📜

Catucattālīsatima pariccheda

Tirājako

1.

Accaye ¶ hatthadāṭhassa, aggabodhikumārako;

Kaṇiṭṭho rājino āsi, sirisaṅghādi bodhiko.

2.

Dhammarājā ayaṃ āsi, sammā dassanasaññuto;

Tasmā so puññakammāni, appameyyāni vattayi.

3.

Nikāyattayavāsīnaṃ, bhattaggamavalokayi;

Mahāpāḷiñca vaḍḍhesi, māghātañceva kārayi.

4.

Ṭhānantarañca dāpesi, yathāraha manālayo;

Sipagottādiyoggehi, saṃgatehi ca saṃgahi.

5.

Yattha katthaci disvāpi, bhikkhavo so mahāmati;

Sakkatvā sobhaṇāpesi, parittaṃ sāsanogadhaṃ.

6.

Theraṃ so upasaṅkamma, nāgasālanivāsinaṃ;

Dāṭhāsivaṃ mahāpaññaṃ, sīlavantaṃ bahussutaṃ.

7.

Sakkacca naṃ tato sutvā, sammāsambuddhasāsanaṃ;

Dhamme’tīvapasīditvā, sabbasantikaro iti.

8.

Sutvā theriyavādānaṃ, pubbañātīnamattano;

Pāpānaṃ duṭṭhacittānaṃ, apakāre kate bahū.

9.

Vihāre pariveṇe ca, jiṇṇepākatike akā;

Bhogagāme ca dāpesi, tattha tattha bahūdaye.

10.

Vicchinnapaccaye cākā, tadātyaṃ kurite viya;

Dāsakepi ca saṅghassa, yathāṭhāne ṭhapāpayi.

11.

Padhānaghara metassa, therassa’kāsanāmakaṃ;

Paṭiggahetvā taṃ so’pi, saṅghassā’dā mahāmatī.

12.

Bhogagāme ca tassā’dā, bharattālaṃ kihimbilaṃ;

Katakañca tulādhāraṃ, andhakārakameva ca.

13.

Andhakāraṃ ¶ antureḷiṃ, bālavaṃ dvāranāyakaṃ;

Mahānikaḍḍhikañceva, peḷahāḷaṃ tathāparaṃ.

14.

Ete aññe ca so datvā, bhogagāme narissaro;

Dāsi ārāmike ceva, attano kira ñātake.

15.

Tathā dvinnaṃ nikāyānaṃ, vihāre mandapaccaye;

Disvāpi ca sutvā vā, bhogagāme bahū adā.

16.

Bahunā kintuvuttena, nikāyesu’pi tīsu’pi;

Adā gāmasahassaṃ so, bahuppādaṃ nirākulaṃ.

17.

Anussaranto so tiṇṇaṃ, ratanānaṃ guṇe vare;

Ekāvaliṃ gahetvāna, akkhamāla makā kira.

18.

Evaṃ sabbappayogehi, so’hu dhammaparāyano;

Sabbe tamanusikkhantā, hesu dhammakarā narā.

19.

Damiḷo potthakuṭṭhavo, tassa kammakaro tadā;

Māṭambiyavhaṃ kāresi, padhānagharamabbhutaṃ.

20.

Būkakalle ambavāpiṃ, tantavāyikacāṭikaṃ;

Gāmaṃ niṭṭhilaveṭṭhiñca, tassā’dā so sadā sakaṃ.

21.

Kappūrapariveṇe ca, kurundapillake tathā;

Mahārājaghare ceva, pāsāde so’va kārayi.

22.

Aññatthā’dā tayo gāme, vihāresu mahādhano;

Potthasātavhayo pañño, vihāre jetanāmake.

23.

Senāpatirājanāmaṃ, pariveṇaṃ samāpayi;

Mahākando ca damiḷo, pariveṇaṃ sanāmakaṃ.

24.

Cullapanthaṃ tathā eko, sehālauparājakaṃ;

Uparājā sakāresi, saṅghatisso’pi rājino.

25.

