📜

2. Dutiyo paricchedo

Khandhattayasaṅkhepo

73.

Vedanānubhavo tedhā, sukhadukkhamupekkhayā;

Iṭṭhāniṭṭhānubhavanamajjhānubhavalakkhaṇā.

74.

Kāyikaṃ mānasaṃ dukkhaṃ, sukhopekkhā ca vedanā;

Ekaṃ mānasameveti, pañcadhindriyabhedato.

75.

Yathā tathā vā saññāṇaṃ, saññā satinibandhanaṃ;

Chadhā chadvārasambhūtaphassajānaṃ vasena sā.

76.

Saṅkhārā cetanā phasso,

Manakkārāyu saṇṭhiti;

Takko cāro ca vāyāmo,

Pīti chandodhimokkhako.

77.

Saddhā sati hirottappaṃ, cāgo mettā mati puna;

Majjhattatā ca passaddhī, kāyacittavasā duve.

78.

Lahutā mudukammaññapāguññamujutā tathā;

Dayā mudā micchāvācā, kammantājīvasaṃvaro.

79.

Lobho doso ca moho ca, diṭṭhi uddhaccameva ca;

Ahirīkaṃ anottappaṃ, vicikicchitameva ca.

80.

Māno ¶ ¶ issā ca maccheraṃ, kukkuccaṃ thinamiddhakaṃ;

Iti eteva paññāsa, saṅkhārakkhandhasaññitā.

81.

Byāpāro cetanā phasso, phusanaṃ saraṇaṃ tahiṃ;

Manakkāro pālanāyu, samādhi avisāratā.

82.

Āropanānumajjaṭṭhā, takkacārā panīhanā;

Vīriyaṃ pīnanā pīti, chando tu kattukāmatā.

83.

Adhimokkho nicchayo saddhā,

Pasādo saraṇaṃ sati;

Hirī pāpajigucchā hi,

Ottappaṃ tassa bhīrutā.

84.

Alaggo ca acaṇḍikkaṃ, cāgo mettā mati pana;

Yāthāvabodho majjhattaṃ, samavāhitalakkhaṇaṃ.

85.

Cha yugāni kāyacittadaragāravathaddhatā-

Akammaññattagelaññakuṭilānaṃ vinodanā.

86.

Tānuddhatādithinādidiṭṭhādīnaṃ yathākkamaṃ;

Sesakādiasaddhādimāyādīnaṃ vipakkhino.

87.

Dukkhāpanayanakāmā, dayā modā pamodanā;

Vacīduccaritādīnaṃ, virāmo viratittayaṃ.

88.

Lobho doso ca moho ca,

Gedhacaṇḍamanandhanā;

Kamena diṭṭhi duggāho,

Uddhaccaṃ bhantataṃ mataṃ.

89.

Ahirīkamalajjattaṃ, anottappamatāsatā;

Saṃsayo vicikicchā hi, māno unnatilakkhaṇo.

90.

Parassakasampattīnaṃ ¶ ¶ ,

Usūyā ca nigūhanā;

Issāmaccherakā tāpo,

Katākatassa socanā.

91.

Thinaṃ cittassa saṅkoco, akammaññattatā pana;

Middhamiccevametesaṃ, lakkhaṇañca naye budho.

92.

Vedanādisamādhantā, satta sabbagasaññitā;

Takkādiadhimokkhantā, cha pakiṇṇakanāmakā.

93.

Saddhādayo viramantā, araṇā pañcavīsati;

Lobhādimiddhakantāni, saraṇāni catuddasa.

94.

Issāmaccherakukkuccadosā kāme dayā mudā;

Kāme rūpe ca sesā cha-cattālīsa tidhātujā.

95.

Chandanicchayamajjhattamanakkārā sauddhavā;

Dayādī pañca mānādī, cha yevāpana soḷasa.

96.

Chandādī pañca niyatā, tatthekādasa netarā;

Ahirīkamanottappaṃ, lokanāsanakaṃ dvayaṃ.

97.

Ete dve mohuddhaccāti, cattāro pāpasabbagā;

Lokapāladukaṃ vuttaṃ, hiriottappanāmakaṃ.

98.

Ārammaṇūpanijjhānā, jhānaṅgā takkacārakā;

Pīti ekaggatā ceti, satta vittittayena ve.

99.

Saddhā sati matekagga-dhiti lokavināsakā;

Pālakā nava cetāni, balāni avikampato.

100.

Ettha saddhādipañcāyu, katvātra catudhā matiṃ;

Vedanāhi dvisattete, indriyānādhipaccato.

101.

Manarūpindriyehete ¶ , sabbe indriyanāmakā;

Bāvīsati bhavantāyudvayaṃ katvekasaṅgahaṃ.

102.

Diṭṭhīhekaggatātakkasatīviratiyo ¶ pathā;

Aṭṭha niyyānato ādicaturo bhitvāna dvādasa.

103.

Phasso ca cetanā ceva,

Dvevetthāhāraṇattato;

Āhārā manavojāhi,

Bhavanti caturothavā.

104.

Hetu mūlaṭṭhato pāpe,

Lobhādittayamīritaṃ;

Kusalābyākate cāpi,

Alobhādittayaṃ tathā.

105.

Diṭṭhilobhadusā kammapathāpāyassa maggato;

Tabbipakkhā sugatiyā, tayoti cha pathīritā.

106.

Passaddhādiyugāni cha, vaggattā yugaḷāni tu;

Upakārā sati dhī ca, bahūpakārabhāvato.

107.

Oghāharaṇato yogā,

Yojanenābhavaggato;

Savanenāsavā diṭṭhi-

Mohejettha dudhā lubho.

108.

Daḷhaggāhena diṭṭhejā, upādānaṃ tidhā tahiṃ;

Diṭṭhi dosena te ganthā, ganthato diṭṭhiha dvidhā.

109.

Pañcāvaraṇato kāma-kaṅkhādosuddhavaṃ tapo;

Thinamiddhañca mohena, cha vā nīvaraṇānitha.

110.

Katvā ¶ tāpuddhavaṃ ekaṃ, thinamiddhañca vuccati;

Kiccassāhārato ceva, vipakkhassa ca lesato.

111.

Diṭṭhejuddhavadosandha-

Kaṅkhāthinuṇṇatī ¶ dasa;

Lokanāsayugenete,

Kilesā cittaklesato.

112.

Lobhadosamūhamāna-diṭṭhikaṅkhissamaccharā;

Saṃyojanāni diṭṭhejā, bhitvā bandhanato dudhā.

113.

Tāni mohuddhavaṃmānakaṅkhādosejadiṭṭhiyo;

Dudhādiṭṭhi tidhā lobhaṃ, bhitvā sutte dasīritā.

114.

Diṭṭhilobhamūhamānadosakaṅkhā tahiṃ dudhā;

Katvā lobhamime sattānusayā samudīritā.

115.

Diṭṭhi eva parāmāso, ñeyyo evaṃ samāsato;

Attho saṅkhārakkhandhassa, vutto vuttānusārato.

Iti saccasaṅkhepe khandhattayasaṅkhepo nāma

Dutiyo paricchedo.