནནྡ, སབྦེ སམཎབྲཱཧྨཎཱ ཛཱཏིཛརཱཡ ཨཱཝུཏཱ ནིཝུཏཱ ཨོཝུཏཱ པིཧིཏཱ པཊིཙྪནྣཱ པཊིཀུཛྫིཏཱཏི ཝདཱམི. ཨཏྠི ཏེ སམཎབྲཱཧྨཎཱ ཡེསཾ ཛཱཏི ཙ ཛརཱམརཎཉྩ པཧཱིནཱ ཨུཙྪིནྣམཱུལཱ ཏཱལཱཝཏྠུཀཏཱ ཨནབྷཱཝཾཀཏཱ ཨཱཡཏིཾ ཨནུཔྤཱདདྷམྨཱཏི བྲཱུམི ཨཱཙིཀྑཱམི དེསེམི པཉྙཔེམི པཊྛཔེམི ཝིཝརཱམི ཝིབྷཛཱམི ཨུཏྟཱནཱིཀརོམི པཀཱསེམཱིཏི – ནཱཧཾ སབྦེ སམཎབྲཱཧྨཎཱསེ ནནྡཱཏི བྷགཝཱ ཛཱཏིཛརཱཡ ནིཝུཏཱཏི བྲཱུམི.

ཡེ སཱིདྷ དིཊྛཾ ཝ སུཏཾ མུཏཾ ཝཱ, སཱིལབྦཏཾ ཝཱཔི པཧཱཡ སབྦནྟི ཡེ སབྦཱ དིཊྛསུདྡྷིཡོ པཧཱཡ ཛཧིཏྭཱ པཛཧིཏྭཱ ཝིནོདེཏྭཱ བྱནྟཱིཀརིཏྭཱ ཨནབྷཱཝཾ གམེཏྭཱ. ཡེ སབྦཱ སུཏསུདྡྷིཡོ པཧཱཡ…པེ… ཡེ སབྦཱ མུཏསུདྡྷིཡོ པཧཱཡ, ཡེ སབྦཱ དིཊྛསུཏམུཏསུདྡྷིཡོ པཧཱཡ ཡེ སབྦཱ སཱིལསུདྡྷིཡོ པཧཱཡ, ཡེ སབྦཱ ཝཏསུདྡྷིཡོ པཧཱཡ, ཡེ སབྦཱ སཱིལབྦཏསུདྡྷིཡོ པཧཱཡ ཛཧིཏྭཱ པཛཧིཏྭཱ ཝིནོདེཏྭཱ བྱནྟཱིཀརིཏྭཱ ཨནབྷཱཝཾ གམེཏྭཱཏི – ཡེ སཱིདྷ དིཊྛཾཝ སུཏཾ མུཏཾ ཝཱ, སཱིལབྦཏཾ ཝཱཔི པཧཱཡ སབྦཾ.

ཨནེཀརཱུཔམྤི པཧཱཡ སབྦནྟི ཨནེཀཝིདྷཀོཏཱུཧལམངྒལེན སུདྡྷིཾ ཝིསུདྡྷིཾ པརིསུདྡྷིཾ མུཏྟིཾ ཝིམུཏྟིཾ པརིམུཏྟིཾ པཧཱཡ ཛཧིཏྭཱ པཛཧིཏྭཱ ཝིནོདེཏྭཱ བྱནྟཱིཀརིཏྭཱ ཨནབྷཱཝཾ གམེཏྭཱཏི – ཨནེཀརཱུཔམྤི པཧཱཡ སབྦཾ.

ཏཎྷཾ པརིཉྙཱཡ ཨནཱསཝཱ སེ, ཏེ ཝེ ནརཱ ཨོགྷཏིཎྞཱཏི བྲཱུམཱིཏི. ཏཎྷཱཏི རཱུཔཏཎྷཱ སདྡཏཎྷཱ གནྡྷཏཎྷཱ རསཏཎྷཱ ཕོཊྛབྦཏཎྷཱ དྷམྨཏཎྷཱ. ཏཎྷཾ པརིཉྙཱཡཱཏི ཏཎྷཾ ཏཱིཧི པརིཉྙཱཧི པརིཛཱནིཏྭཱ – ཉཱཏཔརིཉྙཱཡ, ཏཱིརཎཔརིཉྙཱཡ, པཧཱནཔརིཉྙཱཡ. ཀཏམཱ ཉཱཏཔརིཉྙཱ? ཏཎྷཾ ཛཱནཱཏི [པཛཱནཱཏི (སྱཱ.) པརིཛཱནཱཏི (ཀ.) མཧཱནི. ༡༣] ‘‘ཨཡཾ རཱུཔཏཎྷཱ, ཨཡཾ སདྡཏཎྷཱ, ཨཡཾ གནྡྷཏཎྷཱ, ཨཡཾ རསཏཎྷཱ, ཨཡཾ ཕོཊྛབྦཏཎྷཱ, ཨཡཾ དྷམྨཏཎྷཱ’’ཏི ཛཱནཱཏི པསྶཏི – ཨཡཾ ཉཱཏཔརིཉྙཱ.

ཀཏམཱ ཏཱིརཎཔརིཉྙཱ? ཨེཝཾ ཉཱཏཾ ཀཏྭཱ ཏཎྷཾ ཏཱིརེཏི ཨནིཙྩཏོ དུཀྑཏོ རོགཏོ གཎྜཏོ…པེ… ནིསྶརཎཏོ ཏཱིརེཏི – ཨཡཾ ཏཱིརཎཔརིཉྙཱ.

ཀཏམཱ པཧཱནཔརིཉྙཱ? ཨེཝཾ ཏཱིརཡིཏྭཱ ཏཎྷཾ པཛཧཏི ཝིནོདེཏི བྱནྟཱིཀརོཏི ཨནབྷཱཝཾ གམེཏི. ཝུཏྟཉྷེཏཾ བྷགཝཏཱ – ‘‘ཡོ, བྷིཀྑཝེ, ཏཎྷཱཡ ཚནྡརཱགོ ཏཾ པཛཧཐ. ཨེཝཾ སཱ ཏཎྷཱ པཧཱིནཱ བྷཝིསྶཏི ཨུཙྪིནྣམཱུལཱ ཏཱལཱཝཏྠུཀཏཱ ཨནབྷཱཝཾཀཏཱ ཨཱཡཏིཾ ཨནུཔྤཱདདྷམྨཱ’’. ཨཡཾ པཧཱནཔརིཉྙཱ. ཏཎྷཾ པརིཉྙཱཡཱཏི ཏཎྷཾ ཨིམཱཧི ཏཱིཧི པརིཉྙཱཧི པརིཛཱནིཏྭཱ. ཨནཱསཝཱཏི ཙཏྟཱརོ ཨཱསཝཱ – ཀཱམཱསཝོ, བྷཝཱསཝོ, དིཊྛཱསཝོ, ཨཝིཛྫཱསཝོ. ཡེསཾ ཨིམེ ཨཱསཝཱ པཧཱིནཱ ཨུཙྪིནྣམཱུལཱ ཏཱལཱཝཏྠུཀཏཱ ཨནབྷཱཝཾཀཏཱ ཨཱཡཏིཾ ཨནུཔྤཱདདྷམྨཱ, ཏེ ཝུཙྩནྟི ཨནཱསཝཱ ཨརཧནྟོ ཁཱིཎཱསཝཱ – ཏཎྷཾ པརིཉྙཱཡ ཨནཱསཝཱ.

ཏེ ཝེ ནརཱ ཨོགྷཏིཎྞཱཏི བྲཱུམཱིཏི ཡེ ཏཎྷཾ པརིཉྙཱཡ ཨནཱསཝཱ, ཏེ ཀཱམོགྷཾ ཏིཎྞཱ བྷཝོགྷཾ ཏིཎྞཱ དིཊྛོགྷཾ ཏིཎྞཱ ཨཝིཛྫོགྷཾ ཏིཎྞཱ སབྦསཾསཱརཔཐཾ ཏིཎྞཱ ཨུཏྟིཎྞཱ ནིཏྟིཎྞཱ ཨཏིཀྐནྟཱ སམཏིཀྐནྟཱ ཝཱིཏིཝཏྟཱཏི བྲཱུམི ཨཱཙིཀྑཱམི དེསེམི པཉྙཔེམི པཊྛཔེམི ཝིཝརཱམི ཝིབྷཛཱམི ཨུཏྟཱནཱིཀརོམི པཀཱསེམཱིཏི – ཏཎྷཾ པརིཉྙཱཡ ཨནཱསཝཱསེ ཏེ ཝེ ནརཱ ཨོགྷཏིཎྞཱཏི བྲཱུམི. ཏེནཱཧ བྷགཝཱ –

‘‘ནཱཧཾ སབྦེ སམཎབྲཱཧྨཎཱསེ, [ནནྡཱཏི བྷགཝཱ]

ཛཱཏིཛརཱཡ ནིཝུཏཱཏི བྲཱུམི;

ཡེ སཱིདྷ དིཊྛཾ ཝ སུཏཾ མུཏཾ ཝཱ, སཱིལབྦཏཾ ཝཱཔི པཧཱཡ སབྦཾ.

ཨནེཀརཱུཔམྤི པཧཱཡ སབྦཾ, ཏཎྷཾ པརིཉྙཱཡ ཨནཱསཝཱསེ;

ཏེ ཝེ ནརཱ ཨོགྷཏིཎྞཱཏི བྲཱུམཱི’’ཏི.

༥༢.

ཨེཏཱབྷིནནྡཱམི ཝཙོ མཧེསིནོ, སུཀིཏྟིཏཾ གོཏམནཱུཔདྷཱིཀཾ;

ཡེ སཱིདྷ དིཊྛཾ ཝ སུཏཾ མུཏཾ ཝཱ, སཱིལབྦཏཾ ཝཱཔི པཧཱཡ སབྦཾ.

ཨནེཀརཱུཔམྤི པཧཱཡ སབྦཾ, ཏཎྷཾ པརིཉྙཱཡ ཨནཱསཝཱསེ;

ཨཧམྤི ཏེ ཨོགྷཏིཎྞཱཏི བྲཱུམི.

ཨེཏཱབྷིནནྡཱམི ཝཙོ མཧེསིནོཏི. ཨེཏནྟི ཏུཡ྄ཧཾ ཝཙནཾ བྱཔྤཐཾ དེསནཾ ཨནུསཱསནཾ ཨནུསིཊྛཾ ནནྡཱམི ཨབྷིནནྡཱམི མོདཱམི ཨནུམོདཱམི ཨིཙྪཱམི སཱདིཡཱམི པཏྠཡཱམི པིཧཡཱམི ཨབྷིཛཔྤཱམི. མཧེསིནོཏི ཀིཾ མཧེསི བྷགཝཱ? མཧནྟཾ སཱིལཀྑནྡྷཾ ཨེསཱི གཝེསཱི པརིཡེསཱིཏི མཧེསི…པེ… ཀཧཾ ནརཱསབྷོཏི མཧེསཱིཏི – ཨེཏཱབྷིནནྡཱམི ཝཙོ མཧེསིནོ.

སུཀིཏྟིཏཾ གོཏམནཱུཔདྷཱིཀནྟི. སུཀིཏྟིཏནྟི སུཀིཏྟིཏཾ སུཨཱཙིཀྑིཏཾ [སྭཱཙིཀྑིཏཾ (ཀ.)] སུདེསིཏཾ སུཔཉྙཔིཏཾ སུཔཊྛཔིཏཾ སུཝིཝཊཾ སུཝིབྷཏྟཾ སུཨུཏྟཱནཱིཀཏཾ སུཔཀཱསིཏཾ. གོཏམནཱུཔདྷཱིཀནྟི ཨུཔདྷཱི ཝུཙྩནྟི ཀིལེསཱ ཙ ཁནྡྷཱ ཙ ཨབྷིསངྑཱརཱ ཙ. ཨུཔདྷིཔྤཧཱནཾ ཨུཔདྷིཝཱུཔསམཾ ཨུཔདྷིནིསྶགྒཾ ཨུཔདྷིཔཊིཔྤསྶདྡྷཾ ཨམཏཾ ནིབྦཱནནྟི – སུཀིཏྟིཏཾ གོཏམནཱུཔདྷཱིཀཾ.

ཡེ སཱིདྷ དིཊྛཾ ཝ སུཏཾ མུཏཾ ཝཱ, སཱིལབྦཏཾ ཝཱཔི པཧཱཡ སབྦནྟི ཡེ སབྦཱ དིཊྛསུདྡྷིཡོ པཧཱཡ ཛཧིཏྭཱ པཛཧིཏྭཱ ཝིནོདེཏྭཱ བྱནྟཱིཀརིཏྭཱ ཨནབྷཱཝཾ གམེཏྭཱ. ཡེ སབྦཱ སུཏསུདྡྷིཡོ…པེ… ཡེ སབྦཱ མུཏསུདྡྷིཡོ… ཡེ སབྦཱ དིཊྛསུཏམུཏསུདྡྷིཡོ… ཡེ སབྦཱ སཱིལསུདྡྷིཡོ… ཡེ སབྦཱ ཝཏསུདྡྷིཡོ… ཡེ སབྦཱ སཱིལབྦཏསུདྡྷིཡོ པཧཱཡ ཛཧིཏྭཱ པཛཧིཏྭཱ ཝིནོདེཏྭཱ བྱནྟཱིཀརིཏྭཱ ཨནབྷཱཝཾ གམེཏྭཱཏི – ཡེ སཱིདྷ དིཊྛཾ ཝ སུཏཾ མུཏཾ ཝཱ, སཱིལབྦཏཾ ཝཱཔི པཧཱཡ སབྦཾ.

ཨནེཀརཱུཔམྤི པཧཱཡ སབྦནྟི ཨནེཀཝིདྷཀོཏཱུཧལམངྒལེན སུདྡྷིཾ ཝིསུདྡྷིཾ པརིསུདྡྷིཾ མུཏྟིཾ ཝིམུཏྟིཾ པརིམུཏྟིཾ པཧཱཡ ཛཧིཏྭཱ པཛཧིཏྭཱ ཝིནོདེཏྭཱ བྱནྟཱིཀརིཏྭཱ ཨནབྷཱཝཾ གམེཏྭཱཏི – ཨནེཀརཱུཔམྤི པཧཱཡ སབྦཾ.

ཏཎྷཾ པརིཉྙཱཡ ཨནཱསཝཱསེ, ཨཧམྤི ཏེ ཨོགྷཏིཎྞཱཏི བྲཱུམཱིཏི. ཏཎྷཱཏི རཱུཔཏཎྷཱ སདྡཏཎྷཱ གནྡྷཏཎྷཱ རསཏཎྷཱ ཕོཊྛབྦཏཎྷཱ དྷམྨཏཎྷཱ. ཏཎྷཾ པརིཉྙཱཡཱཏི ཏཎྷཾ ཏཱིཧི པརིཉྙཱཧི པརིཛཱནིཏྭཱ – ཉཱཏཔརིཉྙཱཡ, ཏཱིརཎཔརིཉྙཱཡ [ཏིརཎཔརིཉྙཱཡ (སྱཱ.)], པཧཱནཔརིཉྙཱཡ. ཀཏམཱ ཉཱཏཔརིཉྙཱ? ཏཎྷཾ ཛཱནཱཏི – ཨཡཾ རཱུཔཏཎྷཱ, ཨཡཾ སདྡཏཎྷཱ, ཨཡཾ གནྡྷཏཎྷཱ, ཨཡཾ རསཏཎྷཱ, ཨཡཾ ཕོཊྛབྦཏཎྷཱ, ཨཡཾ དྷམྨཏཎྷཱཏི ཛཱནཱཏི པསྶཏི – ཨཡཾ ཉཱཏཔརིཉྙཱ.

ཀཏམཱ ཏཱིརཎཔརིཉྙཱ? ཨེཝཾ ཉཱཏཾ ཀཏྭཱ ཏཎྷཾ ཏཱིརེཏི [ཏིརེཏི (སྱཱ.)] ཨནིཙྩཏོ དུཀྑཏོ རོགཏོ གཎྜཏོ སལླཏོ ཨགྷཏོ ཨཱབཱདྷཏོ པརཏོ པལོཀཏོ ཨཱིཏིཏོ ཨུཔདྡཝཏོ བྷཡཏོ ཨུཔསགྒཏོ ཙལཏོ པབྷངྒུཏོ ཨདྡྷུཝཏོ ཨཏཱཎཏོ ཨལེཎཏོ ཨསརཎཏོ ཨསརཎཱིབྷཱུཏཏོ རིཏྟཏོ ཏུཙྪཏོ སུཉྙཏོ ཨནཏྟཏོ ཨཱདཱིནཝཏོ ཝིཔརིཎཱམདྷམྨཏོ ཨསཱརཀཏོ ཨགྷམཱུལཏོ ཝདྷཀཏོ ཝིབྷཝཏོ སཱསཝཏོ སངྑཏཏོ མཱརཱམིསཏོ ཛཱཏིདྷམྨཏོ ཛརཱདྷམྨཏོ བྱཱདྷིདྷམྨཏོ མརཎདྷམྨཏོ སོཀཔརིདེཝདུཀྑདོམནསྶུཔཱཡཱསདྷམྨཏོ སཾཀིལེསདྷམྨཏོ སམུདཡཏོ ཨཏྠངྒམཏོ ཨསྶཱདཏོ ཨཱདཱིནཝཏོ ནིསྶརཎཏོ ཏཱིརེཏི – ཨཡཾ ཏཱིརཎཔརིཉྙཱ.

ཀཏམཱ པཧཱནཔརིཉྙཱ? ཨེཝཾ ཏཱིརཡིཏྭཱ ཏཎྷཾ པཛཧཏི ཝིནོདེཏི བྱནྟཱིཀརོཏི ཨནབྷཱཝཾ གམེཏི – ཨཡཾ པཧཱནཔརིཉྙཱ.

ཏཎྷཾ པརིཉྙཱཡཱཏི ཏཎྷཾ ཨིམཱཧི ཏཱིཧི པརིཉྙཱཧི པརིཛཱནིཏྭཱ. ཨནཱསཝཱཏི ཙཏྟཱརོ ཨཱསཝཱ – ཀཱམཱསཝོ, བྷཝཱསཝོ, དིཊྛཱསཝོ, ཨཝིཛྫཱསཝོ. ཡེསཾ ཨིམེ ཨཱསཝཱ པཧཱིནཱ ཨུཙྪིནྣམཱུལཱ ཏཱལཱཝཏྠུཀཏཱ ཨནབྷཱཝཾཀཏཱ ཨཱཡཏིཾ ཨནུཔྤཱདདྷམྨཱ, ཏེ ཝུཙྩནྟི ཨནཱསཝཱ ཨརཧནྟོ ཁཱིཎཱསཝཱ. ཏཎྷཾ པརིཉྙཱཡ ཨནཱསཝཱསེ, ཨཧམྤི ཏེ ཨོགྷཏིཎྞཱཏི. བྲཱུམཱིཏི ཡེ ཏཎྷཾ པརིཉྙཱཡ ཨནཱསཝཱ, ཨཧམྤི ཏེ ཀཱམོགྷཾ ཏིཎྞཱ བྷཝོགྷཾ ཏིཎྞཱ དིཊྛོགྷཾ ཏིཎྞཱ ཨཝིཛྫོགྷཾ ཏིཎྞཱ སབྦསཾསཱརཔཐཾ ཏིཎྞཱ ཨུཏྟིཎྞཱ ནིཏྟིཎྞཱ ཨཏིཀྐནྟཱ སམཏིཀྐནྟཱ ཝཱིཏིཝཏྟཱཏི བྲཱུམི ཝདཱམིཏི – ཏཎྷཾ པརིཉྙཱཡ ཨནཱསཝཱསེ, ཨཧམྤི ཏེ ཨོགྷཏིཎྞཱཏི བྲཱུམི. ཏེནཱཧ སོ བྲཱཧྨཎོ –

‘‘ཨེཏཱབྷིནནྡཱམི ཝཙོ མཧེསིནོ, སུཀིཏྟིཏཾ གོཏམནཱུཔདྷཱིཀཾ;

ཡེ སཱིདྷ དིཊྛཾ ཝ སུཏཾ མུཏཾ ཝཱ, སཱིལབྦཏཾ ཝཱཔི པཧཱཡ སབྦཾ.

ཨནེཀརཱུཔམྤི པཧཱཡ སབྦཾ, ཏཎྷཾ པརིཉྙཱཡ ཨནཱསཝཱསེ;

ཨཧམྤི ཏེ ཨོགྷཏིཎྞཱཏི བྲཱུམཱི’’ཏི.

ནནྡམཱཎཝཔུཙྪཱནིདྡེསོ སཏྟམོ.

༨. ཧེམཀམཱཎཝཔུཙྪཱནིདྡེསོ

༥༣.

ཡེ མེ པུབྦེ ཝིཡཱཀཾསུ, [ཨིཙྩཱཡསྨཱ ཧེམཀོ]

ཧུརཾ གོཏམསཱསནཱ;

ཨིཙྩཱསི ཨིཏི བྷཝིསྶཏི, སབྦཾ ཏཾ ཨིཏིཧཱིཏིཧཾ;

སབྦཾ ཏཾ ཏཀྐཝཌྜྷནཾ, ནཱཧཾ ཏཏྠ ཨབྷིརམིཾ.

ཡེ མེ པུབྦེ ཝིཡཱཀཾསཱུཏི ཡོ ཙ བཱཝརཱི བྲཱཧྨཎོ ཡེ ཙཉྙེ ཏསྶ ཨཱཙརིཡཱ, ཏེ སཀཾ དིཊྛིཾ སཀཾ ཁནྟིཾ སཀཾ རུཙིཾ སཀཾ ལདྡྷིཾ སཀཾ ཨཛ྄ཛྷཱསཡཾ སཀཾ ཨདྷིཔྤཱཡཾ བྱཱཀཾསུ ཨཱཙིཀྑིཾསུ དེསཡིཾསུ པཉྙཔིཾསུ པཊྛཔིཾསུ ཝིཝརིཾསུ ཝིབྷཛིཾསུ ཨུཏྟཱནཱིཨཀཾསུ པཀཱསེསུནྟི – ཡེ མེ པུབྦེ ཝིཡཱཀཾསུ. ཨིཙྩཱཡསྨཱ ཧེམཀོཏི. ཨིཙྩཱཏི པདསནྡྷི…པེ… པདཱནུཔུབྦཏཱཔེཏཾ – ཨིཙྩཱཏི. ཨཱཡསྨཱཏི པིཡཝཙནཾ…པེ…. ཧེམཀོཏི ཏསྶ བྲཱཧྨཎསྶ ནཱམཾ…པེ… ཨབྷིལཱཔོཏི – ཨིཙྩཱཡསྨཱ ཧེམཀོ.

ཧུརཾ གོཏམསཱསནཱཏི ཧུརཾ གོཏམསཱསནཱ པརཾ གོཏམསཱསནཱ པུརེ གོཏམསཱསནཱ པཋམཏརཾ གོཏམསཱསནཱ བུདྡྷསཱསནཱ ཛིནསཱསནཱ ཏཐཱགཏསཱསནཱ [ཏཐཱགཏསཱསནཱ དེཝསཱསནཱ (ཀ.)] ཨརཧནྟསཱསནཱཏི – ཧུརཾ གོཏམསཱསནཱ.

ཨིཙྩཱསི ཨིཏི བྷཝིསྶཏཱིཏི ཨེཝཾ ཀིར ཨཱསི, ཨེཝཾ ཀིར བྷཝིསྶཏཱིཏི – ཨིཙྩཱསི ཨིཏི བྷཝིསྶཏི.

སབྦཾ ཏཾ ཨིཏིཧཱིཏིཧནྟི སབྦཾ ཏཾ ཨིཏིཧཱིཏིཧཾ ཨིཏིཀིརཱཡ པརཾཔརཱཡ པིཊཀསམྤདཱཡ ཏཀྐཧེཏུ ནཡཧེཏུ ཨཱཀཱརཔརིཝིཏཀྐེན དིཊྛིནིཛ྄ཛྷཱནཀྑནྟིཡཱ ན སཱམཾ སཡམབྷིཉྙཱཏཾ ན ཨཏྟཔཙྩཀྑདྷམྨཾ ཀཐཡིཾསཱུཏི – སབྦཾ ཏཾ ཨིཏིཧཱིཏིཧཾ.

སབྦཾ ཏཾ ཏཀྐཝཌྜྷནནྟི སབྦཾ ཏཾ ཏཀྐཝཌྜྷནཾ ཝིཏཀྐཝཌྜྷནཾ སངྐཔྤཝཌྜྷནཾ ཀཱམཝིཏཀྐཝཌྜྷནཾ བྱཱཔཱདཝིཏཀྐཝཌྜྷནཾ ཝིཧིཾསཱཝིཏཀྐཝཌྜྷནཾ ཉཱཏིཝིཏཀྐཝཌྜྷནཾ ཛནཔདཝིཏཀྐཝཌྜྷནཾ ཨམརཱཝིཏཀྐཝཌྜྷནཾ པརཱནུདཡཏཱཔཊིསཾཡུཏྟཝིཏཀྐཝཌྜྷནཾ ལཱབྷསཀྐཱརསིལོཀཔཊིསཾཡུཏྟཝིཏཀྐཝཌྜྷནཾ ཨནཝཉྙཏྟིཔཊིསཾཡུཏྟཝིཏཀྐཝཌྜྷནནྟི – སབྦཾ ཏཾ ཏཀྐཝཌྜྷནཾ.

ནཱཧཾ ཏཏྠ ཨབྷིརམིནྟི ནཱཧཾ ཏཏྠ ཨབྷིརམིཾ ན ཝིནྡིཾ ནཱདྷིགཙྪིཾ ན པཊིལབྷིནྟི – ནཱཧཾ ཏཏྠ ཨབྷིརམིཾ. ཏེནཱཧ སོ བྲཱཧྨཎོ –

‘‘ཡེ མེ པུབྦེ ཝིཡཱཀཾསུ, [ཨིཙྩཱཡསྨཱ ཧེམཀོ]

ཧུརཾ གོཏམསཱསནཱ;

ཨིཙྩཱསི ཨིཏི བྷཝིསྶཏི, སབྦཾ ཏཾ ཨིཏིཧཱིཏིཧཾ;

སབྦཾ ཏཾ ཏཀྐཝཌྜྷནཾ, ནཱཧཾ ཏཏྠ ཨབྷིརམི’’ནྟི.

༥༤.

ཏྭཉྩ མེ དྷམྨམཀྑཱཧི, ཏཎྷཱནིགྒྷཱཏནཾ མུནི;

ཡཾ ཝིདིཏྭཱ སཏོ ཙརཾ, ཏརེ ལོཀེ ཝིསཏྟིཀཾ.

ཏྭཉྩ མེ དྷམྨམཀྑཱཧཱིཏི. ཏྭནྟི བྷགཝནྟཾ བྷཎཏི. དྷམྨམཀྑཱཧཱིཏི. དྷམྨནྟི ཨཱདིཀལྱཱཎཾ མཛ྄ཛྷེཀལྱཱཎཾ པརིཡོསཱནཀལྱཱཎཾ སཱཏྠཾ སབྱཉྫནཾ ཀེཝལཔརིཔུཎྞཾ པརིསུདྡྷཾ བྲཧྨཙརིཡཾ, ཙཏྟཱརོ སཏིཔཊྛཱནེ ཙཏྟཱརོ སམྨཔྤདྷཱནེ ཙཏྟཱརོ ཨིདྡྷིཔཱདེ པཉྩིནྡྲིཡཱནི པཉྩ བལཱནི སཏྟ བོཛ྄ཛྷངྒེ ཨརིཡཾ ཨཊྛངྒིཀཾ མགྒཾ ནིབྦཱནཉྩ ནིབྦཱནགཱམིནིཉྩ པཊིཔདཾ ཨཀྑཱཧི ཨཱཙིཀྑཱཧི དེསེཧི པཉྙཔེཧི པཊྛཔེཧི ཝིཝརཱཧི ཝིབྷཛཱཧི ཨུཏྟཱནཱིཀརོཧི པཀཱསེཧཱིཏི – ཏྭཉྩ མེ དྷམྨམཀྑཱཧི.

ཏཎྷཱནིགྒྷཱཏནཾ མུནཱིཏི. ཏཎྷཱཏི – རཱུཔཏཎྷཱ…པེ… དྷམྨཏཎྷཱ. ཏཎྷཱནིགྒྷཱཏནཾ ཏཎྷཱཔཧཱནཾ ཏཎྷཱཝཱུཔསམཾ ཏཎྷཱཔཊིནིསྶགྒཾ ཏཎྷཱཔཊིཔྤསྶདྡྷིཾ ཨམཏཾ ནིབྦཱནཾ. མུནཱིཏི མོནཾ ཝུཙྩཏི ཉཱཎཾ…པེ… སངྒཛཱལམཏིཙྩ སོ མུནཱིཏི – ཏཎྷཱནིགྒྷཱཏནཾ མུནི.

ཡཾ ཝིདིཏྭཱ སཏོ ཙརནྟི ཡཾ ཝིདིཏཾ ཀཏྭཱ ཏུལཡིཏྭཱ ཏཱིརཡིཏྭཱ ཝིབྷཱཝཡིཏྭཱ ཝིབྷཱུཏཾ ཀཏྭཱ. ‘‘སབྦེ སངྑཱརཱ ཨནིཙྩཱ’’ཏི ཝིདིཏཾ ཀཏྭཱ ཏུལཡིཏྭཱ ཏཱིརཡིཏྭཱ ཝིབྷཱཝཡིཏྭཱ ཝིབྷཱུཏཾ ཀཏྭཱ, ‘‘སབྦེ སངྑཱརཱ དུཀྑཱ’’ཏི…པེ… ‘‘སབྦེ དྷམྨཱ ཨནཏྟཱ’’ཏི…པེ… ‘‘ཡཾ ཀིཉྩི སམུདཡདྷམྨཾ སབྦཾ ཏཾ ནིརོདྷདྷམྨ’’ནྟི ཝིདིཏཾ ཀཏྭཱ ཏུལཡིཏྭཱ ཏཱིརཡིཏྭཱ ཝིབྷཱཝཡིཏྭཱ ཝིབྷཱུཏཾ ཀཏྭཱ. སཏོཏི ཙཏཱུཧི ཀཱརཎེཧི སཏོ – ཀཱཡེ ཀཱཡཱནུཔསྶནཱསཏིཔཊྛཱནཾ བྷཱཝེནྟོ སཏོ…པེ… སོ ཝུཙྩཏི སཏོ. ཙརནྟི ཙརནྟོ ཝིཧརནྟོ ཨིརིཡནྟོ ཝཏྟེནྟོ པཱལེནྟོ ཡཔེནྟོ ཡཱཔེནྟོཏི – ཡཾ ཝིདིཏྭཱ སཏོ ཙརཾ.

ཏརེ ལོཀེ ཝིསཏྟིཀནྟི ཝིསཏྟིཀཱ ཝུཙྩཏི ཏཎྷཱ. ཡོ རཱགོ སཱརཱགོ…པེ… ཨབྷིཛ྄ཛྷཱ ལོབྷོ ཨཀུསལམཱུལཾ. ཝིསཏྟིཀཱཏི ཀེནཊྛེན ཝིསཏྟིཀཱ…པེ… ཝིསཊཱ ཝིཏྠཏཱཏི ཝིསཏྟིཀཱ. ལོཀེཏི ཨཔཱཡལོཀེ མནུསྶལོཀེ དེཝལོཀེ ཁནྡྷལོཀེ དྷཱཏུལོཀེ ཨཱཡཏནལོཀེ. ཏརེ ལོཀེ ཝིསཏྟིཀནྟི ལོཀེ ཝེསཱ ཝིསཏྟིཀཱ ལོཀེ ཝེཏཾ ཝིསཏྟིཀཾ སཏོ ཏརེཡྻཾ ཨུཏྟརེཡྻཾ པཏརེཡྻཾ སམཏིཀྐམེཡྻཾ ཝཱིཏིཝཏྟེཡྻནྟི – ཏརེ ལོཀེ ཝིསཏྟིཀཾ. ཏེནཱཧ སོ བྲཱཧྨཎོ –

‘‘ཏྭཉྩ མེ དྷམྨམཀྑཱཧི, ཏཎྷཱནིགྒྷཱཏནཾ མུནི;

ཡཾ ཝིདིཏྭཱ སཏོ ཙརཾ, ཏརེ ལོཀེ ཝིསཏྟིཀ’’ནྟི.

༥༥.

ཨིདྷ དིཊྛསུཏམུཏཝིཉྙཱཏེསུ, པིཡརཱུཔེསུ ཧེམཀ;

ཚནྡརཱགཝིནོདནཾ, ནིབྦཱནཔདམཙྩུཏཾ.

ཨིདྷ དིཊྛསུཏམུཏཝིཉྙཱཏེསཱུཏི. དིཊྛནྟི ཙཀྑུནཱ དིཊྛཾ; སུཏནྟི སོཏེན སུཏཾ; མུཏནྟི གྷཱནེན གྷཱཡིཏཾ ཛིཝ྄ཧཱཡ སཱཡིཏཾ ཀཱཡེན ཕུཊྛཾ; ཝིཉྙཱཏནྟི མནསཱ ཝིཉྙཱཏནྟི – ཨིདྷ དིཊྛསུཏམུཏཝིཉྙཱཏེསུ.

པིཡརཱུཔེསུ ཧེམཀཱཏི ཀིཉྩ ལོཀེ པིཡརཱུཔཾ སཱཏརཱུཔཾ? ཙཀྑུ [ཙཀྑུཾ (སྱཱ. ཀ.)] ལོཀེ པིཡརཱུཔཾ སཱཏརཱུཔཾ, སོཏཾ ལོཀེ…པེ… གྷཱནཾ ལོཀེ… ཛིཝ྄ཧཱ ལོཀེ… ཀཱཡོ ལོཀེ… མནོ ལོཀེ པིཡརཱུཔཾ སཱཏརཱུཔཾ; རཱུཔཱ ལོཀེ པིཡརཱུཔཾ སཱཏརཱུཔཾ, སདྡཱ ལོཀེ… གནྡྷཱ ལོཀེ… རསཱ ལོཀེ… ཕོཊྛབྦཱ ལོཀེ… དྷམྨཱ ལོཀེ པིཡརཱུཔཾ སཱཏརཱུཔཾ; ཙཀྑུཝིཉྙཱཎཾ ལོཀེ པིཡརཱུཔཾ སཱཏརཱུཔཾ, སོཏཝིཉྙཱཎཾ ལོཀེ པིཡརཱུཔཾ སཱཏརཱུཔཾ, གྷཱནཝིཉྙཱཎཾ ལོཀེ… ཛིཝ྄ཧཱཝིཉྙཱཎཾ ལོཀེ… ཀཱཡཝིཉྙཱཎཾ ལོཀེ… མནོཝིཉྙཱཎཾ ལོཀེ པིཡརཱུཔཾ སཱཏརཱུཔཾ, ཙཀྑུསམྥསྶོ ལོཀེ… སོཏསམྥསྶོ ལོཀེ… གྷཱནསམྥསྶོ ལོཀེ… ཛིཝ྄ཧཱསམྥསྶོ ལོཀེ… ཀཱཡསམྥསྶོ ལོཀེ… མནོསམྥསྶོ ལོཀེ པིཡརཱུཔཾ སཱཏརཱུཔཾ; ཙཀྑུསམྥསྶཛཱ ཝེདནཱ ལོཀེ པིཡརཱུཔཾ སཱཏརཱུཔཾ… སོཏསམྥསྶཛཱ ཝེདནཱ… གྷཱནསམྥསྶཛཱ ཝེདནཱ… ཛིཝ྄ཧཱསམྥསྶཛཱ ཝེདནཱ… ཀཱཡསམྥསྶཛཱ ཝེདནཱ… མནོསམྥསྶཛཱ ཝེདནཱ ལོཀེ པིཡརཱུཔཾ སཱཏརཱུཔཾ; རཱུཔསཉྙཱ ལོཀེ… སདྡསཉྙཱ ལོཀེ… གནྡྷསཉྙཱ ལོཀེ… རསསཉྙཱ ལོཀེ… ཕོཊྛབྦསཉྙཱ ལོཀེ… དྷམྨསཉྙཱ ལོཀེ པིཡརཱུཔཾ སཱཏརཱུཔཾ, རཱུཔསཉྩེཏནཱ ལོཀེ… སདྡསཉྩེཏནཱ ལོཀེ… གནྡྷསཉྩེཏནཱ ལོཀེ… རསསཉྩེཏནཱ ལོཀེ… ཕོཊྛབྦསཉྩེཏནཱ ལོཀེ… དྷམྨསཉྩེཏནཱ ལོཀེ པིཡརཱུཔཾ སཱཏརཱུཔཾ; རཱུཔཏཎྷཱ ལོཀེ… སདྡཏཎྷཱ ལོཀེ… གནྡྷཏཎྷཱ ལོཀེ… རསཏཎྷཱ ལོཀེ … ཕོཊྛབྦཏཎྷཱ ལོཀེ… དྷམྨཏཎྷཱ ལོཀེ པིཡརཱུཔཾ སཱཏརཱུཔཾ; རཱུཔཝིཏཀྐོ ལོཀེ… སདྡཝིཏཀྐོ ལོཀེ… གནྡྷཝིཏཀྐོ ལོཀེ… རསཝིཏཀྐོ ལོཀེ… ཕོཊྛབྦཝིཏཀྐོ ལོཀེ… དྷམྨཝིཏཀྐོ ལོཀེ པིཡརཱུཔཾ སཱཏརཱུཔཾ; རཱུཔཝིཙཱརོ ལོཀེ པིཡརཱུཔཾ སཱཏརཱུཔཾ, སདྡཝིཙཱརོ ལོཀེ… གནྡྷཝིཙཱརོ ལོཀེ… རསཝིཙཱརོ ལོཀེ… ཕོཊྛབྦཝིཙཱརོ ལོཀེ… དྷམྨཝིཙཱརོ ལོཀེ པིཡརཱུཔཾ སཱཏརཱུཔནྟི – པིཡརཱུཔེསུ ཧེམཀ.

ཚནྡརཱགཝིནོདནནྟི. ཚནྡརཱགོཏི ཡོ ཀཱམེསུ ཀཱམཙྪནྡོ ཀཱམརཱགོ ཀཱམནནྡཱི ཀཱམཏཎྷཱ ཀཱམསིནེཧོ ཀཱམཔརིལཱ༹ཧོ ཀཱམམུཙྪཱ ཀཱམཛ྄ཛྷོསཱནཾ ཀཱམོགྷོ ཀཱམཡོགོ ཀཱམུཔཱདཱནཾ ཀཱམཙྪནྡནཱིཝརཎཾ. ཚནྡརཱགཝིནོདནནྟི ཚནྡརཱགཔྤཧཱནཾ ཚནྡརཱགཝཱུཔསམཾ ཚནྡརཱགཔཊིནིསྶགྒཾ ཚནྡརཱགཔཊིཔྤསྶདྡྷཾ ཨམཏཾ ནིབྦཱནནྟི – ཚནྡརཱགཝིནོདནཾ.

ནིབྦཱནཔདམཙྩུཏནྟི ནིབྦཱནཔདཾ ཏཱཎཔདཾ ལེཎཔདཾ སརཎཔདཾ ཨབྷཡཔདཾ. ཨཙྩུཏནྟི ནིཙྩཾ དྷུཝཾ སསྶཏཾ ཨཝིཔརིཎཱམདྷམྨནྟི – ནིབྦཱནཔདམཙྩུཏཾ. ཏེནཱཧ བྷགཝཱ –

‘‘ཨིདྷ དིཊྛསུཏམུཏཝིཉྙཱཏེསུ, པིཡརཱུཔེསུ ཧེམཀ;

ཚནྡརཱགཝིནོདནཾ, ནིབྦཱནཔདམཙྩུཏ’’ནྟི.

༥༦.

ཨེཏདཉྙཱཡ ཡེ སཏཱ, དིཊྛདྷམྨཱབྷིནིབྦུཏཱ;

ཨུཔསནྟཱ ཙ ཏེ སདཱ, ཏིཎྞཱ ལོཀེ ཝིསཏྟིཀཾ.

ཨེཏདཉྙཱཡ ཡེ སཏཱཏི. ཨེཏནྟི ཨམཏཾ ནིབྦཱནཾ. ཡོ སོ སབྦསངྑཱརསམཐོ སབྦཱུཔདྷིཔཊིནིསྶགྒོ ཏཎྷཀྑཡོ ཝིརཱགོ ནིརོདྷོ ནིབྦཱནཾ. ཨཉྙཱཡཱཏི ཨཉྙཱཡ ཛཱནིཏྭཱ ཏུལཡིཏྭཱ ཏཱིརཡིཏྭཱ ཝིབྷཱཝཡིཏྭཱ ཝིབྷཱུཏཾ ཀཏྭཱ. ‘‘སབྦེ སངྑཱརཱ ཨནིཙྩཱ’’ཏི ཨཉྙཱཡ ཛཱནིཏྭཱ ཏུལཡིཏྭཱ ཏཱིརཡིཏྭཱ ཝིབྷཱཝཡིཏྭཱ ཝིབྷཱུཏཾ ཀཏྭཱ. ‘‘སབྦེ སངྑཱརཱ དུཀྑཱ’’ཏི… ‘‘སབྦེ དྷམྨཱ ཨནཏྟཱ’’ཏི…པེ… ‘‘ཡཾ ཀིཉྩི སམུདཡདྷམྨཾ སབྦཾ ཏཾ ནིརོདྷདྷམྨ’’ནྟི ཨཉྙཱཡ ཛཱནིཏྭཱ ཏུལཡིཏྭཱ ཏཱིརཡིཏྭཱ ཝིབྷཱཝཡིཏྭཱ ཝིབྷཱུཏཾ ཀཏྭཱ. ཡེཏི ཨརཧནྟོ ཁཱིཎཱསཝཱ. སཏཱཏི ཙཏཱུཧི ཀཱརཎེཧི སཏཱ – ཀཱཡེ ཀཱཡཱནུཔསྶནཱསཏིཔཊྛཱནཾ བྷཱཝིཏཏྟཱ སཏཱ…པེ… ཏེ ཝུཙྩནྟི སཏཱཏི – ཨེཏདཉྙཱཡ ཡེ སཏཱ.

དིཊྛདྷམྨཱབྷིནིབྦུཏཱཏི. དིཊྛདྷམྨཱཏི དིཊྛདྷམྨཱ ཉཱཏདྷམྨཱ ཏུལིཏདྷམྨཱ ཏཱིརིཏདྷམྨཱ ཝིབྷཱུཏདྷམྨཱ ཝིབྷཱཝིཏདྷམྨཱ. ‘‘སབྦེ སངྑཱརཱ ཨནིཙྩཱ’’ཏི དིཊྛདྷམྨཱ…པེ… ‘‘ཡཾ ཀིཉྩི སམུདཡདྷམྨཾ སབྦཾ ཏཾ ནིརོདྷདྷམྨ’’ནྟི དིཊྛདྷམྨཱ ཉཱཏདྷམྨཱ ཏུལིཏདྷམྨཱ ཏཱིརིཏདྷམྨཱ ཝིབྷཱུཏདྷམྨཱ ཝིབྷཱཝིཏདྷམྨཱ. ཨབྷིནིབྦུཏཱཏི རཱགསྶ ནིབྦཱཔིཏཏྟཱ ནིབྦུཏཱ, དོསསྶ ནིབྦཱཔིཏཏྟཱ ནིབྦུཏཱ, མོཧསྶ ནིབྦཱཔིཏཏྟཱ ནིབྦུཏཱ, ཀོདྷསྶ…པེ… ཨུཔནཱཧསྶ… སབྦཱཀུསལཱབྷིསངྑཱརཱནཾ སནྟཏྟཱ སམིཏཏྟཱ ཝཱུཔསམིཏཏྟཱ ནིཛ྄ཛྷཱཏཏྟཱ ནིབྦུཏཏྟཱ ཝིགཏཏྟཱ པཊིཔྤསདྡྷཏྟཱ སནྟཱ ཨུཔསནྟཱ ཝཱུཔསནྟཱ ནིབྦུཏཱ པཊིཔྤསྶདྡྷཱཏི – དིཊྛདྷམྨཱབྷིནིབྦུཏཱ.

ཨུཔསནྟཱ ཙ ཏེ སདཱཏི. ཨུཔསནྟཱཏི རཱགསྶ ཨུཔསམིཏཏྟཱ ནིབྦཱཔིཏཏྟཱ ཨུཔསནྟཱ…པེ… དོསསྶ… མོཧསྶ… ཀོདྷསྶ… ཨུཔནཱཧསྶ…པེ… སབྦཱཀུསལཱབྷིསངྑཱརཱནཾ སནྟཏྟཱ སམིཏཏྟཱ ཝཱུཔསམིཏཏྟཱ ནིཛ྄ཛྷཱཏཏྟཱ ནིབྦུཏཏྟཱ ཝིགཏཏྟཱ པཊིཔྤསདྡྷཏྟཱ སནྟཱ ཨུཔསནྟཱ ཝཱུཔསནྟཱ ནིབྦུཏཱ པཊིཔྤསྶདྡྷཱཏི ཨུཔསནྟཱ. ཏེཏི ཨརཧནྟོ ཁཱིཎཱསཝཱ. སདཱཏི སདཱ སབྦཀཱལཾ ནིཙྩཀཱལཾ དྷུཝཀཱལཾ སཏཏཾ སམིཏཾ ཨབྦོཀིཎྞཾ པོངྑཱནུཔོངྑཾ ཨུདཀཱུམིཀཛཱཏཾ ཨཝཱིཙིསནྟཏིསཧིཏཾ ཕསྶིཏཾ པུརེབྷཏྟཾ པཙྪཱབྷཏྟཾ པུརིམཡཱམཾ མཛ྄ཛྷིམཡཱམཾ པཙྪིམཡཱམཾ ཀཱལེ༹ ཛུཎྷེ ཝསྶེ ཧེམནྟེ གིམྷེ པུརིམེ ཝཡོཁནྡྷེ མཛ྄ཛྷིམེ ཝཡོཁནྡྷེ པཙྪིམེ ཝཡོཁནྡྷེཏི – ཨུཔསནྟཱ ཙ ཏེ སདཱ.

ཏིཎྞཱ ལོཀེ ཝིསཏྟིཀནྟི ཝིསཏྟིཀཱ ཝུཙྩཏི ཏཎྷཱ. ཡོ རཱགོ སཱརཱགོ…པེ… ཨབྷིཛ྄ཛྷཱ ལོབྷོ ཨཀུསལམཱུལཾ. ཝིསཏྟིཀཱཏི ཀེནཊྛེན ཝིསཏྟིཀཱ…པེ… ཝིསཊཱ ཝིཏྠཏཱཏི ཝིསཏྟིཀཱ. ལོཀེཏི ཨཔཱཡལོཀེ…པེ… ཨཱཡཏནལོཀེ. ཏིཎྞཱ ལོཀེ ཝིསཏྟིཀནྟི ལོཀེ ཝེསཱ ཝིསཏྟིཀཱ ལོཀེ ཝེཏཾ ཝིསཏྟིཀཾ ཏིཎྞཱ ཨུཏྟིཎྞཱ ནིཏྠིཎྞཱ ཨཏིཀྐནྟཱ སམཏིཀྐནྟཱ ཝཱིཏིཝཏྟཱཏི – ཏིཎྞཱ ལོཀེ ཝིསཏྟིཀཾ. ཏེནཱཧ བྷགཝཱ –

‘‘ཨེཏདཉྙཱཡ ཡེ སཏཱ, དིཊྛདྷམྨཱབྷིནིབྦུཏཱ;

ཨུཔསནྟཱ ཙ ཏེ སདཱ, ཏིཎྞཱ ལོཀེ ཝིསཏྟིཀ’’ནྟི.

སཧ གཱཐཱཔརིཡོསཱནཱ…པེ… སཏྠཱ མེ བྷནྟེ བྷགཝཱ, སཱཝཀོཧམསྨཱིཏི.

ཧེམཀམཱཎཝཔུཙྪཱནིདྡེསོ ཨཊྛམོ.

༩. ཏོདེཡྻམཱཎཝཔུཙྪཱནིདྡེསོ

༥༧.

ཡསྨིཾ ཀཱམཱ ན ཝསནྟི, [ཨིཙྩཱཡསྨཱ ཏོདེཡྻོ]

ཏཎྷཱ ཡསྶ ན ཝིཛྫཏི;

ཀཐཾཀཐཱ ཙ ཡོ ཏིཎྞོ, ཝིམོཀྑོ ཏསྶ ཀཱིདིསོ.

ཡསྨིཾ ཀཱམཱ ན ཝསནྟཱིཏི ཡསྨིཾ ཀཱམཱ ན ཝསནྟི ན སཾཝསནྟི ན ཨཱཝསནྟི ན པརིཝསནྟཱིཏི – ཡསྨིཾ ཀཱམཱ ན ཝསནྟི. ཨིཙྩཱཡསྨཱ ཏོདེཡྻོཏི. ཨིཙྩཱཏི པདསནྡྷི…པེ… པདཱནུཔུབྦཏཱཔེཏཾ – ཨིཙྩཱཏི. ཨཱཡསྨཱཏི པིཡཝཙནཾ…པེ…. ཏོདེཡྻོཏི ཏསྶ བྲཱཧྨཎསྶ ནཱམཾ…པེ… ཨབྷིལཱཔོཏི – ཨིཙྩཱཡསྨཱ ཏོདེཡྻོ.

ཏཎྷཱ ཡསྶ ན ཝིཛྫཏཱིཏི ཏཎྷཱ ཡསྶ ནཏྠི ན སཏི ན སཾཝིཛྫཏི ནུཔལབྦྷཏི ཉཱཎགྒིནཱ དཌྜྷཱཏི – ཏཎྷཱ ཡསྶ ན ཝིཛྫཏི.

ཀཐཾཀཐཱ ཙ ཡོ ཏིཎྞོཏི ཀཐཾཀཐཱ ཙ ཡོ ཏིཎྞོ ཨུཏྟིཎྞོ ནིཏྠིཎྞོ ཨཏིཀྐནྟོ སམཏིཀྐནྟོ ཝཱིཏིཝཏྟོཏི – ཀཐཾཀཐཱ ཙ ཡོ ཏིཎྞོ.

ཝིམོཀྑོ ཏསྶ ཀཱིདིསོཏི ཝིམོཀྑོ ཏསྶ ཀཱིདིསོ ཀིཾསཎྛིཏོ ཀིཾཔཀཱརོ ཀིཾཔཊིབྷཱགོ ཨིཙྪིཏབྦོཏི ཝིམོཀྑཾ པུཙྪཏཱིཏི – ཝིམོཀྑོ ཏསྶ ཀཱིདིསོ. ཏེནཱཧ སོ བྲཱཧྨཎོ –

‘‘ཡསྨིཾ ཀཱམཱ ན ཝསནྟི, [ཨིཙྩཱཡསྨཱ ཏོདེཡྻོ]

ཏཎྷཱ ཡསྶ ན ཝིཛྫཏི;

ཀཐཾཀཐཱ ཙ ཡོ ཏིཎྞོ, ཝིམོཀྑོ ཏསྶ ཀཱིདིསོ’’ཏི.

༥༨.

ཡསྨིཾ ཀཱམཱ ན ཝསནྟི, [ཏོདེཡྻཱཏི བྷགཝཱ]

ཏཎྷཱ ཡསྶ ན ཝིཛྫཏི;

ཀཐཾཀཐཱ ཙ ཡོ ཏིཎྞོ, ཝིམོཀྑོ ཏསྶ ནཱཔརོ.

ཡསྨིཾ ཀཱམཱ ན ཝསནྟཱིཏི. ཡསྨིནྟི ཡསྨིཾ པུགྒལེ ཨརཧནྟེ ཁཱིཎཱསཝེ. ཀཱམཱཏི ཨུདྡཱནཏོ དྭེ ཀཱམཱ – ཝཏྠུཀཱམཱ ཙ ཀིལེསཀཱམཱ ཙ…པེ… ཨིམེ ཝུཙྩནྟི ཝཏྠུཀཱམཱ…པེ… ཨིམེ ཝུཙྩནྟི ཀིལེསཀཱམཱ. ཡསྨིཾ ཀཱམཱ ན ཝསནྟཱིཏི ཡསྨིཾ ཀཱམཱ ན ཝསནྟི ན སཾཝསནྟི ན ཨཱཝསནྟི ན པརིཝསནྟཱིཏི – ཡསྨིཾ ཀཱམཱ ན ཝསནྟི.

ཏོདེཡྻཱཏི བྷགཝཱཏི. ཏོདེཡྻཱཏི བྷགཝཱ ཏཾ བྲཱཧྨཎཾ ནཱམེན ཨཱལཔཏི. བྷགཝཱཏི གཱརཝཱདྷིཝཙནམེཏཾ…པེ… སཙྪིཀཱ པཉྙཏྟི, ཡདིདཾ བྷགཝཱཏི – ཏོདེཡྻཱཏི བྷགཝཱ.

ཏཎྷཱ ཡསྶ ན ཝིཛྫཏཱིཏི. ཏཎྷཱཏི རཱུཔཏཎྷཱ སདྡཏཎྷཱ གནྡྷཏཎྷཱ རསཏཎྷཱ ཕོཊྛབྦཏཎྷཱ དྷམྨཏཎྷཱ. ཡསྶཱཏི ཨརཧཏོ ཁཱིཎཱསཝསྶ. ཏཎྷཱ ཡསྶ ན ཝིཛྫཏཱིཏི ཏཎྷཱ ཡསྶ ནཏྠི ན སཏི ན སཾཝིཛྫཏི ནུཔལབྦྷཏི, པཧཱིནཱ སམུཙྪིནྣཱ ཝཱུཔསནྟཱ པཊིཔྤསྶདྡྷཱ ཨབྷབྦུཔྤཏྟིཀཱ ཉཱཎགྒིནཱ དཌྜྷཱཏི – ཏཎྷཱ ཡསྶ ན ཝིཛྫཏི.

ཀཐཾཀཐཱ ཙ ཡོ ཏིཎྞོཏི ཀཐཾཀཐཱ ཝུཙྩཏི ཝིཙིཀིཙྪཱ. དུཀྑེ ཀངྑཱ…པེ… ཚམྦྷིཏཏྟཾ ཙིཏྟསྶ མནོཝིལེཁོ. ཡོཏི ཡོ སོ ཨརཧཾ ཁཱིཎཱསཝོ. ཀཐཾཀཐཱ ཙ ཡོ ཏིཎྞོཏི ཀཐཾཀཐཱ ཙ ཡོ ཏིཎྞོ ཨུཏྟིཎྞོ ནིཏྠིཎྞོ ཨཏིཀྐནྟོ སམཏིཀྐནྟོ ཝཱིཏིཝཏྟོཏི – ཀཐཾཀཐཱ ཙ ཡོ ཏིཎྞོ.

ཝིམོཀྑོ ཏསྶ ནཱཔརོཏི ནཏྠི ཏསྶ ཨཔརོ ཝིམོཀྑོ. ཡེན ཝིམོཀྑེན ཝིམུཙྩེཡྻ ཝིམུཏྟོ སོ. ཀཏཾ ཏསྶ ཝིམོཀྑེན ཀརཎཱིཡནྟི – ཝིམོཀྑོ ཏསྶ ནཱཔརོ. ཏེནཱཧ བྷགཝཱ –

‘‘ཡསྨིཾ ཀཱམཱ ན ཝསནྟི, [ཏོདེཡྻཱཏི བྷགཝཱ]

ཏཎྷཱ ཡསྶ ན ཝིཛྫཏི;

ཀཐཾཀཐཱ ཙ ཡོ ཏིཎྞོ, ཝིམོཀྑོ ཏསྶ ནཱཔརོ’’ཏི.

༥༩.

ནིརཱསསོ སོ ཨུད ཨཱསསཱནོ, པཉྙཱཎཝཱ སོ ཨུད པཉྙཀཔྤཱི;

མུནིཾ ཨཧཾ སཀྐ ཡཐཱ ཝིཛཉྙཾ, ཏཾ མེ ཝིཡཱཙིཀྑ སམནྟཙཀྑུ.

ནིརཱསསོ སོ ཨུད ཨཱསསཱནོཏི ནིཏྟཎྷོ སོ, ཨུདཱཧུ སཏཎྷོ རཱུཔེ ཨཱསཱིསཏི [ཨཱསིཾསཏི (སྱཱ.)], སདྡེ…པེ… གནྡྷེ… རསེ… ཕོཊྛབྦེ… ཀུལཾ… གཎཾ… ཨཱཝཱསཾ… ལཱབྷཾ… ཡསཾ… པསཾསཾ… སུཁཾ… ཙཱིཝརཾ… པིཎྜཔཱཏཾ… སེནཱསནཾ… གིལཱནཔཙྩཡབྷེསཛྫཔརིཀྑཱརཾ… ཀཱམདྷཱཏུཾ … རཱུཔདྷཱཏུཾ… ཨརཱུཔདྷཱཏུཾ… ཀཱམབྷཝཾ… རཱུཔབྷཝཾ… ཨརཱུཔབྷཝཾ… སཉྙཱབྷཝཾ… ཨསཉྙཱབྷཝཾ… ནེཝསཉྙཱནཱསཉྙཱབྷཝཾ… ཨེཀཝོཀཱརབྷཝཾ… ཙཏུཝོཀཱརབྷཝཾ… པཉྩཝོཀཱརབྷཝཾ… ཨཏཱིཏཾ… ཨནཱགཏཾ… པཙྩུཔྤནྣཾ… དིཊྛསུཏམུཏཝིཉྙཱཏབྦེ དྷམྨེ ཨཱསཱིསཏི སཱདིཡཏི པཏྠེཏི པིཧེཏི ཨབྷིཛཔྤཏཱིཏི – ནིརཱསསོ སོ ཨུད ཨཱསསཱནོ.

པཉྙཱཎཝཱ སོ ཨུད པཉྙཀཔྤཱིཏི. པཉྙཱཎཝཱ སོཏི པཎྜིཏོ པཉྙཝཱ བུདྡྷིམཱ ཉཱཎཱི ཝིབྷཱཝཱི མེདྷཱཝཱི. ཨུད པཉྙཀཔྤཱིཏི ཨུདཱཧུ ཨཊྛསམཱཔཏྟིཉཱཎེན ཝཱ པཉྩཱབྷིཉྙཱཉཱཎེན ཝཱ མིཙྪཱཉཱཎེན ཝཱ ཏཎྷཱཀཔྤཾ ཝཱ དིཊྛིཀཔྤཾ ཝཱ ཀཔྤེཏི ཛནེཏི སཉྫནེཏི ནིབྦཏྟེཏི ཨབྷིནིབྦཏྟེཏཱིཏི – པཉྙཱཎཝཱ སོ ཨུད པཉྙཀཔྤཱི.

མུནིཾ ཨཧཾ སཀྐ ཡཐཱ ཝིཛཉྙནྟི. སཀྐཱཏི སཀྐོ བྷགཝཱ. སཀྱཀུལཱ པབྦཛིཏོཏིཔི སཀྐོ. ཨཐ ཝཱ, ཨཌྜྷོ མཧདྡྷནོ དྷནཝཱཏིཔི སཀྐོ. ཏསྶིམཱནི དྷནཱནི, སེཡྻཐིདཾ – སདྡྷཱདྷནཾ སཱིལདྷནཾ ཧིརིདྷནཾ ཨོཏྟཔྤདྷནཾ སུཏདྷནཾ ཙཱགདྷནཾ པཉྙཱདྷནཾ སཏིཔཊྛཱནདྷནཾ སམྨཔྤདྷཱནདྷནཾ ཨིདྡྷིཔཱདདྷནཾ ཨིནྡྲིཡདྷནཾ བལདྷནཾ བོཛ྄ཛྷངྒདྷནཾ མགྒདྷནཾ ཕལདྷནཾ ནིབྦཱནདྷནནྟི. ཏེཧི ཨནེཀཝིདྷེཧི དྷནརཏནེཧི ཨཌྜྷོ མཧདྡྷནོ དྷནཝཱཏིཔི སཀྐོ. ཨཐ ཝཱ, པཧུ ཝིསཝཱི ཨལམཏྟོ སཱུརོ ཝཱིརོ ཝིཀྐནྟོ ཨབྷཱིརཱུ ཨཙྪམྦྷཱི ཨནུཏྲཱསཱི ཨཔལཱཡཱི པཧཱིནབྷཡབྷེརཝོ ཝིགཏལོམཧཾསོཏིཔི སཀྐོ. མུནིཾ ཨཧཾ སཀྐ ཡཐཱ ཝིཛཉྙནྟི སཀྐ ཡཐཱཧཾ མུནིཾ ཛཱནེཡྻཾ ཨཱཛཱནེཡྻཾ ཝིཛཱནེཡྻཾ པཊིཝིཛཱནེཡྻཾ པཊིཝིཛ྄ཛྷེཡྻནྟི – མུནིཾ ཨཧཾ སཀྐ ཡཐཱ ཝིཛཉྙཾ.

ཏཾ མེ ཝིཡཱཙིཀྑ སམནྟཙཀྑཱུཏི. ཏནྟི ཡཾ པུཙྪཱམི ཡཾ ཡཱཙཱམི ཡཾ ཨཛ྄ཛྷེསཱམི ཡཾ པསཱདེམི. ཝིཡཱཙིཀྑཱཏི ཨཱཙིཀྑཱཧི དེསེཧི པཉྙཔེཧི པཊྛཔེཧི ཝིཝརཱཧི ཝིབྷཛཱཧི ཨུཏྟཱནཱིཀརོཧི པཀཱསེཧི. སམནྟཙཀྑཱུཏི སམནྟཙཀྑུ ཝུཙྩཏི སབྦཉྙུཏཉཱཎཾ…པེ… ཏཐཱགཏོ ཏེན སམནྟཙཀྑཱུཏི – ཏཾ མེ ཝིཡཱཙིཀྑ སམནྟཙཀྑུ. ཏེནཱཧ སོ བྲཱཧྨཎོ –

‘‘ནིརཱསསོ སོ ཨུད ཨཱསསཱནོ, པཉྙཱཎཝཱ སོ ཨུད པཉྙཀཔྤཱི;

མུནིཾ ཨཧཾ སཀྐ ཡཐཱ ཝིཛཉྙཾ, ཏཾ མེ ཝིཡཱཙིཀྑ སམནྟཙཀྑཱུ’’ཏི.

༦༠.

ནིརཱསསོ སོ ན ཙ ཨཱསསཱནོ, པཉྙཱཎཝཱ སོ ན ཙ པཉྙཀཔྤཱི;

ཨེཝམྤི ཏོདེཡྻ མུནིཾ ཝིཛཱན, ཨཀིཉྩནཾ ཀཱམབྷཝེ ཨསཏྟཾ.

ནིརཱསསོ སོ ན ཙ ཨཱསསཱནོཏི ནིཏྟཎྷོ སོ. ན སོ སཏཎྷོ རཱུཔེ ནཱསཱིསཏི. སདྡེ…པེ… གནྡྷེ… དིཊྛསུཏམུཏཝིཉྙཱཏབྦེ དྷམྨེ ནཱསཱིསཏི ན ཨིཙྪཏི ན སཱདིཡཏི ན པཏྠེཏི ན པིཧེཏི ནཱབྷིཛཔྤཏཱིཏི – ནིརཱསསོ སོ ན ཙ ཨཱསསཱནོ.

པཉྙཱཎཝཱ སོ ན ཙ པཉྙཀཔྤཱིཏི. པཉྙཱཎཝཱཏི པཎྜིཏོ པཉྙཝཱ བུདྡྷིམཱ ཉཱཎཱི ཝིབྷཱཝཱི མེདྷཱཝཱི. ན ཙ པཉྙཀཔྤཱིཏི ཨཊྛསམཱཔཏྟིཉཱཎེན ཝཱ པཉྩཱབྷིཉྙཱཉཱཎེན ཝཱ མིཙྪཱཉཱཎེན ཝཱ ཏཎྷཱཀཔྤཾ ཝཱ ན ཀཔྤེཏི དིཊྛིཀཔྤཾ ཝཱ ན ཀཔྤེཏི ན ཛནེཏི ན སཉྫནེཏི ན ནིབྦཏྟེཏི ནཱབྷིནིབྦཏྟེཏཱིཏི – པཉྙཱཎཝཱ སོ ན ཙ པཉྙཀཔྤཱི.

ཨེཝམྤི ཏོདེཡྻ མུནིཾ ཝིཛཱནཱཏི. མུནཱིཏི མོནཾ ཝུཙྩཏི ཉཱཎཾ…པེ… སངྒཛཱལམཏིཙྩ སོ མུནི. ཨེཝམྤི ཏོདེཡྻ མུནིཾ ཝིཛཱནཱཏི ཏོདེཡྻ, ཨེཝཾ མུནིཾ ཛཱན པཊིཛཱན པཊིཝིཛཱན པཊིཝིཛ྄ཛྷཱཏི – ཨེཝམྤི ཏོདེཡྻ མུནིཾ ཝིཛཱན.

ཨཀིཉྩནཾ ཀཱམབྷཝེ ཨསཏྟནྟི. ཨཀིཉྩནནྟི རཱགཀིཉྩནཾ དོསཀིཉྩནཾ མོཧཀིཉྩནཾ མཱནཀིཉྩནཾ དིཊྛིཀིཉྩནཾ ཀིལེསཀིཉྩནཾ དུཙྩརིཏཀིཉྩནཾ. ཡསྶེཏཱནི [ཡསྶེཏེ (སྱཱ.)] ཀིཉྩནཱནི [ཀིཉྩནཱ (སྱཱ.)] པཧཱིནཱནི སམུཙྪིནྣཱནི ཝཱུཔསནྟཱནི པཊིཔྤསྶདྡྷཱནི ཨབྷབྦུཔྤཏྟིཀཱནི ཉཱཎགྒིནཱ དཌྜྷཱནི, སོ ཝུཙྩཏི ཨཀིཉྩནོ. ཀཱམཱཏི ཨུདྡཱནཏོ དྭེ ཀཱམཱ – ཝཏྠུཀཱམཱ ཙ ཀིལེསཀཱམཱ ཙ…པེ… ཨིམེ ཝུཙྩནྟི ཝཏྠུཀཱམཱ…པེ… ཨིམེ ཝུཙྩནྟི ཀིལེསཀཱམཱ. བྷཝཱཏི དྭེ བྷཝཱ – ཀམྨབྷཝོ ཙ པཊིསནྡྷིཀོ ཙ པུནབྦྷཝོ…པེ… ཨཡཾ པཊིསནྡྷིཀོ པུནབྦྷཝོ.

ཨཀིཉྩནཾ ཀཱམབྷཝེ ཨསཏྟནྟི ཨཀིཉྩནཾ པུགྒལཾ ཀཱམེ ཙ བྷཝེ ཙ ཨསཏྟཾ ཨལགྒཾ ཨལགྒིཏཾ ཨཔལིབུདྡྷཾ ནིཀྑནྟཾ ནིསྶཊཾ ཝིཔྤམུཏྟཾ ཝིསཉྙུཏྟཾ ཝིམརིཡཱདིཀཏེན ཙེཏསཱ ཝིཧརནྟནྟི – ཨཀིཉྩནཾ ཀཱམབྷཝེ ཨསཏྟཾ. ཏེནཱཧ བྷགཝཱ –

‘‘ནིརཱསསོ སོ ན ཙ ཨཱསསཱནོ, པཉྙཱཎཝཱ སོ ན ཙ པཉྙཀཔྤཱི;

ཨེཝམྤི ཏོདེཡྻ མུནིཾ ཝིཛཱན, ཨཀིཉྩནཾ ཀཱམབྷཝེ ཨསཏྟནྟི.

སཧ གཱཐཱཔརིཡོསཱནཱ…པེ… སཏྠཱ མེ བྷནྟེ བྷགཝཱ, སཱཝཀོཧམསྨཱིཏི.

ཏོདེཡྻམཱཎཝཔུཙྪཱནིདྡེསོ ནཝམོ.

༡༠. ཀཔྤམཱཎཝཔུཙྪཱནིདྡེསོ

༦༡.

མཛ྄ཛྷེ སརསྨིཾ ཏིཊྛཏཾ, [ཨིཙྩཱཡསྨཱ ཀཔྤོ]

ཨོགྷེ ཛཱཏེ མཧབྦྷཡེ;

ཛརཱམཙྩུཔརེཏཱནཾ, དཱིཔཾ པབྲཱུཧི མཱརིས;

ཏྭཉྩ མེ དཱིཔམཀྑཱཧི, ཡཐཱཡིདཾ ནཱཔརཾ སིཡཱ.

མཛ྄ཛྷེ སརསྨིཾ ཏིཊྛཏནྟི སརོ ཝུཙྩཏི སཾསཱརོ ཨཱགམནཾ གམནཾ གམནཱགམནཾ ཀཱལཾ གཏི བྷཝཱབྷཝོ ཙུཏི ཙ ཨུཔཔཏྟི ཙ ནིབྦཏྟི ཙ བྷེདོ ཙ ཛཱཏི ཙ ཛརཱ ཙ མརཎཉྩ. སཾསཱརསྶ པུརིམཱཔི ཀོཊི ན པཉྙཱཡཏི, པཙྪིམཱཔི ཀོཊི ན པཉྙཱཡཏི; མཛ྄ཛྷེཝ སཾསཱརེ སཏྟཱ ཋིཏཱ པཏིཊྛིཏཱ ཨལླཱིནཱ ཨུཔགཏཱ ཨཛ྄ཛྷོསིཏཱ ཨདྷིམུཏྟཱ.

ཀཐཾ སཾསཱརསྶ པུརིམཱ ཀོཊི ན པཉྙཱཡཏི? ཨེཏྟཀཱ ཛཱཏིཡོ ཝཊྚཾ ཝཏྟི, ཏཏོ པརཾ ན ཝཏྟཏཱིཏི ཧེཝཾ ནཏྠི, ཨེཝམྤི སཾསཱརསྶ པུརིམཱ ཀོཊི ན པཉྙཱཡཏི. ཨེཏྟཀཱནི ཛཱཏིསཏཱནི ཝཊྚཾ ཝཏྟི, ཏཏོ པརཾ ན ཝཏྟཏཱིཏི ཧེཝཾ ནཏྠི, ཨེཝམྤི སཾསཱརསྶ པུརིམཱ ཀོཊི ན པཉྙཱཡཏི. ཨེཏྟཀཱནི ཛཱཏིསཧསྶཱནི ཝཊྚཾ ཝཏྟི, ཏཏོ པརཾ ན ཝཏྟཏཱིཏི ཧེཝཾ ནཏྠི, ཨེཝམྤི སཾསཱརསྶ པུརིམཱ ཀོཊི ན པཉྙཱཡཏི. ཨེཏྟཀཱནི ཛཱཏིསཏསཧསྶཱནི ཝཊྚཾ ཝཏྟི, ཏཏོ པརཾ ན ཝཏྟཏཱིཏི ཧེཝཾ ནཏྠི, ཨེཝམྤི སཾསཱརསྶ པུརིམཱ ཀོཊི ན པཉྙཱཡཏི. ཨེཏྟཀཱ ཛཱཏིཀོཊིཡོ ཝཊྚཾ ཝཏྟི, ཏཏོ པརཾ ན ཝཏྟཏཱིཏི ཧེཝཾ ནཏྠི, ཨེཝམྤི སཾསཱརསྶ པུརིམཱ ཀོཊི ན པཉྙཱཡཏི. ཨེཏྟཀཱནི ཛཱཏིཀོཊིསཏཱནི ཝཊྚཾ ཝཏྟི, ཏཏོ པརཾ ན ཝཏྟཏཱིཏི ཧེཝཾ ནཏྠི, ཨེཝམྤི སཾསཱརསྶ པུརིམཱ ཀོཊི ན པཉྙཱཡཏི. ཨེཏྟཀཱནི ཛཱཏིཀོཊིསཧསྶཱནི ཝཊྚཾ ཝཏྟི, ཏཏོ པརཾ ན ཝཏྟཏཱིཏི, ཧེཝཾ ནཏྠི. ཨེཝམྤི སཾསཱརསྶ པུརིམཱ ཀོཊི ན པཉྙཱཡཏི. ཨེཏྟཀཱནི ཛཱཏིཀོཊིསཏསཧསྶཱནི ཝཊྚཾ ཝཏྟི, ཏཏོ པརཾ ན ཝཏྟཏཱིཏི ཧེཝཾ ནཏྠི, ཨེཝམྤི སཾསཱརསྶ པུརིམཱ ཀོཊི ན པཉྙཱཡཏི.

ཨེཏྟཀཱནི ཝསྶཱནི ཝཊྚཾ ཝཏྟི, ཏཏོ པརཾ ན ཝཏྟཏཱིཏི ཧེཝཾ ནཏྠི, ཨེཝམྤི སཾསཱརསྶ པུརིམཱ ཀོཊི ན པཉྙཱཡཏི. ཨེཏྟཀཱནི ཝསྶསཏཱནི ཝཊྚཾ ཝཏྟི, ཏཏོ པརཾ ན ཝཏྟཏཱིཏི ཧེཝཾ ནཏྠི, ཨེཝམྤི སཾསཱརསྶ པུརིམཱ ཀོཊི ན པཉྙཱཡཏི. ཨེཏྟཀཱནི ཝསྶསཧསྶཱནི ཝཊྚཾ ཝཏྟི, ཏཏོ པརཾ ན ཝཏྟཏཱིཏི ཧེཝཾ ནཏྠི, ཨེཝམྤི སཾསཱརསྶ པུརིམཱ ཀོཊི ན པཉྙཱཡཏི. ཨེཏྟཀཱནི ཝསྶསཏསཧསྶཱནི ཝཊྚཾ ཝཏྟི, ཏཏོ པརཾ ན ཝཏྟཏཱིཏི ཧེཝཾ ནཏྠི, ཨེཝམྤི སཾསཱརསྶ པུརིམཱ ཀོཊི ན པཉྙཱཡཏི. ཨེཏྟཀཱ ཝསྶཀོཊིཡོ ཝཊྚཾ ཝཏྟི, ཏཏོ པརཾ ན ཝཏྟཏཱིཏི ཧེཝཾ ནཏྠི, ཨེཝམྤི སཾསཱརསྶ པུརིམཱ ཀོཊི ན པཉྙཱཡཏི. ཨེཏྟཀཱནི ཝསྶཀོཊིསཏཱནི ཝཊྚཾ ཝཏྟི, ཏཏོ པརཾ ན ཝཏྟཏཱིཏི ཧེཝཾ ནཏྠི, ཨེཝམྤི སཾསཱརསྶ པུརིམཱ ཀོཊི ན པཉྙཱཡཏི. ཨེཏྟཀཱནི ཝསྶཀོཊིསཧསྶཱནི ཝཊྚཾ ཝཏྟི, ཏཏོ པརཾ ན ཝཏྟཏཱིཏི ཧེཝཾ ནཏྠི, ཨེཝམྤི སཾསཱརསྶ པུརིམཱ ཀོཊི ན པཉྙཱཡཏི. ཨེཏྟཀཱནི ཝསྶཀོཊིསཏསཧསྶཱནི ཝཊྚཾ ཝཏྟི, ཏཏོ པརཾ ན ཝཏྟཏཱིཏི ཧེཝཾ ནཏྠི, ཨེཝམྤི སཾསཱརསྶ པུརིམཱ ཀོཊི ན པཉྙཱཡཏི.

ཨེཏྟཀཱནི ཀཔྤཱནི ཝཊྚཾ ཝཏྟི, ཏཏོ པརཾ ན ཝཏྟཏཱིཏི ཧེཝཾ ནཏྠི, ཨེཝམྤི སཾསཱརསྶ པུརིམཱ ཀོཊི ན པཉྙཱཡཏི. ཨེཏྟཀཱནི ཀཔྤསཏཱནི ཝཊྚཾ ཝཏྟི, ཏཏོ པརཾ ན ཝཏྟཏཱིཏི ཧེཝཾ ནཏྠི, ཨེཝམྤི སཾསཱརསྶ པུརིམཱ ཀོཊི ན པཉྙཱཡཏི. ཨེཏྟཀཱནི ཀཔྤསཧསྶཱནི ཝཊྚཾ ཝཏྟི, ཏཏོ པརཾ ན ཝཏྟཏཱིཏི ཧེཝཾ ནཏྠི, ཨེཝམྤི སཾསཱརསྶ པུརིམཱ ཀོཊི ན པཉྙཱཡཏི. ཨེཏྟཀཱནི ཀཔྤསཏསཧསྶཱནི ཝཊྚཾ ཝཏྟི, ཏཏོ པརཾ ན ཝཏྟཏཱིཏི ཧེཝཾ ནཏྠི, ཨེཝམྤི སཾསཱརསྶ པུརིམཱ ཀོཊི ན པཉྙཱཡཏི. ཨེཏྟཀཱ ཀཔྤཀོཊིཡོ ཝཊྚཾ ཝཏྟི, ཏཏོ པརཾ ན ཝཏྟཏཱིཏི ཧེཝཾ ནཏྠི, ཨེཝམྤི སཾསཱརསྶ པུརིམཱ ཀོཊི ན པཉྙཱཡཏི. ཨེཏྟཀཱནི ཀཔྤཀོཊིསཏཱནི ཝཊྚཾ ཝཏྟི, ཏཏོ པརཾ ན ཝཏྟཏཱིཏི ཧེཝཾ ནཏྠི, ཨེཝམྤི སཾསཱརསྶ པུརིམཱ ཀོཊི ན པཉྙཱཡཏི. ཨེཏྟཀཱནི ཀཔྤཀོཊིསཧསྶཱནི ཝཊྚཾ ཝཏྟི, ཏཏོ པརཾ ན ཝཏྟཏཱིཏི ཧེཝཾ ནཏྠི, ཨེཝམྤི སཾསཱརསྶ པུརིམཱ ཀོཊི ན པཉྙཱཡཏི. ཨེཏྟཀཱནི ཀཔྤཀོཊིསཏསཧསྶཱནི ཝཊྚཾ ཝཏྟི, ཏཏོ པརཾ ན ཝཏྟཏཱིཏི ཧེཝཾ ནཏྠི, ཨེཝམྤི སཾསཱརསྶ པུརིམཱ ཀོཊི ན པཉྙཱཡཏི.

ཝུཏྟཉྷེཏཾ བྷགཝཏཱ – ‘‘ཨནམཏགྒོཡཾ, བྷིཀྑཝེ, སཾསཱརོ, པུབྦཱ ཀོཊི ན པཉྙཱཡཏི ཨཝིཛྫཱནཱིཝརཎཱནཾ སཏྟཱནཾ ཏཎྷཱསཾཡོཛནཱནཾ སནྡྷཱཝཏཾ སཾསརཏཾ. ཨེཝཾ དཱིགྷརཏྟཾ ཁོ, བྷིཀྑཝེ, དུཀྑཾ པཙྩནུབྷཱུཏཾ ཏིབྦཾ པཙྩནུབྷཱུཏཾ བྱསནཾ པཙྩནུབྷཱུཏཾ, ཀཊསཱི ཝཌྜྷིཏཱ [ཀཊསཱིཝཝཌྜྷིཏཾ (སྱཱ.) པསྶ སཾ. ནི. ༢.༡༢༤]. ཡཱཝཉྩིདཾ, བྷིཀྑཝེ, ཨལམེཝ སབྦསངྑཱརེསུ ནིབྦིནྡིཏུཾ ཨལཾ ཝིརཛྫིཏུཾ ཨལཾ ཝིམུཙྩིཏུ’’ནྟི. ཨེཝམྤི སཾསཱརསྶ པུརིམཱ ཀོཊི ན པཉྙཱཡཏི.

ཀཐཾ སཾསཱརསྶ པཙྪིམཱ ཀོཊི ན པཉྙཱཡཏི? ཨེཏྟཀཱ ཛཱཏིཡོ ཝཊྚཾ ཝཏྟིསྶཏི, ཏཏོ པརཾ ན ཝཏྟིསྶཏཱིཏི ཧེཝཾ ནཏྠི, ཨེཝམྤི སཾསཱརསྶ པཙྪིམཱ ཀོཊི ན པཉྙཱཡཏི. ཨེཏྟཀཱནི ཛཱཏིསཏཱནི, ཨེཏྟཀཱནི ཛཱཏིསཧསྶཱནི, ཨེཏྟཀཱནི ཛཱཏིསཏསཧསྶཱནི, ཨེཏྟཀཱ ཛཱཏིཀོཊིཡོ, ཨེཏྟཀཱནི ཛཱཏིཀོཊིསཏཱནི, ཨེཏྟཀཱནི ཛཱཏིཀོཊིསཧསྶཱནི, ཨེཏྟཀཱནི ཛཱཏིཀོཊིསཏསཧསྶཱནི, ཨེཏྟཀཱནི ཝསྶཱནི, ཨེཏྟཀཱནི ཝསྶསཏཱནི, ཨེཏྟཀཱནི ཝསྶསཧསྶཱནི, ཨེཏྟཀཱནི ཝསྶསཏསཧསྶཱནི, ཨེཏྟཀཱ ཝསྶཀོཊིཡོ, ཨེཏྟཀཱནི ཝསྶཀོཊིསཏཱནི, ཨེཏྟཀཱནི ཝསྶཀོཊིསཧསྶཱནི, ཨེཏྟཀཱནི ཝསྶཀོཊིསཏསཧསྶཱནི, ཨེཏྟཀཱནི ཀཔྤཱནི, ཨེཏྟཀཱནི ཀཔྤསཏཱནི, ཨེཏྟཀཱནི ཀཔྤསཧསྶཱནི, ཨེཏྟཀཱནི ཀཔྤསཏསཧསྶཱནི, ཨེཏྟཀཱ ཀཔྤཀོཊིཡོ, ཨེཏྟཀཱནི ཀཔྤཀོཊིསཏཱནི, ཨེཏྟཀཱནི ཀཔྤཀོཊིསཧསྶཱནི, ཨེཏྟཀཱནི ཀཔྤཀོཊིསཏསཧསྶཱནི ཝཊྚཾ ཝཏྟིསྶཏི, ཏཏོ པརཾ ན ཝཏྟིསྶཏཱིཏི ཧེཝཾ ནཏྠི, ཨེཝམྤི སཾསཱརསྶ པཙྪིམཱ ཀོཊི ན པཉྙཱཡཏི. ཨེཝམྤི སཾསཱརསྶ པུརིམཱཔི ཀོཊི ན པཉྙཱཡཏི, པཙྪིམཱཔི ཀོཊི ན པཉྙཱཡཏི, མཛ྄ཛྷེཝ སཾསཱརེ སཏྟཱ ཋིཏཱ པཏིཊྛིཏཱ ཨལླཱིནཱ ཨུཔགཏཱ ཨཛ྄ཛྷོསིཏཱ ཨདྷིམུཏྟཱཏི – མཛ྄ཛྷེ སརསྨིཾ ཏིཊྛཏཾ. ཨིཙྩཱཡསྨཱ ཀཔྤོཏི. ཨིཙྩཱཏི པདསནྡྷི…པེ…. ཨཱཡསྨཱཏི པིཡཝཙནཾ…པེ…. ཀཔྤོཏི ཏསྶ བྲཱཧྨཎསྶ ནཱམཾ…པེ… ཨབྷིལཱཔོཏི – ཨིཙྩཱཡསྨཱ ཀཔྤོ.

ཨོགྷེ ཛཱཏེ མཧབྦྷཡེཏི ཀཱམོགྷེ བྷཝོགྷེ དིཊྛོགྷེ ཨཝིཛྫོགྷེ ཛཱཏེ སཉྫཱཏེ ནིབྦཏྟེ ཨབྷིནིབྦཏྟེ པཱཏུབྷཱུཏེ. མཧབྦྷཡེཏི ཛཱཏིབྷཡེ ཛརཱབྷཡེ བྱཱདྷིབྷཡེ མརཎབྷཡེཏི – ཨོགྷེ ཛཱཏེ མཧབྦྷཡེ.

ཛརཱམཙྩུཔརེཏཱནནྟི ཛརཱཡ ཕུཊྛཱནཾ པརེཏཱནཾ སམོཧིཏཱནཾ སམནྣཱགཏཱནཾ. མཙྩུནཱ ཕུཊྛཱནཾ པརེཏཱནཾ སམོཧིཏཱནཾ སམནྣཱགཏཱནཾ, ཛཱཏིཡཱ ཨནུགཏཱནཾ ཛརཱཡ ཨནུསཊཱནཾ བྱཱདྷིནཱ ཨབྷིབྷཱུཏཱནཾ མརཎེན ཨབྦྷཱཧཏཱནཾ ཨཏཱཎཱནཾ ཨལེཎཱནཾ ཨསརཎཱནཾ ཨསརཎཱིབྷཱུཏཱནནྟི – ཛརཱམཙྩུཔརེཏཱནཾ.

དཱིཔཾ པབྲཱུཧི མཱརིསཱཏི དཱིཔཾ ཏཱཎཾ ལེཎཾ སརཎཾ གཏིཾ པརཱཡནཾ [གཏིཔརཱཡནཾ (སྱཱ.) ཨེཝམུཔརིཔི] བྲཱུཧི ཨཱཙིཀྑཱཧི དེསེཧི པཉྙཔེཧི པཊྛཔེཧི ཝིཝརཱཧི ཝིབྷཛཱཧི ཨུཏྟཱནཱིཀརོཧི པཀཱསེཧི. མཱརིསཱཏི པིཡཝཙནཾ གརུཝཙནཾ སགཱརཝསཔྤཏིསྶཱདྷིཝཙནམེཏཾ མཱརིསཱཏི – དཱིཔཾ པབྲཱུཧི མཱརིས.

ཏྭཉྩ མེ དཱིཔམཀྑཱཧཱིཏི. ཏྭནྟི བྷགཝནྟཾ བྷཎཏི. དཱིཔམཀྑཱཧཱིཏི དཱིཔཾ ཏཱཎཾ ལེཎཾ སརཎཾ གཏིཾ པརཱཡནཾ ཨཀྑཱཧི ཨཱཙིཀྑཱཧི དེསེཧི པཉྙཔེཧི པཊྛཔེཧི ཝིཝརཱཧི ཝིབྷཛཱཧི ཨུཏྟཱནཱིཀརོཧི པཀཱསེཧཱིཏི – ཏྭཉྩ མེ དཱིཔམཀྑཱཧི.

ཡཐཱཡིདཾ ནཱཔརཾ སིཡཱཏི ཡཐཡིདཾ དུཀྑཾ ཨིདྷེཝ ནིརུཛ྄ཛྷེཡྻ ཝཱུཔསམེཡྻ ཨཏྠཾ གཙྪེཡྻ པཊིཔྤསྶམྦྷེཡྻ པུནཔཊིསནྡྷིཀཾ དུཀྑཾ ན ནིབྦཏྟེཡྻ, ཀཱམདྷཱཏུཡཱ ཝཱ རཱུཔདྷཱཏུཡཱ ཝཱ ཨརཱུཔདྷཱཏུཡཱ ཝཱ ཀཱམབྷཝེ ཝཱ རཱུཔབྷཝེ ཝཱ ཨརཱུཔབྷཝེ ཝཱ སཉྙཱབྷཝེ ཝཱ ཨསཉྙཱབྷཝེ ཝཱ ནེཝསཉྙཱནཱསཉྙཱབྷཝེ ཝཱ ཨེཀཝོཀཱརབྷཝེ ཝཱ ཙཏུཝོཀཱརབྷཝེ ཝཱ པཉྩཝོཀཱརབྷཝེ ཝཱ པུནགཏིཡཱ ཝཱ ཨུཔཔཏྟིཡཱ ཝཱ པཊིསནྡྷིཡཱ ཝཱ བྷཝེ ཝཱ སཾསཱརེ ཝཱ ཝཊྚེ ཝཱ ན ཛནེཡྻ ན སཉྫནེཡྻ ན ནིབྦཏྟེཡྻ ནཱབྷིནིབྦཏྟེཡྻ. ཨིདྷེཝ ནིརུཛ྄ཛྷེཡྻ ཝཱུཔསམེཡྻ ཨཏྠཾ གཙྪེཡྻ པཊིཔྤསྶམྦྷེཡྻཱཏི – ཡཐཱཡིདཾ ནཱཔརཾ སིཡཱ. ཏེནཱཧ སོ བྲཱཧྨཎོ –

‘‘མཛ྄ཛྷེ སརསྨིཾ ཏིཊྛཏཾ, [ཨིཙྩཱཡསྨཱ ཀཔྤོ]

ཨོགྷེ ཛཱཏེ མཧབྦྷཡེ;

ཛརཱམཙྩུཔརེཏཱནཾ, དཱིཔཾ པབྲཱུཧི མཱརིས;

ཏྭཉྩ མེ དཱིཔམཀྑཱཧི, ཡཐཱཡིདཾ ནཱཔརཾ སིཡཱ’’ཏི.

༦༢.

མཛ྄ཛྷེ སརསྨིཾ ཏིཊྛཏཾ, [ཀཔྤཱཏི བྷགཝཱ]

ཨོགྷེ ཛཱཏེ མཧབྦྷཡེ;

ཛརཱམཙྩུཔརེཏཱནཾ, དཱིཔཾ པབྲཱུམི ཀཔྤ ཏེ.

མཛ྄ཛྷེ སརསྨིཾ ཏིཊྛཏནྟི སརོ ཝུཙྩཏི སཾསཱརོ ཨཱགམནཾ གམནཾ གམནཱགམནཾ ཀཱལཾ གཏི བྷཝཱབྷཝོ, ཙུཏི ཙ ཨུཔཔཏྟི ཙ ནིབྦཏྟི ཙ བྷེདོ ཙ ཛཱཏི ཙ ཛརཱ ཙ མརཎཉྩ. སཾསཱརསྶ པུརིམཱཔི ཀོཊི ན པཉྙཱཡཏི, པཙྪིམཱཔི ཀོཊི ན པཉྙཱཡཏི. མཛ྄ཛྷེཝ སཾསཱརེ སཏྟཱ ཋིཏཱ པཏིཊྛིཏཱ ཨལླཱིནཱ ཨུཔགཏཱ ཨཛ྄ཛྷོསིཏཱ ཨདྷིམུཏྟཱ.

ཀཐཾ སཾསཱརསྶ པུརིམཱ ཀོཊི ན པཉྙཱཡཏི…པེ… ཨེཝཾ སཾསཱརསྶ པུརིམཱ ཀོཊི ན པཉྙཱཡཏི. ཀཐཾ སཾསཱརསྶ པཙྪིམཱ ཀོཊི ན པཉྙཱཡཏི…པེ… ཨེཝཾ སཾསཱརསྶ པཙྪིམཱ ཀོཊི ན པཉྙཱཡཏི. ཨེཝཾ སཾསཱརསྶ པུརིམཱཔི ཀོཊི ན པཉྙཱཡཏི, པཙྪིམཱཔི ཀོཊི ན པཉྙཱཡཏི. མཛ྄ཛྷེཝ སཾསཱརེ སཏྟཱ ཋིཏཱ པཏིཊྛིཏཱ ཨལླཱིནཱ ཨུཔགཏཱ ཨཛ྄ཛྷོསིཏཱ ཨདྷིམུཏྟཱཏི – མཛ྄ཛྷེ སརསྨིཾ ཏིཊྛཏཾ. ཀཔྤཱཏི བྷགཝཱཏི. ཀཔྤཱཏི བྷགཝཱ ཏཾ བྲཱཧྨཎཾ ནཱམེན ཨཱལཔཏི. བྷགཝཱཏི གཱརཝཱདྷིཝཙནམེཏཾ…པེ… སཙྪིཀཱ པཉྙཏྟི, ཡདིདཾ བྷགཝཱཏི – ཀཔྤཱཏི བྷགཝཱ.

ཨོགྷེ ཛཱཏེ མཧབྦྷཡེཏི ཀཱམོགྷེ བྷཝོགྷེ དིཊྛོགྷེ ཨཝིཛྫོགྷེ ཛཱཏེ སཉྫཱཏེ ནིབྦཏྟེ ཨབྷིནིབྦཏྟེ པཱཏུབྷཱུཏེ. མཧབྦྷཡེཏི ཛཱཏིབྷཡེ ཛརཱབྷཡེ བྱཱདྷིབྷཡེ མརཎབྷཡེཏི – ཨོགྷེ ཛཱཏེ མཧབྦྷཡེ.

ཛརཱམཙྩུཔརེཏཱནནྟི ཛརཱཡ ཕུཊྛཱནཾ པརེཏཱནཾ སམོཧིཏཱནཾ སམནྣཱགཏཱནཾ, མཙྩུནཱ ཕུཊྛཱནཾ པརེཏཱནཾ སམོཧིཏཱནཾ སམནྣཱགཏཱནཾ ཛཱཏིཡཱ ཨནུགཏཱནཾ ཛརཱཡ ཨནུསཊཱནཾ བྱཱདྷིནཱ ཨབྷིབྷཱུཏཱནཾ མརཎེན ཨབྦྷཱཧཏཱནཾ ཨཏཱཎཱནཾ ཨལེཎཱནཾ ཨསརཎཱནཾ ཨསརཎཱིབྷཱུཏཱནནྟི – ཛརཱམཙྩུཔརེཏཱནཾ.

དཱིཔཾ པབྲཱུམི ཀཔྤ ཏེཏི དཱིཔཾ ཏཱཎཾ ལེཎཾ སརཎཾ གཏིཾ པརཱཡནཾ བྲཱུམི ཨཱཙིཀྑཱམི དེསེམི པཉྙཔེམི པཊྛཔེམི ཝིཝརཱམི ཝིབྷཛཱམི ཨུཏྟཱནཱིཀརོམི པཀཱསེམཱིཏི – དཱིཔཾ པབྲཱུམི ཀཔྤ ཏེ. ཏེནཱཧ བྷགཝཱ –

‘‘མཛ྄ཛྷེ སརསྨིཾ ཏིཊྛཏཾ, [ཀཔྤཱཏི བྷགཝཱ]

ཨོགྷེ ཛཱཏེ མཧབྦྷཡེ;

ཛརཱམཙྩུཔརེཏཱནཾ, དཱིཔཾ པབྲཱུམི ཀཔྤ ཏེ’’ཏི.

༦༣.

ཨཀིཉྩནཾ ཨནཱདཱནཾ, ཨེཏཾ དཱིཔཾ ཨནཱཔརཾ;

ནིབྦཱནཾ ཨིཏི ནཾ བྲཱུམི, ཛརཱམཙྩུཔརིཀྑཡཾ.

ཨཀིཉྩནཾ ཨནཱདཱནནྟི. ཀིཉྩནནྟི – རཱགཀིཉྩནཾ དོསཀིཉྩནཾ མོཧཀིཉྩནཾ མཱནཀིཉྩནཾ དིཊྛིཀིཉྩནཾ ཀིལེསཀིཉྩནཾ དུཙྩརིཏཀིཉྩནཾ; ཀིཉྩནཔྤཧཱནཾ ཀིཉྩནཝཱུཔསམཾ [ཀིཉྩནཝཱུཔསམོ (སྱཱ.) ཨེཝམཱིདིསེསུ ཋཱནེསུ] ཀིཉྩནཔཊིནིསྶགྒཾ [ཀིཉྩནཔཊིནིསྶགྒོ (སྱཱ.)] ཀིཉྩནཔཊིཔྤསྶདྡྷིཾ ཨམཏཾ ནིབྦཱནནྟི – ཨཀིཉྩནཾ. ཨནཱདཱནནྟི ཨཱདཱནཾ ཝུཙྩཏི ཏཎྷཱ. ཡོ རཱགོ སཱརཱགོ…པེ… ཨབྷིཛ྄ཛྷཱ ལོབྷོ ཨཀུསལམཱུལཾ. ཨཱདཱནཔྤཧཱནཾ ཨཱདཱནཝཱུཔསམཾ ཨཱདཱནཔཊིནིསྶགྒཾ ཨཱདཱནཔཊིཔྤསྶདྡྷིཾ ཨམཏཾ ནིབྦཱནནྟི – ཨཀིཉྩནཾ ཨནཱདཱནཾ.

ཨེཏཾ དཱིཔཾ ཨནཱཔརནྟི ཨེཏཾ དཱིཔཾ ཏཱཎཾ ལེཎཾ སརཎཾ གཏི པརཱཡནཾ. ཨནཱཔརནྟི ཏམྷཱ པརོ ཨཉྙོ དཱིཔོ ནཏྠི. ཨཐ ཁོ སོ ཨེཝཾ དཱིཔོ ཨགྒོ ཙ སེཊྛོ ཙ ཝིསེཊྛོ ཙ པཱམོཀྑོ ཙ ཨུཏྟམོ ཙ པཝརོ ཙཱཏི – ཨེཏཾ དཱིཔཾ ཨནཱཔརཾ.

ནིབྦཱནཾ ཨིཏི ནཾ བྲཱུམཱིཏི ཝཱནཾ ཝུཙྩཏི ཏཎྷཱ. ཡོ རཱགོ སཱརཱགོ…པེ… ཨབྷིཛ྄ཛྷཱ ལོབྷོ ཨཀུསལམཱུལཾ. ཝཱནཔྤཧཱནཾ ཝཱནཝཱུཔསམཾ ཝཱནཔཊིནིསྶགྒཾ ཝཱནཔཊིཔྤསྶདྡྷིཾ ཨམཏཾ ནིབྦཱནཾ. ཨིཏཱིཏི པདསནྡྷི པདསཾསགྒོ པདཔཱརིཔཱུརཱི ཨཀྑརསམཝཱཡོ བྱཉྫནསིལིཊྛཏཱ པདཱནུཔུབྦཏཱཔེཏཾ – ཨིཏཱིཏི. བྲཱུམཱིཏི བྲཱུམི ཨཱཙིཀྑཱམི དེསེམི པཉྙཔེམི པཊྛཔེམི ཝིཝརཱམི ཝིབྷཛཱམི ཨུཏྟཱནཱིཀརོམི པཀཱསེམཱིཏི – ནིབྦཱནཾ ཨིཏི ནཾ བྲཱུམི.

ཛརཱམཙྩུཔརིཀྑཡནྟི ཛརཱམརཎསྶ པཧཱནཾ ཝཱུཔསམཾ པཊིནིསྶགྒཾ པཊིཔྤསྶདྡྷིཾ ཨམཏཾ ནིབྦཱནནྟི – ཛརཱམཙྩུཔརིཀྑཡཾ. ཏེནཱཧ བྷགཝཱ –

‘‘ཨཀིཉྩནཾ ཨནཱདཱནཾ, ཨེཏཾ དཱིཔཾ ཨནཱཔརཾ;

ནིབྦཱནཾ ཨིཏི ནཾ བྲཱུམི, ཛརཱམཙྩུཔརིཀྑཡ’’ནྟི.

༦༤.

ཨེཏདཉྙཱཡ ཡེ སཏཱ, དིཊྛདྷམྨཱབྷིནིབྦུཏཱ;

ན ཏེ མཱརཝསཱནུགཱ, ན ཏེ མཱརསྶ པདྡྷགཱུ [པཊྛགཱུ (སྱཱ. ཀ.)] .

ཨེཏདཉྙཱཡ ཡེ སཏཱཏི. ཨེཏནྟི ཨམཏཾ ནིབྦཱནཾ. ཡོ སོ སབྦསངྑཱརསམཐོ སབྦཱུཔདྷིཔཊིནིསྶགྒོ ཏཎྷཀྑཡོ ཝིརཱགོ ནིརོདྷོ ནིབྦཱནཾ. ཨཉྙཱཡཱཏི ཨཉྙཱཡ ཛཱནིཏྭཱ ཏུལཡིཏྭཱ ཏཱིརཡིཏྭཱ ཝིབྷཱཝཡིཏྭཱ ཝིབྷཱུཏཾ ཀཏྭཱ, ‘‘སབྦེ སངྑཱརཱ ཨནིཙྩཱ’’ཏི…པེ… ‘‘ཡཾ ཀིཉྩི སམུདཡདྷམྨཾ, སབྦཾ ཏཾ ནིརོདྷདྷམྨ’’ནྟི ཨཉྙཱཡ ཛཱནིཏྭཱ ཏུལཡིཏྭཱ ཏཱིརཡིཏྭཱ ཝིབྷཱཝཡིཏྭཱ ཝིབྷཱུཏཾ ཀཏྭཱ. ཡེཏི ཨརཧནྟོ ཁཱིཎཱསཝཱ. སཏཱཏི ཙཏཱུཧི ཀཱརཎེཧི སཏཱ – ཀཱཡེ ཀཱཡཱནུཔསྶནཱསཏིཔཊྛཱནཾ བྷཱཝེནྟཱ [བྷཱཝིཏཏྟཱ (ཀ.)] སཏཱ…པེ… ཏེ ཝུཙྩནྟི སཏཱཏི – ཨེཏདཉྙཱཡ ཡེ སཏཱ.

དིཊྛདྷམྨཱབྷིནིབྦུཏཱཏི. དིཊྛདྷམྨཱཏི དིཊྛདྷམྨཱ ཉཱཏདྷམྨཱ ཏུལིཏདྷམྨཱ ཏཱིརིཏདྷམྨཱ ཝིབྷཱུཏདྷམྨཱ ཝིབྷཱཝིཏདྷམྨཱ. ཨབྷིནིབྦུཏཱཏི རཱགསྶ ནིབྦཱཔིཏཏྟཱ ནིབྦུཏཱ, དོསསྶ…པེ… སབྦཱཀུསལཱབྷིསངྑཱརཱནཾ སནྟཏྟཱ སམིཏཏྟཱ ཝཱུཔསམིཏཏྟཱ ནིཛ྄ཛྷཱཏཏྟཱ ནིབྦུཏཏྟཱ པཊིཔྤསྶདྡྷཏྟཱ སནྟཱ ཨུཔསནྟཱ ཝཱུཔསནྟཱ ནིབྦུཏཱ པཊིཔྤསྶདྡྷཱཏི – དིཊྛདྷམྨཱབྷིནིབྦུཏཱ.

ན ཏེ མཱརཝསཱནུགཱཏི. མཱརོཏི ཡོ སོ མཱརོ ཀཎྷོ ཨདྷིཔཏི ཨནྟགཱུ ནམུཙི པམཏྟབནྡྷུ. ན ཏེ མཱརཝསཱནུགཱཏི ན ཏེ མཱརསྶ ཝསེ ཝཏྟནྟི, ནཱཔི མཱརོ ཏེསུ ཝསཾ ཝཏྟེཏི. ཏེ མཱརཉྩ མཱརཔཀྑཉྩ མཱརཔཱསཉྩ མཱརབལི༹སཉྩ [མཱརབལིསཉྩ (ཀ.)] མཱརཱམིསཉྩ མཱརཝིསཡཉྩ མཱརནིཝཱསཉྩ མཱརགོཙརཉྩ མཱརབནྡྷནཉྩ ཨབྷིབྷུཡྻ ཨབྷིབྷཝིཏྭཱ ཨཛ྄ཛྷོཏྠརིཏྭཱ པརིཡཱདིཡིཏྭཱ མདྡིཏྭཱ ཙརནྟི ཝིཧརནྟི ཨིརིཡནྟི ཝཏྟེནྟི པཱལེནྟི ཡཔེནྟི ཡཱཔེནྟཱིཏི – ན ཏེ མཱརཝསཱནུགཱ.

ན ཏེ མཱརསྶ པདྡྷགཱུཏི ན ཏེ མཱརསྶ པདྡྷཱ པདྡྷཙརཱ [པཊྛཱ པཊྛཙརཱ (སྱཱ. ཀ.)] པརིཙཱརིཀཱ སིཡཱ; བུདྡྷསྶ ཏེ བྷགཝཏོ པདྡྷཱ པདྡྷཙརཱ པརིཙཱརིཀཱ སིཡཱཏི – ན ཏེ མཱརསྶ པདྡྷགཱུ. ཏེནཱཧ བྷགཝཱ –

‘‘ཨེཏདཉྙཱཡ ཡེ སཏཱ, དིཊྛདྷམྨཱབྷིནིབྦུཏཱ;

ན ཏེ མཱརཝསཱནུགཱ, ན ཏེ མཱརསྶ པདྡྷགཱུ’’ཏི.

སཧ གཱཐཱཔརིཡོསཱནཱ…པེ… སཏྠཱ མེ བྷནྟེ བྷགཝཱ, སཱཝཀོཧམསྨཱིཏི.

ཀཔྤམཱཎཝཔུཙྪཱནིདྡེསོ དསམོ.

༡༡. ཛཏུཀཎྞིམཱཎཝཔུཙྪཱནིདྡེསོ

༦༥.

སུཏྭཱནཧཾ ཝཱིར ཨཀཱམཀཱམིཾ, [ཨིཙྩཱཡསྨཱ ཛཏུཀཎྞི]

ཨོགྷཱཏིགཾ པུཊྛུམཀཱམམཱགམཾ;

སནྟིཔདཾ བྲཱུཧི སཧཛནེཏྟ, ཡཐཱཏཙྪཾ བྷགཝཱ བྲཱུཧི མེཏཾ.

སུཏྭཱནཧཾ ཝཱིར ཨཀཱམཀཱམིནྟི སུཏྭཱ སུཎིཏྭཱ ཨུགྒཧེཏྭཱ ཨུཔདྷཱརེཏྭཱ ཨུཔལཀྑཡིཏྭཱ. ཨིཏིཔི སོ བྷགཝཱ ཨརཧཾ…པེ… བུདྡྷོ བྷགཝཱཏི – སུཏྭཱནཧཾ. ཝཱིརཱཏི ཝཱིརོ བྷགཝཱ. ཝཱིརིཡཝཱཏི ཝཱིརོ, པཧཱུཏི ཝཱིརོ, ཝིསཝཱིཏི ཝཱིརོ, ཨལམཏྟོཏི ཝཱིརོ, སཱུརོཏི ཝཱིརོ, ཝིཀྐནྟོ ཨབྷཱིརཱུ ཨཙྪམྦྷཱི ཨནུཏྲཱསཱི ཨཔལཱཡཱི པཧཱིནབྷཡབྷེརཝོ ཝིགཏལོམཧཾསོཏི ཝཱིརོ.

ཝིརཏོ ཨིདྷ སབྦཔཱཔཀེཧི, ནིརཡདུཀྑཾ ཨཏིཙྩ ཝཱིརིཡཝཱ [ཝིརིཡཝཱ (སྱཱ.) སུ. ནི. ༥༣༦] སོ;

སོ ཝཱིརིཡཝཱ པདྷཱནཝཱ, ཝཱིརོ ཏཱདི པཝུཙྩཏེ ཏཐཏྟཱཏི.

སུཏྭཱནཧཾ ཝཱིར. ཨཀཱམཀཱམིནྟི. ཀཱམཱཏི ཨུདྡཱནཏོ དྭེ ཀཱམཱ – ཝཏྠུཀཱམཱ ཙ ཀིལེསཀཱམཱ ཙ…པེ… ཨིམེ ཝུཙྩནྟི ཝཏྠུཀཱམཱ…པེ… ཨིམེ ཝུཙྩནྟི ཀིལེསཀཱམཱ. བུདྡྷསྶ བྷགཝཏོ ཝཏྠུཀཱམཱ པརིཉྙཱཏཱ, ཀིལེསཀཱམཱ པཧཱིནཱ. ཝཏྠུཀཱམཱནཾ པརིཉྙཱཏཏྟཱ ཀིལེསཀཱམཱནཾ པཧཱིནཏྟཱ བྷགཝཱ ན ཀཱམེ ཀཱམེཏི, ན ཀཱམེ པཏྠེཏི, ན ཀཱམེ པིཧེཏི, ན ཀཱམེ ཨབྷིཛཔྤཏི. ཡེ ཀཱམེ ཀཱམེནྟི, ཀཱམེ པཏྠེནྟི, ཀཱམེ པིཧེནྟི, ཀཱམེ ཨབྷིཛཔྤནྟི, ཏེ ཀཱམཀཱམིནོ རཱགརཱགིནོ སཉྙཱསཉྙིནོ. བྷགཝཱ ན ཀཱམེ ཀཱམེཏི, ན ཀཱམེ པཏྠེཏི, ན ཀཱམེ པིཧེཏི, ན ཀཱམེ ཨབྷིཛཔྤཏི. ཏསྨཱ བུདྡྷོ ཨཀཱམོ ནིཀྐཱམོ ཙཏྟཀཱམོ ཝནྟཀཱམོ མུཏྟཀཱམོ པཧཱིནཀཱམོ པཊིནིསྶཊྛཀཱམོ ཝཱིཏརཱགོ ཝིགཏརཱགོ ཙཏྟརཱགོ ཝནྟརཱགོ མུཏྟརཱགོ པཧཱིནརཱགོ པཊིནིསྶཊྛརཱགོ ནིཙྪཱཏོ ནིབྦུཏོ སཱིཏིབྷཱུཏོ སུཁཔྤཊིསཾཝེདཱི བྲཧྨབྷཱུཏེན ཨཏྟནཱ ཝིཧརཏཱིཏི – སུཏྭཱནཧཾ ཝཱིར ཨམཀཱམཀཱམིཾ.

ཨིཙྩཱཡསྨཱ ཛཏུཀཎྞཱིཏི. ཨིཙྩཱཏི པདསནྡྷི…པེ… པདཱནུཔུབྦཏཱཔེཏཾ – ཨིཙྩཱཏི. ཨཱཡསྨཱཏི པིཡཝཙནཾ སགཱརཝསཔྤཏིསྶཱདྷིཝཙནམེཏཾ ཨཱཡསྨཱཏི. ཛཏུཀཎྞཱིཏི ཏསྶ བྲཱཧྨཎསྶ གོཏྟཾ སངྑཱ སམཉྙཱ པཉྙཏྟི ཝོཧཱརོཏི – ཨིཙྩཱཡསྨཱ ཛཏུཀཎྞི.

ཨོགྷཱཏིགཾ པུཊྛུམཀཱམམཱགམནྟི. ཨོགྷཱཏིགནྟི ཨོགྷཱཏིགཾ ཨོགྷཾ ཨཏིཀྐནྟཾ སམཏིཀྐནྟཾ ཝཱིཏིཝཏྟནྟི – ཨོགྷཱཏིགཾ. པུཊྛུནྟི པུཊྛུཾ པུཙྪིཏུཾ ཡཱཙིཏུཾ ཨཛ྄ཛྷེསིཏུཾ པསཱདེཏུཾ. ཨཀཱམམཱགམནྟི ཨཀཱམཾ པུཊྛུཾ ནིཀྐཱམཾ ཙཏྟཀཱམཾ ཝནྟཀཱམཾ མུཏྟཀཱམཾ པཧཱིནཀཱམཾ པཊིནིསྶཊྛཀཱམཾ ཝཱིཏརཱགཾ ཝིགཏརཱགཾ ཙཏྟརཱགཾ ཝནྟརཱགཾ མུཏྟརཱགཾ པཧཱིནརཱགཾ པཊིནིསྶཊྛརཱགཾ ཨཱགམྷཱ ཨཱགཏམྷཱ ཨུཔཱགཏམྷཱ སམྤཏྟམྷཱ ཏཡཱ སདྡྷིཾ སམཱགཏམྷཱཏི – ཨོགྷཱཏིགཾ པུཊྛུམཀཱམམཱགམཾ.

སནྟིཔདཾ བྲཱུཧི སཧཛནེཏྟཱཏི. སནྟཱིཏི ཨེཀེན ཨཱཀཱརེན སནྟིཔི སནྟིཔདམྤི [སནྟིཔདནྟི (ཀ.)] ཏཾཡེཝ ཨམཏཾ ནིབྦཱནཾ. ཡོ སོ སབྦསངྑཱརསམཐོ སབྦཱུཔདྷིཔཊིནིསྶགྒོ ཏཎྷཀྑཡོ ཝིརཱགོ ནིརོདྷོ ནིབྦཱནཾ. ཝུཏྟཉྷེཏཾ བྷགཝཏཱ – ‘‘སནྟམེཏཾ པདཾ, པཎཱིཏམེཏཾ པདཾ, ཡདིདཾ སབྦསངྑཱརསམཐོ སབྦཱུཔདྷིཔཊིནིསྶགྒོ ཏཎྷཀྑཡོ ཝིརཱགོ ནིརོདྷོ ནིབྦཱན’’ནྟི. ཨཐཱཔརེནཱཀཱརེན ཡེ དྷམྨཱ སནྟཱདྷིགམཱཡ སནྟིཕུསནཱཡ སནྟིསཙྪིཀིརིཡཱཡ སཾཝཏྟནྟི, སེཡྻཐིདཾ – ཙཏྟཱརོ སཏིཔཊྛཱནཱ ཙཏྟཱརོ སམྨཔྤདྷཱནཱ ཙཏྟཱརོ ཨིདྡྷིཔཱདཱ པཉྩིནྡྲིཡཱནི པཉྩ བལཱནི སཏྟ བོཛ྄ཛྷངྒཱ ཨརིཡོ ཨཊྛངྒིཀོ མགྒོ – ཨིམེ ཝུཙྩནྟི སནྟིཔདཱ. སནྟིཔདཾ ཏཱཎཔདཾ ལེཎཔདཾ སརཎཔདཾ ཨབྷཡཔདཾ ཨཙྩུཏཔདཾ ཨམཏཔདཾ ནིབྦཱནཔདཾ བྲཱུཧི ཨཱཙིཀྑཱཧི དེསེཧི པཉྙཔེཧི པཊྛཔེཧི ཝིཝརཱཧི ཝིབྷཛཱཧི ཨུཏྟཱནཱིཀརོཧི པཀཱསེཧི. སཧཛནེཏྟཱཏི ནེཏྟཾ ཝུཙྩཏི སབྦཉྙུཏཉཱཎཾ. བུདྡྷསྶ བྷགཝཏོ ནེཏྟཉྩ ཛིནབྷཱཝོ ཙ བོདྷིཡཱ མཱུལེ ཨཔུབྦཾ ཨཙརིམཾ ཨེཀསྨིཾ ཁཎེ ཨུཔྤནྣོ, ཏསྨཱ བུདྡྷོ སཧཛནེཏྟོཏི – སནྟིཔདཾ བྲཱུཧི སཧཛནེཏྟ.

ཡཐཱཏཙྪཾ བྷགཝཱ བྲཱུཧི མེཏནྟི ཡཐཱཏཙྪཾ ཝུཙྩཏི ཨམཏཾ ནིབྦཱནཾ…པེ… ནིརོདྷོ ནིབྦཱནཾ. བྷགཝཱཏི གཱརཝཱདྷིཝཙནཾ…པེ… སཙྪིཀཱ པཉྙཏྟི, ཡདིདཾ བྷགཝཱཏི. བྲཱུཧི མེཏནྟི བྲཱུཧི ཨཱཙིཀྑཱཧི…པེ… པཀཱསེཧཱིཏི – ཡཐཱཏཙྪཾ བྷགཝཱ བྲཱུཧི མེཏཾ. ཏེནཱཧ སོ བྲཱཧྨཎོ –

‘‘སུཏྭཱནཧཾ ཝཱིར ཨཀཱམཀཱམིཾ, [ཨིཙྩཱཡསྨཱ ཛཏུཀཎྞི]

ཨོགྷཱཏིགཾ པུཊྛུམཀཱམམཱགམཾ;

སནྟིཔདཾ བྲཱུཧི སཧཛནེཏྟ, ཡཐཱཏཙྪཾ བྷགཝཱ བྲཱུཧི མེཏ’’ནྟི.

༦༦.

བྷགཝཱ ཧི ཀཱམེ ཨབྷིབྷུཡྻ ཨིརིཡཏི, ཨཱདིཙྩོཝ པཐཝིཾ ཏེཛཱི ཏེཛསཱ;

པརིཏྟཔཉྙསྶ མེ བྷཱུརིཔཉྙོ, ཨཱཙིཀྑ དྷམྨཾ ཡམཧཾ ཝིཛཉྙཾ;

ཛཱཏིཛརཱཡ ཨིདྷ ཝིཔྤཧཱནཾ.

བྷགཝཱ ཧི ཀཱམེ ཨབྷིབྷུཡྻ ཨིརིཡཏཱིཏི. བྷགཝཱཏི གཱརཝཱདྷིཝཙནཾ…པེ… སཙྪིཀཱ པཉྙཏྟི, ཡདིདཾ བྷགཝཱཏི. ཀཱམཱཏི ཨུདྡཱནཏོ དྭེ ཀཱམཱ – ཝཏྠུཀཱམཱ ཙ ཀིལེསཀཱམཱ ཙ…པེ… ཨིམེ ཝུཙྩནྟི ཝཏྠུཀཱམཱ…པེ… ཨིམེ ཝུཙྩནྟི ཀིལེསཀཱམཱ. བྷགཝཱ ཝཏྠུཀཱམེ པརིཛཱནིཏྭཱ ཀིལེསཀཱམེ པཧཱཡ ཨབྷིབྷུཡྻ ཨབྷིབྷཝིཏྭཱ ཨཛ྄ཛྷོཏྠརིཏྭཱ པརིཡཱདིཡིཏྭཱ ཙརཏི ཝིཧརཏི ཨིརིཡཏི ཝཏྟེཏི པཱལེཏི ཡཔེཏི ཡཱཔེཏཱིཏི – བྷགཝཱ ཧི ཀཱམེ ཨབྷིབྷུཡྻ ཨིརིཡཏི.

ཨཱདིཙྩོཝ པཐཝིཾ ཏེཛཱི ཏེཛསཱཏི ཨཱདིཙྩོ ཝུཙྩཏི སཱུརིཡོ [སུརིཡོ (སྱཱ.)]. པཐཝཱི ཝུཙྩཏི ཛགཏཱི [ཛརཱ (སྱཱ.)]. ཡཐཱ སཱུརིཡོ ཏེཛཱི ཏེཛེན སམནྣཱགཏོ པཐཝིཾ ཨབྷིབྷུཡྻ ཨབྷིབྷཝིཏྭཱ ཨཛ྄ཛྷོཏྠརིཏྭཱ པརིཡཱདིཡིཏྭཱ སནྟཱཔཡིཏྭཱ སབྦཾ ཨཱཀཱསགཏཾ ཏམགཏཾ ཨབྷིཝིཧཙྩ ཨནྡྷཀཱརཾ ཝིདྷམིཏྭཱ ཨཱལོཀཾ དསྶཡིཏྭཱ ཨཱཀཱསེ ཨནྟལིཀྑེ གགནཔཐེ [གམནཔཐེ (སྱཱ.) ཨཊྛཀཐཱ ཨོལོཀེཏབྦཱ] གཙྪཏི, ཨེཝམེཝ བྷགཝཱ ཉཱཎཏེཛཱི ཉཱཎཏེཛེན སམནྣཱགཏོ སབྦཾ ཨབྷིསངྑཱརསམུདཡཾ…པེ… ཀིལེསཏམཾ ཨཝིཛྫནྡྷཀཱརཾ ཝིདྷམིཏྭཱ ཉཱཎཱལོཀཾ དསྶེཏྭཱ ཝཏྠུཀཱམེ པརིཛཱནིཏྭཱ ཀིལེསཀཱམེ པཧཱཡ ཨབྷིབྷུཡྻ ཨབྷིབྷཝིཏྭཱ ཨཛ྄ཛྷོཏྠརིཏྭཱ པརིཡཱདིཡིཏྭཱ མདྡིཏྭཱ ཙརཏི ཝིཧརཏི ཨིརིཡཏི ཝཏྟེཏི པཱལེཏི ཡཔེཏི ཡཱཔེཏཱིཏི – ཨཱདིཙྩོཝ པཐཝིཾ ཏེཛཱི ཏེཛསཱ.

པརིཏྟཔཉྙསྶ མེ བྷཱུརིཔཉྙོཏི ཨཧམསྨི པརིཏྟཔཉྙོ ཨོམཀཔཉྙོ ལཱམཀཔཉྙོ ཚཏུཀྐཔཉྙོ. ཏྭམྤི མཧཱཔཉྙོ པུཐུཔཉྙོ ཧཱསཔཉྙོ ཛཝནཔཉྙོ ཏིཀྑཔཉྙོ ནིབྦེདྷིཀཔཉྙོ. བྷཱུརི ཝུཙྩཏི པཐཝཱི. བྷགཝཱ ཏཱཡ པཐཝིསམཱཡ པཉྙཱཡ ཝིཔུལཱཡ ཝིཏྠཏཱཡ སམནྣཱགཏོཏི – པརིཏྟཔཉྙསྶ མེ བྷཱུརིཔཉྙོ.

