📜
Ekacattālīsatima pariccheda
Dvirājako
Mahānāganarindassa ¶ , bhāgineyyo subhāgiyo;
So aggabodhirājāsi, aggabodhigatāsayo.
Tejena bāhuṃ sommena, candaṃ sampuṇṇamaṇḍalaṃ;
Sumerumacalantena, gambhirena mahodadhiṃ.
Vasundharā pakampena, mārutaṃ sampavuttiyā;
Buddhiyāmaramantāraṃ, suddhiyā saradambaraṃ.
Kāmabhogena devinda, matthena ca narissaraṃ;
Dhammena suddhavāseṭṭhaṃ, vikkamena migādhipaṃ.
Rājadhammehi rajjehi, cakkavattinarissaraṃ;
Vessantarañca dānena, anugantvā jane suto.
Mātulaṃ uparājavhe, bhātaraṃ yuvarājake;
Bhāgineyyañca malaya-rājaṭhāne ṭhapesi so.
Ṭhānantare yathāyogaṃ-seṭṭhāmacce ṭhapesi ca;
Janaṃ saṅgahavatthūhī, rājadhammehi caggahi.
Desaṃ sayoggaṃ pādāsi, yuvarājassa dakkhiṇaṃ;
Vasaṃ tattha sirīvaḍḍha-mānavāpiṃ sagāhayi.
Katvā girivihārañca, saṅghikaṃ tassa dāpayi;
Khettānaṃ dvisataṃ saṅgha-bhogatthāya mahāmati.
Adā malayarājassa, dāṭhānāmaṃ sadhītaraṃ;
Pariveṇaṃ sīrisaṅgha-bodhināmañca kārayi.
Mahāsivassa kāresi, pariveṇaṃ sanāmakaṃ;
Parivāro’pi tassāsi, evaṃ puññaparāyano.
Katvā sādhupacārena, porāṇaṃ saṅgahaṃ vidhiṃ;
Antarāyaṃ visodhetuṃ, jiṇṇañca paṭisaṅkhari.
Kavayo ¶ tassa rajjamhi, sīhaḷāya niruttiyā;
Kāveyye bahuke’kāsuṃ, vicitranayāsālino.
Vihāre dakkhiṇe kāsi, pāsādaṃ sumanoharaṃ;
Akā navahi vassehi, dipe kaṇṭakasodhanaṃ.
Kurundanāmaṃ kāretvā, vihāraṃ sabbasaṅghikaṃ;
Vāpiṃ tannāmakaṃ nāḷi-kerārāmaṃ tiyojanaṃ.
Mahāsivavhaye ceva, sassaṃ kārayituṃ adā;
Lābhasakkārasammāna-mārāmikasataṃ tadā.
Vihāraṃ taṃ samīpamhi, katvā ambilapassavaṃ;
Gāmaṃ tannāmakaṃ cādā, theriyānaṃ tapassīnaṃ.
Uttaravallivihārassa, ratanaṃ dīghavaṇṇitaṃ;
Datvā gāmaṃ patiṭṭhesi, satthubimbaṃ silāmayaṃ.
Keḷivāte ca kāresi, sumanaṃ nāma pabbataṃ;
Mahātelavaṭaṃbodhi-ghare pāsāṇavedikaṃ.
Kāretvā lohapāsādaṃ, pāsādamahane adā;
Chattiṃsānaṃ sahassānaṃ, bhikkhūnaṃ so ticīvaraṃ.
Gāmaṃ datvā niyojesi, ārakkhaṃ dhītu nāmakaṃ;
Hatthikucchivihārepi, pāsādaṃ kāsi buddhimā.
Dāṭhā sivassa ṭhatvāna, ovāde sādhu bhikkhuno;
Samācaranto dhammena, sakkaccaṃ tamupaṭṭhahi.
Mūgasenāpatiṃ cākā, vihāraṃ so visālakaṃ;
Gāmaṃ lajjikametassa, dāsa bhogāya’dāsi ca.
