📜

Sattarasama pariccheda

Dhātuāgamano

1.

Vutthavasso pavāretvā, kattikapuṇṇamāsiyaṃ;

Avoce’daṃ mahārājaṃ, mahāthero mahāmati.

2.

Ciradiṭṭho hi sambuddho, satthā no manujādhipa;

Anāthavāsaṃ avasimha, natthi no pūjiyaṃ idha.

3.

‘‘Bhāsittha nanu bhanteme, sambuddho nibbuto’’ iti;

Āha dhātūsu diṭṭhesu, diṭṭho hoti jino’’ iti.

4.

Vidito ¶ vo adhippāyo, thūpassa kāraṇe mayā;

Kāressāmi ahaṃ thūpaṃ, tumhe jānātha dhātuyo.

5.

Mantehi sumanenāti, thero rājānamabravi;

Rājā’ha sāmaṇeraṃ taṃ, kuto lacchāma dhātuyo.

6.

Vibhūsayitvā nagaraṃ, maggañca manujādhipa;

Uposathī sapariso, hatthiṃ āruyha maṅgalaṃ.

7.

Setacchattaṃ dhārayanto, tālāvacarasaṃhito;

Mahānāgavanuyyānaṃ, sāyanhasamaye vaja.

8.

Dhātubhedaññuno rāja, dhātuyo tattha lacchasi;

Icchāha sāmaṇero so, sumano taṃ sumānasaṃ.

9.

Thero’tha rājakulato, gantvā cetiyapabbataṃ;

Āmantiya sāmaṇeraṃ, sumanaṃ sumano gatiṃ.

10.

Ehi tvaṃ bhadra sumana, gantvā pupphapuraṃ varaṃ;

Ayyakaṃ te mahārājaṃ, evaṃ no vacanaṃ vada.

11.

Sahāyo te mahārāja, mahārājā maruppiyo;

Pasanno buddhasamaye, thūpaṃ kāretumicchati.

12.

Munino dhātuyo dehi, pattaṃ bhuttañca satthunā;

Sarīradhātuyo santi, bahavo hi tavantike.

13.

Pattapūrā gahetvā tā, gantvā devapuraṃ varaṃ;

Sakkaṃ devānamindaṃ taṃ, evaṃ no vacanaṃ vada.

14.

Tilokadakkhiṇeyyassa, dāṭhādhātu ca dakkhiṇā;

Tavantikamhi devinda, dakkhiṇakkhakadhātu ca.

15.

Dāṭhaṃ tvameva pūjehi, akkhakaṃ dehi satthuno;

Laṃkādīpassa kiccesu, māpamajja surādhipa.

16.

‘‘Evaṃ bhante’’ti vatvā so, sāmaṇero mahiddhiko;

Taṅkhaṇaṃyeva agamā, dhammāsokassa santikaṃ.

17.

Sālamūlamhi ṭhapitaṃ, mahābodhiṃ tahiṃ sutaṃ;

Kattikacchaṇapūjāhi, pūjiyaṃ tañca addasa.

18.

Therassa ¶ vacanaṃ vatvā, rājato laddhadhātuyo;

Pattapūraṃ gahetvāna, himavantamupāgami.

19.

Himavante ṭhapetvāna, sadhātuṃ pattamuttamaṃ;

Devindasantikaṃ gantvā, therassa vacanaṃ bhaṇi.

20.

Cūḷāmaṇi cetiyamhā, gahetvā dakkhiṇakkhakaṃ;

Sāmaṇerassa pādāsi, sakko devānamissaro.

21.

Taṃ dhātuṃ dhātupattañca, ādāya sumano tato;

Āgamma cetiyagiriṃ, therassa’dāsi taṃ yati.

22.

Mahānāgavanuyyānaṃ, vuttenā vidhinā’gamā;

Sāyanhāsamaye rājā, rājasenā purakkhato.

23.

Ṭhapesi dhātuyo sabbā, thero tattheva pabbate;

Missakaṃ pabbataṃ tasmā, āhu cetiya pabbataṃ.

24.

Ṭhapetvā dhātupattaṃ taṃ, thero cetiyapabbate;

Gahetvā akkhakaṃ dhātuṃ, saṅketaṃ sagaṇo’gamā.

25.

Sacāyaṃ munino dhātu, chattaṃ namatu me sayaṃ;

Jaṇṇukehi karīdhātu, dhātucaṅkoṭako ayaṃ.

26.

Sirasmiṃ me patiṭṭhātu, āgamma saha dhātuko;

Iti rājā vicintesi, cintitaṃ taṃ tathā ahu.

27.

Amatenā’bhisittova, ahu haṭṭho’ti bhūpati;

Sīsato taṃ gahetvāna, hatthikkhandhe ṭhapesitaṃ.

28.

Haṭṭho hattī kuñcanādaṃ, akā kampittha medinī;

Tato nāgo nivattitvā, sathera balavāhano.

29.

Puratthimena dvārena, pavisitvā puraṃ subhaṃ;

Dakkhiṇena ca dvārena, nikkhamitvā tato puna.

30.

Thūpārāme cetiyassa, ṭhānato pacchato kataṃ;

Pamojavatthuṃ gantvāna, bodhiṭhāne nivattiya.

31.

Puratthāvadano aṭhā, thūpaṭhānaṃ tadā hitaṃ;

Kadambapupphaādāri-vallīhi citakaṃ ahu.

32.

Manussadevo ¶ devehi, taṃ ṭhānaṃ rakkhitaṃ suciṃ;

Sodhāpetvā bhūsayitvā, taṅkhaṇaṃyeva sādhukaṃ.

33.

Dhātuṃ oropanatthāya, ārabhī hatthikkhandhato;

Nāgo na icchitaṃ rājā, theraṃ pucchittha taṃ manaṃ.