ཨཱཙིཀྑ དྷམྨཾ ཡམཧཾ ཝིཛཉྙནྟི. དྷམྨནྟི ཨཱདིཀལྱཱཎཾ མཛ྄ཛྷེཀལྱཱཎཾ པརིཡོསཱནཀལྱཱཎཾ སཱཏྠཾ སབྱཉྫནཾ ཀེཝལཔརིཔུཎྞཾ པརིསུདྡྷཾ བྲཧྨཙརིཡཾ, ཙཏྟཱརོ སཏིཔཊྛཱནེ…པེ… ནིབྦཱནཉྩ ནིབྦཱནགཱམིནིཉྩ པཊིཔདཾ ཨཱཙིཀྑཱཧི དེསེཧི པཉྙཔེཧི པཊྛཔེཧི ཝིཝརཱཧི ཝིབྷཛཱཧི ཨུཏྟཱནཱིཀརོཧི པཀཱསེཧི. ཡམཧཾ ཝིཛཉྙནྟི ཡམཧཾ ཛཱནེཡྻཾ ཨཱཛཱནེཡྻཾ ཝིཛཱནེཡྻཾ པཊིཛཱནེཡྻཾ པཊིཝིཛ྄ཛྷེཡྻཾ ཨདྷིགཙྪེཡྻཾ ཕསྶེཡྻཾ སཙྪིཀརེཡྻནྟི – ཨཱཙིཀྑ དྷམྨཾ ཡམཧཾ ཝིཛཉྙཾ.

ཛཱཏིཛརཱཡ ཨིདྷ ཝིཔྤཧཱནནྟི ཨིདྷེཝ ཛཱཏིཛརཱཡ མརཎསྶ པཧཱནཾ ཝཱུཔསམཾ པཊིནིསྶགྒཾ པཊིཔྤསྶདྡྷིཾ ཨམཏཾ ནིབྦཱནནྟི – ཛཱཏིཛརཱཡ ཨིདྷ ཝིཔྤཧཱནཾ. ཏེནཱཧ སོ བྲཱཧྨཎོ –

‘‘བྷགཝཱ ཧི ཀཱམེ ཨབྷིབྷུཡྻ ཨིརིཡཏི, ཨཱདིཙྩོཝ པཐཝིཾ ཏེཛཱི ཏེཛསཱ;

པརིཏྟཔཉྙསྶ མེ བྷཱུརིཔཉྙོ, ཨཱཙིཀྑ དྷམྨཾ ཡམཧཾ ཝིཛཉྙཾ;

ཛཱཏིཛརཱཡ ཨིདྷ ཝིཔྤཧཱན’’ནྟི.

༦༧.

ཀཱམེསུ ཝིནཡ གེདྷཾ, [ཛཏུཀཎྞཱིཏི བྷགཝཱ]

ནེཀྑམྨཾ དཊྛུ ཁེམཏོ;

ཨུགྒཧིཏཾ ནིརཏྟཾ ཝཱ, མཱ ཏེ ཝིཛྫིཏྠ ཀིཉྩནཾ.

ཀཱམེསུ ཝིནཡ གེདྷནྟི. ཀཱམཱཏི ཨུདྡཱནཏོ དྭེ ཀཱམཱ – ཝཏྠུཀཱམཱ ཙ ཀིལེསཀཱམཱ ཙ…པེ… ཨིམེ ཝུཙྩནྟི ཝཏྠུཀཱམཱ…པེ… ཨིམེ ཝུཙྩནྟི ཀིལེསཀཱམཱ. གེདྷནྟི གེདྷོ ཝུཙྩཏི ཏཎྷཱ. ཡོ རཱགོ སཱརཱགོ…པེ… ཨབྷིཛ྄ཛྷཱ ལོབྷོ ཨཀུསལམཱུལཾ. ཀཱམེསུ ཝིནཡ གེདྷནྟི ཀཱམེསུ གེདྷཾ ཝིནཡ པཊིཝིནཡ པཛཧ ཝིནོདེཧི བྱནྟཱིཀརོཧི ཨནབྷཱཝཾ གམེཧཱིཏི – ཀཱམེསུ ཝིནཡ གེདྷཾ. ཛཏུཀཎྞཱིཏི བྷགཝཱ ཏཾ བྲཱཧྨཎཾ གོཏྟེན ཨཱལཔཏི. བྷགཝཱཏི གཱརཝཱདྷིཝཙནམེཏཾ…པེ… སཙྪིཀཱ པཉྙཏྟི, ཡདིདཾ བྷགཝཱཏི – ཛཏུཀཎྞཱིཏི བྷགཝཱ.

ནེཀྑམྨཾ དཊྛུ ཁེམཏོཏི. ནེཀྑམྨནྟི སམྨཱཔཊིཔདཾ ཨནུལོམཔཊིཔདཾ ཨཔཙྩནཱིཀཔཊིཔདཾ ཨནྭཏྠཔཊིཔདཾ དྷམྨཱནུདྷམྨཔཊིཔདཾ སཱིལེསུ པརིཔཱུརཀཱརིཏཾ ཨིནྡྲིཡེསུ གུཏྟདྭཱརཏཾ བྷོཛནེ མཏྟཉྙུཏཾ ཛཱགརིཡཱནུཡོགཾ སཏིསམྤཛཉྙཾ ཙཏྟཱརོ སཏིཔཊྛཱནེ ཙཏྟཱརོ སམྨཔྤདྷཱནེ ཙཏྟཱརོ ཨིདྡྷིཔཱདེ པཉྩིནྡྲིཡཱནི པཉྩ བལཱནི སཏྟ བོཛ྄ཛྷངྒེ ཨརིཡཾ ཨཊྛངྒིཀཾ མགྒཾ ནིབྦཱནཉྩ ནིབྦཱནགཱམིནིཉྩ པཊིཔདཾ ཁེམཏོ ཏཱཎཏོ ལེཎཏོ སརཎཏོ སརཎཱིབྷཱུཏཏོ ཨབྷཡཏོ ཨཙྩུཏཏོ ཨམཏཏོ ནིབྦཱནཏོ དཊྛུཾ པསྶིཏྭཱ ཏུལཡིཏྭཱ ཏཱིརཡིཏྭཱ ཝིབྷཱཝཡིཏྭཱ ཝིབྷཱུཏཾ ཀཏྭཱཏི – ནེཀྑམྨཾ དཊྛུ ཁེམཏོ.

ཨུགྒཧིཏཾ ནིརཏྟཾ ཝཱཏི. ཨུགྒཧིཏནྟི ཏཎྷཱཝསེན དིཊྛིཝསེན གཧིཏཾ པརཱམཊྛཾ ཨབྷིནིཝིཊྛཾ ཨཛ྄ཛྷོསིཏཾ ཨདྷིམུཏྟཾ. ནིརཏྟཾ ཝཱཏི ནིརཏྟཾ ཝཱ མུཉྩིཏབྦཾ ཝིཛཧིཏབྦཾ ཝིནོདིཏབྦཾ བྱནྟཱིཀཱཏབྦཾ ཨནབྷཱཝཾ གམེཏབྦནྟི – ཨུགྒཧིཏཾ ནིརཏྟཾ ཝཱ.

མཱ ཏེ ཝིཛྫིཏྠ ཀིཉྩནནྟི རཱགཀིཉྩནཾ དོསཀིཉྩནཾ མོཧཀིཉྩནཾ མཱནཀིཉྩནཾ དིཊྛིཀིཉྩནཾ ཀིལེསཀིཉྩནཾ དུཙྩརིཏཀིཉྩནཾ. ཨིདཾ ཀིཉྩནཾ [ཨིམེ ཀིཉྩནཱ (ཀ.)] ཏུཡ྄ཧཾ མཱ ཝིཛྫིཏྠ མཱ པཝིཛྫིཏྠ མཱ སཾཝིཛྫིཏྠ པཛཧ ཝིནོདེཧི བྱནྟཱིཀརོཧི ཨནབྷཱཝཾ གམེཧཱིཏི – མཱ ཏེ ཝིཛྫིཏྠ ཀིཉྩནཾ. ཏེནཱཧ བྷགཝཱ –

‘‘ཀཱམེསུ ཝིནཡ གེདྷཾ, [ཛཏུཀཎྞཱིཏི བྷགཝཱ]

ནེཀྑམྨཾ དཊྛུ ཁེམཏོ;

ཨུགྒཧིཏཾ ནིརཏྟཾ ཝཱ, མཱ ཏེ ཝིཛྫིཏྠ ཀིཉྩན’’ནྟི.

༦༨.

ཡཾ པུབྦེ ཏཾ ཝིསོསེཧི, པཙྪཱ ཏེ མཱཧུ ཀིཉྩནཾ;

མཛ྄ཛྷེ ཙེ ནོ གཧེསྶསི, ཨུཔསནྟོ ཙརིསྶསི.

ཡཾ པུབྦེ ཏཾ ཝིསོསེཧཱིཏི ཨཏཱིཏེ སངྑཱརེ ཨཱརབྦྷ ཡེ ཀིལེསཱ ཨུཔྤཛྫེཡྻུཾ ཏེ ཀིལེསེ སོསེཧི ཝིསོསེཧི སུཀྑཱཔེཧི ཝིསུཀྑཱཔེཧི ཨབཱིཛཾ ཀརོཧི པཛཧ ཝིནོདེཧི བྱནྟཱིཀརོཧི ཨནབྷཱཝཾ གམེཧཱིཏི – ཨེཝམྤི ཡཾ པུབྦེ ཏཾ ཝིསོསེཧི. ཨཐ ཝཱ, ཡེ ཨཏཱིཏཱ ཀམྨཱབྷིསངྑཱརཱ ཨཝིཔཀྐཝིཔཱཀཱ ཏེ ཀམྨཱབྷིསངྑཱརེ སོསེཧི ཝིསོསེཧི སུཀྑཱཔེཧི ཝིསུཀྑཱཔེཧི ཨབཱིཛཾ [ཨཝཱིཛཾ (སྱཱ.)] ཀརོཧི པཛཧ ཝིནོདེཧི བྱནྟཱིཀརོཧི ཨནབྷཱཝཾ གམེཧཱིཏི – ཨེཝམྤི ཡཾ པུབྦེ ཏཾ ཝིསོསེཧི.

པཙྪཱ ཏེ མཱཧུ ཀིཉྩནནྟི པཙྪཱ ཝུཙྩཏི ཨནཱགཏེ སངྑཱརེ ཨཱརབྦྷ རཱགཀིཉྩནཾ དོསཀིཉྩནཾ མོཧཀིཉྩནཾ མཱནཀིཉྩནཾ དིཊྛིཀིཉྩནཾ ཀིལེསཀིཉྩནཾ དུཙྩརིཏཀིཉྩནཾ. ཨིདཾ ཀིཉྩནཾ ཏུཡ྄ཧཾ མཱ ཨཧུ མཱ ཨཧོསི མཱ ཛནེསི [མཱ ཛནེཧི (སྱཱ.) ཏཐཱཝསེསེསུ དྭཱིསུ པདེསུཔི] མཱ སཉྫནེསི མཱབྷིནིབྦཏྟེསི པཛཧ ཝིནོདེཧི བྱནྟཱིཀརོཧི ཨནབྷཱཝཾ གམེཧཱིཏི – པཙྪཱ ཏེ མཱཧུ ཀིཉྩནཾ.

མཛ྄ཛྷེ ཙེ ནོ གཧེསྶསཱིཏི མཛ྄ཛྷེ ཝུཙྩཏི པཙྩུཔྤནྣཾ རཱུཔཾ ཝེདནཱ སཉྙཱ སངྑཱརཱ ཝིཉྙཱཎཾ. པཙྩུཔྤནྣེ སངྑཱརེ ཏཎྷཱཝསེན དིཊྛིཝསེན ན གཧེསྶསི ན ཏཎྷིསྶསི ན པརཱམསིསྶསི ན ནནྡིསྶསི ནཱབྷིནནྡིསྶསི ན ཨཛ྄ཛྷོསིསྶསི. ཨབྷིནནྡནཾ ཨབྷིཝདནཾ ཨཛ྄ཛྷོསཱནཾ གཱཧཾ པརཱམཱསཾ ཨབྷིནིཝེསཾ པཛཧིསྶསི ཝིནོདེསྶསི བྱནྟཱིཀརིསྶསི ཨནབྷཱཝཾ གམེསྶསཱིཏི – མཛ྄ཛྷེ ཙེ ནོ གཧེསྶསི.

ཨུཔསནྟོ ཙརིསྶསཱིཏི རཱགསྶ ཨུཔསམིཏཏྟཱ ཨུཔསནྟོ ཙརིསྶསི, དོསསྶ…པེ… སབྦཱཀུསལཱབྷིསངྑཱརཱནཾ སནྟཏྟཱ སམིཏཏྟཱ ཨུཔསམིཏཏྟཱ ཝཱུཔསམིཏཏྟཱ ནིཛ྄ཛྷཱཏཏྟཱ ནིབྦུཏཏྟཱ ཝིགཏཏྟཱ པཊིཔྤསྶདྡྷཏྟཱ སནྟོ ཨུཔསནྟོ ཝཱུཔསནྟོ ནིབྦུཏོ པཊིཔྤསྶདྡྷོ ཙརིསྶསི ཝིཧརིསྶསི ཨིརིཡིསྶསི ཝཏྟིསྶསི པཱལེསྶསི ཡཔེསྶསི ཡཱཔེསྶསཱིཏི – ཨུཔསནྟོ ཙརིསྶསི. ཏེནཱཧ བྷགཝཱ –

‘‘ཡཾ པུབྦེ ཏཾ ཝིསོསེཧི, པཙྪཱ ཏེ མཱཧུ ཀིཉྩནཾ;

མཛ྄ཛྷེ ཙེ ནོ གཧེསྶསི, ཨུཔསནྟོ ཙརིསྶསཱི’’ཏི.

༦༩.

སབྦསོ ནཱམརཱུཔསྨིཾ, ཝཱིཏགེདྷསྶ བྲཱཧྨཎ;

ཨཱསཝཱསྶ ན ཝིཛྫནྟི, ཡེཧི མཙྩུཝསཾ ཝཛེ.

སབྦསོ ནཱམརཱུཔསྨིཾ ཝཱིཏགེདྷསྶ བྲཱཧྨཎཱཏི. སབྦསོཏི སབྦེན སབྦཾ སབྦཐཱ སབྦཾ ཨསེསཾ ནིསྶེསཾ པརིཡཱདིཡནཝཙནམེཏཾ སབྦསོཏི. ནཱམནྟི ཙཏྟཱརོ ཨརཱུཔིནོ ཁནྡྷཱ. རཱུཔནྟི ཙཏྟཱརོ ཙ མཧཱབྷཱུཏཱ ཙཏུནྣཉྩ མཧཱབྷཱུཏཱནཾ ཨུཔཱདཱཡ རཱུཔཾ. གེདྷོ ཝུཙྩཏི ཏཎྷཱ. ཡོ རཱགོ སཱརཱགོ…པེ… ཨབྷིཛ྄ཛྷཱ ལོབྷོ ཨཀུསལམཱུལཾ. སབྦསོ ནཱམརཱུཔསྨིཾ ཝཱིཏགེདྷསྶ བྲཱཧྨཎཱཏི སབྦསོ ནཱམརཱུཔསྨིཾ ཝཱིཏགེདྷསྶ ཝིགཏགེདྷསྶ ཙཏྟགེདྷསྶ ཝནྟགེདྷསྶ མུཏྟགེདྷསྶ པཧཱིནགེདྷསྶ པཊིནིསྶཊྛགེདྷསྶ ཝཱིཏརཱགསྶ ཝིགཏརཱགསྶ ཙཏྟརཱགསྶ ཝནྟརཱགསྶ མུཏྟརཱགསྶ པཧཱིནརཱགསྶ པཊིནིསྶཊྛརཱགསྶཱཏི – སབྦསོ ནཱམརཱུཔསྨིཾ ཝཱིཏགེདྷསྶ བྲཱཧྨཎ.

ཨཱསཝཱསྶ ན ཝིཛྫནྟཱིཏི. ཨཱསཝཱཏི ཙཏྟཱརོ ཨཱསཝཱ – ཀཱམཱསཝོ, བྷཝཱསཝོ, དིཊྛཱསཝོ, ཨཝིཛྫཱསཝོ. ཨསྶཱཏི ཨརཧཏོ ཁཱིཎཱསཝསྶ. ན ཝིཛྫནྟཱིཏི ཨིམེ ཨཱསཝཱ ཏསྶ ནཏྠི ན སནྟི ན སཾཝིཛྫནྟི ནུཔལབྦྷནྟི པཧཱིནཱ སམུཙྪིནྣཱ ཝཱུཔསནྟཱ པཊིཔྤསྶདྡྷཱ ཨབྷབྦུཔྤཏྟིཀཱ ཉཱཎགྒིནཱ དཌྜྷཱཏི – ཨཱསཝཱསྶ ན ཝིཛྫནྟི.

ཡེཧི མཙྩུཝསཾ ཝཛེཏི ཡེཧི ཨཱསཝེཧི མཙྩུནོ ཝཱ ཝསཾ གཙྪེཡྻ, མརཎསྶ ཝཱ ཝསཾ གཙྪེཡྻ, མཱརཔཀྑསྶ ཝཱ ཝསཾ གཙྪེཡྻ; ཏེ ཨཱསཝཱ ཏསྶ ནཏྠི ན སནྟི ན སཾཝིཛྫནྟི ནུཔལབྦྷནྟི པཧཱིནཱ སམུཙྪིནྣཱ ཝཱུཔསནྟཱ པཊིཔྤསྶདྡྷཱ ཨབྷབྦུཔྤཏྟིཀཱ ཉཱཎགྒིནཱ དཌྜྷཱཏི – ཡེཧི མཙྩུཝསཾ ཝཛེ. ཏེནཱཧ བྷགཝཱ –

‘‘སབྦསོ ནཱམརཱུཔསྨིཾ, ཝཱིཏགེདྷསྶ བྲཱཧྨཎ;

ཨཱསཝཱསྶ ན ཝིཛྫནྟི, ཡེཧི མཙྩུཝསཾ ཝཛེ’’ཏི.

སཧ གཱཐཱཔརིཡོསཱནཱ…པེ… སཏྠཱ མེ བྷནྟེ བྷགཝཱ, སཱཝཀོཧམསྨཱིཏི.

ཛཏུཀཎྞིམཱཎཝཔུཙྪཱནིདྡེསོ ཨེཀཱདསམོ.

༡༢. བྷདྲཱཝུདྷམཱཎཝཔུཙྪཱནིདྡེསོ

༧༠.

ཨོཀཉྫཧཾ ཏཎྷཙྪིདཾ ཨནེཛཾ, [ཨིཙྩཱཡསྨཱ བྷདྲཱཝུདྷོ]

ནནྡིཉྫཧཾ ཨོགྷཏིཎྞཾ ཝིམུཏྟཾ;

ཀཔྤཉྫཧཾ ཨབྷིཡཱཙེ སུམེདྷཾ, སུཏྭཱན ནཱགསྶ ཨཔནམིསྶནྟི [ཨཔགམིསྶནྟི (ཀ.)] ཨིཏོ.

ཨོཀཉྫཧཾ ཏཎྷཙྪིདཾ ཨནེཛནྟི. ཨོཀཉྫཧནྟི རཱུཔདྷཱཏུཡཱ ཡོ ཚནྡོ ཡོ རཱགོ ཡཱ ནནྡཱི ཡཱ ཏཎྷཱ ཡེ ཨུཔཱཡུཔཱདཱནཱ [ཨུཔཡུཔཱདཱནཱ (ཀ.)] ཙེཏསོ ཨདྷིཊྛཱནཱབྷིནིཝེསཱནུསཡཱ, ཏེ བུདྡྷསྶ བྷགཝཏོ པཧཱིནཱ ཨུཙྪིནྣམཱུལཱ ཏཱལཱཝཏྠུཀཏཱ ཨནབྷཱཝཾཀཏཱ ཨཱཡཏིཾ ཨནུཔྤཱདདྷམྨཱ. ཏསྨཱ བུདྡྷོ ཨོཀཉྫཧོ. ཝེདནཱདྷཱཏུཡཱ…པེ… སཉྙཱདྷཱཏུཡཱ… སངྑཱརདྷཱཏུཡཱ… ཝིཉྙཱཎདྷཱཏུཡཱ ཡོ ཚནྡོ ཡོ རཱགོ ཡཱ ནནྡཱི ཡཱ ཏཎྷཱ ཡེ ཨུཔཱཡུཔཱདཱནཱ ཙེཏསོ ཨདྷིཊྛཱནཱབྷིནིཝེསཱནུསཡཱ, ཏེ བུདྡྷསྶ བྷགཝཏོ པཧཱིནཱ ཨུཙྪིནྣམཱུལཱ ཏཱལཱཝཏྠུཀཏཱ ཨནབྷཱཝཾཀཏཱ ཨཱཡཏིཾ ཨནུཔྤཱདདྷམྨཱ. ཏསྨཱ བུདྡྷོ ཨོཀཉྫཧོ.

ཏཎྷཙྪིདནྟི. ཏཎྷཱཏི རཱུཔཏཎྷཱ…པེ… དྷམྨཏཎྷཱ. སཱ ཏཎྷཱ བུདྡྷསྶ བྷགཝཏོ ཚིནྣཱ ཨུཙྪིནྣཱ སམུཙྪིནྣཱ ཝཱུཔསནྟཱ པཊིཔྤསྶདྡྷཱ ཨབྷབྦུཔྤཏྟིཀཱ ཉཱཎགྒིནཱ དཌྜྷཱ. ཏསྨཱ བུདྡྷོ ཏཎྷཙྪིདོ. ཨནེཛོཏི ཨེཛཱ ཝུཙྩཏི ཏཎྷཱ. ཡོ རཱགོ སཱརཱགོ …པེ… ཨབྷིཛ྄ཛྷཱ ལོབྷོ ཨཀུསལམཱུལཾ. སཱ ཨེཛཱ ཏཎྷཱ བུདྡྷསྶ བྷགཝཏོ པཧཱིནཱ ཨུཙྪིནྣམཱུལཱ ཏཱལཱཝཏྠུཀཏཱ ཨནབྷཱཝཾཀཏཱ ཨཱཡཏིཾ ཨནུཔྤཱདདྷམྨཱ. ཏསྨཱ བུདྡྷོ ཨནེཛོ. ཨེཛཱཡ པཧཱིནཏྟཱ ཨནེཛོ བྷགཝཱ ལཱབྷེཔི ན ཨིཉྫཏི, ཨལཱབྷེཔི ན ཨིཉྫཏི, ཡསེཔི ན ཨིཉྫཏི, ཨཡསེཔི ན ཨིཉྫཏི, པསཾསཱཡཔི ན ཨིཉྫཏི, ནིནྡཱཡཔི ན ཨིཉྫཏི, སུཁེཔི ན ཨིཉྫཏི, དུཀྑེཔི ན ཨིཉྫཏི ན ཙལཏི ན ཝེདྷཏི ན པཝེདྷཏི ན སམྤཝེདྷཏཱིཏི. ཏསྨཱ བུདྡྷོ ཨནེཛོཏི – ཨོཀཉྫཧཾ ཏཎྷཙྪིདཾ ཨནེཛཾ. ཨིཙྩཱཡསྨཱ བྷདྲཱཝུདྷོཏི. ཨིཙྩཱཏི པདསནྡྷི…པེ… ཨཱཡསྨཱཏི, པིཡཝཙནཾ…པེ… བྷདྲཱཝུདྷོཏི ཏསྶ བྲཱཧྨཎསྶ ནཱམཾ…པེ… ཨབྷིལཱཔོཏི – ཨིཙྩཱཡསྨཱ བྷདྲཱཝུདྷོ.

ནནྡིཉྫཧཾ ཨོགྷཏིཎྞཾ ཝིམུཏྟནྟི ནནྡཱི ཝུཙྩཏི ཏཎྷཱ. ཡོ རཱགོ སཱརཱགོ…པེ… ཨབྷིཛ྄ཛྷཱ ལོབྷོ ཨཀུསལམཱུལཾ. སཱ ནནྡཱི སཱ ཏཎྷཱ བུདྡྷསྶ བྷགཝཏོ པཧཱིནཱ ཨུཙྪིནྣམཱུལཱ ཏཱལཱཝཏྠུཀཏཱ ཨནབྷཱཝཾཀཏཱ ཨཱཡཏིཾ ཨནུཔྤཱདདྷམྨཱ. ཏསྨཱ བུདྡྷོ ནནྡིཉྫཧོ. ཨོགྷཏིཎྞནྟི བྷགཝཱ ཀཱམོགྷཾ ཏིཎྞོ བྷཝོགྷཾ ཏིཎྞོ དིཊྛོགྷཾ ཏིཎྞོ ཨཝིཛྫོགྷཾ ཏིཎྞོ སབྦསཾསཱརཔཐཾ ཏིཎྞོ ཨུཏྟིཎྞོ ནིཏྠིཎྞོ ཨཏིཀྐནྟོ སམཏིཀྐནྟོ ཝཱིཏིཝཏྟོ. སོ ཝུཏྠཝཱསོ ཙིཎྞཙརཎོ…པེ… ཛཱཏིམརཎསཾསཱརོ ནཏྠི ཏསྶ པུནབྦྷཝོཏི – ནནྡིཉྫཧཾ ཨོགྷཏིཎྞཾ. ཝིམུཏྟནྟི བྷགཝཏོ རཱགཱ ཙིཏྟཾ མུཏྟཾ ཝིམུཏྟཾ སུཝིམུཏྟཾ, དོསཱ ཙིཏྟཾ… མོཧཱ ཙིཏྟཾ…པེ… སབྦཱཀུསལཱབྷིསངྑཱརེཧི ཙིཏྟཾ མུཏྟཾ ཝིམུཏྟཾ སུཝིམུཏྟནྟི – ནནྡིཉྫཧཾ ཨོགྷཏིཎྞཾ ཝིམུཏྟཾ.

ཀཔྤཉྫཧཾ ཨབྷིཡཱཙེ སུམེདྷནྟི. ཀཔྤཱཏི དྭེ ཀཔྤཱ – ཏཎྷཱཀཔྤོ ཙ དིཊྛིཀཔྤོ ཙ…པེ… ཨཡཾ ཏཎྷཱཀཔྤོ…པེ… ཨཡཾ དིཊྛིཀཔྤོ. བུདྡྷསྶ བྷགཝཏོ ཏཎྷཱཀཔྤོ པཧཱིནོ དིཊྛིཀཔྤོ པཊིནིསྶཊྛོ. ཏཎྷཱཀཔྤསྶ པཧཱིནཏྟཱ དིཊྛིཀཔྤསྶ པཊིནིསྶཊྛཏྟཱ ཏསྨཱ བུདྡྷོ ཀཔྤཉྫཧོ. ཨབྷིཡཱཙེཏི ཡཱཙཱམི ཨབྷིཡཱཙཱམི ཨཛ྄ཛྷེསཱམི སཱདིཡཱམི པཏྠཡཱམི པིཧཡཱམི ཛཔྤཱམི ཨབྷིཛཔྤཱམི. སུམེདྷཱ ཝུཙྩཏི པཉྙཱ. ཡཱ པཉྙཱ པཛཱནནཱ…པེ… ཨམོཧོ དྷམྨཝིཙཡོ སམྨཱདིཊྛི. བྷགཝཱ ཨིམཱཡ མེདྷཱཡ པཉྙཱཡ ཨུཔེཏོ སམུཔེཏོ ཨུཔཱགཏོ སམུཔཱགཏོ ཨུཔཔནྣོ སམུཔཔནྣོ སམནྣཱགཏོ. ཏསྨཱ བུདྡྷོ སུམེདྷོཏི – ཀཔྤཉྫཧཾ ཨབྷིཡཱཙེ སུམེདྷཾ.

སུཏྭཱན ནཱགསྶ ཨཔནམིསྶནྟི ཨིཏོཏི. ནཱགསྶཱཏི ནཱགོ. བྷགཝཱ ཨཱགུཾ ན ཀརོཏཱིཏི ནཱགོ, ན གཙྪཏཱིཏི ནཱགོ, ན ཨཱགཙྪཏཱིཏི ནཱགོ…པེ… ཨེཝཾ བྷགཝཱ ན གཙྪཏཱིཏི ནཱགོ. སུཏྭཱན ནཱགསྶ ཨཔནམིསྶནྟི ཨིཏོཏི ཏུཡ྄ཧཾ ཝཙནཾ བྱཔྤཐཾ དེསནཾ ཨནུསཱསནཾ ཨནུསིཊྛཾ སུཏྭཱ སུཎིཏྭཱ ཨུགྒཧེཏྭཱ ཨུཔདྷཱརཡིཏྭཱ ཨུཔལཀྑཡིཏྭཱ ཨིཏོ ཨཔནམིསྶནྟི ཝཛིསྶནྟི པཀྐམིསྶནྟི དིསཱཝིདིསཾ གམིསྶནྟཱིཏི – སུཏྭཱན ནཱགསྶ ཨཔནམིསྶནྟི ཨིཏོ. ཏེནཱཧ སོ བྲཱཧྨཎོ –

‘‘ཨོཀཉྫཧཾ ཏཎྷཙྪིདཾ ཨནེཛཾ, [ཨིཙྩཱཡསྨཱ བྷདྲཱཝུདྷོ]

ནནྡིཉྫཧཾ ཨོགྷཏིཎྞཾ ཝིམུཏྟཾ;

ཀཔྤཉྫཧཾ ཨབྷིཡཱཙེ སུམེདྷཾ, སུཏྭཱན ནཱགསྶ ཨཔནམིསྶནྟི ཨིཏོ’’ཏི.

༧༡.

ནཱནཱཛནཱ ཛནཔདེཧི སངྒཏཱ, ཏཝ ཝཱིར ཝཱཀྱཾ ཨབྷིཀངྑམཱནཱ;

ཏེསཾ ཏུཝཾ སཱདྷུ ཝིཡཱཀརོཧི, ཏཐཱ ཧི ཏེ ཝིདིཏོ ཨེས དྷམྨོ.

ནཱནཱཛནཱ ཛནཔདེཧི སངྒཏཱཏི. ནཱནཱཛནཱཏི ཁཏྟིཡཱ ཙ བྲཱཧྨཎཱ ཙ ཝེསྶཱ ཙ སུདྡཱ ཙ གཧཊྛཱ ཙ པབྦཛིཏཱ ཙ དེཝཱ ཙ མནུསྶཱ ཙ. ཛནཔདེཧི སངྒཏཱཏི ཨངྒཱ ཙ མགདྷཱ ཙ ཀལིངྒཱ ཙ ཀཱསིཡཱ ཙ ཀོསལཱ ཙ ཝཛྫིཡཱ ཙ མལླཱ ཙ ཙེཏིཡམྷཱ ཙ [ཙེཏིཡམྷཱ ཙ སཱགརམྷཱ ཙ (སྱཱ.)] ཝཾསཱ ཙ ཀུརུམྷཱ ཙ པཉྩཱལཱ ཙ མཙྪཱ ཙ སུརསེནཱ ཙ ཨསྶཀཱ ཙ ཨཝནྟིཡཱ ཙ ཡོནཱ [ཡོནཀཱ (ཀ.) མཧཱནི. ༥༥] ཙ ཀམྦོཛཱ ཙ. སངྒཏཱཏི སངྒཏཱ སམཱགཏཱ སམོཧིཏཱ སནྣིཔཏིཏཱཏི – ནཱནཱཛནཱ ཛནཔདེཧི སངྒཏཱ.

ཏཝ ཝཱིར ཝཱཀྱཾ ཨབྷིཀངྑམཱནཱཏི. ཝཱིརཱཏི ཝཱིརོ. བྷགཝཱ ཝཱིརིཡཝཱཏི ཝཱིརོ, པཧཱུཏི ཝཱིརོ, ཝིསཝཱིཏི ཝཱིརོ, ཨལམཏྟོཏི ཝཱིརོ, ཝིགཏལོམཧཾསོཏིཔི ཝཱིརོ.

ཝིརཏོ ཨིདྷ སབྦཔཱཔཀེཧི, ནིརཡདུཀྑཾ ཨཏིཙྩ ཝཱིརིཡཝཱ སོ;

སོ ཝཱིརིཡཝཱ པདྷཱནཝཱ, ཝཱིརོ ཏཱདི པཝུཙྩཏེ ཏཐཏྟཱཏི.

ཏཝ ཝཱིར ཝཱཀྱཾ ཨབྷིཀངྑམཱནཱཏི ཏུཡ྄ཧཾ ཝཙནཾ བྱཔྤཐཾ དེསནཾ ཨནུསཱསནཾ ཨནུསིཊྛཾ. ཨབྷིཀངྑམཱནཱཏི ཨབྷིཀངྑམཱནཱ ཨིཙྪམཱནཱ སཱདིཡམཱནཱ པཏྠཡམཱནཱ པིཧཡམཱནཱ ཨབྷིཛཔྤམཱནཱཏི – ཏཝ ཝཱིར ཝཱཀྱཾ ཨབྷིཀངྑམཱནཱ.

ཏེསཾ ཏུཝཾ སཱདྷུ ཝིཡཱཀརོཧཱིཏི. ཏེསནྟི ཏེསཾ ཁཏྟིཡཱནཾ བྲཱཧྨཎཱནཾ ཝེསྶཱནཾ སུདྡཱནཾ གཧཊྛཱནཾ པབྦཛིཏཱནཾ དེཝཱནཾ མནུསྶཱནཾ. ཏུཝནྟི བྷགཝནྟཾ བྷཎཏི. སཱདྷུ ཝིཡཱཀརོཧཱིཏི སཱདྷུ ཨཱཙིཀྑཱཧི དེསེཧི པཉྙཔེཧི པཊྛཔེཧི ཝིཝརཱཧི ཝིབྷཛཱཧི ཨུཏྟཱནཱིཀརོཧི པཀཱསེཧཱིཏི – ཏེསཾ ཏུཝཾ སཱདྷུ ཝིཡཱཀརོཧི.

ཏཐཱ ཧི ཏེ ཝིདིཏོ ཨེས དྷམྨོཏི ཏཐཱ ཧི ཏེ ཝིདིཏོ ཏུལིཏོ ཏཱིརིཏོ ཝིབྷཱུཏོ ཝིབྷཱཝིཏོ ཨེས དྷམྨོཏི – ཏཐཱ ཧི ཏེ ཝིདིཏོ ཨེས དྷམྨོ. ཏེནཱཧ སོ བྲཱཧྨཎོ –

‘‘ནཱནཱཛནཱ ཛནཔདེཧི སངྒཏཱ, ཏཝ ཝཱིར ཝཱཀྱཾ ཨབྷིཀངྑམཱནཱ;

ཏེསཾ ཏུཝཾ སཱདྷུ ཝིཡཱཀརོཧི, ཏཐཱ ཧི ཏེ ཝིདིཏོ ཨེས དྷམྨོ’’ཏི.

༧༢.

ཨཱདཱནཏཎྷཾ ཝིནཡེཐ སབྦཾ, [བྷདྲཱཝུདྷཱཏི བྷགཝཱ]

ཨུདྡྷཾ ཨདྷོ ཏིརིཡཉྩཱཔི མཛ྄ཛྷེ;

ཡཾ ཡཉྷི ལོཀསྨིམུཔཱདིཡནྟི, ཏེནེཝ མཱརོ ཨནྭེཏི ཛནྟུཾ.

ཨཱདཱནཏཎྷཾ ཝིནཡེཐ སབྦནྟི ཨཱདཱནཏཎྷཾ ཝུཙྩཏི རཱུཔཏཎྷཱ…པེ… ཨཱདཱནཏཎྷཱཏི ཀིཾཀཱརཎཱ ཝུཙྩཏི ཨཱདཱནཏཎྷཱ? ཏཱཡ ཏཎྷཱཡ རཱུཔཾ ཨཱདིཡནྟི ཨུཔཱདིཡནྟི གཎྷནྟི པརཱམསནྟི ཨབྷིནིཝིསནྟི. ཝེདནཾ…པེ… སཉྙཾ… སངྑཱརེ… ཝིཉྙཱཎཾ… གཏིཾ… ཨུཔཔཏྟིཾ… པཊིསནྡྷིཾ… བྷཝཾ… སཾསཱརཾ… ཝཊྚཾ ཨཱདིཡནྟི ཨུཔཱདིཡནྟི གཎྷནྟི པརཱམསནྟི ཨབྷིནིཝིསནྟི. ཏཾཀཱརཎཱ ཝུཙྩཏི ཨཱདཱནཏཎྷཱ. ཨཱདཱནཏཎྷཾ ཝིནཡེཐ སབྦནྟི སབྦཾ ཨཱདཱནཏཎྷཾ ཝིནཡེཡྻ པཊིཝིནཡེཡྻ པཛཧེཡྻ ཝིནོདེཡྻ བྱནྟཱིཀརེཡྻ ཨནབྷཱཝཾ གམེཡྻཱཏི – ཨཱདཱནཏཎྷཾ ཝིནཡེཐ སབྦཾ. བྷདྲཱཝུདྷཱཏི བྷགཝཱཏི. བྷདྲཱཝུདྷཱཏི བྷགཝཱ ཏཾ བྲཱཧྨཎཾ ནཱམེན ཨཱལཔཏི. བྷགཝཱཏི གཱརཝཱདྷིཝཙནམེཏཾ…པེ… སཙྪིཀཱ པཉྙཏྟི, ཡདིདཾ བྷགཝཱཏི – བྷདྲཱཝུདྷཱཏི བྷགཝཱ.

ཨུདྡྷཾ ཨདྷོ ཏིརིཡཉྩཱཔི མཛ྄ཛྷེཏི. ཨུདྡྷནྟི ཨནཱགཏཾ; ཨདྷོཏི ཨཏཱིཏཾ; ཏིརིཡཉྩཱཔི མཛ྄ཛྷེཏི པཙྩུཔྤནྣཾ. ཨུདྡྷནྟི དེཝལོཀོ; ཨདྷོཏི ནིརཡལོཀོ; ཏིརིཡཉྩཱཔི མཛ྄ཛྷེཏི མནུསྶལོཀོ. ཨཐ ཝཱ, ཨུདྡྷནྟི ཀུསལཱ དྷམྨཱ; ཨདྷོཏི ཨཀུསལཱ དྷམྨཱ; ཏིརིཡཉྩཱཔི མཛ྄ཛྷེཏི ཨབྱཱཀཏཱ དྷམྨཱ. ཨུདྡྷནྟི ཨརཱུཔདྷཱཏུ; ཨདྷོཏི ཀཱམདྷཱཏུ; ཏིརིཡཉྩཱཔི མཛ྄ཛྷེཏི རཱུཔདྷཱཏུ. ཨུདྡྷནྟི སུཁཱ ཝེདནཱ; ཨདྷོཏི དུཀྑཱ ཝེདནཱ; ཏིརིཡཉྩཱཔི མཛ྄ཛྷེཏི ཨདུཀྑམསུཁཱ ཝེདནཱ. ཨུདྡྷནྟི ཨུདྡྷཾ པཱདཏལཱ; ཨདྷོཏི ཨདྷོ ཀེསམཏྠཀཱ; ཏིརིཡཉྩཱཔི མཛ྄ཛྷེཏི ཝེམཛ྄ཛྷེཏི – ཨུདྡྷཾ ཨདྷོ ཏིརིཡཉྩཱཔི མཛ྄ཛྷེ.

ཡཾ ཡཉྷི ལོཀསྨིམུཔཱདིཡནྟཱིཏི ཡཾ ཡཾ རཱུཔགཏཾ ཝེདནཱགཏཾ སཉྙཱགཏཾ སངྑཱརགཏཾ ཝིཉྙཱཎགཏཾ ཨཱདིཡནྟི ཨུཔཱདིཡནྟི གཎྷནྟི པརཱམསནྟི ཨབྷིནིཝིསནྟི. ལོཀསྨིནྟི ཨཔཱཡལོཀེ…པེ… ཨཱཡཏནལོཀེཏི – ཡཾ ཡཉྷི ལོཀསྨིམུཔཱདིཡནྟི.

ཏེནེཝ མཱརོ ཨནྭེཏི ཛནྟུནྟི ཏེནེཝ ཀམྨཱབྷིསངྑཱརཝསེན པཊིསནྡྷིཀོ ཁནྡྷམཱརོ དྷཱཏུམཱརོ ཨཱཡཏནམཱརོ གཏིམཱརོ ཨུཔཔཏྟིམཱརོ པཊིསནྡྷིམཱརོ བྷཝམཱརོ སཾསཱརམཱརོ ཝཊྚམཱརོ ཨནྭེཏི ཨནུགཙྪཏི ཨནྭཱཡིཀོ ཧོཏི. ཛནྟུནྟི སཏྟཾ ཛནཾ ནརཾ མཱཎཝཾ [མཱནཝཾ (སྱཱ.)] པོསཾ པུགྒལཾ ཛཱིཝཾ ཛཱགུཾ ཛནྟུཾ ཨིནྡགུཾ མནུཛནྟི – ཏེནེཝ མཱརོ ཨནྭེཏི ཛནྟུཾ. ཏེནཱཧ བྷགཝཱ –

‘‘ཨཱདཱནཏཎྷཾ ཝིནཡེཐ སབྦཾ, [བྷདྲཱཝུདྷཱཏི བྷགཝཱ]

ཨུདྡྷཾ ཨདྷོ ཏིརིཡཉྩཱཔི མཛ྄ཛྷེ;

ཡཾ ཡཉྷི ལོཀསྨིམུཔཱདིཡནྟི, ཏེནེཝ མཱརོ ཨནྭེཏི ཛནྟུ’’ནྟི.

༧༣.

ཏསྨཱ པཛཱནཾ ན ཨུཔཱདིཡེཐ, བྷིཀྑུ སཏོ ཀིཉྩནཾ སབྦལོཀེ;

ཨཱདཱནསཏྟེ ཨིཏི པེཀྑམཱནོ, པཛཾ ཨིམཾ མཙྩུདྷེཡྻེ ཝིསཏྟཾ.

ཏསྨཱ པཛཱནཾ ན ཨུཔཱདིཡེཐཱཏི. ཏསྨཱཏི ཏསྨཱ ཏཾཀཱརཎཱ ཏཾཧེཏུ ཏཔྤཙྩཡཱ ཏཾནིདཱནཱ, ཨེཏཾ ཨཱདཱིནཝཾ སམྤསྶམཱནོ ཨཱདཱནཏཎྷཱཡཱཏི – ཏསྨཱ. པཛཱནནྟི ཛཱནནྟོ པཛཱནནྟོ ཨཱཛཱནནྟོ ཝིཛཱནནྟོ པཊིཝིཛཱནནྟོ པཊིཝིཛ྄ཛྷནྟོ ‘‘སབྦེ སངྑཱརཱ ཨནིཙྩཱ’’ཏི…པེ… ‘‘ཡཾ ཀིཉྩི སམུདཡདྷམྨཾ སབྦཾ ཏཾ ནིརོདྷདྷམྨ’’ནྟི ཛཱནནྟོ པཛཱནནྟོ ཨཱཛཱནནྟོ ཝིཛཱནནྟོ པཊིཝིཛཱནནྟོ པཊིཝིཛ྄ཛྷནྟོ. ན ཨུཔཱདིཡེཐཱཏི རཱུཔཾ ནཱདིཡེཡྻ ན ཨུཔཱདིཡེཡྻ ན གཎྷེཡྻ ན པརཱམསེཡྻ ནཱབྷིནིཝིསེཡྻ; ཝེདནཾ…པེ… སཉྙཾ… སངྑཱརེ… ཝིཉྙཱཎཾ… གཏིཾ … ཨུཔཔཏྟིཾ… པཊིསནྡྷིཾ… བྷཝཾ… སཾསཱརཾ… ཝཊྚཾ ནཱདིཡེཡྻ ན ཨུཔཱདིཡེཡྻ ན གཎྷེཡྻ ན པརཱམསེཡྻ ནཱབྷིནིཝིསེཡྻཱཏི – ཏསྨཱ པཛཱནཾ ན ཨུཔཱདིཡེཐ.

བྷིཀྑུ སཏོ ཀིཉྩནཾ སབྦལོཀེཏི. བྷིཀྑཱུཏི པུཐུཛྫནཀལྱཱཎཀོ ཝཱ བྷིཀྑུ, སེཀྑོ ཝཱ བྷིཀྑུ. སཏོཏི ཙཏཱུཧི ཀཱརཎེཧི སཏོ – ཀཱཡེ ཀཱཡཱནུཔསྶནཱསཏིཔཊྛཱནཾ བྷཱཝེནྟོ སཏོ…པེ… སོ ཝུཙྩཏི སཏོཏི – བྷིཀྑུ སཏོ. ཀིཉྩནནྟི ཀིཉྩི རཱུཔགཏཾ ཝེདནཱགཏཾ སཉྙཱགཏཾ སངྑཱརགཏཾ ཝིཉྙཱཎགཏཾ. སབྦལོཀེཏི སབྦཨཔཱཡལོཀེ སབྦམནུསྶལོཀེ སབྦདེཝལོཀེ སབྦཁནྡྷལོཀེ སབྦདྷཱཏུལོཀེ སབྦཨཱཡཏནལོཀེཏི – བྷིཀྑུ སཏོ ཀིཉྩནཾ སབྦལོཀེ.

ཨཱདཱནསཏྟེ ཨིཏི པེཀྑམཱནོཏི ཨཱདཱནསཏྟཱ ཝུཙྩནྟི ཡེ རཱུཔཾ ཨཱདིཡནྟི ཨུཔཱདིཡནྟི གཎྷནྟི པརཱམསནྟི ཨབྷིནིཝིསནྟི; ཝེདནཾ…པེ… སཉྙཾ… སངྑཱརེ… ཝིཉྙཱཎཾ… གཏིཾ… ཨུཔཔཏྟིཾ… པཊིསནྡྷིཾ… བྷཝཾ… སཾསཱརཾ… ཝཊྚཾ ཨཱདིཡནྟི ཨུཔཱདིཡནྟི གཎྷནྟི པརཱམསནྟི ཨབྷིནིཝིསནྟི. ཨིཏཱིཏི པདསནྡྷི…པེ… པདཱནུཔུབྦཏཱཔེཏཾ ཨིཏཱིཏི. པེཀྑམཱནོཏི པེཀྑམཱནོ དཀྑམཱནོ དིསྶམཱནོ པསྶམཱནོ ཨོལོཀཡམཱནོ ནིཛ྄ཛྷཱཡམཱནོ ཨུཔཔརིཀྑམཱནོཏི – ཨཱདཱནསཏྟེ ཨིཏི པེཀྑམཱནོ.

པཛཾ ཨིམཾ མཙྩུདྷེཡྻེ ཝིསཏྟནྟི. པཛཱཏི སཏྟཱདྷིཝཙནཾ མཙྩུདྷེཡྻཱ ཝུཙྩནྟི ཀིལེསཱ ཙ ཁནྡྷཱ ཙ ཨབྷིསངྑཱརཱ ཙ. པཛཱ མཙྩུདྷེཡྻེ མཱརདྷེཡྻེ མརཎདྷེཡྻེ སཏྟཱ ཝིསཏྟཱ ཨཱསཏྟཱ ལགྒཱ ལགྒིཏཱ པལིབུདྡྷཱ. ཡཐཱ བྷིཏྟིཁིལེ ཝཱ ནཱགདནྟེ ཝཱ བྷཎྜཾ སཏྟཾ ཝིསཏྟཾ ཨཱསཏྟཾ ལགྒཾ ལགྒིཏཾ པལིབུདྡྷཾ, ཨེཝམེཝ པཛཱ མཙྩུདྷེཡྻེ མཱརདྷེཡྻེ མརཎདྷེཡྻེ སཏྟཱ ཝིསཏྟཱ ཨཱསཏྟཱ ལགྒཱ ལགྒིཏཱ པལིབུདྡྷཱཏི – པཛཾ ཨིམཾ མཙྩུདྷེཡྻེ ཝིསཏྟཾ. ཏེནཱཧ བྷགཝཱ –

‘‘ཏསྨཱ པཛཱནཾ ན ཨུཔཱདིཡེཐ, བྷིཀྑུ སཏོ ཀིཉྩནཾ སབྦལོཀེ;

ཨཱདཱནསཏྟེ ཨིཏི པེཀྑམཱནོ, པཛཾ ཨིམཾ མཙྩུདྷེཡྻེ ཝིསཏྟ’’ནྟི.

སཧ གཱཐཱཔརིཡོསཱནཱ…པེ… སཏྠཱ མེ བྷནྟེ བྷགཝཱ, སཱཝཀོཧམསྨཱིཏི.

བྷདྲཱཝུདྷམཱཎཝཔུཙྪཱནིདྡེསོ དྭཱདསམོ.

༡༣. ཨུདཡམཱཎཝཔུཙྪཱནིདྡེསོ

༧༤.

ཛྷཱཡིཾ ཝིརཛམཱསཱིནཾ, [ཨིཙྩཱཡསྨཱ ཨུདཡོ]

ཀཏཀིཙྩཾ ཨནཱསཝཾ;

པཱརགུཾ སབྦདྷམྨཱནཾ, ཨཏྠི པཉྷེན ཨཱགམཾ;

ཨཉྙཱཝིམོཀྑཾ པབྲཱུཧི [སཾབྲཱུཧི (སྱཱ.)], ཨཝིཛྫཱཡ པབྷེདནཾ.

ཛྷཱཡིཾ ཝིརཛམཱསཱིནནྟི. ཛྷཱཡིནྟི ཛྷཱཡཱི བྷགཝཱ. པཋམེནཔི ཛྷཱནེན ཛྷཱཡཱི, དུཏིཡེནཔི ཛྷཱནེན ཛྷཱཡཱི, ཏཏིཡེནཔི ཛྷཱནེན ཛྷཱཡཱི, ཙཏུཏྠེནཔི ཛྷཱནེན ཛྷཱཡཱི, སཝིཏཀྐསཝིཙཱརེནཔི ཛྷཱནེན ཛྷཱཡཱི, ཨཝིཏཀྐཝིཙཱརམཏྟེནཔི ཛྷཱནེན ཛྷཱཡཱི, ཨཝིཏཀྐཨཝིཙཱརེནཔི ཛྷཱནེན ཛྷཱཡཱི, སཔྤཱིཏིཀེནཔི ཛྷཱནེན ཛྷཱཡཱི, ནིཔྤཱིཏིཀེནཔི ཛྷཱནེན ཛྷཱཡཱི, སཱཏསཧགཏེནཔི ཛྷཱནེན ཛྷཱཡཱི, ཨུཔེཀྑཱསཧགཏེནཔི ཛྷཱནེན ཛྷཱཡཱི, སུཉྙཏེནཔི ཛྷཱནེན ཛྷཱཡཱི, ཨནིམིཏྟེནཔི ཛྷཱནེན ཛྷཱཡཱི, ཨཔྤཎིཧིཏེནཔི ཛྷཱནེན ཛྷཱཡཱི, ལོཀིཡེནཔི ཛྷཱནེན ཛྷཱཡཱི, ལོཀུཏྟརེནཔི ཛྷཱནེན ཛྷཱཡཱི ཛྷཱནརཏོ ཨེཀཏྟམནུཡུཏྟོ སདཏྠགརུཀོཏི – ཛྷཱཡིཾ. ཝིརཛནྟི རཱགོ རཛོ, དོསོ རཛོ, མོཧོ རཛོ, ཀོདྷོ རཛོ, ཨུཔནཱཧོ རཛོ…པེ… སབྦཱཀུསལཱབྷིསངྑཱརཱ རཛཱ. ཏེ རཛཱ བུདྡྷསྶ བྷགཝཏོ པཧཱིནཱ ཨུཙྪིནྣམཱུལཱ ཏཱལཱཝཏྠུཀཏཱ ཨནབྷཱཝཾཀཏཱ ཨཱཡཏིཾ ཨནུཔྤཱདདྷམྨཱ. ཏསྨཱ བུདྡྷོ ཨརཛོ ཝིརཛོ ནིརཛོ རཛཱཔགཏོ རཛཝིཔྤཧཱིནོ རཛཝིཔྤཡུཏྟོ སབྦརཛཝཱིཏིཝཏྟོ.

རཱགོ རཛོ ན ཙ པན རེཎུ ཝུཙྩཏི,

རཱགསྶེཏཾ ཨདྷིཝཙནཾ རཛོཏི;

ཨེཏཾ རཛཾ ཝིཔྤཛཧིཏྭཱ [པཊིཝིནོདིཏྭཱ (ཀ.) མཧཱནི. ༢༠༩] ཙཀྑུམཱ, ཏསྨཱ ཛིནོ ཝིགཏརཛོཏི ཝུཙྩཏི.

དོསོ རཛོ ན ཙ པན རེཎུ ཝུཙྩཏི, དོསསྶེཏཾ ཨདྷིཝཙནཾ རཛོཏི;

ཨེཏཾ རཛཾ ཝིཔྤཛཧིཏྭཱ ཙཀྑུམཱ, ཏསྨཱ ཛིནོ ཝིགཏརཛོཏི ཝུཙྩཏི.

མོཧོ རཛོ ན ཙ པན རེཎུ ཝུཙྩཏི, མོཧསྶེཏཾ ཨདྷིཝཙནཾ རཛོཏི;

ཨེཏཾ རཛཾ ཝིཔྤཛཧིཏྭཱ ཙཀྑུམཱ, ཏསྨཱ ཛིནོ ཝིགཏརཛོཏི ཝུཙྩཏཱིཏི. –

ཝིརཛཾ …པེ….

ཨཱསཱིནནྟི ནིསིནྣོ བྷགཝཱ པཱསཱཎཀེ ཙེཏིཡེཏི – ཨཱསཱིནོ.

ནགསྶ [ནགརསྶ (ཀ.)] པསྶེ ཨཱསཱིནཾ, མུནིཾ དུཀྑསྶ པཱརགུཾ;

སཱཝཀཱ པཡིརུཔཱསནྟི, ཏེཝིཛྫཱ མཙྩུཧཱཡིནོཏི.

ཨེཝམྤི བྷགཝཱ ཨཱསཱིནོ. ཨཐ ཝཱ, བྷགཝཱ སབྦོསྶུཀྐཔཊིཔྤསྶདྡྷཏྟཱ ཨཱསཱིནོ ཝུཏྠཝཱསོ ཙིཎྞཙརཎོ…པེ… ཛཱཏིམརཎསཾསཱརོ ནཏྠི ཏསྶ པུནབྦྷཝོཏི. ཨེཝམྤི བྷགཝཱ ཨཱསཱིནོཏི – ཛྷཱཡིཾ ཝིརཛམཱསཱིནཾ.

ཨིཙྩཱཡསྨཱ ཨུདཡོཏི. ཨིཙྩཱཏི པདསནྡྷི…པེ… ཨཱཡསྨཱཏི པིཡཝཙནཾ…པེ… ཨུདཡོཏི ཏསྶ བྲཱཧྨཎསྶ ནཱམཾ…པེ… ཨབྷིལཱཔོཏི – ཨིཙྩཱཡསྨཱ ཨུདཡོ.

ཀཏཀིཙྩཾ ཨནཱསཝནྟི བུདྡྷསྶ བྷགཝཏོ ཀིཙྩཱཀིཙྩཾ ཀརཎཱིཡཱཀརཎཱིཡཾ པཧཱིནཾ ཨུཙྪིནྣམཱུལཾ ཏཱལཱཝཏྠུཀཏཾ ཨནབྷཱཝཾཀཏཾ ཨཱཡཏིཾ ཨནུཔྤཱདདྷམྨཾ. ཏསྨཱ བུདྡྷོ ཀཏཀིཙྩོ.

ཡསྶ ཙ ཝིསཏཱ [ཡསྶ པརིཔཏཱ (སྱཱ.) པསྶ མཧཱནི. ༢༠༢] ནཏྠི, ཚིནྣསོཏསྶ བྷིཀྑུནོ;

ཀིཙྩཱཀིཙྩཔྤཧཱིནསྶ, པརིལཱ༹ཧོ ན ཝིཛྫཏཱིཏི.

ཀཏཀིཙྩཾ ཨནཱསཝནྟི. ཨཱསཝཱཏི ཙཏྟཱརོ ཨཱསཝཱ – ཀཱམཱསཝོ, བྷཝཱསཝོ, དིཊྛཱསཝོ, ཨཝིཛྫཱསཝོ. ཏེ ཨཱསཝཱ བུདྡྷསྶ བྷགཝཏོ པཧཱིནཱ ཨུཙྪིནྣམཱུལཱ ཏཱལཱཝཏྠུཀཏཱ ཨནབྷཱཝཾཀཏཱ ཨཱཡཏིཾ ཨནུཔྤཱདདྷམྨཱ. ཏསྨཱ བུདྡྷོ ཨནཱསཝོཏི – ཀཏཀིཙྩཾ ཨནཱསཝཾ.

པཱརགུཾ སབྦདྷམྨཱནནྟི བྷགཝཱ སབྦདྷམྨཱནཾ ཨབྷིཉྙཱཔཱརགཱུ པརིཉྙཱཔཱརགཱུ པཧཱནཔཱརགཱུ བྷཱཝནཱཔཱརགཱུ སཙྪིཀིརིཡཱཔཱརགཱུ སམཱཔཏྟིཔཱརགཱུ. ཨབྷིཉྙཱཔཱརགཱུ སབྦདྷམྨཱནཾ, པརིཉྙཱཔཱརགཱུ སབྦདུཀྑཱནཾ, པཧཱནཔཱརགཱུ སབྦཀིལེསཱནཾ, བྷཱཝནཱཔཱརགཱུ ཙཏུནྣཾ མགྒཱནཾ, སཙྪིཀིརིཡཱཔཱརགཱུ ནིརོདྷསྶ, སམཱཔཏྟིཔཱརགཱུ སབྦསམཱཔཏྟཱིནཾ. སོ ཝསིཔྤཏྟོ པཱརམིཔྤཏྟོ ཨརིཡསྨིཾ སཱིལསྨིཾ; ཝསིཔྤཏྟོ པཱརམིཔྤཏྟོ ཨརིཡསྨིཾ སམཱདྷིསྨིཾ; ཝསིཔྤཏྟོ པཱརམིཔྤཏྟོ ཨརིཡཱཡ པཉྙཱཡ; ཝསིཔྤཏྟོ པཱརམིཔྤཏྟོ ཨརིཡཱཡ ཝིམུཏྟིཡཱ. སོ པཱརགཏོ པཱརཔྤཏྟོ ཨནྟགཏོ ཨནྟཔྤཏྟོ ཀོཊིགཏོ ཀོཊིཔྤཏྟོ པརིཡནྟགཏོ པརིཡནྟཔྤཏྟོ ཝོསཱནགཏོ ཝོསཱནཔྤཏྟོ ཏཱཎགཏོ ཏཱཎཔྤཏྟོ ལེཎགཏོ ལེཎཔྤཏྟོ སརཎགཏོ སརཎཔྤཏྟོ ཨབྷཡགཏོ ཨབྷཡཔྤཏྟོ ཨཙྩུཏགཏོ ཨཙྩུཏཔྤཏྟོ ཨམཏགཏོ ཨམཏཔྤཏྟོ ནིབྦཱནགཏོ ནིབྦཱནཔྤཏྟོ. སོ ཝུཏྟཝཱསོ ཙིཎྞཙརཎོ…པེ… ཛཱཏིམརཎསཾསཱརོ ནཏྠི ཏསྶ པུནབྦྷཝོཏི – པཱརགུཾ སབྦདྷམྨཱནཾ.

ཨཏྠི པཉྷེན ཨཱགམནྟི པཉྷེན ཨཏྠིཀོ ཨཱགཏོམྷི, པཉྷཾ པུཙྪིཏུཀཱམོ ཨཱགཏོམྷི, པཉྷཾ སོཏུཀཱམོ ཨཱགཏོམྷཱིཏི, ཨེཝམྤི ཨཏྠི པཉྷེན ཨཱགམཾ. ཨཐ ཝཱ, པཉྷཏྠིཀཱནཾ པཉྷཾ པུཙྪིཏུཀཱམཱནཾ པཉྷཾ སོཏུཀཱམཱནཾ ཨཱགམནཾ ཨབྷིཀྐམནཾ ཨུཔསངྐམནཾ པཡིརུཔཱསནཾ ཨཏྠཱིཏི, ཨེཝམྤི ཨཏྠི པཉྷེན ཨཱགམཾ. ཨཐ ཝཱ, པཉྷཱགམོ ཏུཡ྄ཧཾ ཨཏྠི, ཏྭམྤི པཧུ ཏྭམསི ཨལམཏྟོ མཡཱ པུཙྪིཏཾ ཀཐེཏུཾ ཝིསཛྫེཏུཾ, ཝཧསྶེཏཾ བྷཱརནྟི, ཨེཝམྤི ཨཏྠི པཉྷེན ཨཱགམཾ.

ཨཉྙཱཝིམོཀྑཾ པབྲཱུཧཱིཏི ཨཉྙཱཝིམོཀྑོ ཝུཙྩཏི ཨརཧཏྟཝིམོཀྑོ. ཨརཧཏྟཝིམོཀྑཾ པབྲཱུཧི ཨཱཙིཀྑཱཧི དེསེཧི པཉྙཔེཧི པཊྛཔེཧི ཝིཝརཱཧི ཝིབྷཛཱཧི ཨུཏྟཱནཱིཀརོཧི པཀཱསེཧཱིཏི – ཨཉྙཱཝིམོཀྑཾ པབྲཱུཧི.

ཨཝིཛྫཱཡ པབྷེདནནྟི ཨཝིཛྫཱཡ བྷེདནཾ པབྷེདནཾ པཧཱནཾ ཝཱུཔསམཾ པཊིནིསྶགྒཾ པཊིཔྤསྶདྡྷཾ ཨམཏཾ ནིབྦཱནནྟི – ཨཝིཛྫཱཡ པབྷེདནཾ. ཏེནཱཧ སོ བྲཱཧྨཎོ –

‘‘ཛྷཱཡིཾ ཝིརཛམཱསཱིནཾ, [ཨིཙྩཱཡསྨཱ ཨུདཡོ]

ཀཏཀིཙྩཾ ཨནཱསཝཾ;

པཱརགུཾ སབྦདྷམྨཱནཾ, ཨཏྠི པཉྷེན ཨཱགམཾ;

ཨཉྙཱཝིམོཀྑཾ པབྲཱུཧི, ཨཝིཛྫཱཡ པབྷེདན’’ནྟི.

༧༥.

པཧཱནཾ ཀཱམཙྪནྡཱནཾ, [ཨུདཡཱཏི བྷགཝཱ]

དོམནསྶཱན ཙཱུབྷཡཾ;

ཐིནསྶ [ཐཱིནསྶ (སྱཱ.)] ཙ པནཱུདནཾ, ཀུཀྐུཙྩཱནཾ ནིཝཱརཎཾ.

པཧཱནཾ ཀཱམཙྪནྡཱནནྟི. ཚནྡོཏི ཡོ ཀཱམེསུ ཀཱམཙྪནྡོ ཀཱམརཱགོ ཀཱམནནྡཱི ཀཱམཏཎྷཱ ཀཱམསིནེཧོ ཀཱམཔིཔཱསཱ ཀཱམཔརིལཱ༹ཧོ ཀཱམམུཙྪཱ ཀཱམཛ྄ཛྷོསཱནཾ ཀཱམོགྷོ ཀཱམཡོགོ ཀཱམུཔཱདཱནཾ ཀཱམཙྪནྡནཱིཝརཎཾ. པཧཱནཾ ཀཱམཙྪནྡཱནནྟི ཀཱམཙྪནྡཱནཾ པཧཱནཾ ཝཱུཔསམཾ པཊིནིསྶགྒཾ པཊིཔྤསྶདྡྷིཾ ཨམཏཾ ནིབྦཱནནྟི – པཧཱནཾ ཀཱམཙྪནྡཱནཾ. ཨུདཡཱཏི བྷགཝཱཏི. ཨུདཡཱཏི བྷགཝཱ ཏཾ བྲཱཧྨཎཾ ནཱམེན ཨཱལཔཏི. བྷགཝཱཏི གཱརཝཱདྷིཝཙནམེཏཾ…པེ… སཙྪིཀཱ པཉྙཏྟི, ཡདིདཾ བྷགཝཱཏི – ཨུདཡཱཏི བྷགཝཱ.

དོམནསྶཱན ཙཱུབྷཡནྟི. དོམནསྶཱཏི ཡཾ ཙེཏསིཀཾ ཨསཱཏཾ ཙེཏསིཀཾ དུཀྑཾ ཙེཏོསམྥསྶཛཾ ཨསཱཏཾ དུཀྑཾ ཝེདཡིཏཾ, ཙེཏོསམྥསྶཛཱ ཨསཱཏཱ དུཀྑཱ ཝེདནཱ. དོམནསྶཱན ཙཱུབྷཡནྟི ཀཱམཙྪནྡསྶ ཙ དོམནསྶསྶ ཙ ཨུབྷིནྣཾ པཧཱནཾ ཝཱུཔསམཾ པཊིནིསྶགྒཾ པཊིཔྤསྶདྡྷིཾ ཨམཏཾ ནིབྦཱནནྟི – དོམནསྶཱན ཙཱུབྷཡཾ.

ཐིནསྶ ཙ པནཱུདནནྟི. ཐིནནྟི ཡཱ ཙིཏྟསྶ ཨཀལྱཏཱ ཨཀམྨཉྙཏཱ ཨོལཱིཡནཱ སལླཱིཡནཱ ལཱིནཱ ལཱིཡནཱ ལཱིཡིཏཏྟཾ ཐིནཾ ཐིཡནཱ [ཐཱིནཾ ཐཱིཡནཱ (སྱཱ.)] ཐིཡིཏཏྟཾ ཙིཏྟསྶ. པནཱུདནནྟི ཐིནསྶ ཙ པནཱུདནཾ པཧཱནཾ ཝཱུཔསམཾ པཊིནིསྶགྒཾ པཊིཔྤསྶདྡྷིཾ ཨམཏཾ ནིབྦཱནནྟི – ཐིནསྶ ཙ པནཱུདནཾ.

ཀུཀྐུཙྩཱནཾ ནིཝཱརཎནྟི. ཀུཀྐུཙྩནྟི ཧཏྠཀུཀྐུཙྩམྤི ཀུཀྐུཙྩཾ, པཱདཀུཀྐུཙྩམྤི ཀུཀྐུཙྩཾ, ཧཏྠཔཱདཀུཀྐུཙྩམྤི ཀུཀྐུཙྩཾ. ཨཀཔྤིཡེ ཀཔྤིཡསཉྙིཏཱ, ཀཔྤིཡེ ཨཀཔྤིཡསཉྙིཏཱ…པེ… ཨཝཛྫེ ཝཛྫསཉྙིཏཱ, ཝཛྫེ ཨཝཛྫསཉྙིཏཱ. ཡཾ ཨེཝརཱུཔཾ ཀུཀྐུཙྩཾ ཀུཀྐུཙྩཱཡནཱ ཀུཀྐུཙྩཱཡིཏཏྟཾ ཙེཏསོ ཝིཔྤཊིསཱརོ མནོཝིལེཁོ, ཨིདཾ ཝུཙྩཏི ཀུཀྐུཙྩཾ. ཨཔི ཙ, དྭཱིཧི ཀཱརཎེཧི ཨུཔྤཛྫཏི ཀུཀྐུཙྩཾ ཙེཏསོ ཝིཔྤཊིསཱརོ མནོཝིལེཁོ – ཀཏཏྟཱ ཙ ཨཀཏཏྟཱ ཙ. ཀཐཾ ཀཏཏྟཱ ཙ ཨཀཏཏྟཱ ཙ ཨུཔྤཛྫཏི ཀུཀྐུཙྩཾ ཙེཏསོ ཝིཔྤཊིསཱརོ མནོཝིལེཁོ? ‘‘ཀཏཾ མེ ཀཱཡདུཙྩརིཏཾ, ཨཀཏཾ མེ ཀཱཡསུཙརིཏ’’ནྟི ཨུཔྤཛྫཏི ཀུཀྐུཙྩཾ ཙེཏསོ ཝིཔྤཊིསཱརོ མནོཝིལེཁོ. ‘‘ཀཏཾ མེ ཝཙཱིདུཙྩརིཏཾ, ཨཀཏཾ མེ ཝཙཱིསུཙརིཏ’’ནྟི…པེ… ‘‘ཀཏཾ མེ མནོདུཙྩརིཏཾ, ཨཀཏཾ མེ མནོསུཙརིཏ’’ནྟི…པེ… ‘‘ཀཏོ མེ པཱཎཱཏིཔཱཏོ, ཨཀཏཱ མེ པཱཎཱཏིཔཱཏཱ ཝེརམཎཱི’’ཏི…པེ… ‘‘ཀཏཾ མེ ཨདིནྣཱདཱནཾ, ཨཀཏཱ མེ ཨདིནྣཱདཱནཱ ཝེརམཎཱི’’ཏི…པེ… ‘‘ཀཏོ མེ ཀཱམེསུམིཙྪཱཙཱརོ, ཨཀཏཱ མེ ཀཱམེསུམིཙྪཱཙཱརཱ ཝེརམཎཱི’’ཏི…པེ… ‘‘ཀཏོ མེ མུསཱཝཱདོ, ཨཀཏཱ མེ མུསཱཝཱདཱ ཝེརམཎཱི’’ཏི…པེ… ‘‘ཀཏཱ མེ པིསུཎཱ ཝཱཙཱ [པིསུཎཝཱཙཱ (ཀ.)], ཨཀཏཱ མེ པིསུཎཱཡ ཝཱཙཱཡ ཝེརམཎཱི’’ཏི…པེ… ‘‘ཀཏཱ མེ ཕརུསཱ ཝཱཙཱ, ཨཀཏཱ མེ ཕརུསཱཡ ཝཱཙཱཡ ཝེརམཎཱི’’ཏི…པེ… ‘‘ཀཏོ མེ སམྥཔྤལཱཔོ, ཨཀཏཱ མེ སམྥཔྤལཱཔཱ ཝེརམཎཱི’’ཏི…པེ… ‘‘ཀཏཱ མེ ཨབྷིཛ྄ཛྷཱ, ཨཀཏཱ མེ ཨནབྷིཛ྄ཛྷཱ’’ཏི…པེ… ‘‘ཀཏོ མེ བྱཱཔཱདོ, ཨཀཏོ མེ ཨབྱཱཔཱདོ’’ཏི…པེ… ‘‘ཀཏཱ མེ མིཙྪཱདིཊྛི, ཨཀཏཱ མེ སམྨཱདིཊྛཱི’’ཏི, ཨུཔྤཛྫཏི ཀུཀྐུཙྩཾ ཙེཏསོ ཝིཔྤཊིསཱརོ མནོཝིལེཁོ. ཨེཝཾ ཀཏཏྟཱ ཙ ཨཀཏཏྟཱ ཙ ཨུཔྤཛྫཏི ཀུཀྐུཙྩཾ ཙེཏསོ ཝིཔྤཊིསཱརོ མནོཝིལེཁོ.

ཨཐ ཝཱ, ‘‘སཱིལེསུམྷི ཨཔརིཔཱུརཀཱརཱི’’ཏི ཨུཔྤཛྫཏི ཀུཀྐུཙྩཾ ཙེཏསོ ཝིཔྤཊིསཱརོ མནོཝིལེཁོ; ‘‘ཨིནྡྲིཡེསུམྷི ཨགུཏྟདྭཱརོ’’ཏི…པེ… ‘‘བྷོཛནེ ཨམཏྟཉྙུམྷཱི’’ཏི… ‘‘ཛཱགརིཡཾ ཨནནུཡུཏྟོམྷཱི’’ཏི… ‘‘ན སཏིསམྤཛཉྙེན སམནྣཱགཏོམྷཱི’’ཏི… ‘‘ཨབྷཱཝིཏཱ མེ ཙཏྟཱརོ སཏིཔཊྛཱནཱཏི, ཙཏྟཱརོ སམྨཔྤདྷཱནཱཏི ཙཏྟཱརོ ཨིདྡྷིཔཱདཱཏི, པཉྩིནྡྲིཡཱནཱིཏི, པཉྩ བལཱནཱིཏི, སཏྟ བོཛ྄ཛྷངྒཱཏི, ཨརིཡོ ཨཊྛངྒིཀོ མགྒོ’’ཏི… ‘‘དུཀྑཾ མེ ཨཔརིཉྙཱཏཾ, སམུདཡོ མེ ཨཔྤཧཱིནོ, མགྒོ མེ ཨབྷཱཝིཏོ, ནིརོདྷོ མེ ཨསཙྪིཀཏོ’’ཏི ཨུཔྤཛྫཏི ཀུཀྐུཙྩཾ ཙེཏསོ ཝིཔྤཊིསཱརོ མནོཝིལེཁོ.

ཀུཀྐུཙྩཱནཾ ནིཝཱརཎནྟི ཀུཀྐུཙྩཱནཾ ཨཱཝརཎཾ ནཱིཝརཎཾ པཧཱནཾ ཨུཔསམཾ ཝཱུཔསམཾ པཊིནིསྶགྒཾ པཊིཔྤསྶདྡྷིཾ ཨམཏཾ ནིབྦཱནནྟི – ཀུཀྐུཙྩཱནཾ ནིཝཱརཎཾ. ཏེནཱཧ བྷགཝཱ –

‘‘པཧཱནཾ ཀཱམཙྪནྡཱནཾ, [ཨུདཡཱཏི བྷགཝཱ]

དོམནསྶཱན ཙཱུབྷཡཾ;

ཐིནསྶ ཙ པནཱུདནཾ, ཀུཀྐུཙྩཱནཾ ནིཝཱརཎ’’ནྟི.

༧༦.

ཨུཔེཀྑཱསཏིསཾསུདྡྷཾ, དྷམྨཏཀྐཔུརེཛཝཾ;

ཨཉྙཱཝིམོཀྑཾ པབྲཱུམི, ཨཝིཛྫཱཡ པབྷེདནཾ.

ཨུཔེཀྑཱསཏིསཾསུདྡྷནྟི. ཨུཔེཀྑཱཏི ཡཱ ཙཏུཏྠེ ཛྷཱནེ ཨུཔེཀྑཱ ཨུཔེཀྑནཱ ཨཛ྄ཛྷུཔེཀྑནཱ ཙིཏྟསམཏཱ [ཙིཏྟསམཐོ (སྱཱ.) མཧཱནི. ༢༠༧] ཙིཏྟཔྤསྶདྡྷཏཱ མཛ྄ཛྷཏྟཏཱ ཙིཏྟསྶ. སཏཱིཏི ཡཱ ཙཏུཏྠེ ཛྷཱནེ ཨུཔེཀྑཾ ཨཱརབྦྷ སཏི ཨནུསྶཏི…པེ… སམྨཱསཏི. ཨུཔེཀྑཱསཏིསཾསུདྡྷནྟི ཙཏུཏྠེ ཛྷཱནེ ཨུཔེཀྑཱ ཙ སཏི ཙ སུདྡྷཱ ཧོནྟི ཝིསུདྡྷཱ སཾསུདྡྷཱ པརིསུདྡྷཱ པརིཡོདཱཏཱ ཨནངྒཎཱ ཝིགཏཱུཔཀྐིལེསཱ མུདུབྷཱུཏཱ ཀམྨནིཡཱ ཋིཏཱ ཨཱནེཉྫཔྤཏྟཱཏི – ཨུཔེཀྑཱསཏིསཾསུདྡྷཾ.

དྷམྨཏཀྐཔུརེཛཝནྟི དྷམྨཏཀྐོ ཝུཙྩཏི སམྨཱསངྐཔྤོ. སོ ཨཱདིཏོ ཧོཏི, པུརཏོ ཧོཏི, པུབྦངྒམོ ཧོཏི ཨཉྙཱཝིམོཀྑསྶཱཏི, ཨེཝམྤི དྷམྨཏཀྐཔུརེཛཝཾ. ཨཐ ཝཱ, དྷམྨཏཀྐོ ཝུཙྩཏི སམྨཱདིཊྛི. སཱ ཨཱདིཏོ ཧོཏི, པུརཏོ ཧོཏི, པུབྦངྒམོ ཧོཏི ཨཉྙཱཝིམོཀྑསྶཱཏི, ཨེཝམྤི དྷམྨཏཀྐཔུརེཛཝཾ. ཨཐ ཝཱ, དྷམྨཏཀྐོ ཝུཙྩཏི ཙཏུནྣཾ མགྒཱནཾ པུབྦབྷཱགཝིཔསྶནཱ. སཱ ཨཱདིཏོ ཧོཏི, པུརཏོ ཧོཏི, པུབྦངྒམོ ཧོཏི ཨཉྙཱཝིམོཀྑསྶཱཏི – ཨེཝམྤི དྷམྨཏཀྐཔུརེཛཝཾ.

ཨཉྙཱཝིམོཀྑཾ པབྲཱུམཱིཏི ཨཉྙཱཝིམོཀྑོ ཝུཙྩཏི ཨརཧཏྟཝིམོཀྑོ. ཨརཧཏྟཝིམོཀྑཾ པབྲཱུམི ཨཱཙིཀྑཱམི དེསེམི པཉྙཔེམི པཊྛཔེམི ཝིཝརཱམི ཝིབྷཛཱམི ཨུཏྟཱནཱིཀརོམི པཀཱསེམཱིཏི – ཨཉྙཱཝིམོཀྑཾ པབྲཱུམི.

ཨཝིཛྫཱཡ པབྷེདནནྟི. ཨཝིཛྫཱཏི དུཀྑེ ཨཉྙཱཎཾ…པེ… ཨཝིཛྫཱ མོཧོ ཨཀུསལམཱུལཾ. པབྷེདནནྟི ཨཝིཛྫཱཡ པབྷེདནཾ པཧཱནཾ ཝཱུཔསམཾ པཊིནིསྶགྒཾ པཊིཔྤསྶདྡྷིཾ ཨམཏཾ ནིབྦཱནནྟི – ཨཝིཛྫཱཡ པབྷེདནཾ. ཏེནཱཧ བྷགཝཱ –

‘‘ཨུཔེཀྑཱསཏིསཾསུདྡྷཾ, དྷམྨཏཀྐཔུརེཛཝཾ;

ཨཉྙཱཝིམོཀྑཾ པབྲཱུམི, ཨཝིཛྫཱཡ པབྷེདན’’ནྟི.

༧༧.

ཀིཾསུ སཾཡོཛནོ ལོཀོ, ཀིཾསུ ཏསྶ ཝིཙཱརཎཾ;

ཀིསྶསྶ ཝིཔྤཧཱནེན, ནིབྦཱནཾ ཨིཏི ཝུཙྩཏི.

ཀིཾསུ སཾཡོཛནོ ལོཀོཏི ལོཀསྶ སཾཡོཛནཾ ལགྒནཾ བནྡྷནཾ ཨུཔཀྐིལེསོ. ཀེན ལོཀོ ཡུཏྟོ པཡུཏྟོ ཨཱཡུཏྟོ སམཱཡུཏྟོ ལགྒོ ལགྒིཏོ པལིབུདྡྷོཏི – ཀིཾསུ སཾཡོཛནོ ལོཀོ.

ཀིཾསུ ཏསྶ ཝིཙཱརཎནྟི ཀིཾསུ ཏསྶ ཙཱརཎཾ ཝིཙཱརཎཾ པཊིཝིཙཱརཎཾ. ཀེན ལོཀོ ཙརཏི ཝིཙརཏི པཊིཝིཙརཏཱིཏི – ཀིཾསུ ཏསྶ ཝིཙཱརཎཾ. ཀིསྶསྶ ཝིཔྤཧཱནེན ནིབྦཱནཾ ཨིཏི ཝུཙྩཏཱིཏི ཀིསྶསྶ ཝིཔྤཧཱནེན ཝཱུཔསམེན པཊིནིསྶགྒེན པཊིཔྤསྶདྡྷིཡཱ ནིབྦཱནཾ ཨིཏི ཝུཙྩཏི པཝུཙྩཏི ཀཐཱིཡཏི བྷཎཱིཡཏི དཱིཔཱིཡཏི ཝོཧརཱིཡཏཱིཏི – ཀིསྶསྶ ཝིཔྤཧཱནེན ནིབྦཱནཾ ཨིཏི ཝུཙྩཏི. ཏེནཱཧ སོ བྲཱཧྨཎོ –

‘‘ཀིཾསུ སཾཡོཛནོ ལོཀོ, ཀིཾསུ ཏསྶ ཝིཙཱརཎཾ;

ཀིསྶསྶ ཝིཔྤཧཱནེན, ནིབྦཱནཾ ཨིཏི ཝུཙྩཏཱི’’ཏི.

༧༨.

ནནྡིསཾཡོཛནོ ལོཀོ, ཝིཏཀྐསྶ ཝིཙཱརཎཱ;

ཏཎྷཱཡ ཝིཔྤཧཱནེན, ནིབྦཱནཾ ཨིཏི ཝུཙྩཏི.

ནནྡིསཾཡོཛནོ ལོཀོཏི ནནྡཱི ཝུཙྩཏི ཏཎྷཱ. ཡོ རཱགོ སཱརཱགོ…པེ… ཨབྷིཛ྄ཛྷཱ ལོབྷོ ཨཀུསལམཱུལཾ, ཨཡཾ ཝུཙྩཏི ནནྡཱི. ཡཱ ནནྡཱི ལོཀསྶ སཾཡོཛནཾ ལགྒནཾ བནྡྷནཾ ཨུཔཀྐིལེསོ, ཨིམཱཡ ནནྡིཡཱ ལོཀོ ཡུཏྟོ པཡུཏྟོ ཨཱཡུཏྟོ སམཱཡུཏྟོ ལགྒོ ལགྒིཏོ པལིབུདྡྷོཏི – ནནྡིསཾཡོཛནོ ལོཀོ.

ཝིཏཀྐསྶ ཝིཙཱརཎཱཏི. ཝིཏཀྐཱཏི ནཝ ཝིཏཀྐཱ – ཀཱམཝིཏཀྐོ, བྱཱཔཱདཝིཏཀྐོ, ཝིཧིཾསཱཝིཏཀྐོ, ཉཱཏིཝིཏཀྐོ ཛནཔདཝིཏཀྐོ, ཨམརཱཝིཏཀྐོ, པརཱནུདཡཏཱཔཊིསཾཡུཏྟོ ཝིཏཀྐོ, ལཱབྷསཀྐཱརསིལོཀཔཊིསཾཡུཏྟོ ཝིཏཀྐོ, ཨནཝཉྙཏྟིཔཊིསཾཡུཏྟོ ཝིཏཀྐོ. ཨིམེ ཝུཙྩནྟི ནཝ ཝིཏཀྐཱ. ཨིམེ ནཝ ཝིཏཀྐཱ ལོཀསྶ ཙཱརཎཱ ཝིཙཱརཎཱ པཊིཝིཙཱརཎཱ. ཨིམེཧི ནཝཧི ཝིཏཀྐེཧི ལོཀོ ཙརཏི ཝིཙརཏི པཊིཝིཙརཏཱིཏི – ཝིཏཀྐསྶ ཝིཙཱརཎཱ.

ཏཎྷཱཡ ཝིཔྤཧཱནེན ནིབྦཱནཾ ཨིཏི ཝུཙྩཏཱིཏི. ཏཎྷཱཏི རཱུཔཏཎྷཱ…པེ… དྷམྨཏཎྷཱ. ཏཎྷཱཡ ཝིཔྤཧཱནེན ནིབྦཱནཾ ཨིཏི ཝུཙྩཏཱིཏི ཏཎྷཱཡ ཝིཔྤཧཱནེན ཝཱུཔསམེན པཊིནིསྶགྒེན པཊིཔྤསྶདྡྷིཡཱ ནིབྦཱནཾ ཨིཏི ཝུཙྩཏི པཝུཙྩཏི ཀཐཱིཡཏི བྷཎཱིཡཏི དཱིཔཱིཡཏི ཝོཧརཱིཡཏཱིཏི – ཏཎྷཱཡ ཝིཔྤཧཱནེན ནིབྦཱནཾ ཨིཏི ཝུཙྩཏི. ཏེནཱཧ བྷགཝཱ –

‘‘ནནྡིསཾཡོཛནོ ལོཀོ, ཝིཏཀྐསྶ ཝིཙཱརཎཱ;

ཏཎྷཱཡ ཝིཔྤཧཱནེན, ནིབྦཱནཾ ཨིཏི ཝུཙྩཏཱི’’ཏི.

༧༩.

ཀཐཾ སཏསྶ ཙརཏོ, ཝིཉྙཱཎཾ ཨུཔརུཛ྄ཛྷཏི;

བྷགཝནྟཾ པུཊྛུམཱགམཱ, ཏཾ སུཎོམ ཝཙོ ཏཝ.

ཀཐཾ སཏསྶ ཙརཏོཏི ཀཐཾ སཏསྶ སམྤཛཱནསྶ ཙརཏོ ཝིཧརཏོ ཨིརིཡཏོ ཝཏྟཡཏོ པཱལཡཏོ ཡཔཡཏོ ཡཱཔཡཏོཏི – ཀཐཾ སཏསྶ ཙརཏོ.

ཝིཉྙཱཎཾ ཨུཔརུཛ྄ཛྷཏཱིཏི ཝིཉྙཱཎཾ ནིརུཛ྄ཛྷཏི ཝཱུཔསམྨཏི ཨཏྠཾ གཙྪཏི པཊིཔྤསྶམྦྷཏཱིཏི – ཝིཉྙཱཎཾ ཨུཔརུཛ྄ཛྷཏི.

བྷགཝནྟཾ པུཊྛུམཱགམཱཏི བུདྡྷཾ བྷགཝནྟཾ པུཊྛུཾ པུཙྪིཏུཾ ཡཱཙིཏུཾ ཨཛ྄ཛྷེསིཏུཾ པསཱདེཏུཾ ཨཱགམྷཱ ཨཱགཏམྷཱ ཨུཔཱགཏམྷཱ སམྤཏྟམྷཱ, ‘‘ཏཡཱ སདྡྷིཾ སམཱགཏམྷཱ’’ཏི – བྷགཝནྟཾ པུཊྛུམཱགམཱ.

ཏཾ སུཎོམ ཝཙོ ཏཝཱཏི. ཏནྟི ཏུཡ྄ཧཾ ཝཙནཾ བྱཔྤཐཾ དེསནཾ ཨནུསཱསནཾ ཨནུསིཊྛཾ སུཎོམ ཨུགྒཎྷཱམ དྷཱརེམ ཨུཔདྷཱརེམ ཨུཔལཀྑེམཱཏི – ཏཾ སུཎོམ ཝཙོ ཏཝ. ཏེནཱཧ སོ བྲཱཧྨཎོ –

‘‘ཀཐཾ སཏསྶ ཙརཏོ, ཝིཉྙཱཎཾ ཨུཔརུཛ྄ཛྷཏི;

བྷགཝནྟཾ པུཊྛུམཱགམཱ, ཏཾ སུཎོམ ཝཙོ ཏཝཱ’’ཏི.

༨༠.

ཨཛ྄ཛྷཏྟཉྩ བཧིདྡྷཱ ཙ, ཝེདནཾ ནཱབྷིནནྡཏོ;

ཨེཝཾ སཏསྶ ཙརཏོ, ཝིཉྙཱཎཾ ཨུཔརུཛ྄ཛྷཏི.

ཨཛ྄ཛྷཏྟཉྩ བཧིདྡྷཱ ཙ ཝེདནཾ ནཱབྷིནནྡཏོཏི ཨཛ྄ཛྷཏྟཾ ཝེདནཱསུ ཝེདནཱནུཔསྶཱི ཝིཧརནྟོ ཝེདནཾ ནཱབྷིནནྡཏི ནཱབྷིཝདཏི ན ཨཛ྄ཛྷོསེཏི [ན ཨཛ྄ཛྷོསཱཡ ཏིཊྛཏི (སྱཱ.)], ཨབྷིནནྡནཾ ཨབྷིཝདནཾ ཨཛ྄ཛྷོསཱནཾ གཱཧཾ པརཱམཱསཾ ཨབྷིནིཝེསཾ པཛཧཏི ཝིནོདེཏི བྱནྟཱིཀརོཏི ཨནབྷཱཝཾ གམེཏི; བཧིདྡྷཱ ཝེདནཱསུ ཝེདནཱནུཔསྶཱི ཝིཧརནྟོ ཝེདནཾ ནཱབྷིནནྡཏི ནཱབྷིཝདཏི ན ཨཛ྄ཛྷོསེཏི, ཨབྷིནནྡནཾ ཨབྷིཝདནཾ ཨཛ྄ཛྷོསཱནཾ གཱཧཾ པརཱམཱསཾ ཨབྷིནིཝེསཾ པཛཧཏི ཝིནོདེཏི བྱནྟཱིཀརོཏི ཨནབྷཱཝཾ གམེཏི; ཨཛ྄ཛྷཏྟབཧིདྡྷཱ ཝེདནཱསུ ཝེདནཱནུཔསྶཱི ཝིཧརནྟོ ཝེདནཾ ནཱབྷིནནྡཏི ནཱབྷིཝདཏི ན ཨཛ྄ཛྷོསེཏི, ཨབྷིནནྡནཾ ཨབྷིཝདནཾ ཨཛ྄ཛྷོསཱནཾ གཱཧཾ པརཱམཱསཾ ཨབྷིནིཝེསཾ པཛཧཏི ཝིནོདེཏི བྱནྟཱིཀརོཏི ཨནབྷཱཝཾ གམེཏི. ཨཛ྄ཛྷཏྟཾ སམུདཡདྷམྨཱནུཔསྶཱི ཝེདནཱསུ ཝེདནཱནུཔསྶཱི [ཨིདཾ པདཾ ནཏྠི སྱཱ. པོཏྠཀེ] ཝིཧརནྟོ ཝེདནཾ ནཱབྷིནནྡཏི ནཱབྷིཝདཏི ན ཨཛ྄ཛྷོསེཏི, ཨབྷིནནྡནཾ ཨབྷིཝདནཾ ཨཛ྄ཛྷོསཱནཾ གཱཧཾ པརཱམཱསཾ ཨབྷིནིཝེསཾ པཛཧཏི ཝིནོདེཏི བྱནྟཱིཀརོཏི ཨནབྷཱཝཾ གམེཏི; ཨཛ྄ཛྷཏྟཾ ཝཡདྷམྨཱནུཔསྶཱི ཝེདནཱསུ ཝེདནཱནུཔསྶཱི ཝིཧརནྟོ…པེ… ཨཛ྄ཛྷཏྟཾ སམུདཡཝཡདྷམྨཱནུཔསྶཱི ཝེདནཱསུ ཝེདནཱནུཔསྶཱི ཝིཧརནྟོ…པེ… བཧིདྡྷཱ སམུདཡདྷམྨཱནུཔསྶཱི ཝེདནཱསུ ཝེདནཱནུཔསྶཱི ཝིཧརནྟོ ཝེདནཾ ནཱབྷིནནྡཏི ནཱབྷིཝདཏི ན ཨཛ྄ཛྷོསེཏི, ཨབྷིནནྡནཾ ཨབྷིཝདནཾ ཨཛ྄ཛྷོསཱནཾ གཱཧཾ པརཱམཱསཾ ཨབྷིནིཝེསཾ པཛཧཏི ཝིནོདེཏི བྱནྟཱིཀརོཏི ཨནབྷཱཝཾ གམེཏི; བཧིདྡྷཱ ཝཡདྷམྨཱནུཔསྶཱི ཝེདནཱསུ ཝེདནཱནུཔསྶཱི ཝིཧརནྟོ…པེ… བཧིདྡྷཱ སམུདཡཝཡདྷམྨཱནུཔསྶཱི ཝེདནཱསུ ཝེདནཱནུཔསྶཱི ཝིཧརནྟོ…པེ… ཨཛ྄ཛྷཏྟབཧིདྡྷཱ སམུདཡདྷམྨཱནུཔསྶཱི ཝེདནཱསུ ཝེདནཱནུཔསྶཱི ཝིཧརནྟོ…པེ… ཨཛ྄ཛྷཏྟབཧིདྡྷཱ ཝཡདྷམྨཱནུཔསྶཱི ཝེདནཱསུ ཝེདནཱནུཔསྶཱི ཝིཧརནྟོ…པེ… ཨཛ྄ཛྷཏྟབཧིདྡྷཱ སམུདཡཝཡདྷམྨཱནུཔསྶཱི ཝེདནཱསུ ཝེདནཱནུཔསྶཱི ཝིཧརནྟོ ཝེདནཾ ནཱབྷིནནྡཏི ནཱབྷིཝདཏི ན ཨཛ྄ཛྷོསེཏི, ཨབྷིནནྡནཾ ཨབྷིཝདནཾ ཨཛ྄ཛྷོསཱནཾ གཱཧཾ པརཱམཱསཾ ཨབྷིནིཝེསཾ པཛཧཏི ཝིནོདེཏི བྱནྟཱིཀརོཏི ཨནབྷཱཝཾ གམེཏི. ཨིམེཧི དྭཱདསཧི ཨཱཀཱརེཧི ཝེདནཱསུ ཝེདནཱནུཔསྶཱི ཝིཧརནྟོ…པེ… ཨནབྷཱཝཾ གམེཏི.

ཨཐ ཝཱ, ཝེདནཾ ཨནིཙྩཏོ པསྶནྟོ ཝེདནཾ ནཱབྷིནནྡཏི ནཱབྷིཝདཏི ན ཨཛ྄ཛྷོསེཏི, ཨབྷིནནྡནཾ ཨབྷིཝདནཾ ཨཛ྄ཛྷོསཱནཾ གཱཧཾ པརཱམཱསཾ ཨབྷིནིཝེསཾ པཛཧཏི ཝིནོདེཏི བྱནྟཱིཀརོཏི ཨནབྷཱཝཾ གམེཏི. ཝེདནཾ དུཀྑཏོ རོགཏོ གཎྜཏོ སལླཏོ ཨགྷཏོ ཨཱབཱདྷཏོ…པེ… ནིསྶརཎཏོ པསྶནྟོ ཝེདནཾ ནཱབྷིནནྡཏི ནཱབྷིཝདཏི ན ཨཛ྄ཛྷོསེཏི, ཨབྷིནནྡནཾ ཨབྷིཝདནཾ ཨཛ྄ཛྷོསཱནཾ གཱཧཾ པརཱམཱསཾ ཨབྷིནིཝེསཾ པཛཧཏི ཝིནོདེཏི བྱནྟཱིཀརོཏི ཨནབྷཱཝཾ གམེཏི. ཨིམེཧི ཙཏྟཱལཱིསཱཡ [དྭཱཙཏྟཱལཱི༹སཱཡ (སྱཱ.)] ཨཱཀཱརེཧི ཝེདནཱསུ ཝེདནཱནུཔསྶཱི ཝིཧརནྟོ ཝེདནཾ ནཱབྷིནནྡཏི ནཱབྷིཝདཏི ན ཨཛ྄ཛྷོསེཏི, ཨབྷིནནྡནཾ ཨབྷིཝདནཾ ཨཛ྄ཛྷོསཱནཾ གཱཧཾ པརཱམཱསཾ ཨབྷིནིཝེསཾ པཛཧཏི ཝིནོདེཏི བྱནྟཱིཀརོཏི ཨནབྷཱཝཾ གམེཏཱིཏི – ཨཛ྄ཛྷཏྟཉྩ བཧིདྡྷཱ ཙ ཝེདནཾ ནཱབྷིནནྡཏོ.

ཨེཝཾ སཏསྶ ཙརཏོཏི ཨེཝཾ སཏསྶ སམྤཛཱནསྶ ཙརཏོ ཝིཧརཏོ ཨིརིཡཏོ ཝཏྟཡཏོ པཱལཡཏོ ཡཔཡཏོ ཡཱཔཡཏོཏི – ཨེཝཾ སཏསྶ ཙརཏོ.

ཝིཉྙཱཎཾ ཨུཔརུཛ྄ཛྷཏཱིཏི པུཉྙཱབྷིསངྑཱརསཧགཏཾ ཝིཉྙཱཎཾ ཨཔུཉྙཱབྷིསངྑཱརསཧགཏཾ ཝིཉྙཱཎཾ ཨཱནེཉྫཱབྷིསངྑཱརསཧགཏཾ ཝིཉྙཱཎཾ ནིརུཛ྄ཛྷཏི ཝཱུཔསམྨཏི ཨཏྠཾ གཙྪཏི པཊིཔྤསྶམྦྷཏཱིཏི – ཝིཉྙཱཎཾ ཨུཔརུཛ྄ཛྷཏཱི. ཏེནཱཧ བྷགཝཱ –

‘‘ཨཛ྄ཛྷཏྟཉྩ བཧིདྡྷཱ ཙ, ཝེདནཾ ནཱབྷིནནྡཏོ;

ཨེཝཾ སཏསྶ ཙརཏོ, ཝིཉྙཱཎཾ ཨུཔརུཛ྄ཛྷཏཱི’’ཏི.

སཧ གཱཐཱཔརིཡོསཱནཱ…པེ… སཏྠཱ མེ, བྷནྟེ བྷགཝཱ, སཱཝཀོཧམསྨཱིཏི.

ཨུདཡམཱཎཝཔུཙྪཱནིདྡེསོ ཏེརསམོ.

༡༤. པོསཱལམཱཎཝཔུཙྪཱནིདྡེསོ

༨༡.

ཡོ ཨཏཱིཏཾ ཨཱདིསཏི, [ཨིཙྩཱཡསྨཱ པོསཱལོ]

ཨནེཛོ ཚིནྣསཾསཡོ;

པཱརགུཾ [པཱརགཱུ (སྱཱ. ཀ.)] སབྦདྷམྨཱནཾ, ཨཏྠི པཉྷེན ཨཱགམཾ.

ཡོ ཨཏཱིཏཾ ཨཱདིསཏཱིཏི. ཡོཏི ཡོ སོ བྷགཝཱ སཡམྦྷཱུ. ཨནཱཙརིཡཀོ པུབྦེ ཨནནུསྶུཏེསུ དྷམྨེསུ སཱམཾ སཙྩཱནི ཨབྷིསམྦུཛ྄ཛྷི, ཏཏྠ ཙ སབྦཉྙུཏཾ པཏྟོ, བལེསུ ཙ ཝསཱིབྷཱཝཾ. ཨཏཱིཏཾ ཨཱདིསཏཱིཏི བྷགཝཱ ཨཏྟནོ ཙ པརེསཉྩ ཨཏཱིཏམྤི ཨཱདིསཏི, ཨནཱགཏམྤི ཨཱདིསཏི, པཙྩུཔྤནྣམྤི ཨཱདིསཏི.

ཀཐཾ བྷགཝཱ ཨཏྟནོ ཨཏཱིཏཾ ཨཱདིསཏི? བྷགཝཱ ཨཏྟནོ ཨཏཱིཏཾ ཨེཀམྤི ཛཱཏིཾ ཨཱདིསཏི, དྭེཔི ཛཱཏིཡོ ཨཱདིསཏི, ཏིསྶོཔི ཛཱཏིཡོ ཨཱདིསཏི, ཙཏསྶོཔི ཛཱཏིཡོ ཨཱདིསཏི, པཉྩཔི ཛཱཏིཡོ ཨཱདིསཏི, དསཔི ཛཱཏིཡོ ཨཱདིསཏི, ཝཱིསམྤི ཛཱཏིཡོ ཨཱདིསཏི, ཏིཾསམྤི ཛཱཏིཡོ ཨཱདིསཏི, ཙཏྟཱལཱིསམྤི ཛཱཏིཡོ ཨཱདིསཏི, པཉྙཱསམྤི ཛཱཏིཡོ ཨཱདིསཏི, ཛཱཏིསཏམྤི…པེ… ཛཱཏིསཧསྶམྤི… ཛཱཏིསཏསཧསྶམྤི… ཨནེཀེཔི སཾཝཊྚཀཔྤེ… ཨནེཀེཔི ཝིཝཊྚཀཔྤེ… ཨནེཀེཔི སཾཝཊྚཝིཝཊྚཀཔྤེ ཨཱདིསཏི – ‘‘ཨམུཏྲཱསིཾ ཨེཝཾནཱམོ ཨེཝཾགོཏྟོ ཨེཝཾཝཎྞོ ཨེཝམཱཧཱརོ ཨེཝཾསུཁདུཀྑཔྤཊིསཾཝེདཱི ཨེཝམཱཡུཔརིཡནྟོ, སོ ཏཏོ ཙུཏོ ཨམུཏྲ ཨུདཔཱདིཾ; ཏཏྲཱཔཱསིཾ ཨེཝཾནཱམོ ཨེཝཾགོཏྟོ ཨེཝཾཝཎྞོ ཨེཝམཱཧཱརོ ཨེཝཾསུཁདུཀྑཔྤཊིསཾཝེདཱི ཨེཝམཱཡུཔརིཡནྟོ, སོ ཏཏོ ཙུཏོ ཨིདྷཱུཔཔནྣོ’’ཏི. ཨིཏི སཱཀཱརཾ སཨུདྡེསཾ ཨནེཀཝིཧིཏཾ པུབྦེནིཝཱསཾ ཨཱདིསཏི. ཨེཝཾ བྷགཝཱ ཨཏྟནོ ཨཏཱིཏཾ ཨཱདིསཏི.

ཀཐཾ བྷགཝཱ པརེསཾ ཨཏཱིཏཾ ཨཱདིསཏི? བྷགཝཱ པརེསཾ ཨཏཱིཏཾ ཨེཀམྤི ཛཱཏིཾ ཨཱདིསཏི, དྭེཔི ཛཱཏིཡོ ཨཱདིསཏི…པེ… ཨནེཀེཔི སཾཝཊྚཝིཝཊྚཀཔྤེ ཨཱདིསཏི – ‘‘ཨམུཏྲཱསི ཨེཝཾནཱམོ ཨེཝཾགོཏྟོ ཨེཝཾཝཎྞོ ཨེཝམཱཧཱརོ ཨེཝཾསུཁདུཀྑཔྤཊིསཾཝེདཱི ཨེཝམཱཡུཔརིཡནྟོ, སོ ཏཏོ ཙུཏོ ཨམུཏྲ ཨུདཔཱདི; ཏཏྲཱཔཱསི ཨེཝཾནཱམོ ཨེཝཾགོཏྟོ ཨེཝཾཝཎྞོ ཨེཝམཱཧཱརོ ཨེཝཾསུཁདུཀྑཔྤཊིསཾཝེདཱི ཨེཝམཱཡུཔརིཡནྟོ, སོ ཏཏོ ཙུཏོ ཨིདྷཱུཔཔནྣོ’’ཏི. ཨིཏི སཱཀཱརཾ སཨུདྡེསཾ ཨནེཀཝིཧིཏཾ པུབྦེནིཝཱསཾ ཨཱདིསཏི. ཨེཝཾ བྷགཝཱ པརེསཾ ཨཏཱིཏཾ ཨཱདིསཏི.

བྷགཝཱ པཉྩ ཛཱཏཀསཏཱནི བྷཱསནྟོ ཨཏྟནོ ཙ པརེསཉྩ ཨཏཱིཏཾ ཨཱདིསཏི, མཧཱཔདཱནིཡསུཏྟནྟཾ [མཧཱདྷནིཡསུཏྟཾ (སྱཱ.)] བྷཱསནྟོ ཨཏྟནོ ཙ པརེསཉྩ ཨཏཱིཏཾ ཨཱདིསཏི, མཧཱསུདསྶནིཡསུཏྟནྟཾ བྷཱསནྟོ ཨཏྟནོ ཙ པརེསཉྩ ཨཏཱིཏཾ ཨཱདིསཏི, མཧཱགོཝིནྡིཡསུཏྟནྟཾ བྷཱསནྟོ ཨཏྟནོ ཙ པརེསཉྩ ཨཏཱིཏཾ ཨཱདིསཏི, མགྷདེཝིཡསུཏྟནྟཾ བྷཱསནྟོ ཨཏྟནོ ཙ པརེསཉྩ ཨཏཱིཏཾ ཨཱདིསཏི.

ཝུཏྟཉྷེཏཾ བྷགཝཏཱ – ‘‘ཨཏཱིཏཾ ཁོ, ཙུནྡ, ཨདྡྷཱནཾ ཨཱརབྦྷ ཏཐཱགཏསྶ སཏཱནུསཱརིཉཱཎཾ [སཏཱནུསྶརིཡཉཱཎཾ (ཀ.) པསྶ དཱི. ནི. ༣.༡༨༧] ཧོཏི. སོ ཡཱཝཏཀཾ ཨཱཀངྑཏི ཏཱཝཏཀཾ ཨནུསྶརཏི. ཨནཱགཏཉྩ ཁོ, ཙུནྡ…པེ… པཙྩུཔྤནྣཉྩ ཁོ, ཙུནྡ, ཨདྡྷཱནཾ ཨཱརབྦྷ ཏཐཱགཏསྶ བོདྷིཛཾ ཉཱཎཾ ཨུཔྤཛྫཏི – ‘ཨཡམནྟིམཱ ཛཱཏི, ནཏྠིདཱནི པུནབྦྷཝོ’’’ཏི.

ཨིནྡྲིཡཔརོཔརིཡཏྟཉཱཎཾ [ཨིནྡྲིཡཔརོཔརིཡཏྟིཉཱཎཾ (ཀ.) ཨཊྛཀཐཱ ཨོལོཀེཏབྦཱ] ཏཐཱགཏསྶ ཏཐཱགཏབལཾ, སཏྟཱནཾ ཨཱསཡཱནུསཡཉཱཎཾ ཏཐཱགཏསྶ ཏཐཱགཏབལཾ, ཡམཀཔཱཊིཧཱིརེ ཉཱཎཾ [ཡམཀཔཱཊིཧིརིཡཉཱཎཾ (སྱཱ.)] ཏཐཱགཏསྶ ཏཐཱགཏབལཾ, མཧཱཀརུཎཱསམཱཔཏྟིཡཱ ཉཱཎཾ ཏཐཱགཏསྶ ཏཐཱགཏབལཾ, སབྦཉྙུཏཉཱཎཾ ཏཐཱགཏསྶ ཏཐཱགཏབལཾ, ཨནཱཝརཎཉཱཎཾ ཏཐཱགཏསྶ ཏཐཱགཏབལཾ, སབྦཏྠ ཨསངྒམཔྤཊིཧཏམནཱཝརཎཉཱཎཾ ཏཐཱགཏསྶ ཏཐཱགཏབལཾ. ཨེཝཾ བྷགཝཱ ཨཏྟནོ ཙ པརེསཉྩ ཨཏཱིཏམྤི ཨཱདིསཏི ཨནཱགཏམྤི ཨཱདིསཏི པཙྩུཔྤནྣམྤི ཨཱདིསཏི ཨཱཙིཀྑཏི དེསེཏི པཉྙཔེཏི པཊྛཔེཏི ཝིཝརཏི ཝིབྷཛཏི ཨུཏྟཱནཱིཀརོཏི པཀཱསེཏཱིཏི – ཡོ ཨཏཱིཏཾ ཨཱདིསཏི.

ཨིཙྩཱཡསྨཱ པོསཱལོཏི. ཨིཙྩཱཏི པདསནྡྷི…པེ… ཨཱཡསྨཱཏི པིཡཝཙནཾ…པེ… པོསཱལོཏི ཏསྶ བྲཱཧྨཎསྶ ནཱམཾ…པེ… ཨབྷིལཱཔོཏི – ཨིཙྩཱཡསྨཱ པོསཱལོ.

ཨནེཛོ ཚིནྣསཾསཡོཏི ཨེཛཱ ཝུཙྩཏི ཏཎྷཱ. ཡོ རཱགོ སཱརཱགོ…པེ… ཨབྷིཛ྄ཛྷཱ ལོབྷོ ཨཀུསལམཱུལཾ. སཱ ཨེཛཱ ཏཎྷཱ བུདྡྷསྶ བྷགཝཏོ པཧཱིནཱ ཨུཙྪིནྣམཱུལཱ ཏཱལཱཝཏྠུཀཏཱ ཨནབྷཱཝཾཀཏཱ ཨཱཡཏིཾ ཨནུཔྤཱདདྷམྨཱ. ཏསྨཱ བུདྡྷོ ཨནེཛོ. ཨེཛཱཡ པཧཱིནཏྟཱ ཨནེཛོ. བྷགཝཱ ལཱབྷེཔི ན ཨིཉྫཏི…པེ… དུཀྑེཔི ན ཨིཉྫཏི ན ཙལཏི ན ཝེདྷཏི ནཔྤཝེདྷཏི ན སམྤཝེདྷཏཱིཏི ཨནེཛོ. ཚིནྣསཾསཡོཏི སཾསཡོ ཝུཙྩཏི ཝིཙིཀིཙྪཱ. དུཀྑེ ཀངྑཱ…པེ… ཚམྦྷིཏཏྟཾ ཙིཏྟསྶ མནོཝིལེཁོ. སོ སཾསཡོ བུདྡྷསྶ བྷགཝཏོ པཧཱིནོ ཚིནྣོ ཨུཙྪིནྣོ སམུཙྪིནྣོ ཝཱུཔསནྟོ པཊིནིསྶགྒོ པཊིཔྤསྶདྡྷོ ཨབྷབྦུཔྤཏྟིཀོ ཉཱཎགྒིནཱ དཌྜྷོ. ཏསྨཱ བུདྡྷོ ཚིནྣསཾསཡོཏི – ཨནེཛོ ཚིནྣསཾསཡོ.

པཱརགུཾ སབྦདྷམྨཱནནྟི བྷགཝཱ སབྦདྷམྨཱནཾ ཨབྷིཉྙཱཔཱརགཱུ པརིཉྙཱཔཱརགཱུ པཧཱནཔཱརགཱུ བྷཱཝནཱཔཱརགཱུ སཙྪིཀིརིཡཱཔཱརགཱུ སམཱཔཏྟིཔཱརགཱུ ཨབྷིཉྙཱཔཱརགཱུ སབྦདྷམྨཱནཾ…པེ… ཛཱཏིམརཎསཾསཱརོ ནཏྠི ཏསྶ པུནབྦྷཝོཏི – པཱརགཱུ སབྦདྷམྨཱནཾ.

ཨཏྠི པཉྷེན ཨཱགམནྟི པཉྷེན ཨཏྠིཀོ ཨཱགཏོམྷི…པེ… ‘‘ཝཧསྶེཏཾ བྷཱར’’ནྟི – ཨཏྠི པཉྷེན ཨཱགམཾ. ཏེནཱཧ སོ བྲཱཧྨཎོ –

‘‘ཡོ ཨཏཱིཏཾ ཨཱདིསཏི, [ཨིཙྩཱཡསྨཱ པོསཱལོ]

ཨནེཛོ ཚིནྣསཾསཡོ;

པཱརགུཾ སབྦདྷམྨཱནཾ, ཨཏྠི པཉྷེན ཨཱགམ’’ནྟི.

༨༢.

ཝིབྷཱུཏརཱུཔསཉྙིསྶ, སབྦཀཱཡཔྤཧཱཡིནོ;

ཨཛ྄ཛྷཏྟཉྩ བཧིདྡྷཱ ཙ, ནཏྠི ཀིཉྩཱིཏི པསྶཏོ;

ཉཱཎཾ སཀྐཱནུཔུཙྪཱམི, ཀཐཾ ནེཡྻོ ཏཐཱཝིདྷོ.

ཝིབྷཱུཏརཱུཔསཉྙིསྶཱཏི ཀཏམཱ རཱུཔསཉྙཱ? རཱུཔཱཝཙརསམཱཔཏྟིཾ སམཱཔནྣསྶ ཝཱ ཨུཔཔནྣསྶ ཝཱ དིཊྛདྷམྨསུཁཝིཧཱརིསྶ ཝཱ སཉྙཱ སཉྫཱནནཱ སཉྫཱནིཏཏྟཾ – ཨཡཾ རཱུཔསཉྙཱ. ཝིབྷཱུཏརཱུཔསཉྙིསྶཱཏི ཙཏསྶོ ཨརཱུཔསམཱཔཏྟིཡོ པཊིལདྡྷསྶ [ལཱབྷིསྶ (སྱཱ.)] རཱུཔསཉྙཱ ཝིབྷཱུཏཱ ཧོནྟི ཝིགཏཱ ཨཏིཀྐནྟཱ སམཏིཀྐནྟཱ ཝཱིཏིཝཏྟཱཏི – ཝིབྷཱུཏརཱུཔསཉྙིསྶ.

སབྦཀཱཡཔྤཧཱཡིནོཏི སབྦོ ཏསྶ པཊིསནྡྷིཀོ རཱུཔཀཱཡོ པཧཱིནོ, ཏདངྒསམཏིཀྐམཱ ཝིཀྑམྦྷནཔྤཧཱནེན པཧཱིནོ ཏསྶ རཱུཔཀཱཡོཏི – སབྦཀཱཡཔྤཧཱཡིནོ.

ཨཛ྄ཛྷཏྟཉྩ བཧིདྡྷཱ ཙ, ནཏྠི ཀིཉྩཱིཏི པསྶཏོཏི. ནཏྠི ཀིཉྩཱིཏི ཨཱཀིཉྩཉྙཱཡཏནསམཱཔཏྟི. ཀིཾཀཱརཎཱ? ནཏྠི ཀིཉྩཱིཏི ཨཱཀིཉྩཉྙཱཡཏནསམཱཔཏྟི. ཡཾ ཝིཉྙཱཎཉྩཱཡཏནསམཱཔཏྟིཾ སཏོ སམཱཔཛྫིཏྭཱ ཏཏོ ཝུཊྛཧིཏྭཱ ཏཉྙེཝ ཝིཉྙཱཎཾ ཨབྷཱཝེཏི, ཝིབྷཱཝེཏི, ཨནྟརདྷཱཔེཏི, ‘‘ནཏྠི ཀིཉྩཱི’’ཏི པསྶཏི – ཏཾཀཱརཎཱ ནཏྠི ཀིཉྩཱིཏི ཨཱཀིཉྩཉྙཱཡཏནསམཱཔཏྟཱིཏི – ཨཛ྄ཛྷཏྟཉྩ བཧིདྡྷཱ ཙ ནཏྠི ཀིཉྩཱིཏི པསྶཏོ.

ཉཱཎཾ སཀྐཱནུཔུཙྪཱམཱིཏི. སཀྐཱཏི – སཀྐོ. བྷགཝཱ སཀྱཀུལཱ པབྦཛིཏོཏིཔི སཀྐོ …པེ… པཧཱིནབྷཡབྷེརཝོ ཝིགཏལོམཧཾསོཏིཔི སཀྐོ. ཉཱཎཾ སཀྐཱནུཔུཙྪཱམཱིཏི ཏསྶ ཉཱཎཾ པུཙྪཱམི, པཉྙཾ པུཙྪཱམི, སམྦུདྡྷཾ པུཙྪཱམི. ‘‘ཀཱིདིསཾ ཀིཾསཎྛིཏཾ ཀིཾཔཀཱརཾ ཀིཾཔཊིབྷཱགཾ ཉཱཎཾ ཨིཙྪིཏབྦ’’ནྟི – ཉཱཎཾ སཀྐཱནུཔུཙྪཱམི.

ཀཐཾ ནེཡྻོ ཏཐཱཝིདྷོཏི ཀཐཾ སོ ནེཏབྦོ ཝིནེཏབྦོ ཨནུནེཏབྦོ པཉྙཔེཏབྦོ ནིཛ྄ཛྷཱཔེཏབྦོ པེཀྑེཏབྦོ པསཱདེཏབྦོ? ཀཐཾ ཏེན [ཀཐམསྶ (སྱཱ.)] ཨུཏྟརི ཉཱཎཾ ཨུཔྤཱདེཏབྦཾ? ཏཐཱཝིདྷོཏི ཏཐཱཝིདྷོ ཏཱདིསོ ཏསྶཎྛིཏོ ཏཔྤཀཱརོ ཏཔྤཊིབྷཱགོ ཡོ སོ ཨཱཀིཉྩཉྙཱཡཏནསམཱཔཏྟིལཱབྷཱིཏི – ཀཐཾ ནེཡྻོ ཏཐཱཝིདྷོ. ཏེནཱཧ སོ བྲཱཧྨཎོ –

‘‘ཝིབྷཱུཏརཱུཔསཉྙིསྶ, སབྦཀཱཡཔྤཧཱཡིནོ;

ཨཛ྄ཛྷཏྟཉྩ བཧིདྡྷཱ ཙ, ནཏྠི ཀིཉྩཱིཏི པསྶཏོ;

ཉཱཎཾ སཀྐཱནུཔུཙྪཱམི, ཀཐཾ ནེཡྻོ ཏཐཱཝིདྷོ’’ཏི.

༨༣.

ཝིཉྙཱཎཊྛིཏིཡོ སབྦཱ, [པོསཱལཱཏི བྷགཝཱ]

ཨབྷིཛཱནཾ ཏཐཱགཏོ;

ཏིཊྛནྟམེནཾ ཛཱནཱཏི, དྷིམུཏྟཾ ཏཔྤརཱཡཎཾ;

ཝིཉྙཱཎཊྛིཏིཡོ སབྦཱཏི བྷགཝཱ ཨབྷིསངྑཱརཝསེན ཙཏསྶོ ཝིཉྙཱཎཊྛིཏིཡོ ཛཱནཱཏི, པཊིསནྡྷིཝསེན སཏྟ ཝིཉྙཱཎཊྛིཏིཡོ ཛཱནཱཏི. ཀཐཾ བྷགཝཱ ཨབྷིསངྑཱརཝསེན ཙཏསྶོ ཝིཉྙཱཎཊྛིཏིཡོ ཛཱནཱཏི? ཝུཏྟཉྷེཏཾ བྷགཝཏཱ – ‘‘རཱུཔུཔཡཾ [རཱུཔཱུཔཱཡཾ (སྱཱ. ཀ.) པསྶ སཾ. ནི. ༣.༥༣] ཝཱ, བྷིཀྑཝེ, ཝིཉྙཱཎཾ ཏིཊྛམཱནཾ ཏིཊྛེཡྻ [ཏིཊྛཏི (སྱཱ. ཀ.)], རཱུཔཱརམྨཎཾ རཱུཔཔྤཏིཊྛཾ ནནྡཱུཔསེཙནཾ ཝུདྡྷིཾ ཝིརཱུལ༹ྷིཾ ཝེཔུལླཾ ཨཱཔཛྫེཡྻ. ཝེདནུཔཡཾ ཝཱ, བྷིཀྑཝེ…པེ… སཉྙུཔཡཾ ཝཱ, བྷིཀྑཝེ…པེ… སངྑཱརུཔཡཾ ཝཱ, བྷིཀྑཝེ, ཝིཉྙཱཎཾ ཏིཊྛམཱནཾ ཏིཊྛེཡྻ, སངྑཱརཱརམྨཎཾ སངྑཱརཔྤཏིཊྛཾ ནནྡཱུཔསེཙནཾ ཝུདྡྷིཾ ཝིརཱུལ༹ྷིཾ ཝེཔུལླཾ ཨཱཔཛྫེཡྻཱ’’ཏི. ཨེཝཾ བྷགཝཱ ཨབྷིསངྑཱརཝསེན ཙཏསྶོ ཝིཉྙཱཎཊྛིཏིཡོ ཛཱནཱཏི.

ཀཐཾ བྷགཝཱ པཊིསནྡྷིཝསེན སཏྟ ཝིཉྙཱཎཊྛིཏིཡོ ཛཱནཱཏི? ཝུཏྟཉྷེཏཾ བྷགཝཏཱ – ‘‘སནྟི, བྷིཀྑཝེ, སཏྟཱ ནཱནཏྟཀཱཡཱ ནཱནཏྟསཉྙིནོ – སེཡྻཐཱཔི མནུསྶཱ ཨེཀཙྩེ ཙ དེཝཱ ཨེཀཙྩེ ཙ ཝིནིཔཱཏིཀཱ. ཨཡཾ པཋམཱ ཝིཉྙཱཎཊྛིཏི.

‘‘སནྟི, བྷིཀྑཝེ, སཏྟཱ ནཱནཏྟཀཱཡཱ ཨེཀཏྟསཉྙིནོ, སེཡྻཐཱཔི དེཝཱ བྲཧྨཀཱཡིཀཱ པཋམཱབྷིནིབྦཏྟཱ. ཨཡཾ དུཏིཡཱ ཝིཉྙཱཎཊྛིཏི.

‘‘སནྟི, བྷིཀྑཝེ, སཏྟཱ ཨེཀཏྟཀཱཡཱ ནཱནཏྟསཉྙིནོ, སེཡྻཐཱཔི དེཝཱ ཨཱབྷསྶརཱ. ཨཡཾ ཏཏིཡཱ ཝིཉྙཱཎཊྛིཏི.