Aññesu bahavo āsuṃ, vihāre evamādike;

Bhassa rañño’ nuvattantā, evaṃ dhammīhi pāṇino.

26.

Pāpaṃ vāpi hi puññaṃ vā,

Padhānoyaṃ karoti yo;

Lo ko taṃ taṃ karoteva,

Taṃ vijaneyya paṇḍito.

27.

Jeṭṭhanāmā ¶ mahāpuññā, mahesī tassa rājino;

Jeṭṭhārāmañca kāresi, bhikkhūnīnamupassayaṃ.

28.

Tassā’dāsi ca dve gāme, pakkapāsāṇabhūmiyaṃ;

Tambuddhaṃ bhelagāmañca, ārāmikasataṃ tathā.

29.

Akā malayarājāpi, dhātugehaṃ mahārahaṃ;

Maṇḍalagirivihāramhi, cetiyassa mahādhano.

30.

Lohapāsādake so’va, chādesi majjhakūṭakaṃ;

Bodhitissavihārañca, bodhitasso mahāyaso.

31.

Dīpe maṇḍalikā sabbe, tattha tattha yathābalaṃ;

Vihāre pariveṇe ca, kārayiṃsu anappake.

32.

Tassa kālo narindassa, puññakammamayo idha;

Ativitthārabhītena, sabbaso na vicāritaṃ.

33.

Pubbakopi kathāmaggo, ākulo viya bhātime;

Yathāpadhānaṃ kathitaṃ, hetūnaṃ upalakkhaṇaṃ.

34.

Athāparena kālena, pulatthinagaraṃ gato;

Vāsaṃ tattheva kappesi, karonto puññasañcayaṃ.

35.

Atekicchiyarogena, samphuṭṭho kālamattano;

Maraṇassa viditvāna, tamāhuyamahājanaṃ.

36.

Ovaditvāna dhammena, maraṇaṃ so upāgami;

Mahājano mate tasmiṃ, bāḷhasoko parodiya.

37.

Katvā āḷahaṇe tassa, kiccaṃ sabbamasesato;

Tassāḷāhaṇabhasmampi, katvā bhesajjamattano.

38.

Rājā bhaṇḍañca taṃ sabbaṃ, sabbañca balavāhanaṃ;

Sammā ādāya gopetvā, nagaraṃ samupāgami.

39.

Evaṃ soḷasame vasse, rājā āsi divaṅgato;

Potthakuṭṭhopi damiḷo, rajjaṃ tassa vicārayi.

40.

Uparājaṃ gahetvāna, dāṭhāsivaṃ khipāpayi;

Cārako vihituṃ sammā, rakkhāvaraṇa mādisi.

41.

Vinā raññā na sakkāti, mediniṃ paribhuñjituṃ;

Ānetvā dattanāmakaṃ, dhanapiṭṭhappadhānakaṃ.

42.

Uppannaṃ ¶ rājavaṃsamhi, rajje taṃ abhisiñciya;

Tassa nāmaṃ ṭhapetvāna, sayaṃ sabbaṃ vicārayi.

43.

Danto so dhanapiṭṭhimhi, vihāraṃ sakanāmakaṃ;

Kārayitvāna puññāni, aññānipi samācini.

44.

Samakantu so ṭhatvā’va, vassadvaya mahumato;

Potthakuṭṭho matetasmiṃ, puna aññampi māṇavaṃ.

45.

Hatthadāṭhaṃ samāhūya, uṇhā nagarasambhavaṃ;

Tampi rajje bhisiñcitvā, yathā pubbaṃ sayaṃvasī.

46.

Kāḷadīghāvikaṃ katvā, padhānagharakaṃ tathā;

Puññamaññaṃ chamāsehi, so’pi maccuvasaṃ gato.

47.

Evaṃ viditvā bahupaddavāni;

Dhanāni dhaññāni ca vāhanāni;

Vihāya rajjesu ratiṃsappaññā;

Manuññapuññābhiratā bhaveyyuṃ.

Sujanappasādasaṃvegatthāya kate mahāvaṃse

Tirājako nāma

Catucattālīsatimo paricchedo.