📜

Ekasaṭṭhima pariccheda

Saṅkhatthalipurābhigamano

1.

Sutvā dve bhātaro aññe, jeṭṭhasso paratiṃsadā;

Khippaṃ saraṭṭhā āgamma, kāresuṃ antimaṃ vidhiṃ.

2.

Atha kittisirimegho, raṭṭhaṃ jeṭṭhassa bhātuno;

Attādhīnaṃ karitvāna, āmantiya kaṇiṭṭhakaṃ.

3.

Datvā raṭṭhadvayaṃ aññaṃ, vatthuṃ tattheva ādisi;

So’pi jeṭṭhassa bhātussa, vacanaṃ sampaṭicchiya.

4.

Samādāya kumārañca, deviñca ratanāvaliṃ;

Dhītaro dve ca gantāna, mahā nāmahulaṃ puraṃ.

5.

Samaggā nivasaṃ tattha, kumārassa sikhāmahaṃ;

Kāretvā parihārena, vaḍḍhesi mahatā sadā.

6.

Tato so deviyā jeṭṭhaṃ-dhītaraṃ mittanāmikaṃ;

Dātukāmo saputtassa, sahāmaccehi mantayi.

7.

Kāliṅganvayasambhūtā, pāyenakhalu bhūmipā;

Sāmibhāvaṃ gatā asmiṃ, laṅkādīpamhī bhūyaso.

8.

Kāliṅgagotta sambhūta, gajabāhussa dātave;

Gūḷarūpena devī’yaṃ, yadi peseyya dhītaraṃ.

9.

Bhiyyo ¶ vivāhasambaddho, balavā so bhavissati;

Mayhaṃ eso nirālambo, putto hehīti sabbathā.

10.

Tasmā me sunūno esā, dātuṃ yuttā kumārikā;

Evaṃ sati vatamhākaṃ, vaḍḍhiye’va siyā ‘‘iti’’.

11.

Devīpi sutvā taṃ sabba-mādiccanvaya maṇḍanā;

Sabbathā tamanicchanti, idamāha mahīpatiṃ.

12.

Ghātetvā sakale yakkhe, kumāro vijayavhayo;

Laṃkādīpamimaṃ’kāsi, manussāvāsakaṃ sadā.

13.

Tato pabhuti amhākaṃ, ghaṭesuṃ vijayanvayaṃ;

Kāliṅgavaṃsajeheva, sambandhaṃ katva pubbakaṃ.

14.

Aññabhūpāla sambandho, sutapubbo pinatthino;

Somavaṃsa samumbhūte, ṭhapetvā dharaṇissare.

15.

Tuyhaṃ jātoti amhākaṃ, sambandho so kathaṃ siyā;

Ariyanvaya sambhūta, kumārena sahāmunā.

16.

Evaṃ so deviyā tāya, nekaso vārayantiyā;

Pasayhasaka putthassa, taṃ kumārimadāpayi.

17.

So anekaguṇodāra- bhariyānugato tato;

Rañjayanto jane sabbe, janakasantike vasi.

18.

Ekavīsatiṃ vassāni, rajjaṃ vikkama bāhuso;

Anubhotvā yathākammaṃ, kāyabhedā gato paraṃ.

19.

Tato gajabhujo ṭhitaṃ, sampannabalavāhanaṃ;

Rajjaṃ hatthagataṃ katvā, pulattinagare vasī.

20.

Tato kittisirīmegha, sirīvallabha bhūmipā;

Vuttanta metaṃ viññāya, evaṃ samanucintayuṃ.

21.

Tassa vikkama bāhussa, vuddhabhāvena nekadhā;

Mūlarajjādhipaccaṃ taṃ, ammaṃ nindākaraṃ na hi.

22.

Tadatthajassa bālassa, mūlarajjaṃ pasāsano;

Upekkhaṇaṃ panamhākaṃ, nevānucchavikaṃ vata.

23.

Te soyāva sarajjamhi, baddhamūlo bhavissati;

Pasayha tāva taṃ rajjaṃ, vaṭṭati gaṇhituṃ iti.

24.

Velakkāra ¶ balaṃ sabbaṃ, bhindiṃsu dhana dānato;

Ṭhapetvā sevake keci, tassabbhantarike tadā.

25.

Gajabāhu mahīpāle, virattā raṭṭhavāsino;

Ubhinnaṃ rājūnaṃ dūte, pesayuṃ nekaso tato.

26.

Rajjaṃ sādhetvā dassāma, ekībhūtā mayaṃ pana;

Upatthambhakabhāvo’va, kātabbo kevalaṃ iti.