‘‘སནྟི, བྷིཀྑཝེ, སཏྟཱ ཨེཀཏྟཀཱཡཱ ཨེཀཏྟསཉྙིནོ, སེཡྻཐཱཔི དེཝཱ སུབྷཀིཎྷཱ. ཨཡཾ ཙཏུཏྠཱི [ཙཏུཏྠཱ (སྱཱ.) པསྶ ཨ. ནི. ༧.༤༤] ཝིཉྙཱཎཊྛིཏི.

‘‘སནྟི, བྷིཀྑཝེ, སཏྟཱ སབྦསོ རཱུཔསཉྙཱནཾ སམཏིཀྐམཱ པཊིགྷསཉྙཱནཾ ཨཏྠངྒམཱ ནཱནཏྟསཉྙཱནཾ ཨམནསིཀཱརཱ, ཨནནྟོ ཨཱཀཱསོཏི ཨཱཀཱསཱནཉྩཱཡཏནཱུཔགཱ. ཨཡཾ པཉྩམཱི [པཉྩམཱ (སྱཱ.)] ཝིཉྙཱཎཊྛིཏི.

‘‘སནྟི, བྷིཀྑཝེ, སཏྟཱ སབྦསོ ཨཱཀཱསཱནཉྩཱཡཏནཾ སམཏིཀྐམྨ, ཨནནྟཾ ཝིཉྙཱཎནྟི ཝིཉྙཱཎཉྩཱཡཏནཱུཔགཱ. ཨཡཾ ཚཊྛཱི [ཚཊྛོ (སྱཱ.)] ཝིཉྙཱཎཊྛིཏི.

‘‘སནྟི, བྷིཀྑཝེ, སཏྟཱ སབྦསོ ཝིཉྙཱཎཉྩཱཡཏནཾ སམཏིཀྐམྨ, ནཏྠི ཀིཉྩཱིཏི ཨཱཀིཉྩཉྙཱཡཏནཱུཔགཱ. ཨཡཾ སཏྟམཱི [སཏྟམཱ (སྱཱ.)] ཝིཉྙཱཎཊྛིཏི’’. ཨེཝཾ བྷགཝཱ པཊིསནྡྷིཝསེན སཏྟ ཝིཉྙཱཎཊྛིཏིཡོ ཛཱནཱཏཱིཏི – ཝིཉྙཱཎཊྛིཏིཡོ སབྦཱ.

པོསཱལཱཏི བྷགཝཱཏི. པོསཱལཱཏི བྷགཝཱ ཏཾ བྲཱཧྨཎཾ ནཱམེན ཨཱལཔཏི. བྷགཝཱཏི གཱརཝཱདྷིཝཙནམེཏཾ…པེ… སཙྪིཀཱ པཉྙཏྟི, ཡདིདཾ བྷགཝཱཏི – པོསཱལཱཏི བྷགཝཱ.

ཨབྷིཛཱནཾ ཏཐཱགཏོཏི. ཨབྷིཛཱནནྟི ཨབྷིཛཱནནྟོ ཝིཛཱནནྟོ པཊིཝིཛཱནནྟོ པཊིཝིཛ྄ཛྷནྟོ ཏཐཱགཏོ. ཝུཏྟཉྷེཏཾ བྷགཝཏཱ – ‘‘ཨཏཱིཏཾ ཙེཔི ཁོ, ཙུནྡ, ཧོཏི ཨབྷཱུཏཾ ཨཏཙྪཾ ཨནཏྠསཉྷིཏཾ, ན ཏཾ ཏཐཱགཏོ བྱཱཀརོཏི. ཨཏཱིཏཾ ཙེཔི, ཙུནྡ, ཧོཏི བྷཱུཏཾ ཏཙྪཾ ཨནཏྠསཉྷིཏཾ, ཏམྤི ཏཐཱགཏོ ན བྱཱཀརོཏི. ཨཏཱིཏཾ ཙེཔི ཁོ, ཙུནྡ, ཧོཏི བྷཱུཏཾ ཏཙྪཾ ཨཏྠསཉྷིཏཾ, ཏཏྲ ཀཱལཉྙཱུ ཏཐཱགཏོ ཧོཏི ཏསྶེཝ པཉྷསྶ ཝེཡྻཱཀརཎཱཡ. ཨནཱགཏཾ ཙེཔི, ཙུནྡ, ཧོཏི…པེ… པཙྩུཔྤནྣཾ ཙེཔི, ཙུནྡ, ཧོཏི ཨབྷཱུཏཾ ཨཏཙྪཾ ཨནཏྠསཉྷིཏཾ, ན ཏཾ ཏཐཱགཏོ བྱཱཀརོཏི. པཙྩུཔྤནྣཾ ཙེཔི, ཙུནྡ, ཧོཏི བྷཱུཏཾ ཏཙྪཾ ཨནཏྠསཉྷིཏཾ, ཏམྤི ཏཐཱགཏོ ན བྱཱཀརོཏི. པཙྩུཔྤནྣཾ ཙེཔི, ཙུནྡ, ཧོཏི བྷཱུཏཾ ཏཙྪཾ ཨཏྠསཉྷིཏཾ, ཏཏྲ ཀཱལཉྙཱུ ཏཐཱགཏོ ཧོཏི ཏསྶ པཉྷསྶ ཝེཡྻཱཀརཎཱཡ. ཨིཏི ཁོ, ཙུནྡ, ཨཏཱིཏཱནཱགཏཔཙྩུཔྤནྣེསུ དྷམྨེསུ ཏཐཱགཏོ ཀཱལཝཱདཱི བྷཱུཏཝཱདཱི ཨཏྠཝཱདཱི དྷམྨཝཱདཱི ཝིནཡཝཱདཱི. ཏསྨཱ ཏཐཱགཏོཏི ཝུཙྩཏི.

‘‘ཡཾ ཁོ, ཙུནྡ, སདེཝཀསྶ ལོཀསྶ སམཱརཀསྶ སབྲཧྨཀསྶ སསྶམཎབྲཱཧྨཎིཡཱ པཛཱཡ སདེཝམནུསྶཱཡ དིཊྛཾ སུཏཾ མུཏཾ ཝིཉྙཱཏཾ པཏྟཾ པརིཡེསིཏཾ ཨནུཝིཙརིཏཾ མནསཱ, སབྦཾ ཏཾ ཏཐཱགཏེན ཨབྷིསམྦུདྡྷཾ. ཏསྨཱ ཏཐཱགཏོཏི ཝུཙྩཏི. ཡཉྩ, ཙུནྡ, རཏྟིཾ ཏཐཱགཏོ ཨནུཏྟརཾ སམྨཱསམྦོདྷིཾ ཨབྷིསམྦུཛ྄ཛྷཏི, ཡཉྩ རཏྟིཾ ཨནུཔཱདིསེསཱཡ ནིབྦཱནདྷཱཏུཡཱ པརིནིབྦཱཡཏི, ཡཾ ཨེཏསྨིཾ ཨནྟརེ བྷཱསཏི ལཔཏི ནིདྡིསཏི སབྦཾ ཏཾ ཏཐེཝ ཧོཏི ནོ ཨཉྙཐཱ. ཏསྨཱ ཏཐཱགཏོཏི ཝུཙྩཏི. ཡཐཱཝཱདཱི, ཙུནྡ, ཏཐཱགཏོ ཏཐཱཀཱརཱི; ཡཐཱཀཱརཱི ཏཐཱཝཱདཱི. ཨིཏི ཡཐཱཝཱདཱི ཏཐཱཀཱརཱི, ཡཐཱཀཱརཱི ཏཐཱཝཱདཱི. ཏསྨཱ ཏཐཱགཏོཏི ཝུཙྩཏི. སདེཝཀེ, ཙུནྡ, ལོཀེ སམཱརཀེ སབྲཧྨཀེ སསྶམཎབྲཱཧྨཎིཡཱ པཛཱཡ སདེཝམནུསྶཱཡ ཏཐཱགཏོ ཨབྷིབྷཱུ ཨནབྷིབྷཱུཏོ ཨཉྙདཏྠུདསོ ཝསཝཏྟཱི. ཏསྨཱ ཏཐཱགཏོཏི ཝུཙྩཏཱི’’ཏི – ཨབྷིཛཱནཾ ཏཐཱགཏོ.

ཏིཊྛནྟམེནཾ ཛཱནཱཏཱིཏི བྷགཝཱ ཨིདྷཏྠཉྙེཝ [ཨིདྷཊྛཉྙེཝ (སྱཱ.)] ཛཱནཱཏི ཀམྨཱབྷིསངྑཱརཝསེན – ‘‘ཨཡཾ པུགྒལོ ཀཱཡསྶ བྷེདཱ པརཾ མརཎཱ ཨཔཱཡཾ དུགྒཏིཾ ཝིནིཔཱཏཾ ནིརཡཾ ཨུཔཔཛྫིསྶཏཱི’’ཏི. བྷགཝཱ ཨིདྷཏྠཉྙེཝ ཛཱནཱཏི ཀམྨཱབྷིསངྑཱརཝསེན – ‘‘ཨཡཾ པུགྒལོ ཀཱཡསྶ བྷེདཱ པརཾ མརཎཱ ཏིརཙྪཱནཡོནིཾ ཨུཔཔཛྫིསྶཏཱི’’ཏི. བྷགཝཱ ཨིདྷཏྠཉྙེཝ ཛཱནཱཏི ཀམྨཱབྷིསངྑཱརཝསེན – ‘‘ཨཡཾ པུགྒལོ ཀཱཡསྶ བྷེདཱ པརཾ མརཎཱ པེཏྟིཝིསཡཾ ཨུཔཔཛྫིསྶཏཱི’’ཏི. བྷགཝཱ ཨིདྷཏྠཉྙེཝ ཛཱནཱཏི ཀམྨཱབྷིསངྑཱརཝསེན – ‘‘ཨཡཾ པུགྒལོ ཀཱཡསྶ བྷེདཱ པརཾ མརཎཱ མནུསྶེསུ ཨུཔྤཛྫིསྶཏཱི’’ཏི. བྷགཝཱ ཨིདྷཏྠཉྙེཝ ཛཱནཱཏི ཀམྨཱབྷིསངྑཱརཝསེན – ‘‘ཨཡཾ པུགྒལོ སུཔྤཊིཔནྣོ ཀཱཡསྶ བྷེདཱ པརཾ མརཎཱ སུགཏིཾ སགྒཾ ལོཀཾ ཨུཔཔཛྫིསྶཏཱི’’ཏི.

ཝུཏྟཉྷེཏཾ བྷགཝཏཱ – ‘‘ཨིདྷ པནཱཧཾ, སཱརིཔུཏྟ, ཨེཀཙྩཾ པུགྒལཾ ཨེཝཾ ཙེཏསཱ ཙེཏོ པརིཙྩ པཛཱནཱམི – ‘ཏཐཱཡཾ པུགྒལོ པཊིཔནྣོ, ཏཐཱ ཙ ཨིརིཡཏི, ཏཉྩ མགྒཾ སམཱརཱུལ༹ྷོ, ཡཐཱ ཀཱཡསྶ བྷེདཱ པརཾ མརཎཱ ཨཔཱཡཾ དུགྒཏིཾ ཝིནིཔཱཏཾ ནིརཡཾ ཨུཔཔཛྫིསྶཏཱི’ཏི.

‘‘ཨིདྷ པནཱཧཾ, སཱརིཔུཏྟ, ཨེཀཙྩཾ པུགྒལཾ ཨེཝཾ ཙེཏསཱ ཙེཏོ པརིཙྩ པཛཱནཱམི – ‘ཏཐཱཡཾ པུགྒལོ པཊིཔནྣོ ཏཐཱ ཙ ཨིརིཡཏི ཏཉྩ མགྒཾ སམཱརཱུལ༹ྷོ, ཡཐཱ ཀཱཡསྶ བྷེདཱ པརཾ མརཎཱ ཏིརཙྪཱནཡོནིཾ ཨུཔཔཛྫིསྶཏཱི’ཏི.

‘‘ཨིདྷ པནཱཧཾ, སཱརིཔུཏྟ, ཨེཀཙྩཾ པུགྒལཾ ཨེཝཾ ཙེཏསཱ ཙེཏོ པརིཙྩ པཛཱནཱམི – ‘ཏཐཱཡཾ པུགྒལོ པཊིཔནྣོ ཏཐཱ ཙ ཨིརིཡཏི ཏཉྩ མགྒཾ སམཱརཱུལ༹ྷོ, ཡཐཱ ཀཱཡསྶ བྷེདཱ པརཾ མརཎཱ པེཏྟིཝིསཡཾ ཨུཔཔཛྫིསྶཏཱི’ཏི.

‘‘ཨིདྷ པནཱཧཾ, སཱརིཔུཏྟ, ཨེཀཙྩཾ པུགྒལཾ ཨེཝཾ ཙེཏསཱ ཙེཏོ པརིཙྩ པཛཱནཱམི – ‘ཏཐཱཡཾ པུགྒལོ པཊིཔནྣོ ཏཐཱ ཙ ཨིརིཡཏི ཏཉྩ མགྒཾ སམཱརཱུལ༹ྷོ, ཡཐཱ ཀཱཡསྶ བྷེདཱ པརཾ མརཎཱ མནུསྶེསུ ཨུཔྤཛྫིསྶཏཱི’ཏི.

‘‘ཨིདྷ པནཱཧཾ, སཱརིཔུཏྟ, ཨེཀཙྩཾ པུགྒལཾ ཨེཝཾ ཙེཏསཱ ཙེཏོ པརིཙྩ པཛཱནཱམི – ‘ཏཐཱཡཾ པུགྒལོ པཊིཔནྣོ ཏཐཱ ཙ ཨིརིཡཏི ཏཉྩ མགྒཾ སམཱརཱུལ༹ྷོ, ཡཐཱ ཀཱཡསྶ བྷེདཱ པརཾ མརཎཱ སུགཏིཾ སགྒཾ ལོཀཾ ཨུཔཔཛྫིསྶཏཱི’ཏི.

‘‘ཨིདྷ པནཱཧཾ, སཱརིཔུཏྟ, ཨེཀཙྩཾ པུགྒལཾ ཨེཝཾ ཙེཏསཱ ཙེཏོ པརིཙྩ པཛཱནཱམི – ‘ཏཐཱཡཾ པུགྒལོ པཊིཔནྣོ ཏཐཱ ཙ ཨིརིཡཏི ཏཉྩ མགྒཾ སམཱརཱུལ༹ྷོ, ཡཐཱ ཨཱསཝཱནཾ ཁཡཱ ཨནཱསཝཾ ཙེཏོཝིམུཏྟིཾ པཉྙཱཝིམུཏྟིཾ དིཊྛེཝ དྷམྨེ སཡཾ ཨབྷིཉྙཱ སཙྪིཀཏྭཱ ཨུཔསམྤཛྫ ཝིཧརཏཱི’’’ཏི – ཏིཊྛནྟམེནཾ ཛཱནཱཏི.

དྷིམུཏྟཾ ཏཔྤརཱཡཎནྟི. དྷིམུཏྟནྟི ཨཱཀིཉྩཉྙཱཡཏནཾ. དྷིམུཏྟནྟི ཝིམོཀྑེན དྷིམུཏྟཾ ཏཏྲཱདྷིམུཏྟཾ ཏདདྷིམུཏྟཾ ཏདཱདྷིཔཏེཡྻཾ. ཨཐ ཝཱ, བྷགཝཱ ཛཱནཱཏི – ‘‘ཨཡཾ པུགྒལོ རཱུཔཱདྷིམུཏྟོ སདྡཱདྷིམུཏྟོ གནྡྷཱདྷིམུཏྟོ རསཱདྷིམུཏྟོ ཕོཊྛབྦཱདྷིམུཏྟོ ཀུལཱདྷིམུཏྟོ གཎཱདྷིམུཏྟོ ཨཱཝཱསཱདྷིམུཏྟོ ལཱབྷཱདྷིམུཏྟོ ཡསཱདྷིམུཏྟོ པསཾསཱདྷིམུཏྟོ སུཁཱདྷིམུཏྟོ ཙཱིཝརཱདྷིམུཏྟོ པིཎྜཔཱཏཱདྷིམུཏྟོ སེནཱསནཱདྷིམུཏྟོ གིལཱནཔཙྩཡབྷེསཛྫཔརིཀྑཱརཱདྷིམུཏྟོ སུཏྟནྟཱདྷིམུཏྟོ ཝིནཡཱདྷིམུཏྟོ ཨབྷིདྷམྨཱདྷིམུཏྟོ ཨཱརཉྙཀངྒཱདྷིམུཏྟོ པིཎྜཔཱཏིཀངྒཱདྷིམུཏྟོ པཾསུཀཱུལིཀངྒཱདྷིམུཏྟོ ཏེཙཱིཝརིཀངྒཱདྷིམུཏྟོ སཔདཱནཙཱརིཀངྒཱདྷིམུཏྟོ ཁལུཔཙྪཱབྷཏྟིཀངྒཱདྷིམུཏྟོ ནེསཛྫིཀངྒཱདྷིམུཏྟོ ཡཐཱསནྠཏིཀངྒཱདྷིམུཏྟོ པཋམཛ྄ཛྷཱནཱདྷིམུཏྟོ དུཏིཡཛ྄ཛྷཱནཱདྷིམུཏྟོ ཏཏིཡཛ྄ཛྷཱནཱདྷིམུཏྟོ ཙཏུཏྠཛ྄ཛྷཱནཱདྷིམུཏྟོཨཱཀཱསཱནཉྩཱཡཏནསམཱཔཏྟཱདྷིམུཏྟོ ཝིཉྙཱཎཉྩཱཡཏནསམཱཔཏྟཱདྷིམུཏྟོ ཨཱཀིཉྩཉྙཱཡཏནསམཱཔཏྟཱདྷིམུཏྟོ ནེཝསཉྙཱནཱསཉྙཱཡཏནསམཱཔཏྟཱདྷིམུཏྟོ’’ཏིདྷིམུཏྟཾ.

ཏཔྤརཱཡཎནྟི ཨཱཀིཉྩཉྙཱཡཏནམཡཾ ཏཔྤརཱཡཎཾ ཀམྨཔརཱཡཎཾ ཝིཔཱཀཔརཱཡཎཾ ཀམྨགརུཀཾ པཊིསནྡྷིགརུཀཾ. ཨཐ ཝཱ, བྷགཝཱ ཛཱནཱཏི – ‘‘ཨཡཾ པུགྒལོ རཱུཔཔརཱཡཎོ…པེ… ནེཝསཉྙཱནཱསཉྙཱཡཏནསམཱཔཏྟིཔརཱཡཎོ’’ཏི – དྷིམུཏྟཾ ཏཔྤརཱཡཎཾ. ཏེནཱཧ བྷགཝཱ –

‘‘ཝིཉྙཱཎཊྛིཏིཡོ སབྦཱ, [པོསཱལཱཏི བྷགཝཱ]

ཨབྷིཛཱནཾ ཏཐཱགཏོ;

ཏིཊྛནྟམེནཾ ཛཱནཱཏི, དྷིམུཏྟཾ ཏཔྤརཱཡཎ’’ནྟི.

༨༤.

ཨཱཀིཉྩཉྙཱསམྦྷཝཾ ཉཏྭཱ, ནནྡིསཾཡོཛནཾ ཨིཏི;

ཨེཝམེཏཾ ཨབྷིཉྙཱཡ, ཏཏོ ཏཏྠ ཝིཔསྶཏི;

ཨེཏཾ ཉཱཎཾ ཏཐཾ ཏསྶ, བྲཱཧྨཎསྶ ཝུསཱིམཏོ.

ཨཱཀིཉྩཉྙཱསམྦྷཝཾ ཉཏྭཱཏི ཨཱཀིཉྩཉྙཱསམྦྷཝོཏི ཝུཙྩཏི ཨཱཀིཉྩཉྙཱཡཏནསཾཝཏྟནིཀོ ཀམྨཱབྷིསངྑཱརོ. ཨཱཀིཉྩཉྙཱཡཏནསཾཝཏྟནིཀཾ ཀམྨཱབྷིསངྑཱརཾ ཨཱཀིཉྩཉྙཱསམྦྷཝོཏི ཉཏྭཱ, ལགྒནནྟི ཉཏྭཱ, བནྡྷནནྟི ཉཏྭཱ, པལིབོདྷོཏི ཉཏྭཱ ཛཱནིཏྭཱ ཏུལཡིཏྭཱ ཏཱིརཡིཏྭཱ ཝིབྷཱཝཡིཏྭཱ ཝིབྷཱུཏཾ ཀཏྭཱཏི – ཨཱཀིཉྩཉྙཱསམྦྷཝཾ ཉཏྭཱ.

ནནྡིསཾཡོཛནཾ ཨིཏཱིཏི ནནྡིསཾཡོཛནཾ ཝུཙྩཏི ཨརཱུཔརཱགོ. ཨརཱུཔརཱགེན ཏཾ ཀམྨཾ ལགྒཾ ལགྒིཏཾ པལིབུདྡྷཾ ཨརཱུཔརཱགཾ ནནྡིསཾཡོཛནནྟི ཉཏྭཱ, ལགྒནནྟི ཉཏྭཱ, བནྡྷནནྟི ཉཏྭཱ, པལིབོདྷོཏི ཉཏྭཱ ཛཱནིཏྭཱ ཏུལཡིཏྭཱ ཏཱིརཡིཏྭཱ ཝིབྷཱཝཡིཏྭཱ ཝིབྷཱུཏཾ ཀཏྭཱ. ཨིཏཱིཏི པདསནྡྷི པདསཾསགྒོ པདཔཱརིཔཱུརཱི ཨཀྑརསམཝཱཡོ བྱཉྫནསིལིཊྛཏཱ པདཱནུཔུབྦཏཱཔེཏཾ ཨིཏཱིཏི – ནནྡིསཾཡོཛནཾ ཨིཏི.

ཨེཝམེཏཾ ཨབྷིཉྙཱཡཱཏི ཨེཝཾ ཨེཏཾ ཨབྷིཉྙཱཡ ཛཱནིཏྭཱ ཏུལཡིཏྭཱ ཏཱིརཡིཏྭཱ ཝིབྷཱཝཡིཏྭཱ ཝིབྷཱུཏཾ ཀཏྭཱཏི – ཨེཝམེཏཾ ཨབྷིཉྙཱཡ.

ཏཏོ ཏཏྠ ཝིཔསྶཏཱིཏི. ཏཏྠཱཏི ཨཱཀིཉྩཉྙཱཡཏནཾ སམཱཔཛྫིཏྭཱ ཏཏོ ཝུཊྛཧིཏྭཱ ཏཏྠ ཛཱཏེ ཙིཏྟཙེཏསིཀེ དྷམྨེ ཨནིཙྩཏོ ཝིཔསྶཏི, དུཀྑཏོ ཝིཔསྶཏི, རོགཏོ…པེ… ནིསྶརཎཏོ ཝིཔསྶཏི དཀྑཏི ཨོལོཀེཏི ནིཛ྄ཛྷཱཡཏི ཨུཔཔརིཀྑཏཱིཏི – ཏཏོ ཏཏྠ ཝིཔསྶཏི.

ཨེཏཾ ཉཱཎཾ ཏཐཾ ཏསྶཱཏི ཨེཏཾ ཉཱཎཾ ཏཙྪཾ བྷཱུཏཾ ཡཱཐཱཝཾ ཨཝིཔརཱིཏཾ ཏསྶཱཏི – ཨེཏཾ ཉཱཎཾ ཏཐཾ ཏསྶ.

བྲཱཧྨཎསྶ ཝུསཱིམཏོཏི. བྲཱཧྨཎོཏི སཏྟནྣཾ དྷམྨཱནཾ བཱཧིཏཏྟཱ བྲཱཧྨཎོ…པེ… ཨསིཏོ ཏཱདི པཝུཙྩཏེ ས བྲཧྨཱཏི. བྲཱཧྨཎསྶ ཝུསཱིམཏོཏི པུཐུཛྫནཀལྱཱཎཾ ཨུཔཱདཱཡ སཏྟ སེཀྑཱ ཨཔྤཏྟསྶ པཏྟིཡཱ ཨནདྷིགཏསྶ ཨདྷིགམཱཡ ཨསཙྪིཀཏསྶ སཙྪིཀིརིཡཱཡ ཝསནྟི སཾཝསནྟི ཨཱཝསནྟི པརིཝསནྟི; ཨརཧཱ ཝུསིཏཝཱ ཀཏཀརཎཱིཡོ ཨོཧིཏབྷཱརོ ཨནུཔྤཏྟསདཏྠོ པརིཀྑཱིཎབྷཝསཾཡོཛནོ སམྨདཉྙཱ ཝིམུཏྟོ; སོ ཝུཏྠཝཱསོ ཙིཎྞཙརཎོ…པེ… ཛཱཏིམརཎསཾསཱརོ; ནཏྠི ཏསྶ པུནབྦྷཝོཏི – བྲཱཧྨཎསྶ ཝུསཱིམཏོ. ཏེནཱཧ བྷགཝཱ –

‘‘ཨཱཀིཉྩཉྙཱསམྦྷཝཾ ཉཏྭཱ, ནནྡིསཾཡོཛནཾ ཨིཏི;

ཨེཝམེཏཾ ཨབྷིཉྙཱཡ, ཏཏོ ཏཏྠ ཝིཔསྶཏི;

ཨེཏཾ ཉཱཎཾ ཏཐཾ ཏསྶ, བྲཱཧྨཎསྶ ཝུསཱིམཏོ’’ཏི.

སཧ གཱཐཱཔརིཡོསཱནཱ…པེ… སཏྠཱ མེ, བྷནྟེ བྷགཝཱ, སཱཝཀོཧམསྨཱིཏི.

པོསཱལམཱཎཝཔུཙྪཱནིདྡེསོ ཙུདྡསམོ.

༡༥. མོགྷརཱཛམཱཎཝཔུཙྪཱནིདྡེསོ

༨༥.

དྭཱཧཾ སཀྐཾ ཨཔུཙྪིསྶཾ, [ཨིཙྩཱཡསྨཱ མོགྷརཱཛཱ]

ན མེ བྱཱཀཱསི ཙཀྑུམཱ;

ཡཱཝཏཏིཡཉྩ དེཝཱིསི [དེཝིསི (སྱཱ.)], བྱཱཀརོཏཱིཏི མེ སུཏཾ.

དྭཱཧཾ སཀྐཾ ཨཔུཙྪིསྶནྟི སོ བྲཱཧྨཎོ དྭིཀྑཏྟུཾ བུདྡྷཾ བྷགཝནྟཾ པཉྷཾ ཨཔུཙྪི. ཏསྶ བྷགཝཱ པཉྷཾ པུཊྛོ ན བྱཱཀཱསི – ‘‘ཏདནྟརཱ [ཙཀྑུསམནནྟརཱ (སྱཱ.)] ཨིམསྶ བྲཱཧྨཎསྶ ཨིནྡྲིཡཔརིཔཱཀོ བྷཝིསྶཏཱི’’ཏི. སཀྐནྟི སཀྐོ. བྷགཝཱ སཀྱཀུལཱ པབྦཛིཏོཏིཔི སཀྐོ. ཨཐ ཝཱ, ཨཌྜྷོ མཧདྡྷནོ དྷནཝཱཏིཔི སཀྐོ. ཏསྶིམཱནི དྷནཱནི, སེཡྻཐིདཾ – སདྡྷཱདྷནཾ སཱིལདྷནཾ ཧིརིདྷནཾ ཨོཏྟཔྤདྷནཾ སུཏདྷནཾ ཙཱགདྷནཾ པཉྙཱདྷནཾ སཏིཔཊྛཱནདྷནཾ སམྨཔྤདྷཱནདྷནཾ ཨིདྡྷིཔཱདདྷནཾ ཨིནྡྲིཡདྷནཾ བལདྷནཾ བོཛ྄ཛྷངྒདྷནཾ མགྒདྷནཾ ཕལདྷནཾ ནིབྦཱནདྷནཾ. ཨིམེཧི ཨནེཀཝིདྷེཧི དྷནརཏནེཧི ཨཌྜྷོ མཧདྡྷནོ དྷནཝཱཏིཔི སཀྐོ. ཨཐ ཝཱ, སཀྐོ པཧུ ཝིསཝཱི ཨལམཏྟོ སཱུརོ ཝཱིརོ ཝིཀྐནྟོ ཨབྷཱིརཱུ ཨཙྪམྦྷཱི ཨནུཏྲཱསཱི ཨཔལཱཡཱི པཧཱིནབྷཡབྷེརཝོ ཝིགཏལོམཧཾསོཏིཔི སཀྐོ. དྭཱཧཾ སཀྐཾ ཨཔུཙྪིསྶནྟི དྭཱཧཾ སཀྐཾ ཨཔུཙྪིསྶཾ ཨཡཱཙིསྶཾ ཨཛ྄ཛྷེསིསྶཾ པསཱདཡིསྶནྟི – དྭཱཧཾ སཀྐཾ ཨཔུཙྪིསྶཾ.

ཨིཙྩཱཡསྨཱ མོགྷརཱཛཱཏི. ཨིཙྩཱཏི པདསནྡྷི…པེ… ཨཱཡསྨཱཏི པིཡཝཙནཾ…པེ… མོགྷརཱཛཱཏི ཏསྶ བྲཱཧྨཎསྶ ནཱམཾ…པེ… ཨབྷིལཱཔོཏི – ཨིཙྩཱཡསྨཱ མོགྷརཱཛཱ.

ན མེ བྱཱཀཱསི ཙཀྑུམཱཏི. ན མེ བྱཱཀཱསཱིཏི ན མེ བྱཱཀཱསི ན ཨཱཙིཀྑི ན དེསེསི ན པཉྙཔེསི ན པཊྛཔེསི ན ཝིཝརི ན ཝིབྷཛི ན ཨུཏྟཱནཱིཨཀཱསི ན པཀཱསེསི. ཙཀྑུམཱཏི བྷགཝཱ པཉྩཧི ཙཀྑཱུཧི ཙཀྑུམཱ – མཾསཙཀྑུནཱཔི ཙཀྑུམཱ, དིབྦཙཀྑུནཱཔི [དིབྦེན ཙཀྑུནཱཔི (ཀ.)] ཙཀྑུམཱ, པཉྙཱཙཀྑུནཱཔི ཙཀྑུམཱ, བུདྡྷཙཀྑུནཱཔི ཙཀྑུམཱ, སམནྟཙཀྑུནཱཔི ཙཀྑུམཱ.

ཀཐཾ བྷགཝཱ མཾསཙཀྑུནཱཔི ཙཀྑུམཱ? མཾསཙཀྑུམྷི བྷགཝཏོ པཉྩ ཝཎྞཱ སཾཝིཛྫནྟི – ནཱིལོ ཙ ཝཎྞོ, པཱིཏཀོ ཙ ཝཎྞོ, ལོཧིཏཀོ ཙ ཝཎྞོ, ཀཎྷོ ཙ ཝཎྞོ, ཨོདཱཏོ ཙ ཝཎྞོ. ཡཏྠ ཙ ཨཀྑིལོམཱནི པཏིཊྛིཏཱནི ཏཾ ནཱིལཾ ཧོཏི སུནཱིལཾ པཱསཱདིཀཾ དསྶནེཡྻཾ ཨུམཱཔུཔྥསམཱནཾ [ཨུམྨཱརཔུཔྥསམཱནཾ (སྱཱ.) མཧཱནི. ༡༥༦]. ཏསྶ པརཏོ པཱིཏཀཾ ཧོཏི སུཔཱིཏཀཾ སུཝཎྞཝཎྞཾ པཱསཱདིཀཾ དསྶནེཡྻཾ ཀཎིཀཱརཔུཔྥསམཱནཾ. ཨུབྷཏོ ཙ ཨཀྑིཀཱུཊཱནི བྷགཝཏོ ལོཧིཏཀཱནི ཧོནྟི སུལོཧིཏཀཱནི པཱསཱདིཀཱནི དསྶནེཡྻཱནི ཨིནྡགོཔཀསམཱནཱནི. མཛ྄ཛྷེ ཀཎྷཾ ཧོཏི སུཀཎྷཾ ཨལཱུཁཾ སིནིདྡྷཾ པཱསཱདིཀཾ དསྶནེཡྻཾ ཨདྡཱརིཊྛཀསམཱནཾ [ཨལཱ༹རིཊྛཀསམཱནཾ (སྱཱ.)]. ཏསྶ པརཏོ ཨོདཱཏཾ ཧོཏི སུཨོདཱཏཾ སེཏཾ པཎྜརཾ པཱསཱདིཀཾ དསྶནེཡྻཾ ཨོསདྷིཏཱརཀསམཱནཾ. ཏེན བྷགཝཱ པཱཀཏིཀེན མཾསཙཀྑུནཱ ཨཏྟབྷཱཝཔརིཡཱཔནྣེན པུརིམསུཙརིཏཀམྨཱབྷིནིབྦཏྟེན སམནྟཱ ཡོཛནཾ པསྶཏི དིཝཱ ཙེཝ རཏྟིཉྩ. ཡདཱ ཧི ཙཏུརངྒསམནྣཱགཏོ ཨནྡྷཀཱརོ ཧོཏི སཱུརིཡོ ཙ ཨཏྠངྒཏོ [ཨཏྠངྒམིཏོ (སྱཱ. ཀ.)] ཧོཏི; ཀཱལ༹པཀྑོ ཙ ཨུཔོསཐོ ཧོཏི, ཏིབྦོ ཙ ཝནསཎྜོ ཧོཏི, མཧཱ ཙ ཀཱལ༹མེགྷོ [ཨཀཱལམེགྷོ (སྱཱ. ཀ.) པསྶ མཧཱནི. ༡༥༦] ཨབྦྷུཊྛིཏོ ཧོཏི. ཨེཝརཱུཔེ ཙཏུརངྒསམནྣཱགཏེ ཨནྡྷཀཱརེ སམནྟཱ ཡོཛནཾ པསྶཏི. ནཏྠི སོ ཀུཊྚོ ཝཱ ཀཝཱཊཾ ཝཱ པཱཀཱརོ ཝཱ པབྦཏོ ཝཱ གཙྪོ ཝཱ ལཏཱ ཝཱ ཨཱཝརཎཾ རཱུཔཱནཾ དསྶནཱཡ. ཨེཀཾ ཙེ ཏིལཕལཾ ནིམིཏྟཾ ཀཏྭཱ ཏིལཝཱཧེ པཀྑིཔེཡྻ, ཏཾཡེཝ ཏིལཕལཾ ཨུདྡྷརེཡྻ. ཨེཝཾ པརིསུདྡྷཾ བྷགཝཏོ པཱཀཏིཀཾ མཾསཙཀྑུ. ཨེཝཾ བྷགཝཱ མཾསཙཀྑུནཱཔི ཙཀྑུམཱ.

ཀཐཾ བྷགཝཱ དིབྦེན ཙཀྑུནཱཔི ཙཀྑུམཱ? བྷགཝཱ དིབྦེན ཙཀྑུནཱ ཝིསུདྡྷེན ཨཏིཀྐནྟམཱནུསཀེན སཏྟེ པསྶཏི ཙཝམཱནེ ཨུཔཔཛྫམཱནེ ཧཱིནེ པཎཱིཏེ སུཝཎྞེ དུབྦཎྞེ; སུགཏེ དུགྒཏེ ཡཐཱཀམྨཱུཔགེ སཏྟེ པཛཱནཱཏི – ‘‘ཨིམེ ཝཏ བྷོནྟོ སཏྟཱ ཀཱཡདུཙྩརིཏེན སམནྣཱགཏཱ ཝཙཱིདུཙྩརིཏེན སམནྣཱགཏཱ མནོདུཙྩརིཏེན སམནྣཱགཏཱ ཨརིཡཱནཾ ཨུཔཝཱདཀཱ མིཙྪཱདིཊྛིཀཱ མིཙྪཱདིཊྛིཀམྨསམཱདཱནཱ, ཏེ ཀཱཡསྶ བྷེདཱ པརཾ མརཎཱ ཨཔཱཡཾ དུགྒཏིཾ ཝིནིཔཱཏཾ ནིརཡཾ ཨུཔཔནྣཱ; ཨིམེ ཝཱ པན བྷོནྟོ སཏྟཱ ཀཱཡསུཙརིཏེན སམནྣཱགཏཱ ཝཙཱིསུཙརིཏེན སམནྣཱགཏཱ མནོསུཙརིཏེན སམནྣཱགཏཱ ཨརིཡཱནཾ ཨནུཔཝཱདཀཱ སམྨཱདིཊྛིཀཱ སམྨཱདིཊྛིཀམྨསམཱདཱནཱ, ཏེ ཀཱཡསྶ བྷེདཱ པརཾ མརཎཱ སུགཏིཾ སགྒཾ ལོཀཾ ཨུཔཔནྣཱ’’ཏི. ཨིཏི དིབྦེན ཙཀྑུནཱ ཝིསུདྡྷེན ཨཏིཀྐནྟམཱནུསཀེན སཏྟེ པསྶཏི ཙཝམཱནེ ཨུཔཔཛྫམཱནེ ཧཱིནེ པཎཱིཏེ སུཝཎྞེ དུབྦཎྞེ སུགཏེ དུགྒཏེ, ཡཐཱཀམྨཱུཔགེ སཏྟེ པཛཱནཱཏི. ཨཱཀངྑམཱནོ ཙ བྷགཝཱ ཨེཀམྤི ལོཀདྷཱཏུཾ པསྶེཡྻ, དྭེཔི ལོཀདྷཱཏུཡོ པསྶེཡྻ, ཏིསྶོཔི ལོཀདྷཱཏུཡོ པསྶེཡྻ, ཙཏསྶོཔི ལོཀདྷཱཏུཡོ པསྶེཡྻ, པཉྩཔི ལོཀདྷཱཏུཡོ པསྶེཡྻ, དསཔི ལོཀདྷཱཏུཡོ པསྶེཡྻ, ཝཱིསམྤི ལོཀདྷཱཏུཡོ པསྶེཡྻ, ཏིཾསམྤི ལོཀདྷཱཏུཡོ པསྶེཡྻ, ཙཏྟཱལཱིསམྤི ལོཀདྷཱཏུཡོ པསྶེཡྻ, པཉྙཱསམྤི ལོཀདྷཱཏུཡོ པསྶེཡྻ, སཏམྤི ལོཀདྷཱཏུཡོ པསྶེཡྻ, སཧསྶིམྤི ཙཱུལ༹ནིཀཾ ལོཀདྷཱཏུཾ པསྶེཡྻ, དྭིསཧསྶིམྤི མཛ྄ཛྷིམིཀཾ ལོཀདྷཱཏུཾ པསྶེཡྻ, ཏིསཧསྶིམྤི ལོཀདྷཱཏུཾ པསྶེཡྻ, མཧཱསཧསྶིམྤི [ཏིསཧསྶིཾ མཧཱསཧསྶམྤི (ཀ.)] ལོཀདྷཱཏུཾ པསྶེཡྻ, ཡཱཝཏཀཾ ཝཱ [ཡཱཝཏཱ (སཱི. ཀ.)] པན ཨཱཀངྑེཡྻ ཏཱཝཏཀཾ པསྶེཡྻ. ཨེཝཾ པརིསུདྡྷཾ བྷགཝཏོ དིབྦཙཀྑུ. ཨེཝཾ བྷགཝཱ དིབྦེན ཙཀྑུནཱཔི ཙཀྑུམཱ.

ཀཐཾ བྷགཝཱ པཉྙཱཙཀྑུནཱཔི ཙཀྑུམཱ? བྷགཝཱ མཧཱཔཉྙོ པུཐུཔཉྙོ ཛཝནཔཉྙོ ཧཱསཔཉྙོ ཏིཀྑཔཉྙོ ནིབྦེདྷིཀཔཉྙོ པཉྙཱཔབྷེདཀུསལོ པབྷིནྣཉཱཎོ ཨདྷིགཏཔཊིསམྦྷིདཔྤཏྟོ ཙཏུཝེསཱརཛྫཔྤཏྟོ དསབལདྷཱརཱི པུརིསཱསབྷོ པུརིསསཱིཧོ པུརིསནཱགོ པུརིསཱཛཉྙོ པུརིསདྷོརཡ྄ཧོ ཨནནྟཉཱཎོ ཨནནྟཏེཛོ ཨནནྟཡསོ ཨཌྜྷོ མཧདྡྷནོ དྷནཝཱ ནེཏཱ ཝིནེཏཱ ཨནུནེཏཱ པཉྙཱཔེཏཱ ནིཛ྄ཛྷཱཔེཏཱ པེཀྑེཏཱ པསཱདེཏཱ. སོ ཧི བྷགཝཱ ཨནུཔྤནྣསྶ མགྒསྶ ཨུཔྤཱདེཏཱ ཨསཉྫཱཏསྶ མགྒསྶ སཉྫནེཏཱ ཨནཀྑཱཏསྶ མགྒསྶ ཨཀྑཱཏཱ, མགྒཉྙཱུ མགྒཝིདཱུ མགྒཀོཝིདོ མགྒཱནུགཱ ཙ པན ཨེཏརཧི སཱཝཀཱ ཝིཧརནྟི པཙྪཱ སམནྣཱགཏཱ.

སོ ཧི བྷགཝཱ ཛཱནཾ ཛཱནཱཏི, པསྶཾ པསྶཏི, ཙཀྑུབྷཱུཏོ ཉཱཎབྷཱུཏོ དྷམྨབྷཱུཏོ བྲཧྨབྷཱུཏོ ཝཏྟཱ པཝཏྟཱ ཨཏྠསྶ ནིནྣེཏཱ ཨམཏསྶ དཱཏཱ དྷམྨསྶཱམཱི [དྷམྨསཱམི (སྱཱ. ཀ.)] ཏཐཱགཏོ. ནཏྠི ཏསྶ བྷགཝཏོ ཨཉྙཱཏཾ ཨདིཊྛཾ ཨཝིདིཏཾ ཨསཙྪིཀཏཾ ཨཕསྶིཏཾ [ཨཕུསིཏཾ (སྱཱ. ཀ.)] པཉྙཱཡ. ཨཏཱིཏཾ ཨནཱགཏཾ པཙྩུཔྤནྣཾ [ཨཏཱིཏཱནཱགཏཔཙྩུཔྤནྣཾ (སྱཱ.)] ཨུཔཱདཱཡ སབྦེ དྷམྨཱ སབྦཱཀཱརེན བུདྡྷསྶ བྷགཝཏོ ཉཱཎམུཁེ ཨཱཔཱཐཾ ཨཱགཙྪནྟི. ཡཾ ཀིཉྩི ནེཡྻཾ ནཱམ ཨཏྠི ཛཱནིཏབྦཾ [ཨཏྠི དྷམྨཾ ཛཱནིཏབྦཾ (ཀ.)] ཨཏྟཏྠོ ཝཱ པརཏྠོ ཝཱ ཨུབྷཡཏྠོ ཝཱ དིཊྛདྷམྨིཀོ ཝཱ ཨཏྠོ སམྤརཱཡིཀོ ཝཱ ཨཏྠོ ཨུཏྟཱནོ ཝཱ ཨཏྠོ གམྦྷཱིརོ ཝཱ ཨཏྠོ གཱུལ༹ྷོ ཝཱ ཨཏྠོ པཊིཙྪནྣོ ཝཱ ཨཏྠོ ནེཡྻོ ཝཱ ཨཏྠོ ནཱིཏོ ཝཱ ཨཏྠོ ཨནཝཛྫོ ཝཱ ཨཏྠོ ནིཀྐིལེསོ ཝཱ ཨཏྠོ ཝོདཱནོ ཝཱ ཨཏྠོ པརམཏྠོ ཝཱ [པརམཏྠོ ཝཱ ཨཏྠོ (ཀ.)], སབྦཾ ཏཾ ཨནྟོ བུདྡྷཉཱཎེ པརིཝཏྟཏི.

སབྦཾ ཀཱཡཀམྨཾ བུདྡྷསྶ བྷགཝཏོ ཉཱཎཱནུཔརིཝཏྟི, སབྦཾ ཝཙཱིཀམྨཾ ཉཱཎཱནུཔརིཝཏྟི, སབྦཾ མནོཀམྨཾ ཉཱཎཱནུཔརིཝཏྟི. ཨཏཱིཏེ བུདྡྷསྶ བྷགཝཏོ ཨཔྤཊིཧཏཾ ཉཱཎཾ, ཨནཱགཏེ ཨཔྤཊིཧཏཾ ཉཱཎཾ, པཙྩུཔྤནྣེ ཨཔྤཊིཧཏཾ ཉཱཎཾ, ཡཱཝཏཀཾ ནེཡྻཾ ཏཱཝཏཀཾ ཉཱཎཾ, ཡཱཝཏཀཾ ཉཱཎཾ ཏཱཝཏཀཾ ནེཡྻཾ. ནེཡྻཔརིཡནྟིཀཾ ཉཱཎཾ, ཉཱཎཔརིཡནྟིཀཾ ནེཡྻཾ, ནེཡྻཾ ཨཏིཀྐམིཏྭཱ ཉཱཎཾ ནཔྤཝཏྟཏི, ཉཱཎཾ ཨཏིཀྐམིཏྭཱ ནེཡྻཔཐོ ནཏྠི. ཨཉྙམཉྙཔརིཡནྟཊྛཱཡིནོ ཏེ དྷམྨཱ. ཡཐཱ དྭིནྣཾ སམུགྒཔཊལཱནཾ སམྨཱཕུསིཏཱནཾ ཧེཊྛིམཾ སམུགྒཔཊལཾ ཨུཔརིམཾ ནཱཏིཝཏྟཏི, ཨུཔརིམཾ སམུགྒཔཊལཾ ཧེཊྛིམཾ ནཱཏིཝཏྟཏི, ཨཉྙམཉྙཔརིཡནྟཊྛཱཡིནོ; ཨེཝམེཝ བུདྡྷསྶ བྷགཝཏོ ནེཡྻཉྩ ཉཱཎཉྩ ཨཉྙམཉྙཔརིཡནྟཊྛཱཡིནོ. ཡཱཝཏཀཾ ནེཡྻཾ ཏཱཝཏཀཾ ཉཱཎཾ, ཡཱཝཏཀཾ ཉཱཎཾ ཏཱཝཏཀཾ ནེཡྻཾ, ནེཡྻཔརིཡནྟིཀཾ ཉཱཎཾ, ཉཱཎཔརིཡནྟིཀཾ ནེཡྻཾ. ནེཡྻཾ ཨཏིཀྐམིཏྭཱ ཉཱཎཾ ནཔྤཝཏྟཏི, ཉཱཎཾ ཨཏིཀྐམིཏྭཱ ནེཡྻཔཐོ ནཏྠི. ཨཉྙམཉྙཔརིཡནྟཊྛཱཡིནོ ཏེ དྷམྨཱ.

སབྦདྷམྨེསུ བུདྡྷསྶ བྷགཝཏོ ཉཱཎཾ པཝཏྟཏི. སབྦེ དྷམྨཱ བུདྡྷསྶ བྷགཝཏོ ཨཱཝཛྫནཔཊིབདྡྷཱ ཨཱཀངྑཔཊིབདྡྷཱ མནསིཀཱརཔཊིབདྡྷཱ ཙིཏྟུཔྤཱདཔཊིབདྡྷཱ. སབྦསཏྟེསུ བུདྡྷསྶ བྷགཝཏོ ཉཱཎཾ པཝཏྟཏི. སབྦེསཉྩ སཏྟཱནཾ བྷགཝཱ ཨཱསཡཾ ཛཱནཱཏི, ཨནུསཡཾ ཛཱནཱཏི, ཙརིཏཾ ཛཱནཱཏི, ཨདྷིམུཏྟིཾ ཛཱནཱཏི, ཨཔྤརཛཀྑེ མཧཱརཛཀྑེ ཏིཀྑིནྡྲིཡེ མུདིནྡྲིཡེ སྭཱཀཱརེ དྭཱཀཱརེ སུཝིཉྙཱཔཡེ དུཝིཉྙཱཔཡེ བྷབྦཱབྷབྦེ སཏྟེ ཛཱནཱཏི. སདེཝཀོ ལོཀོ སམཱརཀོ སབྲཧྨཀོ སསྶམཎབྲཱཧྨཎཱི པཛཱ སདེཝམནུསྶཱ ཨནྟོབུདྡྷཉཱཎེ པརིཝཏྟཏི.

ཡཐཱ ཡེ ཀེཙི མཙྪཀཙྪཔཱ ཨནྟམསོ ཏིམིཏིམིངྒལཾ [ཏིམིཏིཔིངྒལཾ (ཀ.)] ཨུཔཱདཱཡ ཨནྟོམཧཱསམུདྡེ པརིཝཏྟནྟི, ཨེཝམེཝ སདེཝཀོ ལོཀོ སམཱརཀོ ལོཀོ སབྲཧྨཀོ ལོཀོ སསྶམཎབྲཱཧྨཎཱི པཛཱ སདེཝམནུསྶཱ ཨནྟོབུདྡྷཉཱཎེ པརིཝཏྟཏི. ཡཐཱ ཡེ ཀེཙི པཀྑཱི ཨནྟམསོ གརུལ༹ཾ ཝེནཏེཡྻཾ ཨུཔཱདཱཡ ཨཱཀཱསསྶ པདེསེ པརིཝཏྟནྟི, ཨེཝམེཝ ཡེཔི ཏེ སཱརིཔུཏྟསམཱ པཉྙཱཡ སམནྣཱགཏཱ ཏེཔི བུདྡྷཉཱཎསྶ པདེསེ པརིཝཏྟནྟི; བུདྡྷཉཱཎཾ དེཝམནུསྶཱནཾ པཉྙཾ ཕརིཏྭཱ ཨབྷིབྷཝིཏྭཱ ཏིཊྛཏི.

ཡེཔི ཏེ ཁཏྟིཡཔཎྜིཏཱ བྲཱཧྨཎཔཎྜིཏཱ གཧཔཏིཔཎྜིཏཱ སམཎཔཎྜིཏཱ ནིཔུཎཱ ཀཏཔརཔྤཝཱདཱ ཝཱལཝེདྷིརཱུཔཱ ཝོབྷིནྡནྟཱ [ཏེ བྷིནྡནྟཱ (སྱཱ. ཀ.)] མཉྙེ ཙརནྟི པཉྙཱགཏེན དིཊྛིགཏཱནི, ཏེ པཉྷེ ཨབྷིསངྑརིཏྭཱ ཨབྷིསངྑརིཏྭཱ ཏཐཱགཏཾ ཨུཔསངྐམིཏྭཱ པུཙྪནྟི གཱུལ༹ྷཱནི ཙ པཊིཙྪནྣཱནི. ཀཐིཏཱ ཝིསཛྫིཏཱ ཙ ཏེ པཉྷཱ བྷགཝཏཱ [བྷགཝཏོ (ཀ.)] ཧོནྟི ནིདྡིཊྛཀཱརཎཱ. ཨུཔཀྑིཏྟཀཱ ཙ ཏེ བྷགཝཏོ སམྤཛྫནྟི. ཨཐ ཁོ བྷགཝཱཝ ཏཏྠ ཨཏིརོཙཏི – ཡདིདཾ པཉྙཱཡཱཏི. ཨེཝཾ བྷགཝཱ པཉྙཱཙཀྑུནཱཔི ཙཀྑུམཱ.

ཀཐཾ བྷགཝཱ བུདྡྷཙཀྑུནཱཔི ཙཀྑུམཱ? བྷགཝཱ བུདྡྷཙཀྑུནཱ ལོཀཾ ཝོལོཀེནྟོ [ཨོལོཀེནྟོ (ཀ.)] ཨདྡས སཏྟེ ཨཔྤརཛཀྑེ མཧཱརཛཀྑེ ཏིཀྑིནྡྲིཡེ མུདིནྡྲིཡེ སྭཱཀཱརེ དྭཱཀཱརེ སུཝིཉྙཱཔཡེ དུཝིཉྙཱཔཡེ ཨཔྤེཀཙྩེ པརལོཀཝཛྫབྷཡདསྶཱཝིནོ [པར … དསྶཱཝིནེ (ཀ.)] ཝིཧརནྟེ. སེཡྻཐཱཔི ནཱམ ཨུཔྤལིནིཡཾ ཝཱ པདུམིནིཡཾ ཝཱ པུཎྜརཱིཀིནིཡཾ ཝཱ ཨཔྤེཀཙྩཱནི ཨུཔྤལཱནི ཝཱ པདུམཱནི ཝཱ པུཎྜརཱིཀཱནི ཝཱ ཨུདཀེ ཛཱཏཱནི ཨུདཀེ སཾཝཌྜྷཱནི ཨུདཀཱནུགྒཏཱནི ཨནྟོནིམུགྒཔོསཱིནི [ཨནྟོནིམྨུགྒཔོསཱིནི (ཀ.)], ཨཔྤེཀཙྩཱནི ཨུཔྤལཱནི ཝཱ པདུམཱནི ཝཱ པུཎྜརཱིཀཱནི ཝཱ ཨུདཀེ ཛཱཏཱནི ཨུདཀེ སཾཝཌྜྷཱནི སམོདཀཾ ཋིཏཱནི, ཨཔྤེཀཙྩཱནི ཨུཔྤལཱནི ཝཱ པདུམཱནི ཝཱ པུཎྜརཱིཀཱནི ཝཱ ཨུདཀེ ཛཱཏཱནི ཨུདཀེ སཾཝཌྜྷཱནི ཨུདཀཱ ཨཙྩུགྒམྨ ཏིཊྛནྟི ཨནུཔལིཏྟཱནི ཨུདཀེན; ཨེཝམེཝཾ བྷགཝཱ བུདྡྷཙཀྑུནཱ ལོཀཾ ཝོལོཀེནྟོ ཨདྡས སཏྟེ ཨཔྤརཛཀྑེ མཧཱརཛཀྑེ ཏིཀྑིནྡྲིཡེ མུདིནྡྲིཡེ སྭཱཀཱརེ དྭཱཀཱརེ སུཝིཉྙཱཔཡེ དུཝིཉྙཱཔཡེ ཨཔྤེཀཙྩེ པརལོཀཝཛྫབྷཡདསྶཱཝིནོ ཝིཧརནྟེ. ཛཱནཱཏི བྷགཝཱ – ‘‘ཨཡཾ པུགྒལོ རཱགཙརིཏོ, ཨཡཾ དོསཙརིཏོ, ཨཡཾ མོཧཙརིཏོ, ཨཡཾ ཝིཏཀྐཙརིཏོ, ཨཡཾ སདྡྷཱཙརིཏོ, ཨཡཾ ཉཱཎཙརིཏོ’’ཏི. རཱགཙརིཏསྶ བྷགཝཱ པུགྒལསྶ ཨསུབྷཀཐཾ ཀཐེཏི; དོསཙརིཏསྶ བྷགཝཱ པུགྒལསྶ མེཏྟཱབྷཱཝནཾ ཨཱཙིཀྑཏི; མོཧཙརིཏསྶ བྷགཝཱ པུགྒལསྶ ཨུདྡེསེ པརིཔུཙྪཱཡ ཀཱལེན དྷམྨསྶཝནེ ཀཱལེན དྷམྨསཱཀཙྪཱཡ གརུསཾཝཱསེ ནིཝེསེཏི; ཝིཏཀྐཙརིཏསྶ བྷགཝཱ པུགྒལསྶ ཨཱནཱཔཱནསྶཏིཾ ཨཱཙིཀྑཏི; སདྡྷཱཙརིཏསྶ བྷགཝཱ པུགྒལསྶ པསཱདནཱིཡཾ ནིམིཏྟཾ ཨཱཙིཀྑཏི བུདྡྷསུབོདྷིཾ [བུདྡྷསུབུདྡྷཏཾ (ཀ.)] དྷམྨསུདྷམྨཏཾ སངྒྷསུཔྤཊིཔཏྟིཾ སཱིལཱནི ཙ; ཨཏྟནོ ཉཱཎཙརིཏསྶ བྷགཝཱ པུགྒལསྶ ཝིཔསྶནཱནིམིཏྟཾ ཨཱཙིཀྑཏི ཨནིཙྩཱཀཱརཾ དུཀྑཱཀཱརཾ ཨནཏྟཱཀཱརཾ.

‘‘སེལེ ཡཐཱ པབྦཏམུདྡྷནིཊྛིཏོ, ཡཐཱཔི པསྶེ ཛནཏཾ སམནྟཏོ;

ཏཐཱུཔམཾ དྷམྨམཡཾ སུམེདྷ, པཱསཱདམཱརུཡ྄ཧ སམནྟཙཀྑུ;

སོཀཱཝཏིཎྞཾ [སོཀཱཝཀིཎྞཾ (སྱཱ.)] ཛནཏམཔེཏསོཀོ, ཨཝེཀྑསྶུ ཛཱཏིཛརཱབྷིབྷཱུཏ’’ནྟི.

ཨེཝཾ བྷགཝཱ བུདྡྷཙཀྑུནཱཔི ཙཀྑུམཱ.

ཀཐཾ བྷགཝཱ སམནྟཙཀྑུནཱཔི ཙཀྑུམཱ? སམནྟཙཀྑུ ཝུཙྩཏི སབྦཉྙུཏཉཱཎཾ. བྷགཝཱ སབྦཉྙུཏཉཱཎེན ཨུཔེཏོ སམུཔེཏོ ཨུཔཱགཏོ སམུཔཱགཏོ ཨུཔཔནྣོ སམུཔཔནྣོ སམནྣཱགཏོ.

‘‘ན ཏསྶ ཨདྡིཊྛམིདྷཏྠི ཀིཉྩི, ཨཐོ ཨཝིཉྙཱཏམཛཱནིཏབྦཾ;

སབྦཾ ཨབྷིཉྙཱསི ཡདཏྠི ནེཡྻཾ, ཏཐཱགཏོ ཏེན སམནྟཙཀྑཱུ’’ཏི.

ཨེཝཾ བྷགཝཱ སམནྟཙཀྑུནཱཔི ཙཀྑུམཱཏི – ན མེ བྱཱཀཱསི ཙཀྑུམཱ.

ཡཱཝཏཏིཡཉྩ དེཝཱིསི, བྱཱཀརོཏཱིཏི མེ སུཏནྟི ཡཱཝཏཏིཡཾ བུདྡྷོ སཧདྷམྨིཀཾ པཉྷཾ པུཊྛོ བྱཱཀརོཏི ནོ སཾསཱརེཏཱིཏི [སམྤཱཡཏཱིཏི (སྱཱ.)] – ཨེཝཾ མཡཱ ཨུགྒཧིཏཾ, ཨེཝཾ མཡཱ ཨུཔདྷཱརིཏཾ, ཨེཝཾ མཡཱ ཨུཔལཀྑིཏཾ. དེཝཱིསཱིཏི བྷགཝཱ ཙེཝ ཨིསི ཙཱཏི – དེཝཱིསི. ཡཐཱ རཱཛཱ པབྦཛིཏཱ ཝུཙྩནྟི རཱཛིསཡོ, བྲཱཧྨཎཱ པབྦཛིཏཱ ཝུཙྩནྟི བྲཱཧྨཎིསཡོ, ཨེཝམེཝ བྷགཝཱ དེཝོ ཙེཝ ཨིསི ཙཱཏི – དེཝཱིསི.

ཨཐ ཝཱ, བྷགཝཱ པབྦཛིཏོཏིཔི ཨིསི. མཧནྟཾ སཱིལཀྑནྡྷཾ ཨེསཱི གཝེསཱི པརིཡེསཱིཏིཔི ཨིསི. མཧནྟཾ སམཱདྷིཀྑནྡྷཾ…པེ… མཧནྟཾ པཉྙཱཀྑནྡྷཾ… མཧནྟཾ ཝིམུཏྟིཀྑནྡྷཾ… མཧནྟཾ ཝིམུཏྟིཉཱཎདསྶནཀྑནྡྷཾ ཨེསཱི གཝེསཱི པརིཡེསཱིཏིཔི ཨིསི. མཧཏོ ཏམོཀཱཡསྶ པདཱལནཾ ཨེསཱི གཝེསཱི པརིཡེསཱིཏིཔི ཨིསི. མཧཏོ ཝིཔལླཱསསྶ པབྷེདནཾ ཨེསཱི གཝེསཱི པརིཡེསཱིཏིཔི ཨིསི. མཧཏོ ཏཎྷཱསལླསྶ ཨབྦཧནཾ… མཧཏོ དིཊྛིསངྒྷཱཊསྶ ཝིནིཝེཋནཾ… མཧཏོ མཱནདྡྷཛསྶ པཔཱཏནཾ… མཧཏོ ཨབྷིསངྑཱརསྶ ཝཱུཔསམཾ… མཧཏོ ཨོགྷསྶ ནིཏྠརཎཾ… མཧཏོ བྷཱརསྶ ནིཀྑེཔནཾ… མཧཏོ སཾསཱརཝཊྚསྶ ཨུཔཙྪེདཾ… མཧཏོ སནྟཱཔསྶ ནིབྦཱཔནཾ… མཧཏོ པརིལཱ༹ཧསྶ པཊིཔྤསྶདྡྷིཾ… མཧཏོ དྷམྨདྡྷཛསྶ ཨུསྶཱཔནཾ ཨེསཱི གཝེསཱི པརིཡེསཱིཏིཔི ཨིསི. མཧནྟེ སཏིཔཊྛཱནེ… མཧནྟེ སམྨཔྤདྷཱནེ… མཧནྟཱནི ཨིནྡྲིཡཱནི… མཧནྟཱནི བལཱནི… མཧནྟེ བོཛ྄ཛྷངྒེ… མཧནྟཾ ཨརིཡཾ ཨཊྛངྒིཀཾ མགྒཾ… མཧནྟཾ པརམཏྠཾ ཨམཏཾ ནིབྦཱནཾ ཨེསཱི གཝེསཱི པརིཡེསཱིཏིཔི ཨིསི. མཧེསཀྑེཧི ཝཱ སཏྟེཧི ཨེསིཏོ གཝེསིཏོ པརིཡེསིཏོ – ‘‘ཀཧཾ བུདྡྷོ, ཀཧཾ བྷགཝཱ, ཀཧཾ དེཝདེཝོ, ཀཧཾ ནརཱསབྷོ’’ཏིཔི ཨིསཱིཏི – ཡཱཝཏཏིཡཉྩ དེཝཱིསི བྱཱཀརོཏཱིཏི མེ སུཏཾ. ཏེནཱཧ སོ བྲཱཧྨཎོ –

‘‘དྭཱཧཾ སཀྐཾ ཨཔུཙྪིསྶཾ, [ཨིཙྩཱཡསྨཱ མོགྷརཱཛཱ]

ན མེ བྱཱཀཱསི ཙཀྑུམཱ;

ཡཱཝཏཏིཡཉྩ དེཝཱིསི, བྱཱཀརོཏཱིཏི མེ སུཏ’’ནྟི.

༨༦.

ཨཡཾ ལོཀོ པརོ ལོཀོ, བྲཧྨལོཀོ སདེཝཀོ;

དིཊྛིཾ ཏེ ནཱབྷིཛཱནཱཏི, གོཏམསྶ ཡསསྶིནོ.

ཨཡཾ ལོཀོ པརོ ལོཀོཏི. ཨཡཾ ལོཀོཏི མནུསྶལོཀོ. པརོ ལོཀོཏི མནུསྶལོཀཾ ཋཔེཏྭཱ སབྦོ པརོ ལོཀོཏི – ཨཡཾ ལོཀོ པརོ ལོཀོ.

བྲཧྨལོཀོ སདེཝཀོཏི སདེཝཀོ ལོཀོ སམཱརཀོ སབྲཧྨཀོ སསྶམཎབྲཱཧྨཎཱི པཛཱ སདེཝམནུསྶཱཏི – བྲཧྨལོཀོ སདེཝཀོ.

དིཊྛིཾ ཏེ ནཱབྷིཛཱནཱཏཱིཏི ཏུཡ྄ཧཾ དིཊྛིཾ ཁནྟིཾ རུཙིཾ ལདྡྷིཾ ཨཛ྄ཛྷཱསཡཾ ཨདྷིཔྤཱཡཾ ལོཀོ ན ཛཱནཱཏི – ‘‘ཨཡཾ ཨེཝཾདིཊྛིཀོ ཨེཝཾཁནྟིཀོ ཨེཝཾརུཙིཀོ ཨེཝཾལདྡྷིཀོ ཨེཝཾཨཛ྄ཛྷཱསཡོ ཨེཝཾཨདྷིཔྤཱཡོ’’ཏི ན ཛཱནཱཏི ན པསྶཏི ན དཀྑཏི ནཱདྷིགཙྪཏི ན ཝིནྡཏི ན པཊིལབྷཏཱིཏི – དིཊྛིཾ ཏེ ནཱབྷིཛཱནཱཏི.

གོཏམསྶ ཡསསྶིནོཏི བྷགཝཱ ཡསཔྤཏྟོཏི ཡསསྶཱི. ཨཐ ཝཱ, བྷགཝཱ སཀྐཏོ གརུཀཏོ མཱནིཏོ པཱུཛིཏོ ཨཔཙིཏོ ལཱབྷཱི ཙཱིཝརཔིཎྜཔཱཏསེནཱསནགིལཱནཔཙྩཡབྷེསཛྫཔརིཀྑཱརཱནནྟིཔི ཡསསྶཱིཏི – གོཏམསྶ ཡསྶིནོ. ཏེནཱཧ སོ བྲཱཧྨཎོ –

‘‘ཨཡཾ ལོཀོ པརོ ལོཀོ, བྲཧྨལོཀོ སདེཝཀོ;

དིཊྛིཾ ཏེ ནཱབྷིཛཱནཱཏི, གོཏམསྶ ཡསསྶིནོ’’ཏི.

༨༧.

ཨེཝཾ ཨབྷིཀྐནྟདསྶཱཝིཾ, ཨཏྠི པཉྷེན ཨཱགམཾ;

ཀཐཾ ལོཀཾ ཨཝེཀྑནྟཾ, མཙྩུརཱཛཱ ན པསྶཏི.

ཨེཝཾ ཨབྷིཀྐནྟདསྶཱཝིནྟི ཨེཝཾ ཨབྷིཀྐནྟདསྶཱཝིཾ ཨགྒདསྶཱཝིཾ སེཊྛདསྶཱཝིཾ ཝིསེཊྛདསྶཱཝིཾ པཱམོཀྑདསྶཱཝིཾ ཨུཏྟམདསྶཱཝིཾ པརམདསྶཱཝིནྟི – ཨེཝཾ ཨབྷིཀྐནྟདསྶཱཝིཾ.

ཨཏྠི པཉྷེན ཨཱགམནྟི པཉྷེན ཨཏྠིཀོ ཨཱགཏོམྷི…པེ… ཝཧསྶེཏཾ བྷཱརནྟི, ཨེཝམྤི ཨཏྠི པཉྷེན ཨཱགམཾ.

ཀཐཾ ལོཀཾ ཨཝེཀྑནྟནྟི ཀཐཾ ལོཀཾ ཨཝེཀྑནྟཾ པཙྩཝེཀྑནྟཾ ཏུལཡནྟཾ ཏཱིརཡནྟཾ ཝིབྷཱཝཡནྟཾ ཝིབྷཱུཏཾ ཀརོནྟནྟི – ཀཐཾ ལོཀཾ ཨཝེཀྑནྟཾ.

མཙྩུརཱཛཱ ན པསྶཏཱིཏི མཙྩུརཱཛཱ ན པསྶཏི ན དཀྑཏི ནཱདྷིགཙྪཏི ན ཝིནྡཏི ན པཊིལབྷཏཱིཏི – མཙྩུརཱཛཱ ན པསྶཏི. ཏེནཱཧ སོ བྲཱཧྨཎོ –

‘‘ཨེཝཾ ཨབྷིཀྐནྟདསྶཱཝིཾ, ཨཏྠི པཉྷེན ཨཱགམཾ;

ཀཐཾ ལོཀཾ ཨཝེཀྑནྟཾ, མཙྩུརཱཛཱ ན པསྶཏཱི’’ཏི.

༨༨.

སུཉྙཏོ ལོཀཾ ཨཝེཀྑསྶུ, མོགྷརཱཛ སདཱ སཏོ;

ཨཏྟཱནུདིཊྛིཾ ཨཱུཧཙྩ, ཨེཝཾ མཙྩུཏརོ སིཡཱ;

ཨེཝཾ ལོཀཾ ཨཝེཀྑནྟཾ, མཙྩུརཱཛཱ ན པསྶཏི.

སུཉྙཏོ ལོཀཾ ཨཝེཀྑསྶཱུཏི. ལོཀོཏི ནིརཡལོཀོ ཏིརཙྪཱནལོཀོ པེཏྟིཝིསཡལོཀོ མནུསྶལོཀོ དེཝལོཀོ ཁནྡྷལོཀོ དྷཱཏུལོཀོ ཨཱཡཏནལོཀོ ཨཡཾ ལོཀོ པརོ ལོཀོ བྲཧྨལོཀོ སདེཝཀོ [སདེཝཀོ ལོཀོ (ཀ.)]. ཨཉྙཏརོ བྷིཀྑུ བྷགཝནྟཾ ཨེཏདཝོཙ – ‘‘ལོཀོ ལོཀོཏི, བྷནྟེ, ཝུཙྩཏི. ཀིཏྟཱཝཏཱ ནུ ཁོ, བྷནྟེ, ལོཀོཏི ཝུཙྩཏཱི’’ཏི? ‘‘ལུཛྫཏཱིཏི ཁོ, བྷིཀྑུ, ཏསྨཱ ལོཀོཏི ཝུཙྩཏི. ཀིཉྩ ལུཛྫཏི? ཙཀྑུ ཁོ བྷིཀྑུ ལུཛྫཏི, རཱུཔཱ ལུཛྫནྟི, ཙཀྑུཝིཉཱཎཾ ལུཛྫཏི, ཙཀྑུསམྥསྶོ ལུཛྫཏི, ཡམྤིདཾ [ཡམིདཾ (ཀ.) པསྶ སཾ. ནི. ༤.༨༢] ཙཀྑུསམྥསྶཔཙྩཡཱ ཨུཔྤཛྫཏི ཝེདཡིཏཾ སུཁཾ ཝཱ དུཀྑཾ ཝཱ ཨདུཀྑམསུཁཾ ཝཱ ཏམྤི ལུཛྫཏི; སོཏཾ ལུཛྫཏི, གནྡྷཱ ལུཛྫནྟི…པེ… ཀཱཡོ ལུཛྫཏི, ཕོཊྛབྦཱ ལུཛྫནྟི; མནོ ལུཛྫཏི, དྷམྨཱ ལུཛྫནྟི, མནོཝིཉྙཱཎཾ ལུཛྫཏི, མནོསམྥསྶོ ལུཛྫཏི; ཡམྤིདཾ མནོསམྥསྶཔཙྩཡཱ ཨུཔྤཛྫཏི ཝེདཡིཏཾ སུཁཾ ཝཱ དུཀྑཾ ཝཱ ཨདུཀྑམསུཁཾ ཝཱ ཏམྤི ལུཛྫཏི. ལུཛྫཏཱིཏི ཁོ, བྷིཀྑུ, ཏསྨཱ ལོཀོཏི ཝུཙྩཏི’’.

སུཉྙཏོ ལོཀཾ ཨཝེཀྑསྶཱུཏི དྭཱིཧི ཀཱརཎེཧི སུཉྙཏོ ལོཀཾ ཨཝེཀྑཏི – ཨཝསིཡཔཝཏྟསལླཀྑཎཝསེན [ཨཝསྶིཡཔཝཏྟ … (སྱཱ.)] ཝཱ ཏུཙྪསངྑཱརསམནུཔསྶནཱཝསེན ཝཱ. ཀཐཾ ཨཝསིཡཔཝཏྟསལླཀྑཎཝསེན སུཉྙཏོ ལོཀཾ ཨཝེཀྑཏི? རཱུཔེ ཝསོ ན ལབྦྷཏི, ཝེདནཱཡ ཝསོ ན ལབྦྷཏི, སཉྙཱཡ ཝསོ ན ལབྦྷཏི, སངྑཱརེསུ ཝསོ ན ལབྦྷཏི, ཝིཉྙཱཎེ ཝསོ ན ལབྦྷཏི. ཝུཏྟཉྷེཏཾ བྷགཝཏཱ [པསྶ སཾ. ནི. ༣.༥༩] – ‘‘རཱུཔཾ, བྷིཀྑཝེ, ཨནཏྟཱ. རཱུཔཉྩ ཧིདཾ, བྷིཀྑཝེ, ཨཏྟཱ ཨབྷཝིསྶ, ནཡིདཾ རཱུཔཾ ཨཱབཱདྷཱཡ སཾཝཏྟེཡྻ; ལབྦྷེཐ ཙ རཱུཔེ – ‘ཨེཝཾ མེ རཱུཔཾ ཧོཏུ, ཨེཝཾ མེ རཱུཔཾ མཱ ཨཧོསཱི’ཏི. ཡསྨཱ ཙ ཁོ, བྷིཀྑཝེ, རཱུཔཾ ཨནཏྟཱ, ཏསྨཱ རཱུཔཾ ཨཱབཱདྷཱཡ སཾཝཏྟཏི ན ཙ ལབྦྷཏི རཱུཔེ – ‘ཨེཝཾ མེ རཱུཔཾ ཧོཏུ, ཨེཝཾ མེ རཱུཔཾ མཱ ཨཧོསཱི’ཏི.

‘‘ཝེདནཱ ཨནཏྟཱ. ཝེདནཱ ཙ ཧིདཾ, བྷིཀྑཝེ, ཨཏྟཱ ཨབྷཝིསྶ, ནཡིདཾ ཝེདནཱ ཨཱབཱདྷཱཡ སཾཝཏྟེཡྻ; ལབྦྷེཐ ཙ ཝེདནཱཡ – ‘ཨེཝཾ མེ ཝེདནཱ ཧོཏུ, ཨེཝཾ མེ ཝེདནཱ མཱ ཨཧོསཱི’ཏི. ཡསྨཱ ཙ ཁོ, བྷིཀྑཝེ, ཝེདནཱ ཨནཏྟཱ, ཏསྨཱ ཝེདནཱ ཨཱབཱདྷཱཡ སཾཝཏྟཏི, ན ཙ ལབྦྷཏི ཝེདནཱཡ – ‘ཨེཝཾ མེ ཝེདནཱ ཧོཏུ, ཨེཝཾ མེ ཝེདནཱ མཱ ཨཧོསཱི’ཏི.

‘‘སཉྙཱ ཨནཏྟཱ. སཉྙཱ ཙ ཧིདཾ, བྷིཀྑཝེ, ཨཏྟཱ ཨབྷཝིསྶ, ནཡིདཾ སཉྙཱ ཨཱབཱདྷཱཡ སཾཝཏྟེཡྻ; ལབྦྷེཐ ཙ སཉྙཱཡ – ‘ཨེཝཾ མེ སཉྙཱ ཧོཏུ, ཨེཝཾ མེ སཉྙཱ མཱ ཨཧོསཱི’ཏི. ཡསྨཱ ཙ ཁོ, བྷིཀྑཝེ, སཉྙཱ ཨནཏྟཱ, ཏསྨཱ སཉྙཱ ཨཱབཱདྷཱཡ སཾཝཏྟཏི, ན ཙ ལབྦྷཏི སཉྙཱཡ – ‘ཨེཝཾ མེ སཉྙཱ ཧོཏུ, ཨེཝཾ མེ སཉྙཱ མཱ ཨཧོསཱི’ཏི.

‘‘སངྑཱརཱ ཨནཏྟཱ. སངྑཱརཱ ཙ ཧིདཾ, བྷིཀྑཝེ, ཨཏྟཱ ཨབྷཝིསྶཾསུ, ནཡིདཾ སངྑཱརཱ ཨཱབཱདྷཱཡ སཾཝཏྟེཡྻུཾ; ལབྦྷེཐ ཙ སངྑཱརེསུ – ‘ཨེཝཾ མེ སངྑཱརཱ ཧོནྟུ, ཨེཝཾ མེ སངྑཱརཱ མཱ ཨཧེསུ’ནྟི. ཡསྨཱ ཙ ཁོ, བྷིཀྑཝེ, སངྑཱརཱ ཨནཏྟཱ, ཏསྨཱ སངྑཱརཱ ཨཱབཱདྷཱཡ སཾཝཏྟནྟི, ན ཙ ལབྦྷཏི སངྑཱརེསུ – ‘ཨེཝཾ མེ སངྑཱརཱ ཧོནྟུ, ཨེཝཾ མེ སངྑཱརཱ མཱ ཨཧེསུ’ནྟི.

‘‘ཝིཉྙཱཎཾ ཨནཏྟཱ. ཝིཉྙཱཎཉྩ ཧིདཾ, བྷིཀྑཝེ, ཨཏྟཱ ཨབྷཝིསྶ, ནཡིདཾ ཝིཉྙཱཎཾ ཨཱབཱདྷཱཡ སཾཝཏྟེཡྻ; ལབྦྷེཐ ཙ ཝིཉྙཱཎེ – ‘ཨེཝཾ མེ ཝིཉྙཱཎཾ ཧོཏུ, ཨེཝཾ མེ ཝིཉྙཱཎཾ མཱ ཨཧོསཱི’ཏི. ཡསྨཱ ཙ ཁོ, བྷིཀྑཝེ, ཝིཉྙཱཎཾ ཨནཏྟཱ, ཏསྨཱ ཝིཉྙཱཎཾ ཨཱབཱདྷཱཡ སཾཝཏྟཏི, ན ཙ ལབྦྷཏི ཝིཉྙཱཎེ – ‘ཨེཝཾ མེ ཝིཉྙཱཎཾ ཧོཏུ, ཨེཝཾ མེ ཝིཉྙཱཎཾ མཱ ཨཧོསཱི’’’ཏི.

ཝུཏྟཉྷེཏཾ བྷགཝཏཱ – ‘‘ནཱཡཾ, བྷིཀྑཝེ, ཀཱཡོ ཏུམྷཱཀཾ, ནཔི ཨཉྙེསཾ [པརེསཾ (སྱཱ.) པསྶ སཾ. ནི. ༢.༣༧]. པུརཱཎམིདཾ, བྷིཀྑཝེ, ཀམྨཾ ཨབྷིསངྑཏཾ ཨབྷིསཉྩེཏཡིཏཾ ཝེདནིཡཾ དཊྛབྦཾ. ཏཏྲ ཁོ, བྷིཀྑཝེ, སུཏཝཱ ཨརིཡསཱཝཀོ པཊིཙྩསམུཔྤཱདཾཡེཝ སཱདྷུཀཾ ཡོནིསོ མནསི ཀརོཏི – ‘ཨིཏི ཨིམསྨིཾ སཏི ཨིདཾ ཧོཏི, ཨིམསྶུཔྤཱདཱ ཨིདཾ ཨུཔྤཛྫཏི; ཨིམསྨིཾ ཨསཏི ཨིདཾ ན ཧོཏི, ཨིམསྶ ནིརོདྷཱ ཨིདཾ ནིརུཛ྄ཛྷཏི, ཡདིདཾ – ཨཝིཛྫཱཔཙྩཡཱ སངྑཱརཱ, སངྑཱརཔཙྩཡཱ ཝིཉྙཱཎཾ, ཝིཉྙཱཎཔཙྩཡཱ ནཱམརཱུཔཾ, ནཱམརཱུཔཔཙྩཡཱ སལཱ༹ཡཏནཾ, སལཱ༹ཡཏནཔཙྩཡཱ ཕསྶོ, ཕསྶཔཙྩཡཱ ཝེདནཱ, ཝེདནཱཔཙྩཡཱ ཏཎྷཱ, ཏཎྷཱཔཙྩཡཱ ཨུཔཱདཱནཾ, ཨུཔཱདཱནཔཙྩཡཱ བྷཝོ, བྷཝཔཙྩཡཱ ཛཱཏི, ཛཱཏིཔཙྩཡཱ ཛརཱམརཎཾ སོཀཔརིདེཝདུཀྑདོམནསྶུཔཱཡཱསཱ སམྦྷཝནྟི – ཨེཝམེཏསྶ ཀེཝལསྶ དུཀྑཀྑནྡྷསྶ སམུདཡོ ཧོཏི’’’.

‘‘ཨཝིཛྫཱཡ ཏྭེཝ ཨསེསཝིརཱགནིརོདྷཱ སངྑཱརནིརོདྷོ, སངྑཱརནིརོདྷཱ ཝིཉྙཱཎནིརོདྷོ …པེ… ཛཱཏིནིརོདྷཱ ཛརཱམརཎཾ སོཀཔརིདེཝདུཀྑདོམནསྶུཔཱཡཱསཱ ནིརུཛ྄ཛྷནྟི, ཨེཝམེཏསྶ ཀེཝལསྶ དུཀྑཀྑནྡྷསྶ ནིརོདྷོ ཧོཏཱི’’ཏི. ཨེཝཾ ཨཝསིཡཔཝཏྟསལླཀྑཎཝསེན སུཉྙཏོ ལོཀཾ ཨཝེཀྑཏི.

ཀཐཾ ཏུཙྪསངྑཱརསམནུཔསྶནཱཝསེན སུཉྙཏོ ལོཀཾ ཨཝེཀྑཏི? རཱུཔེ སཱརོ ན ལབྦྷཏི, ཝེདནཱཡ སཱརོ ན ལབྦྷཏི, སཉྙཱཡ སཱརོ ན ལབྦྷཏི, སངྑཱརེསུ སཱརོ ན ལབྦྷཏི, ཝིཉྙཱཎེ སཱརོ ན ལབྦྷཏི; རཱུཔཾ ཨསྶཱརཾ ནིསྶཱརཾ སཱརཱཔགཏཾ ནིཙྩསཱརསཱརེན ཝཱ སུཁསཱརསཱརེན ཝཱ ཨཏྟསཱརསཱརེན ཝཱ ནིཙྩེན ཝཱ དྷུཝེན ཝཱ སསྶཏེན ཝཱ ཨཝིཔརིཎཱམདྷམྨེན ཝཱ. ཝེདནཱ ཨསྶཱརཱ ནིསྶཱརཱ སཱརཱཔགཏཱ…པེ… སཉྙཱ ཨསྶཱརཱ ནིསྶཱརཱ སཱརཱཔགཏཱ… སངྑཱརཱ ཨསྶཱརཱ ནིསྶཱརཱ སཱརཱཔགཏཱ… ཝིཉྙཱཎཾ ཨསྶཱརཾ ནིསྶཱརཾ སཱརཱཔགཏཾ ནིཙྩསཱརསཱརེན ཝཱ སུཁསཱརསཱརེན ཝཱ ཨཏྟསཱརསཱརེན ཝཱ ནིཙྩེན ཝཱ དྷུཝེན ཝཱ སསྶཏེན ཝཱ ཨཝིཔརིཎཱམདྷམྨེན ཝཱ. ཡཐཱ ནལོ༹ ཨསྶཱརོ ནིསྶཱརོ སཱརཱཔགཏོ, ཡཐཱ ཙ ཨེརཎྜོ…པེ… ཡཐཱ ཙ ཨུདུམྦརོ ཨསྶཱརོ ནིསྶཱརོ སཱརཱཔགཏོ, ཡཐཱ ཙ སེཏགཙྪོ [སེཏཝཙྪོ (ཀ.)] ཨསྶཱརོ ནིསྶཱརོ སཱརཱཔགཏོ, ཡཐཱ ཙ པཱལིབྷདྡཀོ [པཱལི༹བྷདྡཀོ (ཀ.)] ཨསྶཱརོ ནིསྶཱརོ སཱརཱཔགཏོ, ཡཐཱ ཙ ཕེཎཔིཎྜོ [ཕེཎུཔིཎྜོ (སྱཱ.)] ཨསྶཱརོ ནིསྶཱརོ སཱརཱཔགཏོ, ཡཐཱ ཙ ཨུདཀཔུབྦུལ༹ཾ [པུབྦུལཀཾ (སྱཱ.)] ཨསྶཱརཾ ནིསྶཱརཾ སཱརཱཔགཏཾ, ཡཐཱ ཙ མརཱིཙི ཨསྶཱརཱ ནིསྶཱརཱ སཱརཱཔགཏཱ, ཡཐཱ ཀདལིཀྑནྡྷོ ཨསྶཱརོ ནིསྶཱརོ སཱརཱཔགཏོ, ཡཐཱ མཱཡཱ ཨསྶཱརཱ ནིསྶཱརཱ སཱརཱཔགཏཱ – ཨེཝམེཝ རཱུཔཾ ཨསྶཱརཾ ནིསྶཱརཾ སཱརཱཔགཏཾ ནིཙྩསཱརསཱརེན ཝཱ སུཁསཱརསཱརེན ཝཱ ཨཏྟསཱརསཱརེན ཝཱ ནིཙྩེན ཝཱ དྷུཝེན ཝཱ སསྶཏེན ཝཱ ཨཝིཔརིཎཱམདྷམྨེན ཝཱ. ཝེདནཱ ཨསྶཱརཱ ནིསྶཱརཱ སཱརཱཔགཏཱ…པེ… སཉྙཱ ཨསྶཱརཱ ནིསྶཱརཱ སཱརཱཔགཏཱ… སངྑཱརཱ ཨསྶཱརཱ ནིསྶཱརཱ སཱརཱཔགཏཱ… ཝིཉྙཱཎཾ ཨསྶཱརཾ ནིསྶཱརཾ སཱརཱཔགཏཾ ནིཙྩསཱརསཱརེན ཝཱ སུཁསཱརསཱརེན ཝཱ ཨཏྟསཱརསཱརེན ཝཱ ནིཙྩེན ཝཱ དྷུཝེན ཝཱ སསྶཏེན ཝཱ ཨཝིཔརིཎཱམདྷམྨེན ཝཱ. ཨེཝཾ ཏུཙྪསངྑཱརསམནུཔསྶནཱཝསེན སུཉྙཏོ ལོཀཾ ཨཝེཀྑཏི. ཨིམེཧི དྭཱིཧི ཀཱརཎེཧི སུཉྙཏོ ལོཀཾ ཨཝེཀྑཏི.

ཨཔི ཙ, ཚཧཱཀཱརེཧི སུཉྙཏོ ལོཀཾ ཨཝེཀྑཏི. ཙཀྑུ སུཉྙཾ [སྱཱ. … པོཏྠཀེ ཨིམསྨིཾ ཋཱནེ ཨཉྙཐཱ དིསྶཏི] ཨཏྟེན ཝཱ ཨཏྟནིཡེན ཝཱ ནིཙྩེན ཝཱ དྷུཝེན ཝཱ སསྶཏེན ཝཱ ཨཝིཔརིཎཱམདྷམྨེན ཝཱ, སོཏཾ སུཉྙཾ…པེ… གྷཱནཾ སུཉྙཾ… ཛིཝ྄ཧཱ སུཉྙཱ… ཀཱཡོ སུཉྙོ… མནོ སུཉྙོ ཨཏྟེན ཝཱ ཨཏྟནིཡེན ཝཱ ནིཙྩེན ཝཱ དྷུཝེན ཝཱ སསྶཏེན ཝཱ ཨཝིཔརིཎཱམདྷམྨེན ཝཱ. རཱུཔཱ སུཉྙཱ…པེ… སདྡཱ སུཉྙཱ… གནྡྷཱ སུཉྙཱ… རསཱ སུཉྙཱ… ཕོཊྛབྦཱ སུཉྙཱ… དྷམྨཱ སུཉྙཱ ཨཏྟེན ཝཱ ཨཏྟནིཡེན ཝཱ ནིཙྩེན ཝཱ དྷུཝེན ཝཱ སསྶཏེན ཝཱ ཨཝིཔརིཎཱམདྷམྨེན ཝཱ. ཙཀྑུཝིཉྙཱཎཾ སུཉྙཾ…པེ… མནོཝིཉྙཱཎཾ སུཉྙཾ… ཙཀྑུསམྥསྶོ སུཉྙོ … མནོསམྥསྶོ སུཉྙོ… ཙཀྑུསམྥསྶཛཱ ཝེདནཱ སུཉྙཱ… མནོསམྥསྶཛཱ ཝེདནཱ སུཉྙཱ… རཱུཔསཉྙཱ སུཉྙཱ… དྷམྨསཉྙཱ སུཉྙཱ… རཱུཔསཉྩེཏནཱ སུཉྙཱ… དྷམྨསཉྩེཏནཱ སུཉྙཱ… རཱུཔཏཎྷཱ སུཉྙཱ… རཱུཔཝིཏཀྐོ སུཉྙོ… རཱུཔཝིཙཱརོ སུཉྙོ… དྷམྨཝིཙཱརོ སུཉྙོ ཨཏྟེན ཝཱ ཨཏྟནིཡེན ཝཱ ནིཙྩེན ཝཱ དྷུཝེན ཝཱ སསྶཏེན ཝཱ ཨཝིཔརིཎཱམདྷམྨེན ཝཱ. ཨེཝཾ ཚཧཱཀཱརེཧི སུཉྙཏོ ལོཀཾ ཨཝེཀྑཏི.

ཨཔི ཙ, དསཧཱཀཱརེཧི སུཉྙཏོ ལོཀཾ ཨཝེཀྑཏི. རཱུཔཾ རིཏྟཏོ ཏུཙྪཏོ སུཉྙཏོ ཨནཏྟཏོ ཨསཱརཀཏོ ཝདྷཀཏོ ཝིབྷཝཏོ ཨགྷམཱུལཏོ སཱསཝཏོ སངྑཏཏོ; ཝེདནཾ…པེ… སཉྙཾ… སངྑཱརེ… ཝིཉྙཱཎཾ… ཙུཏིཾ… ཨུཔཔཏྟིཾ… པཊིསནྡྷིཾ… བྷཝཾ… སཾསཱརཝཊྚཾ རིཏྟཏོ ཏུཙྪཏོ སུཉྙཏོ ཨནཏྟཏོ ཨསཱརཀཏོ ཝདྷཀཏོ ཝིབྷཝཏོ ཨགྷམཱུལཏོ སཱསཝཏོ སངྑཏཏོ. ཨེཝཾ དསཧཱཀཱརེཧི སུཉྙཏོ ལོཀཾ ཨཝེཀྑཏི.

ཨཔི ཙ, དྭཱདསཧཱཀཱརེཧི སུཉྙཏོ ལོཀཾ ཨཝེཀྑཏི. རཱུཔཾ ན སཏྟོ ན ཛཱིཝོ ན ནརོ ན མཱཎཝོ ན ཨིཏྠཱི ན པུརིསོ ན ཨཏྟཱ ན ཨཏྟནིཡཾ ནཱཧཾ ན མམ ན ཀོཙི ན ཀསྶཙི; ཝེདནཱ…པེ… སཉྙཱ… སངྑཱརཱ… ཝིཉྙཱཎཾ ན སཏྟོ ན ཛཱིཝོ ན ནརོ ན མཱཎཝོ ན ཨིཏྠཱི ན པུརིསོ ན ཨཏྟཱ ན ཨཏྟནིཡཾ ནཱཧཾ ན མམ ན ཀོཙི ན ཀསྶཙི. ཨེཝཾ དྭཱདསཧཱཀཱརེཧི སུཉྙཏོ ལོཀཾ ཨཝེཀྑཏི.

ཝུཏྟཉྷེཏཾ བྷགཝཏཱ – ‘‘ཡཾ, བྷིཀྑཝེ, ན ཏུམྷཱཀཾ ཏཾ པཛཧཐ. ཏཾ ཝོ པཧཱིནཾ དཱིགྷརཏྟཾ ཧིཏཱཡ སུཁཱཡ བྷཝིསྶཏི. ཀིཉྩ, བྷིཀྑཝེ, ན ཏུམྷཱཀཾ? རཱུཔཾ, བྷིཀྑཝེ, ན ཏུམྷཱཀཾ; ཏཾ པཛཧཐ. ཏཾ ཝོ པཧཱིནཾ དཱིགྷརཏྟཾ ཧིཏཱཡ སུཁཱཡ བྷཝིསྶཏི. ཝེདནཱ, བྷིཀྑཝེ, ན ཏུམྷཱཀཾ; ཏཾ པཛཧཐ. སཱ ཝོ པཧཱིནཱ དཱིགྷརཏྟཾ ཧིཏཱཡ སུཁཱཡ བྷཝིསྶཏི. སཉྙཱ, བྷིཀྑཝེ, ན ཏུམྷཱཀཾ; ཏཾ པཛཧཐ. སཱ ཝོ པཧཱིནཱ དཱིགྷརཏྟཾ ཧིཏཱཡ སུཁཱཡ བྷཝིསྶཏི. སངྑཱརཱ, བྷིཀྑཝེ, ན ཏུམྷཱཀཾ; ཏེ པཛཧཐ. ཏེ ཝོ པཧཱིནཱ དཱིགྷརཏྟཾ ཧིཏཱཡ སུཁཱཡ བྷཝིསྶནྟི. ཝིཉྙཱཎཾ, བྷིཀྑཝེ, ན ཏུམྷཱཀཾ; ཏཾ པཛཧཐ. ཏཾ ཝོ པཧཱིནཾ དཱིགྷརཏྟཾ ཧིཏཱཡ སུཁཱཡ བྷཝིསྶཏི. སེཡྻཐཱཔི [ཏཾ ཀིཾ མཉྙཐ (སྱཱ. ཀ.) པསྶ སཾ. ནི. ༣.༣༣], བྷིཀྑཝེ, ཡཾ ཨིམསྨིཾ ཛེཏཝནེ ཏིཎཀཊྛསཱཁཱཔལཱསཾ ཏཾ ཛནོ ཧརེཡྻ ཝཱ ཌཧེཡྻ ཝཱ ཡཐཱཔཙྩཡཾ ཝཱ ཀརེཡྻ. ཨཔི ནུ ཏུམྷཱཀཾ ཨེཝམསྶ – ‘ཨམྷེ ཛནོ ཧརཏི ཝཱ ཌཧཏི ཝཱ ཡཐཱཔཙྩཡཾ ཝཱ ཀརོཏཱི’ཏི? ‘ནོ ཧེཏཾ, བྷནྟེ’. ‘ཏཾ ཀིསྶ ཧེཏུ’? ‘ན ཧི ནོ ཨེཏཾ, བྷནྟེ, ཨཏྟཱ ཝཱ ཨཏྟནིཡཾ ཝཱ’ཏི. ཨེཝམེཝ ཁོ, བྷིཀྑཝེ, ཡཾ ན ཏུམྷཱཀཾ ཏཾ པཛཧཐ; ཏཾ ཝོ པཧཱིནཾ དཱིགྷརཏྟཾ ཧིཏཱཡ སུཁཱཡ བྷཝིསྶཏི. ཀིཉྩ, བྷིཀྑཝེ, ན ཏུམྷཱཀཾ? རཱུཔཾ, བྷིཀྑཝེ, ན ཏུམྷཱཀཾ; ཏཾ པཛཧཐ. ཏཾ ཝོ པཧཱིནཾ དཱིགྷརཏྟཾ ཧིཏཱཡ སུཁཱཡ བྷཝིསྶཏི. ཝེདནཱ…པེ… སཉྙཱ… སངྑཱརཱ… ཝིཉྙཱཎཾ, བྷིཀྑཝེ, ན ཏུམྷཱཀཾ; ཏཾ པཛཧཐ. ཏཾ ཝོ པཧཱིནཾ དཱིགྷརཏྟཾ ཧིཏཱཡ སུཁཱཡ བྷཝིསྶཏཱི’’ཏི. ཨེཝམྤི སུཉྙཏོ ལོཀཾ ཨཝེཀྑཏི.

ཨཱཡསྨཱ ཨཱནནྡོ བྷགཝནྟཾ ཨེཏདཝོཙ – ‘‘‘སུཉྙོ [སུཉྙཏོ (ཀ.) པསྶ སཾ. ནི. ༤.༨༥] ལོཀོ, སུཉྙོ ལོཀོ’ཏི, བྷནྟེ, ཝུཙྩཏི. ཀིཏྟཱཝཏཱ ནུ ཁོ, བྷནྟེ, སུཉྙོ ལོཀོཏི ཝུཙྩཏཱི’’ཏི? ‘‘ཡསྨཱ ཙ ཁོ, ཨཱནནྡ, སུཉྙཾ ཨཏྟེན ཝཱ ཨཏྟནིཡེན ཝཱ, ཏསྨཱ སུཉྙོ ལོཀོཏི ཝུཙྩཏི. ཀིཉྩཱནནྡ, སུཉྙཾ ཨཏྟེན ཝཱ ཨཏྟནིཡེན ཝཱ? ཙཀྑུ ཁོ, ཨཱནནྡ, སུཉྙཾ ཨཏྟེན ཝཱ ཨཏྟནིཡེན ཝཱ. རཱུཔཱ སུཉྙཱ…པེ… ཙཀྑུཝིཉྙཱཎཾ སུཉྙཾ… ཙཀྑུསམྥསྶོ སུཉྙོ… ཡམྤིདཾ ཙཀྑུསམྥསྶཔཙྩཡཱ ཨུཔྤཛྫཏི ཝེདཡིཏཾ སུཁཾ ཝཱ དུཀྑཾ ཝཱ ཨདུཀྑམསུཁཾ ཝཱ ཏམྤི སུཉྙཾ ཨཏྟེན ཝཱ ཨཏྟནིཡེན ཝཱ. སོཏཾ སུཉྙཾ… སདྡཱ སུཉྙཱ… གྷཱནཾ སུཉྙཾ… གནྡྷཱ སུཉྙཱ… ཛིཝ྄ཧཱ སུཉྙཱ… རསཱ སུཉྙཱ… ཀཱཡོ སུཉྙོ … ཕོཊྛབྦཱ སུཉྙཱ… མནོ སུཉྙོ… དྷམྨཱ སུཉྙཱ… མནོཝིཉྙཱཎཾ སུཉྙཾ… མནོསམྥསྶོ སུཉྙོ… ཡམྤིདཾ སུཉྙཾ མནོསམྥསྶཔཙྩཡཱ ཨུཔྤཛྫཏི ཝེདཡིཏཾ སུཁཾ ཝཱ དུཀྑཾ ཝཱ ཨདུཀྑམསུཁཾ ཝཱ ཏམྤི སུཉྙཾ ཨཏྟེན ཝཱ ཨཏྟནིཡེན ཝཱ. ཡསྨཱ ཙ ཁོ, ཨཱནནྡ, སུཉྙཾ ཨཏྟེན ཝཱ ཨཏྟནིཡེན ཝཱ, ཏསྨཱ སུཉྙོ ལོཀོཏི ཝུཙྩཏཱི’’ཏི. ཨེཝམྤི སུཉྙཏོ ལོཀཾ ཨཝེཀྑཏི.

‘‘སུདྡྷཾ དྷམྨསམུཔྤཱདཾ, སུདྡྷསངྑཱརསནྟཏིཾ;

པསྶནྟསྶ ཡཐཱབྷཱུཏཾ, ན བྷཡཾ ཧོཏི གཱམཎི.

‘‘ཏིཎཀཊྛསམཾ ལོཀཾ, ཡདཱ པཉྙཱཡ པསྶཏི;

ནཱཉྙཾ [ན ཨཉྙཾ (སཱི. སྱཱ. ཀ.)] པཏྠཡཏེ ཀིཉྩི, ཨཉྙཏྲཔྤཊིསནྡྷིཡཱ’’ཏི.

ཨེཝམྤི སུཉྙཏོ ལོཀཾ ཨཝེཀྑཏི.

ཝུཏྟཉྷེཏཾ བྷགཝཏཱ [པསྶ སཾ. ནི. ༤.༢༤༦] – ‘‘ཨེཝམེཝ ཁོ, བྷིཀྑཝེ, བྷིཀྑུ རཱུཔཾ སམནྣེསཏི ཡཱཝཏཱ རཱུཔསྶ གཏི, ཝེདནཾ སམནྣེསཏི ཡཱཝཏཱ ཝེདནཱཡ གཏི, སཉྙཾ སམནྣེསཏི ཡཱཝཏཱ སཉྙཱཡ གཏི, སངྑཱརེ སམནྣེསཏི ཡཱཝཏཱ སངྑཱརཱནཾ གཏི, ཝིཉྙཱཎཾ སམནྣེསཏི ཡཱཝཏཱ ཝིཉྙཱཎསྶ གཏི. ཏསྶ རཱུཔཾ [ཏསྶ བྷིཀྑུནོ རཱུཔཾ (སྱཱ.)] སམནྣེསཏོ ཡཱཝཏཱ རཱུཔསྶ གཏི, ཝེདནཾ…པེ… སཉྙཾ… སངྑཱརེ… ཝིཉྙཱཎཾ སམནྣེསཏོ ཡཱཝཏཱ ཝིཉྙཱཎསྶ གཏི, ཡམྤིསྶ ཏཾ ཧོཏི ཨཧནྟི ཝཱ མམནྟི ཝཱ ཨསྨཱིཏི ཝཱ, ཏམྤི ཏསྶ ན ཧོཏཱི’’ཏི. ཨེཝམྤི སུཉྙཏོ ལོཀཾ ཨཝེཀྑཏི.

སུཉྙཏོ ལོཀཾ ཨཝེཀྑསྶཱུཏི སུཉྙཏོ ལོཀཾ ཨཝེཀྑསྶུ པཙྩཝེཀྑསྶུ དཀྑསྶུ ཏུལེཧི ཏཱིརེཧི ཝིབྷཱཝེཧི ཝིབྷཱུཏཾ ཀརོཧཱིཏི – སུཉྙཏོ ལོཀཾ ཨཝེཀྑསྶུ.

མོགྷརཱཛ སདཱ སཏོཏི. མོགྷརཱཛཱཏི བྷགཝཱ ཏཾ བྲཱཧྨཎཾ ནཱམེན ཨཱལཔཏི. སདཱཏི སབྦཀཱལཾ…པེ… པཙྪིམེ ཝཡོཁནྡྷེ. སཏོཏི ཙཏཱུཧི ཀཱརཎེཧི སཏོ – ཀཱཡེ ཀཱཡཱནུཔསྶནཱསཏིཔཊྛཱནཾ བྷཱཝེནྟོ སཏོ…པེ… སོ ཝུཙྩཏི སཏོཏི – མོགྷརཱཛ སདཱ སཏོ.

ཨཏྟཱནུདིཊྛིཾ ཨཱུཧཙྩཱཏི ཨཏྟཱནུདིཊྛི ཝུཙྩཏི ཝཱིསཏིཝཏྠུཀཱ སཀྐཱཡདིཊྛི. ཨིདྷ ཨསྶུཏཝཱ པུཐུཛྫནོ ཨརིཡཱནཾ ཨདསྶཱཝཱི ཨརིཡདྷམྨསྶ ཨཀོཝིདོ ཨརིཡདྷམྨེ ཨཝིནཱིཏོ སཔྤུརིསཱནཾ ཨདསྶཱཝཱི སཔྤུརིསདྷམྨསྶ ཨཀོཝིདོ སཔྤུརིསདྷམྨེ ཨཝིནཱིཏོ རཱུཔཾ ཨཏྟཏོ སམནུཔསྶཏི རཱུཔཝནྟཾ ཝཱ ཨཏྟཱནཾ ཨཏྟནི ཝཱ རཱུཔཾ རཱུཔསྨིཾ ཝཱ ཨཏྟཱནཾ, ཝེདནཾ…པེ… སཉྙཾ… སངྑཱརེ… ཝིཉྙཱཎཾ ཨཏྟཏོ སམནུཔསྶཏི ཝིཉྙཱཎཝནྟཾ ཝཱ ཨཏྟཱནཾ ཨཏྟནི ཝཱ ཝིཉྙཱཎཾ ཝིཉྙཱཎསྨིཾ ཝཱ ཨཏྟཱནཾ. ཡཱ ཨེཝརཱུཔཱ དིཊྛི དིཊྛིགཏཾ དིཊྛིགཧནཾ དིཊྛིཀནྟཱརོ དིཊྛིཝིསཱུཀཱཡིཀཾ དིཊྛིཝིཔྥནྡིཏཾ དིཊྛིསཾཡོཛནཾ གཱཧོ པཊིགྒཱཧོ ཨབྷིནིཝེསོ པརཱམཱསོ ཀུམྨགྒོ མིཙྪཱཔཐོ མིཙྪཏྟཾ ཏིཏྠཱཡཏནཾ ཝིཔརིཡེསགྒཱཧོ ཝིཔརཱིཏགྒཱཧོ ཝིཔལླཱསགྒཱཧོ མིཙྪཱགཱཧོ ཨཡཱཐཱཝཀསྨིཾ ཡཱཐཱཝཀནྟི གཱཧོ ཡཱཝཏཱ དྭཱསཊྛི དིཊྛིགཏཱནི, ཨཡཾ ཨཏྟཱནུདིཊྛི. ཨཏྟཱནུདིཊྛིཾ ཨཱུཧཙྩཱཏི ཨཏྟཱནུདིཊྛིཾ ཨཱུཧཙྩ སམཱུཧཙྩ [ཨུཧཙྩ སམུཧཙྩ (ཀ.) སདྡནཱིཏིཡཱ པན སམེཏི] ཨུདྡྷརིཏྭཱ སམུདྡྷརིཏྭཱ ཨུཔྤཱཊཡིཏྭཱ སམུཔྤཱཊཡིཏྭཱ པཛཧིཏྭཱ ཝིནོདེཏྭཱ བྱནྟཱིཀརིཏྭཱ ཨནབྷཱཝཾ གམེཏྭཱཏི – ཨཏྟཱནུདིཊྛིཾ ཨཱུཧཙྩ.

ཨེཝཾ མཙྩུཏརོ སིཡཱཏི ཨེཝཾ མཙྩུཔི ཏརེཡྻཱསི, ཛརཱཔི ཏརེཡྻཱསི, མརཎམྤི ཏརེཡྻཱསི ཨུཏྟརེཡྻཱསི པཏརེཡྻཱསི སམཏིཀྐམེཡྻཱསི ཝཱིཏིཝཏྟེཡྻཱསཱིཏི – ཨེཝཾ མཙྩུཏརོ སིཡཱ.

ཨེཝཾ ལོཀཾ ཨཝེཀྑནྟནྟི ཨེཝཾ ལོཀཾ ཨཝེཀྑནྟཾ པཙྩཝེཀྑནྟཾ ཏུལཡནྟཾ ཏཱིརཡནྟཾ ཝིབྷཱཝཡནྟཾ ཝིབྷཱུཏཾ ཀརོནྟནྟི – ཨེཝཾ ལོཀཾ ཨཝེཀྑནྟཾ.

མཙྩུརཱཛཱ ན པསྶཏཱིཏི མཙྩུཔི མཙྩུརཱཛཱ, མཱརོཔི མཙྩུརཱཛཱ, མརཎམྤི མཙྩུརཱཛཱ. ན པསྶཏཱིཏི མཙྩུརཱཛཱ ན པསྶཏཱི ན དཀྑཏི ནཱདྷིགཙྪཏི ན ཝིནྡཏི ན པཊིལབྷཏི. ཝུཏྟཉྷེཏཾ བྷགཝཏཱ – ‘‘སེཡྻཐཱཔི, བྷིཀྑཝེ, ཨཱརཉྙིཀོ མིགོ ཨརཉྙེ པཝནེ ཙརམཱནོ ཝིསྶཏྠོ གཙྪཏི ཝིསྶཏྠོ [ཝིསྶཊྛོ (ཀ.)] ཏིཊྛཏི ཝིསྶཏྠོ ནིསཱིདཏི ཝིསྶཏྠོ སེཡྻཾ ཀཔྤེཏི. ཏཾ ཀིསྶ ཧེཏུ? ཨནཱཔཱཐགཏོ [ཨནཱཔཱཏགཏོ (ཀ.)], བྷིཀྑཝེ, ལུདྡསྶ. ཨེཝམེཝ ཁོ, བྷིཀྑཝེ, བྷིཀྑུ ཝིཝིཙྩེཝ ཀཱམེཧི ཝིཝིཙྩ ཨཀུསལེཧི དྷམྨེཧི སཝིཏཀྐཾ སཝིཙཱརཾ ཝིཝེཀཛཾ པཱིཏིསུཁཾ པཋམཾ ཛྷཱནཾ ཨུཔསམྤཛྫ ཝིཧརཏི. ཨཡཾ ཝུཙྩཏི, བྷིཀྑཝེ, ‘བྷིཀྑུ ཨནྡྷམཀཱསི [ཨནྟམཀཱསི (ཀ.) པསྶ མ. ནི. ༡.༢༧༡] མཱརཾ, ཨཔདཾ ཝདྷིཏྭཱ མཱརཙཀྑུཾ ཨདསྶནཾ གཏོ པཱཔིམཏོ’.

‘‘པུན ཙཔརཾ, བྷིཀྑཝེ, བྷིཀྑུ ཝིཏཀྐཝིཙཱརཱནཾ ཝཱུཔསམཱ ཨཛ྄ཛྷཏྟཾ སམྤསཱདནཾ ཙེཏསོ ཨེཀོདིབྷཱཝཾ ཨཝིཏཀྐཾ ཨཝིཙཱརཾ སམཱདྷིཛཾ པཱིཏིསུཁཾ དུཏིཡཾ ཛྷཱནཾ…པེ… ཏཏིཡཾ ཛྷཱནཾ… ཙཏུཏྠཾ ཛྷཱནཾ ཨུཔསམྤཛྫ ཝིཧརཏི. ཨཡཾ ཝུཙྩཏི, བྷིཀྑཝེ, ‘བྷིཀྑུ ཨནྡྷམཀཱསི མཱརཾ, ཨཔདཾ ཝདྷིཏྭཱ མཱརཙཀྑུཾ ཨདསྶནཾ གཏོ པཱཔིམཏོ’.

‘‘པུན ཙཔརཾ, བྷིཀྑཝེ, བྷིཀྑུ སབྦསོ རཱུཔསཉྙཱནཾ སམཏིཀྐམཱ, པཊིགྷསཉྙཱནཾ ཨཏྠངྒམཱ, ནཱནཏྟསཉྙཱནཾ ཨམནསིཀཱརཱ, ཨནནྟོ ཨཱཀཱསོཏི ཨཱཀཱསཱནཉྩཱཡཏནཾ ཨུཔསམྤཛྫ ཝིཧརཏི. ཨཡཾ ཝུཙྩཏི, བྷིཀྑཝེ, ‘བྷིཀྑུ ཨནྡྷམཀཱསི མཱརཾ, ཨཔདཾ ཝདྷིཏྭཱ མཱརཙཀྑུཾ ཨདསྶནཾ གཏོ པཱཔིམཏོ’.

‘‘པུན ཙཔརཾ, བྷིཀྑཝེ, བྷིཀྑུ སབྦསོ ཨཱཀཱསཱནཉྩཱཡཏནཾ སམཏིཀྐམྨ ཨནནྟཾ ཝིཉྙཱཎནྟི ཝིཉྙཱཎཉྩཱཡཏནཾ ཨུཔསམྤཛྫ ཝིཧརཏི…པེ….

‘‘པུན ཙཔརཾ, བྷིཀྑཝེ, སབྦསོ ཝིཉྙཱཎཉྩཱཡཏནཾ སམཏིཀྐམྨ ནཏྠི ཀིཉྩཱིཏི ཨཱཀིཉྩཉྙཱཡཏནཾ ཨུཔསམྤཛྫ ཝིཧརཏི…པེ….

‘‘པུན ཙཔརཾ, བྷིཀྑཝེ, སབྦསོ ཨཱཀིཉྩཉྙཱཡཏནཾ སམཏིཀྐམྨ ནེཝསཉྙཱནཱསཉྙཱཡཏནཾ ཨུཔསམྤཛྫ ཝིཧརཏི…པེ….

‘‘པུན ཙཔརཾ, བྷིཀྑཝེ, སབྦསོ ནེཝསཉྙཱནཱསཉྙཱཡཏནཾ སམཏིཀྐམྨ སཉྙཱཝེདཡིཏནིརོདྷཾ ཨུཔསམྤཛྫ ཝིཧརཏི; པཉྙཱཡ ཙསྶ དིསྭཱ ཨཱསཝཱ པརིཀྑཱིཎཱ ཧོནྟི. ཨཡཾ ཝུཙྩཏི, བྷིཀྑཝེ, ‘བྷིཀྑུ ཨནྡྷམཀཱསི མཱརཾ, ཨཔདཾ ཝདྷིཏྭཱ མཱརཙཀྑུཾ ཨདསྶནཾ གཏོ པཱཔིམཏོ, ཏིཎྞོ ལོཀེ ཝིསཏྟིཀ’ནྟི. སོ ཝིསྶཏྠོ གཙྪཏི ཝིསྶཏྠོ ཏིཊྛཏི ཝིསྶཏྠོ ནིསཱིདཏི ཝིསྶཏྠོ སེཡྻཾ ཀཔྤེཏི. ཏཾ ཀིསྶ ཧེཏུ? ཨནཱཔཱཐགཏོ བྷིཀྑུ པཱཔིམཏོ’’ཏི – མཙྩུརཱཛཱ ན པསྶཏི. ཏེནཱཧ བྷགཝཱ –

‘‘སུཉྙཏོ ལོཀཾ ཨཝེཀྑསྶུ, མོགྷརཱཛ སདཱ སཏོ;

ཨཏྟཱནུདིཊྛིཾ ཨཱུཧཙྩ, ཨེཝཾ མཙྩུཏརོ སིཡཱ;

ཨེཝཾ ལོཀཾ ཨཝེཀྑནྟཾ, མཙྩུརཱཛཱ ན པསྶཏཱི’’ཏི.

སཧ གཱཐཱཔརིཡོསཱནཱ…པེ… སཏྠཱ མེ, བྷནྟེ བྷགཝཱ, སཱཝཀོཧམསྨཱིཏི.

མོགྷརཱཛམཱཎཝཔུཙྪཱནིདྡེསོ པནྣརསམོ.

༡༦. པིངྒིཡམཱཎཝཔུཙྪཱནིདྡེསོ

༨༩.

ཛིཎྞོཧམསྨི ཨབལོ ཝཱིཏཝཎྞོ [ཝིཝཎྞོ (སྱཱ.)], [ཨིཙྩཱཡསྨཱ པིངྒིཡོ]

ནེཏྟཱ ན སུདྡྷཱ སཝནཾ ན ཕཱསུ;

མཱཧཾ ནསྶཾ མོམུཧོ ཨནྟརཱཝ [ཨནྟརཱཡ (སྱཱ. ཀ.)], ཨཱཙིཀྑ དྷམྨཾ ཡམཧཾ ཝིཛཉྙཾ;

ཛཱཏིཛརཱཡ ཨིདྷ ཝིཔྤཧཱནཾ.

ཛིཎྞོཧམསྨི ཨབལོ ཝཱིཏཝཎྞོཏི. ཛིཎྞོཧམསྨཱིཏི ཛིཎྞོ ཝུཌྜྷོ མཧལླཀོ ཨདྡྷགཏོ ཝཡོཨནུཔྤཏྟོ ཝཱིསཝསྶསཏིཀོ ཛཱཏིཡཱ. ཨབལོཏི དུབྦལོ ཨཔྤབལོ ཨཔྤཐཱམོ. ཝཱིཏཝཎྞོཏི ཝཱིཏཝཎྞོ ཝིགཏཝཎྞོ ཝིགཙྪིཏཝཎྞོ. ཡཱ སཱ པུརིམཱ སུབྷཱ ཝཎྞནིབྷཱ སཱ ཨནྟརཧིཏཱ, ཨཱདཱིནཝོ པཱཏུབྷཱུཏོཏི – ཛིཎྞོཧམསྨི ཨབལོ ཝཱིཏཝཎྞོ.

ཨིཙྩཱཡསྨཱ པིངྒིཡོཏི. ཨིཙྩཱཏི པདསནྡྷི…པེ…. ཨཱཡསྨཱཏི པིཡཝཙནཾ…པེ…. པིངྒིཡོཏི ཏསྶ བྲཱཧྨཎསྶ ནཱམཾ…པེ… ཨབྷིལཱཔོཏི – ཨིཙྩཱཡསྨཱ པིངྒིཡོ.

ནེཏྟཱ ན སུདྡྷཱ སཝནཾ ན ཕཱསཱུཏི ནེཏྟཱ ཨསུདྡྷཱ ཨཝིསུདྡྷཱ ཨཔརིསུདྡྷཱ ཨཝོདཱཏཱ. ནོ ཏཐཱ ཙཀྑུནཱ རཱུཔེ པསྶཱམཱིཏི – ནེཏྟཱ ན སུདྡྷཱ. སཝནཾ ན ཕཱསཱུཏི སོཏཾ ཨསུདྡྷཾ ཨཝིསུདྡྷཾ ཨཔརིསུདྡྷཾ ཨཝོདཱཏཾ. ནོ ཏཐཱ སོཏེན སདྡཾ སུཎོམཱིཏི – ནེཏྟཱ ན སུདྡྷཱ སཝནཾ ན ཕཱསུ.

མཱཧཾ ནསྶཾ མོམུཧོ ཨནྟརཱཝཱཏི. མཱཧཾ ནསྶནྟི མཱཧཾ ནསྶ མཱཧཾ ཝིནསྶཾ མཱཧཾ པནསྶཾ. མོམུཧོཏི མོཧམུཧོ ཨཝིཛྫཱགཏོ ཨཉྙཱཎཱི ཨཝིབྷཱཝཱི དུཔྤཉྙོ. ཨནྟརཱཝཱཏི ཏུཡ྄ཧཾ དྷམྨཾ དིཊྛིཾ པཊིཔདཾ མགྒཾ ཨནཉྙཱཡ ཨནདྷིགནྟྭཱ ཨཝིདིཏྭཱ ཨཔྤཊིལབྷིཏྭཱ ཨཕསྶཡིཏྭཱ ཨསཙྪིཀརིཏྭཱ ཨནྟརཱཡེཝ ཀཱལངྐརེཡྻནྟི – མཱཧཾ ནསྶཾ མོམུཧོ ཨནྟརཱཝ.

ཨཱཙིཀྑ དྷམྨཾ ཡམཧཾ ཝིཛཉྙནྟི. དྷམྨནྟི ཨཱདིཀལྱཱཎཾ མཛ྄ཛྷེཀལྱཱཎཾ པརིཡོསཱནཀལྱཱཎཾ སཱཏྠཾ སབྱཉྫནཾ ཀེཝལཔརིཔུཎྞཾ པརིསུདྡྷཾ བྲཧྨཙརིཡཾ, ཙཏྟཱརོ སཏིཔཊྛཱནེ, ཙཏྟཱརོ སམྨཔྤདྷཱནེ, ཙཏྟཱརོ ཨིདྡྷིཔཱདེ, པཉྩིནྡྲིཡཱནི, པཉྩ བལཱནི, སཏྟ བོཛ྄ཛྷངྒེ, ཨརིཡཾ ཨཊྛངྒིཀཾ མགྒཾ, ནིབྦཱནཉྩ ནིབྦཱནགཱམིནིཉྩ པཊིཔདཾ ཨཱཙིཀྑཱཧི དེསེཧི པཉྙཔེཧི པཊྛཔེཧི ཝིཝརཱཧི ཝིབྷཛཱཧི ཨུཏྟཱནཱིཀརོཧི པཀཱསེཧཱིཏི – ཨཱཙིཀྑ དྷམྨཾ. ཡམཧཾ ཝིཛཉྙནྟི ཡམཧཾ ཛཱནེཡྻཾ ཨཱཛཱནེཡྻཾ ཝིཛཱནེཡྻཾ པཊིཝིཛཱནེཡྻཾ པཊིཝིཛ྄ཛྷེཡྻཾ ཨདྷིགཙྪེཡྻཾ ཕསྶེཡྻཾ སཙྪིཀརེཡྻནྟི – ཨཱཙིཀྑ དྷམྨཾ ཡམཧཾ ཝིཛཉྙཾ.

ཛཱཏིཛརཱཡ ཨིདྷ ཝིཔྤཧཱནནྟི ཨིདྷེཝ ཛཱཏིཛརཱམརཎསྶ པཧཱནཾ ཝཱུཔསམཾ པཊིནིསྶགྒཾ པཊིཔྤསྶདྡྷིཾ ཨམཏཾ ནིབྦཱནནྟི – ཛཱཏིཛརཱཡ ཨིདྷ ཝིཔྤཧཱནཾ. ཏེནཱཧ སོ བྲཱཧྨཎོ –

‘‘ཛིཎྞོཧམསྨི ཨབལོ ཝཱིཏཝཎྞོ, [ཨིཙྩཱཡསྨཱ པིངྒིཡོ]

ནེཏྟཱ ན སུདྡྷཱ སཝནཾ ན ཕཱསུ;

མཱཧཾ ནསྶཾ མོམུཧོ ཨནྟརཱཝ, ཨཱཙིཀྑ དྷམྨཾ ཡམཧཾ ཝིཛཉྙཾ;

ཛཱཏིཛརཱཡ ཨིདྷ ཝིཔྤཧཱན’’ནྟི.