Mahānāgassa puññatthaṃ, rañño taṃnāmakaṃ akā;
Mahātherassa tañcā’dā, rājā tepiṭakassa so.
Attano sadisānañca, yogīnaṃ vigatālayo;
Bhikkhūnaṃ catusaṭṭhīnaṃ, vihāraṃ taṃ tadā adā.
Katvā tasseva mahā-pariveṇanivāsino;
Bhinnorudīpaṃ datvāna, vaṭṭakākārapiṭṭhito.
Dakkhiṇagīridaḷhavhe, mahānāge ca pabbate;
Kāḷavāpādike cā’kā, vihāre posathālaye.
Vihāre ¶ abhaye’kāsi, mahāpokkharaṇiṃ tathā;
Cetiyapabbate cākā, nāgasoṇḍiṃ thirodikaṃ.
Mahindataṭavāviñca, kārāpetvāna sādhukaṃ;
Etissā mariyādāya, theraṃ netuṃ niyojayi.
Mahāmahinda theramhi, taṃṭhānasamupāgato;
Taracchā eva netunti, katikañceva kārayi.
Chattaṃ soṇṇañca kāresi, nikāyesupi tīsu so;
Sattāṭṭhanava vāresu, mahaggharatanehi ca.
Mahātūpe catubbīsa-bhāraṃ chattaṃ suvaṇṇayaṃ;
Tattha tattha ca pūjesi, mahagghaṃ ratanuttamaṃ.
Dāṭhādhātugharaṃ katvā, vicitraratanujjalaṃ;
Kāsi hemakaraṇḍañca, lohanāvañca pāḷiyaṃ.
Maṇimekhalanāmañca, bandhāpesi sabandhanaṃ;
Mahāmātiñca gaṇhesi, maṇihīrakavāpiyaṃ.
Tadā eko mahāthero, jotipālakanāmako;
Parājesi vivādena, dīpe vetullavādino.
Dāṭhāpabhutināmo’tha, ādipādo’tilajjito;
Hatthamukkhippi taṃ hantuṃ, gaṇḍo sañjāyi taṃkhaṇe.
Rājā tasmiṃ pasīditvā, vihāreyeva vāsayi;
Mānena taṃ anāgamma, dāṭhāpabhūmato kira.
Datvā mahādipādattaṃ, bhāgineyyaggabodhino;
Rakkhituṃ taṃ niyojesi, theraṃ sopi tamācari.
Nīlagehaparicchedaṃ, katvā tasseva so adā;
Katvevaṃ bahudhā puññaṃ, catuttiṃse same mato.
Aggabodhi tato āsi, rājā pubbassa rājino;
Mahallakattānaṃ khudda-nāmena paridīpayuṃ.
So dīpaṃ paripālesi, pubbacārittakovido;
Akāsi ca mahesiṃ so, mātuladhītumattano.
Saṅghabhaddaṃ asiggāhaṃ, kāsi bandhuṃ mahesiyā;
Yathārahamadā ceva, ṭhānantaramanālayo.
Katvā ¶ veḷuvanaṃ rājā, sāgalīnaṃ niyojayī;
Jamburantaragallañca, kāsi mātikapiṭṭhikaṃ.
Rañño tasse’va rajjamhi, kāliṅgesu mahīpati;
Sattānaṃ maraṇaṃ yuddhe, disvā saṃviggamānaso.
Imaṃ dīpamupāgamma, pabbajjā katanicchayo;
Jotipālamhi pabbaji, rājā sakkāsi taṃ ciraṃ.
Padhānaṭhānaṃ tassa’kā, vihāre mattapabbate;
Tassāmacco mahesī ca, tathevā’gamma pabbajuṃ.
Rañño mahesī sutvāna, tassa pabbajjamuttamaṃ;
Sakkaccaṃ tamupaṭṭhāsi, ratanavhañca kārayi.