27.

Tato dve bhātukā senaṃ, sakaṃ sannayha vegasā;

Ubhato mukhato tassa, raṭṭhamajjhamupāgamuṃ.

28.

Pahiṇiṃsu ca te dūte, tato gajabohuvhayo;

Bhūmipālo nijāmacce, sannipātiya mantayi.

29.

Veḷakkārabalaṃ sabba-mujupaccattikaṃ ahu;

Rājāno dve ca no raṭṭhaṃ, saṅgāmatthamupāgatā.

30.

Paṭhamaṃ tesu pakkhassa, ekassa balino bhusaṃ;

Mukhabhaṅge kate khippaṃ, tato aññe susādhiyā.

31.

Iti nicchiya senaṅgaṃ, sabbamādāya attano;

Sirivallabharājābhi-mukhaṃ yuddhā’yupāgami.

32.

Sirivallabharājāpi, saṅgāma mahibhiṃsanaṃ;

Pāto paṭṭhāya sāyanha-kālaṃ yāva pavattayaṃ.

33.

Asakkuṇanto’bhibhavaṃ, vidhātuṃ tassa kañcipi;

Tatova so nivattitvā, sakaṃ raṭṭhaṃ gato lahuṃ.

34.

Gajabāhussagokaṇṇa-sacivena parājito;

Agā raṭṭhaṃ sakaṃ kitti-sirimegho’pi bhūpati.

35.

Gajabāhunarindopi, saṅgāme tamhi kiñcipi;

Parihānimasampatto, punā’gamma purantikaṃ.

36.

Balanāthe viniggayha, sāparādhe bahū balī;

Raṭṭhaṃ vūpasametvāna, pāvekkhi nagaraṃ sakaṃ.

37.

Raṭṭhe sake sakeyeva, tato pabhūti bhūmipā;

Aññoññamitte sambandhaṃ, vidhāya vihariṃsu te.

38.

Tato parakkamabhujo, dharaṇī pālanandano;

Medhāvīnekasippesu, sikkhamāno susādhukaṃ.

39.

Vicārakkhamapaññattā ¶ , kiccā kiccesu nekaso;

Accuḷārāsayattā ca, mahābhāgattanena ca.

40.

Attano mātubhaginī, sahavāsa sukhamhi ca;

Alaggamānasoneka, balākīḷārasesu ca.

41.

Sūrabhāvādisaṃyuttā, rājaputtā tu mādisā;

Paccante īdise dese, kathaṃ nāma vasissare.

42.

Jātadesañca me dāni, yuvarājapabhogiyaṃ;

Gamissāmīti niggañchi, tamhā parijanatthito.

43.

Kamena santikaṃ saṅkha-nāyakatthalisaññino;

Gāmassāgā ahiṃ kitti-sirimegho nisamma taṃ.

44.

Abhāvā rajja dāyāda-samānassa’trajassa me;

Ekākī’hanti yo citta-santāpo santataṃ gato.

45.

Jeṭṭhaṃva bhātaraṃ mayhaṃ, taṃ dehapaṭibimbakaṃ;

Daṭṭhuṃ me sattataṃ puññaṃ, mahantamuditaṃtica.

46.

Pāmujjavegavasago, nagaraṃ taṃ manoharaṃ;

Alaṅkārā payitvāna, toraṇādīhi nekadhā.

47.

Gantvā paṭipathaṃyeva, baloghaparivārito;

Narindo tithinakkhatta-visese subhasammate.

48.

Anaññasādhāraṇataṃ, sampattehi guṇehi ca;

Lakkhaṇehi ca sabbehi, kalyāṇeyi susaṃyutaṃ.

49.

Disvā kumāraṃ santuṭṭho, āliṅgitvāna pemato;

Ure katvāna cumbitvā, matthakamhi punappunaṃ.

50.

Janassa balato tassa, passato locanehi so;

Santosa assudhārāyo, vassāpento nirantaraṃ.

51.

Manuññameka māruyha, vāhanaṃ saha sūnunā;

Bherini dena pūrento, disā dasa samantato.

52.

Pavisitvā puraṃ tattha, alaṅkāre manorame;

Dassayanto saputtassa, pāvisi rājamandiraṃ.

53.

Laddhā ¶ tato kañcukī-supakāra,

Vagādineke paricārake so;

Nānāguṇā rādhitamānasassa,

Vasīsakāse pituno sukhena.

Sujanappasādasaṃvegatthāya kate mahāvaṃse

Saṅkhatthalipurābhigamano nāma

Ekasaṭṭhimo paricchedo.