༩༠.

དིསྭཱན རཱུཔེསུ ཝིཧཉྙམཱནེ, [པིངྒིཡཱཏི བྷགཝཱ]

རུཔྤནྟི རཱུཔེསུ ཛནཱ པམཏྟཱ;

ཏསྨཱ ཏུཝཾ པིངྒིཡ ཨཔྤམཏྟོ, ཛཧསྶུ རཱུཔཾ ཨཔུནབྦྷཝཱཡ.

དིསྭཱན རཱུཔེསུ ཝིཧཉྙམཱནེཏི. རཱུཔནྟི ཙཏྟཱརོ ཙ མཧཱབྷཱུཏཱ ཙཏུནྣཉྩ མཧཱབྷཱུཏཱནཾ ཨུཔཱདཱཡ རཱུཔཾ. སཏྟཱ རཱུཔཧེཏུ རཱུཔཔྤཙྩཡཱ རཱུཔཀཱརཎཱ ཧཉྙནྟི ཝིཧཉྙནྟི ཨུཔཧཉྙནྟི ཨུཔགྷཱཏིཡནྟི [ཨུཔགྷཱཏཡནྟི (སྱཱ. ཀ.)]. རཱུཔེ སཏི ཝིཝིདྷཀམྨཀཱརཎཱ [ཝིཝིདྷཀམྨཀརཎཱནི (ཀ.)] ཀཱརེནྟི. ཀསཱཧིཔི ཏཱལེ༹ནྟི, ཝེཏྟེཧིཔི ཏཱལེ༹ནྟི, ཨཌྜྷདཎྜཀེཧིཔི ཏཱལེ༹ནྟི, ཧཏྠམྤི ཚིནྡནྟི, པཱདམྤི ཚིནྡནྟི, ཧཏྠཔཱདམྤི ཚིནྡནྟི, ཀཎྞམྤི ཚིནྡནྟི, ནཱསམྤི ཚིནྡནྟི, ཀཎྞནཱསམྤི ཚིནྡནྟི, བིལངྒཐཱལིཀམྤི ཀརོནྟི, སངྑམུཎྜིཀམྤི ཀརོནྟི, རཱཧུམུཁམྤི ཀརོནྟི, ཛོཏིམཱལིཀམྤི ཀརོནྟི, ཧཏྠཔཛྫོཏིཀམྤི ཀརོནྟི, ཨེརཀཝཏྟིཀམྤི ཀརོནྟི, ཙཱིརཀཝཱསིཀམྤི ཀརོནྟི, ཨེཎེཡྻཀམྤི ཀརོནྟི, བལི༹སམཾསིཀམྤི ཀརོནྟི, ཀཧཱཔཎིཀམྤི ཀརོནྟི, ཁཱརཱཔཏཙྪིཀམྤི [ཁཱརཱཔཊིཙྪིཀམྤི (ཀ.)] ཀརོནྟི, པལིགྷཔརིཝཏྟིཀམྤི ཀརོནྟི, པལཱལཔཱིཋཀམྤི ཀརོནྟི, ཏཏྟེནཔི ཏེལེན ཨོསིཉྩནྟི, སུནཁེཧིཔི ཁཱདཱཔེནྟི, ཛཱིཝནྟམྤི སཱུལེ ཨུཏྟཱསེནྟི, ཨསིནཱཔི སཱིསཾ ཚིནྡནྟི. ཨེཝཾ སཏྟཱ རཱུཔཧེཏུ རཱུཔཔྤཙྩཡཱ རཱུཔཀཱརཎཱ ཧཉྙནྟི ཝིཧཉྙནྟི ཨུཔཧཉྙནྟི ཨུཔགྷཱཏིཡནྟི. ཨེཝཾ ཧཉྙམཱནེ ཝིཧཉྙམཱནེ ཨུཔཧཉྙམཱནེ ཨུཔགྷཱཏིཡམཱནེ དིསྭཱ པསྶིཏྭཱ ཏུལཡིཏྭཱ ཏཱིརཡིཏྭཱ ཝིབྷཱཝཡིཏྭཱ ཝིབྷཱུཏཾ ཀཏྭཱཏི – དིསྭཱན རཱུཔེསུ ཝིཧཉྙམཱནེ.

པིངྒིཡཱཏི བྷགཝཱཏི. པིངྒིཡཱཏི བྷགཝཱ ཏཾ བྲཱཧྨཎཾ ནཱམེན ཨཱལཔཏི. བྷགཝཱཏི གཱརཝཱདྷིཝཙནམེཏཾ…པེ… སཙྪིཀཱ པཉྙཏྟི, ཡདིདཾ བྷགཝཱཏི – པིངྒིཡཱཏི བྷགཝཱ.

རུཔྤནྟི རཱུཔེསུ ཛནཱ པམཏྟཱཏི. རུཔྤནྟཱིཏི རུཔྤནྟི ཀུཔྤནྟི པཱིལ༹ཡནྟི [པཱིལི༹ཡནྟི (སྱཱ. ཀ.)] གྷཊྚཡནྟི, བྱཱདྷིཏཱ དོམནསྶིཏཱ ཧོནྟི. ཙཀྑུརོགེན རུཔྤནྟི ཀུཔྤནྟི པཱིལ༹ཡནྟི གྷཊྚཡནྟི, བྱཱདྷིཏཱ དོམནསྶིཏཱ ཧོནྟི. སོཏརོགེན…པེ… ཀཱཡརོགེན…པེ… ཌཾསམཀསཝཱཏཱཏཔསརཱིསཔསམྥསྶེཧི རུཔྤནྟི ཀུཔྤནྟི པཱིལ༹ཡནྟི གྷཊྚཡནྟི, བྱཱདྷིཏཱ དོམནསྶིཏཱ ཧོནྟཱིཏི – རུཔྤནྟི རཱུཔེསུ.

ཨཐ ཝཱ, ཙཀྑུསྨིཾ ཧཱིཡམཱནེ ཧཱཡམཱནེ པརིཧཱཡམཱནེ ཝེམཱནེ [ཝིཧཱཡམཱནེ (ཀ.)] ཝིགཙྪམཱནེ ཨནྟརདྷཱཡམཱནེ རུཔྤནྟི…པེ… དོམནསྶིཏཱ ཧོནྟི. སོཏསྨིཾ…པེ… གྷཱནསྨིཾ… ཛིཝ྄ཧཱཡ… ཀཱཡསྨིཾ… རཱུཔསྨིཾ… སདྡསྨིཾ… གནྡྷསྨིཾ… རསསྨིཾ… ཕོཊྛབྦསྨིཾ… ཀུལསྨིཾ… གཎསྨིཾ… ཨཱཝཱསསྨིཾ… ལཱབྷསྨིཾ… ཡསསྨིཾ… པསཾསཱཡ… སུཁསྨིཾ… ཙཱིཝརསྨིཾ… པིཎྜཔཱཏསྨིཾ… སེནཱསནསྨིཾ… གིལཱནཔཙྩཡབྷེསཛྫཔརིཀྑཱརསྨིཾ ཧཱིཡམཱནེ ཧཱཡམཱནེ པརིཧཱཡམཱནེ ཝེམཱནེ ཝིགཙྪམཱནེ ཨནྟརདྷཱཡམཱནེ རུཔྤནྟི ཀུཔྤནྟི པཱིལ༹ཡནྟི གྷཊྚཡནྟི, བྱཱདྷིཏཱ དོམནསྶིཏཱ ཧོནྟཱིཏི – ཨེཝམྤི རུཔྤནྟི རཱུཔེསུ.

ཛནཱཏི ཁཏྟིཡཱ ཙ བྲཱཧྨཎཱ ཙ ཝེསྶཱ ཙ སུདྡཱ ཙ གཧཊྛཱ ཙ པབྦཛིཏཱ ཙ དེཝཱ ཙ མནུསྶཱ ཙ. པམཏྟཱཏི པམཱདོ ཝཏྟབྦོ ཀཱཡདུཙྩརིཏེན ཝཱ ཝཙཱིདུཙྩརིཏེན ཝཱ མནོདུཙྩརིཏེན ཝཱ པཉྩསུ ཀཱམགུཎེསུ ཙིཏྟསྶ ཝོསགྒོ ཝོསགྒཱནུཔྤདཱནཾ ཀུསལཱནཾ ཝཱ དྷམྨཱནཾ བྷཱཝནཱཡ ཨསཀྐཙྩཀིརིཡཏཱ ཨསཱཏཙྩཀིརིཡཏཱ ཨནཊྛིཏཀིརིཡཏཱ ཨོལཱིནཝུཏྟིཏཱ ནིཀྑིཏྟཙྪནྡཏཱ ནིཀྑིཏྟདྷུརཏཱ ཨནཱསེཝནཱ ཨབྷཱཝནཱ ཨབཧུལཱིཀམྨཾ [ཨབཧུལིཀམྨཾ (ཀ.)] ཨནདྷིཊྛཱནཾ ཨནནུཡོགོ པམཱདོ. ཡོ ཨེཝརཱུཔོ པམཱདོ པམཛྫནཱ པམཛྫིཏཏྟཾ – ཨཡཾ ཝུཙྩཏི པམཱདོ. ཨིམིནཱ པམཱདེན སམནྣཱགཏཱ ཛནཱ པམཏྟཱཏི – རུཔྤནྟི རཱུཔེསུ ཛནཱ པམཏྟཱ.

ཏསྨཱ ཏུཝཾ པིངྒིཡ ཨཔྤམཏྟོཏི. ཏསྨཱཏི ཏསྨཱ ཏཾཀཱརཎཱ ཏཾཧེཏུ ཏཔྤཙྩཡཱ ཏཾནིདཱནཱ ཨེཝཾ ཨཱདཱིནཝཾ སམྤསྶམཱནོ རཱུཔེསཱུཏི – ཏསྨཱ ཏུཝཾ པིངྒིཡ. ཨཔྤམཏྟོཏི སཀྐཙྩཀཱརཱི སཱཏཙྩཀཱརཱི…པེ… ཨཔྤམཱདོ ཀུསལེསུ དྷམྨེསཱུཏི – ཏསྨཱ ཏུཝཾ པིངྒིཡ ཨཔྤམཏྟོ.

ཛཧསྶུ རཱུཔཾ ཨཔུནབྦྷཝཱཡཱཏི. རཱུཔནྟི ཙཏྟཱརོ ཙ མཧཱབྷཱུཏཱ ཙཏུནྣཉྩ མཧཱབྷཱུཏཱནཾ ཨུཔཱདཱཡ རཱུཔཾ. ཛཧསྶུ རཱུཔནྟི ཛཧསྶུ རཱུཔཾ, པཛཧསྶུ རཱུཔཾ, ཝིནོདེཧི རཱུཔཾ, བྱནྟཱིཀརོཧི རཱུཔཾ, ཨནབྷཱཝཾ གམེཧི རཱུཔཾ. ཨཔུནབྦྷཝཱཡཱཏི ཡཐཱ ཏེ རཱུཔཾ ཨིདྷེཝ ནིརུཛ྄ཛྷེཡྻ, པུནཔཊིསནྡྷིཀོ བྷཝོ ན ནིབྦཏྟེཡྻ ཀཱམདྷཱཏུཡཱ ཝཱ རཱུཔདྷཱཏུཡཱ ཝཱ ཨརཱུཔདྷཱཏུཡཱ ཝཱ, ཀཱམབྷཝེ ཝཱ རཱུཔབྷཝེ ཝཱ ཨརཱུཔབྷཝེ ཝཱ, སཉྙཱབྷཝེ ཝཱ ཨསཉྙཱབྷཝེ ཝཱ ནེཝསཉྙཱནཱསཉྙཱབྷཝེ ཝཱ, ཨེཀཝོཀཱརབྷཝེ ཝཱ ཙཏུཝོཀཱརབྷཝེ ཝཱ པཉྩཝོཀཱརབྷཝེ ཝཱ, པུན གཏིཡཱ ཝཱ ཨུཔཔཏྟིཡཱ ཝཱ པཊིསནྡྷིཡཱ ཝཱ བྷཝེ ཝཱ སཾསཱརེ ཝཱ ཝཊྚེ ཝཱ ན ཛནེཡྻ ན སཉྫནེཡྻ ན ནིབྦཏྟེཡྻ ནཱབྷིནིབྦཏྟེཡྻ, ཨིདྷེཝ ནིརུཛ྄ཛྷེཡྻ ཝཱུཔསམེཡྻ ཨཏྠཾ གཙྪེཡྻ པཊིཔྤསྶམྦྷེཡྻཱཏི – ཛཧསྶུ རཱུཔཾ ཨཔུནབྦྷཝཱཡ. ཏེནཱཧ བྷགཝཱ –

‘‘དིསྭཱན རཱུཔེསུ ཝིཧཉྙམཱནེ, [པིངྒིཡཱཏི བྷགཝཱ]

རུཔྤནྟི རཱུཔེསུ ཛནཱ པམཏྟཱ;

ཏསྨཱ ཏུཝཾ པིངྒིཡ ཨཔྤམཏྟོ, ཛཧསྶུ རཱུཔཾ ཨཔུནབྦྷཝཱཡཱ’’ཏི.

༩༡.

དིསཱ ཙཏསྶོ ཝིདིསཱ ཙཏསྶོ, ཨུདྡྷཾ ཨདྷོ དས དིསཱ ཨིམཱཡོ;

ན ཏུཡ྄ཧཾ ཨདིཊྛཾ ཨསྶུཏཾ ཨམུཏཾ, ཨཐོ ཨཝིཉྙཱཏཾ ཀིཉྩི ནམཏྠི ལོཀེ;

ཨཱཙིཀྑ དྷམྨཾ ཡམཧཾ ཝིཛཉྙཾ, ཛཱཏིཛརཱཡ ཨིདྷ ཝིཔྤཧཱནཾ.

དིསཱ ཙཏསྶོ ཝིདིསཱ ཙཏསྶོ, ཨུདྡྷཾ ཨདྷོ དས དིསཱ ཨིམཱཡོཏི དས དིསཱ.

ན ཏུཡ྄ཧཾ ཨདིཊྛཾ ཨསྶུཏཾ ཨམུཏཾ, ཨཐོ ཨཝིཉྙཱཏཾ ཀིཉྩི ནམཏྠི ལོཀེཏི ན ཏུཡ྄ཧཾ ཨདིཊྛཾ ཨསྶུཏཾ ཨམུཏཾ ཨཝིཉྙཱཏཾ ཀིཉྩི ཨཏྟཏྠོ ཝཱ པརཏྠོ ཝཱ ཨུབྷཡཏྠོ ཝཱ དིཊྛདྷམྨིཀོ ཝཱ ཨཏྠོ སམྤརཱཡིཀོ ཝཱ ཨཏྠོ ཨུཏྟཱནོ ཝཱ ཨཏྠོ གམྦྷཱིརོ ཝཱ ཨཏྠོ གཱུལ༹ྷོ ཝཱ ཨཏྠོ པཊིཙྪནྣོ ཝཱ ཨཏྠོ ནེཡྻོ ཝཱ ཨཏྠོ ནཱིཏོ ཝཱ ཨཏྠོ ཨནཝཛྫོ ཝཱ ཨཏྠོ ནིཀྐིལེསོ ཝཱ ཨཏྠོ ཝོདཱནོ ཝཱ ཨཏྠོ པརམཏྠོ ཝཱ ནཏྠི ན སཏི ན སཾཝིཛྫཏི ནུཔལབྦྷཏཱིཏི – ན ཏུཡ྄ཧཾ ཨདིཊྛཾ ཨསྶུཏཾ ཨམུཏཾ, ཨཐོ ཨཝིཉྙཱཏཾ ཀིཉྩི ནམཏྠི ལོཀེ.

ཨཱཙིཀྑ དྷམྨཾ ཡམཧཾ ཝིཛཉྙནྟི. དྷམྨནྟི ཨཱདིཀལྱཱཎཾ…པེ… ནིབྦཱནཉྩ ནིབྦཱནགཱམིནིཉྩ པཊིཔདཾ ཨཱཙིཀྑཱཧི དེསེཧི པཉྙཔེཧི པཊྛཔེཧི ཝིཝརཱཧི ཝིབྷཛཱཧི ཨུཏྟཱནཱིཀརོཧི པཀཱསེཧི. ཡམཧཾ ཝིཛཉྙནྟི ཡམཧཾ ཛཱནེཡྻཾ ཨཱཛཱནེཡྻཾ ཝིཛཱནེཡྻཾ པཊིཝིཛཱནེཡྻཾ པཊིཝིཛ྄ཛྷེཡྻཾ ཨདྷིགཙྪེཡྻཾ ཕསྶེཡྻཾ སཙྪིཀརེཡྻནྟི – ཨཱཙིཀྑ དྷམྨཾ ཡམཧཾ ཝིཛཉྙཾ.

ཛཱཏིཛརཱཡ ཨིདྷ ཝིཔྤཧཱནནྟི ཨིདྷེཝ ཛཱཏིཛརཱམརཎསྶ པཧཱནཾ ཝཱུཔསམཾ པཊིནིསྶགྒཾ པཊིཔྤསྶདྡྷིཾ ཨམཏཾ ནིབྦཱནནྟི – ཛཱཏིཛརཱཡ ཨིདྷ ཝིཔྤཧཱནཾ. ཏེནཱཧ སོ བྲཱཧྨཎོ –

‘‘དིསཱ ཙཏསྶོ ཝིདིསཱ ཙཏསྶོ, ཨུདྡྷཾ ཨདྷོ དས དིསཱ ཨིམཱཡོ;

ན ཏུཡ྄ཧཾ ཨདིཊྛཾ ཨསྶུཏཾ ཨམུཏཾ, ཨཐོ ཨཝིཉྙཱཏཾ ཀིཉྩི ནམཏྠི ལོཀེ;

ཨཱཙིཀྑ དྷམྨཾ ཡམཧཾ ཝིཛཉྙཾ, ཛཱཏིཛརཱཡ ཨིདྷ ཝིཔྤཧཱན’’ནྟི.

༩༢.

ཏཎྷཱདྷིཔནྣེ མནུཛེ པེཀྑམཱནོ, [པིངྒིཡཱཏི བྷགཝཱ]

སནྟཱཔཛཱཏེ ཛརསཱ པརེཏེ;

ཏསྨཱ ཏུཝཾ པིངྒིཡ ཨཔྤམཏྟོ, ཛཧསྶུ ཏཎྷཾ ཨཔུནབྦྷཝཱཡ.

ཏཎྷཱདྷིཔནྣེ མནུཛེ པེཀྑམཱནོཏི. ཏཎྷཱཏི རཱུཔཏཎྷཱ…པེ… དྷམྨཏཎྷཱ. ཏཎྷཱདྷིཔནྣེཏི ཏཎྷཱདྷིཔནྣེ [ཏཎྷཱཡ ཨདྷིཔནྣེ (ཀ.)] ཏཎྷཱནུགེ ཏཎྷཱནུགཏེ ཏཎྷཱནུསཊེ ཏཎྷཱཡ པནྣེ པཊིཔནྣེ ཨབྷིབྷཱུཏེ པརིཡཱདིནྣཙིཏྟེ. མནུཛེཏི སཏྟཱདྷིཝཙནཾ. པེཀྑམཱནོཏི པེཀྑམཱནོ དཀྑམཱནོ ཨོལོཀཡམཱནོ ནིཛ྄ཛྷཱཡམཱནོ ཨུཔཔརིཀྑམཱནོཏི – ཏཎྷཱདྷིཔནྣེ མནུཛེ པེཀྑམཱནོ. པིངྒིཡཱཏི བྷགཝཱཏི. པིངྒིཡཱཏི བྷགཝཱ ཏཾ བྲཱཧྨཎཾ ནཱམེན ཨཱལཔཏི. བྷགཝཱཏི གཱརཝཱདྷིཝཙནམེཏཾ…པེ… སཙྪིཀཱ པཉྙཏྟི, ཡདིདཾ བྷགཝཱཏི – པིངྒིཡཱཏི བྷགཝཱ.

སནྟཱཔཛཱཏེ ཛརསཱ པརེཏེཏི. སནྟཱཔཛཱཏེཏི ཛཱཏིཡཱ སནྟཱཔཛཱཏེ, ཛརཱཡ སནྟཱཔཛཱཏེ, བྱཱདྷིནཱ སནྟཱཔཛཱཏེ, མརཎེན སནྟཱཔཛཱཏེ, སོཀཔརིདེཝདུཀྑདོམནསྶུཔཱཡཱསེཧི སནྟཱཔཛཱཏེ, ནེརཡིཀེན དུཀྑེན སནྟཱཔཛཱཏེ…པེ… དིཊྛིབྱསནེན དུཀྑེན སནྟཱཔཛཱཏེ ཨཱིཏིཛཱཏེ ཨུཔདྡཝཛཱཏེ ཨུཔསགྒཛཱཏེཏི – སནྟཱཔཛཱཏེ. ཛརསཱ པརེཏེཏི ཛརཱཡ ཕུཊྛེ པརེཏེ སམོཧིཏེ སམནྣཱགཏེ. ཛཱཏིཡཱ ཨནུགཏེ ཛརཱཡ ཨནུསཊེ བྱཱདྷིནཱ ཨབྷིབྷཱུཏེ མརཎེན ཨབྦྷཱཧཏེ ཨཏཱཎེ ཨལེཎེ ཨསརཎེ ཨསརཎཱིབྷཱུཏེཏི – སནྟཱཔཛཱཏེ ཛརསཱ པརེཏེ.

ཏསྨཱ ཏུཝཾ པིངྒིཡ ཨཔྤམཏྟོཏི. ཏསྨཱཏི ཏསྨཱ ཏཾཀཱརཎཱ ཏཾཧེཏུ ཏཔྤཙྩཡཱ ཏཾནིདཱནཱ ཨེཝཾ ཨཱདཱིནཝཾ སམྤསྶམཱནོ ཏཎྷཱཡཱཏི – ཏསྨཱ ཏུཝཾ པིངྒིཡ. ཨཔྤམཏྟོཏི སཀྐཙྩཀཱརཱི…པེ… ཨཔྤམཱདོ ཀུསལེསུ དྷམྨེསཱུཏི – ཏསྨཱ ཏུཝཾ པིངྒིཡ ཨཔྤམཏྟོ.

ཛཧསྶུ ཏཎྷཾ ཨཔུནབྦྷཝཱཡཱཏི. ཏཎྷཱཏི རཱུཔཏཎྷཱ…པེ… དྷམྨཏཎྷཱ. ཛཧསྶུ ཏཎྷནྟི ཛཧསྶུ ཏཎྷཾ པཛཧསྶུ ཏཎྷཾ ཝིནོདེཧི ཏཎྷཾ བྱནྟཱིཀརོཧི ཏཎྷཾ ཨནབྷཱཝཾ གམེཧི ཏཎྷཾ. ཨཔུནབྦྷཝཱཡཱཏི ཡཐཱ ཏེ…པེ… པུནཔཊིསནྡྷིཀོ བྷཝོ ན ནིབྦཏྟེཡྻ ཀཱམདྷཱཏུཡཱ ཝཱ རཱུཔདྷཱཏུཡཱ ཝཱ ཨརཱུཔདྷཱཏུཡཱ ཝཱ, ཀཱམབྷཝེ ཝཱ རཱུཔབྷཝེ ཝཱ ཨརཱུཔབྷཝེ ཝཱ, སཉྙཱབྷཝེ ཝཱ ཨསཉྙཱབྷཝེ ཝཱ ནེཝསཉྙཱནཱསཉྙཱབྷཝེ ཝཱ, ཨེཀཝོཀཱརབྷཝེ ཝཱ ཙཏུཝོཀཱརབྷཝེ ཝཱ པཉྩཝོཀཱརབྷཝེ ཝཱ, པུནགཏིཡཱ ཝཱ ཨུཔཔཏྟིཡཱ ཝཱ པཊིསནྡྷིཡཱ ཝཱ བྷཝེ ཝཱ སཾསཱརེ ཝཱ ཝཊྚེ ཝཱ ན ཛནེཡྻ ན སཉྫནེཡྻ ན ནིབྦཏྟེཡྻ ནཱབྷིནིབྦཏྟེཡྻ, ཨིདྷེཝ ནིརུཛ྄ཛྷེཡྻ ཝཱུཔསམེཡྻ ཨཏྠཾ གཙྪེཡྻ པཊིཔྤསྶམྦྷེཡྻཱཏི – ཛཧསྶུ ཏཎྷཾ ཨཔུནབྦྷཝཱཡ. ཏེནཱཧ བྷགཝཱ –

‘‘ཏཎྷཱདྷིཔནྣེ མནུཛེ པེཀྑམཱནོ, [པིངྒིཡཱཏི བྷགཝཱ]

སནྟཱཔཛཱཏེ ཛརསཱ པརེཏེ;

ཏསྨཱ ཏུཝཾ པིངྒིཡ ཨཔྤམཏྟོ, ཛཧསྶུ ཏཎྷཾ ཨཔུནབྦྷཝཱཡཱ’’ཏི.

སཧ གཱཐཱཔརིཡོསཱནཱ ཡེ ཏེ བྲཱཧྨཎེན སདྡྷིཾ ཨེཀཙྪནྡཱ ཨེཀཔཡོགཱ ཨེཀཱདྷིཔྤཱཡཱ ཨེཀཝཱསནཝཱསིཏཱ, ཏེསཾ ཨནེཀཔཱཎསཧསྶཱནཾ ཝིརཛཾ ཝཱིཏམལཾ དྷམྨཙཀྑུཾ ཨུདཔཱདི – ‘‘ཡཾ ཀིཉྩི སམུདཡདྷམྨཾ སབྦཾ ཏཾ ནིརོདྷདྷམྨ’’ནྟི. ཏསྶ ཙ བྲཱཧྨཎསྶ ཝིརཛཾ ཝཱིཏམལཾ དྷམྨཙཀྑུཾ ཨུདཔཱདི – ‘‘ཡཾ ཀིཉྩི སམུདཡདྷམྨཾ སབྦཾ ཏཾ ནིརོདྷདྷམྨ’’ནྟི. སཧ དྷམྨཙཀྑུསྶ པཊིལཱབྷཱ ཨཛིནཛཊཱཝཱཀཙཱིརཏིདཎྜཀམཎྜལུཀེསཱ ཙ མསྶཱུ ཙ ཨནྟརཧིཏཱ བྷཎྜུཀཱསཱཡཝཏྠཝསནོ སངྒྷཱཊིཔཏྟཙཱིཝརདྷརོ ཨནྭཏྠཔཊིཔཏྟིཡཱ པཉྫལིཀོ བྷགཝནྟཾ ནམསྶམཱནོ ནིསིནྣོ ཧོཏི – ‘‘སཏྠཱ མེ བྷནྟེ བྷགཝཱ, སཱཝཀོཧམསྨཱི’’ཏི.

པིངྒིཡམཱཎཝཔུཙྪཱནིདྡེསོ [སིངྒིཡཔཉྷཾ (ཀ.)] སོལ༹སམོ.

༡༧. པཱརཱཡནཏྠུཏིགཱཐཱནིདྡེསོ

༩༣. ཨིདམཝོཙ བྷགཝཱ མགདྷེསུ ཝིཧརནྟོ པཱསཱཎཀེ ཙེཏིཡེ, པརིཙཱརཀསོལ༹སཱནཾ [པརིཙཱརིཏསོལ༹སནྣཾ (སྱཱ. ཀ.)] བྲཱཧྨཎཱནཾ ཨཛ྄ཛྷིཊྛོ པུཊྛོ པུཊྛོ པཉྷཾ བྱཱཀཱསི.

ཨིདམཝོཙ བྷགཝཱཏི ཨིདཾ པཱརཱཡནཾ ཨཝོཙ. བྷགཝཱཏི གཱརཝཱདྷིཝཙནམེཏཾ…པེ… སཙྪིཀཱ པཉྙཏྟི, ཡདིདཾ བྷགཝཱཏི – ཨིདམཝོཙ བྷགཝཱ. མགདྷེསུ ཝིཧརནྟོཏི མགདྷནཱམཀེ ཛནཔདེ ཝིཧརནྟོ ཨིརིཡནྟོ ཝཏྟེནྟོ པཱལེནྟོ ཡཔེནྟོ ཡཱཔེནྟོ. པཱསཱཎཀེ ཙེཏིཡེཏི པཱསཱཎཀཙེཏིཡཾ ཝུཙྩཏི བུདྡྷཱསནནྟི – མགདྷེསུ ཝིཧརནྟོ པཱསཱཎཀེ ཙེཏིཡེ. པརིཙཱརཀསོལ༹སཱནཾ བྲཱཧྨཎཱནནྟི པིངྒིཡོ [སིངྒིཡོ (ཀ.)] བྲཱཧྨཎོ བཱཝརིསྶ བྲཱཧྨཎསྶ པདྡྷོ པདྡྷཙརོ པརིཙཱརཀོ [པརིཙཱརིཀོ (སྱཱ. ཀ.)] སིསྶོ. པིངྒིཡེན [ཏེན (ཀ.)] ཏེ སོལ༹སཱཏི – ཨེཝམྤི པརིཙཱརཀསོལ༹སཱནཾ བྲཱཧྨཎཱནཾ. ཨཐ ཝཱ, ཏེ སོལ༹ས བྲཱཧྨཎཱ བུདྡྷསྶ བྷགཝཏོ པདྡྷཱ པདྡྷཙརཱ པརིཙཱརཀཱ སིསྶཱཏི – ཨེཝམྤི པརིཙཱརཀསོལ༹སཱནཾ བྲཱཧྨཎཱནཾ.

ཨཛ྄ཛྷིཊྛོ པུཊྛོ པུཊྛོ པཉྷཾ བྱཱཀཱསཱིཏི. ཨཛ྄ཛྷིཊྛོཏི ཨཛ྄ཛྷིཊྛོ ཨཛ྄ཛྷེསིཏོ. པུཊྛོ པུཊྛོཏི པུཊྛོ པུཊྛོ པུཙྪིཏོ པུཙྪིཏོ ཡཱཙིཏོ ཡཱཙིཏོ ཨཛ྄ཛྷེསིཏོ ཨཛ྄ཛྷེསིཏོ པསཱདིཏོ པསཱདིཏོ. པཉྷཾ བྱཱཀཱསཱིཏི པཉྷཾ བྱཱཀཱསི ཨཱཙིཀྑི དེསེསི པཉྙཔེསི པཊྛཔེསི ཝིཝརི ཝིབྷཛི ཨུཏྟཱནཱིཨཱཀཱསི པཀཱསེསཱིཏི – ཨཛ྄ཛྷིཊྛོ པུཊྛོ པུཊྛོ པཉྷཾ བྱཱཀཱསི. ཏེནེཏཾ ཝུཙྩཏི –

‘‘ཨིདམཝོཙ བྷགཝཱ མགདྷེསུ ཝིཧརནྟོ པཱསཱཎཀེ ཙེཏིཡེ, པརིཙཱརཀསོལ༹སཱནཾ བྲཱཧྨཎཱནཾ ཨཛ྄ཛྷིཊྛོ པུཊྛོ པུཊྛོ པཉྷཾ བྱཱཀཱསཱི’’ཏི.

༩༤. ཨེཀམེཀསྶ ཙེཔི པཉྷསྶ ཨཏྠམཉྙཱཡ དྷམྨམཉྙཱཡ དྷམྨཱནུདྷམྨཾ པཊིཔཛྫེཡྻ, གཙྪེཡྻེཝ ཛརཱམརཎསྶ པཱརཾ. པཱརངྒམནཱིཡཱ ཨིམེ དྷམྨཱཏི. ཏསྨཱ ཨིམསྶ དྷམྨཔརིཡཱཡསྶ ‘‘པཱརཱཡན’’ནྟེཝ ཨདྷིཝཙནཾ.

ཨེཀམེཀསྶ ཙེཔི པཉྷསྶཱཏི ཨེཀམེཀསྶ ཙེཔི ཨཛིཏཔཉྷསྶ, ཨེཀམེཀསྶ ཙེཔི ཏིསྶམེཏྟེཡྻཔཉྷསྶ, ཨེཀམེཀསྶ ཙེཔི པུཎྞཀཔཉྷསྶ, ཨེཀམེཀསྶ ཙེཔི མེཏྟགཱུཔཉྷསྶ, ཨེཀམེཀསྶ ཙེཔི དྷོཏཀཔཉྷསྶ, ཨེཀམེཀསྶ ཙེཔི ཨུཔསཱིཝཔཉྷསྶ, ཨེཀམེཀསྶ ཙེཔི ནནྡཀཔཉྷསྶ, ཨེཀམེཀསྶ ཙེཔི ཧེམཀཔཉྷསྶ, ཨེཀམེཀསྶ ཙེཔི ཏོདེཡྻཔཉྷསྶ, ཨེཀམེཀསྶ ཙེཔི ཀཔྤཔཉྷསྶ, ཨེཀམེཀསྶ ཙེཔི ཛཏུཀཎྞིཔཉྷསྶ, ཨེཀམེཀསྶ ཙེཔི བྷདྲཱཝུདྷཔཉྷསྶ, ཨེཀམེཀསྶ ཙེཔི ཨུདཡཔཉྷསྶ, ཨེཀམེཀསྶ ཙེཔི པོསཱལཔཉྷསྶ, ཨེཀམེཀསྶ ཙེཔི མོགྷརཱཛཔཉྷསྶ, ཨེཀམེཀསྶ ཙེཔི པིངྒིཡཔཉྷསྶཱཏི – ཨེཀམེཀསྶ ཙེཔི པཉྷསྶ.

ཨཏྠམཉྙཱཡ དྷམྨམཉྙཱཡཱཏི སྭེཝ པཉྷོ དྷམྨོ, ཝིསཛྫནཾ [ཝིསྶཛྫནཾ (ཀ.)] ཨཏྠོཏི ཨཏྠཾ ཨཉྙཱཡ ཛཱནིཏྭཱ ཏུལཡིཏྭཱ ཏཱིརཡིཏྭཱ ཝིབྷཱཝཡིཏྭཱ ཝིབྷཱུཏཾ ཀཏྭཱཏི – ཨཏྠམཉྙཱཡ. དྷམྨམཉྙཱཡཱཏི དྷམྨཾ ཨཉྙཱཡ ཛཱནིཏྭཱ ཏུལཡིཏྭཱ ཏཱིརཡིཏྭཱ ཝིབྷཱཝཡིཏྭཱ ཝིབྷཱུཏཾ ཀཏྭཱཏི – དྷམྨམཉྙཱཡཱཏི – ཨཏྠམཉྙཱཡ དྷམྨམཉྙཱཡ. དྷམྨཱནུདྷམྨཾ པཊིཔཛྫེཡྻཱཏི སམྨཱཔཊིཔདཾ ཨནུལོམཔཊིཔདཾ ཨཔཙྩནཱིཀཔཊིཔདཾ ཨནྭཏྠཔཊིཔདཾ དྷམྨཱནུདྷམྨཔཊིཔདཾ པཊིཔཛྫེཡྻཱཏི – དྷམྨཱནུདྷམྨཾ པཊིཔཛྫེཡྻ. གཙྪེཡྻེཝ ཛརཱམརཎསྶ པཱརནྟི ཛརཱམརཎསྶ པཱརཾ ཝུཙྩཏི ཨམཏཾ ནིབྦཱནཾ. ཡོ སོ སབྦསངྑཱརསམཐོ སབྦཱུཔདྷིཔྤཊིནིསྶགྒོ ཏཎྷཀྑཡོ ཝིརཱགོ ནིརོདྷོ ནིབྦཱནཾ. གཙྪེཡྻེཝ ཛརཱམརཎསྶ པཱརནྟི ཛརཱམརཎསྶ པཱརཾ གཙྪེཡྻ, པཱརཾ ཨདྷིགཙྪེཡྻ, པཱརཾ ཨདྷིཕསྶེཡྻ, པཱརཾ སཙྪིཀརེཡྻཱཏི – གཙྪེཡྻེཝ ཛརཱམརཎསྶ པཱརཾ. པཱརངྒམནཱིཡཱ ཨིམེ དྷམྨཱཏི ཨིམེ དྷམྨཱ པཱརངྒམནཱིཡཱ. པཱརཾ པཱཔེནྟི པཱརཾ སམྤཱཔེནྟི པཱརཾ སམནུཔཱཔེནྟི, ཛརཱམཎསྶ ཏརཎཱཡ [ཏཱརཎཱཡ (སྱཱ.)] སཾཝཏྟནྟཱིཏི – པཱརངྒམནཱིཡཱ ཨིམེ དྷམྨཱཏི.

ཏསྨཱ ཨིམསྶ དྷམྨཔརིཡཱཡསྶཱཏི. ཏསྨཱཏི ཏསྨཱ ཏཾཀཱརཎཱ ཏཾཧེཏུ ཏཔྤཙྩཡཱ ཏཾནིདཱནཱཏི – ཏསྨཱ. ཨིམསྶ དྷམྨཔརིཡཱཡསྶཱཏི ཨིམསྶ པཱརཱཡནསྶཱཏི – ཏསྨཱ ཨིམསྶ དྷམྨཔརིཡཱཡསྶ. པཱརཱཡནནྟེཝ ཨདྷིཝཙནནྟི པཱརཾ ཝུཙྩཏི ཨམཏཾ ནིབྦཱནཾ…པེ… ནིརོདྷོ ནིབྦཱནཾ. ཨཡནཾ ཝུཙྩཏི མགྒོ, སེཡྻཐིདཾ – སམྨཱདིཊྛི…པེ… སམྨཱསམཱདྷི. ཨདྷིཝཙནནྟི སངྑཱ སམཉྙཱ པཉྙཏྟི ཝོཧཱརོ ནཱམཾ ནཱམཀམྨཾ ནཱམདྷེཡྻཾ ནིརུཏྟི བྱཉྫནཾ ཨབྷིལཱཔོཏི – པཱརཱཡནནྟེཝ ཨདྷིཝཙནཾ. ཏེནེཏཾ ཝུཙྩཏི –

‘‘ཨེཀམེཀསྶ ཙེཔི པཉྷསྶ ཨཏྠམཉྙཱཡ དྷམྨམཉྙཱཡ དྷམྨཱནུདྷམྨཾ པཊིཔཛྫེཡྻ, གཙྪེཡྻེཝ ཛརཱམརཎསྶ པཱརཾ. པཱརངྒམནཱིཡཱ ཨིམེ དྷམྨཱཏི. ཏསྨཱ ཨིམསྶ དྷམྨཔརིཡཱཡསྶ ‘པཱརཱཡན’ནྟེཝ ཨདྷིཝཙན’’ནྟི.

༩༥.

ཨཛིཏོ ཏིསྶམེཏྟེཡྻོ, པུཎྞཀོ ཨཐ མེཏྟགཱུ;

དྷོཏཀོ ཨུཔསཱིཝོ ཙ, ནནྡོ ཙ ཨཐ ཧེམཀོ.

༩༦.

ཏོདེཡྻཀཔྤཱ དུབྷཡོ, ཛཏུཀཎྞཱི ཙ པཎྜིཏོ;

བྷདྲཱཝུདྷོ ཨུདཡོ ཙ, པོསཱལོ ཙཱཔི བྲཱཧྨཎོ;

མོགྷརཱཛཱ ཙ མེདྷཱཝཱི, པིངྒིཡོ ཙ མཧཱཨིསི.

༩༧.

ཨེཏེ བུདྡྷཾ ཨུཔཱགཙྪུཾ, སམྤནྣཙརཎཾ ཨིསིཾ;

པུཙྪནྟཱ ནིཔུཎེ པཉྷེ, བུདྡྷསེཊྛཾ ཨུཔཱགམུཾ.

ཨེཏེ བུདྡྷཾ ཨུཔཱགཙྪུནྟི. ཨེཏེཏི སོལ༹ས པཱརཱཡནིཡཱ བྲཱཧྨཎཱ. བུདྡྷོཏི ཡོ སོ བྷགཝཱ སཡམྦྷཱུ ཨནཱཙརིཡཀོ པུབྦེ ཨནནུསྶུཏེསུ དྷམྨེསུ སཱམཾ སཙྩཱནི ཨབྷིསམྦུཛ྄ཛྷི, ཏཏྠ ཙ སབྦཉྙུཏཾ པཏྟོ བལེསུ ཙ ཝསཱིབྷཱཝཾ. བུདྡྷོཏི ཀེནཊྛེན བུདྡྷོ? བུཛ྄ཛྷིཏཱ སཙྩཱནཱིཏི བུདྡྷོ, བོདྷེཏཱ པཛཱཡཱཏི བུདྡྷོ, སབྦཉྙུཏཱཡ བུདྡྷོ, སབྦདསྶཱཝིཏཱཡ བུདྡྷོ, ཨབྷིཉྙེཡྻཏཱཡ བུདྡྷོ, ཝིསཝིཏཱཡ བུདྡྷོ, ཁཱིཎཱསཝསངྑཱཏེན བུདྡྷོ, ནིརུཔལེཔསངྑཱཏེན བུདྡྷོ, ཨེཀནྟཝཱིཏརཱགོཏི བུདྡྷོ, ཨེཀནྟཝཱིཏདོསོཏི བུདྡྷོ, ཨེཀནྟཝཱིཏམོཧོཏི བུདྡྷོ, ཨེཀནྟནིཀྐིལེསོཏི བུདྡྷོ, ཨེཀཱཡནམགྒཾ གཏོཏི བུདྡྷོ, ཨེཀོ ཨནུཏྟརཾ སམྨཱསམྦོདྷིཾ ཨབྷིསམྦུདྡྷོཏི བུདྡྷོ, ཨབུདྡྷིཝིཧཏཏྟཱ བུདྡྷིཔཊིལཱབྷཱཏི བུདྡྷོ. བུདྡྷོཏི ནེཏཾ ནཱམཾ མཱཏརཱ ཀཏཾ ན པིཏརཱ ཀཏཾ ན བྷཱཏརཱ ཀཏཾ ན བྷགིནིཡཱ ཀཏཾ ན མིཏྟཱམཙྩེཧི ཀཏཾ ན ཉཱཏིསཱལོཧིཏེཧི ཀཏཾ ན སམཎབྲཱཧྨཎེཧི ཀཏཾ ན དེཝཏཱཧི ཀཏཾ. ཝིམོཀྑནྟིཀམེཏཾ བུདྡྷཱནཾ བྷགཝནྟཱནཾ བོདྷིཡཱ མཱུལེ སཧ སབྦཉྙུཏཉཱཎསྶ པཊིལཱབྷཱ སཙྪིཀཱ པཉྙཏྟི, ཡདིདཾ བུདྡྷོཏི. ཨེཏེ བུདྡྷཾ ཨུཔཱགཙྪུནྟི ཨེཏེ བུདྡྷཾ ཨུཔཱགམིཾསུ ཨུཔསངྐམིཾསུ པཡིརུཔཱསིཾསུ པརིཔུཙྪིཾསུ པརིཔཉྷིཾསཱུཏི – ཨེཏེ བུདྡྷཾ ཨུཔཱགཙྪུཾ.

སམྤནྣཙརཎཾ ཨིསིནྟི ཙརཎཾ ཝུཙྩཏི སཱིལཱཙཱརནིབྦཏྟི. སཱིལསཾཝརོཔི ཙརཎཾ, ཨིནྡྲིཡསཾཝརོཔི ཙརཎཾ, བྷོཛནེ མཏྟཉྙུཏཱཔི ཙརཎཾ, ཛཱགརིཡཱནུཡོགོཔི ཙརཎཾ, སཏྟཔི སདྡྷམྨཱ ཙརཎཾ, ཙཏྟཱརིཔི ཛྷཱནཱནི ཙརཎཾ. སམྤནྣཙརཎནྟི སམྤནྣཙརཎཾ སེཊྛཙརཎཾ ཝིསེཊྛཙརཎཾ [ཝིསིཊྛཙརཎཾ (ཀ.)] པཱམོཀྑཙརཎཾ ཨུཏྟམཙརཎཾ པཝརཙརཎཾ. ཨིསཱིཏི ཨིསི བྷགཝཱ མཧནྟཾ སཱིལཀྑནྡྷཾ ཨེསཱི གཝེསཱི པརིཡེསཱིཏི ཨིསི…པེ… མཧེསཀྑེཧི ཝཱ སཏྟེཧི ཨེསིཏོ གཝེསིཏོ པརིཡེསིཏོ – ‘‘ཀཧཾ བུདྡྷོ, ཀཧཾ བྷགཝཱ, ཀཧཾ དེཝདེཝོ ཀཧཾ ནརཱསབྷོ’’ཏི – ཨིསཱིཏི – སམྤནྣཙརཎཾ ཨིསིཾ.

པུཙྪནྟཱ ནིཔུཎེ པཉྷེཏི. པུཙྪནྟཱཏི པུཙྪནྟཱ ཡཱཙནྟཱ ཨཛ྄ཛྷེསནྟཱ པསཱདེནྟཱ. ནིཔུཎེ པཉྷེཏི གམྦྷཱིརེ དུདྡསེ དུརནུབོདྷེ སནྟེ པཎཱིཏེ ཨཏཀྐཱཝཙརེ ནིཔུཎེ པཎྜིཏཝེདནཱིཡེ པཉྷེཏི – པུཙྪནྟཱ ནིཔུཎེ པཉྷེ.

བུདྡྷསེཊྛཾ ཨུཔཱགམུནྟི. བུདྡྷོཏི ཡོ སོ བྷགཝཱ…པེ… སཙྪིཀཱ པཉྙཏྟི, ཡདིདཾ བུདྡྷོཏི. སེཊྛནྟི ཨགྒཾ སེཊྛཾ ཝིསེཊྛཾ པཱམོཀྑཾ ཨུཏྟམཾ པཝརཾ བུདྡྷཾ ཨུཔཱགམུཾ ཨུཔཱགམིཾསུ ཨུཔསངྐམིཾསུ པཡིརུཔཱསིཾསུ པརིཔུཙྪིཾསུ པརིཔཉྷིཾསཱུཏི – བུདྡྷསེཊྛཾ ཨུཔཱགམུཾ. ཏེནེཏཾ ཝུཙྩཏི –

‘‘ཨེཏེ བུདྡྷཾ ཨུཔཱགཙྪུཾ, སམྤནྣཙརཎཾ ཨིསིཾ;

པུཙྪནྟཱ ནིཔུཎེ པཉྷེ, བུདྡྷསེཊྛཾ ཨུཔཱགམུ’’ནྟི.

༩༨.

ཏེསཾ བུདྡྷོ པབྱཱཀཱསི, པཉྷཾ པུཊྛོ ཡཐཱཏཐཾ;

པཉྷཱནཾ ཝེཡྻཱཀརཎེན, ཏོསེསི བྲཱཧྨཎེ མུནི.

ཏེསཾ བུདྡྷོ པབྱཱཀཱསཱིཏི. ཏེསནྟི སོལ༹སཱནཾ པཱརཱཡནིཡཱནཾ བྲཱཧྨཎཱནཾ. བུདྡྷོཏི ཡོ སོ བྷགཝཱ…པེ… སཙྪིཀཱ པཉྙཏྟི, ཡདིདཾ བུདྡྷོཏི. པབྱཱཀཱསཱིཏི ཏེསཾ བུདྡྷོ པབྱཱཀཱསི ཨཱཙིཀྑི དེསེསི པཉྙཔེསི པཊྛཔེསི ཝིཝརི ཝིབྷཛི ཨུཏྟཱནཱིཨཀཱསི པཀཱསེསཱིཏི – ཏེསཾ བུདྡྷོ པབྱཱཀཱསི.

པཉྷཾ པུཊྛོ ཡཐཱཏཐནྟི. པཉྷཾ པུཊྛོཏི པཉྷཾ པུཊྛོ པུཙྪིཏོ ཡཱཙིཏོ ཨཛ྄ཛྷེསིཏོ པསཱདིཏོ. ཡཐཱཏཐནྟི ཡཐཱ ཨཱཙིཀྑིཏབྦཾ ཏཐཱ ཨཱཙིཀྑི, ཡཐཱ དེསིཏབྦཾ ཏཐཱ དེསེསི, ཡཐཱ པཉྙཔེཏབྦཾ ཏཐཱ པཉྙཔེསི, ཡཐཱ པཊྛཔེཏབྦཾ ཏཐཱ པཊྛཔེསི, ཡཐཱ ཝིཝརིཏབྦཾ ཏཐཱ ཝིཝརི, ཡཐཱ ཝིབྷཛིཏབྦཾ ཏཐཱ ཝིབྷཛི, ཡཐཱ ཨུཏྟཱནཱིཀཱཏབྦཾ ཏཐཱ ཨུཏྟཱནཱིཨཀཱསི, ཡཐཱ པཀཱསིཏབྦཾ ཏཐཱ པཀཱསེསཱིཏི – པཉྷཾ པུཊྛོ ཡཐཱཏཐཾ.

པཉྷཱནཾ ཝེཡྻཱཀརཎེནཱཏི པཉྷཱནཾ ཝེཡྻཱཀརཎེན ཨཱཙིཀྑནེན དེསནེན པཉྙཔནེན པཊྛཔནེན ཝིཝརཎེན ཝིབྷཛནེན ཨུཏྟཱནཱིཀམྨེན པཀཱསནེནཱཏི – པཉྷཱནཾ ཝེཡྻཱཀརཎེན.

ཏོསེསི བྲཱཧྨཎེ མུནཱིཏི. ཏོསེསཱིཏི ཏོསེསི ཝིཏོསེསི པསཱདེསི ཨཱརཱདྷེསི ཨཏྟམནེ ཨཀཱསི. བྲཱཧྨཎེཏི སོལ༹ས པཱརཱཡནིཡེ བྲཱཧྨཎེ. མུནཱིཏི མོནཾ ཝུཙྩཏི ཉཱཎཾ…པེ… སངྒཛཱལམཏིཙྩ སོ མུནཱིཏི – ཏོསེསི བྲཱཧྨཎེ མུནི. ཏེནེཏཾ ཝུཙྩཏི –

‘‘ཏེསཾ བུདྡྷོ པབྱཱཀཱསི, པཉྷཾ པུཊྛོ ཡཐཱཏཐཾ;

པཉྷཱནཾ ཝེཡྻཱཀརཎེན, ཏོསེསི བྲཱཧྨཎེ མུནཱི’’ཏི.

༩༩.

ཏེ ཏོསིཏཱ ཙཀྑུམཏཱ, བུདྡྷེནཱདིཙྩབནྡྷུནཱ;

བྲཧྨཙརིཡམཙརིཾསུ, ཝརཔཉྙསྶ སནྟིཀེ.

ཏེ ཏོསིཏཱ ཙཀྑུམཏཱཏི. ཏེཏི སོལ༹ས པཱརཱཡནིཡཱ བྲཱཧྨཎཱ. ཏོསིཏཱཏི ཏོསིཏཱ ཝིཏོསིཏཱ པསཱདིཏཱ ཨཱརཱདྷིཏཱ ཨཏྟམནཱ ཀཏཱཏི – ཏེ ཏོསིཏཱ. ཙཀྑུམཏཱཏི བྷགཝཱ པཉྩཧི ཙཀྑཱུཧི ཙཀྑུམཱ – མཾསཙཀྑུནཱཔི ཙཀྑུམཱ, དིབྦཙཀྑུནཱཔི ཙཀྑུམཱ, པཉྙཱཙཀྑུནཱཔི ཙཀྑུམཱ, བུདྡྷཙཀྑུནཱཔི ཙཀྑུམཱ, སམནྟཙཀྑུནཱཔི ཙཀྑུམཱ. ཀཐཾ བྷགཝཱ མཾསཙཀྑུནཱཔི ཙཀྑུམཱ…པེ… ཨེཝཾ བྷགཝཱ སམནྟཙཀྑུནཱཔི ཙཀྑུམཱཏི – ཏེ ཏོསིཏཱ ཙཀྑུམཏཱ.

བུདྡྷེནཱདིཙྩབནྡྷུནཱཏི. བུདྡྷོཏི ཡོ སོ བྷགཝཱ…པེ… སཙྪིཀཱ པཉྙཏྟི, ཡདིདཾ བུདྡྷོཏི. ཨཱདིཙྩབནྡྷུནཱཏི ཨཱདིཙྩོ ཝུཙྩཏི སཱུརིཡོ. སོ གོཏམོ གོཏྟེན, བྷགཝཱཔི གོཏམོ གོཏྟེན, བྷགཝཱ སཱུརིཡསྶ གོཏྟཉཱཏཀོ གོཏྟབནྡྷུ. ཏསྨཱ བུདྡྷོ ཨཱདིཙྩབནྡྷཱུཏི – བུདྡྷེནཱདིཙྩབནྡྷུནཱ.

བྲཧྨཙརིཡམཙརིཾསཱུཏི བྲཧྨཙརིཡཾ ཝུཙྩཏི ཨསདྡྷམྨསམཱཔཏྟིཡཱ ཨཱརཏི ཝིརཏི པཊིཝིརཏི ཝེརམཎཱི ཝིརམཎཾ ཨཀིརིཡཱ ཨཀརཎཾ ཨནཛ྄ཛྷཱཔཏྟི ཝེལཱཨནཏིཀྐམོ སེཏུགྷཱཏོ. ཨཔི ཙ, ནིཔྤརིཡཱཡཝསེན བྲཧྨཙརིཡཾ ཝུཙྩཏི ཨརིཡོ ཨཊྛངྒིཀོ མགྒོ, སེཡྻཐིདཾ – སམྨཱདིཊྛི, སམྨཱསངྐཔྤོ, སམྨཱཝཱཙཱ, སམྨཱཀམྨནྟོ, སམྨཱཨཱཛཱིཝོ, སམྨཱཝཱཡཱམོ, སམྨཱསཏི, སམྨཱསམཱདྷི. བྲཧྨཙརིཡམཙརིཾསཱུཏི བྲཧྨཙརིཡཾ ཙརིཾསུ ཨཙརིཾསུ སམཱདཱཡ ཝཏྟིཾསཱུཏི – བྲཧྨཙརིཡམཙརིཾསུ.

ཝརཔཉྙསྶ སནྟིཀེཏི ཝརཔཉྙསྶ ཨགྒཔཉྙསྶ སེཊྛཔཉྙསྶ ཝིསེཊྛཔཉྙསྶ པཱམོཀྑཔཉྙསྶ ཨུཏྟམཔཉྙསྶ པཝརཔཉྙསྶ. སནྟིཀེཏི སནྟིཀེ སཱམནྟཱ ཨཱསནྣེ ཨཝིདཱུརེ ཨུཔཀཊྛེཏི – ཝརཔཉྙསྶ སནྟིཀེ. ཏེནེཏཾ ཝུཙྩཏི –

‘‘ཏེ ཏོསིཏཱ ཙཀྑུམཏཱ, བུདྡྷེནཱདིཙྩབནྡྷུནཱ;

བྲཧྨཙརིཡམཙརིཾསུ, ཝརཔཉྙསྶ སནྟིཀེ’’ཏི.

༡༠༠.

ཨེཀམེཀསྶ པཉྷསྶ, ཡཐཱ བུདྡྷེན དེསིཏཾ;

ཏཐཱ ཡོ པཊིཔཛྫེཡྻ, གཙྪེ པཱརཾ ཨཔཱརཏོ.

ཨེཀམེཀསྶ པཉྷསྶཱཏི ཨེཀམེཀསྶ ཨཛིཏཔཉྷསྶ, ཨེཀམེཀསྶ ཏིསྶམེཏྟེཡྻཔཉྷསྶ…པེ… ཨེཀམེཀསྶ པིངྒིཡཔཉྷསྶཱཏི – ཨེཀམེཀསྶ པཉྷསྶ.

ཡཐཱ བུདྡྷེན དེསིཏནྟི. བུདྡྷོཏི ཡོ སོ བྷགཝཱ སཡམྦྷཱུ…པེ… སཙྪིཀཱ པཉྙཏྟི, ཡདིདཾ བུདྡྷོཏི. ཡཐཱ བུདྡྷེན དེསིཏནྟི ཡཐཱ བུདྡྷེན ཨཱཙིཀྑིཏཾ དེསིཏཾ པཉྙཔིཏཾ པཊྛཔིཏཾ ཝིཝརིཏཾ ཝིབྷཛིཏཾ [ཝིབྷཏྟཾ (སྱཱ.)] ཨུཏྟཱནཱིཀཏཾ པཀཱསིཏནྟི – ཡཐཱ བུདྡྷེན དེསིཏཾ.

ཏཐཱ ཡོ པཊིཔཛྫེཡྻཱཏི སམྨཱཔཊིཔདཾ ཨནུལོམཔཊིཔདཾ ཨཔཙྩནཱིཀཔཊིཔདཾ ཨནྭཏྠཔཊིཔདཾ དྷམྨཱནུདྷམྨཔཊིཔདཾ པཊིཔཛྫེཡྻཱཏི – ཏཐཱ ཡོ པཊིཔཛྫེཡྻ.

གཙྪེ པཱརཾ ཨཔཱརཏོཏི པཱརཾ ཝུཙྩཏི ཨམཏཾ ནིབྦཱནཾ…པེ… ནིརོདྷོ ནིབྦཱནཾ; ཨཔཱརཾ ཝུཙྩནྟི ཀིལེསཱ ཙ ཁནྡྷཱ ཙ ཨབྷིསངྑཱརཱ ཙ. གཙྪེ པཱརཾ ཨཔཱརཏོཏི ཨཔཱརཏོ པཱརཾ གཙྪེཡྻ, པཱརཾ ཨདྷིགཙྪེཡྻ, པཱརཾ ཕསྶེཡྻ, པཱརཾ སཙྪིཀརེཡྻཱཏི – གཙྪེ པཱརཾ ཨཔཱརཏོ. ཏེནེཏཾ ཝུཙྩཏི –

‘‘ཨེཀམེཀསྶ པཉྷསྶ, ཡཐཱ བུདྡྷེན དེསིཏཾ;

ཏཐཱ ཡོ པཊིཔཛྫེཡྻ, གཙྪེ པཱརཾ ཨཔཱརཏོ’’ཏི.

༡༠༡.

ཨཔཱརཱ པཱརཾ གཙྪེཡྻ, བྷཱཝེནྟོ མགྒམུཏྟམཾ;

མགྒོ སོ པཱརཾ གམནཱཡ, ཏསྨཱ པཱརཱཡནཾ ཨིཏི.

ཨཔཱརཱ པཱརཾ གཙྪེཡྻཱཏི ཨཔཱརཾ ཝུཙྩནྟི ཀིལེསཱ ཙ ཁནྡྷཱ ཙ ཨབྷིསངྑཱརཱ ཙ; པཱརཾ ཝུཙྩཏི ཨམཏཾ ནིབྦཱནཾ…པེ… ཏཎྷཀྑཡོ ཝིརཱགོ ནིརོདྷོ ནིབྦཱནཾ. ཨཔཱརཱ པཱརཾ གཙྪེཡྻཱཏི ཨཔཱརཱ པཱརཾ གཙྪེཡྻ, པཱརཾ ཨདྷིགཙྪེཡྻ, པཱརཾ ཕསྶེཡྻ, པཱརཾ སཙྪིཀརེཡྻཱཏི – ཨཔཱརཱ པཱརཾ གཙྪེཡྻ.

བྷཱཝེནྟོ མགྒམུཏྟམནྟི མགྒམུཏྟམཾ ཝུཙྩཏི ཨརིཡོ ཨཊྛངྒིཀོ མགྒོ, སེཡྻཐིདཾ – སམྨཱདིཊྛི…པེ… སམྨཱསམཱདྷི. མགྒམུཏྟམནྟི མགྒཾ ཨགྒཾ སེཊྛཾ ཝིསེཊྛཾ པཱམོཀྑཾ ཨུཏྟམཾ པཝརཾ. བྷཱཝེནྟོཏི བྷཱཝེནྟོ ཨཱསེཝནྟོ བཧུལཱིཀརོནྟོཏི – བྷཱཝེནྟོ མགྒམུཏྟམཾ.

མགྒོ སོ པཱརཾ གམནཱཡཱཏི –

མགྒོ པནྠོ པཐོ པཛྫོ [ཨདྡྷོ (ཀ.)], ཨཉྫསཾ ཝཊུམཱཡནཾ;

ནཱཝཱ ཨུཏྟརསེཏུ ཙ, ཀུལློ ཙ བྷིསི སངྐམོ [སངྒམོ (སྱཱ. ཀ.) པསྶ-དྷཱཏུམཱལཱཡཾ མགྒདྷཱཏུཝཎྞནཱཡཾ].

པཱརཾ གམནཱཡཱཏི པཱརཾ གམནཱཡ པཱརཾ སམྤཱཔནཱཡ པཱརཾ སམནུཔཱཔནཱཡ ཛརཱམརཎསྶ ཏརཎཱཡཱཏི – མགྒོ སོ པཱརཾ གམནཱཡ.

ཏསྨཱ པཱརཱཡནཾ ཨིཏཱིཏི. ཏསྨཱཏི ཏསྨཱ ཏཾཀཱརཎཱ ཏཾཧེཏུ ཏཔྤཙྩཡཱ ཏཾནིདཱནཱ. པཱརཾ ཝུཙྩཏི ཨམཏཾ ནིབྦཱནཾ…པེ… ནིརོདྷོ ནིབྦཱནཾ. ཨཡནཾ ཝུཙྩཏི མགྒོ. ཨིཏཱིཏི པདསནྡྷི…པེ… པདཱནུཔུབྦཏཱཔེཏཾ ཨིཏཱིཏི – ཏསྨཱ པཱརཱཡནཾ ཨིཏི. ཏེནེཏཾ ཝུཙྩཏི –

‘‘ཨཔཱརཱ པཱརཾ གཙྪེཡྻ, བྷཱཝེནྟོ མགྒམུཏྟམཾ;

མགྒོ སོ པཱརཾ གམནཱཡ, ཏསྨཱ པཱརཱཡནཾ ཨིཏཱི’’ཏི.

པཱརཱཡནཏྠུཏིགཱཐཱནིདྡེསོ སཏྟརསམོ.

༡༨. པཱརཱཡནཱནུགཱིཏིགཱཐཱནིདྡེསོ

༡༠༢.

པཱརཱཡནམནུགཱཡིསྶཾ, [ཨིཙྩཱཡསྨཱ པིངྒིཡོ]

ཡཐཱདྡཀྑི ཏཐཱཀྑཱསི, ཝིམལོ བྷཱུརིམེདྷསོ;

ནིཀྐཱམོ ནིབྦནོ ནཱགོ, ཀིསྶ ཧེཏུ མུསཱ བྷཎེ.

པཱརཱཡནམནུགཱཡིསྶནྟི གཱིཏམནུགཱཡིསྶཾ ཀཐིཏམནུཀཐཡིསྶཾ [ཀཐིཏམནུགཱཡིསྶཾ (སྱཱ.) ཨེཝཾ སབྦཔདེསུ ཨནུགཱཡིསྶནྟི ཨཱགཏཾ] བྷཎིཏམནུབྷཎིསྶཾ ལཔིཏམནུལཔིསྶཾ བྷཱསིཏམནུབྷཱསིསྶནྟི – པཱརཱཡནམནུགཱཡིསྶཾ. ཨིཙྩཱཡསྨཱ པིངྒིཡོཏི. ཨིཙྩཱཏི པདསནྡྷི…པེ… པདཱནུཔུབྦཏཱཔེཏཾ – ཨིཙྩཱཏི. ཨཱཡསྨཱཏི པིཡཝཙནཾ གརུཝཙནཾ སགཱརཝསཔྤཏིསྶཱདྷིཝཙནམེཏཾ – ཨཱཡསྨཱཏི. པིངྒིཡོཏི ཏསྶ ཐེརསྶ ནཱམཾ སངྑཱ སམཉྙཱ པཉྙཏྟི ཝོཧཱརོ ནཱམཾ ནཱམཀམྨཾ ནཱམདྷེཡྻཾ ནིརུཏྟི བྱཉྫནཾ ཨབྷིལཱཔོཏི – ཨིཙྩཱཡསྨཱ པིངྒིཡོ.

ཡཐཱདྡཀྑི ཏཐཱཀྑཱསཱིཏི ཡཐཱ ཨདྡཀྑི ཏཐཱ ཨཀྑཱསི ཨཱཙིཀྑི དེསེསི པཉྙཔེསི པཊྛཔེསི ཝིཝརི ཝིབྷཛི ཨུཏྟཱནཱིཨཀཱསི པཀཱསེསི. ‘‘སབྦེ སངྑཱརཱ ཨནིཙྩཱ’’ཏི ཡཐཱ ཨདྡཀྑི ཏཐཱ ཨཀྑཱསི ཨཱཙིཀྑི དེསེསི པཉྙཔེསི པཊྛཔེསི ཝིཝརི ཝིབྷཛི ཨུཏྟཱནཱིཨཀཱསི པཀཱསེསི. ‘‘སབྦེ སངྑཱརཱ དུཀྑཱ’’ཏི…པེ… ‘‘སབྦེ དྷམྨཱ ཨནཏྟཱ’’ཏི… ‘‘ཡཾ ཀིཉྩི སམུདཡདྷམྨཾ སབྦཾ ཏཾ ནིརོདྷདྷམྨ’’ནྟི ཡཐཱ ཨདྡཀྑི ཏཐཱ ཨཀྑཱསི ཨཱཙིཀྑི དེསེསི པཉྙཔེསི པཊྛཔེསི ཝིཝརི ཝིབྷཛི ཨུཏྟཱནཱིཨཀཱསི པཀཱསེསཱིཏི – ཡཐཱདྡཀྑི ཏཐཱཀྑཱསི.

ཝིམལོ བྷཱུརིམེདྷསོཏི. ཝིམལོཏི རཱགོ མལཾ, དོསོ མལཾ, མོཧོ མལཾ, ཀོདྷོ… ཨུཔནཱཧོ…པེ… སབྦཱཀུསལཱབྷིསངྑཱརཱ མལཱ. ཏེ མལཱ བུདྡྷསྶ བྷགཝཏོ པཧཱིནཱ ཨུཙྪིནྣམཱུལཱ ཏཱལཱཝཏྠུཀཏཱ ཨནབྷཱཝཾཀཏཱ ཨཱཡཏིཾ ཨནུཔྤཱདདྷམྨཱ. ཨམལོ བུདྡྷོ ཝིམལོ ནིམྨལོ མལཱཔགཏོ མལཝིཔྤཧཱིནོ མལཝིམུཏྟོ སབྦམལཝཱིཏིཝཏྟོ. བྷཱུརི ཝུཙྩཏི པཐཝཱི. བྷགཝཱ ཏཱཡ [བྷགཝཱ ཨིམཱཡ (སྱཱ.)] པཐཝིསམཱཡ པཉྙཱཡ ཝིཔུལཱཡ ཝིཏྠཏཱཡ སམནྣཱགཏོ. མེདྷཱ ཝུཙྩཏི པཉྙཱ. ཡཱ པཉྙཱ པཛཱནནཱ…པེ… ཨམོཧོ དྷམྨཝིཙཡོ སམྨཱདིཊྛི. བྷགཝཱ ཨིམཱཡ མེདྷཱཡ པཉྙཱཡ ཨུཔེཏོ སམུཔེཏོ ཨུཔཱགཏོ སམུཔཱགཏོ ཨུཔཔནྣོ སམུཔཔནྣོ སམནྣཱགཏོ, ཏསྨཱ བུདྡྷོ སུམེདྷསོཏི – ཝིམལོ བྷཱུརིམེདྷསོ.

ནིཀྐཱམོ ནིབྦནོ ནཱགོཏི. ཀཱམཱཏི ཨུདྡཱནཏོ དྭེ ཀཱམཱ – ཝཏྠུཀཱམཱ ཙ ཀིལེསཀཱམཱ ཙ…པེ… ཨིམེ ཝུཙྩནྟི ཝཏྠུཀཱམཱ…པེ… ཨིམེ ཝུཙྩནྟི ཀིལེསཀཱམཱ. བུདྡྷསྶ བྷགཝཏོ ཝཏྠུཀཱམཱ པརིཉྙཱཏཱ ཀིལེསཀཱམཱ པཧཱིནཱ ཝཏྠུཀཱམཱནཾ པརིཉྙཱཏཏྟཱ ཀིལེསཀཱམཱནཾ པཧཱིནཏྟཱ. བྷགཝཱ ན ཀཱམེ ཀཱམེཏི ན ཀཱམེ ཨིཙྪཏི ན ཀཱམེ པཏྠེཏི ན ཀཱམེ པིཧེཏི ན ཀཱམེ ཨབྷིཛཔྤཏི. ཡེ ཀཱམེ ཀཱམེནྟི ཀཱམེ ཨིཙྪནྟི ཀཱམེ པཏྠེནྟི ཀཱམེ པིཧེནྟི ཀཱམེ ཨབྷིཛཔྤནྟི ཏེ ཀཱམཀཱམིནོ རཱགརཱགིནོ སཉྙསཉྙིནོ. བྷགཝཱ ན ཀཱམེ ཀཱམེཏི ན ཀཱམེ ཨིཙྪཏི ན ཀཱམེ པཏྠེཏི ན ཀཱམེ པིཧེཏི ན ཀཱམེ ཨབྷིཛཔྤཏི. ཏསྨཱ བུདྡྷོ ཨཀཱམོ ནིཀྐཱམོ ཙཏྟཀཱམོ ཝནྟཀཱམོ མུཏྟཀཱམོ པཧཱིནཀཱམོ པཊིནིསྶཊྛཀཱམོ ཝཱིཏརཱགོ ཝིགཏརཱགོ ཙཏྟརཱགོ ཝནྟརཱགོ མུཏྟརཱགོ པཧཱིནརཱགོ པཊིནིསྶཊྛརཱགོ ནིཙྪཱཏོ ནིབྦུཏོ སཱིཏིབྷཱུཏོ སུཁཔྤཊིསཾཝེདཱི བྲཧྨབྷཱུཏེན ཨཏྟནཱ ཝིཧརཏཱིཏི – ནིཀྐཱམོ.

ནིབྦནོཏི རཱགོ ཝནཾ, དོསོ ཝནཾ, མོཧོ ཝནཾ, ཀོདྷོ ཝནཾ, ཨུཔནཱཧོ ཝནཾ…པེ… སབྦཱཀུསལཱབྷིསངྑཱརཱ ཝནཱ. ཏེ ཝནཱ བུདྡྷསྶ བྷགཝཏོ པཧཱིནཱ ཨུཙྪིནྣམཱུལཱ ཏཱལཱཝཏྠུཀཏཱ ཨནབྷཱཝཾཀཏཱ ཨཱཡཏིཾ ཨནུཔྤཱདདྷམྨཱ. ཏསྨཱ བུདྡྷོ ཨཝནོ ཝིཝནོ ནིབྦནོ ཝནཱཔགཏོ ཝནཝིཔྤཧཱིནོ ཝནཝིམུཏྟོ སབྦཝནཝཱིཏིཝཏྟོཏི – ནིབྦནོ. ནཱགོཏི ནཱགོ; བྷགཝཱ ཨཱགུཾ ན ཀརོཏཱིཏི ནཱགོ, ན གཙྪཏཱིཏི ནཱགོ, ན ཨཱགཙྪཏཱིཏི ནཱགོ…པེ… ཨེཝཾ བྷགཝཱ ན ཨཱགཙྪཏཱིཏི ནཱགོཏི – ནིཀྐཱམོ ནིབྦནོ ནཱགོ.

ཀིསྶ ཧེཏུ མུསཱ བྷཎེཏི. ཀིསྶ ཧེཏཱུཏི ཀིསྶ ཧེཏུ ཀིཾཧེཏུ ཀིཾཀཱརཎཱ ཀིཾནིདཱནཱ ཀིཾཔཙྩཡཱཏི – ཀིསྶ ཧེཏུ. མུསཱ བྷཎེཏི མུསཱ བྷཎེཡྻ ཀཐེཡྻ དཱིཔེཡྻ ཝོཧརེཡྻ; མུསཱ བྷཎེཏི མོསཝཛྫཾ བྷཎེཡྻ, མུསཱཝཱདཾ བྷཎེཡྻ, ཨནརིཡཝཱདཾ བྷཎེཡྻ. ཨིདྷེཀཙྩོ སབྷཱགཏོ [སབྷགྒཏོ (སྱཱ.)] ཝཱ པརིསཱགཏོ [པརིསགྒཏོ (སྱཱ.)] ཝཱ ཉཱཏིམཛ྄ཛྷགཏོ ཝཱ པཱུགམཛ྄ཛྷགཏོ ཝཱ རཱཛཀུལམཛ྄ཛྷགཏོ ཝཱ ཨབྷིནཱིཏོ སཀྑིཔུཊྛོ – ‘‘ཨེཧམྦྷོ [ཨེཧི བྷོ (སྱཱ.) པསྶ མ. ནི. ༣.༡༡༢] པུརིས, ཡཾ ཛཱནཱསི ཏཾ ཝདེཧཱི’’ཏི, སོ ཨཛཱནཾ ཝཱ ཨཱཧ – ‘‘ཛཱནཱམཱི’’ཏི, ཛཱནཾ ཝཱ ཨཱཧ – ‘‘ན ཛཱནཱམཱི’’ཏི, ཨཔསྶཾ ཝཱ ཨཱཧ – ‘‘པསྶཱམཱི’’ཏི, པསྶཾ ཝཱ ཨཱཧ – ‘‘ན པསྶཱམཱི’’ཏི. ཨིཏི ཨཏྟཧེཏུ ཝཱ པརཧེཏུ ཝཱ ཨཱམིསཀིཉྩིཀྑཧེཏུ ཝཱ སམྤཛཱནམུསཱ བྷཱསཏི, ཨིདཾ ཝུཙྩཏི མོསཝཛྫཾ.

ཨཔི ཙ, ཏཱིཧཱཀཱརེཧི མུསཱཝཱདོ ཧོཏི. པུབྦེཝསྶ ཧོཏི – ‘‘མུསཱ བྷཎིསྶ’’ནྟི, བྷཎནྟསྶ ཧོཏི – ‘‘མུསཱ བྷཎཱམཱི’’ཏི, བྷཎིཏསྶ ཧོཏི – ‘‘མུསཱ མཡཱ བྷཎིཏ’’ནྟི – ཨིམེཧི ཏཱིཧཱཀཱརེཧི མུསཱཝཱདོ ཧོཏི. ཨཔི ཙ, ཙཏཱུཧཱཀཱརེཧི མུསཱཝཱདོ ཧོཏི. པུབྦེཝསྶ ཧོཏི – ‘‘མུསཱ བྷཎིསྶ’’ནྟི, བྷཎནྟསྶ ཧོཏི – ‘‘མུསཱ བྷཎཱམཱི’’ཏི, བྷཎིཏསྶ ཧོཏི – ‘‘མུསཱ མཡཱ བྷཎིཏ’’ནྟི, ཝིནིདྷཱཡ དིཊྛིཾ – ཨིམེཧི ཙཏཱུཧཱཀཱརེཧི མུསཱཝཱདོ ཧོཏི. ཨཔི ཙ, པཉྩཧཱཀཱརེཧི…པེ… ཚཧཱཀཱརེཧི… སཏྟཧཱཀཱརེཧི… ཨཊྛཧཱཀཱརེཧི མུསཱཝཱདོ ཧོཏི. པུབྦེཝསྶ ཧོཏི – ‘‘མུསཱ བྷཎིསྶ’’ནྟི, བྷཎནྟསྶ ཧོཏི – ‘‘མུསཱ བྷཎཱམཱི’’ཏི, བྷཎིཏསྶ ཧོཏི – ‘‘མུསཱ མཡཱ བྷཎིཏ’’ནྟི, ཝིནིདྷཱཡ དིཊྛིཾ, ཝིནིདྷཱཡ ཁནྟིཾ, ཝིནིདྷཱཡ རུཙིཾ, ཝིནིདྷཱཡ སཉྙཾ, ཝིནིདྷཱཡ བྷཱཝཾ – ཨིམེཧི ཨཊྛཧཱཀཱརེཧི མུསཱཝཱདོ ཧོཏི མོསཝཛྫཾ. ཀིསྶ ཧེཏུ མུསཱ བྷཎེཡྻ ཀཐེཡྻ དཱིཔེཡྻ ཝོཧརེཡྻཱཏི – ཀིསྶ ཧེཏུ མུསཱ བྷཎེ. ཏེནཱཧ ཐེརོ པིངྒིཡོ –

‘‘པཱརཱཡནམནུགཱཡིསྶཾ, [ཨིཙྩཱཡསྨཱ པིངྒིཡོ]

ཡཐཱདྡཀྑི ཏཐཱཀྑཱསི, ཝིམལོ བྷཱུརིམེདྷསོ;

ནིཀྐཱམོ ནིབྦནོ ནཱགོ, ཀིསྶ ཧེཏུ མུསཱ བྷཎེ’’ཏི.

༡༠༣.

པཧཱིནམལམོཧསྶ, མཱནམཀྑཔྤཧཱཡིནོ;

ཧནྡཱཧཾ ཀིཏྟཡིསྶཱམི, གིརཾ ཝཎྞཱུཔསཾཧིཏཾ.

པཧཱིནམལམོཧསྶཱཏི. མལནྟི རཱགོ མལཾ, དོསོ མལཾ, མོཧོ མལཾ, མཱནོ མལཾ, དིཊྛི མལཾ, ཀིལེསོ མལཾ, སབྦདུཙྩརིཏཾ མལཾ, སབྦབྷཝགཱམིཀམྨཾ མལཾ.

མོཧོཏི ཡཾ དུཀྑེ ཨཉྙཱཎཾ…པེ… ཨཝིཛྫཱལངྒཱི མོཧོ ཨཀུསལམཱུལཾ. ཨཡཾ ཝུཙྩཏི མོཧོ. མལཉྩ མོཧོ ཙ བུདྡྷསྶ བྷགཝཏོ པཧཱིནཱ ཨུཙྪིནྣམཱུལཱ ཏཱལཱཝཏྠུཀཏཱ ཨནབྷཱཝཾཀཏཱ ཨཱཡཏིཾ ཨནུཔྤཱདདྷམྨཱ. ཏསྨཱ བུདྡྷོ པཧཱིནམལམོཧོཏི – པཧཱིནམལམོཧསྶ.

མཱནམཀྑཔྤཧཱཡིནོཏི. མཱནོཏི ཨེཀཝིདྷེན མཱནོ – ཡཱ ཙིཏྟསྶ ཨུནྣཏི [ཨུཎྞཏི (སྱཱ. ཀ.)]. དུཝིདྷེན མཱནོ – ཨཏྟུཀྐཾསནམཱནོ, པརཝམྦྷནམཱནོ. ཏིཝིདྷེན མཱནོ – སེཡྻོཧམསྨཱིཏི མཱནོ, སདིསོཧམསྨཱིཏི མཱནོ, ཧཱིནོཧམསྨཱིཏི མཱནོ. ཙཏུབྦིདྷེན མཱནོ – ལཱབྷེན མཱནཾ ཛནེཏི, ཡསེན མཱནཾ ཛནེཏི, པསཾསཱཡ མཱནཾ ཛནེཏི, སུཁེན མཱནཾ ཛནེཏི. པཉྩཝིདྷེན མཱནོ – ལཱབྷིམྷི མནཱཔིཀཱནཾ རཱུཔཱནནྟི མཱནཾ ཛནེཏི, ལཱབྷིམྷི མནཱཔིཀཱནཾ སདྡཱནཾ…པེ… གནྡྷཱནཾ… རསཱནཾ… ཕོཊྛབྦཱནནྟི མཱནཾ ཛནེཏི. ཚབྦིདྷེན མཱནོ – ཙཀྑུསམྤདཱཡ མཱནཾ ཛནེཏི, སོཏསམྤདཱཡ…པེ… གྷཱནསམྤདཱཡ… ཛིཝ྄ཧཱསམྤདཱཡ… ཀཱཡསམྤདཱཡ… མནོསམྤདཱཡ མཱནཾ ཛནེཏི. སཏྟཝིདྷེན མཱནོ – མཱནོ, ཨཏིམཱནོ, མཱནཱཏིམཱནོ, ཨོམཱནོ, ཨཝམཱནོ, ཨསྨིམཱནོ, མིཙྪཱམཱནོ. ཨཊྛཝིདྷེན མཱནོ – ལཱབྷེན མཱནཾ ཛནེཏི, ཨལཱབྷེན ཨོམཱནཾ ཛནེཏི, ཡསེན མཱནཾ ཛནེཏི, ཨཡསེན ཨོམཱནཾ ཛནེཏི, པསཾསཱཡ མཱནཾ ཛནེཏི, ནིནྡཱཡ ཨོམཱནཾ ཛནེཏི, སུཁེན མཱནཾ ཛནེཏི, དུཀྑེན ཨོམཱནཾ ཛནེཏི. ནཝཝིདྷེན མཱནོ – སེཡྻསྶ སེཡྻོཧམསྨཱིཏི མཱནོ, སེཡྻསྶ སདིསོཧམསྨཱིཏི མཱནོ, སེཡྻསྶ ཧཱིནོཧམསྨཱིཏི མཱནོ, སདིསསྶ སེཡྻོཧམསྨཱིཏི མཱནོ, སདིསསྶ སདིསོཧམསྨཱིཏི མཱནོ, སདིསསྶ ཧཱིནོཧམསྨཱིཏི མཱནོ, ཧཱིནསྶ སེཡྻོཧམསྨཱིཏི མཱནོ, ཧཱིནསྶ སདིསོཧམསྨཱིཏི མཱནོ, ཧཱིནསྶ ཧཱིནོཧམསྶཱིཏི མཱནོ. དསཝིདྷེན མཱནོ – ཨིདྷེཀཙྩོ མཱནཾ ཛནེཏི ཛཱཏིཡཱ ཝཱ གོཏྟེན ཝཱ ཀོལཔུཏྟིཡེན ཝཱ ཝཎྞཔོཀྑརཏཱཡ ཝཱ དྷནེན ཝཱ ཨཛ྄ཛྷེནེན ཝཱ ཀམྨཱཡཏནེན ཝཱ སིཔྤཱཡཏནེན ཝཱ ཝིཛྫཱཊྛཱནེན [ཝིཛྫཱཋཱནེན (ཀ.)] ཝཱ སུཏེན ཝཱ པཊིབྷཱནེན ཝཱ ཨཉྙཏརཉྙཏརེན ཝཱ ཝཏྠུནཱ. ཡོ ཨེཝརཱུཔོ མཱནོ མཉྙནཱ མཉྙིཏཏྟཾ ཨུནྣཏི ཨུནྣམོ དྷཛོ སམྤགྒཱཧོ ཀེཏུཀམྱཏཱ ཙིཏྟསྶ – ཨཡཾ ཝུཙྩཏི མཱནོ.

མཀྑོཏི ཡོ མཀྑོ མཀྑཱཡནཱ མཀྑཱཡིཏཏྟཾ ནིཊྛུརིཡཾ ནིཊྛུརིཡཀམྨཾ [ནིཏྠུརིཡཀམྨཾ (ཀ.) པསྶ ཝིབྷ. ༨༩༢] – ཨཡཾ ཝུཙྩཏི མཀྑོ. བུདྡྷསྶ བྷགཝཏོ མཱནོ ཙ མཀྑོ ཙ པཧཱིནཱ ཨུཙྪིནྣམཱུལཱ ཏཱལཱཝཏྠུཀཏཱ ཨནབྷཱཝཾཀཏཱ ཨཱཡཏིཾ ཨནུཔྤཱདདྷམྨཱ. ཏསྨཱ བུདྡྷོ མཱནམཀྑཔྤཧཱཡཱིཏི – མཱནམཀྑཔྤཧཱཡིནོ.

ཧནྡཱཧཾ ཀིཏྟཡིསྶཱམི གིརཾ ཝཎྞཱུཔསཾཧིཏནྟི. ཧནྡཱཧནྟི པདསནྡྷི པདསཾསགྒོ པདཔཱརིཔཱུརཱི ཨཀྑརསམཝཱཡོ བྱཉྫནསིལིཊྛཏཱ པདཱནུཔུབྦཏཱཔེཏཾ – ཧནྡཱཧནྟི. ཀིཏྟཡིསྶཱམི གིརཾ ཝཎྞཱུཔསཾཧིཏནྟི ཝཎྞེན ཨུཔེཏཾ སམུཔེཏཾ ཨུཔཱགཏཾ སམུཔཱགཏཾ ཨུཔཔནྣཾ སམུཔཔནྣཾ སམནྣཱགཏཾ ཝཱཙཾ གིརཾ བྱཔྤཐཾ ཨུདཱིརཎཾ [ཨོདཱིརཎཾ (སྱཱ.)] ཀིཏྟཡིསྶཱམི དེསེསྶཱམི པཉྙཔེསྶཱམི པཊྛཔེསྶཱམི ཝིཝརིསྶཱམི ཝིབྷཛིསྶཱམི ཨུཏྟཱནཱིཀརིསྶཱམི པཀཱསེསྶཱམཱིཏི – ཧནྡཱཧཾ ཀིཏྟཡིསྶཱམི གིརཾ ཝཎྞཱུཔསཾཧིཏཾ. ཏེནཱཧ ཐེརོ པིངྒིཡོ –

‘‘པཧཱིནམལམོཧསྶ, མཱནམཀྑཔྤཧཱཡིནོ;

ཧནྡཱཧཾ ཀིཏྟཡིསྶཱམི, གིརཾ ཝཎྞཱུཔསཾཧིཏ’’ནྟི.

༡༠༤.

ཏམོནུདོ བུདྡྷོ སམནྟཙཀྑུ, ལོཀནྟགཱུ སབྦབྷཝཱཏིཝཏྟོ;

ཨནཱསཝོ སབྦདུཀྑཔྤཧཱིནོ, སཙྩཝ྄ཧཡོ བྲཧྨེ ཨུཔཱསིཏོ མེ.

ཏམོནུདོ བུདྡྷོ སམནྟཙཀྑཱུཏི. ཏམོནུདོཏི རཱགཏམཾ དོསཏམཾ མོཧཏམཾ མཱནཏམཾ དིཊྛིཏམཾ ཀིལེསཏམཾ དུཙྩརིཏཏམཾ ཨནྡྷཀརཎཾ ཨཉྙཱཎཀརཎཾ པཉྙཱནིརོདྷིཀཾ ཝིགྷཱཏཔཀྑིཀཾ ཨནིབྦཱནསཾཝཏྟནིཀཾ ནུདི པནུདི པཛཧི ཝིནོདེསི བྱནྟཱིཨཀཱསི ཨནབྷཱཝཾ གམེསི. བུདྡྷོཏི ཡོ སོ བྷགཝཱ…པེ… སཙྪིཀཱ པཉྙཏྟི; ཡདིདཾ བུདྡྷོཏི. སམནྟཙཀྑུ ཝུཙྩཏི སབྦཉྙུཏཉཱཎཾ…པེ… ཏཐཱགཏོ ཏེན སམནྟཙཀྑཱུཏི – ཏམོནུདོ བུདྡྷོ སམནྟཙཀྑུ.

ལོཀནྟགཱུ སབྦབྷཝཱཏིཝཏྟོཏི. ལོཀོཏི ཨེཀོ ལོཀོ – བྷཝལོཀོ. དྭེ ལོཀཱ – བྷཝལོཀོ ཙ སམྦྷཝལོཀོ ཙ; སམྤཏྟིབྷཝལོཀོ ཙ སམྤཏྟིསམྦྷཝལོཀོ ཙ; ཝིཔཏྟིབྷཝལོཀོ ཙ ཝིཔཏྟིསམྦྷཝལོཀོ ཙ [དྭེ ལོཀཱ སམྤཏྟི ཙ བྷཝལོཀོ ཝིཔཏྟི ཙ བྷཝལོཀོ (སྱཱ.)]. ཏཡོ ལོཀཱ – ཏིསྶོ ཝེདནཱ. ཙཏྟཱརོ ལོཀཱ – ཙཏྟཱརོ ཨཱཧཱརཱ. པཉྩ ལོཀཱ – པཉྩུཔཱདཱནཀྑནྡྷཱ. ཚ ལོཀཱ – ཚ ཨཛ྄ཛྷཏྟིཀཱནི ཨཱཡཏནཱནི. སཏྟ ལོཀཱ – སཏྟཝིཉྙཱཎཊྛིཏིཡོ. ཨཊྛ ལོཀཱ – ཨཊྛ ལོཀདྷམྨཱ. ནཝ ལོཀཱ – ནཝ སཏྟཱཝཱསཱ. དས ལོཀཱ – དས ཨཱཡཏནཱནི. དྭཱདས ལོཀཱ – དྭཱདསཱཡཏནཱནི. ཨཊྛཱརས ལོཀཱ – ཨཊྛཱརས དྷཱཏུཡོ. ལོཀནྟགཱུཏི བྷགཝཱ ལོཀསྶ ཨནྟགཏོ ཨནྟཔྤཏྟོ ཀོཊིགཏོ ཀོཊིཔྤཏྟོ… ནིབྦཱནགཏོ ནིབྦཱནཔྤཏྟོ. སོ ཝུཏྠཝཱསོ ཙིཎྞཙརཎོ… ཛཱཏིམརཎསཾསཱརོ ནཏྠི ཏསྶ པུནབྦྷཝོཏི – ལོཀནྟགཱུ.

སབྦབྷཝཱཏིཝཏྟོཏི. བྷཝཱཏི དྭེ བྷཝཱ – ཀམྨབྷཝོ ཙ པཊིསནྡྷིཀོ ཙ པུནབྦྷཝོ. ཀཏམོ ཀམྨབྷཝོ? པུཉྙཱབྷིསངྑཱརོ ཨཔུཉྙཱབྷིསངྑཱརོ ཨཱནེཉྫཱབྷིསངྑཱརོ – ཨཡཾ ཀམྨབྷཝོ. ཀཏམོ པཊིསནྡྷིཀོ པུནབྦྷཝོ? པཊིསནྡྷིཀཱ རཱུཔཱ ཝེདནཱ སཉྙཱ སངྑཱརཱ ཝིཉྙཱཎཾ – ཨཡཾ པཊིསནྡྷིཀོ པུནབྦྷཝོ. བྷགཝཱ ཀམྨབྷཝཉྩ པཊིསནྡྷིཀཉྩ པུནབྦྷཝཾ ཨཏིཝཏྟོ [ཨུཔཱཏིཝཏྟོ (ཀ.)] ཨཏིཀྐནྟོ ཝཱིཏིཝཏྟོཏི – ལོཀནྟགཱུ སབྦབྷཝཱཏིཝཏྟོ.

ཨནཱསཝོ སབྦདུཀྑཔྤཧཱིནོཏི. ཨནཱསཝོཏི ཙཏྟཱརོ ཨཱསཝཱ – ཀཱམཱསཝོ, བྷཝཱསཝོ, དིཊྛཱསཝོ, ཨཝིཛྫཱསཝོ. ཏེ ཨཱསཝཱ བུདྡྷསྶ བྷགཝཏོ པཧཱིནཱ ཨུཙྪིནྣམཱུལཱ ཏཱལཱཝཏྠུཀཏཱ ཨནབྷཱཝཾཀཏཱ ཨཱཡཏིཾ ཨནུཔྤཱདདྷམྨཱ. ཏསྨཱ བུདྡྷོ ཨནཱསཝོ. སབྦདུཀྑཔྤཧཱིནོཏི སབྦཾ ཏསྶ པཊིསནྡྷིཀཾ ཛཱཏིདུཀྑཾ ཛརཱདུཀྑཾ བྱཱདྷིདུཀྑཾ མརཎདུཀྑཾ སོཀཔརིདེཝདུཀྑདོམནསྶུཔཱཡཱསདུཀྑཾ …པེ… དིཊྛིབྱསནདུཀྑཾ པཧཱིནཾ སམུཙྪིནྣཾ ཝཱུཔསནྟཾ པཊིཔྤསྶདྡྷཾ ཨབྷབྦུཔྤཏྟིཀཾ ཉཱཎགྒིནཱ དཌྜྷཾ. ཏསྨཱ བུདྡྷོ སབྦདུཀྑཔྤཧཱིནོཏི – ཨནཱསཝོ སབྦདུཀྑཔྤཧཱིནོ.

སཙྩཝ྄ཧཡོ བྲཧྨེ ཨུཔཱསིཏོ མེཏི. སཙྩཝ྄ཧཡོཏི སཙྩཝ྄ཧཡོ སདིསནཱམོ སདིསཝ྄ཧཡོ སཙྩསདིསཝ྄ཧཡོ. ཝིཔསྶཱི བྷགཝཱ, སིཁཱི བྷགཝཱ, ཝེསྶབྷཱུ བྷགཝཱ, ཀཀུསནྡྷོ བྷགཝཱ, ཀོཎཱགམནོ བྷགཝཱ, ཀསྶཔོ བྷགཝཱ. ཏེ བུདྡྷཱ བྷགཝནྟོ སདིསནཱམཱ སདིསཝ྄ཧཡཱ. བྷགཝཱཔི སཀྱམུནི ཏེསཾ བུདྡྷཱནཾ བྷགཝནྟཱནཾ སདིསནཱམོ སདིསཝ྄ཧཡོཏི – ཏསྨཱ བུདྡྷོ སཙྩཝ྄ཧཡོ.

བྲཧྨེ ཨུཔཱསིཏོ མེཏི སོ མཡཱ བྷགཝཱ ཨཱསིཏོ ཨུཔཱསིཏོ པཡིརུཔཱསིཏོ པརིཔུཙྪིཏོ པརིཔཉྷིཏོཏི – སཙྩཝ྄ཧཡོ བྲཧྨེ ཨུཔཱསིཏོ མེ. ཏེནཱཧ ཐེརོ པིངྒིཡོ –

‘‘ཏམོནུདོ བུདྡྷོ སམནྟཙཀྑུ, ལོཀནྟགཱུ སབྦབྷཝཱཏིཝཏྟོ;

ཨནཱསཝོ སབྦདུཀྑཔྤཧཱིནོ, སཙྩཝ྄ཧཡོ བྲཧྨེ ཨུཔཱསིཏོ མེ’’ཏི.

༡༠༥.

དིཛོ ཡཐཱ ཀུབྦནཀཾ པཧཱཡ, བཧུཔྥལཾ ཀཱནནམཱཝསེཡྻ;

ཨེཝམཧཾ ཨཔྤདསྶེ པཧཱཡ, མཧོདདྷིཾ ཧཾསོརིཝ ཨཛ྄ཛྷཔཏྟོ [ཨཛྫ པཏྟོ (ཀ.)] .

དིཛོ ཡཐཱ ཀུབྦནཀཾ པཧཱཡ, བཧུཔྥལཾ ཀཱནནམཱཝསེཡྻཱཏི. དིཛོ ཝུཙྩཏི པཀྑཱི. ཀིཾཀཱརཎཱ དིཛོ ཝུཙྩཏི པཀྑཱི? དྭིཀྑཏྟུཾ ཛཱཡཏཱིཏི དིཛོ, མཱཏུཀུཙྪིམྷཱ ཙ ཨཎྜཀོསམྷཱ ཙ. ཏཾཀཱརཎཱ དིཛོ ཝུཙྩཏི པཀྑཱིཏི – དིཛོ. ཡཐཱ ཀུབྦནཀཾ པཧཱཡཱཏི ཡཐཱ དིཛོ ཀུབྦནཀཾ པརིཏྟཝནཀཾ ཨཔྤཕལཾ ཨཔྤབྷཀྑཾ ཨཔྤོདཀཾ པཧཱཡ ཛཧིཏྭཱ ཨཏིཀྐམིཏྭཱ སམཏིཀྐམིཏྭཱ ཝཱིཏིཝཏྟེཏྭཱ ཨཉྙཾ བཧུཔྥལཾ བཧུབྷཀྑཾ བཧཱུདཀཾ [བཧུརུཀྑཾ (སྱཱ.)] མཧནྟཾ ཀཱནནཾ ཝནསཎྜཾ ཨདྷིགཙྪེཡྻ ཝིནྡེཡྻ པཊིལབྷེཡྻ, ཏསྨིཉྩ ཝནསཎྜེ ཝཱསཾ ཀཔྤེཡྻཱཏི – དིཛོ ཡཐཱ ཀུབྦནཀཾ པཧཱཡ བཧུཔྥལཾ ཀཱནནཾ ཨཱཝསེཡྻ.

ཨེཝམཧཾ ཨཔྤདསྶེ པཧཱཡ, མཧོདདྷིཾ ཧཾསོརིཝ ཨཛ྄ཛྷཔཏྟོཏི. ཨེཝནྟི ཨོཔམྨསམྤཊིཔཱདནཾ. ཨཔྤདསྶེ པཧཱཡཱཏི ཡོ ཙ བཱཝརཱི བྲཱཧྨཎོ ཡེ ཙཉྙེ ཏསྶ ཨཱཙརིཡཱ བུདྡྷཾ བྷགཝནྟཾ ཨུཔཱདཱཡ ཨཔྤདསྶཱ པརིཏྟདསྶཱ ཐོཀདསྶཱ ཨོམཀདསྶཱ ལཱམཀདསྶཱ ཚཏུཀྐདསྶཱ [ཛཏུཀྐདསྶཱ (སྱཱ.), ཛཏུཀདསྶཱ (སཱི. ཨཊྛ.)] ཝཱ. ཏེ ཨཔྤདསྶེ པརིཏྟདསྶེ ཐོཀདསྶེ ཨོམཀདསྶེ ལཱམཀདསྶེ ཚཏུཀྐདསྶེ པཧཱཡ པཛཧིཏྭཱ ཨཏིཀྐམིཏྭཱ སམཏིཀྐམིཏྭཱ ཝཱིཏིཝཏྟེཏྭཱ བུདྡྷཾ བྷགཝནྟཾ ཨཔྤམཱཎདསྶཾ ཨགྒདསྶཾ སེཊྛདསྶཾ ཝིསེཊྛདསྶཾ པཱམོཀྑདསྶཾ ཨུཏྟམདསྶཾ པཝརདསྶཾ ཨསམཾ ཨསམསམཾ ཨཔྤཊིསམཾ ཨཔྤཊིབྷཱགཾ ཨཔྤཊིཔུགྒལཾ དེཝཱཏིདེཝཾ ནརཱསབྷཾ པུརིསསཱིཧཾ པུརིསནཱགཾ པུརིསཱཛཉྙཾ པུརིསནིསབྷཾ པུརིསདྷོརཡ྄ཧཾ དསབལདྷཱརིཾ [དསབལཾ ཏཱདིཾ (སྱཱ.)] ཨདྷིགཙྪིཾ ཝིནྡིཾ པཊིལབྷིཾ. ཡཐཱ ཙ ཧཾསོ མཧནྟཾ མཱནསཀཾ [མཱནུསཀཏཾ (སྱཱ.)] ཝཱ སརཾ ཨནོཏཏྟཾ ཝཱ དཧཾ མཧཱསམུདྡཾ ཝཱ ཨཀྑོབྷཾ ཨམིཏོདཀཾ ཛལརཱསིཾ ཨདྷིགཙྪེཡྻ ཝིནྡེཡྻ པཊིལབྷེཡྻ, ཨེཝམེཝ བུདྡྷཾ བྷགཝནྟཾ ཨཀྑོབྷཾ ཨམིཏཏེཛཾ པབྷིནྣཉཱཎཾ ཝིཝཊཙཀྑུཾ པཉྙཱཔབྷེདཀུསལཾ ཨདྷིགཏཔཊིསམྦྷིདཾ ཙཏུཝེསཱརཛྫཔྤཏྟཾ སུདྡྷཱདྷིམུཏྟཾ སེཏཔཙྩཏྟཾ ཨདྭཡབྷཱཎིཾ ཏཱདིཾ ཏཐཱཔཊིཉྙཾ ཨཔརིཏྟཾ མཧནྟཾ གམྦྷཱིརཾ ཨཔྤམེཡྻཾ དུཔྤརིཡོགཱཧཾ པཧཱུཏརཏནཾ སཱགརསམཾ ཚལ༹ངྒུཔེཀྑཱཡ སམནྣཱགཏཾ ཨཏུལཾ ཝིཔུལཾ ཨཔྤམེཡྻཾ, ཏཾ ཏཱདིསཾ པཝདཏཾ མགྒཝཱདིནཾ [པཝརམགྒཝཱདིནཾ (ཀ.)] མེརུམིཝ ནགཱནཾ གརུལ༹མིཝ དིཛཱནཾ སཱིཧམིཝ མིགཱནཾ ཨུདདྷིམིཝ ཨཎྞཝཱནཾ ཨདྷིགཙྪིཾ, ཏཾ སཏྠཱརཾ ཛིནཔཝརཾ མཧེསིནྟི – ཨེཝམཧཾ ཨཔྤདསྶེ པཧཱཡ མཧོདདྷིཾ ཧཾསོརིཝ ཨཛ྄ཛྷཔཏྟོ. ཏེནཱཧ ཐེརོ པིངྒིཡོ –

‘‘དིཛོ ཡཐཱ ཀུབྦནཀཾ པཧཱཡ, བཧུཔྥལཾ ཀཱནནམཱཝསེཡྻ;

ཨེཝམཧཾ ཨཔྤདསྶེ པཧཱཡ, མཧོདདྷིཾ ཧཾསོརིཝ ཨཛ྄ཛྷཔཏྟོ’’ཏི.

༡༠༦.

ཡེ མེ པུབྦེ ཝིཡཱཀཾསུ,

ཧུརཾ གོཏམསཱསནཱ ‘ཨིཙྩཱསི ཨིཏི བྷཝིསྶཏི’;

སབྦཾ ཏཾ ཨིཏིཧཱིཏིཧཾ, སབྦཾ ཏཾ ཏཀྐཝཌྜྷནཾ.

ཡེ མེ པུབྦེ ཝིཡཱཀཾསཱུཏི. ཡེཏི ཡོ ཙ བཱཝརཱི བྲཱཧྨཎོ ཡེ ཙཉྙེ ཏསྶ ཨཱཙརིཡཱ, ཏེ སཀཾ དིཊྛིཾ སཀཾ ཁནྟིཾ སཀཾ རུཙིཾ སཀཾ ལདྡྷིཾ སཀཾ ཨཛ྄ཛྷཱསཡཾ སཀཾ ཨདྷིཔྤཱཡཾ བྱཱཀཾསུ ཨཱཙིཀྑིཾསུ དེསཡིཾསུ པཉྙཔིཾསུ པཊྛཔིཾསུ ཝིཝརིཾསུ ཝིབྷཛིཾསུ ཨུཏྟཱནཱིཨཀཾསུ པཀཱསེསུནྟི – ཡེ མེ པུབྦེ ཝིཡཱཀཾསུ.

ཧུརཾ གོཏམསཱསནཱཏི ཧུརཾ གོཏམསཱསནཱ, པརཾ གོཏམསཱསནཱ, པུརེ གོཏམསཱསནཱ, པཋམཏརཾ གོཏམསཱསནཱ བུདྡྷསཱསནཱ ཛིནསཱསནཱ ཏཐཱགཏསཱསནཱ [ཏཐཱགཏསཱསནཱ དེཝསཱསནཱ (སྱཱ. ཀ.)] ཨརཧནྟསཱསནཱཏི – ཧུརཾ གོཏམསཱསནཱ.

ཨིཙྩཱསི ཨིཏི བྷཝིསྶཏཱིཏི ཨེཝཾ ཀིར ཨཱསི, ཨེཝཾ ཀིར བྷཝིསྶཏཱིཏི – ཨིཙྩཱསི ཨིཏི བྷཝིསྶཏི.

སབྦཾ ཏཾ ཨིཏིཧཱིཏིཧནྟི སབྦཾ ཏཾ ཨིཏིཧཱིཏིཧཾ ཨིཏིཀིརཱཡ པརམྤརཱཡ པིཊཀསམྤདཱཡ ཏཀྐཧེཏུ ནཡཧེཏུ ཨཱཀཱརཔརིཝིཏཀྐེན དིཊྛིནིཛ྄ཛྷཱནཀྑནྟིཡཱ ན སཱམཾ སཡམབྷིཉྙཱཏཾ ན ཨཏྟཔཙྩཀྑཾ དྷམྨཾ ཡཾ ཀཐཡིཾསཱུཏི – སབྦཾ ཏཾ ཨིཏིཧཱིཏིཧཾ.

སབྦཾ ཏཾ ཏཀྐཝཌྜྷནནྟི སབྦཾ ཏཾ ཏཀྐཝཌྜྷནཾ ཝིཏཀྐཝཌྜྷནཾ སངྐཔྤཝཌྜྷནཾ ཀཱམཝིཏཀྐཝཌྜྷནཾ བྱཱཔཱདཝིཏཀྐཝཌྜྷནཾ ཝིཧིཾསཱཝིཏཀྐཝཌྜྷནཾ ཉཱཏིཝིཏཀྐཝཌྜྷནཾ ཛནཔདཝིཏཀྐཝཌྜྷནཾ ཨམརཱཝིཏཀྐཝཌྜྷནཾ པརཱནུདཡཏཱཔཊིསཾཡུཏྟཝིཏཀྐཝཌྜྷནཾ ལཱབྷསཀྐཱརསིལོཀཔཊིསཾཡུཏྟཝིཏཀྐཝཌྜྷནཾ ཨནཝཉྙཏྟིཔཊིསཾཡུཏྟཝིཏཀྐཝཌྜྷནནྟི – སབྦཾ ཏཾ ཏཀྐཝཌྜྷནཾ. ཏེནཱཧ ཐེརོ པིངྒིཡོ –

‘‘ཡེ མེ པུབྦེ ཝིཡཱཀཾསུ, ཧུརཾ གོཏམསཱསནཱ;

‘ཨིཙྩཱསི ཨིཏི བྷཝིསྶ’ཏི;

སབྦཾ ཏཾ ཨིཏིཧཱིཏིཧཾ, སབྦཾ ཏཾ ཏཀྐཝཌྜྷན’’ནྟི.

༡༠༧.

ཨེཀོ ཏམོནུདཱསཱིནོ, ཛུཏིམཱ སོ པབྷངྐརོ;

གོཏམོ བྷཱུརིཔཉྙཱཎོ, གོཏམོ བྷཱུརིམེདྷསོ.

ཨེཀོ ཏམོནུདཱསཱིནོཏི. ཨེཀོཏི བྷགཝཱ པབྦཛྫསངྑཱཏེན ཨེཀོ, ཨདུཏིཡཊྛེན ཨེཀོ, ཏཎྷཱཡ པཧཱནཊྛེན ཨེཀོ, ཨེཀནྟཝཱིཏརཱགོཏི ཨེཀོ, ཨེཀནྟཝཱིཏདོསོཏི ཨེཀོ, ཨེཀནྟཝཱིཏམོཧོཏི ཨེཀོ, ཨེཀནྟནིཀྐིལེསོཏི ཨེཀོ, ཨེཀཱཡནམགྒཾ གཏོཏི ཨེཀོ, ཨེཀོ ཨནུཏྟརཾ སམྨཱསམྦོདྷིཾ ཨབྷིསམྦུདྡྷོཏི ཨེཀོ.

ཀཐཾ བྷགཝཱ པབྦཛྫསངྑཱཏེན ཨེཀོ? བྷགཝཱ དཧརོཝ སམཱནོ སུསུ ཀཱལ༹ཀེསོ བྷདྲེན ཡོབྦནེན སམནྣཱགཏོ པཋམེན ཝཡསཱ ཨཀཱམཀཱནཾ མཱཏཱཔིཏཱུནཾ ཨསྶུམུཁཱནཾ རོདནྟཱནཾ ཝིལཔནྟཱནཾ ཉཱཏིསངྒྷཾ སབྦཾ གྷརཱཝཱསཔལིབོདྷཾ ཚིནྡིཏྭཱ པུཏྟདཱརཔལིབོདྷཾ ཚིནྡིཏྭཱ ཉཱཏིཔལིབོདྷཾ ཚིནྡིཏྭཱ མིཏྟཱམཙྩཔལིབོདྷཾ ཚིནྡིཏྭཱ ཀེསམསྶུཾ ཨོཧཱརེཏྭཱ ཀཱསཱཡཱནི ཝཏྠཱནི ཨཙྪཱདེཏྭཱ ཨགཱརསྨཱ ཨནགཱརིཡཾ པབྦཛིཏྭཱ ཨཀིཉྩནབྷཱཝཾ ཨུཔགནྟྭཱ ཨེཀོ ཙརཏི ཝིཧརཏི ཨིརིཡཏི ཝཏྟེཏི པཱལེཏི ཡཔེཏི ཡཱཔེཏི. ཨེཝཾ བྷགཝཱ པབྦཛྫསངྑཱཏེན ཨེཀོ.

ཀཐཾ བྷགཝཱ ཨདུཏིཡཊྛེན ཨེཀོ? ཨེཝཾ པབྦཛིཏོ སམཱནོ ཨེཀོ ཨརཉྙཝནཔཏྠཱནི པནྟཱནི སེནཱསནཱནི པཊིསེཝཏི ཨཔྤསདྡཱནི ཨཔྤནིགྒྷོསཱནི ཝིཛནཝཱཏཱནི མནུསྶརཱཧསྶེཡྻཀཱནི [མནུསྶརཱཧསེཡྻཀཱནི (སྱཱ. ཀ.)] པཊིསལླཱནསཱརུཔྤཱནི [པཊིསལླཱཎསཱརུཔྤཱནི (ཀ.)]. སོ ཨེཀོ གཙྪཏི, ཨེཀོ ཏིཊྛཏི, ཨེཀོ ནིསཱིདཏི, ཨེཀོ སེཡྻཾ ཀཔྤེཏི, ཨེཀོ གཱམཾ པིཎྜཱཡ པཝིསཏི, ཨེཀོ ཨབྷིཀྐམཏི, ཨེཀོ པཊིཀྐམཏི, ཨེཀོ རཧོ ནིསཱིདཏི, ཨེཀོ ཙངྐམཾ ཨདྷིཊྛཱཏི, ཨེཀོ ཙརཏི ཝིཧརཏི ཨིརིཡཏི ཝཏྟེཏི པཱལེཏི ཡཔེཏི ཡཱཔེཏི. ཨེཝཾ བྷགཝཱ ཨདུཏིཡཊྛེན ཨེཀོ.

ཀཐཾ བྷགཝཱ ཏཎྷཱཡ པཧཱནཊྛེན ཨེཀོ? སོ ཨེཝཾ ཨེཀོ ཨདུཏིཡོ ཨཔྤམཏྟོ ཨཱཏཱཔཱི པཧིཏཏྟོ ཝིཧརནྟོ ནཛྫཱ ནེརཉྫརཱཡ ཏཱིརེ བོདྷིརུཀྑམཱུལེ མཧཱཔདྷཱནཾ པདཧནྟོ མཱརཾ སསེནཾ ཀཎྷཾ ནམུཙིཾ པམཏྟབནྡྷུཾ ཝིདྷམིཏྭཱ ཏཎྷཱཛཱལིནིཾ [ཏཎྷཾ ཛཱལིནིཾ (སྱཱ.)] ཝིསཊཾ [སརིཏཾ (སྱཱ.) མཧཱནི. ༡༩༡] ཝིསཏྟིཀཾ པཛཧི ཝིནོདེསི བྱནྟཱིཨཀཱསི ཨནབྷཱཝཾ གམེསི.

‘‘ཏཎྷཱདུཏིཡོ པུརིསོ, དཱིགྷམདྡྷཱན སཾསརཾ;

ཨིཏྠབྷཱཝཉྙཐཱབྷཱཝཾ, སཾསཱརཾ ནཱཏིཝཏྟཏི.

‘‘ཨེཏམཱདཱིནཝཾ [ཨེཝམཱདཱིནཝཾ (ཀ.) པསྶ ཨིཏིཝུ. ༡༥] ཉཏྭཱ, ཏཎྷཾ [ཏཎྷཱ (སྱཱ. ཀ.) མཧཱནི. ༡༩༡] དུཀྑསྶ སམྦྷཝཾ;

ཝཱིཏཏཎྷོ ཨནཱདཱནོ, སཏོ བྷིཀྑུ པརིབྦཛེ’’ཏི.

ཨེཝཾ བྷགཝཱ ཏཎྷཱཡ པཧཱནཊྛེན ཨེཀོ.

ཀཐཾ བྷགཝཱ ཨེཀནྟཝཱིཏརཱགོཏི ཨེཀོ? རཱགསྶ པཧཱིནཏྟཱ ཨེཀནྟཝཱིཏརཱགོཏི ཨེཀོ, དོསསྶ པཧཱིནཏྟཱ ཨེཀནྟཝཱིཏདོསོཏི ཨེཀོ, མོཧསྶ པཧཱིནཏྟཱ ཨེཀནྟཝཱིཏམོཧོཏི ཨེཀོ, ཀིལེསཱནཾ པཧཱིནཏྟཱ ཨེཀནྟནིཀྐིལེསོཏི ཨེཀོ.

ཀཐཾ བྷགཝཱ ཨེཀཱཡནམགྒཾ གཏོཏི ཨེཀོ? ཨེཀཱཡནམགྒོ ཝུཙྩཏི ཙཏྟཱརོ སཏིཔཊྛཱནཱ…པེ… ཨརིཡོ ཨཊྛངྒིཀོ མགྒོ.

‘‘ཨེཀཱཡནཾ ཛཱཏིཁཡནྟདསྶཱི, མགྒཾ པཛཱནཱཏི ཧིཏཱནུཀམྤཱི;

ཨེཏེན མགྒེན ཏརིཾསུ [ཨཏརིཾསུ (ཀ.) པསྶ སཾ. ནི. ༥.༤༠༩; མཧཱནི. ༡༩༡] པུབྦེ, ཏརིསྶནྟི ཡེ ཙ ཏརནྟི ཨོགྷ’’ནྟི.

ཨེཝཾ བྷགཝཱ ཨེཀཱཡནམགྒཾ གཏོཏི ཨེཀོ.

ཀཐཾ བྷགཝཱ ཨེཀོ ཨནུཏྟརཾ སམྨཱསམྦོདྷིཾ ཨབྷིསམྦུདྡྷོཏི ཨེཀོ. བོདྷི ཝུཙྩཏི ཙཏཱུསུ མགྒེསུ ཉཱཎཾ པཉྙཱ པཉྙིནྡྲིཡཾ པཉྙཱབལཾ དྷམྨཝིཙཡསམྦོཛ྄ཛྷངྒོ ཝཱིམཾསཱ ཝིཔསྶནཱ སམྨཱདིཊྛི. བྷགཝཱ ཏེན བོདྷིཉཱཎེན ‘‘སབྦེ སངྑཱརཱ ཨནིཙྩཱ’’ཏི བུཛ྄ཛྷི, ‘‘སབྦེ སངྑཱརཱ དུཀྑཱ’’ཏི བུཛ྄ཛྷི, ‘‘སབྦེ དྷམྨཱ ཨནཏྟཱ’’ཏི བུཛ྄ཛྷི…པེ… ‘‘ཡཾ ཀིཉྩི སམུདཡདྷམྨཾ སབྦཾ ཏཾ ནིརོདྷདྷམྨ’’ནྟི བུཛ྄ཛྷི. ཨཐ ཝཱ, ཡཾ བུཛ྄ཛྷིཏབྦཾ ཨནུབུཛ྄ཛྷིཏབྦཾ པཊིབུཛ྄ཛྷིཏབྦཾ སམྦུཛ྄ཛྷིཏབྦཾ ཨདྷིགནྟབྦཾ ཕསྶིཏབྦཾ སཙྪིཀཱཏབྦཾ སབྦཾ ཏཾ ཏེན བོདྷིཉཱཎེན བུཛ྄ཛྷི ཨནུབུཛ྄ཛྷི པཊིབུཛ྄ཛྷི སམྦུཛ྄ཛྷི ཨདྷིགཙྪི ཕསྶེསི སཙྪཱཀཱསི. ཨེཝཾ བྷགཝཱ ཨེཀོ ཨནུཏྟརཾ སམྨཱསམྦོདྷིཾ ཨབྷིསམྦུདྡྷོཏི ཨེཀོ.

ཏམོནུདོཏི བྷགཝཱ རཱགཏམཾ དོསཏམཾ མོཧཏམཾ དིཊྛིཏམཾ ཀིལེསཏམཾ དུཙྩརིཏཏམཾ ཨནྡྷཀརཎཾ ཨཙཀྑུཀརཎཾ ཨཉྙཱཎཀརཎཾ པཉྙཱནིརོདྷིཀཾ ཝིགྷཱཏཔཀྑིཀཾ ཨནིབྦཱནསཾཝཏྟནིཀཾ ནུདི པནུདི པཛཧི ཝིནོདེསི བྱནྟཱིཨཀཱསི ཨནབྷཱཝཾ གམེསི. ཨཱསཱིནོཏི ནིསིནྣོ བྷགཝཱ པཱསཱཎཀེ ཙེཏིཡེཏི – ཨཱསཱིནོ [ཨཱསིནོ (ཀ.)].

ནགསྶ པསྶེ ཨཱསཱིནཾ, མུནིཾ དུཀྑསྶ པཱརགུཾ;

སཱཝཀཱ པཡིརུཔཱསནྟི, ཏེཝིཛྫཱ མཙྩུཧཱཡིནོཏི.

ཨེཝམྤི བྷགཝཱ ཨཱསཱིནོ…པེ… ཨཐ ཝཱ, བྷགཝཱ སབྦོསྶུཀྐཔཊིཔྤསྶདྡྷཏྟཱ ཨཱསཱིནོ སོ ཝུཏྠཝཱསོ ཙིཎྞཙརཎོ…པེ… ཛཱཏིམརཎསཾསཱརོ ནཏྠི ཏསྶ པུནབྦྷཝོཏི, ཨེཝམྤི བྷགཝཱ ཨཱསཱིནོཏི – ཨེཀོ ཏམོནུདཱསཱིནོ.

ཛུཏིམཱ སོ པབྷངྐརོཏི. ཛུཏིམཱཏི ཛུཏིམཱ མཏིམཱ པཎྜིཏོ པཉྙཝཱ བུདྡྷིམཱ ཉཱཎཱི ཝིབྷཱཝཱི མེདྷཱཝཱི. པབྷངྐརོཏི པབྷངྐརོ ཨཱལོཀཀརོ ཨོབྷཱསཀརོ དཱིཔངྐརོ པདཱིཔཀརོ ཨུཛྫོཏཀརོ པཛྫོཏཀརོཏི – ཛུཏིམཱ སོ པབྷངྐརོ.

གོཏམོ བྷཱུརིཔཉྙཱཎོཏི གོཏམོ བྷཱུརིཔཉྙཱཎོ ཉཱཎཔཉྙཱཎོ པཉྙཱདྷཛོ པཉྙཱཀེཏུ པཉྙཱདྷིཔཏེཡྻོ ཝིཙཡབཧུལོ པཝིཙཡབཧུལོ ཨོཀྑཱཡནབཧུལོ སམོཀྑཱཡནདྷམྨོ ཝིབྷཱུཏཝིཧཱརཱི ཏཙྩརིཏོ ཏབྦཧུལོ ཏགྒརུཀོ ཏནྣིནྣོ ཏཔྤོཎོ ཏཔྤབྦྷཱརོ ཏདདྷིམུཏྟོ ཏདདྷིཔཏེཡྻོ.

དྷཛོ རཐསྶ པཉྙཱཎཾ, དྷཱུམོ [དྷུམོ (སྱཱ.)] པཉྙཱཎམགྒིནོ;

རཱཛཱ རཊྛསྶ པཉྙཱཎཾ, བྷཏྟཱ པཉྙཱཎམིཏྠིཡཱཏི.

ཨེཝམེཝ གོཏམོ བྷཱུརིཔཉྙཱཎོ ཉཱཎཔཉྙཱཎོ པཉྙཱདྷཛོ པཉྙཱཀེཏུ པཉྙཱདྷིཔཏེཡྻོ ཝིཙཡབཧུལོ པཝིཙཡབཧུལོ ཨོཀྑཱཡནབཧུལོ སམོཀྑཱཡནདྷམྨོ ཝིབྷཱུཏཝིཧཱརཱི ཏཙྩརིཏོ ཏབྦཧུལོ ཏགྒརུཀོ ཏནྣིནྣོ ཏཔྤོཎོ ཏཔྤབྦྷཱརོ ཏདདྷིམུཏྟོ ཏདདྷིཔཏེཡྻོཏི – གོཏམོ བྷཱུརིཔཉྙཱཎོ.