34.

Attano khandhasamake, ṭhāne ṭhapanamicchati;

Dhātuoropanaṃ tena, na iṭṭhamī’ti so bravi.

35.

Āṇāpetvā khaṇaṃyeva,

Sukkhāto’bhayavāpito;

Sukkhakaddama khaṇḍehi,

Citā petvāna taṃ samaṃ.

36.

Alaṅkaritvāna bahudhā, rājā taṃ ṭhānamuttamaṃ;

Oropetvā hatthikkhandhā, dhātuṃ tattha ṭhapesitaṃ.

37.

Dhātārakkhaṃ saṃvidhāya, ṭhapetvā tattha hatthinaṃ;

Dhātuthūpassa karaṇe, rājā turitamānaso.

38.

Bahū manusse yojetvā, itthikākaraṇe lahuṃ;

Dhātukiccaṃ vicintento, sāmacco pāvisī puraṃ.

39.

Mahāmahindatthero tu, mahā meghavanaṃ subhaṃ;

Sagaṇo abhigantvāna, tattha vāsamakappayi.

40.

Rattiṃ nāgo’nupariyāti, taṃ ṭhānaṃ so sadhātu kaṃ;

Bodhiṭhānamhi sālāya, divāṭhāti sadhātuko.

41.

Vatthussa tasso’parito, thūpaṃ theramatānu go;

Jaṅghāmattaṃ citāpetvā, katipāhena bhūpati.

42.

Tattha dhātupatiṭṭhānaṃ, ghosāpetvā upāgami;

Tato tato samanto ca, samāgami mahājano.

43.

Tasmiṃ samāgame dhātu, hatthikkhandhā nagāggatā;

Sattatālappamāṇamhi, dissanti nabhasiṭṭhitā.

44.

Vimhāpayanti janataṃ, yamakaṃ pāṭihāriyaṃ;

Kaṇṇambamūle buddho’va, akari lomahaṃsanaṃ.

45.

Tato ¶ nikkhantajālāhi, jaladhārāhi cā’sakiṃ;

Ayaṃ obhāsitā’sittā, sabbālaṃkāmahī mahu.

46.

Parinibbānamañcamhi, nipannena jinena hi;

Kataṃ mahāadhiṭṭhāna-pañcakaṃ pañcacakkhunā.

47.

Gayhamānā mahābodhi sākhāsokena dakkhiṇā;

Chijjitvāna sayaṃyeva, patiṭṭhātu kaṭāhake.

48.

Patiṭṭhahitvā sā sākhā, chabbaṇṇarasmiyo subhā;

Rañjayantī disā sabbā, phalapattehi muccatu.

49.

Sasuvaṇṇakaṭāhā sā, uggantvāna manoramā;

Adissamānā sattāhaṃ, himagabbhamhi tiṭṭhatu.

50.

Thūpārāme patiṭṭhantaṃ, mama dakkhiṇaakkhakaṃ;

Karotu nabhamuggantvā, yamayaṃ pāṭihāriyaṃ.

51.

Laṅkā laṅkārabhūtamhi, hemamālikacetiye;

Patiṭṭhahantiyo dhātu, doṇamattā pamāṇato.

52.

Buddhavesadharā hutvā, uggantvā nabhasiṭṭhitā;

Patiṭṭhaṃ tu karitvāna, yamakaṃ pāṭihāriyaṃ.

53.

Adhiṭṭhānāni pañce’va, adhiṭṭhāsi tathāgato;

Akāsi tasmā sā dhātu, tadā taṃ pāṭihāriyaṃ.

54.

Ākāsā otaritvā sā, aṭṭhābhūpassa muddhani;

Atīvahaṭṭho taṃ rājā, patiṭṭhāpesi cetiye.

55.

Patiṭṭhitāya tassā ca, dhātuyā cetiye tadā;

Ahu mahābhūmicālo, abbhuto lomahaṃsano.

56.

Evaṃ acintiyā buddhā, buddhadhammā acintiyā;

Acintiye pasannānaṃ, vipāko hoti acintiyo.

57.

Taṃ pāṭihāriyaṃ disvā, pasīdiṃsu jane janā;

Mattābhayo rājaputto, kaniṭṭho rājino pana.

58.

Munissare pasīditvā, yācitvāna narissaraṃ;

Purisānaṃ sahassena, saha pabbajisāsane.

59.

Cetārigāmato ¶ cāpi, dvāramaṇḍalatopi ca;

Vihīrabījato cāpi, tathā gallakapiṭṭhito.

60.

Tatho’patissagāmā ca, pañca pañca satāni ca;

Pabbajuṃ dārakā haṭṭhā, jātasaddhā tathāgate.

61.

Evaṃ purā bāhirā ca, sabbe pabbajitā tadā;

Tiṃsa bhikkhusahassāni, ahesuṃ jinasāsane.

62.

Thūpārāme thūpavaraṃ, niṭṭhāpetvā mahīpati;

Ratanādīhi’nekehi, sadā pūjamakārayi.

63.

Rājorodhā khattiyā ca, amaccā nāgarā tathā;

Sabbe janapadā ceva, pujā’kaṃsu visuṃ visuṃ.

64.

Thūpapubbaṅgamaṃ rājā, vihāraṃ tattha kārayi;

Thūpārāmoti tene’sa, vihāro vissuto ahu.

65.

Sakadhātusarīrakena ce’vaṃ,

Parinibbānagatopi lokanātho;

Janakāyahitaṃ sukhañca sammā,

Bahudhā’kāsi ṭhite jine kathāvakāti.

Sujanappasādasaṃvegatthāya kate mahāvaṃse

Dhātuagamano nāma

Sattarasamo paricchedo.