Adā rājā amaccassa, pācīnakaṇḍarājiyaṃ;
Vettavāsavihārañca, so’dā saṅghassa taṃ yati.
Rājattheremate rājā, socitvā parideviya;
Padhānaṭhānaṃ kāresi, cūḷagallavihārake.
Palaṃnagaragañceva, tassa ṭhānañhi kārayi;
Evaṃ tadatthaṃ puññāni, bahūni’pi mahīpati.
Jotipālita theramhi, tūpārāmamhi cetiyaṃ;
Vandamāne pabhijjitvā, bhāgo taṃ purato pati.
Pakkositvāna rājānaṃ, thero dassesi dukkhito;
Rājā disvāva saṃviggo, kammaṃ paṭṭhapi taṃkhaṇe.
Dakkhiṇakkhakadhātuṃ so, lohapāsādakucchiyaṃ;
Sārakkhaṃ ṭhapayitvāna, rattindivamapūjayi.
Navakamme cirāyante, thūpārāmamhi devatā;
Supinaṃ tassa dassesuṃ, rattimārāmikā viya.
Sace rājā papañceti, kātuṃ dhātugharaṃ mayaṃ;
Dhātuṃ gahetvā gacchāma, yatthatatthā’ti taṃkhaṇe.
Rājā pabuddho saṃviggo, na cireneva kārayi;
Kammaṃ dhātugharesabbaṃ, cittakammādisaññuttaṃ.
Catasso paṭimāyo ca, pallaṅke ca silāmaye;
Hemacchattaṃ silādanta-kammaṃ gehamhi sabbaso.
Mahāmaccādayo’kaṃsu ¶ , karaṇḍānaṃ sataṃ nava;
Devānaṃpiyatissassa, kammañca nikhilaṃ navaṃ.
Sabbussāhena kāretvā, mahāpūjaṃ yathārahaṃ;
Ānetvā lohapāsādā, dhātuṃ sabbādarena so.
Jotipālaṃ mahātheraṃ, sasaṅghaṃ parivāriya;
Parihārena vaḍḍhesi, dhātuṃ dhātukaraṇḍake.
Dhātugehassa pādāsi, laṅkādīpaṃ sahattanā;
Lābhaggāma-madā tassā, rakkhakānaṃ mahesiyā.
Nāgadīpamhi gehañca, rājāyatanadhātuyā;
Uṇṇalomagharañceva, chattamāmalacetiye.
Tattha gāmaṃ vihārassa, yāgudānāya’dāsi ca;
Vihārassa’bhayassā’dā, gāmamaṅgaṇasālakaṃ.
Nāmaṃ katvāna so’kāsi, attano ca mahesiyā;
Dāṭhaggabodhimāvāsaṃ, vihāre atayuttare.
Devī kapālanāgaṃ sā, vihāraṃ sādhukāriya;
Tasse’vādā vihārassa, sampannacatupaccayaṃ.
Gehaṃ jetavane kāsi, rājā rājatacumbaṭaṃ;
Udapānaṃ maṇāpesi, sova bodhigharantike.
Gaṅgātaṭaṃ valāhassaṃ, vāpiṃ giritaṭañcakā;
Mahāpāḷiṃpi vaḍḍhesi, bhatanāvañca kārayi.
Bhikkhūnīnaṃ mahesī ca, bhattavaṃsaṃ samādisi;
Evaṃ puññāni katvā so, divaṃ’gā dasame same.
Evaṃ puññaratā narādhipatayo sampannabhogā gamuṃ;
Maccusseva vasaṃ tatohi matimā sammā bhavassīdisaṃ;
Passanto niyamaṃ vihāya vidhinā sabbaṃ bhave saṅgatiṃ;
Nibbānābhimukho careyya dhitimā pabbajjamajjhūpago.
Sujanappasādasaṃvegatthāya kate mahāvaṃse
Dvirājako nāma
Ekacattālīsatimo paricchedo.