གོཏམོ བྷཱུརིམེདྷསོཏི བྷཱུརི ཝུཙྩཏི པཐཝཱི. བྷགཝཱ ཏཱཡ པཐཝིསམཱཡ པཉྙཱཡ ཝིཔུལཱཡ ཝིཏྠཏཱཡ སམནྣཱགཏོ. མེདྷཱ ཝུཙྩཏི པཉྙཱ. ཡཱ པཉྙཱ པཛཱནནཱ…པེ… ཨམོཧོ དྷམྨཝིཙཡོ སམྨཱདིཊྛི. བྷགཝཱ ཨིམཱཡ མེདྷཱཡ ཨུཔེཏོ སམུཔེཏོ ཨུཔཱགཏོ སམུཔཱགཏོ ཨུཔཔནྣོ སམུཔཔནྣོ སམནྣཱགཏོ, ཏསྨཱ བུདྡྷོ སུམེདྷསོཏི [བྷཱུརིམེདྷསོཏི (སྱཱ.) ཨེཝམུཔརིཔི] – གོཏམོ བྷཱུརིམེདྷསོ. ཏེནཱཧ ཐེརོ པིངྒིཡོ –

‘‘ཨེཀོ ཏམོནུདཱསཱིནོ, ཛུཏིམཱ སོ པབྷངྐརོ;

གོཏམོ བྷཱུརིཔཉྙཱཎོ, གོཏམོ བྷཱུརིམེདྷསོ’’ཏི.

༡༠༨.

ཡོ མེ དྷམྨམདེསེསི, སནྡིཊྛིཀམཀཱལིཀཾ;

ཏཎྷཀྑཡམནཱིཏིཀཾ, ཡསྶ ནཏྠི ཨུཔམཱ ཀྭཙི.

ཡོ མེ དྷམྨདེསེསཱིཏི. ཡོཏི ཡོ སོ བྷགཝཱ སཡམྦྷཱུ ཨནཱཙརིཡཀོ པུབྦེ ཨནནུསྶུཏེསུ དྷམྨེསུ སཱམཾ སཙྩཱནི ཨབྷིསམྦུཛ྄ཛྷི, ཏཏྠ ཙ སབྦཉྙུཏཾ པཏྟོ བལེསུ ཙ ཝསཱིབྷཱཝཾ. དྷམྨམདེསེསཱིཏི. དྷམྨནྟི ཨཱདིཀལྱཱཎཾ མཛ྄ཛྷེཀལྱཱཎཾ པརིཡོསཱནཀལྱཱཎཾ སཱཏྠཾ སབྱཉྫནཾ ཀེཝལཔརིཔུཎྞཾ པརིསུདྡྷཾ བྲཧྨཙརིཡཾ, ཙཏྟཱརོ སཏིཔཊྛཱནེ…པེ… ཨརིཡཾ ཨཊྛངྒིཀཾ མགྒཾ ནིབྦཱནཉྩ ནིབྦཱནགཱམིནིཉྩ པཊིཔདཾ ཨཱཙིཀྑི དེསེསི པཉྙཔེསི པཊྛཔེསི ཝིཝརི ཝིབྷཛི ཨུཏྟཱནཱིཨཀཱསི པཀཱསེསཱིཏི – ཡོ མེ དྷམྨམདེསེསི.

སནྡིཊྛིཀམཀཱལིཀནྟི སནྡིཊྛིཀཾ ཨཀཱལིཀཾ ཨེཧིཔསྶིཀཾ ཨོཔནེཡྻིཀཾ པཙྩཏྟཾ ཝེདིཏབྦཾ ཝིཉྙཱུཧཱིཏི – ཨེཝཾ སནྡིཊྛིཀཾ. ཨཐ ཝཱ, ཡོ དིཊྛེཝ དྷམྨེ ཨརིཡཾ ཨཊྛངྒིཀཾ མགྒཾ བྷཱཝེཏི, ཏསྶ མགྒསྶ ཨནནྟརཱ སམནནྟརཱ ཨདྷིགཙྪཏེཝ ཕལཾ ཝིནྡཏི པཊིལབྷཏཱིཏི, ཨེཝམྤི སནྡིཊྛིཀཾ. ཨཀཱལིཀནྟི ཡཐཱ མནུསྶཱ ཀཱལིཀཾ དྷནཾ དཏྭཱ ཨནནྟརཱ ན ལབྷནྟི ཀཱལཾ ཨཱགམེནྟི, ནེཝཱཡཾ དྷམྨོ. ཡོ དིཊྛེཝ དྷམྨེ ཨརིཡཾ ཨཊྛངྒིཀཾ མགྒཾ བྷཱཝེཏི, ཏསྶ མགྒསྶ ཨནནྟརཱ སམནནྟརཱ ཨདྷིགཙྪཏེཝ ཕལཾ ཝིནྡཏི པཊིལབྷཏི, ན པརཏྠ ན པརལོཀེ, ཨེཝཾ ཨཀཱལིཀནྟི – སནྡིཊྛིཀམཀཱལིཀཾ.

ཏཎྷཀྑཡམནཱིཏིཀནྟི. ཏཎྷཱཏི རཱུཔཏཎྷཱ…པེ… དྷམྨཏཎྷཱ. ཏཎྷཀྑཡནྟི ཏཎྷཀྑཡཾ རཱགཀྑཡཾ དོསཀྑཡཾ མོཧཀྑཡཾ གཏིཀྑཡཾ ཨུཔཔཏྟིཀྑཡཾ པཊིསནྡྷིཀྑཡཾ བྷཝཀྑཡཾ སཾསཱརཀྑཡཾ ཝཊྚཀྑཡཾ. ཨནཱིཏིཀནྟི ཨཱིཏི ཝུཙྩནྟི ཀིལེསཱ ཙ ཁནྡྷཱ ཙ ཨབྷིསངྑཱརཱ ཙ. ཨཱིཏིཔྤཧཱནཾ ཨཱིཏིཝཱུཔསམཾ ཨཱིཏིཔཊིནིསྶགྒཾ ཨཱིཏིཔཊིཔྤསྶདྡྷིཾ ཨམཏཾ ནིབྦཱནནྟི – ཏཎྷཀྑཡམནཱིཏིཀཾ.

ཡསྶ ནཏྠི ཨུཔམཱ ཀྭཙཱིཏི. ཡསྶཱཏི ནིབྦཱནསྶ. ནཏྠི ཨུཔམཱཏི ཨུཔམཱ ནཏྠི, ཨུཔནིདྷཱ ནཏྠི, སདིསཾ ནཏྠི, པཊིབྷཱགོ ནཏྠི ན སཏི ན སཾཝིཛྫཏི ནུཔལབྦྷཏི. ཀྭཙཱིཏི ཀྭཙི ཀིམྷིཙི ཀཏྠཙི ཨཛ྄ཛྷཏྟཾ ཝཱ བཧིདྡྷཱ ཝཱ ཨཛ྄ཛྷཏྟབཧིདྡྷཱ ཝཱཏི – ཡསྶ ནཏྠི ཨུཔམཱ ཀྭཙི. ཏེནཱཧ ཐེརོ པིངྒིཡོ –

‘‘ཡོ མེ དྷམྨམདེསེསི, སནྡིཊྛིཀམཀཱལིཀཾ;

ཏཎྷཀྑཡམནཱིཏིཀཾ, ཡསྶ ནཏྠི ཨུཔམཱ ཀྭཙཱི’’ཏི.

༡༠༩.

ཀིཾ ནུ ཏམྷཱ ཝིཔྤཝསི, མུཧུཏྟམཔི པིངྒིཡ;

གོཏམཱ བྷཱུརིཔཉྙཱཎཱ, གོཏམཱ བྷཱུརིམེདྷསཱ.

ཀིཾ ནུ ཏམྷཱ ཝིཔྤཝསཱིཏི ཀིཾ ནུ བུདྡྷམྷཱ ཝིཔྤཝསི ཨཔེསི ཨཔགཙྪི [ཨཔགཙྪསི (སྱཱ. ཀ.)] ཝིནཱ ཧོསཱིཏི – ཀིཾ ནུ ཏམྷཱ ཝིཔྤཝསི.

མུཧུཏྟམཔི པིངྒིཡཱཏི མུཧུཏྟམྤི ཁཎམྤི ལཡམྤི ཝཡམྤི ཨདྡྷམྤཱིཏི – མུཧུཏྟམཔི. པིངྒིཡཱཏི བཱཝརཱི ཏཾ ནཏྟཱརཾ ནཱམེན ཨཱལཔཏི.

གོཏམཱ བྷཱུརིཔཉྙཱཎཱཏི གོཏམཱ བྷཱུརིཔཉྙཱཎཱ ཉཱཎཔཉྙཱཎཱ པཉྙཱདྷཛཱ པཉྙཱཀེཏུམྷཱ པཉྙཱདྷིཔཏེཡྻམྷཱ ཝིཙཡབཧུལཱ པཝིཙཡབཧུལཱ ཨོཀྑཱཡནབཧུལཱ སམོཀྑཱཡནདྷམྨཱ ཝིབྷཱུཏཝིཧཱརིམྷཱ ཏཙྩརིཏཱ ཏབྦཧུལཱ ཏགྒརུཀཱ ཏནྣིནྣཱ ཏཔྤོཎཱ ཏཔྤབྦྷཱརཱ ཏདདྷིམུཏྟཱ ཏདདྷིཔཏེཡྻམྷཱཏི – གོཏམཱ བྷཱུརིཔཉྙཱཎཱ.

གོཏམཱ བྷཱུརིམེདྷསཱཏི བྷཱུརི ཝུཙྩཏི པཐཝཱི. བྷགཝཱ ཏཱཡ པཐཝིསམཱཡ པཉྙཱཡ ཝིཔུལཱཡ ཝིཏྠཏཱཡ སམནྣཱགཏོ. མེདྷཱ ཝུཙྩཏི པཉྙཱ. ཡཱ པཉྙཱ པཛཱནནཱ…པེ… ཨམོཧོ དྷམྨཝིཙཡོ སམྨཱདིཊྛི. བྷགཝཱ ཨིམཱཡ མེདྷཱཡ པཉྙཱཡ ཨུཔེཏོ སམུཔེཏོ ཨུཔཱགཏོ སམུཔཱགཏོ ཨུཔཔནྣོ སམུཔཔནྣོ སམནྣཱགཏོ, ཏསྨཱ བུདྡྷོ སུམེདྷསོཏི – གོཏམཱ བྷཱུརིམེདྷསཱ. ཏེནཱཧ སོ བྲཱཧྨཎོ –

‘‘ཀིཾནུ ཏམྷཱ ཝིཔྤཝསི, མུཧུཏྟམཔི པིངྒིཡ;

གོཏམཱ བྷཱུརིཔཉྙཱཎཱ, གོཏམཱ བྷཱུརིམེདྷསཱ’’ཏི.

༡༡༠.

ཡོ ཏེ དྷམྨམདེསེསི, སནྡིཊྛིཀམཀཱལིཀཾ;

ཏཎྷཀྑཡམནཱིཏིཀཾ, ཡསྶ ནཏྠི ཨུཔམཱ ཀྭཙི.

ཡོ ཏེ དྷམྨམདེསེསཱིཏི ཡོ སོ བྷགཝཱ…པེ… ཏཏྠ ཙ སབྦཉྙུཏཾ པཏྟོ བལེསུ ཙ ཝསཱིབྷཱཝཾ. དྷམྨམདེསེསཱིཏི དྷམྨནྟི ཨཱདིཀལྱཱཎཾ མཛ྄ཛྷེཀལྱཱཎཾ…པེ… ནིབྦཱནཉྩ ནིབྦཱནགཱམིནིཉྩ པཊིཔདཾ ཨཱཙིཀྑི དེསེསི པཉྙཔེསི པཊྛཔེསི ཝིཝརི ཝིབྷཛི ཨུཏྟཱནཱིཨཀཱསི པཀཱསེསཱིཏི – ཡོ ཏེ དྷམྨམདེསེསི.

སནྡིཊྛིཀམཀཱལིཀནྟི སནྡིཊྛིཀཾ ཨཀཱལིཀཾ ཨེཧིཔསྶིཀཾ ཨོཔནེཡྻིཀཾ པཙྩཏྟཾ ཝེདིཏབྦཾ ཝིཉྙཱུཧཱིཏི – ཨེཝཾ སནྡིཊྛིཀཾ. ཨཐ ཝཱ, ཡོ དིཊྛེཝ དྷམྨེ ཨརིཡཾ ཨཊྛངྒིཀཾ མགྒཾ བྷཱཝེཏི, ཏསྶ མགྒསྶ ཨནནྟརཱ སམནནྟརཱ ཨདྷིགཙྪཏེཝ ཕལཾ ཝིནྡཏི པཊིལབྷཏཱིཏི – ཨེཝམྤི སནྡིཊྛིཀཾ. ཨཀཱལིཀནྟི ཡཐཱ མནུསྶཱ ཀཱལིཀཾ དྷནཾ དཏྭཱ ཨནནྟརཱ ན ལབྷནྟི, ཀཱལཾ ཨཱགམེནྟི, ནེཝཱཡཾ དྷམྨོ. ཡོ དིཊྛེཝ དྷམྨེ ཨརིཡཾ ཨཊྛངྒིཀཾ མགྒཾ བྷཱཝེཏི; ཏསྶ མགྒསྶ ཨནནྟརཱ སམནནྟརཱ ཨདྷིགཙྪཏེཝ ཕལཾ ཝིནྡཏི པཊིལབྷཏི, ན པརཏྠ ན པརལོཀེ, ཨེཝཾ ཨཀཱལིཀནྟི – སནྡིཊྛིཀམཀཱལིཀཾ.

ཏཎྷཀྑཡམནཱིཏིཀནྟི. ཏཎྷཱཏི རཱུཔཏཎྷཱ…པེ… དྷམྨཏཎྷཱ. ཏཎྷཀྑཡནྟི ཏཎྷཀྑཡཾ རཱགཀྑཡཾ དོསཀྑཡཾ མོཧཀྑཡཾ གཏིཀྑཡཾ ཨུཔཔཏྟིཀྑཡཾ པཊིསནྡྷིཀྑཡཾ བྷཝཀྑཡཾ སཾསཱརཀྑཡཾ ཝཊྚཀྑཡཾ. ཨནཱིཏིཀནྟི ཨཱིཏི ཝུཙྩནྟི ཀིལེསཱ ཙ ཁནྡྷཱ ཙ ཨབྷིསངྑཱརཱ ཙ. ཨཱིཏིཔྤཧཱནཾ ཨཱིཏིཝཱུཔསམཾ ཨཱིཏིཔཊིནིསྶགྒཾ ཨཱིཏིཔཊིཔྤསྶདྡྷིཾ ཨམཏཾ ནིབྦཱནནྟི – ཏཎྷཀྑཡམནཱིཏིཀཾ.

ཡསྶ ནཏྠི ཨུཔམཱ ཀྭཙཱིཏི. ཡསྶཱཏི ནིབྦཱནསྶ. ནཏྠི ཨུཔམཱཏི ཨུཔམཱ ནཏྠི, ཨུཔནིདྷཱ ནཏྠི, སདིསཾ ནཏྠི, པཊིབྷཱགོ ནཏྠི ན སཏི ན སཾཝིཛྫཏི ནུཔལབྦྷཏི. ཀྭཙཱིཏི ཀྭཙི ཀིམྷིཙི ཀཏྠཙི ཨཛ྄ཛྷཏྟཾ ཝཱ བཧིདྡྷཱ ཝཱ ཨཛ྄ཛྷཏྟབཧིདྡྷཱ ཝཱཏི – ཡསྶ ནཏྠི ཨུཔམཱ ཀྭཙི. ཏེནཱཧ སོ བྲཱཧྨཎོ –

‘‘ཡོ ཏེ དྷམྨམདེསེསི, སནྡིཊྛིཀམཀཱལིཀཾ;

ཏཎྷཀྑཡམནཱིཏིཀཾ, ཡསྶ ནཏྠི ཨུཔམཱ ཀྭཙཱི’’ཏི.

༡༡༡.

ནཱཧཾ ཏམྷཱ ཝིཔྤཝསཱམི, མུཧུཏྟམཔི བྲཱཧྨཎ;

གོཏམཱ བྷཱུརིཔཉྙཱཎཱ, གོཏམཱ བྷཱུརིམེདྷསཱ.

ནཱཧཾ ཏམྷཱ ཝིཔྤཝསཱམཱིཏི ནཱཧཾ བུདྡྷམྷཱ ཝིཔྤཝསཱམི ཨཔེམི ཨཔགཙྪཱམི ཝིནཱ ཧོམཱིཏི – ནཱཧཾ ཏམྷཱ ཝིཔྤཝསཱམི.

མུཧུཏྟམཔི བྲཱཧྨཎཱཏི མུཧུཏྟམྤི ཁཎམྤི ལཡམྤི ཝཡམྤི ཨདྡྷམྤཱིཏི མུཧུཏྟམཔི. བྲཱཧྨཎཱཏི གཱརཝེན མཱཏུལཾ ཨཱལཔཏི.

གོཏམཱ བྷཱུརིཔཉྙཱཎཱཏི གོཏམཱ བྷཱུརིཔཉྙཱཎཱ ཉཱཎཔཉྙཱཎཱ པཉྙཱདྷཛཱ པཉྙཱཀེཏུམྷཱ པཉྙཱདྷིཔཏེཡྻམྷཱ ཝིཙཡབཧུལཱ པཝིཙཡབཧུལཱ ཨོཀྑཱཡནབཧུལཱ སམོཀྑཱཡནདྷམྨཱ ཝིབྷཱུཏཝིཧཱརིམྷཱ ཏཙྩརིཏཱ ཏབྦཧུལཱ ཏགྒརུཀཱ ཏནྣིནྣཱ ཏཔྤོཎཱ ཏཔྤབྦྷཱརཱ ཏདདྷིམུཏྟཱ ཏདདྷིཔཏེཡྻམྷཱཏི – གོཏམཱ བྷཱུརིཔཉྙཱཎཱ.

གོཏམཱ བྷཱུརིམེདྷསཱཏི བྷཱུརི ཝུཙྩཏི པཐཝཱི. བྷགཝཱ ཏཱཡ པཐཝིསམཱཡ པཉྙཱཡ ཝིཔུལཱཡ ཝིཏྠཏཱཡ སམནྣཱགཏོ. མེདྷཱ ཝུཙྩཏི པཉྙཱ. ཡཱ པཉྙཱ པཛཱནནཱ…པེ… ཨམོཧོ དྷམྨཝིཙཡོ སམྨཱདིཊྛི. བྷགཝཱ ཨིམཱཡ མེདྷཱཡ པཉྙཱཡ ཨུཔེཏོ སམུཔེཏོ ཨུཔཱགཏོ སམུཔཱགཏོ ཨུཔཔནྣོ སམུཔཔནྣོ སམནྣཱགཏོ. ཏསྨཱ བུདྡྷོ སུམེདྷསོཏི – གོཏམཱ བྷཱུརིམེདྷསཱ. ཏེནཱཧ ཐེརོ པིངྒིཡོ –

‘‘ནཱཧཾ ཏམྷཱ ཝིཔྤཝསཱམི, མུཧུཏྟམཔི བྲཱཧྨཎ;

གོཏམཱ བྷཱུརིཔཉྙཱཎཱ, གོཏམཱ བྷཱུརིམེདྷསཱ’’ཏི.

༡༡༢.

ཡོ མེ དྷམྨམདེསེསི, སནྡིཊྛིཀམཀཱལིཀཾ;

ཏཎྷཀྑཡམནཱིཏིཀཾ, ཡསྶ ནཏྠི ཨུཔམཱ ཀྭཙི.

ཡོ མེ དྷམྨམདེསེསཱིཏི ཡོ སོ བྷགཝཱ སཡམྦྷཱུ ཨནཱཙརིཡཀོ པུབྦེ ཨནནུསྶུཏེསུ དྷམྨེསུ སཱམཾ སཙྩཱནི ཨབྷིསམྦུཛ྄ཛྷི, ཏཏྠ ཙ སབྦཉྙུཏཾ པཏྟོ བལེསུ ཙ ཝསཱིབྷཱཝཾ. དྷམྨམདེསེསཱིཏི. དྷམྨནྟི ཨཱདིཀལྱཱཎཾ མཛ྄ཛྷེཀལྱཱཎཾ པརིཡོསཱནཀལྱཱཎཾ སཱཏྠཾ སབྱཉྫནཾ ཀེཝལཔརིཔུཎྞཾ པརིསུདྡྷཾ བྲཧྨཙརིཡཾ, ཙཏྟཱརོ སཏིཔཊྛཱནེ ཙཏྟཱརོ སམྨཔྤདྷཱནེ ཙཏྟཱརོ ཨིདྡྷིཔཱདེ པཉྩིནྡྲིཡཱནི པཉྩ བལཱནི སཏྟ བོཛ྄ཛྷངྒེ ཨརིཡཾ ཨཊྛངྒིཀཾ མགྒཾ ནིབྦཱནཉྩ ནིབྦཱནགཱམིནིཉྩ པཊིཔདཾ ཨཱཙིཀྑི དེསེསི པཉྙཔེསི པཊྛཔེསི ཝིཝརི ཝིབྷཛི ཨུཏྟཱནཱིཨཀཱསི པཀཱསེསཱིཏི – ཡོ མེ དྷམྨམདེསེསི.

སནྡིཊྛིཀམཀཱལིཀནྟི སནྡིཊྛིཀཾ ཨཀཱལིཀཾ ཨེཧིཔསྶིཀཾ ཨོཔནེཡྻིཀཾ པཙྩཏྟཾ ཝེདིཏབྦཾ ཝིཉྙཱུཧཱིཏི, ཨེཝཾ སནྡིཊྛིཀཾ. ཨཐ ཝཱ, ཡོ དིཊྛེཝ དྷམྨེ ཨརིཡཾ ཨཊྛངྒིཀཾ མགྒཾ བྷཱཝེཏི, ཏསྶ མགྒསྶ ཨནནྟརཱ སམནནྟརཱ ཨདྷིགཙྪཏེཝ ཕལཾ ཝིནྡཏི པཊིལབྷཏཱིཏི, ཨེཝམྤི སནྡིཊྛིཀཾ. ཨཀཱལིཀནྟི ཡཐཱ མནུསྶཱ ཀཱལིཀཾ དྷནཾ དཏྭཱ ཨནནྟརཱ ན ལབྷནྟི, ཀཱལཾ ཨཱགམེནྟི, ནེཝཱཡཾ དྷམྨོ. ཡོ དིཊྛེཝ དྷམྨེ ཨརིཡཾ ཨཊྛངྒིཀཾ མགྒཾ བྷཱཝེཏི, ཏསྶ མགྒསྶ ཨནནྟརཱ སམནནྟརཱ ཨདྷིགཙྪཏེཝ ཕལཾ ཝིནྡཏི པཊིལབྷཏི, ན པརཏྠ ན པརལོཀེ, ཨེཝཾ ཨཀཱལིཀནྟི – སནྡིཊྛིཀམཀཱལིཀཾ.

ཏཎྷཀྑཡམནཱིཏིཀནྟི. ཏཎྷཱཏི རཱུཔཏཎྷཱ…པེ… དྷམྨཏཎྷཱ. ཏཎྷཀྑཡནྟི ཏཎྷཀྑཡཾ རཱགཀྑཡཾ དོསཀྑཡཾ མོཧཀྑཡཾ གཏིཀྑཡཾ ཨུཔཔཏྟིཀྑཡཾ པཊིསནྡྷིཀྑཡཾ བྷཝཀྑཡཾ སཾསཱརཀྑཡཾ ཝཊྚཀྑཡཾ. ཨནཱིཏིཀནྟི ཨཱིཏི ཝུཙྩནྟི ཀིལེསཱ ཙ ཁནྡྷཱ ཙ ཨབྷིསངྑཱརཱ ཙ. ཨཱིཏིཔྤཧཱནཾ ཨཱིཏིཝཱུཔསམཾ ཨཱིཏིཔཊིཔྤསྶདྡྷིཾ ཨམཏཾ ནིབྦཱནནྟི – ཏཎྷཀྑཡམནཱིཏིཀཾ.

ཡསྶ ནཏྠི ཨུཔམཱ ཀྭཙཱིཏི. ཡསྶཱཏི ནིབྦཱནསྶ. ནཏྠི ཨུཔམཱཏི ཨུཔམཱ ནཏྠི, ཨུཔནིདྷཱ ནཏྠི, སདིསཾ ནཏྠི, པཊིབྷཱགོ ནཏྠི ན ཨཏྠི ན སཾཝིཛྫཏི ནུཔལབྦྷཏི. ཀྭཙཱིཏི ཀྭཙི ཀིམྷིཙི ཀཏྠཙི ཨཛ྄ཛྷཏྟཾ ཝཱ བཧིདྡྷཱ ཝཱ ཨཛ྄ཛྷཏྟབཧིདྡྷཱ ཝཱཏི – ཡསྶ ནཏྠི ཨུཔམཱ ཀྭཙི. ཏེནཱཧ ཐེརོ པིངྒིཡོ –

‘‘ཡོ མེ དྷམྨམདེསེསི, སནྡིཊྛིཀམཀཱལིཀཾ;

ཏཎྷཀྑཡམནཱིཏིཀཾ, ཡསྶ ནཏྠི ཨུཔམཱ ཀྭཙཱི’’ཏི.

༡༡༣.

པསྶཱམི ནཾ མནསཱ ཙཀྑུནཱཝ, རཏྟིནྡིཝཾ བྲཱཧྨཎ ཨཔྤམཏྟོ;

ནམསྶམཱནོ ཝིཝསེམི [ནམསྶམཱནོཝ ཝསེམི (སཱི. ཨཊྛ.) … ཝིཝསཱམི (སྱཱ.)] རཏྟིཾ, ཏེནེཝ མཉྙཱམི ཨཝིཔྤཝཱསཾ.

པསྶཱམི ནཾ མནསཱ ཙཀྑུནཱཝཱཏི ཡཐཱ ཙཀྑུམཱ པུརིསོ ཨཱལོཀེ རཱུཔགཏཱནི པསྶེཡྻ དཀྑེཡྻ ཨོལོཀེཡྻ ནིཛ྄ཛྷཱཡེཡྻ ཨུཔཔརིཀྑེཡྻ, ཨེཝམེཝཱཧཾ བུདྡྷཾ བྷགཝནྟཾ མནསཱ པསྶཱམི དཀྑཱམི ཨོལོཀེམི ནིཛ྄ཛྷཱཡཱམི ཨུཔཔརིཀྑཱམཱིཏི – པསྶཱམི ནཾ མནསཱ ཙཀྑུནཱཝ.

རཏྟིནྡིཝཾ བྲཱཧྨཎ ཨཔྤམཏྟོཏི རཏྟིཉྩ དིཝཱ ཙ བུདྡྷཱནུསྶཏིཾ མནསཱ བྷཱཝེནྟོ ཨཔྤམཏྟོཏི – རཏྟིནྡིཝཾ བྲཱཧྨཎ ཨཔྤམཏྟོ.

ནམསྶམཱནོ ཝིཝསེམི རཏྟིནྟི. ནམསྶམཱནོཏི ཀཱཡེན ཝཱ ནམསྶམཱནོ, ཝཱཙཱཡ ཝཱ ནམསྶམཱནོ, ཙིཏྟེན ཝཱ ནམསྶམཱནོ, ཨནྭཏྠཔཊིཔཏྟིཡཱ ཝཱ ནམསྶམཱནོ, དྷམྨཱནུདྷམྨཔཊིཔཏྟིཡཱ ཝཱ ནམསྶམཱནོ སཀྐཱརམཱནོ གརུཀཱརམཱནོ མཱནཡམཱནོ པཱུཛཡམཱནོ རཏྟིནྡིཝཾ ཝིཝསེམི ཨཏིནཱམེམི ཨཏིཀྐམེམཱིཏི – ནམསྶམཱནོ ཝིཝསེམི རཏྟིཾ.

ཏེནེཝ མཉྙཱམི ཨཝིཔྤཝཱསནྟི ཏཱཡ བུདྡྷཱནུསྶཏིཡཱ བྷཱཝེནྟོ ཨཝིཔྤཝཱསོཏི ཏཾ མཉྙཱམི, ཨཝིཔྤཝུཊྛོཏི ཏཾ མཉྙཱམི ཛཱནཱམི. ཨེཝཾ ཛཱནཱམི ཨེཝཾ ཨཱཛཱནཱམི ཨེཝཾ ཝིཛཱནཱམི ཨེཝཾ པཊིཝིཛཱནཱམི ཨེཝཾ པཊིཝིཛ྄ཛྷཱམཱིཏི – ཏེནེཝ མཉྙཱམི ཨཝིཔྤཝཱསཾ. ཏེནཱཧ ཐེརོ པིངྒིཡོ –

‘‘པསྶཱམི ནཾ མནསཱ ཙཀྑུནཱཝ, རཏྟིནྡིཝཾ བྲཱཧྨཎ ཨཔྤམཏྟོ;

ནམསྶམཱནོ ཝིཝསེམི རཏྟིཾ, ཏེནེཝ མཉྙཱམི ཨཝིཔྤཝཱས’’ནྟི.

༡༡༤.

སདྡྷཱ ཙ པཱིཏི ཙ མནོ སཏི ཙ, ནཱཔེནྟིམེ གོཏམསཱསནམྷཱ;

ཡཾ ཡཾ དིསཾ ཝཛཏི བྷཱུརིཔཉྙོ, ས ཏེན ཏེནེཝ ནཏོཧམསྨི.

སདྡྷཱ ཙ པཱིཏི ཙ མནོ སཏི ཙཱཏི. སདྡྷཱཏི ཡཱ ཙ བྷགཝནྟཾ ཨཱརབྦྷ སདྡྷཱ སདྡཧནཱ [སདྡྷཧནཱ (ཀ.)] ཨོཀཔྤནཱ ཨབྷིཔྤསཱདོ སདྡྷཱ སདྡྷིནྡྲིཡཾ སདྡྷཱབལཾ. པཱིཏཱིཏི ཡཱ བྷགཝནྟཾ ཨཱརབྦྷ པཱིཏི པཱམོཛྫཾ [པཱམུཛྫཾ (སྱཱ.)] མོདནཱ ཨཱམོདནཱ པམོདནཱ ཧཱསོ པཧཱསོ ཝིཏྟི ཏུཊྛི ཨོདགྱཾ ཨཏྟམནཏཱ ཙིཏྟསྶ. མནོཏི ཡཉྩ བྷགཝནྟཾ ཨཱརབྦྷ ཙིཏྟཾ མནོ མཱནསཾ ཧདཡཾ པཎྜརཾ མནོ མནཱཡཏནཾ མནིནྡྲིཡཾ ཝིཉྙཱཎཾ ཝིཉྙཱཎཀྑནྡྷོ ཏཛྫཱ མནོཝིཉྙཱཎདྷཱཏུ. སཏཱིཏི ཡཱ བྷགཝནྟཾ ཨཱརབྦྷ སཏི ཨནུསྶཏི སམྨཱསཏཱིཏི – སདྡྷཱ ཙ པཱིཏི ཙ མནོ སཏི ཙ.

ནཱཔེནྟིམེ གོཏམསཱསནམྷཱཏི ཨིམེ ཙཏྟཱརོ དྷམྨཱ གོཏམསཱསནཱ བུདྡྷསཱསནཱ ཛིནསཱསནཱ ཏཐཱགཏསཱསནཱ ཨརཧནྟསཱསནཱ ནཱཔེནྟི ན གཙྪནྟི ན ཝིཛཧནྟི ན ཝིནཱསེནྟཱིཏི – ནཱཔེནྟིམེ གོཏམསཱསནམྷཱ.

ཡཾ ཡཾ དིསཾ ཝཛཏི བྷཱུརིཔཉྙོཏི. ཡཾ ཡཾ དིསནྟི པུརཏྠིམཾ ཝཱ དིསཾ པཙྪིམཾ ཝཱ དིསཾ དཀྑིཎཾ ཝཱ དིསཾ ཨུཏྟརཾ ཝཱ དིསཾ ཝཛཏི གཙྪཏི ཀམཏི ཨབྷིཀྐམཏི. བྷཱུརིཔཉྙོཏི བྷཱུརིཔཉྙོ མཧཱཔཉྙོ ཏིཀྑཔཉྙོ པུཐུཔཉྙོ ཧཱསཔཉྙོ ཛཝནཔཉྙོ ནིབྦེདྷིཀཔཉྙོ. བྷཱུརི ཝུཙྩཏི པཐཝཱི. བྷགཝཱ ཏཱཡ པཐཝིསམཱཡ པཉྙཱཡ ཝིཔུལཱཡ ཝིཏྠཏཱཡ སམནྣཱགཏོཏི – ཡཾ ཡཾ དིསཾ ཝཛཏི བྷཱུརིཔཉྙོ.

ས ཏེན ཏེནེཝ ནཏོཧམསྨཱིཏི སོ ཡེན བུདྡྷོ ཏེན ཏེནེཝ ནཏོ ཏནྣིནྣོ ཏཔྤོཎོ ཏཔྤབྦྷཱརོ ཏདདྷིམུཏྟོ ཏདདྷིཔཏེཡྻོཏི – ས ཏེན ཏེནེཝ ནཏོཧམསྨི. ཏེནཱཧ ཐེརོ པིངྒིཡོ –

‘‘སདྡྷཱ ཙ པཱིཏི ཙ མནོ སཏི ཙ, ནཱཔེནྟིམེ གོཏམསཱསནམྷཱ;

ཡཾ ཡཾ དིསཾ ཝཛཏི བྷཱུརིཔཉྙོ, ས ཏེན ཏེནེཝ ནཏོཧམསྨཱི’’ཏི.

༡༡༥.

ཛིཎྞསྶ མེ དུབྦལཐཱམཀསྶ, ཏེནེཝ ཀཱཡོ ན པལེཏི ཏཏྠ;

སངྐཔྤཡནྟཱཡ ཝཛཱམི ནིཙྩཾ, མནོ ཧི མེ བྲཱཧྨཎ ཏེན ཡུཏྟོ.

ཛིཎྞསྶ མེ དུབྦལཐཱམཀསྶཱཏི ཛིཎྞསྶ ཝུཌྜྷསྶ མཧལླཀསྶ ཨདྡྷགཏསྶ ཝཡོཨནུཔྤཏྟསྶ. དུབྦལཐཱམཀསྶཱཏི དུབྦལཐཱམཀསྶ ཨཔྤཐཱམཀསྶ པརིཏྟཐཱམཀསྶཱཏི – ཛིཎྞསྶ མེ དུབྦལཐཱམཀསྶ.

ཏེནེཝ ཀཱཡོ ན པལེཏི ཏཏྠཱཏི ཀཱཡོ ཡེན བུདྡྷོ ཏེན ན པལེཏི ན ཝཛཏི ན གཙྪཏི ནཱཏིཀྐམཏཱིཏི – ཏེནེཝ ཀཱཡོ ན པལེཏི ཏཏྠ.

སངྐཔྤཡནྟཱཡ ཝཛཱམི ནིཙྩནྟི སངྐཔྤགམནེན ཝིཏཀྐགམནེན ཉཱཎགམནེན པཉྙཱགམནེན བུདྡྷིགམནེན ཝཛཱམི གཙྪཱམི ཨཏིཀྐམཱམཱིཏི – སངྐཔྤཡནྟཱཡ ཝཛཱམི ནིཙྩཾ.

མནོ ཧི མེ བྲཱཧྨཎ ཏེན ཡུཏྟོཏི. མནོཏི ཡཾ ཙིཏྟཾ མནོ མཱནསཾ…པེ… ཏཛྫཱ མནོཝིཉྙཱཎདྷཱཏུ. མནོ ཧི མེ བྲཱཧྨཎ ཏེན ཡུཏྟོཏི མནོ ཡེན བུདྡྷོ ཏེན ཡུཏྟོ པཡུཏྟོ སཾཡུཏྟོཏི – མནོ ཧི མེ བྲཱཧྨཎ ཏེན ཡུཏྟོ. ཏེནཱཧ ཐེརོ པིངྒིཡོ –

‘‘ཛིཎྞསྶ མེ དུབྦལཐཱམཀསྶ, ཏེནེཝ ཀཱཡོ ན པལེཏི ཏཏྠ;

སངྐཔྤཡནྟཱཡ ཝཛཱམི ནིཙྩཾ, མནོ ཧི མེ བྲཱཧྨཎ ཏེན ཡུཏྟོ’’ཏི.

༡༡༦.

པངྐེ སཡཱནོ པརིཕནྡམཱནོ, དཱིཔཱ དཱིཔཾ ཨུཔལླཝིཾ;

ཨཐདྡསཱསིཾ སམྦུདྡྷཾ, ཨོགྷཏིཎྞམནཱསཝཾ.

པངྐེ སཡཱནོ པརིཕནྡམཱནོཏི. པངྐེ སཡཱནོཏི ཀཱམཔངྐེ ཀཱམཀདྡམེ ཀཱམཀིལེསེ ཀཱམབལི༹སེ ཀཱམཔརིལཱ༹ཧེ ཀཱམཔལིབོདྷེ སེམཱནོ སཡམཱནོ ཝསམཱནོ ཨཱཝསམཱནོ པརིཝསམཱནོ [ཨཝསེམཱནོ པརིསེམཱནོ (སྱཱ.)] ཏི – པངྐེ སཡཱནོ. པརིཕནྡམཱནོཏི ཏཎྷཱཕནྡནཱཡ ཕནྡམཱནོ, དིཊྛིཕནྡནཱཡ ཕནྡམཱནོ, ཀིལེསཕནྡནཱཡ ཕནྡམཱནོ, པཡོགཕནྡནཱཡ ཕནྡམཱནོ, ཝིཔཱཀཕནྡནཱཡ ཕནྡམཱནོ, མནོདུཙྩརིཏཕནྡནཱཡ ཕནྡམཱནོ, རཏྟོ རཱགེན ཕནྡམཱནོ, དུཊྛོ དོསེན ཕནྡམཱནོ, མཱུལ༹ྷོ མོཧེན ཕནྡམཱནོ, ཝིནིབནྡྷོ མཱནེན ཕནྡམཱནོ, པརཱམཊྛོ དིཊྛིཡཱ ཕནྡམཱནོ, ཝིཀྑེཔགཏོ ཨུདྡྷཙྩེན ཕནྡམཱནོ, ཨནིཊྛངྒཏོ ཝིཙིཀིཙྪཱཡ ཕནྡམཱནོ, ཐཱམགཏོ ཨནུསཡེཧི ཕནྡམཱནོ, ལཱབྷེན ཕནྡམཱནོ, ཨལཱབྷེན ཕནྡམཱནོ, ཡསེན ཕནྡམཱནོ, ཨཡསེན ཕནྡམཱནོ, པསཾསཱཡ ཕནྡམཱནོ, ནིནྡཱཡ ཕནྡམཱནོ, སུཁེན ཕནྡམཱནོ, དུཀྑེན ཕནྡམཱནོ, ཛཱཏིཡཱ ཕནྡམཱནོ, ཛརཱཡ ཕནྡམཱནོ, བྱཱདྷིནཱ ཕནྡམཱནོ, མརཎེན ཕནྡམཱནོ, སོཀཔརིདེཝདུཀྑདོམནསྶུཔཱཡཱསེཧི ཕནྡམཱནོ, ནེརཡིཀེན དུཀྑེན ཕནྡམཱནོ, ཏིརཙྪཱནཡོནིཀེན དུཀྑེན ཕནྡམཱནོ, པེཏྟིཝིསཡིཀེན དུཀྑེན ཕནྡམཱནོ, མཱནུསིཀེན དུཀྑེན…པེ… གབྦྷོཀྐནྟིམཱུལཀེན དུཀྑེན… གབྦྷཊྛིཏིམཱུལཀེན དུཀྑེན… གབྦྷཝུཊྛཱནམཱུལཀེན དུཀྑེན… ཛཱཏསྶཱུཔནིབནྡྷཀེན དུཀྑེན… ཛཱཏསྶ པརཱདྷེཡྻཀེན དུཀྑེན… ཨཏྟཱུཔཀྐམེན དུཀྑེན… པརཱུཔཀྐམེན དུཀྑེན… སངྑཱརདུཀྑེན… ཝིཔརིཎཱམདུཀྑེན… ཙཀྑུརོགེན དུཀྑེན… སོཏརོགེན དུཀྑེན… གྷཱནརོགེན དུཀྑེན… ཛིཝ྄ཧཱརོགེན དུཀྑེན… ཀཱཡརོགེན དུཀྑེན… སཱིསརོགེན དུཀྑེན… ཀཎྞརོགེན དུཀྑེན… མུཁརོགེན དུཀྑེན… དནྟརོགེན དུཀྑེན… ཨོཊྛརོགེན དུཀྑེན… ཀཱསེན… སཱསེན… པིནཱསེན… ཌཱཧེན [དཱཧེན (ཀ.) མཧཱནི. ༡༡] … ཛརེན… ཀུཙྪིརོགེན… མུཙྪཱཡ… པཀྑནྡིཀཱཡ… སཱུལཱཡ… ཝིསཱུཙིཀཱཡ… ཀུཊྛེན… གཎྜེན… ཀིལཱསེན… སོསེན… ཨཔམཱརེན … དདྡུཡཱ… ཀཎྜུཡཱ… ཀཙྪུཡཱ… རཁསཱཡ… ཝིཏཙྪིཀཱཡ… ལོཧིཏཔིཏྟེན [ལོཧིཏེན. པིཏྟེན (སྱཱ. ཀ.)] … མདྷུམེཧེན… ཨཾསཱཡ… པིལ༹ཀཱཡ… བྷགནྡལེན [བྷགནྡལཱཡ (སྱཱ.)] … པིཏྟསམུཊྛཱནེན ཨཱབཱདྷེན… སེམྷསམུཊྛཱནེན ཨཱབཱདྷེན… ཝཱཏསམུཊྛཱནེན ཨཱབཱདྷེན… སནྣིཔཱཏིཀེན ཨཱབཱདྷེན… ཨུཏུཔརིཎཱམཛེན ཨཱབཱདྷེན… ཝིསམཔརིཧཱརཛེན ཨཱབཱདྷེན… ཨོཔཀྐམིཀེན ཨཱབཱདྷེན… ཀམྨཝིཔཱཀཛེན ཨཱབཱདྷེན… སཱིཏེན… ཨུཎྷེན… ཛིགྷཙྪཱཡ … པིཔཱསཱཡ… ཨུཙྩཱརེན… པསྶཱཝེན… ཌཾསམཀསཝཱཏཱཏཔསརཱིསཔསམྥསྶེན དུཀྑེན… མཱཏུམརཎེན དུཀྑེན… པིཏུམརཎེན དུཀྑེན… པུཏྟམརཎེན དུཀྑེན… དྷཱིཏུམརཎེན དུཀྑེན… ཉཱཏིབྱསནེན དུཀྑེན… བྷོགབྱསནེན དུཀྑེན… རོགབྱསནེན དུཀྑེན… སཱིལབྱསནེན དུཀྑེན… དིཊྛིབྱསནེན དུཀྑེན ཕནྡམཱནོ པརིཕནྡམཱནོ པཝེདྷམཱནོ སམྤཝེདྷམཱནོཏི – པངྐེ སཡཱནོ པརིཕནྡམཱནོ.

དཱིཔཱ དཱིཔཾ ཨུཔལླཝིནྟི སཏྠཱརཏོ སཏྠཱརཾ དྷམྨཀྑཱནཏོ དྷམྨཀྑཱནཾ གཎཏོ གཎཾ དིཊྛིཡཱ དིཊྛིཾ པཊིཔདཱཡ པཊིཔདཾ མགྒཏོ མགྒཾ པལླཝིཾ ཨུཔལླཝིཾ སམྤལླཝིནྟི – དཱིཔཱ དཱིཔཾ ཨུཔལླཝིཾ.

ཨཐདྡསཱསིཾ སམྦུདྡྷནྟི. ཨཐཱཏི པདསནྡྷི པདསཾསགྒོ པདཔཱརིཔཱུརཱི ཨཀྑརསམཝཱཡོ བྱཉྫནསིལིཊྛཏཱ པདཱནུཔུབྦཏཱཔེཏཾ – ཨཐཱཏི. ཨདྡསཱསིནྟི ཨདྡསཾ ཨདྡཀྑིཾ ཨཔསྶིཾ པཊིཝིཛ྄ཛྷིཾ. བུདྡྷོཏི ཡོ སོ བྷགཝཱ སཡམྦྷཱུ ཨནཱཙརིཡཀོ…པེ… སཙྪིཀཱ པཉྙཏྟི, ཡདིདཾ བུདྡྷོཏི – ཨཐདྡསཱསིཾ སམྦུདྡྷཾ.

ཨོགྷཏིཎྞམནཱསཝནྟི. ཨོགྷཏིཎྞནྟི བྷགཝཱ ཀཱམོགྷཾ ཏིཎྞོ, བྷཝོགྷཾ ཏིཎྞོ, དིཊྛོགྷཾ ཏིཎྞོ, ཨཝིཛྫོགྷཾ ཏིཎྞོ, སབྦསཾསཱརཔཐཾ ཏིཎྞོ ཨུཏྟིཎྞོ ནིཏྠིཎྞོ ཨཏིཀྐནྟོ སམཏིཀྐནྟོ ཝཱིཏིཝཏྟོ, སོ ཝུཏྠཝཱསོ ཙིཎྞཙརཎོ…པེ… ཛཱཏིམརཎསཾསཱརོ, ནཏྠི ཏསྶ པུནབྦྷཝོཏི – ཨོགྷཏིཎྞཾ. ཨནཱསཝནྟི ཙཏྟཱརོ ཨཱསཝཱ – ཀཱམཱསཝོ, བྷཝཱསཝོ, དིཊྛཱསཝོ, ཨཝིཛྫཱསཝོ. ཏེ ཨཱསཝཱ བུདྡྷསྶ བྷགཝཏོ པཧཱིནཱ ཨུཙྪིནྣམཱུལཱ ཏཱལཱཝཏྠུཀཏཱ ཨནབྷཱཝཾཀཏཱ ཨཱཡཏིཾ ཨནུཔྤཱདདྷམྨཱ. ཏསྨཱ བུདྡྷོ ཨནཱསཝཱཏི – ཨོགྷཏིཎྞམནཱསཝཾ. ཏེནཱཧ ཐེརོ པིངྒིཡོ –

‘‘པངྐེ སཡཱནོ པརིཕནྡམཱནོ, དཱིཔཱ དཱིཔཾ ཨུཔལླཝིཾ;

ཨཐདྡསཱསིཾ སམྦུདྡྷཾ, ཨོགྷཏིཎྞམནཱསཝ’’ནྟི.

༡༡༧.

ཡཐཱ ཨཧཱུ ཝཀྐལི མུཏྟསདྡྷོ, བྷདྲཱཝུདྷོ ཨཱལ༹ཝིགོཏམོ ཙ;

ཨེཝམེཝ ཏྭམྤི པམུཉྩསྶུ སདྡྷཾ, གམིསྶསི ཏྭཾ པིངྒིཡ མཙྩུདྷེཡྻསྶ པཱརཾ.

ཡཐཱ ཨཧཱུ ཝཀྐལི མུཏྟསདྡྷོ, བྷདྲཱཝུདྷོ ཨཱལ༹ཝིགོཏམོ ཙཱཏི ཡཐཱ ཝཀྐལིཏྠེརོ [ཝཀྐལི (སྱཱ.)] སདྡྷོ སདྡྷཱགརུཀོ སདྡྷཱཔུབྦངྒམོ སདྡྷཱདྷིམུཏྟོ སདྡྷཱདྷིཔཏེཡྻོ ཨརཧཏྟཔྤཏྟོ, ཡཐཱ བྷདྲཱཝུདྷོ ཐེརོ སདྡྷོ སདྡྷཱགརུཀོ སདྡྷཱཔུབྦངྒམོ སདྡྷཱདྷིམུཏྟོ སདྡྷཱདྷིཔཏེཡྻོ ཨརཧཏྟཔྤཏྟོ, ཡཐཱ ཨཱལ༹ཝིགོཏམོ ཐེརོ སདྡྷོ སདྡྷཱགརུཀོ སདྡྷཱཔུབྦངྒམོ སདྡྷཱདྷིམུཏྟོ སདྡྷཱདྷིཔཏེཡྻོ ཨརཧཏྟཔྤཏྟོཏི – ཡཐཱ ཨཧཱུ ཝཀྐལི མུཏྟསདྡྷོ བྷདྲཱཝུདྷོ ཨཱལ༹ཝིགོཏམོ ཙ.

ཨེཝམེཝ ཏྭམྤི པམུཉྩསྶུ སདྡྷནྟི ཨེཝམེཝ ཏྭཾ སདྡྷཾ མུཉྩསྶུ པམུཉྩསྶུ སམྤམུཉྩསྶུ ཨདྷིམུཉྩསྶུ ཨོཀཔྤེཧི. ‘‘སབྦེ སངྑཱརཱ ཨནིཙྩཱ’’ཏི སདྡྷཾ མུཉྩསྶུ པམུཉྩསྶུ སམྤམུཉྩསྶུ ཨདྷིམུཉྩསྶུ ཨོཀཔྤེཧི. ‘‘སབྦེ སངྑཱརཱ དུཀྑཱ’’ཏི…པེ… ‘‘སབྦེ དྷམྨཱ ཨནཏྟཱ’’ཏི སདྡྷཾ མུཉྩསྶུ པམུཉྩསྶུ སམྤམུཉྩསྶུ ཨདྷིམུཉྩསྶུ ཨོཀཔྤེཧི… ‘‘ཡཾ ཀིཉྩི སམུདཡདྷམྨཾ སབྦཾ ཏཾ ནིརོདྷདྷམྨ’’ནྟི སདྡྷཾ མུཉྩསྶུ པམུཉྩསྶུ, སམྤམུཉྩསྶུ ཨདྷིམུཉྩསྶུ ཨོཀཔྤེཧཱིཏི – ཨེཝམེཝ ཏྭམྤི པམུཉྩསྶུ སདྡྷཾ.

གམིསྶསི ཏྭཾ པིངྒིཡ མཙྩུདྷེཡྻསྶ པཱརནྟི མཙྩུདྷེཡྻཾ ཝུཙྩནྟི ཀིལེསཱ ཙ ཁནྡྷཱ ཙ ཨབྷིསངྑཱརཱ ཙ. མཙྩུདྷེཡྻསྶ པཱརཾ ཝུཙྩཏི ཨམཏཾ ནིབྦཱནཾ, ཡོ སོ སབྦསངྑཱརསམཐོ སབྦཱུཔདྷིཔཊིནིསྶགྒོ ཏཎྷཀྑཡོ ཝིརཱགོ ནིརོདྷོ ནིབྦཱནཾ. གམིསྶསི ཏྭཾ པིངྒིཡ མཙྩུདྷེཡྻསྶ པཱརནྟི ཏྭཾ པཱརཾ གམིསྶསི, པཱརཾ ཨདྷིགམིསྶསི, པཱརཾ ཕསྶིསྶསི, པཱརཾ སཙྪིཀརིསྶསཱིཏི – གམིསྶསི ཏྭཾ པིངྒིཡ མཙྩུདྷེཡྻསྶ པཱརཾ. ཏེནཱཧ བྷགཝཱ –

‘‘ཡཐཱ ཨཧཱུ ཝཀྐལི མུཏྟསདྡྷོ, བྷདྲཱཝུདྷོ ཨཱལ༹ཝིགོཏམོ ཙ;

ཨེཝམེཝ ཏྭམྤི པམུཉྩསྶུ སདྡྷཾ,

གམིསྶསི ཏྭཾ པིངྒིཡ མཙྩུདྷེཡྻསྶ པཱར’’ནྟི.

༡༡༨.

ཨེས བྷིཡྻོ པསཱིདཱམི, སུཏྭཱན མུནིནོ ཝཙོ;

ཝིཝཊཙྪདོ [ཝིཝཊཙྪདནོ (ཀ.) སདྡནཱིཏིཔདམཱལཱ ཨོལོཀེཏབྦཱ] སམྦུདྡྷོ, ཨཁིལོ པཊིབྷཱནཝཱ [པཊིབྷཱཎཝཱ (སྱཱ.)] .

ཨེས བྷིཡྻོ པསཱིདཱམཱིཏི ཨེས བྷིཡྻོ པསཱིདཱམི, བྷིཡྻོ བྷིཡྻོ སདྡཧཱམི, བྷིཡྻོ བྷིཡྻོ ཨོཀཔྤེམི, བྷིཡྻོ བྷིཡྻོ ཨདྷིམུཙྩཱམི; ‘‘སབྦེ སངྑཱརཱ ཨནིཙྩཱ’’ཏི བྷིཡྻོ བྷིཡྻོ པསཱིདཱམི, བྷིཡྻོ བྷིཡྻོ སདྡཧཱམི, བྷིཡྻོ བྷིཡྻོ ཨོཀཔྤེམི, བྷིཡྻོ བྷིཡྻོ ཨདྷིམུཙྩཱམི; ‘‘སབྦེ སངྑཱརཱ དུཀྑཱ’’ཏི བྷིཡྻོ བྷིཡྻོ པསཱིདཱམི…པེ… ‘‘སབྦེ དྷམྨཱ ཨནཏྟཱ’’ཏི བྷིཡྻོ བྷིཡྻོ པསཱིདཱམི…པེ… ‘‘ཡཾ ཀིཉྩི སམུདཡདྷམྨཾ སབྦཾ ཏཾ ནིརོདྷདྷམྨ’’ནྟི བྷིཡྻོ བྷིཡྻོ པསཱིདཱམི, བྷིཡྻོ བྷིཡྻོ སདྡཧཱམི, བྷིཡྻོ བྷིཡྻོ ཨོཀཔྤེམི, བྷིཡྻོ བྷིཡྻོ ཨདྷིམུཙྩཱམཱིཏི – ཨེས བྷིཡྻོ པསཱིདཱམི.

སུཏྭཱན མུནིནོ ཝཙོཏི. མུནཱིཏི མོནཾ ཝུཙྩཏི ཉཱཎཾ…པེ… སངྒཛཱལམཏིཙྩ སོ མུནི. སུཏྭཱན མུནིནོ ཝཙོཏི ཏུཡ྄ཧཾ ཝཙནཾ བྱཔྤཐཾ དེསནཾ ཨནུསཱསནཾ ཨནུསིཊྛཾ སུཏྭཱན ཨུགྒཧེཏྭཱན ཨུཔདྷཱརཡིཏྭཱན ཨུཔལཀྑཡིཏྭཱནཱཏི – སུཏྭཱན མུནིནོ ཝཙོ.

ཝིཝཊཙྪདོ སམྦུདྡྷོཏི. ཚདནནྟི པཉྩ ཚདནཱནི – ཏཎྷཱཚདནཾ, དིཊྛིཚདནཾ, ཀིལེསཚདནཾ, དུཙྩརིཏཚདནཾ, ཨཝིཛྫཱཚདནཾ. ཏཱནི ཚདནཱནི བུདྡྷསྶ བྷགཝཏོ ཝིཝཊཱནི ཝིདྡྷཾསིཏཱནི སམུགྒྷཱཊིཏཱནི པཧཱིནཱནི སམུཙྪིནྣཱནི ཝཱུཔསནྟཱནི པཊིཔྤསྶདྡྷཱནི ཨབྷབྦུཔྤཏྟིཀཱནི ཉཱཎགྒིནཱ དཌྜྷཱནི. ཏསྨཱ བུདྡྷོ ཝིཝཊཙྪདོ. བུདྡྷོཏི ཡོ སོ བྷགཝཱ…པེ… སཙྪིཀཱ པཉྙཏྟི, ཡདིདཾ བུདྡྷོཏི – ཝིཝཊཙྪདོ སམྦུདྡྷོ.

ཨཁིལོ པཊིབྷཱནཝཱཏི. ཨཁིལོཏི རཱགོ ཁིལོ, དོསོ ཁིལོ, མོཧོ ཁིལོ, ཀོདྷོ ཁིལོ, ཨུཔནཱཧོ…པེ… སབྦཱཀུསལཱབྷིསངྑཱརཱ ཁིལཱ. ཏེ ཁིལཱ བུདྡྷསྶ བྷགཝཏོ པཧཱིནཱ ཨུཙྪིནྣམཱུལཱ ཏཱལཱཝཏྠུཀཏཱ ཨནབྷཱཝཾཀཏཱ ཨཱཡཏིཾ ཨནུཔྤཱདདྷམྨཱ. ཏསྨཱ བུདྡྷོ ཨཁིལོ.

པཊིབྷཱནཝཱཏི ཏཡོ པཊིབྷཱནཝནྟོ – པརིཡཏྟི པཊིབྷཱནཝཱ, པརིཔུཙྪཱཔཊིབྷཱནཝཱ, ཨདྷིགམཔཊིབྷཱནཝཱ. ཀཏམོ པརིཡཏྟིཔཊིབྷཱནཝཱ? ཨིདྷེཀཙྩསྶ བུདྡྷཝཙནཾ [པཀཏིཡཱ (ཀ.)] པརིཡཱཔུཏཾ [པརིཡཱཔུཊཾ (སྱཱ. ཀ.)] ཧོཏི སུཏྟཾ གེཡྻཾ ཝེཡྻཱཀརཎཾ གཱཐཱ ཨུདཱནཾ ཨིཏིཝུཏྟཀཾ ཛཱཏཀཾ ཨབྦྷུཏདྷམྨཾ ཝེདལླཾ. ཏསྶ པརིཡཏྟིཾ ནིསྶཱཡ པཊིབྷཱཏི [པཊིབྷཱཡཏི (ཀ.)] – ཨཡཾ པརིཡཏྟིཔཊིབྷཱནཝཱ.

ཀཏམོ པརིཔུཙྪཱཔཊིབྷཱནཝཱ? ཨིདྷེཀཙྩོ པརིཔུཙྪིཏཱ ཧོཏི ཨཏྠེ ཙ ཉཱཡེ ཙ ལཀྑཎེ ཙ ཀཱརཎེ ཙ ཋཱནཱཋཱནེ ཙ. ཏསྶ པརིཔུཙྪཾ ནིསྶཱཡ པཊིབྷཱཏི – ཨཡཾ པརིཔུཙྪཱཔཊིབྷཱནཝཱ.

ཀཏམོ ཨདྷིགམཔཊིབྷཱནཝཱ? ཨིདྷེཀཙྩསྶ ཨདྷིགཏཱ ཧོནྟི ཙཏྟཱརོ སཏིཔཊྛཱནཱ, ཙཏྟཱརོ སམྨཔྤདྷཱནཱ, ཙཏྟཱརོ ཨིདྡྷིཔཱདཱ, པཉྩིནྡྲིཡཱནི, པཉྩ བལཱནི, སཏྟ བོཛ྄ཛྷངྒཱ, ཨརིཡོ ཨཊྛངྒིཀོ མགྒོ, ཙཏྟཱརོ ཨརིཡམགྒཱ, ཙཏྟཱརི སཱམཉྙཕལཱནི, ཙཏསྶོ པཊིསམྦྷིདཱཡོ, ཚ ཨབྷིཉྙཱཡོ. ཏསྶ ཨཏྠོ ཉཱཏོ, དྷམྨོ ཉཱཏོ, ནིརུཏྟི ཉཱཏཱ. ཨཏྠེ ཉཱཏེ ཨཏྠོ པཊིབྷཱཏི, དྷམྨེ ཉཱཏེ དྷམྨོ པཊིབྷཱཏི, ནིརུཏྟིཡཱ ཉཱཏཱཡ ནིརུཏྟི པཊིབྷཱཏི. ཨིམེསུ ཏཱིསུ ཉཱཎེསུ ཉཱཎཾ པཊིབྷཱནཔཊིསམྦྷིདཱ. བྷགཝཱ ཨིམཱཡ པཊིབྷཱནཔཊིསམྦྷིདཱཡ ཨུཔེཏོ སམུཔེཏོ ཨུཔཱགཏོ སམུཔཱགཏོ ཨུཔཔནྣོ སམུཔཔནྣོ སམནྣཱགཏོ. ཏསྨཱ བུདྡྷོ པཊིབྷཱནཝཱ. ཡསྶ པརིཡཏྟི ནཏྠི, པརིཔུཙྪཱ ནཏྠི, ཨདྷིགམོ ནཏྠི, ཀིཾ ཏསྶ པཊིབྷཱཡིསྶཏཱིཏི – ཨཁིལོ པཊིབྷཱནཝཱ. ཏེནཱཧ ཐེརོ པིངྒིཡོ –

‘‘ཨེས བྷིཡྻོ པསཱིདཱམི, སུཏྭཱན མུནིནོ ཝཙོ;

ཝིཝཊཙྪདོ སམྦུདྡྷོ, ཨཁིལོ པཊིབྷཱནཝཱ’’ཏི.

༡༡༩.

ཨདྷིདེཝེ [ཨཏིདེཝེ (ཀ.)] ཨབྷིཉྙཱཡ, སབྦཾ ཝེདི པརོཔརཾ [པརོཝརཾ (སཱི. ཨཊྛ.)] ;

པཉྷཱནནྟཀརོ སཏྠཱ, ཀངྑཱིནཾ པཊིཛཱནཏཾ.

ཨདྷིདེཝེ ཨབྷིཉྙཱཡཱཏི. དེཝཱཏི ཏཡོ དེཝཱ – སམྨུཏིདེཝཱ [སམྨབྷིདེཝཱ (སྱཱ.)], ཨུཔཔཏྟིདེཝཱ, ཝིསུདྡྷིདེཝཱ. ཀཏམེ སམྨུཏིདེཝཱ? སམྨུཏིདེཝཱ ཝུཙྩནྟི རཱཛཱནོ [ཀཏམེ སམྨཏིདེཝཱ རཱཛཱནོ (སྱཱ.) ཨེཝམུཔརིཔི] ཙ རཱཛཀུམཱརོ ཙ དེཝིཡོ ཙ. ཨིམེ ཝུཙྩནྟི སམྨུཏིདེཝཱ. ཀཏམེ ཨུཔཔཏྟིདེཝཱ? ཨུཔཔཏྟིདེཝཱ ཝུཙྩནྟི ཙཱཏུམཧཱརཱཛིཀཱ དེཝཱ ཏཱཝཏིཾསཱ དེཝཱ…པེ… བྲཧྨཀཱཡིཀཱ དེཝཱ, ཡེ ཙ དེཝཱ ཏདུཏྟརི. ཨིམེ ཝུཙྩནྟི ཨུཔཔཏྟིདེཝཱ. ཀཏམེ ཝིསུདྡྷིདེཝཱ? ཝིསུདྡྷིདེཝཱ ཝུཙྩནྟི ཏཐཱགཏཱ ཏཐཱགཏསཱཝཀཱ ཨརཧནྟོ ཁཱིཎཱསཝཱ, ཡེ ཙ པཙྩེཀསམྦུདྡྷཱ. ཨིམེ ཝུཙྩནྟི ཝིསུདྡྷིདེཝཱ. བྷགཝཱ སམྨུཏིདེཝེ ཨདྷིདེཝཱཏི ཨབྷིཉྙཱཡ ཨུཔཔཏྟིདེཝེ ཨདྷིདེཝཱཏི ཨབྷིཉྙཱཡ, ཝིསུདྡྷིདེཝེ ཨདྷིདེཝཱཏི ཨབྷིཉྙཱཡ ཛཱནིཏྭཱ ཏུལཡིཏྭཱ ཏཱིརཡིཏྭཱ ཝིབྷཱཝཡིཏྭཱ ཝིབྷཱུཏཾ ཀཏྭཱཏི – ཨདྷིདེཝེ ཨབྷིཉྙཱཡ.

སབྦཾ ཝེདི པརོཔརནྟི བྷགཝཱ ཨཏྟནོ ཙ པརེསཉྩ ཨདྷིདེཝཀརེ དྷམྨེ ཝེདི ཨཉྙཱསི ཨཕསྶི པཊིཝིཛ྄ཛྷི. ཀཏམེ ཨཏྟནོ ཨདྷིདེཝཀརཱ དྷམྨཱ? སམྨཱཔཊིཔདཱ ཨནུལོམཔཊིཔདཱ ཨཔཙྩནཱིཀཔཊིཔདཱ ཨནྭཏྠཔཊིཔདཱ དྷམྨཱནུདྷམྨཔཊིཔདཱ སཱིལེསུ པརིཔཱུརཀཱརིཏཱ ཨིནྡྲིཡེསུ གུཏྟདྭཱརཏཱ བྷོཛནེ མཏྟཉྙུཏཱ ཛཱགརིཡཱནུཡོགོ སཏིསམྤཛཉྙཾ ཙཏྟཱརོ སཏིཔཊྛཱནཱ…པེ… ཨརིཡོ ཨཊྛངྒིཀོ མགྒོ. ཨིམེ ཝུཙྩནྟི ཨཏྟནོ ཨདྷིདེཝཀརཱ དྷམྨཱ.

ཀཏམེ པརེསཾ ཨདྷིདེཝཀརཱ དྷམྨཱ? སམྨཱཔཊིཔདཱ…པེ… ཨརིཡོ ཨཊྛངྒིཀོ མགྒོ. ཨིམེ ཝུཙྩནྟི པརེསཾ ཨདྷིདེཝཀརཱ དྷམྨཱ. ཨེཝཾ བྷགཝཱ ཨཏྟནོ ཙ པརེསཉྩ ཨདྷིདེཝཀརེ དྷམྨེ ཝེདི ཨཉྙཱསི ཨཕསྶི པཊིཝིཛ྄ཛྷཱིཏི – སབྦཾ ཝེདི པརོཔརཾ.

པཉྷཱནནྟཀརོ སཏྠཱཏི བྷགཝཱ པཱརཱཡནིཀཔཉྷཱནཾ ཨནྟཀརོ པརིཡནྟཀརོ པརིཙྪེདཀརོ པརིཝཊུམཀརོ; སབྷིཡཔཉྷཱནཾ [པརིསཔཉྷཱནཾ (སྱཱ.), པིངྒིཡཔཉྷཱནཾ (ཀ.)] ཨནྟཀརོ པརིཡནྟཀརོ པརིཙྪེདཀརོ པརིཝཊུམཀརོ; སཀྐཔཉྷཱནཾ…པེ… སུཡཱམཔཉྷཱནཾ… བྷིཀྑུཔཉྷཱནཾ… བྷིཀྑུནཱིཔཉྷཱནཾ… ཨུཔཱསཀཔཉྷཱནཾ… ཨུཔཱསིཀཱཔཉྷཱནཾ… རཱཛཔཉྷཱནཾ… ཁཏྟིཡཔཉྷཱནཾ… བྲཱཧྨཎཔཉྷཱནཾ… ཝེསྶཔཉྷཱནཾ… སུདྡཔཉྷཱནཾ… དེཝཔཉྷཱནཾ… བྲཧྨཔཉྷཱནཾ ཨནྟཀརོ པརིཡནྟཀརོ པརིཙྪེདཀརོ པརིཝཊུམཀརོཏི – པཉྷཱནནྟཀརོ. སཏྠཱཏི བྷགཝཱ སཏྠཝཱཧོ. ཡཐཱ སཏྠཝཱཧོ སཏྠེ ཀནྟཱརཾ ཏཱརེཏི, ཙོརཀནྟཱརཾ ཏཱརེཏི, ཝཱལ༹ཀནྟཱརཾ ཏཱརེཏི, དུབྦྷིཀྑཀནྟཱརཾ ཏཱརེཏི, ནིརུདཀཀནྟཱརཾ ཏཱརེཏི ཨུཏྟཱརེཏི ནིཏྠཱརེཏི [ནིཏྟཱརེཏི (སྱཱ. ཀ.)] པཏཱརེཏི, ཁེམནྟབྷཱུམིཾ སམྤཱཔེཏི; ཨེཝམེཝ བྷགཝཱ སཏྠཝཱཧོ སཏྟེ ཀནྟཱརཾ ཏཱརེཏི, ཛཱཏིཀནྟཱརཾ ཏཱརེཏི, ཛརཱཀནྟཱརཾ…པེ… བྱཱདྷིཀནྟཱརཾ… མརཎཀནྟཱརཾ… སོཀཔརིདེཝདུཀྑདོམནསྶུཔཱཡཱསཀནྟཱརཾ ཏཱརེཏི, རཱགཀནྟཱརཾ ཏཱརེཏི, དོསཀནྟཱརཾ… མོཧཀནྟཱརཾ… མཱནཀནྟཱརཾ… དིཊྛིཀནྟཱརཾ… ཀིལེསཀནྟཱརཾ… དུཙྩརིཏཀནྟཱརཾ ཏཱརེཏི, རཱགགཧནཾ ཏཱརེཏི, དོསགཧནཾ ཏཱརེཏི, མོཧགཧནཾ… དིཊྛིགཧནཾ… ཀིལེསགཧནཾ… དུཙྩརིཏགཧནཾ ཏཱརེཏི ཨུཏྟཱརེཏི ནིཏྠཱརེཏི པཏཱརེཏི; ཁེམནྟཾ ཨམཏཾ ནིབྦཱནཾ སམྤཱཔེཏཱིཏི – ཨེཝམྤི བྷགཝཱ སཏྠཝཱཧོ.

ཨཐ ཝཱ, བྷགཝཱ ནེཏཱ ཝིནེཏཱ ཨནུནེཏཱ པཉྙཔེཏཱ ནིཛ྄ཛྷཱཔེཏཱ པེཀྑཏཱ པསཱདེཏཱཏི, ཨེཝཾ བྷགཝཱ སཏྠཝཱཧོ. ཨཐ ཝཱ, བྷགཝཱ ཨནུཔྤནྣསྶ མགྒསྶ ཨུཔྤཱདེཏཱ, ཨསཉྫཱཏསྶ མགྒསྶ སཉྫནེཏཱ, ཨནཀྑཱཏསྶ མགྒསྶ ཨཀྑཱཏཱ, མགྒཉྙཱུ མགྒཝིདཱུ མགྒཀོཝིདོ མགྒཱནུགཱ ཙ པན ཨེཏརཧི སཱཝཀཱ ཝིཧརནྟི པཙྪཱ སམནྣཱགཏཱཏི, ཨེཝམྤི བྷགཝཱ སཏྠཝཱཧོཏི – པཉྷཱནནྟཀརོ སཏྠཱ.

ཀངྑཱིནཾ པཊིཛཱནཏནྟི སཀངྑཱ ཨཱགནྟྭཱ ནིཀྐངྑཱ སམྤཛྫནྟི, སལླེཁཱ ཨཱགནྟྭཱ ནིལླེཁཱ སམྤཛྫནྟི, སདྭེལ༹ྷཀཱ ཨཱགནྟྭཱ ནིདྭེལ༹ཧཀཱ སམྤཛྫནྟི, སཝིཙིཀིཙྪཱ ཨཱགནྟྭཱ ནིབྦིཙིཀིཙྪཱ སམྤཛྫནྟི, སརཱགཱ ཨཱགནྟྭཱ ཝཱིཏརཱགཱ སམྤཛྫནྟི, སདོསཱ ཨཱགནྟྭཱ ཝཱིཏདོསཱ སམྤཛྫནྟི, སམོཧཱ ཨཱགནྟྭཱ ཝཱིཏམོཧཱ སམྤཛྫནྟི, སཀིལེསཱ ཨཱགནྟྭཱ ནིཀྐིལེསཱ སམྤཛྫནྟཱིཏི – ཀངྑཱིནཾ པཊིཛཱནཏཾ. ཏེནཱཧ ཐེརོ པིངྒིཡོ –

‘‘ཨདྷིདེཝེ ཨབྷིཉྙཱཡ, སབྦཾ ཝེདི པརོཔརཾ;

པཉྷཱནནྟཀརོ སཏྠཱ, ཀངྑཱིནཾ པཊིཛཱནཏ’’ནྟི.

༡༢༠.

ཨསཾཧཱིརཾ ཨསཾཀུཔྤཾ, ཡསྶ ནཏྠི ཨུཔམཱ ཀྭཙི;

ཨདྡྷཱ གམིསྶཱམི ན མེཏྠ ཀངྑཱ, ཨེཝཾ མཾ དྷཱརེཧི ཨདྷིམུཏྟཙིཏྟཾ.

ཨསཾཧཱིརཾ ཨསཾཀུཔྤནྟི ཨསཾཧཱིརཾ ཝུཙྩཏི ཨམཏཾ ནིབྦཱནཾ. ཡོ སོ སབྦསངྑཱརསམཐོ སབྦཱུཔདྷིཔཊིནིསྶགྒོ ཏཎྷཀྑཡོ ཝིརཱགོ ནིརོདྷོ ནིབྦཱནཾ. ཨསཾཧཱིརནྟི རཱགེན དོསེན མོཧེན ཀོདྷེན ཨུཔནཱཧེན མཀྑེན པལཱ༹སེན ཨིསྶཱཡ མཙྪརིཡེན མཱཡཱཡ སཱཋེཡྻེན ཐམྦྷེན སཱརམྦྷེན མཱནེན ཨཏིམཱནེན མདེན པམཱདེན སབྦཀིལེསེཧི སབྦདུཙྩརིཏེཧི སབྦཔརིལཱ༹ཧེཧི སབྦཱསཝེཧི སབྦདརཐེཧི སབྦསནྟཱཔེཧི སབྦཱཀུསལཱབྷིསངྑཱརེཧི ཨསཾཧཱརིཡཾ ནིབྦཱནཾ ནིཙྩཾ དྷུཝཾ སསྶཏཾ ཨཝིཔརིཎཱམདྷམྨནྟི – ཨསཾཧཱིརཾ.

ཨསཾཀུཔྤནྟི ཨསཾཀུཔྤཾ ཝུཙྩཏི ཨམཏཾ ནིབྦཱནཾ. ཡོ སོ སབྦསངྑཱརསམཐོ…པེ… ནིརོདྷོ ནིབྦཱནཾ. ནིབྦཱནསྶ [ཡསྶ (སྱཱ.)] ན ཨུཔྤཱདོ པཉྙཱཡཏི, ཝཡོ ནཏྠི, ན ཏསྶ ཨཉྙཐཏྟཾ [ཏསྶ ཨཉྙདཏྠུ (སྱཱ.)] པཉྙཱཡཏི. ནིབྦཱནཾ ནིཙྩཾ དྷུཝཾ སསྶཏཾ ཨཝིཔརིཎཱམདྷམྨནྟི – ཨསཾཧཱིརཾ ཨསཾཀུཔྤཾ.

ཡསྶ ནཏྠི ཨུཔམཱ ཀྭཙཱིཏི. ཡསྶཱཏི ནིབྦཱནསྶ. ནཏྠི ཨུཔམཱཏི ཨུཔམཱ ནཏྠི, ཨུཔནིདྷཱ ནཏྠི, སདིསཾ ནཏྠི, པཊིབྷཱགོ ནཏྠི, ན སཏི ན སཾཝིཛྫཏི ནུཔལབྦྷཏི. ཀྭཙཱིཏི ཀྭཙི ཀིམྷིཙི ཀཏྠཙི ཨཛ྄ཛྷཏྟཾ ཝཱ བཧིདྡྷཱ ཝཱ ཨཛ྄ཛྷཏྟབཧིདྡྷཱ ཝཱཏི – ཡསྶ ནཏྠི ཨུཔམཱ ཀྭཙི.

ཨདྡྷཱ གམིསྶཱམི ན མེཏྠ ཀངྑཱཏི. ཨདྡྷཱཏི ཨེཀཾསཝཙནཾ ནིསྶཾསཡཝཙནཾ ནིཀྐངྑཝཙནཾ ཨདྭེཛ྄ཛྷཝཙནཾ ཨདྭེལ༹ྷཀཝཙནཾ ནིཡོགཝཙནཾ ཨཔཎྞཀཝཙནཾ ཨཝིརདྡྷཝཙནཾ ཨཝཏྠཱཔནཝཙནམེཏཾ – ཨདྡྷཱཏི. གམིསྶཱམཱིཏི གམིསྶཱམི ཨདྷིགམིསྶཱམི ཕསྶིསྶཱམི སཙྪིཀརིསྶཱམཱིཏི – ཨདྡྷཱ གམིསྶཱམི. ན མེཏྠ ཀངྑཱཏི. ཨེཏྠཱཏི ནིབྦཱནེ ཀངྑཱ ནཏྠི, ཝིཙིཀིཙྪཱ ནཏྠི, དྭེལ༹ྷཀཾ ནཏྠི, སཾསཡོ ནཏྠི, ན སཏི ན སཾཝིཛྫཏི ནུཔལབྦྷཏི, པཧཱིནོ སམུཙྪིནྣོ ཝཱུཔསནྟོ པཊིཔྤསྶདྡྷོ ཨབྷབྦུཔྤཏྟིཀོ ཉཱཎགྒིནཱ དཌྜྷོཏི – ཨདྡྷཱ གམིསྶཱམི ན མེཏྠ ཀངྑཱ.

ཨེཝཾ མཾ དྷཱརེཧི ཨདྷིམུཏྟཙིཏྟནྟི. ཨེཝཾ མཾ དྷཱརེཧཱིཏི ཨེཝཾ མཾ ཨུཔལཀྑེཧི. ཨདྷིམུཏྟཙིཏྟནྟི ནིབྦཱནནིནྣཾ ནིབྦཱནཔོཎཾ ནིབྦཱནཔབྦྷཱརཾ ནིབྦཱནཱདྷིམུཏྟནྟི – ཨེཝཾ མཾ དྷཱརེཧི ཨདྷིམུཏྟཙིཏྟནྟི. ཏེནཱཧ ཐེརོ པིངྒིཡོ –

‘‘ཨསཾཧཱིརཾ ཨསཾཀུཔྤཾ, ཡསྶ ནཏྠི ཨུཔམཱ ཀྭཙི;

ཨདྡྷཱ གམིསྶཱམི ན མེཏྠ ཀངྑཱ, ཨེཝཾ མཾ དྷཱརེཧི ཨདྷིམུཏྟཙིཏྟ’’ནྟི.

པཱརཱཡནཱནུགཱིཏིགཱཐཱནིདྡེསོ ཨཊྛཱརསམོ.

པཱརཱཡནཝགྒོ སམཏྟོ.

ཁགྒཝིསཱཎསུཏྟོ

ཁགྒཝིསཱཎསུཏྟནིདྡེསོ

པཋམཝགྒོ

༡༢༡.

སབྦེསུ བྷཱུཏེསུ ནིདྷཱཡ དཎྜཾ, ཨཝིཧེཋཡཾ ཨཉྙཏརམྤི ཏེསཾ;

ན པུཏྟམིཙྪེཡྻ ཀུཏོ སཧཱཡཾ, ཨེཀོ ཙརེ ཁགྒཝིསཱཎཀཔྤོ.

སབྦེསུ བྷཱུཏེསུ ནིདྷཱཡ དཎྜནྟི. སབྦེསཱུཏི སབྦེན སབྦཾ སབྦཐཱ སབྦཾ ཨསེསཾ ནིསྶེསཾ པརིཡཱདིཡནཝཙནམེཏཾ – སབྦེསཱུཏི. བྷཱུཏེསཱུཏི བྷཱུཏཱ ཝུཙྩནྟི ཏསཱ ཙ ཐཱཝརཱ ཙ. ཏསཱཏི ཡེསཾ ཏསིཏཏཎྷཱ ཨཔྤཧཱིནཱ, ཡེསཉྩ བྷཡབྷེརཝཱ ཨཔྤཧཱིནཱ. ཀིཾཀཱརཎཱ ཝུཙྩནྟི ཏསཱ? ཏེ ཏསནྟི ཨུཏྟསནྟི པརིཏསནྟི བྷཱསནྟི སནྟཱསཾ ཨཱཔཛྫནྟི, ཏཾཀཱརཎཱ ཝུཙྩནྟི ཏསཱ. ཐཱཝརཱཏི ཡེསཾ ཏསིཏཏཎྷཱ པཧཱིནཱ, ཡེསཉྩ བྷཡབྷེརཝཱ པཧཱིནཱ. ཀིཾཀཱརཎཱ ཝུཙྩནྟི ཐཱཝརཱ? ཏེ ན ཏསནྟི ན ཨུཏྟསནྟི ན པརིཏསནྟི ན བྷཱཡནྟི ན སནྟཱསཾ ཨཱཔཛྫནྟི, ཏཾཀཱརཎཱ ཝུཙྩནྟི ཐཱཝརཱ. དཎྜནྟི ཏཡོ དཎྜཱ – ཀཱཡདཎྜོ ཝཙཱིདཎྜོ མནོདཎྜོ. ཏིཝིདྷཾ ཀཱཡདུཙྩརིཏཾ ཀཱཡདཎྜོ, ཙཏུབྦིདྷཾ ཝཙཱིདུཙྩརིཏཾ ཝཙཱིདཎྜོ, ཏིཝིདྷཾ མནོདུཙྩརིཏཾ མནོདཎྜོ. སབྦེསུ བྷཱུཏེསུ ནིདྷཱཡ དཎྜནྟི སབྦེསུ བྷཱུཏེསུ དཎྜཾ ནིདྷཱཡ ནིདཧིཏྭཱ.

ཨཝིཧེཋཡཾ ཨཉྙཏརམྤི ཏེསནྟི ཨེཀམེཀམྤི སཏྟཾ པཱཎིནཱ ཝཱ ལེཌྜུནཱ ཝཱ དཎྜེན ཝཱ སཏྠེན ཝཱ ཨནྡུཡཱ [ཨརུཡཱ (སྱཱ.), ཨདྡུཡཱ (ཀ.)] ཝཱ རཛྫུཡཱ ཝཱ ཨཝིཧེཋཡནྟོ, སབྦེཔི སཏྟེ པཱཎིནཱ ཝཱ ལེཌྜུནཱ ཝཱ དཎྜེན ཝཱ སཏྠེན ཝཱ ཨནྡུཡཱ ཝཱ རཛྫུཡཱ ཝཱ ཨཝིཧེཋཡནྟོཏི – ཨཝིཧེཋཡཾ ཨཉྙཏརམྤི ཏེསཾ.

ན པུཏྟམིཙྪེཡྻ ཀུཏོ སཧཱཡནྟི. ནཱཏི པཊིཀྑེཔོ; པུཏྟཱཏི ཙཏྟཱརོ པུཏྟཱ – ཨཏྲཛོ པུཏྟོ, ཁེཏྟཛོ པུཏྟོ, དིནྣཀོ པུཏྟོ, ཨནྟེཝཱསིཀོ པུཏྟོ. སཧཱཡནྟི སཧཱཡཱ ཝུཙྩནྟི ཡེཧི སཧ ཨཱགམནཾ ཕཱསུ, གམནཾ ཕཱསུ, གམནཱགམནཾ ཕཱསུ, ཋཱནཾ ཕཱསུ, ནིསཛྫནཾ ཕཱསུ, སཡནཾ [ནིཔཛྫནཾ (སྱཱ.)] ཕཱསུ, ཨཱལཔནཾ ཕཱསུ, སལླཔནཾ ཕཱསུ, ཨུལླཔནཾ ཕཱསུ, སམུལླཔནཾ ཕཱསུ. ན པུཏྟམིཙྪེཡྻ ཀུཏོ སཧཱཡནྟི པུཏྟམྤི ན ཨིཙྪེཡྻ ན སཱདིཡེཡྻ ན པཏྠཡེཡྻ ན པིཧཡེཡྻ ནཱབྷིཛཔྤེཡྻ, ཀུཏོ མིཏྟཾ ཝཱ སནྡིཊྛཾ ཝཱ སམྦྷཏྟཾ ཝཱ སཧཱཡཾ ཝཱ ཨིཙྪེཡྻ [ཨིཙྪིསྶཏི (སྱཱ.) ཨེཝམཱིདིསེསུ པདེསུ ཨནཱགཏཝིབྷཏྟིཡཱ] སཱདིཡེཡྻ པཏྠཡེཡྻ པིཧཡེཡྻ ཨབྷིཛཔྤེཡྻཱཏི – ན པུཏྟམིཙྪེཡྻ ཀུཏོ སཧཱཡཾ.

ཨེཀོ ཙརེ ཁགྒཝིསཱཎཀཔྤོཏི. ཨེཀོཏི སོ པཙྩེཀསམྦུདྡྷོ པབྦཛྫཱསངྑཱཏེན ཨེཀོ, ཨདུཏིཡཊྛེན ཨེཀོ, ཏཎྷཱཡ པཧཱནཊྛེན [ཏཎྷཱཔཧཱནཊྛེན (སྱཱ.) མཧཱནི. ༡༩༡] ཨེཀོ, ཨེཀནྟཝཱིཏརཱགོཏི ཨེཀོ, ཨེཀནྟཝཱིཏདོསོཏི ཨེཀོ, ཨེཀནྟཝཱིཏམོཧོཏི ཨེཀོ, ཨེཀནྟནིཀྐིལེསོཏི ཨེཀོ, ཨེཀཱཡནམགྒཾ གཏོཏི ཨེཀོ, ཨེཀོ ཨནུཏྟརཾ པཙྩེཀསམྦོདྷིཾ ཨབྷིསམྦུདྡྷོཏི ཨེཀོ.

ཀཐཾ སོ པཙྩེཀསམྦུདྡྷོ པབྦཛྫཱསངྑཱཏེན ཨེཀོ? སོ པཙྩེཀསམྦུདྡྷོ སབྦཾ གྷརཱཝཱསཔལིབོདྷཾ ཚིནྡིཏྭཱ པུཏྟདཱརཔལིབོདྷཾ ཚིནྡིཏྭཱ ཉཱཏིཔལིབོདྷཾ ཚིནྡིཏྭཱ སནྣིདྷིཔལིབོདྷཾ ཚིནྡིཏྭཱ ཀེསམསྶུཾ ཨོཧཱརེཏྭཱ ཀཱསཱཡཱནི ཝཏྠཱནི ཨཙྪཱདེཏྭཱ ཨགཱརསྨཱ ཨནགཱརིཡཾ པབྦཛིཏྭཱ ཨཀིཉྩནབྷཱཝཾ ཨུཔགནྟྭཱ ཨེཀོ ཙརཏི ཝིཧརཏི ཨིརིཡཏི ཝཏྟེཏི པཱལེཏི ཡཔེཏི ཡཱཔེཏཱིཏི – ཨེཝཾ སོ པཙྩེཀསམྦུདྡྷོ པབྦཛྫཱསངྑཱཏེན ཨེཀོ.

ཀཐཾ སོ པཙྩེཀསམྦུདྡྷོ ཨདུཏིཡཊྛེན ཨེཀོ? སོ ཨེཝཾ པབྦཛིཏོ སམཱནོ ཨེཀོ ཨརཉྙཝནཔཏྠཱནི པནྟཱནི སེནཱསནཱནི པཊིསེཝཏི ཨཔྤསདྡཱནི ཨཔྤནིགྒྷོསཱནི ཝིཛནཝཱཏཱནི མནུསྶརཱཧསྶེཡྻཀཱནི པཊིསལླཱནསཱརུཔྤཱནི. སོ ཨེཀོ གཙྪཏི, ཨེཀོ ཏིཊྛཏི, ཨེཀོ ནིསཱིདཏི, ཨེཀོ སེཡྻཾ ཀཔྤེཏི, ཨེཀོ གཱམཾ པིཎྜཱཡ པཝིསཏི, ཨེཀོ ཨབྷིཀྐམཏི, ཨེཀོ པཊིཀྐམཏི, ཨེཀོ རཧོ ནིསཱིདཏི, ཨེཀོ ཙངྐམཾ ཨདྷིཊྛཱཏི, ཨེཀོ ཙརཏི ཝིཧརཏི ཨིརིཡཏི ཝཏྟེཏི པཱལེཏི ཡཔེཏི ཡཱཔེཏཱིཏི – ཨེཝཾ སོ པཙྩེཀསམྦུདྡྷོ ཨདུཏིཡཊྛེན ཨེཀོ.

ཀཐཾ སོ པཙྩེཀསམྦུདྡྷོ ཏཎྷཱཡ པཧཱནཊྛེན ཨེཀོ? སོ ཨེཝཾ ཨེཀོ ཨདུཏིཡོ ཨཔྤམཏྟོ ཨཱཏཱཔཱི པཧིཏཏྟོ ཝིཧརནྟོ མཧཱཔདྷཱནཾ པདཧནྟོ མཱརཾ སསེནཀཾ ནམུཙིཾ ཀཎྷཾ པམཏྟབནྡྷུཾ ཝིདྷམེཏྭཱ ཙ ཏཎྷཱཛཱལིནིཾ ཝིསརིཏཾ ཝིསཏྟིཀཾ པཛཧི ཝིནོདེསི བྱནྟཱིཨཀཱསི ཨནབྷཱཝཾགམེསི.

‘‘ཏཎྷཱདུཏིཡོ པུརིསོ, དཱིགྷམདྡྷཱན སཾསརཾ;

ཨིཏྠབྷཱཝཉྙཐཱབྷཱཝཾ, སཾསཱརཾ ནཱཏིཝཏྟཏི.

‘‘ཨེཏམཱདཱིནཝཾ ཉཏྭཱ, ཏཎྷཾ དུཀྑསྶ སམྦྷཝཾ;

ཝཱིཏཏཎྷོ ཨནཱདཱནོ, སཏོ བྷིཀྑུ པརིབྦཛེ’’ཏི.

ཨེཝཾ སོ པཙྩེཀསམྦུདྡྷོ ཏཎྷཱཡ པཧཱནཊྛེན ཨེཀོ.

ཀཐཾ སོ པཙྩེཀསམྦུདྡྷོ ཨེཀནྟཝཱིཏརཱགོཏི ཨེཀོ? རཱགསྶ པཧཱིནཏྟཱ ཨེཀནྟཝཱིཏརཱགོཏི ཨེཀོ, དོསསྶ པཧཱིནཏྟཱ ཨེཀནྟཝཱིཏདོསོཏི ཨེཀོ, མོཧསྶ པཧཱིནཏྟཱ ཨེཀནྟཝཱིཏམོཧོཏི ཨེཀོ, ཀིལེསཱནཾ པཧཱིནཏྟཱ ཨེཀནྟནིཀྐིལེསོཏི ཨེཀོ. ཨེཝཾ སོ པཙྩེཀསམྦུདྡྷོ ཨེཀནྟཝཱིཏརཱགོཏི ཨེཀོ.

ཀཐཾ སོ པཙྩེཀསམྦུདྡྷོ ཨེཀཱཡནམགྒཾ གཏོཏི ཨེཀོ? ཨེཀཱཡནམགྒོ ཝུཙྩཏི ཙཏྟཱརོ སཏིཔཊྛཱནཱ, ཙཏྟཱརོ སམྨཔྤདྷཱནཱ, ཙཏྟཱརོ ཨིདྡྷིཔཱདཱ, པཉྩིནྡྲིཡཱནི, པཉྩ བལཱནི, སཏྟ བོཛ྄ཛྷངྒཱ ཨརིཡོ ཨཊྛངྒིཀོ མགྒོ.

‘‘ཨེཀཱཡནཾ ཛཱཏིཁཡནྟདསྶཱི, མགྒཾ པཛཱནཱཏི ཧིཏཱནུཀམྤཱི;

ཨེཏེན མགྒེན ཏརིཾསུ པུབྦེ, ཏརིསྶནྟི ཡེ ཙ ཏརནྟི ཨོགྷ’’ནྟི.

ཨེཝཾ སོ པཙྩེཀསམྦུདྡྷོ ཨེཀཱཡནམགྒཾ གཏོཏི ཨེཀོ.

ཀཐཾ སོ པཙྩེཀསམྦུདྡྷོ ཨེཀོ ཨནུཏྟརཾ པཙྩེཀསམྦོདྷིཾ ཨབྷིསམྦུདྡྷོཏི ཨེཀོ? བོདྷི ཝུཙྩཏི ཙཏཱུསུ མགྒེསུ ཉཱཎཾ. པཉྙཱ པཉྙིནྡྲིཡཾ པཉྙཱབལཾ དྷམྨཝིཙཡསམྦོཛ྄ཛྷངྒོ ཝཱིམཾསཱ ཝིཔསྶནཱ སམྨཱདིཊྛི. སོ པཙྩེཀསམྦུདྡྷོ མགྒཔཙྩེཀསམྦུདྡྷོ ཉཱཎཔཙྩེཀསམྦུདྡྷོ ‘‘སབྦེ སངྑཱརཱ ཨནིཙྩཱ’’ཏི བུཛ྄ཛྷི, ‘‘སབྦེ སངྑཱརཱ དུཀྑཱ’’ཏི བུཛ྄ཛྷི, ‘‘སབྦེ དྷམྨཱ ཨནཏྟཱ’’ཏི བུཛ྄ཛྷི, ‘‘ཨཝིཛྫཱཔཙྩཡཱ སངྑཱརཱ’’ཏི བུཛ྄ཛྷི, ‘‘སངྑཱརཔཙྩཡཱ ཝིཉྙཱཎ’’ནྟི བུཛ྄ཛྷི, ‘‘ཝིཉྙཱཎཔཙྩཡཱ ནཱམརཱུཔ’’ནྟི བུཛ྄ཛྷི, ‘‘ནཱམརཱུཔཔཙྩཡཱ སལཱ༹ཡཏན’’ནྟི བུཛ྄ཛྷི, ‘‘སལཱ༹ཡཏནཔཙྩཡཱ ཕསྶོ’’ཏི བུཛ྄ཛྷི, ‘‘ཕསྶཔཙྩཡཱ ཝེདནཱ’’ཏི བུཛ྄ཛྷི, ‘‘ཝེདནཱཔཙྩཡཱ ཏཎྷཱ’’ཏི བུཛ྄ཛྷི, ‘‘ཏཎྷཱཔཙྩཡཱ ཨུཔཱདཱན’’ནྟི བུཛ྄ཛྷི, ‘‘ཨུཔཱདཱནཔཙྩཡཱ བྷཝོ’’ཏི བུཛ྄ཛྷི, ‘‘བྷཝཔཙྩཡཱ ཛཱཏཱི’’ཏི བུཛ྄ཛྷི, ‘‘ཛཱཏིཔཙྩཡཱ ཛརཱམརཎ’’ནྟི བུཛ྄ཛྷི; ‘‘ཨཝིཛྫཱནིརོདྷཱ སངྑཱརནིརོདྷོ’’ཏི བུཛ྄ཛྷི, ‘‘སངྑཱརནིརོདྷཱ ཝིཉྙཱཎནིརོདྷོ’’ཏི བུཛ྄ཛྷི, ‘‘ཝིཉྙཱཎནིརོདྷཱ ནཱམརཱུཔནིརོདྷོ’’ཏི བུཛ྄ཛྷི, ‘‘ནཱམརཱུཔནིརོདྷཱ སལཱ༹ཡཏནནིརོདྷོ’’ཏི བུཛ྄ཛྷི, ‘‘སལཱ༹ཡཏནནིརོདྷཱ ཕསྶནིརོདྷོ’’ཏི བུཛ྄ཛྷི, ‘‘ཕསྶནིརོདྷཱ ཝེདནཱནིརོདྷོ’’ཏི བུཛ྄ཛྷི, ‘‘ཝེདནཱནིརོདྷཱ ཏཎྷཱནིརོདྷོ’’ཏི བུཛ྄ཛྷི, ‘‘ཏཎྷཱནིརོདྷཱ ཨུཔཱདཱནནིརོདྷོ’’ཏི བུཛ྄ཛྷི, ‘‘ཨུཔཱདཱནནིརོདྷཱ བྷཝནིརོདྷོ’’ཏི བུཛ྄ཛྷི, ‘‘བྷཝནིརོདྷཱ ཛཱཏིནིརོདྷོ’’ཏི བུཛ྄ཛྷི, ‘‘ཛཱཏིནིརོདྷཱ ཛརཱམརཎནིརོདྷོ’’ཏི བུཛ྄ཛྷི; ‘‘ཨིདཾ དུཀྑ’’ནྟི བུཛ྄ཛྷི, ‘‘ཨཡཾ དུཀྑསམུདཡོ’’ཏི བུཛ྄ཛྷི, ‘‘ཨཡཾ དུཀྑནིརོདྷོ’’ཏི བུཛ྄ཛྷི, ‘‘ཨཡཾ དུཀྑནིརོདྷགཱམིནཱི པཊིཔདཱ’’ཏི བུཛ྄ཛྷི; ‘‘ཨིམེ ཨཱསཝཱ’’ཏི བུཛ྄ཛྷི, ‘‘ཨཡཾ ཨཱསཝསམུདཡོ’’ཏི བུཛ྄ཛྷི…པེ… ‘‘ཨཡཾ ཨཱསཝནིརོདྷགཱམིནཱི པཊིཔདཱ’’ཏི བུཛ྄ཛྷི; ‘‘ཨིམེ དྷམྨཱ ཨབྷིཉྙེཡྻཱ’’ཏི བུཛ྄ཛྷི, ‘‘ཨིམེ དྷམྨཱ པཧཱཏབྦཱ’’ཏི བུཛ྄ཛྷི, ‘‘ཨིམེ དྷམྨཱ སཙྪིཀཱཏབྦཱ’’ཏི བུཛ྄ཛྷི, ‘‘ཨིམེ དྷམྨཱ བྷཱཝེཏབྦཱ’’ཏི བུཛ྄ཛྷི; ཚནྣཾ ཕསྶཱཡཏནཱནཾ སམུདཡཉྩ ཨཏྠངྒམཉྩ ཨསྶཱདཉྩ ཨཱདཱིནཝཉྩ ནིསྶརཎཉྩ བུཛ྄ཛྷི, པཉྩནྣཾ ཨུཔཱདཱནཀྑནྡྷཱནཾ སམུདཡཉྩ…པེ… ནིསྶརཎཉྩ བུཛ྄ཛྷི, ཙཏུནྣཾ མཧཱབྷཱུཏཱནཾ སམུདཡཉྩ ཨཏྠངྒམཉྩ ཨསྶཱདཉྩ ཨཱདཱིནཝཉྩ ནིསྶརཎཉྩ བུཛ྄ཛྷི, ‘‘ཡཾ ཀིཉྩི སམུདཡདྷམྨཾ སབྦཾ ཏཾ ནིརོདྷདྷམྨ’’ནྟི བུཛ྄ཛྷི.

ཨཐ ཝཱ, ཡཾ བུཛ྄ཛྷིཏབྦཾ ཨནུབུཛ྄ཛྷིཏབྦཾ པཊིབུཛ྄ཛྷིཏབྦཾ སམྦུཛ྄ཛྷིཏབྦཾ ཨདྷིགནྟབྦཾ ཕསྶིཏབྦཾ སཙྪིཀཱཏབྦཾ, སབྦཾ ཏཾ ཏེན པཙྩེཀབོདྷིཉཱཎེན བུཛ྄ཛྷི ཨནུབུཛ྄ཛྷི པཊིབུཛ྄ཛྷི སམྦུཛ྄ཛྷི ཨདྷིགཙྪི ཕསྶེསི སཙྪཱཀཱསཱིཏི ཨེཝཾ སོ པཙྩེཀསམྦུདྡྷོ ཨེཀོ ཨནུཏྟརཾ པཙྩེཀསམྦོདྷིཾ ཨབྷིསམྦུདྡྷོཏི – ཨེཀོ.

ཙརེཏི ཨཊྛ ཙརིཡཱཡོ – ཨིརིཡཱཔཐཙརིཡཱ, ཨཱཡཏནཙརིཡཱ, སཏིཙརིཡཱ, སམཱདྷིཙརིཡཱ, ཉཱཎཙརིཡཱ, མགྒཙརིཡཱ, པཏྟིཙརིཡཱ, ལོཀཏྠཙརིཡཱ. ཨིརིཡཱཔཐཙརིཡཱཏི ཙཏཱུསུ ཨིརིཡཱཔཐེསུ. ཨཱཡཏནཙརིཡཱཏི ཚསུ ཨཛ྄ཛྷཏྟིཀབཱཧིརེསུ ཨཱཡཏནེསུ. སཏིཙརིཡཱཏི ཙཏཱུསུ སཏིཔཊྛཱནེསུ. སམཱདྷིཙརིཡཱཏི ཙཏཱུསུ ཛྷཱནེསུ. ཉཱཎཙརིཡཱཏི ཙཏཱུསུ ཨརིཡསཙྩེསུ. མགྒཙརིཡཱཏི ཙཏཱུསུ ཨརིཡམགྒེསུ. པཏྟིཙརིཡཱཏི ཙཏཱུསུ སཱམཉྙཕལེསུ. ལོཀཏྠཙརིཡཱཏི ཏཐཱགཏེསུ ཨརཧནྟེསུ སམྨཱསམྦུདྡྷེསུ པདེསཏོ པཙྩེཀསམྦུདྡྷེསུ པདེསཏོ སཱཝཀེསུ. ཨིརིཡཱཔཐཙརིཡཱ ཙ པཎིདྷིསམྤནྣཱནཾ, ཨཱཡཏནཙརིཡཱ ཙ ཨིནྡྲིཡེསུ གུཏྟདྭཱརཱནཾ, སཏིཙརིཡཱ ཙ ཨཔྤམཱདཝིཧཱརཱིནཾ, སམཱདྷིཙརིཡཱ ཙ ཨདྷིཙིཏྟམནུཡུཏྟཱནཾ, ཉཱཎཙརིཡཱ ཙ བུདྡྷིསམྤནྣཱནཾ, མགྒཙརིཡཱ ཙ སམྨཱཔཊིཔནྣཱནཾ, པཏྟིཙརིཡཱ ཙ ཨདྷིགཏཕལཱནཾ, ལོཀཏྠཙརིཡཱ ཙ ཏཐཱགཏཱནཾ ཨརཧནྟཱནཾ སམྨཱསམྦུདྡྷཱནཾ པདེསཏོ པཙྩེཀབུདྡྷཱནཾ པདེསཏོ སཱཝཀཱནཾ. ཨིམཱ ཨཊྛ ཙརིཡཱཡོ. ཨཔརཱཔི ཨཊྛ ཙརིཡཱཡོ – ཨདྷིམུཙྩནྟོ སདྡྷཱཡ ཙརཏི, པགྒཎྷནྟོ ཝཱིརིཡེན ཙརཏི, ཨུཔཊྛཔེནྟོ སཏིཡཱ ཙརཏི, ཨཝིཀྑེཔཾ ཀརོནྟོ སམཱདྷིནཱ ཙརཏི, པཛཱནནྟོ པཉྙཱཡ ཙརཏི, ཝིཛཱནནྟོ ཝིཉྙཱཎཙརིཡཱཡ ཙརཏི. ཨེཝཾ པཊིཔནྣསྶ ཀུསལཱ དྷམྨཱ ཨཱཡཱཔེནྟཱིཏི – ཨཱཡཏནཙརིཡཱཡ ཙརཏི. ཨེཝཾ པཊིཔནྣོ ཝིསེསམདྷིགཙྪཏཱིཏི – ཝིསེསཙརིཡཱཡ ཙརཏི. ཨིམཱ ཨཊྛ ཙརིཡཱཡོ.

ཨཔརཱཔི ཨཊྛ ཙརིཡཱཡོ – དསྶནཙརིཡཱ ཙ སམྨཱདིཊྛིཡཱ, ཨབྷིརོཔནཙརིཡཱ ཙ སམྨཱསངྐཔྤསྶ, པརིགྒཧཙརིཡཱ ཙ སམྨཱཝཱཙཱཡ, སམུཊྛཱནཙརིཡཱ ཙ སམྨཱཀམྨནྟསྶ, ཝོདཱནཙརིཡཱ ཙ སམྨཱཨཱཛཱིཝསྶ, པགྒཧཙརིཡཱ ཙ སམྨཱཝཱཡཱམསྶ, ཨུཔཊྛཱནཙརིཡཱ ཙ སམྨཱསཏིཡཱ, ཨཝིཀྑེཔཙརིཡཱ ཙ སམྨཱསམཱདྷིསྶ. ཨིམཱ ཨཊྛ ཙརིཡཱཡོ.

ཁགྒཝིསཱཎཀཔྤོཏི ཡཐཱ ཁགྒསྶ ནཱམ ཝིསཱཎཾ ཨེཀཾ ཧོཏི ཨདུཏིཡཾ, ཨེཝམེཝ སོ པཙྩེཀསམྦུདྡྷོ ཏཀྐཔྤོ ཏསྶདིསོ ཏཔྤཊིབྷཱགོ. ཡཐཱ ཨཏིལོཎཾ ཝུཙྩཏི ལོཎཀཔྤོ, ཨཏིཏིཏྟཀཾ ཝུཙྩཏི ཏིཏྟཀཔྤོ, ཨཏིམདྷུརཾ ཝུཙྩཏི མདྷུརཀཔྤོ, ཨཏིཨུཎྷཾ ཝུཙྩཏི ཨགྒིཀཔྤོ, ཨཏིསཱིཏལཾ ཝུཙྩཏི ཧིམཀཔྤོ, མཧཱཨུདཀཀྑནྡྷོ ཝུཙྩཏི སམུདྡཀཔྤོ, མཧཱབྷིཉྙཱབལཔྤཏྟོ སཱཝཀོ ཝུཙྩཏི སཏྠུཀཔྤོཏི; ཨེཝམེཝ སོ པཙྩེཀསམྦུདྡྷོ ཏཏྠ ཏཀྐཔྤོ ཏསྶདིསོ ཏཔྤཊིབྷཱགོ ཨེཀོ ཨདུཏིཡོ མུཏྟབནྡྷནོ སམྨཱ ལོཀེ ཙརཏི ཝིཧརཏི ཨིརིཡཏི ཝཏྟེཏི པཱལེཏི ཡཔེཏི ཡཱཔེཏཱིཏི – ཨེཀོ ཙརེ ཁགྒཝིསཱཎཀཔྤོ. ཏེནཱཧ སོ པཙྩེཀསམྦུདྡྷོ –

‘‘སབྦེསུ བྷཱུཏེསུ ནིདྷཱཡ དཎྜཾ, ཨཝིཧེཋཡཾ ཨཉྙཏརམྤི ཏེསཾ;

ན པུཏྟམིཙྪེཡྻ ཀུཏོ སཧཱཡཾ, ཨེཀོ ཙརེ ཁགྒཝིསཱཎཀཔྤོ’’ཏི.

༡༢༢.

སཾསགྒཛཱཏསྶ བྷཝནྟི སྣེཧཱ, སྣེཧནྭཡཾ དུཀྑམིདཾ པཧོཏི;

ཨཱདཱིནཝཾ སྣེཧཛཾ པེཀྑམཱནོ, ཨེཀོ ཙརེ ཁགྒཝིསཱཎཀཔྤོ.

སཾསགྒཛཱཏསྶ བྷཝནྟི སྣེཧཱཏི. སཾསགྒཱཏི དྭེ སཾསགྒཱ – དསྶནསཾསགྒོ ཙ སཝནསཾསགྒོ ཙ. ཀཏམོ དསྶནསཾསགྒོ? ཨིདྷེཀཙྩོ པསྶཏི ཨིཏྠིཾ ཝཱ ཀུམཱརིཾ ཝཱ ཨབྷིརཱུཔཾ དསྶནཱིཡཾ པཱསཱདིཀཾ པརམཱཡ ཝཎྞཔོཀྑརཏཱཡ སམནྣཱགཏཾ. དིསྭཱ པསྶིཏྭཱ ཨནུབྱཉྫནསོ ནིམིཏྟཾ གཎྷཱཏི – ཀེསཱ ཝཱ སོབྷནཱ [སོབྷཎཱ (སྱཱ.)] མུཁཾ ཝཱ སོབྷནཾ ཨཀྑཱི ཝཱ སོབྷནཱ ཀཎྞཱ ཝཱ སོབྷནཱ ནཱསཱ ཝཱ སོབྷནཱ ཨོཊྛཱ ཝཱ སོབྷནཱ དནྟཱ ཝཱ སོབྷནཱ མུཁཾ ཝཱ སོབྷནཾ གཱིཝཱ ཝཱ སོབྷནཱ ཐནཱ ཝཱ སོབྷནཱ ཨུརཾ ཝཱ སོབྷནཾ ཨུདརཾ ཝཱ སོབྷནཾ ཀཊི ཝཱ སོབྷནཱ ཨཱུརཱུ ཝཱ སོབྷནཱ ཛངྒྷཱ ཝཱ སོབྷནཱ ཧཏྠཱ ཝཱ སོབྷནཱ པཱདཱ ཝཱ སོབྷནཱ ཨངྒུལིཡོ ཝཱ སོབྷནཱ ནཁཱ ཝཱ སོབྷནཱཏི. དིསྭཱ པསྶིཏྭཱ ཨབྷིནནྡཏི ཨབྷིཝདཏི ཨབྷིཔཏྠེཏི ཨནུཔྤཱདེཏི [ཨནུསྶརཏི (ཀ.)] ཨནུབནྡྷཏི རཱགབནྡྷནཾ – ཨཡཾ དསྶནསཾསགྒོ.

ཀཏམོ སཝནསཾསགྒོ? ཨིདྷེཀཙྩོ སུཎཱཏི – ‘‘ཨསུཀསྨིཾ ནཱམ གཱམེ ཝཱ ནིགམེ ཝཱ ཨིཏྠཱི ཝཱ ཀུམཱརཱི ཝཱ ཨབྷིརཱུཔཱ དསྶནཱིཡཱ པཱསཱདིཀཱ པརམཱཡ ཝཎྞཔོཀྑརཏཱཡ སམནྣཱགཏཱ’’ཏི. སུཏྭཱ སུཎིཏྭཱ ཨབྷིནནྡཏི ཨབྷིཝདཏི ཨབྷིཔཏྠེཏི ཨནུཔྤཱདེཏི ཨནུབནྡྷཏི རཱགབནྡྷནཾ – ཨཡཾ སཝནསཾསགྒོ.

སྣེཧཱཏི དྭེ སྣེཧཱ – ཏཎྷཱསྣེཧོ ཙ དིཊྛིསྣེཧོ ཙ. ཀཏམོ ཏཎྷཱསྣེཧོ? ཡཱཝཏཱ ཏཎྷཱསངྑཱཏེན སཱིམཀཏཾ [སཱིམཀཏཾ མརིཡཱདིཀཏཾ (སྱཱ.)] ཨོདྷིཀཏཾ པརིཡནྟིཀཏཾ པརིགྒཧིཏཾ མམཱཡིཏཾ – ‘‘ཨིདཾ མམ, ཨེཏཾ མམ, ཨེཏྟཀཾ མམ, ཨེཏྟཱཝཏཱ མམ’’. རཱུཔཱ སདྡཱ གནྡྷཱ རསཱ ཕོཊྛབྦཱ ཨཏྠརཎཱ པཱཝུརཎཱ དཱསིདཱསཱ ཨཛེལ༹ཀཱ ཀུཀྐུཊསཱུཀརཱ ཧཏྠིགཝཱསྶཝལ༹ཝཱ ཁེཏྟཾ ཝཏྠུ ཧིརཉྙཾ སུཝཎྞཾ གཱམནིགམརཱཛདྷཱནིཡོ རཊྛཉྩ ཛནཔདོ ཙ ཀོསོ ཙ ཀོཊྛཱགཱརཉྩ, ཀེཝལམྤི མཧཱཔཐཝིཾ ཏཎྷཱཝསེན མམཱཡཏི, ཡཱཝཏཱ ཨཊྛསཏཏཎྷཱཝིཙརིཏཾ – ཨཡཾ ཏཎྷཱསྣེཧོ.

ཀཏམོ དིཊྛིསྣེཧོ? ཝཱིསཏིཝཏྠུཀཱ སཀྐཱཡདིཊྛི, དསཝཏྠུཀཱ མིཙྪཱདིཊྛི, དསཝཏྠུཀཱ ཨནྟགྒཱཧིཀཱདིཊྛི. ཡཱ ཨེཝརཱུཔཱ དིཊྛི དིཊྛིགཏཾ དིཊྛིགཧནཾ དིཊྛིཀནྟཱརོ དིཊྛིཝིསཱུཀཱཡིཀཾ དིཊྛིཝིཔྥནྡིཏཾ དིཊྛིསཾཡོཛནཾ གཱཧོ པཊིགྒཱཧོ [པཏིཊྛཱཧོ (ཀ.)] ཨབྷིནིཝེསོ པརཱམཱསོ ཀུམྨགྒོ མིཙྪཱཔཐོ མིཙྪཏྟཾ ཏིཏྠཱཡཏནཾ ཝིཔརིཡཱསགྒཱཧོ ཝིཔརཱིཏགྒཱཧོ ཝིཔལླཱསགྒཱཧོ མིཙྪཱགཱཧོ ཨཡཱཐཱཝཀསྨིཾ ཡཱཐཱཝཀནྟི གཱཧོ, ཡཱཝཏཱ དྭཱསཊྛི དིཊྛིགཏཱནི – ཨཡཾ དིཊྛིསྣེཧོ.

སཾསགྒཛཱཏསྶ བྷཝནྟི སྣེཧཱཏི དསྶནསཾསགྒཔཙྩཡཱ ཙ སཝནསཾསགྒཔཙྩཡཱ ཙ ཏཎྷཱསྣེཧོ ཙ དིཊྛིསྣེཧོ ཙ བྷཝནྟི སམྦྷཝནྟི ཛཱཡནྟི སཉྫཱཡནྟི ནིབྦཏྟནྟི ཨབྷིནིབྦཏྟནྟི པཱཏུབྷཝནྟཱིཏི – སཾསགྒཛཱཏསྶ བྷཝནྟི སྣེཧཱ.

སྣེཧནྭཡཾ དུཀྑམིདཾ པཧོཏཱིཏི. སྣེཧོཏི དྭེ སྣེཧཱ – ཏཎྷཱསྣེཧོ ཙ དིཊྛིསྣེཧོ ཙ…པེ… ཨཡཾ ཏཎྷཱསྣེཧོ…པེ… ཨཡཾ དིཊྛིསྣེཧོ. དུཀྑམིདཾ པཧོཏཱིཏི ཨིདྷེཀཙྩོ ཀཱཡེན དུཙྩརིཏཾ ཙརཏི, ཝཱཙཱཡ དུཙྩརིཏཾ ཙརཏི, མནསཱ དུཙྩརིཏཾ ཙརཏི, པཱཎམྤི ཧནཏི, ཨདིནྣམྤི ཨཱདིཡཏི, སནྡྷིམྤི ཚིནྡཏི, ནིལློཔམྤི [ཝིལོཔམྤི (སྱཱ.) པསྶ མཧཱནི. ༡༧༠] ཧརཏི, ཨེཀཱགཱརིཀམྤི ཀརོཏི, པརིཔནྠེཔི ཏིཊྛཏི, པརདཱརམྤི གཙྪཏི, མུསཱཔི བྷཎཏི. ཏམེནཾ གཧེཏྭཱ རཉྙོ དསྶེནྟི – ‘‘ཨཡཾ, དེཝ, ཙོརོ ཨཱགུཙཱརཱི. ཨིམསྶ ཡཾ ཨིཙྪསི ཏཾ དཎྜཾ པཎེཧཱི’’ཏི. ཏམེནཾ རཱཛཱ ཏཾ པརིབྷཱསཏི. སོ པརིབྷཱསཔཙྩཡཱཔི དུཀྑཾ དོམནསྶཾ [དུཀྑདོམནསྶཾ (སྱཱ.)] པཊིསཾཝེདེཏི. ཨེཏཾ བྷཡཾ དུཀྑཾ དོམནསྶཾ ཀུཏོ ཛཱཏཾ? ཏསྶ སྣེཧཔཙྩཡཱ ཙ ནནྡིཔཙྩཡཱ ཙ རཱགཔཙྩཡཱ ཙ ནནྡིརཱགཔཙྩཡཱ ཙ ཛཱཏཾ.

ཨེཏྟཀེནཔི རཱཛཱ ན ཏུསྶཏི. ཏམེནཾ རཱཛཱ བནྡྷཱཔེཏི – ཨནྡུབནྡྷནེན ཝཱ རཛྫུབནྡྷནེན ཝཱ སངྑལིཀབནྡྷནེན ཝཱ ཝེཏྟབནྡྷནེན ཝཱ ལཏཱབནྡྷནེན ཝཱ པཀྑེཔབནྡྷནེན ཝཱ པརིཀྑེཔབནྡྷནེན ཝཱ གཱམབནྡྷནེན ཝཱ ནིགམབནྡྷནེན ཝཱ རཊྛབནྡྷནེན ཝཱ ཛནཔདབནྡྷནེན ཝཱ, ཨནྟམསོ སཝཙནཱིཡམྤི ཀརོཏི – ‘‘ན ཏེ ལབྦྷཱ ཨིཏོ པཀྐམིཏུ’’ནྟི. སོ བནྡྷནཔཙྩཡཱཔི དུཀྑཾ དོམནསྶཾ པཊིསཾཝེདེཏི. ཨེཏཾ བྷཡཾ དུཀྑཾ དོམནསྶཾ ཀུཏོ ཛཱཏཾ? ཏསྶ སྣེཧཔཙྩཡཱ ཙ ནནྡིཔཙྩཡཱ ཙ རཱགཔཙྩཡཱ ཙ ནནྡིརཱགཔཙྩཡཱ ཙ ཛཱཏཾ.

ཨེཏྟཀེནཔི རཱཛཱ ན ཏུསྶཏི. ཏམེནཾ རཱཛཱ ཏསྶེཝ [ཏསྶ (སྱཱ.)] དྷནཾ ཨཱཧརཱཔེཏི – སཏཾ ཝཱ སཧསྶཾ ཝཱ སཏསཧསྶཾ ཝཱ. སོ དྷནཛཱནིཔཙྩཡཱཔི དུཀྑཾ དོམནསྶཾ པཊིསཾཝེདེཏི. ཨེཏཾ བྷཡཾ དུཀྑཾ དོམནསྶཾ ཀུཏོ ཛཱཏཾ? ཏསྶ སྣེཧཔཙྩཡཱ ཙ ནནྡིཔཙྩཡཱ ཙ རཱགཔཙྩཡཱ ཙ ནནྡིརཱགཔཙྩཡཱ ཙ ཛཱཏཾ.

ཨེཏྟཀེནཔི རཱཛཱ ན ཏུསྶཏི. ཏམེནཾ རཱཛཱ ཝིཝིདྷཱ ཀམྨཀཱརཎཱ [ཝིཝིདྷཱནི ཀམྨཀརཎཱནི (ཀ.)] ཀཱརཱཔེཏི – ཀསཱཧིཔི ཏཱལེ༹ཏི, ཝེཏྟེཧིཔི ཏཱལེ༹ཏི, ཨཌྜྷདཎྜེཧིཔི ཏཱལེ༹ཏི, ཧཏྠམྤི ཚིནྡཏི, པཱདམྤི ཚིནྡཏི, ཧཏྠཔཱདམྤི ཚིནྡཏི, ཀཎྞམྤི ཚིནྡཏི, ནཱསམྤི ཚིནྡཏི, ཀཎྞནཱསམྤི ཚིནྡཏི, བིལངྒཐཱལིཀམྤི ཀརོཏི, སངྑམུཎྜིཀམྤི ཀརོཏི, རཱཧུམུཁམྤི ཀརོཏི, ཛོཏིམཱལིཀམྤི ཀརོཏི, ཧཏྠཔཛྫོཏིཀམྤི ཀརོཏི, ཨེརཀཝཏྟིཀམྤི [ཨེརཀཝཊྚིཀམྤི (སྱཱ. ཀ.) པསྶ མ. ནི. ༡.༡༦༩] ཀརོཏི, ཙཱིརཀཝཱསིཀམྤི ཀརོཏི, ཨེཎེཡྻཀམྤི ཀརོཏི, བལི༹སམཾསིཀམྤི ཀརོཏི, ཀཧཱཔཎིཀམྤི ཀརོཏི, ཁཱརཱཔཏཙྪིཀམྤི [ཁཱརཱཔཊིཙྪིཀམྤི (ཀ.)] ཀརོཏི, པལིགྷཔརིཝཏྟིཀམྤི ཀརོཏི, པལཱལཔཱིཋཀམྤི ཀརོཏི, ཏཏྟེནཔི ཏེལེན ཨོསིཉྩཏི, སུནཁེཧིཔི ཁཱདཱཔེཏི, ཛཱིཝནྟམྤི སཱུལེ ཨུཏྟཱསེཏི, ཨསིནཱཔི སཱིསཾ ཚིནྡཏི. སོ ཀམྨཀཱརཎཔཙྩཡཱཔི དུཀྑཾ དོམནསྶཾ པཊིསཾཝེདེཏི. ཨེཏཾ བྷཡཾ དུཀྑཾ དོམནསྶཾ ཀུཏོ ཛཱཏཾ? ཏསྶ སྣེཧཔཙྩཡཱ ཙ ནནྡིཔཙྩཡཱ ཙ རཱགཔཙྩཡཱ ཙ ནནྡིརཱགཔཙྩཡཱ ཙ ཛཱཏཾ. རཱཛཱ ཨིམེསཾ ཙཏུནྣཾ དཎྜཱནཾ ཨིསྶརོ.

སོ སཀེན ཀམྨེན ཀཱཡསྶ བྷེདཱ པརཾ མརཎཱ ཨཔཱཡཾ དུགྒཏིཾ ཝིནིཔཱཏཾ ནིརཡཾ ཨུཔཔཛྫཏི. ཏམེནཾ ནིརཡཔཱལཱ པཉྩཝིདྷབནྡྷནཾ ནཱམ ཀམྨཀཱརཎཾ ཀརོནྟི [ཀཱརེནྟི (སྱཱ. ཀ.) པསྶ མ. ནི. ༣.༢༦༧] – ཏཏྟཾ ཨཡོཁིལཾ ཧཏྠེ གམེནྟི, ཏཏྟཾ ཨཡོཁིལཾ དུཏིཡེ ཧཏྠེ གམེནྟི, ཏཏྟཾ ཨཡོཁིལཾ པཱདེ གམེནྟི, ཏཏྟཾ ཨཡོཁིལཾ དུཏིཡེ པཱདེ གམེནྟི, ཏཏྟཾ ཨཡོཁིལཾ མཛ྄ཛྷེ ཨུརསྨིཾ གམེནྟི. སོ ཏཏྠ དུཀྑཱ ཏིབྦཱ [ཏིཔྤཱ (སྱཱ.)] ཁརཱ ཀཊུཀཱ ཝེདནཱ ཝེདེཏི; ན ཙ ཏཱཝ ཀཱལཾ ཀརོཏི ཡཱཝ ན ཏཾ པཱཔཀམྨཾ བྱནྟཱིཧོཏི. ཨེཏཾ བྷཡཾ དུཀྑཾ དོམནསྶཾ ཀུཏོ ཛཱཏཾ? ཏསྶ སྣེཧཔཙྩཡཱ ཙ ནནྡིཔཙྩཡཱ ཙ རཱགཔཙྩཡཱ ཙ ནནྡིརཱགཔཙྩཡཱ ཙ ཛཱཏཾ.

ཏམེནཾ ནིརཡཔཱལཱ སཾཝེསེཏྭཱ [སཾཝེསིཏྭཱ (སྱཱ. ཀ.) པསྶ མ. ནི. ༣.༢༦༧] ཀུཋཱརཱིཧི [ཀུདྷཱརཱིཧི (སྱཱ. ཀ.)] ཏཙྪནྟི…པེ… ཏམེནཾ ནིརཡཔཱལཱ ཨུདྡྷཾཔཱདཾ ཨདྷོསིརཾ གཧེཏྭཱ ཝཱསཱིཧི ཏཙྪནྟི. ཏམེནཾ ནིརཡཔཱལཱ རཐེ ཡོཛེཏྭཱ ཨཱདིཏྟཱཡ པཐཝིཡཱ སམྤཛྫལིཏཱཡ སཛོཏིབྷཱུཏཱཡ [སཉྫོཏིབྷཱུཏཱཡ (སྱཱ.)] སཱརེནྟིཔི པཙྩཱསཱརེནྟིཔི. ཏམེནཾ ནིརཡཔཱལཱ མཧནྟཾ ཨངྒཱརཔབྦཏཾ ཨཱདིཏྟཾ སམྤཛྫལིཏཾ སཛོཏིབྷཱུཏཾ ཨཱརོཔེནྟིཔི ཨོརོཔེནྟིཔི. ཏམེནཾ ནིརཡཔཱལཱ ཨུདྡྷཾཔཱདཾ ཨདྷོསིརཾ གཧེཏྭཱ ཏཏྟཱཡ ལོཧཀུམྦྷིཡཱ པཀྑིཔནྟི ཨཱདིཏྟཱཡ སམྤཛྫལིཏཱཡ སཛོཏིབྷཱུཏཱཡ. སོ ཏཏྠ ཕེཎུདྡེཧཀཾ པཙྩཏི. སོ ཏཏྠ ཕེཎུདྡེཧཀཾ པཙྩམཱནོ སཀིམྤི ཨུདྡྷཾ གཙྪཏི, སཀིམྤི ཨདྷོ གཙྪཏི, སཀིམྤི ཏིརིཡཾ གཙྪཏི. སོ ཏཏྠ དུཀྑཱ ཏིབྦཱ ཁརཱ ཀཊུཀཱ ཝེདནཱ ཝེདེཏི; ན ཙ ཏཱཝ ཀཱལངྐརོཏི ཡཱཝ ན ཏཾ པཱཔཀམྨཾ བྱནྟཱིཧོཏི. ཨེཏཾ བྷཡཾ དུཀྑཾ དོམནསྶཾ ཀུཏོ ཛཱཏཾ? ཏསྶ སྣེཧཔཙྩཡཱ ཙ ནནྡིཔཙྩཡཱ ཙ རཱགཔཙྩཡཱ ཙ ནནྡིརཱགཔཙྩཡཱ ཙ ཛཱཏཾ.

ཏམེནཾ ནིརཡཔཱལཱ མཧཱནིརཡེ པཀྑིཔནྟི. སོ ཁོ པན མཧཱནིརཡོ –

ཙཏུཀྐཎྞོ ཙཏུདྭཱརོ, ཝིབྷཏྟོ བྷཱགསོ མིཏོ;

ཨཡོཔཱཀཱརཔརིཡནྟོ, ཨཡསཱ པཊིཀུཛྫིཏོ.

ཏསྶ ཨཡོམཡཱ བྷཱུམི, ཛལིཏཱ ཏེཛསཱ ཡུཏཱ;

སམནྟཱ ཡོཛནསཏཾ, ཕརིཏྭཱ ཏིཊྛཏི སབྦདཱ.

ཀདརིཡཱཏཔནཱ [ཀདརིཡཱ ཏཱཔནཱ (ཀ.) མཧཱནི. ༡༧༠] གྷོརཱ, ཨཙྩིམནྟོ དུརཱསདཱ;

ལོམཧཾསནརཱུཔཱ ཙ, བྷེསྨཱ པཊིབྷཡཱ དུཁཱ.

པུརཏྠིམཱཡ ཙ བྷིཏྟིཡཱ, ཨཙྩིཀྑནྡྷོ སམུཊྛིཏོ;

ཌཧནྟོ པཱཔཀམྨནྟེ, པཙྪིམཱཡ པཊིཧཉྙཏི.

པཙྪིམཱཡ ཙ བྷིཏྟིཡཱ, ཨཙྩིཀྑནྡྷོ སམུཊྛིཏོ;

ཌཧནྟོ པཱཔཀམྨནྟེ, པུརིམཱཡ པཊིཧཉྙཏི.

དཀྑིཎཱཡ ཙ བྷིཏྟིཡཱ, ཨཙྩིཀྑནྡྷོ སམུཊྛིཏོ;

ཌཧནྟོ པཱཔཀམྨནྟེ, ཨུཏྟརཱཡ པཊིཧཉྙཏི.

ཨུཏྟརཱཡ ཙ བྷིཏྟིཡཱ, ཨཙྩིཀྑནྡྷོ སམུཊྛིཏོ;

ཌཧནྟོ པཱཔཀམྨནྟེ, དཀྑིཎཱཡ པཊིཧཉྙཏི.

ཧེཊྛཏོ ཙ སམུཊྛཱཡ, ཨཙྩིཀྑནྡྷོ བྷཡཱནཀོ;

ཌཧནྟོ པཱཔཀམྨནྟེ, ཚདནསྨིཾ པཊིཧཉྙཏི.

ཚདནམྷཱ སམུཊྛཱཡ, ཨཙྩིཀྑནྡྷོ བྷཡཱནཀོ;

ཌཧནྟོ པཱཔཀམྨནྟེ, བྷཱུམིཡཾ པཊིཧཉྙཏི.

ཨཡོཀཔཱལམཱདིཏྟཾ, སནྟཏྟཾ ཛལིཏཾ ཡཐཱ;

ཨེཝཾ ཨཝཱིཙིནིརཡོ, ཧེཊྛཱ ཨུཔརི པསྶཏོ.

ཏཏྠ སཏྟཱ མཧཱལུདྡཱ, མཧཱཀིབྦིསཀཱརིནོ;

ཨཙྩནྟཔཱཔཀམྨནྟཱ, པཙྩནྟི ན ཙ མིཡྻརེ [མཱིཡརེ (ཀ.)].

ཛཱཏཝེདསམོ ཀཱཡོ, ཏེསཾ ནིརཡཝཱསིནཾ;

པསྶ ཀམྨཱནཾ དལ༹ྷཏྟཾ, ན བྷསྨཱ ཧོཏི ནཔི མསི.

པུརཏྠིམེནཔི དྷཱཝནྟི, ཏཏོ དྷཱཝནྟི པཙྪིམཾ;

ཨུཏྟརེནཔི དྷཱཝནྟི, ཏཏོ དྷཱཝནྟི དཀྑིཎཾ.

ཡཾ ཡཾ དིསཾ པདྷཱཝནྟི, ཏཾ ཏཾ དྭཱརཾ པིདྷཱིཡཏི;

ཨབྷིནིཀྑམིཏཱསཱ ཏེ, སཏྟཱ མོཀྑགཝེསིནོ.

ན ཏེ ཏཏོ ནིཀྑམིཏུཾ, ལབྷནྟི ཀམྨཔཙྩཡཱ;

ཏེསཉྩ པཱཔཀམྨནྟཾ, ཨཝིཔཀྐཾ ཀཏཾ བཧུནྟི.

ཨེཏཾ བྷཡཾ དུཀྑཾ དོམནསྶཾ ཀུཏོ ཛཱཏཾ? ཏསྶ སྣེཧཔཙྩཡཱ ཙ ནནྡིཔཙྩཡཱ ཙ རཱགཔཙྩཡཱ ཙ ནནྡིརཱགཔཙྩཡཱ ཙ ཛཱཏཾ.

ཡཱནི ཙ ནེརཡིཀཱནི དུཀྑཱནི ཡཱནི ཙ ཏིརཙྪཱནཡོནིཀཱནི དུཀྑཱནི ཡཱནི ཙ པེཏྟིཝིསཡིཀཱནི དུཀྑཱནི ཡཱནི ཙ མཱནུསིཀཱནི དུཀྑཱནི, ཏཱནི ཀུཏོ ཛཱཏཱནི ཀུཏོ སཉྫཱཏཱནི ཀུཏོ ནིབྦཏྟཱནི ཀུཏོ ཨབྷིནིབྦཏྟཱནི ཀུཏོ པཱཏུབྷཱུཏཱནི? ཏསྶ སྣེཧཔཙྩཡཱ ཙ ནནྡིཔཙྩཡཱ ཙ རཱགཔཙྩཡཱ ཙ ནནྡིརཱགཔཙྩཡཱ ཙ བྷཝནྟི སམྦྷཝནྟི ཛཱཡནྟི སཉྫཱཡནྟི ནིབྦཏྟནྟི ཨབྷིནིབྦཏྟནྟི པཱཏུབྷཝནྟཱིཏི – སྣེཧནྭཡཾ དུཀྑམིདཾ པཧོཏི.

ཨཱདཱིནཝཾ སྣེཧཛཾ པེཀྑམཱནོཏི. སྣེཧོཏི དྭེ སྣེཧཱ – ཏཎྷཱསྣེཧོ ཙ དིཊྛིསྣེཧོ ཙ…པེ… ཨཡཾ ཏཎྷཱསྣེཧོ…པེ… ཨཡཾ དིཊྛིསྣེཧོ. ཨཱདཱིནཝཾ སྣེཧཛཾ པེཀྑམཱནོཏི ཏཎྷཱསྣེཧོ ཙ དིཊྛིསྣེཧོ ཙ ཨཱདཱིནཝཾ སྣེཧཛཾ པེཀྑམཱནོ དཀྑམཱནོ ཨོལོཀཡམཱནོ ནིཛ྄ཛྷཱཡམཱནོ ཨུཔཔརིཀྑམཱནོཏི – ཨཱདཱིནཝཾ སྣེཧཛཾ པེཀྑམཱནོ, ཨེཀོ ཙརེ ཁགྒཝིསཱཎཀཔྤོ. ཏེནཱཧ སོ པཙྩེཀསམྦུདྡྷོ –

‘‘སཾསགྒཛཱཏསྶ བྷཝནྟི སྣེཧཱ, སྣེཧནྭཡཾ དུཀྑམིདཾ པཧོཏི;

ཨཱདཱིནཝཾ སྣེཧཛཾ པེཀྑམཱནོ, ཨེཀོ ཙརེ ཁགྒཝིསཱཎཀཔྤོ’’ཏི.

༡༢༣.

མིཏྟེ སུཧཛྫེ ཨནུཀམྤམཱནོ, ཧཱཔེཏི ཨཏྠཾ པཊིབདྡྷཙིཏྟོ [པཊིབནྡྷཙིཏྟོ (ཀ.)] ;

ཨེཏཾ བྷཡཾ སནྠཝེ [སནྡྷཝེ (ཀ.)] པེཀྑམཱནོ, ཨེཀོ ཙརེ ཁགྒཝིསཱཎཀཔྤོ.

མིཏྟེ སུཧཛྫེ ཨནུཀམྤམཱནོ, ཧཱཔེཏི ཨཏྠཾ པཊིབདྡྷཙིཏྟོཏི. མིཏྟཱཏི དྭེ མིཏྟཱ – ཨགཱརིཀམིཏྟོ ཙ ཨནཱགཱརིཀམིཏྟོ [པབྦཛིཏམིཏྟོ (ཀ.) ཨེཝམུཔརིཔི] ཙ. ཀཏམོ ཨགཱརིཀམིཏྟོ? ཨིདྷེཀཙྩོ དུདྡདཾ དདཱཏི, དུཙྩཛཾ ཙཛཏི, དུཀྐརཾ ཀརོཏི, དུཀྑམཾ ཁམཏི, གུཡ྄ཧམསྶ ཨཱཙིཀྑཏི, གུཡ྄ཧམསྶ པརིགཱུཧཏི [པརིགུཡ྄ཧཏི (སྱཱ. ཀ.)], ཨཱཔདཱསུ ན ཝིཛཧཏི, ཛཱིཝིཏམྤིསྶ ཨཏྠཱཡ པརིཙྩཏྟཾ ཧོཏི, ཁཱིཎེ ནཱཏིམཉྙཏི – ཨཡཾ ཨགཱརིཀམིཏྟོ.

ཀཏམོ ཨནཱགཱརིཀམིཏྟོ? ཨིདྷ བྷིཀྑུ པིཡོ ཙ ཧོཏི མནཱཔོ ཙ གརུ ཙ བྷཱཝནཱིཡོ ཙ ཝཏྟཱ ཙ ཝཙནཀྑམོ ཙ གམྦྷཱིརཉྩ ཀཐཾ ཀཏྟཱ, ནོ ཙ ཨཊྛཱནེ ནིཡོཛེཏི ཨདྷིསཱིལེ སམཱདཔེཏི, ཙཏུནྣཾ སཏིཔཊྛཱནཱནཾ བྷཱཝནཱནུཡོགེ སམཱདཔེཏི, ཙཏུནྣཾ སམྨཔྤདྷཱནཱནཾ…པེ… ཙཏུནྣཾ ཨིདྡྷིཔཱདཱནཾ… པཉྩནྣཾ ཨིནྡྲིཡཱནཾ… པཉྩནྣཾ བལཱནཾ… སཏྟནྣཾ བོཛ྄ཛྷངྒཱནཾ… ཨརིཡསྶ ཨཊྛངྒིཀསྶ མགྒསྶ བྷཱཝནཱནུཡོགེ སམཱདཔེཏི – ཨཡཾ ཨནཱགཱརིཀམིཏྟོ.

སུཧཛྫཱ ཝུཙྩནྟི ཡེཧི སཧ ཨཱགམནཾ ཕཱསུ གམནཾ ཕཱསུ ཋཱནཾ ཕཱསུ ནིསཛྫནཾ [ནིསཛྫཱ (ཀ.)] ཕཱསུ སཡནཾ ཕཱསུ ཨཱལཔནཾ ཕཱསུ སལླཔནཾ ཕཱསུ ཨུལླཔནཾ ཕཱསུ སམུལླཔནཾ ཕཱསུ. མིཏྟེ སུཧཛྫེ ཨནུཀམྤམཱནོ ཧཱཔེཏི ཨཏྠནྟི མིཏྟེ ཙ སུཧཛྫེ ཙ སནྡིཊྛེ ཙ སམྦྷཏྟེ ཙ སཧཱཡེ ཙ ཨནུཀམྤམཱནོ ཨནུཔེཀྑམཱནོ ཨནུགཎྷམཱནོ ཨཏྟཏྠམྤི པརཏྠམྤི ཨུབྷཡཏྠམྤི ཧཱཔེཏི, དིཊྛདྷམྨིཀམྤི ཨཏྠཾ ཧཱཔེཏི, སམྤརཱཡིཀམྤི ཨཏྠཾ ཧཱཔེཏི, པརམཏྠམྤི ཧཱཔེཏི པཧཱཔེཏི པརིཧཱཔེཏི པརིདྷཾསེཏི པརིཝཛྫེཏི [པརིསཛྫེཏི (སྱཱ.)] ཨནྟརདྷཱཔེཏཱིཏི – མིཏྟེ སུཧཛྫེ ཨནུཀམྤམཱནོ ཧཱཔེཏི ཨཏྠཾ.

པཊིབདྡྷཙིཏྟོཏི དྭཱིཧི ཀཱརཎེཧི པཊིབདྡྷཙིཏྟོ ཧོཏི – ཨཏྟཱནཾ ཝཱ ནཱིཙཾ ཋཔེནྟོ པརཾ ཨུཙྩཾ ཋཔེནྟོ པཊིབདྡྷཙིཏྟོ ཧོཏི, ཨཏྟཱནཾ ཝཱ ཨུཙྩཾ ཋཔེནྟོ པརཾ ནཱིཙཾ ཋཔེནྟོ པཊིབདྡྷཙིཏྟོ ཧོཏི. ཀཐཾ ཨཏྟཱནཾ ནཱིཙཾ ཋཔེནྟོ པརཾ ཨུཙྩཾ ཋཔེནྟོ པཊིབདྡྷཙིཏྟོ ཧོཏི? ཏུམྷེ མེ བཧཱུཔཀཱརཱ, ཨཧཾ ཏུམྷེ ནིསྶཱཡ ལབྷཱམི ཙཱིཝརཔིཎྜཔཱཏསེནཱསནགིལཱནཔཙྩཡབྷེསཛྫཔརིཀྑཱརཾ. ཡམྤི [ཡེཔི (ཀ.) ཨེཝཾ ཙཱུལ༹ནི. ཁགྒཝིསཱཎསུཏྟནིདྡེས ༡༥༡] མེ ཨཉྙེ དཱཏུཾ ཝཱ ཀཱཏུཾ ཝཱ མཉྙནྟི ཏུམྷེ ནིསྶཱཡ ཏུམྷེ སམྤསྶནྟཱ. ཡམྤི མེ པོརཱཎཾ མཱཏཱཔེཏྟིཀཾ ནཱམགོཏྟཾ, ཏམྤི མེ ཨནྟརཧིཏཾ. ཏུམྷེཧི ཨཧཾ ཉཱཡཱམི – ཨསུཀསྶ ཀུལུཔཀོ, ཨསུཀཱཡ ཀུལུཔཀོཏི. ཨེཝཾ ཨཏྟཱནཾ ནཱིཙཾ ཋཔེནྟོ པརཾ ཨུཙྩཾ ཋཔེནྟོ པཊིབདྡྷཙིཏྟོ ཧོཏི.

ཀཐཾ ཨཏྟཱནཾ ཨུཙྩཾ ཋཔེནྟོ པརཾ ནཱིཙཾ ཋཔེནྟོ པཊིབདྡྷཙིཏྟོ ཧོཏི? ཨཧཾ ཏུམྷཱཀཾ བཧཱུཔཀཱརོ, ཏུམྷེ མཾ ཨཱགམྨ བུདྡྷཾ སརཎཾ གཏཱ, དྷམྨཾ སརཎཾ གཏཱ, སངྒྷཾ སརཎཾ གཏཱ, པཱཎཱཏིཔཱཏཱ པཊིཝིརཏཱ, ཨདིནྣཱདཱནཱ པཊིཝིརཏཱ, ཀཱམེསུམིཙྪཱཙཱརཱ པཊིཝིརཏཱ, མུསཱཝཱདཱ པཊིཝིརཏཱ, སུརཱམེརཡམཛྫཔམཱདཊྛཱནཱ པཊིཝིརཏཱ; ཨཧཾ ཏུམྷཱཀཾ ཨུདྡེསཾ དེམི, པརིཔུཙྪཾ དེམི, ཨུཔོསཐཾ ཨཱཙིཀྑཱམི, ནཝཀམྨཾ ཨདྷིཊྛཱམི. ཨཐ པན ཏུམྷེ མཾ ཨུཛ྄ཛྷིཏྭཱ [པརིཙྩཛིཏྭཱ (སྱཱ.)] ཨཉྙེ སཀྐརོཐ གརུཾ ཀརོཐ མཱནེཐ པཱུཛེཐཱཏི. ཨེཝཾ ཨཏྟཱནཾ ཨུཙྩཾ ཋཔེནྟོ པརཾ ནཱིཙཾ ཋཔེནྟོ པཊིབདྡྷཙིཏྟོ ཧོཏཱིཏི – མིཏྟེ སུཧཛྫེ ཨནུཀམྤམཱནོ, ཧཱཔེཏི ཨཏྠཾ པཊིབདྡྷཙིཏྟོ.

ཨེཏཾ བྷཡཾ སནྠཝེ པེཀྑམཱནོཏི. བྷཡནྟི ཛཱཏིབྷཡཾ ཛརཱབྷཡཾ བྱཱདྷིབྷཡཾ མརཎབྷཡཾ རཱཛབྷཡཾ ཙོརབྷཡཾ ཨགྒིབྷཡཾ ཨུདཀབྷཡཾ ཨཏྟཱནུཝཱདབྷཡཾ པརཱནུཝཱདབྷཡཾ དཎྜབྷཡཾ དུགྒཏིབྷཡཾ ཨཱུམིབྷཡཾ ཀུམྦྷིལབྷཡཾ ཨཱཝཊྚབྷཡཾ སུསུམཱརབྷཡཾ [སུཾསུམཱརབྷཡཾ (སྱཱ.)] ཨཱཛཱིཝིཀབྷཡཾ ཨསིལོཀབྷཡཾ པརིསསཱརཛྫབྷཡཾ མདནབྷཡཾ བྷཡཱནཀཾ ཚམྦྷིཏཏྟཾ ལོམཧཾསོ ཙེཏསོ ཨུབྦེགོ ཨུཏྲཱསོ. སནྠཝེཏི དྭེ སནྠཝཱ – ཏཎྷཱསནྠཝོ ཙ དིཊྛིསནྠཝོ ཙ…པེ… ཨཡཾ ཏཎྷཱསནྠཝོ…པེ… ཨཡཾ དིཊྛིསནྠཝོ. ཨེཏཾ བྷཡཾ སནྠཝེ པེཀྑམཱནོཏི ཨེཏཾ བྷཡཾ སནྠཝེ པེཀྑམཱནོ དཀྑམཱནོ ཨོལོཀཡམཱནོ ནིཛ྄ཛྷཱཡམཱནོ ཨུཔཔརིཀྑམཱནོཏི – ཨེཏཾ བྷཡཾ སནྠཝེ པེཀྑམཱནོ, ཨེཀོ ཙརེ ཁགྒཝིསཱཎཀཔྤོ. ཏེནཱཧ སོ པཙྩེཀསམྦུདྡྷོ –

‘‘མིཏྟེ སུཧཛྫེ ཨནུཀམྤམཱནོ, ཧཱཔེཏི ཨཏྠཾ པཊིབདྡྷཙིཏྟོ;

ཨེཏཾ བྷཡཾ སནྠཝེ པེཀྑམཱནོ, ཨེཀོ ཙརེ ཁགྒཝིསཱཎཀཔྤོ’’ཏི.

༡༢༤.

ཝཾསོ ཝིསཱལོཝ ཡཐཱ ཝིསཏྟོ, པུཏྟེསུ དཱརེསུ ཙ ཡཱ ཨཔེཀྑཱ;

ཝཾསཀྐལཱི༹རོཝ [ཝཾསེ ཀལཱི༹རོཝ (ཀ.)] ཨསཛྫམཱནོ, ཨེཀོ ཙརེ ཁགྒཝིསཱཎཀཔྤོ.

ཝཾསོ ཝིསཱལོཝ ཡཐཱ ཝིསཏྟོཏི ཝཾསོ ཝུཙྩཏི ཝེལུ༹གུམྦོ. ཡཐཱ ཝེལུ༹གུམྦསྨིཾ པོརཱཎཀཱ ཝཾསཱ སཏྟཱ [ཝེལུ༹གུམྦསྨིཾ ཀཎྚཀཱ ཛཊིཏཱ སཾསིབྦིཏཱ (སྱཱ.)] ཝིསཏྟཱ ཨཱསཏྟཱ ལགྒཱ ལགྒིཏཱ པལིབུདྡྷཱ, ཨེཝམེཝ ཝིསཏྟིཀཱ ཝུཙྩཏི ཏཎྷཱ. ཡོ རཱགོ སཱརཱགོ ཨནུནཡོ ཨནུརོདྷོ ནནྡཱི ནནྡིརཱགོ ཙིཏྟསྶ སཱརཱགོ ཨིཙྪཱ མུཙྪཱ ཨཛ྄ཛྷོསཱནཾ གེདྷོ པལིགེདྷོ སངྒོ པངྐོ ཨེཛཱ མཱཡཱ ཛནིཀཱ སཉྫནནཱི སིབྦིནཱི ཛཱལིནཱི སརིཏཱ ཝིསཏྟིཀཱ སུཏྟཾ ཝིསཊཱ ཨཱཡཱུཧནཱི དུཏིཡཱ པཎིདྷི བྷཝནེཏྟི ཝནཾ ཝནཐོ སནྠཝོ སིནེཧོ ཨཔེཀྑཱ པཊིབནྡྷུ ཨཱསཱ ཨཱསཱིསནཱ ཨཱསཱིསིཏཏྟཾ རཱུཔཱསཱ སདྡཱསཱ གནྡྷཱསཱ རསཱསཱ ཕོཊྛབྦཱསཱ ལཱབྷཱསཱ དྷནཱསཱ པུཏྟཱསཱ ཛཱིཝིཏཱསཱ ཛཔྤཱ པཛཔྤཱ ཨབྷིཛཔྤཱ ཛཔྤནཱ ཛཔྤིཏཏྟཾ ལོལུཔྤཾ ལོལུཔྤཱཡནཱ ལོལུཔྤཱཡིཏཏྟཾ པུཙྪཉྫིཀཏཱ སཱདྷུཀམྱཏཱ ཨདྷམྨརཱགོ ཝིསམལོབྷོ ནིཀནྟི ནིཀཱམནཱ པཏྠནཱ པིཧནཱ སམྤཏྠནཱ ཀཱམཏཎྷཱ བྷཝཏཎྷཱ ཝིབྷཝཏཎྷཱ རཱུཔཏཎྷཱ ཨརཱུཔཏཎྷཱ ནིརོདྷཏཎྷཱ རཱུཔཏཎྷཱ སདྡཏཎྷཱ གནྡྷཏཎྷཱ རསཏཎྷཱ ཕོཊྛབྦཏཎྷཱ དྷམྨཏཎྷཱ ཨོགྷོ ཡོགོ གནྠོ ཨུཔཱདཱནཾ ཨཱཝརཎཾ ནཱིཝརཎཾ ཚདནཾ བནྡྷནཾ ཨུཔཀྐིལེསོ ཨནུསཡོ པརིཡུཊྛཱནཾ ལཏཱ ཝེཝིཙྪཾ དུཀྑམཱུལཾ དུཀྑནིདཱནཾ དུཀྑཔྤབྷཝོ མཱརཔཱསོ མཱརབལི༹སཾ མཱརཝིསཡོ མཱརནིཝཱསོ མཱརབནྡྷནཾ ཏཎྷཱནདཱི ཏཎྷཱཛཱལཾ ཏཎྷཱགདྡུལཾ ཏཎྷཱསམུདྡོ ཨབྷིཛ྄ཛྷཱ ལོབྷོ ཨཀུསལམཱུལཾ.

ཝིསཏྟིཀཱཏི ཀེནཊྛེན ཝིསཏྟིཀཱ? ཝིསཱལཱཏི ཝིསཏྟིཀཱ ཝིསཏཱཏི ཝིསཏྟིཀཱ, ཝིསཊཱཏི ཝིསཏྟིཀཱ, ཝིསམཱཏི ཝིསཏྟིཀཱ, ཝིསཀྐཏཱིཏི ཝིསཏྟིཀཱ, ཝིསཾཧརཏཱིཏི ཝིསཏྟིཀཱ, ཝིསཾཝཱདིཀཱཏི ཝིསཏྟིཀཱ, ཝིསམཱུལཱཏི ཝིསཏྟིཀཱ, ཝིསཕལཱཏི ཝིསཏྟིཀཱ, ཝིསཔརིབྷོགཱཏི ཝིསཏྟིཀཱ. ཝིསཱལཱ ཝཱ པན ཏཎྷཱ རཱུཔེ སདྡེ གནྡྷེ རསེ ཕོཊྛབྦེ ཀུལེ གཎེ ཨཱཝཱསེ ལཱབྷེ ཡསེ པསཾསཱཡ སུཁེ ཙཱིཝརེ པིཎྜཔཱཏེ སེནཱསནེ གིལཱནཔཙྩཡབྷེསཛྫཔརིཀྑཱརེ ཀཱམདྷཱཏུཡཱ རཱུཔདྷཱཏུཡཱ ཨརཱུཔདྷཱཏུཡཱ ཀཱམབྷཝེ རཱུཔབྷཝེ ཨརཱུཔབྷཝེ སཉྙཱབྷཝེ ཨསཉྙཱབྷཝེ ནེཝསཉྙཱནཱསཉྙཱབྷཝེ ཨེཀཝོཀཱརབྷཝེ ཙཏུཝོཀཱརབྷཝེ པཉྩཝོཀཱརབྷཝེ ཨཏཱིཏེ ཨནཱགཏེ པཙྩུཔྤནྣེ དིཊྛསུཏམུཏཝིཉྙཱཏབྦེསུ དྷམྨེསུ ཝིསཏཱ ཝིཏྠཏཱཏི – ཝིསཏྟིཀཱཏི – ཝཾསོ ཝིསཱལོཝ ཡཐཱ ཝིསཏྟོ.

པུཏྟེསུ དཱརེསུ ཙ ཡཱ ཨཔེཀྑཱཏི. པུཏྟཱཏི ཙཏྟཱརོ པུཏྟཱ – ཨཏྲཛོ པུཏྟོ, ཁེཏྟཛོ པུཏྟོ, དིནྣཀོ པུཏྟོ, ཨནྟེཝཱསིཀོ པུཏྟོ. དཱརཱ ཝུཙྩནྟི བྷརིཡཱཡོ. ཨཔེཀྑཱ ཝུཙྩནྟི ཏཎྷཱ. ཡོ རཱགོ སཱརཱགོ…པེ… ཨབྷིཛ྄ཛྷཱ ལོབྷོ ཨཀུསལམཱུལནྟི – པུཏྟེསུ དཱརེསུ ཙ ཡཱ ཨཔེཀྑཱ.

ཝཾསཀྐལཱི༹རོཝ ཨསཛྫམཱནོཏི ཝཾསོ ཝུཙྩཏི ཝེལུ༹གུམྦོ. ཡཐཱ ཝེལུ༹གུམྦསྨིཾ ཏརུཎཀཱ ཀལཱི༹རཀཱ [ཏརུཎཀལཱི༹རཱ (སྱཱ.)] ཨསཏྟཱ ཨལགྒཱ ཨགདྷིཏཱ [ཨཔལིཝེཊྛིཏཱ (སྱཱ.)] ཨཔལིབུདྡྷཱ ནིཀྑནྟཱ ནིསྶཊཱ ཝིཔྤམུཏྟཱ ཨེཝམེཝ. སཛྫཱཏི དྭེ སཛྫནཱ – ཏཎྷཱསཛྫནཱ ཙ དིཊྛིསཛྫནཱ ཙ…པེ… ཨཡཾ ཏཎྷཱསཛྫནཱ…པེ… ཨཡཾ དིཊྛིསཛྫནཱ. ཏསྶ པཙྩེཀསམྦུདྡྷསྶ ཏཎྷཱསཛྫནཱ པཧཱིནཱ, དིཊྛིསཛྫནཱ པཊིནིསྶཊྛཱ. ཏཎྷཱསཛྫནཱཡ པཧཱིནཏྟཱ དིཊྛིསཛྫནཱཡ པཊིནིསྶཊྛཏྟཱ སོ པཙྩེཀསམྦུདྡྷོ རཱུཔེ ན སཛྫཏི སདྡེ ན སཛྫཏི གནྡྷེ ན སཛྫཏི རསེ ན སཛྫཏི ཕོཊྛབྦེ ན སཛྫཏི ཀུལེ…པེ… གཎེ… ཨཱཝཱསེ… ལཱབྷེ… ཡསེ… པསཾསཱཡ… སུཁེ… ཙཱིཝརེ… པིཎྜཔཱཏེ… སེནཱསནེ… གིལཱནཔཙྩཡབྷེསཛྫཔརིཀྑཱརེ… ཀཱམདྷཱཏུཡཱ… རཱུཔདྷཱཏུཡཱ… ཨརཱུཔདྷཱཏུཡཱ… ཀཱམབྷཝེ… རཱུཔབྷཝེ… ཨརཱུཔབྷཝེ… སཉྙཱབྷཝེ… ཨསཉྙཱབྷཝེ… ནེཝསཉྙཱནཱསཉྙཱབྷཝེ… ཨེཀཝོཀཱརབྷཝེ… ཙཏུཝོཀཱརབྷཝེ… པཉྩཝོཀཱརབྷཝེ… ཨཏཱིཏེ… ཨནཱགཏེ… པཙྩུཔྤནྣེ… དིཊྛསུཏམུཏཝིཉྙཱཏབྦེསུ དྷམྨེསུ ན སཛྫཏི ན གཎྷཱཏི ན བཛ྄ཛྷཏི ན པལིབཛ྄ཛྷཏི ན མུཙྪཏི; ནིཀྑནྟོ ནིསྶཊོ ཝིཔྤམུཏྟོ ཝིསཉྙུཏྟོ ཝིམརིཡཱདིཀཏེན ཙེཏསཱ ཝིཧརཏཱིཏི – ཝཾསཀྐལཱི༹རོཝ ཨསཛྫམཱནོ, ཨེཀོ ཙརེ ཁགྒཝིསཱཎཀཔྤོ. ཏེནཱཧ སོ པཙྩེཀསམྦུདྡྷོ –

‘‘ཝཾསོ ཝིསཱལོཝ ཡཐཱ ཝིསཏྟོ, པུཏྟེསུ དཱརེསུ ཙ ཡཱ ཨཔེཀྑཱ;

ཝཾསཀྐལཱི༹རོཝ ཨསཛྫམཱནོ, ཨེཀོ ཙརེ ཁགྒཝིསཱཎཀཔྤོ’’ཏི.

༡༢༥.

མིགོ ཨརཉྙམྷི ཡཐཱ ཨབདྡྷོ [ཨབནྡྷོ (སྱཱ. ཀ.)], ཡེནིཙྪཀཾ གཙྪཏི གོཙརཱཡ;

ཝིཉྙཱུ ནརོ སེརིཏཾ པེཀྑམཱནོ, ཨེཀོ ཙརེ ཁགྒཝིསཱཎཀཔྤོ.

མིགོ ཨརཉྙམྷི ཡཐཱ ཨབདྡྷོ, ཡེནིཙྪཀཾ གཙྪཏི གོཙརཱཡཱཏི. མིགོཏི དྭེ མིགཱ – ཨེཎིམིགོ ཙ པསདམིགོ ཙ. ཡཐཱ ཨཱརཉྙིཀོ [ཨཱརཉྙཀོ (སྱཱ. ཀ.)] མིགོ ཨརཉྙེ པཝནེ ཙརམཱནོ [ཨརཉྙེ ཝསམཱནོ (སྱཱ.)] ཝིསྶཏྠོ གཙྪཏི ཝིསྶཏྠོ ཏིཊྛཏི ཝིསྶཏྠོ ནིསཱིདཏི ཝིསྶཏྠོ སེཡྻཾ ཀཔྤེཏི.

ཝུཏྟཉྷེཏཾ བྷགཝཏཱ – ‘‘སེཡྻཐཱཔི, བྷིཀྑཝེ, ཨཱརཉྙིཀོ མིགོ ཨརཉྙེ པཝནེ ཙརམཱནོ ཝིསྶཏྠོ གཙྪཏི ཝིསྶཏྠོ ཏིཊྛཏི ཝིསྶཏྠོ ནིསཱིདཏི ཝིསྶཏྠོ སེཡྻཾ ཀཔྤེཏི. ཏཾ ཀིསྶ ཧེཏུ? ཨནཱཔཱཐགཏོ, བྷིཀྑཝེ, ལུདྡསྶ. ཨེཝམེཝ ཁོ, བྷིཀྑཝེ, བྷིཀྑུ ཝིཝིཙྩེཝ ཀཱམེཧི ཝིཝིཙྩ ཨཀུསལེཧི དྷམྨེཧི སཝིཏཀྐཾ སཝིཙཱརཾ ཝིཝེཀཛཾ པཱིཏིསུཁཾ པཋམཾ ཛྷཱནཾ ཨུཔསམྤཛྫ ཝིཧརཏི. ཨཡཾ ཝུཙྩཏི, བྷིཀྑཝེ, ‘བྷིཀྑུ ཨནྡྷམཀཱསི མཱརཾ, ཨཔདཾ [པརཾ (ཀ.) མ. ནི. ༡.༢༧༡] ཝདྷིཏྭཱ མཱརཙཀྑུཾ ཨདསྶནཾ གཏོ པཱཔིམཏོ’.

‘‘པུན ཙཔརཾ, བྷིཀྑཝེ, བྷིཀྑུ ཝིཏཀྐཝིཙཱརཱནཾ ཝཱུཔསམཱ ཨཛ྄ཛྷཏྟཾ སམྤསཱདནཾ ཙེཏསོ ཨེཀོདིབྷཱཝཾ ཨཝིཏཀྐཾ ཨཝིཙཱརཾ སམཱདྷིཛཾ པཱིཏིསུཁཾ དུཏིཡཾ ཛྷཱནཾ ཨུཔསམྤཛྫ ཝིཧརཏི. ཨཡཾ ཝུཙྩཏི, བྷིཀྑཝེ, ‘བྷིཀྑུ ཨནྡྷམཀཱསི མཱརཾ, ཨཔདཾ ཝདྷིཏྭཱ མཱརཙཀྑུཾ ཨདསྶནཾ གཏོ པཱཔིམཏོ’.

‘‘པུན ཙཔརཾ, བྷིཀྑཝེ, བྷིཀྑུ པཱིཏིཡཱ ཙ ཝིརཱགཱ ཨུཔེཀྑཀོ ཙ ཝིཧརཏི སཏོ ཙ སམྤཛཱནོ སུཁཉྩ ཀཱཡེན པཊིསཾཝེདེཏི, ཡཾ ཏཾ ཨརིཡཱ ཨཱཙིཀྑནྟི ‘ཨུཔེཀྑཀོ སཏིམཱ སུཁཝིཧཱརཱི’ཏི ཏཏིཡཾ ཛྷཱནཾ ཨུཔསམྤཛྫ ཝིཧརཏི. ཨཡཾ ཝུཙྩཏི, བྷིཀྑཝེ, ‘བྷིཀྑུ ཨནྡྷམཀཱསི མཱརཾ, ཨཔདཾ ཝདྷིཏྭཱ མཱརཙཀྑུཾ ཨདསྶནཾ གཏོ པཱཔིམཏོ’.

‘‘པུན ཙཔརཾ, བྷིཀྑཝེ, བྷིཀྑུ སུཁསྶ ཙ པཧཱནཱ དུཀྑསྶ ཙ པཧཱནཱ པུབྦེཝ སོམནསྶདོམནསྶཱནཾ ཨཏྠངྒམཱ ཨདུཀྑམསུཁཾ ཨུཔེཀྑཱསཏིཔཱརིསུདྡྷིཾ ཙཏུཏྠཾ ཛྷཱནཾ ཨུཔསམྤཛྫ ཝིཧརཏི. ཨཡཾ ཝུཙྩཏི, བྷིཀྑཝེ, ‘བྷིཀྑུ ཨནྡྷམཀཱསི མཱརཾ, ཨཔདཾ ཝདྷིཏྭཱ མཱརཙཀྑུཾ ཨདསྶནཾ གཏོ པཱཔིམཏོ’.

‘‘པུན ཙཔརཾ, བྷིཀྑཝེ, བྷིཀྑུ སབྦསོ རཱུཔསཉྙཱནཾ སམཏིཀྐམཱ པཊིགྷསཉྙཱནཾ ཨཏྠངྒམཱ ནཱནཏྟསཉྙཱནཾ ཨམནསིཀཱརཱ ‘ཨནནྟོ ཨཱཀཱསོ’ཏི ཨཱཀཱསཱནཉྩཱཡཏནཾ ཨུཔསམྤཛྫ ཝིཧརཏི. ཨཡཾ ཝུཙྩཏི, བྷིཀྑཝེ, ‘བྷིཀྑུ ཨནྡྷམཀཱསི མཱརཾ, ཨཔདཾ ཝདྷིཏྭཱ མཱརཙཀྑུཾ ཨདསྶནཾ གཏོ པཱཔིམཏོ’.

‘‘པུན ཙཔརཾ, བྷིཀྑཝེ, བྷིཀྑུ སབྦསོ ཨཱཀཱསཱནཉྩཱཡཏནཾ སམཏིཀྐམྨ ‘ཨནནྟཾ ཝིཉྙཱཎ’ནྟི ཝིཉྙཱཎཉྩཱཡཏནཾ ཨུཔསམྤཛྫ ཝིཧརཏི…པེ….

‘‘པུན ཙཔརཾ, བྷིཀྑཝེ, སབྦསོ ཝིཉྙཱཎཉྩཱཡཏནཾ སམཏིཀྐམྨ ‘ནཏྠི ཀིཉྩཱི’ཏི ཨཱཀིཉྩཉྙཱཡཏནཾ ཨུཔསམྤཛྫ ཝིཧརཏི…པེ….

‘‘པུན ཙཔརཾ, བྷིཀྑཝེ, སབྦསོ ཨཱཀིཉྩཉྙཱཡཏནཾ སམཏིཀྐམྨ ནེཝསཉྙཱནཱསཉྙཱཡཏནཾ ཨུཔསམྤཛྫ ཝིཧརཏི…པེ….

‘‘པུན ཙཔརཾ, བྷིཀྑཝེ, སབྦསོ ནེཝསཉྙཱནཱསཉྙཱཡཏནཾ སམཏིཀྐམྨ སཉྙཱཝེདཡིཏནིརོདྷཾ ཨུཔསམྤཛྫ ཝིཧརཏི, པཉྙཱཡ ཙསྶ དིསྭཱ ཨཱསཝཱ པརིཀྑཱིཎཱ ཧོནྟི. ཨཡཾ ཝུཙྩཏི, བྷིཀྑཝེ, ‘བྷིཀྑུ ཨནྡྷམཀཱསི མཱརཾ, ཨཔདཾ ཝདྷིཏྭཱ མཱརཙཀྑུཾ ཨདསྶནཾ གཏོ པཱཔིམཏོ’, ཏིཎྞོ ལོཀེ ཝིསཏྟིཀཾ. སོ ཝིསྶཏྠོ གཙྪཏི ཝིསྶཏྠོ ཏིཊྛཏི ཝིསྶཏྠོ ནིསཱིདཏི ཝིསྶཏྠོ སེཡྻཾ ཀཔྤེཏི. ཏཾ ཀིསྶ ཧེཏུ? ཨནཱཔཱཐགཏོ, བྷིཀྑཝེ, པཱཔིམཏོ’’ཏི – མིགོ ཨརཉྙམྷི ཡཐཱ ཨབདྡྷོ, ཡེནིཙྪཀཾ གཙྪཏི གོཙརཱཡ.

ཝིཉྙཱུ ནརོ སེརིཏཾ པེཀྑམཱནོཏི. ཝིཉྙཱུཏི པཎྜིཏོ པཉྙཝཱ བུདྡྷིམཱ ཉཱཎཱི ཝིབྷཱཝཱི མེདྷཱཝཱི. ནརོཏི སཏྟོ མཱཎཝོ པོསོ པུགྒལོ ཛཱིཝོ ཛཱགུ ཛནྟུ ཨིནྡགུ མནུཛོ. སེརཱིཏི དྭེ སེརཱི – དྷམྨོཔི སེརཱི པུགྒལོཔི སེརཱི. ཀཏམོ དྷམྨོ སེརཱི? ཙཏྟཱརོ སཏིཔཊྛཱནཱ ཙཏྟཱརོ སམྨཔྤདྷཱནཱ ཙཏྟཱརོ ཨིདྡྷིཔཱདཱ པཉྩིནྡྲིཡཱནི པཉྩ བལཱནི སཏྟ བོཛ྄ཛྷངྒཱ ཨརིཡོ ཨཊྛངྒིཀོ མགྒོ – ཨཡཾ དྷམྨོ སེརཱི. ཀཏམོ པུགྒལོ སེརཱི? ཡོ ཨིམིནཱ སེརིནཱ དྷམྨེན སམནྣཱགཏོ, སོ ཝུཙྩཏི པུགྒལོ སེརཱི. ཝིཉྙཱུ ནརོ སེརིཏཾ པེཀྑམཱནོཏི ཝིཉྙཱུ ནརོ སེརིཏཾ དྷམྨཾ པེཀྑམཱནོ, དཀྑམཱནོ ཨོལོཀཡམཱནོ ནིཛ྄ཛྷཱཡམཱནོ ཨུཔཔརིཀྑམཱནོཏི – ཝིཉྙཱུ ནརོ སེརིཏཾ པེཀྑམཱནོ, ཨེཀོ ཙརེ ཁགྒཝིསཱཎཀཔྤོ. ཏེནཱཧ སོ པཙྩེཀསམྦུདྡྷོ –

‘‘མིགོ ཨརཉྙམྷི ཡཐཱ ཨབདྡྷོ, ཡེནིཙྪཀཾ གཙྪཏི གོཙརཱཡ;

ཝིཉྙཱུ ནརོ སེརིཏཾ པེཀྑམཱནོ, ཨེཀོ ཙརེ ཁགྒཝིསཱཎཀཔྤོ’’ཏི.

༡༢༦.

ཨཱམནྟནཱ ཧོཏི སཧཱཡམཛ྄ཛྷེ, ཝཱསེ ཋཱནེ གམནེ ཙཱརིཀཱཡ;

ཨནབྷིཛ྄ཛྷིཏཾ སེརིཏཾ པེཀྑམཱནོ, ཨེཀོ ཙརེ ཁགྒཝིསཱཎཀཔྤོ.

ཨཱམནྟནཱ ཧོཏི སཧཱཡམཛ྄ཛྷེ, ཝཱསེ ཋཱནེ གམནེ ཙཱརིཀཱཡཱཏི སཧཱཡཱ ཝུཙྩནྟི ཡེཧི སཧ ཨཱགམནཾ ཕཱསུ གམནཾ ཕཱསུ གམནཱགམནཾ ཕཱསུ ཋཱནཾ ཕཱསུ ནིསཛྫནཾ ཕཱསུ སཡནཾ ཕཱསུ ཨཱལཔནཾ ཕཱསུ སལླཔནཾ ཕཱསུ ཨུལླཔནཾ ཕཱསུ སམུལླཔནཾ ཕཱསུ. ཨཱམནྟནཱ ཧོཏི སཧཱཡམཛ྄ཛྷེ, ཝཱསེ ཋཱནེ གམནེ ཙཱརིཀཱཡཱཏི སཧཱཡམཛ྄ཛྷེ ཝཱསེཔི ཋཱནེཔི གམནེཔི ཙཱརིཀཱཡཔི ཨཏྟཏྠམནྟནཱ པརཏྠམནྟནཱ ཨུབྷཡཏྠམནྟནཱ དིཊྛདྷམྨིཀཏྠམནྟནཱ སམྤརཱཡིཀཏྠམནྟནཱ པརམཏྠམནྟནཱ [ཨུབྷཡཏྠམནྟནཱ (ཀ.)] ཏི – ཨཱམནྟནཱ ཧོཏི སཧཱཡམཛ྄ཛྷེ, ཝཱསེ ཋཱནེ གམནེ ཙཱརིཀཱཡ.

ཨནབྷིཛ྄ཛྷིཏཾ སེརིཏཾ པེཀྑམཱནོཏི ཨནབྷིཛ྄ཛྷིཏཾ ཨེཏཾ ཝཏྠུ བཱལཱནཾ ཨསཔྤུརིསཱནཾ ཏིཏྠིཡཱནཾ ཏིཏྠཡསཱཝཀཱནཾ, ཡདིདཾ – བྷཎྜུཀཱསཱཡཝཏྠཝསནཏཱ. ཨབྷིཛ྄ཛྷིཏཾ ཨེཏཾ ཝཏྠུ པཎྜིཏཱནཾ སཔྤུརིསཱནཾ བུདྡྷསཱཝཀཱནཾ པཙྩེཀབུདྡྷཱནཾ, ཡདིདཾ – བྷཎྜུཀཱསཱཡཝཏྠཝསནཏཱ. སེརཱིཏི དྭེ སེརཱི – དྷམྨོཔི སེརཱི པུགྒལོཔི སེརཱི. ཀཏམོ དྷམྨོ སེརཱི? ཙཏྟཱརོ སཏིཔཊྛཱནཱ …པེ… ཨརིཡོ ཨཊྛངྒིཀོ མགྒོ – ཨཡཾ དྷམྨོ སེརཱི. ཀཏམོ པུགྒལོ སེརཱི? ཡོ ཨིམིནཱ སེརིནཱ དྷམྨེན སམནྣཱགཏོ, སོ ཝུཙྩཏི པུགྒལོ སེརཱི. ཨནབྷིཛ྄ཛྷིཏཾ སེརིཏཾ པེཀྑམཱནོཏི སེརིཏཾ དྷམྨཾ པེཀྑམཱནོ དཀྑམཱནོ ཨོལོཀཡམཱནོ ནིཛ྄ཛྷཱཡམཱནོ ཨུཔཔརིཀྑམཱནོཏི – ཨནབྷིཛ྄ཛྷིཏཾ སེརིཏཾ པེཀྑམཱནོ, ཨེཀོ ཙརེ ཁགྒཝིསཱཎཀཔྤོ. ཏེནཱཧ སོ པཙྩེཀསམྦུདྡྷོ –

‘‘ཨཱམནྟནཱ ཧོཏི སཧཱཡམཛ྄ཛྷེ, ཝཱསེ ཋཱནེ གམནེ ཙཱརིཀཱཡ;

ཨནབྷིཛ྄ཛྷིཏཾ སེརིཏཾ པེཀྑམཱནོ, ཨེཀོ ཙརེ ཁགྒཝིསཱཎཀཔྤོ’’ཏི.

༡༢༧.

ཁིཌྜཱ [ཁིཊྚཱ (ཀ.)] རཏཱི ཧོཏི སཧཱཡམཛ྄ཛྷེ, པུཏྟེསུ ཙ ཝིཔུལཾ ཧོཏི པེམཾ;

པིཡཝིཔྤཡོགཾ [ཝིཔྤཡོགམྤི (ཀ.)] ཝིཛིགུཙྪམཱནོ, ཨེཀོ ཙརེ ཁགྒཝིསཱཎཀཔྤོ.

ཁིཌྜཱ རཏཱི ཧོཏི སཧཱཡམཛ྄ཛྷེཏི. ཁིཌྜཱཏི དྭེ ཁིཌྜཱ – ཀཱཡིཀཱ ཙ ཁིཌྜཱ ཝཱཙསིཀཱ ཙ ཁིཌྜཱ. ཀཏམཱ ཀཱཡིཀཱ ཁིཌྜཱ? ཧཏྠཱིཧིཔི ཀཱིལ༹ནྟི, ཨསྶེཧིཔི ཀཱིལ༹ནྟི, རཐེཧིཔི ཀཱིལ༹ནྟི, དྷནཱུཧིཔི ཀཱིལ༹ནྟི, ཐརཱུཧིཔི ཀཱིལ༹ནྟི, ཨཊྛཔདེཧིཔི ཀཱིལ༹ནྟི, དསཔདེཧིཔི ཀཱིལ༹ནྟི, ཨཱཀཱསེཔི ཀཱིལ༹ནྟི, པརིཧཱརཔཐེཔི ཀཱིལ༹ནྟི, སནྟིཀཱཡཔི ཀཱིལ༹ནྟི, ཁལིཀཱཡཔི ཀཱིལ༹ནྟི, གྷཊིཀཱཡཔི ཀཱིལ༹ནྟི, སལཱཀཧཏྠེནཔི ཀཱིལ༹ནྟི, ཨཀྑེནཔི ཀཱིལ༹ནྟི, པངྒཙཱིརེནཔི ཀཱིལ༹ནྟི, ཝངྐཀེནཔི ཀཱིལ༹ནྟི, མོཀྑཙིཀཱཡཔི ཀཱིལ༹ནྟི, ཙིངྒུལཀེནཔི ཀཱིལ༹ནྟི, པཏྟཱལ༹ྷཀེནཔི ཀཱིལ༹ནྟི, རཐཀེནཔི ཀཱིལ༹ནྟི, དྷནུཀེནཔི ཀཱིལ༹ནྟི, ཨཀྑརིཀཱཡཔི ཀཱིལ༹ནྟི, མནེསིཀཱཡཔི ཀཱིལ༹ནྟི, ཡཐཱཝཛྫེནཔི ཀཱིལ༹ནྟི. ཨཡཾ ཀཱཡིཀཱ ཁིཌྜཱ.

ཀཏམཱ ཝཱཙསིཀཱ ཁིཌྜཱ? མུཁབྷེརིཀཾ མུཁཱལམྦརཾ མུཁཌིཎྜིམཀཾ [མུཁདེཎྜིམཀཾ (སྱཱ.), མུཁདིནྡིམཀཾ (ཀ.)] མུཁཙལིམཀཾ མུཁཀེརཀཾ [མུཁབྷེརུཀཾ (སྱཱ.)] མུཁདདྡརིཀཾ ནཱཊཀཾ ལཱསཾ གཱིཏཾ དཝཀམྨཾ. ཨཡཾ ཝཱཙསིཀཱ ཁིཌྜཱ.

རཏཱིཏི ཨནུཀྐཎྛིཏཱདྷིཝཙནམེཏཾ རཏཱིཏི. སཧཱཡཱ ཝུཙྩནྟི ཡེཧི སཧ ཨཱགམནཾ ཕཱསུ གམནཾ ཕཱསུ གམནཱགམནཾ ཕཱསུ ཋཱནཾ ཕཱསུ ནིསཛྫནཾ ཕཱསུ སཡནཾ ཕཱསུ ཨཱལཔནཾ ཕཱསུ སལླཔནཾ ཕཱསུ ཨུལླཔནཾ ཕཱསུ སམུལླཔནཾ ཕཱསུ. ཁིཌྜཱ རཏཱི ཧོཏི སཧཱཡམཛ྄ཛྷེཏི ཁིཌྜཱ ཙ རཏི ཙ སཧཱཡམཛ྄ཛྷེ ཧོཏཱིཏི – ཁིཌྜཱ རཏཱི ཧོཏི སཧཱཡམཛ྄ཛྷེ.

པུཏྟེསུ ཙ ཝིཔུལཾ ཧོཏི པེམནྟི. པུཏྟཱཏི ཙཏྟཱརོ པུཏྟཱ – ཨཏྲཛོ པུཏྟོ, ཁེཏྟཛོ པུཏྟོ, དིནྣཀོ པུཏྟོ, ཨནྟེཝཱསིཀོ པུཏྟོ. པུཏྟེསུ ཙ ཝིཔུལཾ ཧོཏིཾ པེམནྟི པུཏྟེསུ ཙ ཨདྷིམཏྟཾ ཧོཏི པེམནྟི – པུཏྟེསུ ཙ ཝིཔུལཾ ཧོཏི པེམཾ.

པིཡཝིཔྤཡོགཾ ཝིཛིགུཙྪམཱནོཏི དྭེ པིཡཱ – སཏྟཱ ཝཱ སངྑཱརཱ ཝཱ. ཀཏམེ སཏྟཱ པིཡཱ? ཨིདྷ ཡསྶ ཏེ ཧོནྟི ཨཏྠཀཱམཱ ཧིཏཀཱམཱ ཕཱསུཀཱམཱ ཡོགཀྑེམཀཱམཱ མཱཏཱ ཝཱ པིཏཱ ཝཱ བྷཱཏཱ ཝཱ བྷགིནཱི ཝཱ པུཏྟོ ཝཱ དྷཱིཏཱ ཝཱ མིཏྟཱ ཝཱ ཨམཙྩཱ ཝཱ ཉཱཏཱི ཝཱ སཱལོཧིཏཱ ཝཱ, ཨིམེ སཏྟཱ པིཡཱ.

ཀཏམེ སངྑཱརཱ པིཡཱ? མནཱཔིཀཱ རཱུཔཱ མནཱཔིཀཱ སདྡཱ མནཱཔིཀཱ གནྡྷཱ མནཱཔིཀཱ རསཱ མནཱཔིཀཱ ཕོཊྛབྦཱ, ཨིམེ སངྑཱརཱ པིཡཱ. པིཡཝིཔྤཡོགཾ ཝིཛིགུཙྪམཱནོཏི པིཡཱནཾ ཝིཔྤཡོགཾ ཝིཛིགུཙྪམཱནོ ཨཊྚིཡམཱནོ ཧརཱཡམཱནོཏི – པིཡཝིཔྤཡོགཾ ཝིཛིགུཙྪམཱནོ, ཨེཀོ ཙརེ ཁགྒཝིསཱཎཀཔྤོ. ཏེནཱཧ སོ པཙྩེཀསམྦུདྡྷོ –

‘‘ཁིཌྜཱ རཏཱི ཧོཏི སཧཱཡམཛ྄ཛྷེ, པུཏྟེསུ ཙ ཝིཔུལཾ ཧོཏི པེམཾ;

པིཡཝིཔྤཡོགཾ ཝིཛིགུཙྪམཱནོ, ཨེཀོ ཙརེ ཁགྒཝིསཱཎཀཔྤོ’’ཏི.

༡༢༨.

ཙཱཏུདྡིསོ ཨཔྤཊིགྷོ ཙ ཧོཏི, སནྟུསྶམཱནོ ཨིཏརཱིཏརེན;

པརིསྶཡཱནཾ སཧིཏཱ ཨཚམྦྷཱི, ཨེཀོ ཙརེ ཁགྒཝིསཱཎཀཔྤོ.

ཙཱཏུདྡིསོ ཨཔྤཊིགྷོ ཙ ཧོཏཱིཏི. ཙཱཏུདྡིསོཏི སོ པཙྩེཀསམྦུདྡྷོ མེཏྟཱསཧགཏེན ཙེཏསཱ ཨེཀཾ དིསཾ ཕརིཏྭཱ ཝིཧརཏི, ཏཐཱ དུཏིཡཾ, ཏཐཱ ཏཏིཡཾ, ཏཐཱ ཙཏུཏྠཾ. ཨིཏི ཨུདྡྷམདྷོ ཏིརིཡཾ སབྦདྷི སབྦཏྟཏཱཡ སབྦཱཝནྟཾ ལོཀཾ མེཏྟཱསཧགཏེན ཙེཏསཱ ཝིཔུལེན མཧགྒཏེན ཨཔྤམཱཎེན ཨཝེརེན ཨབྱཱཔཛྫེན [ཨབྱཱཔཛ྄ཛྷེན (སྱཱ.) པསྶ དཱི. ནི. ༣.༣༠༨] ཕརིཏྭཱ ཝིཧརཏི. ཀརུཎཱསཧགཏེན…པེ… མུདིཏཱསཧགཏེན…པེ… ཨུཔེཀྑཱསཧགཏེན ཙེཏསཱ ཨེཀཾ དིསཾ ཕརིཏྭཱ ཝིཧརཏི, ཏཐཱ དུཏིཡཾ, ཏཐཱ ཏཏིཡཾ…པེ… ཨབྱཱཔཛྫེན ཕརིཏྭཱ ཝིཧརཏི. ཙཱཏུདྡིསོ ཨཔྤཊིགྷོ ཙ ཧོཏཱིཏི མེཏྟཱཡ བྷཱཝིཏཏྟཱ ཡེ པུརཏྠིམཱཡ དིསཱཡ སཏྟཱ ཏེ ཨཔྤཊིཀཱུལཱ [ཨཔྤཊིཀུལཱ (བཧཱུསུ)] ཧོནྟི, ཡེ དཀྑིཎཱཡ དིསཱཡ སཏྟཱ ཏེ ཨཔྤཊིཀཱུལཱ ཧོནྟི, ཡེ པཙྪིམཱཡ དིསཱཡ སཏྟཱ ཏེ ཨཔྤཊིཀཱུལཱ ཧོནྟི, ཡེ ཨུཏྟརཱཡ དིསཱཡ སཏྟཱ ཏེ ཨཔྤཊིཀཱུལཱ ཧོནྟི, ཡེ པུརཏྠིམཱཡ ཨནུདིསཱཡ སཏྟཱ ཏེ ཨཔྤཊིཀཱུལཱ ཧོནྟི, ཡེ དཀྑིཎཱཡ ཨནུདིསཱཡ སཏྟཱ ཏེ ཨཔྤཊིཀཱུལཱ ཧོནྟི, ཡེ པཙྪིམཱཡ ཨནུདིསཱཡ སཏྟཱ ཏེ ཨཔྤཊིཀཱུལཱ ཧོནྟི, ཡེ ཨུཏྟརཱཡ ཨནུདིསཱཡ སཏྟཱ ཏེ ཨཔྤཊིཀཱུལཱ ཧོནྟི, ཡེ ཧེཊྛིམཱཡ དིསཱཡ སཏྟཱ ཏེ ཨཔྤཊིཀཱུལཱ ཧོནྟི, ཡེ ཨུཔརིམཱཡ དིསཱཡ སཏྟཱ ཏེ ཨཔྤཊིཀཱུལཱ ཧོནྟི, ཡེ དིསཱསུ ཝིདིསཱསུ སཏྟཱ ཏེ ཨཔྤཊིཀཱུལཱ ཧོནྟི; ཀརུཎཱཡ བྷཱཝིཏཏྟཱ མུདིཏཱཡ བྷཱཝིཏཏྟཱ ཨུཔེཀྑཱཡ བྷཱཝིཏཏྟཱ ཡེ པུརཏྠིམཱཡ དིསཱཡ སཏྟཱ ཏེ ཨཔྤཊིཀཱུལཱ ཧོནྟི…པེ… ཡེ དིསཱསུ ཝིདིསཱསུ སཏྟཱ ཏེ ཨཔྤཊིཀཱུལཱ ཧོནྟཱིཏི – ཙཱཏུདྡིསོ ཨཔྤཊིགྷོ ཙ ཧོཏི.

སནྟུསྶམཱནོ ཨིཏརཱིཏརེནཱཏི སོ པཙྩེཀསམྦུདྡྷོ སནྟུཊྛོ ཧོཏི ཨིཏརཱིཏརེན ཙཱིཝརེན, ཨིཏརཱིཏརཙཱིཝརསནྟུཊྛིཡཱ ཙ ཝཎྞཝཱདཱི, ན ཙ ཙཱིཝརཧེཏུ ཨནེསནཾ ཨཔྤཏིརཱུཔཾ [ཨཔྤཊིརཱུཔཾ (སྱཱ.)] ཨཱཔཛྫཏི. ཨལདྡྷཱ ཙ ཙཱིཝརཾ ན པརིཏསྶཏི, ལདྡྷཱ ཙ ཙཱིཝརཾ ཨགདྷིཏོ ཨམུཙྪིཏོ ཨནཛ྄ཛྷཱཔསནྣོ [ཨནཛ྄ཛྷོཔནྣོ (སྱཱ.)] ཨཱདཱིནཝདསྶཱཝཱི ནིསྶརཎཔཉྙོ པརིབྷུཉྫཏི. ཏཱཡ ཙ པན ཨིཏརཱིཏརཙཱིཝརསནྟུཊྛིཡཱ ནེཝཏྟཱནུཀྐཾསེཏི ན པརཾ ཝམྦྷེཏི. ཡོ ཧི ཏཏྠ དཀྑོ ཨནལསོ སམྤཛཱནོ པཏིསྶཏོ, ཨཡཾ ཝུཙྩཏི པཙྩེཀསམྦུདྡྷོ པོརཱཎེ ཨགྒཉྙེ ཨརིཡཝཾསེ ཋིཏོ. སནྟུཊྛོ ཧོཏི ཨིཏརཱིཏརེན པིཎྜཔཱཏེན…པེ…

སནྟུཊྛོ ཧོཏི ཨིཏརཱིཏརེན སེནཱསནེན…པེ… སནྟུཊྛོ ཧོཏི ཨིཏརཱིཏརེན གིལཱནཔཙྩཡབྷེསཛྫཔརིཀྑཱརེན, ཨིཏརཱིཏརགིལཱནཔཙྩཡབྷེསཛྫཔརིཀྑཱརསནྟུཊྛིཡཱ ཙ ཝཎྞཝཱདཱི, ན ཙ གིལཱནཔཙྩཡབྷེསཛྫཔརིཀྑཱརཧེཏུ ཨནེསནཾ ཨཔྤཏིརཱུཔཾ ཨཱཔཛྫཏི. ཨལདྡྷཱ ཙ གིལཱནཔཙྩཡབྷེསཛྫཔརིཀྑཱརཱནཾ ན པརིཏསྶཏི. ལདྡྷཱ ཙ གིལཱནཔཙྩཡབྷེསཛྫཔརིཀྑཱརཾ ཨགདྷིཏོ ཨམུཙྪིཏོ ཨནཛ྄ཛྷཱཔནྣོ ཨཱདཱིནཝདསྶཱཝཱི ནིསྶརཎཔཉྙོ པརིབྷུཉྫཏི. ཏཱཡ ཙ ཨིཏརཱིཏརགིལཱནཔཙྩཡབྷེསཛྫཔརིཀྑཱརསནྟུཊྛིཡཱ ནེཝཏྟཱནུཀྐཾསེཏི ན པརཾ ཝམྦྷེཏི. ཡོ ཧི ཏཏྠ དཀྑོ ཨནལསོ སམྤཛཱནོ པཏིསྶཏོ, ཨཡཾ ཝུཙྩཏི པཙྩེཀསམྦུདྡྷོ པོརཱཎེ ཨགྒཉྙེ ཨརིཡཝཾསེ ཋིཏོཏི – སནྟུསྶམཱནོ ཨིཏརཱིཏརེན.

པརིསྶཡཱནཾ སཧིཏཱ ཨཚམྦྷཱིཏི. པརིསྶཡཱཏི དྭེ པརིསྶཡཱ – པཱཀཊཔརིསྶཡཱ ཙ པཊིཙྪནྣཔརིསྶཡཱ ཙ. ཀཏམེ པཱཀཊཔརིསྶཡཱ? སཱིཧཱ བྱགྒྷཱ དཱིཔཱི ཨཙྪཱ ཏརཙྪཱ ཀོཀཱ མཧིཾསཱ [གོམཧིསཱ (སྱཱ.) མཧཱནི. ༥] ཧཏྠཱི ཨཧཱི ཝིཙྪིཀཱ སཏཔདཱི, ཙོརཱ ཝཱ ཨསྶུ མཱནཝཱ ཝཱ ཀཏཀམྨཱ ཝཱ ཨཀཏཀམྨཱ ཝཱ, ཙཀྑུརོགོ སོཏརོགོ གྷཱནརོགོ ཛིཝ྄ཧཱརོགོ ཀཱཡརོགོ སཱིསརོགོ ཀཎྞརོགོ མུཁརོགོ དནྟརོགོ ཀཱསོ སཱསོ པིནཱསོ ཌཱཧོ ཛརོ ཀུཙྪིརོགོ མུཙྪཱ པཀྑནྡིཀཱ སཱུལཱ ཝིསཱུཙིཀཱ ཀུཊྛཾ གཎྜོ ཀིལཱསོ སོསོ ཨཔམཱརོ དདྡུ ཀཎྜུ ཀཙྪུ རཁསཱ ཝིཏཙྪིཀཱ ལོཧིཏཔིཏྟཾ མདྷུམེཧོ ཨཾསཱ པིལ༹ཀཱ བྷགནྡལཱ, པིཏྟསམུཊྛཱནཱ ཨཱབཱདྷཱ སེམྷསམུཊྛཱནཱ ཨཱབཱདྷཱ ཝཱཏསམུཊྛཱནཱ ཨཱབཱདྷཱ སནྣིཔཱཏིཀཱ ཨཱབཱདྷཱ ཨུཏུཔརིཎཱམཛཱ ཨཱབཱདྷཱ ཝིསམཔརིཧཱརཛཱ ཨཱབཱདྷཱ ཨོཔཀྐམིཀཱ ཨཱབཱདྷཱ ཀམྨཝིཔཱཀཛཱ ཨཱབཱདྷཱ, སཱིཏཾ ཨུཎྷཾ ཛིགྷཙྪཱ པིཔཱསཱ ཨུཙྩཱརོ པསྶཱཝོ ཌཾསམཀསཝཱཏཱཏཔསརཱིསཔསམྥསྶཱ ཨིཏི ཝཱ. ཨིམེ ཝུཙྩནྟི པཱཀཊཔརིསྶཡཱ.

ཀཏམེ པཊིཙྪནྣཔརིསྶཡཱ? ཀཱཡདུཙྩརིཏཾ ཝཙཱིདུཙྩརིཏཾ མནོདུཙྩརིཏཾ ཀཱམཙྪནྡནཱིཝརཎཾ བྱཱཔཱདནཱིཝརཎཾ ཐིནམིདྡྷནཱིཝརཎཾ ཨུདྡྷཙྩཀུཀྐུཙྩནཱིཝརཎཾ ཝིཙིཀིཙྪཱནཱིཝརཎཾ རཱགོ དོསོ མོཧོ ཀོདྷོ ཨུཔནཱཧོ མཀྑོ པལཱ༹སོ ཨིསྶཱ མཙྪརིཡཾ མཱཡཱ སཱཋེཡྻཾ ཐམྦྷོ སཱརམྦྷོ མཱནོ ཨཏིམཱནོ མདོ པམཱདོ, སབྦེ ཀིལེསཱ སབྦེ དུཙྩརིཏཱ སབྦེ དརཐཱ སབྦེ པརིལཱ༹ཧཱ སབྦེ སནྟཱཔཱ སབྦཱཀུསལཱབྷིསངྑཱརཱ. ཨིམེ ཝུཙྩནྟི པཊིཙྪནྣཔརིསྶཡཱ.

པརིསྶཡཱཏི ཀེནཊྛེན པརིསྶཡཱ? པརིསཧནྟཱིཏི པརིསྶཡཱ, པརིཧཱནཱཡ སཾཝཏྟནྟཱིཏི པརིསྶཡཱ, ཏཏྲཱསཡཱཏི པརིསྶཡཱ. ཀཐཾ པརིསཧནྟཱིཏི པརིསྶཡཱ? ཏེ པརིསྶཡཱ ཏཾ པུགྒལཾ སཧནྟི པརིསཧནྟི ཨབྷིབྷཝནྟི ཨཛ྄ཛྷོཏྠརནྟི པརིཡཱདིཡནྟི མདྡནྟི. ཨེཝཾ པརིསཧནྟཱིཏི – པརིསྶཡཱ.

ཀཐཾ པརིཧཱནཱཡ སཾཝཏྟནྟཱིཏི པརིསྶཡཱ? ཏེ པརིསྶཡཱ ཀུསལཱནཾ དྷམྨཱནཾ ཨནྟརཱཡཱཡ པརིཧཱནཱཡ སཾཝཏྟནྟི. ཀཏམེསཾ ཀུསལཱནཾ དྷམྨཱནཾ? སམྨཱཔཊིཔདཱཡ ཨནུལོམཔཊིཔདཱཡ ཨཔཙྩནཱིཀཔཊིཔདཱཡ ཨནྭཏྠཔཊིཔདཱཡ དྷམྨཱནུདྷམྨཔཊིཔདཱཡ སཱིལེསུ པརིཔཱུརཀཱརིཏཱཡ ཨིནྡྲིཡེསུ གུཏྟདྭཱརཏཱཡ བྷོཛནེ མཏྟཉྙུཏཱཡ ཛཱགརིཡཱནུཡོགསྶ སཏིསམྤཛཉྙསྶ ཙཏུནྣཾ སཏིཔཊྛཱནཱནཾ བྷཱཝནཱནུཡོགསྶ, ཙཏུནྣཾ སམྨཔྤདྷཱནཱནཾ… ཙཏུནྣཾ ཨིདྡྷིཔཱདཱནཾ… པཉྩནྣཾ ཨིནྡྲིཡཱནཾ… པཉྩནྣཾ བལཱནཾ… སཏྟནྣཾ བོཛ྄ཛྷངྒཱནཾ… ཨརིཡསྶ ཨཊྛངྒིཀསྶ མགྒསྶ བྷཱཝནཱནུཡོགསྶ – ཨིམེསཾ ཀུསལཱནཾ དྷམྨཱནཾ ཨནྟརཱཡཱཡ པརིཧཱནཱཡ སཾཝཏྟནྟི. ཨེཝཾ པརིཧཱནཱཡ སཾཝཏྟནྟཱིཏི – པརིསྶཡཱ.

ཀཐཾ ཏཏྲཱསཡཱཏི པརིསྶཡཱ? ཏཏྠེཏེ [ཏཏྲ ཏེ (ཀ.)] པཱཔཀཱ ཨཀུསལཱ དྷམྨཱ ཨུཔྤཛྫནྟི ཨཏྟབྷཱཝསནྣིསྶཡཱ. ཡཐཱ བིལེ བིལཱསཡཱ པཱཎཱ སཡནྟི, དཀེ དཀཱསཡཱ [ཨུདཀེ ཨུདཀཱསཡཱ (སྱཱ.)] པཱཎཱ སཡནྟི, ཝནེ ཝནཱསཡཱ པཱཎཱ སཡནྟི, རུཀྑེ རུཀྑཱསཡཱ པཱཎཱ སཡནྟི; ཨེཝམེཝ ཏཏྠེཏེ པཱཔཀཱ ཨཀུསལཱ དྷམྨཱ ཨུཔྤཛྫནྟི ཨཏྟབྷཱཝསནྣིསྶཡཱཏི. ཨེཝམྤི ཏཏྲཱསཡཱཏི – པརིསྶཡཱ.

ཝུཏྟཉྷེཏཾ བྷགཝཏཱ – ‘‘སཱནྟེཝཱསིཀོ, བྷིཀྑཝེ, བྷིཀྑུ སཱཙརིཡཀོ དུཀྑཾ ན ཕཱསུ ཝིཧརཏི. ཀཐཉྩ, བྷིཀྑཝེ, བྷིཀྑུ སཱནྟེཝཱསིཀོ སཱཙརིཡཀོ དུཀྑཾ ན ཕཱསུ ཝིཧརཏི? ཨིདྷ, བྷིཀྑཝེ, བྷིཀྑུ ཙཀྑུནཱ རཱུཔཾ དིསྭཱ ཨུཔྤཛྫནྟི ཡེ པཱཔཀཱ ཨཀུསལཱ དྷམྨཱ, སརསངྐཔྤཱ སཾཉྙོཛནཱིཡཱ [སཉྙོཛནིཀཱ (ཀ.)], ཏྱསྶ ཨནྟོ ཝསནྟི ཨནྭཱསྶཝནྟི པཱཔཀཱ ཨཀུསལཱ དྷམྨཱཏི. ཏསྨཱ སཱནྟེཝཱསིཀོ ཝུཙྩཏི. ཏེན སམུདཱཙརེན སམུདཱཙརནྟི ནཾ པཱཔཀཱ ཨཀུསལཱ དྷམྨཱཏི. ཏསྨཱ སཱཙརིཡཀོཏི ཝུཙྩཏི.

‘‘པུན ཙཔརཾ, བྷིཀྑཝེ, བྷིཀྑུནོ སོཏེན སདྡཾ སུཏྭཱ…པེ… གྷཱནེན གནྡྷཾ གྷཱཡིཏྭཱ…པེ… ཛིཝ྄ཧཱཡ རསཾ སཱཡིཏྭཱ…པེ… ཀཱཡེན ཕོཊྛབྦཾ ཕུསིཏྭཱ…པེ… མནསཱ དྷམྨཾ ཝིཉྙཱཡ ཨུཔྤཛྫནྟི ཡེ པཱཔཀཱ ཨཀུསལཱ དྷམྨཱ སརསངྐཔྤཱ སཾཡོཛནཱིཡཱ, ཏྱསྶ ཨནྟོ ཝསནྟི ཨནྭཱསྶཝནྟི པཱཔཀཱ ཨཀུསལཱ དྷམྨཱཏི. ཏསྨཱ སཱནྟེཝཱསིཀོཏི ཝུཙྩཏི. ཏེན སམུདཱཙརེན སམུདཱཙརནྟི ནཾ པཱཔཀཱ ཨཀུསལཱ དྷམྨཱཏི. ཏསྨཱ སཱཙརིཡཀོཏི ཝུཙྩཏི. ཨེཝཾ ཁོ, བྷིཀྑཝེ, བྷིཀྑུ སཱནྟེཝཱསིཀོ སཱཙརིཡཀོ དུཀྑཾ ན ཕཱསུ ཝིཧརཏཱི’’ཏི. ཨེཝམྤི, ཏཏྲཱསཡཱཏི – པརིསྶཡཱ.

ཝུཏྟཉྷེཏཾ བྷགཝཏཱ – ‘‘ཏཡོམེ, བྷིཀྑཝེ, ཨནྟརཱམལཱ ཨནྟརཱཨམིཏྟཱ ཨནྟརཱསཔཏྟཱ ཨནྟརཱཝདྷཀཱ ཨནྟརཱཔཙྩཏྠིཀཱ. ཀཏམེ ཏཡོ? ལོབྷོ, བྷིཀྑཝེ, ཨནྟརཱམལོ [ཨནྟརཱམལཾ (སྱཱ. ཀ.) པསྶ ཨིཏིཝུ. ༨༨] ཨནྟརཱཨམིཏྟོ ཨནྟརཱསཔཏྟོ ཨནྟརཱཝདྷཀོ ཨནྟརཱཔཙྩཏྠིཀོ, དོསོ, བྷིཀྑཝེ…པེ… མོཧོ, བྷིཀྑཝེ, ཨནྟརཱམལོ ཨནྟརཱཨམིཏྟོ ཨནྟརཱསཔཏྟོ ཨནྟརཱཝདྷཀོ ཨནྟརཱཔཙྩཏྠིཀོ. ཨིམེ ཁོ, བྷིཀྑཝེ, ཏཡོ ཨནྟརཱམལཱ ཨནྟརཱཨམིཏྟཱ ཨནྟརཱསཔཏྟཱ ཨནྟརཱཝདྷཀཱ ཨནྟརཱཔཙྩཏྠིཀཱ’’ཏི.

ཨནཏྠཛནནོ ལོབྷོ, ལོབྷོ ཙིཏྟཔྤཀོཔནོ;

བྷཡམནྟརཏོ ཛཱཏཾ, ཏཾ ཛནོ ནཱཝབུཛ྄ཛྷཏི.

ལུདྡྷོ ཨཏྠཾ ན ཛཱནཱཏི, ལུདྡྷོ དྷམྨཾ ན པསྶཏི;

ཨནྡྷཏམཾ ཏདཱ ཧོཏི, ཡཾ ལོབྷོ སཧཏེ ནརཾ.

ཨནཏྠཛནནོ དོསོ, དོསོ ཙིཏྟཔྤཀོཔནོ;

བྷཡམནྟརཏོ ཛཱཏཾ, ཏཾ ཛནོ ནཱཝབུཛ྄ཛྷཏི.

དུཊྛོ ཨཏྠཾ ན ཛཱནཱཏི, དུཊྛོ དྷམྨཾ ན པསྶཏི;

ཨནྡྷཏམཾ ཏདཱ ཧོཏི, ཡཾ དོསོ སཧཏེ ནརཾ.

ཨནཏྠཛནནོ མོཧོ, མོཧོ ཙིཏྟཔྤཀོཔནོ;

བྷཡམནྟརཏོ ཛཱཏཾ, ཏཾ ཛནོ ནཱཝབུཛ྄ཛྷཏི.

མཱུལ༹ྷོ ཨཏྠཾ ན ཛཱནཱཏི, མཱུལ༹ྷོ དྷམྨཾ ན པསྶཏི;

ཨནྡྷཏམཾ ཏདཱ ཧོཏི, ཡཾ མོཧོ སཧཏེ ནརནྟི.

ཨེཝམྤི, ཏཏྲཱསཡཱཏི – པརིསྶཡཱ.

ཝུཏྟཉྷེཏཾ བྷགཝཏཱ – ‘‘ཏཡོ ཁོ, མཧཱརཱཛ, པུརིསསྶ དྷམྨཱ ཨཛ྄ཛྷཏྟཾ ཨུཔྤཛྫམཱནཱ ཨུཔྤཛྫནྟི ཨཧིཏཱཡ དུཀྑཱཡ ཨཕཱསུཝིཧཱརཱཡ. ཀཏམེ ཏཡོ? ལོབྷོ ཁོ, མཧཱརཱཛ, པུརིསསྶ དྷམྨོ ཨཛ྄ཛྷཏྟཾ ཨུཔྤཛྫམཱནོ ཨུཔྤཛྫཏི ཨཧིཏཱཡ དུཀྑཱཡ ཨཕཱསུཝིཧཱརཱཡ; དོསོ ཁོ, མཧཱརཱཛ…པེ… མོཧོ ཁོ, མཧཱརཱཛ, པུརིསསྶ དྷམྨོ ཨཛ྄ཛྷཏྟཾ ཨུཔྤཛྫམཱནོ ཨུཔྤཛྫཏི ཨཧིཏཱཡ དུཀྑཱཡ ཨཕཱསུཝིཧཱརཱཡ. ཨིམེ ཁོ, མཧཱརཱཛ, ཏཡོ པུརིསསྶ དྷམྨཱ ཨཛ྄ཛྷཏྟཾ ཨུཔྤཛྫམཱནཱ ཨུཔྤཛྫནྟི ཨཧིཏཱཡ དུཀྑཱཡ ཨཕཱསུཝིཧཱརཱཡ.

‘‘ལོབྷོ དོསོ ཙ མོཧོ ཙ, པུརིསཾ པཱཔཙེཏསཾ;

ཧིཾསནྟི ཨཏྟསམྦྷཱུཏཱ, ཏཙསཱརཾཝ སམྥལ’’ནྟི [སཕལནྟི (ཀ.) པསྶ ཨིཏིཝུ. ༥༠].

ཨེཝམྤི, ཏཏྲཱསཡཱཏི – པརིསྶཡཱ.

ཝུཏྟཉྷེཏཾ བྷགཝཏཱ –

‘‘རཱགོ ཙ དོསོ ཙ ཨིཏོནིདཱནཱ, ཨརཏཱི རཏཱི ལོམཧཾསོ ཨིཏོཛཱ;

ཨིཏོ སམུཊྛཱཡ མནོཝིཏཀྐཱ, ཀུམཱརཀཱ དྷངྐམིཝོསྶཛནྟཱི’’ཏི [ཙངྐམིཝོསྶཛྫནྟཱིཏི (སྱཱ. ཀ.) པསྶ སུ. ནི. ༢༧༣-༢༧༤].

ཨེཝམྤི, ཏཏྲཱསཡཱཏི – པརིསྶཡཱ.

པརིསྶཡཱནཾ སཧིཏཱཏི པརིསྶཡེ སཧིཏཱ ཨཱརཱདྷིཏཱ ཨཛ྄ཛྷོཏྠརིཏཱ པརིཡཱདིཏཱ པཊིནིསྶཏཱཏི – པརིསྶཡཱནཾ སཧིཏཱ. ཨཚམྦྷཱིཏི སོ པཙྩེཀསམྦུདྡྷོ ཨབྷཱིརཱུ ཨཙྪམྦྷཱི ཨནུཏྲཱསཱི ཨཔལཱཡཱི པཧཱིནབྷཡབྷེརཝོ ཝིགཏལོམཧཾསོ ཝིཧརཏཱིཏི – པརིསྶཡཱནཾ སཧིཏཱ ཨཙྪམྦྷཱི, ཨེཀོ ཙརེ ཁགྒཝིསཱཎཀཔྤོ. ཏེནཱཧ སོ པཙྩེཀསམྦུདྡྷོ –

‘‘ཙཱཏུདྡིསོ ཨཔྤཊིགྷོ ཙ ཧོཏི, སནྟུསྶམཱནོ ཨིཏརཱིཏརེན;

པརིསྶཡཱནཾ སཧིཏཱ ཨཚམྦྷཱི, ཨེཀོ ཙརེ ཁགྒཝིསཱཎཀཔྤོ’’ཏི.

༡༢༩.

དུསྶངྒཧཱ པབྦཛིཏཱཔི ཨེཀེ, ཨཐོ གཧཊྛཱ གྷརམཱཝསནྟཱ;

ཨཔྤོསྶུཀྐོ པརཔུཏྟེསུ ཧུཏྭཱ, ཨེཀོ ཙརེ ཁགྒཝིསཱཎཀཔྤོ.

དུསྶངྒཧཱ པབྦཛིཏཱཔི ཨེཀེཏི པབྦཛིཏཱཔི ཨིདྷེཀཙྩེ ནིསྶཡེཔི དིཡྻམཱནེ ཨུདྡེསེཔི དིཡྻམཱནེ པརིཔུཙྪཱཡཔི [པརིཔུཙྪེཔི (ཀ.)] དིཡྻམཱནེ ཙཱིཝརེཔི དིཡྻམཱནེ པཏྟེཔི དིཡྻམཱནེ ལོཧཐཱལཀེཔི དིཡྻམཱནེ དྷམྨཀརཎེཔི [དྷམྨཀརཀེཔི (སྱཱ.)] དིཡྻམཱནེ པརིསྶཱཝནེཔི དིཡྻམཱནེ ཐཝིཀེཔི དིཡྻམཱནེ ཨུཔཱཧནེཔི དིཡྻམཱནེ ཀཱཡབནྡྷནེཔི དིཡྻམཱནེ ན སུཎནྟི ན སོཏཾ ཨོདཧནྟི ན ཨཉྙཱཙིཏྟཾ ཨུཔཊྛཔེནྟི, ཨནསྶཝཱ ཨཝཙནཀརཱ པཊིལོམཝུཏྟིནོ ཨཉྙེནེཝ མུཁཾ ཀརོནྟཱིཏི – དུསྶངྒཧཱ པབྦཛིཏཱཔི ཨེཀེ.

ཨཐོ གཧཊྛཱ གྷརམཱཝསནྟཱཏི གཧཊྛཱཔི ཨིདྷེཀཙྩེ ཧཏྠིམྷིཔི དིཡྻམཱནེ…པེ… རཐེཔི ཁེཏྟེཔི ཝཏྠུམྷིཔི ཧིརཉྙེཔི སུཝཎྞེཔི དིཡྻམཱནེ གཱམེཔི…པེ… ནིགམེཔི ནགརེཔི… རཊྛེཔི… ཛནཔདེཔི དིཡྻམཱནེ ན སུཎནྟི ན སོཏཾ ཨོདཧནྟི ན ཨཉྙཱཙིཏྟཾ ཨུཔཊྛཔེནྟི, ཨནསྶཝཱ ཨཝཙནཀརཱ པཊིལོམཝུཏྟིནོ ཨཉྙེནེཝ མུཁཾ ཀརོནྟཱིཏི – ཨཐོ གཧཊྛཱ གྷརམཱཝསནྟཱ.

ཨཔྤོསྶུཀྐོ པརཔུཏྟེསུ ཧུཏྭཱཏི ཨཏྟཱནཾ ཋཔེཏྭཱ སབྦེ ཨིམསྨིཾ ཨཏྠེ པརཔུཏྟཱ. ཏེསུ པརཔུཏྟེསུ ཨཔྤོསྶུཀྐོ ཧུཏྭཱ ཨབྱཱཝཊོ ཧུཏྭཱ ཨནཔེཀྑོ ཧུཏྭཱཏི – ཨཔྤོསྶུཀྐོ པརཔུཏྟེསུ ཧུཏྭཱ, ཨེཀོ ཙརེ ཁགྒཝིསཱཎཀཔྤོ. ཏེནཱཧ སོ པཙྩེཀསམྦུདྡྷོ –

‘‘དུསྶངྒཧཱ པབྦཛིཏཱཔི ཨེཀེ, ཨཐོ གཧཊྛཱ གྷརམཱཝསནྟཱ;

ཨཔྤོསྶུཀྐོ པརཔུཏྟེསུ ཧུཏྭཱ, ཨེཀོ ཙརེ ཁགྒཝིསཱཎཀཔྤོ’’ཏི.

༡༣༠.

ཨོརོཔཡིཏྭཱ [ཝོརོཔཡིཏྭཱ (སྱཱ.)] གིཧིབྱཉྫནཱནི, སཉྪིནྣཔཏྟོ [སཾསཱིནཔཏྟོ (སཱི. ཨཊྛ.)] ཡཐཱ ཀོཝིལཱ༹རོ;

ཚེཏྭཱན ཝཱིརོ གིཧིབནྡྷནཱནི, ཨེཀོ ཙརེ ཁགྒཝིསཱཎཀཔྤོ.

ཨོརོཔཡིཏྭཱ གིཧིབྱཉྫནཱནཱིཏི གིཧིབྱཉྫནཱནི ཝུཙྩནྟི ཀེསཱ ཙ མསྶཱུ ཙ མཱལཱ ཙ གནྡྷཉྩ ཝིལེཔནཉྩ ཨཱབྷརཎཉྩ པིལནྡྷནཉྩ ཝཏྠཉྩ པཱརུཔནཉྩ ཝེཋནཉྩ ཨུཙྪཱདནཾ པརིམདྡནཾ ནྷཱཔནཾ [ནཧཱཔནཾ (སྱཱ.)] སམྦཱཧནཾ ཨཱདཱསཾ ཨཉྫནཾ མཱལཱགནྡྷཝིལེཔནཾ མུཁཙུཎྞཾ མུཁལེཔནཾ ཧཏྠབནྡྷཾ སིཁཱབནྡྷཾ དཎྜཾ ནཱལི༹ཀཾ [ནཱལིཀཾ (ཀ.) པསྶ དཱི. ནི. ༡.༡༦] ཁགྒཾ ཚཏྟཾ ཙིཏྲུཔཱཧནཾ ཨུཎྷཱིསཾ མཎིཾ ཝཱལ༹བཱིཛནིཾ ཨོདཱཏཱནི ཝཏྠཱནི དཱིགྷདསཱནི [དཱིགྷརསྶཱནི (སྱཱ.)] ཨིཏི ཝཱ. ཨོརོཔཡིཏྭཱ གིཧིབྱཉྫནཱནཱིཏི གིཧིབྱཉྫནཱནི ཨོརོཔཡིཏྭཱ སམོརོཔཡིཏྭཱ ནིཀྑིཔིཏྭཱ པཊིཔསྶམྦྷཡིཏྭཱཏི – ཨོརོཔཡིཏྭཱ གིཧིབྱཉྫནཱནི.

སཉྪིནྣཔཏྟོ ཡཐཱ ཀོཝིལཱ༹རོཏི ཡཐཱ ཀོཝིལཱ༹རསྶ པཏྟཱནི ཚིནྣཱནི སཉྪིནྣཱནི པཏིཏཱནི པརིཔཏིཏཱནི, ཨེཝམེཝ ཏསྶ པཙྩེཀསམྦུདྡྷསྶ གིཧིབྱཉྫནཱནི ཚིནྣཱནི སཉྪིནྣཱནི པཏིཏཱནཱིཏི – སཉྪིནྣཔཏྟོ ཡཐཱ ཀོཝིལཱ༹རོ.

ཚེཏྭཱན ཝཱིརོ གིཧིབནྡྷནཱནཱིཏི. ཝཱིརོཏི ཝཱིརིཡཝཱཏི ཝཱིརོ, པཧཱུཏི ཝཱིརོ, ཝིསཝཱིཏི ཝཱིརོ, ཨལམཏྟོཏི ཝཱིརོ, སཱུརོཏི ཝཱིརོ, ཝིཀྐནྟོ ཨབྷཱིརཱུ ཨཙྪམྦྷཱི ཨནུཏྲཱསཱི ཨཔལཱཡཱི པཧཱིནབྷཡབྷེརཝོཏི ཝཱིརོ, ཝིགཏལོམཧཾསོཏི ཝཱིརོ.

ཝིརཏོ ཨིདྷ [ཨཱརཏོ ཨིདྷེཝ (སྱཱ.) པསྶ སུ. ནི. ༥༣༦] སབྦཔཱཀེཧི, ནིརཡདུཀྑཾ ཨཏིཙྩ ཝཱིརིཡཝཱ སོ;

སོ ཝཱིརིཡཝཱ པདྷཱནཝཱ, དྷཱིརོ [ཝཱིརོ (སྱཱ. ཀ.) པསྶ སུ. ནི. ༥༣༦] ཏཱདི པཝུཙྩཏེ ཏཐཏྟཱ.

གིཧིབནྡྷནཱནི ཝུཙྩནྟི པུཏྟཱ ཙ བྷརིཡཱ ཙ དཱསཱ ཙ དཱསཱི ཙ ཨཛེལ༹ཀཱ ཙ ཀུཀྐུཊསཱུཀརཱ ཙ ཧཏྠིགཝཱསྶཝལ༹ཝཱ ཙ ཁེཏྟཉྩ ཝཏྠུ ཙ ཧིརཉྙཉྩ སུཝཎྞཉྩ གཱམནིགམརཱཛདྷཱནིཡོ ཙ རཊྛཉྩ ཛནཔདོ ཙ ཀོསོ ཙ ཀོཊྛཱགཱརཉྩ, ཡཾ ཀིཉྩི རཛནཱིཡཝཏྠུ.

ཚེཏྭཱན ཝཱིརོ གིཧིབནྡྷནཱནཱིཏི སོ པཙྩེཀསམྦུདྡྷོ ཝཱིརོ གིཧིབནྡྷནཱནི ཚིནྡིཏྭཱ སམུཙྪིནྡིཏྭཱ ཛཧིཏྭཱ ཝིནོདེཏྭཱ བྱནྟཱིཀརིཏྭཱ ཨནབྷཱཝཾ གམེཏྭཱཏི – ཚེཏྭཱན ཝཱིརོ གིཧིབནྡྷནཱནི, ཨེཀོ ཙརེ ཁགྒཝིསཱཎཀཔྤོ. ཏེནཱཧ སོ པཙྩེཀསམྦུདྡྷོ –

‘‘ཨོརོཔཡིཏྭཱ གིཧིབྱཉྫནཱནི, སཉྪིནྣཔཏྟོ ཡཐཱ ཀོཝིལཱ༹རོ,

ཚེཏྭཱན ཝཱིརོ གིཧིབནྡྷནཱནི;

ཨེཀོ ཙརེ ཁགྒཝིསཱཎཀཔྤོ’’ཏི.

པཋམོ ཝགྒོ.

དུཏིཡཝགྒོ

༡༣༡.

སཙེ ལབྷེཐ ནིཔཀཾ སཧཱཡཾ, སདྡྷིཾ ཙརཾ སཱདྷུཝིཧཱརི དྷཱིརཾ;

ཨབྷིབྷུཡྻ སབྦཱནི པརིསྶཡཱནི, ཙརེཡྻ ཏེནཏྟམནོ སཏཱིམཱ.

སཙེ ལབྷེཐ ནིཔཀཾ སཧཱཡནྟི སཙེ ནིཔཀཾ པཎྜིཏཾ པཉྙཝནྟཾ བུདྡྷིམནྟཾ ཉཱཎིཾ ཝིབྷཱཝིཾ མེདྷཱཝིཾ སཧཱཡཾ ལབྷེཡྻ པཊིལབྷེཡྻ ཨདྷིགཙྪེཡྻ ཝིནྡེཡྻཱཏི – སཙེ ལབྷེཐ ནིཔཀཾ སཾཧཱཡཾ.

སདྡྷིཾ ཙརཾ སཱདྷུཝིཧཱརི དྷཱིརནྟི. སདྡྷིཾ ཙརནྟི ཨེཀཏོ ཙརཾ. སཱདྷུཝིཧཱརིནྟི པཋམེནཔི ཛྷཱནེན སཱདྷུཝིཧཱརིཾ, དུཏིཡེནཔི ཛྷཱནེན… ཏཏིཡེནཔི ཛྷཱནེན… ཙཏུཏྠེནཔི ཛྷཱནེན སཱདྷུཝིཧཱརིཾ, མེཏྟཱཡཔི ཙེཏོཝིམུཏྟིཡཱ སཱདྷུཝིཧཱརིཾ, ཀརུཎཱཡཔི…པེ… མུདིཏཱཡཔི… ཨུཔེཀྑཱཡཔི ཙེཏོཝིམུཏྟིཡཱ སཱདྷུཝིཧཱརིཾ, ཨཱཀཱསཱནཉྩཱཡཏནསམཱཔཏྟིཡཱཔི སཱདྷུཝིཧཱརིཾ, ཝིཉྙཱཎཉྩ ཨཱཡཏནསམཱཔཏྟིཡཱཔི…པེ… ཨཱཀིཉྩཉྙཱཡཏནསམཱཔཏྟིཡཱཔི…པེ… ནེཝསཉྙཱནཱསཉྙཱཡཏནསམཱཔཏྟིཡཱཔི སཱདྷུཝིཧཱརིཾ, ནིརོདྷསམཱཔཏྟིཡཱཔི སཱདྷུཝིཧཱརིཾ, ཕལསམཱཔཏྟིཡཱཔི སཱདྷུཝིཧཱརིཾ. དྷཱིརནྟི དྷཱིརཾ པཎྜིཏཾ པཉྙཝནྟཾ བུདྡྷིམནྟཾ ཉཱཎིཾ ཝིབྷཱཝིཾ མེདྷཱཝིནྟི – སདྡྷིཾ ཙརཾ སཱདྷུཝིཧཱརི དྷཱིརཾ.

ཨབྷིབྷུཡྻ སབྦཱནི པརིསྶཡཱནཱིཏི. པརིསྶཡཱཏི དྭེ པརིསྶཡཱ – པཱཀཊཔརིསྶཡཱ ཙ པཊིཙྪནྣཔརིསྶཡཱ ཙ…པེ… ཨིམེ ཝུཙྩནྟི པཱཀཊཔརིསྶཡཱ…པེ… ཨིམེ ཝུཙྩནྟི པཊིཙྪནྣཔརིསྶཡཱ…པེ… ཨེཝམྤི, ཏཏྲཱསཡཱཏི – པརིསྶཡཱ. ཨབྷིབྷུཡྻ སབྦཱནི པརིསྶཡཱནཱིཏི སབྦེ པརིསྶཡེ ཨབྷིབྷུཡྻ ཨབྷིབྷཝིཏྭཱ ཨཛ྄ཛྷོཏྠརིཏྭཱ པརིཡཱདིཡིཏྭཱ མདྡིཏྭཱཏི – ཨབྷིབྷུཡྻ སབྦཱནི པརིསྶཡཱནི.

ཙརེཡྻ ཏེནཏྟམནོ སཏཱིམཱཏི སོ པཙྩེཀསམྦུདྡྷོ ཏེན ནིཔཀེན པཎྜིཏེན པཉྙཝནྟེན བུདྡྷིམནྟེན ཉཱཎིནཱ ཝིབྷཱཝིནཱ མེདྷཱཝིནཱ སཧཱཡེན སདྡྷིཾ ཨཏྟམནོ ཏུཊྛམནོ ཧཊྛམནོ པཧཊྛམནོ ཨུདགྒམནོ མུདིཏམནོ ཙརེཡྻ ཝིཧརེཡྻ ཨིརིཡེཡྻ ཝཏྟེཡྻ པཱལེཡྻ ཡཔེཡྻ ཡཱཔེཡྻཱཏི – ཙརེཡྻ ཏེནཏྟམནོ. སཏཱིམཱཏི སོ པཙྩེཀསམྦུདྡྷོ སཏིམཱ ཧོཏི པརམེན སཏིནེཔཀྐེན སམནྣཱགཏོ, ཙིརཀཏམྤི ཙིརབྷཱསིཏམྤི སརིཏཱ ཨནུསྶརིཏཱཏི – ཙརེཡྻ ཏེནཏྟམནོ སཏཱིམཱ. ཏེནཱཧ སོ པཙྩེཀསམྦུདྡྷོ –

‘‘སཙེ ལབྷེཐ ནིཔཀཾ སཧཱཡཾ, སདྡྷིཾ ཙརཾ སཱདྷུཝིཧཱརི དྷཱིརཾ;

ཨབྷིབྷུཡྻ སབྦཱནི པརིསྶཡཱནི, ཙརེཡྻ ཏེནཏྟམནོ སཏཱིམཱ’’ཏི.

༡༣༢.

ནོ ཙེ ལབྷེཐ ནིཔཀཾ སཧཱཡཾ, སདྡྷིཾ ཙརཾ སཱདྷུཝིཧཱརི དྷཱིརཾ;

རཱཛཱཝ རཊྛཾ ཝིཛིཏཾ པཧཱཡ, ཨེཀོ ཙརེ ཁགྒཝིསཱཎཀཔྤོ.

ནོ ཙེ ལབྷེཐ ནིཔཀཾ སཧཱཡནྟི ནོ ཙེ ནིཔཀཾ པཎྜིཏཾ པཉྙཝནྟཾ བུདྡྷིམནྟཾ ཉཱཎིཾ ཝིབྷཱཝིཾ མེདྷཱཝིཾ སཧཱཡཾ ལབྷེཡྻ པཊིལབྷེཡྻ ཨདྷིགཙྪེཡྻ ཝིནྡེཡྻཱཏི – ནོ ཙེ ལབྷེཐ ནིཔཀཾ སཧཱཡཾ.

སདྡྷིཾ ཙརཾ སཱདྷུཝིཧཱརི དྷཱིརནྟི. སདྡྷིཾ ཙརནྟི ཨེཀཏོ ཙརཾ. སཱདྷུཝིཧཱརིནྟི པཋམེནཔི ཛྷཱནེན སཱདྷུཝིཧཱརིཾ…པེ… ནིརོདྷསམཱཔཏྟིཡཱཔི སཱདྷུཝིཧཱརིཾ, ཕལསམཱཔཏྟིཡཱཔི སཱདྷུཝིཧཱརིཾ. དྷཱིརནྟི དྷཱིརཾ པཎྜིཏཾ པཉྙཝནྟཾ བུདྡྷིམནྟཾ ཉཱཎིཾ ཝིབྷཱཝིཾ མེདྷཱཝིནྟི – སདྡྷིཾ ཙརཾ སཱདྷུཝིཧཱརི དྷཱིརཾ.

རཱཛཱཝ རཊྛཾ ཝིཛིཏཾ པཧཱཡཱཏི རཱཛཱ ཁཏྟིཡོ མུདྡྷཱབྷིསིཏྟོ ཝིཛིཏསངྒཱམོ ནིཧཏཔཙྩཱམིཏྟོ ལདྡྷཱདྷིཔྤཱཡོ པརིཔུཎྞཀོསཀོཊྛཱགཱརོ རཊྛཉྩ ཛནཔདཉྩ ཀོསཉྩ ཀོཊྛཱགཱརཉྩ པཧཱུཏཧིརཉྙསུཝཎྞཾ ནགརཉྩ པརིཙྩཛིཏྭཱ ཀེསམསྶུཾ ཨོཧཱརེཏྭཱ ཀཱསཱཡཱནི ཝཏྠཱནི ཨཙྪཱདེཏྭཱ ཨགཱརསྨཱ ཨནགཱརིཡཾ པབྦཛིཏྭཱ ཨཀིཉྩནབྷཱཝཾ ཨུཔགནྟྭཱ ཨེཀོ ཙརཏི ཝིཧརཏི ཨིརིཡཏི ཝཏྟེཏི པཱལེཏི ཡཔེཏི ཡཱཔེཏི. ཨེཝཾ པཙྩེཀསམྦུདྡྷོཔི སབྦཾ གྷརཱཝཱསཔལིབོདྷཾ ཚིནྡིཏྭཱ པུཏྟདཱརཔལིབོདྷཾ ཚིནྡིཏྭཱ ཉཱཏིཔལིབོདྷཾ ཚིནྡིཏྭཱ མིཏྟཱམཙྩཔལིབོདྷཾ ཚིནྡིཏྭཱ ཀེསམསྶུཾ ཨོཧཱརེཏྭཱ ཀཱསཱཡཱནི ཝཏྠཱནི ཨཙྪཱདེཏྭཱ ཨགཱརསྨཱ ཨནགཱརིཡཾ པབྦཛིཏྭཱ ཨཀིཉྩནབྷཱཝཾ ཨུཔགནྟྭཱ ཨེཀོ ཙརཏི ཝིཧརཏི ཨིརིཡཏི ཝཏྟེཏི པཱལེཏི ཡཔེཏི ཡཱཔེཏཱིཏི – རཱཛཱཝ རཊྛཾ ཝིཛིཏཾ པཧཱཡ, ཨེཀོ ཙརེ ཁགྒཝིསཱཎཀཔྤོ. ཏེནཱཧ སོ པཙྩེཀསམྦུདྡྷོ –

‘‘ནོ ཙེ ལབྷེཐ ནིཔཀཾ སཧཱཡཾ, སདྡྷིཾ ཙརཾ སཱདྷུཝིཧཱརི དྷཱིརཾ;

རཱཛཱཝ རཊྛཾ ཝིཛིཏཾ པཧཱཡ, ཨེཀོ ཙརེ ཁགྒཝིསཱཎཀཔྤོ’’ཏི.

༡༣༣.

ཨདྡྷཱ པསཾསཱམ སཧཱཡསམྤདཾ, སེཊྛཱ སམཱ སེཝིཏབྦཱ སཧཱཡཱ;

ཨེཏེ ཨལདྡྷཱ ཨནཝཛྫབྷོཛཱི, ཨེཀོ ཙརེ ཁགྒཝིསཱཎཀཔྤོ.

ཨདྡྷཱ པསཾསཱམ སཧཱཡསམྤདནྟི. ཨདྡྷཱཏི ཨེཀཾསཝཙནཾ ནིསྶཾསཡཝཙནཾ ནིཀྐངྑཝཙནཾ ཨདྭེཛ྄ཛྷཝཙནཾ ཨདྭེལ༹ྷཀཝཙནཾ ནིཡོགཝཙནཾ ཨཔཎྞཀཝཙནཾ ཨཝིརདྡྷཝཙནཾ ཨཝཏྠཱཔནཝཙནམེཏཾ – ཨདྡྷཱཏི. སཧཱཡསམྤདནྟི སཧཱཡསམྤདཱ ཝུཙྩཏི ཡོ སོ སཧཱཡོ ཨསེཀྑེན སཱིལཀྑནྡྷེན སམནྣཱགཏོ ཧོཏི, ཨསེཀྑེན སམཱདྷིཀྑནྡྷེན… ཨསེཀྑེན པཉྙཱཀྑནྡྷེན … ཨསེཀྑེན ཝིམུཏྟིཀྑནྡྷེན… ཨསེཀྑེན ཝིམུཏྟིཉཱཎདསྶནཀྑནྡྷེན སམནྣཱགཏོ ཧོཏི. ཨདྡྷཱ པསཾསཱམ སཧཱཡསམྤདནྟི སཧཱཡསམྤདཾ པསཾསཱམ ཐོམེམ ཀིཏྟེམ ཝཎྞེམཱཏི – ཨདྡྷཱ པསཾསཱམ སཧཱཡསམྤདཾ.

སེཊྛཱ སམཱ སེཝིཏབྦཱ སཧཱཡཱཏི སེཊྛཱ ཧོནྟི སཧཱཡཱ སཱིལེན སམཱདྷིནཱ པཉྙཱཡ ཝིམུཏྟིཡཱ ཝིམུཏྟིཉཱཎདསྶནེན; སམཱ སདིསཱ ཧོནྟི སཧཱཡཱ སཱིལེན སམཱདྷིནཱ པཉྙཱཡ ཝིམུཏྟིཡཱ ཝིམུཏྟིཉཱཎདསྶནེན. སེཊྛཱ ཝཱ སཧཱཡཱ སདིསཱ ཝཱ སཧཱཡཱ སེཝིཏབྦཱ བྷཛིཏབྦཱ པཡིརུཔཱསིཏབྦཱ པརིཔུཙྪིཏབྦཱ པརིཔཉྷིཏབྦཱཏི – སེཊྛཱ སམཱ སེཝིཏབྦཱ སཧཱཡཱ.

ཨེཏེ ཨལདྡྷཱ ཨནཝཛྫབྷོཛཱིཏི ཨཏྠི པུགྒལོ སཱཝཛྫབྷོཛཱི ཨཏྠི པུགྒལོ ཨནཝཛྫབྷོཛཱིཏི. ཀཏམོ ཙ པུགྒལོ སཱཝཛྫབྷོཛཱི? ཨིདྷེཀཙྩོ པུགྒལོ ཀུཧནཱཡ ལཔནཱཡ ནེམིཏྟིཀཏཱཡ ནིཔྤེསིཀཏཱཡ ལཱབྷེན ལཱབྷཾ ནིཛིགཱིསནཏཱཡ [ནིཛིགིཾསནཏཱཡ (སྱཱ.)] དཱརུདཱནེན ཝེལུ༹དཱནེན པཏྟདཱནེན པུཔྥདཱནེན ཕལདཱནེན སིནཱནདཱནེན ཙུཎྞདཱནེན མཏྟིཀཱདཱནེན དནྟཀཊྛདཱནེན མུཁོདཀདཱནེན ཙཱཊུཀམྱཏཱཡ [པཱཏུཀམྱཏཱཡ (སྱཱ.) མཧཱནི. ༡༥༩] མུགྒསཱུཔྱཏཱཡ [མུགྒསཱུཔཏཱཡ (སྱཱ.)] པཱརིབྷཊྱཏཱཡ པཱིཋམདྡིཀཏཱཡ ཝཏྠུཝིཛྫཱཡ ཏིརཙྪཱནཝིཛྫཱཡ ཨངྒཝིཛྫཱཡ ནཀྑཏྟཝིཛྫཱཡ དཱུཏགམནེན པཧིཎགམནེན ཛངྒྷཔེསནིཡེན ཝེཛྫཀམྨེན ནཝཀམྨེན [དཱུཏཀམྨེན (སྱཱ. ཀ.) མཧཱནི. ༡༥༩] པིཎྜཔཊིཔིཎྜཀེན དཱནཱནུཔྤདཱནེན, ཨདྷམྨེན ཝིསམེན ལདྡྷཱ ལབྷིཏྭཱ ཨདྷིགནྟྭཱ ཝིནྡིཏྭཱ པཊིལབྷིཏྭཱ ཛཱིཝིཀཾ [ཛཱིཝིཏཾ (ཀ.)] ཀཔྤེཏི. ཨཡཾ ཝུཙྩཏི པུགྒལོ སཱཝཛྫབྷོཛཱི.

ཀཏམོ ཙ པུགྒལོ ཨནཝཛྫབྷོཛཱི? ཨིདྷེཀཙྩོ པུགྒལོ ན ཀུཧནཱཡ ན ལཔནཱཡ ན ནེམིཏྟིཀཏཱཡ ན ནིཔྤེསིཀཏཱཡ ན ལཱབྷེན ལཱབྷཾ ནིཛིགཱིསནཏཱཡ ན དཱརུདཱནེན ན ཝེལུ༹དཱནེན ན པཏྟདཱནེན ན པུཔྥདཱནེན ན ཕལདཱནེན ན སིནཱནདཱནེན ན ཙུཎྞདཱནེན ན མཏྟིཀཱདཱནེན ན དནྟཀཊྛདཱནེན ན མུཁོདཀདཱནེན ན ཙཱཊུཀམྱཏཱཡ ན མུགྒསཱུཔྱཏཱཡ ན པཱརིབྷཊྱཏཱཡ ན པཱིཋམདྡིཀཏཱཡ ན ཝཏྠུཝིཛྫཱཡ ན ཏིརཙྪཱནཝིཛྫཱཡ ན ཨངྒཝིཛྫཱཡ ན ནཀྑཏྟཝིཛྫཱཡ ན དཱུཏགམནེན ན པཧིཎགམནེན ན ཛངྒྷཔེསནིཡེན ན ཝེཛྫཀམྨེན ན ནཝཀམྨེན ན པིཎྜཔཊིཔིཎྜཀེན ན དཱནཱནུཔྤདཱནེན, དྷམྨེན སམེན ལདྡྷཱ ལབྷིཏྭཱ ཨདྷིགནྟྭཱ ཝིནྡིཏྭཱ པཊིལབྷིཏྭཱ ཛཱིཝིཀཾ ཀཔྤེཏི. ཨཡཾ ཝུཙྩཏི པུགྒལོ ཨནཝཛྫབྷོཛཱི.

ཨེཏེ ཨལདྡྷཱ ཨནཝཛྫབྷོཛཱིཏི ཨེཏེ ཨནཝཛྫབྷོཛཱི ཨལདྡྷཱ ཨལབྷིཏྭཱ ཨནདྷིགནྟྭཱ ཨཝིནྡིཏྭཱ ཨཔྤཊིལབྷིཏྭཱཏི – ཨེཏེ ཨལདྡྷཱ ཨནཝཛྫབྷོཛཱི, ཨེཀོ ཙརེ ཁགྒཝིསཱཎཀཔྤོ. ཏེནཱཧ སོ པཙྩེཀསམྦུདྡྷོ –

‘‘ཨདྡྷཱ པསཾསཱམ སཧཱཡསམྤདཾ, སེཊྛཱ སམཱ སེཝིཏབྦཱ སཧཱཡཱ;

ཨེཏེ ཨལདྡྷཱ ཨནཝཛྫབྷོཛཱི, ཨེཀོ ཙརེ ཁགྒཝིསཱཎཀཔྤོ’’ཏི.

༡༣༤.

དིསྭཱ སུཝཎྞསྶ པབྷསྶརཱནི, ཀམྨཱརཔུཏྟེན སུནིཊྛིཏཱནི;

སངྒྷཊྚཡནྟཱནི [སཾགྷཊྚམཱནཱནི (སུ. ནི. ༤༨)] དུཝེ བྷུཛསྨིཾ, ཨེཀོ ཙརེ ཁགྒཝིསཱཎཀཔྤོ.

དིསྭཱ སུཝཎྞསྶ པབྷསྶརཱནཱིཏི དིསྭཱ པསྶིཏྭཱ ཏུལཡིཏྭཱ ཏཱིརཡིཏྭཱ ཝིབྷཱཝཡིཏྭཱ ཝིབྷཱུཏཾ ཀཏྭཱ. སུཝཎྞསྶཱཏི ཛཱཏརཱུཔསྶ. པབྷསྶརཱནཱིཏི པརིསུདྡྷཱནི པརིཡོདཱཏཱནཱིཏི – དིསྭཱ སུཝཎྞསྶ པབྷསྶརཱནི.

ཀམྨཱརཔུཏྟེན སུནིཊྛིཏཱནཱིཏི ཀམྨཱརཔུཏྟོ ཝུཙྩཏི སུཝཎྞཀཱརོ. ཀམྨཱརཔུཏྟེན སུནིཊྛིཏཱནཱིཏི ཀམྨཱརཔུཏྟེན སུནིཊྛིཏཱནི སུཀཏཱནི སུཔརིཀམྨཀཏཱནཱིཏི – ཀམྨཱརཔུཏྟེན སུནིཊྛིཏཱནི.

སངྒྷཊྚཡནྟཱནི དུཝེ བྷུཛསྨིནྟི བྷུཛོ ཝུཙྩཏི ཧཏྠོ. ཡཐཱ ཨེཀསྨིཾ ཧཏྠེ དྭེ ནཱུཔུརཱནི [དྷུཝརཱནི (སྱཱ.)] གྷཊྚེནྟི [གྷཊེནྟི (སྱཱ.)]; ཨེཝམེཝ སཏྟཱ ཏཎྷཱཝསེན དིཊྛིཝསེན ནིརཡེ གྷཊྚེནྟི, ཏིརཙྪཱནཡོནིཡཾ གྷཊྚེནྟི, པེཏྟིཝིསཡེ གྷཊྚེནྟི, མནུསྶལོཀེ གྷཊྚེནྟི, དེཝལོཀེ གྷཊྚེནྟི, གཏིཡཱ གཏིཾ ཨུཔཔཏྟིཡཱ ཨུཔཔཏྟིཾ པཊིསནྡྷིཡཱ པཊིསནྡྷིཾ བྷཝེན བྷཝཾ སཾསཱརེན སཾསཱརཾ ཝཊྚེན ཝཊྚཾ གྷཊྚེནྟི སངྒྷཊྚེནྟི སངྒྷཊྚེནྟཱ ཙརནྟི ཝིཧརནྟི ཨིརིཡནྟི ཝཏྟེནྟི པཱལེནྟི ཡཔེནྟི ཡཱཔེནྟཱིཏི – སངྒྷཊྚཡནྟཱནི དུཝེ བྷུཛསྨིཾ, ཨེཀོ ཙརེ ཁགྒཝིསཱཎཀཔྤོ. ཏེནཱཧ སོ པཙྩེཀསམྦུདྡྷོ –

‘‘དིསྭཱ སུཝཎྞསྶ པབྷསྶརཱནི, ཀམྨཱརཔུཏྟེན སུནིཊྛིཏཱནི;

སངྒྷཊྚཡནྟཱནི དུཝེ བྷུཛསྨིཾ, ཨེཀོ ཙརེ ཁགྒཝིསཱཎཀཔྤོ’’.

༡༣༥.

ཨེཝཾ དུཏཱིཡེན སཧཱ མམསྶ, ཝཱཙཱབྷིལཱཔོ ཨབྷིསཛྫནཱ ཝཱ;

ཨེཏཾ བྷཡཾ ཨཱཡཏིཾ པེཀྑམཱནོ, ཨེཀོ ཙརེ ཁགྒཝིསཱཎཀཔྤོ.

ཨེཝཾ དུཏཱིཡེན སཧཱ མམསྶཱཏི ཏཎྷཱདུཏིཡོ ཝཱ ཧོཏི པུགྒལདུཏིཡོ ཝཱ. ཀཐཾ ཏཎྷཱདུཏིཡོ ཧོཏི? ཏཎྷཱཏི རཱུཔཏཎྷཱ…པེ… དྷམྨཏཎྷཱ. ཡསྶེསཱ ཏཎྷཱ ཨཔྤཧཱིནཱ, སོ ཝུཙྩཏི ཏཎྷཱདུཏིཡོ.

ཏཎྷཱདུཏིཡོ པུརིསོ, དཱིགྷམདྡྷཱན སཾསརཾ;

ཨིཏྠབྷཱཝཉྙཐཱབྷཱཝཾ, སཾསཱརཾ ནཱཏིཝཏྟཏཱིཏི.

ཨེཝཾ ཏཎྷཱདུཏིཡོ ཝཱ ཧོཏི.

ཀཐཾ པུགྒལདུཏིཡོ ཧོཏི? ཨིདྷེཀཙྩོ ན ཨཏྠཧེཏུ [ཨཏྟཧེཏུ (སྱཱ.)] ན ཀཱརཎཧེཏུ ཨུདྡྷཏོ ཨཝཱུཔསནྟཙིཏྟོ ཨེཀསྶ ཝཱ དུཏིཡོ ཧོཏི, དྭིནྣཾ ཝཱ ཏཏིཡོ ཧོཏི, ཏིཎྞཾ ཝཱ ཙཏུཏྠོ ཧོཏི. ཏཏྠ བཧུཾ སམྥཔྤལཱཔཾ པལཔཏི; སེཡྻཐིདཾ – རཱཛཀཐཾ ཙོརཀཐཾ མཧཱམཏྟཀཐཾ སེནཱཀཐཾ བྷཡཀཐཾ ཡུདྡྷཀཐཾ ཨནྣཀཐཾ པཱནཀཐཾ ཝཏྠཀཐཾ སཡནཀཐཾ མཱལཱཀཐཾ གནྡྷཀཐཾ ཉཱཏིཀཐཾ ཡཱནཀཐཾ གཱམཀཐཾ ནིགམཀཐཾ ནགརཀཐཾ ཛནཔདཀཐཾ ཨིཏྠིཀཐཾ [ཨིཏྠིཀཐཾ པུརིསཀཐཾ (སྱཱ. ཀ.) དཱི. ནི. ༡.༡༧, ༢༠༡; སཾ. ནི. ༥.༡༠༨༠ པསྶིཏབྦཾ] སཱུརཀཐཾ ཝིསིཁཱཀཐཾ ཀུམྦྷཊྛཱནཀཐཾ པུབྦཔེཏཀཐཾ ནཱནཏྟཀཐཾ ལོཀཀྑཱཡིཀཾ སམུདྡཀྑཱཡིཀཾ ཨིཏིབྷཝཱབྷཝཀཐཾ ཀཐེཏི. ཨེཝཾ པུགྒལདུཏིཡོ ཧོཏཱིཏི – ཨེཝཾ དུཏཱིཡེན སཧཱ མམསྶ.

ཝཱཙཱབྷིལཱཔོ ཨབྷིསཛྫནཱ ཝཱཏི ཝཱཙཱབྷིལཱཔོ ཝུཙྩཏི བཱཏྟིཾས ཏིརཙྪཱནཀཐཱ, སེཡྻཐིདཾ – རཱཛཀཐཾ…པེ… ཨིཏིབྷཝཱབྷཝཀཐཾ. ཨབྷིསཛྫནཱ ཝཱཏི དྭེ སཛྫནཱ – ཏཎྷཱསཛྫནཱ ཙ དིཊྛིསཛྫནཱ ཙ…པེ… ཨཡཾ ཏཎྷཱསཛྫནཱ…པེ… ཨཡཾ དིཊྛིསཛྫནཱཏི – ཝཱཙཱབྷིལཱཔོ ཨབྷིསཛྫནཱ ཝཱ.

ཨེཏཾ བྷཡཾ ཨཱཡཏིཾ པེཀྑམཱནོཏི. བྷཡནྟི ཛཱཏིབྷཡཾ ཛརཱབྷཡཾ བྱཱདྷིབྷཡཾ མརཎབྷཡཾ རཱཛབྷཡཾ ཙོརབྷཡཾ ཨགྒིབྷཡཾ ཨུདཀབྷཡཾ ཨཏྟཱནུཝཱདབྷཡཾ པརཱནུཝཱདབྷཡཾ དཎྜབྷཡཾ དུགྒཏིབྷཡཾ ཨཱུམིབྷཡཾ ཀུམྦྷིལབྷཡཾ ཨཱཝཊྚབྷཡཾ སུསུམཱརབྷཡཾ ཨཱཛཱིཝཀབྷཡཾ ཨསིལོཀབྷཡཾ པརིསསཱརཛྫབྷཡཾ མདནབྷཡཾ བྷཡཱནཀཾ ཚམྦྷིཏཏྟཾ ལོམཧཾསོ ཙེཏསོ ཨུབྦེགོ ཨུཏྲཱསོ. ཨེཏཾ བྷཡཾ ཨཱཡཏིཾ པེཀྑམཱནོཏི ཨེཏཾ བྷཡཾ ཨཱཡཏིཾ པེཀྑམཱནོ དཀྑམཱནོ ཨོལོཀཡམཱནོ ནིཛ྄ཛྷཱཡམཱནོ ཨུཔཔརིཀྑམཱནོཏི – ཨེཏཾ བྷཡཾ ཨཱཡཏིཾ པེཀྑམཱནོ, ཨེཀོ ཙརེ ཁགྒཝིསཱཎཀཔྤོ. ཏེནཱཧ སོ པཙྩེཀསམྦུདྡྷོ –

‘‘ཨེཝཾ དུཏཱིཡེན སཧཱ མམསྶ, ཝཱཙཱབྷིལཱཔོ ཨབྷིསཛྫནཱ ཝཱ;

ཨེཏཾ བྷཡཾ ཨཱཡཏིཾ པེཀྑམཱནོ, ཨེཀོ ཙརེ ཁགྒཝིསཱཎཀཔྤོ’’.

༡༣༦.

ཀཱམཱ ཧི ཙིཏྲཱ མདྷུརཱ མནོརམཱ, ཝིརཱུཔརཱུཔེན མཐེནྟི ཙིཏྟཾ;

ཨཱདཱིནཝཾ ཀཱམགུཎེསུ དིསྭཱ, ཨེཀོ ཙརེ ཁགྒཝིསཱཎཀཔྤོ.

ཀཱམཱ ཧི ཙིཏྲཱ མདྷུརཱ མནོརམཱཏི. ཀཱམཱཏི ཨུདྡཱནཏོ དྭེ ཀཱམཱ – ཝཏྠུཀཱམཱ ཙ ཀིལེསཀཱམཱ ཙ…པེ… ཨིམེ ཝུཙྩནྟི ཝཏྠུཀཱམཱ…པེ… ཨིམེ ཝུཙྩནྟི ཀིལེསཀཱམཱ. ཙིཏྲཱཏི ནཱནཱཝཎྞཱ རཱུཔཱ ནཱནཱཝཎྞཱ སདྡཱ ནཱནཱཝཎྞཱ གནྡྷཱ ནཱནཱཝཎྞཱ རསཱ ནཱནཱཝཎྞཱ ཕོཊྛབྦཱ ཨིཊྛཱ ཀནྟཱ མནཱཔཱ པིཡརཱུཔཱ ཀཱམཱུཔསཾཧིཏཱ རཛནཱིཡཱ. མདྷུརཱཏི ཝུཏྟཉྷེཏཾ བྷགཝཏཱ [མ. ནི. ༡.༡༦༧ པསྶིཏབྦཾ] – ‘‘པཉྩིམེ, བྷིཀྑཝེ, ཀཱམགུཎཱ. ཀཏམེ པཉྩ? ཙཀྑུཝིཉྙེཡྻཱ རཱུཔཱ ཨིཊྛཱ ཀནྟཱ མནཱཔཱ པིཡརཱུཔཱ ཀཱམཱུཔསཾཧིཏཱ རཛནཱིཡཱ, སོཏཝིཉྙེཡྻཱ སདྡཱ…པེ… གྷཱནཝིཉྙེཡྻཱ གནྡྷཱ… ཛིཝ྄ཧཱཝིཉྙེཡྻཱ རསཱ… ཀཱཡཝིཉྙེཡྻཱ ཕོཊྛབྦཱ ཨིཊྛཱ ཀནྟཱ མནཱཔཱ པིཡརཱུཔཱ ཀཱམཱུཔསཾཧིཏཱ རཛནཱིཡཱ. ཨིམེ ཁོ, བྷིཀྑཝེ, པཉྩ ཀཱམགུཎཱ. ཡཾ ཁོ, བྷིཀྑཝེ, ཨིམེ པཉྩ ཀཱམགུཎེ པཊིཙྩ ཨུཔྤཛྫཏི སུཁཾ སོམནསྶཾ, ཨིདཾ ཝུཙྩཏི ཀཱམསུཁཾ མིལ༹ྷསུཁཾ [མཱིལ༹ྷསུཁཾ (པསྶ མ. ནི. ༣.༣༢༨)] པུཐུཛྫནསུཁཾ ཨནརིཡསུཁཾ, ན སེཝིཏབྦཾ ན བྷཱཝེཏབྦཾ ན བཧུལཱིཀཱཏབྦཾ, ‘བྷཱཡིཏབྦཾ ཨེཏསྶ སུཁསྶཱ’ཏི ཝདཱམཱི’’ཏི – ཀཱམཱ ཧི ཙིཏྲཱ མདྷུརཱ མནོརམཱཏི. མནོཏི ཡཾ ཙིཏྟཾ…པེ… ཏཛྫཱ མནོཝིཉྙཱཎདྷཱཏུ. མནོ རམེནྟི ཐོམེནྟི ཏོསེནྟི པཧཱསེནྟཱིཏི – ཀཱམཱ ཧི ཙིཏྲཱ མདྷུརཱ མནོརམཱ.

ཝིརཱུཔརཱུཔེན མཐེནྟི ཙིཏྟནྟི ནཱནཱཝཎྞེཧི རཱུཔེཧི…པེ… ནཱནཱཝཎྞེཧི ཕོཊྛབྦེཧི ཙིཏྟཾ མཐེནྟི ཏོསེནྟི པཧཱསེནྟཱིཏི – ཝིརཱུཔརཱུཔེན མཐེནྟི ཙིཏྟཾ.

ཨཱདཱིནཝཾ ཀཱམགུཎེསུ དིསྭཱཏི. ཝུཏྟཉྷེཏཾ བྷགཝཏཱ – ‘‘ཀོ ཙ, བྷིཀྑཝེ, ཀཱམཱནཾ ཨཱདཱིནཝོ? ཨིདྷ, བྷིཀྑཝེ, ཀུལཔུཏྟོ ཡེན སིཔྤཊྛཱནེན ཛཱིཝིཀཾ ཀཔྤེཏི, ཡདི མུདྡཱཡ ཡདི གཎནཱཡ ཡདི སངྑཱནེན ཡདི ཀསིཡཱ ཡདི ཝཎིཛྫཱཡ ཡདི གོརཀྑེན ཡདི ཨིསྶཏྠེན [ཨིསྶཊྛེན (སྱཱ.), ཨིསྶཏྟེན (ཀ.) པསྶ མ. ནི. ༡.༡༦༧] ཡདི རཱཛཔོརིསེན ཡདི སིཔྤཉྙཏརེན, སཱིཏསྶ པུརཀྑཏོ ཨུཎྷསྶ པུརཀྑཏོ ཌཾསམཀསཝཱཏཱཏཔསརཱིསཔསམྥསྶེཧི སམྥསྶམཱནོ [རིསྶམཱནོ (མ. ནི. ༡.༡༦༧)] ཁུཔྤིཔཱསཱཡ མཱིཡམཱནོ; ཨཡཾ, བྷིཀྑཝེ, ཀཱམཱནཾ ཨཱདཱིནཝོ སནྡིཊྛིཀོ དུཀྑཀྑནྡྷོ ཀཱམཧེཏུ ཀཱམནིདཱནཾ ཀཱམཱདྷིཀརཎཾ ཀཱམཱནམེཝ ཧེཏུ.

‘‘ཏསྶ ཙེ, བྷིཀྑཝེ, ཀུལཔུཏྟསྶ ཨེཝཾ ཨུཊྛཧཏོ གྷཊཏོ ཝཱཡམཏོ ཏེ བྷོགཱ ནཱབྷིནིཔྥཛྫནྟི, སོ སོཙཏི ཀིལམཏི པརིདེཝཏི ཨུརཏྟཱལི༹ཾ ཀནྡཏི, སམྨོཧཾ ཨཱཔཛྫཏི – ‘མོགྷཾ ཝཏ མེ ཨུཊྛཱནཾ, ཨཕལོ ཝཏ མེ ཝཱཡཱམོ’ཏི. ཨཡམྤི, བྷིཀྑཝེ, ཀཱམཱནཾ ཨཱདཱིནཝོ སནྡིཊྛིཀོ དུཀྑཀྑནྡྷོ ཀཱམཧེཏུ ཀཱམནིདཱནཾ ཀཱམཱདྷིཀརཎཾ ཀཱམཱནམེཝ ཧེཏུ.

‘‘ཏསྶ ཙེ, བྷིཀྑཝེ, ཀུལཔུཏྟསྶ ཨེཝཾ ཨུཊྛཧཏོ གྷཊཏོ ཝཱཡམཏོ ཏེ བྷོགཱ ཨབྷིནིཔྥཛྫནྟི, སོ ཏེསཾ བྷོགཱནཾ ཨཱརཀྑཱདྷིཀརཎཾ དུཀྑཾ དོམནསྶཾ [དུཀྑདོམནསྶཾ (སྱཱ. ཀ.)] པཊིསཾཝེདེཏི – ‘ཀིནྟི མེ བྷོགེ ནེཝ རཱཛཱནོ ཧརེཡྻུཾ, ན ཙོརཱ ཧརེཡྻུཾ, ན ཨགྒི ཌཧེཡྻ, ན ཨུདཀཾ ཝཧེཡྻ, ན ཨཔྤིཡཱ དཱཡཱདཱ ཧརེཡྻུ’ནྟི. ཏསྶ ཨེཝཾ ཨཱརཀྑཏོ གོཔཡཏོ ཏེ བྷོགེ རཱཛཱནོ ཝཱ ཧརནྟི ཙོརཱ ཝཱ ཧརནྟི ཨགྒི ཝཱ ཌཧཏི ཨུདཀཾ ཝཱ ཝཧཏི ཨཔྤིཡཱ ཝཱ དཱཡཱདཱ ཧརནྟི. སོ སོཙཏི…པེ… སམྨོཧཾ ཨཱཔཛྫཏི – ‘ཡམྤི མེ ཨཧོསི ཏམྤི ནོ ནཏྠཱི’ཏི. ཨཡམྤི, བྷིཀྑཝེ, ཀཱམཱནཾ ཨཱདཱིནཝོ སནྡིཊྛིཀོ དུཀྑཀྑནྡྷོ ཀཱམཧེཏུ ཀཱམནིདཱནཾ ཀཱམཱདྷིཀརཎཾ ཀཱམཱནམེཝ ཧེཏུ.

‘‘པུན ཙཔརཾ, བྷིཀྑཝེ, ཀཱམཧེཏུ ཀཱམནིདཱནཾ ཀཱམཱདྷིཀརཎཾ ཀཱམཱནམེཝ ཧེཏུ རཱཛཱནོཔི རཱཛཱུཧི ཝིཝདནྟི, ཁཏྟིཡཱཔི ཁཏྟིཡེཧི ཝིཝདནྟི, བྲཱཧྨཎཱཔི བྲཱཧྨཎེཧི ཝིཝདནྟི, གཧཔཏཱིཔི གཧཔཏཱིཧི ཝིཝདནྟི, མཱཏཱཔི པུཏྟེན ཝིཝདཏི, པུཏྟོཔི མཱཏརཱ ཝིཝདཏི, པིཏཱཔི པུཏྟེན ཝིཝདཏི, པུཏྟོཔི པིཏརཱ ཝིཝདཏི, བྷཱཏཱཔི བྷགིནིཡཱ ཝིཝདཏི, བྷགིནཱིཔི བྷཱཏརཱ ཝིཝདཏི, སཧཱཡོཔི སཧཱཡེན ཝིཝདཏི. ཏེ ཏཏྠ ཀལཧཝིགྒཧཝིཝཱདཱཔནྣཱ ཨཉྙམཉྙཾ པཱཎཱིཧིཔི ཨུཔཀྐམནྟི ལེཌྜཱུཧིཔི ཨུཔཀྐམནྟི དཎྜེཧིཔི ཨུཔཀྐམནྟི སཏྠེཧིཔི ཨུཔཀྐམནྟི. ཏེ ཏཏྠ མརཎམྤི ནིགཙྪནྟི མརཎམཏྟམྤི དུཀྑཾ. ཨཡམྤི, བྷིཀྑཝེ, ཀཱམཱནཾ ཨཱདཱིནཝོ སནྡིཊྛིཀོ དུཀྑཀྑནྡྷོ ཀཱམཧེཏུ ཀཱམནིདཱནཾ ཀཱམཱདྷིཀརཎཾ ཀཱམཱནམེཝ ཧེཏུ.

‘‘པུན ཙཔརཾ, བྷིཀྑཝེ, ཀཱམཧེཏུ ཀཱམནིདཱནཾ ཀཱམཱདྷིཀརཎཾ ཀཱམཱནམེཝ ཧེཏུ ཨསིཙམྨཾ གཧེཏྭཱ དྷནུཀལཱཔཾ སནྣཡ྄ཧིཏྭཱ ཨུབྷཏོབྱཱུལ༹ྷཾ [ཨུབྷཏོཝིཡཱུལ༹ྷཾ (སྱཱ.) པསྶ མ. ནི. ༡.༡༦༨] སངྒཱམཾ པཀྑནྡནྟི, ཨུསཱུསུཔི ཁིཔྤམཱནེསུ སཏྟཱིསུཔི ཁིཔྤམཱནཱསུ ཨསཱིསུཔི ཝིཛྫོཏལནྟེསུ. ཏེ ཏཏྠ ཨུསཱུཧིཔི ཝིཛ྄ཛྷནྟི སཏྟཱིཧིཔི [སཏྟིཡཱཔི (མ. ནི. ༡.༡༦༧, ༡༧༨)] ཝིཛ྄ཛྷནྟི ཨསིནཱཔི སཱིསཾ ཚིནྡནྟི. ཏེ ཏཏྠ མརཎམྤི ནིགཙྪནྟི མརཎམཏྟམྤི དུཀྑཾ. ཨཡམྤི, བྷིཀྑཝེ, ཀཱམཱནཾ ཨཱདཱིནཝོ སནྡིཊྛིཀོ དུཀྑཀྑནྡྷོ ཀཱམཧེཏུ ཀཱམནིདཱནཾ ཀཱམཱདྷིཀརཎཾ ཀཱམཱནམེཝ ཧེཏུ.

‘‘པུན ཙཔརཾ, བྷིཀྑཝེ, ཀཱམཧེཏུ ཀཱམནིདཱནཾ ཀཱམཱདྷིཀརཎཾ ཀཱམཱནམེཝ ཧེཏུ ཨསིཙམྨཾ གཧེཏྭཱ དྷནུཀལཱཔཾ སནྣཡ྄ཧིཏྭཱ ཨདྡཱཝལེཔནཱ [ཨདྡྷཱཝལེཔནཱ (སྱཱ.)] ཨུཔཀཱརིཡོ པཀྑནྡནྟི, ཨུསཱུསུཔི ཁིཔྤམཱནེསུ སཏྟཱིསུཔི ཁིཔྤམཱནཱསུ, ཨསཱིསུཔི ཝིཛྫོཏལནྟེསུ. ཏེ ཏཏྠ ཨུསཱུཧིཔི ཝིཛ྄ཛྷནྟི སཏྟཱིཧིཔི ཝིཛ྄ཛྷནྟི ཚཀཎཀཱཡཔི [ཚཀཎཊིཡཱཔི (སྱཱ.), པཀྐཊྛིཡཱ (སཱི. ཨཊྛ.) པསྶ མ. ནི. ༡.༡༦༨] ཨོསིཉྩནྟི ཨབྷིཝགྒེནཔི ཨོམདྡནྟི ཨསིནཱཔི སཱིསཾ ཚིནྡནྟི. ཏེ ཏཏྠ མརཎམྤི ནིགཙྪནྟི མརཎམཏྟམྤི དུཀྑཾ. ཨཡམྤི, བྷིཀྑཝེ, ཀཱམཱནཾ ཨཱདཱིནཝོ སནྡིཊྛིཀོ དུཀྑཀྑནྡྷོ ཀཱམཧེཏུ ཀཱམནིདཱནཾ ཀཱམཱདྷིཀརཎཾ ཀཱམཱནམེཝ ཧེཏུ.

‘‘པུན ཙཔརཾ, བྷིཀྑཝེ, ཀཱམཧེཏུ ཀཱམནིདཱནཾ ཀཱམཱདྷིཀརཎཾ ཀཱམཱནམེཝ ཧེཏུ སནྡྷིམྤི ཚིནྡནྟི ནིལློཔམྤི ཧརནྟི ཨེཀཱགཱརིཀམྤི ཀརོནྟི པརིཔནྠེཔི ཏིཊྛནྟི པརདཱརམྤི གཙྪནྟི. ཏམེནཾ རཱཛཱནོ གཧེཏྭཱ ཝིཝིདྷཱ ཀམྨཀཱརཎཱ ཀཱརེནྟི – ཀསཱཧིཔི ཏཱལེ༹ནྟི, ཝེཏྟེཧིཔི ཏཱལེ༹ནྟི, ཨཌྜྷདཎྜཀེཧིཔི ཏཱལེ༹ནྟི, ཧཏྠམྤི ཚིནྡནྟི…པེ… ཨསིནཱཔི སཱིསཾ ཚིནྡནྟི. ཏེ ཏཏྠ མརཎམྤི ནིགཙྪནྟི མརཎམཏྟམྤི དུཀྑཾ. ཨཡམྤི, བྷིཀྑཝེ, ཀཱམཱནཾ ཨཱདཱིནཝོ སནྡིཊྛིཀོ དུཀྑཀྑནྡྷོ ཀཱམཧེཏུ ཀཱམནིདཱནཾ ཀཱམཱདྷིཀརཎཾ ཀཱམཱནམེཝ ཧེཏུ.

‘‘པུན ཙཔརཾ, བྷིཀྑཝེ, ཀཱམཧེཏུ ཀཱམནིདཱནཾ ཀཱམཱདྷིཀརཎཾ ཀཱམཱནམེཝ ཧེཏུ ཀཱཡེན དུཙྩརིཏཾ ཙརནྟི ཝཱཙཱཡ དུཙྩརིཏཾ ཙརནྟི མནསཱ དུཙྩརིཏཾ ཙརནྟི. ཏེ ཀཱཡེན དུཙྩརིཏཾ ཙརིཏྭཱ ཝཱཙཱཡ དུཙྩརིཏཾ ཙརིཏྭཱ མནསཱ དུཙྩརིཏཾ ཙརིཏྭཱ ཀཱཡསྶ བྷེདཱ པརཾ མརཎཱ ཨཔཱཡཾ དུགྒཏིཾ ཝིནིཔཱཏཾ ནིརཡཾ ཨུཔཔཛྫནྟི. ཨཡམྤི, བྷིཀྑཝེ, ཀཱམཱནཾ ཨཱདཱིནཝོ སམྤརཱཡིཀོ དུཀྑཀྑནྡྷོ ཀཱམཧེཏུ ཀཱམནིདཱནཾ ཀཱམཱདྷིཀརཎཾ ཀཱམཱནམེཝ ཧེཏུ’’.

ཨཱདཱིནཝཾ ཀཱམགུཎེསུ དིསྭཱཏི ཀཱམགུཎེསུ ཨཱདཱིནཝཾ དིསྭཱ པསྶིཏྭཱ ཏུལཡིཏྭཱ ཏཱིརཡིཏྭཱ ཝིབྷཱཝཡིཏྭཱ ཝིབྷཱུཏཾ ཀཏྭཱཏི – ཨཱདཱིནཝཾ ཀཱམགུཎེསུ དིསྭཱ, ཨེཀོ ཙརེ ཁགྒཝིསཱཎཀཔྤོ. ཏེནཱཧ སོ པཙྩེཀསམྦུདྡྷོ –

‘‘ཀཱམཱ ཧི ཙིཏྲཱ མདྷུརཱ མནོརམཱ, ཝིརཱུཔརཱུཔེན མཐེནྟི ཙིཏྟཾ;

ཨཱདཱིནཝཾ ཀཱམགུཎེསུ དིསྭཱ, ཨེཀོ ཙརེ ཁགྒཝིསཱཎཀཔྤོ’’ཏི.

༡༣༧.

ཨཱིཏཱི ཙ གཎྜོ ཙ ཨུཔདྡཝོ ཙ, རོགོ ཙ སལླཉྩ བྷཡཉྩ མེཏཾ;

ཨེཏཾ བྷཡཾ ཀཱམགུཎེསུ དིསྭཱ, ཨེཀོ ཙརེ ཁགྒཝིསཱཎཀཔྤོ.

ཨཱིཏཱི ཙ གཎྜོ ཙ ཨུཔདྡཝོ ཙ, རོགོ ཙ སལླཉྩ བྷཡཉྩ མེཏནྟི ཝུཏྟཉྷེཏཾ བྷགཝཏཱ – ‘‘བྷཡནྟི, བྷིཀྑཝེ, ཀཱམཱནམེཏཾ ཨདྷིཝཙནཾ. དུཀྑནྟི, བྷིཀྑཝེ, ཀཱམཱནམེཏཾ ཨདྷིཝཙནཾ. རོགོཏི, བྷིཀྑཝེ, ཀཱམཱནམེཏཾ ཨདྷིཝཙནཾ. གཎྜོཏི, བྷིཀྑཝེ, ཀཱམཱནམེཏཾ ཨདྷིཝཙནཾ. སལླནྟི, བྷིཀྑཝེ, ཀཱམཱནམེཏཾ ཨདྷིཝཙནཾ. སངྒོཏི, བྷིཀྑཝེ, ཀཱམཱནམེཏཾ ཨདྷིཝཙནཾ. པངྐོཏི, བྷིཀྑཝེ, ཀཱམཱནམེཏཾ ཨདྷིཝཙནཾ. གབྦྷོཏི, བྷིཀྑཝེ, ཀཱམཱནམེཏཾ ཨདྷིཝཙནཾ. ཀསྨཱ ཙ, བྷིཀྑཝེ, བྷཡནྟི ཀཱམཱནམེཏཾ ཨདྷིཝཙནཾ? ཡསྨཱ ཙ ཀཱམརཱགརཏྟཱཡཾ, བྷིཀྑཝེ, ཚནྡརཱགཝིནིབདྡྷོ [ཚནྡརཱགཝིནིབནྡྷོ (སྱཱ. ཀ.) པསྶ ཨ. ནི. ༨.༥༦] དིཊྛདྷམྨིཀཱཔི བྷཡཱ ན པརིམུཙྩཏི, སམྤརཱཡིཀཱཔི བྷཡཱ ན པརིམུཙྩཏི, ཏསྨཱ བྷཡནྟི ཀཱམཱནམེཏཾ ཨདྷིཝཙནཾ. ཀསྨཱ ཙ, བྷིཀྑཝེ, དུཀྑནྟི…པེ… རོགོཏི… གཎྜོཏི… སལླནྟི… སངྒོཏི… པངྐོཏི… གབྦྷོཏི ཀཱམཱནམེཏཾ ཨདྷིཝཙནཾ? ཡསྨཱ ཙ ཀཱམརཱགརཏྟཱཡཾ, བྷིཀྑཝེ, ཚནྡརཱགཝིནིབདྡྷོ དིཊྛདྷམྨིཀཱཔི གབྦྷཱ ན པརིམུཙྩཏི, སམྤརཱཡིཀཱཔི གབྦྷཱ ན པརིམུཙྩཏི, ཏསྨཱ གབྦྷོཏི ཀཱམཱནམེཏཾ ཨདྷིཝཙན’’ནྟི.

བྷཡཾ དུཀྑཉྩ རོགོ ཙ, གཎྜོ སལླཉྩ སངྒོ ཙ;

པངྐོ གབྦྷོ ཙ ཨུབྷཡཾ, ཨེཏེ ཀཱམཱ པཝུཙྩནྟི;

ཡཏྠ སཏྟོ པུཐུཛྫནོ.

ཨོཏིཎྞོ སཱཏརཱུཔེན, པུན གབྦྷཱཡ གཙྪཏི;

ཡཏོ ཙ བྷིཀྑུ ཨཱཏཱཔཱི, སམྤཛཉྙཾ ན རིཙྩཏི [ན རིཉྩཏི (སྱཱ. ཀ.) སཾ. ནི. ༤.༢༥༡].

སོ ཨིམཾ པལིཔཐཾ དུགྒཾ, ཨཏིཀྐམྨ ཏཐཱཝིདྷོ;

པཛཾ ཛཱཏིཛརཱུཔེཏཾ, ཕནྡམཱནཾ ཨཝེཀྑཏཱིཏི.

ཨཱིཏཱི ཙ གཎྜོ ཙ ཨུཔདྡཝོ ཙ, རོགོ ཙ སལླཉྩ བྷཡཉྩ མེཏཾ.

ཨེཏཾ བྷཡཾ ཀཱམགུཎེསུ དིསྭཱཏི ཨེཏཾ བྷཡཾ ཀཱམགུཎེསུ དིསྭཱ པསྶིཏྭཱ ཏུལཡིཏྭཱ ཏཱིརཡིཏྭཱ ཝིབྷཱཝཡིཏྭཱ ཝིབྷཱུཏཾ ཀཏྭཱཏི – ཨེཏཾ བྷཡཾ ཀཱམགུཎེསུ དིསྭཱ, ཨེཀོ ཙརེ ཁགྒཝིསཱཎཀཔྤོ. ཏེནཱཧ སོ པཙྩེཀསམྦུདྡྷོ –

‘‘ཨཱིཏཱི ཙ གཎྜོ ཙ ཨུཔདྡཝོ ཙ, རོགོ ཙ སལླཉྩ བྷཡཉྩ མེཏཾ;

ཨེཏཾ བྷཡཾ ཀཱམགུཎེསུ དིསྭཱ, ཨེཀོ ཙརེ ཁགྒཝིསཱཎཀཔྤོ’’ཏི.

༡༣༨.

སཱིཏཉྩ ཨུཎྷཉྩ ཁུདཾ པིཔཱསཾ, ཝཱཏཱཏཔེ ཌཾསསརཱིསཔེ [ཌཾསསིརིཾསཔེ (སྱཱ.), ཌཾསམཀསསརཱིསཔེ (ཀ.)] ཙ;

སབྦཱནིཔེཏཱནི ཨབྷིསམྦྷཝིཏྭཱ, ཨེཀོ ཙརེ ཁགྒཝིསཱཎཀཔྤོ.

སཱིཏཉྩ ཨུཎྷཉྩ ཁུདཾ པིཔཱསནྟི. སཱིཏནྟི དྭཱིཧི ཀཱརཎེཧི སཱིཏཾ ཧོཏི – ཨབྦྷནྟརདྷཱཏུཔྤཀོཔཝསེན ཝཱ སཱིཏཾ ཧོཏི བཧིདྡྷཱ ཨུཏུཝསེན ཝཱ སཱིཏཾ ཧོཏི. ཨུཎྷནྟི དྭཱིཧི ཀཱརཎེཧི ཨུཎྷཾ ཧོཏི – ཨབྦྷནྟརདྷཱཏུཔྤཀོཔཝསེན ཝཱ ཨུཎྷཾ ཧོཏི བཧིདྡྷཱ ཨུཏུཝསེན ཝཱ ཨུཎྷཾ ཧོཏི. ཁུདཱ [ཁུདྡཱ (སྱཱ. ཀ.)] ཝུཙྩཏི ཚཱཏཀོ. པིཔཱསཱ ཝུཙྩཏི ཨུདཀཔིཔཱསཱཏི – སཱིཏཉྩ ཨུཎྷཉྩ ཁུདཾ པིཔཱསཾ.

ཝཱཏཱཏཔེ ཌཾསསརཱིསཔེ ཙཱཏི. ཝཱཏཱཏི པུརཏྠིམཱ ཝཱཏཱ པཙྪིམཱ ཝཱཏཱ ཨུཏྟརཱ ཝཱཏཱ དཀྑིཎཱ ཝཱཏཱ སརཛཱ ཝཱཏཱ ཨརཛཱ ཝཱཏཱ སཱིཏཱ ཝཱཏཱ ཨུཎྷཱ ཝཱཏཱ པརིཏྟཱ ཝཱཏཱ ཨདྷིམཏྟཱ ཝཱཏཱ ཝེརམྦྷཝཱཏཱ པཀྑཝཱཏཱ སུཔཎྞཝཱཏཱ ཏཱལཔཎྞཝཱཏཱ [ཏཱལཝཎྜཝཱཏཱ (ཀ.) ཙཱུལ༹ནི. ཨུཔསཱིཝམཱཎཝཔུཙྪཱནིདྡེས ༤༣] ཝིདྷཱུཔནཝཱཏཱ. ཨཱཏཔོ ཝུཙྩཏི སཱུརིཡསནྟཱཔོ. ཌཾསཱ ཝུཙྩནྟི པིངྒལམཀྑིཀཱ. སརཱིསཔཱ ཝུཙྩནྟི ཨཧཱིཏི – ཝཱཏཱཏཔེ ཌཾསསརཱིསཔེ ཙ.

སབྦཱནིཔེཏཱནི ཨབྷིསམྦྷཝིཏྭཱཏི ཨབྷིབྷཝིཏྭཱ ཨཛ྄ཛྷོཏྠརིཏྭཱ པརིཡཱདིཡིཏྭཱ མདྡིཏྭཱཏི – སབྦཱནིཔེཏཱནི ཨབྷིསམྦྷཝིཏྭཱ, ཨེཀོ ཙརེ ཁགྒཝིསཱཎཀཔྤོ. ཏེནཱཧ སོ པཙྩེཀསམྦུདྡྷོ –

‘‘སཱིཏཉྩ ཨུཎྷཉྩ ཁུདཾ པིཔཱསཾ, ཝཱཏཱཏཔེ ཌཾསསརཱིསཔེ ཙ;

སབྦཱནིཔེཏཱནི ཨབྷིསམྦྷཝིཏྭཱ, ཨེཀོ ཙརེ ཁགྒཝིསཱཎཀཔྤོ’’ཏི.

༡༣༩.

ནཱགོཝ ཡཱུཐཱནི ཝིཝཛྫཡིཏྭཱ, སཉྫཱཏཁནྡྷོ པདུམཱི ཨུལཱ༹རོ;

ཡཐཱབྷིརནྟཾ ཝིཧརེ [ཝཱིཧརཾ (སུ. ནི. ༥༣)] ཨརཉྙེ, ཨེཀོ ཙརེ ཁགྒཝིསཱཎཀཔྤོ.

ནཱགོཝ ཡཱུཐཱནི ཝིཝཛྫཡིཏྭཱཏི ནཱགོ ཝུཙྩཏི ཧཏྠིནཱགོ. པཙྩེཀསམྦུདྡྷོཔི ནཱགོ. ཀིཾཀཱརཎཱ པཙྩེཀསམྦུདྡྷོ ནཱགོ? ཨཱགུཾ ན ཀརོཏཱིཏི ནཱགོ; ན གཙྪཏཱིཏི ནཱགོ; ན ཨཱགཙྪཏཱིཏི ནཱགོ. ཀཐཾ སོ པཙྩེཀསམྦུདྡྷོ ཨཱགུཾ ན ཀརོཏཱིཏི ནཱགོ? ཨཱགུ ཝུཙྩཏི པཱཔཀཱ ཨཀུསལཱ དྷམྨཱ སཾཀིལེསིཀཱ པོནོབྷཝིཀཱ སདརཱ དུཀྑཝིཔཱཀཱ ཨཱཡཏིཾ ཛཱཏིཛརཱམརཎིཡཱ.

ཨཱགུཾ ན ཀརོཏི ཀིཉྩི ལོཀེ, སབྦསཾཡོགེ ཝིསཛྫ བནྡྷནཱནི;

སབྦཏྠ ན སཛྫཏི ཝིམུཏྟོ, ནཱགོ ཏཱདི པཝུཙྩཏེ ཏཐཏྟཱ.

ཨེཝཾ སོ པཙྩེཀསམྦུདྡྷོ ཨཱགུཾ ན ཀརོཏཱིཏི ནཱགོ.

ཀཐཾ སོ པཙྩེཀསམྦུདྡྷོ ན གཙྪཏཱིཏི ནཱགོ? སོ པཙྩེཀསམྦུདྡྷོ ན ཚནྡཱགཏིཾ གཙྪཏི, ན དོསཱགཏིཾ གཙྪཏི, ན མོཧཱགཏིཾ གཙྪཏི, ན བྷཡཱགཏིཾ གཙྪཏི, ན རཱགཝསེན གཙྪཏི, ན དོསཝསེན གཙྪཏི, ན མོཧཝསེན གཙྪཏི, ན མཱནཝསེན གཙྪཏི, ན དིཊྛིཝསེན གཙྪཏི, ན ཨུདྡྷཙྩཝསེན གཙྪཏི, ན ཝིཙིཀིཙྪཱཝསེན གཙྪཏི, ན ཨནུསཡཝསེན གཙྪཏི, ན ཝགྒེཧི ཀཔྤེཧི ཡཱཡཏི ནཱིཡཏི [ནིཡྻཏི (སྱཱ. ཀ.)] ཝུཡ྄ཧཏི སཾཧརཱིཡཏི. ཨེཝཾ སོ པཙྩེཀསམྦུདྡྷོ ན གཙྪཏཱིཏི ནཱགོ.

ཀཐཾ སོ པཙྩེཀསམྦུདྡྷོ ན ཨཱགཙྪཏཱིཏི ནཱགོ? སོཏཱཔཏྟིམགྒེན ཡེ ཀིལེསཱ པཧཱིནཱ ཏེ ཀིལེསེ ན པུནེཏི ན པཙྩེཏི ན པཙྩཱགཙྪཏི, སཀདཱགཱམིམགྒེན…པེ… ཨནཱགཱམིམགྒེན…པེ… ཨརཧཏྟམགྒེན ཡེ ཀིལེསཱ པཧཱིནཱ ཏེ ཀིལེསེ ན པུནེཏི ན པཙྩེཏི ན པཙྩཱགཙྪཏི. ཨེཝཾ སོ པཙྩེཀསམྦུདྡྷོ ན ཨཱགཙྪཏཱིཏི ནཱགོ.

ནཱགོཝ ཡཱུཐཱནི ཝིཝཛྫཡིཏྭཱཏི ཡཐཱ སོ ཧཏྠིནཱགོ ཡཱུཐཱནི ཝིཝཛྫེཏྭཱ པརིཝཛྫེཏྭཱ ཨབྷིནིཝཛྫེཏྭཱ ཨེཀོཝ ཨརཉྙཝནམཛ྄ཛྷོགཱཧེཏྭཱ [ཨརཉྙེ ཝནམཛ྄ཛྷསྶ ཨཛ྄ཛྷོགཱཧེཏྭཱ (སྱཱ.)] ཙརཏི ཝིཧརཏི ཨིརིཡཏི ཝཏྟེཏི པཱལེཏི ཡཔེཏི ཡཱཔེཏི, པཙྩེཀསམྦུདྡྷོཔི གཎཾ ཝིཝཛྫེཏྭཱ པརིཝཛྫེཏྭཱ ཨབྷིཝཛྫེཏྭཱ ཨེཀོ [ཨེཀོ ཙརེ ཁགྒཝིསཱཎཀཔྤོ (སྱཱ.)] ཨརཉྙཝནཔཏྠཱནི པནྟཱནི སེནཱསནཱནི པཊིསེཝཏི ཨཔྤསདྡཱནི ཨཔྤནིགྒྷོསཱནི ཝིཛནཝཱཏཱནི མནུསྶརཱཧསྶེཡྻཀཱནི པཊིསལླཱནསཱརུཔྤཱནི. སོ ཨེཀོ གཙྪཏི ཨེཀོ ཏིཊྛཏི ཨེཀོ ནིསཱིདཏི ཨེཀོ སེཡྻཾ ཀཔྤེཏི ཨེཀོ གཱམཾ པིཎྜཱཡ པཝིསཏི ཨེཀོ པཊིཀྐམཏི ཨེཀོ རཧོ ནིསཱིདཏི ཨེཀོ ཙངྐམཾ ཨདྷིཊྛཱཏི ཨེཀོ ཙརཏི ཝིཧརཏི ཨིརིཡཏི ཝཏྟེཏི པཱལེཏི ཡཔེཏི ཡཱཔེཏཱིཏི – ནཱགོཝ ཡཱུཐཱནི ཝིཝཛྫཡིཏྭཱ.

སཉྫཱཏཁནྡྷོ པདུམཱི ཨུལཱ༹རོཏི ཡཐཱ སོ ཧཏྠིནཱགོ སཉྫཱཏཀྑནྡྷོ སཏྟརཏནོ ཝཱ ཧོཏི ཨཊྛརཏནོ ཝཱ, པཙྩེཀསམྦུདྡྷོཔི སཉྫཱཏཀྑནྡྷོ ཨསེཀྑེན སཱིལཀྑནྡྷེན ཨསེཀྑེན སམཱདྷིཀྑནྡྷེན ཨསེཀྑེན པཉྙཱཀྑནྡྷེན ཨསེཀྑེན ཝིམུཏྟིཀྑནྡྷེན ཨསེཀྑེན ཝིམུཏྟིཉཱཎདསྶནཀྑནྡྷེན. ཡཐཱ སོ ཧཏྠིནཱགོ པདུམཱི, པཙྩེཀསམྦུདྡྷོཔི སཏྟཧི བོཛ྄ཛྷངྒཔུཔྥེཧི པདུམཱི, སཏིསམྦོཛ྄ཛྷངྒཔུཔྥེན དྷམྨཝིཙཡསམྦོཛ྄ཛྷངྒཔུཔྥེན ཝཱིརིཡསམྦོཛ྄ཛྷངྒཔུཔྥེན པཱིཏིསམྦོཛ྄ཛྷངྒཔུཔྥེན, པཱིཏིསམྦོཛ྄ཛྷངྒཔུཔྥེན པསྶདྡྷིསམྦོཛ྄ཛྷངྒཔུཔྥེན སམཱདྷིསམྦོཛ྄ཛྷངྒཔུཔྥེན ཨུཔེཀྑཱསམྦོཛ྄ཛྷངྒཔུཔྥེན. ཡཐཱ སོ ཧཏྠིནཱགོ ཨུལཱ༹རོ ཐཱམེན བལེན ཛཝེན སཱུརེན, པཙྩེཀསམྦུདྡྷོཔི ཨུལཱ༹རོ སཱིལེན སམཱདྷིནཱ པཉྙཱཡ ཝིམུཏྟིཡཱ ཝིམུཏྟིཉཱཎདསྶནེནཱཏི – སཉྫཱཏཁནྡྷོ པདུམཱི ཨུལཱ༹རོ.

ཡཐཱབྷིརནྟཾ ཝིཧརེ ཨརཉྙེཏི ཡཐཱ སོ ཧཏྠིནཱགོ ཡཐཱབྷིརནྟཾ ཨརཉྙེ ཝིཧརཏི, པཙྩེཀསམྦུདྡྷོཔི ཡཐཱབྷིརནྟཾ ཨརཉྙེ ཝིཧརཏི. པཋམེནཔི ཛྷཱནེན ཡཐཱབྷིརནྟཾ ཨརཉྙེ ཝིཧརཏི, དུཏིཡེནཔི ཛྷཱནེན…པེ… ཏཏིཡེནཔི ཛྷཱནེན… ཙཏུཏྠེནཔི ཛྷཱནེན ཡཐཱབྷིརནྟཾ ཨརཉྙེ ཝིཧརཏི; མེཏྟཱཡཔི ཙེཏོཝིམུཏྟིཡཱ ཡཐཱབྷིརནྟཾ ཨརཉྙེ ཝིཧརཏི, ཀརུཎཱཡཔི ཙེཏོཝིམུཏྟིཡཱ… མུདིཏཱཡཔི ཙེཏོཝིམུཏྟིཡཱ… ཨུཔེཀྑཱཡཔི ཙེཏོཝིམུཏྟིཡཱ ཡཐཱབྷིརནྟཾ ཨརཉྙེ ཝིཧརཏི; ཨཱཀཱསཱནཉྩཱཡཏནསམཱཔཏྟིཡཱཔི ཡཐཱབྷིརནྟཾ ཨརཉྙེ ཝིཧརཏི, ཝིཉྙཱཎཉྩཱཡཏནསམཱཔཏྟིཡཱཔི… ཨཱཀིཉྩཉྙཱཡཏནསམཱཔཏྟིཡཱཔི… ནེཝསཉྙཱནཱསཉྙཱཡཏནསམཱཔཏྟིཡཱཔི… ནིརོདྷསམཱཔཏྟིཡཱཔི… ཕལསམཱཔཏྟིཡཱཔི ཡཐཱབྷིརནྟཾ ཨརཉྙེ ཝིཧརཏཱིཏི – ཡཐཱབྷིརནྟཾ ཝིཧརེ ཨརཉྙེ, ཨེཀོ ཙརེ ཁགྒཝིསཱཎཀཔྤོ. ཏེནཱཧ སོ པཙྩེཀསམྦུདྡྷོ –

‘‘ནཱགོཝ ཡཱུཐཱནི ཝིཝཛྫཡིཏྭཱ, སཉྫཱཏཁནྡྷོ པདུམཱི ཨུལཱ༹རོ;

ཡཐཱབྷིརནྟཾ ཝིཧརེ ཨརཉྙེ, ཨེཀོ ཙརེ ཁགྒཝིསཱཎཀཔྤོ’’ཏི.

༡༤༠.

ཨཊྛཱནཏཾ སངྒཎིཀཱརཏསྶ, ཡཾ ཕསྶཡེ [ཕུསྶཡེ (སྱཱ. ཀ.)] སཱམཡིཀཾ [ཨཱསཱམཱཡིཀཾ (ཀ.)] ཝིམུཏྟིཾ;

ཨཱདིཙྩབནྡྷུསྶ ཝཙོ ནིསམྨ, ཨེཀོ ཙརེ ཁགྒཝིསཱཎཀཔྤོ.

ཨཊྛཱནཏཾ སངྒཎིཀཱརཏསྶ, ཡཾ ཕསྶཡེ སཱམཡིཀཾ ཝིམུཏྟིནྟི ཝུཏྟཉྷེཏཾ བྷགཝཏཱ – ‘‘ཡཱཝཏཱནནྡ [སོ ཝཏཱནནྡ (མ. ནི. ༣.༡༨༦)], བྷིཀྑུ སངྒཎིཀཱརཱམོ སངྒཎིཀརཏོ སངྒཎིཀཱརཱམཏཾ ཨནུཡུཏྟོ, གཎཱརཱམོ གཎརཏོ གཎསམྨུདིཏོ (གཎཱརཱམཏཾ ཨནུཡུཏྟོ) [( ) ནཏྠི མ. ནི. ༣.༡༨༦], ཡཾ ཏཾ ནེཀྑམྨསུཁཾ པཝིཝེཀསུཁཾ ཨུཔསམསུཁཾ སམྦོདྷིསུཁཾ, ཏསྶ སུཁསྶ ནིཀཱམལཱབྷཱི བྷཝིསྶཏི ཨཀིཙྪལཱབྷཱི ཨཀསིརལཱབྷཱིཏི – ནེཏཾ ཋཱནཾ ཝིཛྫཏི. ཡོ ཙ ཁོ སོ, ཨཱནནྡ, བྷིཀྑུ ཨེཀོ གཎསྨཱ ཝཱུཔཀཊྛོ ཝིཧརཏི, ཏསྶེཏཾ བྷིཀྑུནོ པཱཊིཀངྑཾ. ཡཾ ཏཾ ནེཀྑམྨསུཁཾ པཝིཝེཀསུཁཾ ཨུཔསམསུཁཾ སམྦོདྷིསུཁཾ, ཏསྶ སུཁསྶ ནིཀཱམལཱབྷཱི བྷཝིསྶཏི ཨཀིཙྪལཱབྷཱི ཨཀསིརལཱབྷཱིཏི – ཋཱནམེཏཾ ཝིཛྫཏི. ཡཱཝཏཱནནྡ, བྷིཀྑུ སངྒཎིཀཱརཱམོ སངྒཎིཀརཏོ སངྒཎིཀཱརཱམཏཾ ཨནུཡུཏྟོ, གཎཱརཱམོ གཎརཏོ གཎསམྨུདིཏོ (གཎཱརཱམཏཾ ཨནུཡུཏྟོ,) སཱམཱཡིཀཾ [སཱམཡིཀཾ (སྱཱ. ཀ.)] ཝཱ ཀནྟཾ ཙེཏོཝིམུཏྟིཾ ཨུཔསམྤཛྫ ཝིཧརིསྶཏི, ཨསཱམཱཡིཀཾ ཝཱ ཨཀུཔྤནྟི – ནེཏཾ ཋཱནཾ ཝིཛྫཏི. ཡོ ཙ ཁོ སོ, ཨཱནནྡ, བྷིཀྑུ ཨེཀོ གཎསྨཱ ཝཱུཔཀཊྛོ ཝིཧརཏི, ཏསྶེཏཾ བྷིཀྑུནོ པཱཊིཀངྑཾ སཱམཱཡིཀཾ ཝཱ ཀནྟཾ ཙེཏོཝིམུཏྟིཾ ཨུཔསམྤཛྫ ཝིཧརིསྶཏི, ཨསཱམཱཡིཀཾ ཝཱ ཨཀུཔྤནྟི, ཋཱནམེཏཾ ཝིཛྫཏཱི’’ཏི – ཨཊྛཱནཏཾ སངྒཎིཀཱརཏསྶ, ཡཾ ཕསྶཡེ སཱམཡིཀཾ ཝིམུཏྟིཾ.

ཨཱདིཙྩབནྡྷུསྶ ཝཙོ ནིསམྨཱཏི ཨཱདིཙྩོ ཝུཙྩཏི སཱུརིཡོ. སོ གོཏམོ གོཏྟེན. པཙྩེཀསམྦུདྡྷོཔི གོཏམོ གོཏྟེན. སོ པཙྩེཀསམྦུདྡྷོ སཱུརིཡསྶ གོཏྟཉཱཏཀོ གོཏྟབནྡྷུ, ཏསྨཱ པཙྩེཀསམྦུདྡྷོ ཨཱདིཙྩབནྡྷུ. ཨཱདིཙྩབནྡྷུསྶ ཝཙོ ནིསམྨཱཏི ཨཱདིཙྩབནྡྷུསྶ ཝཙནཾ བྱཔྤཐཾ དེསནཾ ཨནུསཱསནཾ ཨནུསིཊྛཾ སུཏྭཱ སུཎིཏྭཱ ཨུགྒཧེཏྭཱ ཨུཔདྷཱརཡིཏྭཱ ཨུཔལཀྑཡིཏྭཱཏི – ཨཱདིཙྩབནྡྷུསྶ ཝཙོ ནིསམྨ, ཨེཀོ ཙརེ ཁགྒཝིསཱཎཀཔྤོ. ཏེནཱཧ སོ པཙྩེཀསམྦུདྡྷོ –

‘‘ཨཊྛཱནཏཾ སངྒཎིཀཱརཏསྶ, ཡཾ ཕསྶཡེ སཱམཡིཀཾ ཝིམུཏྟིཾ;

ཨཱདིཙྩབནྡྷུསྶ ཝཙོ ནིསམྨ, ཨེཀོ ཙརེ ཁགྒཝིསཱཎཀཔྤོ’’ཏི.

དུཏིཡོ ཝགྒོ.

ཏཏིཡཝགྒོ

༡༤༡.

དིཊྛཱིཝིསཱུཀཱནི ཨུཔཱཏིཝཏྟོ, པཏྟོ ནིཡཱམཾ པཊིལདྡྷམགྒོ;

ཨུཔྤནྣཉཱཎོམྷི ཨནཉྙནེཡྻོ, ཨེཀོ ཙརེ ཁགྒཝིསཱཎཀཔྤོ.

དིཊྛིཝིསཱུཀཱནི ཨུཔཱཏིཝཏྟོཏི དིཊྛིཝིསཱུཀཱནི ཝུཙྩནྟི ཝཱིསཏིཝཏྠུཀཱ སཀྐཱཡདིཊྛཱི. ཨིདྷ ཨསྶུཏཝཱ པུཐུཛྫནོ ཨརིཡཱནཾ ཨདསྶཱཝཱི ཨརིཡདྷམྨསྶ ཨཀོཝིདོ ཨརིཡདྷམྨེ ཨཝིནཱིཏོ སཔྤུརིསཱནཾ ཨདསྶཱཝཱི སཔྤུརིསདྷམྨསྶ ཨཀོཝིདོ སཔྤུརིསདྷམྨེ ཨཝིནཱིཏོ རཱུཔཾ ཨཏྟཏོ སམནུཔསྶཏི རཱུཔཝནྟཾ ཝཱ ཨཏྟཱནཾ ཨཏྟནི ཝཱ རཱུཔཾ རཱུཔསྨིཾ ཝཱ ཨཏྟཱནཾ, ཝེདནཾ…པེ… སཉྙཾ… སངྑཱརེ… ཝིཉྙཱཎཾ ཨཏྟཏོ སམནུཔསྶཏི ཝིཉྙཱཎཝནྟཾ ཝཱ ཨཏྟཱནཾ ཨཏྟནི ཝཱ ཝིཉྙཱཎཾ ཝིཉྙཱཎསྨིཾ ཝཱ ཨཏྟཱནཾ. ཡཱ ཨེཝརཱུཔཱ དིཊྛི དིཊྛིགཏཾ དིཊྛིགཧནཾ དིཊྛིཀནྟཱརོ དིཊྛིཝིསཱུཀཱཡིཀཾ དིཊྛིཝིཔྥནྡིཏཾ དིཊྛིསཾཡོཛནཾ གཱཧོ པཊིགྒཱཧོ ཨབྷིནིཝེསོ པརཱམཱསོ ཀུམྨགྒོ མིཙྪཱཔཐོ མིཙྪཏྟཾ ཏིཏྠཱཡཏནཾ ཝིཔརིཡེསགྒཱཧོ ཝིཔརཱིཏགྒཱཧོ ཝིཔལླཱསགྒཱཧོ མིཙྪཱགཱཧོ, ཨཡཱཐཱཝཀསྨིཾ ཡཱཐཱཝཀནྟི གཱཧོ, ཡཱཝཏཱ དྭཱསཊྛི དིཊྛིགཏཱནི – ཨིམཱནི དིཊྛིཝིསཱུཀཱནི. དིཊྛིཝིསཱུཀཱནི ཨུཔཱཏིཝཏྟོཏི དིཊྛིཝིསཱུཀཱནི ཨུཔཱཏིཝཏྟོ ཨཏིཀྐནྟོ སམཏིཀྐནྟོ ཝཱིཏིཝཏྟོཏི – དིཊྛཱིཝིསཱུཀཱནི ཨུཔཱཏིཝཏྟོ.

པཏྟོ ནིཡཱམཾ པཊིལདྡྷམགྒོཏི ནིཡཱམཱ ཝུཙྩནྟི ཙཏྟཱརོ མགྒཱ; ཨརིཡོ ཨཊྛངྒིཀོ མགྒོ, སེཡྻཐིདཾ – སམྨཱདིཊྛི སམྨཱསངྐཔྤོ སམྨཱཝཱཙཱ སམྨཱཀམྨནྟོ སམྨཱཨཱཛཱིཝོ སམྨཱཝཱཡཱམོ སམྨཱསཏི སམྨཱསམཱདྷི. ཙཏཱུཧི ཨརིཡམགྒེཧི སམནྣཱགཏོ ནིཡཱམཾ པཏྟོ སམྤཏྟོ ཨདྷིགཏོ ཕསྶིཏོ སཙྪིཀཏོཏི – པཏྟོ ནིཡཱམཾ. པཊིལདྡྷམགྒོཏི ལདྡྷམགྒོ པཊིལདྡྷམགྒོ ཨདྷིགཏམགྒོ ཕསྶིཏམགྒོ སཙྪིཀཏམགྒོཏི – པཏྟོ ནིཡཱམཾ པཊིལདྡྷམགྒོ.

ཨུཔྤནྣཉཱཎོམྷི ཨནཉྙནེཡྻོཏི ཏསྶ པཙྩེཀསམྦུདྡྷསྶ ཉཱཎཾ ཨུཔྤནྣཾ སམུཔྤནྣཾ ནིབྦཏྟཾ ཨབྷིནིབྦཏྟཾ པཱཏུབྷཱུཏཾ. ‘‘སབྦེ སངྑཱརཱ ཨནིཙྩཱ’’ཏི ཉཱཎཾ ཨུཔྤནྣཾ སམུཔྤནྣཾ ནིབྦཏྟཾ ཨབྷིནིབྦཏྟཾ པཱཏུབྷཱུཏཾ, ‘‘སབྦེ སངྑཱརཱ དུཀྑཱ’’ཏི…པེ… ‘‘སབྦེ དྷམྨཱ ཨནཏྟཱ’’ཏི… ‘‘ཡཾ ཀིཉྩི སམུདཡདྷམྨཾ སབྦཾ ཏཾ ནིརོདྷདྷམྨ’’ནྟི ཉཱཎཾ ཨུཔྤནྣཾ སམུཔྤནྣཾ ནིབྦཏྟཾ ཨབྷིནིབྦཏྟཾ པཱཏུབྷཱུཏནྟི – ཨུཔྤནྣཉཱཎོམྷི. ཨནཉྙནེཡྻོཏི སོ པཙྩེཀསམྦུདྡྷོ ན པརནེཡྻོ

ན པརཔྤཏྟིཡོ ན པརཔྤཙྩཡོ ན པརཔཊིབདྡྷགཱུ, ཡཐཱབྷཱུཏཾ [ཏཾ (ཀ.)] ཛཱནཱཏི པསྶཏི ཨསམྨཱུལ༹ྷོ སམྤཛཱནོ པཊིསྶཏོ. ‘‘སབྦེ སངྑཱརཱ ཨནིཙྩཱ’’ཏི ན པརནེཡྻོ ན པརཔྤཏྟིཡོ ན པརཔྤཙྩཡོ ན པརཔཊིབདྡྷགཱུ, ཡཐཱབྷཱུཏཾ ཛཱནཱཏི པསྶཏི ཨསམྨཱུལ༹ྷོ སམྤཛཱནོ པཊིསྶཏོ. ‘‘སབྦེ སངྑཱརཱ དུཀྑཱ’’ཏི…པེ… ‘‘སབྦེ དྷམྨཱ ཨནཏྟཱ’’ཏི…པེ… ‘‘ཡཾ ཀིཉྩི སམུདཡདྷམྨཾ སབྦཾ ཏཾ ནིརོདྷདྷམྨ’’ནྟི ན པརནེཡྻོ ན པརཔྤཏྟིཡོ ན པརཔྤཙྩཡོ ན པརཔཊིབདྡྷགཱུ, ཡཐཱབྷཱུཏཾ ཛཱནཱཏི པསྶཏི ཨསམྨཱུལ༹ྷོ སམྤཛཱནོ པཊིསྶཏོཏི – ཨུཔྤནྣཉཱཎོམྷི ཨནཉྙནེཡྻོ, ཨེཀོ ཙརེ ཁགྒཝིསཱཎཀཔྤོ. ཏེནཱཧ སོ པཙྩེཀསམྦུདྡྷོ –

‘‘དིཊྛཱིཝིསཱུཀཱནི ཨུཔཱཏིཝཏྟོ, པཏྟོ ནིཡཱམཾ པཊིལདྡྷམགྒོ;

ཨུཔྤནྣཉཱཎོམྷི ཨནཉྙནེཡྻོ, ཨེཀོ ཙརེ ཁགྒཝིསཱཎཀཔྤོ’’ཏི.

༡༤༢.

ནིལློལུཔོ ནིཀྐུཧོ ནིཔྤིཔཱསོ, ནིམྨཀྑོ ནིདྡྷནྟཀསཱཝམོཧོ;

ནིརཱསསོ [ནིརཱསཡོ (སཱི. ཨཊྛ.) སུ. ནི. ༥༦] སབྦལོཀེ བྷཝིཏྭཱ, ཨེཀོ ཙརེ ཁགྒཝིསཱཎཀཔྤོ.

ནིལློལུཔོ ནིཀྐུཧོ ནིཔྤིཔཱསོཏི ལོལུཔྤཾ ཝུཙྩཏི ཏཎྷཱ. ཡོ རཱགོ སཱརཱགོ…པེ… ཨབྷིཛ྄ཛྷཱ ལོབྷོ ཨཀུསལམཱུལཾ. སཱ ལོལུཔྤཱ ཏཎྷཱ ཏསྶ པཙྩེཀསམྦུདྡྷསྶ པཧཱིནཱ ཨུཙྪིནྣམཱུལཱ ཏཱལཱཝཏྠུཀཏཱ ཨནབྷཱཝཾཀཏཱ ཨཱཡཏིཾ ཨནུཔྤཱདདྷམྨཱ. ཏསྨཱ པཙྩེཀསམྦུདྡྷོ ནིལློལུཔོ.

ནིཀྐུཧོཏི ཏཱིཎི ཀུཧནཝཏྠཱུནི – པཙྩཡཔཊིསེཝནསངྑཱཏཾ ཀུཧནཝཏྠུ, ཨིརིཡཱཔཐསངྑཱཏཾ ཀུཧནཝཏྠུ, སཱམནྟཛཔྤནསངྑཱཏཾ ཀུཧནཝཏྠུ.

ཀཏམཾ པཙྩཡཔཊིསེཝནསངྑཱཏཾ ཀུཧནཝཏྠུ? ཨིདྷ གཧཔཏིཀཱ བྷིཀྑུཾ [བྷིཀྑཱུ (ཀ.) མཧཱནི. ༨༧] ནིམནྟེནྟི ཙཱིཝརཔིཎྜཔཱཏསེནཱསནགིལཱནཔཙྩཡབྷེསཛྫཔརིཀྑཱརེཧི, སོ པཱཔིཙྪོ ཨིཙྪཱཔཀཏོ ཨཏྠིཀོ ཙཱིཝརཔིཎྜཔཱཏསེནཱསནགིལཱནཔཙྩཡབྷེསཛྫཔརིཀྑཱརཱནཾ བྷིཡྻོཀམྱཏཾ ཨུཔཱདཱཡ ཙཱིཝརཾ པཙྩཀྑཱཏི, པིཎྜཔཱཏཾ པཙྩཀྑཱཏི, སེནཱསནཾ པཙྩཀྑཱཏི, གིལཱནཔཙྩཡབྷེསཛྫཔརིཀྑཱརཾ པཙྩཀྑཱཏི. སོ ཨེཝམཱཧ – ‘‘ཀིཾ སམཎསྶ མཧགྒྷེན ཙཱིཝརེན! ཨེཏཾ སཱརུཔྤཾ ཡཾ སམཎོ སུསཱནཱ ཝཱ སངྐཱརཀཱུཊཱ ཝཱ པཱཔཎིཀཱ ཝཱ ནནྟཀཱནི ཨུཙྩིནིཏྭཱ སངྒྷཱཊིཀཾ ཀརིཏྭཱ དྷཱརེཡྻ. ཀིཾ སམཎསྶ མཧགྒྷེན པིཎྜཔཱཏེན! ཨེཏཾ སཱརུཔྤཾ ཡཾ སམཎོ ཨུཉྪཱཙརིཡཱཡ པིཎྜིཡཱལོཔེན ཛཱིཝིཀཾ ཀཔྤེཡྻ. ཀིཾ སམཎསྶ མཧགྒྷེན སེནཱསནེན! ཨེཏཾ སཱརུཔྤཾ ཡཾ སམཎོ རུཀྑམཱུལིཀོ ཝཱ ཨསྶ སོསཱནིཀོ ཝཱ ཨབྦྷོཀཱསིཀོ ཝཱ. ཀིཾ སམཎསྶ མཧགྒྷེན གིལཱནཔཙྩཡབྷེསཛྫཔརིཀྑཱརེན! ཨེཏཾ སཱརུཔྤཾ ཡཾ སམཎོ པཱུཏིམུཏྟེན ཝཱ ཧརིཏཀཱིཁཎྜེན ཝཱ ཨོསདྷཾ ཀརེཡྻཱ’’ཏི. ཏདུཔཱདཱཡ ལཱུཁཾ ཙཱིཝརཾ དྷཱརེཏི ལཱུཁཾ པིཎྜཔཱཏཾ པརིབྷུཉྫཏི ལཱུཁཾ སེནཱསནཾ པཊིསེཝཏི ལཱུཁཾ གིལཱནཔཙྩཡབྷེསཛྫཔརིཀྑཱརཾ པཊིསེཝཏི. ཏམེནཾ གཧཔཏིཀཱ ཨེཝཾ ཛཱནནྟི – ‘‘ཨཡཾ སམཎོ ཨཔྤིཙྪོ སནྟུཊྛོ པཝིཝིཏྟོ ཨསཾསཊྛོ ཨཱརདྡྷཝཱིརིཡོ དྷུཏཝཱདོ’’ཏི. བྷིཡྻོ བྷིཡྻོ ནིམནྟེནྟི ཙཱིཝརཔིཎྜཔཱཏསེནཱསནགིལཱནཔཙྩཡབྷེསཛྫཔརིཀྑཱརེཧི. སོ ཨེཝམཱཧ – ‘‘ཏིཎྞཾ སམྨུཁཱིབྷཱཝཱ སདྡྷོ ཀུལཔུཏྟོ བཧུཾ པུཉྙཾ པསཝཏི, སདྡྷཱཡ སམྨུཁཱིབྷཱཝཱ སདྡྷོ ཀུལཔུཏྟོ བཧུཾ པུཉྙཾ པསཝཏི, དེཡྻདྷམྨསྶ སམྨུཁཱིབྷཱཝཱ སདྡྷོ ཀུལཔུཏྟོ བཧུཾ པུཉྙཾ པསཝཏི, དཀྑིཎེཡྻཱནཾ སམྨུཁཱིབྷཱཝཱ སདྡྷོ ཀུལཔུཏྟོ བཧུཾ པུཉྙཾ པསཝཏི. ཏུམྷཱཀཉྩེཝཱཡཾ སདྡྷཱ ཨཏྠི, དེཡྻདྷམྨོ ཙ སཾཝིཛྫཏི, ཨཧཉྩ པཊིགྒཱཧཀོ. སཙེཧཾ ན པཊིགྒཧེསྶཱམི, ཨེཝཾ ཏུམྷེ པུཉྙེན པརིབཱཧིརཱ བྷཝིསྶཐ [བྷཝིསྶནྟི (མཧཱནི. ༨༧)]. ན མཡ྄ཧཾ ཨིམིནཱ ཨཏྠོ. ཨཔི ཙ, ཏུམྷཱཀཾཡེཝ ཨནུཀམྤཱཡ པཊིགྒཎྷཱམཱི’’ཏི. ཏདུཔཱདཱཡ བཧུམྤི ཙཱིཝརཾ པཊིགྒཎྷཱཏི, བཧུམྤི པིཎྜཔཱཏཾ པཊིགྒཎྷཱཏི, བཧུམྤི སེནཱསནཾ པཊིགྒཎྷཱཏི, བཧུམྤི གིལཱནཔཙྩཡབྷེསཛྫཔརིཀྑཱརཾ པཊིགྒཎྷཱཏི. ཡཱ ཨེཝརཱུཔཱ བྷཱཀུཊིཀཱ བྷཱཀུཊིཡཾ ཀུཧནཱ ཀུཧཱཡནཱ ཀུཧིཏཏྟཾ – ཨིདཾ པཙྩཡཔཊིསེཝནསངྑཱཏཾ ཀུཧནཝཏྠུ.

ཀཏམཾ ཨིརིཡཱཔཐསངྑཱཏཾ ཀུཧནཝཏྠུ? ཨིདྷེཀཙྩོ པཱཔིཙྪོ ཨིཙྪཱཔཀཏོ སམྦྷཱཝནཱདྷིཔྤཱཡོ ‘‘ཨེཝཾ མཾ ཛནོ སམྦྷཱཝེསྶཏཱི’’ཏི གམནཾ སཎྛཔེཏི ཋཱནཾ སཎྛཔེཏི ནིསཛྫཾ [ནིསཛྫནཾ (ཀ.)] སཎྛཔེཏི སཡནཾ སཎྛཔེཏི, པཎིདྷཱཡ གཙྪཏི པཎིདྷཱཡ ཏིཊྛཏི པཎིདྷཱཡ ནིསཱིདཏི པཎིདྷཱཡ སེཡྻཾ ཀཔྤེཏི སམཱཧིཏོ ཝིཡ གཙྪཏི སམཱཧིཏོ ཝིཡ ཏིཊྛཏི སམཱཧིཏོ ཝིཡ ནིསཱིདཏི སམཱཧིཏོ ཝིཡ སེཡྻཾ ཀཔྤེཏི, ཨཱཔཱཐཀཛ྄ཛྷཱཡཱིཝ [ཨཱཔཱཏཀཛ྄ཛྷཱཡཱི ཙ (ཀ.)] ཧོཏི. ཡཱ ཨེཝརཱུཔཱ ཨིརིཡཱཔཐསྶ ཨཱཋཔནཱ ཋཔནཱ སཎྛཔནཱ བྷཱཀུཊིཀཱ བྷཱཀུཊིཡཾ ཀུཧནཱ ཀུཧཱཡནཱ ཀུཧིཏཏྟཾ [ཀུཧཱཡིཏཏྟཾ (སྱཱ. ཀ.), ཝིསུདྡྷིམགྒཊྛཀཐཱ ཨོལོཀེཏབྦཱ] – ཨིདཾ ཨིརིཡཱཔཐསངྑཱཏཾ ཀུཧནཝཏྠུ.

ཀཏམཾ སཱམནྟཛཔྤནསངྑཱཏཾ ཀུཧནཝཏྠུ? ཨིདྷེཀཙྩོ པཱཔིཙྪོ ཨིཙྪཱཔཀཏོ སམྦྷཱཝནཱདྷིཔྤཱཡོ ‘‘ཨེཝཾ མཾ ཛནོ སམྦྷཱཝེསྶཏཱི’’ཏི ཨརིཡདྷམྨེ སནྣིསྶིཏཝཱཙཾ བྷཱསཏི. ‘‘ཡོ ཨེཝརཱུཔཾ ཙཱིཝརཾ དྷཱརེཏི སོ སམཎོ མཧེསཀྑོ’’ཏི བྷཎཏི; ཡོ ཨེཝརཱུཔཾ པཏྟཾ དྷཱརེཏི…པེ… ལོཧཐཱལཀཾ དྷཱརེཏི… དྷམྨཀརཎཾ དྷཱརེཏི… པརིསྶཱཝནཾ དྷཱརེཏི… ཀུཉྩིཀཾ དྷཱརེཏི… ཨུཔཱཧནཾ དྷཱརེཏི… ཀཱཡབནྡྷནཾ དྷཱརེཏི… ཨཱཡོགཾ [ཨཱཡོགབནྡྷནཾ (སྱཱ. ཀ.) མཧཱནི. ༨༧] དྷཱརེཏི སོ སམཎོ མཧེསཀྑོ’’ཏི བྷཎཏི; ‘‘ཡསྶ ཨེཝརཱུཔཱ ཨུཔཛ྄ཛྷཱཡོ སོ སམཎོ མཧེསཀྑོ’’ཏི བྷཎཏི; ཡསྶ ཨེཝརཱུཔོ ཨཱཙརིཡོ …པེ… ཨེཝརཱུཔཱ སམཱནུཔཛ྄ཛྷཱཡཀཱ… སམཱནཱཙརིཡཀཱ… མིཏྟཱ… སནྡིཊྛཱ… སམྦྷཏྟཱ… སཧཱཡཱ སོ སམཎོ མཧེསཀྑོཏི བྷཎཏི; ཡོ ཨེཝརཱུཔེ ཝིཧཱརེ ཝསཏི… ཨཌྜྷཡོགེ ཝསཏི… པཱསཱདེ ཝསཏི… ཧམྨིཡེ ཝསཏི… གུཧཱཡཾ ཝསཏི… ལེཎེ ཝསཏི… ཀུཊིཡཾ ཝསཏི… ཀཱུཊཱགཱརེ ཝསཏི… ཨཊྚེ ཝསཏི… མཱལེ༹ ཝསཏི… ཨུདྡཎྜེ [ཨུཊྚཎྜེ (ཀ.)] ཝསཏི… ཨུཔཊྛཱནསཱལཱཡཾ ཝསཏི… མཎྜཔེ ཝསཏི… རུཀྑམཱུལེ ཝསཏི སོ སམཎོ མཧེསཀྑོ’’ཏི བྷཎཏི.

ཨཐ ཝཱ, ཀོརཛིཀཀོརཛིཀོ བྷཱཀུཊིཀབྷཱཀུཊིཀོ ཀུཧཀཀུཧཀོ ལཔཀལཔཀོ མུཁསམྦྷཱཝིཀོ ‘‘ཨཡཾ སམཎོ ཨིམཱསཾ ཨེཝརཱུཔཱནཾ སནྟཱནཾ ཝིཧཱརསམཱཔཏྟཱིནཾ ལཱབྷཱི’’ཏི ཏཱདིསཾ གམྦྷཱིརཾ གཱུལ༹ྷཾ ནིཔུཎཾ པཊིཙྪནྣཾ ལོཀུཏྟརཾ སུཉྙཏཱཔཊིསཉྙུཏྟཾ ཀཐཾ ཀཐེཏི. ཡཱ ཨེཝརཱུཔཱ བྷཱཀུཊིཀཱ བྷཱཀུཊིཡཾ ཀུཧནཱ ཀུཧཱཡནཱ ཀུཧིཏཏྟཾ, ཨིདཾ སཱམནྟཛཔྤནསངྑཱཏཾ ཀུཧནཝཏྠུ. ཏསྶ པཙྩེཀསམྦུདྡྷསྶ ཨིམཱནི ཏཱིཎི ཀུཧནཝཏྠཱུནི པཧཱིནཱནི སམུཙྪིནྣཱནི ཝཱུཔསནྟཱནི པཊིཔྤསྶདྡྷཱནི ཨབྷབྦུཔྤཏྟིཀཱནི ཉཱཎགྒིནཱ དཌྜྷཱནི. ཏསྨཱ སོ པཙྩེཀསམྦུདྡྷོ ནིཀྐུཧོ.

ནིཔྤིཔཱསོཏི པིཔཱསཱ ཝུཙྩཏི ཏཎྷཱ. ཡོ རཱགོ སཱརཱགོ…པེ… ཨབྷིཛ྄ཛྷཱ ལོབྷོ ཨཀུསལམཱུལཾ. སཱ པིཔཱསཱ ཏཎྷཱ ཏསྶ པཙྩེཀསམྦུདྡྷསྶ པཧཱིནཱ ཨུཙྪིནྣམཱུལཱ ཏཱལཱཝཏྠུཀཏཱ ཨནབྷཱཝཾཀཏཱ ཨཱཡཏིཾ ཨནུཔྤཱདདྷམྨཱ. ཏསྨཱ པཙྩེཀསམྦུདྡྷོ ནིཔྤིཔཱསོཏི – ནིལློལུཔོ ནིཀྐུཧོ ནིཔྤིཔཱསོ.

ནིམྨཀྑོ ནིདྡྷནྟཀསཱཝམོཧོཏི. མཀྑོཏི ཡོ མཀྑོ མཀྑཱཡནཱ [མཀྑིཡནཱ (ཀ.) པསྶ ཝིབྷ. ༨༩༢] མཀྑཱཡིཏཏྟཾ ནིཊྛུརིཡཾ ནིཊྛུརིཡཀམྨཾ. ཀསཱཝོཏི རཱགོ ཀསཱཝོ, དོསོ ཀསཱཝོ, མོཧོ ཀསཱཝོ, ཀོདྷོ…པེ… ཨུཔནཱཧོ… མཀྑོ… པལཱ༹སོ… སབྦཱཀུསལཱབྷིསངྑཱརཱ ཀསཱཝཱ. མོཧོཏི དུཀྑེ ཨཉྙཱཎཾ, དུཀྑསམུདཡེ ཨཉྙཱཎཾ, དུཀྑནིརོདྷེ ཨཉྙཱཎཾ, དུཀྑནིརོདྷགཱམིནིཡཱ པཊིཔདཱཡ ཨཉྙཱཎཾ, པུབྦནྟེ ཨཉྙཱཎཾ, ཨཔརནྟེ ཨཉྙཱཎཾ, པུབྦནྟཱཔརནྟེ ཨཉྙཱཎཾ, ཨིདཔྤཙྩཡཏཱཔཊིཙྩསམུཔྤནྣེསུ དྷམྨེསུ ཨཉྙཱཎཾ. ཡཾ ཨེཝརཱུཔཾ ཨཉྙཱཎཾ ཨདསྶནཾ ཨནབྷིསམཡོ ཨནནུབོདྷོ ཨཔྤཊིཝེདྷོ ཨསཾགཱཧནཱ ཨཔརིཡོགཱཧནཱ ཨསམཔེཀྑནཱ ཨཔཙྩཝེཀྑཎཱ ཨཔཙྩཀྑཀམྨཾ དུམྨེཛ྄ཛྷཾ བཱལྱཾ ཨསམྤཛཉྙཾ མོཧོ པམོཧོ སམྨོཧོ ཨཝིཛྫཱ ཨཝིཛྫོགྷོ ཨཝིཛྫཱཡོགོ ཨཝིཛྫཱནུསཡོ ཨཝིཛྫཱཔརིཡུཊྛཱནཾ ཨཝིཛྫཱལངྒཱི མོཧོ ཨཀུསལམཱུལཾ. ཏསྶ པཙྩེཀསམྦུདྡྷསྶ མཀྑོ ཙ ཀསཱཝོ ཙ མོཧོ ཙ ཝནྟཱ སཾཝནྟཱ ནིདྡྷནྟཱ པཧཱིནཱ སམུཙྪིནྣཱ ཝཱུཔསནྟཱ པཊིཔྤསྶདྡྷཱ ཨབྷབྦུཔྤཏྟིཀཱ ཉཱཎགྒིནཱ དཌྜྷཱཏི. སོ པཙྩེཀསམྦུདྡྷོ ནིམྨཀྑོ ནིདྡྷནྟཀསཱཝམོཧོ.

ནིརཱསསོ སབྦལོཀེ བྷཝིཏྭཱཏི ཨཱསཱ ཝུཙྩཏི ཏཎྷཱ. ཡོ རཱགོ སཱརཱགོ…པེ… ཨབྷིཛ྄ཛྷཱ ལོབྷོ ཨཀུསལམཱུལཾ. སབྦལོཀེཏི སབྦཨཔཱཡལོཀེ སབྦམནུསྶལོཀེ སབྦདེཝལོཀེ སབྦཁནྡྷལོཀེ སབྦདྷཱཏུལོཀེ སབྦཨཱཡཏནལོཀེ. ནིརཱསསོ སབྦལོཀེ བྷཝིཏྭཱཏི སབྦལོཀེ ནིརཱསསོ བྷཝིཏྭཱ ནིཏྟཎྷོ བྷཝིཏྭཱ ནིཔྤིཔཱསོ བྷཝིཏྭཱཏི – ནིརཱསསོ སབྦལོཀེ བྷཝིཏྭཱ, ཨེཀོ ཙརེ ཁགྒཝིསཱཎཀཔྤོ. ཏེནཱཧ སོ པཙྩེཀསམྦུདྡྷོ –

‘‘ནིལློལུཔོ ནིཀྐུཧོ ནིཔྤིཔཱསོ, ནིམྨཀྑོ ནིདྡྷནྟཀསཱཝམོཧོ;

ནིརཱསསོ སབྦལོཀེ བྷཝིཏྭཱ, ཨེཀོ ཙརེ ཁགྒཝིསཱཎཀཔྤོ’’ཏི.

༡༤༣.

པཱཔཾ སཧཱཡཾ པརིཝཛྫཡེཐ, ཨནཏྠདསྶིཾ ཝིསམེ ནིཝིཊྛཾ;

སཡཾ ན སེཝེ པསུཏཾ པམཏྟཾ, ཨེཀོ ཙརེ ཁགྒཝིསཱཎཀཔྤོ.

པཱཔཾ སཧཱཡཾ པརིཝཛྫཡེཐཱཏི. པཱཔསཧཱཡོ ཝུཙྩཏི ཡོ སོ སཧཱཡོ དསཝཏྠུཀཱཡ མིཙྪཱདིཊྛིཡཱ སམནྣཱགཏོ – ནཏྠི དིནྣཾ, ནཏྠི ཡིཊྛཾ, ནཏྠི ཧུཏཾ, ནཏྠི སུཀཏདུཀྐཊཱནཾ ཀམྨཱནཾ ཕལཾ ཝིཔཱཀོ, ནཏྠི ཨཡཾ ལོཀོ, ནཏྠི པརོ ལོཀོ, ནཏྠི མཱཏཱ, ནཏྠི པིཏཱ, ནཏྠི སཏྟཱ ཨོཔཔཱཏིཀཱ, ནཏྠི ལོཀེ སམཎབྲཱཧྨཎཱ སམྨགྒཏཱ སམྨཱཔཊིཔནྣཱ ཡེ ཨིམཉྩ ལོཀཾ པརཉྩ ལོཀཾ སཡཾ ཨབྷིཉྙཱ སཙྪིཀཏྭཱ པཝེདེནྟཱིཏི. ཨཡཾ པཱཔསཧཱཡོ. པཱཔཾ སཧཱཡཾ པརིཝཛྫཡེཐཱཏི. པཱཔཾ སཧཱཡཾ ཝཛྫེཡྻ པརིཝཛྫེཡྻཱཏི – པཱཔཾ སཧཱཡཾ པརིཝཛྫཡེཐ.

ཨནཏྠདསྶིཾ ཝིསམེ ནིཝིཊྛནྟི ཨནཏྠདསྶཱི ཝུཙྩཏི ཡོ སོ སཧཱཡོ དསཝཏྠུཀཱཡ མིཙྪཱདིཊྛིཡཱ སམནྣཱགཏོ – ནཏྠི དིནྣཾ, ནཏྠི ཡིཊྛཾ…པེ… ཡེ ཨིམཉྩ ལོཀཾ པརཉྩ ལོཀཾ སཡཾ ཨབྷིཉྙཱ སཙྪིཀཏྭཱ པཝེདེནྟཱིཏི. ཝིསམེ ནིཝིཊྛནྟི ཝིསམེ ཀཱཡཀམྨེ ནིཝིཊྛཾ, ཝིསམེ ཝཙཱིཀམྨེ ནིཝིཊྛཾ, ཝིསམེ མནོཀམྨེ ནིཝིཊྛཾ, ཝིསམེ པཱཎཱཏིཔཱཏེ ནིཝིཊྛཾ, ཝིསམེ ཨདིནྣཱདཱནེ ནིཝིཊྛཾ, ཝིསམེ ཀཱམེསུམིཙྪཱཙཱརེ ནིཝིཊྛཾ, ཝིསམེ མུསཱཝཱདེ ནིཝིཊྛཾ, ཝིསམཱཡ པིསུཎཱཡ ཝཱཙཱཡ [པིསུཎཝཱཙཱཡ (ཀ.)] ནིཝིཊྛཾ, ཝིསམཱཡ ཕརུསཱཡ ཝཱཙཱཡ [ཕརུསཝཱཙཱཡ (ཀ.)] ནིཝིཊྛཾ, ཝིསམེ སམྥཔྤལཱཔེ ནིཝིཊྛཾ, ཝིསམཱཡ ཨབྷིཛ྄ཛྷཱཡ ནིཝིཊྛཾ, ཝིསམེ བྱཱཔཱདེ ནིཝིཊྛཾ, ཝིསམཱཡ མིཙྪཱདིཊྛིཡཱ ནིཝིཊྛཾ, ཝིསམེསུ སངྑཱརེསུ ནིཝིཊྛཾ ཝིསམེསུ པཉྩསུ ཀཱམགུཎེསུ ནིཝིཊྛཾ, ཝིསམེསུ པཉྩསུ ནཱིཝརཎེསུ ནིཝིཊྛཾ ཝིནིཝིཊྛཾ སཏྟཾ ཨལླཱིནཾ ཨུཔགཏཾ ཨཛ྄ཛྷོསིཏཾ ཨདྷིམུཏྟནྟི – ཨནཏྠདསྶིཾ ཝིསམེ ནིཝིཊྛཾ.

སཡཾ ན སེཝེ པསུཏཾ པམཏྟནྟི. པསུཏནྟི ཡོཔི ཀཱམེ ཨེསཏི གཝེསཏི པརིཡེསཏི ཏཙྩརིཏོ ཏབྦཧུལོ ཏགྒརུཀོ ཏནྣིནོ ཏཔྤོཎོ ཏཔྤབྦྷཱརོ ཏདདྷིམུཏྟོ ཏདདྷིཔཏེཡྻོ, སོཔི ཀཱམཔྤསུཏོ. ཡོཔི ཏཎྷཱཝསེན རཱུཔེ པརིཡེསཏི, སདྡེ…པེ… གནྡྷེ… རསེ… ཕོཊྛབྦེ པརིཡེསཏི ཏཙྩརིཏོ ཏབྦཧུལོ ཏགྒརུཀོ ཏནྣིནྣོ ཏཔྤོཎོ ཏཔྤབྦྷཱརོ ཏདདྷིམུཏྟོ ཏདདྷིཔཏེཡྻོ, སོཔི ཀཱམཔྤསུཏོ. ཡོཔི ཏཎྷཱཝསེན རཱུཔེ པཊིལབྷཏི, སདྡེ…པེ… གནྡྷེ… རསེ… ཕོཊྛབྦེ པཊིལབྷཏི ཏཙྩརིཏོ ཏབྦཧུལོ ཏགྒརུཀོ ཏནྣིནྣོ ཏཔྤོཎོ ཏཔྤབྦྷཱརོ ཏདདྷིམུཏྟོ ཏདདྷིཔཏེཡྻོ, སོཔི ཀཱམཔྤསུཏོ. ཡོཔི ཏཎྷཱཝསེན རཱུཔེ པརིབྷུཉྫཏི, སདྡེ…པེ… གནྡྷེ… རསེ… ཕོཊྛབྦེ པརིབྷུཉྫཏི ཏཙྩརིཏོ ཏབྦཧུལོ ཏགྒརུཀོ ཏནྣིནྣོ ཏཔྤོཎོ ཏཔྤབྦྷཱརོ ཏདདྷིམུཏྟོ ཏདདྷིཔཏེཡྻོ, སོཔི ཀཱམཔྤསུཏོ. ཡཐཱ ཀལཧཀཱརཀོ ཀལཧཔྤསུཏོ, ཀམྨཀཱརཀོ ཀམྨཔྤསུཏོ, གོཙརེ ཙརནྟོ གོཙརཔྤསུཏོ, ཛྷཱཡཱི ཛྷཱནཔྤསུཏོ; ཨེཝམེཝ ཡོ ཀཱམེ ཨེསཏི གཝེསཏི པརིཡེསཏི ཏཙྩརིཏོ ཏབྦཧུལོ ཏགྒརུཀོ ཏནྣིནྣོ ཏཔྤོཎོ ཏཔྤབྦྷཱརོ ཏདདྷིམུཏྟོ ཏདདྷིཔཏེཡྻོ, སོཔི ཀཱམཔྤསུཏོ. ཡོཔི ཏཎྷཱཝསེན རཱུཔེ པརིཡེསཏི…པེ… ཡོཔི ཏཎྷཱཝསེན རཱུཔེ པཊིལབྷཏི…པེ… ཡོཔི ཏཎྷཱཝསེན རཱུཔེ པརིབྷུཉྫཏི, སདྡེ…པེ… གནྡྷེ… རསེ… ཕོཊྛབྦེ པརིབྷུཉྫཏི ཏཙྩརིཏོ ཏབྦཧུལོ ཏགྒརུཀོ ཏནྣིནྣོ ཏཔྤོཎོ ཏཔྤབྦྷཱརོ ཏདདྷིམུཏྟོ ཏདདྷིཔཏེཡྻོ, སོཔི ཀཱམཔྤསུཏོ. པམཏྟནྟི. པམཱདོ ཝཏྟབྦོ ཀཱཡདུཙྩརིཏེ ཝཱ ཝཙཱིདུཙྩརིཏེ ཝཱ མནོདུཙྩརིཏེ ཝཱ པཉྩསུ ཀཱམགུཎེསུ ཝཱ ཙིཏྟསྶ ཝོསགྒོ ཝོསགྒཱནུཔྤདཱནཾ ཀུསལཱནཾ དྷམྨཱནཾ བྷཱཝནཱཡ ཨསཀྐཙྩཀིརིཡཏཱ ཨསཱཏཙྩཀིརིཡཏཱ ཨནཊྛིཏཀིརིཡཏཱ ཨོལཱིནཝུཏྟིཏཱ ནིཀྑིཏྟཙྪནྡཏཱ ནིཀྑིཏྟདྷུརཏཱ ཨནཱསེཝནཱ ཨབྷཱཝནཱ ཨབཧུལཱིཀམྨཾ ཨནདྷིཊྛཱནཾ ཨནནུཡོགོ, ཡོ ཨེཝརཱུཔོ པམཱདོ པམཛྫནཱ པམཛྫིཏཏྟཾ – ཨཡཾ ཝུཙྩཏི པམཱདོ.

སཡཾ ན སེཝེ པསུཏཾ པམཏྟནྟི པསུཏཾ ན སེཝེཡྻ པམཏྟཉྩ སཡཾ ན སེཝེཡྻ སཱམཾ ན སེཝེཡྻ ན ནིསེཝེཡྻ ན སཾསེཝེཡྻ ན པརིསཾསེཝེཡྻ ན ཨཱཙརེཡྻ ན སམཱཙརེཡྻ ན སམཱདཱཡ ཝཏྟེཡྻཱཏི – སཡཾ ན སེཝེ པསུཏཾ པམཏྟཾ, ཨེཀོ ཙརེ ཁགྒཝིསཱཎཀཔྤོ. ཏེནཱཧ སོ པཙྩེཀསམྦུདྡྷོ –

‘‘པཱཔཾ སཧཱཡཾ པརིཝཛྫཡེཐ, ཨནཏྠདསྶིཾ ཝིསམེ ནིཝིཊྛཾ;

སཡཾ ན སེཝེ པསུཏཾ པམཏྟཾ, ཨེཀོ ཙརེ ཁགྒཝིསཱཎཀཔྤོ.

༡༤༤.

བཧུསྶུཏཾ དྷམྨདྷརཾ བྷཛེཐ, མིཏྟཾ ཨུལཱ༹རཾ པཊིབྷཱནཝནྟཾ;

ཨཉྙཱཡ ཨཏྠཱནི ཝིནེཡྻ ཀངྑཾ, ཨེཀོ ཙརེ ཁགྒཝིསཱཎཀཔྤོ.

བཧུསྶུཏཾ དྷམྨདྷརཾ བྷཛེཐཱཏི བཧུསྶུཏོ ཧོཏི མིཏྟོ སུཏདྷརོ སུཏསནྣིཙཡོ. ཡེ ཏེ དྷམྨཱ ཨཱདིཀལྱཱཎཱ མཛ྄ཛྷེཀལྱཱཎཱ པརིཡོསཱནཀལྱཱཎཱ སཱཏྠཾ སབྱཉྫནཾ [སཏྠཱ སབྱཉྫནཱ (སྱཱ.) པསྶ མ. ནི. ༣.༨༢] ཀེཝལཔརིཔུཎྞཾ པརིསུདྡྷཾ བྲཧྨཙརིཡཾ ཨབྷིཝདནྟི, ཏཐཱརཱུཔཱསྶ དྷམྨཱ བཧུསྶུཏཱ ཧོནྟི དྷཱཏཱ [དྷཏཱ (སྱཱ.)] ཝཙསཱ པརིཙིཏཱ མནསཱནུཔེཀྑིཏཱ དིཊྛིཡཱ སུཔྤཊིཝིདྡྷཱ. དྷམྨདྷརནྟི དྷམྨཾ དྷཱརེནྟཾ [དྷཱརེཏི (ཀ.)] – སུཏྟཾ གེཡྻཾ ཝེཡྻཱཀརཎཾ གཱཐཾ ཨུདཱནཾ ཨིཏིཝུཏྟཀཾ ཛཱཏཀཾ ཨབྦྷུཏདྷམྨཾ ཝེདལླཾ. བཧུསྶུཏཾ དྷམྨདྷརཾ བྷཛེཐཱཏི བཧུསྶུཏཉྩ དྷམྨདྷརཉྩ མིཏྟཾ བྷཛེཡྻ སཾབྷཛེཡྻ སེཝེཡྻ ནིསེཝེཡྻ སཾསེཝེཡྻ པཊིསེཝེཡྻཱཏི – བཧུསྶུཏཾ དྷམྨདྷརཾ བྷཛེཐ.

མིཏྟཾ ཨུལཱ༹རཾ པཊིབྷཱནཝནྟནྟི ཨུལཱ༹རོ ཧོཏི མིཏྟོ སཱིལེན སམཱདྷིནཱ པཉྙཱཡ ཝིམུཏྟིཡཱ ཝིམུཏྟིཉཱཎདསྶེན. པཊིབྷཱནཝནྟནྟི ཏཡོ པཊིབྷཱནཝནྟོ – པརིཡཏྟིཔཊིབྷཱནཝཱ, པརིཔུཙྪཱཔཊིབྷཱནཝཱ, ཨདྷིགམཔཊིབྷཱནཝཱ. ཀཏམོ པརིཡཏྟིཔཊིབྷཱནཝཱ? ཨིདྷེཀཙྩསྶ བུདྡྷཝཙནཾ པརིཡཱཔུཏཾ [པརིཡཱཔུཊཾ (སྱཱ. ཀ.) པསྶ དཱི. ནི. ༣.༢༨༢] ཧོཏི སུཏྟཾ གེཡྻཾ ཝེཡྻཱཀརཎཾ གཱཐཱ ཨུདཱནཾ ཨིཏིཝུཏྟཀཾ ཛཱཏཀཾ ཨབྦྷུཏདྷམྨཾ ཝེདལླཾ. ཏསྶ པརིཡཏྟིཾ ནིསྶཱཡ པཊིབྷཱཏི – ཨཡཾ པརིཡཏྟིཔཊིབྷཱནཝཱ.

ཀཏམོ པརིཔུཙྪཱཔཊིབྷཱནཝཱ? ཨིདྷེཀཙྩོ པརིཔུཙྪིཏོཔི ཧོཏི ཨཏྠེ ཙ ཉཱཡེ ཙ ལཀྑཎེ ཙ ཀཱརཎེ ཙ ཋཱནཱཊྛཱནེ ཙ. ཏསྶ པརིཔུཙྪཾ ནིསྶཱཡ པཊིབྷཱཏི – ཨཡཾ པརིཔུཙྪཱཔཊིབྷཱནཝཱ.

ཀཏམོ ཨདྷིགམཔཊིབྷཱནཝཱ? ཨིདྷེཀཙྩསྶ ཨདྷིགཏཱ ཧོནྟི ཙཏྟཱརོ སཏིཔཊྛཱནཱ ཙཏྟཱརོ སམྨཔྤདྷཱནཱ ཙཏྟཱརོ ཨིདྡྷིཔཱདཱ པཉྩིནྡྲིཡཱནི པཉྩ བལཱནི སཏྟ བོཛ྄ཛྷངྒཱ ཨརིཡོ ཨཊྛངྒིཀོ མགྒོ ཙཏྟཱརོ ཨརིཡམགྒཱ ཙཏྟཱརི སཱམཉྙཕལཱནི ཙཏསྶོ པཊིསམྦྷིདཱཡོ ཚ ཨབྷིཉྙཱཡོ [ཚལ༹བྷིཉྙཱཡོ (སྱཱ.)]. ཏསྶ ཨཏྠོ ཉཱཏོ དྷམྨོ ཉཱཏོ ནིརུཏྟི ཉཱཏཱ. ཨཏྠེ ཉཱཏེ ཨཏྠོ པཊིབྷཱཏི, དྷམྨེ ཉཱཏེ དྷམྨོ པཊིབྷཱཏི, ནིརུཏྟིཡཱ ཉཱཏཱཡ ནིརུཏྟི པཊིབྷཱཏི. ཨིམེསུ ཏཱིསུ ཉཱཎཾ པཊིབྷཱནཔཊིསམྦྷིདཱ. སོ པཙྩེཀསམྦུདྡྷོ ཨིམཱཡ པཊིབྷཱནཔཊིསམྦྷིདཱཡ ཨུཔེཏོ སམུཔེཏོ ཨུཔཱགཏོ སམུཔཱགཏོ ཨུཔཔནྣོ སམུཔཔནྣོ སམནྣཱགཏོ. ཏསྨཱ པཙྩེཀསམྦུདྡྷོ པཊིབྷཱནཝཱ. ཡསྶ པརིཡཏྟི ནཏྠི པརིཔུཙྪཱ ནཏྠི ཨདྷིགམོ ནཏྠི, ཀིཾ ཏསྶ པཊིབྷཱཡིསྶཏཱིཏི – མིཏྟཾ ཨུལཱ༹རཾ པཊིབྷཱནཝནྟཾ.

ཨཉྙཱཡ ཨཏྠཱནི ཝིནེཡྻ ཀངྑནྟི ཨཏྟཏྠཾ ཨཉྙཱཡ པརཏྠཾ ཨཉྙཱཡ ཨུབྷཡཏྠཾ ཨཉྙཱཡ དིཊྛདྷམྨིཀཏྠཾ ཨཉྙཱཡ སམྤརཱཡིཀཏྠཾ ཨཉྙཱཡ པརམཏྠཾ ཨཉྙཱཡ ཨབྷིཉྙཱཡ ཛཱནིཏྭཱ ཏུལཡིཏྭཱ ཏཱིརཡིཏྭཱ ཝིབྷཱཝཡིཏྭཱ ཝིབྷཱུཏཾ ཀཏྭཱ ཀངྑཾ ཝིནེཡྻ པཊིཝིནེཡྻ པཛཧེཡྻ ཝིནོདེཡྻ བྱནྟཱིཀརེཡྻ ཨནབྷཱཝཾ གམེཡྻཱཏི – ཨཉྙཱཡ ཨཏྠཱནི ཝིནེཡྻ ཀངྑཾ, ཨེཀོ ཙརེ ཁགྒཝིསཱཎཀཔྤོ. ཏེནཱཧ སོ པཙྩེཀསམྦུདྡྷོ –

‘‘བཧུསྶུཏཾ དྷམྨདྷརཾ བྷཛེཐ, མིཏྟཾ ཨུལཱ༹རཾ པཊིབྷཱནཝནྟཾ;

ཨཉྙཱཡ ཨཏྠཱནི ཝིནེཡྻ ཀངྑཾ, ཨེཀོ ཙརེ ཁགྒཝིསཱཎཀཔྤོ’’ཏི.

༡༤༥.

ཁིཌྜཾ རཏིཾ [རཏཱི (སྱཱ.)] ཀཱམསུཁཉྩ ལོཀེ, ཨནལངྐརིཏྭཱ ཨནཔེཀྑམཱནོ;

ཝིབྷཱུསཊྛཱནཱ [ཝིབྷཱུསནཊྛཱནཱ (སྱཱ. ཀ.), ཝིབྷཱུསཎཊྛཱནཱ (སཱི. ཨཊྛ.)] ཝིརཏོ སཙྩཝཱདཱི, ཨེཀོ ཙརེ ཁགྒཝིསཱཎཀཔྤོ.

ཁིཌྜཾ རཏིཾ ཀཱམསུཁཉྩ ལོཀེཏི. ཁིཌྜཱཏི དྭེ ཁིཌྜཱ – ཀཱཡིཀཱ ཁིཌྜཱ ཙ ཝཱཙསིཀཱ ཁིཌྜཱ ཙ…པེ… ཨཡཾ ཀཱཡིཀཱ ཁིཌྜཱ…པེ… ཨཡཾ ཝཱཙསིཀཱ ཁིཌྜཱ. རཏཱིཏི ཨནུཀྐཎྛིཏཱདྷིཝཙནམེཏཾ – རཏཱིཏི. ཀཱམསུཁནྟི ཝུཏྟཉྷེཏཾ བྷགཝཏཱ [པསྶ མ. ནི. ༢.༢༨༠] – ‘‘པཉྩིམེ, བྷིཀྑཝེ, ཀཱམགུཎཱ. ཀཏམེ པཉྩ? ཙཀྑུཝིཉྙེཡྻཱ རཱུཔཱ ཨིཊྛཱ ཀནྟཱ མནཱཔཱ པིཡརཱུཔཱ ཀཱམཱུཔསཾཧིཏཱ རཛནཱིཡཱ, སོཏཝིཉྙེཡྻཱ སདྡཱ…པེ… གྷཱནཝིཉྙེཡྻཱ གནྡྷཱ… ཛིཝ྄ཧཱཝིཉྙེཡྻཱ རསཱ… ཀཱཡཝིཉྙེཡྻཱ ཕོཊྛབྦཱ ཨིཊྛཱ ཀནྟཱ མནཱཔཱ པིཡརཱུཔཱ ཀཱམཱུཔསཾཧིཏཱ རཛནཱིཡཱ. ཨིམེ ཁོ, བྷིཀྑཝེ, པཉྩ ཀཱམགུཎཱ. ཡཾ ཁོ, བྷིཀྑཝེ, ཨིམེ པཉྩ ཀཱམགུཎེ པཊིཙྩ ཨུཔྤཛྫཏི སུཁཾ སོམནསྶཾ, ཨིདཾ ཝུཙྩཏི ཀཱམསུཁཾ’’. ལོཀེཏི མནུསྶལོཀེཏི – ཁིཌྜཾ རཏིཾ ཀཱམསུཁཉྩ ལོཀེ.

ཨནལངྐརིཏྭཱ ཨནཔེཀྑམཱནོཏི ཁིཌྜཉྩ རཏིཉྩ ཀཱམསུཁཉྩ ལོཀེ ཨནལངྐརིཏྭཱ ཨནཔེཀྑོ ཧུཏྭཱ པཛཧིཏྭཱ ཝིནོདེཏྭཱ བྱནྟཱིཀརིཏྭཱ ཨནབྷཱཝཾ གམེཏྭཱཏི – ཨནལངྐརིཏྭཱ ཨནཔེཀྑམཱནོ.

ཝིབྷཱུསཊྛཱནཱ ཝིརཏོ སཙྩཝཱདཱིཏི. ཝིབྷཱུསཱཏི དྭེ ཝིབྷཱུསཱ – ཨཏྠི ཨགཱརིཀཝིབྷཱུསཱ [ཨགཱརིཀསྶ ཝིབྷཱུསཱ (ཀ.) ཨེཝམུཔརིཔི] ཨཏྠི ཨནཱགཱརིཀཝིབྷཱུསཱ. ཀཏམཱ ཨགཱརིཀཝིབྷཱུསཱ? ཀེསཱ ཙ མསྶཱུ ཙ མཱལཱགནྡྷཉྩ ཝིལེཔནཉྩ ཨཱབྷརཎཉྩ པིལནྡྷནཉྩ ཝཏྠཉྩ པཱརུཔནཉྩ [པསཱདྷནཉྩ (སྱཱ.), སཡནཱསནཉྩ (ཀ.) ཙཱུལ༹ནི. ཁགྒཝིསཱཎསུཏྟནིདྡེས ༡༣༠ ནཏྠི པཱཋནཱནཏྟཾ] ཝེཋནཉྩ ཨུཙྪཱདནཾ པརིམདྡནཾ ནྷཱཔནཾ སམྦཱཧནཾ ཨཱདཱསཾ ཨཉྫནཾ མཱལཱགནྡྷཝིལེཔནཾ མུཁཙུཎྞཾ མུཁལེཔནཾ ཧཏྠབནྡྷཾ སིཁཱབནྡྷཾ དཎྜཾ ནཱལི༹ཀཾ ཁགྒཾ ཚཏྟཾ ཙིཏྲུཔཱཧནཾ ཨུཎྷཱིསཾ མཎིཾ ཝཱལ༹བཱིཛནིཾ ཨོདཱཏཱནི ཝཏྠཱནི དཱིགྷདསཱནི ཨིཏི ཝཱ – ཨཡཾ ཨགཱརིཀཝིབྷཱུསཱ.

ཀཏམཱ ཨནཱགཱརིཀཝིབྷཱུསཱ? ཙཱིཝརམཎྜནཱ པཏྟམཎྜནཱ སེནཱསནམཎྜནཱ ཨིམསྶ ཝཱ པཱུཏིཀཱཡསྶ བཱཧིརཱནཾ ཝཱ པརིཀྑཱརཱནཾ མཎྜནཱ ཝིབྷཱུསནཱ ཀེལ༹ནཱ པརིཀེལ༹ནཱ གདྡྷིཀཏཱ གདྡྷིཀཏྟཾ [གེདྷིཀཏཱ གེདྷིཀཏྟཾ (སྱཱ.) པསྶ ཝིབྷ. ༨༥༤] ཙཔལཏཱ [ཙཔལནཱ (སྱཱ.)] ཙཱཔལྱཾ – ཨཡཾ ཨནཱགཱརིཀཝིབྷཱུསཱ.

སཙྩཝཱདཱིཏི སོ པཙྩེཀསམྦུདྡྷོ སཙྩཝཱདཱི སཙྩསནྡྷོ ཐེཏོ པཙྩཡིཀོ ཨཝིསཾཝཱདཀོ ལོཀསྶ, ཝིབྷཱུསཊྛཱནཱ ཨཱརཏོ ཝིརཏོ པཊིཝིརཏོ ནིཀྑནྟོ ནིསྶཊོ ཝིཔྤམུཏྟོ ཝིསཉྙུཏྟོ, ཝིམརིཡཱདིཀཏེན ཙེཏསཱ ཝིཧརཏཱིཏི – ཝིབྷཱུསཊྛཱནཱ ཝིརཏོ སཙྩཝཱདཱི, ཨེཀོ ཙརེ ཁགྒཝིསཱཎཀཔྤོ. ཏེནཱཧ སོ པཙྩེཀསམྦུདྡྷོ –

‘‘ཁིཌྜཾ རཏིཾ ཀཱམསུཁཉྩ ལོཀེ, ཨནལངྐརིཏྭཱ ཨནཔེཀྑམཱནོ;

ཝིབྷཱུསཊྛཱནཱ ཝིརཏོ སཙྩཝཱདཱི, ཨེཀོ ཙརེ ཁགྒཝིསཱཎཀཔྤོ’’ཏི.

༡༤༦.

པུཏྟཉྩ དཱརཾ པིཏརཉྩ མཱཏརཾ, དྷནཱནི དྷཉྙཱནི ཙ བནྡྷཝཱནི;

ཧིཏྭཱན ཀཱམཱནི ཡཐོདྷིཀཱནི, ཨེཀོ ཙརེ ཁགྒཝིསཱཎཀཔྤོ.

པུཏྟཉྩ དཱརཾ པིཏརཉྩ མཱཏརནྟི. པུཏྟཱཏི ཙཏྟཱརོ པུཏྟཱ – ཨཏྲཛོ པུཏྟོ, ཁེཏྟཛོ [ཁེཏྲཛོ (སྱཱ. ཀ.)] པུཏྟོ, དིནྣཀོ པུཏྟོ, ཨནྟེཝཱསིཀོ པུཏྟོ. དཱརཱ ཝུཙྩནྟི བྷརིཡཱཡོ. པིཏཱཏི ཡོ སོ ཛནཀོ. མཱཏཱཏི ཡཱ སཱ ཛནིཀཱཏི – པུཏྟཉྩ དཱརཾ པིཏརཉྩ མཱཏརཾ.

དྷནཱནི དྷཉྙཱནི ཙ བནྡྷཝཱནཱིཏི དྷནཱནི ཝུཙྩནྟི ཧིརཉྙཾ སུཝཎྞཾ མུཏྟཱ མཎི ཝེལུ༹རིཡོ སངྑོ སིལཱ པཝཱལ༹ཾ རཛཏཾ ཛཱཏརཱུཔཾ ལོཧིཏངྒོ [ལོཧིཏཀོ (?)] མསཱརགལླཾ. དྷཉྙཱནི ཝུཙྩནྟི པུབྦཎྞཾ ཨཔརཎྞཾ. པུབྦཎྞཾ ནཱམ སཱལི ཝཱིཧི ཡཝོ གོདྷུམོ ཀངྒུ ཝརཀོ ཀུདྲཱུསཀོ [ཀུདྲུསཀོ (སྱཱ.)]. ཨཔརཎྞཾ ནཱམ སཱུཔེཡྻཾ. བནྡྷཝཱནཱིཏི ཙཏྟཱརོ བནྡྷཝཱ – ཉཱཏིབནྡྷཝཱཔི བནྡྷུ, གོཏྟབནྡྷཝཱཔི བནྡྷུ, མིཏྟབནྡྷཝཱཔི བནྡྷུ, སིཔྤབནྡྷཝཱཔི བནྡྷཱུཏི – དྷནཱནི དྷཉྙཱནི ཙ བནྡྷཝཱནི.

ཧིཏྭཱན ཀཱམཱནི ཡཐོདྷིཀཱནཱིཏི. ཀཱམཱཏི ཨུདྡཱནཏོ དྭེ ཀཱམཱ – ཝཏྠུཀཱམཱ ཙ ཀིལེསཀཱམཱ ཙ…པེ… ཨིམེ ཝུཙྩནྟི ཝཏྠུཀཱམཱ…པེ… ཨིམེ ཝུཙྩནྟི ཀིལེསཀཱམཱ. ཧིཏྭཱན ཀཱམཱནཱིཏི ཝཏྠུཀཱམེ པརིཛཱནིཏྭཱ, ཀིལེསཀཱམེ པཧཱཡ པཛཧིཏྭཱ ཝིནོདེཏྭཱ བྱནྟཱིཀརིཏྭཱ ཨནབྷཱཝཾ གམེཏྭཱ. ཧིཏྭཱན ཀཱམཱནི ཡཐོདྷིཀཱནཱིཏི སོཏཱཔཏྟིམགྒེན ཡེ ཀིལེསཱ པཧཱིནཱ, ཏེ ཀིལེསེ ན པུནེཏི ན པཙྩེཏི ན པཙྩཱགཙྪཏི; སཀདཱགཱམིམགྒེན ཡེ ཀིལེསཱ པཧཱིནཱ…པེ… ཨནཱགཱམིམགྒེན ཡེ ཀིལེསཱ པཧཱིནཱ… ཨརཧཏྟམགྒེན ཡེ ཀིལེསཱ པཧཱིནཱ, ཏེ ཀིལེསེ ན པུནེཏི ན པཙྩེཏི ན པཙྩཱགཙྪཏཱིཏི – ཧིཏྭཱན ཀཱམཱནི ཡཐོདྷིཀཱནི, ཨེཀོ ཙརེ ཁགྒཝིསཱཎཀཔྤོ. ཏེནཱཧ སོ པཙྩེཀསམྦུདྡྷོ –

‘‘པུཏྟཉྩ དཱརཾ པིཏརཉྩ མཱཏརཾ, དྷནཱནི དྷཉྙཱནི ཙ བནྡྷཝཱནི;

ཧིཏྭཱན ཀཱམཱནི ཡཐོདྷིཀཱནི, ཨེཀོ ཙརེ ཁགྒཝིསཱཎཀཔྤོ’’ཏི.

༡༤༧.

སངྒོ ཨེསོ པརིཏྟམེཏྠ སོཁྱཾ, ཨཔྤསྶཱདོ དུཀྑམེཏྠ བྷིཡྻོ;

གལོ༹ ཨེསོ ཨིཏི ཉཏྭཱ མཏིམཱ [མུཏཱིམཱ (སུ. ནི. ༦༡)], ཨེཀོ ཙརེ ཁགྒཝིསཱཎཀཔྤོ.

སངྒོ ཨེསོ པརིཏྟམེཏྠ སོཁྱནྟི སངྒོཏི ཝཱ བལི༹སནྟི ཝཱ ཨཱམིསནྟི ཝཱ ལགྒནནྟི ཝཱ པལིབོདྷོཏི ཝཱ, པཉྩནྣེཏཾ ཀཱམགུཎཱནཾ ཨདྷིཝཙནཾ. པརིཏྟམེཏྠ སོཁྱནྟི ཝུཏྟཉྷེཏཾ བྷགཝཏཱ – ‘‘པཉྩིམེ, བྷིཀྑཝེ, ཀཱམགུཎཱ. ཀཏམེ པཉྩ? ཙཀྑུཝིཉྙེཡྻཱ རཱུཔཱ ཨིཊྛཱ ཀནྟཱ མནཱཔཱ པིཡརཱུཔཱ ཀཱམཱུཔསཾཧིཏཱ རཛནཱིཡཱ…པེ… ཀཱཡཝིཉྙེཡྻཱ ཕོཊྛབྦཱ ཨིཊྛཱ ཀནྟཱ མནཱཔཱ པིཡརཱུཔཱ ཀཱམཱུཔསཾཧིཏཱ རཛནཱིཡཱ. ཨིམེ ཁོ, བྷིཀྑཝེ, པཉྩ ཀཱམགུཎཱ. ཡཾ ཁོ, བྷིཀྑཝེ, ཨིམེ པཉྩ ཀཱམགུཎེ པཊིཙྩ ཨུཔྤཛྫཏི སུཁཾ སོམནསྶཾ, ཨིདཾ ཝུཙྩཏི ཀཱམསུཁཾ. ཨཔྤཀཾ ཨེཏཾ སུཁཾ, པརིཏྟཀཾ ཨེཏཾ སུཁཾ, ཐོཀཀཾ ཨེཏཾ སུཁཾ, ཨོམཀཾ ཨེཏཾ སུཁཾ, ལཱམཀཾ ཨེཏཾ སུཁཾ, ཚཏུཀྐཾ ཨེཏཾ སུཁ’’ནྟི – སངྒོ ཨེསོ པརིཏྟམེཏྠ སོཁྱཾ.

ཨཔྤསྶཱདོ དུཀྑམེཏྠ བྷིཡྻོཏི ཨཔྤསྶཱདཱ ཀཱམཱ ཝུཏྟཱ བྷགཝཏཱ [པསྶ མ. ནི. ༡.༢༣༧] བཧུདུཀྑཱ བཧུཔཱཡཱསཱ [བཧཱུཔཱཡཱསཱ (སྱཱ.)]; ཨཱདཱིནཝོ ཨེཏྠ བྷིཡྻོ. ཨཊྛིཀངྐལཱུཔམཱ ཀཱམཱ ཝུཏྟཱ བྷགཝཏཱ, མཾསཔེསཱུཔམཱ ཀཱམཱ ཝུཏྟཱ བྷགཝཏཱ, ཏིཎུཀྐཱུཔམཱ ཀཱམཱ ཝུཏྟཱ བྷགཝཏཱ, ཨངྒཱརཀཱསཱུཔམཱ ཀཱམཱ ཝུཏྟཱ བྷགཝཏཱ, སུཔིནཀཱུཔམཱ ཀཱམཱ ཝུཏྟཱ བྷགཝཏཱ, ཡཱཙིཏཀཱུཔམཱ ཀཱམཱ ཝུཏྟཱ བྷགཝཏཱ, རུཀྑཕལཱུཔམཱ ཀཱམཱ ཝུཏྟཱ བྷགཝཏཱ, ཨསིསཱུནཱུཔམཱ ཀཱམཱ ཝུཏྟཱ བྷགཝཏཱ, སཏྟིསཱུལཱུཔམཱ ཀཱམཱ ཝུཏྟཱ བྷགཝཏཱ, སཔྤསིརཱུཔམཱ ཀཱམཱ ཝུཏྟཱ བྷགཝཏཱ བཧུདུཀྑཱ བཧུཔཱཡཱསཱ, ཨཱདཱིནཝོ ཨེཏྠ བྷིཡྻོཏི – ཨཔྤསྶཱདོ དུཀྑམེཏྠ བྷིཡྻོ.

གལོ༹ ཨེསོ ཨིཏི ཉཏྭཱ མཏིམཱཏི གལོ༹ཏི ཝཱ བལི༹སནྟི ཝཱ ཨཱམིསནྟི ཝཱ ལགྒནནྟི ཝཱ བནྡྷནནྟི ཝཱ པལིབོདྷོཏི ཝཱ, པཉྩནྣེཏཾ ཀཱམགུཎཱནཾ ཨདྷིཝཙནཾ. ཨིཏཱིཏི པདསནྡྷི པདསཾསགྒོ པདཔཱརིཔཱུརཱི ཨཀྑརསམཝཱཡོ བྱཉྫནསིལིཊྛཏཱ པདཱནུཔུབྦཏཱཔེཏཾ ཨིཏཱིཏི. མཏིམཱཏི པཎྜིཏོ པཉྙཝཱ བུདྡྷིམཱ ཉཱཎཱི ཝིབྷཱཝཱི མེདྷཱཝཱི. གལོ༹ ཨེསོ ཨིཏི ཉཏྭཱ མཏིམཱཏི མཏིམཱ གལོ༹ཏི ཉཏྭཱ བལི༹སནྟི ཉཏྭཱ ཨཱམིསཾ ཏི ཉཏྭཱ ལགྒནནྟི ཉཏྭཱ བནྡྷནནྟི ཉཏྭཱ པལིབོདྷོཏི ཉཏྭཱ ཛཱནིཏྭཱ ཏུལཡིཏྭཱ ཏཱིརཡིཏྭཱ ཝིབྷཱཝཡིཏྭཱ ཝིབྷཱུཏཾ ཀཏྭཱཏི – གལོ༹ ཨེསོ ཨིཏི ཉཏྭཱ མཏིམཱ, ཨེཀོ ཙརེ ཁགྒཝིསཱཎཀཔྤོ. ཏེནཱཧ སོ པཙྩེཀསམྦུདྡྷོ –

‘‘སངྒོ ཨེསོ པརིཏྟམེཏྠ སོཁྱཾ, ཨཔྤསྶཱདོ དུཀྑམེཏྠ བྷིཡྻོ;

གལོ༹ ཨེསོ ཨིཏི ཉཏྭཱ མཏིམཱ, ཨེཀོ ཙརེ ཁགྒཝིསཱཎཀཔྤོ’’ཏི.

༡༤༨.

སནྡཱལཡིཏྭཱན སཾཡོཛནཱནི, ཛཱལཾཝ བྷེཏྭཱ སལིལམྦུཙཱརཱི;

ཨགྒཱིཝ དཌྜྷཾ ཨནིཝཏྟམཱནོ, ཨེཀོ ཙརེ ཁགྒཝིསཱཎཀཔྤོ.

སནྡཱལཡིཏྭཱན སཾཡོཛནཱནཱིཏི དས སཾཡོཛནཱནི – ཀཱམརཱགསཾཡོཛནཾ, པཊིགྷསཾཡོཛནཾ, མཱནསཾཡོཛནཾ, དིཊྛིསཾཡོཛནཾ, ཝིཙིཀིཙྪཱསཾཡོཛནཾ, སཱིལབྦཏཔརཱམཱསསཾཡོཛནཾ, བྷཝརཱགསཾཡོཛནཾ, ཨིསྶཱསཾཡོཛནཾ, མཙྪརིཡསཾཡོཛནཾ, ཨཝིཛྫཱསཾཡོཛནཾ. སནྡཱལཡིཏྭཱན སཾཡོཛནཱནཱིཏི དས སཾཡོཛནཱནི དཱལཡིཏྭཱ སནྡཱལཡིཏྭཱ པཛཧིཏྭཱ ཝིནོདེཏྭཱ བྱནྟཱིཀརིཏྭཱ ཨནབྷཱཝཾ གམེཏྭཱཏི – སནྡཱལཡིཏྭཱན སཾཡོཛནཱནི.

ཛཱལཾཝ བྷེཏྭཱ སལིལམྦུཙཱརཱིཏི ཛཱལཾ ཝུཙྩཏི སུཏྟཛཱལཾ. སལིལཾ ཝུཙྩཏི ཨུདཀཾ. ཨམྦུཙཱརཱི ཝུཙྩཏི མཙྪོ. ཡཐཱ མཙྪོ ཛཱལཾ བྷིནྡིཏྭཱ པབྷིནྡིཏྭཱ དཱལཡིཏྭཱ པདཱལཡིཏྭཱ སམྤདཱལཡིཏྭཱ ཙརཏི ཝིཧརཏི ཨིརིཡཏི ཝཏྟེཏི པཱལེཏི ཡཔེཏི ཡཱཔེཏི, ཨེཝམེཝ དྭེ ཛཱལཱ – ཏཎྷཱཛཱལཉྩ དིཊྛིཛཱལཉྩ…པེ… ཨིདཾ ཏཎྷཱཛཱལཾ…པེ… ཨིདཾ དིཊྛིཛཱལཾ. ཏསྶ པཙྩེཀསམྦུདྡྷསྶ ཏཎྷཱཛཱལཾ པཧཱིནཾ, དིཊྛིཛཱལཾ པཊིནིསྶཊྛཾ. ཏཎྷཱཛཱལསྶ པཧཱིནཏྟཱ དིཊྛིཛཱལསྶ པཊིནིསྶཊྛཏྟཱ སོ པཙྩེཀསམྦུདྡྷོ རཱུཔེ ན སཛྫཏི སདྡེ ན སཛྫཏི གནྡྷེ ན སཛྫཏི…པེ… དིཊྛསུཏམུཏཝིཉྙཱཏབྦེསུ དྷམྨེསུ ན སཛྫཏི ན གཎྷཱཏི ན བཛ྄ཛྷཏི ན པལིབཛ྄ཛྷཏི, ནིཀྑནྟོ ནིསྶཊོ ཝིཔྤམུཏྟོ ཝིསཉྙུཏྟོ ཝིམརིཡཱདིཀཏེན ཙེཏསཱ ཝིཧརཏཱིཏི – ཛཱལཾཝ བྷེཏྭཱ སལིལམྦུཙཱརཱི.

ཨགྒཱིཝ དཌྜྷཾ ཨནིཝཏྟམཱནོཏི ཡཐཱ ཨགྒི ཏིཎཀཊྛུཔཱདཱནཾ དཧནྟོ གཙྪཏི ཨནིཝཏྟནྟོ, ཨེཝམེཝ ཏསྶ པཙྩེཀསམྦུདྡྷསྶ སོཏཱཔཏྟིམགྒེན ཡེ ཀིལེསཱ པཧཱིནཱ ཏེ ཀིལེསེ ན པུནེཏི ན པཙྩེཏི ན པཙྩཱགཙྪཏི, སཀདཱགཱམིམགྒེན…པེ… ཨནཱགཱམིམགྒེན… ཨརཧཏྟམགྒེན ཡེ ཀིལེསཱ པཧཱིནཱ ཏེ ཀིལེསེ ན པུནེཏི ན པཙྩེཏི ན པཙྩཱགཙྪཏཱིཏི – ཨགྒཱིཝ དཌྜྷཾ ཨནིཝཏྟམཱནོ, ཨེཀོ ཙརེ ཁགྒཝིསཱཎཀཔྤོ. ཏེནཱཧ སོ པཙྩེཀསམྦུདྡྷོ –

‘‘སནྡཱལཡིཏྭཱན སཾཡོཛནཱནི, ཛཱལཾཝ བྷེཏྭཱ སལིལམྦུཙཱརཱི;

ཨགྒཱིཝ དཌྜྷཾ ཨནིཝཏྟམཱནོ, ཨེཀོ ཙརེ ཁགྒཝིསཱཎཀཔྤོ’’ཏི.

༡༤༩.

ཨོཀྑིཏྟཙཀྑུ ན ཙ པཱདལོལོ, གུཏྟིནྡྲིཡོ རཀྑིཏམཱནསཱནོ;

ཨནཝསྶུཏོ ཨཔརིཌཡ྄ཧམཱནོ [ཨཔརིདཡ྄ཧམཱནོ (ཀ.)], ཨེཀོ ཙརེ ཁགྒཝིསཱཎཀཔྤོ.

ཨོཀྑིཏྟཙཀྑུ ན ཙ པཱདལོལོཏི ཀཐཾ ཁིཏྟཙཀྑུ ཧོཏི? ཨིདྷེཀཙྩོ བྷིཀྑུ [ནཏྠི སྱཱ. པོཏྠཀེ མཧཱནི. ༡༥༧] ཙཀྑུལོལོ ཙཀྑུལོལིཡེན སམནྣཱགཏོ ཧོཏི. ཨདིཊྛཾ དཀྑིཏབྦཾ དིཊྛཾ སམཏིཀྐམིཏབྦནྟི – ཨཱརཱམེན ཨཱརཱམཾ ཨུཡྻཱནེན ཨུཡྻཱནཾ གཱམེན གཱམཾ ནིགམེན ནིགམཾ ནགརེན ནགརཾ རཊྛེན རཊྛཾ ཛནཔདེན ཛནཔདཾ དཱིགྷཙཱརིཀཾ ཨནཝཊྛིཏཙཱརིཀཾ [ཨནཝཏྠཙཱརིཀཾ (སྱཱ.)] ཨནུཡུཏྟོ ཧོཏི རཱུཔདསྶནཱཡ. ཨེཝཾ ཁིཏྟཙཀྑུ ཧོཏི.

ཨཐ ཝཱ, བྷིཀྑུ ཨནྟརགྷརཾ པཝིཊྛོ ཝཱིཐིཾ པཊིཔནྣོ ཨསཾཝུཏོ གཙྪཏི. ཧཏྠིཾ ཨོལོཀེནྟོ ཨསྶཾ ཨོལོཀེནྟོ རཐཾ ཨོལོཀེནྟོ པཏྟིཾ ཨོལོཀེནྟོ ཀུམཱརཀེ ཨོལོཀེནྟོ ཀུམཱརིཀཱཡོ ཨོལོཀེནྟོ ཨིཏྠིཡོ ཨོལོཀེནྟོ པུརིསེ ཨོལོཀེནྟོ ཨནྟརཱཔཎཾ ཨོལོཀེནྟོ གྷརམུཁཱནི ཨོལོཀེནྟོ ཨུདྡྷཾ ཨོལོཀེནྟོ ཨདྷོ ཨོལོཀེནྟོ དིསཱཝིདིསཾ ཝིཔེཀྑམཱནོ [པེཀྑམཱནོ (སྱཱ. ཀ.)] གཙྪཏི. ཨེཝམྤི ཁིཏྟཙཀྑུ ཧོཏི.

ཨཐ ཝཱ, བྷིཀྑུ ཙཀྑུནཱ རཱུཔཾ དིསྭཱ ནིམིཏྟགྒཱཧཱི ཧོཏི ཨནུབྱཉྫནགྒཱཧཱི. ཡཏྭཱདྷིཀརཎམེནཾ ཙཀྑུནྡྲིཡཾ ཨསཾཝུཏཾ ཝིཧརནྟཾ ཨབྷིཛ྄ཛྷཱདོམནསྶཱ པཱཔཀཱ ཨཀུསལཱ དྷམྨཱ ཨནྭཱསྶཝེཡྻུཾ, ཏསྶ སཾཝརཱཡ ན པཊིཔཛྫཏི, ན རཀྑཏི ཙཀྑུནྡྲིཡཾ, ཙཀྑུནྡྲིཡེ ན སཾཝརཾ ཨཱཔཛྫཏི. ཨེཝམྤི ཁིཏྟཙཀྑུ ཧོཏི.

ཡཐཱ ཝཱ པནེཀེ བྷོནྟོ སམཎབྲཱཧྨཎཱ སདྡྷཱདེཡྻཱནི བྷོཛནཱནི བྷུཉྫིཏྭཱ ཏེ ཨེཝརཱུཔཾ ཝིསཱུཀདསྶནཾ ཨནུཡུཏྟཱ ཝིཧརནྟི, སེཡྻཐིདཾ – ནཙྩཾ གཱིཏཾ ཝཱདིཏཾ པེཀྑཾ ཨཀྑཱནཾ པཱཎིསྶརཾ ཝེཏཱལ༹ཾ ཀུམྦྷཐཱུཎཾ སོབྷནཀཾ [སོབྷནགརཀཾ (སྱཱ.), སོབྷནཀརཎཾ (ཀ.)] ཙཎྜཱལཾ ཝཾསཾ དྷོཝནཾ ཧཏྠིཡུདྡྷཾ ཨསྶཡུདྡྷཾ མཧིཾསཡུདྡྷཾ [མཧིསཡུདྡྷཾ (སྱཱ.)] ཨུསབྷཡུདྡྷཾ ཨཛཡུདྡྷཾ མེཎྜཡུདྡྷཾ ཀུཀྐུཊཡུདྡྷཾ ཝཊྚཀཡུདྡྷཾ དཎྜཡུདྡྷཾ མུཊྛིཡུདྡྷཾ ནིབྦུདྡྷཾ ཨུཡྻོདྷིཀཾ བལགྒཾ སེནཱབྱཱུཧཾ ཨནཱིཀདསྶནཾ ཨིཏི ཝཱ. ཨིཏི ཨེཝརཱུཔཾ ཝིསཱུཀདསྶནཾ ཨནུཡུཏྟོ ཧོཏི. ཨེཝམྤི ཁིཏྟཙཀྑུ ཧོཏི.

ཀཐཾ ཨོཀྑིཏྟཙཀྑུ ཧོཏི? ཨིདྷེཀཙྩོ བྷིཀྑུ ན ཙཀྑུལོལོ ན ཙཀྑུལོལིཡེན སམནྣཱགཏོ ཧོཏི. ཨདིཊྛཾ དཀྑིཏབྦཾ དིཊྛཾ སམཏིཀྐམིཏབྦནྟི – ན ཨཱརཱམེན ཨཱརཱམཾ ན ཨུཡྻཱནེན ཨུཡྻཱནཾ ན གཱམེན གཱམཾ ན ནིགམེན ནིགམཾ ན ནགརེན ནགརཾ ན རཊྛེན རཊྛཾ ན ཛནཔདེན ཛནཔདཾ དཱིགྷཙཱརིཀཾ ཨནཝཊྛིཏཙཱརིཀཾ ཨནུཡུཏྟོ ཧོཏི རཱུཔདསྶནཱཡ. ཨེཝཾ ཨོཀྑིཏྟཙཀྑུ ཧོཏི.

ཨཐ ཝཱ, བྷིཀྑུ ཨནྟརགྷརཾ པཝིཊྛོ ཝཱིཐིཾ པཊིཔནྣོ སཾཝུཏོ གཙྪཏི. ན ཧཏྠིཾ ཨོལོཀེནྟོ ན ཨསྶཾ ཨོལོཀེནྟོ ན རཐཾ ཨོལོཀེནྟོ ན པཏྟིཾ ཨོལོཀེནྟོ ན ཀུམཱརཀེ ཨོལོཀེནྟོ ན ཀུམཱརིཀཱཡོ ཨོལོཀེནྟོ ན ཨིཏྠིཡོ ཨོལོཀེནྟོ ན པུརིསེ ཨོལོཀེནྟོ ན ཨནྟརཱཔཎཾ ཨོལོཀེནྟོ ན གྷརམུཁཱནི ཨོལོཀེནྟོ ན ཨུདྡྷཾ ཨོལོཀེནྟོ ན ཨདྷོ ཨོལོཀེནྟོ ན དིསཱཝིདིསཾ ཝིཔེཀྑམཱནོ གཙྪཏི. ཨེཝམྤི ཨོཀྑིཏྟཙཀྑུ ཧོཏི.

ཨཐ ཝཱ, བྷིཀྑུ ཙཀྑུནཱ རཱུཔཾ དིསྭཱ ན ནིམིཏྟགྒཱཧཱི ཧོཏི ནཱནུབྱཉྫནགྒཱཧཱི. ཡཏྭཱདྷིཀརཎམེནཾ ཙཀྑུནྡྲིཡཾ ཨསཾཝུཏཾ ཝིཧརནྟཾ ཨབྷིཛ྄ཛྷཱདོམནསྶཱ པཱཔཀཱ ཨཀུསལཱ དྷམྨཱ ཨནྭཱསྶཝེཡྻུཾ, ཏསྶ སཾཝརཱཡ པཊིཔཛྫཏི, རཀྑཏི ཙཀྑུནྡྲིཡཾ, ཙཀྑུནྡྲིཡེ སཾཝརཾ ཨཱཔཛྫཏི. ཨེཝམྤི ཨོཀྑིཏྟཙཀྑུ ཧོཏི.

ཡཐཱ ཝཱ པནེཀེ བྷོནྟོ སམཎབྲཱཧྨཎཱ སདྡྷཱདེཡྻཱནི བྷོཛནཱནི བྷུཉྫིཏྭཱ ཏེ ཨེཝརཱུཔཾ ཝིསཱུཀདསྶནཾ ཨནུཡུཏྟཱ ཝིཧརནྟི, སེཡྻཐིདཾ – ནཙྩཾ གཱིཏཾ ཝཱདིཏཾ…པེ… ཨནཱིཀདསྶནཾ ཨིཏི ཝཱ. ཨིཏི ཨེཝརཱུཔཱ ཝིསཱུཀདསྶནཱ པཊིཝིརཏོ. ཨེཝམྤི ཨོཀྑིཏྟཙཀྑུ ཧོཏི.

ན ཙ པཱདལོལོཏི ཀཐཾ པཱདལོལོ ཧོཏི? ཨིདྷེཀཙྩོ བྷིཀྑུ པཱདལོལོ པཱདལོལིཡེན སམནྣཱགཏོ ཧོཏི – ཨཱརཱམེན ཨཱརཱམཾ ཨུཡྻཱནེན ཨུཡྻཱནཾ གཱམེན གཱམཾ ནིགམེན ནིགམཾ ནགརེན ནགརཾ རཊྛེན རཊྛཾ ཛནཔདེན ཛནཔདཾ དཱིགྷཙཱརིཀཾ ཨནཝཊྛིཏཙཱརིཀཾ ཨནུཡུཏྟོ ཧོཏི. ཨེཝམྤི པཱདལོལོ ཧོཏི.

ཨཐ ཝཱ, བྷིཀྑུ ཨནྟོསངྒྷཱརཱམེ [ཨནྟོཔི སཾགྷཱརཱམེ (ཀ.)] པཱདལོལོ པཱདལོལིཡེན སམནྣཱགཏོ ཧོཏི, ན ཨཏྠཧེཏུ ན ཀཱརཎཧེཏུ ཨུདྡྷཏོ ཨཝཱུཔསནྟཙིཏྟོ པརིཝེཎཏོ པརིཝེཎཾ གཙྪཏི, ཝིཧཱརཏོ ཝིཧཱརཾ གཙྪཏི, ཨཌྜྷཡོགཏོ ཨཌྜྷཡོགཾ གཙྪཏི, པཱསཱདཏོ པཱསཱདཾ གཙྪཏི, ཧམྨིཡཏོ ཧམྨིཡཾ གཙྪཏི, གུཧཏོ གུཧཾ གཙྪཏི, ལེཎཏོ ལེཎཾ གཙྪཏི, ཀུཊིཡཱ ཀུཊིཾ གཙྪཏི, ཀཱུཊཱགཱརཏོ ཀཱུཊཱགཱརཾ གཙྪཏི, ཨཊྚཏོ ཨཊྚཾ གཙྪཏི, མཱལ༹ཏོ མཱལ༹ཾ གཙྪཏི, ཨུདྡཎྜཏོ ཨུདྡཎྜཾ གཙྪཏི [ཨུདྡཎྜཾ གཙྪཏི, ཨུདྡྷོསིཏཏོ ཨུདྡྷོསིཏཾ གཙྪཏི (སྱཱ.) པསྶ མཧཱནི. ༡༧], ཨུཔཊྛཱནསཱལཏོ ཨུཔཊྛཱནསཱལཾ གཙྪཏི, མཎྜཔཏོ མཎྜཔཾ གཙྪཏི, རུཀྑམཱུལཏོ རུཀྑམཱུལཾ གཙྪཏི, ཡཏྠ ཝཱ པན བྷིཀྑཱུ ནིསཱིདནྟི ཝཱ གཙྪནྟི ཝཱ, ཏཏྠ ཨེཀསྶ ཝཱ དུཏིཡོ ཧོཏི, དྭིནྣཾ ཝཱ ཏཏིཡོ ཧོཏི, ཏིཎྞཾ ཝཱ ཙཏུཏྠོ ཧོཏི. ཏཏྠ བཧུཾ སམྥཔྤལཱཔཾ པལཔཏི, སེཡྻཐིདཾ – རཱཛཀཐཾ ཙོརཀཐཾ…པེ… ཨིཏི བྷཝཱབྷཝཀཐཾ ཀཐེཏི. ཨེཝམྤི པཱདལོལོ ཧོཏི.

ན ཙ པཱདལོལོཏི སོ པཙྩེཀསམྦུདྡྷོ པཱདལོལིཡཱ ཨཱརཏོ ཝིརཏོ པཊིཝིརཏོ ནིཀྑནྟོ ནིསྶཊོ ཝིཔྤམུཏྟོ ཝིསཉྙུཏྟོ ཝིམརིཡཱདིཀཏེན ཙེཏསཱ པཊིསལླཱནཱརཱམོ ཧོཏི པཊིསལླཱནརཏོ ཨཛ྄ཛྷཏྟཾ ཙེཏོསམཐམནུཡུཏྟོ ཨནིརཱཀཏཛ྄ཛྷཱནོ ཝིཔསྶནཱཡ སམནྣཱགཏོ བྲཱུཧེཏཱ སུཉྙཱགཱརཾ ཛྷཱཡཱི ཛྷཱནརཏོ ཨེཀཏྟམནུཡུཏྟོ སདཏྠགརུཀོཏི – ཨོཀྑིཏྟཙཀྑུ ན ཙ པཱདལོལོ.

གུཏྟིནྡྲིཡོ རཀྑིཏམཱནསཱནོཏི. གུཏྟིནྡྲིཡོཏི སོ པཙྩེཀསམྦུདྡྷོ ཙཀྑུནཱ རཱུཔཾ དིསྭཱ ན ནིམིཏྟགྒཱཧཱི ཧོཏི ནཱནུབྱཉྫནགྒཱཧཱི. ཡཏྭཱདྷིཀརཎམེནཾ ཙཀྑུནྡྲིཡཾ ཨསཾཝུཏཾ ཝིཧརནྟཾ ཨབྷིཛ྄ཛྷཱདོམནསྶཱ པཱཔཀཱ ཨཀུསལཱ དྷམྨཱ ཨནྭཱསྶཝེཡྻུཾ, ཏསྶ སཾཝརཱཡ པཊིཔཛྫཏི, རཀྑཏི ཙཀྑུནྡྲིཡཾ, ཙཀྑུནྡྲིཡེ སཾཝརཾ ཨཱཔཛྫཏི. སོཏེན སདྡཾ སུཏྭཱ…པེ… གྷཱནེན གནྡྷཾ གྷཱཡིཏྭཱ… ཛིཝ྄ཧཱཡ རསཾ སཱཡིཏྭཱ… ཀཱཡེན ཕོཊྛབྦཾ ཕུསིཏྭཱ … མནསཱ དྷམྨཾ ཝིཉྙཱཡ ན ནིམིཏྟགྒཱཧཱི ཧོཏི ནཱནུབྱཉྫནགྒཱཧཱི. ཡཏྭཱདྷིཀརཎམེནཾ མནིནྡྲིཡཾ ཨསཾཝུཏཾ ཝིཧརནྟཾ ཨབྷིཛ྄ཛྷཱདོམནསྶཱ པཱཔཀཱ ཨཀུསལཱ དྷམྨཱ ཨནྭཱསྶཝེཡྻུཾ, ཏསྶ སཾཝརཱཡ པཊིཔཛྫཏི, རཀྑཏི མནིནྡྲིཡཾ, མནིནྡྲིཡེ སཾཝརཾ ཨཱཔཛྫཏཱིཏི – གུཏྟིནྡྲིཡོ. རཀྑིཏམཱནསཱནོཏི གོཔིཏམཱནསཱནོཏི – གུཏྟིནྡྲིཡོ རཀྑིཏམཱནསཱནོ.

ཨནཝསྶུཏོ པརིཌཡ྄ཧམཱནོཏི ཝུཏྟཉྷེཏཾ ཨཱཡསྨཏཱ མཧཱམོགྒལླཱནེན – ‘‘ཨཝསྶུཏཔརིཡཱཡཉྩ [པསྶ སཾ. ནི. ༤.༢༤༣] ཝོ, ཨཱཝུསོ, དེསེསྶཱམི ཨནཝསྶུཏཔརིཡཱཡཉྩ. ཏཾ སུཎཱཐ, སཱདྷུཀཾ མནསིཀརོཐ; བྷཱསིསྶཱམཱི’’ཏི. ‘‘ཨེཝམཱཝུསོ’’ཏི ཁོ ཏེ བྷིཀྑཱུ ཨཱཡསྨཏོ མཧཱམོགྒལླཱནསྶ པཙྩསྶོསུཾ. ཨཱཡསྨཱ མཧཱམོགྒལླཱནོ [མཧཱམོགྒལཱནོ (ཀ.)] ཨེཏདཝོཙ –

‘‘ཀཐཾ ཙཱཝུསོ, ཨཝསྶུཏོ ཧོཏི? ཨིདྷཱཝུསོ, བྷིཀྑུ ཙཀྑུནཱ རཱུཔཾ དིསྭཱ པིཡརཱུཔེ རཱུཔེ ཨདྷིམུཙྩཏི, ཨཔྤིཡརཱུཔེ རཱུཔེ བྱཱཔཛྫཏི, ཨནུཔཊྛིཏཀཱཡསྶཏི [ཨནུཔཊྛིཏཀཱཡསཏི (སྱཱ. ཀ.)] ཙ ཝིཧརཏི པརིཏྟཙེཏསོ. ཏཉྩ ཙེཏོཝིམུཏྟིཾ པཉྙཱཝིམུཏྟིཾ ཡཐཱབྷཱུཏཾ ནཔྤཛཱནཱཏི, ཡཏྠསྶ [ཏཏྠ ཡེ (ཀ.) པསྶ སཾ. ནི. ༤.༢༤༣] ཏེ ཨུཔྤནྣཱ པཱཔཀཱ ཨཀུསལཱ དྷམྨཱ ཨཔརིསེསཱ ནིརུཛ྄ཛྷནྟི. སོཏེན སདྡཾ སུཏྭཱ…པེ… མནསཱ དྷམྨཾ ཝིཉྙཱཡ པིཡརཱུཔེ དྷམྨེ ཨདྷིམུཙྩཏི, ཨཔྤིཡརཱུཔེ དྷམྨེ བྱཱཔཛྫཏི, ཨནུཔཊྛིཏཀཱཡསྶཏི ཙ ཝིཧརཏི པརིཏྟཙེཏསོ. ཏཉྩ ཙེཏོཝིམུཏྟིཾ པཉྙཱཝིམུཏྟིཾ ཡཐཱབྷཱུཏཾ ནཔྤཛཱནཱཏི, ཡཏྠསྶ ཏེ ཨུཔྤནྣཱ པཱཔཀཱ ཨཀུསལཱ དྷམྨཱ ཨཔརིསེསཱ ནིརུཛ྄ཛྷནྟི. ཨཡཾ ཝུཙྩཏཱཝུསོ, བྷིཀྑུ ཨཝསྶུཏོ ཙཀྑུཝིཉྙེཡྻེསུ རཱུཔེསུ…པེ… ཨཝསྶུཏོ མནོཝིཉྙེཡྻེསུ དྷམྨེསུ. ཨེཝཾཝིཧཱརིཾ ཙཱཝུསོ, བྷིཀྑུཾ ཙཀྑུཏོ ཙེཔི ནཾ མཱརོ ཨུཔསངྐམཏི, ལབྷེཐེཝ [ལབྷཏེཝ (སྱཱ. ཀ.) ཨེཝམུཔརིཔི] མཱརོ ཨོཏཱརཾ ལབྷེཐ [ལབྷཏི (སྱཱ. ཀ.) ཨེཝམུཔརིཔི] མཱརོ ཨཱརམྨཎཾ, སོཏཏོ ཙེཔི ནཾ…པེ… མནཏོ ཙེཔི ནཾ མཱརོ ཨུཔསངྐམཏི, ལབྷེཐེཝ མཱརོ ཨོཏཱརཾ ལབྷེཐ མཱརོ ཨཱརམྨཎཾ.

‘‘སེཡྻཐཱཔི, ཨཱཝུསོ, ནལཱ༹གཱརཾ ཝཱ ཏིཎཱགཱརཾ ཝཱ སུཀྑཾ ཀོལཱ༹པཾ [ཀོལཱཔཾ (སྱཱ.) སཾ. ནི. ༤.༢༤༣] ཏེརོཝསྶིཀཾ. པུརཏྠིམཱཡ ཙེཔི ནཾ དིསཱཡ པུརིསོ ཨཱདིཏྟཱཡ ཏིཎུཀྐཱཡ ཨུཔསངྐམེཡྻ, ལབྷེཐེཝ ཨགྒི ཨོཏཱརཾ ལབྷེཐ ཨགྒི ཨཱརམྨཎཾ; པཙྪིམཱཡ ཙེཔི ནཾ དིསཱཡ…པེ… ཨུཏྟརཱཡ ཙེཔི ནཾ དིསཱཡ… དཀྑིཎཱཡ ཙེཔི ནཾ དིསཱཡ… ཧེཊྛིམཏོ [པཙྪཏོ (སྱཱ.), ཧེཊྛིམཱཡ (ཀ.)] ཙེཔི ནཾ དིསཱཡ… ཨུཔརིམཏོ [ཨུཔརིཏོ (སྱཱ.), ཨུཔརིམཱཡ (ཀ.)] ཙེཔི ནཾ དིསཱཡ… ཡཏོ ཀུཏོཙི ཙེཔི ནཾ པུརིསོ ཨཱདིཏྟཱཡ ཏིཎུཀྐཱཡ ཨུཔསངྐམེཡྻ, ལབྷེཐེཝ ཨགྒི ཨོཏཱརཾ ལབྷེཐ ཨགྒི ཨཱརམྨཎཾ. ཨེཝམེཝ ཁོ, ཨཱཝུསོ, ཨེཝཾཝིཧཱརིཾ བྷིཀྑུཾ ཙཀྑུཏོ ཙེཔི ནཾ མཱརོ ཨུཔསངྐམཏི, ལབྷེཐེཝ མཱརོ ཨོཏཱརཾ ལབྷེཐ མཱརོ ཨཱརམྨཎཾ, སོཏཏོ ཙེཔི ནཾ…པེ… མནཏོ ཙེཔི ནཾ མཱརོ ཨུཔསངྐམཏི, ལབྷེཐེཝ མཱརོ ཨོཏཱརཾ ལབྷེཐ མཱརོ ཨཱརམྨཎཾ.

‘‘ཨེཝཾཝིཧཱརིཾ ཙཱཝུསོ, བྷིཀྑུཾ རཱུཔཱ ཨདྷིབྷཾསུ [ཨབྷིབྷཝིཾསུ (སྱཱ.), ཨབྷིབྷཾསུ (ཀ.) ཨེཝམུཔརིཔི], ན བྷིཀྑུ རཱུཔེ ཨདྷིབྷོསི; སདྡཱ བྷིཀྑུཾ ཨདྷིབྷཾསུ, ན བྷིཀྑུ སདྡེ ཨདྷིབྷོསི; གནྡྷཱ བྷིཀྑུཾ ཨདྷིབྷཾསུ, ན བྷིཀྑུ གནྡྷེ ཨདྷིབྷོསི; རསཱ བྷིཀྑུཾ ཨདྷིབྷཾསུ, ན བྷིཀྑུ རསེ ཨདྷིབྷོསི; ཕོཊྛབྦཱ བྷིཀྑུཾ ཨདྷིབྷཾསུ, ན བྷིཀྑུ ཕོཊྛབྦེ ཨདྷིབྷོསི; དྷམྨཱ བྷིཀྑུཾ ཨདྷིབྷཾསུ, ན བྷིཀྑུ དྷམྨེ ཨདྷིབྷོསི. ཨཡཾ ཝུཙྩཏཱཝུསོ, བྷིཀྑུ རཱུཔཱདྷིབྷཱུཏོ སདྡཱདྷིབྷཱུཏོ གནྡྷཱདྷིབྷཱུཏོ རསཱདྷིབྷཱུཏོ ཕོཊྛབྦཱདྷིབྷཱུཏོ དྷམྨཱདྷིབྷཱུཏོ ཨདྷིབྷཱུ ཨནདྷིབྷཱུཏོ ཨདྷིབྷཾསུ ནཾ པཱཔཀཱ ཨཀུསལཱ དྷམྨཱ སཾཀིལེསིཀཱ པོནོབྷཝིཀཱ སདརཱ དུཀྑཝིཔཱཀཱ ཨཱཡཏིཾ ཛཱཏིཛརཱམརཎིཡཱ. ཨེཝཾ ཁོ, ཨཱཝུསོ, ཨཝསྶུཏོ ཧོཏི.

‘‘ཀཐཾ ཙཱཝུསོ, ཨནཝསྶུཏོ ཧོཏི? ཨིདྷཱཝུསོ, བྷིཀྑུ ཙཀྑུནཱ རཱུཔཾ དིསྭཱ པིཡརཱུཔེ རཱུཔེ ནཱདྷིམུཙྩཏི, ཨཔྤིཡརཱུཔེ རཱུཔེ ན བྱཱཔཛྫཏི, ཨུཔཊྛིཏཀཱཡསྶཏི ཙ ཝིཧརཏི ཨཔྤམཱཎཙེཏསོ. ཏཉྩ ཙེཏོཝིམུཏྟིཾ པཉྙཱཝིམུཏྟིཾ ཡཐཱབྷཱུཏཾ པཛཱནཱཏི, ཡཏྠསྶ ཏེ ཨུཔྤནྣཱ པཱཔཀཱ ཨཀུསལཱ དྷམྨཱ ཨཔརིསེསཱ ནིརུཛ྄ཛྷནྟི; སོཏེན སདྡཾ སུཏྭཱ…པེ… མནསཱ དྷམྨཾ ཝིཉྙཱཡ པིཡརཱུཔེ དྷམྨེ ནཱདྷིམུཙྩཏི, ཨཔྤིཡརཱུཔེ དྷམྨེ ན བྱཱཔཛྫཏི, ཨུཔཊྛིཏཀཱཡསྶཏི ཙ ཝིཧརཏི ཨཔྤམཱཎཙེཏསོ. ཏཉྩ ཙེཏོཝིམུཏྟིཾ པཉྙཱཝིམུཏྟིཾ ཡཐཱབྷཱུཏཾ པཛཱནཱཏི, ཡཏྠསྶ ཏེ ཨུཔྤནྣཱ པཱཔཀཱ ཨཀུསལཱ དྷམྨཱ ཨཔརིསེསཱ ནིརུཛ྄ཛྷནྟི. ཨཡཾ ཝུཙྩཏཱཝུསོ, བྷིཀྑུ ཨནཝསྶུཏོ ཙཀྑུཝིཉྙེཡྻེསུ རཱུཔེསུ…པེ… ཨནཝསྶུཏོ མནོཝིཉྙེཡྻེསུ དྷམྨེསུ. ཨེཝཾཝིཧཱརིཾ ཙཱཝུསོ, བྷིཀྑུཾ ཙཀྑུཏོ ཙེཔི ནཾ མཱརོ ཨུཔསངྐམཏི, ནེཝ ལབྷེཐ མཱརོ ཨོཏཱརཾ, ན ལབྷེཐ མཱརོ ཨཱརམྨཎཾ; སོཏཏོ ཙེཔི ནཾ…པེ… མནཏོ ཙེཔི ནཾ མཱརོ ཨུཔསངྐམཏི, ནེཝ ལབྷེཐ མཱརོ ཨོཏཱརཾ, ན ལབྷེཐ མཱརོ ཨཱརམྨཎཾ.

‘‘སེཡྻཐཱཔི, ཨཱཝུསོ, ཀཱུཊཱགཱརཱ ཝཱ ཀཱུཊཱགཱརསཱལཱ [སནྠཱགཱརསཱལཱ (སྱཱ.) པསྶ སཾ. ནི. ༤.༢༤༣] ཝཱ བཧལམཏྟིཀཱ ཨདྡཱཝལེཔནཱ [ཨལླཱཝལེཔནཱ (སྱཱ.)] པུརཏྠིམཱཡ ཙེཔི ནཾ དིསཱཡ པུརིསོ ཨཱདིཏྟཱཡ ཏིཎུཀྐཱཡ ཨུཔསངྐམེཡྻ, ནེཝ ལབྷེཐ ཨགྒི ཨོཏཱརཾ, ན ལབྷེཐ ཨགྒི ཨཱརམྨཎཾ; པཙྪིམཱཡ ཙེཔི ནཾ དིསཱཡ… ཨུཏྟརཱཡ ཙེཔི ནཾ དིསཱཡ… དཀྑིཎཱཡ ཙེཔི ནཾ དིསཱཡ… ཧེཊྛིམཏོ ཙེཔི ནཾ དིསཱཡ… ཨུཔརིམཏོ ཙེཔི ནཾ དིསཱཡ… ཡཏོ ཀུཏོཙི ཙེཔི ནཾ པུརིསོ ཨཱདིཏྟཱཡ ཏིཎུཀྐཱཡ ཨུཔསངྐམེཡྻ, ནེཝ ལབྷེཐ ཨགྒི ཨོཏཱརཾ ན ལབྷེཐ ཨགྒི ཨཱརམྨཎཾ. ཨེཝམེཝ ཁོ, ཨཱཝུསོ, ཨེཝཾཝིཧཱརིཾ བྷིཀྑུཾ ཙཀྑུཏོ ཙེཔི ནཾ མཱརོ ཨུཔསངྐམཏི, ནེཝ ལབྷེཐ མཱརོ ཨོཏཱརཾ ན ལབྷེཐ མཱརོ ཨཱརམྨཎཾ; སོཏཏོ ཙེཔི ནཾ…པེ… མནཏོ ཙེཔི ནཾ མཱརོ ཨུཔསངྐམཏི ནེཝ ལབྷེཐ མཱརོ ཨོཏཱརཾ ན ལབྷེཐ མཱརོ ཨཱརམྨཎཾ.

‘‘ཨེཝཾཝིཧཱརཱི ཙཱཝུསོ, བྷིཀྑུ རཱུཔེ ཨདྷིབྷོསི [ཨབྷིབྷཝིཾསུ (སྱཱ.), ཨབྷིབྷོསི (ཀ.) པསྶ སཾ. ནི. ༤.༢༤༣], ན རཱུཔཱ བྷིཀྑུཾ ཨདྷིབྷཾསུ; སདྡེ བྷིཀྑུ ཨདྷིབྷོསི, ན སདྡཱ བྷིཀྑུཾ ཨདྷིབྷཾསུ; གནྡྷེ བྷིཀྑུ ཨདྷིབྷོསི, ན གནྡྷཱ བྷིཀྑུཾ ཨདྷིབྷཾསུ; རསེ བྷིཀྑུ ཨདྷིབྷོསི, ན རསཱ བྷིཀྑུཾ ཨདྷིབྷཾསུ; ཕོཊྛབྦེ བྷིཀྑུ ཨདྷིབྷོསི, ན ཕོཊྛབྦཱ བྷིཀྑུཾ ཨདྷིབྷཾསུ; དྷམྨེ བྷིཀྑུ ཨདྷིབྷོསི, ན དྷམྨཱ བྷིཀྑུཾ ཨདྷིབྷཾསུ. ཨཡཾ ཝུཙྩཏཱཝུསོ, བྷིཀྑུ རཱུཔཱདྷིབྷཱུ སདྡཱདྷིབྷཱུ གནྡྷཱདྷིབྷཱུ རསཱདྷིབྷཱུ ཕོཊྛབྦཱདྷིབྷཱུ དྷམྨཱདྷིབྷཱུ ཨདྷིབྷཱུ ཨནདྷིབྷཱུཏོ [ཨནབྷིབྷཱུཏོ ཀེཧི ཙི ཀིལེསེཧི (ཀ.) པསྶ སཾ. ནི. ༤.༢༤༣]. ཨདྷིབྷོསི ཏེ པཱཔཀེ ཨཀུསལེ དྷམྨེ སཾཀིལེསིཀེ པོནོབྷཝིཀེ སདརེ དུཀྑཝིཔཱཀེ ཨཱཡཏིཾ ཛཱཏིཛརཱམརཎིཡེ. ཨེཝཾ ཁོ, ཨཱཝུསོ, ཨནཝསྶུཏོ ཧོཏཱི’’ཏི – ཨནཝསྶུཏོ.

ཨཔརིཌཡ྄ཧམཱནོཏི རཱགཛེན པརིལཱ༹ཧེན ཨཔརིཌཡ྄ཧམཱནོ, དོསཛེན པརིལཱ༹ཧེན ཨཔརིཌཡ྄ཧམཱནོ, མོཧཛེན པརིལཱ༹ཧེན ཨཔརིཌཡ྄ཧམཱནོཏི – ཨནཝསྶུཏོ ཨཔརིཌཡ྄ཧམཱནོ, ཨེཀོ ཙརེ ཁགྒཝིསཱཎཀཔྤོ. ཏེནཱཧ སོ པཙྩེཀསམྦུདྡྷོ –

‘‘ཨོཀྑིཏྟཙཀྑུ ན ཙ པཱདལོལོ, གུཏྟིནྡྲིཡོ རཀྑིཏམཱནསཱནོ;

ཨནཝསྶུཏོ ཨཔརིཌཡ྄ཧམཱནོ, ཨེཀོ ཙརེ ཁགྒཝིསཱཎཀཔྤོ’’ཏི.

༡༥༠.

ཨོཧཱརཡིཏྭཱ གིཧིབྱཉྫནཱནི, སཉྪནྣཔཏྟོ ཡཐཱ པཱརིཚཏྟཀོ;

ཀཱསཱཡཝཏྠོ ཨབྷིནིཀྑམིཏྭཱ, ཨེཀོ ཙརེ ཁགྒཝིསཱཎཀཔྤོ.

ཨོཧཱརཡིཏྭཱ གིཧིབྱཉྫནཱནཱིཏི གིཧིབྱཉྫནཱནི ཝུཙྩནྟི ཀེསཱ ཙ མསྶཱུ ཙ…པེ… དཱིགྷདསཱནི ཨིཏི ཝཱ. ཨོཧཱརཡིཏྭཱ གིཧིབྱཉྫནཱནཱིཏི གིཧིབྱཉྫནཱནི ཨོརོཔཡིཏྭཱ སམོརོཔཡིཏྭཱ ནིཀྑིཔིཏྭཱ པཊིཔྤསྶམྦྷིཏྭཱཏི – ཨོཧཱརཡིཏྭཱ གིཧིབྱཉྫནཱནི.

སཉྪནྣཔཏྟོ ཡཐཱ པཱརིཚཏྟཀོཏི ཡཐཱ སོ པཱརིཚཏྟཀོ ཀོཝིལཱ༹རོ བཧལཔཏྟཔལཱསོ [སཱཁཔཏྟཔལཱསོ (ཀ.)] སནྡཙྪཱཡོ [སཎྜཙྪཱཡོ (སྱཱ.), སནྟཙྪཱཡོ (ཀ.) པསྶ མ. ནི. ༡.༡༥༤], ཨེཝམེཝ སོ པཙྩེཀསམྦུདྡྷོ པརིཔུཎྞཔཏྟཙཱིཝརདྷརོཏི – སཉྪནྣཔཏྟོ ཡཐཱ པཱརིཚཏྟཀོ.

ཀཱསཱཡཝཏྠོ ཨབྷིནིཀྑམིཏྭཱཏི སོ པཙྩེཀསམྦུདྡྷོ སབྦཾ གྷརཱཝཱསཔལིབོདྷཾ ཚིནྡིཏྭཱ པུཏྟདཱརཾ པལིབོདྷཾ ཚིནྡིཏྭཱ ཉཱཏིཔལིབོདྷཾ ཚིནྡིཏྭཱ མིཏྟཱམཙྩཔལིབོདྷཾ ཚིནྡིཏྭཱ སནྣིདྷིཔལིབོདྷཾ ཚིནྡིཏྭཱ ཀེསམསྶུཾ ཨོཧཱརེཏྭཱ [ཨོཧཱརཡིཏྭཱ (སྱཱ. ཀ.)] ཀཱསཱཡཱནི ཝཏྠཱནི ཨཙྪཱདེཏྭཱ ཨགཱརསྨཱ ཨནགཱརིཡཾ པབྦཛིཏྭཱ ཨཀིཉྩནབྷཱཝཾ ཨུཔགནྟྭཱ ཨེཀོ ཙརཏི ཝིཧརཏི ཨིརིཡཏི ཝཏྟེཏི པཱལེཏི ཡཔེཏི ཡཱཔེཏཱིཏི – ཀཱསཱཡཝཏྠོ ཨབྷིནིཀྑམིཏྭཱ, ཨེཀོ ཙརེ ཁགྒཝིསཱཎཀཔྤོ. ཏེནཱཧ སོ པཙྩེཀསམྦུདྡྷོ –

‘‘ཨོཧཱརཡིཏྭཱ གིཧིབྱཉྫནཱནི, སཉྪནྣཔཏྟོ ཡཐཱ པཱརིཚཏྟཀོ;

ཀཱསཱཡཝཏྠོ ཨབྷིནིཀྑམིཏྭཱ, ཨེཀོ ཙརེ ཁགྒཝིསཱཎཀཔྤོ’’ཏི.

ཏཏིཡོ ཝགྒོ.

ཙཏུཏྠཝགྒོ

༡༥༡.

རསེསུ གེདྷཾ ཨཀརཾ ཨལོལོ, ཨནཉྙཔོསཱི སཔདཱནཙཱརཱི;

ཀུལེ ཀུལེ ཨཔྤཊིབདྡྷཙིཏྟོ, ཨེཀོ ཙརེ ཁགྒཝིསཱཎཀཔྤོ.

རསེསུ གེདྷཾ ཨཀརཾ ཨལོལོཏི. རསོཏི མཱུལརསོ ཁནྡྷརསོ ཏཙརསོ པཏྟརསོ པུཔྥརསོ ཕལརསོ, ཨམྦིལཾ མདྷུརཾ ཏིཏྟཀཾ ཀཊུཀཾ ལོཎིཀཾ ཁཱརིཀཾ ལམྦིཀཾ [ལམྦིལཾ (སྱཱ. ཀ.) པསྶ ཨཱཡཏནཝིབྷངྒེ] ཀསཱཝོ སཱདུ ཨསཱདུ སཱིཏཾ ཨུཎྷཾ. སནྟེཀེ སམཎབྲཱཧྨཎཱ རསགིདྡྷཱ. ཏེ ཛིཝ྄ཧགྒེན རསགྒཱནི པརིཡེསནྟཱ ཨཱཧིཎྜནྟི. ཏེ ཨམྦིལཾ ལབྷིཏྭཱ ཨནམྦིལཾ པརིཡེསནྟི, ཨནམྦིལཾ ལབྷིཏྭཱ ཨམྦིལཾ པརིཡེསནྟི; མདྷུརཾ ལབྷིཏྭཱ ཨམདྷུརཾ པརིཡེསནྟི, ཨམདྷུརཾ ལབྷིཏྭཱ མདྷུརཾ པརིཡེསནྟི; ཏིཏྟཀཾ ལབྷིཏྭཱ ཨཏིཏྟཀཾ པརིཡེསནྟི, ཨཏིཏྟཀཾ ལབྷིཏྭཱ ཏིཏྟཀཾ པརིཡེསནྟི; ཀཊུཀཾ ལབྷིཏྭཱ ཨཀུཊཀཾ པརིཡེསནྟི, ཨཀུཊཀཾ ལབྷིཏྭཱ ཀཊུཀཾ པརིཡེསནྟི; ལོཎིཀཾ ལབྷིཏྭཱ ཨལོཎིཀཾ པརིཡེསནྟི, ཨལོཎིཀཾ ལབྷིཏྭཱ ལོཎིཀཾ པརིཡེསནྟི; ཁཱརིཀཾ ལབྷིཏྭཱ ཨཁཱརིཀཾ པརིཡེསནྟི, ཨཁཱརིཀཾ ལབྷིཏྭཱ ཁཱརིཀཾ པརིཡེསནྟི; ཀསཱཝཾ ལབྷིཏྭཱ ཨཀསཱཝཾ པརིཡེསནྟི, ཨཀསཱཝཾ ལབྷིཏྭཱ ཀསཱཝཾ པརིཡེསནྟི; ལམྦིཀཾ ལབྷིཏྭཱ ཨལམྦིཀཾ པརིཡེསནྟི, ཨལམྦིཀཾ ལབྷིཏྭཱ ལམྦིཀཾ པརིཡེསནྟི; སཱདུཾ ལབྷིཏྭཱ ཨསཱདུཾ པརིཡེསནྟི, ཨསཱདུཾ ལབྷིཏྭཱ སཱདུཾ པརིཡེསནྟི; སཱིཏཾ ལབྷིཏྭཱ ཨུཎྷཾ པརིཡེསནྟི, ཨུཎྷཾ ལབྷིཏྭཱ སཱིཏཾ པརིཡེསནྟི. ཏེ ཡཾ ཡཾ ལབྷནྟི ཏེན ཏེན ན ཏུསྶནྟི, ཨཔརཱཔརཾ པརིཡེསནྟི. མནཱཔིཀེསུ རསེསུ རཏྟཱ གིདྡྷཱ གཐིཏཱ མུཙྪིཏཱ ཨཛ྄ཛྷོསནྣཱ ལགྒཱ ལགྒིཏཱ པལིབུདྡྷཱ. སཱ རསཏཎྷཱ ཏསྶ པཙྩེཀསམྦུདྡྷསྶ པཧཱིནཱ ཨུཙྪིནྣམཱུལཱ ཏཱལཱཝཏྠུཀཏཱ ཨནབྷཱཝཾཀཏཱ ཨཱཡཏིཾ ཨནུཔྤཱདདྷམྨཱ. ཏསྨཱ སོ པཙྩེཀསམྦུདྡྷོ པཊིསངྑཱ ཡོནིསོ ཨཱཧཱརཾ ཨཱཧཱརེཏི – ‘‘ནེཝ དཝཱཡ ན མདཱཡ ན མཎྜནཱཡ ན ཝིབྷཱུསནཱཡ; ཡཱཝདེཝ ཨིམསྶ ཀཱཡསྶ ཋིཏིཡཱ ཡཱཔནཱཡ ཝིཧིཾསཱུཔརཏིཡཱ བྲཧྨཙརིཡཱནུགྒཧཱཡ. ཨིཏི པུརཱཎཉྩ ཝེདནཾ པཊིཧངྑཱམི, ནཝཉྩ ཝེདནཾ ན ཨུཔྤཱདེསྶཱམི, ཡཱཏྲཱ ཙ མེ བྷཝིསྶཏི ཨནཝཛྫཏཱ ཙ ཕཱསུཝིཧཱརོ ཙཱ’’ཏི.

ཡཐཱ ཝཎཾ ཨཱལིམྤེཡྻ ཡཱཝདེཝ ཨཱརུཧཎཏྠཱཡ [རོཔནཏྠཱཡ (སྱཱ.)], ཡཐཱ ཝཱ ཨཀྑཾ ཨབྦྷཉྫེཡྻ ཡཱཝདེཝ བྷཱརསྶ ནིཏྠརཎཏྠཱཡ, ཡཐཱ པུཏྟམཾསཾ ཨཱཧཱརཾ ཨཱཧརེཡྻ ཡཱཝདེཝ ཀནྟཱརསྶ ནིཏྠརཎཏྠཱཡ; ཨེཝམེཝ སོ པཙྩེཀསམྦུདྡྷོ པཊིསངྑཱ ཡོནིསོ ཨཱཧཱརཾ ཨཱཧཱརེཏི – ‘‘ནེཝ དཝཱཡ ན མདཱཡ ན མཎྜནཱཡ ན ཝིབྷཱུསནཱཡ; ཡཱཝདེཝ ཨིམསྶ ཀཱཡསྶ ཋིཏིཡཱ ཡཱཔནཱཡ ཝིཧིཾསཱུཔརཏིཡཱ བྲཧྨཙརིཡཱནུགྒཧཱཡ. ཨིཏི པུརཱཎཉྩ ཝེདནཾ པཊིཧངྑཱམི, ནཝཉྩ ཝེདནཾ ན ཨུཔྤཱདེསྶཱམི, ཡཱཏྲཱ ཙ མེ བྷཝིསྶཏི ཨནཝཛྫཏཱ ཙ ཕཱསུཝིཧཱརོ ཙཱ’’ཏི. རསཏཎྷཱཡ ཨཱརཏོ ཝིརཏོ པཊིཝིརཏོ ནིཀྑནྟོ ནིསྶཊོ ཝིཔྤམུཏྟོ ཝིསཉྙུཏྟོ ཝིམརིཡཱདིཀཏེན ཙེཏསཱ ཝིཧརཏཱིཏི – རསེསུ གེདྷཾ ཨཀརཾ.

ཨལོལོཏི ལོལུཔྤཾ ཝུཙྩཏི ཏཎྷཱ. ཡོ རཱགོ སཱརཱགོ…པེ… ཨབྷིཛ྄ཛྷཱ ལོབྷོ ཨཀུསལམཱུལཾ. སཱ ལོལུཔྤཱ ཏཎྷཱ ཏསྶ པཙྩེཀསམྦུདྡྷསྶ པཧཱིནཱ ཨུཙྪིནྣམཱུལཱ ཏཱལཱཝཏྠུཀཏཱ ཨནབྷཱཝཾཀཏཱ ཨཱཡཏིཾ ཨནུཔྤཱདདྷམྨཱ. ཏསྨཱ པཙྩེཀསམྦུདྡྷོ ཨལོལོཏི – རསེསུ གེདྷཾ ཨཀརཾ ཨལོལོ.

ཨནཉྙཔོསཱི སཔདཱནཙཱརཱིཏི ཨནཉྙཔོསཱིཏི སོ པཙྩེཀསམྦུདྡྷོ ཨཏྟཱནཉྙེཝ པོསེཏི, ན པརནྟི.

ཨནཉྙཔོསིམཉྙཱཏཾ, དནྟཾ སཱརེ པཏིཊྛིཏཾ [སཱརེསུ སུཔཏིཊྛིཏཾ (སྱཱ. ཀ.) པསྶ ཨུདཱ. ༦];

ཁཱིཎཱསཝཾ ཝནྟདོསཾ, ཏམཧཾ བྲཱུམི བྲཱཧྨཎནྟི.

ཨནཉྙཔོསཱི སཔདཱནཙཱརཱིཏི སོ པཙྩེཀསམྦུདྡྷོ པུབྦཎྷསམཡཾ [པུབྦནྷསམཡཾ (ཀ.)] ནིཝཱསེཏྭཱ པཏྟཙཱིཝརམཱདཱཡ གཱམཾ ཝཱ ནིགམཾ ཝཱ པིཎྜཱཡ པཝིསཏི རཀྑིཏེནེཝ ཀཱཡེན རཀྑིཏཱཡ ཝཱཙཱཡ རཀྑིཏེན ཙིཏྟེན ཨུཔཊྛིཏཱཡ སཏིཡཱ སཾཝུཏེཧི ཨིནྡྲིཡེཧི. ཨོཀྑིཏྟཙཀྑུ ཨིརིཡཱཔཐསམྤནྣོ ཀུལཱ ཀུལཾ ཨནཏིཀྐམནྟོ པིཎྜཱཡ ཙརཏཱིཏི – ཨནཉྙཔོསཱི སཔདཱནཙཱརཱི.

ཀུལེ ཀུལེ ཨཔྤཊིབདྡྷཙིཏྟོཏི དྭཱིཧི ཀཱརཎེཧི པཊིབདྡྷཙིཏྟོ ཧོཏི – ཨཏྟཱནཾ ཝཱ ནཱིཙཾ ཋཔེནྟོ པརཾ ཨུཙྩཾ ཋཔེནྟོ པཊིབདྡྷཙིཏྟོ ཧོཏི, ཨཏྟཱནཾ ཝཱ ཨུཙྩཾ ཋཔེནྟོ པརཾ ནཱིཙཾ ཋཔེནྟོ པཊིབདྡྷཙིཏྟོ ཧོཏི. ཀཐཾ ཨཏྟཱནཾ ནཱིཙཾ ཋཔེནྟོ པརཾ ཨུཙྩཾ ཋཔེནྟོ པཊིབདྡྷཙིཏྟོ ཧོཏི? ‘‘ཏུམྷེ མེ བཧཱུཔཀཱརཱ, ཨཧཾ ཏུམྷེ ནིསྶཱཡ ལབྷཱམི ཙཱིཝརཔིཎྜཔཱཏསེནཱསནགིལཱནཔཙྩཡབྷེསཛྫཔརིཀྑཱརཾ. ཡམྤི མེ ཨཉྙེ དཱཏུཾ ཝཱ ཀཱཏུཾ ཝཱ མཉྙནྟི ཏུམྷེ ནིསྶཱཡ ཏུམྷེ པསྶནྟཱ. ཡམྤི མེ པོརཱཎཾ མཱཏཱཔེཏྟིཀཾ ནཱམགོཏྟཾ ཏམྤི མེ ཨནྟརཧིཏཾ ཏུམྷེཧི ཨཧཾ ཉཱཡཱམི – ‘ཨསུཀསྶ ཀུལུཔཀོ, ཨསུཀཱཡ ཀུལུཔཀོ’’’ཏི. ཨེཝཾ ཨཏྟཱནཾ ནཱིཙཾ ཋཔེནྟོ པརཾ ཨུཙྩཾ ཋཔེནྟོ པཊིབདྡྷཙིཏྟོ ཧོཏི.

ཀཐཾ ཨཏྟཱནཾ ཨུཙྩཾ ཋཔེནྟོ པརཾ ནཱིཙཾ ཋཔེནྟོ པཊིབདྡྷཙིཏྟོ ཧོཏི? ‘‘ཨཧཾ ཏུམྷཱཀཾ བཧཱུཔཀཱརོ, ཏུམྷེ མཾ ཨཱགམྨ བུདྡྷཾ སརཎཾ གཏཱ དྷམྨཾ སརཎཾ གཏཱ སངྒྷཾ སརཎཾ གཏཱ, པཱཎཱཏིཔཱཏཱ པཊིཝིརཏཱ, ཨདིནྣཱདཱནཱ པཊིཝིརཏཱ, ཀཱམེསུམིཙྪཱཙཱརཱ པཊིཝིརཏཱ, མུསཱཝཱདཱ པཊིཝིརཏཱ, སུརཱམེརཡམཛྫཔམཱདཊྛཱནཱ པཊིཝིརཏཱ, ཏུམྷཱཀཾ ཨཧཾ ཨུདྡེསཾ དེམི པརིཔུཙྪཾ དེམི ཨུཔོསཐཾ ཨཱཙིཀྑཱམི ནཝཀམྨཾ ཨདྷིཊྛཱམི; ཨཐ ཙ པན ཏུམྷེ མཾ ཨུཛ྄ཛྷིཏྭཱ ཨཉྙེ སཀྐརོཐ གརུཾ ཀརོཐ མཱནེཐ པཱུཛེཐཱ’’ཏི. ཨེཝཾ ཨཏྟཱནཾ ཨུཙྩཾ ཋཔེནྟོ པརཾ ནཱིཙཾ ཋཔེནྟོ པཊིབདྡྷཙིཏྟོ ཧོཏི.

ཀུལེ ཀུལེ ཨཔྤཊིབདྡྷཙིཏྟོཏི སོ པཙྩེཀསམྦུདྡྷོ ཀུལཔལིབོདྷེན ཨཔྤཊིབདྡྷཙིཏྟོ ཧོཏི, གཎཔལིབོདྷེན ཨཔྤཊིབདྡྷཙིཏྟོ ཧོཏི, ཨཱཝཱསཔལིབོདྷེན ཨཔྤཊིབདྡྷཙིཏྟོ ཧོཏི, ཙཱིཝརཔལིབོདྷེན ཨཔྤཊིབདྡྷཙིཏྟོ ཧོཏི, པིཎྜཔཱཏཔལིབོདྷེན ཨཔྤཊིབདྡྷཙིཏྟོ ཧོཏི, སེནཱསནཔལིབོདྷེན ཨཔྤཊིབདྡྷཙིཏྟོ ཧོཏི, གིལཱནཔཙྩཡབྷེསཛྫཔརིཀྑཱརཔལིབོདྷེན ཨཔྤཊིབདྡྷཙིཏྟོ ཧོཏཱིཏི – ཀུལེ ཀུལེ ཨཔྤཊིབདྡྷཙིཏྟོ, ཨེཀོ ཙརེ ཁགྒཝིསཱཎཀཔྤོ. ཏེནཱཧ སོ པཙྩེཀསམྦུདྡྷོ –

‘‘རསེསུ གེདྷཾ ཨཀརཾ ཨལོལོ, ཨནཉྙཔོསཱི སཔདཱནཙཱརཱི;

ཀུལེ ཀུལེ ཨཔྤཊིབདྡྷཙིཏྟོ, ཨེཀོ ཙརེ ཁགྒཝིསཱཎཀཔྤོ’’ཏི.

༡༥༢.

པཧཱཡ པཉྩཱཝརཎཱནི ཙེཏསོ, ཨུཔཀྐིལེསེ བྱཔནུཛྫ སབྦེ;

ཨནིསྶིཏོ ཚེཏྭ [ཚེཏྭཱ (སྱཱ. ཀ.)] སིནེཧདོསཾ [སྣེཧདོསཾ (སྱཱ. ཀ.)], ཨེཀོ ཙརེ ཁགྒཝིསཱཎཀཔྤོ.

པཧཱཡ པཉྩཱཝརཎཱནི ཙེཏསོཏི སོ པཙྩེཀསམྦུདྡྷོ ཀཱམཙྪནྡནཱིཝརཎཾ པཧཱཡ པཛཧིཏྭཱ ཝིནོདེཏྭཱ བྱནྟཱིཀརིཏྭཱ ཨནབྷཱཝཾ གམེཏྭཱ, བྱཱཔཱདནཱིཝརཎཾ… ཐིནམིདྡྷནཱིཝརཎཾ… ཨུདྡྷཙྩཀུཀྐུཙྩནཱིཝརཎཾ… ཝིཙིཀིཙྪཱནཱིཝརཎཾ པཧཱཡ པཛཧིཏྭཱ ཝིནོདེཏྭཱ བྱནྟཱིཀརིཏྭཱ ཨནབྷཱཝཾ གམེཏྭཱ ཝིཝིཙྩེཝ ཀཱམེཧི ཝིཝིཙྩ ཨཀུསལེཧི དྷམྨེཧི སཝིཏཀྐཾ སཝིཙཱརཾ ཝིཝེཀཛཾ པཱིཏིསུཁཾ པཋམཾ ཛྷཱནཾ ཨུཔསམྤཛྫ ཝིཧརཏཱིཏི – པཧཱཡ པཉྩཱཝརཎཱནི ཙེཏསོ.

ཨུཔཀྐིལེསེ བྱཔནུཛྫ སབྦེཏི རཱགོ ཙིཏྟསྶ ཨུཔཀྐིལེསོ, དོསོ ཙིཏྟསྶ ཨུཔཀྐིལེསོ, མོཧོ ཙིཏྟསྶ ཨུཔཀྐིལེསོ, ཀོདྷོ… ཨུཔནཱཧོ…པེ… སབྦཱཀུསལཱབྷིསངྑཱརཱ ཙིཏྟསྶ ཨུཔཀྐིལེསཱ. ཨུཔཀྐིལེསེ བྱཔནུཛྫ སབྦེཏི སབྦེ ཙིཏྟསྶ ཨུཔཀྐིལེསེ བྱཔནུཛྫ པནུདིཏྭཱ པཛཧིཏྭཱ ཝིནོདེཏྭཱ བྱནྟཱིཀརིཏྭཱ ཨནབྷཱཝཾ གམེཏྭཱཏི – ཨུཔཀྐིལེསེ བྱཔནུཛྫ སབྦེ.

ཨནིསྶིཏོ ཚེཏྭ སིནེཧདོསནྟི. ཨནིསྶིཏོཏི དྭེ ནིསྶཡཱ – ཏཎྷཱནིསྶཡོ ཙ དིཊྛིནིསྶཡོ ཙ…པེ… ཨཡཾ ཏཎྷཱནིསྶཡོ…པེ… ཨཡཾ དིཊྛིནིསྶཡོ. སིནེཧོཏི དྭེ སྣེཧཱ – ཏཎྷཱསྣེཧོ ཙ དིཊྛིསྣེཧོ ཙ…པེ… ཨཡཾ ཏཎྷཱསྣེཧོ…པེ… ཨཡཾ དིཊྛིསྣེཧོ. དོསོཏི ཡོ ཙིཏྟསྶ ཨཱགྷཱཏོ པཊིགྷཱཏོ པཊིགྷཾ པཊིཝིརོདྷོ ཀོཔོ པཀོཔོ སམྤཀོཔོ དོསོ པདོསོ སམྤདོསོ ཙིཏྟསྶ བྱཱཔཏྟི མནོཔདོསོ ཀོདྷོ ཀུཛ྄ཛྷནཱ ཀུཛ྄ཛྷིཏཏྟཾ དོསོ དུསྶནཱ དུསྶིཏཏྟཾ བྱཱཔཏྟི བྱཱཔཛྫནཱ བྱཱཔཛྫིཏཏྟཾ ཙཎྜིཀྐཾ ཨསུརོཔོ ཨནཏྟམནཏཱ ཙིཏྟསྶ. ཨནིསྶིཏོ ཚེཏྭ སིནེཧདོསནྟི སོ པཙྩེཀསམྦུདྡྷོ ཏཎྷཱསྣེཧཉྩ དིཊྛིསྣེཧཉྩ དོསཉྩ ཚེཏྭཱ ཨུཙྪིནྡིཏྭཱ སམུཙྪིནྡིཏྭཱ པཛཧིཏྭཱ ཝིནོདེཏྭཱ བྱནྟཱིཀརིཏྭཱ ཨནབྷཱཝཾ གམེཏྭཱ ཙཀྑུཾ ཨནིསྶིཏོ, སོཏཾ ཨནིསྶིཏོ…པེ… དིཊྛསུཏམུཏཝིཉྙཱཏབྦེ དྷམྨེ ཨནིསྶིཏོ ཨནལླཱིནོ ཨནུཔགཏོ ཨནཛ྄ཛྷོསིཏོ ཨནདྷིམུཏྟོ ནིཀྑནྟོ ནིསྶཊོ ཝིཔྤམུཏྟོ ཝིསཉྙུཏྟོ ཝིམརིཡཱདིཀཏེན ཙེཏསཱ ཝིཧརཏཱིཏི – ཨནིསྶིཏོ ཚེཏྭ སིནེཧདོསཾ, ཨེཀོ ཙརེ ཁགྒཝིསཱཎཀཔྤོ. ཏེནཱཧ སོ པཙྩེཀསམྦུདྡྷོ –

‘‘པཧཱཡ པཉྩཱཝརཎཱནི ཙེཏསོ, ཨུཔཀྐིལེསེ བྱཔནུཛྫ སབྦེ;

ཨནིསྶིཏོ ཚེཏྭ སིནེཧདོསཾ, ཨེཀོ ཙརེ ཁགྒཝིསཱཎཀཔྤོ’’ཏི.

༡༥༣.

ཝིཔིཊྛིཀཏྭཱན སུཁཾ དུཁཉྩ, པུབྦེཝ ཙ སོམནསྶདོམནསྶཾ;

ལདྡྷཱནུཔེཀྑཾ སམཐཾ ཝིསུདྡྷཾ, ཨེཀོ ཙརེ ཁགྒཝིསཱཎཀཔྤོ.

ཝིཔིཊྛིཀཏྭཱན སུཁཾ དུཁཉྩ, པུབྦེཝ ཙ སོམནསྶདོམནསྶནྟི སོ པཙྩེཀསམྦུདྡྷོ སུཁསྶ ཙ པཧཱནཱ དུཀྑསྶ ཙ པཧཱནཱ པུབྦེཝ སོམནསྶདོམནསྶཱནཾ ཨཏྠངྒམཱ ཨདུཀྑམསུཁཾ ཨུཔེཀྑཱསཏིཔཱརིསུདྡྷིཾ ཙཏུཏྠཾ ཛྷཱནཾ ཨུཔསམྤཛྫ ཝིཧརཏཱིཏི – ཝིཔིཊྛིཀཏྭཱན སུཁཾ དུཁཉྩ, པུབྦེཝ ཙ སོམནསྶདོམནསྶཾ.

ལདྡྷཱནུཔེཀྑཾ སམཐཾ ཝིསུདྡྷནྟི. ཨུཔེཀྑཱཏི ཡཱ ཙཏུཏྠཛ྄ཛྷཱནེ ཨུཔེཀྑཱ ཨུཔེཀྑནཱ ཨཛ྄ཛྷུཔེཀྑནཱ ཙིཏྟསམཏཱ ཙིཏྟཔྤསྶདྡྷཏཱ [ཙིཏྟཝིསཊཏཱ (ཀ.) པསྶ མཧཱནི. ༢༠༧] མཛ྄ཛྷཏྟཏཱ ཙིཏྟསྶ. སམཐོཏི ཡཱ ཙིཏྟསྶ ཋིཏི སཎྛིཏི ཨཝཊྛིཏི ཨཝིསཱཧཱརོ [ཨཝིསཾཧཱརོ (ཀ.) པསྶ དྷ. ས. ༡༡, ༡༥] ཨཝིཀྑེཔོ ཨཝིསཱཧཊམཱནསཏཱ [ཨཝིསཾཧཊམཱནསཏཱ (ཀ.)] སམཐོ སམཱདྷིནྡྲིཡཾ སམཱདྷིབལཾ སམྨཱསམཱདྷི; ཙཏུཏྠཛ྄ཛྷཱནེ ཨུཔེཀྑཱ ཙ སམཐོ ཙ སུདྡྷཱ ཧོནྟི ཝིསུདྡྷཱ པརིཡོདཱཏཱ ཨནངྒཎཱ ཝིགཏཱུཔཀྐིལེསཱ མུདུབྷཱུཏཱ ཀམྨནིཡཱ ཋིཏཱ ཨཱནེཉྫཔྤཏྟཱ. ལདྡྷཱནུཔེཀྑཾ སམཐཾ ཝིསུདྡྷནྟི ཙཏུཏྠཛ྄ཛྷཱནཾ ཨུཔེཀྑཉྩ སམཐཉྩ ལདྡྷཱ ལབྷིཏྭཱ ཝིནྡིཏྭཱ པཊིལབྷིཏྭཱཏི – ལདྡྷཱནུཔེཀྑཾ སམཐཾ ཝིསུདྡྷཾ, ཨེཀོ ཙརེ ཁགྒཝིསཱཎཀཔྤོ. ཏེནཱཧ སོ པཙྩེཀསམྦུདྡྷོ –

‘‘ཝིཔིཊྛིཀཏྭཱན སུཁཾ དུཁཉྩ, པུབྦེཝ ཙ སོམནསྶདོམནསྶཾ;

ལདྡྷཱནུཔེཀྑཾ སམཐཾ ཝིསུདྡྷཾ, ཨེཀོ ཙརེ ཁགྒཝིསཱཎཀཔྤོ’’ཏི.

༡༥༤.

ཨཱརདྡྷཝཱིརིཡོ པརམཏྠཔཏྟིཡཱ, ཨལཱིནཙིཏྟོ ཨཀུསཱིཏཝུཏྟི;

དལ༹ྷནིཀྐམོ ཐཱམབལཱུཔཔནྣོ, ཨེཀོ ཙརེ ཁགྒཝིསཱཎཀཔྤོ.

ཨཱརདྡྷཝཱིརིཡོ པརམཏྠཔཏྟིཡཱཏི པརམཏྠཾ ཝུཙྩཏི ཨམཏཾ ནིབྦཱནཾ. ཡོ སོ སབྦསངྑཱརསམཐོ སབྦཱུཔདྷིཔཊིནིསྶགྒོ ཏཎྷཀྑཡོ ཝིརཱགོ ནིརོདྷོ ནིབྦཱནཾ. པརམཏྠསྶ པཏྟིཡཱ ལཱབྷཱཡ པཊིལཱབྷཱཡ ཨདྷིགམཱཡ ཕསྶནཱཡ སཙྪིཀིརིཡཱཡ ཨཱརདྡྷཝཱིརིཡོ ཝིཧརཏི ཨཀུསལཱནཾ དྷམྨཱནཾ པཧཱནཱཡ ཀུསལཱནཾ དྷམྨཱནཾ སམྤདཱཡ ཐཱམཝཱ [ཐཱམསཱ (ཀ.)] དལ༹ྷཔརཀྐམོ ཨནིཀྑིཏྟདྷུརོ ཀུསལེསུ དྷམྨེསཱུཏི – ཨཱརདྡྷཝཱིརིཡོ པརམཏྠཔཏྟིཡཱ.

ཨལཱིནཙིཏྟོ ཨཀུསཱིཏཝུཏྟཱིཏི སོ པཙྩེཀསམྦུདྡྷོ ཨནུཔྤནྣཱནཾ པཱཔཀཱནཾ ཨཀུསལཱནཾ དྷམྨཱནཾ ཨནུཔྤཱདཱཡ ཚནྡཾ ཛནེཏི ཝཱཡམཏི ཝཱིརིཡཾ ཨཱརབྷཏི ཙིཏྟཾ པགྒཎྷཱཏི པདཧཏི, ཨུཔྤནྣཱནཾ པཱཔཀཱནཾ ཨཀུསལཱནཾ དྷམྨཱནཾ པཧཱནཱཡ…པེ… ཨནུཔྤནྣཱནཾ ཀུསལཱནཾ དྷམྨཱནཾ ཨུཔྤཱདཱཡ…པེ… ཨུཔྤནྣཱནཾ ཀུསལཱནཾ དྷམྨཱནཾ ཋིཏིཡཱ ཨསམྨོསཱཡ བྷིཡྻོབྷཱཝཱཡ ཝེཔུལླཱཡ བྷཱཝནཱཡ པཱརིཔཱུརིཡཱ [བྷཱཝནཱཔཱརིཔཱུརིཡཱ (སྱཱ.)] ཚནྡཾ ཛནེཏི ཝཱཡམཏི ཝཱིརིཡཾ ཨཱརབྷཏི ཙིཏྟཾ པགྒཎྷཱཏི པདཧཏཱིཏི – ཨེཝཾ ཨལཱིནཙིཏྟོ ཨཀུསཱིཏཝུཏྟི.

ཨཐ ཝཱ, ‘‘ཀཱམཾ ཏཙོ ཙ ནྷཱརུ ཙ ཨཊྛི ཙ ཨཝསིསྶཏུ [ཨཝསུསྶཏུ (སྱཱ.) མ. ནི. ༢.༡༨༤; སཾ. ནི. ༢.༢༢ པསྶིཏབྦཾ], སརཱིརེ ཨུཔསུསྶཏུ མཾསལོཧིཏཾ, ཡཾ ཏཾ པུརིསཐཱམེན པུརིསབལེན པུརིསཝཱིརིཡེན པུརིསཔརཀྐམེན པཏྟབྦཾ ན ཏཾ ཨཔཱཔུཎིཏྭཱ ཝཱིརིཡསྶ སཎྛཱནཾ [ཝིརིཡསྶ ཋཱནཾ (སྱཱ.)] བྷཝིསྶཏཱི’’ཏི ཙིཏྟཾ པགྒཎྷཱཏི པདཧཏི. ཨེཝམྤི ཨལཱིནཙིཏྟོ ཨཀུསཱིཏཝུཏྟི.

ནཱསིསྶཾ ན པིཝིསྶཱམི, ཝིཧཱརཏོ ན ནིཀྑམེ;

ནཔི པསྶཾ ནིཔཱཏེསྶཾ, ཏཎྷཱསལླེ ཨནཱུཧཏེཏི.

ཙིཏྟཾ པགྒཎྷཱཏི པདཧཏི. ཨེཝམྤི ཨལཱིནཙིཏྟོ ཨཀུསཱིཏཝུཏྟི.

‘‘ན ཏཱཝཱཧཾ ཨིམཾ པལླངྐཾ བྷིནྡིསྶཱམི ཡཱཝ མེ ན ཨནུཔཱདཱཡ ཨཱསཝེཧི ཙིཏྟཾ ཝིམུཙྩིསྶཏཱི’’ཏི ཙིཏྟཾ པགྒཎྷཱཏི པདཧཏི. ཨེཝམྤི ཨལཱིནཙིཏྟོ ཨཀུསཱིཏཝུཏྟི.

‘‘ན ཏཱཝཱཧཾ ཨིམམྷཱ ཨཱསནཱ ཝུཊྛཧིསྶཱམི ཡཱཝ མེ ན ཨནུཔཱདཱཡ ཨཱསཝེཧི ཙིཏྟཾ ཝིམུཙྩིསྶཏཱི’’ཏི ཙིཏྟཾ པགྒཎྷཱཏི པདཧཏི. ཨེཝམྤི ཨལཱིནཙིཏྟོ ཨཀུསཱིཏཝུཏྟི.

‘‘ན ཏཱཝཱཧཾ ཨིམམྷཱ ཙངྐམཱ ཨོརོཧིསྶཱམི…པེ… ཝིཧཱརཱ ནིཀྑམིསྶཱམི… ཨཌྜྷཡོགཱ ནིཀྑམིསྶཱམི… པཱསཱདཱ ནིཀྑམིསྶཱམི… ཧམྨིཡཱ ནིཀྑམིསྶཱམི… གུཧཱཡ ནིཀྑམིསྶཱམི… ལེཎཱ ནིཀྑམིསྶཱམི… ཀུཊིཡཱ ནིཀྑམིསྶཱམི… ཀཱུཊཱགཱརཱ ནིཀྑམིསྶཱམི… ཨཊྚཱ ནིཀྑམིསྶཱམི… མཱལཱ༹ ནིཀྑམིསྶཱམི… ཨུདྡཎྜཱ ནིཀྑམིསྶཱམི … ཨུཔཊྛཱནསཱལཱཡ ནིཀྑམིསྶཱམི… མཎྜཔཱ ནིཀྑམིསྶཱམི… རུཀྑམཱུལཱ ནིཀྑམིསྶཱམི ཡཱཝ མེ ན ཨནུཔཱདཱཡ ཨཱསཝེཧི ཙིཏྟཾ ཝིམུཙྩིསྶཏཱི’’ཏི ཙིཏྟཾ པགྒཎྷཱཏི པདཧཏི. ཨེཝམྤི ཨལཱིནཙིཏྟོ ཨཀུསཱིཏཝུཏྟི.

‘‘ཨིམསྨིཾཡེཝ པུབྦཎྷསམཡེ [པུབྦཎྷསམཡཾ (ཀ.) མཧཱནི. ༡༧] ཨརིཡདྷམྨཾ ཨཱཧརིསྶཱམི སམཱཧརིསྶཱམི ཨདྷིགཙྪིསྶཱམི ཕསྶཡིསྶཱམི སཙྪིཀརིསྶཱམཱི’’ཏི ཙིཏྟཾ པགྒཎྷཱཏི པདཧཏི. ཨེཝམྤི ཨལཱིནཙིཏྟོ ཨཀུསཱིཏཝུཏྟི. ཨིམསྨིཾཡེཝ མཛ྄ཛྷནྷིཀསམཡེ…པེ… སཱཡནྷསམཡེ …པེ… པུརེབྷཏྟཾ… པཙྪཱབྷཏྟཾ… པུརིམཡཱམཾ… མཛ྄ཛྷིམཡཱམཾ… པཙྪིམཡཱམཾ… ཀཱལེ༹… ཛུཎྷེ… ཝསྶེ… ཧེམནྟེ … གིམྷེ… པུརིམེ ཝཡོཁནྡྷེ… མཛ྄ཛྷིམེ ཝཡོཁནྡྷེ… པཙྪིམེ ཝཡོཁནྡྷེ ཨརིཡདྷམྨཾ ཨཱཧརིསྶཱམི སམཱཧརིསྶཱམི ཨདྷིགཙྪིསྶཱམི ཕསྶཡིསྶཱམི སཙྪིཀརིསྶཱམཱིཏི ཙིཏྟཾ པགྒཎྷཱཏི པདཧཏི. ཨེཝམྤི ཨལཱིནཙིཏྟོ ཨཀུསཱིཏཝུཏྟི.

དལ༹ྷནིཀྐམོ ཐཱམབལཱུཔཔནྣོཏི སོ པཙྩེཀསམྦུདྡྷོ དལ༹ྷསམཱདཱནོ ཨཧོསི ཀུསལེསུ དྷམྨེསུ ཨཝཊྛིཏསམཱདཱནོ ཀཱཡསུཙརིཏེ ཝཙཱིསུཙརིཏེ མནོསུཙརིཏེ དཱནསཾཝིབྷཱགེ སཱིལསམཱདཱནེ ཨུཔོསཐུཔཝཱསེ མཏྟེཡྻཏཱཡ [མེཏྟེཡྻཏཱཡ (སྱཱ. ཀ.) མོགྒལླཱནབྱཱཀརཎེ ༤.༣༩ སུཏྟཾ ཨོལོཀེཏབྦཾ] པེཏྟེཡྻཏཱཡ སཱམཉྙཏཱཡ བྲཧྨཉྙཏཱཡ ཀུལེཛེཊྛཱཔཙཱཡིཏཱཡ ཨཉྙཏརཉྙཏརེསུ ཨདྷིཀུསལེསུ དྷམྨེསཱུཏི – དལ༹ྷནིཀྐམོ. ཐཱམབལཱུཔཔནྣོཏི སོ པཙྩེཀསམྦུདྡྷོ ཐཱམེན ཙ བལེན ཙ ཝཱིརིཡེན ཙ པརཀྐམེན ཙ པཉྙཱཡ ཙ ཨུཔེཏོ ཧོཏི སམུཔེཏོ ཨུཔཱགཏོ སམུཔཱགཏོ ཨུཔཔནྣོ སམུཔཔནྣོ སམནྣཱགཏོཏི – དལ༹ྷནིཀྐམོ ཐཱམབལཱུཔཔནྣོ, ཨེཀོ ཙརེ ཁགྒཝིསཱཎཀཔྤོ. ཏེནཱཧ སོ པཙྩེཀསམྦུདྡྷོ –

‘‘ཨཱརདྡྷཝཱིརིཡོ པརམཏྠཔཏྟིཡཱ, ཨལཱིནཙིཏྟོ ཨཀུསཱིཏཝུཏྟི;

དལ༹ྷནིཀྐམོ ཐཱམབལཱུཔཔནྣོ, ཨེཀོ ཙརེ ཁགྒཝིསཱཎཀཔྤོ’’ཏི.

༡༥༥.

པཊིསལླཱནཾ ཛྷཱནམརིཉྩམཱནོ, དྷམྨེསུ ནིཙྩཾ ཨནུདྷམྨཙཱརཱི;

ཨཱདཱིནཝཾ སམྨསིཏཱ བྷཝེསུ, ཨེཀོ ཙརེ ཁགྒཝིསཱཎཀཔྤོ.

པཊིསལླཱནཾ ཛྷཱནམརིཉྩམཱནོཏི སོ པཙྩེཀསམྦུདྡྷོ པཊིསལླཱནཱརཱམོ ཧོཏི པཊིསལླཱནརཏོ ཨཛ྄ཛྷཏྟཾ ཙེཏོསམཐམནུཡུཏྟོ ཨནིརཱཀཏཛ྄ཛྷཱནོ ཝིཔསྶནཱཡ སམནྣཱགཏོ བྲཱུཧེཏཱ སུཉྙཱགཱརཾ ཛྷཱཡཱི ཛྷཱནརཏོ ཨེཀཏྟམནུཡུཏྟོ སདཏྠགརུཀོཏི པཊིསལླཱནཾ. ཛྷཱནམརིཉྩམཱནོཏི སོ པཙྩེཀསམྦུདྡྷོ དྭཱིཧི ཀཱརཎེཧི ཛྷཱནཾ ན རིཉྩཏི – ཨནུཔྤནྣསྶ ཝཱ པཋམསྶ ཛྷཱནསྶ ཨུཔྤཱདཱཡ ཡུཏྟོ པཡུཏྟོ སཾཡུཏྟོ ཨཱཡུཏྟོ སམཱཡུཏྟོ, ཨནུཔྤནྣསྶ ཝཱ དུཏིཡསྶ ཛྷཱནསྶ…པེ… ཨནུཔྤནྣསྶ ཝཱ ཏཏིཡསྶ ཛྷཱནསྶ… ཨནུཔྤནྣསྶ ཝཱ ཙཏུཏྠསྶ ཛྷཱནསྶ ཨུཔྤཱདཱཡ ཡུཏྟོ པཡུཏྟོ སཾཡུཏྟོ ཨཱཡུཏྟོ སམཱཡུཏྟོཏི – ཨེཝམྤི ཛྷཱནཾ ན རིཉྩཏི.

ཨཐ ཝཱ, ཨུཔྤནྣཾ ཝཱ པཋམཾ ཛྷཱནཾ ཨཱསེཝཏི བྷཱཝེཏི བཧུལཱིཀརོཏི, ཨུཔྤནྣཾ ཝཱ དུཏིཡཾ ཛྷཱནཾ…པེ… ཨུཔྤནྣཾ ཝཱ ཏཏིཡཾ ཛྷཱནཾ… ཨུཔྤནྣཾ ཝཱ ཙཏུཏྠཾ ཛྷཱནཾ ཨཱསེཝཏི བྷཱཝེཏི བཧུལཱིཀརོཏི. ཨེཝམྤི ཛྷཱནཾ ན རིཉྩཏཱིཏི – པཊིསལླཱནཾ ཛྷཱནམརིཉྩམཱནོ.

དྷམྨེསུ ནིཙྩཾ ཨནུདྷམྨཙཱརཱིཏི དྷམྨཱ ཝུཙྩནྟི ཙཏྟཱརོ སཏིཔཊྛཱནཱ…པེ… ཨརིཡོ ཨཊྛངྒིཀོ མགྒོ. ཀཏམེ ཨནུདྷམྨཱ? སམྨཱཔཊིཔདཱ ཨཔཙྩནཱིཀཔཊིཔདཱ ཨནྭཏྠཔཊིཔདཱ དྷམྨཱནུདྷམྨཔཊིཔདཱ སཱིལེསུ པརིཔཱུརཀཱརིཏཱ ཨིནྡྲིཡེསུ གུཏྟདྭཱརཏཱ བྷོཛནེ མཏྟཉྙུཏཱ ཛཱགརིཡཱནུཡོགོ སཏིསམྤཛཉྙཾ – ཨིམེ ཝུཙྩནྟི ཨནུདྷམྨཱ. དྷམྨེསུ ནིཙྩཾ ཨནུདྷམྨཙཱརཱིཏི དྷམྨེསུ ནིཙྩཀཱལཾ དྷུཝཀཱལཾ སཏཏཾ སམིཏཾ ཨཝོཀིཎྞཾ པོངྑཱནུཔོངྑཾ ཨུདཀཱུམིཀཛཱཏཾ [ཨུདཀུམྨིཛཱཏཾ (སྱཱ.), ཨུདཀུམྨིཀཛཱཏཾ (ཀ.)]

ཨཝཱིཙིསནྟཏིསཧིཏཾ ཕསྶིཏཾ པུརེབྷཏྟཾ པཙྪཱབྷཏྟཾ པུརིམཡཱམཾ མཛ྄ཛྷིམཡཱམཾ པཙྪིམཡཱམཾ ཀཱལེ༹ ཛུཎྷེ ཝསྶེ ཧེམནྟེ གིམྷེ པུརིམེ ཝཡོཁནྡྷེ མཛ྄ཛྷིམེ ཝཡོཁནྡྷེ པཙྪིམེ ཝཡོཁནྡྷེ ཙརཏི ཝིཧརཏི ཨིརིཡཏི ཝཏྟེཏི པཱལེཏི ཡཔེཏི ཡཱཔེཏཱིཏི – དྷམྨེསུ ནིཙྩཾ ཨནུདྷམྨཙཱརཱི.

ཨཱདཱིནཝཾ སམྨསིཏཱ བྷཝེསཱུཏི ‘‘སབྦེ སངྑཱརཱ ཨནིཙྩཱ’’ཏི ཨཱདཱིནཝཾ སམྨསིཏཱ བྷཝེསུ, ‘‘སབྦེ སངྑཱརཱ དུཀྑཱ’’ཏི…པེ… ‘‘སབྦེ དྷམྨཱ ཨནཏྟཱ’’ཏི…པེ… ‘‘ཡཾ ཀིཉྩི སམུདཡདྷམྨཾ, སབྦཾ ཏཾ ནིརོདྷདྷམྨ’’ནྟི ཨཱདཱིནཝཾ སམྨསིཏཱ བྷཝེསཱུཏི – ཨཱདཱིནཝཾ སམྨསིཏཱ བྷཝེསུ, ཨེཀོ ཙརེ ཁགྒཝིསཱཎཀཔྤོ. ཏེནཱཧ སོ པཙྩེཀསམྦུདྡྷོ –

‘‘པཊིསལླཱནཾ ཛྷཱནམརིཉྩམཱནོ, དྷམྨེསུ ནིཙྩཾ ཨནུདྷམྨཙཱརཱི;

ཨཱདཱིནཝཾ སམྨསིཏཱ བྷཝེསུ, ཨེཀོ ཙརེ ཁགྒཝིསཱཎཀཔྤོ’’ཏི.

༡༥༦.

ཏཎྷཀྑཡཾ པཏྠཡམཔྤམཏྟོ, ཨནེལ༹མཱུགོ [ཨནེལམཱུགོ (སྱཱ. ཀ.)] སུཏཝཱ སཏཱིམཱ;

སངྑཱཏདྷམྨོ ནིཡཏོ པདྷཱནཝཱ, ཨེཀོ ཙརེ ཁགྒཝིསཱཎཀཔྤོ.

ཏཎྷཀྑཡཾ པཏྠཡམཔྤམཏྟོཏི. ཏཎྷཱཏི རཱུཔཏཎྷཱ…པེ… དྷམྨཏཎྷཱ. ཏཎྷཀྑཡནྟི རཱགཀྑཡཾ དོསཀྑཡཾ མོཧཀྑཡཾ གཏིཀྑཡཾ ཨུཔཔཏྟིཀྑཡཾ པཊིསནྡྷིཀྑཡཾ བྷཝཀྑཡཾ སཾསཱརཀྑཡཾ ཝཊྚཀྑཡཾ པཏྠཡནྟོ ཨིཙྪནྟོ སཱདིཡནྟོ པིཧཡནྟོ ཨབྷིཛཔྤནྟོཏི – ཏཎྷཀྑཡཾ པཏྠཡཾ. ཨཔྤམཏྟོཏི སོ པཙྩེཀསམྦུདྡྷོ སཀྐཙྩཀཱརཱི སཱཏཙྩཀཱརཱི…པེ… ཨཔྤམཱདོ ཀུསལེསུ དྷམྨེསཱུཏི – ཏཎྷཀྑཡཾ པཏྠཡམཔྤམཏྟོ.

ཨནེལ༹མཱུགོ སུཏཝཱ སཏཱིམཱཏི. ཨནེལ༹མཱུགོཏི སོ པཙྩེཀསམྦུདྡྷོ པཎྜིཏོ པཉྙཝཱ བུདྡྷིམཱ ཉཱཎཱི ཝིབྷཱཝཱི མེདྷཱཝཱི. སུཏཝཱཏི སོ པཙྩེཀསམྦུདྡྷོ བཧུསྶུཏོ ཧོཏི སུཏདྷརོ སུཏསནྣིཙྩཡོ. ཡེ ཏེ དྷམྨཱ ཨཱདིཀལྱཱཎཱ མཛ྄ཛྷེཀལྱཱཎཱ པརིཡོསཱནཀལྱཱཎཱ སཱཏྠཾ སབྱཉྫནཾ ཀེཝལཔརིཔུཎྞཾ པརིསུདྡྷཾ བྲཧྨཙརིཡཾ ཨབྷིཝདནྟི, ཏཐཱརཱུཔཱསྶ དྷམྨཱ བཧུསྶུཏཱ ཧོནྟི དྷཱཏཱ ཝཙསཱ པརིཙིཏཱ མནསཱནུཔེཀྑིཏཱ དིཊྛིཡཱ སུཔྤཊིཝིདྡྷཱ. སཏཱིམཱཏི སོ པཙྩེཀསམྦུདྡྷོ སཏིམཱ ཧོཏི པརམེན སཏིནེཔཀྐེན སམནྣཱགཏཏྟཱ ཙིརཀཏམྤི ཙིརབྷཱསིཏམྤི སརིཏཱ ཨནུསྶརིཏཱཏི – ཨནེལ༹མཱུགོ སུཏཝཱ སཏཱིམཱ.

སངྑཱཏདྷམྨོ ནིཡཏོ པདྷཱནཝཱཏི སངྑཱཏདྷམྨོ ཝུཙྩཏི ཉཱཎཾ. ཡཱ པཉྙཱ པཛཱནནཱ…པེ… ཨམོཧོ དྷམྨཝིཙཡོ སམྨཱདིཊྛི. སངྑཱཏདྷམྨོཏི སོ པཙྩེཀསམྦུདྡྷོ སངྑཱཏདྷམྨོ ཉཱཏདྷམྨོ ཏུལིཏདྷམྨོ ཏཱིརིཏདྷམྨོ ཝིབྷཱུཏདྷམྨོ ཝིབྷཱཝིཏདྷམྨོ ‘‘སབྦེ སངྑཱརཱ ཨནིཙྩཱ’’ཏི སངྑཱཏདྷམྨོ…པེ… ‘‘ཡཾ ཀིཉྩི སམུདཡདྷམྨཾ སབྦཾ ཏཾ ནིརོདྷདྷམྨ’’ནྟི སངྑཱཏདྷམྨོ ཉཱཏདྷམྨོ ཏུལིཏདྷམྨོ ཏཱིརིཏདྷམྨོ ཝིབྷཱུཏདྷམྨོ ཝིབྷཱཝིཏདྷམྨོ. ཨཐ ཝཱ, ཏསྶ པཙྩེཀསམྦུདྡྷསྶ ཙ ཁནྡྷཱ སཾཁིཏྟཱ དྷཱཏུཡོ སཾཁིཏྟཱ ཨཱཡཏནཱནི སཾཁིཏྟཱནི གཏིཡོ སཾཁིཏྟཱ ཨུཔཔཏྟིཡོ སཾཁིཏྟཱ པཊིསནྡྷིཡོ སཾཁིཏྟཱ བྷཝཱ སཾཁིཏྟཱ སཾསཱརཱ སཾཁིཏྟཱ ཝཊྚཱ སཾཁིཏྟཱ. ཨཐ ཝཱ, སོ པཙྩེཀསམྦུདྡྷོ ཁནྡྷཔརིཡནྟེ ཋིཏོ དྷཱཏུཔརིཡནྟེ ཋིཏོ ཨཱཡཏནཔརིཡནྟེ ཋིཏོ གཏིཔརིཡནྟེ ཋིཏོ ཨུཔཔཏྟིཔརིཡནྟེ ཋིཏོ པཊིསནྡྷིཔརིཡནྟེ ཋིཏོ བྷཝཔརིཡནྟེ ཋིཏོ སཾསཱརཔརིཡནྟེ ཋིཏོ ཝཊྚཔརིཡནྟེ ཋིཏོ སངྑཱརཔརིཡནྟེ ཋིཏོ ཨནྟིམབྷཝེ [ཨནྟིམེ བྷཝེ (ཀ.) ཙཱུལ༹ནི. མེཏྟགཱུམཱཎཝཔུཙྪཱནིདྡེས ༢༨] ཋིཏོ ཨནྟིམསམུསྶཡེ ཋིཏོ ཨནྟིམདེཧདྷརོ པཙྩེཀསམྦུདྡྷོ.

ཏསྶཱཡཾ པཙྪིམཀོ བྷཝོ, ཙརིམོཡཾ སམུསྶཡོ;

ཛཱཏིམརཎསཾསཱརོ [ཛཱཏིཛརཱམརཎསཾསཱརོ (སྱཱ.) ཨེཝམཱིདིསེསུ ཋཱནེསུ], ནཏྠི ཏསྶ པུནབྦྷཝོཏི.

ཏཾཀཱརཎཱ པཙྩེཀསམྦུདྡྷོ སངྑཱཏདྷམྨོ. ནིཡཏོཏི ནིཡཱམཱ ཝུཙྩནྟི ཙཏྟཱརོ ཨརིཡམགྒཱ. ཙཏཱུཧི ཨརིཡམགྒེཧི སམནྣཱགཏོཏི ནིཡཏོ. ནིཡཱམཾ པཏྟོ སམྤཏྟོ ཨདྷིགཏོ ཕསྶིཏོ སཙྪིཀཏོ པཏྟོ ནིཡཱམཾ. པདྷཱནཝཱཏི པདྷཱནཾ ཝུཙྩཏི ཝཱིརིཡཾ. སོ ཙེཏསོ ཝཱིརིཡཱརམྦྷོ ནིཀྐམོ པརཀྐམོ ཨུཡྻཱམོ ཝཱཡཱམོ ཨུསྶཱཧོ ཨུསྶོལ༹ྷཱི ཐཱམོ དྷིཏི ཨསིཐིལཔརཀྐམོ ཨནིཀྑིཏྟཙྪནྡཏཱ ཨནིཀྑིཏྟདྷུརཏཱ དྷུརསམྤགྒཱཧོ ཝཱིརིཡཾ ཝཱིརིཡིནྡྲིཡཾ ཝཱིརིཡབལཾ སམྨཱཝཱཡཱམོ. སོ པཙྩེཀསམྦུདྡྷོ ཨིམིནཱ པདྷཱནེན ཨུཔེཏོ སམུཔེཏོ ཨུཔཱགཏོ སམུཔཱགཏོ ཨུཔཔནྣོ སམུཔཔནྣོ སམནྣཱགཏོ. ཏསྨཱ སོ པཙྩེཀསམྦུདྡྷོ པདྷཱནཝཱཏི – སངྑཱཏདྷམྨོ ནིཡཏོ པདྷཱནཝཱ, ཨེཀོ ཙརེ ཁགྒཝིསཱཎཀཔྤོ. ཏེནཱཧ སོ པཙྩེཀསམྦུདྡྷོ –

‘‘ཏཎྷཀྑཡཾ པཏྠཡམཔྤམཏྟོ, ཨནེལ༹མཱུགོ སུཏཝཱ སཏཱིམཱ;

སངྑཱཏདྷམྨོ ནིཡཏོ པདྷཱནཝཱ, ཨེཀོ ཙརེ ཁགྒཝིསཱཎཀཔྤོ’’ཏི.

༡༥༧.

སཱིཧོཝ སདྡེསུ ཨསནྟསནྟོ, ཝཱཏོཝ ཛཱལམྷི ཨསཛྫམཱནོ;

པདུམཾཝ ཏོཡེན ཨལིམྤམཱནོ [ཨལིཔྤམཱནོ, སུ. ནི. ༧༡], ཨེཀོ ཙརེ ཁགྒཝིསཱཎཀཔྤོ.

སཱིཧོཝ སདྡེསུ ཨསནྟསནྟོཏི ཡཐཱ སཱིཧོ མིགརཱཛཱ སདྡེསུ ཨསནྟཱསཱི ཨཔརིསནྟཱསཱི ཨནུཏྲཱསཱི ཨནུབྦིགྒོ ཨནུསྶངྐཱི [ཨནུསྶུཀཱི (སྱཱ.)] ཨནུཏྲཱསོ ཨབྷཱིརཱུ ཨཙྪམྦྷཱི ཨནུཏྲཱསཱི ཨཔལཱཡཱི, པཙྩེཀསམྦུདྡྷོཔི སདྡེསུ ཨསནྟཱསཱི ཨཔརིསནྟཱསཱི ཨནུཏྲཱསཱི ཨནུབྦིགྒོ ཨནུསྶངྐཱི ཨནུཏྲཱསོ ཨབྷཱིརཱུ ཨཙྪམྦྷཱི ཨནུཏྲཱསཱི ཨཔལཱཡཱི པཧཱིནབྷཡབྷེརཝོ ཝིགཏལོམཧཾསོ ཝིཧརཏཱིཏི – སཱིཧོཝ སདྡེསུ ཨསནྟསནྟོ.

ཝཱཏོཝ ཛཱལམྷི ཨསཛྫམཱནོཏི. ཝཱཏོཏི པུརཏྠིམཱ ཝཱཏཱ པཙྪིམཱ ཝཱཏཱ ཨུཏྟརཱ ཝཱཏཱ དཀྑིཎཱ ཝཱཏཱ སརཛཱ ཝཱཏཱ ཨརཛཱ ཝཱཏཱ སཱིཏཱ ཝཱཏཱ ཨུཎྷཱ ཝཱཏཱ པརིཏྟཱ ཝཱཏཱ ཨདྷིམཏྟཱ ཝཱཏཱ ཝེརམྦྷཝཱཏཱ པཀྑཝཱཏཱ [པཀྑིཝཱཏཱ (སྱཱ.) ཙཱུལ༹ནི. ཨུཔསཱིཝམཱཎཝཔུཙྪཱནིདྡེས ༤༣, ཁགྒཝིསཱཎསུཏྟནིདྡེས ༡༣༨ ནཏྠི པཱཋནཱནཏྟཾ] སུཔཎྞཝཱཏཱ ཏཱལཔཎྞཝཱཏཱ ཝིདྷཱུཔནཝཱཏཱ. ཛཱལཾ ཝུཙྩཏི སུཏྟཛཱལཾ. ཡཐཱ ཝཱཏོ ཛཱལམྷི ན སཛྫཏི ན གཎྷཱཏི ན བཛ྄ཛྷཏི ན པལིབཛ྄ཛྷཏི, ཨེཝམེཝ དྭེ ཛཱལཱ – ཏཎྷཱཛཱལཉྩ དིཊྛིཛཱལཉྩ…པེ… ཨིདཾ ཏཎྷཱཛཱལཾ…པེ… ཨིདཾ དིཊྛིཛཱལཾ. ཏསྶ པཙྩེཀསམྦུདྡྷསྶ ཏཎྷཱཛཱལཾ པཧཱིནཾ དིཊྛིཛཱལཾ པཊིནིསྶཊྛཾ, ཏཎྷཱཛཱལསྶ པཧཱིནཏྟཱ དིཊྛིཛཱལསྶ པཊིནིསྶཊྛཏྟཱ སོ པཙྩེཀསམྦུདྡྷོ རཱུཔེ ན སཛྫཏི སདྡེ ན སཛྫཏི…པེ… དིཊྛསུཏམུཏཝིཉྙཱཏབྦེསུ དྷམྨེསུ ན སཛྫཏི ན གཎྷཱཏི ན བཛ྄ཛྷཏི ན པལིབཛ྄ཛྷཏི ནིཀྑནྟོ ནིསྶཊོ ཝིཔྤམུཏྟོ ཝིསཉྙུཏྟོ ཝིམརིཡཱདིཀཏེན ཙེཏསཱ ཝིཧརཏཱིཏི – ཝཱཏོཝ ཛཱལམྷི ཨསཛྫམཱནོ.

པདུམཾཝ ཏོཡེན ཨལིམྤམཱནོཏི པདུམཾ ཝུཙྩཏི པདུམཔུཔྥཾ. ཏོཡཾ ཝུཙྩཏི ཨུདཀཾ. ཡཐཱ པདུམཔུཔྥཾ ཏོཡེན ན ལིམྤཏི ན པལིམྤཏི ན ཨུཔལིམྤཏི, ཨལིཏྟཾ ཨཔལིཏྟཾ ཨནུཔལིཏྟཾ, ཨེཝམེཝ དྭེ ལེཔཱ – ཏཎྷཱལེཔོ ཙ དིཊྛིལེཔོ ཙ…པེ… ཨཡཾ ཏཎྷཱལེཔོ…པེ… ཨཡཾ དིཊྛིལེཔོ. ཏསྶ པཙྩེཀསམྦུདྡྷསྶ ཏཎྷཱལེཔོ པཧཱིནོ, དིཊྛིལེཔོ པཊིནིསྶཊྛོ. ཏཎྷཱལེཔསྶ པཧཱིནཏྟཱ དིཊྛིལེཔསྶ པཊིནིསཊྛཏྟཱ སོ པཙྩེཀསམྦུདྡྷོ རཱུཔེ ན ལིམྤཏི སདྡེ ན ལིམྤཏི…པེ… དིཊྛསུཏམུཏཝིཉྙཱཏབྦེསུ དྷམྨེསུ ན ལིམྤཏི ན པལིམྤཏི ན ཨུཔལིམྤཏི, ཨལིཏྟོ ཨཔལིཏྟོ ཨནུཔལིཏྟོ ནིཀྑནྟོ ནིསྶཊོ ཝིཔྤམུཏྟོ ཝིསཉྙུཏྟོ ཝིམརིཡཱདིཀཏེན ཙེཏསཱ ཝིཧརཏཱིཏི – པདུམཾཝ ཏོཡེན ཨལིམྤམཱནོ, ཨེཀོ ཙརེ ཁགྒཝིསཱཎཀཔྤོ. ཏེནཱཧ སོ པཙྩེཀསམྦུདྡྷོ –

‘‘སཱིཧོཝ སདྡེསུ ཨསནྟསནྟོ, ཝཱཏོཝ ཛཱལམྷི ཨསཛྫམཱནོ;

པདུམཾཝ ཏོཡེན ཨལིམྤམཱནོ, ཨེཀོ ཙརེ ཁགྒཝིསཱཎཀཔྤོ’’ཏི.

༡༥༨.

སཱིཧོ ཡཐཱ དཱཋབལཱི པསཡ྄ཧ, རཱཛཱ མིགཱནཾ ཨབྷིབྷུཡྻ ཙཱརཱི;

སེཝེཐ པནྟཱནི སེནཱསནཱནི, ཨེཀོ ཙརེ ཁགྒཝིསཱཎཀཔྤོ.

སཱིཧོ ཡཐཱ དཱཋབལཱི པསཡ྄ཧ, རཱཛཱ མིགཱནཾ ཨབྷིབྷུཡྻ ཙཱརཱིཏི ཡཐཱ སཱིཧོ མིགརཱཛཱ དཱཋབལཱི དཱཋཱཝུདྷོ སབྦེ ཏིརཙྪཱནགཏེ པཱཎེ ཨབྷིབྷུཡྻ ཨབྷིབྷཝིཏྭཱ ཨཛ྄ཛྷོཏྠརིཏྭཱ པརིཡཱདིཡིཏྭཱ མདྡིཏྭཱ ཙརཏི ཝིཧརཏི ཨིརིཡཏི ཝཏྟེཏི པཱལེཏི ཡཔེཏི ཡཱཔེཏི, པཙྩེཀསམྦུདྡྷོཔི པཉྙཱབལཱི པཉྙཱཝུདྷོ སབྦཔཱཎབྷཱུཏེ པུགྒལེ པཉྙཱཡ ཨབྷིབྷུཡྻ ཨབྷིབྷཝིཏྭཱ ཨཛ྄ཛྷོཏྠརིཏྭཱ པརིཡཱདིཡིཏྭཱ མདྡིཏྭཱ ཙརཏི ཝིཧརཏི ཨིརིཡཏི ཝཏྟེཏི པཱལེཏི ཡཔེཏི ཡཱཔེཏཱིཏི – སཱིཧོ ཡཐཱ དཱཋབལཱི པསཡ྄ཧ, རཱཛཱ མིགཱནཾ ཨབྷིབྷུཡྻ ཙཱརཱི.

སེཝེཐ པནྟཱནི སེནཱསནཱནཱིཏི ཡཐཱ སཱིཧོ མིགརཱཛཱ ཨརཉྙཝནམཛ྄ཛྷོགཱཧེཏྭཱ ཙརཏི ཝིཧརཏི ཨིརིཡཏི ཝཏྟེཏི པཱལེཏི ཡཔེཏི ཡཱཔེཏི, པཙྩེཀསམྦུདྡྷོཔི ཨརཉྙཝནཔཏྠཱནི པནྟཱནི སེནཱསནཱནི པཊིསེཝཏི ཨཔྤསདྡཱནི ཨཔྤནིགྒྷོསཱནི ཝིཛནཝཱཏཱནི མནུསྶརཱཧསྶེཡྻཀཱནི པཊིསལླཱནསཱརུཔྤཱནི. སོ ཨེཀོ གཙྪཏི ཨེཀོ ཏིཊྛཏི ཨེཀོ ནིསཱིདཏི ཨེཀོ སེཡྻཾ ཀཔྤེཏི ཨེཀོ གཱམཾ པིཎྜཱཡ པཝིསཏི ཨེཀོ པཊིཀྐམཏི ཨེཀོ རཧོ ནིསཱིདཏི ཨེཀོ ཙངྐམཾ ཨདྷིཊྛཱཏི ཨེཀོ ཙརཏི ཝིཧརཏི ཨིརིཡཏི ཝཏྟེཏི པཱལེཏི ཡཔེཏི ཡཱཔེཏཱིཏི – སེཝེཐ པནྟཱནི སེནཱསནཱནི, ཨེཀོ ཙརེ ཁགྒཝིསཱཎཀཔྤོ. ཏེནཱཧ སོ པཙྩེཀསམྦུདྡྷོ –

‘‘སཱིཧོ ཡཐཱ དཱཋབལཱི པསཡ྄ཧ, རཱཛཱ མིགཱནཾ ཨབྷིབྷུཡྻ ཙཱརཱི;

སེཝེཐ པནྟཱནི སེནཱསནཱནི, ཨེཀོ ཙརེ ཁགྒཝིསཱཎཀཔྤོ’’ཏི.

༡༥༩.

མེཏྟཾ ཨུཔེཀྑཾ ཀརུཎཾ ཝིམུཏྟིཾ, ཨཱསེཝམཱནོ མུདིཏཉྩ ཀཱལེ;

སབྦེན ལོཀེན ཨཝིརུཛ྄ཛྷམཱནོ, ཨེཀོ ཙརེ ཁགྒཝིསཱཎཀཔྤོ.

མེཏྟཾ ཨུཔེཀྑཾ ཀརུཎཾ ཝིམུཏྟིཾ, ཨཱསེཝམཱནོ མུདིཏཉྩ ཀཱལེཏི སོ པཙྩེཀསམྦུདྡྷོ མེཏྟཱསཧགཏེན ཙེཏསཱ ཨེཀཾ དིསཾ ཕརིཏྭཱ ཝིཧརཏི ཏཐཱ དུཏིཡཾ ཏཐཱ ཏཏིཡཾ ཏཐཱ ཙཏུཏྠཾ, ཨིཏི ཨུདྡྷམདྷོ ཏིརིཡཾ སབྦདྷི སབྦཏྟཏཱཡ སབྦཱཝནྟཾ ལོཀཾ མེཏྟཱསཧགཏེན ཙེཏསཱ ཝིཔུལེན མཧགྒཏེན ཨཔྤམཱཎེན ཨཝེརེན ཨབྱཱཔཛྫེན ཕརིཏྭཱ ཝིཧརཏི; ཀརུཎཱསཧགཏེན ཙེཏསཱ…པེ… མུདིཏཱསཧགཏེན ཙེཏསཱ…པེ… ཨུཔེཀྑཱསཧགཏེན ཙེཏསཱ ཝིཔུལེན མཧགྒཏེན ཨཔྤམཱཎེན ཨཝེརེན ཨབྱཱཔཛྫེན ཕརིཏྭཱ ཝིཧརཏཱིཏི – མེཏྟཾ ཨུཔེཀྑཾ ཀརུཎཾ ཝིམུཏྟིཾ, ཨཱསེཝམཱནོ མུདིཏཉྩ ཀཱལེ.

སབྦེན ལོཀེན ཨཝིརུཛ྄ཛྷམཱནོཏི མེཏྟཱཡ བྷཱཝིཏཏྟཱ ཡེ པུརཏྠིམཱཡ དིསཱཡ སཏྟཱ ཏེ ཨཔྤཊིཀཱུལཱ ཧོནྟི, ཡེ པཙྪིམཱཡ དིསཱཡ སཏྟཱ…པེ… ཡེ ཨུཏྟརཱཡ དིསཱཡ སཏྟཱ… ཡེ དཀྑིཎཱཡ དིསཱཡ སཏྟཱ… ཡེ པུརཏྠིམཱཡ ཨནུདིསཱཡ སཏྟཱ… ཡེ པཙྪིམཱཡ ཨནུདིསཱཡ སཏྟཱ… ཡེ ཨུཏྟརཱཡ ཨནུདིསཱཡ སཏྟཱ… ཡེ དཀྑིཎཱཡ ཨནུདིསཱཡ སཏྟཱ… ཡེ ཧེཊྛིམཱཡ [ཨདྷོགམཱཡ (སྱཱ.)] དིསཱཡ སཏྟཱ… ཡེ ཨུཔརིམཱཡ དིསཱཡ སཏྟཱ… ཡེ དསསུ དིསཱསུ སཏྟཱ ཏེ ཨཔྤཊིཀཱུལཱ ཧོནྟི. ཀརུཎཱཡ བྷཱཝིཏཏྟཱ… མུདིཏཱཡ བྷཱཝིཏཏྟཱ… ཨུཔེཀྑཱཡ བྷཱཝིཏཏྟཱ ཡེ པུརཏྠིམཱཡ དིསཱཡ སཏྟཱ…པེ… ཡེ དསསུ དིསཱསུ སཏྟཱ ཏེ ཨཔྤཊིཀཱུལཱ ཧོནྟི. སབྦེན ལོཀེན ཨཝིརུཛ྄ཛྷམཱནོཏི སབྦེན ལོཀེན ཨཝིརུཛ྄ཛྷམཱནོ, ཨཔྤཊིཝིརུཛ྄ཛྷམཱནོ ཨནཱགྷཱཏིཡམཱནོ [ཨགྷཊྚིཡམཱནོ (སྱཱ.)] ཨཔྤཊིཧཉྙམཱནོཏི – སབྦེན ལོཀེན ཨཝིརུཛ྄ཛྷམཱནོ, ཨེཀོ ཙརེ ཁགྒཝིསཱཎཀཔྤོ. ཏེནཱཧ སོ པཙྩེཀསམྦུདྡྷོ –

‘‘མེཏྟཾ ཨུཔེཀྑཾ ཀརུཎཾ ཝིམུཏྟིཾ, ཨཱསེཝམཱནོ མུདིཏཉྩ ཀཱལེ;

སབྦེན ལོཀེན ཨཝིརུཛ྄ཛྷམཱནོ, ཨེཀོ ཙརེ ཁགྒཝིསཱཎཀཔྤོ’’ཏི.

༡༦༠.

རཱགཉྩ དོསཉྩ པཧཱཡ མོཧཾ, སནྡཱལཡིཏྭཱན སཾཡོཛནཱནི [སཾཡོཛནཱནི (ཀ.)] ;

ཨསནྟསཾ ཛཱིཝིཏསངྑཡམྷི, ཨེཀོ ཙརེ ཁགྒཝིསཱཎཀཔྤོ.

རཱགཉྩ དོསཉྩ པཧཱཡ མོཧནྟི. རཱགོཏི ཡོ རཱགོ སཱརཱགོ…པེ… ཨབྷིཛ྄ཛྷཱ ལོབྷོ ཨཀུསལམཱུལཾ. དོསོཏི ཡོ ཙིཏྟསྶ ཨཱགྷཱཏོ…པེ… ཙཎྜིཀྐཾ ཨསུརོཔོ ཨནཏྟམནཏཱ ཙིཏྟསྶ. མོཧོཏི དུཀྑེ ཨཉྙཱཎཾ…པེ… ཨཝིཛྫཱལངྒཱི མོཧོ ཨཀུསལམཱུལཾ. རཱགཉྩ དོསཉྩ པཧཱཡ མོཧནྟི སོ པཙྩེཀསམྦུདྡྷོ རཱགཉྩ དོསཉྩ མོཧཉྩ པཧཱཡ པཛཧིཏྭཱ ཝིནོདེཏྭཱ བྱནྟཱིཀརིཏྭཱ ཨནབྷཱཝཾ གམེཏྭཱཏི – རཱགཉྩ དོསཉྩ པཧཱཡ མོཧཾ.

སནྡཱལཡིཏྭཱན སཾཡོཛནཱནཱིཏི. དས སཾཡོཛནཱནི – ཀཱམརཱགསཾཡོཛནཾ པཊིགྷསཾཡོཛནཾ…པེ… ཨཝིཛྫཱསཾཡོཛནཾ. སནྡཱལཡིཏྭཱན སཾཡོཛནཱནཱིཏི དས སཾཡོཛནཱནི སནྡཱལཡིཏྭཱ པདཱལཡིཏྭཱ སམྤདཱལཡིཏྭཱ པཛཧིཏྭཱ ཝིནོདེཏྭཱ བྱནྟཱིཀརིཏྭཱ ཨནབྷཱཝཾ གམེཏྭཱཏི – སནྡཱལཡིཏྭཱན སཾཡོཛནཱནི.

ཨསནྟསཾ ཛཱིཝིཏསངྑཡམྷཱིཏི སོ པཙྩེཀསམྦུདྡྷོ ཛཱིཝིཏཔརིཡོསཱནེ ཨསནྟཱསཱི ཨནུཏྲཱསཱི ཨནུབྦིགྒོ ཨནུསྶངྐཱི ཨནུཏྲཱསོ ཨབྷཱིརཱུ ཨཙྪམྦྷཱི ཨནུཏྲཱསཱི ཨཔལཱཡཱི པཧཱིནབྷཡབྷེརཝོ ཝིགཏལོམཧཾསོ ཝིཧརཏཱིཏི – ཨསནྟསཾ ཛཱིཝིཏསངྑཡམྷི, ཨེཀོ ཙརེ ཁགྒཝིསཱཎཀཔྤོ. ཏེནཱཧ སོ པཙྩེཀསམྦུདྡྷོ –

‘‘རཱགཉྩ དོསཉྩ པཧཱཡ མོཧཾ, སནྡཱལཡིཏྭཱན སཾཡོཛནཱནི;

ཨསནྟསཾ ཛཱིཝིཏསངྑཡམྷི, ཨེཀོ ཙརེ ཁགྒཝིསཱཎཀཔྤོ’’ཏི.

༡༦༡.

བྷཛནྟི སེཝནྟི ཙ ཀཱརཎཏྠཱ, ནིཀྐཱརཎཱ དུལླབྷཱ ཨཛྫ མིཏྟཱ;

ཨཏྟཏྠཔཉྙཱ [ཨཏྟཊྛཔཉྙཱ (ཀ.)] ཨསུཙཱི མནུསྶཱ, ཨེཀོ ཙརེ ཁགྒཝིསཱཎཀཔྤོ.

བྷཛནྟི སེཝནྟི ཙ ཀཱརཎཏྠཱཏི ཨཏྟཏྠཀཱརཎཱ པརཏྠཀཱརཎཱ ཨུབྷཡཏྠཀཱརཎཱ དིཊྛདྷམྨིཀཏྠཀཱརཎཱ སམྤརཱཡིཀཏྠཀཱརཎཱ པརམཏྠཀཱརཎཱ བྷཛནྟི སམྦྷཛནྟི སེཝནྟི ནིསེཝནྟི སཾསེཝནྟི པཊིསེཝནྟཱིཏི – བྷཛནྟི སེཝནྟི ཙ ཀཱརཎཏྠཱ.

ནིཀྐཱརཎཱ དུལླབྷཱ ཨཛྫ མིཏྟཱཏི དྭེ མིཏྟཱ – ཨགཱརིཀམིཏྟོ ཙ ཨནཱགཱརིཀམིཏྟོ ཙ…པེ… ཨཡཾ ཨགཱརིཀམིཏྟོ…པེ… ཨཡཾ ཨནཱགཱརིཀམིཏྟོ. ནིཀྐཱརཎཱ དུལླབྷཱ ཨཛྫ མིཏྟཱཏི ཨིམེ དྭེ མིཏྟཱ ཨཀཱརཎཱ ནིཀྐཱརཎཱ ཨཧེཏཱུ ཨཔྤཙྩཡཱ དུལླབྷཱ (དུལླདྡྷཱ སུདུལླདྡྷཱ) [( ) ནཏྠི སྱཱ. པོཏྠཀེ] ཏི – ནིཀྐཱརཎཱ དུལླབྷཱ ཨཛྫ མིཏྟཱ.

ཨཏྟཏྠཔཉྙཱ ཨསུཙཱི མནུསྶཱཏི. ཨཏྟཏྠཔཉྙཱཏི ཨཏྟནོ ཨཏྠཱཡ ཨཏྟནོ ཧེཏུ ཨཏྟནོ པཙྩཡཱ ཨཏྟནོ ཀཱརཎཱ བྷཛནྟི སམྦྷཛནྟི སེཝནྟི ནིསེཝནྟི སཾསེཝནྟི པཊིསེཝནྟི ཨཱཙརནྟི སམཱཙརནྟི པཡིརུཔཱསནྟི པརིཔུཙྪནྟི པརིཔཉྷནྟཱིཏི – ཨཏྟཏྠཔཉྙཱ. ཨསུཙཱི མནུསྶཱཏི ཨསུཙིནཱ ཀཱཡཀམྨེན སམནྣཱགཏཱཏི ཨསུཙཱི མནུསྶཱ, ཨསུཙིནཱ ཝཙཱིཀམྨེན སམནྣཱགཏཱཏི ཨསུཙཱི མནུསྶཱ, ཨསུཙིནཱ མནོཀམྨེན སམནྣཱགཏཱཏི ཨསུཙཱི མནུསྶཱ, ཨསུཙིནཱ པཱཎཱཏིཔཱཏེན…པེ… ཨསུཙིནཱ ཨདིནྣཱདཱནེན… ཨསུཙིནཱ ཀཱམེསུམིཙྪཱཙཱརེན… ཨསུཙིནཱ མུསཱཝཱདེན… ཨསུཙིཡཱ པིསུཎཱཡ ཝཱཙཱཡ སམནྣཱགཏཱ… ཨསུཙིཡཱ ཕརུསཱཡ ཝཱཙཱཡ སམནྣཱགཏཱ… ཨསུཙིནཱ སམྥཔྤལཱཔེན སམནྣཱགཏཱ… ཨསུཙིཡཱ ཨབྷིཛ྄ཛྷཱཡ སམནྣཱགཏཱ… ཨསུཙིནཱ བྱཱཔཱདེན སམནྣཱགཏཱཏི ཨསུཙཱི མནུསྶཱ, ཨསུཙིཡཱ མིཙྪཱདིཊྛིཡཱ སམནྣཱགཏཱཏི ཨསུཙཱི མནུསྶཱ, ཨསུཙིཡཱ ཙེཏནཱཡ སམནྣཱགཏཱཏི ཨསུཙཱི མནུསྶཱ, ཨསུཙིཡཱ པཏྠནཱཡ སམནྣཱགཏཱཏི ཨསུཙཱི མནུསྶཱ, ཨསུཙིནཱ པཎིདྷིནཱ སམནྣཱགཏཱཏི ཨསུཙཱི མནུསྶཱ, ཨསུཙཱི ཧཱིནཱ ནིཧཱིནཱ ཨོམཀཱ ལཱམཀཱ ཚཏུཀྐཱ པརིཏྟཱཏི – ཨཏྟཏྠཔཉྙཱ ཨསུཙཱི མནུསྶཱ.

ཨེཀོ ཙརེ ཁགྒཝིསཱཎཀཔྤོཏི. ཨེཀོཏི སོ པཙྩེཀསམྦུདྡྷོ པབྦཛྫཱསངྑཱཏེན ཨེཀོ…པེ… ཙརེཏི ཨཊྛ ཙརིཡཱཡོ…པེ… ཁགྒཝིསཱཎཀཔྤོཏི ཡཐཱ ཁགྒསྶ ནཱམ ཝིསཱཎཾ ཨེཀཾ ཧོཏི ཨདུཏིཡཾ…པེ… ཨེཀོ ཙརེ ཁགྒཝིསཱཎཀཔྤོ. ཏེནཱཧ སོ པཙྩེཀསམྦུདྡྷོ –

‘‘བྷཛནྟི སེཝནྟི ཙ ཀཱརཎཏྠཱ, ནིཀྐཱརཎཱ དུལླབྷཱ ཨཛྫ མིཏྟཱ;

ཨཏྟཏྠཔཉྙཱ ཨསུཙཱི མནུསྶཱ, ཨེཀོ ཙརེ ཁགྒཝིསཱཎཀཔྤོ’’ཏི.

ཙཏུཏྠོ ཝགྒོ.

ཁགྒཝིསཱཎསུཏྟནིདྡེསོ ནིཊྛིཏོ.

ཨཛིཏོ ཏིསྶམེཏྟེཡྻོ, པུཎྞཀོ ཨཐ མེཏྟགཱུ;

དྷོཏཀོ ཨུཔསཱིཝོ ཙ, ནནྡོ ཙ ཨཐ ཧེམཀོ.

ཏོདེཡྻ-ཀཔྤཱ དུབྷཡོ, ཛཏུཀཎྞཱི ཙ པཎྜིཏོ;

བྷདྲཱཝུདྷོ ཨུདཡོ ཙ, པོསཱལོ ཙཱཔི བྲཱཧྨཎོ;

མོགྷརཱཛཱ ཙ མེདྷཱཝཱི, པིངྒིཡོ ཙ མཧཱཨིསི.

སོལ༹སཱནཾ [སོལ༹སནྣཾ (སྱཱ. ཀ.)] པནེཏེསཾ, བྲཱཧྨཎཱནཾཝ སཱསནཾ;

པཱརཱཡནཱནཾ ནིདྡེསཱ, ཏཏྟཀཱ ཙ བྷཝནྟི ཧི [ཝཱ (ཀ.)].

ཁགྒཝིསཱཎསུཏྟཱནཾ, ནིདྡེསཱཔི ཏཐེཝ ཙ;

ནིདྡེསཱ དུཝིདྷཱ ཉེཡྻཱ, པརིཔུཎྞཱ སུལཀྑིཏཱཏི.

ཙཱུལ༹ནིདྡེསཔཱལི༹ ནིཊྛིཏཱ.